ISM

حرية الوصول المقاله

1 - مفهوم‌پردازی کوتوله‌پروری؛ با تأکید بر جنبه‌های تاریک جانشین‌پروری
مریم رزمجو جعفر بیک زاد

یکی از سبک‌هایی که مطالعات انجام شده در مورد آن از غنای کافی برخوردار نیست، کوتوله‌پروری است. این سبک همان لبة تاریک جانشین‌پروری است؛ چرا که در کشور ما بحث جانشین‌پروری همیشه به کار گرفته شده است اما به صورتی مستمر در نظام ما توسعه‌نیافته است. که یکی از جنبه‌های مخرب و أکثر

یکی از سبک‌هایی که مطالعات انجام شده در مورد آن از غنای کافی برخوردار نیست، کوتوله‌پروری است. این سبک همان لبة تاریک جانشین‌پروری است؛ چرا که در کشور ما بحث جانشین‌پروری همیشه به کار گرفته شده است اما به صورتی مستمر در نظام ما توسعه‌نیافته است. که یکی از جنبه‌های مخرب و کژکارکردی آنها کوتوله‌پروری است. در واقع، کوتوله‌پروری یکی از عوامل نشان‌دهنده مشکل اساسی در سلامت اداری سازمان‌های دولتی می‌باشد. از طرفی دیگر، علی‌رغم وجود استعاره‌ها گوناگون در حوزه آسیب‌شناسی سازمان، اگر ظهور پدیده‌های تخریب‌گر در سازمان‌ها را در نظر بگیریم، کوتوله‌پروری می‌تواند نقش تخریب‌گر در سازمان را داشته باشد که بایستی مورد بررسی کامل قرار گیرد. بر این اساس، پژوهش حاضر از این جهت اهمیت و ضرورت دارد که با مفهوم‌پردازی کوتوله‌پروری، روش‌های تفکر، دیدن و درک ما نسبت به پدیده ‌پیچیده کوتوله‌پروری تغییر یابد. همچنین، مفهوم‌پردازی کوتوله‌پروری ظرفیت مهمی در اختیار ذی‌نفعان سازمان قرار می‌دهد؛ ظرفیتی که حاکی از قابلیت استفاده از ادراک بیماری در انسان، برای کمک به فهم سازمان و توسعة دانش سازمانی در مواجهه با مشکلات است، تا بر این اساس مخاطبان بتوانند به دانش خود در مورد کوتوله‌پروری هم از جنبه عینی و هم از جنبه ذهنی، عمق و غنای بیشتری ببخشند و همچنین مدیران بخش دولتی درک بهتری از فرایند کوتوله‌پروری کسب کنند که اگر نشانه‌هایی از پدیده کوتوله‌پروری را در سازمان‌هایشان مشاهده کردند، ضمن تشخیص کوتوله‌پروری به پیشگیری، اصلاح و درمان آن اقدام نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - ساخت سیاسی فضایی مجموعه کشورهای فارسی زبان به عنوان یک منطقه، بر پایه اشتراکات فرهنگی و هویتی
جواد حشمتی

تغییر شرایط و مطرح شدن مولفه های جدید و تاثیر گذار در عرصه سیاست بین الملل حاکی از اهمیت مقوله فرهنگ در پیشبرد هر چه بهتر منافع، اهداف ملی و بهبود روابط کشورهاست. بطوری که امروزه از فرهنگ به عنوان قدرت نرم یاد می شود که زمینه نفوذ و تاثیرگذاری دولت ها را به همراه دارد. أکثر

تغییر شرایط و مطرح شدن مولفه های جدید و تاثیر گذار در عرصه سیاست بین الملل حاکی از اهمیت مقوله فرهنگ در پیشبرد هر چه بهتر منافع، اهداف ملی و بهبود روابط کشورهاست. بطوری که امروزه از فرهنگ به عنوان قدرت نرم یاد می شود که زمینه نفوذ و تاثیرگذاری دولت ها را به همراه دارد. تعاملات فرهنگی با ایجاد بسترهایی مبتنی بر هویت و ارزش های مشترک فرهنگی از قابلیت تاثیرگذاری بسیاری بر روند همگرایی در عرصه های منطقه ای و بین المللی برخورداند. آسیای مرکزی و جنوبی(که تاجیکستان و افغانستان را در دل خود دارد) از دیرباز بخشی از قلمرو تمدنی و فرهنگی ایران بوده، بطوری که بسیار فراتر از جغرافیای سیاسی فعلی ایران بوده است. این پژوهش براساس ماهیت و روش توصیفی ـ تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز به شیوه کتابخانه ای و براساس مراجعه به منابع معتبر کتب، مقالات و گزارشات مستند گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده اشتراکات فرهنگی و هویتی بسیاری از جمله زبان فارسی، موسیقی، آداب و رسوم کهن و مشترک، بین ایران و کشورهای فوق الذکر می باشد که می تواند بسترهای لازم برای ایران در عرصه تعاملات منطقه ای و ساخت یک منطقه جدید در این حوزه جغرافیایی فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - مرور روش‌های تحلیل و ارزیابی ایمنی لرزه‌ای ‌سدهای بتنی قوسی
محمدرضا فدائی‌تهرانی الهام یباره پور

سدهای بتنی قوسی، سازه‌های سه بعدی بوده که به لحاظ شکل خاص خود به عنوان یک پوسته عظیم، فشار آب مخزن را به تکیه‌گاه‌های سنگی خود منتقل می‌نمایند. نیروی عمده دیگری که علاوه بر وزن، فشار هیدرواستاتیک و تنش‌های حرارتی باید توسط سیستم سازه‌ای یک سد تحمل گردد، نیروهای دینامیکی أکثر

سدهای بتنی قوسی، سازه‌های سه بعدی بوده که به لحاظ شکل خاص خود به عنوان یک پوسته عظیم، فشار آب مخزن را به تکیه‌گاه‌های سنگی خود منتقل می‌نمایند. نیروی عمده دیگری که علاوه بر وزن، فشار هیدرواستاتیک و تنش‌های حرارتی باید توسط سیستم سازه‌ای یک سد تحمل گردد، نیروهای دینامیکی ناشی از زمین لرزه است. در این گونه سدها، امکان بروز رفتار غیرخطی ناشی از تغییر مکان دو وجه درزهای انقباض، ترک خوردگی، خوردشدگی و یا رفتار غیرخطی بتن بدنه سد بسته به شدت زمین‌لرزه وجود دارد. آنالیزهای دینامیکی تاریخچه زمانی با فرض اینکه بدنه سد، سازه‌ای یکپارچه با رفتار الاستیک باشد، معمولاً منجر به ایجاد تنش‌های قوسی کششی قابل توجهی در ترازهای فوقانی سد می‌گردد که منطبق بر واقعیت نیست. از آنجائیکه سدهای قوسی به صورت بلوک‌های طره‌ای ساخته می‌شوند، به لحاظ باز و بسته شدن درزهای انقباضی طی زلزله، تنش‌های کششی رها و نیروهای داخلی از حالت عملکرد قوسی به عملکرد طره‌ای بازتوزیع می‌گردند. در نتیجه، با کاهش سطح تنش‌های کششی و استهلاک انرژی در اثر باز و بسته شدن درز، ریسک ترک‌خوردگی بتن و تخریب سد تا حد زیادی کاهش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - Studying the Impact of the Value Added Tax on Profitability and Survival of the Companies in Tourism Industry (Case study: Hotels in Tehran)
Mohammad Hosein Fatheh Ahmad Hasanpor

Objective: The present study aimed to trace Studying the Impact of the Value Added Tax on Profitability and Survival of the Companies in Tourism Industry (Case study: Hotels in Tehran) Methodology: According to the value added tax law and activities of tourism industry أکثر

Objective: The present study aimed to trace Studying the Impact of the Value Added Tax on Profitability and Survival of the Companies in Tourism Industry (Case study: Hotels in Tehran) Methodology: According to the value added tax law and activities of tourism industry that are subject to value added tax exemptions, this study examines the impact of value added tax on the profitability and survival of the companies in the tourism industry in Tehran hotels. The research method is quasi-experimental and retrospective conducted by using retrospective data in the accounting research scope based on real data. The analysis of the data was done in two sections; before and after the valued added tax increase: descriptive statistics included 30 sample hotels during a period of 12 years (2007 to 2019) and the number of year- hotel (360). Results: The results showed that increase of value added tax has a significant inverse effect on the profitability of the hotels in the country implementing this law. Innovation: Considering the importance of the tourism sector in promoting the economic growth of developing and developed countries, several empirical studies have been conducted on factors affecting tourism demand in recent years. In this regard, the relationship between the tax rates as one of the government's financial instruments and the profitability of the tourism industry has been less considered in tourism studies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - سیاستگذاری راهبردی گردشگری مذهبی با تاکید بر رقابت‌پذیری شهرهای مقدس شیعیان جهان اسلام: نمونه موردی شهر مقدس کربلا
حیدر اطعیمة سرحان امیررضا خاوریان گرمسیر علی صادقی مهسا کبیرزاده زهرا حاجی قاسمی

یکی از ابزارهای مهم جهت ارائه بهتر فعالیت ها در راستای اهدف مشخص شده، برنامه ریزی راهبردی می باشد. در واقع از برنامه ریزی راهبردی می توان به عنوان پاسخی به مسائل و مشکلاتی که در صنعت گردشگری ممکن است رخ دهد استفاده نمود. در هسته گردشگری نظیر کلیه فعالیت های تجاری می با أکثر

یکی از ابزارهای مهم جهت ارائه بهتر فعالیت ها در راستای اهدف مشخص شده، برنامه ریزی راهبردی می باشد. در واقع از برنامه ریزی راهبردی می توان به عنوان پاسخی به مسائل و مشکلاتی که در صنعت گردشگری ممکن است رخ دهد استفاده نمود. در هسته گردشگری نظیر کلیه فعالیت های تجاری می بایست "راهبرد گردشگری" ترسیم شود. مدل متاسوات برنامه ای است که از یک پنجره عنوان و هفت پنجره بهم پوسته تشکیل شده است و هدف آن راهنمایی تصمیم گیرندگان در فرایندی منسجم و یکپارچه و نیز ایجاد فهرست رتبه بندی شده از اولویت های استراتژیک می باشد. با توجه به اینکه اشخاص تصمیم گیرنده ممکن است ارزیابی های خود را در طول یک فعالیت برنامه ریزی تغییر دهند در نتیجه این ابزار بازبینی های نامحدود نهاده ها را ممکن می سازد. پژوهش حاضر با هدف توسعه گردشگری در شهر کربلا برای اولین بار به معرفی مدل راهبردی متاسوات در زمینه گردشگری شهری پرداخته است. در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. روش گردآوری داده ها و تحلیل اطلاعات موردنیاز به صورت اسنادی و پیمایشی است. به منظور تدوین استراتژی توسعه و تشریح اهداف، منابع، توانایی و عوامل محیطی از روش تحلیلی متاسوات استفاده شد. نتایج نشان داد که مهمترین فاکتور در راستای توسعه گردشگری در شهر کربلا مدیریت یکپارچه، توسعه زیرساخت های شهری، وجود بودجه مناسب شهرداری کربلا، احداث و تجهیز فضاهای مناسب و امنیت و رضایتمندی، برگزاری آئین ها و مراسم مذهبی ویژه ماه محرم بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - نقش قوانین حقوقی بر جذب توريسم باتاکید برگردشگري پایدار (مورد مطالعه :شهردزفول استان خوزستان)
نسیم خیرآبادی

قوانین حقوقی یکی از مهم‌ترین و در واقع نخستین عامل مؤثر بر توسعه گردشگری در مناطق توریستی است که خود از اجزای مختلفی تشکیل شده است. موقعیت خاص استراتژیک یک منطقه یکی از زیرمعیارهای مهم قوانین حقوقی در مناطق توریستی است.هدف کلی این پژوهش نقش قوانین حقوقی بر جذب توريسم ب أکثر

قوانین حقوقی یکی از مهم‌ترین و در واقع نخستین عامل مؤثر بر توسعه گردشگری در مناطق توریستی است که خود از اجزای مختلفی تشکیل شده است. موقعیت خاص استراتژیک یک منطقه یکی از زیرمعیارهای مهم قوانین حقوقی در مناطق توریستی است.هدف کلی این پژوهش نقش قوانین حقوقی بر جذب توريسم باتاکید برگردشگري پایدار درشهر دزفول می باشد. تحقیق حاضر، از نظر روش و ماهیت از نوع تحقیق همبستگی است.جامعه آماری مربوط به این پژوهش شامل کلیه شهروندان دارای سن بالاتر از 18 سال شهر دزفول در سال 1402 می¬باشد که تعداد شهروندان طبق آخرین سرشماری نفوس مسکن جمعیت شهر دزفول654351نفر می باشند.نمونه¬گيري به روش تصادفي و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شد تعداد 381 نفر جهت نمونه آماری محاسبه شدند. نتایج آزمون فرضیه پژوهش نشان داد که از آنجا که سطح معنی¬داری آزمون مربوطه برابر 0.000 می¬باشد، می¬قوانین چنین ادعا نمود که آزمون فوق با خطای 0.05 یا سطح اطمینان 0.95 معنی¬دار می¬باشد. ضریب تشخیص R2 نسبت تغییرات توضیح داده شده توسط متغیر قوانین حقوقی به تغییرات کل، 0.395 می¬باشد. می¬قوانین بیان نمود که حدود 39.5 درصد تغییرات متغیر وابسته گردشگری پایدار در شهر دزفول، توسط تغییرات در متغیر مستقل قوانین حقوقی تبیین می¬گردد. نتایج نشان داد که بحث جذب توریسم در میزان اثربخشی مولفه قوانین حقوقی بر ابعاد مختلف گردشگری پایدار شامل بعد فرهنگی، بعد اقتصادی، بعد اجتماعی و بعد زیست محیطی در شهر دزفول به عنوان یک عامل تاکیدی موثر و سازنده می باشد که به طور کلی نشان داد که که این فرضیه که نقش قوانین حقوقی بر جذب توريسم باتاکید برگردشگري پایدار در شهردزفول تاثیر معنی¬داری دارد، مورد تایید و مثبت می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - اظهارنظر حسابرس در خصوص تداوم فعالیت و ورشکستگی شرکت‌ها با در نظر گرفتن نقش تعدیل‌کنندگی محافظه‌کاری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
شکوفه نکوئی زاده

هدف: هدف این پژوهش، بررسی اظهارنظر حسابرس در خصوص تداوم فعالیت و ورشکستگی شرکت‌ها با درنظر گرفتن نقش تعدیل‌کنندگی محافظه‌کاری حسابداری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش‌شناسی: از میان جامعه آماری به روش حذف سیستماتیک تعداد 137 شرکت پذیرفته شد أکثر

هدف: هدف این پژوهش، بررسی اظهارنظر حسابرس در خصوص تداوم فعالیت و ورشکستگی شرکت‌ها با درنظر گرفتن نقش تعدیل‌کنندگی محافظه‌کاری حسابداری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش‌شناسی: از میان جامعه آماری به روش حذف سیستماتیک تعداد 137 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طول دوره زمانی 1396 تا 1400 به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید و داده‌ها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. تکنیک آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه‌ها، رگرسیون لجستیک می‌باشد. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که بین ورشکستگی در شرکت‌ها و اظهارنظر حسابرس در مورد ابهام در تداوم فعالیت در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین محافظه‌کاری حسابداری بر رابطه بین ورشکستگی در شرکت‌ها و اظهارنظر حسابرس در مورد ابهام در تداوم فعالیت شرکت‌ها نقش تعدیل‌کنندگی ایفا می‌کند. دانش افزایی: پژوهش حاضر می‌تواند به گسترش ادبیات موجود در زمینه اظهارنظر حسابرس در مورد ابهام در تداوم فعالیت، ورشکستگی شرکت‌ها و محافظه‌کاری حسابداری در ایران کمک شایانی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - بازشناسی پیشران¬های موثر بر امنیت بوم¬شناختی گردشگری با توجه به ظرفیت¬های رودخانه کارون
احمد راه دار دکتر منوچهر جوانمردی

رودخانه کارون یک منطقه کلیدی برای حفاظت از محیط زیست و توسعه اقتصادی با کیفیت بالا در کلان‌شهر اهواز است. با این حال، با ادامه توسعه شهرنشینی و تحول صنعتی، گردشگری تهدیدی جدی برای محیط و زیست است. براساس هدف مذکور، پژوهش حاضر درصدد بازشناسی پیشران¬های موثر بر امنیت بوم¬ أکثر

رودخانه کارون یک منطقه کلیدی برای حفاظت از محیط زیست و توسعه اقتصادی با کیفیت بالا در کلان‌شهر اهواز است. با این حال، با ادامه توسعه شهرنشینی و تحول صنعتی، گردشگری تهدیدی جدی برای محیط و زیست است. براساس هدف مذکور، پژوهش حاضر درصدد بازشناسی پیشران¬های موثر بر امنیت بوم¬شناختی گردشگری با توجه به ظرفیت¬های رودخانه کارون است. روش تحقیق براساس روش¬های جدید آینده پژوهی، تبیینی می¬باشد. عوامل توسط 30 کارشناس و متخصص برنامه¬ریزی شهری با به کارگیری پویش محیطی، تحلیل اثرات متقابل/ ساختاری مورد ارزیابی قرار گرفت و از نرم افزار تخصصی آینده پژوهی MICMAC استفاده شده است. نتایج نشان داد که وضعیت پراکندگی متغیرهای موثر نشان از پایداری سیستم است. از میان 31 عامل بررسی شده 10 عامل اصلی به عنوان عوامل کلیدی موثر بر امنیت بوم¬شناختی گردشگری انتخاب شده¬اند که همه عوامل در هر دو روش مستقیم و غیرمستقیم تکرار شده¬اند. یافته¬ها نشان داد متغیرهای مربوط به ابعاد مقیاس و سود گردشگری به عنوان پیشران¬های صنعت گردشگری بر اهداف حفاظت از محیط زیست و منابع محیطی ترجیح داده شده است. متغیرهایی چون تعداد کارکنان صنعت گردشگری، درآمد حاصل از گردشگران بین المللی و داخلی، تعداد هتل¬های ستاره¬دار، نسبت هزینه¬های آموزشی به مالیه عمومی، تعداد گردشگران بین المللی و داخلی، کل خرده فروشی هتل¬ها و خدمات پذیرایی و نرخ بیکاری و شهرنشینی در اولویت قرار دارد. این تحقیق نشان داد که ظرفیت¬های گردشگری در کلانشهر اهواز به ویژه رودخانه کارون به دلیل سوء مدیریت¬ها رها شده و نتایج حاکی از آن است که برنامه-ریزی گردشگری مورد توجه قرار نگرفته و بهره¬مندی از ابزارهای آینده¬نگاری و پیش¬بینی می¬تواند دستیابی به اهداف گردشگری را تسهیل بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - مطالعه مردم‌شناختی دانش بومی معماری سنتی مردم اردبیل با تأکید بر بوم‌گردی (مطالعه موردی خانه ایکی اتاق بیر دهلیز روستای آللی)
عمار احمدی وحید رشیدوش یعقوب شربتیان محمدهادی منصور لکورج

هدف اساسی این مقاله پژوهشی شناخت دانش بومی معماری سنتی با گرایش بوم‌گردی در بین مردم روستای آللی مشکین‌‌شهر می‌باشد. روش تحقیق این پژوهش کاربردی با محوریت تحقیق میدانی متکی بر تحلیل میدانی ژرف می‌باشد که از نظریه فراخودکارگرایی در مکتب معماری و نظریه نیازها در مکتب کارک أکثر

هدف اساسی این مقاله پژوهشی شناخت دانش بومی معماری سنتی با گرایش بوم‌گردی در بین مردم روستای آللی مشکین‌‌شهر می‌باشد. روش تحقیق این پژوهش کاربردی با محوریت تحقیق میدانی متکی بر تحلیل میدانی ژرف می‌باشد که از نظریه فراخودکارگرایی در مکتب معماری و نظریه نیازها در مکتب کارکردگرایی و همچنین مکتب ساختارگرایی در تحلیل و تفسیر مردم‌شناختی مسئله استفاده شده است. ابتکار و نوآوری این مقاله پژوهشی در کمیاب بودن این گروه از مقالات است به عبارتی جای خالی این پژوهش در حوزه دانش بومی خصوصاً دانش بومی صنعت معماری سنتی در مناطق روستایی کشور خاصه مناطق روستایی استان اردبیل کاملاً احساس می‌شد. نتیجه این پژوهش شناساندن و حفظ و نگهداری خانه‌های سنتی روستاهای مناطق مختلف اردبیل و فرهنگ متعلق به ساخت و استفاده از آن و همچنین توسعه صنعت معماری سنتی در ساختار دانش بومی آن برای کمک به مسئله بوم‌گردی و جذب توریسم به مناطق روستایی خصوصاً روستای آللی مشکین‌شهر می‌باشد. کارکرد آشکار این دانش بومی خودش را در زندگی روزمره مردم روستای آللی به عنوان معماری سنتی خاص این منطقه در کسب درآمد و رونق اقتصادی خانواده‌های این روستا و کارکرد پنهان این دانش بومی که همان جذب توریسم برای رونق بوم‌گردی در این روستا و در نهایت سبب توسعه فرهنگی است، خودش را بیش از پیش نشان می‌دهد. رسیدن به آرامش روحی با هنر خاص این معماری و نیز رسیدن به سود اقتصادی و رفاه اجتماعی خانواده‌های روستایی با صنعت بوم‌گردی مسئله مهم دیگری است که می‌تواند تأثیرش را در زندگی اجتماعی مردم روستا نشان دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - آسیب شناسی سیاسی توسعه صنعت گردشگری با تاکید بر نقش مدیریت محلی کارامد در استان لرستان
نظام جوانمردی رضا جلالی جهانبخش ایزدی علیرضا سلطانی

پیچیدگی های روز افزون و کاهش توان مدیریت برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری از مهمترین مباحث مربوط به توسعه و مدیریت برنامه ریزی گردشگری تمرکز زدایی و خود مدیریتی و منطقه مداری می باشد. چنان که شاهدیم در سال های اخیر پژوهش های فراوانی در این حوزه صورت گرفته و رابطه ای متقابل میا أکثر

پیچیدگی های روز افزون و کاهش توان مدیریت برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری از مهمترین مباحث مربوط به توسعه و مدیریت برنامه ریزی گردشگری تمرکز زدایی و خود مدیریتی و منطقه مداری می باشد. چنان که شاهدیم در سال های اخیر پژوهش های فراوانی در این حوزه صورت گرفته و رابطه ای متقابل میان سه متغیر علم سیاست و مدیریت‌برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری به جهت برنامه ریزی برای توسعه برقرار شده است. لیکن جهت توسعه و مدیریت برنامه ریزی گردشگری دو روش وجود دارد؛ روش نخست حکومتی دولت مرکزی تمام امور را بر عهده دارد در واقع سیستم به صورت متمرکز مدیریت و برنامه ریزی می شود، در روش دوم که حکومت داری نام دارد مدیریت و برنامه ریزی محلی میان چهار ستون اصلی حکومت داری محلی یعنی شهرداری ها، شوراهای محلی، سازمان های مردم نهاد و بخش خصوصی تقسیم می شود هریک از این ستون ها منابعی را جهت توسعه و مدیریت فراهم می نمایند. مقاله سعی دارد پاسخی به این پرسش دهد چگونه ستون های اصلی دولت محلی با فراهم آوردن منابع لازم و پتانسیل خود می توانند مدیریت و برنامه ریزی گردشگری را صورت داده و روند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری و توسعه را نیز تسریع نمایند؟ به نظر می رسد که ستون های اصلی با رابطه مشترک خود و فراهم آوردن منابعی روند مدیریت و توسعه را تسریع نموده، شهرداری منابع و امکانات فنی را فراهم نموده، شوراهای محلی منبع جامعه مدنی(شامل دارایی های اجتماعی و فرهنگی) بوده، بخش خصوصی منابع مدیریتی و روش های بهره وری کارآمد را فراهم نموده و سازمان های مردم نهاد، نهادهای برخاسته از مردم که منبع توانمند سازی شهروندان برای مسئولیت پذیری محلی می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - تاثیر پروبیوتیک بر بیماری گوارشی
سهیلا فدایی

پروبیوتیک ها گروهی از میکرواورگانیسم های مفید مستقر در روده هستند که در صورت مصرف تاثیر مثبتی به سلامت یا فیزلوژی میزبان دارند آنها می توانند فیزیولوژی روده را به طور مستقیم یا غیر مستقیم از طریق تعدیل اکوسیستم درونی تحت تاثیر قرار دهند نتایجی برای استفاده از پروبیوتیک أکثر

پروبیوتیک ها گروهی از میکرواورگانیسم های مفید مستقر در روده هستند که در صورت مصرف تاثیر مثبتی به سلامت یا فیزلوژی میزبان دارند آنها می توانند فیزیولوژی روده را به طور مستقیم یا غیر مستقیم از طریق تعدیل اکوسیستم درونی تحت تاثیر قرار دهند نتایجی برای استفاده از پروبیوتیک ها به عنوان درمان اختلالات گوارشی نشان داده شده است عبارتند از ۱) استفاده از ساکارومایسس بولاردی Enterococcus faecium SF68 برای جلوگیری یا کوتاه کردن مدت اسهال مرتبط با انتی بیوتیک ۲) جلوگیری از s.boulardi که از اسهال مرتبط باClostridium difficil جلوگیری میکند. ۳) استفاده از شیرهای تخمیر شده حاوی Lactobacillus rhamnsousدر نوزادان مبتلا به انتریت روتا ویروس. ۲) جلوگیری از s.boulardi که از اسهال مرتبط باClostridium difficil جلوگیری میکند. ۳) استفاده از شیرهای تخمیرشده حاوی Lactobacillus rhamnsousدر نوزادان مبتلا به انتریت روتا ویروس. بنابراین نظر پژوهشگران ، مصرف پروبیوتیک ، موجب تعادل مجدد ترکیب میکروبی روده وتعدیل بیماریهای التهاب روده، گاستروانتریت ، عدم تحمل لاکتوز و اسهال مربوط به مصرف آنتی¬بیوتیک میشود از این رو مواد زیستی به عنوان راهکاری موثر در پیشگیری درمان بیماری شناخته میشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - تأثیر خودشیفتگی مدیران بر ساختار سررسید بدهی‌ها
محمود حسن زاده کوچو

هدف: نتایج تحقیقات پیشین نشان داده است که استفاده از بدهی‌های کوتاه‌مدت در نهایت می‌تواند موجب عملکرد مالی نامطلوب شرکت در بلندمدت گردد. نظریه‌های مالی رفتاری نیز بیان می‌دارد که در تصمیم‌گیری مدیران و سرمایه‌گذاران، علاوه بر اطلاعات، یکسری دیدگاه‌ها و فاکتورهای روان‌شن أکثر

هدف: نتایج تحقیقات پیشین نشان داده است که استفاده از بدهی‌های کوتاه‌مدت در نهایت می‌تواند موجب عملکرد مالی نامطلوب شرکت در بلندمدت گردد. نظریه‌های مالی رفتاری نیز بیان می‌دارد که در تصمیم‌گیری مدیران و سرمایه‌گذاران، علاوه بر اطلاعات، یکسری دیدگاه‌ها و فاکتورهای روان‌شناختی نیز تصمیم آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین هدف این پژوهش بررسی تاثیر خودشیفتگی مدیران بر ساختار سررسید بدهی‌ها می‌باشد. روش‌شناسی: با استفاده از داده‌های 85 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در دوره زمانی 1397 تا 1401، آزمون فرضیه‌ها با استفاده از رگرسیون چندگانه صورت گرفته است. یافته‌ها: پس از تجزیه و تحلیل‌هاي آماري، نتایج حاصل از فرضیه‌هاي پژوهش حاکی از آن است که خودشیفتگی مدیران بر ساختار سررسید بدهی‌ها تاثیر مثبت و معناداری دارد. در این پژوهش از دو شاخص نسبت پاداش مدیران و اندازه امضای مدیران برای سنجش خودشیفتگی مدیران استفاده شده است. دانش افزایی: نتایج حاصل از فرضیه‌هاي پژوهش حاکی از آن است که خودشیفتگی مدیران بر ساختار سررسید بدهی‌ها تاثیر مثبت و معناداری دارد. بدین معنی که با افزایش خودشیفتگی مدیران، استفاده از بدهی‌های کوتاه‌مدت افزایش می‌یابد. مدیران خودشیفته سعی می‌کنند ساختار دارایی‌ها و ساختار سررسید بدهی را به منظور پرداخت بدهی‌ها مطابقت دهند. از این‌رو، در دوره تحت مدیریت آن‌ها، دوره سررسید ساختار بدهی زمانی کاهش می‌یابد که شرکت بتواند سود خود را افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - توافق جمهوري اسلامي ایران و عربستان سعودی و تأثیر آن بر کنشگری گروه¬های مقاومت فلسطینی
محمدباقر مکرمی پور سهراب محمدزاده ندا پارسا

خاورمیانه به عنوان یک مجموعه امنیتی خاص به جهت وضعیت مبهم، پیچیده ای که دارد همواره صحنه ائتلاف و رقابت میان قدرت های بزرگ فرامنطقه ای و قدرت های منطقه بوده است و در این میان کشورهای ایران و عربستان به عنوان دو قدرت تعيين كننده و صاحب¬نفوذ در منطقه، قدرت لازم براي شكل¬ أکثر

خاورمیانه به عنوان یک مجموعه امنیتی خاص به جهت وضعیت مبهم، پیچیده ای که دارد همواره صحنه ائتلاف و رقابت میان قدرت های بزرگ فرامنطقه ای و قدرت های منطقه بوده است و در این میان کشورهای ایران و عربستان به عنوان دو قدرت تعيين كننده و صاحب¬نفوذ در منطقه، قدرت لازم براي شكل¬دهي و تأثیر¬گذاری بر مناسبات منطقه غرب آسیا را دارند. به¬طوري كه آشكارا مي¬توان منطقه¬ي غرب آسیا و شمال آفریقا را متاثر از سیاست¬های دو کشور مزبور و كيفيت روابط آن¬ها با يكديگر دانست. از اين رو، از سر گيري روابط دو كشور كه- پس از 7 سال قطع کامل روابط، طی پنج دور مذاکرات در بغداد و عمان سرانجام در تاریخ 10 مارس 2023 با میانجی¬گری چین در پکن و - با امضاي توافق نامه صلح صورت گرفت، از اهميت بسياري برخوردار است. اين توافقنامه که به دلیل پیامدهای متعدد آن بر مناسبات منطقه¬اي، بازتاب گسترده¬ای در رسانه¬های منطقه و جهان در پی داشته است، سؤالات متعددي را در مورد مسائل منطقه¬اي مطرح مي¬سازد. در این پژوهش، نگارندگان اثر به دنبال بررسی تأثیر این توافق ويژه و دو جانبه، بر کنشگری گروه¬های مقاومت فلسطیني مي¬باشند. فلذا، پرسش اصلي این پژوهش را مي¬توان چنين طرح نمود كه «توافق ایران و عربستان چه تاثیری بر کنشگری گروه¬های مقاومت فلسطینی خواهد داشت؟». در پاسخ به سؤال مزبور، كه نگارندگان اثر با رویکردی توصیفی-تحلیلی در مقام پاسخگويي بدان برآمده¬اند، مي¬توان چنين فرضيه¬اي را طرح نمود كه: بر مبنای نظريه¬ي "واقع¬گرایی ساختاری" و همچنين نظریه¬ي "موازنه تهدید"، توافق مذکور، زمینه کنشگری فعال و به تبع آن موازنه تهدید را به نفع گروه¬های فلسطینی تغییر خواهد داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - ارزیابی رابطه توسعه گردشگری پایدار شهری با توان اکولوژیک (مطالعه موردی: منطقه 22 کلان شهر تهران)
حمید کریمی آزاده اربابی سبزواری فاطمه ادیبی سعدی نژاد مریم رستم پیشه

گردشگری پایدار شهری یک مفهوم کلیدی است که در سال‌های اخیر در حوزه توسعه شهری رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است. این مفهوم تأکید بر استفاده بهینه از منابع طبیعی و حفاظت از محیط‌زیست را در کنار توسعه اقتصادی و اجتماعی دارد. توسعه گردشگری پایدار شهری، از یک‌سو بهبود کیفیت ز أکثر

گردشگری پایدار شهری یک مفهوم کلیدی است که در سال‌های اخیر در حوزه توسعه شهری رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است. این مفهوم تأکید بر استفاده بهینه از منابع طبیعی و حفاظت از محیط‌زیست را در کنار توسعه اقتصادی و اجتماعی دارد. توسعه گردشگری پایدار شهری، از یک‌سو بهبود کیفیت زندگی شهروندان، جذب گردشگران و افزایش درآمد شهری را هدف می‌گیرد و از سوی دیگر، محیط‌زیست را در تداوم و ارتقای پایداری بهره‌برداری گردشگری حفظ می‌کند. این پژوهش با هدف ارزیابی رابطه تأثیر توسعه گردشگری پایدار شهری با تأکید بر توان اکولوژیک در منطقه 22 کلان¬شهر تهران انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف¬گذاری کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای - اسنادی و روش میدانی از راه پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 383 نفر از ساکنان منطقه 22 کلان¬شهر تهران می‌باشند. روش نمونه¬گيري به¬صورت تصادفي ساده و حجم جامعه آماری با مدل کوکران با سطح خطای 5 درصد 383 نفر انتخاب گردیده است. تمام مؤلفه‌های توان اکولوژیک در رابطه با گردشگری (حفظ منابع طبیعی، توازن اجتماعی، اقتصاد، حفاظت و بازسازی فرهنگ) معني¬دار هستند. اين شاخص¬ها داراي همبستگي قوي با متغير وابسته (توسعه گردشگری پایدار شهری) مي¬باشند. مؤلفه‌های وارد شده بر مدل به ميزان 1/95 درصد از تغييرات مؤلفه‌های (توسعه گردشگری پایدار شهری) را تبيين مي¬کنند. مؤلفه‌های زیست‌محیطی و مدیریت و برنامه¬ریزی بيشترين تأثیر را در راستای ارتقای توسعه گردشگری پایدار شهری منطقه 22 کلان¬شهر تهران داشته¬اند، به‌طوری که يک واحد تغيير در انحراف مؤلفه‌های زیست‌محیطی و مدیریت و برنامه¬ریزی به ترتيب 610/0 و 574/0 واحد تغيير در توسعه گردشگری پایدار شهری ايجاد خواهند کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - تحلیل گردشگری مذهبی با رویکرد اتساع محوری راهها{منطقه موردی: بارگاه امام رضا(ع)}
سید عیسی موسوی دکتر هرمز اسدی کوه باد

مکان‌های مقدس، صرف نظر از ویژگی های قدوسی و معنویتی که دارند، نمایشگاهی از هنر و نمادی از تمدن و فرهنگ اند که گردشگران مذهبی را به خود جذب می‌کنند. هجرت امام رضا(ع) به ایران یکی، به عنوان بزرگترین رویداد مذهبی، مسیری معنوی و مذهبی را بوجود آورده است که قابلیت بازشناسی ب أکثر

مکان‌های مقدس، صرف نظر از ویژگی های قدوسی و معنویتی که دارند، نمایشگاهی از هنر و نمادی از تمدن و فرهنگ اند که گردشگران مذهبی را به خود جذب می‌کنند. هجرت امام رضا(ع) به ایران یکی، به عنوان بزرگترین رویداد مذهبی، مسیری معنوی و مذهبی را بوجود آورده است که قابلیت بازشناسی به عنوان محور گردشگری مذهبی شناخته می شود. کارکردها و ساختارهای شئون زندگی معنوی (اجتماعی و فرهنگی) و مادی (اقتصادی و فضایی) شهر برخواسته از همین سرشت مذهبی – فرهنگی است. بازدید از این مکان ها با انگیزه های مختلف انجام می شود. هدف اصلی در این پژوهش بررسی مسیر حرکت امام رضا(ع) و توسعه صنعت گردشگری بوده است. این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی با ابزار مطالعه ی اسنادی انجام گردید. یافته های تحقیق نشان داد که طبق آمار، در شهر مشهد نزدیک بیش از ۳۰۰ واحد اقامتی مجاز فعالیت دارند که حدود 70 درصد از کل مراکز اقامتی ایران را دربر می گیرد.در ایران با نگاهی به برنامه های پنج ساله توسعه و برنامه ریزی های انجام شده از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنای دستی و گردشگری، نشان می‌دهد که توسـعه گردشگری در مقصـدهای مـذهبی همیشـه در اولویـت برنامـه های توسـعه گردشگری قرار داشته اند که نشان از اهمیت خاص این مقاصد است. با توجه به مسیر حرکت امام رضا(ع) می‌توان گفت که صنعت گردشگري مذهبي يكي از راهكارهاي معرفي هرچه بهتر تـاريخ، فرهنـگ و ارزش‌هاي اعتقادي و هم زيستي مسالمت آميز اديان در بين كشورها است. به علاوه بقاع متبركه و اماكن مذهبي علاوه بر قداست و معنويت منحصر به فرد خود، بيـانگر آداب و رسوم، باورها و اعتقادات و انديشه هاي مردم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - مکان¬يابي مناطق مستعد اکوتوريسم در استان فارس با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي(مطالعه موردی: شهرستان ارسنجان)
سعید محتشم نیا حسین قره داغی

مقدمه: یکی از مهمترین شکل¬های صنعت گردشگری، گردشگری طبیعی است. استان فارس به دلیل برخورداري از پتانسيل بالاي گردشگری همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده‌ است. شهرستان ارسنجان با برخورداری از جنبه های گردشگری طبیعی و تاریخی از این امر مستثنی نبوده و¬هدف تحقيق حا أکثر

مقدمه: یکی از مهمترین شکل¬های صنعت گردشگری، گردشگری طبیعی است. استان فارس به دلیل برخورداري از پتانسيل بالاي گردشگری همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده‌ است. شهرستان ارسنجان با برخورداری از جنبه های گردشگری طبیعی و تاریخی از این امر مستثنی نبوده و¬هدف تحقيق حاضر تعيين پهنه‌هاي مناسب فعاليت¬هاي گردشگری درسطح شهرستان با تلفیق مدل اكولوژيكي مخدوم (1384) و سامانه اطلاعات جغرافيايي می‌باشد. مواد و روش‌ها: منطقه مورد مطالعه محدوده شهرستان ارسنجان در شمال شرقی استان فارس به مساحت 1439 هکتار و تحقیق حاضر براساس مدل اکولوژیکی توسعه کاربری اکوتوریسم پیشنهادی مخدوم در قالب ارزيابي توان اكولوژيك شامل سه بخش شناسایی منابع اكولوژيكي، تجزیه و تحلیل و جمع بندی منابع و درنهایت ارزیابی توان اكولوژيكي با استفاده از GIS انجام شد¬. نتایج و بحث: نتایج تحقیق نشان داد با توجه به متغیرهای پیشنهادی در مدل مخدوم و اعمال تغییرات مورد نیاز، سه متغیر شیب، تراکم و درصد پوشش گیاهی در طبقه بندی شهرستان ارسنجان به سه طبقه مستعد (طبقه یک)، نیمه مستعد (طبقه دو) و طبقه نامناسب تاثیر گذار بوده اند. نتیجه‌گیری: با توجه به محدوديت‌هاي شهرستان در بخش شيب و پوشش گياهي نتايج تحقیق نشان داد تفرج گسترده یک بالاترین و تفرج متمرکز طبقه یک کمترین میزان مساحت را در شهرستان به خود اختصاص داده است. وجود رخساره های توده و برون زدگی سنگی در محدوده شهرستان مانع بزرگی برای توسعه گردشگری است و کوهستان¬های منطقه تنها برای گردشگران ورزشی قابل استفاده است. گستردگی جنگل های ایران تورانی در محدوده شهرستان که آخرین لکه های جنگل¬های خشک خارج شمال و وجود رشته قنات¬های جاری در آن موجب شده تا تفرج متمرکز کمترین میزان مساحت و تفرج گسترده بیشترین سهم خود از گردشگری را به خود اختصاص دهد. بر این اساس با توجه به موقعیت شهرستان در جاده مواصلاتی به شرق کشور و نزدیکی به جاده شیراز – تهران و مجاورت با آثار تاریخی نظیر پاسارگاد، نقش رستم و تخت جمشید در کنار آثار پراکنده تاریخی در محدوده شهرستان پيشنهاد مي¬شود با اعمال مديريت صحيح و استقرار مراکز رفاهی در عرصه های بکر منابع طبيعي و حمایت بخش خصوصی در راستای توسعه اقامتگاه¬های بوم گردی و تلاش در راستای توسعه گردشگری ورزشی بخصوص ورزش¬های آبی در سال¬های ترسالی در تالاب طشک اقدام گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - عقل در قرآن از منظر تفسیر المیزان با رویکرد فلسفی
سجاد رضائی امین رضائی رودابه رضائی

مقاله حاضر با هدف بررسی عقل در قرآن از منظر تفسیر المیزان با رویکرد فلسفی به روش تحلیلی- توصیفی به این مبحث می پردازد.عقل انسانی قسمت مهمی از وجود او را تشکیل می دهد، عقل بدنبال روشنگری و هدایتگری است. در قرآن کریم فهمی است که حق را تشخیص و راه را نشان می دهد و زمانی ک أکثر

مقاله حاضر با هدف بررسی عقل در قرآن از منظر تفسیر المیزان با رویکرد فلسفی به روش تحلیلی- توصیفی به این مبحث می پردازد.عقل انسانی قسمت مهمی از وجود او را تشکیل می دهد، عقل بدنبال روشنگری و هدایتگری است. در قرآن کریم فهمی است که حق را تشخیص و راه را نشان می دهد و زمانی که نسبت تعقل در قرآن با واژه های مترادف در نظر گرفته شود مفهومی چند بعدی و دارای مراتب را می رساند، که هر کدام از این واژه ها به یکی از ابعاد عقل و خرد آدمی مربوط است. همین تعقل و جایگاه ویژه آن در قرآن منبعی اصیل، مدنظر مفسران بوده و هست. از جمله مفسران، که تبحری کم نظیر در تفکر عقلی داشتند؛ علامه محمد حسین طباطبائی هست. ایشان عقل را محدود به بهره گیری از معارف عقل بشری نمی داند بلکه گستره فراخی را برای عقل قائل است. وی منشأ را چه در حوزه عقل عملی و چه در حوزه عقل نظری ناشی از الهامات الاهی می داند. علامه با توجه به اعتقادشان مبنی بر جدایی ناپذیری فلسفه الاهی و دین الاهی، در تفسیر برخی از آیات پس از تفسیر قرآنی، به تبیین فلسفی پرداخته و در واقع، مباحث عقلی را به محضر قرآن کریم عرضه داشته اند. حال با توجه به نکات ذکر شده، بهره گیری علامه طباطبائی از تبیین های فلسفی ولو با رعایت عدم خلط مباحث تفسیری و فلسفی مورد تحسین واقع شده است. درادامه از آیات و روایات اسلامی هم، چنین برمی آید که عزیزترین و سودمندترین نعمت خداوند مهربان به انسان، عقل است و بدیهی است بررسی تبیین علامه طباطبائی از عقل در قرآن با رویکرد فلسفی نقش بسیار در نهادینه کردن اثرات مطلوب در انسان می نماید. کلید واژه: عقل، قرآن کریم، تفسیر المیزان، رویکرد فلسفی، عقل در قرآن، عقل در تفسیر المیزان، عقل گرایی در فلسفه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - مبانی فرانظری نظریه فمینیسم در روابط بین الملل
ابراهیم انوشه

رشته روابط بین الملل در حوزه نظریه پردازی طیف وسیعی از نظریات را در بر می گیرد. از طیف سنتی نظریات روابط بین الملل گرفته تا نظریات متاخر و انعکاس گرایی که واکنشی به نظریات سنتی و حاکم در روابط بین الملل بوده است. یکی از مهمترین تحولات در زمینه نظریه های روابط بین الملل، أکثر

رشته روابط بین الملل در حوزه نظریه پردازی طیف وسیعی از نظریات را در بر می گیرد. از طیف سنتی نظریات روابط بین الملل گرفته تا نظریات متاخر و انعکاس گرایی که واکنشی به نظریات سنتی و حاکم در روابط بین الملل بوده است. یکی از مهمترین تحولات در زمینه نظریه های روابط بین الملل، مطرح شدن مباحث فرا نظری در این حوزه می باشد. مباحث فرانظری در روابط بین الملل از اواخر قرن بیستم و بخصوص در آخرین مناظرات روابط بین الملل که مناظره میان خردگرایان و نظریه های انعکاسی بود، مطرح شد و این مناظره بیشتر ماهیتی فلسفی داشته و از حوزه فلسفه علم برای بررسی و ارزیابی دیگر نظریات کمک گرفته است. فرانظریه در واقع به بررسی، تحلیل و توصیف نظریه می پردازد. بعبارتی دیگر فرانظریه با ابعاد هستی شناسانه، معرفت شناسانه و روش شناسانه یک نظریه سرو کار دارد. یکی از نظریات متاخر و انعکاسی در حوزه روابط بین الملل، نظریه زن باوری یا فمینیسم می باشد. بیشتر طرفداران این نظریه از پساساختارگرایی الهام گرفته اند. فمینیست ها همچنین ابعاد هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی نظریه های سنتی روابط بین الملل و بطور اخص رئالیسم را زیر سوال می برند و آنها را برای تحلیل واقعیت های جهان امروز ناکافی می دانند. هدف این پژوهش بررسی و آشنایی با ابعاد هستی شناختی، معرفت شناختی و روش شناختی نظریه فمینیسم است و اینکه این ابعاد تا چه اندازه می تواند شناخت دقیق تر و بهتری را در حوزه روابط بین الملل و مسائل سیاست جهانی به ما بدهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - مفهوم پردازی مدل تعالی کسب و کار:مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی
یوسف ملک میرزایی محمد محمودی میمند علی رجب زاده قطری محمود سمیعی نصر

زمینه فلسفی با انگاره انتقادی و نحله کنش متقابل گرایی نمادین با جهت گیری بنیادی و رویکرد استقرایی و صبغه کیفی از نوع کتابخانه ای با استراتژی گرند تئوری گونه جمعیت ساختی به روش فراترکیب و تحلیل محتوا با هدف توصیف و اکتشاف مدل سرآمدی کسب‌وکار و شناسایی متغییرها و شاخص‌های أکثر

زمینه فلسفی با انگاره انتقادی و نحله کنش متقابل گرایی نمادین با جهت گیری بنیادی و رویکرد استقرایی و صبغه کیفی از نوع کتابخانه ای با استراتژی گرند تئوری گونه جمعیت ساختی به روش فراترکیب و تحلیل محتوا با هدف توصیف و اکتشاف مدل سرآمدی کسب‌وکار و شناسایی متغییرها و شاخص‌های آن مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی می باشد.روش‌ها به‌وسیله تکنیک فراترکیب و فرا تحلیل به کدگذاری باز، محوری و انتخابی می‌پردازد که خروجی آن‌یک مفهوم جدید هست. گردآوری داده‌های این مقاله بر اساس مطالعات اسناد درزمینهٔ مدل‌های تعالی هست. جامعه موردمطالعه به‌طور دقیق‌تر شامل مدل‌های موجود در مجلات و نشریات معتبر با منطق نمونه‌گیری نظری است تا به اشباع نظری برسیم و برای روایی از دو استراتژی مشارکت بلندمدت و همه‌جانبه نگری جهت تأیید پایایی از دو کدگذار با توافق روی کدگذاری باز در این پژوهش مورداستفاده قرار گرفته است. جهت تحلیل از نرم‌افزار مکس کیودا استفاده‌شده است.یافته‌ها این پژوهش که از 101 مدل مفهومی سرآمدی موردمطالعه در مرحله کدگذاری به 869 مفهوم یا کدباز به دست آمد. سپس کدهای اولیه مشترک ازنظر معنایی به 24 مقوله عمده تقسیم شد؛ که در مرحله کدگذاری انتخابی منجر به ایجاد 5 بعد گردید و نتیجه به دست آمده ایجاد مفهوم نظری با ابعاد مردم، بازار، کار، مدیریت و عوامل زمینه‌ساز تعیین گردید.که این نظریه کمک شایانی به سرآمدی کسب و کارهای کوچک و متوسط با در نظر گرفتن پارادایم های جدید جهت ارزیابی کسب و کار های در آینده می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - ارایه الگوی مدیریت جذب توریسم سلامت درآینده ایران
مانیا امین زاده علی حاجیها حسین وظیفه دوست فریدون رهنما رودپشتی

چکیدهزمینه: با توجه به فرصت های مناسب اقتصادی-جغرافیایی کشور و ارزآوری صنعت گردشگری سلامت، استفاده از این فرصت&lrm; ها نیازمند آینده نگری و نقشه راه مناسب، به منظور ارائه راهکار های لازم جهت جذب گردشگران سلامت می باشد.هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت جذب گردشگر أکثر

چکیدهزمینه: با توجه به فرصت های مناسب اقتصادی-جغرافیایی کشور و ارزآوری صنعت گردشگری سلامت، استفاده از این فرصت&lrm; ها نیازمند آینده نگری و نقشه راه مناسب، به منظور ارائه راهکار های لازم جهت جذب گردشگران سلامت می باشد.هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت جذب گردشگری سلامت کشور، به منظور بهره برداری از فرصت های آینده این صنعت انجام شده است.روشها: در این پژوهش از استراتژی نظریه داده بنیاد و طرح نظام مند اشتراس-کوربین استفاده گردید. روش نمونه‌گیری به صورت نظری و برای جمع آوری اطلاعات و رسیدن به اشباع نظری، 18 مصاحبه نیمه ساختار یافته با پزشکان متخصص و مجریان حوزه گردشگری سلامت انجام شد. برای روایی و پایایی پژوهش از شیوه بررسی به وسیله اعضاء، مشارکتی بودن، روش مثلث&lrm;سازی و روش بازآزمون استفاده گردید. نکات کلیدی مصاحبه ها طی مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل و برای اولویت بندی آنها از روش دلفی استفاده شد.یافته ها: عوامل موثر بر جذب گردشگران سلامت کشور در قالب الگوی پارادایمی، با 16 مقوله و 51 مفهوم استخراج گردید. همچنین اولویت عوامل سازنده الگو با استفاده از روش دلفی و نظر خبرگان طی 2 مرحله تعیین و با انحراف معیار کمتر از 05/0 همگرا گردید. نتیجه: نتایج پژوهش نشان داد که به ترتیب چهار مقوله برنامه ریزی، مزیت هزینه ای، کیفیت خدمات درمانی، و نیروهای فنی و تخصصی در اولویت بالاتری قرار دارند و باید محور برنامه های آینده مدیریت جذب گردشگری کشور قرار گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - مصرف نمایشی جوانان: آینده‌ی مصرف‌گرایی
سیدنوید نوربخش پژمان جعفری فرهاد غفاری یزدان منصوریان

ارتباط بین جوانی و هریک از عرصه‌های مهم زندگی، از جمله اولویت‌های ارزشی و پیامدهای رفتاری آن را می‌توان به عنوان موضوع آینده پژوهی مورد مطالعه قرار داد. قرار گرفتن ایران در مرحله‌ی جوانی از منظر گذار سنی جمعیت، افزایش جمعیت شهرنشین، وجود شکاف‌های طبقاتی و اهمیت یافتن ار أکثر

ارتباط بین جوانی و هریک از عرصه‌های مهم زندگی، از جمله اولویت‌های ارزشی و پیامدهای رفتاری آن را می‌توان به عنوان موضوع آینده پژوهی مورد مطالعه قرار داد. قرار گرفتن ایران در مرحله‌ی جوانی از منظر گذار سنی جمعیت، افزایش جمعیت شهرنشین، وجود شکاف‌های طبقاتی و اهمیت یافتن ارزش‌های مادی‌گرایانه در زندگی شهری امروز، موجب ایجاد نوعی صحنه در بستر شهر، جهت نمایش دادن مصرف محصولات تجملی شده است. پژوهش حاضر در صدد بررسی ارتباط خود فردی (در مقابل خود رابطه‌ای و جمعی) با میزان مادی‌گرایی و مصرف نمایشی، و همچنین تأثیر مادی‌گرایی بر مصرف نمایشی است. بعلاوه، پژوهشگران به مطالعه پیرامون وجود تفاوت بین پسرها و دخترهای جوان، از نظر میزان مادی‌گرایی و مصرف نمایشی در حوزه‌ی مُد و پوشاک پرداخته‌اند. روش پژوهش از نوع پیمایشی بوده و از طریق ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه‌ی آماری پژوهش، کلیه‌ی جوانان ساکن مناطق شمالی شهر تهران بودند که داده‌های مورد نیاز از نمونه‌ای به حجم 395 آزمودنی گردآوری شده و در نهایت، جهت تحلیل داده‌ها، از رگرسیون خطی ساده و تحلیل واریانس چند متغیره واریانس چند متغیره استفاده شده است. مطابق با نتایج بدست آمده، مادی‌گرایی بر مصرف نمایشی مُد و پوشاک تأثیر مستقیم داشته و میزان مادی‌گرایی و مصرف نمایشی این طبقه از محصولات، در دخترها بیشتر از پسرهای جوان بوده است. همچنین بین خود فردی با میزان مادی‌گرایی و مصرف نمایشی، رابطه‌ای دیده نشد. البته نتایج حاصل شده، از میزان بسیار بالای فردگرایی در جامعه‌ی آماری مورد مطالعه حکایت دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - آینده پژوهی گردشگری پایدار، رهیافتی نو در اقتصاد مقاومتی (مورد مطالعه: کارشناسان صنعت گردشگری و هتلداری)
محبوبه نعیمی مجد آرزو نعیمی مجد

زمینه: در عرصه گردشگری به ویژه برنامه ریزی جهت توسعه گردشگری پایدار؛ پرداختن به آینده و برنامه ریزی آن، جزء لاینفک فرایند برنامه ریزی و توسعه محسوب می شود. هم چنین، در تدوین استراتژی اقتصاد مقاومتی باید گردشگری و به ویژه گردشگری پایدار را به عنوان جزئی از اقتصاد و در عی أکثر

زمینه: در عرصه گردشگری به ویژه برنامه ریزی جهت توسعه گردشگری پایدار؛ پرداختن به آینده و برنامه ریزی آن، جزء لاینفک فرایند برنامه ریزی و توسعه محسوب می شود. هم چنین، در تدوین استراتژی اقتصاد مقاومتی باید گردشگری و به ویژه گردشگری پایدار را به عنوان جزئی از اقتصاد و در عین حال به عنوان ابزاری در برابر چالشهای فرهنگی و اقتصادی قلمداد نمود. هدف: ایران به عنوان کشوری غنی در خصوص دارا بودن منابع گردشگری و به سبب فرهنگ، تمدن، ویژگی های آب و هوایی و غیره که با معضلاتی از جمله بیکاری زیاد، و محدودیت توسعه گردشگری پایدار مواجه است، می تواند به کشوری فعال در صنعت گردشگری تبدیل شود. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر، بررسی مفاهیم آینده پژوهی و اقتصاد مقاومتی و نقش آن در گردشگری پایدار، می باشد. روش: پژوهش حاضر، از نظر ماهیت توصیفی- پیمایشی به شمار می رود. همچنین از جنبه زمانی، مقطعی و از نگاه نوع داده ها، کمی به شمار می آید. جامعه آماری این پژوهش شامل 30 نفر از کارشناسان و خبرگان حوزه صنعت گردشگری و هتلداری می باشند. جمع آوری اطلاعات به وسیله ابزار پرسشنامه صورت پذیرفته است. یافته ها: تمامی مقادیر آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی از مقدار 7/0 بزرگتر شده اند و نشان از پایایی بالای پرسشنامه می‌باشد. مقدار شاخص برازش برابر 633/0 شده است و از مقدار 4/0 بزرگ‌تر شده است و نشان از برازش مناسب مدل دارد. داده‌های این پژوهش با ساختار عاملی و زیربنای نظری تحقیق برازش مناسبی دارد و این بیانگر همسو بودن سؤالات با سازه‌های نظری است. نتیجه گیری: اقتصاد مقاومتی بر آینده پژوهی گردشگری و گردشگری پایدار، تاثیر مثبت و مستقیم داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - آینده پژوهی هوش فرهنگی با رویکرد سناریو سازی
ایمان خاکی ناصر میرسپاسی محبوبه منتظرعطایی حمید عرفانیان خان زاده

10.30495/jmfr.2022.55283.2254

زمینه : امروزه با افزایش سرعت، پیچیدگی و گستردگی تغییرات محیطی، شاهد تداوم کاهش دقت در پیش نگری های سنتی در سازمان هستیم. از آنجایی که تعاملات افراد با یکدیگر و سازمان های مختلف در محیطی کاملا پویا و با تنوع فرهنگی صورت میپذیرد درک عمیق از آینده های ممکن می تواند به بهر أکثر

زمینه : امروزه با افزایش سرعت، پیچیدگی و گستردگی تغییرات محیطی، شاهد تداوم کاهش دقت در پیش نگری های سنتی در سازمان هستیم. از آنجایی که تعاملات افراد با یکدیگر و سازمان های مختلف در محیطی کاملا پویا و با تنوع فرهنگی صورت میپذیرد درک عمیق از آینده های ممکن می تواند به بهره وری بیشتر منتج گردد. هدف: این تحقیق با هدف آینده پژوهی هوش فرهنگی با رویکرد سناریو سازی تدوین گردیده است.روش ها: روش تحقیق، از نوع پژوهش کیفی و منطبق بر رویکرد شبه عددی یا قضاوتی در حوزه روش های آینده پژوهی است. ابزار سنجش علاوه بر مقالات، تدوین پرسشنامه ها در دو مرحله با استفاده از تکنیک دلفی بوده است. در این تحقیق پنل دلفی،17 نفر از افراد متخصص در حوزه ی ارتباطات و رفتارسازمانی بوده است که به صورت قضاوتی توسط محققین انتخاب شده اند. جهت تحلیل ساختاری از روش ماتریس ضرایب تحلیل اثر متقاطع به کمک نرم افزار میک مک استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان داد که عوامل فرهنگی، محیطی، آموزشی و رسانه ایی بیشترین تاثیرگذاری را بر هوش فرهنگی دارند که بر اساس آنها چهار سناریو به نام های هوش فرهنگی مهد همدلی فرهنگی، هوش فرهنگی عاری از تعصب (آزاداندیشی)، هوش فرهنگی زمینه ساز شوک فرهنگی و هوش فرهنگی بازخورد بازنمایی غیرواقعی رسانه، نگارش شده است. نتیجه گیری: پیش بینی آینده در خصوص هوش فرهنگی می تواند موانع ارتباطی بین فرهنگ های مختلف را کاهش دهد و به افراد، قدرت مدیریت فرهنگ اعطا نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - تعیین روابط علی از ابعاد اکوسیستم کارآفرینی به منظور توسعه صنعتی با استفاده از ISM
عبدالحسین شکری هوشنگ تقی زاده مجید باقر زاده خواجه

سیاست‌گذاران در حال حاضر شروع به مطالعه بر روی شایستگی‌های مورد نیاز یک سیستم مبتنی بر حمایت از کارآفرینی با رشد بالا نموده‌اند. یک رویکرد در حال ظهور تمرکز بر اکوسیستم های کارآفرینی است. بر همین اساس هدف این تحقیق تعیین روابط علی از ابعاد اکوسیستم کارآفرینی به منظور تو أکثر

سیاست‌گذاران در حال حاضر شروع به مطالعه بر روی شایستگی‌های مورد نیاز یک سیستم مبتنی بر حمایت از کارآفرینی با رشد بالا نموده‌اند. یک رویکرد در حال ظهور تمرکز بر اکوسیستم های کارآفرینی است. بر همین اساس هدف این تحقیق تعیین روابط علی از ابعاد اکوسیستم کارآفرینی به منظور توسعه صنعتی با استفاده از ISM می‌باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی بوده و نمونه آماری این تحقیق به روش نمونه‌گیری هدفمند و به تعداد 143 نفر در بخش تأییدی و 15 نفر خبره در بخش الگوی ساختاری- تفسیری(ISM) انتخاب شده بودند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده که پس از تأیید روایی و پایایی در بین اعضای نمونه آماری تحقیق توزیع شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل عاملی تأییدی و الگوی ساختاری- تفسیری استفاده شده است. نتایج بررسی‌های نشان می‌دهد که بازارهای قابل دسترسی شامل بازار داخلی و بازار بین‌المللی در سطح اول قرار داشته و برای دستیابی به این بازارها بایستی اساس و پایه اکوسیستم کارآفرینی مانند بودجه و مالی، دانشگاه ها به عنوان کاتالیزورها، سرمایه فکری و نیروی کار، آموزش و پرورش و پشتیبانی فرهنگی تقویت شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - بررسی و تحلیل نقش آینده‌نگری در پیشرفت سازمان با تفسیرپردازی از سیره‌ی مدیریتی حضرت علی(ع)
مهدی اکبرنژاد منور فتاحی راضیه فتاحی

آینده‌نگری از مهم‌ترین اصول مدیریت راهبردی و از جمله‌ی وظایف خطیر و حیاتى مدیران است. مدیران ارشد و عالی‌مقام سازمان با تکیه بر این اصل، به بررسى جوانب و زوایاى گوناگون آینده پرداخته و با شناسایی و طراحی افق-های برنامه‌ها‌ و اتخاذ تصمیمات روزآمد، زمینه‌ی پیشرفت و موفقیت أکثر

آینده‌نگری از مهم‌ترین اصول مدیریت راهبردی و از جمله‌ی وظایف خطیر و حیاتى مدیران است. مدیران ارشد و عالی‌مقام سازمان با تکیه بر این اصل، به بررسى جوانب و زوایاى گوناگون آینده پرداخته و با شناسایی و طراحی افق-های برنامه‌ها‌ و اتخاذ تصمیمات روزآمد، زمینه‌ی پیشرفت و موفقیت سازمان‌ها را فراهم می‌نمایند. با توجّه به جایگاه‌ ویژه و والای آینده‌نگری و فعالیت‌های آینده‌نگرانه در ادبیات و فرهنگ اسلامی، بخصوص سیره و روش مدیریتی حضرت علی(ع)، در این تحقیق تلاش شده است با استنباط و بهره‌گیری از آموزه‌های مکتب علوی، و با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و پیمایش مراحل سه‌گانه‌ی توصیف، تحلیل و تبیین، نقش و کارکردهای مدیریتی آینده‌نگری در پیشرفت سازمان مورد بررسی قرار گیرد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که آینده‌نگری با ایجاد انگیزه، ایجاد آرامش روان، موفقیت در تصمیم‌گیری، کاهش خطای در برنامه‌ریزی، متمرکز کردن فعالیت‌ها، حلّ مشکلات و معضلات سازمان، استفاده‌ی بهینه از امکانات و فرصت‌ها و افزایش اثربخشی و بهره‌ورى از منابع و امکانات، زمینه‌ی پیشرفت و اعتلای سازمان را فراهم می‌آورد. از این‌رو، شاید بتوان ادعا کرد عامل دیگری نتواند به اندازه‌ی آینده‌نگری در پیشرفت و شکوفایی سازمان مؤثر باشد. همچنانکه، عدم توجّه به این مسأله‌ی مهم، مى‌تواند پیامدهاى ناگوارى براى سازمان به دنبال داشته باشد؛ و چنانچه در امور مهم و سرنوشت‌ساز سازمان این بى‌توجهى وجود داشته باشد، عواقبی همچون ناکامى و شکست و حتّی فروپاشی سازمان غیرقابل اجتناب خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - برساخت و تجربه زیسته نخبگان صنعت گردشگری از بازاریابی گردشگری به روش داده بنیاد
عباس اسدی کامبیز حیدرزاده محسن خون سیاوش منصوره علیقلی

زمینه: صنعت گردشگری به عنوان متنوع‌ترین و بزرگترین صنایع در جهان، مهمترین منبع درآمد و ایجاد فرصت‌های شغلی برای بسیاری از کشورها می باشد و به همین دلیل بازاریابی آن در کشور از جایگاه ویژه ای برخوردار است.هدف: کشف الگوی ذهنی نخبگان صنعت گردشگری و برخی گردشگران خارجی در ت أکثر

زمینه: صنعت گردشگری به عنوان متنوع‌ترین و بزرگترین صنایع در جهان، مهمترین منبع درآمد و ایجاد فرصت‌های شغلی برای بسیاری از کشورها می باشد و به همین دلیل بازاریابی آن در کشور از جایگاه ویژه ای برخوردار است.هدف: کشف الگوی ذهنی نخبگان صنعت گردشگری و برخی گردشگران خارجی در تهران از بازاریابی گردشگری است.روش‌ها: روش مورد استفاده در این پژوهش روش کیفی بوده و بر مبنای روش داده بنیاد و با 15 نفر از خبرگان و صاحبنظران حوزه گردشگری مصاحبه انجام شده است .نمونه‌گیری مورد استفاده، نظری بوده است پس از انجام مصاحبه‌ها و جمع آوری‌اطلاعات، کده‌های به‌دست آمده در بخش‌های مختلف، تجزیه و تحلیل شده است.یافته‌ها: در مدل پیشنهادی این پژوهش، 12 مقوله اصلی به دست آمده است که شامل؛ همکاری و همراستایی نهادی، درک عمیق بازرایابی، دیپلماسی گردشگری، تسهیم رویدادهای جهانی، پشتیبانی از اقتصاد ملی، تربیت میزبان‌های کارآمد، توسعه تحقیقات بازار، درک نیاز بازار، معرفی قابلیت‌ها، رفع محدودیت‌های موجود، مطالبه ملی، توسعه زیر ساخت است و در مرحلۀ کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته به نام بازاریابی گردشگری به مثابه مطالبه ملی و به علت درک عمیق بازرایابی در بستر توسعه زیر ساخت و معرفی قابلیت‌ها با مداخله درک نیاز بازار و به وسیله استراتژی‌های همکاری و همراستایی نهادی، آگاهی بخشی و توسعه تحقیقات بازار منجر به پیامدهای دیپلماسی گردشگری جهانی و پشتیبانی از اقتصاد ملی شده است ظاهر شد.نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که الگوی ذهنی متخصصان و خبرگان صنعت گردشگری می‌تواند توسعه بازار گردشگری را متحول و تغییرات بنیادیدر این صنعت ایجاد کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - ارائه چارچوبی برای شناسایی پیشران‌های موثر روی آینده هوش کسب‌و‌کار در صنعت گردشگری ایران
سیده نیر ابطحی نصیری محمد حسن ملکی بهروز بیات تحفه قبادی لموکی

10.30495/jmfr.2023.23357

گردشگری یکی از حوزه‌هایی است که به دلیل اثرات فرهنگی و اقتصادی، باعث توجه بسیاری از کشورها به توسعه زیرساخت‌ها و ارتقا خدمات آن شده است. ایران به دلیل مزیت‌های اقتصادی، جغرافیائی، فرهنگی و تاریخی، در صورت توسعه زیرساخت‌های لازم و سیاست‌گذاری درست در این زمینه می‌تواند م أکثر

گردشگری یکی از حوزه‌هایی است که به دلیل اثرات فرهنگی و اقتصادی، باعث توجه بسیاری از کشورها به توسعه زیرساخت‌ها و ارتقا خدمات آن شده است. ایران به دلیل مزیت‌های اقتصادی، جغرافیائی، فرهنگی و تاریخی، در صورت توسعه زیرساخت‌های لازم و سیاست‌گذاری درست در این زمینه می‌تواند موفق عمل کند. یکی از این زیرساخت‌ها، هوش کسب‌و‌کار است. ابزارهای هوش کسب‌و‌کار، با تجزیه و تحلیل داده‌ها و ارائه‌ی گزارش‌ها، خلاصه‌ها، داشبورد، نقشه‌ها، چارت‌ها و نمودارها، اطلاعات دقیقی در مورد ماهیت کسب‌و‌کار در اختیار کاربران قرار می‌دهند. تحقیق حاضر به دنبال شناسایی پیشران‌های اثرگذار روی آینده هوش کسب‌و‌کار در گردشگری ایران است. تحقیق حاضر از منظر مبانی فلسفی، پراگماتیست؛ از حیث جهت‌گیری، کاربردی و از بعد هدف، اکتشافی می‌باشد. برای اجرای تحقیق، در مرحله اول، پیشران‌های تحقیق از طریق مرور سیستماتیک پیشینه و مصاحبه با خبرگان استخراج شدند. در این مرحله 30 پیشران بدست آمد که این پیشران‌ها با آزمون بینم غربال شدند. پس از غربال پیشران‌ها، 12 عامل حذف شد و 18 پیشران باقیمانده با تکنیک بهترین- بدترین فازی اولویت‌بندی شدند. نتایج نشان داد که پیشران‌های فضای کسب‌و‌کار گردشگری، تصمیم‌گیری داده‌محور و تحریم‌های خارجی اثرگذارترین پیشران‌ها روی آینده هوش کسب‌و‌کار در گردشگری هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - تحلیلی بر وضعیت گردشگری استان یزد در افق 1404 با استفاده از پویایی‌های سیستم
سید حبیب الله میرغفوری میر محمد اسعدی محمد صالح مزیدی

10.30495/jmfr.2021.19487

در سند جامع توسعه ملی گردشگری ایران آمده است که این کشور در پایان برنامه هفتم توسعه که مصادف با سند چشم‌انداز بیست‌ساله است، باید به سالانه 20 میلیون گردشگر ورودی دست پیدا کند. در میان استان‌های گردشگر پذیر کشورمان استان یزد، جلوه‌هایی‌ از باشکوه‌ترین‌ ادوار مختلف‌ تاری أکثر

در سند جامع توسعه ملی گردشگری ایران آمده است که این کشور در پایان برنامه هفتم توسعه که مصادف با سند چشم‌انداز بیست‌ساله است، باید به سالانه 20 میلیون گردشگر ورودی دست پیدا کند. در میان استان‌های گردشگر پذیر کشورمان استان یزد، جلوه‌هایی‌ از باشکوه‌ترین‌ ادوار مختلف‌ تاریخی‌ ایران‌ را در خود جای‌ داده‌‌ که خود نشان گر جایگاه و اهمیت این استان است. لذا این تحقیق بدنبال ارائه مدلی پویا جهت تخمین تعداد گردشگر خارجی ورودی به استان یزد در افق1404با ادامه روند فعلی و نیز بررسی تاثیر سناریوهای احتمالی می باشد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش تحقیق جزء مطالعات کیفی و از نوع توصیفی- تحلیلی است که ابتدا با استفاده از منابع و ادبیات موجود در زمینه معیارهای سنجش وضعیت گردشگری یک منطقه و همچنین مصاحبه با بیش از 20تن از خبرگان گردشگری یزد به شناسایی شاخص‌های مؤثر بر روند گردشگری استان مثل امنیت، حمل و نقل و ... پرداخته است. در ادامه با بررسی مقدار کنونی و تاثیر این متغیرها بر یکدیگر، به طراحی مدل علی-معلولی آن‌ها پرداخته و مدل جریان نیز طراحی و در نرم‌افزار ونسیم اجرا گردید. نتایج نشان می‌دهد با روند فعلی، استان یزد در افق1404به جای حداقل ورود1.3میلیون گردشگر خارجی،حداکثر پذیرای یک‌صدهزار گردشگر خارجی خواهد بود.که با این نتیجه، چند وضعیت دیگر از متغیرها در قالب سناریو مورد بررسی قرار گرفته و پیشنهاداتی نظیر تمرکز بر تربیت نیروی انسانی ماهر،تبلیغات موثر و هدفمند صورت پذیرفت. همچنین آزمون اعتبار سنجی و حساسیت مدل نشان از معتبر بودن آن دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - طراحی مدل ادامه حیات و تقویت برند هتل در صنعت گردشگری با رویکرد آینده پژوهی از طریق نظریه پردازی داده بنیاد(مورد مطالعه: هتل‌های منتخب 4و5 ستاره شهرمشهد)
بهناز دانشمند محمد حقیقی عظیم الله زارعی گلنار شجاعی باغینی

10.30495/jmfr.2022.21092

زمینه: مدیران هتل باید نگرشی مثبت به توسعه استراتژی آینده پژوهی در کسب و کار داشته باشند که بتواند تمامی ابعاد و جنبه های مرتبط با تقویت برند را دربر داشته و باعث ارتقاء جایگاه و ایجاد ارزش شود و امکان تمایز برند خود را از رقبا فراهم آورند.هدف: پژوهش حاضر درصدد دستیابی أکثر

زمینه: مدیران هتل باید نگرشی مثبت به توسعه استراتژی آینده پژوهی در کسب و کار داشته باشند که بتواند تمامی ابعاد و جنبه های مرتبط با تقویت برند را دربر داشته و باعث ارتقاء جایگاه و ایجاد ارزش شود و امکان تمایز برند خود را از رقبا فراهم آورند.هدف: پژوهش حاضر درصدد دستیابی به مدل ادامه حیات و تقویت برند هتل در صنعت گردشگری با رویکرد آینده پژوهی از طریق نظریه پردازی داده بنیاد در هتل‌های منتخب 4و5 ستاره شهرمشهد است. روش‌ها: این مطالعه به روش کیفی نظریه پردازی داده بنیاد و سه مرحله کدگذاری انجام شده است.گردآوری داده ها به روش مصاحبة نیمه ساختاریافته با 12 نفر از مدیران هتل‌های 4 و 5 ستاره شهر مشهد به شیوه نمونه برداری غیر احتمالی قضاوتی و گلولة برفی انجام شده است.یافته‌ها: مدل نهایی پژوهش در قالب پارادایم کدگذاری محوری ارایه گردید و منجر به طرح هفت قضیه شد. که شامل شرایط علّى(چهار مقوله)، شرایط مداخله گر (سه مقوله)، شرایط زمینه اى (سه مقوله)، مقوله محورى تحت عنوان معماری مدیریت برند ، راهبردها(هفت مقوله) و پیامدها(هفت مقوله) از آن استخراج شده اند. آینده پژوهی در مقوله راهبردها و پیامدها در مدل ادامه حیات و تقویت برند هتل در صنعت گردشگری نقش تاثیرگذاری دارد.نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان می دهد که با بهره گیری از معماری مدیریت برند ، می توان در جهت ادامه حیات و تقویت برند هتل ها گام برداشت و از طریق اجرای مدل طراحی و ارایه شده در این پژوهش به اهداف مورد نظر دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - تدوین مدل جامع مدیریت استعداد در وزارت ورزش و جوانان ایران
رشید ظاهری سید جعفر موسوی فرشاد امامی

زمینه: در یک محیط سازمانی پیچیده و پویا، مدیریت استعداد کلید موفقیت سازمان ها و موجب رشد پایدار است اما به یکی از چالش های اساسی مدیریت منابع انسانی تبدیل شده است.هدف: این پژوهش با هدف ارائه مدل جامع مدیریت استعداد در وزارت ورزش و جوانان کشور انجام شد.روش ها: روش تحقیق أکثر

زمینه: در یک محیط سازمانی پیچیده و پویا، مدیریت استعداد کلید موفقیت سازمان ها و موجب رشد پایدار است اما به یکی از چالش های اساسی مدیریت منابع انسانی تبدیل شده است.هدف: این پژوهش با هدف ارائه مدل جامع مدیریت استعداد در وزارت ورزش و جوانان کشور انجام شد.روش ها: روش تحقیق آمیخته بصورت کیفی و کمی بود. اطلاعات بخش کیفی با استفاده از تکنیک دلفی و مصاحبه نیمه ساختارمند از 15 نفر از خبرگان، 11 عامل و 85 شاخص شناسایی شد. در نهایت پرسشنامه 85 سوالی مدیریت استعداد برای بخش کمی تنظیم و با توجه به حجم جامعه، از طریق فرمول کوکران 280 پرسشنامه با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری با نرم افزارهای اسمارت پی ال اس2 و اس پی اس اس20 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی 11 بعد و 83 شاخص را مورد شناسایی و تایید قرار داد. در رتبه بندی ابعاد هم به ترتیب ابعاد حفظ ، اطلاعات و ارتباطات و عملکرد رتبه اول تا سوم را کسب نمودند. در بین شاخص ها هم جبران خدمات، تکنولوژی، رضایت شغلی، ارزیابی عملکرد، جانشین پروری، رفتار احترام آمیز، انتقال تجارب، آینده نگری، شایسته سالاری، شفافیت اهداف استراتژیک و قوانین حمایتی بالاترین رتبه را کسب نمودند. شاخص نیکویی برازش نیز برابر 76/0 محاسبه و تایید شد.نتیجه گیری: مدیریت استعداد برای کارکنان وزارت ورزش و جوانان از اهمیت زیادی برخوردار است و همچنین باید از نظر سازمان نیز دارای اهمیت باشد زیرا در دستیابی به موفقیت سازمان و توسعه پایدار نقش کلیدی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - تبیین و ارائه الگو برای اندازه گیری محافظه کاری حسابداری
هاشم نیکومرام بهمن بنی مهد

در این تحقیق سعی شده الگویی برای برآورد محافظه کاری حسابداری، در شرکت‌های ایرانی تدوین شود. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد محافظه کاری حسابداری در شرکت‌های ایرانی در طول دوره تحقیق کاهش یافته است. بازده دارایی‌ها و رشد فروش رابطه مستقیم و نسبت جریان نقدی عملیاتی به جمع دار أکثر

در این تحقیق سعی شده الگویی برای برآورد محافظه کاری حسابداری، در شرکت‌های ایرانی تدوین شود. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد محافظه کاری حسابداری در شرکت‌های ایرانی در طول دوره تحقیق کاهش یافته است. بازده دارایی‌ها و رشد فروش رابطه مستقیم و نسبت جریان نقدی عملیاتی به جمع دارایی‌ها و همچنین نسبت اهرمی رابطه معکوسی با شاخص محافظه کاری حسابداری پیشرفته قابلیت تایید را دارد زیرا محیط اقتصادی ایران با محیط اقتصادی آن کشورها از نظر کارایی بازار سرمایه، تفکیک مالکیت از مدیریت خصوصی بودن صنایع کاملاً متفاوت است و قابل مقایسه با آن نیست. از این رو بر اساس نتایج این تحقیق، دولتی بودن اکثر صنایع، عدم تفکیک محتوایی مالکیت از مدیریت و عدم وظیفه پاسخگویی مدیران، می‌تواند از جمله عوامل تاثیر گذار بر کاهش محافظه کاری حسابداری در شرکت‌های ایرانی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - اثر محافظه کاری حسابداری بر بدهی
دکتر بهمن بنی مهد

این تحقیق رابطه بین محافظه کاری حسابداری و بدهی، در 42 شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهرانرا برای دوره زمانی 1379 الی 1386 مورد بررسی قرار می دهد . نتایج تحقیق نشان می دهد که محافظه کاری حسابداریاثری فزاینده بر بدهی دارد. این موضوع از نظر تئوری پذیرفت أکثر

این تحقیق رابطه بین محافظه کاری حسابداری و بدهی، در 42 شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهرانرا برای دوره زمانی 1379 الی 1386 مورد بررسی قرار می دهد . نتایج تحقیق نشان می دهد که محافظه کاری حسابداریاثری فزاینده بر بدهی دارد. این موضوع از نظر تئوری پذیرفته شده و مشابه نتایج تحقیقات خارجی می باشد . همچنینمتغیرهای مداخله گری که می تواند بر رابطه بین محافظه کاری و بدهی اثرگذار باشد در این تحقیق کنترل شده است .متغیرهای مذکور شامل سطح فروش ، شاخص سودآوری (بازده داراییها) ، اندازه شرکت و درصد مالکیت دولت است . نت ایجتحقیق بر وجود رابطه ای معنی دار میان متغیرهای فوق و بدهی تأکید دارد. نتایج نشان می دهند با افزایش درصد مالکیتدولت در سرمایه شرکتها ، بدهی شرکته ا نیز اف زایش می یابد . این عامل نسبت به سایر عوامل بیشترین اثر را بر بدهی شرکتهادارد. همچنین اثر اندازه شرکت بر بدهی ، نسبت به سایر متغیرها ناچیزی است. افزایش بازده دارایی ها ، موجب کاهش بدهیو همچنین افزایش فروش و به تناوب آن افزایش گردش داراییها ، باعث افزایش بدهی می گردد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - بازتاب تبار مشروع خلافت در سکه‌های قرن دوم هجری
حسین محسنی حمیدرضا آذری نیا

10.30495/jhcin.2023.22301

تبار مشروع امامت/خلافت از مسائل پرچالش سیاسی جامعه اسلامی در قرون نخستین هجری به شمار می رود. این مقاله در صدد دست یابی به روایت سکه ها از نزاع بر سر تبار مشروع امامت میان هاشمیان و دستگاه اموی و سپس دو جریان هاشمی، عباسیان و علویان، است. کشمکش عباسیان با علویان حول ت أکثر

تبار مشروع امامت/خلافت از مسائل پرچالش سیاسی جامعه اسلامی در قرون نخستین هجری به شمار می رود. این مقاله در صدد دست یابی به روایت سکه ها از نزاع بر سر تبار مشروع امامت میان هاشمیان و دستگاه اموی و سپس دو جریان هاشمی، عباسیان و علویان، است. کشمکش عباسیان با علویان حول تبار مشروع امامت و انحصار خلافت مشروع در آل علی(ع) باعث بروز چالشی طولانی مدت گردید که از طریق مسکوکات قابل پیگیری است. این چالش از 145 تا 200 هجری باعث ضرب و رواج سکه های متنوع با اظهار نسب مشروع امامت از اولاد رسول خدا(ص) و از طریق امیرمؤمنان(ع) و فاطمه زهراء(س) شد. سرانجام عباسیان در دوره خلافت مامون با عقب‌نشینی از رویکرد سابق خود در نفی حق امامت علویان، بار دیگر برای مشروعیت یابی خویش به علویان روی آوردند و در سکه ولایت عهدی امام رضا(ع) آن را ابراز داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - ماهیت، کارکرد و سبب تأثیر اسم اعظم: بازخوانی و گونه‌شناسی نگرش‌ها
رمضان‌علی مردانی حامد خانی (فرهنگ مهروش) مهدی افچنگی محمدعلی میر

10.30495/jhcin.2021.17743

این باور در میان مسلمانان رواج گسترده دارد که خداوند را نامی پنهان از همگان است، جز خواص کسی از آن آگاه نیست، هرکه بتواند خدا را با یادکرد آن بخواند سریع به خواسته‌اش می‌رسد، و تصرفات خارق‌العاده در عالم هستی تنها با کاربرد آن ممکن می‌شود. مسلمانان از گذشته‌های دور این أکثر

این باور در میان مسلمانان رواج گسترده دارد که خداوند را نامی پنهان از همگان است، جز خواص کسی از آن آگاه نیست، هرکه بتواند خدا را با یادکرد آن بخواند سریع به خواسته‌اش می‌رسد، و تصرفات خارق‌العاده در عالم هستی تنها با کاربرد آن ممکن می‌شود. مسلمانان از گذشته‌های دور این نام را اسم اعظم خوانده، و درباره ماهیت و خواص و نحوه کشف و کاربرد آن سخنان متفاوت گفته، و حکایات بسیار نقل کرده‌اند. مطالعه پیشِ‌‌رو کوششی به منظور مرور و دسته‌بندی همین آراء و بازنمون دورنمایی از نگرش‌های رایج در فرهنگ اسلامی به اسم اعظم است؛ کوششی که می‌تواند گامی نخستین برای بازشناسی تاریخ انگاره اسم اعظم در فرهنگ اسلامی تلقی شود. در مقاله بی‌آن‌که از خاستگاه انگاره یا سیر تحول درک‌ها از آن در گذر زمان بحث شود، شواهد مختلف توجهات مسلمانان به اسم اعظم را مرور، و از خلال نقل حکایت‌ها، اقوال تفسیری، مواعظ اخلاقی و نظریه‌پردازی‌های متکلمانه و فیلسوفانه آراء درباره اسم اعظم را در آثار پراکنده بازشناسی و تبیین می کنیم. چنان‌که خواهیم دید، انگاره اسم اعظم در تاریخ طولانی خود در فرهنگ اسلامی از جایگاه کارگزار خدا تا شیوه‌ای سحرگونه برای تصرفات عظیم و کلان در هستی، و از مصادیقی آشکار به مصادیقی پنهان و رازآلود گراییده، و موضوع بحث‌های متکلمانه و ایدئولوژی‌های مختلف مذهبی گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - پیوند طلسمات و صورتگری در اسلام
نگار ذیلابی

حرمت تصویرگری در اسلام یکی از پیش‌فرض‌های مسلم پژوهشگران تاریخ هنرهای اسلامی است. در این پژوهش این پرسش اصلی مطرح است که تصور و ذهنیت مسلمانان نخستین از مبحث تصویر(نقش، تمثال) و به‌طور عام مقوله صورت و صورتگری (حیوانی و انسانی) چه بوده است که بر اساس آن، پرداختن به صورت أکثر

حرمت تصویرگری در اسلام یکی از پیش‌فرض‌های مسلم پژوهشگران تاریخ هنرهای اسلامی است. در این پژوهش این پرسش اصلی مطرح است که تصور و ذهنیت مسلمانان نخستین از مبحث تصویر(نقش، تمثال) و به‌طور عام مقوله صورت و صورتگری (حیوانی و انسانی) چه بوده است که بر اساس آن، پرداختن به صورتگری از جانب شارع ممنوع شده بوده است؟ در این نوشتار، بر اساس منابع اصلی نشان داده شده که ذهنیت مسلمانان از تصویر و صورتگری در سده‌های نخستین اسلامی _مسبوق بر ذهنیتی کهن در تمدن‌های ایران و مصر و فلسطین باستان_ عمدتا تصاویری بوده که در جادوگری و طلسمات به‌عنوان یکی از عناصر اولیه به‌کار می‌رفته است؛ بر این اساس، تحریم صورتگری مخالفت با ساحران و طلسم‌کاران بوده است نه به‌معناى ناسازگارى با هنرهاى تجسمى؛ و می‌توان گفت در کنار موضع صریح قرآن در برابر شرک و بت‌پرستی، شکل‌گیری و تداوم آموزه حرمت صورتگری در اسلام با این ذهنیت فرهنگی هم مرتبط بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - عوامل ناکامی مراکز رسمی آموزشی تبلیغی فاطمیان در گسترش مذهب اسماعیلی در مصر
احمد بادکوبة هزاوه زینب فضلی

با انتقال مرکز حکومت فاطمیان (358-567ق)به قاهر ه در 362 ق، دستگاه دعوت اسماعیلی، با هدف ترویج عقاید اسماعیلی در میان آحاد مردم مصر، در قالبنهادهای تبلیغی آموزشی مانند مجالس الحکمه، جامع الازهر ودارالعلم سازماندهیشد. با این همه، این نهادها موفقیت چندانی در انجام وظیفه پی أکثر

با انتقال مرکز حکومت فاطمیان (358-567ق)به قاهر ه در 362 ق، دستگاه دعوت اسماعیلی، با هدف ترویج عقاید اسماعیلی در میان آحاد مردم مصر، در قالبنهادهای تبلیغی آموزشی مانند مجالس الحکمه، جامع الازهر ودارالعلم سازماندهیشد. با این همه، این نهادها موفقیت چندانی در انجام وظیفه پیش گفته به دستنیاوردند. بررسی ناکامی این نهادها در تحقق اهداف مورد نظر، می تواند نقش مهمیدر تبیین عوامل ناتوانی فاطمیان در تثبیت مذهب اسماعیلی در سرزمین مصرداشته باشد . از سوی دیگر، پیچیدگی عقاید اسماعیلی و سلسله مراتب گروش بهمذهب اسماعیلی، در عمل، گروش عامة مردم بدان را با دشواری های جدی روبرومی ساخت. در هر حال، فعالیت ناهمگون و ناپیوسته جامع الازهر و دارالعلم در عرصةترویج مذهب اسماعیلی در مصر عهد فاطمی، از عواملی بودند که شرایط را بهگونه ای رقم زدند تا نهادهای اسماعیلی کارنامة موفقی در عرصة اشاعه و فراگیرکردن مذهب اسماعیلی در مصر نداشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - سیر تاریخی توجه عالمان امامیه به آثار قاضی نعمان با تأکید بر روزگار پیش از صفویه
محمد عافی خراسانی

10.30495/jhcin.2022.19465

یکی از مهم ترین روش ها برای شناخت جایگاه یک نویسنده و آثارش در میان یک مذهب، بررسی سیر تاریخی توجه عالمان آن مذهب به آن نویسنده و آثارش است. یکی از نویسندگان بزرگی که در سده های اخیر مورد توجه عالمان امامیه قرار گرفته، قاضی نعمان مغربی (د 363ه&zwj;)، بزرگ ترین فقیه اسم أکثر

یکی از مهم ترین روش ها برای شناخت جایگاه یک نویسنده و آثارش در میان یک مذهب، بررسی سیر تاریخی توجه عالمان آن مذهب به آن نویسنده و آثارش است. یکی از نویسندگان بزرگی که در سده های اخیر مورد توجه عالمان امامیه قرار گرفته، قاضی نعمان مغربی (د 363ه&zwj;)، بزرگ ترین فقیه اسماعیلی است. با آن که کتاب های وی، از روزگار صفویه رسما به حوزه های امامیه راه یافته است، اما برخی بر این باورند که پیش از آن نیز اقبال گسترده ای از سوی عالمان امامیه به آثار او وجود داشته است، که این خود می تواند قرین ه ای مهم برای اثبات اعتبار کتاب های وی نزد امامیه باشد. در این مقاله برای یافتن پاسخ به این پرسش که قاضی نعمان چه جایگاهی میان عالمان امامی مذهب داشته، سیر توجه عالمان امامیه نسبت به کتاب های قاضی نعمان در طول تاریخ، به ویژه در روزگار پیش از صفویه، بررسی و مشخص شده است. آثار قاضی نعمان تا پیش از صفویان، شهرتی در میان امامیان نداشته و بیشتر آثاری که از او در میان بخشی از عالمان امامی به یادگار مانده، حاصل تلاش های فردی خود آن عالمان بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - «میدانِ» منبر در دوره مشروطه: مطالعه ای برپایه نظریه «میدان» بوردیو
صادق پاشائی شهربانو دلبری محمود مهدوی دامغانی

10.30495/jhcin.2023.23236

در فضای اجتماعی دوره مشروطه (اواخر عصر قاجار) منبرهای روحانیت به عنوان عامل انسجام بخش اجتماعی، دارای جایگاهی مهم و معتبر بودند. در این مقاله با بهره گیری از نظریه میدان بوردیو که تحلیل پدیده های مختلف اجتماعی را مقدور می سازد، جایگاه منبرِ وعظ و خطابه مورد واکاوی قرا أکثر

در فضای اجتماعی دوره مشروطه (اواخر عصر قاجار) منبرهای روحانیت به عنوان عامل انسجام بخش اجتماعی، دارای جایگاهی مهم و معتبر بودند. در این مقاله با بهره گیری از نظریه میدان بوردیو که تحلیل پدیده های مختلف اجتماعی را مقدور می سازد، جایگاه منبرِ وعظ و خطابه مورد واکاوی قرار گرفته و با تشریح مفاهیمی چون میدان، سرمایه، منش و کنش و عناصر تأثیرگذار بر فضای آن، مطالعه شده‌ است. سؤال اصلی این است: با استفاده از نظریه میدان بوردیو، منبر دینی چه ویژگی ها، دستاوردها و بازخوردهایی در دوره مشروطه داشته‌است؟ براساس نظریه بوردیو می توان گفت که منبر، میدانی گسترده، با عادتواره های ویژه از باورهای مذهبی مردم، در بسیج توده ها، مطالبه مشروطیت و تأسیس مجلس بوده و توان مندی شایانی داشته‌است. همچنین بنابر یافته های این پژوهش، میدان منبر در این دوره از اهرم های سه گانه میدان (استقلال، قدرت و منازعه بر سرمایه) به طور نسبی برخوردار بوده و در بیشتر وقایع مشروطه حضور اثرآفرین داشته و البته از تقابل با برخی میدان ها نیز آسیب دیده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - علم «اوفاق» در منابع اسلامی و بازتاب آن در متون فارسی
ندا حیدرپور نجف آبادی

10.30495/JHCIN.2020.16720

درباره علم اوفاق متون بسیاری در دنیای اسلام نگاشته شده‌است. این کتاب‌ها به نوعی دارای دو بخش محاسبات ریاضی و خواص مربعات‌اند که همین بخش اخیر، آن‌ها را شبیه به طلسم کرده و در شمار علوم غریبه جای داده‌است. اوفاق در طبقه‌بندی‌های کهن‌تر علوم جایی در دانش ریاضی ندارد و در أکثر

درباره علم اوفاق متون بسیاری در دنیای اسلام نگاشته شده‌است. این کتاب‌ها به نوعی دارای دو بخش محاسبات ریاضی و خواص مربعات‌اند که همین بخش اخیر، آن‌ها را شبیه به طلسم کرده و در شمار علوم غریبه جای داده‌است. اوفاق در طبقه‌بندی‌های کهن‌تر علوم جایی در دانش ریاضی ندارد و در برخی دسته‌بندی‌های جدیدتر ذیل علم اعداد در ریاضیات آمده‌است. منشأ آن هرجا باشد، تدوین و گسترش آن در جهان اسلام صورت گرفته‌است. جز در رساله‌های مستقل، عمدتا در متون چنددانشی بدان توجه شده و مربع سه‌درسه، در متون دیگر هم، بارها تکرار شده‌است؛ زیرا آن را سبب آسانی زاییدن می‌دانستند. سیف اسفرنگی، شاعر سده هفتم، بارها با وفق و ترسیم آن بر نگین انگشتری مضمون ساخته و به وفق صدتایی بر درفش کاوه اشاره کرده‌است که در رساله‌های وفق نیز به‌ندرت دیده می‌شود، اما در آثار دیگر بیشتر به ذکر مربع سه‌تایی بسنده شده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - فرقة قرائیم و کلام اسلامی
محمد کاظم رحمتی

قرائیم، یکی از کهن ترین فرقه های موجود یهودیت پس از جریان رسمی آن ربانیان- می باشد که درمیانه قرن دوم شکل گرفت و بعدها به عنوان جریانی غالب در میان برخی مراکز یهودی ایران موردپذیرش قرار گرفت. نکته مهم دربارة فرقة قرائیم، تأثیرپذیری آنها از کلام اسلامی و تعاملشان با جری أکثر

قرائیم، یکی از کهن ترین فرقه های موجود یهودیت پس از جریان رسمی آن ربانیان- می باشد که درمیانه قرن دوم شکل گرفت و بعدها به عنوان جریانی غالب در میان برخی مراکز یهودی ایران موردپذیرش قرار گرفت. نکته مهم دربارة فرقة قرائیم، تأثیرپذیری آنها از کلام اسلامی و تعاملشان با جریانکلامی معتزله است. نوشته حاضر، ضمن بررسی تاریخچة شک لگیری و تکوین قرائیم، برخی وجوهتأثیرپذیری قرائیم از کلام اسلامی را مورد بحث قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - قلعه های اسماعیلیان در کوره اَرَّجان‌‌: پژوهشی باستان شناختی
حسین سپیدنامه احمد صالحی کاخکی سیدهاشم حسینی ابراهیم رایگانی

10.30495/jhcin.2022.20556

در منابع تاریخی درباره حضور اسماعیلیان در کوره/ ناحیه ارجان، در جنوب غربی ایران، و به ویژه قلاع و استحکامات آنان گزارش های پراکنده ای در دست است. بررسی و مطالعه باستان شناختی قلعه های منتسب به اسماعیلیان در این ناحیه هدفی است که این مقاله دنبال کرده است. استحکامات أکثر

در منابع تاریخی درباره حضور اسماعیلیان در کوره/ ناحیه ارجان، در جنوب غربی ایران، و به ویژه قلاع و استحکامات آنان گزارش های پراکنده ای در دست است. بررسی و مطالعه باستان شناختی قلعه های منتسب به اسماعیلیان در این ناحیه هدفی است که این مقاله دنبال کرده است. استحکامات موجود در این ناحیه، نشان از اهمیت بسیاری از قلاع و دژهای دفاعی طی سده های میانه اسلامی دارد که تنها با همسنجی آن‌ها با متون تاریخی و مطالعات اکولوژیکی می‌توان به اهمیت و جایگاه آن‌ها پی برد. اسماعیلیان به سبب موقعیت جغرافیایی راهبردی و اهمیت اقتصادی کوره اَرَّجان‌‌ از اوایل قرن پنجم هجری، به این منطقه وارد شدند. براساس متون تاریخی و همسنجی با شواهد باستان شناختی، قلاع اسماعیلیان در این شامل قلعه های نادر(ناظر)، جلادجان، طنبور و دیرآب بوده که حاکی از حضور پیروان این فرقه در ناحیه ارجان و فعالیت‌های سیاسی- نظامی آن‌ها در این ناحیه به ویژه در دوره سلجوقی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - ترکان از شمنیسم تا اسلام
فهمیه مخبر دزفولی

مهاجران ترک با ترک سرزمین های مادری و ورود به مناطق دیگر، تحتتأثیر ادیان و فرهنگ های مختلف قرار گرفتند. شمنیسم از اعتقادات اولیه ترکانبود که قرن ها در بین آنان رواج داشت. هرچند ترکان با پذیرش اسلام ، توانستندبه تدریج بر جهان اسلام حاکمیت یابند، اما آثار عقاید پیشین آنان أکثر

مهاجران ترک با ترک سرزمین های مادری و ورود به مناطق دیگر، تحتتأثیر ادیان و فرهنگ های مختلف قرار گرفتند. شمنیسم از اعتقادات اولیه ترکانبود که قرن ها در بین آنان رواج داشت. هرچند ترکان با پذیرش اسلام ، توانستندبه تدریج بر جهان اسلام حاکمیت یابند، اما آثار عقاید پیشین آنان را می تواندر دورۀ اسلامی نیز پی گرفت. در این مقاله، باورهای مذهبی ترکان قبل ازاسلام و راه های انتشار این دین در بین آنان بررسی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - عوامل بیرونی و درونی افول مذهب و دولت زیدیان در شمال ایران
سیدمحمد صادقی سنگدهی مصطفی معلمی سید علی اکبر عباسپور

10.30495/jhcin.2023.22792

مذهب و دولت زیدیان از سده‌ سوم هجری در گیلان و طبرستان پدیدار گشت. زیدیان ایران اگرچه خاستگاه تحولات بنیادین در جهان اسلام بودند، اما خود چندان دوام نیاوردند؛ و به زودی با چالش‌های بیرونی و درونی احاطه گردیدند و دچار ضعف و افول شدند. پژوهش‌های اندکی درباره عوامل و دلایل أکثر

مذهب و دولت زیدیان از سده‌ سوم هجری در گیلان و طبرستان پدیدار گشت. زیدیان ایران اگرچه خاستگاه تحولات بنیادین در جهان اسلام بودند، اما خود چندان دوام نیاوردند؛ و به زودی با چالش‌های بیرونی و درونی احاطه گردیدند و دچار ضعف و افول شدند. پژوهش‌های اندکی درباره عوامل و دلایل این افول صورت گرفته؛ برخی عوامل نادیده گرفته شده و کاستی ها و ابهاماتی نیز در این پژوهش ها راه یافته که انجام پژوهشی تازه را موجه می‌سازد. این مقاله به دنبال تبیین عوامل افول مذهب و دولت زیدیان در شمال ایران است. بنابر یافته های این پژوهش، علاوه بر دوگانگی رفتار حاکمان و امامان زیدیه، تفرقه و رقابت میان اهالی گیلان و دیلمان، دور شدن نسل‌های جدید سادات علوی از اسلام و آداب آن، باید قدرت یافتن باوندیه، پشتیبانی این خاندان از مذهب امامیه، تبلیغات عالمان امامی‌مذهب، چالش مرگبار فداییان اسماعیلی با زیدیان، ظهور فرقه مطرفیه در یمن و تمایل زیدیان شمال ایران به مهاجرت به یمن برای مقابله با آن را به فهرست عوامل افول و زوال مذهب و دولت زیدیه در شمال ایران افزود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - خرد‌گرایی یا نص‌گرایی در البدء و التاریخ
خضر پورعبادی یونس فرهمند

برخی از محققان،مطهَّر بن طاهر مَقْدِسی (د. پس از 355هـ) مؤلف کتاب البدء و التاریخ را خردگرا و معتزلی دانسته اند و برآن‌اند که البدء کتابی است تاریخی- فلسفی، زیرا نمونه‌های خردگرایی در اینکتاب از نظر ظاهری و کمّی قابل توجه است؛ به‌علاوه مقدسی از واژه عقل در استدلال‌های ک أکثر

برخی از محققان،مطهَّر بن طاهر مَقْدِسی (د. پس از 355هـ) مؤلف کتاب البدء و التاریخ را خردگرا و معتزلی دانسته اند و برآن‌اند که البدء کتابی است تاریخی- فلسفی، زیرا نمونه‌های خردگرایی در اینکتاب از نظر ظاهری و کمّی قابل توجه است؛ به‌علاوه مقدسی از واژه عقل در استدلال‌های کلامی چون اثبات مباحث نبوت و شریعت و در تحلیل مضامین اخبار تاریخی فراوان استفاده کرده و هرجا که مناسب دیده، به آراء فلاسفه یونانی و بزرگان خردگرای معتزله استشهاد کرده است. در این مقاله، پس از بررسی مباحث معرفت‌شناسی، فلسفی و روش نقد اخبار او در کتاب مزبور، این پرسش را مطرح می سازد که خردگرایی و استدلال های عقلانی مقدسی چه جایگاهی در نقد گزارش‌ها و اخبار تاریخی کتاب دارد؟ سرانجام، بدین پاسخ دست یافته که مقدسی برخلاف پندار عموم محققان پیوسته میان دو جریان عقل‌گرایان و نص‌گرایان در تردید و تردّد است؛ از این رو، به رغم تأکیدهای مکرر بر عقل گرایی گزارش های تاریخی وی تفاوت بایسته‌ای با دیگر نوشته های روایی-تاریخی هم‌عصر خود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - تحلیل تاریخی القاب مرتبط با مهدی (با تأکید بر «منصور»، «سفاح» و «حجت»)
رضا برادران نعمت اله صفری فروشانی خدامراد سلیمیان

10.30495/jhcin.2021.18526

یکی از محورهای اخبار آخرالزمانی به القاب و عناوینی بازمی‌گردد که برای منجی موعود یا شخصیت‌های پیرامونی او به کار رفته است. در این تحقیق تلاش شده است سه مورد از این القاب یعنی منصور، سفاح و حجت با رویکردی تاریخی و فرایندی بررسی گردد. ضرورت و هدف به‌کارگیری چنین رویکردی أکثر

یکی از محورهای اخبار آخرالزمانی به القاب و عناوینی بازمی‌گردد که برای منجی موعود یا شخصیت‌های پیرامونی او به کار رفته است. در این تحقیق تلاش شده است سه مورد از این القاب یعنی منصور، سفاح و حجت با رویکردی تاریخی و فرایندی بررسی گردد. ضرورت و هدف به‌کارگیری چنین رویکردی که کمتر در آثار مهدوی و تاریخی دیده می‌شود، به جهت بازسازی ذهنیت مسلمانان سده‌های نخست در مسأله مهدویت و ارائه تفسیرهای نو از تکاپوهای موعودگرایانه به خصوص در نیمه قرن دوم است که با ریشه‌یابی، معناشناسی و کاربست‌پژوهشی القاب و از ره گذر مطالعه منابع متقدم تاریخی و حدیثی و ارائه تحلیل‌های مستند به دست خواهد آمد. به نظر می‌رسد القاب یادشده که طیف‌ها و جریان‌های مختلف آن‌ها را به کار می گرفتند، کارکردهای تاریخی قابل‌توجهی به خصوص در قرون نخستین اسلامی داشته‌اند؛ زیرا القاب منصور و سفاح بعدها جایگاه پررنگی در حرکت عباسیان یافتند و حجت نیز به لقبی مشترک در بین امامیان و اسماعیلیان با کاربست‌هایی متفاوت بدل شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - رساله های اوفاق و رمل در سفینه تبریز
پریسا قربان نژاد

10.30495/jhcin.2022.19371

سفینه تبریز، مجموعه ای خطی، مشتمل بر 209 عنوان رساله، منظومه، جدول، نامه و گزیده کتاب است که در ثلث اول قرن هشتم هجری، ابوالمجد تبریزی به خط خویش به رشته کتابت درآورد. در این مقاله رساله‌های علم اوفاق و رمل در سفینه بررسی شده است. دو رساله الموجز فی علم اعداد وفق و خو أکثر

سفینه تبریز، مجموعه ای خطی، مشتمل بر 209 عنوان رساله، منظومه، جدول، نامه و گزیده کتاب است که در ثلث اول قرن هشتم هجری، ابوالمجد تبریزی به خط خویش به رشته کتابت درآورد. در این مقاله رساله‌های علم اوفاق و رمل در سفینه بررسی شده است. دو رساله الموجز فی علم اعداد وفق و خواص اعداد وفق به علم اوفاق پرداخته و سه رساله اشکال رمل، کتاب فی علم الرمل، التحفه فی علم الرمل در باب علم رمل نگاشته شده است. رساله الموجز فی علم اعداد وفق نسبت به رساله های رایج عصر خود، فصل بندی متفاوتی دارد، به‌طوری‌که یک فصل برای وفق اعداد بوده و دارای بخش مربعات فرد، زوج الفرد و زوج الزوج بوده و فصل دیگر به روش‌های رایج در وفق اسامی و اذکار اختصاص داده شده‌است. در رساله خواص اعداد وفق، خواص مربعات تا مرتبه 9*9 نوشته شده در حالی که در رساله های این دوره معمولا به مرتبه های بیشتری اشاره شده‌است. رساله های رمل در سفینه تبریز به صورت منتخب و در کنار هم، مجموعه کاملی از آثار رمل را تشکیل داده اند. اثر اول به صورت شعر، اثر دوم به صورت جدول و دارای نوآوری و ساختاری کاملا متفاوت نسبت به آثار دیگر در این دوره بود و به نظر تأثیرپذیری کمتری از آثار دیگر داشته و در نهایت رساله التحفه که دارای ساختار متفاوت با آثار مشابه در عصر خود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - بررسی و تحلیل دستاوردهای شرق‌شناسان فرانسوی در الجزایر (1830-1962م)
مجید منهاجی

10.30495/jhcin.2022.20098

شرق شناسی فرانسوی از مهم ترین و برجسته ترین مکاتب شرق شناسی است که درخشش اصلی دستاوردهای آن در عصر استعمار الجزایر (1930-1962م) مشهود است. شرق شناسان فرانسوی در راستای تثبیت و پیشبرد اهداف استعماری فرانسه گام های راهبردی در آن‌جا برداشتند. این مقاله با رویکردی توصی أکثر

شرق شناسی فرانسوی از مهم ترین و برجسته ترین مکاتب شرق شناسی است که درخشش اصلی دستاوردهای آن در عصر استعمار الجزایر (1930-1962م) مشهود است. شرق شناسان فرانسوی در راستای تثبیت و پیشبرد اهداف استعماری فرانسه گام های راهبردی در آن‌جا برداشتند. این مقاله با رویکردی توصیفی-تحلیلی به بررسی نهادها و زمینه های مطالعاتی شرق شناسان فرانسوی در الجزایر (1830-1962م) می پردازد و می کوشد تا به این مسأله که نهادها و زمینه های مطالعاتی شرق شناسان فرانسوی در الجزایر کدامند و اهداف و انگیزه های شرق شناسان فرانسوی از مطالعه جامعه، دین، تاریخ و... الجزایر چیست، پاسخ دهد. الجزایر یکی از مهم ترین تجارب شرق شناسی اروپایی- فرانسوی به شمار می رود. شرق شناسان چندسال پیش از اشغال الجزایر، مطالعات مقدماتی و آماده سازی نظامیان و سیاست‌مداران را آغاز کردند. از منظر آن‌ها، الجزایر مرکزی راهبردی و دروازه ورود به سه عرصه یعنی آفریقای مرکزی، منطقه مغرب عربی و شرق الجزایر بود. شرق شناسان و کلیسا هدف واحدی به ویژه در زمینه گسترش مسیحیت ایفا می کردند. آن‌ها در سه مرحله، موفقیت های بسیاری را نصیب دولت متبوع خویش ساختند؛ مرحله نخست (1830-1879م) یعنی عصر شرق شناسان نظامی؛ دوره دوم (1879-1930م) گسترش فعالیت‌های شرق شناسان فرانسوی اعم از تأسیس مدارس جدید، برگزاری کنفرانس های شرق شناسی به ویژه چهاردهمین کنفرانس شرق شناسی در الجزایر که این دوره، مهم ترین دوره توسعه و اجرای سیاست های فرهنگی استعماری فرانسه در الجزایر است. مرحله سوم (1930-1962م) که در این مرحله و به ویژه پس از جنگ جهانی دوم نقش شرق شناسان کم رنگ شد و بار دیگر نقش نظامیان پررنگ و حائز اهمیت گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - مفاهیم بنیادین اندیشه‌ شیعه در آثار مناقب فارسی اهل‌‌سنت قرون هفتم تا نهم هجری
اویس خادم لو محمد حاجی تقی

10.30495/jhcin.2023.22796

مناقب‌‌نگاری یکی از گونه‌های نگارش حدیث است. گسترش تشیع، تعمیق پیوند تشیع و تصوف، خلأ امامت در جامعه (با غیبت آخرین امام شیعیان و سقوط خلافت عباسی) و رشد گفتمان مهدویت، سبب تحول در مناقب‌نگاری شد.‌ این تحول به رشد مذاهب فکری در اهل‌سنت با گرایش‌های شیعی انجامید و در آثا أکثر

مناقب‌‌نگاری یکی از گونه‌های نگارش حدیث است. گسترش تشیع، تعمیق پیوند تشیع و تصوف، خلأ امامت در جامعه (با غیبت آخرین امام شیعیان و سقوط خلافت عباسی) و رشد گفتمان مهدویت، سبب تحول در مناقب‌نگاری شد.‌ این تحول به رشد مذاهب فکری در اهل‌سنت با گرایش‌های شیعی انجامید و در آثار صاحبان مذاهب اهل‌سنت نیز تحول ایجاد شد. این تحقیق با طرح چگونگی تحولات معنایی و نقش عوامل مذهبی، سیاسی و اجتماعی، در پی پاسخگویی به این پرسش است که چگونه مفاهیم بنیادین اندیشه‌ شیعه در مناقب‌نگاری‌های فارسی اهل‌سنت قرون هفتم تا نهم به‌نفع تشیع متحول شد؟ در این پژوهش مشخص شده در آثار مناقب این دوره، گرایش به ادبیات تقدس‌گرایانه روندی صعودی داشته است. همچنین مفاهیمی چون عترت و قرابت، تولی و تبری و شفاعت گسترش ‌یافت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - تطور اصطلاح رعیت و قشربندی رعایا در تشکیلات اسلامی
نگار ذیلابی

چکیده اصطلاح رعیت در منابع اسلامی در سه حوزه معنایی استفاده شده است: قدیم‌ترین و فراگیرترین کاربرد واژه رعیت به معنای زیر دستان حاکم شناخته و رایج بوده است. این معنای اصطلاحی بر اساس معنای لغوی رعی به معنای چوپانی و چراندن دام‌ها، ناظر به سنتی کهن است که بر اساس آن تصوی أکثر

چکیده اصطلاح رعیت در منابع اسلامی در سه حوزه معنایی استفاده شده است: قدیم‌ترین و فراگیرترین کاربرد واژه رعیت به معنای زیر دستان حاکم شناخته و رایج بوده است. این معنای اصطلاحی بر اساس معنای لغوی رعی به معنای چوپانی و چراندن دام‌ها، ناظر به سنتی کهن است که بر اساس آن تصویر حاکم به‌مثابه چوپان مردم وجود داشته است. رعیت در این معنا محمل بحث‌ها و آموزه‌های بسیاری در ادبیات اسلامی به‌ویژه در سیاست‌نامه‌ها، کتب آداب الملوک و نیز اسناد و نامه‌‌های دیوانی ده قرن اولیه اسلامی بوده است. از آن روی که رعایا حق دخالت در امور سیاسی و نظامی را نداشتند به‌تدریج کاربرد دوم رعیت به معنای اتباع غیر نظامی در ادبیات و تشکیلات اسلامی رواج یافت. در بسیاری از منابع دوره اسلامی به‌ویژه در سرزمین‌های مرکزی و شرقی اسلامی این واژه را بر طبقاتی از اتباع سلطان اطلاق می‌کردند که مجاز به حمل سلاح نبودند. همین معنا از رعیت به‌ویژه در تشکیلات صفویه و عثمانی رواج یافت و رعیت/رعیتی به‌عنوان اصطلاحی دیوانی در مقابل لشکر/لشکری و عسکر/عسکری به کار می‌رفت. معنای سوم رعیت در سرزمین‌های مرکزی و شرقی و به‌ویژه بعد از قرن دهم درباره اتباع تولیدکننده-مالیات دهنده غالبا کشاورز- کاربرد و رواج داشت. در بخش‌های بزرگی از جهان اسلام تولید کشاورزی بر مبنای نظام ارباب-رعیتی انجام می‌گرفت و رعیت عمده‌ترین نیروی فعال کار در این نظام بود. در این نوشتار ضمن توضیح و تبیین این سه حوزه معنایی، تطور تاریخی این اصطلاح در متون اسلامی مرتبط و نیز قشربندی رعایا در تشکیلات اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - هویت ایرانی؛ نقد دیدگاه‌ها و ضرورت رویکرد تاریخی
محمد علی عسگری فهیمه مخبر دزفولی یونس فرهمند

10.30495/jhcin.2022.20101

هویت ملی، مهم‌ترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشه‌برانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آن‌جا ا أکثر

هویت ملی، مهم‌ترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشه‌برانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آن‌جا اهمیت دارد که برخی از متفکران، هویت را اساسا مقوله ای تاریخی قلمداد می کنند و بر این باورند که هویت ملی هر کشوری از انباشت سرمایه های یک ملت در طول تاریخ پدید آمده‌است و بنابراین سرگذشت مشترک تاریخی مهم‌ترین عنصر تعیین‌کننده در یک هویت قلمداد می شود. در این مقاله با شیوه کتابخانه ای و تحلیلی نخست برخی دیدگاه‌ها و برداشت‌ها پیرامون هویت ملی ایرانیان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با نقد آن‌ها به این پرسش پاسخ داده شده‌است که چه ضرورتی برای داشتن یک رویکرد تاریخی وجود دارد و فقدان آن چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت؟ یافته های این تحقیق نشان می دهد برای روایت هویت یک ملت و نیز برای تمیز دادن روایت های درست از نادرست، داشتن یک رویکرد تاریخی ضرورتی انکارناپذیر است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - حکومتگران و تحولات مذهبی آذربایجان (از برافتادن ایلخانان تا برآمدن صفویان)
مهدی عبادی

در فاصله زوال ایلخانان تا پیدایش صفویان بر اثر تحولات مختلف سیاسی، اجتماعی و مذهبی، به تدریج نفوذ مذهب اهل‌ سنّت در ایران، از جمله آذربایجان روی به کاهش نهاد. از این رو، مقارن تشکیل دولت صفوی، وضع مذهبی آذربایجان، برای تغییر مذهب مساعدتر بود. در کنار این تحول، دولت های أکثر

در فاصله زوال ایلخانان تا پیدایش صفویان بر اثر تحولات مختلف سیاسی، اجتماعی و مذهبی، به تدریج نفوذ مذهب اهل‌ سنّت در ایران، از جمله آذربایجان روی به کاهش نهاد. از این رو، مقارن تشکیل دولت صفوی، وضع مذهبی آذربایجان، برای تغییر مذهب مساعدتر بود. در کنار این تحول، دولت های مختلف حاکم بر آذربایجان در این دوره، نه تنها سیاست های مذهبی متعصبانه‌ای در حمایت از تسنن اتخاذ نکردند، بلکه جلایریان و قراقویونلوها، تا بدان حد با شیعیان همدلی نشان دادند که از آن ها به عنوان دولت های شیعی یاد می‌شود. در این پژوهش، سعی شده با ارائه تصویری از روند تحولات مذهبی درآذربایجان، چگونگی فراهم آمدن زمینه‌ها ی تحول مذهب از تسنن به تشیع در این خطّه در دوره مذکور، تبیین گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - تحولات فلسفی – کلامی دوره حفصی
محمدرضا پاک

مهاجرت فلاسفه و متکمان از شهرهای در حال سقوط اندلس به افریقیه دوره حفصی با ورود اندیشه‌های کلامی امام المتکلمین فخر رازی از مصر به افریقیه همزمان شد. در این برخورد اندیشه‌ها حاکمیت با متکلمان مالکی بود که سنت سلف را تایید و برقرار می‌ساختند. تقوی کلام بر فلسفه در سراسر أکثر

مهاجرت فلاسفه و متکمان از شهرهای در حال سقوط اندلس به افریقیه دوره حفصی با ورود اندیشه‌های کلامی امام المتکلمین فخر رازی از مصر به افریقیه همزمان شد. در این برخورد اندیشه‌ها حاکمیت با متکلمان مالکی بود که سنت سلف را تایید و برقرار می‌ساختند. تقوی کلام بر فلسفه در سراسر دوره حفصی در غالب مدارس متعدد کلامی برقرار ماند. تلفیق فلسفه و کلام، فلسفه و تصوف و پیدایش تصوف فلسفی از پدیده‌های خاص دوره حفصی بود. رویکرد جدید این خلدون در تاریخ و ظهور شخصیت جهانی ابن سیعین، دوره حفصی را به عنوان مرحله‌ای اساسی در تاریخ فلسفه اسلامی، مطرح ساخت. غلبه مسلمانان در برخورد کلامی و گفتگوی عالمانه با مسیحیت، حاکی از حیات و پویایی و غلبه فلسفه اسلامی بعد از این رشد است. رواج جدل از پدیده‌های رایج عصر حفصی بود که به ویژه خود را در کلام خوارج اباضی مذهب افریقیه نشان داد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - تجربه استعمار انگلیس در هند و رویکرد ضداستعماری ایرانی: علل آغاز و رواج باورهای ضداستعماری در میان ایرانیان
فرهاد حاجری عبدالرحیم قنوات محسن معصومی

10.30495/jhcin.2023.22306

ایران تجربه مستعمره شدن را نداشت، اما رویکرد ضداستعماری در میان ایرانیان رواج داشته‌است. ریشه چنین رویکردی اغلب در بستر تاریخ روابط ایران با قدرت‌های اروپایی نظیر انگلیس و روسیه و دخالت این کشورها در مسائل داخلی ایران مورد مطالعه قرار گرفته‌است. فرض بر این است که ایران أکثر

ایران تجربه مستعمره شدن را نداشت، اما رویکرد ضداستعماری در میان ایرانیان رواج داشته‌است. ریشه چنین رویکردی اغلب در بستر تاریخ روابط ایران با قدرت‌های اروپایی نظیر انگلیس و روسیه و دخالت این کشورها در مسائل داخلی ایران مورد مطالعه قرار گرفته‌است. فرض بر این است که ایرانیان برای ترویج افکار ضداستعماری، وقتی خود تجربه استعمار را نداشتند، از یک نمونه تاریخی سرزمین مستعمره برای ترویج دیدگاه‌های خود بهره برده‌اند. در این میان، استعمار انگلیس در هند، سرزمین همسایه، مورد توجه ایرانیان بود. مسئله این است که آیا تجربه استعمار هند، می‌توانسته به عنوان الگویی از تجربه استعمار در نظر ایرانیان باشد و یکی از عوامل شکل‌گیری رویکرد ضداستعماری‌شان شده باشد؟ این مسئله در این پژوهش با توصیف و تبیینی تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای دنبال شده‌است. ازاین‌رو، آراء ایرانیانی که در موضوعات مختلف به حضور انگلیس در هند واکنش نشان دادند مورد ارزیابی قرار گرفته‌است. نتیجه این مقاله نشان می‌دهد که تجربه استعمار هند یکی از سرچشمه‌های آغاز رویکرد ضداستعماری ایرانی بوده‌است و ایرانیان با ترس از نابودی هویت دینی و ملی، همواره از تاریخ هند تحت تسلط انگلیس برای ترویج افکار ضداستعماری بهره می‌بردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - طرح‌های نظامی و راه سازی روسیه تزاری در ایران
محمدعلی کاظم بیکی

در سده‌های اخیر، برقراری و حفظ مناسبات با روسیه، به عنوان قدرتی بزرگ در همسایگی ایران، جایگاهی ویژه در سیاست خارجی ایران داشته است. بررغم طبیعت چندوجهی روابط بین این دو کشور، توسعه‌طلبی، تهدیدات نظامی و مداخلات روسیه همواره یکی از موجبات نگرانی ایران بوده است. مقاله کنو أکثر

در سده‌های اخیر، برقراری و حفظ مناسبات با روسیه، به عنوان قدرتی بزرگ در همسایگی ایران، جایگاهی ویژه در سیاست خارجی ایران داشته است. بررغم طبیعت چندوجهی روابط بین این دو کشور، توسعه‌طلبی، تهدیدات نظامی و مداخلات روسیه همواره یکی از موجبات نگرانی ایران بوده است. مقاله کنونی ترجمه و بررسی سندی سرّی درباره بخشی از طرح‌های نظامی روسیه در ایران است که در 1909م به دست عوامل اطلاعاتی بریتانیا افتاد. بررسی این طرح در بستر طرح های نظامیِ منسوب به روسیه، برای توسعه طلبی در قلمرو ایران و نیز به خطر انداختن منافع بریتانیا در هندوستان، افزون بر نشان دادن برنامه پیشروی روسیه به سوی خلیج فارس در1907، آشکار می سازد که در سرمایه گذاری سنت پترزبورگ در طرح‌های راه سازی در ایران، اهداف نظامی جایگاهی ویژه داشت؛ دیگر آن که با انعقاد توافقنامه 1907 روسیه- بریتانیا، نقشه جنگی مذکور که اساسا علیه منافع بریتانیا بود، در عمل در جنگ جهانی اول برضد ملیون ایران و قدرت های مرکزی به کار گرفته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - نقد و بررسی آراء تجدیدنظرطلبانه پاتریشیا کرون در زمینه مطالعات اسلامى
سپیده نصرتی قربان علمی ناصر گذشته

آراء تجدیدنظرطلبانه پاتریشیا کرون[1] تأثیر ژرفی بر مطالعات اسلامی، به‌خصوص بررسی تاریخ صدر اسلام نهاده است. کرون با تأثیرپذیری از مطالعات انتقادی پیش از خود، ضمن تشکیک در اعتبار منابع سنتی اسلامی، درصدد بود تا مهم‌ترین مؤلفه‌های تاریخی اسلام مانند جمع قرآن، زندگی پیامبر أکثر

آراء تجدیدنظرطلبانه پاتریشیا کرون[1] تأثیر ژرفی بر مطالعات اسلامی، به‌خصوص بررسی تاریخ صدر اسلام نهاده است. کرون با تأثیرپذیری از مطالعات انتقادی پیش از خود، ضمن تشکیک در اعتبار منابع سنتی اسلامی، درصدد بود تا مهم‌ترین مؤلفه‌های تاریخی اسلام مانند جمع قرآن، زندگی پیامبر(ص) و ارتباط اسلام با سایر ادیان را در منابع خارج از چارچوب سنت اسلامی ردیابی کند. این مقاله می‌کوشد ضمن نقد و بررسی منابع و روش کرون، میزان وفاداری او به روش مطالعه انتقادی را بسنجد و نشان دهد که کرون به‌رغم تشکیک در اعتبار تاریخی منابع اسلامی، خود در بررسی‌هایش از منابعی بهره برده است که صحت، اصالت و اعتبار تاریخی روشنی ندارند و در نتیجه نظریه‌های او صرفا گمانه‌زنی‌هایی غیرقابل اثبات‌اند؛ اما توجه او به این منابع، به غنای داده‌های مفید درخصوص تاریخ صدر اسلام افزوده و چشم‌انداز تازه‌ای در مطالعات اسلامی فراهم آورده است. [1]. Patricia Crone تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - دهخدای صوراسرافیل: طرحی ناتمام از سوسیال‌دموکراسی
هاشم آقاجری مهدی زمانی

10.30495/jhcin.2022.20102

علی‌اکبر دهخدا در تعیین و تبیین جهت‌گیری سیاسی و اجتماعی نظام تازه تأسیس مشروطه خوانشی ویژه متأثر از ایدئولوژی سوسیال‌دموکراسی بیان داشته است. فهم دهخدا از ایدئولوژی سوسیال‌دموکراسی چه بود و چگونه آن را با دین اسلام و سنت‌های ایرانی تلفیق کرد؟ بنابر نگاشته های دهخدا در أکثر

علی‌اکبر دهخدا در تعیین و تبیین جهت‌گیری سیاسی و اجتماعی نظام تازه تأسیس مشروطه خوانشی ویژه متأثر از ایدئولوژی سوسیال‌دموکراسی بیان داشته است. فهم دهخدا از ایدئولوژی سوسیال‌دموکراسی چه بود و چگونه آن را با دین اسلام و سنت‌های ایرانی تلفیق کرد؟ بنابر نگاشته های دهخدا در صوراسرافیل می توان گفت که در منظومه فکری دهخدا، دموکراسی در شکل حکومت ملی، بر بینشی دمکراتیک و اجتماعی استوار است. او بر مؤلفه‌هایی نظیر حاکمیت و حکومت مردم، استقلال، آزادی و تساوی حقوقی افراد تأکید دارد و تحقق این امور را شرط لازم برای گذار به دوره ترقی فرض می‌کند. افزون بر این، از سوسیالیسم به‌عنوان هدف و افق نهایی این نظام سیاسی یاد شده‌است که به‌تدریج و از طریق اصلاح وضع موجود قابل تحقق خواهد بود. دهخدا با تأسی به امر خاتمیت و دریافت تازه از دین در شکل جهان‌بینی توحیدی، سوسیالیسم را با بینش توحیدی ترکیب کرده و آن را مبنای نظری و فلسفی خوانش خود قرار داده‌است. به نظر می‌رسد، خوانش وی مبتنی بر تلفیق این سه وجه است. اگر چه شواهد نشان می‌دهد، این تلفیق، نتوانسته‌است ارتباط طبیعی و ارگانیکی را بین این وجوه برقرار سازد و گفتمان تازه‌ای را پایه ریزی کند، اما می‌توان از این تلاش به‌عنوان نقطه آغاز اندیشه ایجاد گفتمان سوسیال‌دموکراسی ملی و مذهبی در ایران یاد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - تاریخ خیرات و اصح التواریخ: معرفی دو تاریخ عمومی از سده نهم هجری و بررسی بازنمایی تاریخ صدر اسلام در آنها
علی کالیراد

10.30495/jhcin.2018.12894

تاریخ خیرات و اصح التواریخ، نوشته محمد بن فضل‌الله موسوی، از تاریخ‌های عمومی کمترشناخته‌شده سده نهم هجری اند. مقاله حاضر، ضمن معرفی این دو کتاب، به چگونگی بازنمایی تاریخ صدر اسلام در این دو اثر متعلق به عصر تیموری، با تکیه‌بر تاریخ خیرات، پرداخته است. اگرچه نوشته‌های مو أکثر

تاریخ خیرات و اصح التواریخ، نوشته محمد بن فضل‌الله موسوی، از تاریخ‌های عمومی کمترشناخته‌شده سده نهم هجری اند. مقاله حاضر، ضمن معرفی این دو کتاب، به چگونگی بازنمایی تاریخ صدر اسلام در این دو اثر متعلق به عصر تیموری، با تکیه‌بر تاریخ خیرات، پرداخته است. اگرچه نوشته‌های موسوی در بادی نظر از منظر داده‌های تاریخ‌نگارانه و ارزش ادبی چندان حائز اهمیت نمی‌نماید، اما بازتاب دهنده نگاه وی به تاریخ صدر اسلام، به‌عنوان فردی باورمند به حقانیت مذهبی ـ سیاسی علی و آل علی(ع) و متأثر از آموزه‌های صوفیانه روزگار خویش است. این نگاه را می‌توان نمونه‌ای از رویکردهای دینی در خراسان عهد تیموری شمرد. افزون بر این، حاشیه‌نویسی‌ها و تغییراتی که در سده‌های بعد به نسخه‌های تاریخ خیرات و اصح التواریخ راه یافته به‌مثابه خوانش متفاوت خوانندگان از متن و انعکاس‌دهنده دگرگونی در مرزبندی‌های هویت شیعی در ایران طی سده‌های نهم تا سیزدهم هجری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - عوامل تأثیرگذار بر واگرایی ترکمانان صوفی آناتولی از آل‌عثمان
مهدی جمالی فر مهدی عبادی

10.30495/jhcin.2021.17618

ترکمانان صوفی آناتولی در اوائل دوره عثمانی به واسطه حضور و نقش پررنگ در تأسیس و توسعه قلمروی عثمانی و برآمدن آن‌ در قامت یک دولت مقتدر، به رغم‌ ماهیت واگرایانۀ غالب بر شیوه زندگی آ‌ن‌ها، با آل‌عثمان همگرایی پررنگی پیدا کرده بودند. بر این اساس، ترکمانان کوچ نشین و نیمه أکثر

ترکمانان صوفی آناتولی در اوائل دوره عثمانی به واسطه حضور و نقش پررنگ در تأسیس و توسعه قلمروی عثمانی و برآمدن آن‌ در قامت یک دولت مقتدر، به رغم‌ ماهیت واگرایانۀ غالب بر شیوه زندگی آ‌ن‌ها، با آل‌عثمان همگرایی پررنگی پیدا کرده بودند. بر این اساس، ترکمانان کوچ نشین و نیمه کوچ نشین آناتولی پیرو تصوّف عامیانه و در رأس آ‌ن‌ها دراویش صوفی، مناسبات حسن ه ای با سلاطین نخستین عثمانی داشتند. به‌تدریج تحولات تاریخی این روند را دچار دگرگونی کرد. عثمانیان در نیمه دوم قرن نهم هجری، قسطنطنیه را فتح کردند و پایتخت خود را به این کلان شهر جهانی انتقال دادند. به دنبال این فتح، دیوان سالاری عثمانی مرحله جدیدی از تکامل و توسعه را تجربه کرد و سیاست های آل‌عثمان در قبال ترکمانان، بانیان پیشین تأسیس دولت عثمانی، به شکل بنیادینی تغییر یافت؛ این در حالی بود که جمعیت پرشماری از ترکمانان، بر شیوه‌ها و سنت زندگی عشایری پافشاری می‌کردند. بنابر یافته‌های این مطالعه، توسعه و تکامل دیوان سالاری عثمانی در دوره بعد از فتح استانبول و در رأس آن سه نهاد تیمار، دِوشیرمه و مدرسه، نقش‌ تعیین‌کننده‌ای در روند منزوی‌سازی ترکمانان ایفا کردند.افزون براین، سیاست تمرکزگرایی عثمانیان در مواجهه با ترکمانان کوچ‌نشین و نیمه کوچ نشین و نیز تحقیر این گروه ها از سوی نخبگان جامعه عثمانی، واگرایی ترکمانان صوفی از عثمانی‌ها و همگرایی آ‌ن‌ها به صفویان را تشدید می‌کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - بحران مشروعیت سلطنت سلیم اول و ارتباط آن با وقوع جنگ چالدران
مهدی عبادی

چکیده از اوایل قرن دهم هجری/شانزدهم میلادی، مذهب به صورت عاملی مؤثر در مناسبات میان دو دولت صفوی و عثمانی درآمد و تحولات سیاسی و مذهبی در ایران، خاصه رسمیت یافتن تشیع در این سرزمین، هم‌زمان با تحولات درونی دولت عثمانی، معارضات و درگیری‌های دو دولت را تشدید کرد. در واقع، أکثر

چکیده از اوایل قرن دهم هجری/شانزدهم میلادی، مذهب به صورت عاملی مؤثر در مناسبات میان دو دولت صفوی و عثمانی درآمد و تحولات سیاسی و مذهبی در ایران، خاصه رسمیت یافتن تشیع در این سرزمین، هم‌زمان با تحولات درونی دولت عثمانی، معارضات و درگیری‌های دو دولت را تشدید کرد. در واقع، رقابت میان شاهزادگان عثمانی در اواخر سلطنت بایزید دوم (حک: 918-926هـ/1512-1520م)، برای دست یافتن به سلطنت، روند تحولات را به گونه‌ای رقم زد که دولت عثمانی را نیز به بهره‌گیری از مذهب در مناسبات خود با دولت نوپای صفوی سوق داد. سلیم اول که در مقایسه با دیگر مدعیان از اقبال کمتری برای سلطنت برخوردار بود، به یاری ینی‌چری‌ها پدر را وادار به کناره‌گیری از قدرت کرد و خود بر جای او نشست؛ اما این‌ شیوه دستیابی به قدرت و نیز قتل عام همه افراد ذکور خاندان عثمانی مشروعیت او را سخت مخدوش ساخت. از این رو، درصدد برآمد با اتخاذ سیاست مذهبی تهاجمی بر ضد شیعیان و شاه اسماعیل صفوی بحران مشروعیت سلطنت خود را برطرف سازد. پس بر‌رغم رویگردانی شاه اسماعیل از رویارویی نظامی با دولت عثمانی، به قلمرو صفوی یورش برد و بدین ترتیب جنگ چالدران به وقوع پیوست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - تجلی مضامین عرفانی در نقش‌مایه های هندسی در مکتب تبریز: گنبد سلطانیه
رعنا کوره پز لیدا بلیلان

10.30495/jhcin.2023.21787

معماری آذربایجان در سده هفتم هجری نمود شکوه هنر اسلامی در ایران بوده که با وقوع تحولات سیاسی و مذهبی در دوره‌ ایلخانی و تغییر در اسلوب‌های پیشین به‌ویژه در آرایه‌پردازی و تزئینات ابنیه، با زیبایی و غنای بیشتری بروز یافته‌است. این مقاله در پی شناخت این تغییرات و مفاهیم ن أکثر

معماری آذربایجان در سده هفتم هجری نمود شکوه هنر اسلامی در ایران بوده که با وقوع تحولات سیاسی و مذهبی در دوره‌ ایلخانی و تغییر در اسلوب‌های پیشین به‌ویژه در آرایه‌پردازی و تزئینات ابنیه، با زیبایی و غنای بیشتری بروز یافته‌است. این مقاله در پی شناخت این تغییرات و مفاهیم نهفته در آن است که با مطالعه آرایه‌های هندسی، به عنوان تزئینات غالب در ابنیه این دوره، در یکی از بناهای شاخص مکتب‌ تبریز، یعنی گنبد سلطانیه صورت ‌پذیرفته‌است. بررسی مضامین عرفانی نهفته در آرایه‌های هندسی، نشان‌دهنده‌ تأثیرپذیری آرایه‌های هندسی گنبد‌سلطانیه از عرفان است. افزون بر مفاهیم نمادین متجلی در نقوش‌ هندسی، همراهی این نقوش با اسماء الهی و نام انبیاء و اولیا و مضامین قرآنی، گواه دیگری بر تأیید نقش عرفان در آرایه‌پردازی‌های این اثر معماری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - افول خردگرایی و عدم گسست از مبانی، دلیل عقب‌ماندگی ایران؟ بررسی و نقد نظریه جواد طباطبایی
سعید عطار

مقاله حاضر با ارائه یک نظام دسته بندی از نظریات بر اساس تقابل های دوگانه سوسوری، نظریه انحطاط ایران جواد طباطبایی را بررسی و نقد می کند. بر اساس این دسته بندی، ابتدا ملت از دولت، سپس عوامل درونی از بیرونی و آن‌گاه رویکرد ذهنی از عینی تفکیک می شوند. این پژوهش با استفاده أکثر

مقاله حاضر با ارائه یک نظام دسته بندی از نظریات بر اساس تقابل های دوگانه سوسوری، نظریه انحطاط ایران جواد طباطبایی را بررسی و نقد می کند. بر اساس این دسته بندی، ابتدا ملت از دولت، سپس عوامل درونی از بیرونی و آن‌گاه رویکرد ذهنی از عینی تفکیک می شوند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی نشان می دهد که نظریه طباطبایی، نظریه ای ملت باورانه بیرونی ذهنی است. در این نظریه، هرچند بر عوامل درونی تأکید می شود، اما در واقع، بزنگاه تاریخی برای انحطاط ایران، یورش ترکان سلجوقی و مغولان و حاکم شدن قشریت و تعصب، یعنی الگوهای فکری و فرهنگی منحط است که باعث به هم خوردن رابطه عقل و شرع و افول خردگرایی شد. ذهنی گرایی و به حاشیه راندن عینیات در تحلیل پدیده عقب ماندگی، مهم‌ترین ضعف نظریه انحطاط است. تأکید بر عامل بیرونی با رویکردی ذهنی گرا و بی توجهی به واقعیت‌های اجتماعی، نظریه طباطبایی را بررغم جدیت نظری اش، تبدیل به نظریه ای با تناقضات درونی برای تبیین عقب ماندگی تاریخی ایران کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - ابوذر از مبارزِ اشتراکی تا انقلابیِ مسلمان: تاریخ انگاره‌ها در نیمه نخست سده 14ش/20م
عباسعلی گرزین حامد (فرهنگ ) خانی (مهروش) محمدعلی خالدیان

10.30495/jhcin.2023.23240

مسلمانان ابوذر غِفاری را در شمار اصحاب برجسته و راویان حدیث پیامبر(ص) می‌دانند. ازهمین‌رو در طول تاریخ روایات پرشماری را به وساطت او نقل، و آثاری درباره زندگیش تألیف کرده بودند. بااین‌حال، در نیمه نخست سده 14ش شمار آثار تألیف‌شده درباره ابوذر و محتوای آن‌ها دچار تحول کل أکثر

مسلمانان ابوذر غِفاری را در شمار اصحاب برجسته و راویان حدیث پیامبر(ص) می‌دانند. ازهمین‌رو در طول تاریخ روایات پرشماری را به وساطت او نقل، و آثاری درباره زندگیش تألیف کرده بودند. بااین‌حال، در نیمه نخست سده 14ش شمار آثار تألیف‌شده درباره ابوذر و محتوای آن‌ها دچار تحول کلان شد. مؤلفان آثار درباره ابوذر در سده 14ش کوشیدند ابوذر را سوسیالیستی برجسته یا نخستین سوسیالیستِ تاریخ معرفی کنند یا خواستند با چنین روی‌کردی مخالفت ورزند و بر ضد این دیدگاه استدلال نمایند. در این مطالعه بناست با کاربست روش تحلیل محتوا هم‌چون یک روش تحقیق کیفی و بهره‌جویی از تکنیک تفسیر پیام‌ها و خوانش دقیق آن‌ها تحول نگرش‌ها به ابوذر در این دوره آن‌سان‌که از منابع فارسی، عربی و اردو قابل‌درک است بازشناخته شود. بناست زمینه‌های سوسیالیست‌انگاری ابوذر، سیر تحول آراء دراین‌باره، مباحثات مرتبط با این نگرش‌ها و پیامدهای نظری آن مباحثات، و انگاره‌هایی که در این دوره تاریخی از ابوذر در ذهن مسلمانان شکل گرفت مطالعه، و از این فرضیه دفاع شود که مجموع مجادلات نظری میان فرقه‌های مختلف اسلامی و گرایندگان به جنبش‌های چپ‌گرایانه سبب شد که از ابوذر تصویر یک انقلابی با ایدئولوژی اسلامی به معنای مدرن آن شکل گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - الجامعة السیفیة، مرکز تعلیمات بُهره‌های داودی: نظام آموزشی، ساختار ادارى، تحولات و کارکردها
محسن معصومی فرهاد حاجرى

مؤسسه آموزشی سیفیه با عنوان رسمیالجامعة السیفیة، مرکز تعلیم و تربیت بُهره ها، شاخه‌ای از اسماعیلیان داودی هند است. این مرکز آموزشی از آغاز شکل‌گیری تا کنون، نهادی مهم در تربیت اعضای جامعه بهره ها در سرتاسر جهان و عهده‌دار آموزش نیروهای مورد نیاز در ساختار تشکیلاتی دعوت أکثر

مؤسسه آموزشی سیفیه با عنوان رسمیالجامعة السیفیة، مرکز تعلیم و تربیت بُهره ها، شاخه‌ای از اسماعیلیان داودی هند است. این مرکز آموزشی از آغاز شکل‌گیری تا کنون، نهادی مهم در تربیت اعضای جامعه بهره ها در سرتاسر جهان و عهده‌دار آموزش نیروهای مورد نیاز در ساختار تشکیلاتی دعوت این گروه اسماعیلی بوده است. مرکز اصلی الجامعة السیفیة در شهر سورت در ایالت گجرات در غرب هند است. به‌علاوه سه شعبه دیگر از این مرکز آموزشی در شهرهای بمبئی، کراچی و نایروبی فعالیت دارند. بهره‌های داودی از قرن 11ﻫ/17م بر آن شدند تا فعالیت‌های سنتیِ آموزشی خود را در قالب ساختار و تشکیلاتی منظم و هم‌خوان با نیازهای جدید جامعه ارائه کنند. از این رو مرکز آموزشى آن‌ها، هم زمان با تغییرات و تحولات عصر مدرن، رنگ‌وبوی دنیای جدید به‌خود گرفت و دانش‌هاى جدید پابه‌پای علوم قدیم در برنامه‌هاى آموزشى الجامعة السیفیة گنجانیده شد. داعیان مطلق، به‌عنوان رهبران بهره های داودی، نقش اصلی را در تغییرات آموزشی و انتخاب مسیر جدید در الجامعة السیفیة بر عهده داشتند. امروزه، پیروان مذهب داودی با ثبت‌نام در شعبه‌های مختلف این مرکز آموزشی، پس از گذراندن دوران تحصیل و فراگیری علوم جدید و قدیم، چه در ساختار تشکیلاتی دعوت و چه در حفظ میراث فرهنگی این شاخه از اسماعیلیان، نقشی اساسی دارند. این مقاله در ابتدا به بررسی تاریخچه شکل گیرى و گسترش الجامعة السیفیة و سپس به بیان ساختار آموزشی و نقش و اهمیت آن در میان جامعه بهره های داودی هند و دیگر مناطق بهره‌نشین می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - دو تأویل از یک تمدن: بازخوانی دو اثر عبدالحسین زرین‌کوب؛ دو قرن سکوت و کارنامه اسلام
سیاوش شوهانی

تاریخ نگاری اسلامی فراز و نشیب بسیاری داشته و از شرایط و ویژگی های اجتماعی و تاریخی بسیاری تأثیر پذیرفته است، تا آنجا که می توان از مؤلفه هایی یاد کرد که به مثابه مجموعه یک گفتمانِ تاریخی، تاریخ نگاری یک دوره را رقم می زند.آثار دکتر عبدالحسین زرین کوب درباره تاریخ ا أکثر

تاریخ نگاری اسلامی فراز و نشیب بسیاری داشته و از شرایط و ویژگی های اجتماعی و تاریخی بسیاری تأثیر پذیرفته است، تا آنجا که می توان از مؤلفه هایی یاد کرد که به مثابه مجموعه یک گفتمانِ تاریخی، تاریخ نگاری یک دوره را رقم می زند.آثار دکتر عبدالحسین زرین کوب درباره تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، طی نیم قرن گذشته در حوزه دانشگاهی از مقام و مرجعیت شایانی برخوردار بوده است. دو قرن سکوت، محصول دهه سی خورشیدی، اثری که بیش از آثار دیگر وی زبانزد عام و خاص است، روایتی متفاوت با روایت کارنامه اسلام، محصول دهه پنجاه خورشیدی، ارائه می دهد. در روایت نخست بر دستاورد تمدن اسلامی در قرون نخست می تازد و ورود اعرابِ مسلمان را منشأ نگون بختی ایرانیان می نامد و در روایت دیگر به آن می بالد و این تلاقی را موجب باروری و شکوفایی دو تمدن می داند. مقاله پیش رو سعی دارد به مقایسه این دو روایت از تمدن اسلامی و واکاوی تناقض پیش آمده از منظر هرمنوتیک بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - جریانهای متمهدیانه در هند و ایران: مورد مطالعه، مهدویه و نوربخشیه
حسام الدین حجت زاده محمد باغستانی کوزه گر شهربانو دلبری

10.30495/jhcin.2021.17617

هم زمان با اوج گیری کنش های جریان های متمهدیانه ایرانی هم چون نوربخشیه در عصر تیموری، حرکت هایی مشابه از اواخر سده نهم هجری در شبه قاره هند آغاز شد که هدف اصلی رهبران آن ها مانند سیدمحمد جونپوری، مؤسس جریان مهدویه که به اهل سنت نزدیک بودند، جریان سازی اجتماعی حول محور ا أکثر

هم زمان با اوج گیری کنش های جریان های متمهدیانه ایرانی هم چون نوربخشیه در عصر تیموری، حرکت هایی مشابه از اواخر سده نهم هجری در شبه قاره هند آغاز شد که هدف اصلی رهبران آن ها مانند سیدمحمد جونپوری، مؤسس جریان مهدویه که به اهل سنت نزدیک بودند، جریان سازی اجتماعی حول محور ادعاهای مهدویت شان بود. سؤال پژوهش حاضر این است که تشابهات و تفاوت های احتمالی دو جریان مهدویه و نوربخشیه کدام اند؟ در این مقاله مهم ترین تشابهات و تفاوت های دو جریان از منظر باورها، روش های تعامل اجتماعی و کنش های سیاسی و نظامی مقایسه می شوند. در این پژوهش نشان داده شده است که رهبران مهدویه و نوربخشیه در مواردی مانند تلاش برای جلب حمایت بزرگان صوفیه، تحریف برخی اصول طریقت های صوفیانه شان و تشکیل گروه های مسلح به هم شباهت دارند. در عین حال، تلاش رهبران مهدویه برای جلوگیری از علم آموزی و ارتباط مریدان با غیرمهدویان و اعتقاد نوربخشیه به تقدم شریعت بر طریقت و به نوعی تناسخ، مهم ترین تفاوت های دو جریان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - تصوف در صورت‌بندی گفتمانی رساله ردّ صوفیه
ایمان امینی شهرام پازوکی

10.30495/jhcin.2019.14725

هم‌زمان با عزم پادشاهان صفویه بر حاشیه رانی و کوتاه کردن دست صوفیان قزلباش از دستیابی به قدرت و تنفیذ شریعت به مثابه ابزار کسب مشروعیت، متون ردّیه برخی فقیهان بر ضد تصوف نیز در نیمه دوم عصر صفوی رشد قابل توجهی یافت. یکی از فقیهان اخباری اثرگذارِ این عرصه ملا محمدطاهر أکثر

هم‌زمان با عزم پادشاهان صفویه بر حاشیه رانی و کوتاه کردن دست صوفیان قزلباش از دستیابی به قدرت و تنفیذ شریعت به مثابه ابزار کسب مشروعیت، متون ردّیه برخی فقیهان بر ضد تصوف نیز در نیمه دوم عصر صفوی رشد قابل توجهی یافت. یکی از فقیهان اخباری اثرگذارِ این عرصه ملا محمدطاهر قمی است که با نگارش رسائل متعددی در مخالفت با تصوف، حکمت و فلسفه از پرکارترین ردّیه نویسان این برهه زمانی محسوب می شود. این مقاله با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی و با بهره جستن از الگوی تحلیل لاکلاو ـ موفه در پی واکاوی گزاره های زبانی و آشکارسازی ساخت‌های گفتمان مدار یکی از این متون جنجال‌برانگیز یعنی رساله ردّ صوفیه برآمده است. دستاوردهای مقاله حاکیست که مؤلف از منظر دال برتر گفتمان خود، یعنی تشیع و شریعت اسلام به ستیزه با گفتمان رقیب که حول دال مرکزی طریقت و حقیقت دین نظم یافته، برآمده و بر این اساس با سوء تشخیص و تقلیل معنایی عناصر گفتمان غیرخودی، تصوف را بی بهره از اسلام و در بعضی مواقع برآمده از تسنن معرفی می نماید. این وانمایی ها و شدت یافتن غیریت سازی میان دو گفتمان تأثیر بسزایی در دخالت های هژمونیک بعدی خصوصا در دوره قاجاریه داشت. هژمونی با ابزار زور، قطعیت و عدم ابهام در منازعات را به گفتمان صوفی ستیزان هدیه داد. بر اثر این مداخله به طور رسمی تصوف و قرائت های باطنی از دین در گفتمان عامه به حاشیه رانده شد و گفتمان ظاهرگرایانه گفتمان غالب فهم دینی جامعه واقع گشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - نخستین آشنایی مسلمانان شبه‌قاره هند با اندیشه وهّابیت
محسن معصومى محمدعلى کاظم بیگى فرهاد حاجرى

با گسترش جنبش موسوم به جنبش وهّابی در جزیرةالعرب، سایر مسلمانان جهان اسلام به این جنبش واکنش نشان دادند و آراء محمد بن عبد الوهاب در بین مسلمانان، مخالفان و موافقانی جدی یافت. به‌نظر می رسد خبر پیدایش این جنبش در همان سال‌های آغازینِ شکل‌گیری، به گوش مسلمانان شبه‌قاره ه أکثر

با گسترش جنبش موسوم به جنبش وهّابی در جزیرةالعرب، سایر مسلمانان جهان اسلام به این جنبش واکنش نشان دادند و آراء محمد بن عبد الوهاب در بین مسلمانان، مخالفان و موافقانی جدی یافت. به‌نظر می رسد خبر پیدایش این جنبش در همان سال‌های آغازینِ شکل‌گیری، به گوش مسلمانان شبه‌قاره هند هم رسیده بود. با ورود اندیشه‌های محمد بن عبد الوهاب به شبه قاره، برخی از مسلمانان هندی وهابی خوانده شدند؛ ولی معنای این اصطلاح، در ابتدا روشن نبود؛ گفته‌اند صفت وهابی اتهامی بود که دولت بریتانیا برای مقابله با مخالفان برضد آنها رواج داد. چنان‌که جنبش جهادی سید احمد بَریلَوی، در نیمه اول قرن سیزدهم در بین انگلیسی‌ها، به‌عنوان حرکتی شناخته شد که درصدد ترویج آراء وهابیان در هند بوده است؛ اما این نظر مقبول مسلمانان نبود. از این رو، چگونگی ورود عقاید جنبش وهابی و آشنایی برخی مسلمانان شبه‌قاره هند با آن، چندان روشن نیست. این مقاله در پی آن است تا با بررسی جنبش سید احمدی بریلوی و نقد دیدگاه های مرتبط با آن و هم‌چنین بررسی برخی رویدادهای مهمِ هم‌زمان، با رویکردی تاریخی، به این سؤال پاسخ دهد که نخستین آگاهی‌ها و آشنایی مسلمانان شبه قاره هند با جنبش وهابیت، چگونه و از چه طریق بوده است؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - بازنگری در رابطه میان هنر و عرفان اسلامی بر مبنای شواهد تاریخی
مهرداد قیومی بیدهندی

بسیاری از دانشوران معتقدند که هنر اسلامی با آموزه های عرفان نظری پیوند دارد؛ اما این اعتقاد خود رابه شواهد تاریخی مستند نمی کنند. منکران این پیوند نیز انکار خود را بر همین ضعف استناد متکیمی کنند. در این نوشتار می کوشیم نشان دهیم که شأن هنر اسلامی شأنی عملی و اجتماعی است أکثر

بسیاری از دانشوران معتقدند که هنر اسلامی با آموزه های عرفان نظری پیوند دارد؛ اما این اعتقاد خود رابه شواهد تاریخی مستند نمی کنند. منکران این پیوند نیز انکار خود را بر همین ضعف استناد متکیمی کنند. در این نوشتار می کوشیم نشان دهیم که شأن هنر اسلامی شأنی عملی و اجتماعی است وهنرمندان مسلمان نوعا در زمره عوام بوده اند نه اعیان و فرهیختگان. از سوی دیگر، عرفانی که در جامعهاسلامی نقش داشته است، عرفان عملی و از طریق سازوکارهای اجتماعی بوده است، سازوکارهایی ازقبیل نظام خانقاه و حلقه های اهل فتوت. بدین طریق، آموزه های اصلی عرفان اسلامی از دو راه درهنرمندان و کار ایشان نفوذ می کرد: یکی سلوک فردی و حلول دادن ذکر مدام در احوال و اعمال،دیگری سازوکارهایی اجتماعی چون حلقه های فتیان و نظام اصناف. بر این اساس، به نظر می رسد درتحقیق درباره پیوند میان هنر اسلامی و عرفان باید تجدید نظر کرد و آن را از منظری دیگر نگریست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - زندگی‌نامه پیامبر اسلام(ص) پیش از رسالت: نقد و بررسی آراء رژی بلاشر
زیبا شفیعی خوزانی هادی عالم زاده

چکیده بررسی انتقادی منابع تاریخ اسلام در اروپای سده نوزدهم میلادی، تشکیک و بی اعتمادی به همه منابع روایی و تاریخی اسلام را برای برخی از مورخان و سیره‌نویسان غربی در پی داشت؛ لیکن علی‌رغم این نتایج بدبینانه در نیمه نخست قرن بیستم چندین کتاب در شرح حال پیامبر(ص) تألیف شد أکثر

چکیده بررسی انتقادی منابع تاریخ اسلام در اروپای سده نوزدهم میلادی، تشکیک و بی اعتمادی به همه منابع روایی و تاریخی اسلام را برای برخی از مورخان و سیره‌نویسان غربی در پی داشت؛ لیکن علی‌رغم این نتایج بدبینانه در نیمه نخست قرن بیستم چندین کتاب در شرح حال پیامبر(ص) تألیف شد که مؤلفان آن‌ها ضمن اذعان به اعتبار مشکوک روایات سیره و مغازی، معتقد بودند به کمک ذهنی نقاد، می‌توان سیره‌ای صحیح از پیامبر اسلام(ص) بر مبنای همین روایات تدوین نمود. یکی از این شرح حال‌های انتقادی کتاب مسأله محمد، شرح حال نقادانه‌ای از پیامبر اسلام(ص) تألیف رژی بلاشر (1900-1973م)، خاورشناس فرانسوی است. بررسی موردی دیدگاه‌های بلاشر پیرامون زندگی‌نامه پیامبر اسلام(ص) پیش از بعثت، نشان می‌دهد که اگرچه بلاشر سعی دارد تا به کمک قرآن، تنها منبع معاصر پیامبر، مجموعه اسناد معتبر موجود و برخی اطلاعات تکمیلی مربوط به حوزه زبان‌شناسی، قوم‌شناسی، تاریخ ادیان و ...، سیره‌ای صحیح و عالمانه و بدون جانب‌داری از پیامبر اسلام(ص) ارائه دهد، اما حاصل این تلاش، تدوین سیره‌ای است که پیش‌زمینه‌های ذهنی بلاشر و هم‌چنین برداشت‌های شخصی مبتنی بر دید علمی او، در بخش‌هایی از آن مشاهده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - بارتلمی دی هربلو و« کتابخانه شرقی» او
عباس احمدوند امیر مؤمنی هزاوه

دی هربلو بارتلمی دو مولن ویل خاورشناس فرانسوی که در تکوین دانش خاورشناسی در فرانسه نقشیاین کتاب هرچند تحت تأثیر اوضاع ناشی از . کتابخانه شرقی مهم دارد، مؤلف کتابی است با نامحملات عثمان یها به اروپا، روابط ویژه نویسنده آن با دربارهای فلورانس و پاریس، حمایت سیاستمدارانیچ أکثر

دی هربلو بارتلمی دو مولن ویل خاورشناس فرانسوی که در تکوین دانش خاورشناسی در فرانسه نقشیاین کتاب هرچند تحت تأثیر اوضاع ناشی از . کتابخانه شرقی مهم دارد، مؤلف کتابی است با نامحملات عثمان یها به اروپا، روابط ویژه نویسنده آن با دربارهای فلورانس و پاریس، حمایت سیاستمدارانیچون کولبر از او و سرانجام تدریس وی درکالج سلطنتی (بعدها کالج فرانسه)، با رویکردهایی سطحی وموضع گیری هایی آلوده با سیاست تألیف شده، مد تها تنها منبع خاورشناسان، متفکران و ادیبان مغربزمین برای خاورشناسی و به خصوص شناخت اسلام بوده است. علی رغم جایگاه مهم هربلو و کتابش درخاورشناسی و مطالعات وابسته به آن، شخصیت او و اثر او برای خاورشناسان متأخر و محققان شرقیخصوصا ایرانی چنانکه باید شناخته نیست. مروری گذرا بر زندگی و آثار دی هربلو، شرحی مختصر ازو روش ها کتابخانه شرقی عصری که او در آن می زیسته، جایگاهش در خاورشناسی، چگونگی تدوینو رویکردهای مؤلف در تألیف این اثر، تأثیر آن بر متفکران غربی و خاورشناسان مطالب این مقاله را دربر می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - از سنت گرایی تا نوگرایی: تحولات نظام آموزشی در آسیای مرکزی
علی پرمو حجت فلاح توتکار اسماعیل چنگیزی محمد حسین فرجیهای قزوینی

10.30495/jhcin.2020.16300

نخبگان فرهنگی آسیای مرکزی در اواخر قرن نوزدهم میلادی تحت تأثیر جریان‌های نوگرایی روسیه، غرب و جهان اسلام، پی به انحطاط فرهنگی و سیاسی خود برده و جنبش اصلاح‌طلبانه معارف‌پروری به رهبری احمد مخدوم دانش به راه انداخته، خواستار اصلاح نظام آموزش سنتی، زبان و ادبیات شدند. درن أکثر

نخبگان فرهنگی آسیای مرکزی در اواخر قرن نوزدهم میلادی تحت تأثیر جریان‌های نوگرایی روسیه، غرب و جهان اسلام، پی به انحطاط فرهنگی و سیاسی خود برده و جنبش اصلاح‌طلبانه معارف‌پروری به رهبری احمد مخدوم دانش به راه انداخته، خواستار اصلاح نظام آموزش سنتی، زبان و ادبیات شدند. درنهایت با شکل‌گیری جنبش جدیدیه در تاتارستان روسیه، نوگرایان آسیای مرکزی در این جنبش جذب شدند. حرکت جدیدیه، خواستار اصلاح نظام آموزشی و استفاده از اصول صوتیه به جای اصول حرفیه که در مکاتب و مدارس سنتی حاکم بود، شد. این جریان از دیگر سو خواستار ورود علوم دنیوی و دانش‌های روز به مدارس آسیای مرکزی شد. یافته‌های پژوهش‌های معاصر نشان می‌دهد، جریان نوگرایی در منطقه آسیای مرکزی در واکنش به جریان روسی‌سازی و پاسخ‌گو نبودن نظام آموزش سنتی به نیازهای زمانه شکل گرفت. نگارندگان در این پژوهش بر آن‌اند به این پرسش پاسخ دهند که اهداف، فعالیت‌ها و دستاورد نوگرایی در آسیای مرکزی چه بوده‌‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - نقد صوفیه در روزگار صفویه: مقایسه آراء ملا محمدطاهر قمی و علامه مجلسی
هلیا منشاری فهیمه مخبردزفولی

10.30495/jhcin.2020.16303

با رسمی‌شدن مذهب شیعه اثناعشری و حضور علمای شیعه در دربار صفوی، عرصه قدرت نمایی بر صوفیان تنگ شد. تلاش شاهان صفوی برای رهیدن از سلطه قزلباشان، که از اوایل صفویه شروع شده بود، در دوره دوم حکومتشان فزونی گرفت و با جریان ضد صوفیه علمای شیعه همراه شد. ظهور نوعی تصوف بازاری أکثر

با رسمی‌شدن مذهب شیعه اثناعشری و حضور علمای شیعه در دربار صفوی، عرصه قدرت نمایی بر صوفیان تنگ شد. تلاش شاهان صفوی برای رهیدن از سلطه قزلباشان، که از اوایل صفویه شروع شده بود، در دوره دوم حکومتشان فزونی گرفت و با جریان ضد صوفیه علمای شیعه همراه شد. ظهور نوعی تصوف بازاری که گاه با اباحه گری همراه می شد، مخالفت علمای شیعه را بیش از پیش برمی انگیخت و گاه رقابت هایی بین علما ایجاد می کرد. این عوامل سبب پیدایش ادبیات ردیه نویسی در این دوره شد. برخی از این آثار رساله‌هایی بود مانند تحفةالاخیار ملا محمدطاهر قمی که به نقد عقاید و آداب و رسوم صوفیان اختصاص داشت و دسته ای دیگر کتاب هایی با محتوای مذهبی، شامل آیات و روایاتی برای شیعیان بود که در فصل یا فصولی به رد صوفیه و انکار عقاید آنان پرداخته می‌شد. عین‌الحیوة (عین‌الحیات) از علامه مجلسی در زمره این آثاربود. پژوهش حاضر با هدف تبیین فضای فرهنگی دوره صفویه به نقد و بررسی آراء ضدتصوف این دو عالم مشهور دوره صفوی می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - The impact of AsH3 overflow time and indium composition on the formation of self-assembled InxGa1 − xAs quantum dots studied by atomic force microscopy
Didik Aryanto Zulkafli Othaman Abd Khamim Ismail

10.1186/2251-7235-7-27

AbstractWe have performed atomic force microscopy to investigate the effect of various indium compositions and various AsH3 flow times during cooling on the formation of self-assembled InxGa1 − xAs quantum dots (QDs). The InxGa1 − xAs QDs were grown by metal-organic che أکثر

AbstractWe have performed atomic force microscopy to investigate the effect of various indium compositions and various AsH3 flow times during cooling on the formation of self-assembled InxGa1 − xAs quantum dots (QDs). The InxGa1 − xAs QDs were grown by metal-organic chemical vapour deposition using the Stranski-Krastanow (S-K) growth mode. The migration of group III species in the growth of InxGa1 − xAs QDs is influenced by the AsH3 flow during the cooling period due to the increasing surface population of the active arsenic species. It influences the size and density of the dots on the surface. For various indium compositions, an increase in InxGa1 − xAs QD density with increasing indium composition is observed. It indicates that the dot density depends on lattice parameters. The dot density is inversely proportional to surface diffusion (ρ ∝ R/D), with D = (2kT/h)/a2 exp(−ED/kT). In the growth of InxGa1 − xAs QDs using the S-K growth mode, the dots were formed on the surface as the effect of elastic strain relaxation due to the lattice mismatch. Increasing indium composition affects the lattice mismatch of the InxGa1 − xAs/GaAs QD system, which influences the dot formation on the surface. However, due to the stochastic nature of the nucleation of self-assembled growth, control of the spatial ordering of the QDs has proved to be extremely challenging. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - First principles study on structural and magnetic properties of small and pure carbon clusters (Cn, n = 2 - 12)
Mahdi Afshar Mahboobeh Babaei Amir Hossein Kordbacheh

10.1007/s40094-014-0136-6

AbstractWe have demonstrated the structural and magnetic properties of small carbon clusters (Cn,n = 2 - 12) in the framework of collinear approximation using density functional theory. The calculations were performed for amorphous, linear, and ring carbon clusters usin أکثر

AbstractWe have demonstrated the structural and magnetic properties of small carbon clusters (Cn,n = 2 - 12) in the framework of collinear approximation using density functional theory. The calculations were performed for amorphous, linear, and ring carbon clusters using full-potential local-orbital (FPLO) method. We have obtained stable structures, total energies, total magnetic moments, and HOMO-LUMO energy gap of these clusters. We have found that the amorphous carbon clusters with minimum energy are not magnetic clusters whereas their less-stable isomers with special configurations are ferromagnetic objects. Two robust magnetic moments were found for C5 carbon ring (6µB) and for pentagonal pyramid C6 structure (4µB). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - On the soft emission mechanism in X-ray pulsars
Paolo Cea

10.1007/s40094-019-0322-7

AbstractWe propose a mechanism responsible for the soft emission in X-ray pulsars. We discuss the origin of the soft emission for isolated X-ray pulsars as well as for soft gamma-ray repeaters and anomalous X-ray pulsars. We also offer an explanation for the spectral fe أکثر

AbstractWe propose a mechanism responsible for the soft emission in X-ray pulsars. We discuss the origin of the soft emission for isolated X-ray pulsars as well as for soft gamma-ray repeaters and anomalous X-ray pulsars. We also offer an explanation for the spectral features detected in the isolated X-ray pulsar 1E 1207.4-5209. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - Cold atmospheric argon plasma jet source and its application for bacterial inactivation
Bair B. Baldanov Tsyrempil V. Ranzhurov Alexander Petrovich Semenov Sayana V. Gomboeva

10.1007/s40094-019-0326-3

AbstractIn this work, the efficiency of inactivation of a cold argon plasma jet at atmospheric pressure (APPJ) on the basis of a low-current spark discharge into microorganisms with different characteristics of the cell walls was evaluated. Gram-negative bacteria Escher أکثر

AbstractIn this work, the efficiency of inactivation of a cold argon plasma jet at atmospheric pressure (APPJ) on the basis of a low-current spark discharge into microorganisms with different characteristics of the cell walls was evaluated. Gram-negative bacteria Escherichia coli M17, gram-positive bacteria Bacillus subtilis 534 and Bacillus cereus IP 5832, and the yeast Saccharomyces cerevisiae were seeded on cultured Petri dishes. A plasma jet with an average power of 0.85 W and a flow rate of argon of 6.7 l/min was directed perpendicular to the Petri dishes with agar. The distance to the agar varied from 0.5 to 3 cm, and the treatment time varied from 5 to 300 s. The efficiency of inactivation was assessed by measuring the area of inactivation zones (where there was no growth of microorganisms). It was shown that gram-negative bacteria E. coli M17 is most susceptible to exposure to the plasma jet, and gram-positive bacteria B. cereus IP 5832 and yeast S. cerevisiae are most stable. It is established that an increase in the treatment time of plasma jets of a low-current spark allows effective inactivation of microorganisms over a much larger area. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - Design and construction of a tunable pulsed Ti:sapphire laser
Omid Panahi Majid Nazeri Seyed Hassan Tavassoli

10.1007/s40094-015-0164-x

AbstractIn this paper, design and constr uction of a tunable pulsed Ti:sapphire laser and numerical solution of the corresponding rate equations are reported. Rate equations for a four-level system are written and their numerical solution is examined. Furthermore, an op أکثر

AbstractIn this paper, design and constr uction of a tunable pulsed Ti:sapphire laser and numerical solution of the corresponding rate equations are reported. Rate equations for a four-level system are written and their numerical solution is examined. Furthermore, an optical setup is introduced. In this setup, a Ti:sapphire crystal is longitudinally pumped by the second harmonics of a Q-Switched Nd:YAG laser, and a prism is used as a wavelength-selective element as well. This setup is established for two 10 and 50 % transmission output couplers. In case of using the 10 % coupler, the output energy of the laser, for the pump energy of 36 mJ, is pulses with 3.5 mJ energy and for the 50 % coupler, with 50 mJ of pump energy, pulses with 10 mJ energy are generated. A wavelength tuning range of more than 160 nm is possible. The repetition rate of this laser is 10 Hz and the temporal duration of the pulses is about 30 ns. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - Peculiar magnetic properties of NC6 and NC12 layered compounds from first principles
Samir F. Matar

10.1007/s40094-018-0297-9

AbstractIn the context of characterizing nitrogen-poor carbonitrides for different applications, identification of an unusual onset of spin polarization of N(p) states has been shown. A full saturation up to 3 μB is demonstrated in extended two-dimensional carbon networ أکثر

AbstractIn the context of characterizing nitrogen-poor carbonitrides for different applications, identification of an unusual onset of spin polarization of N(p) states has been shown. A full saturation up to 3 μB is demonstrated in extended two-dimensional carbon networks of NC6 and NC12 hexagonal structures refined based on density functional theory calculations. From establishing the energy–volume equations of states in both compounds assuming spin-degenerate (non-spin-polarized) and spin-polarized configurations, the ground state is identified as ferromagnetic. The variation of magnetization with volume points to strongly ferromagnetic behavior. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - A Novel ICA-based Estimator for Software Cost Estimation
Behrouz Sadeghi Vahid Khatibi Bardsiri Monireh Esfandiari Farzad Hosseinzadeh

One of the most important and valuable goal of software development life cycle is software cost estimation or SCE. During the recent years, SCE has attracted the attention of researchers due to huge amount of software project requests. There have been proposed so many m أکثر

One of the most important and valuable goal of software development life cycle is software cost estimation or SCE. During the recent years, SCE has attracted the attention of researchers due to huge amount of software project requests. There have been proposed so many models using heuristic and meta-heuristic algorithms to do machine learning process for SCE. COCOMO81 is one of the most popular models for SCE proposed by Barry Boehm in 1981. However COCOMO81 is an old estimation model, it has been widely used for the purpose of cost estimation in its new forms. In this paper, the Imperialism Competition Algorithm (ICA) has been employed to tune the COCOMO81 parameters. Experimental results show that in the separated COCOMO81 dataset, ICA can estimate the COCOMO81 model parameters such that the performance parameters are significantly improved. The proposed hybrid model is flexible enough to tune the parameters for any data sets in form of COCOMO81. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - The impact of behavioral factors on Propensity toward indebtedness Case Study: Indebted‏‏‏ customers of Maskan Bank, Tehran province (Geographic regions: East)
Bahar Azimi Doosti Abdolhosein Karampour

his study aims to offer a model of propensity toward indebtedness using behavioral factors from 384 indebted customers of Maskan bank in Tehran. A questionnaire comprising 41 questions was administered. The questionnaire addressed demographic variables and seven behavio أکثر

his study aims to offer a model of propensity toward indebtedness using behavioral factors from 384 indebted customers of Maskan bank in Tehran. A questionnaire comprising 41 questions was administered. The questionnaire addressed demographic variables and seven behavioral factors: financial literacy, risk perception, risk behavior, emotion, materialism, indebtedness, and money-related values. The hypothesis test of Path Analysis used in this study shows that all of the offered hypothesis were accepted.Results show that financial literacy, risk behavior, money value and materialism have positive impact on propensity toward indebtedness. Risk perception has a negative impact on propensity toward indebtedness that means by increasing of risk perception propensity toward indebtedness decreases. The relationship between negative emotions caused by indebtedness have negative impact on risk perception but positive impact on risk behavioral. Money values has positive impact on materialism and finally, indebtedness shows negative impact on emotions. This means that increasing in debt levels will results in increasing negative emotions. The tests don’t reveal a significant difference in the level of debt according to demographic factors including gender, age, education, occupation and income. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - A Detailed Exploration of Usability Statistics and Application Rating Based on Wireless Protocols
Abbas Khan Dr. Mohammad Hanif Ali Dr. A. K. M. Fazlul Haque Chandan Debnath DR. Md. Ismail Jabiullah

A Detailed Exploration of usability statistics and Application Rating on short-range Wireless protocols Bluetooth (IEEE 802.15.1), ZigBee (IEEE 802.15.4), Wi-Fi (IEEE 802.11) and NFC (ISO/IEC 14443) has been performed that being representing of those prominent wireless أکثر

A Detailed Exploration of usability statistics and Application Rating on short-range Wireless protocols Bluetooth (IEEE 802.15.1), ZigBee (IEEE 802.15.4), Wi-Fi (IEEE 802.11) and NFC (ISO/IEC 14443) has been performed that being representing of those prominent wireless protocols evaluating their main characteristics and performances in terms of some metric such as co-existence, data rate, security, power consumption, joining time are analyzed and presented. Furthermore, considering the file sharing, tag connection, payment method apply and security parameters, usability statistics, application rating and research output is also depicted so that one can easily identify the scope of the protocols, and can visualize the most trending and demandable wireless protocol. A deeply analyzed bar graph illustrates the most demandable wireless protocol . This can be applied in any user's work in the Wireless Network lab and also be implemented in any real-world applications for the appropriate components and devices among the protocols in proper fields. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - تبیین نقش معنویت در محیط کار بر توسعة فرهنگ کارآفرینی سازمانی با تاکید بر نقش میانجی نوع‌دوستی و ادب اجتماعی
حسین صمدی میارکلائی حمزه صمدی میارکلائی

زمینه: امروزه کارآفرینی به‌عنوان یکی از بهترین استراتژی‌های توسعة اقتصادی، برای توسعة رُشد اقتصادی و تقویت رقابت‌پذیری کشور و سازمان‌ها در مواجهه با گرایش‌های فزایندة جهانی‌سازی نگریسته می‌شود، برای برخورداری از مزایایی کارآفرینی در سازمان‌ها بایستی بر عوامل مؤثر بر فره أکثر

زمینه: امروزه کارآفرینی به‌عنوان یکی از بهترین استراتژی‌های توسعة اقتصادی، برای توسعة رُشد اقتصادی و تقویت رقابت‌پذیری کشور و سازمان‌ها در مواجهه با گرایش‌های فزایندة جهانی‌سازی نگریسته می‌شود، برای برخورداری از مزایایی کارآفرینی در سازمان‌ها بایستی بر عوامل مؤثر بر فرهنگ کارآفرینی‌سازمانی تمرکز و سرمایه‌گذاری کرد هدف: در واقع هدف از این پژوهش تبیین نقش معنویت درمحیط کار بر توسعه فرهنگ کارآفرینی سازمانی با تاکید بر نقش میانجی نوع‌دوستی و ادب اجتماعی (مولفه‌های رفتار شهروندی سازمانی) در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان مازندران می‌باشد. روش‌ها: روش این پژوهش از نظر نحوه‌ی گردآوری داده‌ها، روش توصیفی- پیمایشی و از نظر مقاصد پژوهش، کاربردی است. جامعه‌‌ی آماری پژوهش، کلیه کارکنان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان مازندران بوده‌اند، از میان آن‌ها با استفاده از فرمول نمونه‌گیری‌کوکران تعداد 147 نفر براساس نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند، برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای SPSS و LISREL استفاده شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که شکل‌گیری معنویت درمحیط کار، زمینه را برای بهبود فرهنگ کارآفرینی‌سازمانی فراهم می‌کند، نقش معنی‌دار میانجی نوع‌دوستی و ادب اجتماعی بر رابطه میان متغیرها نیز تائید شد. هم‌چنین از مولفه‌های معنویت در محیط کار جزء کاربامعنا، میان وحدت‌ویگانگی و هم‌سوئی با ارزش‌ها با فرهنگ کارآفرینی سازمانی رابطه‌ی مثبت و معناداری یافت شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر بدبینی سازمانی و پیامدهای آن با روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) (مورد مطالعه: اعضای هیأت علمی دانشگاه)
سیده لعیا مرتضوی ابوالحسن فقیهی

زمینه: یکی از معضلاتی که امروزه سازمان ها را تهدید می کند و محققان از آن به عنوان یکی از چالش های مدیریت در قرن حاضر یاد کرده اند شیوع پدیده بدبینی در سازمان ها است. هدف: در این مقاله علل بروز بدبینی در بین اعضای هیأت علمی و پیامدهای آن شناسایی شده است. روش: پس از بررسی أکثر

زمینه: یکی از معضلاتی که امروزه سازمان ها را تهدید می کند و محققان از آن به عنوان یکی از چالش های مدیریت در قرن حاضر یاد کرده اند شیوع پدیده بدبینی در سازمان ها است. هدف: در این مقاله علل بروز بدبینی در بین اعضای هیأت علمی و پیامدهای آن شناسایی شده است. روش: پس از بررسی ادبیات تحقیق و مصاحبه با 15 نفر از خبرگان، مهمترین علل بروز بدبینی و پیامدهای آن با استفاده از تکنیک AHP شناسایی و رتبه بندی شد.یافته ها: از بین 19 عامل شناسایی شده به ترتیب: ادارک سیاست سازمانی، بدبینی اجتماعی، نقض قرارداد روانشناختی، کاهش عدالت سازمانی، کاهش حمایت سازمانی، کاهش امنیت شغلی و سبک رهبری به عنوان عوامل موثر و همچنین از بین 8 پیامد شناسایی شده به ترتیب: بدبینی نسبت به تغییر سازمانی، کاهش تعهد سازمانی، کاهش بروز رفتار شهروندی سازمانی و کاهش رضایت شغلی به عنوان مهمترین پیامدهای بدبینی شناسایی شدند.نتیجه گیری: یافته های پژوهش پیشنهاد می کند که دانشگاه ها باید با در نظر گرفتن عوامل موثر در ایجاد بدبینی سازمانی و کنترل آن ها از پیامدهای شیوع این پدیده جلوگیری نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - کشف واحصاء مکانیزم های چندسطحی یادگیری سازمانی موثر برخط مشی گذاری در سازمان های کوچک و متوسط استان تهران
کامبیز نوابی زند اذر کفاشپور شمس الدین ناظمی غلامرضا ملک زاده

زمینه:در سال های آتی بزرگترین دغدغه سازمان ها صرفنظر از بقا و سودآوری، ایجاد بستری برای یادگیری و کاربرد آموخته ها خواهد بود و طراحی الگوی یادگیری چندسطحی و پیاده سازی آن می تواند از اهمیت ویژه ای در جهت خط مشی گذاری برخوردار باشد. هدف: این تحقیق با هدف احصاء مکانیزم ه أکثر

زمینه:در سال های آتی بزرگترین دغدغه سازمان ها صرفنظر از بقا و سودآوری، ایجاد بستری برای یادگیری و کاربرد آموخته ها خواهد بود و طراحی الگوی یادگیری چندسطحی و پیاده سازی آن می تواند از اهمیت ویژه ای در جهت خط مشی گذاری برخوردار باشد. هدف: این تحقیق با هدف احصاء مکانیزم های چندسطحی یادگیری سازمانی موثر برخط مشی گذاری در سازمان های کوچک و متوسط استان تهران انجام شده است روش‌ها: روش تحقیق حاضر از نوع کیفی اکتشافی می‌باشد. جهت شناسایی سازوکارهای فرآیندهای چندسطحی یادگیری سازمانی از رویکرده سه مرحله ای استفاده گردیده است. در مرحله اول با مطالعه گسترده ادبیات موضوع، 48 کد (سازوکار یادگیری سازمانی) شناسایی گردید. در مرحله دوم، با ورود به محیط واقعی در بین 10454 شرکت کوچک و متوسط استان تهران سعی گردید که سازوکار های یادگیری سازمانی شناسایی شود. به همین جهت پرسشنامه ای حاوی 55 سؤال در نمونه 371 که به طور تصادفی انتخاب گردیده بود، توزیع شد و اطلاعات جمع آوری گردید. در مرحله سوم با مراجعه به این شرکت‌ها و بررسی اسناد و مدارک آن‌ها و انجام مصاحبه با مدیران و خبرگان آن‌ها سازوکارهای یادگیری بکارگرفته شده در این شرکت ها شناسایی و مورد بررسی واقع گردید. در نهایت، از تلفیق سه رویکرد قبل، مدل سازوکارهای فرآیند چندسطحی یادگیری نهایی شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج، در مرحله کشف و شهود، 41 مکانیزم در قالب چهار مقوله، در مرحله تفسیر 20 مکانیزم در سه مقوله اصلی، مرحله ادغام 9 مکانیزم در دو مقوله اصلی و در نهایت16سازوکار های مرحله نهادینه سازی در قالب سه مقوله اصلی قرار گرفتند. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق می‌تواند آگاهی محققین و مدیران را در خصوص سازوکار های یادگیری سازمانی که به فرآیند خط مشی گذاری کمک می کند، را افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - تأثیر خط مشی رفتاری مدیران بر معاملات غیرعادی با اشخاص وابسته
نازنین بشیری منش زهره عارف منش محمد سوری

10.30495/ijpa.2022.66756.10864

زمینه: نقش اصلی مدیران در شرکت‌ها، تصمیم‌گیری در حوزه‌های مختلف نظیر سرمایه‌گذاری، سیاست تقسیم سود، معاملات با اشخاص وابسته می‌باشد. یکی از عوامل موثر بر رویکرد‌های تصمیم‌گیری مدیران، خط مشی رفتاری آنها می‌باشد. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر ویژگی‌های رفتاری مدیران بر أکثر

زمینه: نقش اصلی مدیران در شرکت‌ها، تصمیم‌گیری در حوزه‌های مختلف نظیر سرمایه‌گذاری، سیاست تقسیم سود، معاملات با اشخاص وابسته می‌باشد. یکی از عوامل موثر بر رویکرد‌های تصمیم‌گیری مدیران، خط مشی رفتاری آنها می‌باشد. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر ویژگی‌های رفتاری مدیران بر معاملات غیرعادی با اشخاص وابسته است.روش تحقیق: نمونه پژوهش شامل 146 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده که بین سال‌های 1392 تا 1398 بررسی شدند. جهت سنجش معاملات با اشخاص وابسته از دو شاخص اعتبار خالص غیرعادی و فروش خالص غیرعادی استفاده شد. همچنین از سه ویژگی خودشیفتگی، بیش اعتمادی و کوته بینی مدیران به عنوان شاخص‌های ویژگیهای رفتاری مدیران بهره گرفته شد. تحلیل فرضیه‌های پژوهش با استفاده از مدل‌های رگرسیون چند متغیره با داده‌های پنل و نرم افزار استتا صورت گرفته‌است.یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که خودشیفتگی مدیران بر اعتبار خالص غیرعادی و فروش خالص غیرعادی تاثیر معکوس دارد. ولی، بیش اطمینانی و کوته-بینی مدیران بر اعتبار خالص غیرعادی و فروش خالص غیرعادی تاثیر مستقیم دارد و میزان معاملات غیرعادی با اشخاص وابسته را افزایش می دهد.نتیجه‌گیری: معاملات با اشخاص وابسته امکان تبادل منابع، خدمات و یا تعهدات با شخصیت هایی نظیر سهامداران عمده،شرکتهای وابسته و واحدهای فرعی فراهم می سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - واکاوی مضامین حکمرانی شبکه‌ای در بخش گردشگری سلامت
رستم قره داغی زهرا رجائی آرزو آقامحمدی محمد مهدلو

10.30495/ijpa.2022.67406.10895

گردشگری پزشکی به عنوان یکی از ابعاد گردشگری به توسعه پایدار، و پویایی کشورها کمک می‌کند. این پژوهش با هدف شناسایی مضامین حکمرانی شبکه‌ای در راستای گردشگری سلامت انجام شد و اعتبارسنجی مدل با تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم انجام شد. پژوهش حاضر از نظر نتایج پژوهش، کاربردی، از أکثر

گردشگری پزشکی به عنوان یکی از ابعاد گردشگری به توسعه پایدار، و پویایی کشورها کمک می‌کند. این پژوهش با هدف شناسایی مضامین حکمرانی شبکه‌ای در راستای گردشگری سلامت انجام شد و اعتبارسنجی مدل با تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم انجام شد. پژوهش حاضر از نظر نتایج پژوهش، کاربردی، از نظر فرآیند اجرای پژوهش کیفی و کمّی و از نظر هدف اکتشافی توصیفی و از نظر جایگاه زمانی مقطعی است. جامعه آماری در بخش کیفی به‌صورت هدفمند و با شیوه نمونه‌گیری بیشینه تنوع انجام شد که با رسیدن به حد اشباع مقوله ای، در نهایت از تعداد 31 نفر خبرگان استفاده شد. به‌منظور گردآوری داده‌ها از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته، برای اعتباربخشی یافته‌ها از ملاک‌های چهارگانه گوبا و لینکلن استفاده شد. و در بخش کمی پژوهش شامل گردشگران سلامت مراجعه کننده به مراکز درمانی تبریز می‌باشد براساس جامعه نامحدود، حجم نمونه 384 نفر تعیین شده است. در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس کدهای استخراجی استفاده شد تحلیل و کد گذاری مصاحبه‌ها در بخش کیفی با کمک نرم افزار MAXQDA انجام شد که در این راستا 79 کد در راستای کدگذاری باز، تعداد 3 کددر راستای کدگذاری محوری شناسایی شد و اعتبار مدل با تحلیل عاملی تایید شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - بررسی شاخص های عملکرد در شرکت های دانش بنیان براساس مدل منشور عملکرد (مورد مطالعه: شرکت های دانش بنیان استان های خراسان جنوبی، شمالی و رضوی)
زهرا رجایی فهیمه براتی

هدف اصلی این تحقیق بررسی عملکرد شرکت‌های دانش بنیان استان های خراسان جنوبی، شمالی و رضوی بر اساس مدل منشور عملکرد می‌باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، از نوع پیمایشی است. روش گردآوری داده ها در این تحقیق، میدانی و ابزار گردآوری داده ها جهت اندازه‌گیری أکثر

هدف اصلی این تحقیق بررسی عملکرد شرکت‌های دانش بنیان استان های خراسان جنوبی، شمالی و رضوی بر اساس مدل منشور عملکرد می‌باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، از نوع پیمایشی است. روش گردآوری داده ها در این تحقیق، میدانی و ابزار گردآوری داده ها جهت اندازه‌گیری عملکرد بوسیله پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مدل نظری منشور عملکرد نیلی و همکاران (2014) که شامل 5 مولفه است استفاده شده است جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه اعضای شرکت‌های دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری استان های خراسان جنوبی، شمالی و رضوی در سال 1397 می باشد. نمونه آماری بر اساس فرمول تعداد شاخص ها در معادلات ساختاری همچنین براساس برنامه نویسی در نرم افزار (R) و با توجه به حداقل 80 درصد توان آزمون و میزان (RMESEA)، تعیین گردید که 140نفر بوده است. نتایج حاصل از تحلیل تحلیل عاملی تاییدی (CFA ) نشان داده است که پنج مؤلفه منشور عملکرد در شرکتهای دانش بنیان (از قبیل: رضایت ذی نفعان کلیدی، استراتژی های ذی نفعان کلیدی، فرآیندهای بحرانی و کلیدی، توانمندی ها، کمک های ذی نفعان کلیدی) همچنین شاخص های آن برای سنجش عملکرد شرکتهای دانش بنیان مناسب هستند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - شناسایی و طراحی مدل عوامل موثر بر اجرای پروژه‌های صنعت برق – مطالعه موردی پروژه‌های دیسپاچینگ شرکت برق منطقه‌ای خراسان
عظیم زارعی داود فیض عباسعلی رستگار حسن صادقپور

زمینه: بررسی چالش‌های موجود در پیش بینی نیازهای جامعه به برق و انجام به موقع اقدامات لازم به‌منظور برقرسانی به مردم، پیشگیری از بروز قطعی و خاموشی برق، پایش و کنترل شبکه قدرت می‌باشد. هدف: شناسایی و طراحی مدل عوامل موثر بر اجرای پروژه‌های صنعت برق به‌ویژه پروژه‌های سیست أکثر

زمینه: بررسی چالش‌های موجود در پیش بینی نیازهای جامعه به برق و انجام به موقع اقدامات لازم به‌منظور برقرسانی به مردم، پیشگیری از بروز قطعی و خاموشی برق، پایش و کنترل شبکه قدرت می‌باشد. هدف: شناسایی و طراحی مدل عوامل موثر بر اجرای پروژه‌های صنعت برق به‌ویژه پروژه‌های سیستم‌های دیسپاچینگ می‌باشد. روش تحقیق: از مصاحبه حضوری ساختارنیافته با مدیران و خبرگان صنعت برق در خراسان استفاده شد. پس از شناسایی عوامل موثر و گروه بندی آن‌ها با روش مدل‌سازی تفسیری ساختاری طبقه‌بندی معیارها و برقراری ارتباط بین آن‌ها و ارائه الگو انجام گردید. یافته ها: تعداد 162 معیار به عنوان عوامل موثر بر اجرای پروژه‌ها شناسایی شدند که پس از مرتب کردن و دسته‌بندی، معیارها در 11 گروه تقسیم بندی شدند که 7 تا از این موارد نیز به چندین معیار دیگر تقسیم‌بندی شدند. شرایط اقتصادی، شرایط سیاسی، تورم، برنامه‌ریزی، طرح، نیروی انسانی، معارضین، فرآیند تصمیم‌گیری، هماهنگی درون واحدهای شرکت، کنترل پروژه، نقص قوانین، و هماهنگی با سازمان‌‌های مختلف به عنوان معیارهای 11‌گانه اعلام شدند. که بجز معیارهای نقص قوانین، معارضین، شرایط سیاسی و هماهنگی با سازمان‌های مختلف بقیه معیارها نیز به چندین معیار دیگر تقسیم‌بندی شدند. نتیجه گیری: با شناسایی و طبقه بندی عوامل موثر بر اجرای پروژه های صنعت برق و ارائه مدل، اقدامات پیشگیرانه پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - طراحی و آزمون الگوی بدبینی سازمانی با رویکرد قوم نگاری (مورد مطالعه شرکت های توزیع برق در سطح استان اصفهان)
حسین صدری محمدرضا دلوی علیرضا شیروانی

در عصر حاضر، یکی از چالشهای جدی پیش روی مدیران، بدبینی سازمانی است و این پدیده به عنوان پارادایم جدید روابط کارگر-کارفرما مورد توجه سازمان ها قرار گرفته است. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل موثر ، پیآمدهای بدبینی سازمانی و طراحی الگوی بومی در شرکت های مورد مطالعه می باشد. أکثر

در عصر حاضر، یکی از چالشهای جدی پیش روی مدیران، بدبینی سازمانی است و این پدیده به عنوان پارادایم جدید روابط کارگر-کارفرما مورد توجه سازمان ها قرار گرفته است. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل موثر ، پیآمدهای بدبینی سازمانی و طراحی الگوی بومی در شرکت های مورد مطالعه می باشد. این پژوهش از نظر هدف ، توسعه ای و از لحاظ ماهیت پیمایشی است. روش پژوهش در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است .در بخش کیفی با استفاده از روش قوم نگاری، عوامل ایجاد کننده و پیامدهای بدبینی سازمانی شناسایی و تحلیل داده ها از طریق تحلیل تماتیک انجام و نسبت به طراحی مدل مفهومی اقدام شد. در بخش کمی و با استفاده از نردبان انتزاع، پرسشنامه تنظیم و میزان تاثیر هر یک از متغیرهای بخش کیفی، آزمون گردید.جامعه آماری تحقیق، پرسنل شرکت های توزیع برق در سطح استان اصفهان می باشند که برای نمونه گیری بر اساس فرمول کوکران تعداد 360 نفر نمونه تعیین گردید. روایی و پایایی پرسشنامه به دو روش محتوایی و سازه با استفاده از الگوی معادلات ساختاری و روش آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که عوامل فردی،گروهی،سازمانی و محیطی بر بدبینی سازمانی تأثیر دارند و با شناخت عوامل موثر و راهکارها می توان بدبینی را کاهش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - سطح‌بندی آسیب‌‌های توسعه مدیریت دانش در دانشگاه‌ها
موحد صادقیان محمد منتظری جعفر قهرمانی

10.30495/ijpa.2022.67042.10875

زمینه: مدیریت صحیح دانش باعث کسب مزیت رقابتی برای سازمان‌‌ها و در نهایت کسب موفقیت بیشتر و نهایتا تعالی سازمانی می‌شود. از اینرو بقای سازمان ‌ها وابسته به مدیریت اثربخش دانش، است. هدف: هدف این پژوهش سطح بندی آسیب‌‌های توسعه مدیریت دانش در دانشگاه‌ها در ‌چهارچوب مدل سه أکثر

زمینه: مدیریت صحیح دانش باعث کسب مزیت رقابتی برای سازمان‌‌ها و در نهایت کسب موفقیت بیشتر و نهایتا تعالی سازمانی می‌شود. از اینرو بقای سازمان ‌ها وابسته به مدیریت اثربخش دانش، است. هدف: هدف این پژوهش سطح بندی آسیب‌‌های توسعه مدیریت دانش در دانشگاه‌ها در ‌چهارچوب مدل سه شاخگی و رویکرد ساختاری تفسیری است تا از این طریق بتوان مدیریت دانش را در بهترین شکل ممکن توسعه داد . روش تحقیق: جامعه آماری کلیه متخصصان حوزه ی مدیریت آموزش عالی، اساتید و کارشناسان ستادی در دانشگاه‌های استان کرمان می باشند که با روش نمونه گیری هدفمند، 32 نفر نمونه پژوهش را تشکیل دادند. داده های پژوهش نیز از طریق مصاحبه های باز و نیمه ساخت یافته در بین گروه نمونه به دست آمدند. ‌آسیب‌های مدیریت دانش در ‌چهارچوب مدل سه‌شاخگی شامل ابعاد رفتاری، محیطی و ساختاری مشخص شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج تحلیل‌ها، اصلی ترین ‌آسیب‌های توسعه مدیریت دانش در بعد ‌رفتاری عبارت اند از: ریسک پذیری پایین و عدم تعهد مدیران و کارکنان نسبت به مدیریت دانش، در بعد ‌آسیب‌های محیطی نبود نیاز و تقاضای مدیریت دانش از سوی جامعه و در بعد ‌آسیب‌های ساختاری عدم شفافیت و تسهیل گری مقررات و دستورالعمل‌ها و مبهم بودن مأموریت. همچنین نتایج بدست آمده نشان می دهد که اصلی ترین عوامل تاثیرپذیر در بعد ‌آسیب‌های رفتاری، عبارت اند از انگیزه و کار تیمی پایین و عدم رضایت شغلی کارکنان، در بعد ‌آسیب‌های محیطی نبود زمینه بها دادن به نظرات افراد در ایجاد تغییرات و در بعد ‌آسیب‌های ساختاری نامشخص بودن مأموریت و استراتژی‌‌ها در دانشگاه‌ها و عدم توجه به برنامه ریزی لازم در زمینه ‌پیاده‌سازی. نتیجه‌گیری: مهمترین دست آورد پژوهش این است که به منظور رفع آسیبهای توسعه مدیریت دانش لازم است تا در بعد رفتاری ریسک پذیری پایین و عدم تعهد مدیران وکارکنان نسبت به مدیریت دانش به عنوان تاثیرگذارترین عامل مورد توجه دست اندرکاران قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - خط مشی فرصت‌های کارآفرینانه در صنعت گردشگری استان آذربایجان شرقی
روح‌اله مهدی‌لوی سلیمان ایرانزاده فرزین مدرس خیابانی ناصر فقهی فرهمند

10.30495/ijpa.2022.67768.10918

زمینه و هدف: : هدف این تحقیق طراحی الگوی تشخیص فرصت‌های کارآفرینی در صنعت گردشگری استان آذربایجان شرقی در راستای توسعه خط‌مشی کارآفرینی بوده است.روشها: روش تحقیق از منظر هدف کاربردی- توسعه‌ای و از منظر روش انجام کار آمیخته اکتشافی بوده است. در بخش کیفی پژوهش از تحلیل تم أکثر

زمینه و هدف: : هدف این تحقیق طراحی الگوی تشخیص فرصت‌های کارآفرینی در صنعت گردشگری استان آذربایجان شرقی در راستای توسعه خط‌مشی کارآفرینی بوده است.روشها: روش تحقیق از منظر هدف کاربردی- توسعه‌ای و از منظر روش انجام کار آمیخته اکتشافی بوده است. در بخش کیفی پژوهش از تحلیل تم در جهت شناسایی تم‌های اصلی و فرعی الگوی تشخیص فرصت‌های کارآفرینی در صنعت گردشگری استفاده شده است. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها در این بخش مصاحبه بوده است. در گام دوم بخش کمی نیز بر اساس تم‌های اصلی از روش مدلسازی ساختاری- تفسیری(ISM) در جهت طراحی الگوی تشخیص فرصت‌های کارآفرینی در صنعت گردشگری استفاده شده است. جامعه آماری این بخش شامل کلیه مدیران صنایع وابسته به صنعت گردشگری بوده است. حجم نمونه آماری با استفاده از جدول کرجسی- مورگان 234 نفر تعیین شده است.یافته‌‌ها: یافته‌های تحقیق در بخش کیفی نشان دهنده هشت تم اصلی و سی و سه تم فرعی بوده است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نیز نشان دهنده تأیید تم‌های اصلی از طریق تم‌های فرعی بوده است.نتیجه‌گیری: نتایج مدلسازی ساختاری- تفسیری نشان می‌دهد که الگوی بدست آمده در شش سطح روابط بین محرک‌های تشخیص فرصت‌های کارآفرینی در صنعت گردشگری را نشان می‌دهد که در آن فرایندهای شناختی فعالان بخش گردشگری تأثیرگذارترین عامل بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - الگوی مشارکت ذی‌نفعان در شکل‌گیری خط‌مشی‌های گردشگری فرهنگی (مورد مطالعه: شهر تهران)
سید مصطفی تقوی کرم اله دانش فرد ناصر میرسپاسی

10.30495/ijpa.2023.69641.11007

زمینه و هدف: شهر تهران دارای پتانسیل زیادی در زمینه گردشگری فرهنگی بوده که تاکنون از این ظرفیت به درستی استفاده نشده ویکی از مشکلات موجود در این زمینه، عدم نقش‌آفرینی مؤثر ذی‌نفعان مختلف در خط‌مشی‌گذاری است که مانع استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های آن‌ها در این زمینه م أکثر

زمینه و هدف: شهر تهران دارای پتانسیل زیادی در زمینه گردشگری فرهنگی بوده که تاکنون از این ظرفیت به درستی استفاده نشده ویکی از مشکلات موجود در این زمینه، عدم نقش‌آفرینی مؤثر ذی‌نفعان مختلف در خط‌مشی‌گذاری است که مانع استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های آن‌ها در این زمینه می‌شود. بنابراین، هدف تحقیق ارائه الگوی مشارکت ذی‌نفعان در شکل‌گیری خط‌مشی‌های گردشگری فرهنگی در شهر تهران است.روش پژوهش: تحقیق حاضر از دیدگاه مخاطبان توسعه ای- کاربردی و همچنین از نظر روش در زمره تحقیقات کیفی محسوب می‌شود. به منظور طراحی الگوی تحقیق از روش تحلیل تم استفاده شد. مشارکت کنندگان در تحقیق شامل 21 نفر از خبرگان دانشگاهی و همچنین مدیران شهرداری تهران بودند که به شکل هدفمند انتخاب شدند. روش گردآوری داده‌ها نیز مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود.یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد ابعاد مشارکت ذی‌نفعان در زمینه خط‌مشی‌گذاری گردشگری فرهنگی شامل مواردی از جمله شناسایی و توسعه بستر مشارکت ذی‌نفعان، ارتباط و حمایت موثر، ترغیب ، تاکید بر مشارکت حداکثری و ایجاد ساختار مشارکت و توجه به مساله شناسی از نگاه ذی‌نفعان و همراستایی بین آنان است. نهایتا، براساس متغیرهای شناسایی شده، الگوی تحقیق ایجاد گردید.نتایج:مشارکت موثرذینفعان می تواند در بهبود فرایند خط مشی گذاری وتوسعه گردشگری فرهنگی اثربخش باشد؛که این مهم نیازمند توجه به عوامل موثر شناسایی شده می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - تبیین الگوی خط مشی دو جانبه گرایی در عرصه مربیگری با رویکرد اکتشاف، انتفاع
میرعلی سید نقوی جهانیار بامدادصوفی رضا واعظی پریسا اختری

10.30495/ijpa.2022.68126.10947

زمینه و هدف: دوجانبهگرایی سازمانی قابلیت سازمان برای ایجاد، انتشار و عمل براساس دانش تولید شده و اکتشاف و انتفاع فعالیت ها در عرصه مربیگری برای تولید یادگیری سازمانی دوجانبه مورد نیازمیباشد. در پژوهش حاضر، پژوهشگران برآنند تا الگوی خطمشی مربیگری دوجانبهگرا با رویکرد انک أکثر

زمینه و هدف: دوجانبهگرایی سازمانی قابلیت سازمان برای ایجاد، انتشار و عمل براساس دانش تولید شده و اکتشاف و انتفاع فعالیت ها در عرصه مربیگری برای تولید یادگیری سازمانی دوجانبه مورد نیازمیباشد. در پژوهش حاضر، پژوهشگران برآنند تا الگوی خطمشی مربیگری دوجانبهگرا با رویکرد انکشاف، انتفاع را برای سازمانهای دولتی پیشنهاد دهند.روش: در این پژوهش روش پژوهش کیفی، نظریه داده بنیاد است و برای گردآوری داده ها بر مبنای نمونه گیری هدفمند مصاحبه های عمیق و نیمه &lrm;ساختارمند با خبرگان دانشگاهی و اجرایی موضوع انجام گردید. سپس برمبنای کدگذاری&lrm;های باز، محوری و انتخابی و استفاده کارا و اثربخش از نرم&lrm;افزار تحلیل کیفی(MAXQDA.PRO.2018.1) دادهها مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت.یافتهها: مقوله&lrm;های اصلی"اهداف اجرایی برنامه مربیگری دو جانبه گرا"، "مولفههای راهبردی مرتبط با مربیگری" "عوامل تسهیل کننده و بازدارنده"،"حوزه های اثرگذار داخلی سازمان"و نیز مقوله محوری"مربیگری" استخراج گردید، که منجر به پیامدهای &lrm;این الگوی اکتشافی درقالب مقوله "مربیگری دوجانبه گرا" شده است. نتیجه گیری: الگوی موردنظر در این پژوهش، حاکی از این است که، سازمانها میتوانند با در نظرگرفتن اهداف خود، این الگو را اجرایی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - تأثیر مدیریت دولتی نوین بر اعتماد سازمانی کارکنان ستادی شهرداری رشت
بهروز رضایی‌منش بهرام اصغری اقدم علی محجوب مینا محمدی

با توجه به تحولات گسترده به وجود آمده در بخش دولتی بر مبنای راهبرد مدیریت دولتی نوین سعی نمودیم که با بررسی تأثیر مدیریت دولتی نوین بر اعتماد سازمانی را که کمتر در حوزه سازمان مورد واکاوی قرار گرفته است، خلاء موجود در آن زمینه را پر نماییم. در این پژوهش مدیریت دولتی نوی أکثر

با توجه به تحولات گسترده به وجود آمده در بخش دولتی بر مبنای راهبرد مدیریت دولتی نوین سعی نمودیم که با بررسی تأثیر مدیریت دولتی نوین بر اعتماد سازمانی را که کمتر در حوزه سازمان مورد واکاوی قرار گرفته است، خلاء موجود در آن زمینه را پر نماییم. در این پژوهش مدیریت دولتی نوین را به عنوان متغیر مستقل و اعتماد سازمانی را به عنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار دادیم. روش پژوهش، توصیفی-همبستگی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل کارکنان ستادی شهرداری رشت می‌باشد که تعداد آن‌ها 280 نفر می‌باشد که از طریق فرمول کوکران 165 نفر برآورده شده است. همچنین روش نمونه‌گیری، تصادفی ساده می‌باشد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از ضریب رگرسیون خطی و روش آنالیز واریانس (ANOVA) استفاده شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می‌دهد که به کارگیری اصول مدیریت دولتی نوین در یکی از سازمان‌های بخش عمومی با ضریب 833/0 بر اعتماد سازمانی کارکنان تأثیر دارد. همچنین آزمون فرضیه‌های فرعی حاکی از آن است که کوچک‌سازی و خصوصی‌سازی بر اعتماد سازمانی بی تأثیر است ولی تمرکززدایی، دیوان‌سالاری‌زدایی و مدیریت‌گرایی بر اعتماد سازمانی تأثیر مثبتی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - نقش رفتارشهروندی سازمانی در ارزیابی عملکرد کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
نیلوفر میرسپاسی حاجیه رجبی فرجاد مرضیه ابراهیمیان

باتوجهبه اهمیت رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد کارکنان و نقش آنها در موفقیت سازمان ها،در این پژوهش به نقش رفتار شهروندی سازمانی در ارزیابی عملکرد کارکنان پرداخته شدهاست. هدف علمی از انجام این تحقیق شناسایی و تبیین ارتباط مابین 5 عامل رفتارشهروندی سازمانی و ارزیابی عملکرد أکثر

باتوجهبه اهمیت رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد کارکنان و نقش آنها در موفقیت سازمان ها،در این پژوهش به نقش رفتار شهروندی سازمانی در ارزیابی عملکرد کارکنان پرداخته شدهاست. هدف علمی از انجام این تحقیق شناسایی و تبیین ارتباط مابین 5 عامل رفتارشهروندی سازمانی و ارزیابی عملکردکارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر می‌باشد.روش بررسی این مطالعه به صورت توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جهت سنجش رفتارشهروندی سازمانی از پرسشنامه استاندارد پادساکف استفاده و برای سنجش عملکردکارکنان از پرسشنامه استاندارد پترسون استفاده شده است که روایی از طریق محتوایمورتایید قرارگرفته است و پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 892/0مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان دانشگاه آزاد اسلامیواحد اسلامشهر که 180 نفر می‌باشند و با استفاده از جدول مورگان برای تعیین حجمنمونه 118 نفر مورد بررسی و آزمون قرارگرفته است. به جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار Spss و جهت آزمون فرضیه‌ها از آزمون کولموگوروف اسمیرنوف: (آزمون k-s) استفاده شده است. نتایج به دست آمده: بین نوع دوستی و عملکردرابطه مستقیم و بین وجدان وعملکرد و گذشت و فداکاری با عملکرد و رفتار مدنی وعملکرد و درنهایت بین ادب و ملاحظه با عملکرد ارتباط معنادار وجود دارد و در حقیقتطبق فرضیه اصلی تحقیق هر پنج مولفه نوع دوستی، وجدان، گذشت، رفتار مدنی و ادب باعملکرد کارکنان معنادار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی افراد و اعتیاد به کار کارکنان یک سازمان دولتی
ناصر پور صادق اصغر جهانگیر سعید بروشکی

هدف: بعضی افراد به حدی کار می‌کنند که خانواده و دوستان آنها خواستار توجه بیشتر می‌باشند امروزه این افراد به عنوان معتاد به کار معرفی می‌شوند پژوهش حاضر رابطه ویژگیهای شخصیتی افراد و اعتیاد به کار آنهارا در بین کارکنانیک سازمان دولتی مورد بررسی قرار داده است. روش پژوهش: أکثر

هدف: بعضی افراد به حدی کار می‌کنند که خانواده و دوستان آنها خواستار توجه بیشتر می‌باشند امروزه این افراد به عنوان معتاد به کار معرفی می‌شوند پژوهش حاضر رابطه ویژگیهای شخصیتی افراد و اعتیاد به کار آنهارا در بین کارکنانیک سازمان دولتی مورد بررسی قرار داده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از حیث روش پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر کارمندان یک سازمان دولتی بودند. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه و برای آزمون فرضیه‌ها ی اصلی از همبستگی چندگانه و برای آزمون فرضیه‌های فرعی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. یافته ها: یافته‌های پژوهش، ضریب همبستگی معنی داری را بین متغیرهای ویژگیهای شخصیتی و اعتیاد به کار نشان می‌دهد. به طور کلی بین ویژگیهای شخصیتی (خود باوری، خود شیفتگی و کانون کنترل) کارکنان و اعتیاد به کار آنهارابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی کارکنان و رضایت دانشجویان (مورد مطالعه منطقه 13 دانشگاه آزاد اسلامی)
رستم قره داغی سارا شیخ بکلو خدیجه موسویان

این پژوهش به مطالعه رابطه بین رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان و رضایت دانشجویان در دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 13با هدف ارتقاء رضایتمندی دانشجویان با توجه به رفتارهای شهروندی سازمانی(OCB) می‌پردازد، که در سال 1391 ارائه گردید. بدین منظور، 380 نفر از کارکنان و مدیران و 38 أکثر

این پژوهش به مطالعه رابطه بین رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان و رضایت دانشجویان در دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 13با هدف ارتقاء رضایتمندی دانشجویان با توجه به رفتارهای شهروندی سازمانی(OCB) می‌پردازد، که در سال 1391 ارائه گردید. بدین منظور، 380 نفر از کارکنان و مدیران و 380 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 13 به روش نمونه گیری خوشه‌ای به صورت تصادفی انتخاب گردید، برای جمع آوری داده‌های اولیه از پرسشنامه استفاده گردید. در نهایت نتیجه تجزیه و تحلیل‌ها و آزمون‌های آماری نشان داد که کلیه شاخص‌های شهروندی سازمانی در جامعه مورد بررسی رابطه مستقیم و معنی‌داری با رضایت دانشجویان دارند. سپس نتایج حاصل از تحقیق به جامعه مورد نظر تعمیم داده شدوپیشنهادات کاربردی جهت افزایش رضایت دانشجویان ارائه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - بررسی معنویت در محیط کار و بهره‌وری نیروی سازمانی در بانک گردشگری
زهرا امیرحسینی شادی قبادی

پژوهشحاضر به بررسی معنویت در محیط کار و بهره‌وری سازمانی در بانک گردشگری پرداختهاست. مؤلفه‌های معنویت در محیط کار شامل معنادار بودن کار، احساس همبستگی و همسوئیبا ارزش‌های سازمان می‌باشد. نوع تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماریپژوهش تحقیق کلیه کارکنان بانک گردشگ أکثر

پژوهشحاضر به بررسی معنویت در محیط کار و بهره‌وری سازمانی در بانک گردشگری پرداختهاست. مؤلفه‌های معنویت در محیط کار شامل معنادار بودن کار، احساس همبستگی و همسوئیبا ارزش‌های سازمان می‌باشد. نوع تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماریپژوهش تحقیق کلیه کارکنان بانک گردشگری می‌باشد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه بودهاست. تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده نرم افزار SPSS و لیزرل انجام شده است.بررسی نتایج نشان داد که بین متغیرهای معنویت در محیط کار و بهره‌وری سازمانیرابطه معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - بررسی انگیزه‌ها و علل انجام سرقت علمی در ایران
سهیلا داروئیان مهدی فقیهی

در عصر حاضر با ظهور فناوری اطلاعات وارتباطات سرعت تبادل، انتقال وارائه اطلاعات به نحو چشمگیری افزایش یافته وامکان دسترسی به اطلاعات بیش از پیش تسهیل یافته است. در چنین فضایی حفاظت وحراست از مالکیت فکری پژوهشگران ونویسندگان اهمیت بیشتری می‌یابد ورعایت اصول اخلاقی وحفظ ام أکثر

در عصر حاضر با ظهور فناوری اطلاعات وارتباطات سرعت تبادل، انتقال وارائه اطلاعات به نحو چشمگیری افزایش یافته وامکان دسترسی به اطلاعات بیش از پیش تسهیل یافته است. در چنین فضایی حفاظت وحراست از مالکیت فکری پژوهشگران ونویسندگان اهمیت بیشتری می‌یابد ورعایت اصول اخلاقی وحفظ امانت داری استفاده از مطالب وپژوهشهای نویسندگان ومحققان ضرورت بیشتری دارد. در این مقاله سعی شده است ابتدا به اصول اخلاقی پذیرفته شده در این زمینه وسپس به بیان نمونه‌هایی از سرقت علمی وعلل وعوامل آن پرداخته شده است وعدم توسعه، عدم دانش وآموزش صحیح، ترفیع‌های بدون بررسی، توجه به کمیت پژوهش به جای کیفیت، مدرک گرایی، فقدان قوانین روشن وبازدارنده واعتبار پژوهشی ناکافی در کشور به عنوان انگیزه‌ها وعلل سرقت علمی شناسایی شده‌اند وتدوین قوانین بازدارنده، آموزش وفرهنگ سازی وایجاد بانک اطلاعاتی جامع پژوهش به عنوان راهکارهایی جهت کاهش سرقت علمی در کشور ذکر شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - بررسی تاثیر واقعیت افزوده بر رفتار خرید مشتری با توجه به نقش میانجی لذت درک شده و رضایت مشتری در صنعت توریسم در ایران
سیده فاطمه حسینی خرمی رسول عسگرپور

جذب مشتری در زمانی که هدف فروش یک محصول به خریدار نهایی است، چندان امکانپذیر نیست در عوض فروشندگان با ایجاد فروشگاه های متنوع، تبلیغات، طراحی و ساخت ویترین های مختلف برای عرضه محصول سعی برجذب مشتری دارند. لذا این پژوهش با هدف بررسی تاثیر واقعیت افزوده بر رفتار خرید مشتر أکثر

جذب مشتری در زمانی که هدف فروش یک محصول به خریدار نهایی است، چندان امکانپذیر نیست در عوض فروشندگان با ایجاد فروشگاه های متنوع، تبلیغات، طراحی و ساخت ویترین های مختلف برای عرضه محصول سعی برجذب مشتری دارند. لذا این پژوهش با هدف بررسی تاثیر واقعیت افزوده بر رفتار خرید مشتری با توجه به نقش میانجی لذت درک شده و رضایت مشتری در صنعت توریسم انجام‌شده است. این پژوهش از نوع کاربردی، و روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش در برگیرنده مشتریان شرکت الی گشت می باشد و حجم نمونه (384 نفر) نیز با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردیده است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده پرسشنامه‌های استاندارد جمع‌آوری شده است. در این مطالعه به‌ منظور تعیین پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ، استفاده و با کمک نرم‌افزار Smart PLS داده‌ها تحلیل شد. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز حداقل مربعات جزئی می باشد. نتایج نشان می‌دهد که واقعیت افزوده بر لذت درک شده و رضایت مشتری در صنعت توریسم تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین لذت درک شده با رفتار مشتری تاثیر مثبت و معناداری دارد. اما رضایت مشتری بر رفتار مشتری و همچنین لذت درک شده بر رضایت مشتری تاثیر مثبت و معناداری ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - تأثیر پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران (مورد مطالعه: استان کرمانشاه)
ناهید جلیلیان بیژن رضایی علی بدیع زاده

هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران بوده است. همچنین، این پژوهش بررسی می‌کند که پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای چه نقشی در تقویت یا تضعیف این رابطه ایفا می‌کنند. جامعه تحقیق را افراد و متخصصان فعال در حوزه أکثر

هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران بوده است. همچنین، این پژوهش بررسی می‌کند که پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای چه نقشی در تقویت یا تضعیف این رابطه ایفا می‌کنند. جامعه تحقیق را افراد و متخصصان فعال در حوزه گردشگری سلامت استان کرمانشاه به تعداد 94 نفر تشکیل می‌دهند. پارادایم این پژوهش اثبات باوری، رویکرد آن قیاسی و استراتژی آن پیمایش است. بر این اساس و پس از مرور ادبیات و طراحی مدل مفهومی، پرسشنامه‌ای مشتمل بر 34 پرسش به نمونه آماری متشکل از 75 متخصصان این حوزه ارائه شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه بر اساس نظر متخصصان و استفاده از پرسشنامه استاندارد و روایی سازه نیز بر اساس تحلیل عاملی تأییدی تأیید شد. پایایی از مجرای آزمون‌های آلفای کرونباخ، پایایی مرکب و میانگین واریانس تأیید شد. سپس، داده‌های گردآوری‌شده به کمک نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس و از طریق ماتریس همبستگی، آزمون معادلات ساختاری و آزمون برازش مدل مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر شکل‌گیری اکوسیستم مؤثر است. شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت مؤثر است. همچنین پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای در استان کرمانشاه بر پیامدهای گردشگری سلامت مؤثر است. در نهایت، پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای در رابطه میان شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی و پیامدهای گردشگری سلامت نقش تعدیلی ایفا می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - بررسی مؤلفه‌ها و چالش‌های اخلاق حرفه‌ای در عکاسی خبری
آزاده ارشدی سارا محمدپور

10.30495/mediastudies.2022.68275.1469

پژوهش حاضر به بررسی مؤلفه‌ها و چالش‌های اخلاق حرفه‌ای در عکاسی خبری پرداخته است. روش تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی عکاسان خبری شاخص هستند، که تعداد 13 نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده‌اند و در بخش کمی نیز جامعه آماری عکاسان خبری عضو انجمن صنفی أکثر

پژوهش حاضر به بررسی مؤلفه‌ها و چالش‌های اخلاق حرفه‌ای در عکاسی خبری پرداخته است. روش تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی عکاسان خبری شاخص هستند، که تعداد 13 نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده‌اند و در بخش کمی نیز جامعه آماری عکاسان خبری عضو انجمن صنفی عکاسان خبری می‌باشند. ابزار پژوهش شامل مصاحبه و پرسش‌نامه محقق ساخته بوده است. در بخش کیفی تعداد 26 شاخص شناسایی شدند که بعد از استفاده از آزمون دو جمله‌ای تمامی شاخص‌ها مورد تأیید قرار گرفتند. یافته‌های آزمون دو جمله‌ای نشان داد که تمامی شاخص‌های شناسایی شده که شامل احترام به حریم خصوصی سوژه، جلب اعتماد سوژه، رعایت صداقت و راستی، حفظ آبروی سوژه، اطلاع‌رسانی و انعکاس حقیقت، پرداختن به موضوعات نامکشوف، انعکاس واقعه بدون کم و کاست، رعایت بی‌طرفی در عکاسی خبری، دقت در بازنمایی موضوعات، عدم دستکاری عکس، احترام به سایر عکاسان خبری، عدم دریافت هدیه به وسیله عکاس، عدم انتشار چهره سوژه بدون اجازه، عدم انعکاس عکس‌های هولناک، رعایت مسئولیت‌پذیری، جلب اعتماد مخاطبین، عدم افشای منبع اطلاعات، عدم دستکاری در صحنه واقعه، عدم جریحه‌دار کردن عفت عمومی، پرهیز از کلیشه‌سازی، کمک انسانی به سوژه، هماهنگی کار تیمی بین عکاس و خبرنگار، عدم افشای موارد امنیتی، اشراف به موضوع عکاسی، عدم پرداخت پول به منابع و افراد و داشتن مرام‌نامه اخلاقی از نظر خبرگان پژوهش مورد تأیید قرار گرفتند. نتایج آزمون تی‌تک نمونه‌ای نشان داد که تمامی شاخص‌ها در وضعیت بالاتر از حد متوسط (عدد 3) قرار داشته‌اند و در نهایت نتایج نرم‌افزار لیزرل نشان داد که مدل تحقیق دارای برازش قابل قبولی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - تحلیل گفتمان انتقادی فیلم مرد پولادین با تکیه بر مباحث متافیزیکی پاردایم ترنس مدرنیسم
مهدی یعقوبی علی اکبر فرهنگی سید جمال الدین طبیبی

در قرن بیست و یکم سینما به عنوان هنر هفتم همچنان نقشی تاثیرگذار در انتقال پیام ایفا می کند. همنشینی پارادایم های علمی و هنر سبب مشارکت این دو در روند تولید محتوی و انتقال مفاهیمی گشته که ارتباطی چند سویه با هر دو زمینه دارند. در این میان پیوند سینما با پارادایم های غالب أکثر

در قرن بیست و یکم سینما به عنوان هنر هفتم همچنان نقشی تاثیرگذار در انتقال پیام ایفا می کند. همنشینی پارادایم های علمی و هنر سبب مشارکت این دو در روند تولید محتوی و انتقال مفاهیمی گشته که ارتباطی چند سویه با هر دو زمینه دارند. در این میان پیوند سینما با پارادایم های غالب در هر دوره زمانی به مثابه منبع تولید محتوی کارا با قابلیتهای ویژه در تولید و بازنمایی مفاهیم، مورد توجه همگان واقع شده و مخاطبان بسیاری را مجذوب خویش ساخته است. در این پژوهش، نگارنده به دنبال بازنمایی نشانه های متافیزیکی پارادایم جدید ترنس مدرنیسم در فیلم "مرد پولادین" ساخته زک اسنایدر می باشد. در این راستا جستجوی عناصر متافیزیکی و کشف لایه های معنایی و ایدئولوژیک پنهانی در فیلم، با استناد به نظریه تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف با رویکرد پدام صورت گرفته است. روش انجام این پژوهش برای جمع آوری مفاهیم متافیزیکی پارادایم ترنس مدرن توصیفی-تحلیلی بوده است. نگارنده با تحلیل گفتمان فیلم به این نتیجه رسید که گفتمان متافیزیکی بازنمایی شده در فیلم مرد پولادین نمایانگر گفتمان پارادایم جدید ترنس مدرن است. البته شیوه های گفتمانی مثل اسطوره، منجی، آینده، بیانگر بخش از گفتمان حاکم بر فیلم است که نمی توان آنها را گفتمان های حاکم دانست. یافته های تحقیق بیان گر مهم ترین عوامل تأثیرگذار مربوط به بوجود آمدن عرصه ای جدیدی در هزاره سوم برای بشر با رویکرد پارادایم ترنس مدرن و تاثیر آن بر سینمای هالیوود می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - بازنمایی مضامین و مفاهیم سنت گرایی دینی در آثار سید رضا میرکریمی (با تأکید بر فیلم زیر نور ماه و اینجا چراغی روشن است)
فاطمه نوری راد هادی جعفری نژاد

هدف اصلی این مقاله تحلیل بازنمایی مضامین سنت گرائی دینی موجود در فیلم های سیدرضا میرکریمی است. بدین منظور از نظریه بازنمائی و اصول مفاهیم سنتگرایانه و مولفه های سنت گرایی در هنر استفاده شده است. این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد نشانه شناسی به دنبا أکثر

هدف اصلی این مقاله تحلیل بازنمایی مضامین سنت گرائی دینی موجود در فیلم های سیدرضا میرکریمی است. بدین منظور از نظریه بازنمائی و اصول مفاهیم سنتگرایانه و مولفه های سنت گرایی در هنر استفاده شده است. این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد نشانه شناسی به دنبال این است که به بازنمایی مفاهیم سنت گرائی دینی در آثار او بپردازد و به این سؤاالات پاسخ دهد: چه نشانه ها و نمادهائی از سنت گرائی دینی در فیلم های او وجود دارد؟ آیا فیلمهای او نمایانگر هنر سنتی، هنر مقدس و یا هنر مذهبی هستند ؟ و به چه محتوا و مضامینی در این آثار تاکید شده است؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که گفتمان مسلط بازنمایی شده در فیلم های میرکریمی گفتمان سنت گرائی دینی است. میرکریمی دلبسته سنت‌های دینی است و در فیلم‌هایش از آن دفاع می‌کند. او اعتقاد راسخی به ریشه‌های ایرانی/اسلامی جامعه ایران دارد و سعی می‌کند در آثارش درباره آن‌ها صحبت کند. سنت اما برای میرکریمی در دیالوگی مدام با مدرنیته قرار می‌گیرد و این دیالوگ دو طرفه باعث می‌شود تا هریک از دیگری تاثیر بگیرد. سنت‌گرایی میرکریمی به ضدیت با مدرنیته نمی‌انجامد بلکه باعث همجواری صلح‌آمیز این دو مفهوم با یکدیگر می‌شود و این دقیقا همان نگاهی است که در سنت گرائی دینی ترویج می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - مواجهه و معناسازی کاربران ایرانی از شبکه‌های مجازی
محمدسعید ذکایی سیمین ویسی

با گسترش شبکه‌های مجازی تولید و خوانش متون دچار تغییرات بنیادین گشته بطوریکه نظریات پیشین قادر به تبیین تمام واقعیت موجود نیستند. این پژوهش با استفاده از مطالعه قوم‌نگاری شبکه‌های اجتماعی به دنبال تلفیق نظریه رمزگذاری-رمزگشایی و نیز مفصل‌بندی استوارت هال برای ترسیم مدل أکثر

با گسترش شبکه‌های مجازی تولید و خوانش متون دچار تغییرات بنیادین گشته بطوریکه نظریات پیشین قادر به تبیین تمام واقعیت موجود نیستند. این پژوهش با استفاده از مطالعه قوم‌نگاری شبکه‌های اجتماعی به دنبال تلفیق نظریه رمزگذاری-رمزگشایی و نیز مفصل‌بندی استوارت هال برای ترسیم مدل معناسازی کاربران ایرانی در شبکه‌های مجازی است. بر طبق یافته‌ها این فضا ویژگی‌هایی همچون پراکنده‌سازی افکار، پر و بال پیدا کردن موضوعات، حضور همزمان و یا متناوب نیروهای استراتژی و تاکتیک و مصادره و مصادره شدن دوباره فضا را دارد. علاوه بر این وجود مکانیزم‌های خنثی و مکانیزم‌های نفی دیگری قدرتمند شامل تروما‌سازی، همسان‌سازی امور، واکنش نسبت به سیاست‌گذاری‌های مقدس‌ساز، خاصیت نمایشی و تکمیل پازل خبر و مکانیزم‌های مربوط به ایجاد خود جمعی بر مبنای نیروهای تاکتیک شامل آیکون‌سازی، اسلنگ‌سازی و تشکیل جماعت‌واره‌ها به دنبال میدان بخشیدن به نیروهای مبتنی بر تاکتیک و به عبارتی تمام عاملانی است که در فضای رسمی قدرتی ندارند. فضای خوانشگری ایرانی با کنشگری فعال/ منفعل، مقطعی/ مداوم و کنشگری‌های محدود، بینابینی و کلان نیز همراه است. در نهایت با توجه به ویژگی‌های فضا و مکانیزم‌های ذکر شده سه بعد شامل تولید و تفسیر جمعی متون، نادیده گرفتن خبر و گفتگوی تخالفی بر ابعاد خوانش‌های هال نیز افزوده شدند که نشان‌دهنده توان بخشیدن فضا به تمامی عاملان برای معناسازی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - گفتمان پسا استعماری در ادبیات جهان(تحلیل گفتمان رمان ریشه ها)
افسانه مظفری مونا اسدیان فرزانه شریفی

تحلیل گفتمان از جمله روش های علوم انسانی است که به واکاوی مفاهیم قدرت و ایدئولوژی نهفته در متون مختلف می پردازد. این شناخت از طریق تکنیک های متفاوت گفتمانی صورت می گیرد. از جمله مهم ترین رویکردهای گفتمانی رویکرد لاکلاو و موفه است که با به کارگیری مفاهیمی نظیر تفکیک دال أکثر

تحلیل گفتمان از جمله روش های علوم انسانی است که به واکاوی مفاهیم قدرت و ایدئولوژی نهفته در متون مختلف می پردازد. این شناخت از طریق تکنیک های متفاوت گفتمانی صورت می گیرد. از جمله مهم ترین رویکردهای گفتمانی رویکرد لاکلاو و موفه است که با به کارگیری مفاهیمی نظیر تفکیک دال های ثابت و شناور، مفصل بندی، وقته ها و عناصر، ضدیت و غیریت به واکاوی اهداف پنهان در متون می پردازد. در این پژوهش نیز با استفاده از رویکرد لاکلاو و موفه سعی بر تحلیل گفتمان رمان ریشه ها با هدف بازشناسی رویکردهای موجود در ادبیات پسااستعماری است. دیدگاه های افرادی نظیر ادوارد سعید، فرانتس فانون و هومی بابا به تبیین و تفسیر تحلیل گفتمان پسااستعماری موجود در این مقاله یاری خواهد رساند. هدف اصلی این پژوهش، شناخت دال های موثر بر نزاع بین دو گفتمان استعماری و برده داری است. از آن جایی که مبنای گفتمان پسااستعماری، نزاع دو گفتمان استعمار و برده داری است، تقابل‌های دوتایی و ساخت شکنی ای که لاکلاو و موفه به تقلید از دریدا آن را به کار برده اند کاربرد ویژه ای پیدا میکنند. این رمان، عناصر مختلفی از فرهنگ امریکایی استعمارگر و فرهنگ افریقایی مستعمره را شناسایی می‌کند.دال‌های شناوری که از طریق مفصل‌بندی گفتمانی‌ای که مد نظر لاکلاو و موفه است از طریق زنجیره هم‌ارزی به دال اصلی یا گره-گاه متصل می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - عناصر سینمای پست‎مدرن در فیلم "باز هم سیب داری؟"
سیده ثریا موسوی سید محمد مهدی‌زاده طالشی

پست مدرنیسم در اواخر قرن بیستم در آثار لیوتار، نیچه، فوکو، بوردریار و دریدا توسعه یافت. این گفتمان مفاهیم روشنگری و علم را به چالش می کشد. پست&lrm;مدرنیسم دستیابی به حقیقت و شناخت علمی از جهان را غیر ممکن می&lrm;داند. این گفتمان به هنر و سینما راه یافته و منجر به خلق فی أکثر

پست مدرنیسم در اواخر قرن بیستم در آثار لیوتار، نیچه، فوکو، بوردریار و دریدا توسعه یافت. این گفتمان مفاهیم روشنگری و علم را به چالش می کشد. پست&lrm;مدرنیسم دستیابی به حقیقت و شناخت علمی از جهان را غیر ممکن می&lrm;داند. این گفتمان به هنر و سینما راه یافته و منجر به خلق فیلم&lrm;های پست&lrm;مدرن شده است. پژوهش حاضر با هدف شناخت عناصر سینمای پست&lrm;مدرن در فیلم باز هم سیب&lrm; داری؟ به کارگردانی بایرام فضلی انجام شده است. در قسمت&lrm;های نظری این مقاله مفاهیم پست&lrm;مدرنیسم و سینمای پست&lrm;مدرن بررسی شده&lrm;اند. به منظور دستیابی به هدف پژوهش از روش تحلیل محتوای کمی استفاده شده است. واحد تحلیل این تحقیق صحنه است و جامعۀ آماری این پژوهش را 90 صحنۀ فیلم باز هم سیب&lrm; داری؟ تشکیل می&lrm;دهند که کل&lrm;شماری شده&lrm;اند. داده&lrm;های حاصل از این تحقیق وارد نرم&lrm;افزار Spss شده‌اند و نتایج آنها در قالب جداول توصیفی و با استفاده از نظریۀ بینامتنیت و افول فراروایت&lrm;ها تحلیل شده‌اند. نتایج پژوهش نشان می&lrm;دهد باز هم سیب داری؟ فیلمی پست&lrm;مدرن است که قهرمان به معنای کلاسیک در آن وجود ندارد. این فیلم مخاطب را در موقعیت کوچ&lrm;روی قرار می&lrm;دهد و او را در داستان&lrm;گویی سهیم می&lrm;کند، فیلم فضایی شبه سوررئال دارد و از واقع&lrm;گرایی فاصله می&lrm;گیرد. باز هم سیب داری؟ با صحنه&lrm;های هجوآمیز بیانگر فروپاشی ارزش&lrm;هاست و سوژۀ کنشگر و آگاه و امکان آزادی و رهایی انسان را نفی می&lrm;کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - اثربخشی دیپلماسی رسانه‌ای با رویکرد توسعه گردشگری خارجی
علیرضا قرائتی محمد سلطانی فر

گردشگری در سال 2019 اقتصادی مبنی بر ده درصد تولید ناخالص جهان، یک دهم مشاغل در جهان، هفت درصد از کل صادرات و چهار درصد از کل سرمایه‌گذاری جهانی را به خود اختصاص داده است. لذا با توجه به سیاست‌های اقتصاد بدون نفت که اهمیت صنعت گردشگری خارجی را چند برابر می‌کند ضروری دیده أکثر

گردشگری در سال 2019 اقتصادی مبنی بر ده درصد تولید ناخالص جهان، یک دهم مشاغل در جهان، هفت درصد از کل صادرات و چهار درصد از کل سرمایه‌گذاری جهانی را به خود اختصاص داده است. لذا با توجه به سیاست‌های اقتصاد بدون نفت که اهمیت صنعت گردشگری خارجی را چند برابر می‌کند ضروری دیده شد که عوامل توسعه صنعت گردشگری مورد بررسی قرار گیرد که در این مطالعه به نقش دیپلماسی رسانه‌ای بر صنعت گردشگری پرداخته شده است. لذا هدف در این مطالعه بررسی رابطه بین دیپلماسی رسانه‌ای و صنعت گردشگری است که از روش توصیف با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته با آلفای کرونباخ 0.9 و با نمونه 250 نفری بر اساس فرمول کوکران در بین متخصصان رسانه و گردشگری اجرا شده است. در ارزیابی توصیفی پاسخ‌گویان رونق دیپلماسی رسانه‌ای و صنعت گردشگری را پایین در کشور ارزیابی کرده‌اند و در نتایج استباطی در خصوص ارتباط بین این دو متغییر از رگرسیون استفاده شده که در پنج شاخص اول صنعت گردشگری [سرمایه‌گذاری خارجی، تولید محتوای گردشگری سلامت، برند نمادهای شهری، قدرت نرم]، داری ضرایب تعیین قوی بوده‌اند و فقط نقش دیپلماسی رسانه‌ای در هویت بخشی به شهرها با ضریب تعیین 0.04 ضعیف ارزیابی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

109 - بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی موبایلی بر صنعت روزنامه‌نگاری
حنانه زینلی محمد سلطانی فر افسانه مظفری

10.30495/mediastudies.2022.43189.1439

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه‌های‌ اجتماعی موبایلی بر صنعت روزنامه‌نگاری انجام شده است. این تغییرات در سه دسته شکل، محتوا و کاربرد بررسی شده‌اند. در این تحقیق، با استفاده از روش کیو دیدگاه‌ روزنامه‌نگاران و متخصصان علوم ارتباطات در ارتباط با نقش شبکه‌های اجتماعی موبا أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه‌های‌ اجتماعی موبایلی بر صنعت روزنامه‌نگاری انجام شده است. این تغییرات در سه دسته شکل، محتوا و کاربرد بررسی شده‌اند. در این تحقیق، با استفاده از روش کیو دیدگاه‌ روزنامه‌نگاران و متخصصان علوم ارتباطات در ارتباط با نقش شبکه‌های اجتماعی موبایلی بر روزنامه‌نگاری مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق به دلیل نبود چارچوب نمونه‌گیری دقیق، از روش نمونه‌گیری غیراحتمالی هدفمند استفاده شده است. حجم نمونه 60 نفر است که30 نفر روزنامه‌نگار و 30 نفر کارشناس علوم ارتباطات هستند. پرسش‌نامه این تحقیق شامل 33 سؤال است که بر اساس طیف لیکرت طراحی شده است. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای آماری مانند SPSS تجزیه و تحلیل شده‌اند. نتایج به دست آمده از تحلیل عاملی اکتشافی نشان می‌دهد عواملی که در این پژوهش به عنوان عامل‌های مرتبط با موضوع در نظر گرفته شده‌اند 74.269 درصد تغییرات متغیر وابسته را تببین می‌کند. این میزان از تعیین‌کنندگی متغیرهای مستقل از سوی روزنامه‌نگاران و متخصصان علوم ارتباطات تبیین شده است، که این عوامل بر اساس کاربرد (افزایش قدرت مخاطب، کاهش هزینه‌ها، توسعه حوزه عمومی، جهان شمولی و بازخورد بالا)، شکل (افزایش سرعت انتشار، چند رسانه‌ای شدن و حذف دروازه‌بانی) و محتوا (تنوع و تکثر معنا) تقسیم‌بندی شده‌اند. تحلیل عاملی گویه‌ها نشان می‌دهد که عامل افزایش قدرت مخاطب با 13.56 درصد مهم‌ترین و گسترش جهان شمولی با 6.64 درصد کم اهمیت‌ترین عاملی است که در نتیجه استفاده از شبکه‌های اجتماعی موبایلی در صنعت روزنامه‌نگاری در تغییرات صنعت روزنامه‌نگاری ایفای نقش کرده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

110 - تحلیل ساختار و محتوای مطبوعات محلی از حیث توجه به اصول روزنامه نگاری حرفه ای و توسعه ای(مورد مطالعه:نشریات استان اردبیل)
شهریار قلی زاده گللو

چکیده هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی ساختار و محتوای مطبوعات محلی از منظر توجه به اصول روزنامه نگاری حرفه ای و توسعه ای با مطالعه بر روی نشریات استان اردبیل است. چارچوب نظری، برگرفته شده از نظریه برجسته سازی و مفاهیم روزنامه نگاری حرفه ای و روزنامه نگاری توسعه، می باشد. بر أکثر

چکیده هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی ساختار و محتوای مطبوعات محلی از منظر توجه به اصول روزنامه نگاری حرفه ای و توسعه ای با مطالعه بر روی نشریات استان اردبیل است. چارچوب نظری، برگرفته شده از نظریه برجسته سازی و مفاهیم روزنامه نگاری حرفه ای و روزنامه نگاری توسعه، می باشد. برای تحلیل هفته نامه های استان اردبیل از روش تحلیل محتوای کمی استفاده شده است. نتایج در قالب پنج مقوله در زمینه اصول ساختاری روزنامه نگاری شامل: سبک مطالب، تولیدی بودن یا نبودن مطالب، منطقه رویداد مطالب، ماهیت مطالب و جهت گیری مطالب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. همچنین در زمینه روزنامه نگاری توسعه، سه مقوله نوع مطالب توسعه ای، کارکرد مطالب توسعه ای و توجه به سنت ها و فرهنگ های بومی- محلی، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها نشان دهنده این واقعیت هستند که نشریات استان اردبیل، از ضعف و عقب ماندگی قابل ملاحظه ای در کاربرد و توجه به اصول پایه ای و بنیادین روزنامه نگاری برخوردارند. غیر تولیدی بودن اکثر مطالب نشریات حتی اخبار مربوط به استان و در اغلب موارد بدون ارجاع به منبع مشخصی، توجه صرف به رویدادها و عدم مطالبه گری از نکات بارز در این نشریات بودند. با توجه به این که استان اردبیل از مناطق کمتر توسعه یافته کشور می باشد، ضرورت به کارگیری روزنامه نگاری توسعه و پوشش اخبار توسعه ای دو چندان احساس می شود. اما با استناد به یافته های پژوهش می توان گفت که مطبوعات استان در این حطیه نیز عملکرد مناسبی نداشته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

111 - جایگاه حقوق و مسئولیت‌های اجتماعی روزنامه‌نگاران در مطبوعات امروز ایران (بررسی دیدگاه‌های روزنامه‌نگاران، استادان ارتباطات، حقوقدانان و مدیران مسئول روزنامه‌ها)
مهدیه شکری مهدخت بروجردی علوی

پژوهش حاضر به بررسی جایگاه حقوق و مسئولیت‌های‌ اجتماعی روزنامه‌نگاران در مطبوعات امروز ایران می‌پردازد. با توجه به سابقه 190 ساله ورود روزنامه‌نگاری به ایران، این پژوهش در نظر دارد وضعیت فعلی روزنامه‌نگاری و شرایط فعالیت روزنامه‌نگاران را در کشور از دیدگاه متخصصان این ح أکثر

پژوهش حاضر به بررسی جایگاه حقوق و مسئولیت‌های‌ اجتماعی روزنامه‌نگاران در مطبوعات امروز ایران می‌پردازد. با توجه به سابقه 190 ساله ورود روزنامه‌نگاری به ایران، این پژوهش در نظر دارد وضعیت فعلی روزنامه‌نگاری و شرایط فعالیت روزنامه‌نگاران را در کشور از دیدگاه متخصصان این حرفه مورد بررسی قرار دهد. چارچوب مفهومی تحقیق مبتنی بر روزنامه نگاری حرفه ای، تلفیقی از نظریة مسئولیت‌ اجتماعی، یکی از نظریات هنجاری رسانه، و مفهوم عینیت والتر لیپمن، است. روش پژوهش، مصاحبة‌ عمقی با متخصصان است و با 20 نفر از روزنامه‌نگاران، استادان ارتباطات، کارشناسان حقوق و مدیران ‌مسئول روزنامه‌ها مصاحبه عمیق انجام شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد الگوی حاکم بر مطبوعات با شرایط روزنامه‌نگاری حرفه‌ای همخوانی ندارد و وضعیت حاضر مطبوعات ما نشان‌دهندة ابهامات زیادی در خصوص حقوق و مسئولیت‌های روزنامه‌نگار می‌باشد. در حال حاضر، بسترها برای فعالیت حرفه‌ای روزنامه‌نگاری در کشور وجود ندارد، امنیت شغلی و استقلال حرفه‌ای روزنامه‌نگاران تامین نبوده و روزنامه‌نگاران کمترین نقش و تاثیرگذاری را بر وضعیت شغلی خود دارند. این نقش و تاثیرگذاری تا زمان فراهم شدن بسترها برای فعالیت حرفه‌ای، در حداقل‌ترین وضعیت باقی می‌ماند. در چنین شرایطی، به دست آوردن تصویر دقیق از حقوق و ویژگی های حرفه ای روزنامه نگاران، نقطه حرکت برای طرح مسئولیت های اجتماعی این قشر و در نتیجه رسیدن به روزنامه نگاری حرفه ای و مطلوب در کشور است. همچنین، تصویب قوانین و مقررات استقلال حرفه روزنامه نگاری زیربنایی کارآمد و مبنای عملکرد درست رسانه ها و روزنامه نگاران خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

112 - طراحی الگوی تصویرپردازی مبتنی بر آیات و روایات از مهدویت
احمد سیاح حسن زارعی متین سید محمد حسین هاشمیان سیدحسین شرف الدین

نوشتن از موعود امم یکی‌از سختترین قلم‌زدن‌هاست، زیرا که تصویرسازی از آن منجی‌ای که قرار‌است نه فقط میان گروه، دسته، نژاد، قاره و یا فرهنگ و زبانی خاص بلکه میان عالمیان قسط و عدل را برقرار سازد و علم را به کمال رساند؛ در این بازار پرحقه‌ی تصویرسازی از پلیدی‌ها و زشتی‌ها أکثر

نوشتن از موعود امم یکی‌از سختترین قلم‌زدن‌هاست، زیرا که تصویرسازی از آن منجی‌ای که قرار‌است نه فقط میان گروه، دسته، نژاد، قاره و یا فرهنگ و زبانی خاص بلکه میان عالمیان قسط و عدل را برقرار سازد و علم را به کمال رساند؛ در این بازار پرحقه‌ی تصویرسازی از پلیدی‌ها و زشتی‌ها به‌نام درستی و زیبایی، امری‌است‌بس‌دشوار! از سویی مراقبت از ساحت‌قدسی‌اش و از سوی دیگر رساندن آنچه که به‌بهترین‌شکل‌معرف‌شخصیت‌موعود با تمام‌ویژگی‌هایش باشد، می‌طلبد که با وسواسی‌زیاد در این عرصه قدم‌نهیم. در دوره‌ای که دکان‌داران در قالب نام‌مهدویت در پس کلام و ظاهر زیبا، اصل دین و دیانت را در حراجی سیاست به فروش می‌گذارند و همه‌چیز بوی ریا و ناخالصی گرفته و عالم‌نمایان پرسروصدا تصویر زیبای مهدویت را به‌زشتی کردار گروه و دسته‌ی خویش پیوند می‌زنند و زشتی آخرالزمانی دیگران را با چهره‌ای مشابه با چوب‌حراج‌زدن به آموزه‌های زیبای مهدویت پاسخ می‌دهند؛ کشف روش صحیح تصویرپردازی از امام عصر ارواحنافداه نه تنها یک ضرورت، که یک امر حیاتی‌است که آینده ما و نسل‌مان را رقم می‌زند. لذا این پژوهش ضمن تحلیل گفتمان آثار برجسته مهدوی شیعیان اثنی‌عشری در سطح‌رسانه‌های شیعیان‌جهان‌، معرفی‌شده از سوی مصاحبه شوندگان، و تحلیل گفتمان آنها تمرکز خویش را بر تحلیل موضوعی (تم) آیات و روایات مهدوی گذارده و با رجوع به خبرگان مهدوی و عرضه نتایج به ایشان و تلفیق مجدد مفاهیم، به تحلیل‌تم و ارائه راهکارهای تصویرپردازی مطلوب از امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه در رسانه‌ها مبتنی بر آیات و روایات پرداخته‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

113 - تحلیل جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر خودشیفتگی دختران در شبکه‌های اجتماعی با تأکید بر شبکه اجتماعی اینستاگرام
معصومه باقری مریم قلیچی

10.30495/mediastudies.2023.72308.1516

این مقاله، به بررسی نسبت میان دو مفهوم خودشیفتگی و اینستاگرام می‌پردازد و نقش شبکه‌های اجتماعی را در ایجاد یا افزایش خودشیفتگی از پیش موجود افراد بررسی می‌کند. علاوه بر بررسی نظرات کریستوفر لش درباره جامعه مدرن و خودشیفتگان دوره و زمانه ما، با وام گرفتن از نظریات زیگمون أکثر

این مقاله، به بررسی نسبت میان دو مفهوم خودشیفتگی و اینستاگرام می‌پردازد و نقش شبکه‌های اجتماعی را در ایجاد یا افزایش خودشیفتگی از پیش موجود افراد بررسی می‌کند. علاوه بر بررسی نظرات کریستوفر لش درباره جامعه مدرن و خودشیفتگان دوره و زمانه ما، با وام گرفتن از نظریات زیگموند فروید که دو نوع خودشیفتگی اولیه و ثانویه را مطرح کرده است و همچنین نظریه جامعه نمایشی اروینگ گافمن نسبت اینستاگرام و خودشیفتگی را سنجیدیم، در این بین نظریات بودریار یکی دیگر از نظریات کارگشا در به پیش بردن این پژوهش بوده است. براساس نتایج و نظریه‌های به کار گرفته شده در این پژوهش مشخص شد که بخش عظیمی از توجه فرد در امور زندگی صرف این می‌شود که بازخورد مثبتی از خود برای دیگران ایجاد کند. تمایلات خودشیفتگی تقریباً در همه افراد وجود دارد و اینکه امروزه اینگونه خصلت‌ها بیش‌تر قابل لمس شده است از آنجا ناشی می‌شود که رسانه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام به یکی از برنامه‌های رایج و همه‌گیر تبدیل شده است و ویژگی‌های این رسانه‌ها امکان بروز و ظهور پدیده‌هایی چون خودشیفتگی را میسر ساخته است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

114 - بررسی نقش بازاریابی رسانه‌های اجتماعی بر پیشبرد تبلیغات دهان به دهان الکترونیک مقاصد گردشگری (مورد مطالعه: استان تهران)
آناهیتا محمدی محمد سیادتان مهدی کروبی

10.30495/mediastudies.2023.74651.1534

امروزه پذیرفتن تأثیرعمیق رسانه‌های اجتماعی در صنعت گردشگری سبب موفقیت بیش‌تر این صنعت در سراسرجهان شده است. شبکه‌های اجتماعی به واسطه تبلیغات دهان به دهان الکترونیک، در جذب گردشگران به مقصدهای گردشگری بسیار تأثیرگذارند. از این رو، هدف از این پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر أکثر

امروزه پذیرفتن تأثیرعمیق رسانه‌های اجتماعی در صنعت گردشگری سبب موفقیت بیش‌تر این صنعت در سراسرجهان شده است. شبکه‌های اجتماعی به واسطه تبلیغات دهان به دهان الکترونیک، در جذب گردشگران به مقصدهای گردشگری بسیار تأثیرگذارند. از این رو، هدف از این پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر بازاریابی رسانه‌های اجتماعی بر پیشبرد تبلیغات دهان به دهان الکترونیک مقاصد گردشگری (مورد مطالعه: استان تهران) با استفاده از رویکرد نگاشت شناختی فازی می‌باشد. پژوهش توصیفی پیمایشی است. نمونه مورد مطالعه ۵۳ نفر از گردشگران شهر تهران بودند،که به صورت غیر تصادفی انتخاب شده و مورد مصاحبه قرار گرفتند. داده‌ها و سناریوهای جمع‌آوری شده از این مصاحبه با استفاده از تکنیک‌ نگاشت شناختی فازی تحلیل شد و مدل پژوهش با استفاده از تحلیل شبکه‌های اجتماعی طراحی شدند. نتایج نشان داد که در این راستا، عوامل متعددی دخیل هستند که از میان آن عوامل تبادل و به اشتراک‌گذاری اطلاعات، درگیر کردن ذهن گردشگران و انتظارات گردشگران به ترتیب بیش‌ترین اهمیت را داشتند؛ زیرا این عوامل از مرکزیت بیش‌تری برخوردار بودند. در نهایت با استناد به نتایج به دست آمده از این پژوهش پیشنهاداتی مبنی بر توسعه بازاریابی رسانه‌های اجتماعی بر پیشبرد تبلیغات دهان به دهان الکترونیک مقاصد گردشگری (مورد مطالعه: استان تهران) ارائه شد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

115 - چگونگی تصویر سازی داعش در سینمای ایران (بازه زمانی سالهای 1390 تا 1398)
انسیه محمودی

10.30495/mediastudies.2022.66223.1440

در جهان امروز رسانه‌ها در بسیاری از مسائل مطرح در جوامع مختلف،، نقش اول را ایفا می‌کنند که بسیار حائز اهمیت است، می‌توان گفت که موضوعات سیاسی، اخلاقی، اجتماعی، علمی و اقتصادی تحت تاثیر نقشی که رسانه‌ها ایفا می‌کنند، ارزش و اهمیت خود را به دست آورده و در نهایت دگرگون می‌ أکثر

در جهان امروز رسانه‌ها در بسیاری از مسائل مطرح در جوامع مختلف،، نقش اول را ایفا می‌کنند که بسیار حائز اهمیت است، می‌توان گفت که موضوعات سیاسی، اخلاقی، اجتماعی، علمی و اقتصادی تحت تاثیر نقشی که رسانه‌ها ایفا می‌کنند، ارزش و اهمیت خود را به دست آورده و در نهایت دگرگون می‌شود، در تبیین مفاهیمی چون چهره گروه‌های دشمن و تروریستی همچون داعش، نمی‌توان منکر نقش کلیدی رسانه‌ها شد. به همین منظور در این تحقیق سعی شده است با استفاده از دو نظریه اصلی سازه‌انگاری و تعامل دیپلماسی و رسانه به عنوان چارجوب نظری و از طریق روش‌های مطالعه اسنادی و تحلیل محتوای فیلم‌های سینمایی ایرانی با محوریت موضوع داعش در بازه زمانی دهه 90 شمسی به این سوالات پاسخ دهیم که نقش و تاثیر هویت ملی بر سیاست خارجی چیست؟ در محتوای فیلم‌های سینمایی ایران در دهه حاضر داعش چگونه تصویر شده است؟ علت این‌گونه ارائه تصویر چیست؟ در بررسی انجام شده در این تحقیق دو فرضیه دیپلماسی رسانه‌ای ایران در موضوع تضعیف داعش، در جهت بالا بردن ارزش استراتژیک ایران به عنوان نقش‌آفرین منجی مسائل منطقه‌ای است؛ دیپلماسی رسانه‌ای ایران با هدف تامین امنیت و منافع ملی رابطه معناداری دارد تایید شد. پس می توان گفت ایران با ارائه تصویر وحشتناک داعش و تصویر مطلوب ایران در فیلم های سینمایی در تلاش است اقدامات و سیستم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خود و عقاید عمومی در جوامع هدف را متقاعد کند تا آن را بپذیرند و بدین طریق منافع خود را تامین کند و قدرت خود را افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

116 - هویت جنسیتی برساختی در آثار سودای سیمرغ چهلمین جشنواره فیلم فجر
حفیظه مهدیان

10.30495/mediastudies.2023.71556.1510

جشنواره‌های سینمایی نماد بالندگی فرهنگ و هنر یک جامعه‌اند که با هدف دستیابی به گفتمان و شکل سینمایی متناسب با آرمان‌‌‌های آن جامعه شکل گرفته‌اند. جشنواره فیلم فجر مهم‌ترین جشنواره داخلی ایران است که مانند دیگر جشنواره‌های سینمایی، نقش مهمی در تعیین معیارهای زیبایی‌شناخت أکثر

جشنواره‌های سینمایی نماد بالندگی فرهنگ و هنر یک جامعه‌اند که با هدف دستیابی به گفتمان و شکل سینمایی متناسب با آرمان‌‌‌های آن جامعه شکل گرفته‌اند. جشنواره فیلم فجر مهم‌ترین جشنواره داخلی ایران است که مانند دیگر جشنواره‌های سینمایی، نقش مهمی در تعیین معیارهای زیبایی‌شناختی فیلم ایفا می‌کند و سمت و سوی سینما در سال پیش‌رو را معین می‌کند. هویت جنسیتی و به عبارتی زنانگی/ مردانگی از مهم‌ترین موضوعاتی است که هرساله در جشنواره فیلم فجر بازنمایی می‌شود و مخاطب را به بازاندیشی در مورد هویت جنسیتی‌اش فرا می‌خواند.در این مقاله سعی شده با ترکیبی از روش کیفی و کمی (تحلیل مضمون، پرسش‌نامه، مصاحبه متمرکز) به تحلیل زنانگی/ مردانگی در سه عرصه فرد، خانواده و جامعه در آثار چهلمین جشنواره فیلم فجر پرداخته شود. نتایج نشان از آن دارد که وضعیت هویت جنسیتی به خصوص مردانگی در عرصه هویت فردی مخدوش است و درصد کمی از مردان جشنواره چهلم می‌توانند قهرمان جذابی برای مخاطب باشند. این وضعیت در هویت خانوادگی نیز تکرار شده است. در مورد ارتباطات اجتماعی زن و مرد در جامعه و به عبارتی نوع تعامل مردان با زنان در جامعه، جشنواره چهلم نمره (0.44-) از 20 کسب کرده است. به عبارت دیگر در رفتار اجتماعی مردان ایرانی با زنان، بیش‌تر زورگویی و زن‌ستزی بازنمایی شده تا احترام و کرامت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

117 - بررسی موانع توسعه گردشگری در حوزه فضای مجازی
علیرضا بای علی گرانمایه پور اکبر نصرالهی کاسمانی طهمورث شیری

10.30495/mediastudies.2023.70507.1494

یکی از عوامل بسیار مؤثر در توسعه گردشگری، تبلیغ و اطلاع‌رسانی از طریق فضای مجازی است. شبکه‌های مجازی با داشتن نقش‌هایی چون فرهنگ‌سازی، آموزش، اطلاع‌رسانی و ایجاد مشارکت اجتماعی در توسعه صنعت گردشگری نقش تعیین‌کننده‌ای دارند، هدف اصلی مقاله حاضر "بررسی موانع توسعه گردشگر أکثر

یکی از عوامل بسیار مؤثر در توسعه گردشگری، تبلیغ و اطلاع‌رسانی از طریق فضای مجازی است. شبکه‌های مجازی با داشتن نقش‌هایی چون فرهنگ‌سازی، آموزش، اطلاع‌رسانی و ایجاد مشارکت اجتماعی در توسعه صنعت گردشگری نقش تعیین‌کننده‌ای دارند، هدف اصلی مقاله حاضر "بررسی موانع توسعه گردشگری در حوزه فضای مجازی" است. پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه‌ای - کاربردی بوده و از حیث شیوه اجرا در زمره پژوهش‌های آمیخته اکتشافی قرار دارد که به جمع‌آوری، تحلیل و ترکیب داده‌های (کمی و کیفی) به منظور درک بهتر سؤال‌های تحقیق پرداخته است. جامعه آماری این تحقیق را اساتید ارتباطات آگاه و فعال در حوزه گردشگری فضای مجازی، فعالان حوزه گردشگری فضای مجازی و دست‌اندرکاران تبلیغات گردشگری فضای مجازی، مدیران دفاتر خدمات خدمات گردشگری فعال در یکی از شبکه‌های اجتماعی و کارشناسان IT و بازاریابی تشکیل می‌دهند. ابزار اندازه‌گیری پرسش‌نامه و مصاحبه تخصصی نیز بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند است. با توجه به نتایج به دست آمده نبود قوانین و ضوابط مشخص در حوزه گردشگری، عدم حمایت دولت و نهادهای مرتبط و سوداگری و ورود غیرحرفه‌ای‌ها به این شغل، نبود اتحادیه، انجمن یا تشکل صنفی و نیز فقدان نهادهای آموزشی در این حوزه به عنوان مهم‌ترین موانع توسعه گردشگری در حوزه فضای مجازی محسوب می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

118 - جریان ملی‌گرایی در انیمیشن و سینمای ژاپن «مطالعه موردی: تحلیل و بررسی انیمیشن سفرهای میتی کومون»
ابراهیم کارگران محمدحسین فرج نژاد رفیع الدین اسماعیلی

10.30495/mediastudies.2023.71099.1504

برای دستیابی به تحلیل دقیق و هوشمندانه هنر و سینمای هر کشوری، نگاه دقیق جریان‌شناسی همراه با اشراف بر جریانات فکری، دینی و سیاسی آن کشور، امری حیاتی است. شناسایی جریانات فعال ژاپنی از ابتدا تا کنون در عرصه حکومت، اندیشه، فرهنگ و رسانه‌ ژاپن و همچنین تولید انیمیشن توسط ک أکثر

برای دستیابی به تحلیل دقیق و هوشمندانه هنر و سینمای هر کشوری، نگاه دقیق جریان‌شناسی همراه با اشراف بر جریانات فکری، دینی و سیاسی آن کشور، امری حیاتی است. شناسایی جریانات فعال ژاپنی از ابتدا تا کنون در عرصه حکومت، اندیشه، فرهنگ و رسانه‌ ژاپن و همچنین تولید انیمیشن توسط کمپانی‌ها و شرکت‌های وابسته به این جریانات، بسیار حائز اهمیت است. از این رو، شناسایی و بررسی جریان ملی‌گرایی در انیمیشن و سینمای ژاپن از اهداف این پژوهش است که در تحلیل مرسوم، کاستی آن احساس می‌شود. در این تحقیق با توجه به نقص‌ها و نقدهایی که به روش‌شناسی نوفرمالیستی وارد است، جهت دستیابی به فهم عمیق‌تر حکمت، زیبایی‌شناسی و تأثیرات رسانه‌ای و اجتماعی انیمیشن، در کنار فهم دقیق فرم و تکنیک آن، از روش‌شناسی ویژه‌ای موسوم به فنی ـ حِکمی استفاده شده است که از جنس روش‌های تحلیل کیفی می‌باشد. در این روش، با فراروی از صِرف فُرم، به زمینه‌های اجتماعی و جریانات دینی، اندیشه‌ای و سیاسی پشتیبان و همچنین ارزیابی حِکمی تأثیرات انیمیشین بر تعالی یا هبوط بشر نیز توجه می‌شود. در نهایت، در این پژوهش جریان ملی‌گرایی در ساخت محصولات انیمیشن ژاپن شناسایی و پویانمایی سفرهای میتی کومون نیز به عنوان مطالعه موردی بررسی شد. حاصل آنکه پویانمایی سفرهای میتی کومون به عنوان یکی از آثار سریالی جریان ملی‌گرایی در ژاپن توانست تدبیر هوشمندانه شوگون اعظم مبنی بر ارسال بازرسانی به شهرهای مختلف ژاپن جهت نظارت بر عملکرد حاکمان و جلوگیری از فساد و ظلم آنان بر مردم به تصویر بکشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

119 - هراس اجتماعی، چت GPT و سرقت علمی
اسماعیل شیرعلی نسیم ثانوی حسین اسکینی

10.30495/mediastudies.2023.74820.1536

سرقت علمی به معنای برداشتن و به نام خود کردن ایده و کلمات دیگران. سرقت علمی واژه‌ای است که در چند دهه اخیر وارد عرصه علمی ایران شده است و گسترش آن خسارت‌های غیرقابل جبرانی را به جامعه علمی و فضاهای پژوهشی وارد می‌کند. بعضی از موارد سرقت علمی که توسط افراد انجام شده به د أکثر

سرقت علمی به معنای برداشتن و به نام خود کردن ایده و کلمات دیگران. سرقت علمی واژه‌ای است که در چند دهه اخیر وارد عرصه علمی ایران شده است و گسترش آن خسارت‌های غیرقابل جبرانی را به جامعه علمی و فضاهای پژوهشی وارد می‌کند. بعضی از موارد سرقت علمی که توسط افراد انجام شده به دلیل ندانستن مصادیق این عمل است. عدم توسعه، نبود دانش و آموزش صحیح، ترفیع‌هایی که مورد بررسی واقع نشده‌اند و کمیت‌گرایی به جای توجه به کیفیت و کاربردی بودن، نبود قوانین بازدارنده و تمرکز بر مدرک‌گرایی را می‌توان از عوامل سرقت علمی دانست. با افزایش دانش و آگاهی افراد از سرقت علمی و افزایش تفکر اخلاقی ارتکاب سرقت علمی کاهش می‌یابد و این مهم نیازمند توسعه آموزشی و پرورشی دانشجویان و محققان است و این توسعه می‌تواند با بهره‌گیری درست و با شناخت کامل از دانش جدید از جمله هوش مصنوعی ‌تأثیر بسزایی در این روند داشته باشد. شیوه جمع‌آوری داده‌ها با توجه به موضوع تحقیق براساس مصاحبه با صاحب‌نظران و افراد متخصص در این حوزه انجام شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

120 - کاوشی نظری پیرامون پدیده جهانی‌شدن و امپریالیسم فرهنگی- رسانه‌ای: یکسان‌سازی و همگونی فرهنگی
میثم فرخی

جهانی شدن پدیده ای است که از دهه های پایانی قرن بیستم و سال های آغازین قرن بیست و یکم بر مسائل جهانی، ملی و حتی فردی سایه افکنده است. روند بی وقفه ی این پدیده تقریباً همه عناصر خرد و کلان جامعه بشری را در سطوح گوناگون در معرض تغییر قرار داده است. بر این مبنا مقاله ی مذک أکثر

جهانی شدن پدیده ای است که از دهه های پایانی قرن بیستم و سال های آغازین قرن بیست و یکم بر مسائل جهانی، ملی و حتی فردی سایه افکنده است. روند بی وقفه ی این پدیده تقریباً همه عناصر خرد و کلان جامعه بشری را در سطوح گوناگون در معرض تغییر قرار داده است. بر این مبنا مقاله ی مذکور بر آن است که در ابتدا به واکاوی مفهوم جهانی شدن، بستر زمانی آن، تعاریف جهانی‌شدن، مکاتب و رویکردهای مرتبط با این پدیده بپردازد. در ادامه مفاهیم امپریالیسم فرهنگی و رسانه ای مورد مداقه نظری و علمی قرار می‌گیرند و پس از آن نویسنده به نسبت و به عبارت دیگر پیوند میان جهانی شدن و امپریالیسم فرهنگی - رسانه ای می‌پردازد. بر این اساس جهانی شدن و امپریالیسم (فرهنگی رسانه ای) به مثابه ی مفاهیمی بین المللی هم راستا و هم جهت با یک دیگر در نظر گرفته می‌شوند که در یک مسیر مشترک گام بر می دارند و هدف آن گسترش و صدور ارزش ها، باورها و اولویت های سبگ زندگی کشورهای مسلط در جهان جهت تسخیر افکار عمومی سایر کشورها می باشد. این مفاهیم دو روی یک سکه هستند که در جهت همگون‌سازی، یکپارچه سازی و یکسان سازی دیگر فرهنگ ها حرکت می کنند و هدف آن ها تضعیف فرهنگ های بومی و محلی و استحاله آن ها در فرهنگ جهانی است. در انتهای این نوشتار نیز نویسنده در پاسخ به مشکلات متعدد بین المللی در قرن 21 در نظام جهانی به عنوان پیشنهاد این موضوع را عنوان می کند که امروزه در عصر نوین اطلاعاتی و ارتباطی، فرایند جهانی شدن نیازمند بازسازی و آرایش مجدد بر اساس تنوع و تکثرهای فرهنگی و اجتماعات محله ای و منطقه ای می باشد؛ به گونه ای که هر یک از فرهنگ‌های مذکور به مثابه ی یک کنشگر و یا بازیگر بتوانند در عرصه و صحنه بین المللی و جهانی به ایفای نقش و جایگاه فرهنگ خود بپردازند و همچنین توانایی ارائه و انتقال مداوم سرمایه ی فکری و فرهنگی خود به دیگر فرهنگ ها را داشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

121 - گفتمان پسا استعماری در ادبیات جهان (تحلیل گفتمان رمان ریشه‌ها)
افسانه مظفری مونا اسدیان فرزانه شریفی

تحلیل گفتمان از طریق تکنیک‌های متفاوت گفتمانی به واکاوی مفاهیم قدرت و ایدئولوژی نهفته در متون مختلف می‌پردازد. از جمله مهم‌ترین رویکردهای گفتمانی رویکرد لاکلاو و موفه است که با به‌کارگیری مفاهیمی نظیر تفکیک دال‌های ثابت و شناور، مفصل‌بندی، وقته‌ها و عناصر، ضدیت و غیریت أکثر

تحلیل گفتمان از طریق تکنیک‌های متفاوت گفتمانی به واکاوی مفاهیم قدرت و ایدئولوژی نهفته در متون مختلف می‌پردازد. از جمله مهم‌ترین رویکردهای گفتمانی رویکرد لاکلاو و موفه است که با به‌کارگیری مفاهیمی نظیر تفکیک دال‌های ثابت و شناور، مفصل‌بندی، وقته‌ها و عناصر، ضدیت و غیریت به واکاوی اهداف پنهان در متون می‌پردازد. در این پژوهش نیز با استفاده از رویکرد لاکلاو و موفه سعی بر تحلیل گفتمان رمان ریشه‌ها با هدف بازشناسی رویکردهای موجود در ادبیات پسااستعماری است. دیدگاه‌های افرادی نظیر ادوارد سعید، فرانتس فانون و هومی بابا به تبیین و تفسیر تحلیل گفتمان پسااستعماری موجود در این مقاله یاری خواهد رساند. هدف اصلی این پژوهش، شناخت دال‌های مؤثر بر نزاع بین دو گفتمان استعماری و برده‌داری است که ایدئولوژی مرکزی رمان ریشه‌ها را تشکیل می‌دهد. نژادپرستی و برده‌داری از جمله مفاهیم مهم در گفتمان استعمار شناخته شدند که به روند هژمونیک شدن گفتمان کمک کرده‌اند. از طرفی دیگر، مفاهیمی نظیر تسلیم، عقب‌ماندگی، خشونت و عدم مسئولیت‌پذیری نیز در دایره گفتمانی برده‌داری آفریقایی جای می‌گیرند. تسلط گفتمان استعماری در رمان ریشه‌ها به‌واسطه طرد مفاهیم و فرهنگ بومی آفریقایی شکل‌گرفته و با تثبیت معانی غربی و آمریکایی خود را در گفتمان مسلط آمریکایی تثبیت می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

122 - رویکردی انتقادی به پدیده تروریسم: نظریه سنتی و انتقادی
کیهان برزگر رحمت حاجی مینه

مطالعات تروریسم، همانند هر رشته دانشگاهی تا اندازه زیا دی توسط مجموعه معین و سازگاری از فرضیه ها، روایت ها و طبقهبندی های مشترک درباره موضوع آن و همچنین رویه های تولید دانش در این خصوص شکل گرفته است. دراین راستا، کارکرد اینروایت ها، فرضیه ها و رویه های تولید دانش، تعریف أکثر

مطالعات تروریسم، همانند هر رشته دانشگاهی تا اندازه زیا دی توسط مجموعه معین و سازگاری از فرضیه ها، روایت ها و طبقهبندی های مشترک درباره موضوع آن و همچنین رویه های تولید دانش در این خصوص شکل گرفته است. دراین راستا، کارکرد اینروایت ها، فرضیه ها و رویه های تولید دانش، تعریف مبانی هستی شناختی، معرفت شناختی، روش شناختی و هنجاری- اخلاقی استکه در نوشته های اولیه بسیاری از دانشمندان برجسته حوزه تروریسم دیده می شوند. بر این اساس، امروزه دانش بیشتری در مورد ابعادمتفاوت تروریسم وجود دارد که لازم است به لحاظ تحلیلی و ابعاد میان رشته ای آن بیشتر مطالعه شود. در این بین می توان به شکلگرفتن مطالعات تروریسم انتقادی اشاره کرد که با اتخاذ یک رویکرد انتقادی سعی در توضیح پدیده تروریسم دارد. لذا سوال اصلیاین مقاله آنست که آیا رویکرد انتقادی برگرفته از مکتب فرانکفورت که در حوزه مطالعات اجتماعی به پیشرفت های زیادی منجرشده است، می تواند چارچوب جامعی را برای تبیین پدیده تروریسم و مطالعات آن فراهم کند که فراتر از محدودیت های رویکردسنتی قرار گیرد. برای این منظور، این مقاله با اتخاذ رویکرد انتقادی به پدیده تروریسم در دو مرحله تعمیق بخشیدن و گسترش دامنهمطالعات تروریسم، نشان می دهد که چنین رویکرد انتقادی نه تنها رویکرد سنتی حاکم بر مطالعات تروریسم را نقد می کند بلکهکمبودهای موجود در داخل رویکرد سنتی از جمله؛ عدم خود انعکاسی، عدم بافت نگری، غیرتاریخی بودن، تعصب دولت- محور،سانسور رسانه ای، انجام نگرفتن کارهای میدانی و غیره را بیان می کند و چارچوب جامع تری را برای مطالعه تروریسم فراهم می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

123 - نگره‌ای بر چالش‌های سایبر فمینیسم از فناوری‌های نوین اطلاعاتی
بهاره نصیری

در این نوشتار، از نگاه سایبر فمینیسم رابطه میان مردسالاری در شبکه های اجتماعی مورد بحث قرار گرفته و سپس علیرغم پیش بینی آرمان گرایی فردی از فضای مجازی، با انواع گوناگون روش‌های حذف، بازی با ایده‌های سنتی جنسیت و نابودی آن در این فضاها آشنا شده و در می یابیم که نوع تازه‌ أکثر

در این نوشتار، از نگاه سایبر فمینیسم رابطه میان مردسالاری در شبکه های اجتماعی مورد بحث قرار گرفته و سپس علیرغم پیش بینی آرمان گرایی فردی از فضای مجازی، با انواع گوناگون روش‌های حذف، بازی با ایده‌های سنتی جنسیت و نابودی آن در این فضاها آشنا شده و در می یابیم که نوع تازه‌ای از مردسالاری گسترش و منتج به پاکسازی زنان، تشدید نظارت بر جنبش‌ها و انجمن‌های زنان، تولید مصرف‌کننده‌های ابَرمرد، فرسایش زندگی اجتماعی، و کاهش راهکارهای مقاومت در برابر این نمودهای نوین قدرت گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

124 - نقش رسانه‌های تخصصی حوزه حمل و نقل در توسعه گردشگری ملی
اکبر نصراللهی فرزانه شریفی محمدرضا حقیقی

پدیده گردشگری به عنوان یک پدیده اجتماعی یکی از اشتغال زاترین صنایع دنیا محسوب می شود. صنعت گردشگری بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. بسیاری از کشورها این صنعت پویا را منبع اصلی درآمد، اشتغال‌زایی، رشد بخش خصوصی و توسعه زیرساخت‌ها می‌دانند. صنعت گردشگری أکثر

پدیده گردشگری به عنوان یک پدیده اجتماعی یکی از اشتغال زاترین صنایع دنیا محسوب می شود. صنعت گردشگری بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. بسیاری از کشورها این صنعت پویا را منبع اصلی درآمد، اشتغال‌زایی، رشد بخش خصوصی و توسعه زیرساخت‌ها می‌دانند. صنعت گردشگری امروزه به قدری در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را صادرات نامرئی نیز می‌نامند. گذر از عصر صنعتی به دوران طلایی عصر اطلاعات فضایی جوامع اطلاعاتی را با تغییر روبه رو کرده است. با توجه به پتانسیل های فراوان گردشگری و امکانات بیشمار تکنیکی، فنی و نیروی انسانی فراوان در ایران باید از این موج و فرصت های حاصله از تحول اطلاعاتی در تغییرات فناوری گردشگری استفاده کنیم. در این مقاله نقش کلیه رسانه های داخلی که به صورت کاملاً تخصصی بر حوزه حمل و نقل متمرکز می باشند در توسعه صنعت گردشگری مورد بررسی قرار گرفته است و با توجه به جامعه آماری نسبتاً محدودی که رسانه های مزبور داشته اند، نتایج به دست آمده از عدم برخورداری این رسانه ها از جذابیت بصری و شاخصه های رسانه فعال حاکی است که در نتیجه نشان می دهد شمار مخاطبان این رسانه ها و میزان اثرگذاری آن ها در تشویق مخاطبان به گردشگری پایین و اندک می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

125 - نقش ساختار شهر در تاب آوری آن در برابر زلزله
هاله سادات نبوی رضوی سید محسن حبیبی منوچهر طبیبیان

شهرها به عنوان پیچیده‌ترین ساخته دست بشر، با خطرات گسترده‌ای به دلیل دامنه وسیعی از مخاطرات و به علت آسیب‌پذیری متعددشان مواجه هستند. هدف این مقاله بازشناخت ویژگی‌های ساختار اصلی شهر و بیان رابطه آن با تاب‌آوری در برابر سوانح طبیعی (زلزله) است. ساختار کالبدی شهر در رخدا أکثر

شهرها به عنوان پیچیده‌ترین ساخته دست بشر، با خطرات گسترده‌ای به دلیل دامنه وسیعی از مخاطرات و به علت آسیب‌پذیری متعددشان مواجه هستند. هدف این مقاله بازشناخت ویژگی‌های ساختار اصلی شهر و بیان رابطه آن با تاب‌آوری در برابر سوانح طبیعی (زلزله) است. ساختار کالبدی شهر در رخداد پدیده‌ها و درجات تأثیر آن مؤثر است. ازاین‌رو بررسی ساختار و ابعاد آن از ضروریات تحقیق است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش، بنیادی نظری محسوب می‌گردد و از روش توصیفی- تحلیلی بهره برده می‌شود. این نوشتار بر آن است که به شناخت ساختار شهر و ابعاد آن بر اساس نظرات اندیشمندان این حوزه بپردازد و سپس بر اساس تعاریف تاب‌آوری و انواع الگوهای مفهومی آن، الگویiمناسب در ارتباط با ساخت شهر انتخاب را نموده و درنهایت به بیان رابطه بین ابعاد ساخت شهر و تاب‌آوری بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

126 - گفتمان معماری سرآمد: الگویی برای نقد آثار معماری معاصر
محمدجواد مهدوی نژاد

نقد و انتقاد علمی را می توان زیربنای رشد صحیح و شکوفایی معماری معاصر ایران تلقی کرد. پیش فرض های پژوهش نشان می دهد که معماری فاخر حاصل موفقیت معماری معاصر در ارتباط مناسب با بستر طرح است. از سوی دیگر اگر معماری فاخر بتواند به میراثی برای آینده تبدیل شود، آنگاه می توان آ أکثر

نقد و انتقاد علمی را می توان زیربنای رشد صحیح و شکوفایی معماری معاصر ایران تلقی کرد. پیش فرض های پژوهش نشان می دهد که معماری فاخر حاصل موفقیت معماری معاصر در ارتباط مناسب با بستر طرح است. از سوی دیگر اگر معماری فاخر بتواند به میراثی برای آینده تبدیل شود، آنگاه می توان آن را یک معماری سرآمد نامید. بر اساس چارچوب نظری پژوهش، نقد آثار معماری معاصر بر اساس مدل های نظری متفاوتی صورت می پذیرد که یکی از آن ها روش تحلیل انتقادی گفتمان است. اساس این روش بر پایه نقد و داوری رابطه معماری و بستر، به مثابه رابطه «متن» با «زمینه» است. دستاوردهای پژوهش نشان دهنده آن است که بازترسیم نقد معماری به مثابه یک گفتمان انتقادی، پنج راهبرد را برای نقد علمی در اختیار قرار می دهد: 1- تعامل با زمینه، 2- فرآیندمبنا، 3- اقبال عمومی، 4- نقدِ نقد و 5- بازآفرینی گفتمان نوین. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

127 - مدل مفهومی برای طراحی فضای میادین مرکزی شهر،با رویکرد هویت بخشی(نمونه موردی:میدان طالقانی قائم شهر)
صدیقه آل رضا امیری فرح حبیب

مرکز شهرها، بخشی از سرمایه های فرهنگی کشور هستندکه در گذشته از شخصیت و هویت ویژه ای برخوردار بوده اند؛ با این وجود، امروزه تصویر ذهنی مردم از مراکز شهری، مجموعه ای شلوغ و پر ترافیک با معماری های یکنواخت و نا هماهنگ است در نتیجه ، تعلق خاطر به این فضاها به مرور کمتر شده أکثر

مرکز شهرها، بخشی از سرمایه های فرهنگی کشور هستندکه در گذشته از شخصیت و هویت ویژه ای برخوردار بوده اند؛ با این وجود، امروزه تصویر ذهنی مردم از مراکز شهری، مجموعه ای شلوغ و پر ترافیک با معماری های یکنواخت و نا هماهنگ است در نتیجه ، تعلق خاطر به این فضاها به مرور کمتر شده است. در پژوهش حاضر به بررسی مبانی نظری مرتبط با سه موضوع مرکز شهر، میدان مرکزی و هویت پرداخته شده است. در این راستا اصول طراحی مراکز شهر، اصول طراحی میادین مرکزی و مولفه های موثر بر ارتقا هویت فضاهای شهری تدوین و تدقیق شده اند. پس از بررسی و تحلیل چند نمونه داخلی و خارجی، در نهایت یک مدل مفهومی جهت طراحی میادین مرکزی با رویکرد هویت بخشی ارائه شده است که با استفاده از مدل به دست آمده راهکارهایی برای طراحی مرکز شهر قائم شهر، به عنوان نمونه موردی پیشنهاد گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

128 - سلوک شهروند در شهر صدمیدان خواجه عبدالله انصاری
محمد نقی زاده مریم نجفی

بایسته است شهرسازی و معماری هر جامعهای در پس ظاهر خود دارای معانی برگرفته از جهان بینی و فرهنگ مردم همان جامعه باشد. شناسایی و تدوین معانی، اصول و ارزش‌های بی‌زمان و بی‌مکان برای شهرسازی و معماری ایران، ازمکتب فکری حاکم برآن که در متون اصیل اسلامی آمده است، نخستین گام ب أکثر

بایسته است شهرسازی و معماری هر جامعهای در پس ظاهر خود دارای معانی برگرفته از جهان بینی و فرهنگ مردم همان جامعه باشد. شناسایی و تدوین معانی، اصول و ارزش‌های بی‌زمان و بی‌مکان برای شهرسازی و معماری ایران، ازمکتب فکری حاکم برآن که در متون اصیل اسلامی آمده است، نخستین گام برای ساخت شهرسازی ومعماری اصیل ایرانی- اسلامی است. گام بعدی که تبدیل این اصول وارزشها به وجه ظاهری برای درک و بهره گیری عموم میباشد، بر عهده هنرمند طراح است. هدف ازاین نوشتار توجه دادن هنرمندان شهرساز ومعمار به متون ارزشمند اسلامی- ایرانی در تولیدعلم دررشته شهرسازی و معماری است. این نوشتار باانتخاب کتاب«صد میدان»، از خواجه عبدالله انصاری(418- 396 ه.ق)، که یکی ازکتابهای ایرانی درحوزه عرفان اسلامی است، سعی کرده تاگام نخست راکه خواجه برداشته، معرفی نماید وسپس به عنوان یک هنرمند، درحدبضاعت، گام دوم رابرای تبدیل آن اصول به وجه ظاهری در حوزه شهرسازی و معماری بردارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

129 - معماری معاصر ایران و مسئله هویت (بازنمایی رئالیستی از خوانش انتقادی پست مدرنیسم در معماری)
امیرداود مصلحت جو مریم قاسمی سیچانی وحید قبادیان بیژن عبدالکریمی

پست‌مدرنیسم، وجه غالب باور فرهنگی زمانه‌ای است که تمامی کنش‌ها را ـ دوباره ـ قالب‌ریزی می‌کند؛ تا آن‌جا که قدرت متمرکز، جای خود را به کثرت گسسته داده، جلوه‌ای از معاصریت هویت را آشکار می‌کند. این پژوهش کیفی داده‌بنیاد، با هدف تأویل هویت معماری معاصر ایران بر مبنای پست‌م أکثر

پست‌مدرنیسم، وجه غالب باور فرهنگی زمانه‌ای است که تمامی کنش‌ها را ـ دوباره ـ قالب‌ریزی می‌کند؛ تا آن‌جا که قدرت متمرکز، جای خود را به کثرت گسسته داده، جلوه‌ای از معاصریت هویت را آشکار می‌کند. این پژوهش کیفی داده‌بنیاد، با هدف تأویل هویت معماری معاصر ایران بر مبنای پست‌مدرنیته و اندیشه انتقادی، به دنبال پاسخ این پرسش است که هویت چگونه می‌تواند به مثابه رویکردی انتقادی، بر بازشناسی معماری پست‌مدرن، به ویژه در دوره ایران معاصر، تأثیر داشته باشد؟ یافته‌ها نشان می‌دهند پیامد جمع‌بندی متغیرهای علّی پژوهش در شرایط میانجی وضعیت موجود، رویدادی را رقم می‌زند که در نگرشی بنیادی میان حقیقت (خودشیفتگی تا خودباختگی) و ماهیت (خودباوری) ایرانی، و در گفتمانی تاریخی میان بازخوانی آن‌چه هست و بازنمایی از آن‌چه باید باشد، به صورت سلبی (و نه ایجابی)، در خوانشی از یک رئالیسم انتقادی، در حال شدن است و در ارزیابی خودانعکاسی از تفسیری بازخوردی، نحوه بودن را بازمی‌آفریند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

130 - تبیین شاخص های فرم شهری در مقیاس میانی براساس تئوری و رهیافت تغییر تدریجی
مهران علی الحسابی مصطفی بهزادفر الناز امیرهدائی

در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخص‌های فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخص‌ها با استفاده از روش سه سطحی «بعد»، «مؤلفه» و «شاخص» استخراج شدند، اکولوژی به عنوان نظام پایه و مفسر مؤلفه‌های أکثر

در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخص‌های فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخص‌ها با استفاده از روش سه سطحی «بعد»، «مؤلفه» و «شاخص» استخراج شدند، اکولوژی به عنوان نظام پایه و مفسر مؤلفه‌های تغییر تدریجی انتخاب گردید. با بررسی عمیق مفاهیم اکولوژی به عنوان مؤلفه‌های تغییر تدریجی و با استفاده از روش تحلیل مقایسه‌ای تطبیقی و با استناد به یک معیار معتبر (نظام پایه)، نقاط لنگرگاهی آنها استخراج و مفاهیم پایه به منظور تعمیم به محیط‌های شهری بازتعریف شدند. در نهایت «همجواری»، «تسلسل مکانی»، «سازواری گونه عناصر با محیط برحسب تعداد گونه»، «سازواری گونه عناصر با محیط برحسب جمعیت عناصر»، «سازواری گونه عناصر با یکدیگر»، «تنوع گونه پهنه»، «تنوع گونه عنصر»، «کلیماکس»، «گذار» و «دگردیسی عناصر» به‌عنوان شاخص‌های ارزیابی هنجاری فرم مبتنی بر تغییر تدریجی و براساس معیار «کاراکتر شهری» تبیین گردیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

131 - تحلیلی بر تاثیر مکان های گردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی (نمونه موردی: شهر پاریس)
مهدیه حسینی نیا

گردشگری فرهنگی از جدیدترین رویکردها و شهر از مهمترین مقاصد گردشگران میباشد. این پژوهش به تاثیر مکان‌های گردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی و با تمرکز بر شهر پاریس پرداخته که با رویکردی تحلیلی و روش تحلیل محتوا، به تبیین چارچوبی حاصل از شاخصهای سازنده مکانهای گردشگری فر أکثر

گردشگری فرهنگی از جدیدترین رویکردها و شهر از مهمترین مقاصد گردشگران میباشد. این پژوهش به تاثیر مکان‌های گردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی و با تمرکز بر شهر پاریس پرداخته که با رویکردی تحلیلی و روش تحلیل محتوا، به تبیین چارچوبی حاصل از شاخصهای سازنده مکانهای گردشگری فرهنگی در شهر و سپس در تکمیل چارچوب و مدل تحلیلی به بررسی تاثیر آنها در جذب گردشگران فرهنگی و تبیین شاخص‌های سازنده تجارب ایشان میپردازد. نهایتا با تمرکز بر پاریس و بر اساس مدل مذکور ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺗﺄﺛﻴﺮ شاخصها را بررسی مینماید. ﻧﺘﺎﻳﺞ، ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮﺩﺷﮕﺮان ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺠﺎﺭﺑﻰ ﻣﻮﺛﻖ، متنوع و خلاقند و مکانهای مربوطه، شاخصهای سازنده مکانهای فرهنگی شهر و شامل عرصه های عمومی (تاریخی، طبیعی، فرهنگی معاصر، بومی، غیر متعارف شهری، تفریحی، تجاری)، با خصوصیات کالبدی ثابت یا موقت، به‌همراه تعاملات اجتماعی در تجربه حضور گردشگران و شکل یافتن معنای فرهنگی فضا در ترکیبی نمادین و پیوسته میباشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

132 - مدل کاربرد نقد جهت بهره‌گیری از پیشینه‌ها در آموزش و طراحی معماری
الهام مهردوست احمد امین پور حمید ندیمی

یکی از فعالیت‌هایی که در فرایند طراحی توسط طراحان و دانشجویان انجام می‌پذیرد، رجوع به پیشینه‌ها و طرح‌های مشابه است. استفادۀ صحیح از پیشینه‌ها می‌تواند سبب ارتقاء خلاقیت دانشجویان گردد، اما خطر برداشت سطحی نیز وجود دارد؛ بنابراین جستجوی ابزارهایی که بتواند در استفادۀ رو أکثر

یکی از فعالیت‌هایی که در فرایند طراحی توسط طراحان و دانشجویان انجام می‌پذیرد، رجوع به پیشینه‌ها و طرح‌های مشابه است. استفادۀ صحیح از پیشینه‌ها می‌تواند سبب ارتقاء خلاقیت دانشجویان گردد، اما خطر برداشت سطحی نیز وجود دارد؛ بنابراین جستجوی ابزارهایی که بتواند در استفادۀ روشمند از پیشینه‌ها و تمرکز بر ویژگی‌های بنیادین آن مؤثر باشد بااهمیت است. یکی از این ابزارها، نقد معماری است. ازآنجایی‌که هدف از نقد معماری عمدتاً دستیابی به شناخت و فهم اثر است، کاربرد آن می‌تواند در درک مفاهیم پیشینه‌های طراحی، مفید واقع شود. هدف پژوهش حاضر این است که به دنبال رویکردی در نقد باشد که بتواند در مدلی جهت دستیابی به فهم پیشینه‌ها، به کار رود. این پژوهش با تکیه بر راهبرد استدلال منطقی انجام پذیرفته است. مدل پیشنهادی این پژوهش شامل مراتب سه‌گانه زیر است: تشخیص کیفیات خاص پیشینه، کشف عوامل ایجاد آن کیفیات و درنهایت دستیابی به الگوهای تعمیم‌پذیر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

133 - رابطه ی میان عوامل بصری فضای شهری والگوهای رفتاری (مطالعه موردی میدان شهرداری رشت)
امنه کامورشلمانی سیمین حناچی

به دلیل رشد جمعیت نامتناسب با توسعه شهری در شهرها، مدیران شهری بیشتر به جنبه های فیزیکی-کالبدی شهرها توجه نموده اند و تا حدودی از تأثیرات روانی و ذهنی کالبد شهر بر شهروندان غافل بوده اند. این پژوهش که از نوع کیفی می باشد به بررسی ارتباط میان عوامل بصری فضاهای شهری و الگ أکثر

به دلیل رشد جمعیت نامتناسب با توسعه شهری در شهرها، مدیران شهری بیشتر به جنبه های فیزیکی-کالبدی شهرها توجه نموده اند و تا حدودی از تأثیرات روانی و ذهنی کالبد شهر بر شهروندان غافل بوده اند. این پژوهش که از نوع کیفی می باشد به بررسی ارتباط میان عوامل بصری فضاهای شهری و الگوهای رفتاری استفاده کنندگان فضا می پردازد. برای دست یابی به این مهم پس از مرور مفاهیم پایه و نظریات مرتبط با موضوع و تدوین مدل تحلیلی پژوهش، با بررسی یک نمونه موردی در شهر رشت، با استفاده از نرم افزار SPSS فرضیات پژوهش اثبات شده است. در پایان نیز با توجه به ماهیت پژوهش پیشنهاداتی برای مطلوبیت عوامل بصری و تغییر برخی از الگوهای رفتاری شهروندان ارائه گردیده است. یافته ها نشان دهنده ی این نکته است که نوع کارکرد فضای شهری می تواند بر میزان توجه ی شهروندان به عناصر بصری پیرامون تأثیر گذار باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

134 - تحلیل تعادل منطقه‌ای بر مبنای شاخص‌های ترکیبی نظریه مرکز-پیرامون و گردشگری پایدار(مطالعه موردی: استان خراسان رضوی)
زینب میرسندسی بهناز امین زاده

10.30495/hoviatshahr.2020.16290

یکی از مسائل مهم منطقه‌ای، عدم ‌توجه به توان‌های درونی منطقه و درنتیجه وابستگی آن‌ها به مناطق هم‌جوار است، درحالی‌که خود دارای توان و ظرفیت‌های محیطی برای فعالیت‌هایی مانند گردشگری می‌باشند. گردشگری پایدار ابزاری قوی برای توسعه مناطق و تعادل‌بخشی آن‌ها محسوب ‌می‌شود. هد أکثر

یکی از مسائل مهم منطقه‌ای، عدم ‌توجه به توان‌های درونی منطقه و درنتیجه وابستگی آن‌ها به مناطق هم‌جوار است، درحالی‌که خود دارای توان و ظرفیت‌های محیطی برای فعالیت‌هایی مانند گردشگری می‌باشند. گردشگری پایدار ابزاری قوی برای توسعه مناطق و تعادل‌بخشی آن‌ها محسوب ‌می‌شود. هدف این پژوهش بررسی چگونگی استفاده از پتانسیل‌های گردشگری پایدار منطقه در ترکیب با نظریه برنامه‌ریزی مرکز-پیرامون برای سنجش و ایجاد تعادل‌ منطقه‌ای است. بدین منظور با استفاده از روش فرا تحلیل، مدل مفهومی پژوهش و شاخص‌ها تدوین گردیده‌ و در ادامه ‌با استفاده از دو روش تحلیل عاملی و تحلیل‌نمایی شهرستان‌های خراسان رضوی سطح‌بندی شده و تعادل منطقه‌ای بر مبنای توان گردشگری پایدار سنجیده شده است و با‌ ‌استفاده از نرم‌افزار GIS بر روی نقشه استان نمایش داده‌شده است. نتایج تحقیق شامل ارائه مدل مفهومی در سنجش تعادل منطقه یا توجه به توان گردشگری پایدار است. یافته‌های پژوهش در نمونه مطالعه نشان ‌می‌دهد که استان خراسان رضوی از تعادل‌ منطقه‌ای در استفاده از پتانسیل‌های پایدار گردشگری برخوردار ‌نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

135 - واکاوی تاریخ‌گرایی در کتب تألیفی دهۀ 80 ه.ش. حوزۀ معماری معاصر ایران
علیرضا جزء پیری مهرداد متین

10.30495/hoviatshahr.2020.14594

موضوع پژوهش، پردازش تاریخ‌گرایی در معماری معاصر ایران است. نشانه‌های تاریخی در معماری، بارزترین مشخصۀ تاریخ‌گرایی در حوزۀ معاصر است. سؤال پژوهش چگونگی نمود تاریخ همچنین نشانه‌های تاریخ‌گرایی در دوره بندیهای تألیفات معماری معاصر؟ و فرضیه عینیت یافتن نشانه‌های تاریخی همچن أکثر

موضوع پژوهش، پردازش تاریخ‌گرایی در معماری معاصر ایران است. نشانه‌های تاریخی در معماری، بارزترین مشخصۀ تاریخ‌گرایی در حوزۀ معاصر است. سؤال پژوهش چگونگی نمود تاریخ همچنین نشانه‌های تاریخ‌گرایی در دوره بندیهای تألیفات معماری معاصر؟ و فرضیه عینیت یافتن نشانه‌های تاریخی همچنین امکان دوره بندی آثار معاصر بر اساس شاخصه‌های تاریخ‌گرایی هستند. پژوهش پس از پردازش مفاهیم تاریخ‌گرایی و جایگاهش در تألیفات، الگویی برای بررسی آثار ارائه می‌دهد. پژوهش کیفی است با راهبرد تفسیری که با روش تاریخی- انتقادی پس‌زمینۀ تاریخِ معماری را بازنمائی و با استفاده از فرایند تاریخ‌گرایی هِگِل که از روش‌های تحقیق تاریخی است، دوره بندیهای معاصر را ارزیابی کرده و پس از استنتاج مدلی 3 گانه برای تاریخ‌گرایی، در راستای پاسخ به سؤالات تحقیق برمی‌آید. نتیجه اینکه، مجموعاً شش نوع دوره بندی در تألیفات دهۀ 80 هجری شمسی قابل‌استخراج است. پنج اثر تألیفی تاریخ‌گرایی سمبولیک و تنها یک اثر تاریخ‌گرایی فلسفی دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

136 - اولویت بندی قابلیت ها و جاذبه های گردشگری در محدوده های بازآفرینی شده تاریخی (مطالعه موردی: محدوده تاریخی زندیه شیراز)
سید کمال الدین شهریاری علی کریم زاده شهرزاد شهریاری

شناخت قابلیتها و جاذبه های گردشگری، در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران، حائز اهمیت می باشد. هدف از این پژوهش شناسایی قابلیتها و جاذبه های گردشگری در محدوده های بازآفرینی شده تاریخی، می باشد. در گام اول، جهت شناسایی اصول بازآفرینی گردشگری محور با روش تحلیل محتوا أکثر

شناخت قابلیتها و جاذبه های گردشگری، در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران، حائز اهمیت می باشد. هدف از این پژوهش شناسایی قابلیتها و جاذبه های گردشگری در محدوده های بازآفرینی شده تاریخی، می باشد. در گام اول، جهت شناسایی اصول بازآفرینی گردشگری محور با روش تحلیل محتوا، به ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺘﻮن ﻧﻈﺮی شامل ﺗﻌﺎرﯾﻒ و بررسی دﯾﺪﮔﺎه و نظریات اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان پرداخته شده است. در گام دوم، با بهره گیری از روش میدانی، معیارهای بازآفرینی شهری گردشگری محور، از طریق پرسشنامه گردشگران شهری در محور بازآفرینی شده زندیه شیراز، مورد آزمون واقع شده که پرسشنامه گردشگران شهری با نرم افزار SPSS و بهره گیری از آزمون فریدمن تحلیل شده و قابلیتهای تاریخی و یادمانی در اولویت اول و قابلیت های فرهنگی، تفریحی و محیطی در اولویت های دوم تا چهارم قرار دارند. این خود راهنمای مناسبی جهت برنامه ریزی های بازآفرینی شهری در محدوده زندیه با محوریت گردشگری خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

137 - تبیین رابطه خوانایی فضا با میزان رفتار قلمروپایی شهروندان در پارک های شهری
محمدرضا بمانیان نگار دهقان زهرا زارع منصور یگانه

10.30495/hoviatshahr.2021.17426

خوانایی کیفیتی محیطی است که به فضای شهری وضوح بخشیده و سبب گشته که سیمای شهر بهتر به ذهن سپرده شود. در بستر بوستان های شهری، مؤلفه‌های خوانایی فضایی توانسته اند درجات مختلفی از رفتار قلمروپایی را در شهروندان پدیدآورند. هرگونه شخصی‌سازی و نشانه گذاری محیط یا دفاع در مقاب أکثر

خوانایی کیفیتی محیطی است که به فضای شهری وضوح بخشیده و سبب گشته که سیمای شهر بهتر به ذهن سپرده شود. در بستر بوستان های شهری، مؤلفه‌های خوانایی فضایی توانسته اند درجات مختلفی از رفتار قلمروپایی را در شهروندان پدیدآورند. هرگونه شخصی‌سازی و نشانه گذاری محیط یا دفاع در مقابل مزاحمت، یک نوع رفتار قلمروپایی محسوب و تقویت آن درنهایت منجر به افزایش تعاملات اجتماعی می‌شود. هدف این تحقیق، بررسی تأثیر مقوله خوانایی و چگونگی اعمال روش هایی در جهت افزایش رفتار قلمروپایی در پارک های شهری است. در این تحقیق از روش های مشاهده حضوری، مصاحبه و تهیه پرسشنامه استفاده گردیده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می دهد که تمام ابعاد شاخص های خوانایی یعنی خوانایی مسیرها، گره ها، حوزه ها، لبه ها و نشانه ها باید کنار هم در یک فضا وجود داشته باشند تا آن فضا را قابل‌فهم کنند این قابل‌فهم بودن درنهایت حس مالکیت و قلمروپایی را افزایش می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

138 - بررسی مهارت های موردنیاز شهرسازان جهت ورود به حرفه و سنجش استقرار مدیریت کیفیت فراگیر(مطالعه موردی: گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد)
سید مسلم سیدالحسینی الهام ثناگر دربانی

10.30495/hoviatshahr.2021.15783

پژوهش با سه هدف شناسایی مهارت های موردنیاز شهرسازان جهت ورود به حرفه، شناسایی ابعاد پاسخگویی مدیریت کیفیتفراگیر به مهارت ها و بررسی وضعیت این مهارت ها با استفاده از روش مدیریت کیفیت فراگیر است. پژوهش کاربردی و آمیختهاست. ابتدا مهارت های موردنیاز شهرسازان از مبانی نظری ا أکثر

پژوهش با سه هدف شناسایی مهارت های موردنیاز شهرسازان جهت ورود به حرفه، شناسایی ابعاد پاسخگویی مدیریت کیفیتفراگیر به مهارت ها و بررسی وضعیت این مهارت ها با استفاده از روش مدیریت کیفیت فراگیر است. پژوهش کاربردی و آمیختهاست. ابتدا مهارت های موردنیاز شهرسازان از مبانی نظری استخراج گردید و با روش نمونه گیری گلوله برفی و مصاحبه های عمیقتدقیق گردید. سپس در جهت سنجش میزان مدیریت کیفیت فراگیر در قالب پرسشنامه مدیریت کیفیت فراگیر موسسه فدرالآمریکا ) 1990 ( مورد پرسش قرار گرفت تا میزان پاسخگویی ابعاد مدیریت کیفیت فراگیر در راستای کمک به این مهار تهااستخراج شد. حجم نمونه 76 نفر از اساتید هیئ تعلمی و ح قالتدریس گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد است.برای تحلیل از آزمون T-Tes t تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج نشان م یدهد که مهارت های عمومی، مدیریتی، برنامه ریزی،ارتباطی، نظری و طراحی برای شهرسازان جهت ورود به حرفه نیاز است و در انتها، راهکارهایی در این زمینه ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

139 - سنجش میزان تأثیرگذاری معیارهای معماری میا ن افزا در طراحی فضاهای فرهنگی
صدیقه غضنفریان رضا نقدبیشی ندا ضیابخش

10.30495/hoviatshahr.2021.15623

هدف این پژوهش شناسایی عوامل ارتقاء کیفی طراحی فضاهای فرهنگی با استفاده از شاخصه های معماری میان افزا برایدست یابی به راهکارهای طراحی است. بر اساس شاخصه های مؤثر در شک لگیری به متغیرهای تحقیق با روش توصیفی-تحلیلیداده های حاضر به مدل سازی مفهومی حاصل از واکاوی در متغیرهای أکثر

هدف این پژوهش شناسایی عوامل ارتقاء کیفی طراحی فضاهای فرهنگی با استفاده از شاخصه های معماری میان افزا برایدست یابی به راهکارهای طراحی است. بر اساس شاخصه های مؤثر در شک لگیری به متغیرهای تحقیق با روش توصیفی-تحلیلیداده های حاضر به مدل سازی مفهومی حاصل از واکاوی در متغیرهای اصلی پژوهش م یپردازد. تحلیل و سنجش نمونه هایموردی در حیطه پژوهش حاضر مورد جستجو و انتخاب قرارگرفت هاند و به آزمون و کمّی سازی شاخصه های منتج از مطالعات کهدر مدل مفهومی پژوهش ساختار یافته اند پرداخته و سرانجام به اولوی تبندی مؤلفه های موضوع از طریق کمّی سازی و امتیازدهیبر اساس طیف لیکرت مورد شناسایی قرار م یگیرد. نهایتاً پس از بررسی و تحلیل به شش ملاک اصلی و سی وشش زیرشاخصدست یافته و با توجه به نتایج اولویت بندی شده، راهکارهای لازم ارائه گردیده است. بر اساس نتایج، در نظر گرفتن راهکارهایمطروحه، طراح ی همگون و پایدار، فضای شهری منسجم، هویت کالبدی و فرهنگی مستمر و بافتی زنده را در پی خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

140 - ارائه روشی برای تولید یا بومی‌کردن علم شهرسازی ایرانی با استفاده از متون اخلاق عرفانی
مریم نجفی محمد نقی زاده شیرین طغیانی محمود محمدی

10.30495/hoviatshahr.2021.16746

ورود و گسترش مبانی دانش‌ شهرسازی در این دوران از خارج ایران و به کار بستن آن بدون ملاحظات، منجر به آشفتگی شهرهای معاصر ایران شده است. این موضوع انگیزه شده تا تلاش‌هایی برای بومی‌سازی دانش شهرسازی و معماری و به‌ویژه مبانی این دانش آغاز شود. برخی از این تلاش‌ها با رجوع به أکثر

ورود و گسترش مبانی دانش‌ شهرسازی در این دوران از خارج ایران و به کار بستن آن بدون ملاحظات، منجر به آشفتگی شهرهای معاصر ایران شده است. این موضوع انگیزه شده تا تلاش‌هایی برای بومی‌سازی دانش شهرسازی و معماری و به‌ویژه مبانی این دانش آغاز شود. برخی از این تلاش‌ها با رجوع به متون ارزشمند ایرانی و با برگرفتن بخش‌هایی از آن‌ها، وجهه‌ی بومی به نوشتارهای شهرسازی یا معماری ایرانی بخشیدند. این مقاله نیز بر این روش برای بومی‌سازی دانش و نوشتارهای شهرسازی تأکید کرده و در میان مراحل تولید علم، مرحله‌‌ی نظریه را که مرحله آسیب‌پذیرتر علم شهرسازی ایران در برابر دانش وارداتی بوده، موردتوجه قرار داد. سپس با انتخاب متون کهن با موضوع اخلاق عرفانی، روشی عام برای نظریه‌پردازی و یا بومی‌سازی نظریات در حوزه شهرسازی پیشنهاد کرد. این روش تلفیقی از دو شیوه نظریه‌پردازی و هرمنوتیک البته نوع موردقبول آن نزد عالمان مسلمان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

141 - تبیین ادراک از محیط یادگیری سازنده‌گرا در کارگاه‌های طراحی بر‌اساس توانایی شناختی
فرهاد کاروان

10.30495/hoviatshahr.2022.68350.12237

در طراحی محیط‌های یادگیری کلاسی براساس اصول و فرض‌های سازنده‌گرایی باید به فرایندهای شناختی مرتبط با دانشجو توجه کرد. هدف پژوهش، تبیین ادراک از محیط یادگیری سازنده‌گرا بر‌اساس توانایی شناختی دانشجویان معماری در آموزش کارگاه‌های طراحی بود. روش این پژوهش توصیفی-همبستگی بو أکثر

در طراحی محیط‌های یادگیری کلاسی براساس اصول و فرض‌های سازنده‌گرایی باید به فرایندهای شناختی مرتبط با دانشجو توجه کرد. هدف پژوهش، تبیین ادراک از محیط یادگیری سازنده‌گرا بر‌اساس توانایی شناختی دانشجویان معماری در آموزش کارگاه‌های طراحی بود. روش این پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه‌ی آماری پژوهش دانشجویان معماری دانشگاه فنی و حرفه‌ای دختران همدان به تعداد 600 نفر بود. نمونه‌ با حجم 120 نفر با استفاده از نرم‌افزار محاسبه حجم نمونه بصورت در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه‌های ادراک از محیط یادگیری سازنده‌گرا و توانایی‌های شناختی استفاده شد. آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه جهت تحلیل داده‌ها محاسبه شد. نتایج رگرسیون به روش همزمان نشان داد که توانایی شناخت اجتماعی و توانایی شناخت غیراجتماعی نقش مثبت و معناداری در پیش‌بینی ادراک از محیط یادگیری داشتند. از ابعاد توانایی شناخت غیراجتماعی فقط تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی، توجه پایدار و انعطاف‌پذیری شناختی نقش مثبت و معناداری در پیش‌بینی ادراک از محیط یادگیری داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

142 - نقش هویت بومی و محلی در ارتقاء برندسازی شهر خلاق (مطالعه موردی: شهر رشت)
علی اکبر سالاری پور آرمان حمیدی محمد نوری پور سدهی محمد حسین مغرور پرکار اباتری عرفان خانی کلسرکی

برندسازی شهرخلاق رویکردی مهم در توسعه گردشگری شهری بوده که امروزه این رویکرد ذیل شناسایی ابعاد هویتی و فرهنگی شهر ها مورد توجه است. هدف از این پژوهش شناسایی موثرترین مؤلفه های هویتی و بومی در ارتقاء برندسازی شهر خلاق رشت است. برای دست یابی به هدف تحقیق، براساس مطالعات م أکثر

برندسازی شهرخلاق رویکردی مهم در توسعه گردشگری شهری بوده که امروزه این رویکرد ذیل شناسایی ابعاد هویتی و فرهنگی شهر ها مورد توجه است. هدف از این پژوهش شناسایی موثرترین مؤلفه های هویتی و بومی در ارتقاء برندسازی شهر خلاق رشت است. برای دست یابی به هدف تحقیق، براساس مطالعات مبانی نظری، چهار شاخص کلیدی در زمینه هویت های بومی محلی شهر رشت مشخص شدند و تأثیر هر کدام در برندسازی شهر خلاق مورد تحلیل قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده از 384 پرسشنامه، توسط نرم افزار SPSS و SmartPLS3 پردازش شد و نتایج پژوهش نشان داد که به ترتیب جاذبه های طبیعی و فرهنگ غذایی، جذابیت بیشتری در بین گردشگران و بازدیدکنندگان این شهر داشته اند؛ اما از سویی دیگر نتایج مدل سازی و بررسی تأثیر شاخص های مطرح شده، نشان از تأثیر بالای فرهنگ غذایی این محدوده بر برندسازی شهر رشت دارد. همچنین آداب و رسوم بومی و معماری و شهرسازی بومی در جایگاه بعدی شاخص های موثر بر برندسازی قرار می گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

143 - بررسی الگوی شکلی- هندسی مجموعه نقش جهان اصفهان به واسطه ساختار حرکتی اقشار مردم از منظر مکتب شکل گرایی
هیراد حسینیان جمال الدین سهیلی فریبا البرزی

10.30495/hoviatshahr.2023.71878.12321

الگوی شکلی-هندسی ترکیب اشکال در مفهوم هندسه¬پنهان را معنا بخشیده که نیاز اقشار به¬واسطه حرکت در میدان نقش¬جهان منجربه شناسایی آن می¬شود. چنانچه از منظر مکتب شکل¬گرایی، عناصر اولیه بصری دوراند تا شناسایی اشکال¬پایه بصری کریر و نیز ابزار نقطه تا حجم هردگ را احصا می¬نماید. أکثر

الگوی شکلی-هندسی ترکیب اشکال در مفهوم هندسه¬پنهان را معنا بخشیده که نیاز اقشار به¬واسطه حرکت در میدان نقش¬جهان منجربه شناسایی آن می¬شود. چنانچه از منظر مکتب شکل¬گرایی، عناصر اولیه بصری دوراند تا شناسایی اشکال¬پایه بصری کریر و نیز ابزار نقطه تا حجم هردگ را احصا می¬نماید. شناسایی این ابزار منجربه دسته¬بندی و کدگذاری ساختار شکلی-حرکتی اقشار (فرد،اجتماع،حاکمیت) در مجموعه¬شده که روند ساختار شکلی-هندسی ¬مجموعه نقش¬جهان را در ادوار مختلف توجیه می¬نماید. لذا بهره ¬از روش تفسیری-تاریخی، توصیف مدل مفهومی و جداول شکلی-تحلیلی به فراخور استدلال قیاسی-استقرایی منجربه شناسایی الگوی نام¬برده از طریق ساختار حرکتی اقشار می¬شود که پرسش:«چگونه می¬توان ازطریق بررسی الگوی¬¬هندسی و روش ساختار شکلی-حرکتی اقشار برآمده¬¬از آن به پیشبرد همزمان فرم و عملکرد در مجموعه دست¬¬یافت؟» می¬تواند به ترکیب¬ ابزار بصری و کدگذاری ساختار شکلی-حرکتی از منظر عملکرد لایه¬ای فرد تا حاکمیت به الگوسازی ساختار شکلی-هندسی مجموعه نقش¬جهان دست¬یابد که به پیشبرد همزمان فرم و عملکرد نیز مبدل می¬گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

144 - بـررسی و تحلـیل نقـش سینـما در انتقـاد از شهر سـازی مدرن
سیامک پناهی سید مصطفی مختاباد امرئی مهرداد نوابخش

این مقاله حاصل پژوهشی در "چگونگی نقش سینما در انتقاد از شهرسازی مدرن" است. در این تحقیق، با روش تحلیلی و توصیفی با تکیه بر روش نشانه شناسی لایه ای ( تحلیل فیلم با دیدگاه محور همنشینی1 لایه‌های متن2، بافت3، بینامتن4، رمزگان5 و رسانه ها6) و تحلیل سه گانه اروین پانوفسکی7 أکثر

این مقاله حاصل پژوهشی در "چگونگی نقش سینما در انتقاد از شهرسازی مدرن" است. در این تحقیق، با روش تحلیلی و توصیفی با تکیه بر روش نشانه شناسی لایه ای ( تحلیل فیلم با دیدگاه محور همنشینی1 لایه‌های متن2، بافت3، بینامتن4، رمزگان5 و رسانه ها6) و تحلیل سه گانه اروین پانوفسکی7 ( ادراک اولیه ،ادبیات موضوع و هرمنوتیک8) در تمامی لایه‌های همنشین مفاهیم بازشکافت شده اند. سینما در فرآیند انتقاد از جریان مدرنیته در ژانر کمدی سیاه، نشانه های تلخ مدرنیته، نوستالژی شهری، استفاده از پلان شهری و همچنین ارائه یوتوپیا9 و دیستوپیا10 ی شهری ابراز وجود نموده است. فرایند حاصل از تحقیق به این نتیجه دست یافته است که اگر چه معماری و شهرسازی مدرن تبلور جریان مدرنیته بوده اند، اما سینما همچون اکثر هنرها منتقد شهر سازی مدرن بوده و عناصر مشخصه فضاهای معماری و شهرسازی در تجلی معنا و مفاهیم انتقادی نقش بسزایی داشته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

145 - جهانی‌سازی و منطقه‌گرایی در معماری معاصر: تعامل یا تقابل
قادر بایزیدی ایرج اعتصام فرح حبیب سید مصطفی مختاباد امرئی

جهانی‌سازی فرایندی پیچیده و چند وجهی است که فشردگی فزایندة زمان و مکان و سرعت بخشیِ تعاملات بین‌فرهنگی را سبب شده، همسانی و همگونی را تداعی می‌کند. منطقه‌گرایی دیدگاهی تحلیلی و انتقادی است که بر حفظ ویژگی‌های خاص مکان و برجسته نمودن تفاوتها، تأکید دارد. مقاله می کوشد أکثر

جهانی‌سازی فرایندی پیچیده و چند وجهی است که فشردگی فزایندة زمان و مکان و سرعت بخشیِ تعاملات بین‌فرهنگی را سبب شده، همسانی و همگونی را تداعی می‌کند. منطقه‌گرایی دیدگاهی تحلیلی و انتقادی است که بر حفظ ویژگی‌های خاص مکان و برجسته نمودن تفاوتها، تأکید دارد. مقاله می کوشد تا از رهگذر مطالعه و تدقیق دو فرآیند جهانی‌سازی و رویکردهای نوین منطقه‌گرایی، نوع رابطة میان آنها در اثرگذاری بر معماری معاصر را مورد کنکاش قرار دهد. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و متکی بر تکنیک تحلیل محتوا می باشد. نتایج مطالعات حاکی از آن است که درونمایة چند وجهیِ جهانی‌سازی نشان از وجود نوعی همزمانی روندهای همگون‌ساز و ناهمگون‌ساز در ماهیت این فرایند دارد و رویکردهای نوین منطقه‌گرایی نیز، در پی ایجاد تنوع در حین سود بردن از مزایای جهانی اند. بنابراین مابین پدیده‌های مذکور، تعاملی دوسویه در جریان است که حاصل آن، شکل‌گیری نوعی معماری پیوندی و تعامل جهانیمنطقه ای در معماری معاصر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

146 - حکمروایی چندسطحی منطقه‌ی کلان‌شهری در راستای رویکرد نومنطقه گرایی* (مطالعه موردی: منطقه کلانشهری مشهد)
مظفر صرافی ناصر نجاتی

ریشۀ بسیاری از مشکلاتی که کلان شهرها با آن ها مواجه هستند خارج از مرزهای سیاسی و محدوده ی تحت قلمروی آن ها می باشد. کلان شهر مشهد از این امر مستثنی نبوده و با مشکلاتی روبرو می باشد که منشا آن در سطحی بالاتر، یعنی منطقه ی کلان شهری مشهد اتفاق می افتد. از این رو، هدف از ا أکثر

ریشۀ بسیاری از مشکلاتی که کلان شهرها با آن ها مواجه هستند خارج از مرزهای سیاسی و محدوده ی تحت قلمروی آن ها می باشد. کلان شهر مشهد از این امر مستثنی نبوده و با مشکلاتی روبرو می باشد که منشا آن در سطحی بالاتر، یعنی منطقه ی کلان شهری مشهد اتفاق می افتد. از این رو، هدف از این پژوهش بررسی نظام کارآمد مدیریت منطقه ای بر اساس رویکرد نومنطقه گرایی جهت رسیدگی به مشکلات منطقه ی کلان شهری مشهد می باشد. در بخش بررسی ادبیات نومنطقه گرایی و مدیریت منطقه ای از روش تحقیق بازنگری پژوهش، و در بخش بررسی نظام کارآمد مدیریت منطقه ای برای منطقه ی کلانشهری مشهد از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی از نوع مطالعه موردی بهره گرفته شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که نظام حکمروایی دوسطحی با مشارکت همه کنشگران منطقه ای مبتنی بر اصل واگذاری امور به پایین ترین سطح قابل اجرا، می تواند موجب کارآمدی نظام مدیریت منطقه ای منطقه ی کلان شهری مشهد گردد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

147 - تحلیلی بر تأثیر مکان های گردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی(مطالعه موردی: شهر پاریس)
مهدیه حسینی نیا

گردشــگری فرهنگی از جدیدترین رویکردها و شــهر از مهمترین مقاصد گردشــگران هســت. این پژوهش به تأثیر مکانهایگردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی و با تمرکز بر شهر پاریس پرداخته که با رویکردی تحلیلی و روش تحلیل محتوا،به تبیین چهارچوبی حاصل از شــاخصهای ســازنده مکانهای گرد أکثر

گردشــگری فرهنگی از جدیدترین رویکردها و شــهر از مهمترین مقاصد گردشــگران هســت. این پژوهش به تأثیر مکانهایگردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی و با تمرکز بر شهر پاریس پرداخته که با رویکردی تحلیلی و روش تحلیل محتوا،به تبیین چهارچوبی حاصل از شــاخصهای ســازنده مکانهای گردشگری فرهنگی در شهر و سپس در تکمیل چهارچوب و مدلتحلیلی به بررسی تأثیر آنها در جذب گردشگران فرهنگی و تبیین شاخصهای سازنده تجارب ایشان میپردازد. درنهایت با تمرکزبر پاریس و بر اســاس مدل مذکور چگونگی تأثیر شــاخصها را بررســی مینماید. نتایج، بیانگر آن است که گردشگران فرهنگیبه دنبال تجاربی موثق، متنوع و خلاقاند و مکانهای مربوطه، شــاخصهای ســازنده مکانهای فرهنگی شهر و شامل عرصههایعمومی (تاریخی، طبیعی، فرهنگی معاصر، بومی، غیرمتعارف شــهری، تفریحی، تجاری،) با خصوصیات کالبدی ثابت یا موقت، بههمراه تعاملات اجتماعی در تجربه حضور گردشگران و شکل یافتن معنای فرهنگی فضا در ترکیبی نمادین و پیوسته میباشند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

148 - ارزیــابی اثـرات زیست محیطی استقـــرار کاربـری ها بر شاخص هـای کــمی و کیــفی رودخــانه ها
شیوا آجیلیان ممتاز

گردش در طبیعت بخشی از مجموعه گردشگری است که بر مسافرت هدفمند به مناطق نسبتاً طبیعی برای مطالعه مناظر گیاهان و جانوران و جنبه های فرهنگی معاصر یا گذشته موجود در این مناطق اطلاق می شود.حال در صورت افزایش ناگهانی گردشگری به منطقه ای آثار زیست محیطی جبران ناپذیری بر محیط وا أکثر

گردش در طبیعت بخشی از مجموعه گردشگری است که بر مسافرت هدفمند به مناطق نسبتاً طبیعی برای مطالعه مناظر گیاهان و جانوران و جنبه های فرهنگی معاصر یا گذشته موجود در این مناطق اطلاق می شود.حال در صورت افزایش ناگهانی گردشگری به منطقه ای آثار زیست محیطی جبران ناپذیری بر محیط وارد می گردد.از این رو نیازمند ارزیابی اثرات زیست محیطی به عنوان فعالیتی به منظور شناسایی اثرات اجرای یک پروژه بر سلامت انسان و محیط هستیم تا با شناسایی آثار سوء احتمالی به ارائه راهکارهای مناسب بپردازیم. در این تحقیق به بررسی اثرات عوامل انسانساخت بر حاشیه رودخانه زشک واقع در استان خراسان رضوی که یکی از مکان های مهم گردشگری است پرداخته شده است. از این رو تعیین میزان آلودگی آب رودخانه و پیامدهای گردشگری در این منطقه عاملی برای سنجش تغییرات ایجاد شده در سیمای محیط، اختلال در کاربری های زمین و تعارض با احتیاجات محلی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

149 - بررسی دلایل عدم توفیق تفکرات فمینیسمی درتاثیر بنیادی بر معماری
مهروش کاظمی

مبنای جامعه شناسی نظریه است و نظریه ها نگاه انسان به جهان را می سازند. اگرچه فمینیسم یا جنبش برابرى طلبى زنان را به دلیل اینکه نظریه ای واحد نبوده و فمینیست ها در مورد شیوه های توضیح فرودستی زنان یا راه های رهایی آنها هم عقیده نیستند نمى توان یک نظریه یا جهان بینی به حس أکثر

مبنای جامعه شناسی نظریه است و نظریه ها نگاه انسان به جهان را می سازند. اگرچه فمینیسم یا جنبش برابرى طلبى زنان را به دلیل اینکه نظریه ای واحد نبوده و فمینیست ها در مورد شیوه های توضیح فرودستی زنان یا راه های رهایی آنها هم عقیده نیستند نمى توان یک نظریه یا جهان بینی به حساب آورد، اما نفوذ تفکرات فمنیستی در حوزه معمارى که همزمان با موج دوم این جنبش، اواخردهه 1970 ، شروع شد را نمى توان نادیده گرفت. هدف مقاله ضمن پرداختن به نظریه هاى فمینیستى وتبیین نکات مشترک ومتفاوت این نظریه ها، بیان خواستگاه و حلقه اتصالى و حوزه نفوذ تفکرات این جنبش که واجد عمرى کمتر از سه دهه است در حیطه معمارى بوده و است لذا هدف کمک در عرصه نظرى به تحقیقاتى است که در این زمینه صورت مى گیرد. نتایج مطالعات بیان کننده دلایل عدم موفقیت تاثیر گذار و فراگیر مفاهیم این جنبش در معمارى است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

150 - بروز مدرنیسم در معماری ترکیه و تقابل با جنبشهای ملی معماری
حمید ماجدی جمال الدین سهیلی

بروز مدرنیسم و تقابل با ملی گرایی در معماری ترکیه نتیجه جریانات فکری این کشور در عرصه های اجتماعی و سیاسی بوده است،به گونه ای که نفوذ مدرنیسم در ترکیه از اواخر امپراطوری عثمانی با مطرح نمودن برنامه تنظیمات که با هدف نوسازی و روزآمد شدن جنبه های حکومتی بود،آغاز شد. با تغ أکثر

بروز مدرنیسم و تقابل با ملی گرایی در معماری ترکیه نتیجه جریانات فکری این کشور در عرصه های اجتماعی و سیاسی بوده است،به گونه ای که نفوذ مدرنیسم در ترکیه از اواخر امپراطوری عثمانی با مطرح نمودن برنامه تنظیمات که با هدف نوسازی و روزآمد شدن جنبه های حکومتی بود،آغاز شد. با تغییر نهادهای حکومتی عثمانی و جایگزینی حکومت جمهوری به رهبری آتاتورک ضمن انجام اصلاحاتی بنیادین در امور سیاسی ،اجتماعی کشور ترکیه ،توجه به اقتدار تاریخی امپراطوری عثمانی مورد توجه قرار داشت. این مقاله در صدد است در ابتدا زمینه های بحران هویت ملی و تقابل با مدرنیسم غربی در شرایط اجتماعی و سیاسی ترکیه را مورد مطالعه قرار داده تا زمینه های نفوذ تفکرات مدرنیسم غرب در امپراطوری عثمانی قابل بررسی شود. سپس جریانهای فکری معماری معاصر ترکیه از 1920تا1950 مورد بررسی قرار میگیرد و چگونگی تقابلات بین بروز مدرنیسم با ظهور جنبشهای ملی معماری در ترکیه نتیجه گیری خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

151 - تبیین شاخص‌های فرم شهری در مقیاس میانی براساس تئوری و رهیافت تغییر تدریجی
مهران علی‌الحسابی مصطفی بهزادفر الناز امیرهدائی

در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخصهای فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخصها با استفاده از روش سه سطحی بعد ،مؤلفه و شاخص استخراج شدند، اکولوژی بهعنوان نظام پایه و مفسر مؤلفههای تغییر تدر أکثر

در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخصهای فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخصها با استفاده از روش سه سطحی بعد ،مؤلفه و شاخص استخراج شدند، اکولوژی بهعنوان نظام پایه و مفسر مؤلفههای تغییر تدریجی انتخاب گردید. با بررسی عمیق مفاهیم اکولوژی بهعنوان مؤلفههای تغییر تدریجی و با استفاده از روش تحلیل مقایسهای تطبیقی و با استناد به یک معیار معتبر )نظام پایه(، نقاط لنگرگاهی آنها استخراج و مفاهیم پایه بهمنظور تعمیم به محیطهای شهری بازتعریف شدند. درنهایت همجواری ،تسلسل مکانی ،سازواری گونه عناصر با محیط برحسب تعداد گونه ،سازواری گونه عناصر با محیط برحسب جمعیت عناصر ، سازواری گونه عناصر با یکدیگر ،تنوع گونه پهنه ،تنوع گونه عنصر ،کلیماکس ،گذار و دگردیسی عناصر بهعنوان شاخصهای ارزیابی هنجاری فرم مبتنی بر تغییر تدریجی و براساس معیار کاراکتر شهری تبیین گردیدند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

152 - کاهش آسیب پذیری در برابر زلزله در عرصه طراحی معماری با رویکرد طراحی لرزه ای مبتنی بر کارایی
حمیدرضا موسوی

تمرکز بر مهندسی سازه برای پایداری بنا، به کاهش تلفات جانی انجامیده است اما به واسطه افزایش هزینهها نتوانستهرضایت گروه های ذینفع را فراهم آورد.طرحریزی ساختمان از سیاستگذاریهای کلان آغاز و در قالب برنامههای فرادست چارچوب طرح و ایستایی بنا راپایهریزی مینماید. در این فرآیند أکثر

تمرکز بر مهندسی سازه برای پایداری بنا، به کاهش تلفات جانی انجامیده است اما به واسطه افزایش هزینهها نتوانستهرضایت گروه های ذینفع را فراهم آورد.طرحریزی ساختمان از سیاستگذاریهای کلان آغاز و در قالب برنامههای فرادست چارچوب طرح و ایستایی بنا راپایهریزی مینماید. در این فرآیند معمار پیکربندی بنا که مهمترین تأثیر را بر روی عملکرد لرزهای آن دارد، مشخصمیکند.آسیبشناسی صنعت ساختمان در طراحی معماری نشان میدهد که اسناد نظام فنی و اجرایی کشور واجد مشکلاتزیر است:1ـ فقدان اسناد جامع و کارآمد در حوزه طراحی معماری2ـ تکیه بر اسناد تجویزی متضاد با ماهیت خلاقانه معماریماهیت روش طراحی لرزهای مبتنی بر کارایی (PBSD (بیشترین انطباق را با طراحی معماری و پاسخگویی به مسائلگروههای ذینفع دارد. در این راستا مقاله به شناسایی مؤلفههای مشترک روش طراحی لرزهای مبتنی بر کارایی و طراحیمعماری و روشهای دستیابی به اسناد و تبیین نقش معماران میپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

153 - خودشناسی؛ رهاورد تجربه سکنی‌گزینی در کلاس طراحی معماری
معصومه یعقوبی سنقرچی سید غلامرضا اسلامی

طبق آموزه‌های دین مبین اسلام، بالاترین وظیفه انسان شناخت خویشتن است. درسایه چنین شناختی انسان قادر است به شناخت پروردگار خویش نیز نائل آید. با این نگاه، والاترین هنر، هنری است که انسان را در راه شناخت خویش یاری رساند. آموزش و خلق اثر معماری به عنوان یک هنر می‌بایست در ر أکثر

طبق آموزه‌های دین مبین اسلام، بالاترین وظیفه انسان شناخت خویشتن است. درسایه چنین شناختی انسان قادر است به شناخت پروردگار خویش نیز نائل آید. با این نگاه، والاترین هنر، هنری است که انسان را در راه شناخت خویش یاری رساند. آموزش و خلق اثر معماری به عنوان یک هنر می‌بایست در راستای این هدف باشد. با این وجود خلاء راهکارهایی مبتنی بر این هدف در آموزش و طراحی معماری کاملا احساس می‌شود. در این مقاله برای یافتن راهکار طراحی، ابتدا، به روش استدلال استقرائی و با تحلیل یافته‌های حوزه‌های مختلف علوم، به ارائه‌ راهکار طراحی معماری پرداخته شد. در مرحله دوم به تجربه عملی راهکار نظری اقدام گردید. تجربة عملی و تحلیل پدیدارشناسانة آن، در بردارندۀ نتایج ارزشمندی است که مؤید بخش نظری تحقیق است. نتایج نشان دهندة این حقیقت هستند که شناخت خویشتن یک جریان ناخودآگاه است و با ساختن سکنی گزینانه رابطه‌ای مستقیم دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

154 - نقش درآمدهای پایدار توسعه شهری در برنامه ریزی فضایی – کالبدی
علیرضا عندلیب سید محمد علی ثابت قدم

یکی از مقوله های حائز اهمیت در نیل به توسعه پایدار1 شهری، درآمدهای پایدار می باشد که نقش بسیار تاثیرگذار و تاثیرپذیری در برنامه ریزی فضایی- کالبدی2 شهرها دارد. از طرفی با توجه به اهمیت موضوع منافع عمومی و خصوصی در اتخاذ سیاست های توسعه شهری و با هدف شناخت روابط متقابل م أکثر

یکی از مقوله های حائز اهمیت در نیل به توسعه پایدار1 شهری، درآمدهای پایدار می باشد که نقش بسیار تاثیرگذار و تاثیرپذیری در برنامه ریزی فضایی- کالبدی2 شهرها دارد. از طرفی با توجه به اهمیت موضوع منافع عمومی و خصوصی در اتخاذ سیاست های توسعه شهری و با هدف شناخت روابط متقابل میان شاخص های موثر، این مقاله به بررسی موضوع در چارچوب نظریات حکومت های محلی، فدرالیسم مالی، فضاهای شهری، نابرابری اجتماعی، جدایی گزینی فضایی و محورهای عملکرد نظریه محتوایی (کالبدی) می پردازد. در این رابطه نظام تامین منابع مالی شهر با استقرار درآمدهای پایدار و لحاظ نگرش محله محوری مبتنی بر برنامه ریزی مشارکتی با حضور مدیران، متخصصان، شهروندان، سرمایه گذاران و موسسات مالی در قالب حکومت های محلی (مدیریت یکپارچه شهری) سازماندهی می گردد. از نتایج حاصله در بهبود توسعه ناموزون شهری برمبنای تعادل بخشی می‌توان به فرهنگ سازی، آموزش، امنیت سرمایه گذاری، تدوین یکپارچه ضوابط و مقررات شهرسازی و مقررات مالی، پایداری کالبدی مبتنی بر شاخص های برنامه ریزی فضایی- کالبدی اشاره نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

155 - بررسی تأثیر گردشگری در توسعه روستایی
محمدمهدی گودرزی سروش

در راستای توسعه پایدار روستایی و برخورداری روستاییان از معیشت پایدار، می توان از فعالیت های مکمل کشاورزی در روستاها بهره گرفت که در این میان گردشگری روستایی، امکان افزایش درآمد خانوارهای روستایی، اشتغال زایی و جلوگیری از مهاجرت های روستایی را در بستر بهبود کیفیت زندگی ف أکثر

در راستای توسعه پایدار روستایی و برخورداری روستاییان از معیشت پایدار، می توان از فعالیت های مکمل کشاورزی در روستاها بهره گرفت که در این میان گردشگری روستایی، امکان افزایش درآمد خانوارهای روستایی، اشتغال زایی و جلوگیری از مهاجرت های روستایی را در بستر بهبود کیفیت زندگی فراهم می کند. در این مقاله تلاش شده است تا علاوه بر ارزیابی و بازنگری رویکرد استراتژیک در گردشگری روستایی، در چارچوب مدل (S. W. O. T) به تبیین جایگاه گردشگری در توسعه روستایی پرداخته شود تا میزان و نوع مداخله احتمالی برای ارزیابی و مکان گزینی گردشگری در فرایند توسعه گردشگری روستایی در روستای مورد مطالعه (روستای ورکانه)، مورد بررسی و بازبینی قرار گیرد. نتایج پژوهش حاضر می تواند در روند ارزیابی توسعه گردشگری روستایی منطقه مورد مطالعه (روستای ورکانه) ، برنامه ریزی، طرح ریزی و اجرا مورد استفاده قرار گیرد تا بیشینه کارآمدی در دستیابی به اهداف گردشگری روستایی در فرایند توسعه روستایی فراهم شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

156 - بازشناخت رویکردهای نظری به فضاهای عمومی شهری
خشایار کاشانی جو

در آستانه هزاره سوم فضاهای عمومی شهری به عنوان مکان سوم که نقشی اساسی در برقراری تعاملات اجتماعی ایفا می نمایند مورد توجه جدی قرار گرفته و به کانون تمرکز دانش- حرفه طراحی شهری بدل گردیده اند. در این میان، صاحبنظران گوناگون با رویکردهای متفاوتی این موضوع را مورد بحث و بر أکثر

در آستانه هزاره سوم فضاهای عمومی شهری به عنوان مکان سوم که نقشی اساسی در برقراری تعاملات اجتماعی ایفا می نمایند مورد توجه جدی قرار گرفته و به کانون تمرکز دانش- حرفه طراحی شهری بدل گردیده اند. در این میان، صاحبنظران گوناگون با رویکردهای متفاوتی این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار داده اند. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی نظرات اصلی ترین و مطرح ترین متفکران مرتبط با فضاهای عمومی شهری به روش مطالعه اسنادی و با استفاده از منابع واجد ارزش در این عرصه انجام گرفته، ضمن بررسی متاخرترین ایده ها همچون نوشهرسازی و نوپیاده گرایی، این نظریه پردازان را در شش محور دسته بندی نموده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که گرچه دیدگاه های ارائه شده در ارتباط با این موضوع در بسیاری موارد واجد جنبه هایی مشترک بوده اند اما در دوران اخیر با تثبیت اهمیت نقش کالبدی و اجتماعی فضاهای عمومی شهری، تاکید بسیار بر رویکردهای پایداری، ایجاد امنیت و انسان مداری می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

157 - تحلیلی از فضا‌های شهری از تبریز ایلخانی تا اصفهان صفوی (بررسی زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی)
منوچهر فروتن

این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که چه تحولاتی در فضاهای شهری از دورة ایلخانی تا ظهور مکتب اصفهان در دوره صفوی صورت گرفت و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این تحولات چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال با رویکردی تفسیری- تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، تح أکثر

این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که چه تحولاتی در فضاهای شهری از دورة ایلخانی تا ظهور مکتب اصفهان در دوره صفوی صورت گرفت و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این تحولات چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال با رویکردی تفسیری- تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، تحولات شهرسازی در شهرهای واجد آثار شهرسازی این دوره با تحلیل تأثیرات تحولات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بررسی گردید. این دگرگونی‌ها از زمان ایلخانان زمینه تحولات شهرسازی و شکل‌گیری فضا‌های شهری جدید در شهرسازی ایران را فراهم نموده است. تأسیس حکومت صفویه و به‌ویژه اقدامات شاه عباس، زمینه‌ساز ایجاد مکتب شهرسازی اصفهان شد. به این ترتیب عناصر و فضا‌های شهریی که در دوره‌های پیشین شکل گرفته بود، تکامل یافتند و با هم ترکیب شدند. همچنین در مکتب اصفهان، ارسن‌های تجاری ـ خدماتی یا مذهبی تشیع رسمی به جای ارسن‌های مذهبی صوفیه، هسته‌های گسترش و توسعة شهری شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

158 - رویکردی نوین به نمودهای جهانی شدن در کلان شهرهای کشورهای جنوب
مهرداد نوابخش رسول ملکی نظام آباد محمد تقی معصومی

هزاران سال است که شهرها کانون فرهنگ1، اندیشه ، تعامل اجتماعی2 انسان ها و جایگاه بالندگی شهرنشینی هستتند. گر چه از هنگام پیدایش انسان در کره زمین، اکثریت افراد در آبادی ها، دهکده ها، شهرک ها و بافت های جمعی می زیسته اند اما با فرا رسیدن قرن بیست و یک و به ویژه دو دهه پای أکثر

هزاران سال است که شهرها کانون فرهنگ1، اندیشه ، تعامل اجتماعی2 انسان ها و جایگاه بالندگی شهرنشینی هستتند. گر چه از هنگام پیدایش انسان در کره زمین، اکثریت افراد در آبادی ها، دهکده ها، شهرک ها و بافت های جمعی می زیسته اند اما با فرا رسیدن قرن بیست و یک و به ویژه دو دهه پایانی قرن بیستم میلادی زمان وقوع دو رخداد مهم جهانی در تاریخ حیات بشری است. یکی از این دو رخداد، شهری شدن جهان و دیگری ظهور شهرهای جهانی است. در این میان کلان شهرهای کشورهای جنوب از یک ماهیت عینی یک دست و فراگیر برخوردار نبوده و تحت تاثیر عوامل جهانی قرار گرفته اند. پژوهش حاضر بر آن است تا تاثیرات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهانی شدن بر کلان شهرهای کشورهای جنوب مورد بررسی قرار داده تا با مطالعه تطبیقی و استفاده از تجربیات کشورهای توسعه یافته، راهکارهای مناسبی در جهت ساماندهی و برنامه ریزی شهری درکلان شهرهای کشورهای جنوب اتخاذ گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

159 - پی‌جوییِ بارزه‌های شهر از منظر حافظ
محمد نقی زاده

در زمینه شناخت دیدگاه های تفکّر و تمدّن ایرانی در مورد موضوعات مختلف مربوط به شهر و معماری و محیط زندگی، یکی از مشکلات اصلی کمبود آثار مکتوبی است که مبانی نظری و اصول شکل‌گیری فضا و محیط زندگی ایرانیان را صراحتاً توضیح داده باشند.1 در عین حال، بسیاری از آثار وجود دارن أکثر

در زمینه شناخت دیدگاه های تفکّر و تمدّن ایرانی در مورد موضوعات مختلف مربوط به شهر و معماری و محیط زندگی، یکی از مشکلات اصلی کمبود آثار مکتوبی است که مبانی نظری و اصول شکل‌گیری فضا و محیط زندگی ایرانیان را صراحتاً توضیح داده باشند.1 در عین حال، بسیاری از آثار وجود دارند که به ذکر مستقیم یا غیرمستقیمِ اصول و ارزش هایی اشاره دارند که مستخرج از فرهنگ ایرانی بوده و برای شکل دادن محیط زندگی یا تعریف شهر آرمانی این تمدّن قابل استناد هستند. این اصول و ارزشها، در تبیین مدینه فاضله و شهر ایده‌آل و محیط زندگی آرمانی صاحبان اندیشه و رهبران فکری این تمدّن نقشی بی‌بدیل ایفا نموده‌اند. مقاله حاضر سعی بر آن دارد تا اصول و ارزش های حاکم بر شهر و محیط آرمانی و مدینه فاضله‌ای را که حضرت حافظ، با بهره‌گیری از الهامات خویش، برای پیروان تفکّر توحیدی توصیه می‌نماید، شناسایی و معرّفی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

160 - Introduction of Augmented Reality Ins‌tances utilizing Matter-Information Hybrid via Technology in Urban Spaces
Naji Pezhman Ziaei

10.30495/ijaud.2021.17402

Today city residents are experiencing a new way of life which is unprecedented ever since the urbanization concept appearance. The continuous demand to build and maintain the real city space with all the well-known problems, alongside the simultaneous management of urge أکثر

Today city residents are experiencing a new way of life which is unprecedented ever since the urbanization concept appearance. The continuous demand to build and maintain the real city space with all the well-known problems, alongside the simultaneous management of urgency and the presence of a developing virtual parallel world, has baffled the city's management sys‌tems and city's residents. One of the proposed solutions is employing a machine approach to solve these related issues. The general purpose of this research is to provide a comprehensive definition of the concept of urban technology synthesis in the area of physical space as an urbanism machine. This inves‌tigation is a comparative s‌tudy to allocate and provide a particular paradigm for the introduction of augmented reality ins‌tances utilizing matter and information combination via technology in urban spaces. After the semantic framework formulation of the mentioned concept, recognition of tools ins‌tances in the context of nowadays cities have been considered. In the process of this research, the phenomenon of augmented reality has been retrieved, with its definitions and capabilities as tools for the realization of technological synthesis in the context of current cities. Another result of this research is the introduction of some advantages in applying augmented reality in cities. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

161 - Ecotourism Development Model to Economic Growth and Job Creation (Case Study: from Emamzadeh Hashem to Rudbar)
Behboud Mahjoubi Mohamad Edalatkhah Yadollah Ahmadi Disfani

10.30495/ijaud.2021.62111.1543

The ultimate purpose of the present s‌tudy is to provide a model for ecotourism development, economic growth, and job creation. The research methodology was descriptive-inferential, and the data collection method was a researcher-made ques‌tionnaire. The firs‌t part inc أکثر

The ultimate purpose of the present s‌tudy is to provide a model for ecotourism development, economic growth, and job creation. The research methodology was descriptive-inferential, and the data collection method was a researcher-made ques‌tionnaire. The firs‌t part included considering the models of ecotourism development. After inferring and confirming the research hypothesis, the second part presented the economic development model and job creation in the free margin of the northern roads between Emamzadeh Hashem and Rudbar. For proving the research hypothesis, at firs‌t, the factors affecting the development of ecotourism were identified and identified, which included eight topics including national identity, job creation, productivity growth, service prosperity, environmental, physical, socio-cultural, and community attitudes and awareness to determine which variable will have the mos‌t significant impact on the development of ecotourism. Accordingly, 384 natives and touris‌ts from tourism-recreational and ecotourism complexes in the s‌tudy area were asked. SPSS software was used for inferential measurement of data, and PLS software was used to present the s‌tructural model of the research. The ques‌tionnaire and their analysis based on the correlation coefficient and s‌tructural model in the firs‌t part showed that employment is the mos‌t critical factor in tourism development. The analysis results in the firs‌t part include the presentation of 32 factors affecting the development of ecotourism. The findings in the second section also present the 11 factors of economic development and economic growth. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

162 - Investigating the Factors Influencing the Diversity of the Various Residential Buildings Façades (Case S‌tudy: Vali-Asr Neighborhood in Tabriz)
Hajar Panahi Barjay Lida Balilan Asl Dariush Sattarzadeh

10.30495/ijaud.2023.21102

The s‌tudy methodology is a mixed research method that is contextual and semantic in terms of the data's nature; in terms of the logic of thinking, the s‌tudy method is deductive, and in terms of the analysis levels, it is analytical-interpretive. The selected s‌trategy أکثر

The s‌tudy methodology is a mixed research method that is contextual and semantic in terms of the data's nature; in terms of the logic of thinking, the s‌tudy method is deductive, and in terms of the analysis levels, it is analytical-interpretive. The selected s‌trategy of this research is grounded theory, with the preliminary analyses (qualitative research method) being conducted based on S‌trauss and Corbin's sys‌tematic coding using MaxQDA software. Then, in the second s‌tage, the importance coefficients of the topics extracted from semi-s‌tructured interviews were analyzed using the analytic hierarchy process (AHP) using Expert Choice Software. The research findings indicate that mos‌t of the respondents find "recognition and creation of emotional bond through the use of the pas‌t generations'' memories" and "the neighborhood's his‌torical form and shape" as two selectable solutions and, of course, in the authors'' minds, considering the population growth and increase in the demands for new houses in the intended texture and, consequently, increase in the number of cons‌tructions and the change in the city's countenance, these solutions seem to be somewhat illogical. "The necessity for amending the urban and regional criteria and regulations," and also, "enhancing the awareness of the designers and the area's addressees," and, subsequently, "reducing the influence of the designers'' tas‌tes" are the other factors that seem to be more widely applicable for they can prevent the emergence of visual abnormalities on the façades to a large extent. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

163 - Exploring the Intersection of Tradition and Innovation in Pahlavi II Architecture: A Case Study of Pahlavi II Period Buildings in Sanandaj and Analysis of Added and Removed Elements in Comparison to Traditional Period
khaled Azizzadeh Lida Balilan Salahedin Molanaei

ABSTRACT: This article presents a case study exploring the intersection of tradition and innovation in Pahlavi II architecture, with a focus on Pahlavi II period buildings in Sanandaj. The research investigates the incorporation of traditional elements and the introduct أکثر

ABSTRACT: This article presents a case study exploring the intersection of tradition and innovation in Pahlavi II architecture, with a focus on Pahlavi II period buildings in Sanandaj. The research investigates the incorporation of traditional elements and the introduction of innovative design approaches during this architectural period. By analyzing the added and removed elements in comparison to the traditional period, the study seeks to identify the key factors influencing the transformation of architectural features. The research methodology involves site visits, interviews with architectural experts and local residents, and archival research to gather data on the architectural design choices and motivations. The findings reveal a harmonious integration of traditional and innovative elements in Pahlavi II buildings in Sanandaj. The analysis of added and removed elements sheds light on the dynamic nature of architectural evolution, providing insights into the influence of cultural and historical factors on design decisions. The study highlights the importance of preserving cultural heritage while embracing innovation and modernity in architectural design. It also emphasizes the need for a holistic approach to design that takes into account social, cultural, and environmental factors. Overall, this study contributes to a deeper understanding of the intricate relationship between tradition and innovation in Pahlavi II architecture and its impact on built environments. The research provides valuable insights for architects, designers, and policymakers seeking to create sustainable and culturally sensitive built environments. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

164 - Modern Architecture in Nigeria and It’s Trends in Historical Buildings (Failure of modernist in Conservation andRestoration of Historical Buildings)
Bilyaminu Musa

Modern architecture has vital impact in Nigerian architecture even though there are somesocio-cultural and religious factors and elements of traditional architecture and use of traditional materials andprinciples of design that still exist. This paper will be discussing أکثر

Modern architecture has vital impact in Nigerian architecture even though there are somesocio-cultural and religious factors and elements of traditional architecture and use of traditional materials andprinciples of design that still exist. This paper will be discussing on how modern architecture failed in the aspectthe of conservation and restoration of palace buildings which are the focal points within the walled cities thatis directly captured as significant historical buildings. Basically the palace serves as a whole administrative andnon-administrative building based on its division into various functional spaces. Moreover, the palace buildingconstruction as well as changes and fortifications occurred overtime which is seen directly from the facades. Thisperiods includes; vernacular pre-colonial and post-colonial period. Therefore the research illustrates how importedmodern architecture affected the palaces of the country at large. For this paper two particular palaces namely; Hadejiaand Kano emirs palace in the Northern region dominated by the Hausa/Fulani’s will be used for the comparative anddescriptive criticism. Relevant information will be collected from the buildings and then from the findings, analysisof the building based on some certain parameters such as; building location, period of construction, and materialsused will be considered and most of all the criticism of the failure of modernist architects in terms of conservationand restoration of the two ancient palace buildings will be judged based on the final view point which will imply thetrends of modernism in Nigerian historical buildings. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

165 - An Investigation and Analysis of Context and Requirements of New Regionalism with Respect to Increasing Competitiveness and Creativity in Iran (Case Study: Qeshm Island)
Mozaffar Sarrafi Mohammad Hosein Sharifzadegan Naser Nejati

Mismatch of territories under authority of local governments with urban-regional activity domains, on one hand, has caused numerous problems and, on the other hand, has hindered taking maximum advantage of regional capacities and partial and competitive advantages. Henc أکثر

Mismatch of territories under authority of local governments with urban-regional activity domains, on one hand, has caused numerous problems and, on the other hand, has hindered taking maximum advantage of regional capacities and partial and competitive advantages. Hence, application of a new regionalism approach, which focuses on shared planning and management by all stakeholder groups within the pertinent domain, may help solve such problems. In this regard, this paper aims to investigate legal grounds of new regionalism, generally, in Iran and, particularly, in Qeshm Island, and its requirements for increasing competitiveness and creativity in Qeshm Island. Hence, underlying concepts of new regionalism and their relation with a creative city are investigated at first step. Next, legal grounds of new regionalism within national laws and organizational goals and missions of Qeshm Free Trade Zone Organization (FTZO) are investigated. Finally, a comparative study of new regionalism related issues and goals of Qeshm FTZO is provided. Results indicate that such an approach has been referred to both in national codes and goals and missions of Qeshm Free Trade Zone Organization. Moreover, new regionalism can lead to increased quality of life by considering concepts of smart growth, social justice, and environmental justice which can result in attracting creative classes of citizens and building up a creative city. Furthermore, this approach can increase competitiveness in Qeshm Island through making use of its partial and competitive advantages and facilitating laws and regulations with regard to economic activities and foreign investment. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

166 - Effective Constructivism for the Arch-Design Studio
Andrew Eigbeonan

Aim of this paper is to search and find ways and methods of constructivism teaching and learning ideas inteaching the architectural design studio. The objective is to extract all the positive things constructivism has to offer the architecturaldesign studio for efficien أکثر

Aim of this paper is to search and find ways and methods of constructivism teaching and learning ideas inteaching the architectural design studio. The objective is to extract all the positive things constructivism has to offer the architecturaldesign studio for efficient teaching and effective learning. Although there are similarities in the curricula of training architects all overthe world, but educators go about it in their own convenient and suitable ways and styles. And this is leading to inadequacy in thestandards of teaching the arch-design studios in the contemporary world. The topic has become very relevant and timely asarch-educators and other stakeholders are of the opinion that something has to be done to improve the ways and methods of trainingarchitects, especially the teaching of the arch-design studio. Through exploration of critical analytical review of literatures and interviews,this paper finds ways and methods of constructivism in teaching the arch-design studio. These ways and methods are criticallyexplored through the research themes of collaboration, integration, adaptability and motivation. By teaching and learning withconstructivism ideas in the arch-design studio the students would be grounded in designing with creativity ideas and therefore we canhave professionals that design and build creatively, functionally, satisfactorily and safely. It means we can have real buildings andplaces that satisfy our clients, the society and in harmony with the environment. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

167 - An Investigation of Global-Regional Interactional Approach at the Prominent Works of Contemporary Iranian Architects
Qader Bayzidi Iraj Etesam Farah Habib Seyed Mostafa Mokhtabad Amrei

Regionalism is an analytical and critical perspective which focuses on preserving special features of place andattempts to fill the vacuum in architecture. Globalization is a complex multi-stage process that causes increasing complexity oftime and place, greater awarene أکثر

Regionalism is an analytical and critical perspective which focuses on preserving special features of place andattempts to fill the vacuum in architecture. Globalization is a complex multi-stage process that causes increasing complexity oftime and place, greater awareness across the global and acceleration of cross cultural interactions. Therefore, the present paperattempts to analyze global-regional interactional approach through investigating contemporary Iranian architecture in relationshipwith the aforementioned phenomena and also tries to provide practical advice on establishing a constructive interaction. Theresearch methodology is based on content analysis and case study.The results obtained from investigating striking cases of 4 eras of contemporary Iranian architecture and presented as a table ofglobal-regional interaction components (physical, semantic and ecological) show that an interactional approach is becomingincreasingly popular and global-regional coexistence is being formed in contemporary Iranian architecture, which associates withspirit of time and its regional components. A dynamic presence and playing a componential role by contemporary Iranianarchitects in this interaction have some prerequisites: an understanding of contemporary pluralism, an understanding of the otherand establishing interaction, emphasis on the role of thought, creation and innovation, objective research, a good understandingof identity and place, past recall and identifying components of Iranian architecture. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

168 - Analysis of Factors Affecting the Ecotourism Development
Masoomeh Shemshad Iraj Malek Mohammadi

This research was carried out to investigate the role of natural resources cooperatives in ecotourismdevelopment. This was an analysis-descriptive study conducted through survey method. Statically population of study was123 members of the directors of these cooperatives أکثر

This research was carried out to investigate the role of natural resources cooperatives in ecotourismdevelopment. This was an analysis-descriptive study conducted through survey method. Statically population of study was123 members of the directors of these cooperatives. A structured questionnaire was designed and distributed among thecooperative directors. Census technique was applied in this study. The validity of the questionnaires was proved by panel ofcounselors and experts of pastures and forests organization. In order to measuring the reliability of the questionnaires, apilot test was carried out. Result of Alfa-Cronbakh 87% for ecotourism development was obtained. In order to dataanalyzing was used SPSSwin15 software. Results of stepwise regression test showed that organizing service providers andtraining local population in cooperatives have positive effects on ecotourism development. Totally those factors explained50% of effective factors on measure of ecotourism development variable by natural resources cooperatives. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

169 - Evaluation of New Urbanism Principles: Hybrid AHP-TOPSIS Multi-Criteria Analysis Framework (Case Study: Neighborhoods of Historical Zone of Shiraz)
Samira Abbasi Ahmad Saeednia

A large number of studies show that uncontrolled and unplanned spatial and functional developmentsin old central districts of large and medium-sized Iranian cities in past few decades have resulted in many unpleasanttransformations. Thus, the historic urban fabrics have أکثر

A large number of studies show that uncontrolled and unplanned spatial and functional developmentsin old central districts of large and medium-sized Iranian cities in past few decades have resulted in many unpleasanttransformations. Thus, the historic urban fabrics have gradually lost their socio-economic livability and quality and thisissue has led to urban distress, blight and deterioration.The main objective of this research is to evaluate quality of historical neighborhood of zone eight of Shiraz metropolismunicipality [Old CBD] according to set criteria based on New Urbanism Approach and Principles. This is appliedresearch with descriptive analytical methodology, using a hybrid AHP TOPSSIS analysis methodology. By rankingthese historical districts according to their current quality and capacity, we can determine best cases for developmentwith the low intervention level strategy. The results of multi criteria analysis indicate that among the twelve districts inthe historical fabric of Shiraz, Sang-e-Siyah, Mordestan and Meydan-e-Shah are the three best cases for developmentregarding the potentials and capacity and qualities in historical fabric of Shiraz. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

170 - Concerns Coupled with Pedestrianization and Implementation Methods
Seyed Majid Mofidi Shemirani Navid Saeidi Rezvani Seyed Mostafa Razavi

Walking has always been the most natural, the oldest, and the most essential form of transportation and isstill major form of moving, hence, it plays a vital rule in urban transportation. In fact, walking is the most important tool forseeing, being seen, observing city أکثر

Walking has always been the most natural, the oldest, and the most essential form of transportation and isstill major form of moving, hence, it plays a vital rule in urban transportation. In fact, walking is the most important tool forseeing, being seen, observing city wide daily and social activities, discovering the values and hidden attractions in urbanenvironment, and therefore, feeling of liveliness and being needed amongst citizens. Throughout the last three decades, due toincreasing urban problems such as; environmental pollution, traffic and transportation issues, lower pedestrians’ safety againstmoving vehicles, jeopardizing the spiritual existence of valuable historical sites, lower visual quality of urban environments,and less social interactions. Which has created a worldwide momentum against the moving vehicles domination and diminishingof the pedestrianism. Consequently, pedestrianism and its necessities, which were ignored and forgotten urban issues, onceagain became one of the fundamental concerns in planning and development in urban design. This movement is called“Pedestrianism Movement”.In this research, after a discussion about the theory of pedestrianism and providing a literature review of the works done by theresearchers, the acceptance criteria and characterizations of a walkable environment and the major contributing factors instrengthening or weakening of the pedestrian system will be discussed. Finally, results of several case studies in potential streetsin Tehran are presented and recommendations will be provided to create a walkable environment and to accomplish thepedestrianism objectives. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

171 - Investigating Sustainability Factors According to the Image of Iranian Bazar
Behzad Alipoor Sara Raeesolmohadesin

The aim of this paper is investigate the social sustainability of the bazaar according to viewpoint ofcitizens as the main owners. What factors are the main reasons for back to this place in the image of people. Bazaar is notonly a shopping center like modern commercial أکثر

The aim of this paper is investigate the social sustainability of the bazaar according to viewpoint ofcitizens as the main owners. What factors are the main reasons for back to this place in the image of people. Bazaar is notonly a shopping center like modern commercial center in the city, but as one of the oldest urban spaces which is also activetoday, has an important role in shaping urban communities, creating interactions between citizens and has been known asthe center of economic exchange in the Iranian cities too. In this term, causes of obtaining this long-term’s stabilityaccording to the image of citizens is the main purpose of this paper. Methodology of the paper is Qualitative andquantitative. First we used questionnaire, then we had formal/informal interviews. Parameters of the questionnaire obtainedfrom studying samples and review main factors in creating bazaar. Findings show that “memorable” is the most importantfactor in viewpoints of people. “Responsibility”, “diversity”, “safety”, and “accessibility” are the other factors. Resultsexpress “economic dependence of cities and citizens is not the main reason for bazaar sustainability, there are moreimportant meaningful factors such memorable and diversity with determinant roles تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

172 - An Architectural Tale of the Two Cities
Mohmmad Hassan Ebrahimi

A comparative study of the corresponding styles of Western and Iranian modern architecture has hardly ever been carried out in detail. This paper aims to sketch out an outline for such an investigation and to present a summary of empirical evidence accompanied by field أکثر

A comparative study of the corresponding styles of Western and Iranian modern architecture has hardly ever been carried out in detail. This paper aims to sketch out an outline for such an investigation and to present a summary of empirical evidence accompanied by field observations to elaborate the ongoing trend of relationship between architectural styles in Iran and that of the West. This is particularly the case from the last decades of the 19th century onwards in which a number of styles of architecture, commonly referred to as the imported/modern urban architecture, have had significant impact on our national architecture.This paper will compare a number of cases in European cities and Tehran and examines their merits and interactions. It will be argued that despite the current professional contempt and the official disregard of these predominantly strong examples of modern architecture in Iran, they represent a valuable legacy of practice for architectural students, as well representing an important era in our urban history. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

173 - Medical Tourism in Tehran Developmentas a global city
Leila Soltani Mostafa Behzadfar Zahra Sadat Saeideh Zarabadi

In comprehensive urban development plan, a vision of Tehran has been considered as a world city.Tehran is also considered the regional medical center in the world of Islam in the comprehensive scientific map ofIran. In the era of globalization, medical tourism is a grow أکثر

In comprehensive urban development plan, a vision of Tehran has been considered as a world city.Tehran is also considered the regional medical center in the world of Islam in the comprehensive scientific map ofIran. In the era of globalization, medical tourism is a growing market in developing countries and has become one offields of competition in regional development. According to the importance of strategic planning for the developmentof medical tourism in the globalization process, the effect of medical service globalization in the mega city of Tehran,and Tehran's response to the requirements are essential to investigate Tehran as a medical tourism destination. This isa descriptive survey and also an analytical and exploratory study. Quantitative and qualitative methods were employedin this research. Data were collected using in-depth interviews with 20 experts and a Delphi questionnaire. In thefirst step, a desk study was performed and the conceptual model was developed. External (environmental threatsand opportunities) and internal (strengths and weaknesses) factors were analyzed by SWOT matrix. According tothe SWOT matrix, medical tourism industry was in WO and SPACE matrix confirmed the result of the IE matrix.Percent using four strategies calculated and strategies ranked quantitatively by QSPM matrix as follows: i) Marketingand Information System Development, ii) Public Infrastructure Development, iii) Product Development, iv) Human Resource Development. Accordingly, policies were developed.. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

174 - Analyzing the Climatic Potentials for Development of Tourism and Water Sports in Khorassan Razavi Province of Iran
Elahe Akbari Hassan Rezaei Mohammad Motamedirad Mohammad Soltani

Nowadays, tourism is affected by the knowledge of a region’s climatic characteristics. Therefore, it is crucial to identify the potential regions and appropriate time for attracting tourists in relation to climatic comfort. Due to having climatic diversity and wat أکثر

Nowadays, tourism is affected by the knowledge of a region’s climatic characteristics. Therefore, it is crucial to identify the potential regions and appropriate time for attracting tourists in relation to climatic comfort. Due to having climatic diversity and water resources such as rivers, waterfalls, caves and hot springs, Khorassan Razavi province is one of the potential regions for tourism attraction in IRAN. This study attempts to assess human comfort or discomfort for recreational and water sports activities according to Equivalent Effective Temperature (EET) index using meteorological data from Khorassan Razavi synoptic station for 1990-2011. Furthermore, the climatic comfort zoning map for tourism in the province was made by ArcGIS and Geographic Information System (GIS) potentials by inverse distance weighting (IDW) interpolation method. The results showed that October, June, September, April, May, August and July have the best comfort conditions for recreational activities and water sports, respectively. Also, Nishabur and Chenaran cities with 4 and Mashhad with 1 month had the longest and the shortest monthly periods for using water resorts, respectively. Similarly, in this research, available appropriate tourism areas are introduced according to the EET index for different months in order to achieve a higher understanding of the province’s potentials. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

175 - Evaluation of Tourism Websites from Urban Development Perspective (Case Study: Metropolitan Tehran)
Mohammad Taghi Rahnemai Mohammad Reza Rezvani Ali Rahimpour Farhad Jafari

Tourism organizations have become one of the main users of the internet in recent years bysetting their own urban tourism websites. However, not all the websites are effective to promote their goals andobjectives. An effective evaluation of urban tourism websites can he أکثر

Tourism organizations have become one of the main users of the internet in recent years bysetting their own urban tourism websites. However, not all the websites are effective to promote their goals andobjectives. An effective evaluation of urban tourism websites can help organizations on how best to employ them.Using the ICTRT (Information, Communication, Transaction, Relationship and Technical merit) model, this studytries to evaluate the efficiency of Iranian official tourism websites from functional perspective and their role in urbandevelopment. The aims of the study fulfilled by content analysis of two official urban tourism websites. The resultsdemonstrated that the websites were not able to support Iranian Tourism Industry effectively. The focuses of thesewebsites mainly based on the basic services such as information and communication. Advanced services such astransaction and relationship building were generally being ignored. Furthermore, a converse correlation was seenbetween complexity and performance of websites. Based on the research findings suggestions and implications inurban development were discussed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

176 - Role of Social Trends in Appearance of Iranian National Architectural Movements
Jamaleddin Soheili

Appearance of nationalism in each country is influenced by some social , religious and politicalfactors throughout the history of that country In Iranian contemporary history, this process has also been dependentupon opinions and thoughts of some of the nationalist inte أکثر

Appearance of nationalism in each country is influenced by some social , religious and politicalfactors throughout the history of that country In Iranian contemporary history, this process has also been dependentupon opinions and thoughts of some of the nationalist intellectuals and modernists their intellectual products playedan important role in various social , intellectual and even artistic areas of the country .thus this paper firstly seeks tointroduce nationalistic social trends in Iran and classify nationalist architectural tendencies in flounced by nationalistsocial trends besides explication of nationalist principles of each tendency and in the following , along with explanationof nationalist tendencies in architecture , some architectural works are introduced as examples. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

177 - The Qualitative Analysis on Contemporary Approaches toward Architectural Training in Iran
Reza Naghdbishi Shahindokht Barghjelveh Seyed Gholamreza Islami Hamed Kamelnia

The present article is intended to analyze the status of architectural education during two periodsbefore and after Cultural Revolution in Iran and in order to interpret approaches and paradigms, methods, and way of itsdevelopment thereby, it deals with criticism of cur أکثر

The present article is intended to analyze the status of architectural education during two periodsbefore and after Cultural Revolution in Iran and in order to interpret approaches and paradigms, methods, and way of itsdevelopment thereby, it deals with criticism of current situation in the field of architectural education. For this purpose,it has been tried to separate different fields of quantitative and qualitative development of the discussed subject withhistorical review on formation of architectural academic schools during recent period. The methodology of currentresearch is based on using the relevant information about structure of architectural education in Iran during two majorperiods, which have been subjected to data- mining by taking an interpretative- historical approach. In addition, thepresent condition has been criticized with review on the existing theories in this field and afterwards in order to achievethe given result and for conclusion of the contemporary attitudes in Iranian architectural education. Findings havebeen analyzed according to strategic analysis to disambiguate the process of planning for the future based on internalstrong and weak point as well as external opportunities and threats (SWOT) in educational structure of architecture andeventually following to evaluation of today status and position becomes available for access in the future. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

178 - Relation Between Eco Urbanism and Cultural Landscape
Mahsa Marashizadeh

City growth and environmental difficulties last decades leads the art of urban design and development think moreprecisely and new approaches for conserving environment and developing urban areas have been evolved.The present study dealswith concepts related to ecology i أکثر

City growth and environmental difficulties last decades leads the art of urban design and development think moreprecisely and new approaches for conserving environment and developing urban areas have been evolved.The present study dealswith concepts related to ecology in the city and in particular the theory of Ecological Urbanism and its criteria is expressed. Alsotheory and characteristics of cultural landscape is described. Persian traditional architecture and urban design especially in historicurban fabric has unique criteria, Shushtar ancient urban fabric is investigated in this research and its extraordinary characteristics arecompared with theories mentioned above.This paper is based on quantitative and qualitative research methods reviewed recent andreliable articles and documents. Also case study is assessed by reviewing, historical books and different official documents in additiona complete assessment of case study is performed by site survey, socioeconomic survey, physical survey, and demographic analysis.Plenty of data gathered by questionnaires, interviewing officials, authorities and residents. Result came out from comparison theoriesand case study indicates that Shushtar has both ecological urbanism and cultural landscape values and it could be argue that culturallandscape are special features of the culture, art and relation between human and nature in each society, they were existed long beforethe eco urbanism criteria formed, yet, it seemed there are some similar criteria to define them that illustrate the inseparable fact andrelation between them. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

179 - Architecture of Tourism and its Effect on Attract Tourism in Iran
Ramin Farshidfar Iman Pourkhiz

Contemporary architecture by symbolic and visual design creates an image in the minds of tourists so that these images are then converted to urban brands. Combining symbolic monuments and modern buildings in the world today is a promising development of cities in many m أکثر

Contemporary architecture by symbolic and visual design creates an image in the minds of tourists so that these images are then converted to urban brands. Combining symbolic monuments and modern buildings in the world today is a promising development of cities in many municipalities, municipalities and government agencies to freely and without regard to the needs of their local employs all the resources and capital to meet their local needs of foreign tourists in order to cope with the global tourism and earn easy money. This study discusses the importance of residential leisure complex architectural impact on the tourism industry tried using smooth transition regression (STR) and annual data from 1978 to 2007 time period attempts to examine the impact of a residential entertainment complex nonlinear architecture tourism infrastructure in the tourism industry. Results confirm the impact of tourism on nonlinearity residential resort complex architecture that entertainment complex architecture has resided in both the positive and significant effect on the tourism industry during the period. It should be noted that a threshold value of tourism infrastructure is set 608/20 percent. In addition, the results showed that the release rate of exchange is a significant positive effect on tourism in Iran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

180 - Preservation of Kandovan, Based on Pathology of Population Decline
Nasim Ashrafi

The following study aims to present a consistent framework for the sustainable development of the troglodytevillage of Kandovan, taking into consideration the present situation of the village and the paramount importance of preserving itsunique way of life with the ulti أکثر

The following study aims to present a consistent framework for the sustainable development of the troglodytevillage of Kandovan, taking into consideration the present situation of the village and the paramount importance of preserving itsunique way of life with the ultimate goal of making efficient improvements on the living conditions of its inhabitants. Located innorth-western Iran, this tourist location, which is the sole troglodyte village in the world still occupied by human dwellers, iscarved entirely out of a chain of cliffs. This stone-age lifestyle in the midst of our modern times has bestowed incomparable charmsto Kandovan, turning it into a major source of wonderment and fascination. Regrettably, however, the emigration of its inhabitantshas placed the village and what it stands for under serious threat. This research will attempt to identify and analyze the reasons forthe diminishing of the local population, and goes some way to providing practical solutions to tackle this problem, utilizing aneffective application of the principles of sustainable development on both environmental and architectural aspects. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

181 - Institutionalism in Strategic Structural Plans (A Grounded Theory Approach)
Maryam Daneshvar Ali Ghafari Hamid Majedi

Nowadays, planning is no longer considered merely a scientific and technical career nor agovernment responsibity. It rather functions as a bridge connecting the planners to institutional changes. In otherwords, the planning theory does not develop in a social, economic أکثر

Nowadays, planning is no longer considered merely a scientific and technical career nor agovernment responsibity. It rather functions as a bridge connecting the planners to institutional changes. In otherwords, the planning theory does not develop in a social, economic and political vacuum, but is formulated byindividuals in social situations with the aim of clarifying the enviroment recommending appropriate procedures andprocesses. The purpose of this research was to identify the explanatory and normative capability of the StrategicStructural Plans theory in the context of institutionalism so as to enhance the capacity of its application in practice. Forthis purpose, the grounded theory was adopted as a research strategy within the framework of qualitative methodology.The data collection instruments involved desk study, interviews with experts, managers and specialists, collaborativeobservations on the environment. The research environment included macro and micro levels. At the macro level, thefocus was on comprehensible conditions and components of Iranian spatial planning system, while the micro levelserved to examine on the local scale the urban planning and management through sample mining in Mashhad, Iran.As a result of this analysis, a total of 159 concepts, 44 categories and 9 major categories and 6 topics were recognized.Among the categories identified, institutionalism in the theory of Strategic Structural Plans was selected because of thefrequent appearance in the data and its relation to other categories as axial category, where the paradigm model wasoutlined emphasizing on the causal and context condition, intervention, strategies and consequences. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

182 - A Critique of Modern Shohada Square Based on the Principels of Islamic Iranian Urbanism
Zahra Razzaghi Somayeh Hatefi Shogae

Squares as urban spaces are the arena for people formed by physical proportions and variety offunctions such as religious, commercial, cultural, etc. Shohada square as a focal point in Mashhad , is one of themain arteries of access to Holly shrine of Imam Reza and makes أکثر

Squares as urban spaces are the arena for people formed by physical proportions and variety offunctions such as religious, commercial, cultural, etc. Shohada square as a focal point in Mashhad , is one of themain arteries of access to Holly shrine of Imam Reza and makes access to utilities and major axes . According tothe former urban pattern and its position in the traditional context of surrounding neighborhoods, access to the Holyshrine plays the memorial and historical role, that presents a very important position of the square. This paper clearlystates that Esfahan school characteristics such as unity, diversity and balance, are an appropriate pattern for designand evaluation of urban spaces that can be used for reconstruction of old squares on historical context. The resultsshowed that this pattern does not comply fully with Shohada square and modern architecture is visible in it. Also,serious damage has struck to the identity of the Shohada square by physical transformation with absolutely modernpattern after neglect of strong position of relation between Razavi shrine and Shohada square and religious traditionalcontext and history. Egregious physical duality of new تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

183 - A Semantic Approach to Urban Graffiti from Semiotics Viewpoint
Siamak Panahi Nazanin Bahrami Samani Anosha Kia

City is the most complicated and tangible creature of man. There is a critical mutual communicationbetween human and city; and the effect of one’ living environment is beyond question. Graffiti is a new urbanphenomenon, which has drawn attention in light of its co أکثر

City is the most complicated and tangible creature of man. There is a critical mutual communicationbetween human and city; and the effect of one’ living environment is beyond question. Graffiti is a new urbanphenomenon, which has drawn attention in light of its connection with protestation culture and street art. Thanks tosymbolism of graffiti, the artists have added mysterious aspects to their work and distinguished themselves from formalculture. Social protestation is the most notable feature of the graffiti found in Iranian cities. However, to the best of ourknowledge, there has been no notable research work in Iran on the relationship of human, society, and existence fromof graffiti symbolism viewpoint in particular. The present study is an attempt to survey and evaluate common symbolsused on urban graffiti through documentary research. Technique and content analysis in stratified semiology based onIranian-Islamic culture were taken into account. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

184 - Positive effects of garlic on insulin resistance and other indices of glucose metabolism: A systematic review of clinical trials
Mahtab Sotoudeh Hafez Goudarzi Behnood Abbasi

10.30495/fh.2022.68746.1117

Insulin resistance (IR) causes various metabolic disorders depending on the individual's genetic background. It can be detected up to 10-15 years before a person develops type 2 diabetes mellitus. The prevalence of diabetes is projected to increase from 8.4% in 2017 to أکثر

Insulin resistance (IR) causes various metabolic disorders depending on the individual's genetic background. It can be detected up to 10-15 years before a person develops type 2 diabetes mellitus. The prevalence of diabetes is projected to increase from 8.4% in 2017 to 9.9% in 2045. Garlic has been used as herbal medicine. It has various biological effects such as anti-inflammatory, anti-diabetic, and antioxidants. The present study aims to investigate the impact of garlic on IR and other indices of glucose metabolism. Electronic databases including PubMed, Google Scholar, ScienceDirect, Science Information Database (SID), and publisher databases such as Elsevier, SpringerLink, and Wiley Online Library were searched till February 2022. Search terms involved “garlic” OR “Allium sativum” OR “alliin” OR “allicin” in combination with “fasting blood glucose” OR “fasting plasma glucose” OR “fasting blood sugar” OR “insulin resistance” OR “fasting insulin” OR “homeostasis assessment model” OR “HOMA” AND “polycystic ovary syndrome” OR “diabetes mellitus” OR “type 2 diabetes mellitus” OR “metabolic syndrome” OR “nonalcoholic fatty liver disease” OR “cardiovascular diseases”. After reviewing the databases mentioned seven articles were identified for this review. Totally, 459 participants including 228 women and 231 men, enrolled in the trials. Assessing the findings of these articles indicates that garlic has a positive effect on IR, plasma insulin, and fasting glucose. The hypoglycemic action of garlic is related to its sulfur-containing compounds which directly or indirectly stimulate insulin secretion. Also, allicin in garlic can combine with endogenous thiol-containing molecules which can release insulin from inactivation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

185 - Serum levels of malondialdehyde, glutathione peroxidase and superoxide dismutase in patients with non-Hodgkin's lymphoma in Zahedan
Hosnie Hoseini Parichehreh Yaghmaei Gholamreza Bahari Saeed Aminzadeh

Imbalance in the production of oxidative molecules and antioxidant activity plays an important role in carcinogenesis. This study was performed to evaluate the serum level of malondialdehyde (MDA) as oxidative damage marker, superoxide dismutase (SOD) as well as glutath أکثر

Imbalance in the production of oxidative molecules and antioxidant activity plays an important role in carcinogenesis. This study was performed to evaluate the serum level of malondialdehyde (MDA) as oxidative damage marker, superoxide dismutase (SOD) as well as glutathione peroxidase (GPx) as an antioxidant defense system in non-Hodgkin's lymphoma (NHL). Twenty-five NHL patients and twenty-five healthy individuals were included in the study. The data showed that lower activity of enzymatic antioxidants (GPx, SOD) and higher MDA levels in NHL patients than in the control group. The results suggest that increased serum MDA and decreased SOD and GPx activity may be due to oxidative stress, which may play an important role in NHL formation. the role of oxidative stress in the pathogenesis of the NHL has not been extensively studied. Therefore, the present study aimed to measure the level of MDA as well as GPx and SOD activity in blood tissue collected from NHL patients compared with the control group. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

186 - Type 2 diabetes as a prominent global health issue: A narrative review
Asal Ansaripour Behnood Abbasi

10.30495/fh.2022.65814.1100

Diabetes is one of the most prevalent non-communicable diseases worldwide which can lead to significant macrovascular and microvascular complications. A majority of patients with diabetes suffer from type 2 diabetes and its prevalence and incidence continue to increase أکثر

Diabetes is one of the most prevalent non-communicable diseases worldwide which can lead to significant macrovascular and microvascular complications. A majority of patients with diabetes suffer from type 2 diabetes and its prevalence and incidence continue to increase globally. Its underlying pathophysiology is complicated. Both genetic predisposition and lifestyle risk factors can result in relative insulin deficiency and the development of type 2 diabetes. Patients with type 2 diabetes can present with polyuria, polydipsia, polyphagia, blurred vision, and recurrent infections. However, many patients may be initially asymptomatic, resulting in late diagnosis. Delayed diagnosis can also result in presenting with already established complications at the time of diagnosis. There are various diagnostic methods and these include measurements of glycated hemoglobin, fasting plasma glucose, or random plasma glucose together with classical signs and symptoms of hyperglycemia. Alternatively, an oral glucose tolerance test can be carried out to confirm the diagnosis. Lifestyle modification and pharmacotherapy are the backbones of type 2 diabetes treatment. Metformin is considered to be the first-line therapy of choice. However, if the desired glucose control is not achieved, then metformin is combined with other anti-diabetic medications. As type 2 diabetes is largely a preventable disease, its primary prevention is of utmost significance. The aim of primary prevention is to reduce the modifiable risk factors such as obesity, unhealthy diet, physical inactivity, and smoking. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

187 - استانداردسازی پرسشنامه مدل بهروری گردشگری دوچرخه سواری ایران
علیرضا احمدجوشقانی محمدرضا اسمعیلی حمید سجادی هزاوه

10.30495/jism.2023.74719.1062

بهروری وافزایش کارآمدی در تمام دنیا تبدیل به یک اولویت شده است هدف این تحقیق استانداردسازی پرسشنامه بهروری گردشگری دوچرخه سواری ایران بود زیراکه هیچ ابزاری در راستای بهروری گردشگری دوچرخه سواری ایران موجود نبود است بنابراین طراحی وساخت این ابزار بنابر نظر صاحب نظران أکثر

بهروری وافزایش کارآمدی در تمام دنیا تبدیل به یک اولویت شده است هدف این تحقیق استانداردسازی پرسشنامه بهروری گردشگری دوچرخه سواری ایران بود زیراکه هیچ ابزاری در راستای بهروری گردشگری دوچرخه سواری ایران موجود نبود است بنابراین طراحی وساخت این ابزار بنابر نظر صاحب نظران که شامل کلیه ورزشکار با سابقه دوچرخه سوار واساتید مرتبط صورت گرفت که جامعه شامل 450 نفر از این افراد خبره بوده است و همچنین روش نمونه گیری غیر احتمالی از نوع در دسترس بوده است . یافته های تحقیق همچون شاخص های تحلیل عاملی تأییدی با کمک نرم افزارپی ال اس مدل سازی معادلات ساختاری وآلفای کرونباخ با کمک اس پی اس اس کلیه تحلیل ها صورت گرفت انجام گرفت. نتایج نشان داد که عوامل شناسایی شده شامل عوامل علی ،زمینه ای ،مداخله ای،راهبردها وپیامدها (ساختار مدیریتی،بررسی ارتقاء سطح بهره وری،تعامل و همفکری مدیران، افزایش تخصص و آگاهی،برنامه ریزی راهبردی در حوزه توریسم ورزشی،تخصیص بودجه مناسب حوزه گردشگری،آموزش نیروی انسانی، ارائه آموزش جهت رشد نیروی انسانی،ارائه خدمات امنیتی،تقویت فرهنگ گردشگری ورزشی،ارتقاء و تقویت بخش سخت افزاری گردشگری،تقویت تناسب و تفاهیم وایجاد محیط رقابتی )بوده است و ابزار دارای روایی وپایایی مناسب وبهترین ابزار مرتبط بهروری بوده است.امید است با کمک این ابزار شاهد موفقیت بیش از پیش ورزشکاران و گردشگران دوچرخه سوار ایرانی باشیم. واژه کلیدی:استاندارد سازی، گردشگری ،دوچرخه سواری ایران . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

188 - بررسی توسعه گردشگری ورزشی بر پایه ی ورزش های بومی و محلی استان سمنان
الهه دماوندی جغال سحر طاهری هشجین حسین پورسلطانی

10.30495/jism.2022.21963

هدف: هدف این پژوهش بررسی توسعه گردشگری ورزشی بر پایه ی ورزش های بومی و محلی استان سمنان می‌باشد.روش پژوهش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- پیمایشی مقطعی است. جامعه آماری تمامی کارشناسان ‌ورزشی ‌وزارت‌ ورزش ‌و‌جوانان منتخب روسای ‌هیات‌های ‌ورزشی منتخب، اس أکثر

هدف: هدف این پژوهش بررسی توسعه گردشگری ورزشی بر پایه ی ورزش های بومی و محلی استان سمنان می‌باشد.روش پژوهش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- پیمایشی مقطعی است. جامعه آماری تمامی کارشناسان ‌ورزشی ‌وزارت‌ ورزش ‌و‌جوانان منتخب روسای ‌هیات‌های ‌ورزشی منتخب، اساتید مدیریت ورزشی و متخصصان حوزه گردشگری ورزشی، کارشناسان سازمان میراث فرهنگی وگردشگری به تعداد نامعلوم بود. روش نمونه‌گیری به روش غیر تصادفی در دسترس بود. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران و آلفا 05/0 تعداد نمونه 384 نفر در نظر گرفته شد. جمع‌آوری داده‌ها با پرسشنامه محقق ساخته می باشد که شامل 4 مولفه و 25 گویه بود که روایی و پایایی آن تایید شد. برای تجزیه تحلیل اطلاعات از آزمون کولموگروف اسمیرنوف جهت بررسی نرمال بودن توزیع داده‌ها، اولویت‌بندی متغیرها با استفاده از آزمون فریدمن و تحلیل عاملی تاییدی متغیرها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد.برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل‌یابی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی و با کمک نرم افزارهای آماری SPSS و PLS Smart استفاده‌شد. یافته‌ها: تحلیل روایی واگرایی مدل، جذر واریانس سازه‌های حد مطلوب ، عامل اجتماعی ، عامل زیرساختی ، عامل فرهنگی ، عامل مدیریتی ، محاسبه گردید و برای تایید پایایی پرسشنامه که مقدار آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بالای 7/0 می‌باشند نیز از دو معیار (ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی مرکب) استفاده شد.نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان داد که بین اولویت عامل های موثر بر بررسی توسعه گردشگری استان سمنان تفاوت معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

189 - شناسایی مقوله‌های علی و زمینه‌ای مؤثر بر موفقیت کاروان ورزشی اعزامی نظامیان ایران در مسابقات سیزم 2023
عبدالرضا آریان فرد رضا صابونچی محمد نیکروان

10.30495/jism.2023.23192

هدف: هدف این مقاله، شناسایی و تحلیل مقوله‌های علی و زمینه‌های مؤثر بر موفقیت کاروان ورزشی اعزامی نظامیان ایران در مسابقات سیزم 2023 است. این موضوع می‌تواند به ارتقای عملکرد ورزشی این کاروان منجر شود. روش پژوهش حاضر، ترکیبی از نوع کیفی-کمی است که در مرحله کیفی با استفاده أکثر

هدف: هدف این مقاله، شناسایی و تحلیل مقوله‌های علی و زمینه‌های مؤثر بر موفقیت کاروان ورزشی اعزامی نظامیان ایران در مسابقات سیزم 2023 است. این موضوع می‌تواند به ارتقای عملکرد ورزشی این کاروان منجر شود. روش پژوهش حاضر، ترکیبی از نوع کیفی-کمی است که در مرحله کیفی با استفاده از نظریه داده بنیاد، عوامل مؤثر بر موفقیت سیزم شناسایی و در مرحله کمی با تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی، این عوامل مورد تأیید قرار گرفته‌اند. جامعه آماری این پژوهش، کلیه متخصصین ورزش قهرمان نظامیان المپیک یا سیزم هستند که شامل مدیران، مسئولان اجرایی، اساتید و صاحب‌نظران، افسران و ورزشکاران سیزم می‌شوند. اطلاعات به روش مصاحبه ژرف‌نگر گردآوری شده و با استفاده از روش تحلیل داده های کیفی و مدل پارادایم استراس و کوربین، روابط بین مقوله های مختلف مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نتایج نشان داد که موفقیت کاروان ورزشی نظامیان ایران در مسابقات سیزم 2023، تابع حکمرانی بهینه و راهبردهای عملیاتی است که تحت تأثیر شرایط علی، زمینه‌ای و مداخله‌گر قرار می‌گیرند. همچنین، بکارگیری راهبردهای مناسب، منجر به توسعه سرمایه انسانی و توسعه سرمایه اجتماعی-اقتصادی می‌شود. نتیجه‌گیری: این مقاله با استفاده از رویکرد ترکیبی کیفی-کمی، مقوله‌های علی و زمینه‌های مؤثر بر موفقیت کاروان ورزشی اعزامی نظامیان ایران در مسابقات سیزم 2023 را شناسایی و تحلیل کرده است. این مقاله می‌تواند به عنوان یک مدل نظری برای برنامه‌ریزی و اجرای فعالیت‌های ورزشی نظامیان در مسابقات بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، این مقاله می‌تواند به عنوان یک پایه برای انجام پژوهش‌های آتی در این زمینه مورد توجه قرار گیرد. پیشنهاد می‌شود که در پژوهش‌های آینده، عوامل مؤثر بر موفقیت کاروان ورزشی نظامیان در مسابقات سیزم 2023 را با استفاده از روش‌های کمی دیگر مانند تحلیل رگرسیون یا تحلیل مسیر بررسی کنند. همچنین، پیشنهاد می‌شود که از دیدگاه‌های دیگر متخصصین ورزشی مانند روانشناسان ورزشی، مربیان ورزشی، داوران ورزشی و غیره در این موضوع استفاده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

190 - مشخصه‌سازی n– همریختی‌های جردن روی جبرها
عباس زیوری کاظم پور اباصلت بداغی

در این مقاله، نشان می دهیم که هر n-همریختی جردن φ از یک جبر یکدار A به یک جبر φ-جابجایی B که در شرط زیر صدق می کند یک n-همریختی است. (φ(a^2 )=0⟹φ(a)=0 (a∈A ).

در این مقاله، نشان می دهیم که هر n-همریختی جردن φ از یک جبر یکدار A به یک جبر φ-جابجایی B که در شرط زیر صدق می کند یک n-همریختی است. (φ(a^2 )=0⟹φ(a)=0 (a∈A ). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

191 - ایدآل همریختی‌های مشبکه‌ای متناظر به حاصل‌ضرب دو مشبکه دلخواه و مشبکه [2]
لیلا شریفان غزاله ملک بالا

فرض کنید  و  دو مشبکه متناهی باشند، ایدآل  یک ایدآل تک جمله‌ای در یک حلقه چندجمله‌ای مشخص است که مولدهای مینیمال تک جمله‌ای آن در تناظر با همریختی‌‌های مشبکه‌‌ای  قرار دارند. این ایدآل، ایدآل همریختی‌های مشبکه‌ای نام دارد. در این مقاله به مطالعه &nbs أکثر

فرض کنید  و  دو مشبکه متناهی باشند، ایدآل  یک ایدآل تک جمله‌ای در یک حلقه چندجمله‌ای مشخص است که مولدهای مینیمال تک جمله‌ای آن در تناظر با همریختی‌‌های مشبکه‌‌ای  قرار دارند. این ایدآل، ایدآل همریختی‌های مشبکه‌ای نام دارد. در این مقاله به مطالعه  در حالتی که  حاصل ضرب دو مشبکه متناهی  و  است و  زنجیر (2) می‌باشد، می‌پردازیم. ابتدا مجموعه همه همریختی‌های مشبکه‌ای  رابر حسب مجموعه همه همریختی‌های مشبکه‌‌ای  و مجموعه همه همریختی‌های مشبکه‌ای  شناسایی می‌کنیم. سپس با استفاده از آن ایدآل‌‌های اول وابسته به  را به کمک ایدآل‌های اول وابسته به  و  مطالعه می‌کنیم. در ادامه فرض می‌کنیم  و مجموعه  را شناسایی می‌‌کنیم. سپس به کمک تکنیک مخروط نگارنده و تحلیل آزاد مینیمال ، یک تحلیل آزاد برای  و یک کران بالا برای بعد تصویری آن به دست می‌آوریم. در نهایت، با مفروضات بالا برای حالتی که ، تحلیل آزاد مینیمال  را محاسبه می‌کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

192 - انژکتیوی سیستم های مرتب جزیی اول مرتب منظم
غلامرضا مقدسی نسرین سروقد

مفهوم انژکتیوی یک شی در یک رسته&lrm;‌ مفهوم انژکتیوی یک شی در یک رسته نسبت به رده‌های مختلفی از تکریختی‌های آن رسته همواره مورد مطالعه بوده ‌است. ما در این مقاله، مفهوم تکریختی‌های اول مرتب منظم را در رسته S-سیستم‌های مرتب جزیی روی تکواره مرتب جزیی S تعریف کرده‌ و به مط أکثر

مفهوم انژکتیوی یک شی در یک رسته&lrm;‌ مفهوم انژکتیوی یک شی در یک رسته نسبت به رده‌های مختلفی از تکریختی‌های آن رسته همواره مورد مطالعه بوده ‌است. ما در این مقاله، مفهوم تکریختی‌های اول مرتب منظم را در رسته S-سیستم‌های مرتب جزیی روی تکواره مرتب جزیی S تعریف کرده‌ و به مطالعه M-انژکتیوی اشیاء آن رسته می‌پردازیم، که M یک رده‌ از تکریختی های اول مرتب منظم می‌باشد. بعلاوه، رفتار این تکریختی‌ها را نسبت به ساختارهایی مانند حاصلضرب، هم‌حاصلضرب و مجموع مستقیم و عقب‌بر و جلوبر S سیستم‌های مرتب جزیی مورد بررسی قرار می‌دهیم. هدف نهایی ما، پیدا کردن رابطه بین انژکتیوی اول مرتب منظم یک شی و توسیع های اول مرتب از آن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

193 - نگاشتهای 𝛅- همریختی به توی جبرهای باناخ دوگان
بهمن حیاتی حمید خدایی

فرض کنید A یک جبر باناخ و (*_B,B) یک جبر باناخ دوگان باشد. نگاشت خطی φ:A⟶B را یک نگاشت δ-همریختی گوییم هرگاه بازای هر a_1,a_2∈A داشته باشیم ‖φ(a_1 a_2)-φ(a_1)φ(a_2)‖≤δ‖a_1‖ ‖a_2‖ . در این مقاله، به مطالعه ی نگاشتهای δ- همریختی ا أکثر

فرض کنید A یک جبر باناخ و (*_B,B) یک جبر باناخ دوگان باشد. نگاشت خطی φ:A⟶B را یک نگاشت δ-همریختی گوییم هرگاه بازای هر a_1,a_2∈A داشته باشیم ‖φ(a_1 a_2)-φ(a_1)φ(a_2)‖≤δ‖a_1‖ ‖a_2‖ . در این مقاله، به مطالعه ی نگاشتهای δ- همریختی از A به توی B می پردازیم. در بین نتایجی که بدست می آوریم، نشان خواهیم داد، اگر φ:A⟶B نگاشت δ- همریختی باشد و *_B روی زیر جبر تولید شده توسط (φ(A ضربی باشد، آنگاه نگاشت φ کراندار است و φ‖≤1+δ‖.فرض کنید A یک جبر باناخ و (*_B,B) یک جبر باناخ دوگان باشد. نگاشت خطی φ:A⟶B را یک نگاشت δ-همریختی گوییم هرگاه بازای هر a_1,a_2∈A داشته باشیم ‖φ(a_1 a_2)-φ(a_1)φ(a_2)‖≤δ‖a_1‖ ‖a_2‖ . در این مقاله، به مطالعه ی نگاشتهای δ- همریختی از A به توی B می پردازیم. در بین نتایجی که بدست می آوریم، نشان خواهیم داد، اگر φ:A⟶B نگاشت δ- همریختی باشد و *_B روی زیر جبر تولید شده توسط (φ(A ضربی باشد، آنگاه نگاشت φ کراندار است و φ‖≤1+δ‖. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

194 - پیوستگی ضربگر‌های تقریبی روی جبر‌های باناخ
محمد رضا امیدی عباس زیوری کاظم پور اباصلت بداغی

دراین مقاله ثابت می‌کنیم که هر ضربگر روی جبر باناخ بدون مرتبه A همریختی تقریبی است. همچنین پیوستگی ضربگر‌های تقریبی را بررسی و تحت شرایط خاص نشان می‌دهیم که هر ضربگر تقریبی T:A⟶A پیوسته است.

دراین مقاله ثابت می‌کنیم که هر ضربگر روی جبر باناخ بدون مرتبه A همریختی تقریبی است. همچنین پیوستگی ضربگر‌های تقریبی را بررسی و تحت شرایط خاص نشان می‌دهیم که هر ضربگر تقریبی T:A⟶A پیوسته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

195 - برخی نتایج درباره آیزوکلینیسم در جبرهای لی
همایون عربیانی حمید دارابی

آیزو کلینیسم جبر ها ی لی در طبقه ‌بندی جبر ها ی لی کاربرد گسترده ای دارد . این مفهوم نسبت به مفهوم یکر یختی دارای ساختار ضعیف تری است . آیزوکلینیسم جبر ها ی لی ابتدا توسط ما نیهان معرفی شد و بعد از آن توسط دیگران به n آیزوکلینیسم در جبرهای لی و هم چنین آیزوکلینیسم در ی أکثر

آیزو کلینیسم جبر ها ی لی در طبقه ‌بندی جبر ها ی لی کاربرد گسترده ای دارد . این مفهوم نسبت به مفهوم یکر یختی دارای ساختار ضعیف تری است . آیزوکلینیسم جبر ها ی لی ابتدا توسط ما نیهان معرفی شد و بعد از آن توسط دیگران به n آیزوکلینیسم در جبرهای لی و هم چنین آیزوکلینیسم در یک جفت از جبر ها ی لی تعمیم داده شد. در این مقاله ، به بررسی n آیزو کلینیسم در جبر های لی می‌ پردازیم و برخی ویژگی‌ های n آیزو کلینیسم را در جبر های لی اثبات می ‌کنیم . از جمله ، اثبات می ‌کنیم که اگر L 1 و L 2 دو جبر لی باشند که اشتراک مرکز و زیر جبر فراتینی در آن ها صفر باشد، آیزو کلینیسمی L 1 و L 2 ، معادل یک ریختی فاکتور های مرکزی آن دو هستند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

196 - -لیپشیتس α اشتقاق های نقطه ای پیوسته روی جبرهای باناخ عملگرهای برداری-مقدار
عباسعلی شکری

جبرهای توابع لیپشیتس اولین بار در دهه شصت قرن بیستم توسط برخی ریاضیدانان از جمله شربرت تعریف و مورد توجه قرار گرفت. در ابتدا، جبرهای توابع لیپشیتس حقیقی-مقدار و مختلط-مقدار تعریف، و خواص کمی از این جبرها بررسی شدند. با گذشت زمان این جبرها توسط ریاضیدانان زیادی همچون کائ أکثر

جبرهای توابع لیپشیتس اولین بار در دهه شصت قرن بیستم توسط برخی ریاضیدانان از جمله شربرت تعریف و مورد توجه قرار گرفت. در ابتدا، جبرهای توابع لیپشیتس حقیقی-مقدار و مختلط-مقدار تعریف، و خواص کمی از این جبرها بررسی شدند. با گذشت زمان این جبرها توسط ریاضیدانان زیادی همچون کائو، ژانگ، زو، ویور، و ... مورد مطالعه قرار گرفته و تعمیم داده شدند. فرض کنید (X,d) یک فضای متریک فشرده غیر تهی، (B,‖.‖) یک فضای باناخ جابجایی یکدار روی میدان اسکالر F (C یا R=) و 0 تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

197 - بررسی حاصل ضرب تانسوری یک گروه و گروه خودریختی‌های مرکزی آن
منیره سیفی سید هادی جعفری

10.30495/jnrm.2021.15934

حاصل‌ضرب تانسوری نا‌آبلی گروه‌ ها در K- نظریه جبری و توپولوژی ریشه دارد و نخستین بار توسط براون و لودی در سال 1987 معرفی گردید. یکی از اولین موضوعات مورد مطالعه در مورد مربع تانسوری ناآبلی G&otimes;G این بوده است که آیا خواص گروه G به این گروه انتقال می‌یابد یا خیر؟ برا أکثر

حاصل‌ضرب تانسوری نا‌آبلی گروه‌ ها در K- نظریه جبری و توپولوژی ریشه دارد و نخستین بار توسط براون و لودی در سال 1987 معرفی گردید. یکی از اولین موضوعات مورد مطالعه در مورد مربع تانسوری ناآبلی G&otimes;G این بوده است که آیا خواص گروه G به این گروه انتقال می‌یابد یا خیر؟ برای مثال بیکن در سال 1994یک کران بالا برای تعداد مولدهای کمین G&otimes;G برحسب تعداد مولدهای کمین G مشخص کرده است. فرض کنیم G یک گروه و 〖Aut〗_z (G) گروه خودریختی‌های مرکزی آن باشد، که یک زیرگروه نرمال از Aut(G) است. هدف ما بدست آوردن تخمینی برای تعداد مولدهای کمین G&otimes;〖Aut〗_z (G) می‌باشد. برای این منظور، ابتدا مولدهای کمین آن را شناسایی می‌کنیم. سپس، در حالتی که هر دویG و〖Aut〗_z (G) گروه‌ های پوچتوان از رده دو باشند، یک کران بالا برای d(G&otimes;〖Aut〗_z (G)) بر حسب d(G) و d(〖Aut〗_z (G)) ارایه خواهیم داد، که در آن d(X) تعداد مولدهای کمین گروه X است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

198 - یادداشتی بر نگاشت های جمعی حافظ طیف روی C*- جبرها
علی تقوی

متیو و رادی [14] ثابت کردهاند که اگر  ایزومتری طیفی یکانی از C*- جبر یکدار A به روی C*- جبر یکدارB  از نوع I با فضای ایدهآل هاسدورف و کلاً ناهمبند باشد، آنگاه  جردن ایزومورفیزم است. در این یادداشت نشان میدهیم که اگر یک نگاشت جمعی پوشا و حاف أکثر

متیو و رادی [14] ثابت کردهاند که اگر  ایزومتری طیفی یکانی از C*- جبر یکدار A به روی C*- جبر یکدارB  از نوع I با فضای ایدهآل هاسدورف و کلاً ناهمبند باشد، آنگاه  جردن ایزومورفیزم است. در این یادداشت نشان میدهیم که اگر یک نگاشت جمعی پوشا و حافظ طیف باشد، آنگاه جردن ایزومورفیزم است بدون فرض اینکه کلاً ناهمبند باشد.   تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

199 - خواص رسته‌ای تکریختی‌های منظم خالص مرتب جزیی
حسن برزگر

فرض کنیم M یک خانواده از تکریختی‌ها در رسته A باشد. برای مطالعه مفاهیم ریاضی مانند انژکتیوی، ضرب تانسوری و یکدست بودن نیاز به اطلاعات رسته‌ای و جبری زوج (A,M)  داریم. در این مقاله A  را رسته    Pos-S از S- مجموعه‌های مرتب جزیی روی أکثر

فرض کنیم M یک خانواده از تکریختی‌ها در رسته A باشد. برای مطالعه مفاهیم ریاضی مانند انژکتیوی، ضرب تانسوری و یکدست بودن نیاز به اطلاعات رسته‌ای و جبری زوج (A,M)  داریم. در این مقاله A  را رسته    Pos-S از S- مجموعه‌های مرتب جزیی روی نیم گروه مرتب S وM=Mpo را خانواده تمام تکریختی‌های منظم خالص مرتب جزیی در نظر می‌گیریم. هدف اصلی مطالعه خواص رسته‌ای حدها و هم حدها برای تکریختی‌های مذکور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

200 - گروه‌ها و فراگروه‌ها
غلامرضا مقدسی پروانه ذوالفقاری بهناز طلوع حقیقی

در این مقاله ضمن بیان مفاهیم مقدماتی درباره فراگروه‌ها، که ساختار آن ‌براساس خواص یک تراگرد از زیر گروهی از یک گروه است، رابطه بین گروه و فراگروه را بررسی نموده و نشان می‌دهیم که هر گروه یک فراگروه است ولی عکس آن همواره برقرار نمی‌باشد‌. بعلاوه، شرایطی را می‌یابیم که تح أکثر

در این مقاله ضمن بیان مفاهیم مقدماتی درباره فراگروه‌ها، که ساختار آن ‌براساس خواص یک تراگرد از زیر گروهی از یک گروه است، رابطه بین گروه و فراگروه را بررسی نموده و نشان می‌دهیم که هر گروه یک فراگروه است ولی عکس آن همواره برقرار نمی‌باشد‌. بعلاوه، شرایطی را می‌یابیم که تحت آن، نظیر هر زیرفراگروه نرمال از یک فراگروه وابسته به یک گروه، زیر گروه نرمالی از آن گروه حاصل می‌گردد‌. همچنین، با اثبات این مطلب که تکریختی درگروه‌ها حافظ تراگرد در گروه‌های نظیر است نشان می‌دهیم، متناظر با هر تکریختی در گروه‌ها، یک فراریختی بر روی فراگروه‌های وابسته به آن گروه‌ها وجود دارد‌. سرانجام، قضایای یکریختی برای فراگروه‌ها ثابت می‌گردد‌. این قضایا که در مورد ارتباط بین سه مفهوم زیر فراگروه نرمال، فراگروه خارج قسمتی و فراریختی باشد به طور مستقیم، همانند آنچه در نطریه گروه‌ها و مدول‌ها وجود دارد، اثبات می‌شود‌. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

201 - توسعه مفهوم دفاع مشروع در راستای منافع ملّی در برابر تروریسم نوین از منظر حقوق بین الملل
احسان صادقی پور محمود گنج بخش کوروش جعفرپور

10.30495/jlap.2023.74582.1734

تحول در ماهیت و شکل تهدیدات بین‌المللی در قرن حاضر ناشی از فرایند جهانی شدن بوده و تروریسم نیز به فراخور این تغییرات دارای ابعاد فراملی و بین‌المللی گشته که معمولاً وقوع آن با سازمان‌یافتگی و استفاده از فناوری‌های نوین همراه شده است. بدین‌ترتیب این ویژگی‌ها به صعوبت امر أکثر

تحول در ماهیت و شکل تهدیدات بین‌المللی در قرن حاضر ناشی از فرایند جهانی شدن بوده و تروریسم نیز به فراخور این تغییرات دارای ابعاد فراملی و بین‌المللی گشته که معمولاً وقوع آن با سازمان‌یافتگی و استفاده از فناوری‌های نوین همراه شده است. بدین‌ترتیب این ویژگی‌ها به صعوبت امر مبارزه و پیشگیری از آن افزوده است. مبرهن است دفاع مشروع در برابر بازیگران غیردولتی حداقل در برخی مواقع قانونی است. اما به‌لحاظ ظهور گونه‌های جدید تروریسم مثل تروریسم آب، جهادگرایی بین‌المللی، سایبری و بالاخره دست‌یابی تروریست‌ها به سلاح‌های خطرناک رادیواکتیوی، شیمیایی، بیولوژیکی که به یک‌باره صلح و امنیت بین‌المللی به‌مخاطره می‌افتد، این مسئله مطرح می‌شود که با توجه به مختصات تروریسم نوین استناد به حمله پیشدستانه و پیشگیرانه چه جایگاهی در حقوق بین‌الملل دارد؟ این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی به بررسی نظریات و استدلال‌های حقوقی مطرح شده می‌پردازد و این فرضیه را آزمون می‌کند که دولت‌ها در صورت قرارگرفتن در معرض حمله مسلحانه حق دارند با استفاده از قوای نظامی متوسل به دفاع مشروع شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

202 - سیاست حبس‌زدایی در پرتو تحولات قانونی نهاد تخفیف مجازات در قانون کاهش مجازات حبس تعزیری و مقایسه تطبیقی آن با حقوق انگلستان
علیرضا امام دادی محمد علی طاهری بجد علیرضا عزیزی سید حسن هاشمی

10.30495/jlap.2023.71391.1706

تخفیف مجازات، در آخرین تحولات سیاست جنایی تقنینی که در اثر ازدحام زندان ها که ثمره افزایش جمعیت کیفری و سیاست حبس گرا بوده است، به ابزاری در جهت کمینه گرایی از رهگذر زندان زدایی و تراکم جمعیت زندان مبدل شده است.. پژوهش حاضر مبین آن است که نتیجه چنین رویکردی در قانون کاه أکثر

تخفیف مجازات، در آخرین تحولات سیاست جنایی تقنینی که در اثر ازدحام زندان ها که ثمره افزایش جمعیت کیفری و سیاست حبس گرا بوده است، به ابزاری در جهت کمینه گرایی از رهگذر زندان زدایی و تراکم جمعیت زندان مبدل شده است.. پژوهش حاضر مبین آن است که نتیجه چنین رویکردی در قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب 23/ 2/ 1399 مجلس شورای اسلامی ، هرچند ممکن است تا حدودی در کاهش حبس گرایی قانونی و قضائی موثر باشد، اما این نتیجه نمی تواند نافی چالش های آن باشد. این در حالی است که در مقام مقایسه با حقوق کیفری انگلستان مشخص می گردد این کشور با تعیین سیاست دوگانه کاهش جمعیت کیفری- پیشگیری کیفری و تعریف ضوابطی ناظر بر تعیین مجازات حبس به عنوان شدیدترین مجازات در این کشور، با توجه به نقش نهادتخفیف مجازات در تعیین شدت جرم و توجیه ضرورت حمایت از عموم در مرحله قانونگذاری، و احراز حالت خطرناک در مرحله کیفردهی، به دنبال دوری جستن از حبس گرایی است تا حبس زدایی . ابهام زدایی از تحولات نهاد تخفیف مجازات و پیش بینی سازوکاری مانند حقوق انگلستان جهت توجیه ضرورت اعمال مجازات حبس به عنوان مجازاتی شدید در کنار توجه به ضرورت حمایت از منافع عمومی در کنار کاهش جمعیت کیفری زندان و توجه به اصل عدم تحمیل مسئولیت های مضاعف بر حقوق کیفری در قانونگذاری ها نیز پیشنهادات حاصل از این پژوهش است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

203 - نقش دین در تغییرات اجتماعی از طریق وقوع جرم (با تاکید بر نقش اسلام در وقوع جرایم تروریستی)
نوروز کارگری

10.30495/jlap.2022.18088

اسلام به عنون یک دین آسمانی امروزه به شدت در معرض اتهامات تروریستی قرار دارد. بر اساس اتهامات مطرح شده، با توجه به این ادعا که بیشترین اقدامات تروریستی را افرادی مسلمان مرتکب می شوند، میان اندیشه های اسلامی و اقدامات تروریستی یک ارتباط مستقیم وجود دارد. در این پژوهش که أکثر

اسلام به عنون یک دین آسمانی امروزه به شدت در معرض اتهامات تروریستی قرار دارد. بر اساس اتهامات مطرح شده، با توجه به این ادعا که بیشترین اقدامات تروریستی را افرادی مسلمان مرتکب می شوند، میان اندیشه های اسلامی و اقدامات تروریستی یک ارتباط مستقیم وجود دارد. در این پژوهش که به گونه ای تحلیلی با استفاده از اطلاعات موجود از گروه های تروریستی صورت گرفته است، نشان خواهیم داد که واقعیت های موجود درباره گروه های تروریستی غیر از آن چیزی است که ادعا می شود و از سوی دیگر مبنای شکل گیری اندیشه های دینی به طور کامل مغایر با اقدامات خشونت آمیز تروریستی است. اقدامات تروریستی همواره با انگیزه های سیاسی تقویت می شوند و در موارد خشونت های دینی، اندیشه های دینی تنها ابزاری برای نیل به اهداف سیاسی هستند؛ خواه اینکه برای پیشبرد اهداف سیاسی مورد استفاده قرار بگیرند یا آنکه زمینه ای را برای تقویت قدرت سیاسی از طریق اعمال خشونت بر اندیشه های دینی فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

204 - چالش‌های مراکز مراقبت بعد از خروج در پیشگیری از تکرار بزهکاری توسط مددجویان
قیصر قلاوند غلامحسین مسعود محسن شکرچی زاده

10.30495/jlap.2022.18971

با افزایش نرخ بزهکاری و افزایش تعداد زندانیان، مرحله پساکیفری در راستای بازپروری مجرمان موردتوجه قرار گرفت. به‌طورکلی پیشگیری از تکرار جرم و لزوم حمایت از اقشار آسیب‌دیده، اتخاذ تدابیر مراقبت بعد از اعمال کیفر بر مجرمان را توجیه می‌نماید. هدف از این پژوهش، بررسی آسیب‌شن أکثر

با افزایش نرخ بزهکاری و افزایش تعداد زندانیان، مرحله پساکیفری در راستای بازپروری مجرمان موردتوجه قرار گرفت. به‌طورکلی پیشگیری از تکرار جرم و لزوم حمایت از اقشار آسیب‌دیده، اتخاذ تدابیر مراقبت بعد از اعمال کیفر بر مجرمان را توجیه می‌نماید. هدف از این پژوهش، بررسی آسیب‌شناسی سیاست‌های مرکز مراقبت بعد از خروج درزمینه پیشگیری از تکرار بزهکاری می باشد. سؤال اساسی تحقیق حاضر، این است که آیا مرکز مراقبت بعد از خروج به کیفیتی که در ایران ایجادشده است، بر عدم بازگشت مددجویان به زندان مؤثر است؟ حال در پژوهش حاضر، با روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، سیاست‌های مرکز مراقبت بعد از خروج را مورد امعان‌نظر قرار داده و این نتیجه حاصل شد که ارتباط صمیمانه مددجویان با مددکاران، هم در دوران نگهداری در کانون و هم پس از آن، مددجویان را در تشکیل زندگی اجتماعی سالم کمک کرده و می‌تواند موجب عدم بازگشت آن‌ها به کانون اصلاح و تربیت باشد؛ اما در حال حاضر به عللی ازجمله مشکلات مالی و متعاقب آن، تخصیص ندادن بودجه به این مرکز، این نهاد بیش‌ازپیش ضعیف شده و نمی‌تواند پاسخگوی جمعیت زیاد زندانیان و سامان بخشیدن به زندگی آنان، پس از خروج از زندان باشد؛ بنابراین این نهاد، برای انجام وظایف خود، نیازمند حمایت و توجه بیشتر از سوی دولت می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

205 - تحلیل چگونگی ارتباط قرارداد و واقعیت؛ نقدی بر اندیشه واقع‏گرایی محض در باب مبنای اعتبار قرارداد
نرگس خالقی پور داود نصیران نجف آبادی

10.30495/jlap.2022.20306

اعتباریات و واقعیت ها دو ماهیت متفاوتی هستند که بشر در طول حیات خود، خواسته یا ناخواسته با آنها در ارتباط است. واقعیت های تجربی و اجتماعی که موطن آنها عالم خارج است و امور اعتباری همچون قرارداد ساخته اراده انسانی است. از منظر اندیشمندان واقع گرا، امر اعتباری دارای مبنای أکثر

اعتباریات و واقعیت ها دو ماهیت متفاوتی هستند که بشر در طول حیات خود، خواسته یا ناخواسته با آنها در ارتباط است. واقعیت های تجربی و اجتماعی که موطن آنها عالم خارج است و امور اعتباری همچون قرارداد ساخته اراده انسانی است. از منظر اندیشمندان واقع گرا، امر اعتباری دارای مبنای واقعی است و با تغییر در واقعیت، اعتباریات هم دگرگون خواهد شد و اراده انسانی نقش ابزاری دارد. از این منظر، اعتبار تابع محض واقعیت است و تغییر و زوال واقعیت، زوال امر اعتباری را در پی خواهد داشت. مسئله این است که تبعیت محض قرارداد از واقعیت چه آثاری را در عمل به همراه دارد و معایب و محاسن این دیدگاه چیست؟ واقع گرایی محض، استحکام قرارداد را متزلزل می سازد. نتیجه ای که اراده انسانی و نظام حقوقی قراردادها آن را برنمی تابد. بهتر است برای رهایی از این تزلزل به اثبات گرایی میانه متوسل شد. رویکردی که مبنای قرارداد را اراده انسانی دانسته و حیات و ممات قرارداد را وابسته به اراده انشایی می داند اما از نقش واقعیت نیز غافل نیست. البته واقعیت نقش تعدیل کنندگی دارد ولی قادر نیست عنان و افسار قرارداد را به دست گیرد و حیات و ممات قرارداد را مطلقا بدون خواست و اراده اطراف قرارداد تحت الشعاع قرار دهد. در این رویکرد قرارداد متاثر از واقعیت است نه اینکه مطلقا تابع محض واقعیت باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

206 - شادی در فرهنگ ایرانی و آثار سیاسی آن
علی اکبر امینی

در فرهنگ ایران باستان بر این نمته تاکید شده که باید از غم خوردن پرهیز نمود. ایرانیان برای زدودن زنگار غم از چهره زندگی چاره اندیشی های کرده بودند، از جمله اینکه در طول سال به مناسبت های مختلف جشن هایی برپا می کردند و در آن کوچک و بزرگ و عرف و عامی به عیش می نشستند و به أکثر

در فرهنگ ایران باستان بر این نمته تاکید شده که باید از غم خوردن پرهیز نمود. ایرانیان برای زدودن زنگار غم از چهره زندگی چاره اندیشی های کرده بودند، از جمله اینکه در طول سال به مناسبت های مختلف جشن هایی برپا می کردند و در آن کوچک و بزرگ و عرف و عامی به عیش می نشستند و به رثص برمی جشتند. گویا آنان به این راز پی برده بودند که خنده بر هر درد بی درمان دواست. اگر چه عرفان اسلامی برخی از آیین ها و افکار دوران خسروانی و از جمله راز و رمزهای شاد زیستن را زنده نگه داشت،ولی در عمل ما ایرانیان به تدریج بر طول ایام غم افزودیم و دوران نشاط و شادمانی را کوتاه کردیم و این امر به رغم آن بود که یکی از دو رکن اصلی دین مبین اسلام یعنی عرفان برای سبک کردن رنج زندگی و به پرواز درآوردن مرغ دل تدابیری اندیشیده است. کریشنا مورتی، عارف معاصر هندی، می گوید: شاد کردن مردم هنری است که باید دولت ها در ترویج آن بکوشند. در این مفاله راه کارهایی که عرفان برای شادتر کردن زندگی، یا دست کم موازنه میان غم و شادی و گریه و خنده، عرضه کرده است، بررسی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

207 - سازه انگاری: سنتز پوزیتویسم و پست پوزیتویسم یا پلی میان نئورئالیزم و نئولیبرالیزم
عبدالعلی قوام

نویسنده مقاله سعی دارد با توجه به تعریف سازه انگاری به عنوان یک نظریهتوضیحی در رویکردهای مطالعه سیاست بین الملل، تصویر واقعی تری از الگوهای رفتاریسیاست بین الملل را نشان دهد. علل ظهور سازه انگاری اجتماعی و ریشه های آن درعرصه سیاست بین الملل، تنوع نظریه پردازان سازه انگا أکثر

نویسنده مقاله سعی دارد با توجه به تعریف سازه انگاری به عنوان یک نظریهتوضیحی در رویکردهای مطالعه سیاست بین الملل، تصویر واقعی تری از الگوهای رفتاریسیاست بین الملل را نشان دهد. علل ظهور سازه انگاری اجتماعی و ریشه های آن درعرصه سیاست بین الملل، تنوع نظریه پردازان سازه انگاری و تأکید آن ها بر نقش انگاره هادرعرصه سیاست بین الملل، تأثیر هنجاری ساختارهای نهادی بنیادی و همچنین ارتباطمیان دگرگونی های هنجاری و هویت و منافع دولت ها از مباحث مورد بحث در این مقالهمی باشد.نویسنده دربخش دیگری از مقاله به ارزیابی و نقدسازه انگاری می پردازد و تلاشسازه انگاران را در کاهش شکاف میان خردگرایی و انعکاس گرایی و برقراری توازن میانپوزیتویسم و پست پوزیتویسم را بررسی می نماید. در آخر نویسنده به این نتیجه می رسدکه سودمندی سازه انگاری به عنوان یک نظریه توضیحی در هاله ا ی از ابهام قرار داشته وبه عنوان یک رویکرد نظری از کاربرد اندکی برخوردار است؛ اما به صورت یک چارچوبنظری مفید می تواند مورد استفاده صاحب نظران روابط بین الملل قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

208 - دگرگونی تجزیه و تحلیل سیاست خارجی در بستر مناظره های روابط بین الملل
عبدالعلی قوام

نویسنده در مقاله حاضر سعی دارد تا با بررسی سیاست خارجی به دگرگونیتجزیه و تحلیل آن، که معمولاً در سطوح مختلف با تأکید بر متغیرها وعوامل متفاوت دربستر مناظره های روابط بین الملل انجام می گیرد ، بپردازد. جایگاه سیاست خارجیدر مباحثات روابط بین الملل و چگونگی رابطة آن با سیا أکثر

نویسنده در مقاله حاضر سعی دارد تا با بررسی سیاست خارجی به دگرگونیتجزیه و تحلیل آن، که معمولاً در سطوح مختلف با تأکید بر متغیرها وعوامل متفاوت دربستر مناظره های روابط بین الملل انجام می گیرد ، بپردازد. جایگاه سیاست خارجیدر مباحثات روابط بین الملل و چگونگی رابطة آن با سیاست بین الملل و همچنینوضعیت و موقعیت تجزیه و تحلیل سیاست خارجی با بررسی مناظره های آرمان گرایانو واقع گرایان و نیز مناظره های سنتگرایان و رفتارگرایان از مهم ترین مباحث موردبرررسی این مقاله است. نویسنده روند تجزیه و تحلیل سیاست خارجی را عمدتاً درنگاه دولت ها و شیوه برخورد آن ها می داند و در سیاست بین الملل به درک ویژگی های نظامبین الملل و بررسی روابط میان دولت ها معتقد است. وی در این مقاله نظریات محققانروابط بین الملل ونیز نقش دولت های ضعیف درشکل گیری نظام بین الملل، را بررسی کردهو بعد از بررسی تعارضات سیاست بین الملل به عواملی که موجب تعارض در کشورهایجنوب شده اند، پرداخته است.نویسنده معتقد است مسائل تعارض درجوامع جنوب بامسئله توسعه نیافتگی گره خورده است و برای درک واقعی سیاست خارجی کشورهایجنوب باید به عوامل فرهنگی، داخلی، منطقه ای...عنایت داشت. نویسنده متذکر میشود که مسئله نظم بین المللی جدا ازمسائل نظم داخلی نیست؛ درعصرجهانی شدنمرزهای سیاست داخلی وخارجی برداشته شده ویا بسیار کم رنگ گردیده اند که اینامرمیزان قابل توجهی ازاستقلال نسبی بازیگران سیاست خارجی را کاسته است.بررسی نظریه های کنت والتز، آلیسون، سینگر و سایر اندیشمندان از نکات شاخصاین مقاله است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

209 - تروریسم جدید: چارچوبی برای تحلیل
ابوذر گوهری مقدم

ایده اصلی این مقاله آن است که تروریسم بین‌الملل را می‌توان در چارچوب تحولات نظام‌بین‌الملل توصیف نمود. در این راستا تحقیق حاضر در پی بررسی تحولات جدید در سایه جهانی‌شدن و اثر آن بر شکل‌گیری تروریسم جدید می‌باشد، تا از این رهگذر به تبیین تئوریک تروریسم جدید و ارائه مدلی أکثر

ایده اصلی این مقاله آن است که تروریسم بین‌الملل را می‌توان در چارچوب تحولات نظام‌بین‌الملل توصیف نمود. در این راستا تحقیق حاضر در پی بررسی تحولات جدید در سایه جهانی‌شدن و اثر آن بر شکل‌گیری تروریسم جدید می‌باشد، تا از این رهگذر به تبیین تئوریک تروریسم جدید و ارائه مدلی برای درک بهتر این پدیده اقدام نماید. این نوشتار به بررسی این سوال اساسی می‌پردازد که اصولاً چه عواملی در ایجاد و توسعه تروریسم جدید موثر بوده است؟ به عبارت دیگر مهمترین روندهایی که سبب شکل‌گیری شکل جدیدی از خشونت‌های سیاسی درعرصه نظام بین‌الملل گردیده است، مورد مطالعه قرار گرفته است. در پاسخ به این پرسش اصلی و به عنوان فرضیه باید اشاره نمود به‌ لحاظ سیستمی فرآیند جهانی‌شدن و مولفه‌های مختلف آن، ظهور و تولید سلاح‌های کشتارجمعی وبه همراه توسل به ایدئولوژی به عنوان عامل رهایی از سرخوردگی و بحران هویت، علل اصلی ایجاد وگسترش تروریسم جدید بوده است. در توضیح باید گفت فرایند جهانی شدن با تمامی مولفه‌های خود سبب ایجاد بازیگران جدید غیر حکومتی،گسترش دولت‌های انتقالی ضعیف، جنایات سازمان‌یافته، مهاجرت گسترده و افزایش ناهمگونی نژادی در کشورها گردیده و تحولات تکنولوژیک و انقلاب فن‌آوری به توسعه سلاح‌های کشتار جمعی که خود از عوامل اصلی تروریسم جدید می‌باشد، گشته است. از سوی دیگر مجموعه‌ این عوامل سبب بحران هویت خصوصاً در جوامع جنوب شده است .بهترین راه معنا بخشی و فرار از سرخوردگی و اتمیزه شدن ناشی از جهانی‌شدن، توسل به ایدئولوژی می‌باشد که انگیزه روانی گسترش تروریسم جدید را سبب شده است. از سوی دیگر توسل به سلاح های کشتار جمعی نیز راهی برای تسریع فرافکنی و بحران هویت ناشی از عوامل فوق‌الذکر می‌باشد که می‌تواند در نتایج فاجعه‌بار تروریسم جدید موثر باشد. در واقع مقاله حاضر تلاشی تئوریک در جهت ارایه مدلی تحلیلی از نحوه شکل‌گیری تروریسم جدید در نظام بین‌الملل می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

210 - پست مدرنیسم در روابط بین الملل
علی رضا ازغندی محسن محمودی

پست مدرنیست ها در سپهر روابط بین الملل بر این باورند که می توان قرائت های مختلف و متکثری را از این رشتهو سوژه ها و ابژه های آن، مطرح نمود. از منظرگاه آنان مفاهیم اساسی و ازلی نظریه های کلاسیک روابط بین المللفروریخته و قطعیت و شمول خود را از دست داده اند. در این قرائت جد أکثر

پست مدرنیست ها در سپهر روابط بین الملل بر این باورند که می توان قرائت های مختلف و متکثری را از این رشتهو سوژه ها و ابژه های آن، مطرح نمود. از منظرگاه آنان مفاهیم اساسی و ازلی نظریه های کلاسیک روابط بین المللفروریخته و قطعیت و شمول خود را از دست داده اند. در این قرائت جدید، چیزی که در گذشته و پیش از این درمتن بوده، می تواند به حاشیه رانده شوند و آن مفاهیم و موضوعاتی که حاشیه ای تلقی می شدند، می توانند در متنمطالعات بین المللی قرار گیرند. هدف اصلی حملات پست مدرنیست هایی چون دردرین، اشلی، واکر، دیوتاک و ماننداینان، مسئل هسازی و پیافکنی مفرو ض ها و انگاره های بنیادین نظریه روابط بین الملل می باشد، پنداش تهایی کهمدعی نشان دادن واقعیت در عرصه بین المللی و شناخت آن از طریق روش و ابزارهای پوزیتیویستی است.این نوشتار به چهار بخش اصلی تقسیم شده است: بخش نخست به رابطه بین قدرت و دانش در روابط بین المللمی پردازد. بخش دوم فشرده ای از راهبردهای متنی به کار رفته در رو کیردهای پس تمدرن در مطالعه روابط بین المللرا به بحث می نشیند. بخش سوم در این باب است که چگونه پست مدرنیسم با دولت مرتبط می شود و بخش پایانیاین نوشتار چکیده ای از جهت گیری اخلاقی پست مدرنیسم را شرح می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

211 - انتخابات و طایفه گرایی با تأکید بر روند انتخابات مجالس پنجم تا هشتم شورای اسلامی در حوزه انتخابیه ممسنی
علی شمسالدینی

انتخابات و تکیه بر رأیگیری عمومی به عنوان اولین سنگ بستر دموکراسی و رهیافتی به منظور دستیابی بهتوسعه پایدار انسانی؛ از جمله اشکال اساسی مشارکت سیاسی شهروندان برای تأثیرگذاری بر گزینش اعضایحکومت، برنامهها و انتقال اراده ملت به دولتمداران جهت اداره کشور میباشد. اما این مش أکثر

انتخابات و تکیه بر رأیگیری عمومی به عنوان اولین سنگ بستر دموکراسی و رهیافتی به منظور دستیابی بهتوسعه پایدار انسانی؛ از جمله اشکال اساسی مشارکت سیاسی شهروندان برای تأثیرگذاری بر گزینش اعضایحکومت، برنامهها و انتقال اراده ملت به دولتمداران جهت اداره کشور میباشد. اما این مشارکت و تصمیمگیریهمیشه و در هر مکانی از روی درایت و انتخابِ فردی نمیباشد، بطوریکه وجود عصبیتهای قومی/ قبیلهای،وفاداری به نظامهای ایلی- خانوادگی و اعتقادات خاص ایدئولوژیک در بسیاری از جوامع جهانی نه بطور کلی، اماتا حدودی توانسته بر تصمیمگیریهای انتخاباتی تأثیر بگذارد و آن را به سمت رسیدن به یک انتخابِ جمعی برسوق دهد. هویت فرهنگی خاص پایهاین پژوهش که تحقیقی بنیادی است با رویکردی توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر روش گردآوری اطلاعات به دوصورت کتابخانهای و میدانی بر آن است تا ضمن بررسی مبانی نظری؛ پیرامونِ انتخابات، فرهنگ سیاسی و نقشهویتهای قومی/ طایفهای در این روند، به مطالعه رفتار انتخاباتی مردم حوزه انتخابیه ممسنی در دورههای پنجمتا هشتم مجلس شورای اسلامی بپردازد. همچنین با بررسیهای میدانی و استفاده از شیوه پرسشگری چراییاین تصمیمگیری و رأیدهی بر اساس طایفهگرایی را در منطقه تحلیل نماید. نتایج تحقیق حاکی از نقشآفرینیپررنگ هویت طایفهای در جهتدهی به گزینش نماینده در کلیه دورههای رأیگیری مورد بررسی دارد. که اینعموماً به دلیل مشارکت سیاسی افراد بر مبنای پایداری به اصول و سنن نانوشتۀ ایلی در راستای برخورداری ازمنافع شخصی و عمومی میباشد. همچنین خاصگرایی نمایندة منتخب در توزیع منابع و منافع میان ساکنینطوایف مختلف شهرستان و روند انتصاب مسئولین و مدیران ارشد ممسنی به طور غیرمستقیم تأثیری به سزادر طایفهگرایی و تداوم این روند در ناحیه داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

212 - سازنده گرایی: چارچوبی تئوریک برای فهم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
علیرضا ازغندی

نویسندهْ مقاله سعی دارد با استفاده از تئوری سازنده گرایی و با تأکید برلزوم آگاهیازخصوصیات مناظرة چهارم روابط بین الملل به تبیین روابط خارجی جمهوری اسلامی ایراندر سال های پس از جنگ بپردازد. استفاده از تئوری فوق که به مثابة جدیدترین رویکردمطرح شده در روابط بین الملل مورد أکثر

نویسندهْ مقاله سعی دارد با استفاده از تئوری سازنده گرایی و با تأکید برلزوم آگاهیازخصوصیات مناظرة چهارم روابط بین الملل به تبیین روابط خارجی جمهوری اسلامی ایراندر سال های پس از جنگ بپردازد. استفاده از تئوری فوق که به مثابة جدیدترین رویکردمطرح شده در روابط بین الملل مورد تحلیل قرار می گیرد، برای پاسخ به این پرسش استکه آیا سازنده گرایی می تواند برای بررسی سیاست و روابط خارجی ایران نقش تفسیریو توضیح دهنده ایفا نماید یا خیر؟ این مقاله مشتمل بر سه فصل می باشد که در فصل اولسازنده گرایی در روابط بین الملل و در فصل های بعدی سازنده گرایی از دیدگاه الکساندرونت و سیاست خارجی ایران از منظر این رویکرد بررسی می گردد. در پایان نویسنده بهاین نتیجه می رسد که تا هنگامی که ساختار نظام بین الملل میان کارگزاران تشکیل دهندةنظام فرق قائل شود و شناخت واقع بینانه ای از ماهیت ساختار در داخل موجود نباشد، هیچیک از رهیافت ها و رویکردها اعم از رئالیسم، لیبرالیسم و سازنده گرایی نمی تواند انتخابدرستی در مطالعه و تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

213 - بررسی عوامل ضعف و ناکارآمدی طبقات اجتماعی در دوره پهلوی اول
ادریس بهشتی نیا

این مقاله بر آن است تا نشان دهد تکوین ساخت دولت مطلقه شبه مدرن در ایران در دوره پهلوی اول و الزامات نوسازی اقتصادی و اجتماعی از یکسو و تقویت و گسترش فرهنگ سیاسی امریت-تابعیت در اثر سیاست های اقتدارطلبانه دولت پهلوی از سوی دیگر و نقشی که هر یک از این دو مولفه در باز تولی أکثر

این مقاله بر آن است تا نشان دهد تکوین ساخت دولت مطلقه شبه مدرن در ایران در دوره پهلوی اول و الزامات نوسازی اقتصادی و اجتماعی از یکسو و تقویت و گسترش فرهنگ سیاسی امریت-تابعیت در اثر سیاست های اقتدارطلبانه دولت پهلوی از سوی دیگر و نقشی که هر یک از این دو مولفه در باز تولید و استمرار دیگری داشته است، به عنوان عمده ترین موانع در شکل گیری یک ارتباط عقلانی و قانونی در رابطه میان دولت و طبقات اجتماعی، مانع از شکل گیری و نهادمندی نظام طبقاتی کارآمد در این برهه از تاریخ سیاسی ایران گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

214 - بررسی ساز و کار انتقال مالکیت در اقسام بیع مال کلی
پژمان پیروزی

در حقوق ایران، همانند حقوق بسیاری از کشورها، صرف انعقاد عقد بیع موجب انتقال مالکیت مبیعمی شود. البته، اگر چه انتقال مالکیت به مجرد وقوع بیع به عنوان یک اصل مسلم و قاعده کلی پذیرفتهشده است؛ لیکن تمامی قراردادهای فروش به انتقال فوری مالکیت مبیع منتهی نمی گردد. در بسیاریاز أکثر

در حقوق ایران، همانند حقوق بسیاری از کشورها، صرف انعقاد عقد بیع موجب انتقال مالکیت مبیعمی شود. البته، اگر چه انتقال مالکیت به مجرد وقوع بیع به عنوان یک اصل مسلم و قاعده کلی پذیرفتهشده است؛ لیکن تمامی قراردادهای فروش به انتقال فوری مالکیت مبیع منتهی نمی گردد. در بسیاریاز اقسام بیع انتقال مالکیت در زمانی منفصل از عقد محقق می گردد و ما شاهد نوعی انحراف از قاعدهانتقال مالکیت در زمان انعقاد عقد هستیم. از جمله مصادیق انحراف از قاعده، انتقال مالکیت مبیع دربیع کلی فی الذمه و بیع کلی در معین می باشد که ما در این مقاله در صدد هستیم به روش تحلیلی-تطبیقی ساز و کار انتقال مالکیت در این دو نوع از بیع را که به زعم نگارنده این سطور ساز و کاریتعلیقی می باشد مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

215 - فهم دولت ملت در نظری ههای روابط بی نالملل
سید عبدالعلی قوام افشین زرگر

این مقاله در پی آن است که ب هبررسی فه مهای مختلف از دولت ملت در نظری ههای روابط بی نالملل بپردازد. با توجهب همطالعه نظری ههای مختلف روابط بی نالملل و شناخت قوت و ضع فهای هرکدام در ارایه فهمی مناسب از دولت ملت،این مقاله تلاش میک‌ند با وارد کردن دوباره مضمون مهم نظم و تقس أکثر

این مقاله در پی آن است که ب هبررسی فه مهای مختلف از دولت ملت در نظری ههای روابط بی نالملل بپردازد. با توجهب همطالعه نظری ههای مختلف روابط بی نالملل و شناخت قوت و ضع فهای هرکدام در ارایه فهمی مناسب از دولت ملت،این مقاله تلاش میک‌ند با وارد کردن دوباره مضمون مهم نظم و تقسیم آن ب هنظم در دولت و نظم بین دولت، ب هفهممناس بتری از چگونگی ساخته شدن و تحول دولت در روابط بی نالملل دست یابد. برای دستیابی ب هچنین فهمی، این مقالهبر ضرورت نزدیک ساختن نظریه سیاسی ب هنظریه روابط بی نالملل تأکید و سعی میک‌ند حداقل الگویی اولیه برای جستارفکری پردامن هتر برای فهم دقی قتر چرایی، چیستی و چگونگی )ظهور، تحول و تکامل و عملکرد( دولت ملت ارایه کند.این تلاش فکری ثابت میک‌ند که بحث دولت ملت از زوایای مختلف ب هویژه بحث چگونگی ظهور، تحول و تکامل آن)دولت مل تسازی( را نم یتوان در مطالعات روابط بی نالملل مورد غفلت قرار داد، زیرا چنین غفلتی موجب فهم ناتمام وناقص روابط بی نالملل و خصوصاً مهمترین و محور یترین بازیگر آن م یشود.در واقع انگیزه اصلی برای چنین تلاشی، مشاهده ضعف مطالعاتی و نیز فکری شدیدی است که در مورد بحث دولت وملت در روابط بی نالملل وجود دارد. اگرچه نظری ههای روابط بی نالملل در کل دولت ملت را ب هعنوان بازیگر اصلی و محوریدر کانون توجه خود قرار داد هاند، ولی در کل تصویر بسیار ساده، ابتدایی و ناقصی از دولت ملت ارایه م یشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

216 - تأثیر زندان بر تکرار جرم زنان
شهلا معظمی مهسا شیروی معصومه صالحی

این مقاله باهدف تبیین تأثیر زندان بر تکرار جرم زنان و تکرار جرم مدد جویان آزاد شده؛ با بهره‌گیری از تئوری های جامعه شناسی و آسیب های اجتماعی نظیر آنومی، برچسب زنی، خرده فرهنگ بزهکاری، معاشرت ترجیحی؛ به بررسی علل و عوامل تکرار جرم زنان، به عنوان یک مسئله اجتماعی مهم در ج أکثر

این مقاله باهدف تبیین تأثیر زندان بر تکرار جرم زنان و تکرار جرم مدد جویان آزاد شده؛ با بهره‌گیری از تئوری های جامعه شناسی و آسیب های اجتماعی نظیر آنومی، برچسب زنی، خرده فرهنگ بزهکاری، معاشرت ترجیحی؛ به بررسی علل و عوامل تکرار جرم زنان، به عنوان یک مسئله اجتماعی مهم در جامعه پرداخته و بر ارائه راه های کاهش تکرار جرم مددجویان آزاد شده تمرکز می نماید. پرسش اصلی این پژوهش عبارتست از این که چه عواملی بر تکرار جرم و بازگشت مجدد زنان به زندان مؤثر است. روش مطالعه ی این پژوهش به شیوه پیمایشی وبا استفاده از ابزارهای پرسش نامه محقق ساخته توأم با مشاهده و مصاحبه می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه زندانیان زندان رجایی شهر در سال 1390 می باشد. نمونه آماری 200 نفر از زندانیان سابقه دار مرد و زن -در دو گروه شاهد و تجربی- بوده که به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انجام گرفته است. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و آزمون های پیرسون، کای سکوئر (خی 2) و با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که بین عوامل فردی از قبیل سن، تحصیلات، ... و بازگشت مجدد به زندان رابطه وجود دارد، همچنین آزمون های آماری معتبر گویای این موضوع است که بین میزان عدم پذیرش در خانواده و محیط اجتماعی رابطه معکوس وجود دارد. به عبارتی هرچه میزان پذیرش زندانی از سوی خانواده و محیط اجتماعی پس از آزادی کمتر باشد امکان بازگشت مجدد بیشتر خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

217 - موانعساختاریبرتریمنطقهای جمهوریاسلامیایران
سیدجلال دهقانی فیروزآبادی

دراینمقالهنویسندهسعیداردبا توجهبه یکیازاهدافسیاستخارجیجمهوریاسلامیایرانکهآن دستیابی کشوربهجایگاهاولوبرترمنطقهایاست،محظوراتومحدودیتهاوعواملبازدارندةداخلیو خارجیدرراه رسیدنبهایناهدافرابررسینماید؛لذا میکوشد تا قید و بندها و عوامل محدودیتزای ناشی از نظام بینا لملل و نظام فر أکثر

دراینمقالهنویسندهسعیداردبا توجهبه یکیازاهدافسیاستخارجیجمهوریاسلامیایرانکهآن دستیابی کشوربهجایگاهاولوبرترمنطقهایاست،محظوراتومحدودیتهاوعواملبازدارندةداخلیو خارجیدرراه رسیدنبهایناهدافرابررسینماید؛لذا میکوشد تا قید و بندها و عوامل محدودیتزای ناشی از نظام بینا لملل و نظام فرعیمنطقهایرامهمترینمانعچالشزا برایرسیدنبهایفای نقشبرتریمنطقهایایرانمعرفی نماید. در این راستا، تلاش نویسنده بر این است که توضیح محدودیتها و موانعرفتاریساختارنظامبینالمللونظامفرعیمنطقهای رادرچارچوبیکتقسیمبندیجامع که شامل چهار بخش: تمهیدات نظری، متغیرهای ساختاری، متغیرهای کارگزاری وواکنشعملینظامبینالمللمیباشدخلاصهنماید.نویسندهبعدازمقایسهوتقابلرابطةساختار کارگزار به تعریف جامعی از نظریههای نو و اقعگرایی، نظام جهانی، ساختیابی وساختارگراییوسازهانگاری می پردازد. درپایان نویسندهبه ایننتیجهمی رسدکهجمهوریاسلامیایرانبرایدستیابیبهرسیدنجایگاهاولوبرترمنطقهای،بایدسیاستچندجانبهگراییمنطقهایرااز طریقاتحادوائتلافسازیباکشورهایمنطقهدرچارچوبنظمهمگرایی یا کنسرت اتخاذ نماید که مهمترین پیششرط این سیاست رفع سوءتفاهمات و اصلاح برداشتها از جانب نظام بینالملل و منطقهای میباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

218 - غلبهی مکتب وابستگی بر استراتژیهای توسعه در دههی نخست انقلاب اسلامی
محمد کاظم کاوه پیشقدم

این مقاله می کوشد علل غلبهی مکاتب اکلا و وابستگی بر استراتژیهای توسعه در ده هی نخستانقلاب اسلامی ایران را بررسی کند. در این راه با معرفی دو مکتب اک لا و وابستگی به خصایص وشاخصهای عمدهی آن دو توجه میشود. سپس با بررسی شرایط شکلگیری ناسیونالیسم در ایران وتلاش برای حل تناقض أکثر

این مقاله می کوشد علل غلبهی مکاتب اکلا و وابستگی بر استراتژیهای توسعه در ده هی نخستانقلاب اسلامی ایران را بررسی کند. در این راه با معرفی دو مکتب اک لا و وابستگی به خصایص وشاخصهای عمدهی آن دو توجه میشود. سپس با بررسی شرایط شکلگیری ناسیونالیسم در ایران وتلاش برای حل تناقض درونی این ایدئولوژی انجامید، برخی مشابه تهای برداش تهای سیاسیانقلابیون سال 57 با روشهای مذکور مورد توجه قرار می گیرد. در این میان به نقش تلقی های احمدفردید و جلال آل احمد اشاره ای کوتاه صورت میگیرد. در میانهی مقاله به برخی عوامل دیگر که بهغلبهی تلقی های چپ کمک می رساند توجه میشود. درنهایت مقاله با نشان دادن شباه تهایاستراتژیهای توسعه در ده سال نخست با خصایص دو مکتب مذکور پایان می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

219 - بررسی تطبیقی دیدگاه عقلانیت انتقادی در اندیشه های پوپر و هابرماس
جهانگیر باقری ایلخچی مهناز نازلیان

اندیشه سیاسی پوپر و هابرماس بر مبنای رابطه عقلانیت و انتقاد شکل گرفته است، ب هصورتی که عقلانیت و انتقاددو مفهوم کلیدی در اندیش ههای این دو فیلسوف سیاسی محسوب م یشود، اما با این حال تفاو تهایی نیز دارند.پوپر عقلانیت را ب هصورت کیپارچه م یبیند، غیری تسازی عقلانی و غیرعقلا أکثر

اندیشه سیاسی پوپر و هابرماس بر مبنای رابطه عقلانیت و انتقاد شکل گرفته است، ب هصورتی که عقلانیت و انتقاددو مفهوم کلیدی در اندیش ههای این دو فیلسوف سیاسی محسوب م یشود، اما با این حال تفاو تهایی نیز دارند.پوپر عقلانیت را ب هصورت کیپارچه م یبیند، غیری تسازی عقلانی و غیرعقلانی دارد و تاریخ یگری و ک لگراییهابرماس را رد میک‌ند. از طرفی هابرماس کیی بودن رو شهای علمی را نقد کرده و ب هتفاو تهای معرفت شناختیتأ یکد میک‌ند. سؤال مقاله حاضر این است که: با توجه ب هاینکه انتقاد و عقلانیت دو مؤلفه اصلی اندیشه پوپر وهابرماس م یباشد، نکات افتراق و تشاب ه تفکر آنها در کجاست؟فرضیه این است: وجود دو عنصر عقلانیت و انتقاد در اندیشه پوپر و هابرماس منجر ب هاین شده که با وجودتعلق آنها به دو سنت فکری متفاوت ب هنتایج مشابه برسند.هدف مقاله این است که نشان دهد چگونه با وجود تعلق پوپر و هابرماس ب هدو سنت و ایدئولوژی متفاوت ب هنتایجمشاب ه رسید هاند. روش ما در این مقاله مقایس های و تطبیقی است. مهمترین نتایج و کاربرد آن در محافل آکادمیکو سیاسی و نهادهای مدنی نظیر احزاب و جه تدهی ب هسیاستمداران م یباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

220 - بازاندیشی تئوریک و عملی کمونیسم در فروپاشی شوروی
محمد توحیدفام اکرم صالحی

بهجرأتمی‌توانگفتکهپسازجنگجهانیدوم،فروپاشیشورویمهم‌ترینتحولسیاسی- بین‌المللیدرقرنبیستمبود. اینتحولموجبپایانعمر 45 سالهدورانجنگسردونظامدوقطبیگردیدهوشرایطبنیادینجدیدیرابرنظامبین‌المللیتحمیلنمود. ازاینروتعدادزیادیازاندیشمندانومحققینبه‌ویژهدرحوزهعلومسیاسیوروابطبین‌المللبهپژو أکثر

بهجرأتمی‌توانگفتکهپسازجنگجهانیدوم،فروپاشیشورویمهم‌ترینتحولسیاسی- بین‌المللیدرقرنبیستمبود. اینتحولموجبپایانعمر 45 سالهدورانجنگسردونظامدوقطبیگردیدهوشرایطبنیادینجدیدیرابرنظامبین‌المللیتحمیلنمود. ازاینروتعدادزیادیازاندیشمندانومحققینبه‌ویژهدرحوزهعلومسیاسیوروابطبین‌المللبهپژوهشدرزمینهعلتشکستاولینتجربهعملیکمونیسموفروپاشینظام‌هایکمونیستیدراوایلدهه 1990 پرداختهواززوایایمختلفموضوعرابررسینموده‌اند. دراینمقالهنیزتلاششدهاستبهنارسایی‌هایکمونیسمدرتئوریونیزدرعملپرداختهشدهوازاینزوایهبهدلایلپایاننظامدوقطبیتوجهشود. دراینچارچوبمواردیمثلناتوانیدرونیکمونیسمدرپاسخگوییبهنیازهایروزجهانی،عدمتوجهبهآزادی،عدماهمیتدادنبهدموکراسی،اغراقدرنقشپرولتاریا،دیدگاهغلطدرزمینهکار،دوریازعقل‌گرایی،ناکارآمدیتئوریجبرتاریخی (ماتریالیسمدیالکتیک)،عدمتوجهبهملیت‌هاوناتوانیدرایجادپیوندایدئولوژیکمحکمبینآنهاوبالاخرهبی‌توجهیبهانگیزه‌هاوابتکاراتفردیدرقالبنارسائی‌هایتئوریککمونیسمتوضیحدادهشدهوسپسایننارسائی‌هادربعدعملینیزموردکنکاشقرارگرفتهاست. کهدرمبحثمربوطبهنارسائی‌هایعملیکمونیسمموضوعاتیچوننارسائی‌هایاقتصادانعطاف‌ناپذیرمتکیبربرنامه‌ریزیمتمرکز،ناکارآمدیوفقدانانگیزهودلگرمیدرتولیدمحصولاتکشاورزی،نارسائی‌هایاجتماعی،نارسائی‌هایسیاسیواصلاحاتگورباچفموردبررسیقرارگرفتهاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

221 - سیاست گذاری خارجی و دفاعی آمریکا پس از ۱۱ سپتامبر
حمید هادیان

مقاله حاضر می کوشد با تحلیل و ارزیابی سیاست خارجی اضطرار و اجبارو سیاست دفاعی پیش دستانه و پیشگیرانه پس از ۱۱ سپتامبر به ماهیت و شکلجدیدسیاست گذاری خارجی دفاعی دولت بوش بپردازد. سیاست خارجی اضطرارو اجبار در دو حوزه یک جانبه و چندجانبه با پشتوانه حملات نظامی پیش دستانه و أکثر

مقاله حاضر می کوشد با تحلیل و ارزیابی سیاست خارجی اضطرار و اجبارو سیاست دفاعی پیش دستانه و پیشگیرانه پس از ۱۱ سپتامبر به ماهیت و شکلجدیدسیاست گذاری خارجی دفاعی دولت بوش بپردازد. سیاست خارجی اضطرارو اجبار در دو حوزه یک جانبه و چندجانبه با پشتوانه حملات نظامی پیش دستانه وپیشگیرانه هوایی، موشکی و عملیات مخصوص علیه تهدیدات معاصر بین الملل شاملتروریسم، تروریسم دولتی، تروریسم بین الملل و تروریسم کشتار جمعی (تروریسمهسته ای) در جنگ سرد افغانستان و عراق ظاهر شد. نئو محافظه کاران دولت بوشمنطقه خاورمیانه را برای معماری سیاست جدید خاورمیانه ایالات متحده تحت عنوانطرح خاورمیانه بزرگ برگزیده اند. آن ها به ازای حل و فصل منازعات تاریخی فلسطینی هاو اسرائیلی ها، وقوع اصلاحات سیاسی و آزادسازی اقتصادی در منطقه را دنبال می کنند.سیاست جدید امنیت ملی آمریکا پس از ۱۱ سپتامبر تهدیدات تروریستی در منطقهخاورمیانه را ناشی از فقر اقتصادی و ساختار کهنه نظام های سیاسی کشورهای عربیمی داند. بسیاری از نظریات طراحان امنیت ملی آمریکا بویژه دیدگاه های این دسته درگزارش کمیسیون مستقل حقیقت یاب ۱۱ سپتامبر حاکی از وقوع تهدیدات ۱۱ سپتامبرناشی از تداوم حمایت آمریکا از دولت های مستبد عربی منطقه خاورمیانه بوده است. درواقع سیاست خارجی یک جانبه گرایی هر جا که لازم باشد و چندجانبه گرایی هرجا کهممکن باشد به دنبال گسترش و تعمیق سیاست جدید خاورمیانه ای دولت بوش پساز ۱۱ سپتامبر است. به نظر می رسد که انقلاب در امور نظامی (سخت افزار و نرم افزارنظامی) و سیاست خارجی اضطرار و اجبار منطق فکری و موتور مولد سیاست جدیدامنیت ملی آمریکا پس از ۱۱ سپتامبر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

222 - نئولیبرالیسم و همگرایی جهانی
محمد توحیدفام نیلوفر طهران یزاده

پس از رکود اقتصادی دهه 1970 ، الگوی جدیدی ب هنام نئولیبرالیسم با ت یکه بر اصول لیبرالیسم کلاسیک، راهکارجدیدی در مورد شیو ههایی در اقتصاد سیاسی ارائه نمود که با تأ یکد بر گشودن راه برای تحقق آزاد یهای کارآفرینانهو مهار تهای فردی در چارچوبی نهادی که از ویژگ یهای آن حمایت أکثر

پس از رکود اقتصادی دهه 1970 ، الگوی جدیدی ب هنام نئولیبرالیسم با ت یکه بر اصول لیبرالیسم کلاسیک، راهکارجدیدی در مورد شیو ههایی در اقتصاد سیاسی ارائه نمود که با تأ یکد بر گشودن راه برای تحقق آزاد یهای کارآفرینانهو مهار تهای فردی در چارچوبی نهادی که از ویژگ یهای آن حمایت از حقوق مال یکت خصوصی قدرتمند، بازارهایآزاد همراه با دولتی حداقل که وظیفه آن در جهت ایجاد و حفظ یک چارچوب نهادی مناسب با عملکرد آن الگو بود راب هعنوان ابزاری کارآمد مورد توجه قرار داد. این تفکر که در پاسخ ب هناکارآمدی دولت رفاه و شرایط ب هوجود آمد هایهمچون بحران اقتصادی ب هوقوع پیوست، خود موجبات شک لگیری انواع جدیدی از ارتباطات در سطوح مختلف وگسترش همکاری میان کشورهای بلوک غرب گردید که با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ساب ق، جهان شاهددگرگونی و تحول در روابط میان کشورهای جهان و توسعه این قبیل همکار یها از جمله میان کشورهای رها شدهاز کمونیسم م یباشد. در این راستا مقاله حاضر بر آن است که با توجه ب هتحولات ب هوجود آمده متأثر از نئولیبرالیسمدر نظام بی نالملل از دهه 1980 تاکنون و مؤلف ههای مورد تأ یکد آن، میزان ارتباط و تأثیرگذاری این جریان را باگسترش و پیدایش انواع نوین همکاری میان کشورها در حوز ههای مختلف که ب هسمت افزایش همگرایی جهانی درحرکت م یباشد، مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

223 - بررسی ساختار دیوان عالی ایالات متحده
محمد امجد

ایالاتمتحده داراییکنظامفدرالاست کهدرآنقدرتازیکطرف بینایالاتودولت فدرال و از طرف دیگر بین سه قوه مقننه، قضاییه و مجریه تقسیم شده است. دیوانعالی ایالات متحده نه عضو دارد که به طور ماداما لعمر از طرف رییسجمهور این کشورتعیین میشوند. این قاضیان را به جز از طریق اعلام جرم نمی أکثر

ایالاتمتحده داراییکنظامفدرالاست کهدرآنقدرتازیکطرف بینایالاتودولت فدرال و از طرف دیگر بین سه قوه مقننه، قضاییه و مجریه تقسیم شده است. دیوانعالی ایالات متحده نه عضو دارد که به طور ماداما لعمر از طرف رییسجمهور این کشورتعیین میشوند. این قاضیان را به جز از طریق اعلام جرم نمیتوان برکنار کرد. اعضایدیوان عالی ایالات متحده را نخبگان این کشور تشکیل میدهند و این افراد عمدتاً بهگروههای بالای طبقه متوسط تعلق دارند. رؤسای جمهور در تعیین قاضیان دیوان عالیسعی میکنند کسانی را که به لحاظ ایدئولوژیک به آنها نزدیکتر هستند برای این مقامبرگزینند. با این همه اعضای دیوان عالی استقلال نظر خود را حفظ میکنند و در بسیاریاز موارد برخلاف نظر رؤسای جمهور این کشور عمل میکنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

224 - جایگاه حقوق بشر در پلورالیسم ارزشی آیزایا برلین
مسعود رستمی

بافروپاشیشوروی وتشدیدپروسةجهانیشدن،زمینةمناسبی برایآنچهدیوید هلد "دموکراسی جهان وطنی "مینامد فراهم شده است. بدینترتیب با گسترش جامعةمدنی جهانی و افزایش شمار حکومتهای دموکراتیک، حقوق بشر اهمیت و جایگاه والایییافته است. اهمیت حقوق بشر تا بدانجاست که بیشتر نظریهپردازان سیا أکثر

بافروپاشیشوروی وتشدیدپروسةجهانیشدن،زمینةمناسبی برایآنچهدیوید هلد "دموکراسی جهان وطنی "مینامد فراهم شده است. بدینترتیب با گسترش جامعةمدنی جهانی و افزایش شمار حکومتهای دموکراتیک، حقوق بشر اهمیت و جایگاه والایییافته است. اهمیت حقوق بشر تا بدانجاست که بیشتر نظریهپردازان سیاسی، بخشی ازنظریات خود را به واکاوی یا ارائة راهکارهای جدید در این خصوص اختصاص دادها ند.برلین نیز به عنوان یکی از بزرگترین فیلسوفان سیاسی اخلاقی معاصر در این زمینه بهاظهارنظر پرداخته است. اما دیدگاه وی برخلاف امر معمول سنخیتی با عرف معمول درحقوق بشر ندارد. برلین برخلاف لیبرالیستهای سنتی (از کلاسیک تا نولیبرال) قرائتیجدید از حقوق طبیعی و فطری که به اعتقاد کلاسیک ها لایتغیر است و سرچشمة حقوقبشر میب اشد، ارائه میکند. نویسنده مقاله سعی دارد با استفاده از پلورالیسم ارزشیبرلین به تبیین حقوق بشر از دیدگاه وی بپردازد. سوالی که نویسنده به دنبال پاسخگوییبه آن است به این قرار است که: در فرآیند تحول گفتمانی لیبرالیسم سنتی به لیبرالیسمآگونیستی، پلورالیسم ارزشی برلین تا چه اندازه حقوق بشر را متحول میکند؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

225 - نگرشی بر دزدی دریایی و تروریسم دریایی در معاهدات بین‌المللی
جعفر کوشا فرهاد شایگان

برخی دیگر از انواع جدیدتر جرایم بین المللی دریایی در دوران اخیر نیز مورد توجه جامعه جهانی قرار گرفته اند. در میان انواع مختلف جرایم مذکور با توجه به درجه اهمیت آن ها و این که روند مقابله جهانی با آن ها به انعقاد معاهدات بین المللی منجر شده باشد، در تحقیق پیش رو دو مور أکثر

برخی دیگر از انواع جدیدتر جرایم بین المللی دریایی در دوران اخیر نیز مورد توجه جامعه جهانی قرار گرفته اند. در میان انواع مختلف جرایم مذکور با توجه به درجه اهمیت آن ها و این که روند مقابله جهانی با آن ها به انعقاد معاهدات بین المللی منجر شده باشد، در تحقیق پیش رو دو مورد از جرایم مهم، یعنی دزدی دریایی و سرقت مسلحانه علیه کشتی ها به همراه تروریسم دریایی مورد توجه قرار بر خلاف دزدی دریایی و تجارت برده که به عنوان اولین مصادیق جنایات بین المللی محسوب گردیده و اِعمال صلاحیت جهانی در ارتباط با تعقیب و مجازات مرتکبین آن ها از گذشته تا کنون فراهم بوده است؛ گرفته است.گسترش معاهدات در جهت مقابله با جرایم فوق به ویژه در مناطق ورای اعمال صلاحیت دولت ها، محور عمده مباحث مطروحه در این تحقیق می باشد. در این راستا، کنوانسیون های چهارگانه ژنو (1958) و حقوق دریاها (1982)، کنوانسیون 1988 رم و پروتکل ضمیمه مربوط به امنیت دریانوردی، به همراه سایر اسناد بین المللی، منطقه ای و دوجانبه مربوطه که همگی به مبارزه با جرایم بین المللی دریایی اختصاص دارند، در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

226 - ایدئولوژی، گفتمان و تحلیل سیاسی
جهانگیر معینی علمداری

یکی از نتایج رشد دیدگاه های نسبی گرا و غیرذات گرایانه در علوم سیاسیبوده است. این روند با دستاویز انتقاد از ذهنیت گرایی ایدئولوژی کاهش توجه به عاملو مبارزه با نظریه حقیقت در سیاست شروع شد. نگارندة مقالة ذیل چنین استدلال میکندکه تأثیر گذاری بر مفهوم ایدئولوژی نه تنها هی أکثر

یکی از نتایج رشد دیدگاه های نسبی گرا و غیرذات گرایانه در علوم سیاسیبوده است. این روند با دستاویز انتقاد از ذهنیت گرایی ایدئولوژی کاهش توجه به عاملو مبارزه با نظریه حقیقت در سیاست شروع شد. نگارندة مقالة ذیل چنین استدلال میکندکه تأثیر گذاری بر مفهوم ایدئولوژی نه تنها هیچ ربطی به سوبژکتیویسم ندارد بلکه باارائه درک جدیدی از مفهوم ایدئولوژی، در چارچوب یک نظریة گفتمانی، می توان به افقجدیدی دست پیدا کرد. نگارنده یک نظریة ایدئولوژی ارائه میدهد که مکملی برای نظریهگفتمان می گردد و در تقابل با آن قرار نمی گیرد. بدین ترتیب، وی به این نتیجه می رسد کهحفظ تمایز میان دو مفهوم ایدئولوژی و گفتمان سودمند است و رابطة موجود میان نظمسیاسی نهادها و قدرت را بهتر تبیین می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

227 - فاشیسم و هگل: خوانشی در اقتران نظریه و عمل
احمد ساعی محمود مقدس

هگل صد سال قبل از صعود دولت رایش سوم در نوشته هایش آرزو کرده بود که روزی روح و تفکر آریایی- ژرمن روح جهان جدید گردد تا به قول او حقیقت مطلق را عملی نماید و وظیفه تاریخی اش را به انجام رساند، آرزویی که در قامت فاشیسم به حقیقت پیوست. هگلدولت را سایه خدا بر زمین خواند، مرت أکثر

هگل صد سال قبل از صعود دولت رایش سوم در نوشته هایش آرزو کرده بود که روزی روح و تفکر آریایی- ژرمن روح جهان جدید گردد تا به قول او حقیقت مطلق را عملی نماید و وظیفه تاریخی اش را به انجام رساند، آرزویی که در قامت فاشیسم به حقیقت پیوست. هگلدولت را سایه خدا بر زمین خواند، مرتبه انسان های تاریخ ساز را به مرتبه الوهیت یا نیمه خدایی رسانید و جنگ را خیری دانست که سبب سلامت اخلاقی جامعه می شود.. در بررسی عناصر فاشیسم شاهد همنشینی نظریه و عمل هستیم. تاثیرگذاری اندیشه هگل بر فاشیسم چنان است که پوپر دستور طبخ فاشیسم را از این قرار می داند: هگل به اضافه کمی چاشنی مادیت قرن نوزدهمی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

228 - امنیت نوین؛ مفهومی بیناپارادایمی «مطالعه موردی؛ رویکرد امنیتی ایالات متحده آمریکا پس از جنگ سرد»
سید عبدالعلی قوام مهدی وحیدی

در این مقاله با بررسی گفتمانی، تاریخی، تحلیلی و پارادایمی مفهوم امنیت به دنبال آشکار کردن بخش‌های پنهان این مفهوم در روابط بین‌الملل هستیم و با ارایه توضیحات مبسوطی از تحولات مفهوم امنیت در دوران قبل و بعد از جنگ سرد، تحول نگرش تاریخی-تحلیلی به مفهوم امنیت از امنیت ملی أکثر

در این مقاله با بررسی گفتمانی، تاریخی، تحلیلی و پارادایمی مفهوم امنیت به دنبال آشکار کردن بخش‌های پنهان این مفهوم در روابط بین‌الملل هستیم و با ارایه توضیحات مبسوطی از تحولات مفهوم امنیت در دوران قبل و بعد از جنگ سرد، تحول نگرش تاریخی-تحلیلی به مفهوم امنیت از امنیت ملی تا امنیت بین‌المللی را بررسی کرده‌ایم. از سوی دیگر، با نگاهی جزء‌نگرانه به تحول پارادایمی امنیت (رئالیسم، لیبرالیسم، سازه‌انگاری) سعی در تئوریزه کردن عینی و ذهنی امنیت نمودیم، در این میان کوشیدیم که این تحول مفهومی امنیت را در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا نمایان سازیم. در تحلیل نهایی، نتیجه‌ای جز این بر ما میسر نگشت که جهت تجزیه و تحلیل مفهوم امنیت در حال حاضر با توجه به گستردگی این مفهوم، نیازمند یک مطالعه بیناپارادایمی و در نظر گرفتن چارچوب‌های هستی‌شناسی، معرفت شناختی و گفتمان محور امنیت در حاشیه هر تحلیل و نگرش امنیتی هستیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

229 - رویکرد تفسیری بافت‌گرایی و کاربرد آن در تفسیر متون دینی (قرآن) و تفسیر متون حقوقی (قوانین)
ریما امیراقدم حسن برجی

درتفسیریکمتنعواملگوناگونیماننداثر،مولف،مخاطبو .... موثرهستندکهدرتفسیریکمتناگروزنرابهاوضاعواحوالبدهیمبانظریهبافت گراییروبرومی شویم. بافتاثرشاملبافتمتنیوموقعیتیمی شود. بافتمتنی(textual context)پیرامونمتنبرگزیدهاستوبافتموقعیتی(situational context)فضاییاستکهزباندرآنجریاندار أکثر

درتفسیریکمتنعواملگوناگونیماننداثر،مولف،مخاطبو .... موثرهستندکهدرتفسیریکمتناگروزنرابهاوضاعواحوالبدهیمبانظریهبافت گراییروبرومی شویم. بافتاثرشاملبافتمتنیوموقعیتیمی شود. بافتمتنی(textual context)پیرامونمتنبرگزیدهاستوبافتموقعیتی(situational context)فضاییاستکهزباندرآنجریاندارد. بافتمتنیازدوسومی تواندبرمعنایکلیمتناثرگذارد: یکیاثرگذاریبرپیشفهمخوانشگرمتنیعنیانتظارهاوپیش انگاره هایاو،دیگریتداعیوارتباطیافتنعناصریازبافتمتنیباعناصردیگرازمتنیکهخوانشمی شودودرنتیجهاثرگذاریبرمعنایآنها. بافتموقعیتیتفسیربراساسعواملموثرجهانممکن،زمان،مکان،مخاطب،گویندهومورداشارهاست. درتفسیرمتوندینیمی تواندرروشتفسیرقرآنبهقرآنکاربردبافتمتنیودرتفسیرقرآنباتوجهبهشاننزول،کاربردبافتموقعیتیرادیدودراینمقالهتلاشبراینخواهدبودکهبعدازبیانمفهومبافتوانواعبافت گراییوباتوجهبهکاربردآندرتفسیرمتوندینی (قرآن)،کاربردآنرادرتفسیرمتونحقوقی (قانون) موردبررسیقراردهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

230 - مفهوم حقوق طبیعی و حقوق بی نالملل در اندیشه سیاسی توماس هابس
ملک یحیی صلاحی واحد امینی

ب هاعتقاد بسیاری از صاح بنظران، نگرش جدید ب همفهوم قانون، حقوق طبیعی و حقوق بی نالملل در بستر اندیشهنظری هپردازی شده است. نفوذ نظریات حقوق طبیعی در حقوق بی نالملل از توماس هابس مدرن با دیدگا ههایآغاز قرن شانزدهم و همراه با پیدایش حقوق بی نالملل شروع م یشود. قرن هفدهم، أکثر

ب هاعتقاد بسیاری از صاح بنظران، نگرش جدید ب همفهوم قانون، حقوق طبیعی و حقوق بی نالملل در بستر اندیشهنظری هپردازی شده است. نفوذ نظریات حقوق طبیعی در حقوق بی نالملل از توماس هابس مدرن با دیدگا ههایآغاز قرن شانزدهم و همراه با پیدایش حقوق بی نالملل شروع م یشود. قرن هفدهم، قرن پویایی علم بود، در چنینشرایطی هابس تلاش خود را برای تب یین علل وجودی جامعه سیاسی بر مبنای عقلی شروع کرد و فلسفه وینخستین فلسفه اخلاقی مدرن گردید، زیرا فلسف های بود که ب هطور کامل پیامدهای علوم طبیعی مدرن را پذیرفت وبازگو کرد که برحسب آن حقوق طبیعی انسان مبین آن چیزی است نظریه حقوقی نسب یانگاری باستان را در شکلکه انسا نها خواهان انجام آنند، در نتیجه حقوق طبیعی از قانون طبیعی مشتق م یشود. وی ب هعنوان نظری هپردازحقوق طبیعی مدرن از جمله کسانی است که تنها ب هحقوق طبیعی در روابط بی نالملل اعتقاد داشت و وجود حقوقموضوعه را انکار میک‌رد و تنها حقوق طبیعی را اساس حقوق بی نالملل قرار داد. لویاتان ب هعنوان بزر گترین و شایدیگانه اثر منحصر ب هفرد و ب یبدیل و شاهکاری ب ینظیر و منظوم های فکری در زمینه فلسفه سیاسی در زبان انگلیسیبیش از دیگر آثار هابس تلاش او را ب هتدقیق مفاهیمی نظیر قانون، حقوق طبیعی، علم سیاست، قدرت سیاسی وحاکمیت ب هنمایش م یگذارد. این مقاله درصدد است با تأمل در نظری هپردازی و پژوهش در اندیشه سیاسی توماسهابس، نگرش وی را نسبت ب همفاهیم قانون، حقوق طبیعی، قوانین طبیعی، حقوق بی نالملل، وضع طبیعی، جامعهسیاسی، قدرت سیاسی و لویاتان بررسی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

231 - بررسی ارتباط محافظه‌کاری و چولگی منفی بازده سهام با تأکید بر سررسید بدهی در مراحل چرخه عمر
محمدحسین اسدی مشیزی زهره حاجیها سیده محبوبه جعفری

هدف این پژوهش بررسی ارتباط محافظه‌کاری و مخاطره سقوط قیمت سهام با تأکید بر سررسید بدهی در مراحل چرخه عمر در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور اطلاعات صورت‌های مالی 106 شرکت در دوره‌ زمانی 1396-1390 گردآوری شده است. برای آزمون فرضیه‌ها ا أکثر

هدف این پژوهش بررسی ارتباط محافظه‌کاری و مخاطره سقوط قیمت سهام با تأکید بر سررسید بدهی در مراحل چرخه عمر در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور اطلاعات صورت‌های مالی 106 شرکت در دوره‌ زمانی 1396-1390 گردآوری شده است. برای آزمون فرضیه‌ها از رگرسیون چند‌متغیره با داده‌های ترکیبی استفاده شده است. برای محافظه‌کاری از معیار گیولی و هاین و برای مخاطره سقوط قیمت سهام از معیار چولگی منفی بازده سهام استفاده شد.یافته‌های حاصل از آزمون فرضیه اول پژوهش بیان‌گر این است که بین محافظه‌کاری حسابداری و مخاطره سقوط قیمت سهام ارتباط وجود دارد. به عبارتی اعمال رویه‌های محافظه‌کارانه منجر به کاهش مخاطره سقوط قیمت سهام می‌شود. هم‌چنین یافته‌های حاصل از آزمون فرضیه دوم پژوهش بیان‌گر این است که سررسید بدهی بر ارتباط بین محافظه‌کاری حسابداری و مخاطره سقوط قیمت سهام نقشی تعدیل‌گر دارد. در مراحل چرخه عمر نیز در مراحل بلوغ و رشد فرضیه‌های فوق تأیید گردید.به عبارتی محافظه‌کاری احتمال ورود ناگهانی انبوه اخبار بد را به بازار کاهش داده و در نتیجه مخاطره سقوط قیمت سهام کاهش می‌یابد. هم‌چنین سررسید بدهی توانایی محافظه‌کاری را به منظور کاهش مخاطره سقوط قیمت سهام افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

232 - تاثیر تورش‏های رفتاری سرمایه‏گذاران و مدیران بر حباب قیمتی سهام در بازار سرمایه ایران
نازنین بشیری منش حسین شهنازی

10.30495/jfksa.2022.20210

در بازارهای سرمایه نوظهور، عدم توانمندی سرمایه گذاران بمنظور تحلیل اطلاعات مالی و همچنین اثرگذاری عوامل سیاسی و اقتصادی کلان بر بازارهای مالی، سبب تمرکز سرمایه گذار بر هیجان بازار و رفتار سایر سرمایه گذاران می شود. رفتار های احساسی و جمعی سرمایه گذاران منشأ بروز و پیدای أکثر

در بازارهای سرمایه نوظهور، عدم توانمندی سرمایه گذاران بمنظور تحلیل اطلاعات مالی و همچنین اثرگذاری عوامل سیاسی و اقتصادی کلان بر بازارهای مالی، سبب تمرکز سرمایه گذار بر هیجان بازار و رفتار سایر سرمایه گذاران می شود. رفتار های احساسی و جمعی سرمایه گذاران منشأ بروز و پیدایش ناهنجاری های متعددی نظیر حباب قیمت ها و شکل گیری نوسان های شدید در بازار می شود. همچنین مدیران از تورش های رفتاری نظیر بیش اطمینانی، کوته بینی و خودشیفتگی برخودار هستند که منجر به ارائه تصویر مطلوب از واحدتجاری و تاخیر در ارائه اخبار بد و درنتیجه حباب قیمت سهام می شود. براین اساس، هدف این پژوهش بررسی تاثیر تورش های رفتار سرمایه گذاران و مدیران بر حباب قیمتی سهام است. نمونه پژوهش شامل 129شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره‌ی زمانی 1392 تا1398 بوده است. برای آزمون فرضیه‌ها از روش رگرسوین چندمتغیره با داده های ترکیبی استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، تورش های رفتاری سرمایه گذاران (رفتار احساسی و توده وار) شکاف بین قیمت ذاتی سهام شرکت و ارزش تعیین شده آن توسط سرمایه گذاران را افزایش داده و منجر به شکل گیری حباب قیمتی سهام می شوند. همچنین تورش های رفتاری مدیران (بیش اطمینانی، کوته بینی و خودشیفتگی) نیز منجر به بروز و پیدایش حباب قیمتی سهام می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

233 - تاثیر اطمینان بیش از حد بر رفتار سرمایه‌گذاران: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران
سیدمرتضی موسوی محمد ابراهیم آقابابائی

اطمینان بیش از حد در پایه‌ای‌ترین حالت خود، می‌تواند به عنوان اطمینان بی‌پشتوانه در استدلال‌ها، قضاوت‌ها و توانایی‌های شناختی تعریف شود. هدف این تحقیق بررسی اثرات این سوگیری مهم بر تصمیم‌های سرمایه‌گذاران است. در این پژوهش ضمن اندازه‌گیری جنبه‌های مختلف اطمینان بیش از ح أکثر

اطمینان بیش از حد در پایه‌ای‌ترین حالت خود، می‌تواند به عنوان اطمینان بی‌پشتوانه در استدلال‌ها، قضاوت‌ها و توانایی‌های شناختی تعریف شود. هدف این تحقیق بررسی اثرات این سوگیری مهم بر تصمیم‌های سرمایه‌گذاران است. در این پژوهش ضمن اندازه‌گیری جنبه‌های مختلف اطمینان بیش از حد سرمایه‌گذاران (برآورد غلط، توهم کنترل، خوش‌بینی نسبت به آینده، اثر بهتر از متوسط، پیش‌بینی نوسانات آتی)، ارتباط آن با حجم معاملات، دفعات سفارش و بازده افراد حقیقی آزمون شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل پرسشنامه و معیارهای عملکرد معاملات معامله‌گران حقیقی نشان می‌دهد که میان دفعات سفارش فرد و اطمینان بیش از حد در سطح اطمینان 99 درصد ضریب همبستگی 747/0 وجود دارد. هم‌چنین بین حجم سفارشات فرد و اطمینان بیش از حد در سطح اطمینان 99 درصد ضریب همبستگی 695/0 وجود دارد. ارتباط میان اطمینان بیش از حد و بازده در سطح اطمینان 95 درصد مورد تأیید قرار نگرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

234 - ارزیابی نقش تعدیل گر نظام راهبری شرکتی بر رابطه بین گرایش های احساسی سرمایه گذاران و تغییرات بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
الهام فرخی ,سعید جبارزاده

10.30495/jfksa.2023.21896

پژوهش حاضر ، نقش تعدیل گر نظام راهبری شرکتی بر رابطه بین گرایش های احساسی سرمایه گذاران و تغییرات بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش، متغیر مستقل، احساسات سرمایه‌گذاران می‌باشد ومتغیر وابسته، نوسانات بازد أکثر

پژوهش حاضر ، نقش تعدیل گر نظام راهبری شرکتی بر رابطه بین گرایش های احساسی سرمایه گذاران و تغییرات بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش، متغیر مستقل، احساسات سرمایه‌گذاران می‌باشد ومتغیر وابسته، نوسانات بازده سهام است. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش، از روش برآورد مدل تحقیق در قالب داده های تابلویی و تحلیل براساس مدل اثرات ثابت و اثرات تصادفی توسط نرم افزار Eviews بر مبنای داده های ترکیبی استفاده شده است. نمونه شامل ۱3۹ شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی ۱۳۹4-۱۳۹9 می باشند که با روش حذفی سیستماتیک انتخاب ‌شده‌اند. یافته ها نشان داد که بین گرایش های احساسی سرمایه گذاران و نوسانات بازده سهام رابطه ی معنی داری وجود دارد. هم چنین متغیر سهامداران نهادی می تواند رابطه ی بین گرایش های احساسی سرمایه گذاران و نوسانات بازده را تعدیل نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

235 - توسعه‌ی کارکردِ گزارشگریِ پایدار برمبنای آنومیِ فشارهای اجتماعی
محمودرضا خاکی محسن حمیدیان نگار خسروی پور مریم صراف

10.30495/jfksa.2022.20211

با تغییرات فزآینده ی بازارها و نوسانات بازده سهام تحت شرایط اقتصادی گاهاً نامتوازن کشورها، ایجاد تعادل و پایداری به عنوان راهبردی اثربخشی برای جذب سرمایه گذاری ها جهت توسعه اقتصادی به حساب می آید. اما الزاماً چالش های اقتصادی تنها مبنایی برای توسعه ی پایداری شرکت ها در أکثر

با تغییرات فزآینده ی بازارها و نوسانات بازده سهام تحت شرایط اقتصادی گاهاً نامتوازن کشورها، ایجاد تعادل و پایداری به عنوان راهبردی اثربخشی برای جذب سرمایه گذاری ها جهت توسعه اقتصادی به حساب می آید. اما الزاماً چالش های اقتصادی تنها مبنایی برای توسعه ی پایداری شرکت ها در سطح بازارهای سرمایه به حساب نمی آیند، بلکه تمرکز بر نقضِ هنجارهای اجتماعی و نیاز ذینفعان به دستیابی شفاف تر اطلاعات جهت سرمایه گذاری نیز بخش مهمی از تمرکز بر توسعه ی کارکردهای گزارشگری پایدار محسوب می شود. لذا هدف این پژوهش توسعه‌ی کارکردِ گزارشگریِ پایدار برمبنای آنومیِ فشارهای اجتماعی با استفاده از تحلیلِ سلسله مراتب فازی چندمرحله‌ای می باشد. این پژوهش از نظر هدف، جزء پژوهش‌های توسعه‌ای است، زیرا به دلیلِ فقدان مبنایی برای وجود انومی فشارهای اجتماعی و گزارشگری پایدار در پژوهش‌های قبلی، براساس تحلیل فراترکیب در گام اول تلاش شد تا نسبت به شناسایی مولفه‌ها به عنوان مبنایِ تحلیلی پژوهش و گزاره‌ها به عنوان متغیرهای مرجع، اقدام شود. سپس باهدف تبیین مولفه‌ها و گزاره‌های شناسایی شده، در سطح بازار سرمایه، در بخش کمی از تحلیلِ سلسله مراتب فازی چندمرحله‌ای باهدفِ تعیین تاثیرگذارترین کارکردِ گزارشگری پایدار برمبنای آنومیِ فشارهای اجتماعی، استفاده شد. در این پژوهش، جامعه هدف شامل دو بخشِ کیفی و کمی بود، که در بخش کیفی با کمکِ ۱۵ نفر از متخصصان و خبرگان رشته حسابداری در سطح دانشگاه تلاش گردید تا در قالب فرم‌های امتیازی، مولفه‌ها و گزاره‌های پژوهش شناسایی شوند. در بخش کمی نیز ۲۰ نفر از مدیران ۵۰ شرکت برتر بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۹۸، برای مشارکت در پژوهش انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد، آنومی هنجاری ذینفعان تاثیرگذارترین عامل برای توسعه ی کارکردهای پایدارِ گزارشگری شرکت‌ها محسوب می‌شود. در واقع نتیجه این پژوهش بیان‌کننده‌ی این واقعیت است که آنومیِ هنجاریِ ذینفعان کاراترین عامل موثر بر کارکردهای گزارشگری پایدار محسوب می‌شود و محرکی برای اجتماعی‌گرایی پایدار به عنوان تاثیرگذاترین کارکردِ گزارشگری پایدار در سطح شرکت‌های بازار سرمایه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

236 - ارزیابی ایزومورفیسم‌های مالیات سبز تحت وجودِ اِلمان‌های اِلمانِ تصمیم‌گیری ازدحامی: تحلیل (IRP)
بهزاد قبادی هوشنگ امیری قاسم رکاب‌دار

10.30495/jfksa.2021.19251

در بازار سرمایه به دلیل جدایی مالکیت از مدیریت، ارزش‌ها و منافع مورد توجه بین سهامداران با شرکت‌ها متفاوت می‌باشد و وجود این تفاوت‌ها سبب گردیده تا رویکردهای نظری در حوزه تصمیم‌گیری‌های شرکت باهدف ایجاد تعادل در بین سهامداران توسعه یابد. اِلمانِ تصمیم‌گیری ازدحامی به عن أکثر

در بازار سرمایه به دلیل جدایی مالکیت از مدیریت، ارزش‌ها و منافع مورد توجه بین سهامداران با شرکت‌ها متفاوت می‌باشد و وجود این تفاوت‌ها سبب گردیده تا رویکردهای نظری در حوزه تصمیم‌گیری‌های شرکت باهدف ایجاد تعادل در بین سهامداران توسعه یابد. اِلمانِ تصمیم‌گیری ازدحامی به عنوان یک مفهوم دارای کثرت گرایی ارزش‌ها در سطح بازار سرمایه به عنوان یک رویکرد نظری فلسفی طی سال‌های گذشته مورد توجه قرار گرفته است. وجودِ چنین ارزش‌هایی در تصمیم‌گیری، ضمن اینکه می‌تواند به ایجاد تعامل بیشتر بین شرکت با ذینفعان منجر شود، می‌تواند به افزایش پایداری در حوزه‌های مختلف همچون محیط‌زیست، مالیات، اقتصاد و ... کمک نماید. هدف این پژوهش ارزیابی ایزومورفیسم‌های‌ مالیات سبز تحت وجودِ اِلمان‌های اِلمانِ تصمیم‌گیری ازدحامی براساس نظریه همسانی ماتریس تفسیری ( ) می‌باشد. در این پژوهش به منظور شناسایی مولفه‌ها (ایزومورفیسم‌های‌ مالیات سبز) و گزاره‌های پژوهش (اِلمان‌های تصمیم‌گیری‌ازدحامی) از تحلیل فراترکیب و با مشارکت ۱۵ نفر از خبرگان رشته حسابداری در سطح دانشگاهی استفاده شد. در بخش کمی مولفه‌ها و گزاره‌های شناسایی شده در قالب پرسشنامه‌های ماتریسی توسط ۲۲ نفر از مدیران شرکت‌های بازار سرمایه مورد ارزیابی تحلیل تفسیری قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد، گزاره‌ی مسئولیت اجتماعی در تصمیم‌گیری ( )؛ کاهش تضاد منافع در تصمیم‌گیری ( ) و مشروعیت در تصمیم‌گیری ( ) به عنوان تاثیرگذارترین اِلمان‌های اِلمانِ تصمیم‌گیری ازدحامی در سطح بازار سرمایه می‌باشد که باعث تقویتِ پیامدِ کاهش آلایندگی‌های زیست‌محیطی به عنوان مولفه‌ی ایزومورفیک مالیات سبز می‌شود. این نتیجه نشان می‌دهد اِلمان‌های اِلمانِ تصمیم‌گیری ازدحامی که پیگیری سطح قابل‌توجهی از ارزش‌های اجتماعی کثرت‌گرایانه را تشریح می‌نماید، ایزومورفیسم‌های مالیات سبز را برای آیندگان تقویت می‌کند، چراکه با افزایش مالیات‌های سبز، شرکت‌ها برای توسعه مسئولیت‌های اجتماعی خود تلاش می‌نمایند تا با تقویت زیرساخت‌های تولید از حجم آالایندگی‌های خود به کاهند و از طریق افشای اطلاعات اختیاری در قالب صورت‌های مالی، اطمینان و اعتماد اجتماعی را به واسطه بینش در تصمیم‌گیری‌های ازدحامی را غنا بخشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

237 - بررسی تأثیر خوش بینی مدیریتی بر حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی
اله‌کرم صالحی روح‌اله موسوی محمد مرادی

بحث حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی یکی از موضوعاتی است که اخیراً مورد توجه پژوهشگران مالی قرار گرفته است. این شاخص از طریق میزان تغییرات در مخارج سرمایه ای شرکت به ازای یک واحد تغییر در جریان نقدی، اندازه گیری می شود.هدف از این تحقیق بررسی معیار خوش بینی مدیریتی و تا أکثر

بحث حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی یکی از موضوعاتی است که اخیراً مورد توجه پژوهشگران مالی قرار گرفته است. این شاخص از طریق میزان تغییرات در مخارج سرمایه ای شرکت به ازای یک واحد تغییر در جریان نقدی، اندازه گیری می شود.هدف از این تحقیق بررسی معیار خوش بینی مدیریتی و تاثیر آن بر حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی با در نظر گرفتن وجود و یا عدم وجود محدودیت مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور اطلاعات مالی 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1386 تا 1392 بررسی گردیدند. تعداد داده های جمع آوری شده برای این پژوهش 700 سال-شرکت می باشد. به منظور انجام آزمون فرضیه‌های تحقیق از روش رگرسیون چندمتغیره با رویکرد داده‌های ترکیبی(Panel Data) و برای انجام روش های آماری از نرم افزارهای SPSS21 و Eviews7 استفاده شده است. نتایج پژوهش ارتباط مثبت و معنادار میان خوش بینی مدیریتی و حساسیت سرمایه گذاری را در میان کل نمونه، و همچنین در میان شرکت های طبقه بندی شده تحت عنوان دارای محدودیت مالی و بدون محدودیت مالی را نشان می دهد. همچنین نتایج حاکی از آن است که حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی در نتیجه ی خوش بینی مدیریتی در شرکت های دارای محدودیت مالی بیشتر از شرکت های بدون محدودیت مالی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

238 - تاثیر عوامل فرهنگی اجتماعی بر مشارکت در بورس با تبیین نقش میانجی اعتماد (مطالعه موردی: بورس اوراق بهادار ایران)
محمدعلی متفکرآزاد حسین اصغرپور سیدعباس موسویان رضا رنج‌پور محسن امینی خوزانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی ساختاری تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی بر مشارکت در بورس با توجه به نقش متغیر میانجی اعتماد در بورس اوراق بهادار ایران انجام گرفت. گروه نمونه شامل398 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی مبتنی بر حجم نمونه انتخاب گردیدند. در این تحقیق متغیرهای مربوط أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی ساختاری تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی بر مشارکت در بورس با توجه به نقش متغیر میانجی اعتماد در بورس اوراق بهادار ایران انجام گرفت. گروه نمونه شامل398 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی مبتنی بر حجم نمونه انتخاب گردیدند. در این تحقیق متغیرهای مربوط به عوامل فرهنگی اجتماعی و مشارکت در بورس و نیز اعتماد بر اساس سه عامل ابهام‌گریزی، مخاطره‌گریزی و خوش‌بینی اندازه‌گیری شد و داده‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور بررسی آماری از روش آزمون ضریب همبستگی، رگرسیون سلسله مراتبی و مدل‌یابی معادلات ساختاری(SEM) استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که هرچند بر اساس آزمون متغیر های عوامل فرهنگی اجتماعی تاثیر برخی متغیر‌ها مانند اعتقادات بر مشارکت در بورس رد یا مانند آموزش، درآمد و قوانین تایید می‌شود اما از طریق آزمون بر متغیرهای اعتماد مانند خوش‌بینی، ابهام گریزی و مخاطره گریزی و تاثیر معنی‌دار و مستقیم این متغیر‌ها بر مشارکت در بورس بر نقش تاثیرگذار متغیرهای مربوط به عوامل فرهنگی اجتماعی تاکید میگردد. همچنین نتایج آزمون همبستگی و مدل رگرسیون سلسله مراتبی نیز نقش اعتماد در رابطة بین عوامل فرهنگی اجتماعی و مشارکت در بورس به عنوان نقش میانجی را تایید میکند. در ادامه نیز از طریق انطباق داده‌های پژوهش و مدل مفهومی، مدل معادلات ساختاری جهت بررسی میزان تاثیر عامل اعتماد به عنوان متغیر میانجی برازش گردید و تاثیر معنی‌دار عوامل فرهنگی اجتماعی بر مشارکت در بورس با تبین نقش میانجی اعتماد را نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

239 - ارائه مدلی جهت مدیریت ریسک روانی در سازمان با استفاده از مدل ساختاری تفسیرگر ISM
غلامرضا زمردیان سمانه فتح علیان حامد مولانی اقدم

10.30495/jfksa.2021.19252

اثربخش ترین دارایی برای بقا و بازدهی در هرسازمان نیروی انسانی می باشد. اما در این رهگذر مخاطرات مختلفی وجود دارد که هر لحظه نیروی انسانی را در معرض تهدید قرار می دهند. این تهدید ها موجب بر هم خوردن تعادل روانی افراد می گردد و تحت عنوان خطرات و ریسک های روانی اجتماعی شنا أکثر

اثربخش ترین دارایی برای بقا و بازدهی در هرسازمان نیروی انسانی می باشد. اما در این رهگذر مخاطرات مختلفی وجود دارد که هر لحظه نیروی انسانی را در معرض تهدید قرار می دهند. این تهدید ها موجب بر هم خوردن تعادل روانی افراد می گردد و تحت عنوان خطرات و ریسک های روانی اجتماعی شناخته می شوند. بنابراین کاهش اثرات و مدیریت این ریسک ها برای سازمان ها مهم و ضروری می باشد. هدف از انجام این پژوهش، ارائه مدلی جهت مدیریت ریسک روانی در سازمان با استفاده از مدل ساختاری تفسیرگر ISM می باشد. روش پژوهش توصیفی است. جامعه آماری شامل کارکنان و کارشناسان ادارات مالیات شرق استان مازندران (نکاء، بهشهر، گلوگاه) هستند و نمونه مورد نظر با روش تصادفی ساده 100 نفر برآورد شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است و تجزیه و تحلیل داده ها با روش ساختاری تفسیرگر ISM انجام شده است. شاخص های کلیدی ریسک روانی در سازمان (مانند: محتوای شغلی، طراحی شغل، حجم و روش کار، زمان بندی کار و ... ) با کمک کارشناسان بررسی و در پایان با روش ISM مدلی جهت مدیریت ریسک روانی در سازمان ارائه گردید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

240 - ارائه مدل توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه جهت پویایی سازوکارهای راهبری برون‌سازمانی
پژمان حاجت پور صابر ملاعلیزاده زواردهی اله کرم صالحی

10.30495/jfksa.2023.22389

هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه جهت پویایی سازوکارهای راهبری برون‌سازمانی است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر روش ترکیبی (کیفی کمی) بود جامعه آماری در پژوهش کیفی شامل خبرگان و مدیران شرکت‌های صنعتی بورس بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند که ش أکثر

هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه جهت پویایی سازوکارهای راهبری برون‌سازمانی است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر روش ترکیبی (کیفی کمی) بود جامعه آماری در پژوهش کیفی شامل خبرگان و مدیران شرکت‌های صنعتی بورس بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند که شامل 20 نفر از خبرگان و مدیران عالی شرکت‌های صنعتی بورس اوراق بهادار تهران بود و نمونه گیری تا دستیابی به اشباع نظری ادامه یافت. در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل 100 نفر از مدیران عالی، میانی و سرپرستان شرکت‌های صنعتی بورس اوراق بهادار تهران بود و حجم نمونه گیری با استفاده از فرمول کوکران 80 نفر به دست آمد. ابزار گردآوری در بخش کیفی مصاحبه و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. تحلیل داده های پژوهش در فاز کیفی با نرم افزار مکس کیودا و در فاز کمی با نرم افزار لیزرل انجام شد. نتایج در بخش کیفی شامل تفکر راهبردی، آمیخته بازاریابی، شناسایی فرصت بازار و کارکردهای رقابتی به عنوان عوامل علی آورده شده است. عوامل زمینه ای شامل ارزش ها، عوامل کلان محیطی، ظهور فناوری‌های جدید، رویکردهای جهانی، زیرساخت تکنولوژیک است. پیامدهای این پدیده نیز در قالب توسعه استارتاپ های فناورانه، ارزش آفرینی برای کسب و کارها، پیشرفت تکنولوژی، ارزش آفرینی برای جامعه و احیای کسب و کارهای کوچک بیان می باشد. در بخش کمی، مدل مفهومی پژوهش ارائه شده مورد آزمون قرار گرفت و فرضیه های پژوهش مورد تایید قرار گرفتند. توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه جهت پویایی سازوکارهای راهبری برون‌سازمانی موجب همگامی و هماهنگی با تغییرات جهانی و محیط بیرونی با محیط داخلی شرکت شده و باعث می شود کسب و کارهای نوپا را به کسب مزیت رقابتی که اصل مبنای هر شرکتی است هدایت کند و می تواند به ارزش آفرینی برای جامعه و کسب و کارها شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

241 - ابزار تنظیم‌ بازار مالی در ایران و انگلستان
حسین منوری محمد راسخ

پیچیدگی‌های قراردادهای بازار مالی اعم از بازار پول و بازار سرمایه و نیز تاثیر این بازار بر کلیت نظام اقتصادی یک کشور از طریق تامین منابع مالی، باعث می شود تا حکومت‌ها از ابزار مختلفی برای دستیابی به منافع عمومی و تامین مالی خود، در این بازارها استفاده کنند. لزوم حفظ منف أکثر

پیچیدگی‌های قراردادهای بازار مالی اعم از بازار پول و بازار سرمایه و نیز تاثیر این بازار بر کلیت نظام اقتصادی یک کشور از طریق تامین منابع مالی، باعث می شود تا حکومت‌ها از ابزار مختلفی برای دستیابی به منافع عمومی و تامین مالی خود، در این بازارها استفاده کنند. لزوم حفظ منفعت خصوصی سرمایه‌گذاران، کاهش و مدیریت ریسک و ذات دوگانه تنظیم‌گری که از یکسو کنش‌گران بازار و از سوی دیگر مداخلات حکومت را محدود می‌کند، طیف گسترده‌ای از این ابزار را پدید می‌آورد که کمابیش در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنظیم‌گری که با گذار از شکست بازار و شکست دولت و نیز ناکارآمدی حقوق خصوصی در تحقق اهداف منفعت عمومی و خصوصی، امروزه خود را تا حد یک نظریه دولت بالا کشیده است، وسایل یا تدابیری را به همراه دارد که حکومت برای اجرای سیاست‌های تنظیمی از میان آنها انتخاب می‌کند. در این مقاله ایران و انگلستان که از دو نقطه شروع متفاوت به تنظیم بازار مالی رسیده‌اند، انتخاب شده‌اند تا مجموعه تدابیر، شیوه‌ها، ضمانت‌اجراها و منابع و نهادهایی که به صورت ساختارمند یک یا چند سیاست حکومتی را در دل بازارهای مالی در این دو کشور تمشیت می‌کنند تحت عنوان ابزار تنظیم مطالعه شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

242 - تأثیر لحن محافظه‌کارانه مدیریت در افشای ریسک بر ریزش قیمت سهام: رویکرد زبان شناختی مبتنی بر لحن افشای اخبار
رامین مهرادی یونس بادآور نهندی مهدی زینالی رسول برادران حسن زاده

در شرکت هایی که لحن زبان مدیریت در افشای ریسک های شرکت، محافظه کارانه است برای افشای اخبار خوب مرتبط با ریسک، تأیید پذیری بیشتری لازم بوده و برای افشای اخبار بد ریسک، استاندارد پایین تری از تأییدپذیری لازم است و این می تواند احتمال انباشت اخبار منفی در این شرکت ها را پا أکثر

در شرکت هایی که لحن زبان مدیریت در افشای ریسک های شرکت، محافظه کارانه است برای افشای اخبار خوب مرتبط با ریسک، تأیید پذیری بیشتری لازم بوده و برای افشای اخبار بد ریسک، استاندارد پایین تری از تأییدپذیری لازم است و این می تواند احتمال انباشت اخبار منفی در این شرکت ها را پایین آورده و خطر ریزش قیمت سهام را کاهش دهد. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی تأثیر لحن محافظه کارانه در افشای ریسک بر ریزش قیمت سهام می باشد. دوره زمانی پژوهش از سال 1388 تا سال 1397 و تعداد نمونه مورد بررسی شامل 167 شرکت پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران می باشد. فرضیه های پژوهش با رویکرد داده های ترکیبی و رگرسیون خطی چندگانه مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که محافظه کاری در افشای ریسک به واسطه الزام به تأیید پذیری نامتقارن برای افشای اخبار خوب و بد ریسک، خطر ریزش قیمت سهام را کاهش می دهد. همچنین در شرایطی که عدم تقارن اطلاعاتی بالا باشد نقش محافظه کاری در افشای ریسک در محدود کردن انگیزه های مدیران برای انباشت اخبار منفی و جلوگیری از ریزش قیمت سهام افزایش پیدا می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

243 - برآورد ارزش توریستی پارک ائل گلی تبریز با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط*
منیره دیزجی میر حجت نجفی نسب حسین شررخواه

پارک ائل گلی واقع در استان آذربایجان شرقی و شهرستان تبریز به دلیل دارا بودن جاذبه های زیاد، از مناطق توریستی و گردشگری مهم کشور می باشد. لذا مطالعه ارزش توریستی آن می تواند در پیش بینی نیازها و رفع کمبودها و توسعه گردشگری در منطقه مؤثر باشد. هدف این پژوهش محاسبه ارزش أکثر

پارک ائل گلی واقع در استان آذربایجان شرقی و شهرستان تبریز به دلیل دارا بودن جاذبه های زیاد، از مناطق توریستی و گردشگری مهم کشور می باشد. لذا مطالعه ارزش توریستی آن می تواند در پیش بینی نیازها و رفع کمبودها و توسعه گردشگری در منطقه مؤثر باشد. هدف این پژوهش محاسبه ارزش توریستی پارک ائل گلی با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط است. برای بررسی عوامل موثر بر میزان تمایل به پرداخت افراد، الگوی لوجیت به روش حداکثر درستنمایی برآورد گردید. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش نامه و مصاحبۀ حضوری با 322 بازدید کننده از پارک مذکور جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که 93 درصد بازدید کنندگان، حاضر به پرداخت مبلغی جهت استفاده از پارک مذکور می باشند. همچنین متغیرهای درآمد، تحصیلات، اندازه خانوار، جنسیت، سن، تعدا بازدیدها و قیمت پیشنهادی اثر معنی داری روی احتمال تمایل به پرداخت افراد دارند. میانگین تمایل به پرداخت سالانه هر خانوار 54000 ریال و ارزش توریستی پارک ائل گلی تبریز حدود 20 میلیارد ریال برآورد گردید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

244 - Comparison of the Effectiveness of Eye Movement Desensitization and Reprocessing Therapy and Imago Therapy Approaches in Social adequacy, Altruism, Difficulty in Regulating Emotion and Failure of every day in Women Involved in Emotional Divorce
Mahsa Haji Agha Bozorgi Hamid Reza Vatankhah Adis Kraskian Mohammad Reza Sirfi

10.30495/IJSS.2023.74222.1398

Emotional divorce means emotional separation and love between the couple, and the relationship between the couple is severed mentally, physically, mentally and even verbally with each other and their life goes cold and complete blackout. The aim of this study was to com أکثر

Emotional divorce means emotional separation and love between the couple, and the relationship between the couple is severed mentally, physically, mentally and even verbally with each other and their life goes cold and complete blackout. The aim of this study was to compare the Effectiveness of Eye Movement Desensitivization and Reprosessing Therapy and Imago Therapy Approaches in Social adequacy, Altruism, Difficulty in Regulating Emotion and Failure of every day in People Involved in Emotional Divorce. The present study was a quasi-experimental study with pre-test, post-test and 3-month follow-up. The statistical population was people involved in emotional divorce who referred to counseling centers in Tehran in 2019. 45 people were selected by purposive sampling, and randomly divided into three groups of 15 people. Each treatment was presented for 11 sessions of 90 minutes per week and the control group was placed on a waiting list. Data collection tools, Demographic Information Sheet, Guttman (1997) Emotional Divorce Scale, Felner's Social Adequacy inventory (1990) and Ahmadi's Altruistic Behavior inventory (2008) Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS) Graz and Roemer (2004) was the "Daily Failure Memory” (MFE) inventory. In order to analyze the hypotheses, multivariate analysis of covariance and Bonferroni post hoc test with repeated measures were used. The results were analyzed using SPSS statistical software version 26. The results showed that there was no significant difference between the groups in the pretest. But in post-test and follow-up, there was a significant difference between the mean sensitivity to Social adequacy, Altruism, Difficulty in Regulating Emotion and Failure of every day in Eye Movement Desensitization and Reprocessing Therapy and imago therapy with the mean of the control group at the level of p <0.01. Imago therapy approach in Altruism variable was more effective than all variables in Eye Movement Desensitization and Reprocessing Therapy approach. The results were stable at the follow-up stage. The findings showed that the use of treatments in this study can be used in planning preventive interventions to promote and improve mental health and emotional relationships in people involved in emotional divorce. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

245 - Who Benefits from Rural Change? A Study on the Nature of Social Status Uplifts in Rural Iran
Ali Shakoori

Changing people social status, particularly upwardly, is often considered an indication of a government success in reaching a fair society, particularly in traditionally rigid structures. This is mainly possible through implementing development plan(s) which is theoreti أکثر

Changing people social status, particularly upwardly, is often considered an indication of a government success in reaching a fair society, particularly in traditionally rigid structures. This is mainly possible through implementing development plan(s) which is theoretically assumed to result in wiping out traditional rigid structures. In the post-revolutionary Iran, the government took upon itself the responsibility of conscious planning of rural transformation to create just structures. For this purpose, since onset the government took a major step to put into practice various rural programs to develop rural areas mostly with an ideologically populist approach. This paper aims to probe the fact that to some extent could the government rural programs abate the traditional rural structure and generate a state of openness for villagers to change their social status? To do this task, it focuses on the occupational status of villagers, as an indication their positional change, through using survey method in the selected villages. The findings showed that the mobility tended to be higher in the villages that received the most rural programs than those which received fewer or no programs. Nevertheless, a higher tendency was observed towards self-recruitment in intra-generational mobility compared with intra-generational mobility. The examination of the nature of status change indicated that, firstly most of the observed mobility, both upward and downward, was short range and oriented towards the adjacent category, meaning not deep-seated change; secondly, status change in the villages was uneven, meaning that the government rural policies have not identically benefited both villages and villagers. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

246 - Individualism; One's Position in Society, According to the Founders of Sociology
Mansour Vosooghi Masoumeh Shafati

The concept of individualism in the field of sociology was introduced by the empirical scheme of one's position in society. The growing importance of the attention to this pattern affected by social changes has been rapid and rough. Cultural and social processes of mode أکثر

The concept of individualism in the field of sociology was introduced by the empirical scheme of one's position in society. The growing importance of the attention to this pattern affected by social changes has been rapid and rough. Cultural and social processes of modernization and modern age always create new conditions and stimulus leading to changes and verities in methods of individualization. Whether “individualism” is a distinctive characteristic of modern societies is a usual term among founders of sociology and its revision has not been stopped yet. The present article is to analyze different standpoints of founders of sociology about the relationship between an individual and society and the very concept of individualism. For founders of sociology, the question of individual-society is a completely social issue suggesting modernity along which expresses itself with more severity. All of them wish a real release from individual, but albeit unevenly - suggest its difficulties and dangers. From Marx’s point of view, under the present alienation, the individual is linked to future, his full realization will only be done by capitalist exploitation at the end of the history. In contrast to this optimism of Marx’s, Weber’s pessimism can be easily observed: the process of rationalization causes one to be imprisoned in his iron cage. Conservatively, Durkheim and Tocqueville are more optimistic. Individualism is particularly specific to individuals, a fact that brings about a new status which cannot be opposed, but must be adjusted. In addition, its dangers towards society and individuals should be analyzed and steps must be taken to compensate. But in between, its extraordinary complexity causes Simmel’s analysis on individuality and individualism to be distinctive. He states most of different features of individualism which are clarified in contrast to previous conditions, and teach them in all classes of individual more than other things. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

247 - Developmental Idealism and the Proposal of a Theoretical Model for Family Change in Iran
Mehrdad Navabakhsh Shahriyar Paknia

This research examines dynamics and change in the Iranian family during the recent half- century especially subsequent to the Islamic revolution in 1979. Developmental positions and changes are discussed and consideration is given to the extent to which family dynamics أکثر

This research examines dynamics and change in the Iranian family during the recent half- century especially subsequent to the Islamic revolution in 1979. Developmental positions and changes are discussed and consideration is given to the extent to which family dynamics and change have been influenced by structural changes or ideational forces. We will focus on ideational forces based on a new approach that explains how ideational forces have been raised from two sources comprising idealized family morality and the second, developmental idealism. The former has been emerged of sources of resistance like tradition, religion, and state as internal forces and the later of objective structural changes under the effect of modernization, globalization, communication, world economy conditions and universal culture. Change resources are structural aspects and in face of change, resistance sources are religion, tradition and state that their effects have been mirrored in beliefs, attitudes, tendencies, views near the individuals. Consistency or conflict these two dimensions including idealized family morality and developmental idealism, which are both ideational forces, through mediational factors such as internal transformations or external effects and conditions could explain family change in Iran. The purpose of this study is to determine to what extent has the family changed over these years in Iran? And how have ideas affected change? Our goal is to document the extent to which ordinary people in Iran believe and accept the propositions of developmental idealism and related aspects of developmental thinking. On the other hand, idealized family morality reflects beliefs, attitudes, values, that are being originated of three sources including tradition, state, and religion as we hypothesize. Based on theoretical framework, some main questions for this research are:1-Will family changes in Iran be more under effect of idealized family morality or developmental idealism?,2-What's the role of state in this model, enhancing developmental idealism in favor of change or play a restraining role? When could the state variate its role? Why? And main hypotheses of the study are including: 1-It seems there is positive correlation between family change and developmental idealism, that is, the more family change results the more developmental aspects and reversely.2-there is negative relation between family change and idealized morality so that the more power of tradition and religion decrease rate of change. The Methodology in this research will be the documentary study that is based on social scientists’ observations, available statistics and documentaries. Eventually this research tries to propose family change in Iran in the form of comprehensive and systematic theoretical model. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

248 - The Sociological Analysis of Iran-Iraq War based on Parsons' Theory
Sasan Vadiea

The present study attempts to analyze Iraq war against Iran based on Parsons' subsystems. The main question aims at finding the social positive/negative functions of the war. According to the studies, the first effect of the war was damaging behavioral organism subsyste أکثر

The present study attempts to analyze Iraq war against Iran based on Parsons' subsystems. The main question aims at finding the social positive/negative functions of the war. According to the studies, the first effect of the war was damaging behavioral organism subsystem so that it couldn't realize its functions. Subsequently, the chaos spread to the personality subsystem. Except for the qualitative and the quantitative development of the defense industries, the war caused failure in most purposes of the first development plan drawn up the behavioral organism subsystem. To create unity and cohesion in the society and based on the specific necessities of wartime, the social subsystem ratified the laws tending to be supportive and economic, though it was not so successful. Eventually, the cultural subsystem which was influenced by the war could revive different values in various eras of wartimes and spread them to the society. It could also issue the necessary orders to other social subsystems so that they could confront the problem relating to the war. At the end of the war this subsystem relatively lost its effectiveness. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

249 - Struggles of Social Forces on the Verge of Constitutionalist Revolution in Iran
Mehrdad Navabakhsh Behrang Seddighi

On the verge of the Constitutionalist Revolution in Iran, the three social forces existing in the socio-political arena were competing with each other and at the same time, struggling with the Monarchy to increase their share of power: independent intellectuals, traditi أکثر

On the verge of the Constitutionalist Revolution in Iran, the three social forces existing in the socio-political arena were competing with each other and at the same time, struggling with the Monarchy to increase their share of power: independent intellectuals, traditional followers of religion, and merchants. This rivalry set the scene for a discursive battle in which, each social force was trying to load nodal points such as the nation, king, and monarchy with contents that were compatible with other features of their discourse to push forward its hegemonic project. The period under study in this paper, more or less coincides with the outbreak of protests and strikes under the leadership of Sayed Mohammad Tabatabaei and Sayed Abdolah Behbahani against Nouze, the Belgian head of Iran Customs house in 1905which paved the way for emergence of Tobacco Movement. In this era, three social forces were actively involved in the socio-political scene of Iran: independent intellectuals, traditional followers of religion, and merchants تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

250 - The Expansion of Iran’s International Business Relations in 19th Century and the Formation of Intermediary Marketers in Qajar Dynasty
Seyyed Ali Asghar Hosseini Nozari Reza Fazel Hossein Kordi

10.30495/ijss.2023.22894

This study mainly aims at recognizing the effect of the expansion of Iran’s business relations in 19th century, in the form of global international capitalism system and its effect on the formation of intermediary marketers in Qajar Dynasty. Historical research me أکثر

This study mainly aims at recognizing the effect of the expansion of Iran’s business relations in 19th century, in the form of global international capitalism system and its effect on the formation of intermediary marketers in Qajar Dynasty. Historical research method is used in this study and travel reports, memories and historical documents have been used in this study to collect information. According to the research findings, expanding business relations with European countries and Russia, gradually and throughout the time and at the end of the first half of 19th century, the marketers of Qajar Dynasty turned into the intermediaries of commodities produced by colonizing countries and exporters of raw materials to them. Despite making effort to form business companies in a modern way, high-order marketers merely fomented the process of Iran’s dependency and turning it into the market of western commodities due to turning to exchange and intermediation and their measures led to the closure of production workshops. As a result, more than the formation of an independent capitalist class, petite bourgeoisie class and few intermediary capitalist class were widely formed at the end of 19th century. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

251 - An Anthropological Study of Folk Plays and Games with Focus on Fooman Town in Gilan Province
Fakhredin Ahmadi Yaghoub Sharbatian

Play and Game are considered as the oldest cultural behaviors as the universal elements of human culture in all communities and groups. Gilan province in Iran, especially their villages, has a unique folklore especially its local games and plays. Nevertheless, it is nec أکثر

Play and Game are considered as the oldest cultural behaviors as the universal elements of human culture in all communities and groups. Gilan province in Iran, especially their villages, has a unique folklore especially its local games and plays. Nevertheless, it is necessary to document and analyze the immense information about the folklore in these villages before it vanishes in the sea of socio-cultural change. The main purpose in this paper is To Anthropological Study of local games and plays with the focus on Fooman town ship in Gilan province. This article is based on quality and tools of data collection is documental, Informal in depth interviews and participant observations. It is mention in the theoretical framework the present research for its analysis of data, is based on Structural Functionalism theory. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

252 - Pluralism; an Old but New Phenomenon in Socio-political Processes
Ali Shakoori

This paper presents pluralism as a historical process. The term pluralism frequently appears not only in the field of political philosophy but also in social sciences. In one sense, the growing literature is stimulating and enriching, nevertheless the abundance of mater أکثر

This paper presents pluralism as a historical process. The term pluralism frequently appears not only in the field of political philosophy but also in social sciences. In one sense, the growing literature is stimulating and enriching, nevertheless the abundance of material attempting to explain the various interpretations of pluralist theory can be convoluted and overwhelming. Despite the constant usage of the term, its definition is much more complex. An attempt, here, is made to analyze and present some of the notable features of the pluralist debate and theoretical and methodological implications. The objective is to determine whether this phenomenon can be characterized as new, old or cyclically repeating. It is argued that aspects of pluralism, which are characteristic for pluralism in the present, appeared in remote past and they repeat in human history cyclically, and, consequently underlining that no single version of pluralism offers a wholly accurate description of the modern world. It is concluded that, for all the apparent weaknesses, pluralism has given us greater insight into the socio- political systems of modern democracies. Although no longer considered the potent display of equality as originally put forth, the pluralist stress on the role power of many pressure groups has been central to the survival of pluralism as a relevant theory for liberal democracies. Until Marxist and elitist interpretations of the sources and nature of power allow for greater influence of the multiplicity of interest groups, pluralist theory will continue to prevail as an important theory of the study of politics and socio-cultural issues in modern world. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

253 - A Sociological Study of the Culture of Development in Hawrami Proverbs
Mansour Vosoughi Adel Abdollahi

The present study investigates the culture of development in Hawrami proverbs. Analysis of development-related variables is the basis of sociology. As collective phenomena, proverbs are part of the oral culture of a society and their investigation can sociologically exp أکثر

The present study investigates the culture of development in Hawrami proverbs. Analysis of development-related variables is the basis of sociology. As collective phenomena, proverbs are part of the oral culture of a society and their investigation can sociologically explain cultural and social foundations of the society. This research attempts to specify 6 development-related parameters in Hawrami adages combining the ideas of Max Weber and the current viewpoints in modernization theory. Documented data is analyzed through content analysis technique. Statistical population of the study includes 4500 Hawrami proverbs 299 cases of which are analyzed as they involve development-related variables. Unlike the prevalent outlook in modernization theory that anti-development components have a significant role in local communities like Hawraman, research results illustrate that pro-development variables in these proverbs are more than anti-development ones and that Hawraman’s underdevelopment stems from the inconsistency between development programs and social and cultural context of this society. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

254 - Pluralism and Toleration in Modern World: With a Focus on John Locke’s Argument of Religious Origins of Toleration
Ali Shakoori

10.30495/IJSS.2023.76343.1415

Toleration is a contested concept as well as an unavoidable act of social life that is subject to disputes and challenges that changes and justifies over time. It closely involves socio-politico-philosophical but disputed concepts in modern society - including pluralism أکثر

Toleration is a contested concept as well as an unavoidable act of social life that is subject to disputes and challenges that changes and justifies over time. It closely involves socio-politico-philosophical but disputed concepts in modern society - including pluralism. Therefore, through the lenses of the practice of toleration, accept pluralism can be viewed a set of unescapable diversity challenges mainly in fields politics in contemporary more diversified society. Since toleration means to live and let live but it may also mean to look down upon and disapprove, there is a need to find ways to agree on those differences for which minority groups may require to find the appropriate forms of institutional accommodation. Using the influential work of John Locke as a starting point the paper further investigate the idea that the root of social conflict stems from competing beliefs systems, arguing that it is historically the ability of religion, particularly its distinct cult, to adjust their own comprehensive views to accord with a public conception of consensus. Although there exist considerable but more general debates in the literature in favor of religious toleration, John Locke views toleration from particular groups. So, in this paper, an attempt is made to see whether the limits that he sets to toleration are consistent with his case in favor of it. It is contended that there are two line of debate promoted in this question: the first being whether the argument is valid and consistent, to which here it is said that it is; the second line is that, whether Locke’s emphasis on particular case for toleration is valid or adequate, which here it is rejected. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

255 - A Sociological Study of Authoritarianism in Qajar Era
Masoumeh Motlaq Ako Ahmadnezhad

The present study aimed to answer the question that Qajar government as a political system was anauthoritarian government? This study deals with the outcomes of Qajar Authoritarianism and the impact ofeffective historical-geographical conditions of Iran on emergence or أکثر

The present study aimed to answer the question that Qajar government as a political system was anauthoritarian government? This study deals with the outcomes of Qajar Authoritarianism and the impact ofeffective historical-geographical conditions of Iran on emergence or continuance of Authoritarianism.Authoritarianism in this study is not a one-dimensional structure and it is composed of some elements asimposing violence, illegitimate governance and illegal issues. This study is document-historical design and allthe existing documents regarding study are study population. The present study is one of the applied studies inwhich the data are collected as note taking and the data are analyzed by qualitative method. The evaluation offactors in Authoritarianism of the study shows that Qajar era was Authoritarianism not totalitarian withnegative economic, political and social outcomes for the society on that era and for future generation. Based onthe results of study, we can say that these policies caused the collapse of this regime. This study showed that byreview of history, without any bias and prejudice of a specific movement, based on social sciences theories, wecan identify the reasons of occurrence of phenomenon and avoid its repetition in future (experiencing). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

256 - The Causes of the Emergence of Islamic Extremism in the Wahhabi Sect and the Tendencies towards it
Younes Nourbakhsh Masoome Nadiri

Extremism is a notion, which becomes meaningful in democratic and lawful societies. This is sometimes interchangeable with the terms, Fundamentalism and terrorism. It is often said that one who aims to fight against terrorism, must first challenge and overcome extremism أکثر

Extremism is a notion, which becomes meaningful in democratic and lawful societies. This is sometimes interchangeable with the terms, Fundamentalism and terrorism. It is often said that one who aims to fight against terrorism, must first challenge and overcome extremism. Thus, Analysis of the potentials of extremism in a society is highly articulated. Whereas Fundamentalism intends to bring about changes in socio-political system and always works within the regulations of the system, extremists pursue domination over the whole system and consider violence justifiable. At the end of this continuum is terrorism, which aims to sabotage the system through military and terroristic deeds. Extremism is mostly a political rather than sociological notion and refers to individuals who exploit equipment and strategies beyond the laws and regulations of a system to protest socio-political system. They are the minorities within the society who intend to introduce changes within the accepted principles of the majority of the society. This can be stated through different means namely: a plan, a Discourse and or an ideology. In fact, they diverge from the norms within the society. Nowadays, there are different types of religious extremism, which have their roots in social, political and psychological factors. The following paper intends to analyses extremism in its ideological walks. Furthermore, it will expand upon social factors that highly effect on forming this in the Middle East in particular. This article is about extremism, especially about Islamic extremism. This paper challenges conventional views of extremism, particularly those that emphasize difference causes. We offer an alternative analysis that helps explain the Islamic extremism as one of all extremism types biased of a new perspective argue that we should distinguish between the cause of the people's tendency towards extremist groups to be the cause of the radicalization of a religion. We try to illustrate in this paper, by analyzing the content of the Wahhabi texts and theories of Wahhabism and Salafist groups, why and how Islamic extremism and terrorist groups such as ISIS, al-Qaeda and the Taliban had come from within this religion. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

257 - The Effect of Social Capital on Sustainable Development of Rural Tourism; A Case Study of Lavij Village in Iran
Reiko Nara Alireza Mohseni Tabrizi

One of the most favorable development options in society's programs and policies is tourism development. The most important part of sustainable tourism development is promoting community participation on reliability, norms through members in it: social capital on human أکثر

One of the most favorable development options in society's programs and policies is tourism development. The most important part of sustainable tourism development is promoting community participation on reliability, norms through members in it: social capital on human resource. In this regard, social capital is one of the most important variables that support community participation in many activities. The study was surveyed and analyzed the utility of social capital in a village. Targeted region is Lavij village, Mozandaran province in Iran. The paper applies the focus to the region which has been one of famous tourist spot in the country although significant delay of regional development. The research method in this study was quantitative, and verified the process of regional development based on mutual relationship between social capital by residents and rural tourism. It is found that sufficient network, reliability in the target community based on residents’ independent has constituted in this region. It was recognized that residents have strong mutual relationship which is essential element of social capital, even though it has not been influenced on active rural tourism industry. This paper can be classified into case study and its’ definition will not be applied to any cases, especially on causal relation on economic activities, thus, it will be contributed to illustrate the state of cultural community with mutual relationship which has been continued since former generation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

258 - The Process Model of Tourism Culture from the Perspective of Tourism Experts with Grounded Theory
Leila Hamedi Mohsen Ameri Shahrabi Abbas Ali Ghayomi

Culture is one of the factors tourists consider to choose their destination, and what is the level of cultural Host community and cultural differences compared to what other nations. Therefore, recognizing the culture of the society itself is one of the ways in which it أکثر

Culture is one of the factors tourists consider to choose their destination, and what is the level of cultural Host community and cultural differences compared to what other nations. Therefore, recognizing the culture of the society itself is one of the ways in which it can attract the tourists by refining its competitive advantages and by stepping up the knowledge of the weaknesses in order to eliminate them.The methodology of this research is qualitative and is based on the grounded theory. Data was collected through interview and observation. The research community was selected from tourism experts including university professors, officials and tourism industry activists using snowball method and theoretical saturation criterion. 13 of them were selected. The findings of the interviews are coded (open, axial, and selective) and the concepts and categories obtained are analyzed. The core topic of this survey is "Tourism Culture", which covers other categories. The research findings have twenty propositions about this phenomenon. In summary, it can be said that the causal conditions include identity rings, influence on others, the inherent interests of humans, reflections of behavior and culture, cultural similarities, inner conflicts and self-adaptation, and dramatic behaviors. Familiarity with literature and travel algorithm, influencing other cultures, moving away from daily routine were only international conditions, and strategies include maintaining identity, interactive spaces, dissenting, rules, regulations and policies, as well as reducing opportunities for growth, reducing economic growth, unifying Culture, cultural divide, consumption and commercialization of the culture were related to the consequences. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

259 - A Study of Demand Factors on Foreign Tourism in Iran
Meysam Musai

This article aims at identifying the factors involved in affecting the travel demand to Iran. The hypothesis of the research specifies the variable of “domestic social unrest and insecurity” as the most significant obstacle that stands against an expansion o أکثر

This article aims at identifying the factors involved in affecting the travel demand to Iran. The hypothesis of the research specifies the variable of “domestic social unrest and insecurity” as the most significant obstacle that stands against an expansion of the demand for travel to Iran. To test the above hypothesis, first several demand models that have been proposed to study demand for tourism in different countries, are briefly reviewed, and then in a macro model the function of demand for travel to Iran is estimated using econometrics methods. The substantial finding is that, at the present time, the low demand for travel to Iran is not due to insufficient infrastructures and facilities, in regard to accommodations and transportation, but it is the element of “insecurity” that is the most significant hindrance to the demand growth for travel to Iran. Hence, to increase the travel demand to Iran and eliminate the present impediments, alongside economic solutions, it is necessary to elevate the security related obstacles. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

260 - Theoretical Aspects of Pierre Bourdieu and Rogers Brubaker and its Use for the Study of Nations and Nationalism
Hamid Reza Jalaeipour Michael Bitsch

The following paper is dealing with the topic of nations and nationalism. After giving a general overview of the mainstream work conducted regarding the national subject, the paper will in the first place focus on Bourdieu’s so called scholastic view which can be أکثر

The following paper is dealing with the topic of nations and nationalism. After giving a general overview of the mainstream work conducted regarding the national subject, the paper will in the first place focus on Bourdieu’s so called scholastic view which can be summarized as the bias between a scientific, theoretical reason and the practical reason that is applied by the social actors in the daily life. Taking this major assumption into account, the paper will introduce a new approach, against the strict macro- or micro pattern of understanding, to analyze and describe the phenomenon nation or nationalism. This will be carried out by referring to the work of Brubaker who defines ethnicity, nation or race not as things or entities in the world but rather views on the world standing for dynamic and flexible categories. It will be then the main task to integrate the habitus concept of Bourdieu into the theoretical structure of Brubaker in order to provide the link that combines the claimed overcome of the stiff division between macro- and micro analysis of nations. The outcome shall be a so called and to be defined national habitus that on the one hand brings up national features of the habitus of social actors and on the other hand provides us with explanatory models of how the habitus influences, explains and clarifies the national category. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

261 - Analysis of Effective Cultural Components on Political Development of Iran (Second Pahlavi Era)
Mohammad Heydarpourklidsar

The present study aims at identifying and analyzing the major cultural components that influence the political development of Iranian society during the Second Pahlavi era and explaining and analyzing the fundamental issues of the weaknesses and gaps in the Iranian soci أکثر

The present study aims at identifying and analyzing the major cultural components that influence the political development of Iranian society during the Second Pahlavi era and explaining and analyzing the fundamental issues of the weaknesses and gaps in the Iranian society and political system during this period. Had, done. In this research, using the historical and analytical research method and inspired by Weberian approach to the importance of culture as well as the revised Inglehart approach, the sociological explanation and analysis of the cultural components appropriate to the political development of Iranian society during the Second Pahlavi period have been attempted. The present study shows that the formation of political development and democracy is, above all, a cultural issue, and that Iranian society during the Second Pahlavi period, due to the authoritarian culture of society and the political system, specifically related to some of the essential cultural components. Examples: free access to independent media and cultural rights, the spirit of criticism and questioning in society, public participation in cultural and political affairs, and critical thinking about society have suffered severe pathological deficiencies that have deprived Iranian society of political development. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

262 - Spreading Modern Rationality and forming the New Patterns of Family; a Study of Cohabitation Style in Tehran
Amirmasoud Amirmazaheri Leila Shiri Gheydari Mahshid Shahidi

In general, sexual behavior shapes in the depth of society and culture and social and culturalexpectations influence to a great extent. Also sexual relations in Iran, take place outside of marriage withdifferent reasons and in different forms. Some evidences imply an in أکثر

In general, sexual behavior shapes in the depth of society and culture and social and culturalexpectations influence to a great extent. Also sexual relations in Iran, take place outside of marriage withdifferent reasons and in different forms. Some evidences imply an increasing trend of this style of life amongyoung people, accordingly, this study wants to analyze this phenomenon and achieve an understanding of themeaning and logic of the actors also recognize the wisdom behind it. The study was conducted by relying onphenomenological approach and 20 young people who had the experience of living with opposite sex outside offormal relations are interviewed. The results show that the main and central issue in this form of life is right tochoose which is based on rational choice, individual freedom and the chance of situation identification causesthe actors prefer these form of relations. The main themes in this category involve the agreement on shape,principles and level of relation, leaving if you prefer not to continue the relationship, increasing individualismand emphasize on individual freedoms and opportunities to identify better positions. Also, the findings show thatequality in the division of work, change the look to sexual needs and individualism experience was one of theeffective fields on shaping rationality through choosing a homemade relation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

263 - The Role of Potentials of Islamic Azad University of Fars Province (Marvdasht Unit) in Creating Tourist Attractions
Mastoureh Ezzatzadeh Mohammad Reza Mostejir

10.30495/ijss.2022.20078

Due to its direct and beneficial impact on the social, economic, cultural, and educational activities of nations, the tourism business is of utmost significance in the modern world. Travel by visitors to each other's countries is the primary means through which cultural أکثر

Due to its direct and beneficial impact on the social, economic, cultural, and educational activities of nations, the tourism business is of utmost significance in the modern world. Travel by visitors to each other's countries is the primary means through which cultural exchanges occur. As a good example of this diversity, the Islamic Azad University of Marvdasht has been able to take meaningful steps in several scientific and cultural sectors. Contribute to the advancement of the scientific and cultural growth of society at the municipal, regional, national, and even worldwide levels. The focus of (Marvdasht Branch) is to attract visitors. In this survey-based study, the capacities of the Islamic Azad University of Fars Province (Marvdasht Branch) are examined. Students and university administrators of the Islamic Azad University of Fars Province, Marvdasht Branch; Tourists and managers of the General Directorate of Cultural Heritage, Handicrafts, and Tourism of Fars Province comprise the statistical population of the current research. To evaluate the study hypotheses, a researcher-made questionnaire, a one-sample t-test, and SPSS software were used. The sample size was calculated using Cochran's formula, and 392 individuals were picked using a cluster sampling approach. The findings demonstrated that the cultural potential of Marvdasht city and the tourism facilities of the Islamic Azad University of Fars Province (Marvdasht branch) have a significant influence in drawing visitors to this city. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

264 - Kurdistan between Modernism and Tradition (Case of Study: Mukerian)
Rashid Ahmadrash

During last century and in a period of time called modern history of middle east, we have seen different changes in life of urban communities as whole, and urban and rural of the mentioned region in particular. The range and power of such changes has been in such a leve أکثر

During last century and in a period of time called modern history of middle east, we have seen different changes in life of urban communities as whole, and urban and rural of the mentioned region in particular. The range and power of such changes has been in such a level that we can claim: it has changed the “life world” of people noticeably. Among all parts of the region our field study (Iran’s Kurdistan) faces in one way with a weak efforts of first generation for keeping of traditional values, for example; in the fields of religion, family and socio cultural issues, and on the other side, faces with double efforts of new generation who has adapted himself more with modern elements and values like; new education, mass media, secular values and urban life values with orientation toward consuming and welfare. However, it must be mentioned that all human societies among them Kurdistan involves dynamic and consistent process of “de-traditionalisation and traditionalisation”. Data of this research considering socio cultural peculiarities of studied subjects by using qualitative methods and grounded theory and applying techniques like; deep interviews, oral history and field participation. Theoretically, new theories of modernization and some theories which related to interpretive sociology especially Engellhart’s theory of values evolution, new theory of modernization and reflexive modernity of Giddens have formed our conceptual framework. Anyway, observations, studies and “ lived experience” of researcher shows the happening of different “ objective- subjective” kind of changes in the “ life world” of Kurds under influence of environmental conditions, locating in border age, historical, political and cultural conditions of geographical region called ”Mukerian”, in different fields; “ religion and spiritual values” ,social interactions, both inter and intra group relations, relation of couples, parents and their offspring, love and sexual issues, divorce, marriage and related traditions, in the fields of economic and life stocks of rural” life style, including; house decorations and material used for building, decorative and cosmetic materials and… also in the field of cultural and ethnic changes, attention paid to clothing and music, art and literature and other ethnic and identity symbols, all shows modernizing of Kurds .In fact we in one side observing “ creation of some new and modern tradition” and in the other “ modernizing of some old traditions” in Kurdistan. All such changes guided us toward our field theory which we have called it “pseudo modernism with Kurdish Iranian exclusivity”. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

265 - Geopolitical Facets of Russia’s Foreign Policy with Emphasis on the Caspian Sea
Afshin Mottaghi Mosayeb GharehBeygi

The aim of this paper is investigating and studying of geopolitical dimensions of Russia in the Caspian Sea. Russian post-Soviet geopolitics invokes euroasianism as its inner rationale and meaning, as a greater good that imbues pragmatic, interest based politics with a أکثر

The aim of this paper is investigating and studying of geopolitical dimensions of Russia in the Caspian Sea. Russian post-Soviet geopolitics invokes euroasianism as its inner rationale and meaning, as a greater good that imbues pragmatic, interest based politics with a sense of mission. Eurasianism as a particular tradition of theorizing Russia’s identity and place in the world has a momentum of its own that transcends the pragmatics of Russian post-Soviet foreign policy. Although Russia remains a strong regional power with firm position on international level it is still hard for Moscow to accept loss of the position of great power.Therefore, Russia makes a swirl in its foreign policy in the Caspian area to create new strategies and stimulates Russian government to get back on the region and Once again take their sovereignty back through the use of military, political and economic power according to the priorities of the Eurasian and geo-economy policy integration in the countries of the Caspian region. The methodology of the paper is descriptive- analytical and it attempt to demonstrate this hypothesize that in Russian Eurasianism foreign policy, the Caspian Sea and Caspian region have a significant value at the perspective of geopolitical potentialities. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

266 - The Role of Government and Local Actors in the Tourism Industry Development in Iran: An Unsuccessful Intervention Model
Saman Yousefvand

This study designed to give us a better understanding of the experiences and mechanism of the Government intervention in tourism industry development in Iran. This study is mainly focused on the government relations With local community According to their acceptance or أکثر

This study designed to give us a better understanding of the experiences and mechanism of the Government intervention in tourism industry development in Iran. This study is mainly focused on the government relations With local community According to their acceptance or disagreement with tourism development project in their region. Having used Phenomenology Strategy in order to understand the existing experiences of the local people from ethno-development point of view, as well as the factors contributing to a successful intervention, a series of semi-structured interviews ,and focus groups discussions conducted with managers and local communities, as local actors, involved in the development plan. After that, a number of categorized themes were extracted From the data analysis. The research findings reveal that state- managed interventional development not only was not approved and supported by local community but also it was bitterly opposed and caused some tension among the dwellers as state intervention set up and its top- down manner dose not account for the local dwellers real needs and wishes. This issue provoked a conflict between the government’s benefits on the one hand and local community on the other hand. Hence ideal intervention for local community asks for collaboration and responsible measures on behalf of all stakeholders including government, local community members, and tourists. This process as well realizes the local actor’s key role in supervision, cooperation and management through local councils and association, as well as interface organization. As any attempt on the state side can come to a total failure and will leave counter effective results. It also can be costly for economy in case it is not Supposed by the local community. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

267 - Emotional Divorce in Tehran City
Sattar Parvin Abdolhossein Kalantari Maryam Davoodi Fariborz Mohammadi

This article studies emotional divorce and the sociological factors effective on it in the city of Tehran. The statistical population of the research includes all the families residing in the city of Tehran and the sampling methodology is two-stage random and cluster sa أکثر

This article studies emotional divorce and the sociological factors effective on it in the city of Tehran. The statistical population of the research includes all the families residing in the city of Tehran and the sampling methodology is two-stage random and cluster sampling method. The theoretical framework of the research is a combination of the theory of structural functionalism and the theory of globalization of Anthony Giddens in the family domain. The methodology of the research is survey methodology and the data are gathered by researcher-made questionnaire. The results illustrate that the variables of ‘the discipline within family’ with -0.698, ‘the hierarchy of power in family’ with 0.631, and ‘the social capital in family’ with 0.563, have the most meaningful relationship with the amount of emotional divorce. Also the regression results of the research show that the independent variables of the research explain almost 0.665 of the variance and changes of emotional divorce. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

268 - Student Movement in Contemporary Iran; Independent or Affiliated Movement
Masoud Motallebi Rahmatollah Amirahmadi

The student movement is considered as one of the important issues of Iranian political sociology, but its role and its nature and its relationship with other movements and movements in Iran have been discussed. The present article is trying to answer the role and functi أکثر

The student movement is considered as one of the important issues of Iranian political sociology, but its role and its nature and its relationship with other movements and movements in Iran have been discussed. The present article is trying to answer the role and function of the student movement in Iran. Using a descriptive-analytic approach, political currents have become instrumental in most of the contemporary social-political changes of the student movement and have functioned and functioned in terms of activity, as in the era of this movement, it was subjected to three streams Left (Marxism), nationalistic and religious, and in the era of the Islamic Republic in some time Fold influenced by Marxism and liberalism and then under the influence of Islamist currents, both reformists and conservatives, respectively. In other words, the student movement in the political-social developments of Iran as the easiest financer of deceit accounts has always been in the flow of political currents and more than an independent stream, a movement that has been affiliated with political factions and political movements. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

269 - Examining the Role of Social Networks in Promoting Urban Culture (Case of Study: Citizens of Karaj)
Mohammad Amiri Seyed Vahid Vahid Aqili Nasim Majidi Gohroudi

This research has been conducted mainly to examine the role of social networks in promoting urban culture in Karaj citizens in 2018. The research intends to investigate the role of attendance in social networks and the type of using it to promote urban culture and socia أکثر

This research has been conducted mainly to examine the role of social networks in promoting urban culture in Karaj citizens in 2018. The research intends to investigate the role of attendance in social networks and the type of using it to promote urban culture and social networks' role in the legalism, responsibility, participation, and universality that are the components of urban culture. This research's statistical population covers the citizens of Karaj (youth and middle-aged people, including people aged 15 to 64). The questionnaire and an interview were used as the research method and technique. The sampling method is multi-stage cluster sampling. The results indicate the research hypotheses that there is a significant relationship between using and attendance in social networks in promoting urban culture. There is also a significant relationship between using social networks and legalism, responsibility, participation, and citizens' universality. It means urban culture can be promoted using social networks and encouraging citizens to join the channels and pages of urban institutions through incentives and training instruments, provided that the citizen's interests be respected more in these issues. On the other hand, the achieved results explain that currently, the content of social networks of urban institutions infrequently examines the issue of urban culture. Hence, urban institutions should examine the category of urban culture to train urban culture through social networks. Interviewed experts and specialists also have expressed that it is possible to increase the membership of individuals in the channels and social network pages related to the institutions using proper incentive instruments, to be effective in training citizens to promote effective urban culture by providing beneficial, targeted, and needed content. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

270 - Comparison of the America Object in the Two Iranian Presidents (Hashmi Rafsanjani and Khatami) Discourses
Mehrdad Navabakhsh Ibrahim Motaghi Maryam Jamshidi

10.30495/ijss.2022.20712

In the post-colonial years and during years America becoming a superpower, the anti-Americanism approach compared to the Americanism approach, became more intense in the world. After the victory of the Islamic Revolution, also Iran and the United States’ relations أکثر

In the post-colonial years and during years America becoming a superpower, the anti-Americanism approach compared to the Americanism approach, became more intense in the world. After the victory of the Islamic Revolution, also Iran and the United States’ relations completely changed from Americanism to anti-Americanism due to the events happened between the two countries. In this article, according to the anti-American approach of the Islamic Revolution of Iran discourse, the two presidents of Iran’s dialogue, namely Mr. Hashemi Rafsanjani and Mr. Khatami, have been analyzed in the face of America, after the imposed war. The research method used in this article is Lacla and Mofe‘s discourse analysis. According to the results of this research, Khatami's priority in his foreign policy was to seek better relations with the West, but based on mutual respect and interests. For this reason, the level of hostility of Khatami's political discourse in the face of America, like Hashemi's, was competition. Yet, the difference was that, unlike Hashemi, Khatami did not address the US government, and his main audience in this regard was the US people instead of the US government. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

271 - A Sociological Study of Authoritarianism in the Pahlavi Era
Ako Ahmadnezhad Masoumeh Motlaq

The present study addresses the Pahlavi era regarding the political system, and it is to investigate and analyze authoritarian governments. The study which is a historical-documentary one, also deals with the consequences of authoritarianism in the Pahlavi era and the i أکثر

The present study addresses the Pahlavi era regarding the political system, and it is to investigate and analyze authoritarian governments. The study which is a historical-documentary one, also deals with the consequences of authoritarianism in the Pahlavi era and the impacts of historical-geographical conditions of Iran on the emergence and durability of authoritarianism. Authoritarianism is considered to be a type of system which is established by exerting force and violence, illegitimate rule of power and lawlessness. Investigation of the factors affecting the structure of authoritarianism in this study indicates that the Pahlavi rule as an authoritarian government, despite its positive aspects and consequences, has had negative economic, political, and social consequences for the Iranian society at that time and for the later generations. Neglecting a negative social phenomenon at the present may cause extensive changes over time so that fighting or eradicating them needs far more time and costs. According to the results of the study we may say that the same policies provided the context for the fall of the regime. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

272 - Rural Women’s Experiences with Money and Developmental Intervention: A Case Study in Semnan Province
Soheila Alirezanejad

This article tries to analyze the interaction between the implementation of a microfinance project in a rural area and the social and cultural infrastructure prevailing in the project site. In 2000, 53 women in a small village in central Iran formed an association of be أکثر

This article tries to analyze the interaction between the implementation of a microfinance project in a rural area and the social and cultural infrastructure prevailing in the project site. In 2000, 53 women in a small village in central Iran formed an association of beekeepers with the support of a developmental intervention promoting microfinance as a strategy for poverty alleviation. Because of its initial success the association attracted national and international donors. Internal and external tensions, however, led the association to break up in 2010. After breaking up, they came together based on new smaller groups after two years; but in 2016 just a few of them were making money. My questions are these: What were the socio-cultural conditions that made it difficult for these women to continue working as a team? Why only a few of them are making money in final situation? Employing a mixed method, this paper attempts to answer these questions. Observation showed that two basic attributes, age and education of the association’s members, polarized the members into two categories, intensifying growing mistrust among the members of the association. Additionally, the diminishing trust among the members was exacerbated by the unintended consequences of different stakeholders’ and donors’ treatment of the association’s members. A combination of these factors led to the break-up of the association into five smaller groups after ten years. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

273 - The Impact of the Yemeni Crisis on International Peace and Security
Shirin Masoudi MohammadAli Abdollahzadeh Majid Saeedi

Along with the Arab wave of protests in the Arab Middle East in 2011, nationwide protests in Yemen began a series of street marches, protests and civil disobedience against the Yemeni government and President Ali Abdullah Saleh on January 14, 2011. It reached its peak b أکثر

Along with the Arab wave of protests in the Arab Middle East in 2011, nationwide protests in Yemen began a series of street marches, protests and civil disobedience against the Yemeni government and President Ali Abdullah Saleh on January 14, 2011. It reached its peak by February 3, which became known as the Day of Rage, and led to the regime's bloody and violent crackdown on protesters. Nearly nine months after the violence, the UN Security Council reacted by issuing a resolution in 2014, according to the UN High Commissioner for Human Rights, expressing grave concern about the continuing human rights situation in Yemen. Calling the situation in Yemen a crisis, he said that the best way to overcome the crisis is through peaceful means and that security and stability in Yemen are in line with counter-terrorism efforts in the region and described the deteriorating situation in Yemen as a threat to international peace and security, and recalled the Security Council's responsibility for international peace and security. Women regretted and strongly condemned the human rights violations by the Yemeni government. Although in The resolution noted that all groups should withdraw their weapons from the region and achieve a peaceful process, but in the wake of the crisis in Yemen, events became more tragic, not just government weapons resulting from the civil war. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

274 - Tourism Industry, Globalization, Encounter or Interaction
Delavrav Rahmat Shah Seyyed Ali Mousavi Noory Majid Akbari

Current age is the age of globalization. An age in which the conceptual and semantic frameworks has immersed, compacted, and materialized human beings in the same texture. Hypermedia systems has turned knowledge into a wall-to-wall neighbor and cognitive geography has m أکثر

Current age is the age of globalization. An age in which the conceptual and semantic frameworks has immersed, compacted, and materialized human beings in the same texture. Hypermedia systems has turned knowledge into a wall-to-wall neighbor and cognitive geography has made people closer together. The world has gotten rid of scattering and dispersion, and the global village or meta-geographical virtual world has been realized so that virtual reality is more effective and influential in the development process than the reality itself. Globalization has a direct relationship with tourism, in other words, tourism is considered as one of positive aspects of globalization emphasizing the local attractions. This wonderful industry is one of factors facilitating the globalization and acts as one of internal flows of global economy alongside the flow of capital from the center to the periphery. The present research has tried to examine the multifaceted notions of globalization and tourism as well as their relationship. The purpose of this research is to study the relationship between globalization and tourism industry and their interactions. The results indicates that globalization will influence industries and services, whether positively or negatively, and since tourism and foreign travelers are considered as a major source of foreign exchanges, this industry play direct role in the gross national product. Tourism is rational and strong reason for globalization, and the path to globalization is possible through tourism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

275 - Study of Knowledge in Gramsci's Theories and Its Role in Epistemological Sociology
Garineh Keshishyan Siraki

The present study aims to study the sociology of knowledge in Gramsci's theories and its role in epistemological sociology and to analyze the part of Gramsci's ideas related to the sociology of knowledge. Considering that Gramsci and his theories are not related to the أکثر

The present study aims to study the sociology of knowledge in Gramsci's theories and its role in epistemological sociology and to analyze the part of Gramsci's ideas related to the sociology of knowledge. Considering that Gramsci and his theories are not related to the sociology of knowledge (that is, Gramsci has not deliberately discussed sociology of knowledge), the most important discussions of Gramsci's views related to the sociology of knowledge have been considered according to our context. The most important parts of Gramsci's ideas related to the sociology of knowledge investigate the influence of historical conditions as an awareness factor, the hegemony debate, dialectical theory, civil society, the emphasis on pragmatism of "will-mindedness",and the role of intellectuals, economic agents (infrastructure), and political factors (Workers' Council and etc.).This study is a fundamental research which is based on content analysis qualitative methodology. The library method has been used to collect the data. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

276 - The Analysis of Fatalism and Rationality in Oral Literature (Case of Study: Kurdish Oral Literature)
Tooba Zamani Alireza Mohseni Tabrizi

Fatalism and Rationality are two separate valuable attributes. In Rationalism and rationality, the active and creative role of human is emphasized, meaning ignorance aversion, imagination aversion, illusion removal and superstition removal. This concept is the opposite أکثر

Fatalism and Rationality are two separate valuable attributes. In Rationalism and rationality, the active and creative role of human is emphasized, meaning ignorance aversion, imagination aversion, illusion removal and superstition removal. This concept is the opposite of the concept of fatalism in which human has the minimum activity and the emphasis is very much on the role of trans-physics in humans’ destinies. The purpose of this article is to investigate the limits of rationality and fatalism in oral and folk (colloquial) literature of Kurdish people. In fact, the study attempts to reveal that to what extent Rationalism and fatalism exist in oral culture of Kurds through analyzing their oral literature. To achieve the mentioned objective, qualitative research method and thematic technique have been employed in the study and it seeks to reach the principal categories using de coding the data collected from interview with the selected samples. The selected samples have been restricted to theoretical saturation and time interview in order not to obtain new data from interviewing. The result of the study show the theme of Kurdish oral literature includes both rationalism and fatalism which determines that many sociological schools’ views and theories such as the theory of modernization which believes undeveloped societies won’t develop unless they get rid of the negative concepts and gravitate towards the positive concepts of rationality and wisdom are not true. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

277 - Dual Spacization Approach to the Electronic Publishing
Saied Reza Ameli

Dual spacization of publishing means emergence of digital publishing in online and offline virtual environments along with analogue publishing. Analogue publishing is a kind of publishing that is produced in the form of physical printed writings as they appear in a sing أکثر

Dual spacization of publishing means emergence of digital publishing in online and offline virtual environments along with analogue publishing. Analogue publishing is a kind of publishing that is produced in the form of physical printed writings as they appear in a single paper, single or many pages newspapers and magazines and books, writings on leaves and pieces of trees, natural skin and leather and artificial papers which are a synthesis of natural material. This kind of publishing had a reified manifestation and could not have been existed without being assisted by material. In this article, at first, differences between digital and analogue publishing will be elaborated, then different dimensions and formats of digital text will be discussed to give transparent picture of the potential and unique capacities and characteristics of the electronic publishing comparing to the traditional publishing systems. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

278 - Comparative study of Gender Discrimination in Achieving Social Role and Status in Iranian Legal System in Before and After of Islamic Revolution
Mohammad Hossein Ghanimi Saeed Maadani Zabihollah Sadafi

10.30495/ijss.2022.20713

This research is aimed comparative study of gender discrimination in before and after Islamic revolution in Iran. It totally captures the time intervals -between 1961 and 2011- as to make possible the analysis of social, political and economic status of discrimination a أکثر

This research is aimed comparative study of gender discrimination in before and after Islamic revolution in Iran. It totally captures the time intervals -between 1961 and 2011- as to make possible the analysis of social, political and economic status of discrimination and gender discrimination in different layers of Iranian legal system. Building upon the research hypothesis, in the year 1961 - the beginning of Iran’s modernization era and the White Revolution in the second Pahlavi period - women’s social, political and economic status was subject to many changes to their benefit. And it was still revitalized in a new direction after the Islamic Revolution of Iran, which brought about religious interpretations and cultural considerations in social, political and economic status of women. Based on the Gender Equity Indexes of 1961 to 2011, women's participation in the fields of economic, political and legal justice (men and women) in Iran's civil code faced an upward trajectory. Although at the rise of the Islamic republic revolution instabilities experienced as a result of a change in the political relations, the expansion and improvement of gender equity faced a temporary downturn, but in the next years, women’s participation in social, economic and office affairs showed considerable improvement. However, any effort in the field of political law for clarification of the presence or absence of women (an instance of discrimination) brings to the fore the cultural issues and the executors' mentality and interpretations much before facing the preventive laws. This is a documentary research, functional in objectives and library data collection through law texts. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

279 - Investigating the Factors Affecting Efficiency and Development of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Institution
Shohreh Kheradpisheh Rashid Zolfaghari Zaferani Samad Karimzadeh

Often human beings are the most important factor in achieving organizational goals in organizational systems, especially cultural heritage, handicrafts, and tourism, , because other resources available to the organization alone cannot achieve organizational goals, and m أکثر

Often human beings are the most important factor in achieving organizational goals in organizational systems, especially cultural heritage, handicrafts, and tourism, , because other resources available to the organization alone cannot achieve organizational goals, and many factors affect human beings to develop institution. Therefore, the current paper aims at investigating the factors affecting the efficiency and development of cultural heritage, handicrafts and tourism institution. We will examine the cultural heritage, handicrafts and tourism institution, following the explanation of the conceptual space of the research subject. According to the thematic documents presented in the paper, this is a descriptive-analytical paper. Data was collected using library sources. The findings indicate that various contexts and factors have been influential in the efficiency and development of cultural heritage, handicrafts and tourism institution. The development and structural changes of the cultural heritage, handicrafts and tourism institution&lrm; have been affected by the cultural, social, political and economic developments and events. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

280 - Representation of the Personality and Character of the Kurds by Orientalists: A Study on Rich’s ‘Narrative of a Residence in Kurdistan’
Bahman Bayangani Sahar Faeghi

One of the important ways of studying of the personality and character of ethnics, nations and cultures is mainly accomplished via the opinions others formed about them. Since the onset of modernity, the West has been always a major other that explored every corner of t أکثر

One of the important ways of studying of the personality and character of ethnics, nations and cultures is mainly accomplished via the opinions others formed about them. Since the onset of modernity, the West has been always a major other that explored every corner of the world. Along with colonial domination, the West has always tried to study and fathom other cultures in order to establish its domination and hegemony in every respect. Hence, the Kurds, like other Eastern cultures and important cultural groups in the Middle East, have always been the focus of the oriental studies. Accordingly, the present study attempts to investigate this issue and reveal the way the Kurds have been represented by orientalists. To achieve this goal, one of the earliest major texts i.e. “Narrative of a Residence in Kurdistan” has been studied. The result of this study indicates that in his travelogue Claudius James Rich applied a number of strategies including idealization, rituals of degradation, misrecognizing difference and exoticism. The Kurds were represented as a part of the Eastern culture compared to the Western culture and basically in stereotyped manners. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

281 - The Rise and Decline of Kurdish Movement in Years 1978-88
Hamidreza Jalaeipour

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

282 - The Expansion of Iran’s International Business Relations in 19th Century and the Formation of Intermediary Marketers in Qajar Dynasty
Seyed Ali Asghar Hosseini Nozari Reza Fazel Hossein Kordi

10.30495/IJSS.2023.73198.1388

This study mainly aims at recognizing the effect of the expansion of Iran’s business relations in 19th century, in the form of global international capitalism system and its effect on the formation of intermediary marketers in Qajar Dynasty. Historical research me أکثر

This study mainly aims at recognizing the effect of the expansion of Iran’s business relations in 19th century, in the form of global international capitalism system and its effect on the formation of intermediary marketers in Qajar Dynasty. Historical research method is used in this study and travel reports, memories and historical documents have been used in this study to collect information. According to the research findings, expanding business relations with European countries and Russia, gradually and throughout the time and at the end of the first half of 19th century, the marketers of Qajar Dynasty turned into the intermediaries of commodities produced by colonizing countries and exporters of raw materials to them. Despite making effort to form business companies in a modern way, high-order marketers merely fomented the process of Iran’s dependency and turning it into the market of western commodities due to turning to exchange and intermediation and their measures led to the closure of production workshops. As a result, more than the formation of an independent capitalist class, petite bourgeoisie class and few intermediary capitalist class were widely formed at the end of 19th century. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

283 - The Attitude of Tehranian Customers toward Tourism Electronic Services
Alireza Dehghan Yalda Erfanifard

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

284 - Public sphere and intellectual discourses in Iran
Jean Michel Coget Mehrdad Navabakhsh Maryam Yarmohammad Touski

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

285 - Anthropology of Rural Tourism (Case of Study: Masoule Village)
John S. Gaikwad Yaghoub Sharbatian Habibollah Karimian

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

286 - Cultural tourism: challenges and strategies
Seyed Reza Salehi Amiri Saeed Sharifi

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

287 - Corporate Social Responsibility and Financial Reporting Quality
yaser abbasabadi

10.30495/ijfaes.2023.22593

The society has gradually realized that the actions of the companies in the society have consequences for them and are monitored by the stakeholders. By disclosing the financial and non-financial information of the companies, companies can fulfill part of their responsi أکثر

The society has gradually realized that the actions of the companies in the society have consequences for them and are monitored by the stakeholders. By disclosing the financial and non-financial information of the companies, companies can fulfill part of their responsibility towards the society and provide a better decision-making ground for the stakeholders. The purpose of this research is to examine the relationship between social responsibility and the quality of financial reporting in companies listed on the Tehran Stock Exchange. For this purpose, 184 companies were selected during the years 1395 to 1400 using the Tobit method for panel data. Research findings show that the quality of financial reporting improves with the increase of social responsibility disclosure. The results of this research help to enrich, improve, and increase knowledge in social responsibility research, and investors can consider the proper performance of corporate social responsibility based on signaling theory as a sign of improving the quality of financial reporting. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

288 - The Effect of the Perceived Value of Hosting Sports Events on the Desire to Travel: a Conceptual Model
Mohammad Ali Berangi, Ehsaneh Nejad Mohammad Nameghi

Abstract:This article propose a new conceptual framework as model to illustrate which factor can affect on travel desire to sport event host. This paper focus on the audience that follow the event far from the event host. There are eight factors which are extracted from أکثر

Abstract:This article propose a new conceptual framework as model to illustrate which factor can affect on travel desire to sport event host. This paper focus on the audience that follow the event far from the event host. There are eight factors which are extracted from more than fifty papers. The factors are divided in 3 groups that are named Absorbent factors (The factors which have positive effect if it is perceived. However, it does not have negative effect if it did not perceived.)., Balance factors(This kind of factors can affect negative in traveling desire if followers perceived negative perceptions or can be positive if perception be positive.) and Repelled factors(The factors which have negative effect if it is precepted. However, it does not have positive effect if it did not perceived.).Authors suggest testing the framework that is illustrated in this paper.Key words: event marketing, sport marketing, tourism marketing تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

289 - بررسی تاثیر رضایت از مقصد بر تبلیغات دهان به دهان گردشگران خارجی سلامت در بیمارستان‌های تهران
محمد جواد تقی پوریان ام البنین عینی میرحسینلو

مقدمه: در میان حوزه‌های مختلف گردشگری، گردشگری سلامت بخاطر افزایش هزینه‌های خدمات درمانی، پوشش محدود بیمه‌های درمانی، وجود گزینه‌های جایگزین متعدد با کیفیت بالا و هزینه مناسب برای بیماران اهمیت روزافزونی یافته است لذا هدف این تحقیق بررسی تاثیر رضایت از مقصد بر تبلیغات د أکثر

مقدمه: در میان حوزه‌های مختلف گردشگری، گردشگری سلامت بخاطر افزایش هزینه‌های خدمات درمانی، پوشش محدود بیمه‌های درمانی، وجود گزینه‌های جایگزین متعدد با کیفیت بالا و هزینه مناسب برای بیماران اهمیت روزافزونی یافته است لذا هدف این تحقیق بررسی تاثیر رضایت از مقصد بر تبلیغات دهان به دهان گردشگران خارجی سلامت در شهر تهران است. روش پژوهش: بدین منظور بر اساس دو مدل کیتاپسی و همکاران و ارسلی و برادرانی به جمع‌آوری نظرات گردشگران خارجی سلامت در بیمارستان‌های شهر تهران که از کشورهایی از قبیل آمریکا، آذربایجان، عراق، سوریه، افغانستان و سایر کشورهای آسیایی و اروپایی بوده، پرداخته که در کل 391 پرسش نامه برای تحلیل جمع‌آوری شد. برای سنجش روایی از تحلیل عاملی تاییدی و AVE و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد که نتایج نشان از تایید دارد. یافته‌ها: نتایج مدل‌یابی معادلات ساختاری نشان داد که برای گردشگران خارجی سلامت دو عامل پاسخ‌گویی (0/19) و اعتماد (0/30) از بین عوامل محیط داخلی و جذابیت‌های گردشگری (0/23) و عامل غذا و رستوران (0/16) از بین عوامل محیط خارجی بر رضایت از مقصد آنان تاثیر بسیار بالایی دارد. نتیجه‌گیری: مدیریت بیمارستان‌ها برای جذب بیشتر گردشگران خارجی در حوزه سلامت باید هم بر عوامل محیط داخلی و هم بر عوامل محیط خارجی که سبب رضایت آنان از مقصد گردشگری سلامت می‌شود تاکید ویژه داشته تا از این طریق هر یک از گردشگران خارجی سلامت به عنوان یک تبلیغ‌کننده‌ی دهان به دهان ویژه‌ای برای بیمارستان‌های ارائه‌دهنده گردشگری سلامت شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

290 - تبیین الگوی پدیدارشناختی مفهوم گردشگری سلامت با تاکید بر تبلیغات شفاهی مراکز درمانی
محمد علی عبدالوند مهدی بنی اسدی

مقدمه: امروزه مقوله گردشگری سلامت سهم بالایی از درآمدهای نظام درمانی برخی کشورها را به خود اختصاص داده است. گردشگری سلامت شکل جدیدی از بازاریابی در صنعت گردشگری است که در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای رشد پیدا کرده است، گردشگری سلامت به معنای استفاده از خدماتی است کـه أکثر

مقدمه: امروزه مقوله گردشگری سلامت سهم بالایی از درآمدهای نظام درمانی برخی کشورها را به خود اختصاص داده است. گردشگری سلامت شکل جدیدی از بازاریابی در صنعت گردشگری است که در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای رشد پیدا کرده است، گردشگری سلامت به معنای استفاده از خدماتی است کـه بـه بهبود و افزایش سلامتی فرد منجر شده و در مکـانی خـارج از محل سکونت فرد انجام می‌شود. اگرچه جهانی شدن گردشگری سلامت، موضوع جدیدی نیست و از هزاران سال پیش افراد برای درمان بیماری خود به سرزمین‌های خارجی مسافرت می‌کردند، ولی در حال حاضر این مسافرت یک الگوی متفاوتی را نسبت به گذشته در پیش گرفته است؛ و بیماران از کشورهای پیشرفته به کشورهای کمتر توسعه یافته برای استفاده از مزیت‌هایی مثل هزینه‌های پایین‌تر، مسافرت می‌کنند. روش پژوهش: محقق دراین پژوهش برای شناسایی عوامل اثرگذار بر مفهوم گردشگری سلامت با تاکید بر نقش تبلیغات شفاهی از رویکردی پدیدارشناسی استفاده کرده است. یافته‌ها: پژوهشگران بعد از انجام مصاحبه با خبرگان ،داده‌های مورد نیاز را از طریق کدگذاری باز، محوری،انتخابی تحلیل و نتایج نهایی پژوهش خود را در قالب یک الگو، درای 6 بعد اصلی،شامل جذابیت بازار، تنوع ارائه خدمات، شرایط داخلی کشور، تبلیغات شفاهی، گردشگری سلامت، راهبرد و33 بعد فرعی ارائه کرده است. نتیجه‌گیری: به شرط جمع‌آوری و دسته‌بندی مراکز درمانی بر اساس مولفه‌های بدست آمده از روش پدیدارشناختی این موضوع می‌تواند راه گشای متولیان و مسئولین حوزه سلامت کشور در راستای افزایش در آمد کشور باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

291 - ارزیابی مولفه‌های کیفیت محیط فضای بیمارستانی از منظر طبیعت گرایی (مورد پژوهی بیمارستان شریعتی تهران)
معصومه آل رضاامیری فرح حبیب آزاده شاهچراغی

مقدمه: محیط کالبدی بیمارستان، شامل عناصر و مولفه‌هایی است که ارتقاء آنها، از منظر طبیعت‌گرایی، موجب بهبود کیفیت محیط درمانی و هم‌چنین ادراک بهتر و رضایت‌مندی کاربران، می‌شود. لذا، این تحقیق با هدف ارتقای کیفیت محیطی فضاهای درمانی با رویکرد طبیعت‌گرایی در راستای سلامت و أکثر

مقدمه: محیط کالبدی بیمارستان، شامل عناصر و مولفه‌هایی است که ارتقاء آنها، از منظر طبیعت‌گرایی، موجب بهبود کیفیت محیط درمانی و هم‌چنین ادراک بهتر و رضایت‌مندی کاربران، می‌شود. لذا، این تحقیق با هدف ارتقای کیفیت محیطی فضاهای درمانی با رویکرد طبیعت‌گرایی در راستای سلامت و رضایت است. مورد پژوهی (بیمارستان شریعتی تهران) است . روش پژوهش: این تحقیق توصیفی، از نوع پیمایشی و همبستگی می‌باشد. با مصاحبه و پرسشنامه از کاربران درمانی بیمارستان شریعتی، تاثیرات ارتقاء محیط و طبیعت سبز درعرصه عمومی آن تحلیل شد. انتخاب جامعه آماری از روش نمونه‌گیری کوکران با ضریب خطای0/1 و استفاده از رگرسیون خطی توسط نرم‌افزار تحلیلی - آماری spss برای تجزیه و تحلیل پاسخ ها صورت گرفته است. یافته‌ها: برای بررسی فرضیه‌ تحقیق و بطور کلی آزمون مدل مفهومی پژوهش، که عوامل کالبدی - محیطی و غیرکالبدی می‌توانند بر بهبود کیفیت محیط فضای درمانی از منظر طبیعت گرایی، تاثیر داشتند از رگرسیون چندمتغیره به روش گام به گام استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده، در تحلیل عوامل کالبدی محیط داخلی، چهار شاخص به عنوان مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌ها و در خصوص عوامل کالبدی محیط خارجی، نیز دو شاخص مصداق داشت. در بررسی مهم‌ترین عوامل غیرکالبدی نیز مدل رگرسیونی شش عامل مهم بدست داد. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیقات، مشخص نمود که عوامل کالبدی - محیطی درکیفیت محیط، موثر بوده. رضایت کاربران از کیفیت محیط، اثبات گردید و در نهایت، نتایج تحلیل نمودارها بر وجود همبستگی بین متغیر کیفیت و رضایت دلالت داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

292 - عوامل موثر بر جذب گردشگری پزشکی در بیمارستان‌های منتخب آموزشی درمانی دانشگاه شهید بهشتی سال 1401
آزاده خسروی فارسانی سمیه حسام شقایق وحدت

10.30495/jhm.2023.71625.11101

مقدمه: هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر جذب گردشگری پزشکی در بیمارستان‌های منتخب آموزشی درمانی دانشگاه شهید بهشتی سال 1401 بود. روش پژوهش: این تحقیق یک تحقیق کاربردی بود. تعداد 200 نفر از مدیران و کارکنان این بیمارستان‌ها وارد مطالعه شدند و از این میان 127 نفر بر ا أکثر

مقدمه: هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر جذب گردشگری پزشکی در بیمارستان‌های منتخب آموزشی درمانی دانشگاه شهید بهشتی سال 1401 بود. روش پژوهش: این تحقیق یک تحقیق کاربردی بود. تعداد 200 نفر از مدیران و کارکنان این بیمارستان‌ها وارد مطالعه شدند و از این میان 127 نفر بر اساس جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته 24 سوالی برگرفته از پیشینه تحقیق و با انجام تاییدات روایی و پایایی به میزان 711/. و 802/. استفاده شد. از آزمون آزمون تحلیل عاملی اکتشافی، تی تک‌نمونه‌ای و تحلیل عاملی تاییدی با نرم‌افزار SPSS و PLS استفاده گردید. یافته‌ها: در مجموع تمامی‌عوامل با مقادیر ویژه بالاتر از یک توانسته‌اند 91.371 از واریانس 24 گویه مربوط به پرسشنامه را تبیین کنند. با توجه به این که کلیه مقادیر بالاتر از 0.7 می‌باشد، بنابراین آلفای کرونباخ متغیرهای پژوهش تأیید می‌شود. با توجه به جدول AVE همه سازه‌ها بزرگتر از 5/. است و در نتیجه روایی همگرای مدل و مناسب بودن برازش مدل‌های اندازه‌گیری تأیید می‌شود. نتیجه‌گیری: بررسی‌ها نشان داد بعد فضای فیزیکی مناسب بیمارستانی، بعد زیرساخت‌های حمایتی از بیماران خارجی، بعد تقویت سیستم حمل و نقل، بعد تقویت بازاریابی، بعد نقش کادر پزشکی مجرب، بعد کیفیت ارائه خدمات درمانی و بعد احترام به عقایدگردشگران در جذب گردشگری پزشکی تاثیر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

293 - عوامل مؤثر بر بازاریابی ویروسی در توسعه گردشگری سلامت
مهدیه زحمت کش سردوراهی فاطمه محمدپور شیرازی آرام آردیان محمد سیادتان محمدامیر اویسی

مقدمه: ‌از ‌آنجایی ‌که، ‌کشور ‌ایران ‌یکی ‌از ‌قطب های ‌اصلی ‌گردشگری ‌سلامت ‌در ‌منطقه ‌باشد ‌که ‌از ‌رهگذر ‌آن ‌نه ‌تنها ‌از ‌خروج ‌ارز ‌جلوگیری ‌می شود، ‌بلکه ‌درآمد ‌ارزی ‌قابل ‌توجهی ‌را ‌برای ‌کشور ‌به ‌همراه ‌خواهد ‌داشت. ‌در ‌ایران ‌اگر ‌چه ‌در ‌سال های ‌اخیر ‌ا أکثر

مقدمه: ‌از ‌آنجایی ‌که، ‌کشور ‌ایران ‌یکی ‌از ‌قطب های ‌اصلی ‌گردشگری ‌سلامت ‌در ‌منطقه ‌باشد ‌که ‌از ‌رهگذر ‌آن ‌نه ‌تنها ‌از ‌خروج ‌ارز ‌جلوگیری ‌می شود، ‌بلکه ‌درآمد ‌ارزی ‌قابل ‌توجهی ‌را ‌برای ‌کشور ‌به ‌همراه ‌خواهد ‌داشت. ‌در ‌ایران ‌اگر ‌چه ‌در ‌سال های ‌اخیر ‌اقدامات ‌و ‌برنامه ریزی های ‌مدیریتی ‌و ‌بازاریابی ‌برای ‌جذب ‌گردشگر ‌خارجی ‌صورت ‌گرفته ‌است، ‌اما ‌متأسفانه ‌به ‌دلیل ‌عدم ‌انسجام ‌و ‌هماهنگی ‌بخش های ‌دولتی ‌و ‌خصوصی ‌و ‌به ‌ویژه ‌نبود ‌ضوابط ‌مدون ‌در ‌حوزه ‌گردشگری ‌سلامت، ‌این ‌فرآیند ‌نتایج ‌اقتصادی ‌مطلوبی ‌نداشته ‌است. ‌به ‌همین ‌منظور، ‌هدف ‌از ‌انجام ‌این ‌پژوهش ‌بررسی ‌عوامل ‌مؤثر ‌بر ‌بازاریابی ‌ویروسی ‌در ‌توسعه ‌گردشگری ‌سلامت ‌و ‌اولویت بندی ‌این ‌عوامل ‌می باشد. ‌ روش ‌پژوهش: ‌این ‌پژوهش ‌از ‌لحاظ ‌هدف ‌کاربردی ‌و ‌از ‌حیث ‌جمع‌آوری ‌داده‌ها ‌توصیفی ‌است. ‌بدین ‌منظور ‌پس ‌از ‌بیان ‌موضوع ‌و ‌بررسی ‌پیشینه ‌پژوهش، ‌چهارچوب ‌مفهومی ‌مدل ‌مشخص ‌و ‌داده‌ها ‌با ‌استفاده ‌از ‌ابزارها ‌و ‌تکنیک‌های ‌نگاشت ‌شناختی ‌فازی ‌و ‌تحلیل ‌شبکه‌های ‌اجتماعی ‌تحلیل ‌شدند. ‌ یافته ها: ‌یافته های ‌حاکی ‌از ‌آن ‌است ‌که ‌عوامل ‌ویژگی ‌خدمات ‌متمایز، ‌ایجاد ‌اعتماد ‌و ‌اعتبار ‌و ‌محتوای ‌پیام ‌نسبت ‌به ‌سایر ‌عوامل ‌از ‌مرکزیت ‌بیشتری ‌برخوردار ‌است ‌و ‌در ‌نتیجه ‌به ‌این ‌عوامل ‌باید ‌توجه ‌بیشتری ‌نمود. ‌ نتیجه گیری: ‌با ‌توجه ‌به ‌رشد ‌سریع ‌اینترنت ‌فرصت های ‌بی شماری ‌برای ‌فعالان ‌حوزه ‌سلامت ‌و ‌مصرف کنندگان ‌قرار ‌گرفته ‌است ‌که ‌براساس ‌نتایج ‌پژوهش، ‌پیشنهاد ‌می شود ‌که ‌به ‌عوامل ‌اصلی ‌مؤثر ‌بر ‌بازاریابی ‌ویروسی ‌که ‌موجب ‌توسعه ‌گردشگری ‌سلامت ‌می شود ‌توجه ‌بیشتری ‌معطوف ‌شود ‌و ‌با ‌برنامه ریزی های ‌مناسب ‌قدم هایی ‌در ‌این ‌جهت ‌برداشته ‌شود. ‌ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

294 - شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر بازاریابی الکترونیک در ارتقای برند مقاصد گردشگری سلامت
نوید ماجدی امیرحسین شایق

مقدمه: محققان مهم ترین عامل در توسعه گردشگری سلامت را چگونگی نگرش گردشگران به مقصد می‌دانند. از طرفی بازاریابی الکترونیک می تواند موجب ایجاد اعتبار و خوشنامی و هم‌چنین خلق تصویر مطلوب در ذهن افراد شود. به همین منظور، هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر بازا أکثر

مقدمه: محققان مهم ترین عامل در توسعه گردشگری سلامت را چگونگی نگرش گردشگران به مقصد می‌دانند. از طرفی بازاریابی الکترونیک می تواند موجب ایجاد اعتبار و خوشنامی و هم‌چنین خلق تصویر مطلوب در ذهن افراد شود. به همین منظور، هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر بازاریابی الکترونیک در ارتقای برند مقاصد گردشگری سلامت می باشد.روش پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث جمع‌آوری داده‌ها توصیفی - پیمایشی است. ابتدا عوامل مؤثر براساس مرور متون شناسایی شده و به تأیید شامل 15 نفر از خبرگان حوزه ی گردشگری سلامت رسید. سپس پرسش‌نامه‌ای ماتریسی تهیه و در اختیار 173 نفر از گردشگران سلامت قرار گرفت و داده ها با استفاده از ابزارها و تکنیک‌های نگاشت شناختی فازی تحلیل و مدل توسط شبکه‌های اجتماعی ترسیم شد.یافته‌ها: عوامل تبلیغات کلامی کاربران، طراحی وب سایت ها با محتوای مناسب و مدیریت دانش و تخصص به ترتیب با مقدار 21/3، 18/15 و 17/6 نسبت به سایر عوامل از مرکزیت بیشتری برخوردار است و در نتیجه به این عوامل باید توجه بیشتری نمود.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که 13 عامل مؤثر بر بازاریابی الکترونیک در ارتقای برند مقاصد گردشگری سلامت به ترتیب اولویت شامل تبلیغات کلامی کاربران، طراحی وب سایت ها با محتوای مناسب، مدیریت دانش و تخصص، آگاهی بخشی و اطلاع رسانی در مورد مقاصد گردشگری سلامت، تصویر ذهنی گردشگران از مقصد، زیرساخت فناوری، ایجاد حس اعتماد و اطمینان به گردشگران، میزان وفاداری گردشگران به مقصد، برقراری تعامل و ارتباط، نوآوری در ارائه خدمات، استفاده از ویدئوهای آموزشی در محیط وب، عوامل سازمانی، عوامل محیطی می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

295 - تعیین راهبردهای مقابله با ریسک‌های زنجیره تأمین گردشگری سلامت (مورد مطالعه: بیمارستان آیت‌الله یثربی کاشان)
الهام محمدی پور اسماعیل مزروعی نصرآبادی

10.30495/jhm.2022.63027.10983

مقدمه: امروزه در محیط‌های پویا، ریسک‌های موجود در زنجیره تأمین افزایش می‌یابد. شرکت‌ها دریافته اند که ریسک زنجیره تأمین می‌تواند تأثیر منفی بر عملکرد و بهره‌وری سازمان داشته باشد؛ در نتیجه شناسایی راهبردهای مقابله با ریسک بسیار ضروری است. این موضوع در زنجیره تأمین گردشگ أکثر

مقدمه: امروزه در محیط‌های پویا، ریسک‌های موجود در زنجیره تأمین افزایش می‌یابد. شرکت‌ها دریافته اند که ریسک زنجیره تأمین می‌تواند تأثیر منفی بر عملکرد و بهره‌وری سازمان داشته باشد؛ در نتیجه شناسایی راهبردهای مقابله با ریسک بسیار ضروری است. این موضوع در زنجیره تأمین گردشگری سلامت نیز صادق است؛ فلذا هدف اصلی پژوهش شناسایی ریسک‌های زنجیره تأمین گردشگری سلامت و تعیین راهبردهای مقابله با آن می‌باشد.روش پژوهش: در فاز اول ریسک‌های زنجیره تأمین گردشگری سلامت ازطریق مصاحبه با خبرگان زنجیره تأمین گردشگری سلامت بیمارستان آیت‌الله یثربی کاشان شناسایی گردید. نمونه‌گیری به‌صورت قضاوتی و گلوله‌برفی انجام شد و مصاحبه با 18 نفر به صورت چند مرحله‌ای صورت گرفت که حدود 30 ساعت طول کشید. در فاز دوم پنلی متشکل از خبرگان تشکیل شد و راهبردهای مقابله با ریسک‌های شناسایی شده طی 6 جلسه تعیین گردید.یافته‌ها: نتایج حاصل از مصاحبه با خبرگان منجر به شناسایی 75 ریسک گردید که پس از 10 بار مرور مستمر کدهای استخراجی، در قالب 5 دسته کلی ریسک‌های تأمین، داخلی، تقاضا، مدیریت زنجیره تأمین و خارجی طبقه‌بندی شد و در نهایت از طریق تشکیل پنل خبرگان، برای هر ریسک راهبردهای مقابله مشخص گردید.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش رویکرد جدیدی در خصوص ریسک‌های زنجیره تأمین گردشگری سلامت ارائه نموده و آن نگاه زنجیره تأمین است. تعداد 36 ریسک جدید در زنجیره تأمین گردشگری سلامت شناسایی شدند که ریسک‌های خارجی و تأمین بیشتر مورد تأکید قرار گرفته‌اند. بنابراین بررسی ریسک‌های زنجیره تأمین گردشگری سلامت و تعیین راهبردهای مقابله برای کشورهایی که علاقه‌مند به توسعه و بهبود این صنعت هستند، بسیار حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

296 - عوامل موثر بر کارآفرینی در حوزه گردشگری سلامت: یک مرور حیطه‌ای
زینب دارایی لیلا ریاحی انیسه نیک روان کامران حاجی نبی

10.30495/jhm.2023.73375.11130

مقدمه: امروزه، گردشگری سلامت یک مفهوم نسبتاً جدید با کاربرد سریع در حال رشد است. بنابراین، هدف مطالعه حاضر تعیین عوامل موثر بر کارآفرینی در حوزه گردشگری سلامت است. روش پژوهش: مطالعه حاضر یک مطالعه کاربردی می‌باشد که به صورت مرور نظامند (مرور حیطه‌ای) انجام شد. برای گرد أکثر

مقدمه: امروزه، گردشگری سلامت یک مفهوم نسبتاً جدید با کاربرد سریع در حال رشد است. بنابراین، هدف مطالعه حاضر تعیین عوامل موثر بر کارآفرینی در حوزه گردشگری سلامت است. روش پژوهش: مطالعه حاضر یک مطالعه کاربردی می‌باشد که به صورت مرور نظامند (مرور حیطه‌ای) انجام شد. برای گردآوری داده‌ها، پایگاه‌های اطلاعاتی PubMed، Scopus، Web of Science، Proquest، و Google Scholar در آگوست 2022 و جهت دست‌یابی به تمامی مستندات علمی در این زمینه بدون محدودیت زمانی و با کلیدواژه‌های کارآفرینی و گردشگری سلامت جستجو شدند. نرم‌افزار EndNote 20 برای مدیریت و غربالگری مقالات استفاده شد. موارد تکراری، اسکرین عناوین و چکیده، مشخصات مطالعات و مهم‌ترین نتایج حاصل از آنها در فرم گردآوری داده ثبت شد. تحلیل داده‌های کیفی به صورت متا سنتز انجام شد که از جمله روش‌های تحلیل محتواست و برای تحلیل داده‌ها از نرم افزار MaxQda 2018استفاده شد. یافته‌ها: از 2942 مقاله شناسایی شده، 27 مقاله ورود مطالعه شدند. بیشتر این مطالعات از کشور ایران، چین، روسیه انجام شده بودند. مهم‌ترین عوامل موثر بر کارآفرینی گردشگری سلامت شامل برنامه‌ریزی‌های راهبردی، تامین خدمات پشتیبانی هم‌چون اقامتگاه و بیمه، دسترسی به مراکز درمانی باکیفیت، ارائه خدمات باکیفیت، بازاریابی و تبلیغات مناسب، و استفاده از فناوری‌های جدید اطلاعاتی و ارتباطی در دسترسی به خدمات بود. نتیجه‌گیری: مدیران و سیاستگذاران سلامت لازم است که به واسطه نهادهای بالادستی زمینه تعیین قوانین و استانداردهای گردشگری سلامت، همکاری بین نهادهای دولتی و خصوصی، ارائه راهکارهایی به منظور نهادینه سازی گردشگری سلامت به ویژه در مناطق دارای پتانسیل‌های گردشگری را مورد توجه قرار دهند. این کار مستلزم تامین منابع مالی و انسانی کافی و تقویت مهارت‌ها و تفکرات کارآفرینانه در علاقمندان به این حوزه و بازاریابی در این خصوص است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

297 - Towards Consumer Ethnocentrism and Animosity in Indonesia
Bayu Sutikno Julian Ming-Sung Cheng

This current study aimed at investigating the effects of gender (male versus female) and age (younger versus older) on consumer ethnocentrism and animosity in Indonesia in regard to eight opposed countries. Based on the ANOVA test, the findings showed that female and أکثر

This current study aimed at investigating the effects of gender (male versus female) and age (younger versus older) on consumer ethnocentrism and animosity in Indonesia in regard to eight opposed countries. Based on the ANOVA test, the findings showed that female and young consumers have a higher political and economical animosity; while female and old consumers tend to have higher ethnocentrism. The Indonesian consumers are very ethnocentric; The United States of America and Malaysia found to be the two opposed countries with the highest score of animosity. The economic animosity is higher than politic animosity in China and Taiwan as the opposed countries. These findings can be utilized by marketers in designing marketing communication and segmentation تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

298 - Survey in Curricula Civil Engineering with Respect to Environment
Akramolmolok Lahijanian

The study aimed at a critical assessment of the environmentalism components introduced in the civil engineering curriculum in India polytechnic colleges (state of Tamilnadu) and associate degree level Technical Institutions in Iran .The objective of study was to compare أکثر

The study aimed at a critical assessment of the environmentalism components introduced in the civil engineering curriculum in India polytechnic colleges (state of Tamilnadu) and associate degree level Technical Institutions in Iran .The objective of study was to compare technical education curriculum in civil engineering with respect to environmentalism. Both qualitative and quantitative techniques were used as content analysis method. Qualitative analysis was carried out to compare the curriculum with respect to environmentalism components. Study samples are drawn from the educational and academic institutions in India and Iran. For the purpose of quantitative analysis, t-test, F-test, and factor analysis were used. To establish reliability of the tools, Cronbach Coefficient of Alpha was calculated. Then quantitative analysis was carried out to test the hypotheses formulated. The results revealed that there were significant differences in total environmental subjects in the curriculum of civil engineering in terms of techniques and technologies. These are examples of different practices in case of academic institutions of Iran: Soil pollution and noise pollution are very much neglected. Contents on ISO standards related to environmentalism are missing. No specific strategy has been laid down to teach environmentalism in technical education. Content is mostly towards classroom, and no emphasis on practical experience, fielding visit/industrial visits. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

299 - Luxury Tourism as a Community Economic Development Strategy in the Depleted Community of Gananoque and the 1000 Islands
D. Kirkby R. Alasadi

This paper aims to shed the light on how the luxury tourism may serve as a community economic development strategy in the depleted communities. The purpose of the study is to identify the interests and preferences of potential tourists in the 21st century, primarily tho أکثر

This paper aims to shed the light on how the luxury tourism may serve as a community economic development strategy in the depleted communities. The purpose of the study is to identify the interests and preferences of potential tourists in the 21st century, primarily those individuals who have the time and money to spend a week visiting the 1000 Islands region, thereby contributing much more to the local economy than those tourists for stay for only a few hours. The study used a simple Non-Experimental Fixed Research Design questionnaire with a five-point Likert scale for 17 possible aspects of a luxury vacation in the 1000 Islands. The survey was conducted by telephone, and the Chairs of the various chapters of the Canadian Association of Retired Persons were contacted with a goal of speaking to half of the 51 CARP Chapter Chairs. Of the 17 items that were scored by the 15 research participants, Leisure Time proved to be the most popular item surveyed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

300 - Fuzzy Risk Analysis Model for E-tourism Investment
Zeinab Jowkar Reza Samizadeh

This paper provides a Fuzzy based decision support system (DSS) for risk analysis in E-tourism ( Electronic Tourism ) investment. In general term, E-tourism is the use of information and communication technology (ICT) in tourism which may allow operating tourism in lea أکثر

This paper provides a Fuzzy based decision support system (DSS) for risk analysis in E-tourism ( Electronic Tourism ) investment. In general term, E-tourism is the use of information and communication technology (ICT) in tourism which may allow operating tourism in least variable cost, least time and increased work efficiency. It is worth noting that there are many factors that affect the development of E-tourism. To demonstrate the effectiveness of the system, four factors of investment, human IT skill, E-tourism infrastructure and stability of the regions are considered in the present study. These parameters are fuzzified and a fuzzy rule-base has been developed for calculating risk factor for the E-tourism investment. The researchers used MATLAB software for fuzzifying the factors and gain the final risk. Case studies have been presented using the developed model. It shows that the investment possibility in developed region is high with low risk to invest. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

301 - Workaholism and its Correlates: A Study of Academicians
Jyoti Sharma Parul Sharma

This study examined the relationship of the personality factors (Openness, Conscientiousness, Extraversion, Agreeableness, and Neuroticism) with each of the three workaholism components i.e. working compulsively, working excessively and combined workaholics. As the stu أکثر

This study examined the relationship of the personality factors (Openness, Conscientiousness, Extraversion, Agreeableness, and Neuroticism) with each of the three workaholism components i.e. working compulsively, working excessively and combined workaholics. As the study is of exploratory in nature, a sample of 145 academicians was drawn from the two universities of Jammu region (India), namely, Shri Mata Vaishno Devi University, Katra (India) and the University of Jammu, Jammu (India). The internal consistencies of each dimension of Dutch Work Addiction Scale (DUWAS) ranged from 0.883 to 0.837 and Cronbach’s α reliability coefficient value of scale- measuring Extraversion, Agreeableness, Conscientiousness, Neuroticism and Openness to experience- ranged from 0.75 to 0.83, which is within the specified limit. Three dependent variables, namely, combined workaholics, working compulsively workaholics and working excessively workaholics were regressed with age, monthly salary, family type, family size, marital status; whereas extraversion, agreeableness, conscientiousness, neuroticism, and openness to experience vary individually. The study has identified neuroticism and conscientiousness as the significant personality traits causing the negative impact on all the three dimensions of workaholics. Whereas, salary is negatively correlated and has a significant impact on the two dimensions of workaholism, namely, combined workaholics and working compulsively workaholics. However, the designation is significant variable and is positively affecting the working compulsively workaholics. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

302 - IFRS or IFRS-Based Domestic Standards: Implications for China’s Future Accounting System
Muhammad Umar Draz

People’s Republic of China has a long history of accounting and accounting reforms. This study focuses on “whether China should continue its IFRS-based domestic accounting standards or full convergence with the IFRS is more appropriate”? Both quantitat أکثر

People’s Republic of China has a long history of accounting and accounting reforms. This study focuses on “whether China should continue its IFRS-based domestic accounting standards or full convergence with the IFRS is more appropriate”? Both quantitative and qualitative approaches are applied to answer the research question of this work. Binary choice model has been used in the statistical analysis because data of two variables shows presence or absence. The results of our model indicate that China’s accounting reforms, including convergence with the IFRS, are significantly associated with the internal and external factors. In the light of our statistical findings and details of the theoretical aspects (i.e. environmental determinism theory, globalization, growth of economy and accounting profession in China and regulatory influence of the Chinese government) this study proposes that China should continue its IFRS-based domestic accounting standards and further convergence with the IFRS should be launched in case of decisive needs only. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

303 - The Role of Psychological Traits in Market Mavensim Using Big Five Model
Hossein Vazifehdoost Mahsa Akbari Parvaneh Charsted

Personality research has approached a salient consensus step due to widespread use of individualdifferences, converging on five big model factors with marketing concept. This paper clarifies a marketmavenism psychology concept and relates market mavens with big five fac أکثر

Personality research has approached a salient consensus step due to widespread use of individualdifferences, converging on five big model factors with marketing concept. This paper clarifies a marketmavenism psychology concept and relates market mavens with big five factor model. Market Mavens areconsumer which have tendency to become especially involved in the marketplace. The purpose of this research isto contribute to identify prominent personality traits of market maven through big five model and attempts an indepthinvestigation to provide guidance for manager so that they can more effectively appeal to consumers whopossess this tendency. 146 questionnaires were distributed and have analyzed. Multiple linear regression is usedto analyze the effects of five big model traits on market mavens dependent variable. As a result, Extraversion andOpenness and Conscientiousness are the three significant characteristic which highlights in their personalitytraits. Theoretically, these findings enrich the knowledge of the psychology of market mavens by suggesting importantfactors of their personality from big five perspective. Our finding provide the impetus for additional researchaimed at further delineating the relationship shared between these two constructs( market mavenism andpsychological traits). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

304 - The Relationship between Servant Leadership and Organizational Citizenship Behavior of Employees at Valiasr Academic Complex, Islamic Azad University-Central Tehran Branch
E. Nobari K. Mohamadkhani A. Mohammad Davoudi

The present study aimed at determining the relationship between servant leadership as well as its dimensions and organizational citizenship behaviour (OCB) of employees at Valiasr Academic Complex (Islamic Azad University, Central Tehran Branch). The research was applie أکثر

The present study aimed at determining the relationship between servant leadership as well as its dimensions and organizational citizenship behaviour (OCB) of employees at Valiasr Academic Complex (Islamic Azad University, Central Tehran Branch). The research was applied, descriptive and correlational. Statistical population included 230 employees in first semester of educational year (2012- 2013), of which 144 employees were selected as the study sample size through proportional stratified random sampling method. Reliability of the standard servant leadership Sendjaya et al., questionnaire was 0.83 and 0.88 for Podsakoff, MacKenzie, Moorman and Fetter's standard organizational citizenship behavior questionnaire. Results revealed that while there was a significant relationship between servant leadership dimensions of voluntary subordination, authentic self, conventional relationships, responsible morality and transforming influence, and organizational citizenship behavior; there was no significant correlation between dimension of transcendental spirituality and organizational citizenship behavior. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

305 - A Factor Analytic Study on Service Quality Perceptions and Satisfaction in the E- Tourism
M. Matta S. Verma

E-tourism has evolved as a mainstay business for tourist service providers. It plays an integral role in the dissemination of information and influencing consumer’s preferences and satisfaction. The purpose of this study is to identify the dimensions of service qu أکثر

E-tourism has evolved as a mainstay business for tourist service providers. It plays an integral role in the dissemination of information and influencing consumer’s preferences and satisfaction. The purpose of this study is to identify the dimensions of service quality perceptions of consumers in e-tourism in the Indian context. It also aims to understand the relative impact of these service quality dimensions on the satisfaction of the consumers. The techniques of factor and regression analysis have been used for this study. The findings show that consumers place a lot of emphasis on information content, security, functionality, customer interactions, and responsiveness while assessing the service quality and these in turn, affect their satisfaction level in the Indian e-tourism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

306 - تبیین نقش رفتار شهروندی سازمانی در ارزش ویژه برند مبتنی مشتری
محمد محمودی میمند عطااله هرندی

رفتارهای شهروندی سازمانی به عنوان رفتارهای اختیاری و آگاهانه کارکنان، تاثیر بسزایی بر عملکرد فردی و سازمانی دارد و کارکنان را در وضعیتی قرار می دهد که به صورت داوطلبانه وظایفی فراتر از نقش و شرح شغل خود انجام دهند، از طرفی مقوله برند سازی و مدیریت برند امروزه طرفداران م أکثر

رفتارهای شهروندی سازمانی به عنوان رفتارهای اختیاری و آگاهانه کارکنان، تاثیر بسزایی بر عملکرد فردی و سازمانی دارد و کارکنان را در وضعیتی قرار می دهد که به صورت داوطلبانه وظایفی فراتر از نقش و شرح شغل خود انجام دهند، از طرفی مقوله برند سازی و مدیریت برند امروزه طرفداران متعددی در نیای بازاریابی دارد تا جائیکه ساخت یک برند قدرتمند در بازار، هدف بسیاری از سازمانها می باشد. در مقاله حاضر تاثیر رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن بر ارزش برند از دیدگاه مشتری در قالب ارائه مدلی محقق ساخته و نوآورانه مورد بررسی قرار گرفته است. داده های مورد نیاز برای این تحقیق بصورت نمونه گیری تصادفی ساده از کارکنان صفی رستوران های پدیده شاندیز در بخش رفتار شهروندی و بصورت نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس از مشتریان در بخش ارزش برند و درقالب پرسشنامه جمع آوری شده است. برای سنجش رفتار شهروندی از پرسشنامه پودساکف وارگان و برای سنجش ارزش برند از پرسشنامه محقق ساخته که بر اساس مطالعات کیم، تانگ و هاولی و آکر طراحی شده، استفاده شده است. این تحقیق از نوع کاربردی با ماهیت پیمایشی می باشد همچنین از روش معادلات ساختاری و بوسیله نرم افزار پی ال اس به منظور تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج بدست آمده بیان می دارد که کلیه ابعاد رفتار شهروندی سازمانی تاثیر معنادار مثبتی بر ارزش برند از دیدگاه مشتری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

307 - خریداران شک‌گرا و حساسیت قیمتی آنان در خرید بیمه نامه‌های اختیاری
نفیسه نوروزی دریاکناری محمد جواد تقی پوریان سپیده عطایی

هدف پژوهش: با توجه به اهمیت حساسیت قیمتی در خرید بیمه‌نامه‌ها، هدف این تحقیق بررسی تأثیر شک‌گرایی خریداران در چهار بعد شک‌گرایی نسبت به مسئولیت اجتماعی، نسبت به انعطاف پذیری به اطلاعات منفی، نسبت به انصاف و نسبت به تبلیغات شفاهی بر آن می‌باشد. روش پژوهش: نمونه‌ای به حج أکثر

هدف پژوهش: با توجه به اهمیت حساسیت قیمتی در خرید بیمه‌نامه‌ها، هدف این تحقیق بررسی تأثیر شک‌گرایی خریداران در چهار بعد شک‌گرایی نسبت به مسئولیت اجتماعی، نسبت به انعطاف پذیری به اطلاعات منفی، نسبت به انصاف و نسبت به تبلیغات شفاهی بر آن می‌باشد. روش پژوهش: نمونه‌ای به حجم 411 نفر با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای از میان مشتریان حقیقی بیمه رازی در غرب مازندران انتخاب و پرسشنامه برگرفته از دو تحقیق اسکارمس و لئونیدو (2013) و ایرانی و همکاران (2011) است و با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری فرضیه‌ها مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج پژوهش: شک‌گرایی نسبت به مسئولیت اجتماعی بر میزان حساسیت قیمتی، زمانی که عوامل بهداشتی در سازمان رعایت نشود تأثیرگذار خواهد بود اما مادامی که بایدهای سازمان رعایت می‌شود تأثیر چندانی نخواهد داشت. درحالیکه انعطاف‌پذیری به اطلاعات منفی، همچنین انصاف و تبلیغات دهان به دهان تأثیر مثبتی بر میزان حساسیت قیمتی داشته است. محدودیت‌های پژوهش: با توجه به تحقیقات بسیار کمی که در حوزه شک‌گرایی و تأثیرات آن بر حساسیت قیمتی در حوزه بازاریابی انجام گرفته محدودیت ایجاد شده است. چنین طرحی برای تعمیم‌پذیری بیشتر پیشنهاد می‌شود در شرکت‌های بیمه‌ای دیگر نیز تحقیق صورت گیرد. کاربرهای مدیریتی پژوهش: با توجه به یافته‌ها، شعب باید کارکنانی را انتخاب نمایند که دارای شایستگی قابل قبولی باشند یعنی دارای ویژگی‌هایی باشند از قبیل: شناخت کافی از انواع خدمات ارائه شده در بیمه مربوطه، سرعت در انجام کارها، ارائه بهتر خدمات، تشخیص نیاز مشتریان و حسن انجام کار. نوآوری پژوهش: شک‌گرایی در حیطه بازاریابی خدمات بویژه خدمات بیمه‌ای تا کنون در ایران بررسی و ارزیابی نشده است. از این رو نتایج آن می‌تواند کمک شایان توجهی به مدیران این حوزه کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

308 - تأثیر ادراکات اخلاقی بر قصد خرید با نقش هویت‌پذیری مصرف‌کننده از سازمان و اعتماد به برند (مورد مطالعه: مشتریان تلفن همراه سامسونگ)
محمد علی نسیمی سمیرا پالی

دامنه مصرف‌گرایی اخلاقی از مرزهای فرهنگی فراتر رفته و در نتیجه کیفیت، قیمت، رفتار اجتماعی، نوآوری و دیدگاه‌های اخلاقی باعث انتخاب مصرف‌کننده می‌شود. ﻫﺪف اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﻲ تأثیر ادراکات اخلاقی بر قصد خرید با نقش هویت‌پذیری مصرف‌کننده از سازمان و اعتماد به برند اﺳﺖ. اﻳﻦ ﭘﮋو أکثر

دامنه مصرف‌گرایی اخلاقی از مرزهای فرهنگی فراتر رفته و در نتیجه کیفیت، قیمت، رفتار اجتماعی، نوآوری و دیدگاه‌های اخلاقی باعث انتخاب مصرف‌کننده می‌شود. ﻫﺪف اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﻲ تأثیر ادراکات اخلاقی بر قصد خرید با نقش هویت‌پذیری مصرف‌کننده از سازمان و اعتماد به برند اﺳﺖ. اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از نظر هدف ﻛﺎرﺑﺮدی و از ﻧﻈﺮ روش ﮔﺮدآوری داده‌ها ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ- ﭘﻴﻤﺎﻳﺸﻲ دارد. ﺟﺎﻣﻌه آﻣﺎری آن ﺷﺎﻣﻞ کیله ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺷﺮﻛﺖ سامسونگ در شهر تهران اﺳﺖ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ روش نمونه‌گیری ﻏﻴﺮ احتمالی 384 ﻧﻔﺮ اﻧﺘﺨﺎب شدند. داده‌ﻫﺎی اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻃﺮﻳﻖ پرسش‌نامه (جاود و همکاران، 2019) جمع‌آوری ﺷﺪ. رواﻳﻲ پرسش‌نامه ﺑﻪ روش ﻇﺎﻫﺮی و ﻣﺤﺘﻮاﻳﻲ و ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ آن از ﻃﺮﻳﻖ آﻟﻔﺎی ﻛﺮوﻧﺒﺎخ ﺑﻪ تأیید رسید. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افراز اس پی اس اس و لیزرل استفاده شد. ﻳﺎﻓﺘه‌ها ﻧﺸﺎن داد ادراکات اخلاقی بر قصد خرید با نقش هویت‌پذیری مصرف‌کننده از سازمان و اعتماد به برند تأثیر معنادار دارد. هویت‌پذیری مصرف‌کننده از سازمان و اعتماد به برند بر قصد خرید تأثیر معنادار دارند. تأثیر ادراک اخلاقی بر هویت‌پذیری مصرف‌کننده از سازمان و اعتماد به برند به طور قابل توجهی توسط جنسیت، قدمت مشتری، تحصیلات و محل سکونت تعدیل شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

309 - عوامل مؤثر بر رفتار تغییر برند سبز در مصرف‌کنندگان محصولات آرایشی و بهداشتی طبیعی (مطالعه موردی: محصولات سینره)
کیانا خیری رسول عسگرپور

محصولات سبز در بازار تنوع بسیاری پیدا کرده و به شهرت رسیده‌اند، اما، مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند محصولات زیست محیطی خود را تغییر ندهند. شناخت نگرش مصرف‌کنندگان نسبت به محیط زیست می‌تواند به تدوین استراتژی‌های بازاریابی پایدار کمک کند. برای دستیابی به مزیت رقابتی، سازمان‌ أکثر

محصولات سبز در بازار تنوع بسیاری پیدا کرده و به شهرت رسیده‌اند، اما، مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند محصولات زیست محیطی خود را تغییر ندهند. شناخت نگرش مصرف‌کنندگان نسبت به محیط زیست می‌تواند به تدوین استراتژی‌های بازاریابی پایدار کمک کند. برای دستیابی به مزیت رقابتی، سازمان‌های با گرایش محیط زیستی باید از استراتژی‌های برندسازی سبز برای کاهش رفتار رویگردانی مشتریان با توجه به نگرانی‌های زیست محیطی استفاده کنند. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر رفتار تغییر برند سبز در مصرف‌کنندگان محصولات آرایشی و بهداشتی طبیعی در محصولات سینره است. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی و کاربردی و روش نمونه‌گیری در این پژوهش از نوع تصادفی ساده است که از مشتریان برند سینره در تهران، جمع‌آوری گردیده و در تابستان 1399 انجام شده است. ابزار پژوهش پرسش‌نامه استاندارد می‌باشد که پس از اصلاح و نظر خبرگان نهایی گردید. بررسی پایایی پرسش‌نامه نیز با ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت و تأیید شد. پردازش آماری داده‌ها در سطح توصیفی با SPSS و در سطح استنباطی با استفاده از معادلات ساختاری و نرم‌افزار SMART PLS 03 انجام شده است. یافته‌های حاصل از پژوهش، نشان داد که شک و تردید سبز بر رضایت تجربی سبز در محصولات برند سینره تأثیر معناداری ندارد اما ریسک تجربی برند سبز، ناسازگاری (ناهماهنگی) شناختی برند سبز، کیفیت برند سبز و تجربه برند سبز بر رضایت تجربی برند سبز تأثیر دارد. همچنین نتایج حاکی از تأثیر رضایت تجربی برند سبز بر تمایل به تغییر برند سبز بود و تمایل به تغییر برند سبز بر رفتار تغییر برند سبز تأثیر معناداری داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

310 - مروری بر عشق به مقصد گردشگری: مفاهیم مدیریتی برای کسب‌وکارهای گردشگری
عباس فلاح نژاد محمد علی عبدالوند کامبیز حیدرزاده محسن خون سیاوش

10.30495/jomm.2023.69332.1969

امروزه برندسازی برای مقاصد گردشگری و جلب توجه و ایجاد عشق و علاقه‌ی گردشگران به این مقاصد یک استراتژی برای مقاصد گردشگری محسوب می‌شود که نقشی حیاتی در عملکرد مدیریت مقصد، جهت گسترش فرصت‌های گردشگری آن‌ها و متمایزسازی مقاصد نسبت به رقبا و در نهایت دست‌یابی به مزیت رقابتی أکثر

امروزه برندسازی برای مقاصد گردشگری و جلب توجه و ایجاد عشق و علاقه‌ی گردشگران به این مقاصد یک استراتژی برای مقاصد گردشگری محسوب می‌شود که نقشی حیاتی در عملکرد مدیریت مقصد، جهت گسترش فرصت‌های گردشگری آن‌ها و متمایزسازی مقاصد نسبت به رقبا و در نهایت دست‌یابی به مزیت رقابتی می‌باشد. از اینرو با توجه به اهمیت گردشگری که تأثیر زیادی بر محیط، فرهنگ و اقتصاد دارد برقراری پیوند عاطفی قوی گردشگر با مقاصد گردشگری می‌تواند در جذب گردشگر و در نتیجه افزایش درآمد و توسعه پایدار ناشی از صنعت گردشگری بسیار تأثیرگذار باشد. عشق به مقصد پدیده‌ای است که توسط گروهی از بازدیدکنندگان راضی تجربه می‌شود و بازدیدکنندگان راضی نیز تبدیل به گردشگران وفادار می‌شوند و از این طریق چندین هزینه را کاهش می‌دهند. از آنجا که امروزه اهمیت این سازه به عنوان یک موضوع نوظهور برای دانشگاهیان و متخصصان افزایش یافته است، لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی سیستماتیک ادبیات مقالات فارسی و لاتین مربوط به عشق در حوزه مطالعاتی گردشگری و مهمان‌نوازی و مطالعه تطبیقی و کتاب‌شناختی موضوعات اصلی، متغیرهای مختلف مشاهده شده و ترسیم یک تصویر واضح و جامع از پدیده عشق به مقصد گردشگری و همچنین ارائه مفاهیم مدیریتی و برنامه‌های کاربردی برای کسب‌وکارهای گردشگری می‌باشد. این بررسی دیدی عمیق به سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان فعال در کسب‌وکارهای گردشگری و مهمان‌نوازی ارائه می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

311 - ارائه مدل توسعه برند در گردشگری اماکن طبیعی
یاسمین گل افشان یوسفی اعظم رحیمی نیک سینا نعمتی زاده ماندان مومنی

10.30495/jomm.2023.73416.2049

اگرچه می‌توان بسیاری از جنبه‌های تئوری برند را برای مقاصد گردشگری و مکان‌های مختلف به کار برد ولی فرآیند برندسازی مقاصد گردشگری بسیار پیچیده‌تر از برندسازی برای محصولات و کالاها است. به همین دلیل شناسایی عواملی که منجر به برندسازی اماکن گردشگری می‌شوند، لازم و حائز اهمی أکثر

اگرچه می‌توان بسیاری از جنبه‌های تئوری برند را برای مقاصد گردشگری و مکان‌های مختلف به کار برد ولی فرآیند برندسازی مقاصد گردشگری بسیار پیچیده‌تر از برندسازی برای محصولات و کالاها است. به همین دلیل شناسایی عواملی که منجر به برندسازی اماکن گردشگری می‌شوند، لازم و حائز اهمیت است. در این مقاله سعی شده با استفاده از رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون به ارائه مدل توسعه برند در صنعت گردشگری بپردازیم. برای ارائه مدل، ابتدا ادبیات تحقیق مطالعه شده و سپس با 10 تن از خبرگان صنعت گردشگری مصاحبه شده است. داده‌های حاصله از مصاحبه‌ها کدگذاری شده، مقوله‌ها تعریف شده و در نهایت 7 تم اصلی به دست آمدند که شامل دلبستگی به مکان، آگاهی از برند مقصد گردشگری، عوامل کالبدی، شرایط زمینه‌ای، ارزش مکان، ارتباطات و اطلاع‌رسانی، تأسیسات و خدمات است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

312 - طراحی مدل فضای خرده‌فروشی و خودپنداره، مصرف‌گرایی مشتری با رویکرد داده بنیاد
بیضاء قاسمی مهدی روح الامینی علی ثریائی

10.30495/jomm.2023.71246.2003

هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی مدل فضای خرده‌فروشی و خودپنداره، مصرف‌گرایی مشتری با رویکرد داده بنیاد است و پژوهش از حیث ماهیت استقرایی و از لحاظ روش، کیفی است و ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه نیمه ساختار یافته است و محققان جهت انتخاب نمونه از مجموعه‌ای از روش‌های نمونه‌ أکثر

هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی مدل فضای خرده‌فروشی و خودپنداره، مصرف‌گرایی مشتری با رویکرد داده بنیاد است و پژوهش از حیث ماهیت استقرایی و از لحاظ روش، کیفی است و ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه نیمه ساختار یافته است و محققان جهت انتخاب نمونه از مجموعه‌ای از روش‌های نمونه‌گیری غیر احتمالی هدفمند استفاده نمودند و جمع‌آوری اطلاعات تا رسیدن به مرحله اشباع نظری ادامه یافته و تعداد 14 مصاحبه با خبرگان و اساتید دانشگاهی و مدیران باتجربه رشته مدیریت انجام شد و رویکرد مورد استفاده پژوهش، تکنیک داده بنیاد است وکدگذاری در 3 مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام یافته و در کدگذاری باز، مقوله‌ها و مفاهیم استخراج شده از مصاحبه‌ها فهرست گردید و مقوله‌های مشابه در مقولات اصلی گروه‌بندی شدند و در کدگذاری محوری مقوله‌های استخراج شده با محورهای عوامل علی، محوری، زمینه‌ای، راهبردها و اقدامات، مداخله‌گر تسهیل‌کننده و بازدارنده و پیامدها قرار گرفتند و در کدگذاری انتخابی نوع روابط میان معیارها و زیر معیارها در قالب پارادایم داده بنیاد ارائه گردید و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزار مکس کیودیا استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که در عوامل علی، طراحی محوطه خارجی در عوامل محوری، محیط داخلی فروشگاه - درعوامل زمینه‌ای ویژگی‌های دموگرافی، فردی، روان‌شناختی و فرهنگی، اجتماعی مشتری در راهبردها عوامل مدیریتی، محصولات فروشگاهی و فعالیت‌های پشتیبانی - در مداخله‌گر عوامل تسهیل‌کننده و بازدارنده و در عوامل پیامدی، پیامدهای مشتری و پیامدهای فروشگاه شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

313 - ارائه مدل استراتژی های توسعه گردشگری هوشمند در ایران
ندا اصلانی لیلا آندرواژ کیومرث آریا

در عصر حاضر صنعت گردشگری با دگرگونی عظیمی روبرو شده است .شهور فناوری هی نوین فرصت ها و چالش های جدیدی را جهت توسعه این صنعت به وجود آورده است. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل استراتژی های توسعه گردشگری هوشمند در ایران انجام شده است. در قسمت اول از روش كيفي با رويكرد استقرا أکثر

در عصر حاضر صنعت گردشگری با دگرگونی عظیمی روبرو شده است .شهور فناوری هی نوین فرصت ها و چالش های جدیدی را جهت توسعه این صنعت به وجود آورده است. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل استراتژی های توسعه گردشگری هوشمند در ایران انجام شده است. در قسمت اول از روش كيفي با رويكرد استقرائي و به لحاظ ماهيت از نوع اكتشافي و از نظر هدف،کاربردی محسوب مي شود. در قسمت دوم از روش كمي برای تایید ابعاد و مدل استفاده شد. جامعه آماری در بخش کیفی صاحب نظران حوزه گردشگري، که حجم نمونه براساس اشباع نظری 15 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری بخش کمی شامل گردشگران در ایران که بر فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 384 نفر تعیین شد. ابزار اصلی گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از پرسش نامه استفاده شد. تحلیل داده های کیفی با روش نظریه داده بنیاد و تحلیل داده ها در بخش کمی با روش معادلات ساختاری و نرم افزار ایموس انجام شد. براساس مدل پارادایمی بدست آمده، مولفه های مرتبط با گردشگری هوشمند در شش دسته عوامل علی شامل (عوامل اقتصادي، عوامل تکنولوژیکی، عوامل زیرساختی و عوامل قانونی)، شرایط زمینه ای شامل (محیط زیست، عوامل اجتماعي و عوامل فرهنگی)، شرایط مداخله ای شامل (حمایت دولت و عوامل سياسي و امنیتی)، مقوله محوری(مقاصد هوشمند گردشگري، تجربیات هوشمند گردشگري و اکوسیستم کسب و کار هوشمند گردشگري)، راهبردها شامل (صنایع پشتیبان، اقدامات فنی و بازاریابی الکترونیکی) و در نهایت پیامدها (پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، پایداري و سیاسی) شناسایی شدند. در بخش کمی نیز مدل مورد مورد بررسی و تایید قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

314 - بررسی تاثیر ابعاد ادراک قیمت بر خبرگی قیمت و میزان لذت بخشی خرید
پیمان غفاری آشتیانی

خریداران ایرانی غالبا تجربیات و اطلاعات مثبت و منفی خرید را با انجام تبلیغات شفاهی در اختیار سایرین قرار می‌دهند، که این امر برای بازاریان مشکلات و فرصت‌هایی ایجاد می‌کند. خبرگی قیمت که به معنی رفتارهای جستجو و به اشتراک گذاشتن اطلاعات در مورد قیمت کالاها توسط مصرف کنند أکثر

خریداران ایرانی غالبا تجربیات و اطلاعات مثبت و منفی خرید را با انجام تبلیغات شفاهی در اختیار سایرین قرار می‌دهند، که این امر برای بازاریان مشکلات و فرصت‌هایی ایجاد می‌کند. خبرگی قیمت که به معنی رفتارهای جستجو و به اشتراک گذاشتن اطلاعات در مورد قیمت کالاها توسط مصرف کنندگان است، غالبا به عنوان بعد منفی قیمت در نظر گرفته می‌شود. هدف از انجام این تحقیق، معرفی متغیر خبرگی قیمت به عنوان نتیجه ادراکات مثبت (حساسیت به وجهه) و ادراکات منفی (آگاهی از ارزش و قیمت) از قیمت، همچنین بررسی اثرگذاری خبرگی قیمت بر انگیزه خرید لذت‌جویانه در مصرف کنندگان است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه بوده و جامعه آماری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شهر اراک می‌باشد. روش پژوهش برای بررسی مدل مفهومی و آزمون فرضیات تحقیق تکنیک مدل‌سازی معادله ساختاری می باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حساسیت به وجهه، آگاهی از قیمت و آگاهی از ارزش اجزای تشکیل دهنده خبرگی قیمت در مصرف کنندگان ایرانی هستند و خبرگی قیمت از هر دو نوع ادراک مثبت و منفی نسبت به قیمت ناشی می‌شود. همچنین، در حالی که خبرگی قیمت،حساسیت به وجهه و آگاهی از ارزش بر خرید لذت‌جویانه تاثیر مثبت دارند، آگاهی از قیمت بر خرید لذت‌جویانه تاثیر منفی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

315 - بررسی میزان ملیت گرایی مصرف کنندگان در صنعت لوازم خانگی کوچک در ایران
میر احمد امیرشاهی شادی مظهری

بسیاری از مدیران شرکت های ایرانی از هم اکنون نگران پذیرش ایران در سازمان تجارت جهانی وتحولاتی هستند که در نتیجه این الحاق م یبایست به صورت لاجرم در سازما نهای خود ایجاد نمایند.عامل نگرانی این شرکت ها دو وجه عمده دارد: از یک طرف، اجبار آنها در تقابل جدی و رقابت واقعی بان أکثر

بسیاری از مدیران شرکت های ایرانی از هم اکنون نگران پذیرش ایران در سازمان تجارت جهانی وتحولاتی هستند که در نتیجه این الحاق م یبایست به صورت لاجرم در سازما نهای خود ایجاد نمایند.عامل نگرانی این شرکت ها دو وجه عمده دارد: از یک طرف، اجبار آنها در تقابل جدی و رقابت واقعی بانام های تجاری معتبر دنیا در داخل مرزهای کشور و از طرف دیگر، اقبال، و بعضاً شیفتگی، مصرفکنندگان ایرانی نسبت به کالاهای خارجی و عدم تمایل آنها به خرید مصنوعات ساخت داخل. متاسفانه،صادرکنندگان فرآورده های ایرانی نیز تا به حال توفیق زیادی در پیدا کردن بازارهای مناسب خارجی برایفروش تولیدات خود به دست نیاورد هاند. مروری بر ادبیات بازاریابی روشن م یسازد که عاملی فراتر ازکیفیت یک کالا یا قیمت آن بر تصمیم گیری خرید مصرف کنندگان تاثیر م یگذارد؛ عاملی که به "نام کشور سازنده" موسوم است و در این پژوهش به اهمیت نقش آن در میزان ملیت گرایی مصرف کنندگان ایرانی پرداخته شده است. در این پژوهش، که از نوع پیمایشی است، به بررسی میزان ملیت گرایی مصرف کنندگان لوازم خانگی کوچک (که عمده خریداران آن لوازم در ایران بر اساس تصمیم گیری پیچیده 4، تصمیم به خرید می گیرند) در محدوده شهر تهران پرداخته شده است. یافته های این پژوهش، در راستای نتایج پژوهش های مشابه در کشورهای در حال توسعه دیگر است و نشان می دهد که ذهنیت یک مشتری از محصولات ساخت کشور ایران ضعیف تر از ذهنیت او از کالاهای مشابه ساخت کشورهای توسعه یافت های نظیر فرانسه، ژاپن یا ایتالیا است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

316 - چگونگی ورود به بازارهای جدید با استفاده از تاثیر خدمات اقتصادی دولت سیار در صنعت توریسم (مطالعه موردی: منطقه آزاد کیش)
رضا رادفر علیرضا پور ابراهیمی مریم نجفی اسدالهی

هدف پژوهش سازمان&zwnj;هایی که به صورت کامل فناوری اطلاعات و ارتباطات را در بخش بازاریابی خود به کار بستند قادر به رقابت اثر بخش&zwnj;تری بوده&zwnj;اند. فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان منبعی جهت نوآوری در خدمت و محصول نیز در نظر گرفته می&zwnj;شود و همچنین به خاطر تو أکثر

هدف پژوهش سازمان&zwnj;هایی که به صورت کامل فناوری اطلاعات و ارتباطات را در بخش بازاریابی خود به کار بستند قادر به رقابت اثر بخش&zwnj;تری بوده&zwnj;اند. فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان منبعی جهت نوآوری در خدمت و محصول نیز در نظر گرفته می&zwnj;شود و همچنین به خاطر توانایی بالاتر در اداره حجم&zwnj;های بیشتری از داده&zwnj;ها با سرعت&zwnj;های بالاتر، سبب بهبود کارآیی وظایف بازاریابی و فرآیند تصمیم&zwnj;گیری شده&zwnj;اند. این تحقیق به منظور یافتن مناسب ترین و کاراترین خدمات قابل ارائه دولت سیار برای حوزه توریسم در منطقه آزاد کیش انجام گرفته است. به بیانی دیگر هدف از انجام این تحقیق انجام تحقیقات بازار و بررسی خدمات اقتصادی دولت سیار برای صنعت توریسم می باشد. که این امر سبب خواهد شد تا مدیران و تصمیم گیران حاضر در منطقه آزاد کیش، از اولویت ها و نیازهای منطقه در این حوزه آگاهی یافته و تصمیمات مناسب تری را اتخاذ نمایند. روش پژوهش روش انجام این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر حسب نوع و ماهیت داده های مورد استفاده، توصیفی می باشد. همچنین اکثر اطلاعات و داده های مورد نیاز به صورت کیفی بوده که با مصاحبه و پرسشنامه به دست آمده است. در این تحقیق جامعه آماری مدیران، کارشناسان و ذینفعان صنعت گردشگری در منطقه آزاد کیش می&zwnj;باشند. با بررسی های انجام شده و آمارهای اخذ شده از سازمان منطقه آزاد کیش، در حال حاضر حدود 120 شرکت فعال زیرمجموعه صنعت توریسم مشغول به فعالیت هستند که در حدود 412 نفر مدیر و کارشناس شاغل می باشند. نتایج و کاربردهای مدیریتی پژوهش با بررسی و مطالعه تطبیقی خدمات سیار ارائه شده در دنیا و مطابقت آن با نیازها و امکانات منطقه آزاد کیش، خدماتی که در حوزه اقتصادی قرار داشته، انتخاب و مورد سنجش مخاطبین آن قرار گرفته شد. در انتها 14 خدمت به دست آمده به ترتیب اولویت فهرست شده است. دریافت پیامک هشدار جهت یادآوری برخی از فعالیت ها، خدمات فروش بلیط هواپیما به صورت سیار و پرداخت عوارض و هزینه&zwnj;های شرکت به صورت سیار سه خدمت پراهمیت تر در این زمینه پیشنهاد شده اند. با مشخص شدن مهم ترین و پرکاربردترین خدمات اقتصادی دولت سیار، مدیران و تصمیم گیران در منطقه آزاد کیش بیش از پیش با نیازهای و اولویت های این منطقه آشنا شده و خواهند توانست بر اساس اهمیت و اولیت به ارائه این خدمات بپردازند. نوآوری پژوهش دولت سیار مبحث به نسبت جدیدی است که پس از دولت الکترونیک در دنیا مطرح شده است. خدمات، امکانات و نحوه استفاده از این خدمات در بخش های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در کشور ما هنوز تحقیقات مناسبی در زمینه خدمات دولت سیار در صنعت توریسم صورت نپذیرفته است. لذا این تحقیق جز اولین تحقیقاتی است که در زمینه بازاریابی دولت سیار و صنعت توریسم در کشور صورت گرفته و منطقه آزاد کیش به عنوان اولین منطقه آزاد مورد بررسی در این زمینه بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

317 - تبیین نقش رفتار شهروندی سازمانی در ارزش ویژه برند مبتنی مشتری
محمد محمودی میمند عطاءاله هرندی

رفتارهای شهروندی سازمانی به عنوان رفتارهای اختیاری و آگاهانه کارکنان، تاثیر بسزایی بر عملکرد فردی و سازمانی دارد و کارکنان را در وضعیتی قرار می دهد که به صورت داوطلبانه وظایفی فراتر از نقش و شرح شغل خود انجام دهند، از طرفی مقوله برند سازی و مدیریت برند امروزه طرفداران م أکثر

رفتارهای شهروندی سازمانی به عنوان رفتارهای اختیاری و آگاهانه کارکنان، تاثیر بسزایی بر عملکرد فردی و سازمانی دارد و کارکنان را در وضعیتی قرار می دهد که به صورت داوطلبانه وظایفی فراتر از نقش و شرح شغل خود انجام دهند، از طرفی مقوله برند سازی و مدیریت برند امروزه طرفداران متعددی در نیای بازاریابی دارد تا جایی که ساخت یک برند قدرتمند در بازار، هدف بسیاری از سازمان ها می باشد. در مقاله حاضر تاثیر رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن بر ارزش برند از دیدگاه مشتری در قالب ارائه مدلی محقق ساخته و نوآورانه مورد بررسی قرار گرفته است. داده های مورد نیاز برای این تحقیق به صورت نمونه گیری تصادفی ساده از کارکنان صفی رستوران های پدیده شاندیز در بخش رفتار شهروندی و به صورت نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس از مشتریان در بخش ارزش برند و در قالب پرسشنامه جمع آوری شده است. برای سنجش رفتار شهروندی از پرسشنامه پودساکف وارگان و برای سنجش ارزش برند از پرسشنامه محقق ساخته که بر اساس مطالعات کیم، تانگ و هاولیو آکر طراحی شده، استفاده شده است. این تحقیق از نوع کاربردی با ماهیت پیمایشی می باشد همچنین از روش معادلات ساختاری و به وسیله نرم افزار پی ال اس به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج به دست آمده بیان می دارد که کلیه ابعاد رفتار شهروندی سازمانی تاثیر معنادار مثبتی بر ارزش برند از دیدگاه مشتری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

318 - امکان سنجی جرم انگاری برخی مصادیق وندالیسم در بکارگیری برخی از ظرفیت‌های فقهی قانون اساسی و قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
سیدمحمّدرضا موسوی فرد

10.30495/jijl.2022.69268.1578

تخریب گرایی یا خرابکاری یا وندالیسم به معنای تخریب کنترل نشده اشیاء و آثار فرهنگی باارزش یا اموال عمومی است که یک ناهنجاری اجتماعی به‌حساب می‌آید با رویکردهای کنونی حقوق کیفری در ایران، این نا به هنجاری اجتماعی در تمامی مصادیق آن جرم انگاری نشده است. در این مقاله در پی أکثر

تخریب گرایی یا خرابکاری یا وندالیسم به معنای تخریب کنترل نشده اشیاء و آثار فرهنگی باارزش یا اموال عمومی است که یک ناهنجاری اجتماعی به‌حساب می‌آید با رویکردهای کنونی حقوق کیفری در ایران، این نا به هنجاری اجتماعی در تمامی مصادیق آن جرم انگاری نشده است. در این مقاله در پی پاسخ بدین سؤال هستیم که بر اساس ظرفیت‌های فقهی جزایی موجود در قانون اساسی و قانون مجازات اسلامی ۹۲ می‌توان وندالیسم را جرم انگاری کرد؟ با روش توصیفی تحلیلی باید تصریح داشت؛ با توجه به مادتین ۶۷۷ و ۵۸۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی ۹۲ نمی‌توان برای مرتکبان قائل به ارتکاب به جرم کیفری شد، با توجه به ظرفیت‌های فقهی در ماده ۱۶۷ قانون اساسی و ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی ۹۲ می‌توان با رعایت نکاتی از جمله اصل ضرورت رعایت حقوق فرد در حقوق کیفری در جرم انگاری‌های فقهی، اصل ضرورت نظم عمومی و نگهداری بیت‌المال اموال عمومی، حل تعارضات جرم انگاری فقهی با اصل قانونی بودن جرم مبتنی بر رویکردهای عقلی و حقوقی بر اساس ظرفیت‌های فقهی و قانونی موجود در جهت جرم انگاری فقهی برخی مصادیق وندالیسم گام برداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

319 - نسبت بدعت با نواندیشی دینی و فقهی
علی هنرمند سید ابوالقاسم نقیبی سید محمد صادق موسوی

10.30495/jijl.2022.65503.1513

بدعت بمعنای وارد کردن آنچه که از دین نیست در قلمرو دین، امری ناپسندیده و حرام تلقی شده است، از طرف دیگر آدمیان چون از عقل، اختیار، خلاقیت برخوردارند، برای ارتقاء کیفیت زندگی، همواره اندیشه‌ها، ابزارها و روش‌های بهتری را برای رفع نیازهای اجتماعی، اقتصادی وارد زندگی می‌کن أکثر

بدعت بمعنای وارد کردن آنچه که از دین نیست در قلمرو دین، امری ناپسندیده و حرام تلقی شده است، از طرف دیگر آدمیان چون از عقل، اختیار، خلاقیت برخوردارند، برای ارتقاء کیفیت زندگی، همواره اندیشه‌ها، ابزارها و روش‌های بهتری را برای رفع نیازهای اجتماعی، اقتصادی وارد زندگی می‌کنند و در نتیجه مقتضیات محیط اجتماع و زندگی در هر عصر و زمانی تغییر می‌کند و اندیشه‌ها، آداب و سنت‌های اجتماعی و سبک زندگی مومنان نیز از این تحولات تأثیر می‌پذیرد و زیست مومنانه ویژگی عصری پیدا می‌کند و سنت‌های جدید به تدریج در سنّت‌های دینی رسوخ می‌یابد و سنت‌های دینی با بدعت‌ها می‌آمیزد. از این رو، در تاریخ اسلام، مواجهه مسلمین با مقتضیات عصر و زمان با احتیاط و حساسیت بوده است. چنانکه، برخی از خوارج بر این نظر بودند که باید به گونه دینداری عصر نبوی پایبند بود و هر نوع تفاوت با آن گونه دینداری بدعت محسوب می‌شود. و همچنین بعضی از سلفیه، عقاید و سنن دایر سه قرن نخستین را، عقاید و سنت&lrm;‌های دینی بشمار آورده و با هر امر مستحدثی به مبارزه برخاستند.غالب متکلمان و فقیهان با بکارگیری روش صحیح فهم نصوص مشتمل بر عقاید و احکام شرعی، در حقیقت با پیوند معرفت‌های جدید دینی با آموزه‌ها و تعالیم دینی، به اندیشه‌ها و بینش‌های نو، اصالت می‌بخشند، لذا نمی‌توان نواندیشی دینی و فقهی و نتایج حاصل از آن را بدعت تلقی کرد. در این نوشتار با جمع‌آوری اطلاعات با ابزار کتابخانه‌ای و بکارگیری روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، مرزهای بدعت از نواندیشی دینی و فقهی بدست داده شده است و تنها آن دسته‌ها از نواندیشه‌ها که با تعالیم مسلم دینی که مورد اتفاق امت اسلامی است، مغایرت داشته باشد بدعت بشمار آمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

320 - ساحت‌های اجتماعی در مکتب فقهی حله
محبوبه حسینی عذرا انتخابیان محسن رزمی

10.30495/jijl.2022.68201.1554

ساحات اجتماعی یک مکتب در یک برهه تاریخی چگونه ترسیم می‌شود و فقها چه نقشی می‌توانند در این ساحات ایفا کنند؟ این تحقیق برای رسیدن به پاسخ این مسأله، در الگوی مکتب فقهی حله، با رویکرد توصیفی تحلیلی، گزارش های تاریخی و گزاره‌های فقهی و اصولی را بررسی می‌کند. این جستار ابتد أکثر

ساحات اجتماعی یک مکتب در یک برهه تاریخی چگونه ترسیم می‌شود و فقها چه نقشی می‌توانند در این ساحات ایفا کنند؟ این تحقیق برای رسیدن به پاسخ این مسأله، در الگوی مکتب فقهی حله، با رویکرد توصیفی تحلیلی، گزارش های تاریخی و گزاره‌های فقهی و اصولی را بررسی می‌کند. این جستار ابتدا پدیده‌های اجتماعی که در برابر فقهای مکتب حله قرار داشت را ترسیم می‌کند؛ پدیده‌هایی نظیر جنگ مغول، قیام‌های مردمی علیه مغول، منجی‌گرایی، قبیله‌گرایی، تکثر ادیان و مذاهب، موقعیت جغرافیای سیاسی و اقتصادی حله و پیشینه جایگاه اجتماعی فقهای حله. سپس آثار و فعالیت‌های علمی و عملی فقهای حله در ساحت اجتماعی را با عنایت به این فضا رصد می‌نماید. حاصل این رصد، استنتاج چهار ساحت معنویت، آموزش، عقل‌گرایی استدلالی و تعامل اجتماعی و انحاء و انواع آنها است. در تحلیل نهایی بیان می‌شود که فقها با توجه به مبانی شریعت و اصول اعتقادی، توفیق اصلاح و ارشاد اجتماعی را یافتند به گونه‌ای که نسبت به بسیاری از دستاوردهای حکومتی و اجتماعی رقیب، اصولی‌تر و گسترده‌تر بود. این توفیق، توفیق مضاعف و متقابل دیگری به همراه داشت و آن پویایی و توسعه فروع فقه، اصول فقه و مبانی کلامی فقه شیعه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

321 - حکم تکلیفی آلودن آب به قصد اضرار(بیوتروریسم)
ناهید دهقان عفیفی

10.30495/jijl.2022.64421.1499

اضرار یا زیان رساندن و ضد نفع و ایراد نقص در چیزی می باشد. ترور هم به معنای ایجاد وحشت و رعب در میان مردم است. افساد خروج از حد اعتدال و متضاد با اصلاح به معنای معیوب کردم، ابطال و بی فائده ساختن و تباهی است. بیوتروریسم به معنای کشتار جمعی به وسیله مواد بیولوژیکی و زیست أکثر

اضرار یا زیان رساندن و ضد نفع و ایراد نقص در چیزی می باشد. ترور هم به معنای ایجاد وحشت و رعب در میان مردم است. افساد خروج از حد اعتدال و متضاد با اصلاح به معنای معیوب کردم، ابطال و بی فائده ساختن و تباهی است. بیوتروریسم به معنای کشتار جمعی به وسیله مواد بیولوژیکی و زیستی است. این نوع آلودن که با قصد و از روی عدوان انجام می گیرد از دیدگاه اسلام حرام تلقی می شود. اضرار، آلودن و افساد همگی جزء مفاهیمی هستند که فقهای اسلامی نسبت به آنها احکامی را در کتب فقهی صادر کرده اند و در بیشتر موارد نسبت به موضوعات مختلف به لزوم ترک یا ارتکاب فتوا داده اند. در این میان نظام اجتماعی و حفظ این نظم اهمیت خاصی برای اسلام دارد و همین مانع از انجام اعمالی است که باعث برهم ریختن و اختلال در نظم اجتماعی می شود. اضرار و آلودن گاه ممکن است منجر به قتل نفس شده و گاه جرح را به دنبال دارد. در هر دو مورد حکم تکلیفی برگرفته از آیات حرمت می باشد. زشتی این عمل حتی در مورد غیر مسلمین و دشمن هم روشن است. علاوه بر اینکه ترور و قتل غافلگیرانه نیز نکوهش گشته است. غدر یا خیانت و مختل نمودن نظم عمومی جهان نیز دلائل دیگری بر تحریم برشمرده می شوند. بنابراین ترور و یا آلودن به قصد اضرار که عموماً منجر به قتل نفس محترم می شود مطابق با بسیاری از دلائل حرام است. با برداشت از این معانی و مفاهیم می توان هر نوع عملی که در مفهوم با آنچه گفته شد برابر باشد، نواهی و ادله منع کننده عقلی و نقلی را تطابق داده و حکم تحریم را از آنها استنباط نمود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

322 - بررسی فقهی حقوقی آینده پژوهی تعهد پزشک در نفی تغریر جاهل
سید محمد رضا پیرمرادیان احمد باقری محمد کاظم رحمان ستایش

10.30495/jijl.2022.67762.1553

در این تحقیق برای نخستین بار بر اساس آینده پژوهی هنجاری در اسلام ، به تعهد پزشک در نفی تغریر جاهل با تأکید بر فقه امامیه و حقوق ایران پرداخته شده است . تحقیق حاضر که با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده آیه ۲۹ سوره النساء ، روایات و بنای عقلاء را به عنوان ادله ی نفی تغریر ج أکثر

در این تحقیق برای نخستین بار بر اساس آینده پژوهی هنجاری در اسلام ، به تعهد پزشک در نفی تغریر جاهل با تأکید بر فقه امامیه و حقوق ایران پرداخته شده است . تحقیق حاضر که با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده آیه ۲۹ سوره النساء ، روایات و بنای عقلاء را به عنوان ادله ی نفی تغریر جاهل دانسته است . در صورتی که پزشک یا منشی او ، بیمار را به آزمایشگاه ، بیمارستان و پزشک دیگری ارجاع نامناسب و غیر ضرور دهد و درصدی از معاینه و ویزیت را برای خود اختصاص نماید و برای بیمار ،که به او اعتماد کرده است ، هزینه تراشی کند ، این عمل پزشک یا منشی او ذیل عنوان فقهی و حقوقی تغریر جاهل قرار گرفته و نیز عدم تجویز دارونما توسط پزشک با فرض وجود راه های جایگزین برای آن حتی با فرض این که او بخواهد به بیمار نفع برساند ، که با توجه به اجرتی که از بیمار دریافت می کند ، نمی شود ضمان و مسئولیت را از پزشک رفع نماید ، پرداخته است ، که توجه بایسته و شایسته به این تعهد پزشک می تواند کارآمدی بهتر نظام سلامت فردا را محقق نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

323 - تاملی در برخی مفاهیم مخل امنیت و آسایش عمومی از منظر فقه اسلامی
محمدابراهیم مجاهد احمد عابدینی نجف آبادی جواد پنجه پور

10.30495/jijl.2022.69042.1569

مقوله مفهوم شناسی در همه شاخه های علوم از اهمیت بالایی برخورداراست. بحث مفهوم شناسی در حقوق کیفری بویژه در حوزه امنیت و آسایش عمومی از اهمیتی مضاعف برخوردار می باشد. از آنجا که این حوزه ارتباط تنگاتنگی با مصالح خمسه دارد، و آنگهی در پاره ای از این مفاهیم، نارسایی ها و ا أکثر

مقوله مفهوم شناسی در همه شاخه های علوم از اهمیت بالایی برخورداراست. بحث مفهوم شناسی در حقوق کیفری بویژه در حوزه امنیت و آسایش عمومی از اهمیتی مضاعف برخوردار می باشد. از آنجا که این حوزه ارتباط تنگاتنگی با مصالح خمسه دارد، و آنگهی در پاره ای از این مفاهیم، نارسایی ها و ابهام های مفهومی وجود دارد؛ برهمین اساس تبیین این دسته از مفاهیم هم به لحاظ نظری و هم به لحاظ عملی ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. شناخت و تبیین اجمالی مفاهیمی چون ترور و تروریسم، و بیوترریسم، محاربه و افساد فی الارض و بغی، جرم سیاسی، فتک واغتیال،کودتا وفلته، و تفاوت و تفکیک آنها از هم از جمله مفاهیمی هستند که آشنایی و تبیین آنها، هم به لحاظ نظری و هم در بعد عملی و وضع قانون و نیز در مقام داوری و تطبیق بر مصادیق بغایت داری اهمیت است. این پژوهش بصورت تحلیلی-توصیفی به بازکاوی برخی از مهمترین این مفاهیم اقدام نمود. ابتدا به تبیین و توصیف این مفاهیم بنیادی پرداخته شد. سپس به تحلیل اجمالی اوصاف و ابعاد ، زوایا ، قلمرو و آنها اهتمام شد. در نتیجه این تحقیق مفاهیم مورد بحث ابهام زدایی شدند و با شناختی که از ارکان و ماهیت هریک بدست آمد، وجه تشایه و وجوه افتراق و تمایز و تفکیک آنها از هم بازشناسی و تبیین شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

324 - بررسی و نقد اقدامات تروریسم تکفیری و بیان جایگاه جهاد درفقه اسلامی
محمد علی انصاری چمرودی حسین سجادی یونس واحد یاریجان

10.30495/jijl.2022.64382.1498

تروریسم تکفیری به دنبال خشونت ، تهدید و کشتار است ، که نتیجه آن، ترس و ناامنی در کشورهای منطقه شده است ، آنها اقدامات خود را در قالب جهاد اسلامی مطرح کرده اند در حالی که هدف از جهاد جنایات غیر انسانی نبوده بلکه اعتلای ندای توحید است . بنابراین هدف اصلی پژوهش بررسی اقدام أکثر

تروریسم تکفیری به دنبال خشونت ، تهدید و کشتار است ، که نتیجه آن، ترس و ناامنی در کشورهای منطقه شده است ، آنها اقدامات خود را در قالب جهاد اسلامی مطرح کرده اند در حالی که هدف از جهاد جنایات غیر انسانی نبوده بلکه اعتلای ندای توحید است . بنابراین هدف اصلی پژوهش بررسی اقدامات تروریسم تکفیری و بیان جایگاه جهاد در متون روایی و فقه اسلامی است که با روش کتابخانه ایی، بصورت تبیین و استناد به آیات و روایات پیامبر اکرم (ص) در نزد فریقین، به بیان آراء پرداخته و در ادامه برخی عملکرد پدیده تروریسم تکفیری را مورد نقد قرار داده است ، و بر این نتیجه است ، تروریسم ، محصول اندیشه های تند ، جمود ، افراط، تعصب و جهالت است که با هدف ، فتنه گری و کشتار در منطقه ، بدنبال تأمین منافع سیاسی برای خود و حامیانشان ، تشکیل شده است و این در حالی است که اعمال آنها هیچ گونه ارتباط شرعی و عقلی با سنت نبوی (ص) و اسلام ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

325 - وضعیت تغییر جنسیت در حقوق ایران و نظام حقوقی کامن لا
امیر رضایی فومنی سید محمد رضا آیتی

یکی از چالش برانگیزترین پدیده های اجتماعی در جهان امروز ترانس سکسوالیم یا دگرجنس گرایی می باشد. در حالی که بسیاری از مردم این پدیده را انحراف قلمداد می کنند، بسیاری از پزشکان آن را یک بیماری می دانند که باید درمان شود. برای درمان این بیماری راهکارهای متعددی پیشنهاد شده أکثر

یکی از چالش برانگیزترین پدیده های اجتماعی در جهان امروز ترانس سکسوالیم یا دگرجنس گرایی می باشد. در حالی که بسیاری از مردم این پدیده را انحراف قلمداد می کنند، بسیاری از پزشکان آن را یک بیماری می دانند که باید درمان شود. برای درمان این بیماری راهکارهای متعددی پیشنهاد شده است که مهمترین آنها، تغییر جنسیت از طریق جراحی است. با توجه به آنکه حقوق در پی تنظیم روابط اجتماعی است، باید در خصوص وضعیت تغییر جنسیت ارائه نظر نماید. لذا با عنایت به شیوع این امر در کشور ما و نیز سکوت قانونگذار در این رابطه، پرسش مهم این است که موضع قانونگذار ما در خصوص تغییر جنسیت چیست؟ در این نوشتار پس از تعیین مفهوم پزشکی و حقوقی تغییر جنسیت و تحلیل نظرات مختلف فقهی حقوقی در رابطه با وضعیت تغییر جنسیت، خواهیم گفت که با احراز اضطرار به تشخیص قاضی این تغییر امکان پذیر است.. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

326 - ارائه الگوی پیشنهادی حسابرسی با ساختار تردید‌گرایی حرفه‌ای بر اساس نظریه ذهنیت و نگرش
بهاره بنی طالبی دهکردی

یکی از مهمترین مفاهیم حوزه روانشناسی که در استانداردهای حسابرسی مورد تاکید می¬باشد، تردیدگرایی حرفه ای است که با وجود اهمیت بسیار آن در حوزه حسابرسی، تا کنون از منظر علمی، به خوبی تبیین نشده است. از اینرو هدف این مقاله، در وهله اول توسعه مفهوم تردیدگرایی حرفه ای و تبیین أکثر

یکی از مهمترین مفاهیم حوزه روانشناسی که در استانداردهای حسابرسی مورد تاکید می¬باشد، تردیدگرایی حرفه ای است که با وجود اهمیت بسیار آن در حوزه حسابرسی، تا کنون از منظر علمی، به خوبی تبیین نشده است. از اینرو هدف این مقاله، در وهله اول توسعه مفهوم تردیدگرایی حرفه ای و تبیین چگونگی نقش آفرینی آن در گزارش های حسابرسی به کمک دو رویکرد ذهنیت گرایی و نگرش و در وهله دوم ارائه الگوی مفهومی حسابرسی با رویکرد تردیدگرایی حرفه ای از منظر خبرگان است. برای دستیابی به این هدف، داده ها از طریق مصاحبه عمیق از نوع نیمه ساختار یافته با 15 نفر از خبرگان طی سال های 1401-1400 گردآوری شد. تحلیل داده¬ها نیز به کمک مدل پارادایمی استراوس و کوربین (1998) و از طریق کد¬گذاری های باز، محوری و انتخابی انجام گردید. پس از سنجش پایایی و روایی یافته ها، در نهایت ضمن شناسایی شش مقوله شامل شرایط علّی »مشوقها«، پدیده ها، شرایط زمینه¬ای، شرایط مداخله¬گر، راهبردهای استراتژیک و پیامدها » نتایج «، الگوی پیشنهادی نیز ارائه گردید. بر اساس یافته های پژوهش، مدل پیشنهادی الگوی مفهومی حسابرسی با رویکرد تردیدگرایانه حرفه¬ای شامل 6 مقوله، 248 گزاره معنادار و 81 مفهوم متناظر است. بر اساس یافته های پژوهش، اقدامات استراتژیک لازم در زمینه پیاده سازی الگوی پیشنهادی تردیدگرایی حرفه ای در حوزه حسابرسی شامل شناسایی شواهد معتبر، تجزیه و تحلیل شواهد، نظارت و بازبینی مجدد کار، درک مشتریو اصلاحات طرح و برنامه ریزی است. یافته های پژوهش نشان می¬دهد نگرش، به کمک مولفه های عاطفی و شناختی ضمن پیش بینی نیات و رفتارحسابرسان، قدرت پیش‌بینی تردید‌گرایی را برای جمع‌آوری شواهد حسابرسان بهبود می‌بخشد. بر اساس یافته ها، مدل نهایی پژوهش منجر به بهبود کیفیت حسابرسی، کاهش ریسک حسابرسی و افزایش حسابرسی اثربخش می¬گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

327 - بررسی ارتباط محافظه کاری اجتماعی و افشاگری حسابرسان با تاکید بر نقش تعدیلی شدت اخلاقی
کاوه پرندین یاسر شیرزادی سمیه حسینی عقدایی طیبه جمشیدی

افشاگری اقدامی برای کشف، کنترل و در نهایت افشا اعمال خلاف به ویژه تخلفات مالی در سازمانها محسوب می شود. از طرفی محافظه کاری اجتماعی یعنی تمایل افراد به حفظ ارزش های سنتی همان گونه که هستند، پس انتظار می رود افراد شاغل در حرفه حسابرسی که محافظه کاری اجتماعی بالایی دارند أکثر

افشاگری اقدامی برای کشف، کنترل و در نهایت افشا اعمال خلاف به ویژه تخلفات مالی در سازمانها محسوب می شود. از طرفی محافظه کاری اجتماعی یعنی تمایل افراد به حفظ ارزش های سنتی همان گونه که هستند، پس انتظار می رود افراد شاغل در حرفه حسابرسی که محافظه کاری اجتماعی بالایی دارند، رفتارهای حرفه ای محافظه کارانه تری داشته باشند. هدف این پژوهش بررسی تاثیر محافظه کاری اجتماعی بر افشاگری حسابرسان با نقش تعدیل کنندگی شدت اخلاقی است. این پژوهش، از نوع پژوهش های پیمایشی است. نمونه آماری پژوهش شامل 316 نفر از حسابرسان شاغل در موسسات حسابرسی خصوصی و سازمان حسابرسی در سال 1400 تشکیل می دهند. به منظور آزمون فرضیه ها از رگرسیون چند گانه استفاده گردیده است. یافته های حاصل از پژوهش نشان می دهد که بین محافظه کاری اجتماعی و افشاگری داخلی و خارجی حسابرسان رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. همچنین آزمون فرضیه ها نشان می دهد که متغیر تعدیلی شدت اخلاقی بر رابطه بین محافظه کاری اجتماعی و افشاگری حسابرسان تاثیر معناداری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

328 - تاثیر حسابداری محافظه کاری شرطی و غیر شرطی بر ارزش شرکت
غلامحسین اسدی مرتضی بیات

تحقیق حاضرارتباط گزارشگری مالی محافظه کاریشرطی و غیر شرطی با ارزش شرکت را مورد بررسی قرار می‌دهد.در این پژوهش داده های 76 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سالهای 1384تا1390 جمع آوری وفرضیات تحقیق با استفاده از تحلیل ضرایب رگرسیونی آزمون شده است. ابتدا مح أکثر

تحقیق حاضرارتباط گزارشگری مالی محافظه کاریشرطی و غیر شرطی با ارزش شرکت را مورد بررسی قرار می‌دهد.در این پژوهش داده های 76 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سالهای 1384تا1390 جمع آوری وفرضیات تحقیق با استفاده از تحلیل ضرایب رگرسیونی آزمون شده است. ابتدا محافظه کاری در حسابداری با استفاده از مدل بال وشیوا کومار (2005)و معیار MTBاندازه گیری و سپس تاثیر حسابداری محافظه کاری بر ارزش شرکت مورد بررسی قرار گرفته است.شواهد تجربی نشان می‌دهد، محافظه کاری شرطی و غیر شرطی با ارزش شرکتدارای رابطه مستقیم و معنادار می‌باشد، هرچه میزان محافظه کاری بین مدیران بیشتر باشد سبب افزایش ارزش شرکت‌ها می‌شود.در واقع می‌توان اظهار داشت از آنجائیکه ارزش شرکت تابع عرضه وتقاضای سهام آن می‌باشد، بنابراین حسابداری محافظه کاری بر روی عرضه وتقاضای سهام تاثیر گذار می‌باشد واز این رو سبب تغییر در ارزش شرکت می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

329 - هستی‌شناسی حسابداری مدیریت در بستر پست‌مدرنیته ( اجراگری، کنشگر- شبکه و کاربردها)
فریدون رهنمای رودپشتی بابک نژادتولمی

در پارادایم کارکردگرایی، حسابداری مدیریت همچون ابزار و دستگاه نمادین خنثایی می‌باشد که به بازنمایی بی‌طرفانه می‌پردازد و هستی‌شناسی برآمده از چنین پارادایمی، جدایی واقعیت‌ها از شیوه‌های حسابداری است. در پارادایم‌های نوین منبعث از پست‌مدرنیته، به رویکرد اجراگری می‌رسیم ک أکثر

در پارادایم کارکردگرایی، حسابداری مدیریت همچون ابزار و دستگاه نمادین خنثایی می‌باشد که به بازنمایی بی‌طرفانه می‌پردازد و هستی‌شناسی برآمده از چنین پارادایمی، جدایی واقعیت‌ها از شیوه‌های حسابداری است. در پارادایم‌های نوین منبعث از پست‌مدرنیته، به رویکرد اجراگری می‌رسیم که بر اساس آن حسابداری با ایجاد مرزهای شناختی که شیوه‌های اجتماعی را در نظریه اقتصادی و مالی جای می‌دهند، نقش‌های قلمروپردازی، واسطه‌گری، قضاوت و ذهنیت سازی برای مخاطب را می‌پذیرد. در همین راستا بر پایه نظریه شبکه کنشگر، حسابداری مدیریت یک کنشگر در تعامل با سایر کنشگران در شبکه‌های درهم‌تنیده از افراد، سازمان‌ها و بازارها است که می‌تواند موجب تغییر در دیگر کنشگران گردد و اجراگری خلاقانه می‌تواند جولانگاهی برای نفوذگری و مداخله‌گری گردد و به تبع آن محاسبات سیاسی برای استدلالات اقناعی در هستی‌شناسی حسابداری مدیریت هویدا شود. در این مقاله بر اساس پژوهشی مبتنی بر تحلیل فلسفی، جامعه شناختی و اقتصادی به هستی‌شناسی حسابداری مدیریت با تأکید بر مقوله اجراگری و نظریه کنشگر- شبکه پرداخته شده است و به سه کاربرد آن در حوزه مسئولیت‌پذیری اجتماعی، حرفه‌ای گرایی و پاسخگویی نیز اشاره شده است. نتیجه آنکه حسابداری مدیریت در فرایندهای هوشمندانه شبکه‌ای هویت می‌یابد و نمی‌توان در شبکه‌های واقعی از نقش اساسی عناصر مجازی و موضع ناپذیر "قدرت و ایدئولوژی " غافل بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

330 - تحلیل نقش واسطه‌ای خودشیفتگی حسابرس بر رابطه بین استراتژی‌های مذاکره با صاحب‌کار و کیفیت حسابرسی
مهدی کریمی شهرکی محمد رضا پورعلی لاکلایه محمود صمدی لرگانی

10.30495/jma.2023.22621

کیفیت مطلوب حسابرسی نقش بااهمیتی را در حاکمیت شرکتی ایفا می‌کند و اطمینان بخشی مستقلی را برای سرمایه‌گذاران و دیگر سهامداران به ارمغان می‌آورد. ازآنجاکه حسابرس به‌عنوان محافظ دارایی‌های شرکت و حقوق سهامداران شناخته می‌شود، باید عملکرد آن معتبر و قابل‌اعتماد باشد. از طرف أکثر

کیفیت مطلوب حسابرسی نقش بااهمیتی را در حاکمیت شرکتی ایفا می‌کند و اطمینان بخشی مستقلی را برای سرمایه‌گذاران و دیگر سهامداران به ارمغان می‌آورد. ازآنجاکه حسابرس به‌عنوان محافظ دارایی‌های شرکت و حقوق سهامداران شناخته می‌شود، باید عملکرد آن معتبر و قابل‌اعتماد باشد. از طرفی تمایلات خودشیفته در بین حسابرسان شایع و این یافته‌ها نگران‌کننده است زیرا خودشیفتگی با رفتارهای نامطلوب مختلفی ازجمله ریسک‌پذیری بیش‌ازحد همراه است. خودشیفتگی حسابرس ممکن است در روند مذاکرات مشکلاتی را ایجاد کند و باعث تأخیر حسابرسی شده و بر اثربخشی خدمات حسابرسی تأثیر منفی بگذارد. هدف بررسی رابطه بین استراتژی‌های مذاکره و کیفیت حسابرسی با توجه به نقش واسطه‌ای خودشیفتگی حسابرس می باشد. نمونه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل 209 نفر از حسابرسان شهر اصفهان می‌باشند که با استفاده از پرسشنامه‌های: کیفیت حسابرسی،. استراتژی‌های بهینه مذاکره وشخصیت خودشیفته آمز .و روش مدل‌سازی معادلات‌ ساختاری، نرم‌افزار PLS مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد، که استراتژی مجادله، به طور غیرمستقیم از طریق متغیر واسطه‌ا&lrm;ی خودشیفتگی تاثیر مثبت و استراتژی‌های: سازش، واگذاری و بسط برنامه‌کاری به طور غیرمستقیم تاثیر منفی بر کیفیت حسابرسی دارند. اما بین استراتژی حل مسئله به طور غیرمستقیم از طریق متغیر واسطه‌ا&lrm;ی خود شیفتگی با کیفیت حسابرسی رابطه معناداری یافت نشد. همچنین بین خودشیفتگی حسابرس و کیفیت حسابرسی رابطه مثبت و مستقیم وجود داشت. با توجه به نتایج آزمون فرضیه‌ها پیشنهاد می‌گردد آزمو‌ن‌های شخصیتی برای انتخاب، حسابرسان، مدیران عامل و مدیران مالی برقرار گردد. تا مدیرانی که انتخاب می‌شوند به دور از اختلال‌های شخصیتی تأثیری بر کیفیت گزارشگری مالی نذاشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

331 - نقش جنسیت، ماکیاولیسم و دستکاری هیجانی در اجتناب مالیاتی
حسین اسمعیلی کمارعلیا بهمن بنی مهد سینا خردیار

این تحقیق تاثیر متغیرهای روانشناختی ماکیاولیسم و دستکاری هیجانی بر اجتناب مالیاتی در دو گروه از زنان و مردان حسابدار را مورد بررسی قرار می دهد. برای این منظور ، نمونه ای از 428 نفر از حسابداران و مدیران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار انتخاب شدند. مبانی ن أکثر

این تحقیق تاثیر متغیرهای روانشناختی ماکیاولیسم و دستکاری هیجانی بر اجتناب مالیاتی در دو گروه از زنان و مردان حسابدار را مورد بررسی قرار می دهد. برای این منظور ، نمونه ای از 428 نفر از حسابداران و مدیران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار انتخاب شدند. مبانی نظری تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای و داده های تحقیق نیز از طریق پرسش نامه جمع آوری شده است. آزمون فرضیه های تحقیق نیز بر اساس رگرسیون چند متغیره انجام گردیده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در نمونه آماری زنان ، ماکیاولیسم رابطه ای معنی دار با اجتناب مالیاتی ندارد. اما دستکاری هیجانی رابطه ای معنی دار و مثبت با اجتناب مالیاتی دارد. هم چنین در نمونه مردان ، نتایج عکس است. در این نمونه ، ماکیاولیسم رابطه ای مستقیم و معنی دار با اجتناب مالیاتی دارد. اما دستکاری هیجانی رابطه ای معنی دار با اجتناب مالیاتی ندارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که در هر دو گروه زنان و مردان حسابدار، تمایل به اجتناب مالیاتی وجود دارد. اما عوامل روانشناختی متفاوتی در ایجاد آن تاثیرگذار هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

332 - انعطاف پذیری حسابداری وخوش بینی مدیران: آزمون تئوری اختیارات مدیریتی
صغری براری نوکاشتی بهمن بنی مهد احمد یعقوب نژاد

هدف این تحقیق بررسی رابطه بین انعطاف پذیری حسابداری با خوش بینی مدیران در پیش بینی سود بر اساس تئوری اختیارات مدیران می باشد. نمونه آماری تحقیق، شامل 129 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1387 تا 1395 است. نتایج تحقیق نشان می دهد، بی أکثر

هدف این تحقیق بررسی رابطه بین انعطاف پذیری حسابداری با خوش بینی مدیران در پیش بینی سود بر اساس تئوری اختیارات مدیران می باشد. نمونه آماری تحقیق، شامل 129 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1387 تا 1395 است. نتایج تحقیق نشان می دهد، بین میزان انعطاف پذیری حسابداری با رشد پیش بینی و خطای پیش بینی سود توسط مدیریت رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. به طوریکه شرکتهای با انعطاف پذیری حسابداری بالا پیش بینی خوش‌بیانه تری نسبت به شرکتهای با انعطاف پذیری حسابداری پایین داشته اند. همچنین شرکت های با انعطاف پذیری حسابداری بالاتر از طریق دستکاری سود توانسته اند سود خالص را به بالاتر از سود پیش بینی برسانند و خطای پیش بینی سود آنها مثبت می باشد، اما شرکتهای با انعطاف پذیری حسابداری پایین به دلیل اثر تجمعی مدیریت اقلام تعهدی گذشته با محدودیت در دستکاری سود دوره جاری و دوره های آتی مواجه شده، لذا خطای پیش بینی سود آنها منفی می باشد. با توجه به نتایج تحقیق به سرمایه گذاران و تحلیلگران پیشنهاد می گردد در هنگام استفاده از پیش بینی های مدیران به خوش بینی فرصت طلبانه مدیران در پیش بینی سود دقت و توجه کافی داشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

333 - تبیین مولفه های تأثیرگذار بر تردید حرفه ای حسابرسان با تکیه بر ابعاد فردی
سیدحسین حسینی هاشم نیکومرام علی اکبر رضایی

در این مقاله از مدل ارائه شده توسط هارت 1 برای تبیین مولفه های تأثیرگذار بر تردیدگرایی حسابرسان مستقل استفادهو همچنین بر شفاف سازی مفهوم تردیدگرایی نیز تمرکز شده است و ارتباط میان مشخصه های فردی حسابرسان مستقل وتردید حرفه ای آن ها مورد مداقه قرار گرفته است. بر اساس مبان أکثر

در این مقاله از مدل ارائه شده توسط هارت 1 برای تبیین مولفه های تأثیرگذار بر تردیدگرایی حسابرسان مستقل استفادهو همچنین بر شفاف سازی مفهوم تردیدگرایی نیز تمرکز شده است و ارتباط میان مشخصه های فردی حسابرسان مستقل وتردید حرفه ای آن ها مورد مداقه قرار گرفته است. بر اساس مبانی نظری پژوهش، انتظار بر این بوده است که تردیدحرفه ای حسابرس مستقل متأثر از شش عامل مختلف از جمله خودرأیی آنها، اعتماد به نفس، وقفه در قضاوت، ذهنپرسشگر، جستجوی دانش و درک میان فردی حسابرسان باشد. هم چنین، این انتظار نیز وجود دارد که تجربه ی کارحرفه ای حسابرسان مستقل بر تردید حرفه ای آن ها تأثیر مستقیم دارد. جامعه ی آماری پژوهش برای آزمون فرضیات،حسابرسان مستقل عضو جامعه ی حسابداران رسمی ایران شاغل در حرفه ی حسابرسی می باشد. نتایج مبنی بر تأثیرجستجوی دانش، اعتماد به نفس و درک میان فردی آنها بر تردید حرفه ای حسابرسی، فرضیات تحقیق را حمایت می کنندو سایر عوامل نیز تبیین کننده تردید حرفه ای نمی باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

334 - بررسی رابطه بین فلسفه اخلاق فردی و ویژگی‌های جمعیت شناختی با رفتارهای کاهنده کیفیت حسابرسی
رمضانعلی رویائی قدرت اله طالب نیا یحیی حساس یگانه صابر جلیلی

حرفه حسابداری حوادث متعددی را در سالهای اخیر تجربه کرده که پایه های حرفه را به لرزش در آورده است. بطور مثال رسوایی های ورلدکام و انرون که هر دو در تقلب هایی گرفتار شدند که حسابرسان را باعث آن دانستند. بعد از وقوع این رسواییها، اعتبار حرفه حسابرسی خدشه دار شده و این سوأل أکثر

حرفه حسابداری حوادث متعددی را در سالهای اخیر تجربه کرده که پایه های حرفه را به لرزش در آورده است. بطور مثال رسوایی های ورلدکام و انرون که هر دو در تقلب هایی گرفتار شدند که حسابرسان را باعث آن دانستند. بعد از وقوع این رسواییها، اعتبار حرفه حسابرسی خدشه دار شده و این سوأل در اذهان عمومی مطرح شد که حسابرسان کجا بودند؟. بسیاری از رفتارها و تصمیم های کارکنان و مدیران در سازمان های امروزی، تحت تأثیر ارزش های اخلاقی آنهاست. فلسفه اخلاق فردی نظام ارزش‌ها و عقایدی است که فرد برای خود حفظ کرده و بر اساس آن در مورد مسائل اخلاقی تصمیم‌گیری می‌کند. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین فلسفه اخلاق فردی حسابرسان و رفتارهای کاهنده کیفیت حسابرسی می‌باشد. روش تحقیق پیمایشی جهت اجرای این پژوهش بکار گرفته شده و ابزار مورد استفاده پرسشنامه می باشد. چارچوب نظری این مطالعه بر مبنای مدل فورسیث(1980) از ایدئولوژی های اخلاقی قرار دارد. جهت سنجش فلسفه اخلاق فردی حسابرسان از پرسشنامه موقعیت اخلاقی فورسیث استفاده شده و جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمونt، آنالیز واریانس و تجزیه تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که فلسفه اخلاق فردی حسابرسان بر رفتارهای غیرحرفه ایِ کاهنده کیفیت حسابرسی تاثیر گذار است، بطوری که بین آرمانگرایی و رفتارهای کاهنده کیفیت حسابرسی رابطه منفی معنی دار و بین نسبی گرایی و رفتارهای کاهنده کیفیت حسابرسی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. با توجه به یافته های این پژوهش، امید می رود سازمان حسابرسی، جامعه حسابداران رسمی و موسسات حسابرسی، جهت افزایش کیفیت حسابرسی، با تدوین راهبرد اخلاقی مناسب و انجام برنامه ریزی های لازم، در جهت افزایش سطح آرمانگرایی حسابرسان، اقدام کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

335 - تأثیر محافظه کاری حسابداری بر کوته بینی مدیران بیش اطمینان: شواهد تجربی از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
افسانه توانگر مختار کیوان‌فر

محافظه کاری حسابداری در شرایط نبود اطمینان، سبب رویکرد محتاطانه در سنجش درآمدها و دارایی‌ها می‌گردد. همچنین، نگرش کوتاه مدت مدیران به‌معنای دیدگاه سطحی در اندیشیدن، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری، شرحی از یک‌شکل سوگیری است که محدودیتی جدی در تصمیم‌گیری ایجاد می‌کند. از سویی أکثر

محافظه کاری حسابداری در شرایط نبود اطمینان، سبب رویکرد محتاطانه در سنجش درآمدها و دارایی‌ها می‌گردد. همچنین، نگرش کوتاه مدت مدیران به‌معنای دیدگاه سطحی در اندیشیدن، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری، شرحی از یک‌شکل سوگیری است که محدودیتی جدی در تصمیم‌گیری ایجاد می‌کند. از سویی دیگر نیز بیش اطمینانی مفهومی است که ردپای آن به کرات در تصمیمات سرمایه‌گذاری مشاهده می‌شود به این معنا که افراد در مورد صحت قضاوتشان خوش بینی داشته و به سختی ممکن است امکان اشتباه در قضاوتشان را در نظر بگیرند. در مطالعه حاضر تلاش شد با استفاده از داده های 120 شرکت پذیرفته شده در بورس تهران طی سال های 1391 تا 1395، مدل داده‌های ترکیبی و رگرسیون چندمتغیره، تأثیر محافظه کاری حسابداری بر نگرش کوتاه‌مدت مدیران بیش اطمینان بررسی شود. برای محاسبه کوته‌بینی مدیران از مدل هسو و همکاران (2017) براساس تغییرات مخارج سرمایه‌ای و تغییرات سودآوری شرکت استفاده شده است. نتایج نشان داد، ارتباط معکوس و معناداری بین محافظه‌کاری حسابداری و نگرش کوتاه مدت مدیران بیش اطمینان وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

336 - تأثیر محافظه کاری بر خطای مدیریت در پیش بینی سود
احمد لطفی میثم حاجی پور

جلب می کند. اطلاعات ارائه شده توسط شرکت و در نتیجه سود، مبتنی بر رویدادهای گذشته است اماسرمایه گذاران، به اطلاعاتی راجع به آینده شرکت نیاز دارند. مدیریت واحدهای تجاری با در دست داشتن منابع وامکانات به انجام پیش بینی هایی قابل اعتماد می پردازند و با انتشار عمومی این پیش أکثر

جلب می کند. اطلاعات ارائه شده توسط شرکت و در نتیجه سود، مبتنی بر رویدادهای گذشته است اماسرمایه گذاران، به اطلاعاتی راجع به آینده شرکت نیاز دارند. مدیریت واحدهای تجاری با در دست داشتن منابع وامکانات به انجام پیش بینی هایی قابل اعتماد می پردازند و با انتشار عمومی این پیش بینی ها، کارایی بازارهای مالی راافزایش می دهند. مطالعات پیشین نشان می دهند که پیش بینی های مدیریت، قیمت سهام، نقدینگی بازار سهام و پیشبینی تحلیلگران را تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین خطای پیش بینی سود متأثر از عوامل مختلفی چون اندازه، عمر،ساختار سرمایه شرکت، میزان اطلاعات افشا شده، جانبداری های روانشناختی مدیریت و... می باشد. علاوه براین،پژوهش های تجربی نشان دهنده این است که روی ههای حسابداری، محافظه کارانه است و نیز در طی سی سال گذشته این روی هها محافظه کارانه تر شده است (واتس،2003 ) باسو( 1997 ) و تحقیقات صورت گرفته بعد از او شواهدی حاکی از افزایش حسابداری محافظه کارانه فراهم نموده اند. همچنین لی( 2007 )دریافت که حسابداری محافظه کارانه منجر به کاهش جانبداری در سود و خالص دارائ یهای گزارش شده در شرایط رشد سرمایه گذاریمی شود. در این مقاله به بررسی تأثیر محافظه کاری بر خطای مدیریت در پیش بینی سود پرداخته شده است. باتوجه به داد ههای 88 شرکت برای دوره 87-1378 فرضیه تحقیق تأیید می شود به عبارت دیگر در شرکت هایی که حسابداری محافظه کارانه تری دارند، خطای مدیریت در پیش بینی سود کمتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

337 - محافظه کاری حسابداری و پاداش مدیریت
بهمن بنی مهد مهدی مراد زاده فرد محمد جعفر ولیخانی

مطابق تحقیقات اثباتی حسابداری ، محافظه کاری حسابداری به عنوان یک مکانیزم قراردادی کارآمد، می تواندرفتارهای فرصت طلبانه مدیر در بیش نمایی پاداش مبتنی بر سود را محدود نماید. از این رو، این پژوهش رابطهبین محافظه کاری حسابداری و پاداش مدیریت را طی یک دوره 9 ساله از سال 1382 أکثر

مطابق تحقیقات اثباتی حسابداری ، محافظه کاری حسابداری به عنوان یک مکانیزم قراردادی کارآمد، می تواندرفتارهای فرصت طلبانه مدیر در بیش نمایی پاداش مبتنی بر سود را محدود نماید. از این رو، این پژوهش رابطهبین محافظه کاری حسابداری و پاداش مدیریت را طی یک دوره 9 ساله از سال 1382 تا 1390 در 120 شرکت ازشرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ، مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق از نوع همبستگیو با استفاده از رگرسیون چند متغیره انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد رابطه ای منفی میان محافظه کاریحسابداری و پاداش مدیریت وجود دارد. هم چنین شواهد پژوهش نشان می دهد پاداش مدیریت رابطه ای مثبت بااندازه شرکت و نسبت سودآوری دارد. اما نتایج این پژوهش رابطه ای معنی دار میان نسبت بدهی و تغییر مدیریتبا پاداش مدیریت را تایید نمی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

338 - ارتباط بین شاخص های مکتب تردیدگرایی و کیفیت حسابرسی
احمد یعقوب نژاد رمضانعلی رویایی کاوه آذین فر

در این مقاله ارتباط بین شاخصهای مکتب تردیدگرایی و کیفیت حسابرسی مورد بررسی قرار گرفته است. هدفاصلی این پژوهش پاسخ به این سوال است که آیا بین تردید حرفه ای در حسابرسان مستقل و کیفیت حسابرسیرابطه وجود دارد یا خیر ؟ قلمرو مکانی و زمانی تحقیق شامل موسسات حسابرسی عضو جامعه ح أکثر

در این مقاله ارتباط بین شاخصهای مکتب تردیدگرایی و کیفیت حسابرسی مورد بررسی قرار گرفته است. هدفاصلی این پژوهش پاسخ به این سوال است که آیا بین تردید حرفه ای در حسابرسان مستقل و کیفیت حسابرسیرابطه وجود دارد یا خیر ؟ قلمرو مکانی و زمانی تحقیق شامل موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمیایران و معتمد بورس اوراق بهادار طی سالهای 86 تا 89 می باشد. در این پژوهش تعداد 150 حسابرس در قالب10 موسسه حسابرسی بعنوان نمونه آماری انتخاب و فرضیه های تحقیق در قالب آنها مورد آزمون قرار گرفته است.روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین شاخص های تردیدگرایی وکیفیت حسابرسی در موسسات حسابرسی معتمد بورس ایران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

339 - تأثیر محافظه کاری در گزارشگری مالی بر مدیریت سود
سعید جبارزاده کنگرلویی سعید خدایار یگانه

با توجه به نتایج پژوهش‌های صورت گرفته در خصوص تأثیر رفتارهای محافظه کارانه در گزارشگری مالی بر مدیریت سود در سطح جهان، که بعضاً به نتایج متناقضی نیز دست یافته اند، در این پژوهش سعی کردیم تا به دو سئوال زیر پاسخ دهیم. اول اینکه، میزان بکارگیری محافظه کاری در گزارشگری مال أکثر

با توجه به نتایج پژوهش‌های صورت گرفته در خصوص تأثیر رفتارهای محافظه کارانه در گزارشگری مالی بر مدیریت سود در سطح جهان، که بعضاً به نتایج متناقضی نیز دست یافته اند، در این پژوهش سعی کردیم تا به دو سئوال زیر پاسخ دهیم. اول اینکه، میزان بکارگیری محافظه کاری در گزارشگری مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طول زمان چه روندی را طی نموده است. و دوم اینکه، آیا مدیرانی که در گزارشگری مالی رفتار محافظه کارانه ای دارند، تمایل بیشتری به مدیریت سود از خود نشان می‌دهند، یا مدیران غیر محافظه کار. جهت پاسخ به سئوالات فوق و آزمون فرضیه پژوهش، نمونه ای 97 عضوی از بین شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در یک دوره زمانی 7 ساله بین سالهای 1380 تا 1386 را انتخاب نمودیم. بعد از اندازه گیری محافظه کاری از طریق مدل گیولی و‌هاین و مدیریت سود از طریق مدل تعدیل شده جونز، به آزمون فرضیه پژوهش پرداختیم. نتایج بدست آمده از بررسی روند بکار گیری محافظه کاری در گزارشگری مالی، نشان دهنده سطح بکارگیری محافظه کاری بسیار پایین و نزدیک به صفر می‌باشد که نشان از عدم بکارگیری محافظه کاری در تهیه صورتهای مالی توسط مدیران شرکتها می‌باشد. از طرفی دیگر و با توجه به نتیجه فوق، فرضیه اصلی پژوهش مبنی بر تأثیر محافظه کاری در گزارشگری مالی بر روی رفتار مدیریت سود، مورد تائید قرار نگرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

340 - محافظه‌کاری اجتماعی و تمایل به مدیریت سود: یک رویکرد رفتاری
منصور باقری بهمن بنی‌مهد هاشم نیکومرام

این تحقیق رابطه میان محافظه‌کاری اجتماعی و مدیریت سود را از دیدگاه رفتاری مورد بررسی قرار می دهد. محافظه کاری اجتماعی به معنی پایبندی افراد به سنت ها و ارزش های اجتماعی است. مبانی نظری تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای و داده های تحقیق از طریق پرسش‌نامه جمع‌آوری شده است أکثر

این تحقیق رابطه میان محافظه‌کاری اجتماعی و مدیریت سود را از دیدگاه رفتاری مورد بررسی قرار می دهد. محافظه کاری اجتماعی به معنی پایبندی افراد به سنت ها و ارزش های اجتماعی است. مبانی نظری تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای و داده های تحقیق از طریق پرسش‌نامه جمع‌آوری شده است. فرضیه تحقیق بر اساس روش همبستگی و از طریق ازمون رگرسیون چند متغیره مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که رابطه‌ای مستقیم و مثبت میان سطح محافظه‌کاری اجتماعی و تمایل به مدیریت سود از نوع فرصت طلبانه وجود دارد. همچنین شواهد این پژوهش نشان می دهد مردان در مقایسه با زنان تمایل بیشتری به مدیریت سود فرصت طلبانه دارند. رتبه شغلی و تجربه کاری رابطه معنی داری با مدیریت سود فرصت طلبانه ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

341 - شیب لغزنده یا رفتار جبرانی؟ نقش متارکه اخلاقی و خودشیفتگی در تصمیم‌گیری‌های اخلاقی حسابداری
فرشید ایمر منصور گرکز

تحقیقات زیادی نشان می دهند که تخلفات کوچک غیر اخلاقی، باعث رفتار فاحش تر در طول زمان خواهد شد که به عنوان الگوی رفتاری شیب لغزنده عنوان می شود در مقابل تحقیقات زیادی یافته های متناقض دارند که نشان داده است انجام عمل غیر اخلاقی اولیه هنگامی که این رفتار شروع به ایجاد تضا أکثر

تحقیقات زیادی نشان می دهند که تخلفات کوچک غیر اخلاقی، باعث رفتار فاحش تر در طول زمان خواهد شد که به عنوان الگوی رفتاری شیب لغزنده عنوان می شود در مقابل تحقیقات زیادی یافته های متناقض دارند که نشان داده است انجام عمل غیر اخلاقی اولیه هنگامی که این رفتار شروع به ایجاد تضاد با هویت اخلاقی فرد می کند می تواند انگیزه درونی را به پایان برساند یا رفتار غیر اخلاقی را محدود کند. که از این رفتار نیز به عنوان رفتار مجاز یا جبرانی عنوان می شود. به باور ما هر دو نظریه می تواند در حسابداری وجود داشته باشد که به تفاوت های فردی و محیطی بستگی دارد. ما در این پژوهش، نقش تفاوت های فردی از جمله سطح متارکه اخلاقی و خودشیفتگی را در بین اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران بررسی نموده ایم. تعداد جامعه نمونه با استفاده از فرمول کوکران 300 نفر تعیین گردید. و به کمک تجزیه تحلیل واریانس از طریق طراحی مدل خطی عمومی پس از اثبات تاثیر معنی داری بین متغیر ها به مقایسه میانگین گروه های مختلف پس از قرار گرفتن آنها در ساختار شیب لغزنده پرداخته شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که هر دو نظریه در حسابداری وجود دارد و ویژگی هایی شامل سطح پایین خودشیفتگی و تمایل به نادیده گرفتن اخلاقی، رفتار سازگار با شیب لغزنده را نشان می دهند. از طرف دیگر، خودشیفتگی بالا و سطح پایین متارکه اخلاقی، رفتار جبرانی را نشان می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

342 - ارتباط ویژگی های تردید حرفه ای حسابرسان و قضاوت و تصمیم گیری آنها
زهره حاجیها احمد گودرزی زهرا فتاحی

چکیدهاین پژوهش درحوزه تحقیقات رفتاری درحسابرسی وبا هدف بررسی ویژگیهای تردید حسابرس و رابطه آنها باقضاوت و تصمیم گیری حسابرس انجام شده است. مطالعات قبلی نشان داده است ،داشتن بینش در مورد ویژگی های تردید نقش مهمی در قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان دارد. جامعه آماری ،حسابرسان أکثر

چکیدهاین پژوهش درحوزه تحقیقات رفتاری درحسابرسی وبا هدف بررسی ویژگیهای تردید حسابرس و رابطه آنها باقضاوت و تصمیم گیری حسابرس انجام شده است. مطالعات قبلی نشان داده است ،داشتن بینش در مورد ویژگی های تردید نقش مهمی در قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان دارد. جامعه آماری ،حسابرسان سازمان حسابرسی وموسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی است. انتخاب نمونه بصورت تصادفی،حجم نمونه یکصد نفرازحسابرسان با گروه های شغلی متفاوت سازمانی بود. روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی و برای جمع آوری داده هااستفاده شد.نتایج نشان داد ، چهار ( PLS ) از پرسشنامه و تجزیه و تحلیل از آزمون آماری کمترین مربعات جزییویژگی تردید( اعتماد فردی، تعلیق درقضاوت، منبع کنترلی و شک و تردید حرفه ای )بر قضاوت و تصمیم گیریحسابرسان موثرند .ولی بیشترین تاثیر مربوط به منبع کنترلی می باشدو هرچه توجه به آن بالارود کیفیت قضاوت وتصمیم گیری نیز افزایش خواهد یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

343 - تأثیر چسبندگی هزینه ها بر محافظه کاری شرطی و عدم تقارن اطلاعاتی
سیدعباس هاشمی هادی امیری علی نجاتی

محافظه کاری شرطی، در شناسایی سریع تر زیان نسبت به سود نمود می یابد که آن را عدم تقارن زمانی سود نیزمی نامند. این عدم تقارن زمانی سود می تواند از پدیده دیگری نیز ناشی شود که آن را چسبندگی هزینه ها مینامند.چسبندگی هزینه به این معناست که هزینه ها هنگام افزایش فروش، افزایش أکثر

محافظه کاری شرطی، در شناسایی سریع تر زیان نسبت به سود نمود می یابد که آن را عدم تقارن زمانی سود نیزمی نامند. این عدم تقارن زمانی سود می تواند از پدیده دیگری نیز ناشی شود که آن را چسبندگی هزینه ها مینامند.چسبندگی هزینه به این معناست که هزینه ها هنگام افزایش فروش، افزایش می یابد؛ اما در هنگام کاهش فروش، بههمان میزان کاهش نمی یابد. از طرفی عدم تقارن اطلاعاتی موجب اعمال محافظه کاری بیشتری در گزارشگری مالیمی شود؛ که این رابطه نیز تحت تأثیر چسبندگی هزینه ها قرار می گیرد. این پژوهش درصدد شناسایی تأثیر چسبندگیهزینه ها بر محافظه کاری شرطی و عدم تقارن اطلاعاتی می باشد. داده های مورد استفاده شامل نمونه ای مرکب از111 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی سال های 1831 تا 1831 می باشد. برای تجزیه وتحلیلداده ها و آزمون فرضیه ها از الگوی رگرسیون چند متغیره و دادههای ترکیبی استفاده شده است. نتایج حاصل ازفرضیه های پژوهش نشان می دهد که پس از کنترل اثر چسبندگی هزینهها، محافظهکاری شرطی کاهش می یابد؛ بهاین معنا که بخشی از الگوی عدم تقارن زمانی سود ناشی از چسبندگی هزینه ها می باشد. همچنین نتایج بیانگر اینمطلب است که رابطه مثبت معناداری بین عدم تقارن اطلاعاتی و چسبندگی هزینه ها وجود دارد که این رابطه تأثیرعدم تقارن اطلاعاتی بر محافظه کاری شرطی را کاهش میدهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

344 - طراحی الگویِ پراگماتیسم‌گرایی کیفیت حسابرسی براساس پیشنهادهای شورای گزارشگری مالی انگلستان (RFC): تحلیل رپیدماینر
ساناز حجی خسرو فغانی ماکرانی نقی فاضلی

10.30495/jma.2022.21074

شکاف انتظارات به عنوان فرآیندی از گزارش‌های حسابرسی ریشه در فاصله بین تئوری و عمل دارد، حوزه ایی که اگرچه برای توسعه کارآمدی کیفیت حسابرسی مهم و ضروری است، اما به دلیل عدم ادراک عملگرایانه یا اصطلاحاً پراگماتیسم گراییِ حسابرسی و عدم تمرکز بر حوزه‌ی توسعه بخش واقعیت‌های أکثر

شکاف انتظارات به عنوان فرآیندی از گزارش‌های حسابرسی ریشه در فاصله بین تئوری و عمل دارد، حوزه ایی که اگرچه برای توسعه کارآمدی کیفیت حسابرسی مهم و ضروری است، اما به دلیل عدم ادراک عملگرایانه یا اصطلاحاً پراگماتیسم گراییِ حسابرسی و عدم تمرکز بر حوزه‌ی توسعه بخش واقعیت‌های بازار عملاً در پژوهش‌های حسابرسی مغفول باقی مانده است. هدف این پژوهش طراحی الگویِ پراگماتیسم‌گرایی کیفیت حسابرسی براساس پیشنهادهای شورای گزارشگری مالی انگلستان بود. در این پژوهش باتوجه به اینکه مبنای مشخص و منسجمی در خصوص، کیفیتِ پراگماتیکِ گزارش حسابرسی وجود نداشت به پشتوانه‌ی روش شناسی بخش کیفی تلاش گردید تا براساس، فرآیندِ ساختارِ تحلیل محتوایی نسبت به شناساییِ ابعادِ این موضوع اقدام شود. لذا از نظر نتیجه این پژوهش توسعه‌ای و از نظر هدف کاربردی و در دسته پژوهش‌های آمیخته از نظر جمع‌آوری داده‌های پژوهش قرار می‌گیرد. جامعه‌ی هدف در بخش کیفی، ۱۱ نفر از خبرگان حسابداری بودند که شناخت ملموس‌تری از کیفیت حسابرسی به واسطه‌ی انجام پژوهش مشابه داشتند. همچنین در بخش کمی پژوهش ۱۴ نفر از حسابرسان مستقل دارای بیش از ۳ سال سابقه‌ی حرفه‌ای که براساسِ تکنیکِ انتخابِ دروازه بانان اطلاعات تعیین شدند، از طریق پُر نمودنِ پرسشنامه‌های ماتریسی مشارکت نمودند. نتایج پژوهش از وجودِ دو مولفه‌ی افشایِ موارد کلیدی و افشایِ تداوم فعالیت در گزارش حسابرسی و ۱۱ مضمونِ مرتبط با مولفه‌های شناسایی شده به عنوان مبنای عملگرایی کیفیت حسابرسی در بخش کیفی حکایت داشت. نتایج در بخش کمی نیز نشان داد، مضامینِ افشایِ ارزیابیِ توانایی اهرمی شرکت در بازپرداخت‌ها و افشای سطح تعهدات مالی شرکت از مولفه‌ی افشای تداوم فعالیت در گزارش حسابرسی می‌باشد که در سطح چهارمِ اولویت‌بندی مدل به عنوان تاثیرگذارترین مضامینِ کیفیتِ پراگماتیکِ گزارش حسابرسی قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

345 - توسعه‌ی الگوی حسابداری گفتمان در اثربخشی پیامدهای حسابداری سبز: تغییر پارادایم حسابداری اثبات‌گرایانه
انسیه حسین پوران حسن ولیان محمدرضا عبدلی

10.30495/jma.2023.22412

تغییرات در هر عرصه‌ای از علم به پویایی بیشتر کارکردهای آن حوزه منجر خواهد شد. حسابداری نیز به عنوان یکی از عرصه‌های مبتنی بر فرآیندهای اجتماعی از این تغییرات مستثنی نمی‌باشد و باهدف ارتقای تعامل پذیری با نیازهای ذینفعان، می‌توان انتظار رسیدن به ادراک منسجم و متعامل بین أکثر

تغییرات در هر عرصه‌ای از علم به پویایی بیشتر کارکردهای آن حوزه منجر خواهد شد. حسابداری نیز به عنوان یکی از عرصه‌های مبتنی بر فرآیندهای اجتماعی از این تغییرات مستثنی نمی‌باشد و باهدف ارتقای تعامل پذیری با نیازهای ذینفعان، می‌توان انتظار رسیدن به ادراک منسجم و متعامل بین ارکان حرفه حسابداری با ابعاد اجتماعی را به واسطه‌ی چنین تغییراتی متصور بود. حسابداری گفتمان به عنوان تغییرات برآمده از بسترهای ادراکی و اجتماعی می‌تواند ارزش‌های فراگیری همچون پیامدهای مثبت حسابداری سبز را از نظر اجتماعی و رقابتی به همراه داشته باشد. هدف این پژوهش توسعه‌ی الگوی حسابداری گفتمان در پیامدهای حسابداری سبز باهدف جهت‌گیری آینده در حرفه حسابداری می‌باشد. در این پژوهش که از نظر روش شناسی برحسب ماهیت مسأله و هدف پژوهش، کاربردی محسوب می‌شود، شیوه‌ی جمع‌آوری اطلاعات از نوع پیمایشی-همبستگی بود و ابزار پژوهش پرسشنامه بود. جامعه آماری در این پژوهش، مدیران بخش حسابداری به عنوان زیرمجموعه‌ی معاونت مالی و اداری ۵۰ شرکت برتر بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۹۹-۱۴۰۰ می‌باشند. نظر به اینکه مدیران حسابداری در شرکت‌های بازار سرمایه با عناوینی همچون رئیس امور سهام یا رئیس حسابداری در چارت سازمانی شرکت‌های بازار سرمایه قرار دارند، مجموعاً ۹۶ نفر در این بخش مشارکت داشتند که باتوجه به این تعداد جامعه‌ی آماری، که کمتر از ۱۰۰ نفر بود، از معیار سرشماری برای انتخاب مشارکت‌کنندگان پژوهش استفاده شد. همچنین به منظور برازش مدل، از تحلیل حداقل مربعات جزئی () استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد، حسابداری گفتمان بر پیامدهای حسابداری سبز شرکت‌های بازار سرمایه تاثیر دارد. نتایج کسب شده گویایی این واقعیت هستند که توسعه‌ی الگوی حسابداری گفتمان به عنوان یک مبنای سیستمی که در بسترهای اجتماعی و با انتقال سطح انتظارات بازار سرمایه به عنوان ورودی سیستم و ترکیب آن با دانش حسابداری به عنوان فرآیند سیستم حادث می‌گردد، می‌تواند به ایجاد پیامدهای حسابداری سبز به عنوان ستاده‌ی سیستم منجر شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

346 - بررسی تأثیر ابعاد فرهنگی و مولفه‌های رفتاری بر تردید حرفه‌ای حسابرسان مستقل
سیدحسین حسینی هاشم نیکومرام علی‌اکبر رضایی

پژوهش حاضر با هدف مداقه در مولفه‌های تاثیرگذار بر تردید حرفه‌ای حسابرسان انجام شده است و با توجه به این ‌که تردیدگرایی خصیصه‌ای فردی است و تحت تاثیر ویژگی‌های شخصیتی افراد[i] قرار می‌گیرد (هرت، 2013)، بنابراین دو خصیصه فرهنگ و مولفه‌های رفتاری- که از شاخصه‌های اصلی ویژگ أکثر

پژوهش حاضر با هدف مداقه در مولفه‌های تاثیرگذار بر تردید حرفه‌ای حسابرسان انجام شده است و با توجه به این ‌که تردیدگرایی خصیصه‌ای فردی است و تحت تاثیر ویژگی‌های شخصیتی افراد[i] قرار می‌گیرد (هرت، 2013)، بنابراین دو خصیصه فرهنگ و مولفه‌های رفتاری- که از شاخصه‌های اصلی ویژگی‌های افراد محسوب می‌شوند- جهت سنجش میزان تاثیرگذاری بر تردید حرفه‌ای حسابرسان در بررسی شده‌ند‌اند. مولفه‌های فردی شامل خودرأیی، رفاه‌طلبی، سخاوتمندی، عام‌گرایی، انطباق&lrm;پذیری، عرف، قدرت، آسایش خاطر، میل به پیشرفت، انگیزش، و پیروزی؛ و مولفه‌‌های فرهنگی نیز رازداری، محافظه‌کاری، یکنواختی و حرفه‌ای گرایی می‌باشد. این پژوهش بر آن است تا زمینه‌های تقویت‌کننده تردیدگرایی حسابرسان را با توجه به شرایط محیطی مورد بررسی قرار دهد. جامعه آماری شامل حسابرسان شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران بوده و جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های استاندارد هرت و همکاران[ii] (2013)، شوارتز (2010) و اولیمید[iii] (2005) استفاده شده است. تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌ها با نرم‌افزار لیزرل[iv] نسخه 8.8 و به روش مدل‌سازی معادلات ساختاری[v] بر اساس 269 پرسش‌نامه انجام گردیده است. این پژوهش به لحاظ زمان مقطعی، از نظر منطق اجرا قیاسی- استقرایی، از منظر نوع داده‌ها کمی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. نتایج نشان می‌دهد که عوامل فرهنگی بر تردید حرفه‌ای حسابرسان تاثیر معنادار ندارد، در حالی که تردیدگرایی حسابرسان تحت تاثیر مولفه‌های رفتاری آن‌ها می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

347 - تحلیل رابطه حاکمیت شرکتی و ارزش افزوده اقتصادی در بورس اوراق بهادار تهران
محمد رضا اولی مهدی قائمی اصل سعیده امین زادگان الناز عظیمی

چکیدهمبنای پژوهش حاضر آزمون رابطه میان عناصر حاکمیت شرکتی و ارزش افزوده اقتصادی با یک نمونه 1221385 می باشد . - تایی از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1388پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی و مبتنی بر تحلیل داده های تابلویی است. در تحلیل أکثر

چکیدهمبنای پژوهش حاضر آزمون رابطه میان عناصر حاکمیت شرکتی و ارزش افزوده اقتصادی با یک نمونه 1221385 می باشد . - تایی از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1388پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی و مبتنی بر تحلیل داده های تابلویی است. در تحلیل داده ها از روش هایرگرسیون چند متغیره و رگرسیون گام به گام و برای تخمین رگرسیون از روش های اثرات ثابت، اثرات تصادفی وحداقل مربعات معمولی استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بین پنج عنصر حاکمیت شرکتی(شامل درصد مالکیت سرمایه گذاران نهادی، درصد مالکیت سهامداران عمده، درصد مالکیت سهام داران کنترلی،تفکیک نقش مدیر عامل از رییس هیات مدیره و درصد اعضای غیر موظف هیات مدیره) فقط متغیر درصد مالکیتسرمایه گذاران نهادی تاثیر معنادار و مثبتی بر ارزش افزوده اقتصادی دارد. به علاوه رابطه علیت این متغیر با ارزشافزوده اقتصادی نیز بر اساس آزمون علیت گرنجری تایید می شود. شرکت های ایران خودرو، سرمایه گذاری معادنو فلزات و سایپا به ترتیب دارای بالاترین اثرگذاری حاکمیت شرکتی بر ارزش افزوده اقتصادی می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

348 - اثربخشی ساز و کارهای نظام راهبری شرکت به منظور کاهش هزینه های نمایندگی
هاشم ولی پور علی خرّم

در تحقیق حاضر، رابطه بین سازوکارهای نظام راهبری شرکت و هزینه های نمایندگی شرکتهای پذیرفته شدهدر بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام تحقیق از دادههای 51 شرکت، طی دوره زمانی1387-1380استفاده شده است. برای آزمون فرضیهها از روش تجزیه و تحلیل پانلی ا أکثر

در تحقیق حاضر، رابطه بین سازوکارهای نظام راهبری شرکت و هزینه های نمایندگی شرکتهای پذیرفته شدهدر بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام تحقیق از دادههای 51 شرکت، طی دوره زمانی1387-1380استفاده شده است. برای آزمون فرضیهها از روش تجزیه و تحلیل پانلی استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آنست که در سطح اطمینان 95 درصد، بین درصد مالکیت سرمایهگذاران نهادی، درصدمالکیت سهام مدیران، درصد اعضای غیرموظف هیات مدیره، نسبت بدهی کوتاهمدت به کل بدهی و هزینههاینمایندگی رابطه منفی و معنیداری وجوددارد. نتایج تحقیق با فرض وجود ارتباط بین نسبت بدهی شرکتها باهزینه های نمایندگی مطابقت ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

349 - بررسی تاثیر محافظه کاری بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی، مدیریت واقعی سود وسطح کلی مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
عبدالمهدی انصاری مصطفی دری سده علی شیرزاد

مدیران اغلب به منظور گمراه ساختن سهامداران نسبت به عملکرد اقتصادی واقعی شرکت، سود را مدیریت میکنند. بنابراین جای تعجب ندارد که ذینفعان مختلف شرکت، مدیریت سود را نامطلوب می دانند و تلاش می کنندتا اختیارات و اعمال نظر مدیران را از طریق تشدید نظارت بر آنان کاهش دهند. در هم أکثر

مدیران اغلب به منظور گمراه ساختن سهامداران نسبت به عملکرد اقتصادی واقعی شرکت، سود را مدیریت میکنند. بنابراین جای تعجب ندارد که ذینفعان مختلف شرکت، مدیریت سود را نامطلوب می دانند و تلاش می کنندتا اختیارات و اعمال نظر مدیران را از طریق تشدید نظارت بر آنان کاهش دهند. در همین رابطه، سهامداران محافظهکاری را به عنوان یک ابزار نظارتی و حاکمیت شرکتی تلقی می کنند که مدیریت سود را محدود می سازد.اینپژوهش احتمال تاثیر گذاری محافظه کاری بر روی مدیریت سود را مورد بررسی قرار می دهد.نمونه پژوهش شامل135 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. دوره زمانی پژوهش از سال 1385 تا 1390انتخاب شده است. در این پژوهش برای سنجش مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی از مدل های جونز تعدیل شدهو کوتاری، برای سنجش مدیریت واقعی سود و محافظه کاری از پژوهش گارسیا و همکاران استفاده کرده ایم. دراین پژوهش ما یک رابطه ی منفی میان محافظه کاری و مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی، و یک رابطه ی مثبتمیان محافظه کاری و مدیریت واقعی سود پیدا کردیم. همچنین در این پژوهش اثر محافظه کاری بر سطح کلیمدیریت سود نیز مورد آزمون قرار گرفت و ما یک رابطه ی منفی میان محافظه کاری و سطح کلی مدیریت سودپیدا کردیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

350 - نظام راهبری و کثرت گرایی فرهنگی
حدیثه درویش بهمن بنی مهد هاشم نیکومرام فریدون رهنمای رودپشتی

هدف این مقاله بررسی موانع توسعه ی محتوایی نظام راهبری شرکتی ، از دیدگاه نظریه ی کثرت گرایی فرهنگی بر پایه روش شناسی تفسیری انتقادی است. کثرت گرایی فرهنگی بر امکان رقابت گروه ها و مشارکت اقلیت های مختلف جامعه در تصمیم گیری های مربوط به نظام اقتصادی و سیاسی تاکید دارد. ا أکثر

هدف این مقاله بررسی موانع توسعه ی محتوایی نظام راهبری شرکتی ، از دیدگاه نظریه ی کثرت گرایی فرهنگی بر پایه روش شناسی تفسیری انتقادی است. کثرت گرایی فرهنگی بر امکان رقابت گروه ها و مشارکت اقلیت های مختلف جامعه در تصمیم گیری های مربوط به نظام اقتصادی و سیاسی تاکید دارد. این مقاله ضمن معرفی مفهوم کثرت گرایی فرهنگی و بیان ارتباط آن با نظام راهبری ، موانع کثرت گرایی فرهنگی را مورد بررسی قرار داده و بر اساس آن موانع ، به آسیب شناسی عوامل عدم توسعه نظام راهبری شرکتی می پردازد. بر این اساس، نتایج پژوهش نشان می دهد توسعه سیاسی، تفکیک محتوایی مالکیت از مدیریت، رفع مشکلات حقوقی، رفع شرکت گرایی دولتی و توسعه فرهنگ پاسخگویی می تواند موجب توسعه نظام راهبری شرکتی گردد. نتایج این مقاله توسعه کثرت گرایی فرهنگی، در نظام اقتصادی کشور را عاملی مهم در توسعه نظام راهبری شرکتی می داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

351 - اصلاح مدل تجزیه وتحلیل هزینه، حجم فعالیت، سود ) (CVP با استفاده از چسبندگی هزینه و محافظه کاری شرطی
سحر سپاسی کبری تابان

مدل هزینه-حجم-سود، روشی متداول برای پیش بینی فروش و برنامه ریزی سود می باشد. تجزیه و تحلیل نقطه سربه سر اغلب برای پیش بینی سود یک محصول یا مجموعه ای از محصولات مورد استفاده قرار می گیرد. استدلال مطالعه حاضر این است که بروز پدیده هایی چون چسبندگی هزینه ها و محافظه کاری م أکثر

مدل هزینه-حجم-سود، روشی متداول برای پیش بینی فروش و برنامه ریزی سود می باشد. تجزیه و تحلیل نقطه سربه سر اغلب برای پیش بینی سود یک محصول یا مجموعه ای از محصولات مورد استفاده قرار می گیرد. استدلال مطالعه حاضر این است که بروز پدیده هایی چون چسبندگی هزینه ها و محافظه کاری مشروط می تواند نشانگر دو تعدیل مهم در مدل هزینه-حجم-سود باشد. به این منظور از داده های 155 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 تا 1392و روش رگرسیون خطی استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که چسبندگی هزینه ها و محافظه کاری مشروط بر مدل هزینه-حجم-سود تأثیر معناداری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

352 - بررسی اثرات محافظه کاری حسابداری بر سود مندی اطلاعات صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران.
دکترهاشم نیکومرام دکتر حمیدرضا وکیلی فرد روح اله دهقان بنادکی

این تحقیق به بررسی اثر محافظه کاری حسابدای بر سودمندی اطلا عات حسابداری برای تصمیم گیری پرداختهاست. آزمون فرضیه ها با استفاده از داده های ترکیبی مربوط به سالهای 1381 تا 1386 از میان شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار انجام شده است . یافته های تحقیق نشان می دهد ، مح أکثر

این تحقیق به بررسی اثر محافظه کاری حسابدای بر سودمندی اطلا عات حسابداری برای تصمیم گیری پرداختهاست. آزمون فرضیه ها با استفاده از داده های ترکیبی مربوط به سالهای 1381 تا 1386 از میان شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار انجام شده است . یافته های تحقیق نشان می دهد ، محافظه کاری حسابداری اثری برسودمندی اطلاعات حسابداری برای تصمیم گیری در بورس اوراق بهادار ایران ندارد به عبارتی بر خلاف نظریهارائه شده در چارچوب مفهومی مشترک، ارتباطی میان محافظه کاری و سودمندی برای تصمیم گیری در ایرانمشاهده نشده است، این موضوع ممکن است متاثر از عدم کارایی بازار ایران باشد که به اطلاعاتی به غیر ازاطلاعات حسابداری و مالی وابسته است و کمتر تحت تاثیر اطلاعات مالی و حسابداری قرار دارد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

353 - تاثیر سوگیری های قضاوتی بر کارکرد تکنیک های حسابداری مدیریت
فریدون رهنمای رودپشتی هاشم نیکومرام آرزو جلیلی

هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات سوگیری های رفتاری در سطح قضاوت بر کارکرد تکنیک های حسابداریمدیریت می باشد. متغیر وابسته تحقیق، کارکرد تکنیک های حسابداری مدیریت در سطوح صحت و دقت قضاوتهای مدیران در بودجه بندی و پیش بینی ها ، تحلیل بعد نامطلوب ریسک، ارزیا بی عملکرد، انتخاب أکثر

هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات سوگیری های رفتاری در سطح قضاوت بر کارکرد تکنیک های حسابداریمدیریت می باشد. متغیر وابسته تحقیق، کارکرد تکنیک های حسابداری مدیریت در سطوح صحت و دقت قضاوتهای مدیران در بودجه بندی و پیش بینی ها ، تحلیل بعد نامطلوب ریسک، ارزیا بی عملکرد، انتخاب راهکارهایریسکی، وزن بندی احتمالات در پدیده های ریسکی، مدیریت ریسک در سطح کنترل و بازخورد نتایج تصمیماتمرتبط با پدیده های ریسکی می باشد. متغیرهای مستقل تحقیق سوگیری های قضاوتی افراد شامل سوگیری هایفرا اعتمادی، بهینه بینی، رویدادگرایی و نماگرایی است.بهره گرفته شده (ML) به منظور آزمون فرضیه ها از مدل سازی معادله ساختاری به روش حداکثر درست نماییاست. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین سوگیری های فرا اعتمادی، بهینه بینی و کارکرد تکنیک هایحسابداری مدیریت رابطه معکوس معناداری وجود دارد. همچنین بین سوگیری رویدادگرایی و کارکرد تکنیک هارابطه مستقیم معناداری مشاهده گردید و سوگیری نماگرایی و کارکرد تکنیک ها فاقد رابطه معنادار می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

354 - تاثیر بکارگیری استانداردهای حسابداری بر کیفیت گزارشگری مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
دکتر حمیدرضا وکیلی فرد مونا علی اکبری

این تحقیق به بررسی تاثیر بکارگیری استانداردهای حسابداری بر کیفیت گزارشگری مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. برای تحقیق حاضر دو فرضیه تدوین گردیده است؛ اول اینکه میان شاخص کیفیت صورتهای مالی در دوره ی بعد از تدوین استانداردهای حسابداری (81 أکثر

این تحقیق به بررسی تاثیر بکارگیری استانداردهای حسابداری بر کیفیت گزارشگری مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. برای تحقیق حاضر دو فرضیه تدوین گردیده است؛ اول اینکه میان شاخص کیفیت صورتهای مالی در دوره ی بعد از تدوین استانداردهای حسابداری (81 الی 86) نسبت به دوره ی پیش از آن (76 الی 80) تفاوت معنی داری ندارد. و دوم اینکه شاخص محافظه کاری در دوره ی بعد از تدوین استانداردها نسبت به دوره ی پیش از آن تفاوت معنی داری ندارد.برای آزمون فرضیات فوق از آزمون مقایسه زوجها و تحلیل اندازه های مکرر استفاده شده است. اطلاعات مربوط به 67 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در دو دوره ی قبل و بعد از تدوین استانداردهای حسابداری به عنوان اطلاعات نمونه آماری انتخاب شده است. نتایج حاصله نشان می دهد که کیفیت گزارشگری مالی در دوره قبل و بعد از تدوین استانداردها تفاوت معنی داری نداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

355 - تأثیر ویژگی های مدیریت صاحبکار بر اعتماد حسابرسان
محمد علی باقرپور ولاشانی سمیه ظفرزاده

تحقیق حاضر عامل اعتماد را، به عنوان یک عامل زیربنایی در درک چگونگی شکل گیری، توسعه و تکاملروابطی که میان حسابرسان و مدیران شرکت وجود دارد، در 179 نفر از حسابرسان شاغل در مؤسسات عضوجامعه ی حسابداران رسمی در رده های سازمانی شریک یا مدیر، سرپرست ارشد، سرپرست و حسابرس ارشدب أکثر

تحقیق حاضر عامل اعتماد را، به عنوان یک عامل زیربنایی در درک چگونگی شکل گیری، توسعه و تکاملروابطی که میان حسابرسان و مدیران شرکت وجود دارد، در 179 نفر از حسابرسان شاغل در مؤسسات عضوجامعه ی حسابداران رسمی در رده های سازمانی شریک یا مدیر، سرپرست ارشد، سرپرست و حسابرس ارشدبررسی مینماید. عوامل مختلفی می تواند بر اعتماد حسابرسان نسبت به مدیریت صاحبکار تأثیرگذار باشند که درمقاله حاضر ویژگی های مدیریت صاحبکار به عنوان طرف اعتماد شونده و یکی از ابعاد بسیار تأثیر گذار بر اعتماد،مورد بررسی قرار می گیرد. به منظور جمع آوری اطلاعات لازم برای انجام پژوهش، از پرسشنامه استفاده شده و ازآنجایی که پرسشنامه استاندارد شده ای برای انجام پژوهش وجود نداشت، پرسشنامهای متناسب با ماهیت و موضوعپژوهش و بر اساس نتایج تحقیقات قبلی توسط پژوهشگران پژوهش حاضر طراحی گردید. به کمک این پرسشنامهنوع تأثیر (افزایش، کاهش یا بیتأثیر) و میزان اهمیت (خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد) 18 مورد ازویژگی های مدیریت شرکت صاحبکار به عنوان طرف اعتماد شونده در 5 طبقه شامل توانایی مدیریت صاحبکار،خیرخواهی و نوع دوستی مدیریت صاحبکار، رعایت هنجارها و تعهد به ارزش های اخلاقی توسط مدیریتصاحبکار، مسئولیت پذیری و پاسخگویی مدیریت صاحبکار، و شهرت مدیریت صاحبکار مورد بررسی قرار گرفت.استیودنت تک نمونهای تجزیه و -T اطلاعات گردآوری شده، به کمک آزمون رتبه علامت دار ویلکاکسون و آزمونتحلیل شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که از دیدگاه حسابرسان رعایت هنجارها و تعهد به ارزش های اخلاقی،توانایی، مسئولیت پذیری و پاسخگویی مدیریت، و شهرت مدیریت صاحبکار (به ترتیب اولویت) بر اعتماد آنها بهمدیریت صاحبکار تأثیر گذار می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

356 - بررسی رابطه بین محافظه کاری حسابداری و نظام راهبری شرکتی
مهدی مرادزاده فرد بهمن بنی مهد مهدی دیندار یزدی

تحقیق حاضر به بررسی ارتباط بین سازوکارهای راهبر ی شرک تی و محافظه کار ی حسابدار ی در شرکتها یپذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. در این تحقیق برای بررسی ارتباط بین محافظه کار ی و نظامراهبری شرکتی از معیارهای درصد مالکیت سهامداران نهادی، درصد اعضا ی غیرموظف أکثر

تحقیق حاضر به بررسی ارتباط بین سازوکارهای راهبر ی شرک تی و محافظه کار ی حسابدار ی در شرکتها یپذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. در این تحقیق برای بررسی ارتباط بین محافظه کار ی و نظامراهبری شرکتی از معیارهای درصد مالکیت سهامداران نهادی، درصد اعضا ی غیرموظف هی ات مد یره، تفکی کوظایف رئیس هیات مدیره از مدیرعامل و وجود حسابرس داخلی در شرکت بعنوان سازوکارها ی نظام راهبر یشرکتی و روشهای گیولی وهین و بال و شیواکومار بعنوان معیارهایی برای محاسبه محافظه کاری در 71 شرکت بورساوراق بهادار تهران طی سالهای 83 الی 88 استفاده شده است.نتایج تحقیق بیانگر این مطلب می باشد که بدلیل محدودیت پایین بودن حجم نمونه آماری و با توجه به نی ازمدل بال وشیواکومار به تعداد مشاهدات زیاد و در طول دوره زمانی طولانی، مدل یاد شده در ایران از لحاظ آمار یمعنی دار نبوده و امکان استفاده از این روش در ایران در حال حاضر میسر نمی باشد. همچنین یافته های ای ن تحقی قدر خصوص ارتباط بین محافظه کاری (محاسبه شده از طریق روش گیولی و هین) و نظام راهبر ی شرک تی بی انگروجود رابطه مثبت بین درصد مالکیت نهادی سهام و درصد اعضای غیرموظف هی ات مد یره و رابطه منف ی ب ینتفکیک وظایف رئیس هیات مدیره از مدیرعامل با محافظه کاری در شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران بوده است .ضمن اینکه بین محافظه کاری و وجود حسابرسی داخلی در بورس اوراق بهادار تهران رابطه ای مشاهده نگرد ی د.نتیجه کلی تحقیق تائیدکننده دیدگاه مکمل در خصوص ارتباط بین محافظه کاری و مکانیزیم ها ی راهبر ی شرک تیمی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

357 - تأثیر محافظه کاری حسابداری بر کاهش ریسک سقوط قیمت سهام
جواد مرادی هاشم ولی پور مرجان قلمی

هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر محافظه کاری حسابداری بر کاهش ریسک سقوط قیمت سهام در بورساوراق بهادار تهران است. دوره زمانی تحقیق شامل 8 سال متوالی از 1380 تا 1387 و نمونه آماری تحقیق شامل 90شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران م یباشد. یافتههای تحقیق نشا أکثر

هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر محافظه کاری حسابداری بر کاهش ریسک سقوط قیمت سهام در بورساوراق بهادار تهران است. دوره زمانی تحقیق شامل 8 سال متوالی از 1380 تا 1387 و نمونه آماری تحقیق شامل 90شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران م یباشد. یافتههای تحقیق نشان میدهد که بینوجود و یا عدم وجود رویداد سقوط سهام در طول دوره تحقیق با سطح محافظه کاری حسابداری، یک رابطهمعکوس و معنی دار وجود دارد. به عبارت دیگر، یافته ها حاکی از تأثیر مثبت محافظه کاری حسابداری بر کاهشریسک سقوط قیمت سهام است. همچنین نتایج حاکی از آن است که رابطه بین محافظه کاری با وجود یا عدم وجودرویداد سقوط قیمت سهام در شرک تهای دارای سطح عدم تقارن اطلاعاتی بالا، ب هلحاظ آماری معنی دار نیست.همچنین نتایج حاصل از این تحقیق نشان م یدهد که عدم تقارن اطلاعاتی، نتوانسته است تأثیر محافظه کاری درکاهش ریسک سقوط قیمت سهام را افزایش دهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

358 - ارائه الگوی هژمونیک ایجاد تعارض منافعِ ذینفعان در شرکت‌هایی با مالکیت خانوادگی: ویژگی‌های نظریه کادیلوئیسم‌ها در حاکمیت شرکتی
محسن شریفی فرد احمد کعب عمیر علی محمودی فاطمه مهربانی

10.30495/jma.2023.21911

این پژوهش با بسط نظریه کادیلوئیسم، به دنبال ارائه الگوی هژمونیک ایجاد تعارض منافعِ ذینفعان در شرکت‌هایی با مالکیت خانوادگی می باشد. در این پژوهش که از نظر روش شناسی توسعه‌ا‌ی و ترکیبی محسوب می‌شود، تلاش گردید تا با اتکاء به فرآیندهای تحلیل فراترکیب و دلفی در بخش کیفی پژ أکثر

این پژوهش با بسط نظریه کادیلوئیسم، به دنبال ارائه الگوی هژمونیک ایجاد تعارض منافعِ ذینفعان در شرکت‌هایی با مالکیت خانوادگی می باشد. در این پژوهش که از نظر روش شناسی توسعه‌ا‌ی و ترکیبی محسوب می‌شود، تلاش گردید تا با اتکاء به فرآیندهای تحلیل فراترکیب و دلفی در بخش کیفی پژوهش، اقدام به شناسایی مولفه‌های ساختارِ هژمونیک شرکت‌های با مالکیت خانوادگی از نظر ایجاد تعارض منافعِ با ذینفعان شود. سپس در بخش کمی از تحلیل رتبه بندی تفسیری و میک مک جهتِ شناسایی اثرگذارترین مولفه ی ساختارِ هژمونیک شرکت‌های با مالکیت خانوادگی از نظر ایجاد تعارض منافعِ با ذینفعان استفاده گردد. نتایج پژوهش در بخش کیفی پس از غربالگری محتواییِ ۱۰ پژوهش تأیید شده، از وجودِ ۷ مولفه‌ی ساختارِ هژمونیک شرکت‌های با مالکیت خانوادگی از نظر ایجاد تعارض منافعِ با ذینفعان حکایت داشت. این مولفه‌ها از طریق تحلیل دلفی مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج این بخش نشان داد هر ۷ مولفه مورد تایی قرار گرفتند. نتایج در بخش کمی پژوهش نشان داد، از مجموع تاثیرگذاری کلی مبتنی بر مقیاسه زوجی بین مولفه‌های پژوهش مشخص شد، درصدِ تاثیرگذاری مولفه‌ی عدم‌استقلال هیئت‌مدیره نسبت به بقیه مولفه‌های ساختارِ هژمونیک در شرکت‌های مالکیت خانوادگی بیشتر است، که به معنای آن است که جهتِ جاری سازی رویکردِ ساختارِ هژمونیک در شرکت‌های مالکیت خانوادگی در سطح شرکت‌های بازار سرمایه، افشاء اطلاعات مربوط به کارکردهای هیئت‌مدیره نسبت به سایر مولفه از اثربخشی بالاتری برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

359 - توصیف ارتباط رفتار ماکیاولی حسابداران با استفاده از تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده
مصطفی نطقی طاهری حبیب پیری جلیل بیطاری رضا ستوده

10.30495/jma.2023.21912

برای اینکه گزارش اطلاعات مالی در شرکت ها بتواند در راستای ارزیابی عملکرد و توان سودآوری یک شرکت به استفاده کنندگان کمک کند، ارائه اطلاعات باید به درستی و به دور از تقلب باشد، لذا رفتار مناسب حسابداران در تحقق این مهم بسیار تاثیرگذار خواهد بود. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل أکثر

برای اینکه گزارش اطلاعات مالی در شرکت ها بتواند در راستای ارزیابی عملکرد و توان سودآوری یک شرکت به استفاده کنندگان کمک کند، ارائه اطلاعات باید به درستی و به دور از تقلب باشد، لذا رفتار مناسب حسابداران در تحقق این مهم بسیار تاثیرگذار خواهد بود. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر ایجاد رفتار ماکیاولی حسابداران در سال1400 با استفاده از تئوری رفتار برنامه ریزی شده بر اساس روش مدلسازی معادلات ساختاری می باشد. حجم نمونه 870 نفر از حسابداران ارشد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که به روش تصادفی بر اساس جنسیت و مقطع تحصیلی انتخاب و تعداد 490 نفر از آنان به هر دو پرسشنامه تمایل رفتاری(آجزن، 2006) و رفتار ماکیاولیسم (کریستیو جیس 1970) پاسخ دادند. جهت بررسی پایایی ابزار تحقیق از روش آلفای کرونباخ و ضریب پایایی ترکیبی (CR) استفاده شده که ضریب مربوط به همه متغیرها بالاتر از 0.7 و قابل قبول می‌باشد. برای سنجش روایی پرسش‌نامه، از میانگین واریانس استخراج شده (AVE) استفاده گردید که بیش از 4/0 و در حد نسبتاً قابل قبول است.همچنین برای بررسی برازش الگوی ساختاری از معیارهای ضرایب معناداری Z،R_square، استفاده شده که نتایج بدست آمده نشان دهنده برازش مناسب الگو می‌باشد.نتایج بدست آمده تمامی فرضیات پژوهش را مورد حمایت قرار می‌دهد و نشان می‌دهد نگرش حسابداران در تمایل به ماکیاولی گرایی تاثیر معنادار و مثبت دارد. همچنین هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده نیز بر تمایلات رفتاری حسابداران تاثیر معناداری دارد. طبق بررسی های صورت گرفته بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده، تمایلات رفتاری بر ماکیاولی گرایی حسابداران تاثیرگذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

360 - تحلیل رویکرد ایزومورفیک نهادی در ارائه الگوی راهبردهای افشای کربن در گزارشگری مالی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران
مهدی واسعی چهارمحالی حسن ولیان محمدرضا عبدلی

10.30495/jma.2022.19757

افشای کربن به عنوان یکی از ابعاد حسابداری سبز در استراتژی‌های شرکت‌ها به خصوص شرکت‌های بازار سرمایه مطرح می‌باشد که پایبندی به افشای واقعیت‌ها می‌تواند به توسعه پایداری جوامع کمک نماید. هدف این پژوهش تحلیل رویکرد ایزومورفیک نهادی در ارائه الگوی راهبردهای افشای کربن در گ أکثر

افشای کربن به عنوان یکی از ابعاد حسابداری سبز در استراتژی‌های شرکت‌ها به خصوص شرکت‌های بازار سرمایه مطرح می‌باشد که پایبندی به افشای واقعیت‌ها می‌تواند به توسعه پایداری جوامع کمک نماید. هدف این پژوهش تحلیل رویکرد ایزومورفیک نهادی در ارائه الگوی راهبردهای افشای کربن در گزارشگری مالی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. این پژوهش از منظر روش شناختی جزء پژوهش‌های ترکیبی است که با مشارکت ۱۶ نفر از متخصصان و مشاوران زیست‌محیطی در سطح دانشگاهی و بنگاه‌های اقتصادی در بخش کیفی و ۲۵ نفر از از مدیران شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران در بخش کمی صورت پذیرفت. نحوه‌ی تعیین نمونه در هر دو جامعه هدف به صورت دردسترس و همگن بود. در این پژوهش به تناوب و به اقتضاء ماهیت موردنظر از سه تحلیل فراترکیب، دلفی و مدل جامع تحلیل تفسیری ساختاری استفاده شد. نتایج در بخش فراترکیب از میان بررسی ۴۸ پژوهش مرتبط، ۱۴ پژوهش را مورد تایید قرار داد تا در قالب تحلیل ارزیابی انتقادی، ۲۰ گزاره و ۳ مولفه اصلی تایید شوند. سپس نتایج در بخش تحلیل دلفی با هدف رسیدن به حدکفایت نظری نشان داد، از مجموع ۲۰ گزاره اولیه، در نهایت ۱۲ گزاره نهایی تایید و وارد تحلیل مدل جامع تفسیری ساختاری شد. در نهایت نتایج در این بخش نشان داد، تاثیرگذارترین گزاره‌ی راهبردی افشای کربن در گزارشگری مالی، گزارهِ تقویت کنترل‌های درونی برای کنترل ضایعات (G1) به عنوان گزاره راهبرد افشای اختیاری و کم‌اثرترین گزاره توسعه فرهنگ زیست‌محیطی در جهت حفاظت از حقوق ذینفعان (G2) تعیین شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

361 - بررسی تاثیر استعاره‌سازی ذهنی بر تردید‌حرفه‌ای حسابرسان در ارزیابی ریسک تقلب و کیفیت حسابرسی
مرتضی شفعتی حسن ولیان محمدرضا عبدلی

استعاره یکی از راه کارهای ارتقای اثربخشی عمل و وظیفه‌های حرفه‌ی در جامعه می‌تواند باشد، چرا‌که باعث ایجاد ذهنیت‌های مثبت برای افزایش میزان تعهد و مسئولیت‌های شغلی به خصوص در حرفه‌ی حسابرسی می‌گردد. استعاره‌سازی در حسابرسی می‌تواند از طریق تحریک تردید‌حرفه‌ای حسابرسان را أکثر

استعاره یکی از راه کارهای ارتقای اثربخشی عمل و وظیفه‌های حرفه‌ی در جامعه می‌تواند باشد، چرا‌که باعث ایجاد ذهنیت‌های مثبت برای افزایش میزان تعهد و مسئولیت‌های شغلی به خصوص در حرفه‌ی حسابرسی می‌گردد. استعاره‌سازی در حسابرسی می‌تواند از طریق تحریک تردید‌حرفه‌ای حسابرسان را به انجام کار با کیفیت‌تر و بررسی همه‌ی ابعاد عملکرد صاحبکاران منجر شود. هدف این پژوهش بررسی تاثیر استعاره‌سازی ذهنی بر تردید‌حرفه‌ای حسابرسان در ارزیابی ریسک تقلب و کیفیت حسابرسی می‌باشد. در این پژوهش از دو استعاره بر اساس پژوهش‌های پارلی و همکاران (2014)؛ موباکو و اودنیل (2017) استفاده گردید تا درک بهتری در مورد تردید‌حرفه‌ای حسابرسان در ارزیابی ریسک تقلب در صورت‌های مالی و کیفیت حسابرسی ایجاد شود. ابزار این پژوهش پرسشنامه‌های استاندارد بود و برای تحلیل آزمون فرضیه‌های پژوهش از آزمون‌های روش مانوا چند متغیره، تحلیل واریانس اندازه‌های مکرر و همچنین آزمون‌های تعقیبی برای مقایسه زمان استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد تفاوت حسابرسان بر حسب ادارک آن‌ها از استعاره‌های حسابرسی باعث افزایش ارزیابی ریسک تقلب شرکت‌ها و کیفیت حسابرسی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

362 - نظریه وابستگی اجتماعی ، نوع اظهار نظر حسابرس، و محافظه کاری مشروط حسابداری: شواهد تجربی از بورس اوراق بهادار تهران
غلامعلی موحدی اصل مهدی مرادزاده فرد حمید احمدزاده

این مقاله بر اساس نظریه وابستگی اجتماعی ، تاثیر دولتی بودن همزمان حسابرس مستقل و مدیرعامل شرکت، و همچنین تغییر همزمان حسابرس مستقل و مدیرعامل شرکت، بر نوع اظهار نظر حسابرس مستقل و محافظه کاری مشروط حسابداری را در 168 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهر أکثر

این مقاله بر اساس نظریه وابستگی اجتماعی ، تاثیر دولتی بودن همزمان حسابرس مستقل و مدیرعامل شرکت، و همچنین تغییر همزمان حسابرس مستقل و مدیرعامل شرکت، بر نوع اظهار نظر حسابرس مستقل و محافظه کاری مشروط حسابداری را در 168 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را طی دوره زمانی 1389 الی 1397 مورد بررسی قرار می دهد. آزمون فرضیه های تحقیق بر اساس روش رگرسیون خطی چندگانه به روش حداقل مربعات معمولی با رویکرد پانل-اثرات ثابت، و همچنین روش رگرسیون باینری-لجستیک انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دولتی بودن همزمان مدیرعامل و حسابرس مستقل، رابطه ای مثبت و معنی دار با صدور اظهار نظر مقبول توسط حسابرس مستقل دارد. هم چنین دولتی بودن همزمان مدیرعامل و حسابرس مستقل موجب افزایش محافظه کاری حسابداری می شود. از طرف دیگر ، تغییر همزمان مدیرعامل و حسابرس مستقل، رابطه ای معنی دار و منفی با صدور اظهار نظر مقبول توسط حسابرس مستقل دارد. اما تغییر همزمان مدیرعامل و حسابرس مستقل، اثر معنی داری بر محافظه کاری مشروط حسابداری ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

363 - بررسی تاثیر خصوصیات روانشناختی خودفریبی و تردید حرفه ای بر ادراک اخلاقی در انتخاب روش های مدیریت سود
شریفه علیمی منصور گرکز

تحقیق حاضر به بررسی چگونگی تاثیر دو ویژگی روانشناختی، خودفریبی و شک وتردید حرفه ای بر ارزیابی اخلاقی افراد در مورد روش های مختلف مدیریت سود پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و توصیفی، پیمایشی می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و جامعه آماری پژوهش، کلیه مسئولین أکثر

تحقیق حاضر به بررسی چگونگی تاثیر دو ویژگی روانشناختی، خودفریبی و شک وتردید حرفه ای بر ارزیابی اخلاقی افراد در مورد روش های مختلف مدیریت سود پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و توصیفی، پیمایشی می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و جامعه آماری پژوهش، کلیه مسئولین مالی و حسابرسان داخلی شاغل در دانشگاه علوم پزشکی گلستان و زمان تحقیق بصورت مقطعی در سال 1397 انجام گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل همبستگی و رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد بین خودفریبی و ادراک اخلاقی روش های مدیریت سود رابطه منفی و معناداری وجود دارد و افرادی که توانایی بالاتری در خودفریبی و توجیه رفتار دارند، روش های مدیریت سود را کمتر غیراخلاقی می دانند. همچنین ارتباط مثبت و معناداری بین شک وتردید حرفه ای با ادراک اخلاقی روش های مدیریت سود در حسابداری یافت شد. یعنی با افزایش میزان شک وتردید حرفه ای، ادراک افراد از روش های مدیریت سود غیراخلاقی تر می شود. نتایج تحلیل واریانس نشان می دهد، اختلاف معناداری بین دیدگاه زنان و مردان در خصوص ادراک اخلاقی روش های مدیریت سود وجود دارد. مردان میانگین بالاتری نسبت به زن ها ثبت کرده اند. این نتیجه نشان می دهد مردها بیشتر از زنان روش های مدیریت سود را غیراخلاقی تر می دانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

364 - رابطه بین ایدئولوژی اخلاقی و استرس حسابداران رسمی
رافیک باغومیان حسین رجب‌دُری

این پژوهش، به بررسی رابطه بین ایدئولوژی اخلاقی و استرس حسابداران رسمی می‌پردازد. مطالعه پیش رو از نوع پیمایشی‌- کاربردی است. همچنین، بررسی موضوع به‌وسیله پرسشنامه و نمونه‌گیری از 117 نفر از اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران صورت گرفت و برای تحلیل یافته‌ها در قالب 2 فرضیه أکثر

این پژوهش، به بررسی رابطه بین ایدئولوژی اخلاقی و استرس حسابداران رسمی می‌پردازد. مطالعه پیش رو از نوع پیمایشی‌- کاربردی است. همچنین، بررسی موضوع به‌وسیله پرسشنامه و نمونه‌گیری از 117 نفر از اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران صورت گرفت و برای تحلیل یافته‌ها در قالب 2 فرضیه اصلی، از روش معادلات ساختاری توسط نرم‌افزار Smart PLS استفاده شد. در این پژوهش، ایده‌آل‌گرایی و نسبی‌گرایی به‌عنوان اجزای ایدئولوژی اخلاقی موردبررسی قرار گرفت. یافته‌های پژوهشی نشان داد که بین ایده‌آل‌گرایی و استرس حسابداران رسمی، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین، بین نسبی‌گرایی و استرس کارکنان، رابطه معکوس و معناداری مشاهده شد. درنتیجه، با توجه به کنترل استرس حسابداران رسمی و در راستای رسیدن به اهداف سازمانی، لازم است که برنامه‌ریزی‌های مناسبی در ارتباط با ایدئولوژی‌های اخلاقی افراد، صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

365 - تأثیر مدیریت سود بر رابطه میان خطای پیش‌بینی سود و محافظه‌کاری حسابداری
یاسر احمدی بهمن بنی مهد قدرت‌اله طالب‌نیا زهرا پورزمانی

سود به عنوان مهم ترین محصول سیستم اطلاعاتی حسابداری باید از کیفیت قابـل قبـولی برخـوردار باشـد. زیرا سود، مبنای تصمیم گیری های اقتصادی سرمایه گذاران است. سرمایه گذاران تمایل دارند تا اطلاعاتی راجع به آینده از جمله پیش بینی سود هر سهم و دقت پیش بینی آن داشته باشند. ام أکثر

سود به عنوان مهم ترین محصول سیستم اطلاعاتی حسابداری باید از کیفیت قابـل قبـولی برخـوردار باشـد. زیرا سود، مبنای تصمیم گیری های اقتصادی سرمایه گذاران است. سرمایه گذاران تمایل دارند تا اطلاعاتی راجع به آینده از جمله پیش بینی سود هر سهم و دقت پیش بینی آن داشته باشند. اما رفتـار فرصـت طلبانـه مدیران واحدهای تجاری در بیش نمایی سـود، کیفیت سود را کاهش می یابد. در مقابل محافظه کاری حسابداری رفتار جانبدارانه مدیر در شناسایی سود را به تاخیر می اندازد. از این رو محافظه کاری موجب می شود تا مدیر و سایر گروه ها نظیر سهامداران مبالغ کمتری از سود را دریافت نمایند. این موضوع موجب افزایش ارزش شرکت می شود. ارزش افزایش یافته شرکت، میان همه گروه های طرف قرارداد شرکت تقسیم و رفاه هر گروه افزایش می یابد.در این پژوهش تاثیر مدیریت سود بر رابطه میان خطای پیش بینی سود و محافظه کاری حسابداری را طی یک دوره 9 ساله از 1388 تا 1396 در 115 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مورد بررسی قرار داده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، رابطه ای معنادار(مثبت) میان خطای پیش بینی سود و محافظه کاری حسابداری (به عنوان یکی از معیار کیفیت سود) در مدیریت سود واقعی وجود دارد. اما نتایج این پژوهش رابطه ای معنا دار میان خطای پیش بینی سود و محافظه کاری حسابداری در مدیریت سود تعهدی را تایید نمی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

366 - فراتحلیل رابطه محافظه کاری و قابلیت مقایسه با مدیریت سود در ایران
زهرا اکبری محمدرضا مهربان پور حسین جهانگیرنیا رضا غلامی جمکرانی

در خصوص عوامل مرتبط با مدیریت سود، پژوهش های متعددی با نتایجی متناقض به صورت جداگانه منتشر شده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی جامع، تحلیل و ترکیب نتایج پژوهش های پیشین درخصوص رابطه محافظه کاری و قابلیت مقایسه با مدیریت سود در ایران است. جامعه پژوهش شامل کلیه پژوهش های أکثر

در خصوص عوامل مرتبط با مدیریت سود، پژوهش های متعددی با نتایجی متناقض به صورت جداگانه منتشر شده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی جامع، تحلیل و ترکیب نتایج پژوهش های پیشین درخصوص رابطه محافظه کاری و قابلیت مقایسه با مدیریت سود در ایران است. جامعه پژوهش شامل کلیه پژوهش های موجود در گستره رابطه محافظه کاری و قابلیت مقایسه با مدیریت سود شامل مقالات معتبر طی سال های 1392 تا 1398است. روش پژوهش فراتحلیل با استفاده از نرم افزارCMA2 است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که محافظه کاری با مدیریت سود تعهدی و نقدی رابطه معناداری نداشته، اما با مدیریت سود کل، رابطه منفی و معناداری دارد. همچنین قابلیت مقایسه با مدیریت سود تعهدی رابطه مثبت و معنادار و با مدیریت سودنقدی رابطه منفی و معنادار دارد. دانش افزائی این یافته ها، ادبیات پژوهش در حوزه مدیریت سود و عوامل مرتبط با آن را غنی بخشیده و خلاء مطالعاتی موجود را رفع می کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

367 - ریسک پذیری و خوش بینی مدیران: تحلیل مدل مالی عصبی بر مبنای سنجش هورمونها
مریم نورائی عطاالله محمدی ملقرنی ایرج نوروش کاوه بهمن پور

هدف این پژوهش بررسی نقش هورمون ها در رفتارهای مالی است. ریسک پذیری و خوشبینی دو ویژگی رفتاری مدیران و سرمایه گذاران است؛ بنابراین این دو عامل رفتاری و سطح هورمون های موثر بر آن ها مورد بررسی قرار گرفت. هورمون های پژوهش شامل هورمون تستسترون، فری تستسترون، تی3، تی4، تی اس أکثر

هدف این پژوهش بررسی نقش هورمون ها در رفتارهای مالی است. ریسک پذیری و خوشبینی دو ویژگی رفتاری مدیران و سرمایه گذاران است؛ بنابراین این دو عامل رفتاری و سطح هورمون های موثر بر آن ها مورد بررسی قرار گرفت. هورمون های پژوهش شامل هورمون تستسترون، فری تستسترون، تی3، تی4، تی اس اچ و کورتیزول بود که توسط آزمایش خون در آزمایشگاه طبی اندازه-گیری شد. همچنین سن و جنسیت نیز دو متغیر دیگر پژوهش بودند. جامعه آماری شامل مدیران مالی شاغل در موسسات دولتی و بانک ها بود و جهت جمع آوری داده ها ی کیفی از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. تحلیل داده ها با نرم افزارRSM ،SPSS و لیزرل انجام شد. این پژوهش تجربی از لحاظ زمان مقطعی، از نظر داده ها کمی و به لحاظ هدف بنیادی-کاربردی است. نتایج نشان داد سطح هورمون ها، جنسیت و سن تاثیرات معناداری بر ریسک و خوشبینی دارند این یافته ها در راستای نتایج پژوهش های مالی عصبی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

368 - تدوین برنامه مدیریت استراتژیک گردشگری جزیره هرمز
آیدا فروزش خوبده جلیل ایمانی هرسینی نعمت الله خراسانی

10.30495/jrnr.2022.64773.10224

در این پژوهش سعی شد با تحلیل عوامل قوت، ضعف، فرصت و تهدید گردشگری از طریق پرسشنامه و ماتریس SWOT، در جزیره هرمز به‌ عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری ایران، رابطه بین گردشگری و تخریب جزیره هرمز بررسی شد و درنهایت راهبردهای مدیریتی ارایه گردید. نتایج نشان داد شرایط پیش روی أکثر

در این پژوهش سعی شد با تحلیل عوامل قوت، ضعف، فرصت و تهدید گردشگری از طریق پرسشنامه و ماتریس SWOT، در جزیره هرمز به‌ عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری ایران، رابطه بین گردشگری و تخریب جزیره هرمز بررسی شد و درنهایت راهبردهای مدیریتی ارایه گردید. نتایج نشان داد شرایط پیش روی جزیره نیاز به اقدامات جدی مدیریتی داشته تا هرچه سریع‌تر از تخریب محیط‌ زیست و جاذبه‌های جزیره هرمز جلوگیری شود. بر اساس تجزیه‌وتحلیل ماتریس عوامل داخلی و خارجی، ارزیابی محیط داخلی و خارجی به ترتیب برابر با 2.37 و 2.07 به‌دست ‌آمد که منجر به انتخاب استراتژی‌های تدافعی (WT) به ‌عنوان بهترین استراتژی‌ها گردید. در میان راهبردهای تدافعی، راهبرد تعیین قواعد برای خرید و فروش، جلوگیری از راه‌اندازی مشاغل مرتبط با گردشگری توسط افراد غیربومی در جهت حمایت از جامعه محلی و جلوگیری از خارج شدن سرمایه از جزیره هرمز اولویت ‌های اول مدیریتی و ایجاد سامانه الکترونیکی برای ثبت ورود و خروج طبیعت‌ گردان به سواحل بکر با هدف کم کردن آسیب‌های وارده به اکوسیستم‌ها و تشویق گردشگران به استفاده از اقامتگاه‌های بوم ‌گردی برای حمایت از جامعه محلی راهبردهای دوم مدیریت منطقه برای گردشگری هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

369 - مکان‌یابی مناطق مستعد توسعه اکوتوریسم بر اساس اصول آمایش سرزمین با بهره‌گیری از روش‌های تحلیل سلسله مراتبی و تصمیم‌گیری چند شاخصه
مژده میرزاآقایی ساسان بابایی کفاکی هادی کیادلیری

روش های مختلفی برای مکان یابی مناطق مستعد توسعه اکوتوریسم توسط محققین مختلف پیشنهاد شده که با توجه به شرایط منطقه ای از نقاط ضعف و قوت مختلفی برخوردار هستند. بدیهی است استفاده از روش های کمی و کاهش دخالت کارشناسی در فرآیند تصمیم گیری و ارزیابی می تواند نتایج بهتری ارایه أکثر

روش های مختلفی برای مکان یابی مناطق مستعد توسعه اکوتوریسم توسط محققین مختلف پیشنهاد شده که با توجه به شرایط منطقه ای از نقاط ضعف و قوت مختلفی برخوردار هستند. بدیهی است استفاده از روش های کمی و کاهش دخالت کارشناسی در فرآیند تصمیم گیری و ارزیابی می تواند نتایج بهتری ارایه کند. بنابراین در این پژوهش به منظور ارزیابی برای توسعه اکوتوریسم از روش ارزیابی چند شاخصه (MADM) مبتنی بر منطق فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. به این منظور یکی از مناطق جنگلی شمالی کشور که دارای ظرفیت های متنوع در زمینه اکوتوریسم می باشد (جنگل های منطقه کلاردشت) انتخاب و موضوع در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا معیارها و شاخص های اکولوژیک مطالعه به روش فازی، کمی و نرمال شدند. همچنین وزن عوامل با روش تحلیل سلسله مراتبی تعیین گردید. سپس با استفاده از عملگر ترکیب خطی وزنی (WLC) کلیه لایه ها تلفیق شدند و توان منطقه برای اکوتوریسم پهنه بندی گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که روش WLC کارآیی بیشتری نسبت به مدل مخدوم در فرآیند مکان یابی مناطق تفرجی در منطقه مورد مطالعه دارد، چرا که استفاده توام از منطق فازی و روش AHP در تعیین ارجحیت و وزن معیارها نسبت به یکدیگر شرایط منطقی تر و انعطاف پذیرتری را برای ارزیابی به روش WLC فراهم می کند. در این روش به کارگیری همزمان معیارها و شاخص های اکولوژیکی- اقتصادی و اجتماعی نیز ممکن می باشد. از جمله مهمترین نتایج به دست آمده از این مطالعه، تاثیر متغیر وضعیت جنگل بر تقاضای اکوتوریسم می باشد. همچنین راه سازی در منطقه موجب جذابیت منطقه از دید بازدیدکنندگان می شود و افزایش تقاضای اکوتوریسم را در پی دارد، از طرف دیگر تخریب جنگل و محیط زیست و کاهش کیفیت آنها باعث می شود تقاضای اکوتوریسم منطقه کاهش پیدا کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

370 - ارتباط بین مولفه‌های فرهنگی و ارزشیابی نگهداشت وجه نقد
قادر داداش زاده رضوان حجازی

مقدمه و هدف پژوهش: یکی از بحث برانگیزترین موضوع‌های مدیریت مالی، مدیریت وجه نقد است. چگونگی به کارگرفتن منابع شرکت و به ‌ویژه وجوه داخلی، تصمیمی مهم در تضاد بین سهامداران و مدیران است. وجه نقد، از منابع مهم و حیاتی هر واحد انتفاعی است. مهم‌ترین عامل سلامت اقتصادی این وا أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: یکی از بحث برانگیزترین موضوع‌های مدیریت مالی، مدیریت وجه نقد است. چگونگی به کارگرفتن منابع شرکت و به ‌ویژه وجوه داخلی، تصمیمی مهم در تضاد بین سهامداران و مدیران است. وجه نقد، از منابع مهم و حیاتی هر واحد انتفاعی است. مهم‌ترین عامل سلامت اقتصادی این واحدها، ایجاد توازن بین وجوه نقد در دسترس و نیازهای نقدی است. با وجود اینکه اثرات فرهنگ ملی بر روی تصمیم‌گیری‌های مالی در قالب توسعه بازارهای مالی در هر کشوری انعکاس یافته است، بر این اساس، در این پژوهش به بررسی ارتباط بین ابعاد فرهنگی و ارزشیابی نگهداشت وجه نقد پرداخته شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی - پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش شامل شرکت‌های بورسی می‌باشد و از طریق روش حذفی سیستماتیک تعداد نمونه به 110 شرکت رسیده است. به همین منظور از طریق پرسشنامه استاندارد ابعاد فرهنگی هافستد (1980)، اطلاعات مربوط به ابعاد فرهنگی جمع‌آوری و ارزشیابی نگهداشت وجه نقد از طریق یادداشت‌های توضیحی همراه صورت های مالی دریافت شده است. مقدار ضریب آلفای ‌کرونباخ (711/0) برای تمامی سوالات پرسشنامه حاکی از قابلیت اطمینان مناسب پرسشنامه می‌باشد. با پیروی از پژوهش اورلووا و همکاران (2017)، برای اندازه‌گیری ابعاد فرهنگی از دو معیار سطح فردگرایی و اجتناب از عدم‌اطمینان و برای سنجش ارزشیابی نگهداشت وجه نقد از مدل تعدیل شده فالکندر و وانگ (2006) توسط پینکوویتز و همکاران (2006) استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد بین ابعاد فرهنگی و ارزشیابی نگهداشت وجه نقد ارتباط وجود ندارد و این ارتباط حتی با لحاظ نمودن شاخص‌های اقتصادی و توسعه مالی نیز مورد تأئید قرار نگرفت. هم‌چنین، ارتباط بین ابعاد فرهنگی و ارزشیابی نگهداشت وجه نقد در شرکت‌های دارای اندازه بزرگتر نسبت به شرکت‌های کوچکتر متفاوت نمی‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

371 - ارزیابی رابطه‌ی توریسم فرهنگی و مذهبی با توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر ری)
زهره شاهسواری عباسعلی قیومی مجتبی عطایی

شهرستان ری با برخورداری از جاذبه های فراوان فرهنگی و مذهبی، از ظرفیت بالقوه بالایی برای توسعه توریسم فرهنگی و مذهبی برخوردار است. هدف تحقیق حاضر، مطالعه رابطه‌ی توریسم فرهنگی و مذهبی با توسعه پایدار شهری در شهرستان ری می‌باشد. جمعیت آماری در این تحقیق عبارت بود از گردشگ أکثر

شهرستان ری با برخورداری از جاذبه های فراوان فرهنگی و مذهبی، از ظرفیت بالقوه بالایی برای توسعه توریسم فرهنگی و مذهبی برخوردار است. هدف تحقیق حاضر، مطالعه رابطه‌ی توریسم فرهنگی و مذهبی با توسعه پایدار شهری در شهرستان ری می‌باشد. جمعیت آماری در این تحقیق عبارت بود از گردشگران فرهنگی و مذهبی داخلی و خارجی شهرستان ری در سه ماهه پایانی سال 1394 و شش ماهه نخست سال 1395 که بنا بر آمار غیررسمی بالغ بر هشت میلیون و هفتصد و سی هزار نفر می‌باشد. نمونه مورد مطالعه به صورت تصادفی و به حجم 385 نفر به پیشنهاد فرمول کوکران انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها عبارت بود از یک پرسشنامه‌ی محقق ساخته مبتنی بر طیف لیکرت 5 سطحی مشتمل بر 35 سوال ( گویه ) که روایی آن با اخذ نظر اساتید راهنما و مشاور و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ ( مقدار آلفا-811/0 ) احراز گردید. نتایج تحقیق با استفاده از تحلیل واریانس و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که همبستگی مثبت و معنی‌داری بین توریسم فرهنگی- تاریخی و توسعه پایدار فرهنگی و اجتماعی، توسعه پایدار اقتصادی و توسعه پایدار زیست محیطی در شهرستان ری وجود دارد. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که همبستگی مثبت و معنی‌داری بین توریسم مذهبی - زیارتی و توسعه پایدار فرهنگی و اجتماعی و نیز توسعه پایدار اقتصادی در شهرستان ری وجود دارد. با این حال شواهد آماری برای اثبات وجود رابطه‌ی معنی‌دار بین توریسم مذهبی - زیارتی و توسعه پایدار زیست محیطی در شهرستان ری وجود نداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

372 - شناسایی راهکارهای عملی به منظور بهره برداری از بازاریابی تعاملی مبتنی بر فضای مجازی در حوزه گردشگری سلامت
عارف خوش اندام محمدرضا رستمی

10.30495/jcm.2022.60994.1529

این تحقیق با هدف ارائه راهکارهای برای موفقیت بازاریابی تعاملی در فضای مجازی در حوزه گردشگری سلامت ارائه شده است، برای رسیدن به این هدف لازم است عوامل موثر بر در این تحقیق عوامل موثر بر موفقیت در بازاریابی تعاملی شناسایی و اولویت بندی شود تا براساس عوامل اثرگذار راهکارها أکثر

این تحقیق با هدف ارائه راهکارهای برای موفقیت بازاریابی تعاملی در فضای مجازی در حوزه گردشگری سلامت ارائه شده است، برای رسیدن به این هدف لازم است عوامل موثر بر در این تحقیق عوامل موثر بر موفقیت در بازاریابی تعاملی شناسایی و اولویت بندی شود تا براساس عوامل اثرگذار راهکارهایی ارائه گردد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع اکتشافی محسوب می گردد. برای شناسایی و رتبه بندی عوامل از نظرات 16 نفر از فعالین حوزه گردشگری سلامت و اساتید دانشگاه آشنا به امور بازاریابی استفاده شده است. روش نمونه گیری در تحقیق جاری هدفمند و ابزار گردآوری اطلاعات در مرحله شناسایی عوامل تکنیک دلفی و در مرحله کمی (رتبه بندی) مقایسات زوجی بوده است. در این تحقیق برای شناسایی عوامل نهایی از تکنیک دلفی فازی و برای رتبه بندی عوامل و شاخص ها از تکنیک سلسله مراتبی AHP و از نرم افزار EXCEL و EXPERT CHOICE استفاده شده است. براساس نتایج بدست آمده در مجموع 21 شاخص برای موفقیت بازاریابی تعاملی در فضای مجازی شناسایی گردید که این شاخص ها در قالب پنج عامل کلی دسته بندی گردیدند. براساس یافته های تحقیق به ترتیب عوامل مدیریتی، کیفیت محتوایی، کیفیت فنی، کیفیت طراحی و عوامل بازاریابی به ترتیب مهمترین عوامل معرفی شده اند. شاخص های ارتباط مستمر، قابل اعتماد بودن مطالب و منبع، سهولت امکان تعامل و سرعت در پاسخ دهی در دسته عوامل مدیریتی قرار گرفته اند. راهکارهای کاربردی با توجه به این اولویت بندی ارائه شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

373 - تحلیل راهبردهای توسعه گردشگری فرهنگی شهر اصفهان با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-QSPM
لعیا جلیلیان ایمان چقاجردی زیبا فتوحی سلما اعتباری گوهرریزی

مقدمه و هدف پژوهش: گردشگری فرهنگی یکی از مهم ترین وسایل مبادلات. فرهنگی ملت‌ها و در زمرة مهمترین ابزارهای گفتگوی بین فرهنگی است. هدف از این پژوهش تحلیل راهبردهای توسعه گردشگری فرهنگی شهر اصفهان با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-QSPM می باشد. روش پژوهش: روش پژوهش انجام شده أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: گردشگری فرهنگی یکی از مهم ترین وسایل مبادلات. فرهنگی ملت‌ها و در زمرة مهمترین ابزارهای گفتگوی بین فرهنگی است. هدف از این پژوهش تحلیل راهبردهای توسعه گردشگری فرهنگی شهر اصفهان با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-QSPM می باشد. روش پژوهش: روش پژوهش انجام شده توصیفی- تحلیلی می باشد جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شده است یافته‌ها: با توجه به نتایج به دست آمده از جدول شماره 2 استراتژی های so دارای بیشترین وزن می‌باشد و همچنین از بین 4 استراتژی انتخاب شده، موقعیت جغرافیایی مناسب شهر در برگزاری مسابقات فرهنگی کشوری و بین‌المللی با نمره‌ی جذابیت 6915/5، ایجاد شرایط و اتخاذ مواضع اصولی جهت جلب و جذب سرمایه‌های خارجی با نمره ی جذابیت 61/5، ممنوع کردن بازدید بیش از حد اماکن فرهنگی با نمره ی جذابیت 493/5 و تشویق سرمایه گذاران بخش خصوصی برای همراهی دولت در ساماندهی صنعت گردشگری فرهنگی شهر اصفهان با نمره ی جذابیت 352/5 به ترتیب در رتبه های اول تا چهارم قرار دارند نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های بدست‌آمده از جداول شماره 2 و5 شهر اصفهان دارای توانمندی برای توسعه گردشگری فرهنگی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

374 - اثرات متقابل اطلاعات حسابداری مدیریت و تکنولوژی تولید بر عملکرد تولید در سازمان‌هایی با ارزش‌های فرهنگی جمع‌گرا و فردگرا
دنیا احدیان پورپروین پروین نوروزی

مقدمه و هدف پژوهش: ارزش‌های فرهنگی یکی از عوامل تاثیرگذار در میزان استفاده از اطلاعات حسابداری مدیریت و نحوه تصمیم‌گیری مدیران می‌باشد، زیرا در فرهنگ‌های مختلف چگونگی یادگیری و تفکر افراد متفاوت است، بنابراین در نظر گرفتن تفاوت‌های فرهنگی می‌تواند به کارآتر شدن سیستم‌ها أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: ارزش‌های فرهنگی یکی از عوامل تاثیرگذار در میزان استفاده از اطلاعات حسابداری مدیریت و نحوه تصمیم‌گیری مدیران می‌باشد، زیرا در فرهنگ‌های مختلف چگونگی یادگیری و تفکر افراد متفاوت است، بنابراین در نظر گرفتن تفاوت‌های فرهنگی می‌تواند به کارآتر شدن سیستم‌های اطلاعاتی حسابداری مدیریت در راستای اتخاذ تصمیمات صحیح‌تر توسط مدیریت بینجامد. روش پژوهش: این پژوهش با هدف بررسی اثر ساده و تعاملی میزان‌اطلاعات‌‌ارائه‌شده توسط‌ سیستم‌های‌اطلاعاتی‌حسابداری مدیریت و تکنولوژی تولید بر عملکرد تولید در ‌شرکت‌های‌تولیدی پذیرفته شده در بورس‌اوراق‌بهادار‌‌تهران با در نظر گرفتن دو بعد ‌جمع‌گرایی و فردگرایی فرهنگی در مقطع زمانی 95-94 و به روش توصیفی - پیمایشی انجام‌شده‌است. یافته‌ها: نتایج این‌پژوهش بیانگر این امراست که میزان اطلاعات‌حسابداری‌مدیریت، ‌جمع‌گرایی و فردگرایی بر عملکرد تولید تاثیر معنی‌داری دارد. نتیجه‌گیری: در جوامع جمع‌گرا اثر متقابل ارتقا تکنولوژی و میزان اطلاعات ارائه شده توسط سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت در هر دو بعد عملکرد غیرمالی و مدیریت هزینه پیشرفته بر عملکرد تولید منفی و معنی‌دار می‌باشد و در هر دو فرهنگ جمع‌گرا و فردگرا نیز اثر متقابل ارتقا تکنولوژی و میزان اطلاعات ارائه شده توسط سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت در هر دو بعد عملکرد مالی و مدیریت هزینه سنتی بر عملکرد تولید منفی و معنی دار می‌باشد که یکی از دلایل این امر می‌تواند فرهنگ ملی ایرانی با اجتناب زیاد از عدم اطمینان باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

375 - طراحی مدل بازاریابی اخلاقی متناسب با فرهنگ ملی در صنعت گردشگری (مورد مطالعه: شهر شیراز)
مهرنوش خبیری محسن رنجبر علی اخوان قنادی

10.30495/jcm.2022.20122

مقدمه و هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش طراحی مدل بازاریابی اخلاقی در صنعت گردشگری بود، روش این پژوهش آمیخته اکتشافی و مبتنی بر روش کیفی کمی با اولویت بخش کیفی بود. جامعه آماری در بخش کیفی نخبگان دانشگاهی و صنعت گردشگری در شهر شیراز با روش دلفی بود که تعداد آن 15 نفر أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش طراحی مدل بازاریابی اخلاقی در صنعت گردشگری بود، روش این پژوهش آمیخته اکتشافی و مبتنی بر روش کیفی کمی با اولویت بخش کیفی بود. جامعه آماری در بخش کیفی نخبگان دانشگاهی و صنعت گردشگری در شهر شیراز با روش دلفی بود که تعداد آن 15 نفر و جامعه آماری در بخش کمی شامل استفاده کننده از خدمات گردشگری در شهر شیراز در سال 1397 که تعداد 257 نفر براساس فرمول کوکران انتخاب گردیدند.نتایج کیفی نشان داد 12 عاملی اصلی عدالت؛ صداقت؛ رفاه؛ آزادی؛ عامل قانون؛ حقوق گردشگران؛ تعهدات اخلاقی؛ تعهدات اجتماعی؛ مسئولیت‌پذیری اجتماعی؛ پاسخگویی اجتماعی؛ نیت و انگیزه و محدودیت‌های مذهبی از نگاه خبرگان بر مدل بازاریابی اخلاقی در صنعت گردشگری اثر دارند و نتایج بخش کمی آن را مورد تایید قرار داد. براساس برازش مطلوب مدل طراحی شده، مدل ارائه شده ابزاری کارآمد در این زمینه است. هدف از پژوهش حاضر، طراحی مدل بازاریابی اخلاقی در صنعت گردشگری شهر شیراز به جهت ارائه مدلی برای ایجاد رضایت و وفاداری در بین گردشگران و نیز استفاده حداکثری از تمامی ظرفیت‌های گردشگری این شهر می‌باشد.روش پژوهش: این تحقیق از نوع آمیخته اکتشافی است که هر دو روش کیفی و کمی را در بررسی مدنظر دارد اما به سبب ماهیت اکتشافی و تاکید ویژه بر مقوله شناسی، در درجه اول مبتنی بر روش اکتشافی و پس از آن کمی است، از همین رو تحقیق حاضر از نوع آمیخته اکتشافی است.یافته‌ها: مدل‌سازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی (PLS-SEM) بر خلاف روش کوواریانس محور فاقد شاخص‌های برازش مدل مبتنی بر کای دو جهت بررسی میزان مطابقت مدل نظری با داده‌های گردآوری شده می‌باشد. براساس بررسی در این زمینه بار عاملی در تمامی مقوله‌های اصلی و زیر شاخص‌های آن بالای 4/0 بود که نشان داد تمامی روابط معنادار و منطبق بر مدل است.نتیجه‌گیری: سازمان و شرکت‌هایی که در فرآیند تجاری و برنامه بازاریابی خود از اصول و هنجارهای اخلاقی پیروی می‌کند می‌توانند رضایت و وفاداری مشتریان خود را به دست بیاورند که این امر نیز باعث سودآوری سازمان‌ها و شرکت‌ها می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

376 - بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی درونی شده برگرایش به مدرنیسم در جوانان خرم آباد
فرهاد طهماسبی نادری چگنی مجید کاشانی علی دلاور

10.30495/jcm.2022.21456

چکیده:هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیرسرمایه فرهنگی درونی‌شده(تجسم یافته) با چهار مؤلفه فعال گرایی، خردگرایی، عام گرایی و همگراییبرگرایش به مدرنیسم دربین جوانان است..هدف فرعی شامل شناسایی تاثیرسرمایه فرهنگی‌درونی‌شده ‌بروضعیت گرایش‌جوانان به مدرنیسم درمتغیرهای چهار گانه أکثر

چکیده:هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیرسرمایه فرهنگی درونی‌شده(تجسم یافته) با چهار مؤلفه فعال گرایی، خردگرایی، عام گرایی و همگراییبرگرایش به مدرنیسم دربین جوانان است..هدف فرعی شامل شناسایی تاثیرسرمایه فرهنگی‌درونی‌شده ‌بروضعیت گرایش‌جوانان به مدرنیسم درمتغیرهای چهار گانه مذهب، خانواده ، گذران اوقات فراغت و منابع ارتباط جمعی است .روش پژوهش از نظر هدف،کاربردی وازنوع توصیفی،تبیینی وازنظر گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه جوانان به تعداد54هزارنفراست که با استفاده از جدول مورگان و کرجسی تعداد 773نفر به عنوان نمونه مشخص و با استفاده از روش نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند این تعداد از بین جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه محقق ساخته بوده است. برای تحلیل داده‌ها از نرم افزار spssوmatlab شد وبا بهره مندی ازروش فازی فرضیه های تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند نتایج نشان داد که‌اولا" با افزایش هرکدام از مولفه های چهارگانه، سرمایه فرهنگی‌درونی‌شده افزایش‌می‌یابدوثانیا" سرمایه فرهنگی‌درونی‌شده‌در‌گرایش‌به‌مدرنیسم در بین جوانان شهز خرم آباد درمتغیرهای چهارگانه مذهب، خانواده ، گذران اوقات فراغت و منابع ارتباط جمعی موثراست وهرچه میزان آن بیشتر شود این گرایش بیشترمی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

377 - شناسایی و اولویت‌بندی مهارت‌های ارتباطی کارکنان هتل در تعامل با گردشگران خارجی با استفاده از روش مدل‌سازی ساختاری(ISM)
نادر جعفری هفتخوانی سعیده درخش

10.30495/jcm.2022.19680

هدف پژوهش: تأکید بر اینکه ارتباطات انسانی در صنعت هتل‌داری افزون بر ارتباطات کلامی، در قالب‌های مختلف ارتباطات غیرکلامی ازجمله زبان بدن، حرکات صورت، تماس چشمی، ایما و اشاره، فاصله اجتماعی و ... باید مورد توجه قرار گیرد. وفاداری میهمانان هتل، حاصل عالی‌ترین سطح رضایت‌مند أکثر

هدف پژوهش: تأکید بر اینکه ارتباطات انسانی در صنعت هتل‌داری افزون بر ارتباطات کلامی، در قالب‌های مختلف ارتباطات غیرکلامی ازجمله زبان بدن، حرکات صورت، تماس چشمی، ایما و اشاره، فاصله اجتماعی و ... باید مورد توجه قرار گیرد. وفاداری میهمانان هتل، حاصل عالی‌ترین سطح رضایت‌مندی آن‌ها و وابسته به شایستگی کارکنان هتل‌ها است. شناسایی و اولویت‌بندی مهارت‌های ارتباطی کارکنان هتل‌ها موجب هموارکردن مسیر موفقیت هتل‌ها در جلب رضایت گردشگران است. روش پژوهش: این تحقیق با رویکرد کیفی انجام شده و ازنظر نحوه‌ی گردآوری داده‌های موردنیاز، توصیفی است. جامعه آماری: با توجه به شرایط کنونی گردشگری و با توجه به روش انجام پژوهش که مبتنی بر نظر خبرگان (صاحب‌نظران صنعت هتل‌داری و گردشگری) است، برای نمونه‌گیری از روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی استفاده شد و طی چندین مرحله برخی کارشناسان زبده شناسایی و پس از دریافت اطلاعات از هر کدام، از آن‌ها خواسته شد که افراد صاحب نظر دیگر را معرفی کنند و در نهایت تعداد 12 نفر از خبرگان جامعه آماری برای مشارکت در طراحی مدل انتخاب شدند. روش انجام پژوهش: شناسایی، تجزیه و تحلیل، و اولویت‌بندی مهارت‌های ارتباطی کارکنان هتل‌ها در تعامل با گردشگران خارجی، با استفاده از تکنیک مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش: شاخص‌های آشنایی با زبان کشور مبدأ گردشگران، توانایی در نشان دادن لذت از همکلامی و گفتگو با آن‌ها، تعامل محترمانه با گردشگران، آشنایی با نشانه‌های مثبت و منفی زبان بدن مانند حرکات سر و یا تماس‌های چشمی، اجتناب از اهانت به آن‌ها و صبوری در شنیدن سخنان گردشگران خارجی، از مهم‌ترین مؤلفه‌های مهارت‌های ارتباطی مؤثر کارکنان هتل در تعامل با گردشگران خارجی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

378 - مدل‌سازی ساختاری تفسیری عوامل موثر بر مهاجرت منابع انسانی از ایران
محسن نیازی حلیمه حسین پناهی رحیم بایزیدی

10.30495/jcm.2022.63350.1553

مهاجرت منابع انسانی یکی از عوامل مهم موثر بر توسعه کشورها است که بیانگر اهمیت شناسایی عوامل موثر بر مهاجرت است. در کنار عوامل موثر بر مهاجرت، تعیین روابط و سطح‌بندی این عوامل بر اساس میزان تاثیرگذاری و نوع تاثیرگذاری نیز از پرسش‌های مهم در این زمینه است. بنابراین هدف ای أکثر

مهاجرت منابع انسانی یکی از عوامل مهم موثر بر توسعه کشورها است که بیانگر اهمیت شناسایی عوامل موثر بر مهاجرت است. در کنار عوامل موثر بر مهاجرت، تعیین روابط و سطح‌بندی این عوامل بر اساس میزان تاثیرگذاری و نوع تاثیرگذاری نیز از پرسش‌های مهم در این زمینه است. بنابراین هدف این پژوهش شناسایی علل مؤثر بر مهاجرت نیروی انسانی و تعیین نحوه‌ تعامل بین آنها است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع تحقیق، ترکیبی (کمی-کیفی) می‌باشد. ابتدا عوامل موثر با بررسی ادبیات، تحلیل محتوا، و تحلیل تم پژوهش‌های مرتبط، استخراج گردید. در مرحله بعد با استفاده از تکنیک مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) و بر اساس نظرات خبرگان دانشگاهی و اجرایی، روابط بین عوامل مختلف تعیین و تحلیل شد. ابزار گردآوری داده‌ جدول ماتریسی محقق‌ساخته و واحد تحلیل نیز مضمون مستخرج از پیشینه است. بر اساس نتایج پژوهش با مرور سیستماتیک پیشینه نظری و عملی80 عامل اثرگذار شناسایی شدند که در 18 دسته اصلی قرار گرفتند. در نهایت تحلیل روابط متغییرها منجر به استخراج یک مدل شش‌سطحی شد. شرایط محیطی و اقلیمی، سطح توسعه اقتصادی، جهانی شدن و ارزش‌های جهان‌وطنی، توسعه فرهنگی، کیفیت حکمرانی، سطح رفاه و امکانات معیشتی با قرارگیری در سطح پنجم و ششم هستند که به عنوان مهم‌ترین عوامل محسوب می‌شوند. همچنین پس از تحلیل MICMAC متغیرها در سه گروه متغیرهای مستقل یا کلیدی، ارتباطی و وابسته قرار گرفتند و هیچ متغیری در گروه متغیرهای خودگردان قرار نگرفت که نشان‌دهنده بهم‌پیوستگی و تعامل ایجادکننده‌ مفهوم مهاجرت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

379 - مدرنیسم در اشعار فروغ و شاملو
محمدرضا تاجیک فرزانه احدزاده نمینی

مقدمه و هدف پژوهش: مدرنیسم در چند دهه اخیر شیوه غالب هنر در سطح جهان بوده است که با واکنش زیبایی‌شناسی و فرهنگی نسبت به مدرنیته و مدرنیزاسیون مشخص می‌شود. ویژگی برجسته آنچه در شعر و رمان و چه در نقاشی و هنر سینما، فلسفی اندیشی و اندیشه ورزی عقلانی است. این پژوهش هدف خود أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: مدرنیسم در چند دهه اخیر شیوه غالب هنر در سطح جهان بوده است که با واکنش زیبایی‌شناسی و فرهنگی نسبت به مدرنیته و مدرنیزاسیون مشخص می‌شود. ویژگی برجسته آنچه در شعر و رمان و چه در نقاشی و هنر سینما، فلسفی اندیشی و اندیشه ورزی عقلانی است. این پژوهش هدف خود را در دو قسمت دنبال کرده است: بخش اول پایه نظری پژوهش است تا به سؤالاتی از این دست پاسخ دهد که مدرنیسم چیست؟ مدرنیسم در ادبیات چیست و دارا بودن چه ویژگی‌هایی باعث می‌شود که ما اثری را مدرن بنامیم؟ بخش دوم، هدفش اثبات این ادعاست که اشعار فروغ فرخزاد و احمد شاملو آثاری مدرن هستند و طبق نظریات مطرح مدرنیسم، اطلاق صفت مدرن به آنان جایز است؛ و از طرفی مقایسه اشعار این دو شاعر به لحاظ معیارهای مدرنیستی است. روش پژوهش: این پژوهش به روش تحلیل محتوا است و آرای نظریه رِنِه وِلِک در کتاب «نظریه ادبیات» و نیز پیتر چایلدز در کتاب «مدرنیسم» و مارشال برمن در کتاب «تجربه مدرنیته» را در نظر دارد و برخی متون فروغ و شاملو را از منظر معیارهای شکلی و محتوایی مدرنیسم، با تحلیل «مضمونی» و «مقوله‌ای» مورد بررسی قرار می‌دهد و همچنین با پیش رو قرار دادن این متون، واکنش این شاعران را به عنوان شکلی از گفتمان اجتماعی مدرنیسم در قالب دغدغه‌ها و دل مشغولی‌های نگارش مدرنیستی نشان می‌دهد. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در اشعار این دو شاعر معیارهای مدرنیستی از جمله، اندیشه ژرف، فردگرایی، درون‌نگری، فروپاشی اجتماعی، سمبول، استعاره و... برجسته است و مطابق با این ویژگی‌ها می‌توان این اشعار را مدرن نامید. در مقایسه شعرهای این دو شاعر به لحاظ ویژگی‌های مدرن می‌توان نتیجه گرفت که از حیث محورهایی مانند فردیت، درون‌نگری، خود ارجاعی و شکاکیت، شعر فروغ از بهره مدرنیستی بالاتری برخوردار است. هر دو شاعر تعهد اجتماعی و انسانی نیرومندی را در شعرهایشان منعکس می‌کنند و در عین حال بیشتر اشعار آنان، حاوی اندیشه عمیق است. در نهایت هیچ یک از دو شاعر مدرن، فلسفه اندیش نیستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

380 - تأثیر ارزش های فرهنگی بر محافظه کاری درگزارشگری مالی شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران
دکتر هاشم نیکومرام سعید جبارزاده کنگرلوئی سعید خدایار یگانه

با توجه به وجود تفاوت های عمده از نظر باورها، ارزش های اعتقادی و فرهنگی در جوامع مختلف، انتظار می رود که با پیشرفت های حاصل شده در حوزه های مختلف از جمله علوم و فناوری اطلاعات، فرهن گهای مختلف بسوی همگرایی فرهنگی حرکت نمایند. در این میان، مباحث مالی با بوجود آمدن شرک ته أکثر

با توجه به وجود تفاوت های عمده از نظر باورها، ارزش های اعتقادی و فرهنگی در جوامع مختلف، انتظار می رود که با پیشرفت های حاصل شده در حوزه های مختلف از جمله علوم و فناوری اطلاعات، فرهن گهای مختلف بسوی همگرایی فرهنگی حرکت نمایند. در این میان، مباحث مالی با بوجود آمدن شرک تهای چند ملیتی که مشغول فعالیت در جوامع مختلف با فرهنگ های متفاوت هستند، از اهمیت بالایی برخوردار شده است. از طرفی دیگر، ارزش های حسابداری را می توان زیر مجموعه ای از ارز شهای اجتماعی و فرهنگی دانست که ابعادشان در استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی نمایان و با استفاده از مدل ایجاد شده توسط وی برای گری می گردد. از اینرو، پژوهشگران حسابداری در ادامه تحقیقات اندازه گیری تأثیر فرهنگ بر روی ارز شهای حسابداری، پژوهش های زیادی را در جوامع مختلف انجام داد هاند. پژوهش حاضر نیز در این راستا و برای پاسخ دهی به این پرسش به انجام رسید، که آیا ارز شهای فرهنگی مطرح شده توسط هوفستد می تواند بر روی محافظه کاری در گزارشگری مالی تأثیر گذار باشد یا نه؟ در راستای آزمون فرضیه های پژوهش، نمونه ای 107 عضوی از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بین سالهای 1380 تا 1386 انتخاب گردید. در ادامه محافظه کاری در گزارشگری مالی از طریق مدل گیولی و هاین ( 2007 ) اندازه گیری شده و اطلاعات مربوط به متغیر فرهنگ نیز از طریق پرسشنامه استاندارد هوفستد ( 1991 ) جمع آوری گردید. در نهایت همبستگی بین متغیرهای پژوهش از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره، آماره دوربین- واتسون و مدل مورد آزمون قرار گرفت. نتایج بدست آمده از آزمون فرضی ههای پژوهش اگرچه از نظر جهت همبستگی بین متغیرها با پژوهش های قبلی انجام شده در ایران یکسان می باشد، ولی در نهایت همبستگی بسیار ضعیف بین متغیرهای فرهنگ و محافظه کاری در گزارشگری مالی منجر به رد فرضیه های پژوهش و عدم پذیرش رابطه معناداری بین ارز شهای فرهنگی و محافظه کاری در گزارشگری مالی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

381 - بررسی سیاست‌های فرهنگی ایران و ایتالیا در حوزه صنایع فرهنگی، گردشگری و هنر‌های نمایشی با رویکرد تطبیقی
سیدمحمد سیدعلوی ابوالفضل بهجت

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مدیریت فرهنگی بدون توجه به سیاست‌های فرهنگی سایر کشورها و میزان تأثیر آن بر فرهنگ بومی و نادیده انگاشتن شرایط محیطی رویکردی استراتژیک نبوده و هرگز نمی‌توان از این طریق به اهداف غایی فرهنگی دسترسی پیدا کرد. آنچه در این تحقیق مورد نظر است اشاره ب أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مدیریت فرهنگی بدون توجه به سیاست‌های فرهنگی سایر کشورها و میزان تأثیر آن بر فرهنگ بومی و نادیده انگاشتن شرایط محیطی رویکردی استراتژیک نبوده و هرگز نمی‌توان از این طریق به اهداف غایی فرهنگی دسترسی پیدا کرد. آنچه در این تحقیق مورد نظر است اشاره به همپوشانی و تشابهات فرهنگی دو کشور ایران و ایتالیا است که هر دو از تاریخ و پیشینه فرهنگی چندین هزار ساله برخوردار هستند. روش پژوهش:روش انجام این پژوهش تحلیل محتوا است. واحد ثبت برای تحلیل محتوایی، موضوع و اهداف و برای تحلیل واژگانی، کلمه هست. از فیش برگه برای جمع‌آوری اطلاعات و از سیاهه وارسی جهت ثبت و ضبط، مقایسه و ارزیابی استفاده شد. روش گرد‌آوری اطلاعات پژوهش به‌صورت کتابخانه‌ای در بین اسناد و مدارک مرتبط کلیه سیاست‌های اتخاذ شده در بخش فرهنگی و گردشگری دو کشور ایران و ایتالیا به‌عنوان جامعه آماری است. یافته‌های پژوهش: به‌طورکلی با نگاهی به سیاست‌های کلی فرهنگی ایران و ایتالیا مشخص می‌شود که ایران دارای 5 هدف کلی سیاست فرهنگی می‌باشد که در کل 25 راهکار عمومی و 7 راهکار عملی برای رسیدن به آن‌ها پیش‌بینی شده است؛ و ایتالیا دارای 6 هدف کلی سیاست فرهنگی می‌باشد که در کل 38 راهکار عمومی و 23 راهکار عملی برای رسیدن به آن‌ها پیش‌بینی شده است. در این پژوهش در چهار حوضه محتوای سیاست‌های فرهنگی، صنایع فرهنگی، گردشگری و هنرهای نمایشی این راهکارهای عمومی و عملی مقایسه شده است. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که دو کشور ایران و ایتالیا در چهار حوضه محتوای سیاست‌های فرهنگی، صنایع فرهنگی، گردشگری و هنرهای نمایشی و از نظر اصول و سیاست‌های کلی دارای همپوشانی و تطابق بالایی هستند و در زمینه‌ راهکارهای عملی با هم تفاوت زیاد داشته و در بسیاری از موارد نزدیکی در این زمینه‌ها متوسط و کمتر از متوسط است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

382 - بررسی را ههای توسعه ی مشارکت مردم در صنعت جهانگردی (مورد مطالعه: استان خوزستان)
حسین مظفر مینا اصفهانی علی پاداش

این مقاله در راستای تبیین راه های توسعه مشارکت مردم در بهبود صنعت گردشگری در استان خوزستان، نخستبه بیان اهمیت صنعت جهانگردی پرداخته و سهم این صنعت را در درآمد ملی کشور متذکر شده است. سپس جایگاه ایرانبا پیشینه ی تمدنی کهن و جاذبه های متنوع و موقعیت برجسته اقلیمی را تعریف أکثر

این مقاله در راستای تبیین راه های توسعه مشارکت مردم در بهبود صنعت گردشگری در استان خوزستان، نخستبه بیان اهمیت صنعت جهانگردی پرداخته و سهم این صنعت را در درآمد ملی کشور متذکر شده است. سپس جایگاه ایرانبا پیشینه ی تمدنی کهن و جاذبه های متنوع و موقعیت برجسته اقلیمی را تعریف کرده است . در این مقاله که به بررسیراههای توسعه مشارکت مردم در ارتقای صنعت گردشگری پرداخته شده است با توجه به داده های حاصل از پژوهش،متغیرهای چندی شامل اعتماد مردم به ارگانهای امنیتی و قضائی، اعتماد مردم به نظام جمهوری اسلامی ایران واطلاع رسانی رسانه ها مورد بررسی قرار گرفته که بر مشارکت مردم در توسعه صنعت گردشگری تأثیرگذار می باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

383 - بررسی تأثیر ارزش‌های فرهنگی بر میزان نگهداری وجه نقد در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
سعید جبارزاده کنگرلویی انور بایزیدی

مقدمه و هدف پژوهش: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین ارزش های فرهنگی و سطح نگهداری دارایی های نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. معیار ارزش های فرهنگی در این پژوهش شاخص فاصله قدرت، شاخص اجتناب از عدم اطمینان نسبت به آینده، فردگرایی و مرد گرایی است. أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین ارزش های فرهنگی و سطح نگهداری دارایی های نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. معیار ارزش های فرهنگی در این پژوهش شاخص فاصله قدرت، شاخص اجتناب از عدم اطمینان نسبت به آینده، فردگرایی و مرد گرایی است. روش پژوهش: برای اندازه گیری ارزش های فرهنگی از پرسشنامه هوفستد (1991) و هم چنین برای اندازه گیری میزان دارایی های نقدی نگهداری شده توسط شرکت های بورس از دو مدل اوزکان و اوزکان (2004) و اوپلر و همکاران (1999) استفاده شده است. در این پژوهش، تعداد 92 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ی زمانی 1387-1381 بررسی و جهت آزمون فرضیه های پژوهش از مدل های رگرسیونی حداقل مجذور‌ها معمولی و جهت مقایسه این مدل ها از آماره ضریب تبیین و معیارهای آکائیک و شوارتز در نرم افزار EViews استفاده شده است. یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص های فاصله قدرت و اجتناب از عدم اطمینان نسبت به آینده با میزان نگهداری وجه نقد رابطه مثبت و ضعیف ولی شاخص های فردگرایی و مرد گرایی با میزان نگهداری وجه نقد رابطه منفی و ضعیف دارند. از بین متغیرهای ارزش فرهنگی، شاخص فردگرایی در کنار متغیرهای کنترلی با توجه به معیارهای مقایسه، دارای بیش ترین تأثیر بر روی میزان نگهداری وجه نقد است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که شرکت های دارای نسبت اهرمی و سایر دارایی های نقدی جایگزین وجه نقد بیش تر، میزان وجه نقد کمتر و بلعکس شرکت های دارای توانایی ایجاد جریان های نقد عملیاتی بیش تر جهت تأمین مالی داخلی در مواقع نیاز، وجه نقد بیش تری نگهداری می کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

384 - نقش مدیریت فرهنگی در مواجهه با پدیده وندالیسم (مطالعه موردی منطقه شش شهرداری تهران)
فاطمه عزیزآبادی فراهانی سامه ابتهاج

مقدمه و هدف پژوهش: در جامعه ما نیز امروزه مفهوم کج‌روی دارای مصادیق و موارد متعدد و متنوعی است که یکی از آنها پدیده وندالیسم و یا رفتارهای وندالیستی نام دارد. که در این پژوهش به نقش مدیریت فرهنگی در مواجهه با این مفهوم، انواع، زمینه‌ها، علل و راهکارهای مهار یا کنترل آن أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: در جامعه ما نیز امروزه مفهوم کج‌روی دارای مصادیق و موارد متعدد و متنوعی است که یکی از آنها پدیده وندالیسم و یا رفتارهای وندالیستی نام دارد. که در این پژوهش به نقش مدیریت فرهنگی در مواجهه با این مفهوم، انواع، زمینه‌ها، علل و راهکارهای مهار یا کنترل آن پرداخته خواهد شد.اهداف پژوهش حاضر عبارت‌اند از 1)تبیین نقش مدیریت فرهنگی در مواجهه با وندالیسم؛ 2) ارائه راهکارهای مدیریت فرهنگی در حوزه مدیریت شهری جهت مواجهه با مسئله وندالیسم روش پژوهش: این پژوهش از حیث هدف کاربردی است و از نظر روش نیز تحقیق همبستگی می‌باشد که در پی توصیف ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های موثر بر مدیریت فرهنگی در مواجهه با وندالیسم می‌باشد. یافته‌ها: مؤلفه مدیریت فرهنگی به عنوان ضعیف‌ترین مؤلفه ارزیابی می‌گردد که نشان از ضعف نقش مدیریت فرهنگی در مواجهه با پدیده وندالیسم دارد که این به معنای عدم کارایی مدیریت فرهنگی نمی‌باشد بلکه به معنی دور بودن از وضعیت مطلوب است که با به کار بستن تمهیدات لازم به سمت آن نیل می‌کنیم. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می‌دهد در بین مؤلفه‌های پنج‌گانه مدیریت فرهنگی، برنامه‌ریزی فرهنگی با 36/0 تأثیرگذارترین مؤلفه فرهنگی محسوب می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

385 - فرصت طلبی و ارزش های فرهنگی حسابداری
بهمن بنی مهد مهدی مراد زاده فرد معصومه اردکانی

مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش رابطه ارزش‌های فرهنگی حسابداری و فرصت‌طلبی در 239 نفر از حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و مؤسسات خصوصی حسابرسی را بررسی می‌نماید. هدف این مقاله شناسایی میزان تمایل حسابرسان به ارزش‌های فرهنگی حسابداری و هم چنین شناسایی سطح فرصت‌طلبی میان آن أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش رابطه ارزش‌های فرهنگی حسابداری و فرصت‌طلبی در 239 نفر از حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و مؤسسات خصوصی حسابرسی را بررسی می‌نماید. هدف این مقاله شناسایی میزان تمایل حسابرسان به ارزش‌های فرهنگی حسابداری و هم چنین شناسایی سطح فرصت‌طلبی میان آن‌ها است. هدف دیگر این آن است تا رابطه بین ارزش‌های فرهنگی حسابداری را با میزان فرصت‌طلبی در حسابرسان شاغل در بخش خصوصی و دولتی مورد بررسی قرار دهد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی بوده و ابزار آن پرسش‌نامه می‌باشد. آزمون فرضیه با استفاده از همبستگی پیرسون و آزمون مقایسه میانگین دو جامعه انجام شده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد میزان فرصت‌طلبی و ارزش‌های فرهنگی حرفه گرایی و رعایت یکنواختی در میان حسابرسان شاغل در هر دو بخش سازمان حسابرسی و مؤسسات خصوصی حسابرسی یکسان است؛ اما ارزش‌های فرهنگی پنهان کاری و محافظه کاری در هر دو بخش متفاوت است. هم چنین شواهد پژوهش تأیید می‌نماید که رابطه‌ای مثبت میان ویژگی اخلاقی فرصت‌طلبی و ویژگی فرهنگی تمایل به پنهان کاری در حسابرسان هر دو بخش وجود دارد. نتایج دیگر این پژوهش نشان داد که میزان تمایل به پنهان کاری در حرفه حسابرسی متأثر از فرصت‌طلبی و رتبه شغلی حسابرسان است. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش وضعیت نامناسب ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی حرفه حسابرسی در بازار حسابرسی کشور را نمایان می‌سازد. شواهد این پژوهش تأیید می‌نماید که جامعه حسابداران رسمی با چالش‌های جدی در حوزه ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی روبرو است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

386 - طراحی الگوی بومی طبقه‌بندی و رتبه‌بندی هتل‌ها در ایران
دکتر محسن قدمی دکتر علی اصغر صرافی زاده امیرمحسن مدنی

مقدمه و هدف پژوهش: هتلداری یا میهمانداری یکی از بخش های بسیار پویای صنعت گردشگری است و شاملتشکیلات و تسهیلاتی برای خواب و استراحت، غذا ونوشیدنی و انواع تفریحات است. بنابراین به دلیل اهمیتویژه ای که هتلداری از نظر رشد اقتصادی، اشتغال زایی و نشر فرهنگ دارد، این پژوهش در پ أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: هتلداری یا میهمانداری یکی از بخش های بسیار پویای صنعت گردشگری است و شاملتشکیلات و تسهیلاتی برای خواب و استراحت، غذا ونوشیدنی و انواع تفریحات است. بنابراین به دلیل اهمیتویژه ای که هتلداری از نظر رشد اقتصادی، اشتغال زایی و نشر فرهنگ دارد، این پژوهش در پی طراحی الگوی بومیطبقه بندی و رتبه بندی هتل ها در ایران می باشد.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه توصیفی )همبستگی( است، بنابراین به منظوراجرای عملی، از کارت فیش، و در مطالعه میدانی از پرسشنامه محقق ساخته 87 گویه ای استفاده شده است. جامعهآماری نیز شامل گروهی از خبرگان هتلداری و گردشگری بوده که به روش سرشماری و نمونه گیری تعداد 47 نفرانتخاب شده اند.یافته های پژوهش: بر اساس پژوهش انجام شده، مؤلفه های اصلی طبقه بندی و رتبه بندی هتل ها در ایران شناسایی،و در مورد میزان اهمیت هر یک از مؤلفه های موثر در طبقه بندی و رتبه بندی هتل، نتایجی به دست آمد و در انتهایپژوهش نیز برای بهبود وضعیت صنعت هتلداری و گردشگری ایران پیشنهاداتی ارائه شده است.نتیجه گیری: الگوهای درجه بندی موجود در جهان برای درجه بندی هتل ها در کشورهای مسلمان به ویژه ایرانپاسخگو نبوده و نتایج حاصل از اجرای آزمون فریدمن نشان داد، در طراحی الگوی بومی طبقه بندی و رتبه بندیهتل ها، مؤلفه های کارکنان و مدیران تحصیل کرده و مبادی آداب، آرامش و فضا سازی مطلوب اتاق میهمانان هتلبرمبنای فرهنگ معماری بومی و ملی، تنوع غذاهای سنتی و بین المللی و نیز وجود جاذبه های فرهنگی و طبیعینقشی مهم در طراحی الگوی بومی داشته و در رشد هتلداری تاثیر چشمگیری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

387 - تاثیر شیو ه های تبلیغاتی بر رونق صنعت توریسم در سازمان میراث فرهنگی و جهانگردی وصنایع دستی و ارایه ی مدل مناسب
دکتر زهرا برومند سید رضا صالحی امیری اعظم حیدری

در این مقاله که در راستای تبیین تأثیر شیو ه های تبلیغاتی بر رونق صنعت توریسم در سازمان میراث فرهنگی،جهانگردی و صنایع دستی انجام گرفته است ، نخست اهمیت توریسم و نقش آن در تأمین درآمد ملی کشورها تشریحو سپس به وضعیت این صنعت در ایران پرداخته شده و در ادامه ضمن ارائ ه مدل ت أکثر

در این مقاله که در راستای تبیین تأثیر شیو ه های تبلیغاتی بر رونق صنعت توریسم در سازمان میراث فرهنگی،جهانگردی و صنایع دستی انجام گرفته است ، نخست اهمیت توریسم و نقش آن در تأمین درآمد ملی کشورها تشریحو سپس به وضعیت این صنعت در ایران پرداخته شده و در ادامه ضمن ارائ ه مدل تحلیلی تحقیق و با استفاده ازابزارهای ت بلیغاتی از قبیل شرک ت در نمایشگا ه ها و کنفرانس های بین المللی ، استفاده از رسانه های جمعی و بهرهبرداری از مجله های تخصصی و ایجاد مراکز دفاتر جذب توریسم مطرح و سپس با توجه به پرسشنام ه های توزیع شدهمیان کارشناسان سازمان جهانگردی، گردشگری و صنایع دستی، اطلاعات حاصله تجزیه و تحلیل و نتایج مربوط بهآزمون فرضیات ارائه می گردد. با توجه به داده های تحقیق، مشخص گردیده است که استفاده از مجله های تخصصیتوریسم بین المللی بیشترین نقش را در توسعه گردشگری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

388 - بحران معنویت و پیام عارفان مسلمان به انسان مدرن (با تأکید بر دیدگاه مولوی و حافظ)
دکتر ناصر مهدوی

پژوهش حاضر به بررسی مسئله بحران معنویت در جوامع مدرن امروزی پرداخته است . در ای ن پژوهش، نگارنده ابتدا با بحثی پیرامون انسان مدرن، به بررسی تحولات دوران مدرنیته و تاثیر آن در جوامع بشری و تغییرات نگرش انسانها پیرامون جهان هستی پرداخته و در این راستا به ارائه ویژگیها و أکثر

پژوهش حاضر به بررسی مسئله بحران معنویت در جوامع مدرن امروزی پرداخته است . در ای ن پژوهش، نگارنده ابتدا با بحثی پیرامون انسان مدرن، به بررسی تحولات دوران مدرنیته و تاثیر آن در جوامع بشری و تغییرات نگرش انسانها پیرامون جهان هستی پرداخته و در این راستا به ارائه ویژگیها و مولفه های انسان مدرن و منشا بحران دوران مدرنیته و ابعاد بحرانهای انسان مدرن می پردازد؛ در ادامه به بحث پیرامون جوامع اسلامی و معنویت مسلمان پرداخته و در این راه از پیام عارفان مسلمان، بخصوص مولوی و حافظ شیرازی بهره جسته و با استفاده از دیدگاههای عارفان اسلامی به ارائه نمایی از یک جامعه معنوی پرداخته و تاثیرات نگاه عرفا نی را در زندگی بشر بررسی نموده است . در پایان، پژوهشگر راه ر هایی از رنج و خلأهای روحی و معنوی انسان امروز را بازگشت به معنویت و تغییر و تحول در بینش و نگرش انسان به خود، خدا، هستی و طبیعت م یداند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

389 - رقص‌های محلی ایران، جاذبه‌ای فرهنگی برای گردشگران
ارغوان اسعدی سیدسعید سیداحمدی زاویه عباس اردکانیان

مقدمه و هدف: رقص‌های محلی ایران به دلیل داشتن ریشه‌های آئینی و اسطوره‌ای که برخی از آن‌ها هنوز در میان اقوام نواحی مختلف ایران متداول است، به‌عنوان یک میراث معنوی و ناقل ارزش‌های فرهنگی، دارای قابلیت‌های ذاتی جهت هویت بخشی به‌جامعه و فرهنگ ایران می‌باشد؛ اما متأسفانه ای أکثر

مقدمه و هدف: رقص‌های محلی ایران به دلیل داشتن ریشه‌های آئینی و اسطوره‌ای که برخی از آن‌ها هنوز در میان اقوام نواحی مختلف ایران متداول است، به‌عنوان یک میراث معنوی و ناقل ارزش‌های فرهنگی، دارای قابلیت‌های ذاتی جهت هویت بخشی به‌جامعه و فرهنگ ایران می‌باشد؛ اما متأسفانه این پدیده سال‌هاست که در این مرزو بوم به‌عنوان یک کالای فرهنگی، مهجور مانده و حالت آرشیوی به خود گرفته است، تحقیق پیش رو با هدف بازشناسی، ثبت و احیای مجدد رقص‌های محلی ایران، به‌عنوان یک جاذبه‌ی فرهنگی برای گردشگران صورت پذیرفته است. روش تحقیق: این پژوهش با روش کیفی از نوع توصیفی_تحلیلی و با استفاده از اسناد کتابخانه‌ای انجام شده است. نتیجه‌گیری: رقص‌های محلی ایران، با داشتن ریشه‌های کهن در فرهنگ عامه، همانند همه‌ی پدیده‌های (فولکلور) برآمده از مفاهیم اساسی زندگی بوده و در نتیجه سازگار و همگام با ساختار معیشتی، فکری و اخلاقی اقوام ایرانی، با مضامین متنوعی همچون، شادی و تغزل، حماسه و رزم، کار و درمان و با در نظر گرفتن ارزش‌های مثبت و ماندگار آن‌ها، به‌عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری فرهنگی این سرزمین به شمار می‌آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

390 - بررسی قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه اجتماعی فرهنگی در روستاها (مطالعه موردی آذربایجان شرقی)
ابوالفضل صمدیان رحیم مدبری

مقدمه و هدف پژوهش: توسعه اجتماعی فرهنگی تقریباً در دهه 3921 و پس از شکست نظریات توسعهاقتصادی و صنعتی مورد توجه دانشمندان علوم اجتماعی و توسعه قرار گرفت. هدف پژوهش حاضر بررسیقابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه اجتماعی - فرهنگی در روستاهای استان آذربایجان شرقی أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: توسعه اجتماعی فرهنگی تقریباً در دهه 3921 و پس از شکست نظریات توسعهاقتصادی و صنعتی مورد توجه دانشمندان علوم اجتماعی و توسعه قرار گرفت. هدف پژوهش حاضر بررسیقابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه اجتماعی - فرهنگی در روستاهای استان آذربایجان شرقیمی باشد.روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و کتابخانه ای می باشد و برای گردآوری اطلاعات از روشکتابخانه صورت گرفته است. با توجه به نوع تحقیق در مرحله ی توصیفی از آمار توصیفی چون )فراوانی، درصدفراوانی، فراوان تجمعی( و از آمار استنباطی ضریب همبستگی پیرسون، آزمون های کروسکال استفاده شده استو با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی SSSS یافته ها و نتایج پژوهش: نتایج تجزیه وتحلیل آماری با نرم افزارپیرسون و آزمون کروسکال نشان داد. فناوری های اطلاعات و ارتباطات باعث افزایش سطح آگاهی های عمومی ونوگرایی و استفاده غیراخلاقی از فناوری های اطلاعات و ارتباطات و باعث کاهش تقدیرگرایی و اعتماد می شود. ازطرفی فناوری های اطلاعات و ارتباطات تغییری در شاخص های انزوای اجتماعی. مشارکت و جهان شهری شدن وکارآفرینی به وجود نمی آورد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

391 - مقایسه جهت گیریهای اخلاقی در جامعه پزشکان و حسابرسان
سیده محبوبه حسینی بهمن بنی مهد فریدون اوحدی

مقدمه و هدف پژوهش: حسابداران رسمی در پاره‌ای از مواقع در سازمانی به کار اشتغال دارند که ارزش‌های آن سازمان با ارزش‌ها و استاندارد‌های حرفه حسابداری در تضاد است.این حسابداران از یک طرف باید به سازمانی که در آن شاغل اند تعهد داشته باشند و از سوی دیگر به ارزش هاو ضوابط حرف أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: حسابداران رسمی در پاره‌ای از مواقع در سازمانی به کار اشتغال دارند که ارزش‌های آن سازمان با ارزش‌ها و استاندارد‌های حرفه حسابداری در تضاد است.این حسابداران از یک طرف باید به سازمانی که در آن شاغل اند تعهد داشته باشند و از سوی دیگر به ارزش هاو ضوابط حرفه‌ای متعهد باشند.ازاهداف مهم این مقاله،نخست بررسی جهت گیری اخلاقی و بررسی تعهد حرفه‌ای پزشکان و حسابرسان،دوم مقایسه جهت گیری‌های اخلاقی و تعهد حرفه‌ای در دو جامعه پزشکان و حسابرسان و سوم اینکه جامعه حسابداران و حسابرسان و سازمان نظام پزشکی را از این رابطه آگاه نماید. روش پژوهش:جمع آوری اطلاعات با پرسش نامه تعهد حرفه‌ای که توسط Suddaby و همکاران درسال 2009استفاده شده،و پرسش نامه موقعیت اخلاقی (EPQ) برای سنجش ایده ال گرایی و نسبی گرایی استفاده شده است.آزمون فرضیه‌ها باآزمون مقایسه میانگین دو جامعه (آزمون T) انجام می‌شود. یافته‌ها: این مقاله جهت گیری‌های اخلاقی در جامعه پزشکان و حسابرسان را بررسی نموده است.شواهد نشان می‌دهد جهت گیری‌های ایده آل گرایی، نسبی گرایی و تعهد حرفه‌ای یکسان است و تفاوت معنی داری ندارند.هم چنین شغل (حسابرسی و پزشکی) بر رفتار و اخلاق اخلاق افراد تأثیر گذار نیست. یعنی موضوع اخلاق و رفتار حرفه‌ای تحت تأثیر ماهیت شغل نیست.پس می‌توان استدلال نمود که بخشی از رعایت اخلاق ناشی از هنجارهای اجتماعی است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق آگاهی سودمندی درباره وضعیت ارزش‌های اخلاقی حاکم بر حرفه حسابداری و پزشکی در اختیار استفاده کنندگان قرار می‌دهد.وضعیت جهت گیری اخلاقی و تعهد حرفه‌ای حرفه حسابرسی در بازار حسابرسی را نمایان می‌سازد و نشان می‌دهد که جامعه حسابداران رسمی با چه مسائلی در حوزه اخلاق روبرو است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

392 - جایگاه هویت انسان به ویژه زنان در دنیای پست مدرنیسم
دکتر مرضیه رضایی کلانتری

در این مقاله پژوهشگر ابتدا به پژوهش در خصوص روند تحولات دوره های پیش مدرنیسم 1 1960،1989 ) و پست پست مدرنیسم 4 (آغاز دهه 1990 تا به امروز) ) 1450،1960 )، پست مدرنیسم 3 ) مدرنیسم 2 پرداخته و سپس با توجه ویژه به سیمای اقتصاد، مدیریت، فرهنگ، موسیقی و جامعه اطلاعاتی به جایگ أکثر

در این مقاله پژوهشگر ابتدا به پژوهش در خصوص روند تحولات دوره های پیش مدرنیسم 1 1960،1989 ) و پست پست مدرنیسم 4 (آغاز دهه 1990 تا به امروز) ) 1450،1960 )، پست مدرنیسم 3 ) مدرنیسم 2 پرداخته و سپس با توجه ویژه به سیمای اقتصاد، مدیریت، فرهنگ، موسیقی و جامعه اطلاعاتی به جایگاه هویت انسانی به ویژه زنان پرداخته و خصوصیات هر یک را تعیین و تجزیه و تحلیل نموده، آنگاه کلیه تحولات همراه با مفاهیم اصلی در جدولی آورده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

393 - بررسی ظرفیت تحمل توسعه گردشگری مستمر در جزیره کیش (مورد مطالعه گردشگران نوروز 1392)
امیرمحسن مدنی لیلا باقری نظام آباد

مقدمه و هدف پژوهش: به منظور برخورداری از قدرت رقابت در عرصه توسعه گردشگری حوزه خلیج‌فارس، توجه به برنامه‌ریزی علمی جهت توسعه مستمر گردشگری یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. این توسعه باید همه‌جانبه و شامل تعادل بین محیط زیست، فرهنگ و اقتصاد باشد. بنابراین با درک اهداف طرح جام أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: به منظور برخورداری از قدرت رقابت در عرصه توسعه گردشگری حوزه خلیج‌فارس، توجه به برنامه‌ریزی علمی جهت توسعه مستمر گردشگری یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. این توسعه باید همه‌جانبه و شامل تعادل بین محیط زیست، فرهنگ و اقتصاد باشد. بنابراین با درک اهداف طرح جامع، توسعه جزیره می‌بایست با توجه به ظرفیت تحمل پذیرش مسافر و گردشگر صورت پذیرد و صرف رسیدن به توسعه نباید آرامش محیط و منابع طبیعی جزیره را مورد حمله قرار داد. بنابراین هدف پژوهش شناسایی و گسترش راهکارهای توسعه گردشگری مستمر و پویا در جزیره کیش با تأکید بر تحمل ظرفیت پذیرش مسافر است. روش تحقیق: این پژوهش، از نظر هدف در ردیف پژوهش‌های کاربردی است و در پی شناسایی آسیب‌های زیست محیطی، ناشی از توسعه غیر منطقی گردشگری در جزیره است. تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش با بهره‌مندی از شیوه آمار توصیفی و استنتاجی با کمک نرم‌افزارهای Spss وExcel انجام شده است. یافته‌های پژوهش: بر پایه تحقیقات انجام شده مشخص شد؛ علیرغم وجود سند چشم‌انداز توسعه کیش، به دلیل اعمال سلیقه شخصی و بیان نقطه نظرات بی‌منطق و غیر کارشناسانه مدیران و معاونت گردشگری، مسافران نوروزی جزیره کیش با وجود تحمل مخارج سنگین سفر، از امکانات و تجهیزات لازم و مناسب جهت آسایش و رفاه واقعی بی‌بهره مانده و حتی مالکان واحدهای شخصی با وجود هزینه‌های هنگفت حفظ و نگهداری از املاک شخصی خویش، به دلیل ازدحام بیش از حد مسافران در ایام تعطیلات نوروزی با خاطری آزرده جزیره را ترک و یا مقصد گردشگری دیگری را جایگزین کرده‌اند. نتیجه‌گیری: آثار زیان‌بار تصمیمات مقطعی معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری جزیره کیش، به انگیزه بالا بردن رقم آمار گردشگری در ایام تعطیلات نوروز طی سالیان اخیر (به ویژه سال‌های 1389 الی 1392)، نه تنها عامل کاهش گردشگران واقعی کیش شده بلکه سبب سرعت بخشیدن به تخریب محیط زیست (مرگ آبزیان و دیگر وحوش جزیره) شده است. از سوی دیگر سرمایه‌گذاران و بومیان جزیره نیز از نظر ابعاد گوناگون فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

394 - The effects of isomerism and side chain mutation on binding energy and NMR/NQR tensors of L-methionylasparagine and L-asparagylmethionine
Arezoo Tahan

Density functional theory methods(DFT) and natural bond orbital (NBO) analysis were used to investigate the effects of isomerism and side chain mutation at a microscopic level on the stability, binding energy and NMR/NQR tensors of structural isomers, L- methionylaspara أکثر

Density functional theory methods(DFT) and natural bond orbital (NBO) analysis were used to investigate the effects of isomerism and side chain mutation at a microscopic level on the stability, binding energy and NMR/NQR tensors of structural isomers, L- methionylasparagine (Met-Asn) and L- asparagylmethionine (Asn-Met) in the gas phase. The results represented that the isomerism and side chain mutation were caused to change the relative stability, binding energy and the thermodynamics parameters of peptide bond in the considered compounds. Therefore, Asn-Met had higher binding energy and relative stability than Met-Asn. On the other hand, NMR and NQR calculations at B3LYP/6-311+G (d, p) level of theory on the optimized structures of Met-Asn and Asn-Met indicated that the isotropic chemical shielding(σiso) values of oxygen and nitrogen nuclei in two structures with similar positions were different considerably and nitrogen nuclei were more shielded than oxygen nuclei in both dipeptides. In addition, amino nitrogens (N10 nuclei) had the highest values of chemical shielding (σiso) and the nuclear quadrupole coupling constant (χ) among nitrogen nuclei and the order of chemical shielding values of nitrogen nuclei in two structural isomers was amino nitrogen> amidic nitrogen> peptide nitrogen (N10>N9>N1). The mentioned order for chemical shielding values was exactly the opposite of the order of resonance energies values of nitrogen lone pair electrons in two dipeptides. In other words, by increasing contribution of nitrogen lone pair electrons in intra-molecular resonance interactions, NMR chemical shielding around nitrogen nuclei were decreased. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

395 - Using Implicit/Explicit Salvation Models to Theoretical Study Tautomerism in 7H-purine-2, 6-diamine
javad hosseini

A theoretical study at the B3LYP/6-31++G(d,p) level was performed on the tatumerization of 7H-purine-2, 6-diamine into 9H-purine-2, 6-diamine. Such a tautomerism can take place via three different pathways namely A, B, and C. The energetic results associated with the ga أکثر

A theoretical study at the B3LYP/6-31++G(d,p) level was performed on the tatumerization of 7H-purine-2, 6-diamine into 9H-purine-2, 6-diamine. Such a tautomerism can take place via three different pathways namely A, B, and C. The energetic results associated with the gas phase reveal that pathways A, B, and C display a very high activation Gibbs free energy of 45.1, 68.6 and 48.9 kcal/mol, respectively, indicating this process cannot take place in the gas phase. When solvent effects of water are taken into account through a continuum of a uniform dielectric constant, the gas phase activation Gibbs free energies increase to 58.8, 70.6, and 52.4 kcal/mol along pathway A, B, and C, respectively, emphasizing long range solute-solvent interactions do not play a key role in the considered tautomerization. The studied process can easily take place by inclusion of three molecules of water in which a significantly reduced activation Gibbs free energy of 24.8 kcal/mol indicates the predominance of short range solute-solvent interactions over the long range ones. Combination of short range and long range solute-solvent interactions lead to an activation Gibbs free energy of 23.5 kcal/mol for tatumerization of 7H-purine-2, 6-diamine into 9H-purine-2, 6-diamine. This value clearly points out that employing a polar and protic solvent is able to noticeably reduce the barrier of tatomerization تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

396 - Enhanced removal of Bismark Brown(BB) dye from aqueous solutions using activated carbon from raw Ziziphusspina-christi (ZSAC) Equilibrium, thermodynamic and kinetics
gholamhossein vatankhah hossein koohmareh

In this study, carbon was easily made from walnut wood as a low-cost and non-toxic natural adsorbent. Ziziphusspina-christi (ZSAC), an excellent adsorbent, were successfully synthesized by an in chemical vapor deposition method and used for the removal of Bismark Brown( أکثر

In this study, carbon was easily made from walnut wood as a low-cost and non-toxic natural adsorbent. Ziziphusspina-christi (ZSAC), an excellent adsorbent, were successfully synthesized by an in chemical vapor deposition method and used for the removal of Bismark Brown(BB) dye from aqueous solution. The as-synthesized Ziziphusspina-christi (ZSAC) were characterized by FT-IR technique. Various operational parameters such as pH, initial dye concentration and contact time in batch systems were investigated on the use of Ziziphusspina-christi (ZSAC). Equilibrium data obtained have been fitted to the Langmuir, Freundlich, Tempkin, and DubininRadushkevich adsorption isotherms. Langmuir isotherm best fits the experimental results. Kinetic modeling of pseudo -first order and pseudo-second order showed that the pseudo-second order equation was the most appropriate for the description of Bismark Brown(BB) dye adsorption by (ZSAC). The maximum sorption capacity qmax in Langmuir isotherm of (BB) 35.88 mg/g showed onto (ZSAC), The overall adsorption process was exothermic and spontaneous in nature. The thermodynamic functions (ΔSº, ΔHº, ΔGº) of the studied reaction are calculated using activated complex theory and show that adsorption (BB) dye onto (ZSAC) process requires heat. The results indicated that Bismark Brown(BB) adsorption onto Ziziphusspina-christi (ZSAC)might be a physical adsorption. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

397 - Removal of Bismarck Brown and Disulfine Blue from Aqueous Solutions Using MWCNTs Functionalized by N-(3-nitrobenzylidene)-N'-trimethoxysilylpropyl-ethane-1,2-diamine
Alireza Geramizadegan

10.30495/jptc.2023.72910.1259

The applicability of N-(3-nitro-benzylidene)-N-trimethoxysilylpropyl-ethane-1,2-diamine onto multi walled carbon nanotubes(NBATSPED-MWCNTs) for removing Bismarck Brown and Disulfine Blue from aqueous solutions has been reported. This novel material was characterized by أکثر

The applicability of N-(3-nitro-benzylidene)-N-trimethoxysilylpropyl-ethane-1,2-diamine onto multi walled carbon nanotubes(NBATSPED-MWCNTs) for removing Bismarck Brown and Disulfine Blue from aqueous solutions has been reported. This novel material was characterized by different techniques such as XRD, SEM and FT-IR. The influence of nanoparticle dosage, pH of the sample solution, individual dyes concentration, contact time between the sample and the adsorbent, temperature, and ionic strength of the sample solution were studied by performing a batch adsorption technique. The maximum removal of 15 mg L-1 of individual dyes from an aqueous sample solution at pH 8.0 for Bismarck Brown (BB) and at pH 6.0 for Disulfine Blue (DSB) was achieved within 65 min when an adsorbent amount of 50 mg was used. It was shown that adsorption of the Bismarck Brown (BB) and Disulfine Blue (DSB) follows the pseudo-second-order rate equation, while the Langmuir model explains equilibrium data. Isotherms had also been used to obtain the thermodynamic parameters such as free energy (ΔG0), enthalpy (ΔH0) and entropy (ΔS0) of adsorption. The negative value of (ΔGo, ΔHo and ΔSo) confirmed the sorption process was endothermic reflects the affinity of multi walled carbon nanotubes functionalized towards Bismarck Brown (BB) and Disulfine Blue (DSB). A maximum adsorption capacity in binary-component system (6.67 mg/g for Bismarck Brown (BB), and 9.36 mg/g for Disulfine Blue (DSB)). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

398 - Thermal stability of P-lactoglobulin Bin the presence of ‘ucrnse, sorbitol and trehalose as osmolJtes
Zohreh Saadati Karim Zare Abdol-Khalegh Bordbar Hossein Aghaie

Thermal denaturation of p-Iactoglobulin type B in the absence and pteNcno: of g arious concentrations oftrehalo5e, sucrose and sork toles sugar osmolytes and twlyols were nuyoured hy monitoring changes in theabsorption coefficients at pH 2.0. These measurements gave ali أکثر

Thermal denaturation of p-Iactoglobulin type B in the absence and pteNcno: of g arious concentrations oftrehalo5e, sucrose and sork toles sugar osmolytes and twlyols were nuyoured hy monitoring changes in theabsorption coefficients at pH 2.0. These measurements gave aliss, or I. mpdpDint of denaturation), Al-fis(enthalpy change at Ty). and ACp (consttun-pressure heal capaciit eh.iltgtii under a gisen solvent conditionUsing these valuer of Ali,, rs, and AC, , AG D° (Gibbs Dieu:, chantiet was determined at a givenconcentration of each sugar. Ii has been obsessed that each sugar glafili se. the 13-lac toglob B m ternsof 3. and AGna. The temperature that corresponds to rtmirntim proiv in Rahflits.. Is is increased G thepresence of these osmulytes. The same rend was also obsessed for fir,. the temperanirc corresponding tonun eat-haler change of denaturation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

399 - Ab initio and DFT studies on tautomerism of 5-methyl cytosine in gaseous phase
K. Zare M. Monajjemi E. Zahedi H. Aghaie

Ab initio and DFT methods have been used to study the seven tautomeric forms of 5-methylcytosine molecule.The related tautomer in gas phase have been studied at HF/6-31G, HF/6-31G* and B3LYP/6-31G* levels oftheory. The structures,enthalpies,entropies,Gibbs free energies أکثر

Ab initio and DFT methods have been used to study the seven tautomeric forms of 5-methylcytosine molecule.The related tautomer in gas phase have been studied at HF/6-31G, HF/6-31G* and B3LYP/6-31G* levels oftheory. The structures,enthalpies,entropies,Gibbs free energies,relative tautomerization energies of tautomersand tautomeric equilibrium constants were compared and analyzed along with full geometry optimization. Thecalculations showed that the Oxo-amino(6), Oxo-imino(7) and Hydroxy-amino(4) tautomers are the most stablein the gas phase. The results are in a good agreement with the available experimental data. The entropy effecton the Gibbs free energy of the 5-methylcytosine bases is very small and it has a little significance on thetautomeric equilibria of pyrimidine bases.Therefore the enthalpic term is dominant in the determination of theequilibrium constants. 13C-NMR studies have been carried out for these tautomers and the results arediscussed.We have also evaluated the hybridation coefficient for bonds and hetero atom LPS in the aromaticring for the stable tautomers. Natural Bond Orbital Theory (NBO) calculation showed that the stable tautomersmust be considered aromatic. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

400 - Kinetics and Mechanism of Oxidation of n-Pentanol by Tetramethylammonium Fluorochromate
Ali Shamel Farrokh Gharib

The oxidation of n-pentanol by tetramethylammonium fluorochromate in acidic solution wasstudied using spectrophotometric technique. The reaction was arranged to be under pseudo firstorderconditions respect to the oxidant. A Michaelis-Menten type kinetic was observed res أکثر

The oxidation of n-pentanol by tetramethylammonium fluorochromate in acidic solution wasstudied using spectrophotometric technique. The reaction was arranged to be under pseudo firstorderconditions respect to the oxidant. A Michaelis-Menten type kinetic was observed respect tothe substrate. The reaction is catalyzed by hydrogen ions. Dependences of the reaction rates ontemperature and different solvents have been studied. The solvent effect was analyzed usingKamlet-Taft's and Swain's multiparametric equations. Finally, a mechanism consistent with theobserved results has been proposed and discussed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

401 - Thermodynamic Study and Total Energy Calculation for three systems of Enol↔Keto Tautomerism
H. Aghaie M. Monajjemi L. Papei

Using HartreeFock (HF) and ِِDensity Functional Theory (DFT) calculations the thermodynamic properties such as thermal energy , , thermal enthalpy , , thermal entropy , , thermal Gibbs free energy , , heat capacity ,Cv, and molecular structures of several species involv أکثر

Using HartreeFock (HF) and ِِDensity Functional Theory (DFT) calculations the thermodynamic properties such as thermal energy , , thermal enthalpy , , thermal entropy , , thermal Gibbs free energy , , heat capacity ,Cv, and molecular structures of several species involving in keto↔enol tautomerism related to acetaldehyde (A), 5,5-dimethyl-1,3-cyclohexanedione (dimedone) and acetylacetone (AA) have been investigated. In addition, the geometric structure of all stages intervening in enol ↔ keto conversion related to three above mentioned compounds have been investigated on ab initio calculation and DFT level by using STO-3G, 6-31G, 6-31++G and 6-31++G** basis sets. The results showed that the enol structure related to acetylacetone is more stable because of intramolecular hydrogen bond formation in the enol form while the keto structure is more stable in acetaldehyde and dimedone because of strong C=O bond existence in the keto tautomers. The computed HF/DFT results are in a good agreement with the experimental studies. Moreover,the values of , , and thermodynamic equilibrium constant, Kth, of tautomerization phenomenon related to acetaldehyde, dimedone and acetylacetone are calculated on the basis of DFT-IR method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

402 - Computational Investigation on Alcohol Nano Sensors in Combination with Carbon Nanotube; A Monte Carlo and Ab Initio Simulation
M. Falahati M. Monajjemi

Single walled nanotubes (SWNT) are common interested nanovehicle to make biosensors more sensitive.Carbon nanotubes (CNTs) have many distinct properties make them to be exploited to develop the nextgeneration of such nano sensors .The Keto-Enol tautomerization is one of أکثر

Single walled nanotubes (SWNT) are common interested nanovehicle to make biosensors more sensitive.Carbon nanotubes (CNTs) have many distinct properties make them to be exploited to develop the nextgeneration of such nano sensors .The Keto-Enol tautomerization is one of the most common investigatedsubjects of isomerism in this regards, sensors are devices that are able to detect and change the physicalproperties of such reactions to measurable electrical signal. Some chemicals with the properties to do Keto-Enoltautomerization are substituted to CNTs and the physico chemical properties are simulated. Hyperchem is usedas main software to design the CNT Sensor and the main physical properties are calculated after monte carlosimulation. The systems have been optimized at first by UFF method. In all situation the energy minimizationhave been done by MAC and the frilly optimized systems have transferred to Guassian98, after finaloptimization with 6-31G , 1-IF method. The stability, electrical changes and physico chemical properties werecalculated and compared to find in which situation Caffeic Acid and SWNT have the most stability state. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

403 - Quantum-chemical modeling of the stacking mechanism for the 1H-4H proton transfer in pyridine derivatives. A DFT study
Jumber Kereselidze Marine Kvaraia George Mikuchadze

The stacking mechanism of the 1H-4H proton transfer in 4-pyridone, 4-pyridinthione and p-aminopyridineare constructed. For quantitative description of this process by means of the quamtumchemicalmethod density functional theory (DFT) the activation energy (<E#), reac أکثر

The stacking mechanism of the 1H-4H proton transfer in 4-pyridone, 4-pyridinthione and p-aminopyridineare constructed. For quantitative description of this process by means of the quamtumchemicalmethod density functional theory (DFT) the activation energy (<E#), reaction energy (<E)and tautomeric equilibrium constant (KT) has been calculated. The results of calculations have shown,that the values of the energetical and kinetical characteristics, from the point of view of chemicalreactions, in reasonable limits varies, that allows one to make the conclusion in favour of competenceof the offered stacking mechanism for the 1H-4H proton transfer in pyridine derivatives. It is a newone-stage synchronous and unique mechanism for the 1H-4H proton transfer. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

404 - ارزیابی توسعه خدمات و زیرساخت های گردشگری جنگ در مناطق غرب ایران (نمونه موردی: شهرستان های استان کرمانشاه)
حیدر لطفی

10.30495/jisds.2007.21265

گردشگری جنگ از جمله فعالیت‌های خدماتی است که در سال‌های اخیر با سرعت زیادی در حال توسعه است. انسان محور بودن گردشگری موجب شده تا عوامل انسانی در توسعه آن نقش بسیار چشمگیری داشته باشند. احترام به قربانیان جنگ‌ها به ویژه ارج نهادن به فداکاری فرماندهان، سربازان و حتی غیرنظ أکثر

گردشگری جنگ از جمله فعالیت‌های خدماتی است که در سال‌های اخیر با سرعت زیادی در حال توسعه است. انسان محور بودن گردشگری موجب شده تا عوامل انسانی در توسعه آن نقش بسیار چشمگیری داشته باشند. احترام به قربانیان جنگ‌ها به ویژه ارج نهادن به فداکاری فرماندهان، سربازان و حتی غیرنظامیان که جان خود را در جنگ از دست داده‌اند تقریبا وجه مشترک تمامی ملل و فرهنگ‌ها است. هدف تحقیق حاضر تحلیل داده‌ها و اطلاعات خدمات و زیرساخت‌های گردشگری جنگ در شهرستان‌های استان کرمانشاه است. آمار و داده‌ها از سالنامه‌ی آماری سال 1395 استخراج گردیده. برای رتبه‌بندی از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره (COPRAS) در محیط نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد با توجه به معیارهای در نظر گرفته شده برای اولویت‌بندی شهرستان‌های استان کرمانشاه از لحاظ خدمات و زیرساخت‌های گردشگری جنگ، کرمانشاه با امتیاز 1 در رتبه اول از لحاظ شاخص‌های خدمات و امکانات گردشگری جنگ قرار دارد، اسلام آباد غرب با امتیاز 0.234 در رتبه دوم، قصر شیرین با امتیاز 0.115 در رتبه سوم، هرسین با امتیاز 0.081 در مرتبه دهم قرار دارد، گیلانغرب با امتیاز 0.071 با امتیاز، دالاهو با امتیاز 0.054 در مرتبه دوازدهم، روانسر با امتیاز 0.046 در مرتبه سیزدهم قرار دارد و ثلاث بابا‌جانی با امتیاز 0.028 در مرتبه چهاردهم قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

405 - بررسی تأثیر آمیخته‌ی بازاریابی بر ارزش ادراک شده، تصویر مقصد و وفاداری گردشگران در راستای توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی: شهر ساحلی آستارا)
محمد رحیمی محمد علیزاده

10.30495/jisds.2007.21260

هدف این مطالعه بررسی رابطه‌ی آمیخته‌ی بازاریابی با وفاداری، ارزش ادراک شده، کیفیت ادراک شده و تصویر مقصد &lrm;است. روش تحقیق مورد استفاده از حیث هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی پیمایشی می‌باشد که هدف آن تعیین تاثیر عوامل منتخب آمیخته بازاریابی خدمات (قیمت، شواهد فیزیکی أکثر

هدف این مطالعه بررسی رابطه‌ی آمیخته‌ی بازاریابی با وفاداری، ارزش ادراک شده، کیفیت ادراک شده و تصویر مقصد &lrm;است. روش تحقیق مورد استفاده از حیث هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی پیمایشی می‌باشد که هدف آن تعیین تاثیر عوامل منتخب آمیخته بازاریابی خدمات (قیمت، شواهد فیزیکی، افراد، توزیع و پیشبرد فروش) بر کیفیت ادراکی، وفاداری، ارزش ادراکی و تصویر مقصد گردشگران منطقه آستارا می‌باشد. جامعه هدف تحقیق کلیه گردشگران ورودی به شهر آستارا می‌باشد و برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده است. برای این پژوهش از 400 پاسخ دهنده کمک گرفته شده است. برای تحلیل مدل مفهومی از روش رگرسیون خطی به کمک نرم افزار SPSS بهره گرفته شده است. مقدار آلفای کرونباخ پرسش‌نامه برابر با 0.788 به دست آمد که از مقدار 0.7 بزرگتر می‌باشد که به این ترتیب پایایی مورد تایید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که افراد، قیمت و شواهد فیزیکی بیشترین تاثیر را بر ارزش ادراک شده، تصویر مقصد و کیفیت ادارکی دارند و در نهایت به مدیران مقاصد گردشگری جهت افزایش ارزش و کیفیت ادراکی و همچنین تصویری مطلوب از مقصد پیشنهاداتی ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

406 - تاثیر ظرفیت پذیرش اجتماعی گردشگری عشایری در توسعه پایدار (ایل قشقایی تیره هیبت لو‌)
قاسم زارعی هاتف حاضری لیدا علی نژاد سلیم

ظرفیت پذیرش گردشگری مفهومی از فعالیت های گردشگری است که در آن گردشگری بدون ایجاد خسارت جبران ناپذیر به جامعه میزبان انجام شود. در همین راستا برنامه ریزان گردشگری در زمینه ظرفیت تحمل (پذیرش) مقصد معتقدند که جامعه میزبان برای رشد و توسعه گردشگری ظرفیت معینی دارد و رشد فرا أکثر

ظرفیت پذیرش گردشگری مفهومی از فعالیت های گردشگری است که در آن گردشگری بدون ایجاد خسارت جبران ناپذیر به جامعه میزبان انجام شود. در همین راستا برنامه ریزان گردشگری در زمینه ظرفیت تحمل (پذیرش) مقصد معتقدند که جامعه میزبان برای رشد و توسعه گردشگری ظرفیت معینی دارد و رشد فراتر از حد ظرفیت آن، منجر به بروز پیامدهای اجتماعی و زیست محیطی خواهد شد. این تحقیق به دنبال مطالعه تاثیر ظرفیت پذیرش اجتماعی گردشگری عشایری در توسعه پایدار گردشگری عشایری تیره هیبت لو در استان فارس است. در این مطالعه برای جمع آوری اطلاعات از روش های مطالعه کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. به این صورت که اطلاعات میدانی با استفاده از توزیع یک پرسشنامه محقق ساخته در بین عشایر تیره هیبت لو استان فارس بدست آمده است که در بین نمونه ای به حجم 218 نفر توزیع شده است. نتایج آزمون فرضیات بیان گر آن است که هر کدام از شاخص های جمعیت، اشتغال، مسیرهای گردشگری، رفاه، امنیت و اثرات روانشناختی که در ظرفیت پذیرش اجتماعی منطقه عشایری تیره هیبت لو مورد مطالعه قرار گرفتند تاثیر مستقیم و معناداری بر توسعه پایدار گردشگری داشته اند. بر اساس یافته های پژوهش به دست اندرکاران گردشگری پیشنهاد می شود برای توسعه پایدار گردشگری عشایری، شاخص های ظرفیت پذیرش اجتماعی را مد نظر قرار دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

407 - بررسی و اولویت‌بندی راهبردهای توسعه گردشگری در شهرستان خلخال با استفاده روش کوپراس
محمد رحیمی محمد علیزاده

10.30495/jisds.2007.21249

برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری، ابزاری برای ایجاد تصمیم‌های بهینه و تعیین خط مشی‌ها و سیاست‌های توسعه گردشگری در یک منطقه می باشد. شهرستان خلخال، از شهرهای گردشگرپذیر کشور محسوب می‌شود که به دلیل وجود برخی مشکلات در راه توسعه گردشگری، نیازمند برنامه‌ریزی راهبردی می‌باشد. د أکثر

برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری، ابزاری برای ایجاد تصمیم‌های بهینه و تعیین خط مشی‌ها و سیاست‌های توسعه گردشگری در یک منطقه می باشد. شهرستان خلخال، از شهرهای گردشگرپذیر کشور محسوب می‌شود که به دلیل وجود برخی مشکلات در راه توسعه گردشگری، نیازمند برنامه‌ریزی راهبردی می‌باشد. در این پژوهش جهت نیل به این هدف، نقاط ضعف و قوت و همچنین فرصت‌ها و تهدیدهای گردشگری شهرستان با استفاده از تحلیل SWOT شناسایی شده و به وسیله کارشناسان ارزشیابی شده و سپس راهبردهای مطلوب گردشگری تعیین شدند و در نهایت این راهبردها با استفاده روش ارزیابی کوپراس اولویت‌بندی شدند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که گردشگری شهرستان خلخال در موقعیت بینابین تدافعی و تهاجمی قرار دارد و بیشتر راهبردهای تعیین شده نیز در بخش زیرساختی و آموزشی می‌باشد. نتایج اولویت‌بندی راهبردها نیز نشان می‌دهد که راهبردهای تهاجمی بیش از دیگر راهبردها مورد توجه قرار گرفته و لذا برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری این شهرستان باید به دنبال استفاده از نقاط قوت و به منظور بهره‌گیری از فرصت‌ها و افزایش نقاط قوت و کاهش نقاط ضعف باشد.واژگان کلیدی: شهرستان خلخال، برنامه ریزی راهبردی، گردشگری، تحلیل SWOT، روش کوپراس. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

408 - تحلیل جامعه شناختی باور به تقدیرگرایی و نقش آن در توسعه (مطالعه موردی شهر ایلام)
اکبر امیدی میثم موسایی منصور وثوقی

10.30495/jisds.2007.21272

تقدیرگرایی یعنی نیرویی بیرون از اراده‌ی فرد سرنوشت او را تغییر دهد و یا تعیین کند. این نیرو می‌تواند خواست و مشیت الهی باشد یا یک عامل اجتماعی مثل حکومت. توسعه در لغت به معنای رشد تدریجی، پیشرفته شدن، قدرتمند شدن و بزرگ شدن است. اینکه افراد تا چه میزان موفقیت یا عدم موف أکثر

تقدیرگرایی یعنی نیرویی بیرون از اراده‌ی فرد سرنوشت او را تغییر دهد و یا تعیین کند. این نیرو می‌تواند خواست و مشیت الهی باشد یا یک عامل اجتماعی مثل حکومت. توسعه در لغت به معنای رشد تدریجی، پیشرفته شدن، قدرتمند شدن و بزرگ شدن است. اینکه افراد تا چه میزان موفقیت یا عدم موفقیت خود را نتیجه‌ی کیفیت عملکرد خود می‌دانند، از مباحثی بود که در این تحقیق بدست آمد. هدف این مقاله ارائه‌ی تحلیلی جامعه شناختی از مقوله‌ی تقدیرگرایی و وضعیت آن در شهر ایلام و همچنین تحلیل نقش این باور در مقوله‌ی توسعه در استان است.روش تحقیق در این پژوهش بر مبنای رویکرد ترکیبی متوالی(کیفی- کمی) و از نوع گراندد تئوری یا نظریه بنیانی است. در بخش کیفی تعداد 25 نفر شهروندان شهر ایلام (بالای 15 سال)، در رده‌های شغلی مختلف و از هر دو جنس زن و مرد مشارکت کردند. گردآوری داده‌ها از طریق انجام مصاحبه‌های عمیق و نیمه ساختار یافته انجام گردید. مراحل کدگذاری داده‌های به دست آمده انجام و اعتباریابی با ارایه مقولات به داوران انجام شد. در بخش کمی داده‌های بدست آمده با یافته‌های روش کیفی تطبیق داده شد. یافته‌های تحقیق نشان داد دو نوع تقدیرگرایی مذهبی و اجتماعی در بین مردم شهر ایلام رواج دارد. تقدیرگرایی مذهبی در بین افراد مذهبی، میانسال و بالاتر و افراد با تحصیلات کمتر بیشتر رواج دارد و تقدیرگرایی اجتماعی بیشتر در بین افراد جوان در سن اشتغال رواج دارد و از موانع توسعه به شمار می-آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

409 - مطالعه جامعه شناختی عوامل مؤثّر بر مشارکت نخبگان در سیاستگذاری فرهنگی
شیوا مقدم فاطمه فراهانی سید رضا صالحی امیری

10.30495/jisds.2007.21273

عوامل مؤثّر بر مشارکت نخبگان در سیاستگذاری فرهنگی از جنبه جامعه شناختی مورد مطالعه واقع شد. تاکنون خاستگاههای مشارکت نخبگان در قلمروهای سیاسی و اجتماعی بررسی شده است؛ امّا گستره فرهنگ از این حیث دچار خلأ است. نمونهٔ تحقیق شامل صد و پنجاه و دو متخصّص حوزهٔ نخبگی، عضوهیأت أکثر

عوامل مؤثّر بر مشارکت نخبگان در سیاستگذاری فرهنگی از جنبه جامعه شناختی مورد مطالعه واقع شد. تاکنون خاستگاههای مشارکت نخبگان در قلمروهای سیاسی و اجتماعی بررسی شده است؛ امّا گستره فرهنگ از این حیث دچار خلأ است. نمونهٔ تحقیق شامل صد و پنجاه و دو متخصّص حوزهٔ نخبگی، عضوهیأت علمی دانشگاه، کارشناس عالی حوزه آموزش و پرورش و امور فرهنگی و نیز فارغ التّحصیلان مراکز نخبگی می شدند. از مصاحبهٔ اکتشافی و ابزار فهرست مشارکت فرهنگی نخبگانبرای جمع آوری اطّلاعات بهره گیری شد. روش تحلیل عاملی اکتشافی (به شیوه واریماکس) برای تحلیل داده های کمّی به کار رفت. دستاوردهای تحلیلی عوامل در مراحل متوالی به ساختاری سه بخشی مرکّب از: الف)مبانی، ب) راهبردها، و ج) سیاستها منجرّ گردید. مبانی مشارکت فرهنگی نخبگان بر حول پذیرش اجتماعی سه مؤلّفه را شامل شد: 1) اندیشکده های فرهنگی، 2) نخبه محوری فرهنگی، 3) انزوا زدایی نخبگان. همچنین دو راهبرد در امر مشارکت حاصل گردید: الف)ویژگیهای نخبگان و ب)نظام اداری فرهنگی دارد. راهبرد ویژگیهای نخبگان چهار سیاست را در بر گرفت: 1) تعهّد ملّی نخبگان، 2) تخصّص حرفه ای نخبگان، 3) شایستگیهای نخبگان فرهنگی، 4) بهره گیری از نخبگان فرهنگی. راهبرد نظام اداری فرهنگی نیز شامل دو سیاست شد: 1) کفایت مدیران و 2) مشارکت عامّ. در استنتاج کلّی برای پی ریزی زمینه های مشارکت نخبگان در سیاستگذاری فرهنگی بر رعایت نظام اداری خاصّ ، تعهّد ملّی نخبگان ، توجّه به هویّت نخبگان و پی ریزی قطبهای نخبگانی تأکید می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

410 - طراحی یک مدل تحلیلی نگرش گردشگری کودکان در جهت توسعه اجتماعی از طریق سرمایه‌های ناملموس
مهدی کروبی محمود ضیایی زهره محمدی

10.30495/jisds.2007.21254

این مطالعه با برداشتن گام‌های کیفی از یک ایده اولیه به نتایج نهایی و طراحی مدل رسیده است. این مطالعه به دنبال کشف انگیزه‌های ادارک شده سفر و گردشگری کودکان از طریق منافع ادراک شده آنها در سفرهای گذشته انها بوده است. روش جمع اوری داده‌ها ترکیبی از نقاشی موضوعی کودکان و م أکثر

این مطالعه با برداشتن گام‌های کیفی از یک ایده اولیه به نتایج نهایی و طراحی مدل رسیده است. این مطالعه به دنبال کشف انگیزه‌های ادارک شده سفر و گردشگری کودکان از طریق منافع ادراک شده آنها در سفرهای گذشته انها بوده است. روش جمع اوری داده‌ها ترکیبی از نقاشی موضوعی کودکان و مصاحبه کوتاه در مورد توصیف نقاشی از زبان خود کودکان می‌باشد. نقاشی‌ها و متن مصاحبه‌ها مورد تحلیل تماتیک قرار گرفتند. کودکان 9 تا 12 ساله دبستان‌های دولتی و غیر‌دولتی دخترانه و پسرانه چهار منطقه 1و3و4و12 شهر تهران مورد مطالعه قرار گرفتند و در مجموع 107 نقاشی مورد تحلیل قرار گرفت. مدل تحلیلی نقاشی کودکان در 1 فاز توصیفی و 3 فاز تحلیلی طراحی و به کار گرفته شد. تجزیه و تحلیل نقاشی‌های کودکان، بینشی به ادراک و جهت گیری آنها نسبت به گردشگری ارائه می‌نماید و شروعی نوآورانه برای تحقیق "با" کودکان است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که کودکان عناصر اجتماعی فعالی در توسعه گردشگری خواهند بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

411 - بررسی رابطه سبک‌های رهبری اخلاق‌گرا و کاریزماتیک و توسعه اجتماعی بررسی موردی عملکرد کارکنان در سازمان‌های دولتی و خصوصی تهران
محمد گل چینی علیرضا منظری توکل سنجر سلاجقه زهرا شکوه

10.30495/jisds.2022.19855

توسعه اجتماعی در هر جامعه‌‌ای بستگی به عواملی متعدد دارد، به طوری که نمی‌‌‌توان نسخه‌ای واحد برای همه جامعه‌ها پیچید. از جمله عوامل بسیار مهم در توسعه اجتماعی سبک‌های رهبری در عرصه‌های مختلف اجتماعی است. اما، در باره این که کدام یک از سبک‌های رهبری در سازمان‌ها و عرصه ه أکثر

توسعه اجتماعی در هر جامعه‌‌ای بستگی به عواملی متعدد دارد، به طوری که نمی‌‌‌توان نسخه‌ای واحد برای همه جامعه‌ها پیچید. از جمله عوامل بسیار مهم در توسعه اجتماعی سبک‌های رهبری در عرصه‌های مختلف اجتماعی است. اما، در باره این که کدام یک از سبک‌های رهبری در سازمان‌ها و عرصه های مختلف اجتماعی مناسب‌‌‌تر است، اختلاف نظر بسیار است. در پژوهش حاضر، ما به مقایسه دو سبک رهبری اخلاق‌گرا و کاریزماتیک در میان کارکنان سازمان‌های دولتی و خصوصی تهران پرداخته و نشان داده‌ایم که اگرچه، در نظریه ممکن است سبک رهبری کاریزماتیک برای سازمان‌های ایران مناسب‌‌‌تر یا جذاب‌تر جلوه کند، سبک رهبری اخلاق‌گرا از نظر کارکنان این سازمان‌ها مناسب‌‌‌تر است و راهی برای توسعه اجتماعی راهگشاه‌‌‌تر قلمداد می‌شود. نتایج حاکی از آن است که نه تنها ارزیابی کارکنان از عملکرد خود در هر دو بخش دولتی و خصوصی مثبت است، بلکه سبک مدیریتی اخلاق‌گرا را در افزایش و بهبود عملکرد خود مؤثرتر از سبک رهبری کاریزماتیک می‌‌دانند. ارزیابی کارکنان دولتی در مجموع نسبت به کارکنان بخش خصوصی از این سبک رهبری مثبت‌تر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

412 - تبیین شبکه تعاملات و پیوندهای بین کسب و کارهای گردشگری و کارآفرینان در راستای توسعه گردشگری (مورد مطالعه: شهرستان خلخال)
اسماعیل قادری محمود ضیایی مقصود امیری محمد علیزاده

10.30495/jisds.2007.21306

برنامه‌ریزی کسب و کارهای گردشگری، یکی از مباحث مهم در عرصه توسعه گردشگری به شمار می‌رود. یکی از مهمترین چالشها در حوزه کسب و کارهای گردشگری، درجه تعاملات و روابط بین این کسب و کارها و کارآفرینان آنها است. این تعاملات می‌تواند در بخش منابع مالی، ارائه اطلاعات و مشاوره، م أکثر

برنامه‌ریزی کسب و کارهای گردشگری، یکی از مباحث مهم در عرصه توسعه گردشگری به شمار می‌رود. یکی از مهمترین چالشها در حوزه کسب و کارهای گردشگری، درجه تعاملات و روابط بین این کسب و کارها و کارآفرینان آنها است. این تعاملات می‌تواند در بخش منابع مالی، ارائه اطلاعات و مشاوره، معرفی گردشگران و غیره باشد. شهرستان خلخال با وجود سرمایه‌های گردشگری طبیعی و انسانی، از مناطق مهم گردشگری کشور به شمار می‌رود. به منظور برنامه‌ریزی مطلوب گردشگری، ضرورت دارد تا موقعیت و قدرت هر یک از کسب و کارهای گردشگری، تاثیرگذاری و تعاملات آنها در شبکه گردشگری و در نهایت مدل توسعه این کسب و کارها تحلیل شود. بنابراین هدف اصلی پژوهش، تبیین روابط بین کسب و کارهای گردشگری، ارائه برنامه ریزی و مدل توسعه آن در ابعاد اطلاعات، تبادلات مالی، تبادل گردشگر و مدیریت گردشگری است. در این پژوهش با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای و میدانی و انتخاب نمونه آماری از صاحبان کسب و کارهای گردشگری در شهرستان خلخال به صورت تمام شماری، شبکه روابط بین کسب و کارها، بر پایه رویکرد شبکه‌های اجتماعی و استفاده از نرم افزار یوسینت تجزیه وتحلیل شده است. بر اساس نتایج نهایی پژوهش، میزان تراکم و تعاملات، تنها در بعد ارجاع و تبادلات گردشگری، نسبتاً مناسب بوده و در سایر ابعاد، سطح روابط، بسیار پایین است. در پایان به تناسب کارکرد هر کسب و کار، برنامه‌هایی ارائه شده و سپس، مدل توسعه کسب و کارهای گردشگری بر پایه چهار بخش عوامل محرک، هدایت کننده، توسعه دهنده و حمایتی تدوین شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

413 - بررسی نقش شبکه های اجتماعی در ترویج فرهنگ شهری (مطالعه موردی: شهروندان شهرکرج در سال 1397)
محمد امیری

10.30495/jisds.2007.21301

پژوهش بر آن است تا نقش میزان حضور در شبکه های اجتماعی و نوع استفاده از آن بر ترویج فرهنگ شهری و نقش شبکه های اجتماعی بر قانون گرایی، مسئولیت پذیری، مشارکت جویی و عام گرایی که از شاخصه های فرهنگ شهری می باشد را بررسی نماید . جامعه آماری این تحقیق شهروندان شهر کرج می باشن أکثر

پژوهش بر آن است تا نقش میزان حضور در شبکه های اجتماعی و نوع استفاده از آن بر ترویج فرهنگ شهری و نقش شبکه های اجتماعی بر قانون گرایی، مسئولیت پذیری، مشارکت جویی و عام گرایی که از شاخصه های فرهنگ شهری می باشد را بررسی نماید . جامعه آماری این تحقیق شهروندان شهر کرج می باشند روش تحقیق و تکنیک مورد استفاده، پرسشنامه و مصاحبه است . روش نمونه گیری نیز ، نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ایی می باشد . نتایج گویای آن است که فرضیه های تحقیق تایید می گردند . یعنی با استفاده از شبکه های اجتماعی و از طریق ترغیب شهروندان به عضویت در کانال ها و صفحات نهادهای شهری با ابزارهای تشویقی و آموزش، می توان فرهنگ شهری را ترویج نمود منوط به اینکه در این مقوله منافع شهروندان بیشتر مد نظر قرار گیرد .از سوی دیگر نتایج بدست آمده گویای آن است که در حال حاضر محتوای شبکه های اجتماعی نهادهای شهری به ندرت به موضوع فرهنگ شهری می پردازند. لذا جهت آموزش فرهنگ شهری از طریق شبکه های اجتماعی نهادهای شهری می بایست بیشتر به مقوله فرهنگ شهری بپردازند. متخصصین و خبرگان مصاحبه شونده نیز ابراز داشته اند که با ابزارهای تشویقی مناسب می توان عضویت افراد را در کانال ها و صفحات شبکه های اجتماعی نهادها بیشتر نمود سپس با ارائه محتوای مفید، هدفمند و مورد نیاز شهروندان در آموزش ایشان برای ترویج فرهنگ شهری موثر واقع شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

414 - مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل
سیدرکن الدین رشیدی آل هاشم محسن هادی طحان محمد فتحی

10.30495/jisds.2007.21300

هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هد أکثر

هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

415 - بررسی تطبیقی شاخص‌های صنعت گردشگری در دولت‌های دهم و یازدهم
سعید کشانی طهمورث شیری زهرا حضرتی صومعه

ایران کشوری با پتانسیل‌های متنوع گردشگری فرهنگی، تاریخی، طبیعی، تنوع قومیتی و هنری بدون شک می‌تواند یکی از روش‌های توسعه باشد؛ اما علی‌رغم حرف‌های خوش آب و رنگ دولت‌ها در این خصوص همچنان این صنعت جایگاه واقعی خود را به‌عنوان عامل توسعه ‌نیافته است. در این تحقیق که باهدف أکثر

ایران کشوری با پتانسیل‌های متنوع گردشگری فرهنگی، تاریخی، طبیعی، تنوع قومیتی و هنری بدون شک می‌تواند یکی از روش‌های توسعه باشد؛ اما علی‌رغم حرف‌های خوش آب و رنگ دولت‌ها در این خصوص همچنان این صنعت جایگاه واقعی خود را به‌عنوان عامل توسعه ‌نیافته است. در این تحقیق که باهدف مطالعه تطبیقی شاخص‌های صنعت گردشگری در دولت دهم و یازدهم صورت گرفته با تحلیل محتوای کیفی مصاحبه ده تن از خبرگان در حوزه گردشگری در سطح مدیریت، اجرا و آموزش به این نتیجه دست‌یافتیم چارچوب کنترلی و نظارتی گردشگری، محیط تجاری و زیرساخت‌های گردشگری، منابع انسانی، فرهنگی و طبیعی گردشگری زمینه رونق صنعت گردشگری را فراهم می‌آورد. تحلیل مصاحبه‌ها نشان می‌دهد عدم وجود یک سند جامع راهبردی در کشور و تغییرات پی‌درپی مدیران صنعت گردشگری و اولویت قرار ندادن این صنعت در همه دولت‌ها حاکی از آن است که تغییرات در این صنعت آن‌قدر چشمگیر نیست که تفاوت‌های قابل‌ارائه‌ای داشته باشد؛ بنابراین شاخص‌های صنعت گردشگری در دولت‌های دهم و یازدهم تفاوت چندانی نداشته است. پیشنهاد می‌شود سند جامع راهبردی این صنعت تدوین و مصوب شده و اقدامات اجرایی با کمک خبرگان کاربرد این حوزه جدا از هرگونه رویکرد سیاسی در ساختار دولت‌ها در نظر گرفته شود. با این روند شاخص‌های شناسایی‌شده در این تحقیق محقق می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

416 - بررسی جامعه شناختی تاثیر سرمایه اجتماعی بر خانواده گرایی در بین جوانان شهر تهران
فرزانه معززی خنده روی یزدی زهرا حضرتی صومعه حسین ابوالحسن تنهایی

10.30495/jisds.2021.19452

خانواده به عنوان بنیادی ترین نهاد اجتماعی، در شکل گیری سرمایه اجتماعی جوانان حائز اهمیت است، لذا هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر خانواده‌گرایی در بین جوانان شهر تهران می‌باشد. چارچوب نظری تحقیق با استفاده از نظریه‌های بوردیو، دورکیم، پارسونز، تافلر أکثر

خانواده به عنوان بنیادی ترین نهاد اجتماعی، در شکل گیری سرمایه اجتماعی جوانان حائز اهمیت است، لذا هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر خانواده‌گرایی در بین جوانان شهر تهران می‌باشد. چارچوب نظری تحقیق با استفاده از نظریه‌های بوردیو، دورکیم، پارسونز، تافلر، کلمن، رنه کوئیک و فوکویاما طراحی شد. روش تحقیق پیمایشی و از نوع تبیینی، کاربردی، پهنانگر، مطالعة خرد و مقطعی است. جامعه آماری جوانان 18 تا 29 ساله شهر تهران است که حجم نمونه بدست آمده 382 نفر و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه‌ای و احتمالی ساده اطلاعات گردآوری شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته که اعتبار ابزار محتوایی صوری و اعتماد با آلفاخ کرونباخ محاسبه و 73/0 به دست آمد. یافته های تحقیق نشان داد که رابطه بین ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی و خانواده گرایی در سطح اطمینان 99% معنی دار می‌باشد. مقدار ضریب همبستگی بین متغیرهای مشارکت اجتماعی با حمایت خانوادگی، افتخار و شرافت خانوادگی، مطیع خانواده بودن به ترتیب برابر است با 0. 58، 0. 592 و 0. 723 می‌باشد. مقدار ضریب همبستگی بین متغیرهای اعتماد اجتماعی با حمایت خانوادگی، افتخار و شرافت خانوادگی، مطیع خانواده بودن به ترتیب برابر است با 0. 651، 0. 623 و 0. 76 می‌باشد. مقدار ضریب همبستگی بین متغیرهای حمایت اجتماعی با حمایت خانوادگی، افتخار و شرافت خانوادگی، مطیع خانواده بودن به ترتیب برابر است با 0. 598، 0. 503 و 0. 631 می‌باشد. می‌توان نتیجه گرفت حمایت اجتماعی بیشترین تاثیر را در خانواده گرایی دارد و انسجام اجتماعی کمترین تاثیر را دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

417 - سنجش پایداری اجتماعی- فرهنگی توسعه گردشگری روستایی در استان آذربایجان‌شرقی
فاطمه کاظمیه اسما عیدی

10.30495/jisds.2022.68449.11761

توسعه گردشگری در یک منطقه بدون اثرات جانبی نیست. گردشگران در طول اقامت خود در یک ناحیه، با افراد و نهادهای حاضر در آن روابط اجتماعی برقرار می‌کنند که جنس آن با نوع و شیوه ارتباط جمعیت بومی با یکدیگر بسیار متفاوت است. این کنش و واکنش میان جمعیت میزبان و گردشگران، منشا پد أکثر

توسعه گردشگری در یک منطقه بدون اثرات جانبی نیست. گردشگران در طول اقامت خود در یک ناحیه، با افراد و نهادهای حاضر در آن روابط اجتماعی برقرار می‌کنند که جنس آن با نوع و شیوه ارتباط جمعیت بومی با یکدیگر بسیار متفاوت است. این کنش و واکنش میان جمعیت میزبان و گردشگران، منشا پدیدار شدن اثرات گوناگون اجتماعی- فرهنگی است که بسته به نوع ارتباط و تعامل می‌تواند موجب بروز اثرات مثبت و منفی شود. هدف از این پژوهش سنجش پایداری اجتماعی- فرهنگی توسعه گردشگری در روستاهای هدف استان آذربایجان شرقی بود تا بتوان با برنامه ریزی و مدیریت صحیح پیامدهای منفی اجتماعی فرهنگی گردشگری را تعدیل یا حذف و پیامدهای مثبت را تقویت کرد و در نهایت به توسعه پایدار که نقطه ی ایده ال صنعت گردشگری است دست یافت. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه ی اجرا، پیمایشی و از نظر زمانی مقطعی می باشد. جامعه آماری پژوهش سرپرستان خانوارها در چهار روستای هدف گردشگری در استان آذربایجان شرقی بود (819=N) که با استفاده از جدول کرجسی- مورگان حجم نمونه ی آماری 265 نفر محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری و ابزارهای سنجش پایداری در محیط نرم افزارهای Spss و Excel انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که ابعاد اجتماعی فرهنگی گردشگری در منطقه مورد مطالعه با میانگین 563/0 از سطح پایداری متوسط برخوردار است. همچنین اولویت بندی روستاهای مورد مطالعه به لحاظ سطح پایداری اجتماعی فرهنگی نیز نشان داد که روستای اشتبین با امتیاز 624/0بیشترین رتبه و روستای توته خانه با امتیاز 493/0 کمترین رتبه را به خود اختصاص دادند. باتوجه به اهمیت ابعاد اجتماعی فرهنگی در مدیریت و توسعه گردشگری پایدار، تعیین ظرفیت برد اجتماعی و کنترل آمار گردشگران، افزایش مهارت و دانش حفاظت از الگوها و ارزش های فرهنگی اجتماعات محلی با برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی در مقاصد گردشگری، واگذاری اداره امور فعالیت های بخش گردشگری به ساکنان محلی روستاها توصیه می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

418 - تحلیل جامعه‌شناختی عوامل نهادی توسعه و توسعه‌نیافتگی در استان آذربایجان‌شرقی با روش داده بنیاد
جعفر ابراهیمی مصطفی ازکیا صمد رسول زاده

10.30495/jisds.2022.64116.11633

توسعه و توسعه نیافتگی از مباحث مهم علمی و سیاست گذاری های دولتی است که معیارها و عوامل مختلفی می تواند توسعه یک جامعه یا منطقه را تحت تاثیر خود قرار دهد. در ادبیات توسعه هدف اصلی توسعه ایجاد برابری پایدار و عدالت اجتماعی در کنار رشد اقتصادی می باشد. بنابراین بهترین مفهو أکثر

توسعه و توسعه نیافتگی از مباحث مهم علمی و سیاست گذاری های دولتی است که معیارها و عوامل مختلفی می تواند توسعه یک جامعه یا منطقه را تحت تاثیر خود قرار دهد. در ادبیات توسعه هدف اصلی توسعه ایجاد برابری پایدار و عدالت اجتماعی در کنار رشد اقتصادی می باشد. بنابراین بهترین مفهوم توسعه، رشد اقتصادی توام با عدالت اجتماعی است و وجود نابرابری و ابعاد آن از نشانه های مهم توسعه نیافتگی است. در این تحقیق با استفاده از نظریات نهادگرایی اقتصادی عوامل توسعه و توسعه نیافتگی مورد چالش قرار می گیرد. اهداف این پژوهش عباتند از:- مدل سازی و تدوین نظریه منسجم در خصوص عوامل نهادی در توسعه اقتصادی استان آذربایجان شرقی.- نقش نهادهای اقتصادی در توسعه اقتصادی شهرستان توسعه یافته در مقایسه با شهرستان توسعه نیافته از منظر روش نظریه داده بنیاد.روش پژوهش در مطالعه حاضر به صورت روش داده بنیاد بوده که عوامل نهادی توسعه و توسعه نیافتگی از طریق خبرگان محلی و کارشناسان ارشد و مدیران برنامه ریزی استان مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند به عمل آمد و در نهایت به مدل های پارادایمی و مدل نظری در سطح استان دست یافتیم.نتایج روش نظریه داده بنیاد نشان داد عواملی از قبیل فقدان انگیزه توسعه، فقدان اعتماد، دخالت گری دولت، بوروکراسی زاید، فساد اداری، عدم شفافیت، عدم حمایت نهادهای بین المللی، فقدان نظارت، تعارض دولت و حاکمیت از جمله عوامل نهادی توسعه در شهرستان های استان آذربایجان شرقی محسوب می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

419 - بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست‌محیطی ورود گردشگران به نواحی روستایی کهمان از توابع شهرستان سلسله
حمید حسنوند سید احمد فیروزآبادی

10.30495/jisds.2007.21197

امروزه توسعه گردشگری به یکی از ابزارهای مهم در توسعه و رشد مناطق روستائی تبدیل شده است و جایگاه مناسبی در تحقیقات توسعه روستائی به دست آورده است. در این مطالعه تلاش شده است که به بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست‌محیطی ورود گردشگران به منطقه روستائی کهمان پردا أکثر

امروزه توسعه گردشگری به یکی از ابزارهای مهم در توسعه و رشد مناطق روستائی تبدیل شده است و جایگاه مناسبی در تحقیقات توسعه روستائی به دست آورده است. در این مطالعه تلاش شده است که به بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست‌محیطی ورود گردشگران به منطقه روستائی کهمان پرداخته شود. در این مطالعه از روش‌های ترکیبی کمی (پرسش‌نامه) و کیفی (مشاهده، مصاحبه و مطالعه اکتشافی) استفاده شده است. در قسمت پیمایش از بین 257 نفر سرپرست خانوار، با استفاده از فرمول کوکران 166 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و در قسمت کیفی نیز با 32 نفر مصاحبه صورت گرفت. بدین منظور با بهره گرفتن از رویکردهای نظری تحقیق (منفعت‌طلبی، اقتصادی، اجتماع‌محور، داکسی اریدکس، سیکل زندگی مقاصد گردشگری باتلر، چارچوب دوگن) یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ورود گردشگران اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست‌محیطی مثبت و معناداری بر منطقه روستائی کهمان دارد. به طوری که در زمینه اقتصادی باعث ایجاد مشاغل جدید، افزایش درآمد؛ تمایل به مشاغل خدماتی، افزایش هزینه‌های زندگی و شکاف درآمدی و در حوزه اجتماعی- فرهنگی باعث افزایش ارتباطات گسترده و آگاهی عمومی، کاهش امنیت برای زنان و دختران، افزایش جرم و ... همچنین در زمینه زیست‌محیطی باعث بالارفتن انتظارات و آگاهی روستائیان در ارتباط با حفاظت محیط‌زیست‌ و ... شده است. بنابراین یافته‌ها حاکی از آن است که وجود برنامه‌ریزی نظام‌مند و مشارکت دادن روستاییان کهمان در بخش گردشگری می‌تواند اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست‌محیطی مثبتی را در پی‌داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

420 - رویکرد جامعه شناختی به پدیده عوام گرایی کیفری
فاطمه دهدارزاده

10.30495/jisds.2022.67976.11750

اتّخاذ رویکردهای مبتنی بر عوام‌گرایی کیفری از جانب متولّیان و سیاست‌گذاران جنایی، یکی از مهم‌ترین آسیب‌های پیش‌روی نظام‌های مختلف عدالت کیفری و سیاست جنایی در دهه‌های اخیر بوده است. این پژوهش، به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار مطالعات کتابخانه‌ای، به دنبال مطا أکثر

اتّخاذ رویکردهای مبتنی بر عوام‌گرایی کیفری از جانب متولّیان و سیاست‌گذاران جنایی، یکی از مهم‌ترین آسیب‌های پیش‌روی نظام‌های مختلف عدالت کیفری و سیاست جنایی در دهه‌های اخیر بوده است. این پژوهش، به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار مطالعات کتابخانه‌ای، به دنبال مطالعه پدیده عوام‌گرایی کیفری با رویکرد جامعه شناختی است؛ به بیان دیگر، تبیین و تحلیل بسترهای اجتماعیِ شکل‌گیریِ عوام‌گرایی کیفری، مهم‌ترین هدف نگارنده از انجام پژوهش پیش‌روی می‌باشد. یافته‌های نگارنده حاکی از آن است که بسترها و زمینه‌های اجتماعیِ متعددی منجر به پیدایش پدیده عوام‌گرایی کیفری می‌گردند که از مهم‌ترین آنها میتوان به ضعف یا فقدان آگاهی عمومی، تأثیر غیرقابل انکار رسانه‌های گروهی و همچنین احساس فزاینده ترس از جرم در سطح افکار عمومی اشاره نمود. به نظر می‌رسد مهار یا کاهش زمینه‌های اجتماعیِ به وجودآورنده عوام‌گرایی کیفری، مستلزم بسط هرچه بیشتر آگاهی‌ جمعی، مدیریت بهینه و مستمر رسانه‌های گروهی و همچنین اِعمال هرچه افزونتر یافته‌های جرم‌شناختی و جامعه‌شناختی در فرآیند مقابله با جرم می-باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

421 - تفسیر تئوریک اندیشه های توسعه گرا و گرایش به سبک زندگی سکولار
مهدی مختارپور

10.30495/jisds.2022.66710.11711

در این تحقیق سعی شده است که تفسیری تئوریک از اندیشه های توسعه گرا و گرایش برخواسته از آنها به سبک زندگی عرفی شده داشته باشیم. در این مقاله با ارائه تعاریف مترادف با عرفی شدن یا سکولاریسم، ابعاد مختلف عرفی شدن یا سکولاریسم، نظریة سکولاریزاسیون، پیدایش سبک زندگی عرفی شده أکثر

در این تحقیق سعی شده است که تفسیری تئوریک از اندیشه های توسعه گرا و گرایش برخواسته از آنها به سبک زندگی عرفی شده داشته باشیم. در این مقاله با ارائه تعاریف مترادف با عرفی شدن یا سکولاریسم، ابعاد مختلف عرفی شدن یا سکولاریسم، نظریة سکولاریزاسیون، پیدایش سبک زندگی عرفی شده و بررسی اندیشه های کلاسیک جامعه شناسان توسعه گرا پیرامون عرفی شدن نظیر اگوست کنت، امیل دورکیم و ماکس وبر و اندیشه های جامعه شناسان توسعه گرای معاصر پیرامون عرفی شدن نظیر کارل دابلر، برایان ویلسون، فرانک جی. لخنر، ملکم همیلتون، ژان پل ویلم، پیتر برگر، رولند رابرتسون، تالکوت پارسونز، فِن، رابرت بلا و لاری شاینر سعی شده است تحلیلی عمیق از تاثیر این نظریه ها بر سبک زندگی سکولار پرداخته شود. در این تحقیق، اطلاعات به روش مطالعه منابع کتابخانه ای و هم چنین به صورت اینترنتی و کتاب های الکترونیکی و مقاله های علمی معتبر که در فضای سایبری قرار دارد جمع آوری شده اند. یافته ها نشان می دهد تحولات ناشی از اجرای برنامه های توسعه مبتنی بر نظریه های توسعه کلاسیک و معاصر خود بر بنیان های دیگری استوار بوده و نتایجی همچون علم گرایی، مادی گرایی، دنیایی اندیشیدن و رشد عقلانیت، تقسیم کار کنشگران اجتماعی در حوزه های مورد نظر را در پی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

422 - تحلیلی بر نقش و جایگاه آموزش و پرورش در ارتقای سواد گردشگری
عیسی خواجوند احمدی

10.30495/jisds.2022.65844.11687

تحقیق حاضر از نوع کیفی-توسعه‌ای بوده و در این راستا به بررسی درون متنی کتب و روش تحلیل محتوای متنی(فراترکیب) پرداخته و پس از طبقه بندی محتوای دروس و مقاطع مختلف به سنجش میزان آگاهی بخشی در حوزه های مختلف گردشگری پرداخته شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد بیشترین میزان أکثر

تحقیق حاضر از نوع کیفی-توسعه‌ای بوده و در این راستا به بررسی درون متنی کتب و روش تحلیل محتوای متنی(فراترکیب) پرداخته و پس از طبقه بندی محتوای دروس و مقاطع مختلف به سنجش میزان آگاهی بخشی در حوزه های مختلف گردشگری پرداخته شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد بیشترین میزان آموزش و آگاهی بخشی در حوزه گردشگری در دوره ابتدایی و کمترین میزان نیز مربوط به دوره متوسطه اول می باشد. ضمن اینکه به لحاظ محتوایی نیز از مجموع 41 سرفصل مطروحه در منابع درسی،بیش از 40 درصد (معادل 17 عنوان) مربوط به این مسئله بوده و پس از آن توجه به طبیعت و طبیعت گردی با 24 درصد( 10 عنوان) در رتبه دوم قرار دارد. پس از این دو مفهوم، مباحث مربوط به معرفی اهمیت سفر و جاذبه های مربوطه به گردشگری مذهبی و زیارتی با 8 عنوان( حدود 20 درصد)، گردشگری تاریخی فرهنگی حدود 10 درصد( 4 عنوان) و سفر های بین المللی و جهانگردی با حدود 5 درصد(2 عنوان) در رتبه های بعدی قرار دارند. ضمن اینکه بر اساس یافته های حاصل از روش تحلیل تاپسیس(TOPSIS)، دوره متوسطه اول CL برابر 0.793 به عنوان اولویت برتر در ارتقای سواد گردشگری انتخاب شده است. همچنین پس از آن دوره متوسطه دوم (با CL برابر 0.492 ) به عنوان اولویت دوم و پس آن دوره ابتدایی دوم( با CL برابر 0.206 ) به عنوان اولویت سوم و در نهایت دوره ابتدایی اول به عنوان اولویت آخر قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

423 - بررسی عوامل مؤثر بر احساس آنومی سیاسی بین جوانان (18 تا 32 ساله )استان ایلام
عزالدین نوریان فر

10.30495/jisds.2007.21204

چکیده:. زمانی که هنجارهای اجتماعی و وجدان جمعی مشروعیت خود را از دست دهند از یک طرف و نظام تقسیم کار از طرف دیگر قطع شود بی‌هنجاری در جامعه حکم فرما شده وهنجارها رسمیت ، مقبولیت خود را از دست می‌دهند در چنین شرایطی است که آنومی وبی نظمی پدید می آید. از مضامین حساس و کلی أکثر

چکیده:. زمانی که هنجارهای اجتماعی و وجدان جمعی مشروعیت خود را از دست دهند از یک طرف و نظام تقسیم کار از طرف دیگر قطع شود بی‌هنجاری در جامعه حکم فرما شده وهنجارها رسمیت ، مقبولیت خود را از دست می‌دهند در چنین شرایطی است که آنومی وبی نظمی پدید می آید. از مضامین حساس و کلیدی در حوزه اجتماعی و سیاسی در سطح جوامع، ایجاد زمینه های آنومی سیاسی و تشدید آن است. ، ما در این پژوهش ما به بررسی عوامل مؤثر بر احساس آنومی سیاسی بین جوانان 18 تا 32 ساله استان ایلام پرداختیم. روش انجام این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد شده استفاده شد. در این تحقیق از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی جهت تعیین حجم نمونه 138 نفری از جوانان دختر و پسر شهر ایلام استفاده شد. متغیر های مطرح در این پژوهش شامل نارضایتی اجتماعی، انسجام دینی و احساس آنومی، احساس ناعادلانه بودن قواعد و احساس آنومی، فرد گرایی و احساس آنومی و نیز نقش پایگاه اجتماعی و اقتصادی و احساس آنومی بود که در این پژوهش نشان دادیم که به جز در متغیر انسجام دینی و فرد گرایی، بین دیگر متغیر ها و احساس آنومی در سطح معنی داری 000/0 ارتباط نشان داده شده است. همچنین نشان دادیم که سطح آنومی سیاسی متوسط در بین جوانان رایج تر بوده و در بین جنسیت زن می توان نشان داد که سطح آنومی ضعیف(5/46) به مراتب بیشتر از آنومی سیاسی ضعیف(9/37) در بین مردان بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

424 - واکاوی آسیب‌های فرهنگی - اجتماعی جریان‌های نوپدید فرهنگی و راهبردهای مدیریتی آن (مطالعه موردی عرفان حلقه)
محمدرضا تاجی اشکفتکی ساسان ودیعه رضا صفری شالی

10.30495/jisds.2022.20434

هدف نوشتار حاضر، واکاوی آسیب‌های فرهنگی- اجتماعی عرفان حلقه در ایران از یکسو و ارائه راهبردهای مدیریتی در این خصوص، از سوی دیگر است. در این مطالعه، با استفاده از تکنیک مصاحبه، داده‌ها و اطلاعات گردآوری شده ‌است. جامعه هدف پژوهش مشتمل بر دو گروه، مروجان و اعضای جریان نوپ أکثر

هدف نوشتار حاضر، واکاوی آسیب‌های فرهنگی- اجتماعی عرفان حلقه در ایران از یکسو و ارائه راهبردهای مدیریتی در این خصوص، از سوی دیگر است. در این مطالعه، با استفاده از تکنیک مصاحبه، داده‌ها و اطلاعات گردآوری شده ‌است. جامعه هدف پژوهش مشتمل بر دو گروه، مروجان و اعضای جریان نوپدید عرفان حلقه در ایران و نیز، خبرگان و متخصصان در حوزه مورد مطالعه می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از روش اشباع‌نظری و از هر گروه 30 نفر جهت مصاحبه انتخاب شد. شیوه نمونه‌گیری به صورت غیراحتمالی (نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی)، صورت گرفت. داده‌های گردآوری شده با استفاده از شیوه تحلیل‌محتوای کیفی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها حاکی از آن است که مهمترین آسیب‌های فرهنگی عرفان حلقه در ایران شامل: دین‌ستیزی و تضعیف اعتقادات دینی، نفی و تعالی‌زدایی از خداوند، ترویج قرائتی نوین از اسلام، شخصی‌سازی دین، مخدوش کردن چهره عرفان اصیل و حقیقی، تناسخ‌باوری، ترویج سبک زندگی مبتنی بر فردگرایی و لذت دنیایی، تحت‌الشعاع قراردادن هویت اسلامی، و مهمترین آسیب‌های اجتماعی آن شامل خودکشی، طلاق، شکاف و از هم‌گسیختگی خانوادگی، سوءاستفاده و کلاهبرداری، کاهش اعتماد‌اجتماعی، از دست دادن موقعیت اجتماعی، تضعیف شعائر و آئین‌های مشترک، آسیب رساندن به نزدیکان، انزوا طلبی و گریز از مسئولیت اجتماعی، سرسپردگی محض، ارتکاب مفاسد اخلاقی و اجتماعی، ارتباط با نامحرم، کلاهبرداری، مشکلات و اتخلافات خانوادگی و ... می‌باشد. مهمترین راهبردهای مدیریتی این جریان نوپدید شامل آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی، تقویت بنیه‌ی اعتقادی و معنوی، توسعه سرمایه‌اجتماعی، مدیریت اوقات فراغت، تقویت کارکرد نهادهای ذیربط، تقویت نهادی، کاهش آسیب‌های اجتماعی، سرسپردگی محض، سوء استفاده و کلاهبرداری می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

425 - نقش اصلاحات ارضی آمریکائی در ناکامی و عدم توسعه اقتصاد کشاورزی در ایران (عصر پهلوی دوم)
زهرا امیری رضا شعبانی صمغ آبادی محمد کلهر

10.30495/jisds.2022.20436

اصلاحات ارضی مهم‌ترین برنامه تحول اجتماعی بود ، که اوایل دهه 1340هـ.ش، در دستور کار محمدرضا شاه قرار گرفت. شاه و دولت امینی مسؤولیت اجرای طرح را در اختیار داشتند، با الهام از افکار والت ویتمن روستو، مورخ اقتصادی آمریکا و مشاور کندی، دنبال پیاده ‌سازی نسخه غربی توسعه در أکثر

اصلاحات ارضی مهم‌ترین برنامه تحول اجتماعی بود ، که اوایل دهه 1340هـ.ش، در دستور کار محمدرضا شاه قرار گرفت. شاه و دولت امینی مسؤولیت اجرای طرح را در اختیار داشتند، با الهام از افکار والت ویتمن روستو، مورخ اقتصادی آمریکا و مشاور کندی، دنبال پیاده ‌سازی نسخه غربی توسعه در ایران بودند. این مقاله دنبال پاسخ این پرسش اساسی است ،که اصلاحات ارضی آمریکایی، چگونه باعث ناکامی و عدم توسعه اقتصاد کشاورزی در ایران شد؟ از آنجا که فرضیه ‌ای برای به آزمون گذاردن وجود ندارد، این پژوهش به‌ دنبال کشف و تعریف مفاهیم تازه به صورت اکتشافی است.اصلاحات ارضی با تحمیل ایالات متحده در ایران اجرا شد .برخلاف ادعای مقامات آمریکایی، هدف اصلی اجرای آن نه بالا بردن سطح رفاه مردم، بلکه تقویت سرمایه‌ داری وابسته به آمریکا در برابر کمونیست‌ها،همچنین فراهم کردن بازار و بستری برای فروش کالاهای مصرفی آمریکا در ایران بود. آمریکائی‌ها به دلایل گوناگون از جمله عدم آگاهی از بافت اجتماعی ایران، پیاده‌سازی سریع اصلاحات، اهمیت ندادن به رهبری اصلاحات ، استفاده از تئوری سرکوب، نتوانستند از اصلاحاتی که برای ایران مدنظر داشتند نتیجه بگیرند.اجرای ناقص برنامه اصلاحات ارضی، آمارگیری‌های کشاورزی غیرواقعی، تغییر نظام زمین‌داری سنتی بدون نهادینه کردن الگو یا جایگزین مناسب، برهم زدن بخشی از بافت اجتماعی ایران در پی انجام ناقص برنامه اصلاحات ارضی، نارضایتی اشراف زمین‌دار و ملاکان، ایجاد شکاف میان نهادهای دولت و حکومت از جمله یافته‌های اساسی تحقیق حاضر در زمینه نقش اصلاحات ارضی آمریکایی در عدم توسعه نظام سرمایه داری و ناکامی اقتصاد کشاورزی در ایران هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

426 - نقش توسعه مشارکت اجتماعی در امور انسان دوستانه کمیته امداد امام خمینی(ره)
سید ابوالفضل پرپنچی سمیه تاجیک اسماعیلی لیلا نیرومند نازنین ملکیان

10.30495/jisds.2022.20670

با توجه به اهمیت و ضرورت گسترش رفتار انسان دوستانه در عصر اخیر پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش مشارکت اجتماعی شهروندان در امور انسان دوستانه کمیته امداد امام خمینی (ره) در شهروندان تهرانی به انجام رسیده است. پژوهش از نوع آمیخته، روش آن پیمایشی و ابزار اندازه گیری، پرسشنامه أکثر

با توجه به اهمیت و ضرورت گسترش رفتار انسان دوستانه در عصر اخیر پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش مشارکت اجتماعی شهروندان در امور انسان دوستانه کمیته امداد امام خمینی (ره) در شهروندان تهرانی به انجام رسیده است. پژوهش از نوع آمیخته، روش آن پیمایشی و ابزار اندازه گیری، پرسشنامه و مصاحبه است. جامعه آماری در بخش کیفی صاحب نظران حیطه (اشباع با 10 نفر) و در بخش کمی شامل کلیه شهروندان تهرانی و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان، 385 نفر است. شیوه نمونه گیری در روش کمی خوشه‌ای چند مرحله‌ای است. روایی پرسشنامه طبق نظر استادان و صاحب نظران حوزه مربوطه، تایید شده و cvr به دست آمده معادل 1 می‌باشد. پایایی پرسشنامه طبق روش آلفای کرونباخ با مقادیر برای متغیر‌‌های عوامل انسان دوستانه (0.913) و مشارکت اجتماعی (0.939) تایید شد. یافته‌‌‌‌های حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌‌ها نشان داد که در الگوی مشارکت اجتماعی 8 مقوله اصلی فرهنگ سازی؛ تبلیغات؛ نیروی و افراد مناسب؛ اعتماد سازی؛ شفاف سازی؛ آموزه های دینی؛ ارزش ها و وضعیت اجتماعی اقتصادی اثر گذار می باشند و مجموع این عوامل در قالب مشارکت اجتماعی نقشی مهم در امور انسان دوستانه کمیته امداد امام خمینی (ره) دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

427 - بررسی جامعه شناختی تاثیر سبک زندگی مصرف گرایی فرهنگی بر رفتار زیست محیطی با رویکرد توسعه پایدار مطالعه موردی : شهروندان کلانشهر تهران
فرزانه فرهادیان بابادی علیرضا&rlm; محسنی&rlm; تبریزی مصطفی&rlm; &rlm; ازکیا

10.30495/jisds.2022.20671

رفتارهای زیست محیطی با توجه به بحران های زیستی یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر محیط زیست است و رفتار زیست محیطی متاثر از رفتار افراد جامعه است لذا بررسی سبک زندگی و چگونگی برخورد افراد جامعه با محیط زیست در راستا با توسعه پا أکثر

رفتارهای زیست محیطی با توجه به بحران های زیستی یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر محیط زیست است و رفتار زیست محیطی متاثر از رفتار افراد جامعه است لذا بررسی سبک زندگی و چگونگی برخورد افراد جامعه با محیط زیست در راستا با توسعه پایدار حائز اهمیت می باشد. بوردیو به عنوان یکی از اصلی ترین نظریه پردازان سبک زندگی، منسجم ترین بحث دربارة مفهوم سبک زندگی و مصرف فرهنگی توسط ایشان ارائه شده . و همچنین زیمل نخستین جامعه شناس نوگرایی است که به اهمیت مصرف در ساخت اجتماعی زندگی مدرن پی برده و معتقد بود زمانی که کلان شهرها توسعه می یابند نیازهای اجتماعی و روانشناسی در افراد به گسترش مصرگرایی کمک می کند؛ و همچنین نظریه توسعه پایدار شهری، موضوعات جلوگیری آلودگی محیط زیست شهری، حمایت از بازیافت و عدم حمایت از توسعه زیان بار را مطرح میکند؛ بر همین اساس چارچوب نظری تحقیق براساس نظریه های مذکور می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل ساکنین هشت منطقه از شهر تهران که در دامنه سنی (18-60) سال واقع شده، براساس فرمول کوکران 384 نفربه عنوان نمونه آماری بدست آمد اما با توجه به جمعیت زیاد جامعه آماری حجم نمونه 810 نفر انتخاب شد. مقاله حاضر با رویکرد کمی و با روش پیمایش انجام و ابزار گردآوری پرسشنامه است. یافته های پژوهش نشان داده بین سبک زندگی مصرف گرایی فرهنگی و رفتار زیست محیطی رابطه معنادار وجود دارد و همچنین بین تحصیلات، سن، وضعیت اقتصادی، اجتماعی رابطه معنادار وجود دارد اما بین جنس و رفتار زیست محیطی رابطه معکوس و منفی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

428 - شبکه‌های همکاری در توسعه گردشگری پایدار: تعامل و مشارکت بخش‌های موثر به مثابه سرمایه اجتماعی
جواد معدنی

10.30495/jisds.2023.70814.11821

از دیرباز تاکنون، کشورها به دنبال ایجاد سرمایه اجتماعی در جوامع‌شان هستند. شبکه‌ها از اصلی‌ترین زیرساخت‌های تعامل و مشارکت در گردشگری هستند. بدلیل وجود ماهیت انعطاف‌پذیر و پویای گردشگری، نیاز است تا این شبکه‌ها و نقش آن‌ها از منظر سرمایه اجتماعی در توسعه گردشگری پایدار أکثر

از دیرباز تاکنون، کشورها به دنبال ایجاد سرمایه اجتماعی در جوامع‌شان هستند. شبکه‌ها از اصلی‌ترین زیرساخت‌های تعامل و مشارکت در گردشگری هستند. بدلیل وجود ماهیت انعطاف‌پذیر و پویای گردشگری، نیاز است تا این شبکه‌ها و نقش آن‌ها از منظر سرمایه اجتماعی در توسعه گردشگری پایدار شناسایی و بررسی شوند. هدف اصلی تحقیق حاضر، تدوین الگوی شبکه‌های همکاری در توسعه گردشگری پایدار است که نقش تعامل و مشارکت بخش‌های موثر را به مثابه سرمایه اجتماعی تبیین می‌سازد که این موارد در قالب شبکه‌های همکاری بررسی و تحلیل می‌گردند. روش تحقیق ترکیبی است که با استفاده از رویکرد متوالی اکتشافی به بررسی موضوع می‌پردازد. در این تحقیق، به ترتیب از دو روش "تحلیل مضمون و پیمایش" استفاده شده است. ابزار اصلی مورد استفاده در فاز کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در فاز کمّی، پرسشنامه است که به ترتیب از 9 نفر از خبرگان در فاز کیفی و 21نفر هم در فاز کمّی اطلاعات و داده‌های مربوطه استخراج شدند. مطابق با یافته‌های تحقیق، در فاز کیفی، 34 مضمون اساسی، 9 مضمون سازمان‌دهنده، 3 مضمون فراگیر شناسایی و استخراج شدند. و در فاز کمّی، تمامی اجزای مدل مورد بررسی و تایید خبرگان قرار گرفتند. از نتایج تحقیق حاضر می‌توان به شناسایی بخش‌های موثری چون دولتی، خصوصی، مردم‌نهاد، جامعه محلی و مصرف‌کنندگان اشاره نمود که در قالب شبکه‌های همکاری، باعث افزایش مشارکت و تعامل بیشتر می‌شوند و از طریق ایجاد سیستم‌هایی برای تبادل اطلاعات، ایجاد الگوهای ارتباطی، اعتماد و همکاری موجب می‌شوند تا برنامه‌ریزی مشترک صورت پذیرد و در نتیجه، در سایه سرمایه اجتماعی، تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

429 - بازگشت به خانه: واکاوی پایداری مهاجرت بازگشتی متخصصان ایرانی بهره‌مند از تسهیلات دولتی
سعیده سعیدی

تحرک مکانی داخلی و فرامرزی به ویژه در دو دهه اخیر گسترش چشمگیری یافته و مهاجرت به موضوعی مسئله‏مند در ایران مبدل شده است. این پژوهش ضمن آسیب شناسی برنامه‏های حمایتی دولت ایران در بازگشت متخصصان درصدد شناسایی عوامل موثر بر بازگشت پایدار افراد به کشور است. در این پژوهش کی أکثر

تحرک مکانی داخلی و فرامرزی به ویژه در دو دهه اخیر گسترش چشمگیری یافته و مهاجرت به موضوعی مسئله‏مند در ایران مبدل شده است. این پژوهش ضمن آسیب شناسی برنامه‏های حمایتی دولت ایران در بازگشت متخصصان درصدد شناسایی عوامل موثر بر بازگشت پایدار افراد به کشور است. در این پژوهش کیفی از تکنیک مردم نگاری استفاده شده و به منظور فهم نظام معنایی و پس زمینه‏های ادراکی متخصصان بازگشته به کشور روش جمع آوری داده‏ها ترکیبی از منابع اسنادی و کتابخانه‏ای، 54 مصاحبه‏های نیمه ساختاریافته، مناظره و پانل خبرگان و کسب نظرات نهادهای دولتی و بخش خصوصی ذی‏ربط می‏باشد. در این پژوهش با استفاده از بستر نظریات سرمایه اجتماعی، شبکه و ادغام مجدد تلاش شده است تا سیاستگذاری دولت ایران در خصوص بازگشت متخصصان مورد مداقه قرار گیرد. به نظر می‏رسد تمرکز بسته‏های حمایتی دولت بر افراد است و نهادسازی و شبکه سازی کمتر مورد توجه قرار دارد. از سوی دیگر توجه اصلی سیاستگذاری بازگشت بر حمایت‏های اقتصادی است و سویه‏های اجتماعی، فرهنگی و روانشناختی آن کمتر مورد توجه قرار دارد. این نکته باعث کاهش سرمایه اتصالی گروه هدف شده و بر پایداری بازگشت تاثیر مستقیم می‏گذارد چراکه در پایداری بازگشت متخصصان ایرانی به کشور اثربخشی، شبکه‏های اجتماعی امن، اعتماد اجتماعی و رضایتمندی اجتماعی سهم بالاتری از شاخص‏های اقتصادی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

430 - تحلیل عوامل جامعه شناختی بازار بر گردشگری پایدار(مورد مطالعه: شهر بوشهر)
غلامرضا جعفری نیا

10.30495/jisds.2023.75408.11957

گردشگری مقوله ای است که از دیرباز با اشکال خاص خود در جوامع انسانی وجود داشته و تدریجاً، طی مراحل تاریخی سیر تکاملی خود را تا عصر حاضر پیموده است.. هدف از تحقیق حاضر تحلیل عوامل جامعه شناختی بازار بر گردشگری پایدار با تاکید بر جذب توریسم تجاری در شهر بوشهر می باشد. جام أکثر

گردشگری مقوله ای است که از دیرباز با اشکال خاص خود در جوامع انسانی وجود داشته و تدریجاً، طی مراحل تاریخی سیر تکاملی خود را تا عصر حاضر پیموده است.. هدف از تحقیق حاضر تحلیل عوامل جامعه شناختی بازار بر گردشگری پایدار با تاکید بر جذب توریسم تجاری در شهر بوشهر می باشد. جامعه آماری مربوط به این پژوهش شامل کلیه شهروندان دارای سن بالاتر از 18 سال و کمتر از 60 سال شهر بوشهر و همچنین ارگانهای فعال در زمینه گردشگری و توریسم در سال 1402 می باشد که تعداد شهروندان طبق آخرین سرشماری نفوس مسکن جمعیت شهر بوشهر 275678 نفر می باشند (سامانه آمار نفوس مسکن، 1402).نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 381 نفر بوده که به‌صورت در دسترس انتخاب شدند. روش تحقیق به لحاظ ماهیت توصیفی - همبستگی است و ازلحاظ هدف کاربردی می‌باشد و برای سنجش متغیرهای تحقیق از پرسشنامه های محقق ساخته استفاده شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با کمک نرم‌افزار SPSS و آزمون فرضیه ها با روش معادلات ساختاری موجود در نرم‌افزار SmartPLS انجام شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که عوامل موثر بر گردشگری پایدار در شهر بوشهر به لحاظ بررسی نظری مورد تایید قرار گرفته است و ضریب رگرسیونی استاندارد شده تأثیر عوامل جامعه شناختی بازار بر گردشگری در شهر بوشهر به‌عنوان متغیر وابسته برابر با 141/0 می‌باشد. مقدار ضریب تعیین ( ) برای متغیر تاثیرگذاری عوامل جامعه شناختی بازار بر گردشگری پایدار در شهر بوشهر و مولفه های آن برابر با 177/0 می باشد و همچنین مقادیر t مربوط به متغیرها و مؤلفه‌ها بیش از مقدار پایه و استاندارد 96/1 می‌باشد و در سطح 05/0 معنی دار می‌باشد و با توجه به مقادیر R2 قابل ذکر است که در بین متغیرها بیشترین تأثیر مربوط به بازار تجاری و فروشگاه هااز مؤلفه‌های عوامل جامعه شناختی بازار و کمترین تأثیر مربوط به‌ توان جمعیتی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

431 - پایگاه خانوادگی و کیفیت ارزش های مذهبی در ایران
تقی آزاد ارمکی سیّد مهدی اعتمادی فرد

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

432 - بررسی تاثیر تحصیلات زنان برجهت گیری ارزشی آنان نسبت به توسعه
حسن سرایی سوسن سهامی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

433 - پوزیتیویسم منطقی و موضع انتقادی هابرماس بر آن
ابراهیم متقی حسین عبداللهی

وجه عمده تمایز هابرماس با سایر منتقدین پوزیتیویسم در باور او به ناتمامی مدرنیته قرار دارد. وضعیتی که در عمده مقولات نظری هابرماس جایی برجسته اشغال می&zwnj;کند. معارضه&zwnj;ای آشکار و پنهان با وجوهی از عناصر و باورهای بنیادین پارادایم پوزیتیویسم منطقی در اجزای درونی منظو أکثر

وجه عمده تمایز هابرماس با سایر منتقدین پوزیتیویسم در باور او به ناتمامی مدرنیته قرار دارد. وضعیتی که در عمده مقولات نظری هابرماس جایی برجسته اشغال می&zwnj;کند. معارضه&zwnj;ای آشکار و پنهان با وجوهی از عناصر و باورهای بنیادین پارادایم پوزیتیویسم منطقی در اجزای درونی منظومه نظریه&zwnj;ها و مفاهیم عام جامعه&zwnj;شناختیهابرماس نهفته است که موضع&zwnj;گیری او را نسبت به این پارادایم روشن می&zwnj;سازد. هابرماس پوزیتیویستم منطقی را محصول نوع خاص تکوّن روشنگری و مدرنیزه شدن جامعه در وجه سرمایه&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;دارانه آن می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;داند. او با طرح نظریه مدرنیته ناتمام، وسایر نظریه&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;های خود، و هم&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;چنین مطرح ساختن مفاهیم عام جامعه&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;شناختی، چون دو وجهی بودن عقلانیت در جلوه&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;های عقلانیت ابزاری و عقلانیت ارتباطی، در پی آسیب&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;شناسی پروژه روشنگری، و اصلاح آن است. برهمین اساس، به بسط نظریه عقلانیتِ غایت&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;مندِ وبر می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;پردازد؛ عقلانیتی که به قول توماس مک&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;کارتی، فیلسوف، مفسر و مترجم آثار هابرماس به زبان انگلیسی، به نحو ذاتی متوجه سروری بر جهان برای به خدمت گرفتن آن به نفع بشر است. همین عقل ابزاری است &zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;که پوزیتیویسم منطقی بر آن می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;بالد، و نظام سرمایه&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;داری آن&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;را به خدمت می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;گیرد. عقلانیتی که از نظر هابرماس واجد بی&zwnj;&zwnj; عقلی است؛ و لذا، نیازمند آسیب&zwnj;&zwnj;شناسی. آسیب&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;شناسی هابرماس از عقلانیت ابزاری او را از وبر و اصحاب مکتب انتقادی، که زمانی پیش از آن او خود هم&zwnj;&zwnj;&zwnj;بسته آن&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;ها بود، متمایز می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;کند. هابرماس عقلانیت ابزاری، و پارادایم حاصل از آن، پوزیتیویسم منطقی، را معطوف به سیستم می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;بیند؛ و در برابرِ آن عقلانیت متعلق به زیست&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;جهان، عقلانیت ارتباطی، را طرح می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;کند. از همین&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;جا مسیر او به سمت کامل کردن مدرنیته ناتمام، که پارادایم پوزیتیویسم منطقی برآمده از آن است، گشوده می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;شود. بدین ترتیب، اگر مدرنیته ناتمام به نظریه متفکر منفرد دکارتی متکی بود، مدرنیته تام&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;یافته بر نظریه متفکر اجتماعی هابرماس استوار می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;شود. در این نوشته تلاش می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;شود تا با کنکاش در نظریه&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;های هابرماس، زوایای پنهان و سطوح آشکار تعارض آن&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;ها با پوزیتیویسم منطقی مشخص شود. وضعیتی که به نظر می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;رسد می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;توان ردِ آن&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;را در بسیاری از نظریه&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;های مطرح او پی گرفت؛ البته این امر در نظریه شناخت و عُلقه&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;های بشری به نحو بارزی هویدا می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;شود. اما پیش از توجه به هابرماس، نگاهی گذرا خواهد شد به موضع مارکس و برخی از مارکسیست&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;های کلاسیک و فلسفی نسبت به پارادایم پوزیتیویسم؛ هم&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;چنین اشاره&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;ای خواهد شد به نگاه اصحاب مکتب انتقادی نسبت به این پارادایم. این امر از آن&zwnj;&zwnj;&zwnj;رو صورت می&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;گیرد تا هم نوع رابطه برخی نگره&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;های مارکسیستی با پوزیتیویسم مشخص شود و هم بستر شکوفایی اندیشه هابرماس، به&zwnj;&zwnj;&zwnj;&zwnj;مثابه فیلسوف نئومارکسیست که ابتدا به مکتب انتقادی وابسته بود و در دوره بعدی با آن فاصله گرفت، نشان داده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

434 - نقش مکتب ساختارگرایی در شکل گیری تئوری های توسعه
مصطفی ازکیا مهدی مختارپور

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

435 - تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه منطقه ای استان گیلان (مورد مطالعه: شهرستان رشت)
حمید آقاجانی مصطفی ازکیا

این پژوهش با اتخاذ دیدگاه و موضعی علمی نسبت به آثار گردشگری در دستیابی به توسعه می تواند با شناخت پتانسیل صنعت گردشگری و موانع عمده در این مسیر، دستمایه علمی برنامه ریزان، مدیران، سرمایه گذاران و مردم بومی منطقه قرار گیرد. جامعه مورد مطالعه در این تحقیق شهروندان شهرستان أکثر

این پژوهش با اتخاذ دیدگاه و موضعی علمی نسبت به آثار گردشگری در دستیابی به توسعه می تواند با شناخت پتانسیل صنعت گردشگری و موانع عمده در این مسیر، دستمایه علمی برنامه ریزان، مدیران، سرمایه گذاران و مردم بومی منطقه قرار گیرد. جامعه مورد مطالعه در این تحقیق شهروندان شهرستان رشت می باشند که تعداد آنها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 200 نفر است. یافته های پژوهش نشان می دهد که 24 عامل تاثیر صنعت گردشگری بر توسعه منطقه ای با درجه تاثیرات متفاوت عبارتند از تغییر سبک زندگی، کمبود زیرساخت های گردشگری، ایجاد درآمد، نحوه مدیریت گردشگری، بهبود مدیریت ضایعات و پسماند، تغییر روابط شخصی، افزایش کیفیت زندگی، آثار زیست محیطی مانند آلودگی، ارتقای کیفیت محیطی، اهمیت دادن جامعه محلی به منابع طبیعی، جاذبه های فرهنگی، آمیختگی فرهنگی، بهسازی محیط زیست و چشم اندازهای طبیعی، معرفی جاذبه های انسان ساخت، آلودگی زیست محیطی، فعالیت تنش زای گردشگران، زیرساخت های گردشگری، برداشت جامعه میزبان، افزایش مشارکت مردم محلی، کمبود تسهیلات لازم برای گردشگری، ایجاد اشتغال و کارآفرینی، معرفی فرهنگ های بومی و محلی و معرفی جاذبه های طبیعی. یافته های کیفی تحقیق، مدل سازی رگرسیون به روش کمی را تایید کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

436 - مطالعه نسلی تغییر ارزش ازدواج در ایران (مطالعه موردی: زنان شهر زنجان)
حسن سرایی سجاد اوجاقلو

ازدواج به عنوان یکی از ارزش های خانواده در ایران موضوع این مقاله است. از گذشته، ازدواج نزد خانواده های ایرانی اهمیت فراوان داشته و بر آن تأکید شده است. اما ازدواج در بین نسل های مختلف معنای متفاوتی داشته و نگرش بدان در حال تغییر بوده و هست. در ایران نسل های مختلف بر اسا أکثر

ازدواج به عنوان یکی از ارزش های خانواده در ایران موضوع این مقاله است. از گذشته، ازدواج نزد خانواده های ایرانی اهمیت فراوان داشته و بر آن تأکید شده است. اما ازدواج در بین نسل های مختلف معنای متفاوتی داشته و نگرش بدان در حال تغییر بوده و هست. در ایران نسل های مختلف بر اساس تجربیات و حوادث تاریخی و تجربه زیسته مشترک، نگرش و برداشت متفاوت و گاهاً متضاد از مفهوم ازدواج و تشکیل خانواده با دیگر نسل ها دارند. با تکیه بر دو دسته از تئوری های غربی نظیر تئوری تغییرات فرهنگی، تئوری گذار جمعیتی دوم، تضاد نسلی و ساختاری، و تئوری های جوامع پیرامون نظیر تئوری جهان - محلی شدن، چهارچوب و مدل نظری تحقیق ساخته شده است. که بر اساس آن عواملی چون تجربه جهانی شدن بر تغییر ارزش ازدواج مؤثر بوده اند. روش تحقیق، پیمایشی و از نوع مقطعی است و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. جمعیت آماری شامل پنج نسل از زنان شهر زنجان است که بر اساس ویژگی های نسلی و دوره های تاریخی شان انتخاب شدند. این نسل ها عبارت اند از: نسل متولدین قبل از سال 42، نسل متولدین 42 تا 57، نسل متولدین 58 تا 67 ، نسل متولدین 67 تا 70 و نسل متولدین 71 تا 74 . بر این اساس، از هر نسل 100 نفر و در مجموع 500 نفر حجم نمونه این تحقیق را تشکیل داده اند. شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای است و برای اینکه شانس افراد شهر در انتخاب شدن برابر باشد، بلوک ها و افراد ساکن در آنها، با احتمال متناسب با حجم (PPS) انتخاب شده اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که نسل زنان متولدین 67 تا 74، کم ترین نمره ارزش ازدواج(24.85) و زنان نسل قبل از سال 42، بیش ترین نمره ارزش ازدواج(28.10) را دارا می باشند. نتایج حاصل از آزمون فیشر( تحلیل واریانس) به منظور سنجش معنی داری تفاوت میانگین نمره ارزش ازدواج در بین نسل های مورد مطالعه نشان داد که بر اساس مقدار F محاسبه شده (8.386)، و مقدار معنی داری بدست آمده(000/0 (sig= در سطح خطای کمتر از 1 درصد و با اطمینان 99 درصد تفاوت میانگین ارزش ازدواج در بین نسل های مورد مطالعه معنی دار است.دینداری رابطه مثبت و مستقیم و تجربه جهانی شدن رابطه منفی و معکوس بر ارزش ازدواج داشته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

437 - تحلیل جامعه شناختی شکاف نسلی فرزندان و والدین در انتظار از نقش یکدیگر در خانواده شهری ایران (مطالعه موردی: شهر تهران)
حبیب الله کریمیان مهرداد نوابخش

یکی از نهادهای اجتماعی در هر جامعه ای که نقش و انتظارات از نقش در آن حائز اهمیت است خانواده است. در خانواده شهری ایران اعضا خانواده دارای نقشهای مهمی نسبت به یکدیگر هستند و متقابلا انتظار هر یک از اعضا از نقش های سایرین هم مورد توجه میباشد و تعدد نقش های والدین که بعضا أکثر

یکی از نهادهای اجتماعی در هر جامعه ای که نقش و انتظارات از نقش در آن حائز اهمیت است خانواده است. در خانواده شهری ایران اعضا خانواده دارای نقشهای مهمی نسبت به یکدیگر هستند و متقابلا انتظار هر یک از اعضا از نقش های سایرین هم مورد توجه میباشد و تعدد نقش های والدین که بعضا به تعارض نقشها می انجامد از یک طرف و گذار خانواده شهری ایران از سنتی به مدرن از طرف دیگر منجر شده است که بین انتظاراتی که فرزندان از والدین دارند و انتظاری که والدین در ایفای نقشهای خود دارند تفاوت ایجاد شود. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش از لحاظ زمانی به صورت مقطعی، از لحاظ میزان ژرفایی، پهنا نگر، از بعد کارکردی پژوهش کاربردی و از بعد زمینه و قلمرو اجرا و نحوه جمع آوری داده ها میدانی در نظر گرفته شده است. ابزار اندازه گیری در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته جهت اخذ اطلاعات از مصاحبه شوندگان است. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق، کلیه خانواده های شهر تهران در 22 منطقه شهرداری می باشند که تعداد آنها برابر با 2597731 خانواده با توجه به آمار سرشماری سال 1390 است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین نگرش به نوگرایی، نگرش به فردگرایی، و شکاف نسلی تفاوت معنی داری وجود دارد. در بعد شعائر و مناسک دینی نظیر نماز و روزه و ... شکاف نسلی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

438 - نقش دولت در توسعه و تحدید گفتمانهای مطالبات مدنی معاصر زنان ایران
ابراهیم متقی علی روشنایی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

439 - بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی ورود گردشگران به نواحی روستایی کهمان از توابع شهرستان سلسله
سید احمد فیروزآبادی حمید حسنوند

امروزه توسعه گردشگری به یکی از ابزارهای مهم در توسعه و رشد مناطق روستائی تبدیل شده است و جایگاه مناسبی در تحقیقات توسعه روستائی به دست آورده است. در این مطالعه تلاش شده است که به بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی ورود گردشگران به منطقه روستائی کهمان پردا أکثر

امروزه توسعه گردشگری به یکی از ابزارهای مهم در توسعه و رشد مناطق روستائی تبدیل شده است و جایگاه مناسبی در تحقیقات توسعه روستائی به دست آورده است. در این مطالعه تلاش شده است که به بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی ورود گردشگران به منطقه روستائی کهمان پرداخته شود. در این مطالعه از روش های ترکیبی کمی (پرسش نامه) و کیفی (مشاهده، مصاحبه و مطالعه اکتشافی) استفاده شده است. در قسمت پیمایش از بین 257 نفر سرپرست خانوار، با استفاده از فرمول کوکران 166 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و در قسمت کیفی نیز با 32 نفر مصاحبه صورت گرفت. بدین منظور با بهره گرفتن از رویکردهای نظری تحقیق (منفعت‌طلبی، اقتصادی، اجتماع محور، داکسی اریدکس، سیکل زندگی مقاصد گردشگری باتلر، چارچوب دوگن) یافته های تحقیق نشان می دهد که ورود گردشگران اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی مثبت و معناداری بر منطقه روستائی کهمان دارد. به طوری که در زمینه اقتصادی باعث ایجاد مشاغل جدید، افزایش درآمد؛ تمایل به مشاغل خدماتی، افزایش هزینه‌های زندگی و شکاف درآمدی و در حوزه اجتماعی- فرهنگی باعث افزایش ارتباطات گسترده و آگاهی عمومی، کاهش امنیت برای زنان و دختران، افزایش جرم و ... همچنین در زمینه زیست محیطی باعث بالارفتن انتظارات و آگاهی روستائیان در ارتباط با حفاظت محیط زیست و ... شده است. بنابراین یافته ها حاکی از آن است که وجود برنامه‌ریزی نظام‌مند و مشارکت دادن روستاییان کهمان در بخش گردشگری می‌تواند اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست‌محیطی مثبتی را در پی داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

440 - بررسی مواجهه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با ابژه آمریکا در دوره سازندگی از منظر تحلیل گفتمان
مریم جمشیدی مهرداد نوابخش

جهان محصول گفتمان‌ها است و گفتمان‌ها قدرت دارند. این قدرت آنان را قادر می‌سازد که موضوعی سیاسی یا اجتماعی را برجسته‌ کرده یا به حاشیه برانند. همچنین این قدرت به آنان امکان می‌دهد در منازعات سیاسی-اجتماعی، یک هژمونی ایجاد کنند یا حتی ساختارشکن شوند و خلاصه اینکه در عین ا أکثر

جهان محصول گفتمان‌ها است و گفتمان‌ها قدرت دارند. این قدرت آنان را قادر می‌سازد که موضوعی سیاسی یا اجتماعی را برجسته‌ کرده یا به حاشیه برانند. همچنین این قدرت به آنان امکان می‌دهد در منازعات سیاسی-اجتماعی، یک هژمونی ایجاد کنند یا حتی ساختارشکن شوند و خلاصه اینکه در عین اسطوره‌سازی،‌ هویت‌سازی نیز کنند. مقاله حاضر به بررسی ابژه آمریکا در گفتمان سیاست خارجی دوره سازندگی پرداخته است و این که هاشمی رفسنجانی به عنوان رئیس جمهوری وقت ایران، در مواجهه با آمریکا، چه گفتمانی داشته است. روش پژوهشی به کار رفته در این مقاله،‌ تحلیل گفتمان است. یافته‌های پژوهش مورد نیز حاکی از آن است که سطح خصومت گفتمان آقای هاشمی‌رفسنجانی در مواجهه با آمریکا، طرد رادیکال نیست و در سطح رقابت مطرح است. از دیگر یافته‌های این پژوهش آن است که دال‌های حسن‌نیت در برابر حسن‌نیت و همچنین رفتار منطقی‌داشتن، به عنوان دال‌های اصلی گفتمان آقای هاشمی ‌رفسنجانی در مواجهه با آمریکا، مطرح هستند و دال‌ها و عناصر دیگری نظیر فقدان ‌اعتماد و صمیمیت، پیرامون این دال‌ها، مفصل‌بندی شده‌اند. در همین راستا است که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی‌ ، همکاری‌های اقتصادی را با آمریکا مطرح می‌کند و این سیاستی است که کاملا منطبق بر عمل‌گرایی اقتصادی او به عنوان یکی از اصول گفتمانش می‌باشد. با وجود این، با بررسی متون مرتبط با سخنرانی‌ها و اظهارات رئیس ‌جمهوری وقت ایران مشخص شده که او اگرچه تلاش ‌کرد تا رویکردی تعامل‌مدارانه و مبتنی بر حسن‌نیت با غرب/آمریکا داشته باشد اما نتوانست موفقیتی در این زمینه کسب کند زیرا برخی اقدامات آمریکا مانع اصلی در این خصوص را به وجود آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

441 - بررسی و اولویت ‌بندی راهبردهای توسعه گردشگری در شهرستان خلخال با استفاده روش کوپراس
محمد علیزاده محمد رحیمی

برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری، ابزاری برای ایجاد تصمیم‌های بهینه و تعیین خط مشی‌ها و سیاست‌های توسعه گردشگری در یک منطقه می باشد. شهرستان خلخال، از شهرهای گردشگرپذیر کشور محسوب می‌شود که به دلیل وجود برخی مشکلات در راه توسعه گردشگری، نیازمند برنامه‌ریزی راهبردی می‌باشد. د أکثر

برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری، ابزاری برای ایجاد تصمیم‌های بهینه و تعیین خط مشی‌ها و سیاست‌های توسعه گردشگری در یک منطقه می باشد. شهرستان خلخال، از شهرهای گردشگرپذیر کشور محسوب می‌شود که به دلیل وجود برخی مشکلات در راه توسعه گردشگری، نیازمند برنامه‌ریزی راهبردی می‌باشد. در این پژوهش جهت نیل به این هدف، نقاط ضعف و قوت و همچنین فرصت‌ها و تهدیدهای گردشگری شهرستان با استفاده از تحلیل SWOT شناسایی شده و به وسیله کارشناسان ارزشیابی شده و سپس راهبردهای مطلوب گردشگری تعیین شدند و در نهایت این راهبردها با استفاده روش ارزیابی کوپراس اولویت‌بندی شدند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که گردشگری شهرستان خلخال در موقعیت بینابین تدافعی و تهاجمی قرار دارد و بیشتر راهبردهای تعیین شده نیز در بخش زیرساختی و آموزشی می‌باشد. نتایج اولویت‌بندی راهبردها نیز نشان می‌دهد که راهبردهای تهاجمی بیش از دیگر راهبردها مورد توجه قرار گرفته و لذا برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری این شهرستان باید به دنبال استفاده از نقاط قوت و به منظور بهره‌گیری از فرصت‌ها و افزایش نقاط قوت و کاهش نقاط ضعف باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

442 - بررسی تطبیقی رابطه بین مفهوم عدالت و هویت اجتماعی در قرن معاصر از دیدگاه هربرت بلومر (تفسیرگرا) و آنتونی گیدنز (ساخت گرا)
حسین ابوالحسن تنهایی کتایون حکیمی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

443 - مدینه فاضله در اندیشه ابونصرفارابی
باقر ساروخانی رضا طالبی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

444 - مطالعه عرفی شدن در میان ایرانیان مسلمان؛ مقایسه بین نسلی در تهران بزرگ
سید حسین سراج زاده محمدرضا پویافر

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

445 - بررسی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری ناشی از برگزاری رویدادهای ورزشی ملی از دیدگاه دست اندرکاران ورزشی
حسین بیات میرحسن سیدعامری اسکندر حسین پور فاروق فتحی کجل

هدف این پژوهش عبارت است از بررسی دیدگاه دست اندرکاران ورزشی و مدیران گردشگری استان زنجان درزمینۀ گردشگری ورزشی. بدین منظور تعداد 120 مدیر و دست اندرکار ورزش از هیئت های ورزشی، مدیران گردشگری و کارشناسان تربیت بدنی آموزش و پرورش که مورد تأیید سازمان های مذکور بودند انتخا أکثر

هدف این پژوهش عبارت است از بررسی دیدگاه دست اندرکاران ورزشی و مدیران گردشگری استان زنجان درزمینۀ گردشگری ورزشی. بدین منظور تعداد 120 مدیر و دست اندرکار ورزش از هیئت های ورزشی، مدیران گردشگری و کارشناسان تربیت بدنی آموزش و پرورش که مورد تأیید سازمان های مذکور بودند انتخاب شدند. روش نمونه گیری به صورت تمام شمارغیر تصادفی هدفمند بود که کلیه جامعه به صورت نمونه انتخاب گردید(N=n). برای انجام تحقیق از یک پرسشنامه استفاده شده است، که شامل چهار بخش؛ بخش اول(اطلاعات فردی) بخش دوم (اطلاعات مربوط به عوامل سوق دهنده، جلب کننده و بازدارنده) بخش سوم(اطلاعات مربوط به جاذبه های طبیعی و قطب ورزشی) بخش چهارم (سوال باز) بود. در این تحقیق روایی و پایایی پرسشنامه اندازه گیری شده که آلفای کرونباخ خرده مقیاس عوامل سوق دهنده 71%،عوامل جلب کننده 79% ، عوامل باز دارنده72% و جاذبه های طبیعی و قطب ورزشی 89/ به دست آمد. اطلاعات لازم پس از جمع آوری با استفاده از روشهای آماری توصیفی و استنباطی(خی دو Chi- Square ) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. تجزیه و تحلیل یافته نشان داد که بین عوامل سوق دهنده، بازدارنده، جاذبه های طبیعی و قطب ورزشی با توسعه گردشگری ناشی از برگزاری رویدادهای ورزشی ملی از دیدگاه دست اندرکاران ورزشی در شهر زنجان ارتباط وجود دارد. در حالی که در خصوص عوامل جلب کننده رابطۀ معناداری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

446 - ارزیابی توسعه خدمات و زیرساخت های گردشگری جنگ در مناطق غرب ایران (نمونه موردی: شهرستان های استان کرمانشاه)
حیدر لطفی

گردشگری جنگ از جمله فعالیت های خدماتی است که در سال های اخیر با سرعت زیادی در حال توسعه است. انسان محور بودن گردشگری موجب شده تا عوامل انسانی در توسعه آن نقش بسیار چشمگیری داشته باشند. احترام به قربانیان جنگ ها به ویژه ارج نهادن به فداکاری فرماندهان، سربازان و حتی غیرنظ أکثر

گردشگری جنگ از جمله فعالیت های خدماتی است که در سال های اخیر با سرعت زیادی در حال توسعه است. انسان محور بودن گردشگری موجب شده تا عوامل انسانی در توسعه آن نقش بسیار چشمگیری داشته باشند. احترام به قربانیان جنگ ها به ویژه ارج نهادن به فداکاری فرماندهان، سربازان و حتی غیرنظامیان که جان خود را در جنگ از دست داده اند تقریبا وجه مشترک تمامی ملل و فرهنگ ها است. هدف تحقیق حاضر تحلیل داده ها و اطلاعات خدمات و زیرساخت های گردشگری جنگ در شهرستان های استان کرمانشاه است. آمار و داده ها از سالنامه ی آماری سال 1395 استخراج گردیده. برای رتبه بندی از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره (COPRAS) در محیط نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد با توجه به معیارهای در نظر گرفته شده برای اولویت بندی شهرستان های استان کرمانشاه از لحاظ خدمات و زیرساخت های گردشگری جنگ، کرمانشاه با امتیاز 1 در رتبه اول از لحاظ شاخص های خدمات و امکانات گردشگری جنگ قرار دارد، اسلام آباد غرب با امتیاز 0.234 در رتبه دوم، قصر شیرین با امتیاز 0.115 در رتبه سوم، هرسین با امتیاز 0.081 در مرتبه دهم قرار دارد، گیلانغرب با امتیاز 0.071 با امتیاز، دالاهو با امتیاز 0.054 در مرتبه دوازدهم، روانسر با امتیاز 0.046 در مرتبه سیزدهم قرار دارد و ثلاث بابا جانی با امتیاز 0.028 در مرتبه چهاردهم قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

447 - آسیب شناسی چالش های توسعه پایداری گردشگری
محسن قدمی

گردشگری پایدار به عنوان پارادایمی از توسعه که حاصل چندین خط فکری است از حدود سه دهه پیش آغاز شد. این پارادایم بر فرض "کوچکتر، بهتر" استوار است. اما این فرض در دنیای پر از تغییرات، تعارضات و عدم قطعیت امروزه قابل پرسش است. گردشگری پایدار اغلب در ارتباط است با طبیعت‌گردی أکثر

گردشگری پایدار به عنوان پارادایمی از توسعه که حاصل چندین خط فکری است از حدود سه دهه پیش آغاز شد. این پارادایم بر فرض "کوچکتر، بهتر" استوار است. اما این فرض در دنیای پر از تغییرات، تعارضات و عدم قطعیت امروزه قابل پرسش است. گردشگری پایدار اغلب در ارتباط است با طبیعت‌گردی و وابستگی به محیط‌های طبیعی. رشد تفکر سیستمی به دیدگاه‌های جدید و موثرتر در مورد گردشگری منجر شد. سوال‌ها همچنان در مورد توانایی گردشگری پایدار در آینده ادامه دارد و با پیشرفت دانش بحث بر انگیزتر می‌گردد. به طور کلی با توجه به انتقاداتی که بر توسعه پایدار وارد شده است می‌توان آنها را به چهار دسته تقسیم نمود از آن جمله نقد‌هایی که به ابهام در تعریف این مفهوم وارده شده است، نقد‌هایی که به کوچک مقیاس بودن مربوط می‌شود، موضوعات مربوط به سبز شویی و ادعای بیش از حد پایداری و در نهایت حقایق تحریف شده می‌باشند. یکی از منتقدین سرسخت توسعه گردشگری پایدار برایان ویلر می‌باشد که در این مطالعه کارهای انتقادی وی و محققانی چون مک‌کول، باتلر، هریسون، شارپلی و ویور مطالعه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

448 - تحلیل جامعه‌ شناختی سطوح هویتی تات‌ نشینان تاکستان و بوئین ‌زهرا
هاشم آرام منصور وثوقی

سطوح هویتی، ابعاد فردی و جمعی هویت را در بر می‌گیرد، که این ابعاد، هویت‌های جنسیتی، خانوادگی، شهروندی، محلی، ملی و دینی را شامل می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که گاه این ابعاد و به‌عبارتی سطوح، هم‌ساز و سازگار با هم هستند و گاه ناهم‌ساز و ناسازگار با هم بوده و به نوعی کشمک أکثر

سطوح هویتی، ابعاد فردی و جمعی هویت را در بر می‌گیرد، که این ابعاد، هویت‌های جنسیتی، خانوادگی، شهروندی، محلی، ملی و دینی را شامل می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که گاه این ابعاد و به‌عبارتی سطوح، هم‌ساز و سازگار با هم هستند و گاه ناهم‌ساز و ناسازگار با هم بوده و به نوعی کشمکش و منازعه در اجتماعات و جوامع به وجود می‌آید. مهم‌ترین ناسازگاری معمولاً در ارتباط با سطوح کلان هویتی؛ محلی و ملی است. بر این اساس در این مطالعه سعی شد تا ضمن شناسایی لایه‌های هویتی تات‌نشینان، رابطه سطوح هویتی کلان بررسی گردد، تا درک روشنی از لایه‌ها و سطوح هویتی مناطق تات‌نشین تاکستان و بوئین‌زهرا به‌دست آید. روش مطالعه، روش کیفی داده‌محور نظریه بنیانی، و تکنیک‌های مشاهده، مصاحبه‌عمیق و تحلیل اسناد بود که مفاهیم، مقولات و قضایا به شیوه کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، از طریق مصاحبه‌های فردی با 24 نمونه کیفی و دو مصاحبه گروهی، کشف، مقایسه و طبقه‌بندی شد و در نهایت با شناسایی مقولات هسته‌ای، الگوی پارادایمی ارائه گردید. با توجه به نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق، تصور و برداشتی که تات‌نشینان از خودشان دارند به‌صورت چند وجهی و چند بعدی است و ذیل هویت جمعی و عام ملی‌گرایی، هویت قومی و خاص خود محلی‌گرایی را نیز دارند که البته کم و کیف این عناصر هویتی بسته به شرایط زمینه‌ای و مخصوصاً موقعیت جغرافیایی متفاوت است. به‌طوری که مطابق یافته‌ها، تصور و برداشت مناطق تات‌نشین بوئین‌زهرا، بیشتر ملی‌گرایانه و دین‌مدارانه است و در مناطق تات‌نشین تاکستان، تصور و برداشت تات‌ها عمدتاً محلی‌گرایانه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

449 - تدوین و تبیین الگویی برای هوشمندترسازی دانشگاه ها با تراز جهانی
سپیده گلیجانی مقدم محمد خانی کامران نادرقلی قورچیان امیر حسین محمد داودی

در دنیای امروز نوآوری های تکنولوژیک با توجه به پارادایم اینترنت فرامکانی و فرازمانی سیستم های هوشمند و راه حل های هوشمندی هستند که شخصی، پاسخگو، تعاملی و سازگار و همچنین به عنوان در هر زمان در دسترس هستند. دانشگاه هوشمند به عنوان "پلت فرم است که داده های بنیادی را فراهم أکثر

در دنیای امروز نوآوری های تکنولوژیک با توجه به پارادایم اینترنت فرامکانی و فرازمانی سیستم های هوشمند و راه حل های هوشمندی هستند که شخصی، پاسخگو، تعاملی و سازگار و همچنین به عنوان در هر زمان در دسترس هستند. دانشگاه هوشمند به عنوان "پلت فرم است که داده های بنیادی را فراهم می کند که منجر به تجزیه و تحلیل و بهبود آموزش و محیط یادگیری می شود. از این رو در این پژوهش به تدوین و اعتباریابی الگویی برای هوشمندترسازی دانشگاه ها با تراز جهانی در دانشگاه ها پرداخته شده است. روش تحقیق در این مقاله از نوع آمیخته (ترکیبی) است و ابتدا بر اساس روش کیفی و مشخصاً بر مبنای تحلیل محتوی موضعی و با انجام مصاحبه با خبرگان موضوع، به استخراج ابعاد، مولفه ها و شاخص های هوشمندترسازی دانشگاه ها با تراز جهانی پرداخته شده و سپس در مرحله کمّی، با تدوین پرسشنامهء برگرفته از شاخص های مرحله کیفی و بر اساس داده های آن -که 175 پرسشنامه معتبر بود- به اعتباریابی و بررسی ساختار عاملی الگوی هوشمندترسازی دانشگاه ها با تراز جهانی پرداخته شد. یافته های تحقیق در بخش کیفی نشان داد که الگوی هوشمندترسازی دانشگاه ها با تراز جهانی دارای 5 بعُد و 29 مولفه است. این ابعاد شامل بعُدِ فناوری های هوشمندتر، شایستگی هوشمندتر، فرایندهای هوشمندتر، استاندارهای ممتازی و کیفیت سازمانی (نهادی) می باشند. یافته های بخش کمّی نیز نشان دادند که در تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، بارهای عاملیِ همه شاخص ها بالاتر از 3/0 بود. شاخص های نیکویی برازش الگو نیز نشان داد که الگوی ساختاری استخراج شده از بخش کیفی، برازش مناسبی با داده های جامعه آماری دارد. به طوری که مقدار شاخص کای دوی- نسبی یعنیX^2/df کمتر از 3 و مقادیر شاخص برازش اصلاح شده(AGFI) و شاخص برازش تطبیقی(CFI) نیز بالای 7/0 بودند. همچنین مقدار ریشه میانگین مربعات خطا (RMSEA) نیز کوچکتر از 1/0 بود. همچنین مولفه ها و شاخص های الگوی برآمده از زمینه تحقیق، پایایی (میزان آلفای کرونباخ) مناسبی در الگوی مذکور داشتند و می توان گفت که الگوی مذکور تبیین مناسبی در جامعه آماری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

450 - بررسی نوگرایی خانواده های ایرانی (تحقیقی در شهر تهران)
سید رضا معینی عالیه شکربیگی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

451 - توسعه پایدار گردشگری روستایی در روستای چاشم شهرستان مهدی‏شهر
مصطفی ازکیا نجمه کامور

مقاله حاضر با هدف توان سنجی و شناسایی و معرفی مشکلات گردشگری در روستای هدف گردشگری چاشم و همچنین ارائه راهکارهایی در جهت توسعه پایدار گردشگری انجام گرفته است. تاکید اصلی مقاله بر پایداری و مشارکت مردم محلی است؛ به همین جهت با استفاده از رهیافت توسعه پایدار گردشگری و ارز أکثر

مقاله حاضر با هدف توان سنجی و شناسایی و معرفی مشکلات گردشگری در روستای هدف گردشگری چاشم و همچنین ارائه راهکارهایی در جهت توسعه پایدار گردشگری انجام گرفته است. تاکید اصلی مقاله بر پایداری و مشارکت مردم محلی است؛ به همین جهت با استفاده از رهیافت توسعه پایدار گردشگری و ارزیابی پیامدهای آن بر جوامع میزبان و رویکرد استراتژیک که سه بعد مهم گردشگری شامل ابعاد اقتصادی، اجتماعی فرهنگی و محیطی را مد نظر قرار می دهد، به بررسی توان ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای گردشگری در روستای مذکور از نگاه جامعه میزبان و مسئولین پرداخته است. لذا برای انجام کار از روش های ارزیابی مشارکتی روستایی و مدل استراتژیک سوات استفاده شده است. یافته ها نشان می دهند جاذبه های طبیعی و شرایط خاص آب و هوایی مهم ترین نقاط قوت و صعب العبور بودن جاده های اتصالی در فصل سرد، کمبود امکانات جهت اقامت گردشگران، مهاجرت روستاییان در فصل سرد به علت کمبود امکانات رفاهی و عدم سرمایه گذاری دولتی مهم ترین نقاط ضعف گردشگری روستا هستند. همچنین افزایش تمایل مردم به گذران اوقات فراغت در مناطق ییلاقی، موقعیت جغرافیایی مناسب، همجواری با دو استان سمنان و مازندران و معرفی روستا به عنوان روستای هدف گردشگری مهم ترین فرصت های خارجی و کم توجهی دولت در اجرا طرح ها و تخصیص اعتبار جهت توسعه گردشگری، رعایت نشدن اصول اکوتوریسم توسط گردشگران و آلودگی محیط و بی توجهی به خواست مردم بومی در برنامه ریزی ها مهم ترین تهدیدهای خارجی گردشگری چاشم محسوب می شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

452 - بررسی نقش جنبش دانشجویی در توسعه حوزه عمومی جامعه ایران بین سال های 1385-1300 ه.ش.
سیف الله سیف اللهی محمد جعفر فیروزی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

453 - بررسی عوامل فرهنگی_اجتماعی موثر بر گرایش به فرهنگ غربی در بین دانشجویان دانشگاه جامع علمی و کاربردی (مطالعه موردی واحد 2)
سروش فتحی احمد رضا فراهانی نوشین ایل بیگی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

454 - عوامل اجتماعی و شخصیتی مؤثّر بر گرایش به وندالیسم(خرابکاری) در بین دانش‏آموزان دبیرستانی شهر اهواز
عبدالرضا نواح محمد باقر کوپایی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

455 - مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل
سید محمدرضا رشیدی آل هاشم محسن هادی طحان محمد فتحی

هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هد أکثر

هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. یکی از مهم ترین پیامدهای ساختن مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر اردبیل تأثیرهای مثبت بر روی خانواده ها بوده است. به گونه ای که نقش آن در کاهش چاقی و افزایش تحرک ساکنان، ایجاد سلامت روحی و روانی برای خانواده ها و ایجاد فرصت هایی برای بازی، تمرین و یادگیری بسیار قابل توجه است اما در زمینه ایجاد فرصت هایی برای برای برگزاری دوره های آموزشی، ساکنان خیلی موافق این کارکرد نبودند. در بعد تاثیرهای روانشناختی می توان گفت سکونت در مجتمع های مسکونی مسکن مهر که در محوطه آن ها فضای سبز احداث شده است موجب کاهش فشار، کاهش عصبانیت و تنش و افزایش تمرکز می شود. هم چنین تاثیرهای ترمیمی مستقیمی داشته و موجب بازسازی نیرو در شهروندان می شود. اما در مورد تأثیرهای اقتصادی باید گفت که موجب افزایش قیمت زمین یا واحد مسکونی در منطقه های مسکونی اردبیل شده است، ولی در افزایش تقاضا برای واحدهای مسکونی پیرامون مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر نقش نداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

456 - بررسی عوامل اجتماعی– فرهنگی موثر در دستیابی زنان به مشاغل درجه یک و تخصصی در دانشگاه های علمی کاربردی شهر تهران
طلعیه خادمیان لیلا میر طاهری

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

457 - بررسی تأثیر آمیخته‌ بازاریابی بر ارزش ادراک شده، تصویر مقصد و وفاداری گردشگران در راستای توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی: شهر ساحلی آستارا)
محمد علیزاده محمد رحیمی سعیده اسماعیلی سونیا ازهری

هدف این مطالعه بررسی رابطه‌ی آمیخته‌ی بازاریابی با وفاداری، ارزش ادراک شده، کیفیت ادراک شده و تصویر مقصد &lrm;است. روش تحقیق مورد استفاده از حیث هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی پیمایشی می‌باشد که هدف آن تعیین تاثیر عوامل منتخب آمیخته بازاریابی خدمات (قیمت، شواهد فیزیکی أکثر

هدف این مطالعه بررسی رابطه‌ی آمیخته‌ی بازاریابی با وفاداری، ارزش ادراک شده، کیفیت ادراک شده و تصویر مقصد &lrm;است. روش تحقیق مورد استفاده از حیث هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی پیمایشی می‌باشد که هدف آن تعیین تاثیر عوامل منتخب آمیخته بازاریابی خدمات (قیمت، شواهد فیزیکی، افراد، توزیع و پیشبرد فروش) بر کیفیت ادراکی، وفاداری، ارزش ادراکی و تصویر مقصد گردشگران منطقه آستارا می‌باشد. جامعه هدف تحقیق کلیه گردشگران ورودی به شهر آستارا می‌باشد و برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده است. برای این پژوهش از 400 پاسخ دهنده کمک گرفته شده است. برای تحلیل مدل مفهومی از روش رگرسیون خطی به کمک نرم افزار SPSS بهره گرفته شده است. مقدار آلفای کرونباخ پرسش‌نامه برابر با 0.788 به دست آمد که از مقدار 0.7 بزرگتر می‌باشد که به این ترتیب پایایی مورد تایید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که افراد، قیمت و شواهد فیزیکی بیشترین تاثیر را بر ارزش ادراک شده، تصویر مقصد و کیفیت ادارکی دارند و در نهایت به مدیران مقاصد گردشگری جهت افزایش ارزش و کیفیت ادراکی و همچنین تصویری مطلوب از مقصد پیشنهاداتی ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

458 - تحلیل مفهومی عکاسی‌های صمد قربان‌زاده بر مبنای آرای فروید
فیروزه شیباتی رضوانی

این پژوهش می‌کوشد بر مبنای مفاهیم و آرای برگرفته از روانشناسی فروید چهار اثر منتخب از آثار عکاسی صمد قربان‌زاده عکاس معاصر ایران را مورد واکاوی و تدقیق قرار دهد. روش این پژوهش به صورت کیفی است که بر مبنای مفاهیم روانشناسی فروید به توصیف و تحلیل موردی اثر هنری مبتنی بر د أکثر

این پژوهش می‌کوشد بر مبنای مفاهیم و آرای برگرفته از روانشناسی فروید چهار اثر منتخب از آثار عکاسی صمد قربان‌زاده عکاس معاصر ایران را مورد واکاوی و تدقیق قرار دهد. روش این پژوهش به صورت کیفی است که بر مبنای مفاهیم روانشناسی فروید به توصیف و تحلیل موردی اثر هنری مبتنی بر داده‌های برآمده از اطلاعات کتابخانه‌ای و اینترنتی می‌پردازد. علت انتخاب آثار صمد قربان‌زاده رویکرد سورئالیسم ایشان در عکاسی است که با تکیه به مفاهیمی چون ضمیر ناخودآگاه، رؤیا، ساز وکار دفاعی در رویکرد روانشناختی فروید به صورت دلالت‌های نمادین توانش خوانش و تحلیل دارد. اگرچه تحلیل روانشناختی معضلات و مشکلات را به فرد و خصوصیات و ویژگی‌هایش فروکاهش می‌دهد، اما از آن‌رو اهمیت دارد که در نهایت به دنبال تبیین ساخت‌های اجتماعی پیش می‌رود. این آثار ملهم از موضوعاتی چون تنهایی، بی‌هویتی، از دست رفتن ایمان و در نهایت مرگ است که به نحوی انسان و جوامع را درگیر کرده و ماهیت وجودی انسان در نظام امروزی جهان به چالش می‌کشد. در خوانش روانشناسی از آثار مورد نظر، مخاطب ضمن تجربه تازه از مواجهه با اثر هنری، به درک و شناخت درونمایه اثر و ارتباط نمادین عناصر هنری با آسیب‌های فردی و جمعی دست می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

459 - مسئولیت اخلاقی از دیدگاه اخوان الصفا
مریم عباس آباد عربی محمود فریمانه

مسئولیت اخلاقی یکی از مباحث دامنه دار علم اخلاق محسوب می‌شود. گروهی از جبرگرایان طبیعی معتقدند که قوانینی در طبیعت وجود دارد که مسئولیت اخلاقی شخص را زیر سؤال می‌برد. کشفیات حوزه ژنتیک نیز در سالیان اخیر به این دیدگاه‌ دامن‌زده‌ است.هدف اصلی در این پژوهش این است که دید أکثر

مسئولیت اخلاقی یکی از مباحث دامنه دار علم اخلاق محسوب می‌شود. گروهی از جبرگرایان طبیعی معتقدند که قوانینی در طبیعت وجود دارد که مسئولیت اخلاقی شخص را زیر سؤال می‌برد. کشفیات حوزه ژنتیک نیز در سالیان اخیر به این دیدگاه‌ دامن‌زده‌ است.هدف اصلی در این پژوهش این است که دیدگاه اخوان الصفا را درباره جبر طبیعی استخراج کند.در قرون گذشته و سالها پیش از کشفیات جدید، اخوان‌الصفا در ابتدای رساله اخلاق خود تأثیرعوامل زیستی را بر اخلاق تایید می‌کنند، اما در ادامه با طرح تقسیم بندی اخلاق به اخلاق مرکوزه و مکتسبه، نشان می‌دهند که این عوامل منجر به جبر و بی‌اختیاری نمی‌شود و مسئولیت اخلاقی همچنان برقرار است. پرداختن به نقش عوامل زیستی از طرف اخوان‌الصفا ما را به چند نکته مهم رهنمون می‌سازد از جمله اینکه مسئولیت اخلاقی امری تشکیکی است و شرایط جسمانی (مزاجی یا ژنتیکی) هرفرد می‌تواند شدت مسئولیت اخلاقی را افزایش یا کاهش دهد.نکته بعد این است که در مباحث اخلاقی و به هنگام ارائه راهکار جهت رشد اخلاقی نباید تنها به بعد روحانی وجود انسان متوجه بود بلکه تدبیر صحیح بدن نیز باید درنظرگرفته شود. روش گرداوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه‌ای بوده و در بررسی دیدگاه اخوان الصفا ازروش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

460 - هویت و خیر از نظر چارلز تیلور
شهلا اسلامی

چارلز تیلور جایگاه ویژه‌ای در میان فلاسفۀ معاصر دارد. دغدغۀ او، هویّت انسان مدرن و فقدان معنا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ست. تیلور فلسفۀ اخلاق مدرن را واجد ارزش‌های قوی برای هویّت انسان نمی‌داند. به عقیدة او، در دورۀ مدرن، دیدگاه طبیعت‌گرایانه حاکم شده است و از بین رفتن معنا در زندگی بش أکثر

چارلز تیلور جایگاه ویژه‌ای در میان فلاسفۀ معاصر دارد. دغدغۀ او، هویّت انسان مدرن و فقدان معنا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ست. تیلور فلسفۀ اخلاق مدرن را واجد ارزش‌های قوی برای هویّت انسان نمی‌داند. به عقیدة او، در دورۀ مدرن، دیدگاه طبیعت‌گرایانه حاکم شده است و از بین رفتن معنا در زندگی بشر، محصول آن است؛ فردگرایی و عقل ابزاری هم، از تبعات چنین دیدگاهی است. تيلور با بررسي سيری تاريخي، بر آن است فردگرایی، آرمان اصالت را شکل می‌دهد و به نسبی‌گرایی می‌انجامد. به زعم او، هویّت شخص، همان فهم اوست از اینکه کیست و خصوصیّاتی است که از او یک انسان متمایز می‌سازد. همچنین، آنچه هویّت ما را شکل‌ می‌دهد، ویژگی گفتگویی و اجتماعی ماست؛ مفاهیمی مانند خیر نیز، در گفتگو و تعامل با دیگران شکل می‌گیرد. یکی از دغدغه‌های تیلور، بازگرداندن معنا به زندگی انسان است؛ به این منظور، او از چارچوب‌هایی نام می‌برد که معنا را به زندگی انسان باز می‌گرداند. اینکه آیا می‌توان با توجّه به بنیادهای تفکر تیلور، میان هویّت و خیر نسبت برقرار کرد، از موضوعات مطرح در این مقاله است. نقد اساسی به تیلور این است که شان گفتگویی مورد ادعای تیلور با آنچه او خیر می‌نامد همخوانی ندارد. به عبارت دیگر نمی‌توان هم به دیدگاه دیدگاه تیلور درباره شکل‌گیری هویت قایل بود و هم از شهودهای اخلاقی یکسان سخن گفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

461 - جایگاه وجودی انسان در فلسفه صدرایی و سنت فلسفی- جامعه شناسی پست مدرن
دکتر عباس گوهری سید مهدی بیابانکی

آن چه در این نوشتار بدان میپردازیم ارائه ی دو تصویر از انسان است که درست مقابل هم قرارگرفتهاند. تصویر نخست، تصویری است که سنت فلسفی-جامعه شناسی پست مدرن از انسان امروزیمغرب زمین ارائه میدهد و تصویر دوم تصویری است که فلسفه صدرایی با تکیه بر متون غنیاسلامی از انسان ارائه أکثر

آن چه در این نوشتار بدان میپردازیم ارائه ی دو تصویر از انسان است که درست مقابل هم قرارگرفتهاند. تصویر نخست، تصویری است که سنت فلسفی-جامعه شناسی پست مدرن از انسان امروزیمغرب زمین ارائه میدهد و تصویر دوم تصویری است که فلسفه صدرایی با تکیه بر متون غنیاسلامی از انسان ارائه میدهد. در تصویر نخست، انسان هم چون مجسمه ای بیروح و راکد است کهتماماً شیفته و فریفته خود است و در خلائی کویر گونه در پی التذاذ حداکثری خود است. اما درتصویر دوم، انسان مسافری است غای تمند که سفرش را از خاک آغاز کرده است و لحظه به لحظه باشوری وصف ناپذیر به سمت غایت خود حرکت میکند. تصویر نخست به زعم اندیشمندان مذکور،تصویر بالفعل انسان امروزی جوامع غربی و تصویر دوم، تصویر بالقوه و مدل و نقشه راه انسان به ماهوانسان است. مقایسه ی این دو رویکرد و نتایج آن هدف این نوشتار است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

462 - فهم درست جایگاه پرسش فلسفی در فرهنگ بشری
فروزان راسخی

از دیرباز شمار زیادی از فیلسوفان کوشیده‌اند تا توضیح بدهند که چرا پرسیدن مهم‌تر از پاسخ‌دادن است و از این رهگذر با به دست دادن تعریف ماهیت پرسش فلسفی، انواع آن، انگیزه‌های طرح این‌گونه پرسش‌ها، و فوایدی که مترتب بر این پرسش‌ها تمایز فلسفه، شأن و اهمیت آن، و رابطه آن دیگ أکثر

از دیرباز شمار زیادی از فیلسوفان کوشیده‌اند تا توضیح بدهند که چرا پرسیدن مهم‌تر از پاسخ‌دادن است و از این رهگذر با به دست دادن تعریف ماهیت پرسش فلسفی، انواع آن، انگیزه‌های طرح این‌گونه پرسش‌ها، و فوایدی که مترتب بر این پرسش‌ها تمایز فلسفه، شأن و اهمیت آن، و رابطه آن دیگر گونه‌های دانش را گوشزد کرده‌اند می‌توان مدعی شد که پرسش فلسفی پرسشی که نتوان از طریق تجربی و یا تاریخی به آن پاسخ گفت یا صحت و سقم پاسخ‌های داده ‌شده به آن را نتوان از طریق تجربی و تاریخی معلوم کرد. لااقل هفت دسته پرسش‌های ذیل پرسش فلسفی است: پرسش از ارزشیابی غایی، علل غایی، معنای زندگی، کیفیت امور، امور فرجامین، طبقه‌بندی موجودات و امور مربوط به خودِ معرفت. چهار انگیزه برای طرح پرسش‌های فلسفی ذکر کرد که، از آن میان، دو انگیزه‌ ، یعنی کنجکاوی و حقیقت‌طلبی، اختصاص به پرسش‌های فلسفی ندارند، بلکه انگیزه‌‌های طرح هر پرسشی (اعم از پرسش فلسفی و تجربی، تاریخی، دینی و مذهبی و...) اند و دو انگیزه‌ی دیگر، یعنی برخی از پرسش‌های فلسفی و نیاز سایر علوم به فلسفه، به پرسش‌های فلسفی اختصاص دارند. چند فایده‌ی روانی‌ـ‌اخلاقی نیز بر طرح پرسش‌های فلسفی و کوشش برای پاسخ‌دادن به آن‌ها مترتّب است یعنی عقلانیت، استقلال فکری، برابری‌گرایی و مدارا. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

463 - تجربه ی دینی و ادراک خدا: نگاهی انتقادی به نظریه ی آلستون
بابک عباسی

ویلیام آلستون در کتاب ماندگار ادراک خدا، در مقام عرضه ی نظریه ای در باب معرفت شناسی باوردینی، کوشیده است از این رأی دفاع کند که می توان برخی باورهای دینی را به جهت ابتنایشان بربرخی تجرب ههای دینی معقول و موجه دانست. طبق این نظریه ، آن قسم از تجربه های دینی کهویژگی های پ أکثر

ویلیام آلستون در کتاب ماندگار ادراک خدا، در مقام عرضه ی نظریه ای در باب معرفت شناسی باوردینی، کوشیده است از این رأی دفاع کند که می توان برخی باورهای دینی را به جهت ابتنایشان بربرخی تجرب ههای دینی معقول و موجه دانست. طبق این نظریه ، آن قسم از تجربه های دینی کهویژگی های پدیدارشناسانه ی ادراک را از خود بروز می دهند صلاحیت آن را دارند که نقش مبنای باوررا ایفا کنند. این مقاله ضمن گزارش و تحلیل مهم ترین نقدهای این قول و هم چنین بررسیپاسخ های آلستون به این نقدها، به ارزیابی مستدل این مباحثه پرداخته و در پ ایان با افزودنملاحظات انتقادی جدید نتیجه گرفته است که آلستون دلایل محکمی برای موجه کردن مدعایخویش اقامه نکرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

464 - ثابت گرایی حساس به زمینه ی فاعل معرفت و زمینه گرایی معرفتی
احمدرضا همتی مقدم

زمینه گرایی معرفتی دیدگاهی در معرف تشناسی است که بر مبنای آن محتوای معناشناختیاسنادهای معرفتی نسبت به زمینه اسناددهنده تغییر م یکند. این دیدگاه در مقابل دیدگاه غالب درمعرفت شناسی یعنی ثابت گرایی قرار دارد. معرفت شناسان به طور سنتی معتقدند محتوایمعناشناختی اسنادهای معرفت أکثر

زمینه گرایی معرفتی دیدگاهی در معرف تشناسی است که بر مبنای آن محتوای معناشناختیاسنادهای معرفتی نسبت به زمینه اسناددهنده تغییر م یکند. این دیدگاه در مقابل دیدگاه غالب درمعرفت شناسی یعنی ثابت گرایی قرار دارد. معرفت شناسان به طور سنتی معتقدند محتوایمعناشناختی اسنادهای معرفتی در هر زمین های ثابت است. به تازگی گروهی از ثاب تگرایان دیدگاهیرا معرفی کرده اند که به ثابت گرایی حساس به زمینه ی فاعل معرفت معروف است. بر مبنای ایندیدگاه محتوای معناشناختی اسنادهای معرفتی در هر زمین های ثابت است، اما ارزش صدقاسنادهای معرفتی نسبت به زمینه ی فاعل معرفت تغییر می کند. اخیراً استفان شیفر از حامیاندیدگاه زمین هگرایی معرفتی انتقاداتی را بر ثاب تگرایی حساس به فاعل معرفت، وارد کرده است. دراین مقاله از دیدگاه ثابت گرایی حساس به زمینه ی فاعل معرفت در برابر انتقادهای شیفر دفاعمی کنم و استدلال م یکنم که انتقادهای او ردی بر این دیدگاه نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

465 - عملیات گرایی: بررسی رابطه معانی نمادها و مفاهیم فیزیکی با عملیات اندازه گیری (با توجه به آراء پرسی بریجمن)
کیوان الستی

چگونه کاربرد مفاهیم فیزیکی توسط فیزی کدان، از کاربرد همان مفاهیم، توسط افراد عادی مجزامی شود؟ پاسخ به این سؤال می تواند این باشد که معنای یک مفهوم در فیزیک چیزی نیست مگرعملیات اندازه گیری متناظر با آن مفهوم. با وجود این، مفهومِ خاصِ علمی ممکن است با عملیاتمتفاوتی اندازه أکثر

چگونه کاربرد مفاهیم فیزیکی توسط فیزی کدان، از کاربرد همان مفاهیم، توسط افراد عادی مجزامی شود؟ پاسخ به این سؤال می تواند این باشد که معنای یک مفهوم در فیزیک چیزی نیست مگرعملیات اندازه گیری متناظر با آن مفهوم. با وجود این، مفهومِ خاصِ علمی ممکن است با عملیاتمتفاوتی اندازه گیری شود. در این صورت چگونه م یتوان این عملیات متفاوت را به یک مفهوم نسبتداد؟ اگر پیرو مکتب عملیات گرایی 3 باشیم، پاسخ این خواهد بود که از پیش نمی دانیم عملیات هایمتفاوت به مفهومی واحد اشاره می کنند. طبق این دیدگاه، محتوای قوانین تجربی است که عملیاتمتفاوت را به مفهومی واحد نسبت می دهد. در این مقاله ابتدا شرح مختصر آراء پرسی بریجمن ومکتب عملیات گرایی، و تحلیل دقیق مفهوم طول توسط بریجمن شرح داده خواهد شد. سپسنقدهایی که به این مکتب وارد شده بازگو می شود. در نهایت، با توجه به انتقادات، از مزایا و معایبدیدگاه عملیات گرایی بحث خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

466 - اثبات نظریه کانت مبنی بر تبدیل همۀ اشکال قیاس به شکل اول
علی اکبر پیمان

در آغاز ، قیاس ، دیدگاه کانت دربارۀ قیاس صوری و شکل های چهارگانه آن می آید؛ و اینکه تنهاشکل شکل اول قیاس صوری اهمیت دارد و شک ل های دیگر به شکل اول م ی توانند برگرداندهشوند. پس از آن شکل های گوناگون و قاعده های منطق کلاسیک - ارسطویی معرفی می گردند؛در پایان کوشش می شود ب أکثر

در آغاز ، قیاس ، دیدگاه کانت دربارۀ قیاس صوری و شکل های چهارگانه آن می آید؛ و اینکه تنهاشکل شکل اول قیاس صوری اهمیت دارد و شک ل های دیگر به شکل اول م ی توانند برگرداندهشوند. پس از آن شکل های گوناگون و قاعده های منطق کلاسیک - ارسطویی معرفی می گردند؛در پایان کوشش می شود با الگو گرفتن از زبان صوری منطق جدید، نظریۀ مجموع ه ها، به ویژهنمودار وِن، ثابت شود که چطور همۀ شکل های گوناگون قیاس ب ه شکل اول و آن هم به ضرب اولمی تواند بازگردد . در هر مورد، نیز، مثالی از زبان طبیعی برای درک بهتر موضوع ارائه (Barbara)می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

467 - ذاتی گرایی ارسطویی و ذات یگرایی علمی برایان الیس
مریم معیرزاده

ذاتی گرایی مانند بسیاری از مباحث فلسفی ریشه در نظریات فیلسوفان یونان دارد. این نظریه بامسأله ثبات و حرکت ارتباط دارد. در واقع تبیینی معقول از پدیده حرکت و تغییر، مورد توجهفیلسوفان آن زمان بوده است. نظریه ذاتی گرایی ارسطو نیز در همین راستا است. این نظریه که بهقوانین طبیع أکثر

ذاتی گرایی مانند بسیاری از مباحث فلسفی ریشه در نظریات فیلسوفان یونان دارد. این نظریه بامسأله ثبات و حرکت ارتباط دارد. در واقع تبیینی معقول از پدیده حرکت و تغییر، مورد توجهفیلسوفان آن زمان بوده است. نظریه ذاتی گرایی ارسطو نیز در همین راستا است. این نظریه که بهقوانین طبیعت می پردازد از برجسته ترین دست آوردهای فلسفی اوست که بنیان متافیزیک را برایعلوم آن زمان تشکیل داد. ارسطو توانست به علت گوناگونی و تفاوت آشکار میان گون ههای مختلفگیاهی و حیوانی، آن ها را به عنوان نوع طبیعی مطالعه کند. در دیدگاه او هر نوع طبیعی به طورغایت مدارانه عمل می کند. از همین جنبه نقدهایی بر ذات یگرایی ارسطو وارد شده است به طوری کهتا قرن بیستم فعالیت جدی در خصوص این مبحث متافیزیکی انجام نشده بود. برایان الیسذاتی گرایی علمی اش را با ارائه ی ویژگی های گرایشی و انواع طبیعی صورت بندی می کند. الیس باطرح معیارهایی برای چیستی نوع طبیعی، وجود نوع طبیعی در زیست شناسی را نمی پذیرد زیرابرخی از معیارهای مطرح شده را ارضا نمی کند. او مدعی است که ذاتی گرایی علمی اش نظریه ای درچارچوب واقع گرایی است. این نظریه شامل انواع طبیعی در حال گذار است که با هم تعامل دارند.آنچه ظاهر می شود به نقش های انواع طبیعی شرک تکننده در فرآیندها بستگی دارد. این مقاله بر آناست ضمن ارائه ی دو دیدگاه ذاتی گرایی ارسطو و الیس، به بررسی قابلیت های ذاتی گرایی جدیدبپردازد. این بررسی نشان می دهد چرا الیس نوع طبیعی در زیس تشناسی را حتی با طرح ساختارژنتیکی نمی پذیرد و بر خلاف دیدگاه سنتی که مطابق آن ارتباط تنگاتنگی بین تعریف و تبیینوجود دارد در دیدگاه الیس چنین ارتباطی وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

468 - مک اینتایر در مقابل عقل گرایی و نسبی گرایی
هادی صمدی

مک اینتایر، فیلسوف معاصر اسکاتلندی، در فصل پانزدهم کتاب عدالت چه کسی؟ کدام عقلانیت؟(1988 ) نظریه ای درباره عقلانیت ارائه می دهد که مطابق آن سنت ها نه تنها تهدیدی برای عقلانیتنیستند بلکه عقلانیت اساساً وابسته به سنت است. وی در آن جا از یک سو استدلال هایی بر علیهنسبی گرای أکثر

مک اینتایر، فیلسوف معاصر اسکاتلندی، در فصل پانزدهم کتاب عدالت چه کسی؟ کدام عقلانیت؟(1988 ) نظریه ای درباره عقلانیت ارائه می دهد که مطابق آن سنت ها نه تنها تهدیدی برای عقلانیتنیستند بلکه عقلانیت اساساً وابسته به سنت است. وی در آن جا از یک سو استدلال هایی بر علیهنسبی گرایی و منظرگرایی مطرح می کند و از سوی دیگر روی خوشی به عق لگرایی مرسوم نشاننمی دهد. چنین موضعی او را در حالتی برزخی قرار م یدهد. حیوانات عقلانی وابسته ( 1999 ) کتابیاست از او که در آن مواضع م کاینتایر در باب عقلانیت به اردوگاه عقل گرایان نزدیک تر م یشود، هرچند که کماکان فاصله خود را با عقل گرایان سنتی حفظ می کند. مقاله حاضر نگاهی دارد به اینتغییر موضع وی در مورد عقلانیت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

469 - آموزه های بنیادین عقلانی گرایی انتقادی
مریم عسگرپورعلی مجید اکبری

نمی پذیرد، بلکه اصلاً نیازی به توجیه ندارد. پیروان عقلانی گرایی انتقادی، در رهگذر کسب معرفت،به رویکردی عقلانی تکیه م یکنند و عقلانیت را در گرو تشخیص این نکته م یدانند که معرفت آدمیخطاپذیر و محدود است و هرآینه می تواند بازبینی شود تا خطاهای نهانش، آشکار گردد. بنابراین آ أکثر

نمی پذیرد، بلکه اصلاً نیازی به توجیه ندارد. پیروان عقلانی گرایی انتقادی، در رهگذر کسب معرفت،به رویکردی عقلانی تکیه م یکنند و عقلانیت را در گرو تشخیص این نکته م یدانند که معرفت آدمیخطاپذیر و محدود است و هرآینه می تواند بازبینی شود تا خطاهای نهانش، آشکار گردد. بنابراین آنانروش عقلانی را بازبینی نقادانه ی تمامی ایده ها، باورها و سنت ها می دانند و آماده اند تا همه چیز ازجمله دیدگاه های خود را نقد کنند. یادگیری از دیگران و اخذ این روش که ممکن است یکی بر خطاباشد و دیگری بر صواب، و پذیرش این امر که با تلاش م یتوانیم به حقیقت 4 نزدیک تر شویم، ازآموزه های اصلی مکتب عقلانی گرایی انتقادی است. برخلاف عقل گرایان سنتی که عقلانیت را درپذیرش نظریه های اثبات شده می دانند، نزد عقلانی گرایان انتقادی عقلانیت در نقد نظری ههای علمیاست. نگاه آنان به علم و نظریه های علمی، نسبت به پیروان مکاتب دیگر بسیار متفاوت است؛نظریه های علمی از منظر عقلان یگرایان نقاد، حد سهایی هستند که در رویارویی با مسائل و برایتبیین پدیدار ها مطرح م یشوند. این حد سهای توجیه ناپذیر، در بهترین وضعیت، تنها می توانند ازشرِ ابطال در امان بمانند. رسالت عقلانی گرای انتقادی جایگزینی روش های نقادانه با رو شهایتوجیه گراست؛ با این ایده که ایستادگی نظریه در برابر نقادی، تنها بیانگر تبرئه ی موقت نظریه استو از اثبات قطعی یا حتی محتمل بودن آن، حکایتی نمی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

470 - سیرتحولات فلسفه ی علم از دیدگاه واقع گرایی انتقادی یک ارزیابی شتابزده
علی پایا

در مقالهی حاضر، پس از ارائهی شماری از "تعاریف" دربارهی فلسفه ی علم ، و ارائه ی "تعریف "مختار نگارنده، به اجمال و اختصار هرچه تمامتر به برخی از مهمترین تحولات فلسفه ی علم از آغازتاکنون پرداخته می شود. هرچند هدف اصلی آشنا ساختن خوانندگان با یک چشم انداز کلی ازمسائل و موضو أکثر

در مقالهی حاضر، پس از ارائهی شماری از "تعاریف" دربارهی فلسفه ی علم ، و ارائه ی "تعریف "مختار نگارنده، به اجمال و اختصار هرچه تمامتر به برخی از مهمترین تحولات فلسفه ی علم از آغازتاکنون پرداخته می شود. هرچند هدف اصلی آشنا ساختن خوانندگان با یک چشم انداز کلی ازمسائل و موضوعات و راه حل های پیشنهادی است اما در مواردی نیز نقدها و ارزیابی هایی درخصوص موضوعات مطروحه، از یک دیدگاه واقع گرایانه متکی به عقلانیت نقاد مطرح شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

471 - اُتیسم و سه نظریه‌ی اصلی شناخت
آزاده دوست الهی سیدعلی صمدی مصطفی تقوی

مطالعات گسترده بر روی اختلالات عصبی ـ روانی تأثیر به‌سزایی بر درک ما از ساختار و عملکرد مغز و سیستم عصبی گذاشته است؛ تا جایی‌که پیامدهای فلسفی مهمی در حوزه ی فلسفه ی ذهن و علوم شناختی، داشته‌اند. اُتیسم اختلالی است که از زمان شناسایی آن تا به امروز شاهد تغییرات بسیاری د أکثر

مطالعات گسترده بر روی اختلالات عصبی ـ روانی تأثیر به‌سزایی بر درک ما از ساختار و عملکرد مغز و سیستم عصبی گذاشته است؛ تا جایی‌که پیامدهای فلسفی مهمی در حوزه ی فلسفه ی ذهن و علوم شناختی، داشته‌اند. اُتیسم اختلالی است که از زمان شناسایی آن تا به امروز شاهد تغییرات بسیاری در مفهوم آن بوده‌ایم. پژوهش پیرامون این اختلال آن را تبدیل به یک موضوع در مباحث روا‌ن‌شناسی فلسفی کرده است. روند این پژوهش‌ها بر روی نقایص شناختی و رفتاری افراد دارای اُتیسم، بینش ارزشمندی در توسعه و ساختار شناخت اجتماعی داشته است. در این خصوص سه نظریه‌ی اصلی شناخت یعنی نظریه ی ذهن، نظریه ی شبیه سازی و نظریه‌ی کنترلِ اجرایی یا نظریه فراشناخت هر کدام با رویکردی متفاوت به اختلال اُتیسم، علت های متفاوتی را معرفی می کنند. در این مقاله ابتدا با تعریفِ بالینی از اُتیسم شروع کرده، سپس سه نظریه اصلی شناخت را معرفی کرده و در آخر برتری نظریه‌ی شبیه‌سازی را در مقایسه با دو نظریه‌ی دیگر نشان خواهیم داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

472 - اراده از نظر شوپنهاوئر و مقایسه آن با نظر متفکران اسلامی با تأکید بر نظر غزالی
ثریا سلاحورزی

از امهات صفات حضرت حق دو صفت اراده و علم است، و این سؤال که در خلقت و آفرینش انسان وطبیعت کدام تقدم بر دیگری دارد نزاعی دیرینه را پدید آورده است. این اختلافنظر در غرب نیزقابل مشاهده است. چنانچه گروهی از فیلسوفان همواره مدافع تقدم فکر بر اراده بودهاند و طایفهایبه تبع متک أکثر

از امهات صفات حضرت حق دو صفت اراده و علم است، و این سؤال که در خلقت و آفرینش انسان وطبیعت کدام تقدم بر دیگری دارد نزاعی دیرینه را پدید آورده است. این اختلافنظر در غرب نیزقابل مشاهده است. چنانچه گروهی از فیلسوفان همواره مدافع تقدم فکر بر اراده بودهاند و طایفهایبه تبع متکلمان اصالت را به اراده داده و علم و فکر را تابع آن دانستهاند. شوپنهاوئر ازجمله فلاسفهایاست که به صراحت اصالت را به اراده داده است. این تحقیق به مقایسه و تطبیق اراده از دیدگاهشوپنهاوئر و متفکران اسلامی و بررسی وجوه شباهت و اختلاف آنها پرداخته است. برمبنای دیدگاهابن سینا، حقیقت قدرت به علم برمیگردد و در مقام ثبوت، واقعیت قدرت را علم تأمین میکند. امابرمبنای نظر غزالی، چون خداوند قادراست، پس عالم خواهد بود. دیدگاه غزالی علیرغم تفاوتبنیادی با شوپنهاوئر، شباهتهایی نیز با آن دارد، از جمله تقدم اراده بر علم. غزالی به صراحت اعلاممیکند نخستین تجلی ذات الهی در عالم کائنات اندیشه نبوده، بلکه اراده است. دیدگاه او دربارهچگونگی جلوهگری اراده را علیرغم اینکه منکر موجودی به نام خداست می توان با دیدگاه متفکراناسلامی درباره فیض مقدس تطبیق داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

473 - روش شناسی توجیه و نقد در حکمت صدرایی
عبدالعلی موحدی

در این مقاله من قوانین را به صورت وصفها یا تحلیلهایی از طبایع بنیادین مطرح می کنم .قوانین به عنوان تحلیلهای طبایع بنیادین، حقایق ضروری مابعدالطبیعی اند . در بخش اولمقاله مراد خود را از این مدعا که قوانین وصف خاص ه ها هستند، شرح می دهم . در بخشدوم، امکان وجود برخی حقایق أکثر

در این مقاله من قوانین را به صورت وصفها یا تحلیلهایی از طبایع بنیادین مطرح می کنم .قوانین به عنوان تحلیلهای طبایع بنیادین، حقایق ضروری مابعدالطبیعی اند . در بخش اولمقاله مراد خود را از این مدعا که قوانین وصف خاص ه ها هستند، شرح می دهم . در بخشدوم، امکان وجود برخی حقایق ضروری را در نظر می گیرم که بتوان به نحو پسین به آنهاعلم پیدا کرد و مدعای من آن است که قوانین طبیعت چنین شأن معرفتی را واجدند . در دوبخش پایانی تلاش خواهم کرد تا دیدگاه خود نسبت به قوانین طبیعت را ب ا آن دسته ازدریافتهای مبتنی بر موجهات که ناظر به ضرورت فیزیکی اند و بسیاری را به ردّ قوانینضروری مؤدی شده اند، تطبیق دهم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

474 - سهروردی و مسأله ی رئالیسم
سید عباس ذهبی

دیدگاه سهروردی در تبیین رئالیسم و مسألهی شناخت، نه با حکمای مسلمانِ پیش از خودششباهتی دارد و نه در پیشینهی افلاطونی و ارسطویی، رد پایی از آن مشهود است. وی بر خلافافلاطونیان، معتقد است پایهی شناخت، حس است و بر خلاف ارسطوئیان، این شناخت را مستقیم وبیواسطه میداند؛ از اینر أکثر

دیدگاه سهروردی در تبیین رئالیسم و مسألهی شناخت، نه با حکمای مسلمانِ پیش از خودششباهتی دارد و نه در پیشینهی افلاطونی و ارسطویی، رد پایی از آن مشهود است. وی بر خلافافلاطونیان، معتقد است پایهی شناخت، حس است و بر خلاف ارسطوئیان، این شناخت را مستقیم وبیواسطه میداند؛ از اینرو، ادراکات حسی را نقطهی عزیمت او در تفسیر رئالیسم باید دانست.مخاطب اصلی او در این جریان، حکمای مشاّیی هستند، برای همین، وی با نقد سه پیش فرضاصلی این مکتب، سعی در ارائهی نظریهی جدیدی دارد که با آن، به خوبی میتوان تصویر رئالیسم رادر منظومهی فکری سهروردی ترسیم کرد. این نوشتار پس از تقریر این وجه سلبی و منتقدانه ازاندیشهی او، به تحلیل رویکرد ایجابی، میپردازد. این رویکرد ایجابی در قالب شش پیش فرض،صورت بندی میشود و پذیرش آنها نهایتاً، مسألهی رئالیسم را در اندیشهی سهروردی، روشن می-کند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

475 - ارزیابی انتقادات سوزان هاک بر آراء ضد موجه‌سازی معرفت‌شناختی پوپر
مهدی بروجردی علیرضا منصوری رضا عزیزی نژاد

10.30495/pi.2022.20602

عقلانیت انتقادی به عنوان رهیافتی برای شیوه‌ی سلوک زیستی و مخصوصاً روشی در علم با نظر کارل پوپر طرح شد. اما آراء وی در زمینه طرد استقرا و موجه‌سازی با مخالفت سوزان هاک به عنوان فیلسوف منطق مواجه شده است. در این مقاله به ارزیابی هاک از آراء پوپر با عنوان نگاتیویسم منطقی خ أکثر

عقلانیت انتقادی به عنوان رهیافتی برای شیوه‌ی سلوک زیستی و مخصوصاً روشی در علم با نظر کارل پوپر طرح شد. اما آراء وی در زمینه طرد استقرا و موجه‌سازی با مخالفت سوزان هاک به عنوان فیلسوف منطق مواجه شده است. در این مقاله به ارزیابی هاک از آراء پوپر با عنوان نگاتیویسم منطقی خواهیم پرداخت و نشان می‌دهیم که هاک تمام تلاش خود را برای حفظ روش‌های موجه‌سازی با تعابیر و انحاء مختلفی، بیشتر زیر سایه‌ی استقرا، به کار می‌بندد. هم‌چنین نشان خواهیم داد که نقدهای هاک به پوپر به سبب تمایل وی به موجه‌سازی، دچار برخی خلط‌های روان‌شناختی و سمانتیکی با مباحث معرفت‌شناختی است. در پاسخ خواهیم دید که پوپر ارتباط عقلانیت با موجه‌سازی را نفی می‌کند و اساساً موجه‌سازی را ناممکن می‌داند و مدلی سه مرحله‌ای شامل طرح مسأله، یافتن راه‌حل‌های ابداعی برای مسأله پیش‌آمده و حذف برخی از آن‌ها را پیشنهاد می‌کند که در آن هیچ نیازی به موجه‌سازی و حمایت شواهد وجود ندارد. محصول اتخاذ چنین رهیافتی ارائه‌ی حدس‌ها و گمانه‌هایی خلاقانه خواهد بود که در عین پذیرش وجود حقیقتی ایده‌آل و واقعیتی خارج از ذهنمان، هیچ نسبتی از واقعیت یا صدق را برای فرضیه‌ها برقرار نمی‌کنیم و در نتیجه از مشکلات موجه‌سازی در امان خواهیم بود. به همین جهت همواره آمادگی برای نقادی راه‌حل‌های خود را داریم و درباره‌ی فرضیه‌ها و نظریه‌هایمان متواضعانه‌تر موضع‌گیری می‌کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

476 - نقد و بررسی دیدگاه های اصلی رقیب در مورد مسأله ی بازگشت پذیری
سید رضا ملیح زهرا شجاعی

با کشف قانون دوم ترمودینامیک و تلاش برای ابتنای آن بر دینامیک کلاسیک در نیمه دوم قرننوزدهم میلادی، مسأله یا پارادوکس بازگشت پذیری برای اولین بار مطرح شد، زیرا قوانین دینامیککلاسیک برخلاف قانون دوم ترمودینامیک نسبت به زمان متقارن یا بازگش تپذیر بودند. در این مقالهپس از ش أکثر

با کشف قانون دوم ترمودینامیک و تلاش برای ابتنای آن بر دینامیک کلاسیک در نیمه دوم قرننوزدهم میلادی، مسأله یا پارادوکس بازگشت پذیری برای اولین بار مطرح شد، زیرا قوانین دینامیککلاسیک برخلاف قانون دوم ترمودینامیک نسبت به زمان متقارن یا بازگش تپذیر بودند. در این مقالهپس از شرح این مسأله به بیان دو رهیافت اصلی در حل این مسأله می پردازیم. در اولین دیدگاه کهپریگوژین از سردمداران آن است، بازگشت ناپذیری ناشی از ناپایدار یهای دینامیکی دانسته می شود وتعریف می شود؛ در حال یکه در دیدگاه بی نظمی این ویژگی در سطح میکروسکوپی در قالب نوعیدیگر، افرادی مانند پرایس و بریکمان بازگشت ناپذیری در سطح ماکروسکوپی را ناشی از وجودشرایط اولیه ی خاصی برای جهان در نظر م یگیرند و برقراری بازگش تپذیری در سطح میکروسکوپیرا در تضاد با آن نم یدانند. با وجود تفاوت این دو دیدگاه در مبانی نظری، نشان خواهیم داد کهمی توان این نتیجه ی مشترک را از آنها استخراج کرد که بازگشت پذیری اصولاً به لحاظ عملیغیرممکن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

477 - قول به اصالت تجربه ی دینی چیست؟
بابک عباسی

، تجربه ی دینی به عام ترین معنای آن، رخدادی درونی (انفسی) یا بیرونی (آفاقی) است که شخص ازسرمی گذراند؛ رخدادی که برای شخص واجد اهمیت و معنای دینی است. اما در فلسفه ی دین بامعنای محدودتری از تجربه ی دینی سروکار داریم: تجربه ی دینی، به معنای خاص، تجربه ای است کهبنابه تلقی أکثر

، تجربه ی دینی به عام ترین معنای آن، رخدادی درونی (انفسی) یا بیرونی (آفاقی) است که شخص ازسرمی گذراند؛ رخدادی که برای شخص واجد اهمیت و معنای دینی است. اما در فلسفه ی دین بامعنای محدودتری از تجربه ی دینی سروکار داریم: تجربه ی دینی، به معنای خاص، تجربه ای است کهبنابه تلقی صاحبِ آن، آگاهی تجربی به خداست؛ تجربه ای که شخص در آن حضور خدا (یا موجودیرا فی الجمله قول به اصالت تجربه ی دینی . الوهی) را به نحو بی واسطه احساس یا ادراک م یکندمی توان دیدگاهی دانست که قائل به توجیه و/ یا بازسازی نظری باورهای دینی بر مبنای تجربه یدینی است. در این مقاله پس از اشاره ای مختصر به زمینه و تاریخچه ی این رأی به طرح دو معنایمتفاوت قول به اصالت تجربه ی دینی خواهیم پرداخت. سپس ضمن گزارشی کوتاه از آرای دومؤسس مهم این دیدگاه (شلایرماخر و جیمز) می کوشیم اصالت تجربه ی دینی را در یکی ازرایج ترین - و احتمالاً مهم ترین- صورتبندی های فلسفی اش، در آرای سوئینبرن و آلستون، عرضهکنیم. قول به اصالت تجربه ی دینی را باید واکنشی دیندارانه به نقد دین در دوره ی مدرن تلقی کرد.این رویکرد کوشیده است کمابیش به معیارها و ارزش های معرفتی مدرنیته، و در صدر آنها محوریتداشتن تجربه، وفادار بماند. طرفداران این رویکرد از یک طرف مرزهای مفهوم تجربه را بسط داد هاندو از طرف دیگر تلقی های متفاوتی از منزلت تجربه داشته اند. توجه به این تمایزها و تفاوت هایمفهومی ضمن کمک به فهم بهتر این جریان مهم فکری، قضاوت در باب این رویکرد را دقیق ترخواهد ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

478 - متافیزیک درحکمت دائویی و کنفوسیوسی
طاهره توکّلی

ساختار فکری دو مکتب کنفوسیوسی و دائویی مشابه است؛ بدین معنا که هیچ یک از آن دو نه در پی وضعقواعد فلسفی - منطقی و اصول اعتقادی جزم آور بوده اند، و نه به مسائل انتزاعی و معقولات ثانوی و کلّیّاتعقلی پرداخته اند؛ بلکه توجّه هر دو به امور محسوس و جاری در زندگی و هر آنچه که ق أکثر

ساختار فکری دو مکتب کنفوسیوسی و دائویی مشابه است؛ بدین معنا که هیچ یک از آن دو نه در پی وضعقواعد فلسفی - منطقی و اصول اعتقادی جزم آور بوده اند، و نه به مسائل انتزاعی و معقولات ثانوی و کلّیّاتعقلی پرداخته اند؛ بلکه توجّه هر دو به امور محسوس و جاری در زندگی و هر آنچه که قابل تجربه برای انسانمی باشد، بوده است. به همین جهت مفهوم "متافیزیک" نیز در چین کمی متفاوت است از آنچه که در فلسفهیونان باستان و سپس در عالم اسلامی شاهد آن هستیم. از مهمترین موضوعات متافیزیک، تبیین حقیقت غاییاست که در بیشتر موارد دارای نوعی تقدّس برای انسان ها میِباشد . دو مفهومی که از این نظر در این دومکتب قابل بررسی هستند عبارتند از تی ین یا آسمان و دائو. هردو مکتب به تثلیث آسمان، زمین و انسانتوجّه داشته اند و بر ایجاد نوعی سازگاری و توازن میان این سه وجه تأکید دارند. امّا وجه تمایز آن دو بیشتردر نحوهیِ تفسیرشان از دائوست. کنفوسیوس به کمال اخلاقی انسان ها و حسن نظام اجتماعی نظر داشت ودائو را نیز در بطن سنّت و جامعه می شناخت. حال آن که در مکتب دائویی، دائو محور تفسیر هر چیز وحقیقتی ماورائی است که انسان باید جریان موزون آن را بپذیرد و خود را با آن هماهنگ کند . در نتیجه،سعادت انسان نه در جامعه بلکه در طبیعت معنا می یابد. طبیعت، در تفکّر چین هم پدیده های مادّی و همامور غیر مادّی را در دو ساحت انسان و آسمان فرا می گیرد. در نهایت آن که می توان مکتب کنفوسیوسی رانوعی انسان مداری دانست که اگر به مسائل متافیزیکی توجه م یکرد، به جهت تأثیر آنها بر انسان و جامعهانسانی بوده است و مکتب دائویی را نوعی طبیع تگرایی می توان خواند که دارای رویکرد متافیزیکی است ونگرش انسان را به ماوراء محسوسات و ظواهر فرا می خواند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

479 - آزادانگاری و ارادهی آزاد: مروری بر آرای رابرت کین
احسان جوادی ابهری

آزادانگاری 3 نظریهای است که از یک سو ارادهی آزاد را ناسازگار با موجبیتگرایی میداند و از سویدیگر معتقد به وجود ارادهی آزاد و امکان تحقق آن در شرایط ناموجبیتی است. با تعریف فوقچالشهای آزادانگاری، ابتدا نشان دادن ناسازگارگرایی ارادهی آزاد با موجبیتگرایی و سپس توضیحچگونگی م أکثر

آزادانگاری 3 نظریهای است که از یک سو ارادهی آزاد را ناسازگار با موجبیتگرایی میداند و از سویدیگر معتقد به وجود ارادهی آزاد و امکان تحقق آن در شرایط ناموجبیتی است. با تعریف فوقچالشهای آزادانگاری، ابتدا نشان دادن ناسازگارگرایی ارادهی آزاد با موجبیتگرایی و سپس توضیحچگونگی معقولیت و وجود ارادهی آزاد در شرایط ناموجبیتی است. چالش دوم آزادانگاران بسیاردشوارتر از چالش اول آنها است. زیرا در شرایط ناموجبیتی به نظر میرسد کنشها و انتخابهایعامل شانسی و اتفاقی باشند و تحت کنترل عامل و هیچ چیز دیگری نباشند. بسیاری از آزادانگارانسنتی برای حل چالش دوم آزادانگاری از مؤلفههایی فراطبیعی بهره جستهاند. اما برخی از فیلسوفانمانند رابرت کین کوشیدهاند بدون پیشفرض های متافیزیکی و با رویکردی منطبق بر دانش نوین بهبازتعریف ارادهی آزاد بپردازند. این مقاله به بررسی آرای رابرت کین و انتقادات مطرح شده نسبت بهآن میپردازد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

480 - مشکل واحد انتخاب و راه حل واقع گرای ساختاری هستی شناختی
ابوتراب یغمایی

وجود پاسخ های متعدد به پرسش واحد انتخاب در زیست شناسی تکاملی، واقع گرایی علمی را در دوسطح با مشکل مواجه م یکند: سطح روش شناختی و سطح هستی شناختی. در این مقاله نشان دادهمی شود که راه حل الیزابت لوید، که مبتنی بر دیدگاه سمانتیکی در مورد نظریه های علمی است،می تواند مشکل رو أکثر

وجود پاسخ های متعدد به پرسش واحد انتخاب در زیست شناسی تکاملی، واقع گرایی علمی را در دوسطح با مشکل مواجه م یکند: سطح روش شناختی و سطح هستی شناختی. در این مقاله نشان دادهمی شود که راه حل الیزابت لوید، که مبتنی بر دیدگاه سمانتیکی در مورد نظریه های علمی است،می تواند مشکل روش شناختی را حل کند، اما مشکل هست یشناختی را باقی م یگذارد. در ادامه یمقاله، بر اساس واق عگرایی ساختاری هستی شناختی و با کنار گذاشتن متافیزیک جز ءشناختی، راهحلی برای مشکل هست یشناختی پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

481 - تلقی ویتگنشتاین از بی‌نهایت ریاضی
محمد حاجی بابایی سرخی مالک حسینی حسین بیات

10.30495/pi.2022.19561

مسئله‌ی بی‌نهایت در ریاضیات از مهم‌ترین مسائل فلسفه ریاضیات به شمار می‌رود و بررسی تاریخی این موضوع حاوی جذابیت‌های فراوانی است. در ابتدای قرن بیستم، چهار مکتب اصلی فلسفه ریاضی شامل افلاطون‌گرایی، صورت‌گرایی، منطق‌گرایی و شهودگرایی از منظر هستی‌شناسانه تلاش فراوانی کردن أکثر

مسئله‌ی بی‌نهایت در ریاضیات از مهم‌ترین مسائل فلسفه ریاضیات به شمار می‌رود و بررسی تاریخی این موضوع حاوی جذابیت‌های فراوانی است. در ابتدای قرن بیستم، چهار مکتب اصلی فلسفه ریاضی شامل افلاطون‌گرایی، صورت‌گرایی، منطق‌گرایی و شهودگرایی از منظر هستی‌شناسانه تلاش فراوانی کردند تا دلایلی را برای قبول یا رد وجود بی‌نهایت‌های بالقوه و بالفعل ارائه دهند و البته به نظر نمی‌رسد، هیچ‌کدام در این امر توفیقی یافته باشد. در میانه عرضه اندام مکاتب مختلف، ویتگنشتاین فیلسوف نابغه اتریشی طریق مخصوص به خود را در فلسفه ریاضی پی‌گرفت و با روشی سقراطی، همه آن‌ها را با چوب انتقاد خود راند. اکثریت صاحب‌نظران اعتقاد دارند ویتگنشتاین در دو سوی دعوای متناهی‌گرایی و مخالفان شان، جانب متناهی‌گرایی را گرفته است و وجود بی‌نهایت‌های بالفعل را رد کرده است اما در این مقاله تلاش می‌شود با رجوع به درس‌گفتارهای او در 1939 درباره‌ی مبانی ریاضیات، این دیدگاه عمومی به چالش کشیده شود، انتقادهای او به دیدگاه متناهی‌گرایانه استخراج و ارائه گردد و در نهایت رویکرد سومی در مقابله با دو دیدگاه فوق به او نسبت داده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

482 - ساحتها، ابعاد، و جوهرۀ تجربۀ عرفانى
على موحدیان عطار

این جستار بر آن بوده است تا تصویرى شفاف تر و ، در عین حال، ژر ف تر از تجربۀ عرفانى به دست دهد . بهاین منظور، نخست نگاهى از فراز بر این مفهوم افکنده و آن را داراى مصادیق، ساحت ها و ابعاد مختلف یافتهاست. آنگاه با تحدید محدوده بحث بر مفهوم مصطلحِ تجربۀ عرفانى، به بررسى ابع أکثر

این جستار بر آن بوده است تا تصویرى شفاف تر و ، در عین حال، ژر ف تر از تجربۀ عرفانى به دست دهد . بهاین منظور، نخست نگاهى از فراز بر این مفهوم افکنده و آن را داراى مصادیق، ساحت ها و ابعاد مختلف یافتهاست. آنگاه با تحدید محدوده بحث بر مفهوم مصطلحِ تجربۀ عرفانى، به بررسى ابعاد چهارگانه این احوال وانکشافات (بعد معرفتى، معرفت شناختى، اَنفسى، و عاطفى ) پرداخته، و سپس با مرورى اجمالى بر توصیفتجربۀ عرفانى در آثار عرفا ن پژوهانِ بنامى همچون جیمز، آندرهیل، سوزوکى، استیس، باک و اُتّو، چهار ویژگىِمعرفتى بودن، شهودى بودن، اَنفسى بودن و عاشقانه بودن را در میان همۀ ویژگى هاى تجربۀ عرفانی واجدشرایط جوهرى بودن (اصالت، کلیت و عمومیت ) دانسته است . و سر انجام، با رویکردى پدیدارشناسانه، جوهرِجواهر و لب لبابِ تجربۀ عرفانى را، در تجارب عرفانىِ میانى، عبارت از معرفت مستقیم و بی واسطه به واقعیت(مطلقِ واقعیت )، و در تجارب عرفانىِ غایى، عبارت از معرفت مستقیم و بی واسطه به واقعیتِ وحدانىِ هستى(واقعیت مطلق)، دیده است. به اینگونه، رویکرد کلی این جستار به تجربۀ عرفانی، پدیدارشناسانه خواهد بود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

483 - رورتی و مسأله‌ی حقیقت و عینیت
نبی الله سلیمانی

رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی و در بستر اندیشه ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی به واژگان و زبان، مسائل سنتی فلسفه را تحلیل و نقد کند. بر اساس خوانش وی از تاریخ فلسفه، مسأله ی حقیقت، به‌عنوان ژانر اصلی تاریخ فلسفه، به مثابه مطابقت میان باورها در اذهان ما أکثر

رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی و در بستر اندیشه ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی به واژگان و زبان، مسائل سنتی فلسفه را تحلیل و نقد کند. بر اساس خوانش وی از تاریخ فلسفه، مسأله ی حقیقت، به‌عنوان ژانر اصلی تاریخ فلسفه، به مثابه مطابقت میان باورها در اذهان مان و فکت ها در بیرون تعبیر شده است. وظیفه ی فیلسوفان این بود که با ارائه ی بهترین استدلال ها و ارائه ی یک روش دقیق و یک زبان ایده‌آل به آن مطابقت دست یابند. از این رو به فیلسوفان در جریان این فرآیند روحی به عنوان خادمان حقیقت نگریسته می شد. در برداشت رورتی از این دیدگاه سنتی، حقیقت کشف کردنی بود نه ساختنی. در حالی‌که به عقیده رورتی، از آن‌جایی که هیچ راهی برای توصیف فکت ها جز با استفاده از زبان وجود ندارد حقیقت نمی تواند مستقل از عمل به کارگیری زبان توسط انسان برای طرح ادعاهای خودش وجود داشته باشد، زیرا جملات نمی توانند در بیرون وجود داشته باشند. لذا حقیقت ساختنی است نه کشف کردنی. این مقاله درصدد بررسی این نکته است آیا رورتی توانسته است باورهای خود را در محدوده ی صرفاً زبانی تبیین کنند و آیا از آن‌ها خارج نشده است؟ نتیجه‌ای که در این مقاله دنبال خواهیم کرد این نکته خواهد بود که هر چند رورتی حقیقت و عینیت را به معنای سنتی رد کرده است اما نمی‌تواند عینیت را منکر شود و در نتیجه در اندیشه و تفکر وی نیز عناصر عینیت گرایی و رئالیسم یافت می‌شود . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

484 - منطق موقعیت و کاربرد آن در نقد و نظریه ی ادبی
رهبر اشنوئی محمودزاده

در مباحث نقد ادبی از جایگاه نویسنده و خواننده در تعین نوع خوانش ها و نوع دعاوی موجود درنقادی ها، سخن بسیار به میان آمده است. ولی مشکل اینجا است که هویات نویسندگان و خوانندگانمتون مختلف، هویاتی دقیقاً شناخته شده و متعین نیستند که ما بخواهیم دعاوی نقادانه مان را بااستفاده أکثر

در مباحث نقد ادبی از جایگاه نویسنده و خواننده در تعین نوع خوانش ها و نوع دعاوی موجود درنقادی ها، سخن بسیار به میان آمده است. ولی مشکل اینجا است که هویات نویسندگان و خوانندگانمتون مختلف، هویاتی دقیقاً شناخته شده و متعین نیستند که ما بخواهیم دعاوی نقادانه مان را بااستفاده از آن ها متعین کنیم. چگونه می توان با این مشکل کنار آمد و راه برون رفتی برای آن جست؟برای حل مشکل فوق از مفاهیمی مانند فرد واقعی و فرد نوعی و مفهوم کلان تر منطق موقعیترولان بارت مرگ مؤلف استفاده شده است و همه ی این بحث ها مقدمه ی ورود به مبحث نظریه یشده اند. و همین جاست که آرای بارت را می توان به چالش گرفت. اگر نظریه ی بارت را از نگاه مفهوممنطق موقعیتی مورد بررسی قرار دهیم، می توان به نتایجی رسید که با نتایجی که خود بارت به آنهارسید، در تضاد قرار دارد. در حقیقت کاری که در این مقاله صورت گرفته است، این است کهنظریه ی مرگ مؤلف بر خود آن نظریه اعمال شده است؛ یعنی تبعات نظریه ی بارت فارغ از خواست هیخود وی بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

485 - تجلی حق در مراتب هستی از دیدگاه مولوی
دکتر حسن جعفری

یکی از مفاهیم تأمل برانگیز در عرفان و تصوف، مسأله تجلی حق در سلسله مراتب هستی از ملائکه تا عالممادی است . عرفان، تجلی حق را، همچون نگرشی ، به ج هان در ارتباط با حق و معرفتی هدای ت گر انسان ازبند عالم مادی به حقایق ورای عالم مادی بررسی م ی کند. مبدا هستی و مراتب تجلیات ح أکثر

یکی از مفاهیم تأمل برانگیز در عرفان و تصوف، مسأله تجلی حق در سلسله مراتب هستی از ملائکه تا عالممادی است . عرفان، تجلی حق را، همچون نگرشی ، به ج هان در ارتباط با حق و معرفتی هدای ت گر انسان ازبند عالم مادی به حقایق ورای عالم مادی بررسی م ی کند. مبدا هستی و مراتب تجلیات حق شامل نظری ه یوحدت وجود می شود که هر دیدگاه عرفانی را در بر می گیرد؛ به گونه ای که دو آموزه ی بنیادین وحدت وجودو انسان کامل بر ع رفان حاکمیت دارند . یکی از شعرای فارسی زبان، مولانا جلال الدین بلخی، بطور حکیمانه ومنظم، جنبه هایی از عقاید صوفیه را به شعر درآورده است.بنابراین، این مقاله اساساً، بررسی ماهیت تجلی حق و چگونگی ارتباط آن با انسان کامل و تبیین تصور مولویاز تجلی حق است؛ و چگونگی تکامل انسان از طریق فهم عمیق به تجلیات حق و بندگی خدا را نیز بیانمی کند. در نتیجه سیر و سلوک معنوی ب ه منزله ی تأویل تجلی حق، انسان را از جهالت به کشف و شهود وآگاهی حقیقی م ی رساند. بنابراین، قسمت اول مقاله به تب یین بعضی از ویژگیهای تجلی حق و رویکرد هایتاریخی فلاسفه ی اسلامی، از قبیل بررسی آرای ابن سینا، سهروردی و ابن عربی اختصاص دارد . قسمت دوماین مقاله، نظریه ی مولانا پیرامون تجلیات حق را بررسی م ی کند که زمینه ی آن در قسمت اول فراهم شدهاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

486 - جایگاه ابژه‌ی زیباشناختی در نقد هنر از نظر مونرو بیردزلی
مهدیه السادات سجادیان مریم بختیاریان

در هنر معاصر، تشخیص ابژه‌ی زیباشناختی از ابژه‌ی غیرزیباشناختی، سخت و گاهی غیرممکن می‌شود. مونرو سی بیردزلی تلاش دارد با تعریف ابژهی زیباشناختی بر این مشکل فائق آید. او تمام آثار هنری و ادبی را ابژه‌ی زیباشناختی محسوب می‌کند که برای تمییز آن‌ها کافی است منتقد از وقوع تج أکثر

در هنر معاصر، تشخیص ابژه‌ی زیباشناختی از ابژه‌ی غیرزیباشناختی، سخت و گاهی غیرممکن می‌شود. مونرو سی بیردزلی تلاش دارد با تعریف ابژهی زیباشناختی بر این مشکل فائق آید. او تمام آثار هنری و ادبی را ابژه‌ی زیباشناختی محسوب می‌کند که برای تمییز آن‌ها کافی است منتقد از وقوع تجربه زیباشناختی مطمئن شود. ایجاد تجربه‌ی زیباشناختی، کارکرد هنر است که با وجود وحدت، ترکیب و شدت در اثر هنری ایجاد میشود. بیردزلی، منتقد هنری میتواند دیدگاه عینباورانه و یا امپرسیونیستی داشته باشد، اما در هر حال، ارزش هنری، موضوع شناخت ابژه‌ی هنری است و آگاهی از آن برای منتقد شرط لازم است. هدف این نوشتار، بررسی معیارهای تشخیص ابژه‌ی زیباشناختی در نظریه زیباشناسی و نقد هنر بیردزلی است که میتواند ما را به اتخاذ رویکردی خاص در نقد هنر رهنمون کند. در این تحقیق، دادهها از طریق مطالعه کتابخانهای و جست‌وجوی اینترنتی جمعآوری شده مطالعه و بررسی میشوند تا پس از تجزیه و تحلیل برای پیبردن به نقاط ضعف و قوت تعریف بیردزلی از ابژهی زیباشناختی و کارآیی آن در نقد هنر استفاده شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

487 - تجربه گرایی در برابر واقع گرایی علمی: نگاهی تاریخی به سیر تحولات این دو رویکرد تا اوائل قرن بیستم
یاسمن هوشیار

واقع گرایی علمی, رهیافتی است با این ادعا که نظریه های علمی به منظور کشف از واقع ارائه می شوند وبه ما امکان شناخت حوادث طبیعی و پدیدارها و فهم علل وقوع آن ها را می دهند و به این منظور گاه از دادههای حس و تجربه فراتر می روند و مدعی وجود برخی جنبه های غیر قابل مشاهده به عن أکثر

واقع گرایی علمی, رهیافتی است با این ادعا که نظریه های علمی به منظور کشف از واقع ارائه می شوند وبه ما امکان شناخت حوادث طبیعی و پدیدارها و فهم علل وقوع آن ها را می دهند و به این منظور گاه از دادههای حس و تجربه فراتر می روند و مدعی وجود برخی جنبه های غیر قابل مشاهده به عنوان علت بخشهایمشاهده پذیر طبیعت می شوند. هر چند واقع گرایی علمی، به عنوان یک موضوع مستقل در فلسفه علم، مدتزمانی طولانی نیست که مطرح شده، اما اندیشۀ کلی آن در طول تاریخ تفکر وجود داشته است. مخالفت با اینرویکرد عمدتاً از جانب رویکرد های بدیلی است که با تکیه به مبادی تجربه گرایی در مقابل آن صف آراییکرده اند. در این مقاله سعی بر این است که با نگاهی به تاریخ تفکر و با تمرکز بر تبیین به عنوان هدف علم،ریشه های فلسفی این دو گروه مولفه ها و مشخصه های فکری آن ها را روشن ساخته و سیر تطور آن ها را ازدر دوره باستان پیگیری کرده و نشان داده شود که چگونه رفته رفته اَشکال نظام مندتر وپیچیده تری از ایندو رویکرد بوجود آمده است. این صورتهای پیچیده تر تقریبا مربوط به زمانی است که فلسفۀ علم به عنوان یکعلم مستقل مطرح شده و عمدتاً در این زمان رویکرد غالب ضد واقع گرایی بوده است. لذا نگارنده با عنایت بهمشخصه های اصلی به بررسی آراء سه فیلسوف علم صاحب نام، ارنست ماخ، آنری پوانکاره، پی یر دوئمپرداخته و در آخر نیز با نگاهی مجدد به دو رویکرد نتیجه گیری کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

488 - فلسفه‌ی ریاضی طبیعی‌گرایانه: مروری بر آراء پنه‌لوپه مدی
امید محمد حیدر

طبیعی‌گرایی رویکردی به جهان از منظر علوم تجربی است. این نگرش در تبیین پدیده های هستی، از هر نوع شناخت پیشینی و در کل از هر آن‌چه فرای طبیعت است دوری می کند. این رویکرد در سه بعد هستی شناسی، شناخت‌شناسی و روش‌شناسی به هیچ هستومند غیر طبیعی و هیچ نوع معرفتی بیرون از چارچو أکثر

طبیعی‌گرایی رویکردی به جهان از منظر علوم تجربی است. این نگرش در تبیین پدیده های هستی، از هر نوع شناخت پیشینی و در کل از هر آن‌چه فرای طبیعت است دوری می کند. این رویکرد در سه بعد هستی شناسی، شناخت‌شناسی و روش‌شناسی به هیچ هستومند غیر طبیعی و هیچ نوع معرفتی بیرون از چارچوب علوم تجربی و هم‌چنین هیچ روش و معیاری جز روش و معیار علم، متکی نیست . این نگرش حتی فلسفه را نیز شاخه ای از علم تجربی یا حوزه ای در ادامه ی آن به حساب می‌آورد. آراء پنه لوپه مدی در باب طبیعی گرایی، به‌ویژه در فلسفه ی ریاضیات، در ادامه ی کار کواین است. کواین به عنوان یک فیلسوف طبیعی گرای شاخص و پیشرو، نظریاتی مؤثر و جامع در زمینه های طبیعی انگاری و واقع گرایی علمی دارد. او بر خلاف فیلسوفان و معرفت شناسان قدیم، طبیعی انگاری است که برای علم تجربی مبنایی محکم تر از خود علم نمی جوید و در ارائه ی دیدگاه‌های خود به یافته‌های علوم تجربی تکیه می کند. پنه لوپه مدی در ابتدا کار خود را با طبیعی‌گرایی کواین آغـاز می‌کند و در ادامه ی راه، بـرای پاسخ دادن به پرسش هایی که دیگر طبیعی گرایان در فلسفه ی ریاضیات مطرح کرده‌اند در جست‌وجوی روشی اساسی بر می‌آید. مدی معتقد است که چنان‌چه بین تبیین فلسفی از ریاضیات با ریاضی ورزی‌های موفق، مغایرتی پیش بیاید، این فلسفه است که می بایست عقب نشینی کند. نه فلسفه و نه حتی علم، هیچ کدام نمی توانند احکام روش شناسانه‌ی ریاضیات را لغو کنند و یا تغییر دهند. زیرا او علم و فلسفه را هر دو محکمه ای فوق ریاضی برای ریاضیات می‌داند. دستاورد مهم مدی در فلسفه ی ریاضی طبیعی گرا موسوم به طبیعی‌گرایی ناهمگن است که خود از آن به عنوان فلسفه ی دوم یاد کرده و در آن، بر استقلال اهداف و روش‌های ریاضی اصرار می‌ورزد. او فقط روش‌های ریاضی را برای ارزیابی و حل و فصل موضوعات و مسائل ریاضیات توصیه می کند و ریاضیات را توسط دیگر حوزه‌ها، غیر قابل نقد می‌داند. این مقاله در مرحله اول تلاشی است در تشریح و مرور آراء مدی در پایان مقاله ریشه ها و نظر منتقدان نگرش طبیعی گرایی، از دید او نقد و تحلیل می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

489 - عرف عقلاء 2
علیرضا فیض

این بخش دوم پژوهشی است درباره عرف که به مانند مآخذ فقه نقش تعیین کننده در استنباط احکام دارد .عرف عقلاء در واقع اجماع عملی است که اهمیت آن بر هیچ فقیهی پوشیده نیست و در حجیت آن نبایدکوچترین تردیدی به خود راه داد . عرفهای زمان حضور معصوم (ع) و عرف های زمان غیبت همگی معتب أکثر

این بخش دوم پژوهشی است درباره عرف که به مانند مآخذ فقه نقش تعیین کننده در استنباط احکام دارد .عرف عقلاء در واقع اجماع عملی است که اهمیت آن بر هیچ فقیهی پوشیده نیست و در حجیت آن نبایدکوچترین تردیدی به خود راه داد . عرفهای زمان حضور معصوم (ع) و عرف های زمان غیبت همگی معتبرهستند. بیش از همه فقهاء، امام خمینی و آیت الله شهید صدر و استاد شیخ محمد جواد مغنیه با ادله قویحجیت عرف هر زمان را اثبات کرده اند. مبادی اعراف مطرح شده و انواع تغییر حکم در پرتو عرف، و نیزدگرگونی حکم با دگرگونی عرف منظور نظر قرارگرفته و سرانجام نظرات بعضی از فقهای بزرگ اهل سنتدر تأیید عرف، زینت بخش مقاله است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

490 - عدالت به مثابه انصاف، سیاسی و نه متافیزیکی
محمد علی صافی

جان رالز دارای دو دور هی فکری است. در دوره ی اول بسیار تحت تأثیر فلسفه ی اخلاق کانت است،ولی در دوره ی دوم به تدریج از کانت و امور انتزاعی فاصله میگیرد و بیشتر سعی دارد کارکردگرا،علمی و روشمند نظریه پردازی کند. این تا جایی است که نظریه ی وی در دور هی دوم فکر یاش ازکانت ج أکثر

جان رالز دارای دو دور هی فکری است. در دوره ی اول بسیار تحت تأثیر فلسفه ی اخلاق کانت است،ولی در دوره ی دوم به تدریج از کانت و امور انتزاعی فاصله میگیرد و بیشتر سعی دارد کارکردگرا،علمی و روشمند نظریه پردازی کند. این تا جایی است که نظریه ی وی در دور هی دوم فکر یاش ازکانت جدا می شود و به سنت پراگماتیسم نزدیک م یشود. اکثر فلاسفه ی دوران روشنگری بابهره گیری از پیش فرضهای متافیزیکی سعی در ارائه ی نظریات خود داشتند و بسیاری از مکاتبفلسفی، براساس این پیش فرضها بنا نهاده شدند. برای مثال کانت با بهره گیری از آموزه های اخلاقیو یا لاک، با تفسیری متفاوت از مسیحیت، نظریات خودشان را بیان کردند. اما، سؤال اصلی ایناست: آیا رالز که خود را وام دار فلاسفه ی پیش از خود می داند نیز از این روش برای ارائه ی آراء خودبهره برده است؟ و یا آنطور که خود رالز مدعیاست: تمام تلاشش بر این بوده که مبنای نظریه یخود را بر هیچ پی شفرض متافیزیکی قرار ندهد و صرفاً آن را برداشتی سیاسی بداند. در این مقالهابتدا به مقدماتی از نظریات لاک پیرامون تساهل و تأثیر رالز از کانت پرداخته شده است پس از آنادعای رالز مبنی بر سیاسی بودن نظریه ی عدالت وی و نه متافیزیکی بودن آن، بررسی شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

491 - کثرت گرایی هیک: نزاع میان واقع گرایی و ضدواقع گرایی
ثریا سلاحوَرزی

بنابر کثرت گرایی، حقیقت غایی یگانه، به صورتهای متفاوت در تمامی سنتهای دینی بزرگ، تجربه و درکمی شود. در این مقاله از میان سه نوع کثرت گرایی، کثرت گرایی هیک نقد و بررسی می شود.کثرت گرایی او بطور کلی بر دو اصل استوار است 1- الگوی معرفت شناختی کانت 2- انسجام گرایی درصدق.برا أکثر

بنابر کثرت گرایی، حقیقت غایی یگانه، به صورتهای متفاوت در تمامی سنتهای دینی بزرگ، تجربه و درکمی شود. در این مقاله از میان سه نوع کثرت گرایی، کثرت گرایی هیک نقد و بررسی می شود.کثرت گرایی او بطور کلی بر دو اصل استوار است 1- الگوی معرفت شناختی کانت 2- انسجام گرایی درصدق.براساس الگوی کانتی، ماهیت حق فی نفسه فراتر از حدود مفاهیم بشری است این حق به تعبیر ادیان غربیاست که به صورت حق نومنی و به تعبیر کانت بدون شکل و به تعبیر ادیان شرقی غیرقابل وصف رشته ای از پدیدارهای الهی برای بشر به تجربه درم یآید. ایراداتی بر این دیدگاه وارد است و در تطبیق می تواناین دیدگاه را شبیه دیدگاه اهل تعطیل در سنت اسلامی دانست. معنای صدق در دیدگاه هیک معنایی جدیددارد که با دیدگاه فلاسفه ای چون علامه طباطبایی و مطهری متفاوت است.دیدگاه هیک در نهایت به دیدگاه عمل گرایان نزدیک می شود زیرا به کارایی ادیان، به عنوان مؤیدی برایوجود مطلق استناد می کند. لذا در گفتار او چرخشی را از نظری ه ی انسجام گرایی ب ه سمت عمل گراییمی بینیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

492 - در باب ساختار و سخن داستان فرارفتن کارنپ از مرزهای ویتگنشتاینی
مجید داودی بنی

در این مقاله به بررسی قراردادگرایی کارنپی در مقابل پس زمینه ی غالب ویتگنشتاینی آن روزگارمی پردازیم، این پ سزمینه را کارنپ جز مگرایانه و غیرقابل قبول به شمار م یآورد. مقاله را با داستانرضایت مندی اولیه و نارضایتی نهایی تجربه گرایان از رویکرد تاتولوژیک ویتگنشتاین نسبت بهص أکثر

در این مقاله به بررسی قراردادگرایی کارنپی در مقابل پس زمینه ی غالب ویتگنشتاینی آن روزگارمی پردازیم، این پ سزمینه را کارنپ جز مگرایانه و غیرقابل قبول به شمار م یآورد. مقاله را با داستانرضایت مندی اولیه و نارضایتی نهایی تجربه گرایان از رویکرد تاتولوژیک ویتگنشتاین نسبت بهصدق های منطقی و ریاضی آغاز م یکنیم. آن گاه موض عگیری کارنپ در مقابل دیدگاه مطل قگرایانهویتگنشتاین را بررسی می کنیم، دیدگاهی که از دید کارنپ عامل قراردادی در زبان را نادیدهمی گرفت. تلاش کارنپ برای ارائه ی تبینی مناسب که با سرشت قراردادی منطق و ریاضیات منطبقباشد، ما را به پرسش رابط هی بین بخش های زبانی و تجربی زبان رهنمون م یکند. به نظر می رسدکه این رابطه به شکلی قابل قبول در کتاب ساختار نحوی منطقی جهان تبین نمی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

493 - رد پای پراگماتیسم در تعبیر نیلز بوهر از مکانیک کوانتومی
سید رضا ملیح افسانه آشکاری

دیدگاه رایج آن است که بسیاری از عناصر تعبیر کپنهاگی، ب هعنوان اولین و مشهورترین تعبیرمکانیک کوانتومی، به لحاظ تاریخی و فلسفی مبتنی بر پوزیتیویسم منطقی است. هدف از ارائه ی اینمقاله نشان دادن این امر است که مکتب پراگماتیسم بیش از پوزیتیویسم منطقی فلسفهپشتیبانی کننده تعبیر أکثر

دیدگاه رایج آن است که بسیاری از عناصر تعبیر کپنهاگی، ب هعنوان اولین و مشهورترین تعبیرمکانیک کوانتومی، به لحاظ تاریخی و فلسفی مبتنی بر پوزیتیویسم منطقی است. هدف از ارائه ی اینمقاله نشان دادن این امر است که مکتب پراگماتیسم بیش از پوزیتیویسم منطقی فلسفهپشتیبانی کننده تعبیر کپنهاگی است، فارغ از اینکه واضعان تعبیر، که نیلز بوهر از اصل یترینآنهاست، آگاهانه یا ناآگاهانه این جه تگیری پراگماتیستی را اتخاذ کرده باشند. خواهیم دید کهمولفه هایی از تعبیر کپنهاگی نظیر دیدگاه واق عگرایی ضعیف، ب یمعنا خواندن مفهوم شی فی نفسه،نگرش ابزارانگارانه و پرهیز از پرداختن به مسائل هستی شناختیِ فارغ از تجربه که با مبانی فلسفیپوزیتیویسم منطقی سازگار است در مرز مشترک سن تهای پوزیتیویسم منطقی و پراگماتیسم واقعشده اند و علاوه بر اینها، پراگماتیسم به ویژه از دیگر عناصر مهم تعبیر کپنهاگی، نظیر کلیتمشاهده کننده، مورد مشاهده و دستگاه اندازه گیری، اصل عدم قطعیت و اصل مکملیت پشتیبانیمی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

494 - نقش هنر در تکامل انسان از منظر زیباشناسی تکاملی
روجا علیزاده

10.30495/pi.2022.19563

رویکرد طبیعت گرایانه‌ی تکاملی تمایل انسان به هنر و زیبایی را محصول تکامل او و یکی از سازگاری‌های متعددی به شمار می آورد که از طریق انتخاب‌های طبیعی و جنسی در جریان تنازع برای بقاء کسب شده است. بر این اساس میل هنری انسان امروز نتیجه‌ی برنامه‌ریزی ژنتیکی است که از قدیمی‌ أکثر

رویکرد طبیعت گرایانه‌ی تکاملی تمایل انسان به هنر و زیبایی را محصول تکامل او و یکی از سازگاری‌های متعددی به شمار می آورد که از طریق انتخاب‌های طبیعی و جنسی در جریان تنازع برای بقاء کسب شده است. بر این اساس میل هنری انسان امروز نتیجه‌ی برنامه‌ریزی ژنتیکی است که از قدیمی‌ترین اجدادش برای وی باقی مانده و این برنامه‌ریزی ژنتیکی نتیجه‌ی نقشی است که هنرها همواره در زندگی انسان بازی کرده اند. این رویکرد در دفاع از این ادعا، بر مواردی مثل جهان‌شمول بودن، کهن بودن و سابقه ی دیرینه ی هنر و هم‌چنین لذت بخش بودن ذاتی آن تکیه می کند. هدف از این پژوهش پرداختن به دیدگاهی نسبتاً نوین در زیباشناسی است که با بهره گیری از دستاوردهای علوم گوناگون به ویژه روان‌شناسی تکاملی در پی آن است از منظری علمی و طبیعت گرایانه همراهی همیشگی هنرها با آدمی را توجیه کند و دلایل منطقی و نظری برای آن بیابد. از منظر نظریه پردازان این حوزه، هنر و زیبا‌شناسی نتیجه ی سازوکار انتخاب طبیعی و انتخاب جنسی و در نتیجه برخاسته از غرایز انسانی‌اند و ریشه در سرشت انسان دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

495 - مقایسه دیدگاه ‌‌ابن‌سینا و ج.ا.مور درباره واقع‌گرایی و روش شهودگرایی در اخلاق
لیلی حیدریان انشاءالله رحمتی جمشید جلالی شیجانی

10.30495/pi.2022.20605

در این نوشتار آراء ‌‌ابن‌سینا و جرج ادوارد مور در زمینه‌ی اخلاق واقع‌گرا و ضمن بحث درباره‌ی روش شهودگرایی در تشخیص خاصه‌های اخلاقی تبیین و مقایسه می‌شود. واقع‌گرایی در اخلاق به معنای عینیت پذیری گزاره‌های اخلاقی است و از این رو خاصه‌های اخلاقی شهود پذیرند. مسئله‌ی اصلی أکثر

در این نوشتار آراء ‌‌ابن‌سینا و جرج ادوارد مور در زمینه‌ی اخلاق واقع‌گرا و ضمن بحث درباره‌ی روش شهودگرایی در تشخیص خاصه‌های اخلاقی تبیین و مقایسه می‌شود. واقع‌گرایی در اخلاق به معنای عینیت پذیری گزاره‌های اخلاقی است و از این رو خاصه‌های اخلاقی شهود پذیرند. مسئله‌ی اصلی تحقیق صورت‌بندی آراء ‌‌ابن‌سینا ضمنِ اصول واقع‌گرایی و روش شهودگرایی است، این‌که آیا گزاره‌های اخلاقی ذیل آراء مشهوره از همان اصولی تبعیت می‌کنند که مور آن‌ها را در مبحث واقع‌گرایی در اخلاق مطرح کرده است و این‌که چگونه می‌توان آن‌ها را شهود کرد. واقع‌گرایی اخلاقی نزد مور بر اساس شهودگرایی خاصه‌های اخلاقی نظیر خوب و بد است، اموری که غیرقابل تحویل به امور طبیعی یا مابعدالطبیعی است. نزد ‌‌ابن‌سینا واقع‌گرایی اخلاقی بر اساس نفس الامری بودن محمول‌های اخلاقی نظیر حسن و قبیح تعریف و قابل شهود می‌شود. در این نگرش حسن و قبیح برای نفس، به عنوان موجودی که اعتلا و سعادت آن امری واقعی است، تبیین شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که نزد مور ارتباط میان موضوعات اخلاقی و محمول‌هایی نظیر خوب و بد امری شهودی است که آنرا ارتباط خوب با بیشترین خیر ممکن تعریف کرده است و این تلازم و درک آن مستلزم تأمل و بلوغ عقلی فاعل اخلاقی است. نزد ‌‌ابن‌سینا ارتباط میان موضوعات اخلاقی و محمول‌های اخلاقی نظیر حسن و قبیح بر اساس شهرت گزاره‌های اخلاقی و شهود عقلاء قوم تبیین شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

496 - بررسی "استدلال سادگی » ریچارد داوکینز درباره ی پیدایش جهان
علیرضا فرخی بالاجاده

ریچارد داوکینز، زیست شناس معاصر انگلیسی، بر اساس استدلالی با عنوان استدلال سادگی" fvاین باور است که قوانین بنیادین فیزیک در آغاز پیدایش این جهان و به دنبال آن، پیدایشموجودات پیچیده ی زنده به ویژه انسان طی فرآیند تکامل تدریجی، به صورتی تصادفی و بدون نیازبه وجود خداوند، پ أکثر

ریچارد داوکینز، زیست شناس معاصر انگلیسی، بر اساس استدلالی با عنوان استدلال سادگی" fvاین باور است که قوانین بنیادین فیزیک در آغاز پیدایش این جهان و به دنبال آن، پیدایشموجودات پیچیده ی زنده به ویژه انسان طی فرآیند تکامل تدریجی، به صورتی تصادفی و بدون نیازبه وجود خداوند، پدید آمدهاند. به نظر وی، قوانین بنیادین فیزیک ساد هاند، بنابراین پیدایش تصادفیو بی دلیل قوانین بنیادین، تبیینی است ساده ولی فرض وجود خالقی که قادر به طرح جهانی باچنین پیچیدگی های بسیار گسترده باشد، نظریه ای است بسیار پیچیده. در مقابل، کیث واردفیلسوف برجسته ی انگلیسی و برخی فیلسوفان خداباور دیگر مانند ریچارد سوئین برن و آلوینپلانتینگا، با تفکیک میان سادگی موجود در علم و سادگی نظریهی خداباورانه از طریق تقسیم مفهوماز سادگی فراگیر و جهان شمول ، سادگی شمولی و سادگی انحصاری به دو قسم سادگی نظریهی خداباورانه دفاع م یکند. از دیدگاه او وجود خداوند فرآیند تکامل و قوانین بنیادین طبیعت رادر یک نظام جامع و جهان شمول وحدت و انسجام می بخشد و از این رو از کفایت تبیینی برخورداراست، در حالی که دیدگاه تصادف گرایانه ی داوکینز فاقد کفایت تبیین است و از عهده ی تبییناستدلال جامع و دقیق قوانین بنیادین فیزیک و فرآیند تکامل بر نمی آید. از دیدگاه کیث وارداست. این مقاله میکوشد قوت دیدگاه خداباورانه را مغالطهی سادگی داوکینز در واقع سادگیاو را نشان استدلال سادگی نسبت به دیدگاه ماتریالیستیِ ریچارد داوکینز و بدین ترتیب نادرستیدهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

497 - تقلیل، کارکرد و اعمال مضاعف عمل گرایی در فلسفه ی زیست شناسی
مجید داودی

بحث امکان تقلیل ویژگ یها، مفاهیم، توضیحات و رو شهای زیست شناسی به ویژگی ها و مفاهیم و ...علوم بنیادین تر مانند فیزیک و شیمی خیلی زود به ادبیات فلسفه ی علم وارد شد و تا امروز ازموضوعات بحث انگیز به شمار می رود. ابتدا بسیار مختصر به بررسی این نکته می پردازم که از دیدفیلسو أکثر

بحث امکان تقلیل ویژگ یها، مفاهیم، توضیحات و رو شهای زیست شناسی به ویژگی ها و مفاهیم و ...علوم بنیادین تر مانند فیزیک و شیمی خیلی زود به ادبیات فلسفه ی علم وارد شد و تا امروز ازموضوعات بحث انگیز به شمار می رود. ابتدا بسیار مختصر به بررسی این نکته می پردازم که از دیدفیلسوفان چه رویکردهایی به موضوع تقلیل ممکن شده است. سپس مفصل تر به این موضوع خواهمپرداخت که کدام یک از این رویکردها در حیطه ی زیست شناسی قابل اعما لاند و اصولاً بحثتقلیل گرایی 3 در حوز هی زیست شناسی به چه موضوعاتی درون این حوزه پیوند م یخورد. آن گاهنشان خواهم داد که یک نگاه منصفانه به سازوکار دانش زیست شناسی باعث می شود که بپذیریمهیچ یک از رویکردهای اصلی موجود به بحث تقلیل گرایی (در دفاع از تقلیل گرایی یا رد آن) با آنچه عملاً در این حوزه روی م یدهد سازگاری ندارند، و برای به دست آوردن نتیج های قابل اعتنا بایددر مورد موضوع تقلیل دیدی متفاوت (و نزدیک تر به عمل دانشمندان زیست شناس) برگرفت.پیشنهاد نهایی من در این زمینه است که تقلیل را تا حد ممکن متناسب با مفاهیم و سازوکارهایدرونی خود دانش زیس تشناسی تعریف نمود و آن گاه در زمینه ی دانش زیست شناسی اعمال کرد.در این صورت، هر چند ادعاهای ما در مورد امکان تقلیل دانش زیس تشناسی به دانش هاییبنیادین تر متواضعانه تر و ضعیف تر خواهد بود، اما تصور ما در مورد امکان این تقلیل واقع گرایان هتر وتحقق پذیرتر خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

498 - غلبه بر توجیه گرایی
دیوید میلر

این یک اشتباه ساده اما قدیمی در نظریه ی معرفت است که گمان کنیم توجیه، در هر حدّو اندازه ای، محور عقلانیت و یا حتی برای آن مهم است. ما باید برای همیشه از اتکای فکریبه این عقیده که مدام به ما امنیت خاطری دروغین و غیرضروری تعارف می کند، د ستبشوییم، همان که مسأله ی حلّ ناشد أکثر

این یک اشتباه ساده اما قدیمی در نظریه ی معرفت است که گمان کنیم توجیه، در هر حدّو اندازه ای، محور عقلانیت و یا حتی برای آن مهم است. ما باید برای همیشه از اتکای فکریبه این عقیده که مدام به ما امنیت خاطری دروغین و غیرضروری تعارف می کند، د ستبشوییم، همان که مسأله ی حلّ ناشدنی ناظر به مبنای نظریه ها را با این مسأله ی قابل حلّجایگزین می کند که چگونه نقائص نظریه ها را برملا کنیم . این مقاله (هرچند نه براینخستین بار ) با نظر به برخی نقدهای جدید خطوط کلی عقل گرایی انتقادی پوپر را ترسیممی کند . در این مقاله به عنوان نمونه ای از قدرت رویکرد انتقادی، بحثی اجمالی راجع بهجایگاه قوانین منطق مطرح می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

499 - استنتاج از بهترین تبیین
رضا علیزاده ممقانی

تبیین به عنوان یکی از اهداف اصلی پژوهشهای علمی همواره در کانون توجهات ف یلسوفان علم قرار داشتهاست. استنتاج از بهترین تبیین یکی از الگوهای پیشنهادی مطرح در مورد مسألهی تبیین است. نوشتار حاضرگزارشی است تحلیلی در مورد الگوی مزبور، همراه با شرح انتقادی چند روایت اصلی آن. سپ أکثر

تبیین به عنوان یکی از اهداف اصلی پژوهشهای علمی همواره در کانون توجهات ف یلسوفان علم قرار داشتهاست. استنتاج از بهترین تبیین یکی از الگوهای پیشنهادی مطرح در مورد مسألهی تبیین است. نوشتار حاضرگزارشی است تحلیلی در مورد الگوی مزبور، همراه با شرح انتقادی چند روایت اصلی آن. سپس ارائۀ رهیافتیواقعگرایانه به موضوع، به همراه یک جمع بندی و راه حل معرفت شناختی عرضه می شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

500 - تببین و پیش‌بینی زلزله: ضرورت به‌کارگیری هم‌زمان رویکردهای قانون‌نهاد و جزء‌نگر
میرحمید هاشمی لشنلو آرش موسوی

تبیین و پیش بینی زلزله همواره یکی از مسائل بشر در طول تاریخ بوده است. علی رغم پیشرفت های صورت گرفته در علم زلزله شناسی، کماکان این علم در پیش بینیِ زلزله به شکل کارآمد، یعنی در بازه‌های زمانی و مکانی کوچک، به موفقیت نرسیده است. نظریه ی تکتونیک صفحه ای به عنوان نظریه‌ای أکثر

تبیین و پیش بینی زلزله همواره یکی از مسائل بشر در طول تاریخ بوده است. علی رغم پیشرفت های صورت گرفته در علم زلزله شناسی، کماکان این علم در پیش بینیِ زلزله به شکل کارآمد، یعنی در بازه‌های زمانی و مکانی کوچک، به موفقیت نرسیده است. نظریه ی تکتونیک صفحه ای به عنوان نظریه‌ای موفق در تبیین زلزله به شکل عام با هر دو رویکرد تبیینی در فلسفه ی علم، یعنی استدلالی و علّی، سازگاری دارد. با این وجود برای پیش بینی زلزله به شکل کارآمد و محلی، به‌نظر می رسد نیازمند رویکرد دیگری در این علم هستیم. تمایز میان علوم قانون نهاد وجزءنگر توسط ویلهلم وِندِلبِند به وجود آمده است. این تمایز الهام بخش علوم تجربی مانند پزشکی و روان شناسی بوده است. در این مقاله نشان می دهیم که در زلزله شناسی همانند پزشکی و روان شناسی برای رسیدن به پیش بینی کارآمد، می‌توان از این دو رویکرد هم زمان استفاده کرد و پیشنهاد می کنیم، بنا به مصالح اخلاقی و این‌که زلزله شناسی علمی است که با جان میلیون ها نفر انسان سروکار دارد، ضروری است متخصصان این رشته علاوه بر رویکرد قانون نهاد از رویکرد جزءنگر نیز استفاده کنند تا از این طریق بتوانند به پیش بینی مطلوبِ زلزله، یعنی در بازه های زمانی و مکانی کوچک، برسند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

501 - عرفان و تفکر فازی
هادی وکیلی

در این مقاله نگارنده کوشیده است تا عرفان را از منظر فازی مورد مداقه قرار دهد و آن را بر این اساس در بستر آسیب شناسی معرفتی و اجتماعی تحلیل نماید. برای این منظور نخست به تعریف مفهوم و پیشینه تاریخی اصطلاح فازی و سپس به توصیف جهان بینی فازی پرداخته است. در پی آن ضمن توضیح أکثر

در این مقاله نگارنده کوشیده است تا عرفان را از منظر فازی مورد مداقه قرار دهد و آن را بر این اساس در بستر آسیب شناسی معرفتی و اجتماعی تحلیل نماید. برای این منظور نخست به تعریف مفهوم و پیشینه تاریخی اصطلاح فازی و سپس به توصیف جهان بینی فازی پرداخته است. در پی آن ضمن توضیح منظور از منطق فازی، اصول نظری و قضایای بنیادین آن مورد تبیین و اثبات قرار گرفته‌اند. پس از آن با طرح مفهوم فازی و سنجش نسیت آن با مقولات علم و حکمت، رابطه عرفان با منطق و تفکر فازی بررسی دشه است. بر اساس این بررسیها عرفان ماهیتا واجد خصلتهایی است که با خصلتهای مزبور در تفکر فازی همنوایی نشان می دهد. به همین دلیل، عرفان را باید فازی نما و به تبع، اصول حاکم بر تفکر فازی را شامل حالش دانست. در بحث از آسیب شناسی عرفان، هدف آن است تا با اعمال رویکرد فازی به عرفان راهبردی متعادل و علمی در داوری نسبت به گونه‌های مختلف عرفانی فراهم آید. به اعتقاد نگارنده چنین رویکردی به عرفان، مسیر ناهموار ارزیابی و قضاوت در خصوص تعیین سهم عرفانها از حقیقت و صحت را هموار خواهد نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

502 - علّیت احتمالاتی از دیدگاه الری ایلز
منصوره قبدیان

در این نوشتار به بررسی نظریه علّیت احتمالاتی میپردازیم. ایده ی اصلی این نظریه این است کهعلت، احتمال وقوع معلول را تغییر میدهد. علّیت در این نظریه، به عنوان رابطهای عینی و مبتنی برویژگیهای ذاتی معرفی میشود و روابط علّی در سطح نوعی مورد توجه قرار میگیرد. شناخت مانسبت به پ أکثر

در این نوشتار به بررسی نظریه علّیت احتمالاتی میپردازیم. ایده ی اصلی این نظریه این است کهعلت، احتمال وقوع معلول را تغییر میدهد. علّیت در این نظریه، به عنوان رابطهای عینی و مبتنی برویژگیهای ذاتی معرفی میشود و روابط علّی در سطح نوعی مورد توجه قرار میگیرد. شناخت مانسبت به پدیدههای طبیعی قطعی و متعین نیست و سیر شناخت انسانی به صورت تقریب بهحقیقت است. بنابراین با اذعان به نقص شناختی انسان، قالبی احتمالی برای تبیین یافتهها پیشنهادمیشود. علّیت احتمالاتی از نظریهِ احتمال به عنوان ابزاری استفاده میکند تا بتواند رابطه علّت ومعلول را با دقت و وضوح بیشتری تبیین کند. علّیت احتمالاتی در دو سطح بررسی میشود: سطحنوعی (علّیت عام) و سطح نمونهای (علّیت خاص). در این پژوهش، مشابه رویکرد الری ایلز روابطعلّی احتمالاتی در سطح نوعی و به صورت عام مد نظر است و روابط علّی به رویدادهای نوعی یاویژگیها نسبت داده میشود. دو تفسیر متفاوت از احتمال وجود دارد: تفسیر ذهنی و تفسیر عینی.آنچه در این تقریر به دنبال آن هستیم، تفسیری عینی از احتمال است که در قالب تفسیر بسامدی تمایلی از آن یاد میشود. مسأله اصلی در این پژوهش، کنکاش در مفهوم نظریه علّیت احتمالاتی وبررسیِ توان و قابلیت این مفهوم در برابر چالشهای معرفتی و هستی شناختی است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

503 - دوئم و واقع گرایی علمی
مریم قاسمی نراقی

رویکرد دوئم به فیزیک، رویکردی نظام مند و ریاضی وار است که این امر بی تردید تا اندازه ی زیادیبر ماهیت تبیین فلسفی او از نظریه های علمی اثرگذار بوده است. به نظر دوئم هدف علم طبق هبندیطبیعی پدیده ها در یک چارچوب ریاضی مناسب است که بتواند روابط واقعی میان هستومندهایغیرمشاهد أکثر

رویکرد دوئم به فیزیک، رویکردی نظام مند و ریاضی وار است که این امر بی تردید تا اندازه ی زیادیبر ماهیت تبیین فلسفی او از نظریه های علمی اثرگذار بوده است. به نظر دوئم هدف علم طبق هبندیطبیعی پدیده ها در یک چارچوب ریاضی مناسب است که بتواند روابط واقعی میان هستومندهایغیرمشاهدتی را بدون آشکار ساختن آنها، مشخص کند. نظریه ها تنها جعبه هایی پر شده از ابزارهایطبقه بندی پدیده ها نیستند که مناسب امروز و نامناسب برای آینده باشند. مهم ترین ویژگی یکنظریه ی علمی توانایی پیش بینی پدید هها و قوانین تجربی کشف نشده است اما آنچه در اینپیش بینی بدیع تأثیر می گذارد، روابط بین هویات است و به لحاظ هستی شناختی نظریه های علمیتعهدی نسبت به هویات غیرمشاهدتی به بار نمی آورند. با توجه به این که دوئم یک مورخ علم است،با جستجو در آثار و آراء او نم یتوان با صراحت و به وضوح نشان داد که درباره ی نظریه های علمی،دوئم یک واقع گرا است یا ابزارگرا. حتی برخی معتقدند او تلاش کرده است تا راهی بین ابزارگرایی وواقع گرایی بیابد. در این مقاله ابتدا آراء دوئم درخصوص هدف و ساختار نظریه فیزیکی بررسیمی شود. سپس با بیان برخی نظرات موافق و مخالف با واق عگرا بودن دوئم، نشان می دهیمدیدگاه های او درباره ی نظریه های علمی تمایل بیشتری به واقع گرایی ساختاری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

504 - غزنویان وفلسفه وکلام درخراسان وماوراءالنهر
محبوب مهدویان

سرزمین خراسان وماوراء النهرپیش از اسلام، یکی ازمراکزمهم علم ی وفرهنگ ی ایران بود و در دورۀ اسلام یبه و یژه به علت نقش برجست ه ای که دربه قدرت رس یدن عباس یان ایفا نمود، نه تنها ازج هت س یاس ی بلکهازجهت علم ی وفره نگی عل ی الخصوص درفلسفه وکلام یک ی ازسرزم ین ها ی پیشرودر أکثر

سرزمین خراسان وماوراء النهرپیش از اسلام، یکی ازمراکزمهم علم ی وفرهنگ ی ایران بود و در دورۀ اسلام یبه و یژه به علت نقش برجست ه ای که دربه قدرت رس یدن عباس یان ایفا نمود، نه تنها ازج هت س یاس ی بلکهازجهت علم ی وفره نگی عل ی الخصوص درفلسفه وکلام یک ی ازسرزم ین ها ی پیشرودرجهان اسلام بودهاست. دولت غزنو یان یکی ازدولت ها ی مهم ی است که دردورۀ اقتدارخود بر کل این سر زمین حکم راندند .دراین نوشتارکوش ش شده نقش غزنو یان درس یرفلسفه وکلام درخراسان وماوراءال نهرکه به سرکو بی فلسفهومعتزله واسماعیلیه وتقویت فرق کلامی کرّامیه واشعریه منتهی شد، مورد بررسی وتجزیه وتحلیل قرارگیرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

505 - فصل‌گرایی و دیدگاه پیش‌فرض جهت تبیین تجربه‌ی بصری
فراز عطار

10.30495/pi.2022.20607

بنا به استدلال مارتین، فصل گرایی دیدگاه پیش فرض جهت تبیین تجربه ی بصری است. فصل گرایی در این استدلال، بر مفهوم تمیزناپذیری استوار است: یک رویداد یک تجربه ی بصری است اگر و تنها اگر در خلال درون نگری از تجربه ی ادراک مطابق با واقع تمیزناپذیر باشد. در نتیجه ی این استدلال ن أکثر

بنا به استدلال مارتین، فصل گرایی دیدگاه پیش فرض جهت تبیین تجربه ی بصری است. فصل گرایی در این استدلال، بر مفهوم تمیزناپذیری استوار است: یک رویداد یک تجربه ی بصری است اگر و تنها اگر در خلال درون نگری از تجربه ی ادراک مطابق با واقع تمیزناپذیر باشد. در نتیجه ی این استدلال نظریه‌های نوع مشترک به لحاظ معرفت شناختی غیرمحافظه کار هستند؛ چراکه به یک اصل معرفت شناختی اساسی متعهّد هستند. پس فصل گرایی، که به لحاظ معرفت شناختی محافظه کار است (به این اصل ملزم نیست)، دیدگاه پیش فرض است. به این استدلال نقدهایی وارد شده است. بنا به نقد اصلی، شرط تمیزناپذیری نه شرط لازم و نه شرط کافی برای تجربه ی بصری است. من به این نقد اصلی و نیز نقدهای دیگر خواهم پرداخت. با بررسی انتقادی آن‌ها و نیز پاسخ های مارتین، از این ادعا دفاع می کنم که استدلال مارتین در دفاع از ایده ی فصل گرایی به مثابه ی دیدگاه پیش فرض ناموفق است. یکی از دلایل اصلی برای این ادعا آن است که پاسخ های مارتین به نقد اصلی روشن و موجّه نیستند. پس تا زمان رفع ابهامات نمی توان تمیزناپذیری را شرط تجربه ی بصری دانست. هم چنین توضیح می دهم که استدلال مارتین، حتی اگر معتبر باشد، تنها نتیجه می دهد که نظریه‌های نوع مشترک دیدگاه پیش فرض نیستند، نه این‌که فصل گرایی دیدگاه پیش فرض است. برای آن که این استدلال به نتیجه ی دلخواه مارتین برسد، باید گام های دیگری برداشته شود. بنا به یک گام، باید نشان داده شود که دیدگاه دیگری نمی تواند دیدگاه پیش فرض باشد. نشان می دهم که تردیدهای قابل ملاحظه ای در این خصوص وجود دارد. به علاوه استدلال می کنم که فصل گرایی مبتنی بر مفهوم ترکیب فصلی متفاوت از فصل گرایی مبتنی بر مفهوم تمیزناپذیری است. این فصل گراییِ متفاوت خود می تواند گزینه ای جایگزین برای دیدگاه پیش فرض باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

506 - گمگشتگی متن در حواشی پاسخ به مقاله آقای پرویز ضیاء شهابی با عنوان: « بررسی امکان وقوعی ترجمة فارسیِ وجود و زمان هیدگر چنانکه بسزای چنین کتابی بود"
سیاوش جمادی

مضمون مقالة آقای ضیاء شهابی، که عنوان آن در بالا آمده است، عمدتاً مشتمل است بر نقد دو ترجمة فارسیSein und Zeitکه اخیراً منتشر شده اند. مقالة اینجانب پاسخی نه به کل نقد آقای ضیاءشهابی ، بل به بخشی از مضمون آن که بر کار اینجانب وارد آمده و در ضمن بررسی شیوة نقد ایشان است. أکثر

مضمون مقالة آقای ضیاء شهابی، که عنوان آن در بالا آمده است، عمدتاً مشتمل است بر نقد دو ترجمة فارسیSein und Zeitکه اخیراً منتشر شده اند. مقالة اینجانب پاسخی نه به کل نقد آقای ضیاءشهابی ، بل به بخشی از مضمون آن که بر کار اینجانب وارد آمده و در ضمن بررسی شیوة نقد ایشان است. ایرادها یک به یک پاسخ دادهمی شوند. آنچه درست است با قدردانی و برجسته نمایی پذیرفته می آید. آنچه نادرست است با بیان و تفصیل دلیلیا ادله رد می گردد. آنچه بی آنکه بتوان درست یا نادرستش خواند نگارنده را به بیانی بهتر در ترجمه برمی انگیزدتوضیح خواهد شد و این همه البته در کل یا در هر حال همراه با سپاس.اما گزاردن سپاس به تحسین و تمجید خشک و خالی نیست، گرچه چنین رسمی رایج است. آنجا که پای تفکرفلسفی و از آن مهمتر تفکر پدیدارشناسانه در میانه است، هر آنچه بیرون از اصل مطلب است از جمله رنجش وناخوش آیندی شخصی باید کنار رود. به قول ارسطو“Amicus Plato, set magis amica reritas” افلاطون را دوست دارم، اما حقیقت را بیشتر دوست دارم دو نکته ناگفته نماند: یکی آنکه پاسخ به همه جوانب مقالة مطول آقای ضیاءشهابی در مقاله ای کوتاه تر از آنچهپیش رو دارید میسر نگشت. دو دیگر آنکه به احترام استاد، در این مقاله به جز در نقل قول ها به جای هایدگرهیدگر به کار می رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

507 - تفسیر رمانتیکی آزادی از نظر آیزایا برلین
محسن فاضلی علی اکبر احمدی افرمجانی علی مرادخانی رضا داوری اردکانی

10.30495/pi.2022.20608

لب لباب اندیشه برلین تعریف و تفسیر او از آزادی است. چنان‌که این تعریف و تفسیر بر سایر بخش‌های اندیشه‌اش سایه انداخته و بدون فهم آن نمی‌توان برداشت درستی از کلیت اندیشه او به دست آورد. اما پیشاپیش باید دانست که تعریف منحصربه‌فرد برلین از آزادی از رهگذر مطالعه دو عصر روشن أکثر

لب لباب اندیشه برلین تعریف و تفسیر او از آزادی است. چنان‌که این تعریف و تفسیر بر سایر بخش‌های اندیشه‌اش سایه انداخته و بدون فهم آن نمی‌توان برداشت درستی از کلیت اندیشه او به دست آورد. اما پیشاپیش باید دانست که تعریف منحصربه‌فرد برلین از آزادی از رهگذر مطالعه دو عصر روشنگری و رمانتیسم و تأثیر مؤلفه‌های حاکم بر تفکر آن دو عصر بر اندیشه وی نشأت گرفته است. اولاً از جریان کلاسیک یا روشنگری در راستای عینیت باوری و واقع‌گرایی تجربه محور و ثانیاً از جریان رمانتیسم در راستای اراده محوری و به‌عنوان قوی‌ترین جریان ضد تفکر روشنگری. بنابراین به نظر می‌رسد تمایز آزادی مثبت و منفی از تأثیر همین دو جنبش نشأت گرفته باشد تا آن‌جا که جان گری یکی از معروف‌ترین مفسران آثار برلین لیبرالیسم او را آگونیستیمعرفی می‌کند. این نوشتار سعی بر آن دارد ابتدا سهم ایده‌های رمانتیک را در تعریف و برداشت مفهوم آزادی از منظر برلین روشن ساخته و تفسیری رمانتیکی از آزادی مدنظر او ارائه کند تا بتواند تأثیر جنبش رمانتیک را بر اندیشه‌ی برلین به‌خصوص تعریف وی از آزادی نمایان سازد. سپس مدلل سازد آیا ایده‌های رمانتیکی موجود در مفهوم آزادی مدنظر برلین با ایده‌های روشنگری مؤثر در اندیشه وی در تعارض قرار می‌گیرند؟ زیرا فرض اولیه بر آن قرار دارد که تعریف آزادی متأثر از عناصر هر دو جنبش روشنگری و رمانتیسم است. و در ادامه آیا سنتز برلین در تأثیرپذیری از این دو جریان مذکور در تبیین مفهوم آزادی موفق و یکدست از کار درمی‌آید یا خیر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

508 - ارزیابی اثرات توسعه گردشگری بیابانی بر جوامع روستایی، مطالعه موردی: روستاهای بخشهای جرقویه علیا و بن رود شهرستان اصفهان
نرگیس وزین حمید برقی سید محمد طباطبایی

هدف تحقیق حاضر شناخت اثرات گردشگری بیابانی بر جوامع روستایی دو بخش جرقویه علیا و بنرود شهرستان اصفهان میباشد. منطقه مورد مطالعه از موقعیت جغرافیایی مناسب، سابقه تاریخی، تنوع بناهای تاریخی و چشم‌اندازهای گوناگون طبیعی و منحصربه‌فرد برخوردارند یکی از مناطق جذاب گردشگری ای أکثر

هدف تحقیق حاضر شناخت اثرات گردشگری بیابانی بر جوامع روستایی دو بخش جرقویه علیا و بنرود شهرستان اصفهان میباشد. منطقه مورد مطالعه از موقعیت جغرافیایی مناسب، سابقه تاریخی، تنوع بناهای تاریخی و چشم‌اندازهای گوناگون طبیعی و منحصربه‌فرد برخوردارند یکی از مناطق جذاب گردشگری ایران و اصفهان به‌حساب می‌آیند. روش تحقیق توصیفی‌ - تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات به روش پیمایشی و از طریق تکنیک پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش 360 نفر از روستاییان از 12 روستای منطقه مورد مطالعه است که با روش نمونهگیری تصادفی ساده متناسب با حجم جامعه انتخاب شدند. سطح پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ 73/. دست آمد. برای آزمون فرضیات از نرمافزار SPSS و آزمونهای آماری T-tes تک نمونهای و تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که در منطقه مورد مطالعه توسعه گردشگری بیابانی بر توسعه مناطق روستایی اثرگذار بوده است با استفاده از روش تحلیل عاملی و 29 متغیر، تأثیر گردشگری بیابانی بر جوامع روستایی منطقه مورد مطالعه تحلیل شد که متغیرها به پنج عامل تقلیل یافته و عامل اول بهنام توسعه اقتصادی و رفاه با واریانس 30.61 درصد، بعنوان مهمترین عامل متأثر از گردشگری بیابانی در مناطق روستایی مورد مطالعه شناخته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

509 - تجزیه و تحلیل توریسم ورزشی در چهارچوب روش سوات در شهر تهران
بهرام قدیمی

10.30495/sarzamin.2024.77385.2138

صنعت گردشگری در ایران از ظرفیت‌های بسیار بالایی برای رشد و توسعه برخوردار است. هدف این بررسی تجزیه و تحلیل توریسم ورزشی در چهارچوب روش سوات در شهر تهران بود.روش شناسی: این پژوهش در سه سطح توصیفی، تبیینی و تحلیل چند متغیری با تکنیک های مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. أکثر

صنعت گردشگری در ایران از ظرفیت‌های بسیار بالایی برای رشد و توسعه برخوردار است. هدف این بررسی تجزیه و تحلیل توریسم ورزشی در چهارچوب روش سوات در شهر تهران بود.روش شناسی: این پژوهش در سه سطح توصیفی، تبیینی و تحلیل چند متغیری با تکنیک های مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت پاسخ به سوالات تحقیق از روش های آمار ناپارامتریک دوجمله ای (آزمون نسبت) و آزمون فریدمن و جهت تدوین برنامه ریزی استراتژیک توریسم ورزشی استان تهران از مدل SWOT استفاده شد. یافته ها: تفاوت معنی داری بین اولویتهای نقاط ضعف مشاهده شد (28= df و سطح معنی داری 001/0= p و مقدار خی دو = 009/327). تفاوت معنی داری بین اولویت های نقاط قوت وجود دارد (19= df و سطح معنی داری 001/0= p و مقدار خی دو = 432/43). تفاوت معنی داری بین اولویت های تهدیدها وجود دارد (22= df و سطح معنی داری 001/0= p و مقدار خی دو = 012/149). بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که نقاط قوت توریسم ورزشی در شهر تهران شامل: وجود سیستم حمل و نقل مناسب، دسترسی به خدمات رفاهی، تفریحاتی و تسهیلاتی با قیمت مناسب، توانایی شرکت در لیگ های ملی ورزشی، مراکز آبی مطلوب (دریا، دریاچه، رودخانه و استخرهای شنا) مطلوب و ... است. همچنین فرصت‌های اصلی شامل: نشر اصول فلسفه اسلامی و آیین ایرانی از راه توسعه توریسم، وجود زمینه برگزاری جشنواره های ورزشی، ایجاد بستر ارتباط نزدیک با شهرها و کشورهای همسایه و ... به عنوان متغیرهایی محسوب می شوند که زمینه را برای توسعه توریسم ورزشی هموار می سازند و همچنین برخی از مؤلفه ها تأثیر مثبت و مطلوبی از توسعه توریسم ورزشی می پذیرند. این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عمدتاً خارج از قلمرو ورزش و توریسم ورزشی است و به منظور برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت باید کلیه نقاط ضعف و قوت و تهدیدات و فرصت ها مورد بررسی موشکافانه قرار گیرد. در بخش مربوط به نقاط ضعف توریسم ورزشی یافته های این مطالعه نشان داد که عدم شفاف و در دسترس بودن آمار درآمد حاصل از این صنعت، ضعف کمک رسانه های جمعی و مطبوعات به توسعه این صنعت، قواعد اداری بوروکراتیک جهت پذیرش و جذب توریست ها، نبود مراکز خدمات طب ورزشی و ... به ترتیب به عنوان متغیرهای مهم و اثرگذار تلقی می شوند که صنعت توریسم ورزشی در شهر تهران در متغیرهای یاد شده یا فاقد آن است و یا از اثربخشی چندانی برخوردار نمی‌باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

510 - پهنه بندی اقلیم آسایش گردشگری استان ایلام با تکنیک GIS
محمد جعفری غلام حسن جعفری

استان ایلام واقع در غرب کشور با داشتن جاذبه های طبیعی وفرهنگی مناسب، توانایی زیادی در جذب گردشگر دارد؛ اما تاکنون از این پتانسیل ها وقابلیت های موجود، دراین پژوهش به منظور‌ارزیابی‌شرایط ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اقلیم ‌گردشگری‌وجاذبه‌های اقلیمی استان‌ایلام‌ ازنقطه‌ نظر‌گردشگری، ازش أکثر

استان ایلام واقع در غرب کشور با داشتن جاذبه های طبیعی وفرهنگی مناسب، توانایی زیادی در جذب گردشگر دارد؛ اما تاکنون از این پتانسیل ها وقابلیت های موجود، دراین پژوهش به منظور‌ارزیابی‌شرایط ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اقلیم ‌گردشگری‌وجاذبه‌های اقلیمی استان‌ایلام‌ ازنقطه‌ نظر‌گردشگری، ازشاخص اقلیم گردشگری TCI وداده‌های اقلیمی5 ایستگاه سینوپتیک استان استفاده شده است. بدین منظور ابتدا آمار هفت پارامتر اقلیمی موردنیاز به صورت ماهانه ‌از ایستگاه‌های سینوپتیک استان دربازه زمانی 14ساله (2010-1997)استخراج شد. پس ازاستخراج آمار، پایگاه اطلاعاتی مربوطه تشکیل وبرپردازش آن ها با استفاده از شاخص TCI اقدام گردید. سپس با بهره‌گیری از نرم افزار GIS درمیان یابی، تعمیم داده های نقطه ای به پهنه ای وترکیب نقشه ها زمان ها ومکان های مساعد برای حضور‌گردشگران‌ دراستان‌‌ مشخص ‌شد.نتایج پژوهش نشان داد که شاخص گردشگری استان در طول سال دارای تنوع زیادی است به گونه ای که درفصل گرم سال مناطق شمالی استان از نظر اقلیمی دارای وضعیت مطلوب ومناسب است ودر فصل سرد سال این روند تغییر می یابدو مناطق جنوبی استان دراین موقع از سال از شرایط اقلیمی مطلوب برخوردارشده ومناطق شمالی استان شرایط نامناسب اقلیمی را تجربه می کند. در مجموع ماه های مارس، آوریل، می، اکتبرونوامبر، استان شرایط مساعدتری برای جذب گردشگر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

511 - عوامل مؤثر در جذب گردشگران به مقصدهای روستایی
شقایق حافظی زاده حمید جعفری کتایون علیزاده هادی قنبرزاده دربان

قرارگیری روستاها در یک بستر طبیعی و شیوه زندگی روستانشینی فرصت‌های گردشگری در گردشگاه‌های داخلی و خارجی مکان‌های روستایی را به وجود می‌آورد (تاج، 1381: 23). بنابراین روستا قلمرو گوناگونی از فعالیت و جاذبه‌ها را عرضه می‌دارد (جوان، 1385). همین منابع و جاذبه‌های طبیعی و ف أکثر

قرارگیری روستاها در یک بستر طبیعی و شیوه زندگی روستانشینی فرصت‌های گردشگری در گردشگاه‌های داخلی و خارجی مکان‌های روستایی را به وجود می‌آورد (تاج، 1381: 23). بنابراین روستا قلمرو گوناگونی از فعالیت و جاذبه‌ها را عرضه می‌دارد (جوان، 1385). همین منابع و جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی ـ تاریخی انگیزه‌های قدرتمندی برای بازدید نواحی روستایی و مقصدهای ارزشمندی برای گردشگری محسوب می‌گردند. تحقیق حاضر با هدف شناسایی اولویت عوامل اثر گذار در جذب گردشگران به مقصدهای روستایی شهرستان دماوند استان تهران دارای 39 روستای بالای 100 نفر جمعیت انجام شد. روش تحقیق از نوع توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفت. 6 روستا به عنوان حجم نمونه با استفاده از فرمول کوچران بدست آمد. سپس برای انتخاب روستاها از روش تساوی اینتروال ها و روش تصادفی ساده اقدام گردید و با در نظر گرفتن نامحدود بودن تعداد مراجعه گردشگران به روستاهای نمونه، 350 نفر مورد پرسشگری قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون‌ فرضیات به روش آزمون t تک گروهی نشان داد که رابطه معنی دار میان چهار متغیر (مالکیت یا اقامت در خانه‌های دوم ـ سهولت و کیفیت امکانات مسیر دسترسی ـ جاذبه‌ها و منابع طبیعی و جاذبه‌ها و منابع فرهنگی ـ تاریخی) با جذب گردشگران به روستاهای مورد مطالعه وجود دارد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

512 - برنامه ریزی استراتژیک توسعه گردشگری در بافت تاریخی شهرها (مورد مطالعه: بافت تاریخی شهر خرم آباد)
پروانه زیویار سمیه تیموری

امروزه گردشگری برجسته‌ترین و کارآمدترین کارکردهای اقتصادی محسوب شده که دست‌آوردهای اقتصادی،-اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بسیاری را برای پیش‌گامان آن می‌تواند به ارمغان آورد. این پدیده هم‌اکنون به‌عنوان یکی از بنیان‌های جهانی‌سازی و نماد بارز درهم‌ فشردگی فضا زمان شناخته می‌ أکثر

امروزه گردشگری برجسته‌ترین و کارآمدترین کارکردهای اقتصادی محسوب شده که دست‌آوردهای اقتصادی،-اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بسیاری را برای پیش‌گامان آن می‌تواند به ارمغان آورد. این پدیده هم‌اکنون به‌عنوان یکی از بنیان‌های جهانی‌سازی و نماد بارز درهم‌ فشردگی فضا زمان شناخته می‌شود. گردشگری تاریخی که بافت قدیمی و کهن شهرها را در برمی‌گیرد تأثیر بسزایی در ساختار فضایی و کارکردی یک شهر دارد. لذا هدف پژوهش حاضر برنامه‌ریزی استراتژیک به‌منظور توسعه گردشگری دریافت تاریخی‌ شهر خرم‌آباد می‌باشد. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی با استفاده از مدل استراتژیک SWOT ودرگام بعد راهبردهای ارائه‌شده با استفاده از روش ماتریس کمّی (QSPM) محاسبه می‌شوند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد راهبرد تهاجمی‌(SO) (بهره‌گیری از حداکثر نقاط قوت و فرصت‌) با امتیاز 42/3 در اولویت اول و راهبرد رقابتی (ST)(دوری از تهدیدات و استفاده از فرصت‌ها) با امتیاز 63/2 در اولویت دوم به‌عنوان مهم‌ترین راهبردهای توسعه بافت تاریخی شهر شناخته شدند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

513 - بررسی نقش جغرافیای انسانی در کتب دوره متوسطه در روحیه مشارکت پذیری اجتماعی دانش آموزان (مطالعه موردی: شهرستان ارومیه)
پریوش محمدی قشلاق

مطالعه حاضر در بررسی نقش جغرافیای انسانی در کتب دوره متوسطه در روحیه مشارکت پذیری اجتماعی دانش آموزان شهرستان ارومیه انجام گردیده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، تحقیقی توصیفی است و از حیث ماهیت، تحقیق همبستگی است. جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه دانش آموز أکثر

مطالعه حاضر در بررسی نقش جغرافیای انسانی در کتب دوره متوسطه در روحیه مشارکت پذیری اجتماعی دانش آموزان شهرستان ارومیه انجام گردیده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، تحقیقی توصیفی است و از حیث ماهیت، تحقیق همبستگی است. جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه دانش آموزان شهر ارومیه مشغول تحصیل هستند می باشد. برای تحقق اهداف تحقیق حاضر سه فرضیه تدوین گردید که جهت تایید یا رد فرضیه‌ها ازآزمون رگرسیون استفاده شد؛ نتایج بررسی حاکی ازآن است که: بنابه فرضیه اول جغرافیای انسانی در کتب دوره متوسطه بر بدبینی و بی اعتمادی دانش آموزان تاثیر معنی داری دارد. عناصر روانی بسیاری از قبیل اظهار کراهت و بیزاری اعضای خانواده از یکدیگر،‌ بخل و حسادت و سایر حالتهای روانی مرضی وجود دارد که مانع از مشارکت پذیری بوده و از این جهت مشابه بی اعتمادی است؛ که جغرافیای انسانی مورد کاهش بدبینی و بی اعتمادی دانش آموزان می‌شود.همچنین بنا به فرضیه دوم تحقیق، جغرافیای انسانی در کتب دوره متوسطه بر نگاه جنسیتی دانش آموزان تاثیر معنی داری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

514 - مدل‌یابی ساختاری عوامل استقلال‌خواهی مناطق جدایی‌طلب و تأثیر آن بر افزایش جنبش‌ها
دلشاد خضری زهرا پیشگاهی فرد عزت الله عزتی

چکیده نقشه سیاسی جهان از سال 1648 میلادی زمانی که طبق معاهده وستفالیا حق حاکمیت حکومت‌ها در قلمرو سرزمینی آنها به وسیله قدرت‌های بزرگ اروپایی به رسمیت شناخته شد تاکنون دچار تحولات زیادی شده است. در قرن بیست و یکم محور تفکرات و تحولات ژئوپلیتیکی قومیت‌ها و ملیت‌ها خواهد أکثر

چکیده نقشه سیاسی جهان از سال 1648 میلادی زمانی که طبق معاهده وستفالیا حق حاکمیت حکومت‌ها در قلمرو سرزمینی آنها به وسیله قدرت‌های بزرگ اروپایی به رسمیت شناخته شد تاکنون دچار تحولات زیادی شده است. در قرن بیست و یکم محور تفکرات و تحولات ژئوپلیتیکی قومیت‌ها و ملیت‌ها خواهد بود بطوری‌که در قرن حاضر شاهد رشد جنبش‌های استقلال‌خواهانه‌ی مناطق جدایی‌طلب در مناطق مختلف ژئوپلیتیکی جهان هستیم. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی و نیز با بهره‌گیری از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی از طریق تکنیک تحلیل مسیر با نرم افزارLisrel ، بدنبال ارزیابی و ارئه‌ی مدل عملیاتی از عوامل تاثیرگذار بر استقلال مناطق جدایی‌طلب و تأثیر آن بر خودآگاهی و افزایش جنبش‌های جدایی‌طلب می‌باشد. نتایج تحقیق نشان داد که به ترتیب عوامل سیاسی 48/80، نظامی- امنیتی 34/78، سرزمینی 62/74، ژئواکونومیک 07/60، ژئوپلیتیک 12/55، ژئوکالچر 76/50 و هیدروپلیتیک 38/47، بیشترین ضریب معناداری را با استقلال مناطق جدایی‌طلب دارند و استقلال این مناطق نیز با خودآگاهی و افزایش جنبش‌های جدایی‌طلب رابطه‌ی معناداری دارد. همچنین نتایج شاخص‌های برازش مدل نشان داد مدل طراحی شده با داده‌های نمونه برازش مناسب و ارتباط نزدیکی با فرض‌های نظری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

515 - تحلیل نظام ژئو کالچر جهانی در قرن بیست و یکم و تاثیر آن بر تعاملات قومی در آسیای جنوب غربی
مسعود طاهری غلامحسن حیدری عزت اله عزتی

بروز تحولات در نظام بین‌الملل پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، تحلیل‌گران مسائل مرتبط با سیاست و قدرت را متوجه اهمیت فزاینده فرهنگ و نقش سیاسی آن ساخت. با توجه به تاثیر نظام ژئو کالچر جهانی بر تعاملات قومی نگارنده در این مقاله با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی و مطالع أکثر

بروز تحولات در نظام بین‌الملل پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، تحلیل‌گران مسائل مرتبط با سیاست و قدرت را متوجه اهمیت فزاینده فرهنگ و نقش سیاسی آن ساخت. با توجه به تاثیر نظام ژئو کالچر جهانی بر تعاملات قومی نگارنده در این مقاله با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای درصدد تحلیل نظام ژئوکالچر جهانی در قرن بیست و یکم و تأثیر آن بر جوامع آسیای جنوب غربی برآمده است. ظهور جنبش‌های هویت گرا در آسیای جنوب غربی و جنبش‌های اجتماعی جدید در غرب نشانگر این است که نیروهای جدید در سراسر جهان در برابر همه ساختارهای مسلط سر برآورده‌اند. از این رو در عرصه سیاست‌های جهانی و سیاست داخلی، دیگر قدرت صرفاً در انحصار دولت‌ها نبوده بلکه این نیروها که به عنوان بازیگران و کنشگران جدید وارد عرصه سیاست گردیده‌اند توانسته‌اند بر توانمندی جامعه بر قدرت و سیاست بیفزایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

516 - طراحی مفهومی پارک های طبیعت گردی به عنوان تاسیسات گردشگری و تدوین ضوابط اجرایی آنها
شیرین نجوان محسن رنجبر

هدف پژوهش حاضر طراحی مفهومی پارک های طبیعت گردی به همراه چگونگی اجرایی شدن آن در ایران منطبق بر نمونه مطالعاتی Awelani Eco-tourism Park در آفریقای جنوبی است. نتایج این پژوهش که با استفاده از روش اسنادی در بررسی پیشینه پژوهش و روش رگرسیون چندگانه توام صورت گرفته نشان می‌ أکثر

هدف پژوهش حاضر طراحی مفهومی پارک های طبیعت گردی به همراه چگونگی اجرایی شدن آن در ایران منطبق بر نمونه مطالعاتی Awelani Eco-tourism Park در آفریقای جنوبی است. نتایج این پژوهش که با استفاده از روش اسنادی در بررسی پیشینه پژوهش و روش رگرسیون چندگانه توام صورت گرفته نشان می‌دهد که پارک های طبیعت گردی می توانند عرصه های طبیعی را برای انجام رشته های طبیعت گردی ویژه گردشگران مهیا سازند؛ به گونه ای بالاترین سطح ممکن ضوابط زیست محیطی و پایبندی کامل به اصول توسعه پایدار محقق شود. در این پژوهش سه عامل زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به عنوان اصول توسعه پایدار، مورد تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش در چهار طبقه، شامل کارشناسان طبیعت گردی ادارات کل میراث فرهنگی 31 استان کشور، کارشناسان محیط زیست، جنگل ها و مراتع، فعالین طبیعت گردی، تورگردانان و راهنمایان، مجموعا از 227 نفر تشکیل شده است. نتایج ناشی از تحلیل پرسشنامه های این پژوهش نشان می دهد که فرضیه پژوهش مبنی بر تحقق حضور ضابطه مند گردشگران در محیط های طبیعی با طراحی و بومی سازی مفهوم بین المللی پارک های طبیعت گردی و در نتیجه حفاظت از منابع طبیعی محقق خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

517 - طراحی مدل وفاداری مشتری در صنعت هتلداری با رویکرد برنامه ریزی گردشگری ورزشی (مطالعه موردی هتلهای استان مازندران )
علی جیرسرایی مرتضی دوستی پاشا سید حسین علوی فرشاد امامی

هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل وفاداری مشتری در صنعت هتلداری با رویکرد برنامه ریزی گردشگری ورزشی در استان مازندران می باشد.. روش تحقیق در این پژوهش کیفی در حوزه پارادایم (الگواره) استقرایی می باشد و از مصاحبه نیمه ساختاریافته ‌شده است. جامعه آماری شامل کلیه اساتید دانشگاهی أکثر

هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل وفاداری مشتری در صنعت هتلداری با رویکرد برنامه ریزی گردشگری ورزشی در استان مازندران می باشد.. روش تحقیق در این پژوهش کیفی در حوزه پارادایم (الگواره) استقرایی می باشد و از مصاحبه نیمه ساختاریافته ‌شده است. جامعه آماری شامل کلیه اساتید دانشگاهی حوزه ورزش و مدیریت ورزشی که مطالعاتی در این زمینه داشته اند. نمونه‌گیری با استفاده ازروش نظری وروش قضاوتی هدفمند انجام و تا رسیدن به اشباع نظری دنبال شد که در مجموع 38 نفر از متخصصان را شامل می شود. نتایج بخش کیفی نشان داد که وفاداری مشتریان در صنعت هتلداری شامل 48 مفهوم و 5 بعد (مهمانوازی، خدمات، کیفیت محصول، تسهیلات، اعتماد) را شامل می شود. هم چنین نتایج حاکی از آنست ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ وﻓﺎداری ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن در صنعت هتلداری با رویکرد ورزشی ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ به مشتریان اراﺋﻪ گرددﮐﻤﮏ می ﮐﻨﺪ و ﻣﻨﺠﺮ می شود ﮐﻪ این صنعت ﺗﻼﺷﻬﺎی ﺧﻮد را ﺑﺮ روی آن دﺳﺘﻪ ازﺧﺪﻣﺎت و ﺗﺴﻬﯿﻼﺗﯽ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در ﻧﻈﺮ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن از ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺑﺮﺗﺮی ﺑﺮﺧﻮردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

518 - اولویت بندی عوامل و مقوله های موثر بر تقاضای گردشگران خارجی
صیاد ایرانی هریس مجیدولی شریعت پناهی بیژن رحمانی

گردشگران خارجی و تقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان و مدیران شهری همواره به دنبال سنجش تقاضای گردشگری و شناخت عوامل و مقوله های موثر بر آن بوده و اقدام به شناسایی و اولویت بندی این عوامل کردند تا در چارچوب این امر، أکثر

گردشگران خارجی و تقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان و مدیران شهری همواره به دنبال سنجش تقاضای گردشگری و شناخت عوامل و مقوله های موثر بر آن بوده و اقدام به شناسایی و اولویت بندی این عوامل کردند تا در چارچوب این امر، برنامه ریزی لازم را بر پایه هر گروه و خوشه از عوامل تاثیرگذار در تقاضای گردشگری خارجی انجام دهند. شهر تبریز با داشتن سرمایه های گردشگری مختلف، یکی از مقصدهای گردشگری برای گردشگران خارجی به شمار می رود. ضرورت توسعه بهینه گردشگری خارجی شهر تبریز، شناخت عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی شهر و خوشه بندی و اولویت بندی آن است. بنابراین هدف اصلی پژوهش، خوشه بندی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی در شهر تبریز به منظور برنامه ریزی راهبردی آتی می باشد. برای این منظور از طریق روش های کتابخانه ای و میدانی، مجموعه عوامل موثر بر تقاضای گردشگری تبریز، شناسایی شده و پس از ارزیابی میزان این عوامل از طریق 221 گردشگر خارجی ورودی به شهر تبریز که نمونه آماری حاصل از فرمول کوکران در این پژوهش بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

519 - برنامه ریزی استراتژیک توسعه گردشگری ورزشی استان لرستان با تاکید بر مدل های کمّی و کیفی
سمیه تیموری عبدالامیر مجدم

امروزه نقش گردشگری ورزشی به عنوان منبع جدیدی برای ایجاد اشتغال، کسب درآمد، دریافت‌های مالیاتی بیشتردر مطالعات متعدد مورد تأیید قرار گرفته است . هدف پژوهش حاضر برنامه ریزی راهبردی به منظور توسعه گردشگری ورزشی استان لرستان می باشد . روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی مبتنی بر أکثر

امروزه نقش گردشگری ورزشی به عنوان منبع جدیدی برای ایجاد اشتغال، کسب درآمد، دریافت‌های مالیاتی بیشتردر مطالعات متعدد مورد تأیید قرار گرفته است . هدف پژوهش حاضر برنامه ریزی راهبردی به منظور توسعه گردشگری ورزشی استان لرستان می باشد . روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی با استفاده از مدل استراتژیک SWOT و درگام بعد راهبردهای ارائه شده با استفاده از روش ماتریس کمی(QSPM) می باشد . نتیجه یافته های پژوهش نشان می دهد راهبرد تهاجمی(SO) در الویت اول با امتیاز42/3 و راهبرد رقابتی (ST) در الویت دوم با امتیاز 63/2 به عنوان مهم ترین راهبردهای گردشگری ورزشی شناخته شدند که می‌توان نتیجه گرفت که نقاط قوت و فرصت بیشتری در این زمینه وجود دارد که باید با بهره گیری از نقاط قوت از فرصت های موجود نهایت استفاده را کرد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

520 - تاثیرگسترش گردشگری خانه های دوم در پایداری و توسعه روستایی با تاکید بر شاخصهای توسعه انسانی، مطالعه موردی روستا های شهرستان دماوند
عفت خوشنود مسعود مهدوی حاجیلویی اسماعیل قادری

شاخصهای توسعه انسانی مقیاسی برای ارزیابی بلندمدت پیشرفت درسه بخش، داشتن یک زندگی طولانی و سالم، دسترسی به دانش، و برخورداری از معیارِ معاشِ مناسب و معقول است. با توجه به ماهیت پدیده گردشگری خانه های دوم به عنوان بخشی از صنعت گردشگری روستایی، بروزتغییرات اجتماعی- فرهنگی أکثر

شاخصهای توسعه انسانی مقیاسی برای ارزیابی بلندمدت پیشرفت درسه بخش، داشتن یک زندگی طولانی و سالم، دسترسی به دانش، و برخورداری از معیارِ معاشِ مناسب و معقول است. با توجه به ماهیت پدیده گردشگری خانه های دوم به عنوان بخشی از صنعت گردشگری روستایی، بروزتغییرات اجتماعی- فرهنگی درکنار تغییرات اقتصادی و زیست محیطی در روستاهاکه با نابرابرهایی همچون مهاجرتهای روستا شهری، فقر،عدم امکانات لازم برای یک زندگی مناسب، روبرو میباشد، اجتناب ناپذیراست. هدف از پژوهش حاضر یافتن پاسخ این سوال است که، آیا گردشگری خانه های دوم تاثیری در پایداری و توسعه انسانی نواحی روستایی داشته است؟ و در صورت تاثیرگذاری، باعث افزایش و ارتقا کدامیک از شاخص های توسعه انسانی در روستاها شده است. پژوهش بر اساس هدف جزء تحقیقات کاربردی است. وبر اساس ماهیت و روش جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی است که به روش میدانی پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق برابربا 1895 خانوار می‌باشد. حجم نمونه معادل 320 خانوار تعیین شد. جهت تحلیل داده‌های کمی از نرم افزار spss و روشهای آمار و استنباطی(آزمون فرضیات) استفاده شد. جامعه آماری تحقیق برابربا 1895 خانوار می‌باشد. حجم نمونه ب معادل 320 خانوار تعیین شدجهت تحلیل داده‌های کمی از نرم افزارSPSSوروشهای آمار توصیفی و استنباطی(آزمون فرضیات) استفاده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

521 - توان سنجی پتانسیل های ژئو توریستی جهت توسعه پایدار گردشگری با استفاده از مدل تاپسیس فازی سلسله مراتبی( مطالعه موردی : پارک ملی کنتال)
سید اسدالله حجازی مهدی جوادی

ژئوتوریسم یکی از بخش های نوین در علوم زمین مبتنی بر شناخت ژئوفوسایت ها یا چشم اندازهای ویژه ژئومورفولوژی است که با تاکید بر تعیین لندفرم های ویژه و با ارزش گردشگری وارد ادبیات جغرافیایی و گردشگری شده است. این شاخه از گردشگری با ترکیب نمودن مواریث فرهنگی، تاریخی و اکولوژ أکثر

ژئوتوریسم یکی از بخش های نوین در علوم زمین مبتنی بر شناخت ژئوفوسایت ها یا چشم اندازهای ویژه ژئومورفولوژی است که با تاکید بر تعیین لندفرم های ویژه و با ارزش گردشگری وارد ادبیات جغرافیایی و گردشگری شده است. این شاخه از گردشگری با ترکیب نمودن مواریث فرهنگی، تاریخی و اکولوژیکی پتانسیل هایی را در راستای برنامه ریزی گردشگری پایدار عرضه می کند.دراین تحقیق با به کارگیری سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) ازمجموعه منابع وجاذبه های توریستی پارک ملی کنتال،پتانسیل‌پهنه-های‌مناسب ژئوتوریستی، که شامل محدوده کوهنوردی، صخره نوردی، طبیعت گردی،پیاده روی،ورزش های زمستانی، طبیعت درمانی، تفرجگاههاییلاقی،مناظر دست نخورده،بررسی شده اند.سپس باتلفیق وهمپوشانی لایه‌های اطلاعاتی در محیط (GIS)،بااستفاده ازمدل TOPSIS فازی پهنه های هریک از موارد بررسی شده تعین گردید بر اساس مدل تاپسیس فازی که شامل کوهنوردی، دامنه نوردی، غارنوردی و صخره نوردی به علت وضعیت خاص توپوگرافی منطقه،مناطق مناسب برای کوهنوردی و صخر ه نوردی در محدوده ای مورد مطالعه گستردگی زیادی دارند بر اساس تجزیه و تحلیل اطلاعات در نقشه ی پهنه بندی، جذاب ترین مناطق محدوده ای بیشتر در شرقی و غربی ی منطقه قرار دارند که این مناطق دارای دارای لندفرم های زیبای ژئومورفولوژیکی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

522 - مولفه‌های اجتماعی- کالبدی موثر بر گردشگری ورزشی در مناطق شهری، مورد مطالعه تهران
بهرام قدیمی

10.30495/sarzamin.2023.70938.2075

هدف : هدف از این مقاله بررسی زمینه ساز و عوامل اجتماعی موثر بر گردشگری شهری است.روش: از نظر روش اجرا توصیفی، از نوع پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. ابتدا با مطالعه و بررسی مبانی نظری در حیطه مورد نظر و از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته و عوامل مهم، کاربردی و تاثیرگزار أکثر

هدف : هدف از این مقاله بررسی زمینه ساز و عوامل اجتماعی موثر بر گردشگری شهری است.روش: از نظر روش اجرا توصیفی، از نوع پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. ابتدا با مطالعه و بررسی مبانی نظری در حیطه مورد نظر و از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته و عوامل مهم، کاربردی و تاثیرگزار به تدوین پرسشنامه با روش دلفی پرداخته شد. روش جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش از نوع میدانی و بر اساس مدل ساختاری با نرم افزار Amos انجام شد. شرکت کنندگان در مرحله اول 82 نفر از مدیران عالی (متخصصین) و در مرحله دوم 479 نفر از گردشگران ورزشی استان تهران بودند. برای شناسایی ابعاد گردشگری ورزشی، شناسایی ابعاد بخش‌بندی بازار بر اساس رویکرد گردشگری و شناسایی ابعاد زمینه ساز بر اساس رویکرد گردشگری در شهر تهران (به‌عنوان اهداف جزئی) از تحلیل عامل تاییدی مرتبه اول و دوم استفاده شدیافته ها: تعداد سه بعد، کالبدی، اجتماعی و زمینه ساز و 156 گویه بدست آمد. نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنوف آورده شده است. مقدار معنا داری آزمون کلموگرف اسمیرنف برای همه متغیرها بیش‌تر از 05/0 است. همبستگی بین ابعاد ‌(مولفه‌های) اجتماعی با سازه گردشگری ورزشی برای تمام ابعاد معنی‌دار است ( ). میزان همبستگی برای تمامی ابعاد قابل توجه و قوی بوده و از حداقل 64/0 برای تسهیلات و خدمات تا 9/0 برای جاذبه گردشگری به‌دست آمده است.بحث و نتیجه گیری: ورزش و فعالیتهای ورزشی به عنوان یک امر مهم جهت جذب گردشگر محسوب می‌شود. گردشگری ورزشی امکان استفاده بهینه از جاذبه‌های طبیعی و ورزشی را برای جذب گردشگران ورزشی و در نتیجه افزایش درآمد حاصل از گردشگری فراهم می‌آورد. انجام تحقیقات بیشتر توسعه می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

523 - ارزیابی و سنجش وضعیت توسعه در استان کرمانشاه با تاکید بر سیاست منطقه گرائی
علی پورمیرزا ریباز قربانی نژاد اعظم یوسفی رحیم سرور

امروزه با توجه به منابع انسانی، طبیعی و شرایط جغرافیایی و سیاسیِ مناطق مرزی در فرایند توسعه ملی، می توان از طریق طرح نظامی (سیستمی)هماهنگ،برنامه ریزی مبتنی بر منابع محلی را در اولویت قرار داد. بنابراین تلاش در جهت ارتقاء شاخص های اقتصادی، اجتماعی، محیطی و فرهنگی به منظو أکثر

امروزه با توجه به منابع انسانی، طبیعی و شرایط جغرافیایی و سیاسیِ مناطق مرزی در فرایند توسعه ملی، می توان از طریق طرح نظامی (سیستمی)هماهنگ،برنامه ریزی مبتنی بر منابع محلی را در اولویت قرار داد. بنابراین تلاش در جهت ارتقاء شاخص های اقتصادی، اجتماعی، محیطی و فرهنگی به منظور دستیابی به اهداف مهم توسعه پایدار، در قالب سیاست منطقه گرایی، با استفاده از الگوسازی و ارائه راهکارهای مناسب الزامی و ضروری است. در این پژوهش به بررسی وضعیت توسعه در استان کرمانشاه با تاکید بر سیاست منطقه گرائی پرداخته شد. با مطالعه و تدوین 120پرسشنامه حاوی 50 سوال، تاثیر منطقه گرایی در ابعاد مختلف از نگاه مدیران 5 شهرستان مرزی کرمانشاه بررسی شد.پردازش اطلاعات با SPSS انجام شد.برای تحلیل آماری تفاوت بین وضع موجود و شرایط ایده آل از آزمون ویلکاکسون استفاده شد و نتایج بیانگر این است که در ابعاد مختلف تفاوت محسوسی در دو شرایط وضع موجود و ایده آل وجود دارد. پس می توان گفت فاصله چشمگیری میان وضعیت موجود با شرایط ایده آل از نظر توسعه وجود دارد و این اختلاف در همه ابعاد به صورت نقشه های (GIS) نمایش داده شد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

524 - ارزیابی آلودگی هوا و صوت در منطقه گردشگری کوه سنگی مشهد
علی انتظاری باقر مرسل

امروزه کوهها یکی از پرتقاضاترین کانون‌های گذران اوقات فراغت محسوب می‌شوند.هدف از مطالعه حاضر بررسی وضعیت بررسی پراکنش آلاینده ها در منطقه گردشگری کوه سنگی مشهد می باشد.این تحقیق به لحاظ زمان اجرا از نوع مقطعی و به لحاظ خروجی‌ها از نوع کاربردی است و به لحاظ تجزیه و تحلیل أکثر

امروزه کوهها یکی از پرتقاضاترین کانون‌های گذران اوقات فراغت محسوب می‌شوند.هدف از مطالعه حاضر بررسی وضعیت بررسی پراکنش آلاینده ها در منطقه گردشگری کوه سنگی مشهد می باشد.این تحقیق به لحاظ زمان اجرا از نوع مقطعی و به لحاظ خروجی‌ها از نوع کاربردی است و به لحاظ تجزیه و تحلیل از نوع توصیفی تحلیل و نیز تطبیقی است. داده‌های مربوط به ۶ آلاینده‌ شاخص هوا (منواکسید کربن، دی‌اکسید گوگرد، دی‌اکسید ازت، ‌ازن و ذرات معلق) و آلودگی صوت در سطح محدوده تحقیق جمع‌آوری و مورد تحلیل قرار گرفت. طراز فشار صوت در منطقه در نوبت های مختلف ثبت گردید برای بررسی وضعیت ازروش ارزیابی ریسک آلودگی در منطقه ازتکنیک ارزیابی ریسک کمی روش ویلیام فاین استفاده شد.یافته نتایج نشان داد که آلودگی هوا و آلودگی صوت در منطقه گردشگری کوهسنگی مشهد در حد نامناسب قرار دارد و این زنگ خطری برای مسئولان منطقه کوهسنگی می باشد . بنابراین گردشگری کوهستان کوهسنگی از پتانسیلهاى لازم برخوردار است ولی در مجموع یکسرى موانع وجود دارد که با تشکیل کمیته طبیعت گردى و ارائه راهکارهاى منطقی براى توسعه این صنعت با تشکیل جلسات منظم با عضویت کارشناسان جغرافیا، مشکلات منطقه کوهسنگی، قابل حل خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

525 - راهبردهای منطقه‌گرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه بر اساس تئوری بازی‌ها
مصطفی هاشمی ریباز قربانی نژاد کیومرث یزدان پناه درو محمد حسن نامی

تغییرات ژئوپلیتیکی عمیق در قفقاز جنوبی تأثیر قابل‌توجهی بر روابط ایران و سه جمهوری ارمنستان، آذربایجان و گرجستان داشته است. موقعیت جغرافیایی و اهمیت راهبردی این منطقه را به یکی از مهم‌ترین مناطق در جهان تبدیل کرده است. جمهوری اسلامی ایران به دلیل روابط تاریخی و پیوندهای أکثر

تغییرات ژئوپلیتیکی عمیق در قفقاز جنوبی تأثیر قابل‌توجهی بر روابط ایران و سه جمهوری ارمنستان، آذربایجان و گرجستان داشته است. موقعیت جغرافیایی و اهمیت راهبردی این منطقه را به یکی از مهم‌ترین مناطق در جهان تبدیل کرده است. جمهوری اسلامی ایران به دلیل روابط تاریخی و پیوندهای اجتماعی - فرهنگی با مردم منطقه، همکاری‌های سیاسی - اقتصادی را با آن‌ها گسترش داده است. حضور فعال بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای بر این رابطه تأثیر مستقیم گذاشته است. این پژوهش به دنبال گزینش راهبرد مؤثر نیل به منطقه‌گرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه و طرح راهبرد ‌های عملیاتی به روش تئوری بازی‌ها است. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و اکتشافی است که در آن برای جمع‌آوری داده‌های تحقیق به‌صورت توأمان از روش‌ کتابخانه‌ای و میدانی شامل مصاحبه با نخبگان استفاده‌شده. جامعه‌ی آماری، شامل مجموعه‌ای متشکل از متخصصان جغرافیای سیاسی، مسئولین سازمان‌های مرتبط و نهادهای ذی‌ربط بوده‌اند که علاوه بر بخش گردآوری اطلاعات، در دیگر بخش‌ها مانند (مصاحبه و پرسشنامه) یاری رسانده‌اند. در این پژوهش سعی شده راهبرد مؤثر نیل به منطقه‌گرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه در این منطقه پرداخته شود. سپس نتایج حاصل تحلیل آماری در قالب تئوری بازی‌ها به اجرا گذاشته‌شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

526 - تحلیل عوامل توسعه یافتگی گردشگری در منطقه ارسباران (نمونه موردی شهرستان هوراند)
احمد مهدی زاده رحمت محمد زاده بشیر بیگ بابایی

صنعت گردشگری ارتباطات گسترده ای با بخش‌های اقتصادی، اجتماعی و غیره دارد. کشور جمهوری اسلامی ایران در ردیف ۱۰ کشور اول دنیا از نظر وجود جاذبه‌های گردشگری قرار دارد، ولی از نظر جذب گردشگر، نه تنها در بین کشورهای دنیا بلکه در بین کشورهای خاورمیانه هم جایگاه شایسته و مطلوبی أکثر

صنعت گردشگری ارتباطات گسترده ای با بخش‌های اقتصادی، اجتماعی و غیره دارد. کشور جمهوری اسلامی ایران در ردیف ۱۰ کشور اول دنیا از نظر وجود جاذبه‌های گردشگری قرار دارد، ولی از نظر جذب گردشگر، نه تنها در بین کشورهای دنیا بلکه در بین کشورهای خاورمیانه هم جایگاه شایسته و مطلوبی ندارد. توسعه نیازمند توسعه مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی، نهادی و ساختاری می‌باشد که متاسفانه مغفول مانده است. هدف این پژوهش ارزیابی مولفه های اجتماعی و اقتصادی در توسعه یافتگی گردشگری هوراند می‌باشد. این تحقیق باتوجه‌به اینکه به توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص خواهد پرداخت، از نوع کاربردی است. از آنجا که این تحقیق قصد توصیف توسعه صنعت گردشگری با رویکرد تاریخی - فرهنگی، اقلیمی، جغرافیایی و اجتماعی - اقتصادی را دارد، از نوع پیمایشی خواهد بود. نمونه گیری در این تحقیق به صورت تصادفی و 385 نفر می‌باشد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد سطح رابطه معنی‌داری بین عوامل اقلیمی و جغرافیایی، عوامل اجتماعی و اقتصادی، عوامل فرهنگی و تاریخی و توسعه گردشگری در منطقه هوراند وجود دارد. نتایج نشان می‌دهد 28 درصد از تغییرات توسعه گردشگری، توسط تغییرات در عوامل اجتماعی و اقتصادی تبیین می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

527 - پهنه‌بندی گردشگری ورزشی در شهرستان سبزوار با تاکید بر شاخص‌های اقلیمی
سید مهدی عظیم سید مصطفی طیبی ثانی باقر مرسل علی فهیمی‌نژاد

10.30495/sarzamin.2022.20613

هدف تحقیق، تعیین زمان‌ مناسب گردشگری ورزشی براساس اقلیم حرارتی در شهرستان سبزوار است. بنابراین از دو شاخص اولگی (Olgyay) و دمای موثر (ET) استفاده گردید. داده‌های آماری مربوط به دما و رطوبت نسبی محدوده مطالعاتی در بازه زمانی 25 ساله ارزیابی شد. نتایج نشان داد که براساس ش أکثر

هدف تحقیق، تعیین زمان‌ مناسب گردشگری ورزشی براساس اقلیم حرارتی در شهرستان سبزوار است. بنابراین از دو شاخص اولگی (Olgyay) و دمای موثر (ET) استفاده گردید. داده‌های آماری مربوط به دما و رطوبت نسبی محدوده مطالعاتی در بازه زمانی 25 ساله ارزیابی شد. نتایج نشان داد که براساس شاخص اولگی، ماههای اردیبهشت، خرداد، تیر و شهریور در زون آسایش حرارتی قرار دارند و بهترین زمان‌ برای گردشگری ورزشی می‌باشند. تیرماه به دلیل گرمای بالا و آبان، آذر، دی، بهمن و اسفند به دلیل سرمای زیاد زمان‌های مناسبی برای گردشگری فضای باز نمی‌باشند. همچنین، براساس شاخص دمای موثر، اردیبهشت، خرداد و شهریور در زون آسایش حرارتی قرار دارند. حداقل میانگین رطوبت نسبی 34٪ تعیین گردید که خارج از محدوده شاخص اولگی نمی‌باشد. جاذبه‌های طبیعی شهرستان سبزوار و فضاهای طبیعی که امکان گردشگری ورزشی دارند، در 3 منطقه اصلی و 3 زون طبقه‌بندی می‌گردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

528 - شناسایی چالش ها و موانع گردشگری مذهبی در توسعه پایدار شهر مهران بر اساس مدل گراندد تئوری
محمد فرجی دارابخانی هوشنگ مرادی

10.30495/sarzamin.2023.71181.2079

امروزه گردشگری به یکی از بزرگ‌ترین، جذاب‌ترین و پرمنفعت‌ترین صنایع در اقتصاد جهان تبدیل‌شده و محرک تغییرات مثبت در فضاهای جغرافیایی، از جمله فضاهای شهری قلمداد می‌شود. از این‌رو امروزه در اقتصاد بسیاری از کشورها مثل ایران که به صادرات تک‌محصولی مانند نفت وابسته هستند، ت أکثر

امروزه گردشگری به یکی از بزرگ‌ترین، جذاب‌ترین و پرمنفعت‌ترین صنایع در اقتصاد جهان تبدیل‌شده و محرک تغییرات مثبت در فضاهای جغرافیایی، از جمله فضاهای شهری قلمداد می‌شود. از این‌رو امروزه در اقتصاد بسیاری از کشورها مثل ایران که به صادرات تک‌محصولی مانند نفت وابسته هستند، توسعه گردشگری می‌تواند درآمدهای زیادی را تولید نماید. شهر مهران با برخورداری از موقعیت و پایانه مرزی و گمرکی پر اهمیت و کمترین فاصله با شهرهای مهم زیارتی و پایتخت سیاسی کشور عراق، با عملکرد غالب خدماتی بر مبنای صادرات، واردات و حمل و نقل کالا و مسافر؛ بویژه گردشگران مذهبیِ راهپیمایی عظیم اربعین و عتبات عالیات شناخته ‌شده است. به ‌طوری ‌که هرساله بالغ بر 70 درصد از گردشگران مذهبی چند میلیونی اربعین از شهر مهران تردد می کنند، لذا شناسایی موانع و عوامل بازدارنده‌ی توسعه گردشگری مذهبی در این شهر به عنوان هدف این پژوهش به منظور توسعه پایدار کالبدی، اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و محیطی آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این پژوهش از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی می‌باشد و داده‌ها و اطلاعات با استفاده از روش‌ کتابخانه‌ای و مصاحبۀ عمیق به ‌دست ‌آمده‌اند. روش مورد استفاده در این پژوهش، گراندد تئوری یا نظریۀ زمینه‌ای است. جامعۀ آماری این تحقیق شامل 18 نفر از افراد آگاه و متخصصی می‌باشد که در حوزه گردشگری مذهبی نیز فعالیت داشته و به شیوۀ نمونه‌گیری هدفمند انتخاب‌ شده‌اند. مصاحبه‌ با جامعۀ هدف تا زمان رسیدن به حد اشباع ادامه یافت و برای تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مضمون محتوا استفاده گردید. داده‌های حاصل از مصاحبه، کٌدگذاری سه‌گانه‌ی باز، محوری و انتخابی شد و از میان داده‌ها 53 مفهوم و 8 مقوله به دست آمد. نتایج این تحقیق حاکی از وجود ساختاری چهاربٌعدی بوده که شامل موانع؛ اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیرساختی - مدیریتی و محیطی می‌شود. نتایج این پژوهش می تواند به سیاست‌گذاران کمک می‌کند تا خط‌مشی‌ها و راهبردهای هوشمندانه‌تری در جهت رفع موانع یاد شده به منظور توسعه پایدار متقابل گردشگری مذهبی و شهری اتخاذ کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

529 - تحلیل نقش خدمات و زیرساخت‌های گردشگری بر وفاداری گردشگران از مقاصد گردشگری (موردی: شهر یاسوج)
فرزانه باقرپور نجف آباد سعید امانپور

10.30495/sarzamin.2023.21797

گسترش گردشگری در جهان مستلزم شرایط و امکانات ویژه‌ای آب‌وهوا، آثار باستانی، جاذبه‌های طبیعی، آداب و سنن، زیرساخت‌ها، امکانات و تجهیزات است. هدف این پژوهش تحلیل نقش خدمات و زیرساخت‌های گردشگری بر وفاداری گردشگران از مقاصد گردشگری در شهر یاسوج می‌باشد که بر اساس هدف کاربر أکثر

گسترش گردشگری در جهان مستلزم شرایط و امکانات ویژه‌ای آب‌وهوا، آثار باستانی، جاذبه‌های طبیعی، آداب و سنن، زیرساخت‌ها، امکانات و تجهیزات است. هدف این پژوهش تحلیل نقش خدمات و زیرساخت‌های گردشگری بر وفاداری گردشگران از مقاصد گردشگری در شهر یاسوج می‌باشد که بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی تحلیلی است. داده‌های موردنیاز از شیوه کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده و جامعه آماری گردشگرانی است که بهار و تابستان سال 1398 از یاسوج دیدن کردند که شامل 250 نفر می‌باشند. جهت تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه آزمون t، رگرسیون خطی و سیستم استنتاج فازی (در نرم‌افزار MATLAB) استفاده شد. نتایج حاصل شده از آزمون t نشان داد که گردشگران از خدمات و زیرساخت‌های گردشگری، محیط اجتماعی و محیط‌زیست رضایت کمتر از حد متوسط دارند؛ اما جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، جاذبه‌های طبیعی و جاذبه‌های محلی رضایتمندی بیش‌ازحد متوسط 3، اظهار کرده‌اند. درنهایت برای تکمیل نتایج به دست آمده، از سیستم استنتاج فازی که نتایج کلی این سیستم نشان داد اگر وضعیت زیرساخت‌ها و خدمات 18/2 و وضعیت محیط اجتماعی و زیست‌محیطی 19/2 و وضعیت و میزان جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و محلی 43/3 باشد، آنگاه میزان وفاداری گردشگران به مقاصد گردشگری شهر یاسوج (خروجی)؛ 315/0 خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

530 - ژئومیتولوژی، رویکردی نو در توسعه ژئومیتوتوریسم نواحی دره ای نمونه مورد مطالعه: دره اخلمد
معصومه توانگر نرگس تنهایی علی (آلن) فرقانی

10.30495/sarzamin.2023.22339

ژئومیتولوژی بررسی رابطه بین عوارض ژئومورفولوژیک با فرهنگ شفاهی مناطق جغرافیایی است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه‌ ژئومیتولوژی با جذب ژئوتوریست در دره اخلمد و معرفی آن به عنوان یک مقصد جدید گردشگری است. اخلمد از مهمترین مقاصد تفریحی در استان‌خراسان‌رضوی است. اما به دلیل وج أکثر

ژئومیتولوژی بررسی رابطه بین عوارض ژئومورفولوژیک با فرهنگ شفاهی مناطق جغرافیایی است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه‌ ژئومیتولوژی با جذب ژئوتوریست در دره اخلمد و معرفی آن به عنوان یک مقصد جدید گردشگری است. اخلمد از مهمترین مقاصد تفریحی در استان‌خراسان‌رضوی است. اما به دلیل وجود عوارض خاص ژئومورفولوژیکی، افسانه های ریشه-داری در فرهنگ عامه منطقه شکل گرفته که برای عموم ناشناخته است و می تواند زمینه‌ساز توسعه ژئومیتوتوریسم در این محدوده شود. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و کاربردی است و از تحلیل ترکیبی برای دستیابی به پاسخ سوالات پژوهش استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با روش‌های میدانی؛ مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه گردآوری شده و به کمک نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اکثر گردشگران اخلمد، ساکن خراسان رضوی هستند. مهمترین انگیزه سفر آنها بازدید و گردشگری بوده و افرادی که پدیده‌های ژئومیتولوژیک را دارای اهمیت و جذابیت می دانستند هزینه کرد بیشتری در سفر به اخلمد داشته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

531 - شناسایی و تبیین عوامل موثر بر زنجیره تامین در صنعت گردشگری مذهبی ایران
جلیل توشنی پرویز سعیدی مجید نصیری

10.30495/sarzamin.2022.54338.1877

گردشگری مذهبی به عنوان یکی از پررونق ترین و متنوع ترین گونه های گردشگری در سطح جهان است . و با توجه به موقعیت های فرهنگی مذهبی قابلیت دسترسی به این گونه گردشگری در ایران ، زمینه رشد و بالندگی را در بین کشورهای اسلامی و دنیا رقم می زند هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین عوا أکثر

گردشگری مذهبی به عنوان یکی از پررونق ترین و متنوع ترین گونه های گردشگری در سطح جهان است . و با توجه به موقعیت های فرهنگی مذهبی قابلیت دسترسی به این گونه گردشگری در ایران ، زمینه رشد و بالندگی را در بین کشورهای اسلامی و دنیا رقم می زند هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین عوامل موثر بر زنجیره تامین درصنعت گردشگری مذهبی ایران بوده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش اجرا توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی می‌باشد، که به روش آمیخته اکتشافی انجام شده است. در مرحله کیفی تیم مشارکت کننده تحقیق 30 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاهی می‌باشند که به روش هدفمند و تکنیک گلوله برفی انتخاب شده‌اند. همچنین در مرحله کمی جامعه آماری را کارشناسان گردشگری تشکیل می‌دهند که تعداد آنان 2948 نفر می‌باشد که برای تعیین حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 341 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده‌ها عبارتند از: مصاحبه، اسناد و مدارک و پرسشنامه بوده است و برای شناسایی و رتبه بندی ابعاد و مؤلفه‌ها نیز از روش دلفی فازی استفاده گردید.همچنین برای برازش الگو از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. که بر اساس تجزیه و تحلیل داده‌ها، یافته‌های تحقیق نشان داد. ده بُعد اصلی: اقامتی، حمل‌ونقل، مراکز بازدید، مراکز پذیرایی، فروشگاه‌ها، زیست‌محیطی و انرژی، آژانس‌های مسافرتی و تورها، امنیت وایمنی، مدیریتی واقتصادی، اطلاعات و‌ ارتباطات، به عنوان مهمترین عوامل موثر بر زنجیره تامین در صنعت گردشگری مذهبی ایران هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

532 - ارزیابی توان های محیطی(به ویژه گردشگری) بخش سرآسیاب یوسفی
ایرج طوافی زاده مسعود مهدوی

ارزیابی توانهای محیطی امروزه به عنوان یکی از مباحث پایه ای برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و طرح های شهری و روستایی مطرح است. دستیابی به توسعه پایدار و استفادۀ بهینه و کارا از منابع، در گرو شناخت جامع و دقیق از امکانات، توان ها و محدودیت های است که در رسیدن به وضع مطلو أکثر

ارزیابی توانهای محیطی امروزه به عنوان یکی از مباحث پایه ای برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و طرح های شهری و روستایی مطرح است. دستیابی به توسعه پایدار و استفادۀ بهینه و کارا از منابع، در گرو شناخت جامع و دقیق از امکانات، توان ها و محدودیت های است که در رسیدن به وضع مطلوب با آن مواجه هستیم. پژوهش حاظر به ارزیابی توان های محیطی بخش سرآسیاب یوسفی شهرستان بهمئی از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد و با هدف شناخت قابلیت های محیطی با تأکید بر گردشگری تهیه گردیده است. روش کار در این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز به صورت اسنادی و پیمایشی تهیه گردیده، و در تشخیص و تدوین استراتژی ها و راهبردهای مورد نظر از مدل SWOT(قوت، ضعف، فرصت، تهدید) استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان دهندۀ این است که محدوده، از نظر قابلیت های کشاورزی دارای محدودیت های است، ولی از نظر توانهای محیطی بویژه جنبه اکوتوریستی جهت توسعۀ گردشگری از استعداد بالایی برخوردار می باشد. بنابراین ضرورت اعمال استراتژی ها و راهکارهای اساسی جهت تأکید بر نقاط قوت، با از بین بردن و کاهش نقاط ضعف و تهدیدها و موانع پیش روی توسعۀ گردشگری و بهره گیری از عوامل بیرونی به خصوص مجاورت با استان گرم خوزستان به عنوان فرصتی بهینه جهت جذب توریسم آب و هوا ضرورتی اساسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

533 - ارزیابی کیفی ظرفیت های گردشگری در توسعه روستایی مطالعه موردی: آهار- شهرستان شمیران
سید رحیم مشیری مسعود مهدوی زهرا جلالی کله سر

گردشگری و توسعه روستایی به طور متقابل به یکدیگر وابسته اند. جاذبه های گردشگری ( طبیعی و انسانی ) توسعه توریسم می تواند آثاری مثبت و منفی بر روستایی داشته باشد. از این رو بررسی ازریابی ظرفیت های گردشگری در توسعه روستایی باید به گونه ای باشد که با محیط سازگار باشد و به اف أکثر

گردشگری و توسعه روستایی به طور متقابل به یکدیگر وابسته اند. جاذبه های گردشگری ( طبیعی و انسانی ) توسعه توریسم می تواند آثاری مثبت و منفی بر روستایی داشته باشد. از این رو بررسی ازریابی ظرفیت های گردشگری در توسعه روستایی باید به گونه ای باشد که با محیط سازگار باشد و به افت کیفیت آن نیانجامد، تا عامل اساسی در دستیابی به توسعه پایدار به حساب آید. در این مقاله ارزیابی کیفی ظرفیت های گردشگری در توسعه روستایی را در بخش رودبار قصران به ویژه روستای آهار، از لحاظ بررسی قابلیت ها و پتانسیل های بالفعل و بالقوه گردشگری را در جهت توسعه روستایی، با استفاده از مدل برنامه ریزی و ازریابی مورد بررسی قرار می دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

534 - نقش اکوتوریسم در توسعه‌ی پایدار و روستایی مطالعه‌ی موردی شاندیز (خراسان رضوی)
سید رحیم مشیری سیداحمد سید ابوسعیدی

اکوتوریسم شاخه ای از توریسم (گردشگری) است اما مشخص کردن مرز آن با توریسم به علت عدم تعریف دقیق آسان به نظر نمی آید. برای رسیدن به اکوتوریسم موفق باید از رهگذر توسعه ی پایدار عبور کرد. دستیابی به توسعة پایدار در گرو توجه به ارکان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی در أکثر

اکوتوریسم شاخه ای از توریسم (گردشگری) است اما مشخص کردن مرز آن با توریسم به علت عدم تعریف دقیق آسان به نظر نمی آید. برای رسیدن به اکوتوریسم موفق باید از رهگذر توسعه ی پایدار عبور کرد. دستیابی به توسعة پایدار در گرو توجه به ارکان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی در یک جامعه است و گردشگری به عنوان فعالیتی اثرگذار بر تمامی ارکان توسعه، بیش از گذشته نیازمند مطالعه است. در این تحقیق با بیان اجزاء مشترک مفهوم توسعة پایدار از دیدگاههای متفاوت، به ویژگیهای توسعه ی پایدار و توسعه ی روستایی پرداخته و به طور خاص شاندیزاز شهرستان مشهد مطرح شده است. این مطالعه نشان می دهد که روند کنونی بهره برداری از طبیعت علیرغم برخی فعالیتها و تمهیدات محدودکننده، فراتر از ظرفیت تحمل محیط بوده و بیم آسیب های جدی و نابودی توانهای طبیعی و البته اقتصادی منطقه می رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

535 - بررسی نقش اکوتوریسم درتوسعه پایدار روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی و مشگین شرقی شهرستان مشگین شهر
عباداله اسدپور دکترسیدرحیم مشیری

مردم نواحی روستایی درگذاران زندگی خود بطور مستقیم و غیر مستقیم وابسته به طبیعت هستند،محدودیت منابع طبیعی،رشدروزافزون جمعیت و ضرورت ایجاد اشتغال پایداربرای جمعیت روستایی با تاکید بر حفظ و پایداری محیط زیست،والگوهای زیستی(عشایری ـ روستایی ـ شهری)،توجه به مقوله امنیت غذایی أکثر

مردم نواحی روستایی درگذاران زندگی خود بطور مستقیم و غیر مستقیم وابسته به طبیعت هستند،محدودیت منابع طبیعی،رشدروزافزون جمعیت و ضرورت ایجاد اشتغال پایداربرای جمعیت روستایی با تاکید بر حفظ و پایداری محیط زیست،والگوهای زیستی(عشایری ـ روستایی ـ شهری)،توجه به مقوله امنیت غذایی درحال حاضرازاهمیت زیادی برخوردارمی باشد.بنابراین، برنامه ریزی درتمام ابعاد بویژه زیست محیطی،اقتصادی،اجتماعی، فرهنگی و فیزیکی ـ کالبدی بگونه ای که توسعه همه جانبه و پایدار را بدنبال داشته باشد، مطرح می گردد. کوهستانی بودن شهرستان مشگین شهر و دارا بودن سه الگوی زیست ( عشایری ـ روستایی ـ شهری)با نگرش مردم شناسی، وجودزمستان های سردو تابستانهای معتدل و مرطوب با ضریب آسایش بالا بویژه در هشت ماه از سال،شرایط ژئومرفولوژیکی و طبیعی کوه سبلان از بعد کوهنوردی وژئوپارکی،وجود ییلاقات و مراتع سرسبز و پارک های جنگلی و رودهای پر آب از جمله خیاو چای،مشگین چای،قره سو،وجود اراضی باغی و مزارع جهت توسعه اگروتوریسم،شرایط را برای برنامه ریزی گردشگری بویژه طبیعت گردی که برای عصر پست مدرنیسم مطرح می شود،ضروری ساخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

536 - بررسی تغییر ساختار سیاسی عراق از متمرکز به فدرالیسم و اثرات آن بر امنیت ملی ایران
عزت الله عزتی سهیلا نانوا

تلاش برای واقعیات تاریخی و وقایع رخداده شده، در یک کشور و در یک دوره‌ی معین نیازمند شناخت محتوا و کیفیت ساختار سیاسی- اداری و ترسیم خطوط فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی در آن جامعه می‌باشد و در جهان سیاسی نو و در محیط ژئوپلیتیک دگرگون شده‌ی جهانی که همراه با گسترش سریع اطلاع أکثر

تلاش برای واقعیات تاریخی و وقایع رخداده شده، در یک کشور و در یک دوره‌ی معین نیازمند شناخت محتوا و کیفیت ساختار سیاسی- اداری و ترسیم خطوط فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی در آن جامعه می‌باشد و در جهان سیاسی نو و در محیط ژئوپلیتیک دگرگون شده‌ی جهانی که همراه با گسترش سریع اطلاع رسانی و ارتباطات و همگام با جهانی شدن نظام اقتصادی و فزونی یافتن گروه‌بندی‌های منطقه‌ای و جهانی و سرعت بخشیدن به آرمان‌های میهن‌گرایی و استقلال‌خواهی است فدرالیسم می‌تواند گامی موثر در جهت جلوگیری از تجزیه سرزمینی‌ گردد. حال سوال اصلی این است که آیا تغییر در ساختار سیاسی عراق از سانترالیزم (متمرکز) به فدرالیسم برای امنیت ملی ایران یک فرصت است یا تهدید؟ فرضیه مقاله عبارت از اینکه: به نظر می‌رسد که ایران با در نظر گرفتن منافع ملی و با اتخاذ استراتژی کارآمد خواهد توانست تهدیدات را به فرصت‌ها تبدیل نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

537 - شناخت نواحی آسایش زیست اقلیمی (بیوکلیماتیک) سواحل گیلان
بهمن رمضانی

یکی از جنبه های مهم گردشگری، گردشگری طبیعت گرا با زیرشاخه ساحلی می باشد (اکوتوریسم ساحلی ).استفاده از ساحل جهت این صنعت باید همراه با برنامه زمانی و مکانی و داشتن نواحی مطلوب آسایش محیطی برایبرنامه ریزی زیربنایی گردد . پارامترهای مهم مکانی، وابسته به نوع ساحل، ارتفاع، ج أکثر

یکی از جنبه های مهم گردشگری، گردشگری طبیعت گرا با زیرشاخه ساحلی می باشد (اکوتوریسم ساحلی ).استفاده از ساحل جهت این صنعت باید همراه با برنامه زمانی و مکانی و داشتن نواحی مطلوب آسایش محیطی برایبرنامه ریزی زیربنایی گردد . پارامترهای مهم مکانی، وابسته به نوع ساحل، ارتفاع، جنس، شیب و محدوده هایمناسب سطحی است و پارامترهای مهم زمانی وابسته به عناصر اصلی اقلیمی نظیر درجه حرارت، رطوبت نسبی،سرعت باد و تابش نور خورشید است که به صورت مدل های مختلف آسایش زیست اقلیمی مانند جداولسایکرومتریک و یا رو ش هایی که توسط گیونی، الگی، اوانز، بیکر و ... کارشده است.روش کار در این تحقیق ب ه صورت تحلیلی کاربردی ب ه همراه عملیات میدانی و استفاده از نر مافزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است و هدف آن شناخت و ارائه نقشه محدوده های مکانی و زمانی مناسب استفاده از ساحل در قالب آسایش زیست اقلیمی م یباشد.نتایج این تحقیق با توجه به مورفولوژی مناسب مکانی ساحل در کل استان گیلان، فصل بهار در شرایطغیرآسایشی و در فصل تابستان ساحل انزلی دارای بیشترین شرایط آسایشی است . ساحل از رضوانشهر تا هشتپردر تمامی ما ههای فروردین تا شهریور دارای محدوده زمانی آسایشی نم یباشد. ولی بیشترین آسایش زیست اقلیمیدر ماه های خرداد، تیر و مرداد در ساحل انزلی و لنگرود گیلان وجود دارد که به صورت نقشه های ماهانه محدوده هایمطلوب زمانی و مکانی استفاده از ساحل ارائه شده است . امروزه برنامه ریزی و استفاده صحیح از ساحل، مورد تاکید فراوان برنامه ریزان مدیریت یکپارچه استفاده از مناطق ساحلی Coastal Zone(Integrated Management =ITCZM)است تا از هزینه های تکراری جلوگیری شود و نتایج این تحقیق می تواند مقدم های بر این مدیریت مطلوب نواحی ساحلی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

538 - نقش گردشگری پایدار روستایی در توسعه پایدار روستاها (مطالعه موردی: شهرستان پاکدشت)
مجتبی قدیری معصوم معصومه پازکی

گردشگری از مهمترین فعالیتهای انسان معاصر است که تغییراتی شگرف در سیمای زمین , اوضاع سیاسی , اقتصادی و فرهنگی جوامع بوجود می آورد و زندگی انسانها را دگرگون می سازد .گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گر دشگری به شمار آمده و نیروی اصلی در زمینه بهبود و رشد اقتصادی روست أکثر

گردشگری از مهمترین فعالیتهای انسان معاصر است که تغییراتی شگرف در سیمای زمین , اوضاع سیاسی , اقتصادی و فرهنگی جوامع بوجود می آورد و زندگی انسانها را دگرگون می سازد .گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گر دشگری به شمار آمده و نیروی اصلی در زمینه بهبود و رشد اقتصادی روستا ها محسوب می گردد و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد محلی شده و با ایجاد فرصت های شغلی مولد مبتنی بر پتانسیلهای موجود در روستا, سبب افزایش سطح رفاه, استاندارد های زندگی, درآمد, امنیت در روستا شده و سبب ثبات و نگهداشت جمعیت در روستا, پیشگیری از مهاجرت های بی رویه, حفظ تعادل اکولوژیک و منابع طبیعی, حفظ بافت سنتی و ویژگیهای فرهنگی روستا می شود و بر این مبنامی توان گفت که یکی از بهترین راههای نجات روستا از مسائل و مشکلات اجتماعی, اقتصادی و زیست محیطی و رسیدن به عدالت اجتماعی و عدالت جغرافیایی, توسعه و گسترش گر دشگری روستایی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

539 - بررسی عوامل موثر در توسعه صنعت گردشگری شهری با تاکید بر عوامل موثربررضایتمندی گردشگران(نمونه موردی؛ شهر نورآباد ممسنی)
کرامت ا… زیاری سعید امانپور محمدرضا امیری فهلیانی

به هر میزان که رضایت گردشگر و توقعات و انتظارات هنجارمند گردشگران تأمین شود به همان میزانجذب گردشگر و توسعه گردشگری محقق میشود. هدف کلی این پژوهش تحلیل و بررسی میزانرضایتمندی گردشگران وارد شده به شهر نورآباد فارس میباشد. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلیو جمع آوری داده ها أکثر

به هر میزان که رضایت گردشگر و توقعات و انتظارات هنجارمند گردشگران تأمین شود به همان میزانجذب گردشگر و توسعه گردشگری محقق میشود. هدف کلی این پژوهش تحلیل و بررسی میزانرضایتمندی گردشگران وارد شده به شهر نورآباد فارس میباشد. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلیو جمع آوری داده ها مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و تهیه پرسشنامه از گردشگران وارد شده به شهرنورآباد می باشد و به منظور سنجش داده ها و ارزیابی میزان رضایتمندی افراد پاسخگو از 16 فاکتور درمدل کانو در قالب تحلیل سه دسته از نیازهای اساسی، عملکردی و هیجانی مورد استفاده قرار گرفتهاست. جامعه آماری شامل 381 گردشگر که به عنوان افراد نمونه انتخاب شدند و نتیجه بدست آمده ازتحقیق حاکی از آن است که گردشگران از بازید از شهر نورآباد در زمینه تأمین نیازهای هیجانی خود همچون وجود حس مهمان وازی مردم با ضریب 746%بیشترین رضایتمندی را داشتهاند. همچنینکمترین رضایت گردشگران از وضعیت گردشگری مربوط به تأمین نیازمندیهای اساسی آنان مثل کیفیتامکانات اقامتگاه با ضریب رضایت 411%و رفع نیازهای عملکردی همچون رعایت قوانین و مقرراترانندگی با ضریب رضایت 453%بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

540 - بررسی توسعه گردشگری روستایی در بخش آسارا شهرستان کرج
دکتر اسماعیل قادری عزت الله عزتی شکوفه حسین پور

گردشگری به عنوان یکی از مهمترین صنایع جهان در دهه های اخیر رشد سریعی در توسعه اقتصادی جهان داشته است.از زمانی که روستاها با شهرها ارتباط برقرار کردند و نیازهای فراغتی شکل گرفته در شهرها مستلزم محیط های طبیعی و دست نخورده شدند، گردشگری روستایی شکل گرفت. گردشگری روستایی أکثر

گردشگری به عنوان یکی از مهمترین صنایع جهان در دهه های اخیر رشد سریعی در توسعه اقتصادی جهان داشته است.از زمانی که روستاها با شهرها ارتباط برقرار کردند و نیازهای فراغتی شکل گرفته در شهرها مستلزم محیط های طبیعی و دست نخورده شدند، گردشگری روستایی شکل گرفت. گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گردشگری به شمار می آید و باعث شکوفایی و رشد اقتصادی روستا ها می گردد. گردشگری روستایی با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد جوامع محلی ، ایجاد فرصت های شغلی، افزایش سطح رفاه و افزایش درآمد در روستاها شده و باعث ثبات و استقرار جمعیت در روستاها و جلوگیری از مهاجرت های بی رویه ، حفظ تعادل اکولوژیکی منابع طبیعی و حفظ ویژگی های فرهنگی روستا می شود. بر این اساس می توان گفت که یکی از بهترین راههای نجات روستا ها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی و زیست محیطی، توسعه گردشگری روستایی است. به همین منظور امروزه گردشگری روستایی مورد توجه اکثر مدیران ارشد گردشگری است. بطور کلی در ایران و از جمله در بخش آسارا علیرغم برخورداری از جاذبه های متعدد، اقدامات مناسبی که بتواند موجبات توسعه نظام گردشگری و جلب رضایت گردشگران را فراهم آورد ، صورت نگرفته است. بر این اساس، وضعیت منطقه مورد مطالعه از نظر شرایط مقصد و فرصت های موجود در مبدا مورد مطالعه قرار گرفت و طی آن اثبات گردید که بخش آسارا از جاذبه های بیشماری برای توسعه گردشگری برخوردار است ولی ازعدم برنامه ریزی و درنتیجه ضعف امکاناتی در مراکز گردشگری موجود رنج می برد. به همین منظور در این تحقیق سعی گردیده است برای غلبه بر مشکلات نظام گردشگری در بخش آسارا امکانات و موانع توسعه گردشگری آن شناسایی و راهکارهای مناسب ارائه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

541 - توریسم و رویکرد نوسازی در طراحی بافت های تاریخی شهری مطالعه موردی: شهر اصفهان*
پرویز کردوانی ونوس مورد غفاری

شهرها و فضاهای شهری نیز به مشابه بسیاری از مصنوعات بشری و در اثر گذشت زمان شرایط و موقعیت های اقلیمی، اتفاقات و حوادث گوناگون دست خوش فرسودگی در کالبد و در برخی موارد عملکرد خود گشته اند. توجه به بهسازی و نوسازی بافت های تاریخی شهر و به طور کلی دخالت در بافت قدیم همواره أکثر

شهرها و فضاهای شهری نیز به مشابه بسیاری از مصنوعات بشری و در اثر گذشت زمان شرایط و موقعیت های اقلیمی، اتفاقات و حوادث گوناگون دست خوش فرسودگی در کالبد و در برخی موارد عملکرد خود گشته اند. توجه به بهسازی و نوسازی بافت های تاریخی شهر و به طور کلی دخالت در بافت قدیم همواره یکی از مسائل اساسی شهرهای تاریخی و شهرهایی که دارای هویت و روحیه خاص بوده اند می باشد. متخصصین، کارشناسان مسائل شهری، مسئولین امور در شهر اصفهان سال هاست که در جهت بهسازی و نوسازی بافت قدیم تلاش نموده و راهکارهایی نیز ارائه کرده اند، که وضعیت فعلی بافت کهن اصفهان بازتاب همین راهکارها بوده است. اصلی ترین هدف و راهبرد اساسی اقدامات مداخله ای برای بهسازی و نوسازی بافت تاریخی و طراحی آنها بازگرداندن این مجموعه به چرخه زندگی است. زنده ماندن بافت در گرو فعالیت و مشارکت آن در زندگی جاری در شهر است، و تنها از این رو می توان به امور نوسازی و احیا بافت های تاریخی شهر و طراحی در محورهای تاریخی را با رویکرد توریسم محوری اجرا و موفقیت این امر را تضمین کرد و می تواند در جذب و فعال سازی گردشگری شهر تاریخی چون اصفهان بسیار موثر واقع گردد. هدف این مقاله، توان های محورهای تاریخی، فرهنگی و گردشگری شهر اصفهان در جذب گردشگر مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

542 - رویکردهای تحلیلی در توسعۀ پایدار گردشگری شهری
عبدالرضا فرجی راد سیده ژاله سید نصیری

تحقیق حاضر با هدف شناسایی جایگاه و اهمیت گردشگری شهری، بررسی مفاهیم و روند تکاملی آن، و فرآیندهای مربوط به راهبردهای توسعۀ پایدار گردشگری شهری و ارزیابی ارتباط بین توسعۀ شهری و گردشگری و همچنین پیامدها و آثار مثبت و منفی این نوع گردشگری به نگارش درآمده است. فضاهای شهری أکثر

تحقیق حاضر با هدف شناسایی جایگاه و اهمیت گردشگری شهری، بررسی مفاهیم و روند تکاملی آن، و فرآیندهای مربوط به راهبردهای توسعۀ پایدار گردشگری شهری و ارزیابی ارتباط بین توسعۀ شهری و گردشگری و همچنین پیامدها و آثار مثبت و منفی این نوع گردشگری به نگارش درآمده است. فضاهای شهری کامل ترین قرارگاههای انسان را تشکیل می دهند و در بردارنده مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی می باشند و همچنین از جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی برخوردارند. مهمترین فضاهایی که در میان مقصدهای گوناگون مورد توجه و بازدید گردشگران قرار می گیرند شهرها هستند، به همین جهت می توان گفت شهرها مهمترین کانون جذب جهانگردان می باشند. در این تحقیق از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده است و با شناسایی عناصر گردشگری شهری و بررسی الگوهای تعیین کننده توسعۀ پایدار گردشگری شهری و مطالعۀ قابلیت و توانهای بالفعل و بالقوه شهرها در توسعۀ گردشگری و همچنین مراحل و فرآیندهای توسعۀ پایدار گردشگری در شهرها پرداخته شده است. تحقیق حاضر پس از جمع بندی و نتیجه گیری پیشنهاداتی را به منظور توسعۀ پایدار گردشگری شهری ارائه نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

543 - تحلیل تطبیقی فعالیتهای گردشگری مناطق 1 و20 شهر تهران
جمیله توکلی نیا بیژن رحمانی مریم اسکندری

کلان شهر تهران در شمال کشور و جنوب دامنه رشته کوه البرز واقع شده است. ارتفاع این شهر در بلندترین نقاط شمال به 2000 متر و در جنوبی ترین نقاط به 1050 متر از سطح دریا می‌رسد. تهران از شمال به نواحی کوهستانی و از جنوب به نواحی کویری منتهی می شود و با توجه به تنوع محیطی، یکی أکثر

کلان شهر تهران در شمال کشور و جنوب دامنه رشته کوه البرز واقع شده است. ارتفاع این شهر در بلندترین نقاط شمال به 2000 متر و در جنوبی ترین نقاط به 1050 متر از سطح دریا می‌رسد. تهران از شمال به نواحی کوهستانی و از جنوب به نواحی کویری منتهی می شود و با توجه به تنوع محیطی، یکی از کانونهای مهم گردشگری در سطح کشور به شمار می‌رود. بر اساس ویژگی‌های متفاوت مکانی، تاریخی، اجتماعی و اقتصادی گردشگری در تهران، در مناطق مختلف نیز تفاوتهایی وجود دارد. در این پژوهش سعی شده است ابتدا تصویری از تفاوتهای فضایی شهر معرفی گردد و سپس با شناسایی زیرساخت‌ها و توانهای محیطی مبتنی بر ویژگی‌ها و توانهای گردشگری شهر تهران، علل تفاوت ها مشخص شوند. بدین منظور عوامل تاثیرگذار بر گردشگری در دو منطقه مطالعاتی ( منطقه 1و20 ) با روش توصیفی ـ تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. باتوجه به رویکرد تحقیق مبنی بر توسعه پایدار شهری، از دو منطقه 1و 20 به ترتیب با کاربرد فرمول کوکران 130 نفر در منطقه 1 و 130 نفر در منطقه 20 به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج حاصل از بررسی نمونه‌ها و تهیه جدول سوات ضمن مشخص ساختن نقاط قوت و ضعف و فرصتها و تهدیدات در دو منطقه، نشان داد که گردشگری در دو منطقه مطالعاتی دارای تفاوتهایی است. گردشگری در منطقه 1 شهر تهران عموما از نوع طبیعت ـ محور و در منطقه 20 شهر تهران به دلیل قدمت تاریخی و مذهبی، ازنوع گردشگری مذهبی ـ تاریخی به شمار می رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

544 - ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور تعیین عرصه‌های مناسب توسعه در محدوده بخش راین، شهرستان کرمان، بر مبنای پهنه بندی اکوتوریسم با تکنیک GIS و AHP
فریده اسدیان مجید اسدی مرجان جوادیان نمینی

اکوتوریسم (گردشگریاکولوژیک)طبعاًرابطهتنگاتنگیبامحیطدارد،ازاینرو،ارزیابیتوانمحیطیاگربه گونهشایسته‌ایصورتپذیرد،موجبتوسعهمناطق روستایی- شهریمی‌شود. راهبردحفاظتازمحیطزیستبهویژهدرمناطقکمترتوسعهیافته کهاساستوسعهآن‌هابتواندبرمحوریتگردشگریقراربگیرد،اهمیتبیشتریدارد. رایـِن شهری أکثر

اکوتوریسم (گردشگریاکولوژیک)طبعاًرابطهتنگاتنگیبامحیطدارد،ازاینرو،ارزیابیتوانمحیطیاگربه گونهشایسته‌ایصورتپذیرد،موجبتوسعهمناطق روستایی- شهریمی‌شود. راهبردحفاظتازمحیطزیستبهویژهدرمناطقکمترتوسعهیافته کهاساستوسعهآن‌هابتواندبرمحوریتگردشگریقراربگیرد،اهمیتبیشتریدارد. رایـِن شهری تاریخی و توریستی در استان کرمان در دامنه کوه هزار است که دارای آب و هوایی خوب و پتانسیل اکوتوریسمی (گردشگریاکولوژیک) می‌باشد، که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. نوع تحقیق کاربردی _ توسعه‌ای و روش تحقیق، توصیفی _ تحلیلی می‌باشد. این تحقیق با هدف اصلی ارزیابی پهنه بندی اکوتوریسم برپایه GIS و AHPدر شناسایی توان اکولوژیک برای توسعه روستایی- شهری بخش راین مورد بررسی قرار گرفته است. متغیرهای مورد نظر پس از وزن دهی سلسله مراتبیAHP با استفاده از GIS مورد همپوشانی قرار گرفتند و در نتیجه پهنه بندی توسعه اکوتوریسم برای منطقه راین در سه طبقه کلاس بندی مجزا تدوین گردید که 3/27% مساحت راین در طبقه اول اولویت بندی برای گسترش کاربری توریستی و 7/6% مساحت دومین اولویت می‌باشد که درصورت نیاز می‌توان جهت ایجاد خدمات گردشگری مورد استفاده قرار گیرد. همچنین 66% وسعت راین از لحاظ گردشگری اکولوژیک در پهنه ضعیف گردشگری واقع شده است که با راهبردهای مدیریتی و سیاسی به توسعه بخش راین کمک شایانی می‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

545 - بررسی اثرات اقتصادی اجتماعی اسکان بر کانون های اسکان مطالعه موردی: تل شوره و ملایی بلوط (شهرستان کازرون)
حسین آسایش طوبی امیرعضدی

این تحقیق به بررسی اثرات اسکان عشایر به عنوان یک مسئله ی اجتماعی و انسانی پرداخته است کهاگر به صورت علمی و با توجه به فرهنگ، آداب و رسوم و خلقیات و ... عشایر انجام نشود، جدای ازبی نتیجه ماندن فعالیت های مربوط به اسکان، عامل ایجاد ناهنجاری های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی وم أکثر

این تحقیق به بررسی اثرات اسکان عشایر به عنوان یک مسئله ی اجتماعی و انسانی پرداخته است کهاگر به صورت علمی و با توجه به فرهنگ، آداب و رسوم و خلقیات و ... عشایر انجام نشود، جدای ازبی نتیجه ماندن فعالیت های مربوط به اسکان، عامل ایجاد ناهنجاری های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی ومحیطی بسیاری خواهد شد . همچنین این تحقیق در نهایت پیشنهاد می کند که اسکان بیشتر به عنوانساماندهی عشایر مطرح شود و از اسکا ن های شتا بزده به طور جدی پرهیز گردد.در این بررسی دو کانون اسکان عشایر تل شوره و ملایی بلوط واقع درمحدوده ی شهرستان کازرونمورد ارزیابی قرار گرفته است . به منظور بررسی بیشتر و نتیجه ی بهینه، از مطالعات میدانی، پرسش نامه ومطالعات کتابخانه ای و پیش فرض هایی که می تواند نقش مهمی در زندگی عشایر داشته باشد استفادهشده است . از نتایج مهم این تحقیق آن است که اشتغال بعد از اسکان کاهش یافته است و به بیان واضحاگر اسکان با برنامه نباشد می تواند اثرات منفی به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و ... داشته باشدکه درباره یمنطقه مورد تحقیق نیز صادق است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

546 - نقش بازارهای هفتگی استان گیلان درتوسعه روستایی وزایش شهرهای جدید دراستان «مطالعه موردی: شهرستان صومعه سرا»*
مسعود مهدوی تقی احمدی زاده هندخاله

اقتصاد وساختارهای اقتصادی درساخت،شکل دهی وتوسعه فضای زندگی انسانها عاملی تأثیر گذار و مهم به شمار می آید. در نگرش های جغرافیایی روند تولید، حمل و نقل، مبادله، تغییر شکل و مصرف محصولات مورد نیاز انسانها، برخواسته میل، روان، باورها و رفتار آنان بسیار اهمیت دارد. بازارهای أکثر

اقتصاد وساختارهای اقتصادی درساخت،شکل دهی وتوسعه فضای زندگی انسانها عاملی تأثیر گذار و مهم به شمار می آید. در نگرش های جغرافیایی روند تولید، حمل و نقل، مبادله، تغییر شکل و مصرف محصولات مورد نیاز انسانها، برخواسته میل، روان، باورها و رفتار آنان بسیار اهمیت دارد. بازارهای هفتگی از گذشته های دور تا کنون بعنوان مراکزی برای انجام مبادلات ضروری و مورد نیاز، به حیات خود ادامه داده اند. شاید این ادعا که بازارهای هفتگی برجای مانده از شکل اولیه بازارها در جوامع ابتدایی بشر هستندکه تا کنون نیز کارکردهای خود را حفظ نموده و در اقتصاد جوامع نقش بازی می کنند- ادعایی درخور و قابل اعتماد باشد. حوزۀ نفوذ و اطراف شهرها به اضافۀ دیگر نقاط روستایی در منطقه، کالا و تولیدات خود را عرضه و از مصنوعات و کالاهای شهری خریداری می نمایند. از سویی فاصلۀ کم نقاط روستایی با یکدیگر و در کل شهر صومعه سرا و تولم شهر و نیز مراکز تشکیل بازارهای هفتگی و آسان بودن حمل و نقل و رفت و آمد روستاییان و مازاد تولیدات اقتصادی در مکان گزینی اولیه بازارها بسیار مؤثر و جزو عوامل اصلی به شمار می آید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

547 - عدالت اجتماعی و عدالت فضایی؛ بررسی و مقایسه نظریات جان رالز و دیوید هاروی
حسین حاتمی نژاد عمران راستی

عدالت به عنوان مفهومی عامه پسند و محبوب از معدود مفاهیمی است که همواره مورد بحث و جدل فراواناندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ و اندیشمندان مختلفی که در زمینه های مختلف علمی فعالیت کرده اند، دربارهعدالت اجتماعی اظهار نظرهای متفاوتی ابراز نموده اند. جان رالز یکی از معروف ت أکثر

عدالت به عنوان مفهومی عامه پسند و محبوب از معدود مفاهیمی است که همواره مورد بحث و جدل فراواناندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ و اندیشمندان مختلفی که در زمینه های مختلف علمی فعالیت کرده اند، دربارهعدالت اجتماعی اظهار نظرهای متفاوتی ابراز نموده اند. جان رالز یکی از معروف ترین فلاسفه سیاسی قرن بیستم ودیوید هاروی برجسته ترین جغرافیدان نیمه دوم قرن بیستم، آثار و نظریاتی را در مورد عدالت اجتماعی و عدالتمنطقه ای ارائه داده اند. در این مقاله بر آنیم تا به بررسی مفهوم عدالت از نظر این دو اندیشمند بپردازیم و وجوهاحتمالی اشتراک و تمایز بین نظریات این دو اندیشمند را بازگو نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

548 - نقش گردشگری در توسعه پایدار شهری مطالعه موردی شهر مشهد
مریم مرادی بیژن رحمانی

امروزه پایداری به عنوان بخشی اساسی از نظم جدید جهانی شناخته می شود. در سالهای اخیر مفهوم توسعه پایدار مورد تأکید و توجه صاحب نظران و مسئولین قرار گرفته است زیرا این مفهوم مبتنی بر حفظ استانداردهای سطح زندگی آینده است نسبت به آنچه که تا امروز از آن برخورداریم. اینک دریاف أکثر

امروزه پایداری به عنوان بخشی اساسی از نظم جدید جهانی شناخته می شود. در سالهای اخیر مفهوم توسعه پایدار مورد تأکید و توجه صاحب نظران و مسئولین قرار گرفته است زیرا این مفهوم مبتنی بر حفظ استانداردهای سطح زندگی آینده است نسبت به آنچه که تا امروز از آن برخورداریم. اینک دریافتیم که دیگر نمی توان از محیط همانند گذشته بهره برداری کرد. توسعه پایدار گردشگری نوعی از گردشگری است که به مدیریت تمامی منابع منجر گردد و نیاز گردشگران فعلی و جامعه میزبان را بدون به خطر انداختن نسل آینده تامین گرداند. شهر مشهد به عنوان دومین شهر بزرگ کشور و دومین کلانشهر مذهبی جهان اسلام از برکت وجود پاک امام هشتم شیعیان امام رضا (ع) در مرکز و هسته اصلی آن هر ساله شاهد ورود خیل عظیم مشتاقان زیارت مرقد آن امام همام از اقصی نقاط کشور و جهان اسلام می باشد. بطوریکه میزان مسافرین داخلی و خارجی وارد شده به این شهر براساس آمار غیر رسمی تا 20 میلیون نفر در سال گزارش شده است و این امر منجر به توسعه صنعت گردشگری و تاسیسات مربوط به آن، رونق و توسعه شهری، کسب منافع اقتصادی و غیره شده است. شهر مشهد علاوه بر جاذبه های مذهبی توانهای گردشگری دیگری از جمله تاریخی و فرهنگی، طبیعی، تفریحی، تجاری، آموزشی و درمانی را داراست که خود باعث رونق گردشگری و طول مدت بیشتر اقامت گردشگران در این شهر شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اصلی‌ترین توان شهری در مشهد، گردشگری با تاکید بر گردشگری مذهبی است که تمامی زوایای شهر را تحت سلطه خود دارد که با توجه به اصول پایداری و رعایت استانداردهای آن می تواند پویایی و توسعه شهر را در طولانی مدت به همراه داشته باشد و به عنوان یک ضرورت ماندگار در حیات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و زیست محیطی این شهر ایفای نقش کند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

549 - تحلیل اثرات توسعه گردشگری تجاری بر تغییرات کالبدی- فضایی شهرها با استفاده از مدل فرایند تحلیل شبکه ANP مطالعه موردی: شهر بانه
اسماعیل نصیری علی احمدی

گردشگری فعالیتی است که در آن افراد برای مقاصد تفریحی و یا اقتصادی، به خارج از مکان زندگی خود مسافرت می‌کنند و خدمات و کالاهایی را برای مسافرین فراهم می‌آورد و شامل مخارجی است که بازدیدکنندگان متقبل پرداخت آنها می‌شوند. فضاهای شهری از دیرباز جذاب‌ترین فضاها به شمار می‌رو أکثر

گردشگری فعالیتی است که در آن افراد برای مقاصد تفریحی و یا اقتصادی، به خارج از مکان زندگی خود مسافرت می‌کنند و خدمات و کالاهایی را برای مسافرین فراهم می‌آورد و شامل مخارجی است که بازدیدکنندگان متقبل پرداخت آنها می‌شوند. فضاهای شهری از دیرباز جذاب‌ترین فضاها به شمار می‌روند، زیرا که شهرها پیشرفته‌ترین و کامل‌ترین سکونتگاه‌های انسانی بوده و دربردارنده مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی و غیره هستند. گردشگری شهری طی دهه‌های اخیر تأثیرات شگرفی را بر توسعه فضایی شهرها و یا تغییرات فضایی شهرها داشته است. شهر بانه یکی از مناطقی است که در استان کردستان و طی چند سال اخیر شاهد تحول چشمگیری در بخش گردشگری بوده و باعث تغییرات اقتصادی، اجتماعی، فیزیکی و کالبدی فضایی بسیاری در سطح شهر شده است. هدف از این تحقیق مشخص کردن ماهیت و نوع تأثیرگذاری گردشگری تجاری بر شهر بانه می‌باشد که دراین‌ارتباط شاخص‌هایی برای تحقیق تعیین گردیده است. هدف از کاربرد فرایند تحلیل شبکه نیز ارزیابی میزان تغییرپذیری هر یک از شاخص‌های تحقیق و اولویت‌بندی آنها بوده است. مشخص گردید که تبدیل کاربری مسکونی به تجاری (با امتیاز نرمال شده 546/0) در خوشه تغییر کاربری اراضی شهری، گزینه ساخت مجتمع‌های تجاری/ پاساژ (با امتیاز نرمال شده 510/0) در خوشه ساخت‌وساز مسکن و مجتمع‌های تجاری، زیرگروه افزایش شهرک‌های مسکونی در اطراف شهر (با امتیاز نرمال شده 473/0) در خوشه گسترش سطح شهر و گره پارک (با امتیاز نرمال شده 473/0) در خوشه ساخت مکان‌های اقامتی، پذیرایی و تفریحی دارای رتبه و امتیاز بیشتری نسبت به سایر گره‌ها در هر خوشه‌ها بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

550 - بررسی تأثیر کشت گل و گیاهان زینتی بر اقتصاد شهرستان پاکدشت
معصومه پازکی مجتبی قدیری معصوم علیرضا استعلاجی

طی چند دهه گذشته تنوع بخشی به صادرات کشور و به عبارتی دیگر گرایش به استراتژی توسعه صادرات و جهش صادراتی، شدیداً مورد تأکید قرار گرفته است. در این راستا صادرات کالاهای غیرنفتی به منظور جایگزینی هر چه بیشتر سایر کالاها بجای نفت در جهت رشد اقتصادی و ایجاد وتحول ساختاری در أکثر

طی چند دهه گذشته تنوع بخشی به صادرات کشور و به عبارتی دیگر گرایش به استراتژی توسعه صادرات و جهش صادراتی، شدیداً مورد تأکید قرار گرفته است. در این راستا صادرات کالاهای غیرنفتی به منظور جایگزینی هر چه بیشتر سایر کالاها بجای نفت در جهت رشد اقتصادی و ایجاد وتحول ساختاری در آن، افزایش فرصت های شغلی، کسب درآمدهای ارزی و در نهایت امکان بروز توانهای بالقوه مدنظر قرار دارد. اصولاً در راستای توسعه اقتصادی، شناخت منابع و عواملی که از مجرای صادرات بر رشد تأثیر می گذارد از اهمیت بالایی برخوردار است , به ویژه منابعی که از مزیت نسبی و خصوصاً از مزیت رقابتی نیز بهره مند باشند. یکی از کالاهایی که به واسطه ویژگی های طبیعی و سوابق تاریخی در برخی از نقاط ایران قابل تولید بوده و به لحاظ کسب درآمدهای ارزی می تواند در ترکیب صادرات غیرنفتی قرار بگیرد، گل و گیاهان زینتی است. با فراهم کردن زمینه تولید گل و گیاهان زینتی در حجم بالا و صادرات آن می توان درهای بازارهای جهانی را بر روی اقتصاد کشور گشود و از آنجایی که این محصولات دارای توان بالقوه ای در کسب درآمد ارزی بالا می باشند، در ترکیب با صادرات سایر کالاهای غیر نفتی می تواند نقش بسیار مهمی در تدوین برنامه اقتصادی بدون نفت و تنوع بخشی به صادرات داشته باشد و از طرف دیگر کشت گل و گیاهان زینتی در روستاها علاوه بر ایجاد اشتغال , سبب افزایش درآمد و پس انداز و انباشت سرمایه روستائیان شده و به توسعه اقتصادی روستا منجر می گردد که نهایتا" توسعه پایدار را در پی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

551 - گنبد های نمکی بستک هرمزگان و تاثیر آن بر منابع آب و خاک
محمد ابراهیم عفیفی پرویز کردوانی

شهرستان بستک در شمال غربی هرمزگان واقع شده است. به لحاظ شرایط محیطی گرم و خشک حاکم بر آن از جمله نقاط فقیر کشور از نظر منابع آب محسوب می شود. این در حالی است که سالانه 24/7 میلیارد متر مکعب آب در استان هرمزگان به صورت هرز آب و سیلاب به دریا ریخته و از دسترس خارج می شود. أکثر

شهرستان بستک در شمال غربی هرمزگان واقع شده است. به لحاظ شرایط محیطی گرم و خشک حاکم بر آن از جمله نقاط فقیر کشور از نظر منابع آب محسوب می شود. این در حالی است که سالانه 24/7 میلیارد متر مکعب آب در استان هرمزگان به صورت هرز آب و سیلاب به دریا ریخته و از دسترس خارج می شود.(سازمان آب هرمزگان 1372) از سوی دیگر با توجه به پراکندگی سازندهای زمین ساختی شور و کیفیت نا مناسب آبهای زیر زمینی اهمیت آب در این منطقه دو چندان می گردد. مردم این منطقه در بیشتر ایام سال از کمبود شدید آب آشامیدنی و هم چنین کشاورزی رنج می برند. این منطقه از لحاظ زمین شناسی تحت تاثیر دو عامل زمین ساختی، یکی چین خوردگی کلی زاگرس و دیگری پدیده دیاپیریسم قرار دارد. برای آبیاری بیشتر اراضی کشاورزی منطقه از منابع آب زیر زمینی شور، قلیایی و سنگین و یا جریانات سطحی که از سازند های شور عبور می کنند، استفاده می شود. و از طرف دیگر بالا بودن سطح آب زیر زمینی و شدت تبخیر همواره از حاصلخیزی خاک منطقه کاسته می شود. گذشته از شور و قلیایی بودن خاک، فاکتور فرسایش نیز در کاهش حاصلخیزی آن بسیار موثر بوده است. این تحقیق بیشتر به دنبال پیدا کردن شواهد ژئومرفیک تاثیر گذار روی منابع آب و خاک منطقه بوده، به نحوی که بتوان نسبت به ردیابی و ارائه راهکار در این نواحی اقدام کرد. و در نهایت گنبد های نمکی به عنوان یکی از عوامل اصلی شوری آب و خاک منطقه معرفی شده است از فعالیتهای میدانی و روشهای کتابخانه ای و اسنادی برای رسیدن به این هدف استفاده شده است و جهت جلوگیری از تخریب منابع آب و خاک می بایست طرحهای کنترل شوری به اجرا در آیند که این طرحها به علل زیادی دارای مشکلات فراوان است. لذا سعی شده پیشنهادهایی منطقی در دو حیطه ساخت سازه های مکانیکی و بیولوژیکی مبتنی بر شرایط منطقه برای حفاظت آب و خاک ارائه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

552 - تحلیلی نو پیرامون گردشگری و جدیدترین طبقه بندی آن
عبدالرضا فرجی راد سمیه آقاجانی

صنعت گردشگری امروزه از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار شده است و به دلیل مزایایی که دارد توجه‌ اغلب دولتها و مسئولان ملی و محلی را به خود جلب کرده است. این صنعت دارای ارکان و انواع طبقه بند یهای گوناگونی است که با آنها مفهوم می یابد و بدون آنها در حقیقت واژه گردشگری بی معن أکثر

صنعت گردشگری امروزه از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار شده است و به دلیل مزایایی که دارد توجه‌ اغلب دولتها و مسئولان ملی و محلی را به خود جلب کرده است. این صنعت دارای ارکان و انواع طبقه بند یهای گوناگونی است که با آنها مفهوم می یابد و بدون آنها در حقیقت واژه گردشگری بی معناست. ارکان این صنعت عبارتند از جاذبه‌های گردشگری، تسهیلات و خدمات گردشگری. از طرفی پیشنیاز دستیابی به هر نوع پیشرفت و توسعه ای، انجام تحقیقات درست و اصولی در آن زمینه که یکی از ارکان اصلی هر تحقیق علمی توجه به مبانی نظری است. در مبانی نظری هر تحقیقی، مطالعه در رابطه با تئوریها، مفاهیم و تعاریف کلیدی و مربوط به موضوع تحقیق یکی از الزامات محسوب می شود. هر چند تا کنون تحقیقاتی که در کشورمان در رابطه با واژه گردشگری و طبقه بندی آن انجام شده بیشتر مربوط به گذشته است و مطلبی در اکثر تحقیقات تکرار شده و یا اشکالاتی بر آنها وارد است. بنا بر این لازم است با نگاهی نو و دقیقتر به این واژه و موضوعات مربوط به آن بپردازیم. مقاله حاضر به تحلیلی پیرامون موضوع گردشگری و جدیدترین و کاملترین طبقه بندی انواع آن پرداخته است و هدف از انجام این تحقیق ارائه تعاریف درست و جدید است تا پایه و اساس تحقیقات بعدی همچون توسعه گردشگری، برنامه ریزی گردشگری، و غیره قرار گرفته و آنها نیز بر این مبنا درست و اصولی انجام شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

553 - بررسی تاثیر اقامتگاه های محلی(خوشه سار بوم گردی) بر ارتقاء سطح زندگی جامعه محلی (با تاکید بر روستای "گرمه" و" شیب دراز")
عبدالرضا فرجی راد افسانه احسانی

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش اقامتگاه های محلی(خوشه سار بوم گردی) بر ارتقاء سطح زندگی جامعه محلی با تاکید بر روستاهای "گرمه"(کویر مرکزی ایران) و" شیب دراز "(جزیره قشم) انجام شده است.برای انجام این پژوهش تلفیقی از روش های کیفی و کمی مورد استفاده قرار گرفته است.در بخش کیفی أکثر

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش اقامتگاه های محلی(خوشه سار بوم گردی) بر ارتقاء سطح زندگی جامعه محلی با تاکید بر روستاهای "گرمه"(کویر مرکزی ایران) و" شیب دراز "(جزیره قشم) انجام شده است.برای انجام این پژوهش تلفیقی از روش های کیفی و کمی مورد استفاده قرار گرفته است.در بخش کیفی با 14 نفر از اعضای اصلی وفعال خوشه سار بوم گردی که پایه گذار اقامتگاه های بومی، برای پذیرش طبیعت گردان هستند، مصاحبه شد.از مصاحبه ها برای بررسی عوامل و انگیزه های تشکیل خوشه سار بوم گردی،نقاط ضعف و قوت و نیز مسائل و مشکلات اعضاء و همچنین بررسی نظرات مردم بومی ساکن در روستاهای مورد مطالعه و ساخت گویه های متناسب با شرایط کنونی این روستاها استفاده شده است.در بخش پیمایشی تحقیق، از تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده گردید. از حدود 200 نفر پاسخ دهندگان حائز شرایط تعداد 159پرسشنامه کامل و دارای قابلیت تجزیه و تحلیل توسط مردم بومی دو روستای مورد مطالعه پر شد. محقق 3 بار به روستای گرمه و چندین بار به روستای شیب دراز در جزیره قشم سفرکرده است. آشنایی با این دو روستا و تعامل با مردم بومی آن، زمینه را برای افزایش میزان دقت در پاسخگویی به پرسش نامه ها و جلب مشارکت آنها فراهم نمود. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح یکی تحلیل ویژگی های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان و دیگری تحلیل در سطح فرضیات پژوهش صورت پذیرفته است.نتایج هردو بخش کمی و کیفی تحقیق، گویای آن است که وجود اقامتگاه های بومی در مناطق روستایی مورد مطالعه باعث ارتقاء و بهبود کیفیت زندگی جامعه بومی شده که این امر یکی ازویژگی های اصلی اکوتوریسم است.یافته های پژوهش نشان دهندۀ آن است که سیاست های توسعه اکوتوریسم درایران،نیازمند دقت دربسترسازی هماهنگ با نیازهای واقعی اکوتوریسم براساس اصول توسعه پایداراست. همچنین می بایست برنامه ریزی هایی برای جلب مشارکت سرمایه گذاران بومی در مناطق اکوتوریستی انجام شود تا بجای سرمایه گذاری های کلان برای ساخت هتل های چند ستاره در دل مناطق طبیعی وایجاد تعارضات فرهنگی و معضلات زیست محیطی، با جلب مشارکت سرمایه گذاران بومی و هدایت آنها در مسیر صحیح، زیرساخت های مناسب توسعه اکوتوریسم فراهم شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

554 - تبیین نقش بازار بزرگ تهران در توسعه گردشگری شهری تهران
سیما بوذری ابراهیم خلیفه مجتبی بابکی نژاد

مدیریت شهری تهران طی دهه های اخیر با چالش های مختلفی بویژه در ساختار اقتصادیمواجه بوده است، این در حالی است که این کلانشهر هم از موقعیت خاص(مرکزیتاداری سیاسی) در جذب سرمایه در کشور برخوردار بوده و هم این که پیشینه تاریخی آن حاکی از وجود توان بالا در جذب گردشگران داخلی أکثر

مدیریت شهری تهران طی دهه های اخیر با چالش های مختلفی بویژه در ساختار اقتصادیمواجه بوده است، این در حالی است که این کلانشهر هم از موقعیت خاص(مرکزیتاداری سیاسی) در جذب سرمایه در کشور برخوردار بوده و هم این که پیشینه تاریخی آن حاکی از وجود توان بالا در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد، که در اینراستا بازار بزرگ تهران به علت استقرار در بافت کهن شهری و نیز تنوع عملکردی(تجاری، مذهبی، تفریحی و ... ) قابل ذکر می باشد. این پژوهش سعی بر آن دارد تا باشیوه توصیفی تبیینی به شناخت جامع و تشریح قابلیت های متنوع بازار بزرگ تهران درجهت توسعه گردشگری شهری بپردازد. در این پژوهش با توجه به نوع تحقیق(همبستگی)، محدودیت های مختلف در گردآوری داده ها ،حجم نمونه 150 نفر می باشدکه براساس روش نمونه گیری اتفاقی تعیین و مورد پرسشگری واقع شده اند. با توجه بهفرضیات و مساله تحقیق و جهت سنجش همبستگی میان متغیرها (زیر ساخت های بازاربزرگ و توسعه گردشگری شهری) شاخص های (ارتباطی، اطلاعاتی، خدماتی، مذهبی فرهنگی، تاریخی، تجاری و تفریحی_ سرگرمی ) بررسی گردیدند. نتایج حاصله ازپژوهش (در زمینه بررسی و مقایسه روند تحولات و نقش آفرینی بازار بزرگ تهران)نشان می دهد که ضعف کارکردی قابل توجهی در رابطه با مدیریت و برنامه ریزی توسعهگردشگری (بازار بزرگ تهران) وجود دارد، از این رو بازار بزرگ با توجه به توان هایمختلف فضایی در صورت تدوین برنامه ریزی راهبردی، مدیریت مشارکتی و تامین کمیو کیفی زیرساخت های ارتباطی، خدماتی و اطلاعاتی منطبق بر معیارها و استانداردهایجهانی می تواند نقش بسزایی در جذب گردشگران داخلی و خارجی و تحولات عمیق ومثبت ساختاری کلان شهر تهران و سایر سطوح داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

555 - جرایم علیه گردشگران در مقصدهای گردشگری مطالعه موردی کلانشهرتهران
دکترآزیتا رجبی مرضیه خان محمدی

گردشگری صنعتی است بسیار ظریف و حساس به ویژه در ارتباط با مسائل ایمنی و امنیتی در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی است و هرگونهحادثه و بروز ناامنی مانند جرایم علیه گردشگران، جنگها،ناآرامی های سیاسی و حوادث تروریستی زیانهای جبران ناپذیری را براین صنعت وارد می سازد.کنترل وت أکثر

گردشگری صنعتی است بسیار ظریف و حساس به ویژه در ارتباط با مسائل ایمنی و امنیتی در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی است و هرگونهحادثه و بروز ناامنی مانند جرایم علیه گردشگران، جنگها،ناآرامی های سیاسی و حوادث تروریستی زیانهای جبران ناپذیری را براین صنعت وارد می سازد.کنترل وتامین امنیت گردشگران وپیشگیری از وقوع جرایم علاوه بر اینکه اطمینان خاطر آنها را تقویت می کند منجر به حداقل رساندن خطرات سفر در حفظ امنیت جانی و مالی گردشگران وتشدید وتداوم سفرهای بعدی می شود.شهر تهران با دربرگرفتن یک چهارم جمعیت شهرنشین کشور )قطب جمعیتی( و نقطه ورود وخروج بیشتر گردشگران به کشور می باشدونقش اصلی را در مدیریت مقصد گردشگری ایفا می کند لذابروز حوادث امنیتی و جرایم علیه گردشگران می تواند صنعت گردشگری ایران را در عرصه های گوناگون به مخاطره اندازد.هدف از این مقاله بررسی مسائل امنیتی گردشگران وجرایم علیه آنان است. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و هدف آن کاربردی است. نتیجه بررسی ومصاحبه ها از مسولین در این زمینه نشان می دهد که شهر تهران از نظر امنیت اجتماعی و محیطی در سطح مطلوبی نیست ومانند خیلی از کلانشهرهای دیگر میزان وقوع جرایم بالااست.ودر حال حاضرشرایط امنیتی مطلوبی برای توسعه صنعت گردشگری پایدار ندارد.بر این اساس به نظر می رسد که می بایستی در راستای توسعه صنعت گردشگری در شهر مورد مطالعه اقدامات کارآمدی صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

556 - امکان ‌سنجی صنعت توریسم در شهر خرم آباد بر اساس مدل تحلیلی SWOT
پروانه زیویار سمیه تیموری مصطفی نوروزی

ویژگی هایساختارگردشگریهرمکانبهنوبۀخودمتأثر ازاهمیت،اعتبار،ماهیت،تنوعنقشوکارکردمذهبی،فرهنگی،تفریحی،تجاریوبهطورکلیجاذبه هایمکانیآن است. با این حال نکته ای که باید در نظر داشت شناسایی استعدادها، پتانسیل ها و ظرفیت های مکان های گردشگری است تا با سرمایه گذاری بهینه بتوان در أکثر

ویژگی هایساختارگردشگریهرمکانبهنوبۀخودمتأثر ازاهمیت،اعتبار،ماهیت،تنوعنقشوکارکردمذهبی،فرهنگی،تفریحی،تجاریوبهطورکلیجاذبه هایمکانیآن است. با این حال نکته ای که باید در نظر داشت شناسایی استعدادها، پتانسیل ها و ظرفیت های مکان های گردشگری است تا با سرمایه گذاری بهینه بتوان در جهت توسعه هرچه بیشتر این مناطق گام برداشت. لذا هدف اصلی این تحقیق، امکان سنجی ظرفیت ها و پتانسیل های گردشگری به منظور توسعه این صنعت در شهر خرم آباد، با توجه به موقعیت مناسب آن می باشد. بدین منظور، فهرستی از نقاط قوت و ضعف و همچنین فرصت ها و تهدیدها تهیه و با تنظیم عوامل استراتژیک، ماتریس SWOT از آن استخراج و رهیافت های حاصل از آن، به عنوان خط مشی های راهگشا در جهت تقویت زیرساخت ها و پتانسیل های گردشگری شهر خرم آباد ارائه شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که با نگاهی سیستمی به نقاط ضعف و قوت و همچنین فرصتها و تهدیدهای موجود می توان نتیجه گرفت که شهر از جاذبه های توریستی فراوانی برخوردار است و دارای قابلیتهای محیطی بسیاری است. لیکن شهر از انطباق پذیری لازم با محیط برخوردار نیست و باید با اتخاذ استراتژی هایی در صدد از بین بردن تهدیدها جهت تبدیل به فرصت برآمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

557 - بررسی تاثیرات توسعه گردشگری بر جامعه میزبان: نمونه موردی شهر چادگان
زاهد شفیعی امین محمدی

امروزه گردشگری به عنوان یک نیروی اصلی اقتصادی و فرهنگی در دنیا شناخته شده است و هم چون ابزاری نیرومند در راستای ایجاد منفعت برای جوامع محلی در نظر گرفته می شود. از آن جایی که یک مقصشد گردشگری در وحله اول مکانی است که مردم در آن زندگی می کنند، آگاهی جامعه محلی از تصمیمات أکثر

امروزه گردشگری به عنوان یک نیروی اصلی اقتصادی و فرهنگی در دنیا شناخته شده است و هم چون ابزاری نیرومند در راستای ایجاد منفعت برای جوامع محلی در نظر گرفته می شود. از آن جایی که یک مقصشد گردشگری در وحله اول مکانی است که مردم در آن زندگی می کنند، آگاهی جامعه محلی از تصمیمات و برنامه ریزی های مربوط به توسعه گردشگری و هم چنین تاثیرگذار بودن در این خصوص امری ضروری است. ایجاد دهکده گردشگری زاینده رود به عنوان اولین دهکده گردشگری مرکز ایران در شهر چادگان، مراکز اقامتی تفریحی دیگر و هم چنین برنامه آتی توسعه گردشگری در این منطقه ضرورت انجام این تحقیق را دوچندان می کند. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی پیمایشی و مصاحبه های مستقیم با ساکنان شهر چادگان، مسئولان دولتی و کسبه به پاسخ به این سوال که توسعه گردشگری چه تاثیراتی بر شهر چادگان و ساکنین آن داشته است، پرداخته است. به منظور تحلیل داده های پرسش نامه ها از نرم افزارSPSS استفاده شد و نتایج نشان دهنده تاثیرات مثبت و منفی اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی در منطقه، عدم حضور و تاثیر مستقیم جامعه محلی در برنامه ریزی و تصمیم سازی در خصوص توسعه صنعت گردشگری و نشت منافع اقتصادی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

558 - مروری بر روند تحولات ژئوتوریسم و مدل های مورد استفاده آن در ایران
عزت الله قنواتی امیر کرم سعیده فخاری

ژئوتوریسم ،پدیده ای معاصروامروزی که از اواخردهه 80 میلادی درسراسر دنیا شناخته شده است .درسال های اخیرژئوتوریسم به صورت مفهومی بسیارجذاب درآمده که طیف وسیعی ازمردم با علاقه های گوناگون ونیز دولت ها، گروههای زیست محیطی وگروه های حفاظت ونگهداری رابه خود جلب می کند.از آن جا أکثر

ژئوتوریسم ،پدیده ای معاصروامروزی که از اواخردهه 80 میلادی درسراسر دنیا شناخته شده است .درسال های اخیرژئوتوریسم به صورت مفهومی بسیارجذاب درآمده که طیف وسیعی ازمردم با علاقه های گوناگون ونیز دولت ها، گروههای زیست محیطی وگروه های حفاظت ونگهداری رابه خود جلب می کند.از آن جا که ژئوتوریسم رشته ای پیچیدهوچند بعدی است، معمولا درمورد مدل های آن توافقی همگانی وپذیرفته شده وجود ندارد. نکته قابل تأمل درطراحییک مدل، چارچوب های نظری فهم و ادراک ماست که در قلمرو آن پدیده مورد نظر ارزیابی می شود. هدف این مقالهآن است که به شیوه توصیفی و مطالعه مروری نقش وجایگاه ویژه ژئوتوریسم و روند تحولات آن درایران ومدل هایمورداستفاده آنرا بیان کند. داده های مورد نیاز تحقیق با استفاده از بررسی اسنادی (آرشیو کتابخانه ای، منابع داخلی وخارجی) جمع آوری شده است. دراین بررسی ضمن ارائه تعاریف وتوضیح مفاهیم ژئوتوریسم ومدل سازی ،عملکردواهداف و ویژگی های اساسی مدل های پرالونگ، لئوپولد، اکولوژی، فازی ، برنامه ریزی راهبردی فریمن، تاپ سیس،ای .اچ .پی، رینارد، پری یرا و سوات توضیح داده می شوند. پس از تحلیل مقایسه ای و توصیفی ،این نتیجه حاصل شدکه از بین این ده مدل ، مدل پرالونگ و اکولوژیک درمطالعات ژئومورفیک توریستی ایران متداولتربوده است ومدلفازی کمترین کاربرد درژئوتوریسم ایران را تاکنون نشان داده است .همچنین در بررسی روند تحولات ژئوتوریسم در ایران این نکته روشن شد که بین سالهای 1389 تا 1391 بیشترین کارهای پژوهشی در زمینه استفاده از مدل ها در بحثژئوتوریسم انجام شده که نشان دهنده روند روبه رشد مطالعات ژئوتوریسم در کشور است و الزام آشنایی با این مدلهابرای دست یابی به درک بهتری از ژئوتوریسم رابیان می دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

559 - مدیریت مواریث طبیعی ومخاطرات محیطی حوضه های رودخانه ای به منظور تقویت پتانسیل توریستی واکوتوریستی آن (مطالعه موردی حوضه رودخانه عباس آباد همدان)
محسن رنجبر

حوضه های رودخانه ای از گذشته های دور محل و بستری برای شکل گیری و توسعه تمدن های بستری ایفاینقش نموده اند و تمدن های بسیاری پس از یکجانشینی و شروع فعالیت کشاورزی در میان حوضه های رودخانه ایشکل گرفته و توسعه پیدا کرده است . مواریث طبیعی و تاریخی بسیاری در این محیط های طبی أکثر

حوضه های رودخانه ای از گذشته های دور محل و بستری برای شکل گیری و توسعه تمدن های بستری ایفاینقش نموده اند و تمدن های بسیاری پس از یکجانشینی و شروع فعالیت کشاورزی در میان حوضه های رودخانه ایشکل گرفته و توسعه پیدا کرده است . مواریث طبیعی و تاریخی بسیاری در این محیط های طبیعی یافت می شود کهنقش غیرقابل انکاری در برنامه ریزی و توسعه پایدار می تواند داشته باشد . حوضه عباس آباد از 12 کیلو متری جنوبغربی همدان از دامنه رشته کوه های الوند سرچشمه می گیرد. این حوضه از نظر توپوگرافی به دو قسمت کوهستانی ودشت تقسیم می شود. در این حوضه عوامل سنگ شناسی و زمین ساختی در کنترل چهره زمین نقش داشته ودارد .دخالت فرایندهای زمین ساختی در این منطقه باعث ارتفاع زیاد آن شده است. طول رودخانه از سرچشمه تا ایستگاههیدرومترى عباس آباد 18 کیلومتر است. ارتفاع متوسط حوضه حدود 2600 متر می باشد. ساز و کار فرایندهای درونیو بیرونی در حوضه ب ه ویژه درمسیر در ههای کوهستانی و در دامنه های کوه الوند مناظر دل انگیری به وجود آورده استکه ارزش فراغتی و ورزشی بالایی ب ه ویژه ورزش کوهنوردی، کوهپیمایی و اسکی دارد. به هرحال حوضه عباس آباد باداشتن جاذبه های فراوان توریستی واکو توریستی از جمله کتیبه های تاریخی گنجنامه، چشمه سارهای بزرگوکوچک، آبشار کوچک و بزرگ، محیط های مناسب اسکی، عملکرد ییلاقی حوضه از قابلیت هاى بسیار بالایىبرخوردار است . با توجه به این که در سال های اخیر بهر ه برداری از آن رشد چشم گیری یافته و حضور متراکمتوریست ها در حوضه فشار مضاعفی را بر آن تحمیل می کند، لذا در این مطالعه ضمن بررسی پتانسیل توریستی واکوتوریستی حوضه عباس آباد همدان با تاکید برجاذبه هاى ژئو مورفیک، شیوه های حفظ و مدیریت مواریث طبیعی ومخاطرات محیطی حوضه به منظور برنامه ریزی بهینه توریستی و اکو توریستی با توجه به توان اکولوژیکی آن موردتوجه قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

560 - نقش گردشگری در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: دهستان لواسان کوچک، بخش لواسانات)
سیمین نجمی مجید- ولی شریعت‌پناهی

صنعت توریسم در سالهای اخیر و بخصوص بعد از جنگ جهانی دوماز رشد شتابانی برخوردار گشته به گونه‌ای که عنوانانقلاب گردشگری را برای آن برگزیده‌اند.گردشگری امروزه به یکی از مهم‌ترین محرکهای اقتصادی در سطح بین‌المللی درآمده و کارشناسان مسائل اقتصادی آن را در کنار بیمه و بانکدار أکثر

صنعت توریسم در سالهای اخیر و بخصوص بعد از جنگ جهانی دوماز رشد شتابانی برخوردار گشته به گونه‌ای که عنوانانقلاب گردشگری را برای آن برگزیده‌اند.گردشگری امروزه به یکی از مهم‌ترین محرکهای اقتصادی در سطح بین‌المللی درآمده و کارشناسان مسائل اقتصادی آن را در کنار بیمه و بانکداری به عنوان صنایع پویا و مهم قرن حاضر قلمداد می‌کنند و گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گردشگری بشمار آمده و نیروی اصلی در زمینه بهبود رشد اقتصادی روستاها محسوب می‌گردد و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد محلی شده است. گردشگری روستایی پایدار سبب احیای فرهنگ محلی و سنتی روستاها، تشویق فعالیت‌های جمعی روستائیان، افزایش درآمد روستائیان، مهاجرت و تخلیه روستاها و… می‌شود و بهترین راهکار برای روستاها توسعه و گسترش گردشگری روستایی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

561 - نقش گردشگری برای ایجاد فرصت های شغلی در شهرهای ایران (پژوهش موردی: شهر مشهد)
معصومه حافظ رضازاده

امروزه گردشگری بزرگترین و متنو ع ترین صنعت دنیا به حساب می آید و توسعه این صنعت به ویژه درکشورهایی که به دنبال دستیابی به رشد پایدار می باشند از اهمیت ویژ های برخوردار بوده و در ایجاد فرصت هایشغلی و ایجاد عدالت اجتماعی در تقسیم درآمدهای شهری توانایی زیادی دارد . شهر مقد أکثر

امروزه گردشگری بزرگترین و متنو ع ترین صنعت دنیا به حساب می آید و توسعه این صنعت به ویژه درکشورهایی که به دنبال دستیابی به رشد پایدار می باشند از اهمیت ویژ های برخوردار بوده و در ایجاد فرصت هایشغلی و ایجاد عدالت اجتماعی در تقسیم درآمدهای شهری توانایی زیادی دارد . شهر مقدس مشهد بهعنوان یکی ازابرشهرهای مذهبی در خاورمیانه شناخته شده و به دلیل جاذبه های مذهبی، تاریخی و فرهنگی سالانه پذیرایمیلیون ها زائر و گردشگر مذهبی می باشد، لذا تحقیق فوق درصدد یافتن راهکارهایی مناسب در غالب برنامه ریزیگردشگری زیارتی برای ایجاد فرصت های شغلی در شهر مشهد است. نتایج تحقیق نشان م یدهد مشهد مقدسدارای پتانسی لهای بسیار قوی برای ایجاد اشتغال و کسب درآمدهای ارزی و ریالی در پناه صنعت گردشگری مذهبیاست. عمده ترین راه های ایجاد اشتغال در این شهر، ایجاد توسعه زمینه های ورود گردشگران مذهبی داخلی وخارجی به شهر مقدس مشهد، توسعه اقامتگاه ها و مؤسسات پذیرایی، توسعه وسایل حمل و نقل زمینی و هوایی وتجهیز تأسیسات بین راهی و نیز ایجاد سایت های کاریابی و بانک اطلاعات سیاحتی و دفاتر اطلا ع رسانی در داخل وخارج کشور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

562 - نقش گردشگری پایدار روستایی در توسعه مناطق روستایی استان سمنان ( مطالعه موردی، مناطق روستایی شهرستان شاهرود )
پروانه عزیزی حیدر لطفی

یکی از زمینه های گذر از اقتصاد متکی به نفت به اقتصاد غیر نفتی، تغیر ساختار اقتصادی کشور است و برای چنین تغییری، نگرش یکپارچه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و مدیریتی ضروری به نظر می رسد و در این میان اطلاع رسانی به موقع علمی و فرهنگی از طریق انتشار تجربیات جهان می توا أکثر

یکی از زمینه های گذر از اقتصاد متکی به نفت به اقتصاد غیر نفتی، تغیر ساختار اقتصادی کشور است و برای چنین تغییری، نگرش یکپارچه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و مدیریتی ضروری به نظر می رسد و در این میان اطلاع رسانی به موقع علمی و فرهنگی از طریق انتشار تجربیات جهان می تواند تسهیل کننده این مهم باشد تا فرهنگ تنوع بخشی در اقتصاد را توسعه دهد. یکی از عرصه های تنوع بخشی اقتصاد کشور با توجه به شرایط محیطی و مزیت های نسبی موجود، گردشگری است. اغلب کشورها به ویژه کشورهایی که به لحاظ موقعیت جغرافیایی از این مزیت برخوردار هستند، آن را در برنامههای توسعه ملی خود گنجاندهاند تا از این طریق بتوانند فرایند توسعه ملی خود را تکامل بخشند. گردشگری روستایی نیز به عنوان یکی از مهمترین اشکال گردشگری، سهم برجسته ای را در این خصوص به خود اختصاص می دهد. دردوران ما گردشگری روستایی یکی از مردمی ترین انواع صنعت توریسم محسوب می گردد. در این میان کشور ایران نیز به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی و داشتن عناصر مهم جذب گردشگری چون مناظر طبیعی، آثار باستانی، تنوع اقلیمی و تمدن ریشه دار جزء کشور های دارای توانمندی های گردشگری می باشد که در تلاش است تا از اقتصاد تک پایه ای به سمت اقتصاد متنوع و با ثبات حرکت نمایند و در میان انواع مختلف گردشگری، رشد و توسعه گردشگری روستایی به دلیل تنوع و جاذبه های طبیعی روستا های ایران از اهمیت اقتصادی و اجتماعی خاص برخوردار می باشد و می تواند در توسعه پایدار روستایی و امکان برخورداری روستائیان از امکانات رفاهی و زیستی بهتر و بهبود کیفیت زندگی آنها موثر باشد. لذا شناخت روستاهای ایران گامی در رسیدن به این هدف می باشد. سند چشم انداز صنعت گردشگری، بخصوص گردشگری روستایی در استان سمنان با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص این استان از اهمیت ویژه ای برخوردار است که با برنامه ریزی دقیق و منسجم و با بکار گیری بخش خصوصی می توان این صنعت را از لحاظ اقتصادی در استان خصوصا در مناطق روستایی بسیار فعال ساخته و کمک شایانی به اقتصاد مناطق روستایی نماید. و با این فرایند قطعا در دراز مدت با گردشگری پایدار روستایی، روند مهاجرت به نفع روستاها معکوس می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

563 - شناخت توانایی های طبیعی حوضه شفارود شهرستان رضوانشهر گامی جهت توسعه اکوتوریسم
رفعت شهماری

این مقاله باهدف شناسایی و معرفی مکانها، جاذبه ها و توانهای طبیعی جهت جذب اکوتوریست درحوضه شفارود شهرستان رضوانشهر غرب استان گیلان بمنظور اشتغال زایی و توسعه این ناحیه با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی به استناد نقشه های توپوگرافی 1: أکثر

این مقاله باهدف شناسایی و معرفی مکانها، جاذبه ها و توانهای طبیعی جهت جذب اکوتوریست درحوضه شفارود شهرستان رضوانشهر غرب استان گیلان بمنظور اشتغال زایی و توسعه این ناحیه با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی به استناد نقشه های توپوگرافی 1:50000زمین شناسی 1:250000 و1:100000 و عکسهای هوایی و تصاویرماهواره ای انجام شده است. یکی از اشکال گردشگری که در قرن 21 بسیاررونق گرفته طبیعت گردی (اکوتوریسم) است. به لحاظ وجود چشم اندازهای زیبای طبیعی (کوههای البرز و تالش_ جنگلهای انبوه_ دریای خزر _ تالاب انزلی و...) حدود 65 % از گردشگران در سطوح ملی و ناحیه ای که به گیلان سفر می کنند اکوتوریست می باشد (عسگری 1385). این حوضه 36 هزار هکتار وسعت دارد. حوضه ای است کوهستانی با ارتفاع متوسط 1500 متردارای اقلیم سرد تا نیمه سرد ومرطوب و بارندگی سالانه 1400 میلی متر می باشد. نتایج مطالعات نشان داد: به سبب سازوکار عوامل و فرایندهای درونی و بیرونی چشم اندازهای زیبایی نظیر: پرتگاه های صخرهای (اطراف گنزخوار، خیل گاه، ...) چشمه های فراوان( ارده زندانه و...) دره های عمیق پوشیده از جنگل( اطراف برزکوه، اطراف صادره سر،...) آبشارهای کوهستانی در مسیر رودخانه های (میانرود، پارگام، خجه دره، ...) دامنه های مقعر و محدب پوشیده از جنگل و مرتع ( شفارود، برن، دشت دامن، ...) کوههای مرتفع و نسبتا مرتفع (2700-1000 متر ) و مناطق ییلاقی( ارده، وسکه، دشت دامن، زندانه، برن ، ... ) جنگلهای انبوه با گونه های نادر(راشستانهای لمیر) گیاهی و چشم اندازهای زیبا ییلاقی(روشن ده، الماس، ارده، زندانه، دشت دامن) تابستانهای معتدل و زمستانهای پر برف و درمجموع مناظروچشم اندازهای جالب دلپذیر و جاذبی برای گردشگران بویژه توریستهای طبیعت گرد ایرانی فراهم آورده است. درکنار توانهای بالقوه طبیعی فوق، قرارگیری اراضی این حوضه در مسیر جاده سنتو (فومن- میانه) وسد درحال احداث شفارود (برروی رودخانه اصلی حوضه) و عبورمحور ارتباطی انزلی- آستارا ازپایاب آن، بعنوان عوامل انسان ساخت می تواند توانهای طبیعی محدود مورد مطالعه را برای جذب گردشگر دو چندان کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

564 - بررسی جاذبه‌های گردشگری در حوضه دشت کویر
مجید ولی شریعت پناه محسن رنجبر علیرضا استعلاجی

قسمت وسیعی از کشور ایران را حوضه‌های بیابانی ـ نیمه‌بیابانی فرا گرفته است که در نگاه اول ناحیه‌ای بی‌حاصل جلوه می‌کند و به نظر می‌رسد هرگونه سرمایه‌گذاری در آن با شکست مواجه خواهد شد. اما همین ناحیه به ظاهر بی‌ثمر که به علت شرایط خاص جغرافیایی از اکوسیستمی شکننده برخورد أکثر

قسمت وسیعی از کشور ایران را حوضه‌های بیابانی ـ نیمه‌بیابانی فرا گرفته است که در نگاه اول ناحیه‌ای بی‌حاصل جلوه می‌کند و به نظر می‌رسد هرگونه سرمایه‌گذاری در آن با شکست مواجه خواهد شد. اما همین ناحیه به ظاهر بی‌ثمر که به علت شرایط خاص جغرافیایی از اکوسیستمی شکننده برخوردار است، دارای ویژگیهایی است که در صورت بهره‌برداری بهینه از آن می‌تواند زمینه رشد و توسعه کشور را فراهم آورد. از جمله قابلیت‌های موجود در این ناحیه برخی جاذبه‌های گردشگریست که در نوع خود منحصر به فرد می‌باشند که در صورت سرمایه‌گذاری لازم نه تنها گردشگری داخلی رونق می‌بخشند بلکه با جذب گردشگران خارجی به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور نیز کمک می‌نمایند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

565 - ارزیابی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های میراث‌های ژئومورفیک در مناطق خشک به کمک روش کومانسکو (مطالعه موردی: منطقه بیابانی و کویری مرنجاب)
غلامرضا نصیرپور محمد علیزاده سعید رحیمی هرآبادی هادی کریمی

ژئوتوریسم و ژئومورفوتوریسم، رویکردی‌ مسئولانه، حفاظتی و علمی درباره پدیده‌های منحصر به فرد در چارچوب شناسایی ژئومورفوسایت‌ها است که به منظور پایداری در توسعه اقتصادی- اجتماعی جامعه بومی و حفاظت از میراث زمین‌شناختی ترسیم شده است. این حوزه با ترکیب نمودن مواریث فرهنگی، ت أکثر

ژئوتوریسم و ژئومورفوتوریسم، رویکردی‌ مسئولانه، حفاظتی و علمی درباره پدیده‌های منحصر به فرد در چارچوب شناسایی ژئومورفوسایت‌ها است که به منظور پایداری در توسعه اقتصادی- اجتماعی جامعه بومی و حفاظت از میراث زمین‌شناختی ترسیم شده است. این حوزه با ترکیب نمودن مواریث فرهنگی، تاریخی و اکولوژی پتانسیل‌های بالایی را در راستای گردشگری پایدار عرضه می‌کند. این نوشتار تلاش می‌کند با محوریت مطالعاتی در یکی از دسترس‌ترین مناطق بیابانی و کویری ایران یعنی ناحیه مرنجاب و انتخاب 8 نوع از ژئومورفوسایت منتخب توسعه گردشگری ناشی از عملکرد فرایندهای بیابانی و کویری و طبقه‌بندی آن توانمندی ژئومورفوسایت‌های این منطقه را مورد ارزیابی قرار دهد. در این راستا با بهره‌گیری از روش ارزیابی کومانسکو مبتنی برارزیابی بخش‌های پنج‌گانه علمی، فرهنگی، زیبایی ظاهری، اقتصادی و مدیریتی، پتانسیل‌های این منطقه را به کمک پیمایش میدانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد، منطقه مرنجاب به دلیل جاذبه‌های گردشگری بیابانی و کویری خود، در حال حاضر نیازمند اقدامات ساختاری و مدیریتی و خدمات گردشگری با تاکید بر تدوین قوانینی حفاظتی قرار دارد. در عین حال برخی از ژئومورفوسایت‌ها نظیر پادگانه‌های دریاچه‌ای، برخان‌ها و نبکاها درمقام مقایسه از قابلیت بیشتری مبتنی بر رویکردهای نوین ژئوتوریسم برخوردارند. که خود نیازمند برنامه‌ریزی‌های جداگانه‌ای قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

566 - آیا ترانسهومانس می تواند راه نجات زندگی عشایر باشد؟
طوبی امیرعضدی

در این مقاله سعی شده است تا بطور خلاصه به ترنسهومانس به عنوان گزینه ای برای نجات زندگی عشایر ( به عنایت به خصلت قدیمی عشایر مبنی برداشتن نقش تعین کننده در مسایل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور ) پرداخته شود. با توجه به اینکه زندگی کوچ نشینی به علل مختلف در حال نا بودی است أکثر

در این مقاله سعی شده است تا بطور خلاصه به ترنسهومانس به عنوان گزینه ای برای نجات زندگی عشایر ( به عنایت به خصلت قدیمی عشایر مبنی برداشتن نقش تعین کننده در مسایل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور ) پرداخته شود. با توجه به اینکه زندگی کوچ نشینی به علل مختلف در حال نا بودی است و با عنایت به اینکه25%تولیدگوشت قرمزرادرکشور همین جمعیت 8/1 % نفری، تأمین می کرده اند. طرفداران نظریه ی ترنسهومانس علاقه عشایر را به تأمین زندگی بهتر و تعین سرنوشت آینده فرزندانشان، تولید گوشت و مواد لبنی و صنایع دستی و ... را دلایلی برای ادامه زندگی کوچ نشینی به روش ترنسهومانس می دانند. درارایه این نظریه بایستی برای کشورما، موقعیت زمانی و مکانی را در نظر گرفت، یعنی برای هر گروه و طایفه با توجه به نوع نیازها و واقعیت های اجتماعی و همچنین موقعیت و استعدادهای موجود در ناحیه باید نسخه نویسی کرد (مصاحبه اینجانب با آقای دکتر سید رحیم مشیری )و در آخر در این زمینه پیشنهاداتی ارایه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

567 - برنامه ریزی راهبردی اکوتوریسم پایدار در شهرهای کوچک با استفاده از مدلهای تحلیل عاملی تأییدی، SWOT و QSPM (مطالعهی موردی: شهرستان ماسال، گیلان)
یاسر قلیپور محمدعلی صیادی

توسعه ی اکوتوریسم در ابتدا نیازمند برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه است. برنامه ریزی توسعه ی اکوتوریسم در دوران اخیر یکی از مباحث توسعه ی پایدار گردشگری و توسعه ی منطقه ای در جهان بوده است. اکوتوریسم یا گردشگری طبیعت محور مسئولانه، چنانچه در راستای اهداف توسعه ی پایدار حرکت أکثر

توسعه ی اکوتوریسم در ابتدا نیازمند برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه است. برنامه ریزی توسعه ی اکوتوریسم در دوران اخیر یکی از مباحث توسعه ی پایدار گردشگری و توسعه ی منطقه ای در جهان بوده است. اکوتوریسم یا گردشگری طبیعت محور مسئولانه، چنانچه در راستای اهداف توسعه ی پایدار حرکت نماید، رفاه جامعه ی محلی را تضمین می کند. در همین راستا هدف این مقاله تعیین راهبردهای توسعه ی اکوتوریسم در شهرستان ماسال در غرب استان گیلان است. تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی- توسعه ای است. نمونه ی آماری تحقیق شامل 42 نفر از کارشناسان آشنا با موضوع در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری بوده اند که به روش دلفی و در سه مرحله به تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید در رابطه با وضعیت اکوتوریسم شهرستان اقدام کرده اند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و Lisrel 8.80 استفاده شده و برای تعیین روایی پرسشنامه از پانل متخصصان و مدل تحلیل عاملی تأییدی مرتبه ی اول و برای تعیین پایایی آن از آزمون آلفای کرونباخ به میزان 804/0 بهره گرفته شده است. سپس با استفاده از مدل های SWOT و QSPM به تدوین راهبردهای توسعه ی اکوتوریسم شهرستان ماسال اقدام شده است. یافته ها نشان می دهد استراتژی قابل اجرا برای این هدف، استراتژی محافظه کارانه با راهبردهای WO خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

568 - نقش مدیریت زمینه گرا در شکل گیری منظر تاریخی تخت سلیمان
سیدمنصور رشیدی سحر طوفان احد نژاد ابراهیمی

10.30495/ums.2023.22258

مقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری تاریخی به عنوان گونه ای از منظرهای فرهنگی، رویکردی جدید نسبت به شهر را مطرح می کند که در آن بازخوانی تعامل پایدار انسان و طبیعت در بستر شهر تاریخی مورد توجه است. شهرستان تکاب به‌عنوان یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی علیرغم داشتن انواع جاد أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری تاریخی به عنوان گونه ای از منظرهای فرهنگی، رویکردی جدید نسبت به شهر را مطرح می کند که در آن بازخوانی تعامل پایدار انسان و طبیعت در بستر شهر تاریخی مورد توجه است. شهرستان تکاب به‌عنوان یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی علیرغم داشتن انواع جاده‌های دیدنی مانند جاذبه‌های تاریخی، ازجمله مجموعه باستانی تخت سلیمان که به‌عنوان چهارمین اثر تاریخی کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت‌شده و جاده‌های طبیعی همچون دریاچه تخت سلیمان، کوه زندان، چین متحرک چملی و دارا بودن تعدادی چشمه آب گرم و سرد معدنی، درزمینه زیستی و گردشگری دارای وضعیت کاملاً مناسب نمی‌باشد. روش پژوهش: این پژوهش بر مبنای روش کلی توصیفی- تحلیلی انجام شده است. روش تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزاری تحلیلی مانند spss و روش آمار توصیفی چولگی و کشیدگی و نمودار هیستوگرام بررسی مولفه های و متغیرها با استفاده از تحلیل های آماری و همبستگی و آزمون های شاخص دریافتی به تجزیه‌ و تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده پرداخته و از جدولSWOT نیز به‌منظور تجزیه‌ و تحلیل نهایی اطلاعات و داده‌ها نقاط قوت و ضعف مجموعه به کار گرفته شده است. یافته‌ها: مقدار عددی ضریب آلفای کرونباخ که شامل 25 سوال پرسش نامه را در نظر گرفته است برابر با 0.947 به دست آمده که نشان می دهد پرسشنامه دارای پایایی مورد قبول و عالی می باشد. نتیجه گیری: دستیابی به طراحی زمینه گرا و هماهنگی با بستر ناممکن نیست و حتی با الگوی از محل و استفاده از مصالح بومی، می توان عوامل محیطی را در طرح ها در نظر گرفت. ارزش های تاریخی و رابطه آنها با شیوه های مدیریت در مواجهه با چگونگی مرمت و میراث معماری و به خصوص در دوره های تاریخی، عناصر کالبدی، فضایی و مواد و مصالح آن با توجه به زمینه گرایی در نظر گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

569 - بررسی تاثیر بازآفرینی شهری بر گردشگری شهری(مطالعه موردی منطقه سه شهر اصفهان)
مسعود تقوایی احمد طاهری

مقدمه و هدف پژوهش: بافت‌های فرسوده شهرها به عنوان بخش مهمی از شهر هستند که نشانه های فرهنگ و معماری و شهرسازی بومی‌اند و به عنوان جزئی از هویت اجتماعی، کالبد و حیات شهری شناخته می‌شوند محلات قدیمی شهرها به دلیل فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعف زیرساخت‌ها، م أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: بافت‌های فرسوده شهرها به عنوان بخش مهمی از شهر هستند که نشانه های فرهنگ و معماری و شهرسازی بومی‌اند و به عنوان جزئی از هویت اجتماعی، کالبد و حیات شهری شناخته می‌شوند محلات قدیمی شهرها به دلیل فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعف زیرساخت‌ها، مشکلات زیست‌ محیطی، تخریب و عدم بهره‌برداری از فضایی به علت گسترش سریع ناموزون شهر در مسیر رکود و عقب‌ماندگی و حذف از سیمای شهری دچار میشوند. که با برنامه‌ریزی و استفاده از برنامه بهسازی و توانمندسازی چنین فضایی می‌توان رشد صنعت و جلب گردشگران را فراهم کرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر بازآفرینی شهری بر گردشگری شهری در محدوده منطقه سه شهر اصفهان می‌باشد. روش پژوهش: روش پژوهش ماهیت کاربردی_ توسعه ای و از نظر روش به ‌صورت پیمایشی با حجم نمونه 365 نفر از بین متخصصین و کارشناسان و خبره‌ها در زمینه گردشگری شهر اصفهان در سال 1398 به صورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده اند. در این پژوهش ابزار به کار رفته شامل پرسشنامه محقق ساخته بازآفرینی شهری و پرسشنامه گردشگری شهری می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمارهای توصیفی و استنباطی همبستگی و رگرسیون با نرم افزار spss استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان میدهد که بازآفرینی شهری بر گردشگری شهری شهر اصفهان مؤثر بوده است (342/0 R=). و به میزانی که بازآفرینی شهری تغییر یابد، گردشگری شهری نیز به همان میزان تغییر مییابد. هم‌چنین بازآفرینی شهری بر مؤلفه های تعاملات اجتماعی (142/0 R=)، سرزندگی (409/0 R=)، ایجاد حس تعلق مکانی گردشگران (340/0 R=) تأثیر می‌گذارد نتیجه گیری: بازآفرینی فضاهای شهری بر رشد و توسعه گردشگری شهری شهر اصفهان اثرات مثبت رونقی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

570 - سنجش آسیب‌پذیری لرزه‌‌ای شهری(مطالعه موردی شهر اردبیل)
عزیز دنیادیده رسول صمدزاده علی پناهی

10.30495/ums.2023.22259

مقدمه و هدف پژوهش: نخستین گام برای کاهش مخاطرات لرزه‌‌ای به عنوان شناخته‌‌شده‌ترین بلایای طبیعی، شامل درک خطر و سنجش و ارزیابی راهبردهای احتمالی، برای کاهش آن است. هدف اصلی این پژوهش سنجش آسیب‌‌پذیری شهر اردبیل در مقابل خطرپذیری ‌‌لرزه‌‌‌‌‌‌ای است. قلمرو جغرافیایی پژوهش أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: نخستین گام برای کاهش مخاطرات لرزه‌‌ای به عنوان شناخته‌‌شده‌ترین بلایای طبیعی، شامل درک خطر و سنجش و ارزیابی راهبردهای احتمالی، برای کاهش آن است. هدف اصلی این پژوهش سنجش آسیب‌‌پذیری شهر اردبیل در مقابل خطرپذیری ‌‌لرزه‌‌‌‌‌‌ای است. قلمرو جغرافیایی پژوهش، مناطق پنجگانه شهر اردبیل می‌‌باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده و روش اجرای آن توصیفی ـ تحلیلی است. بطوریکه برای واکاوی داده‌ها از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) جهت وزن‌‌دهی چهار معیار در قالب 19 زیرمعیار استفاده شده است. با ترکیب لایه‌های اطلاعاتی در نرم‌افزار Arc GIS و با تلفیق نقشه معیارهای مورد بررسی، نقشه پهنه‌های آسیب‌پذیری تهیه و طبقه‌بندی شده است. یافته‌‌ها: یافته‌‌ها حاکی از اهمیت بالای معیار برنامه‌‌ریزی با 13 زیرمعیار و وزن کلی 480/0 و زیرمعیار کاربری اراضی با وزن کلی 072/0 در آسیب‌‌پذیری شهر اردبیل می باشد. معیار سازه‌‌ای با چهار زیرمعیار کیفیت، قدمت، تعداد طبقات و گونه‌‌شناسی سازه‌‌ای با وزن 408/0 و معیار طبیعی با دو زیرمعیار گسل و شیب زمین با وزن 035/0 در آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای شهر اردبیل نقش دارند. نتیجه‌‌گیری: نتایج نشان داد که بخش‌های شمال، شمال باختری، خاوری و مرکز شهر اردبیل آسیب‌پذیرترین محدوده‌‌ها در برابر خطر زمین‌لرزه می‌باشند و جنوب شهر نیز مقاوم‌ترین محدوده محسوب می‌‌گردد. نتایج تحلیل آسیب‌‌پذیری فضاهای شهر اردبیل، نشان می‌‌دهد که حدود 30 درصد از فضاهای شهری در برابر خطر زمین‌‌لرزه آسیب‌پذیری متوسط به بالا و حدود 50 درصد در معرض آسیب‌پذیری بالا قرار دارند و ساختار کالبدی مناسب و موزونی را برای مدیریت بحران ناشی از لرزه‌‌خیزی شهری ارائه نمی‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

571 - ارزیابی محیط زیست شهر اردبیل از منظر نوشهرگرایی
آفاق هوشمند ننه کران رسول صمدزاده محمّدتقی معصومی

10.30495/ums.2023.21766

مقدّمه و هدف پژوهش: نظر غالب موید این است که الگوی نوشهرگرایی می‌‌تواند شهری با کیفیت زیست مناسب را فراهم آورد. لذا شهر اردبیل از منظر نوشهرگرایی مورد مطالعه قرار گرفت تا با آگاهی به سطح کیفی منطقه، راه حل‌‌هایی برای رفع مسائل آن مطرح گردد. شناخت استراتژی‌‌های اجرایی ار أکثر

مقدّمه و هدف پژوهش: نظر غالب موید این است که الگوی نوشهرگرایی می‌‌تواند شهری با کیفیت زیست مناسب را فراهم آورد. لذا شهر اردبیل از منظر نوشهرگرایی مورد مطالعه قرار گرفت تا با آگاهی به سطح کیفی منطقه، راه حل‌‌هایی برای رفع مسائل آن مطرح گردد. شناخت استراتژی‌‌های اجرایی ارتقاء کیفیت محیط زیست شهر از منظر نوشهرگرایی هدف این پژوهش است. روش پژوهش: با استفاده از روش پیمایشی و جمع‌‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه‌‌ها، اسناد، مدارک و با توجّه به شرایط اقلیمی و زیستی شهر اردبیل، نخست اولویت‌‌های اصول دهگانه نوشهرگرایی، توسط روش AHP معین، سپس با استفاده از روش SWOT نوع راهبرد غالب بصورت ترکیب نقاط قوّت و فرصت (SO) مشخص گردید. 67 استراتژی‌ اجرایی از نوع SO پیشنهاد و با آرای 45 فرد خبره، امتیازدهی شده و نهایتاً سه استراتژی انتخاب شدند. یافته‌‌ها: بررسی عوامل داخلی و خارجی شهر نشان داد که قوّت‌‌ها بر ضعف‌‌ها و فرصت‌‌ها بر تهدیدات غلبه خواهند کرد. وضعیت شهر از لحاظ رعایت اصول نوشهرگرایی در حالت بد و معادل نمره 288/2 از چهار است. نتیجه گیری: با رعایت استراتژی‌‌های اجرایی منتخب در شهر، می‌‌توان به اصول نوشهرگرایی نزدیک شده و شهری با قابلیت زندگی بهتر در کنار حفظ هویت شهر را فراهم نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

572 - بررسی اهمیت برنامه‌های ارتقاء کیفیت فضای شهری با تاکید بر توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهر اراک)
محمدکاظم یاوری سعید یزدانی علیرضا شیخ الاسلامی

مقدمه و هدف پژوهش: در دنیای امروز صنعت گردشگری با ویژگی شتاب دهندگی که به تمامی حوزه‌های توسعه و تقویت فرهنگ و هنر دارد، تبدیل به بزرگترین پیشران توسعه در جوامع مختلف گردیده است. در این میان مبحث گردشگری شهری هم می تواند به عنوان مهمترین بستر تعالی و توسعه ظرفیت‌های گرد أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: در دنیای امروز صنعت گردشگری با ویژگی شتاب دهندگی که به تمامی حوزه‌های توسعه و تقویت فرهنگ و هنر دارد، تبدیل به بزرگترین پیشران توسعه در جوامع مختلف گردیده است. در این میان مبحث گردشگری شهری هم می تواند به عنوان مهمترین بستر تعالی و توسعه ظرفیت‌های گردشگری، ایفای نقش نماید. این موضوع ارتباط تنگاتنگی با ارزشهای محیط طبیعی و میراث فرهنگی شهرها داشته و کمیت و کیفیت آن یکی از شاخصهای توسعه و عمرا ن شهری محسوب می گردد. معمولا شهرهایی که فاقد منابع داخلی اقتصادی برای توسعه هستند از عنصر ریخت شناسی فضای شهری به عنوان منابع گردشگری استفاده نموده و به کمک طراحی شهری توانسته اند بستر مناسبی برای ارتقاء اقتصاد محلی خویش فراهم آورند و هدف از این پژوهش هم معرفی موثرترین برنامه‌های اجرایی ارتقاء کیفیت طراحی شهری در شهر اراک است. روش پژوهش: در این مطالعه محقق با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی، ابتدا اقدام به استخراج مهمترین برنامه‌های اجرایی ارتقاء کیفیت فضای شهری از متون علمی در سطح بین المللی پرداخته ودر جمع بندی کار یک مدل ساختاری پیشنهاد نموده است و سپس با جویاشدن نظر متخصصین امور شهری در قالب پرسشنامه داده‌های لازم استحصال شده و با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و نرم افزار لیزرل مدل ساختاری پیشنهاد شده را اصلاح و مدل نهایی تایید شده ای را برای شرایط شهر اراک ارائه داده است. یافته‌ها: از یافته‌های این پژوهش استخراج برنامه‌های اجرایی ارتقاء کیفیت طراحی شهری درشرایط شهر اراک در قالب یک مدل ساختاری است. و همچنین با توجه به بار عاملی محاسبه شده برنامه‌های اجرایی مذکور اولویت بندی شده اند. نتیجه گیری: بر اساس مدل تایید شده و نتایج حاصله، مهمترین برنامه اجرایی کارآمد برای توسعه گردشگری در شهر اراک پرداختن به موضوع ساختار و خوانایی در این شهر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

573 - برنامه‌ریزی راهبردی برند‌سازی شهری در صنعت گردشگری
رومینا ربانی سید مهدی جلالی حسن مهرمنش

مقدمه و هدف پژوهش: ایجاد فضاها، دادن شخصیت خاص به شهرها، ترسیم منظر ذهنی برای افراد و شهرت شهرها از اهمیت خاصی برخوردار است، بیشتر شهرها و مکان‌ها در پی منحصر بودن و ماندگاری در ذهن مخاطب هستند و برای این مهم تلاش می‌کنند تا برند شهری خود را تعریف و تثبیت نمایند. هدف ای أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: ایجاد فضاها، دادن شخصیت خاص به شهرها، ترسیم منظر ذهنی برای افراد و شهرت شهرها از اهمیت خاصی برخوردار است، بیشتر شهرها و مکان‌ها در پی منحصر بودن و ماندگاری در ذهن مخاطب هستند و برای این مهم تلاش می‌کنند تا برند شهری خود را تعریف و تثبیت نمایند. هدف این پژوهش برنامه ریزی راهبردی برندسازی شهری در صنعت گردشگری می‌باشد. روش پژوهش: روش شناسی این پژوهش از نظر نوع هدف، کاربردی و از نظر نوع روش و ماهیت، توصیفی- پیمایشی می‌باشد. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و مدل سازی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار ایموس برازش مدل و تحلیل‌ها صورت گرفته است. ابتدا شرح و آماده سازی داده‌های لازم برای آزمون فرضیه ها، سپس تحلیل روابط میان متغیرها و نهایتاً به مقایسه نتایج مشاهده شده با نتایجی که فرضیه‌ها انتظار داشتند، پرداخته شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد برآوردن انتظارات ذینفعان، محدودیت‌های مالی، عدم درک درست مدیران، تبیین راهبرد برند سازی شهری و فرآیند آن به عنوان عامل علّی موثر بر برنامه ریزی راهبردی برندسازی شهری در صنعت گردشگری محسوب می‌شود. نتیجه گیری: ایجاد، بهبود و توسعه برنامه‌های برند شهری با استفاده از مدل برنامه ریزی راهبردی برندسازی شهری موجب تقویت جایگاه شهر، توسعه اقتصادی، اجتماعی شهر و جذب گردشگران خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

574 - توسعه گردشگری با تأکید بر نقش آموزش نیروی انسانی
زهرا خدائی حسین کلانتری خلیل آباد

مقدمه و هدف پژوهش: درک و شناخت گردشگری و همچنین چگونگی توسعه و پایداری آن نه تنها در گسترش دانش گردشگری برای درک نیازمندی‌های آن، بلکه در آموزش زمینه های موفقیت در پیرامون تجارت گردشگری و همچنین نیازمندی‌های هر جامعه به امر گردشگری نهفته است که این خود یک نگرش و رویکرد أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: درک و شناخت گردشگری و همچنین چگونگی توسعه و پایداری آن نه تنها در گسترش دانش گردشگری برای درک نیازمندی‌های آن، بلکه در آموزش زمینه های موفقیت در پیرامون تجارت گردشگری و همچنین نیازمندی‌های هر جامعه به امر گردشگری نهفته است که این خود یک نگرش و رویکرد انسانی را به گردشگری ضروری می‌سازد. به بیان دیگر، شکل گیری، پایداری و توسعه گردشگری در هر جامعه نیازمند امر آموزشی می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی و واکاوی نقش آموزش نیروی انسانی جهت توسعه گردشگری می باشد. روش پژوهش: مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و مرور متون و منابع و تشریح چالش های نظام آموزش گردشگری در ایران در رابطه با آموزش نیروی انسانی، به ارائه راهکارهای اصلاحی جهت بهبود نظام آموزشی کشور می پردازد. یافته‌ها: یافته ها نشان داد نظام آموزش جهانگردی و واحدهای آموزشی، امکانات و تجهیزات آموزش و از همه مهم تر، معیارها و ضوابط نظارتی و چگونگی اعمال آن‌ها باید به سرعت متحول شوند و ایجاد این تحولات مستلزم ارائه تسهیلات و معافیت های مؤسسات آموزشی، گسترش مبادلات بین‌المللی در امر آموزشی و تربیت مدرسان مورد نیاز است. نتیجه گیری: ارائه آموزش اثر بخش در یک سازمان مدرن مستلزم تفکر جدید، مدل های جدید، رویکرد جدید و ابزارها و مکانیزم های جدید است. از آنجا که آموزش به عنوان بخش زیربناییمدیریت منابع انسانی و مدیریت کیفیت در صنعت گردشگری مطرح است، برای اصلاح نظام ساختاری صنعت گردشگری کشور می‌توان کار را از اصلاح نظام آموزشی آغاز کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

575 - بررسی عوامل موثر بر رفتارهای وندالیستی جوانان با تأکید بر نقش حاشیه نشینی (مورد مطالعه: جوانان شهر تهران)
سروش فتحی هاشم آرام حبیب‌الله کریمیان

مقدمه و هدف پژوهش: هدف مقاله حاضر بررسی عوامل موثر بر رفتار وندالیستی جوانان به ویژه نقش حاشیه نشینیدر این رفتارها است. استدلال مقاله بر این است که حاشیه نشینی به عنوان یک عامل مستقیم و قوی بر رفتارهایوندالیستی اثر معنی داری دارد و در کنار آن متغیرهای آنومی، ارتباط با ک أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: هدف مقاله حاضر بررسی عوامل موثر بر رفتار وندالیستی جوانان به ویژه نقش حاشیه نشینیدر این رفتارها است. استدلال مقاله بر این است که حاشیه نشینی به عنوان یک عامل مستقیم و قوی بر رفتارهایوندالیستی اثر معنی داری دارد و در کنار آن متغیرهای آنومی، ارتباط با کج روها و پایگاه و جنسیت به عنوان عواملواسطه گر و مقوم حاشیه نشینی این تأثیر را تقویت می کنند.روش پژوهش: مطالعه حاضر با استفاده از روش های اسنادی و پیمایشی و نیز تکنیک ها و ابزارهای فیش برداری وپرسشنامه، انجام شده است و نمونه 931 نفر با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای طبقه ای با حجم نامتناسب وتصادفی تعیین گردید، تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری ازآماره های پارامتریک و ناپارامتریک صورت گرفته است.یافته ها: یافته ها نشان داد بین پایگاه اقتصادی اجتماعی، میزان آنومی و میزان ارتباط افراد با کجروها با میزانرفتارهای وندالیستی جوانان رابطه معنی داری وجود دارد، و همچنین تفاوت معنی داری در رفتارهای وندالیستی دوگروه جوانان حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین وجود دارد.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان می دهد که رفتارهای وندالیستی جوانان در مناطق حاشیه نشین به نسبتمناطق غیر حاشیه نشین، بیشتر است و این امر با توجه به عوامل دیگری نظیر آنومی، ارتباط با کج روها و پایگاه پایینافراد تشدید می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

576 - تحلیل الزامات نهادی جهت تحقق برنامه‌ریزی ارتباطی در تهران
مریم مخبری پروین پرتوی

مقدمه و هدف پژوهش: برنامه‌ریزی ارتباطی از نظریات مطرح دهه 1990 میلادی قلمداد می‌شود که مورد توجه وسیع برنامه ریزان قرار گرفت. با توجه به اهمیت این نظریه، این پژوهش با هدف شناسایی زمینه‌های اجرایی و نهادی جهت عملی کردن برنامه‌ریزی ارتباطی در تهران تهیه شده است. روش پژو أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: برنامه‌ریزی ارتباطی از نظریات مطرح دهه 1990 میلادی قلمداد می‌شود که مورد توجه وسیع برنامه ریزان قرار گرفت. با توجه به اهمیت این نظریه، این پژوهش با هدف شناسایی زمینه‌های اجرایی و نهادی جهت عملی کردن برنامه‌ریزی ارتباطی در تهران تهیه شده است. روش پژوهش: جهت دستیابی به هدف تحقیق، رویکرد مکمل نهادگرایی استفاده شده و با تلفیق دو دیدگاه نهادگرایی و برنامه‌ریزی ارتباطی، چارچوب تحقیق طراحی شده است. این تحقیق با استفاده با بررسی توصیفی-تبیینی اطلاعات موجود، به بررسی و تحلیل نظام برنامه‌ریزی شهری تهران و ارائه پیشنهادات می‌پردازد. یافته ها: یافته‌ها نشانگر این است که نبود هماهنگی و همکاری بین بخشی در نهادهای ذی ربط، ناهمخوانی و تداخل قوانین و مقررات شهری دررابطه با وظایف نهادها، عدم تعریف نقش میانجی گر و تسهیل گر برای برنامه ریز، ضعف مشارکت مردمی و نقش کمرنگ سازمانهای مردم نهاد و فقدان سیستم آموزشی فراگیر و فرهنگ سازی ضعیف از مهمترین مشکلات در نظام برنامه‌ریزی تهران هستند. نتیجه گیری: نظام برنامه‌ریزی تهران برای انطباق با برنامه‌ریزی ارتباطی نیاز به انجام اقدامات در چهار بعد اصلی یعنی تعریف وظایف جدید برای برنامه ریز، فراهم آوردن الزامات داخلی نهادهای رسمی و نهادهای غیررسمی و ایجاد همکاری بین کلیه نهادهای ذی ربط برنامه‌ریزی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

577 - تبیین تاثیر‌گذاری مولفه‌های اجتماع پذیری فضاهای باز شهری بر توسعه مفهوم گردشگری (مطالعه موردی شهر قزوین)
پگاه صراف معیری جمال الدین سهیلی

10.30495/ums.2021.19379

مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به ضرورت توجه به رویکرد گردشگری به عنوان راهی برای جذب توریست و برطرف شدن بخشی از نیازهای مالی شهر و همچنین توجه به موضوع افزایش اجتماع پذیری انسان ها به منظور تعاملات اجتماعی بین ساکنین شهر با دیگر شهر ها و کشور ها که در قرن حاضر و سال‌های آت أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به ضرورت توجه به رویکرد گردشگری به عنوان راهی برای جذب توریست و برطرف شدن بخشی از نیازهای مالی شهر و همچنین توجه به موضوع افزایش اجتماع پذیری انسان ها به منظور تعاملات اجتماعی بین ساکنین شهر با دیگر شهر ها و کشور ها که در قرن حاضر و سال‌های آتی کمتر به آن توجه شده است، در این مقاله به بررسی آن می‌پردازیم. بر این اساس این تحقیق با هدف بررسی تاثیر مولفه‌های اجتماع پذیری بر توسعه گردشگری در فضاهای باز شهری، شهر قزوین را به عنوان نمونه انتخاب کرده است. روش پژوهش: این پژوهش که بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساس روش و ماهیت، توصیفی-تحلیلی و با روش پیمایشی صورت گرفته است. یافته‌ها: با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه384 نفری را در فضای باز شهر قزوین انتخاب نموده و با استفاده از آزمون‌های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام، تاثیر مولفه‌های مختلف اجتماع پذیری را در پیش بینی و تبیین احساس توسعه گردشگری در فضاهای باز شهری مورد تحلیل قرار داده است. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق حاکی از تاثیر مولفه‌های اجتماعی، امنیت، هویت و استفاده از فضاهای بازمناسب بر توسعه گردشگری در فضاهای شهری می‌باشد؛ بر این اساس مطالب گفته شده می‌توان بیان داشت که ارزش‌های واحد می‌تواند منبعی برای افزایش اجتماع پذیری در موضوعات توسعه گردشگری شهر گردد و تعاملات اجتماعی مردم در فضاهای باز شهری در شهر قزوین را بهبود بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

578 - تحلیل عوامل تأثیر‌گذار بر توسعه گردشگری پایدار شهرستان سروآباد با استفاده از مدل فازی TOPSIS
زهرا سادات سعیده زرآبادی ناهیده مردوخی

مقدمه و هدف پژوهش: تبلور یافتن گردشگری به عنوان یک نیاز، تبدیل شدن آن به عنوان بزرگ‌ترین صنعت خدماتی دنیا و تخصصی شدن گردشگری این فرصت را فراهم کرده تا هر مقصدی جهت بهره جستن از منافع حاصل از گردشگری امیدوار باشد. اما مسلماً این کار بدون شناسایی عوامل تأثیر‌گذار، برنامه أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: تبلور یافتن گردشگری به عنوان یک نیاز، تبدیل شدن آن به عنوان بزرگ‌ترین صنعت خدماتی دنیا و تخصصی شدن گردشگری این فرصت را فراهم کرده تا هر مقصدی جهت بهره جستن از منافع حاصل از گردشگری امیدوار باشد. اما مسلماً این کار بدون شناسایی عوامل تأثیر‌گذار، برنامه‌ریزی و مدیریت استراتژیک امکان پذیر نخواهد بود. با توجه به قابلیت‌های بالقوه شهرستان سروآباد در زمینه گردشگری که مهم‌ترین منطقه استان کردستان از لحاظ اهمیت و تعدد جاذبه‌های طبیعی و با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص و قابلیت فراوان برای جذب گردشگر می‌توان با برنامه‌ریزی و مدیریت گردشگری در این منطقه در راستای اهداف توسعه پایدار گام برداشت و توان‌های مثبت گردشگری را به حداکثر و توان‌های منفی را به حداقل رساند. روش پژوهش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و تحلیلی است. برای مشخص کردن عوامل تأثیر‌گذار بر گردشگری پایدار از روش تحلیل فازی TOPSIS استفاده شده است. این تکنیک بر اساس این مفهوم ایجاد شده است که گزینه‌های مناسب گزینه‌هایی هستند که حداقل فاصله را نسبت به راه حل ایده‌آل مثبت و دورترین فاصله را نسبت به راه حل ایده‌آل منفی داشته باشند. در این پژوهش جامعه آماری شهرستان سروآباد می‌باشد. نمونه آماری در این پژوهش دهستان‌های این شهرستان است که معرف جامعه آماری است. یافته‌ها: تأثیر‌گذارترین عامل در توسعه گردشگری پایدار شهرستان سروآباد توجه به زیرساخت‌ها از جمله حمل و نقل جاده‌ای می‌باشد. این منطقه دارای تعداد جاذبه‌های گردشگری زیادی است، ولی با توجه به شرایط زیر ساخت‌ها و ویژگی جغرافیایی و توپوگرافی منطقه بدون زیر ساخت مناسب بازدید از این جاذبه‌ها امکان پذیر نمی‌باشد. نتیجه گیری: در تحلیل انجام شده دهستان اورامان تخت که دارای جاذبه‌های گردشگری فراوانی می‌باشد، به دلیل فقدان زیر ساخت مناسب در رتبه پایین قرار گرفته است و این نشان دهنده لزوم برنامه‌ریزی و مدیریت زیر ساخت در این شهرستان می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

579 - تحلیل روابط مدیریت شهری با مسئولیت‌پذیری از دیدگاه گردشگران (مطالعه موردی: شهر مشهد)
رویا شاددل عزت الله مافی مریم رجبی

10.30495/ums.2022.20841

مقدمه و هدف پژوهش: نواحی شهری، به علت آنکه جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارند، اغلب مقاصد گردشگری مهمی محسوب می‌شوند. در حال حاضر، گردشگری شهری برای بسیاری از مدیران، مسئولان شهری و حکمرانی مطلوب شهری امری نمادین و اقتصادی با اهمیت به شمار می‌رود که مستلزم ارزیابی، أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: نواحی شهری، به علت آنکه جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارند، اغلب مقاصد گردشگری مهمی محسوب می‌شوند. در حال حاضر، گردشگری شهری برای بسیاری از مدیران، مسئولان شهری و حکمرانی مطلوب شهری امری نمادین و اقتصادی با اهمیت به شمار می‌رود که مستلزم ارزیابی، تعریف و تعیین هدف، داوری میان گزینه‌های گوناگون در زمینه سرمایه گذاری و آماش و ایجاد ساختار مدیریت مناسب است. هدف پژوهش: بررسی تاثیر نحوه و شیوه مدیریت شهری بر میزان رعایت مسئولیت‌پذیری از سوی گردشگران. روش انجام پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع توصیفی و به لحاظ روش انجام تحقیق از نوع همبستگی است. برای دستیابی به ادبیات نظری پژوهش از روش توصیفی و اسنادی با مرور ادبیات مربوط به مفاهیم مدیریت شهری، مسئولیت‌پذیری و گردشگری شهری استفاده شد. به منظور گردآوری داده‌ها، از روش مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی با ابزار پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت بهره گرفته شده است و جامعه آماری تحقیق را گردشگران شهر مشهد تشکیل داده اند. یافته‌های پژوهش: نتایج کلی نشان داد که میانگین‌های مدیریت شهری و ابعاد آن در رابطه با فعالیت‌های بخش خدمات گردشگری متوسط رو به بالا می‌باشد و همچنین ابعاد بعد مسئولیت‌پذیری اجتماعی نیز به همین ترتیب دارای میانگین بالایی بوده اند. نتایج پژوهش: به طور کلی مشخص شد که مدیریت شهری در مشهد به طور مستقیم و معناداری بر میزان و سطح مسئولیت‌پذیری گردشگران اثر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

580 - ارزیابی پتانسیل های گردشگری برای بازآفرینی بافت تاریخی شهر(مطالعه موردی: شهر اصفهان)
عباس قائدامینی هارونی رضا ابراهیم زاده دستجردی مهرداد صادقی ده چشمه

مقدمه و هدف پژوهش: بافت‌های تاریخی گنجینه‌ی گرانبهای شهرهایی هستند که نمود تمدن چندین هزار ساله می‌باشند. گاهی این گنجینه‌ها آن‌گونه که باید مورد توجه قرار نمی‌گیرند و از بین می‌روند برای این که بافت‌ها به عنوان میراث باقی بمانند باید بتوان آن‌ها را غنا بخشید و به جهانی أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: بافت‌های تاریخی گنجینه‌ی گرانبهای شهرهایی هستند که نمود تمدن چندین هزار ساله می‌باشند. گاهی این گنجینه‌ها آن‌گونه که باید مورد توجه قرار نمی‌گیرند و از بین می‌روند برای این که بافت‌ها به عنوان میراث باقی بمانند باید بتوان آن‌ها را غنا بخشید و به جهانیان معرفی تمود از این رو هدف این پژوهش ارزیابی میزان پتانسیل گردشگری برای بازآفرینی بافت تاریخی شهر (مطالعه موردی: شهر اصفهان) است روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل گردشگران داخلی شهر اصفهان که به صورت نامحدود بود که از این تعداد با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 384 نفر با استفاده از روش هدفمند وابسته به معیار به عنوان نمونه انتخاب شدند، ابزار این پژوهش پرسشنامه استاندارد محقق ساخته پتانسیل گردشگری که روایی پرسشنامه ها بر اساس روایی محتوایی، صوری و سازه مورد بررسی قرار گرفتند و پس از اصطلاحات لازم روایی مورد تائید قرار گرفت و از سوی دیگرپایایی پرسش نامه ها با روش آلفای کرونباخ 93/0 برآورد شد و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار spss و با کاربرد آزمون خی‌دو انجام گرفت. یافته‌ها: پتانسیل گردشگری بافت تاریخی شهر اصفهان در جهت بازآفرینی از بعد اجتماعی- فرهنگی در حد مطلوب، در بعد زیست محیطی، کالبدی و اقتصادی در حد نسبتاً مطلوب است. نتیجه گیری: بافت تاریخی کلان شهر اصفهان با وجود بناهای شاخص تاریخی و پتانسیل های لازم جهت جذب گردشگر متاًسفانه با مشکلاتی از قبیل تراکم بالای جمعیت، ترافیک سنگین، کاربریهای ناسازگار و غیره مواجه بوده و آثار فرسودگی در جای جای این بافت تاریخی به چشم می خورد، به گونهای که علاوه بر ساختار کالبدی، هویت فرهنگی و تاریخی شهر نیز در معرض خطر نابودی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

581 - اصول طراحی پیاه‌راه‌ با رویکرد گردشگری پایدار شهری
خیراله همتی علی ارشاد

10.30495/ums.2022.20253

مقدمه و هدف پژوهش: پیاده‌راه‌های گردشگری پیوند دهنده فضاهای پویای شهری و گردشگران هستند و می توانند علاوه بر نقش اقتصادی و اجتماعی، عامل اصلی توسعه گردشگری و حضور فعال گردشگران در فضاهای شهری محسوب شوند. شهر همدان به ویژه تپه هگمتانه علی رغم دارا بودن ظرفیت‌های گسترده، أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: پیاده‌راه‌های گردشگری پیوند دهنده فضاهای پویای شهری و گردشگران هستند و می توانند علاوه بر نقش اقتصادی و اجتماعی، عامل اصلی توسعه گردشگری و حضور فعال گردشگران در فضاهای شهری محسوب شوند. شهر همدان به ویژه تپه هگمتانه علی رغم دارا بودن ظرفیت‌های گسترده، به امکانات رفاهی بیشتری برای گردشگری شهری نیاز دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تجارب موفق بین‌المللی و مقایسه پیاده‌راه‌های شهری و شناسایی این قابلیت‌ها در فضای کالبدی پیاده راه‌های محوطه هگمتانه می باشد. روش پژوهش: این پژوهش به تجزیه و تحلیل کیفی این پیاده راه‌ها می پردازد تا ببیند چه اندازه توانسته است زمینه ساز ارتقای کیفیت زندگی شهری و جذب گردشگر در این منطقه باشد و از سوی دیگر زمینه استفاده از تجارب مثبت خود در سایر مناطق مشابه پیاده راهی را فراهم سازد. یافته‌ها: برگزاری انواع مراسم، آیین‌ها و جشنوار ه‌های متناسب با محوطه و میراث فرهنگی در مجموعه می تواند به جذب مخاطب و ارتباط دادن محوطه با شهر کمک شایانی نماید. از لحاظ زمان حضور گردشگران در مجموعه تفاوت معنی‌داری بین گردشگران داخلی و خارجی وجود دارد، به نحوی که گردشگران داخلی بیشتر از همه در تعطیلات نوروز و پس از آن در تابستان، به ترتیب در ماه‌های شهریور، مرداد و تعداد کمتری در تیرماه از این محوطه بازدید می کنند. پس از آن، مجموعه در ماه‌های فروردین، اردیبهشت و آبان به ترتیب بیش از سایر ماه‌ها میزبان گردشگران خارجی بوده است. نتیجه گیری: تجارب موفق جهانی نشان داده اند که برنامه‌ریزی و طراحی فضاهای پیاده راه ها‌، زمانی موفق خواهند بود که علاوه بر درنظر گرفتن عوامل کالبدی، شرایط اجتماعی فرهنگی، اقلیمی‌، الگوهای روانی رفتاری مردم، به نیازهای و سلایق مردم محلی توجه شود. بنابراین در برنامه‌ریزی و ساماندهی پیاده راه‌ها لازم است روابط متقابل نظام حرکتی افراد پیاده با دیگر جنبه‌های پایداری محوطه همگام با توازن و تعادل زندگی انسان‌ها موردشناسایی و تحلیل ساختاری و کیفی قرار گیرد. از این رو باید برای ساماندهی پیاده راه‌ها، نگرشی جامع و اصولی مانند کوتاه کردن دسترسی‌ها، پوشش کامل امنیتی و بهداشتی معابر پیاده، رعایت الزامات اسایشی و تنوع در مسیر، بدنه سازی و ایجاد مناظر (چشم اندازهای) مطلوب تامین تجهیزات لازم برای حرکت در شبانه روز و فراهم کردن زمینه‌های اجتماعی مشارکت پایدار محلی به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

582 - تأثیر شهرنشینی بر مصرف انرژی در گروه کشورهای منتخب
پروانه سلاطین سمانه محمدی

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه انرژی و کاربرد آن در زندگی بشر از جایگاه ویژه ای برخوردار است. انرژی لازمه و پیش نیاز پیشرفت اجتماعی و توسعه اقتصادی است و نیاز حیاتی انسان به آب، غذا و سرپناه را تأمین می کند. در دهه‌های اخیر تقاضا برای انرژی به عنوان نهاده ای مهم و استراتژیک أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه انرژی و کاربرد آن در زندگی بشر از جایگاه ویژه ای برخوردار است. انرژی لازمه و پیش نیاز پیشرفت اجتماعی و توسعه اقتصادی است و نیاز حیاتی انسان به آب، غذا و سرپناه را تأمین می کند. در دهه‌های اخیر تقاضا برای انرژی به عنوان نهاده ای مهم و استراتژیک در تولید کالا و خدمات و نیز به عنوان کالایی ضروری برای مصرف کنندگان، به شدت افزایش یافته است. در این راستا هدف اصلی این مقاله بررسی ارتباط تئوریک و میزان تاثیرگذاری شهرنشینی بر میزان مصرف انرژی در گروه کشورهای منتخب صادرکننده نفت می باشد. روش پژوهش: تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی، تطبیقی، علّی و از نظر شیوه نگرش پرداختن به مسأله استنباطی است. یافته‌ها: نتایج حاصل از برآورد مدل به روش اثرات ثابت و گشتاور تعمیم یافته درگروه کشورهای منتخب در دوره زمانی 2012-2000 نشان می دهد شهرنشینی تاثیر مثبت و معناداری بر میزان مصرف انرژی درگروه کشورهای منتخب دارد. نتیجه گیری: دلیل اصلی افزایش مصرف انرژی به دنبال بروز پدیده شهرنشینی، تغییر الگوی مصرفی مردم، افزایش تقاضای کالاها و خدمات و درنتیجه افزایش مقیاس تولید و همچنین افزایش مصرف انرژی در بخش حمل ونقل می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

583 - نقش بازآفرینی شهری با رویکرد گردشگری در خیابان لاله زار تهران
احمدرضا یزدانی پروانه زیویار بهمن کارگر

گردشگری به عنوان یکی از مهمترین راههای توسعه و رشد اقتصادی در جهان به شمار میرود، ولی در ایران به دلایل فراوان هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است. خیابان لاله زار در پواقع در منطقه 12 شهر تهران، با توجه به پتانسیلهای شاخص و متنوع گردشگری، در صورت برنامه ریزیهای أکثر

گردشگری به عنوان یکی از مهمترین راههای توسعه و رشد اقتصادی در جهان به شمار میرود، ولی در ایران به دلایل فراوان هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است. خیابان لاله زار در پواقع در منطقه 12 شهر تهران، با توجه به پتانسیلهای شاخص و متنوع گردشگری، در صورت برنامه ریزیهای کارشناسانه در حوزه بازآفرینی شهری، این توانایی را دارد که به یکی از قطبهای گردشگری کشور به ویژه در حوزه گردشگری نو تبدیل شود. نظر به اینکه یکی از روشهای پیاده سازی بازآفرینی شهری، برنامه ریزی گردشگری بافتهای فرسوده میباشد که از اهداف اصلی این پژوهش است. در صدد برآمدیم با تمرکز بر ساختار گردشگری این محدوده را با ارزیابی پتانسیل ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای منطقه مورد مطالعه قرار دهیم. لذا بدیهی است روش مطالعه در این مقاله کیفی و ابزار اصلی آن مصاحبه عمیق و تحلیل داده ها با استفاده از مدل SWOT، انجام گرفته است. جهت تدقیق موضوع، راهبردهای مبتنی بر اصل رویکرد بازآفرینی در بافتهای تاریخی مبتنی بر رویکرد گردشگری ارائه شده است که با اعمال این راهبردها و سیاست ها به ارتقاء و توسعه زیرساختها و شبکه معابر از طریق تعریف و تقویت مسیر پیاده گردشگری و تجهیز و گسترش فضاهای عمومی و بازآفرینی عرصههای فضای شهری در پیادهروی خیابان لاله زار و توسعه و تأمین خدمات شهری از طریق معاصرسازی و یا ایجاد کاربریهای جدید و همچنین الگوسازی با استفاده از مفاهیم و الگوهای باارزش موجود در بافت تاریخی- فرهنگی این خیابان قدیمی کمک میکند، که نهایتا اجرای چنین راهبردهایی امکان حضور و مشارکت ساکنان و سرمایه گذاران برای جذب گردشگران را ارتقاء خواهد داد. نتایج تحلیل سوات نشان داد که ؛ راهبردهای رقابتی بیشترین مساحت را در نیاز به بازآفرینی منطقه به خود اختصاص دادند. این نشان میدهد که وضعیت نهایی راهبردی منطقه بیشتر به سوی راهبردهای تنوع یعنی بهره گیری از پتانسیلهای منطقه در راستای غلبه بر تهدیدهای احتمالی تمایل دارد که در برنامه ریزیهای مربوط بایستی بیشترین تمرکز بر این بخش معطوف گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

584 - سنجش میزان رضایت‌مندی گردشگران نوروزی از تسهیلات و خدمات رفاهی، تفریحی و توریستی شهرستان شوشتر
سعید امان‌پور عبدالرحمن نوذری رضا بدری

مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به وجود آثار باستانی فراوان مربوط به دوره ساسانیان و قبل از آن در شهر شوشتر و محیط پیرامون آن و نیز عبور رودخانه کارون از وسط این شهر، آسیاب‌ها و تأسیسات و سازه‌های آبی که از شهرت جهانی برخوردار هستند و درمجموع وجود محیط‌های مناسب گردشگری، سال أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به وجود آثار باستانی فراوان مربوط به دوره ساسانیان و قبل از آن در شهر شوشتر و محیط پیرامون آن و نیز عبور رودخانه کارون از وسط این شهر، آسیاب‌ها و تأسیسات و سازه‌های آبی که از شهرت جهانی برخوردار هستند و درمجموع وجود محیط‌های مناسب گردشگری، سالانه تعداد زیادی از گردشگران شهری از این شهر بازدید می‌کنند. این مقاله باهدف بررسی وضعیت تسهیلات و خدمات گردشگری موجود در شهر شوشتر و سنجش میزان رضایت گردشگران از این تأسیسات اقامتی- سیاحتی، در ایام نوروز سال ۱۳۹۳ انجام‌گرفته است. روش پژوهش: ماهیت این پژوهش نظری ـ کاربردی و روش مطالعه آن توصیفی ـ تحلیلی هست. برای این منظور داده‌های میدانی موردنیاز با ابزار پرسشنامه گردآوری‌شده‌اند حجم نمونه این پژوهش تعداد ۱۵۰ نفر از گردشگران شهری بوده که به روش تصادفی ساده انتخاب گردیده‌اند. پس از تکمیل پرسشنامه‌ها و استخراج داده‌های موردنیاز، با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی نسبت به تحلیل آن‌ها اقدام شده است. یافته‌ها: پژوهش گویای این واقعیت است که ازنظر پرسش‌شوندگان، وضعیت تأسیسات و خدمات گردشگری شهر شوشتر در سطح مطلوبی قرار ندارد و میزان رضایت گردشگران از آن‌ها در سطح پایینی قرار دارد. نتیجه گیری: علاوه بر این مشخص شد که بین رضایت گردشگران از وضعیت مک آن‌های گردشگری و امکانات و خدمات گردشگری و هم‌چنین بین حجم تبلیغات و تعداد گردشگران ورودی به شهر رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

585 - بررسی رابطه بین سیمای بصری مناطق شهر تهران و رفتار شهروندان
نیره زیبایی دکتر راضیه رضا زاده

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعه رابطه بین سیمای بصری مناطق شهر تهران ورفتار شهروندان انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان شاغل در حوزهمعماری و شهرسازی و زیباسازی شهرداری تهران بوده و تعداد ٢٥٣ نفر از این کارشناسان بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. ابز أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعه رابطه بین سیمای بصری مناطق شهر تهران ورفتار شهروندان انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان شاغل در حوزهمعماری و شهرسازی و زیباسازی شهرداری تهران بوده و تعداد ٢٥٣ نفر از این کارشناسان بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساختاست و از روشهای آماری توصیفی و استنباطی به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعاتاستفاده شده است.یافته های پژوهش بیانگر آن است که فرضیه اصلی آن مبنی بر اینکه بین سیمای بصریمناطق شهر تهران و رفتار شهروندان رابطه وجود دارد، مورد تأیید قرار گرفت. همچنین از دیگریافته های پژوهش حاضر این است که بین سیمای بصری مناطق شهر تهران و وندالیسم، امنیتشهری، آرامش شهروندان و جهت یابی شهروندان رابطه معنادار وجود دارد.لذا به نظر می رسد توجه هر چه بیشتر مسئولان و برنامه ریزان شهری در طراحی شهرهانسبت به موضوع سیمای بصری مناطق شهر تهران می تواند موجبات تأمین امنیت، آرامش،تسهیل جهت یابی و کاهش و ندالیسم را فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

586 - ارزیابی توان بوم ساختی روستاها و نقش آن در توسعه منطقه‌ای از دیدگاه بوم گردشگری(نمونه مطالعه: روستاهای شهرستان لواسان)
اسماعیل شیعه مهکامه فتاحی

مقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته می‌شود. ارزیابی توان بوم ساختی مح أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته می‌شود. ارزیابی توان بوم ساختی محیط زیست مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است، در واقع ارزیابی سرزمین، اطلاعات اساسی برای مرحله دوم آمایش سرزمین که شامل انتخاب مناسب ترین استفاده از سرزمین و نظام مدیریت است، را فراهم می‌نماید. زیرا هدف آمایش سرزمین تعیین نتایج فیزیکی، زیست شناختی و اقتصادی- اجتماعی متناسب ترین و ممکن ترین انتخاب نوع کاربری در یک تکه از سرزمین(منطقه برنامه‌ریزی) است. هدف از این پژوهش ارزیابی توان بوم ساختی روستاهای شهرستان لواسان برای کاربری‌های مختلف بوده است تا بدین وسیله مشخص شود که این روستاها برای کدامیک از کاربری‌ها بالاترین توان را دارا می‌باشند و به این وسیله در استفاده از منابع و هزینه و وقت در این سرزمین صرفه جویی شود. روش پژوهش: در این مقاله سعی شده است با انتخاب شاخص هایی که در همه ی کاربری‌های بوم ساختی مشترک هستند، به بررسی نقش هر روستا و تعیین الویت این نقش‌ها پرداخته شود. در مرحله بعد با در نظر گرفتن روستاهایی که الویت اول آن‌ها مدل بوم گردشگری بوده است به بررسی انواع تفرج و گشت و گذار در این روستاها پرداخته می‌شود و نقش آن در توسعه اقتصادی روستا مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نهایت به بررسی و ارائه راهکار هایی برای بالابردن توسعه اقتصادی در این روستاها اقدام خواهد شد. یافته‌ها: با توجه به مطالعات انجام شده و بررسی توان اکولوژیکی روستاهای شهرستان لواسان و تعیین نقش برای آن‌ها، نتایج بررسی‌ها موید آن است که 3 روستای افجه، برگ جهان کند علیا در الویت اول مدل اکولوژی توریسم قرار گرفته اند. در این مرحله تک تک واحد‌های زیستی با مدل‌های تهیه شده برای کاربری‌ها ارزیابی توان می‌شود. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های تحقیق، زمینه گسترش فعالیت‌های بوم گردشگری (بوم گردشگری متمرکز و بوم گردشگری گسترده) در لواسان و در برخی نقاط روستایی منطقه وجود دارد. پژوهش‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که از بین 10 روستایی که توان بوم ساختی آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته است؛ 3روستای برگ جهان، افجه، کند علیا به عنوان مدل اکولوژیکی توریسم طبقه بندی شدند. در این میان محدوده لواسانات به دلیل شرایط ویژه خود که ناشی از خصوصیات طبیعی و اقلیمی آن است، نسبت به سایر نقاط منطقه، از پتانسیل‌ها و فرصت‌های ویژهای برای سرمایه گذاری و ایجاد قطب‌های جدید اقتصادی برخوردار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

587 - طراحی مدل پیش بینی ریسک گردشگری با استفاده از رویکرد فازی
امیر رضا خادم حامد صارمی

مقدمه و هدف پژوهش: پیش بینی از اصول پایه رسیدن به توسعه پایدار و ایجاد تعادل در محیط پیچیده و پویا می‌باشد و صنعت توریسم بعد از نفت دومین صنعت پردرآمد در جهان می‌باشد. در همین راستا هدف پژوهش استفاده از رویکرد فازی-عصبی بوده تا مدلی جهت پیش بینی ریسک توریسم در محیط پیچی أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: پیش بینی از اصول پایه رسیدن به توسعه پایدار و ایجاد تعادل در محیط پیچیده و پویا می‌باشد و صنعت توریسم بعد از نفت دومین صنعت پردرآمد در جهان می‌باشد. در همین راستا هدف پژوهش استفاده از رویکرد فازی-عصبی بوده تا مدلی جهت پیش بینی ریسک توریسم در محیط پیچیده و پویا تدوین تمایل، بدین منظور ابتدا پارامترهای مؤثر بر فرایند تعیین تعداد توریسم در کلان شهر تهران که جامعه آماری بوده، شناسایی و سپس متغیرها در 10 دسته اصلی طبقه بندی و به عنوان ورودی در نظر گرفته شده است. روش پژوهش: در پژوهش حاضر، روش کار ترکیبی از روش‌های اسنادی، تحلیلی و ریاضی است. در این مطالعه با استفاده از منابع آماری و پژوهشی 29 شاخص در ده حوزه‌ی ساختاری، اجتماعی، مالی، سلامت، روانی، فرهنگی، ایمنی، حقوقی، سیاسی و تروریسم استخراج شده و در خصوص کلان‌شهر تهران مورد مطالعه قرار گرفته. پس از طبقه بندی، هر کدام از متغیرها با استفاده از توابع عضویت از متغیرهای کلامی تبدیل به متغیرهای کیفی و سپس کمی شده‌اند. یافته‌ها: هر متغیر به صورت فازی، وارد سیستم شبکه عصبی - فازی و در نهایت هرکدام به عنوان متغیر خروجی به صورت فازی از سیستم استنتاج شده. پس از ایجاد 10 شبکه فازی، نتایج خروجی هر کدام به عنوان یک عامل تأثیرگذار بر ریسک اصلی با وزن خاصی مربوط شده و سپس با رابطه وزنی هر کدام از ریز ریسک‌ها، ریسک اصلی بدست آمده است. نتیجه گیری: در انتها شهر تهران به عنوان مطالعه موردی، ارزیابی شده که تهران با 50 درصد (متوسط) ریسک گردشگری با منشأ انسانی محاسبه گردیده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

588 - نقش آموزش کوهنوردان و گردشگران در تقویت و توسعه اکوتوریسم کوهستان (مطالعه موردی کوه دماوند)
محسن رنجبر فاطمه موحدیان زهرا السادات احمدی زاده

هدف پژوهش: پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سواال است که آیا آموزش کوهنوردان وگردشگران منجر بهحفاظت از محیط زیست، تقویت جوامع محلی، توریسم پایدار و توسعه اکوتوریسم می شود؟ و همچنین کاهش معضلاتزیست محیطی را به دنبال دارد؟ اکوتوریسم کوهستان موجب ارتقاء و تشویق رفتار توریسم أکثر

هدف پژوهش: پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سواال است که آیا آموزش کوهنوردان وگردشگران منجر بهحفاظت از محیط زیست، تقویت جوامع محلی، توریسم پایدار و توسعه اکوتوریسم می شود؟ و همچنین کاهش معضلاتزیست محیطی را به دنبال دارد؟ اکوتوریسم کوهستان موجب ارتقاء و تشویق رفتار توریسمی مسئولیت پذیرانه، حفظ وبقای مکانهای طبیعی، حیات وحش و اکوسیستمها، شناخت فرهنگ محلی و شیوه های زندگی سنتی و در نهایت طرحریزی اشکال پایدار و مناسب زندگی برای مردم و افرادی که در نواحی و جوامع دور دست زندگی می کنند، خواهد شد.روش پژوهش: تحقیق حاضر به شیوه توصیفی انجام شد و دیدگاه افراد مورد ارزیابی قرار گرفت در این پژوهش،کوهستان دماوند به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده با توجه به اینکه دماوند به عنوان بلند ترین قله خاورمیانه، باانبار ذخیره تنوع زیستی محسوب می شود همچنین تنها یک اثر طبیعی نیست از اندمیک داشتن 72 گونه گیاهیجنبه های دیگر نظیر زمین شناسی نیز بسیار با اهمیت است. و قابلیت ثبت جهانی را نیز دارا است. و بایستی مشکلاتیکه در راه ثبت جهانی آن وجود دارد بر طرف گردد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد به منظوراندازهگیری قابلیت اعتماد، از روش آلفای کرونباخ و با استفاده از نرمافزار spss انجام گردیده است.نتیجه گیری: با بررسی شاخص آموزش مشخص شد که مولفه آموزش عامل تقویت اکوتوریسم کوهستان می باشدیعنی هر چه میزان این مولفه بالاتر باشد میزان تقویت و رشد اکوتوریسم کوهستان دماوند نیز بالاتر می باشد. آموزش ازدو فاکتور آموزش رسمی و غیر رسمی نشأت گرفته است. در پایان تحقیق راهکارهایی همانند تلاش برای طراحی وثبت پارک ملی دماوند، تدوین طرح جامع برای گردشگری کوهستان با استفاده از تجربیات کوهنوردان و جوامع محلی،آموزش راهنمایان کوهستان و الگوبرداری از دوره های مشابه در کشورهای موفق در امر راهنمایان، تاسیس شرکتتوسط مردم محلی برای رونق گردشگری و ارائه خدمات و تسهیلات به گردشگران و طراحی شناسنامه و نقشه جامعبرای کوهستان دماوند ارائه گردید که امید است با عمل به آنها تقویت و رشد اکوتوریسم کوهستان دماوند را شاهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

589 - بررسی آسیب پذیری مدارس بخش مرکزی شهریار در مقابل زلزله (مدیریت بحران شهری)
زهرا حجازی زاده فرح مرادی خانی هدی کنعانی مقدم

مقدمه و هدف پژوهش: به منظور برآورد لرزه خیزی شهرستان شهریار، ابتدا ویژگی های زمین شناختی و لرزه زمینساختی منطقه مورد مطالعه قرار گرفته، گسل های لرزه زا در داخل و اطراف شهرستان تا شعاع 13 کیلومتری شناسائیگردید و با استفاده از لرزه های ثبت شده در منطقه، نقشه لرزه خیزی شهر أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: به منظور برآورد لرزه خیزی شهرستان شهریار، ابتدا ویژگی های زمین شناختی و لرزه زمینساختی منطقه مورد مطالعه قرار گرفته، گسل های لرزه زا در داخل و اطراف شهرستان تا شعاع 13 کیلومتری شناسائیگردید و با استفاده از لرزه های ثبت شده در منطقه، نقشه لرزه خیزی شهرستان تهیه شده و به روش گوتنبرگ بیشترپارامترهای لرزه خیزی تعیین شد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی آسیب پذیری مدارس بخش مرکزی آموزش و پرورششهریار، در مقابل زلزله با توجه به موقعیت قرارگیری شهرستان که در پهنهای با خطر نسبی خیلی زیاد قرار گرفتهاست، می باشد.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد که از روشکتابخانه ای و میدانی استفاده شده و از روش گوتنبرگ نیز بهره گرفته شده است.یافته ها: این نتیجه بدست آمد که: 30 درصد از ساختمان های مدارس این منطقه فاقد سیستم مقاوم جانبی بوده ونیاز به مقاوم سازی یا نوسازی دارند. در مطالعه موردی نیز وضعیت 8 مدرسه به طور ویژه بررسی گردید. جهت کاهشتلفات و خسارات، تشکیل ستادهای مدیریت بحران فعال در مدارس برای تعیین وظایف گروه های دانش آموزی وافزایش سطح آگاهی و مهارت آنان در مواجهه با زلزله پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

590 - بررسی سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی در توسعه کشاورزی شهری ( مطالعه موردی شهرستان کرج)
محرمعلی ترابی سید جمال فرج اله حسینی مهدی میردامادی فرهاد لشگرآرا

10.30495/jaeer.2023.56559.10852

با توجه به رشد روز افزون جمعیت در شهرها، یکی از مواردی که عمدتا مغفول واقع شده است، مبحث توسعه کشاورزی شهری می باشد. این تحقیق درصدد بررسی تاثیر سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی بر توسعه کشاورزی شهری در شهرستان کرج می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی است و پس أکثر

با توجه به رشد روز افزون جمعیت در شهرها، یکی از مواردی که عمدتا مغفول واقع شده است، مبحث توسعه کشاورزی شهری می باشد. این تحقیق درصدد بررسی تاثیر سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی بر توسعه کشاورزی شهری در شهرستان کرج می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی است و پس از ارائه مبانی موضوع و پیشینه تحقیق، داده های حاصل از توزیع پرسشنامه در جامعه آماری 127 نفر از متخصصان، با استفاده از نرم افزار Smart-PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج این پژوهش، عدد KMO (بزرگتر از 0.7) و عدد معناداری آزمون بارتلت (0.05sig<) است که نشان دهنده ی اجرای تحلیل عاملی مناسب برای داده ها می باشد. نتایج این تحقیق نشان دهندۀ مناسب بودن تمامی سؤالات در فرآیند تحلیل عاملی می باشد و به علت اینکه عدد اشتراکات سؤالات از 0.5 بیشتر است، روایی سوالات تایید شده است. همچنین پس از تحلیل نتایج در این تحقیق، مشخص گردید که چهار فرض این تحقیق شامل سازوکارهای اقتصادی، سازوکارهای اجتماعی، سازوکارهای فرهنگی و سازوکارهای مدیریتی و گویه های مرتبط با آن ها بر توسعه کشاورزی شهری در کرج تاثیر داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

591 - واکاوی عوامل بنیادین آموزشی موثر بر توسعه کارآفرینی گردشگری روستایی شهرستان اردل با استفاده از تحلیل مقایسه‌ای کیفی مجموعه فازی
حمید نظری علیرضا جمشیدی صیداسکندر صیدایی

پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل بنیادین آموزشی موثر در توسعه کارآفرینی گردشگری روستایی انجام‌شده که ازلحاظ ماهیت، توصیفی و ازنظر هدف کاربردی بوده و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، فعالان کارآفرین در مناطق روستایی ساکن شهرستان اردل بوده که استفاده از نرم‌ أکثر

پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل بنیادین آموزشی موثر در توسعه کارآفرینی گردشگری روستایی انجام‌شده که ازلحاظ ماهیت، توصیفی و ازنظر هدف کاربردی بوده و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، فعالان کارآفرین در مناطق روستایی ساکن شهرستان اردل بوده که استفاده از نرم‌افزار power Sample تعداد 244 نفر نمونه متناسب باهدف تحقیق برآورد و به روش طبقه‌ای تصادفی انتخاب شده اند. برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده که روایی محتوایی آن توسط اساتید و متخصصان تأیید و پایایی با استفاده از پیش آزمون و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا برای آموزش 84/0 و برای کارآفرینی گردشگری 87/0 برآورد شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل از تحلیل مقایسه‌ای کیفی مجموعه فازی استفاده شد. نتایج نشان داد که دسترسی به مراکز آموزش کارآفرینی در کنار آموزش ریسک‌پذیری، وجود کارگروهی در آموزش، وجود آموزش نحوه شروع کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری و وجود دسترسی به مراکز آموزش کارآفرینی و منابع در این زمینه می‌تواند منجر به توسعه کارآفرینی گردشگری شود. در مقابل عدم آموزش فعالیت‌های گروهی و کار تیمی کمترین سهم را در توسعه و تقویت کارآفرینی گردشگری روستایی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

592 - تبیین الگوی عوامل موثر بر توان سازگاری گندمکاران شهرستان مهران در مواجهه با ریزگردها
محمد شریفی علیرضا پورسعید حامد چهارسوقی امین مرجان واحدی

10.30495/jaeer.2022.58272.10867

هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی توان سازگاری گندمکاران شهرستان مهران در مواجهه با ریزگردها و عوامل مؤثر بر آن می باشد. جامعه‌ی آماری مورد مطالعه در این تحقیق کشاورزان گندم کار شهرستان مهران به تعداد 315 نفر برای می باشد. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 173 نفر به صورت تصادفی أکثر

هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی توان سازگاری گندمکاران شهرستان مهران در مواجهه با ریزگردها و عوامل مؤثر بر آن می باشد. جامعه‌ی آماری مورد مطالعه در این تحقیق کشاورزان گندم کار شهرستان مهران به تعداد 315 نفر برای می باشد. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 173 نفر به صورت تصادفی انتخاب شده است. برای افزایش دقت محاسبات، این رقم به 180 نفر افزایش یافت، اطلاعات جمع آوری شده برای این پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و PLS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. جهت بررسی معنی داری ضرایب مسیر از تکنیک بوت استرپینگ استفاده شد. سازوکار آموزشی-ترویجی(ضریب مسیر= 446/0 و 409/3= t-value) و سازوکار زراعی (ضریب مسیر=428/0 و 470/2= t-value) تأثیر معنی داری بر سازگاری با پدیده ریزگرد از خود نشان داده‌اند. این در حالی است که تأثیر سازکار مدیریتی (ضریب مسیر=153/0 و 391/1 = t-value)، سازوکار فنی (ضریب مسیر=118/0 و 637/0= t-value) در این راستا، معنی دار نبود. عواملی از جمله نبود یا کمبود آگاهی، آموزش و ضعف ارتباطی و ترویجی، انجام تحقیقات بدون توجه به سازگاری و نیاز سنجی و ساده سازی نکردن نتایج آن‌ها برای کشاورزان، در نظر نگرفتن اعتبار و سرمایه مورد نیاز، عدم توجه به سازگاری با پدیده ریزگرد به عنوان یک ضرورت، مهیا نبودن زیرساخت‌ها برای هموار ساختن مسیر اجرای فعالیت‌های سازگاری با پدیده ریزگرد و نامتناسب بودن تعرفه‌های بیمه محصولات کشاورزی می‌توانند نقش قابل توجهی در معنی دار نشدن این سازوکارها ایفا کنند. اما سازه سازگاری با پدیده ریزگرد به طور مستقیم و سازوکارهای مرتبط با آن به صورت غیر مستقیم اثرات بسیار چشمگیر و معنی داری بر توان سازگاری داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

593 - تبیین سناریو، راهبردها و راهکارهای اجرایی توسعه گردشگری روستایی (مورد مطالعه: منطقه‌ی گردشگری ریجاب)
زهرا کرانی

پژوهش حاضر با هدف تبیین سناریو، راهبرد ها و راهکارهای اجرایی توسعه گردشگری روستایی به روش آمیخته انجام گرفت، اطلاعات از صاحب نظران گردشگری که به روش گلوله برفی انتخاب شدند گردآوری شد. به منظور تحلیل داده ها از تکنیک سوات استفاده شد. در ابتدا مصاحبه با 37 نفر از کارشناسا أکثر

پژوهش حاضر با هدف تبیین سناریو، راهبرد ها و راهکارهای اجرایی توسعه گردشگری روستایی به روش آمیخته انجام گرفت، اطلاعات از صاحب نظران گردشگری که به روش گلوله برفی انتخاب شدند گردآوری شد. به منظور تحلیل داده ها از تکنیک سوات استفاده شد. در ابتدا مصاحبه با 37 نفر از کارشناسان گردشگری به منظور شنا سایی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای منطقه ی ریجاب جهت توسعه ی گردشگری روستایی انجام گرفت. در گام دوم نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها به صورت پرسشنامه در اختیار کارشناسان قرار داده شد تا میزان اهمیت و وضع موجود هر گویه را مشخص نمایند. از نظر پاسخگویان مهمترین نقطه قوت منطقه جهت توسعه ی گردشگری وجود چشم انداز زیبا و منحصر به فرد به همراه فضای سبز، باغات، چشمه، آبشار. مهمترین نقطه ضعف منطقه ریجاب، نامناسب بودن و عدم کفایت تسهیلات بهداشتی، اقامتی و رفاهی. مهمترین فرصت در ریجاب وجود استخرهای پرورش ماهی و تهدید مهم ریجاب دوری و فاصله زیاد مراکز و کانون های گردشگر فرست کشور به این منطقه بود. بعد از تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها در ماتریس عوامل داخلی نقاط ضعف و در ماتریس عوامل خارجی تهدیدها غلبه داشتند و الگوی تدافعی برای توسعه ی گردشگری روستایی در منطقه ی ریجاب، از اولویت بالاتری برخوردار بود. نتایج پژوهش می تواند در ارائه راهکارهای توسعه گردشگری مؤثر باشد. لذا لازم است برنامه‌ریزان به منظور توسعه گردشگری روستایی به خصوص در منطقه ریجاب بر اساس اولویت راهکارهای اجرایی مورد اشاره در پژوهش حاضر جهت مرتفع ساختن آن‌ها به منظور توسعه گردشگری اقدام نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

594 - تجربه‌نگاری تاریخی الگوها و فرایندهای موفقیت تعاونگران در جهت بهبود کسب‌وکارهای روستایی در ایران
سید ضیاء هاشمی مجید فولادیان مصطفی تیموری محمود تیموری سید احمد میرمحمدتبار

10.30495/jaeer.2023.67564.10923

هدف تحقیق حاضر بررسی تجارب، الگوها و فرایندهای موفقیت تعاونگران در جهت بهبود کسب‌وکارهای تعاونی می باشد، به منظور دستیابی به هدف پژوهش از روش روایت پژوهشی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل تعاونگران موفق کشور بودند، نمونه آماری بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس أکثر

هدف تحقیق حاضر بررسی تجارب، الگوها و فرایندهای موفقیت تعاونگران در جهت بهبود کسب‌وکارهای تعاونی می باشد، به منظور دستیابی به هدف پژوهش از روش روایت پژوهشی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل تعاونگران موفق کشور بودند، نمونه آماری بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس از بین تعاونگران دو استان تهران و خراسان رضوی که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اختیار تیم تحقیق قرار گرفت انتخاب گردید و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از تکنیک مصاحبه روایی جمع آوری شد، پس از انجام 18 مصاحبه، بخش های متوالی و تقطیع بندی شدة مؤثر بر موفقیت تعاونگران به صورت خرده روایت استخراج و پس از آن بخش‌های مختلف روایت تقطیع‌بندی شده و عنوانی برای هر توالی در نظرگرفته شد، پس از استخراج این بخش‌ها، فرآیند موفقیت هر تعاونگر ترسیم و در نهایت مدل های کلی، پوشش دهنده ی مسیرهایی که به موفقیت تعاونگران منجر شده طراحی گردید، بر این اساس چهار مدل که منعکس کننده ی مسیرهای تاریخی طی شده توسط تعاونگران می باشد، ترسیم شد، ممکن است موفق شدن یک تعاونگر، مخلوطی از این فرایندها یا شامل یکی از این فرایندها باشد. مدل های استخراج شده نهایی شامل " مدل فرایندی پشتوانه خانوادگی"، " مدل سرمایه گذاری در حلقه های پسین و پیشین تولید"، "مدل فرایندی خوداتکایی" و " مدل فرایندی ورود به عرصه صادرات" می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

595 - Regional efficiency in the tourism industry based on global development indicators using data envelopment analysis
Mohhamad Reza Shahriari

The concept of efficiency in economic literature is the highest output with a certain amount of input and vice versa. Today, in order to measure the degree of efficiency, two categories of methods are used, which are parametric methods and non-parametric methods. In thi أکثر

The concept of efficiency in economic literature is the highest output with a certain amount of input and vice versa. Today, in order to measure the degree of efficiency, two categories of methods are used, which are parametric methods and non-parametric methods. In this paper, considering the non-parametric methods which are based on mathematical planning methods, the efficiency of Iran's tourism industry is evaluated in comparison with other countries in the region. It is worth mentioning that the main advantage of data envelopment analysis method over other existing methods for measuring performance is that it can be used to evaluate the performance of units that have multiple inputs and non-convertible multiple outputs.In the present article, according to the inputs and outputs of the tourism industry in each of the countries in the region in 2018, their efficiency has been evaluated with the two assumptions of return to fixed scale and return to variable scale. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

596 - مطالعه تجربی عفونت همزمان ویروس آنفلوانزایH9N2 و باکتری اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال در جوجه های SPF
آیدین عزیزپور حسین گودرزی سعید چرخکار رضا ممیز محمدحسن حبل الورید

در این مطالعه بیماریزایی عفونت همزمان ویروس A/chicken/Iran/m.1/2010) H9N2)و باکتری اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال (ORT- R87-7/1387) و تمایل این عفونت به بافت های مختلف و همچنین انتشار آن در بدن جوجه های نژاد لگهورن SPF موردبررسی قرار گرفت. همچنین علایم بالینی و ضایعات کالب أکثر

در این مطالعه بیماریزایی عفونت همزمان ویروس A/chicken/Iran/m.1/2010) H9N2)و باکتری اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال (ORT- R87-7/1387) و تمایل این عفونت به بافت های مختلف و همچنین انتشار آن در بدن جوجه های نژاد لگهورن SPF موردبررسی قرار گرفت. همچنین علایم بالینی و ضایعات کالبدگشایی در پرندگان مبتلا ارزیابی شد. چهل قطعه جوجه تفریخ شده از تخم مرغ جنین دار SPF در سن 21روزگی به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند ( 20 قطعه در گروه آزمایش و 20قطعه در گروه کنترل). در سن 3 هفتگی جوجه های گروه آزمایش، همزمان به روشقطره چشمی به ویروس H9N2 با عیار EID50 10^6 و باکتری ORT به روش داخل نای به مقدار 1*10^10 CFU آلوده شدند. نمونه گیری از بافت های مختلف در روزهای 14،12،10،8،6،4،2 بعد از آلوده سازی انجام شد. در این مطالعه به منظور بررسی روند انتشار ویروس از روش جداسازی ویروس از طریق تلقیح به تخم مرغ هایSPFجنین دار 11 روزه و کشت باکتریایی از سوآب های اخذ شده بر روی محیط کشتآگار خوندار استفاده گردید. جوجه های گروه آزمایش افسردگی، کم اشتهایی،ژولیدگی پرها، علایم شدید تنفسی و 15 درصد تلفات نشان دادند. بیشترین علایم بالینی در روز 3 بعد از تلقیح مشاهده گردید. باکتری ORT از سوآب نای در روزهای 2 و 4 پس از تلقیح و از ریه در روز 4 پس از تلقیح جداسازی گردید. اما وجودباکتری در سوآبهای کبد و قلب در طی کل دوره مطالعه ردیابی نشد. ویروس آنفلوانزادر روزهای 2 و 4 بعد از تلقیح در ریه و نای جداسازی گردید. همچنین ویروس درروزهای 2 و 6 بعد از چالش در بورس فابریسیوس ردیابی شد. ویروس تنها در روز2 پس از تلقیح در نمونه های تیموس وکبد و روز 8 پس از تلقیح در کلیه هایپرندگان مبتلا جداسازی شد. درحالیکه در طی کل دوره مطالعه، ویروس در طحال،لوزه های سکومی و کلوآک یافت نشد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که باکتری وویروس به ترتیب از روزهای 6 و 10 پس از تلقیح از هیچ ارگانی جداسازی نشد و همچنین آلودگی همزمان ویروس H9N2 و باکتری ORT منجر به بروز علائم شدید بالینی و ضایعات کالبدگشائی در جوجه های دچار عفونت شد.. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

597 - اثر جنسینگ بر بافت بیضه موش صحرایی نابالغ پس از جراحی اورکیدوپکسی
سیداسماعیل صفوی، غفور موسوی .

کریپتورکیدسیم در نتیجه اختلال در نزول بیضه به داخل اسکروتوم حاصل می‌شود. متعاقب اصلاح جراحی کریپتورکیدیسم (اورکیدوپکسی)، بهبود تدریجی آسیب‌های بافت بیضه مشاهده می‌شود. هدف از این تحقیق ارزیابی بافت‌شناسی تاثیر جنسینگ بر بیضه پس از اورکیدوپکسی در موش صحرایی می‌باشد. تعدا أکثر

کریپتورکیدسیم در نتیجه اختلال در نزول بیضه به داخل اسکروتوم حاصل می‌شود. متعاقب اصلاح جراحی کریپتورکیدیسم (اورکیدوپکسی)، بهبود تدریجی آسیب‌های بافت بیضه مشاهده می‌شود. هدف از این تحقیق ارزیابی بافت‌شناسی تاثیر جنسینگ بر بیضه پس از اورکیدوپکسی در موش صحرایی می‌باشد. تعداد 40 سر موش صحرایی نژاد ویستار (120-90 گرمی و 28 روزه) به صورت تصادفی در 4 گروه 10 تایی تقسیم شدند. در گروه اول پس از اورکیدوپکسی به مدت 30 روز سالین نرمال به صورت خوراکی استفاده شد. در گروه دوم پس از جراحی اورکیدوپکسی، جنسینگ به مدت 30 روز روزانه با دوز 500 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت خوراکی استفاده گردید. در گروه سوم به عنوان گروه شم، پس از برش، بیضه‌ها از داخل اسکروتوم به داخل حفره شکم جا به جا شده و به اسکروتوم بازگردانده شدند و به مدت 30 روز سالین نرمال استفاده شد. در گروه چهارم به عنوان گروه شاهد سالم هیچ مداخله ای صورت نگرفت. در پایان دوره، نمونه های بافت بیضه جهت مطالعات مورفولوژی و هیستومورفومتری اخذ گردید. نتایج به روش آماری آنالیز واریانس یک طرفهANOVA و تست توکیTukey تحلیل گردید و 05/0>P به عنوان سطح معنی‌داری در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که جنسینگ، مراحل بهبود صدمات بافت بیضه را پس از اورکیدوپکسی تسریع می‌کند بطوری که قطر لوله‌های سمینیفر و ضخامت اپی تلیوم لوله‌ها افزایش یافته و ضرایب اسپرماتوژنز شامل شاخص تمایز لوله، ضریب تجدید پذیری و ضریب اسپرمیوژنز به طور معنی داری افزایش می‌یابد (05/0>P). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

598 - میزان آگاهی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز از مصادیق سرقت علمی و عوامل مؤثر بر آن
گیتی جمشیدی بروجنی مریم سعیدی غلامرضا حیدری

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان آگاهی دانشجویان از مصادیق سرقت علمی و عوامل مؤثر بر آن به منظور ارائه ی راهکارهایی جهت جلوگیری از سرقت علمی در دانشگاه ها است. روش: روش پژوهش پیمایشی و از نوع توصیفی- تحلیلی و ابزار آن پرسشنامه ای محقق ساخته است که روایی آن از طریق روایی أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان آگاهی دانشجویان از مصادیق سرقت علمی و عوامل مؤثر بر آن به منظور ارائه ی راهکارهایی جهت جلوگیری از سرقت علمی در دانشگاه ها است. روش: روش پژوهش پیمایشی و از نوع توصیفی- تحلیلی و ابزار آن پرسشنامه ای محقق ساخته است که روایی آن از طریق روایی محتوایی (صوری) و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد (8/0=ɑ). جامعه ی آماری مورد نظر شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز بود (4765 N=) که از این میان، تعداد 354 نفر با استفاده از جدول مورگان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان آشنایی دانشجویان با مصادیق سرقت علمی با توجه به میانگین به دست آمده (14/3) متوسط است. همچنین، عوامل مؤثر بر سرقت علمی به ترتیب : عوامل پرورشی، اقتصادی، فناورانه، اجتماعی، فرهنگی و آموزشی هستند. نتیجه‌گیری: تسلط ناکافی دانشجویان به همه ی جوانب موضوع پژوهش، توانایی مالی و دادن وجه به شخصی به منظور انجام کار تحقیقاتی یا پروژه، مدرک گرا بودن، کوتاهی در انجام تکالیف محول شده و تأخیر در انجام آن ها و آموزش‌ندادن شیوه ی صحیح نگارش مقاله ی علمی در دانشگاه به دانشجویان به عنوان مهم ترین دلایل شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

599 - اثر محلول‌پاشی پرولین و گلایسین‌بتائین بر شاخص‌های رشد، میزان پرولین و فعالیت آنزیمی گیاه شمعدانی معطر (Pelargonium graveolens) تحت تنش کم‌آبی
مجید خدابخش الهام دانائی

10.30495/wsrcj.2022.20474

زمینه و هدف: شمعدانی معطر گیاهی چندساله زینتی است که اسانس آن در صنایع عطرسازی، آرایشـی و بهداشتی، غذایی و داروسازی کاربرد دارد. کمبود آب، یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان می‌باشد که تأثیر زیادی بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک، بیوشیمیایی و آنزیم أکثر

زمینه و هدف: شمعدانی معطر گیاهی چندساله زینتی است که اسانس آن در صنایع عطرسازی، آرایشـی و بهداشتی، غذایی و داروسازی کاربرد دارد. کمبود آب، یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان می‌باشد که تأثیر زیادی بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک، بیوشیمیایی و آنزیمی گیاهان داشته و شانس نمو و بقای آنها را محدود می‌کند. استفاده از اسمولیت‌های آلی مانند پرولین و گلایسین‌بتائین از طریق افزایش ظرفیت و سرعت فتوسنتز، جذب برخی یون‌ها مانند منیزیم و پتاسیم، جلوگیری از تخریب ترکیب‌های رنگیزه-پروتئین و حفظ رنگریزه‌های گیاهی، تقویت سیستم آنتی‌اکسیدانی، نقش مؤثری در مهار اثرات منفی کم‌آبی در گیاهان دارد. لذا هدف از پژوهش تعیین بهترین ماده و غلظت مؤثر در بهبود کیفیت و گلدهی شمعدانی معطر تحت تنش کم‌آبی می‌باشد.مواد و روش: قلمه‌های شمعدانی معطر در گلخانه ای تجاری با دمای حدود 17 تا 20 درجه سانتی‌گراد، رطوبت نسبی 60 تا 70 درصد و شدت نور 50 تا 60 میکرومول بر مترمربع در ثانیه در شهرستان کرج نگهداری شد. تغذیه با محلول هوگلند نیز یک‌بار در هفته صورت گرفت و به‌منظور اندازه‌گیری رطوبت خاک از سیستم توزین گلدان‌ها، استفاده و آبیاری بر اساس تغییر وزن خاک گلدان‌‌ها نسبت به ظرفیت زراعی تعیین شده، انجام شد. محلول‌پاشی گیاهان با پرولین و گلایسین‌بتائین (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر) دو هفته پس از استقرار قلمه‌ها در گلدان و پس از 24 ساعت سطوح مختلف تنش کم‌آبی (25، 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) به مدت یک ماه اعمال گردید. پس از اتمام اعمال تیمارها، برداشت نمونه‌ها و ارزیابی صفاتی مانند وزن ترو خشک اندام هوایی و ریشه، آنتوسیانین گلبرگ‌ها، محتوای کلروفیل کل برگ، پرولین و فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با دو عامل اعمال تنش کم‌آبی و محلول‌پاشی با پرولین و گلایسین‌بتائین و اثر متقابل آن ها در سال 1398 اجرا &lrm;گردید. سپس آنالیز داده‌ها با نرم‌افزار SPSS، مقایسه میانگین‌ها با آزمون چند دامنه‌ای دانکن و رسم نمودارها در Excel انجام شد.یافته‌ها: مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که بیش‌ترین وزن ترو خشک اندام هوایی با 25/67 و 53/8 گرم و بیش‌ترین وزن ترو خشک ریشه با 62/15 و 45/3 گرم در تیمار ظرفیت زراعی 100 درصد (شاهد) و کم‌ترین وزن ترو خشک اندام هوایی با 76/44 و 45/4 گرم و کم‌ترین وزن تر و خشک ریشه با 57/10 و 17/1 گرم در تیمار ظرفیت زراعی 25 درصد (بدون محلول‌پاشی) بود. هم‌چنین بیش‌ترین و کم‌ترین آنتوسیانین گلبرگ با 8925/2 و 5376/1 میلی‌گرم در گرم وزن تر و کلروفیل کل برگ با 3735/15 و 1632/11 میلی‌گرم در گرم وزن تر در تیمار ظرفیت زراعی 100 درصد (شاهد) و تیمار ظرفیت زراعی 25 درصد (بدون محلول‌پاشی) بود. بیش‌ترین و کم‌ترین میزان پرولین با 84/3 و 67/1 میلی‌گرم در گرم وزن تر در تیمار ظرفیت زراعی 25 درصد (بدون محلول‌پاشی) و تیمار ظرفیت زراعی 75 درصد+ پرولین 100 میلی‌گرم در لیتر بود. بیش‌ترین فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز با 97/2 و 52/16 واحد آنزیم در گرم وزن تر در تیمار ظرفیت زراعی 75 درصد+ گلایسین‌بتائین 100 میلی‌گرم در لیتر و کم‌ترین با 12/1 و 93/12 واحد آنزیم در گرم وزن تر در ظرفیت زراعی 25 درصد (بدون محلول‌پاشی) بدست آمد.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد که وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه با افزایش تنش کم‌آبی، کاهش یافت که این کاهش در ظرفیت زراعی 25 درصد بیشتر بود و محلول‌پاشی گیاهان با گلایسین‌بتائین و پرولین موجب مهار اثرات منفی تنش شد که این اثرات در غلظت 100 میلی‌گرم در لیتر هر دو ترکیب نمایان‌تر بود. آنتوسیانین گلبرگ و کلروفیل کل برگ در گیاه شمعدانی با افزایش تنش کم‌آبی، کاهش یافت و تیمار گیاهان با گلایسین‌بتائین و پرولین نقش مؤثری در بهبود رنگریزه‌های گیاهی داشت. هم‌چنین تنش کم‌آبی موجب افزایش میزان پرولین گردید. بیش‌ترین فعالیت آنزیمی در ظرفیت زراعی 75 درصد بود و با افزایش میزان تنش کم‌آبی، فعالیت آنزیمی کاهش یافت. محلول‌پاشی گیاهان با گلایسین‌بتائین و پرولین 100 میلی‌گرم در لیتر توانست اثر منفی تنش کم‌آبی را در ظرفیت زراعی 50 و 75 درصد نسبت به ظرفیت زراعی 25 درصد، کاهش دهد. بنابراین با توجه به نتایج حاصل از پژوهش می‌توان کاربرد اسمولیت‌های آلی از جمله گلایسین‌بتائین و پرولین را برای کاهش اثرات منفی تنش کم‌آبی در گیاهان زینتی توصیه نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

600 - بررسی اثرات تنش شوری ناشی از سطوح مختلف کلرید سدیم (NaCl) و کلرید پتاسیم (KCl) بر رشد و کیفیت چمن ورزشی
الهام دانائی امیر دوست محمدی

10.30495/wsrcj.2023.75841.11414

زمینه و هدف: چمن یکی از مهمترین گیاهان پوششی در اغلب فضاهای سبز می‌باشد و با توجه به اینکه ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک دنیا محسوب می‌شود، شوری آب و خاک بر رشد گیاهان تاثیر می‌گذارد در نتیجه استفاده از چمن‌های مقاوم به شوری یکی از راه حل‌های ایجاد فضای سبز در این مناط أکثر

زمینه و هدف: چمن یکی از مهمترین گیاهان پوششی در اغلب فضاهای سبز می‌باشد و با توجه به اینکه ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک دنیا محسوب می‌شود، شوری آب و خاک بر رشد گیاهان تاثیر می‌گذارد در نتیجه استفاده از چمن‌های مقاوم به شوری یکی از راه حل‌های ایجاد فضای سبز در این مناطق می‌باشد. لذا هدف از این پژوهش بررسی میزان تحمل به شوری چمن ورزشی نسبت به نمک‌های کلرید سدیم و کلرید پتاسیم می‌باشد. روش پژوهش: در فروردین‌ماه بذرهای چمن اسپرت در منطقه‌ای واقع در شهرستان کرج به‌صورت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در کرت‌هایی با ابعاد 2 متر مربع (1×2 متر مربع) و با تراکم 40 گرم در متر مربع کشت شدند. تیمارهای آزمایش شامل نمک‌های کلرید سدیم و کلرید پتاسیم هر کدام با غلظت‌های صفر، 25، 50 و 75 میلی‌گرم در لیتر بود. پس از حدود 5 هفته از کاشت بذرها اعمال تنش شوری به مدت یک ماه از طریق آبیاری با نمک‌ها هر هفته دو بار و هر دفعه با 12 لیتر آب شور انجام شد. سپس نمونه‌برداری و ارزیابی وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، کلروفیل کل، پرولین، پروتئین و فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز انجام شد. یافته‌ها: بررسی داده‌ها نشان داد، تیمارها تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد ارزیابی داشتند. بیش‌ترین وزن ‌تر و خشک اندام هوایی (87/4- 85/3 گرم)، وزن تر و خشک ریشه (23/2- 46/1 گرم) و کلروفیل کل (96/16 میلی‌گرم ‌در گرم) در شاهد مشاهده شد، در حالیکه بیش‌ترین پروتئین (73/3 میکروگرم ‌در میلی‌گرم) و فعالیت آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتاز (62/4 واحد آنزیم ‌در گرم) و پراکسیداز (12/4 واحد آنزیم ‌در گرم) در تیمار کلرید سدیم 75 میلی‌گرم در لیتر و بیش‌ترین میزان پرولین (12/8 میلی‌گرم ‌در گرم) در تیمار 75 میلی‌گرم در لیتر کلرید پتاسیم مشاهده شد. همچنین کم‌ترین وزن ‌تر و خشک اندام هوایی (08/3-12/2 گرم) و کلروفیل کل (53/12 میلی‌گرم ‌در گرم) در تیمار کلرید پتاسیم 75 میلی‌گرم در لیتر و کم‌ترین وزن تر و خشک ریشه (96/0- 59/0 گرم) در تیمار کلرید سدیم 75 میلی‌گرم در لیتر بدست آمد و کمترین میزان پرولین (48/4 میلی‌گرم ‌در گرم)، پروتئین (48/2 میکروگرم ‌در میلی‌گرم) و فعالیت آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتاز (00/3 واحد آنزیم ‌در گرم) و پراکسیداز (93/2 واحد آنزیم ‌در گرم) در شاهد بود. نتایج: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، چمن ورزشی با افزایش ترکیباتی نظیر پرولین، پروتئین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی توانست شرایط تنش در سطح شوری 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر را تا حدودی تحمل کند، اما افزایش غلظت نمک‌های به‌کاربرده شده خصوصاً نمک کلرید پتاسیم (75 میلی‌گرم در لیتر) بیش‌ترین تأثیر را در کاهش صفات رویشی و افزایش فعالیت آنزیمی چمن ورزشی داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

601 - بررسی تطبیقی توحید از نگاه خواجه عبدالله انصاری در منازل السائرین و بحیا بن‌پاقودا در الهدایة الی فرائض القلوب
سیدعلی مستجاب الدعواتی مجید صادقی حسن آبادی

10.30495/jrs.2022.66926.10759

توحید یا نفی صفت وجود از غیر ‌حق مؤلفه بنیادی ادیان یهود و اسلام است که خواجه عبدالله انصاری (396-481 ق) عارف مسلمان در منازل السائرین و بحیا بن‌پاقودا (د ح 514 ق) عارف یهودی در الهدایة الی فرائض القلوب آن را از جمله ابواب سلوکی قرار‌داده‌اند. یافته‌های این پژوهش که بر أکثر

توحید یا نفی صفت وجود از غیر ‌حق مؤلفه بنیادی ادیان یهود و اسلام است که خواجه عبدالله انصاری (396-481 ق) عارف مسلمان در منازل السائرین و بحیا بن‌پاقودا (د ح 514 ق) عارف یهودی در الهدایة الی فرائض القلوب آن را از جمله ابواب سلوکی قرار‌داده‌اند. یافته‌های این پژوهش که بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای و با روش توصیفی _ تحلیلی صورت پذیرفته نشان می‌دهد که این دو عارف با وجود اشتراک در تعریف توحید، درباره جایگاه، شرح و تقسیم‌بندی آن اختلاف دارند. خواجه توحید را غایت منازل سلوکی قرارداده، اما ابن‌پاقودا آن را نخستین باب از ابواب ده‌گانه به محبت الهی دانسته‌‌است. خواجه که بنیان سلوکی خود را بر کتاب و نقل استوار نموده و به عقل توجهی ندارد، در بیان مختصر خود توحید را بر اساس درجه سالکان به سه درجه عامه، خاصه و خاصّ‌الخاص تقسیم کرده و آخرین درجه آن را غیرقابل وصف می‌داند، اما بحیا در قالب بیانی مبسوط و متأثر از منابع اسلامی، با تأکید بر استفاده از سه منبع عقل، کتاب و نقل بالاترین درجه توحید را ویژه یکتاپرستانی می‌داند که باور قلبی و زبانی خود را با استدلال همراه می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

602 - پیدایش قرائیم و نص‌گرایی
میترا رضایی گازرخانی طاهره حاج ابراهیمی

10.30495/jrs.2023.42868.10444

باسمه تعالیچکیدهدر یهودیت پس از رشد و تدوین نهایی سنت شفاهی (ﺗﻠﻤﻮد) در قرن هشتم میلادی و به ﺣﺎﺷﻴﻪ راﻧﺪه ﺷﺪن ﻛﺘﺎب ﻣﻘﺪس، ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ با این ﺳﻨﺖ را آغاز نمودند که ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﻓﺮﻗﻪی قرائیم ﻣﻨﺘﻬﻲ ﺷﺪ. فرقه‌ی قرائیم جنبش نص‌گرای یهودی است که با رهبری عنان‌بن داود، تنها به مرجعیت ک أکثر

باسمه تعالیچکیدهدر یهودیت پس از رشد و تدوین نهایی سنت شفاهی (ﺗﻠﻤﻮد) در قرن هشتم میلادی و به ﺣﺎﺷﻴﻪ راﻧﺪه ﺷﺪن ﻛﺘﺎب ﻣﻘﺪس، ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ با این ﺳﻨﺖ را آغاز نمودند که ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﻓﺮﻗﻪی قرائیم ﻣﻨﺘﻬﻲ ﺷﺪ. فرقه‌ی قرائیم جنبش نص‌گرای یهودی است که با رهبری عنان‌بن داود، تنها به مرجعیت کتاب مقدس باور‌داشت و برای سنت یا تورات شفاهی، هیچ‌گونه اعتباری قائل نبود. قرائیان در فهم کتاب مقدس از روش لفظ‌گرا بهره می‌گرفتند و در بسیاری از اعمال دینی خویش سخت‌گیرتر بودند. از نظر قرائیان هر یهودی باید برداشت خاص خود را از کتاب مقدس داشته باشد، بنابراین، تأکید بیش از حد قرائیان بر آزادی افراد در تفسیر کتاب مقدس در پرتو فهم خود، مانع هرگونه انسجام و اتحاد در میان آنان شد و تفکرات گوناگون و بعضاً متعارضی در این فرقه روی کار آمد. پژوهش حاضر در نظر دارد که به‌بررسی پیدایش قرائیم و نص‌گرایی بپردازد که در تاریخ یهودیت نقش برجسته‌ای را ایفا نموده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

603 - بررسی تطبیقی آداب تدفین و بنای بر قبور مردگان در ادیان ابراهیمی
الهه شاه پسند ولی عبدی فاطمه حسین زاده جعفری

10.30495/jrs.2023.67864.10778

طبق برخی احادیث منسوب به پیامبر(ص)، نهی از بنای بر قبور، با عملکرد یهودیان و مسیحیان ارتباط یافته است. بررسی تطبیقیِ صورت کلّی‌تر این مسأله یعنی نحوۀ تعامل پیروان هر دین با جسدوقبرمردگان هم‌کیش خود و نیز ساخت هرگونه سازه بر مقابر آنان در ادیان ابراهیمی، می‌تواند به تبیی أکثر

طبق برخی احادیث منسوب به پیامبر(ص)، نهی از بنای بر قبور، با عملکرد یهودیان و مسیحیان ارتباط یافته است. بررسی تطبیقیِ صورت کلّی‌تر این مسأله یعنی نحوۀ تعامل پیروان هر دین با جسدوقبرمردگان هم‌کیش خود و نیز ساخت هرگونه سازه بر مقابر آنان در ادیان ابراهیمی، می‌تواند به تبیین بهتری از این اخبار بیانجامد. درنتیجۀ این بررسی می‌توان گفت در عین شباهت زیاد این ادیان در این مسأله، تفاوت‌هایی نیز وجود دارد؛ در یهودیّت و مسیحیّت، بین ظهور دین و روی آوردن پیروان آن به زیارتگاه ساختن از مقبرۀ رجال دینی فاصلۀ قابل‌توجّهی وجود دارد؛ یهودیان زمانی بدان روی آوردند که از اقامتگاه اصلی خود کوچ کرده و با دیگر فرهنگ‌ها ارتباط یافتند. در مسیحیّت نیز انگیزه‌های متعدّدی وجود داشته که به نظر می‌رسد کوشش تدریجی برای کاستن از اهمیّت معبد اورشلیم از مهمترینِ آنها بوده است. امّا در دین اسلام، شواهد زیارت قبور و بنای سازه‌های عبادی در اطراف آنها به دوران پیامبر(ص) باز می‌گردد. حتی طبق اخبار، فرمان نهی از زیارت قبور که به پیامبر(ص) منسوب است، از سوی خود ایشان لغو شده است. گویی دلیل نهی پیشین، چیزی جز مبارزه با زمینۀ فکری موجود در رفتارهای پیشااسلامی ازجمله برخی جلوه‌های فرهنگی یهودیّت، مسیحیّت و جاهلیّت نبوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

604 - روشِ هرمنوتیکی تیرومولَر (قدیس برجستة هندویی) در تفسیر اسطوره‌های پورانه‌ای بر اساس کتاب تیرومَنتیرَم
ابوالفضل محمودی فاطمه لاجوردی پیمان صمیمی

10.30495/jrs.2023.72757.10831

یکی از ویژگی‌های بارز متون کهن هندو، ارائة بسیاری از آموزه‌ها و اعتقادات در شکل و قالبِ داستان‌های نمادین و اسطوره‌ایست. در بسیاری موارد در اثر گذر زمان معانی و محتوای اصلی این اسطوره‌ها به دست فراموشی سپرده شده و بیشتر به شکل ظاهری آنها توجه شده است. در مواجهه با این ب أکثر

یکی از ویژگی‌های بارز متون کهن هندو، ارائة بسیاری از آموزه‌ها و اعتقادات در شکل و قالبِ داستان‌های نمادین و اسطوره‌ایست. در بسیاری موارد در اثر گذر زمان معانی و محتوای اصلی این اسطوره‌ها به دست فراموشی سپرده شده و بیشتر به شکل ظاهری آنها توجه شده است. در مواجهه با این برداشت‌های لفظی و سطحی، برخی صاحب‌نظران، فیلسوفان و عارفان هندو این اسطوره‌ها را مجدد تفسیر و تاویل کرده‌اند. هرچند این شروح و تفسیرها با رویکردهای مختلف صورت گرفته است، اما همگی در تلاش هستند تا از حکایات و اسطوره‌های کهن برداشتی معناگرایانه و گاهی عقلانی ارائه دهند. تیرومولَر عارف و فیلسوف بزرگ هندو یکی از همین افراد است. تاثیرات فراوان او بر جریان‌های فکری پس از خودش -به خصوص سنت‌های شیواپرستی- بسیار پراهمیت است. با توجه به اهمیت این تاثیرگذاری، این نوشتار تلاش کرده است زندگی این قدیس و محتوای اثر مهم او کتاب تیرومَنتیرَم را بررسی کرده و سپس با انتخاب برخی از روایات و اسطوره‌های مندرج در این متن، رویکرد هرمنوتیکی او در تفسیرهایی که از اسطوره‌های پورانه‌ای ارائه داده را مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

605 - ریشه‌های آنیکونیسم در سنت و فرهنگ یهودی و بازتاب آن در دوران مدرن
فرزانه قیاسی نوعی منصور معتمدی مهدی حسن اده

10.30495/jrs.2023.74451.10846

شمایل پرهیزی اصطلاحی نسبتاً جدید و برساخته در دوره‌ی مدرن است که ابتدا برای توصیف هنر یونان باستان ابداع شد ولی بعدا با هدفِ تضییع و تحقیر هنر یهودی متداول گشت. همزمان با توسعه‌ی جنبش‌های ناسیونالیستی در اروپای پس از روشنگری، مورخان هنر با استناد به ممنوعیت تصاویر در فر أکثر

شمایل پرهیزی اصطلاحی نسبتاً جدید و برساخته در دوره‌ی مدرن است که ابتدا برای توصیف هنر یونان باستان ابداع شد ولی بعدا با هدفِ تضییع و تحقیر هنر یهودی متداول گشت. همزمان با توسعه‌ی جنبش‌های ناسیونالیستی در اروپای پس از روشنگری، مورخان هنر با استناد به ممنوعیت تصاویر در فرمان دوم، به انتقاد از فقدان هنر بصری و شمایلی در فرهنگ یهود پرداختند. پژوهش‌های بعدی و شواهد باستان‌شناسی، عده‌ای از اندیشمندان یهود را متقاعد کرد که فرض شمایل‌پرهیزی یهودی، صرفا منشأ قرن نوزدهمی دارد. بنابراین نوعی دوگانگی در این‌باره به‌وجود آمد و درحالی‌که عده‌ای آن را مورد نکوهش قرار می‌دادند، عده‌ای دیگر به آن همچون فضیلتی اخلاقی و انحصاری در یهودیت می‌نگریستند که در نهایت از طرفی در خدمت اهداف جدلی و سیاست‌های هویتی- ناسیونالیستیِ معاصر قرار گرفت و از سوی دیگر به زمینه‌ای برای هنر انتزاعی قرن بیستم تبدیل شد. با‌ این‌‌حال نمی‌توان انکار کرد که یهودیان در برخی ادوار، به شمایل‌پرهیزی سخت پایبند بوده‌اند.این مقاله با بررسی مهم‌ترین زمینه‌های شکل‌گیری فرهنگ شمایل‌پرهیزی در یهودیت، نشان می‌دهد که این فرهنگ، در دوران پیشا‌مدرن نیز- همچنان‌که در دوران مدرن و پساهولوکاست- بیشتر امری متأثر از شرایط اجتماعی- سیاسی‌ بوده است تا یک منع الهیاتی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

606 - سیر تحول نگاه غربی ها به اسلام
رئوف نصرتیان شهرام پازوکی

10.30495/jrs.2023.68817.10784

مطالعات اسلامی در غرب تاریخ پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. تامل در این تاریخ پر فراز و نشیب چیزهای زیادی را درباره دیدگاه‌های امروزین غربیان و مسلمانان درباره هم و نیز تعاملاتشان با هم به ما می‌گوید؛ چرا که گاه دیدگاه‌های کنونی، محصول میراثی از مواجهه و تعامل در أکثر

مطالعات اسلامی در غرب تاریخ پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. تامل در این تاریخ پر فراز و نشیب چیزهای زیادی را درباره دیدگاه‌های امروزین غربیان و مسلمانان درباره هم و نیز تعاملاتشان با هم به ما می‌گوید؛ چرا که گاه دیدگاه‌های کنونی، محصول میراثی از مواجهه و تعامل در گذشته است و در مواردی دیدگاه‌های منفی ریشه در گذشته‌های دور دارد. این مقاله با مطالعه تاریخ اندیشه غرب نسبت به اسلام، از ابتدای ظهور اسلام تا قرن بیست و یکم نگاهی دیگر را به مخاطبان فارسی زبان عرضه می‌کند. در این نگاه تلاش شده فارغ از بازه‌های تاریخی و یا مکاتب جغرافیایی در مطالعات اسلامی، الگوهای مهم در این تاریخ کشف شود. این الگوها عبارتند از الگوی کتاب مقدسی، الگوی جدل، الگوی تاریخی-علمی، الگوی پدیدارشناسی و الگوی تمدن جهانی. این پنج الگو به گونه‌ای معرفی شده‌اند که تاثیرات هر کدام بر شکل‌گیری الگوی بعد از خود مشخص و شاخص‌ترین نمایندگان و آثار آنها نیز معرفی شود. مطالعه این مقاله می‌تواند اندیشه‌های جدیدی را در ذهن پژوهشگران علاقه‌مند به مطالعات اسلام ایجاد کند و مقدمه نگارش مقالاتی جدید گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

607 - دیالکتیک هویت و نجات در متون مقدس ابراهیمی
منصور معتمدی یاسر آئین مهدی حسن زاده

10.30495/jrs.2023.72006.10822

سنت‌های دینی اغلب دست‌اندرکار هویت‌بخشیدن به ایمان در قالب ایجاد میان‌ذهنیتی راجع به حقیقت و نجات بوده‌اند. این تمهید، نه‌تنها به لحاظ الهیاتی از هسته کانونی پیام دین و عنصر مشروعیت‌بخش آن محافظت می‌کند، در ساحت اجتماعی نیز باعث تمایز اعضای جامعه دینی با دیگران شده و مل أکثر

سنت‌های دینی اغلب دست‌اندرکار هویت‌بخشیدن به ایمان در قالب ایجاد میان‌ذهنیتی راجع به حقیقت و نجات بوده‌اند. این تمهید، نه‌تنها به لحاظ الهیاتی از هسته کانونی پیام دین و عنصر مشروعیت‌بخش آن محافظت می‌کند، در ساحت اجتماعی نیز باعث تمایز اعضای جامعه دینی با دیگران شده و ملاکی برای داوری درباره انتساب افراد به آن دین پدید می‌آورد. تا آنجا که به متون مقدس ابراهیمی مربوط می‌شود، مختصات رابطه مومنان با خدا، بر تصور آنان نسبت به رستگاری و نیز بر کیفیت ارتباط آنان با دیگر گروه‌های بشری تأثیرگذار بوده و تحول این تصور در طول زمان، باعث پدیدآمدن ایده‌های متفاوتی درباره هویت و نجات در سنت یکتاپرستی گردیده است. در این مقاله، با استفاده از روش معناشناختی ایزوتسو، میدان معنایی هویت و نجات در کتاب مقدس عبری، عهد جدید و قرآن بررسی شده و برای فهم جهان‌‌بینی معنا‌شناختی حاکم بر آن‌ها تلاش شده است. همچنین، به تکامل رویکردهای نجات‌شناختی در هرمنوتیک متون مقدس ادیان ابراهیمی، در قالب بازتفسیر دیالکتیکی میراث معنوی ابراهیم در این سه دین پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

608 - تفسیر کتاب مقدس و حیات اجتماعی بنیادگرایان مسیحی : مطالعه موردی کلیسای انجیلی
مریم نظری لیلا هوشنگی حجت الله جوانی

10.30495/jrs.2023.67602.10763

در چند دهه اخیر، مطالعات درباره ظهور بنیادگرایی در میان سنت‌های گوناگون دینی اهمیت ویژه یافته است. ظهور بنیادگرایی، به صورت جنبشی مشخص در جهان مسیحیت و در کلیسای انجیلیِ(اونجلیکال) آمریکا، به دهۀ 70 میلادی بازمی‌گردد. بنیادگرایان با پافشاری بر تقدس و مرجعیت تام کتاب مقد أکثر

در چند دهه اخیر، مطالعات درباره ظهور بنیادگرایی در میان سنت‌های گوناگون دینی اهمیت ویژه یافته است. ظهور بنیادگرایی، به صورت جنبشی مشخص در جهان مسیحیت و در کلیسای انجیلیِ(اونجلیکال) آمریکا، به دهۀ 70 میلادی بازمی‌گردد. بنیادگرایان با پافشاری بر تقدس و مرجعیت تام کتاب مقدس و با ارائۀ تفسیری تحت‌اللفظی از آن در حیات اجتماعی و دینی جامعه خود به ستیز با جنبه‌های مدرن رفته‌اند و ادعا می‌کنند به بنیادها و اصول اولیه دین باز گشته‌اند. در این پژوهش با نظر به پیشینه تاریخی این جریان، و همچنین توجه به اصول نظری و دیدگاه بنیادگرایان درباره ماهیت و منشاء کتاب مقدس و نیز تفاوت بارز روش تفسیری آنها نسبت به روش‌های گذشته، تلاش شده نتایج عملی این گونه مواجهه با کتاب مقدس در زندگی اجتماعی به‌ویژه در امر آموزش و رسانه بررسی شود. با نفوذ دیدگاه بنیادگرایان مبنی بر خطاناپذیری کتاب مقدس در سطوح مختلف جامعه، خوانش هر فرد از کتاب مقدس در خصوص امور مختلف حیات اجتماعی قابل استناد به متن مقدس انگاشته و هر نظر مخالفی محکوم می‌شود، نتیجه عملی این نگرش، ستیزه جوییِ مقدس مآبانه‌ای است که منجر به خشونت فراگیر شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

609 - سلوک صوفیانه و مسؤولیّت اجتماعی: بررسی آراء و رفتار اجتماعی- فرهنگی حاج ملّاعلی نورعلیشاه گنابادی
محمدعلی طاوسی محمودرضا اسفندیار

10.30495/jrs.2022.70793.10808

تأثیر تصوّف و آموزه‌هایش بر فعّالیت‌های اجتماعی- فرهنگی متصوّفه و مقولاتی نظیر عزلت و بنای خانقاه‌ها که از مستحسنات صوفیه محسوب شده‌‌اند، در شمار موضوعات مورد بحث برخی محقّقین دوره جدید در ایران است. نعمت‌اللّهیه از سلاسل مهمّ تصوّف در ایران می‌باشد که تأمّل در آن دسته أکثر

تأثیر تصوّف و آموزه‌هایش بر فعّالیت‌های اجتماعی- فرهنگی متصوّفه و مقولاتی نظیر عزلت و بنای خانقاه‌ها که از مستحسنات صوفیه محسوب شده‌‌اند، در شمار موضوعات مورد بحث برخی محقّقین دوره جدید در ایران است. نعمت‌اللّهیه از سلاسل مهمّ تصوّف در ایران می‌باشد که تأمّل در آن دسته از عقاید و رفتارهای مشایخ این طریقه که ارتباط با امور مدنی پیدا می‌کند، می-تواند به درک درستی از نسبت میان سلوک صوفیانه و مسؤولیّت اجتماعی رهنمون شود. بنابراین در نوشتار حاضر، برای نخستین‌بار به تحلیل برخی آراء و رفتارهای اجتماعی- فرهنگی حاج ملّاعلی نورعلیشاه گنابادی (1284ق./ 1867م.- 1337ق./ 1918م.) از پیران نامور نعمت‌اللّهیه در اواخر عصر قاجار می‌پردازیم.در این جستار، پس از توضیح درخصوص مفهوم مسؤولیت اجتماعی، به‌طور خلاصه بعضی آراء برجسته درباره نقش اجتماعی- فرهنگی صوفیان، بررسی می‌گردد. آنگاه برای تبیین موضوع، ضمن تحلیل مسأله چلّه‌نشینی نورعلیشاه و شرح تأسیس خانقاه مزارسلطانی بیدخت توسّط وی، به برخی فعّالیت‌های فرهنگی، اجتماعی‌اش پرداخته‌می‌شود.نتیجه مقاله آن است که حاج ملّاعلی گنابادی همچون بسیاری دیگر از بزرگان تصوّف، موفّق به جمع بین ظاهر و باطن شده و اهتمامش در رعایت دستورات طریقتی، مانع از حضور سودمند و مؤثّرش در جامعه نشده‌است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی، براساس روش کتابخانه‌ای و منابع دسته اوّل می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

610 - شریعت و طریقت در انجیل توماس و عرفان اسلامی
مهران رهبری

10.30495/jrs.2022.68812.10781

یکی از متون مهم کتابخانه نجع حمادی انجیل غیررسمی توماس است که از زمان کشف، به جهت اهمیتش در شناخت آموزه‌های اصیل مسیحیت، توجّه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است. لزوم اجرای ظاهری اعمال دینی (شریعت) و باطن آن (طریقت) از جمله موضوعاتی است که در انجیل توماس و در ق أکثر

یکی از متون مهم کتابخانه نجع حمادی انجیل غیررسمی توماس است که از زمان کشف، به جهت اهمیتش در شناخت آموزه‌های اصیل مسیحیت، توجّه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است. لزوم اجرای ظاهری اعمال دینی (شریعت) و باطن آن (طریقت) از جمله موضوعاتی است که در انجیل توماس و در قالب گفتگوها یا مَثَل‌های کوتاه مورد اشاره قرار گرفته است. در این انجیل غیررسمی، رفتارهای مزوّرانه فریسیان و سنّت‌های تقلیدی ایشان مورد انتقاد قرار می‌گیرد و عیسی شاگردان را به تصحیح نیّت و انجام با حضور قلب احکام و اعمال شرعی ترغیب می‌کند. بنابر بعضی روایات اسلامی، امور دینی به شریعت که قوانین شرع و طریقت که حیات معنوی و احوال مؤمنین است، تقسیم شده است و بر این اساس صوفیه، به عنوان حاملان معنوی اسلام، حقیقت دین را دربرگیرنده هر دو بُعد شریعت و طریقت و آنها را دو روی یک سکه‌ و گسست‌ناپذیر می‌دانند و به سالک توصیه می‌کنند که در هر مرحله‌ای از سلوک در عین پایبندی به شرع، اسیر صورت و غافل از معنى نشوند و علاوه بر اجرای احکام شرعی، به باطن آنها نیز عنایت داشته باشند. این مقاله به مقایسه رویکرد انجیل توماس و متون اسلامی به این موضوع پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

611 - خاستگاه و اسباب و عوامل ظهور عرفان مدرسی امامیه در حوزه قم
محمود شیخ

10.30495/jrs.2022.67197.10760

علمای شیعه همواره به آموزه‌های عرفانی توجه داشته‌اند و در قرون اخیر این توجه به حدی رسیده که عرفان به‌صورت رسمی و غیر رسمی وارد برنامه درسی حوزه‌ها گردیده است. موضوع این مقاله کشف خاستگاه و عوامل ظهور عرفان مدرسی در حوزه قم، همزمان با تأسیس آن، تا آغاز زعامت سیدحسین برو أکثر

علمای شیعه همواره به آموزه‌های عرفانی توجه داشته‌اند و در قرون اخیر این توجه به حدی رسیده که عرفان به‌صورت رسمی و غیر رسمی وارد برنامه درسی حوزه‌ها گردیده است. موضوع این مقاله کشف خاستگاه و عوامل ظهور عرفان مدرسی در حوزه قم، همزمان با تأسیس آن، تا آغاز زعامت سیدحسین بروجردی، با تکیه بر روش تاریخی است. عرفان مدرسی قم محصول مهاجرت علمای عارف‌مشرب از دو حوزة تهران و نجف به این شهر است. تهرانی‌ها بساط عرفان نظری را در قم گسترند و نجفی‌ها بساط سلوک عملی و مباحث سیر و سلوکی ‌را. این مهاجرت از ده سال پیش از تأسیس حوزه قم شروع می‌شود و در تمام این دوره در جریان است. عرفان مدرسی در قم با جذب این دو جریان، توانست به نقطه‌ای متمایز از آن دو و البته کامل‌تر از عرفان مدرسی شیعه دست یابد. مهم‌ترین عامل در این امر ایرانی‌تر شدن حوزه با انتقال نسبی مرجعیت به قم در زمان حائری، به سبب از میان رفتن موانع تردد علمای تهران و اصفهان به قم است. واقع بودن قم در ایران که از دیرباز مهد حکمت و عرفان اسلامی بوده، باعث گردید حوزه‌های شیعه بیش از پیش از عناصر زیست‌جهان ایرانی بهره‌مند شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

612 - پرسش از زیبایی در عرفان یهودی قباله از دیدگاه فلسفه جاویدان
سمیه جلالیان ایرج داداشی

10.30495/jrs.2023.73499.10837

زیبایی یکی از مفاهیم بنیادین در عرفان قباله-جریان اصلی سنت عرفانی در دین یهود -است. در این نظریه عرفانی زیبایی یکی از اسماء و تجلیات الهی محسوب می‌شود.اصحاب حکمت خالده نیز به این مفهوم به عنوان یک مفهوم مهم در نظریات عرفانی دوران پیش از مدرن پرداخته‌اند. آنها این مفهوم أکثر

زیبایی یکی از مفاهیم بنیادین در عرفان قباله-جریان اصلی سنت عرفانی در دین یهود -است. در این نظریه عرفانی زیبایی یکی از اسماء و تجلیات الهی محسوب می‌شود.اصحاب حکمت خالده نیز به این مفهوم به عنوان یک مفهوم مهم در نظریات عرفانی دوران پیش از مدرن پرداخته‌اند. آنها این مفهوم را در تقابل با تلقی مدرن از آن قرارداده و خداوند را منشأ زیبایی قلمداد می‌کنند. مسئله پژوهش حاضر چیستی این مفهوم در عرفان قباله با توجه به رویکرد اصحاب حکمت خالده است. سوالات پژوهش عبارتند از زیبایی در عرفان قباله به چه معناست؟ این مفهوم تحت چه مبحثی بیان شده است؟ پژوهش پیش‌رو با رویکرد سنتگرایانه و با رجوع به آراء دانشمند یهودی گرشوم شولم در صدد تحلیل و تبیین مفهوم زیبایی در عرفان قباله است. اهداف پژوهش حاضر تبیین مفهوم زیبایی در عرفان قباله و تشریح مباحثی است که این مفهوم تحت آنها بیان شده است. نتایج نشان می‌دهد که زیبایی در بحث اسماء و صفات الهی مطرح شده و با اصطلاح تیفئرت در ادبیات قباله به‌کار رفته‌است و به معنای هماهنگی، نظم و تعادل است. این هماهنگی و تعادل یک امر جهانشمول است که شامل هماهنگی در صفات باری تعالی، در هستی و در نفس انسان می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

613 - نسبت اندیشة هیدگر با Mystik (عرفان فلسفی)
بهمن پازوکی

شاید هیچ فیلسوفی در قرن بیستم به اندازة هیدگر سعی نکرده است در اندیشه‌اش ورای مفاهیم و تأملات فلسفی فرادادی برود. اندیشة هیدگر از دورة مشهور به گشت به بعد وارد ساحتی از تجربة فکری و قلمرو مرزی شده است که ورای تفکری صرفاً عقلانی می‌رود و از قواعد آن پیروی نمی‌کند. بسیاری أکثر

شاید هیچ فیلسوفی در قرن بیستم به اندازة هیدگر سعی نکرده است در اندیشه‌اش ورای مفاهیم و تأملات فلسفی فرادادی برود. اندیشة هیدگر از دورة مشهور به گشت به بعد وارد ساحتی از تجربة فکری و قلمرو مرزی شده است که ورای تفکری صرفاً عقلانی می‌رود و از قواعد آن پیروی نمی‌کند. بسیاری از مفسران این نحوه اندیشیدن را شبیه به نحوة اندیشیدن Mystik تفسیر و در قابلیت آن در پاسخگویی به پرسش‌های فلسفی تردید کرده‌اند. منظور ایشان از Mystik آن‌گونه تفکری است که زیر بار عقلانیت شانه خالی می‌کند و عقل بدان راه ندارد. در این نوشته اما منظور از Mystik که ما آنرا به عرفان فلسفی ترجمه کرده‌ایم، جریانی فکری در مسیحیت است که با نام مایستر اکهارت گره خورده است و قلمروة وسیعی از موضوعات را دربر می‌گیرد که همة آن‌ها لزوماً با فلسفه هم‌سخنی ندارند. در بررسی نسبت اندیشة هیدگر با عرفان فلسفی نخست گزارشی از موضع خود او در قبال این مفهوم داده می‌شود. در قدم بعدی، برای این‌که معلوم شود که اندیشة هیدگر تا چه حد به عرفان فلسفی نزدیک است در مقایسه‌ای وجوه افتراق و اشتراک معانی مفهوم وارستگی نزد اکهارت و هیدگر را نشان می‌دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

614 - مقامات و احوال در مأثورات امام علی(ع) تا سدة پنجم
زهرا ابراهیمی ابوالفضل محمودی

صوفیه مراحل و کیفیات مدارج سیر و سلوک خود را با عنوان حال و مقام طبقه‌بندی کرده‌اند که نشان‌دهندة موقعیت باطنی سالک و میزان پیشرفت و تعالی اوست. با توجه به جایگاه ارزندة امام علی(ع) در اسلام، متون متقدم تصوف نقل قول‌های فراوانی را از آن حضرت در بر دارند و بسیاری از مفاه أکثر

صوفیه مراحل و کیفیات مدارج سیر و سلوک خود را با عنوان حال و مقام طبقه‌بندی کرده‌اند که نشان‌دهندة موقعیت باطنی سالک و میزان پیشرفت و تعالی اوست. با توجه به جایگاه ارزندة امام علی(ع) در اسلام، متون متقدم تصوف نقل قول‌های فراوانی را از آن حضرت در بر دارند و بسیاری از مفاهیم عرفانی را که در تصوف مطرح می‌شود، می‌توان در قرآن کریم و تعلیمات و سخنان امام علی(ع) ملاحظه نمود. صوفیان به درستی تشخیص دادند که بعضی فرمایش‌های حضرت مستعد برداشتی عرفانی هستند. عرفا از طریق منابع روایی رسمی و از طریق سنتی شفاهی به مأثورات حضرت دسترسی داشته‌اند. به‌ خصوص مضامینی که از طریق اخیر نقل شده‌اند حتی در متون شیعی هم مستندی نداشته و جزو منابع قابل توجه برای شناخت حضرت هستند. از نظر آماری، مأثورات امام در همة مفاهیم مربوط به مقامات و بیشتر اصطلاحات مربوط به احوالات مورد اتکا بوده‌اند. البته، با توجه به کثرت نظام‌های مطرح توسط صوفیه، در این تحقیق کتاب مرجع اللمع فی التصوف ملاک خواهد بود که می‌تواند سهم حضرت را در تبیین مفاهیم و قابلیت اقتباسات عرفانی از فرمایش‌های حضرت را نشان دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

615 - درآمدی بر برخی از مهمترین مبانی و نظریه های کثرت گرایی دینی
ابوالفضل ابراهیمی

در فلسفۀ دین و الهیات جدید مسیحی، دربارۀ نسبت ادیان با یکدیگر، و موضوع کثرت واختلاف ادیان دو موضع کلی وحدت گرایی و کثرت گرایی دینی وجود دارد و هر یک،قرائت ها و مبانی مخ تلف معرفت شناختی، دین شناختی و زبانشناختی خاصی دارند کهموجب تمایز و اختلاف آنها شده است.در این مقاله، أکثر

در فلسفۀ دین و الهیات جدید مسیحی، دربارۀ نسبت ادیان با یکدیگر، و موضوع کثرت واختلاف ادیان دو موضع کلی وحدت گرایی و کثرت گرایی دینی وجود دارد و هر یک،قرائت ها و مبانی مخ تلف معرفت شناختی، دین شناختی و زبانشناختی خاصی دارند کهموجب تمایز و اختلاف آنها شده است.در این مقاله، با طرح و بررسی برخی از مهمترین مبانی و نظریات کثرت گرایی دینی، میکوشیم تا به این پرسش ها پاسخ دهیم که آیا اختلاف و کثرت ادیان ذاتی و حقیقی است،یا صوری و مجازی؟ و این اختلاف و کثرت بر کدام مبانی استوار است؟ و بالاخره اینکهآیا امکان توافق، یا حداقل تفاهم، میان ادیان وجود دارد یا نه؟از مجموع مباحث چنین استنباط می شود که مهمترین مبانی اختلاف و کثرت ادیان مبانیمعرفت شناختی و زبانشناختی است که موجب می شود متعلق تجربه دینی یا ایمانی یعنیحقیقت مطلق یا امر قدسی که واحد است، به اشکال و صور مختلف فهم و تعبیر شود . درنتیجه، آن حقیقت مطلق دینی به اقتضای تفاوت نفوس و اذهان و زبان انسان ها به صورمختلف ادراک و تجربه می شود و در قالب تعابیر مختلف بیان می گردد و هم ین نقطه نظرمشترک می تواند مبنای اساسی و بسیار مهمی برای تفاهم ادیان، علیرغم کثرت و اختلافآنها قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

616 - سیر تحول مفهوم تطهیر در دین هندویی
نسرین بنی اسدی

در هند عصر ودایی، عمل تطهیر ابتدا به صورت مناسک و طی تشریفاتی آیینی انجام می گرفته است. رفته رفته با پیدایش بارقه هایی از درونگرایی در فرهنگ دینی هند، مفهوم پاکی در تفکر هندی به ساحت ذهن و نفس راه یافت و به عنوان یک فضیلت اخلاقی شناخته شد؛ به طوری که می بینیم در اوپَنیش أکثر

در هند عصر ودایی، عمل تطهیر ابتدا به صورت مناسک و طی تشریفاتی آیینی انجام می گرفته است. رفته رفته با پیدایش بارقه هایی از درونگرایی در فرهنگ دینی هند، مفهوم پاکی در تفکر هندی به ساحت ذهن و نفس راه یافت و به عنوان یک فضیلت اخلاقی شناخته شد؛ به طوری که می بینیم در اوپَنیشدها ضرورت اجرای مناسکِ تطهیر در درجۀ دوم اهمیت، و پاکی باطنی و صفای نفس در درجۀ نخست قرار می گیرد. با پیدایش نگرشی منفی نسبت به تن آدمی آن‌چنان که در اوپَنیشدهای متأخر مشهود است، می بینیم که از اهمیت مفهوم تطهیر نیز کاسته می شود. تا این‌که بار دیگر در متن قوانین منو جنبه های آیینی و جسمانیِ آن مورد تأکید قرار گرفت. بدین ترتیب، مفهوم پاکی درآیین هندویی نهایتاً بر یک امر وجودی که به هر دو ساحت جسم و روح آدمی نظر دارد، دلالت یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

617 - تصحیح تطبیقی- انتقادی از رسالۀ «واردات» میرسیدعلی همدانی
علیرضا ابراهیم معصومه ناکینی

میرسیدعلی همدانی (د. 786ق) از عرفای نامدار کبرویه است که در ترویج و تثبیت آموزه‌های اسلامی و عرفانی در مناطق شمالی و مرکزی ایران، هند (کشمیر) و خراسان بزرگ (بخش‌هایی از افغانستان و تاجیکستان) سهیم بوده است. معدود آثار چاپ شده از او در ممالک فارسی‌زبان مورد توجه بوده و ز أکثر

میرسیدعلی همدانی (د. 786ق) از عرفای نامدار کبرویه است که در ترویج و تثبیت آموزه‌های اسلامی و عرفانی در مناطق شمالی و مرکزی ایران، هند (کشمیر) و خراسان بزرگ (بخش‌هایی از افغانستان و تاجیکستان) سهیم بوده است. معدود آثار چاپ شده از او در ممالک فارسی‌زبان مورد توجه بوده و زمینه برای احیاء دیگر نوشته‌های وی نیز مهیاست. متن فارسی رسالة واردات در همین راستا و در قالب تصحیحی تطبیقی- انتقادی عرضه می‌شود، به این وجه که بر مبنای سه نسخة خطی موجود و مطابقت موارد اختلافی با دیگر آثار همدانی، متنی نسبتا منقح تهیه شده و ایرادات نسخ موازی تبیین گردیده است. اشتراک و تشابه ترکیب‌ها و مضامین میان این رساله و سایر مطالب منقول از وی نشان می‌دهد که نزدیک به یقین می‌توان رسالة واردات را از آنِ میر سید علی همدانی دانست. محتوای این رساله را مقدمه و مؤخره‌ای ستایش‌آمیز، و متنی سرشار از نصایحی مشفقانه در بر می‌گیرد که در قالب نثری مسجع و آهنگین عرضه شده است. خصوصیات برجستة تصوف کبروی، از جمله: پایبندی به شریعت، پرهیز از قشری‌گری، تمایل به فتوت، التزام به امر به معروف، میل به سیاحت، گرایش به تشیع، التفات به برخی از آراء ابن عربی و توجه به ادبیات فارسی، نیز در این اثر به وضوح قابل مشاهده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

618 - فداء در الهیات پولسی: نقد مفسران و عالمان دینی بر آن
محمد علی ایازی حمیده امیریزدانی

فداء را یکی از تعالیم اساسی پولس می‌دانند که بیشتر در رساله‌های غلاطیان و رومیان به طورگسترده‌ای طرح و بسط یافته است. این تعلیم بنیادین به مرور زمان در اندیشه‌های آنسلم و آکویناس به شکل آموزه‌ای منسجم در کنار دیگر آموزه‌های اصلی قرار گرفت. در دورة حاضر و با توجه به چرخش أکثر

فداء را یکی از تعالیم اساسی پولس می‌دانند که بیشتر در رساله‌های غلاطیان و رومیان به طورگسترده‌ای طرح و بسط یافته است. این تعلیم بنیادین به مرور زمان در اندیشه‌های آنسلم و آکویناس به شکل آموزه‌ای منسجم در کنار دیگر آموزه‌های اصلی قرار گرفت. در دورة حاضر و با توجه به چرخش‌های الهیاتی، و این که سخن از الهیات پولسی در مقام مفسر و بنیانگذار دوم مسیحیت مطرح شده است، متفکران معاصر به تبیین این آموزه پرداخته‌اند. در واقع پس از شکل‌گیری روش نقد تاریخی و اسطوره‌زدایی، فداء به مثابة یکی از اساسی‌ترین آموزه‌ها نزد متفکران مسیحی مورد بازخوانی قرار گرفت. این نوشتار می‌کوشد به شرح آرای آن دسته متألهانی بپردازد که در زمان معاصر با روش نقد تاریخی آرای خود را شرح داده‌اند. افزون برمتفکران مسیحی، متفکران مسلمان نیز در شرح و نقد این آموزه کوشیده‌اند. در این پژوهش بررسی فداء در الهیات پولسی، و نیز آرای توماس میشل، فیلیپ کویین و مایکل گولدر در جهان مسیحی به دلیل کاربرد روش نقد تاریخی، وعلامه طباطبایی و رشیدرضا دو متفکر معاصر مسلمان به سبب رجوع مستقیم به متون مسیحی، از موضوعات اساسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

619 - امام علی(ع) در متون صوفیه (با تأکید بر متون تصوف تا قرن پنجم قمری)
زهرا ابراهیمی ابوالفضل محمودی

سیمای امام علی(ع) در تألیفات صوفیه بازتاب یافته است و بر این اساس می‌توان متون تصوف را جزو منابع شناخت حضرت به‌شمار آورد. در این مقاله با تأکید بر چهار عامل تأثیرگذار در ذهنیت صوفیه نسبت به امام علی(ع)، کوشش شده است تا تصویر ایشان از حضرت بررسی شود. این چهار عامل عبارتن أکثر

سیمای امام علی(ع) در تألیفات صوفیه بازتاب یافته است و بر این اساس می‌توان متون تصوف را جزو منابع شناخت حضرت به‌شمار آورد. در این مقاله با تأکید بر چهار عامل تأثیرگذار در ذهنیت صوفیه نسبت به امام علی(ع)، کوشش شده است تا تصویر ایشان از حضرت بررسی شود. این چهار عامل عبارتند از: الف- اوصاف شخصیِ امام علی(ع) در روایات و احادیث مورد استفادة صوفیه که اغلب ماخوذ از منابع سنی هستند. ب- نسبت امام علی(ع) با خلفا. ج- کرامات منقول از حضرت در متون عرفانی. د- تصویر امام علی(ع) در خواب‌ها و رویاهای صوفیه. مطالب فوق بر اساس ماثورات امام در متون متصوفه تا قرن پنجم قمری بررسی شده است. قابل ذکر است که در جمع‌بندی این مباحث می‌توان دریافت که درک صوفیان از مقام حضرت تا اندازة زیادی به تصورات شیعی از امام علی(ع) نزدیک بوده و بر این مبنا، می‌توان بر تقریب هر چه بیشتر میان تصوف و تشیع تأکید کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

620 - خاستگاه و ظهور عرفان مسیحی
علی بادامی

عرفان در حیات دینی مسیحی از آغاز پیدایش مسیحیت شکل گرفت و در طی تکّون و تطور خوداز دو منبع درونی و بیرونی اثر پذیرفت. این پژوهش درصدد برشمردن عناصر شکل دهندة عرفانمسیحی در سده های اولیه است که در دو بخش بررسی می شود: بخش اول به میراث یهودی، یعنیارتباط تاریخی و محیطی دو أکثر

عرفان در حیات دینی مسیحی از آغاز پیدایش مسیحیت شکل گرفت و در طی تکّون و تطور خوداز دو منبع درونی و بیرونی اثر پذیرفت. این پژوهش درصدد برشمردن عناصر شکل دهندة عرفانمسیحی در سده های اولیه است که در دو بخش بررسی می شود: بخش اول به میراث یهودی، یعنیارتباط تاریخی و محیطی دو جامعة یهودی و مسیحی، شباهت های آن دو جامعه در باب عقایددینی، مراسم و آیین ها ، تأثیر کتاب مقدس عبری و نقش فیلون، و سپس تاثیر ادیان رمزی و متونیچون دیداخه، متون مکاشفاتی و آپوکریفایی و نیز آیین های گنوسی و هرمسی بر عرفان مسیحیمی پردازد و در ادامه به تأثیر مکاتب افلاطونی و نوافلاطونی در گرایش مسیحیت به عرفان اشاراتیمی شود. در بخش دوم در بیان تحول درونی به تأثیر انجیل ها، تعالیم عرفانی مسیح، پولس و یوحنااشاره شده است. این پژوهش نشان می دهد که عرفان مسیحی به رغم اثرپذیری از منابع بیرونی،بیشتر از انجیل ها و تعالیم عرفانی، اخلاقی و زندگی زهدانة مسیح متأثر بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

621 - نخستین نمودهای بهکْتی یا عبادت عاشقانه در متون هندویی
پریا الیاسی

بهکْتی نزد هندوان اصطلاح عامی است به معنی "ستایش عاشقانه این اصطلاح با توجه به مفهومگسترده اش، می تواند جزء جدایی ناپذیر هر دینی باشد، اما در سرزمین هند، اصطلاح بهکتی، به طورویژه، از چند سده پیش از میلاد مسیح به تدریج با مجموعه ای از خدایان، باورها و اعمال دینیخاص ارتبا أکثر

بهکْتی نزد هندوان اصطلاح عامی است به معنی "ستایش عاشقانه این اصطلاح با توجه به مفهومگسترده اش، می تواند جزء جدایی ناپذیر هر دینی باشد، اما در سرزمین هند، اصطلاح بهکتی، به طورویژه، از چند سده پیش از میلاد مسیح به تدریج با مجموعه ای از خدایان، باورها و اعمال دینیخاص ارتباط یافت، تا آنجا که امروزه مهمترین مؤلفه در مذاهب عمدة هندویی به شمار می رود.هندشناسان اولیه همچون آلبرشت وبر و لورینزر دین مسحیت را در شکل گیری مفهوم بهکتی مؤثرمی دانستند و به ریشه های بومی آن توجهی نداشتند، در حالیکه برخی دیگر همچون بهندرکار ورادهاکریشنان به جستجوی بهکتی در متون هندویی پرداختند و آن را مفهومی بومی دانستند. اینتأکید بر متون هندویی در مطالعات بعدی نیز دنبال شد تا آنجا که تأثیر عناصر بیگانه را درشکل گیری مفهوم بهکتی به حاشیه راند و نقش این عناصر را به تحولات بعدی بهکتی، به ویژه درسده های میانه، محدود کرد. از این رو، برای یافتن ریشه های بهکتی در سنت هندویی پیش از هرچیز باید به متون هندویی پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

622 - خطبۀالبیان و شطحیات عارفان
رضا اسدپور

خطبۀالبیان نام یکی از خطبه های منسوب به مولا علی (ع) است که درباره صحت انتساب آن به امام در طول تاریخ دیدگاه های مختلفی وجود داشته است . در این خطبه کلماتآغاز می شود و به شرح حال ایشان به اَنَا مسجعی بر زبان حضرت جاری شده که با ضمیرعنوان ولی و انسان کامل در حالت فنای أکثر

خطبۀالبیان نام یکی از خطبه های منسوب به مولا علی (ع) است که درباره صحت انتساب آن به امام در طول تاریخ دیدگاه های مختلفی وجود داشته است . در این خطبه کلماتآغاز می شود و به شرح حال ایشان به اَنَا مسجعی بر زبان حضرت جاری شده که با ضمیرعنوان ولی و انسان کامل در حالت فنای فی الله اشاره دارد . از این رو، این خطبه بهشطحیات اهل تصوف شباهت دارد و همواره از یک سو مورد توجه صوفیان و فرقه هایشیعه و باطنیه، و از سوی دیگر، مورد مخالفت مخالفان تصوف بوده است ، که صحتانتساب آن را رد کرده اند. در این مقاله ابتدا کتاب شناسی خطبه با تقسیم بندی نوع شناسانۀآن معرفی می شود و سپس نسخه شناسی شروح آن از نظر می گذرد . پس از آن، تحلیلتاریخی و نسبت آن با شطحیان اهل تصوف مورد کنکاش قرار می گیرد . برای تحقق اینامر، معانی مختلف شطح از م نظر تصوف، و پیشینۀ شطح گویی در اسلام بررسی شده ودیدگاه روزبهان بقلی و برخی از شارحان این خطبه، نظیر میرشریف نقطوی، دهدارشیرازی،عبدالصمد همدانی، راز ذهبی، میرزای قمی و ... نیز آمده است . در پایان با استناد به نظراتافراد یاد شده خبطۀالبیان به مثابۀ شطح شمرده می شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

623 - کرامت از منظر ابن سینا و ابن عربی
بهرام پروین گنابادی حسن قادری

از متون عرفانی این گونه فهم می شود که مشایخ صوفیه به رغم گفته های مناقب نویسان از عنوان نمودن خرقعادت و کرامت غیر طبیعی و ناباورانه پرهیز می کردند و اصولاً در دوران اولیۀ پیدایش تصوّف، قدرت خارق-العادۀ اولیاء نقش چندان مهمی در جایگاهشان نداشت. اما رفته رفته با پیدایش سل أکثر

از متون عرفانی این گونه فهم می شود که مشایخ صوفیه به رغم گفته های مناقب نویسان از عنوان نمودن خرقعادت و کرامت غیر طبیعی و ناباورانه پرهیز می کردند و اصولاً در دوران اولیۀ پیدایش تصوّف، قدرت خارق-العادۀ اولیاء نقش چندان مهمی در جایگاهشان نداشت. اما رفته رفته با پیدایش سلسله های صوفیه این امر ازاین جهت که هر یک از آنان برای اثبات ح قانیت خویش از آن بهره می گرفتهاند، اهمیت فوق العاده ای می یابدو نوعی فخر فروشی با اثبات کرامات مشایخ، میان مریدان در میگیرد.در این مقاله قصد داریم به موضوع کرامت از منظر دو تن از برجسته ترین دانشمندان اسلامی - ابن سیناو ابن عربی - بنگریم . ابن سینا ، در نمط دهم کتاب اشارات و تنبیهات به ذکر اسرار کرامات و خوارق عاداتعرفا می پردازد و با آوردن مثال هایی می کوشد این پدیده را از منظر عقلانی توجیه کند . ابن عربی نیز در آثارخود از کرامات صوفیانه نمونه های زیادی را نقل می کند و ضمن تقسیم بندی خوارق عادات به معجز ه،کرامات و سحر و جادو وقوع کرامات را پذیرفتنی و ممکن می داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

624 - دین، پساسکولاریسم و همبستگی اجتماعی
زهرا خشک جان

10.30495/jrs.2022.20784

دین، حوزه حاصلخیزی از معناست که فارغ از توحیدی یا غیر توحیدی بودن، یکی از پربارترین، معنادارترین و تاثیرگذارترین نظام‌های معنایی است که بشر، تجربه کرده و هرگز نتوانسته است (حداقل به طور کامل) از دایره نفوذ و تاثیر آن عبور کند. متن حاضر به دنبال بررسی نظری تاثیر دین (به أکثر

دین، حوزه حاصلخیزی از معناست که فارغ از توحیدی یا غیر توحیدی بودن، یکی از پربارترین، معنادارترین و تاثیرگذارترین نظام‌های معنایی است که بشر، تجربه کرده و هرگز نتوانسته است (حداقل به طور کامل) از دایره نفوذ و تاثیر آن عبور کند. متن حاضر به دنبال بررسی نظری تاثیر دین (به عنوان یک نظام معنایی جمعی) بر همبستگی و کنش اجتماعی سیاسی در نظریه‌های جامعه‌شناسی دین کلاسیک (با تاکید بر وبر و دورکیم) و خوانش‌های نوین از آن است. از دید جامعه‌شناسان دین مدرن مانند ترنر، برگر و لوکمان، دوران حاضر، بیش از آنکه سکولار باشد، دورانی از تجربه رویکردهای پساسکولار و یا بازگشت امر قدسی به زندگی فردی و اجتماعی است. ریشه این نظریه‌های نوین که به آنها رویکردهای نئودورکیمی اطلاق می‌شود، در دیدگاه امیل دورکیم به دین، به عنوان عنصر اصلی انسجام و همبستگی اجتماعی و تاکید بر خصلت نامیرایی دین است. آنچه اکنون به عنوان الهیات عملی ظهور کرده است، نوعی دینداری مبتنی بر کنشگری اجتماعی و سیاسی است که فرد را به عنوان یک شهروند، به نظام معنایی جمعی و قدسی شده، پیوند می‌زند، حتی اگر این امر قدسی، بازتعریف، در دسترس و ابهام زدایی شده باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

625 - لبخند و خنده در ادبیات و هنر سانسکریت و ادیان هند
محب علی آبسالان

لبخند و خنده در ادبیات و هنر سانسکریت پیوند مستقیم با حیات کیهانی دارد. در روایت‌های اساطیری لبخند و خنده خدایان جزء آموزه‌های بشری است. نمودهای این دو خصیصه گاهی چنان مبهم است که تبیین منطقی آن دشوار به نظر می‌رسد. حال باید دید که راز لبخند و خنده در تماثیل چه مفهومی د أکثر

لبخند و خنده در ادبیات و هنر سانسکریت پیوند مستقیم با حیات کیهانی دارد. در روایت‌های اساطیری لبخند و خنده خدایان جزء آموزه‌های بشری است. نمودهای این دو خصیصه گاهی چنان مبهم است که تبیین منطقی آن دشوار به نظر می‌رسد. حال باید دید که راز لبخند و خنده در تماثیل چه مفهومی دارند؟ آیا زیباشناسی هنری است؟ یا جلوه‌هایی از مفاهیم قدسی که حیات فکری ادیان هند را می‌سازند؟ آئین هندویی لبخند و خندۀ خدایان و انسان را می‌پذیرد و آنها را با رهایی از چرخه حیات یا سمساره مرتبط می‌داند. آئین جینی به نفی خنده و تحدید لبخند می‌پردازد زیرا خنده ناآگاهانه شک‌برانگیز است و چرخۀ حیات را دشوار می‌سازد. آئین بودایی لبخند را به دو ویژگی لبخند ظاهری و باطنی تبدیل می‌کند که متعلق به خدایان و انسان می‌باشند اما خنده متعلق به انسان‌های کامل است که بر اثر آگاهی از حقیقت رنج و سمساره به نیروانا و دانش مطلق رسیده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

626 - مبانی عرفانی اخلاق در آراء پولس
حمیرا ارسنجانی مجتبی زروانی

اهمیت و نقش پولس رسول درتاریخ مسیحیت امری مسلم است. زیستِ مسیحیِ پولس با مکاشفۀ روحانی او از عیسی مسیح آغاز شد؛ این رخدادِ ایمانی، آراء الاهیاتی و اخلاقیِ پولس را به بار نشاند، به‌طوری‌که قلب آموزه‌های پولس را عرفانِ مسیح او تلقی کرده‌اند. بر این مبنا، آموزه‌های الاهیات أکثر

اهمیت و نقش پولس رسول درتاریخ مسیحیت امری مسلم است. زیستِ مسیحیِ پولس با مکاشفۀ روحانی او از عیسی مسیح آغاز شد؛ این رخدادِ ایمانی، آراء الاهیاتی و اخلاقیِ پولس را به بار نشاند، به‌طوری‌که قلب آموزه‌های پولس را عرفانِ مسیح او تلقی کرده‌اند. بر این مبنا، آموزه‌های الاهیاتی و اخلاقیِ او با هم مرتبط‌اند. عنصر اصلی اخلاقیات پولس، عشق به عنوان موهبتروح، در تناظر با ایمان (ثمرۀ فیض)، عنصر اصلیِ الاهیات او، تحقق شریعت حقیقی را میسر می‌کند؛ فرد مسیحی با عشق و ایمان به مسیح، که تجسم روح و فیض خداست، با کسب وضعیت وجودیِ جدیدی، به انسان جدیدِ اخلاقی متبدّل می‌شود. براساس عرفانِ پولس، بودن در مسیح، خلقت جدید در پارسایی و تقدّس را در پی دارد. این نگرش با کمک تبیین اخلاقی-عرفانی از مناسک، شریعت عشق را بجای شریعت اعمال، در آموزه‌های الاهیاتی او جایگزین می‌سازد. در این پژوهش، آموزه‌های اخلاقی پولس را با توجه به ویژگی‌های خاص شخصیت او، مواجهه با بحرانِ روحی در شریعت‌گرایی سختِ او و نهایتاً شکل‌گیری آن‌ها بر محور مکاشفۀ عرفانی‌اش از عیسی مسیح، مورد کنکاش قرار داده‌ایم. ادامه این جستار با فرض ایدۀ عرفانِ اخلاقی به اخلاقیات پولسی و رواقی و وجوه اشتراک و افتراق آن دو، پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

627 - اندیشۀ « عروج »در مکاشفات مزدایی
ابوالقاسم پیاده کوهسار

ادبیات مکاشفه ای 4 یکی از مهم ترین بخش های ادبیات دینی است. در این متون معمولاً سخن از کشف وشهودها و رویاهایی است که فردی برگز یده آنها را تجربه کرده است. کمتر قوم یا دینی را م یتوان یافت که ازرا جدای دنیای خدایان نمونه های از این نوع ادبی بی بهره باشد . چنین پدید اری أکثر

ادبیات مکاشفه ای 4 یکی از مهم ترین بخش های ادبیات دینی است. در این متون معمولاً سخن از کشف وشهودها و رویاهایی است که فردی برگز یده آنها را تجربه کرده است. کمتر قوم یا دینی را م یتوان یافت که ازرا جدای دنیای خدایان نمونه های از این نوع ادبی بی بهره باشد . چنین پدید اری نتیج ۀ اندیشه ای است کهدر موقعیتی فراتر می پندارد. جدایی و تقابل این دو دنیا، انسان را به این تفکر وا داش ته دنیای آفریدگان ازاست که چگونه م ی تواند پیش از مرگ به دنیای خدایان راه یابد و اسرار و رموز آن را کشف کند . این آرمانبه عوالم عروج موجب شد تا در هر منطقه و در میان هر قوم و قبیل ه ای مجموعه ای از باورها و آیین ها برایماورائی بنیان گذاشته شود و انسان به واسط ۀ آن آیین ها، خود را در دنیای خدایان سهیم بداند . در دینزردشتی نیز مواردی از عروج به عوالم فرا دنیایی وجود دارد . عروج و ملاقات های هفتگانۀ زردشت بااهورامزدا و امشاسپندان، عروج گشتاسپ، عروج کرتیر، وزیر شهیر دورۀ ساسانی و عروج ارداویرافنمونه های این اندیشه در کیش ایرانی می باشند. در این پژوهش علاوه بر آگاهی از چگونگی این عروج ها بادرونمایه های مکاشفه ای موجود در کیش زردشتی آشنا خواهیم شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

628 - اندیشه های دینی مهاتما گاندی
محمّد سرگل زایی

مهاتما گاندی رهبر فرهمند استقلال هند، که در نیمه اول قرن بیستم نقش عظیمی را در بیداریدینی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی هندوان ایفا نمود، به شدت تحت تأثیر انگیزه های دینی ، اخلاقیو عرفانی قرار داشت و به همین سبب نیز از سوی جامعۀ هندو به "مهاتما" یعنی روح بزرگ، کهعنوانی دینی أکثر

مهاتما گاندی رهبر فرهمند استقلال هند، که در نیمه اول قرن بیستم نقش عظیمی را در بیداریدینی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی هندوان ایفا نمود، به شدت تحت تأثیر انگیزه های دینی ، اخلاقیو عرفانی قرار داشت و به همین سبب نیز از سوی جامعۀ هندو به "مهاتما" یعنی روح بزرگ، کهعنوانی دینی و عرفانی محسوب م یشد، ملقب گشت. در بینش وی، دین جایگاهی اساسی داشت واز همین رو، دیدگاههای نقادانه علیه دین در جهان جدید، دغدغه های فراوانی برای او فراهمساخت که منجر به شکل گیری اندیشه های اصلاحی دینی و اجتماعی وی گردید. دین در نگاه اوبیشتر در عرصه عمل و تجربه قابل فهم بود و از همین رو، از نظر او آدمی می بایست با عمل بهآموزه های دینی و اخلاقی از سطح دین عبور کرده و به ژرفای آن دست یابد و حقیقت را رو در روتجربه نماید. در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تبیین برخی ابعاد مهم شخصیت دینی او،مهمترین آراء و اندیشه های وی در حوزه دین به ویژه دین هندوئی مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

629 - دین یهود و مسائل زیست محیطی
معصومه انصاری فاطمه لاجوردی

بسیاری از آئین های یهودی در طول تاریخ، همراه و همگام با پدیده های طبیعی شکل گرفته اند.برگزاری اعیاد یهودی در آستانة فصل بهار و پاییز از این گونه اند. میشنا و تلمود نیز آموزه های کتابمقدس در ارتباط با طبیعت را در راستای حفظ محیط زیست شرح و بسط داده اند. یک یهودی بایدبا ا أکثر

بسیاری از آئین های یهودی در طول تاریخ، همراه و همگام با پدیده های طبیعی شکل گرفته اند.برگزاری اعیاد یهودی در آستانة فصل بهار و پاییز از این گونه اند. میشنا و تلمود نیز آموزه های کتابمقدس در ارتباط با طبیعت را در راستای حفظ محیط زیست شرح و بسط داده اند. یک یهودی بایدبا استفاده از دستورات تورات و استناد به آنها، راههایی را برای زندگی در دنیا برگزیند که کمترینآسیب را به محیط زیست وارد سازد و با تغییر و تحولات طبیعی، همچون تغییر فصل ها، سازگارباشد. این نوشتار می کوشد دیدگاه های یهودیان را نسبت به خدا، انسان و طبیعت بازگو نماید وراه کارهای شرع یهود را در ارتباط با بحران های زیست محیطی بیان کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

630 - تحولات دینی در اروپای سده شانزدهم و مشابه آنها در اسلام معاصر
بهروز حدادی

تحولات دینی در جوامع مختلف به دلیل اشتراک در پار های مبانی و اصول، شباه تها وهمسانی های متعددی دارد، گر چه نمیتوان آنها را در همة وجوه با یکدیگر مشابه دانست . در اینمقاله، تحولات دینی در اروپای قرن شانزدهم با تحولات مشابه در جهان معاصر اسلام، که از قضاهر دو در دوره زمان أکثر

تحولات دینی در جوامع مختلف به دلیل اشتراک در پار های مبانی و اصول، شباه تها وهمسانی های متعددی دارد، گر چه نمیتوان آنها را در همة وجوه با یکدیگر مشابه دانست . در اینمقاله، تحولات دینی در اروپای قرن شانزدهم با تحولات مشابه در جهان معاصر اسلام، که از قضاهر دو در دوره زمانی یکصدوپنجاه سالهای رخ داده است، مقایسه می شود که از مهمترین آنهامی توان توجه به گوهر و روح دین، نزاع بر سر موضوع مرجعیت دینی و جایگاه سنت، نابگرایی ومخالفت نسبی با اندیشههای فلسفی و متجددانه، و محور بودن آخرت و رستگاری آن جهانی اشارهکرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

631 - حدیث «خَلقَ اللهُ آدمَ عَلی صُورَتِه» در ادیان ابراهیمی
علی دلشاد نداف شهرام پازوکی

عرفا بر این باورند که حدیث نیز مانند کتاب الله دارای ظاهر و باطن است و تأکید آن‌ها بر درک و فهم حدیث به جای توجّه به سلسلة راویان می‌باشد. نکتة بسیار مهم نگرش فراتاریخی و تأویلی آن‌ها در مواجهه با احادیث حِکمی و عرفانی است که ناشی از نوع نگاه آن‌ها می‌باشد. آنان معتقدند أکثر

عرفا بر این باورند که حدیث نیز مانند کتاب الله دارای ظاهر و باطن است و تأکید آن‌ها بر درک و فهم حدیث به جای توجّه به سلسلة راویان می‌باشد. نکتة بسیار مهم نگرش فراتاریخی و تأویلی آن‌ها در مواجهه با احادیث حِکمی و عرفانی است که ناشی از نوع نگاه آن‌ها می‌باشد. آنان معتقدند روش محدّثین که بیشتر بر سند حدیث تکیه می‌کنند، چه بسا حدیث را از درک محتوایش باز ‌دارد. به عنوان مثال روایت آفرینش آدم بر صورت خداوند، نخستین بار در سفر پیدایش مطرح می‌شود و از جمله مستندات صوفیه و عرفا است که اکثر فقها و محدّثین با توجه به این‌که این آموزه نخستین بار در کتاب مقدّس یهودیان آمده، آن را اقتباسی از مواریث یهودی دانسته، عنوان اسرائیلیّات به آن داده و جزء احادیث موضوعه و مجعول و لذا مردود به شمار می‌آورند؛ در حالی‌که از دید عرفا در همة ادیان اعتقاد به این‌که خداوند آدم را به صورت یا حقیقت خویش آفریده، یک اصل و حقیقت معنوی است و این‌که در یکی (یهودیّت) به صراحت در تورات آمده و در دیگری (اسلام) در قرآن به همان عبارت نیامده ولی در روایات آمده، نمی‌تواند دلیلی بر بی‌اساس و موضوعه بودن آن باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

632 - مزدکیه: یگانه پرستی یا دوگانه گرایی
محمد جواد شمس

مزدک در دورة قباد ظهور کرد، و در همین دوره به تبلیغ آیین خود پرداخت. قباد به دلیل مصالحینخست به آیین او گروید، اما پس از آنکه خلع شد و دوباره به حکومت رسید، توجه چندانی به اینآیین نکرد و ظاهراً به دستور او در سال 529 یا 528 میلادی خسرو انوشیروان بسیاری از مزدکیان رابه ق أکثر

مزدک در دورة قباد ظهور کرد، و در همین دوره به تبلیغ آیین خود پرداخت. قباد به دلیل مصالحینخست به آیین او گروید، اما پس از آنکه خلع شد و دوباره به حکومت رسید، توجه چندانی به اینآیین نکرد و ظاهراً به دستور او در سال 529 یا 528 میلادی خسرو انوشیروان بسیاری از مزدکیان رابه قتل رساند. پس از مزدک، پیروان وی که با عنوان مزدکیه شهرت یافتند، به اعتقادات و تعالیم اوپای بند ماندند و تا سال ها پنهانی به نشر آموزه های وی پرداختند. تعالیم مزدک به دلیل مشابهت بابرخی آموزه ها ی مانوی و زرتشتی و حتی زروانی همواره در متون موجود به یکی از این سه کیشنسبت یافته است. آیین مزد ک از یک سو مانند کیش مانی آیینی ثنو ی بود که به وجود دو اصل قدیمکه ازلاً با هم مختلف و مستقل از یکدیگر ند اعتقاد داشت ؛ و از سوی دیگر در این آیین از معبود وخدای متعال، با نام مدبر خیر سخن به میان می آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

633 - نقد و بررسی مفهوم حرکت در عرفان کیهانی (حلقه)
سید حمیدرضا رئوف عظیم حمزئیان

10.30495/jrs.2022.20785

حرکت یکی از مقولات مهم در فلسفه،کلام و عرفان اسلامی است. این جایگاه در عرفان با موضوع آفرینش و در نسبت مستقیم با تجلی حق قرار دارد. در عرفان‌کیهانی، مفهوم حرکت جایگاهی محوری در آفرینندگی و موجدیّت حق، تبیین مراتب هستی و توضیح وجه نموداری عالم دارد که بر مجازی و بی‌اعتبا أکثر

حرکت یکی از مقولات مهم در فلسفه،کلام و عرفان اسلامی است. این جایگاه در عرفان با موضوع آفرینش و در نسبت مستقیم با تجلی حق قرار دارد. در عرفان‌کیهانی، مفهوم حرکت جایگاهی محوری در آفرینندگی و موجدیّت حق، تبیین مراتب هستی و توضیح وجه نموداری عالم دارد که بر مجازی و بی‌اعتباری بودن جهان مادی تأکید می‌کند. با توجه به وام‌گیری‌های بسیار عرفان کیهانی از عرفان إبن‌عربی در مقولة حرکت و تبیین آن، این مقاله با بررسی حرکت در عرفان کیهانی، نحوة این وام‌گیری و میزان کامیابی آن را با روش توصیفی ـ تحلیلی بررسی کرده است. اگرچه عرفان کیهانی در تبیین مفهوم حرکت بسیار متأثر از عرفان إبن‌عربی است، اما در بهره‌برداری از آن و ترسیم چارچوبی دقیق و روشن ناکام مانده است. نبود انسجام در تبیین جهان‌شناختی و روش‌شناختی، کاستی در نسبت مقولة حرکت با عشق و تشتّت در تبیین آن؛ هم‌چنین، ابهام در تبیین مرتبه غایی صعود انسان از جملة این ناکامی‌هاست که مقولة حرکت در عرفان کیهانی را با ابهامات و نواقص بسیار همراه کرده است. کاستی‌های محتوایی و روشی متعدد این جریان سبب‌شده تا هیچ‌گاه قوّت و قدرت لازم برای هم‌جواری با دیگر اندیشه‌های‌عرفانی را کسب نکند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

634 - پدران صحرا و چگونگی تأثیرگذاری آنان بر عرفان مسیحی
علی بادامی

این نوشتار ناظر به معرفی پدران صحرا، اندیشه ها، آموزه ها و ویژگی های عرفانی آنان است. درعرفان مسیحی تعدادی از پدران همانند آنتونی کبیر، پاخامیوس قدیس، یوحنا کاسین، ماکاریوسقدیس، اریجن، شمعون و... به عنوان نمایندگان واقعی رهبانیت به شمار م یروند به گونه ای کهشرح حال و اق أکثر

این نوشتار ناظر به معرفی پدران صحرا، اندیشه ها، آموزه ها و ویژگی های عرفانی آنان است. درعرفان مسیحی تعدادی از پدران همانند آنتونی کبیر، پاخامیوس قدیس، یوحنا کاسین، ماکاریوسقدیس، اریجن، شمعون و... به عنوان نمایندگان واقعی رهبانیت به شمار م یروند به گونه ای کهشرح حال و اقوال آنان دائر مدار عرفان مسیحی بوده و هست. از بین آنان آنتونی به عنوان بانیرهبانیت شرق در تعالیم خود تأکید ویژه ای بر گنوسیس (شناخت) داشت و از پاخامیوس قدیسبه عنوان تدوین کننده قوانین رهبانیت یاد م یشود. از ویژگیهای عرفان پدران صحرا قداست مفهومصحرا در ادبیات آنان و توجه ویژه شان به ریاضت، فقر، و طاعت است آن ها مهمترین راه های کنترلنفس را روزه گرفتن، نیایش و دعا مهما ننوازی و تواضع می دانستند، افزون بر این از دیگر صفاتعرفان پدران صحرا می توان به محبت، توکل، پارسایی، عشق به فقرا، عشق به مسیح، صبور بودن،قرائت کتاب مقد ، س اعتقاد به تثلیث و مهار خشم اشاره کرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

635 - نقش‌آفرینی زنان در تحولات پروتستانی
بهروز حدادی

10.30495/jrs.2022.19939

نقش زنان در تحولات اجتماعی با شأن و جایگاه زنان در ادیان ارتباط تنگاتنگی دارد و به باور بعضی محققان، آیین پروتستان را نمی‌توان بدون بررسی مسأله زن تکمیل کرد. زن در یهودیت و مسیحیت سنّتی، دومِ در آفرینش و اولِ در گناه است، لذا در طول تاریخ منزلت و نقش‌آفرینی اجتماعی زنان أکثر

نقش زنان در تحولات اجتماعی با شأن و جایگاه زنان در ادیان ارتباط تنگاتنگی دارد و به باور بعضی محققان، آیین پروتستان را نمی‌توان بدون بررسی مسأله زن تکمیل کرد. زن در یهودیت و مسیحیت سنّتی، دومِ در آفرینش و اولِ در گناه است، لذا در طول تاریخ منزلت و نقش‌آفرینی اجتماعی زنان از موضوعات مناقشه‌برانگیز بوده است. آیین پروتستان در بسیاری از نگرش‌ها و آموزه‌های مسیحیت سنّتی کاتولیک تغییر ایجاد کرد و از این رو، جای این پرسش هست که نگرش رهبران پروتستان به این مقوله چه بوده است و در دیگر سو، آیا زنان توانسته‌اند از ظرفیت‌های آیین مذکور بهره کافی برده، در تحولات فکری، سیاسی، اجتماعی و دینی تاثیرگذار باشند؟ یافته‌های این نوشته که با روش کیفی و تحلیل محتوای کتابخانه‌ای به دست آمده است، از این قرار است که اصلاح نگرش در خصوص موضوع زن در آیین پروتستان، اولویت اصلی مصلحان پروتستان نبوده و نگاه مردسالار قرون وسطی بر نگرش آنان سلطه داشته است ولی آموزه‌های پروتستانی به طور مستقیم و غیرمستقیم و با همت و خردمندی زنان که ریشه‌ای تاریخی دارد، تحولات مهمی را به دنبال داشت که شعاع آن در حوزه‌های مهمی چون نگرش به مسأله زن، برداشت دینی و تفسیر متون مقدّس، اهمیت فرد و نفی نظام واسطه در قالب کشیش بودن همه ایمانداران قابل ملاحظه است و همین موجبات بروز تغییراتی اساسی در نگرش الهیدانان مسیحی کاتولیک و پروتستان را فراهم کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

636 - نقاط تأثیرگذاری باورهای ایرانی بر دین یهود از مسیر مکاشف هگرایی
ابوالقاسم پیاده کوهسار

بحث تأثیرپذیری ادیان از یکدیگر همواره از موضوعات مورد توجه دین پژوهان بوده است. در اینمیان، برخی از دین شناسان و تاریخ دانان ادیان، باورهای ایرانی را سرچشمۀ بسیاری از اینگونهتأثیرات به شمار آورده اند. یکی از نظریه های مهم این گروه از دانشمندان باور به تأثیرگذاریباورهای أکثر

بحث تأثیرپذیری ادیان از یکدیگر همواره از موضوعات مورد توجه دین پژوهان بوده است. در اینمیان، برخی از دین شناسان و تاریخ دانان ادیان، باورهای ایرانی را سرچشمۀ بسیاری از اینگونهتأثیرات به شمار آورده اند. یکی از نظریه های مهم این گروه از دانشمندان باور به تأثیرگذاریباورهای ایرانی بر دین یهود، و از آن طریق بر دو دین مسیحیت و اسلام است. درحالیکه بسیاری ازپژوهشگران برای چنین نظری شواهد و قرائن متعددی ذکر می کنند، برخی دیگر چنین نظری رانپذیرفته اند و به دنبال یافتن سرچشمه های دیگری برای باورهای موجود در دین هایی نظیر یهودیتو مسیحیت اند. یکی از گونه های مهم ادبیات دینی یهودی و مسیحی ادبیات مکاشفه ای است. اینادبیات که آغاز پیدایش آن به دورۀ معبد دوم باز می گردد، مفاهیم و آموزه های جالب توجه و درعین حال نویی را در خود دارد. برخی از این آموز هها را م یتوان بیش و کم در کتاب مقدس وسنت دینی یهودی- مسیحی پیدا کرد، اما برخی از آنها یا به کلی جدیداند و یا به مراتب نسبت بهخاستگاه های کتاب مقدسی خود تغییر یافته اند. برای نمونه می توان به آموزه هایی چون طرحی برایتاریخ، منج یگرایی، پیروزی نهایی خیر بر شر، آخر تشناسی، داوری و رستاخیز، فرشت هشناسی،شهود خداوند، ثنویت و ... اشاره کرد. با توجه به آنکه چنین آموز ههایی همزمان با تعاملات یهودیانبا ایرانیان در دین یهود ظهور کرد هاند، امکان آنکه باورهای ایرانی زمینۀ پیدایش چنین آموز ههاییبوده باشند، وجود دارد. مقالۀ پیش رو با بررسی مهم ترین اصول و آموزه های این گونۀ ادبی، بهتأثیرپذیری این بخش از دین یهود از باورهای ایرانی پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

637 - مفهوم رنج از دیدگاه مولوی
فاطمه لاجوردی زینب ابراهیمی

رنج پدیدهای انسانی و فراگیر است که در طول تاریخ مورد توجه مکاتب فلسفی، عرفانی و روانشناختی بودهاست. با نگاه به بحثهای مربوط به رنج با موضوع و یا پرسشی مشترک مواجه می شویم و آن این است کهرابطۀ رنج و شر با خدای آفریننده و آفرینش مبتنی بر خیر چیست؟ خداباوران به این پرسش پا أکثر

رنج پدیدهای انسانی و فراگیر است که در طول تاریخ مورد توجه مکاتب فلسفی، عرفانی و روانشناختی بودهاست. با نگاه به بحثهای مربوط به رنج با موضوع و یا پرسشی مشترک مواجه می شویم و آن این است کهرابطۀ رنج و شر با خدای آفریننده و آفرینش مبتنی بر خیر چیست؟ خداباوران به این پرسش پاسخهایمتفاوتی دادهاند و کوشیدهاند تا توجیه مناسبی برای این پرسش بیابند. یکی از آنان جلالالدین محمد بلخی604 672 ق) است. موضوع رنج در اندیشۀ وی، با تأکید بر مثنوی معنو ، ی از دو جهت دارای اهمیت )است: نخست اینکه ریشهها و مبانی فکری او که برگرفته از تفکر اسلامی است، و دوم تأثیر اندیشههای برهانالدین محقق ترمذی که طریقهاش بر پایۀ ریاضت و ملامت بود، و نیز شمس تبریزی، که بر عشق و جذبهتأکید داشت.مولوی، به عنوان مسلمانی دیندار، در مسیر شناخت انواع رنج و راههای مقابله با آنها از راه جهانبینیدینی وارد میشود. او ابتدا به آفرینش هدفمند الهی اشاره میکند، سپس با مطرح کردن بحث جبر و اختیار، کهاز یک سو با آفرینش، و از سوی دیگر با مفهوم رنج در ارتباط است، رنج حقیقی را برگرفته از عشق الهیتوصیف می کند و راه درمان آن را به اختیارْ تسلیم جبر الهی شدن، و در نهایت، وصال با حقیقت مطلق میداند.استفادۀ مکرر وی از احادیث و روایات اسلامی، نشان دهندۀ تأثیر آموزه های اسلامی بر اندیشۀ اوست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

638 - تاریخ دین زردشتی از منظر شرق‌شناسان
محمدرضا عدلی

اگر چه مردمان مغرب زمین از روزگار باستان با نام زردشت و برخی از تعالیم او آشنا بوده‌اند اما مطالعات دانشگاهی دربارۀ تاریخ و فرهنگ زردشتی به آغاز سدۀ هجدهم میلادی باز می‌گردد. از آن زمان به بعد، به ویژه در سدۀ نوزدهم و با تحول عظیمی که در علم زبان‌شناسی پدید آمد، متون که أکثر

اگر چه مردمان مغرب زمین از روزگار باستان با نام زردشت و برخی از تعالیم او آشنا بوده‌اند اما مطالعات دانشگاهی دربارۀ تاریخ و فرهنگ زردشتی به آغاز سدۀ هجدهم میلادی باز می‌گردد. از آن زمان به بعد، به ویژه در سدۀ نوزدهم و با تحول عظیمی که در علم زبان‌شناسی پدید آمد، متون کهن زردشتی مورد مطالعه و بررسی علمی قرار گرفتند. اما قدمت دین زردشتی و قلت منابع کهن سبب شد معماهای زیادی در ارتباط با تاریخ اولیه این دین مطرح شود. منابع زردشتی مربوط به دوره‌های مختلف زمانی است، از اواخر هزارۀ دوم ق.م تا سده‌های آغازین اسلامی. طبیعی است که در این دورۀ زمانی تحولاتی در مفاهیم و موضوعات مختلف به وجود آمده باشد. این تحول و تطور دین زردشتی را پژوهشگران غربی به شیوه‌های مختلف تفسیر کرده‌اند: برخی معتقدند که این متون مربوط به یک سنت دینی نیست، بنابراین باید از ادیان ایران باستان سخن گفت. برخی دیگر از سنتی واحد سخن می‌گویند که در طول تاریخ تحولاتی حاصل کرده است. برخی دیگر نیز ضمن پذیرش سنتی واحد از وجود قرائت‌ها و تفاسیر متفاوت، در نواحی مختلف ایران باستان سخن گفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

639 - شیخ احمد تجانی و طریقت تجانیه
مرتضی خسروشاهی محمدجواد شمس

تجانیه، سلسلۀ عرفانی منسوب به شیخ احمد تجانی(1150-1230ق)، که به همت او در 1196ق بنیان نهاده شد، یکی از بزرگ‌ترین طریقت‌های صوفیه در شمال آفریقا است که نقش مهمی در نشر اسلام و جذب بسیاری از مسلمانان این منطقه داشته است. شیخ احمد در نوجوانی قدم در طریق سلوک نهاد، و پس از أکثر

تجانیه، سلسلۀ عرفانی منسوب به شیخ احمد تجانی(1150-1230ق)، که به همت او در 1196ق بنیان نهاده شد، یکی از بزرگ‌ترین طریقت‌های صوفیه در شمال آفریقا است که نقش مهمی در نشر اسلام و جذب بسیاری از مسلمانان این منطقه داشته است. شیخ احمد در نوجوانی قدم در طریق سلوک نهاد، و پس از تشرف به مهم‌ترین طریقت‌های موجود زمان خویش همچون: قادریه، ناصریه و خلوتیه و دریافت اجازه تلقین ذکر، سرانجام در سال 1196ق مدعی شد که از جانب نبی مکرم اسلام(ص) مأمور به تأسیس طریقتی شده است که بعدها آن را طریقت تجانیه یا ابراهیمیّه نامید. هم اکنون پیروان این طریقت در کشور‌هایی چون: الجزایر، مصر، سودان، نیجریّه، نیجر، موریتانی، تونس، غنا، مالی و کنیا فعالیت دارند. از اهم اصول طریقتی این سلسله می‌توان به اذکار خاص آنان که عبارت است از ذکر استغفار، لا اله الا الله، صلوات بر نبی مکرم و نیز ذکر روز جمعه و صلاة الفاتح و جوهرة الکمال اشاره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

640 - خاستگاه اخلاق یهودی در عهد عتیق
اعظم پرچم مهدی حبیب اللهی

اخلاق یهودی یکی از قدیمی ترین سنت های اخلاق دینی است که تأثیر زیادی بر مکاتب اخلاقیبعد از خود داشته و از همی نرو توجه پژوهشگران این حوزه را به خود جلب کرده است. بااین حال، خاستگاه اولیه و اصلی اخلاق یهودیت، یعنی عهد عتیق با بی مهری و بی توجهی محققان واندیشمندان مواجه شد أکثر

اخلاق یهودی یکی از قدیمی ترین سنت های اخلاق دینی است که تأثیر زیادی بر مکاتب اخلاقیبعد از خود داشته و از همی نرو توجه پژوهشگران این حوزه را به خود جلب کرده است. بااین حال، خاستگاه اولیه و اصلی اخلاق یهودیت، یعنی عهد عتیق با بی مهری و بی توجهی محققان واندیشمندان مواجه شده و دربارة این موضوع کم ترین آثار علمی پدید آمده است. هر چند که کتابمقدس یک اثر اخلاقی به حساب نمی آید و تعالیم اخلاقی بخش مستقل و مشخصی از آن را بهخود اختصاص نمی دهد ولی به هر حال با تحلیل گزاره های فقهی، موعظه ای و روایی آن می توانتعالیم اخلاقی زیادی از آن استخراج کرد. در این نوشتار سعی شده است نمایی کلی از جلوه هایاخلاق عهد عتیق ویژگیها آسیب ها و تعالیم اخلاقی این کتاب به تصویر کشیده شود و بعضی ازآموزه های اخلاقی و تربیتی موجود در این کتاب و برخی تقسیمات ممکن در مورد پیام های اخلاقیآن بازگو گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

641 - دیدگاه توماس مرتن درباب اسلام و تصوف
رضا رضایی طاهره حاج ابراهیمی شهرام پازوکی

10.30495/jrs.2022.19941

از اندیشه‌‌های منحصر ‌بفرد توماس مرتن، راهب معاصر مسیحی می توان به پروژه گفتگوی بینا-دینی که وی در رسالات و مقالات متعددش به آن پرداخته است، اشاره کرد. مرتن بر آن بود تا طرح کلی اندیشه اش یعنی پروژه ی گفتگوی بین ادیان با غیر مسیحیان را توسعه دهد و در آن گفتگو، مسیری بیا أکثر

از اندیشه‌‌های منحصر ‌بفرد توماس مرتن، راهب معاصر مسیحی می توان به پروژه گفتگوی بینا-دینی که وی در رسالات و مقالات متعددش به آن پرداخته است، اشاره کرد. مرتن بر آن بود تا طرح کلی اندیشه اش یعنی پروژه ی گفتگوی بین ادیان با غیر مسیحیان را توسعه دهد و در آن گفتگو، مسیری بیابد که بر پایه ی اشتراکات و تشابهات اعتقادی و مناسک عملی باورمندان ادیان غیر مسیحی، راهی برای غنای تجربه ی دینی بشر در همه ادیان بیابد و مسیر ارتباط دینی آنها با مسیحیت را بگشاید. در این مقاله بر آنیم تا در ابتدا مواجهه ی توماس مرتن با دین اسلام، مشخصاً تصوف و عرفان اسلامی را توضیح دهیم و سپس در بستر پروژه ی گفتگوی بین ادیان که وی مطرح می نماید، گفتگوی میان اسلام و مسیحیت را تحلیل نماییم. این تحلیل با رجوع به مفاهیم مهم تصوف که مورد نظر مرتن است نظیر ذکر، مراقبه، بقاء و فنای فی الله صورتبندی می‌شود و سپس می‌توانیم نتیجه بگیریم که دیدگاه مرتن مبنی بر اینکه می‌توان از مسیر عرفان، مسیحیت و اسلام را به یکدیگر نزدیک کرد، ادعایی قابل پذیرش است گرچه عاری از نقد نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

642 - قوانین و آئین پاتیمکّهه (پراتی موکشه) در رهبانیت بودایی
محمدرضا عدلی

رهبانیت بودایی (سنگهه) مانند هر طریقة رهبانی دیگری آئین های جمعی خاص خود را دارد. البتهواژة آئین ممکن است موجب سوء تعبیر شود زیرا بودا از منتقدان سرسخت آئی نگرایی بود. اما بایدگفت که اگرچه آئی نهای سنگهه آئی نهایی رسمی هستند اما همگی ماهیتی کاربردی دارند. در واقعهستند ک أکثر

رهبانیت بودایی (سنگهه) مانند هر طریقة رهبانی دیگری آئین های جمعی خاص خود را دارد. البتهواژة آئین ممکن است موجب سوء تعبیر شود زیرا بودا از منتقدان سرسخت آئی نگرایی بود. اما بایدگفت که اگرچه آئی نهای سنگهه آئی نهایی رسمی هستند اما همگی ماهیتی کاربردی دارند. در واقعهستند که تا به امروز بدون هیچگونه تشریفات اضافی در قوانین سنگهه این آئین ها مرورصومعه ها برگزار م یشود. در این میان دو آئین اهمیت فراوانی دارد: آئین تشرف کامل و آئیناعتراف (پاتیمکّهه). در آئین اعتراف که هر دو هفته یکبار در هر ماه، در ایام ماه نو و ماه تمام،برگزار م یشده است بخشی از کتاب وینیه قرائت م یشود و راهبان بر وفاداری خود به سنگهه وقوانین آن تأکید م یکنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

643 - شمول‌گرایی فراگیر: بررسی نظریة نجات ملاصدرا
محمد صادق زاهدی علی صداقت

در الهیات ادیان، این مسأله که سرانجام آدمی چه خواهد شد و نجات او از دردها و رنج‌ها چگونه ممکن است، همواره از پرسش‌های کلیدی بوده است. در مباحث کلامی قدیم و جدید در زمینة نجات اخروی انسان سه دسته نظریۀ عمده یافت می‌شود که زیر سه عنوان انحصارگرایی، شمول‌گرایی و کثرت گرایی أکثر

در الهیات ادیان، این مسأله که سرانجام آدمی چه خواهد شد و نجات او از دردها و رنج‌ها چگونه ممکن است، همواره از پرسش‌های کلیدی بوده است. در مباحث کلامی قدیم و جدید در زمینة نجات اخروی انسان سه دسته نظریۀ عمده یافت می‌شود که زیر سه عنوان انحصارگرایی، شمول‌گرایی و کثرت گرایی جای می‌گیرند. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که آیا می توان نظریۀ صدرالدین شیرازی دربارۀ نجات را نیز در یکی از این دسته ها جای داد، یا این که همچون بسیاری از ابداعات او در فلسفه، ملاصدرا در اینجا نیز سخنی تازه دارد. این تحقیق نشان می‌دهد که صدرا، با تشکیکی دانستن مفهوم نجات، نظریة بدیلی در کنار نظریه‌های فوق ارائه می‌کند که می‌توان آن را شمول‌گرایی فراگیر نام نهاد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

644 - نگاهی به مفهوم گورو در عرفان هندویی از منظر شنکره
مریم باقرزاده فاطمه لاجوردی ابوالفضل محمودی

گورو در عرفان هندویی استاد و اصلی است که مراتب معنوی را پشت‌سر گذاشته، وادی‌های پر پیچ و خم آن را درنوردیده و به بالاترین مرتبۀ بینش معنوی یعنی مکشه نائل شده است. در طریقه‌های رهبانی هندویی، گورو تجسد خداوند، سنت، تعالیم طریقت و واسطۀ فیض الهی است که به سنت جان می‌بخشد، أکثر

گورو در عرفان هندویی استاد و اصلی است که مراتب معنوی را پشت‌سر گذاشته، وادی‌های پر پیچ و خم آن را درنوردیده و به بالاترین مرتبۀ بینش معنوی یعنی مکشه نائل شده است. در طریقه‌های رهبانی هندویی، گورو تجسد خداوند، سنت، تعالیم طریقت و واسطۀ فیض الهی است که به سنت جان می‌بخشد، منشأ و بستر حیات نوین معنوی، کانون تقدس و رابط سالک با قوای متعالی‌تر است. بر همین اساس نقش وی در تعلیم و تربیت مرید واجب، و از آداب سلوک به شمار می‌آید و می‌تواند هدایت و ارشاد کسی را که قصد پیمودن این مسیر را دارد، بر عهده بگیرد، او را از عقبات سخت سلوک گذر دهد و تا رسیدن به سر منزل مقصود دلیل راه وی باشد. وی شایستۀ تکریم و احترام است و اطاعت محض از دستورات او، هر چند خلاف عرف باشد، برای رسیدن به مقصود نهایی ضروری به شمار می‌آید. از این روست که برای تبیین جریان سلوک عرفانی در این سنت، بررسی نقش گورو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این نوشتار مفهوم گورو و حوزۀ شناختی و معنایی آن بر اساس متون مقدس و منابع ادبی و عرفانی هندویی بخصوص در نگاه شنکره و آثار او بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

645 - نسبت مفهومی «معنویت» و «دین»
بهزاد حمیدیه

معنویت[1] در دوران معاصر، هم در میان توده مردم و هم در میان اندیشمندان بسیار مورد توجه واقع شده و به مفهومی کارآمد بدل گشته است. با رجوع به ارتکاز عرفی که از معنای این واژه وجود دارد و تعاریفی که اندیشمندان از آن به دست داده‌اند می‌توان به تعریفی گویا از آن دست یافت. مع أکثر

معنویت[1] در دوران معاصر، هم در میان توده مردم و هم در میان اندیشمندان بسیار مورد توجه واقع شده و به مفهومی کارآمد بدل گشته است. با رجوع به ارتکاز عرفی که از معنای این واژه وجود دارد و تعاریفی که اندیشمندان از آن به دست داده‌اند می‌توان به تعریفی گویا از آن دست یافت. معنویت، مفهومی مستقل جدا از مفهوم دین، عرفان، اخلاق و مفاهیمی از این دست است، هرچند به لحاظ مصداقی و تحقق خارجی، با آنها ارتباط وثیقی دارد. به عنوان مثال، در تفاوت دین و معنویت می‌توان گفت دین به امر قدسی در قالب تشکیلاتی نهادی نظر دارد در حالی که معنویت به عناصری هم‌چون معنا و تعالی معطوف است، عناصری که به صورت فردی باید به تجربه درآیند. در یک جمع‌بندی، باید گفت مفهوم معنویت، چرخش قطب نمای فکری، احساسی و جسمانی انسان است به سوی امر فرامادی، متعالی و قدسی. این چرخش بنیادین، همه ابعاد وجودی انسان را اعم از بُعد روانی- تنی، بُعد شناختی، بُعد شهودی و بُعد رفتاری تحت الشعاع قرار می‌دهد و به زندگی و جهان معنا می‌بخشد. [1]. spirituality تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

646 - بررسی مفهوم" انسان کامل »از دیدگاه عزیز بن محمد نسفی
کیومرث چراغی

اصطلاح انسان کامل"یکی از اصطلاحات بسیار مهم و کلیدی عرفان اسلامی است کهنخستین بار محی الدین ابن عربی، از عارفان برجستۀ مسلمان قرن هفتم هجری آن را به کاربرده است . پس از ابن عر بی، شاگردان و پیروان مکتب عرفانی او، و نیز شخصیت های دیگریهمچون عبدالکریم گیلانی و عزیز بن محم أکثر

اصطلاح انسان کامل"یکی از اصطلاحات بسیار مهم و کلیدی عرفان اسلامی است کهنخستین بار محی الدین ابن عربی، از عارفان برجستۀ مسلمان قرن هفتم هجری آن را به کاربرده است . پس از ابن عر بی، شاگردان و پیروان مکتب عرفانی او، و نیز شخصیت های دیگریهمچون عبدالکریم گیلانی و عزیز بن محمد نسفی، به این مفهوم پرداختند و آن را به کمالخود پروردند . نسفی در آثار خود به طور مبسوط به آن پرداخته و انسان کامل را بر دو قسمدانسته است : انسان کامل و انسان ک امل آزاد . از دیدگاه نسفی، انسان کامل آن است که او راچهار صفت اقوال نیک، افعال نیک، اخلاق نیک و معارف به کمال باشد . به تعبیری دیگر،انسان کامل فردی است که در شریعت، طریقت و حقیقت کامل باشد . انسان کامل آزاد کهمرتبه ای بالاتر از انسان کامل دارد، آن است که به هشت صفت اقوال نیک، افعال نیک، اخلاقنیک، معارف، ترک، عزلت، قناعت و خمول آراسته باشد . این مقاله بر آن است که این مفهومکلیدی عرفان اسلامی را از دیدگاه عزیز نسفی مورد بحث و بررسی قرار دهد، شخصیتی کهتاکنون توجهی در خور به آثار و آراء او نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

647 - روش شناسی عرفان تطبیقی
علی صادقی شهپر

روش شناسی عرفان تطبیقی به مقایسه و تطبیق ساختارها و پدیده های عرفانی درفرهنگ های متفاوت و یا مشابه می پردازد ، تا امکان ارزیابی و فهم بهتر ساختارها وپدیدارهای عرفانی و در نتیجه تفاهم میانْ فرهنگی فراهم گردد.در مقا لۀ حاضر با طرح مشکلات و راهکارهای عرفان تطبیقی، به مسایل أکثر

روش شناسی عرفان تطبیقی به مقایسه و تطبیق ساختارها و پدیده های عرفانی درفرهنگ های متفاوت و یا مشابه می پردازد ، تا امکان ارزیابی و فهم بهتر ساختارها وپدیدارهای عرفانی و در نتیجه تفاهم میانْ فرهنگی فراهم گردد.در مقا لۀ حاضر با طرح مشکلات و راهکارهای عرفان تطبیقی، به مسایلی چوندسته بندی منابع دست اول ، دوم و سوم، متون تفسیری و ترجمه ای، عدم دسترسی به منابعاصلی، ضعف در فهم متون دست اول به زبان اصلی، پرهیز از جزیی نگری و تطبیق لفظ بهلفظ اصطلاحات عرفانی و اتخاذ رویکرد کارکردگرایانه در تطبیق پدیده های متفاوت،پرداخته شده است تا راهگشای تحقیقات عرفان تطبیقی باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

648 - وحدت ادیان از دیدگاه مولانا
عبدالرضا مظاهری

از نظر عرفا رابطة جهان با خدا، در حکم رابطة اشعه نسبت به خورشید است و انبیاء نیز از نوریواحد سرچشمه م یگیرند، اما انسان گرفتار تعینات یکی را موسی می بیند و دیگری را عیسی؛ و بهسبب حیران شدن در درک کنه دین به تفسیرهای مختلف روی م یآورد و متناسب با ذهن خود درآن می اندیشد و أکثر

از نظر عرفا رابطة جهان با خدا، در حکم رابطة اشعه نسبت به خورشید است و انبیاء نیز از نوریواحد سرچشمه م یگیرند، اما انسان گرفتار تعینات یکی را موسی می بیند و دیگری را عیسی؛ و بهسبب حیران شدن در درک کنه دین به تفسیرهای مختلف روی م یآورد و متناسب با ذهن خود درآن می اندیشد و با دیگری به نزاع برم یخیزد. مولانا نیز انبیاء الهی را نایبان خداوند بر زمین می داندو با بیان تمثیل هایی از وحدت طریق انبیاء سخن می گوید. از نظر وی، رمز وحدت ادیان با گذرکردن از قشر ظاهری دین و رسیدن به مغز آن آشکار می شود. به باور مولانا، دین فطری، یا همانتوحید راستین، و نیایش عاشقانه مغز و جوهرة ادیان است که توجه به آن انسا نها را از تفرقه ونزاع نجات می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

649 - رستگاری فرعون در قرآن کریم
محمود شیخ

با نظر به آیات 90 و 91 یونس، سه تفسیر از مسئله رستگاری فرعون قابل ارائه است؛ نخست: فرعون حقیقتاً ایمان آورد و رستگار شد؛ دوم: فرعون ایمان آورد، اما ایمان آوردنش موجب رستگاری او نشد و سوم: فرعون تنها اظهار ایمان کرد و ایمانش حقیقی یا کامل یا اصیل نبود. تفسیر نخست از آن ا أکثر

با نظر به آیات 90 و 91 یونس، سه تفسیر از مسئله رستگاری فرعون قابل ارائه است؛ نخست: فرعون حقیقتاً ایمان آورد و رستگار شد؛ دوم: فرعون ایمان آورد، اما ایمان آوردنش موجب رستگاری او نشد و سوم: فرعون تنها اظهار ایمان کرد و ایمانش حقیقی یا کامل یا اصیل نبود. تفسیر نخست از آن ابن عربی است و منتقدان او، اعتقاد به رستگاری فرعون را از روشن ترین موارد عرف ستیزی او دانسته اند. در قرآن شواهدی مبنی بر معذب بود فرعون در آخرت وجود دارد که انکار آن‌ها دشوار است مانند: دعای موسی برای رستگار نشدن فرعون و اطرافیانش و اجابت دعای او، وجود صفاتی بسیار منفی و گاه با دلالت ثبات برای فرعون در قرآن، دلالت واژگانی و عبارتی آیات عذاب فرعون، بر عذاب دنیوی و اخروی او. هم‌چنین اجماع مفسران مسلمان و صوفیان و نیز وجود روایات و آثار صحابه مبنی بر رستگار نبودن فرعون و مرگش بر کفر نشان می دهد که پیشینیان از آیات قرآن به هیچ وجه ایمان فرعون را استنباط نمی کرده اند، ضمن آن‌که حتی سخنان خود ابن عربی نیز در این باره متعارض است. تفسیر سوم نیز به دلیل صراحت آیة ایمان فرعون بر ایمان آوردن او و تأییدش با عبارت الآن و قد عصیت من قبل قابل پذیرش نیست، در حالی‌که تفسیر دوم به دلیل پذیرش ایمان فرعون اما سودبخش نبودن ایمانش برای رستگاری او به دلیل آیاتی که ایمان در لحظه نزول عذاب را سودبخش نمی دانند، پذیرفتنی تر و با ظاهر و روح آیات قرآن متناسب تر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

650 - جایگاه زن در تعالیم مکاتب گنوسی مسیحی: مباحث نظری و عملی
مریم السادات سیاهپوش لیلا هوشنگی حجت الله جوانی

مکاتب گنوسی در مقام یکی از جریان های مهم اعتقادی و عرفانی تأثیرگذار، دارای نگرش های متفاوتی بوده اند که به جهت تأثیر بر جریان های گوناگون دینی و عرفانی، از جمله مسیحیت، مورد توجه محققان قرار گرفته اند. در این پژوهش تلاش شده است که جایگاه زنان در مکاتب گنوسی مسیحی با نظ أکثر

مکاتب گنوسی در مقام یکی از جریان های مهم اعتقادی و عرفانی تأثیرگذار، دارای نگرش های متفاوتی بوده اند که به جهت تأثیر بر جریان های گوناگون دینی و عرفانی، از جمله مسیحیت، مورد توجه محققان قرار گرفته اند. در این پژوهش تلاش شده است که جایگاه زنان در مکاتب گنوسی مسیحی با نظر به رابطۀ دو سویۀ دین و جامعه بررسی شود. در دو سدۀ نخست میلادی، با اتکاء بر تعالیم دو تن از آموزگاران گنوسی، شمعون مغ و والنتینوس، تلقی خاصی از نقش زن در الهیات و جنسیت خدا، در مسیحیت مورد توجه قرار گرفت. بدین سان، جهان بینی و خداشناسی ثنوی گنوسی برای تبیین جایگاه عنصر مؤنث در الوهیت کاربرد یافت. هم‌چنین، بر نقش حکمت (غالباً با نام سوفیا شخصیت‌یافته) در روند آفرینش تأکید خاص صورت گرفت. به نحوی متقابل، این الهیات که ناظر بر شخصیت مونث الهی است، بر فعالیت زنان در جامعۀ دینی تأثیر نهاد که خود بیانگر رابطۀ دو سویۀ دین و جامعه می تواند باشد. به گونه ای که تعامل اجتماعی زنان و حضور فعالانۀ آنان در عرصه های دینی و کلیسا گسترش می‌ یابد و این خود بر فهم از کتاب مقدس اثر می گذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

651 - اخلاق عرفانی سلبی به روایت ترزا آویلایی و مولوی
بخشعلی قنبری

اخلاق عرفانی سلبی با اخلاق سلبی به معنای اعم کلمه تفاوت دارد، زیرا اخلاق عرفانی نه صرفاً با هدفاخلاقی زیستن، بلکه به منظور دستیابی به احوال عرفانی تنظیم شده است. عموم عارفان سنت های مختلف،نظام های اخلاقی مخصوص به خود دارند که در میان آنها اشتراکات فراوانی هم دیده می شود أکثر

اخلاق عرفانی سلبی با اخلاق سلبی به معنای اعم کلمه تفاوت دارد، زیرا اخلاق عرفانی نه صرفاً با هدفاخلاقی زیستن، بلکه به منظور دستیابی به احوال عرفانی تنظیم شده است. عموم عارفان سنت های مختلف،نظام های اخلاقی مخصوص به خود دارند که در میان آنها اشتراکات فراوانی هم دیده می شود. عارفان اینسنت ها به تناسب نظام عرفانی شان از نظام اخلاقی سلبی خاصی هم پیروی م یکنند که متأثر از سنت دینی آنهااست. ترزا آویلایی و جلال الدین محمد مولوی از جمله این عارفا ناند که به رغم فاصلۀ زمانی و مکان یشان،در حوزۀ اخلاق عرفانی سلبی نقاط مشترک قابل توجهی دارند، چنان که هر دو در نظام اخلاق یشان به دوعنصر پرهیز از نومیدی و پرهیز از آمیختن با مردم (عزلت گزینی) به عنوان دو امر زمینه ساز ورود به سلوکاشاره کرده اند. افزون بر این دو عنصر، چند مفهوم اخلاقی دیگر نیز مورد عنایت این دو عارف بوده است کهصاحب این قلم با بهره گیری از روش های معناشناختی و تطبیقی به بررسی آنها پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

652 - نمادپردازی بلندی در اندیشة دینی
فاطمه لاجوردی حکیمه طالش بابایی

نماد یکی از ابزارهای شناخت و بنیادی ترین روش بیان است که موجب آشکار شدن مفاهیمیمی گردد که به شکل دیگری قابل بیان نیستند و به همین سبب درحوزة مفاهیم دینی کاربرد بسیاردارند. سنت های دینی بشر سرشار از اسطور ههاست و در این قلمرو تنها با زبان نمادین م یتواننمادی بلندی ، سخ أکثر

نماد یکی از ابزارهای شناخت و بنیادی ترین روش بیان است که موجب آشکار شدن مفاهیمیمی گردد که به شکل دیگری قابل بیان نیستند و به همین سبب درحوزة مفاهیم دینی کاربرد بسیاردارند. سنت های دینی بشر سرشار از اسطور ههاست و در این قلمرو تنها با زبان نمادین م یتواننمادی بلندی ، سخن گفت و به عبارت دیگر نماد زبان اسطوره است. در حوزة نمادهای دینییکسان دانسته شده و ذهن انسان را ارزش است که از دوران بشر ابتدایی تاکنون همواره با نوعیبه مفاهیمی چون برتری، تعالی و الوهیت پیوند داده است. این مقاله در پی آن است که ضمنبررسی مفهوم نماد و نمادپردازی، کاربرد آن در حوزة دین و پیوند آن با اسطوره، به مفهوم نماد بلندی و مظاهر عمدة آن یعنی آسمان و کوه و نیز به مفهوم تعالی بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

653 - مروری بر آموزۀ «خلیفة اللّه» در اسلام
مسعود شاورانی

تلقی انسان به عنوان خلیفة اللّه فی ‌الأرض امروزه به عنوان آموزۀ مسلمی پذیرفته شده است؛ اما در قرآن کریم چنین اصطلاحی ذکر نشده و واژه خلیفة دو بار در قرآن ذکر شده است. معنای اصلی واژه خلیفة جانشینی و جایگزینی فرد حاضر به جای شخص غائب است و به نظر می‌رسد که مقصود قرآن از أکثر

تلقی انسان به عنوان خلیفة اللّه فی ‌الأرض امروزه به عنوان آموزۀ مسلمی پذیرفته شده است؛ اما در قرآن کریم چنین اصطلاحی ذکر نشده و واژه خلیفة دو بار در قرآن ذکر شده است. معنای اصلی واژه خلیفة جانشینی و جایگزینی فرد حاضر به جای شخص غائب است و به نظر می‌رسد که مقصود قرآن از به کار بردن این واژه و مشتقات آن همین معنا بوده است؛ و خلیفة اللّه دارای معنای متناقضی است؛ زیرا خدای حاضر و حاکم بر جهان که در قرآن کریم توصیف گردیده است، غائب نمی‌باشد که جانشین داشته باشد. از سوی دیگر بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که این اصطلاح در زمان پیامبر اسلام و اصحاب ایشان مقبولیّت نداشته است و از کاربرد آن پرهیز می‌کرده‌اند، ولی به تدریج شاید به دلایل سیاسی توسط خلفای اموی و عباسی در ادبیات سیاسی آن روزگار کاربرد و رسمیّت یافت و از حوزه سیاسی به حوزه‌های تفسیری، عرفانی، فلسفی و کلامی وارد گردید و انسان به عنوان خلیفه خداوند در زمین قلمداد گردید. این مقاله در پی بررسی و نقد معنای واژه خلیفة می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

654 - دین و مدرنیته از نگاه آنتونی گیدنز
فریبا طشت زر حسین حیدری جواد روحانی رصاف

کلید فهم اندیشه های دینی گیدنز در نظریة مدرنیته متأخر انتقاد او از سنت جامعه شناسیکلاسیک است. از دید گیدنز، مدرنیته دارای دو مرحلة اولیه و متاخر است و در هر یک از این دومرحله تعامل دین و مدرنیته یکسان نبوده است. درک و تفسیر نادرست از ماهیت مدرنیته در مرحلهنخست آن، باعث أکثر

کلید فهم اندیشه های دینی گیدنز در نظریة مدرنیته متأخر انتقاد او از سنت جامعه شناسیکلاسیک است. از دید گیدنز، مدرنیته دارای دو مرحلة اولیه و متاخر است و در هر یک از این دومرحله تعامل دین و مدرنیته یکسان نبوده است. درک و تفسیر نادرست از ماهیت مدرنیته در مرحلهنخست آن، باعث شکل گیری این اندیشه شد که نفوذ و جایگاه اجتماعی دین در جامعة مدرن،کاهش یافته است و سرانجام ناپدید خواهد شد. اما در مرحلة دوم مدرنیته، نوعی احیای گرایش هایدینی و معنوی پدید آمده است که ریشه در ویژگی های خاص این مرحله دارد. وی با بررسیپیامدهای مدرنیته و نقد اندیش ههای جامعه شناسان اولیه (کارل مارکس، امیل دورکیم و ماکس وبر)چنین نتیجه میگیرد که دین در آستانة نابودی نیست، اما احیای گرایش های دینی مدرنیته متأخر بهمعنای بازگشت به دینداری سنتی هم نیست؛ دین میتواند با مدرنیته هم زیستی داشته باشد،مشروط بر آن که تن به گفتگو و باز اندیشی بسپارد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

655 - کندوکاوی در گستره احسان در عهد عتیق
حسین حیدری خدیجه کاردوست فینی

خشیت از خداوند یا عالم غیب و شفقت نسبت به خلق دو عنصر مشترک همه ادیان بزرگ است کههردوی آن ها به رها شدن از خودخواهی و خودشیفتگی آدمیان م یانجامد. عهد عتیق مجموعه ایاست که تحولات اندیشة دینی قوم یهود و برخی از تمدن های حاکم و مجاور آنان را در طولحدود 1500 سال پیش از میلا أکثر

خشیت از خداوند یا عالم غیب و شفقت نسبت به خلق دو عنصر مشترک همه ادیان بزرگ است کههردوی آن ها به رها شدن از خودخواهی و خودشیفتگی آدمیان م یانجامد. عهد عتیق مجموعه ایاست که تحولات اندیشة دینی قوم یهود و برخی از تمدن های حاکم و مجاور آنان را در طولحدود 1500 سال پیش از میلاد مسیح نشان میدهد. این مقاله در جستجوی تبیین و تحلیل آموزةفقهی و اخلاقی احسان (نیکاندیشی و نیکوکاری) در 39 بخش عهد عتیق است و مصادیق آن را -از قبیل احسان به والدین، احسان به سالمندان و بیوهزنان، کارگران، بردگان و... - بررسی و گزارشمی کند. همچنین می کوشد به احکام و مقررات فقهی مربوط به آن -از قبیل پرداخت عشریه، رهاکردن محصولات و اراضی در سال هفتم برای نیازمندان، بخشیدن همه قرض ها در سال هفتم و... نیز بپردازد. افزون بر این، در این مقاله می بنیم که آموزه برگزیدگی قوم و سرزمین یهود در کتابمقدس به نژادپرستی و تبعیض نژادی نسبت به بیگانگان منتهی نمی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

656 - هزاره اندیشی در ادیان ایران باستان و نظریة ادوار نبوت اخوان الصفا
رضا فرحقیقی انشاءالله رحمتی

دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا أکثر

دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ه .ق در بصره و بغدادبودند، رسائلی را تدوین نمودند که آکنده از باورها و آرای دینی- نجومی است. نظریة ادوار نبوت ازجمله مباحثی است که اخوان بر حسب آن به تبیین دوره های کیهانی و البته تاریخ قدسیپرداخته اند. مشاهد ة برخی قرابت ها در آرای این دو، ما را بر آن داشت تا پس از بررسیرویکردهای دینی و نجومی در هزاره اندیشی ایرانی (به صورت خاص در دین زردشتی و آیینزروانی) و نظریة ادوار نبوت، به مقایسه و بررسی خط و ربط های آن ها بپردازیم. در این پژوهش باتکیه بر منابع معتبر علمی و تاریخی کوشش بر آن است که ریشه های مشترک این باورها شناسایی وتحلیل شود. از مهمترین دستاوردهای این پژوهش، می توان به ارائة طرح جدیدی از تطبیق مراتبوجودی ادیان ایران باستان و نفوس فلکی اشاره نمود. در این تحقیق با بررسی کهن الگوهای زمانبی کران و مکان ازلی در ساحت عدم تعین مادی و مینوی، و ساحت مینوی، میان ایزدان وامشاسپندان در ادیان ایران باستان، و عقل کل و نفس کل و نفوس فلکی در قاموس اخوان الصفاتطبیق برقرار شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

657 - رویکرد اجتماعی شیخ احمد جام به اصناف دینی عصر خود
محمود شیخ زهرا امیرخان

در نوشته های احمد جام (قرن 5-6 ق) افزون بر مباحث عرفانی، به مسائل اجتماعی نیز توجه شده است. این مقاله می کوشد با روش تحلیل محتوا، رویکرد او را به اصناف دینی عصرش تبیین کند. برای تبیین رویکرد او به اصناف دینی عصرش، ابتدا الگوهای شخصیتی مورد اشارة او از آثار مهمش استخرا أکثر

در نوشته های احمد جام (قرن 5-6 ق) افزون بر مباحث عرفانی، به مسائل اجتماعی نیز توجه شده است. این مقاله می کوشد با روش تحلیل محتوا، رویکرد او را به اصناف دینی عصرش تبیین کند. برای تبیین رویکرد او به اصناف دینی عصرش، ابتدا الگوهای شخصیتی مورد اشارة او از آثار مهمش استخراج شد و سپس با احصا، تحلیل و دسته بندی اوصافی که برای هر دسته برشمرده و نقدهایش بر آنان، تبیین شده است. در آثار او با سه گروه شخصیتی مواجهیم که عبارتند از: 1. گروهی کاملاً مقبول و الهی مانند زاهد، عارف، حکیم و...؛ 2. گروه گاه نامقبول و گاه مقبول مانند صوفی، مرید، درویش و ...؛ و 3. کاملاً نامقبول مانند قاری، مفتی، خواجه امام و .... این گروه ها نشان می دهد که ذهن او به دو دستة متصوفه و اصحاب علوم ظاهری معطوف بوده است و به اصناف دیگر (بازاریان و امرا) بی توجه بوده است. از اوصافی که او برای این دسته ها برمی شمرد، چنین برمی آید که اساس نگرش او به جامعه اش، بناشده بر معنویت و اخلاق است و نسبت به مسائل اجتماعی و سیاسی، حساسیت چندانی نداشته و ریشة مشکلات اجتماعی را هم در مسائل اخلاقی و معنوی می دیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

658 - رابطۀ عشق الهی و ارزش زندگی بر اساس جهان بینی ابن عربی
مهدیه سادات کساییزاده

یکی از موضوعاتی که همواره ذهن بشر را به خود معطوف کرده است و در بحران معنوی معنای زندگی امروزی او مورد تحلیل روانشناسانه، فلسفی و کلامی قرار دارد، موضوعیکی از سه مفهوم مورد نظر از این اصطلاح است که همچون سایر ارزش زندگی . استمفاهیم آن در دو دیدگاه طبیعتگرا و فراطبیعت أکثر

یکی از موضوعاتی که همواره ذهن بشر را به خود معطوف کرده است و در بحران معنوی معنای زندگی امروزی او مورد تحلیل روانشناسانه، فلسفی و کلامی قرار دارد، موضوعیکی از سه مفهوم مورد نظر از این اصطلاح است که همچون سایر ارزش زندگی . استمفاهیم آن در دو دیدگاه طبیعتگرا و فراطبیعتگرا مورد تحلیل فلسفی قرار میگیرد. درنگاه خدامحور که فراطبیعتگرا محسوب میشود، رابطه میان ارزش زندگی انسان وقابل بررسی است. این نوشتار، رابطۀ عشق الهی ، خداوند در محورهای مختلف از جملهبین خدا و ارزش زندگی را با اختصاص به این موضوع بررسی میکند و آن را درآثارعرفانی ابن عربی پی میگیرد تا در پایان، دیدگاههای این عارف نامی دربارۀ عشق الهی رابر اساس آن دسته از محورهای تحلیل غربی از معنای زندگی که ناظر بر ارزش زندگیاست، استخراج کند. ابن عربی که آفرینش را وامدار عشق خداوند میداند، رابطۀ عاشقانهمیان او و بنده را در دو سطح عام و خاص مطرح میکند که سطح اول ارزش زندگی را بهاثبات میرساند و سطح دوم احساس معناداری زندگی را در تفسیری ارزشی از آن قواممیبخشد. همچنین، در ضمن بررسی به دست میآید که عشق جلوههای مختلفی دارد کهمنشأ همۀ آنها خداوند است و هر یک از آنها میتواند در معنا بخشی به زندگی، سهم بهسزایی داشته باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

659 - تبلیغ دینی در مسیحیت: بررسی فعالیت‌های پاپ گِرِگوری
لیلا شیرمحمدی محمدرضا عدلی

موضوع تبلیغ دینی از آغاز در سنت مسیحی اهمیت فراوان داشته است. این امر در فعالیت‌های عیسی مسیح و یاران نزدیکش به روشنی مشهود بوده است. در اثر اقدامات رسولان نخستین و جانشینان آنها گرایش به مسیحیت روز به‌ روز بیشتر شد تا این‌که در اوایل قرن چهارم مسیحیت دین رسمی امپراتور أکثر

موضوع تبلیغ دینی از آغاز در سنت مسیحی اهمیت فراوان داشته است. این امر در فعالیت‌های عیسی مسیح و یاران نزدیکش به روشنی مشهود بوده است. در اثر اقدامات رسولان نخستین و جانشینان آنها گرایش به مسیحیت روز به‌ روز بیشتر شد تا این‌که در اوایل قرن چهارم مسیحیت دین رسمی امپراتوری روم شد، همزمان گرایش‌های رهبانی نیز در مسیحیت شکل گرفت. بندیکت قدیس (د ح 547م)، از شخصیت‌های تأثیرگذار رهبانیت مسیحی بود، که با تأسیس طریقه‌ای رهبانی در رشد و تکامل معنویت مسیحی تأثیر مهمی بر جای نهاد. گِرِگوری کبیر از پیروان سنت بندیکت بود که به مقام پاپی رسید و در گسترش مسیحیت نقشی چشمگیر داشت. او در سال 597م آوگوستین کانتربری را به همراه چهل تن از راهبان صومعۀ اندوری قدیس رهسپار بریتانیا کرد. این هیئت با تلفیق قواعد رهبانی با تعالیم کلیسا توانستند به توفیق چشمگیری برسند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

660 - بررسی اصطلاح «خلیفة الله» در متون عرفانی (قرن دوم تا یازدهم هجری قمری)
مسعود شاورانی

آموزه خلیفة الله در الهیات اسلامی بسیار حائز اهمیت است و مهم‌ترین مبنای تفکر برتری انسان در هستی می‌باشد. با توجه به تأثیر عرفان اسلامی در شکل‌گیری الهیات اسلامی، این پژوهش به دنبال بررسی سیر کاربرد و تطور معانی و مصادیق این عبارت در متون عرفانی است.گردآوری داده‌های این أکثر

آموزه خلیفة الله در الهیات اسلامی بسیار حائز اهمیت است و مهم‌ترین مبنای تفکر برتری انسان در هستی می‌باشد. با توجه به تأثیر عرفان اسلامی در شکل‌گیری الهیات اسلامی، این پژوهش به دنبال بررسی سیر کاربرد و تطور معانی و مصادیق این عبارت در متون عرفانی است.گردآوری داده‌های این تحقیق به روش کتابخانه‌ای و روش انجام آن، تحلیل محتوای توصیفیِ متون و آثار عرفانی نخستین تا آثار قرن یازدهم هجری می‌باشد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که عبارت خلیفة الله در کل آثار قرون دوم و سوم هجری مجموعاً چهار بار به کار رفته است. بعد از آن در قرون چهارم و پنجم هجری بسامد این عبارت در متون عرفانی باز هم اندک است؛ ولی نسبت به گذشته تکرار آن افزایش یافته است. امّا از سده ششم و هفتم به بعد مخصوصاً در کتاب‌های با موضوع عرفان نظری این عبارت به تعداد فراوان به کار رفته است. در قرون بعد کاربرد خلیفة الله کاملا نهادینه شده است و مصداق‌های آن تنوع یافته؛ ولی مهم‌ترین مصداق آن، انسان کامل بوده است. امّا در تمام این قرون، همواره بسیاری از صوفیه به طور صریح و یا غیر مستقیم با کاربرد این عبارت مخالفت و از ذکر آن پرهیز نموده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

661 - آموزه بدهی‌ستوه و امام در سنّت بودایی مهایانه و تشیع اثنی‌عشری
الهه صفری دره یی ابوالفضل محمودی

10.30495/jrs.2022.19943

مفهوم انسان&lrm;آرمانی در بودایی مهایانه و تشیع اثنی‌عشری دارای اهمیت است. انسان&lrm; آرمانی مهایانه، بدهی‌ستوه است که مسیر بوداگی و اشراق خود را با بیداردلی بدهی‌چیتَّه آغاز و با عهد و سوگند برای رهایی خود و همة موجودات ذی‌شعور، قدم در مسیر سلوک گذاشته و با طی طریق در أکثر

مفهوم انسان&lrm;آرمانی در بودایی مهایانه و تشیع اثنی‌عشری دارای اهمیت است. انسان&lrm; آرمانی مهایانه، بدهی‌ستوه است که مسیر بوداگی و اشراق خود را با بیداردلی بدهی‌چیتَّه آغاز و با عهد و سوگند برای رهایی خود و همة موجودات ذی‌شعور، قدم در مسیر سلوک گذاشته و با طی طریق در منازل بهومی‌های دهگانه موانع و حجاب‌ها کِلِشَه‌ها را کنار نهاده و در هر منزل کمال پارمیتا متناظر با آن منزل را کسب می‌نماید. بدهی‌ستوه در آخرین مرتبه سلوک می‌تواند به &lrm;رهایی غایی نیروانه بپیوندد اما به&lrm;دلیل مهرورزی کَرونا بی‌منتهای خود از ورود به &lrm;آن خودداری و در دایرة تناسخ سنساره باقی می‌ماند تا از سایر موجودات دستگیری کند. کامل ترین مصادیق انسان&lrm;آرمانی در تشیع، پیامبر خاتم و امامان معصوم هستند که از جایگاهی رفیعی برخوردارند. در باور شیعیان، ائمه برگزیدة خدا، آیینة تمام‌نمای حق، واسطه‌ی مُلک و ملکوت، خلیفة‌الله، آراسته به &lrm;تمامی فضایل بشری و هادی انسان‌ها به&lrm;سوی کمال حقیقی که همان فلاح یا رهایی در سیاق اندیشه اسلامی است، هستند. در این مقاله به دنبال شباهت&lrm;ها و تفاوت&lrm;های انسان آرمانی در ابعاد مختلف در هر دو سنت دینی هستیم. پژوهش حاضر نشان می دهد باور به &lrm;بدهی‌ستوه و امام در سنت بودایی و شیعی به‌رغم وجود تفاوت&lrm;هایی در مبانی، دارای شباهت&lrm;های قابل توجهی در ویژگی&lrm;ها و کارکرد هستند که مقایسه آن&lrm;ها را معنادار می‌سازد؛ عصمت، علم بی‌منتها، قدرت&lrm;های اعجازآمیز، نقش و هدایت تکوینی و تشریعی و مرجعیت خواسته‌ها و توسلات مردم از جمله این همانندی‌ها است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

662 - بررسی و تحلیل مبانی اعتقادی طریقت بکتاشیه
محمد حسن رازنهان محمد بیطرفان تقی شیردل

اصول اعتقادی بکتاشیان بر سه پایه استوار شده است: آموزه هاى صوفیانه مبتنى بر تأویل و مسامحه،تعالیم شیعیانه مبتنى بر حب على (ع) و اهل بیت و بهره گیرى از آموزه هاى دیگر ادیان، به ویژهتثلیث مسیحی. یافته های پژوهش حاکی از این است که پژوهشگران حوزه تاریخ تصوف وجغرافیای فکری آ أکثر

اصول اعتقادی بکتاشیان بر سه پایه استوار شده است: آموزه هاى صوفیانه مبتنى بر تأویل و مسامحه،تعالیم شیعیانه مبتنى بر حب على (ع) و اهل بیت و بهره گیرى از آموزه هاى دیگر ادیان، به ویژهتثلیث مسیحی. یافته های پژوهش حاکی از این است که پژوهشگران حوزه تاریخ تصوف وجغرافیای فکری آسیای صغیر، برداشت ها و تأویلات گوناگونی از سیر طریقت بکتاشیه به دستمی دهند، که در پاره ای از مواقع تصویر مبهمی را از گذار تاریخی این فرقه ترسیم می کند. در واقع،دگردیسی مبنای اعتقادی طریقت بکتاشیه حاصل ساختار جغرافیای طبیعی و سیاسی، تساهل وتسامح فکری و نیز شکل گیری و عملکرد مکاتب فکری بعضاً غالیانة آسیای صغیر بود . از این رو،تأثیر طریقه های صوفیه و همچنین آموزه های شمنیسم، دین بودایی و مسیحیت در طریقت بکتاشیه،به جامعه ناهمگون نژادی، فرهنگی و دینی آسیای صغیر باز می گردد. هدف این پژوهش بررسی وتحلیل مبانی اعتقادی فرقه بکتاشیه، با تأکید بر تأثیرات جامعه دینی آسیای صغیر بر این فرقه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

663 - اخلاق ایجابی عرفانی به روایت ترزا آویلایی و جلال الدین مولوی
بخشعلی قنبری

اخلاق ایجابی مجموعة فضایل و ملکات جاری در تمام جوامع بشری، و ضامن قوام و دوام حیاتجامعة انسانی است. از آن جهت که در عرفان دستیابی به بطون نهایی این فضایل مورد توجه است،این گونه فضیلت ها عرفانی هم تلقی می شوند و در سیروسلوک در مقام عمل، تنها به جنبه هایمشترک آنها اکتفا ن أکثر

اخلاق ایجابی مجموعة فضایل و ملکات جاری در تمام جوامع بشری، و ضامن قوام و دوام حیاتجامعة انسانی است. از آن جهت که در عرفان دستیابی به بطون نهایی این فضایل مورد توجه است،این گونه فضیلت ها عرفانی هم تلقی می شوند و در سیروسلوک در مقام عمل، تنها به جنبه هایمشترک آنها اکتفا نمی شود، بلکه عارفان به آخرین مراحل آن عطف توجه می کنند. البته اینموضوعات از آن جهت که اخلاقی اند، با موضوعات عام اخلاقی تفاوتی ندارند، اما عارفان نه به1582 م) و - لایه های ظاهری و عا م آنها، بلکه به ژرفای آنها می پردازند. ترزا آویلایی ( 1515672 ق) عارفانی از دو سنت مسیحی و اسلام یاند که در آثارشان - جلال الدین محمد مولوی ( 604عنایت ویژه ای به اخلاق ایجابی عرفانی هم چون فروتنی، اخلاص، عفو و ... داشته اند و بر اهمیت وجایگاه آنها در سلوک عرفانی تأکید ورزیده اند. اخلاق در آثار عارفان یادشده از جایگاه ویژه ایبرخوردار است، چندان که بدون توجه به آنها سلوک ناممکن می شود. در این میان، ترزا آویلایی بهحدی به فضیلت اخلاقی- عرفانی فروتنی اهمیت می دهد که می توان عرفان وی را عرفان فروتنیدانست که بدون توجه به آن سلوک به سرانجامی نمیرسد. نظر مولوی هم کم و بیش در این مقولهشبیه ترزاست و تخلق سالک به فروتنی را مانع نفوذ شیطان در وجود او، و عامل رسیدن به مقامامیری انسان بر کائنات و دستیابی به وصال الاهی می داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

664 - باطنیگری، اتهام عین القضات همدانی
فاطمه کیائی

یکی از اتهامات قاضی همدانی، ترویج تعالیم باطنیه، به ویژه باور آنان دربارة امام است و مغرضان،ضرورت دستگیری پیر از مریدان را که در آثار قاضی فراوان مورد تأکید قرار گرفته ، دستاویز ایناتهام نمودند. حقیقت آن است که این دو مفهوم، به لحاظ وجودی مشابهت های فراوانی با یکدیگردار أکثر

یکی از اتهامات قاضی همدانی، ترویج تعالیم باطنیه، به ویژه باور آنان دربارة امام است و مغرضان،ضرورت دستگیری پیر از مریدان را که در آثار قاضی فراوان مورد تأکید قرار گرفته ، دستاویز ایناتهام نمودند. حقیقت آن است که این دو مفهوم، به لحاظ وجودی مشابهت های فراوانی با یکدیگردارند، زیرا تصوف و تشیع، هر دو به ساحتی باطنی معتقداند که فراتر از فهم و ادراک ظاهری انساناست و راه یافتن و بهرهمندی از آن کار هر کسی نیست. این باور، مستلزم معرفی امام/پیر به عنوانانسان کامل و جانشین پیامبر در هر عصر، و تعلیم حقایق باطنی و تأویل متون مقدس به عنوانمهم ترین منصب امام/پیرِ ملهم از جانب خداوند، و ضرورت تبعیت کامل از وی از سوی شیعه/مریدمیباشد که همگی آنها از سوی اکثریت اهل سنت مردود و غیر قابل پذیرش است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

665 - آشر گینزبرگ: بانی صهیونیسم فرهنگی
بهاره ضمیری جیرسرایی نوری سادات شاهنگیان

جریان صهیونیزم دارای گرایش‌های مختلف و محصول شرایط و احوال متفاوت یهودیان اروپای شرقی و غربی در سده 19 میلادی است. صهیونیزم فرهنگی یا روحانی از جمله این گرایش‌ها است. فهم ماهیت و موضوع صهیونیزم فرهنگی و نیز روش و اهداف آن در گرو بررسی اندیشه‌های بنیان‌گذار آن - آشر گینز أکثر

جریان صهیونیزم دارای گرایش‌های مختلف و محصول شرایط و احوال متفاوت یهودیان اروپای شرقی و غربی در سده 19 میلادی است. صهیونیزم فرهنگی یا روحانی از جمله این گرایش‌ها است. فهم ماهیت و موضوع صهیونیزم فرهنگی و نیز روش و اهداف آن در گرو بررسی اندیشه‌های بنیان‌گذار آن - آشر گینزبرگ مشهور به احدهاعام- متفکر یهودی در اروپای شرقی است. مقاله حاضر با مروری بر بیوگرافی احدهاعام، شاخص‌ترین اندیشه‌های او را برای تأسیس صهیونیزم فرهنگی، مورد بررسی قرار داده است. مهم‌ترین برنامه‌های او برای نیل به این هدف، احیاء روحانی و فرهنگی قومیت یهود با استفاده از راه‌کارهایی چون تأسیس مرکز فرهنگی، ایجاد نظام آموزشی با تکیه بر زبان و ادبیات عبری و بهره‌گیری از تلاش نخبگان در راستای تحقق این هدف بود. شناخت دیدگاه‌های احدهاعام که از جمله منتقدان صهیونیزم سیاسی به‌شمار می‌رود، با توجه به تأثیر این جریان در روند وقایع عصر حاضر، حائز اهمیت است. در واقع شناخت صهیونیسم فرهنگی موجب شناخت بهتری در مورد جریان صهیونیسم می‌شود و این‌که صهیونیسم تنها شامل تفکرات سیاسی نیست بلکه برنامه‌ها واندیشه‌های دیگری را نیز دربردارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

666 - شیخ محمود شبستری و مسئلۀ کثرت ادیان
عباس گوهری امین رضا نوشین

سنجش، تأیید یا تکذیب هیچ یک از آرای معطوف به واقعیت کثرت ادیان، همچون حصرگرایی 4شمول گرایی 5 یا کثرت گرایی 6 دینی، که از مهم ترین مباحث دو حوزۀ فلسفۀ دین و کلام جدید به شمارمی آیند، مقصود این نوشتار نیست. بلکه این پژوهش بی هیچ ارزشداوری، تنها در پی تبیین رویکرد یکی ازمت أکثر

سنجش، تأیید یا تکذیب هیچ یک از آرای معطوف به واقعیت کثرت ادیان، همچون حصرگرایی 4شمول گرایی 5 یا کثرت گرایی 6 دینی، که از مهم ترین مباحث دو حوزۀ فلسفۀ دین و کلام جدید به شمارمی آیند، مقصود این نوشتار نیست. بلکه این پژوهش بی هیچ ارزشداوری، تنها در پی تبیین رویکرد یکی ازمتأملان و عارفان شهیر ایرانی اسلامی نسبت به مقولۀ کثرت ادیان است و می کوشد تا پرده از چهرۀ رأیخاص وی دربارۀ این مقولۀ مهم بردارد. هرچند که در حاشیه، به خود مدعای کثر تگرایی و رابطۀ آن باتجارب دینی نیز می پردازد و از منظری پدیدار شناختی، این دو امر را بررسی می کند.شیخ محمود شبستری که از عرفای نامدار ایرانی اسلامی، و از نظریه پردازان عرصۀ اندیشۀ دینیعرفانی به شمار می آید، محور و منظور این نوشتار است. وی که در ارایۀ آرای مربوط به دین، بر بنیادجهان بینی عرفانی تکیه دارد، کوشیده است تا حاصل تأملات خویش را به هر دو زبان نظم و نثر، و در مطاویآثاری ارجمند اما موجز به ظهور رساند. از وی، همچون برخی دیگر از عرفا، دربارۀ مقولۀ کثرت ادیان نیزرأی و نظری باقی مانده است. قصد این نوشتار پرداختن به رأی واقعی او دربارۀ مسئلۀ تکثر ادیان است، تابدین وسیله شعاعی هرچند کم رنگ، به ویژه دربارۀ آرای معطوف به کثرت ادیان بر اندیشۀ شبستری به طورخاص، و عرفان اسلامی به طور عام بیافکند و رأی شیخ را در این باره بازنماید. نگارنده برآن باور است کهحاصل کار نه تنها به شبستری، که به سایر عارفان اسلامی نیز قابل تعمیم است، زیرا همگی این بزرگان، چنانکه فروتر تبیین خواهیم نمود، از نظر فکری و به ویژه فلسفی، در یک محدودۀ زمانی و تحت سیطرۀ یک نظامو سنت اندیشگانی واحد به سر می برده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

667 - آراء سعدالدین حمویی در عرفان نظری
عالیه نوری محمدجواد شمس محمد تقی فعّالی

نوشتار حاضر جستاری است درباب آراء عرفانی عارف نامدار سدة هفتم هجری قمری، شیخ المشایخ سعدالدین محمّد بن معین‌الدین (مؤیدالدین) محمّد بن حمویی بحرآبادی جوینی (587-649/650‌ق) از خاندان شافعی مذهب حمویی که در مدّت چهار صد سال در ایران، مصر و شام منشأ خدمات مؤثر مادی و معنوی أکثر

نوشتار حاضر جستاری است درباب آراء عرفانی عارف نامدار سدة هفتم هجری قمری، شیخ المشایخ سعدالدین محمّد بن معین‌الدین (مؤیدالدین) محمّد بن حمویی بحرآبادی جوینی (587-649/650‌ق) از خاندان شافعی مذهب حمویی که در مدّت چهار صد سال در ایران، مصر و شام منشأ خدمات مؤثر مادی و معنوی بودند. سعدالدین حمویی از عارفان طریقت کبرویّه و در سلک مریدان برجستة شیخ نجم الدین کبری و در شمار نخستین صوفیانیست که با اعتقاد به ولایت ائمّة معصومین(ع) به عنوان اولیاء مطلق الهی، گرایشات شیعی داشته است. آثار و تألیفات وی پرشمار، و اغلب مشتمل بر سخنان رازآمیز، ارقام، دوایر، أشکال هندسی و اصطلاحات خاصّی است که گاه فهم و حلّ آنها دشوار می‌نماید. از آنجا که بیشتر تألیفات او به زبان عربی است و مشرب تأویلی دارد، هنوز در قالب نسخ خطی باقی مانده و استخراج آراء عرفانی وی در هر دو حوزة نظر وعمل را دشواریاب نموده است. این مقاله در حوزة عرفان نظری با بررسی مهم‌ترین آثار وی همچون رسالة محبوب الأولیاء، فی علوم الحقایق و حکم الدقایق، لطائف التوحید فی غرائب التفرید و المصباح فی التصوف، و نیز توجه به آثار مرید برجسته‌اش عزیزالدین نسفی، به مقولة وجودشناسی و تبیین احکام وجود اعم از وحدت شخصی وجود وتمثیلات آن، اصالت وجود و تشکیک وجود از منظر عارف حمویی پرداخته و برای تبیین بهتر، گاه با آراء عرفانی شیخ اکبر محی‌الدین عربی- عارف هم روزگار شیخ حمویی که مناسبات و مکاتبات میان ایشان در تاریخ تصوف به ثبت رسیده- سنجیده و بیان داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

668 - تأملی در پیوند تاریخی بایزید بسطامی با امام جعفرصادق (ع)
محمد جواد شمس

بایزید بسطامی از بزرگ ترین و پرآوازه ترین عارفان سدة دوم و سوم هجری است، که بیشترتذکره نویسان و نویسندگان صوفی و همچنین بسیاری از عالمان شیعی بر ارتباط او با امام جعفرصادق (ع) تأکید کرده و گفته اند که او مدتی سقای آن حضرت (ع) بود؛ با این همه برخی ازمحققان معاصر از لحاظ أکثر

بایزید بسطامی از بزرگ ترین و پرآوازه ترین عارفان سدة دوم و سوم هجری است، که بیشترتذکره نویسان و نویسندگان صوفی و همچنین بسیاری از عالمان شیعی بر ارتباط او با امام جعفرصادق (ع) تأکید کرده و گفته اند که او مدتی سقای آن حضرت (ع) بود؛ با این همه برخی ازمحققان معاصر از لحاظ تاریخی دربارة این ارتباط تردید کرده اند. اما با توجه به این که در سده هاینخستین-سده های دوم تا چهار مه افراد متعددی با کنیه بایزید و نام طیفور وجود داشته اند که ظاهراًهمگان از خاندان او بوده اند؛ چنین می نماید که اقوال و نظریات آنان و شرح احوالشان درهم آمیختهباشد. در حالی که برخی از اقران بایزید، از جمله ابراهیم ستنبه، در سده دوم می زیسته اند، وبرادرزادة بایزید، ابوموسی، نیز که در حدود نیمه سده سوم فوت کرده، هنگام وفات بایزید، بیست ودو ساله بوده است؛ افزون برآن، برخی تعالیم و سخنان بایزید نیز برگرفته شده و یا شبیه تعالیم ائمهاطهار (ع)، مخصوصاً امام جعفر صادق (ع)، است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

669 - ویژگی های عشق الهی از دیدگاه یوحنای صلیبی
ابوالفضل محمودی لیلا رضایی

عشق الهی بن مایۀ عرفان یوحنا را شکل می دهد. شعلۀ آتش عشق الهی چنان وجود او رافراگرفته که هیچ آموزه ای را نزد او بدون توجه به عنصر عشق الهی نمی توان یافت. بهعقیدۀ یوحنا، با استحالۀ روح در عشق الهی، روح به همۀ فضایل، کمالات و ارزش هایالهی دست م ییابد و سزاوار تجلی خدواند أکثر

عشق الهی بن مایۀ عرفان یوحنا را شکل می دهد. شعلۀ آتش عشق الهی چنان وجود او رافراگرفته که هیچ آموزه ای را نزد او بدون توجه به عنصر عشق الهی نمی توان یافت. بهعقیدۀ یوحنا، با استحالۀ روح در عشق الهی، روح به همۀ فضایل، کمالات و ارزش هایالهی دست م ییابد و سزاوار تجلی خدواند م یشود. از سوی دیگر، گذر از مراحلسیروسلوک بی همرهی عشق ممکن نیست. پس عشق الهی هم علت و محرک سیر وسلوک است و هم مقصد و مقصود عارف. او از عشق به منزلۀ عطیۀ الهی یاد می کند که همدرد و هم درمان است. بهجت ، معرفت بخشی، همانندی بین عاشق و معشوق، وحیات بخشی از مهم ترین ویژگی های آموزۀ عشق یوحنا است. یوحنا به محو و فنا شدن درمسیح به عنوان راهبر واقعی عشق تأکید و اصرار فراوان دارد و کسی را عاشق حقیقیمی داند که در اختیار و تملک خداوند باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

670 - نقش و جایگاه صدیق در جماعت حسیدی
ارسطو میرانی

حسیدیسم، آخرین جنبش عرفانی در تاریخ یهودیت است که در نیمۀ دوم قرن هیجدهممیلادی ظهور و گسترش یافت . صدیق، محور و کانون جماعت حسیدی، و بارزترین وجهتمایز عرفان حسیدی از دیگر گرایش های عرفانی در فرهنگ یهو د است . در عرفان حسیدیصدیق انسان کامل و واسطۀ بین خداوند و حسید یا مر أکثر

حسیدیسم، آخرین جنبش عرفانی در تاریخ یهودیت است که در نیمۀ دوم قرن هیجدهممیلادی ظهور و گسترش یافت . صدیق، محور و کانون جماعت حسیدی، و بارزترین وجهتمایز عرفان حسیدی از دیگر گرایش های عرفانی در فرهنگ یهو د است . در عرفان حسیدیصدیق انسان کامل و واسطۀ بین خداوند و حسید یا مرید می باشد، به این معنا که برایگناهان مریدان خود شفاعت می کند، دعاها و عبادات آنها را به بارگاه خداوند انتقال می دهدو از سوی دیگر فیض و رحمت الهی نیز از طریق او به مریدان می رسد. پس صد یق پیر ورهبر است . البته رفتار و کردار او بیشتر از تعالیم و موعظه های او مورد توجه حسیداناست. صدیق از قداست فراوان و شخصیتی فرّه مند برخوردار است که نتیجۀ مقام معنوی وقرب او به بارگاه الوهی است، نه دانش او دربارۀ تورات و شریعت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

671 - چیستی و چرایی نفی خواطر در عرفان اسلامی
قربان ولیئی محمدآبادی حوریه هاشمی کوچکسرایی

یکی از عناصر بنیادین سلوک در عرفان اسلامی نفی خواطر است که به معنای پاکسازی ضمیر و ذهن از هر گونه اندیشه ها، واردات و صورت هاست. نفی خواطر از آموزه هایی است که سالک از ابتدای سیر سلوکی خویش تا آخرین منازل آن- که فنای فی الله است- ملزم به کوشش برای تحقق آن خواهد بود و تن أکثر

یکی از عناصر بنیادین سلوک در عرفان اسلامی نفی خواطر است که به معنای پاکسازی ضمیر و ذهن از هر گونه اندیشه ها، واردات و صورت هاست. نفی خواطر از آموزه هایی است که سالک از ابتدای سیر سلوکی خویش تا آخرین منازل آن- که فنای فی الله است- ملزم به کوشش برای تحقق آن خواهد بود و تنها در صورت تحقق کامل نفی خواطر و تخلیة باطن است که وجود سالک شایستة پذیرش انوار و تجلیات الهی، و سزاوار رسیدن به منزل جانان خواهد شد. با درک نقش اساسی نفی خواطر در طریقت عرفانی، این مقاله در پی آن است که چرایی و چگونگی این مفهوم را بررسی کند و افزون بر ارائة روش هایی برای تحقق آن، ضمن بیان اجمالی ارتباط نفی خواطر با دیگر عناصر سلوکی، ثمرات و نتایجی را که نفی خواطر در مسیر رسیدن به مقصود به بار می‌آورد، تبیین نماید. از آنجا که لازمة پرداختن به نفی خواطر، شناخت ماهیت و انواع خواطر، و روش تشخیص آنها است، پیش از ورود به بحث، این موضوع مورد بررسی قرار می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

672 - طریقت عشق و مدارا در سلوک عرفانی شیخ نظام‌الدین اولیاء و کبیر
شمس علی فتحی مرشت محمدرضا عدلی

شیخ نظام‌الدین اولیاء (د 725 ق/1325م)، از مشایخ چشتیه در هند، و کبیر (قرن 15 م)، شاعر و عارف نامدار هندی، از حیث تأکیدشان بر عشق و مدارا شباهت‌های فراوانی داشتند. شیخ نظام‌الدین و خلفایش موجب گسترش سلسله چشتیه و نیز ترویج زبان فارسی و اسلام در شبه قاره هند شدند. آنگونه أکثر

شیخ نظام‌الدین اولیاء (د 725 ق/1325م)، از مشایخ چشتیه در هند، و کبیر (قرن 15 م)، شاعر و عارف نامدار هندی، از حیث تأکیدشان بر عشق و مدارا شباهت‌های فراوانی داشتند. شیخ نظام‌الدین و خلفایش موجب گسترش سلسله چشتیه و نیز ترویج زبان فارسی و اسلام در شبه قاره هند شدند. آنگونه که از ملفوظات شیخ استنباط می‌شود او عشق را شرط اصلی قبول هر طاعتی می‌دانست. به باور او، عشق الهی در قالب عشق به ولایت پیر تجلی می‌کند و در مقیاس وسیع‌تر تمام مخلوقات را دربرمی‌گیرد. کبیر نیز از شاعران و عارفان هند است که به همراه پیروانش در ترویج آیین بهکتی نقش مهمی داشته است. مذهب کبیر به روشنی دانسته نیست، هندوها او را هندو و مسلمانان وی را مسلمان می‌دانند. کبیر در اشعارش ظواهر دین را به شدت نقد می‌کند و معتقد است که عشق الهی جوهر دین است. از این رو، بر عبادت عاشقانه (بهکتی) تأکید می‌کند. او نیز عشق به گورو یا پیر را در تعالی روحانی سالک بسیار موثر می‌دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

673 - عوامل مؤثر در حفظ حیات دین یهود پس از تخریب معبد دوم
علی قناعتیان جهرمی طاهره حاج ابراهیمی

10.30495/jrs.2022.19945

از آنجاییکه یهود به عنوان دینی شریعت-محور ارتباطی محکم با وجود معبد داشته، در هر دو واقعه‌ی سقوط معابد، هویت دینی و ملی آن با خطر جدی روبرو شد. این مقاله به بررسی عواملی پرداخته که پس از تخریب معبد دوم موجب بقا و ادامه‌ی حیات دین یهود گردیدند. بررسی دقیق اسناد تاریخی و أکثر

از آنجاییکه یهود به عنوان دینی شریعت-محور ارتباطی محکم با وجود معبد داشته، در هر دو واقعه‌ی سقوط معابد، هویت دینی و ملی آن با خطر جدی روبرو شد. این مقاله به بررسی عواملی پرداخته که پس از تخریب معبد دوم موجب بقا و ادامه‌ی حیات دین یهود گردیدند. بررسی دقیق اسناد تاریخی و مطالعات پیشین، دو دسته‌ عوامل درونی و بیرونی را نشان می‌دهد. ازجمله عوامل درونی می‌توان به نقش یوحنان بن زکای، شورای سنهدرین، فریسیان و اثر نظام خاخامی اشاره کرد. شورش شمعون برکوخبا نیز علی‌رغم شکست، موجب تثبیت موقعیت علمی یهودیان گردید. همچنین، نقش پررنگ شریعت شفاهی در دوران پس از معبد دوم در قالب اثر مهم تلمود موجب ادامه حیات دین یهود شد. از جمله عوامل بیرونی، تبعید به سرزمین‌های همسایه بخصوص بابل، توحیدی بودن ادیان ایران باستان و تأثیرگذاری آنها بر دین یهود، رقابت دو امپراطوری روم و ایران در سال‌های پس از سقوط معبد دوم که باعث نزدیکی یهودیان به اشکانیان در دشمنی با روم شد و نقش احتمالی اشکانیان در تحریک شورش‌های یهودیان به منظور مشغول نگاه داشتن رومیان را می توان نام برد. مجموعه‌ی این عوامل زمینه را برای حیات دینی یهودیان و تحکیم باورهای توحیدی پس از سقوط معبد دوم فراهم نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

674 - نیروانَه در هینَه‌یانَه و مَهایانَه
یحیی نصرتی ابوالفضل محمودی

هدف غاییِ دین ورزی و سلوک بودایی نجات از رنج و چرخة بازپیدایی است. آموزة نیروانَه اصلی‌ترین آموزة مشترک مکاتب و طریقت‌های بودایی در تبیین آن هدف است. چندین رویکرد در تفسیر معنای این آموزه وجود دارد. رویکردهای سلبی، اثباتی و متناقض‌نما از مهمّ‌ترین آنهاست. هر کدام از طری أکثر

هدف غاییِ دین ورزی و سلوک بودایی نجات از رنج و چرخة بازپیدایی است. آموزة نیروانَه اصلی‌ترین آموزة مشترک مکاتب و طریقت‌های بودایی در تبیین آن هدف است. چندین رویکرد در تفسیر معنای این آموزه وجود دارد. رویکردهای سلبی، اثباتی و متناقض‌نما از مهمّ‌ترین آنهاست. هر کدام از طریقت‌های هینَه‌یانَه و مَهایانَه، علی‌رغم اشتراک شان در پذیرش این اصل، از این آموزه تفسیرهای خاص خودشان را دارند. می‌توان گفت مفهوم نیروانَه در طریقت مَهایانَه نسبت به طریقت هینَه‌یانه بسط معنایی بیشتر داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

675 - رویکردهای متفاوت به بدن در دین هندویی
فیاض قرائی زهرا میقانی

نظر به این‌که هیچ یک از ادیان زنده دنیا به اندازه دین هندو به بدن آدمی نمی‌پردازد، بررسی موضع این دین در قبال بدن ضرورت دارد. مطالعه جایگاه بدن علاوه بر این که فرصتی است برای آشنایی با منبعی غنی از مفاهیم و اعتقادات هندویی درباره اهمیت معنوی جسم، امکان شناخت ژرف‌تر کیها أکثر

نظر به این‌که هیچ یک از ادیان زنده دنیا به اندازه دین هندو به بدن آدمی نمی‌پردازد، بررسی موضع این دین در قبال بدن ضرورت دارد. مطالعه جایگاه بدن علاوه بر این که فرصتی است برای آشنایی با منبعی غنی از مفاهیم و اعتقادات هندویی درباره اهمیت معنوی جسم، امکان شناخت ژرف‌تر کیهان‌شناسی دین هندو را نیز فراهم می‌کند. از سوی دیگر به نظر می‌رسد گاه برابر انگاشتن آموزه‌های دین هندو با شیوه زندگی یوگی‌ها و عزلت‌نشین‌ها و پیش‌فرض تقابل عوالم روح و ماده، باعث سوتعبیرهایی در خصوص نگاه این دین نسبت به زندگی این جهانی و مادی شده است. این پژوهش بر آن است تا با تأملی بیش‌تر بر موضع دین هندو در قبال بدن، تصویر جامع‌تری از نگاه این دین نسبت به بعد مادی انسان ارائه دهد. بررسی آموزه‌های کلی آیین تنتره، به سبب جایگاه خاصی که برای بدن قائل است، در نیل به این مقصود راهگشاست. آیین تنتره و به ویژه یوگا‌ی تنتره‌ای بدن را دارای حکمت خاص خود می‌دانند و برای رسیدن به رهایی به آن متوسل می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

676 - توصیف آخرالزمان در متون هندو و تطبیق آن بر عصر حاضر
سعید کریم پور فیاض قرائی

زمان در آیین هندو، به گونه‌ای متفاوت از آیین‌های سامی نگریسته می‌شود. طبق عقاید هندو، زمان از چرخه‌هایی تودرتو تشکیل شده که دوره‌های آن‌ها به تناوب تکرار می‌شود و کوتاه‌ترین دوره آن، از چهار مرحله پی در پی تشکیل شده که آخرین آن‌ها کَلی یوگه نام دارد. از این رو دوره کَلی أکثر

زمان در آیین هندو، به گونه‌ای متفاوت از آیین‌های سامی نگریسته می‌شود. طبق عقاید هندو، زمان از چرخه‌هایی تودرتو تشکیل شده که دوره‌های آن‌ها به تناوب تکرار می‌شود و کوتاه‌ترین دوره آن، از چهار مرحله پی در پی تشکیل شده که آخرین آن‌ها کَلی یوگه نام دارد. از این رو دوره کَلی یوگه را می‌توان به نحوی آخرالزّمان هندو به شمار آورد. متون هندو، کَلی یوگه را عمدتاً با ویژگی غلبه بدی‌ها بر نیکی‌ها توصیف کرده‌اند و به ظهور یک منجی در آن دوره اشاره می‌کنند که با غلبه دادن نهایی خیر بر شر، زمینه ورود بشریت به دوره‌ای جدید از ترقی و پیشرفت را که مرحله آغازین دوران بعدی تاریخ است، فراهم خواهد ساخت. با این حال، تحقیقات دقیق‌تر نشان می‌دهد که در این باره اندکی ناسازگاری در متون وجود دارد، و معرفی کلی یوگه با اوصاف ناخوشایند، بیشتر ناشی از شرایط خاص حاکم بر دوران نگارش متون متأخر هندو بوده است. در این مقاله، ضمن بررسی مفهوم زمان ادواری در تفکر هندو، و توصیف متون مقدس هندو از کَلی یوگه، نظراتی را که برای تطبیق آن بر دوره‌های مختلف تاریخی- به‌خصوص دوران معاصر- ارائه شده، بررسی خواهیم کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

677 - احوال و آرای عرفانی قدیس بوناونتوره
حمید محمودیان

قدیس بوناونتوره بی شک یکی از شخصیتهای تاثیر گذار در عرفان مسیحی است. وی که بهعنوان بانی دوم و معمار اصلی فرقۀ فرانسیسی شناخته می شود، توانست علاوه بر تبیینعرفان مسیحی به تشریح زندگی، آثار و ابعاد شخصیتی قدیس فرانسیس بپردازد . با آنکهجایگاه وی در میان فرانسیسیان، شبیه به أکثر

قدیس بوناونتوره بی شک یکی از شخصیتهای تاثیر گذار در عرفان مسیحی است. وی که بهعنوان بانی دوم و معمار اصلی فرقۀ فرانسیسی شناخته می شود، توانست علاوه بر تبیینعرفان مسیحی به تشریح زندگی، آثار و ابعاد شخصیتی قدیس فرانسیس بپردازد . با آنکهجایگاه وی در میان فرانسیسیان، شبیه به جایگاه توماس آکویناس در میان دومنیکیان است،اما با این همه، جوانب شخصیتی او چندان روشن نیست . کتاب سفر روح به سوی خداون داو یکی از آثار ماندگار در عرفان مسیحی است . در این پژوهش کوشش بر آن است که پساز ارائۀ شرح مختصری از زندگی و آثار او، جهان شناسی و به ویژه دیدگاه عرفانی ویمورد بررسی قرار بگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

678 - معنای زندگی در یهودیت و راه رسیدن به آن
سید حاتم مهدوی نور محمد تقی فعالی

معنای زندگی از مسایل مورد توجه انسان است که از سه منظر، یعنی هدف، فایده و ارزش زندگی، قابل بررسی است. این نوشتار به بررسی معنای زندگی در دین یهود، از منظر هدف زندگی می پردازد. یعنی انتخاب هدف زندگی توسط یک فرد یهودی و چگونگی تحقق آن. در دین یهود دو هدف اخروی و دنیوی برا أکثر

معنای زندگی از مسایل مورد توجه انسان است که از سه منظر، یعنی هدف، فایده و ارزش زندگی، قابل بررسی است. این نوشتار به بررسی معنای زندگی در دین یهود، از منظر هدف زندگی می پردازد. یعنی انتخاب هدف زندگی توسط یک فرد یهودی و چگونگی تحقق آن. در دین یهود دو هدف اخروی و دنیوی برای انسان ترسیم شده است. هدف اخروی انسان رسیدن به قرب الهی است و هدف دنیوی ایجاد جامعه‌ای است که عدل در آن گسترده شود. برای رسیدن به قرب خداوند نیز ایمان به خداوند و انجام دستورات خداوند و نیک رفتاری با مردم ضروری است. اگر کسی به معنای زندگی که خداوند برای انسان مشخص کرده است توجهی نکند، در دنیا و آخرت مجازات می‌شود. مجرمین برای رهایی از مجازات فقط در دنیا می‌توانند توبه کنند و خطای خود را جبران کنند تا جرم آن‌ها بخشیده ‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

679 - آفرینش و نجات از دیدگاه ابراهیم ابوالعافیه و اسحاق لوریا
فاطمه مغفوری محمدرضا عدلی بخشعلی قنبری

10.30495/jrs.2022.20792

ابراهیم ابوالعافیه و اسحاق لوریا، از عرفای بنام یهودی، قرائتی متفاوت و نو از فرآیند آفرینش و نجات ارائه داده‌اند که با سنت توراتی بسیار متفاوت است، البته هر دوی آنها تعالیمشان را در قالب تفسیر تورات مطرح کرد‌ه‌اند. ابوالعافیه همسو با سنت اولیه قبالایی، بر این باور است أکثر

ابراهیم ابوالعافیه و اسحاق لوریا، از عرفای بنام یهودی، قرائتی متفاوت و نو از فرآیند آفرینش و نجات ارائه داده‌اند که با سنت توراتی بسیار متفاوت است، البته هر دوی آنها تعالیمشان را در قالب تفسیر تورات مطرح کرد‌ه‌اند. ابوالعافیه همسو با سنت اولیه قبالایی، بر این باور است که آفرینش از طریق سلسله ای از فیضانات الهی صورت گرفته است. نجات نیز به مثابۀ بالا رفتن از نردبان یا سیر معکوس فرآیند آفرینش است که در طی آن روح دوباره به عالم الوهیت می‌پیوندد و رستگار می‌شود. اما لوریا فرآیند آفرینش را با استفاده از مفهوم صیمصوم (عقب‌نشینی خداوند) توضیح می‌دهد و معتقد است که انسان‌ها گرفتار زادمرگ‌های مکررند. اما، با برخی اعمال، از جمله مناسک دینی، مراقبه و توبه می‌توان فرآیند طولانی تناسخ را کوتاه کرد. پس انسان در فرآیند نجات خود نقش مهمی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

680 - چیستی و کارکرد رؤیاها در آثار عرفان اسلامی
وحید محمودی امیرعلی مازندرانی

10.30495/jrs.2022.19947

صوفیان رؤیا را یکی از راه‌های ارتباط با عالم غیب تلقی می‌کردند؛ از این رو، برای رؤیاها اهمیت زیادی قائل بودند. آن‌ها ضمن بیان دیدگاه‌های مختلف درباره منشأ رؤیاها، تأثیرات و کارکردهای تجربۀ رؤیا در زندگی معنوی را نیز تبیین کرده‌اند. در این مقاله با مطالعۀ دقیق 34 اثر اصی أکثر

صوفیان رؤیا را یکی از راه‌های ارتباط با عالم غیب تلقی می‌کردند؛ از این رو، برای رؤیاها اهمیت زیادی قائل بودند. آن‌ها ضمن بیان دیدگاه‌های مختلف درباره منشأ رؤیاها، تأثیرات و کارکردهای تجربۀ رؤیا در زندگی معنوی را نیز تبیین کرده‌اند. در این مقاله با مطالعۀ دقیق 34 اثر اصیل عرفانی قرون 4 تا 9 هجری قمری و تحلیل محتوای 387 گزارش رؤیا در این آثار، به بررسی و تحلیل چیستی و کارکرد رؤیا در تصوف پرداخته شد. از نگاه عارفان، رؤیا یا به عوامل بیرونی یا به انفعالات درونی آدمی مربوط می‌شود. برخی از عارفان، فرشتگان و برخی نیز رفتار، گفتار و اندیشۀ انسان در بیداری را عامل رؤیا می‌دانند. سرانجام، برخی دیگر، اتصال خیال مقید آدمی به خیال مطلق یا عالم مثال را سرمنشأ رؤیا می‌دانند. تحلیل محتوای گزارش‌های رؤیا در آثار عرفانی نشان می‌دهد که رؤیاها برای عارفان سه کارکرد اصلی داشته‌اند: 1. راه ارتباطی با غیب و کسب معرفت؛ 2. وسیلۀ اعتباربخشی؛ 3. بازخورد و نشان دهندۀ عاقبت امور و اعمال جوارحی و جوانحی. پژوهش حاضر می‌تواند چارچوب منسجمی را برای درک ماهیت و کارکرد رؤیاها از نگاه عرفان اسلامی فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

681 - «برکت‌بخشی» و نقش آن در برساخت هویت یهودی در اسفارِ عهدعتیق
سپیده وحیدنیا ارسطو میرانی یحیی صباغچی

یکی از کارکردهای اجتماعی مهم دین هویت‌سازی است. ادیان برای پیروان خود، ویژگی‌های خاصی تعیین کرده‌اند که با ایجاد مشابهت و تمایز با غیر، بین آن‌ها همبستگی ایجاد کرده و آن‌ها را از دیگران متمایز می‌کند. بدین ترتیب با ایجاد مرز بین خودی‌‌ها و دیگران هویت پیروان خویش را تعر أکثر

یکی از کارکردهای اجتماعی مهم دین هویت‌سازی است. ادیان برای پیروان خود، ویژگی‌های خاصی تعیین کرده‌اند که با ایجاد مشابهت و تمایز با غیر، بین آن‌ها همبستگی ایجاد کرده و آن‌ها را از دیگران متمایز می‌کند. بدین ترتیب با ایجاد مرز بین خودی‌‌ها و دیگران هویت پیروان خویش را تعریف می‌کنند. در ادیان تاریخی این فرایند هویت‌سازی در بستر تاریخ تداوم می‌یابد. هویت یهودی نیز به عنوان یک هویت قومی- دینی، در طول تاریخ شکل گرفته و هم‌چنان تا عصر حاضر دچار ابهامات و مناقشاتی است. شرح تولد و شکل‌گیری قوم یهود در اسفار که اساس عهدعتیق است آمده است. در این متن مولفه‌ها و فرایندهای متعددی می‌توان یافت که در برساخت هویت‌ یهودی نقش دارند از جمله عهد، مشایخ، برگزیدگی، قومیت، شریعت. برکت‌بخشی نیز یکی از این مولفه‌هاست. در این مقاله با رویکردی بینارشته‌ای، عملکرد برکت‌بخشی به عنوان فرایندی هویت‌ساز در متن اسفار تبیین و تحلیل می‌گردد. نشان داده می‌شود که برکت‌بخشی با تعریف مرزهای قومی، مفاهیم و نهادهای دینی ارتباط داشته و در تعریف هویت یهودی نقش دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

682 - گونه‌شناسی روابط صوفیان با هندوها از دوره میانه تا سلطنت گورکانیان هند
محمد منتظری شهرام پازوکی محمودرضا اسفندیار

10.30495/jrs.2022.19948

تصوف در دوره‌های مختلف تأثیرات متفاوتی بر افکار هندوان گذاشت، همچنانکه تأثیرات بسیاری نیز از ایشان پذیرفت. صوفیان بسته به اینکه به چه دوره‌ای در تاریخ شبه‌قاره تعلق داشتند، در کدام قسمت از این سرزمین مستقر شدند و از چه جریان‌های رایجی در تمدن اسلامی زمان خود متاثر بودند أکثر

تصوف در دوره‌های مختلف تأثیرات متفاوتی بر افکار هندوان گذاشت، همچنانکه تأثیرات بسیاری نیز از ایشان پذیرفت. صوفیان بسته به اینکه به چه دوره‌ای در تاریخ شبه‌قاره تعلق داشتند، در کدام قسمت از این سرزمین مستقر شدند و از چه جریان‌های رایجی در تمدن اسلامی زمان خود متاثر بودند، مناسبات متفاوتی با هندوان برقرار کردند. این مناسبات به طور‌ کلی صوفیان را در شمار یکی از سه مکتب تصوف راست‌کیش، فلسفی و عامّه قرار می‌داد. در یک تقسیم‌بندی کلی این سه مکتب به شش گونه مختلف ظاهر شده که می‌توان برای هر یک مصادیق تاریخی روشنی ارائه کرد. این روابط شش‌گانه را می‌توان به شکل تطبیق، تعامل، تحول، جذب، پذیرش و نهایتا تقابل صورت‌بندی کرد. این پژوهش بر آن است تا به طور اجمالی این طبقه‌بندی را با تکیه بر شواهد تاریخی، انتظام بخشد. بازه این تحقیق بین قرن سوم هجری، یعنی زمانی که تصوف در هند به شکل معناداری حضور خود را آغاز کرد، تا قرن دهم هجری، اوایل سلطنت گورکانی، است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

683 - مقایسه تطبیقی تفسیر فیلیس تریبل و میکه بل از داستان سقوط
روح اله مهدوی حاجی مهدی لک زایی

فصل سوم سفر پیدایش یکی از چالش آمیزترین متون برای مفسران فمینیستی است. فیلیس تریبل به عنوان نماینده مکتب تفسیری فمینیستی لیبرال و میکه بل به عنوان نماینده مکتب تفسیری فمینیستی پست مدرن به تفسیر این متن پرداخته اند که در این مقاله نقاط اشتراک و اختلاف این دو جریان، در ت أکثر

فصل سوم سفر پیدایش یکی از چالش آمیزترین متون برای مفسران فمینیستی است. فیلیس تریبل به عنوان نماینده مکتب تفسیری فمینیستی لیبرال و میکه بل به عنوان نماینده مکتب تفسیری فمینیستی پست مدرن به تفسیر این متن پرداخته اند که در این مقاله نقاط اشتراک و اختلاف این دو جریان، در تفسیری که از یک متن واحد ارائه می کنند، نشان داده می شود. هر دو مفسر در تلاشند تا با رویکرد طرفداری از حوا از بار مسئولیت او در گناه نخستین بکاهند. تریبل با وفاداری به متن، ضمن پذیرش اشتباه حوا در گناه نخستین، جنسیت حوا را در وقوع گناه، بی تأثیر دانسته است. او مجازات خداوند را از عواقب بی نظمی حاصل از گناه نخستین می داند؛ اما میکه بل با ارائه تفسیری خلاقانه، عمل حوا را ماموریتی در مسیر کمال بشر می داند تا ضمن شکل گیری شخصیت انسانی، نسل بشر با کسب معرفت جنسی استمرار یابد. او مجازات خداوند را از نتایج گناه و مسئولیت بخش می داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

684 - خاستگاه‌های هرمسی، افلاطونی و افلاطونی میانه مکاتب گنوسی
نسرین وکیلیان فاطمه لاجوردی ابوالقاسم اسماعیل پور

10.30495/jrs.2022.20794

مکتب گنوسی، از تأثیرگذارترین مکاتب الهیاتی و جریان‌های عرفانی و باطنی سده‌های اولیه پیشامسیحی و پس از آن است که طریق نجات و رهایی را، مبتنی بر شناخت حقیقت الوهیت می‌داند و برخی از عمیق‌ترین اندیشه‌های معرفتی و فلسفی آن روزگار در حوزه خداشناسی، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی و أکثر

مکتب گنوسی، از تأثیرگذارترین مکاتب الهیاتی و جریان‌های عرفانی و باطنی سده‌های اولیه پیشامسیحی و پس از آن است که طریق نجات و رهایی را، مبتنی بر شناخت حقیقت الوهیت می‌داند و برخی از عمیق‌ترین اندیشه‌های معرفتی و فلسفی آن روزگار در حوزه خداشناسی، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی و فرجام‌شناسی را در نظام فکری خویش دارد. این عنوان بر نحله‌های کهنی اطلاق می‌شود که زیر اثر هلنیسم یا یونانی‌مآبی پس از اسکندر، ادیانی چون یهودیت، مسیحیت و زرتشتی و نیز مکاتب فلسفی و الهیاتی آن زمان، از جمله مکاتب هرمسی، افلاطونی و افلاطونی میانه، به گونه‌ کیش و طریقه عرفانی و تلفیقی گسترده‌ای در آسیای غربی رواج یافت که در تبادل آراء و اندیشه‌ها، از آن ادیان و نحله‌ها اثر پذیرفته و بر آنان نیز اثرگذار بوده است. این مقاله می‌کوشد تا با بررسی مبانی فکری و محورهای اساسی آموزه‌های هرمسی، افلاطونی و افلاطونی میانه، در موضوعاتی همچون الوهیت و ثنویت موجود در هستی، جهان و فرجام آن، انسان و قرابت او با خداوند، هبوط روح و عروج آن و مفاهیمی از این دست، به واکاوی و یافتن خاستگاه‌های اندیشگی جهان‌بینی گنوسی بپردازد و از این رهگذر، به شباهت‌ها و نیز تفاوت‌های این نظام‌های الهیاتی با یکدیگر دست یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

685 - اصول مطالعه هندوئیسم و ادیان شرقی در اندیشه رنه گنون
امیر یوسفی فیاض قرائی

10.30495/jrs.2022.19949

در مقاله پیش رو دیدگاه رنه گنون در باب رویکرد صحیح در مطالعات هندویی، مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این راستا نگاه گنون در چارچوب نقد به نگاه علمی و تاریخی مطرح می‌شود که در مقابل نگاه وی قرار دارد. به نظر گنون تقسیم‌بندی به دو نگاه غربی و شرقی به طور کلّی توجیه‌پذیر بوده أکثر

در مقاله پیش رو دیدگاه رنه گنون در باب رویکرد صحیح در مطالعات هندویی، مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این راستا نگاه گنون در چارچوب نقد به نگاه علمی و تاریخی مطرح می‌شود که در مقابل نگاه وی قرار دارد. به نظر گنون تقسیم‌بندی به دو نگاه غربی و شرقی به طور کلّی توجیه‌پذیر بوده و نگاه غربی دارای خلل‌های جدّی‌ست که نمی‌تواند درک درستی از تعالیم شرقی به خصوص هندویی داشته باشد. از این رو صلاحیت کلّی غرب را در فهم شرق زیر سؤال برده و برای آن دلایلی را ذکر می‌کند که می‌توان به عدم درک روح زبان شرقی و عدم نگاه درون دینی اشاره کرد. در مقابل؛ اصولی لازم برای درک این تعالیم برگرفته از آثار او مورد بررسی خواهد بود؛ 1- داشتن نگاهی ثبات‌گرا نه تکامل‌گرا 2- باور به متافیزیک و اثرات آن 3- درک روح زبان هندویی 4- داشتن نگاهی همدلانه و درون دینی 5- داشتن نگاهی رمزوار و نمادین که در این مقاله بدان‌ها پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

686 - مروری بر تولید طعم‌دهنده‌های مواد غذایی توسط روش‌های بیوتکنولوژیکی
اسما بساطی مینا خان بگی دوگاهه مریم قراچورلو

10.30495/jftn.2023.75309.11279

مقدمه: عطرو طعم یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های غذا است که مستقیماً با پذیرش محصول توسط مصرف‌کنندگان ارتباط دارد. روند رو به افزایش مصرف ترکیبات طعم‌دهنده غذا باعث ایجاد انگیزه در تولید طعم‌های غذایی شده بطوریکه تقاضای جهانی برای طعم و عطر طبیعی به‌طور مداوم در حال افزایش است أکثر

مقدمه: عطرو طعم یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های غذا است که مستقیماً با پذیرش محصول توسط مصرف‌کنندگان ارتباط دارد. روند رو به افزایش مصرف ترکیبات طعم‌دهنده غذا باعث ایجاد انگیزه در تولید طعم‌های غذایی شده بطوریکه تقاضای جهانی برای طعم و عطر طبیعی به‌طور مداوم در حال افزایش است. گیاهان و میکروارگانیسم‌ها منابع اصلی ترکیبات ایجاد کننده طعم و عطر مانند ترپنوئیدها، آلدئیدها، متیل کتون ها هستند اما به دلیل تولید در غلظت‌های کمتر، جداسازی و استخراج چنین مواد شیمیایی با ارزش افزوده هزینه‌بر است. لذا تولید بیوتکنولوژیکی ترکیبات طعم دهنده مورد توجه قرار گرفته است.مواد و روش ها: در دهه گذشته تحقیقات گسترده ای در زمینه تولید بیوتکنولوژیکی ترکیبات طعم دهنده انجام شده است. در این مطالعه سعی شده است تا سه روش بیوتکنولوژیکی اصلی شامل استفاده از آنزیم‌ها، استفاده از میکروارگانیسم‌ها و بافت گیاهی و کشت سلولی مورد بحث قرار گیرند.یافته ها: تکنیک‌های مرسوم تولید ترکیبات طعم‌دهنده با توجه به تقاضای صعودی بازار از نظر کمیت و تنوع کافی نیست. روش‌های تولید طعم فعلی از سنتز شیمیایی استفاده می‌کنند که می‌تواند تعداد بیشتری طعم را با زمان کمتر تولید کند. بااین‌حال، تقاضا برای محصولات طبیعی در مواد مصرفی، نیاز به روش‌های جدید برای تولید ترکیبات طعم‌دهنده با برچسب منشأ طبیعی را ایجاد کرده است. تولید بیوتکنولوژیکی جایگزین جذابی برای تولید طعم است، زیرا در شرایط ملایم رخ می‌دهد، انتخاب‌پذیری بالایی دارد، ضایعات سمی تولید نمی‌کند و محصولاتی تولید می‌کند که می توانند به‌عنوان طبیعی برچسب‌گذاری شوند. ترکیبات طعم دهنده طبیعی که توسط فرآیندهای بیوتکنولوژیکی به دست می آیند به دلیل افزایش تقاضای مصرف کنندگان برای افزودنی های غذایی طبیعی، نقش فزاینده ای در صنایع غذایی، آرایشی، شیمیایی و دارویی ایفا می کنند.نتیجه گیری: تکنیک‌های نوظهور در بیوتکنولوژی، صنایع را قادر به تولید ترکیباتی کرده است که می‌تواند طبیعی در نظر گرفته شود. شکی نیست که این فناوری ها به سبب مزایای زیاد، در آینده به عوامل مهم‌تری در تولید طعم‌دهنده تبدیل خواهند شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

687 - اثرات ضد میکروبی پلاسمای سرد بر روی باکتری بیماری زای سالمونلا انتریتیدیس موجود بر روی پوسته تخم مرغ
پریسا بهلولی رضا جلالی راد داود درانیان

مقدمه: تکنولوژی پلاسمای سرد یا پلاسمای غیر حرارتی یکی از روش های فرآوری مواد غذایی می باشد که برای غیر فعال سازیمیکروارگانیسم های پاتوژن و بهبود ایمنی مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. پلاسمای سرد می تواند بر غیر فعال سازی طیف گسترده ایاز میکروارگانیسم ها مؤثر باشد، أکثر

مقدمه: تکنولوژی پلاسمای سرد یا پلاسمای غیر حرارتی یکی از روش های فرآوری مواد غذایی می باشد که برای غیر فعال سازیمیکروارگانیسم های پاتوژن و بهبود ایمنی مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. پلاسمای سرد می تواند بر غیر فعال سازی طیف گسترده ایاز میکروارگانیسم ها مؤثر باشد، بدون اینکه میزبان و بافت های سالم آسیب ببیند. هدف از این پژوهش ارزیابی تأثیر روش پلاسمای سرد بهصورت مستقیم برای کاهش باکتری سالمونلا انتریتیدیس موجود بر روی پوسته ی تخم مرغ، همچنین تعیین تأثیر زمان قرارگیری در معرضپلاسما و تعیین ترکیب گاز مؤثر تزریق شده می باشد.مواد و روش ها: در این تحقیق تأثیر تابش پلاسمای سرد اتمسفری با شدت شارش 3 لیتر بر دقیقه و گاز آرگون و آرگون حاوی 5%اکسیژن در سه زمان مختلف بر غیرفعال سازی باکتری سالمونلا انتریتیدیس مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: اثر تابش گاز آرگون بر روی کاهش باکتری سالمونلا انتریتیدیس در زمان های 1 ، 3 و 6 دقیقه به ترتیب 4.490 ،3.948 ، cfu/ml در سطح احتمال 1% تفاوت معنی داری را نشان دادند. همچنین اثر تابش گاز آرگون حاوی 5% اکسیژن بر روی کاهش باکتریسالمونلا انتریتیدیس در زمان های 1 ، 3 و 6 دقیقه به ترتیب 4.559 ، 4.226 و 0 cfu/ml بود که هر دو گروه تیمار سیر نزولی و معنی داریرا در سطح آماری 1% نسبت به نمونه شاهد داشتند.نتیجه گیری: داده های بدست آمده بیانگر این امر بود که تاثیرات نوع گاز، زمان تابش و اثر متقابل آنها، بر باکتری مورد آزمون (در سطحآماری0.01>P) معنی دار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

688 - تاثیر تمرین هوازی و مکمل اکتاپامین بر عوامل آنتی اکسیدانی و آدیپونکتین متعاقب رژیم غذایی با روغن های حرارت دیده عمیق در رت های سالم
امراله تعاون کردار ظاهر اعتماد خالید محمدزاده سلامت کمال عزیزبیگی

مقدمه: امروزه سرخ کردن عمیق یک روش عمومی پخت است که در آن از چربی به عنوان محیط انتقال گرما استفاده می شود و در طی آن غذاهایی با خصوصیات منحصر به فرد از نظر طعم و ظاهر تولید می شود. در روغن های حرارت دیده عمیق ترکیباتی ایجاد می شود که سلامتی افراد را به خطر می اندازد. ه أکثر

مقدمه: امروزه سرخ کردن عمیق یک روش عمومی پخت است که در آن از چربی به عنوان محیط انتقال گرما استفاده می شود و در طی آن غذاهایی با خصوصیات منحصر به فرد از نظر طعم و ظاهر تولید می شود. در روغن های حرارت دیده عمیق ترکیباتی ایجاد می شود که سلامتی افراد را به خطر می اندازد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر تمرین هوازی و اکتاپامین بر عوامل آنتی اکسیدانی و تغییرات غلظت آدیپونکتین در رت های تغذیه شده با روغن حرارت دیده عمیق می باشد. مواد و روش ها: بدین منظور 40 رت ویستار انتخاب و به طور تصادفی در گروه های کنترل- مسمومیت (8=n)، تمرین- مسمومیت (8=n)، مکمل- مسمومیت (8=n)، مکمل- تمرین- مسمومیت (8=n) و کنترل- سالم (8=n) قرار گرفتند و به مدت چهارهفته با مواد غذایی تهیه شده با روغن حرارت دیده تغذیه شدند. تمرینات هوازی به مدت چهار هفته و با شدت متوسط 65-50 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی به صورت سه جلسه در هفته و به مدت 20 دقیقه انجام شد. اکتاپامین به عنوان مکمل به مدت 4 هفته و 5 روز در هفته با استفاده از دز μmol/kg 81به صورت تزریق درون صفاقی( IP محلول با نرمال سالین 9 درصد) استفاده شد. فعالیت آنزیم سوپر اکسید دسموتاز، ظرفیت انتی اکسیدان تام پلاسما و غلظت هورمون آدیپونکتین سنجش شد. یافته ها: فعالیت آنزیم سوپر اکسید دسموتاز و ظرفیت آنتی اکسیدان پلاسما و نیز غلظت ادیپونکتین در گروه تمرین- مسمومیت و گروه تمرین- مکمل- مسمومیت در مقایسه با گروه کنترل- مسمومیت به طور معنی داری افزایش یافت (001/≥p). با وجود این بین گروه تمرین- مسمومیت و تمرین- مکمل- مسمومیت و گروه مکمل- مسمومیت تفاوت معنی داری در هیچکدام از متغیرهای مذکور مشاهده نشد (05/0=p). نتیجه گیری: به نظر می رسد تمرین و یا مصرف مکمل اکتاپامین به تنهایی مزایایی سلامتی اثرات ترکیبی هر دو را داشته باشد و از لحاظ هزینه؛ به نظر می رسد اعمال هرکدام به تنهایی به صرفه تر از ترکیب هر دو باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

689 - توسعه شهری اکولوژیک با ارایه معیارهای طراحی شهری اکولوژیک در منطقه 4 شهری تهران
آناهید ملک مرزبان سید مجید مفیدی شمیرانی

10.30495/jest.2022.32240.4025

زمینه و هدف: تغییرات شهری در اصول اولیه مرتبط با پایداری هر روز دامنه تخریب وسیعتری را پیش رو قرار می دهد و توجه هر چه بیش تری به شیوه های نوین را می طلبد. هدف کلی تحقیق، توسعه شهری اکولوژیک جهت باز تعریف شهرها برای تبدیل به شبکه ای با اثرات مثبت همراه با بوم و فرهنگ ان أکثر

زمینه و هدف: تغییرات شهری در اصول اولیه مرتبط با پایداری هر روز دامنه تخریب وسیعتری را پیش رو قرار می دهد و توجه هر چه بیش تری به شیوه های نوین را می طلبد. هدف کلی تحقیق، توسعه شهری اکولوژیک جهت باز تعریف شهرها برای تبدیل به شبکه ای با اثرات مثبت همراه با بوم و فرهنگ انسانی می باشد. تحقق این رویکرد مستلزم تدوین برنامه‌ها و بازنگری به صورت ضرورتی اجتناب ناپذیر است. کلان شهرهایی مانند تهران با مجموعه ای از چالش های اکولوژیکی مواجه هستند. روش بررسی : تحقیق حاضر با اتکا به شیوه های توصیفی و تحلیلی انجام شده است. به علت وجود پیچیدگی های مختلف در تهران، انتخاب منطقه 4 به عنوان نمونه جهت بررسی عملی تر و ارایه راهکارهای تفضیلی، تاکیدی بر صحت راهبردهای کلان اکولوژیک خواهد بود. با استفاده از روش های ترکیبی و ماتریس SWOT به شناخت مسایل، تدوین چشم انداز و اهداف اکولوژیک پرداخته شده، سپس معیارها و راهبردهای اکولوژیکی تدوین و با ماتریس QSPM، اولویت بندی شده و سهم حوزه های فرعی مشخص شده است. یافته ها: یافته های منطقه 4 نشان می دهد، مهم ترین راهبرد به موضوع کیفیت هوا و صدا ، سازگاری کاربری ها و رشد فضای سبز مرتبط است و اصلی ترین حوزه های فرعی منطقه، حمل و نقل، فضای سبز، احیای هویت، آسایش شهری، کاربری زمین، تقاضای زمین ، آب و انرژی هستند. نتایج می‌تواند مورد استفاده متخصصان، مدیران، سازمان‌ها قرار گیرد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد اجرای معیارهای شهر اکولوژیک، ابزاری جهت حفظ منابع و توسعه شهری پایداراست. ابعاد کالبدی و محیطی در اولویت هستند همچنین راهبردهای ساختار شهری و بافت منطقه ای اهمیت بالاتری در منطقه 4دارند. روش بکاربرده شده قابل تعمیم در سایر مناطق تهران نیز می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

690 - ارزیابی چند معیاره مکانی پارک ملی کرخه جهت توسعه طبیعت‌گردی با استفاده از GIS
منا آهنگری سیده سولماز دشتی سید محسن حسین زاده ساداتی

10.30495/jest.2018.19341.2813

زمینه و هدف: توسعه گردشگری در پارک ملی، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردشگران مزایای فراوانی به همراه دارد. اما این مساله را در نظر داشت که انجام فعالیت های گردشگری در غیاب برنامه ریزی و مدیریت صحیح و بدون محاسبه ظرفیت برد و توان منطقه برای گردشگری، می تواند بر تجارب أکثر

زمینه و هدف: توسعه گردشگری در پارک ملی، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردشگران مزایای فراوانی به همراه دارد. اما این مساله را در نظر داشت که انجام فعالیت های گردشگری در غیاب برنامه ریزی و مدیریت صحیح و بدون محاسبه ظرفیت برد و توان منطقه برای گردشگری، می تواند بر تجارب گردشگران و از آن مهم تر بر کیفیت و ویژگی های مناطق گردشگری اثر منفی داشته باشد. از این رو شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه طبیعت گردی در مناطق حفاظت شده و پارک های ملی، به منظور بهره برداری پایدار از منابع طبیعی اهمیت به سزایی دارد.روش بررسی: این پژوهش با هدف ارزیابی توان اکولوژیکی در پارک ملی کرخه با تاکید بر طبیعت گردی در سال 1392- 1393 صورت پذیرفت. پارک ملی کرخه در امتداد رودخانه کرخه می باشد. تحقیق حاضر از شیوه ای از روش ارزیابی چندمعیاره به نام ترکیب خطی وزن دار WLC و روش AHP با بکارگیری فن آوری GIS به تعیین مناطق مناسب گردشگری در پارک ملی کرخه پرداخته است.یافته ها و نتیجه گیری: معیارهای به کار رفته در مراحل ارزیابی 16 معیار می باشد که در سه طبقه معیارهای فیزیکی، بیولوژیکی و اقتصادی_اجتماعی فرهنگی در نظر گرفته شد. بر اساس خروجی AHP معیار تیپ پوشش گیاهی بیش ترین وزن و معیار شیب کم ترین وزن را به خود اختصاص داد، در نهایت مناطق مناسب برای طبیعت گردی با درجات متفاوتی از توان و مطلوبیت تعیین گردید. طبق نقشه طبقه بندی شده توان طبیعت گردی، حدود 82/35 درصد از پارک ملی کرخه با مساحتی معادل 36/2771 هکتار دارای توان مناسب و 86/37 درصد از پارک ملی کرخه با مساحتی معادل 77/2929 هکتار برای توسعه گردشگری مناسب نمی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

691 - مدیریت راهبردی توسعه پایدار گردشگری در مناطق ساحلی با استفاده از مدل SWOT و ماتریس QSPM (منطقه مورد مطالعه: استان مازندران)
زهرا صمدی طاری جعفر نوری رضا ارجمندی

10.30495/jest.2018.10546.1899

زمینه و هدف: در سالهای اخیر روند توسعه گردشگری در سواحل استان مازندران، بدون توجه به برنامه ریزی اصولی و ظرفیت توان منطقه، موجبات اثرات نامطلوب زیست محیطی و تخریب ساحل را فراهم آورده است، از این رو هدف پژوهش حاضر ساماندهی فعالیت های گردشگری ساحلی در استان مازندران با ار أکثر

زمینه و هدف: در سالهای اخیر روند توسعه گردشگری در سواحل استان مازندران، بدون توجه به برنامه ریزی اصولی و ظرفیت توان منطقه، موجبات اثرات نامطلوب زیست محیطی و تخریب ساحل را فراهم آورده است، از این رو هدف پژوهش حاضر ساماندهی فعالیت های گردشگری ساحلی در استان مازندران با ارائه یک برنامه راهبردی و اصولی و متناسب با شرایط منطقه می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر در سه مرحله صورت پذیرفته است. مرحله اول شامل تهیه ماتریس ارزیابی عوامل داخلی(IFE) و خارجی (EFE) می باشد. در مرحله دوم با تهیه ماتریس فرصت‌ها، تهدیدات، قوت ها و ضعف‌ها (SWOT)، راهبردهای متناسب با عوامل ارائه گردید. در مرحله سوم نیز با تهیه ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی کمی(QSPM)، راهبردها ارزیابی و راهبردهای برتر انتخاب شد. یافته ها: در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی، بیشترین امتیاز وزن‌دار به انجام پرژه های شناخت وضعیت منطقه و در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی به مجاورت و نزدیکی به کلان شهر تهران اختصاص یافته است. بر اساس نتایج، 25 راهبرد از تجزیه و تحلیل عوامل داخلی و خارجی مدیریت راهبردی مناطق گردشگری ساحلی استان مازندران بدست آمد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از ارزیابی راهبردها حاکی از آن است که اولین قدم در راستای اهداف مدیریت راهبردی مناطق گردشگری ساحلی، راهبرد SO3 با عنوان هدایت توسعه گردشگری ساحلی در منطقه بر اساس استقرار مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی می باشد. راهبردهایWT1 (اصلاح سیاست های توسعه گردشگری بر اساس مطالعات استراتژیک)و WT2 (بکارگیری مکانیزم های مدیریت زیست محیطی شامل ارزیابی زیست محیطی استراتژیک (SEA) نیز به ترتیب در اولویت دوم و سوم قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

692 - تروریسم محیط‌زیستی با محوریت مخاصمات مسلحانه در پرتو حقوق کیفری بین‌المللی
بهروز سپهری نوروز کارگری محمد آشوری قاسم قاسمی

10.30495/jest.2023.66370.5652

تروریسم محیط‌زیستی، رفتار خشونت‌آمیزی است که با قصد سلب صلح، نظم و امنیت جوامع بشری، از طریق هدف یا ابزار قرار دادن محیط‌زیست، حیات و سلامتی انسان‌ها و امنیت محیط‌زیست را با خطر جدی روبرو می‌سازد و هر گاه همزمان با مخاصمات مسلحانه و از جانب یکی از طرفین مخاصمه رخ دهد، خ أکثر

تروریسم محیط‌زیستی، رفتار خشونت‌آمیزی است که با قصد سلب صلح، نظم و امنیت جوامع بشری، از طریق هدف یا ابزار قرار دادن محیط‌زیست، حیات و سلامتی انسان‌ها و امنیت محیط‌زیست را با خطر جدی روبرو می‌سازد و هر گاه همزمان با مخاصمات مسلحانه و از جانب یکی از طرفین مخاصمه رخ دهد، خسارات گسترده و جبران‌ناپذیری را بر جای می‌گذارد و نه تنها سلامتی و حیات نسل معاصر، که سلامتی نسل‌های آینده را نیز در معرض خطر قرار داده و نیز قابلیت زیست سالم را از محیط‌زیست سلب می‌کند، لذا بررسی راهکارهای مقابله با این‌گونه وقایع، هدف اصلی پژوهش جاری می‌باشد. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و به صورت اسنادی از طرق بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و الکترونیکی اعم از کتاب، مقاله، پایان‌نامه، مقررات و اسناد بین‌المللی به زبان‌های فارسی و انگلیسی موجود صورت پذیرفته است. تنها راه مقابله با این پدیده‌ی جنایی، مقید کردن طرفین مخاصمه به هنجارها و مقررات مربوط به حقوق بشردوستانه‌ی بین‌المللی و جرم‌انگاری نقض این‌گونه مقررات است، تا ضمن کنترل خشونت طرفین مخاصمه در حدود مقررات بین‌المللی، تعرض از این‌دسته از مقررات، موجب تعقیب کیفری با اتهام جنایات بین‌المللی یا جنایات شدید دارای اهمیت بین‌المللی گردد. با وجود این‌که ماده 5 اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی 1998، تروریسم محیط‌زیستی را در شمار جنایات بین‌المللی پیش‌بینی نکرده، اما به خاطر آثار زیانبار عمیق و جبران‌ناپذیر در حیات و سلامتی انسان‌ها و سلامت محیط زیست و قابلیت سرایت این‌گونه آثار به مناطق دوردست و حتی به نسل‌های آینده، دکترین حقوقی و اسناد بین‌المللی، تروریسم ‌محیط‌زیستی را نمونه‌ی حادی از تروریسم شناخته و اهمیت آن را در ردیف جنایات بین‌المللی دانسته و آثار جنایات بین‌المللی را بر آن مترتب می‌دانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

693 - پیامدهای محیط زیستی توسعه توریسم با استفاده از روش ماتریس ارزیابی اثرات سریع (مطالعه موردی: ساحل چاف تا چمخاله، گیلان)
سمیه گلچین بهمن رمضانی

10.22034/jest.1970.11092

زمینه و هدف: اهمیت موضوع گردشگری به عنوان پدیده ای نوین و منبعی برای توسعه از ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی قابل بررسی است و آن یکی از اصلی ترین منابع درآمد کشورها در حال حاضر است. متأسفانه گسترش جریان های گردشگری با برنامه ریزی نامناسب به همر أکثر

زمینه و هدف: اهمیت موضوع گردشگری به عنوان پدیده ای نوین و منبعی برای توسعه از ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی قابل بررسی است و آن یکی از اصلی ترین منابع درآمد کشورها در حال حاضر است. متأسفانه گسترش جریان های گردشگری با برنامه ریزی نامناسب به همراه ضعف زیرساخت ها و مدیریت گردشگری، اثرات محیط زیستی منفی زیادی در پی داشته است. هدف از این تحقیق، شناخت و ارزیابی اثرات محیط زیستی ناشی از اماکن اقامتی و پذیرایی توریستی در منطقه ساحلی چاف تا چمخاله با استفاده از روش ماتریس ارزیابی اثرات سریعدر فاز بهره برداری بر چهار محیط فیزیکی- شیمیایی، اکولوژیکی- بیولوژیکی، اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی- فنی می باشد. روش بررسی: یکی از روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی، روش ماتریس ارزیابی اثرات سریعاست که این تحقیق بر اساس این روش با داده های استاندارد از معیارهای مهم ارزیابی انجام گرفته است. یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان می دهد که توسعه توریسم بر محیط اقتصادی- فنی و اجتماعی فرهنگی دارای اثرات مثبت است. حداقل اثرات منفی در بخش بهداشت و ترافیک و حداکثر اثرات منفی در محیط فیزیکی ومحیط زیست است. بحث و نتیجه‌گیری: توسعه توریسم در ناحیه مورد مطالعه شاید سبب افزایش درامد اقتصادی و امار اشتغال شده باشد ولی تخریب ان به مراتب بیشتر است و دور نمای منفی مانند تخریب محیط های فیزیکی ، تغییرات کاربری اراضی،حفظ محیط زیست را در استفاده از روشهای موجود را نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

694 - تدوین راهبردهای توسعه گردشگری در مناطق کوهستانی با استفاده از مدل SWOT و ماتریس QSPM (منطقه مورد مطالعه: مناطق کوهستانی مشرف به منطقه یک شهرداری تهران)
سعید مطهری رضا ارجمندی جعفر نوری برهان ریاضی

10.22034/jest.2018.11833.2049

زمینه و هدف: وجود کوهستان در نزدیکی شهر تهران را فرصت مناسبی برای توسعه اقتصادی و گذران اوقات فراغت شهروندان فراهم آورده است. روند رو به رشد گردشگری در این مناطق و کم توجهی به یک برنامه راهبردی، موجبات اثرات نامطلوب زیست‌محیطی بویژه در مناطق کوهستانی مشرف به منطقه یک شه أکثر

زمینه و هدف: وجود کوهستان در نزدیکی شهر تهران را فرصت مناسبی برای توسعه اقتصادی و گذران اوقات فراغت شهروندان فراهم آورده است. روند رو به رشد گردشگری در این مناطق و کم توجهی به یک برنامه راهبردی، موجبات اثرات نامطلوب زیست‌محیطی بویژه در مناطق کوهستانی مشرف به منطقه یک شهرداری تهران را به علت بهره‌برداری بیشتر فراهم آورده است. لذا، هدف پژوهش حاضر کمک به فرآیند مدیریت و برنامه‌ریزی در محدوده مطالعاتی است.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است که دارای سه مرحله اصلی است. درگام نخست وضع موجود با تهیه ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) و خارجی (EFE) مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله دوم با تهیه ماتریس فرصت‌ها، تهدیدات، قوت‌ها و ضعف‌ها (SWOT)، راهبردهای متناسب با عوامل ارائه گردید. در مرحله سوم نیز با کمک ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی کمی (QSPM)، راهبردها ارزیابی و اولویت‌بندی شدند. یافته ها: در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی، بیشترین امتیاز به "وجود ساختاری با نام -ناحیه ویژه کوهستان- در منطقه یک شهرداری تهران" و در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی به "پایین بودن سطح آگاهی گردشگران از اهمیت محیط‌های کوهستانی" اختصاص یافته است. بر اساس نتایج، 26 راهبرد تعیین گردید.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از ارزیابی راهبردها حاکی از آن است که اولین قدم در راستای اهداف مدیریت راهبردی محدوده مطالعاتی، راهبرد "تهیه طرح جامع گردشگری منطقه و تجهیز خدمات گردشگری با مشارکت سازمان‌های مرتبط" می باشد. "حفظ ویژگی‌ها و وجوه متمایز رود دره‌های دامنه جنوبی البرز با هدف حفظ تنوع محصول گردشگری" نیز در اولویت دوم قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

695 - بررسی مولفه های موثر بر حس مکان در توسعه طبیعت گردی ساحلی جزایر جنوبی ایران (مطالعه موردی: جزیره هندورابی)
محمد محمدقلیان حسین مدی

10.22034/jest.2020.35313.4234

زمینه و هدف: پتانسیل گردشگری در جزایر جنوبی ایران، کیش و قشم و اخیرا هندورابی، باعث افزایش مجبوبیت در بین گردشگران و توجه بیشتر سرمایه گذاران شده است. جزایر مرجانی ایران، به استثنای کیش و قشم، توسعه کافی نیاقته اند و با این حال با دو مشکل تغییرات اقلیمی و میل به حضور گر أکثر

زمینه و هدف: پتانسیل گردشگری در جزایر جنوبی ایران، کیش و قشم و اخیرا هندورابی، باعث افزایش مجبوبیت در بین گردشگران و توجه بیشتر سرمایه گذاران شده است. جزایر مرجانی ایران، به استثنای کیش و قشم، توسعه کافی نیاقته اند و با این حال با دو مشکل تغییرات اقلیمی و میل به حضور گردشگران مواجه هستند. فقدان برنامه ریزی مناسب، مدیریت ناکارآمد و عدم آگاهی کافی از اکوسیستم مناطق ساحلی، به این میراث طبیعی جهانی به شدت آسیب رسانده است. این مطالعه با هدف تعیین مولفه های موثر بر حس مکان در توسعه طبیعت گردی ساحلی جزایر جنوبی ایران، نمونه موردی: جزیره هندورابی انجام گرفته است. روش بررسی: این مقاله از طریق یک پژوهش کیفی با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، بر مبنای مطالعات کتابخانه ای و بررسی میدانی، به بررسی مولفه های موثر بر حس مکان گردشگران (عینی- ذهنی) متشکل از سه مولفه کالبدی، ادراکی و عملکردی بر توسعه اکوتوریسم در جزیره هندورابی پرداخته است. جامعه آماری شامل 150 نفر از گردشگران جزیره کیش است که علاقمند سفر به جزیره هندورابی بوده اند و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات جمع آوری شده در نرم افزار SPSS و با استفاده آزمون های آماری تک نمونه ای T و آزمون فریدمن تحلیل شده است. یافته ها: با استفاده از روش تحلیل عاملی و شاخص های برازش مدل از طریق نرم افزارAMOS ، مؤلفه دسترسی به تسهیلات و خدمات با ضریب 759/0، کیفیت زیست محیطی با ضریب 659/0 و ملاحظات اقلیمی با ضریب 693/0 که هر سه جزء شاخص های عینی محسوب می شود، بیشترین بار عاملی را داراست و همچنین طبق مدل تحلیلی بیشترین واریانس تبیین شده را دارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که عوامل عینی نسبت به عوامل ذهنی از تاثیرگذاری بیشتری در توسعه اکوتوریسم ساحلی جزیره هندورابی برخوردار است. در نهایت براساس نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه ای، در تمامی مؤلفه های حس مکان گردشگران معناداری متناظر با آزمون T در همه مؤلفه ها معنادار بوده است. در نتیجه می توان گفت رضایت مندی گردشگران از مجموعه اقامتی هندورابی به طرز معناداری بالاتر از متوسط بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

696 - بررسی قابلیت‌های گردشگری و اکوتوریسم در شهرستان اردکان با استفاده از مدل SWOT
سیدکاظم موسوی اخترالسادات موسوی

10.22034/jest.2018.16137.2459

چکیده زمینه و هدف: امروزه صنعت گردشگری در دنیا یکی از منابع مهم درآمد و درعین حال از عوامل مؤثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست و به منزله گسترده‌ترین صنعت خدماتی جهان حایز جایگاه ویژه ای است. شهرستان اردکان یکی از مناطق زیبا و دیدنی استان یزد اسـت کـه علی‌رغم وجـود جا أکثر

چکیده زمینه و هدف: امروزه صنعت گردشگری در دنیا یکی از منابع مهم درآمد و درعین حال از عوامل مؤثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست و به منزله گسترده‌ترین صنعت خدماتی جهان حایز جایگاه ویژه ای است. شهرستان اردکان یکی از مناطق زیبا و دیدنی استان یزد اسـت کـه علی‌رغم وجـود جاذبه‌های گردشگری فراوان فاقد امکانات و تسهیلات مناسب برای جذب گردشگران است. در این پژوهش سعی شده که قابلیت‌ها و محدودیت‌های توسعه گردشگری در این شهرستان شناسـایی شده و راهبردها و استراتژی‌های مناسب جهت توسـعه گردشگری و اکوتوریسـم در این شهرستان مشـخص شود . روش بررسی: روش مـورد اسـتفاده در ایـن پژوهش، روش توصیفی تحلیلی است. به منظور جمـع آوری اطلاعـات و داده‌هـای مـورد نیـاز، از مطالعـات کتاب‌خانه ای، بررسی اسناد و هم‌چنین مطالعات میدانی شامل مصاحبه و پرسش‌نامه استفاده شـده و بـا توجـه بـه اطلاعات به دست آمده به بررسی جاذبه‌ها ، امکانات، خـدمات و وضـعیت کلـی گردشگری و اکوتوریسـم در منطقه اقدام شده است. در مرحله بعد، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارایه راهبردها و استراتژی های توسـعه گردشگری و اکوتوریسـم از روش SWOT استفاده شده است. یافته ها: نتایج یافته ها نشان می دهد که مجموع امتیـاز وزن‌دار جـدول مـاتریس عوامـل داخلـی 63/2 و در جدول ماتریس عوامل خارجی 36/2 است. عدد حاصـله پـایین‌تـر از میـانگین می‌‌باشد. در واقـع از قـوت‌هـا و فرصت‌های به دست آمده به درستی در جهت غلبه بر ضعف‌ها و تهدیدها اسـتفاده نشـده اسـت و ضـعف‌هـا بـر قوت‌ها و تهدیدها بر فرصت‌ها غالب هستند و نوع استراتژی حاصل شده، استراتژیی تنوعی(اقتضـایی) اسـت. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که شهرستان اردکان از پتانسیل بالایی در زمینه گردشگری و اکوتوریسـم برخوردار می‌باشد که با سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب می‌توان از این توانایی‌ها در راستای توسعه پایدار گردشگری در این شهرستان استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

697 - بررسی پتانسیل های زیست اقلیمی جهت توسعه توریسم (مطالعه موردی : نیشابور)
حسن رضائی غلام عباس قالهری فلاح مختار کرمی

10.30495/jest.2021.4899.1425

زمینه و هدف:امروزه صنعت گردش‌گری به عنوان یکی از بزرگترین صنایع موجود در دنیا به شمار آمده و در صدر صنایع اشتغال زا محسوب می‌شود. این صنعت وابستگی زیادی به آب و هوای یک منطقه داشته و بسیاری از مقاصد گردش‌گری با استفاده از همین مورد تبدیل به یک منبع گردش پذیر پر رونق در أکثر

زمینه و هدف:امروزه صنعت گردش‌گری به عنوان یکی از بزرگترین صنایع موجود در دنیا به شمار آمده و در صدر صنایع اشتغال زا محسوب می‌شود. این صنعت وابستگی زیادی به آب و هوای یک منطقه داشته و بسیاری از مقاصد گردش‌گری با استفاده از همین مورد تبدیل به یک منبع گردش پذیر پر رونق در فصول خاصی شده اند. از طرفی اقلیم یک ناحیه را می‌توان به عنوان جاذبه طبیعی جهت گردش‌گری محسوب نمود.شهر نیشابور به دلیل دارا بودن مناظر طبیعی، برخورداری از اقلیم مناسب و منابع آب کافی یکی از مناطقی است که پتانسیل توسعه توریسم را دارا می‌باشد.روش بررسی: در این پژوهش سعی شده است شرایط زیست اقلیمی شهر نیشابور بر اساس شاخص های ترجونگ، اوانز، ترموهیگرومتریک و میسنارد با استفاده از آمار ایستگاه همدید نیشابور طی سالهای 2010-1990 مورد ارزیابی قرار گیرد.یافته ها:نتایج به دست آمده نشان می‌دهد طیف وسیعی از شرایط زیست اقلیمی از داغ تا سرد در طول سال در منطقه حاکم می‌باشد.بحث و نتیجه گیری: به طور کلی، دوره آسایش شهر نیشابور از ماه می شروع می‌شود و تا اوایل نوامبر ادامه می‌یابد. افزون بر این، نتایج به دست آمده از این تحقیق اطلاعات زیست اقلیمی مناسبی برای برنامه ریزان و مسوولین فراهم می‌کند تا با استفاده از این اطلاعات، فعالیت های توسعه ای مختلف از جمله گسترش صنعت توریسم را به انجام برسانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

698 - برنامه‌ریزی راهبردی توسعه پایدار اکوتوریسم با بهره‌گیری از مدل تلفیقی SWOT وANP (مطالعه موردی: پناهگاه حیات‌وحش دره انجیر و نی باز)
مریم مروتی سمانه اکبریان

10.22034/jest.2020.26237.3520

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف دست‌یابی به ارزیابی جامع توانمندی ها و امکان‌سنجی توسعه اکوتوریسم پایدار در پناهگاه حیات وحش دره انجیر و نی باز با استفاده از مدل هیبریدی سوات و تحلیل شبکه‌ای انجام شده است. روش پژوهش: این بررسی در قالب پرسش‌نامه‌هایی که جامعه‌ی آماری آن ب أکثر

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف دست‌یابی به ارزیابی جامع توانمندی ها و امکان‌سنجی توسعه اکوتوریسم پایدار در پناهگاه حیات وحش دره انجیر و نی باز با استفاده از مدل هیبریدی سوات و تحلیل شبکه‌ای انجام شده است. روش پژوهش: این بررسی در قالب پرسش‌نامه‌هایی که جامعه‌ی آماری آن بالغ بر30 نفر از کارشناسان و افراد بومی منطقه بود با روش نمونه‌برداری گلوله برفی تکمیل شد و در نهایت با استفاده از ماتریس سوات ضمن بررسی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید در بخش اکوتوریسم پایدار راهبردها برای مقابله با این تهدیدها و بهره‌گیری از فرصت‌ها برای اکوتوریسم پایدار ارایه شد سپس با استفاده از مدل تحلیل شبکه ((ANP به اولویت سنجی عوامل محیط درونی و بیرونی و تعیین ارزش‌های نهایی در قالب راهکارهای SO,WO,ST,WT پرداخته شد. یافته ها: نتیجه نهایی از ارزیابی عوامل داخلی و خارجی در قالب استراتژی تهاجمی است تا بتوان از فرصت‌ها و نقاط قوت به نحو احسن استفاده نمود همچنین نتایج حاصل نشان داد راهبردهای تنوع بخشی، بازنگری و تدافعی به ترتیب در مراحل بعدی قرار دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از راهبردها با بهره‌گیری از مدلANP نشان می‌دهد که در برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار اکوتوریسم منطقه راهبرد تهاجمی در اولویت قرار دارد و برای توسعه پایدار این منطقه باید از قابلیت های طبیعی، جذابیت‌ها و چشم اندازهای منطقه استفاده کرده و با تبلیغات بیش‌تر منطقه و ایجاد پروژه های بین المللی مثل پروژه یوزپلنگ اکوتوریسم منطقه را حفظ و توسعه دهیم از نتایج این مطالعه می توان در اجرای اقدامات حفاظتی و مدیریتی جهت کاربرد هر چه بیش‌تر صنعت اکوتوریسم در زیستگاه‌های استان یزد استفاده ‌نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

699 - طراحی چارچوبی برای موفقیت مدیریت منابع انسانی سبز با استفاده از رویکرد تفسیری – ساختاری (مورد مطالعه: بانک کشاورزی استان اردبیل)
محمد محمودی میمند توحید علیزاده حسین حاجلو رضا نوروزی اجیرلو مجتبی اشرفی سلطان احمدی

10.22034/jest.2021.40049.4474

زمینه و هدف: ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ، ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ رﮐﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ و در ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻌﻄﻮف ﮐﺮده اﺳﺖ. مدﯾﺮﯾﺖ ﺳﺒﺰ ﺑﺎ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزی ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﮐﺎﻫﺶ اﺗﻼف اﻧﺮژی در ﺣﺎل ﮔﺬر از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ أکثر

زمینه و هدف: ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ، ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ رﮐﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ و در ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻌﻄﻮف ﮐﺮده اﺳﺖ. مدﯾﺮﯾﺖ ﺳﺒﺰ ﺑﺎ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزی ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﮐﺎﻫﺶ اﺗﻼف اﻧﺮژی در ﺣﺎل ﮔﺬر از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﺳﺘﻌﺪاد و ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺪف از اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎی ﻧﻈﺎم ﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر در ادﺑﯿﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.روش بررسی: در این پژوهش ابتدا از مطالعه نسبتاً گسترده ادبیات موضوع ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ، مهم ترین عوامل حیاتی موفقیت ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ استخراج شد. سپس این عوامل از طریق پرسشنامه ای برای 150 نفر شامل مدیران و کارشناسان وخبرگان در بانک کشاورزی استان اردبیل فرستاده شد. پس از جمع آوری اطلاعات پرسشنامه، شاخص های ابتدایی با استفاده از تحلیل عاملی تأیید و در چهار عامل قرار گرفت. با کمک مدل سازی ساختاری - تفسیری و نظر خواهی از ده نفر خبره بانک کشاورزی استان اردبیل این عوامل تجزیه و تحلیل و روابط بین متغیرها کشف شد.یافته ها: نتایج مدل سازی ساختاری تفسیری درباره چهار عامل بدست آمده که در پیاده سازی مدیریت منابع انسانی سبز نقش دارند، نشان می دهد که عامل تفکر سبز و عامل مدیریت محیط زیست، قدرت نفوذ و وابستگی ضعیفی دارند. عامل مدیریت منابع انسانی از قدرت نفوذ ضعیف ولی وابستگی بالایی برخوردار بوده و عامل حرکت سبز دارای قدرت نفوذ بالا و وابستگی پایینی است. همچنین نتایج نشان داد که عامل حرکت سبز در زمینه پیاده سازی مدیریت منابع انسانی سبز در بانک کشاورزی استان اردبیل کلیدی بوده و باید در اولویت قرار گیرد. بحث و نتیجه گیری: نتایج بیانگر این است که متغیرهای تأیید شده در قالب چهار عامل مدیریت منابع انسانی، مدیریت محیط زیست، تفکر سبز، حرکت سبز دسته بندی شده اند (عامل ابتکارات سبز شامل عوامل تفکر سبز و حرکت سبز می باشد). همچنین نتایج نشان می دهد که عوامل حرکت سبز و تفکر سبز به ترتیب بیشترین تاثیرگذاری را بر عوامل دیگر داشته و متغیرهای مدیریت منابع انسانی و مدیریت محیط زیست بیشترین تأثیرپذیری را از عوامل دیگر دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

700 - تعیین ظرفیت تحمل اجتماعی گردشگران ساحلی (مطالعه موردی: بندر گز)
کرامت اله زیاری محمدرضا رضوانی سجاد فردوسی

10.22034/jest.2019.24501.3351

زمینه و هدف: ظرفیت تحمل اجتماعی گردشگران، اشاره به درجه آمادگی پذیرش شلوغی و ازدحام از سوی آنان دارد و در صورتی که ازدحام بیش از حد تحمل باشد موجب تنزل کیفیت تجربه آن‌ها می‌شود. بر این اساس نوشتار حاضر با هدف تعیین ظرفیت تحمل اجتماعی گردشگران ساحلی تدوین یافته است. روش أکثر

زمینه و هدف: ظرفیت تحمل اجتماعی گردشگران، اشاره به درجه آمادگی پذیرش شلوغی و ازدحام از سوی آنان دارد و در صورتی که ازدحام بیش از حد تحمل باشد موجب تنزل کیفیت تجربه آن‌ها می‌شود. بر این اساس نوشتار حاضر با هدف تعیین ظرفیت تحمل اجتماعی گردشگران ساحلی تدوین یافته است. روش بررسی: روش تحلیل داده‌ها در این تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد. داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و همچنین مشاهده میدانی و پرسش نامه جمع‌آوری شده است. برای تعیین ظرفیت تحمل اجتماعی گردشگران ساحلی از روش فناوری ضبط تصویری (ICT) و منحنی هنجار اجتماعی و همچنین آمار توصیفی بهره گرفته می‌شود. یافته‌ها: مطابق با نتایج حاصل شده ظرفیت تحمل اجتماعی گردشگران ساحلی در محدوده مورد مطالعه حداکثر برابر با 2019 نفر و حداقل برابر با 425 نفر در یک زمان می‌باشد. همچنین در وضعیت موجود به طور میانگین تعداد افراد مشاهده شده در ساحل برابر با 1246 نفر برآورد شده است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به مساحت محدوده مطالعاتی، برآورد گردید که حداکثر ازدحام قابل قبول در محدوده مطالعاتی به نحوی که موجب تنزل کیفیت تجربه گردشگران نشود، برابر با 2019 نفر می‌باشد؛ همچنین حداقل ازدحام قابل قبول نیز 425 نفر تعیین گردید. در همین راستا مشخص گردید که در شرایط موجود 1246 نفر در یک زمان در محدوده ساحلی حضور داشته‌اند که نشان می‌دهد تعداد گردشگران ساحل بندر گز از آستانه ظرفیت تحمل اجتماعی آن فراتر نرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

701 - تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی گردشگری ساحلی و تأثیرپذیری آن از میزان رضایت‌مندی گردشگران (مطالعه موردی: بندر گز)
کرامت اله زیاری محمدرضا رضوانی سجاد فردوسی

10.22034/jest.2019.24324.3332

زمینه و هدف: ظرفیت تحمل از جمله مواردی می‌باشد که در راستای اهداف گردشگری پایدار مدنظر قرار دارد. بر این اساس نوشتار حاضر با هدف تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی محدوده ساحلی بندر گز و تأثیرپذیری آن از میزان رضایت مندی گردشگران تدوین یافته است. روش بررسی: روش تجزیه و أکثر

زمینه و هدف: ظرفیت تحمل از جمله مواردی می‌باشد که در راستای اهداف گردشگری پایدار مدنظر قرار دارد. بر این اساس نوشتار حاضر با هدف تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی محدوده ساحلی بندر گز و تأثیرپذیری آن از میزان رضایت مندی گردشگران تدوین یافته است. روش بررسی: روش تجزیه و تحلیل داده‌ها در این تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد. داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و همچنین مشاهده میدانی و پرسش نامه جمع‌آوری شده است. برای تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی از دستورالعمل اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی و همچنین به منظور فهم سطح رضایت گردشگران با توجه به انتظاراتشان از عملکرد خدمات مقصد، از مدل تحلیل اهمیت- عملکرد استفاده شده است. یافته‌ها: مطابق با نتایج به دست آمده ظرفیت تحمل فیزیکی برابر با 7089 نفر، ظرفیت تحمل واقعی 3863 نفر در روز و ظرفیت تحمل مؤثر نیز 1880 نفر برآورد گردیده است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل اهمیت- عملکرد نشان می‌دهد که از بین 24 شاخص مورد بررسی، 8 شاخص در ربع دوم و 14 شاخص در ربع اول و همچنین 2 شاخص در ربع سوم قرار گرفته‌اند. بحث و نتیجه‌گیری: مطابق با تحلیل اهمیت- عملکرد وجود بیش از 50 درصد شاخص‌ها در ربع اول، نشان می‌دهد که اغلب شاخص‌ها از دیدگاه پاسخ‌دهندگان بسیار مهم می‌باشند اما عملکرد مدیریت مقصد در این خصوص ضعیف بوده است که به موجب آن، ظرفیت تحمل مؤثر به نسبت 48.66 درصد ظرفیت تحمل واقعی کاهش یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

702 - بررسی دیدگاه‌های گردش‌گران ورزشی کوهنوردی ساکنین شهر ایلام در جهت برنامه‌ریزی گردش‌گری با تأکید بر امنیت گردش‌گران (مطالعۀ موردی: منطقۀ کوهستانی گچان)
جواد علی بیگی بهروز سپیدنامه

10.22034/jest.2020.22015.3112

زمینه و هدف: در این مطالعه به بررسی آراء گردش‌گران ورزشی کوهنوردی ساکنین شهر ایلام در منطقۀ کوهستانی گچان در جهت برنامه‌ریزی برای توسعۀ گردش‌گری با تأکید بر امنیت گردش‌گران پرداخته شده است. روش بررسی: نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کت أکثر

زمینه و هدف: در این مطالعه به بررسی آراء گردش‌گران ورزشی کوهنوردی ساکنین شهر ایلام در منطقۀ کوهستانی گچان در جهت برنامه‌ریزی برای توسعۀ گردش‌گری با تأکید بر امنیت گردش‌گران پرداخته شده است. روش بررسی: نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت آمار توصیفی و استنباطی (آزمونهای T و فریدمن) است. جامعه آماری شامل گردش‌گران ورزشی کوهنوردی منطقۀ گچان است کهبا استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، تعداد 77 گردش‌گر به‌عنوان حجم نمونه به‌دست آمد. یافته‌ها:جامعه آماری شامل گردش‌گران ورزشی کوهنوردی منطقۀ گچان است که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، تعداد 77 گردش‌گر به‌عنوان حجم نمونه به‌دست آمد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، مردان (66 درصد) بیش‌ترین درصد پاسخ‌گویان را تشکیل داده و بیش‌ترین گروه سنی پاسخ‌گویان بین سنین "25 تا 44 سال" است. گردش‌گران اغلب دارای سطح مدرک تحصیلی لیسانس (7/37) و دیپلم (1/22 درصد) هستند. مبدأ اغلب گردش‌گران کوهنورد شهر ایلام(8/81 درصد) است. کارمندان (8/33 درصد) بالاترین تعداد پاسخ‌گویان را تشکیل داده و اغلب گردش‌گران (4/84 درصد) با خودروی شخصی به منطقه گچان دسترسی پیدا می‌کنند. گردش‌گران اغلب "همراه با خانواده" (9/51 درصد) و "به همراه دوستان" (1/22 درصد) به منطقه مراجعه می‌کنند. اغلب گردش‌گران موافق پرداخت حق ورودی در حد 5000 ریال تا15000 ریال هستند.گردشگران مهم‌ترین انگیزه و دلایل انتخاب منطقه را "کوهنوردی، ورزش و سلامتی" ذکر کرده‌اند. همچنین نتایج آزمون فرضیۀ تحقیق نشان می‌دهد که به طور کلی سطح ناامنی در منطقۀ گچان برای گردش‌گران در حد بالاتر از متوسط است که می‌تواند بر روی جذب گردش‌گری ورزشی در کوهنوردی اثر منفی بگذارد. بحث و نتیجه‌گیری:نتایج آزمون فرضیۀ تحقیق نشان می‌دهد که به طور کلی سطح "ناامنی" در منطقۀ گچان برای گردش‌گران در حد بالاتر از متوسط است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

703 - ارزیابی لرزه ای سدهای دوستدار محیط زیست (سدCSG)
امیر عارفیان علی نورزاد محسن قائمیان عباس حسینی

10.22034/jest.2018.19300.2805

زمینه و هدف: سد شن و ماسه سیمانته شده ذوزنقه ای )سد CSG ذوزنقه ای( نوع جدیدی از سدها می باشد که با توجه به ویژگی های آن در دهه اخیر از لحاظ محیط زیستی مورد توجه قرار گرفته است. این نوع از سدها به دلیل نحوه انتخاب مصالح در ساخت سد نسبت به سدهای بتنی وزنی آثار تخریبی محیط أکثر

زمینه و هدف: سد شن و ماسه سیمانته شده ذوزنقه ای )سد CSG ذوزنقه ای( نوع جدیدی از سدها می باشد که با توجه به ویژگی های آن در دهه اخیر از لحاظ محیط زیستی مورد توجه قرار گرفته است. این نوع از سدها به دلیل نحوه انتخاب مصالح در ساخت سد نسبت به سدهای بتنی وزنی آثار تخریبی محیط زیستی کم تری دارند. با عنایت به عمل کرد مثبت این نوع از سدها در مقوله محیط زیستی ضروری است عمل کرد سازه ای آن ها نیز مورد بررسی قرار گیرند. روش بررسی: به دلیل کمبود مطالعات دینامیکی در زمینه سد CSG، این تحقیق به آنالیز سد CSG ذوزنقه ای به روش المان محدود و توسط نرم افزار آباکوس پرداخته است. یافته ها: برای به دست آوردن خرابی های ناشی از زلزله، منحنی های شکنندگی بر پایه شاخص خرابی رسم شده است که عبارتند از طول ترک ایجاد شده در پایه سد و مساحت المان های ترک خورده در سد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد سدهای CSG علی رغم این که از مصالح ضعیف تر که در راستای دست خوردگی کم تر محیط زیست می باشد، در مقایسه با سدهای بتنی ساخته شده‌اند، مقاومت خوبی از خود نشان داده و حتی در بعضی موارد عمل کرد بهتری از سدهای بتنی وزنی از خود نشان می‌دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

704 - ارزیابی تناسب اراضی برای کاربری توریسم با استفاده از GIS و روش AHP (مطالعه موردی شهرستان همدان)
زهرا پرور بهناز حشمت نیا کامران شایسته

10.22034/jest.2019.22883.3190

زمینه و هدف: امروزه توریسم به عنوان یکی از منابع عمده درآمد کشور مورد توجه است به طوری که هم بر اقتصاد و درآمدزایی کشور مبدا و هم میزبان تاثیر دارد. شهرستان همدان را می‌توان یک قطب گردشگری مهم در کشور دانست. این شهرستان به لحاظ منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی می‌تواند مقصد أکثر

زمینه و هدف: امروزه توریسم به عنوان یکی از منابع عمده درآمد کشور مورد توجه است به طوری که هم بر اقتصاد و درآمدزایی کشور مبدا و هم میزبان تاثیر دارد. شهرستان همدان را می‌توان یک قطب گردشگری مهم در کشور دانست. این شهرستان به لحاظ منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی می‌تواند مقصد مناسبی برای گردشگران باشد. با توجه به رشد سریع گردشگری، مدیریت توریسم و کاهش آثار منفی توسعه پایدار توریسم به یک چالش بزرگ بران مدیران و تصمیم گیران در این حوزه تبدیل شده است. روش بررسی: این مطالعه شناسایی و اولویت‌بندی نواحی مستعد توریسم شهرستان همدان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. به منظور تلفیق نقشه‌های موضوعی از دو روش ترکیب خطی وزنی (WLC) و متوسط وزنی مرتب شده (OWA) که از روش‌های ارزیابی چندمعیاره به شمار می‌روند استفاده شد. معیارها و زیرمعیارها بر اساس نظرات متخصصین انتخاب شدند. در این مطالعه 7 معیار شامل شیب، جهت، فاصله از جاده، فاصله از آب، کاربری سرزمین و پوشش گیاهی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج مربوط به نقشه نهایی بر اساس روش WLC نشان می‌دهد 15049 هکتار (5/5%) از اراضی شهرستان اولویت اول توان بسیار بالا، طبقه دوم با 114919 هکتار (41%) توان بالا، طبقه سوم 122589 هکتار (44%) توان کم و طبقه چهارم با 26292 هکتار (5/9%) توان بسیار کمی برای گردشگری دارد. بحث و نتیجه‌گیری: در نتایج هر دو روش بیش‌ترین پهنه‌های مناسب گردشگری در غرب و جنوب غرب شهرستان واقع شده‌است. مدیریت مناسب برای توسعه اکوتوریسم به منظور حفظ و نگهداری غنای زیستی در منطقه ضروری است. نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند یک منبع مفید و کاربردی در جهت برنامه‌ریزی و توسعه اکوتوریسم برای مدیران و تصمیم‌گیرندگان باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

705 - ارزیابی و تحلیل وضعیت صنعت طبیعت‌گردی پارک‌های شهری و ارائه برنامه‌ی راهبردی با کمک ماتریس SWOT (مطالعه موردی پارک خورشید مشهد)
محمد حسین جهانگیر محمد فکور

10.22034/jest.2020.22128.3116

زمینه و هدف: در چند دهه اخیر صنعت طبیعت گردی در جوامع جایگاه ویژه ای داشته و از نظر زیست محیطی، توسعه پایدار و درآمد های ریالی برای منطقه رشد قابل توجهی داشته است. در این مقاله پارک جنگلی خورشید به دلیل برخورداری از چشم‌انداز های طبیعی و بکر و ازطرفی به دلیل مرتفع بودن أکثر

زمینه و هدف: در چند دهه اخیر صنعت طبیعت گردی در جوامع جایگاه ویژه ای داشته و از نظر زیست محیطی، توسعه پایدار و درآمد های ریالی برای منطقه رشد قابل توجهی داشته است. در این مقاله پارک جنگلی خورشید به دلیل برخورداری از چشم‌انداز های طبیعی و بکر و ازطرفی به دلیل مرتفع بودن منطقه از هوای پاک و نمای زیبای شهر مشهد در شب، از توان بالایی برای جذب گردشگر برخوردار می باشد. با توجه به وسعت زیاد و محیط مناسب این منطقه دارای بازدید کننده های محلی و گردشگری زیادی مانند کوه نوردان در ایام مختلف سال است. روش بررسی: هدف از انجام این مقاله بررسی وضعیت موجود صنعت گردشگری و طبیعت گردی منطقه از جهات مختلف (نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها) می باشد، تا با ایجاد راهکاری بتوان وضعیت موجود را بهبود بخشید. مطالعات صورت گرفته در این مقاله بر اساس روش تحلیل ماتریس SWOT [1] و فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP صورت پذیرفته است. یافته‌ها: با توجه به جمع نمرات حاصل از جمع نهایی عوامل داخلی مشاهده شد که وزن نقاط قوت (با وزن نهایی 96/3) بیش‌تر از نقاط ضعف حاصل گردیده است، که این امر نشان می دهد که نقاط قوت پارک از نقاط ضعف آن بیش‌تر بوده و همچنین فرصت های موجود از تهدیدات آن بیش‌تر بوده که با استفاده از فرصت ها و قوت های موجود می توان در جهت بهتر شدن اوضاع کنونی پارک کوشید تا رضایت مندی گردشگران را بیش از پیش فراهم نمود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به محاسبات صورت گرفته و تحلیل ماتریس SWOT، در پارک خورشید نتایج نشان داد که نقاط قوت و فرصت ها در گسترش صنعت طبیعت گردی از نقاط ضعف و تهدیدها بیش‌تر بوده است. در نتیجه پارک از توان بالایی در جهت گسترش صنعت طبیعت گردی برخوردار است که مستلزم برنامه ریزی و مدیریت صحیح برای جذب گردشگر و طبیعت گرد با توجه به برد اکولوژیکی منطقه است. [1]- Strength, Weakness, Opportunities, Threats تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

706 - بررسی توریسم شهرستان فریدون‌شهر تحت شرایط تغییر اقلیم
عباسعلی آروین

10.22034/jest.2020.30164.3869

زمینه و هدف: صنعت توریسم به علت وابستگی نزدیک به شرایط جوی از تغییر اقلیم تأثیر بیش تری می پذیرد و تأثیر آن در شهرستان فریدون شهر که توان اکوتوریستی آن به شرایط جوی گره خورده، شدیدتر است. روش بررسی: در این پژوهش روند تغییرات شرایط زیست اقلیمی توریسم شهرستان فریدون شهر ب أکثر

زمینه و هدف: صنعت توریسم به علت وابستگی نزدیک به شرایط جوی از تغییر اقلیم تأثیر بیش تری می پذیرد و تأثیر آن در شهرستان فریدون شهر که توان اکوتوریستی آن به شرایط جوی گره خورده، شدیدتر است. روش بررسی: در این پژوهش روند تغییرات شرایط زیست اقلیمی توریسم شهرستان فریدون شهر با استفاده از روش ناپارامتری من کندال بررسی شد. برای این منظور از آمار ماهانه عناصر اقلیمی مورد استفاده در الگوی اقلیم توریسم TCI در یک دوره 30 ساله از 1987 تا 2016 استفاده گردید. یافته ها: نتایج آزمون من کندال نشان داد تغییرات متوسط حداکثر دمای روزانه و متوسط شبانه روزی دما، دارای روند افزایشی و تغییرات متوسط حداقل و متوسط رطوبت نسبی دارای روند کاهشی است. تغییر در شرایط زیست اقلیمی برخی ماه ها از دیگر پیامدهای تغییر در روند پارامترهای اقلیمی است. برای مثال شرایط زیست اقلیمی ژانویه از بسیار نامناسب به نامناسب، مارس از نامناسب به شرایط مرزی و آوریل از قابل قبول به شرایط مرزی تغییر خواهد کرد. بحث و نتیجه گیری: تغییر در شرایط اقلیمی از جمله کاهش معنادار بارش که با افزایش متوسط دما و متوسط حداکثر دمای همراه است، پیامدهایی مانند کاهش ریزش ها به صورت برف، آب شدن سریع برف ارتفاعات و کاهش مطلوبیت محیط برای تفریحات در فصل سرد و گرم را در پی داشته است که از دست دادن اقلیم ییلاقی نواحی کوهستانی و شادابی زیست بوم گیاهی و جانوری از دیگر پیامد آن است. این رویه به کاهش در جذابیت اکوتوریستی منطقه منجر خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

707 - ارزیابی ظرفیت برد گردشگری منطقه ی ژئوتوریسمی آبشاربیشه با تاکیدبر توسعه ی پایدار
فرزانه بهراد مهرداد هادی پور مرتضی نادری آزاده کاظمی

10.22034/jest.2018.12900.2136

زمینه و هدف : سنجش ظرفیت برد مناطق طبیعی از جهات مختلف، یکی از ابزار نیل به توسعه پایدار و کاستن از فشار بر اکوسیستم ها و جلوگیری از تخریب آن ها می باشد. یکی از کاربری های تاثیرگذار بر اکوسیستم های طبیعی، گردش گری است که در صورت عدم طرح ریزی و برنامه ریزی در این خصوص می أکثر

زمینه و هدف : سنجش ظرفیت برد مناطق طبیعی از جهات مختلف، یکی از ابزار نیل به توسعه پایدار و کاستن از فشار بر اکوسیستم ها و جلوگیری از تخریب آن ها می باشد. یکی از کاربری های تاثیرگذار بر اکوسیستم های طبیعی، گردش گری است که در صورت عدم طرح ریزی و برنامه ریزی در این خصوص می تواند اثرات منفی بر اکوسیستم های طبیعی باقی گذارد. در این راستا تعیین ظرفیت گردش گری می تواند تا حدی از این اثرات بکاهد. منطقه گردش گری آبشار بیشه استان لرستان یکی از اکوسیستم هایی است که منابع زیست محیطی آن با توجه به کوهستانی بودن منطقه بسیار حساس بوده و برنامه ریزی در راستای مدیریت ورود گردش گران به منطقه می تواند در حفاظت از منابع حساس این اکوسیستم موثر واقع گردد. روش کار: در این پژوهش، ابتدا یگان های زیست محیطی منطقه تشکیل شده و بر اساس عوامل مهمی چون وسعت و مساحت مورد نیاز جهت فعالیت های گردش گری، متغیرهای اقلیمی مثل روزهای به شدت گرم، روزهای طوفانی و بارانی و نیز متغیرهای توپوگرافیک مثل شیب، ارتفاع و جهات جغرافیایی، ابتدا ظرفیت برد فیزیکی محاسبه و سپس ظرفیت برد واقعی محاسبه گردید یافته ها :نتایج نشان داد که ظرفیت برد فیزیکی برای پهنه های مستعد1246792 نفر و ظرفیت برد واقعی برای پهنه های مناسب تفرج ممتاز1664نفر در روز می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج به دست آمده برای ظرفیت برد مناطق مستعد منطقه ی بیشه دو نوع ظرفیت برد یعنی فیزیکی و واقعی را برای توسعه گردش گری به دست داد. مقایسه کمیت های حاصل از محاسبات نشان می دهد که در نظر گرفتن محدودیت های اکولوژیکی موجود درمنطقه ی آبشار بیشه شامل ارتفاع، عمق خاک، پوشش گیاهی و مقاومت سنگ مادر تعیین شده، ظرفیت برد فیزیکی را در نواحی مستعد برای توسعه گردشگری تا 80 درصد کاهش می دهد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

708 - عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از منطقه بوم‌گردشگری میانجنگل شهرستان فسا
صمد عرفانی‌فر حسن آزرم نوید کارگر ده بیدی

10.30495/jest.2022.48473.4867

زمینه و اهداف: ارزش‌گذاری اقتصادی با کمی نمودن منافع، گامی مؤثر در راستای بهبود سیاست‌های زیست‌محیطی به منظور حفظ و توسعه صنعت بوم‌گردشگری است. لذا هدف اصلی این مطالعه استخراج تمایل به پرداخت گردشگران برای بازدید از منطقه بوم‌گردشگری میانجنگل شهرستان فسا است. روش بررسی أکثر

زمینه و اهداف: ارزش‌گذاری اقتصادی با کمی نمودن منافع، گامی مؤثر در راستای بهبود سیاست‌های زیست‌محیطی به منظور حفظ و توسعه صنعت بوم‌گردشگری است. لذا هدف اصلی این مطالعه استخراج تمایل به پرداخت گردشگران برای بازدید از منطقه بوم‌گردشگری میانجنگل شهرستان فسا است. روش بررسی: داده‌های مورد نیاز با روش ارزش‌گذاری مشروط و‌ سؤال‌های دوگانه یک‌طرفه و تکمیل 542 پرسشنامه در فروردین سال 1398جمع‌آوری شد. به منظور برآورد تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان و تشخیص عوامل مؤثر بر آن از مدل رگرسیون نرمال سانسور شده استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که متغیرهای سن سرپرست و بعد خانواده تأثیر منفی و معنی‌داری بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از این منطقه گردشگری دارند. همچنین تأثیر متغیرهای سطح تحصیلات سرپرست خانواده، درآمد و تعداد سفرهای تفریحی سالانه خانواده به تفرجگاه‌های طبیعی بر تمایل به پرداخت گردشگران مثبت و معنی‌دار برآورد شد. تأثیر متغیر جنس نیز نشان داد که تمایل به پرداخت زنان سرپرست خانواده بیشتر از مردان است. ‌میانگین تمایل به پرداخت گردشگران برای اقامت و بازدید یک روزه از منطقه بوم‌گردشگری میانجنگل شهرستان فسا معادل 205205 ریال برآورد شد. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مطالعه سیاست‌های حمایتی دولت در راستای افزایش قدرت خرید خانواده‌های کم‌درآمد و پرجمعیت و همزمان افزایش آگاهی خانواده‌ها در زمینه بوم‌گردی می‌تواند منجر به گسترش فرهنگ گردشگری و افزایش تعداد سفرهای تفریحی به منطقه مورد مطالعه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

709 - طراحی راهبردهای توسعه گردشگری با استفاده از تکنیک SWOT- ANP (مطالعه موردی: بافت تاریخی کلانشهر تهران)
نرگس احمدی فرد رسول داراب خانی

10.22034/jest.2019.32659.4055

زمینه و هدف: رهیافت گردشگری برای به روزنمودن بافت های تاریخی علاوه بر پاسخ گویی به نیازهای مردم و زندگی روزمره، رجوع معناداری به هویت بافت تاریخی دارد. بدین طریق که با بهبود و توسعه خصوصیات ویژه تاریخی و جاذبه های فرهنگی مکان و ارتقای گردشگری شهری می توان به نوسازی اجتم أکثر

زمینه و هدف: رهیافت گردشگری برای به روزنمودن بافت های تاریخی علاوه بر پاسخ گویی به نیازهای مردم و زندگی روزمره، رجوع معناداری به هویت بافت تاریخی دارد. بدین طریق که با بهبود و توسعه خصوصیات ویژه تاریخی و جاذبه های فرهنگی مکان و ارتقای گردشگری شهری می توان به نوسازی اجتماعی و کالبدی بافت های تاریخی کمک نمود و در نهایت پویایی و حیات مدنی را به این بافت ها برگرداند و منظری از شهر را که نتیجه تعامل بین زمان، فرهنگ، اجتماع و کالبد می باشد، به وجود آورد. تنها در این صورت است که حفاظت و توسعه همزمان از بافت فراهم خواهد آمد. با توجه به این مهم، پژوهش حاضر در پی شناسایی توان منطقه و تدوین برنامه توسعه راهبردی با استفاده از مجموعه عوامل دورنی و مجموعه عوامل بیرونی منطقه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق در پژوهش حاضر از نظر ماهیت، کاربردی و از نظر روش مطالعه، توصیفی و تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات از طریق طراحی و تکمیل پرسشنامه ها می باشد. تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق مدل ترکیبی SWOT و ANP در نرم افزار Super Decision انجام گرفته است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که از بین راهبردهای مورد بررسی، سه راهبرد به شرح زیر دارای اولویت بوده اند: راهبرد یکپارچه و هماهنگ نمودن تصمیمات مدیریتی مربوط به توسعه گردشگری منطقه از استراتژی های رقابتی منطقه و راهبرد افزایش آگاهی و آموزش نیروی انسانی متخصص و کارشناس مرتبط با امر گردشگری از بین راهبردهای استراتژی تدافعی و در نهایت راهبرد در اولویت قرار دادن منطقه در برنامه های شورای برنامه ریزی شهرداری از جمله راهبردهای موثر در استراتژی رقابتی انتخاب شده اند. بحث و نتیجه گیری: نتایج به دست آمده، نشان می دهد که با هماهنگ نمودن تصمیمات مدیریتی، اختصاص بودجه، آموزش و آگاهی نیروی انسانی متخصص در امر گردشگری همراه با اولویت قرار دادن منطقه در برنامه های شورای برنامه ریزی شهرداری در طراحی برنامه های توسعه گردشگری توسط مسئولان به توسعه استراتژیک منطقه دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

710 - ارزیابی پتانسیل مکانی بوم‌گردی با استفاده از روش‌های AHP و منطق فازی در GIS بین محدوده امام‌زاده هاشم و رودبار
بهبود محجوبی محمد عدالتخواه یداله احمدی دیسفانی

10.30495/jest.2022.56598.5213

زمینه و هدف: استان گیلان از استان های شمالی ایران است که به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد، همه ساله میزبان گردشگران فراوانی است. این تحقیق با هدف ارزیابی و امکان سنجی پتانسیلهای بوم گردی در محدوده آزاد راه های شمال کشور، حدفاصل امام زاده هاشم تا رودبار انجام شده اس أکثر

زمینه و هدف: استان گیلان از استان های شمالی ایران است که به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد، همه ساله میزبان گردشگران فراوانی است. این تحقیق با هدف ارزیابی و امکان سنجی پتانسیلهای بوم گردی در محدوده آزاد راه های شمال کشور، حدفاصل امام زاده هاشم تا رودبار انجام شده است. روش بررسی: روش سلسله مراتبی AHP، محاسبه شاخص پتانسیل مکانی به روش FAHP و همینطور امکان سنجی منطقة مورد مطالعه برای شناسایی پتانسیل اکوتوریسم با استفاده از نرم ا فزار GIS انجام شد، جهت دستیابی به هدف تحقیق، نخست به تهیة نقشه های موضوعی با مقیاسهای مشخص در رابطه با منابع بوم شناختی منطقه برای ایجاد پایگاه اطلاعات فضایی انجام شد. سپس تجزیه و تحلیل داده ها با روش سامانه ای (Systematic analyze) صورت گرفت. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بهترین امتیاز به موقعیتی اختصاص داده شده است که کمترین خطر وقوع سیل و رانش زمین، کمترین سختی و هزینه دسترسی به جاده، بهترین شیب زمین، بیشترین بارش و دسترسی به آب، بهترین دسترسی به روستاهای اطراف، نزدیکترین موقعیت به منابع آب مثل دریاچه ها و رودخانه ها، بیش ترین دمای متعادل و کمترین تبخیر و تعرق را داشته است. بحث و نتیجه گیری: بر اساس کلاسه بندی و بزرگنمایی شبکه ای تصاویر، برای هر سلول مقدار شاخص محاسبه شدند و سلول هایی که رقم بالای 1115/0 داشتند استخراج گردیدند. این سلول ها در بالای ناحیه مطالعاتی واقع شدند و موقعیت آنها در نزدیکی امام زاده هاشم است که روستاهای قاضیان، لیافو، شیخعلی توسه، میرزا گلبند و رادارپشته را شامل می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

711 - تعهدات زیست محیطی دولت‌ها در سفرهای گردشگری فضایی
سهیلا کوشا مجتبی انصاریان مریم دهقانی

10.22034/jest.2021.35140.4224

امروزه با گسترش و تنوع فعالیت‌های فضایی، با افزایش بی رویه زباله های فضایی و آلودگی محیط زیست مواجه هستیم. ازطرفی با افزایش توجه به سفرهای گردشگری فضایی و حضور انسان در فضا، احتمال آلودگی محیط زیست فضا و محیط زیست زمین زیادتر می شود. از همین رو بررسی تعهدات و مسوولیت زی أکثر

امروزه با گسترش و تنوع فعالیت‌های فضایی، با افزایش بی رویه زباله های فضایی و آلودگی محیط زیست مواجه هستیم. ازطرفی با افزایش توجه به سفرهای گردشگری فضایی و حضور انسان در فضا، احتمال آلودگی محیط زیست فضا و محیط زیست زمین زیادتر می شود. از همین رو بررسی تعهدات و مسوولیت زیست محیطی دولت‌ متبوع نهادهای مجری سفرهای گردشگری فضایی الزامی است. اگرچه عهدنامه فضای ماورای جو (1967) و کنوانسیون مسوولیت (1972)، نظام حقوقی قابل قبول و جامعی را برای احراز تعهدات بین‌المللی دولت‌ها برقرار نمودهاند، اما هنوز نکات مبهمی درباره حفاظت از محیط زیست فضا و زمین وجود دارند. چون با توجه به توسعه فعالیت‌های فضایی و با عنایت به مخاطرات زیست محیطی اصلاح نشده اند، هر گونه فعالیت فضایی از جمله سفرهای گردشگری فضایی را می توانند با مشکل مواجه کنند. این مقاله با بهره‌مندی از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخ می دهد که تعهدات زیست محیطی دولت‌ها برای تضمین امنیت و ایمنی سفرهای گردشگری فضایی چیست؟ هدف این مقاله ارایه راهکارهای حقوقی برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست فضا و زمین با استناد به مسوولیت دولت‌ها در قبال سفرهای گردشگری فضایی و پیشگیری از ارتکاب جرایم زیست محیطی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

712 - تعیین پتانسیل‌ها و تدوین برنامه استراتژیک توسعه گردشگری با استفاده از رویکرد تلفیقی تحلیل SWOT و AHP (منطقه مورد مطالعه: منطقه حفاظت شده اشترانکوه)
ابراهیم خیری مریم مروتی اکرم نشاط غلامرضا سیاحتی

10.30495/jest.2020.25382.3430

زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده می‌تواند زمینه‌های وسیع و گسترده‌ای را جهت توسعه صنعت گردش گری در اختیار دستگاه‌های برنامه‌ریزی، اجرایی و مردم محلی قرار دهد. در این پژوهش به شناسایی پتانسیل های گردش گری منطقه حفاظت شده اشترانکوه و ارایه راهکارهای مناسب جهت توسعه گردش گری پ أکثر

زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده می‌تواند زمینه‌های وسیع و گسترده‌ای را جهت توسعه صنعت گردش گری در اختیار دستگاه‌های برنامه‌ریزی، اجرایی و مردم محلی قرار دهد. در این پژوهش به شناسایی پتانسیل های گردش گری منطقه حفاظت شده اشترانکوه و ارایه راهکارهای مناسب جهت توسعه گردش گری پرداخته شده است.روش بررسی: با استفاده از مدل SWOT، پس از بازدیدهای میدانی، مصاحبه با کارشناسان و جوامع محلی، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید شناسایی شدند و در قالب پرسش نامه بین کارشناسان، محیط بانان و گردش گران توزیع شدند سپس وزن دهی و اولویت بندی معیارها و زیر معیارها توسط ماتریس AHP به منظور ارایه راهبردها در جهت توسعه گردش گری انجام شد.یافته ها: نقاط قوت با امتیاز وزنی 313/0، نقاط ضعف با امتیاز وزنی 376/0، فرصت ها با امتیاز وزنی 148/0، تهدیدها با امتیاز وزنی 163/0، ارزیابی گردید. برای تعیین استراتژی ها، راهبرد تدافعی با امتیاز وزنی 539/0 دارای بیش ترین امتیاز و راهبرد بازنگری، راهبرد تنوع و راهبرد تهاجمی به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفتند.بحث و نتیجه گیری: وضعیت کنونی گردش گری منطقه حفاظت شده اشترانکوه با قابلیت ها و استعدادهای بالقوه ی آن تناسبی ندارد و برای حفاظت واقعی از این منطقه ضروری است گردش گری پایدار به صورت برنامه ریزی شده صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

713 - بررسی حذف بیولوژیکی سیانور از فاضلاب ساختگی و شناسایی میکروارگانیزم‏های مقاوم به سیانور
میرمهرداد میرسنجری غلامرضا سیاحتی اردکانی

10.22034/jest.2020.23305.3237

زمینه و هدف:یکی از پیامدهای فعالیت های صنعتی، ورود ترکیبات سمی نظیرسیانور به محیط زیست است که بی توجهی به آن سلامت انسان و سایر موجودات زنده را تهدید می کند. مطالعه حاضر به منظور بررسی حذف بیولوژیکی سیانور از فاضلاب و شناسایی میکروارگانیزم های مقاوم انجام شد. روش بررسی أکثر

زمینه و هدف:یکی از پیامدهای فعالیت های صنعتی، ورود ترکیبات سمی نظیرسیانور به محیط زیست است که بی توجهی به آن سلامت انسان و سایر موجودات زنده را تهدید می کند. مطالعه حاضر به منظور بررسی حذف بیولوژیکی سیانور از فاضلاب و شناسایی میکروارگانیزم های مقاوم انجام شد. روش بررسی: فاضلاب ساختگی از سیانور پتاسیم تهیه شد و در راکتور جریان منقطع (ناپیوسته) با ظرفیت 2 لیتر، غلظت های 5،20، 50، 100، 150 و 200 میلی گرم در لیترسیانور مورد بررسی قرارگرفت. لجن ثانویه تصفیه خانه فاضلاب شهری به عنوان محیط کشت مخلوط در راکتور به کار رفت. میزانCN، NH3، NO3، TSS، VSS و باکتری ها بر اساس روش های موجود در کتاب استاندارد متد اندازه گیری شد. همچنین شناسایی روتیفرها، مژه داران و جلبک ها نیز با استفاده از میکروسکوپ مدلIIS انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که تصفیه بیولوژیکی می تواند تا غلظت 150 میلی گرم در لیتر سیانور را از فاضلاب حذف نماید و بالاتر بودن MLVSS اولیه نقش زیادی در حذف غلظت های بالاتر سیانور دارد. در پایان حذف سیانور پسودوموناس، کلی فرم ها(به جز کلی فرم های مدفوعی)، باسیلوس ها، قارچ ها و همچنین کارچزیوم (از دسته مژه داران)، فیلودینا (ازدسته روتیفرها) و اوسیلاتوریا (از دسته جلبک ها) به عنوان گونه های مقاوم به سیانور و آسپیدیسک، پرولز و آلوتریکس به ترتیب به عنوان حساس ترین روتیفر، مژه دار و جلبک به سیانور شناسایی شدند. بحث و نتیجه گیری: تصفیه بیولوژیکی لجن فعال برای حذف سیانور از فاضلاب یک روش کارآمد است و اگر در آن ها از محیط کشت خالص مرکب از میکروارگانیزم های مقاوم استفاده شود می تواند جایگزین مناسبی برای روش های حذف شیمیایی سیانور از فاضلاب صنعتی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

714 - ارزیابی راهبردهای بازاریابی پایداریِ اکوتوریسم در مناطق آزاد ایران: (مطالعه موردی منطقه آزاد اَروند)
نسرین ذبیحی سامانی عبدالهادی درزیان عزیزی بلقیس باورصاد

10.30495/jest.2022.65376.5607

زمینه و هدف: وجودِ راهبردهایِ بازاریابی می‌تواند سطحِ جذابیت‌های گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آن تصویرسازی نماید تا از این طریق این صنعت در نظام اقتصادی نقش تعیین کننده ای در تولید ناخالص داخلی داشته باشد. هدف این پژوهش ارزیابی راهبردهای بازاریابی پایداریِ اکوتوریسم د أکثر

زمینه و هدف: وجودِ راهبردهایِ بازاریابی می‌تواند سطحِ جذابیت‌های گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آن تصویرسازی نماید تا از این طریق این صنعت در نظام اقتصادی نقش تعیین کننده ای در تولید ناخالص داخلی داشته باشد. هدف این پژوهش ارزیابی راهبردهای بازاریابی پایداریِ اکوتوریسم در منطقه آزاد اَروند می‌باشد. روش بررسی: این پژوهش به لحاظِ روش شناسی و از منظر نتیجه جزء پژوهش‌های توسعه ای و از نظر نوع داده جزء پژوهش های ترکیبی می باشد. در این پژوهش در بخش کیفی ابتدا پژوهش‌های مرتبط با موضوع مورد نظر از طریق تحلیل فراترکیب موردِ کنکاش قرار گرفت تا براساس آن مضامینِ راهبردیِ بازاریابی پایدارِ اکوتوریسم مشخص شوند. سپس براساس تحلیل دلفی تلاش گردید تا سطح پایایی محتوای ِ پژوهش با مضامین شناسایی شده مورد تایید قرار گیرد. در نهایت نیز در بخش کمی، از طریقِ تحلیلِ تفسیری ساختاری پژوهش نسبت به ارزیابیِ مضامینِ راهبردیِ بازاریابی پایدارِ اکوتوریسم اقدام شد. جامعه هدف در بخش کیفی ۱۲ نفر از متخصصانِ بازاریابی در سطح دانشگاهی و در بخش کمی ۱۸ نفر از مدیرانِ و معاونانِ بخش گردشگری و فرهنگی سازمان منطقه آزاد اَروند، بودند. همچنین باید بیان نمود، بازه زمانی انجام پژوهش نیز شش ماه می‌باشد. یافته‌ها: نتایج پژوهش در بخش کیفی نشان داد از مجموع ۱۱ پژوهش اولیه تایید شده، ۷ پژوهش برای شناسایی مضامین بازاریابی پایدار اکوتوریسم انتخاب شدند که از طریق غربالگری محتوایی، ۱۰ مضمون شناسایی شد تا برای تعیین پایایی آن‌ها، وارد تحلیل دلفی شوند. در این بخش نیز ۸ مضمونِ نهایی وارد بخش تحلیل کمی شدند. نتایج در بخش کمی نشان داد، تاثیرگذارترین مضمونِ راهبردیِ بازاریابی پایدارِ اکوتوریسم، به کارگیریِ آموزش در بازیافت؛ مدیریت مصرف آب و غیره در بازاریابی پایدارِ اکوتوریسم می‌باشد که در سطح چهارم این مدل قرار گرفته است. بحث و نتیجه‌گیری: نتیجه پژوهش نشان می‌دهد، بازاریابی در شکل توسعه‌ی پایداریِ اکوتوریسم بر جنبه‌هایی از ارتقایِ سطح دانش و آگاهی مخاطبان خود متمرکز است که می‌تواند احساسِ مسئولیت اجتماعی و تعهد در برابر حفاظت از محیط‌زیست را در دوستداران این حوزه از برنامه‌های بازاریابی تقویت نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

715 - شناسایی ابعاد ¬راهبردهای بازاریابی در بوم¬گردی در راستای دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی؛ پژوهشی پدیدارشناسانه
حسین رحیمی کلور ایمان قاسمی همدانی

10.30495/jest.2022.63595.5525

زمینه و هدف: امروزه صنعت گردشگری صنعتی پویا و با ویژگی¬های منحصر به¬فرد است که بخش مهمی از فعالیت¬های اقتصادی و غیر¬اقتصادی کشورهای توسعه یافته و درحال¬توسعه را به خود اختصاص داده¬است. یکی از عوامل مهم در رشد و توسعه صنعت گردشگری، برنامه¬ریزی بهینه امور مربوط به آن است أکثر

زمینه و هدف: امروزه صنعت گردشگری صنعتی پویا و با ویژگی¬های منحصر به¬فرد است که بخش مهمی از فعالیت¬های اقتصادی و غیر¬اقتصادی کشورهای توسعه یافته و درحال¬توسعه را به خود اختصاص داده¬است. یکی از عوامل مهم در رشد و توسعه صنعت گردشگری، برنامه¬ریزی بهینه امور مربوط به آن است. از دستاوردهای این صنعت، صرف‌نظر از مشارکت در توسعه، می توان به رشد اقتصادی و همچنین ایجاد فرصت‌های شغلی، به‌ویژه در کشورهای در حال ‌توسعه نام برد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد -راهبردهای بازاریابی در بوم¬گردی در راستای دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی انجام گرفته است. روش بررسی: این پژوهش با رویکرد کیفی و استفاده از راهبرد پدیدارشناسی و در سال 1400 انجام شده است. بر اساس نمونه¬گیری هدفمند و تا حصول اشباع نظری، 20 نفر از مدیران بوم¬گردی¬های¬ استان مازندران دعوت شدند. داده¬ها به کمک مصاحبه¬ی نیمه¬ساختار¬یافته و عمیق گردآوری و با روش تحلیل¬محتوا و با استفاده از نرم¬افزار تحلیل آماری MAXQDA تجزیه و تحلیل شدند. جهت کسب روایی داده¬ها از بررسی توسط مشارکت کنندگان و جهت پایایی از توافق درونی دو کدگذار و مرور خبرگان غیرشرکت¬کننده در پژوهش استفاده شد. یافته ها: یافته¬های پژوهش نشان داد ابعاد شناسایی شده راهبرد بازاریابی در بوم¬گردی شامل رهبری کاهش هزینه در راستای توسعه اقتصادی، تمایز درراستای توسعه مدیریت منابع انسانی، تمرکز درراستای توسعه اجتماعی و تمرکز در راستای توسعه زیست محیطی می باشد. بحث و نتیجه گیری: از تحلیل مصاحبه¬های نیمه ساختار و عمیق، 4 مقوله اصلی راهبرد رهبری هزینه در راستای توسعه اقتصادی، راهبرد تمایز در راستای توسعه مدیریت منابع انسانی، راهبرد تمرکز در راستای توسعه اجتماعی و راهبرد تمرکز در راستای توسعه محیطی و 73 زیرمقوله حاصل شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

716 - ارتقاء مدیریت مناطق بازدیدی براساس راهبردهای کلیدی مدیریت اکوتوریسم
طاهره اردکانی علیرضا میکائیلی‌تبریزی عبدالرسول سلمان ماهینی مرجان محمد زاده

10.30495/jest.2021.24557.3375

زمینه و هدف: اکوتوریسم در حال حاضر به یک فعالیت مهم اقتصادی در مناطق طبیعی جهان تبدیل شده است و فرصت هایی برای بازدیدکنندگان فراهم می سازد تا بتوانند تجلی طبیعت و فرهنگ را تجربه کنند که این مهم در مناطق بازدیدی بیشتر اتفاق می افتد. مدیران این مناطق باید بتوانند بین نیاز أکثر

زمینه و هدف: اکوتوریسم در حال حاضر به یک فعالیت مهم اقتصادی در مناطق طبیعی جهان تبدیل شده است و فرصت هایی برای بازدیدکنندگان فراهم می سازد تا بتوانند تجلی طبیعت و فرهنگ را تجربه کنند که این مهم در مناطق بازدیدی بیشتر اتفاق می افتد. مدیران این مناطق باید بتوانند بین نیاز به تفرج و اثرات حاصل از اکوتوریسم، تعادل برقرار کنند. هدف از این مقاله، ارایه مجموعه ای از راهبردها برای مدیران اکوتوریسمی، جهت تسهیل تصمیمات در رابطه با مدیریت و توسعه اکوتوریسم می باشد.روش بررسی: این تحقیق با مروری بر مهمترین راهبردهای مدیریتی مناطق بازدیدی جهت تحقق هدف توسعه پایدار از گذشته تا حال(Eurostate[1],UNWTO[2], The Nature Conservancy[3]) تلاش نموده تا به اهمیت پیاده سازی راهبردها و لزوم استفاده صحیح آن اشاره شود.یافته ها: راهبردهای مدیریتی، اساس یک طرح مدیریتی اکوتوریسم((EMP[4] را تشکیل می دهند. در این مقاله، راهبردهای کلیدی مدیریت اکوتوریسم شامل زون بندی برای استفاده بازدیدکنندگان، طرح ریزی و طراحی مکان بازدیدکننده، طراحی زیرساخت های پایدار، سازوکارهای تولید درآمد، مدیریت و پایش بازدیدکننده و راهنمایان طبیعت گرا به تفصیل معرفی گردید.بحث و نتیجه گیری: در نتیجه اجرای هر یک از این راهبرد های مدیریتی اکوتوریسم در یک منطقه بازدیدی، شرایط برای توانمند شدن بالقوه مناطق برای اکوتوریسم به صورت یک نیرو درجهت توسعه پایدار، مهیا خواهد شد و برای مدیران مناطق بازدیدی و همچنین دیگر کارگزاران اکوتوریسم مانند تورگردانان و توسعه دهندگان هتل ها، مثمر ثمرخواهد بود.[1]- Eurostate Manual & Guidline[2]- World Tourism Organization[3]- The Nature Conservancy, Arlington, Virginia, USA[4]- Ecotourism Management Plane تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

717 - تحلیل چگونگی سالم سازی فضاهای عمومی شهری برای کاهش تمایلات تخریب گرایانه
سحر اسماعیل پورهمدانی اسماعیل شیعه کیانوش ذاکرحقیقی

10.22034/jest.2020.41508.4589

زمینه و هدف: الگوهای رفتاری افراد در فضاهای عمومی شهر برگرفته از چگونگی نقش مکان و موقعیت مکانی می باشد. به عبارتی مکان القا کننده نوع رفتار و کنش های انسان در فضا می باشد. تمایلات تخریب گرایانه به عنوان زیر مجموعه ای از جرم، ناشی از شرایط فردی و شخصیتی می باشد که در مک أکثر

زمینه و هدف: الگوهای رفتاری افراد در فضاهای عمومی شهر برگرفته از چگونگی نقش مکان و موقعیت مکانی می باشد. به عبارتی مکان القا کننده نوع رفتار و کنش های انسان در فضا می باشد. تمایلات تخریب گرایانه به عنوان زیر مجموعه ای از جرم، ناشی از شرایط فردی و شخصیتی می باشد که در مکان های خاص نمود بیرونی پیدا می کنند. روش بررسی: با توجه به مطالعات پیشین شاخص هایی به عنوان مهم ترین عوامل مکانی و بیرونی موثر بر رفتارهای تخریب گرایانه در فضاهای عمومی شهری، در نظر گرفته شده است. روش تحقیق توصیفی، تحلیلی می باشد که به روش همبستگی، به بررسی نسبت متغیر ها پرداخته شده است. نمونه مطالعه بخشی از فضاهای عمومی شهری منطقه دو شهر همدان که به طور عمده پیرامون کاربری های آموزشی پسرانه, رده سنی 15تا 25، از نظر جنسیت پسران و مردان و طبقه، درآمد و پایگاه اجتماعی در سطح پایین جامعه هستند، انتخاب شده است. گردآوری داده ها از طریق مشاهدات میدانی عینی و توزیع پرسش نامه می باشد.جامعه آماری در توزیع پرسشنامه بر اساس فرمول کوکران با توجه به جمعیت منطقه مورد مطالعه می باشد. و در برداشت های میدانی عینی فضاهای عمومی شهری پیرامون کاربری های آموزشی پسرانه منطقه دو همدان می باشد. در نرم افزار spss ، از طریق تحلیل عامل اثباتی در میان شاخص های انتخابی موثر ترین شاخص انتخاب و از طریق تحلیل رگرسیونی میزان اثر بخشی هر یک از عوامل مشخص شده است. یافته ها: در میان شاخص های مورد بررسی، میزان محصوریت و مراقبت و نگهداری در فضاهای عمومی شهری, بیش ترین نقش بر میزان تمایلات تخریب گرایانه و در نتیجه میزان وقوع رفتارهای تخریب کارانه را دارد. بحث و نتیجه گیری: می توان عنوان کرد نتایج حاصل از یافته های این تحقیق با انتظارات نظری و پیشینه پژوهشی مقاله مطابقت دارد. و با تغییر در شاخص های مکانی مورد نظر کنترل و تعدیل رفتارهای تخریب گرایانه در فضاهای عمومی شهری امکان پذیر می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

718 - طراحی مدل مفهومی تولید سبز با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری
آفرین رضایی حسن دهقان دهنوی حمید بابائی میبدی علیرضا انوری

10.30495/jest.2022.61223.5411

زمینه و هدف: با توجه به این امر که در دنیای کنونی عواملی همچون افزایش جمعیت، تلاش روزافزون جهت دستیابی به رشد اقتصادی و تلاش سیستم‌های تولیدی برای افزایش تولید و دستیابی به مزیت رقابتی منجر به از بین رفتن منابع طبیعی، گرمایش زمین، تغییرات آب و هوایی، ایجاد بلایای طبیعی أکثر

زمینه و هدف: با توجه به این امر که در دنیای کنونی عواملی همچون افزایش جمعیت، تلاش روزافزون جهت دستیابی به رشد اقتصادی و تلاش سیستم‌های تولیدی برای افزایش تولید و دستیابی به مزیت رقابتی منجر به از بین رفتن منابع طبیعی، گرمایش زمین، تغییرات آب و هوایی، ایجاد بلایای طبیعی و درنهایت تخریب محیط‌زیست شده است و تولید سبز به عنوان عاملی تأثیرگذار بر کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی و مخاطرات انسانی و همچنین افزایش مزیت رقابتی و کسب سود برای سازمان ها مطرح شده است، این پژوهش با هدف طراحی مدل مفهومی تولید سبز با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری صورت گرفته است. روش بررسی: در این پژوهش که از نظر شیوه‌ی جمع‌آوری داده ها، ترکیبی و استقرائی-قیاسی است و در سال 1400 صورت گرفته است، ۱۲ نفر از متخصصان مدیریت صنعتی در سطح دانشگاهی به عنوان اعضای پانل در بخش کیفی مشارکت داشتند. در واقع در بخش کیفی که از تحلیل‌های فراترکیب و دلفی استفاده شد، هدف براین بود تا مضامینِ تولید سبز شناسایی گردد و سپس در بخش کمی با مشارکت ۱۶ نفر از مدیران شرکت‌های دانش بنیان در بخش تولید سبز، گزاره‌های شناسایی شده در قالبِ مدلِ تحلیل تفسیری ساختاری براساس اولویت تاثیرگذاری سطح‌بندی شوند. لذا با اتکا به تحلیل فراترکیب ابتدا ۱۲ پژوهش به عنوان مبنای ارزیابی جهت تعیین مضامینِ تولید سبز براساسِ ارزیابی انتقادی بررسی شدند که براساس آن ۸ مضمون انتخاب و به شیوه چک لیستی وارد تحلیل دلفی جهت تعیین حدِ کفایت نظری شدند. طی دو مرحله تحلیل دلفی هر ۸ مضمونِ شناسایی شده ی تولید سبز وارد بخش تحلیل کمی یعنی تحلیل تفسیری ساختاری شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد، تاثیرگذارترین مولفه‌های تولیدِ سبز شرکت‌های دانش بنیان، پنج مولفه ی آب ؛ انرژی ؛ منابع طبیعی ؛ سرمایه و نیروی کار بودند که در سطح سوم مدل ارائه شده قرار گرفته است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج کسب شده نشان می‌دهد، عوامل مصرف انرژی، مصرف آب، نیروی کار، سرمایه و مواد اولیه عواملی مهم هست که هرگونه تغییر در آن‌ها باعث ایجاد تغییر در سایر متغیرها نیز می‌شود و از سوی دیگر تولید ناخالص داخلی دارای نفوذ کم و گازهای گلخانه‌ای و تکنولوژی نفوذپذیرترین متغیر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

719 - بررسی پتانسیل پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل برای اکوتوریسم با استفاده از GIS
عاطفه کلاته زهرا قلیچی پور الهه اکبری اعظم الهامی راد

10.30495/jest.2021.15703.2435

زمینه و هدف: توسعه گردش گری در مناطق حفاظت شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردش گران مزایای فراوانی به همراه دارد. اما باید این مساله را در نظر داشت که انجام فعالیت های گردش گری بدون برنامه ریزی و مدیریت صحیح و بررسی توان منطقه، می تواند اثرات منفی بر منطقه حفاظت شد أکثر

زمینه و هدف: توسعه گردش گری در مناطق حفاظت شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردش گران مزایای فراوانی به همراه دارد. اما باید این مساله را در نظر داشت که انجام فعالیت های گردش گری بدون برنامه ریزی و مدیریت صحیح و بررسی توان منطقه، می تواند اثرات منفی بر منطقه حفاظت شده و تجارب گردش گران داشته باشد. هدف این مطالعه شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده است. پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل، به عنوان یکی از مناطق تحت حفاظت کشور، از جذابیت های قابل توجهی برخوردار است.روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP و به کارگیری فن GIS به تعیین مناطق مناسب گردش گری پرداخته شده است. معیارهای به کار گرفته شده شامل شکل زمین، اقلیم، زیست گاه حیات وحش، تیپ و تراکم پوشش گیاهی و خاک منطقه می باشد. نقشه توان اکولوژیکی منطقه به روش AHP براساس این معیارها تولید شد. نقشه جذابیت منطقه نیز با برداشت نقاط به وسیله GPS و وزن دهی از طریق پرسش نامه و نرم افزار GIS به دست آمد. سپس این نقشه با نقشه توان اکولوژیکی منطقه، مقایسه و در نهایت مناطق مناسب و مستعد برای گردش گری و اکوتوریسم پهنه بندی شدند.یافته ها: نتایج نشان می دهد که مناطق دارای پتانسیل بسیار بالا در قسمت های شامل غربی، شمال شرقی و جنوب غربی واقع شده است. مناطق با توان بالا هم مناطقی نظیر آبشار ایزی، سد اسفراین، دره گنجدان و دره بیدواز شامل می شوند. در نقشه جذابیت نیز بیش ترین جذابیت مربوط به قسمت های شمالی و بعضی قسمت های جنوبی منطقه مانند آبشار ایزی است. با مقایسه نقشه توان اکولوژیک و نقشه جذابیت، مشخص شد که اکثر مناطقی که دارای جذابیت بالا هستند برای توسعه اکوتوریسم هم دارای توان بالا می باشند. بنابراین، مشخص شد که قسمت های شمالی منطقه، آبشار ایزی و قسمت هایی از پارک ملی، قابلیت توسعه اکوتوریسم را دارند. این مناطق هم دارای توان اکولوژیکی و هم دارای جذابیت برای جذب گردش گر هستند.بحث و نتیجه گیری: توسعه گردش گری در منطقه حفاظتی ساریگل به نفع منطقه و محیط زیست بوده و سبب ارتقای سطح حفاظت و بهره برداری پایدار از استعدادها می گردد. اما بایستی در مناطق تحت حفاظت، حفاظت اولویت اول مدیریتی باشد و کاربری های مجاز دیگر از جمله گردشگری، تنها در صورتی قابل انجام هستند که با اهداف حفاظتی در تعارض نباشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

720 - تعیین استراتژی‌های توسعه اکوتوریسم (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شش رودبار استان مازندران)
مونا نهتانی قربان وهابزاده سید رمضان موسوی

10.30495/jest.2023.32399.4045

زمینه و هدف: امروزه گردشگری و توسعه آن مورد توجه بسیاری از جوامع و دولت ها قرار گرفته و در حال حاضر یکی از پردرآمدترین بخش های اقتصاد جهانی می‌باشد. استان مازندران یکی از استان هایی که سالانه پذیرای گردشگران زیادی در سطح ملی و بین المللی است. وجود آب و هوای مناسب، منابع أکثر

زمینه و هدف: امروزه گردشگری و توسعه آن مورد توجه بسیاری از جوامع و دولت ها قرار گرفته و در حال حاضر یکی از پردرآمدترین بخش های اقتصاد جهانی می‌باشد. استان مازندران یکی از استان هایی که سالانه پذیرای گردشگران زیادی در سطح ملی و بین المللی است. وجود آب و هوای مناسب، منابع طبیعی بکر، جنگل ها و دریاچه خزر پتانسیل های طبیعی و با ارزشی است که این مهم را ارتقاء می دهد.روش بررسی: در پژوهش حاضر پتانسیل ها و قابلیت های توسعه اکوتوریسم در منطقه شش رودبار واقع در شهرستان سوادکوه استان مازندران با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، مطالعات میدانی انجام شد، تهیه و تکمیل پرسشنامه توسط افراد بومی و کارشناسان اداره گردشگری و کتابخانه ای شناسایی گردید. سپس با استفاده از مدل ترکیبی تحلیل استراتژیک SWOT و مدل برنامه ریزی استراتژیک QSPM نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و تهدیدها تهیه و اولویت بندی شدند. در نهایت استراتژی های توسعه اکوتوریسم در منطقه بدست آمد.یافته ها: یافته های حاصل نشان داد که در منطقه مورد مطالعه تعداد 28 نقطه قوت و فرصت به عنوان امکانات و مزیت ها و 19 نقطه ضعف و تهدید به عنوان محدودیت ها و تنگناها دارد و نشان از توان بالای منطقه در توسعه اکوتوریسم و جذب گردشگر دارد.بحث و نتیجه گیری: بر اساس جدول ماتریس مدل SWOT و مجموع امتیاز وزن دار هر کدام از استراتژی ها چنین نتیجه می شود که استراتژی های تهاجمی(SO) که بیشتر به نقاط قوت درونی و فرصت های بیرونی توجه دارند به عنوان استراتژی های بهینه در توسعه صنعت توریسم در منطقه شش رودبار باید مد نظر قرار بگیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

721 - حمایت از حقوق حیوانات شهری با الگوبرداری از کشورهای پیشرو
نفیسه مکتبی سپنتا مجتهدزاده شیما عرب اسدی

10.30495/jest.2022.56743.5219

حیواناتی که در جوار انسان ها و در محیط شهری زندگی می کنند اکثرا بر اثر بیماری و تصادف با خودروها کشته شده و مورد اذیت و آزار و خشونت قرار می گیرند. این حیوانات از رفاهی در سطح بسیار کم برخوردارند. نگرانی انسان ها در زمینه ی انتقال بیماری ها خصوصا هاری و گاز گرفتگی و توا أکثر

حیواناتی که در جوار انسان ها و در محیط شهری زندگی می کنند اکثرا بر اثر بیماری و تصادف با خودروها کشته شده و مورد اذیت و آزار و خشونت قرار می گیرند. این حیوانات از رفاهی در سطح بسیار کم برخوردارند. نگرانی انسان ها در زمینه ی انتقال بیماری ها خصوصا هاری و گاز گرفتگی و توانایی تولید مثلی بالا در این حیوانات باعث شده انسان ها برای کنترل حیوانات شهری دست به کار شوند. این پژوهش در صدد پاسخ به این پرسش است که ایران برای کنترل جمعیت حیوانات شهری در عین حمایت از حقوق آنها چه اقداماتی انجام داده و آیا در این زمینه موفق بوده است. فرضیه پژوهش حاضر این است که ایران در مدیریت و ساماندهی حیوانات شهری همچنین حمایت از حقوق آنها موفق نبوده و روش های صحیح و انسانی کنترل جمعیت حیوانات شهری در برخی از کشور ها می تواند الگوی مناسبی برای ایران باشند به گونه ای که سلامت و رفاه انسان و حیوان تامین، و حقوق آنها تضمین شود. هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه ی پیشنهادهای قابل اجرا برای حمایت هرچه بیشتر از حقوق حیوانات شهری با الگوبرداری از کشورهای پیشگام است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

722 - ارائه چارچوب بازار پایدارکسب و کار الکترونیکی محصولات روستایی (( با استفاده از روشPESTEL و ISM (مطالعه موردی: استان سمنان)
محمدمهدی کریمی رسول ثانوی فرد علی اصغر عیوضی مصطفی خواجه

10.30495/jest.2022.63496.5516

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف ارائه چارچوب بازار پایدارکسب و کارهای الکترونیکی روستایی (REB) در استان سمنان انجام شد. روش بررسی: روش تحقیق پژوهش حاضر، پیمایشی- تفسیری است و جامعه آماري پژوهش شامل تولیدکنندگان محصولات کشاورزی و دامی و همچنین افراد خبره در زمینه کسب و ک أکثر

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف ارائه چارچوب بازار پایدارکسب و کارهای الکترونیکی روستایی (REB) در استان سمنان انجام شد. روش بررسی: روش تحقیق پژوهش حاضر، پیمایشی- تفسیری است و جامعه آماري پژوهش شامل تولیدکنندگان محصولات کشاورزی و دامی و همچنین افراد خبره در زمینه کسب و کارهای روستایی بود که تعداد آنها برابر 10 نفر بود. بدین منظور ابتدا با مرور در پژوهش¬های پیشین مجموعه عوامل تاثیرگذار بر کسب و کارهای الکترونیکی روستایی جمع آوری شدند و سپس با روش PESTEL عوامل دسته بندی شدند. سپس با توجه به تاثیرگذاری و تاثیر پذیری ساختار و ترسیم گراف¬ها چارچوب مورد نظر طراحی گردید و با استفاده از روش مدل¬سازی تفسیری ساختاری عوامل در نواحی چهارگانه تعین شدند. یافته¬ها: نتایج پژوهش نشان داد، عامل قانونی، مهمترین عامل زیربنایی در دستیابی به طراحی چارچوب کسب و کار الکترونیکی روستایی است. عوامل اقتصادی، سیاسی و تکنولوژی در رتبه بعد و جزء عوامل پیوندی هستند. عوامل زیست محیطی و اجتماعی جزء عوامل وابسته هستند. بحث و نتیجه¬گیری: همچنین با توجه به اینکه عوامل قانونی نقش موثرتری در توسعه بازار کسب و کار الکترونیک روستایی دارد و محققان به نقش دولت¬ها در وضع و اجرای قوانین در توسعه تجارت الکترونیک تاکید کرده اند، می¬توان انتظار داشت دولت¬ها با وضع قوانین متناسب با محیط کسب و کار کشور به پایداری کسب و کارهای الکترونیکی روستایی کمک نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

723 - بررسی عوامل انسانی موثر بر گردشگری با روش تلفیقی SWOT و معادلات ساختاری (مطالعه موردی: شهرستان سپیدان)
ملیحه عرفانی طاهره اردکانی سمانه مومنی اردکانی

10.30495/jest.2023.35608.4250

زمینه و هدف: امروزه گردشگری یکی از عوامل اصلی توسعه اقتصادی&lrm; &lrm;و اجتماعی در بسیاری از مناطق جهان است. کشور ایران با وجود تنوع بالای منابع تفرجی طبیعی و فرهنگی جایگاه واقعی خود را چه در گردشگری خانگی و چه گردشگری دورن مرزی نیافته است. شهرستان سپیدان واقع در استان أکثر

زمینه و هدف: امروزه گردشگری یکی از عوامل اصلی توسعه اقتصادی&lrm; &lrm;و اجتماعی در بسیاری از مناطق جهان است. کشور ایران با وجود تنوع بالای منابع تفرجی طبیعی و فرهنگی جایگاه واقعی خود را چه در گردشگری خانگی و چه گردشگری دورن مرزی نیافته است. شهرستان سپیدان واقع در استان فارس نیز از این قاعده مستثنی نیست. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل انسانی موثر بر گردشگری این شهرستان انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه بر اساس چارچوب ارائه شده در روش SWOT عوامل انسانی موثر بر گردشگری شهرستان سپیدان در قالب عوامل خارجی (فرصت و تهدید) و داخلی (قوت و ضعف) تهیه و از کارشناسان خبره در بازه لیکرت نظرخواهی شد. مجموعه نظرات جهت بررسی نقش عوامل فرصت و تهدید بر عوامل قوت و ضعف گردشگری با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری- حداقل مربعات جزئی (SEM-PLS) بررسی شد.یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که 50 % تغییرات عامل قوت با سایر عوامل و30 % ضعف‌های گردشگری با عامل خارجی فرصت و تهدید تبیین می‌شود. در مدل پژوهش نقش عامل خارجی فرصت بر عامل داخلی قوت مثبت و معنی‌دار (01/0>p) به‌دست‌آمد، همچنین نقش عامل خارجی تهدید بر عامل داخلی ضعف نیز مثبت و معنی‌دار (05/0>p) است و برای سایر مسیرها اثر معنی‌داری در مدل به‌دست‌نیامد.بحث و نتیجه‌گیری: گردشگری منطقه مورد مطالعه با توجه به معنی‌دار بودن اثر عوامل خارجی بر عوامل داخلی در موقعیت تهاجمی و تدافعی قرار دارد. استفاده از روش‌های نوین آماری مانند حداقل مربعات جزئی ( PLS ) کمک می‌کند تا با اعتماد بیشتری راهبردهای توسعه گردشگری را تعیین و جهت‌گیری اقدامات مدیریتی را در آینده هدایت کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

724 - اثرات گردشگری بر توسعه روستایی با نظرسنجی از روستاییان بخش بایگ
حسن رضائی محمد معتمدی راد

10.30495/jest.2023.73060.5852

زمینه و هدف: اصولاً ترکیب متنوعی از منابع طبیعی را می توان به منظور ایجاد محیطی جذاب برای توسعه گردش‌گری بکار گرفت و روستاها به دلیل ویژگی ها و ماهیت وجودشان به طور مستقیم به طبیعت پیرامون خود وابسته و متکی هستند به طوری که تغییرات در این بستر مکانی در گذر زمان شکل می‌گ أکثر

زمینه و هدف: اصولاً ترکیب متنوعی از منابع طبیعی را می توان به منظور ایجاد محیطی جذاب برای توسعه گردش‌گری بکار گرفت و روستاها به دلیل ویژگی ها و ماهیت وجودشان به طور مستقیم به طبیعت پیرامون خود وابسته و متکی هستند به طوری که تغییرات در این بستر مکانی در گذر زمان شکل می‌گیرد و در فضایی جغرافیایی مبتنی بر کنش متقابل میان عوامل و روندهای طبیعی ـ اکولوژیک و اجتماعی، اقتصادی، سیاسی را خلق می‌نماید، همین ویژگی روستا برنامه‌ریزی اکوتوریسم را در چنین محیطی امکان پذیر می‌سازد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات گردش‌گری بر توسعه روستایی بخش بایگ از دیدگاه ساکنین انجام گردید. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و جمع آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. پرسشنامه جامعه میزبان به کمک سرپرست خانوار در روستای گردش‌گر پذیر بخش بایگ تکمیل گردید. آلفای کرونباخ 71/0 حاکی از پایایی مطلوب پرسشنامه است. هم‌چنین نرمال بودن متغیرهای مورد بررسی با استفاده از کولموگروف اسمیرونوف مورد تائید قرار گرفت و آزمون های تی تک نمونه جهت تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته ها: یافته‌ها پژوهش نشان داد که از نظر جامعه میزبان اثرات گردش‌گری بر توسعه روستایی (سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) بخش بایگ تربت حیدریه با 4/133 بالاتر از میانگین مفروض 7/121 است، بنابراین چون مقدار 5 P<%شده است می‌توان نتیجه گرفت از نظر جامعه میزبان اثرات گردش‌گری بر توسعه روستایی در سکونتگاه‌های روستایی بخش بایگ تربت حیدریه بالاتر از حد متوسط است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اگر چه روستاهای بخش بایگ تربت حیدریه از قابلیت بالایی در زمینه جذب گردش‌گر برخوردارند اما تقویت زیرساخت‌های مورد نیاز در گسترش جریان گردش‌گری روستایی بخش بایگ ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

725 - بومی¬سازی سازه¬های نوین، زمینه¬ساز توسعه¬ی پایدار گردشگری روستایی در مازندران با تمرکز بر اقامتگاه¬های بوم¬گردی
مهسا حقانی سحر مجیدی هتکه لویی

10.30495/jest.2023.69172.5745

زمینه ¬و¬ هدف: در جهان معاصر، توسعه¬ی گردشگری روستایی، گامی مؤثر در رونق اقتصادی به¬شمار می¬رود، ایجاد انگیزه و جذابیت¬های اقتصادی برای سرمایه¬گذران اقامتگاه¬های بوم¬گردی، که ضمن ارتقای گردشگری پایدار، موجبات حفظ ارزش¬های بومیِ بافت¬های روستایی منطقه را فراهم ¬آورد، یکی أکثر

زمینه ¬و¬ هدف: در جهان معاصر، توسعه¬ی گردشگری روستایی، گامی مؤثر در رونق اقتصادی به¬شمار می¬رود، ایجاد انگیزه و جذابیت¬های اقتصادی برای سرمایه¬گذران اقامتگاه¬های بوم¬گردی، که ضمن ارتقای گردشگری پایدار، موجبات حفظ ارزش¬های بومیِ بافت¬های روستایی منطقه را فراهم ¬آورد، یکی از روش¬های توسعه¬ی گردشگری محسوب می¬گردد. از این رو پژوهش حاضر با هدف توسعه¬ی پایدار گردشگری روستایی مازندران، به یافتن بهترین سازه¬ی¬ نوین ساختمانی از لحاظ تناسب با شاخص¬های ساخت اقامتگاه¬های بوم¬گردی می¬پردازد. روش ¬بررسی: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی-پیمایشی است که در آن از روش تجزیه¬¬و¬¬تحلیل ترکیبی استفاده شده¬است. گردآوری اطلاعات به روش اسنادی صورت پذیرفته و پرسشنامه¬ی محقق¬ساخته توسط 12 نفر از متخصصان حوزه¬ی معماری و سازه تکمیل گردیده¬است. جهت تعیین نظر متخصصان از آزمون پارامتریکِ تحلیل واریانس یک¬راهه و برای تعیین معناداری سازه¬ها نسبت به یکدیگر، از آزمون تعقیبی LSD و دانکن استفاده شده¬است. پژوهش حاضر، در قلمروی مکانی، استان مازندران و در بازه¬ی زمانی فرودین 1400 الی خرداد 1401 انجام شده¬است. یافته¬ها: نتایج حاصل از تحلیل¬ سازه¬ها بر اساس مشخصات «نظریه فنی» در ساخت اقامت¬گاه¬های بوم¬گردی، نشان می¬دهد سازه-هایLSF و 3D-Panel به ترتیب مناسب¬ترین سازه هستند. بحث¬ و ¬نتیجه¬گیری: یکی از عوامل موثر بر رشد گردشگری روستایی، احداث اقامتگاه¬های بوم¬گردی با رعایت اصول معماری بومی است. به منظور جذب سرمایه¬گذار در چنین پروژه¬هایی، بومی¬سازی سازه¬های نوین و استفاده از آن¬ها به¬جای سازه¬های سنتی که با سرعت اجرای بالا موجبات بازگشت سریع سرمایه را خواهد ¬داشت و زمینه¬ساز حفظ و ارتقای ارزش¬های کالبدی روستا نیز هستند؛ می¬تواند کارگشا باشد. به نظر می¬رسد به دلیل شباهت سازه¬های منتخب در یافته¬های پژوهش از لحاظ توجیه فنی، اقتصادی، صنعتی و فرهنگی با سازه¬های بومی مازندران؛ می¬توان با کمک گرفتن از متخصصان سازه¬های بومی و اجرای مشارکتی به ایجاد فرصت¬های شغلی نیز کمک نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

726 - برنامه ریزی راهبردی توسعه اکوتوریسم بر اساس ظرفیت ها و چالش ها (نمونه موردی: شهرستان مهاباد)
مصطفی میرآبادی افشین برجسته علی حسین عبدی قلعه

10.30495/jest.2023.75002.5901

زمینه و هدف: امروزه گردشگری یکی از بزرگترین بخش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورها به شمار می رود. توسعه صنعت گردشگری، به‌ویژه برای کشورهای در حال توسعه که معضلاتی همچون میزان بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجه هستند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. بر أکثر

زمینه و هدف: امروزه گردشگری یکی از بزرگترین بخش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورها به شمار می رود. توسعه صنعت گردشگری، به‌ویژه برای کشورهای در حال توسعه که معضلاتی همچون میزان بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجه هستند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. بر این اساس اهداف مدنظر این پژوهش از یک سو، شناسایی اولویت جاذبه‌های گردشگری، میزان رضایت گردشگران، وضعیت زیر ساخت‌ها، تسهیلات و خدمات گردشگری شهرستان و سنجش میزان تاثیر جاذبه‌های طبیعی در توسعه شهرستان می باشد و از سوی دیگر تعیین راهبردهای مناسب توسعه گردشگری بر اساس نقاط قوت، نقاط ضعف، تهدیدها و فرصت‌های شناسایی شده در مدلSWOT است. روش بررسی: روش تحقیق این پژوهش براساس هدف، کاربردی و براساس ماهیت و روش، توصیفی _ تحلیلی می‌باشد. در همین راستا جهت دست‌یابی به اهداف تحقیق به کمک مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی و سپس با استفاده از پرسشنامه و نظرسنجی از گردشگران و کارشناسان اطلاعات لازمه جمع‌آوری شده و سپس در محیط نرم‌افزارهای SPSS و Excel تحلیل‌های آماری مورد نیاز بر روی داده‌های به دست آمده صورت گرفته است. یافته ها: مجموع امتیازات قوت‌ها و ضعف‌ها، 3/2 و مجموع امتیازات فرصت‌ها و تهدیدها 46/2 به دست آمد، لذا یافته‌های پژوهش بر اساس مطالعات انجام شده در شهرستان مهاباد نشان می‌دهد که در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی نقاط ضعف بر نقاط قوت و تهدیدها بر فرصت غلبه دارند. بحث و نتیجه گیری: برای دستیابی به توسعه گردشگری در شهرستان مهاباد، نیاز به برنامه ریزی جامع برای حد اکثر استفاده از نقاط قوت، تقویت فرصت‌ها، مقابله با تهدیدات به خوبی احساس می شود. فلذا در پژوهش حاضر سعی شده است در این راستا گام نهاده تا در نهایت ماتریس راهبردها و راهکارهای توسعه گردشگری شهرستان مهاباد تهیه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

727 - تهیه طرح CDM برای صنعت چوب وکاغذ ایران با استفاده از نرم افزار پروفرم در قالب فرم های PIN
کبری وریج کاظمی عبدالرضا کرباسی پروین نصیری محمدصادق سخاوت جو

زمینه وهدف: بدون شک غلظت گازهای گلخانه ای درجو کره زمین افزایش یافته واین افزایش باعث بالا رفتن میانگین دمای کره زمین شده است .بهترین راه جهت کاهش گازهای گلخانه ای استفاده از ابزار بهینه سازی مصرف سوخت و انرژیهای تجدید پذیرو نیزمکانیسم توسعه پاک می باشد. روش بررسی: در ا أکثر

زمینه وهدف: بدون شک غلظت گازهای گلخانه ای درجو کره زمین افزایش یافته واین افزایش باعث بالا رفتن میانگین دمای کره زمین شده است .بهترین راه جهت کاهش گازهای گلخانه ای استفاده از ابزار بهینه سازی مصرف سوخت و انرژیهای تجدید پذیرو نیزمکانیسم توسعه پاک می باشد. روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از نرم افزار پروفرم پنج سناریو برای صنعت چوب وکاغذ ایران در نظر گرفته شد و آنالیزهای اقتصادی لازم محاسبه و میزان اثربخشی اقدامات بهینه سازی در کاهش گازهای گلخانه ای صورت پذیرفت و نیز با استفاده از نرم افزار انرژی و محیط زیست میزان انتشار گازها ی آلاینده وهزینه های اجتماعی هریک ازگازهای آلاینده محاسبه شد و همچنین گزارشات PIN برای این صنعت تهیه گردید.. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که با تعویض بویلر و استفاده از بویلر بابازدهی بالاتر، حدود 6360 هزار گیگاژول در مصرف سوخت صرفه جویی خواهد شد (در طول عمر پروژه که 12 سال فرض شده است). در طی همین مدت زمان حدود 360 هزار تن انتشار گازهای گلخانه ای کاهش خواهد یافت و به عبارت دیگر در طی هر سال حدود 30 هزار تن انتشار انواع گازهای گلخانه ای حذف خواهد شد. نتیجه گیری: با در نظرگرفتن نیاز سرمایه گذاری به میزان 385 هزار دلار و اثربخشی 12 ساله پروژه در کاهش 360 هزار تن انواع گازهای گلخانه ای می توان نتیجه گرفت که آن دسته از پروژه هایی که کاهش گازهای گلخانه ای در آن ها کم هزینه است نبایداز مکانیسم توسعه پاک استفاده نمایند و دولت جمهوری اسلامی ایران حمایت لازم از این پروژه ها به عمل آورد تا کوپن مازاد خود را بتواند در بازارهای جهانی بین 35 تا 45دلار به ازای هر تن دی اکسید کربن بفروش برساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

728 - بررسی کارایی راکتور ناپیوسته متوالی (SBR) در تصفیه فاضلاب در شرایط مختلف بهره برداری و راهبری
افشین تکدستان ناصر مهردادی علی ترابیان

بسیاری از کشورهای صنعتی ونیمه صنعتی تجربه استفاده از راکتور ناپیوسته متوالی (SBR ) جهت تصفیه فاضلاب های شهری و صنعتی را با موفقیت پشت سر گذاشته اند . سادگی ، انعطاف پذیری و مقرون به صرفه بودن این روش تصفیه بیولوژیکی باعث اهمیت استفاده از آن در تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی أکثر

بسیاری از کشورهای صنعتی ونیمه صنعتی تجربه استفاده از راکتور ناپیوسته متوالی (SBR ) جهت تصفیه فاضلاب های شهری و صنعتی را با موفقیت پشت سر گذاشته اند . سادگی ، انعطاف پذیری و مقرون به صرفه بودن این روش تصفیه بیولوژیکی باعث اهمیت استفاده از آن در تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی شده است.هدف از این تحقیق ارزیابی کارایی راکتور ناپیوسته متوالی در تصفیه فاضلاب شهری در شرایط مختلف بهره برداری و راهبری می باشد. برای انجام مطالعه از دو عدد راکتور ناپیوسته متوالی استوانه ای شکل، از جنس پلکسی گلس، به حجم 20 لیتر ، استفاده شد. . جهت تغذیه راکتور از فاضلاب مصنوعی با &zwj;&zwj;COD=600 و BOD5=420 میلی گرم بر لیتر استفاده شد. راکتور در پنج زمان ماند سلولی 5 ، 10،15 ، 20 و 25 روز بهره برداری شد. پس از ایجاد شرایط پایدار در راکتورها در طول 8 ماه تحقیق، نمونه برداری و آزمون پارامترهایی از قبیل COD ، BOD ، MLSS ، MLVSS ، MLNVSS ، PH ، DO ، SV1 ، SOUR و F/M انجام یافت. نتایج نشان داد که در بین زمان ماند سلولی مختلف (5، 10، 15، 20 و 25 روز) در زمان ماند سلولی 10 روز بهترین بازده حذف COD (95%) بدون مشکلات پدیده بالکینگ ، پدیده نوک سوزنی فلوک و همچنین تولید کف و رشد پراکنده ایجادگردید. در این زمان ماند سلولی SVI=90 ml/gبود . در این زمان ماند سلولی سیتم در فاز کاهش رشد بهره برداری شد و F/M=0.25 1/d بود. در زمان ماند سلولی پایین تر از 5 روز بازده حذف مواد آلی به دلیل ایجاد کف سفید پرحجم ناشی از پایین بودن MLSS و همچنین ایجاد لخته ریز به دلیل رشد پراکنده پایین بودو خاصیت ته نشینی لجن( ml/g SVI=60 ) پایین بود وبنظرمی رسد سیتم در فاز رشدلگاریتمی بهربرداری شد و F/M=1.8 1/d بود. در زمان ماند سلولی بیش از 25 روز نیز پدیده بالکینگ رشته ای تشدید یافت و بازده سیتم به دلیل خاصیت بد ته نشینی لجن (ml/g SVI=215 ) پایین بود و لجن به دلیل رشد بیش از حد میکروارگانیسم های رشته ای به راحتی ته نشین نمی شد.در این شرایط F/M=0.05 1/d بود. با افزایش زمان ماند سلولی ( بالاتر از 20روز) به دلیل ورود به فاز خودتخریبی ، و افزایش باکتری های غیر فعال و پیر، نرخ مصرف اکسیژن پایین و میزان SOUR به 7 میلی گرم اکسیژن در ساعت به ازای هرگرم مواد معلق فرار رسید. اما در زمان سلولی پایین ( 5 روز) به دلیل فاز رشد لگاریتمی ، و افزایش باکتری های فعال و جوان نرخ مصرف اکسیژن بالاو میزان SOUR به 22 میلی گرم اکسیژن در ساعت به ازای هرگرم مواد معلق فرار رسید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

729 - بهره گیری از مکانیسم توسعه پاک (CDM) به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در کارخانه نیشکر هفت تپه
الهام کاظمی فریده عتابی نعمت الله خراسانی سید محمد رضا هیبتی

زمینه و هدف: صنایع نیشکر به دلیل مصرف بالای سوخت های فسیلی جزو صنایع انرژی بر محسوب می گردندکه این امر تأثیر ملموسی بر محیط زیست و میزان انتشار گازهای گلخانه ای دارد. سهم صنعت قند و شکر از مصرف سوخت در میان سایر صنایع 3/4% بوده و صنعت قند و شکر بیش از 70 درصد از مصرف سو أکثر

زمینه و هدف: صنایع نیشکر به دلیل مصرف بالای سوخت های فسیلی جزو صنایع انرژی بر محسوب می گردندکه این امر تأثیر ملموسی بر محیط زیست و میزان انتشار گازهای گلخانه ای دارد. سهم صنعت قند و شکر از مصرف سوخت در میان سایر صنایع 3/4% بوده و صنعت قند و شکر بیش از 70 درصد از مصرف سوخت کل صنایع غذایی را به خود اختصاص داده است. هدف از اجرای این تحقیق ، بررسی میزان سود آوری و بهره گیری از مکانیسم توسعه پاک بر اساس کاهش میزان مصرف سوخت فسیلی و فروش اعتبار کربن ناشی از کاهش انتشار آلاینده ها به ویژه CO2 در کارخانه نیشکر هفت تپه می باشد. روش بررسی: بر اساس اطلاعات حاصل از انجام ممیزی انرژی در این کارخانه، از جمله راهکارهای مناسب جهت بهره گیری از مکانیسم توسعه پاک، جایگزینی بویلر قدیمی با راندمان پایین با بویلر جدید است. به همین منظور امکان سنجی فنی اقتصادی و زیست محیطی اجرای این پروژه به کمک نرم افزار Proform در قالب سه سناریو با توجه به هزینه اولیه خرید، نصب، راه اندازی نگه داری و میزان مصرف سوخت بویلر جدید با راندمان بالا صورت گرفته و مقرون به صرفه بودن جایگزینی این سیستم جدید نسبت به بویلر قدیمی با راندمان پایین تر، بر اساس ارزش اعتبار کربن در بازارهای جهانی، مورد ارزیابی فنی- اقتصادی و زیست محیطی قرار گرفته است. یافته ها : بر اساس نتایج حاصله، در صورت بهره گیری از سناریوی C (اعتبار کربن برابر 20 دلار به ازای کاهش هر تن CO2) ارزش خالص کنونی 21,000,000 دلار و زمان بازگشت سرمایه 3/3 سال تخمین زده شده است. هم چنین نرخ داخلی بازگشت سرمایه 18/39% خواهد بود. با توجه به آن که نرخ داخلی بازگشت سرمایه بیش از نرخ تنزیل (16%) است، مقرون به صرفه بودن اجرای پروژه تأیید می گردد. در صورت استفاده از بویلر جدید با راندمان بالا، انتشار گازهای گلخانه ای در طول مدت اجرای پروژه(25 سال)،به میزان 763،353 تن CO2 معادل کاهش یافته و همچنین به میزان GJ13,607,000در مصرف گاز طبیعی صرفه جویی می گردد. نتیجه گیری: با توجه به شدت بالای مصرف انرژی و راندمان پایین بویلرهای این کارخانه، جایگزینی بویلر قدیمی با انواع جدید آن در قالب پروژه مکانیسم توسعه پاک مقرون به صرفه می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

730 - ارزیابی و تحلیل وضعیت پارک های شهری با استفاده از ابزار SWOT و ارایه مدل مناسب (مطالعه موردی پارک 8 شهریور شهر سمنان)
اکرم الملوک لاهیجانیان شادی شیعه بیکی

فضای سبز شهری یکی ازعناصر ساختار شهری است که جزء فضاهای باز شهری به شمار می آید و دارای پوشش گیاهــی است. از این فضاها می توان به عنوان لایه های تنفسی سیستم شهری نام برد که دارای عملکردهای مختلفی مانند زیباسازی شهر، تعدیل کننده شرایط محیطی و محل گذران اوقات فراغت می باش أکثر

فضای سبز شهری یکی ازعناصر ساختار شهری است که جزء فضاهای باز شهری به شمار می آید و دارای پوشش گیاهــی است. از این فضاها می توان به عنوان لایه های تنفسی سیستم شهری نام برد که دارای عملکردهای مختلفی مانند زیباسازی شهر، تعدیل کننده شرایط محیطی و محل گذران اوقات فراغت می باشد. این فضا در درجه اول از نظر مسایل زیست محیطی و در درجه دوم از نظر گذران ساعات فراغت به عنوان مراکز تفریحی و فرهنگی حایز اهمیت است. در این تحقیق ابتدا نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای پارک 8 شهریور سمنان شناسایی و وضع موجود آن با استفاده از روش SWOT در خصوص عناصر طبیعی و مصنوع پارک تحلیل و الگوی مناسب پارک پیشنهاد شده است. هم گام با آن نیازهای فزاینده شهر سمنان به فضای تفریحی فراغتی و فضاهای سبز ویژه شهروندان و جذب طبیعت گرد شهری با نظر سنجی از کاربران بررسی شده است. جامعه مورد مطالعه کلیه شهروندان شهر سمنان به تعداد 126780 نفر بر اساس سر شماری سال 1385 می باشد و تعداد نمونه 170 نفر از این مجموعه بوده است. در انجام این بخش از تحقیق4 فرضیه در نظر گرفته شد هر چهار فرضیه تحقیق یعنی" دستیابی به معیارها و طراحی مناسب در پارک به ایجاد محیطی آرام بخش و مفرح ویژه شهروندان کمک می نماید"، " به کارگیری تمهیدات و تجهیزات مناسب در پارک به جذب شهروندان و اکوتوریسم می انجامد" ، " الگوهای زیبا سازی منظر و محیط در پارک های شهری باعث جذب و افزایش کمی کاربران است"، "دستیابی به محیط زیبا و سبز شهری باعث افزایش کیفی زندگی شهروندان و سلامت روانی و جسمانی و بازدهی بیشتر در جامعه است"، با محاسبه فراوانی در صدی، انجام آزمون پیرسون و وجود تفاوت معنی دار بین سوالات تایید شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

731 - فراتحلیلی از ارزیابی رویکردهای توسعه گردشگری روستایی با تاکید بر تحلیل عوامل راهبردی(SWOT)
محمدرضا پورجعفر هادی محمودی نژاد شاهین ایلکا حامد عاقبت بخیر

گردشگری روستایی به عنوان فرآیندی در توسعه روستایی قلمداد می شود که با ایجاد فعالیت های مکمل کشاورزی، می تواندزمینه توسعه اقتصادی و زیست محیطی روستایی را در زمینه افزایش درآمد، اشتغال زایی و معیشت پایدار روستایی فراهم کند که بهبودکیفیت زندگی و توزیع متعادل و مناسب خدمات أکثر

گردشگری روستایی به عنوان فرآیندی در توسعه روستایی قلمداد می شود که با ایجاد فعالیت های مکمل کشاورزی، می تواندزمینه توسعه اقتصادی و زیست محیطی روستایی را در زمینه افزایش درآمد، اشتغال زایی و معیشت پایدار روستایی فراهم کند که بهبودکیفیت زندگی و توزیع متعادل و مناسب خدمات و تسهیلات را درچارچوب توسعه منطقه ای و محلی، به همراه دارد. در این میانقابلیت ها و جاذبه های طبیعی مناطق روستایی ایران، می توانند منابع و در عین حال فرصت هایی در توانمندسازی روستایی به شمارروند. علاوه بر این، نوع رویکرد توسعه گردشگری روستایی (راهبردی، بازساخت کارکردی و راهبردی)، اثرات مثبت و تبعات منفیاجتماعی، اقتصای و زیست محیطی در هنگام مداخله در نواحی روستایی را باعث می شود. در این پژوهش که از رو ش توصیفی و روشفرا تحلیل بهره برده است، تلاش شه تا با بررسی و ارزیابی کیفی رویکردهای گردشگری روستایی، امکان انتخاب بهترین راهکار مداخله درمی تواند ب ا ، (SWOT) نواحی روستایی فراهم شود. یافته های تحقیق نشان می دهد که رویکرد راهبردی در رویه تحلیل عوامل راهبردیبرخورداری از نگاه همه جانبه و انعطاف پذیر به متغیرها و مولفه های گردشگری روستایی، بیشینه کارآمدی در حوزه برنامه ریزی، طرحریزی و اجرا در توسعه گردشگری روستایی را فراهم آورد که می بایستی در ساختار فعلی اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و سیاستیایران، مورد ارزیابی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

732 - ارتباط بین در معرض‌گذاری آزمایشگاهی به نفت خام و پاسخ‌های آنتی‌‌اکسیدانی بارناکل‌های Tetraclita rufotincta
مژگان امتیازجو لیدا سلیمی مجید زینلی بهار شهابی مریم قاسم‌پورملکی

زمینه و هدف: امروزه اثرات مخرب آلودگی‌های نفتی حاصل از منابع مختلف در آب‌ها و نیز آب‌زیان شناسایی و مشخص گردیده است. به‌منظور بررسی اثرات نفت خام در غلظت‌های متفاوت، بر تغییرات سطح آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی(کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز) در بارناکل Tetraclita rufotincta و أکثر

زمینه و هدف: امروزه اثرات مخرب آلودگی‌های نفتی حاصل از منابع مختلف در آب‌ها و نیز آب‌زیان شناسایی و مشخص گردیده است. به‌منظور بررسی اثرات نفت خام در غلظت‌های متفاوت، بر تغییرات سطح آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی(کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز) در بارناکل Tetraclita rufotincta و امکان معرفی این آنزیم‌ها به‌عنوان بیومارکرهای زیستی. روش: بارناکل‌های Tetraclita rufotincta جمع‌آوری شده از منطقه نفتی بهرگان در معرض دوزهای نفتی ppb 250، 125، 5/62، 25/31، 625/15وppb3 به‌عنوان شاهد قرار گرفتند. در بازه‌های زمانی 24، 48، 72و 96 ساعت، به‌طور متوسط تعداد 15 بارناکل از آکواریوم‌ها خارج، و برای تعیین سنجش میزان آنزیم‌های کاتالاز(CAT) و سوپراکسید دیسموتاز(SOD) مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج: این مطالعه نشان داد که در آکواریوم1، با غلظت ppb3 در طی دوره‌های زمانی 24، 48، 72و 96 ساعت فعالیت آنزیم SOD به‌ترتیب 98/128، 04/30، 8/75،U/ml/mg protein 05/62 می‌باشد. در آکواریوم2 و 3، با غلظتppb 625/15 و ppb 25/31 در طی دوره‌های زمانی ذکر شده فعالیت آنزیم SOD به‌ترتیب 45/104، 95/74، 57/13، U/ml/mg protein109 و 96/69، 56/61، 5/60، U/ml/mg protein 46/86 ثبت گردید. در آکواریوم 4 و 5، با غلظتppb 5/62 و ppb125 در طی دوره‌های زمانی یاد شده فعالیت آنزیم SOD به‌ترتیب 79/98، 9/193، 75/42، U/ml/mg protein 77/124 و 22/69، 08/40، 86/ 81، U/ml/mg protein 95/59 ثبت گردید. در آکواریوم6، با غلظت ppb250 در طی دوره‌های زمانی مذکور فعالیت آنزیم SOD به‌ترتیب11/62، 1/87، 71/20، U/ml/mg protein 47/93 ثبت گردید. نتایج همچنین نشان داد که در آکواریوم1، با غلظت ppb3 در طی دوره‌های زمانی 24، 48، 72و 96 ساعت فعالیت آنزیم CAT به‌ترتیب 29/13، 31/15، 5/15، nmol/min/ml/mg protein 25/16 می‌باشد. در آکواریوم2 و 3، با غلظتppb 625/15 و ppb 25/31 در طی دوره‌های زمانی یاد شده فعالیت آنزیم CAT به‌ترتیب 03/13، 74/16، 65/13، nmol/min/ml/mg protein 61/13 و 46/11، 54/16، 7/15، nmol/min/ml/mg protein 58/13 ثبت گردید. در آکواریوم4 و 5، با غلظت ppb 5/62 و ppb125 در طی دوره‌های زمانی یاد شده فعالیت آنزیم CAT به‌ترتیب74/18، 86/11، 91/11، nmol/min/ml/mg protein 22/16 و 1/21، 8/15، 04/15، nmol/min/ml/mg protein 22/39 ثبت گردید. در آکواریوم6، با غلظت ppb250 در طی دوره‌های زمانی یاد شده فعالیت آنزیم CAT به‌ترتیب 54/15، 8/18، 81/15، nmol/min/ml/mg protein 97/15 ثبت گردید. نتیجه‌گیری: همبستگی بین فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتازSOD)) و غلظت‌های مختلف نفت خام، در طول مدت در معرض‌گذاری به نفت خام وجود ندارد. همچنین مشخص شد که آنزیم CAT پارامتر حساس‌تری نسبت به SOD می‌باشد و می‌تواند بیومارکر مفیدی برای ارزیابی آلودگی در اکوسیستم‌های آبی در بارناکل‌های Tetraclita rufotincta باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

733 - تعیین شاخص اقلیم آسایش گردش‌گری استان خراسان رضوی با استفاده از GIS
غلام عباس فلاح قالهری حسن رضایی

زمینه و هدف: ویژگی های آب و هوایی یک منطقه، گردش گری را تحت تاثیر قرار می دهد. همه عناصر اقلیمی در سلامتی، آسایش، تفریح مردم و جلب گردش گری نقش دارند، ولی تاثیر برخی از عناصر اقلیمی مانند دما، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی و سرعت باد اهمیت بیشتری دارد. ارزیابی شرایط زیست اقل أکثر

زمینه و هدف: ویژگی های آب و هوایی یک منطقه، گردش گری را تحت تاثیر قرار می دهد. همه عناصر اقلیمی در سلامتی، آسایش، تفریح مردم و جلب گردش گری نقش دارند، ولی تاثیر برخی از عناصر اقلیمی مانند دما، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی و سرعت باد اهمیت بیشتری دارد. ارزیابی شرایط زیست اقلیمی و شناسایی محدوده های زمانی آسایش یا عدم آسایش اقلیمی حاکم بر منطقه، پایه و اساس بسیاری از برنامه ریزی های عمرانی ناحیه ای، به ویژه در زمینه مسایل شهری، معماری هم ساز با اقلیم وگردش گری است. روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از شاخص اقلیم آسایش میسنارد[1](ET) و قابلیت نرم افزار ArcGIS در میان یابی عناصر اقلیمی، تعمیم داده های نقطه ای به پهنه ای و ترکیب نقشه ها، زمان ها و مکان های مساعد جهت حضور گردش گران در استان خراسان رضوی طی دوره آماری 21 ساله (2011-1990) انجام شده است. یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده، دوره آسایش اقلیمی در ایستگاه های مختلف استان در فاصله بین ماه های مه تا سپتامبر قرار دارد. هم چنین نتایج نشان داد بیشتر نقاط استان در فاصله بین ماه های دسامبر، ژانویه و فوریه در وضعیت سرد قرار دارند و برای گردش گری مناسب نیستند. نتایج نقشه های پراکندگی شاخص میسنارد (ET)نشان می دهد که شاخص اقلیم آسایش جهت توسعه توریسم استان، بیشتر در مرکز و شمال استان قرار می گیرد و دوره مناسب در این قسمت ها از بقیه مناطق استان طولانی تر است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق مشخص شد که ماه های ژانویه، فوریه، دسامبر و مارس (اسفند) به دلیل سرما و بارش در استان به طور کلی برای حضور گردش گر مناسب نیست، مخصوصا نواحی شمالی استان به علت وجود پر فشار سیبری شرایط نامناسب تری دارند. ماه های سپتامبر(شهریور)، اوت(مرداد)، ژوئن(خرداد) و مه (اردیبهشت ) به ترتیب از نظر اقلیمی بهترین زمان جهت گردش گری می باشد. هم چنین نتایج این تحقیق نشان داد ایستگاه های نیشابور و تربت حیدریه دارای بیشترین زمان مطلوب و سبزوار دارای کمترین زمان مطلوب برای گردش گری است. [1]- Effective temperature تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

734 - مکان یابی طراحی دهکده گردشگری در « دره عشق» گوهر فروزنده شهرکی
گوهر فروزنده شهرکی اسماعیل کهرم حسنعلی لقایی

بشر با دگرگونی محیط زیست خود و تغییر و تحولات زیان‌باری که انجام داده، فضای ناخوشایندی را در محیط‌های شهری برای خود ساخته است که برای فرار از آن مشتاق به تفریح در طبیعت و دسترسی به نقاطی است که به وسیله نظام حمل و نقل مدرن به سهولت امکان پذیر نباشد. امروزه صنعت گردشگری أکثر

بشر با دگرگونی محیط زیست خود و تغییر و تحولات زیان‌باری که انجام داده، فضای ناخوشایندی را در محیط‌های شهری برای خود ساخته است که برای فرار از آن مشتاق به تفریح در طبیعت و دسترسی به نقاطی است که به وسیله نظام حمل و نقل مدرن به سهولت امکان پذیر نباشد. امروزه صنعت گردشگری که ناشی از نیاز درونی انسان‌هاست به یکی از فعالیت‌های مهم و شاخص اقتصادی کشورها تبدیل گشته است و در تأمین منافع ملی کشورها و نیز در بخش اقتصاد، فرهنگ و . . . نقش موثری را ایفا می‌کند. منطقه «دره عشق» واقع در استان چهار محال و بختیاری یکی از مناطق مستعد برای توسعه طبیعت گردی است. این منطقه توانایی توسعه فعالیت‌های مختلف گردشگری از قبیل تماشای حیات وحش ، قایق‌رانی در آب‌های خروشان،کوه‌نوردی و صخره نوردی، صید ورزشی و اردوزنی را دارا می‌باشد. یکی از استعدادهای بالای منطقه ایجاد برنامه‌های گردشگری عشایری و روستایی است. این منطقه همچنین زیستگاه و رویشگاه گونه‌های گیاهی و جانوری متعددی است که حساسیت منطقه را از لحاظ زیست محیطی افزایش می‌دهد؛ لذا برای توسعه طبیعت گردی پایدار در این منطقه، لازم است ضمن آن که فعالیت‌هایی که آسایش و آرامش را برای بازدید کنندگان به همراه داشته باشد برنامه ریزی و طراحی گردند، و حساسیت‌های زیستی منطقه اعم از خاک، آب، منابع گیاهی، حیات وحش و ... نیز لحاظ گردند. از این‌رو به‌کارگیری ارزیابی توان اکولوژیک می تواند به عنوان یک روش مطمئن در تعیین کاربری‌های حفاظت ،تفرج و... که نهایتاً ناحیه بندی منطقه را شکل می‌دهد باشد . در این تحقیق مکان یابی دهکده گردشگری به وسیله ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین روش دکتر مخدوم و با استفاده از ابزار GIS صورت گرفته است .در بین مناطقی که توان تفرجی داشته‌اند، منطقه‌ای موسوم به «دره مور» برای تفرج مناسب دیده شد. این منطقه مشرف به آبشار دره عشق بوده و دارای ارزش‌های بصری فراوانی است. برای افزایش امکانات رفاهی منطقه در این محدوده سایت‌های اقامتگاهی ، اردوگاهی و خورگشتگاهی در نظر گرفته شده است. این محدوده مرکز تفرج اطلاق می‌گردد و سایر فعالیت‌های طبیعت‌گردی که منطقه نیز توانایی آن را داشته باشد و با اهداف حفاظتی منطقه مغایرت نداشته باشد، می‌تواند در سایر محدوده‌های مناسب تفرج گسترده در نظر گرفته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

735 - ارایه برنامه مدیریت راهبردی توسعه طبیعت گردی جزیره قشم به روش SWOT
سحر رضایان سید علی جوزی اسماء پیراسته

چکیده این مطالعه از تاریخ 1/11/1384 لغایت 30/5/1386با هدف ارایه برنامه مدیریت راهبردی توسعه طبیعت گردیدربزرگترین جزیره خلیج فارس (قشم)به انجام رسید. بدین منظوردرگام نخست به شناسایی جاذبه های طبیعی، میراث فرهنگی وتاسیسات زیربنایی این جزیره اقدام شد. درادامه با بهره گی أکثر

چکیده این مطالعه از تاریخ 1/11/1384 لغایت 30/5/1386با هدف ارایه برنامه مدیریت راهبردی توسعه طبیعت گردیدربزرگترین جزیره خلیج فارس (قشم)به انجام رسید. بدین منظوردرگام نخست به شناسایی جاذبه های طبیعی، میراث فرهنگی وتاسیسات زیربنایی این جزیره اقدام شد. درادامه با بهره گیری از مدل های اکولوژیک سرزمین ایران کارتعیین پتانسیل و توان اکولوژیک منابع تفرجگاهی منطقه به منظور استقرار کاربری های تفرج گسترده و متمرکز درمقیاس 1:50000 به انجام رسید. با هدف پیش بینی نیازهای منطقه از نظر مراجعین، تعداد 65 عدد پرسشنامه کلاوسون در زمان حداکثرتقاضا (نوروز1385) تکمیل گردید. برنامه راهبردی توسعه صنعت اکوتوریسم به روش SWOT پیشنهاد شد. این روش مبتنی برشناسایی عوامل داخلی (نقاط ضعف وقوت) وعوامل خارجی (فرصت ها وتهدیدات) محیط تحت بررسی است. دراین تحقیق کارشناسایی این عوامل با استفاده از ابزار پرسشنامه و به روش دلفی(انتخاب خبرگان) به انجام رسید. نتایج این مطالعه نشان می دهد علی رغم وجود منابع با لقوه مناسب که می تواند این جزیره را به قطب گردشگری منطقه مبدل نماید، وجود کمبودهایی درتاسیسات زیربنایی و نبود اطلاع رسانی شایسته و بازاریابی مناسب، سبب شده درحال حاضرجزیره از نظر وضعیت راهبردی در شرایط رقابتی(استراتژی ST) قرار گیرد. با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل های به عمل آمــده در قالب جــداول برنامه ریزی راهبردی کمی توسعه طبیعت گردی جزیره قشم(QSPM)، چهار راهبرد مبتنی برشرایط رقابتی پیشنهادگردید. با ملحوظ داشتن شرایط فنی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی درزمان اجرای این مطالعه که در روش SWOT از آن بـه عنــوان نمره جذابیت یـاد می شود، استراتژی " استفاده از ا مکانات اقامتی و خدماتی سازمان توسعه و عمران قشم برای سرویس دهی اولیه به گردشگران منطقه درکوتاه مدت" به عنوان اولین و موثرترین راهبرد به منظور بهبود شرایط حال حاضر پیشنهادگردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

736 - مقایسه عملکرد سیستم‌های بیولوژیکی حذف بو از تاسیسات فاضلاب شهری (مطالعه موردی)
مسعود طاهریون مسلم صالحی زیری

10.22034/jest.2017.11222

زمینه و هدف: امروزه بیوفیلتراسیون برای حذف گاز سولفید هیدروژن (H2S) که یکی از اصلی ترین عوامل تولید بو در جریان هوای موجود در تاسیسات فاضلاب شهری می باشد، بطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. روش بررسی: در این تحقیق با ساخت بیوفیلتری از جنس بستر کمپوست و تراشه های چوب أکثر

زمینه و هدف: امروزه بیوفیلتراسیون برای حذف گاز سولفید هیدروژن (H2S) که یکی از اصلی ترین عوامل تولید بو در جریان هوای موجود در تاسیسات فاضلاب شهری می باشد، بطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. روش بررسی: در این تحقیق با ساخت بیوفیلتری از جنس بستر کمپوست و تراشه های چوب (به نسبت وزنی 5:1) در مقیاس پایلوت و همچنین صافی چکنده ای با بستر مصنوعی و راه اندازی آن در یک ایستگاه پمپاژ فاضلاب در شهر خرم آباد، سعی شده که عملکرد سیستم بیوفیلتر و صافی چکنده در شرایط واقعی بررسی شود. مدت زمان راهبری پایلوت، 75 روز بوده که در طی این بازه زمانی غلظت ورودی و خروجی گاز H2S اندازه گیری شد. سیستم ها در دمای محیط، راهبری شده و سعی گردید هردو سیستم در شرایط مطلوبی بهره برداری شوند. یافته‌ها: با بررسی و مقایسه تمامی مشخصات عملکردی هردو سیستم (راندمان حذف، ظرفیت حذف، ...)، کارایی فرآیند بیوفیلتر برای حذف بو از تاسیسات فاضلاب شهری با تغییرات غلظت انتشار گاز سولفید هیدروژن در بازه 50-0 قسمت در میلیون در طول شبانه روز، مطلوبتر از سیستم صافی چکنده تعیین گردید. بحث و نتیجه‌گیری: استفاده از سیستم بیوفیلتر برای حذف گاز سولفید هیدروژن از تاسیسات فاضلاب شهری توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

737 - ارزیابی عوامل راهبردی زیست محیطی گسترش صنعت طبیعت گردی با روش SWOT (مطالعه موردی پارک ملی کویر)
عبداله سالاری رضا ارجمندی

در دهه اخیر طبیعت گردی از نظر مفهومی در مجامع مختلف سیاست گذاری و همچنین در نهادهای مربوطه جایگاه ویژه ای داشته و در جهت تاثیر گذاری در دیدگاه های زیست محیطی و توسعه پایدار و همچنین ایجاد درآمدهای ریالی در تولید ناخالص ملی از رشد قابل توجهی برخورداربوده است. در این میان أکثر

در دهه اخیر طبیعت گردی از نظر مفهومی در مجامع مختلف سیاست گذاری و همچنین در نهادهای مربوطه جایگاه ویژه ای داشته و در جهت تاثیر گذاری در دیدگاه های زیست محیطی و توسعه پایدار و همچنین ایجاد درآمدهای ریالی در تولید ناخالص ملی از رشد قابل توجهی برخورداربوده است. در این میان پارک ملی کویر به دلیل برخورداری از چشم اندازهای طبیعی زیبا وغنای تنوع زیستی از توان بالایی برای جذب طبیعت گرد برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق بررسی وضعیت فعلی صنعت طبیعت گردی در منطقه و شناسایی نقاط ضعف و قوت مدیریت طبیعت گردی در شرایط حاضر و همچنین فرصت ها و تهدیدهای آتی در منطقه است، تا با ایجاد تغییراتی در روند مدیریت بتوان وضعیت طبیعت گردی را در منطقه مورد مطالعه بهبود بخشید.روش به کار گرفته شده در این تحقیق ماتریس های ارزیابی عوامل داخلی وخارجی می باشد، در ابتدا پس از انجام بازدیدهای میدانی مکرر اکثر نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای طبیعت گردی در منطقه شناسایی گردید. در مرحله بعد براساس نظر بازدیدکنندگان، محیط بانان و کارشناسان به این عوامل نمره وضریب داده شد. سپس امتیازات وزن دار از طریق ضرب امتیاز وضع موجود هر ردیف از عوامل در وزن برآورد گردید.در پایان جمع امتیازات وزن دار که میانگین آن5/2می باشد در هر ماتریس محاسبه گردیدو نمره نهایی در ماتریس IFE71/2 ، همچنین در ماتریس EFE 86/2محاسبه گردید ودر نتیجه پارک ملی کویر برای گسترش طبیعت گردی مناسب تشخیص داده شد. لذا توسعه و مدیریت طبیعت گردی در پارک ملی کویر وتبدیل این منطقه به یکی از قطب های طبیعت گرد ی ایران در راستای مدیریت بهینه زیست محیطی منطقه وافزایش وارتقای آگاهی های عمومی در زمینه محیط زیست در جامعه لازم به نظر می رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

738 - ارزش طبیعت‌گردی حفاظت از منطقه تفریحی- گردشگری شیرکوه یزد
محمدرضا زارع مهرجردی مریم ضیاءآبادی

زمینه و هدف: ایجاد جامعه ای سالم و سازنده برای تداوم پیشرفت و توسعه اقتصادی نیاز به ایجاد و توسعه و نگهداری تفرجگاه ها و مناطق گردشگری جهت جواب گویی به تقاضای روز افزون انسان ها دارد. این مطالعه به تعیین ارزش حفاظتی منطقه شیرکوه و روستاهای تفریحی مجاور و اندازه گیری میز أکثر

زمینه و هدف: ایجاد جامعه ای سالم و سازنده برای تداوم پیشرفت و توسعه اقتصادی نیاز به ایجاد و توسعه و نگهداری تفرجگاه ها و مناطق گردشگری جهت جواب گویی به تقاضای روز افزون انسان ها دارد. این مطالعه به تعیین ارزش حفاظتی منطقه شیرکوه و روستاهای تفریحی مجاور و اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت افراد برای منافع حفاظتی این منطقه پرداخته است. روش بررسی: برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت افراد از مدل رگرسیونی لاجیت استفاده شده و بر اساس روش حداکثر راستنمایی، پارامترهای این مدل برآورد شده است. یافته ها و نتایج: نتایج نشان می دهد که 1/79 % افراد تحت بررسی در این مطالعه، حاضر به پرداخت مبلغی جهت حفاظت از این منطقه هستند و متوسط تمایل به پرداخت ماهیانه هر خانوار مورد بررسی در این مطالعه برای حفاظت از منطقه، 31250 ریال برآورد شده است. نتایج نشان می دهد که، منطقه مورد مطالعه ارزش حفاظتی قابل توجهی دارد و این نکته باید مورد توجه ، سیاست گذاران و تصمیم گیران قرار گید تا از این منطقه حفاظت مناسبی به عمل آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

739 - تعیین پتانسیل اکوتوریستی حوزه آبخیز چرات با استفاده از مدل SWOT
عاتکه یزدانی قربان وهاب زاده کبریا جعفر اولادی قادیکلایی سید رمضان موسوی

10.22034/jest.1970.14655

زمینه و هدف: حوزه آبخیز چرات یکی از مناطق بکر و دیدنی استان مازندران است که علی‌رغم برخورداری از جاذبه‌های متنوع اکوتوریسمی و محیط زیستی فاقد امکانات و تسهیلات مناسب برای جذب گردشگران است. در تحقیق حاضر با تکیه بر روش SWOT، قابلیت‌ها و محدودیت‌های عوارض زمین شناسی مؤثر أکثر

زمینه و هدف: حوزه آبخیز چرات یکی از مناطق بکر و دیدنی استان مازندران است که علی‌رغم برخورداری از جاذبه‌های متنوع اکوتوریسمی و محیط زیستی فاقد امکانات و تسهیلات مناسب برای جذب گردشگران است. در تحقیق حاضر با تکیه بر روش SWOT، قابلیت‌ها و محدودیت‌های عوارض زمین شناسی مؤثر بر اکوتوریسم در منطقه چرات از شهرستان سوادکوه را شناسایی و نهایتاً استراتژی‌های مناسب جهت توسعه اکوتوریسم ارایه شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری داده‌ها و اطلاعات به صورت میدانی و اسنادی انجام شد. با استفاده از روش SWOT، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید داخلی و خارجی منطقه شناسایی شدند. سپس با توجه به ماتریس داده‌ها پس از تجزیه و تحلیل عناصر ماتریس، مهم‌ترین عوامل داخلی و خارجی تأثیر گذار بر منطقه چرات شناسایی و اولویت بندی و وزن دهی شدند. در پایان استراتژی‌ها و راهکارهایی جهت اعمال مدیریت مناسب و کاربردی برای منطقه مورد مطالعه ارایه شده است. یافته‌ها: یافته‌های حاصل حاکی از توان اکوتوریستی بالای روستای چرات جهت توسعه صنعت گردشگری می‌باشد. برتری امتیازهای مربوط به فرصت‌های گردشگری و نقاط قوت داخلی مانند جاذبه‌های اکوتوریستی ممتاز و تنوع چشم اندازهای طبیعی و بکر در سطح منطقه، حاکی از وجود شرایط بسیار مطلوب برای برگزاری تورهای طبیعت گردی، انواع فعالیت‌های اکوتوریستی و توسعه گردشگری ماجراجویانه، ورزشی، درمانی، علمی، تابستانی و زمستانی در منطقه چرات است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش، منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل بالایی برای توسعه اکوتوریسم و گردشگری پایدار می‌باشد. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد که توسعه توریسم نیازمند شناسایی، معرفی و گسترش تبلیغات، توسعه امکانات و زیرساخت‌ها و همچنین سرمایه گذاری جهت گسترش جذب گردشگر می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

740 - مدیریت زیست محیطی اکوتوریسم پایدار پارک شهر تهران با استفاده از روش SWOT
شیوا پیروی لطیف اکرم الملوک لاهیجانیان

زمینه و هدف: پارک‌های تاریخی به عنوان میراث ملی و سندی با ارزش از هویت تاریخی و فرهنگی بیانگر رابطه تنگاتنگ میان تمدن و طبیعت هستند. این پارک‌ها به عنوان یکی از دارایی‌های فرهنگی و آثار کالبدی به جا مانده از سالیان دراز هستند و به دلیل ارزش ذاتی و فایده آنها برای جامع أکثر

زمینه و هدف: پارک‌های تاریخی به عنوان میراث ملی و سندی با ارزش از هویت تاریخی و فرهنگی بیانگر رابطه تنگاتنگ میان تمدن و طبیعت هستند. این پارک‌ها به عنوان یکی از دارایی‌های فرهنگی و آثار کالبدی به جا مانده از سالیان دراز هستند و به دلیل ارزش ذاتی و فایده آنها برای جامعه مورد توجه قرار می‌گیرند. روش بررسی: با استفاده از روشSWOT فرصت ها، تهدید ها ،نقاط قوت وضعف پارک شهر سنگلج شهر تهران مورد بررسی قرار گرفت. جهت جمع آوری داده های لازم به شیوه میدانی کارشناسان و شهروندانی که از پارک استفاده می نمودند مورد پرسش قرار گرفته و از طریق پرسش نامه به 175 نفر از بازدید کنند گان پارک شهر سنگلج بطور تصادفی پرسش نامه توزیع شد. داده های حاصل از نظر سنجی با استقاده از نرم افزار spss وازمون کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت یافته ها: یافته ها نشان می دهد برنامه ریزی برای توسعه گردشگری در گرو بررسی دقیق و شناخت از منطقه و مستلزم دسترسی به مدل های مناسب جهت برنامه ریزی است . 74 درصد پاسخ دهندگان راهکارهای مدیریت پارک شهر را مناسب و کاملاً مناسب و 24 درصد نیز آن را نسبتاً مناسب دانسته اند و صرفاً 4 درصد آن را نا مناسب برآورد کرده اند. تأثیر مدیریت اکوتوریسم در اشتغال زایی منطقه را بسیار مناسب ذکر نموده و درصد کمی آن را نا مناسب ارزیابی نموده، طرح و برنامه ریزی را در برنامه های فضای سبز و تفریحی جهت گردشگران پیشنهاد داده اند . بحث و نتیجه گیری: اتخاذ راهبرد مناسب در تصمیمات راهبردی مستلزم داشتن اطلاعات و شناخت محیط داخلی و خارجی سازمان و نظام است. چگونگی تعامل در طول زمان، اطلا عات لازم در مورد ساختارها و رفتارهای نظام و محیط از عناصر و شاخص هایی است که ضرورت دارد در برنامه ها مد نظر قرار گیرد نتایج نشان می دهد از مهم ترین فرصت ها در پارک مورد مطالعه: حضور در پارک به منظور تفریح و سرگرمی ، گذراندن وقت، آسایش روحی و روانی برای بازدیدکنند ه ها بوده است و از مهم ترین تهدیدها ی پارک: آلودگی های هوا ،صوتی و بصری می باشد. مهم ترین نقاط قوت مورد نظر از دیدگاه بازدید کنندگان عبارت از این که باغ پرندگان این پارک بیش ترین استقبال مردم را به خود اختصاص داده و امنیت این پارک به دلیل محصور بودن و دارا بودن 6 درب ورودی است، و از مهم ترین نقاط ضعف نبود پارکینگ و بی استفاده ماندن دریاچه واقع در این پارک می باشد. مدیریت زیست محیطی اکوتوریسم پایدار پارک شهر تهران با استفاده از روش SWOT تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

741 - بررسی نقش جنسیت در جهت گیری های زیست محیطی (مورد مطالعه: شهرارومیه)
صادق صالحی افشار کبیری سارا کریم زاده

زمینه و هدف:در سال های اخیر، موضوعات زیست محیطی، توجه روز افزونی در محافل علمی و حتی در سطحی وسیع تر یعنی سطح جامعه دریافت کرده است. بدین ترتیب، محیط زیست نسبت به گذشته، برای افراد بیش تری در جامعه تبدیل به یک موضوع اجتماعی با اهمیت شده است. در این زمینه، نقش جنسیت در ج أکثر

زمینه و هدف:در سال های اخیر، موضوعات زیست محیطی، توجه روز افزونی در محافل علمی و حتی در سطحی وسیع تر یعنی سطح جامعه دریافت کرده است. بدین ترتیب، محیط زیست نسبت به گذشته، برای افراد بیش تری در جامعه تبدیل به یک موضوع اجتماعی با اهمیت شده است. در این زمینه، نقش جنسیت در جهت گیری های زیست محیطی مورد تأکید قرار گرفته و از میان نظریه‌های مختلف جامعه‌شناسی محیط زیست، نظریه اکوفمینسیم ضمن تاکید بر تفاوت نگرش‌ها و رفتارهای زیست محیطی در بین زنان و مردان، معتقد است که زنان به دلایل مختلف، بیش از مردان دارای نگرش مثبت نسبت به محیط زیست بوده و از محیط زیست حمایت می کنند. مقاله حاضر در صدد بررسی این موضوع اساسی است که در پرتو نظریه اکوفمینیستی بتواند تفاوت های احتمالی میان نگرش زیست محیطی زنان و مردان را تبیین نماید. روش تحقیق: در این تحقیق، نگرش نوین زیست محیطی بر پایه مقیاس دانلپ و وان لایر(1978)، مورد سنجش قرار گرفته است. در تحقیق حاضر که در تابستان سال 1389 انجام شده است از روش پیمایش استفاده شده است و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای، نمونه‌ها از مناطق شهری ارومیه انتخاب شده اند. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهدکه اولا"، افراد مورد بررسی در نگرش زیست محیطی نمره بالایی کسب کرده‌اند؛ دوما"، جنسیت، متغیر تأثیرگذاری بر روی نگرش زیست محیطی افراد نیست. نتیجه گیری: نظریه اکوفمینیستی مبنی بر حمایت بیش تر زنان از موضوعات زیست محیطی مورد تأیید تجربی قرار نمی گیرد. این امر می تواند ناشی از آن باشد که نقش دین در تمامی فرایند های فردی و اجتماعی در جامعه ایرانی قابل شناسایی است و تمایز گذاری بین زن و مرد در بحث آموزه‌های اخلاق دینی و انسانی در مورد اجتماعی شدن کم رنگ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

742 - ارزیابی زیستی پهنه‌های جزرو مدی خور سماعیلی ماهشهر با استفاده از ساختار جمعیت بزرگ بی‌مهرگان کف‌زی
سولماز دشتی غلامرضا سبزقبائی سیروس نظری پرچستان محمد صادق صبا

زمینه و هدف: امروزه، در مطالعات تعیین کیفیت آب، بررسی حضور درشت بی مهرگان کف زی به عنوان شاخص های مکمل برای روش های شیمیایی تشخیص آلودگی ها شناخته شده است. با مطالعه تغییرات ساختار جمعیتی ماکروبنتوزها و تنوع آن ها می توان به پایش اثرات آلودگی اکوسیستم های آبی، به ویژه خ أکثر

زمینه و هدف: امروزه، در مطالعات تعیین کیفیت آب، بررسی حضور درشت بی مهرگان کف زی به عنوان شاخص های مکمل برای روش های شیمیایی تشخیص آلودگی ها شناخته شده است. با مطالعه تغییرات ساختار جمعیتی ماکروبنتوزها و تنوع آن ها می توان به پایش اثرات آلودگی اکوسیستم های آبی، به ویژه خورها پرداخت. روش بررسی: در پژوهش حاضر با تطبیق نتایج حاصل از شاخص های زیستی با آزمایش های فیزیک وشیمیایی به ارزیابی میزان آلودگی در خور سماعیلی که بخشی از خور موسی است، پرداخته شد. به منظور انجام پژوهش، 5 ایستگاه انتخاب و در چهار فصل، نمونه برداری صورت پذیرفت. همچنین برخی شاخص های تعیین کیفیت آب و رسوب از قبیلDO ،Ec، دمای آب، pH، کدورت، GSA و TOM مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها و نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده در مجموع 4 گروه ماکروبنتوزی مشتمل بر 44 گونه، در منطقه مورد مطالعه شناسایی گردید، که در این میان، بیشترین درصد فراوانی به ترتیب مربوط به پرتاران Polycheate با 77/35 % ، دو کفه ای ها Bivalvia با 15/33 %، شکم پایان Gastropoda با 76/19% و سخت پوستان Crustacea با 32/11% بوده است. میانگین میزان تراکم ماکروبنتوزها در هر مترمربع از بستر منطقه مورد مطالعه تعداد 550 عدد بوده است که نشان از تراکم پایین ماکروبنتوزی در این منطقه می باشد. به منظور پی بردن به وضعیت اکولوژیکی منطقه از نظر میزان آلودگی از الگویWelch استفاده گردید. محاسبه مقادیر به دست آمده از میزان شاخص شانون با شاخص ارایه شده توسط Welch نشان می دهد که منطقه مورد مطالعه از نظر میزان آلودگی در حد متوسط قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

743 - جرم‌انگاری تروریسم زیست‌محیطی؛ چالش‌ها، هنجارها و راهبردها
سیدعباس پورهاشمی پیمان نمامیان سبحان طیبی

زمینه و هدف: امروزه سوءاستفاده از محیط‌زیست و موجودات زنده جهانی، هم به صورت هدف و هم به عنوان ابزاری برای فعالیت تروریستی آشکار و نمایان گردیده است. در این راستا جنگ سبز با تغییر چهره تروریسم به عنوان پدیده ای نوظهور در دنیای معاصر پدیدار گشته است. با این توصیف نه تنها أکثر

زمینه و هدف: امروزه سوءاستفاده از محیط‌زیست و موجودات زنده جهانی، هم به صورت هدف و هم به عنوان ابزاری برای فعالیت تروریستی آشکار و نمایان گردیده است. در این راستا جنگ سبز با تغییر چهره تروریسم به عنوان پدیده ای نوظهور در دنیای معاصر پدیدار گشته است. با این توصیف نه تنها حقوق بین الملل، بلکه حقوق داخلی(ملی) نیز برای مقابله با این تهدیدات همگام نبوده است. هرچند اصول حقوقی کاربردپذیر، نیز در جای خود نتوانسته با راهبردهای ضدتروریسم موجود به طور مؤثر عمل نماید و متناسب با این بحران ها راهکار ارایه نماید. تروریسم سبز یا تروریسم زیست محیطی از جمله تروریسم نوین بوده که عناصر زیست محیطی را به راحتی در جهت و مسیر فعالیت های خود قرار می دهد. روش بررسی: پژوهش پیش‌رو بر اساس اصول توصیفی- تحلیلی و به روش کتابخانه ای بوده که با امعان‌نظر به جوانب این پدیده نوظهور ابعاد کلاسیک و نوین تروریسم مورد مداقه قرار گرفته است. یافته‌ها: ضمن عملی ساختن راهبردهای موجود در مقابله با تروریسم زیست‌محیطی، در این پژوهش تلاش شده است تا با هدف ارائه راهبردی مؤثر، در پرتو رهیافت‌های حقوق کیفری نوین برای مقابله با تروریسم سبز یا اکوسیستم کشی، راهبردهای مؤثری را برای مقابله با این تهدیدات نوظهور ارائه گردد. نتیجه‌گیری: برآیند پژوهش پیش‌رو تقویت راهکارهای عملی مقابله با تروریسم سبز و به کار بستن راهبردهای موثر همچون دادخواهی زیست محیطی چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی با امعان نظر به ابزارهای قانونی است. در این راستا جرم انگاری سبز نیز به عنوان یک راهبرد سبز می تواند اقدامی برای مقابله با تروریسم زیست‌محیطی تلقی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

744 - تحلیل معیارهای موثر در شناسایی مناطق مستعد توسعه طبیعت‌گردی در مناطق بیابانی(مطالعه موردی: شهرستان ورامین، استان تهران)
رُشیده امیریان جمال قدوسی علی محمدی

زمینه و هدف: صنعت گردشگری یکی از بخش های اقتصادی است که در صورت سرمایه گذاری مناسب، سود آن از بسیاری از بخش های اقتصادی دیگر بیشتر است. گردشگری و شاخه های مختلف آن بویژه طبیعت گردی و ژئو گردشگری در جهان امروز نقش متنوعی در زمینه های گوناگون فرهنگی، اجتماعی و همچنین بخش أکثر

زمینه و هدف: صنعت گردشگری یکی از بخش های اقتصادی است که در صورت سرمایه گذاری مناسب، سود آن از بسیاری از بخش های اقتصادی دیگر بیشتر است. گردشگری و شاخه های مختلف آن بویژه طبیعت گردی و ژئو گردشگری در جهان امروز نقش متنوعی در زمینه های گوناگون فرهنگی، اجتماعی و همچنین بخش اقتصادی بازی می کنند. شناسایی و معرفی معیارهای موثر در توسعه طبیعت گردی مناطق بیابانی هدف این مطالعه می باشد. روش بررسی: در این مطالعه عوامل و معیارهای موثر در معرفی مناطق دارای قوت برای جذب گردشگر در دو گروه طبقه بندی شدند. این دو گروه شامل معیارهای مربوط به ویژگی های محیطی و اقلیمی و همچنین معیارهای مربوط به زیرساخت های رفاهی خدماتی است. هر یک از این معیارها دارای زیرمعیارهایی می باشند. یافته ها: در این مطالعه با استفاده از سیستم های تصمیم گیری چند معیاره و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS[1]) زیرمعیارها و معیارهای شناسایی شده در رابطه با هدف وزن دهی و تلفیق شدند. نتیجه گیری: . طبق نتایج این بررسی منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل بالایی برای توسعه طبیعت گردی می باشد. [1] - Geographic Information System تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

745 - پایش گردشگری فصلی شمال غرب ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (T.C.I)
بهروز سبحانی وحید صفریان زنگیر

10.22034/jest.2018.13790

زمینه و هدف: شناخت پتانسیلهای اقلیمی، به‌عنوان بستر فعالیتهای انسانی، پایه و اساس غالب برنامهریـزیهـای محیطی و آمایش سرزمین را تشکیل میدهد؛ امروزه اکثر گردشگران برای انتخاب مقصد ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار می‌دهند. هدف از این پژوهش ارزیابی و پهنه‌بندی فصلی اقل أکثر

زمینه و هدف: شناخت پتانسیلهای اقلیمی، به‌عنوان بستر فعالیتهای انسانی، پایه و اساس غالب برنامهریـزیهـای محیطی و آمایش سرزمین را تشکیل میدهد؛ امروزه اکثر گردشگران برای انتخاب مقصد ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار می‌دهند. هدف از این پژوهش ارزیابی و پهنه‌بندی فصلی اقلیم گردشگری شمال غرب ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (T.C.I)است. روش بررسی: در این پژوهش به‌منظور ارزیابی شرایط اقلیم آسایش از دیدگاه گردشگری، دادههای اقلیمی 22 ایستگاه سینوپتیک شمال غرب‌ایران در یک دوره آماری 20 ساله (2010-1990) تهیه شدند. در این مدل سیستمی از 7 پارامتر: میانگین حداکثر دما، میانگین دما، میانگین حداقل رطوبت نسبی، میانگین رطوبت نسبی، مجموع بارش ماهانه، میانگین روزانه ساعات آفتابی و سرعت باد استفاده شد. برای پردازش داده‌ها از شاخص TCI استفاده شد با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، نقشه اقلیم گردشگری برای چهار فصل ترسیم گردید. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شاخص اقلیم گردشگری در شمال غرب به علت تضاد توپوگرافی دارای تنوع زیادی در طول سال می‌باشد. فصل تابستان با در برداشتن شرایط (بینهایت ایدهال 7، وضعیت ایدهال 10، کیفیتعالی 3، شرایط خیلیخوب 1 و قابل قبول 1) نسبت به سه فصل دیگر در رتبه یک؛ فصل پاییز با شرایط (عالی: 4، خیلیخوب: 11، خوب: 3 و قابل قبول: 4) رتبه دوم نسبت به سه فصل‌دیگر؛ فصل بهار با کیفیت(خیلیخوب: 2، خوب: 2، قابلقبول: 11 و ناچیزحاشیهای: 7) در رتبه سوم نسبت به فصلهای دیگر و فصل زمستان با وضعیت(قابلقبول: 1، ناچیزحاشیهای: 14، نامناسب: 5 و بسیارنامناسب: 2) در رتبه چهارم و نامطلوبترین حالات نسبت به سایر فصول به خود اختصاص دادند. بحث و نتیجه‌گیری: شمال غرب ایران با داشتن جاذبه‌های گردشگری زیاد می‌تواند مقدمات حضور گردشگران داخلی و خارجی باشد. مناظرزیبا و منحصربه‌فرد و شرایط آب‌وهوای متنوع در تمامی فصول می‌تواند در راستای توسعه این صنعت گام‌های استوار برداشته و بهره‌های فراوان داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

746 - مدیریت و توسعه پایدار منظر فرهنگی چشمه علی ری
مرضیه باورساد مجتبی انصاری

زمینه و هدف: مناظر فرهنگی نتیجه روابط متقابل جاری میان اکوسیستم های گذشته و حال، فرهنگ ها و تاریخ هاست. این مناظر نشان دهنده لایه هایی از تعامل میان بشر و محیط زیست طبیعی آن در طول زمان بوده که از ارتباطات پیچیده میان آن ها شکل گرفته و همواره نیز در حال تغییر می باشد. د أکثر

زمینه و هدف: مناظر فرهنگی نتیجه روابط متقابل جاری میان اکوسیستم های گذشته و حال، فرهنگ ها و تاریخ هاست. این مناظر نشان دهنده لایه هایی از تعامل میان بشر و محیط زیست طبیعی آن در طول زمان بوده که از ارتباطات پیچیده میان آن ها شکل گرفته و همواره نیز در حال تغییر می باشد. در مناظر فرهنگی تاکید بر تاریخ بشر و تداوم سنت های فرهنگی و ارزش های اجتماعی است. محوطه تاریخی طبیعی چشمه علی با قدمتی نزدیک به 8000 سال، منشا شکل گیری اسکان بشر در شهر باستانی ری است. در این محوطه لایه های سازنده منظر در قالب چشمه و تپه به عنوان عناصر طبیعی و نیز باروی ری و کتیبه فتحعلی شاه قاجار به عنوان عناصر تاریخی و فرهنگی به خوبی قابل مشاهده است. جدا از ویژگی های برجسته منظر فرهنگی تاریخی چشمه علی این محوطه به دلیل مداخلات انسانی و هجوم بافت مسکونی به حریم تاریخی و در نتیجه تخریب تدریجی بستر طبیعی تحت فشار می باشد. روش بررسی: در این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی به شیوه مطالعات کتابخانه ای و بازدیدهای میدانی با هدف احیا و ارتقای هویت فرهنگی و تاریخی محوطه و افزایش آگاهی و شناخت ارزش های برجسته آن استفاده شده است. یافته ها : تمامی اقدامات مدیریتی بر پایه اصول و راهکارهای حفاظتی در کنار استفاده های پایدار گردشگری از طریق باززنده سازی و تفسیر روایات تاریخی و نیز ارتقای تجربه و لذت در بازدیدکنندگان به ارایه راهکارهای طراحی در سایت مورد مطالعه پرداخته است. نتیجه گیری: علاوه بر این که محوطه مورد نظر به روند حیات طبیعی خود باز می گردد، عملکرد تمامی جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی موثر در آن بهبود خواهد یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

747 - به‎کارگیری فناوری‎های نوین در کاهش گازهای سوزانده شده در ایران تحلیل هزینه- فایده با لحاظ عوامل زیست محیطی
زینب کسرائی آمنه حاجی حیدری

10.22034/jest.2019.13713

زمینه و هدف: حجم عظیم گازهای سوزانده شده در ایران علاوه بر اتلاف منابع انرژی، موجب از دست رفتن درآمدهای بالقوه حاصل از مصرف بهینه و ایجاد آلایندگی فراوان زیست محیطی شده است. به منظور جلوگیری از سوزانده شدن این گازها، به&lrm;کارگیری فناوری&lrm;های نوین گازی در ایران به&l أکثر

زمینه و هدف: حجم عظیم گازهای سوزانده شده در ایران علاوه بر اتلاف منابع انرژی، موجب از دست رفتن درآمدهای بالقوه حاصل از مصرف بهینه و ایجاد آلایندگی فراوان زیست محیطی شده است. به منظور جلوگیری از سوزانده شدن این گازها، به&lrm;کارگیری فناوری&lrm;های نوین گازی در ایران به&lrm;عنوان سومین کشور جهان از لحاظ میزان گازهای سوزانده شده، ضروری به&lrm;نظر می&lrm;رسد. روش بررسی: در این مقاله با استفاده از تحلیل هزینه- فایده و به&lrm;کارگیری نرم افزار کامفار، استفاده از فناوری تبدیل گاز به فرآورده‌های مایع برای گازهای سوزانده در پالایش&lrm;گاه&lrm;های فازهای به بهره&lrm;برداری رسیده میدان گازی پارس جنوبی مورد ارزیابی فنی، اقتصادی و زیست محیطی قرار گرفته است. یافته‌ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده توجیه اقتصادی کاربرد این فناوری در ایران با ارزش حال خالص و نرخ بازدهی داخلی قابل ملاحظه به&lrm;منظور کاهش گازهای سوزانده شده است. بحث و نتیجه‌گیری: از آن&lrm;جا که در تحلیل هزینه فایده با ملاحظه اثرات زیست محیطی، هزینه&lrm;های اجتماعی انتشار آلاینده ها و منافع حاصل از کاهش انتشار نیز مورد توجه قرار می&lrm;گیرد، ارزش&lrm;گذاری پروژه با در نظر گرفتن این عوامل نیز انجام شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

748 - اهمیت فضاهای همگانی شهری در توسعه پایدار گردشگری شهری (مطالعه موردی: منطقه یک شهر همدان)
محمود ملکیان محمد سعید ایزدی سهیل سبحان اردکانی

زمینه و هدف: امروزه فضاهای همگانی شهری علاوه بر این که مکانی برای حضور مردم و محل تعاملات اجتماعی شهروندان می باشد، به عنوان فضای گردشگری نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در این بین، علاوه بر ارتقای آگاهی شهروندان در خصوص نقش صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری در توسعه اقت أکثر

زمینه و هدف: امروزه فضاهای همگانی شهری علاوه بر این که مکانی برای حضور مردم و محل تعاملات اجتماعی شهروندان می باشد، به عنوان فضای گردشگری نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در این بین، علاوه بر ارتقای آگاهی شهروندان در خصوص نقش صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری در توسعه اقتصادی و اشتغال زایی، آگاهی متولیان و تصمیم گیران شهری نیز در این زمینه بسیار افزایش یافته است. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی وضعیت فضاهای همگانی شهری در منطقه یک شهر همدان (رینگ اول) به عنوان یکی از فضاهای اصلی گردشگری شهر با رویکرد توجه به مولفه های طراحی شهری انجام یافت. روش بررسی: پس از مطالعات کتابخانه ای و میدانی، تهیه پرسشنامه، با تکیه بر اسناد ملی بالادستی کشور و از طریق روش تحلیلی سوات به بررسی وضعیت فضاهای همگانی شهری در منطقه یک شهر همدان اقدام شد. یافته ها : نتایج بیانگر اهمیت ارتقای شبکه حمل و نقل شهری، ارتقای کیفی مولفه های فضاهای همگانی و گردشگری شهری و نیز تقویت آسایش، ایمنی و رفاه نسبی برای دسترسی آسان گردشگران و شهروندان به فضاهای مذکور می باشد. نتیجه گیری: با ارتقای فضاهای همگانی شهری و عناصر اصلی موجود در آن از جمله تجهیزات و مبلمان شهری، می توان در راستای نیل به توسعه پایدار گردشگری و ارتقای رضایتمندی و جذب گردشگر شهری گام برداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

749 - ارزیابی تهدیدها و فرصت های عوامل راهبردی صنعت اکوتوریسم( مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده جاجرود)
ناصر محرم‌نژاد مهسا آقاخانی

امروزه صنعت گردشگری(توریسم) به عنوان بخش مهم و اصلی در اقتصاد جهانی به شمار می رود و در بین انواع مختلف گردشگری، طبیعت گردی ابزاری مناسب جهت دستیابی به گردشگری پایدار می باشد.در این میان منطقه حفاظت شده جاجرود به دلیل برخورداری از چشم اندازهای طبیعی و تنوع زیستی بالا، ا أکثر

امروزه صنعت گردشگری(توریسم) به عنوان بخش مهم و اصلی در اقتصاد جهانی به شمار می رود و در بین انواع مختلف گردشگری، طبیعت گردی ابزاری مناسب جهت دستیابی به گردشگری پایدار می باشد.در این میان منطقه حفاظت شده جاجرود به دلیل برخورداری از چشم اندازهای طبیعی و تنوع زیستی بالا، از پتانسیل بالایی برای جذب اکوتوریست برخوردار است.از جمله ارکان توسعه طبیعت گردی پایدار[1]جلب مشارکت مردم اعم از مردم محلی و گردشگران در مراحل مختلف طراحی، برنامه ریزی و اجرا می باشد.بر این اساس در تحقیق پیش رو با هدف بررسی نقاط ضعف و قوت و همچنین تهدیدها و فرصت های ناشی از ایجاد و توسعه صنعت اکوتوریسم در منطقه مورد مطالعه به تحلیل نظرات ارائه شده توسط گردشگران و متخصصان پرداخته شده است. روش به کار گرفته شده در این تحقیق ماتریس های [2]IFE و EFE[3] است، در ابتدا پس از انجام بازدیدهای میدانی مکرر کلیه تهدیدها، فرصت ها، نقاط ضعف و قوت اکوتوریسم در منطقه شناسایی گردید. در مرحله بعد براساس نظر بازدیدکنندگان و کارشناسان به هر عامل ضریب وزنی بین صفر(بی اهمیت) تا یک (بسیار مهم) اختصاص داده شد، سپس امتیاز وزن دار از طریق ضرب امتیاز هر ردیف از عوامل در وزن نرمالیزه برآورد گردید. در پایان جمع امتیازات وزن دار که میانگین آن 3 می باشد محاسبه شد. با توجه به این که نمره نهایی هر دو ماتریس کمتر از حد متوسط تعیین شده می باشد می توان چنین نتیجه گرفت که صنعت اکوتوریسم در این منطقه از وضعیت مناسبی برخوردار نیست. لذا ایجاد و توسعه اکوتوریسم در منطقه حفاظت شده جاجرود و تبدیل این منطقه به یکی از قطب های طبیعت گردی ایران مستلزم به کارگیری مدیریتی یکپارچه براساس عناصر زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

750 - اصلاح زیستی آنتراسن در حوزه آبی جزیره سیری خلیج فارسبا رویکرد ایمنی زیستی
مژگان امتیازجو سیما صدیقی مرجان امتیازجو

حوزه نفتی سیری واقع در خلیج فارس یکی از مناطق چهارگانه عملیات استخراج ، پالایش و انتقال نفت است .این حوزه به لحاظ انجام عملیات یاد شده در معرض بار آلودگی نفتی و هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ایPAHs می باشد. در این تحقیق میزان PAHs توسط GCMS در 8 ایستگاه انتخابی واقع د أکثر

حوزه نفتی سیری واقع در خلیج فارس یکی از مناطق چهارگانه عملیات استخراج ، پالایش و انتقال نفت است .این حوزه به لحاظ انجام عملیات یاد شده در معرض بار آلودگی نفتی و هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ایPAHs می باشد. در این تحقیق میزان PAHs توسط GCMS در 8 ایستگاه انتخابی واقع در دو ترانسکت اندازه گیری شد. با توجه به وجود آنتراسن در بیشتر ایستگاه های تحقیقاتی میکروارگانیسم های تجزیه کننده آنتراسن از رسوبات جداسازی شد. توان تجزیه کنندگی آن ها با استفاده از روش های تعبیه چاهک ، اندازه گیری ذی توده با محیط کشت اختصاصی و همچنین آنالیز نمونه ها با GC انجام گرفت . میکروارگانیسم هایی که توان تجزیه زیستی آنتراسن را داشتند، توسط روش های معمول میکروبیولوژیک شناسایی گردیدند، این میکروارگانیسم ها عبارتند از: Bacillus sp.PGI, Bacillus sp. PGII, Pseudomonas sp PGIII, Staphylococcus sp PGIIII تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

751 - ارزیابی آسیب پذیری زیست محیطی گردش گری سواحل بندرانزلی با استفاده از مدل SWOT
بهمن رمضانی گورابی رقیه رجبی

زمینه و هدف: گردش گری سواحل و ارزیابی آسیب پذیری زیست محیطی آن، از مسایل مهم توسعه توریسم دریا است. تدوین و اجرای قوانین مناسب و رعایت آن، می تواند به توسعه پایدار محیطی و افزایش روند گردش گری در این نواحی منجر شود. هدف تحقیق حاضر شناخت و ارزیابی اسیب پذیری سواحل انزلی أکثر

زمینه و هدف: گردش گری سواحل و ارزیابی آسیب پذیری زیست محیطی آن، از مسایل مهم توسعه توریسم دریا است. تدوین و اجرای قوانین مناسب و رعایت آن، می تواند به توسعه پایدار محیطی و افزایش روند گردش گری در این نواحی منجر شود. هدف تحقیق حاضر شناخت و ارزیابی اسیب پذیری سواحل انزلی با استفاده از مدل SWOT است . روش کار: ابتدا داده های مهم ترین عوامل و عناصر نقاط ضعف، تهدید، قوت و فرصت داخلی و خارجی سواجل انزلی شناسایی شد.. سپس با توجه به ماتریس داده ها و محورهای روش سوات طبقه بندی گردیدو پس از تحلیل ماتریس و تجزیه عناصر آن، مهم ترین عوامل درونی و بیرونی تاثیر گزار منطقه ساحلی و میزان حساسیت آن از نظر آسیب پذیری زیست محیطی شناسایی و ارایه شد. یافته ها و نتایج: نتایج تحقیق نشان دادکه در نوار ساحلی بندر انزلی عواملی چون سواحل شنی با شیب مناسب ، نقطه قوت ناحیه محسوب می شود . در حالی که به دلیل عدم مدیریت و نظارت بر این سواحل، ورود رود های آلوده که از رشت و سایر نواحی (حوضه فومنات) وارد ساحل و دریا می شوند ان نقطه ضعف می باشند . از بین عوامل بیرونی امکان استفاده از نتایج مطالعه در مسایل مدیریتی و برنامه ریزی آتی در سازمان گردش گری می تواند به عنوان عاملی برای توسعه پایدار گردش گری محسوب شود. متاسفانه وجود برخی از عوامل تهدید بیرونی مانند یک پارچه نبودن کمی و کیفی برنامه ریزی توریسم، می تواند محیط زیست ناحیه و منطقه را تحت تاثیر قرار دهد. ولی می توان با مدیریت اجرایی قوی، شرایط زیستی منطقه را حفظ نمودو به روند توسعه پایدار آن کمک کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

752 - ارایه معیارهای مناسب برای برنامه‌ریزی صنعت گردش‌گری در روستاهای ساحلی (مطالعه موردی: جزیره قشم)
سولماز دشتی سید مسعود منوری سید محسن حسینی برهان ریاضی منصور مومنی

10.22034/jest.2017.10732

زمینه و هدف: صنعت گردش گری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت ها برای نیل به توسعه پایدار محسوب می گردد و رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامه ریزی مدیریتی مؤثر است. در این پژوهش برنامه ریزی و اولویت بندی پنج دهستان جزیره قشم بنام ها أکثر

زمینه و هدف: صنعت گردش گری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت ها برای نیل به توسعه پایدار محسوب می گردد و رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامه ریزی مدیریتی مؤثر است. در این پژوهش برنامه ریزی و اولویت بندی پنج دهستان جزیره قشم بنام های رمکان، دولاب، سوزا، حومه و صلخ جهت توسعه گردش گری مدنظر می باشد. روش بررسی: بر اساس روش دلفی (Delphi) معیارهای گردش گری در چهار دسته اصلی معیارهای زیست محیطی، معیارهای تسهیلات و خدمات گردش گری ، معیارهای زیرساختی و معیارهای اقتصادی_اجتماعی و فرهنگی مشخص گردیدند. سپس اولویت بندی دهستان های جزیره جهت توسعه گردش گری بر اساس روش TOPSIS صورت پذیرفت. یافته ها: بر اساس روش TOPSIS دهستان حومه مناسب ترین پهنه جهت توسعه گردش گری و دهستان های صلخ، سوزا، دولاب و رمکان به ترتیب اولویت های بعدی جهت توسعه گردش گری می باشند. نتایج پژوهش نشان از آن دارد که پهنه بندی مناطق مستعد توریسم ساحلی نقش مؤثری در توسعه منطقه خواهد داشت و با بهره گیری از پتانسیل های متنوع و متعدد منطقه جزء با نگرش همه جانبه و برنامه ریزی چندبعدی میسر نخواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

753 - تدوین مدیریت اکوتوریسم پایدار در محدوده اثر طبیعی ملی خشکه داران با استفاده از روش های AHP و SWOT
ناصر محرم نژاد سیده زهرا نوربخش

چکیده زمینه و هدف: اثر طبیعی ملی خشکه داران با وسعت 254 هکتار منطقه ای است جنگلی واقع در شهر نشتارود در استان مازندران که جزء22 اثر طبیعی ملی ایران محسوب می شود،هدف از این تحقیق تدوین مدیریت اکوتوریسم پایدار در این منطقه است. روش بررسی: در این تحقیق از دو روش AHP (تحلیل أکثر

چکیده زمینه و هدف: اثر طبیعی ملی خشکه داران با وسعت 254 هکتار منطقه ای است جنگلی واقع در شهر نشتارود در استان مازندران که جزء22 اثر طبیعی ملی ایران محسوب می شود،هدف از این تحقیق تدوین مدیریت اکوتوریسم پایدار در این منطقه است. روش بررسی: در این تحقیق از دو روش AHP (تحلیل سلسله مراتبی) و SWOT (تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدات) استفاده شده است. برای تحلیل AHP یک سلسله مراتبی طراحی گردید که دارای 4 سطح می باشد شامل هدف(تدوین مدیریت اکوتوریسم پایدار) 5 معیار(عوامل اقلیمی،عوامل ژئومرفولوژیکی، عوامل طبیعی و زیست محیطی،عوامل فرهنگی و اجتماعی،عوامل اقتصادی)، سطح زیر معیارها و در نهایت سه گزینه انتخابی (اکوتوریسم مستقل، اکوتوریسم در گروه های کوچک، اکوتوریسم عامه پسند). یافته ها: پس از تحلیل نهایی نظر کارشناسان در نرم افزار Expert Choice این نتیجه حاصل شد که اکوتوریسم در گروه های کوچک بهترین گزینه در این منطقه است زیرا علاوه بر این که آسیب خاصی به منطقه وارد نمی شود صرفه اقتصادی نیز به دنبال دارد. نتیجه گیری: سپس در تحلیل SWOT منطقه مهمترین نقاط قوت و ضعف و تهدیدات و فرصت های پیش روی اکوتوریسم پایدار در منطقه شناسایی شده و راهکارهایی جهت اعمال مدیریتی مناسب در منطقه ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

754 - مقایسه نتایج روش‌های مکان‌یابی فضاهای مناسب طراحی سایت‌های گردشگری با استفاده ازPralong و TOPSIS(مطالعه موردی: حوضه آبریز شمرود)
شیوا بهارستانی محسن کافی حسن دارابی

زمینه و هدف: تفریح و تفرج در مناطق و سایت های گردشگری برون شهری به صورت یک نیاز برای شهروندان درآمده است که در نتیجه آن، شناسایی، انتخاب، تحلیل و طراحی سایت های گردشگری در نواحی طبیعی و خارج از محیط های شهری ضرورت یافته است. روش های مختلفی برای شناسایی سایت های گردشگری أکثر

زمینه و هدف: تفریح و تفرج در مناطق و سایت های گردشگری برون شهری به صورت یک نیاز برای شهروندان درآمده است که در نتیجه آن، شناسایی، انتخاب، تحلیل و طراحی سایت های گردشگری در نواحی طبیعی و خارج از محیط های شهری ضرورت یافته است. روش های مختلفی برای شناسایی سایت های گردشگری ابداع شده است. لذا یک سوال اساسی قابل طرح عبارت است از این که آیا این روش ها علی رغم تفاوت در رویه محاسبه نتایج یکسانی دارند. هدف از این مقاله بررسی نتایج دو روش Pralong و TOPSISبرای ارزیابی قابلیت سایت های گردشگری حاشیه رودخانه شمرود می باشد. روش بررسی: ابتدا قابلیت سایت های گردشگری حاشیه رودخانه شمرود گیلان مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس با استفاده از دو روش Pralong و TOPSIS این سایت ها مورد ارزیابی قرار گرفتند و سایت نهایی انتخاب گردید و در نهایت نتایج این دو روش با هم مقایسه شدند. یافته ها: نتایج کلی در انتخاب سایت نهایی مشابه است. همچنین روش TOPSIS افتراق موجود میان سایت ها را با شدت بیش تری از Pralong منعکس می سازد وسوم اینکه هر دو روش به انتخاب واحدی رسیده اند که با انتخاب مردم همگن است. نتیجه گیری: ترکیب دو مدل Pralong و TOPSIS برای دست یابی به تصمیمات کاربردی نتایج بهتری را ارایه می دهد. هم چنین از بین پهنه های مشخص شده در حاشیه رودخانه شمرود پهنه شماره 4 به عنوان بهترین پهنه جهت طراحی سایت گردشگری انتخاب گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

755 - ارزیابی منابع سرزمین به‌منظور توسعه کاربری گردشگری مطالعه موردی: آبخیز زیارت گرگان
علیرضا میکائیلی تبریزی سمانه دزیانی

زمینه و هدف: گردشگری مهم‌ترین صنعت سبز دنیا به شمار می‌آید. عوامل گوناگونی مانند پراکنش و تعداد جمعیت، نوع مالکیت اراضی، اقلیم، منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی، آلودگی، انواع سیمای محیط، طراحی سازه و شهری، علایم، زیبایی منظر، باورهای اجتماعی، فرهنگ، معیارهای زیستی و نظایر أکثر

زمینه و هدف: گردشگری مهم‌ترین صنعت سبز دنیا به شمار می‌آید. عوامل گوناگونی مانند پراکنش و تعداد جمعیت، نوع مالکیت اراضی، اقلیم، منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی، آلودگی، انواع سیمای محیط، طراحی سازه و شهری، علایم، زیبایی منظر، باورهای اجتماعی، فرهنگ، معیارهای زیستی و نظایر آن توسعه یک منطقه را برای توریسم تحت تأثیر قرار می‌دهد. هدف از این پزوهش، ارزیابی منابع سرزمین برای توسعه گردشگری در حوزه آبخیز زیارت گرگان در استان گلستان می‌باشد. روش: ابتدا عوامل مؤثر بر کاربری گردشگری متمرکز و گسترده به‌طور مجزا، در منطقه شناسایی و نقشه‌های مربوط در سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید. برای وزن‌دهی به نقشه‌ها، از فرایند آنالیز سلسله‌مراتبی استفاده شد. جهت مشخص نمودن مکان‌های مناسب برای هر دو نوع کاربری گردشگری از روش ارزیابی چند‌معیاره استفاده شد. درانتها دو نقشه نهایی ادغام و نقشه کاربری گردشگری منطقه مشخص شد. نتایج: طبق نتیجه 15/1137 هکتار از کل آبخیز برای گردشگری گسترده و 48/6 هکتار از منطقه برای گردشگری متمرکز تخصیص داده شد. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، میزان کم مناطقی که به گردشگری متمرکز اختصاص یافته و به‌خصوص پراکندگی و تکه‌تکه بودن آن‌ها، نمایانگر این حقیقت است که منطقه برای توسعه گردشگری متمرکز مناسب نبوده و پتانسیل لازم را جهت توسعه زیرساخت‌ها و نیز ساخت و سازها به‌خصوص به‌صورت متراکم دارا نیست. لذا پیشنهاد می‌گردد ساخت و سازهای مسکونی در این منطقه تحت کنترل قرار گرفته و منطقه در راستای گردشگری گسترده توسعه یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

756 - بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگران از منطقه بنای گنبد قابوس در استان گلستان
منا بشارت مهدیه پژوهان فر

10.22034/jest.2017.11343

چکیده زمینه و هدف: صنعت گردشگری به لحاظ درآمدزایی و تأثیر در رشد اقتصادی کشورها در حال تبدیل‌شدن به صنعت اول در جهان است؛ یکی از عوامل رقابتی، رضایت‌مندی گردشگران است که به‌عنوان بهترین شاخص برای تضمین رشد سودهای آتی به‌حساب می‌آید. ازاین‌رو، هدف از این تحقیق بررسی عوام أکثر

چکیده زمینه و هدف: صنعت گردشگری به لحاظ درآمدزایی و تأثیر در رشد اقتصادی کشورها در حال تبدیل‌شدن به صنعت اول در جهان است؛ یکی از عوامل رقابتی، رضایت‌مندی گردشگران است که به‌عنوان بهترین شاخص برای تضمین رشد سودهای آتی به‌حساب می‌آید. ازاین‌رو، هدف از این تحقیق بررسی عوامل تأثیرگذار بر رضایت‌مندی گردشگران می‌باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش تحقیق توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی محسوب می‌گردد. جامعه آماری این پژوهش گردشگران مراجعه‌کننده به بنای گنبد قابوس در ایام نوروز سال 1394 می‌باشند. با برآورد انجام‌شده، در روز 3000 گردشگر از این بنا در این ایام بازدید می‌کردند، تعداد 340 گردشگر به‌عنوان نمونه آماری از طریق جدول مورگان انتخاب شدند و جهت انتخاب نمونه مناسب از روش تصادفی ساده استفاده‌شده است. روش جمع‌آوری داده‌ها نیز میدانی و کتابخانه‌ای و ابزار آن پرسشنامه است. یافته‌ها: آزمون همبستگی نشان می‌دهد که بین ادراکات، انتظارات و نوستالژی با رضایتمندی گردشگران ارتباط معنی‌داری وجود دارد. همچنین از میان متغیرهای بررسی‌شده متغیرهای ادراکات (265/0=β) و نوستالژی (145/0=β) در پیش‌‌بینی رضایت‌مندی گردشگران مؤثر بوده‌اند و متغیر انتظارات نقش معنی‌داری ایفا نکرده است. بحث و نتیجه‌گیری: از این‌رو با توجه به نتایج به‌دست‌آمده پیشنهاد می‌شود مسئولین توجه بیشتری به انتظارات گردشگران و ارتقاء سطح نوستالژی و ادراکات آنان داشته باشد و در راستای آن بتوانند با ارائه استراتژی‌های مدون در جذب و نگهداشت بهینه گردشگران و افزایش سطح رضایتمندی آنان باعث ترقی و پیشرفت گنبدکاووس شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

757 - بررسی راهکارهای توسعه اکوتوریسم در تعاونی های منابع طبیعی استان گلستان
معصومه شمشاد ایرج ملک محمدی

جوان بودن جمعیت ایران و اضافه شدن سالیانه جمع کثیری از جوانان فارغ التحصیل به نیروی کار، لزوم ایجاد فرصت های اشتغال مولد را برای مبارزه با بیکاری و جلوگیری از فسادهای اجتماعی و اقتصادی ضروری می سازد. امروزه توسعه اکوتوریسم یکی از شاخه های گردشگری محسوب می شود که با توسع أکثر

جوان بودن جمعیت ایران و اضافه شدن سالیانه جمع کثیری از جوانان فارغ التحصیل به نیروی کار، لزوم ایجاد فرصت های اشتغال مولد را برای مبارزه با بیکاری و جلوگیری از فسادهای اجتماعی و اقتصادی ضروری می سازد. امروزه توسعه اکوتوریسم یکی از شاخه های گردشگری محسوب می شود که با توسعه جوامع محلی مرتبط می باشد و اصل در توسعه اکوتوریسم جلب مشارکت بومیان در فعالیت های گردش گری می باشد. لذا توسعه این صنعت در مقاصد گردش گری موجب اشتغال جمع کثیری از جوانان می شود. مطالعه حاضر به منظور بررسی راهکارهای توسعه اکوتوریسم درتعاونی های منابع طبیعی انجام گرفته است. این تحقیق از دیدگاه طبقه بندی بر مبنای هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است و از دیدگاه طبقه بندی بر مبنای روش، از نوع توصیفی و علی ارتباطی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق اعضاء هیات مدیره تعاونی های منابع طبیعی استان گلستان است. تعداد اعضای هیات مدیره تعاونی های منابع طبیعی استان گلستان 123 نفر می باشد که پرسشنامه های تدوین شده از طریق سرشماری بین آنان توزیع شده است. ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه می باشد که روایی صوری آن با کسب نقطه نظرات و پیشنهادات اساتید و هم چنین تعدادی از کارشناسان مدیریت ترویج سازمان جنگل ها و مراتع کشور به دست آمد. برای سنجیدن اعتبار پرسشنامه‌های تهیه شده، تحقیق آزمایشی (Pilot test) انجام گرفت که نتایج حاصله از ضریب آلفای کرنباخ برای پرسشنامه مذکور برابر 87/0گردید. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای سازماندهی ارایه دهندگان خدمات در تعاونی ها و آموزش مردم محلی در تعاونی ها تاثیر مثبتی بر میزان توسعه اکوتوریسم داشته اند که در مجموع این عوامل 50 درصد از عوامل موثر بر میزان توسعه اکوتوریسم توسط تعاونی های منابع طبیعی را تبین می نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

758 - ارتقا ارزیابی اثرات توسعه با ماتریس ریاضی (مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری شاندیز- استان خراسان رضوی)
بی‌بی زهرا مظلوم علیرضا میکائیلی تبریزی عبدالرسول سلمان ماهینی

10.22034/jest.2017.10744

زمینه و هدف: برنامه ریزی و توسعه طرح های گردشگری، بدون توجه به ابعاد محیط زیستی و گستردگی سطح توسعه می تواند پیامدهای غیر قابل بازگشت و جبرانی بر جای گذارد. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند بسیاری از این پیامدها را قبل از اجرای پروژه پیش بینی و برای آن ها اقدامات اصلاح أکثر

زمینه و هدف: برنامه ریزی و توسعه طرح های گردشگری، بدون توجه به ابعاد محیط زیستی و گستردگی سطح توسعه می تواند پیامدهای غیر قابل بازگشت و جبرانی بر جای گذارد. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند بسیاری از این پیامدها را قبل از اجرای پروژه پیش بینی و برای آن ها اقدامات اصلاحی و بهسازی ارائه نماید. روش بررسی: روش ماتریس به دلیل سادگی، کارآمدی و جامعیت متداول ترین روش ارزیابی اثرات شناخته شده است. در این راستا، یک روش برای رسیدن به ارزیابی مطلوب اثرات، بهبود ماتریس هاست و ماتریس ریاضی بازدهی و دقت روش ماتریس را افزایش می دهد. یافته ها: ماتریس ریاضی، با معیارهای شدت، وسعت، محدوده ی زمانی، هم بیشی، اثرات تجمعی، اختلاف نظر، جبران و معناداری اثر در ستون ها و عوامل محیط زیستی در ردیف ها طراحی شد. عوامل محیط زیستی در ارتباط با هر یک از فعالیت های پروژه دو به دو مقایسه و با دامنه اعداد 1± تا 9± ارزش گذاری گردید. سپس، با جمع جبری معناداری اثرات، عدد نهایی کل اثرات مشخص و تعداد ارزش های مثبت و منفی با توجه به قرار گرفتن در محدوده اثر معناداری کم تا زیاد تعیین شد. بحث و نتیجه گیری: ماتریس ریاضی با لحاظ کردن آثار سایر پروژه های توسعه در منطقه با معیار تجمعی و معیار هم بیشی، استفاده از نظر کارشناسان و تصمیم گیرندگان با معیار اختلاف نظر و در نظر گرفتن اقدامات کاهشی، اصلاحی و بهسازی اثر با معیار جبران نتایج را به واقعیت نزدیک و منطقی تر می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

759 - بررسی رابطه بین خودشیفتگی سازمانی مدیران با بحرانهای مالی در چارچوب رویکرد نارسیسسم
مجتبی ملکی چوبری سینا خردیار کیهان آزادی بهمن اکبری

منابع انسانی در عصر حاضر، به عنوان یک مزیت رقابتی در هر سازمان تلقی میشود. تصمیمات،تفکرات و عملکرد مدیران میتواند در پیشبرد اهداف سازمانی موثر باشد.توجه به نظر و دیدگاه مدیران بیش از هر زمان دیگری در نظریه های سازمان مورد توجه قرار گرفته است.لـذا شناسـایی ویژگیهای شخصیت أکثر

منابع انسانی در عصر حاضر، به عنوان یک مزیت رقابتی در هر سازمان تلقی میشود. تصمیمات،تفکرات و عملکرد مدیران میتواند در پیشبرد اهداف سازمانی موثر باشد.توجه به نظر و دیدگاه مدیران بیش از هر زمان دیگری در نظریه های سازمان مورد توجه قرار گرفته است.لـذا شناسـایی ویژگیهای شخصیتی مدیران منجمله خودشیفتگی مدیران که تصمیمات آنها را متأثر میسازد ، درسطوح مختلف مدیریت و رهبری سازمان حائز اهمیت است . مدیران یک سازمان به همان اندازه که میتوانند یک مزیت رقابتی برای یک سازمان محسوب شوند، ممکن است خودشیفتگی آنها یک مانع جدی در دستیابی به اهداف سازمان و باعث ایجاد بحرانهای مالی برای یک سازمان شوند. در نتیجه هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین خودشیفتگی سازمانی مدیران و بحرانهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از نمونه آماری، شامل 294 مشاهده (سال- شرکت) برای بازه زمانی سالهای 1397-1396 است. پس از تجزیه تحلیلهای آماری صورت گرفته با استفاده از تحلیل رگرسیون داده های ترکیبی، نتایج حاصل از فرضیه های پژوهش بیان کننده آن است که رابطه مستقیم و معنی دار بین خودشیفتگی سازمانی مدیران (اقتدار- خودنمایی- برتری جویی- خودبسندگی- محق بودن- بهره کشی و خود بینی) با بحرانهای مالی وجود دارد. به عبارتی دیگر ، مشاهده میشود که مدیران به هر اندازه که از خودشیفتگی بالاتری برخوردار باشند احتمال بروز بحرانهای مالی منشعب از تصمیمات و عملکرد مدیران در آن سازمان بیشتر خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

760 - عوامل رفتاری موثر بر رفتار سرمایه گذاران در فرهنگ های مختلف ایران
شهلا قربانی بجندی شادی شاهوردیانی

احساسات و اشتباهات شناختی در تصمیمات مالی سرمایه‌گذاران در زمان خرید و فروش سهام بر نحوه تصمیم‌گیری آنها تأثیر می‌گذارد. اشتباهات شناختی، نوعی آسیب پذیری شناختی در پردازش اطلاعات است(خرازی، 1383). فرهنگ از جمله عواملی است که موجب بروز سوگیری در فرآیند تصمیم‌گیری می‌شود. أکثر

احساسات و اشتباهات شناختی در تصمیمات مالی سرمایه‌گذاران در زمان خرید و فروش سهام بر نحوه تصمیم‌گیری آنها تأثیر می‌گذارد. اشتباهات شناختی، نوعی آسیب پذیری شناختی در پردازش اطلاعات است(خرازی، 1383). فرهنگ از جمله عواملی است که موجب بروز سوگیری در فرآیند تصمیم‌گیری می‌شود. هدف این تحقیق بررسی سوگیری‌های رفتاری افراد شامل فرا اعتمادی، افسوس گریزی و دیرپذیری با تاکید بر عامل فرهنگ است. به این منظور سرمایه گذاران در5 شهر تهران، اهواز، تبریز، اصفهان و مشهد به عنوان نمونه به طور تصادفی انتخاب و داده‌ها به روش میدانی و از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. روایی محتوا و همچنین آلفای کرونباخ نشان‌دهنده اعتبار بالای پرسشنامه بود. داده‌های جمع آوری شده از طریق نرم افزارspss مورد تحلیل قرارگرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین سوگیری فرا اعتمادی و فرهنگ رابطه معناداری وجود دارد و سوگیری افسوس گریزی، دیرپذیری و فرهنگ فاقد رابطه معنادار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

761 - تبین ارتباط بین محافظه کاری و ورشکستگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل های اندازه گیری پیش بینی ورشکستگی
صالح اسدی فریدون رهنمای رودپشتی سینا خردیار فاضل محمدی نوده

رقابت روزافزون بنگاه های اقتصادی دست یابی به سود را محدود و احتمال بحران مالی شرکت ها را افزایش داده است. یکی از دغدغه های همیشگی سرمایه گذاران تشخیص شرکت های سودده از شرکت های دارای بحران مالی از طریق ویژگی های مالی آنان بوده است . از طرفی محافظه کاری حسابداری در حسابد أکثر

رقابت روزافزون بنگاه های اقتصادی دست یابی به سود را محدود و احتمال بحران مالی شرکت ها را افزایش داده است. یکی از دغدغه های همیشگی سرمایه گذاران تشخیص شرکت های سودده از شرکت های دارای بحران مالی از طریق ویژگی های مالی آنان بوده است . از طرفی محافظه کاری حسابداری در حسابداری سابقه طولانی دارد. مدتها است که محافظه کاری در رویه های حسابداری نفوذ کرده و این نفوذ نیز با اهمیت بوده است. لذا بررسی و شناخت ارتباط بین محافظه کاری حسابداری و بحران مالی شرکتها ، لازم و ضروری به نظر می رسد. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از دو روش آماری مختلف یعنی رگرسیون لجستیک و آزمون برابری میانگین استفاده شده است. حجم نمونه، شامل 48 شرکت دارای بحران مالی و 57 شرکت سودده ، در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. نتایج بدست آمده نشان دهنده این مطلب است که شاخص محافظه کاری حسابداری با بحران مالی شرکتها دارای رابطه معنی دار و مستقیم است. همچنین رابطه معکوس میان بحران مالی شرکتها با اندازه شرکت و شاخص سودآوری و همچنین رابطه مستقیم با نسبت اهرمی وجود دارد. نتایج نشان می دهد که رشد فروش ، اثری بر بحران مالی شرکتها نداردو بیشترین تاثیر بر احتمال بحران مالی در شرکت ها ،توسط شاخص سودآوری و یا عدم کارایی مدیریت در بهبود عملکرد می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

762 - بررسی رابطه وضعیت مالی و ویژگی‌های صنعت با سرعت تعدیل ساختار سرمایه
غلامحسین اسدی ال ناز تجویدی سهیل اسماعیل پور

تاکنون نظریه های مختلفی در زمینه تبیین رفتار تامین مالی و تعدیلات ساختار سرمایه مطرح شده است که از نظریه‌های توازن و سلسله‌مراتبی می‌توان به عنوان مشهورترین این نظریه‌ها یاد کرد. پژوهش‌های اخیر در حوزه ساختار سرمایه نشان می‌دهد که هیچکدام از این دو نظریه، به تنهایی قادر أکثر

تاکنون نظریه های مختلفی در زمینه تبیین رفتار تامین مالی و تعدیلات ساختار سرمایه مطرح شده است که از نظریه‌های توازن و سلسله‌مراتبی می‌توان به عنوان مشهورترین این نظریه‌ها یاد کرد. پژوهش‌های اخیر در حوزه ساختار سرمایه نشان می‌دهد که هیچکدام از این دو نظریه، به تنهایی قادر به توجیه رفتار ساختار سرمایه نخواهد بود. از این رو بررسی هزینه‌های انتخاب نامساعد (به عنوان مولفه اصلی نظریه سلسله مراتب) حین حرکت به سمت اهرم هدف (به عنوان مولفه اصلی نظریه توازن) می‌تواند چارچوب مناسبی جهت بررسی تعدیلات ساختار سرمایه ایجاد کند. در این تحقیق با استفاده از الگوی تعدیل جزئی ساختار سرمایه، به بررسی اثر عوامل موثر بر سرعت تعدیل به‌سوی اهرم هدف پرداخته شده است. به این منظور از روش‌های اثرات ثابت و گشتاورهای تعمیم یافته جهت بررسی اثر عدم‌تقارن جریانات نقدی و شاخص‌های تمرکز صنعت، بخشایش صنعت و پویایی صنعت بر سرعت تعدیل استفاده شده است. نمونه‌ پژوهش متشکل از 155 شرکت از بین شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال‌های 1385 تا 1394 انتخاب گردید. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد وقتی نسبت بدهی بالاتر از نسبت بدهی هدف باشد، شرکت‌های با مازاد مالی تمایل بیشتری به کاهش نسبت بدهی نشان می‌دهند. همچنین شرکت‌های زیر اهرم متمرکز (کمتر رقابتی)، میل کمتری به تعدیل نسبت بدهی خود و افزایش بدهی خواهند داشت. در شرکت‌های بالای اهرم پویا نیز، محرک کاهش نسبت بدهی قوی‌تر است و حرکت به‌سوی اهرم هدف سریع‌تر رخ می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

763 - ارتباط بین افشاء داوطلبانه و عملکرد مالی با تأکید بر سازوکارهای نظام راهبری شرکتی
فهیمه صفی خانی محمدرضا صفی خانی فاطمه بشارت پور

10.30495/jik.2024.23154

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین افشاء داوطلبانه و عملکرد مالی شرکت ها و تأثیر سازوکارهای راهبری شرکتی بر عملکرد مالی و همچنین تأثیر سازوکارهای راهبری شرکتی بر رابطه بین افشاء داوطلبانه و عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. به همین منظور أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین افشاء داوطلبانه و عملکرد مالی شرکت ها و تأثیر سازوکارهای راهبری شرکتی بر عملکرد مالی و همچنین تأثیر سازوکارهای راهبری شرکتی بر رابطه بین افشاء داوطلبانه و عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. به همین منظور داده های مربوط به 98 شرکت در بازه زمانی سال های 1390 تا 1398 جمع آوری شد. به منظور بررسی روابط بین متغیرها از رگرسیون چند متغیره همچنین جهت آزمون فرضیه ها از روش داده های ترکیبی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد بین افشاء داوطلبانه و عملکرد مالی شرکت ها ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد. در واقع افزایش افشای داوطلبانه، مشکلات نمایندگی را از طریق کاهش عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیریت و سرمایه گذاران کاهش می دهد. با کاهش عدم تقارن اطلاعات، تقاضا برای معاملات افزایش می یابد. با افزایش تقاضا، قیمت سهام بالا رفته و عملکرد مالی شرکت بهبود می یابد. همچنین بین نظام راهبری شرکتی(درونی و بیرونی) و عملکرد مالی شرکت ها نیز ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد. شرکتهایی با سازوکارهای راهبری بهتر، شکاف قیمتی باریک تر، کیفیت بالاتر سهام، کمترین تأثیر قیمت از حجم را به دنبال دارند. این عوامل عملکرد مالی مطلوب شرکت را به دنبال دارد. همچنین نظام راهبری شرکتی ارتباط بین افشاء داوطلبانه و عملکردمالی شرکت ها را تقویت می کند. راهبری شرکتی خوب باعث ارتقای شفافیت و افشا داوطلبانه می شود. افزایش افشا منجر به کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و در نتیجه بهبود عملکرد مالی شرکت می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

764 - بکارگیری مدل های تئوری راف توسعه یافته (ERST) و تحلیل تفسیری-ساختاری (ISM) و درخت تصمیم (CART) برای کمک به حسابرسان جهت شناخت تقلب در صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران
داود حسن پور حسن ولیان مهدی صفری گرایلی رضا طهماسبی زاده

هدف این تحقیق از طریق بکارگیری مدل مجموعه تئوری راف توسعه یافته (ERST)، تحلیل ساختاری-تفسیری (ISM) و درخت تصمیم گیری (CART) به دنبال کمک به حسابرسان برای شناخت بیشتر مجاری تقلب شرکت های بورس اوراق بهادار ایران می باشد. روش این پژوهش ترکیبی و مبتنی بر اقتباس مبانی نظری ا أکثر

هدف این تحقیق از طریق بکارگیری مدل مجموعه تئوری راف توسعه یافته (ERST)، تحلیل ساختاری-تفسیری (ISM) و درخت تصمیم گیری (CART) به دنبال کمک به حسابرسان برای شناخت بیشتر مجاری تقلب شرکت های بورس اوراق بهادار ایران می باشد. روش این پژوهش ترکیبی و مبتنی بر اقتباس مبانی نظری از طریق روش ارزیابی انتقادی به منظور شناسایی ویژگی ها و معیارهای تقلب در صورت های مالی (x) و ویژگی ها اعمال تقلب از طریق آن ها (y) می باشد و بر اساس تحلیل ساختاری-تفسیری (ISM)، درخت تصمیم (CART) و مدل توسعه یافته تئوری راف (ERST) به دنبال تعیین موثرترین معیارهای تقلب و راه های اعمال آن در صورت های مالی می باشد. جامعه ی آماری پژوهش شامل 12 نفر از حسابرسان خبره می باشد که از طریق نمونه گیری هدفمند و همگن انتخاب شدند. در این پژوهش 18 شاخص به عنوان معیارهای تقلب و 5 ویژگی به عنوان راه های اعمال تقلب شناسایی شدند. نتایج پژوهش نشان داد بر اساس نتیجه ی تحلیل ساختاری-تفسیری (ISM) و درخت تصمیم (CART) مالکیت مدیریتی به عنوان مهمترین شاخص تقلب و بر اساس مدل توسعه یافته تئوری راف (ERST) حساب های دریافتنی به عنوان مهمترین ویژگی اعمال تقلب محسوب می شوند. بر این اساس در نتیجه گیری این پژوهش باید بیان نمود، برای تعیین تقلب در صورت های مالی می توان از دو شاخص پایین بودن موجودی کالا به فروش (X12) و بالا بودن مالکیت مدیریتی (X17) بر اساس تغییرات در حساب های دریافتنی استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

765 - بررسی نقش تأمین مالی توسط مدیران عامل خودشیفته در کارایی سرمایه‌گذاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
محمد جانعلی زاده مجید اشرفی مریم بخارائیان خراسانی جمادوردی گرگانلی دوجی

10.30495/jik.2024.23256

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش تأمین مالی توسط مدیران عامل خودشیفته در کارایی سرمایه‌گذاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران اجرا شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال‌های 1391 تا 1398 بود که تعداد 143 شرکت به أکثر

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش تأمین مالی توسط مدیران عامل خودشیفته در کارایی سرمایه‌گذاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران اجرا شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال‌های 1391 تا 1398 بود که تعداد 143 شرکت به عنوان نمونه آماری پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فرضیه‌های تحقیق با استفاده از روش رگرسیون ترکیبی و رگرسیون لجستیک نشان داد که خودشیفتگی مدیرعامل تأثیر معناداری بر سرمایه‌گذاری بیش از حد شرکت ندارد. خودشیفتگی مدیرعامل تأثیر معناداری بر سرمایه‌گذاری کمتر از حد شرکت ندارد. خودشیفتگی مدیرعامل تأثیر منفی و معناداری بر کارایی سرمایه‌گذاری شرکت دارد. تامین مالی توسط مدیران عامل خودشیفته تأثیر معناداری بر سرمایه‌گذاری بیش از حد شرکت ندارد. تامین مالی توسط مدیران عامل خودشیفته تأثیر معناداری بر سرمایه‌گذاری کمتر از حد شرکت ندارد. تامین مالی توسط مدیران عامل خودشیفته تأثیر منفی و معناداری بر کارایی سرمایه‌گذاری شرکت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

766 - ارزیابی تأثیر تصمیمات ناکارای سرمایه گذاری بر رابطه بین محافظه کاری و سرمایه گذاری جدید
محمد حسنی سعید اسدیان فیلی

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین محافظه کاری و سرمایه گذاری جدید است؛ در ضمن تأثیر تصمیمات ناکارای سرمایه گذاری بر رابطه بین محافظه کاری و سرمایه گذاری جدید مورد ارزیابی قرار گرفته است. محافظه کاری بر مبنای الگوی گیولی و هاین (2000) اندازه گیری شده است. همچنین بیش سرمایه گ أکثر

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین محافظه کاری و سرمایه گذاری جدید است؛ در ضمن تأثیر تصمیمات ناکارای سرمایه گذاری بر رابطه بین محافظه کاری و سرمایه گذاری جدید مورد ارزیابی قرار گرفته است. محافظه کاری بر مبنای الگوی گیولی و هاین (2000) اندازه گیری شده است. همچنین بیش سرمایه گذاری به عنوان نماینده ناکارآیی سرمایه گذاری طبق الگوی مطرح شده توسط بیدل و همکاران (2009) در نظر گرفته شده است. برای این منظور، تعداد 216 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی سال های 1390 تا 1395 به روش حذفی سیستماتیک به عنوان جامعه آماری غربال شده پژوهش بررسی شدند. از مدل‌های رگرسیونی چند متغیره مبتنی بر داده های پانل و روش اثرات ثابت جهت آزمون فرضیه ها استفاده شده است. نتایج بیانگر آن است که محافظه کاری حسابداری تأثیر معنی دار و منفی بر میزان سرمایه‌گذاری جدید شرکت‌ها دارد. همچنین، بیش سرمایه گذاری به عنوان نماینده ناکارایی سرمایه گذاری تأثیر معنی دار و مثبتی بر میزان سرمایه گذاری جدید شرکت‌ها دارد. در عین حال، یافته ها نشان دادند محافظه کاری حسابداری بر رابطه بین بیش سرمایه گذاری قبلی و سرمایه‌گذاری جدید تأثیر معنی داری ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

767 - طراحی و تبیین مدل ارتباطات بازاریابی یکپارچه در رشد مالی و اقتصادی صنعت گردشگری
علی میرطاهری عبداله نعامی علیرضا روستا

ارتباطات یکپارچه بازاریابی می تواند بین کارگزاران گردشگری، کارکنان و مشتریان با تبادل اطلاعات از قبل، حین و بعد از سفر، سبب ایجاد ارزش افزوده برای ذی نفعان و رشد مالی و اقتصادی در صنعت گردشگری گردد. هدف از این پژوهش طراحی و تبیین مدل بازارایابی یکپارچه در رشد و توسعه اق أکثر

ارتباطات یکپارچه بازاریابی می تواند بین کارگزاران گردشگری، کارکنان و مشتریان با تبادل اطلاعات از قبل، حین و بعد از سفر، سبب ایجاد ارزش افزوده برای ذی نفعان و رشد مالی و اقتصادی در صنعت گردشگری گردد. هدف از این پژوهش طراحی و تبیین مدل بازارایابی یکپارچه در رشد و توسعه اقتصادی صنعت گردشگری و مسافرتی ایران با تمرکز بر دفاتر خدمات مسافرتی شهر تهران است. روش تحقیق ایــن پژوهــش کاربردی ـ توســعه ای و بــا ماهیــت اکتشــافی اســت و داده&lrm;هــا بــه روش آمیخته (کیفی-کمی) گــردآوری شــده اســت. جامعه آماری بخش کمی شامل کارشناسان و پرسنل دفاتر خدمات مسافرتی شهر تهران است که حجــم نمونــه بــه روش نمونه گیــری تصادفــی طبقـه ای 348 نفر در نظر گرفته شده است. نتایج بخش کیفی بصورت مدل کیفی در مقاله ای جداگانه ارائه گردید اما نتایـج مرحلـه کمی دال بر شــرایط علــی اثرگــذار ارتباطات بازاریابی یکپارچه بر رشد و توسعه اقتصادی صنعت گردشگری شــامل تحلیل یکپارچه(تحلیل مشتری، ارتباطی و مالی) می شــود. شـرایط زمینـه ای نیـز شـامل (الزامات زمینه ای فردی، نقاط قوت، رقابت پذیری، نیروی انسانی، فرایندها، شواهد فیزیکی، مدیریت محتوا، مدیریت دانش و تجربه) و شــرایط مداخله گــر شــامل شرایط محیطی(قوانین وشرایط سیاسی، مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیستی و فناوری ارتباطات) می شــود. هم راستایی سخت افزارها و نرم افزارها در جهت استفاده بهینه از ابزار ارتباطی آمیخته تبلیغ به عنوان راهبرد موثر در این زمینه تایید و پیامدهای آن شامل خرید و خرید مجدد و ایجاد ارزش پیشنهادی ارتباطات بازاریابی یکپارچه می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

768 - طراحی الگوی مدیریت بحران زلزله با هدف کاهش آسیب پذیری اقتصادی؛ مطالعه موردی منطقه 22 تهران
مهدی قدمی ایران غازی

حوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولت‌ها و ملت‌ها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آن‌ها تحمیل می‌نمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در أکثر

حوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولت‌ها و ملت‌ها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آن‌ها تحمیل می‌نمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در این راستا، از روش تحقیق آمیخته (ترکیبی از روش‌های کمّی و کیفی) بهره‌گیری شده و ضمن اخذ آراء خبرگان حوزه‌های مهندسی زلزله و مدیریت بحران، متغیرهای کمّی و کیفی اثرگذار بر میزان آسیب‌پذیری لرزه‌ای پهنه‌ها، شناسایی و تحلیل گردیده‌اند، به‌نحویکه متغیرهای دارای ماهیت کمّی و سنجه‌پذیر، در قالب مدل ارزیابی آسیب‌پذیری لرزه‌ای، بررسی گردیده و سایر عوامل راهبردی اثرگذار که دارای ماهیت کیفی می‌باشند نیز با بکارگیری تکنیک تحلیل راهبردی سوآت، ارزیابی شده‌اند. در بخش کیفی پژوهش، با استفاده از روش تحلیل محتوا، چارچوب مفهومی الگو و نیز معیارهای ارزیابی آسیب‌پذیری لرزه‌ای استخراج شده‌اند. در بخش کمّی پژوهش نیز با بهره‌گیری از تکنیک‌های آماری ازجمله آزمون همبستگی، الگوی موردنظر برازش گردیده و با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله‌ مراتبی و بهره‌گیری از نرم افزار Expert Choice، ضریب اهمیت معیارهای ارزیابی آسیب‌پذیری لرزه‌ای و شاخص‌های عددی شدت آسیب‌پذیری لرزه‌ای تعیین شده‌اند. سپس، مبتنی بر تحلیل آسیب‌پذیری لرزه‌ای، راهبردهای متناسب، تدوین گردیده و با توجه به سطح اهمیت آن‌ها، الویت‌بندی شده‌اند. درنهایت، راهکارهای اجرایی متناسب با هر راهبرد پیشنهاد می‌گردند. به منظور پیاده‌سازی الگوی نهایی، منطقه 22 شهر تهران به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده که وسیع‌ترین توسعه شهری متصل به تهران و به تعبیری استانداردترین منطقه شهری در سطح کشور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

769 - تاثیر بازده پرتفولیو ادراک شده بر تصمیمات سرمایه گذاران – مکانیزم روانشناختی
محمدرضا ذوالقدر نسب سینا خردیار فاضل محمدی نوده ایوب احمدی

هدف این مطالعه آزمون مکانیزم های روانشناختی بر چگونگی تاثیر بازده پرتفولیو ادراک شده بر سرمایه گذاران و ریسک پذیری است و اینکه آیا این مکانیزم های روانشناختی نقش تعدیلگر دارند. رفتار گذشته پرتفولیو در تصمیم گیری سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران حائز اهمیت است. جامعه آمار أکثر

هدف این مطالعه آزمون مکانیزم های روانشناختی بر چگونگی تاثیر بازده پرتفولیو ادراک شده بر سرمایه گذاران و ریسک پذیری است و اینکه آیا این مکانیزم های روانشناختی نقش تعدیلگر دارند. رفتار گذشته پرتفولیو در تصمیم گیری سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران حائز اهمیت است. جامعه آماری این پژوهش سرمایه گذاران فعال در بورس تهران است که نمونه آن با شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. با استفاده از پرسشنامه بسته اطلاعات مورد نیاز برای ازمون فرضیه های پژوهش جمع آوری شد و با استفاده از معادلات ساختاری و تحلیل مسیر به کمک نرم افزار فونیکس به آزمون فرضیه های پژوهش پرداخته شد که نتایج نشان می دهد بازده مورد انتظار پورتفوی شکل گرفته در گذشته باعث می شود که سرمایه گذاران تحمل ریسک بیشتری داشته باشند و در نتیجه نگرش بالاتری نسبت به ریسک نشان دهند از سوی دیگر تعامل ویژگیهای روانشناختی (بیش اطمینانی، خوش بینی و نگرش به ریسک) اثر تعدیل کننده بر رابطه بازده مورد انتظار پورتفوی شکل گرفته در گذشته و گردش پورتفوی، حجم معاملات پورتفوی و تسهیم ریسک پورتفوی سرمایه گذاران دارد. نتایج منجر به این نتیجه گیری می شوند که حضور تعصبات جدی سرمایه گذاران باعث بدتر شدن رفتارهای مالی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

770 - کاربرد نظریه بازی ها در تعامل ویژگی های اطلاعات حسابداری و محافظه کاری حسابداری در بورس اوراق بهادار تهران
یوسف سفار فاضل محمدی نوده فرزین رضایی مهرداد صدرآرا

چکیدهمدیران و سهامداران به منظور حداکثرسازی منافع و حفظ همکاری، به اعمال کیفیت گزارشگری مالی و محافظه‌کاری دست می‌‌زنند. یا به هر دلیلی (و البته شاید اخلاقی) از اعمال آن صرف نظر می‌کنند. هدف، بررسی این تعارض و همکاری بین مدیران و سهامداران شرکت‌ها‌ی بورسی با استفاده از أکثر

چکیدهمدیران و سهامداران به منظور حداکثرسازی منافع و حفظ همکاری، به اعمال کیفیت گزارشگری مالی و محافظه‌کاری دست می‌‌زنند. یا به هر دلیلی (و البته شاید اخلاقی) از اعمال آن صرف نظر می‌کنند. هدف، بررسی این تعارض و همکاری بین مدیران و سهامداران شرکت‌ها‌ی بورسی با استفاده از نظریه بازی‌ها‌ و یافتن نقطة تعادلی است که در آن مدیر و سهامدار به مثابة عناصر اصلی بازی در راستای حداکثرسازی منافعشان، رضایتمند باشند. بر این اساس این پژوهش به دنبال یافتن راهبرد حداکثرسازی منافع تعادلی مدیران و سهامداران بـا اعمـال اسـتراتژی ویژگی‌های اطلاعات حسابداری و محافظه‌کاری حسابداری است. روش گردآوری داده‌ها، روش اسناد‌کاوی طی دوره زمانی 1391-1397 و روش تحلیل داده‌ها از نوع استنباطی می‌باشد و نرم‌افزار بکار رفته برای آماده‌سازی داده‌ها و تخمین مدل‌ها SPSS است. نتایج آزمون فرضیه‌های پژوهش نشان می‌دهد که ترکیب استراتژی‌های محافظه‌کاری بالا-کیفیت گزارشگری بالا و محافظه‌کاری پایین-کیفیت گزارشگری پایین، نقاط تعادلی (تعادل نش) در بازی بین مدیر و سهامدار می‌باشند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نظریه بازی‌ها در روابط بین مدیران و سهامدارن نقش مهمی دارد؛ و یافتن نقاط تعادلی بازی می‌تواند نقش موثری در تصمیمات طرفین بازی (مدیران و سهامداران) داشته باشد. به این صورت که، طرفین بازی را از استراتژی که بیشترین مطلوبیت و منفعت را برای آن‌ها داشته است مطلع می‌‌سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

771 - بررسی اثر آهنربایی ناشی از دامنه نوسانات قیمت در بورس اوراق بهادار تهران
سعید فلاح پور زهرا محمدیان

حدود نه سال است که دامنه نوسان قیمت به شکل درصدی از قیمت در بورس اوراق بهادار تهران همچونبسیاری از بازارهای سهام نوظهور، به منظور کنترل نوسانات قیمت ها و ثبات بازار مورد استفاده قرار می گیرد.یکی از آثار منفی این مکانیسم در بازارها با عنوان اثر آهنربایی شناخته می شود. پژ أکثر

حدود نه سال است که دامنه نوسان قیمت به شکل درصدی از قیمت در بورس اوراق بهادار تهران همچونبسیاری از بازارهای سهام نوظهور، به منظور کنترل نوسانات قیمت ها و ثبات بازار مورد استفاده قرار می گیرد.یکی از آثار منفی این مکانیسم در بازارها با عنوان اثر آهنربایی شناخته می شود. پژوهش حاضر اثر آهنرباییناشی از دامنه نوسان قیمت در بورس اوراق بهادار تهران را با استفاده از مدل های پنل لاجیت مورد بررسی قرارمی دهد. در این پژوهش فرضیه وجود اثر آهنربایی ناشی از بکارگیری دامنه نوسان تایید شد و رابطه وسعتدامنه نوسان با شدت اثر آهنربایی مورد تایید قرار نگرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

772 - نظام راهبری شرکتی و محدودیت های مالی (حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقد)
نظام الدین رحیمیان رضا جان فدا

نظام راهبری افضل خواهد توانست، میزانی که سهامداران کنترل کننده می توانند در تملک (سلب مالکیت) نقش ایفا کنند را کاهش دهد و به این ترتیب، محدودیت های مالی شرکت را بکاهد. اگر مدیریت، متعهد به تأکید و تمرکز بر ارزش سهامداران و نظم مالی، شرکت محیط اطلاعاتی شفاف تر، و هیئت مد أکثر

نظام راهبری افضل خواهد توانست، میزانی که سهامداران کنترل کننده می توانند در تملک (سلب مالکیت) نقش ایفا کنند را کاهش دهد و به این ترتیب، محدودیت های مالی شرکت را بکاهد. اگر مدیریت، متعهد به تأکید و تمرکز بر ارزش سهامداران و نظم مالی، شرکت محیط اطلاعاتی شفاف تر، و هیئت مدیره استقلال بیشتری از سهامداران کنترل کننده داشته باشد، سلب مالکیت از اقلیت توسط سهامداران کنترل کننده، مشکل تر می شود. هدف اصلی این مطالعه، بررسی تأثیر سازوکارهای نظام راهبری شرکتی بر محدودیت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. نمونه مورد استفاده در این مطالعه، مشتمل بر 102 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1386 تا 1390 است و برای آزمون فرضیه ها از روش های رگرسیون خطی و خوشه بندی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که تعداد سهامداران عمده و استقلال هیئت مدیره، تأثیر افزایشی و معنادار بر محدودیت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

773 - بررسی مقایسه ای عوامل رفتاری در سرمایه گذاری دارایی های مالی
راضیه سیف الهی حمیدرضا کردلوئی نادر دشتی

از سال 1980 با مطرح شدن ادبیات مالی رفتاری، فرض منطقی بودن سرمایه گذاران و اعتقاد به کارا بودن بازارهای سهام مورد انتقاد قرار گرفته است. ادبیات مالی رفتاری اظهار می دارد که سرمایه گذاران تحت تاثیر سوگیری های رفتاری بوده که در تصمیمات مالی آنها در زمان خرید و فروش سهام ب أکثر

از سال 1980 با مطرح شدن ادبیات مالی رفتاری، فرض منطقی بودن سرمایه گذاران و اعتقاد به کارا بودن بازارهای سهام مورد انتقاد قرار گرفته است. ادبیات مالی رفتاری اظهار می دارد که سرمایه گذاران تحت تاثیر سوگیری های رفتاری بوده که در تصمیمات مالی آنها در زمان خرید و فروش سهام بر نحوه تصمیم گیری آنها تاثیر می گذارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر عوامل رفتاری دوری از تاسف و پشیمانی، اثر تمایلی، حسابداری ذهنی، بیش اطمینانی، شهود نمایندگی، رفتار توده وار و محافظه کاری و اثر مالکیت بر روی سرمایه گذاری دارایی های مالی و در نهایت بررسی مقایسه ای این عوامل می باشد. به این منظور تعداد 385 نفر از سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه بطور تصادفی انتخاب و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است. اطلاعات حاصل و فرضیه ها مورد آزمون آماری قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان می دهد که تمام عوامل به غیر از عامل "بیش اطمینانی" روی سرمایه گذاری تاثیر گذار هستند و میزان این تاثیر برای هریک متفاوت می باشد و رتبه بندی این عوامل از نظر میزان تاثیر گذاری عبارتند از: 1-سود و زیان نسبی ، 2-اثر تمایلی ، 3-محافظه کاری ، 4-رفتار توده وار 5-شهود نمایندگی 6-اثر مالکیت ، 7-پشیمان گریزی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

774 - آنالیز فرکتالی شاخص بورس اوراق بهادار تهران به روش RS
فریدون رهنمای رودپشتی پرهام پدرام

در ادبیات علمی فرض‌های مختلفی در خصوص بازار مطرح شده است از جمله، از یک طرف افرادی وجود دارند که بازار را کاملاً تصادفی تصور می کنند و از طرف دیگر افرادی که بازار را کاملاً قطعی فرض مینمایند و خواهیم دیدکه هر دو گروه تا حد مشخصی درست می گویند ولی نتایجی که از همپوشانی ه أکثر

در ادبیات علمی فرض‌های مختلفی در خصوص بازار مطرح شده است از جمله، از یک طرف افرادی وجود دارند که بازار را کاملاً تصادفی تصور می کنند و از طرف دیگر افرادی که بازار را کاملاً قطعی فرض مینمایند و خواهیم دیدکه هر دو گروه تا حد مشخصی درست می گویند ولی نتایجی که از همپوشانی هر دو تفکر ناشی می شود متفاوت از انتظارات هر دو گروه است. همچنین، همانطور که می دانیم بازار سرمایه به خوبی توسط توزیع نرمال و گشت تصادفی تشریح نمی‌شود و فرضیه بازار کارا به عنوان فرضیه ای غالب برای عملکرد بازار است. در این پژوهش با مروری کوتاه بر فرضیه بازار کارا و بیان ناکارآمدی آن، فرضیه بازار فرکتال به عنوان جایگزینی برای این فرضیه مطرح می شود. بر اساس فرضیه بازار فرکتال خواهیم دیدکه چرا ساختار آماری این بازار با بازارکارا شباهتی وجود دارد. همچنین با به کارگیری روش R/S و آزمون این روش، فرضیات بازار فرکتال و کارآمدی آن قابل اثبات است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد فرضیات بازار فرکتال را می‌توان به عنوان جایگزینی برای فرضیه بازارکارا در نظر گرفت. همچنین در مدل قیمت‌گذاری دارائی‌های سرمایه‌ای (CAPM) که براساس فرضیه بازارکارا شکل گرفته است، تجدیدنظر کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

775 - نقش ریسک ورشکستگی در توسعه تئوریک و بهبود عملکرد مدلهای ارزشیابی مبتنی بر عایدات غیرعادی
محمدرضا امامی نائینی فروغ رحیمی موگویی

با توجه به مبانی نظری موجود در خصوص توان اثرگذاری ریسک ورشکستگی بر سه جزء از مبانی طراحی مدل های ارزشیابی مبتنی بر عایدات غیرعادی (فرض تداوم فعالیت، میزان محافظه کاری و سود حسابداری) در این پژوهش ضمن طراحی مجدد مدلهای پیش بینی عایدات غیر عادی و ارزشیابی مبتنی بر عایدات أکثر

با توجه به مبانی نظری موجود در خصوص توان اثرگذاری ریسک ورشکستگی بر سه جزء از مبانی طراحی مدل های ارزشیابی مبتنی بر عایدات غیرعادی (فرض تداوم فعالیت، میزان محافظه کاری و سود حسابداری) در این پژوهش ضمن طراحی مجدد مدلهای پیش بینی عایدات غیر عادی و ارزشیابی مبتنی بر عایدات غیر عادی اولسون (1995) و فلتهام و اولسون (1995)، با لحاظ نمودن متغیر ریسک ورشکستگی، به مقایسه عملکرد مدلهای اولیه و تعدیل شده با استفاده از داده های ترکیبی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دو دوره تخمین 5 ساله (1382-1387) و 10 ساله (1382-1392) پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد لحاظ کردن ریسک ورشکستگی باعث بهبود قدرت مدلهای پیش بینی و ارزشیابی اولسون (1995) و فلتهام و اولسون (1995) طی هر دو دوره تخمین 5 و 10 ساله می شود، اما به سبب افزایش شدید ارزشهای سهام در سالهای پایانی دوره ی تخمین 10 ساله (به خصوص سالهای 91 و 92) ، ارزشهای برآورد شده توسط مدل های اولیه و تعدیل شده طی دوره تخمین 10 ساله به نحو معناداری پایین تر از ارزشهای واقعی بازار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

776 - ارتباط بین الگوهای تصمیم‌گیری و انتظارات سرمایه‌گذاران از ریسک و بازده سرمایه‌گذاری در ابزارهای مالی بر اساس مدل مارکویتز
علی بیات بهجت آب‌چر

سبک تصمیم‌گیری افراد بیانگر الگوی عادتی است که آن‌ها در هنگام تصمیم‌گیری مورد استفاده قرار می‌دهند. تمامی تصمیمات سرمایه‌گذاری بر اساس روابط میان ریسک و بازده صورت می‌گیرد. هدف پژوهش بررسی میزان ارتباط بین سبک‌های شناختی تصمیم‌گیری و انتظارات سرمایه‌گذاران از ریسک و باز أکثر

سبک تصمیم‌گیری افراد بیانگر الگوی عادتی است که آن‌ها در هنگام تصمیم‌گیری مورد استفاده قرار می‌دهند. تمامی تصمیمات سرمایه‌گذاری بر اساس روابط میان ریسک و بازده صورت می‌گیرد. هدف پژوهش بررسی میزان ارتباط بین سبک‌های شناختی تصمیم‌گیری و انتظارات سرمایه‌گذاران از ریسک و بازده سرمایه‌گذاری در ابزارهای مالی است. جامعه آماری تحلیلگران حرفه ای و غیر حرفه ای در سال ۱۳۹۲ می‌باشد. نوع تحقیق، توصیفی استقرایی است. روش اجرای و شیوه آزمون فرضیه ها شبه آزمایشگاهی می‌باشد. نمونه جامعه فوق 150 نفر می‌باشد که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای است. نتایج این مطالعه نشان می دهند: بین حرفه ای گرایی سرمایه‌گذاران و ادراک ریسک و تمایل به ریسک رابطه مثبتی وجود دارد. بین بازده مورد انتظار و ادراک ریسک رابطه مثبتی وجود دارد. ادراک ریسک در بین سبک‌های با پیچیدگی شناختی بالا(تحلیلی و ادراکی) بیشتر از سبک‌های با پیچیدگی شناختی پایین (رهنمودی و رفتاری) است. تمایل به ریسک در بین سبک‌های با پیچیدگی شناختی بالا (تحلیلی و ادراکی)بیشتر از سبک‌های با پیچیدگی شناختی پایین(رهنمودی و رفتاری) است. تمایل به ریسک در بین نیمکره غالب چپ مغز بیشتر از نیمکره غالب راست مغز می‌باشد. همچنین شواهد نشان می دهد تفاوتی بین الگوهای رفتاری مردان و زنان در تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری وجود ندارد.این یافته ها می تواند اهمیت توجه به الگوهای رفتاری افراد را گوشزد نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

777 - بررسی ارتباط بین خوش‌بینی مدیریت و هموارسازی سود در بانک های پذیرفته شده در بورس و فرابورس اوراق بهادار تهران
جمال بحری ثالث

امروزه مدیران برای جلب نظر سرمایه گذاران سعی در حداکثر نشان دادن درآمد و سود به عنوان یکی از معیارهای ارزیابی عملکرد خود دارند. آنها امکان دارد از طریق انتخاب سیاست‌های خاص حسابداری، برآوردهای حسابداری و مدیریت اقلام تعهدی، سودهای گزارش شده را هموار کنند. از این رو ممکن أکثر

امروزه مدیران برای جلب نظر سرمایه گذاران سعی در حداکثر نشان دادن درآمد و سود به عنوان یکی از معیارهای ارزیابی عملکرد خود دارند. آنها امکان دارد از طریق انتخاب سیاست‌های خاص حسابداری، برآوردهای حسابداری و مدیریت اقلام تعهدی، سودهای گزارش شده را هموار کنند. از این رو ممکن است سود گزارش شده متفاوت با نتیجة عملکرد واقعی شرکت باشد. هدف این پژوهش، بررسی ارتباط بین خوش بینی مدیریت و هموارسازی سود در بانک های پذیرفته شده در بورس و فرابورس اوراق بهادار تهران بین سالهای 1389 الی 1393 می باشد. جامعه تعدیل شده پژوهش نیز شامل 65 سال-بانک می باشد. برای پاسخ به سوالات پژوهش دو فرضیه از طریق رگرسیون حداقل مربعات معمولی و لوجیت باینری به شکل خطی چند متغیره با داده های تلفیقی (پولد) مورد بررسی و آزمون قرار می گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد مدیران خوشبین تر بانکها به نسبت سایر مدیران تمایل بیشتری جهت گزارش سود های هموار شده از طریق اقلام تعهدی و شاخص هموارسازی سود ایکل دارند. همچنین، نتایج پژوهش نشان می دهد بانک های بزرگتر و قدیمی تر نیز به احتمال زیاد جهت گزارش سودهای هموار شده از طریق اقلام تعهدی و شاخص هموارسازی ایکل اقدام می کنند. یافته های پژوهش نشان می دهد بانک هایی که ارزش بازار به ارزش دفتری بالایی دارند کمتر تمایل به هموارسازی سود طبق مدل ایکل دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

778 - تأثیر هزینه نمایندگی بر پیش‌بینی سودآوری شرکت ها
محمدباقر محمدزاده مقدم

مرور مقالات نشان میان‌دامنه،هزینه نمایندگی در شرکت ها یکی از مهم ترین زمینه های مطالعاتی در حسابداری بوده است.ازاین‌رو هدف اصلی این پژوهش نحوه ارزیابی تأثیر هزینه نمایندگی بر پیش بینی سودآوری در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش معیار هزینه نمایندگی شامل مدیریت أکثر

مرور مقالات نشان میان‌دامنه،هزینه نمایندگی در شرکت ها یکی از مهم ترین زمینه های مطالعاتی در حسابداری بوده است.ازاین‌رو هدف اصلی این پژوهش نحوه ارزیابی تأثیر هزینه نمایندگی بر پیش بینی سودآوری در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش معیار هزینه نمایندگی شامل مدیریت سود، ساختار سرمایه، سازوکار حاکمیت شرکتی و نسبت گردش دارایی است.جامعه آماری این پژوهش را شرکت های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران که از سال 1389 تا 1395 فعال هستند، تشکیل می دهد. شرکت های نمونه شامل 105 شرکت و در مجموع شامل 735 سال- شرکتاست.برای آزمون فرضیه ها از روش رگرسیون و روش حداقل مربعات استفاده ‌شده است. این پژوهش، از لحاظ روش شناسی، از نوع شبه تجربی و پس رویدادی در حوزه پژوهش های اثباتی حسابداری است. یافته های حاصل از آزمون فرضیه‌های این پژوهش نشان می‌دهد که از بین معیارهای اندازه گیری هزینه نمایندگی رابطه بین مالکیت نهادی ناشی از حاکمیت شرکتی و نسبت گردش دارایی با پیش بینی سودآوری مستقیم و معنادار است.این یافته ها همچنین نشان داد رابطه معناداری بین ساختار سرمایهو پیش بینی سودآوری وجود ندارد. علاوه بر این، رابطه بین مدیریت سود و پیش بینی سودآوری معنادار ولی معکوس است که دلیل این رابطه معکوس را می توان خطر اخلاقی ناشی از عدم تقارن اطلاعاتی مدیریت سود دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

779 - بررسی الگوی راهبردی ایالات متحده آمریکا در مواجهه با ج.ا.ایران(تقابل گرایی و بازطراحی رئالیسم تهاجمی)
علی باقری زاده

پژوهش حاضر در پی تجزیه و تحلیل نوع جهت گیری راهبردی ایالت متحده آمریکا در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران،بطور خاص بعد از انقلاب اسلامی است.دیدگاه و منظر غالب در سطح جهانی و منطقه اینست که:«ایالات متحده در قالب موازی و ترکیبی رویکرد دوگانه لیبرالیسم و رئالیسم یا سیاست هم أکثر

پژوهش حاضر در پی تجزیه و تحلیل نوع جهت گیری راهبردی ایالت متحده آمریکا در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران،بطور خاص بعد از انقلاب اسلامی است.دیدگاه و منظر غالب در سطح جهانی و منطقه اینست که:«ایالات متحده در قالب موازی و ترکیبی رویکرد دوگانه لیبرالیسم و رئالیسم یا سیاست همآهنگ تنبیه و تشویق را در نوع مواجه با ج.ا.ایران اتخاذ کرده است».اما نگارنده تحقیق حاضر معتقد هست که رویکرد پایدار کلان ایالات متحده به شکل تقابل از نوع حاد با هدف تضعیف و تجزیه ج.ا.ایران است.در راستای اثبات فرضیه پژوهش،ضمن بهره گیری از نظریه رئالیسم تهاجمی الگوی رفتاری ایالات متحده مورد بررسی قرار خواهد گرفت.یافته های محوری پژوهش نشان می دهد رویکرد ایالت متحده از نوع لیبرالسم «ترغیب،تشویق و مشارکت حداکثری»،یا الگوی همآهنگ لیبرالیسم و رئالیسم«ایجابی و سلبی» نیست.بلکه نشانگر تداوم و تثبیت رویکرد رئالیسم تهاجمی،از نوع تقابل حاد گفتمانی،ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی در قالب«تهدید،تنبیه،تحریم» به شکل«موازنه سازی متنوع و پیچیده است».بنحویکه انطباق و پیوستگی گزاره های رئالیزم تهاجمی با رویکرد ایالات متحده در تقابل حاد با ج.ا.ایران واضح و مبرهن است.نگارنده نتیجه گیری می کنند که الگوی رفتاری ایالات متحده در قالب ثابت رئالیزم تهاجمی،بدون تغییر شیفت پارادایمی به لیبرالیسم است.و حتی گرایش به شیفت درون پارادایمی تئوریک رئالیزم تدافعی ندارد.هدف محوری آمریکا تبدیل ج.ا.ایران به بازیگر منزوی و قربانی در عرصه سیاست بین الملل می باشد.اینگونه بنظر میرسد: نخبگان سیاسی-امنیتی آمریکا راهبرد کلان خود در مواجهه با ج.ا.ایران را در قالب بازی با حاصل جمع منفی ارزیابی می کنند.و همواره تبعیت محض از رویکرد زرورگویی و سیاست بین الملل را در دستور کار خود دارند.در مقابل ج.ا.ایران از «رویکرد دولت مبتنی واقع گرایی ،مبتنی بر عقلانیت راهبردی و تبعیت از حقوق بین الملل»را برگزیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

780 - Transformation of BL-general Fuzzy Automata
A. Saeidi Rashkolia M. Shamsizadeh

In this paper, we prove that any BL-general fuzzy automaton (BL-GFA) and its quotient have the same behavior. In addition, we obtain the minimal quotient BL-GFA and minimal quotient transformation of the BL-GFA, considering the notion of maximal admissible partition. Fu أکثر

In this paper, we prove that any BL-general fuzzy automaton (BL-GFA) and its quotient have the same behavior. In addition, we obtain the minimal quotient BL-GFA and minimal quotient transformation of the BL-GFA, considering the notion of maximal admissible partition. Furthermore, we show that the number of input symbols and time complexity of the minimal quotient transformation of a BL-GFA are less than the minimal quotient BL-GFA. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

781 - Cost Efficiency Measures In Data Envelopment Analysis With Nonhomogeneous DMUs
M. Barat G. Tohidi M. Sanei

In the conventional data envelopment analysis (DEA), it is assumed that all decision making units (DMUs) using the same input and output measures, means that DMUs are homogeneous. In some settings, however, this usual assumption of DEA might be violated. A related probl أکثر

In the conventional data envelopment analysis (DEA), it is assumed that all decision making units (DMUs) using the same input and output measures, means that DMUs are homogeneous. In some settings, however, this usual assumption of DEA might be violated. A related problem is the problem of \textit{missing} \textit{data} where a DMU produces a certain output or consumes a certain input but the values are not available. To address this problem there are some approaches which assign a value (e.g. zero or average of existing values) to the missing data. On the other hand, there are situations where the missing output or input can be produced or consumed by the DMU but for some reasons, an output is not created or the DMU does not have accessibility to an input, hence assigning an artificial value to the nonexistent factor is inappropriate. As some recent studies have focused on addressing the problem of nonhomogeneity among inputs and outputs measures, it has become increasingly important to undrestand its cost structure. This study develops a new DEA methodology to assess cost efficiency (CE) of DMUs in the situation of nonhomogeneous DMUs with different outputs configurations. Via proceeding in three-step procedure both CE scores and subgroup CE scores of DMUs is derived. A numerical example containing a set of 47 steel fabrication plants is used to show the applicability of the model. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

782 - Numerical Study of Two Reaction Mechanisms on Delft Flame III Using Large Eddy Simulation and Conditional Moment Closure Approach
M. Zakyani Roudsari

10.30495/ijim.2022.59473.1500

A conditional moment closure model is adopted together with a state-of- the-art LES approach to simulate the target flame of the TNF workshop, Delft piloted methane flame III. For modeling the sub-grid scales, the constant Smagorinky model and the Dynamic Wale model are أکثر

A conditional moment closure model is adopted together with a state-of- the-art LES approach to simulate the target flame of the TNF workshop, Delft piloted methane flame III. For modeling the sub-grid scales, the constant Smagorinky model and the Dynamic Wale model are used in this study. First order conditional moment closure is used to model the turbulence-chemistry interaction. To calculate the conditional velocity, conditional volume averaging with smoothing is used. Two different models are used for computing the conditional scalar dissipation. One is the same procedure for the calculating conditional velocity i.e., volume averaging, and the other is to use Amplitude Mapping Closure model. A second order time accurate predictor-corrector method is used for time integration of the Favre filtered Navier-Stokes equations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

783 - Electromagnetism-like algorithm for fuzzy flow shop batch processing machines scheduling to minimize total weighted earliness and ‎tardiness‎
S. Molla-Alizadeh-&lrm;Zavardehi&lrm; R. Tavakkoli-&lrm;Moghaddam F. Hosseinzadeh &lrm;Lotfi&lrm;

&lrm;In this paper, we study a flow shop batch processing machines scheduling problem. The fuzzy due dates are considered to make the problem more close to the reality. The objective function is taken as the weighted sum of fuzzy earliness and fuzzy tardiness. In order أکثر

&lrm;In this paper, we study a flow shop batch processing machines scheduling problem. The fuzzy due dates are considered to make the problem more close to the reality. The objective function is taken as the weighted sum of fuzzy earliness and fuzzy tardiness. In order to tackle the given problem, we propose a hybrid electromagnetism-like (EM) algorithm, in which the EM is hybridized with a diversification mechanism and effective local search to enhance the efficiency of the algorithm. The proposed algorithms are evaluated by comparison against two existing well-known EMs in the literature. Additionally, we propose some heuristics based on the earliest due date (EDD) to solve the given problem. The proposed hybrid EM algorithm is tested on sets of various randomly generated instances. For this purpose, we investigate the impacts of the rise in problem sizes on the performance of the developed algorithm. Through the analysis of the experimental results, the highly effective performance of the proposed algorithm is shown against the two existing well-known EMs from the literature and proposed &lrm;EDDs.&lrm; تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

784 - A Study on Intuitionistic Fuzzy and Normal Fuzzy M-Subgroup, M-Homomorphism and ‎Isomorphism‎
M. Oqla Massa'deh

In this paper, we introduce some properties of an intuitionistic normal fuzzy m-subgroup of m- group with m-homomorphism and isomorphism. We study he image, the pre-image and the inverse mapping of the intuitionistic normal fuzzy m-&lrm;subgroups.&lrm;

In this paper, we introduce some properties of an intuitionistic normal fuzzy m-subgroup of m- group with m-homomorphism and isomorphism. We study he image, the pre-image and the inverse mapping of the intuitionistic normal fuzzy m-&lrm;subgroups.&lrm; تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

785 - گردشگری رویداد محور: محرکی موثر بر جذب گردشگران به جشنواره‌های محلی (مورد مطالعه: جشنواره انارچینی روستای انبوه شهرستان رودبار)
مجید اکبری مرضیه طالشی محمد طالشی انبوهی

جشنواره‌‏ها و رویدادها در زمره سریع‏ترین بخش‏های درحال‏ رشد گردشگری در جهان به شمار می‏‌روند و مدیران مقاصد گردشگری دریافته‌‏اند که باید جاذبه‌های نو، هیجان ‏انگیز، بکر و بی ‏رقیب را به مجموعه داشته‌‏های گردشگری مقاصد خود بیفزایند تا شمار متقاضیان بازدید از آن مقاصد مطا أکثر

جشنواره‌‏ها و رویدادها در زمره سریع‏ترین بخش‏های درحال‏ رشد گردشگری در جهان به شمار می‏‌روند و مدیران مقاصد گردشگری دریافته‌‏اند که باید جاذبه‌های نو، هیجان ‏انگیز، بکر و بی ‏رقیب را به مجموعه داشته‌‏های گردشگری مقاصد خود بیفزایند تا شمار متقاضیان بازدید از آن مقاصد مطابق خواسته‌ها و اهداف درنظرگرفته ‏شده گردشگری باشد. این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، محرک¬های موثر بر وضعیت آینده جذب گردشگران به جشنواره‌ محلی انارچینی روستای انبوه رودبار را بازشناسی و خوشه بندی کند. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش تحقيق، توصیفی- تحلیلی است. داده¬های نظری با روش اسنادی و داده¬های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری 30 نفر از خبرگان، جامعه محلی و گردشگران بر اساس نمونه‌گیری هدفمند و محرک¬های گردشگری رویداد محور، 46 نیروی محرک در 19 بعد است که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزارMICMAC پردازش شده است. یافته ها از نظر تحلیل کلی محیط سیسم نشان داد که 645 رابطه عدد 3 دارد و این به معنای آن است که روابط محرک¬های کلیدی بسیار زیاد بوده و از تاثیرگذاری و تاثیرپذیری زیادی برخوردارند. همچنین نتایج دیگر پژوهش از تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی نیروهای محرک در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است؛ نظام خوشه¬بندی محرک¬ها حاکی از تمرکز محرک¬های مستقل است. از مجموع 46 نیروی پیش¬برنده گردشگری رویداد محور جشنواره انار چینی روستای انبوه، 11 محرک کلیدی شامل وفاداری به رویداد، کیفیت رویداد، گسترش علایق شخصی، تجربه احساسی مثبت رهایی از روزمرگی¬ها، رضایت از رویداد، فرار از دغدغه¬ها، آرامش، احساس امنیت، تنوع در تجربه و آشنایی با مکان¬های تازه شناسایی گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

786 - مدل اکولوژیکی توسعه اکوتوریسم در جزیره هرمز با تأکید بر توسعه پایدار
پانته‌آ نامداری اکرم الملوک لاهیجانیان محسن دهقانی قناتغستانی محمد صدیق مرتضوی

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین گام‌ها در مدیریت و برنامه‌ریزی برای توسعه اکوتوریسم، داشتن شناخت کافی از محیط‌زیست آن منطقه است. پژوهش حاضر، در جزیره هرمز واقع در تنگه خلیج‌فارس صورت گرفته است که دارای جاذبه‌های منحصربه‌فرد طبیعی می‌باشد. هدف تعیین مدل و پهنه‌های اکولوژیکی أکثر

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین گام‌ها در مدیریت و برنامه‌ریزی برای توسعه اکوتوریسم، داشتن شناخت کافی از محیط‌زیست آن منطقه است. پژوهش حاضر، در جزیره هرمز واقع در تنگه خلیج‌فارس صورت گرفته است که دارای جاذبه‌های منحصربه‌فرد طبیعی می‌باشد. هدف تعیین مدل و پهنه‌های اکولوژیکی مناسب جهت توسعه اکوتوریسم در جزیره هرمز با توجه به اصول توسعه پایدار است.روش بررسی: در این تحقیق از تکنیک (ضعف، قوت، فرصت و تهدید) یا ([1]SWOT)، فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی ([2]AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی ([3]GIS) استفاده‌شده است. در ابتدا تکنیک SWOT، وضعیت فعلی گردشگری جزیره را در محیط رقابتی نشان داد، سپس، 5 معیار و 16 زیر معیار برای بررسی پتانسیل اکولوژیک اکوتوریسم جزیره توسط خبرگان حوزه گردشگری منطقه، انتخاب شد و پس از ارزش‌گذاری این معیارها با روش AHP، مدل اکولوژِیکی تعیین گردید و لایه‌های رقومی مربوط معیارها و زیر معیارها در محیط GIS تهیه و تلفیق شدند که درنهایت منجر به نقشه پهنه‌بندی معیارهای اکولوژیک اکوتوریسم جزیره هرمز در چهار طبقه (بسیار مناسب تا ضعیف) گردید.یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که 8 کیلومترمربع از زمین‌های جزیره هرمز در طبقه بسیار مناسب، 13 کیلومترمربع در طبقه مناسب،15 کیلومترمربع در طبقه متوسط و 6 کیلومترمربع از این پهنه‌ها در طبقه ضعیف قرار دارند. این نواحی به ترتیب اولویت شامل: نواحی مرکزی، شرقی، جنوبی، شمالی و غربی می‌باشند، بنابراین جزیره دارای پتانسیل اکولوژیکی بالایی است.بحث و نتیجه‌گیری: توسعه اکوتوریسم در جزیره هرمز، سبب ارتقای سطح اقتصاد منطقه و بهره‌برداری پایدار از منابع طبیعی می‌گردد. این نتایج می‌تواند به‌عنوان یک نقشه راه برای مدیران (محلی و ملی) و سایر سازمان‌های مرتبط در حوزه مدیریت منابع گردشگری عمل کرده و به ایجاد یک برنامه مدیریت جامع گردشگری در منطقه با توجه به اصول توسعه پایدار کمک نماید.5- Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats[2]- Analytic Hierarchy Process[3]- Geographic Information System تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

787 - ارزیابی متغیرهای موثر و ارایه مدل ارزش ویژه برند سبز از دیدگاه گردشگران ورزشی در جزیره کیش
علی باقری فرشاد تجاری علی زارع

زمینه و هدف: برند سبز یک برچسب زیست محیطی است که نشان می دهد آن محصول به نوعی با حفاظت از محیط زیست و شیوه های کسب و کار پایدار در ارتباط و به دو اصل اساسی در اهداف توسعۀ خود حفظ محیط زیست و کسب‌و‌کار پایدار پایبند است. هدف از این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر شکل‌گیری ب أکثر

زمینه و هدف: برند سبز یک برچسب زیست محیطی است که نشان می دهد آن محصول به نوعی با حفاظت از محیط زیست و شیوه های کسب و کار پایدار در ارتباط و به دو اصل اساسی در اهداف توسعۀ خود حفظ محیط زیست و کسب‌و‌کار پایدار پایبند است. هدف از این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر شکل‌گیری برند سبز برای گردشگری ورزشی جزیره کیش است. مواد و روش‌ها: این پژوهش نوعی تحقیق توصیفی– تحلیلی، از نوع کاربردی است.جامعه آماری 550 نفر و نمونه آماری با استفاده ازجدول مورگان 225 نفر است که به روش نمونه گیری در دسترس به سوالات دو پرسشنامه استاندارد ارزش برند و مقصد گردشگری پاسخ دادند. برای تعیین نرمال بودن داده ها از آزمون کولموگروف – اسمیرنف و برای بررسی روابط بین متغیرهای تحقیق از معادلات ساختاری و نرم افزار LISREL8 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج بارهای عاملی و ضرایب مسیر و ضریب معناداری مدل نشان داد که مولفه آگاهی از برند مقصد توان پیش¬بینی گردشگری ورزشی در مقصد گردشگری کیش را دارد .مولفه تصویر برند مقصد توان پیش¬بینی گردشگری ورزشی در مقصد گردشگری کیش را دارد . مولفه کیفیت ادراک‌شده برند مقصد توان پیش¬بینی گردشگری ورزشی در مقصد گردشگری کیش را دارد. مولفه ارزش ادراک شده برند مقصد توان پیش¬بینی گردشگری ورزشی در مقصد گردشگری کیش را دارد. همه مولفه¬های ارزش ویژه برند سبز توان پیش¬بینی گردشگری ورزشی درمقصد گردشگری کیش را دارند Chi-Square=9126.43, df=923, P-value=0.00000, RMSEA=0.060)). بحث و نتیجه‌گیری: از دیدگاه گردشگران ورزشی،‌ جزیره کیش از پتانسیل بالایی برای برندسازی سبز برخوردار می‌باشد و این امر نشانگر آن است که مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه گردشگری ورزشی در این جزیره باید در راستای تقویت متغیرهای مورد بحث در این تحقیق گام بردارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

788 - سازوکارهای ترمیمی در قبال جرائم زیست‌محیطی در نظام عدالت کیفری ایران
فاطمه دهدارزاده

جرائم زیست‌محیطی به عنوان یک پدیده مجرمانه، مستلزم پیش‌بینی تدابیر واکنشی از جانب متولیان نظام عدالت کیفری است. سازوکارهای ترمیمی به عنوان بخشی قابل اعتنا از تدابیر واکنشی و جایگاه آن‌ها در نظام عدالت کیفری، موضوعی است که کمتر از دیدگاه تحلیلی، به آن پرداخته شده است. د أکثر

جرائم زیست‌محیطی به عنوان یک پدیده مجرمانه، مستلزم پیش‌بینی تدابیر واکنشی از جانب متولیان نظام عدالت کیفری است. سازوکارهای ترمیمی به عنوان بخشی قابل اعتنا از تدابیر واکنشی و جایگاه آن‌ها در نظام عدالت کیفری، موضوعی است که کمتر از دیدگاه تحلیلی، به آن پرداخته شده است. در این پژوهش، با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و ضمن استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای، به تبیین و ارزیابیِ سازوکارهای ترمیمی در قبال جرائم زیست‌محیطی در نظام عدالت کیفریِ حال حاضر ایران پرداخته شده است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده آن است که اگرچه در نظام عدالت کیفریِ حال حاضرِ ایران و در قبال جرائم زیست‌محیطی، سازوکارهای ترمیمی، سهمی همچون سازوکارهای کیفری و سرکوبگر ندارند، لیکن این امر، به معنای عدم توجه مطلق قانونگذار کیفری به آن‌ها نبوده و مواردی همچون میانجی‌گریِ زیست‌محیطی، پیش‌بینی کارکرد ترمیمی برای سازمان‌های مردم‌نهاد، محکومیت به جبران خسارت در تکمیل مجازات‌های کیفری و همچنین امکان معاضدت حقوقی به بزه‌دیدگان جرائم زیست‌محیطی، در این راستا، قابل تبیین و ارزیابی است. علیرغم توجه نسبیِ قانونگذار کیفریِ ایران به سازوکارهای ترمیمی در قبال جرائم زیست‌محیطی، کاستی‌هایی در ارتباط با اِعمال بهینه سازوکارهای مورد اشاره به چشم می‌خورند که محدودبودن مداخله سازمان‌های مردم‌نهاد در فرآیند رسیدگی به اعلام جرم و شرکت در جلسات رسیدگی، تصویب اسامی سمن‌های مجاز به انجام وظیفه فوق توسط رییس قوه قضاییه، عدم اجباری‌نمودن بیمه مسئولیت محیط زیست برای مشاغل آلاینده و همچنین فقدان مقرره قانونی در خصوص صندوق‌های تأمین خسارتِ ویژه محیط زیست از جمله مهم‌ترین آن‌هاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

789 - رتبه‌بندی تفسیری کارکردهای بازاریابی برای طبیعت‌گردی پایدار در مناطق آزاد ایران
نسرین ذبیحی سامانی عبدالهادی درزیان عزیزی بلقیس باورصاد

زمینه و هدف: یکی از اهداف هر نظام اقتصادی، استفاده از ظرفیت‌های گردشگری در توسعه‌ی پایدار می‌باشد که به طور ویژه نیازمندِ بکارگیری راهبردهای بازاریابی در این عرصه می‌باشد. به عبارت دیگر وجودِ راهبردهایِ بازاریابی می‌تواند سطحِ جذابیت‌های گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آ أکثر

زمینه و هدف: یکی از اهداف هر نظام اقتصادی، استفاده از ظرفیت‌های گردشگری در توسعه‌ی پایدار می‌باشد که به طور ویژه نیازمندِ بکارگیری راهبردهای بازاریابی در این عرصه می‌باشد. به عبارت دیگر وجودِ راهبردهایِ بازاریابی می‌تواند سطحِ جذابیت‌های گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آن تصویرسازی نماید تا از این طریق این صنعت در نظام اقتصادی نقش تعیین کننده‌ای در تولید ناخالص داخلی داشته باشد. در این پژوهش ابتدا ابعاد طبعیت گردی از طریق فراترکیب شناسایی می‌شود و سپس از طریق فرآیند رتبه‌بندی تفسیری نسبت به تعیین تأثیرگذارترین بعد در مناطق آزاد ایران اقدام می‌شود. روش بررسی: روش شناسی این پژوهش ترکیبی بود، به طوریکه در بخش کیفی ابتدا کارکردهای بازاریابی پایداری طبیعت‌گردی براساس پژوهش‌های پیشین به عنوان مبنای تحلیل مشخص شد و سپس براساس تحلیل دلفی، حدِ اجماع نظری تعیین شد تا چارچوب نظری پژوهش ارائه گردد. در بخش کمی نیز از تحلیل رتبه‌بندی تفسیری استفاده شد. در این تحلیل هدف تعیین مهمترین کارکردهای بازاریابی پایداری طبیعت‌گردی در مناطق آزاد ایران بود. یافته ها: نتایج پژوهش از وجودِ ۸ کارکردِ بازاریابی پایداری طبیعت‌گردی از طریق تحلیل فراترکیب حکایت داشت که طی دو راند دلفی، این مولفه‌ها تأیید شدند. نتایج در بخش کمی نشان داد، درصدِ تاثیرگذاری بکارگیریِ آموزش در بازیافت، مدیریت مصرف آب و غیره در بازاریابی پایدارِ طبیعت‌گردی نسبت به بقیه کارکردهای بازاریابی پایداری طبیعت‌گردی بالاتر است. بحث و نتیجه گیری: این پژوهش به دلیل ایجاد انسجام نظری در خصوص طبیعت‌گردی و بسط آن در سطح کارکردهای پایداری مناطق آزاد ایران از اهمیت نظری و کاربردی برخوردار است که می‌تواند در شناخت محورهای اثرگذار بر این حوزه مؤثر باشد و زمینه برای جذب گردشگران را توسعه بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

790 - افزایش تاب‌آوری محیط زیست با تدوین راهبردهای فرهنگی – اجتماعی گردشگری شهری در راستای توسعه پایدار (نمونه موردی منطقه 22 تهران)
حسن عسگری دئفه علی محمدی برهان ریاضی بهار بیشمی

زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی عوامل مؤثر بر افزایش تاب‌آوری شهری در منطقه 22 تهران و تدوین راهبردهای کاربردی فرهنگی اجتماعی صورت رفته است. با توجه به پتانسیل بالای منطقه 22 تهران در جذب گردشگر بویژه اکوتوریسم و همچنین شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، این منطق أکثر

زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی عوامل مؤثر بر افزایش تاب‌آوری شهری در منطقه 22 تهران و تدوین راهبردهای کاربردی فرهنگی اجتماعی صورت رفته است. با توجه به پتانسیل بالای منطقه 22 تهران در جذب گردشگر بویژه اکوتوریسم و همچنین شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، این منطقه به عنوان نمونة مطالعة موردی انتخاب شده است که عوامل مؤثر بر تاب‌آوری محیط‌‌زیست شهری در برابر حضور گردشگر در آن مورد مطالعه قرار می‌گیرد.روش بررسی: روش تحقیق به صورت طرح پرسشنامه برای گردشگران بود. این پرسشنامه شامل ابعاد، زیرساختی، ساختاری و کالبدی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مدیریتی بود. در مرحله بعد پرسشنامه CVM تمایل به پرداخت گردشگران در راستای حفظ و توسعه محیط زیست شهری منطقه 22 تهران، بررسی شد. متغیرهای وابسته و مستقل تحقیق با کمک الگوی لاجیت ارزیابی شد و نتایج به صورت اثر مثبت یا منفی متغیرها بر تاب‌آوری محیط زیست منطقه 22 تهران محاسبه شد. در نهایت با کمک ماتریس TOWS راهبردهای مورد نیاز جهت مرتفع کردن مساله اصلی در تحقیق با کمک شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، استخراج شد.نتایج: در نتایج الگوی لاجیت مشخص شد متغیرهای دریافت ورودی، وظیفه‌گرایی و علت سفر اثر منفی و متغیرهای سطح درآمد، سن، میزان تحصیلات و متغیر پیامدگرایی اثر مثبت در میزان تمایل به پرداخت افراد در حفظ و توسعه محیط زیست منطقه 22 تهران که در نهایت منجر به افزایش تاب‌آوری می‌شود، دارد.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق، به نظر می‌رسد برنامه مدون و دقیق جهت کنترل عوامل مؤثر تاب‌آوری زیست محیطی در کلانشهرها می‌تواند در ارتقاء کیفی محیط زیست شهری مؤثر باشد.زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی عوامل مؤثر بر افزایش تاب‌آوری شهری در منطقه 22 تهران و تدوین راهبردهای کاربردی فرهنگی اجتماعی صورت رفته است. با توجه به پتانسیل بالای منطقه 22 تهران در جذب گردشگر بویژه اکوتوریسم و همچنین شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، این منطقه به عنوان نمونة مطالعة موردی انتخاب شده است که عوامل مؤثر بر تاب‌آوری محیط‌‌زیست شهری در برابر حضور گردشگر در آن مورد مطالعه قرار می‌گیرد.روش بررسی: روش تحقیق به صورت طرح پرسشنامه برای گردشگران بود. این پرسشنامه شامل ابعاد، زیرساختی، ساختاری و کالبدی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مدیریتی بود. در مرحله بعد پرسشنامه CVM تمایل به پرداخت گردشگران در راستای حفظ و توسعه محیط زیست شهری منطقه 22 تهران، بررسی شد. متغیرهای وابسته و مستقل تحقیق با کمک الگوی لاجیت ارزیابی شد و نتایج به صورت اثر مثبت یا منفی متغیرها بر تاب‌آوری محیط زیست منطقه 22 تهران محاسبه شد. در نهایت با کمک ماتریس TOWS راهبردهای مورد نیاز جهت مرتفع کردن مساله اصلی در تحقیق با کمک شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، استخراج شد.نتایج: در نتایج الگوی لاجیت مشخص شد متغیرهای دریافت ورودی، وظیفه‌گرایی و علت سفر اثر منفی و متغیرهای سطح درآمد، سن، میزان تحصیلات و متغیر پیامدگرایی اثر مثبت در میزان تمایل به پرداخت افراد در حفظ و توسعه محیط زیست منطقه 22 تهران که در نهایت منجر به افزایش تاب‌آوری می‌شود، دارد.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق، به نظر می‌رسد برنامه مدون و دقیق جهت کنترل عوامل مؤثر تاب‌آوری زیست محیطی در کلانشهرها می‌تواند در ارتقاء کیفی محیط زیست شهری مؤثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

791 - حقوق محیط زیست از دیدگاه اسلام با روش نهادگرایی گفتمانی
ابراهیم یاقوتی

گفتمان‌های حقوقی محیط زیست، درباره ارتباط حقوقی انسان، محیط زیست و قدرت‌های موجود اجتماعی بحث و گفتگو می‌کنند. توجه اسلام به تمامی عرصه‌های حیات انسانی به ویژه محیط زیست، می‌تواند زمینه بسط حقوق محیط زیست، به ویژه در واکنش به بحران‌های زیست‌محیطی را فراهم کند. در این پ أکثر

گفتمان‌های حقوقی محیط زیست، درباره ارتباط حقوقی انسان، محیط زیست و قدرت‌های موجود اجتماعی بحث و گفتگو می‌کنند. توجه اسلام به تمامی عرصه‌های حیات انسانی به ویژه محیط زیست، می‌تواند زمینه بسط حقوق محیط زیست، به ویژه در واکنش به بحران‌های زیست‌محیطی را فراهم کند. در این پژوهش از رهیافت جدید نهادگرایی گفتمانی برای مطالعه حقوق محیط زیست از دیدگاه اسلام بهره گرفته شده است که در آن نظریه گفتمانی لاکلا و موفه با نهادگرایی تلفیق و بر اساس رابطه دیالکتیک گفتمان‌ها به عنوان ذهنیات سطح کلان با واقعیت‌های عینی جامعه (نهادهای درگیر در محیط زیست) تدوین شده است. در ساختار گفتمان حقوقی اسلام درباره محیط زیست حول نشانه مرکزی رویکرد خدامحوری به محیط زیست نظام معنایی متشکل از دال‌های اصلی رابطه متقابل انسان با محیط زیست، قواعد فقهی حامی محیط زیست، نهادهای فقهی دربرگیرنده ملاحظات محیط زیستی و احکام و سبک زندگی محیط زیستی اسلام شکل گرفته است. این گفتمان در بستر ترتیبات نهادی شامل انفال، مشترکات، حسبه و مالکیت قابلیت تحقق و اجرایی‌شدن دارد. رویکرد نهادگرایی گفتمانی با فراهم‌آوردن زمینه بسط حقوق اسلامی محیط زیست می‌تواند الهام‌بخش تدوین قوانین و نحوه اجرای قوانین زیست‌محیطی باشد. بی‌شک هژمونی گفتمان حقوقی اسلام در باب محیط زیست ثمرات زیادی در حمایت و حفاظت از محیط زیست به همراه خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

792 - اثرگذاری منظرروستایی بر کیفیت محیطی و توسعه‌ گردشگری روستایی (مطالعه موردی: دهستان برغان، شهرستان ساوجبلاغ)
ملیحه باباخانی رضا سامه

زمینه و هدف: ارتقاء کیفیت محیط روستایی و بهبود سیما و منظر روستایی نقش بسزایی در توسعه روستایی و تبدیل شدن این نواحی به مقاصد گردشگری دارد. هدف این مقاله تدوین شاخص‌های دستیابی به ارتقاء کیفیت محیط و توسعه گردشگری روستا با بهره‌گیری از منظر روستایی و در ادامه ارائه پیشن أکثر

زمینه و هدف: ارتقاء کیفیت محیط روستایی و بهبود سیما و منظر روستایی نقش بسزایی در توسعه روستایی و تبدیل شدن این نواحی به مقاصد گردشگری دارد. هدف این مقاله تدوین شاخص‌های دستیابی به ارتقاء کیفیت محیط و توسعه گردشگری روستا با بهره‌گیری از منظر روستایی و در ادامه ارائه پیشنهاداتی برای روستاهای دهستان برغان است. روش بررسی: این مقاله در دسته پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای قرار دارد و از موضع فرآیند اجراء پژوهشی کمی و کیفی است. در بخش مورد پژوهی از مشاهدات میدانی، مصاحبه با مسئولان و معتمدین روستاها و همچنین پر کردن پرسشنامه از ساکنان و گردشگران روستاها بهره برده شد و مجموعاً 350 پرسشنامه در محیط نرم‌افزار SPSS[1] مورد تحلیل عامل اکتشافی (F. A) و تحلیل رگرسیونی قرار گرفت. یافته‌ها: طبق بررسی‌های حاصل از تحلیل‌های کارشناسانه و تحلیل‌های آماری صورت گرفته شش عامل اقتصاد روستایی، ایمنی، وضعیت کالبدی محیط روستایی، منظر طبیعی و مذهبی، خدمات تفریحی-گردشگری، تبلیغات و برگزاری آئین‌های سنتی و مذهبی روستا و کالبد اصیل و بومی به عنوان عوامل معرف منظر روستایی تاثیرگذار بر جذب گردشگر هستند. بحث و نتیجه‌گیری: تقویت مشاغل مرتبط با حوزه گردشگری، بهبود وضعیت پاکیزگی محیط دهستان برغان، ارتقاء شرایط دسترسی‌های داخل روستا، استفاده هر چه بیشتر از مصالح بومی، سنتی و عناصر هویتی در ساخت و ساز‌ها می‌تواند موجب بهتر شدن وضعیت منظر روستایی و در نهایت بهبود کیفیت محیط و جذب گردشگر به این دهستان شد. [1]- Statistical Package for the Social Sciences تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

793 - راهکارهای مديريت خطر تروريسم زيست‌محيطی با محوريت پيشگيري در پرتو حقوق بين‌الملل
بهروز سپهری نوروز کارگری محمد آشوری قاسم قاسمی

وابستگی و ارتباط گریزناپذیر، گسترده و مستمر موجودات زنده با محیط زیست، در کنار سهولت در سرایت و مرزگذر بودن آثار خسارت‌بار اقدامات مخرب زیست‌محیطی، موجب افزایش خطر آسیب‌پذیری جدی انسانها در صورت هدف یا ابزار قرار گرفتن محیط زیست، توسط گروه‌های تروریستی می‌شود، به گونه‌ا أکثر

وابستگی و ارتباط گریزناپذیر، گسترده و مستمر موجودات زنده با محیط زیست، در کنار سهولت در سرایت و مرزگذر بودن آثار خسارت‌بار اقدامات مخرب زیست‌محیطی، موجب افزایش خطر آسیب‌پذیری جدی انسانها در صورت هدف یا ابزار قرار گرفتن محیط زیست، توسط گروه‌های تروریستی می‌شود، به گونه‌ای که ممکن است، در اثر تروریسم زیست‌محیطی، حیات و سلامتی طیف گسترده‌ای از جوامع بشری دچار آسیب جبران‌ناپذیری شود و خسارت گسترده‌ای را به دنبال داشته باشد، به همین خاطر جهت مبارزه با تروریسم زیست‌محیطی و کنترل خطرات ناشی از آسیب‌های اینگونه تروریسم، صرف جرم‌انگاری و تعیین مجازات قانونی برای مرتکبین، کفایت نمی‌کند، بلکه لازم است، تدابیر پیشگیرانه‌ی جامع و جهان‌شمولی اندیشیده شود، تا در حد امکان از خطرات هولناک تروریسم ‌زیست محیطی جلوگیری بعمل آید، از این رو با نظر به هنجارهای بین‌المللی، تدابیر مؤثر در پیشگیری از تروریسم زیست‌محیطی مورد بررسی قرار می‌گیرند. پژوهش حاضر به روش توصیفی – تحلیلی و به صورت اسنادی از طریق بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و الکترونیکی اعم از کتاب، مقاله، پایان‌نامه، مقررات و اسناد بین‌المللی به زبان‌های فارسی و انگلیسی موجود، صورت پذیرفته است. هنجارهای بازدارنده در پيشگيری از تروريسم زيست محيطی در اسناد بين‌المللی، در قالب تدابیری نظیر ممنوعيت پشتيبانی از تروريسم، هنجارهای مربوط به حقوق بشردوستانه‌، مهار توسعه‌ی سلاح‌های کشتارجمعی، هنجارهای مربوط به حمايت از محيط زيست، تدابیر لازم در حفاظت از نباتات و سایر نیازهای اولیه و همچنین با فرض وقوع رفتارهای تروریستی، حمایت از بزهدیدگان و اعاده‌ی وضع به حال سابق پرتو عدالت انتقالي، در شمار تدابیری هستند که به نوبه‌ی خود در پیشگیری و یا تعدیل خطرات ناشی از تروریسم زیست‌محیطی، تأثیرگذار خواهند بود. اسناد و هنجارهای بین‌المللی حاکی از آن است که تجربیات حاصل از رویدادهای تاریخی موجب شده جوامع بین‌المللی، خطرات هولناک تروریسم زیست‌محیطی را درک کنند و تدابیری هر چند ناقص، در پیشگیری از وقوع و یا خنثی‌سازی آثار اینگونه تروریسم پیش‌بینی نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

794 - تدوین استراتژی توسعه اکوتوریسم در منطقه الموت به روش SWOT
رضا ارجمندی کیوان صائب سید علی جوزی شیما رضایی

لزوم توجه جدی به مقوله سیر و سیاحت و گردشگری در طبیعت (اکوتوریسم) به عنوان پدیده‌ای جدید در زندگی ماشینی قرن بیست و یکم بسیار احساس می‌شود و اهمیت آن روز به روز در دنیا افزایش می‌یابد. کشور ما با برخورداری از انواع مختلف جاذبه‌های گردشگری مانند الموت، تاکنون نتوانسته از أکثر

لزوم توجه جدی به مقوله سیر و سیاحت و گردشگری در طبیعت (اکوتوریسم) به عنوان پدیده‌ای جدید در زندگی ماشینی قرن بیست و یکم بسیار احساس می‌شود و اهمیت آن روز به روز در دنیا افزایش می‌یابد. کشور ما با برخورداری از انواع مختلف جاذبه‌های گردشگری مانند الموت، تاکنون نتوانسته از این مزیت به خوبی استفاده نماید. با وجودی که مناطق طبیعی کشور می‌تواند یکی از جاذبه‌های ارزشمند برای جذب گردشگران داخلی و خارجی به شمار آید، اما برنامه‌ریزی برای استفاده از این شرایط هنوز در ابتدای راه است و کار مهم و اساسی برای بهره‌برداری از جاذبه‌های طبیعی صورت نگرفته است.هدف از این تحقیق تدوین استراتژی‌هایی برای توسعه اکوتوریسم در منطقه الموت می‌باشد که در این راستا از روش SWOT (تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت‌ها و تهدیدها) استفاده شده است. با کمک این روش و بررسی‌های میدانی و تهیه پرسش‌نامه نقاط قوت و ضعف درونی منطقه و هم چنین فرصت‌ها و تهدیدهای بیرونی مشخص شدند. سپس استراتژی‌هایی جهت رفع نقاط ضعف و تهدیدات و هم چنین تقویت‌ نقاط قوت و فرصت‌های موجود اتخاذ شد. در نهایت استراتژی‌های به دست آمده از روش SWOT نمره‌دهی شده و با استفاده از ماتریس QSPM اولویت‌بندی شدند تا در توسعه اکوتوریسم منطقه مدنظر قرار گیرند.بر اساس نتایج به دست آمده استراتژی‌های برگزاری جلسات و همایش‌هایی جهت بیان ارزش منطقه در سطح منطقه‌ای و ملی، بالا بردن فرهنگ عمومی به وسیله آموزش برای جلوگیری از تخریب محیط‌زیست منطقه و تاسیس هتل و اماکن رفاهی برای اکوتوریست‌ها در منطقه در اولویت قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

795 - تحلیل پیامدهای توسعه خدمات گردشگری بر ناپایداری زیست محیطی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی(مطالعه موردی: بخش طرقبه در شهرستان بینالود)
نشاط امیدوار مهدی پورطاهری عبدالرضا رکن الدین افتخاری

امروزه، توسعه گردشگری به احداث خدماتی در نواحی روستایی انجامیده و ناپایداری های زیست محیطی-کالبدی را در برخی روستاها ایجاد نموده است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تحلیل پیامدهای توسعه خدمات گردشگری بر ناپایداری های زیست محیطی-کالبدی در بخش طرقبه می باشد.گردآوری اطلاعات به أکثر

امروزه، توسعه گردشگری به احداث خدماتی در نواحی روستایی انجامیده و ناپایداری های زیست محیطی-کالبدی را در برخی روستاها ایجاد نموده است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تحلیل پیامدهای توسعه خدمات گردشگری بر ناپایداری های زیست محیطی-کالبدی در بخش طرقبه می باشد.گردآوری اطلاعات به روش اسنادی-کتابخانه ای و پیمایشی می باشد. اطلاعات مربوط به متغیر مستقل (توسعه خدمات گردشگری) توسط روش ویکور و داده های متغیر وابسته (اثرات زیست محیطی-کالبدی) به کمک ابزار پرسشنامه جمع آوری شد و توسط این داده ها، آزمون رگرسیون در نرم افزار SPSS محاسبه گردید تا تاثیر توسعه خدمات گردشگری بر ناپایداری زیست محیطی-کالبدی بخش طرقبه مشخص شود. در همین راستا، ارزیابی تغییرات کاربری اراضی روستاهای نمونه توسط تصاویر ماهواره لندست و نرم افزار ENVI و GIS صورت گرفت. نتایج آزمون رگرسیون نشانگر رابطه همبستگی قوی، مستقیم و مثبتی با ضریب همبستگی 86/0 میان دو متغیر خدمات گردشگری و ناپایداری زیست محیطی و رابطه خطی معنادار با سطح معناداری0.002بین این دو متغیر می باشد و در فرضیه دوم، ضریب همبستگی به میزان92/0، بیانگر رابطه قوی، مثبت و مستقیم میان خدمات گردشگری و ناپایداری کالبدی می باشد و رابطه میان این دو متغیر نیز با سطح معناداری 0.04، معنادار است. ارزیابی تصاویر ماهواره ای در دوره 1987-2016 نشانگر کاهش مساحت اراضی کشاورزی و مراتع است که به ترتیب از 3ا/3031 و 52/5765 هکتار در سال 1987 به 2/2346 و 98/550 هکتار در سال 2016 رسیده است. در این بررسی مشخص شد توسعه خدمات گردشگری بر ناپایداری زیست محیطی-کالبدی روستاهای نمونه تأثیر بسیار زیادی داشته است. بر اساس ضریب تعیین تعدیل شده، 83 درصد از ناپایداری زیست محیطی و 89 درصد از ناپایداری کالبدی در روستاهای نمونه تابع توسعه خدمات گردشگری می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

796 - نقش آگاهی و شناخت زیست محیطی در ایجاد اکوتوریسم پایدار (مطالعه موردی: شهرستان ایلام)
پاکزاد آزادخانی

دوران معاصر دوران افزایش آگاهی های زیست محیطی و توجه بر نقش محیط زیست سالم و توسعه اکوتوریسم در ارتقاء کیفیت و کمیت حیات انسان و طبیعت است. عوامل بسیاری در توفیق طرح ها و برنامه های مرتبط با محیط زیست سالم و حفظ منابع طبیعی ایفای نقش می کنند. نیروی انسانی یکی از مهم تری أکثر

دوران معاصر دوران افزایش آگاهی های زیست محیطی و توجه بر نقش محیط زیست سالم و توسعه اکوتوریسم در ارتقاء کیفیت و کمیت حیات انسان و طبیعت است. عوامل بسیاری در توفیق طرح ها و برنامه های مرتبط با محیط زیست سالم و حفظ منابع طبیعی ایفای نقش می کنند. نیروی انسانی یکی از مهم ترین آن ها می باشد و با توجه به تأثیر انسان بر محیط اطراف خود، به طور کلی یکی از مهم ترین اقدامات برای رفع مشکلات زیست محیطی، توسعه اکوتوریسم و منابع طبیعی، ارتقاء فرهنگ عمومی در این زمینه است، که این خود نیازمند آموزش درباره محیط زیست می باشد. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش آگاهی و شناخت زیست محیطی در ایجاد اکوتوریسم پایدار می باشد.جامعه آماری این تحقیق مردم شهرستان ایلام تشکیل می دهد که تعداد 383 نفر از آن ها طبق جدول کرجسی مورگان به صورت تصادفی ساده انتخاب و بین آن ها پرسش نامه پژوهش توزیع شده است. پرسش نامه پژوهش محقق ساخته است که روایی و پایایی آن با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی و T یک طرفه در نرم افزار LISREL انجام شد. نتایج حاصل از بررسی فرضیه ها نشان داد که سواد و آگاهی زیست محیطی با ایجاد اکوتوریسم پایدار در بین مردم شهرستان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، هم چنین، بین میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی بر رفتار مردم در قبال ایجاد اکوتوریسم پایدار رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

797 - مقایسه تحلیلی قشم وآنتالیا به منظور ارائه راهبردهای توسعه گردشگری
سجاد کیانی واحد کیانی

گردشگری مجموع پدیده ها وارتباطات ناشی از کنش متقابل میان گردشگران، سرمایه، دولتها وجوامع میزبان، دانشگاهها وسازمان های غیر دولتی، درفرایند جذب، حمل ونقل، پذیرایی وکنترل گردشگران ودیگر بازدید کنندگان است. در طول 6دهه گذشته صنعت توریسم توسعه وتنوع مداومی را تجربه کرده است أکثر

گردشگری مجموع پدیده ها وارتباطات ناشی از کنش متقابل میان گردشگران، سرمایه، دولتها وجوامع میزبان، دانشگاهها وسازمان های غیر دولتی، درفرایند جذب، حمل ونقل، پذیرایی وکنترل گردشگران ودیگر بازدید کنندگان است. در طول 6دهه گذشته صنعت توریسم توسعه وتنوع مداومی را تجربه کرده است، که به یکی از بزرگترین وسریع ترین بخش های رشد اقتصادی در جهان تبدیل شده است. کشور ترکیه توانست در سال 2011 مقام ششم دنیا را درزمینه گردشگری به خود اختصاص بدهد به طوری فقط گردشگر روس وارد شده به ترکیه درسال 2011 بیش از 3 میلیون نفر بوده است، درحالی که کشور ما با وجود پتانسیل ها و جنبه های گوناگون جذب گردشگر هنوز نتوانسته به جایگاه واقعی خود در سطح منطقه وحتی جهانی برسد. سواحل ومنطقه آزاد آنتالیا (ترکیه) در سال 2011 توانسته حدود 9 میلیون گردشگر را به سوی خود جذب کند، در حالی قشم علیرغم تمام قوت ها در زمینه گردشگر برخوردار می باشد، نتوانسته در جذب گردشگر موفق شود. هدف این پژوهش مقایسه تحلیلی قشم وآنتالیا به منظور ارائه راهبردهای توسعه گردشگری بوده است. روش تحقیق توصیفی _تحلیلی ومبتنی بر مدل SOWT و مطالعات اسنادی وکتابخانه ای وسایت ها و مجلات معتبر و میدانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

798 - بررسی شاخص های گردشگری پایدار در دستیابی به ارزش‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی: ارائه راهکار برای اثرات مخرب
نگین ناصح لعبت تقوی

صنعت گردشگری یکی از فعالیت های مهم اقتصادی در قرن حاضر بوده که منابع اقتصادی و اجتماعی بسیاری را برای کشورهای مختلف جهان به همراه آورده است. توسعه اکوتوریسم به عنوان یکی از پر جاذبه ترین انواع گردشگری علاوه بر پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، آثار محیط زیستی قابل توج أکثر

صنعت گردشگری یکی از فعالیت های مهم اقتصادی در قرن حاضر بوده که منابع اقتصادی و اجتماعی بسیاری را برای کشورهای مختلف جهان به همراه آورده است. توسعه اکوتوریسم به عنوان یکی از پر جاذبه ترین انواع گردشگری علاوه بر پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، آثار محیط زیستی قابل توجهی نیز می تواند داشته باشد. این آثار در صورت عدم دقت نظر، عدم تدوین و انجام اقدامات پیشگیرانه در قالب راهبردها، استانداردها و ارزیابی های مستمر، پیامدهای تخریبی بسیاری در محیط‌های انسانی و طبیعی خواهند داشت و موجب ناپایداری محیطی و در نهایت ناپایداری اکوتوریسم خواهند شد. در عین حال اکوتوریسم می تواند به عنوان ابزاری مناسب در جهت توریسم پایدار نقش جهانی و یا محلی داشته باشد. علی رغم آن اکوتوریسم امروزه اغلب به درستی جهت دهی نشده و عمدتاً به گونه ای تعریف شده است که عملا از استانداردهای اعلام شده برای نیل و موفقیت در فرآیند پایداری فاصله دارد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی- تشریحی می باشد و با استفاده از اسناد کتابخانه‌ای تدوین گردیده است. هدف از این پژوهش، تشریح ارتباط مفاهیم گردشگری با توسعه پایدار و توصیف مشکلات و آلودگی های محیط‌زیست (اعم از آلودگی آب، هوا، خاک، صوت، بصری و پسماند) گردشگری ناپایدار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

799 - تحلیل عوامل موثر بر گسترش گردشگری شهرستان خلخال در استان اردبیل با استفاده از مدل راهبردی SWOT
بهروز سبحانی وحید صفریان زنگیر آنیتا مجیدی هروی

زمینه و هدف: گردشگری یکی از بزرگ‌ترین و پربازده‌ترین فعالیت‌های اقتصادی در دنیا است، که توسعه آن نیازمند شناخت و آگاهی کافی از مسائل و عوامل موثر اقصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است. یکی از این مناطق گردشگری در ایران شهرستان خلخال در استان اردبیل است که به‌واسطه سا أکثر

زمینه و هدف: گردشگری یکی از بزرگ‌ترین و پربازده‌ترین فعالیت‌های اقتصادی در دنیا است، که توسعه آن نیازمند شناخت و آگاهی کافی از مسائل و عوامل موثر اقصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است. یکی از این مناطق گردشگری در ایران شهرستان خلخال در استان اردبیل است که به‌واسطه ساختار توپوگرافی و زمین‌شناسی، مملو از مکان‌های گردشگری از لحاظ اکوتوریستی است. روش بررسی: ایـن پژوهش با استفاده از مدلSWOT و رویکردی توصیفی- تحلیلی و با مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای که هدف از آن امکان‌سنجی پتانسیل‌های گردشگری شهرستان خلخال در استان اردبیل است. یافته‌ها: تجزیه‌و تحلیل‌های حاصل از مدل فوق در این پژوهش نشان می‌دهد که در تحلیل ماتریس، نقاط قوت برابر 61/1، ضعف برابر 26/1، فرصت برابر 77/1و مقدار تهدید برابر 19/1 است، پتانسیل‌های گردشگری شهرستان خلخال، در اولویت اول استراتژی ‌هـای تهاجمی و در اولویـت دوم برنامـه‌ریـزی استراتژی‌های رقابتی قرار می‌گیرند. بدین منظور، نخست استراتژی‌های اولیه SO با مقدار 38/3 و سپس استراتژی‌هـایOW با مقدار 03/3 در مـاتریس SWOT در اولویت اول و دوم قرار می‌گیرند، نمایانگر بهترین استراتژی‌های در گردشگری پایدار ناحیه خلخال شناخته می‌شود. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر مسئولین باید سعی کنند از نقاط قوت و فرصت نهایت استفاده را برده و به سمت این راهبردها گام بردارند؛ در راهبردهای تدافعی (WT) با امتیاز 45/2، راهبردهای محافظه‌کارانه (TS) با امتیاز 8/2، نمایانگر ضعیف‌ترین راهبرد در گردشگری پایدار ناحیه خلخال شناخته می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

800 - سازوکارهای ناپویاسازی فلزهای سنگین در خاک‌ها
رامین سلماسی

زمینه و هدف: افزایش فعالیت های کشاورزی به رها سازی آلاینده های گوناگون از سامانه های کشاورزی منجر می گردد که به عنوان یکی از عوامل افت کیفیت خاک و آب، مطرح می باشد. از شیوه های پاک سازی گوناگون از جمله کاربرد اصلاح گرهای شیمیایی برای کاهش زیان های مرتبط با این آلاینده ه أکثر

زمینه و هدف: افزایش فعالیت های کشاورزی به رها سازی آلاینده های گوناگون از سامانه های کشاورزی منجر می گردد که به عنوان یکی از عوامل افت کیفیت خاک و آب، مطرح می باشد. از شیوه های پاک سازی گوناگون از جمله کاربرد اصلاح گرهای شیمیایی برای کاهش زیان های مرتبط با این آلاینده ها بهره گیری می شود. در این مقاله پیرامون کاربردی ترین اصلاح گرهای شیمیایی جهت غیرفعال سازی فلزات سنگین، سازوکارهای این غیرفعال سازی ها و جنبه های زیست محیطی کاربرد این اصلاح گرها بحث فشرده ای می شود.مواد و روش ها: اصلاح گرهای شیمیایی که بصورت متداول جهت غیر فعال سازی آلاینده ها کاربرد دارند در رده های فرآورده های آهن، کلسیم و آلومینیوم دار قرار می گیرند. ترکیبات فسفردار و رس های سیلیکاته، سایر فرآورده ها را تشکیل می دهند.نتایج: سازو کارهای غیرفعال سازی آلاینده ها شامل یک یا ترکیبی از موارد زیر می باشد: تشکیل رسوب سطحی، جذب بر روی سطوح کانی، رسوب به صورت نمک و هم رسوبی. بررسی جنبه های زیست محیطی نشان می دهد که وجود مواد ناخواسته مانند فلزات سنگین، فلورید، سولفات، جامدات محلول و مواد پرتوزا در زایدات و باطله های صنعتی می توانند به آب های زیرزمینی آبشویی یابند و یا از طریق روانآب وارد آب های سطحی شوند.بحث و نتیجه گیری: اسیدیته یا قلیائیت که با برخی از این زایدات همراه می باشد، می تواند زیان زیست محیطی جدی را به همراه داشته باشد. اصلاح گرهای شیمیایی عناصری را دارند که با تاثیر بر فعالیت برخی میکروب ها، می توانند بر روی فرآیندهای ژئوشیمیایی حیاتی مانند انحلال و تشکیل کانی، هوادیدگی و معدنی شدن مواد آلی تاثیر گذار باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

801 - مروری بر گردشگری و اثرات آن؛ گامی به سوی توسعه پایدار
کفاح شیبانی نیا صدیقه عبداللهی مرجان محمدزاده

زمینه و هدف: گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای توسعه در جهان مطرح است و در حال حاضر، بزرگ ترین و سریع ترین صنعت در جهان شناخته شده که دارای رشدی پایان ناپذیر و رو به رشد است. گردشگری دارای اشکال مختلف و انواع گوناگونی است که بسته به شرایط محیطی، متفاوت است. گرد أکثر

زمینه و هدف: گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای توسعه در جهان مطرح است و در حال حاضر، بزرگ ترین و سریع ترین صنعت در جهان شناخته شده که دارای رشدی پایان ناپذیر و رو به رشد است. گردشگری دارای اشکال مختلف و انواع گوناگونی است که بسته به شرایط محیطی، متفاوت است. گردشگری در محیطی صورت می گیرد که متشکل از انسان و ویژگی های طبیعی است. محیط انسانی متشکل از عوامل و فرایندهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. محیط طبیعی نیز گیاهان، جانوران و زیستگاه های آن ها است. از آن جایی که در واقع محیط انسانی و محیط طبیعی در هم آمیخته اند و فعالیت انسانی هم بر محیط طبیعی اثر می گذارد و از آن اثر می پذیرد. از این رو دستیابی به گردشگری پایدار یکی از مسائل مهم در مدیریت و برنامه ریزی سرزمین و حفظ منابع طبیعی است.روش بررسی: این پژوهش از نظر ماهیت مروری است که با استفاده از مرور منابع علمی و به کارگیری پایگاه داده های اینترنتی به بررسی موضوع پرداخته است و گردشگری و مفاهیم مرتبط با آن بررسی شده است.یافته ها: انواع گردشگری شامل گردشگری فرهنگی، گردشگری تاریخی، گردشگری هنری، گردشگری مذهبی، گردشگری روستایی، گردشگری طبیعت گردی و اکوتوریسم معرفی و بررسی گردید و خط مشی ها و اصولی جهت دستیابی به گردشگری پایدار ارائه شد.بحث و نتیجه گیری: برای دستیابی به توسعه پایدار، برنامه ریزی گردشگری باید به اندازه کافی متمرکز باشد. از این رو نیاز است تا گردشگری در ابعاد وسیع، یکپارچه و وابسته به منابع فرهنگی و طبیعی صورت گیرد و سیاست های جذب گردشگر از کمیت بسوی کیفیت هدایت شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

802 - ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان میانه جهت توسعه گردشکری ورزشی با استفاده از GIS
میثم نوری خان یوردی مهدی بشیری حمید گنجئیان

زمینه هدف: امروزه اهمیت صنعت گردشگری ورزشی و به خصوص طبیعت گردی به حدی رسیده است که به عنوان بزرگترین صنعت خدماتی جهان درآمده و سالانه میلیون‌ها نفر توریسم ورزشی در سرتاسر جهان با انگیزه های گوناگون در حال جابجایی و سفر می باشند. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی توان اک أکثر

زمینه هدف: امروزه اهمیت صنعت گردشگری ورزشی و به خصوص طبیعت گردی به حدی رسیده است که به عنوان بزرگترین صنعت خدماتی جهان درآمده و سالانه میلیون‌ها نفر توریسم ورزشی در سرتاسر جهان با انگیزه های گوناگون در حال جابجایی و سفر می باشند. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان میانه جهت توسعه گردشکری ورزشی با استفاده از GIS بود. روش بررسی: با استفاده از نرم افزار GIS لایه های اطلاعاتی مورد نیاز در محدوده شهرستان میانه تهیه گردید. در ادامه جهت تهیه و شناسایی لایه‌های مربوط به مناطق مستعد گردشگری ورزشی، معیارها و فاکتورهای لازم جهت توسعه هر کدام از ورزش های کوه نوردی، غارنوردی، طبیعت درمانی، ورزش‌های آبی، ورزش‌های زمستانی، شکار، صید و ماهی گیری، طبیعت‌نوردی و طبیعت‌گردی مشخص شدند. سپس مطابق با همان معیارها، مناطق مستعد جهت توسعه هرکدام از فعالیت های ورزشی شناسایی شده است و در نهایت پس از تلفیق و ترکیب لایه های اطلاعاتی، نقشه نهایی مناطق مستعد اکوتوریسم ورزشی در شهرستان میانه تهیه شده است. یافته‌ها: بررسی لایه‌های اطلاعاتی مختلف شهرستان میانه نشان داد که این شهرستان پتانسیل بالایی برای توسعه گردشگری ورزشی در رشته کوه نوردی و غارنوردی، طبیعت درمانی، ورزش های آبی، ورزش‌های زمستانی، شکار و صید، طبیعت‌نوردی و طبیعت‌گردی دارد و فرصت‌های مناسبی برای توسعه گردشگری ورزشی داراست. بحث و نتیجه‌گیری: متولیان امر گردشگری و ورزش در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های کوتاه مدت و بلندمدت خـود می‌توانند با در نظر گرفتن این فرصت ها بـه پیشـرفت گردشـگری ورزشی شهرستان میانه کمک شایانی نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

803 - طراحی شهری بیواربانیسم : نگرشی زیست- انسان محور به طراحی شهری (نمونه موردی: حاشیه رودخانه چشمه کیله تنکابن)
پریسا قبادی رضا جعفری‌ها علی نیک نما سید علیرضا عالی

زمینه و هدف: شهرسازی در گذشته به واسطه نگاه منسجم به شهر، و قائل نشدن تمایز میان طبیعت و بافت شهری، تاثیرات مثبتی برجای می گذاشت که امروزه در کمتر فضایی به چشم می خورد. متخصصین در پی به کارگیری رویکردهای کاربردی جدیدی، در طراحی و بازسازی فضاهای شهری هستند، تا بتوانند مش أکثر

زمینه و هدف: شهرسازی در گذشته به واسطه نگاه منسجم به شهر، و قائل نشدن تمایز میان طبیعت و بافت شهری، تاثیرات مثبتی برجای می گذاشت که امروزه در کمتر فضایی به چشم می خورد. متخصصین در پی به کارگیری رویکردهای کاربردی جدیدی، در طراحی و بازسازی فضاهای شهری هستند، تا بتوانند مشکلات موجود را، حل نمایند. روش بررسی: پژوهش حاضر به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است. یافته‌ها: دستاورد این پژوهش در بخش مبانی، معرفی بیواربانیسم به عنوان رویکردی جدید در طراحی شهری است که محیط زیست شهری را به عنوان یک شی زنده بسیار پیچیده در نظر گرفته و در تلاش به منظور ارتباط عناصر طبیعی و نیازهای انسان است و شهرسازی را به طور جدایی ناپذیری با زیست‌شناسی مرتبط میداند. با تحلیل سه نمونه موردی انتخابی بر اساس اجزای تشکیل دهنده بیواربانیسم، چگونگی راهکارهای مبتنی بر آنها بررسی و در انتها حاشیه رودخانه چشمه کیله تنکابن به عنوان مورد پژوهی داخلی و بومی، تحلیل و بخش هایی از آن به عنوان خرد پروژه‌های انتخابی طراحی گردید. بحث و نتیجه‌گیری: این نوع جدید از رویکرد شهری و کاربرد آن در ایران ممکن است با تعداد زیادی از محدودیت ها نظیر: هزینه های نگهداری بالا، آگاهی کم افکار عمومی از مزایای آن و منافع واگرا بازار املاک و مستغلات روبرو شود، اما می توان به تدریج از طریق یک ارتقای مفهوم به صورت گسترده و از طریق بالا بردن سطح آگاهی در مورد سودمندی خدمات اکوسیستمی و تعامل گروه های هدف بزرگتر به مشکلات فائق آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

804 - تحلیل نقش سیاست های گردشگری در ارتقاء جایگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در قلمرو ژئوپلیتیکی شامات
مهدیه درویشی علیرضا استعلاجی سیمین ارمغان

زمینه و هدف: در حال حاضر ایران با توجه به توانایی بالقوه فراوان توسعه گردشگری، بنا به دلایل مختلفی توفیق چندانی در زمینه بهره برداری از این مزیت را نداشته است. نوع نگرش نسبت به گردشگری، سیاست های نامناسب گردشگری، تبلیغات منفی دشمنان ج ا ایران و عدم توجه به خدمات رفاهی أکثر

زمینه و هدف: در حال حاضر ایران با توجه به توانایی بالقوه فراوان توسعه گردشگری، بنا به دلایل مختلفی توفیق چندانی در زمینه بهره برداری از این مزیت را نداشته است. نوع نگرش نسبت به گردشگری، سیاست های نامناسب گردشگری، تبلیغات منفی دشمنان ج ا ایران و عدم توجه به خدمات رفاهی توریستی گردشگری از موانع اصلی عدم توسعه گردشگری می باشد که در پژوهش حاضر یکی از این عوامل، نقش سیاست های گردشگری ج ا ایران در ارتقاء جایگاه دیپلماسی ج ا ایران در قلمرو ژئوپلیتیکی شامات مورد تحلیل قرار گرفته است . روش بررسی: این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی(عملی) و از نوع پژوهش های اکتشافی صورت گرفته است . جامعه آماری تحقیق را کلیه صاحب نظران حوزه های گردشگری و ژئوپلیتیک تشکیل می دهند که حجم نمونه آن بر اساس مدل کوکران تعداد 35 نفر تخمین زده شد. یافته ها: پژوهش حاضر با استفاده از آزمون میانگین، آزمون بینومیال تست و ضریب همبستگی پیرسون در نرم افزار spss به ارزیابی متغیرهای عوامل میزان موفقیت گردشگری جمهوری اسلامی ایران، ارزیابی سیاست های گردشگری جمهوری اسلامی ایران و رابطه سیاست گردشگری بر میزان موفقیت دیپلماسی گردشگری جمهوری اسلامی ایران در قلمرو ژئوپلیتیکی شامات می پردازد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که سیاست های گردشگری ج ا ایران با عوامل ساختاری و کارگزاری رابطه ای بسیار ضعیف و ضعیف دارند، سیاست های گردشگری با عوامل فرآیندی فاقد رابطه می باشد و این سیاست ها با عوامل زمینه ای از رابطه متوسطی برخوردار می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

805 - پهنه بندی نواحی مستعد توسعه اکوتوریسم و گردشگری استان فارس
الهام اسراری مسعود مسعودی

این پژوهش شناسایی نواحی مستعد توسعه اکوتوریسم دراستان فارس با استفاده از بهبود مدل دکتر مجید مخدوم را مدنظر دارد. هر یک از پارامترهای ارایه شده در مدل از قبیل درصد شیب، ،پوشش گیاهی، سنگ شناسی، خاک‌شناسی، مناطق حفاظت شده، وضعیت اقلیمی) و آب به طور جداگانه بررسی و برای هر أکثر

این پژوهش شناسایی نواحی مستعد توسعه اکوتوریسم دراستان فارس با استفاده از بهبود مدل دکتر مجید مخدوم را مدنظر دارد. هر یک از پارامترهای ارایه شده در مدل از قبیل درصد شیب، ،پوشش گیاهی، سنگ شناسی، خاک‌شناسی، مناطق حفاظت شده، وضعیت اقلیمی) و آب به طور جداگانه بررسی و برای هر یک نقشه ی رقومی تهیه گردید. تجزیه وتحلیل، جمع بندی وارزیابی داده‌ها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت. در نهایت نقشه‌ی پهنه بندی نواحی مستعد توسعه اکوتوریسم استان تولید شد. نقشه‌های تولید شده بیان کننده‌ی موارد زیر می‌باشد: مکآن‌های مستعد اکوتوریسم متمرکز، مکآن‌های مستعد اکوتوریسم گسترده و مکآن‌های دیگر گردشگری(آثار باستانی و تاریخی، ملی، مکآن‌های زیارتی). با توجه به نقشه‌های مذکور در حدود یک درصد کل مساحت استان فارس در کلاس یک اکوتوریسم متمرکز و حدود پنج درصد آن در کلاس دو قرار گرفته است. بقیه قسمت‌های استان برای این کاربری نامناسب هستند(بیش از 90 درصد). 25درصد متناسب با کلاس یک اکوتوریسم گسترده،67 درصد متناسب با کلاس دو اکوتوریسم گسترده و 8 درصد نامناسب برای این کاربری می‌باشد. طبق اطلاعات موجود بیش‌ترین مناطق زیارتی درشهرستان ممسنی و کم‌ترین در شهرستان استهبان می یاشد. بیش‌ترین مناطق باستانی در شهرستان نیریز مشاهده می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

806 - ناپایداری اکوتوریسم روستایی در استان خوزستان
مریم طهماسبی کورش رضائی مقدم

بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران از توریسم به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند. این صنعت بخش عظیمی از درآمدهای ملی بسیاری کشورهای جهان سوم را به خود اختصاص می دهد. مدیریت اکوتوریسم در ایران یک عنصر حیاتی برای رشد و توسعه جامعه است. ایران با تنوع آب و هوایی، گ أکثر

بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران از توریسم به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند. این صنعت بخش عظیمی از درآمدهای ملی بسیاری کشورهای جهان سوم را به خود اختصاص می دهد. مدیریت اکوتوریسم در ایران یک عنصر حیاتی برای رشد و توسعه جامعه است. ایران با تنوع آب و هوایی، گونه های گیاهی و حیات وحش منحصربه فرد می تواند جایگاه ممتازی در میان کشورهای جهان کسب نماید. استان خوزستان نیز با دارا بودن عرصه های طبیعی و چشم اندازهای زیبا توانایی جذب گردشگران داخلی و خارجی را دارد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که این صنعت در خوزستان به دلیل عدم توجه کافی با مسائل و مشکلات عدیده ای نظیر ضعف در مدیریت و برنامه ریزی، عدم وجود قوانین صریح، کمبود اعتبارات مالی، کافی نبودن پرسنل آموزش دیده و متخصص و عدم مشارکت محلی مواجه است. یافته ها همچنین نشان دهنده روند ناپایداری و تخریب اکوتوریسم روستایی در استان خوزستان می باشد. در پایان مقاله، پیشنهاداتی برای حرکت در جهت توسعه پایدار اکوتوریسم استان ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

807 - اصول و مفاهیم دستیابی به اکوتوریسم موفق
سید حامد میرکریمی سحر سعیدی سپیده سعیدی

گردشگری، امروزه یکی از مسایل مهم و موثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. توسعه اکوتوریسم به عنوان یکی از پر جاذبه ترین انواع گردشگری علاوه بر پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، آثار محیط زیستی قابل توجهی نیز می تواند داشته باشد. این آثار در صورت عدم دقت نظر، عدم تدوین و أکثر

گردشگری، امروزه یکی از مسایل مهم و موثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. توسعه اکوتوریسم به عنوان یکی از پر جاذبه ترین انواع گردشگری علاوه بر پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، آثار محیط زیستی قابل توجهی نیز می تواند داشته باشد. این آثار در صورت عدم دقت نظر، عدم تدوین و انجام اقدامات پیشگیرانه در قالب راهبردها، استانداردها و ارزیابی های مستمر، پیامدهای تخریبی بسیاری در محیط های انسانی و طبیعی خواهند داشت و موجب ناپایداری محیطی و در نهایت ناپایداری اکوتوریسم خواهند شد. در عین حال اکوتوریسم می تواند به عنوان ابزاری مناسب در جهت توریسم پایدار نقش جهانی و یا محلی داشته باشد. علی رغم آن اکوتوریسم امروزه اغلب به درستی جهت دهی نشده و عمدتاً به گونه ای تعریف شده است که عملا از استانداردهای بحث شده در این مقاله برای نیل و موفقیت در فرآیند پایداری فاصله دارد. به عنوان مثال، لزوم مشارکت مردم محلی و حفظ رضایت آن ها در انجام فعالیت های توریستی از الزامات موثر برای نیل به هدف توریسم پایدار است. همچنین سیاست های توریسمی اتخاذ شده باید به کیفیت تجربه ی بازدیدکننده و یکپارچگی محل توجه کنند و تنها به بازاریابی و تعداد بالای بازدیدکنندگان توجه نکنند. هدف از ارایه ی مقاله ی حاضر، توضیح، تفسیر و تفکیک مفاهیم مربوط به توریسم و اکوتوریسم و هم چنین ارایه برخی از اصول و خط مشی های الزامی جهت دستیابی به اکوتوریسم پایدار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

808 - ارزش اکوتوریستی روستای هدف‌گردشگری ملهم‌دره شهرستان اسدآباد همدان
حبیب شهبازی

چکیده ارزش‌گذاری اقتصادی منابع محیط‌زیستی، بخش قابل توجهی از مطالعات اقتصاد محیط‌زیست را به خود اختصاص داده است. اقتصاددانان حوزه محیط‌زیست معتقدند که ارزش‌گذاری اقتصادی برای خدمات و منابع غیربازاری و محیط‌زیستی امری ضروری است و عدم توجه به آن در بلندمدت، نتیجه‌ای کارک أکثر

چکیده ارزش‌گذاری اقتصادی منابع محیط‌زیستی، بخش قابل توجهی از مطالعات اقتصاد محیط‌زیست را به خود اختصاص داده است. اقتصاددانان حوزه محیط‌زیست معتقدند که ارزش‌گذاری اقتصادی برای خدمات و منابع غیربازاری و محیط‌زیستی امری ضروری است و عدم توجه به آن در بلندمدت، نتیجه‌ای کارکرد آن را کاهش می‌دهد. زمانی‌که کارکردهای محیط‌زیستی به آثار میراث روستایی گره می‌خورد، نتایج عدم ارزیابی آن ‌بیش‌تر نمود پیدا می‌کند. هدف از این مقاله بررسی و تعیین ارزش خدمات تفریحی (محیط‌زیستی) روستای ملهم‌دره از توابع شهرستان اسدآباد استان همدان می‌باشد. برای این منظور از الگوی هزینه سفر انفرادی در چارچوب تابع تولید خانوار برای سال‌1394 استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که زمان، مسافت و هزینه‌های سفر بر تولید تفریح مؤثر هستند و هزینه نهایی تفریح، با‌فرض وجود شرایط رقابتی، معادل 2/1397650 ریال در روز برای روستای ملهم‌دره است که قیمت سایه‌ای تفریح می‌باشد. همچنین تقاضای تفریح، رابطه معکوس با قیمت سایه‌ای تفریح و رابطه مستقیم با درآمد دارد. از طرف دیگر تمایل به پرداخت هر بازیدکننده، ارتباط مثبت و معنی‌داری با کیفیت محیط بازدید، سطح تحصیلات، سن و وضعیت تأهل دارد. بنابراین می‌توان با افزایش کیفیت محیط یعنی توسعه روستا و ایجاد تسهیلات رفاهی ‌بیش‌تر از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، ارزش اکوتوریستی روستای ملهم‌دره را ارتقا داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

809 - ناپایداری اکوتوریسم روستایی در استان خوزستان
مریم طهماسبی کورش رضایی مقدم

بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران از توریسم به عنوان رکن اصلیتوسعه پایدار یاد م یکنند. این صنعت بخش عظیمی از درآمدهای ملیبسیاری کشورهای جها نسوم را به خود اختصاص م یدهد. مدیریتاکوتوریسم در ایران کی عنصر حیاتی برای رشد و توسعه جامعه است.ایران با تنوع آب و هوایی، گون ه أکثر

بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران از توریسم به عنوان رکن اصلیتوسعه پایدار یاد م یکنند. این صنعت بخش عظیمی از درآمدهای ملیبسیاری کشورهای جها نسوم را به خود اختصاص م یدهد. مدیریتاکوتوریسم در ایران کی عنصر حیاتی برای رشد و توسعه جامعه است.ایران با تنوع آب و هوایی، گون ههای گیاهی و حیات وحش منحصر ب هفردمی تواند جایگاه ممتازی در میان کشورهای جهان کسب نماید. استانخوزستان نیز با دارا بودن عرص ههای طبیعی و چش ماندازهای زیبا تواناییجذب گردشگران داخلی و خارجی را دارد. یافته های این پژوهش نشانم یدهد که این صنعت در خوزستان به دلیل عدم توجه کافی با مسائلو مشکلات عدید های نظیر ضعف در مدیریت و برنام هریزی، عدم وجودقوانین صریح، کمبود اعتبارات مالی، کافی نبودن پرسنل آموزش دیده ومتخصص و عدم مشارکت محلی مواجه است. یافت هها همچنین نشا ندهندهروند ناپایداری و تخریب اکوتوریسم روستایی در استان خوزستان می باشد.در پایان مقاله، پیشنهاداتی برای حرکت در جهت توسعه پایدار اکوتوریسماستان ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

810 - ارزیابی توان اکولوژیک حوضه آبخیز زاخرد جهت توسعه اکوتوریسم با استفاده از GIS
سولماز دشتی سید مسعود منوری سید محمود شریعت غلامرضا سبزقبائی

ارزیابی توان اکولوژیک به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمامی نقاط جهان به کار گرفته می شود.این امر به دلیل ضرورت انتخاب عملکرد و مکان های بهینه آن در برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست برای دست یابی به توسعه پایدار اتفاق می افتد. در این ت أکثر

ارزیابی توان اکولوژیک به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمامی نقاط جهان به کار گرفته می شود.این امر به دلیل ضرورت انتخاب عملکرد و مکان های بهینه آن در برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست برای دست یابی به توسعه پایدار اتفاق می افتد. در این تحقیق ارزیابی توان اکولوژیکی حوضه آبخیز زاخرد با وسعتی معادل23/82 کیلومتر مربع که در قسمت شمال غرب شهرستان شیراز و شرق شهرستان کازرون در استان فارس واقع گردیده است صورت پذیرفت. در ارزیابی توان اکولوژیکی حوضه زاخرد از روش مک هارگ (Mc Harg)، استفاده شده است. پیرو ارزیابی توان سرزمین نوعی مدل لازم خواهد بود که در این مطالعه از مدل اکولوژیکی مخدوم و به منظور ارتقاء مدیریت کنونی سرزمین برای تعیین کاربری اکوتوریسم منطقه از ابزار توانمند و دقیق GIS استفاده شده است .در قالب این مطالعات، ابتدا منابع اکولوژیکی (فیزیکی و بیولوژیکی) منطقه شناسایی گردید. داده های رقومی و به همراه دیگر داده های توصیفی برای ایجاد پایگاه داده ها، به سامانهArcview داده شد. سپس با تلفیق و رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی، در سامانه مذکور نقشه یگان های اکولوژیکی منطقه به همراه جدول ویژگی های واحد، ایجاد و نسبت به ارزیابی توان منطقه اقدام و مناطق مستعد برای توسعه اکوتوریسم مشخص گردید. نتیجه بررسی نشان می دهد که با در نظر گرفتن تمامی پارامترهای اکولوژیکی 94/0 % اراضی با مساحتی کمتراز یک کیلومتر مربع برای تفرج متمرکز و 24 % اراضی با مساحتی معادل 72/19 کیلومتر مربع جهت تفرج گسترده مناسب می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

811 - کاربرد الگوی ارزش‌گذاری انتها-باز در برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران
مهکامه موسی سروشی محمد کاوسی کلاشمی محمدحسین منهاج

پژوهش حاضر کاربرد رهیافت ارزش گذاری انتها-باز جهت برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران را ارایه می نماید. در این راستا، برای تحلیل داده ها و تفکیک عوامل مؤثر بر وجود تمایل به پرداخت و عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان و همچنین برآورد ا أکثر

پژوهش حاضر کاربرد رهیافت ارزش گذاری انتها-باز جهت برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران را ارایه می نماید. در این راستا، برای تحلیل داده ها و تفکیک عوامل مؤثر بر وجود تمایل به پرداخت و عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان و همچنین برآورد ارزش اکوتوریستی این روستا از روش هکمن دو مرحله ای استفاده شد. به این منظور با استفاده از داده های بدست آمده از پرسش نامه های پیش آزمون و به کارگیری رهیافت نمونه گیری میشل و کارسون، تعداد 220 نفر بازدید کننده به عنوان نمونه انتخاب شد. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش نامه و مصاحبه حضوری با بازدیدکنندگان روستای جواهرده در بهار سال 1394 جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که متغیرهای رضایت از امکانات تفریحی و رفاهی، درآمد ماهیانه خانوار و جنسیت در سطح خطای یک درصد و متغیر سن در سطح خطای ده درصد، فقط بر میزان تمایل به پرداخت تأثیر معنی دار داشتند؛ در حالی که متغیر تجربه شب مانی در سطح خطای ده درصد، و متغیرهای تعداد دفعات بازدید سالیانه و شاخص نگرشی بازدیدکنندگان در سطح خطای یک درصد در مرحله اول (وجود تمایل به پرداخت) و همچنین در مرحله دوم (میزان تمایل به پرداخت بازدید کنندگان) تأثیر معنی دار داشتند. مقدار انتظاری تمایل به پرداخت هر خانوار بازدید کننده برای هر بازدید از این روستا معادل با 37613 ریال برآورد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

812 - تعیین شاخص اقلیم آسایش گردشگری سراب گیان نهاوند با استفاده از GIS
سیدمیلاد جعفری سهیل سبحان اردکانی سجاد آستانی

امروزه اغلب کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ و نزدیک هستند تا بتوانند سهم بیشتری از درآمدهای ناشی از صنعت گردشگری را به خود اختصاص دهند. سراب گیان بارزترین و ارزشمندترین منطقه سرابی در استان همدان است و با بخشی از جنگل های زاگرس شمالی که متعلق به هات اسپات جهانی ایران و آ أکثر

امروزه اغلب کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ و نزدیک هستند تا بتوانند سهم بیشتری از درآمدهای ناشی از صنعت گردشگری را به خود اختصاص دهند. سراب گیان بارزترین و ارزشمندترین منطقه سرابی در استان همدان است و با بخشی از جنگل های زاگرس شمالی که متعلق به هات اسپات جهانی ایران و آناتولی است احاطه شده است. بنابراین هدف اصلی از انجام این پژوهش پهنه بندی اقلیم آسایش گردشگری سراب گیان با استفاده از مدل TCIدر سال 1391 می باشد. برای محاسبه شاخص اقلیم آسایش گردشگری به منظور تعیین ایام مناسب برای حضور گردشگران در منطقه سراب گیان، از داده ها و اطلاعات ایستگاه های سینوپتیک و کلیماتولوژی استان همدان و نزدیک ترین محدوده ممکن به منطقه استفاده و میان یابی، تعمیم داده های نقطه ای به پهنه ای و ترکیب نقشه ها با استفاده از ویرایش 10 نرم افزار ArcGIS انجام شد. نتایج نشان داد که در ماه های شهریور و خرداد شاخص اقلیم آسایش گردشگری منطقه دارای شرایط ایده آل و رتبه ای بالا بوده و این ماه ها بهترین ماه برای حضور گردشگران می باشند. با توجه به نتایج تحقیق می توان با برنامه ریزی اصولی برای گذران اوقات فراغت گردشگران، افزایش اشتغال، کاهش آلودگی های محیط زیستی، فراهم نمودن بستری برای استقرار امکانات و تأسیسات مربوط به فعالیت های فراغتی، تسهیل شرایط حمل و نقل و اقامت در راستای نیل به گردشگری پایدار اقدام نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

813 - بررسی اثرات محیط زیستی اکوتوریسم و جایگاه آموزش محیط زیست در کاهش اثرات مخرب آن (مطالعه‌ی موردی: استان خراسان جنوبی)
غزاله دلیری احمد نوحه گر

افزایش تعداد گردشگران به طوری که بیش از حد توان اکولوژیک یک منطقه باشد می‌تواند اثرات مخرب و بازگشت‌ناپذیری در جامعه میزبان یا مقصد داشته باشد و یا منجر به کاهش کیفیت تجربه گردشگری شود. همچنین کدهای اخلاقی پیچیدگی‌های خاص خود را دارند و بایستی به‌طور دقیق مورد بررسی قرا أکثر

افزایش تعداد گردشگران به طوری که بیش از حد توان اکولوژیک یک منطقه باشد می‌تواند اثرات مخرب و بازگشت‌ناپذیری در جامعه میزبان یا مقصد داشته باشد و یا منجر به کاهش کیفیت تجربه گردشگری شود. همچنین کدهای اخلاقی پیچیدگی‌های خاص خود را دارند و بایستی به‌طور دقیق مورد بررسی قرار گیرند، در صورت عدم توجه به این امر، مشکلات محیط زیستی و اجتماعی گریبان جامعه را خواهد گرفت و چنانچه محیط زیست تخریب شود؛ بیش‌ترین زیان آن متوجه خود انسان می‌شود که این مسئله در واقع با توسعه پایدار در تعارض است. حفاظت یعنی هم مراقبت و هم استفاده منطقی از منابع طبیعی؛ بنابراین اکوتوریسمی پایدار است که ضمن پاسخ به نیازهای نسل امروز نیازهای نسل آتی را نیز مورد توجه قرار ‌دهد. پژوهش حاضر یک تحقیق کاربردی است که با در نظر گرفتن مواردی که بیان شد، به بررسی اثرات محیط زیستی اکوتوریسم در استان خراسان جنوبی و جایگاه آموزش محیط زیست در کاهش اثرات مخرب آن پرداخته شده است. به این معنی که تمام نیازهای جامعه میهمان و میزبان را پوشش داده و سبب منفعت طرفین شود. روش بررسی از طریق مشاهده، مصاحبه و بررسی اسناد موجود است که در ابتدا به پتانسیل‌های گردشگری این استان و همچنین مشکلاتی که به سبب توسعه اکوتوریسم به آن‌ها وارد شده است اشاره می‌شود. در نهایت به آموزش محیط زیست به عنوان بهترین و موثرین راه برای آگاه کردن و ایجاد حس مسئولیت در بین اقشار جامعه به خصوص افرادی که با هدف حفاظت از طبیعت وارد آن می‌شوند، پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

814 - ارزیابی کیفیت بصری سراب گزنهله سنقر
سجاد شمشیری

از جمله فرصت‌های جدید اقتصادی و اجتماعی و اکولوژیکی که به دلیل نیازهای جهانی امروز بشدت در حال رشد و گسترش است، صنعت گردشگری است. یکی از مولفه‌های اساسی در برخورد با محیط طبیعی مخصوصاً در صنعت گردشگری، کیفیت منظر می‌باشد. خصوصیات بصری منظر سهم مهمی در هویت ناحیه و حس مک أکثر

از جمله فرصت‌های جدید اقتصادی و اجتماعی و اکولوژیکی که به دلیل نیازهای جهانی امروز بشدت در حال رشد و گسترش است، صنعت گردشگری است. یکی از مولفه‌های اساسی در برخورد با محیط طبیعی مخصوصاً در صنعت گردشگری، کیفیت منظر می‌باشد. خصوصیات بصری منظر سهم مهمی در هویت ناحیه و حس مکان دارد، می‌تواند به لذت بردن مردم از محیط طبیعی و مصنوع اطرافش کمک کرده، سبب جذب سرمایه گذاری شده، به پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی منطقه کمک کند. مقاله حاضر به ارزیابی منظر پارک سراب گزنهله سنقر می‌پردازد. که به دلیل برخورداری از موقعیت مناسب و نزدیکی به شهر سنقر و داشتن جاذبه‌های طبیعی فراوان، از مناطق دیدنی و تفریحی شهر به حساب می‌آید. ارزیابی منظر در سه مرحله انجام پذیرفته است. مرحله اول شامل شناسایی تیپ‌های منظر موجود در پارک و پهنه‌بندی آن بر اساس مشابهت فضاها، فعالیت ها و کاربری های موجود (سه پهنه)؛ مرحله دوم تحلیل داده‌ها و یافته‌های تحقیق با استفاده از ماتریس هسل؛ مرحله سوم نتیجه‌گیری و ارایه ی راهکارها و پیشنهادها است. به طور کلی این تحقیق برای افزایش تقاضای تفرجی پارک سراب گزنهله سنقر، توجه به شکل های طبیعی آب(چشمه ها و نهر) در پارک، اصلاح نحوه کاشته گیاهان موجود و تناسب آن با سیستم روشنایی برای حذف فضاهای بدون دفاع؛ استفاده از گونه‌های گیاهی متنوع بالاخص گیاهان بومی در فضاهای بلااستفاده و شیب دار پارک، توزیع مناسب مبلمان پارک، ایجاد محل‌های مناسب و امن برای خانواده‌ها و همچنین ایجاد محوطه‌هایی همراه با وسایل بازی و ورزشی برای تمامی گروه‌های سنی در پارک را ضروری می داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

815 - روابط متقابل میان جانداران خاک و تغییرات اقلیمی و کاربرد تجزیه‌های متا در تفسیر آن: مروری سیستماتیک
زاهد شریفی علی اکبر صفری سنجانی

ریزجانداران خاک در تولید و مصرف گازهای گل خانه ای یعنی دی اکسید کربن(CO2) ، متان(CH4) ، نیتروس اکسید (N2O)و نیتریک اکسید (NO)، نقش اساسی دارند. از طرف دیگر دلایل معتبری وجود دارد که تغییرات آب و هوا به گونه مستقیم و غیر مستقیم می تواند فراوانی و ساختار جامعه زنده خاک أکثر

ریزجانداران خاک در تولید و مصرف گازهای گل خانه ای یعنی دی اکسید کربن(CO2) ، متان(CH4) ، نیتروس اکسید (N2O)و نیتریک اکسید (NO)، نقش اساسی دارند. از طرف دیگر دلایل معتبری وجود دارد که تغییرات آب و هوا به گونه مستقیم و غیر مستقیم می تواند فراوانی و ساختار جامعه زنده خاک را دگرگون سازد. به گونه ای که نتایج حاصل از مرور سیستماتیک نشان داد که اثرات عمده مستقیم تغییرات آب و هوا بر روی جامعه میکروبی خاک احتمالاً به علت تغییر در میزان رطوبت و درجه حرارت است؛ در حالی که اثر افزایش (CO2)اتمسفر بر روی جامعه میکروبی خاک بیش تر به گونه غیرمستقیم، و از طریق اثری که این گاز بر روی افزایش فتوسنتز گیاهان دارد، می باشد، که این موضوع به نوبه خود می تواند سبب تغییر در کمیت و کیفیت کربن آلی وارد شده به خاک شود. به هر گونه، جانداران خاک بسته به نوع، اندازه بدن، عادت تغذیه ای، نوع اکوسیستم، اقلیم محلی و میزان بزرگی و طول دوره پارامتر اقلیمی پاسخ های متفاوتی را در برابر دگرگونی های اقلیمی از خود نشان می دهند. به گونه ای که نتایج آنالیزهای متا نشان می دهد که پاسخ جانداران خاک به افزایش میزان (CO2) اتمسفر به اندازه بدن، گروه تغذیه ای و نوع رویکرد آزمایش (مزرعه ای یا گل خانه ای) وابسته است. در حالی که چگونگی پاسخ جانداران خاک به تغییرات دما و بارندگی به اقلیم محلی و نوع اکوسیستم وابسته است. هم چنین اثرات افزایش(CO2) بر فراوانی جانداران خاک با زمان کاهش می یابد؛ در حالی که اثر دما و تغییر در بارندگی با زمان شدت می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

816 - بررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران (مطالعه موردی پارک ملی سراوان - استان گیلان)
اکرم الملوک لاهیجانیان زهرا ساسان فر

هدف از انجام اینتحقیقبررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران با عنایت به نحوه و نوع مدیریت پارک جنگلی سراوان در استان گیلان است . ایران با داشتن طبیعت چهارفصل که جز ده کشور برتر جهان در زمینه جاذبه های گردشگری می باشد مناطقی زیبا و دیدنی به خصوص در شهرهای شمالی أکثر

هدف از انجام اینتحقیقبررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران با عنایت به نحوه و نوع مدیریت پارک جنگلی سراوان در استان گیلان است . ایران با داشتن طبیعت چهارفصل که جز ده کشور برتر جهان در زمینه جاذبه های گردشگری می باشد مناطقی زیبا و دیدنی به خصوص در شهرهای شمالی کشور ودارای جذابیت زیادی برای گردشگران اکوتوریستی است. اکوتوریسم و گردشگری با توجه به روند رو به رشد جمعیت و کاهش منابع نفتی و اتکای کشور به اقتصاد تک محوری وابسته به نفت، نیازمند رشد و توسعه درکشور است. با توجه به وسعت کشور ، تنوع آب و هوایی ، و نوع اکوسیستم های جنگلی زمینه های مناسب برای ایجاد انواع پارک ها و فضای سبز فراهم نموده و بستر مناسبی برای سودآوری در بخش اکوتوریسم فراهم می گردد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی مبتنی بر روش های میدانی و کتابخانه ای است ابتدا به منظور شناسایی منطقه، نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود منطقه مورد بررسی قرار گرفت.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. سپس به منظور تعیین الویت ها و تدوین استراتژی های مدیریت اکوتوریسم از ماتریس QSPM استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین میزان آگاهی استفاده کنندگان از ارزش اکولوژیکی پارک و عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گردشگران و منطقه در نوع و نحوه استفاده از پارک جنگلی سراوان رابطه معناداری وجود دارد . شاخص های کیفی گردشگاه ها از جمله تنوع زیستی و اکو توریسم در جذب توریست تأثیر گذار است و تعیین نوع استراتژی دربهینه سازی مدیریت سبز درمنطقه اثر گذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

817 - سبزراه ها؛ بستر تحقق نگرش های نوین به شهر پایدار
الیا وطن پرست

بعد از انقلاب صنعتی؛ گسترش شهرنشینی و افزایش مشکلات جوامع شهری، دانشمندان و کارشناسان را بر آن داشت تا در غالب مباحثی از قبیل شهر پایدار، شهر اکولوژیک، آرمان شهر و غیره با ارایه راه کارهای متنوع، از جنبه های گوناگون به بررسی این مشکلات بپردازند. هدف از این تحقیق بررسی م أکثر

بعد از انقلاب صنعتی؛ گسترش شهرنشینی و افزایش مشکلات جوامع شهری، دانشمندان و کارشناسان را بر آن داشت تا در غالب مباحثی از قبیل شهر پایدار، شهر اکولوژیک، آرمان شهر و غیره با ارایه راه کارهای متنوع، از جنبه های گوناگون به بررسی این مشکلات بپردازند. هدف از این تحقیق بررسی مسایل و مفاهیم مطرح شده از قبیل محله گرایی، پاستورالیسم شهری، انسان گرایی شهری، شهر خلاق و غیره (که برای ایجاد تحول در ساختار و تغییر در فضای حاکم بر محیط شهرهای امروزی مورد توجه کارشناسان قرار گرفته) در غالب راه کاری واحد است. با این که بیش تر اهداف این نگرش ها در یک راستا و هم سو با هم می باشند اما با نبود راه کار مشخص در هنگام طراحی و برنامه ریزی شهری، ممکن است هر کدام از این نگرش ها، طراحی شهر را به سویی بکشاند که نتوان تمامی خواسته ها و انتظارات کارشناسان را از شهر پایدار فراهم آورد. این تحقیق سبزراه های شهری را به عنوان بستری برای تحقق این انتظارات از محیط شهری معرفی می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

818 - کاربرد GIS و آمایش سرزمین در ارزیابی توان طبیعت‌گردی (مطالعه موردی:سامان عرفی قوری قلعه در شهرستان پاوه)
زینب خلیلی جعفر اولادی

با توجه به اهمیت پارک جنگلی ارزیابی توان طبیعت گردی و شناسایی محدوده های مستعد طبیعت گردی در آنها ضروری و لازم است. در این تحقیق سامان عرفی قوری قلعه واقع در شمال غربی شهرستان پاوه با مساحت 46/2498 جهت ارزیابی توان طبیعت گردی بر اساس اصول آمایش سرزمین و GIS انتخاب شد. أکثر

با توجه به اهمیت پارک جنگلی ارزیابی توان طبیعت گردی و شناسایی محدوده های مستعد طبیعت گردی در آنها ضروری و لازم است. در این تحقیق سامان عرفی قوری قلعه واقع در شمال غربی شهرستان پاوه با مساحت 46/2498 جهت ارزیابی توان طبیعت گردی بر اساس اصول آمایش سرزمین و GIS انتخاب شد. بعد از انجام مطالعات پایه و تهیه نقشه های موضوعی منطقه (شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا، پوشش گیاهی و خاک)، رقومی سازی، تجزیه و تحلیل و جمع بندی و روی هم گذاری لایه ها در محیط GIS انجام شد. در نهایت نقشه زیست محیطی منطقه تولید شد. نتایج نشان داد طبق این مدل تقریباً تمام عرصه توان استفاده طبیعت گردی را دارد. به منظور توسعه طبیعت گردی در منطقه از مدل SWOT استفاده شد. با استفاده از مطالعات میدانی فهرستی از نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای منطقه در چارچوب ابعاد توسعه طبیعت گردی تهیه شد. نتایج نشان داد 27 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت ها و 31 ضعف و تهدید به عنوان محدودیت ها و تنگناها جهت گسترش طبیعت گردی در منطقه مورد مطالعه قابل شناسایی است. برای اولویت بندی فاکتورها 335 پرسشنامه بین شهروندان شهرستان کرمانشاه، گردشگران و مسئوولان توزیع شد در مرحله بعد با وزن دهی به هر کدام از این فاکتورها و سپس محاسبه و تحلیل آنها اولویت ها مشخص گردید. این نتایج بیانگر این مطلب است که آستانه آسیب پذیری منطقه به لحاظ توسعه طبیعت گردی بسیار بالا است و نیازمند بازنگری و ارائه سیاست های مناسب در جهت رفع محدودیت ها و استفاده از مزیت های نسبی است که به این منظور استراتژی های مناسبی ارائه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

819 - بررسی میزان توسعه اکوتوریسم در تعاونی های منابع طبیعی و عوامل موثر بر آن در استان گلستان
معصومه شمشاد ایرج ملک محمدی غلام حسین حسینی نیا سید مهدی میردامادی

امروزه صنعت گردشــگری به عنوان صــادرات نامرئی خدمات و محصولات،به عنوان صنعت شــماره یک در جهان شناخته می شود. این صنعت در زمرهقدیمی ترین و بزرگترین فعالیت های اقتصادی در حال رشــد دنیاســت که باایجاد 212میلیون شــغل مستقیم و غیرمستقیم، جابجایی 567میلیون مسافردر جهــان أکثر

امروزه صنعت گردشــگری به عنوان صــادرات نامرئی خدمات و محصولات،به عنوان صنعت شــماره یک در جهان شناخته می شود. این صنعت در زمرهقدیمی ترین و بزرگترین فعالیت های اقتصادی در حال رشــد دنیاســت که باایجاد 212میلیون شــغل مستقیم و غیرمستقیم، جابجایی 567میلیون مسافردر جهــان و دریافتی به مبلغ 370میلیون دلار در ســال 1995و افزایش آنبه 617میلیون مســافر و دریافتی 418میلیون دلار آمریکایی در سال 1997و افزودن ســالانه 653/3میلیون دلار آمریکایی بــه دلار مالیاتی جهانی، بهعنــوان جــذاب ترین منبع درآمد دولــت ها و به عنوان بدیلی مناســب برایبخش کشــاورزی به ویژه برای کشورهای در حال توسعه درآمده است. طبقپیش بینی های به عمل آمده تا ســال 2010تعداد مشــاغل ایجاد شــده درایــن بخش به 338میلیون شــغل و میــزان درآمد حاصــل از آن نیز به 7/2تریلیون دلار خواهد رســید. این قبیل برآوردها باعث شــده تا در ســال هایاخیر بســیاری از کشورها به صنعت توریسم با نگاهی جدی و متفاوت بنگرندو بیــش تریــن امکانات خود را برای رونق بخشــیدن به ایــن صنعت و بهرهمندی از عواید سرشــار آن به کار گیرند که گســترش گونه های توریســم بهاکوتوریسم، توریسم فرهنگی، توریسم طبیعت، اگروتوریسم، توریسم دهکدهو جــز این ها خــود گواهی بر صحت این مدعاســت. مطالعه حاضر به منظوربررسی میزان توســعه اکوتوریسم در تعاونی های منابع طبیعی و عوامل موثردر توسعه آن در استان گلستان انجام گرفته است. این تحقیق از دیدگاه طبقهبندی بر مبنای هدف از نوع تحقیقات کاربردی اســت و از دیدگاه طبقه بندیبر مبنای روش از نوع توصیفی و علمی ارتباطی می باشد. جامعه آماری موردمطالعه ایــن تحقیق اعضاى هیات مدیره تعاونی های منابع طبیعی اســتانگلســتان می باشــد. تعداد اعضای هیات مدیره تعاونی هــای منابع طبیعیاســتان گلستان 135نفر می باشد که پرسش نامه های تدوین شده از طریقسرشــماری بین آنان توزیع شده اســت. ابزار اصلی این تحقیق پرسش نامهمی باشــد که روایی صوری آن با کسب نقطه نظرات و پیشنهادات اساتید وهم چنین تعدادی از کارشناســان مدیریت ترویج ســازمان جنگل ها و مراتعکشور به دست آمد. برای سنجیدن اعتبار پرسش نامههای تهیه شده، تحقیقآزمایشی ) (Pilot testانجام گرفت که نتایج حاصله از ضریب آلفای کرنباخبرای پرســش نامه مذکور برابــر 0/86گردید. نتایج حاصــل از اولویت بندینشــان داد که برگزاری جشنواره غذاها و آیین های سنتی، ارا یه خدمات حملو نقل، ســازماندهی اریه دهندگان سرویس بهداشتی، مجهز بودن به بی سیم،مشارکت در تامین غذا، آموزش ماهیگیری ورزشی در دریاچه ها توسط اتحادیهماهیگیران، برگزاری کنفرانس های ملی اکوتوریسمی، ارتباط با موسسات مالیبین المللی و نمایندگی های توسعه محور با کمترین ضریب تغییرات در اولویتاول قرار دارند. در خصوص میزان توسعه اکوتوریسم نیز افزایش درآمد یا منفعتمالی از جذب گردشــگری با کم ترین ضریب تغییرات در اولویت اول قرار دارد.در مجموع عوامل فوق که عوامل موثر بر توسعه اکوتوریسم توسط تعاونی هایمنابع طبیعی را تبین می نمایند در حد بســیار کم و ناچیز در تعاونی های منابعطبیعــی انجام می گیرد. همچنین نتایج حاصــل از میانگین در خصوص میزانتوسعه اکوتوریسمدر تعاونیها) ( =0/34نشان می دهد میزان توسعه اکوتوریسمدر تعاونی های منابع طبیعی در حد ناچیز می باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

820 - بررسی سواد محیط‌زیستی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی با تاکید بر جنسیت و مقایسه آن از دیدگاه اسلام و اکوفمنیسم
مهدیه رضائی سید محمد شبیری محمدرضا سرمدی مریم لاریجانی

هدف پژوهش حاضر آشنایی با میزان آگاهی، نوع نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی و بررسی رابطه متغیر جنسیت و آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی این دانشجویان و تحلیل نتایج آن از طریق تطبیق با دو رویکرد اکوفمنیسم و اسلام است. این پژوهش از نظر هد أکثر

هدف پژوهش حاضر آشنایی با میزان آگاهی، نوع نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی و بررسی رابطه متغیر جنسیت و آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی این دانشجویان و تحلیل نتایج آن از طریق تطبیق با دو رویکرد اکوفمنیسم و اسلام است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع پیمایشی است که برای تحلیل نتایج و تطبیق آن با دو دیدگاه مورد مطالعه از تحلیل اسناد و مدارک و مرور ادبیات تحقیق استفاده شده است. در این پژوهش جامعه آماری عبارت بود از 13701 نفر دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 377 نمونه از آن‌ها به صورت تصادفی انتخاب و موردمطالعه قرار گرفت. ابزار اصلی پژوهش حاضر پرسش‌نامه‌ای در چهار بخش است که قبل از اجرای نهایی برای افزایش روایی و اعتبار آن به صورت آزمایشی به اجرا در آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش‌های آماری توصیفی و استنباطی از طریق نرم‌افزار spss انجام شد. بر اساس یافته های این پژوهش، نگرش و رفتار دانشجویان نسبت به آگاهی آنان سطح بالاتری را نشان داده و تفاوت معنی‌داری بین آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان زن و مرد وجود نداشت. این نتایج با پیش‌فرض‌های رویکرد اکوفمنیسم هم‌خوانی نداشته ولی با پیش‌فرض‌های دیدگاه اسلامی هماهنگی داشت؛ بنابراین ارتقای سواد محیط‌زیستی آحاد جامعه- اعم از زن و مرد- باید مورد توجه برنامه‌ریزان راهبردی و سیاست‌گذاران آموزش‌های محیط‌زیستی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

821 - استفاده‌ گردشگری شبکه راه‌های مال رو بخش پاتم به عنوان پیاده‌رو
مهری محمودخانی باریس مجنونیان مجید مخدوم احسان عبدی

راه‌های جنگلی دسترسی به جنگل به منظور استفاده از مواهب آن را برای مردم امکان‌پذیر می‌کنند. صاحب‌نظران معتقدند یکی از راه‌هایی که می‌توان بازدیدکنندگان را تشویق کرد که گردشگاه را به طور ملموس تجربه کنند، توسعه پیاده‌روهای مطلوب و هدف مند است که با استفاده از آن می‌توان ب أکثر

راه‌های جنگلی دسترسی به جنگل به منظور استفاده از مواهب آن را برای مردم امکان‌پذیر می‌کنند. صاحب‌نظران معتقدند یکی از راه‌هایی که می‌توان بازدیدکنندگان را تشویق کرد که گردشگاه را به طور ملموس تجربه کنند، توسعه پیاده‌روهای مطلوب و هدف مند است که با استفاده از آن می‌توان به صورت کنترل شده به عمده‌ترین جذابیت‌های گردشگاه دسترسی پیدا کرد. منطقه مورد مطالعه (بخش پاتم)، که قسمتی از دامنه‌های آن رو به شمال و دید به دریای مازندران دارد، قابلیت توسعه جاذبه‌های گردشگری را دارا می‌باشد. در این مطالعه ابتدا پس از پیمایش مسیر در بخش پاتم جنگل خیرود، اطلاعات موردنظر برداشت و سپس نقشه‌های طبقات شیب و خاک با نرم افزار Arc GISتهیه شد تا مکان‌های مناسب جهت طراحی مسیر پیاده‌روی مشخص شده و قابلیت مسیر مال رو موجود جهت استفاده گردشگری تعیین شود. همچنین در مورد نقاط خوش‌منظر، ویژگی نماها و کیفیت آن تعیین شده و جدول ویژگی نماها ارایه گردید. بعد از بررسی داده‌ها و اطمینان از نرمال بودن آن‌ها، جهت بررسی عرض مسیر از نرم افزار SPSS استفاده شد و نتایج نشان داد که میانگین عرض بستر با مقدار استاندارد (5/1متر) تفاوت معنی‌دار در سطح یک درصد (p < 0.01) دارد. بخش پاتم در جنگل خیرود، در آینده می‌تواند مورد توجه گردشگران قرار گیرد. برای پیاده‌روی در جنگل به یک جاده پیاده‌رو که از نقاط خوش‌منظره عبور کند احتیاج است و بهتر است تمهیدات لازم جهت اصلاح و مرمت مسیر در نظر گرفته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

822 - اکوتوریسم از منظر قرآن‌کریم
شیرین اقانجفی زاده

تعاریف متعددی از دیدگاه های مختلف در ارتباط با مفهوم اکوتوریسم یا توریسم طبیعت در سطح جهانی وجود داردکه عمدتا بین کشورهای مختلف بحث برانگیز است. این تعاریف محورهای مختلفی از اکوتوریسم را در بر می گیرد . گرچه بسیاری از این تعاریف به نوع خود مفید و کاربردی هستند اما معرف أکثر

تعاریف متعددی از دیدگاه های مختلف در ارتباط با مفهوم اکوتوریسم یا توریسم طبیعت در سطح جهانی وجود داردکه عمدتا بین کشورهای مختلف بحث برانگیز است. این تعاریف محورهای مختلفی از اکوتوریسم را در بر می گیرد . گرچه بسیاری از این تعاریف به نوع خود مفید و کاربردی هستند اما معرف جامعی از این مفهوم نمی باشند. امروزه این مفهوم با چالش های آموزشی ، فرهنگی و اجرایی مواجه شده است. با توجه به آن که در قرآن کریم در آیات متعددی به این مفهوم اشاره شده است بی شک کامل ترین معنای اکوتوریسم را می توان از قرآن کریم استنباط کرد. تامل درآیات قرآنی نشان می دهد دیدگاه قرآن مجید در این مورد یک دیدگاه همه جانبه نگر می باشد. در این مقاله سعی شده است پارادایم اکوتوریسم در جهان امروز از طریق معرفی مفهوم اکوتوریسم قرآنی مرتفع گردد و نگرش جدیدی را در متخصصان این رشته ایجاد کرده، کمک شایانی به عملکرد آن ها در این حیطه باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

823 - بررسی تطبیقی بازتاب آثار عطار در ادبیات شرق و غرب
علی مزارعی عسگر صلاحی مهرداد آقائی

10.30495/clq.2023.1900890.1892

چکیدهانسان با اخلاق و ادب به نقطة کمال دست می‌یابد و علم همچون نردبانی است برای رسیدن به قلّۀ اخلاق، و این زمانی میسّر است که با معرفت قرین شود. معرفت یا به عبارتی عرفان، مفهومی کاملاً اخلاقی است که عارف با آثار عرفانی خود، راه رسیدن به آن را هموار می‌کند. بسیاری از نوی أکثر

چکیدهانسان با اخلاق و ادب به نقطة کمال دست می‌یابد و علم همچون نردبانی است برای رسیدن به قلّۀ اخلاق، و این زمانی میسّر است که با معرفت قرین شود. معرفت یا به عبارتی عرفان، مفهومی کاملاً اخلاقی است که عارف با آثار عرفانی خود، راه رسیدن به آن را هموار می‌کند. بسیاری از نویسندگان و عارفان، در این راه قدم برمی‌دارند. ایران، مهد و خاستگاه شاعران عارفی بوده است که با خلق آثار عرفانی اسلامی نقطة عطفی در تاریخ عرفان بوده‌اند. عطّار نیشابوری از جملة شاعران ایرانی است که در محور عرفان اسلامی به عنوان قطب شناخته شده است. از این‌رو این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن معرفی عطّار، به تحلیل جایگاه عطّار در عرفان اسلامی و نقش ایشان در آشنایی مردم شرق و غرب با عرفان اسلامی و میزان تأثیر و بازتاب آن در ادبیات این دو پهنه بپردازد. بنابر نتایج حاکی از این جستار می‌توان گفت تأثیری که فکر و شعر عرفانی عطار بر ادبیات شرق و غرب گذاشته کمتر از تأثیر اسلام بر دل‌ها نیست؛ چرا که عرفان عطار آمیزه‌ای از مضامین اخلاقی و اسلامی با روح و روان شرقی است. به همین سبب عطّار پژوهی در بین ادیبان و شاعران شرق و غرب ناشی از الهام پذیری و گرایش عرفانی آن‌ها به ذائقة عرفانی عطار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

824 - بررسی مؤلفه های عرفانی در متون دو مکتب اسلامی و هندی(باتیکه بر دیدگاههای مولوی و محمد داراشکوه)
قاسم احمدی فاطمه لاجوردی محمدرضا عدلی

10.30495/clq.2023.1947429.2333

ریشه مشترکات فرهنگی، ادبی و دینی ایران و هند را می توان از گذشته های بسیار دور جستجو کرد و بسیاری از مضامین و تمثیلات مورد استفاده در متون عرفانی ایرانی و هندی مشابه یکدیگر هستند. شباهت بین تصوف اسلامی با عرفان دیگر اقوام جهان، بی شک در خور توجه بسیار است، اگرچه ویژگی ه أکثر

ریشه مشترکات فرهنگی، ادبی و دینی ایران و هند را می توان از گذشته های بسیار دور جستجو کرد و بسیاری از مضامین و تمثیلات مورد استفاده در متون عرفانی ایرانی و هندی مشابه یکدیگر هستند. شباهت بین تصوف اسلامی با عرفان دیگر اقوام جهان، بی شک در خور توجه بسیار است، اگرچه ویژگی های مشترکی در تجارب عرفان جهان وجود دارد اما نباید انتظار داشت که همیشه و همه جا با کلمات مشابهی بیان شده باشند. در این مقاله شباهت‌های موجود در میان بعضی از آداب و آیین‌های دو مکتب عرفانی اسلامی و هندی بررسی شده است. از مطالعۀ دقیق منابع هندی و کتاب‌های صوفی فارسی، در روش‌های تربیتی و سیر و سلوک شباهت‌های زیادی دیده می‌شود که مهمترین آن‌ها عبارتند از: ارزش وجود انسان و اهمیت آن در ادبیات عرفانی ایران و هند، تجلی عشق و معرفت در عرفان ایرانی و هندی، تعدد منازل و مقامات سلوک، ارزش و اهمیت مقام دل، ارزش مقام پیر و مرشد، زهد و ریاضت، مبارزه با نفس، نظریۀ فنا. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

825 - بررسی مضامین تعلیمی در شعر فرخی یزدی و ایرج میرزا
سیده مریم جزایری شهریار شادی گو ناهید جعفری دهکردی

10.30495/clq.2021.679714

از دیرباز تا کنون شاعران با در نظر گرفتن دستورالعمل های اخلاقی و تعلیمی در شعر خود سعی بر بهبود اوضاع جامعه داشته اند. با شکل‌گیری مشروطه و سیاست‌های حاکم نیاز به تعلیم و اصول اخلاق به مردم جامعه احساس می شد. این پژوهش بر مبنای روش توصیفی‌-تحلیلی حاصل از مطالعات کتابخان أکثر

از دیرباز تا کنون شاعران با در نظر گرفتن دستورالعمل های اخلاقی و تعلیمی در شعر خود سعی بر بهبود اوضاع جامعه داشته اند. با شکل‌گیری مشروطه و سیاست‌های حاکم نیاز به تعلیم و اصول اخلاق به مردم جامعه احساس می شد. این پژوهش بر مبنای روش توصیفی‌-تحلیلی حاصل از مطالعات کتابخانه‌ای انجام شده و هدف اصلی آن تبیین نمودهای تعلیمی در اشعار فرخی یزدی و ایرج میرزا است. فرخی یزدی و ایرج میرزا از جمله شاعران آزادی خواه عصر مشروطه هستند که به تعلیم و آگاهی بخشیدن مردم توجه داشته‌اند. بررسی اشعار این دو شاعر نشان می دهد که، بینش اجتماعی آن‌ها و موضع گیری متفاوتشان در مورد تعلیم و تربیت تا حد زیادی از طبقه اجتماعی آن‌ها تأثیر پذیرفته است. نتیجه این پژوهش حکایت از آن دارد که، به دلیل تفاوت‌های خانوادگی، فکری و سیاسی دو شاعر، مضامین تعلیماتی در شعر آن ها در دو جهت متفاوت سیر می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

826 - بررسی تطبیقی اسطوره در رمان‌های منتخب آلخو کارپانتیه و محمود دولت‌آبادی
اکرم رجبی رقیه صدرایی عبدالحسین فرزاد

10.30495/clq.2021.685275

اسطوره‌ها در خلق آثار ادبی، به‌ویژه رمان، نقش بزرگی ایفا می‌کنند. رمان‌های قلمرو این‌ عالم و قرن روشنفکری آلخو کارپاتیه و روزگار سپری شده مردم سالخورده محمود دولت‌آبادی، از جمله رمان‌هایی هستند که در سبک و سیاق رئالیسم جادویی، ترکیبی از دنیای واقعی و وهمی و اساطیری ایجا أکثر

اسطوره‌ها در خلق آثار ادبی، به‌ویژه رمان، نقش بزرگی ایفا می‌کنند. رمان‌های قلمرو این‌ عالم و قرن روشنفکری آلخو کارپاتیه و روزگار سپری شده مردم سالخورده محمود دولت‌آبادی، از جمله رمان‌هایی هستند که در سبک و سیاق رئالیسم جادویی، ترکیبی از دنیای واقعی و وهمی و اساطیری ایجاد کرده است. در زیر لایه واقع‌گرا و تاریخی این رمان‌ها، ژرف‌ساخت دنیای اساطیری، حضوری جدی و مداوم دارد. بر همین اساس، هدف اصلی این مقاله بررسی تطبیقی اسطوره‌ها در سه رمان مذکور است. آلخو کارپانتیه و محمود دولت‌آبادی نویسندگانی از دو ملت متفاوت با دو زبان متفاوت‌اند که روابط تاریخی میان آن‌ها برقرار نبوده است. در دوران معاصر هم این دو نویسنده شناخت و آگاهی از یکدیگر نداشتند که از آثار، اندیشه‌ها، جریانات و گونه‌ها، سبک و ساختار داستان‌نویسی یکدیگر تأثیر و تأثری گرفته باشند. به همین دلیل، در مقاله حاضر با روش تحلیلی- توصیفی در چارچوب رویکرد ادبیات تطبیقی مکتب آمریکایی کنش‌ها و مفاهیم بنیادین اسطوره‌ها در لایه‌های پنهان این سه رمان‌ بررسی و تحلیل می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

827 - رویکرد کنشگری روشنفکر در «چشم‌هایش» و «دل کور» بر اساس نظریه کنش متقابل نمادین
مرتضی هادیان منصوره ثابت زاده حسین ابوالحسن تنهایی

10.30495/clq.2021.687391

هنجارها در موضع قدرت و خواهان پیروزی هستند و با ایجاد سلطه بر فکر، آدمی را به فرمانبرداری وا می‌دارند. روشنفکر بر خود می‌داند که در مقابل هنجارهای کج بایستد و برای تحقق شرایط مطلوب فکری بکوشد. در روش شناسی کنش متقابل نمادین هربرت بلومر آگاهی انسان به خویشتنِ خویش در دنی أکثر

هنجارها در موضع قدرت و خواهان پیروزی هستند و با ایجاد سلطه بر فکر، آدمی را به فرمانبرداری وا می‌دارند. روشنفکر بر خود می‌داند که در مقابل هنجارهای کج بایستد و برای تحقق شرایط مطلوب فکری بکوشد. در روش شناسی کنش متقابل نمادین هربرت بلومر آگاهی انسان به خویشتنِ خویش در دنیای تجربی جامعه به وجود می‌آید. در این رویکرد جامعه شناختی روشنفکر کنشگری است که کنش او بر اساس تفسیر در موقعیت های اجتماعی- سیاسی روی می دهد و نقش او در دفاع یا نپذیرفتن هنجارها، جهت گیری می شود. رمان چشم‌هایش تصویری را از تاریخ پهلوی اول نشان می‌دهدکه در آن خود جمعی، آمیزه ای از خودی سنت گرا و متجدد است. منافع جمعی بر منافع فردی ترجیح دارد. روشنفکر فردی متجدد است و با مبارزه در برابر نظام اقتدارگرای سیاسی به کنشگری می پردازد. رمان دل کور روایتگر دوره پهلوی اول و دوم است. خود جمعی در این رمان، خودی منفعل و خشن است. در جهان رمان منافع فردی بر منافع جمعی ترجیح دارد. روشنفکر در رویارویی با خود جمعی بر اساس مهربانی و صلح طلبی کنشگری می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

828 - تحلیل تطبیقی شرم در دو منظومه ویس و رامین و خسرو و شیرین
فائزه افتخاری روزبهانی محمد علی شفایی معصومه خدادادی مهاباد مجتبی انصاری شهیدی

10.30495/clq.2021.679120

شخصیت‌های یک منظومه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌غنایی، تصویرگر عواطف بشری هستند که از درون فرد و جامعه سرچشمه می‌‌‌گیرند. حس شرم به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر احساسی در فرهنگ ایرانی و نیز روابط عاشقانه، همواره مطرح بوده است. انعکاس این درونمایه منجر به شکل گیری أکثر

شخصیت‌های یک منظومه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌غنایی، تصویرگر عواطف بشری هستند که از درون فرد و جامعه سرچشمه می‌‌‌گیرند. حس شرم به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر احساسی در فرهنگ ایرانی و نیز روابط عاشقانه، همواره مطرح بوده است. انعکاس این درونمایه منجر به شکل گیری انواع شرم می‌شود که هر یک واکنش‌های گوناگونی را نیز در پی دارند. در این پژوهش با بررسی تطبیقی دو منظومه ویس و رامین و خسرو و شیرین، در دو محدوده زمانی متفاوت(پیش از اسلام و پس از اسلام)، روابط عاشقانه مورد کاوش قرار گرفته و ضمن تحلیل مفهومی بازتاب شرم و انتخاب کلیدواژه‌هایی به مقایسه دو منظومه پرداخته شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که نوع شرم در این دو منظومه متفاوت است و ضمن داشتن بافتار متفاوت، در عملکرد میان عاشق و معشوق نیز به گونه‌ای متفاوت پدیدار می‌گردد که به دقت مورد بررسی قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

829 - ساخت و واسازی ابر روایت‌ها در آثار مارتین لوئیس امیس: رویکردی لیوتاری
علی جمالی نصاری شهرام ولیدی هیوا ویسی

10.30495/clq.2021.679124

ژان فرانسوا لیوتار در نوشته‌های خود به پست مدرنیسم و شرایط و خصوصیات آن پرداخته‌ و ویژگی‌هایی را برای فرهنگ، آثار و ا ندیشه‌های پست مدرن برشمرده ‌است. از جمله ویژگی‌هایی که پست مدرنیسم را از سایر دوره‌ها و مکاتب ادبی و فرهنگی متمایز می‌سازد، بر افتادن و فروپاشی روایت‌ها أکثر

ژان فرانسوا لیوتار در نوشته‌های خود به پست مدرنیسم و شرایط و خصوصیات آن پرداخته‌ و ویژگی‌هایی را برای فرهنگ، آثار و ا ندیشه‌های پست مدرن برشمرده ‌است. از جمله ویژگی‌هایی که پست مدرنیسم را از سایر دوره‌ها و مکاتب ادبی و فرهنگی متمایز می‌سازد، بر افتادن و فروپاشی روایت‌های کلان است. بر این اساس می‌توان گفت آثار ادبی تا آنجا که روایت‌های کلان را به زیر می‌کشند و بنیاد آن‌ها را سست می‌نمایند، به سوی پست مدرنیسم گام برمی‌دارند و خود را به درجات کم‌تر یا بیش‌تر در میان آثار پست مدرن جا می‌دهند. مطالعه حاضر بر آن است تا سه اثر برگزیده مارتین امیس را از منظر ساخت و واسازی ابر روایت ها مورد بررسی قرار دهد و نشان دهد چگونه ادبیات و فلسفه شانه به شانه هم اضمحلال گفتمان‌های متصلب را به تصویر می‌کشند و در وانفسای ناامیدی ها، امکان بروز و ظهور گفتمان یا روایتی جدید را ممکن می دانند. روش پژوهش حاضر مطالعات بین رشته ای است که به صورت کتابخانه ای انجام گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

830 - روایتگری سمبولیسم و جریان سیال ذهن در سمفونی مردگان و به سوی فانوس دریایی
کیان پیشکار

10.30495/clq.2021.683759

حوزه بررسی ادبیات تطبیقی یکی از بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین زمینه‌های مطالعاتی در ادبیات جهان می‌باشد که می‌تواند روزنه‌های بسیاری را برای شناخت ملل، ادبیات، فرهنگ‌ها، سنت‌ها و تفکرات به روی مشتاقان ادبیات بگشاید. در بین نویسنده‌های بزرگ ایران و انگلیس کم‌تر کسی است که اسم أکثر

حوزه بررسی ادبیات تطبیقی یکی از بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین زمینه‌های مطالعاتی در ادبیات جهان می‌باشد که می‌تواند روزنه‌های بسیاری را برای شناخت ملل، ادبیات، فرهنگ‌ها، سنت‌ها و تفکرات به روی مشتاقان ادبیات بگشاید. در بین نویسنده‌های بزرگ ایران و انگلیس کم‌تر کسی است که اسم عباس معروفی و خانم ویرجینیا وولف را نشنیده باشد و با آثار ارزشمند آن‌ها که بی تردید بر ادیبات کشورشان و جهان تأثیر گذاشته‌اند آشنا نباشند. رمان‌های سمفونی مردگان عباس معروفی(1336) و به سوی فانوس دریایی ویرجینیا وولف(1941-1882) آثار ارزشمند و بزرگ ادبیات فارسی و انگلیسی می‌باشند که دارای مشخصات و ویژگی‌های منحصر به فرد خود می‌باشند که بررسی تطبیقی نحوه روایت آن‌ها که بر اساس روایتگری مدرن، قالب و ساختار جریان سیال ذهن ارائه شده می‌تواند ضمن تسهیل درک ادبی آن‌ها، ارائه‌کننده روزنه‌ای جدید در بررسی و مطالعه عملی ادبیات تطبیقی مدرن و پست مدرن باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

831 - بررسی تطبیقی چگونگی استفاده از قواعد نحوی و دستوری با رویکرد فرمالیستی در اشعار اخوان ثالث و ادونیس
اعظم السادات هاشمیان شهری محمد شاه بدیع زاده رضا اشرف زاده

10.30495/clq.2023.1974251.2490

هر شاعری برای آفرینش شعر خود به ناگزیر از برخی اصول و قواعد دستوری عدول می‌کند و همواره سعی‌اش بر این است تا معنی را به صورتی شفاف بیان کند؛ چرا که در غیر این صورت، گامی در بی‌مقداری شعر و شاعر برداشته است. یکی از راه‌های شناخت شعر هر شاعری توجه به قواعد نحوی و دستوری ب أکثر

هر شاعری برای آفرینش شعر خود به ناگزیر از برخی اصول و قواعد دستوری عدول می‌کند و همواره سعی‌اش بر این است تا معنی را به صورتی شفاف بیان کند؛ چرا که در غیر این صورت، گامی در بی‌مقداری شعر و شاعر برداشته است. یکی از راه‌های شناخت شعر هر شاعری توجه به قواعد نحوی و دستوری بکار رفته در آن شعر است، بررسی چگونگی روابط بین اجزا و عنصرهای یک جمله آن هم با در نظر گرفتن قواعدی که در درون ساختمان یک جمله با زبانی خاص مورد توجه قرار می‌گیرد، ساختار نحوی و دستوری هر شعری را مشخص می‌کند.در این پژوهش تلاش شده است با روش تطبیقی و تحلیلی به بررسی چگونگی استفاده از قواعد نحوی و دستوری با رویکرد فرمالیستی در اشعار اخوان ثالث و ادونیس پرداخته شود؛ در این راستا جابجـایی عناصر جمله، حـذف، کابرد أفعال و .. در اشعار دو شاعر موردنظر بررسی شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که ادونیس در مولفه‌های خروج از قواعد نحوی، جابه‌جایی عناصر جمله، تقدیم و تاخیر و حذف عناصر جمله در مقایسه با اخوان، پیشتازتر است و اخوان در زمینۀ ‌کاربرد لغات و واژگان کهن فارسی و لغات آرکائیک توانسته است به هنجارگریزی نحوی بیشتری از ادونیس دست یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

832 - مقایسه تطبیقی اسطوره و عرفان در هفت شهر عشق عطار با غزلیات بیدل دهلوی
معصومه پازوکی خدابخش اسداللهی علیرضا نیکویی توفیق هاشم پور سبحانی

10.30495/clq.2021.683763

از نخستین ادوار رشد تدریجی و بلوغ فکری بشر، انسان همواره در جست‌وجوی مبانی و منابع بعضی از علوم در حوزه‌های گوناگون، به ویژه در حوزه علوم انسانی بوده است. در همین فرایند چه بسا در اندیشه کشف رمز و رازهای مرتبط با همگرایی این علوم نیز بوده باشد. بی گمان خاستگاه اغلب علوم أکثر

از نخستین ادوار رشد تدریجی و بلوغ فکری بشر، انسان همواره در جست‌وجوی مبانی و منابع بعضی از علوم در حوزه‌های گوناگون، به ویژه در حوزه علوم انسانی بوده است. در همین فرایند چه بسا در اندیشه کشف رمز و رازهای مرتبط با همگرایی این علوم نیز بوده باشد. بی گمان خاستگاه اغلب علوم انسانی از وجوه مشترک برخوردارند، ولیکن در ادامه به جهت گسترش دامنه آن‌ها، اینگونه به نظر می‌رسد که سرچشمه‌های تکوین و شکل گیری آن‌ها باید متفاوت باشد. مقوله‌هایی مانند اسطوره و عرفان اگرچه دارای رویکردی به ظاهر متفاوت می‌باشند اما هر دو از مظاهر بارز و برجسته هویت ایرانی هستند که در مواضع متعدد به ویژه در بعد نمادین بودن زبان، تأویل پذیری، روایتگری، رویکرد هنری، قرابت با متون دینی از همگرایی و همسویی برخوردارند و این اشتراک و همگرایی بیش‌تر در حوزه شعر و ادب خود را نمایان می‌سازد. لذا شعرای بسیاری از جمله حافظ از این نکته غافل نبوده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

833 - مضامین و اصطلاحات عرفانی در شعر شاعران دوره بازگشت با تکیه‌بر چهار شاعر دوره قاجار و مشروطه: فروغی بسطامی، قاآنی، صفای اصفهانی، ادیب نیشابوری
شهریار شادی گو فرزانه شریفی

10.30495/clq.2022.1904800.1946

مضامین شعر، دگرگونی‌های مختلفی را تجربه کرده و آنچه به نحوی کامل دور نشده، مضامین عرفانی است. ازآنجاکه دوره بازگشت ادبی یکی از دوره‌های مهم در ادوار شعر و حلقه اتصال ادب کلاسیک با دوره معاصر است، توجه ویژه به بازتاب مضامین مختلف شعری آن مهم بوده. تعیین رویکردها و نگرش ش أکثر

مضامین شعر، دگرگونی‌های مختلفی را تجربه کرده و آنچه به نحوی کامل دور نشده، مضامین عرفانی است. ازآنجاکه دوره بازگشت ادبی یکی از دوره‌های مهم در ادوار شعر و حلقه اتصال ادب کلاسیک با دوره معاصر است، توجه ویژه به بازتاب مضامین مختلف شعری آن مهم بوده. تعیین رویکردها و نگرش شاعران برتر دوره قاجارـ‌ مشروطه در حیطه مضامین عرفانی به روش توصیفی - تحلیلی هدف این پژوهش است. شاعران منتخب این تحقیق تحت نفوذ سبک‌های کهن و نیز شاعران برتر دوره‌های مختلف بوده‌اند و تقلید هرچند استادانه هم انجام شود، بازهم ارزش اثر اصلی را ندارد. تقلید از سکون و ایستایی شخص و جامعه مقلد روایت دارد اما مضامین عرفانی، به نحوی کامل از شعر این شاعران دور نشده و آنان سبک شخصی خود را نیز به حیطه اشعارشان وارد کرده اند. هرچند این مضامین در خدمت زیبایی و پر مفهوم شدن شعر استفاده ‌شده‌ اما به گونه ای جداگانه شعر سبک عارفانه محسوب نمی‌شوند. این شاعران به تعالیم هر دو مکتب خراسانی و بغدادی واقف بوده‌اند. توجه به همراهی همیشگی شور، محبت و عشق در مراحل عرفانی است و عرفان عملی بر عرفان نظری ارجحیت می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

834 - تحلیل همسانی گفتار‌متن های آوینی با یونگ و مولانا در تعالیم عرفانی
سیده زهرا حسینی نیا صابر امامی امیراسماعیل آذر

10.30495/clq.2023.1930815.2178

هر متن به‌عنوان یک ساختار، پدیده‌ای خودبسنده نیست، بلکه در مناسبت با متون قبل و بعد از خود، شبکه‌ای درهم‌تنیده از دلالت‌ها، مشابهت‌ها و‌افتراق‌های معنایی‌و‌زبانی را تشکیل می‌دهد. ازاین منظرمعنا، امری تطبیقی و در تعامل با متون قبل‌و‌بعد از خود است. ادبیات دفاع مقدس به‌عن أکثر

هر متن به‌عنوان یک ساختار، پدیده‌ای خودبسنده نیست، بلکه در مناسبت با متون قبل و بعد از خود، شبکه‌ای درهم‌تنیده از دلالت‌ها، مشابهت‌ها و‌افتراق‌های معنایی‌و‌زبانی را تشکیل می‌دهد. ازاین منظرمعنا، امری تطبیقی و در تعامل با متون قبل‌و‌بعد از خود است. ادبیات دفاع مقدس به‌عنوان نحله‌ای از ادبیات معاصر، برخی از معانی خود را از خلال روابط تعاملی با متون قبل از خود به‌ویژه متون عرفانی کسب کرده است و از منظری تطبیقی با ادبیات عرفانی تا حدودی در راستای یک گفتمان معناساز مشترک قرار دارد. در این مقاله کوشیده‌ایم تا با روشِ‌ِتحلیلی توصیفی با رویکردی تطبیقی، خاستگاه‌های عرفانی و میزان همسانی گفتارمتن‌های آوینی را با آثار مولانا و‌کارل گوستاو یونگ، واکاوی کنیم. نتایج این تحقیق هم‌سویی و هم‌رنگی سخنان آوینی را با مفاهیمی همچون؛ تجلی، نور، ظلمت و لقاءالله که از واژه‌ها و مفاهیم پربسامد ابیات مولانا و عرفان است و با بیان تازه در پیشنهاد و فرایند فردیت یونگ به‌کار گرفته شده‌اند آشکار می‌کند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

835 - نقد اجتماعی «همسایه‌ها» و مقایسه آن با نظریه لوکاچ
الهه پلوئی منیره احمد سلطانی محمد همایون سپهر

10.30495/clq.2021.687396

دوره حکومت محمدرضا پهلوی میزان فروش نفت به کشورهای دیگر افزایش پیدا می‌کند و شرایط مالی کشور به نسبت قبل بهتر می‌شود و به تبع آن خرید کاغذ، نشر کتاب و... افزایش می‌یابد. از سویی سختگیری و سانسور به نسبت دوره رضاشاه کم‌تر است. از این رو در دوره حکومت پهلوی دوم داستان نوی أکثر

دوره حکومت محمدرضا پهلوی میزان فروش نفت به کشورهای دیگر افزایش پیدا می‌کند و شرایط مالی کشور به نسبت قبل بهتر می‌شود و به تبع آن خرید کاغذ، نشر کتاب و... افزایش می‌یابد. از سویی سختگیری و سانسور به نسبت دوره رضاشاه کم‌تر است. از این رو در دوره حکومت پهلوی دوم داستان نویسی رواج بیش‌تری دارد و نویسندگان متأثر از شرایط جامعه دست به خلق داستان‌هایی می‌زنند که شرایط جامعه و حوادث تاریخی آن دوره را بیان می‌کند. یکی از این داستان‌ها، همسایه‌ها است که اوضاع جنوب ایران در زمان ملی شدن نفت را بیان می‌کند. در این کتاب، شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر آن دوره، زندگی مردم و افکار و اندیشه و آرزوها و مشکلات آن‌ها، فقر مالی و فرهنگی و حتی لایه‌های پنهان زندگی و فکر انسان‌ها بیان می‌شود و به صورت غیر مستقیم به نقش حزب توده در ایجاد این نهضت سیاسی اشاره شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

836 - بررسی تطبیقی طنز سیاه در "دیوان شوخ" از ابوالقاسم حالت و "بدوی سرخ پوست" از محمد ماغوط
فاطمه گوشه نشین پروین تاجبخش زینب شرافتی گورابی

10.30495/clq.2021.685283

ادبیات هموارهیکی از ابزارهای مهم نقد در جوامع بوده است و ادیبان و نویسندگان آن را به صورت غیر مستقیم و نمادین به ‌کار برده‌اند. یکی از روش‌هایی که ادیبان برای بیان مشکلات اجتماعی و همدردی با مردم از آن بهره می‌جویند، طنز است. طنز سیاه خنده‌ای است آمیخته به درد که از درو أکثر

ادبیات هموارهیکی از ابزارهای مهم نقد در جوامع بوده است و ادیبان و نویسندگان آن را به صورت غیر مستقیم و نمادین به ‌کار برده‌اند. یکی از روش‌هایی که ادیبان برای بیان مشکلات اجتماعی و همدردی با مردم از آن بهره می‌جویند، طنز است. طنز سیاه خنده‌ای است آمیخته به درد که از درون فرد عاصی برای مقابله با عقاید و رفتارهای سیاسی و اجتماعی رایج و نادرست برمی‌آید. اشعار ابوالقاسم حالت و محمد ماغوط سرشار از این نوع طنز است که آن را برای بیان مشکلاتی چون فقر، دخالت بیگانان و... استفاده کرده‌اند. اما ماغوط طنز سیاه را در مفهومی گسترده‌تر به کار برده و به موضوعاتی چون جنگ، زندان، و مسائل دنیای عرب نیز پرداخته است. این دو شاعر از تکنیک‌هایی چون تناقض، تحقیر، و کوچک‌نمایی استفاده کرده‌اند. اما در عین حال از عبارات و واژگانی استفاده نکرده‌اند که منافی اخلاق و فرهنگ باشد. شرایط متفاوت فردی و اجتماعی این دو شاعر باعث شده که لحن کلام حالت ملایم و گزندگی کلام ماغوط بیش‌تر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

837 - بررسی تطبیقی ادبیات خلاقیت و هرمنوتیک مدرن با تأکید بر آراء مارتین هایدگر
لیلا احمدزاده افضل السادات حسینی دهشیری محسن ایمانی نایینی

10.30495/clq.2021.685276

با گسترش رشته های تخصّصی در مراکز آکادمیک جهان، هرمنوتیک از محدوده تفسیر متون دینی خارج شد و به عرصه علوم مختلفی همچون تاریخ، هنر، اقتصاد، علوم سیاسی و روان شناسی و در پی آن تعلیم و تربیت قدم گذاشت. هدف اصلی این تحقیق بررسی تطبیقی ادبیات خلاقیت و هرمنوتیک مدرن با تأکید أکثر

با گسترش رشته های تخصّصی در مراکز آکادمیک جهان، هرمنوتیک از محدوده تفسیر متون دینی خارج شد و به عرصه علوم مختلفی همچون تاریخ، هنر، اقتصاد، علوم سیاسی و روان شناسی و در پی آن تعلیم و تربیت قدم گذاشت. هدف اصلی این تحقیق بررسی تطبیقی ادبیات خلاقیت و هرمنوتیک مدرن با تأکید بر آرای مارتین هایدگر می‌باشد. این تحقیق از نوع تحلیلی می‌باشد. نزدیکی به مسأله مورد بحث، پرسش‌گری و تفکر، انتقادگری و کیفیت فهم در فراگیر نشان دهنده نسبت بین هرمنوتیک مدرن با یادگیری خلاق است. ایجاد علاقه به تعلیم و تربیت در فراگیر، تهیه برنامه‌های تربیتی ایجاد علایق علمی در فراگیر و ایجاد فهم متقابل بین مربی و متربی از اهدافی است که بر مبنای هرمنوتیک برای یادگیری خلاق می‌توان طراحی کرد. در هرمنوتیک مدرن به یادگیری خلاقانه اهمیت داده می‌شود و فرایند آن به گونه‌ای است که در ابتدا می‌بایست روی یک مسأله به توافق رسیده و مورد نقد و انتقاد قرار داد تا کیفیت فهم در فراگیر ایجاد شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

838 - بررسی تطبیقی جلوه‌های میهن‌دوستی در سروده‌های خیرالدّین زرکلی و احمد شوقی
فاطمه قجری عنایت الله فاتحی نژاد

10.30495/clq.2022.691939

در این مقاله به بررسی تطبیقی جلوه‌های میهن‌دوستی در سروده‌های خیرالدین زرکلی و احمد شوقی پرداخته‌ایم. روش تحقیق، کتابخانه‌ای بوده و نوع آن، تحلیلی-توصیفی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اگرچه این دو شاعر همواره در اشعار خویش به موضوع میهن‌دوستی توجه ویژه نشان داده‌اند، أکثر

در این مقاله به بررسی تطبیقی جلوه‌های میهن‌دوستی در سروده‌های خیرالدین زرکلی و احمد شوقی پرداخته‌ایم. روش تحقیق، کتابخانه‌ای بوده و نوع آن، تحلیلی-توصیفی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اگرچه این دو شاعر همواره در اشعار خویش به موضوع میهن‌دوستی توجه ویژه نشان داده‌اند، اما بسامد مضامین مرتبط با میهن-دوستی در اشعار زرکلی بیشتر از اشعار شوقی است. علاوه بر این، شوقی به موضوع فلسطین واکنشی نشان نداده است. البته در کنار این تفاوت‌ها، اشتراکات زیادی در زمینه‌ی توجه دو شاعر به موضوع میهن‌دوستی وجود دارد. زرکلی در کل دوران زندگی خویش به موضوع میهن‌دوستی توجه نشان داده اما شوقی تا زمانی که در دربار بود، به موضوعات سیاسی چندان حسّاس نبود و در مراحل بعدی زندگی خویش به طور فزاینده به موضوع میهن‌دوستی و مضامین مرتبط با آن توجه و علاقه نشان داده است. زرکلی بیش از شوقی به وطن خویش عشق می‌ورزد و این موضوع با توجه به بازتاب چشمگیر موضوع غم غربت در اشعار زرکلی، قابل استناد و استنباط است. هر دو شاعر تنها راه رستگاری ملّت‌ها را اتحّاد ملی و منطقه‌ای می‌دانند. البته زرکلی به موضوع فلسطین توجه ویژه نشان داده اما شوقی به این موضوع چندذان نپرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

839 - نگاهی تطبیقی بر «استعمار و استبداد ستیزی» در اشعار بشری البستانی و طاهره صفارزاده
بهنام فعلی عنایت الله فاتحی نژاد لطیفه سلامت باویل

10.30495/clq.2021.685284

بشری البستانی در شعر معاصر عربی و طاهره صفارزاده در عرصه ادبیات معاصر فارسی از منادیان حقیقی استبدادستیزی به شمار می‌آیند. دو شاعر مذکور که نماینده قشر بااحساس و آگاه و فرهیخته جامعه خود هستند توانستند با تلاشی گسترده به سرودن شعرهای مهیج و تحریک احساسات خفته مردم مبادر أکثر

بشری البستانی در شعر معاصر عربی و طاهره صفارزاده در عرصه ادبیات معاصر فارسی از منادیان حقیقی استبدادستیزی به شمار می‌آیند. دو شاعر مذکور که نماینده قشر بااحساس و آگاه و فرهیخته جامعه خود هستند توانستند با تلاشی گسترده به سرودن شعرهای مهیج و تحریک احساسات خفته مردم مبادرت ورزند تا علاوه بر تأثیرگذاری در حوادث و رویدادها، در راستای مصالح سرزمینشان آثار ادبی ماندگاری از خود بر جای گذارند. پژوهش حاضر که از نوع توصیفی تحلیلی است و با روش کتابخانه‌ای صورت گرفته به دنبال آن است تا مفهوم استبدادستیزی را که از مهم‌ترین مضامین مشترک اشعار این دو شاعر می‌باشد از منظر ادبیات تطبیقی مورد بررسی قرار دهد. نتایج مقاله پیش رو حاکی از آن است که مهم ترین بن مایه های مشترک در شعر این دو شاعر مقاومت عبارت‌اند از مفاهیمی چون بیان وضعیت اسفبار کشور، پرده برداشتن از ظلم و ستم دشمنان داخلی و استعمارگران و آثار و تبعه هجوم آن‌ها بر کشور عراق و ایران و در نهایت دعوت مردم به حفظ وحدت جهت پیروزی بر دشمنان. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

840 - بررسی اندیشه‌های هستی‌گرایانه در شعر شاملو بر اساس آرای نیچه
پیمان پاسبان ذوقی لیدا نامدار جواد طاهری غلامرضا حیدری

10.30495/clq.2021.687399

اگزیستانسیالیسم یا هستی‌گرایی از مفاهیم محوری اندیشه نیچه است که در شعر معاصر به‌ویژه در شعر شاملو نمود روشنی دارد. مصادیق برجسته آن از جمله تقدم وجود بر ماهیت، تعهد و مسئولیت، فردیت، گزاف بودن زندگی و جهان، مرگ و نیستی، آزادی، دلهره و اضطراب، وانهادگی و تنهایی در شعر ش أکثر

اگزیستانسیالیسم یا هستی‌گرایی از مفاهیم محوری اندیشه نیچه است که در شعر معاصر به‌ویژه در شعر شاملو نمود روشنی دارد. مصادیق برجسته آن از جمله تقدم وجود بر ماهیت، تعهد و مسئولیت، فردیت، گزاف بودن زندگی و جهان، مرگ و نیستی، آزادی، دلهره و اضطراب، وانهادگی و تنهایی در شعر شاملو با هنرمندی تمام بازنمایی شده است جستار حاضر به روش توصیفی- تحلیلی بر اساس گزاره‌های مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی که به بررسی رابطه ادبیات با دیگر شاخه‌های علوم انسانی می‌پردازد. در پی پاسخ به این پرسش است که اندیشه‌های هستی‌گرایانه چگونه در ذهن و زبان شاملو پرورانده شده و نگاه او به هستی بر چه اندیشه و فلسفه‌ای متمرکز بوده است؟ تبیین و ترسیم هستی شناسی در شعر شاملو با توجه به آرای نیچه هدف اصلی این نوشتار است. یافته های پژوهش نشان می دهد شاملو پیوند عمیقی با مباحث و اندیشه‌های هستی‌شناسانه داشته، مفاهیم و دغدغه‌های وجودی به صورت تأمل برانگیز و بسامد بسیار بالایی در سروده هایش سایه انداخته است. این مفاهیم با آرای هستی‌گرایانه نیچه نقاط تلاقی بسیاری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

841 - بررسی تطبیقی توصیف یگانگی ازمنظرپیرهرات وعطار نیشابوری
لیلا موسوی سیاوش مرادی حسین آریان

10.30495/clq.2023.1932136.2194

چکیده:توحید به عنوان یکی ازاصلی ترین تعالیم شرع مقدس اسلام، اولین شعار پیامبر بزرگوار اسلام بود. تا توحید تحقق نیابد دیگر ارکان شرع نیز عملی نخواهد شد. توحید مهم‌ترین بحث عقیدتی مسلمانان است و به همین جهت عرفا بر این اصل فراوان تکیه کرده‌اند و عارفانی چون جنید بغدادی،مو أکثر

چکیده:توحید به عنوان یکی ازاصلی ترین تعالیم شرع مقدس اسلام، اولین شعار پیامبر بزرگوار اسلام بود. تا توحید تحقق نیابد دیگر ارکان شرع نیز عملی نخواهد شد. توحید مهم‌ترین بحث عقیدتی مسلمانان است و به همین جهت عرفا بر این اصل فراوان تکیه کرده‌اند و عارفانی چون جنید بغدادی،مولانا برترین مجالس را نشستن و تفکر کردن در میدان توحید می‌داند.هرفرد نگرش خاصی به مقوله ی ویگانگی توحید دارد وخودرادرمسیری قرار میدهد که بدان برسد .سکوت ذهنی وتفکر در آفاق وانفس از دید عرفا یکی از بهترین راهها برای درک توحید ویگانگی می باشد. خواجه عبدالله انصاری به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مفسران و عارفان شریعت‌مدار، به توحید در تمام آثار خویش نگاهی داشته است وآثارعطار نیشابوری ،زیباترین ودل انگیزترین منظومه های عرفانی است که در آنهاعطار در نهایت زیبایی آموزه های توحیدی ویگانگی رابیان میکند .عطار نیشابوری(متوفی618 ه.ق)از عارفان شاعری است که بطور دقیق وموشکافانه ای به مسأله یگانگی وتوحید بشکل زیبایی می پردازد .پژوهش حاضر در پی آن است تا نگاهی تطبیقی به مقوله توحید در آثارعطاروخواجه عبدالله انصاری بیندازد و نمونه‌هایی را کاوش کند و به تحلیل وبررسی آن بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

842 - بررسی دیدگاه‌های فلسفی وجودی (اگزیستانسیالیسم)در دفتر شعر«حجم سبز»سهراب سپهری و دفتر «زمستان» اخوان ثالث
زهرا میرزایی بهمن اباد میرزایی بهمن اباد فاطمه غفوری مهدی اباد پوران یوسفی پور

10.30495/clq.2022.1958119.2413

اگزیستانسیالیست یکی از مکاتب فلسفی است، و به معنای اصالت وجود یا تقدم وجود بر ماهیت است، که تأثیر بسیاری بر جریان‌های ادبی پس از خود برجا گذاشت. مبانی اصلی این فلسفه، تقدم وجّود بر ماهیت، فردیت، آزادی، درون ماندگاری، گزاف بودن جهان، نا امیدی، یأس، وانهادگی، غم و دلهره، أکثر

اگزیستانسیالیست یکی از مکاتب فلسفی است، و به معنای اصالت وجود یا تقدم وجود بر ماهیت است، که تأثیر بسیاری بر جریان‌های ادبی پس از خود برجا گذاشت. مبانی اصلی این فلسفه، تقدم وجّود بر ماهیت، فردیت، آزادی، درون ماندگاری، گزاف بودن جهان، نا امیدی، یأس، وانهادگی، غم و دلهره، تنهایی و افسردگی می‌باشد. با توجّه به اوضاع سیاسی اجتماعی ایران در شهریور1320 و فضای نسبتاً باز جهت ایراد این اندیشه‌ها و رواج آثار ترجمه شده از این دوره، بسیاری از شاعران و نویسندگان معاصر ادبیات از این اندیشه تأثیر پذیرفتند.که سهراب سپهری و اخوان ثالث از جمله کسانی بودند، که در بخشی از دوران افرینش ادبی شان از این اندیشه تأثیر پذیرفتند. بنابراین این پژوهش برآن است، تا این اندیشه‌های فلسفی را در منظومۀ حجم سبز و دفتر زمستان اخوان ٍثالث مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. نگارنده در این پژوهش، بر اساس مطالعات کتابخانه ای و به شیوه تحلیلی- فلسفی به گردآوری مطالب و اثبات نظریات خود مبادرت ورزیده، و با بررسی اشعار این منظومه ها به این نتیجه رسیده، که درون مایه‌های فلسفۀ اگزیستانسیالیستی با شدّت و ضعف در دفتر حجم سبز سهراب سپهری و دفتر زمستان اخوان ثالث دیده می‌شود.کلمات کلیدی: مکاتب فکر‌ی - فلسفی، فلسفه اگزیستانسیالیسم، سهراب سپهری، اخوان ثالث. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

843 - ادبیات اعتراض با نماد «شب» در قطعه‌سروده‌های معاصر فارسی و عربی
فاروق نعمتی

10.30495/clq.2023.1981592.2531

بیان نمادین به عنوان یکی از ظریف‌ترین شگردهای هنری در میان عناصر گوناگون خیال، یکی از اصلی‌ترین ساختارهای زبانی در شعر معاصر به حساب می‌آید. در این میان، عنصر شب، دارای بار معنایی متفاوتی در شعر معاصر عربی و فارسی است؛ به گونه‌ای که فضای شبانه و موقعیت خاص آن، خوانش‌های أکثر

بیان نمادین به عنوان یکی از ظریف‌ترین شگردهای هنری در میان عناصر گوناگون خیال، یکی از اصلی‌ترین ساختارهای زبانی در شعر معاصر به حساب می‌آید. در این میان، عنصر شب، دارای بار معنایی متفاوتی در شعر معاصر عربی و فارسی است؛ به گونه‌ای که فضای شبانه و موقعیت خاص آن، خوانش‌های متفاوتی را در میان سرایندگان دو زبان سبب شده است. بهره‌گیری از این نماد طبیعی در راستای بیان اعتراض به وضعیتِ موجود، از کارکردهای شب در شعر دو زبان است؛ به نحوی که شاعران با استفاده از این ظرفیّت نمادین، اعتراض خویش را به تیرگی و خفقان اوضاع بیان می‌دارند. در این جستار با رویکرد تطبیقی و با روش تحلیلی- توصیفی و با بهره‌گیری از مکتب آمریکایی در ادبیات تطبیقی، با انتخاب برخی سرایندگان از شعر معاصر عربی (بیاتی، سیاب، بلند حیدری و شابی) و شعر معاصر فارسی (نیما، طاهره صفارزاده و اخوان) به بررسی نمادپردازی از نماد شب به عنوان سمبلی اعتراض‌آمیز خواهیم پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

844 - بررسی وجوه تشابه و تفاوت مقوله فضا در زبان شناسی و معماری
مجید رفعتی پرویز ضیاء شهابی عباس مسعودی مالک حسینی

10.30495/clq.2023.1916743.2051

فضا، اگر چه معمولاً از آغاز قرن بیستم در کانون مباحثات معماری بوده است، اما هرگز مبنای نظریه های زبانشناختی و شعرشناختی قرار نگرفته و در نتیجه، شاعرانگی معماری نیز همچون زبانی فضامند به فهم و تجربه درنیامده است. از آنجا که ترکیب دانش ها در دوره معاصر، از اهمیت بالایی بر أکثر

فضا، اگر چه معمولاً از آغاز قرن بیستم در کانون مباحثات معماری بوده است، اما هرگز مبنای نظریه های زبانشناختی و شعرشناختی قرار نگرفته و در نتیجه، شاعرانگی معماری نیز همچون زبانی فضامند به فهم و تجربه درنیامده است. از آنجا که ترکیب دانش ها در دوره معاصر، از اهمیت بالایی برخوردار است، می توان بین معماری و ادبیات، وجوه اشتراک فراوانی یافت.این مقاله برمبنای روش توصیفی – تحلیلی، بدنبال این است تا مقوله فضا را در دو هنر معماری و ادبیات و برداشت های خاص آن مقایسه نماید و با تکیه بر نقدهای فلسفی شعر و گرایش های نوین زبان شناختی، وجوه تشابه و تفاوت بین معماری و ادبیات در مفهوم فضا را نقد و بررسی و تطبیق کند. از مهمترین یافته های این تحقیق می توان به این اشاره کرد که زبان هندسیِ معماری و بافت شهرهای سنتی با عناصر وجودی همچون دالان و هشتی و حیاط و ساباط و سایر فضاهای متباین مصداقی روشن از زبان اقامت و شعر فضاست. معماری و زبان، هردو واسطه ی مواجهه ی ما با جهان اند زیرا ما همواره درون معماری حضور داریم، همچنانکه همواره درون زبان حضور داریم. این شباهت، فضامندی هر دو را آشکار می کند. شعرِ فضا، تجربه پذیرکردن زبان است، پس ساخت فضایی آشکارکننده از یک سو و تجربه پذیر و تنبنیاد از سوی دیگر، چیزی است که شعر باید از معماری بیاموزد. اما آنچه معماری باید از شعر بیاموزد، در کار آوردنِ زبان معماری به گونه ای است که بیشتر از معماری باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

845 - بررسی تطبیقی نظریۀ « احساس حقارت» و شیوه‌های مقابله با آن براساس روانشناسی فردگرای آدلر در اشعار شاعران زن ایران و عرب (سیمین بهبهانی، غاده السمان)
زهرا کریمی سپیده سپهری آرزو شمالی اسکویی الهه حاجیها

10.30495/clq.2023.1983348.2543

نقد روانکاوانه، نقدی جدید و بینا‌‌رشته&lrm;ای است که در آن پژوهشگر و یا منتقد، بر آن است تا جنبه&lrm;های پنهان و یا زوایای مختلف رفتاری و نشانه‌های روانی موجود در یک اثر مورد نظر، اعم از ادبی و یا .... را بکاود تا بدین وسیله به تحلیل شخصیت نویسنده، هنرمند و یا اشخاص داس أکثر

نقد روانکاوانه، نقدی جدید و بینا‌‌رشته&lrm;ای است که در آن پژوهشگر و یا منتقد، بر آن است تا جنبه&lrm;های پنهان و یا زوایای مختلف رفتاری و نشانه‌های روانی موجود در یک اثر مورد نظر، اعم از ادبی و یا .... را بکاود تا بدین وسیله به تحلیل شخصیت نویسنده، هنرمند و یا اشخاص داستانی بپردازد. روان‌شناسی فردنگر به‌وسیلة آلفرد آدلر پایه‌گذاری شده است و یکی از نظریه‌های موجود در این روانشناسی فردگرا، نظریۀ احساس حقارت است. در این مقاله که به شیوۀ توصیفی– تحلیلی بر مبنای سندکاوی و شیوۀ مطالعات کتابخانه‌ای صورت گرفته است،‌ اشعار دو تن از شاعران معاصر ایران و عرب‌ (سیمین بهبهانی، غاده السمان) بر اساس نظریۀ احساس حقارت مبتنی روانشناسی فردگرای آدلر مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. ‌نتایج تحقیق نشان می‌دهد که احساس حقارت موجود در اشعار سیمین بهبهانی و غاده السمان به علت تبعیض جنسیتی موجود در جامعه بوده است و مهم&lrm;ترین مؤلفه&lrm;ها و شاخصه‌هایی که بر اساس روانشناسی فردگرای آلفرد آدلر برای مقابله با احساس حقارت می&lrm;توان در اشعار این دو بانوی شاعر دید، شامل مکانیزم‌های برتری‌جویی، علاقۀ اجتماعی، یاس و تنهایی، انزوا و کناره‌گیری؛ شکوه و اعتراض و عشق است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

846 - بررسی تطبیقی اندیشه‌های مشترک سیاسی، اجتماعی و فردی به عنوان مولفه‌های مدرنیسم در اشعار احمد شاملو و نازک‌الملائکه
،روناک ،جوهر زاده شاهرخ حکمت مجید . عزیزی .

10.30495/clq.2022.1962002.2440

شکل‌گیری هر یک از مکتب‌ها در پی جنبشی سیاسی یا اجتماعی و فرهنگی صورت گرفته و هنر و ادبیات هر دوره، محصول جهان زیستۀ خود است. مدرنیسم به عنوان یک مکتب ادبی در کشورهای آمریکایی و اروپایی از سال‌های آغازین سدۀ بیستم و همزمان با نفوذ و گسترش شعر سمبولیستی ظهور کرد و به تدری أکثر

شکل‌گیری هر یک از مکتب‌ها در پی جنبشی سیاسی یا اجتماعی و فرهنگی صورت گرفته و هنر و ادبیات هر دوره، محصول جهان زیستۀ خود است. مدرنیسم به عنوان یک مکتب ادبی در کشورهای آمریکایی و اروپایی از سال‌های آغازین سدۀ بیستم و همزمان با نفوذ و گسترش شعر سمبولیستی ظهور کرد و به تدریج به کشورهای دیگر نشر یافت. در این پژوهش سعی برآن است تا با نگاهی بر ادبیات تطبیقی، به روش توصیفی – تحلیلی، اندیشه‌های مشترک سیاسی، اجتماعی و فردی به عنوان مولفه‌های مدرنیسم در سروده‌های احمد شاملو و نازک‌الملائکه بررسی شود. نتایج حاکی از آن است که آزادی‌، پرداختن به مسائل سیاسی، اجتماعی و عشق فردی به عنوان مولفه‌های مدرنیسم در دو شاعر مذکور مشهود است‌. اندیشه‌های سیاسی به عنوان اصلی‌ترین مضمون شعری شاملو شناخته شده است، اما او شاعری متاثر است نه موثر! از منظر اجتماعی نیز آزادی و رهایی بشر از استبداد‌، در اشعار شاملو نمود گسترده ای دارد. نازک الملائکه نیز به رد موضوع جنگ در اشعارش پرداخته است و در قالب اجتماعی، لب به شکوه و شکایت از اوضاع جامعه می‌گشاید و برای رهایی از رنج‌ها و آلام زندگی ، نه تنها مردم عراق بلکه مردم تمامی سرزمین‌های اسلامی را مورد خطاب قرار می‌دهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

847 - واکاوی بن‌مایه‌های همگون ادبیات اعتراض در شعر عبدالکریم الکرمی و عارف قزوینی
دانا طالب پور

10.30495/clq.2023.1955967.2398

دو کشور ایران و فلسطین به دلیل برخورداری از دین مشترک، باورها و اعتقادات نزدیک به هم و تجربه‌های مشترک سیاسی – اجتماعی، مورد توجه شاعران و نویسندگان قرار گرفته‌اند، در این میان شاعران، به عنوان رهبران ادبی با تکیه‌بر رسالت اجتماعی خویش، نقش برجسته‌ای در بارور کردن أکثر

دو کشور ایران و فلسطین به دلیل برخورداری از دین مشترک، باورها و اعتقادات نزدیک به هم و تجربه‌های مشترک سیاسی – اجتماعی، مورد توجه شاعران و نویسندگان قرار گرفته‌اند، در این میان شاعران، به عنوان رهبران ادبی با تکیه‌بر رسالت اجتماعی خویش، نقش برجسته‌ای در بارور کردن روح انقلابی مردم و برچیده شدن بساط ظلم و بی‌عدالتی داشته‌اند. دو تن از چهر‌ه‌های برجستة این رسالت در این دو کشور، عبدالکریم الکرمی و عارف قزوینی هستند که با اشعار خطابی و کوبندة خود به خوبی توانستند در برابر توطئه‌های دشمنان بایستند و روح بیداری و تحرک و اعتراض را در مردم بدمانند. در پژوهش حاضر، با به کارگیری روش توصیفی- تحلیلی و تکیه‌بر مکتب ادبیات تطبیقی آمریکا، به بررسی برخی عناوین مطرح در ادبیات اعتراض در اشعار دو شاعر پرداخته شده و در پایان برخی نتایج حاصل شد: وطن‌دوستی و اعتراض علیه توطئه‌های دشمنان و استعمارگران، اعتراض علیه عملکرد حاکمان نالایق، محکوم‌نمودن عدم اتحاد و عدم یکپارچگی مردم، اعتراض علیه مزدوران و وطن‌فروشان از مهمترین مضامین ادبیات اعتراض در اشعار دو شاعر هستند. هر دو شاعر با زبانی تند و انتقادی؛ گاه صریح و گاه نمادین به تقبیح کژی‌ها و نابسامانی‌های موجود در جامعه پرداخته‌ و احیای هویت ملی را در دستور کار خود قرار داده‌اند. هر دو یکی از عوامل نابسامانی را بهانه‌های مختلف دودستگی و اختلاف دانسته که در نظرگاه عارف وجود اختلافات دینی و مذهبی یکی از ریشه‌های اساسی آن را تشکیل می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

848 - بررسی تطبیقی خردگرایی از دیدگاه ابوالعلاء معرّی و ناصرخسرو
تورج زینی وند

10.30495/clq.2023.1760095.0

ابوالعلاء معرّی و ناصرخسرو از چهره‌های شاخص فرهنگ اسلامی در عرصه‌ی خرد و خردگرایی به شمار می‌روند، تا آنجا که اندیشه‌ها و سروده‌های خردآمیز آنها در میان دیگر شاعران از فراوانی و شهرت بیشتری برخوردار است. یافته‌ی اساسی این پژوهش در این است که تجربه‌های شعری، آشنایی با اف أکثر

ابوالعلاء معرّی و ناصرخسرو از چهره‌های شاخص فرهنگ اسلامی در عرصه‌ی خرد و خردگرایی به شمار می‌روند، تا آنجا که اندیشه‌ها و سروده‌های خردآمیز آنها در میان دیگر شاعران از فراوانی و شهرت بیشتری برخوردار است. یافته‌ی اساسی این پژوهش در این است که تجربه‌های شعری، آشنایی با افکار اندیشمندان و خرد ورزان ایرانی و اسلامی و فیلسوفان یونانی، بهره‌گیری از فرهنگ و آموزه‌های دینی و مذهبی به ویژه اسماعیلی و فاطمی از منابع خردگرایی این دو است. ناصرخسرو به عنوان شاعری فرهیخته، نسبت به ادب عربی آگاهی داشته است. بنابراین، در سرودن برخی مضمون‌های خردآمیزش به شعر ابوالعلاء معرّی نظر داشته است. همچنین در این جستار، اعتقاد بر این است که اگر چه در برخی موارد میان شعر ابوالعلاء و ناصرخسرو تشابه مضمونی وجود دارد، اما این تشابهات از باب توارد خاطر بوده و ریشه‌ی برخی از این مضمون‌های‌ خردگرایی، در فرهنگ اسلامی و ایرانی نیز وجود دارد. این پژوهش بر آن است تا بر اساس مکتب ادبیّات تطبیقی به بررسی و تحلیل تطبیقی جنبه‌های مشترک و متفاوت این مضمون‌ها و احیاناً تأثیرپذیری ناصرخسرو از ابوالعلاء بپردازد. دو محور اساسی این پژوهش، عبارتند از: الف: پیشگفتاری درباره‌ی سیرخردگرایی در ادبیّات عربی و فارسی و کلیّات پژوهش.ب:بررسی تطبیقی مضمون‌های خردگرایی در شعر این دو شاعر.واژگان کلیدی: ابوالعلاء معرّی، ناصرخسرو، خردگرایی، شعر عربی و فارسی، ادبیّات تطبیقی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

849 - واکاوی مؤلفه های رئالیسم در اشعار «محمد عفیفی مطر» و «مهدی اخوان ثالث»
محمد رضا سلمانی سندس کردآبادی

10.30495/clq.2023.1920072.2087

جامعه و ادبیات رابطه ای متقابل و دو سویه دارند و آثار ادبی محصول و مولود حیات و محیط اجتماعی هستند. رئالیسم در واقع همان نمایش زندگی واقعی جامعه ی بشری و پرداختن به واقعیتها و مسائل موجود در جامعه و بیانگر احساس مسئولیت و توجه شاعران و نویسندگان نسبت به واقعیت های ملموس أکثر

جامعه و ادبیات رابطه ای متقابل و دو سویه دارند و آثار ادبی محصول و مولود حیات و محیط اجتماعی هستند. رئالیسم در واقع همان نمایش زندگی واقعی جامعه ی بشری و پرداختن به واقعیتها و مسائل موجود در جامعه و بیانگر احساس مسئولیت و توجه شاعران و نویسندگان نسبت به واقعیت های ملموس جامعه است که پس از جنگ جهانی دوم نیز با پررنگ تر شدن تلاش های صهیونیسم ها این احساس تعهد ادیبان در برابر واقعیت های جهان اسلام بیش از پیش چهره نمود. محمد عفیفی مطر و مهدی اخوان ثالث، در دو جامعه با شرایط اجتماعی مشابهی زندگی می کنند و با توجه به زمینه های فکری و عقیدتی مشترک، دارای دیدگاه های مشترکی در برخورد با مسائل اجتماعی موجود هستند. این مقاله ضمن تعریف مکتب رئالیسم و معرفی این دو شاعر برجستۀ مصر و ایران، و بررسی اشعار انقلابی شان، تلاش دارد به بیان مهمترین مؤلفه های رئالیسم در اشعار آنها بپردازد. که عبارتند از: وطن دوستی، تداوم اعتراض به مستبدان، انتظار برای آزادی و نابودی ظلم و ستم، فقر و گرسنگی و عشق به مادر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

850 - بررسی تطبیقی ساختارهای اجتماعی در آثار زیدری نسوی و نجیب محفوظ براساس نظریات ساختارگرایانه گلدمن
شهره بهروزه پرنوش پژوهش ماندانا هاشمی اصفهانی

10.30495/clq.2023.1984063.2547

ساختارگرایی تکوینی در جامعه‌شناسی ادبیات، یکی از شاخه‌های نوین در پژوهش‌های ادبی معاصر است که فیلسوفان جامعه‌شناس و ادیبی چون لوسین گلدمن و رهبر فکری او یعنی جورج لوکاچ، بدان محور متکی بوده‌ اند و بر طبق آن دیالکتیک نگرش حاکم بر مؤلف و فضای تاریخی، اجتماعی همراه با اقتص أکثر

ساختارگرایی تکوینی در جامعه‌شناسی ادبیات، یکی از شاخه‌های نوین در پژوهش‌های ادبی معاصر است که فیلسوفان جامعه‌شناس و ادیبی چون لوسین گلدمن و رهبر فکری او یعنی جورج لوکاچ، بدان محور متکی بوده‌ اند و بر طبق آن دیالکتیک نگرش حاکم بر مؤلف و فضای تاریخی، اجتماعی همراه با اقتصاد سیاسی، معیارهای کلی‌گرایانه‌ای را به لحاظ ساختار‌گرایی تکوینی و جامعه‌شناسی ادبی مطرح می‌شود. نفثه‌‌المصدور اثر زیدری نسوی یکی از آثار مهم ادبی و جزیی از اسناد تاریخی، اجتماعی در ادبیات فارسی است که از قرن هفتم مصادف با اواخر دوران خوارزمشاهیان و اوایل دوران مغول برجای مانده است. آثار نجیب محفوظ نویسندۀ معروف مصری و برندۀ جایزۀ نوبل ادبی در سال 1988 نیز دربارۀ نوع زندگی اجتماعی مردم زمانه و سلطۀ بیگانگان بر کشورش و فقر اقتصادی و فرهنگی است. در پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و پژوهش بر أساس مکتب تطبیقی به بررسی و تحلیل تطبیقی آثار زیدری نسوی بالأخص نفثه المصدور و نجیب محفوظ با نگاه ساختارگرایانه گلدمن پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که زیدری نسوی و نجیب محفوظ در آثارشان نسبت به مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی‌ جامعه عصر خود بی‌تفاوت نبوده ‌‌و سعی داشته‌اند تا با نشان دادن مشکلات اجتماعی و هم چنین با استفاده از قدرت قلم خود واقعیت‌های ‌جامعه را در جهت رسیدن به یک جامعۀ آرمانی به تصویر بکشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

851 - بررسی تطبیقی مؤلفه‌های مارکسیستی رمان ژانی گل اثر ابراهیم احمد و دختر رعیت اثر محمود اعتمادزاده
بهار کاظمی بدریه قوامی

10.30495/clq.2022.1961533.2437

نقد مارکسیستی گونه‌ای از نقد ادبی است که از ارتباط جامعه و ادبیات سخن می‌گوید. در نقد مارکسیستی ادبیات را بر اساس شرایط تاریخی پدیدآورندۀ آن تحلیل می‌کنند. بنابراین برای نقد مارکسیستی شناخت زمینۀ تاریخی آن نیز ضرورت دارد با اشغال ایران و عراق و منطقۀ کردستان بعد از جنگ أکثر

نقد مارکسیستی گونه‌ای از نقد ادبی است که از ارتباط جامعه و ادبیات سخن می‌گوید. در نقد مارکسیستی ادبیات را بر اساس شرایط تاریخی پدیدآورندۀ آن تحلیل می‌کنند. بنابراین برای نقد مارکسیستی شناخت زمینۀ تاریخی آن نیز ضرورت دارد با اشغال ایران و عراق و منطقۀ کردستان بعد از جنگ جهانی اول توسط نیروهای متفقین و روسیه، جریانی بر ادبیات فارسی و کردی مسلط می‌شود که بسیاری از نویسندگان آن‌ها را تحت تأثیر مارکسیسم و کمونیسم روسیه قرار می‌دهد. جامعۀ ایران در خلال و بعد از جنگ جهانی اول به دلیل ناکارآمدی نظام حاکم درگیر مشکلاتی همچون؛ فقر و تنگدستی، وجود نظام طبقاتی و فشار حاکم بر مردم توسط حکومت وقت بوده است، کردستان عراق نیز از دیرباز محل نزاع با دولت و حکومت‌های مرکزی وقت خود در پی یافتن حکومت و دولتی مستقل بوده است، اندیشۀ ناسیونالیست کردی در کردستان عراق و نیز تأثیرپذیری جامعۀ ایران و کردستان عراق از جریان‌های کمونیستی و مارکسیستی بعد از جنگ جهانی اول این زمینه را فراهم می‌کند که به بررسی آثار نویسندگان ادبیات فارسی و کردی و تأثیرپذیری آن‌ها از این جریان‌ها پرداخته شود. در این پژوهش به نقد مارکسیستی رمان ژانی گل و دختر رعیت که می‌توان گفت در ادبیات فارسی و کردی هر دو اثر جزو نخستین داستان‌های واقع‌گرای اجتماعی هستند بر اساس مؤلفه‌های نقد مارکسیستی پرداخته شده است و پس از بررسی‌هایی که در این پژوهش انجام گرفته مشخص شده است که؛ محمود اعتمادزاده و ابراهیم احمد رمان‌هایشان را وسیله‌ای برای بیان افکار خود قرار داده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

852 - بررسی خسرو و شیرین نظامی و دیوان جمیل بن معمر از منظر مکتب فمینیسم
ریحانه سردار علی گنجیان خناری ابراهیم دیباجی

زن در فرهنگ‌های مختلف و در تمامی دوران، جایگاه و موقعیت خاصی داشته که با توجه به فرهنگ و سنت هر دوره جایگاه و موقعیت‌های متفاوتی می‌یافت. در تاریخ ایران پس از اسلام که با تمدن و فرهنگ اموی هم‌زمان بود زن حضور چشمگیری دارد و به صورت نسبی، این دو فرهنگ در زمینه جایگاه و م أکثر

زن در فرهنگ‌های مختلف و در تمامی دوران، جایگاه و موقعیت خاصی داشته که با توجه به فرهنگ و سنت هر دوره جایگاه و موقعیت‌های متفاوتی می‌یافت. در تاریخ ایران پس از اسلام که با تمدن و فرهنگ اموی هم‌زمان بود زن حضور چشمگیری دارد و به صورت نسبی، این دو فرهنگ در زمینه جایگاه و موقعیت اجتماعی و فرهنگی زن، دارای تفاوت‌ها و شباهت‌های آشکار بوده‌اند. خسرو و شیرین نظامی و دیوان جمیل بن معمر در زمره آثار غنایی ادب پارسی و عربی این دوره هستند که نمود بارزی از محدودیت‌های این نوع بشری را به تصویر می‌کشند. نظامی در منظومه خسرو و شیرین نظامی علی رغم قدمت در بسیاری از موضوعات مربوط به زن سنت شکنی کرده و در برخی موارد دیدگاه‌هایی متفاوت با جامعه سنتی عصر خویش ارائه کرده است که در مقایسه با آثار آن دوره در جای خود بسی قابل تأمل دارد. از سوی دیگر در ادبیات عربی نیز شاعری چون جمیل بن معمر در دوره‌ای می‌زیسته است که در جامعه عربی چندان ارزشی برای زن و ارزش‌های زنانه قائل نبوده‌اند ولی با این وجود در اشعار این شاعر نیز به ارزش‌های زنانه و نقش زن توجه زیادی شده است که این امر به نوبه خود مطالعه تطبیقی این موضوع را در خسرو و شیرین نظامی و دیوان جمیل بن معمر اقتضا می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

853 - نگاهی تطبیقی به شعر احمد شاملو و احمد مطر (با رویکرد تحلیل روان‌شناختی بر پایه نظریه شخصیت فروید)
جواد کبوتری معصومه بخشی زاده حسین آریان

احمد مطر شاعر شناخته شده عرب، اشعار اجتماعی خود را در تعارض با اعمال و افکار طبقه حاکمیت سروده است. در این اشعار، شاهد اعتراض ها و افشاگری های وی علیه جامعه خیانتکار و حکومت ظالم هستیم؛ همین رویه را می توان در شعر احمد شاملو ملاحظه کرد. مشابهت های فکری این دو شاعر باعث أکثر

احمد مطر شاعر شناخته شده عرب، اشعار اجتماعی خود را در تعارض با اعمال و افکار طبقه حاکمیت سروده است. در این اشعار، شاهد اعتراض ها و افشاگری های وی علیه جامعه خیانتکار و حکومت ظالم هستیم؛ همین رویه را می توان در شعر احمد شاملو ملاحظه کرد. مشابهت های فکری این دو شاعر باعث شد تا اشعار و افکار آن ها را بر اساس نگرش ادبیات تطبیقی بررسی نماییم. از میان رویکردهای نقدی نظریه شخصیت که در میان روان‌شناسان از بحث های حائز اهمیت بود را به خاطر برجستگی شواهد مرتبط با آن در شعر احمد مطر و احمد شاملو برگزیدیم. در این پژوهش، اشعار شاعران نامبرده را با توجه به نظریه های روان‌شناسی معروف بررسی کرده ایم؛ با توجه به نظریه فروید مبنی بر ابعاد سه‌گانه شخصیت، تعارض های نهاد، من و فراخود را در شعر هر دو شاعر باز نموده و مکانیسم های روانی بکاررفته در جهت حل این تعارض را مشخص کرده ایم. این پژوهش به شیوهتوصیفی- تحلیلی و بر پایه روش کتابخانه ای انجام گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

854 - بررسی تطبیقی دیدگاه های سیاسی بهارو شوقی
علی صابری الهه رزاقی

این مقاله پژوهشی در مورد دیدگاه های سیاسی محمد تقی بهار (1330-1265 ش) و احمد شوقی (1932-1868 م) . دو شاعر برجسته ادبیات فارسی عربی در دوره معاصر است . این دو شاعر به بیان تحولات دنیای پس از انقلاب صنعتی به زبان هنر پرداختند. در این مقاله دیدگاه های سیاسی آنان در سه بخش أکثر

این مقاله پژوهشی در مورد دیدگاه های سیاسی محمد تقی بهار (1330-1265 ش) و احمد شوقی (1932-1868 م) . دو شاعر برجسته ادبیات فارسی عربی در دوره معاصر است . این دو شاعر به بیان تحولات دنیای پس از انقلاب صنعتی به زبان هنر پرداختند. در این مقاله دیدگاه های سیاسی آنان در سه بخش استعمار ؛ آزادی و جنگ تنظیم و مورد بررسی قرار گرفته و در پایان وجوه تشابه و اختلاف دیدگاه های هر کدام و شیوه های تبیین موضوع بیان گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

855 - سیمای زن در «دیگر کنیزهای‌تان نیستیم» و «عادت می‌کنیم»
مینا پیرزادنیا زهرا مرتضایی

این پژوهش که به شیوه تحلیلی- توصیفی تدوین شده بر آن است که با بررسی سیمای زن و حضور وی در اجتماع در دو رمان دیگر کنیزهای‌تان نیستیم از سحر خلیفه و رمان عادت می‌کنیم از زویا پیرزاد، گامی کوچک در شناساندن افکار فمنیستی هر دو نویسنده بردارد؛ ضمن بررسی آثار هر دو نویسنده در أکثر

این پژوهش که به شیوه تحلیلی- توصیفی تدوین شده بر آن است که با بررسی سیمای زن و حضور وی در اجتماع در دو رمان دیگر کنیزهای‌تان نیستیم از سحر خلیفه و رمان عادت می‌کنیم از زویا پیرزاد، گامی کوچک در شناساندن افکار فمنیستی هر دو نویسنده بردارد؛ ضمن بررسی آثار هر دو نویسنده درمی‌یابیم که زنان ترسیم‌شده در هر دو رمان‌ زنانی بی‌باک و سلطه‌جو هستند که با حضور فعال و پرشور خویش در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و تعامل با مردان، از قوانین جوامع مردسالار و سنتی خویش سرپیچی کرده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

856 - بررسی تطبیقی رئالیسم اجتماعی در رمان‌های «سفر شب» و «ناتور دشت»
مهدی نوروز مژگان طهماسبی ستوده

رئالیسم مکتبی ادبی است که در فاصله سال‌های 1880-1850 در اروپا و آمریکا رواج یافت. مهم‌ترین ویژگی آثار رئالیستی آن است که انسان را به عنوان موجودی اجتماعی مطرح می‌کند و ریشه همه رفتارهای نیک و بد او را در اجتماع جست‌وجو می‌کند. دیوید سلینجر یکی از برجسته‌ترین داستان کوتا أکثر

رئالیسم مکتبی ادبی است که در فاصله سال‌های 1880-1850 در اروپا و آمریکا رواج یافت. مهم‌ترین ویژگی آثار رئالیستی آن است که انسان را به عنوان موجودی اجتماعی مطرح می‌کند و ریشه همه رفتارهای نیک و بد او را در اجتماع جست‌وجو می‌کند. دیوید سلینجر یکی از برجسته‌ترین داستان کوتاه‌نویسان آمریکا است که از پیشروان رئالیسم اجتماعی پس از جنگ جهانی دوم محسوب می‌شود. بهمن شعله ور نیز یکی از مؤثرترین اما ناشناخته‌ترین نویسندگان معاصر ایران است که رئالیسم اجتماعی در آثار او بسیار مشهود است. مقاله حاضر پژوهشی است تطبیقی که با هدف شناخت شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در رمان‌های سفر شب و ناتور دشت نوشته شده است. رویکرد این تحقیق، تاریخی و مبتنی بر چهارچوب نظری مکتب امریکایی است. با بررسی آثار هر دو نویسنده می‌توان به این نتیجه رسید که آثار آنان برخورد روشنفکری تلخ اندیش، عاصی و سرگردان با اجتماع منحط و خشن خود است که در نهایت طعمه مرگ خودخواسته یا دیوانگی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

857 - بررسی تطبیقی زبان زنانه در دو اثر «سگ و زمستان بلند» و «علف‌ها آواز می‌خوانند»
عطیه خراسانی بتول فخراسلام

مقاله حاضر به بررسی تطبیقی زبان زنانه در سگ و زمستان بلند اثر شهرنوش پارسی‌پور و علف‌ها آواز می‌خوانند اثر دوریس لسینگ می‌پردازد. پارسی‌پور و لسینگ در این آثار با انتخاب زنان به عنوان قهرمان اصلی اثر به بررسی موقعیت و جایگاه زن در اجتماع، مشکلات و محدودیت‌هایی که وی در أکثر

مقاله حاضر به بررسی تطبیقی زبان زنانه در سگ و زمستان بلند اثر شهرنوش پارسی‌پور و علف‌ها آواز می‌خوانند اثر دوریس لسینگ می‌پردازد. پارسی‌پور و لسینگ در این آثار با انتخاب زنان به عنوان قهرمان اصلی اثر به بررسی موقعیت و جایگاه زن در اجتماع، مشکلات و محدودیت‌هایی که وی در جامعه مردسالار با آن مواجه گردیده است می‌پردازند. با توجه به این نکته که این دو اثر اولین آثار منتشرشده دو نویسنده زن مذکور می‌باشد، برای کندوکاو درباره این پرسش که آیا این دو اثر از زبانی مختص زنان بهره‌مند شده‌اند، قصد داریم در این مقاله به شرح رابطه فمینیسم و زبان زنانه پرداخته، تلاش‌های این نهضت در جهت دستیابی زنان به زبانی خاص که از دستاویزهای اصلی نویسندگان زن در جهت بیان مسائل و دغدغه‌های زنان گردد، را مورد بررسی قرار دهیم. در ادامه با تعمق در آثار مذکور به بررسی زبان زنانه در این آثار توجه نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

858 - بررسی تطبیقی سه اثر داستانی منیرو روانی پور: کنیزو، کولی کنار آتش، اهل غرق
شهروز شهدین ابوالقاسم امیراحمدی علی عشقی سردهی

منیرو روانی پور یکی از موفق‌ترین نویسندگان داستان معاصر ایران به شیوه رئالیسم جادویی است که با تقلید از شیوه داستان نویسی گابریل گارسیا مارکز کلمبیایی، پرچمدار رئالیسم جادویی در جهان موفق شد با الهام گرفتن از رمان صد سال تنهایی وی، آثار داستانی ارزشمندی همچون اهل غرق، ک أکثر

منیرو روانی پور یکی از موفق‌ترین نویسندگان داستان معاصر ایران به شیوه رئالیسم جادویی است که با تقلید از شیوه داستان نویسی گابریل گارسیا مارکز کلمبیایی، پرچمدار رئالیسم جادویی در جهان موفق شد با الهام گرفتن از رمان صد سال تنهایی وی، آثار داستانی ارزشمندی همچون اهل غرق، کولی کنار آتشب، کنیزو و... را به دنیای ادبیات داستانی ایران و جهان عرضه نماید. از طرفی به دلیل پرداختن به ادبیات فولکوریک جنوب و خلق صحنه‌های واقعی و کاربرد ضرب المثل‌ها، کنایه‌ها و عبارات بومی به عنوان یک نویسنده فولکلور شناخته شده است. در این مقاله پس از آشنایی با منیرو روانی پور و افکار و آثار وی، بازتاب رئالیسم جادویی در ادبیات فارسی و سپس نقد ساختارگرایانه و محتوایی سه رمان اهل غرق، کولی کنار آتش و کنیزو مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

859 - موتی فهاى مشترک راست نمایى در اشعار سعدى و والت ویتمن
منیره احمدسلطانى

راست نمایى نوعى نظریة ادبى است، که در آن، به اشعارى که شاعران آنها واقعیت هاىاجتماعى را عنوان م ىکنند، اطلاق می شود. سعدى و والت ویتمن ازنظر هدف شاعرى باتوجه به فاصلة زمانى ازنظر قدمت کاملاً متفاوت اند، اما هر دو شاعر، در پرداخت مضامینمشترک اجتماعى و بازگوکردن این مسائل أکثر

راست نمایى نوعى نظریة ادبى است، که در آن، به اشعارى که شاعران آنها واقعیت هاىاجتماعى را عنوان م ىکنند، اطلاق می شود. سعدى و والت ویتمن ازنظر هدف شاعرى باتوجه به فاصلة زمانى ازنظر قدمت کاملاً متفاوت اند، اما هر دو شاعر، در پرداخت مضامینمشترک اجتماعى و بازگوکردن این مسائل بسیار موفق بوده اند؛ مسائلى مانند همدلى ، ترویج عدالت، ترسیم کردن سعادت ، گذر عمر و غنیمت شمردن آ ن، توجیه زندگى ومسائل آن که کاملاً شبیه هم اند و در این پژوهش به آنها اشاره مى شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

860 - بررسى مقایسه اى تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد و تحولات شعر معاصر فارسى از عصر مشروطیت به بعد
زهرا خسروى

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است:در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکرعوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربىبیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارى أکثر

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است:در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکرعوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربىبیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارىاجتماعى فکرى مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهم ساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه هاى جامعه شناختى باختین و لوتمان مدنظرقرار گرفته و درپى آن، ویژگى هاى شعر این دوره بیان شده است. در بخش سوم مقاله، اشتراکات ادبى شعر پارسى پس از عصر مشروطه و شعر عربى پساز عصر نهضت بررسى شده که این اشتراکات، هم در بیان عوامل تحول و هم در تحولات ادبى پدیدآمده در شعر هر دو ملت یکسان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

861 - بررسی تطبیقی رمان صد سال تنهایی و رمان عزاداران بیل
محمدعلی آتش‌سودا اعظم توللی

این مقاله به بررسی تطبیقی رمان صد سال تنهایی نوشته گابریل گارسیا مارکز و عزاداران بیل نوشته غلامحسین ساعدی اختصاص دارد. در آثاری که به این سبک نوشته می&zwnj;شوند ترکیب واقعیت و رؤیا به صورتی انجام می‌گیرد که گویی این دو جزء جدانشدنی هستند. در این دو اثر، طبق شاخص&zwnj;ه أکثر

این مقاله به بررسی تطبیقی رمان صد سال تنهایی نوشته گابریل گارسیا مارکز و عزاداران بیل نوشته غلامحسین ساعدی اختصاص دارد. در آثاری که به این سبک نوشته می&zwnj;شوند ترکیب واقعیت و رؤیا به صورتی انجام می‌گیرد که گویی این دو جزء جدانشدنی هستند. در این دو اثر، طبق شاخص&zwnj;های رئالیسم جادویی مشکلات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دو کشور ایران و کلمبیا با توجه به اسطوره&zwnj;ها و باورهای بومی، خرافه گرایی و نوعی هراس ناشناخته در مواجهه با مدرنیسم توصیف شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

862 - ژاک دریدا (‏نقد ادبی پست مدرن، شالوده شکنی و ادبیات)
‏کیان پیشکار

مقالة حاضر مشتعل بر دیدگاه های اولیه و اساسی منتقد بزرگ قرن بیستم ژاک دریدا است. شالوده شکنی، اهمیت ادبیات مدرن و جایگاه ارزشمند آن، و دیدگاه های این منتقد بزرگ در برگیرنده موضوع اصلی این مقاله است. دیدگاه ها و نظریات انقلابی این منتقد تحولی عظیم و عمیق در نحوه بررسی و أکثر

مقالة حاضر مشتعل بر دیدگاه های اولیه و اساسی منتقد بزرگ قرن بیستم ژاک دریدا است. شالوده شکنی، اهمیت ادبیات مدرن و جایگاه ارزشمند آن، و دیدگاه های این منتقد بزرگ در برگیرنده موضوع اصلی این مقاله است. دیدگاه ها و نظریات انقلابی این منتقد تحولی عظیم و عمیق در نحوه بررسی و تأویل متون ادبی ایجادکرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

863 - چشم‌اندازهای مشترک سعدی و هانری دو مونترلان
گوهر رنجبر مهوش قویمی سهیلا سعیدی

هانری دو مونترلان یکی از نویسندگان قرن بیستم فرانسه است که منابع الهام خود را در متون کهن شرقی می‌جوید. وی بارها شیفتگی خود به سعدی را ابراز می‌کند و تحوّلات فکری و روحی خود را منطبق بر اندیشه این شاعر ایرانی جلوه می‌دهد. در آثار این دو نویسنده مضامین مشترک در خور توجهی أکثر

هانری دو مونترلان یکی از نویسندگان قرن بیستم فرانسه است که منابع الهام خود را در متون کهن شرقی می‌جوید. وی بارها شیفتگی خود به سعدی را ابراز می‌کند و تحوّلات فکری و روحی خود را منطبق بر اندیشه این شاعر ایرانی جلوه می‌دهد. در آثار این دو نویسنده مضامین مشترک در خور توجهی به چشم می‌خورد که مهم‌ترین آن‌ها پرهیز از مطلق‌گرایی است. این اندیشه، ایشان را به تسامح در برابر عقاید گهگاه متضاد سوق می‌دهد. در مطالعه آموزه‌های اخلاقی ایشان نیز به نقاط اشتراک قابل توجهی برمی‌خوریم؛ چراکه هر دو، اخلاق را پدیده‌ای برآمده از خرد می‌دانند و غایت آن را در بهره‌گیری از مواهب زندگی می‌جویند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

864 - معشوق متعالی در شعر شاملو و نزار قبانی
بهروز رومیانی معصومه بخشی‌زاده حمیده غلامی

بلقیس معشوق نزار قبانی به مانند آیدا معشوق شاملو، معشوقی متعالی است که به خاطر برتری‌های فکری و اخلاقی مورد توجه قبانی قرار گرفته است. به نظر می‌رسد که در طی بروز تحولات جدید در شعر و توجه به مضامین نوین، تغییری در نگرش شعرا به معشوق به وجود آمده است که بارزترین حالت آن أکثر

بلقیس معشوق نزار قبانی به مانند آیدا معشوق شاملو، معشوقی متعالی است که به خاطر برتری‌های فکری و اخلاقی مورد توجه قبانی قرار گرفته است. به نظر می‌رسد که در طی بروز تحولات جدید در شعر و توجه به مضامین نوین، تغییری در نگرش شعرا به معشوق به وجود آمده است که بارزترین حالت آن را می‌توان در ترسیم سیمای معشوق در شعر شاملو و قبانی ملاحظه کرد؛ از این رو است که شاهد توجه به معشوق متعالی در شعر این دو شاعر نامدار به جای معشوق سنتی شعر می‌باشیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

865 - حقیقتجویی عارفانة سهراب سپهری با رویکردی تطبیقی به عرفان اسلامی و بودایی
نعمت اصفهانی عمران

یکی از مهم&zwnj;ترین جلوه&zwnj;های عرفان در میان ادیان و مکاتب مختلف معرفتی، حقیقت&zwnj;جویی عارفانة سالکاان طریقت و ناتوانی انسان جست&zwnj;وجوگر از درک ذات آفریدگار دو عالم است؛ موضوعی که از دیرباز در تاریخ عرفان و فلسفه، به&zwnj;ویژه در مقوله&zwnj;ی معرفت سنجی (اپیستو أکثر

یکی از مهم&zwnj;ترین جلوه&zwnj;های عرفان در میان ادیان و مکاتب مختلف معرفتی، حقیقت&zwnj;جویی عارفانة سالکاان طریقت و ناتوانی انسان جست&zwnj;وجوگر از درک ذات آفریدگار دو عالم است؛ موضوعی که از دیرباز در تاریخ عرفان و فلسفه، به&zwnj;ویژه در مقوله&zwnj;ی معرفت سنجی (اپیستومولوژی) و هستی&zwnj;شناسی (اُنتولوژی) جایگاهی مهم و بحث&zwnj;انگیز داشته و ذهن و زبان بسیاری از اهل تحقیق و معرفت را به خود مشغول داشته است. بر همین اساس، برآنیم این موضوع (حقیقت&zwnj;جویی عارفانه) را با نگاهی تطبیقی به عرفان اسلامی و بودایی، باتوجه به برخی سروده&zwnj;های عرفانی سهراب سپهری، بحث و بررسی کنیم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

866 - بررسی چند ترجمه سوره ناس به زبان آلمانی بر اساس نظریه یوجین نایدا
سیدسعید فیروزآبادی زهرا ابراهیمی

در طول تاریخ کتب وحی توسط اشخاص مختلف با انگیزه‌های متفاوت ترجمه شده است. قرآن مهم‌ترین منبع کتبی برای شناخت دین اسلام است که از طرف خدا به حضرت محمد(ص) وحی شده است. به دلیل گسترش دین اسلام و وجود بیش از چهار میلیون مسلمان آلمانی زبان، نیاز به ترجمه قرآن در تمام زمان‌ها أکثر

در طول تاریخ کتب وحی توسط اشخاص مختلف با انگیزه‌های متفاوت ترجمه شده است. قرآن مهم‌ترین منبع کتبی برای شناخت دین اسلام است که از طرف خدا به حضرت محمد(ص) وحی شده است. به دلیل گسترش دین اسلام و وجود بیش از چهار میلیون مسلمان آلمانی زبان، نیاز به ترجمه قرآن در تمام زمان‌ها احساس می‌شود. از این رو مقاله پیش رو به نقد و بررسی سه ترجمه برجسته قرآن به زبان آلمانی توسط فریدریش روکرت، عادل تئودور خوری و رودی پارت بر اساس تئوری یوجین نایدا و با تمرکز بر سوره ناس پرداخته است. در ضمن این مقاله به انگیزه این مترجمان و سبک و شیوه ترجمه آن‌ها، امانت‌داری در ساختار لغوی و نحوی زبان عربی و زیبایی کلام در برگردان این کتاب آسمانی می‌پردازد. هم‌چنین می‌توان با مشخص کردن نقاط قوت و ضعف این ترجمه‌ها از اشتباهات آتی در ترجمه قرآن اجتناب کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

867 - تطبیق مؤلفه‌های رئالیسم و کارکرد آن در داستان‌های «گیله مرد» و «میرامار»
رضا دهقان اشتیوانی اکبر شعبانی

یکی از دستاوردهای مثبت استفاده از مبانی مکتب های ادبی، تحلیل و واکاوی دقیق متون ادبی و پی بردن به اوضاع و احوال شرایط جامعه و اعضای آن است. در جوامع ایران و مصر، با توجّه به شرایط نامناسب سیاسی، فرهنگی و اجتماعی که در دوران معاصر گریبان گیر مردم این دو کشور بوده است، نو أکثر

یکی از دستاوردهای مثبت استفاده از مبانی مکتب های ادبی، تحلیل و واکاوی دقیق متون ادبی و پی بردن به اوضاع و احوال شرایط جامعه و اعضای آن است. در جوامع ایران و مصر، با توجّه به شرایط نامناسب سیاسی، فرهنگی و اجتماعی که در دوران معاصر گریبان گیر مردم این دو کشور بوده است، نویسندگانی متعهّد و مردمی ظهور کردند و با تکیه بر مؤلّفه های مکاتب ادبی گوناگون به ویژه رئالیسم به تبیین اوضاع نامساعد پرداخته اند و گام هایی مهم برای آسیب شناسی معضلات برداشته اند. در این بین، آثار داستانی بزرگ علوی و نجیب محفوظ از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا هر دو نویسنده به خوبی با اصول داستان نویسی و مکتب های ادبی به ویژه رئالیسم آشنا بوده اند و از طرفی، با حضور در اجتماع و لمس مشکلات مردم، آثاری در خور توجه خلق کرده اند. در این مقاله، با رویکرد تطبیقی(مکتب آمریکایی) و روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مبانی رئالیستی، مقایسه ای میان داستان گیله مرد از بزرگ علوی و رمان میرامار از محفوظ انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که به دلیل همسانی های بافتاری جوامع ایران و مصر، در بیش‌تر موارد، دو نویسنده آراء نزدیکی به هم داشته اند و ساختار و محتوای دو داستان دارای شباهت های قابل توجّهی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

868 - بررسی تطبیقی مفهوم وطن در شعر شاعران مشروطه ایران و نهضت مصر
حمیده حرمتی ژیلا مشیری

تغییر در اوضاع سیاسی و اجتماعی همواره سبب تحول در نوع نگرش و تفکر ادبی می‌گردد، قرن نوزدهم برای دو کشور ایران و مصر از ادوار مهم تاریخی و سیاسی بود که در آن جامعه‌ای صنعتی و رخوت‌زده با شتاب وارد جریان تجدد و مدرنیته گشت؛ نتیجه این خیزش سیاسی و اجتماعی، شکل‌گیری مفاهیم أکثر

تغییر در اوضاع سیاسی و اجتماعی همواره سبب تحول در نوع نگرش و تفکر ادبی می‌گردد، قرن نوزدهم برای دو کشور ایران و مصر از ادوار مهم تاریخی و سیاسی بود که در آن جامعه‌ای صنعتی و رخوت‌زده با شتاب وارد جریان تجدد و مدرنیته گشت؛ نتیجه این خیزش سیاسی و اجتماعی، شکل‌گیری مفاهیم و مضامین جدیدی در ادبیات بود که تا آن دوره بی‌سابقه می‌نمود. مفهوم وطن‌دوستی و عشق‌ورزی به میهن یکی از آن مضامین است که هم‌زمان در این دو کشور پدیدار شد و وجوه مختلفی به خود گرفت. مقاله حاضر سعی دارد تا با نگاهی تطبیقی به بررسی مفهوم وطن و وجوه آن در شعر دوره مشروطه ایران و نهضت مصر بپردازد و هم به این سؤالات پاسخ دهد: میهن‌پرستی و وطن‌دوستی از چه دوره‌ای در ایران و مصر آغاز شد و چه عواملی در رشد و شکل‌گیری آن نقش داشت؟ میهن‌پرستی چه وجوه مشترکی در نگاه شاعران دو کشور دارد؟ آیا این تشابهات به حدی است که بتوان گفت در یک بررسی تطبیقی، در صورت عدم رابطه و برخورد میان شاعران دو ملت، شرایط مشابه، آثار مشابهی نیز به وجود می‌آورد؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

869 - مقایسه مقابله‌ای مضامین اجتماعی سخریه در شعر أحمد مطر و نسیم شمال
محسن خدامی محمد جنتی‌فر

ادبیات تطبیقی و مقابله‌ای به رغم عمر کوتاه خود در مشرق زمین، در سال‌های اخیر رونق چشمگیری در حوزه نقد ادبی یافته است. امروزه با شکل گیری فضاهای دانشگاهی، تحقیقات جامع و دقیقی راجع به ماهیت نقد و انواع آن صورت گرفته است. کتاب‌ها و مقالات متعددی در این باره نوشته شده و به أکثر

ادبیات تطبیقی و مقابله‌ای به رغم عمر کوتاه خود در مشرق زمین، در سال‌های اخیر رونق چشمگیری در حوزه نقد ادبی یافته است. امروزه با شکل گیری فضاهای دانشگاهی، تحقیقات جامع و دقیقی راجع به ماهیت نقد و انواع آن صورت گرفته است. کتاب‌ها و مقالات متعددی در این باره نوشته شده و به اقتضای آن در جهت مصداق‌یابی، آثار بسیاری از شاعران مورد توجه موشکافانه قرار گرفته است. امروزه نگاه‌های پژوهشگرانه بیش‌تر معطوف به یافتن وجوه تشابه بین آثار ادبی خلق‌شده در زوایای جهان ادبیات است. در همین راستا پژوهش‌های ارزشمندی به صورت تطبیقی و مقابله‌ای صورت گرفته است. جستار پیش رو با التفات به نظریات متعدد در باب نقد، به مقابله شعر نسیم شمال، شاعر عصر مشروطه و احمد مطر شاعر برجسته عراقی پرداخته است. از آنجا که هر دو شاعر با بکارگیری شیوه های مختلف طنز اعم از کنایه، تعریض، تلویح، نقیضه گویی و ... زبان به انتقاد علیه ناملایمی های روزگار خود باز کرده اند و شعر خود را صرف پرده برداشتن از ماهیت ظالمانه صاحبان و غاصبان قدرت نموده‌اند. کاری که برای هر دو شاعر به قیمت تحمل شکنجه‌های فراوانی تمام شده است. سعی شده مشترکات این دو مورد توجه و تحلیل قرار گیرد و راهکارهای هر دو در جهت مبارزه علیه استبداد و خودکامگی اربابان مورد نظر واقع گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

870 - سنجش دو قهرمان در دبستان نقد اسطوره‌شناختی ژرفا (فریدون، تزه)
بهروز اتونی

سنجیده و بَوَنده&zwnj;تر (= کاملتر) آن می&zwnj;نماید که ما در بحث&zwnj;های اسطوره&zwnj;شناختی سنجشی (= تطبیقی) به پهنة بَوَنده&zwnj;تر آن، یعنی نقد اسطوره&zwnj;شناختی سنجشی بپردازیم و تنها در نمایاندن همانندی‌ها و همسانی‌های دو یا چند اسطوره باز نماییم؛ که به نقد و گزار أکثر

سنجیده و بَوَنده&zwnj;تر (= کاملتر) آن می&zwnj;نماید که ما در بحث&zwnj;های اسطوره&zwnj;شناختی سنجشی (= تطبیقی) به پهنة بَوَنده&zwnj;تر آن، یعنی نقد اسطوره&zwnj;شناختی سنجشی بپردازیم و تنها در نمایاندن همانندی‌ها و همسانی‌های دو یا چند اسطوره باز نماییم؛ که به نقد و گزارش آن‌ها بپردازیم. این جُستار، دو قهرمان اسطوره&zwnj;های ایرانی و یونانی، فریدون و تزه را به دبستان نقد اسطوره&zwnj;شناختی ژرفا برده، و پس از سنجشی در میانة این دو قهرمان و رسیدن به پنج زینة (= مرحله) رشدِ همسان در آن‌ها، هر کدام از این زینه&zwnj;های پنجگانة رشد را به ژرفی و گستردگی می&zwnj;گزارد و در فرجام، این پنج زینه را چونان کهن نمونه&zwnj;ای، نیز چونان ریختاری (= فرمولی) قهرمان‌ساز می&zwnj;نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

871 - بررسی تطبیقی رمان‌های نوزده هشتاد و چهار، و بهشت خاکستری
شهرزاد نیازی

نظارت، به عنوان رکن اصلی نظام‌های اجتماعی مدرن، مفهومی است که شهروند را به وضعیت تابع تبدیل می‌کند. این تابعیت نه به عنوان سیستمی که باید همواره کنترل شود، بلکه به عنوان ساختاری عمل می‌کند که شهروندان را به سوژه‌های خود‌نظارتی تبدیل می‌کند. نشان‌دادن این وجه ویران‌گر نظ أکثر

نظارت، به عنوان رکن اصلی نظام‌های اجتماعی مدرن، مفهومی است که شهروند را به وضعیت تابع تبدیل می‌کند. این تابعیت نه به عنوان سیستمی که باید همواره کنترل شود، بلکه به عنوان ساختاری عمل می‌کند که شهروندان را به سوژه‌های خود‌نظارتی تبدیل می‌کند. نشان‌دادن این وجه ویران‌گر نظام‌های اجتماعی مدرن، همواره وظیفه جامعه‌شناسان تلقی شده است. مقاله حاضر بر آن است که با روش تحلیل محتوا، دلالت ضمنی متون دوگانه فوق و قرابت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها را با یکدیگر نشان دهد. نتیجه پژوهش این است که هر دو رمان، انتقادی علیه توتالیتاریسم برآمده از عقلانیّت ابزاری هستند که آگاهانه یا غیرآگاهانه مؤلّفه‌های انقیاد، نظارت و مراقبت نظام‌های حادّ عقلانی را در خود لحاظ کرده و آن را به عنوان خراب‌آبادی مدرن به تصویر کشیده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

872 - سمبولیسم در فرانسه و شعر معاصر ایران
مرضیه زارع

در این جستار برآن بوده ایم تا به بررسی و تحلیل سمبولیسم در شعر معاصر فرانسه و ایران بپردازیم. گرچه مبنای کارما براساس تطبیق یا مقایسه ی محض و مطلق نبوده است٬ لکن به خاستگاه های فرهنگی-اجتماعی متفاوت آنها و ساختار و محتوا و نگرش متفاوت شعر سمبولیستی فرانسه و ایران اشاره أکثر

در این جستار برآن بوده ایم تا به بررسی و تحلیل سمبولیسم در شعر معاصر فرانسه و ایران بپردازیم. گرچه مبنای کارما براساس تطبیق یا مقایسه ی محض و مطلق نبوده است٬ لکن به خاستگاه های فرهنگی-اجتماعی متفاوت آنها و ساختار و محتوا و نگرش متفاوت شعر سمبولیستی فرانسه و ایران اشاره نموده ایم و نشان داده ایم که مبنای شعر سمبولیستی فرانسه٬ بیش از آنکه براساس نماد و سمبول قرار داشته باشد٬ به دنبال ارائه ی توصیف و تصویری دیگر گونه از طبیعت پیرامون خود است تا از حقیقت پنهانی سخن بگوید که در پس پشت واژه ها و عبارات آن پنهان است در حالی که شعر سمبولیستی معاصر ایران (با تکیه بر شعر نیما ) بیشتر ساختاری تمثیلی و نمادین دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

873 - بررسی تطبیقی جایگاه انسان در شعر احمد شاملو و یانیس ریتسوس
نازنین احمدخان بیگی فرشته گلچین راد

ادبیات تطبیقی از جمله رویکردهایی است که به بررسی مؤلفه‌های مشترک ادبیات، جریان‌های فکری، مکاتب ادبی و... در زبان‌های مختلف می‌پردازد و میزان تأثیر و تأثر آن‌ها را در حوزه‌های مختلف ادبی بررسی می‌کند. شعر شاملو و ریتسوس به‌ دلیل در بر داشتن اندیشه‌های جهان‌وطنانه و اجتما أکثر

ادبیات تطبیقی از جمله رویکردهایی است که به بررسی مؤلفه‌های مشترک ادبیات، جریان‌های فکری، مکاتب ادبی و... در زبان‌های مختلف می‌پردازد و میزان تأثیر و تأثر آن‌ها را در حوزه‌های مختلف ادبی بررسی می‌کند. شعر شاملو و ریتسوس به‌ دلیل در بر داشتن اندیشه‌های جهان‌وطنانه و اجتماعی، ظرفیت نقدپذیری بالایی در حوزه ادبیات تطبیقی دارند. یانیس ریتسوس از ‌جمله برجسته‌ترین شعرای یونانی قرن بیستم است که به‌ دلیل داشتن دیدگاه‌ مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و همچنین در مقام یک منتقد اجتماعی، تا حدی که اشعارش بازتاب‌دهنده وضعیت جامعه خود بوده است، همسانی‌های ویژه‌ای با نگاه اجتماعی و نقادانه شاملو دارد، همین امر ضرورت و زمینه لازم را برای پژوهشی تطبیقی در آثار این شاعران فراهم می‌آورد. شاملو و ریتسوس انسان‌های عمیق و نخبه‌ای هستند که به انسان و جهان پیرامون خود رویکردی خاص و متفاوت دارند. شاعرانی که در طول زندگانی خود کوشیده‌اند من واقعی انسان را به او باز شناسانند و از سویی دیگر وظیفه او را نسبت به هستی و جهان پیرامونش به او نشان دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

874 - رویکرد استعمارستیزی در اشعار حافظ ابراهیم و میرزاده عشقی
معصومه نعمتی قزوینی سهیلا اصغرزاده

رقابت دولت استعمارگر بریتانیا با آغاز قرن نوزدهم در ایران و اواخر آن در مصر آغاز شد. این رویداد که با هدف غارت ثروت ملی دو کشور بود، بازتابی وسیع در ادبیات داشت. در این پژوهش دیدگاه‌های میرزاده عشقی و حافظ ابراهیم در باب استعمارستیزی به صورت مقایسه‌ای مورد بررسی قرار گر أکثر

رقابت دولت استعمارگر بریتانیا با آغاز قرن نوزدهم در ایران و اواخر آن در مصر آغاز شد. این رویداد که با هدف غارت ثروت ملی دو کشور بود، بازتابی وسیع در ادبیات داشت. در این پژوهش دیدگاه‌های میرزاده عشقی و حافظ ابراهیم در باب استعمارستیزی به صورت مقایسه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه هر دو شاعر در دوره زمانی تقریباً هم‌سانی می‌زیسته‌‌‌‌اند، اشتراکات زیادی میان افکار آن‌ها دیده می‌شود. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه مکتب آمریکایی، اشعار این دو شاعر را مورد تحلیل قرار داده و به این نتیجه رسیده است که مبارزه با استعمار در اشعار هر دو شاعر، در قالب محورهایی هم‌چون وطن‌دوستی، هجو بیگانگان و آگاهی‌دادن به مردم مطرح شده است. افزون بر این اشعار ضداستعماری دو شاعر در عین شباهت در مضامین، از جهت سبکی دارای برخی تفاوت‌ها است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

875 - چشم انداز تاریخی ادبیات تطبیقی
فرانسوا یوست علیرضا انوشیروانی

مقالة حاضر، مطالعه تاریخ ادبیات تطبیقی به عنوان رشته ای دانشگاهی است. منشای تاریخی این رشته به قرون وسطا برمی گردد و تا زمان حال ادامه پیدا می کند. ابتدا در دوران رنسانس بودکه زبان های بومی و درنتیجه ادبیات ملی شکل گرفت. نویسنده بر این مطلب تاکید می کند که تنوع. غنا و چ أکثر

مقالة حاضر، مطالعه تاریخ ادبیات تطبیقی به عنوان رشته ای دانشگاهی است. منشای تاریخی این رشته به قرون وسطا برمی گردد و تا زمان حال ادامه پیدا می کند. ابتدا در دوران رنسانس بودکه زبان های بومی و درنتیجه ادبیات ملی شکل گرفت. نویسنده بر این مطلب تاکید می کند که تنوع. غنا و چاشنی زندگی روشنفکرانه است. آنچه در کانون توجه ادبیات تطبیقی است، این است که در پس تمامی تفاوت های ظاهری، نوعی یگانگی و وحدت به چشم می خورد. نویسنده، سپس ادبیات تطبیقی در فرانسه و آلمان را به اجمال مروم می کند و فهرستی از نشریات ادبیات تطبیقی را که از قرن نوزدهم به بعد در اروپا وامریکا منتشر شد. ارائه می دهد: و در پایان. نتیجه می گیردکه ادبیات تطبیقی با سرعت فزاینده و روبه رشد خود در جهان آینده. یکی از مهم ترین و معتبر ترین رویکردهای نقد ادبی محسوب خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

876 - ساختارشکنی و هنجارگریزی تطبیقی نحوی، واژگانی و زمانی در شعر پروین اعتصامی
بهمن گرجیان فرنگیس عباس زاده

زبان یک واقعیت فرهنگی و محصول اندیشه انسانی است که با خلاقیت و نوع‌آوری همراه است. خلاقیت و آفرینندگی زبان انسان باعث ترکیب اصوات و ترکیب معانی در قالب ساخت‌های زبانی پیچیده در آفرینش‌های ادبی می‌شود و بالفعل شدن آن در فرایند اجتماعی شدن و فرهنگ سازی، خلاقیت ادبی را به أکثر

زبان یک واقعیت فرهنگی و محصول اندیشه انسانی است که با خلاقیت و نوع‌آوری همراه است. خلاقیت و آفرینندگی زبان انسان باعث ترکیب اصوات و ترکیب معانی در قالب ساخت‌های زبانی پیچیده در آفرینش‌های ادبی می‌شود و بالفعل شدن آن در فرایند اجتماعی شدن و فرهنگ سازی، خلاقیت ادبی را به همراه خواهد داشت. شاعر با استفاده از ساخت‌های زبانی، گذشته، حال، آینده را تصور کند و در هر زمان و مکان از واقعیت به سوی خیال حرکت نماید. در پژوهش حاضر به بررسی هنجارگریزی نحوی، واژگانی و زمانی در قطعات، مثنویات و منظومات پروین اعتصامی می‌پردازیم که شعرش نمادی از سبک عراقی و خراسانی می‌باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که وی از هنجارهای نحوی زبان متعارف و معیار بسیار دور شده است. ترتیب کلمات، تغییرات گرامری، باهم‌آیی با توجه به اصول و ساختار و سبک زبانی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

877 - صنعت ادبی تناقض در آثار جان دان و سعدی شیرازی
فاطمه عزیزمحمدی حامدرضا کهزادی

"تناقض" در مقام صنعتی ادبی نقش مهمی را در ادبیات شرق و غرب ، به ویژه درادبیات فارسی، یونانی و انگلیسی ایفا می کند. کاربرد تناقض به عنوان یکی از روشهاینقد ادبی شامل بررسی اظهارات دوپهلو و نتیجه گیری، و برداشت متعاقب از آنها است.هم سعدی شیرازی و هم جان دان از تناقض جهت بر أکثر

"تناقض" در مقام صنعتی ادبی نقش مهمی را در ادبیات شرق و غرب ، به ویژه درادبیات فارسی، یونانی و انگلیسی ایفا می کند. کاربرد تناقض به عنوان یکی از روشهاینقد ادبی شامل بررسی اظهارات دوپهلو و نتیجه گیری، و برداشت متعاقب از آنها است.هم سعدی شیرازی و هم جان دان از تناقض جهت بررسی تضادهای غالبی استفادهمی کنند، که تا اندازه ای برای خوانندگان عادی غیرقابل درک است. در این مقاله تلاششده نحوه به چالش کشیدن فهم و درک عمومی خوانندگان، از طریق تضادهایی که درذهن آنها با خواندن اشعار این دو شاعر نقش می بندد، مورد نقد و بررسی قرار گیرد .این مقاله همچنین می کوشد چگونگی ظهور و بروز افکار، و اهداف این دو شاعر را درکاربرد تناقض نشان دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

878 - بررسی تطبیقی استعمارستیزی در شعر سید اشرف الدّین حسینی و بهار
رضا موسی آبادی مهدی نوروز بتول فخر اسلام

پدیده استعمار از پدیده‌هایی است که همواره کشورها و ملت‌های مشرق زمین با آن مواجه بوده‌اند؛ لذا انسان‌های آگاه و توانمند به‌ویژه هنرمندان و ادیبان، با سلاح شعر به مبارزه با استعمار و استعمارگران می‌پرداختند. با توجه به اینکه شگردهای استعمار، گوناگون و مختلف است؛ لذا شگرد أکثر

پدیده استعمار از پدیده‌هایی است که همواره کشورها و ملت‌های مشرق زمین با آن مواجه بوده‌اند؛ لذا انسان‌های آگاه و توانمند به‌ویژه هنرمندان و ادیبان، با سلاح شعر به مبارزه با استعمار و استعمارگران می‌پرداختند. با توجه به اینکه شگردهای استعمار، گوناگون و مختلف است؛ لذا شگردهای مبارزه با آن نیز بایستی گوناگون و مناسب باشد. در این مقاله بر اساس مکتب ادبی اروپای شرقی و به روش کتابخانه‌ای، به بررسی تطبیقی دیدگاه‌های ملک الشعراء بهار و سیّد اشرف الدّین حسینی در باب پدیده استعمارستیزی در اشعار آن‌ها پرداخته می‌شود. پژوهش‌های صورت‌گرفته در این مقاله نشان می‌دهد که هر دو شاعر، به شکل‌های گوناگون به معرفی پدیده استعمار پرداخته‌اند و برای مبارزه با آن، شگردهای مشابهی نیز داشته و راهکارهایی نیز ارائه نموده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از آگاه‌کردن مردم و غفلت‌زدایی، دعوت به اتّحاد و مقابله با استعمار، تحقیر استعمار با زبان طنز، نکوهش و محکوم نمودن استعمارگران، برانگیختن مردم و بازگشت به هویت فرهنگ اسلامی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

879 - جایگاه فرهنگ و ادب ایران با نگرش ویژه به گوته و روکرت
محمد حسین حدادی

نفوذ فرهنگ و ادب شرق در غرب که از زمان جنگ&zwnj;های صلیبی آغاز شد، تا آن جا پیش رفت که نویسندگان دوره ″رمانتیسم″ آلمان در شرق نیروی تازه&zwnj;ای برای الهام در خلق آثار ادبی دیدند. گوته بعد از مطالعه&zwnj;ی ابیاتی چند از ترجمه&zwnj;ی دیوان حافظ هامر-پورگشتال أکثر

نفوذ فرهنگ و ادب شرق در غرب که از زمان جنگ&zwnj;های صلیبی آغاز شد، تا آن جا پیش رفت که نویسندگان دوره ″رمانتیسم″ آلمان در شرق نیروی تازه&zwnj;ای برای الهام در خلق آثار ادبی دیدند. گوته بعد از مطالعه&zwnj;ی ابیاتی چند از ترجمه&zwnj;ی دیوان حافظ هامر-پورگشتال تحت تأثیر قرار گرفت و در آشنایی فرهنگ و ادب ایران در آلمان نقش بسزایی ایفا کرد. فردریش روکرت نیز در راستای افکار و اندیشه&zwnj;های گوته، با ترجمه&zwnj;ی فرهنگ و ادب شرق نه فقط به دنبال آشنایی بیش از پیش غرب با فرهنگ و ادب شرق بود، بلکه در جهت غنا سازی زبان آلمانی که از منظر او از تمامی ابزار لازم برای بیان تفکر ملت&zwnj;ها برخوردار بود، گام برداشت. مقاله&zwnj;ی ذیل با استناد با افکار گوته و روکرت در باب شرق و ایران، جایگاه فرهنگ و ادب ایران را در دوره&zwnj;ی رمانتیسم در آلمان به تصویر می کشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

880 - مضامین زهدآمیز در اشعار خاقانی و ابو العتاهیه
مریم محمودی شیما فرجی‌فر

زهد و مضامین مربوط به آن در ادب فارسی و عربی همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده است. ابو العتاهیه شاعر برجسته عرب در این زمینه جزء پیشتازان است. در شعر فارسی نیز به تحقیق خاقانی در مسیر تکامل شعر زهد قرار دارد که قبل از او به تجربه بیشتر شاعران از جمله رودکی، کسای أکثر

زهد و مضامین مربوط به آن در ادب فارسی و عربی همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده است. ابو العتاهیه شاعر برجسته عرب در این زمینه جزء پیشتازان است. در شعر فارسی نیز به تحقیق خاقانی در مسیر تکامل شعر زهد قرار دارد که قبل از او به تجربه بیشتر شاعران از جمله رودکی، کسایی، سنایی و ... در آمد و در نهایت سنایی آن را به اوج رسانید. وجود مضامین زهدآمیز مشترک باعث شد که شعر این دو شاعر مورد بررسی و مطابقت قرار گیرد. علاوه بر آن وابستگی هر دو شاعر در مقطعی از زندگی به دربار، علاقه هر دو به جذب مخاطب و محبوس شدن آن‌ها برای مدتی، از دیگر نقاط مشترک دو شاعر است. دنیا و مطالب مربوط به آن، دوری از حرص و طمع و آز و توصیه به قناعت و مرگ و مضامین مربوط به آن از موضوعاتی است که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

881 - تجلّی و تلاقی هفت شهر عشق در آثار مولانا و پائولو کوئیلو
شهریار حسن زاده

ادبیات تطبیقی، پنجره ای گشوده شده به دنیای یکرنگی ها است که علی رغم فواصلزمانی و بُعد مکانی، وجوه مشترک اندیشه های عرصة فرهنگ و ادب، شعر و عرفان، ... در آن رخ می نمایاند و حقیقت حال انسان ها را در چهرة بزرگان عاشق متجلی می سازد.عرفان، سرچشمة الهام او است و ، نیکلسون مو أکثر

ادبیات تطبیقی، پنجره ای گشوده شده به دنیای یکرنگی ها است که علی رغم فواصلزمانی و بُعد مکانی، وجوه مشترک اندیشه های عرصة فرهنگ و ادب، شعر و عرفان، ... در آن رخ می نمایاند و حقیقت حال انسان ها را در چهرة بزرگان عاشق متجلی می سازد.عرفان، سرچشمة الهام او است و ، نیکلسون مولانا جلال الدّین محمد که به نوشتة وی را عظیم ترین شاعر عارف تاریخ دانسته و استاد فروزانفر او را معدن حقایق آربری 209 (، آوای دل بر جهان انداخته : و سرچشمة فیّاض معرفت خوانده است )یوسفی، 1370و قرن ها است که ابنای بشر را مجذوب خود ساخته است. از آن طرف، پائولو کوئیلو )متولد1947 ، برزیل( به عنوان اندیشمندی که فراز و نشیب زندگی اش از سیر و سلوک عرفانیگذشته و با رنگ و لعاب معرفتی شرقی، به ویژه نسیم مثنوی مولانا، نکهت افزا شده،چهرة ماندگار یافته است. در این مقاله، نگارنده بر آن است که تجلی و تلاقی هفت شهرعشق را در اندیشه های این دو عاشق عارف آشکار سازد و با چشم اندازی از پیوستگیدر سرچشمة اندیشه های آسمانی و روح خداشناسی به صورت تطبیقی در عرفان شرق وغرب، جایگاه ادب ایرانی را در فراسوی مرزها ترسیم کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

882 - عشق، وطن و آزادی در اندیشه خلیل‌جبران و امین‌پور
سیدحسین سیدی سکینه صارمی گروی

آزادی، وطن و عشق مهم‌ترین مؤلفه‌هایی هستند که شاعران و نویسندگان کلاسیک و معاصر، آنها را در آثار و نوشته‌هایشان به‌تصویر کشیده‌اند. جبران خلیل‌جبران و قیصر امین‌پور مانند هر شاعر دیگری از محیط و اوضاع سیاسی‌ـ اجتماعی زمان خویش تأثیر گرفته‌اند؛ و به‌خوبی توانسته‌اند مضام أکثر

آزادی، وطن و عشق مهم‌ترین مؤلفه‌هایی هستند که شاعران و نویسندگان کلاسیک و معاصر، آنها را در آثار و نوشته‌هایشان به‌تصویر کشیده‌اند. جبران خلیل‌جبران و قیصر امین‌پور مانند هر شاعر دیگری از محیط و اوضاع سیاسی‌ـ اجتماعی زمان خویش تأثیر گرفته‌اند؛ و به‌خوبی توانسته‌اند مضامینی مانند وطن، طبیعت، آزادی، عشق، درد و رنج، سیاست و... را به‌تصویر بکشند. این مقاله کوشش تطبیقی است در بررسی دیدگاه دو شاعر معاصر جبران خلیل‌ جبران و قیصر امین‌پور تا تفاوت و شباهت فکری آنهابه‌تصویر کشیده شود. این پژوهش بر چند فرضیه استوار است. اینکه؛ جبران و قیصر شباهت فکری بسیاری دارند. و دیگر اینکه، هر دو شاعر را می‌توان در زمره شاعران رمانتیک و نوستالژیک قرار داد. همچنین مؤلفه‌هایی مانند آزادی، عشق، وطن به‌خوبی در اشعار آنها مشهود است. از رهگذر این پژوهش چنین به‌نظر می‌رسد که این دو شاعر در زمینه‌های بسیاری با یکدیگر شباهت فکری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

883 - نقد اجتماعی در شعر سهراب سپهری و تطبیق آن با علوم پایه
جواد قربانی علیرضا ایرانبخش امیرحسین ماحوزی

این مقاله موارد نقد دیدگاه مردم و اجتماع را در هشت کتاب سپهری یافته است و ضمن این کار نحوه بکارگیری شاعر از علوم پایه(ریاضیات، زمین‌شناسی، زیست‌شناسی، شیمی و فیزیک) به منظور تأثیرگذارتر کردن کلام خود را نیز بهره گرفته است. از این‌رو با مطالعه و بررسی هشت کتاب، موارد مرب أکثر

این مقاله موارد نقد دیدگاه مردم و اجتماع را در هشت کتاب سپهری یافته است و ضمن این کار نحوه بکارگیری شاعر از علوم پایه(ریاضیات، زمین‌شناسی، زیست‌شناسی، شیمی و فیزیک) به منظور تأثیرگذارتر کردن کلام خود را نیز بهره گرفته است. از این‌رو با مطالعه و بررسی هشت کتاب، موارد مربوط به نقد و انتقاد از بینش و رفتار مردم و رخدادهای اجتماعی، استخراج‌شده و نفوذ و نحوه تأثیر واژه‌ها و مفاهیم علوم پایه در این عرصه نیز بررسی شده است. از یافته‌های این مقاله این‌گونه بر‌می‌آید که نقدهای سپهری گاهی جنبه علمی دارد و در بیان آن از واژه‌ها و مفاهیم و اصطلاحات علمی نیز برای نفوذ بیش‌تر کلام خود بهره برده است، و دیدگاه علمی خود را با این علوم همراه کرده است و گاهی نیز این دیدگاه جنبه عرفانی یا احساسی دارد و در نهایت این دیدگاه‌ها و نوع بینش برای جامعه، حامل پیامی آموزنده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

884 - کاربرد اسلوب طنز در سروده‌های نسیم شمال و ابراهیم طوقان
عزت ملاابراهیمی معصومه حاجی عموشا

مضامین وطن‌دوستی و ملی‌گرایانه در ادبیات ملت‌هایی متجلی می‌شود که سرزمین آن‌ها مورد تهاجم استعمارگران واقع شده باشد. ایران و فلسطین از جمله کشورهایی هستند که در سده اخیر شاهد حضور و تجاوز بیگانگان بوده‌ و شعرای متعهد این دو کشور در چنین شرایطی برای دفاع از هویت اسلامی و أکثر

مضامین وطن‌دوستی و ملی‌گرایانه در ادبیات ملت‌هایی متجلی می‌شود که سرزمین آن‌ها مورد تهاجم استعمارگران واقع شده باشد. ایران و فلسطین از جمله کشورهایی هستند که در سده اخیر شاهد حضور و تجاوز بیگانگان بوده‌ و شعرای متعهد این دو کشور در چنین شرایطی برای دفاع از هویت اسلامی و کیان ملی خود در صحنه حاضر شده‌اند. در این میان معدود شاعرانی بودند که با استفاده از اسلوب طنز رسالت هنری خود را به انجام رساندند. از این رو اشعارشان بیش از سروده‌های دیگر شاعران مورد توجه و استقبال عمومی قرار گرفته است. در این مقاله به روشی توصیفی- تحلیلی و در چارچوب ادبیات تطبیقی به بررسی کاربرد اسلوب طنز در اشعار نسیم شمال و ابراهیم طوقان پرداخته شده و برخی مضامین ملی مشترک میان سروده‌های دو شاعر از جمله وطن‌دوستی، حسرت بر عظمت بربادرفته وطن، تأسف به خاطر شرایط کنونی کشور، و انتقاد از عملکرد خیانت‌پیشگان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

885 - عصیان و سنت شکنی بودلر و نیما یوشیج
ماه نظری

نیما همچون بودلر با دیدی نو و بافتی تازه، به شعر معاصر رنگی بدیع بخشید. ساختمان شعر او دارای وحدت است. از هنجارهای رمانتیسم، آگاهانه فاصله می‌گیرند و با تصاویری واقع‌گرایانه، نمادین و سوررئالیسمی، پرده از زشتی‌ها برمی‌دارند و دگرگونی‌های اجتماعی، صنعتی، و گمشدگی انسان آ أکثر

نیما همچون بودلر با دیدی نو و بافتی تازه، به شعر معاصر رنگی بدیع بخشید. ساختمان شعر او دارای وحدت است. از هنجارهای رمانتیسم، آگاهانه فاصله می‌گیرند و با تصاویری واقع‌گرایانه، نمادین و سوررئالیسمی، پرده از زشتی‌ها برمی‌دارند و دگرگونی‌های اجتماعی، صنعتی، و گمشدگی انسان آنان را آزرده خاطرکرده است. محوری‌ترین ویژگی این گونه اشعار بر اساس هنجارگریزی، ابهام و در نهایت شکستن قواعد و سنت‌های دست‌وپاگیر است زیرا عصر مکانیزاسیون و صنعت مدرن همه مرزهای اخلاقی، طبیعی، سنتی و ادبی را در هم شکسته است. حتی مفهوم عشق در دیدگاه مدرنیسم‌ها تغییر کرده و بودلر و نیما با بیان رمزآمیز در سوگ عشق نشسته‌اند. کاربرد رمزگرایی در اشعار معاصر، بیش‌تر نمود عصیان هنرمندان در برابر مکاتب واقع‌گرایی بود. در این مقاله با شیوه توصیفی- تحلیلی بر آن‌ایم تا تحول اشعار بودلر و نیما را در نوآوری و سیر به سوی رئالیسم و انعکاس جهان مدرن بیان کنیم. زیرا در مقایسه اشعار بودلر و نیما تا به حال تحقیق علمی صورت نگرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

886 - مفهوم آزادی در اندیشه حافظ و مولانا و تطبیق آن با تفکر اگزیستانسیالیسم
زهره وفایی فرد میرجلال الدین کزازی

دو اندیشمند صحنه ادب ایران، مولانا و حافظ بسیار پیش‌تر از اندیشمندان باخترزمین در بسیاری از زمینه‌های فردی و اجتماعی انسان اندیشیده‌اند، و این اندیشه‌ها را با زبان هنری بیان کرده‌اند. یکی از این زمینه‌های فکری بحث آزادی و اختیار انسان است که از آن به عنوان مهم‌ترین حقیق أکثر

دو اندیشمند صحنه ادب ایران، مولانا و حافظ بسیار پیش‌تر از اندیشمندان باخترزمین در بسیاری از زمینه‌های فردی و اجتماعی انسان اندیشیده‌اند، و این اندیشه‌ها را با زبان هنری بیان کرده‌اند. یکی از این زمینه‌های فکری بحث آزادی و اختیار انسان است که از آن به عنوان مهم‌ترین حقیقت وجودی انسان، به عنوان خلیفه‌ خدا بر روی زمین، یاد می‌کنیم. در این مقاله نویسندگان ضمن تبیین اهمیت آزادی در آثار و اندیشه‌های حافظ و مولانا، سعی در بررسی شباهت و افتراق‌های نظریه‌ها و اندیشه‌های آنان در زوایای گوناگون وجود انسانی با نوع بیش انسان‌مدارانه در باخترزمین دارند. بر ‌آن‌ایم که اندیشه‌های متفکران باخترزمین را با اشعار مولانا و حافظ که آزادی به عنوان محور اصلی اندیشه‌های انسان‌مدارانه آنان قرار دارد، مورد بررسی قرار داده و با نگاهی تطبیقی اندیشه‌های آنان تحلیل شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

887 - نقد مضمونی اثری چند از کولت و آثاری از فروغ فرخزاد
فرانک اشرفی فرناز ارفعی زاده

ادبیات تطبیقی یکی از مهم ترین شاخه های ادبی است که به بررسیوجوه اشتراک یا افتراق آثار نویسندگان و یا شاعران مختلف می پردازد تا ازاین طریق به درک هر چه بهتر این آثار کمک کند. سیدونی گابریل کولت( Sidonie Gabrielle Colette ) نویسنده فرانسوی و فروغ فرخزاد شاعر ایرانی ،اگر چ أکثر

ادبیات تطبیقی یکی از مهم ترین شاخه های ادبی است که به بررسیوجوه اشتراک یا افتراق آثار نویسندگان و یا شاعران مختلف می پردازد تا ازاین طریق به درک هر چه بهتر این آثار کمک کند. سیدونی گابریل کولت( Sidonie Gabrielle Colette ) نویسنده فرانسوی و فروغ فرخزاد شاعر ایرانی ،اگر چه دست پرورد ه ی دو فرهنگ متفاوت هستند امّا به خلق مضامینیپرداخته اند که از رویکرد نقد مضمونی قابل مقایسه می باشد. آیا نوشتار زنانه شاخصه های معیّنی دارد؟ بر ای پاسخ به این سؤال بهبررسی آثار این دو زن، یکی نویسنده و دیگری شاعر، از دو فرهنگ متفاوتپرداخته ایم. در این گوناگونی آثار به مضامینی برخورده ایم که به کرّات در آثاراین دو بزرگ به چشم می خورد. حسرت گذشته، عشق به طبیعت، دلتنگیبرای مادر و زادگاه مادری، احساس تنهایی و علاقه به انزوا از مضامین مشترکدر اندیشه دو اندیشمند می باشد.در این مقاله علاوه بر بررسی مفاهیم فوق الذکر، به احساسات خاصّ زنانهنهفته در آثار نیز پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

888 - اشعار «سیلویا پلات»1 و فروغ در نقد و بررسی دیدگاههای «الاین شوالتر»2
شاهرخ حکمت حمیده دولت آبادی فراهانی

مقاله حاضر جستاری است بر درک بهتر اشعار پری شادخت شعر معاصر ایران، فروغ فرخ&zwnj;زاد و نامدارترین شاعره معاصر آمریکا، سیلویا پلات. بر طبق نظر شوالتر، نقد و بررسی آثار شاعران و نویسندگان زن براساس چارچوب&zwnj;های برآمده از آثار ادبی نویسندگان مرد از یک سو به معنای تأیید أکثر

مقاله حاضر جستاری است بر درک بهتر اشعار پری شادخت شعر معاصر ایران، فروغ فرخ&zwnj;زاد و نامدارترین شاعره معاصر آمریکا، سیلویا پلات. بر طبق نظر شوالتر، نقد و بررسی آثار شاعران و نویسندگان زن براساس چارچوب&zwnj;های برآمده از آثار ادبی نویسندگان مرد از یک سو به معنای تأیید گفتمان مردسالارانه حاکم بر فضای نقد می&zwnj;باشد و از سوی دیگر منجر به سکوت زنان حتی در تجزیه و تحلیل آثار خودشان می&zwnj;شود. این مقاله بر آن است تا با بررسی تطبیقی اشعار فرخ&zwnj;زاد و پلات، پی به وجوه مشترک اندیشه&zwnj;های این دو شاعر ببرد. به راستی فرخ&zwnj;زاد در دو دفتر آخر خود بار دیگر متولد می&zwnj;شود و به فصل جدیدی از ایمان در زندگی خود دست می&zwnj;یابد و پلات نیز در شاه کار ادبی&zwnj;اش آریل تکامل و پختگی یک شاعر بزرگ را تجربه می&zwnj;کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

889 - تطبیق مفهوم نمادین باران در دو شعر از شاکر السیاب و احمد شاملو
سارا ایزدخواه سید حسین سیدی

باران در اشعار شاملو و سیاب سمبلی اجتماعی است. باران در این اشعار دربردارنده مفاهیمی مانند غم و شادی، امید و ناامیدی است. بکارگیری اسطوره تموز در شعر المطر(باران) سیاب و زبان عامیانه در منظومه بارون شاملو، اشتراک مضامین اجتماعی این دو شاعر بیانی واضح و روشن را برای شاعر أکثر

باران در اشعار شاملو و سیاب سمبلی اجتماعی است. باران در این اشعار دربردارنده مفاهیمی مانند غم و شادی، امید و ناامیدی است. بکارگیری اسطوره تموز در شعر المطر(باران) سیاب و زبان عامیانه در منظومه بارون شاملو، اشتراک مضامین اجتماعی این دو شاعر بیانی واضح و روشن را برای شاعر و مخاطب تصویرسازی می‌کند. این پژوهش بر اساس روش کتابخانه ای نگارش یافته است. با بررسی اشعار بارون و مرغ باران شاملو و انشودة المطر سیاب به الگوهای یکسان تأثیرگذار در شعر دو شاعر دسترسی می یابیم و به تبیین اختلاف دیدگاه های ارزشی و بخشی از جهان بینی دو شاعر نسبت به نماد باران آگاهی کسب کنیم. سطح نظری تحقیق که شامل متغیر علّی و سطح عملیاتی که متغیر معلولی است را مشخص کرده و با بررسی اشعار دو شاعر بسامد واژه باران را استخراج کرده ایم. در انتها مفاهیم نمادین، شباهت ها و تفاوت ها را مشخص نموده ایم. این پژوهش کوششی است تطبیقی در نحوه بازیابی دیدگاه بدر شاکر سیاب و احمد شاملو در بیان مفاهیم نمادین باران. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

890 - بررسی کنشگری اجتماعی و نقش اقتباس نمایشی-تعاملی در فیلم "غزل" و بازی "مزاحم"
ونوس ترابی بهی حدائق

10.30495/clq.2021.681905

در پژوهش حاضر، دو اقتباس از مزاحم، اثر خورخه لوئیس بورخس(1966) مورد مطالعه قرار گرفته است. فیلم غزل، ساخته مسعود کیمیایی(1975) و بازی ویدئویی مزاحم ساخته ناتالی بوکچین هستند. از آنجا که داستان بورخس روایتی از دنیای ماچوئست(مردسالار) و تبعیض جنسیتی زده آمریکای لاتین است. أکثر

در پژوهش حاضر، دو اقتباس از مزاحم، اثر خورخه لوئیس بورخس(1966) مورد مطالعه قرار گرفته است. فیلم غزل، ساخته مسعود کیمیایی(1975) و بازی ویدئویی مزاحم ساخته ناتالی بوکچین هستند. از آنجا که داستان بورخس روایتی از دنیای ماچوئست(مردسالار) و تبعیض جنسیتی زده آمریکای لاتین است. هدف این پژوهش کشف و آشکارسازی نحوه بازنمایی این تبعیض جنسیتی در چارچوب ضرورت‌های بافتی هر یک از این اقتباس‌هاست. مطالب این پژوهش عمدتاً بر این تأکید دارند که چگونه جریان‌های اجتماعی می‌توانند از حالت بیانی یا داستانی تغییر شکل یابند و در قالب نمایشی و تعاملی در‌آیند. جدا از روشی که هر یک از اقتباس‌ها در تبدیل از نسخه نوشتاری به نسخه بصری به کار گرفته‌اند، تمرکز بر اقتباس پذیری داستان کوتاه مزاحم در بافت ایران(فیلم غزل) و بازی ویدئویی(بازی مزاحم) است. نظریه نگاه خیره مردانه لورا مالوی، مردسالاری جامعی ایران را در فیلم غزل به خوبی آشکار می‌سازد. در بررسی بازی مزاحم تلاش بر این است که نشان دهیم ناتالی بوکچین چگونه از هنر اینترنتی خود برای ترویج یک کنشگری اجتماعی استفاده کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

891 - بررسی تطبیقی جلوه‌های دین‌باوری در دیدگاه یونگ و حدیقه سنایی
افسانه رونقی علی اصغر حلبی

اعتقاد و تأکید یونگ بر اینکه علم روان‌شناسی باید توجه خاصی به مسائل دینی مبذول دارد و در اقوال و عقاید مابعدالطبیعه غور کند موجب گردیده است؛ نظرات و دیدگاه وی با دیدگاه شاعران، عارفان و اندیشمندان دینی قابلیت تطبیق و بررسی داشته باشد. پژوهش حاضر بر آن است که به اختصار ب أکثر

اعتقاد و تأکید یونگ بر اینکه علم روان‌شناسی باید توجه خاصی به مسائل دینی مبذول دارد و در اقوال و عقاید مابعدالطبیعه غور کند موجب گردیده است؛ نظرات و دیدگاه وی با دیدگاه شاعران، عارفان و اندیشمندان دینی قابلیت تطبیق و بررسی داشته باشد. پژوهش حاضر بر آن است که به اختصار به بررسی منشأ دین و کارکرد مثبت آن در حدیقه سنایی با تکیه بر نظریه یونگ به طور خاص بپردازد. از این رو بخش‌هایی از آراء و دیدگاه‌های کلی او که در واقع به مثابه مقدمات و پایه‌های تئوری دینی اوست؛ در حدیقه سنایی که موضوع اصلی آن دینداری است؛ پیگیری شده است. بدین گونه خواننده به کنه تفکر یونگ درباره دین، که متأثر از روان‌شناسی غرب است، دست می‌یابد و به پیوند عمیق بین دیدگاه یونگ و عرفان ایرانی و به شباهت‌ها و تفاوت‌های بنیادین دیدگاه یونگ و سنایی، و نوع جهت گیری دینی آن‌ها پی می‌برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

892 - یک حکایت، چند روایت نقد و نظرى تطبیقى بر داستان «نگریستن عزراییل بر مردى...» در مثنوى و الهى نامه، با نگاهى به چند مأخذ دیگر
کریم بخش سجّادى

توضیح و تفسیر قصه ها و تمثیل ها در مثنوى مولانا، کلید شناخت این حماسه عرفانى بزرگ است؛ زیرا مولوى، قصه و تمثیل را براى اثبات دعاوى و آشنایى ذهن مخاطب با عقیده و نظر حکمى و عرفانى خود به کار می برد. در مقاله حاضر سعى شده است با مقایسه یکى از حکایات مثنوى به نام نگریستن ع أکثر

توضیح و تفسیر قصه ها و تمثیل ها در مثنوى مولانا، کلید شناخت این حماسه عرفانى بزرگ است؛ زیرا مولوى، قصه و تمثیل را براى اثبات دعاوى و آشنایى ذهن مخاطب با عقیده و نظر حکمى و عرفانى خود به کار می برد. در مقاله حاضر سعى شده است با مقایسه یکى از حکایات مثنوى به نام نگریستن عزراییل بر مردى... با چند مأخذ دیگر قبل از مثنوى، وجوه برترى قصه پردازى مولانا بر سایرینتبیین شود. ب ههمین منظور، این حکایت از دفتر اول مثنوى با همین حکایت در آثارى مانند کیمیاى سعادت غزالى، الهى نامه شیخ عطار، کشف الاسرار میبدى، ترک الاطناب فى شرح الشهاب ابن قضاعى و جوامع الحکایات عوفى، به شیوه نقد تطبیقى مقایسه شده است. مخاطب با مطالعه این آثار درمى یابد این حکایت در مثنوى، طرب انگیزتر و جامع تر از سایر آثار است و رابطه منطق ىترى میان اجزاى آن وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

893 - بررسی تطبیقی دیدگاه های بالزاک و جمال زاده در دو اثر اوژنی گرانده و دارالمجانین
کریم حیاتی آشتیانی سونیا طالبی

اونوره دو بالزاک و محمد علی جمال زاده، از متفکدران و نویسدندگان بنامفرانسه و ایران بودند که با آفرینش آثار خود تأثیر بسزایی در شکل گیریاندیشه و تفکرات جامعه عصر خویش داشته و به بسط ادبیات واقع گرایی بهعنوان شیوه ای مشخص در به تصویر کشیدن واقعیت های اجتماعی پرداختند.مقال أکثر

اونوره دو بالزاک و محمد علی جمال زاده، از متفکدران و نویسدندگان بنامفرانسه و ایران بودند که با آفرینش آثار خود تأثیر بسزایی در شکل گیریاندیشه و تفکرات جامعه عصر خویش داشته و به بسط ادبیات واقع گرایی بهعنوان شیوه ای مشخص در به تصویر کشیدن واقعیت های اجتماعی پرداختند.مقاله حاضر بر این فرض بنا شده است که میان اندیشه های این دو نویسدنده بهدلیل شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه، مدی توان تشابه و ارتبارقاعده مندی را مشاهده کرد و شاید از این روی است که جمال زاده از رئالیسدت بزرگی همچون بالزاک الهام گرفته است. بدین ترتیب در طی این تحقیق، که بهبررسی مضامین اجتماعی یکسان میان دو اثر اوژنی گرانده بالزاک ودارالمجانین جمال زاده اختصاص یافته، ابتدا تأثیر محیط، اجتماع و روابط علتو معلولی در واقایت های زندگی و تحلیل و شناساندن دقیق تیپ های اجتماعیمطالعه می گردد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

894 - درآمدی بر تاریخ تحول و نوگرایی در ایران و مصر با تأکید بر دیدگاه‌های عبدالرحیم طالبوف و رفاعه طهطاوی
حسن دادخواه محمدرضا علم معصومه تنگستانی

ایران و مصر در زمینه‌های گوناگون، مشترکات فراوانی با یکدیگر دارند. این مشترکات، مشابهت‌های زیادی را در مسیر تحولات این دو سرزمین ایجاد نموده که مهم‌ترین آن، زمینه‌های ایجاد تحولات فکری و علمی در هر دو کشور است. دو شخصیتی که در عصر نوین، نقش برجسته‌ای در بیداری مردم و تح أکثر

ایران و مصر در زمینه‌های گوناگون، مشترکات فراوانی با یکدیگر دارند. این مشترکات، مشابهت‌های زیادی را در مسیر تحولات این دو سرزمین ایجاد نموده که مهم‌ترین آن، زمینه‌های ایجاد تحولات فکری و علمی در هر دو کشور است. دو شخصیتی که در عصر نوین، نقش برجسته‌ای در بیداری مردم و تحولات فکری و علمی این دو کشور بر عهده داشتند؛ عبدالرحیم طالبوف تبریزی در ایران و رفاعه طهطاوی در مصر است. این دو اندیشمند، بحران عقب‌ماندگی علمی را در جامعه خود به خوبی احساس کردند و در پی یافتن راه برون‌رفت از آن و نجات کشور خویش، کوشش‌های فراوانی نمودند. این نوشته می‌کوشد تا نگرش و عملکرد این دو روشنفکر را درباره ضرورت تحول و نوگرایی فکری و علمی در جامعه خویش، مورد بررسی و مقایسه قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

895 - تطبیق درون مایه های استعلایی ادبیات امرسون و سعدی
بهناز اسکندری

در میانآثاری که شرق شناسان نوزده به ربان و ادبیات اروپا ترجمه و معرفی کرده اند آثار سعدی جایگاه ویژه ای دارند. رالف والدو امرسون شاعر استعلاگرای امریکایی نیز که از طریق هیمن ترجمه ها با آثار سعدی آشنا شده است. بسیاری از باورهای عارفانه و لاهوتی خود را در یعدی باز می بین أکثر

در میانآثاری که شرق شناسان نوزده به ربان و ادبیات اروپا ترجمه و معرفی کرده اند آثار سعدی جایگاه ویژه ای دارند. رالف والدو امرسون شاعر استعلاگرای امریکایی نیز که از طریق هیمن ترجمه ها با آثار سعدی آشنا شده است. بسیاری از باورهای عارفانه و لاهوتی خود را در یعدی باز می بیند. ا. که مادی گرایی وظاهر پرستی زمانه خود را نمی پسندد شیفته اندیشه های سعدی و نگاه شرقی او به واقعیت زندگی می شود. و این شیفتگی را می تواندر نظم و نثر امرسون بازخواند. مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی تطبیقی به آثار سعدی و امرسون به مضامین و درون مایه های عرفانی و استعلایی مشترک برسد که دل مشغولی دو شاعر از دو فرهنگ و دو ادبیات متفاوت و دور از هم بوده اند. این مایه هایی چون شهودٰ- روح-نفس - عبادت -تسلیم رضا که همه و همه به تکرار در شعر و نثر سعدی وامرسون آمد هاند. عناصر اصلی فلسفه استعلایی امرسون و نیز اندیشه های عارفانه سعدی شیرازند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

896 - بررسی تطبیقی مفهوم «فنا» در شعر حافظ و تائیه کبری ابن فارض
سیدحسین سیدی آمنه باطانی

ابن فارض از بزرگ‌ترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است؛ از طرفی حافظ، خداوندگار غزل‌های عاشقانه - عارفانه است. موضوع عرفان از لطیف&zwnj;ترین و بااهمیت‌ترین موضوعات بشری است و آن، دستیابی به کنه حقیقت و فناشدن در ذات حضرت معشوق است. هدف عرفان و عارف رسیدن به صفای أکثر

ابن فارض از بزرگ‌ترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است؛ از طرفی حافظ، خداوندگار غزل‌های عاشقانه - عارفانه است. موضوع عرفان از لطیف&zwnj;ترین و بااهمیت‌ترین موضوعات بشری است و آن، دستیابی به کنه حقیقت و فناشدن در ذات حضرت معشوق است. هدف عرفان و عارف رسیدن به صفای باطن، فانی شدن از صفات رذیله و غرق شدن در دریای حضرت حق از طریق کشف و شهود، و نایل شدن به معرفت حقیقی و اتّحاد با حضرت حق است که اهمیّت این موضوع و شباهت‌هایی که میان اندیشه‌های خواجه شیراز و ابن فارض وجود دارد، باعث شد تا نگارنده به بررسی تطبیقی مفهوم عرفانی فنا در دیوان حافظ و تائیه کبری ابن فارض حموی بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

897 - جلوه‌های جبر و اختیار در لزومیات معرّی و مثنوی مولوی
سیدمهدی مسبوق حدیثه فرزبود

جبر و اختیار از دیرپاترین و مناقشه‌انگیزترین مسائلی است که همواره مورد بحث و جدال متکلمان و اندیشمندان اسلامی بوده است. از جمله این متفکران در ادب عربی ابوالعلاء معرّی شاعر و فیلسوف بنام سده چهارم و پنجم هجری است که اندیشه‌های خود را پیرامون قضا و قدر و سرنوشت آدمی در د أکثر

جبر و اختیار از دیرپاترین و مناقشه‌انگیزترین مسائلی است که همواره مورد بحث و جدال متکلمان و اندیشمندان اسلامی بوده است. از جمله این متفکران در ادب عربی ابوالعلاء معرّی شاعر و فیلسوف بنام سده چهارم و پنجم هجری است که اندیشه‌های خود را پیرامون قضا و قدر و سرنوشت آدمی در دیوان لزومیات که حاصل نزدیک به نیم قرن عزلت شاعر است گرد آورده است. در ادب فارسی نیز مولوی شاعر و عارف نام‌آور سده هفتم هجری در مثنوی از جبر و اختیار و مسائل مربوط به آن سخن گفته است. نوشتار حاضر بر آن است که در چشم‌اندازی تطبیقی به بررسی هم‌گونی‌ها و ناهمگونی‌های دیدگاه این دو شاعر نامی به مسأله جبر و اختیار در دیوان‌های لزومیات و مثنوی بپردازد. روش پژوهش کتابخانه‌ای است و داده‌ها با روش تحلیل محتوا بررسی و تحلیل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

898 - مقایسه جلوه‌های ادبیات مقاومت در شعر علی فوده و فرخی یزدی
طیبه فدوی مسعود باوان پوری نرگس لرستانی

ادبیات مقاومت از مهم ترین سنگرهای فرهنگی ملت های تحت سلطه است. این واژه همواره با ظلم ستیزی عجین شده و آن را تداعی می کند. این نوع از ادبیات از پیشینه ای طولانی در طول تاریخ بهره مند است که به علت ظلم و ستم حاکم در کشورهای مسلمان از جانب بیگانگان و نیز جنگ‌هایی که بر آن أکثر

ادبیات مقاومت از مهم ترین سنگرهای فرهنگی ملت های تحت سلطه است. این واژه همواره با ظلم ستیزی عجین شده و آن را تداعی می کند. این نوع از ادبیات از پیشینه ای طولانی در طول تاریخ بهره مند است که به علت ظلم و ستم حاکم در کشورهای مسلمان از جانب بیگانگان و نیز جنگ‌هایی که بر آنان تحمیل شده است از نمود خاصی برخوردار است. کشورهای ایران و فلسطین دو نمونه والا از این کشورها هستند. علی فوده از شاعرانی است که توجه ویژه ای به فلسطین دارد. فرخی یزدی شاعر مشروطه، از شاعران ایرانی است که با شعر خویش به دفاع از ملت خود در برابر بیگانگان و ظلم و ستم داخلی پرداخته و غیرت و هویت ملی و وطن دوستی، دعوت به مبارزه، انتقاد از اوضاع پریشان سیاسی و تلاش برای بیدارسازی مردم از مضامین مشترک در شعر دو شاعر است. این پژوهش در پی آن است که با استفاده از ابزار کتابخانه ای و با روش توصیفی- تحلیلی بر مبنای مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی ضمن بیان مضامین ادبیات مقاومت در شعر هر دو شاعر، به مقایسه این مضامین در شعر آن‌ها بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

899 - مقایسه اشعار مشاهیر آذربایجانی در عرفان و تصوف
فاطمه بیگم سیدعصایی سید مجید تقوی

در ارتباط با شناخت هنروری حافظ و نظامی در استفاده از معانی مجازی در کاربرد اصطلاحات عارفانه و خلق اشعار عرفانی به بررسی سروده‌های غزلی مشاهیر قرن ششم نیز پرداخته شد تصوف نظری و عرفان مدرسی آمیخته با آراء فلسفی و کلام، شاهکارهای بزرگ شعر عرفانی سنایی آغازگر عرفان، خاقانی أکثر

در ارتباط با شناخت هنروری حافظ و نظامی در استفاده از معانی مجازی در کاربرد اصطلاحات عارفانه و خلق اشعار عرفانی به بررسی سروده‌های غزلی مشاهیر قرن ششم نیز پرداخته شد تصوف نظری و عرفان مدرسی آمیخته با آراء فلسفی و کلام، شاهکارهای بزرگ شعر عرفانی سنایی آغازگر عرفان، خاقانی و نظامی در وسعت معنایی گسترده رقم خورد که موجب تکامل بلندای عرفان با ترکیب‌های مناسب و ارتقاء معنا شد، گویی تصوف قرن شش خاقانی و نظامی را بر دروازه این مسلک با تأسی از سنایی نشاند. در این مقاله از خاقانی و نظامی با آوردن اصطلاحات در عبارات معمولی و سخن ناگفتن از وصال حقیقی در ابتدای ورود وادی شوریدگان است. شیوه سخن در شعر خاقانی در عین آراستگی از تکلف خالی نیست. خاقانی و نظامی هر دو با استفاده از طرزی توانا در آفرینش ترکیبات بدیع چون پیر مغان و دیر مغان با تعبیری دلنشین و عارفانه خلقی جدید و معجزگون را در سخن از خود به یادگار گذاشته‌اند و همچون چراغی فراسوی ادوار بعد در بدل عرفان شرعی به نظری نقشی ارزنده ایفا نموده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

900 - نقد زیبایی‌شناسی علم بدیع با رویکردی تطبیقی بر بلاغت عرب و پارسی
حبیب الله جدید الاسلامی حمیده جمال زهی کمال آبادی

با عنایت به این واقعیت که ملت‌های اهل ادب در پی ارتباطات فکری و فرهنگی ناگزیر از تأثیر و تأثر می‌باشند و با توجه به وجوه مشترکی که از دیرباز بین ایرانیان و پارسیان در ابعاد مختلف همچون شعر و ادبیات و موسیقی وجود داشته، مهم‌تر از آن زبان مشترک دینی و پیوندی که دین مبین ا أکثر

با عنایت به این واقعیت که ملت‌های اهل ادب در پی ارتباطات فکری و فرهنگی ناگزیر از تأثیر و تأثر می‌باشند و با توجه به وجوه مشترکی که از دیرباز بین ایرانیان و پارسیان در ابعاد مختلف همچون شعر و ادبیات و موسیقی وجود داشته، مهم‌تر از آن زبان مشترک دینی و پیوندی که دین مبین اسلام توانسته است میان آن‌ها در طی نزدیک به دوازده قرن برقرار کند، موجب شده است تا این دو ملت در ارتباط و تعامل با یکدیگر تأثیرات فراوانی بر روی هم بگذارند. یکی از جلوه‌های این تأثیرگذاری در گستره فرهنگ اسلامی، بی گمان در حوزه بلاغت یا به تعبیری روشن‌تر زیبایی شناسی سخن پارسی و عرب می‌باشد. بر همین اساس بر آن شدیم تا گوشه‌هایی از این تأثیر و تأثرات ادبی را به‌ویژه از منظر نقد زیبایی شناسی مطرح کرده، آنگاه با رویکردی تطبیقی بر ادبیات عرب و پارسی به آسیب شناسی آن بپردازیم؛ به همین منظور برخی از عناوین مبهم و بحث انگیز بلاغت عرب و فارسی همچون تعقید لفظی و ضعف تألیف(از مقوله عیوب سخنوری) و برخی آرایه‌های بدیعی همانند آرایه تفریق، ترصیع، سجع، و تعدادی از اصطلاحات مشترک در حوزه دانش بدیع و علم بیان نظیر تمثیل، ارسال المثل و تشبیه تمثیل را نقد و ارزیابی نمودیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

901 - بن‌مایه‌های فکری مکتب نقد نو در نگاه الیوت و آدونیس
رضا محمدی اصغر مولوی نافچی حسین شمس‌آبادی

نمادپردازی نزد تی. اس. الیوت کارکرد ویژه‌ای دارد. الیوت زبان شعر را زبان ویژه‌ای می‌داند که از تناقض، طنز، ابهام، اسطوره و نماد به‌شیوه‌ای بهره می‌جوید که تصویری عینی و محسوس به‌دست دهد. این شیوه، همان کاربرد نماد در قالب نظریه به‌هم‌پیوستگی عینی است که نخستین‌بار، او آ أکثر

نمادپردازی نزد تی. اس. الیوت کارکرد ویژه‌ای دارد. الیوت زبان شعر را زبان ویژه‌ای می‌داند که از تناقض، طنز، ابهام، اسطوره و نماد به‌شیوه‌ای بهره می‌جوید که تصویری عینی و محسوس به‌دست دهد. این شیوه، همان کاربرد نماد در قالب نظریه به‌هم‌پیوستگی عینی است که نخستین‌بار، او آن را مطرح کرد. این نظریه ابعاد گوناگون دارد. جنبه نخست آن به شخصیت‌زدایی شاعر مربوط است که اساس و پایه مکتب نقد نو را تشکیل می‌دهد. دیگر، پیوند نزدیک آن با نماد است که آن را به مرزهای مکتب سمبولیسم نزدیک می‌سازد؛ و سوم، کاربرد سنّت در شعر است که بر جنبه نوکلاسیکی این نظریه نظارت دارد. ادونیس شاعر و‌ منتقدی است که غیرمستقیم از نظریه او تأثیر پذیرفته است. این جُستار، نخست نظریه به‌هم‌پیوستگی عینی الیوت را تبیین می‌کند؛ آنگاه اصول و پایه‌های نظریه را نزد ادونیس بررسی کرده؛ به نمودهای عینی و واقعی آن می‌پردازد؛ در پایان آن دو را منتقدانی عین‌گرا و از پیش‌گامان مکتب نقد نو، معرفی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

902 - خودشیفتگی و خودستایی در اشعار خاقانی و بشار بن بُرد
سید مهدی مسبوق حمید آقاجانی کبری الوار علی عزیزی

از جمله مفاهیم بازتاب‌یافته در ادبیات ـ به‌خصوص شعرـ پدیده نارسیسیزم یا همان خودشیفتگی است که علی‌رغم انعکاس این زاده احساسات مشترک انسانی در آثار و اشعار اکثر قریب به اتفاق شاعران، شاهد بازتاب چنین پدیده روان‌شناسانه‌ای به صورتی گسترده‌تر و قابل تأمل‌تر در اشعار برخی ا أکثر

از جمله مفاهیم بازتاب‌یافته در ادبیات ـ به‌خصوص شعرـ پدیده نارسیسیزم یا همان خودشیفتگی است که علی‌رغم انعکاس این زاده احساسات مشترک انسانی در آثار و اشعار اکثر قریب به اتفاق شاعران، شاهد بازتاب چنین پدیده روان‌شناسانه‌ای به صورتی گسترده‌تر و قابل تأمل‌تر در اشعار برخی از شعرا از جمله خاقانی و بشار بن برد هستیم که خودستایی را به گونه‌ای گسترده، هنرمندانه و هدفمند در اشعار خویش جای داده‌اند و شخصیت حقیقی و هنری خود را ستوده‌اند. در این پژوهش چیستی و چرایی خودستایی در اشعار این دو شاعر نامی ادب عربی و فارسی و وجوه اشتراک و افتراق مشرب فکری آنان بررسی و تحلیل شده، و از این رهگذر، ارزش‌های حاکم بر فرهنگ ایرانی و عربی که در ظهور و بروز این گونه اشعار مؤثر بوده مورد توجه قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

903 - بررسی اندیشه ی فمینیسم در آثار شهرنوش پارسی پور و مارگریت دوراس
محمد خسروی شکیب

چکیده: شهرنوش پارسی پور و مارگریت دوراس دو نویسنده معاصر ایرانی و فرانسوی هستند که در داستان&zwnj;هایشان به دلایلی چون زن بودن، نویسنده و روشن فکر بودن، زیستن در دنیای قرن بیستم، آشنایی با نگرش&zwnj;های گوناگون فمینیستی، تجربه زندگی شرقی، شباهت&zwnj;ها و همسرایی&zw أکثر

چکیده: شهرنوش پارسی پور و مارگریت دوراس دو نویسنده معاصر ایرانی و فرانسوی هستند که در داستان&zwnj;هایشان به دلایلی چون زن بودن، نویسنده و روشن فکر بودن، زیستن در دنیای قرن بیستم، آشنایی با نگرش&zwnj;های گوناگون فمینیستی، تجربه زندگی شرقی، شباهت&zwnj;ها و همسرایی&zwnj;هایی وجود دارد. سوال این است که چه همسرایی و هماهنگی&zwnj;های فکری و عقیدتی میان پارسی پور و دوراس وجود دارد؟ پیش فرض این تحقیق بر این استوار است که توجه به عشق آزاد و رئالیسم جادویی، سنت شکنی و عصیان علیه وضع موجود زنان، به چالش کشیدن باورهای بی پایه و خرافی، اعتراض به نگاه ملکی و مالی به زن، انتقاد از قوانین حاکم مرد محور، ذکر ستم پذیری و تحقیر تاریخی زن، خودفروشی و احساس ترس و ناامنی زنان، تشویق زنان به کسب علوم مختلف و الگو گرفتن از مردان و... مواردی مشترک در داستان&zwnj;های این دو نویسنده است. واژه&zwnj;های کلیدی: فمینیسم، داستان، شهرنوش پارسی پور، مارگریت دوراس. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

904 - بررسی دیدگاه‌های ناتورالیستی زولا و چوبک
محبوبه فهیم‌کلام محمدرضا محسنی بهزاد هاشمی

امیل زولا از نویسندگان برجستۀ سدۀ 19 میلادی فرانسه و از چهره&zwnj;های مطرح عرصۀ ادبیات داستانی است که علاقۀ بسیاری به توصیف واقعیات جامعۀ خود و ارایۀ جلوه&zwnj;های مستندگونه و پلشت مفاسد اجتماعی، به ویژه در میان اقشار آسیب&zwnj;پذیر، دارد. صادق چوبک نیز در میان رمان&zwn أکثر

امیل زولا از نویسندگان برجستۀ سدۀ 19 میلادی فرانسه و از چهره&zwnj;های مطرح عرصۀ ادبیات داستانی است که علاقۀ بسیاری به توصیف واقعیات جامعۀ خود و ارایۀ جلوه&zwnj;های مستندگونه و پلشت مفاسد اجتماعی، به ویژه در میان اقشار آسیب&zwnj;پذیر، دارد. صادق چوبک نیز در میان رمان&zwnj;نویسان ایرانی گرایش بیشتری به عریان&zwnj;نمایی زشتی&zwnj;ها دارد. در این پژوهش برآنیم تا به درونمایه‌های اصلی آثار این دو نویسنده، زبان انتخابی، سبک و سیاق نوشتار و نیز ویژگی&zwnj;های برجستۀ شخصیت&zwnj;های داستانی&zwnj;شان بپردازیم؛ تا از این رهگذار بتوانیم دیدگاه&zwnj;های ناتورالیستی هر دو نویسنده را، به ویژه در آسوموار و پیراهن زرشکی، بازنماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

905 - بررسی تطبیقی اشکال هنجارگریزی در شعر حسین پناهی و منوچهر آتشی
الخاص ویسی آزاده عبادی

هنجارگریزی یکی از مؤثرترین روش‌های برجسته‌سازی زبان و آشنایی‌زدایی در شعر است که بسیاری از شاعران از آن بهره برده‌اند. در شعر معاصر، نیما نقش زیادی در پایه‌ریزی این هنجارگریزی‌ها داشته است و پیروان وی نیز از این روش بسیار استفاده کرده‌اند. این پژوهش سروده‌های دو شاعر مع أکثر

هنجارگریزی یکی از مؤثرترین روش‌های برجسته‌سازی زبان و آشنایی‌زدایی در شعر است که بسیاری از شاعران از آن بهره برده‌اند. در شعر معاصر، نیما نقش زیادی در پایه‌ریزی این هنجارگریزی‌ها داشته است و پیروان وی نیز از این روش بسیار استفاده کرده‌اند. این پژوهش سروده‌های دو شاعر معاصر حسین پناهی و منوچهر آتشی را از نظرگاه آشنایی‌زدایی و هنجارگریزی مورد بررسی قرار می‌دهد. از آن روی که شاخصه اصلی شعر هر دو شاعر کاربست شگرد یادشده است، و نیز هر دو شاعر جنوبی بوده و از فرهنگ و ادب و گویش فولکلور خطه جنوب ایران در شعر خود استفاده کرده‌اند و اینکه هر دو از شاعران موج نو به شمار می‌آیند، سروده‌های آن‌ها برای تطبیق و بررسی انتخاب شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

906 - نمادگرایی در دو رمان «جزیره سرگردانی» و «حبی الأول»
زهره رنجبرپور علی اصغر روانشاد مختار عابدی

سیمین دانشور و سحر خلیفه، دو نویسنده مشهور ایرانی و فلسطینی از جمله افرادی هستند که در آثارشان از نماد استفاده کرده‌اند. در این مقاله سعی شده است تا جنبه‌های نمادین مضامین مشترکی که هر دو نویسنده در اثر خود جزیره سرگردانی و حبی الأول از آن‌ها به عنوان نماد استفاده کرده‌ أکثر

سیمین دانشور و سحر خلیفه، دو نویسنده مشهور ایرانی و فلسطینی از جمله افرادی هستند که در آثارشان از نماد استفاده کرده‌اند. در این مقاله سعی شده است تا جنبه‌های نمادین مضامین مشترکی که هر دو نویسنده در اثر خود جزیره سرگردانی و حبی الأول از آن‌ها به عنوان نماد استفاده کرده‌اند و برخی معانی آن‌ها استخراج گردد. اینگونه برمی‌آید که هر دو نویسنده در آثار خود، موضع‌گیری صریحی نسبت به قضایای سیاسی و اجتماعی کشورشان داشته‌اند که با واقعیت موجود در جامعه همخوانی دارد و این موضع‌گیری در گفت‌وگو و شخصیت‌های داستانی نمایانگر است. گفت‌وگو با توجه به فضای داستان، نقش اساسی در معرفی شخصیت‌ها و خصوصیت‌های روحی و خلقی آنان دارد و به پیشبرد داستان کمک شایانی کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

907 - مقایسة مفهوم عشق افلاطونى در استروفل و استلا اثر سرفیلیپ سیدنى و نظربازى در دیوان حافظ
سیما فرشید پروانه شاهین نژاد

درون مایة بسیارى از اشعار، به ویژه غزل، در ادبیات جهان عشق است؛ درواقع، غزل سرودة عشق است و از دل عشق سخن مى گوید و گاه این عشق از چنان جهان بینى وفلسفه اى نشئت مى گیرد که به سادگى تأویل پذیر نیست. افلاطون که در دوران پرستشخدایان متعدد مى زیست، چنان درک عجیبى از عشق دار أکثر

درون مایة بسیارى از اشعار، به ویژه غزل، در ادبیات جهان عشق است؛ درواقع، غزل سرودة عشق است و از دل عشق سخن مى گوید و گاه این عشق از چنان جهان بینى وفلسفه اى نشئت مى گیرد که به سادگى تأویل پذیر نیست. افلاطون که در دوران پرستشخدایان متعدد مى زیست، چنان درک عجیبى از عشق دارد که به کلى او را از دیگر فیلسوفان عصر خویش متمایز مى سازد؛ عشقى که او را به سرچشمة حیات متصل مى کند.تأثیر عشق افلاطونى را به وضوح مى توان در غزلیات رنسانس و در آثار شعرایى چون پترارک مشاهده کرد که خود الهام بخش شاعران انگلیسى مانند اسپنسر و سر فیلیپسیدنى بوده است. شرق نیز متأثر از اندیشه هاى عرفانى، به خصوص عرفان اسلامى،مظاهر پیچیده اى از عشق را ارائه مى دهد که یکى از آنها نظربازى است که طریقىبراى رسیدن به عشق معنوى است. در مقالة حاضر تلاش شده است عشق افلاطونى در استروفل و استلا و نظربازى در دیوان حافظ غزلیات سر فیلیپ سیدنى تحت عنوانمورد بررسى و مقایسه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

908 - بررسی تطبیقی خواهرم و عنکبوت جلال آل احمد با طاعون و بیگانه آلبر کامو
محمد زیار صدیقه شرکت مقدم

دربارة جلال آل احمد و آثارش کم نوشته نشده؛ اما آنچه در این مقاله به آن توجه شده،از رنگی دیگر است. این مقاله، تلاشی است درجهت بررسی تأثیر اندیشه های آلبرکامو بر جلال آل احمد. اگر بپذیریم که ادبیات فرانسه بر برخی از نویسندگان ایرانی تأثیر گذاشتهاست، در گفتار حاضر، جایگاه أکثر

دربارة جلال آل احمد و آثارش کم نوشته نشده؛ اما آنچه در این مقاله به آن توجه شده،از رنگی دیگر است. این مقاله، تلاشی است درجهت بررسی تأثیر اندیشه های آلبرکامو بر جلال آل احمد. اگر بپذیریم که ادبیات فرانسه بر برخی از نویسندگان ایرانی تأثیر گذاشتهاست، در گفتار حاضر، جایگاه جلال آل احمد به عنوان یکی از نامدارترین و اندیشمندترین نویسندة معاصر که آثارش ازحیث سیر تفکر و اندیشه با آلبر کامو شباهت هایی دارد،بررسی م یشود. با بررسی تطبیقی، تأثیر و تأثرهایی آشکار م یشود که قیاس آنها می تواند در بسیاری از موارد راهگشای پژوهشگران در درک بهینة آثار ادبی این نویسنده باشد.جهت نیل به این مقصود، در این مقال سعی شده است با انجام نقد روان شناسی از دیدگاه ژاک لاکان 1 و نشانه شناسی رولان بارت 2، برروی یکی از داستان های کوتاه جلال آل احمدبا نام خواهرم و عنکبوت، بتوانیم به ژرفای متن نفوذ کنیم و ناخودآگاه آن را بیرون بکشیمو مضامینی مانند نیهیلیسم، ماشینیسم و مدرنیته ستیزی را که این نویسندة ایرانی با الهاماز تفکرات و اندیشه های کامو به عاریت گرفته است، استخراج کنیم، و به این ترتیب، بهتشابهات و مشترکات فکری این دو نویسنده پی ببریم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

909 - والت ویتمن و احمد شاملو
شمسی پارسا گلناز پیوندی

چکیده والت ویتمن و احمد شاملو هر دو از شاعران مدرن و نوگرا هستند که مشترکاتی در شعر آنان از نظر فرم و محتوا دیده می¬شود. مضامین مشترک شعری همچون طبیعت¬گرایی، انسان¬گرایی، اهمیت دادن به مسائل سیاسی- اجتماعی و توجه به جسم در کنار روح و جان در آثار هر دو مشهو أکثر

چکیده والت ویتمن و احمد شاملو هر دو از شاعران مدرن و نوگرا هستند که مشترکاتی در شعر آنان از نظر فرم و محتوا دیده می¬شود. مضامین مشترک شعری همچون طبیعت¬گرایی، انسان¬گرایی، اهمیت دادن به مسائل سیاسی- اجتماعی و توجه به جسم در کنار روح و جان در آثار هر دو مشهود است. از نظر سبک شعری نیز هر دو به رهایی از قید و بند قافیه و به کارگیری کلام آهنگین و گشایش راه جدیدی در شعر معتقدند. شاملو همچون ویتمن، زبان محاوره و غیر فاخر ادبی را وارد شعر کرد اما، به زبان فاخر ادبی و حماسی نیز توجه ویژه¬ای داشت و لحن حماسی و اسطوره¬ای شعرش از متون کتاب مقدس متأثر است. برخی از تقابل¬ها نیز در کار آن دو قابل مشاهده است. برای مثال شاملو اغلب به ستایش قهرمانان می¬پردازد؛ این قهرمان از دید او گاه یک مبارز و گاه معشوق وی است اما، والت ویتمن نه تنها به انسان، بلکه به نبات و حیوان و جماد نیز به دیده تقدیس می¬نگرد. بیان مسائل عرفانی در شعر ویتمن بیش از شاملو مشهود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

910 - تحلیل «خورشید و جمشید» بر پایه نظریه پراپ
ابراهیم واشقانی فراهانی لیلا هاشمیان مریم رحمانی

"ریخت‌شناسی" یکی از مباحث اساسی نقد ساختاری است کهدر آن منتقد در پی یافتن روابط میان ساختار داستان است. این مبحث را نخستین بار ولادیمیر پراپ با الهام از اندیشه‌های فردینان دو سوسور در بحث ساختارشناسی زبان وارد عرصه نقد ادبی کرد. وی که اساس کارش را بر پایه اعمال شخصیت‌ها أکثر

"ریخت‌شناسی" یکی از مباحث اساسی نقد ساختاری است کهدر آن منتقد در پی یافتن روابط میان ساختار داستان است. این مبحث را نخستین بار ولادیمیر پراپ با الهام از اندیشه‌های فردینان دو سوسور در بحث ساختارشناسی زبان وارد عرصه نقد ادبی کرد. وی که اساس کارش را بر پایه اعمال شخصیت‌های موجود در داستان قصه‌های پریان قرار داد، پس از تجزیه و تحلیل کنش‌ها و کارکردهای این داستان‌ها، به وضوح دریافت که همه داستان‌ها از قوانین و ساختار واحدی تبعیت می‌کنند، و می‌توان این قوانین ساختاری را به عنوان فرمولی کلی درباره داستان‌های سایر ملل نیز به کار برد. این مقاله با تجزیه و تحلیل ساختاری داستان جمشید و خورشید که یکی از سروده‌های موفق ادبیات غنایی فارسی است، سعی می‌کند تا با بررسی کارکردها و سیر توالی آن‌ها در هر نقش و مقایسه با نظریه پراپ، به میزان انطباق این کارکردها با نقش‌ها و خویش‌کاری‌های موجود در داستان دست یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

911 - بررسى تطبیقى «سبب نظم کتاب» در مصباح الارواح و چند اثر عرفانى دیگر
داریوش کاظمى

در مقاله حاضر، بخشى از کتب عرفانى تحت عنوان سبب نظم کتاب بررسى شده است. بررسى همسانى و همگونى این بخش ها به دقت و توجه فراوان نیاز دارد؛ چنان که در این پژوهش نیز یکسانى آنها در مصباح الارواح تألیف شمس الدین محمد بردسیرى و دیگر آثار عرفانى به چشم می خورد. این بخش از آثار أکثر

در مقاله حاضر، بخشى از کتب عرفانى تحت عنوان سبب نظم کتاب بررسى شده است. بررسى همسانى و همگونى این بخش ها به دقت و توجه فراوان نیاز دارد؛ چنان که در این پژوهش نیز یکسانى آنها در مصباح الارواح تألیف شمس الدین محمد بردسیرى و دیگر آثار عرفانى به چشم می خورد. این بخش از آثار معمولاً با صبحى مبارک، شبى نورانى یا سحرى فرخنده آغاز می شود که نماد لحظه تفکر و مراقبه است. مشخصه هاى این لحظه مبارک، نورانیت، سکون و سکوت، زیبایى و ماورایى بودن آن است. در لحظه اى دیگر، عارف با حالتى قدسى تصویر می شود که دست از همه مادیات شسته، سر بر زانوى تفکر نهاده و در بحر مکاشفت مستغرق شده است. در این لحظات، او غرق شعف و شادى است و آسمان ها زیر پاى او رار دارند. هم در این لحظه است که شخصى نورانى و خوش سیما بر او ظاهر می شود. او را به نام هاى مختلف می خوانند: یار، دوست، انس جلیس، معشوق پر یچهره، پیر نورانى و... او صفاتى قدسى دارد. او دنیایى نیست و از زمان و مکان برتر است؛ همه چیز مى داند و بر هر سرّى آگاه است. او عارف را خطاب مى کند و از او می خواهد به باغ و گلستان یا صحرایى که او مى نمایاند، پاى نهد. عارف همراه او به گلشن قدسى می رود و دیدنى ها مى بیند؛ آنچه که با چشم سر امکان دیدنش نیست. سپس پیر رهنما که در عمق وجود عارف خانه کرده است و کسى جز خرد برتر نیست، او را به تحریر آنچه دیده است، تشویق مى کند و عارف چنین مى کند و آنچه که خرد برتر به او تلقین کرده است، مى نویسد و این اثر او است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

912 - بررسی بازتاب عشق به مفهوم وطن در اشعار بهار و ابراهیم طوقان
علی سلیمی پیمان صالحی

از آنجا که ایران و فلسطین، در طول تاریخ خود، همواره با حوادث فراوانی، دست به گریبان بوده&zwnj;اند، لذا ادبیات پایداری در این دو سرزمین، به شکلی بسیار برجسته رواج یافته است. بیان شاعرانه حس وطن دوستی، مبارزه علیه استبداد و استعمار، و فداکاری در راه وطن، از ویژگی&zwnj;های أکثر

از آنجا که ایران و فلسطین، در طول تاریخ خود، همواره با حوادث فراوانی، دست به گریبان بوده&zwnj;اند، لذا ادبیات پایداری در این دو سرزمین، به شکلی بسیار برجسته رواج یافته است. بیان شاعرانه حس وطن دوستی، مبارزه علیه استبداد و استعمار، و فداکاری در راه وطن، از ویژگی&zwnj;های بارز این گونه&zwnj;ی ادبی بوده که در شعر پایداری این دو سرزمین، بازتابی گسترده داشته است. در جای جای دیوان اشعار، شاعر آزادی&zwnj;خواه ایرانی، ملک&zwnj;الشعرای بهار، و شاعر ملی&zwnj;گرای فلسطینی، ابراهیم طوقان، احساس عشق به وطن و جان&zwnj; بازی در راه آزادی آن، به خوبی متجلی است، و به دلیل اینکه درون&zwnj;مایه&zwnj;ی اصلی شعر میهنی این دو، تحریک حس وطن دوستی و تکیه بر ملی&zwnj;گرایی، به منظور خلق روحیه&zwnj;ی پایداری در میان مردم است، لذا شعر اجتماعی و سیاسی این دو، وجوه اشتراک فراوانی با هم یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

913 - پژوهشی بر عنصر آب در روش نقدر ادبی گاستون باشلار (با نگرشی بر شعر کسایی مروزی)
بهروز حسن نژاد

گاستون باشلار (1962-1884م.)، معرفت شناس، فیلسوف علم، نظریه پردازِ تخیّل و از ساختارگرایان آغازین فرانسوی است که شیوه ای جدید در سخن شناسی و سخن سنجی بنیان کرد.تصویرپردازی های شاعران و نویسندگان، اغلب، در چهار عنصر اصلی-آب، آتش، خاک و باد- ریشه دارد.مجدالدیّن ابواسحاق کس أکثر

گاستون باشلار (1962-1884م.)، معرفت شناس، فیلسوف علم، نظریه پردازِ تخیّل و از ساختارگرایان آغازین فرانسوی است که شیوه ای جدید در سخن شناسی و سخن سنجی بنیان کرد.تصویرپردازی های شاعران و نویسندگان، اغلب، در چهار عنصر اصلی-آب، آتش، خاک و باد- ریشه دارد.مجدالدیّن ابواسحاق کسایی مروزی (391-341ه.ق.) یکی از شاعران نیمۀ دوم قرن چهارم و ابت‌دای قرن پنجم هجری قمری است. اشعار کسایی، ساده و روان و مفاهیم شعری و توصیف های او، اغلب، عینی، محسوس و طبیعت‌گرا است. در حقیقت، کسایی در شعر، نقاش است.اگرچه از دیوان اشعار این شاعر شیعی‌مذهب، تنها سیصد بیت باقی مانده است، با همین مقدار باقیمانده نیز به راحتی می توان به نگرش کسایی در مورد طبیعت، به ویژه کارکرد ویژۀ عنصر آب پی برد. در این مقاله سعی شده است با بررسی عناصر طبیعت، در شعر کسایی مروزی- به عنوان یکی از شاعران سنّت‌گرا- و با به کار گیری روش نقد ادبی گاستون باشلار و نظریات وی در این زمینه، روشی نو در شناخت بیشتر و بهتر نگاه و اندیشۀ این شاعر ارائه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

914 - مقایسۀ دیدگاه جلال آل احمد و مصطفی لطفی منفلوطی در زمینۀ روشنفکری و غربزدگی
رضا فرصتی جویباری فاطمه رحیمی دون

در این مقاله به بررسی و تطبیق آثار مصطفی لطفی منفلوطی، شاعر و نویسندۀ مبارز وبرجستۀ مصری با آثار جلال آل احمد، با تکیه بر نظریۀ پسا استعماری (روشنفکری وغرب زدگی) پرداخته شد؛ نیز به مقوله هایی مانند: دیدگاه های این دو نویسنده در موردزن، هجوم غرب به زنان جامعۀ مصری و ایرا أکثر

در این مقاله به بررسی و تطبیق آثار مصطفی لطفی منفلوطی، شاعر و نویسندۀ مبارز وبرجستۀ مصری با آثار جلال آل احمد، با تکیه بر نظریۀ پسا استعماری (روشنفکری وغرب زدگی) پرداخته شد؛ نیز به مقوله هایی مانند: دیدگاه های این دو نویسنده در موردزن، هجوم غرب به زنان جامعۀ مصری و ایرانی، تحت شعاع قرار گرفتن حجاب و عفاف،تهاجم غرب به روستاهای این دو کشور و علت لامذهبی و دین گریزی جوانان مصریو ایرانی و بی قیدیشان نسبت به خانواده و وطن. همچنین نظر نویسنده درباره لزومتصفیه دستاوردهای غربی، وجه اشتراک و افتراق آنها و در پایان نیز دیدگا ههای برخی ازروشنفکران و متفکران معاصر این دو نویسنده آورده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

915 - رویکرد مشابه خیام و ژید در دعوت به خوش¬باشی
محبوبه فهیم کلام رامین محسنی

گرچه در نگاه نخست مقایسۀ خیام، شاعر سدۀ پنجم هجری و ژید، نویسندۀ قرن حاضر فرانسه غریب می‌‌نماید، ولی به اندازۀ وجوه افتراق، شقوق اشتراک نیز دارند.اندیشۀ دعوت به خوش باشی در زندگی و بهره‌مندی از لحظات آن، هستۀ فکری و شعری خیام را تشکیل می‌دهد. با تأمل در آثار ژید به ویژه أکثر

گرچه در نگاه نخست مقایسۀ خیام، شاعر سدۀ پنجم هجری و ژید، نویسندۀ قرن حاضر فرانسه غریب می‌‌نماید، ولی به اندازۀ وجوه افتراق، شقوق اشتراک نیز دارند.اندیشۀ دعوت به خوش باشی در زندگی و بهره‌مندی از لحظات آن، هستۀ فکری و شعری خیام را تشکیل می‌دهد. با تأمل در آثار ژید به ویژه " مائده‌های زمینی" در می‌یابیم که آثار وی نیز تداعی‌گر همین مضامین هستند. از این‌رو؛ در نوشتۀ حاضر روند پیوندهای ادبی- فلسفی این دو شاعر و نویسنده که در برخی موارد همگنی‌های بسیاری بین آنها وجود دارد، بررسی می‌شود.این مقاله می‌کوشد تا با مقابلۀ آثار این دو اندیشمند با یکدیگر، رسالت فکری آنان را در ترویج اندیشۀ خوش باشی تبیین نماید و به موازات آن به مقایسه و تباین جهان‌نگری یک شاعر ایرانی با یک نویسندۀ فرانسوی بپردازد و از این رهگذر به تأثیر گذاری مضامین رباعیات خیام بر شکل گیری مفاهیم آثار ژید دست یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

916 - تحلیل شعر فروغ فرخزاد بر اساس آرکی تایپ
مسعود پاکدل آزاده ستوده

مهم‌ترین اصطلاح مکتب روانکاوی یونگ آرکی تایپ است. آرکی تایپ افکار غریزی و مادرزادی و تمایل به رفتارهایی است که انسان‌ها طبق الگوهای از پیش تعیین‌شده انجام می‌دهند یا به تعبیری تصاویری هستند که به ناخودآگاه بشر راه یافته‌اند. این افکار و تمایلات در مذاهب، اسطوره‌ها و نوش أکثر

مهم‌ترین اصطلاح مکتب روانکاوی یونگ آرکی تایپ است. آرکی تایپ افکار غریزی و مادرزادی و تمایل به رفتارهایی است که انسان‌ها طبق الگوهای از پیش تعیین‌شده انجام می‌دهند یا به تعبیری تصاویری هستند که به ناخودآگاه بشر راه یافته‌اند. این افکار و تمایلات در مذاهب، اسطوره‌ها و نوشته‌های ادبی خودنمایی می‌کنند. فروغ یکی از شاعران بنام معاصر ایرانی است که شاید به سبب رنج‌هایی که در زندگی متحمل شده است، اصطلاح آرکی تایپ در اشعار او زیاد به چشم می‌خورد. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که آرکی تایپ‌هایی نظیر مام بزرگ یا بزرگ بانوی هستی، تولد دوباره، عشق و قهرمان در اشعار فروغ بسیار دیده می‌شود و از میان آن‌ها آرکیتایپ‌های قهرمان و مام بزرگ جلوه بیش‌تری دارند. دانستن این کهن الگوها سبب درک بهتر معنا و مفهوم شعر فروغ می‌شود، بسیاری از گره‌های اشعار او را می‌گشاید و به زیباشناسی شعر نیز کمک می‌کند. مثلاً با فهم کهن الگوی عشق است که درمی‌یابیم عشق با گذر زمان در نگاه فروغ بی فروغ نمی‌شود. ازلی و ابدی است. روز و شب ندارد و زمان و مکان نمی‌شناسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

917 - بررسی مکتب رمانتیسم و نئو کلاسیسم در اشعار م. سرشک و عبدالمعطی حجازی
سکینه صاحلی‌زاده سهراب سعیدی محمد اسفندیاری مهنی

عبدالمعطی حجازی و محمدرضا شفیعی کدکنی به عنوان دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی، پرچمدار مکتب ادبی رمانتسیم و نئو کلاسیسم بر شمرده می‌شوند. رمانتسیم و نئو کلاسیسم با محورهای معکوس شدت و ضعف در شعر این دو شاعر آشکار است. عبدالمعطی حجازی شاعر مشهور مصری است که اش أکثر

عبدالمعطی حجازی و محمدرضا شفیعی کدکنی به عنوان دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی، پرچمدار مکتب ادبی رمانتسیم و نئو کلاسیسم بر شمرده می‌شوند. رمانتسیم و نئو کلاسیسم با محورهای معکوس شدت و ضعف در شعر این دو شاعر آشکار است. عبدالمعطی حجازی شاعر مشهور مصری است که اشعار وی شباهت نزدیکی به اشعار م. سرشک(محمدرضا شفیعی کدکنی) شاعر و ادیب توانمند کشورمان دارد وی هم از فرهنگ ایرانی و هم از فرهنگ اسلامی ‌و در مهر و موم‌های اخیر از فرهنگ غرب نیز بهره فراوانی برده است و حجازی نیز شاعری متعهد و ملتزم به آرمان‌های عربی است. این مقاله مقایسه و نگاهی به اشعار آن دو شاعر بزرگ، از منظر مکاتب ادبی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

918 - نگرشی تطبیقی از منظر محتوایی به غدیریه‌های علاء الدین حلّی و شهریار
علی تاری قرطاول رسول دهقان ضاد

علاءالدین حلّی(786م) و سید محمد حسین بهجت تبریزی(1285ش) هر دو از شاعران نامور زبان و ادب عربی و فارسی به شمار می آیند که همواره ارادت خاصّه خود را نسبت به اهل بیت‌(ع) ابراز داشته اند. در پژوهش حاضر، نگارندگان با هدف تطبیق غدیریه های فارسی و عربی(موردپژوهی غدیریه دو شاعر أکثر

علاءالدین حلّی(786م) و سید محمد حسین بهجت تبریزی(1285ش) هر دو از شاعران نامور زبان و ادب عربی و فارسی به شمار می آیند که همواره ارادت خاصّه خود را نسبت به اهل بیت‌(ع) ابراز داشته اند. در پژوهش حاضر، نگارندگان با هدف تطبیق غدیریه های فارسی و عربی(موردپژوهی غدیریه دو شاعر) و با روش توصیفی- تحلیلی به جنبه‌های مشترک در موضوع غدیر و مسأله امامت و خلافت به حق ایشان و مدح امام علی(ع) و بیان دلاوری‌ها و رشادت‌های آن حضرت، و همچنین جایگاه ادبیات ملتزم نزد دو شاعر پرداخته اند. از نتایج مهم پژوهش حاضر می توان به بررسی موشکافانه حادثه غدیر خم نزد هر دو شاعر و تأکید بر حقانیت امامت علی ابن ابی طالب، دفاع از مظلوم و دعوت به آگاهی مردم، بسامد تشبیه و استعاره در غدیریه، دلاوری های علی(ع) در جنگ بدر و اُحُد و ذکر حوادث کربلا اشاره کرد که در شعر شهریار و علاء الدین حلّی نمایان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

919 - تطبیق تصوف اسلامی و هندو در اشعار جامی
رویا احمد امرجی علی عشقی سردهی

اگرچه تصوّف خود از ابتدا منشأ ادبیات انتقادی بوده، اما اشعار منتقدانه جامی در قرن نهم، مسیر ادبیات انتقادی را متوجه خاستگاه آن و جامعه صوفیان کرد. در این تحقیق، آنچه که از بررسی منابع مطالعاتی و هم‌چنین اشعار جامی به دست آمده این است که نگاه منتقدانه جامی محصول تلاقی وا أکثر

اگرچه تصوّف خود از ابتدا منشأ ادبیات انتقادی بوده، اما اشعار منتقدانه جامی در قرن نهم، مسیر ادبیات انتقادی را متوجه خاستگاه آن و جامعه صوفیان کرد. در این تحقیق، آنچه که از بررسی منابع مطالعاتی و هم‌چنین اشعار جامی به دست آمده این است که نگاه منتقدانه جامی محصول تلاقی واقع‌گرایی صوفیه نسبت به امر حکومت و علاقه‌مندی حکومت به تصوّف برای کسب مشروعیت می‌باشد و هدف ادبیات انتقادی بر خلاف گذشته، درگیر موضوعاتی نظیر انتقادات نهضت شعوبیه و شیعیان به حکومت و یا تفکر کلامی معتزله و اسماعیلیه در برابر کلام اشاعره یا درگیر تعصبات مذهبی و فرقه‌ای با نگرش‌های کلامی و یا نقد ناهنجاری‌های روابط اجتماعی نبود، بلکه این بار هدف، انتقاد از صوفی‌نمایانی بود که برای کسب قدرت سیاسی، با ابزار تظاهرات صوفیانه قصد ورود به دربار را داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

920 - نقد و تحلیل تصویرگری از منظر رمانتیسم در غزلیات هوشنگ ابتهاج و محمدرضا شفیعی کدکنی
سمیه قوامی ابو القاسم امیر احمدی علی عشقی سردهی

تصاویر شعری از عناصر اصلی شعر و از معیارهای مهم نقد ادبی نزد متقدمین است. صور خیال که از تلفیق اشیا، کلمات و احساسات در هنگام خلق یک اثر هنری ایجاد می شود، بر جذابیت شعر افزوده، آن را نزد مخاطب و شنونده زیباتر و دل انگیزتر می‌سازد. تسلط شاعران بر تصویرگری هنری برخاسته ا أکثر

تصاویر شعری از عناصر اصلی شعر و از معیارهای مهم نقد ادبی نزد متقدمین است. صور خیال که از تلفیق اشیا، کلمات و احساسات در هنگام خلق یک اثر هنری ایجاد می شود، بر جذابیت شعر افزوده، آن را نزد مخاطب و شنونده زیباتر و دل انگیزتر می‌سازد. تسلط شاعران بر تصویرگری هنری برخاسته از ذوق و قریحه خاص و از وجوه امتیاز و برتری آنان بر یکدیگر است. در این پژوهش، تصویرگری هنری در شعر ابتهاج و شفیعی کدکنی از منظر رمانتیسم که یکی از بهترین و عالی‌ترین جلوه‌های احساسی بشر است بررسی شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که این دو شاعر در استفاده از تصاویر هنری برای بیان اهداف خود که بعضاً مقاصد اجتماعی و سیاسی بوده، بسیار مهارت داشته و موفق بوده‌اند. رمانتیسم این شاعران با اجتماع پیوند غیر قابل انکاری داشته و به نوعی عشق فردی را فدای عشق اجتماعی نموده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

921 - بررسی بدبینی، یأس و نهیلیسم در افکار ابوالعلاء معری و صادق هدایت
بهرام دهقان سمیه شریعتی زاده

با نگاهی گذرا به تاریخ گذشته به نحوه زندگی برخی از شخصیت‌های بزرگ و نام‌آشنایی برمی‌خوریم که نوع زیستن آن‌ها متفاوت بوده است؛ و این تفاوت ریشه در افکار آن‌ها داشته است. از جمله این موارد دو شخصیت ابوالعلاء معرّی و صادق هدایت هستند؛ ایشان دارای اسلوبی ابتکاری و منحصر به أکثر

با نگاهی گذرا به تاریخ گذشته به نحوه زندگی برخی از شخصیت‌های بزرگ و نام‌آشنایی برمی‌خوریم که نوع زیستن آن‌ها متفاوت بوده است؛ و این تفاوت ریشه در افکار آن‌ها داشته است. از جمله این موارد دو شخصیت ابوالعلاء معرّی و صادق هدایت هستند؛ ایشان دارای اسلوبی ابتکاری و منحصر به فرد در فلسفه بدبینانه، سبک زندگی پوچ‌گرایانه و اخلاق ریاضت طلبانه است و شاید بتوان نابینایی‌اش را آغازی بر زندگی پر پیچ و خم و افکار پیچیده او دانست و صادق هدایت که نویسنده‌ای نهیلیستی است، یأس و دلهره فلسفی ایشان را شاید بتوان گفت ناشی از رفاه است، رفاهی که خودش در پدیدآمدن آن هیچ سهمی ندارد. بنابراین پژوهش پیش رو بر آن است که برخی از موارد فوق را شناسایی و زمینه‌هایی که منجر به یأس و ناامیدی و ... شده است را مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

922 - بررسی تطبیقی حکمت و خرد در اشعار امرؤالقیس و رودکی
ناصر محسنی نیا الهام مریمی

در میان ادبیات جهان، دو ادب فارسی و عربی با وجوه مشترک فراوان می توانند سهمبه سزایی را در پژوهشهای تطبیقی داشته باشند. خردورزی و عقل مداری و به تعبیرزیباتر حکمت، یکی از این وجوه مشترک و قابل مقایسه است. امرؤالقیس کندی سرآمدسخنسرایان عرب در یک کفۀ ترازوی این قیاس و رودکی أکثر

در میان ادبیات جهان، دو ادب فارسی و عربی با وجوه مشترک فراوان می توانند سهمبه سزایی را در پژوهشهای تطبیقی داشته باشند. خردورزی و عقل مداری و به تعبیرزیباتر حکمت، یکی از این وجوه مشترک و قابل مقایسه است. امرؤالقیس کندی سرآمدسخنسرایان عرب در یک کفۀ ترازوی این قیاس و رودکی سمرقندی، آدم الشعرای شعرفارسی در کفۀ دیگر جای گرفته است. امرؤالقیس، روزنه هایی از حکمت جاهلی را بااستمداد از فطرت و تعالیم گذشته و تجربۀ زندگی در اشعارش پیاده کرده و رودکی نیزبا همین مفاهیم یادشده، ولی با در دست داشتن گنجینۀ مهم تر، یعنی اسلام، که چشمهبینش و خردورزی است، پا به عرصۀ شعر نهاده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

923 - رمان ماجراهای حاجی بابا اصفهانی و شرق شناسی پسا-استعماری
فرید قائمی فاطمه اسمعیلی

رمان ماجراهای حاجی بابا اصفهانی (The Adventures of Hajji Baba of Ispahan) اثر جیمز موریه (James Morier) تجلی آشکاری از شرق ساخته شده(Orientalism) ذهن اروپاییان است. نویسندگان سعی دارند تا ردپای مستشرقین را در این رمان شناسایی نمایند و نشان دهند که چگونه تمایلات و اهداف أکثر

رمان ماجراهای حاجی بابا اصفهانی (The Adventures of Hajji Baba of Ispahan) اثر جیمز موریه (James Morier) تجلی آشکاری از شرق ساخته شده(Orientalism) ذهن اروپاییان است. نویسندگان سعی دارند تا ردپای مستشرقین را در این رمان شناسایی نمایند و نشان دهند که چگونه تمایلات و اهداف شرقشناسانه، خود را در لابلای سطور پنهان نموده است و به چه سان در یک رمان، بازنمایی شرق و فرهنگ شرقی، همگام با اهداف امپریالیستی پیش می رود. به خصوص درنویسنده ای نظیر موریه، که دو عنصر دیپلماسی و نویسندگی برای اهداف استعماری تلفیق یافته و منجر به شکل گیری گفتمانی سلطه گرایانه(Colonial Discourse) شده که شرقی ها را را دون مایه و حاشیه ای جلوه می دهد. در این مقاله به شیوه نگرش غرب به شرق و به تحلیل مبحث اسلام در شرق پرداخته می شود. همچنین به سؤالاتی نظیر این که شرق و شرقیان با چه تصاویر و گفتمانی نشان داده شده اند؟ آیا شرقیان و مسلمانان به عنوان دیگری شناخته می شوند؟ و چه رابطه ای می توان بین امپریالیسم و ماجراهای حاجی بابا اصفهانی تعریف نمود، پاسخ داده می شود. شرق همواره خویشتن دیگر (Otherness) غرب بوده است و غربی ها همواره شرق را به گونة خویشتن غریب خود پنداشته است. و متذکر می شود که چگونه غربی ها خود را از منظر مبحث دو ارزشی(Binary Opposition) شرق- غرب تعریف کرده اند. در پایان نتیجه گیری می شود که در حقیقت این رمان قرن نوزدهمی بستر تبعیضات و تحریم های قرن بیستم جهان سوم را فرآهم می آورد. و در نهایت به عوامل پیدایش این تضاد دو گانه و پیشنهاد راهکارهای فرهنگی- اجتماعی پرداخته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

924 - درآمدی بر تصویرشناسی معرفی یک روش نقد ادبی و هنری در ادبیات تطبیقى
بهمن نامور مطلق

روابط انسانى برپایة نظرها و دیدگاه هاى فردى و گروهى شکل مى گیرد؛ و بررسى ایندیدگاه ها از جنبه هاى گوناگون، وظیفة تصویرشناسى است. این مبحث مهم علمى که در قلمروهاى مختلف علمى مطرح مى شود، در ادبیات تطبیقى نیز اهمیت بسیارى دارد.هدف از نگارش مقالة حاضر، معرفى تصویرشناسى درق أکثر

روابط انسانى برپایة نظرها و دیدگاه هاى فردى و گروهى شکل مى گیرد؛ و بررسى ایندیدگاه ها از جنبه هاى گوناگون، وظیفة تصویرشناسى است. این مبحث مهم علمى که در قلمروهاى مختلف علمى مطرح مى شود، در ادبیات تطبیقى نیز اهمیت بسیارى دارد.هدف از نگارش مقالة حاضر، معرفى تصویرشناسى درقالب روش نقد ادبى و هنرى است؛که در آن، ضمن تعریف این مبحث، نظرهاى موافقان و مخالفان آن بررسى خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

925 - تحلیل و بررسی رئالیسم اجتماعی در شعر شاعران معاصر؛ با تأکید بر چند شاعر
لیلا قلی پوری آرش مشفقی ناصر علیزاده

در هر دورانی، بزرگان و روشنفکران زمان در صدد یافتن راه ‌حلی تازه برای مسائل و پیچیدگی‌های دنیای خود بوده‌اند تا از تنگناهای موجود زمان رهایی یابند و شعر یکی از ابزارهای مهم در خدمت این اندیشه است. واقع‌گرایی و حقیقت‌نمایی دو عنصر مهم شعر شاعران دوران معاصر می‌باشد و مست أکثر

در هر دورانی، بزرگان و روشنفکران زمان در صدد یافتن راه ‌حلی تازه برای مسائل و پیچیدگی‌های دنیای خود بوده‌اند تا از تنگناهای موجود زمان رهایی یابند و شعر یکی از ابزارهای مهم در خدمت این اندیشه است. واقع‌گرایی و حقیقت‌نمایی دو عنصر مهم شعر شاعران دوران معاصر می‌باشد و مستندسازی به شکل عام، ضبط، تفسیر و روایت تجارب شخصی فرد و تبدیل و ارجاع آن به جنبه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی بر بستری از زبان می‌باشد که سرشار از ابتکار و تجربه بوده است. رئالیسم مکتبی ادبی است که در فاصله سال‌های 1880-1850 در اروپا و آمریکا رواج یافت. مهم‌ترین ویژگی آثار رئالیستی آن است که انسان را به عنوان موجودی اجتماعی مطرح می‌کند و ریشه همه رفتارهای نیک و بد او را در اجتماع جست‌وجو می‌کند. مکتب رئالیسم از جمله مکتب‌هایی است که مانند آینه مشکلات فرد و جامعه را به تصویر می‌کشد و نویسنده نظرات شخصی خود را در آن دخیل نمی‌کند. اغلب شاعران معاصر هم به عنوان نویسنده رئالیسم به خوبی توانسته‌اند فقر و مشکلات مردم و مبارزه آنان را برای ادامه زندگی در شعر بیان کنند و به تصویر بکشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

926 - بررسی تطبیقی بیوولف و شاهنامه از دیدگاه کهن الگوی سفر
داریوش حیاتی

در مقاله حاضر، سعی بر آن است تا ضمن معرفی خلاصه‌ای از اهمیت اسطوره و تبیین مفهوم آن، به رابطه آن با حماسه پرداخته شود و سپس دو حماسه بزرگ جهان، شاهنامه و بیوولف(Beowulf) که پس از ایلیاد و ادیسه، سومین حماسه بزرگ غرب باستان و تنها حماسه انگلیسی مربوط به انگلوساکسون‌ها اس أکثر

در مقاله حاضر، سعی بر آن است تا ضمن معرفی خلاصه‌ای از اهمیت اسطوره و تبیین مفهوم آن، به رابطه آن با حماسه پرداخته شود و سپس دو حماسه بزرگ جهان، شاهنامه و بیوولف(Beowulf) که پس از ایلیاد و ادیسه، سومین حماسه بزرگ غرب باستان و تنها حماسه انگلیسی مربوط به انگلوساکسون‌ها است، از نظرکهن الگوی سفر، ویژگی‌های قهرمان حماسی، دین و نگاه به زن با یکدیگر مطابقت داده شوند؛ هرچند که دو اثر فوق هر کدام مربوط به یک قوم با هویت، فرهنگ، تاریخ و تمدنی متفاوت هستند و طبعاً باید تفاوت‌های آن‌ها نسبت به شباهت‌های آن‌ها چشمگیرتر باشد؛ اما بررسی این دو، به خصوص در زمینه ویژگی‌های قهرمان حماسی، کهن الگوی سفر و دیدگاه‌های دینی، نشانگر شباهت‌های بسیار زیاد است؛ با این وجود علاوه بر شباهت با یکدیگر در نگاه به زن، تفاوت‌های اندکی نیز دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

927 - بودلر و سپهری، در جست و جوی بهشت گمشده
محبوبه فهیم کلام

شارل بودلر و سهراب سپهری دو شاعر فرانسوی و ایرانی ازنظر اندیشه و هنر، نوآورترین شاعران عصر خود به شمار می روند. این دو شاعر درونگرا، دلزده از کرۀ خاکی، با هدف پی بردن به حقیقت هستی و رسیدن به دنیای ایده آل، همواره در جستوجوی آرمانشهری هستند که در آن بیاسایند؛ ازای نرو، أکثر

شارل بودلر و سهراب سپهری دو شاعر فرانسوی و ایرانی ازنظر اندیشه و هنر، نوآورترین شاعران عصر خود به شمار می روند. این دو شاعر درونگرا، دلزده از کرۀ خاکی، با هدف پی بردن به حقیقت هستی و رسیدن به دنیای ایده آل، همواره در جستوجوی آرمانشهری هستند که در آن بیاسایند؛ ازای نرو، به طبیعت، سفر، عرفان و... گرایش می یابند.در مقالة حاضر، به برخی اندیشه ها و مضامین شعر سپهری اشاره و این اندیشه ها و مضامین با مضامین اشعار بودلر همسنگ دانسته شده است. گرچه دیدگاه های سپهری و بودلر در مسیر جستوجوی بهشت گمشدة خود، شباهت های بسیاری دارند، تفاوتهای چشمگیری نیز دارند که آنها را از هم متمایز می کند. در این مقاله، همچنین، تشابه و تفاوت های محتوایی و اندیشۀ شاعرانۀ این دو شاعر با روکیردی تطبیقی از منظر ادبی و عرفانی بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

928 - ‏بررسی تطبیقی طبیعت گرایی عارفانه در آثار سهراب سپهری و جبران خلیل جبران
کامران قدوسی

نوشتة حاضر، مقایسه ای است تطبیقی بین بخشی از اندیشه های جبران خلیل جبران و سهراب سپهری که از خلال آثار ایشان به دست آمده است. آنچه در اولین نظر به چشم می آید. اشتراکک مضامین مورد توجه این دو شاعر در نگاه به طبیعت است؛ اما نگاهی دقیق تر به آثار آنان، اختلافی عمیق را مشخص أکثر

نوشتة حاضر، مقایسه ای است تطبیقی بین بخشی از اندیشه های جبران خلیل جبران و سهراب سپهری که از خلال آثار ایشان به دست آمده است. آنچه در اولین نظر به چشم می آید. اشتراکک مضامین مورد توجه این دو شاعر در نگاه به طبیعت است؛ اما نگاهی دقیق تر به آثار آنان، اختلافی عمیق را مشخص می سازد و آن تفاوت در افکار عرفانی این دو شاعر است؛ که همین امر نیز محور اصلی سخن نا را تشکیل می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

929 - مولانا و ملا هادی سبزواری در اندیشه و ادبیات
سید محمد علوی مقدم

مولانا از آن دسته از شاعران فارسی زبان است که در اشعار خود از قرآن مجید و احادیث اسلامی بهره گرفته اند و بنابراین، اشعارشان پرمایه تر و جاودانه تر از اشعار دیگران است. در اهمیت مثنوی معنوی _سروده مولانا _ همین قدر کافی است که گفته شود در ادب فارسی هرگاه به طور اطلاق از أکثر

مولانا از آن دسته از شاعران فارسی زبان است که در اشعار خود از قرآن مجید و احادیث اسلامی بهره گرفته اند و بنابراین، اشعارشان پرمایه تر و جاودانه تر از اشعار دیگران است. در اهمیت مثنوی معنوی _سروده مولانا _ همین قدر کافی است که گفته شود در ادب فارسی هرگاه به طور اطلاق از مثنوی سخن به میان می آ ید، منظور شش دفتر اشعار اوست که در قالب مثنوی سروده شده است. مقاله حاضر، نگاهی است به اندیشه این شاعرگرانقدر و دیدگاه او درباره علم و اخلاق و دنیا و مسائلی مانند آن: و نیز معرفی شارح مثنوی، حاج ملاهادی اسرار سبز واری و آ ثار او، همچنین پیوند او با مولانا، به همراه زندگی نامه اجمالی و اهمیت وی در تاریخ فلسفة ایران و اینکه چرا فلسفه او باید تحلیل شود، و بالأخره عقاید او دربارة زهد و عبادت و نماز و مسائل اعتقادی و عبادی و اخلاقی دیگر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

930 - خوانش جامعه شناختی نمایش نامه های ملودی "شهر بارانی" اکبر رادی و رمان "احمق" ادوارد باند
سیما فرشید روناک احمد زادی

نویسندگان این مقاله دو نمایش نامده ملودی شهر بارانیا ثدر اکبر رادی واحمق اثر ادوارد باند را بدر مبندای نقدد جامعه شناختی و در نظرگرفتن اوضاعاقتصادی و بافت تاریخی-اجتماعی قرن بیستم ایران و قرن نوزدهم انگلستانمورد بررسی قرار داده اند تا نشان دهند که این دو نمایش نامه نویس أکثر

نویسندگان این مقاله دو نمایش نامده ملودی شهر بارانیا ثدر اکبر رادی واحمق اثر ادوارد باند را بدر مبندای نقدد جامعه شناختی و در نظرگرفتن اوضاعاقتصادی و بافت تاریخی-اجتماعی قرن بیستم ایران و قرن نوزدهم انگلستانمورد بررسی قرار داده اند تا نشان دهند که این دو نمایش نامه نویس طرز تفکرمشابهی دارند و وضایت اقتصادی افراد را عامل مهم و تعیین کننده در شکلگیری ویژگی های انسانی و رفتاری ایشان می دانند. با وجود تفاوت های فرهنگیکه زاده زندگی در دو بافت اجتماعی متفاوت اسدت، رادی و باندد افکار ونگرش های مشترک دارند و با به تصویردرآوردن موقایت شخصیت های نمایشینشان می دهند که جایگاه اجتماعی افراد تا چه حد بر نحوه زندگی، طرز تفکر وروابط ایشان با دیگران تاثیر می گذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

931 - «صلحِ کل» برآیند گفت‌وگوی منطقی ادبیات جهان، در منطق گفت‌وگوی حافظ و گوته
طاهره کوچکیان

اوج آشتی دو فرهنگ و زبان را در دلبستگی گوته آلمانی به حافظ ایرانی می‌توان یافت. گوته در دوران پختگی روح، چنان سرسپرده اندیشه قوام‌یافته حافظ شد که توانست رویکردی تعامل گرایانه را در پیش بگیرد و بارها با افتخار از این سرسپردگی دم زند؛ مناسبات ادبی ایران و آلمان به حافظ و أکثر

اوج آشتی دو فرهنگ و زبان را در دلبستگی گوته آلمانی به حافظ ایرانی می‌توان یافت. گوته در دوران پختگی روح، چنان سرسپرده اندیشه قوام‌یافته حافظ شد که توانست رویکردی تعامل گرایانه را در پیش بگیرد و بارها با افتخار از این سرسپردگی دم زند؛ مناسبات ادبی ایران و آلمان به حافظ و گوته ختم نمی‌شود؛ اما شکوه این گفت‌وگوی منطقی را در ارتباط این دو اندیشمند بزرگ، فرای زمان‌ها و مکان‌ها می‌توان جست‌وجو کرد. گوته برای نخستین بار مبحث ادبیات جهان را مطرح کرد و نظریه منطق گفت‌وگو را نیز باختین مطرح کرد؛ ایجاد ارتباط یک گفتار با گفتارهای دیگر برای حذف تک آوایی؛ و ژولیا کریستوا این مفهوم را به ارتباط بین متون و گفتمان‌های ادبی گسترش داد. این پژوهش بر آن است تا ضمن بررسی گفت‌وگوی حافظ و گوته به عنوان سمبل شرق و غرب و تحلیل نظریه ادبیاتِ جهان در این زمینه، به تبیین تأثیر این گفت‌وگو در شکل گیری گفتمان‌های مثبت جهانی بپردازد؛ بدین وسیله نقش گفت‌وگوی منطقی بین متون و همچنین گفتمان‌های ادبی در ایجاد تفاهم و صلح ملل با توجه به ارج نهادن به شباهت‌ها و مدارای با تفاوت‌ها به صورت قابل تأملی برجسته خواهد شد. این مقاله با رویکردی تحلیلی، تطبیقی و انتقادی به این موضوع پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

932 - نگاهی به ادبیات متعهّد در غرب و تأثیر آن بر شعر مشروطیت
سیّد احمد حسینی کازرونی

ادبیات متعهّد از قرن هجدهم میلادی در اروپا آغاز شد و علیه حکومت&zwnj;های جابرانه جنبش‌هایی را به وجود آورد. این نوع جنبش&zwnj;های مردمی که بعدها سراسر جهان را فرا گرفت، در نخستین سال&zwnj;های سدة بیستم منجر به قیام مشروطه در ایران شد. این نوع ادبیات، که در شعر پیشین ای أکثر

ادبیات متعهّد از قرن هجدهم میلادی در اروپا آغاز شد و علیه حکومت&zwnj;های جابرانه جنبش‌هایی را به وجود آورد. این نوع جنبش&zwnj;های مردمی که بعدها سراسر جهان را فرا گرفت، در نخستین سال&zwnj;های سدة بیستم منجر به قیام مشروطه در ایران شد. این نوع ادبیات، که در شعر پیشین ایران بی&zwnj;سابقه بود، در گیرودار مشروطه به طرزی شگرف، جامعة ایران را به جنبش درآورد و شعر و ادب فارسی را از رکود هزار ساله رهایی داد. این مقاله نگاهی دارد به ظهور چنین ادبیاتی در غرب و تأثیر آن بر ادبیات معاصر ایران. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

933 - بررسی تطبیقی رمزگشایی رنگ‌ها در آثار داستانی بوف کور و پیکر فرهاد
فاطمه الهامی فاطمه قارلقی

عنصر رنگ جزئی گسترده از جهان محسوس ماست و همانند موسیقی، زبان مشترک مردم دنیا محسوب می شود. رنگ ها اغلب مفاهیم نمادین دارند و نمود آن در آثار ادبی غیر قابل انکار است. پدیدآورندگان آثار با توجه به محیط زندگی، باورها و علایق خود از رنگ ها بهره برده اند. لذا از این طریق می أکثر

عنصر رنگ جزئی گسترده از جهان محسوس ماست و همانند موسیقی، زبان مشترک مردم دنیا محسوب می شود. رنگ ها اغلب مفاهیم نمادین دارند و نمود آن در آثار ادبی غیر قابل انکار است. پدیدآورندگان آثار با توجه به محیط زندگی، باورها و علایق خود از رنگ ها بهره برده اند. لذا از این طریق می توان بسیاری از راز و رمزها و حتی اوضاع اجتماعی عصر نویسنده را کشف نمود و به شخصیت، حالات روحی و افکار ذهنی آنان پی برد. در ادبیات داستانی معاصر به خصوص در بوف کور هدایت و پیکر فرهاد معروفی به دلیل درونمایه، ساختار و زبان پیچیده آن که در بستری از خیال و واقعیت شناورند، رنگ جایگاه ویژه ای دارد. این مقاله در نظر دارد با بررسی تطبیقی رنگ ها در آثار مذکور به درک بهتری از محتوای پیچیده و ابهام آمیز آن ها نایل شود. هدایت و معروفی با بکارگیری زبان نمادین رنگ ها، خود را از دسترس خوانندگان سطحی دور کرده اند. آنان نیت واقعی داستان را ورای محتوای رمزی رنگ ها پنهان داشته اند. با بررسی بسامد رنگ ها در این آثار می توان فضای ذهنی نویسندگان را درک و کشف نمود. در مجموع معانی پنهان رنگ های پرکاربرد و کم کاربرد در این آثار شامل مفاهیم مثبت و نیز معانی منفی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

934 - بررسی تطبیقی خودشیفتگی(نارسیسم) در شعر خاقانی و متنبی
عزیز‌الله توکلی کافی‌آباد هادی حیدری‌نیا سمانه السادات ملک ثابت اعظم سیامک دستجردی

خاقانی و متنبی دو شاعر نامی ادبیات فارسی و ادبیات عرب‌اند، که پیشگامان عرصه‌ خودستایی و فخر شناخته می‌شوند. پژوهش حاضر در پاسخ به این سؤال که خاقانی و متنبی هر یک چگونه به خودستایی در شعر خود پرداخته‌اند صورت گرفته و نمونه‌هایی از خودستایی‌ را در شعر هر یک ارائه نموده ا أکثر

خاقانی و متنبی دو شاعر نامی ادبیات فارسی و ادبیات عرب‌اند، که پیشگامان عرصه‌ خودستایی و فخر شناخته می‌شوند. پژوهش حاضر در پاسخ به این سؤال که خاقانی و متنبی هر یک چگونه به خودستایی در شعر خود پرداخته‌اند صورت گرفته و نمونه‌هایی از خودستایی‌ را در شعر هر یک ارائه نموده است. آنچه باعث می‌شود دو شاعر به خودستایی بپردازند خلأهای درونی است و عقده‌های روان‌شناسانه که این دو شاعر زودرنج از آن بی‌بهره نبوده‌اند؛ خاقانی به خرد و دانش و شعر خویش مباهات ورزیده و متنبی، شجاعت و دلیری و جنگجویی را در کنار شعر مایه‌ فخر و برتری دانسته است. هر دو در این مسیر بسیار غلو کرده‌اند اما حلق تصاویر تازه‌تر و بکرتر از سوی خاقانی صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

935 - بدبینی فلسفی در اندیشه ابوالعلاء معرّی و آرتور شوپنهاور
علی گنجیان خناری

ابوالعلاء معری از ادیبان و اندیشمندان قرن چهارم هجری است که ازطریق شعر و ادب توانست افکار خود را جاودانه سازد. آرتور شوپنهاور، فیلسوف نام آور قرن نوزدهم آلمان نیز از ادبیات بهرة فراوان گرفت و خود یکی از بزرگ ترین استادان نثر زبان آلمانی است؛ ولی آنچه میان این دو تن قابل أکثر

ابوالعلاء معری از ادیبان و اندیشمندان قرن چهارم هجری است که ازطریق شعر و ادب توانست افکار خود را جاودانه سازد. آرتور شوپنهاور، فیلسوف نام آور قرن نوزدهم آلمان نیز از ادبیات بهرة فراوان گرفت و خود یکی از بزرگ ترین استادان نثر زبان آلمانی است؛ ولی آنچه میان این دو تن قابل مقایسه و بررسی است، افکار فلسفی بدبینانة این دو است که هر دو با تفاوت هایی در نظریه و عمل به تبیین آن دست زده اند. این دو اندیشمند نقاط اشتراک و اختلاف فراوانی دارند و شاید نقاط اشتراک آن دو بیش از نقاط اختلافشان باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

936 - قربانی‌کردن از دیدگاه قبایل ابتدایی در مغرب زمین و نظر قرآن
علی مهدی‌زاده

یکی از راه‌های نجات از بلایا و مصیبت‌ها و گرفتاری‌ها، قربانی و اهدای پیشکش به نیرو یا قدرت‌های برتر و حاکم بر عالم است. در همه ادیان الهی و غیرالهی و ابتدایی قربانی به شکل‌های متفاوتی وجود دارد که بیشتر به دو نوع خونی و غیرخونی تقسیم می‌شود. در میان ادیان ابتدایی، بومیا أکثر

یکی از راه‌های نجات از بلایا و مصیبت‌ها و گرفتاری‌ها، قربانی و اهدای پیشکش به نیرو یا قدرت‌های برتر و حاکم بر عالم است. در همه ادیان الهی و غیرالهی و ابتدایی قربانی به شکل‌های متفاوتی وجود دارد که بیشتر به دو نوع خونی و غیرخونی تقسیم می‌شود. در میان ادیان ابتدایی، بومیان قاره آمریکا به‌ویژه مرکزی و جنوبی، ظالمانه‌ترین شکل قربانی یعنی قربانی انسانی را برای آرام‌کردن خشم خدایان یا جلب نظر آنها به‌کار می‌بردند. در این مقاله سعی شده است با شرح مختصری از انواع قربانی به دلیل فلسفی و مذهبی، ذهن خواننده را نسبت به باور این عمل در بین بومیان، کمی شفاف‌تر از پیش نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

937 - دو بانوی عشق مقایسة تحلیلی _ انتقادی شخصیّت و جایگاه «هلن» و «منیژه» در دو حماسة «ایلیاد» و «شاهنامه»
محمّدرضا نصر اصفهانی لیلا میرمجربیان

حماسه&zwnj;های بزرگ ایران و یونان، شاهنامه و ایلیاد از جهات فراوانی قابل بررسی و مقایسه&zwnj;اند. از آن جمله جایگاه شخصیت زن در این دو کتاب و به ویژه هلن ملکة زیبایی و منیژه بانو فرد دلدادة بیژن. هلن به روایت هومر زیباترین زن جهان همسر منلاس است که دلدادة پاریس پسر شاه أکثر

حماسه&zwnj;های بزرگ ایران و یونان، شاهنامه و ایلیاد از جهات فراوانی قابل بررسی و مقایسه&zwnj;اند. از آن جمله جایگاه شخصیت زن در این دو کتاب و به ویژه هلن ملکة زیبایی و منیژه بانو فرد دلدادة بیژن. هلن به روایت هومر زیباترین زن جهان همسر منلاس است که دلدادة پاریس پسر شاه پریام پادشاه تروا می&zwnj;شود و به همراه پاریس با دستبرد به خزانة پادشاهی به تروا می&zwnj;گریزد و زمینة جنگ طولانی و طاقت&zwnj;فرسای یونانیان با تروا را فراهم می&zwnj;سازد.منیژه اما با آنکه دختر شاه توران زمین است و با عشق خود به بیژن پهلوان ایرانی به همسری اودر می&zwnj;آید در پس گرفتاری همسر دلبندش در کنار او می&zwnj;ماند و برای رهایی همسر و معشوقش با رستم پهلوان نامدار ایرانی همکاری می&zwnj;کند.این دو بانو هر دو شاهزاده و عاشق پیشه&zwnj;اند ولی یکی همسر و فرزند را به سبب کامجویی با پاریس رها می&zwnj;کند و دیگری با رها کردن خانوادة شاهی خود از همسر محبوبش تا پای جان حمایت می&zwnj;کند و اسباب نجات او را فراهم می&zwnj;سازد. این نوشتار عهده&zwnj;دار بررسی ویژگی‌های انسانی، اجتماعی و عاطفی این دو بانو در این دو حماسة جاوید است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

938 - تطبیق نگاه موریه و گوبینو به ادبیات و هنر ایران
محبوبه فهیم کلام بهزاد هاشمی محمدرضا محسنی

ایران و گنجینه هنر ایرانی نقش به سزایی در الهام بخشی، و آفرینش شاهکارهای متعدددر ادبیات جهان داشته است. جیمز موریه و گوبینو از نویسندگانی هستند ، که تحت تأثیر این میراث غنی به خلق آثار منحصربه فرد خود دست یازیده اند. هردو با بهرهگیریاز شرایط حاکم بر جامعه ایران، مهارت ش أکثر

ایران و گنجینه هنر ایرانی نقش به سزایی در الهام بخشی، و آفرینش شاهکارهای متعدددر ادبیات جهان داشته است. جیمز موریه و گوبینو از نویسندگانی هستند ، که تحت تأثیر این میراث غنی به خلق آثار منحصربه فرد خود دست یازیده اند. هردو با بهرهگیریاز شرایط حاکم بر جامعه ایران، مهارت شگرفی در بازتولید انگارههای شرقشناسانه و ایران شناسانه در قالب داستان داشتهاند. آثار داستانی شهیر آنانگواه این امرند. در این نوشتار برآنیم تا جایگاه ایران را داستانهای آسیایی و سرگذشت حاجی بابای اصفهانی از خلال این آثار بررسی کنیم، و در پی آن به نوع نگاه این دو نویسنده بهجامعه ایران آن زمان پی ببریم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

939 - مصادیق زیبایی‌شناسی در عرفان عطار و مولوی
راشین بنی نجاریان رضا حیدری نوری

سابقه زیبایی‌شناسی را باید در میان اقوام کهن و باستانی جست‌وجو کرد نخستین گام‌ها را در این مسیر تمدن‌های ایران، هند و یونانی برداشته‌اند و دستاوردهای خوبی را به یادگار گذاشته‌اند. مکتب زیبایی پرستی در عرفان ایرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای حکمت یونانی و اشراق شرقی أکثر

سابقه زیبایی‌شناسی را باید در میان اقوام کهن و باستانی جست‌وجو کرد نخستین گام‌ها را در این مسیر تمدن‌های ایران، هند و یونانی برداشته‌اند و دستاوردهای خوبی را به یادگار گذاشته‌اند. مکتب زیبایی پرستی در عرفان ایرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای حکمت یونانی و اشراق شرقی و به‌ویژه با بهره‌گیری از حکمت ایران باستان در قرون نخستین اسلامی شکل‌گرفته و با استفاده از تعالیم قرآنی به مکتب بزرگی در عرفان اسلامی تبدیل‌ شده است. البته بزرگان این مکتب همگی ایرانی بوده‌اند. عرفای بزرگی همچون مولانا جلال‌الدین رومی و عطار نیشابوری که همواره عشق به جمال‌پرستی و زیبایی‌شناسی در آثار عرفانی آن‌ها موج می‌زند. عطار نیشابوری نیز معتقد بر انعکاس جمال حق در سایر مخلوقات است؛ به خصوص معشوق زمینی که در داستان شیخ و دختر ترسا در منطق ‌الطیر آمده است. در این مقاله کوشش شده است تا با نگاهی بر آثار و اندیشه‌های عرفانی عطار و مولانا درباره مفهوم زیبایی و زیبایی‌شناسی در عرفان اسلامی مطالبی ارائه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

940 - قربانی فرزند در دو داستان رستم و سهراب و حضرت ابراهیم
حسن شهابی مرضیه کوچکی

این تحقیق به بررسی دو اثر رستم و سهراب اثر ابوالقاسم فردوسی - شاعر قرن چهارم - و داستان حضرت ابراهیم و اسماعیل از منظر قرآن پرداخته است. هدف از این تحقیق آشکارساختن نمودهای مفهوم لویناسی مسئولیت در رابطه بین فرزندکشی توسط شخصیت‌های اصلی این آثار، رستم و حضرت ابراهیم، و أکثر

این تحقیق به بررسی دو اثر رستم و سهراب اثر ابوالقاسم فردوسی - شاعر قرن چهارم - و داستان حضرت ابراهیم و اسماعیل از منظر قرآن پرداخته است. هدف از این تحقیق آشکارساختن نمودهای مفهوم لویناسی مسئولیت در رابطه بین فرزندکشی توسط شخصیت‌های اصلی این آثار، رستم و حضرت ابراهیم، و تردیدهای اخلاقی است. این تحقیق بر آن است که نشان دهد که آیا عمل فرزندکشی توسط شخصیت‌های اصلی از منظر اخلاق توجیهی دارد یا خیر؟ بدین ترتیب آثار با توجه به نظریه اخلاق از دیدگاه امانوئل لویناس مورد تحلیل محتوایی قرار گرفته‌اند. این تحقیق نشان می‌دهد که چگونه عمل فرزندکشی علی‌رغم مذموم‌بودن آن در شرایط خاص امری اخلاقی محسوب می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

941 - ردّ پای ناتورالیسم در «سنگ صبور» و «زقاق المَدَق»
وحیده نوروززاده چگینی الهام مریمی

ناتورالیسم به نوعی دنباله مکتب رئالیسم محسوب می‌شود و به دلیل نزدیکی بسیار این دو مکتب، تشخیص آثار رئالیستی از ناتورالیستی دشوار می‌گردد. یکی از مشکلات نقد داستان‌های چوبک، به ویژه رمان سنگ صبور همین است. برخی آن را اثری رئالیستی و برخی ناتورالیستی می‌دانند. ادبیات معاص أکثر

ناتورالیسم به نوعی دنباله مکتب رئالیسم محسوب می‌شود و به دلیل نزدیکی بسیار این دو مکتب، تشخیص آثار رئالیستی از ناتورالیستی دشوار می‌گردد. یکی از مشکلات نقد داستان‌های چوبک، به ویژه رمان سنگ صبور همین است. برخی آن را اثری رئالیستی و برخی ناتورالیستی می‌دانند. ادبیات معاصر عربی هم از قاعده تجلی چندین مکتب ادبی در بطن رمان‌های‌اش مستثنی نبوده است؛ زقاق المدق نجیب محفوظ نیز داستانی رئالیستی است که ردپایی از ناتورالیسم در خود دارد. ما در این مقاله تلاش کردیم ضمن معرفی دو رمان سنگ صبور و زقاق المدق به تطبیق آن دو با هم پرداخته و نشانه‌های مکتب ناتورالیسم را در آن دو بیابیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

942 - کاربرد تحلیلِ ساختارى روایت:تحلیل روایىِ نمایش نامة ملاقات بانوى سالخورده اثر با تکیه بر دیدگاه رولان بارت ،« فریدریش دورنمات »
کامبیز صفیئى

نمایش نامة ملاقات بانوى سالخورده که فریدریش دورنمات ( 1990- 1921 ) در سال 1955آن را به رشتة تحریر درآورد، ازسوى بسیارى از منتقدان ادبى به عنوان بهترین اثر وىشناخته و سبب شد تا این نویسندة شهیر سوئیسى شهرتى جهانى کسب کند. در اینمقاله، با کاربرد تحلیل ساختارى روایت و به ط أکثر

نمایش نامة ملاقات بانوى سالخورده که فریدریش دورنمات ( 1990- 1921 ) در سال 1955آن را به رشتة تحریر درآورد، ازسوى بسیارى از منتقدان ادبى به عنوان بهترین اثر وىشناخته و سبب شد تا این نویسندة شهیر سوئیسى شهرتى جهانى کسب کند. در اینمقاله، با کاربرد تحلیل ساختارى روایت و به طور خاص رویکرد رولان بارت فرانسوى در این باب، به تحلیل روایى این نمایش نامه پرداخته و ضمن کاوش در کارکردها وکنش هاى این نمایشنامه به منزلة یک روای ت لای ه هاى زیرین این روایت، کنکاش ودلالت ها و معانى پنهان آن کشف و آشکارسازى مى شود؛ آنچه رولان بارت در تحلیلروایت درپى آن است. درواقع آنچه پس از خوانش این روایت رؤیت پذیر مى شود،منفع ت جویى و سست بودن باورهاى افراد جامعه است؛ افرادى که براى سود اقتصادى،به راحتى اصول اخلاقى را زیرپا مى گذارند و بدین منظور، برخلاف آنچه در ظاهر مى گویند،درپى کسب منفعت و نفع شخصى، حتى حاضر مى شوند دست به جنایت بزنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

943 - بررسى تطبیقى اندیشه هاى نقدى قدامه بن جعفر، ارسطو و افلاطون
عبّاس مدنى

سیر نقد یونانیان، شکوفایى علمى عظیمى را میان منتقدان عرب عصر عباسیان به سبب شیوع کارهاى ترجمه و نقل تمامى آثار عملى باقیمانده از آثار یونانیان که محفوظ مانده بودند، به ویژه کتاب شعر و سخنورى، موجب شد. کمترین شکى وجود ندارد که اعراب این دو کتاب را مى شناختند و از محتویات أکثر

سیر نقد یونانیان، شکوفایى علمى عظیمى را میان منتقدان عرب عصر عباسیان به سبب شیوع کارهاى ترجمه و نقل تمامى آثار عملى باقیمانده از آثار یونانیان که محفوظ مانده بودند، به ویژه کتاب شعر و سخنورى، موجب شد. کمترین شکى وجود ندارد که اعراب این دو کتاب را مى شناختند و از محتویات آنها که آرا و نظریات ارسطو را درباب شعر یونانى و سخنورى یونانى دربر مى گرفت آگاهى داشتند. به نظر مى رسد که ادبیات عرب به خصوص در دوره عباسیان، تح تتأثیر یونانیان، به ویژه در فلسفه و منطق، باعث ایجاد بعضى جه تگیرى هاى فکرى در زندگى عقلى اعراب شد، که در شکوفایى علم کلام نزد اعراب و نیز پیدایش فلسفه اسلامى سهیم بود. بر همین اساس، به طور حتم،عرصه ادبیات عرب در محاصرة تأثیر فرهنگى اى قرار داشت که در محیط هاى فکر عربى و اسلامى رواج یافته بود و آن فرهنگى بود که تنها به آثار فکرى عربى یا اسلامى اکتفا نمی کرد، بلکه تمامى آنچه اعراب از آثار یونانیان و دیگران بهدست آورده بودند را دربر مى گرفت و این گونه بود که ادبیات عرب توانست حیات فکرى جدیدى را به تصویر بکشد. قدام به نجعفر یکى از منتقدان برجستة عصر عباسى اول است که در افکار نقادانة خود از اندیشه هاى ارسطو، افلاطون و نیز نقادان دیگر عصر خویش بهره برده است. در مقاله حاضر، اندیشه هاى مهمى که باعث شد بسیارى از علماى بزرگ بلاغت بعد از وى از او تبعیت کنند، بررسى می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

944 - مقایسه مقامات سیر و سلوک در عرفان اسلامی و تائوئیسم
سوسن رفیعی راد محمد علی یوسفی رضا اسدپور

10.30495/clq.2021.687401

سلوک، حرکت از نقطه مبدأ به سوی مقصد است. در سلوک عرفانی مقصد و نقطه پایان، فنای در توحید است. سلوک عرفانی که سفری انفسی و باطنی جهت نیل به ذروه کمال معنوی است در اندیشه‌های عرفانی در قالب مقاماتی ترسیم شده است. در این جستار با روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی و با استفاده از أکثر

سلوک، حرکت از نقطه مبدأ به سوی مقصد است. در سلوک عرفانی مقصد و نقطه پایان، فنای در توحید است. سلوک عرفانی که سفری انفسی و باطنی جهت نیل به ذروه کمال معنوی است در اندیشه‌های عرفانی در قالب مقاماتی ترسیم شده است. در این جستار با روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای منازل سلوک عرفانی در عرفان اسلامی و تائوئیسم مورد بحث تطبیقی قرار می گیرند تا به این سؤال پاسخ داده شود که وجوه اشتراک و اختلاف ساختار مقامات سلوک در عرفان اسلامی و عرفان تائوئی کدام‌اند؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد در هر دو سلوک عرفان و تصوف اسلامی و عرفان تائوئی، سالک با پشت سر گذاشتن مراحل و مقامات سلوک و تزکیه از آلایش‌های نفسانی به وارستگی و معرفت و بصیرت شهودی دست یافته و در نهایت در فقر و فنای عرفانی و معادل آن در تائوئیسم به اشراق و شهود تائو نائل می‌گردد. عمده‌ترین افتراقات، دید شریعت مدارانه سالک مسلمان است که با تأکید بر عبادات حبّی در پی عبودیّت و کسب رضایت پروردگار خویش است. حال آنکه نظام سلوکی تائوئیسم فاقد چنین مفاهیمی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

945 - دنیاگریزی در شعر ناصر خسرو و ابوالعتاهیه
مریم محمودی

دنیاگریزی، از مضامین عمده در شعر و ادب فارسی و عربی است که از بنمایه های شعر زهد و تحقیق (قرن دوم هجری) ابوالعتاهیه، شاعر قدرن دوم وسوم هجری است. شاید بتوان گفت در سیر تکامل شاعر زهد و تحقیق ادبفارسی، ناصرخسرو و سپس اوج آن سنایی است. هدف از این تحقیدق ، پیداکردن نقار مش أکثر

دنیاگریزی، از مضامین عمده در شعر و ادب فارسی و عربی است که از بنمایه های شعر زهد و تحقیق (قرن دوم هجری) ابوالعتاهیه، شاعر قدرن دوم وسوم هجری است. شاید بتوان گفت در سیر تکامل شاعر زهد و تحقیق ادبفارسی، ناصرخسرو و سپس اوج آن سنایی است. هدف از این تحقیدق ، پیداکردن نقار مشترک این دو شاعر مانند بسامد بالای مضمون در شار، وابستگیبه دربار و مهجور شدن شان می باشد. تصاویری که از دنیا در ذهن و اندیشدهناصرخسرو و ابوالعتاهیهوجود دارد؛ از طریق واژگان به خوبی منتقل شدهاست. این تصاویر، چهره حقیقی آنان را نشان می دهد. تصویرابوالعتاهیه ازدنیا، ترسیم زشت و ناخوشایند نیست و حتی گاهی نگاه حکیمانه دارد. درانتها باید گفت هر دو شاعر توصیه های بسیاری بر ترک دنیا و تمایلات دنیویارائه داده اند. دلیل عمده هر دو ناپایداری و گذرندگی دنیاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

946 - بررسی تأثیر پذیری صادق چوبک در آثارش از ارنست میلر همینگوی
لیلا هاشمیان شهین اسلامی

صادق چوبک به عنوان یکی از بزرگترین نویسندگان داستان کوتاه معاصر ایران، در کنار جلال آل احمد و صادق هدایت تلاش فراوانی در رواج ساده نویسی و شکستن سنت ادبیات مودبانه و دست و پاگیر دوره‌ی قبل انجام داده است. او نویسنده ای رئالیست است و داستان‌هایش در بردارنده‌ی واقعیاتی ا أکثر

صادق چوبک به عنوان یکی از بزرگترین نویسندگان داستان کوتاه معاصر ایران، در کنار جلال آل احمد و صادق هدایت تلاش فراوانی در رواج ساده نویسی و شکستن سنت ادبیات مودبانه و دست و پاگیر دوره‌ی قبل انجام داده است. او نویسنده ای رئالیست است و داستان‌هایش در بردارنده‌ی واقعیاتی است که خواننده را با اوضاع و احوال رایج در قرن چهاردهم آشنا می&zwnj;کند. سبک نویسندگی چوبک نیز در عین استقلال و منحصر به فرد بودن، یادآور شیوه‌ی نویسندگی نویسندگان قرن بیستم آمریکاست. در این مقاله سعی می‌شود تا تأثیری که چوبک از ارنست میلر همینگوی، خالق داستان زیبای پیرمرد و دریا و برنده‌ی جایزه‌ی ادبی نوبل گرفته است نمایانده و بررسی شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

947 - مطالعه تطبیقی رئالیسم جادویی در آثار ساعدی و مارکز
آرش مشفقی الهام علوی ایلخچی

در این مقاله بر آن بوده ایم که عناصر رئالیسم جادویی را در آثار غلامحسین ساعدی و گابریل گارسیا مارکز بررسی نموده و شیوه بکارگیری این عناصر را در آثار این دو نویسنده به صورت تطبیقی بررسی نماییم. ساعدی یکی از مشاهیر ادبیات معاصر ایران در زمینع داستان نویسی می‌باشد. گابریل أکثر

در این مقاله بر آن بوده ایم که عناصر رئالیسم جادویی را در آثار غلامحسین ساعدی و گابریل گارسیا مارکز بررسی نموده و شیوه بکارگیری این عناصر را در آثار این دو نویسنده به صورت تطبیقی بررسی نماییم. ساعدی یکی از مشاهیر ادبیات معاصر ایران در زمینع داستان نویسی می‌باشد. گابریل گارسیا مارکز نیز شخصی است که اسم او با رئالیسم جادویی گره خورده است و پیشگام این نوع ادبی محسوب می‌شود. این دو نویسنده در بکارگیری عناصر این سبک آثار مشابهی از خود به جا گذاشته‌اند، هر دو را می‌توان در نوشته‌هایشان کابوس‌زده، تلخ و مرگ‌اندیش یافت، به همان اندازه هم می‌توان آن دو را طنزاندیش و پوچ‌گرا دید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

948 - پیوند میان شعر و هنر نقاشی
اصغر مولوی نافچی حسین شمس‌آبادی

ادبیات مقابله‌ای در مفهوم فراگیرش در بر گیرنده پیوند ادبیات با دیگر هنرهای زیباست. دیدگاه‌های نظریه‌پردازانی چون ارسطو و هوراس درباره گونه‌های هنر مبنای پژوهش‌های مقابله‌ای و بررسی پیوند و همانندی میان هنرها شده است، و به ورود اصطلاحات تصویرپردازی و کنده‌کاری و مجسمه‌سا أکثر

ادبیات مقابله‌ای در مفهوم فراگیرش در بر گیرنده پیوند ادبیات با دیگر هنرهای زیباست. دیدگاه‌های نظریه‌پردازانی چون ارسطو و هوراس درباره گونه‌های هنر مبنای پژوهش‌های مقابله‌ای و بررسی پیوند و همانندی میان هنرها شده است، و به ورود اصطلاحات تصویرپردازی و کنده‌کاری و مجسمه‌سازی در حوزه شعر انجامیده است. در این جستار به کاربرد هنر مجسمه‌سازی و کنده‌کاری در شعر پرداخته می‌شود، و مفاهیم بدیع برآمده از این پیوند به خواننده ارائه خواهد شد. بر این پایه به واکاوی دو قصیده أبو ریشه و کیتس با عنوان‌های معبد کاجورائو و گلدان یونانی پرداخته، و مصادیق تأثیر و الهام را بررسی می‌کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

949 - طنزپردازی مظفرالنواب و علی اکبر دهخدا
طاهره گودرزی

باتوجه به موقعیت سیاسی، جغرافیایی و دینی مشابه ایران و عراق، این دو کشور، طی قرن بیستم، سرنوشت مشترکی داشته اند و به عنوان کشورهای نفت خیز همیشه مورد طمع بیگانگان و کشورهای غربی بوده اند. در طول قرن گذشته، همزمان با وقوع تحولات بی سابقه در عرصة جهانی، به ویژه جنگ جهانی أکثر

باتوجه به موقعیت سیاسی، جغرافیایی و دینی مشابه ایران و عراق، این دو کشور، طی قرن بیستم، سرنوشت مشترکی داشته اند و به عنوان کشورهای نفت خیز همیشه مورد طمع بیگانگان و کشورهای غربی بوده اند. در طول قرن گذشته، همزمان با وقوع تحولات بی سابقه در عرصة جهانی، به ویژه جنگ جهانی اول و دوم و تبعات آن برروی کشورهای خاورمیانه، رفته رفته، قشر روشنفکر این جوامع درصدد انتقاد از وضعیت سیاسی حاکم بر این کشورها و شرایط اجتماعی مردم برآمدند که باعث شد نقد اجتماعی با مسائل سیاسی درهم آمیخته شود. در این میان، شاعران و ادیبان برجست های ظهور کردند که با دستمای هقراردادن این موضوعات، پیام های اصلاحگرانة خود را در قال بهای جدیدیبه مخاطبان خود منتقل میک&zwnj;ردند. ازجملة این متفکران و ادیبان اصلا حطلب م یتوان از مظفرالنواب شاعر برجستة عراقی و علی اکبر دهخدا ادیب سرشناس ایرانی نام برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

950 - مقایسه پیر در شعر حافظ و دیوان های حکیم فضولی
ایوب کوشان غلامرضا ضیایی

چکیده در همه مکاتب عرفانی، به ویژه در عرفان اسلامی بر لزوم راهنما و مرشد تاکید شده است. اهل طریقت را اعتقاد براین است که بی وجود واسطه، توفیق در سلوک میسر نیست ومبتدیان را بدون هدایت پیری منتهی راه پرفراز ونشیب طریقت پیمودنی نیست.در دیوان خواجه شیراز هیچ سند قاطعی که ح أکثر

چکیده در همه مکاتب عرفانی، به ویژه در عرفان اسلامی بر لزوم راهنما و مرشد تاکید شده است. اهل طریقت را اعتقاد براین است که بی وجود واسطه، توفیق در سلوک میسر نیست ومبتدیان را بدون هدایت پیری منتهی راه پرفراز ونشیب طریقت پیمودنی نیست.در دیوان خواجه شیراز هیچ سند قاطعی که حکایت از سرسپردگی حافظ به یک پیر واقعی یعنی مشایخ طریقت داشته باشد در دست نیست.ولی با این وجود به لزوم داشتن پیر و آرزوی یافتن دلیل راه و همانند عقاید متصوفه، عقیده به لزوم پیروی سالک از پیر، در افکارش مشهود میباشد.در دیوانهای فارسی وترکی حکیم فضولی با توجه به مدایح و ثنایایی که درباره ائمه معصومین سروده شده، به صراحت پیر فضولی مشخص می شود و درگاه پیر مغان نیز در اشعارش والاتر از فرشته و راهبر به سوی آب زندگانی می باشد.در این تحقیق به روش تطبیقی پیر از دیدگاه عرفان و نظریات دو شاعر عارف بزرگ درباره پیر و لزوم داشتن آن بررسی خواهد شد تا اشتراکات و افتراقات آن روشن شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

951 - خوانشى پست مدرن از مفهوم تاریخ در دو نمایشنامة آرکادیا اثر تام استاپارد و مرگ یزدگرد اثر بهرام بیضایى
بهزاد قادرى سهى سیده آناهیت کزازى

در دهه هاى، اخیر نقدهاى بسیارى پیرامون مفهوم تاریخ و امورى که تاریخ نگاران هموارهبه آنها توجه کرده اند، در محافل علمى و فلسفى پسامدرن مطرح شده است. مهم ترین پیامد این نقدها، به چالش کشیده شدن رسالت تاریخ در ارائة تصویرى دانشورانه و عینىاز رویدادهاى گذشته است. این دیدگاه أکثر

در دهه هاى، اخیر نقدهاى بسیارى پیرامون مفهوم تاریخ و امورى که تاریخ نگاران هموارهبه آنها توجه کرده اند، در محافل علمى و فلسفى پسامدرن مطرح شده است. مهم ترین پیامد این نقدها، به چالش کشیده شدن رسالت تاریخ در ارائة تصویرى دانشورانه و عینىاز رویدادهاى گذشته است. این دیدگاه نسبى در پیوند با درستى تاریخ، با زیرسؤال بردن سرشت و طبیعت آن، امکان دستیابى به حقیقت تاریخى را مورد تردید قرار مى دهد وبیان مى دارد که تاریخ نگاران، همواره با تکیه بر قدرت تخیل و وابستگى هاى باورشناختى خویش، رویدادهاى گذشته را بازسازى کرده اند. در راستاى سست شدن مفهموم تاریخ درقلمرو فلسفه، در حوزة ادبیات نیز نویسندگان برآن شدند تا در آثار خود تاریخ را بدان شیوه اى که خود مى خواهند، روایت کنند. دستاورد این نگرش، پیدایش گونه اى ادبى استکه مى توان در فارسى آن را جایگزین تاریخ نامید. در این جستار، تلاش شده است ابتدا تصویرى فراگیر از رویکرد پسامدرنیسم به تاریخ ارائه شود و پس از آن، دو جایگزین تاریخآرکادیا و مرگ یزدگرد، از دو نویسندة انگلیسى و ایرانى، تام استاپارد و بهرام بیضایى، ازاین دیدگاه واکاوى شود. در این جستار، پژوهشگران، شگردها و فنون مشترکى را بررسیمی کنند که این دو نویسنده به شیوه هایى متفاوت در این دو اثر به کار بسته اند تا بدین گونهارزش و اعتبار تاریخ را به چالش بکشند و زمینه را براى سربرآوردن خرد روایت هاىتاریخى خود فراهم کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

952 - ارتباط عشق، زیبایی و هنرمند از دیدگاه عرفان اسلامی
محمد صادق کریمی ابراهیم مرادی شاهین حیدری

زیبایی و عشق از مهم‌ترین مفاهیم عرفان اسلامی‌اند که ارتباط عمیقی با مفهوم تجلی حضرت حق دارند. معرفت عشق همراه با زیبایی است. از نظر عرفای اسلامی، زیبایی کشش و جاذبه دارد. آنجا که زیبایی هست، عشق و طلب و کشش وجود دارد. بنابراین این دو مفهوم ترجمان مدارج هستی شناختی و معر أکثر

زیبایی و عشق از مهم‌ترین مفاهیم عرفان اسلامی‌اند که ارتباط عمیقی با مفهوم تجلی حضرت حق دارند. معرفت عشق همراه با زیبایی است. از نظر عرفای اسلامی، زیبایی کشش و جاذبه دارد. آنجا که زیبایی هست، عشق و طلب و کشش وجود دارد. بنابراین این دو مفهوم ترجمان مدارج هستی شناختی و معرفت شناختی عرفان اسلامی هستند. در عرفان اسلامی، هنرمند نمی تواند زیبایی را بیافریند، اما به واسطه قوای ادراکی شهود باطنی و حسی و قلبی، خیال به زیبایی‌های کشف شده در مراتب هستی "حضرات خمس"، صورت محسوس می بخشد و در نهایت هنرمند کاشف و آشکارکننده زیبایی است. بنابراین هنر تجلیگاه عشق هنرمند است و هنرش حاصل روح تزکیه‌شده‌ای است که با شهود باطنی جمال مطلق و عالم خیال را دریافت می شود و از نور معنویت عشق، زیبایی و جمال را در کالبد هنر عرفانی تابانده است. برای دستیابی به اهداف مورد نظر، از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده شد. بدین منظور نگارنده به نظرات اندیشمندان و مطرح نمودن دیدگاه های آنان پرداخته و در ادامه به تفسیر زیبایی و ارتباط بین عشق، زیبایی و هنرمند اقدام نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

953 - بررسی دو رمان «نفس‌تنگی» و «کوچ شامار» از منظر ابرمتن نوشتار فاجعه
صادق کریم یحیی

دو رمان نفس تنگی و کوچ شامار اثر فرهاد حیدری گوران به فاصله ده سال 1398- 1387منتشر شده‌اند. این دو رمان دو بخش از یک سه‌گانه(تریولوژی) محسوب می‌شوند که بخش اول آن هنوز منتشر نشده است. بنا به گفته نویسنده در این سه‌گانه سه واقعه&lrm;‌ و فاجعه تاریخی روایت شده است؛ بمبارا أکثر

دو رمان نفس تنگی و کوچ شامار اثر فرهاد حیدری گوران به فاصله ده سال 1398- 1387منتشر شده‌اند. این دو رمان دو بخش از یک سه‌گانه(تریولوژی) محسوب می‌شوند که بخش اول آن هنوز منتشر نشده است. بنا به گفته نویسنده در این سه‌گانه سه واقعه&lrm;‌ و فاجعه تاریخی روایت شده است؛ بمباران شیمیایی روستاهای زرده و بابایادگار و نساردیره در تابستان 1367، زلزله‌ آبان ۱۳۹۶ کرمانشاه و زندگی درماندگان و معتادان در یک کمپ نجات. گوران در این سه‌گانه که باید از آن به عنوان ادبیات اقلیت نام برد ضمن بهره گیری از فرم دفاتر آیینی یارسان به تمهیدات مدرن و پست مدرن رمان نویسی نیز توجه داشته و برای نخستین بار شگرد وبلاگ‌نویسی در رمان فارسی را به کار بسته است. در این مقاله شیوه‌های بهره‌گیری این نویسنده از تمهیدات ابرمتنی(devices Hypertextual) و چگونگی رویکرد او به سایبرفمینیسم مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

954 - بررسی مضامین مشابه در ادبیات استعلایی امریکا و شعر سهراب سپهری
مهدی فرهودی نیا

شباهت های مضمونی بسیاری میان سپهری و استعلای امریکایی وجود دارد. استعلای امریکایی به صورت جنبشی ادبی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و فلسفی در مقابل قواعد متعارف و نهادینۀ جامعه، با نویسندگان و شاعرانی مانند رالف والدو امرسون، ناتانیل هاثورن و هنری دیوید ثورو شکل گرفت. از نظر أکثر

شباهت های مضمونی بسیاری میان سپهری و استعلای امریکایی وجود دارد. استعلای امریکایی به صورت جنبشی ادبی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و فلسفی در مقابل قواعد متعارف و نهادینۀ جامعه، با نویسندگان و شاعرانی مانند رالف والدو امرسون، ناتانیل هاثورن و هنری دیوید ثورو شکل گرفت. از نظر ادبی، آنان ساختار سبکی آزاد از قید و بند با محتوای طبیعت و ذات طبیعی انسان بودند. از نظر اجتماعی، مخالف زرق و برق جامعۀ مصرفی بودند. در مقالۀ حاضر سعی شده است شباهت درونمایۀ آثار استعلاییان و اشعار سپهری به تفکیک در هفت فصل بررسی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

955 - معرفت شناسی عرفانی با تأکید بر آرای سهروردی عارف
صدیقه افکوسی پاقلعه سیدهاشم گلستانی سیدحسین واعظی

معرفت شناسی عرفانی، معرفتی ذوقی و شهودی است که با قلب سر و کار دارد و حس و عقل را در آن راهی نیست. از دیدگاه عرفا این شناخت از طریق حواس ظاهری و یا فرایندهای استدلالی حاصل نمی شود بلکه معرفتی حاصل از کشف و شهود است که در اثر آن می توان به باطن جهان هستی پی برد. هدف پژوه أکثر

معرفت شناسی عرفانی، معرفتی ذوقی و شهودی است که با قلب سر و کار دارد و حس و عقل را در آن راهی نیست. از دیدگاه عرفا این شناخت از طریق حواس ظاهری و یا فرایندهای استدلالی حاصل نمی شود بلکه معرفتی حاصل از کشف و شهود است که در اثر آن می توان به باطن جهان هستی پی برد. هدف پژوهش حاضر بررسی معرفت‌شناسی عرفانی از منظر شیخ شهاب الدین عمر سهروردی، از عرفای بنام قرن هفتم هجری، است که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. از منظر سهروردی از اقسام معرفت که شامل معرفت حسی، عقلی، فطری و قلبی است، محل معرفت، قلب است و با معرفت قلبی می توان به شناخت حقیقی دست یافت. وی نیز مانند سایر عرفا، ضمن تأیید حس و عقل در کسب معرفت، این دو را برای دستیابی به معرفت حضرت حق، کافی نمی داند و اصالت را به معرفت قلبی می دهد. در سیر طریق معرفت که به صورت تدریجی طی می شود، انسان از مراحل مختلفی می گذرد و تا مرحله ای را پشت سر نگذارد به مرحله بعد وارد نمی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

956 - تأثیر اندیشة عماد فقیه بر شعر حافظ
ماندانا منگلی

خواجه عماد فقیه کرمانی _عارف و شاعر ایرانی ، از معاصران و ستایشگران آل مظفر بود. او در پی مرگ پدر و عمّ بود. ادارة خانقاهی راکه آن دو عارف بزرگ در کرمان برپاکرده بودند. برعهده گرفت. سپس از جانشین شیخ زین الدین کامویی _مرید شیخ شهاب الدین سهروردی - به در یافت خرقه نایل آ أکثر

خواجه عماد فقیه کرمانی _عارف و شاعر ایرانی ، از معاصران و ستایشگران آل مظفر بود. او در پی مرگ پدر و عمّ بود. ادارة خانقاهی راکه آن دو عارف بزرگ در کرمان برپاکرده بودند. برعهده گرفت. سپس از جانشین شیخ زین الدین کامویی _مرید شیخ شهاب الدین سهروردی - به در یافت خرقه نایل آمد. از آن پس،کردار وگفتار عماد بر محور خانقاه و خانقاهیان قرارگرفت. البته مواردی از گرایش های ملامتی در دیوانش دیده می شرود. عماد به مباای و اصول و احکام شرع بایبند بود و بسیاری از اشعام ش را أربام ه مسشلأ توحید و یگانگی خداوند سرود. او به پیامبر اکرم (ص) و فاندان عصمت و طهارت (ع)، ام ادتی خاس داشت. جنبه دیگر اندیشأ عماد، پند و اندرز است که در تمامی آثارش وجود دارد. کلام عماد استوار. دور از ضعف معنوی و لفظی همراه با مضامین لطیف و معانی بلند است. وی اشعارش را به شیوه سعدی می سرود و در عین حال به آ ثار نظامی گنجوی و انوری توجه داشت. بعدها. خواجه حافظ به میزان بسیاری از او تأثیر پذیرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

957 - تحلیل گفتمان انتقادی شخصیت زنان در داستان «مالیخولیای محبوب من»
جلال رحیمیان فرشته محمدپور

تحلیل گفتمان انتقادی یکی از روش‌های تحلیل گفتمان و شیوه‌ای نو در بررسی مسائل اجتماعی است که از طریق مطالعات تحلیل متون ادبی و نقد ادبی با ادبیات مرتبط است. تحلیل‌گران گفتمان انتقادی بر این باورند که متون ادبی، داستان‌ها و رمان‌ها نیز مانند سایر متون در راستای برقراری ار أکثر

تحلیل گفتمان انتقادی یکی از روش‌های تحلیل گفتمان و شیوه‌ای نو در بررسی مسائل اجتماعی است که از طریق مطالعات تحلیل متون ادبی و نقد ادبی با ادبیات مرتبط است. تحلیل‌گران گفتمان انتقادی بر این باورند که متون ادبی، داستان‌ها و رمان‌ها نیز مانند سایر متون در راستای برقراری ارتباط‌ هستند. از این رو می‌توان با نگرش و روش انتقادی آن‌ها را تحلیل نمود. پژوهش حاضر با استفاده از راهکارهای ارائه شده در زمینه تحلیل گفتمان انتقادی و با توجه به الگوی ون لیوون (2008) که الگویی جامعه‌شناختی- معنایی است، به‌ بررسی بازنمایی شخصیت زنان در داستان مالیخولیای محبوب من می‌پردازد. در این پژوهش، از روش کیفی استفاده شده است و همچنین جهت بررسی دقیق‌تر ‌داده‌ها، از روش کمی نیز استفاده شده است. هدف از انجام این پژوهش، تحلیل و تبیین چگونگی نگرش نویسنده داستان نسبت به بازنمایی شخصیت‌ زنان جامعه امروزی به عنوان کنش‌گران اجتماعی است. نویسنده کتاب در پی این است که دختران امروزی در نسل بعدی، زنان قدرتمندتری به لحاظ عاطفی و اجتماعی باشند تا بتوانند پا به پای مردان از چالش‌های عاطفی عبور کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

958 - تأثیر شعر و اندیشه‌های عمر خیّام بر شعر عبد‌الوهّاب البیاتی
فاطمه جمشیدی الناز اسکندری شهناز امینی چرمهینی

اثرپذیری و اثرگذاری پدیده‌هایی هستند که از دیرباز در میان شاعران و نویسندگان وجود داشته و در آثار آن‌ها منعکس شده‌اند. حکیم عمر خیام نیشابوری شاعر و فیلسوف قرن پنجم و ششم هجری را به حق می‌توان یکی از اثرگذار‌ترین شاعران بر ادیبان شرق و غرب دانست که بسیاری از ادیبان دیدگ أکثر

اثرپذیری و اثرگذاری پدیده‌هایی هستند که از دیرباز در میان شاعران و نویسندگان وجود داشته و در آثار آن‌ها منعکس شده‌اند. حکیم عمر خیام نیشابوری شاعر و فیلسوف قرن پنجم و ششم هجری را به حق می‌توان یکی از اثرگذار‌ترین شاعران بر ادیبان شرق و غرب دانست که بسیاری از ادیبان دیدگاه‌های فلسفی وی را در آثار خود منعکس کرده‌اند. عبد‌الوهاب بیاتی(1926- 1999م)، شاعر معاصر عراقی تبار- که با ادبیات ایران زمین و به ویژه عمر خیام آشنا بود - وام‌ها از معدن اندیشه ناب خیام ستانده است. بر همین اساس، پژوهش حاضر که از نوع کیفی است و با روش توصیفی و تحلیلی صورت گرفته، شناساندن زمینه‌های اثر‌پذیری بیاتی از خیام و بیان گستره این وام‌ستانی ادبی را بر اساس مکتب فرانسه در ادبیات تطبیقی، وجهه همّت قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

959 - بررسی سیمای انسان کامل در دیوان صائب تبریزی و بیدل دهلوی با توجه به قرآن و عرفان عملی
شهناز زرین خط رضا اشرف زاده محمد فاضلی

انسان، زیربنای اصلی و محرک واقعی پیشرفت در هر جامعه و همچنین هدف غایی پیدایش هستی است. اهمیت این موضوع از آنجا مشخص می شود که موضوع اصلی تمامی علوم انسانی به ویژه علوم ادبی-عرفانی انسان و راه رسیدن او به کمال و کامل شدن است. این امر باعث شده شاعران و عارفان ادب فارسی از أکثر

انسان، زیربنای اصلی و محرک واقعی پیشرفت در هر جامعه و همچنین هدف غایی پیدایش هستی است. اهمیت این موضوع از آنجا مشخص می شود که موضوع اصلی تمامی علوم انسانی به ویژه علوم ادبی-عرفانی انسان و راه رسیدن او به کمال و کامل شدن است. این امر باعث شده شاعران و عارفان ادب فارسی از دیرباز به معرفی انسان کامل توجه داشته و برای معرفی او به شیوه های گوناگون تلاش و کوشش ورزند. پرسش اساسی این است که راه شناخت انسان کامل کدام است و چگونه می توان به این مرتبه دست یافت؟ برای پاسخ به این پرسش ابتدا به معرفی انسان کامل پرداخته و سپس ویژگی های او و راه رسیدن به این مقام را بنا بر قرآن و عرفان عملی از دیدگاه دو شاعر برجسته و صاحب نام سبک هندی صائب تبریزی و بیدل دهلوی به روش کتابخانه‌ای و توصیفی- تحلیلی بیان کرده ایم که در نتیجه بررسی دیوان این دو شاعر آمده است؛ انسان کامل، انسانی دارای خرد و اندیشه، پای‌بند به شریعت و متخلق به اخلاق الهی است، که در اقوال نیک، اخلاق نیک و افعال نیک به اوج کمال رسیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

960 - نقد و بررسی استبدادستیزی اسطوره‌ای در شعر شاعران عراقی معاصر؛ سیاب و بیاتی
فاطمه دلیری هوشنگ زندی محمود شکیب

از آنجا که اسطوره های باستانی با ظهورشان در شعر معاصر، جنبه ای جامعه شناختی به ادبیات داده اند؛ لذا خفقان سیاسی حاکم بر عراق، موجب شد تا اسطوره در شعر سیاب و بیاتی، از بسامد بالایی برخوردار باشد، چراکه آنان در سروده هایشان با زدن نقاب اسطوره های مختلف و دادن مضمون های ج أکثر

از آنجا که اسطوره های باستانی با ظهورشان در شعر معاصر، جنبه ای جامعه شناختی به ادبیات داده اند؛ لذا خفقان سیاسی حاکم بر عراق، موجب شد تا اسطوره در شعر سیاب و بیاتی، از بسامد بالایی برخوردار باشد، چراکه آنان در سروده هایشان با زدن نقاب اسطوره های مختلف و دادن مضمون های جدید به آن‌ها، در پی آن بودند تا به صورت رمزی و سمبلیک، ایده ها و آرمان‌های خویش را ابراز نمایند و با آشنایی زدایی از چهره آنان، تجربه های معاصر خود را بر آنان حمل نمایند. در واقع این اسطوره ها به شکل‌های گوناگون، آرزوها و انگیزه های آنان را نمودار می سازند. از آنجا که این دو شاعر وطن خواه، همواره از وضعیت نابسامان سیاسی و ظلم و جوری که بر مردمشان روا می شد، می نالیدند لذا شخصیت های اسطوره ای آنان، همگی دردی مشترک داشته و خواهان آزادی سیاسی و برقراری عدالت اجتماعی هستند. این پژوهش، تلاش نموده تا با مقایسه کارکرد استبداد ستیزی اسطوره ای در شعر سیاب و بیاتی، میزان موفقیت آنان را در بوته نقد و داوری عقل، قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

961 - بررسی سی بیت از ترجمه الشّواربی از غزلیات حافظ با رویکرد زبان‌شناختی
علی قهرمانی

حافظ شیرازی به عنوان شخصیّتی ادبی- عرفانی در جهان عرب مورد توجه ادیبان و شاعران فراوانی قرار گرفته است. استفاده از اصطلاحات عرفانی از قبیل عشق آسمانی، خرقه، می و ... در اشعار شاعران عرب زبان نشان‌دهنده نفوذ و تأثیر اندیشه حافظ در ادب عربی است. ابراهیم امین شواربی یکی از أکثر

حافظ شیرازی به عنوان شخصیّتی ادبی- عرفانی در جهان عرب مورد توجه ادیبان و شاعران فراوانی قرار گرفته است. استفاده از اصطلاحات عرفانی از قبیل عشق آسمانی، خرقه، می و ... در اشعار شاعران عرب زبان نشان‌دهنده نفوذ و تأثیر اندیشه حافظ در ادب عربی است. ابراهیم امین شواربی یکی از مترجمانی به حساب می‌آید که زمینه را برای آشنایی اعراب با دیوان حافظ فراهم کرد. ترجمه غزلیات حافظ از ابراهیم امین شواربی یکی از نمونه های زیبا و شایسته ترجمه های شعر است. شواربی در این راستا، پایه کار خود را ترجمه غزل‌ها به نثر نهاده است. در این مقاله نگارنده بر آن است تا بر اساس شیوه توصیفی- تحلیلی و با رویکردی زبان شناختی، دریافت و تلقی مترجم را مورد نقد و بررسی قرار دهد. برخی نتایج بدست آمده حاکی از آن است که با وجود تمامی دقتی که شواربی در این کتاب به کار بسته، اما در دریافت معنی و به عبارتی تلقّی وی، لغزش هایی به چشم می خورد. اغلب لغزش ها و کژفهمی ها در این اثر از عدم توجه به عوامل برون زبانی، کم توجهی به عناصر فرهنگی متن مبدأ، ترجمه واژه‌ها بر اساس ساختار زبان عربی و بی دقتی به ایهام نهفته در زبان حافظ ناشی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

962 - بررسی توسعه‌ای نوع انگیزش گردشگری ناصرخسرو از دیدگاه نظریه کرامپتون
لیلا هاشمیان فاطمه شه‌دوست

انسان‌های بزرگ چرا مقصد خاصی را برای گردشگری انتخاب می‌کنند؟ و در انتخاب خویش به دنبال تأمین چه نیازها و رسیدن به چه اهدافی می‌باشند؟ افراد و اشخاص تاثیرگذاری مانند ناصرخسرو که بر شعر و ادبیات و سفرنامه نویسی ایران تأثیری شگرف نهاده است، حتی سفر رفتن‌شان نیز می‌تواند بر أکثر

انسان‌های بزرگ چرا مقصد خاصی را برای گردشگری انتخاب می‌کنند؟ و در انتخاب خویش به دنبال تأمین چه نیازها و رسیدن به چه اهدافی می‌باشند؟ افراد و اشخاص تاثیرگذاری مانند ناصرخسرو که بر شعر و ادبیات و سفرنامه نویسی ایران تأثیری شگرف نهاده است، حتی سفر رفتن‌شان نیز می‌تواند برای دستیابی به اهدافی والا در راستای خدمت به انسان و انسانیت باشد و مطالعه سفرها جنبه‌های مختلفی از شخصیت و زندگی آنان و عصری که درآن زندگی می‌کردند را هرچه بهتر و بیش‌تر نمایان می‌کند. در این مقاله تلاش شده است پس از معرفی مختصر ناصرخسرو و گردشگری و پرداختن به نظریه‌ کرامپتون و بیان معرفی هفت انگیزه‌ای که او برای گردشگری عنوان کرده است، شامل خودشناسی، استراحت، رهایی از محیط یکنواخت، پرستیژ، بازگشت به عقب، تقویت روابط نزدیک و تسهیل ارتباطات اجتماعی می‌باشند؛ به تطبیق و یافتن مصادیقی برای هر عنوان و انگیزه در خصوص سفر هفت ساله‌ ناصرخسرو پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

963 - بررسی جلوه‌های پایداری در سروده‌های زنان فلسطینی و الجزایری
میناسادات امیرافتابی امینه سلیمانی

بی شک مسأله فلسطین به عنوان تراژدی جهان امروز شناخته شده است و موضوع فلسطین هم اکنون به عنوان یکی از مباحث مهم محافل بین المللی و سازمان‌های دولتی به شمار می‌آید. در کنار آن استعمار کشور الجزایر توسط فرانسوی‌ها و جنایت‌های آنان در حق الجزایری‌ها و انقلاب آزادی‌بخش ایشان أکثر

بی شک مسأله فلسطین به عنوان تراژدی جهان امروز شناخته شده است و موضوع فلسطین هم اکنون به عنوان یکی از مباحث مهم محافل بین المللی و سازمان‌های دولتی به شمار می‌آید. در کنار آن استعمار کشور الجزایر توسط فرانسوی‌ها و جنایت‌های آنان در حق الجزایری‌ها و انقلاب آزادی‌بخش ایشان، بازتاب وسیعی در ادبیات این دو ملت داشته‌اند. زنان نیز به عنوان بخشی از جامعه، تحت تأثیر تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی آن بوده، و با تمام توان خود در آن تحولات ایفای نقش کردند. لذا در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و تکیه بر نمونه‌های شعری به بررسی شعر زنان فلسطینی و الجزایری در جریان مقاومت پرداخته شده و مضامینی چون وطن دوستی، دعوت به مبارزه، سرزنش حکام و محکوم کردن پیمان نامه بالفور و مبارزه طلبی در شعر آنان بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

964 - بررسی تطبیقی رئالیسم کثیف در آثار صادق چوبک و ریموند کارور
مهدی نوروز مژگان طهماسبی ستوده

رئالیسم مکتبی ادبی است که در فاصله سال های 1850 تا 1880م در اروپا و آمریکا رواج یافت. مهم ترین ویژگی آثار رئالیستی آن است که انسان را به عنوان موجودی اجتماعی مطرح می کند و ریشه همه رفتارهای نیک و بد او را در اجتماع جست‌وجو می کند. ریموند کارور یکی از برجسته ترین داستان أکثر

رئالیسم مکتبی ادبی است که در فاصله سال های 1850 تا 1880م در اروپا و آمریکا رواج یافت. مهم ترین ویژگی آثار رئالیستی آن است که انسان را به عنوان موجودی اجتماعی مطرح می کند و ریشه همه رفتارهای نیک و بد او را در اجتماع جست‌وجو می کند. ریموند کارور یکی از برجسته ترین داستان کوتاه نویسان آمریکا است که از پیشروان رئالیسم کثیف می باشد. صادق چوبک نیز یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان معاصر ایران است که رئالیسم کثیف در آثار او مشهود است. این تحقیق کاوشی است تطبیقی با هدف شناخت شباهت ها و تفاوت های موجود در داستان های کوتاه چوبک و کارور که بر مبنای روش تحلیلی- توصیفی نوشته شده است. رویکرد این تحقیق تاریخی و مبتنی بر چهارچوب نظری مکتب امریکایی است. با بررسی آثار هر دو نویسنده می توان به این نتیجه رسید که آنان راوی ویرانی، شکست و خلاء انسان درهم شکسته و پوچ اجتماع خود هستند که هر دو به یاری زبان مشترک داستان، موفق به خلق داستان های خود می شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

965 - مقایسۀ ناسیونالیسم در اشعار ملی عارف قزوینی (شاعر ملی ایران) و ابراهیم طوقان (شاعر ملی فلسطین)
مهدی ممتحن فروغ الهی

ناسیونالیسم یا ملی‌گرایی، یکی از ویژگی های بارز ادبیات مقاومت بوده که توانسته است جایگاه ویژه ای را در سروده های شاعرانی که در این عرصه فعالیت کرده اند، به خود اختصاص دهد.اما در این میان، شاعرانی وجود دارند که به شدّت تحت تأثیر این ویژگی قرار گرفته اند، به زوری که به شا أکثر

ناسیونالیسم یا ملی‌گرایی، یکی از ویژگی های بارز ادبیات مقاومت بوده که توانسته است جایگاه ویژه ای را در سروده های شاعرانی که در این عرصه فعالیت کرده اند، به خود اختصاص دهد.اما در این میان، شاعرانی وجود دارند که به شدّت تحت تأثیر این ویژگی قرار گرفته اند، به زوری که به شاعر ملی ملقب شده اند. در ایران، عارف قزوینی و در فلسطین، ابراهیم طوقان، دو شاعر بزرگ در این زمینه بوده اند که توانسته اند این عنوان را کسب کنند.آنچه مشخص است، این است که این دو شاعر متأثر از ادبیات مقاومت اند، ادبیاتی که در ایران و فلسطین وجوه اشتراک زیادی با یکدیگر دارند، چرا که این دو کشور در طول تاریخ مبارزاتی خود همواره در برابر استبداد داخلی و خارجی ایستادگی کرده اند. لذا ادبیات مقاومت، زمینه‌ساز ظهور شباهت هایی در گرایش های ناسیونالیستی و ابزار بیان و معانی و مضامین موجود در اشعار این دو شاعر شده که در تحقیق حاضر بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

966 - تحلیل تطبیقی اصالت بشر از دیدگاه مولانا با اندیشه‌های ژان پل سارتر
معصومه صادقی

اصالت بشر یا وجود مسأله‌ای فلسفی است که در طول تاریخ زندگی انسان همواره دغدغه فلاسفه و متفکران غرب و شرق بوده است. اگزیستانسیالیست‌های غربی به‌خصوص سارتر بر ماهیت فرامادی و فرامعنوی انسان تأکید داشته وجود را بر ماهیت مقدم می‌دارند؛ حال آنکه ماهیت وجودی انسان در عرفان اس أکثر

اصالت بشر یا وجود مسأله‌ای فلسفی است که در طول تاریخ زندگی انسان همواره دغدغه فلاسفه و متفکران غرب و شرق بوده است. اگزیستانسیالیست‌های غربی به‌خصوص سارتر بر ماهیت فرامادی و فرامعنوی انسان تأکید داشته وجود را بر ماهیت مقدم می‌دارند؛ حال آنکه ماهیت وجودی انسان در عرفان اسلامی به‌خصوص اندیشه و آثار مولوی به ویژه در غزلیات شمس دارای دو بعد مادی و معنوی است که ماهیت یا چیستی اش بر وجودش تقدم دارد. یافته های تحقیق که به روش اسنادی و بررسی توصیفی به دست آمده، بر آن است که تفاوت در تعریف ماهیت انسان نزد سارتر و مولانا موجب شده تا اصالت وجود نزد ایشان متمایز باشد. سارتر با رد الهیات، ماهیت وجودی انسان را نهایتاً اخلاقی می داند که با مرگ پایان می پذیرد. در مقابل مولوی برای وجود انسان دو ماهیت روحانی و مادی می شناسد که با خودآگاهی می تواند با گذر از جهان مادی و رسیدن به دنیای معنوی، به ازلیت و ابدیت دست یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

967 - انسان‌گرایی فردوسی؛ احیای اندیشه ایرانشهری و پایان سکوت فرهنگ ایرانی
سهیلا لویمی

هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راه‌اش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی می‌شود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه أکثر

هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راه‌اش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی می‌شود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه شناسان فرهنگ را دارای سه جنبه شناختی، مادی(فنی) و سازمانی می دانند که جنبه شناختی عبارت است از باورداشت ها، اسطوره ها، ایدئولوژی ها، ارزش ها، رویکردها و دانش. فرهنگ را نیز، آداب و رسوم، عرف ها، قوانین و نقش هایی که با پایگاه های گوناگون یک فرهنگ هم‌بسته اند تشکیل می دهند. از همین منظر شاهنامه اثری است که در عهد سامانی ایرانیان را به بازسازی افکار ملی و خودشناسی ساسانی هدایت کرد و ایرانیان را به احیای مقام و مرتبه انسان به منظور خودشناسی و استقلال ملی، دعوت نمود. استقلالی که ساسانیان را بر آن داشت تا مناطق تحت سیطره خود را ایرانشهر بخوانند. پژوهش حاضر با بررسی کوتاهی در تاریخ ایران بعد از حمله اعراب به گرایش فردوسی برای تنظیم اثری چون شاهنامه در احیای فرهنگ و هویت ایرانی پرداخته است، تا نوع خاصی از انسان‌گرایی(اومانیسم) که در آن انسان کنش‌گر اصلی است و جای اسطوره ها را می‌گیرد و در جدال با ابرانسان ها، برای برپایی داد و خیر و نیکی پیروز می گردد را آشکار سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

968 - بررسی تطبیقی بیداری اسلامی در اشعار اقبال لاهوری و عبدالله البردونی
اسماعیل اسلامی صفی الله کرد

یکی از دغدغه‌های دیرینه شاعران و نویسندگان در سراسر جهان اسلام و مسلمین اندیشه بیداری اسلامی است که هر شاعر در دوره خود در این راه تلاش کرده، و وظیفه و هدف خود را به شیوه‌های مختلف به پایان رسانیده است. این مقاله با بررسی دیوان دو شاعر؛ اقبال لاهوری اهل پاکستان و عبدالل أکثر

یکی از دغدغه‌های دیرینه شاعران و نویسندگان در سراسر جهان اسلام و مسلمین اندیشه بیداری اسلامی است که هر شاعر در دوره خود در این راه تلاش کرده، و وظیفه و هدف خود را به شیوه‌های مختلف به پایان رسانیده است. این مقاله با بررسی دیوان دو شاعر؛ اقبال لاهوری اهل پاکستان و عبدالله البردونی از یمن با رویکردی تحلیلی- توصیفی به این نتیجه رسیده است که اندیشه‌های مشابه دو شاعر باعث اهداف مشترک آن‌ها یعنی بیداری اسلامی شده است، و هر کدام به شیوه خاص خود آن را بیان می‌کنند؛ عبدالله البردونی با سرودن اشعاری با مضامین ادبیات پایداری و اقبال لاهوری صراحتاً در اشعار خود آن را به تصویر می‌کشند. این دو شاعر وحدت میان مسلمانان را مهم‌ترین راز و اصل برای پیروزی مسلمانان در برابر استکبار جهانی می‌دانند و از پیروانان خود می‌خواهند که از میهن پرستی افراطی خودداری کنند و تمام سرزمین‌های اسلامی را جزء میهن خود بشمارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

969 - کاربرد مجاز در شعر محمد مهدی جواهری و قیصر امین پور
خیریه دماک قاسم انور عباس مجید

صور خیال در اشعار شاعران دستاورد آگاهی و تجربه ایشان است. ادیبان با بهره‌گیری از محیطی که در آن زیست می‌کنند حال و احوال درونی خویش در آثارشان منعکس می‌سازند. بدین سبب صور خیال ایشان دریچه‌ای برای شناخت بهتر و بیش‌تر ایشان و شعرشان است. قیصر امین‌پور و محمدمهدی الجواهری أکثر

صور خیال در اشعار شاعران دستاورد آگاهی و تجربه ایشان است. ادیبان با بهره‌گیری از محیطی که در آن زیست می‌کنند حال و احوال درونی خویش در آثارشان منعکس می‌سازند. بدین سبب صور خیال ایشان دریچه‌ای برای شناخت بهتر و بیش‌تر ایشان و شعرشان است. قیصر امین‌پور و محمدمهدی الجواهری هر دو از شاعران معاصر ایران و جهان عرب هستند. آرایه مجاز از جمله آرایه‌هایی است که به عنوان عاملی درونی بر تأثیر و نفوذ سخن می‌افزاید. بررسی مجازهای دو شاعر با دو ملیت گوناگون علاوه بر آنکه تصاویر و جهان شاعرانه ایشان را بر ما می‌نمایاند، تفاوت‌ها و اشتراکات اندیشه را نیز بر ما روشن می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

970 - تسلی‌بخشی اندیشه؛ تطبیق اندیشه‌های معری و شوپنهاور در باب زندگی
علیرضا علیزاده آسیه قوامی

زندگی انسان چه تفاوتی با زندگی حیوانی دارد؟ آیا او به واقع اختیار و آزادی دارد؟ اگر دارد آیا اختیار، زندگی‌اش را آسان‌تر کرده است؟ غریزه تا چه اندازه بر عقل آدمی غالب است؟ شوپنهاور و معری دو اندیشمند ادیب و فیلسوف هستند که در واکاوی فلسفه‌شان می‌توان به پاسخ این سؤالات أکثر

زندگی انسان چه تفاوتی با زندگی حیوانی دارد؟ آیا او به واقع اختیار و آزادی دارد؟ اگر دارد آیا اختیار، زندگی‌اش را آسان‌تر کرده است؟ غریزه تا چه اندازه بر عقل آدمی غالب است؟ شوپنهاور و معری دو اندیشمند ادیب و فیلسوف هستند که در واکاوی فلسفه‌شان می‌توان به پاسخ این سؤالات رسید. در مقاله پیش رو تلاش شده است برخی از اندیشه‌های مشترک میان ابوالعلاء معری و آرتور شوپنهاور بررسی شود. این دو نوعی واقع بینی افراطی نسبت به زندگی داشته‌اند که معمولاً از آن با عنوان بدبینی یاد می‌شود. هر دوی این فیلسوفان زندگی را آکنده از رنج و پوچی دانسته‌اند اما به هیچ وجه در مواجهه با زندگی منفعل نبوده‌اند بلکه کوشیده‌اند آثاری جاودانه از خود باقی بگذارند که همواره تسلی بخش روح تشنه آگاهیِ آدمیان طی قرون متمادی باشد. ما در این پژوهش عقیده کلی این دو اندیشمند در باب زندگی و برخی از اجزای آن را به شکل تطبیقی بررسی می‌کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

971 - رویارویی سنایی و حافظ با جریان تصوف
مطلب غفاری رضا حیدری نوری منیژه فلاحی

در این پژوهش تلاش شده است که تشابهات و تفاوت‌های رویکرد سنایی و حافظ در زندگی، شعر و نگرش صوفیانه بررسی شود؛ در اصل تصوف متغیر مستقل، و نحوه مواجهه سنایی و حافظ با آن متغیر وابسته این تحقیق را تشکیل می‌دهد. روح عرفان و معنویت برخاسته از تجربه‌های معنوی در زندگی و آثار ه أکثر

در این پژوهش تلاش شده است که تشابهات و تفاوت‌های رویکرد سنایی و حافظ در زندگی، شعر و نگرش صوفیانه بررسی شود؛ در اصل تصوف متغیر مستقل، و نحوه مواجهه سنایی و حافظ با آن متغیر وابسته این تحقیق را تشکیل می‌دهد. روح عرفان و معنویت برخاسته از تجربه‌های معنوی در زندگی و آثار هر دو شاعر متجلی است اما گواه صادقی بر انتساب هیچ یک به فرقه‌ها و سلسله‌های رسمی صوفیه یافت نشده و طریقت صوفیانه آن‌ها فرد-محور و مختص به خود آنان بوده و آنان را از سایر اشکال حیات اجتماعی نظیر شاعری و... دور نمی‌کرده است. از محتوای شعر و شیوه زندگی آزادانه آن‌ها نیز می‌توان تمایل به روح و پیام ملامتیه و قلندریه را دریافت کرد. سنایی پیش قراول ورود به موضوعات عرفانی در شعر است و حضور شاعرانه او سبب تحولی در فضای ادبیات فارسی از لحاظ فرم و محتوا شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

972 - بررسی تطبیقی «توحید و توکّل» در رساله قشیریه با طبقات الصّوفیة خواجه عبدالله انصاری
مهرنوش منصوری میمندی

10.30495/clq.2021.685285

در این مقاله اصطلاحات عرفانی توحید و توکل در رساله قشیریه به شیوه تطبیقی با کتاب طبقات الصّوفیة خواجه عبدالله انصاری مورد بررسی قرار گرفته است. خواجه عبدالله بر خلاف قشیری باب خاصی را به هیچ کدام از این اصطلاحات اختصاص نداده است، بلکه در مجالس وعظ خود به مقتضای کلام به أکثر

در این مقاله اصطلاحات عرفانی توحید و توکل در رساله قشیریه به شیوه تطبیقی با کتاب طبقات الصّوفیة خواجه عبدالله انصاری مورد بررسی قرار گرفته است. خواجه عبدالله بر خلاف قشیری باب خاصی را به هیچ کدام از این اصطلاحات اختصاص نداده است، بلکه در مجالس وعظ خود به مقتضای کلام به پاره‌ای از مفاهیم عرفانی پرداخته است. سخنان همه صوفیان درباره توحید نشان از اقرار آن‌ها به یگانگی خداوند است. قشیری خود نیز مستقیماً به این موضوع صحّه می‌گذارد و خواجه عبدالله در تعریف توحید بر آن است که توحید من فرد در میان نباشد و تنها سخن از اویی باشد و بس. قشیری و خواجه عبدالله در باب توکّل سخنان سایر صوفیان را نقل می‌کنند. بی گمان این دو درباره توکّل با سخنان صوفیانی که از آنان به عنوان سند استفاده می‌کنند، هم‌رأی هستند. قشیری و خواجه عبدالله علاوه برتشریح منازل سلوک، به بیان سخنان بزرگان تصوف در این زمینه اهتمام ورزیده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

973 - رویکرد ابوالعلاء معری و خیام نسبت به زندگی و مرگ
فاطمه قدمی نجارکلایی

مرگ به عنوان یکی از بزرگ‌ترین معماهای حیات بشری در طول تاریخ همواره مورد توجه متفکران و اندیشمندان بوده است. ابوالعلاء معری شاعر، اندیشمند و متفکر عرب و خیام نیشابوری شاعر، فیلسوف و دانشمند ایرانی از جمله شخصیت‌هایی بوده‌اند که در باب مرگ تأملات بسیاری داشته‌اند. از نظر أکثر

مرگ به عنوان یکی از بزرگ‌ترین معماهای حیات بشری در طول تاریخ همواره مورد توجه متفکران و اندیشمندان بوده است. ابوالعلاء معری شاعر، اندیشمند و متفکر عرب و خیام نیشابوری شاعر، فیلسوف و دانشمند ایرانی از جمله شخصیت‌هایی بوده‌اند که در باب مرگ تأملات بسیاری داشته‌اند. از نظر آن‌ها برداشت‌های مختلفی از مرگ وجود دارد. برداشت‌های مثبت و منفی که ریشه در فلسفه آفرینش و معنای زندگی دارد و بدون دستیابی به فلسفه حیات نمی‌توان برداشت درستی از مرگ داشت. در نتیجه میان معنای زندگی و مرگ رابطه عمیقی برقرار است. ما به یاری خداوند قصد داریم در این مقاله ضمن ارائه شرح حالی از زندگی دو شاعر به بررسی و تحلیل افکار و عقاید و وجوه تشابه و تباین بین آنان بپردازیم و دیدگاه این دو تن را نسبت به مقوله فناپذیری و مرگ مورد نقد و بررسی قرار دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

974 - بررسی محتوایی عناصر و درونمایه‌های مشترک در نقایض جریر و اخطل
حمید متولی زاده نائینی رضا افخمی عقدا رحمت الله حیدری منش

نقائض از جمله مهم‌ترین متون شعری در دوره اموی در حوزه شامات به شمار می‌رود که ابو تمام در کتاب خود با عنوان نقایض جریر والاخطل به جمع آوری آن اقدام کرده و الأب انطوان صالحانی الیسوعی در دهه‌های اخیر به شرح آن پرداخته است. نقائض جریر و اخطل از چند مضمون اساسی بهره برده ا أکثر

نقائض از جمله مهم‌ترین متون شعری در دوره اموی در حوزه شامات به شمار می‌رود که ابو تمام در کتاب خود با عنوان نقایض جریر والاخطل به جمع آوری آن اقدام کرده و الأب انطوان صالحانی الیسوعی در دهه‌های اخیر به شرح آن پرداخته است. نقائض جریر و اخطل از چند مضمون اساسی بهره برده است. برخی از این مضامین کمرنگ و برخی پررنگ هستند اما در همه نقائض به کار رفته است. این پژوهش با هدف بررسی محتوایی عناصر و درونمایه‌های مشترک در نقایض جریر و اخطل انجام شده است و با روش تحلیلی- توصیفی با بررسی بیش از 840 بیت در قالب 20 قصیده یعنی(تمام اشعار نقایض) دریافته می‌شود که تعصّبات قبیله‌ای، حسب و نسب، ایام العرب، سیاست، زن و دین از جمله مهم‌ترین اندیشه‌های بنیادین در نقایض جریر و اخطل هستند که مورد توجه هر دو شاعر قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

975 - سبک‌شناسی دیدگاه فمینیستی در کتاب «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» بر اساس دیدگاه لوکاچ
ندا یانس کامران پاشایی فخری پروانه عادل زاده

با ظهور رنسانس، رمان به علت برخورداری از قابلیت نشان دادن واقعیت های زندگی، جای حماسه را می گیرد و در نیمه اول قرن بیستم، جورج لوکاچ، رمان‌های رئالیستی را به عنوان اصلی ترین شکل اثر ادبی هم‌خوان با جامعه بورژوایی مطرح می کند. با پیوستن به مکتب مارکسیسم، دیدگاه های فمینی أکثر

با ظهور رنسانس، رمان به علت برخورداری از قابلیت نشان دادن واقعیت های زندگی، جای حماسه را می گیرد و در نیمه اول قرن بیستم، جورج لوکاچ، رمان‌های رئالیستی را به عنوان اصلی ترین شکل اثر ادبی هم‌خوان با جامعه بورژوایی مطرح می کند. با پیوستن به مکتب مارکسیسم، دیدگاه های فمینیستی در آثارش نمود پیدا می کند. در ایران نیز رمان چراغ ها را من خاموش می کنم، اثر زویا پیرزاد یکی از رمان های زن محوری است که در سال های اخیر با دغدغه بررسی دنیای زنان جای خود را در میان رمان های معاصر فارسی باز کرده است. با توجه به اهمیت این رمان در جریان نوشتار زنانه در ادبیات داستانی، این جستار به شیوه تطبیقی مبتنی بر مؤلفه های فمینیستی بر اساس دیدگاه لوکاچ تلاش کرده است به واکاوی عناصر سبکی نوشتار زنانه بپردازد و به این نتیجه دست یافته است که پیرزاد آگاهانه اغلب ویژگی های نوشتار زنانه را برگزیده و به کار گرفته است و نشان دهنده دیدگاه فمینیستی نویسنده به جامعه و مخصوصاً زنان است. یافته های پژوهش نشان می دهد در این رمان در سطوح مختلف متن، واژگان، جملات، گفتمان و دیدگاه زنانه نمود یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

976 - اضطراب تنهایی و رفع آن از دید مولانا و یالوم
راضیه سلمانپور رضا اشرف زاده محمد فاضلی

تنهایی دل مشغولی انسان در طول تاریخ بوده و هست و معانی مختلف و انواع متعددی دارد که در حوزه های مختلف فلسفه، عرفان و روان شناسی، جامعه شناسی و ... قابل بحث و بررسی است. یالوم معنادرمان اگزیستانسیالیست است. او بر چهار اضطراب مرگ، تنهایی، آزادی و بی معنایی که به گفته او ر أکثر

تنهایی دل مشغولی انسان در طول تاریخ بوده و هست و معانی مختلف و انواع متعددی دارد که در حوزه های مختلف فلسفه، عرفان و روان شناسی، جامعه شناسی و ... قابل بحث و بررسی است. یالوم معنادرمان اگزیستانسیالیست است. او بر چهار اضطراب مرگ، تنهایی، آزادی و بی معنایی که به گفته او ریشه در هستی انسان دارند، تمرکز می کند و برای رهایی انسان از این چهار دلواپسی معتقد به ابداع معناست و معنای زندگی را در سه چیز می داند: خدمت کردن به دیگران، خودشکوفایی، آفرینش. یالوم و مولانا هر دو به تنهایی بنیادین معتقدند و هر دو در صدد رفع این تنهایی هستند و هر کدام راه حلی برای رهایی از این تنهایی ارائه کرده‌اند. در این مقاله نویسندگان سعی بر بررسی تطبیقی دیدگاه مولانا و یالوم در این موضوع با روش تحلیلی- توصیفی دارند. هدف این تحقیق روشن کردن تفاوت های موجود در دیدگاه‌های آنان درباره این سؤالات می باشد: آیا تنهایی بنیادینی که مولانا به آن معتقد است، همان تنهایی بنیادینی است که یالوم مطرح می کند؟ از طرف دیگر راهکار آن دو برای رفع این تنهایی و رهایی از اضطراب چیست؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

977 - غم و اندوه و مرگ اندیشی؛ مفاهیم مشترک شعر الیاس ابوشبکه و شارل بودلر
عبدالأحد غیبی فائزه حضرتی

الیاس ابوشبکه شاعر معاصر لبنانی و شارل بودلر شاعر معاصر فرانسوی، از جمله شاعرانِ سرشناس رمانتیست هستند که مضامین مکتب رمانتیسم را به زیبایی کم نظیری در سروده های‌شان هویدا ساخته اند. شعر این دو شاعر، دربردارنده مضامین رمانتیکی مشترک فراوانی است که در این میان، حزن و اند أکثر

الیاس ابوشبکه شاعر معاصر لبنانی و شارل بودلر شاعر معاصر فرانسوی، از جمله شاعرانِ سرشناس رمانتیست هستند که مضامین مکتب رمانتیسم را به زیبایی کم نظیری در سروده های‌شان هویدا ساخته اند. شعر این دو شاعر، دربردارنده مضامین رمانتیکی مشترک فراوانی است که در این میان، حزن و اندوه و نیز مرگ اندیشی، بسامد و جایگاه درخوری را به خود اختصاص داده است، چراکه هر دو شاعر به سبب شرایط و مشکلات مشابه زندگی، نسبت به زندگی بدبین بوده و نگرشی همراه با حقد و کینه نسبت به آن داشتند، به طوری که می‌توان سراسر زندگی این دو شاعر رمانتیست را تمنای مرگ در میان انبوه مشکلات دانست. أفاعی الفردوس نام اثری است که الیاس ابوشبکه در سرایش آن، به شدت تحت تأثیر گل های رنج شارل بودلر بوده است چنانکه گویی برخی از مفاهیم موجود در اشعار ابوشبکه، ترجمه اشعار بودلر می‌باشد. مقاله حاضر بر آن است با مقایسه اشعار این دو شاعر معاصر لبنان و فرانسه و تبیین مفاهیم مشترک در شعر آنان، تأثیرپذیری ابوشبکه از بودلر را به اثبات رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

978 - بررسی تطبیقی نامه‌های نیما یوشیج و «امیلِ» ژان ژاک روسو
مریم حقی

نیما یوشیج(1276-1338ش) از مشهورترین و تأثیرگذارترین شاعران معاصر است که علاوه بر دیوان شعر و آثار ادبی، مجموعه نامه‌‌ها حاوی نظرات نیما در موضوعات مختلف نیز از او در دست است. یکی از موضوعات مهمی که در مجموعه نامه‌های نیما فراوان به چشم می‌خورد مسائل مربوط به تعلیم و ترب أکثر

نیما یوشیج(1276-1338ش) از مشهورترین و تأثیرگذارترین شاعران معاصر است که علاوه بر دیوان شعر و آثار ادبی، مجموعه نامه‌‌ها حاوی نظرات نیما در موضوعات مختلف نیز از او در دست است. یکی از موضوعات مهمی که در مجموعه نامه‌های نیما فراوان به چشم می‌خورد مسائل مربوط به تعلیم و تربیت است. نیما که خود چند سال سابقه تدریس داشته است از نزدیک با مسائل و مشکلات این حوزه آشنا بوده و انتقادهای بسیاری به سیستم آموزشی کشور داشته است. به نظر می‌رسد که نیما در بیان برخی آراء تربیتی خود تحت تأثیر ژان ژاک روسو(1712-1778م) نویسنده و فیلسوف فرانسوی و به ویژه کتاب امیل او بوده است. نیما و روسو طبیعت و روستا را بر شهر ترجیح می‌دهند و معتقدند که اطفال باید تا حد ممکن در طبیعت و دور از شهر پرورش یابند و مهم ترین تربیت در دوران کودکی، تربیت جسمانی و تحریک حس کنجکاوی است. هدف از نگارش این مقاله بررسی نظرات نیما یوشیج درباره تعلیم و تربیت در مجموعه نامه ها و تأثیرپذیری او از نظرات ژان ژاک روسو و به‌ویژه کتاب امیل او می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

979 - بررسی تأثیر روان‌شناختی فصل‌ها بر آفرینش هنری احمد شاملو و فروغ فرخزاد
مجتبی اصغرنسب ابراهیم اقبالی

اندیشمندان و ادیبان زیادی در طول تاریخ با رویکردهای مختلف به تحلیل و تأویل آثار شعرا و نویسندگان پرداخته اند که به این سبب روش های مختلف نقد ادبی برای تحلیل محتوا و دست یافتن به جنبه های پنهان و مغفول آثار ارزشمند ادبی به وجود آمده است. در این بین، با کمی ژرف نگری می تو أکثر

اندیشمندان و ادیبان زیادی در طول تاریخ با رویکردهای مختلف به تحلیل و تأویل آثار شعرا و نویسندگان پرداخته اند که به این سبب روش های مختلف نقد ادبی برای تحلیل محتوا و دست یافتن به جنبه های پنهان و مغفول آثار ارزشمند ادبی به وجود آمده است. در این بین، با کمی ژرف نگری می توان رد پای تغییر فصل‌ها را در آثار شعرا و نویسندگان و هنرمندان پیدا کرد. احمد شاملو و فروغ فرخزاد از شاعران برجسته معاصری هستند که تغییر فصل‌ها و عناصر مرتبط با آن ها تأثیر روان‌شناختی و عاطفی ویژه‌ای در آثار ایشان داشته است. بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر روان شناختی فصول سال بر آفرینش هنری این شعرا انجام پذیرفته است. این پژوهش به ما این امکان را می دهد تا از منظر روان‌شناختی به تحلیل محتوای اشعار شاملو و فروغ بپردازیم و هرچه بیش‌تر به اندیشه و جهان عاطفی آن ها پی ببریم تا درک صحیح تری از آثار ایشان به دست بیاوریم. مطالعه دقیق این آثار نشان می‌دهد که تأثیر فصول سال و عوامل وابسته به آن ها نظیر رنگ های مختلف، گرمی و سردی و... در خلاقیت این دو شاعر تجلی بسیار گسترده ای دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

980 - بررسی تطبیقی فمنیسم در دو رمان «سووشون» و «الحب فی زمن النفط»
ابراهیم نامداری آرش محمدی سیدمصطفی احمدپناه

فمنیسم مکتب دفاع از حقوق زنان است؛ موج اول آن بین سال‌های 1830 تا 1920 شکل گرفت که با دستیابی به حق رأی برای زنان در سال 1918 در انگلستان و در 1920 در آمریکا محقق شد. زنان خواستار تغییر در بسیاری از نهادها مثل نوع لباس زنانه گرفته تا حقوق فردی، حقوق سیاسی مثل حق رأی، أکثر

فمنیسم مکتب دفاع از حقوق زنان است؛ موج اول آن بین سال‌های 1830 تا 1920 شکل گرفت که با دستیابی به حق رأی برای زنان در سال 1918 در انگلستان و در 1920 در آمریکا محقق شد. زنان خواستار تغییر در بسیاری از نهادها مثل نوع لباس زنانه گرفته تا حقوق فردی، حقوق سیاسی مثل حق رأی، خانواده، ازدواج و دین بودند. مهم‌ترین این خواسته‌ها را که با هدف دسترسی به حقوق و امتیازاتی که مردان به آن‌ها دسترسی داشتند و همچنین رهایی از ساختارها، ‌عرف‌ها و ایستارهایی که زنان را محدود می‌کرد، دنبال می‌شد. در ایران و مصر زنان نیز در آثار خود به دفاع از حقوق خود پرداخته‌اند که سیمین دانشور اولین زن داستان‌نویس ایرانی یکی از آن‌هاست که در آثار خود از جمله سووشون به این موضوع پرداخته است. در مصر نوال سعداوی که سال‌ها به خاطر این موضوع در زندان بوده است و از آثار مهم او الحب فی زمن النفط است که در این پژوهش به روش تطبیقی به بررسی نشانه‌ها و شباهت‌های فمنیسمی در دو رمان آن‌ها پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

981 - نقد تحلیلی شرح‌های ختمی لاهوری و جمال آفتاب از منظر عشق و عرفان بر دیوان حافظ
فتح الله آسترکی

تا کنون شرح‌ها و تفسیرهای زیادی بر دیوان حافظ نوشته شده است. این شرح‌ها عمدتاً یا به طور کلی اشعار حافظ را عاری از گرایش‌های عرفانی می‌دانند؛ یا تعبیر و تفسیر آن‌ها صرفاً عرفانی است و نگاهشان به تمامی غزلیات یک نگاه عارفانه است. سؤال مهمی که در این مورد پیش آمده است، ای أکثر

تا کنون شرح‌ها و تفسیرهای زیادی بر دیوان حافظ نوشته شده است. این شرح‌ها عمدتاً یا به طور کلی اشعار حافظ را عاری از گرایش‌های عرفانی می‌دانند؛ یا تعبیر و تفسیر آن‌ها صرفاً عرفانی است و نگاهشان به تمامی غزلیات یک نگاه عارفانه است. سؤال مهمی که در این مورد پیش آمده است، این است که آیا این‌ گونه نگاه‌ها به دیوان حافظ منطقاً درست است یا راه میانه‌ای هم وجود دارد؟ نگارنده بر این باور است که نگاه جزمی و صرفاً یکسویه به این اثر هنری روا نیست. در این مقاله تلاش شده است تا با تکیه بر چند بیت از دیوان حافظ و مقایسه دو شرح کامل عرفانی، غیر عرفانی بودن بعضی از اشعار حافظ نیز مشخص شوند. دو تفسیر عرفانی که دست مایه تحقیق در این مقاله قرار گرفته‌اند، عبارت‌اند از جمال آفتاب و آفتاب هر نظر از علیسعادتپرور که در سال 1380 به چاپ رسیده است، و دیگری شرح عرفانی ختمی لاهوری بر دیوان حافظ اثرابوالحسن عبدالرحمن ختمی لاهوری که در نیمه اول قرن یازدهم در هند به رشته تحریر درآمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

982 - بررسی شخصیت شناسی امام سجاد(ع) در میمیه فرزدق با توجه به دیدگاه گوردون آلپورت
منصوره سادات طالب الحق فریبرز حسینجانزاده محمد جعفری

مدح از جمله اغراض شعری است که شاعران به وسیله آن خود و ممدوحشان را به مردم معرفی نموده و در یادها ماندگار می‌کنند. فرزدق از جمله شاعران عصر اموی است که در طول تاریخ به عنوان شاعر شیعی شناخته شده است. او قصیده میمیه خود را به مدح امام سجاد(علیه السلام) که هم عصر با این ش أکثر

مدح از جمله اغراض شعری است که شاعران به وسیله آن خود و ممدوحشان را به مردم معرفی نموده و در یادها ماندگار می‌کنند. فرزدق از جمله شاعران عصر اموی است که در طول تاریخ به عنوان شاعر شیعی شناخته شده است. او قصیده میمیه خود را به مدح امام سجاد(علیه السلام) که هم عصر با این شاعر بوده‌اند، اختصاص داده و در آن به معرفی شخصیت امام پرداخته است. شیوه فرزدق در این قصیده در حیطه علم روان‌شناسی به نظریه گوردون آلپورت نزدیک است. لذا بر آن شدیم تا شیوه شخصیت‌شناسی فرزدق در قصیده میمیه را با نظریه گوردون آلپورت مقایسه و تطبیق نمائیم. در این میان روان‌شناسی به عنوان یکی از شاخه‌های علوم انسانی در بسیاری از زمینه‌ها با ادبیات تناسب موضوعی دارد و ضرورت انجام پژوهش‌های مشترک میان این دو مقوله احساس می‌گردد. در این مقاله با رویکرد نقد روانکاوانه از متن قصیده میمیه فرزدق که به مدیحه امام سجاد(علیه السلام) معروف است را مورد بررسی قرار داده تا از لابه‌لای واژگان ادبی مقصود اصلی شاعر دست یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

983 - مطالعه تطبیقی سیمای امام علی(ع) در آیینه فتوّت، با رویکرد به چند اثر ادبی
نجمیّه کریمی حسین آذر پیوند غلامرضا تمیمی

10.30495/clq.2021.683770

فتوّت، یک حرکت اجتماعی و تکانه روحی از فرهنگ و تمدّن ایران باستان است که از آغاز ورود فرهنگ اسلامی به جغرافیای گسترده ایران، در میان توده مردم اثرگذار بوده و به نوعی با فرهنگ اسلامی درآمیخته است. این پژوهش به روش تحلیل محتوایی کیفی و با مراجعه به منابع و اسناد معتبر کتا أکثر

فتوّت، یک حرکت اجتماعی و تکانه روحی از فرهنگ و تمدّن ایران باستان است که از آغاز ورود فرهنگ اسلامی به جغرافیای گسترده ایران، در میان توده مردم اثرگذار بوده و به نوعی با فرهنگ اسلامی درآمیخته است. این پژوهش به روش تحلیل محتوایی کیفی و با مراجعه به منابع و اسناد معتبر کتابخانه‌ای، به مشاهده سیمای امام علی(ع) در فتوت نامه سلطانی از ادبیات فارسی و رسالۀ الفتوة فی الاسلام، یوسف بن صوشه و کتاب الصلة بین التصوف والتشیع کامل مصطفی الشیبی، از ادبیات عرب، پرداخته است. در طول تاریخ بسیاری از جوانمردان و عیّارانِ شیعه و سنّی که مبانی شریعت و طریقت را باور داشتند، امام علی(ع) را پیشوای جوانمردان و نقطه قوتِ این جریان فکری می‌دانستند. حضور تاریخی و پشتوانه معنوی حضرت علی(ع) شاه مردان به عنوان رهبر اهل فتوّت موجب شد که با شعار لا فتی الّا علی یار و یاور بینوایان باشند و با ستمگران مبارزه کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

984 - نگاهی به مکتب سور رئالیسم و جلوه‌هایی از آن در شعر قیصر امین‌پور
عسگر بابازاده اقدم یعقوب نوروزی

سور رئالیست‌ها معتقد به نگارش خودکاراند و بر این باورند که شاعر، باید حواس خود را مختل کرده و در حالت خلسه و ناخودآگاهی شعر بسراید. به رؤیا و خواب اهمیت می‌دهند و از دیدگاه آن‌ها اثر هنری باید رؤیاگونه باشد. آن‌ها ویژگی‌های فرا‌واقعی به اشیاء و پدیده‌ها نسبت می‌دهند. در أکثر

سور رئالیست‌ها معتقد به نگارش خودکاراند و بر این باورند که شاعر، باید حواس خود را مختل کرده و در حالت خلسه و ناخودآگاهی شعر بسراید. به رؤیا و خواب اهمیت می‌دهند و از دیدگاه آن‌ها اثر هنری باید رؤیاگونه باشد. آن‌ها ویژگی‌های فرا‌واقعی به اشیاء و پدیده‌ها نسبت می‌دهند. در دوره معاصر ادبیات فارسی نیز با تأثیر از ادبیات اروپا، از این مکتب تأثیر پذیرفته و شاعران جریان‌های شعری موج نو و حجم تحت تأثیر آراء شاعران این مکتب بودند. در کنار این دو جریان شعری، شاعران مستقلی نیز همچون سپهری از این مکتب تأثیر پذیرفته و شگردها و بوطیقای خاص این مکتب را در شعر خود وارد کرده و منطبق با تئوری‌های پذیرفته شده این مکتب شعر سروده‌اند. در شعر قیصر نیز بارقه‌هایی از تأثیر این مکتب دیده می‌شود که در مقاله حاضر نمونه‌هایی از این تأثیر ذکر شده و مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. اگرچه قیصر شاعری سور رئالیست نیست ولی تأثیر این مکتب در برخی از اشعار وی، انکار‌ناشدنی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

985 - بررسی تطبیقی وطن دوستی در اشعار اقبال لاهوری و خلیل مطران
صفی الله کرد عبدالملک کرد

اقبال لاهوری و خلیل مطران یکی اهل پاکستان و دیگری از لبنان است. این دو شاعر در مورد وطن دوستی اشعاری سروده‌اند که مردم را به دور از وطن پرستی بی حد و مرز بلکه به وحدت و یکپارچگی در زیر یک پرچم برای رهایی از ظلم و آن‌ها را برای کمک به هم‌نوعان فرا خوانده‌اند. در این مطال أکثر

اقبال لاهوری و خلیل مطران یکی اهل پاکستان و دیگری از لبنان است. این دو شاعر در مورد وطن دوستی اشعاری سروده‌اند که مردم را به دور از وطن پرستی بی حد و مرز بلکه به وحدت و یکپارچگی در زیر یک پرچم برای رهایی از ظلم و آن‌ها را برای کمک به هم‌نوعان فرا خوانده‌اند. در این مطالعه تحلیلی- توصیفی با بررسی دیوان دو شاعر می‌خواهیم به هم عقیدتی این دو شاعر برسیم. اقبال می‌گوید که اگر تمام مردم به یک محبوب حجازی روی بیاورند و پیرو آن شوند عشق به وطن فقط منتهی به مکان زندگی افراد نمی‌شود و تبدیل به عشق در یک جامعه بزرگ که تمام مسلمین را در بر می‌گیرد، می‌شود. این مطالعه کوشیده است تا با گردآوری مطالب و یکپارچه ساختن این مطالب مردم را در فهم مطالب ذکر شده توسط شاعران یاری دهد تا رسالت شاعران به خوبی انجام شود و همچنین مردم جامعه بتوانند از آن استفاده کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

986 - بازکاوی نگره دین در قلمرو زندگی بشری با تکیه بر آیات قرآن
نانسی ساکی

10.30495/qsf.2022.692148

دین به عنوان مقوله‌ایی در زندگی انسان در تمامی شئون و روزنه‌های وجودی او اثر می‌گذارد و انسان نیز از آن متاثر می‌گردد. این تاثیر و تاثر هم در جنبه های فردی انسان است و هم در جنبه‌های اجتماعی، و به تبع زندگی او تحت شعاع دین واقع می شود، و از دیگر سو دغدغه فکری و روحی بشر أکثر

دین به عنوان مقوله‌ایی در زندگی انسان در تمامی شئون و روزنه‌های وجودی او اثر می‌گذارد و انسان نیز از آن متاثر می‌گردد. این تاثیر و تاثر هم در جنبه های فردی انسان است و هم در جنبه‌های اجتماعی، و به تبع زندگی او تحت شعاع دین واقع می شود، و از دیگر سو دغدغه فکری و روحی بشر نسبت به پس از مرگش نیز ارتباط وثیقی با دین و قلمرو آن و محدوده آن دارد. اهمیّت تعیینقلمرو دین و به خصوصقلمرو شریعت تنها در زندگی دنیوی و روزمره انسانی نیست، بلکه دغدغه فکری و روحی بشر نسبت به پس از مرگش نیز ارتباط وثیقی با دین و قلمرو آن و نیز شریعت و محدوده آن دارد این نوشتار با الهام گیری از منبع اصیل وحی_قرآن_ به بررسی قلمرو دینی پرداخته، و نشان دهنده ارتباط تنگا تنگ دین با زندگی بشر است به گونه ای که قرارگرفتن انسان در چارچوب دینی او را متصل به منبع لایزالی به نام الله می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

987 - بررسی و نقد روایات داستان آدم(ع) با درونمایه اسرائیلیات در رویکرد تفسیری منهج الصادقین
مینا شمخی محمد جواد نجفی

10.30495/qsf.2021.687507

با آغاز عصر تدوین تفسیر، اسرائیلیات فراوانی که وارد حوزه فرهنگ اسلامی شده بود به تفاسیر راه یافت که تفاسیر شیعه نیز از این پدیده پیراسته نبودند. پرسمان نخست در این جستار آن است که شیوه رویارویی مفسران شیعی و ریشه‌های آن چه بوده است. می‌توان گفت رویکرد مفسران شیعی به روا أکثر

با آغاز عصر تدوین تفسیر، اسرائیلیات فراوانی که وارد حوزه فرهنگ اسلامی شده بود به تفاسیر راه یافت که تفاسیر شیعه نیز از این پدیده پیراسته نبودند. پرسمان نخست در این جستار آن است که شیوه رویارویی مفسران شیعی و ریشه‌های آن چه بوده است. می‌توان گفت رویکرد مفسران شیعی به روایات اسرائیلی، یکسان نبوده است. ریشه‌های پیدایش رویکرد تفسیری پذیرش روایاتی از این دست، می‌تواند: یکی، پرهیز از بررسی سندی روایات و دیگری پرهیز از تحلیل دلالی و عرضه آن‌ها بر دلایل قطعی نقلی و عقلی باشد. پژوهش حاضر مطالعه‌ای کتابخانه‌ای است که با رویکرد کیفی و با استفاده از روش‌های تحلیل سندی و متنی این موضوع را بر پایه قرآن و احادیث بررسی نموده است. تفسیر شیعی منهج الصادقین فی إلزام المخالفین توسط ملا فتح الله کاشانی به رشته نگارش در آمده و به باور برخی محققان، بعد از تفسیر ابوالفتوح رازی، بهترین و جامع‌ترین تفسیر فارسی تألیف شده تا آن زمان است. در تفسیر مذکور، روایات اسرائیلی به چشم می‌خوردکه بر رسیده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

988 - واکاوی رویکرد انتقادی امام خمینی(ره) به مسأله اعجاز قرآن
فیض اله اکبری دستک

10.30495/qsf.2022.691945

مسأله‌ی اعجاز قرآن از جمله موضوعات مهم و اساسی است که در سیر تاریخی مطالعات و مناقشات قرآن پژوهان فریقین به‌طور مبسوط و مستقل انعکاس یافته است به گونه ای که شماری از محققین به کشف و اصطیاد وجوه خاصی از اعجاز قرآن پرداخته و برخی دیگر نیز عمدتاً به وجوه فرعی و غیر محوری ا أکثر

مسأله‌ی اعجاز قرآن از جمله موضوعات مهم و اساسی است که در سیر تاریخی مطالعات و مناقشات قرآن پژوهان فریقین به‌طور مبسوط و مستقل انعکاس یافته است به گونه ای که شماری از محققین به کشف و اصطیاد وجوه خاصی از اعجاز قرآن پرداخته و برخی دیگر نیز عمدتاً به وجوه فرعی و غیر محوری اعجاز آیات وحی پرداخته و از بررسی و تمرکز درخور در ابعاد اصلی آن بازماندند تا جایی که اعجاز بلاغی و ادبی قرآن در شمار نخستین، مشهورترین و محوری ‌ترین دامنه‌ی اعجاز آن قرار گرفت. این در حالی است که در میان اندیشه‌وران اسلامی، امام خمینی(ره) را باید از جمله معدود عالمان دین‌باور و باریک اندیشی به‌شمار آورد که در آراء و آثار قرآن شناختی خویش از اعجاز قرآن، با نگرشی خاص و انتقادی، واقع بینانه، مبتکرانه و در عین حال کاربردی سخن رانده به گونه ای که چنین باور و بینشی در نگاه‌ها و نگاشته‌های هیچ‌یک از متفکرین شیعه و سنی در ادوار مختلف تاریخ تفسیر قرآن مشاهده نمی‌گردد. امام خمینی(ره) که قرآن را کتاب هدایت و آدم سازی انسان‌ها می‌داند، ضمن تأکید بر ضرورت ملاحظه‌ی تمام جنبه‌های اعجاز قرآن ازیک طرف و انتقاد ازعقیده طرفداران اعجاز بلاغی قرآن بعنوان اعجاز عمومی قرآن ازسوی دیگر، بر اعجاز معرفتی و تربیتی (اعجازعرفانی) قرآن تمرکز و اصرار ورزیده است. لذا تبیین اندیشه‌های قرآن شناختی امام خمینی(ره) با تأکید و تمرکز بر مسأله‌ی اعجاز قرآن با روش توصیفی و تحلیلی، از اهداف اصلی این مقاله می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

989 - وحدت وجود در آیات قرآن کریم و روایات
سیدمجتبی موسوی دره بیدی محمد علی حیدری

10.30495/qsf.2021.687522

وحدت وجود به معنای سریان وجود مطلق الهی در ذره ذره عالم هستی است. یعنی ذات هستی یکی است که مصداق آن خداوند متعال است و عالم هستی ظهور و تجلی خداوند است. یعنی عالم هستی، ظلی از ذات الهی است. لذا نگارنده با این سؤال که اصلی‌ترین موضوع عرفان نظری یعنی وحدت وجود در قرآن کری أکثر

وحدت وجود به معنای سریان وجود مطلق الهی در ذره ذره عالم هستی است. یعنی ذات هستی یکی است که مصداق آن خداوند متعال است و عالم هستی ظهور و تجلی خداوند است. یعنی عالم هستی، ظلی از ذات الهی است. لذا نگارنده با این سؤال که اصلی‌ترین موضوع عرفان نظری یعنی وحدت وجود در قرآن کریم و در کلام مفسران آن چگونه مطرح شده است؟ مسأله را از طریق گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و به شیوه توصیفی- تحلیلی و با بررسی تعدادی از آیات قرآن کریم و کلام معصومین پیگیری می‌نماید و با این فرض که موضوع وحدت وجود در تعداد زیادی از آیات قرآن کریم و همچنین در موارد زیادی از سخنان اولیاء الهی دیده می‌شود، به دنبال آن است که ثابت نماید مهم‌ترین موضوع عرفان نظری یعنی وحدت وجود در آیات زیادی از قرآن کریم و سخنان زیادی از بزرگان آمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

990 - نقش بلوغ اجتماعی در زمینه سازی پیشاظهور از منظر قرآن کریم
محسن کرمی علی حسین احتشامی سید حمید حسینی

10.30495/qsf.2023.1960873.2882

نقش بی‌بدیل بلوغ اجتماعی که از مبدأ ربوبى و منشأ واحد و روابط میراثى شروع‌شده و با رشد مسئولیت‌های فکرى و اخلاقى و همدلی در ایفای به عهد و وحدت هدف و صفات و قوانین ناشى از آن در مسیر تعالی سعادت و کمال، مى تواند با قابلیت استحقاق به‌سوی حیات طیبه تداوم و استمرار یابد. ظ أکثر

نقش بی‌بدیل بلوغ اجتماعی که از مبدأ ربوبى و منشأ واحد و روابط میراثى شروع‌شده و با رشد مسئولیت‌های فکرى و اخلاقى و همدلی در ایفای به عهد و وحدت هدف و صفات و قوانین ناشى از آن در مسیر تعالی سعادت و کمال، مى تواند با قابلیت استحقاق به‌سوی حیات طیبه تداوم و استمرار یابد. ظهور دادگر جهانی، مهم ترین رخداد آخرالزمان براى رهایی انسان ها از بیدادگری است که با یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های پیشاظهور یعنی بلوغ اجتماعی، پیوند یافته و تا حد قابل توجهی متأثر از رابطه علّی و معلولی است. بنابراین بررسی آن در زمینه‌سازی ظهور منجى موعود ضرورت می‌یابد. در این پژوهش ارزیابی یکی از مؤلفه‌های مهم بلوغ اجتماعی پیشاظهور از دیدگاه قرآن کریم و روایات با نگرش معرفت‌شناختی و به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، موردتوجه قرارگرفته است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که بین مؤلفه ایجابی بلوغ اجتماعی و وقوع ظهور منجى رابطه همبستگی دوسویه و معناداری وجود دارد. بدین‌سان‌که رشد یافتگی در آراستن به مؤلفه ایجابی بلوغ اجتماعی بطور فزاینده‌ای موجبات تعجیل فرج را فراهم خواهد ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

991 - اعتبارسنجی احادیث فضائل حفظ قرآن در منابع شیعه
زهرا چنانی مینا شمخی قاسم بستانی

10.30495/qsf.2022.692479

احادیث فراوانی درباره حفظ قرآن ، ارزش و جایگاه حافظان، که از مضامین تشویق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آمیز برخوردار بوده و باورمندان را به حفظ و تلاوت آیات قرآن و عمل به آن برمی‌انگیزاند، در منابع روایی شیعه از معصومین(ع) صادر شده‌اند. این روایات در اکثر جوامع روایی و تفاس أکثر

احادیث فراوانی درباره حفظ قرآن ، ارزش و جایگاه حافظان، که از مضامین تشویق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آمیز برخوردار بوده و باورمندان را به حفظ و تلاوت آیات قرآن و عمل به آن برمی‌انگیزاند، در منابع روایی شیعه از معصومین(ع) صادر شده‌اند. این روایات در اکثر جوامع روایی و تفاسیر، گردآوری ‌شده است. اما میزان اعتبار سندی این روایات و در نتیجه اعتبار متون آنها یکسان نبوده و نمی‌توان در این مورد حکم کلی صادر کرد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، از طریق جمع آوری اطلاعات، به شیوه‌ی کتابخانه‌ای؛ با تکیه بر منابع شیعی صرف، دامنه‌ی مطالعاتی خود را بر روی مهم‌ترین جوامع حدیثی متمرکز نموده و با نگاهی گذرا به پیشینه‌ی این علم و تطوراتی که بر آن گذشته، به بررسی در این خصوص پرداخته است و نشان می‌دهد که هرچند برخی از فضائل حفظ قرآن، از نظر محتوا صحیح هستند و یا در صحت سند آن‌ها خدشه‌ای وارد نیست اما این دلیلی برای صحت صدور آن‌ها نمی‌باشد و اتکای صرف بر سند یا متن در تصحیح یک خبر به معنای اثبات صحت صدور آن نیست. چه بسا سند صحیحی بر متن درستی ترکیب شده باشد یا ممکن است متن متضمن معنایی غیر قابل قبول باشد یا با متونی که دارای دلالت‌های صدق قوی‌تر هستند، مخالف باشد. در احادیث مورد مطالعه نیز چنین اشکالاتی وارد بود که موجب عدم صحت صدور آن‌ها شده و قبول آن‌ها را مشکل می‌نمود. البته هرچند اکثر احادیث فضائل حفظ قرآن ضعیف بودند اما علمای حدیث شیعه طبق قرائنی در جواز عمل بدان‌ها اتفاق دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

992 - مثبت اندیشی و کارکردهای آن از دیدگاه قرآن کریم
علیرضا ذوالفقاری

10.30495/qsf.2021.687506

چگونگی اندیشیدن نقش مهمی در زندگی و کارکرد انسان‌ها دارد. انسان‌ها با توجه به نوع نگرشی که نسبت به خداوند، جهان و خود دارند از یکدیگر متمایز و به دو گروه خوش بین و بدبین دسته بندی می‌شوند. افراد خوش بین رویدادهای عالم هستی را بد در نظر نمی‌گیرند. زیرا که می‌دانند هر لحظ أکثر

چگونگی اندیشیدن نقش مهمی در زندگی و کارکرد انسان‌ها دارد. انسان‌ها با توجه به نوع نگرشی که نسبت به خداوند، جهان و خود دارند از یکدیگر متمایز و به دو گروه خوش بین و بدبین دسته بندی می‌شوند. افراد خوش بین رویدادهای عالم هستی را بد در نظر نمی‌گیرند. زیرا که می‌دانند هر لحظه عالم دارای حساب و کتاب بوده و بدون اراده خداوند سبحان برگی از درخت نمی‌افتد و انسان‌ها باید به رحمت و بخشش خداوند امید داشته و شادمانه به برنامه ریزی و عمل بپردازند. در پژوهش حاضر سؤال مطرح شده این است که مثبت اندیشی از دیدگاه قرآن کریم دارای چه کارکردهای روان‌شناختی است؟ با بررسی و توجه به معانی آیات یازده کارکرد روان‌شناختی برای مثبت اندیشی یافت شد که عبارت‌اند از تقویت خداباوری، افزایش سلامت جسمانی و روانی، آینده نگری و امیدواری، مدیریت هیجانات، برقراری ارتباطات اثربخش، افزایش تاب آوری، افزایش گذشت، موفقیت بیش‌تر، شاد زیستن، ارزشمندی و معناداری زندگی و استحکام خانواده. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

993 - بازتاب صفات و سیره قرآنی امام علی(ع) در آثار عطار نیشابوری
علی ابوعلی محمد شفیعی حسن شعبانی آزاد

10.30495/qsf.2021.684513

عطار نیشابوری از شاعران نامدار ادب فارسی در قرن هفتم مضامین عرفانی را به صورت گسترده در آثارش وارد کرده است. وی با وجود داشتن مذهب شافعی در آثارش به مدح امام علی(ع) پرداخته است. عطار نیشابوری در آثار خویش در برشمردن صفات و سیره قرآنی امام علی(ع) اظهار ناتوانی کرده، شجاع أکثر

عطار نیشابوری از شاعران نامدار ادب فارسی در قرن هفتم مضامین عرفانی را به صورت گسترده در آثارش وارد کرده است. وی با وجود داشتن مذهب شافعی در آثارش به مدح امام علی(ع) پرداخته است. عطار نیشابوری در آثار خویش در برشمردن صفات و سیره قرآنی امام علی(ع) اظهار ناتوانی کرده، شجاعت و دلاوری ایشان را بی همتا، وجود دین و دنیا را از وجود پربرکت ایشان دانسته و او را سرچشمه فضائل و نیکی‌ها می‌داند. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه اطلاعات کتابخانه‌ای به بررسی برخی از صفات و سیره امام علی(ع) که سند قرآنی دارند، در آثار ایشان می‌پردازیم. بر اساس یافته‌های تحقیق حاضر برخی از صفات و سیره امام علی(ع) که عطار در آثارش به آن‌ها پرداخته عبارت‌اند از اخلاص و تقوای امام، ذکر داستان لیلة المبیت، بخشیدن انگشتر در نماز به سائل، عظمت مقام امام علی(ع)، وارث و برادر انبیای الهی، امامت امام علی(ع) و مسأله جانشینی و شفا دادن امام. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

994 - قرآن‌پردازی نسل دوم نوگرایان دینی ایران (با تأکید بر آراء و اندیشه‌های سید اسدالله خرقانی و شریعت سنگلجی)
سید محمد ابراهیمی حسینی علی اصغر داوودی سعید گازرانی

10.30495/qsf.2021.1924369.2449

نوگرایی دینی در ایران معاصر، از زمان پیدایش تاکنون چهار نسل متفاوت را تجربه کرده است: نسل اول از دوران مشروطه تا ابتدای دوره رضاشاه، نسل دوم در دوران پهلوی اول تا اوایل دهه 1330، نسل سوم از کودتای 28 مرداد 1332 تا انقلاب اسلامی، و نسل چهارم از دهه 1360 تاکنون. این مقاله أکثر

نوگرایی دینی در ایران معاصر، از زمان پیدایش تاکنون چهار نسل متفاوت را تجربه کرده است: نسل اول از دوران مشروطه تا ابتدای دوره رضاشاه، نسل دوم در دوران پهلوی اول تا اوایل دهه 1330، نسل سوم از کودتای 28 مرداد 1332 تا انقلاب اسلامی، و نسل چهارم از دهه 1360 تاکنون. این مقاله که با روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی ـ تحلیلی سازماندهی شده، در پی پاسخ به این پرسش است که کدامیک از این چهار نسل تأثیر حیاتی و ویژه بر تداوم جریان نوگرایی دینی در ایران داشته است. یافته‌ها مؤید آن است که افکار نواندیشانه نسل اول، در همان دوران، با افول مشروطه به محاق رفت؛ اما نسل دوم که صبغه قرآن‌گرایی آن برجسته‌تر از سایر ویژگی‌های فکری‌اش بوده است، هرچند تکاپوهای نوآورانه آن به دلیل شرایط سیاسی حاکم در دوران رضاشاه چندان به بار ننشست، ولی راهی را به منظور تداوم مسیر نوگرایی دینی در ایران برای نسل سوم و چهارم گشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

995 - پاسخ دهی به ترور سردار شهید سلیمانی(با تاکید بر مبانی قرآنی)
وحید نکونام

10.30495/qsf.2023.1951618.2808

بامداد سوم ژانویه 2020 دولت آمریکا اقدام به ترور سردار سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران و همراهان ایشان و نیز یکی از مقامات عالی رتبه نظامی عراق نمود. این عمل تروریستی که در خاک عراق انجام گرفت ناقض بسیاری از قواعد بین المللی از جمله اصل منع مداخله در امور سایر کشورها و ا أکثر

بامداد سوم ژانویه 2020 دولت آمریکا اقدام به ترور سردار سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران و همراهان ایشان و نیز یکی از مقامات عالی رتبه نظامی عراق نمود. این عمل تروریستی که در خاک عراق انجام گرفت ناقض بسیاری از قواعد بین المللی از جمله اصل منع مداخله در امور سایر کشورها و احترام به حاکمیت کشورها، منع توسل به زور و نیز احترام به اشخاص مورد حمایت بین المللی از جمله مامورین سیاسی می باشد.با رجوع به منابع فقهی در نگاه اول دو قاعده اعتدا و دفاع مشروع در این عرصه قابل بررسی است.این مقاله به روش تحلیلی و توصیفی بدواً امکان تمسک به این دو قاعده فقهی را مورد بررسی قرار داده و سپس مبانی قاعده مورد پذیرش از منظر قرآن مورد مداقه قرار می گیرد. با این بیان سوال اصلی این پژوهش آن است که با توجه به چالش های موجود در حقوق بین الملل در خصوص نقض اساسی قواعد بین الملل از سوی آمریکا در موضوع شهادت سردار سلیمانی تا چه حد می توان از ظرفیت مبانی قرآنی در عرصه پاسخ دهی بهره جست؟نتایج حاصله در این مقاله گویای آن است که با توجه به رویکردهای آمریکا در عرصه بین الملل و حضور این کشور در شورای امنیت امکان رسیدگی قضایی را محدود نموده و لذا استفاده از ظریفیت قاعده اعتدا پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

996 - مقایسه اعلامیه جهانی حقوق بشر با آموزه های قرآنی
حمید بذرپاچ محسن بزرگی

10.30495/qsf.2023.1956331.2843

اعلامیه‌های حقوق بشر کاملاً مربوط به جنبه‌های مادی حیات بشربوده و درقلمرو حقوق اخلاقی ومعنوی بشر دچارنقصان مشهودی است. بشر مطلوب تمدن مذکور درانسان محوری و هم‌عرض باخدا و حق‌مدار دربرابر الله تعریف شده و ازآن تعبیر به آزادی می‌شود. این بستر، حق و نظریه‌های مرتبط با آن ت أکثر

اعلامیه‌های حقوق بشر کاملاً مربوط به جنبه‌های مادی حیات بشربوده و درقلمرو حقوق اخلاقی ومعنوی بشر دچارنقصان مشهودی است. بشر مطلوب تمدن مذکور درانسان محوری و هم‌عرض باخدا و حق‌مدار دربرابر الله تعریف شده و ازآن تعبیر به آزادی می‌شود. این بستر، حق و نظریه‌های مرتبط با آن تغییرات بنیادینی در بستر دینی پیدا کرده است. اما مکتب اسلام هویت اجتماعی بشررا در اخلاق واعتقادات او دانسته ومعتقد است که اگرقواعد اخلاقی و معنوی بعنوان حقوق حیات روحی درانسان تثبیت شود،حقوق مادی او را نیز به نحومطلوبی حفظ میگردد. اومانیسم(انسان‌مداری)، هویت فرهنگی عصر جدید غرب است. انسان‌مدار و محورهمه اشیا وخالق ارزشها و ملاک تشخیص خیرو شر و در جای خدا می‌نشیند وقادر است بدون ارتباط با ماورای طبیعت و دین، مشکلات زندگی خود راحل‌وفصل کند. دیگر انسان با دو اهرم عقل و علم نیازی به دین ندارد و آنچه اصالت دارد، انسان است و خداوند صرفاً در جهت رفع آلام روحی می‌تواند مورد توجه قرار گیرد و از اصالت برخوردار نیست. درجهان کنونی، بنیان اومانیستی باشعار ارج نهادن به بشر،خودرا مبدأ حقوقی-انسانی وتنها مرجع آن می‌داند و در جهان‌بینی اسلامی، منابع قانون جهانی‌بشر مبدائیت آن کاملاً تعیین شده است. لذا جهان‌بینی، مبدائیت انسان هم‌عرض ربوبی قابل‌پذیرش نیست؛زیرا انسان برای اثبات علوم امروز محدود در زمان،قدرت و علم است و بسیاری از راه‌های درمانی او برای جوامع بشری در مسیر روحانی انسانی کارآیی ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

997 - «تحلیل پیامدها و آثار غفلت از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه معطوف به مقتضیات زندگی معاصر»
زهرا گودینی سیدحمید حسینی فاطمه شرعیاتی

10.30495/qsf.2022.1926469.2475

بدون شک یکی از مسائلی که همواره باید مدّ نظر آدمی باشد، پدیده‌ی غفلت است. این پدیده مصادیق مختلفی دارد و آدمی در هر موقعیتی که باشد، ممکن است در معرض غفلت قرار بگیرد و بسیاری از امور از دایره آگاهی وی خارج گردد. در پژوهش حاضر که با رهیافت توصیفی - تحلیلی و استناد به منا أکثر

بدون شک یکی از مسائلی که همواره باید مدّ نظر آدمی باشد، پدیده‌ی غفلت است. این پدیده مصادیق مختلفی دارد و آدمی در هر موقعیتی که باشد، ممکن است در معرض غفلت قرار بگیرد و بسیاری از امور از دایره آگاهی وی خارج گردد. در پژوهش حاضر که با رهیافت توصیفی - تحلیلی و استناد به منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته، تلاش شده است تا عواقب مختلف پدیده‌ی غفلت از دیدگاه قرآن کریم و نهج البلاغه با تکیه بر حوادث و مقتضیات زندگی معاصر مورد شناسایی و تحلیل گردد. در نهایت از خلال پژوهش پیش رو چنین استنتاج شد که پیامدهای پدیده غفلت در دنیای معاصر عبارتند از: 1) غفلت و تحریم اقتصادی، 2) عبرت نگرفتن از حوادث کرونا، سیل و زلزله، 3) خسارت و زایل کردن عمر، 4) خودباختگی و وابستگی به ابرقدرت‌های جهان، 5) قساوت، 6) عدم توجّه به آخرت، 7) ضلالت، 8) دنیاگرایی و 9) مدگرایی و بی-حجابی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

998 - شأن شناختی قصص قرآن در زبانِ دین، از منظر علامه طباطبایی
آرزو زارع زاده بابک عباسی علیرضا دارابی

10.30495/qsf.2023.1929675.2534

از منظر ناشناخت‌گرایان گزاره‌های دینی توصیف‌گر حقایق معنوی و واقعیات عینی نیستند و در برخی آراء معنادار هم تلقی نمی‌شوند. در این نگرش داستان‌های دینی نیز اشاره‌ای به واقعیت ندارند؛ بلکه به مقاصد دیگری بیان شده‌اند. در این راستا توجه به جنبه‌های عملی گزاره‌های دینی اهمیت أکثر

از منظر ناشناخت‌گرایان گزاره‌های دینی توصیف‌گر حقایق معنوی و واقعیات عینی نیستند و در برخی آراء معنادار هم تلقی نمی‌شوند. در این نگرش داستان‌های دینی نیز اشاره‌ای به واقعیت ندارند؛ بلکه به مقاصد دیگری بیان شده‌اند. در این راستا توجه به جنبه‌های عملی گزاره‌های دینی اهمیت بیشتری دارد. عمده متفکران اسلامی مانند علامه طباطبایی معتقد به شأن شناختی زبان دین هستند. از منظر علامه طباطبایی تمام گزاره‌های دینی، معنادار و حقیقی قلمداد می‌شوند و قصص قرآن نیز از جمله گزاره‌های تاریخی هستند که به عنوان اِخبار از حقایق گذشته یا تمثیل از نوع حقیقی بیان شده‌اند. این نوشتار با روش توصیفی_ تحلیلی به یک سؤال اصلی پاسخ می‌دهد: از منظر علامه طباطبایی قصص قرآنی دارای چه شأنی در زبان دین است؟ جهت پاسخ به این سؤال اصلی، پس از بررسی شأن شناختی زبان دین از منظر متفکران اسلامی و غربی به نظرات علامه طباطبایی پیرامون زبان دین در قصص قرآنی پرداخته می-شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

999 - بررسی و نقد رویکرد تفسیری شیخ محمد کرمی در تحلیل مولفه‌های تفسیر اجتماعی قرآن(با تاکید بر کتاب التفسیر لکتاب الله المنیر)
مینا شمخی علی شریفی سید یوسف محفوظی موسوی

10.30495/qsf.2023.1974286.2949

در حوزه تفسیر نگاری معاصر، تفسیر اجتماعی یکی از مهم ترین دستاوردهای این عرصه است. نگاه جامع گرایانه، ساده نویسی و تاکید بر هدایت‌گری قرآن، عقل گرایی در تفسیر و عدم پیروی کردن از شیوه تفسیری سلف از شاخص‌های اصلی این رویکرد جدید تفسیری است..کتاب التفسیر لکتاب الله المنیر أکثر

در حوزه تفسیر نگاری معاصر، تفسیر اجتماعی یکی از مهم ترین دستاوردهای این عرصه است. نگاه جامع گرایانه، ساده نویسی و تاکید بر هدایت‌گری قرآن، عقل گرایی در تفسیر و عدم پیروی کردن از شیوه تفسیری سلف از شاخص‌های اصلی این رویکرد جدید تفسیری است..کتاب التفسیر لکتاب الله المنیر آیت الله محمد کرمی ، از تفاسیر اجتماعی به شمار می آید. ایشان که از مفسرین خطه خوزستان است با توجه به شرایط روز، روش تفسیر اجتماعی را برگزیده است و سعی کرده شاخص های تفسیر اجتماعی را رعایت کند. این مقاله که به روش کتابخانه ای تدوین گردیده است، نخست به شاخص‌های تفسیر اجتماعی اشاره نموده، سپس به بررسی شاخص‌های اجتماعی تفسیر شیخ کرمی می پردازد. در ادامه پس از بررسی روش تفسیری ایشان، رویکرد تفسیری این مفسر را مورد نقد قرار می گیرد. در پایان به این نتیجه می رسیم که ایشان از روش تفسیر اجتماعی در برخی آیات پیروی ننموده و تفسیر خود را بر اساس شاخص های تفسیر اجتماعی تدوین نکرده است. در واقع آیت الله کرمی برخی آیاتی که مباحث گسترده اجتماعی دارند به آنها وارد نشده و در حد اشاره ای کوتاه گذر کرده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1000 - بررسی زیبایی شناسی سوره‌های‌ «مزَّمِّل» و «مدَّثِّر» در پرتو نقد فرمالیستی
کاوه رحیمی حسین ابویسانی

10.30495/qsf.2023.1978752.2982

نقد فرمالیستی به عنوان برجسته‌ترین حوزه‌های نقدی قرن بیستم یکی از روش‌های جدید نقدی می‌باشد که محور اصلی آن در بررسی متون ادبی، شکل ظاهری آن است. این نوشتار براساس مکتب فرمالیسم در پی بررسی میزان ادبیّت سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر است و از نظرگاه اصول آن نقد، در پی کشف ز أکثر

نقد فرمالیستی به عنوان برجسته‌ترین حوزه‌های نقدی قرن بیستم یکی از روش‌های جدید نقدی می‌باشد که محور اصلی آن در بررسی متون ادبی، شکل ظاهری آن است. این نوشتار براساس مکتب فرمالیسم در پی بررسی میزان ادبیّت سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر است و از نظرگاه اصول آن نقد، در پی کشف زیبایی‌های سوره‌های یاد شده است و سعی دارد دیدی واضحتر نسبت به شگفتی‌های ظاهری اثر و تأثیر آ‌ن‌ها در انتقال معنا به مخاطب ارایه دهد. اهمیّت جُستار حاضر تلاش برای به اثبات رساندن این مهمّ است که متون دینی و به طور ویژه سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر هرچند به دنبال مفاهیمی خاصّ می‌باشند؛ ولی بر اساس مکتب فرمالیسم از زیبایی‌های ادبی تهی نیستند. این پژوهش به شیوه توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر اصول و مبانی مکتب صورت گرایی، به بررسی فُرم و محتوای سوره‌های مزِّمِّل و مدَّثِّر پرداخته و با هدف کشف مؤلّفه‌های فرمال وتبیین میزان انسجام و هماهنگی فُرم آیات و نقش آن در رساندن مضمون و تأثیر گذاری بر مخاطب در دو سوره نگاشته شده. ویژگی‌های بارز فرمالیستی در دو سوره قاعده افزایی، قاعده کاهی معنایی، بدیع معنوی هستند. نتایج نشان می‌دهد واج‌ها، هجاها، صامت و مصوت‌ها، کابردهای تشبیه، مجاز، کنایه، استعاره، توازن آوایی و واژگانی، دخالت دادن گونه‌های متفاوت آشنایی زدایی ادبی، در پیوند با هم، هارمونی و نظمی بسیار شگفتی را ایجاد کرده‌اند وبا فضای دو سوره که انذار مشرکان و بیان هولناکی صحنه‌های قیامت است همسو و هماهنگ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1001 - ارزیابی نظریه‌ی ظاهرگرایی جمال‌الدین قاسمی در تفسیر محاسن‌التأویل (مورد‌پژوهی: صفات الهی)
کبری حیدری کیوان احسانی علی حسن‌بگی فاطمه دسترنج

10.30495/qsf.2023.1980354.2990

مسئله‌ی ظاهرگرایی در آیات قرآن از جمله موضوعات مورد توجه میان برخی مفسران، به ویژه جمال-الدین قاسمی است. قاسمی از مفسران منسوب به جریان سلفیه است و همین امر سبب شده تا وی مبانی فکری خود را بخصوص درباره‌ی صفات خداوند، از پیشگامان این جریان وام گیرد. رؤیت بصری خداوند در ق أکثر

مسئله‌ی ظاهرگرایی در آیات قرآن از جمله موضوعات مورد توجه میان برخی مفسران، به ویژه جمال-الدین قاسمی است. قاسمی از مفسران منسوب به جریان سلفیه است و همین امر سبب شده تا وی مبانی فکری خود را بخصوص درباره‌ی صفات خداوند، از پیشگامان این جریان وام گیرد. رؤیت بصری خداوند در قیامت، تکلم خداوند با موسی(ع)، استوای حقیقی خداوند بر عرش، استهزاء و غضب الهی در معنای حقیقی آن، صفاتی است که قاسمی معتقد به ظاهرگرایی آن است. اما با بررسی‌های انجام شده مشخص شد تفسیر قاسمی از این آیات صحیح نیست؛ زیرا در نظرگرفتن رؤیت، استواء، تکلم، استهزاء و غضب در معنای حقیقی برای خداوند مستلزم جسم است، از این رو می‌توان گفت رویکرد قاسمی با دلایل قطعی و یقینی ناسازگار است؛ لذا باید در ظاهر آیات صفات تصرف کرد و آن را تأویل نمود. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی به ارزیابی رویکرد ظاهرگرایانه‌ی قاسمی از آیات صفات خداوند پرداخته‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1002 - فمینیسم؛ مبانی ایجابی یا سلبی در قرآن کریم
محمد علی رازقی مرتضی براتی داوود داداش نژاد

فمینیسم جنبشی علیه سلطه حداکثری مردان در جامعه است. فعالین حقوق زنان (فمنیست‌ها) باور دارند که جنسیت در زندگی انسان‌ها نباید عاملی تعیین‌کننده برای جایگاه اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن‌ها باشد، زیرا باور دارند زن و مرد باید از حقوق برابری در زمینه‌های مختلف برخوردار باشند أکثر

فمینیسم جنبشی علیه سلطه حداکثری مردان در جامعه است. فعالین حقوق زنان (فمنیست‌ها) باور دارند که جنسیت در زندگی انسان‌ها نباید عاملی تعیین‌کننده برای جایگاه اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن‌ها باشد، زیرا باور دارند زن و مرد باید از حقوق برابری در زمینه‌های مختلف برخوردار باشند و به برابری جنسیتی معتقدند. اکنون این پژوهش بر آن است تا به این مهم برسد که قرآن کریم و عقاید اسلامی باورهای فمینیسم را تا چه اندازه باور دارد. در آموزه‌های اسلامی شاهد این موضوع هستیم که دین اسلام بی‌نهایت به جایگاه زنان بها داده، اما این موضوع به معنای پذیرش مطلق برابری و اندیشه‌های فمینیسم نیست. نگارنده در این مقاله بعد از آوردن مبانی اسلامی در رابطه با حقوق زنان و نقد و بررسی آن؛ به این نتیجه می‌رسد که دین اسلام به جای مساوات که شالوده اندیشه فمینیستی را تشکیل می‌دهد به دنبال عدالت استحقاقی است تا وظایف بنیادین زن را به او آموزش و بر این باوراست که؛ رسیدن به عدالت مذکور موجب سعادت خانواده و در نهایت جامعه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1003 - ایمانگرایی در مسیحیت و اسلام (بخش نخست)
قربان جمالی

ایمان نقش تعیین&zwnj;کننده&zwnj;ای در رسیدن انسان به سعادت دارد. بحث دربارة ایمان در حوزة الهیات دارای سابقه&zwnj;ای طولانی است و همواره به صورت موضوعی زنده و اثرگذار در مباحث اندیشمندان مطرح بوده است. بحث بر سر این است که آیا لازم است ایمان و باورهای دینی عقلانی باشند أکثر

ایمان نقش تعیین&zwnj;کننده&zwnj;ای در رسیدن انسان به سعادت دارد. بحث دربارة ایمان در حوزة الهیات دارای سابقه&zwnj;ای طولانی است و همواره به صورت موضوعی زنده و اثرگذار در مباحث اندیشمندان مطرح بوده است. بحث بر سر این است که آیا لازم است ایمان و باورهای دینی عقلانی باشند یا خیر. بر این اساس مقالة حاضر در دو شماره، ایمان&zwnj;گرایی را بر دو محور مسیحیت و اسلام با توجه به مبانی نظری آنها مقایسه و نقد می&zwnj;کند. در بخش نخست به بیان مفهوم ایمان از منظر مسیحیت، ایمان&zwnj;گرایی و مراتب آن، تبیین مبانی فکری برخی از اندیشمندان ایمان&zwnj;گرا از جمله سورن کرکگور، نقد ایمان&zwnj;گرایی و بیان و نقد عقل&zwnj;گرایی افراطی می&zwnj;پردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1004 - کردار نیک و گفتار نیک از نظرگاه اسلام و زرتشت
سوسن آل رسول فاطمه شیرزاد راد جلالی

عقاید حقه‌ای که خدای تعالی آن‌ها را از ما مطالبه کرده و شرط رسیدن به مطلوب و سعادت بشر دانسته است، شامل تمام اعتقاداتی است که در نظام فکری اسلام مطرح است. این عقاید که در حقیقت چیزی جز کلمۀ طیبۀ توحید و عمل و استقامت بر آن نیست، شالودۀ اصلی ادیان و مذاهب توحیدی جهان را أکثر

عقاید حقه‌ای که خدای تعالی آن‌ها را از ما مطالبه کرده و شرط رسیدن به مطلوب و سعادت بشر دانسته است، شامل تمام اعتقاداتی است که در نظام فکری اسلام مطرح است. این عقاید که در حقیقت چیزی جز کلمۀ طیبۀ توحید و عمل و استقامت بر آن نیست، شالودۀ اصلی ادیان و مذاهب توحیدی جهان را تشکیل می‌دهد. قرآن کریم با ذکر هر دو مفهوم ایمان و عمل صالح در کنار هم، برتلازم آن‌ها نسبت به یکدیگر تأکید می‌کند و اعمال انسان را تبلوری از عقاید و افکار او می‌داند. آئین زرتشت به عنوان یکی از ادیان توحیدی جهان، وجه اشتراک زیادی با سایر ادیان توحیدی و بخصوص اسلام دارد؛ از این رو توحید، همۀ حقانیت آن به شمار می‌رود. پیامبر ایران باستان، پایه و اساس هر گفتار و کردار نیک را پندار نیک می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1005 - طریق کمال از نظر گاه نجم الدین رازی
زرین تاج پرهیزکار تورج عقدایی

وجه بارز اندیشه صوفیان، اعتقاد به تکامل است؛ هرچند زمینه این نظریه در دستگاه های مختلف فلسفی و عرفانی وجود دارد، لیکن نوع تبیین آن فرق می کند. در قلمرو اسلام با پیدایش اخوان الصفا که مشربشان آمیزه¬ای از اندیشه های ارسطویی و نوافلاطونی بود، گامی تازه در فرضیه تکامل ب أکثر

وجه بارز اندیشه صوفیان، اعتقاد به تکامل است؛ هرچند زمینه این نظریه در دستگاه های مختلف فلسفی و عرفانی وجود دارد، لیکن نوع تبیین آن فرق می کند. در قلمرو اسلام با پیدایش اخوان الصفا که مشربشان آمیزه¬ای از اندیشه های ارسطویی و نوافلاطونی بود، گامی تازه در فرضیه تکامل برداشته شد. صوفیه که اساس تفکر خود را در خصوص آفرینش بر تعالیم اسلام استوار کرده است، چنین فرضیه هایی را با عقاید اسلامی به گونه ای که متهم به کفر نشود، در هم آمیخت. نمونه بارز این اندیشه ها را در سخنان مولوی می بینیم: از جمادی مردم و نامه شدم و ز نما مردم ز حیوان سر زدم نجم رازی نیز نفس انسانی را بالقوه مستعد آیندگی می داند و راه رسیدن به آن را به جز ابزار اصلی(شور و شوق و عشق) که تنها با سلوک در جاده شریعت و طریقت و حقیقت دست می دهد، می داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1006 - نقد کتاب «رویکردی نو به مطالعه قرآن»
سیدمصطفی احمدزاده

حسن الدین احمد قرآن‌پژوه مشهور هندی، آثار گوناگونی در ساحت قرآن کریم به رشته تحریر درآورده که مهم‌ترین اثرش، کتاب رویکردی نو به مطالعه قرآن است. این کتاب که به چند زبان ترجمه شده، مورد استقبال استادان، دانشجویان و علاقه‌مندان به معارف قرآنی قرار گرفته است. در این مقاله، أکثر

حسن الدین احمد قرآن‌پژوه مشهور هندی، آثار گوناگونی در ساحت قرآن کریم به رشته تحریر درآورده که مهم‌ترین اثرش، کتاب رویکردی نو به مطالعه قرآن است. این کتاب که به چند زبان ترجمه شده، مورد استقبال استادان، دانشجویان و علاقه‌مندان به معارف قرآنی قرار گرفته است. در این مقاله، ضمن معرفی و گزارش فصل‌های پنج‌گانه کتاب: اسلوب قرآن، صنایع بدیعی در قرآن، اصطلاحات قرآن، تعابیر قرآنی و آیات، واژه‌ها و نام‌های زیبا در قرآن؛ برخی از دیدگاه‌های قرآنی نویسنده به نقد کشیده شده است. کتاب حاضر از یک سو از حیث تنوع مطالب و از سوی دیگر به لحاظ فشردگی مباحث، اگر نگوییم بی‌نظیر است، دست‌کم، کم‌نظیر است. بررسی معارف قرآنی در این شکل و شمایل و این حجم و از زاویه مباحث ادبی و زبان‌شناسی کم‌تر مورد توجه قرآن‌پژوهان گذشته و حال بوده است. با این حال، وی در موارد متعددی از هدف کتاب که پاسخ به پرسش‌ها و شبهات جدید در حوزه معارف قرآن کریم بوده، فاصله گرفته و ضمن ارائه مطالب عمومی، از طرح مباحث تخصصی خودداری کرده و دچار اشتباهات جدی در برداشت از قرآن کریم شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1007 - ابلیس تنزیلی در نگاه تأویلی
رمضانعلی تقی زاده چاری فاطمه جعفری کمانگر

موضوع ابلیس و نقش آن در دستگاه آفرینش، از جمله موضوعات مهم دینی و قرآنی است که در متون عرفانی فارسی نیز انعکاس وسیع دارد. اما نکته مهم در این امر، تعارض به ظاهر آشکاری است که در این دو نگاه متفاوت به ابلیس به چشم می‌خورد؛ در حالی که در وحی تنزیلی- قرآنی از ابلیس به عنوا أکثر

موضوع ابلیس و نقش آن در دستگاه آفرینش، از جمله موضوعات مهم دینی و قرآنی است که در متون عرفانی فارسی نیز انعکاس وسیع دارد. اما نکته مهم در این امر، تعارض به ظاهر آشکاری است که در این دو نگاه متفاوت به ابلیس به چشم می‌خورد؛ در حالی که در وحی تنزیلی- قرآنی از ابلیس به عنوان موجودی مطرود و رانده شده از رحمت خدا یاد می‌شود؛ در نگاه تأویلی- عرفانی وی مورد تقدیس برخی از بزرگان قرار می‌گیرد و به شدت از او و عملکردش دفاع می‌شود و حتی اسوه توحید نامیده می‌شود. مقاله حاضر به روش کتابخانه‌ای نگاشته شده است و با تبیین مبانی اندیشه تنزیلی- قرآنی و تأویلی- عرفانی درباره‌ ابلیس به فلسفه آفرینش ابلیس بر اساس این دو دیدگاه پرداخته است. پژوهش حاضر دلیل آفرینش ابلیس را از دیدگاه تنزیلی و قرآنی، مواردی چون خلقت ابلیس به منزله بازتاب صفات جلالیه‌ خداوند، لزوم وجود شر در عالم و عاملی برای تکامل آن، وسیله‌ای برای محک و آزمایش انسان و عامل بروز عقل و اراده و اختیار دانسته است. اما از نگاه تأویلی عرفانی، دلایل آفرینش ابلیس را مطابق اندیشه‌ها‌ی عرفا و گنوسیست های مسلمان، مواردی مانند تبیین درست از حقیقت توحید، تفسیر واقعی از فلسفه آفرینش و جهان خلقت و بیان حقیقت عشق عارفانه دانسته است و در نهایت به این نتیجه دست یافته که علی‌رغم دو نگاه متفاوت، وجود ابلیس جز خیر برای دستگاه بشریت نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1008 - مدیریت اضطراب در روان شناسی و آموزه‌های
محمد حسین توانایی فرحناز اسحق تیموری

چکیده به تحریک هیجانی فرد همراه با نگرانی و ترس، اضطراب و استرس گفته می&zwnj;شود و از دغدغه&zwnj;های اساسی جوامع امروزی است. در این نوشتار سعی شده است با بهره&zwnj;گیری از آیات قرآن کریم و نظرات مفسران و دیدگاه&zwnj;های مکاتب مختلف روان&zwnj;شناسی، ماهیت و نشانه&zwnj;ه أکثر

چکیده به تحریک هیجانی فرد همراه با نگرانی و ترس، اضطراب و استرس گفته می&zwnj;شود و از دغدغه&zwnj;های اساسی جوامع امروزی است. در این نوشتار سعی شده است با بهره&zwnj;گیری از آیات قرآن کریم و نظرات مفسران و دیدگاه&zwnj;های مکاتب مختلف روان&zwnj;شناسی، ماهیت و نشانه&zwnj;های اضطراب شناسایی و روش&zwnj;های مدیریت آن بررسی شود. روان&zwnj;شناسان با توجه به مکاتب مختلف روان&zwnj;شناسی مانند: روان&zwnj;کاوی، رفتارگرایی، و دیدگاه شناختی و با ارائه راهکارهای عملی مانند: تداعی آزاد، تفسیر، انتقال، مقاومت، همچنین رفع حساسیت منظم و درمان نقش ثابت به مدیریت اضطراب پرداخته&zwnj;اند. قرآن&zwnj;کریم این موضوع را در ضمن متناظرهایی مانند: زلزال، رجفه، رهبه، وجل، خوف، خشیه و... بیان کرده و برای ایجاد آرامش و مدیریت اضطراب به راهکارهای اعتقادی و رفتاری همچون: ایمان، یاد خدا و انس با محبوب، استمداد از نیروی بیکران غیب، توکل، عدم دلبستگی به دنیا و... اشاره داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1009 - بررسی رابطه دیگرخواهی زنانه با برخی آیات قرآن
میترا پورسینا شهلا رحمانی

مقاله حاضر در نظر دارد با استفاده از یافته‌های روان‌شناختی در بستر تفسیری قرآن، به بررسی برخی آیات مرتبط با حوزه زنان بپردازد. فرضیه این مقاله بر این امر استوار است که کفه دیگرخواهی در وجود زن سنگین‌تر از کفه خودخواهی اوست. غلبه دیگرخواهی سبب ایجاد برخی توانمندی‌ها و بر أکثر

مقاله حاضر در نظر دارد با استفاده از یافته‌های روان‌شناختی در بستر تفسیری قرآن، به بررسی برخی آیات مرتبط با حوزه زنان بپردازد. فرضیه این مقاله بر این امر استوار است که کفه دیگرخواهی در وجود زن سنگین‌تر از کفه خودخواهی اوست. غلبه دیگرخواهی سبب ایجاد برخی توانمندی‌ها و برخی کاستی‌ها در وجود زن می‌گردد که تحلیل صحیح این ویژگی و برقراری ارتباطی شایسته با آیاتی مانند آیات ناظر بر مکر زنان، نهی از تبرج زنان، تعبیر حرث برای زن، مطرح کردن حیض و ... سبب تفسیری هم‌سو با نظام ارزشگذاری قرآن خواهد شد. پژوهش پیش رو برای اثبات فرضیه خود با مراجعه به اکثر تفاسیر مطرح در حوزه قرآنی و تلفیق مباحث تفسیری با دستاوردهای حوزه روان‌شناختی تفسیر بدیعی از آیات مذکور ارائه می‌دهد. چنین نگرشی به نفی باور رایج اکثر تفاسیر، یعنی برتری و فروتری دو جنس منتهی شده و دو جنس را مکمل یکدیگر دانسته و علت تفاوت رفتار و نگرش زن و مرد را تفاوت ساختار فیزیولوژیکی و روانی آن دو می‌داند. نگرش صحیح به این تفاوت‌ها سبب می‌شود تا هر جنس با جهت‌دهی به نقاط قوت و از بین بردن نقاط ضعف شخصیت خود به درستی از عهده ایفای نقشی که خداوند برای او در نظر گرفته برآید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1010 - نقد دیدگاه«راهنمای قرآن کمبریج» درباره نظام تشریع در قرآن
دل آرا نعمتی پیرعلی

اساسی‌ترین پیش‌فرض خاورپژوهان در مطالعات قرآنی، غیر وحیانی بودن قرآن و تأثیرپذیری آن از محیط و فرهنگ زمانه است. بر این اساس خاورپژوهانی هم‌چون الکساندر نیش در کتاب راهنمای قرآن کمبریج بدون توجه به شواهد مؤید وحیانیت قرآن و بدون در نظر گرفتن زبان آن که از مبانی و شیوه‌ها أکثر

اساسی‌ترین پیش‌فرض خاورپژوهان در مطالعات قرآنی، غیر وحیانی بودن قرآن و تأثیرپذیری آن از محیط و فرهنگ زمانه است. بر این اساس خاورپژوهانی هم‌چون الکساندر نیش در کتاب راهنمای قرآن کمبریج بدون توجه به شواهد مؤید وحیانیت قرآن و بدون در نظر گرفتن زبان آن که از مبانی و شیوه‌های فهم ویژه‌ای نیز تبعیت می‌کند، به مطالعه ظاهربینانه و ناقص در قرآن پرداخته و دریافت نادرست یا ناقص خود را به عنوان یافته‌های علمی اعلام می‌دارند. با توجه به مبانی و معیارهای فهم قرآن و با نگاهی تحلیلی – انتقادی می‌توان این مناقشات را ابطال نموده و عدم تناقض و عدم نقص در نظام تشریعی قرآن را به اثبات رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1011 - بررسی انتقادی تزاحم‏های اخلاقی از منظر دیوید راس با تکیه بر آیات و روایات
سامره شاهدی محمد رضا ضمیری

یکی از مهم‌ترین مباحث اخلاق کاربردی و فلسفه اخلاق، بحث تزاحم های اخلاقی است؛ چراکه گاهی انسان در انجام وظایف اخلاقی یعنی فضایل یا رذایل دچار تزاحم می‌شود. با توجه به دیدگاه دیوید راس، فاعل اخلاقی گاه با چندین وظیفه در نگاه نخست متفاوت و غیر قابل جمع روبه‌رو می‌شود که می أکثر

یکی از مهم‌ترین مباحث اخلاق کاربردی و فلسفه اخلاق، بحث تزاحم های اخلاقی است؛ چراکه گاهی انسان در انجام وظایف اخلاقی یعنی فضایل یا رذایل دچار تزاحم می‌شود. با توجه به دیدگاه دیوید راس، فاعل اخلاقی گاه با چندین وظیفه در نگاه نخست متفاوت و غیر قابل جمع روبه‌رو می‌شود که می‌تواند در تعیین وظیفه واقعی او در شرایط خاص نقش اساسی ایفا نماید. وظیفه در نگاه نخست در قیاس با سایر وظایف، وظیفه‌ای الزام‌آور است؛ یعنی زمانی که یک وظیفه در نگاه نخست وجود داشته باشد، فرض قوی بر این است که آن فعل انجام پذیرد مگر اینکه ملاحظات اخلاقی قوی‌تری برای ابطال آن وجود داشته باشد. از نظر بسیاری اعتقاد به وجود وظایف در نگاه نخست عام از مهم‌ترین ممیزات نظام اخلاقی راس است که البته مانند هر نظریهجدی دیگر نقدهای بسیاری نیز بر آن وارد آمده است. دیدگاه راس به‌ دلیل نقص در تبیین سلسله وظایف و غیرمنطقی بودن ترتیب آن و عدم ارائه معیاری فراگیر برای ترجیح افعال متزاحم، در واقع راه‌ مناسبی برای حلّ این مسأله نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1012 - تحلیل و بررسی پیامدهای اومانیسم از دیدگاه علامه طباطبایی با تکیه بر تفسیر المیزان
پروین نیک سرشت سیده فاطمه طباطبایی

اومانیسم هر نظام فلسفی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی یا اجتماعی است که هسته مرکزی آن انسان باشد. این مکتب بشر را به رویگردانی از خالق خویش و اهمیت دادن به خود وجودی فرا می‌خواند و در شکل افراطی اش هرگونه اندیشه متافیزیکی را انکار می کند. این نگرش تا آنجا پیش رفته که با نفی ار أکثر

اومانیسم هر نظام فلسفی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی یا اجتماعی است که هسته مرکزی آن انسان باشد. این مکتب بشر را به رویگردانی از خالق خویش و اهمیت دادن به خود وجودی فرا می‌خواند و در شکل افراطی اش هرگونه اندیشه متافیزیکی را انکار می کند. این نگرش تا آنجا پیش رفته که با نفی ارزش های دینی و اخلاقی پیوند خورده است، بنابراین بررسی این مکتب از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف اصلی این مقاله، تحلیل پیامدهای اومانیسم از دیدگاه علامه طباطبایی با تکیه بر تفسیر المیزان می باشد. روش تحقیق، به صورت توصیفی- تحلیلی است. علامه بر این عقیده است که میان اصالت انسان و ایمان به خدا تضادی وجود ندارد، بلکه تنها در رابطه با خداست که انسان می تواند اصالت پیدا کند و اگر اعتقاد به معاد نباشد هیچ اصل دیگری نیست که بشر را از پیروی هوای نفس باز بدارد و نیز در مورد تساهل با کفار بیان می کند که از اصول الهی نباید دست برداشت و در این راستا دفع بدی ها به بهترین وجه باید صورت پذیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1013 - سرچشمه‌های معرفتی حکمت اشراقی و نقش و تأثیر قرآن و منابع روایی
رضا رضازاده هدی حبیبی منش

بر خلاف بسیاری از فیلسوفان مسلمان که معمولاً از منابع و پیشینه تاریخی افکار خود کم‌تر یاد می کنند، شیخ اشراق صریحاً از متفکرانی که اندیشه‌های خود را ادامه‌دهنده حکمت آنان می‌داند، نام می‌برد. پرداختن به ریشه‌یابی منابع حکمت اشراق از همان آغاز تألیف حکمة الإشراق توسط خود أکثر

بر خلاف بسیاری از فیلسوفان مسلمان که معمولاً از منابع و پیشینه تاریخی افکار خود کم‌تر یاد می کنند، شیخ اشراق صریحاً از متفکرانی که اندیشه‌های خود را ادامه‌دهنده حکمت آنان می‌داند، نام می‌برد. پرداختن به ریشه‌یابی منابع حکمت اشراق از همان آغاز تألیف حکمة الإشراق توسط خود شیخ شروع شده است و بعدها توسط شارحان حکمة الإشراق ادامه یافت و تا زمان حاضر نیز ادامه دارد. هدف از این جستار بازخوانی نقش و تأثیر منابع قرآنی و روایی به مثابه مهم‌ترین سرچشمه های معرفتی شیخ اشراق است. گرچه به فلسفه شیخ اشراق غالباً به عنوان نقطه تلاقی حکمت و عرفان و تفکر ایران و یونان نگریسته می‌شود ولی سهروردی با آگاهی به منابع قرآنی و روایی در صدد اتقان و استحکام حکمت خود بوده است. این انگیزه در مسائل گوناگونی محقق شده است از جمله در تأویل آیات قرآن به مباحث فلسفی مانند عقل فعال و قوه مخیله؛ توجیه و تأیید مباحث مربوط به عقل اول، تجرد و جاودانگی نفس و قاعده امکان اشرف با توسل به آیات قرآن. همچنین مسائلی مانند خلافت الهی از مباحث این مقاله است که در اندیشه سهروردی ریشه قرآنی دارند. بر این اساس می‌توان گفت که راه رسیدن به حقایق گاهی عقل است و گاهی کشف و شهود عرفانی و در رأس همه آن‌ها وحی الهی. محال است آنچه حق است و عقل و شهود سلیم بدان راه یافته، در تضاد با وحی الهی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1014 - ایمان گرایی در مسیحیت و اسلام
قربان جمالی

ایمان از مفاهیم محوری در مفاهیم دینی است که نمی توان بدون آن دینداری را تصور کرد، چرا که مرز بین دینداری و بی دینی است. گفت و گو دربارۀ ایمان، گشودن راهی است برای تجربۀ آنان که محروم اند و تعالی دادن تجربۀ ایمانی کسانی که واجد آن اند. در شمارۀ پیش، مبحث ایمان گرایی در م أکثر

ایمان از مفاهیم محوری در مفاهیم دینی است که نمی توان بدون آن دینداری را تصور کرد، چرا که مرز بین دینداری و بی دینی است. گفت و گو دربارۀ ایمان، گشودن راهی است برای تجربۀ آنان که محروم اند و تعالی دادن تجربۀ ایمانی کسانی که واجد آن اند. در شمارۀ پیش، مبحث ایمان گرایی در مسیحیت و نقد آن را طرح کردیم. در این شماره ایمان گرایی در جهان اسلام را بررسی می کنیم و به محورهایی چون ویژگی های ایمان، نقد و بررسی ایمان گرایی در برخی فرقه های اسلامی از جمله اهل حدیث و اخباریان، نقد و بررسی مخالفان ایمان گرایی در قالب عقل گرایی افراطی و مقایسۀ نهایی ایمان گرایی در مسیحیت و اسلام می پردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1015 - متشابه و محکم و راسخان در علم از دیدگاه امام علی (ع)
رضا رستمی زاده مجید خزایی

بحث مهم و متشابه از مهمترین مباحث علوم قرآنی است که در طول تاریخ بسیار مورد نزاع و اختلاف دانشمندان اسلامی و مفسران بنام قرار گرفته است؛ تا آن حد که نزدیک به بیست نظر درباره مفهموم و مصداق محکم و متشابه قرآنی و جایگاه راسخان در علم نسبت به فهم محکم و متشابه ارائه شده اس أکثر

بحث مهم و متشابه از مهمترین مباحث علوم قرآنی است که در طول تاریخ بسیار مورد نزاع و اختلاف دانشمندان اسلامی و مفسران بنام قرار گرفته است؛ تا آن حد که نزدیک به بیست نظر درباره مفهموم و مصداق محکم و متشابه قرآنی و جایگاه راسخان در علم نسبت به فهم محکم و متشابه ارائه شده است که برخی از این نظرات قابل نقد و برخی دیگر نزدیک به هم یا مثل هم هستند. در این مقاله ضمن اشارۀ کوتاهی به پیشینۀ این بحث و آوردن نظرات دانشمندان اسلامی، به بررسی دیدگاه امام علی، علیه السّلام، درباره محکم و متشابه پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1016 - نقد و بررسی دیدگاه اندیشمندان مغرب‌زمین دربارۀ رابطۀ علم و دین
منیره سید&zwnj;مظهری

جدایی علم و دین در قرون وسطا و ابتدای رنسانس مطرح نبود، چرا که در آن اعصار بسیاری از دانشمندان علوم طبیعی، همزمان متکلمان و عالمان دینی جوامع خود نیز بودند. با ظهور علوم تجربی در قرن هفدهم، کم&zwnj;کم احساس استغنای از دین در دانشمندان علوم به &zwnj;وجود آمد و منجر به پی أکثر

جدایی علم و دین در قرون وسطا و ابتدای رنسانس مطرح نبود، چرا که در آن اعصار بسیاری از دانشمندان علوم طبیعی، همزمان متکلمان و عالمان دینی جوامع خود نیز بودند. با ظهور علوم تجربی در قرن هفدهم، کم&zwnj;کم احساس استغنای از دین در دانشمندان علوم به &zwnj;وجود آمد و منجر به پیدایش خداباوری فارغ از وحی و سپس جریان روشنگری فرانسوی و در نهایت ماتریالیسم علمی شد. در قرن&zwnj;های هجدهم و نوزدهم به نظر رسید که علوم به پایان راه خود رسیده&zwnj;اند و به زودی جای دین را خواهند گرفت. چنین برداشتی تا نیمۀ اول قرن بیستم نیز ادامه داشت. در این بین فیلسوفان، متکلمان و حتی دانشمندان بر آن شدند تا با ارائۀ راه&zwnj;حل&zwnj;هایی، مشکل تعارض علم و دین را حل کنند. این نوشتار پس از مرور جریان&zwnj;های عمدۀ فکری مرتبط با موضوع، راه&zwnj;حل&zwnj;های ارائه&zwnj;شده برای رفع تعارض علم و دین را نقد و بررسی می&zwnj;کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1017 - نقد و بررسی مستندات قرآنی مدعیان پلورالیسم
سحر یوسفی بی بی حکیمه حسینی

نظریه پلورالیسم، حقیقت و رستگاری را منحصر در دین خاصی نمی‌داند و همه ادیان را به طور نسبی از حقیقت بهره‌مند می‌داند. برخی از متفکران اسلامی نیز این نظریه را برگزیده و به استناد بعضی از آیات قرآن از جمله سوره کافرون و آیه 62 سوره بقره و... بر اثبات تعدد و تکثر صراط مستقی أکثر

نظریه پلورالیسم، حقیقت و رستگاری را منحصر در دین خاصی نمی‌داند و همه ادیان را به طور نسبی از حقیقت بهره‌مند می‌داند. برخی از متفکران اسلامی نیز این نظریه را برگزیده و به استناد بعضی از آیات قرآن از جمله سوره کافرون و آیه 62 سوره بقره و... بر اثبات تعدد و تکثر صراط مستقیم پای فشرده‌اند. نگارنده در پی آن است که اثبات کند پلورالیسم دینی از دیدگاه قرآن مردود بوده و صراط مستقیم یگانه است و تعدد و تکثری در آن راه ندارد. در این راستا به نقد مستندات قرآنی کثرت‌گرایان پرداخته با استناد به شواهدی از سخنان متفکران اثبات نموده است که با آمدن شریعت جدید الهی، شریعت‌های پیشین منسوخ گردید و معیار حق و باطل، شریعت اسلام است که هم جهانی است و هم جاودانی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1018 - ارزیابی مکتب یوگا در ترازوی قرآن، برهان و عرفان
سیده آسیه سید عزیزالله سالاری

یوگا از ریشه یوج معادل فارسی یوغ به معنای پیوستن، مهارکردن و جفت کردن است. این آیین بر پایه‌های فلسفه سانک‌هیا بنا شده، با این تفاوت که یوگا خداباور است. پتانجالی- حکیم بزرگ هند- مؤسس یوگا بوده که کتاب یوگاسوترا تألیف سده‌های چهارم و یا پنجم پیش از میلاد، منسوب به او بو أکثر

یوگا از ریشه یوج معادل فارسی یوغ به معنای پیوستن، مهارکردن و جفت کردن است. این آیین بر پایه‌های فلسفه سانک‌هیا بنا شده، با این تفاوت که یوگا خداباور است. پتانجالی- حکیم بزرگ هند- مؤسس یوگا بوده که کتاب یوگاسوترا تألیف سده‌های چهارم و یا پنجم پیش از میلاد، منسوب به او بوده و یوگا را توقف نوسان‌های فعالیت ذهنی تعریف می‌کند. یوگا نه یک نظام فلسفی، نه یک سامانه جامع عرفانی و نه یک دین است؛ بلکه انضباطی اخلاقی، بدنی و فکری به هدف آرامش جسم و جان است. اما نقدهایی چند از نظر روش‌شناسی و معرفت‌شناسی، خدامحوری و عرفان، سلوک سکولار و غیر وحیانی بودن آن و نیز عدم آرامش راستین، عدم تطابق با فطرت الهی و خلاصه نادیده‌گرفتن خطوط قرمز جنسی و مرزهای حلال و حرام بر آن وارد است که ما در این مقاله به اصول، آموزه‌ها و نیز نقد آن‌ها از نگاه قرآن، عرفان و برهان می‌پردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1019 - نژادپرستی یهودیان از دیدگاه قرآن
سیدمهدی لطفی اکرم حیدری

یهودیان یکی از مهمترین جوامع نژادپرست هستند، که در طول تاریخ با تمسکبه مبانی و اصول نادرست به روند نژادپرستی خود جلوهای قانونی دادهاند، و گاه باادعای برتری نژاد و مذهب خود قوانین خداوند را نادیده گرفتهاند . قرآن از جملهعلل و عوامل نژادپرستی یهودیان را برتری طلبی ، انحصا أکثر

یهودیان یکی از مهمترین جوامع نژادپرست هستند، که در طول تاریخ با تمسکبه مبانی و اصول نادرست به روند نژادپرستی خود جلوهای قانونی دادهاند، و گاه باادعای برتری نژاد و مذهب خود قوانین خداوند را نادیده گرفتهاند . قرآن از جملهعلل و عوامل نژادپرستی یهودیان را برتری طلبی ، انحصارطلبی بیجا، حسادت،پیروی کورکورانه، گریز از واقعیات، داشتن عقاید اغراق آمیز و انعطاف ناپذیریایشان در مقابل حق و حقیقت دانسته، و در بسیاری موارد نیرنگ و تعصب آنان رابه مسلمانان یادآور شده است . در این مقاله ضمن بررسی مبانی نژادپرستییهودیان در تورات به نقد قرآنی این موضوع پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1020 - نقد مبانی نژادپرستی از دیدگاه قرآن
اکرم حیدری طاهره جوکار

این تحقیق با بررسی مبانی نژادپرستان به نقد قرآنی این مبانی و بیان دیدگاه‌های قرآنی در این زمینه پرداخته است. از مهم‌ترین مبانی نژادپرستی برتری‌طلبی است که ملاک آن نژاد، رنگ پوست، زبان، دارایی و کثرت فرزندان، قدرت و ثروت، مذهب و منطقه جغرافیایی است. در اینجا یک یک این مو أکثر

این تحقیق با بررسی مبانی نژادپرستان به نقد قرآنی این مبانی و بیان دیدگاه‌های قرآنی در این زمینه پرداخته است. از مهم‌ترین مبانی نژادپرستی برتری‌طلبی است که ملاک آن نژاد، رنگ پوست، زبان، دارایی و کثرت فرزندان، قدرت و ثروت، مذهب و منطقه جغرافیایی است. در اینجا یک یک این موارد مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به علاوه دو مبنای دیگر یعنی تبعیض و تکبر نیز که عواملی برای نژادپرستی هستند با توجه به آیات قران مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1021 - بررسی قیام زید بن علی(ع) و تأثیر آن بر روند گسترش تشیّع
حسن قریشی کربن علی اکبر رزاقی سید ابوالفضل رضوی زهرا قنبری مله

بدون شک یکی از قاریان و مفسران کلام الهی که از جایگاه ویژه‌ای در بین قاریان و مفسران قرآن برخوردار است زید بن علی(ع) است. آثار بجا مانده از ایشان نشانگر آن است که وی تألیفات زیادی در این خصوص داشته و لقب "حلیف القرآن" درباره او نشان‌دهنده پیوند ثابت وی با قرآن است. ایشا أکثر

بدون شک یکی از قاریان و مفسران کلام الهی که از جایگاه ویژه‌ای در بین قاریان و مفسران قرآن برخوردار است زید بن علی(ع) است. آثار بجا مانده از ایشان نشانگر آن است که وی تألیفات زیادی در این خصوص داشته و لقب "حلیف القرآن" درباره او نشان‌دهنده پیوند ثابت وی با قرآن است. ایشان همچنین دارای قرائتی مشهوری بوده که بعضی از بزرگان آن را در کتابی مستقل جمع آوری نموده‌اند. قیام زید که نشأت‌گرفته از آیات قرآن بوده، نخستین قیامی است که از سوی خاندان علی(ع) بعد از واقعه کربلا در سرزمین‌های اسلامی، بر ضد امویان صورت گرفته است. سادات حسنی و سادات حسینی نیز با الهام از این قیام علیه امویان و عباسیان دست به شورش و اعتراض زدند. لذا این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی در صدد است ابتدا چگونگی قیام‌ زید بن علی(ع) با استفاده از آموزه‌های قرآنی را مشخص و سپس تأثیر این قیام را بر روند گسترش تشیع بیان نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1022 - بررسی استدلال ادبی علامه بلاغی در رد روایات تحریف
زینب روستایی

از جنبه های اعجاز قرآن که از دیرباز اذهان بسیاری را به خود مشغول کرده و در نتیجه آن کتاب های بسیاری تألیف شده است، اعجاز ادبی قرآن است. بعدی که با تکیه بر آن می توان بر تحریف ناپذیری قرآن تأکید کرد. چنانچه مفسر بزرگ، علامه بلاغی روایات تحریف را با استناد به همین بعد ادب أکثر

از جنبه های اعجاز قرآن که از دیرباز اذهان بسیاری را به خود مشغول کرده و در نتیجه آن کتاب های بسیاری تألیف شده است، اعجاز ادبی قرآن است. بعدی که با تکیه بر آن می توان بر تحریف ناپذیری قرآن تأکید کرد. چنانچه مفسر بزرگ، علامه بلاغی روایات تحریف را با استناد به همین بعد ادبی قرآن مردود دانسته است. این مقاله بر آن است تا استدلالات و دیدگاه های ادبی علامه بلاغی را در رد آنچه که به قرآن نسبت داده اند بررسی کند. در همین راستا پس از مقدمه، نظرات علامه بلاغی تحت عناوین استدلال به قواعد نحوی، صرفی، معنای لغوی و اسلوب بیانی در ذیل چهار روایت:طلب وادی مال، رجم، خلع و یک روایت از کتاب فصل الخطاب محدث نوری نقل و بررسی شده است و پس از این بدنه اصلی، نتیجه مقاله در شش محور بیتن شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1023 - علل و منشأ تفاوت سبک زندگی انسان‌ها از دیدگاه قرآن کریم
امید رسا محمد فراهانی

10.30495/qsf.2021.683427

خداوند متعال در قرآن کریم، علاوه بر ارائه سبک زندگی اسلامی به عنوان یگانه سبک برتر و مورد تأیید و توصیه خود به انسان؛ علل و منشأ گرایش برخی انسان‌ها به سایر سبک‌های زندگی را بیان نموده است تا انسان، آگاه به علل و عواملی شود که او و جوامعِ انسانی را به سبک خاصی از زندگی، أکثر

خداوند متعال در قرآن کریم، علاوه بر ارائه سبک زندگی اسلامی به عنوان یگانه سبک برتر و مورد تأیید و توصیه خود به انسان؛ علل و منشأ گرایش برخی انسان‌ها به سایر سبک‌های زندگی را بیان نموده است تا انسان، آگاه به علل و عواملی شود که او و جوامعِ انسانی را به سبک خاصی از زندگی، سوق داده یا از انتخاب و پیمودن سبک برتر، واداشته است. دین اسلام؛ سبک و شیوه‌ای از زندگی است که منشأ خداوندی دارد و علل پیدایش یا شیوع سبک‌هایی از زندگی که بدون استمداد از وحی و تسلیم شدن مطلق به توصیه‌های خداوند متعال، ترسیم یا پویش می‌شوند؛ انقطاع از خداوند و گرایش به غیر او می‌باشد. جهل و نادانی؛ تقلید و ایستایی؛ سفاهت و بی عقلی؛ کبر و نخوت؛ تکذیب و رویگردانی؛ بهانه گیری و توقّع؛ هوا پرستی و دنیا گرایی؛ غفلت و فراموشی؛ اغواء و فریب شیطان؛ حسادت و زیاده خواهی؛ از جمله علل و عوامل محروم ماندن از دین الهی و گرایش به سایر سبک‌های زندگی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1024 - تجلی کلام علی (ع) در مثنوی معنوی و دیوان رباعیات اوحدالدین کرمانی
محمد حسین سازگار

برجسته ترین ویژگی آثار منظوم و منثور فارسی که گنجینه عظیم فکر و فرهنگ ماست بهره‌مندی عارفان و شاعران بزرگ از فرهنگ غنی اسلام و علوم و معارف آسمانی است و در این میان نهج البلاغه جایگاهی ویژه و درخور تأمل دارد. این پژوهش تلاشی است برای تبیین بهره‌گیری دو تن از مشاهیر این أکثر

برجسته ترین ویژگی آثار منظوم و منثور فارسی که گنجینه عظیم فکر و فرهنگ ماست بهره‌مندی عارفان و شاعران بزرگ از فرهنگ غنی اسلام و علوم و معارف آسمانی است و در این میان نهج البلاغه جایگاهی ویژه و درخور تأمل دارد. این پژوهش تلاشی است برای تبیین بهره‌گیری دو تن از مشاهیر این سرزمین از سخنان حضرت علی (ع) در نهج البلاغه. در این مقاله سعی شده است تأثیر این شاهکار بلاغت و شیوایی و مفاهیم بلند و ملکوتی آن در مثنوی معنوی و دیوان رباعیات اوحدالدین کرمانی به طور دقیق تطبیق و بازخوانی شود. انتخاب بیت هایی از دیگر شاعران در موضوع مورد بحث بر تنوع و غنای مطلب افزوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1025 - بازخوانی فرضیه ثبوت با فرضیه تکامل انواع و ارتباط آن با رویکرد قرآن کریم
حمید رضانیا

تبیین رابطه علم و دین نزد بسیاری از اندیشمندان از اهمیت خاصی برخوردار است؛ گرچه بسیاری از نزاع‌ها فقط دامنگیر مسیحیت است، ولی پاره‌ای از دستاوردهای علمی باورهای مشترک سایر ادیان را نیز به چالش خوانده است. مانند مدعیات داروین درباره خلقت انسان که منشأ او را نه از خاک، بل أکثر

تبیین رابطه علم و دین نزد بسیاری از اندیشمندان از اهمیت خاصی برخوردار است؛ گرچه بسیاری از نزاع‌ها فقط دامنگیر مسیحیت است، ولی پاره‌ای از دستاوردهای علمی باورهای مشترک سایر ادیان را نیز به چالش خوانده است. مانند مدعیات داروین درباره خلقت انسان که منشأ او را نه از خاک، بلکه از حیوان انسان‌نما می‌داند و تقریباً فرایند خلقت را کاملاً به شکلی دیگر تقسیر می‌نماید می‌تواند چالشی برای ادیان آسمانی محسوب گردد. متأسفانه تا کنون تحقیق جامعی درباره نظر قرآن نسبت به نحوه خلقت موجودات زنده نشده است؛ تا معلوم شود که آیا قرآن، خلقت را دفعی می‌داند یا تدریجی و تکاملی؟ در این مقاله- به فراخور مجال- به تبیین فرضیه تکامل انواع و نقد اصول و تعارضاتی که بین علم و دین از فرضیه داروین و پیروانش گمان شده است و راه حل ارائه شده برای رفع تعارض آن با تکیه بر دیدگاه صاحبنظران پرداخته شده است به هر شکل مسأله تعارض علم و دین با پیدایش داروینیسم صور مختلفی گرفت که پژوهشگران در آن تأملات گوناگونی دارند در این میان مدعای این نوشتار آن است که اثبات یا عدم اثبات آن را نمی‌توان با قاطعیت به قرآن نسبت داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1026 - التزام به آموزه‌های قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی
محمد مهدی مشکاتی

چکیده صلح و همزیستی در پناه امنیت، از بنیان های اصلی هر تمدن و ملّتی است و از دیرباز تئوری&zwnj;پردازان به عنوان یکی از آرمانی&zwnj;ترین شاخصه ها&zwnj;ی مدینه فاضله به آن پرداخته&zwnj;اند. امروز نیز آنچنان مورد توجه است که حقوق&zwnj;دانان و سیاستمداران را، در حیطة بین أکثر

چکیده صلح و همزیستی در پناه امنیت، از بنیان های اصلی هر تمدن و ملّتی است و از دیرباز تئوری&zwnj;پردازان به عنوان یکی از آرمانی&zwnj;ترین شاخصه ها&zwnj;ی مدینه فاضله به آن پرداخته&zwnj;اند. امروز نیز آنچنان مورد توجه است که حقوق&zwnj;دانان و سیاستمداران را، در حیطة بین المللی یا منطقه&zwnj;ای، برانگیخته تا به لوازم قانونی و اجرایی آن بیاندیشند و راه&zwnj;کارهایی را جهت تحقق آن ارایه کنند. اما باید دانست که آنچه در این تلاش&zwnj;ها مغفول مانده، توجه به تعالیم وحیانی است. در وضع موجود جهانی، رویکرد منفی به اندیشة دینی، در هر دو گسترة روابط فردی و تعاملاتِ اجتماعی، حسّ&zwnj;هایِ نازل بشری را بر حسّ&zwnj;هایِ متعال او چیره کرده و اِعمال انگیزه&zwnj;های طبیعی نظیر: حبّ ذات، استخدام منافع دیگران در خدمت نفعِ خود و میل عبور از محدودیت&zwnj;ها را لجام گسیخته کرده است؛ در صورتی که اگر باور دینی در نخبگان حقوقی و سیاسی نهادینه بود، آثار فراوانی در تمام زمینه&zwnj;ها را به مثابه یک پیکر واحد به همراه داشت،&zwnj; چیزی که اکنون چون حلقة مفقوده&zwnj;ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1027 - بررسی روانکاوانه مفاهیم کلیدی قرآنی عرفانی و تجلّی آن در حوزه ادبیّات فارسی
منصوره مشایخی مریم پیکان پور

آثار ادب فارسی گستره‌ای پهناور از مفاهیم معنوی، ادبی و اخلاقی است. هر پویندۀ صاحب‌نظری می‌تواند جلوه‌ای از اندیشۀ خویش را در آثار ادبی پربار ایران بازیابد و این نشانگر آنست که ادیبان ایران بیشتر عارف، دانشمند، فیلسوف، منجّم، روانشناس، جامعه‌شناس و امثال آن بوده‌اند. در أکثر

آثار ادب فارسی گستره‌ای پهناور از مفاهیم معنوی، ادبی و اخلاقی است. هر پویندۀ صاحب‌نظری می‌تواند جلوه‌ای از اندیشۀ خویش را در آثار ادبی پربار ایران بازیابد و این نشانگر آنست که ادیبان ایران بیشتر عارف، دانشمند، فیلسوف، منجّم، روانشناس، جامعه‌شناس و امثال آن بوده‌اند. در این مقاله قسمت‌هایی از قرآن و ادبیّات عرفانی ایران به پژوهش گرفته شده است تا بار دیگر پیوستگی غیرقابل انکار روانشناسی با علوم قرآنی و ادب عرفانی و به تبع آن عناصر سازندۀ آن یعنی قرآن، عرفان، شعر و سخن منظوم و منثور مسجوع و موسیقی کلام بتواند تأثیر پیشگیری کننده‌ای در نابسامانی‌های روانی داشته باشد و در کنار درمان‌های علمی و اصولی برای نجات بشریّت از گرداب سرگشتگی و بیماری مؤثر و مفید واقع شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1028 - مبانی قرآنی حضرات خمس در عرفان نظری
مریم محمودی علی اخلاقی سمیرا قاسمی

بروز تفکرات ابن عربی و شاگردان و شارحین آثارش نحله فکری جدیدی در عرفان اسلامی به وجود آورد که محصول شش قرن تفکر عرفا، فلاسفه و حکما و اهل کلام بوده است. در سیر و تکمیل این تفکر عرفانی اصطلاحات جدیدی به وجود آمد که برخی آن را زاییده تفکرات عجیب ابن عربی دانسته و بعضی آن أکثر

بروز تفکرات ابن عربی و شاگردان و شارحین آثارش نحله فکری جدیدی در عرفان اسلامی به وجود آورد که محصول شش قرن تفکر عرفا، فلاسفه و حکما و اهل کلام بوده است. در سیر و تکمیل این تفکر عرفانی اصطلاحات جدیدی به وجود آمد که برخی آن را زاییده تفکرات عجیب ابن عربی دانسته و بعضی آن را برگرفته از تأویل و تفسیر آیات و احادیث و یا معجونی از آن دانسته‌اند. حضرات و یا عوالم خمس از اصطلاحات مهم و کلیدی این نحله فکری است که ماهیت قرآنی و کلامی دارد و بزرگانی چون ابن عربی با استناد به آیات قرآن و احادیث آن را طرح و بحث کرده‌اند. در این مقاله حضرات خمس از زبان عرفا شرح و با استناد به آیات و اقوال مفسرین و عرفای بزرگ جنبه قرآنی آن‌ها بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1029 - تبیین گردشگری حلال با توجه به آیات قرآنی
میرزا حسن حسینی سحر خاوری مسلم سلیمان پور

مسأله حلال در بیش‌تر صنایع امروزی از قبیل مواد غذایی، مواد آرایشی، حمل و نقل و غیره نفوذ کرده است. صنعت گردشگری نیز می‌تواند با رعایت پاره‌ای از قوانین شرعی اسلام بازار بزرگ مسلمانان جهان را جذب کند. پس از حوادث یازدهم سپتامبر و مسائل ناشی از آن بیش‌تر مسلمانان دنیا گرا أکثر

مسأله حلال در بیش‌تر صنایع امروزی از قبیل مواد غذایی، مواد آرایشی، حمل و نقل و غیره نفوذ کرده است. صنعت گردشگری نیز می‌تواند با رعایت پاره‌ای از قوانین شرعی اسلام بازار بزرگ مسلمانان جهان را جذب کند. پس از حوادث یازدهم سپتامبر و مسائل ناشی از آن بیش‌تر مسلمانان دنیا گرایش به سفر به سمت کشورهای اسلامی دیگر پیدا کردند. از آنجایی که ایران کشوری اسلامی است و قوانین آن مطابق با موازین دینی اسلام است، می توان گردشگری حلال را در این کشور با سهولت بیش‌تری رونق داد و ایران می‌تواند به عنوان قطب گردشگری اسلامی و حلال در جهان تبدیل شود و از آنجایی که ایران کشوری با رویکردهای اسلامی است، بهتر از هر کشور دیگری می‌تواند این شرایط برای گردشگران مسلمان مهیا کند. هدف از انجام این پژوهش تبیین مؤلفه‌های گردشگری حلال است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1030 - تفسیر المیزان و معیارهای نقد
سید رضا موسوی میثم تارم

تفسیر المیزان، با استفاده ازتفسیر قرآن به قرآن و استخراج مقاصد الهی با استناد به آیات همگون، توانسته است مبهمات بسیاری از آیات الهی را تبیین کند و یکی از بی نظیرترین تفاسیر را به جهان اسلام تقدیم کند. یکی از ویژگی های برجسته المیزان، شیوه های نقد علامه طباطبایی، بر آرای أکثر

تفسیر المیزان، با استفاده ازتفسیر قرآن به قرآن و استخراج مقاصد الهی با استناد به آیات همگون، توانسته است مبهمات بسیاری از آیات الهی را تبیین کند و یکی از بی نظیرترین تفاسیر را به جهان اسلام تقدیم کند. یکی از ویژگی های برجسته المیزان، شیوه های نقد علامه طباطبایی، بر آرای تفسیری دیگر مفسران است، که در این مقاله نگارنده کوشیده است تا با مطالعه بیش از نیمی از تفسیر المیزان، گونه های نقد را در آن جستجو کند. علامه طباطبایی، با معیارهایی چون ناسازگاری با ظاهر آیات، ناهمگونی با صدر و ذیل آیه، استفاده از سیاق آیه، بهره جویی از قواعد نحوی و واژه شناسی، استفاده از تاریخ، شناخت مکی و مدنی و نقدر مطلق انگاری علوم تجربی، نگره های دیگر مفسران و رویات را نقد کند. در این نوشتار به دیدگاه علامه در مورد زبان قرآن، به عنوان یک موضوع مبنایی، در تفسیر و نقدر آرای دیگران و نیز به نظریه عدم حجیت ظواهر قرآن، که به خطا به همه اخباریون منسوب است اشاره شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1031 - بررسی خواص آنتی اکسیدانی و فیتوشیمیایی میوه‌های قرآنی
خاطره خندان بارانی زهرا حکمت پور

ذکر برخی میوه‌ها و خوراکی‌ها در قرآن کریم با هدفی حکیمانه و دقیق صورت گرفته و امروزه خاصیت آنتی اکسیدانی بسیاری از خوراکی‌های نام برده شده در قرآن، مورد تأکید دانشمندان قرار گرفته است. از جمله این میوه‌ها می‌توان انگور، انار، خرما، زیتون و انجیر نام برد. میوه‌ها و سبزیج أکثر

ذکر برخی میوه‌ها و خوراکی‌ها در قرآن کریم با هدفی حکیمانه و دقیق صورت گرفته و امروزه خاصیت آنتی اکسیدانی بسیاری از خوراکی‌های نام برده شده در قرآن، مورد تأکید دانشمندان قرار گرفته است. از جمله این میوه‌ها می‌توان انگور، انار، خرما، زیتون و انجیر نام برد. میوه‌ها و سبزیجات منبع مهم ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر برای انسان می‌باشند. با این حال از جنبه‌های زیادی مثل محتوای ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر و همچنین توانایی آنتی اکسیدانی آن‌ها متفاوت هستند. آنتی اکسیدان‌ها موادی هستند که سلول‌ها را از آسیب‌های ناشی از مولکول‌های ناپایدار موسوم به رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌هایی هستند که به وسیله آلودگی محیط، فرآیند محیطی افزایش سن، مصرف مواد غذایی ناسالم و اغلب طی فرایند متابولیسم(مصرف اکسیژن برای تولید انرژی) به وجود می‌آیند. ترکیبات فیتوشیمیایی یا مواد شیمیایی گیاهی، از نظر زیستی ترکیباتی فعال‌اند که توسط گیاهان تولید می‌شوند. واژه فیتوشیمیایی، به مواد شیمیایی گیاهی اطلاق می‌شود که بر سلامتی تأثیر فراوانی دارند، این ترکیبات زیستی فعال، تنوع ساختاری زیادی، از مولکول‌های ساده تا پلیمرها نشان می‌دهند. بنابراین در این مقاله خواص فیتوشیمیایی و آنتی اکسیدانی میوه‌های قرآنی را مورد مطالعه قرار داده‌ایم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1032 - ابعاد حقوقی و قرآنی مبارزه با تروریسم مالی با محوریت حقوق بشر
سمیه صرامی نفیسه نکویی مهر سیدمحمدصادق طباطبایی

10.30495/qsf.2021.683433

در حقوق ایران بارها از واژه تروریسم استفاده شده است اما کاربردهای مذکور در حوزه جرم انگاری و مبارزه حقوقی با تروریسم نبوده بلکه عمدتاً به تبیین مسئولیت‌های کلی در نیروی انتظامی و وزارت کشور پرداخته شده است. با توجه به اینکه این روزها اسم ایران در لیست سیاه سازمان FATF ب أکثر

در حقوق ایران بارها از واژه تروریسم استفاده شده است اما کاربردهای مذکور در حوزه جرم انگاری و مبارزه حقوقی با تروریسم نبوده بلکه عمدتاً به تبیین مسئولیت‌های کلی در نیروی انتظامی و وزارت کشور پرداخته شده است. با توجه به اینکه این روزها اسم ایران در لیست سیاه سازمان FATF به چشم می‌خورد، لازم بود که عضویت ایران در معاهدات متعدد چندجانبه راجع به منع تروریسم بین المللی مورد مطالعه قرار گیرد تا بدین وسیله مشخص شود که حقوق ایران با حقوق بین الملل در زمینه تروریسم بین المللی منافاتی ندارد. در این مقاله ابتدا به تعاریفی از تروریسم در قوانین و قرآن پرداخته شده و سپس به قوانین حقوق داخلی ایران و عضویت در کنوانسیون‌های مبارزه با تروریسم پرداخته شده است. در آخر به این مهم دست یافته شده است که ایران در مبارزه با تروریسم مالی گام‌های مؤثری برداشته است و یکی از فعالان مبارزه با این جرم محسوب می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1033 - حکمت در قرآن و رد پای تاریخی آن در تمدن اسلامی
محمد کریم حکمت آرا مهدی نجفی افرا

واژه حکمت دارای سابقه‌ای قابل توجه در سنت عقلی و نقلی دین مبین اسلام بوده و از سه ویژگی مهم برخوردار است؛ یکی افاضی بودن آن است که خداوند به هر کس بخواهد اعطا می‌کند، دوم اینکه معرفتی وجودی است که درون انسان را متحول ساخته و او را به سوی تحولات عمیق وجودی سوق داده و منش أکثر

واژه حکمت دارای سابقه‌ای قابل توجه در سنت عقلی و نقلی دین مبین اسلام بوده و از سه ویژگی مهم برخوردار است؛ یکی افاضی بودن آن است که خداوند به هر کس بخواهد اعطا می‌کند، دوم اینکه معرفتی وجودی است که درون انسان را متحول ساخته و او را به سوی تحولات عمیق وجودی سوق داده و منشأ خیر کثیر می‌شود، سوم دانائی منتهی و منجر به عمل است که نه‌تنها فکر و اندیشه را متحول می‌کند، بلکه زیست انسانی را در حوزه عمل هم متحول می‌سازد. حکمت از منظر مفسران اعم از تشیع و اهل سنت به حکم(درک، عقل)، نبوت، سنت، تفسیر کتاب(قرآن) و... تفسیر شده است اما از نظر نگارندگان بهترین مصداق آن در سنت فکری اسلامی همان فلسفه اسلامی بوده است. لذا در تفاسیر شیعه و سنی می‌خوانیم مراد از حکمت، آگاهی بر مصالح و مفاسد اشیا و افعال و اخلاق و عقاید است، خواه آثار دنیوی باشد، خواه آثار اخروی. همچنین حکمت گاه جنبه علمی دارد که از آن تعبیر به معارف عالیه می‌شود، گاه جنبه عملی دارد که از آن تعبیر به اخلاق و عمل صالح می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1034 - اثربخشی نکوهش دنیاگرایی در تربیت افراد با محوریت تمثیلات کتاب کافی و قرآن کریم
فرشته دارابی عباس اشرفی محمد حسین بیات عنایت الله شریفی

تربیت قرآن کریم، انبیاء و اولیاء مبتنی بر اصل مهم انسان‌ساز دنیاگریزی است.ائمه(ع) با نگرشی روان‌شناسانه و حکیمانه به دنیا، در قالب تمثیل‌هایی تصاویری زیبا و در عین حال هشداردهنده از آن به سالکان کوی ارائه می‌دهند که به راستی تحسین‌آمیز و تأمل‌برانگیز هستند. قطعاً این نو أکثر

تربیت قرآن کریم، انبیاء و اولیاء مبتنی بر اصل مهم انسان‌ساز دنیاگریزی است.ائمه(ع) با نگرشی روان‌شناسانه و حکیمانه به دنیا، در قالب تمثیل‌هایی تصاویری زیبا و در عین حال هشداردهنده از آن به سالکان کوی ارائه می‌دهند که به راستی تحسین‌آمیز و تأمل‌برانگیز هستند. قطعاً این نوع نگرش تنها از معصومین(ع) ساخته است؛ زیرا تنها ایشان تربیت‌یافته مکتب الهی و صاحب سر خدایی می‌باشند. ائمه(ع) آنچنان دنیا را به نقد می‌کشند و زوایای نهفته آن را بر ملا می‌سازند که آدمی سخت به شگفت می‌آید. ایشان جهان را با همه بزرگی و پهناوری‌اش خرد و ناچیز می‌انگارد و با تعابیری حیرت‌آور از آن یاد می‌کنند. در توصیف و تبیین چهره پشت پرده آن، تمثیلاتی نیکو به کار می‌گیرند. از این رو پژوهش حاضر برای یافتن تمثیلات دنیاگریزی در لسان معصومین(ع)، کتاب کافی را محور پژوهش قرار دادند؛ زیرا کتاب کافی جامع‌ترین و معتبرترین کتاب روایی عالم تشیع می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1035 - آشنایی‌زدایی در قرآن کریم با تکیه بر هنجارگریزی نحوی(جزء بیست و نهم)
کتایون فلاحی زهرا صمدی مسعود باوان پوری

هنجارگریزی یکی از یافته‌های مهم فرمالیست‌هاست که اساس مباحث سبک‌شناسی را تشکیل می‌دهد. آن‌ها زبان ادبی را عدول از زبان معیار معرفی و سبک را نیز بر همین اساس مطالعه می‌کردند. قرآن کریم اگرچه یک متن ادبی نیست اما از لحاظ لغوی و زبانی و بلاغی، اعجازی شگفت‌انگیز محسوب می‌شو أکثر

هنجارگریزی یکی از یافته‌های مهم فرمالیست‌هاست که اساس مباحث سبک‌شناسی را تشکیل می‌دهد. آن‌ها زبان ادبی را عدول از زبان معیار معرفی و سبک را نیز بر همین اساس مطالعه می‌کردند. قرآن کریم اگرچه یک متن ادبی نیست اما از لحاظ لغوی و زبانی و بلاغی، اعجازی شگفت‌انگیز محسوب می‌شود که بررسی آن با تکیه بر دیدگاه‌های نو، می تواند در جهت دستیابی به یافته‌های نوین راهگشا باشد. پژوهش حاضر در صدد است با استفاده از روش تحلیلی- استنطاقی، به بررسی جزء بیست و نهم قرآن کریم از دیدگاه هنجارگریزی نحوی بپردازد.یافته های پژوهش حاکی از آن است که هنجارگریزی نحوی در قالب تقدیم و تأخیر، با هدف برجسته کردن بخشی از کلام، حذف با هدف اختصار و زیبایی‌شناسی، التفات با هدف زیبایی کلام و نیز رسایی مفهوم، و تکرار، به دلیل تأکید نمایان شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1036 - تبیین رابطه فاعلیت خدا و انسان در قرآن با تأکید بر نظریات فخر رازی
رضا کهساری محمدرضا عامریان علیرضا صابریان

10.30495/qsf.2021.684507

نقش انسان در افعال خود از مباحث مهم کلامی و تفسیری است، بدین معنا که آیا انسان در افعال خود قدرت انتخاب دارد و یا اینکه مجبور اراده الهی است و اراده او در انجام افعال نقشی ندارد؟ فخر رازی، فیلسوف، متکلم و مفسر بزرگ قرن ششم و هفتم، افعال انسان را مخلوق خدا دانسته و معتقد أکثر

نقش انسان در افعال خود از مباحث مهم کلامی و تفسیری است، بدین معنا که آیا انسان در افعال خود قدرت انتخاب دارد و یا اینکه مجبور اراده الهی است و اراده او در انجام افعال نقشی ندارد؟ فخر رازی، فیلسوف، متکلم و مفسر بزرگ قرن ششم و هفتم، افعال انسان را مخلوق خدا دانسته و معتقد است که انسان در انجام افعال خود هیچ اختیاری از خود نداشته، و اراده و اختیار انسان را منافی با توحید در خالقیت و ربوبیت می‌داند. وی علم ازلی و گستره الهی را موجب جبری بودن افعال می‌داند و بیان می‌کند همانگونه که خدا، خالق انسان است، آفریدگار افعال او نیز می‌باشد. نگارنده به روش توصیفی تحلیلی، به کنکاش آرای فخر پرداخته و نظریه وی را متعارض با آیات قرآن و اصل علیت می‌داند. از دیگر نتایج این پژوهش، رابطه عرضی خالقیت خدا و انسان و تبیین رابطه ثبت اعمال انسان در ام‌الکتاب با جبری بودن انسان، می‌توان اشاره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1037 - درآمدی بر تحقق کمال انسان از منظر قرآن و روایات
سید محمد جواد نبوی سیده فاطمه حسینی میرصفی

10.30495/qsf.2021.680786

باور همه شیعیان اثنی‌عشری آن است که نه‌تنها پیامبر اسلام و ائمه اطهار(علیهم السلام) انسان‌های کاملی بوده‌اند بلکه دیگران را به رسیدن به این مرتبه دعوت کرده و راه‌های نیل به کمال را در سیره و سنّت خویش بیان کرده‌اند. به این ترتیب اصطلاح الانسان الکامل و اصطلاحات مشابهی م أکثر

باور همه شیعیان اثنی‌عشری آن است که نه‌تنها پیامبر اسلام و ائمه اطهار(علیهم السلام) انسان‌های کاملی بوده‌اند بلکه دیگران را به رسیدن به این مرتبه دعوت کرده و راه‌های نیل به کمال را در سیره و سنّت خویش بیان کرده‌اند. به این ترتیب اصطلاح الانسان الکامل و اصطلاحات مشابهی مانند الانسان الحقیقی و کمال الانسان، به فرهنگ و علوم اسلامی راه یافته و در علوم مختلف اسلامی مانند عرفان، حکمت، کلام، تفسیر و حدیث درباره آن سخن رفته است. اکنون سؤال این است که آیا کمال انسان امری است که در این دنیا و پیش از مرگ قابل حصول است و انسان می‌تواند قبل از قطع تعلق روح از بدن به آن دست یابد؟ یا اینکه دنیای مادی محدودتر از آن است که بتواند ظرف چنین کمالی برای نفس باشد و بنابراین دستیابی به این کمال منوط به مرگ است و فقط در جهان دیگر و نشئه دیگر قابل دسترسی است؟ همچنین در صورتی که کمال پس از مرگ حاصل می‌شود، آیا مراد از این مرگ، موت ارادی و کشتن نفس به سبب ریاضت‌های شرعی است یا مراد مرگ طبیعی است و یا آنکه متون دینی در این باره صراحت ندارند و پاسخ روشنی در قبال این پرسش ارائه نکرده‌اند؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1038 - منتقدان حدیث شیعه؛ تحلیل موضوع و زمینه‌ها‌ی پیدایش آن در ایران معاصر
شهرام داراب پور مهدی مهریزی سیدمحمدعلی ایازی مهرداد عباسی

ظهور منتقدان حدیث شیعه را می‌توان جریانی دانست که در دوره معاصر با شعار بازگشت به قرآن، مبارزه با خرافات و اتحاد مسلمانان و کم رنگ کردن نقش سنّت در هندسه مسائل دینی در ایران شکل گرفت. مطالعه پیش رو بر آن است ضمن معرفی جریان منتقدان حدیث شیعه در دوره معاصر ایران و تفاوت أکثر

ظهور منتقدان حدیث شیعه را می‌توان جریانی دانست که در دوره معاصر با شعار بازگشت به قرآن، مبارزه با خرافات و اتحاد مسلمانان و کم رنگ کردن نقش سنّت در هندسه مسائل دینی در ایران شکل گرفت. مطالعه پیش رو بر آن است ضمن معرفی جریان منتقدان حدیث شیعه در دوره معاصر ایران و تفاوت آن با قرآنیّون، طیف‌ها و گروه‌های مختلف این جریان فکری را برشمارد. سر آخر به طور مبسوط مهم‌ترین زمینه‌ها و علل پیدایش این جریان فکری که مربوط به گروه‌های دوم و سوم این جریان در این پژوهش می‌باشد را در دو قسمت زمینه‌های عام که عبارت‌اند از اصلاحات دینی در یهودیت و مسیحیت، آشنایی با تجدد و تمدن جهان غرب، آشنایی و ارتباط ایرانیان با متفکران نواندیش جهان عرب و زمینه‌های خاص که عبارت‌اند از تأثیرپذیری منتقدان حدیث شیعه از جریان وهابیت، پیدایش شخصیت‌های روشنفکر و مهجوریّت قرآن می‌باشد را بیان کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1039 - واکاوی افراط‌گری دینی و نقش تعلیم و تربیت اسلامی در مهار آن
فرهاد رمضان زاده سید ابراهیم میرشاه جعفری

هدف اصلی این پژوهش واکاوی افراط‌گری دینی و نقش تعلیم و تربیت اسلامی در مهار آن می باشد. از نظر فلسفه و پارادایم حاکم بر پژوهش جزء پژوهش های کیفی و در پارادایم سازنده گرایی- تفسیری قرار داد. روش پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتوای کیفی(کتابخانه ای) است. جامعه آماری پژوهش شامل أکثر

هدف اصلی این پژوهش واکاوی افراط‌گری دینی و نقش تعلیم و تربیت اسلامی در مهار آن می باشد. از نظر فلسفه و پارادایم حاکم بر پژوهش جزء پژوهش های کیفی و در پارادایم سازنده گرایی- تفسیری قرار داد. روش پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتوای کیفی(کتابخانه ای) است. جامعه آماری پژوهش شامل پژوهش‌ها و اسناد موجود مرتبط در سایت‌های علمی می‌باشد. نمونه آماری تا رسیدن به اشباع نظری و استخراج مقوله‌های افراط‌گرایی دینی ادامه یافته است. ابزار پژوهش شامل تمامی اسناد و مدارکی است که در رابطه با افراط‌گرایی دینی و شیوه استفاده از آموزش‌های دینی در شکل‌گیری افراط‌گرایی وجود دارد(از طریق فیش برداری)، می‌باشد. روش تجزیه و تحلیل در پژوهش حاضر تحلیل مضمون است. در این روش از طریق تحلیل متون مورد نظر به صورت استقرائی، مؤلفه‌های تربیت مطلوب به ‌منظور مهار افراط‌گرایی دینی تدوین گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1040 - بینامتنی اشعار اخطل با قرآن کریم
حمید متولی زاده نائینی رضا افخمی عقدا رحمت اله حیدری منش

بینامتنی، یکی از موضوعات مهم نقد ادبی، نظریه‌ای است به منظور خوانش عمیق‌تر متن ادبی و دستیابی به ناگفته‌های آن. بر اساس این نظریه، هر متنی، آگاهانه یا ناآگاهانه، زایش و بازخوانشی از متون پیش از خود یا معاصر با خود است. قرآن کریم یکی از متونی است که سروده‌های بسیاری از ش أکثر

بینامتنی، یکی از موضوعات مهم نقد ادبی، نظریه‌ای است به منظور خوانش عمیق‌تر متن ادبی و دستیابی به ناگفته‌های آن. بر اساس این نظریه، هر متنی، آگاهانه یا ناآگاهانه، زایش و بازخوانشی از متون پیش از خود یا معاصر با خود است. قرآن کریم یکی از متونی است که سروده‌های بسیاری از شاعران با آن پیوند و ارتباط برقرار نموده است؛ از جمله این شاعران اخطل تغلبی، شاعر نامدار دوره اموی است که تعابیر و مفاهیم قرآنی را به گونه‌ای هنرمندانه و با خلاقیتی خاص در اشعار خود به کار برده و باعث جذابیت و تأثیرگذاری فوق العاده اشعار خود شده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین انواع نمونه‌های بینامتنی قرآنی در اشعار اخطل با روش تحلیلی- توصیفی به تحلیل انواع روابط بینامتنی موجود در اشعار استخراج شده از وی با قرآن پرداخته است. بررسی اشعار اخطل گواه این است که وی گاه مضمون یا مفهوم آیه یا آیاتی از قرآن کریم را منبع الهام خویش قرار می‌دهد و گاه در ساختار جملات و موسیقی ابیات از آیات قرآنی بهره می‌گیرد و گاه به داستان‌های قرآنی اشاره می‌کند تا به اثر ادبی خود صفت قداست و ماندگاری بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1041 - کارکردهای روان‌شناختی- تربیتی درد و رنج از دیدگاه قرآن کریم
علیرضا ذوالفقاری

دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم همراه با رنج‌ها، دردها، گرفتاری‌ها و مشکلات است. دردها و رنج‌هایی از قبیل تنهایی، نا امیدی، افسردگی و شکست که همانند سایه ما را تعقیب می‌کنند. در ادبیات قرآنی مسأله سختی‌ها و دشواری‌ها و نقش آن‌ها در زندگی مورد توجه قرار گرفته است. بسیار أکثر

دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم همراه با رنج‌ها، دردها، گرفتاری‌ها و مشکلات است. دردها و رنج‌هایی از قبیل تنهایی، نا امیدی، افسردگی و شکست که همانند سایه ما را تعقیب می‌کنند. در ادبیات قرآنی مسأله سختی‌ها و دشواری‌ها و نقش آن‌ها در زندگی مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از مردم در زندگی خود این حقیقت را تجربه کرده‌اند که هنگام بروز مشکلات طاقت فرسا و هجوم طوفان‌های سخت زندگی، در زمان‌هایی که انسان دیگر امیدی برای رهایی از آن شرایط سخت و دشوار برای خود تصور نمی‌کند راه نجات بر رویش گشوده می‌شود. یکی از کارکردهای دین و کتاب آسمانی ما قرآن کاهش درد و رنج انسان است. در این مقاله، هدف اصلی پاسخگویی به این سؤالات است که درد و رنج از دیدگاه قرآن کریم دارای چه کارکردهای روان‌شناختی و تربیتی است؟ و آن‌ها چگونه موجب تقویت و تحکیم خداباوری و معرفت انسان به خداوند می‌شود؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1042 - بررسی و نقد نظریه دکتر سُها درباره شبهه تبعیض به زنان در برداشت از آیه 32 سوره نساء
حسن خلیلی چلبیانلو صدرا علی پور رضا میرزایی ملکی سرای یوسف مقدسی

واژه تبعیض همواره مورد توجه گروه‌هایی از مردم جامعه بوده است، احساس تبعیض کنندگان، به شکل‌های مختلف با تبعیض و نابرابری مبارزه کرده اند. مبحث تبعیض جنسیتی نیز از گذشته ها مورد توجه بوده و با رشد مکاتب فمینیستی در طول دهه‌های گذشته، شدت بیش‌تری یافته است. در چند سال گذشت أکثر

واژه تبعیض همواره مورد توجه گروه‌هایی از مردم جامعه بوده است، احساس تبعیض کنندگان، به شکل‌های مختلف با تبعیض و نابرابری مبارزه کرده اند. مبحث تبعیض جنسیتی نیز از گذشته ها مورد توجه بوده و با رشد مکاتب فمینیستی در طول دهه‌های گذشته، شدت بیش‌تری یافته است. در چند سال گذشته، فردی با نام مستعار دکتر سُها با نوشتن کتاب نقد قرآن و انتشار آن در فضای حقیقی و مجازی، با ایجاد شبهاتی، چنین وانمود کرده است که انواع تبعیض ها از جمله تبعیض در مورد زنان، در قرآن روا دیده شده است. محور این نوشتار، پاسخ قرآنی به شبهه تبعیض به زنان می باشد که سها بر اساس آیه 32 سوره نساء به قرآن نسبت داده است. این مقاله که با روش تحلیل محتوا و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای سامان یافته، ضمن پاسخگویی به این شبهه، به نتیجه رسیده است که شبهات ایجاد شده توسط سها، اشکال مبنایی داشته و آیات قرآن با هر نوع تبعیض و ناعدالتی مبارزه کرده و برنامه ای عادلانه برای بشریت به ویژه در روابط اجتماعی و خانوادگی تبیین کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1043 - نقش پرستش و بندگی خدا در فرهنگ زندگی و کمال انسانی از دیدگاه آیات قرآن و روایات
شهربانو عباس زاده

پرستش و بندگی از محوری‌ترین آموزه‌های قرآنی و اسلامی است. پرستش از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، زیرا ناظر به هدف آفرینش انسان است. زندگی بشر بر مدار این حقیقت می‌گردد با توجه به فرمایش خدا در قرآن: ﴿ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ﴾(ذاریات/56). أکثر

پرستش و بندگی از محوری‌ترین آموزه‌های قرآنی و اسلامی است. پرستش از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، زیرا ناظر به هدف آفرینش انسان است. زندگی بشر بر مدار این حقیقت می‌گردد با توجه به فرمایش خدا در قرآن: ﴿ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ﴾(ذاریات/56). به نظر می رسد واژه عبودیت- به دلیل کاربردهای آن- به مفهوم بندگی، بردگی، مملوکیت و مانند آن است. پرستش روحی است که به اعمال حیات می‌بخشد، و معبر اصلی هدایت فرهنگی است بدین صورت که هر فرد ناخودآگاه بر جامعه‌اش تأثیرگذار است رفتار هر فرد جامعه را نیز به جامعه آرمانی می‌رساند. در این نوشتار سعی شده تا ابتدا معنای عبودیت و فرهنگ و سپس تأثیر آن بر کمال مورد بررسی قرار گیرد. در برخی موارد برای کامل‌تر شدن بحث، روایاتی آورده شده است. از جمله نقش‌هایی که بر فرد و اجتماع دارد عبارت‌اند از تسلط معنوی- کمال فردی و اجتماعی- عاقبت به خیری و شهادت و... است. یکی از مواردی که عبودیت در آن نقش دارد، از خودگذشتگی است که در ارتباط با دیگران مفهوم پیدا می‌کند، بنابراین عبودیت در بخش اجتماعی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1044 - الروافد الأجنبیة فی نظرة جبران خلیل جبران للموت
حبیب کشاورز

10.30495/cls.2023.698738

الموت أحد الظواهر الطبیعیة التی تحدث عنها الأدباء قدیما وحدیثا. الأدباء المعاصرون یتحدثون عن الموت کثیرا ولهم مواقف متباینة حول الموت أحیانا ونظرتهم إلى الموت أکثر عمقا وعاطفیة مقارنة بالأدباء فی العصور الماضیة. جبران خلیل جبران أیضا من الأدباء الذین تحدث عن الموت فی آث أکثر

الموت أحد الظواهر الطبیعیة التی تحدث عنها الأدباء قدیما وحدیثا. الأدباء المعاصرون یتحدثون عن الموت کثیرا ولهم مواقف متباینة حول الموت أحیانا ونظرتهم إلى الموت أکثر عمقا وعاطفیة مقارنة بالأدباء فی العصور الماضیة. جبران خلیل جبران أیضا من الأدباء الذین تحدث عن الموت فی آثاره الشعریة والنثریة ونظرته إلى الموت تختلف عن نظرة القدماء إلى الموت. جبران فی نظرته إلى الموت إضافة إلى میزاته الشخصیة وموت أخته وأمه، تأثر بالأدباء الغربیین والمکاتب الغربیة أیضا وفی هذه المقالة بالمنهج التحلیلی – الوصفی نرید دراسة الروافد الأجنبیة المؤثرة فی نظرة جبران خلیل جبران للموت. وتظهر النتائج بأن جبران تأثر بالأدباء الغربیین منهم نیتشه وإدجار آلان بو وولیم بلیک کما تأثر بالمذهب الرومنسی والأدباء الرمانسیین أیضا. هو کان یعشق الموت وحبه للموت کان متأثرا بالمذهب الرومانسی وکان یشعر بالغربة فی هذا العالم ویعتقد بأن الموت یزیل هذه الغربة وینجیه ویشفیه. نظرة جبران خلیل جبران للموت متأثرة بالأدب الغربی إلى حد کبیر وهو تأثر بالأدباء الغربیین أولا ثم المذاهب الغربیة خاصة المذهب الرومانسی ویمکن القول بأن تأثره بالدیانة المسیحیة والأدباء الغربیین کان أکثر من الدیانة الإسلامیة والأدباء العرب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1045 - «حلم جدید» لعفاف طبّالة، قصة للأطفال غاب عنها الکبار قراءة کرنافالية
سبحان کاوسی امید ایزانلو زهرا احمدي

10.30495/cls.2023.1948808.1355

یعتبر أدب الأطفال وسيطًا تربويًا للإجابة عن أسئلة الأطفال، فلابد أن تهدف المضامین الى بناء إنسان جدید عن طریق تنمیة شخصیته. وتهدف المقالة - بالمنهج التحلیلی- إلی دراسة السلطوية والکرنافالیة في قصة حلم جدید. شخصیات القصة حيوانات تحمل صفات الإنسان ویُمکِنُنا من خلالها إثا أکثر

یعتبر أدب الأطفال وسيطًا تربويًا للإجابة عن أسئلة الأطفال، فلابد أن تهدف المضامین الى بناء إنسان جدید عن طریق تنمیة شخصیته. وتهدف المقالة - بالمنهج التحلیلی- إلی دراسة السلطوية والکرنافالیة في قصة حلم جدید. شخصیات القصة حيوانات تحمل صفات الإنسان ویُمکِنُنا من خلالها إثارة خيال الطفل وتنميته والفکرة الأساسیة فیها أنّ الكبار يكتبون للصغار والسلطة هي التي تُحدّد ما یجب أن یکون في أدب الطفل، لذلك نواجه فيه بقضایا کعدم التوزان والتعادل بین الکبار والصغار الأمر الذي یُعزّز سلطوية الکبار علي أدب الصغار. الکبار یُبدعون أدب الطفل وعندما تُتیح في القصة الفرصة اللازمة للطفل أن یتصرّف کالکبار دون رعایتهم، تدخل الکرنافالية إلی القصة. حلم جدید قصة غاب عنها الکبار ولاینتظر القارئ الصغیر أن یسمع النصائح والتعالیم بل ینظر إلی ما یقول الشخصیات الصغار وما یفعلون. ترسم الکاتبة الشخصیات الثلاث بشکل تبدو للوهلة الأولی أنّهم کبار في زيّ الصغار وفي بعض الأحیان تُصوّر خصائص الشخصیات بشکل یصعب علی الطفل القارئ أن یتصوّرها أطفالاً بل هم دُمية في أیدي الکبار ويتصرفون معهم کیفما یشاؤون ویمکن أن یسبّب نوعاً من عدم الثقة عند الطفل. وقد نری بعض التناقض في تصرفات الشخصیات، التناقض في ذکائهم وعجزهم. أهمّ النقطة التي یجب أن ترکّز علیها هي استقلالية الشخصیات الأطفال الثلاث في القصة الذین تسعون للتخلّص من المشاکل. وملء الفراغات عملیة یستخدمها الکاتب في القصة ویترك فيها فجوات یقع على القارئ مهمة ملءها كي تكتمل بنیة النص، لکنّ طبالة ترسم کلّ اجزاء القصة أمام القارئ وتملأ الفراغات و لایسمح لخیال الطفل أن یطلق عنانه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1046 - تجلی (صدی ) أزمة الذهن النسوی فی مرآةالأعمال الأدبیة لنوال السعداوی من خلال التأکید علی الروایة الطویلة"الحب" فی زمن النفط
سلیمه ترکی نژاد مسعود اکبری زاده مصطفی سالاری

10.30495/cls.2022.1968179.1376

یرتکز هذا البحث الذی یقوم علی الدراسات المکتبیه و المنهجیه التحلیلیه و التوصیفیه،علی نقد روایه الحب فی عصر النفط و هذه الروایه تشکّل علی نظریه الفصل المؤقت بین المرأه و الرجل.اقترحت النسویات فی الفتره الاخیره هذه النظریه لخلق الفرصه المناسبه لاستعاده نفسهنّ و خلق الاعما أکثر

یرتکز هذا البحث الذی یقوم علی الدراسات المکتبیه و المنهجیه التحلیلیه و التوصیفیه،علی نقد روایه الحب فی عصر النفط و هذه الروایه تشکّل علی نظریه الفصل المؤقت بین المرأه و الرجل.اقترحت النسویات فی الفتره الاخیره هذه النظریه لخلق الفرصه المناسبه لاستعاده نفسهنّ و خلق الاعمال القیّمه.یبیّن هذا البحث أنّ شخصیه المرأه التی تکون بطل الروایه للعثور علی الآلهه الإناث و استعادتهنّ تهرب من البیت بسلطه،و هی تعانی باشکال مختلفه من الثنائیه و تناقض الاهداف و القیم.البطلة فی سیاق أحداث الروایه و فی البیئه الثانیه تواجه بالظروف التی تکون أکثر مؤسفه و تؤدّی الی فشل خطتها.لهذا تقرّر أن تهرب إلی بیتها.یثبّت تحلیل هذه الروایه بأنّ فیها تبدّل الانفصال عن الحل إلی معضله و تؤدّی شعار النسویات حول عدم التمییز الجنسی فی التوظیف الی الفشل و شخصیه المرأه البطلیه نزلت بعد الهرب و القاریء یتماشی مع شخصیه الرجل الذی یکون ناقضا لحق المرأه و یتعاطف معه.و یُبیّن أنّ جمیع هذه الثنائیات التی تعمل علی النسویه و نظریه الانفصالیه،تکون غیر ارادیّه.من حیث أن کاتبه الروایه،نوال السعداوی،تکون مدافعا للنسویه الاسلامیه،یُحتمل أن یکون جذر هذه التناقضات البدیهیه أکثر من أیّ شیء فی التناقضات الداخلیه لهذا الموقف. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1047 - الميتاشعر في الشعر العربي المعاصر
حسين تك تبار فیروزجائی ریواء معاونة

10.30495/cls.2023.1972312.1381

یهدف هذا المقال الى ان الشاعر ابن بيئتة ولابد ان تكون ادواته ومواضيعه الشعرية نابعة من تلك البيئة شاء ام ابى . فهدفنا ان ندرس التطور الحضاري واثره على فكر الشاعر واثر الحياة الاجتماعية والسياسية والاقتصادية ، ان اغلب الشعر كان ناطقا عن الحياة التي يعيشها الشاعر ومدى تاث أکثر

یهدف هذا المقال الى ان الشاعر ابن بيئتة ولابد ان تكون ادواته ومواضيعه الشعرية نابعة من تلك البيئة شاء ام ابى . فهدفنا ان ندرس التطور الحضاري واثره على فكر الشاعر واثر الحياة الاجتماعية والسياسية والاقتصادية ، ان اغلب الشعر كان ناطقا عن الحياة التي يعيشها الشاعر ومدى تاثيرها على الشاعر وعلى المجتمع بصورة عامة. كذلك نلاحظ هيمنت دراسة المفاهيم والمصطلحات والمعاني على مساحة واسعة في النقد العربي وغير العربي، ويهتم كل جماعة بتقديم عصارة فكرهم عن مدلول معين . واعتمدنا في هذا المقال على المنهج الموضوعاتي والدلالي والسيميائي، على إمعان النظر في التحوّلات العميقة، لا السطحية، الحاصلة في الشعر العربي والتي يمكن إدراجها في باب الحداثة المنهج سيكون تحليلا لنصوص ومعاني المفردات المستخدة فيه لاجل تحديد ثقافة الشاعر المعاصر واثرها على شعره وعلى طريقة صياغة ذلك الشعر وكيفية ختياره للادوات الشعرية وطريقة وتوظيفها وتمتاز هذه الرسالة عن غيرها انها تناولت الميتاشعرية من خلال تناولها شعراء عرب من بلدان عدة وظروف اجتماعية مختلفة وثقافات وديانات مختلفة لم يسبق ان تم جمعهم في دراسات سابق مماثل. وان ما توصلت اليه هذه الرسالة فی دراسه مجالات عده لشعراء العصر الحديث بتجديد اللغة على ضوء تجربة جديدة وفهم جديدة لحياة الشاعر وتجربته . تحوَّلت تقنيات التحليل اللغوي الدلالي في الميتا شعرية من محدودية رباعية المنظومة الدلالية إلى عناصر التحليل الدلالي الثلاثي عنصر الواقع اللغوي النفعي،أخذت الشعريّة الحديثة منحى الغموض في حقولها ولكن ليس للبعد عن الدلالة إنّما لتعطي السطح العام للعبارة دلالات عدّة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1048 - الملامح الأدبية لنيما يوشيج في شعر منوتشهر آتشي
یوسف کرمی چمه مهدی ترکشوند

10.30495/cls.2023.1976917.1393

الملامح الأدبية لنيما يوشيج في شعر منوتشهر آتشيالملخصفي تاريخ الشعر والأدب الفارسيين، لطالما كان هناك شعراء مبرّزون لفتوا أنظار الشعراء الذين عاصروهم أو عاشوا في العصور اللاحقة لهم. فقد ظهرت أشعار هؤلاء الناظمين بمظاهر مختلفة في أعمال الآخرين. وفي الحقيقة، فإن قارضي الش أکثر

الملامح الأدبية لنيما يوشيج في شعر منوتشهر آتشيالملخصفي تاريخ الشعر والأدب الفارسيين، لطالما كان هناك شعراء مبرّزون لفتوا أنظار الشعراء الذين عاصروهم أو عاشوا في العصور اللاحقة لهم. فقد ظهرت أشعار هؤلاء الناظمين بمظاهر مختلفة في أعمال الآخرين. وفي الحقيقة، فإن قارضي الشعر اللاحقين، وباتباعهم للتقاليد الشعرية والأدبية، ومن خلال الاستفادة من أشعار الشعراء المعظّمين قبلهم، أقاموا صلة بين نصوصهم والنصوص والممتلكات الثقافية الماضية، وانبروا إلى إغناء أشعارهم. في الشعر الفارسي المعاصر، لا نجد من ينكر مكانة نيما. فإن الشعراء البارزين بعده، في معظمهم، ناظمون استأنسوا بشعره ورأيه وتأثروا بهما. ومن هؤلاء الشعراء، منوتشهر آتشي. فإنه نحى منحى نيما في الاهتمام بالقضايا الإقليمية والمحلية وبأسماء الأصوات معًا. قام آتشي بتضمين بعض ما أنشده نيما، وكذلك، استفاد من عناوين أشعاره. تناولت المقالة الماثلة الدلالات الواضحة لحضور نيما یوشیج في شعر آتشي عبر مراجعة المصادر المكتبية وبالمنهج الوصفي - التحليلي.الكلمات الدلالية: نيما يوشيج، منوتشهر آتشي، التناص، النزعة الإقليمية، التضمين. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1049 - المقاومة الوطنية ضد الاستعمار في شعر ابراهیم المنذر الشاعر اللبناني
سيد ابوالفضل سجادي محمد جرفي زهرا كوچكي نيت

10.30495/cls.2023.1985039.1417

الملخصلاشک في أن الاحتلال یؤدّي إلی المقاومة في الدفاع عن الحق في الحیاة والحصول علی الاستقلال والسیادة علی الوطن ویمکن القول بأن الشعر الذي یحتوی علی هذه المضامین فهو شعر المقاومة والشاعر المقاوم یدافع عن وطنه وقضیّته ضد المحتلّین بسلاح کلمته المتشعّبة بالصمود والتحدّي أکثر

الملخصلاشک في أن الاحتلال یؤدّي إلی المقاومة في الدفاع عن الحق في الحیاة والحصول علی الاستقلال والسیادة علی الوطن ویمکن القول بأن الشعر الذي یحتوی علی هذه المضامین فهو شعر المقاومة والشاعر المقاوم یدافع عن وطنه وقضیّته ضد المحتلّین بسلاح کلمته المتشعّبة بالصمود والتحدّي. یعدّ الشاعر المسیحيّ اللبناني شیخ إبراهیم المنذر(1875- 1950م.)، من أکبر الشعراء المقاومین في إبان فترات الاستعمار الأروبي علی البلاد العربیّة.کان المنذر ثائراً وطنیاً، مصلحاً اجتماعیاً، ومعلماً انسانیاً وقد کان یحاول في أشعاره إذکاء روح المقاومة والوعي لدی الأمة العربیة. یهدف هذا البحث إلی دراسة ملامح المقاومة ضد الاستعمار في شعر المنذر المقاومة علی المنهج الوصفي - التحلیلي. تدلُّ نتائج البحث علی أنّ الشاعر التزم في شعره بمواقفه الوطنیة والقومیة، وقدنظم قصائد وطنیة جیّدة یعبر فیها عن شعوره الوطني. فیثبت أن الوطن والدعوة إلی الأخوة والوحدة العربیة والقومیة، و إثارة نخوة الرجولة في قلوب الأبطال، والغضب والتمرّد علی مُؤتمر السَّلام، وصرخة استغاثة للإخوة العرب بسوریا والعراق، وقوة الإرادة وعلو الهمة في الجهاد والابتعاد عن القعود، والشهادة في سبیل الوطن، ونشر العلم والتربیة الوطنیة والحفاظ على اللّغة العربية هي من أهم ملامح المقاومة في شعر هذا الشاعر اللبناني. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1050 - تطور أدب الأطفال في العقود الثلاثة التي تلت الثورة الإسلامية بناءً على النقد التاريخي
مريم الخطيب علي اصغر باباسالار

10.30495/cls.2022.1958356.1367

يخضعُ الأدبُ في رحلةِ تطوّرِهِ للظّروف التّاريخيّة والاجتماعيّة والثّقافيّة، والأدبُ المُوَجَّهُ للأطفالِ والمُراهقين في إيران لا يخرجُ عن ذلكَ، بعد الثّورةُ الإسلاميّةُ توسَّعَ أدب الأطفال وأصبحَ أكثرَ شيوعاً ممّا كان عليهِ مِن قبل، فمُنِحَ نقدُ أدبِ الأطفالِ ونظريّاتِ أکثر

يخضعُ الأدبُ في رحلةِ تطوّرِهِ للظّروف التّاريخيّة والاجتماعيّة والثّقافيّة، والأدبُ المُوَجَّهُ للأطفالِ والمُراهقين في إيران لا يخرجُ عن ذلكَ، بعد الثّورةُ الإسلاميّةُ توسَّعَ أدب الأطفال وأصبحَ أكثرَ شيوعاً ممّا كان عليهِ مِن قبل، فمُنِحَ نقدُ أدبِ الأطفالِ ونظريّاتِهِ اهتماماً بالغاً. يُعَدُّ (النّقد التّاريخيّ أو نقد السّيرة الذّاتيّة) إحدى النّظريّات المهمّة في النّقد الأدبيّ؛ لأنّ ظهور أيّ عملٍ أدبيّ مرتبطٌ بالظّروف الاجتماعيّة والتّاريخيّة للعصر الذي نشأ فيه؛ ولذلك يهدفُ هذا البحثُ إلى تحليلِ أعمالِ خمسةِ مؤلّفين لهذا الأدب خلالَ العقودِ الثّلاثةِ الّتي تلَتِ الثّورة الإسلاميّة، وذلك استناداً إلى آراءِ كبارِ النّقّادِ الّذينَ اعتمدوا هذا الأسلوب في النّقد مثل: دیچز، گورين، امامي، زريّن كوب وغيرهم، ويهدفُ أيضاً إلى بيانِ تأثيرِ الأحداثِ التّاريخيّةِ المتزامنةِ مع حياةِ المؤلّفِ والظّروفِ الخاصّةِ الّتي عاشَها على تطوّر أدبِ الأطفال والمراهقين في هذهِ العقودِ الثّلاثةِ، مع ذكر شواهد من القصص وذلك مِن خلالِ منهجٍ وصفيّ-تحليليّ. أظهرَتِ النّتائجُ أنَّ الأحداثَ التّاريخيّة والظّروف الخاصّة قد أثّرت على حياة الكتَاب، وانعكسَ هذا التّأثير على طريقة كتابتهم وعلى نصوصِ قصصهم ومحتواها. لقد تأثَّرَت قصصُ العقدِ الأوّلِ بأحداثِ الثّورةِ الإسلاميّةِ والحربِ الإيرانيّةِ - العراقيّةِ، بينما عكسَت قصصُ العقدِ الثّاني القضايا الاقتصاديّة والاجتماعيّة التي خلَّفتها الحرب، أمَّا قصصُ العقدِ الثّالث فاتّجهت إلى عالمٍ أكثر ارتباطاً بأدبِ الطّفولة؛ عالمٍ يتميَّزُ بالإبداعِ والجمالِ وسيطرةِ الخيال، ويسعى إلى تعليمِ الطّفلِ وتربيتِهِ والاهتمامِ بِهِ. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1051 - دراسة مظاهر الدعوة إلی الصحوة والرقي في شعر جمیل صدقي الزهاوي
جواد رنجبر کریم برین

10.30495/cls.2023.1988145.1427

إنّ حب الوطن ظاهرة فطریة في ذات البشر و هو یحب وطنه بما هو الانسان کما أن الوطنیة ظاهرة بارزة في شعر کثیر من الشعراء ونکاد لانجد شاعراً لم یتطرق إلی موضوع الوطن و الذود عنه في شعره. ومن ثمّ أن الزهاوي شاعر مهتم بالوطن في شعره علی حدِّ یجعله ساحةً للدعوة إلی الوطن؛ ینادي أکثر

إنّ حب الوطن ظاهرة فطریة في ذات البشر و هو یحب وطنه بما هو الانسان کما أن الوطنیة ظاهرة بارزة في شعر کثیر من الشعراء ونکاد لانجد شاعراً لم یتطرق إلی موضوع الوطن و الذود عنه في شعره. ومن ثمّ أن الزهاوي شاعر مهتم بالوطن في شعره علی حدِّ یجعله ساحةً للدعوة إلی الوطن؛ ینادي لتقدمه وصحوة شعبه. إنّه یستعین في سبیل هذه الدعوة بقضایا مختلفة لکي یحث ابناء وطنه علی التقدم کما یکافح مع الاستعمار والاجانب المحتلین ویکرم منزلة العلم والفن والحضارة لتأثیرها في الحث علی التقدم ویشیر إلی تقدم الغرب تعریضاً علی المواطنین. کما یهتم الزهاوي بقضایا الوطن وتقدمه اهتماماً بالغاً فیتحسر علی تخلف الوطن ویشکو من إهمال الشعب حقه، لکنه یبذل من نفسه حتی في سبیل الوطن. قد اعتمد هذه الدراسة علی منهج الوصفی-التحلیلی ویسعی لتنیین اهتمام الشاعر بالوطن و الترکیز علی استنباط العناصر المتعلقة بالصحوة والمقاومة في شعره وتحلیل القضایا التی یستعین بها الشاعر في بیان الدعوة إلی الصحوة والرقي. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1052 - بررسی و مقایسه بازتاب دیدگاههای وجودی(اگزیستانسیالیسم) در شعر شاملو و سهراب
زهرا میرزایی بهمن اباد فاطمه غفوری مهدی اباد پوران یوسفی پور کرمانی

10.30495/cls.2023.1978642.1396

در میان مکاتب فکری-فلسفی، فلسفه اگزیستانسیالیسم،بی گمان یکی از پرنفوذترین این مکاتب بوده که بر آراء افکار کسانی چون هدایت،آل احمد،فروید و...تاثیری عمیق گذاشت.احمد شاملو و سهراب سپهری از جمله کسانی بودند که در بخشی از دوران آفرینش ادبی شان از این اندیشه تاثیر پذیرفتند.تا أکثر

در میان مکاتب فکری-فلسفی، فلسفه اگزیستانسیالیسم،بی گمان یکی از پرنفوذترین این مکاتب بوده که بر آراء افکار کسانی چون هدایت،آل احمد،فروید و...تاثیری عمیق گذاشت.احمد شاملو و سهراب سپهری از جمله کسانی بودند که در بخشی از دوران آفرینش ادبی شان از این اندیشه تاثیر پذیرفتند.تاثیر پذیری شاملو از فلسفه اگزیستانسیالیسم را می توان در اشکال زیر دانست:در حوزه فلسفی –محتوایی که شاملو بیشتر به اندیشه های سارتر چشم دارد،در حوزه سیاسی ،اندیشه های کامو کانون توجه اوست و در حوزه ادبی،نیز به علت نزدیکی آراءسارتر و کامو به یکدیگر شاملو اگر نه تاثیر پذیر،اما موافق با آراء آنان است.سهراب سپهری شاعری با تفکرات اگزیستانسیالیستی به معنای واقعی امروزی نبوده اما نظام هستی شناسی در آثار او بویژه در سراسر منظومه صدای پای آب در یافتنی است و تفکر او در این منظومه جنبه هستی شناسیک دارد،باور های مکاشفه ای سهراب باعث شده تا شالوده این منظومه او در دو قابلیت ،یعنی ، سطح بیرونی که توصیف طبیعت و عناصر آن است و سطح درونی و نهفته که بیان مفاهیم فلسفی و معرفت شناختی عناصر است،پدید آید.نگارنده در این پژوهش ، با مقایسه اشعاری فلسفی از شاملو و سهراب به این نتیجه رسیده که درون مایه های فلسفه اگزیستانسیالیستی با شدت و ضعف در شعر این دو شاعر دیده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1053 - دراسة النرجسيّة الأدبيّة في تقديم النماذج التربوية - الأخلاقية في أشعار الشعراء العرب المعاصرين بالاعتماد على نظرية «الذات» لهاينز كوهوت (محمود سامي البارودي انموذجاً)
قاسم مختاری سودابه بروجي محمد جرفي محمود شهبازی

10.30495/cls.2023.1989861.1435

اليوم إذ يلقي الإهمال والغزو الثقافي في إطار عوامل جذب افتراضية، بظلاله على أفكار الناس، تتخذ المهمة الأخلاقية - التربوية للشعر في ميدان الأدب، دوراً أكثر أهمية، رغم اختلاف آراء النقاد والأدباء بهذا الشأن، إلا أنه يجب القول بأن الشعر ليس مجرد حفنة من التشبيهات والاستعار أکثر

اليوم إذ يلقي الإهمال والغزو الثقافي في إطار عوامل جذب افتراضية، بظلاله على أفكار الناس، تتخذ المهمة الأخلاقية - التربوية للشعر في ميدان الأدب، دوراً أكثر أهمية، رغم اختلاف آراء النقاد والأدباء بهذا الشأن، إلا أنه يجب القول بأن الشعر ليس مجرد حفنة من التشبيهات والاستعارات والصور، ولا شك أنّه يحمل معه رسالة أخلاقية وعاطفية. يتمثل هدف الكاتب، إلى جانب تأكيده على وجود التفاعل بين الفن والأخلاق، بدراسة دور النرجسية في تقديم النماذج السلوكية - الأخلاقية في الأدب العربي المعاصر، وفقاً لمنهج تحليل المحتوى ووصفه استناداً إلى شعر محمود سامي البارودي. تشير نتائج البحث إلى أن ذلك التطور الضخم الذي حدث في الأدب العربي المعاصر، شق طريقه إلى مجال النرجسية أيضاً، فأبعده عن التركيز على النرجسيّة والتعطش لحب الظهور، وأدخله إلى الحدود الطوباوية وتصوير مدينة فاضلة، ولذلك ومع استعراض أشعار محمود سامي البارودي، الشاعر العربي النرجسي المعاصر الكبير، اتّضح أن مفاهيم مثل الإشادة بالشجاعة والبطولات، ومقارعة الفقر، وامتلاك الروح الجهادية والاستشهادية، وعدم التعلق بالدنيا وملذاتها، والعفة والحشمة، وتجنب النميمة والكذب والإسراف، والوفاء بالعهد، والصبر والجلد، والسخاء والكرم، هي من جملة أهم مكاسب النرجسية الأدبية الصحية في شخصية الشاعر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1054 - دراسة أسلوبیة فی قصیدة "الجداریة" لمحمود درویش من منظار الشکلانیین الروس
رسول بلاوی علیرضا شیخیانی

الأسلوبیة فرع من اللسانیات الحدیثة التی تعنی بتحلیل الأسالیب الأدبیة وتهتم بدراسة الطریقة الفنّیة فی التعبیر عن الدلالات أو المعانی. والمنهج الشکلانی من أهمّ الاتجاهات الحدیثة فی دراسة الأسلوب حیث یعتقد الشکلانیون الروس أنّ الشکل هو الذی یحدّد المعنی والمفهوم للنص وأنّ أکثر

الأسلوبیة فرع من اللسانیات الحدیثة التی تعنی بتحلیل الأسالیب الأدبیة وتهتم بدراسة الطریقة الفنّیة فی التعبیر عن الدلالات أو المعانی. والمنهج الشکلانی من أهمّ الاتجاهات الحدیثة فی دراسة الأسلوب حیث یعتقد الشکلانیون الروس أنّ الشکل هو الذی یحدّد المعنی والمفهوم للنص وأنّ الأثر الأدبی محض شکل ویجب أن یدرس من الناحیة الشکلیة. والشاعر الفلسطینی محمود درویش من الشعراء الذین اقترن إسمهم بحرکة الحداثة الشعریة واستطاع أن یطرح أفکاره ومضامینه بأسلوب رائع ومثیر للانتباه، وإنّنا إخترنا قصیدته الجداریة لتکون محوراً لهذه الدراسة لما تمتاز به شکلاً ومضموناً. تسعی هذه المقالة أن تکشف عن الدلالات الأسلوبیة المتمثّلة بالبعد الصوتی، البیانی والانزیاحی من منظار الشکلانیین الروس لقصیدة الجداریة وفقاً للمنهج الوصفی-التحلیلی؛ بما أنّ النقد القدیم لا یستطیع أن یبیّن ویشرح هذه الأسرار والرموز، فقد اعتمدنا علی المنهج الشکلانی فی النقد الحدیث الذی قادر أن یقوم بهذه المهمّة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1055 - هاجس الغربة عند أبی إسحاق الإلبیری
عباس یداللهی فارسانی زینب رضاپور

تعتبر الغربة والشعور بالوحدة من المضامین العریقة فی الأدب الذی نشأ نتیجة التّدهور فی الأوضاع السیاسیة والاجتماعیة والاقتصادیة فی المجتمعات البشریة. یستهدف البحث دراسة ظاهرة الاغتراب؛ مفهومه، بواعثه وأصدائه فی شعر أبی إسحاق الإلبیری. لقد عاش الشاعر بیئة حفلت بالصراعات ال أکثر

تعتبر الغربة والشعور بالوحدة من المضامین العریقة فی الأدب الذی نشأ نتیجة التّدهور فی الأوضاع السیاسیة والاجتماعیة والاقتصادیة فی المجتمعات البشریة. یستهدف البحث دراسة ظاهرة الاغتراب؛ مفهومه، بواعثه وأصدائه فی شعر أبی إسحاق الإلبیری. لقد عاش الشاعر بیئة حفلت بالصراعات السیاسیة والفکریة والعقیدیة والتّزمّت الدینی مما هیّأ الأرضیة المؤاتیة لظهور هاجس الغربة والانعزال فی شعره. اعتمدنا فی البحث علی دیوانه الشعری لتحلیل الاغتراب وتمثیل نماذجه لدیه. أخیراً خلص البحث إلی أنّ العاملین الهامّین قد أسهما أعظم إسهام فی نزوعه نحو الاغتراب؛ هما الدّین والتدهور الخلقی والاجتماعی. من ثَمّ حفل شعره بالثورة والتمرّد علی الأعراف السائدة دفعاً للبذخ والترف والتیّارات الإلحادیة فی المجتمع. من أهمّ أصداء الغربة فی شعره، الاغتراب الدّینی، والمکانی، والاجتماعی والروحی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1056 - تحلیل حوار طه حسین فی کتاب «مع أبی العلاء فی سجنه»
نرجس توحیدی فر سعید اسدی

یشکل الحوار أداة للتواصل الإنسانی بوصفه مفهوماً قاراً فی المعرفة الإنسانیة، فهو یعزز وجود الإنسان بالآخر، ویعزز بنیانه المعرفی، فالحوار یعدّ أهم وجوه التعبیر الإنسانی وتواصله بین عالمه وبین الموجودات التی تمتلک لغة خاصة بها. فطه حسین الناقد المصری الکبیر یستعین فی مکتوب أکثر

یشکل الحوار أداة للتواصل الإنسانی بوصفه مفهوماً قاراً فی المعرفة الإنسانیة، فهو یعزز وجود الإنسان بالآخر، ویعزز بنیانه المعرفی، فالحوار یعدّ أهم وجوه التعبیر الإنسانی وتواصله بین عالمه وبین الموجودات التی تمتلک لغة خاصة بها. فطه حسین الناقد المصری الکبیر یستعین فی مکتوباته بأسالیب الحوار بشکل ممتع. وهذا الأمر یتجلی بنوع خاص فی کتابه مع أبی العلاء فی سجنه؛ موضوع الکتاب هو النقد ولکن لا یعمل الکاتب علی منهج النقد العلمی البحت بل یحاول أن یدخل فی سجن المعری ویقرّب منه ویشاهد ظروف حیاته بشکل مباشر وهو فی الحقیقة بصدد إدخال القارئ فی هذا السجن. فطه من جانب یتمتع بالأسلوب الخطابی الرائع ومن جانب آخر یستعین بنوع من النقد النفسی الذی یثیر عاطفة المخاطب ویحثّه علی متابعة القراءة، کما یحثّه علی المشارکة الفعالة فی بیان آراءه کمخاطب للنص بأسلوب الإستفهام. هذه الدراسة التی تقوم بأسلوب تحلیلی- توصیفی تعمل بصدد معالجة کیفیة استخدام أسلوب الحوار بعناصره المتنوعة فی نص الکتاب المذکور. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1057 - دراسة روایة «شیکاجو» لعلاء الأسوانی علی ضوء نظریة الواقعیة العظیمة لجورج لوکاتش
محمود رضا توکلی محمدی محمد علی آذرشب

وفق نظریة جورج لوکاتش، فی علمیة البحث الأدبی یجب ألّا ینظر إلی الأدب من منظار الأدبیة فحسب، بل علی الناقد أن یتفرس الأثر الأدبی لکی یجد فیه صلةً بین الأدیب وبین مجتمعه. تقوم نظریة لوکاتش علی نقد الشکل والمضمون وطرح لها عدة معاییر هی: المضمون الإجتماعی، النموذج، الواقعیة أکثر

وفق نظریة جورج لوکاتش، فی علمیة البحث الأدبی یجب ألّا ینظر إلی الأدب من منظار الأدبیة فحسب، بل علی الناقد أن یتفرس الأثر الأدبی لکی یجد فیه صلةً بین الأدیب وبین مجتمعه. تقوم نظریة لوکاتش علی نقد الشکل والمضمون وطرح لها عدة معاییر هی: المضمون الإجتماعی، النموذج، الواقعیة وعلاقة العلة والمعلول. فی هذا الصدد سمّی لوکاتش الواقعیة فی نظریته بالواقعیة العظیمة وطرح لها عدّة سمات منها الواقعیة الحقیقیة أو انتصار الواقعیة والواقعیة النقدیة وشعبیة الأدب. حاول هذا المقال وعلی ضوء المنهج الوصفی- التحلیلی أن یدرس روایة شیکاجو لعلاء الأسوانی، الکاتب المصری المعاصر، فی إطار نظریة الواقعیة العظیمة لجورج لوکاتش ویبحث عن مدی نجاح الواقعیة فی الرّوایة المذکورة. فیدلّ مجمل نتائج البحث علی أنّ الأسوانی استطاع أن یدرس بعض القضایا الإجتماعیة المرتبطة بالمثقفین المصریین خارج الحدود المصریة کما حاول أن یدرس المجتمع الأمریکی ولکنّه أدخل فی دراسته آرائه الفردیة وایدئولوجیته وفی بعض آرائه الإجتماعیة إبتعد عما طرحه لوکاتش فی واقعیته العظیمة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1058 - من هو بوصیری العصر الحدیث؟
رقیة تقوی فردود

قال الله تعالی: النبی أولی بالمؤمنین من أنفسهم لهذا فرض علی المسلمین تکریم النبی صلی الله علیه وآله وسلم، خاصة فی عصرنا هذا، لنطمس علی الهجمة الجاهلیة للعصر الراهن، فعلیه یرید هذا المقال أن یقدم شاعراً معاصراً یلقّب ببوصیری عصره، حیث یختص أکثر آثاره بفکرة نشر الدین الإس أکثر

قال الله تعالی: النبی أولی بالمؤمنین من أنفسهم لهذا فرض علی المسلمین تکریم النبی صلی الله علیه وآله وسلم، خاصة فی عصرنا هذا، لنطمس علی الهجمة الجاهلیة للعصر الراهن، فعلیه یرید هذا المقال أن یقدم شاعراً معاصراً یلقّب ببوصیری عصره، حیث یختص أکثر آثاره بفکرة نشر الدین الإسلامی، ومدح النبیّ صلی الله علیه وآله وسلم. وهذا دراسة لعدد من آثاره حول مدح النبی صلی الله علیه وآله وسلم، لأنّ الباحثة تظنّ أن کثیراً من الکتّاب لایهتمون بهذا النوع من الشعر اهتماماً بالغاً، سائلة المولی عزّ وجلّ أن یجعل هذه الوجیزة نافعة للقراء الکرام. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1059 - جبرا والقصة القصیرة
حسین شمس آبادی محمد جهان بین

یدرس هذا المقال قصص جبراإبراهیمجبرا القصیرة؛ وهو أدیب فلسطینی المولد، عراقی الموطن. یعتبر هذا الأدیب من المبدعین فی الأدب العربی الحدیث سواء فی الشعر، أو فی الترجمة والنقد أو فی الروایة. کانت مجموعة عرق وقصص أخری من أولی تجاربه القصصیة، ویلاحظ فی قصصه أنها مقدمات لروایت أکثر

یدرس هذا المقال قصص جبراإبراهیمجبرا القصیرة؛ وهو أدیب فلسطینی المولد، عراقی الموطن. یعتبر هذا الأدیب من المبدعین فی الأدب العربی الحدیث سواء فی الشعر، أو فی الترجمة والنقد أو فی الروایة. کانت مجموعة عرق وقصص أخری من أولی تجاربه القصصیة، ویلاحظ فی قصصه أنها مقدمات لروایته أو استمرار لها. إنه یستلهم فی کتابة قصصه من الأدب الرومانسی، ویخلط بین الرومانسیة والواقعیة والرمزیة. کان جبرا یکتب من نسج خیاله لیکتشف فیما بعد أنها قد تصبح واقعیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1060 - دراسة مقارنة بین الروایات العربیة والفرنسیة المعاصرة من وجهة نظر الواقعیة النقدیة
پیمان صالحی مالک عبدی پروین خلیلی افسانه جرست

ظهرت المدرسة الواقعیة النقدیة فی فرنسا وهی تقوم بالتعبیر عن حقائق المجتمع. بما أنَّ هذه المدرسة برزت معالمها فی الروایة من جهةٍ، ومن جهةٍ أخری قد استخدم کلٌّ مِن نجیب محفوظ رائد الروایة المصریة الحدیثة، ورومان رولان الراوی الفرنسی المعاصر، أسلوب الواقعیة النقدیة فی الأد أکثر

ظهرت المدرسة الواقعیة النقدیة فی فرنسا وهی تقوم بالتعبیر عن حقائق المجتمع. بما أنَّ هذه المدرسة برزت معالمها فی الروایة من جهةٍ، ومن جهةٍ أخری قد استخدم کلٌّ مِن نجیب محفوظ رائد الروایة المصریة الحدیثة، ورومان رولان الراوی الفرنسی المعاصر، أسلوب الواقعیة النقدیة فی الأدب القصصی، لذلک فإنّ هذه الدراسة حاولت مستخدمةً المنهج الوصفی- التحلیلی وعلی إطار المدرسة الأمریکیة للأدب المقارَن، القیام بمعالجة تیار الواقعیة النقدیة فی روایتی بین القصرین لنجیب محفوظ و جزیرة فی العاصفة لرومان رولان. تمّت کتابة الروایتین الاثنتین بناءً علی أحداث مصر وفرنسا خلال سنوات1914 إلی 1919م؛ یعنی السنوات التی دارت فیها الحرب العالمیة الأولی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1061 - الدراسة حول صورة الحب والوطن عند عبدالوهاب البیاتی وصلاح عبد الصبور
سکینه صارمی گروی سیدحسین سیدی

الرومانسیة هی ردة فعل علی الترکیز علی العقل ومیول إلی إبراز النفس الإنسانیة باتجاه الخیال والماضی التاریخی وکذلک الأراضی المجهولة. من أهم أصول هذا المکتب الحریة والاتجاه إلی الطبیعة، الأحاسیس والإثارة، والسفر التاریخی والجغرافیایی. إن عبدالوهاب البیاتی(1926- 1999) وصلاح أکثر

الرومانسیة هی ردة فعل علی الترکیز علی العقل ومیول إلی إبراز النفس الإنسانیة باتجاه الخیال والماضی التاریخی وکذلک الأراضی المجهولة. من أهم أصول هذا المکتب الحریة والاتجاه إلی الطبیعة، الأحاسیس والإثارة، والسفر التاریخی والجغرافیایی. إن عبدالوهاب البیاتی(1926- 1999) وصلاح عبدالصبور(1931- 1981). من أشهر وأقدر الشعراء العراقیین ومن الشعراء النجباء الرومانسیین وآثارهما یبرز فیها الوطن و العشق والإشتیاق (البعد عن الوطن والحب وذکریات الطفولة). إن هذه المؤلفات تبین الحزن والغم فی أشعار عبدالصبور والبیاتی وهذا البحث قائم علی عدة فرضیات: 1. عبدالوهاب البیاتی وصلاح عبدالصبور یلتزمان بالرومانسیة المدنیة. 2. السفر الجغرافی والهرب من البیئة التی یتواجد فیها والشوق للوصول إلی وطنهما واضح فی آثارهما. الهدف من هذا البحث إیجاد طریقة استخدام أصول ومبانی مکتب الرومانسیة وبیان وجوه الاختلاف والتشابه فی آثار عبدالوهاب البیاتی وصلاح عبدالصبور باستخدام الأسلوب التحلیلی والتوصیفی لإثبات هذه الفرضیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1062 - الدیموغرافیة التاریخیة لمدینة القدس وجوارها فی القرن السادس عشر
علی أوسط إبراهیمی

یکون البحث فی هذا المقال حول مدینة القدس ومکانتها المقدسة التی حظیت بها علی امتداد عصور تاریخیة، ومکانتها الجغرافیة والتاریخیة التی اکتسبتها علی امتداد العصور والأحقاب، وخاصة یعرض الدیموغرافیة التاریخیة لمدینة القدس وجوارها فی القرن السادس عشر، لأن بدایة القرن السادس عش أکثر

یکون البحث فی هذا المقال حول مدینة القدس ومکانتها المقدسة التی حظیت بها علی امتداد عصور تاریخیة، ومکانتها الجغرافیة والتاریخیة التی اکتسبتها علی امتداد العصور والأحقاب، وخاصة یعرض الدیموغرافیة التاریخیة لمدینة القدس وجوارها فی القرن السادس عشر، لأن بدایة القرن السادس عشر هی الخطة التاریخیة التی تتوسط ثمانیة قرون بالضبط، تشکل طوالعها احتلال الصلیبیین لبیت القدس عام 1099م/492ق وانهیار الحجم الدیموغرافی للقدس إثر مصرع قرابة 70 ألف نسمة من سکان القدس مسلمین، ونصاری؛ والرسم البیانی یوضح حجم الدیموغرافیة التاریخیة لمدینة القدس بعد عشرة قرون، والهجمة الصلیبیة الأولی فی احتلال الفرنجة للقدس عند نهایة القرن الحادی عشر، والنقصان الکبیر فی عدد سکانها، وتسجیل الحاج بورشا فی توصیفاته للأرض المقدسة الطوائف والأدیان والمذاهب والعناصر السکانیة التی کانت القدس ملتقاها علی مرّ التواریخ العصور الوسطی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1063 - فلسفة القصّة عند مولانا
بهروز حسن نژاد

القصّة روایتها، دأب دؤوب، ونقلها سنّة سنیة فی تاریخ الأدب. لایمکن استقلال القصّة عن الأدب وانفکاکها منها. کلاهما یعالجان الإنسان لغة وحسّا. لیس من البعید عن الذهن أن ترجع قدمة روایة القصّة ماضیها ولاحقتها إلی تاریخ التفکر الإنسانی والشعور البشری. لذلک من الصّعب أن نرسم أکثر

القصّة روایتها، دأب دؤوب، ونقلها سنّة سنیة فی تاریخ الأدب. لایمکن استقلال القصّة عن الأدب وانفکاکها منها. کلاهما یعالجان الإنسان لغة وحسّا. لیس من البعید عن الذهن أن ترجع قدمة روایة القصّة ماضیها ولاحقتها إلی تاریخ التفکر الإنسانی والشعور البشری. لذلک من الصّعب أن نرسم رسما معلوما بها ونحدّد حدّا تاریخیا لها. هناک علاقة عجیبة ومعجبة بین التّفکر الدّینی وروایة القصّة والأسطورة. التّفکر الدّینی یتمسّک دائما بالمحسوسات والتّصورات حتّی ینقل المدرکات والمعانی ومن هنا یتّصل بالقصّة سواء رمزیة، أو غیر رمزیة. هذه سنّة راسخة وغالبة فی الکتب الدینیة لاسیما القرآن الذی ملیء منها.حیث العرفان لغته ولباسه رمز یرتبط بالقصّة وتنبثق منها الرموز وتنبت منها الأسرار، قابلة للتاویل، وحاملة للتحویل فی کلّ الأعصار. مولانا جلال الدین بوصفه خرّیج هذا المکتب وتلمیذ هذه الحضارة الذکی، ینظر القصّة نظرة خاصّة بها. القصّة عنده فخّ لاصطیاد المعانی، وهذا المقال یدرس القصّة وفلسفتها عنده. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1064 - دراسة الخیبة والرّجاء فی روایة «ذاکرة الجسد» لأحلام مستغانمی على ضوء المنهج الاجتماعی
رضا ناظمیان رضا جلیلی گیلانده

تعتبر روایة ذاکرة الجسد روایة واقعیة؛ تأثّرت الکاتبة أحلام مستغانمی بالمجتمع الجزائری فی کتابة هذه الرّوایة. هذا المقال محاولة لدراسة الخیبة والرّجاء فی روایة ذاکرة الجسد علی ضوء المنهج الاجتماعی فی النّقد، فیهدف البحث عبر المنهج الوصفی- التحلیلی إلی کشف علاقة المجتمع ب أکثر

تعتبر روایة ذاکرة الجسد روایة واقعیة؛ تأثّرت الکاتبة أحلام مستغانمی بالمجتمع الجزائری فی کتابة هذه الرّوایة. هذا المقال محاولة لدراسة الخیبة والرّجاء فی روایة ذاکرة الجسد علی ضوء المنهج الاجتماعی فی النّقد، فیهدف البحث عبر المنهج الوصفی- التحلیلی إلی کشف علاقة المجتمع بالأدب والأدیب، وتأثّر الکاتبة بمجتمعه وتأثیرها فیه. توصل البحث إلی أنّ الرّوایة تمیل إلی الیأس والخیبة، وکثیراً ما تعرض عن الرّجاء والأمل، وتزداد خیبة وإحباطاً بحسب أحداثها وسردها، بحیث نری أنّ هذا الیأس والخیبة یتمثّلان فی ثلاثة وجوه من مضامین الروایة وهی موضوع الحبّ الفاشل، وموضوع المجتمع والسّیاسة، والبؤس الثّقافی؛ وفی ظل هذا المنحی تنتقد الکاتبة ظروفَ المجتمع الثّقافیّة والاجتماعیّة واللامساواة فی الدّخل والثّروة فی المجتمع الجزائری. ومن جانب آخر یواجه الشّخصیّة الرّئیسة "خالد بن طوبال" کلّ ما رآه ویسمعه من الأخبار السّیّئة باللامبالاة الّتی لا یمکن أن یولّدها سوی الیأس الأخیر. تشیر الرّوایة إلی میل المجتمع إلی الواسطة والمحسوبیة دون الکفاءة ثم أنّ هذه الظاهرة تؤثر بشکل مباشر فی حیاة بعض الشرائح الاجتماعیة علی الأخص فی حیاة خریجی الجامعات؛ الخیبة التی تحدّثت عنها أحلام مستغانمی خیبة یعانی منها شعبٌ بأکمله لکن لا یعرف مداها إلّا المثقّفون، فالمثقّفون وحدهم یعرفون الخسائر الّتی تحمّلها الشّعب بعد الاستقلال. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1065 - الروافد الأجنبیة فی نظرة جبران خلیل جبران للموت
حبیب کشاورز

الموت أحد الظواهر الطبیعیة التی تحدث عنها الأدباء قدیما وحدیثا. الأدباء المعاصرون یتحدثون عن الموت کثیرا ولهم مواقف متباینة حول الموت أحیانا ونظرتهم إلی الموت أکثر عمقا وعاطفیة مقارنة بالأدباء فی العصور الماضیة. جبران خلیل جبران أیضاً من الأدباء الذین تحدث عن الموت فی آ أکثر

الموت أحد الظواهر الطبیعیة التی تحدث عنها الأدباء قدیما وحدیثا. الأدباء المعاصرون یتحدثون عن الموت کثیرا ولهم مواقف متباینة حول الموت أحیانا ونظرتهم إلی الموت أکثر عمقا وعاطفیة مقارنة بالأدباء فی العصور الماضیة. جبران خلیل جبران أیضاً من الأدباء الذین تحدث عن الموت فی آثاره الشعریة والنثریة ونظرته إلی الموت تختلف عن نظرة القدماء إلی الموت. جبران وهو من أشهر الأدباء فی المهجر الشمالی ومن أعضاء الرابطة القلمیة، فی نظرته إلی الموت إضافة إلی میزاته الشخصیة وموت أخته وأمه، تأثر بالأدباء الغربیین والمکاتب الغربیة أیضا وفی هذه المقالة بالمنهج التحلیلی- الوصفی نرید دراسة الروافد الأجنبیة المؤثرة فی نظرة جبران خلیل جبران للموت. وتظهر نتائج الدراسة بأن جبران تأثر بالأدباء الغربیین منهم نیتشه وإدجار آلان بو وولیم بلیک کما تأثر بالمذهب الرومنسی والأدباء الرمانسیین أیضاً. هو کان یعشق الموت وحبه للموت کان متأثرا بالمذهب الرومانسی وکان یشعر بالغربة فی هذا العالم ویعتقد بأن الموت یزیل هذه الغربة وینجیه ویشفیه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1066 - الأسلوب والأسلوبیة فی المعارضات
إنعام پنکه ساز

إنَّ المعارضات قصائد یحاکی بها أصحابُها سابقاتِها اللامعاتِ وزنا وقافیة ً ومضمونا. وعلی مدی التاریخ الطویل للأدب العربیِّ تمتعت بأسالیب شدیدة التنوُّع یلامسها الإبداعُ أحیانا. فمن الممکن أن تدرسها الأسلوبیَّة (النابعة عن البنیویة) بمناهجها التحلیلیَّة دراسةً تضمُّ الجما أکثر

إنَّ المعارضات قصائد یحاکی بها أصحابُها سابقاتِها اللامعاتِ وزنا وقافیة ً ومضمونا. وعلی مدی التاریخ الطویل للأدب العربیِّ تمتعت بأسالیب شدیدة التنوُّع یلامسها الإبداعُ أحیانا. فمن الممکن أن تدرسها الأسلوبیَّة (النابعة عن البنیویة) بمناهجها التحلیلیَّة دراسةً تضمُّ الجمالیَّات اللغویَّة والبلاغیَّة والموسیقیَّة والتناصِّیَّة. ویحاول المقال هذا قدر المستطاع وبتواضعٍ تطبیقَ منهج من مناهجها علی قصیدة من القرن السَّابع ومعارضتها من القرن الرابع عشر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1067 - النقد الادبی فی العصر العباسی
محمد باقر الحسینی

کان العهد العباسی عهد عظمة الثقافة والحضارة الإسلامیة وازدهارهما حیث تم التصنیف فی مختلف العلوم المتداولة فی ذاک العهد وتمهدت أرضیة خصبة للعلم والأدب، وفی هذا الخضم اختص الأدب بسهم وافر من الاهتمام وترکت حرکة الترجمة تأثیرا غیر قابل للإنکار علی مجمل نشاط النقد الأدبی أس أکثر

کان العهد العباسی عهد عظمة الثقافة والحضارة الإسلامیة وازدهارهما حیث تم التصنیف فی مختلف العلوم المتداولة فی ذاک العهد وتمهدت أرضیة خصبة للعلم والأدب، وفی هذا الخضم اختص الأدب بسهم وافر من الاهتمام وترکت حرکة الترجمة تأثیرا غیر قابل للإنکار علی مجمل نشاط النقد الأدبی أسفر عنه تغییر نظریات نقاد الأدب إلى العالم الخارجی تغییرا جذریا یختلف عن سابقه من العهود، وفی هذا العهد سعی النقد الأدبی لیکون بعیدا عن تأثیر الاحساس العاطفی الذاتی معتمدا علی التحلیل والبرهان لذلک فقد ظهرت قواعد دقیقة ومنهجیة فی النقد، ونقد العصر العباسی یتشعب إلى ثلاثة اتجاهات، الأول، الاتجاه اللغوی والثانی، الاتجاه الذوقی والثالث، اتجاه العلماء مثل قدامة بن جعفر الذی تأثر إلى حد کبیر بالعلوم الیونانیة . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1068 - مسرحیة «أهل الکهف» لتوفیق الحکیم فی ضوء نقد التفکیکیة
عبدالرزاق رحمانی زهرا گرمه‌ای أمینه زرگر

التفکیکیة نظریة فلسفیة ظهرت فی ستّینات القرن العشرین، ورائدها الفیلسوف الفرنسی جاک دریدا. أساس التفکیکیة هو ترجیح الکتابة علی الکلام وهذا الترجیح یتطلب التفسیرات والتأویلات المتعددة فی الفترات المختلفة، هذه الممارسة تتضمن مصطلحات مهمة مثل الاختلاف/ الإرجاء، الحضور/ الغی أکثر

التفکیکیة نظریة فلسفیة ظهرت فی ستّینات القرن العشرین، ورائدها الفیلسوف الفرنسی جاک دریدا. أساس التفکیکیة هو ترجیح الکتابة علی الکلام وهذا الترجیح یتطلب التفسیرات والتأویلات المتعددة فی الفترات المختلفة، هذه الممارسة تتضمن مصطلحات مهمة مثل الاختلاف/ الإرجاء، الحضور/ الغیاب، التشتیت والانتشار؛ هذه المصطلحات تتوضح فی ضوء الثنائیات. توفیق الحکیم فهو کاتب نشیط له آثار کثیرة فی الصیغ والأسالیب المختلفة رائد المسرحیة الذهنیة، تشغل مسرحیة أهل الکهف حیزا مهما بین آثار توفیق الحکیم وفقا لأسلوب المسرحیة الذهنیة، حیث إن مضمونها عالج قضایا المجتمع المصری فی زمن الاستعمار. هذه المقالة تدرس الثنائیة الشخصیة، المکانیة والفکریة فی مسرحیة أهل الکهف لتوفیق الحکیم فی ظل نقد التفکیکیة، هذه الدراسة ترینا أن المسرحیة تتطلب القراءات المختلفة وتتضمن المعانی المختلفة الکامنة فی جملات وکلمات یستطیع القاری أن یستند إلیها فی تحلیل نصه ویبدع نصّاً جدیداً. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1069 - دراسة توظیف تقنیّة تراسل الحواس فی شعر أمل دنقل
علی نجفی ایوکی امیرحسین رسول‌نیا سید علی رضا تقوی

إنّ الشاعر یلعب دوراً بارزاً فی الحیاة الاجتماعیة عامة وفی الحیاة الأدبیة خاصة، کما یؤثر علی الناس بشعره وخیاله الرحب. وبالطبع إنّ ذلک التأثیر من قبل الشاعر لا یتحقق فی عالم الحقیقة فحسب، بل یتحقق فی عالم الخیال؛ حیث ینأی الشاعر عن السیق المألوفة ویتحدث بصوت أعمق وأغرب أکثر

إنّ الشاعر یلعب دوراً بارزاً فی الحیاة الاجتماعیة عامة وفی الحیاة الأدبیة خاصة، کما یؤثر علی الناس بشعره وخیاله الرحب. وبالطبع إنّ ذلک التأثیر من قبل الشاعر لا یتحقق فی عالم الحقیقة فحسب، بل یتحقق فی عالم الخیال؛ حیث ینأی الشاعر عن السیق المألوفة ویتحدث بصوت أعمق وأغرب من العادی، کی یمنح المتلقی صور حسیة ذات فاعلیة وحرکة. ومن الأدوات التی یستخدمها الشاعر کی یصدر إنتاجاً أدبیاً ذات فاعلیة وتأثیر، هی "تراسل الحواس" أو "الاشتباک الحواسی" أو "الحس المتزامن". فیجدر القول بأنّ هذه التقنیّة إحدی التقنیّات المهمّة التی ظهرت کمصطلح نقدی فی الأعوام الأخیرة عند نقّاد الأدب. التقنیّة هذه وإن کانت حدیثة الظهور فی النقد الأدب العربی، لکنّ توظیفها فی النصوص الأدبیّة کان موجوداً، بدءً بالعصر الجاهلی و مروراً بالعصر المعاصر. وعلی ضوء أهمیّة المسألة تتعاطی هذه المقالة تراسل الحواسل لغة واصطلاحاً مع الحدیث عن نشأته بین الرمزیین وظهوره فی الأدب العربی، ثم تأخذ تعالج أشکال هذه التقنیّة فی شعر الشاعر المصری أمل دنقل. من المستنبط أنّ الشاعر اهتمّ إلی حد کثیر بهذا الفن اجتناباً عن استعمال القریب المألوف لللفظ وإکثاراً من أدبیّة النص مع میله الشدید فی الإنزیاح تجاه محور المجاورة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1070 - المعاییر النقدیة فی الخصائص السبع للجودة الشعریة(تحلیل مقارن)
محمد اعتمادی رحیم انصاری پور

لما کانت الأفکار التی تعرض فی الابداع الشعری من خلال ما یوحی بها النص، والتی ستدور فی ذهن المتلقی، لیست بالشیء الوحید فیها کی تبلغ بالنص الشعری الذروة، لذلک وضع النقاد بدءً بالأوائل الغربیین، ووصولاً بالمتأخرین العرب، خصائص وإشارات سبعة قد تکون متفقة لما قیل من الشعر من أکثر

لما کانت الأفکار التی تعرض فی الابداع الشعری من خلال ما یوحی بها النص، والتی ستدور فی ذهن المتلقی، لیست بالشیء الوحید فیها کی تبلغ بالنص الشعری الذروة، لذلک وضع النقاد بدءً بالأوائل الغربیین، ووصولاً بالمتأخرین العرب، خصائص وإشارات سبعة قد تکون متفقة لما قیل من الشعر من حیث جودته وبلوغه قمة المتعة الفنیة، وطبعاً تختلف الخصائص الممیزة لکل شعر باختلاف أفراده و طبائعم، حیث یعد هذا سبباً لغلبة بعض الخصائص من شخص إلی آخر، أو من مجتمع إلی آخر. وهذه الخصائص تنحصر ضمن عناصر سبعة عبارة عن اللغة الشعریة، والتجربة الفنیة، والعاطفة الشعریة، ومستوی الإهتمام، ودرجة التعقید الشعری، والإیقاع الموسیقی، والشکل، فثمة معاییر نقدیة تترشح من هذه العناصر لتشخص مستوی الجودة الشعریة. اعتمد المقال علی المنهج التوصیفی التحلیلی فی اسلوب المقارنة بین الاتجاهین لاتخاذ اسلوب التطبیق النصی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1071 - دراسة أسلوبیة فی قصیدة «البحار والدرویش» لخلیل حاوی
سیداسماعیل حسینی أجداد مقصود بخشش شهرام دلشاد

تقدم نقد النصوص الأدبیة فی العصر الحدیث وتفرعت منه المدارس والمناهج النقدیة العدیدة، منها المنهج البنیوی والمنهج التفکیکی والمنهج التلقی. لهذه المناهج دور بارز فی تحلیل النصوص الأدبیة إما نصوص قدیمة وإما المعاصرة. إن االبنیویة التی تلیها الأسلوبیة تشتغل بدراسة کیان النص أکثر

تقدم نقد النصوص الأدبیة فی العصر الحدیث وتفرعت منه المدارس والمناهج النقدیة العدیدة، منها المنهج البنیوی والمنهج التفکیکی والمنهج التلقی. لهذه المناهج دور بارز فی تحلیل النصوص الأدبیة إما نصوص قدیمة وإما المعاصرة. إن االبنیویة التی تلیها الأسلوبیة تشتغل بدراسة کیان النص الأدبی فی عدة مستویات منها الإیقاعیة، اللغویة، الترکیبیة والبلاغیة أو الدلالیة. تستهدف هذه المقالة أن تحلل قصیدة البحار والدرویش لخلیل حاوی علی أساس تلک المستویات. إن الأبنیة الإیقاعیة والتصویریة واللغویة والترکیبة فی القصیدة تکون فی خدمة مضمونها المزدوج والمتناقض الذی یرید أن یلقیه الشاعر ونشاهد تناغماً قویاً بین تلک المستویات. المنهج المستخدم فی هذه الدراسة هو المنهج الوصفی – التحلیلی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1072 - دور القرآن فی توحید المجتمع فی نظرة العلامة الطباطبائی
سیدمهدی سلطانی رنانی محمدرضا حاجی اسماعیلی محمدرضا ستوده نیا سیدمهدی لطفی

من وجهة نظر العلامة الطباطبائی یعتبر بناء ونشر الوحدة الاجتماعیة أحد الأدوار الاجتماعیة للقرآن الکریم. فیعتبر العلامة الطباطبائی الوحدة سبباً للعزة واقتدار الأمة الإسلامیة، وقد ذکر الوحدة کنعمة خاصة من الله سبحانه وتعالی. وقد عدَّ مهمة القرآن فی هذا المجال التخطیط للعمل أکثر

من وجهة نظر العلامة الطباطبائی یعتبر بناء ونشر الوحدة الاجتماعیة أحد الأدوار الاجتماعیة للقرآن الکریم. فیعتبر العلامة الطباطبائی الوحدة سبباً للعزة واقتدار الأمة الإسلامیة، وقد ذکر الوحدة کنعمة خاصة من الله سبحانه وتعالی. وقد عدَّ مهمة القرآن فی هذا المجال التخطیط للعمل لبسطها. فلا تنحصر تلک المهمة علی الشعارات والتوصیات فقط. ویعتقد بأن القرآن إضافة إلی التخطیط والترسیخ لأسباب الوحدة، یشیر إلی أسباب التفرقة کآفة اجتماعیة لهذا المهمة ویحارب أسباب الخلاف ویقدّم حلولاً ملموسة وذات مصداقیة لدفع هذه الآفات. تبیِّن هذه الدراسة معتمدةً علی آراء العلامة الطباطبائی فی تفسیر المیزان، مدی الأهمیة ومکانة الوحدة الاجتماعیة فی حیاة الإنسان وقد ناقشت مهام القرآن فی هذا المجال وأسباب التفرقة والحلول للتخلص منها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1073 - الصراع بین الإسلام والنزعة النسویة فی الروایة العربیة الملتزمة(روایة زینب بنت الأجاوید نموذجاً)
لادن مرادی نرگس انصاری

کانت النزعة النسویة ومنظری هذه الحرکة فی جمیع المجالات والأطر یحاولون تحقیق آمال المرأة، وبشکل خاص عن طریق أدبهم المتمثل بالأشعار المربوطة بحریة المرأة. وقد وضعوا هذه النظریة فی مجالات مختلفة رداً علی الرجال، وقد اعتبروا نجاح المرأة فی هذه المجالات تحرراً من سطوة الرجل أکثر

کانت النزعة النسویة ومنظری هذه الحرکة فی جمیع المجالات والأطر یحاولون تحقیق آمال المرأة، وبشکل خاص عن طریق أدبهم المتمثل بالأشعار المربوطة بحریة المرأة. وقد وضعوا هذه النظریة فی مجالات مختلفة رداً علی الرجال، وقد اعتبروا نجاح المرأة فی هذه المجالات تحرراً من سطوة الرجل المهیمن علی جمیع قطاعات الحیاة. إنّ لهذه النظریة أنصارها الذین یذودون عنها، کما أنها لم تسلم من منتقدیها فی العالم الإسلامی وتعالیمه الذین کانوا نداً بارزاً لها. خولة القزوینی کاتبة کویتیة التزمت قضیة المرأة فی جمیع مناحی الحیاة من خلال القصص والروایات التی کتبتها نصرة لها. وتعتبر روایة زینب بنت الأجاوید من الروایات التی سلطت الضوء علی القضایا والمشاکل المتعلقة بالمرأة فی العالم العربی والغربی وبشکل خاص فی المجتمعات الإسلامیة. والمقال الذی بین أیدینا یحاول دراسة النزعة النسویة ومواجهة الإسلام لها وبشکل خاص القضایا الاجتماعیة للمرأة فی روایة زینب بنت الأجاوید، وقد اتخذت هذه الدراسة المنهج الوصفی التحلیلی منهجاً لها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1074 - الرمز وشعراء المقاومة العرب(بلند الحیدری والمقالح وسلیمان العیسی والمیهوبی نماذجاً)
نادر محمدی مجتبی عمرانی پور جهاد فیض الاسلام صادق فتحی دهکردی

من أشهر شعراء المقاومة العرب یکون بلند الحیدری من العراق وسلیمان العیسی من سوریة وعبدالعزیز المقالح من الیمن وعزّالدین المیهوبی من الجزائر. یتطرّق هذا المقال إلی تحلیل الرمزیة فی أدب المقاومة فی العالم العربی، فی شعر هذه الشعراء نماذجاً وأسباب استخدام الرموز فی هذا النو أکثر

من أشهر شعراء المقاومة العرب یکون بلند الحیدری من العراق وسلیمان العیسی من سوریة وعبدالعزیز المقالح من الیمن وعزّالدین المیهوبی من الجزائر. یتطرّق هذا المقال إلی تحلیل الرمزیة فی أدب المقاومة فی العالم العربی، فی شعر هذه الشعراء نماذجاً وأسباب استخدام الرموز فی هذا النوع الأدبی و یعتمد البحث علی المنهج الوصفی- التحلیلی. الرمز والرمزیة من التقنیات الفنیة المستخدمة فی أدب المقاومة ویعبّر بهذه التقنیة عن المعاناة الوطنیة والنفسیة. التعرّف علی الغرب والخوف من الکبت وأخطار الظالمین کالسجن والاغتیال والمنفی وأیضا الرغبة فی التجدّد وتعمیق المعنی وتجسید الإحساسات والمفاهیم ومشارکة المتلقّی فی کشف المعنی، تکون اسباب استخدام الرموز فی أدب المقاومة. تدلّ الرموز فی أدب المقاومة لدی الشعراء العرب علی ما یتعلّق بالاحتلال والثورة علیه ومن أهمه هو الحق والباطل والاحتلال والحریّة والظلم والعدالة والثورة والمقاومة والانتفاضة. تدلّ مفردات العنکبوت والغراب والجراد والذئب علی الغصب والغاصبین وتدلّ مفردات الثعبان والعاصفة والکلب والظلمة والدجی علی الظلم والظالمین وتدلّ مفردات المطر و... علی الثورة وتدلّ الرّبیع و... علی الحریّة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1075 - الإبراهیمی ورؤیته الاستشرافیة لإحیاء اللغة العربیة فی الجزائر
حیاة عمارة مریم جلائی

یعدّ الشیخ محمد البشیر الإبراهیمی علماً من أعلام الإصلاح فی الجزائر، ووجهاً بارزاً من وجوه البلاغة والأدب وأحد أشهر الکُتاب الجزائریین المحدثین، تبنّى مشروعاً حضاریاً عظیماً رأى فیه خلاص أمّته من الاستعباد والذل والهوان؛ لا لأجل استردادحرّیتها وخلاصها من ربقة الاستعمار أکثر

یعدّ الشیخ محمد البشیر الإبراهیمی علماً من أعلام الإصلاح فی الجزائر، ووجهاً بارزاً من وجوه البلاغة والأدب وأحد أشهر الکُتاب الجزائریین المحدثین، تبنّى مشروعاً حضاریاً عظیماً رأى فیه خلاص أمّته من الاستعباد والذل والهوان؛ لا لأجل استردادحرّیتها وخلاصها من ربقة الاستعمار الفرنسی فحسب، بل لاستعادة المکانة الّتی خوّلها إیّاها الإسلام. وکان التجدید مبدأ انطلاقه وفاتحة أعماله. ولا غرو إذا وجدناه یدعو إلی التجدید فی اللغة العربیة وإحیاءها بغیة مواکبتها لمتطلبات العصر وحفظها من الانحطاط والتراجع علی الصعید العالمی ومن ثَمَّ حفظها من انهیار الهویة والثقافة العربیة والإسلامیة وطمس معالمها؛ لأنه کما یقال: اللغة وعاء الفکر والثقافة. علی هذا، قمنا فی البحث الحالی بتسلیط الضوء علی آراء الشیخ محمد البشیر الإبراهیمی التجدیدیة عن اللغة العربیة باستخدام المنهج الوصفی التحلیلی؛ لیتبین لنا رؤیته نحو إحیاءها والارتقاء بمنزلتها.‌ وقد ظهر من الدراسة أنه یؤمن بمسایرة التطوّر ومعایشة الواقع دون الانسلاخ عن القیم والتنکر لکلّ قدیم لاحتفاظ باللغة العربیة والارتقاء بمکانتها فی زماننا الراهن. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1076 - الرّمزیة فی الأدبین العربی والغربی
سید أمیر محمود أنوار غلامرشا گلچین راد

من البدهی المعروف أن المقصود من الأدب، الشعر والنثر، سواء کانا من نفس العرب أم من المستغربین. ولما کانت الرمزیة قدأخذت شکل مذهب أدبی معروف فی الأدب الغربی بوجه عام، وفی الأدب الفرنسی بوجه خاص، کان علی الدارس لهذا الموضوع، الرّمزیة فی الأدب العربی، أن یعرض حتما مفهوم الر أکثر

من البدهی المعروف أن المقصود من الأدب، الشعر والنثر، سواء کانا من نفس العرب أم من المستغربین. ولما کانت الرمزیة قدأخذت شکل مذهب أدبی معروف فی الأدب الغربی بوجه عام، وفی الأدب الفرنسی بوجه خاص، کان علی الدارس لهذا الموضوع، الرّمزیة فی الأدب العربی، أن یعرض حتما مفهوم الرّمزیة الغربیة.وأن یبین ما عسی أن یکون لهذا المفهوم فی الأدب العربی فی العصور المختلفة، إلی جانب المفهوم العربی للرمزیة.وغایة البحث تبیین مظاهر الرمزیة فی الأدب العربی سواء، کانت تلک المظاهر تندرج فی المفهوم العربی للرمزیة، أو تنخرط فی سلک المفهوم الغربی للرمزیة، وتبیین أسبابها ومقاصدها وقیمتها الأدبیة، وصلتها بالمظاهر الأبیة الأخری، ومکانتها بین تلک المظاهر، وما اعتراها من صعود أو هبوط فی تاریخ الأدب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1077 - الکلاسیکیة والتجدد؛ صراعات ومعطیات
سیدسلیمان سادات اشکور

کانت تهدف الکلاسیکیة فی أوروبا إلی إحیاء التراث الأدبی الیونانی، واللاتینی فی القرن السادس عشر للمیلاد، بما کان فی ذلک التراث الأدبی من العناصر الفنیة والإنسانیة. ولقد أحدثت المدارس الأدبیة المختلفة کمدرسة کلیمان مارو، لیون، وبعدهما مالیرب، تغییرات فی شکل القصیدة ومضمون أکثر

کانت تهدف الکلاسیکیة فی أوروبا إلی إحیاء التراث الأدبی الیونانی، واللاتینی فی القرن السادس عشر للمیلاد، بما کان فی ذلک التراث الأدبی من العناصر الفنیة والإنسانیة. ولقد أحدثت المدارس الأدبیة المختلفة کمدرسة کلیمان مارو، لیون، وبعدهما مالیرب، تغییرات فی شکل القصیدة ومضمونها. وفی أخریات القرن السابع عشر، بدأ دعاة التجدد بالصراع مع أدباء تلک المدرسة، ونادوا بالتمرد عن القوالب القدیمة الجافة، والمعانی المتکررة، واعتقدوا برسالة أخری للأدب، والشعر. فشهد الأدب العربی، صراعات کانت معظمها بالتبعیة عن الغرب. وحاولت الجمعیات الأدبیة، والنقدیة مثل جماعة الدیوان، وآبولو، فی الشرق؛ والرابطة القلمیة، والعصبة الأندلسیة، فی الغرب، الوقوف أمام مظاهر الکلاسیکیة فی نتاجات أصحابها، حتی یکون الأدب، والشعر منبعثین عن الشخصیة المستقلة، ویتسم الشعر بالوحدة العضویة، والتجربة الشعریة والصورة الموحیة، وقد أحدثت هذه الآراء، والصراعات الأدبیة، والنقدیة تطوراً عظیماً فی نوعیة النظرة إلی الشعر والأدب، ونتجت عنها المدارس الأدبیة المختلفة فی الأدب العربی المعاصر، فتبلورت إرهاصات الشعر الحدیث، إثر تلک التطورات. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1078 - روایة الحی اللاتینی علی ضوء النظریة البنیویة الغولدمانیة
حامد صدقی عبداله حسینی انصار سلیمی نژاد

تعتمد هذه المقالة علی دراسة مظاهر المدینة الباریسیة فی الروایة اللبنانیة و فی روایة الحی اللاتینی أنموذجا و یدرس رؤیة البطل الإدریسی إلیها بصفة مدینة غربیة جمیلة و إحدی من رموز الحضارة و الثقافة فی الأدب العربی المعاصر. إن نظرة إلی العالم، سواء علی أنها نموذج نفسی أو تم أکثر

تعتمد هذه المقالة علی دراسة مظاهر المدینة الباریسیة فی الروایة اللبنانیة و فی روایة الحی اللاتینی أنموذجا و یدرس رؤیة البطل الإدریسی إلیها بصفة مدینة غربیة جمیلة و إحدی من رموز الحضارة و الثقافة فی الأدب العربی المعاصر. إن نظرة إلی العالم، سواء علی أنها نموذج نفسی أو تمثل کل جماعی، أو نموذج إجرائی تفترض دوما و حسب أشکال متنوعة ضرورة تفسیر سلوک الإنسان وإنتاجاته باستخدام مفهوم الکلیة. تهدف هذه المقالة إلی تقدیم معاییر نظریة لوسیان غولدمان الرومانی فی العوالم الخارجیة وتطبیقها علی رؤیة الکاتب للروایة الحی اللاتینی، و قد توصلنا فی هذا البحث إلی أن سهیل إدریس فی الحی اللاتینی ینتمی فی أدبه إلی الطبقة الإشتراکیة التقدمیة و تنعکس أدب ثوری متمرّد تتجلّی میزاتها فی شخصیة البطل طوال مسیرتها فی الروایة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1079 - دراسة آثار الواقعیة الإنتقادیة فی شعر مجید البرغوثی للمقاومة
کتایون فلاحی مسعود باوان پوری پروین خلیلی

الواقعیة فی الحقیقة إستعراض الحیاة الحقیقیة للمجتمع البشری ومعالجة الحقائق والقضایا الموجودة فی المجتمع. فی العصر الحاضر یتطرق الکثیر من الشعراء والکتاب إلی خلق الأعمال الأدبیة فی مجال الواقعیة الإنتقادیة لأجل عدوان الصهیونی ونهب الدول العربیة الإسلامیة من قبل أعداء لدو أکثر

الواقعیة فی الحقیقة إستعراض الحیاة الحقیقیة للمجتمع البشری ومعالجة الحقائق والقضایا الموجودة فی المجتمع. فی العصر الحاضر یتطرق الکثیر من الشعراء والکتاب إلی خلق الأعمال الأدبیة فی مجال الواقعیة الإنتقادیة لأجل عدوان الصهیونی ونهب الدول العربیة الإسلامیة من قبل أعداء لدودین مثل الولایات المتحدة والکیان الصهیونی الغاصب. وهذه القضیة ظهرت ظهورا رائعا فی الأدب العربی المعاصر بعد قضیة فلسطین وأثرت علی الشعراء المعاصرة بشکل ملحوظ. مجید البرغوثی(1947م) من هذه الشعراء المعاصرة الفلسطینیة الذی تعرّف علی الثقافة واللغة الغربیة وللواقعیة الإنتقادیة آثار بارزة فی أشعاره. نحن فی هذا البحث نرید أن ندرس آثار الواقعیة الإنتقادیة- الإجتماعیة وتحلیل المقاومة ومکافحة الظلم فی أشعار هذا الشاعر الفلسطینی عن طریق المنهج الوصفی- التحلیلی. والنتیجة تحکی بأن الشاعر قد تطرّق إلی دراسة عوامل مثل الإنتقاد عن إیدیولوجیات الغرب السیاسیة والصدمة الإقتصادیة وفقر فلسطین ومعاناة النازحین والسجناء وقضیة الفلسطینیین وحقوقهم ومنزلة النساء وتعظیم القادة الدینیة و... بأسلوب واقعی فی المستویات السیاسیة والتاریخیة والإجتماعیة والثقافیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1080 - وقفة مع الشعر المعاصر فی الأدبین العربی والفارسی
سید سلیمان سادات اشکور

حاولت الجمعیات الأدبیة والنقدیة مثل جماعة الدیوان وآبولو فی الشرق والرابطة القلمیة والعصبة الأندلسیة فی الغرب، الوقوف أمام مظاهر الکلاسیکیة فی نتاجات اصحابها، کما أنّه قد اجتهد الکثیر من الأدباء والشعراء فی ایران للتطویر فی المضامین المتکررة داعین إلی الحریة الجدیدة فی أکثر

حاولت الجمعیات الأدبیة والنقدیة مثل جماعة الدیوان وآبولو فی الشرق والرابطة القلمیة والعصبة الأندلسیة فی الغرب، الوقوف أمام مظاهر الکلاسیکیة فی نتاجات اصحابها، کما أنّه قد اجتهد الکثیر من الأدباء والشعراء فی ایران للتطویر فی المضامین المتکررة داعین إلی الحریة الجدیدة فی الشعر من مثل ملک الشعراء، أدیب الممالیک وغیرهما. ومن ثمّ قد ظهر نیما یوشیج بوصفه رائداً للشعر الحدیث وما فیه من المعطیات الجدیدة. فالشعر فی معتقدات الشعراء الجدد منبعث عن الشخصیة المستقلة فیتّسم بالوحدة العضویة والتجربة الشعریة والصورة الموحیة. قد أحدثت هذه الآراء والحرکات الأدبیة والنقدیة فی البلاد العربیة وفی ایران تطوراً عظیماً فی نوعیة النظرة إلی الشعر والأدب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1081 - الحریة والوطنیة فی شعر إیلیا أبو ماضی
مهین اقدامی محمود شکیب لیلا قاسمی

کان أبو ماضی طفلاً فی عصره، بسبب الظروف الاجتماعیة السیاسیة ووجود الأجانب فی بلاده، کان دائماً یشجع الناس علی أن یکونوا یقظین ویتحرکون نحو مستقبل مشرق. شرودر- السیاسة هو الشعور الداخلی للشاعر الذی ألم بألم مجتمعه، وهو متجذر بعمق فی حیاته، وقد کان لغة المجتمع بإبداعه الذ أکثر

کان أبو ماضی طفلاً فی عصره، بسبب الظروف الاجتماعیة السیاسیة ووجود الأجانب فی بلاده، کان دائماً یشجع الناس علی أن یکونوا یقظین ویتحرکون نحو مستقبل مشرق. شرودر- السیاسة هو الشعور الداخلی للشاعر الذی ألم بألم مجتمعه، وهو متجذر بعمق فی حیاته، وقد کان لغة المجتمع بإبداعه الذاتی وذوقه الأدبی. فی قصیدة أبو ماضی، ینظر إلی التعاطف مع المجتمع، والاستیقاظ، ومحاربة الاستبداد، والتحریر وحب الوطن. إنه شاعر رومانسی استوعب أفکاراً متفائلة من الطبیعة وتزامن مع مختلف الموضوعات الاجتماعیة والثقافیة والسیاسیة و... واستخدم الرمز الذی هو نوع من الأساس لأدب الأرض ویتناول القضایا الاجتماعیة- السیاسیة للأرض العرب، وخاصة لبنان وفلسطین، وهلم جرا. یبدو وکأن فلسطین لیست دولة عربیة إسلامیة، کجزء من عالم له الحق فی العیش بحریة- مثل أی إنسان ذی تفکیر حر. توصلت الأبحاث إلی أن التفاؤل والأمل فی المستقبل یمکن أن یجعلان تحریر الاحتلال. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1082 - قراءة ثقافیة لنزار قبانی علی ضوء مشروع الغذامی
ولید ساعدی نسب

هذه الدراسة تسعی وعلی قدر مجهودها أن تسلط الضوء علی أحد المناهج المابعد البنیویة وهو المنهج الثقافی. النقد الثقافی ظهر فی بریطانیا وعلی ید مجموعة بیرمنجهام سنة 1964 م، لکنه لم یحظی بشیوع واسع إلی فی تسعینیات القرن المنصرم. هذا المنهج دخل الساحة النقدیة العربیة علی ید ال أکثر

هذه الدراسة تسعی وعلی قدر مجهودها أن تسلط الضوء علی أحد المناهج المابعد البنیویة وهو المنهج الثقافی. النقد الثقافی ظهر فی بریطانیا وعلی ید مجموعة بیرمنجهام سنة 1964 م، لکنه لم یحظی بشیوع واسع إلی فی تسعینیات القرن المنصرم. هذا المنهج دخل الساحة النقدیة العربیة علی ید الناقد السعودی د.عبدالله الغذامی. فهو أسس له مرتکزات نظریة وحاول تطبیق هذا المنهج علی الشعر العربی فضلاً عن دراساته الثقافیة فی مجال المرأة والإعلام. هذه الدراسة تهدف ومن خلال مشروع د.عبدالله الغذامی فی النقد الثقافی أن تدرس جوانب من شعر نزار قبانی بعد محاولتها رسم صورة مقتضبة عن طبیعة هذا المنهج ومشروع الغذامی فی هذا المجال. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1083 - النقد‌الأدبی بین المفاضلة والموازنة والمقارنة
میثم طارم

إن النقد الأدبی (litratary criticism) نوع من أنواع النشاطات النظریة فی الأدب یبتغی الناقد من خلاله (critic) تحلیل (explication) الآثار الأدبیة و تقییمها لیُبدی رأیه فیها استنادا إلی مقاییس النقد و معاییره و إنه الیوم یُعَدّ فنا من الفنون الأدبیة. و بما أن هذه المعاییر ت أکثر

إن النقد الأدبی (litratary criticism) نوع من أنواع النشاطات النظریة فی الأدب یبتغی الناقد من خلاله (critic) تحلیل (explication) الآثار الأدبیة و تقییمها لیُبدی رأیه فیها استنادا إلی مقاییس النقد و معاییره و إنه الیوم یُعَدّ فنا من الفنون الأدبیة. و بما أن هذه المعاییر تختلف من عصر إلی عصر و من ناقد إلی ناقد آخر فنری أن النقاد قد نهجوا فیه مناهج مختلفة و سلکوا مسالک متبانیة.فالنقد و إن طرأت علیه فی طریقه نحو التقدم و الرقیّ مناهج مختلفة و نزعات متباینة،&zwnj;إلا أننا اخترنا من تلک المناهج الکثیرة منهجا واحدا لندرسه عبرالتاریخ و نعالج فی مقالنا هذا خط سیر هذا المنهج النقدی فی&zwnj;الأدب العربی و مدی إسهامه فی توسیع آفاق النقد الأدبی، و هوالأسلوب النقدی الذی یمکن لنا أن نسمیّه فی عصرٍ المفاضلة و فی عصرٍ الموازنة و فی عصرٍ آخر المقارنة فإنه قد خلّف للأدب العربی ثروة نقدیة عظیمة رغم ما کان یتأثر أحیانا بالعصبیات والأهواء. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1084 - أسباب خلو الأدب العربی القدیم من الملحمة
علی صابری

ان الملحمة من الأجناس الأدبیة القدیمة التى طرقها الأدباه فى الآدأب العالمیة منذ عصور قدیمة و هى معروفة لدى الیونان و الرومان م الهند و الفرس. الا أن الأدب العربى القدیم خلا من هذا الجنس الأدبى القیم، و لنعرف أن الشعر الحماسی الذى کان قد وجد فیه یختلف عن الملحمة فنیا. أکثر

ان الملحمة من الأجناس الأدبیة القدیمة التى طرقها الأدباه فى الآدأب العالمیة منذ عصور قدیمة و هى معروفة لدى الیونان و الرومان م الهند و الفرس. الا أن الأدب العربى القدیم خلا من هذا الجنس الأدبى القیم، و لنعرف أن الشعر الحماسی الذى کان قد وجد فیه یختلف عن الملحمة فنیا. والأسباب التى سبب هذا الفراغ الفنی هی: أ) فقدان الشعور بالقومیة، التی تعد من دواعی نشأة الملحمة، فى المجتمع العربی، ب) اقتصار الشاعر العربى على الشعر الغنائى الذی لایلائم انشاد الملاحم، ج) ا فقدان المجتمع العربی الحروب الطویلة والدامیة لیصور الشاعر الملحمى ما فیها من البطولات، د) التزام الشعر العربى بالوزن الواحد والقافیة الواحدة، الذى یمنع الشاعر عن انشاد المطولات، ه) فقدان المجتمع العربى الوثنیة المتطورة التى یستمد منها الشاعر طرفا من أغراض ملحمته. الا ان الأدب العربى الحدیث و بعد احتکاکه بالثقافة الغربیة استطاع أن یملأ هذا الفراغ بانشاد الملاحم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1085 - الکنایات المصریة العامیة من منظور تداولیة اللغة
عسگر بابازاده اقدم حسین تکتبار فیروزجایی یسرا شادمان

إن تداولیة اللغة إحدی مجالات الألسنیات وهی تعالج أثر السیاق علی الدلالة. إنما یقصد بالسیاق فی هذا المجال اللغوی، الفضاء الخارجی لنظام اللغة والذی ینقسم إلی سیاقین غیر لغوی ولغوی. أما الکنایة، کنوع خاص للغة، فهی تعتبر نوعیة موقفیة خاصة. وقد یکون دراسة وتحلیل سیاقها وفقاً أکثر

إن تداولیة اللغة إحدی مجالات الألسنیات وهی تعالج أثر السیاق علی الدلالة. إنما یقصد بالسیاق فی هذا المجال اللغوی، الفضاء الخارجی لنظام اللغة والذی ینقسم إلی سیاقین غیر لغوی ولغوی. أما الکنایة، کنوع خاص للغة، فهی تعتبر نوعیة موقفیة خاصة. وقد یکون دراسة وتحلیل سیاقها وفقاً لتداولیة اللغة وهی التی تعنی بالمجالات اللغویة خارجاً من نظام اللغة، فهی تسعی إلی فهم الطریقة التوظیفیة للغة. قامت هذه الدارسة بتحلیل ودراسة الکنایة المصریة، کلغة عامیة بالمنهج التحلیلی- الوصفی. أدلت نتائج هذه الدراسة: 1- أن الکنایة کونها نوعاً لغویاً تُدرَس فی فضاء خارج من النظام اللغوی وبالنظر للموقف المسیطر علی مستخدمی اللغة وفی إطار الدلالة غیر اللغویة. 2- نظریة لویس والتی تعدّ السیاق اللغوی من مواصفات السیاق غیر اللغوی، رفضت من وجهة نظر هذه الدراسة. 3- قد تکون أهم المواصفات الفریدة للکنایة المصریة، البساطة فی اللفظ وتأثرها الحاد من الثقافات الأخری، وکونها صوریة وتقلیداً جمّاً من الانفعالات الاجتماعیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1086 - دراسة حول النظریة الأدبیة المعاصرة
مهدی ممتحن نرجس توحیدی فر

شهد الأدب فی القرنین الأخیرین کثیراً من المناهج النقدیة التی أدّت إلی التفلسف فی الثروة الأدبیة العالمیة، التی کانت تجمع خلال القرون المتمادیة من تاریخ البشر. فمن هذه المناهج یمکن الإشارة إلی البنیویة فی النقد الأدبی التی تتطرق إلی بنیة الأثر الأدبی. نحن فی هذا المقال ن أکثر

شهد الأدب فی القرنین الأخیرین کثیراً من المناهج النقدیة التی أدّت إلی التفلسف فی الثروة الأدبیة العالمیة، التی کانت تجمع خلال القرون المتمادیة من تاریخ البشر. فمن هذه المناهج یمکن الإشارة إلی البنیویة فی النقد الأدبی التی تتطرق إلی بنیة الأثر الأدبی. نحن فی هذا المقال ننظر إلیها من مدخل جدید کما نتکلم عن النقد النسائی باختصار وهو من المناهج النقدیة المتأخرة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1087 - قناع الخیام و دلالاته عند عبدالوهاب البیاتی
زهره قربانی مادوانی

تقنیة القناع أحد أشکال الرمز ووسیلة للتعبیر عن تجارب الشاعر وما فی نفسه من المکنونات بطریقة غیر مباشرة، ولعل عبدالوهاب البیاتی وهو من رواد الشعر العربی الحدیث شاعر عبقری فی هذا المجال. هو قام بإبداع تصاویر ملیئة بالعواطف الإنسانیة والقیم السامیة فی شعره مع استلهامه من ا أکثر

تقنیة القناع أحد أشکال الرمز ووسیلة للتعبیر عن تجارب الشاعر وما فی نفسه من المکنونات بطریقة غیر مباشرة، ولعل عبدالوهاب البیاتی وهو من رواد الشعر العربی الحدیث شاعر عبقری فی هذا المجال. هو قام بإبداع تصاویر ملیئة بالعواطف الإنسانیة والقیم السامیة فی شعره مع استلهامه من التراث القدیم والأساطیر العربیة والشخصیات المعاصرة والإیرانیة ومن هذه الشخصیات شخصیة خیام. فیدرس هذا المقال توظیف القناع عند البیاتی مرکزا علی شخصیة خیام بالاعتماد علی المنهج الوصفی التحلیلی. فتوصل البحث إلی أن البیاتی یحاول فی استخدام القناع أن یضخم الزمان والمکان ویتجرد عن ذاته لیؤکد من خلال الشخصیات علی عدم ضرورة تطابق القناع مع الشخصیة. وإن قناع الخیام عنده یحمل معان إنسانیة أی یکون رمزا لقضایا إنسانیة معاصرة ویعبر من خلاله تعبیرا غیر مباشر عن أفکاره السیاسیة والاجتماعیة. فالخیام نفس الشاعر الذی یرید أن یقوم بإصلاح المجتمع الذی قد ساد علیه الجهل والظلمة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1088 - صدی التصوف الشرقی وتنّین السریالیة الغربیة فی شعر سهراب سبهری
مهرداد آقائی فاضل عباس زاده سوسن غایب زاده

الشعر الحرّ هو مصدر من مصادر الخیال وما هو وراء الحقیقة المسمّی بالعالم اللاوعی أو السریالی. سهراب سبهری، شاعر ورسام وطبیعی، أخذ شعره لوناً من آثار السریالیة بسبب رحلاته إلی الشرق والغرب ومعرفته بالتصوف الشرقی والمدارس الأدبیة الغربیة. هذا المقال قام بتعریف المدرسة السر أکثر

الشعر الحرّ هو مصدر من مصادر الخیال وما هو وراء الحقیقة المسمّی بالعالم اللاوعی أو السریالی. سهراب سبهری، شاعر ورسام وطبیعی، أخذ شعره لوناً من آثار السریالیة بسبب رحلاته إلی الشرق والغرب ومعرفته بالتصوف الشرقی والمدارس الأدبیة الغربیة. هذا المقال قام بتعریف المدرسة السریالیة وخصائصه مثل الإعتماد علی الإکتشاف والحدس بدلاً من الحکمة، إغلاق العقل، الحب وغیره. ثم مع المطابقة ودراسة بعض هذه المیزات فی شعره الحرّ وبالنظر إلی الأدلة المتاحة فی شعر الشاعر الشهیر سهراب سبهری، یتعلق الأمر بأسلوبه الشعری فیشعره قد تجاوز الشاعر العدید من مبادئ السریالیة التی لم یصل إلیها الغربیون أنفسهم. یتوخّی البحث أن یعالج هذا المنشود بأسلوب وصفی وتحلیلی خلال الدراسات التی یقوم بها فی معالجة أشعار الشاعر الموجودة فیها ألوان من السریالیة الغربیة. الغرض من هذه الدراسة، رسم العالم الحقیقی مع لغة خارقة للطبیعة وللوصول إلی الحقیقة العلیا من خلال الشؤون العقلیة وغیر المادیة وغیر الملموسة باستخدام المدرسة السریالیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1089 - القومیة فی أشعار محمد الفیتوری
لیلا قاسمی حاجی&zwnj;آبادی پرویز لکزائیان فکور

الفیتوری شاعر کبیر من إفریقیا دخل آفاقا لم یسبقه إلیها شاعر منشدا الثورة ممجدا روح إفریقیا و البطولات العربیة. فهو أنشد قصائد فی لبنان، فلسطین، والعراق یدعو الشعوب إلی الحریة و رفع الذل و الإستبعاد و یری فی المستقبل أن ینهض الشرق من غفلتهم لیسمع فی کل مکان نداء الحریة و أکثر

الفیتوری شاعر کبیر من إفریقیا دخل آفاقا لم یسبقه إلیها شاعر منشدا الثورة ممجدا روح إفریقیا و البطولات العربیة. فهو أنشد قصائد فی لبنان، فلسطین، والعراق یدعو الشعوب إلی الحریة و رفع الذل و الإستبعاد و یری فی المستقبل أن ینهض الشرق من غفلتهم لیسمع فی کل مکان نداء الحریة و الإستقلال و یرید منهم أن یتحرروا من الاستعمار الذی آلمهم و أحزنوهم بما أنهم أحیاء یستحقون الحیاة الحرة؛ فعلیهم أن یبذلوا دماءهم فی سبیل حریة وطنهم . فالفیتوری رافض لهذا الواقع العربی المتردی و لکن رفضه لیس ذلک الرفض الهدام الذی یرید أن یهدم کل شی"دون أن یبنی شیئا"، إن رفضه رفض بناء یبغی من ورائه النهوض بالأمة العربیة و دفعها نحو الرقی و الحضارة و یبقی و هو یحمل هم الشعر و هم أمته العربیة. یستخدم الشاعرلغة الرمز و الکنایة فی قومیاته کما أن مسحة من الألم و التشاؤم سیطر علیها، و یشیر إلی عدة القضایا السیاسیة الهامة خلال قومیاته. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1090 - الواقعیة فی شعر نزار قبانی السیاسی
حسین شمس آبادی مهدی شاهرخ اصغر مولوی نافچی

نزارقبانی شاعر کبیر بین الشعراء المعاصرین الذی اشتهر بشعر المرأة وشعره السیاسی؛ لکننا نجد فی شعره السیاسی بعض السمات الخاصة القریبة من الأدب الواقعی. فمن المعلوم بأنّ لجغرافیا الوطن العربی، ولعاداته ودینه وسننه وأفکار أفراد مجتمعه تأثیرات خاصّة علی المذهب الواقعی و هذا أکثر

نزارقبانی شاعر کبیر بین الشعراء المعاصرین الذی اشتهر بشعر المرأة وشعره السیاسی؛ لکننا نجد فی شعره السیاسی بعض السمات الخاصة القریبة من الأدب الواقعی. فمن المعلوم بأنّ لجغرافیا الوطن العربی، ولعاداته ودینه وسننه وأفکار أفراد مجتمعه تأثیرات خاصّة علی المذهب الواقعی و هذا لأنّ مهمّة الأدب الواقعی تصویر واقع المجتمعات وبما أنّ واقع العالم العربی یختلف عن الواقع الأوروبی، فهناک اختلافات بینهما ولکنّ هذا لا یعنی بأنّه مختلف تماماً عن نظیره الغربی بل فضلا عن سمات اجتماعیّة الأدب، اتّسمت الواقعیّة العربیّة ببعض السمات المحلیة والمناسبة للأدب العربی. وهذا ما بعث الباحثین علی کتابة هذه المقالة التی تستهدف أن تظهر الواقعیة الأدبیة فی شعرنزارقبانیالسیاسی وتثبته مستخدمة سمات هذا المکتب الأدبی الفنیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1091 - إبداع یوسف إدریس فی القصة القصیرة؛ تحلیل ونقد
حسن مجیدی محمد أمین رودینی عائشة بگنجی

یوسف إدریس هو من الروائیین المرموقین الذین تطرقوا إلی القضایا الاجتماعیة،&zwnj; والسیاسیة، والفکریة. إنّه یفکّر تفکیراً عمیقاً فی الهیکل العام للقصة، وفی الجملة وفی الکلمة. واختار أسلوب التصویر، واستخدم الصور الاستطرادیة. کما استخدم اللغة الفصحی مختلطاً بالعامیة، هذه ال أکثر

یوسف إدریس هو من الروائیین المرموقین الذین تطرقوا إلی القضایا الاجتماعیة،&zwnj; والسیاسیة، والفکریة. إنّه یفکّر تفکیراً عمیقاً فی الهیکل العام للقصة، وفی الجملة وفی الکلمة. واختار أسلوب التصویر، واستخدم الصور الاستطرادیة. کما استخدم اللغة الفصحی مختلطاً بالعامیة، هذه اللغة تسهم فی خلق أدب جید رفیع. وخلق ثورة أسلوبیة فی القصة. من ملامح هذا الأسلوب الجدید، تکرار الفعل فی الجمل القصیرة وترکیب الجملة التی تنتهی بالفعل وهو ترکیب غیر تقلیدی. ویستخدم بشکل متزاید التناقض والسخریة وسیلةً لإبراز اللامعقولیة. کان مسلّحاً بموهبة کبیرة علی القص التلقائی وبمعرفة کثیرة بتیارات الثقافة المصریة. موضوعات قصصه تدور حول قضایا ومشکلات المجتمع المصری المعاصر فی الریف، أو فی المدینة ومن خلال اختلاطه بالمرضی فی مختلف الوزارات ومن خلال عمله فی عدّة مستشفیات، یعرف مشکلات الجسد ومشکلات الحیاة وتعقیداتها. هذه الأشیاء کانت منطلقاً لعدة موضوعات فی قصصه. یمزج بین الکتابة الفنیة والصحفیة کی یقصّ مادته من هذا النسیج اللغوی بالصدق والحیویة. ممّا یستلفت النظر فی دراسة آثار یوسف إدریس وحیاته، أنّه یخوض فی موضوعات إنسانیة واجتماعیة، کالحب والجنس. والتی یعتبر هامّاً وأساسیّاً فی کل مجتمع، ویهتمّ بمشکلات الاجتماع کطبیب اجتماعی، ویحرص لاستخلاص الإنسان من هذه المشکلات، ویأتی بحلول عملیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1092 - ایلیا أبوماضی بین التشکیک والریبة فی الحیاة
نرجس توحیدی‌فر

ایلیا ابوماضی عاش فی القرن العشرین متنقلاً بین التقلید والتجدید، وأفکاره الفلسفیة بحتة کلّها غیر عمیقة، وهو قد ترک شعره یبسطها علی صفحات دواوینه وقد اتخذ طریق الفلسفۀ التوماویة الجدیدة التی تعود فی جذورها إلی آراء رجل الدین المسیحی توما الأکوینی فی القرن الثالث عشر؛ وقد أکثر

ایلیا ابوماضی عاش فی القرن العشرین متنقلاً بین التقلید والتجدید، وأفکاره الفلسفیة بحتة کلّها غیر عمیقة، وهو قد ترک شعره یبسطها علی صفحات دواوینه وقد اتخذ طریق الفلسفۀ التوماویة الجدیدة التی تعود فی جذورها إلی آراء رجل الدین المسیحی توما الأکوینی فی القرن الثالث عشر؛ وقد اعتبرت هذه الفلسفة من أهمّ الحرکات فی هذا العصر والکنیسه وافقت علی هذه الفکرة والحرکة الإعتقادیة. وقد غرق ابوماضی فی بحوثه فی بحر التشاؤم، فلذلک نری تیّار الحیاۀ قویٌّ یغرق کُلّ ما یصادف أمامه إن لم یقاوم، وشاعرنا من المقاومین الناجین، فإذا الوطن کلّه صفحۀٌ سوداء فینتابها الجهل والظلم والتخاذل والتمزق والضعف والفوضی وسوء الحکم. فتشائمه کتشائم الخیام فی بعض أشعاره، ونحن علی عملٍ بأن نذکر هذه التشابهات والمفترقات مع الذکر علی تأثیره من أفکار أبی‌العلاء المعری، لأنه کان یعیش بنفس الفکرة التوماویۀ. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1093 - النزعة الثوریة وأصداءها الدلالیة والفنیة فی شعر عبدالرحیم محمود
یحیی معروف حامد پورحشمتی

یعرف شعر الثورة بالإلتزام المتشابک الّذی یتوخّی الخدمة لمصالح الشعوب ومتطلّباتهم مندفعاً إلی ترسیخ الدعائم الوجودیّة فی الإنسان وتوفیر حقول الخیر والسکینة له، وهو بوصفه رافداً جمالیّاً فی وجدان الإنسان العربیّ یقدّم فکرة الرفض للنهب والعدوان، والمواجهة للآخر المتخاصم. ل أکثر

یعرف شعر الثورة بالإلتزام المتشابک الّذی یتوخّی الخدمة لمصالح الشعوب ومتطلّباتهم مندفعاً إلی ترسیخ الدعائم الوجودیّة فی الإنسان وتوفیر حقول الخیر والسکینة له، وهو بوصفه رافداً جمالیّاً فی وجدان الإنسان العربیّ یقدّم فکرة الرفض للنهب والعدوان، والمواجهة للآخر المتخاصم. لقد اتّسع مفهوم الأدب الفلسطینیّ بولوجه فی عالم الشعر ولاسیّما منذ تسلّل إلی عالم الرؤی والأخیلة الشعریّة، أنجب فی صدی صرخاته جیلاً جدیداً من الشعراء المقاومین، منهم عبدالرحیم محمود الّذی حضر فی لجّة أحداث النکبة الفلسطینیّة حضوراً نشیطاً یلهب فکرة الجهاد والمقاومة الصادقة فی صفوف شعبه المناضل، ویستعین فی هذا المضمار بأحقّ مؤشّرات الحرکة الثوریّة الّتی تمثّلت دینامیکیّتها فی الوطنیّة، وتمجید الأبطال، واستدعاء الشخصیات التراثیّة، وحثّ الشعب علی الثورة والنضال، ورفض الاضطهاد بحیث تبغی دراستنا هذه مع نهجها نهجا وصفیّا- تحلیلیّا متابعتها واستکناهها واحداً تلو الآخر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1094 - فلسطین وتجلیاتها فی شعر فدوی طوقان المقاوم
سیدة رقیة مهری &zwnj;نژاد

شعر المقاومة هو الشعر الملتزم الذی لایکون فی خدمة مصالح نظام حاکم مستبد ومتطلّباته، وهو ما یبیّن بلسان واضح دون الالتفات إلی الإبداع فی مجال التخیّل فَمِن میزاته أنّه لاتعقید فیه، بل یصرّح بالحقائق، وینبّه مخاطبیه إلاّحینما یسطر علیه الکبت السیاسی فحینئذ یبیّن الشاعر أغ أکثر

شعر المقاومة هو الشعر الملتزم الذی لایکون فی خدمة مصالح نظام حاکم مستبد ومتطلّباته، وهو ما یبیّن بلسان واضح دون الالتفات إلی الإبداع فی مجال التخیّل فَمِن میزاته أنّه لاتعقید فیه، بل یصرّح بالحقائق، وینبّه مخاطبیه إلاّحینما یسطر علیه الکبت السیاسی فحینئذ یبیّن الشاعر أغراضه بالصّور الرمزیّة وغیرها. ففی هذا البیان شعر المقاومة نوع من الشعر الملتزم، وعلی هذا یجب أن یکون هادفاً تعلیمیّاً، وأن یبلغ رسالة الشاعر المهمّ فیه هو شعر یعلّم مخاطبیه کیفیّة المواجهة أمام النظم المستبدة، وأصول المقاومة. إن الکاتبة الفلسطینیة هی فی موطنها تعانی من الاحتلال الصهیونی. والأنظمه العربیة تمارس القمع ضد الکلمة الحرّة الشریفة وضد محترفیها، فإذا استطاعت الأمة العربیة أن تحرر نفسها من أنظمة حکامها سوف یسهل علی الشعب العربی تحریر فلسطین. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1095 - دراسة الوظائف الاجتماعیة فی روایتی «السنوات الغائمة» و«عناقید الغضب» علی أساس النقد التکوینی
لیلا سلطانی عبدالحسین فرزاد امیرحسین ماحوزی

النهج التکوینی والنقد التکوینی والنظریة البنائیة للوسیان غولدمان(1913-1970م) هی واحدة من البحوث الإنسانیة للنقد الأدبی المعاصر والتی تحاول الکشف عن القوانین الخفیة التی تحکم کافة العلاقات الإنسانیة. یتمثل الهدف الرئیسی لغولدمان فی النقد فی تحقیق نظرة عالمیة للعمل وعلاقت أکثر

النهج التکوینی والنقد التکوینی والنظریة البنائیة للوسیان غولدمان(1913-1970م) هی واحدة من البحوث الإنسانیة للنقد الأدبی المعاصر والتی تحاول الکشف عن القوانین الخفیة التی تحکم کافة العلاقات الإنسانیة. یتمثل الهدف الرئیسی لغولدمان فی النقد فی تحقیق نظرة عالمیة للعمل وعلاقته بفئة اجتماعیة معینة. فی روایة عناقید الغضب، ینتقد الکاتب الأمریکی جون ستایبنیک(1930م) الظلم فی مجتمع العمل والأزمة الاقتصادیة الأمریکیة، ولهذه الروایة الکثیر من القواسم المشترکة مع روایة السنوات الغائمة لدرویشیان(1991م)، والتی تقدم أیضاً نظرة فاحصة علی الطبقات الدنیا من المجتمع فی عهد رضاخان، بالاعتماد علی أدب العمال والأضرار الاجتماعیة لإصلاح ذوی الدخل المنخفض. السبب الرئیسی للتمایز بین السنوات الغائمة من وجهة النظر الاجتماعیة مقارنة بروایة عناقید الغضب هو التمثیل الکامل لحیاة الشخصیات الجدلیة التی لم یتم التعبیر عنها بشکل کامل فی عناقید الغضب، حیث تم تقدیم صورة واضحة عن حیاة الأفراد الجدلیین. وبالتالی فإن السنوات الغائمة تکشف حیاة البرولیتاریا فی الفترة الحاسمة لصراع ما قبل الثورة الإسلامیة. تعبر السنوات الغائمة عن المسیرة الطویلة المحفوفة بالمخاطر لأشخاص فقراء وکیفیة الوصول إلی الوعی الطبقی، بینما لا یزال أبطال عناقید الغضب فی بدایة وعیهم الطبقی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1096 - صورة أبطال المقاومة فی مرآة قصائد مظفر النواب
مهدی شاهرخ ابو الحسن امین مقدسی

مظفر النواب شاعر شیعی عراقی معاصر، لم یمدح فی شعره أیّ حاکم أو سلطان أو شخصیة أرستقراطیة بل الأبطال الذین یشید بهم فی قصائده هم من المظلومین الفقراء أو القواد الشهداء من أنحاء العالم العربی حیث لم یکن لنواب أی طموح دنیوی وأخروی فی مدحهم. هذا المقال ینوی دراسة صورة أهم أکثر

مظفر النواب شاعر شیعی عراقی معاصر، لم یمدح فی شعره أیّ حاکم أو سلطان أو شخصیة أرستقراطیة بل الأبطال الذین یشید بهم فی قصائده هم من المظلومین الفقراء أو القواد الشهداء من أنحاء العالم العربی حیث لم یکن لنواب أی طموح دنیوی وأخروی فی مدحهم. هذا المقال ینوی دراسة صورة أهم أبطال المقاومة الذین أشاد بهم النواب فی قصائده موضّحاً موقفه تجاههم معتمداً علی المنهج الوصفی التحلیلی. تشیر نتائج هذه الدراسة أنّ غالبیة هؤلاء الشخصیات ضحّوا بأغلی ممتلکاتهم ألا وهی حیاتهم فی سبیل تحقیق أهدافهم النبیلة. سبب إشادة النواب بهؤلاء الأبطال فی قصائده أنّهم جمیعهم مناضلون مسلّحون عباقرة لهم نوع من التحدی والشجاعة الخارقة فی الدفاع عن الحق ورفض الباطل. هدف النواب من الإشادة بهؤلاء فی قصائده تخلید ذکراهم فی شعره والإشادة بموقفهم البطولی. النواب لا ینظر إلی هؤلاء من منظاره الحزبی الضیق بل ینظر إلیهم نظرة ثوریة شاملة لذلک نری بعضهم یمیلون إلی رغبات وأفکار لا تتطابق ورؤی نواب العقائدیة والحزبیة، بل تتناقض معها ولکن مظفر یذکرهم فی شعره ویمدحهم ویشید بمنهجهم الثوری وموقفهم المقاوم البطولی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1097 - الحرکة فی الصورة الشعریة
حسن شوندی

إنّ التکرار لمشاهدة ما فی الطبیعة من الروعة والجمال ینتهی عادة إلى نسیان قیمة مشاهدتها والتغافل عنها فی کثیـر من الأحیان، إلا أنّ هناک شعراء ذوی أخیلة مجنّحة ینظرون إلى الطبیعة ویدهشون بجمالها فکأنّهم یکشفونها لأوّل مرة. کما أنّ من الشعراء من یتأثّر بالطبیعة ویستلهم بها أکثر

إنّ التکرار لمشاهدة ما فی الطبیعة من الروعة والجمال ینتهی عادة إلى نسیان قیمة مشاهدتها والتغافل عنها فی کثیـر من الأحیان، إلا أنّ هناک شعراء ذوی أخیلة مجنّحة ینظرون إلى الطبیعة ویدهشون بجمالها فکأنّهم یکشفونها لأوّل مرة. کما أنّ من الشعراء من یتأثّر بالطبیعة ویستلهم بها أکثر من غیره.فیتجلی فی صوره الشعریة أهمّ میّزات الطبیعة وهی اللون، والصوت، والحرکة، ومن بین هذه المیزات الثلاثة إنّ للحرکة مکانة متمیزة متفوقة فی الصورة الشعریة.فإنّ الصورةالشعریة متى ما خلت من الحرکة، خلت من الجمال أونقصت منه ولم یکتب للشعر عندئذ بالتمتع والخلود.والعوامل المهمّة التی تعطی الصورة حرکة أو تزیدها، منها: منح الحیاة والشخصیّة الإنسانیة إلى ما لا حیاة له، ومنها استخدام الفعل المضارع، والطباق، والمقابلة، والتشبیه، والاستفادة من میّزات الألفاظ، والحروف، والأوزان، وما إلى ذلک. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1098 - التناص الأسطوری فی شعر أمل دنقل
حسین میرزائی سیدابراهیم آرمن

تعتبر قضیة التناص الأدبی قضیة حدیثة عرف قدیماً باسم التضمین، وظهر المفهوم الحدیث لهذه الظاهرة الأدبیة علی ید الباحثة جولیا کریستیفا التی طورت المفهوم عن مفهوم الحواریة أو الصوت المتعدد الذی اجترحه الناقد والمفکر الروسی میخائیل باختین.ثم اتسع مفهوم التناص وأصبح بمثابة ظا أکثر

تعتبر قضیة التناص الأدبی قضیة حدیثة عرف قدیماً باسم التضمین، وظهر المفهوم الحدیث لهذه الظاهرة الأدبیة علی ید الباحثة جولیا کریستیفا التی طورت المفهوم عن مفهوم الحواریة أو الصوت المتعدد الذی اجترحه الناقد والمفکر الروسی میخائیل باختین.ثم اتسع مفهوم التناص وأصبح بمثابة ظاهرة نقدیة جدیدة وجدیرة بالدراسة والاهتمام، وشاعت فی الأدب الغربی ولاحقاً انتقل الاهتمام بتقنیة التناص إلی الأدب العربی مع جملة ما انتقل إلی الأدب العربی فی ظواهر أدبیة ونقدیة عربیة ضمن الاحتکاک الثقافی. وإذا ما انتقلنا إلی جذور هذا المفهوم فی الأدب العربی نجد أنه مصطلح جدید لظاهرة أدبیة ونقدیة قدیمة. ومن جملة الأدباء الذین استفادوا کثیرا من هذه الظاهرة هو أمل دنقل الذی یشکل التناص فی شعره عنصراً أساسیاً ومؤثراً، إذ یوظف التناص الأسطوری ویبرز من خلال هذا التوظیف لتبین وقائع عصره.تحاول هذه المقالة أن تقوم بدراسة قضیة التناص والتناص الأسطوری وفاعلیته فی شعر الشاعر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1099 - الادب المقارن وبدایاته الاولی فی الادب العربی
علی صابری

إن الأدب المقارن بحث أدبی ظهر فی عالم الأدب فی القرن التاسع عشر، و یعد فرنسا المهد الأول للدراسات المقارنة، فجعل الأدباء الفرنسیون له حدودا، کاقتصاره بالأدب دون الفنون الأخری، و اختلاف اللغة، و وجود الصلة بین الأدبین أو الأدیبین.و لنشأة هذا الفرع الأدبی الجدید عوامل کثی أکثر

إن الأدب المقارن بحث أدبی ظهر فی عالم الأدب فی القرن التاسع عشر، و یعد فرنسا المهد الأول للدراسات المقارنة، فجعل الأدباء الفرنسیون له حدودا، کاقتصاره بالأدب دون الفنون الأخری، و اختلاف اللغة، و وجود الصلة بین الأدبین أو الأدیبین.و لنشأة هذا الفرع الأدبی الجدید عوامل کثیرة منها: ظهور النزعة العالمیة، الدراسات العلمیة، واتساع الأفق الأدبی إثر تطورات ثقافیة کنشاط حرکة الترجمة، وظهور الطباعة، واختراع وسائل المواصلات.فسرعان ما تسرب إلی الآداب الأخری، ومنها إلی الأدب العربی، فمن الأدباء العرب الذین حاولوا أن یفوزوا بالسباق فی هذا المجال، هم سلیمان البستانی فی مقدمته علی الإلیاذة، وأحمدشوقی فی مسرحیته کیلوباترا، وإلیاس أبوشبکة فی کتابه روابط الفکروالروح بین العرب والفرنجة، و روحی الخالدی فی کتابه تاریخ علم الأدب عندالإفرنج والعرب وفیکتورهوغو. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1100 - الزهد الاسلامی وتطوره إلی التصوف منذ القرن الثانی حتی القرن الرابع الهجری
یوسف هادی پور نهزمی

قد یتساءل الکثیرون عن نشأة الزهد والتصوف وتطورهما بعد ظهور الدین الإسلامی الحنیف کما أن هناک آراء متباینة حول تقدیم الزهد علی التصوف أو التصوف علی الزهد.إلا أن هناک دلالات تاریخیة تنم عن تقدم الزهد علی التصوف وتحرک النزعة الصوفیة فی إطار التدین ثم فی إطار الزهد إلی أن أ أکثر

قد یتساءل الکثیرون عن نشأة الزهد والتصوف وتطورهما بعد ظهور الدین الإسلامی الحنیف کما أن هناک آراء متباینة حول تقدیم الزهد علی التصوف أو التصوف علی الزهد.إلا أن هناک دلالات تاریخیة تنم عن تقدم الزهد علی التصوف وتحرک النزعة الصوفیة فی إطار التدین ثم فی إطار الزهد إلی أن أصبحت نهجا روحیا.ومن هذا المنطلق یلقی هذا المقال الضوء علی هذه القضایا الإسلامیة الهامة التی طالما شغلت أفکار الباحثین والنقاد لیزیل الستار عن مجهولات هذه العلوم الإسلامیة التی أسفرت عن کم هائل من الفنون الأدبیة شعرا ونثرا وکانت ولم تزل تدرس فی الجامعات. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1101 - ارائه مدل درهم تنیدگی شغلی دبیران مقطع متوسطه
فرشته خرمی فریبا کریمی محمد علی نادی

هدف: هدف از انجام این پژوهش ارائه مدل درهم تنیدگی شغلی دبیران مقطع متوسطه بود. روش: روش این پژوهش تحلیل مضمون بر پایه روش استرلینگ بود. با مطالعه دقیق منابع معتبر داخلی و خارجی و یادداشت برداری از نکات کلیدی و مرتبط، مصادیق درهم تنیدگی شغلی با کمک نرم افزار Maxqda10 ا أکثر

هدف: هدف از انجام این پژوهش ارائه مدل درهم تنیدگی شغلی دبیران مقطع متوسطه بود. روش: روش این پژوهش تحلیل مضمون بر پایه روش استرلینگ بود. با مطالعه دقیق منابع معتبر داخلی و خارجی و یادداشت برداری از نکات کلیدی و مرتبط، مصادیق درهم تنیدگی شغلی با کمک نرم افزار Maxqda10 استخراج گردید. یافته ها: در بررسی اولیه متون و منابع، 572 مضمون پایه استخراج که پس از تخلیص و ادغام 134 مضمون پایه، در قالب 11 مضمون سازمان دهنده و چهار مضمون فراگیر سازمان دهی شدند. مضامین فراگیر شامل همراستایی ارزش ها، جامعه پذیری، عدالت محوری و حرفه گرایی بود. هم چنین مضامین سازمان دهنده به صورت توجه به ارزش های شخصی، توجه به ارزش های سازمانی، مشارکت سازمانی، تعامل پذیری فرد با اجتماع، تخصیص عادلانه منابع سازمانی، رعایت حقوق فردی، رعایت حقوق اجتماعی، رعایت حقوق سازمانی، حرفه گرایی مبتنی بر ویژگی های فردی، حرفه گرایی مبتنی بر ویژگی های سازمانی و حرفه گرایی مبتنی بر ویژگی های اجتماعی دسته بندی شد. نتیجه گیری: این پژوهش مدل کامل و جامع درهم تنیدگی شغلی دبیران مقطع متوسطه را ارائه کرد. این مدل می تواند، در دسترس مسئولین و مدیران آموزش و پرورش قرار گیرد و از نتایج آن به منظور بهبود درهم تنیدگی شغلی معلمان و دبیران استفاده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1102 - مدل پذیرش فناوری جهت افزایش کیفیت آموزشی با استفاده از سیستم ERP در آموزش عالی
محمد خزاعی رویا افراسیابی محبوبه سلیمان پورعمران

هدف: هدف از اجرای این پژوهش ارائه مدل پذیرش فناوری جهت افزایش کیفیت آموزشی با استفاده از سیستم ERP در آموزش عالی است. روش: این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی-پیمایشی و از لحاظ روابط متغیرها، از نوع علت‌ومعلولی می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه به روش نمون أکثر

هدف: هدف از اجرای این پژوهش ارائه مدل پذیرش فناوری جهت افزایش کیفیت آموزشی با استفاده از سیستم ERP در آموزش عالی است. روش: این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی-پیمایشی و از لحاظ روابط متغیرها، از نوع علت‌ومعلولی می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه به روش نمونه‌گیری قضاوتی هدفمند عمل شد که بر این اساس 10 نفر از خبرگان در امر پژوهش مشارکت نمودند. در بدو امر با مطالعه مبانی نظری و تأیید خبرگان 16 مؤلفه برای طراحی مدل شناسایی شد. به‌منظور تأیید روایی محتوای این مؤلفه‌ها از ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) استفاده شد. در ادامه برای طراحی مدل از مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد مؤلفه‌ها در سه سطح قرار گرفتند. مؤلفه‌های استفاده از ERP در نظام آموزشی با قرار گرفتن در سطح آخر به‌عنوان مهمترین و تأثیرگذارترین مؤلفه‌ها و مؤلفه‌های افزایش کیفیت آموزشی با قرار گرفتن در بالاترین سطح به‌عنوان تأثیرپذیرترین مؤلفه‌ها شناسایی شدند. همچنین مؤلفه‌های پذیرش فناوری به‌عنوان مؤلفه‌های کلیدی شناخته شدند. نتیجه‌گیری: این پژوهش، مدل کاملی از پذیرش فناوری جهت افزایش کیفیت آموزشی با استفاده از سیستم ERP در آموزش عالی ارائه کرد. این مدل می‌تواند در دسترس مدیران آموزش عالی قرار گیرد و از نتایج آن جهت بهبود افزایش کیفیت آموزشی با استفاده از سیستم ERP در آموزش عالی استفاده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1103 - تبیین ابعاد وجودی و هستی‎شناختی فهم از منظر مارتین هایدگر
محمدحسین ایراندوست

مارتین هایدگر (Martin Heidegger) متولد 26 سپتامبر 1889، نخستین کسی بود که پرچم هرمنوتیک فلسفی را در اوایل قرن بیستم در قلمرو هرمنوتیک به اهتزاز درآورد. وی تغییری مهم در مسیر دانش هرمنوتیک به وجود آورده و هرمنوتیک را از حوزه معرفت شناسی به قلمرو هستی شناسی ارتقاء داد. هر أکثر

مارتین هایدگر (Martin Heidegger) متولد 26 سپتامبر 1889، نخستین کسی بود که پرچم هرمنوتیک فلسفی را در اوایل قرن بیستم در قلمرو هرمنوتیک به اهتزاز درآورد. وی تغییری مهم در مسیر دانش هرمنوتیک به وجود آورده و هرمنوتیک را از حوزه معرفت شناسی به قلمرو هستی شناسی ارتقاء داد. هرمنوتیک، دانشی است که به فرایند فهم می‌پردازد و چگونگی فهم پدیده‌های گوناگون هستی اعم از گفتار، رفتار، متون نوشتاری را بررسی می‌کند. اما هایدگر، به جای تلاش برای روش‌مندسازی شیوه ی فهم، به بحث از ماهیت فهم روی آورد. وی با تکیه بر محوریت مخاطب، در صدد اثبات این نکته بود که چیزی به نام فهم نهایی و مؤلفه‌ای تحت عنوان نیت مؤلف مطرح نیست. بلکه فهم، چیزی است که در اندیشه ی مفسر نقش می‌بندد. فهم مخاطبان متن، ریشه در زمانه، جامعه، فرهنگ و تربیت او دارد بطوریکه آنان نمی‌توانند بیرون از این دایره بیندیشند و بفهمند. به باور هایدگر با تحلیل ماهیت فهم، به تبیین شرایط وجودی و هستی&lrm;شناختی حصول فهم می توان دست یافت در واقع، فهم به نظر هایدگر از ویژگی های اصیل دازاین (وجود در آنجا) و آن را ساختار اساسی جدایی ناپذیر هستی در جهان می داند و فهم را مقوم و نحوه ی وجود هستی انسان می داند. هرمنیوتیک هایدگر بر جنبه عملی فهم تاکید می کند و برای آن ابعاد وجودی و هستی شناختی قائل است. این مقاله درصدد است تا به این سئوال پاسخ دهد که ابعاد وجودی و هستی&lrm;شناختی فهم از منظر مارتین هایدگر چیست؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1104 - پیشگامان مکتب جمال در عرفان و فلسفه اسلامی
محمدحسین ایراندوست ملیحه آدینه فرد

هر انسانی ، راهی را برای رسیدن به خدا برمی گزیند، یکی راه دین، یکی راه اخلاق، یکی از راه عبادت، یکی از راه تعقل؛ اما به شهادت دل، کوتاهترین راه برای رسیدن به خدا، راه عشق است. و این راه مکتب جمال است. مکتب جمال، از قرن سوم هجری به طور رسمی در عرفان اسلامی ظهور یافته و ش أکثر

هر انسانی ، راهی را برای رسیدن به خدا برمی گزیند، یکی راه دین، یکی راه اخلاق، یکی از راه عبادت، یکی از راه تعقل؛ اما به شهادت دل، کوتاهترین راه برای رسیدن به خدا، راه عشق است. و این راه مکتب جمال است. مکتب جمال، از قرن سوم هجری به طور رسمی در عرفان اسلامی ظهور یافته و شخصیت های بزرگی نیز بدان معتقد و پایبند بوده اند این مکتب، عالم را زیبا می داند، فلسفه و هدف خلقت را در زیبایی می جوید و انسان را به زیبایی ها فرا می خواند. پیام اصلی این مکتب پیوند عاشقانه با خداوند و جهان هستی است. مکتب جمال که از فطرات و سرشت انسان سرچشمه گرفته ،به همه حقایق وجودی انسان توجه داشته و از همه توانایی های او برای رسیدن به مقام قرب الهی استفاده نموده،به دوره ای خاص و مقطعی کوتاه از تاریخ عرفان اسلامی و ایران محدود نمی شود ،چنانکه بزرگان و شخصیت های این مکتب نیز به افراد معدود و شناخته،محدود نمی گردند . ردّ پای این مکتب را می توان در تمدن های مختلف بشری جست و جو کرد.این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی، ضمن معرفی مکتب جمال، عناصرشکل دهنده آن را از دید فلاسفه و عرفای اسلامی تبیین نموده، و نتیجه بگیرد که عناصری از این مکتب در آثار و نوشته های عارفان و فیلسوفان الهی تجلی یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1105 - تروریسم زدایی فقهی از اسلام و تبیین حکم سیاسی فقهی امام خمینی(ره)
احمد مرادخانی فاطمه رحمانی

امروزه، پدیده "ترور" دامنگیر زندگی روزمره مردم عادی، بویژه مسلمانان شده است. با وجود این، تعالیم دین اسلام مورد حمله برخی از کشورهای غربی و شبهه افکنان قرار گرفته است. ریشه‌یابی و بررسی این واژه در فقه اسلامی و تبیین نظر فقها، اصطلاحاتی که معادل واژه ترور می‌باشند، و هم أکثر

امروزه، پدیده "ترور" دامنگیر زندگی روزمره مردم عادی، بویژه مسلمانان شده است. با وجود این، تعالیم دین اسلام مورد حمله برخی از کشورهای غربی و شبهه افکنان قرار گرفته است. ریشه‌یابی و بررسی این واژه در فقه اسلامی و تبیین نظر فقها، اصطلاحاتی که معادل واژه ترور می‌باشند، و همچنین کنکاش در احکام فقهی و آیات و روایات در برخورد با مجرمان ترور، و نیز بررسی دلایل شرعی جواز و عدم جواز کشتن انسان‌‌ها با هدف مبراسازی اسلام و مسلمانان از ترور و خشونت مورد توجه می‌باشد. در این نوشتار با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی و پاسخگویی به شبهات مطرح شده در علت صدور فرمان حکم اعدام سلمان رشدی توسط امام خمینی(ره) و ارائه منشور حقوق اسلامی در تروریسم‌زدایی مورد تحقیق قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1106 - رابطه‌ فقه و عرفان در اندیشه‌ امام خمینی
محمد جواد رودگر قاسم ابراهیمی پور ابوذر کاظمیان سورکی

روح انسان با معنویت سازگار است و گرایش به بحث‌های عرفانی در جامعه‌ی امروز بسیار به چشم می‌آید، برخی از مدعیان، قائل‌اند که می‌توان، مراحل سلوکی را بدون توجه به شریعت و فقه طی کرد. امام خمینی، شرایع الهی را دارای ظاهر و باطنی می‌دانند که می‌توان از ظاهر شریعت به باطن که أکثر

روح انسان با معنویت سازگار است و گرایش به بحث‌های عرفانی در جامعه‌ی امروز بسیار به چشم می‌آید، برخی از مدعیان، قائل‌اند که می‌توان، مراحل سلوکی را بدون توجه به شریعت و فقه طی کرد. امام خمینی، شرایع الهی را دارای ظاهر و باطنی می‌دانند که می‌توان از ظاهر شریعت به باطن که حقیقت است، به واسطه‌ی رابطه‌ی طولی که میان آنهاست، دست یافت، و ترک ظاهر شریعت را از تلبیسات شیطان برمی‌شمرند. ایشان عمل به دستورات فقهی را در تمام مراحل سلوک و حتی بعد از رسیدن به حقیقت، حتمی دانسته و تغییری در کیفیت عمل کردن به احکام و دستورات شرع را نمی‌پذیرند. ایشان در زمان غیبت، با توجه به نقش انسان‌ کامل در دستگیری افراد و احکام شرعی، جایگاه فقیهان را در تعیین تکلیف مقلدان نسبت به احکام و در نگاه حداکثری، جانشینان انسان کامل می‌دانند. بر این اساس، در این پژوهش با روش تحلیلی - توصیفی، رابطه‌ی شریعت به معنای خاص آن، یعنی فقه، با عرفان در اندیشه‌ی امام خمینی مورد تحلیل و تبیین قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1107 - هستی‌شناسی عین‌القضات همدانی در نسبت میان حکمت، شریعت و عرفان
سمیه امیری عباس احمدی سعدی محمدعلی اخگر

عارفان در طول تاریخ، اغلب، رویکردهای متفاوت و گاه متعارضی با فلاسفه و متکلمین داشته‌اند. عین‌القضات همدانی با وجود شهرت بیشترش در عرفان، آراء فلسفی و کلامی عمیق و قابل توجهی دارد. هدف پژوهش حاضر، شناخت مبانی فلسفی، عرفانی و کلامی ایشان در حوزه‌های ‌هستی‌شناسی، با روش تو أکثر

عارفان در طول تاریخ، اغلب، رویکردهای متفاوت و گاه متعارضی با فلاسفه و متکلمین داشته‌اند. عین‌القضات همدانی با وجود شهرت بیشترش در عرفان، آراء فلسفی و کلامی عمیق و قابل توجهی دارد. هدف پژوهش حاضر، شناخت مبانی فلسفی، عرفانی و کلامی ایشان در حوزه‌های ‌هستی‌شناسی، با روش توصیفی- تحلیلی است. این پژوهش نشان می دهد که عین‌القضات همدانی توانسته است در دو ساحت فرایند ادراک شهودی و ساحت فرایند تبدیل شهود به گزاره، سخن بگوید و معرفت و دانشی را که مستقیماً و بی‌واسطه تجربه کرده، با دلیل و برهان قابل فهم کند. همچنین عین‌القضات در طرح اندیشه‌هایی نو، در حوزه مذکور پیش‌رو بوده است؛ مانند تجلّی واحد در ‌هستی‌ و وحدت وجود، رابطه بین جسم و جان در انسان‌شناسی، استفاده زیاد از تأویل در فهم آیات قرآن، نافرمانی ابلیس در سجده نکردن به انسان که او این را ناشی از عشق راستین به معشوق ازلی و نیز جریان قلم تقدیر الهی می‌داند. نگاه فلسفی و کلامی این عارف، در آثارش به خصوص تمهیدات، نامه‌ها و زبده الحقایق، مجال ظهور یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1108 - تحلیل مبانی معرفت شناختی و هستی شناختی واقع‌گرایی اخلاقی نزد ابن‌سینا
لیلی حیدریان انشاءالله رحمتی جمشید جلالی شیجانی

هدف پژوهش حاضر تبیین آراء ‌‌ابن‌سینا در زمینه مبانی معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی اخلاق واقع‌گرا است. واقع‌گرایی در اخلاق به معنای عینیت‌پذیری گزاره‌های اخلاقی است. مسئله اصلی تحقیق صورت‌بندی آراء ‌‌ابن‌سینا ضمنِ اصول واقع‌گرایی است، اینکه آیا گزاره‌های اخلاقی ذیل آراء مشه أکثر

هدف پژوهش حاضر تبیین آراء ‌‌ابن‌سینا در زمینه مبانی معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی اخلاق واقع‌گرا است. واقع‌گرایی در اخلاق به معنای عینیت‌پذیری گزاره‌های اخلاقی است. مسئله اصلی تحقیق صورت‌بندی آراء ‌‌ابن‌سینا ضمنِ اصول واقع‌گرایی است، اینکه آیا گزاره‌های اخلاقی ذیل آراء مشهوره از همان اصولی تبعیت می‌کنند که در مبحث واقع‌گرایی در اخلاق مطرح شده است؟ نزد ‌‌ابن‌سینا واقع‌گرایی اخلاقی بر اساس نفس الامری بودن محمول‌های اخلاقی نظیر حُسن و قبیح تعریف می‌شود. در این نگرش حُسن و قبیح برای نفس- به عنوان موجودی که اعتلاء و سعادت آن امری واقعی است- تبیین شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که نزد ‌‌ابن‌سینا ارتباط میان موضوعات اخلاقی و محمول‌های اخلاقی نظیر حسن و قبیح بر اساس شهرت گزاره‌های اخلاقی و آراء عقلاء قوم تبیین شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1109 - مروری بر مهم‌ترین مکانیسم‌ها و سیستم‌های دارورسانی هدفمند
سید محمدجواد حسینی زاده

دارورسانی یکی از مهم‌ ترین و پیچیده‌ ترین شاخه های داروسازی است که امروزه به لطف به کارگیری علوم دیگر گسترش چشم‌ گیری داشته است. این پیشرفت‌ ها به ویژه در حوزه مکانیسم‌ ها و سیستم‌ های دارورسانی بسیار تاثیر گذار و راه‌ گشا است. در این مقاله مکانیسم‌ های هدف‌ گیری فیزیکی أکثر

دارورسانی یکی از مهم‌ ترین و پیچیده‌ ترین شاخه های داروسازی است که امروزه به لطف به کارگیری علوم دیگر گسترش چشم‌ گیری داشته است. این پیشرفت‌ ها به ویژه در حوزه مکانیسم‌ ها و سیستم‌ های دارورسانی بسیار تاثیر گذار و راه‌ گشا است. در این مقاله مکانیسم‌ های هدف‌ گیری فیزیکی همراه با نمونه هایی عملی از کاربرد آن از جمله از میدان مغناطیسی، نور و امواج فراصوت، هدف‌گیری غیر فعال با بررسی کاربرد آن در دارورسانی به بافت های توموری و هدف‌ گیری فعال با توجه به اختصاصات مربوط به این نوع هدف‌ گیری مورد بررسی قرار گرفته است. هم‌ چنین سیستم‌ های دارورسانی توسط نانوحامل‌ ها در کنار توجه به مهم ترین ساختارهای حامل نانوئی از جمله نانولیپوزوم ها، نانوذرات لیپیدی، نانوذرات لیپیدی جامد و دندریمرها توضیح داده شده است. هم چنین پیش‌داروها و حامل‌های سلولی و پیشرفت‌های آن‌ها به عنوان دو نمونه دیگر از سیستم های دارورسانی توضیح داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1110 - بررسی ارتباط بین پلی مورفیسم rs2303169 در ژن فیبریلین نوع 3(FBN3) در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
ریحاته کلهر ناصر کلهر حوریه کلهر مجتبی سهرابی

چکیده مقدمه: سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک اختلال بسیار پیچیده و ناهمگن است که عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن مشارکت قابل توجهی دارند. PCOS در 10-6 درصد زنان در سنین باروری است. ژن FBN3 یکی از مهمترین ژن های کاندید برای PCOS است. این ژن دارای 20 پلی مورفیسم می باش أکثر

چکیده مقدمه: سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک اختلال بسیار پیچیده و ناهمگن است که عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن مشارکت قابل توجهی دارند. PCOS در 10-6 درصد زنان در سنین باروری است. ژن FBN3 یکی از مهمترین ژن های کاندید برای PCOS است. این ژن دارای 20 پلی مورفیسم می باشد. این مطالعه به بررسی ارتباط پلی مورفیسم rs2303169در ژن FBN3 در زنان مبتلا به PCOS پرداخته است. روش کار: این مطالعه از نوع مطالعات مورد- شاهدی است، که بر روی 100 زن مبتلا به PCOS و 100 زن سالم انجام شد. در ایـن تحقیـق از روش Tetra- ARMS PCR جهت بررسی ارتباط بین ژنوتیـپ هایrs2303169 در ژن FBN3 و احتمال ابتلاء به PCOS در دو گروه بیمار و کنترل پرداخته‌ شد. داده‌های حاصل از این مطالعه به لحاظ آماری با استفاده از نرم‌افزار SPSS و تست های آماری کای دو و آزمون t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحقیق ارتباط معنی داری بین پلی مورفیسم rs2303169 در ژن FBN3 نشان نداد. همچنین ژنوتیپ CT و ژنوتیپ TT نسبت به ژنوتیپ CC به ترتیب شانس ابتلاء به PCOS را 1.995 و 1.621 برابر افزایش دادند. نتیجه گیری: این مطالعه برای اولین بار نشان داد که در جمعیت مورد مطالعه همراهی معنی داری بین پلی مورفیسم rs2303169 ژن FBN3 و بیمار PCOS وجود ندارد (P = 0.152). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1111 - پلی مرفیسم طولی ناحیه ʹ3 ژن clfA در نمونه های بالینی استافیلوکوکوس اورئوس جداسازی شده از سه بیمارستان شهر قم
رضا یاری محمدرضا مهرابی فاطمه محمدصالحی

مقدمه: استافیلوکوکوس اورئوس آنزیم، پروتئین و توکسینهای متعددی جهت حفظ بقاء، تجزیه پروتئینها، قندها، چربیها و اسیدهای نوکلئیک میزبان، مقاومت در برابر داروها، اتصال به سلولهای میزبان و افزایش بیماریزایی تولید می کند. از مهمترین عوامل بیماریزای سطحی این باکتری، فاکتور تجمع أکثر

مقدمه: استافیلوکوکوس اورئوس آنزیم، پروتئین و توکسینهای متعددی جهت حفظ بقاء، تجزیه پروتئینها، قندها، چربیها و اسیدهای نوکلئیک میزبان، مقاومت در برابر داروها، اتصال به سلولهای میزبان و افزایش بیماریزایی تولید می کند. از مهمترین عوامل بیماریزای سطحی این باکتری، فاکتور تجمع یا Clf A است. این پروتئین باعث اتصال باکتری به فیبرینوژن می شود. هدف مطالعه حاضر بررسی وجود تنوع در انتهایʹ3 ژن clf A می باشد. مواد و روش کار: 100 نمونه بالینی جداسازی شده از 3 بیمارستان نکویی(هدایتی)، کامکار-عرب نیا و شهید بهشتی پس از تایید در آزمونهای میکربی، بیوشیمیایی و ملکولی 16s rRNA انتخاب شدند. از پرایمرهای اختصاصی جهت ارزیابی ناحیه متغیر ژن استفاده شد. نتایج: 100 نمونه پس از آزمونهای مختلف برای بررسی ژن clf A انتخاب شدند. پس از PCR اختصاصی ژن مذکور، کلیه نمونه ها امپلیکونهایی با اندازه 1100 bp تولید کردند. امپلیکونها جهت مقایسه توالی ها با توالی استاندارد به شرکت مربوطه جهت توالی یابی ارسال شد. نتیجه گیری: سایر محققان در نتیجه مطالعه با همین پرایمر امپلیکونهایی با اندازه های 900 تا 1000 bp گزارش کردند. این نخستین گزارش از پلی مرفیسم طولی دیگری در ناحیه ʹ3 ژن clf A می باشد. در این ناحیه تکرار 18 نوکلئوتیدی مینی ساتلایت گزارش شده که باعث خطا در همانندسازی بصورت Replication Slippage توسط DNAپلیمراز می شود و منجر به ایجاد نسخه جدیدی از این ژن و فراگیری آن در نمونه های شهرستان قم شده است. این مطالعه نیاز به بررسی بیشتر توالی مذکور و نیز پروتئین کدشده دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1112 - بررسی گیاه‌پالایی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین توسط میکروارگانیسم‌ها
اله یار کمری آصف اروج‌زاده

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی گیاه‌پالایی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین توسط میکروارگانیسم‌ها بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه با روش مروری- توصیفی بر روی مطالعات انجام شده در مورد گیاه‌پالایی انجام شده است. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که تکنیک‌های بسیاری جهت پاکسازی أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی گیاه‌پالایی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین توسط میکروارگانیسم‌ها بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه با روش مروری- توصیفی بر روی مطالعات انجام شده در مورد گیاه‌پالایی انجام شده است. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که تکنیک‌های بسیاری جهت پاکسازی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین گسترش یافته‌اند. در میان این تکنیک‎ها، استخراج گیاهی (گیاه‌پالایی) به عنوان یک روش پاکسازی مؤثر و ارزان عرضه شده است که در آن جذب و جمع‌آوری آلاینده‌ها در بافت‌های قابل برداشت گیاهی مد نظر می‏باشد. در این روش با برداشت گیاهان از خاك، آلاینده‌ها از خاك زدوده می‌شوند. در اراضی کشاورزی آلوده به فلزات سنگین، انتخاب گیاهان زراعی متحمل به فلزات، جهت برداشت آلاینده‌ها از خاك می‌تواند یک استراتژی جدید برای مدیریت اراضی باشد. تعدادی از گونه‌های انباشتگر کادمیوم که براساس نتایج حاصل از آزمایشات هیدروپونیک و گلدانی گزارش شده‌اند، گونه‌های با توده زیستی بالا شامل ذرت، آفتابگردان و خردل هندی براى پالایش مناطق آلوده به فلزات سنگین می‌باشند. نتیجه‌گیری: براى پالایش مناطق آلوده به فلزات سنگین و دیگر آلاینده‌ها، روش‌هاى مختلف فیزیکى، شیمیایى و بیولوژیکى پیشنهاد شده است که عمدتاً پرهزینه و غیراقتصادى مى‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1113 - تفکر سیاسی عمادالدین طبری
علی خالقی

حسن بن علی بن محمد بن علی بن حسن طبری، ملقب به نجم الدین و معروف و مشهور به عماد الدین طبری و عماد طبری از علمای مازندران و آمل و از معاصرین خواجه نصیرالدین طوسی، محقق حلّی و علامه حلّی (قرن هفتم)بوده است. در نوشته حاضر با الهام از روش هرمونتیک قصدگرای اسکینر سعی نموده أکثر

حسن بن علی بن محمد بن علی بن حسن طبری، ملقب به نجم الدین و معروف و مشهور به عماد الدین طبری و عماد طبری از علمای مازندران و آمل و از معاصرین خواجه نصیرالدین طوسی، محقق حلّی و علامه حلّی (قرن هفتم)بوده است. در نوشته حاضر با الهام از روش هرمونتیک قصدگرای اسکینر سعی نموده ایم با معرفی زندگی وشخصیت عمادالدین طبری و با ارجاع به متون در دسترس ایشان وبا باز خوانی این متون در تعامل با شرایط سیاسی اجتماعی عصر ایخانان وبر اساس مبانی و سنتهای فقهی شیعه ، به بازخوانی متون فقهی- سیاسی ایشان پرداخته و آرای وی را در زمینه مفهوم سیاست،ضرورت ریاست وحکومت، انواع ریاست ،ریاست عدل و منشاء ،شرایط وصفات ووظایف واختیارات آن ،ریاست وولایت نیابتی فقها در عصر غیبت ،خاستگاه مشروعیت وگستره ولایت آنان،ونظام سلطانی وچگونگی تعامل با آن تبیین وتحلیل نماییم. کلید واژگان: سیاست، حکومت، ولایت نیابتی فقها ، مشروعیت وگستره ولایت ،نظام سلطانی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1114 - جایگاه هویت ملی در ایران نگاهی به تطور تاریخی، الگوها و سیاست‌های هویت ملی
فرشید دیلمقانی محمدعلی قاسمی ترکی

هؤیت ملی ایرانیان به عنوان ما حاصل خودآگاهی نسبت به انباشتی تاریخی از تجربه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، سرزمینی بنام ایران، مانند سایر کشورهای جهان، پدیده‌ای مدرن است که به تدریج بعد از ارتباط ایران با غرب به ویژه بعد از شکست‌های متعدد از روس‌ها و اعزام نخبگان ایرانی و أکثر

هؤیت ملی ایرانیان به عنوان ما حاصل خودآگاهی نسبت به انباشتی تاریخی از تجربه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، سرزمینی بنام ایران، مانند سایر کشورهای جهان، پدیده‌ای مدرن است که به تدریج بعد از ارتباط ایران با غرب به ویژه بعد از شکست‌های متعدد از روس‌ها و اعزام نخبگان ایرانی و پیدایی مشکله هؤیت در نزد این افراد، در ایران پدیدار گردید. پژوهش حاضر با روش توصیفی– تحلیلی و با رویکردی تاریخی و بهره‌گیری از ابزار کتابخانه‌ای و اینترنتی به بررسی مسائل هؤیتی در ایران قبل از 1320 می‌پردازد. فرضیه پژوهش عبارتست از اینکه علی‌رغم کهن بودن تمدن ایران و حس وطن دوستی که در مقیاس‌های مختلف در طول تاریخ در برخی از ایرانیان وجود داشته است اما هؤیت ملی مانند کشورهای دیگر پدیده‌ای مدرن محسوب می‌شود و در ایران، تاریخ آن به دوران مشروطه بر می‌گردد و آنچه بیش از آن در ایران وجود داشته است، هؤیت اجتماعی- فرهنگی بوده است. بررسی تطور تاریخی هؤیت ملی در ایران از زمان مشروطه نشان دهنده مطرح شدن الگوهای هؤیتی غربگرایانه و باستان‌گرایانه در دورهای قبل از 1320 می‌باشد. کلیــد واژه: هؤیت ملی، سیاستـگذار هؤیتی، ایران، اسلام، ناسیونالیسم، روشنفکر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1115 - مفهوم امنیت از منظر رئالیسم،لیبرالیسم،سازه انکاری و انتقادی
شهرام عسکری حصن ابراهیم انوشه نیلوفرالسادات عمرانی

این پژوهش در پی تجزیه و تحلیل مفهوم امنیت در تئوری های گوناگون رئالیسم لیبرالیسم سازه انگاری و انتقادی در طی ادوار گذشته و سیر تکوین تئوری های سنتی تا کنون می باشد.ظن غالب و مسلط بطور خاص در تفکر اندیشمندان و سیاستمداران این می باشد که مفهوم امنیت به شکل سنتی هدف اولیه أکثر

این پژوهش در پی تجزیه و تحلیل مفهوم امنیت در تئوری های گوناگون رئالیسم لیبرالیسم سازه انگاری و انتقادی در طی ادوار گذشته و سیر تکوین تئوری های سنتی تا کنون می باشد.ظن غالب و مسلط بطور خاص در تفکر اندیشمندان و سیاستمداران این می باشد که مفهوم امنیت به شکل سنتی هدف اولیه دولت ها برای بقا و حفظ خود در نهایت خودیاری می باشد .و رویکرد به مولفه امنیت در قالب مفروضات سنتی روابط بین الملل با ماهیت نظامی،سخت افزاری،و برداشت بدبینانه حاکم می باشد.لذا کسب امنیت به شکل مطلق محوری حاکم بوده است.اما نویسنده پژوهش حاضر برانست که با گذشت زمان و حاکم شدن لیبرالیسم و در ادامه رشد مکاتب ذهنی گرایان ما دیگر شاهد مفهوم ایستا و لایتغیر مفهوم امنیت به شکل تعریف شده سنتی و رئالیستی نیستیم.لذا هم شاهد تغییر مفهوم امنیت در بازتعریف ان هستیم و همچنین گسترده شدن حوزه مفهوم امنیت در قالب موضوعات جدید و گوناگون هستیم.پژوهش حاضر با بررسی مباحث و ارای اندیشمندان:چهار مکتب مذکور و با بررسی داده ها و یافته ها در پی پاسخ به این سوال می باشد که مفهوم امنیت در سیر و تکوین این مکاتب چه تغییراتی را شامل شده است؟ پاسخ موقت این می باشد که امنیت در گذار زمان در این مکاتب که دارای روش شناسی هستی شناسی و معرفت شناسی متفاوت می باشند حوزه های موضوعی گوناگونی از موضوعات با تفاسیر جدید را شامل می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1116 - گروه اسلامی داعش؛ بازیگری با مبانی فکری پیشامدرن و ابزارهای عمل فرا مدرن
مسعود مطلبی لیلی حیدری

گروه اسلامی داعش یکی از مهم ترین جریانات سلفی محسوب می شود که در مدت کوتاهی توانسته است بر بخش هایی از عراق و سوریه تسلط یابد و در کانون تحولات منطقه ای و بین المللی قرار گیرد. داعش را می توان بازیگری افراطی دانست که در جستجوی رستگاری، رهایی بخشی و بازگشت به آرمانهای او أکثر

گروه اسلامی داعش یکی از مهم ترین جریانات سلفی محسوب می شود که در مدت کوتاهی توانسته است بر بخش هایی از عراق و سوریه تسلط یابد و در کانون تحولات منطقه ای و بین المللی قرار گیرد. داعش را می توان بازیگری افراطی دانست که در جستجوی رستگاری، رهایی بخشی و بازگشت به آرمانهای اولیه اسلامی است .این گروه خود را پدیده ای هویتی می داند که وظیفه احیای خلافت و امارت اسلامی و بازسازی شوکت اهل سنت را دارد. داعش همچنین نمونه ای از گروههای تروریستی نوین می باشد که دارای طبیعتی فراملی و جهانی است، که بر ترور و خشونت تاکید فراوان دارد، از ابعاد مدرن، دولت محور، مادی، منافع جویانه و محدود به مرزها گذر کرده و با تمرکز بر هویت، داعیه ای جهانی دارد و از ابزارها و پتانسیل های عصر جهانی شدن و پسامدرنیسم نیز سود می جوید. از این رو مسئله اصلی مقاله توصیفی - تحلیلی پیش رو در این پرسش تجلی یافته است که گروه تروریستی داعش از حیث فکری چگونه بازیگری است و چگونه به بهره برداری از فضای سایبری در راستای پیشبرد اهداف خود مبادرت کرده است؟. فرضیه طرح شده آن است که داعش در حالی که از حیث فکری و در اعتقادات پیشامدرن است، نمونه بارز تروریسم پسامدرن در فضای مجازی محسوب می شود که از امکانات فضای جهانی شدن در راستای معرفی نمودن خود و ایجاد شبکه ای تروریستی در جهت تشکیل آنچه که خلافت اسلامی می نامند، استفاده می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1117 - جایگاه تحزب در اسلام
ایوب دامیار محمد رحیم عیوضی

با توجه به اینکه از یک سو، گروهی عقیده دارند تحزب در اسلام و دولت اسلامی، مایه ی تشتت و تفرقه و تضارب آرا گشته و در صفوف مسلمین رخنه و شکاف ایجاد می کند و این بر خلاف دستور قرآن کریم است که به فشرده بودن صفوف مسلمین دستور داده است.اینها برای اثبات ادله ی خود به این آیه أکثر

با توجه به اینکه از یک سو، گروهی عقیده دارند تحزب در اسلام و دولت اسلامی، مایه ی تشتت و تفرقه و تضارب آرا گشته و در صفوف مسلمین رخنه و شکاف ایجاد می کند و این بر خلاف دستور قرآن کریم است که به فشرده بودن صفوف مسلمین دستور داده است.اینها برای اثبات ادله ی خود به این آیه ((واعتصموا بحبل الله جمیعأ ولا تفرقوا)) به ریسمان ناگسستنی الهی(وحدت برادی اسلامی) چنگ بزنید و از هم مپاشید(آل عمران/103) استناد می کنند. و از سوی دیگر، احزاب سیاسی در جوامع حاضر به عنوان حلقه رابط مردم و حاکمیت از اهمیت بسیاری برخوردار می باشند، و یک نوع رابطه ی دو سویه میان احزاب سیاسی و دموکراسی برقرار است. در این پژوهش سعی بر آن است که با توجه به ادله های دینی و فقهی ، صرف نظر از اینکه حزب سیاسی از مبانی لیبرالیسم و دموکراسی غربی است ، به تبیین نظرگاه دین و تعالیم اسلامی در زمینه مسئله و موضوع حزب که یکی از مسائل جدید دینی است، پرداخته شود. لذا سوالی که در این پژوهش پاسخ داده می شود، این است که تحزب در اسلام از چه جایگاهی برخوردار است؟ همچنین در پاسخ به این سوال، این فرضیه مطرح شده است که: تحزب در اسلام، ضمن دارا بودن مبنای فقهی، به صورت مشروط و مقید پذیرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1118 - استعمار،سیاست و دنیای اسلام در عصر مشروطیت
مرتضی شیرودی

چکیده بی شک بخشی از دلایل وقوع انقلاب مشروطه را باید در خارج از مرزهای ایران جستجو کرد.در این زمینه،استعمار اروپایی عامل مهمی بود اما استعمار،فقط مسأله ایران و ایرانیان نبود بلکه استعمار را باید پدیده کلانی دانست که همه کشورهای اسلامی را در بر گرفت اما آنچه پیوند استعما أکثر

چکیده بی شک بخشی از دلایل وقوع انقلاب مشروطه را باید در خارج از مرزهای ایران جستجو کرد.در این زمینه،استعمار اروپایی عامل مهمی بود اما استعمار،فقط مسأله ایران و ایرانیان نبود بلکه استعمار را باید پدیده کلانی دانست که همه کشورهای اسلامی را در بر گرفت اما آنچه پیوند استعمار با جهان اسلام را پررنگ تر می کرد،ویژگی ها یا همان ناتوانی های سیاسی کشورهای اسلامی بود که راه را برای استعمارگران گشود و این گشودگی بیش از این که هدفش ایران باشد،جهان اسلام بود که منجر به حوادث بسیاری از جمله مشروطه در ایران و فروپاشی خلافت در عثمانی شد از این رو،بررسی چیستی رابطه استعمار،سیاست و وضع دنیای اسلام در دوره مشروطه از یک سو سئوال نوشتار حاضر و از دیگر سو، ارائه پاسخ به آن هدف مقاله حاضر به شمار می رود که به روشی توصیفی دستیابی به آن دنبال می شود. واژگان کلیدی:استعمار،سیاست، دنیای اسلام، مشروطیت و ایران تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1119 - زمینه‌های عینی شکل‌گیری سنت‌گرایی در نظام فکری سیدحسین نصر
سید سجاد آل سیدغفور مسعود معینی پور

موضوع مقاله حاضر زمینه‌های عینی اندیشه سیدحسین نصر است.(مساله) این موضوع از این رو حائز اهمیت است که گفتمان سنت‌گرایانه در کنار دو گفتمان بنیادگرایانه و متجدد از اسلام، متفکران و ناقدان بسیاری دارد. در بررسی اندیشه متفکران می‌توان از روش‌های گوناگون استفاده نمود. در این أکثر

موضوع مقاله حاضر زمینه‌های عینی اندیشه سیدحسین نصر است.(مساله) این موضوع از این رو حائز اهمیت است که گفتمان سنت‌گرایانه در کنار دو گفتمان بنیادگرایانه و متجدد از اسلام، متفکران و ناقدان بسیاری دارد. در بررسی اندیشه متفکران می‌توان از روش‌های گوناگون استفاده نمود. در این پژوهش، سعی&lrm;شده با استفاده از روش هرمنوتیک اسکینر، به زمینه‌های عینی اندیشه سیاسی نصر پی‌برده شود.(روش) در ابتدا روش اسکینر و مفاهیم عمده آن توضیح داده شده است که بر دو عنصر قصد و زمینه تأکید دارد. همچنین سعی شده است دورنمایی از امکانات روش فوق برای بررسی اندیشه سیاسی ترسیم شود. سپس به بررسی زندگی نصر با عنوان زمینه‌های عینی اندیشه وی اشاره گردیده است. زمینه‌های عینی اندیشه سیدحسین نصر به معنای بررسی بیوگرافی و زندگینامه شخص از آغاز زندگی تا رسیدن به بلوغ فکری و سپس تا حال حاضر برای فهم هرچه بهتر نحوه شکل‌گیری افکار و اندیشه&lrm;های مؤلف در بستر تاریخ است که چگونه تعلیم و تربیت در روابط اجتماعی در آرای یک شخص تأثیرگذارند و سپس به بررسی محیط فکری و سیاسی مؤلف می‌پردازد که امکان فهم و بررسی هرچه بهتر آثارش را فراهم می‌سازد.(یافته&lrm;ها) تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1120 - پیامدهای افراط‌گرایی دینی در خاورمیانه بر سیاست خارجی ایالات متحده در دوران بوش و اوباما
حسین اسلامی محسن اسلامی

هدف این پژوهش بررسی تغییر رویه سیاست خارجی آمریکا در منطقه خاورمیانه نسبت به افراط گرایی دینی است. برای مطالعه این روند، توجه به نظریه سازه‌انگاری به عنوان مبنای سیاست خارجی ایالات متحده ضرورت دارد بعد از تهاجم شوروی به افغانستان در دهه هشتاد میلادی، آمریکا به منظور تقا أکثر

هدف این پژوهش بررسی تغییر رویه سیاست خارجی آمریکا در منطقه خاورمیانه نسبت به افراط گرایی دینی است. برای مطالعه این روند، توجه به نظریه سازه‌انگاری به عنوان مبنای سیاست خارجی ایالات متحده ضرورت دارد بعد از تهاجم شوروی به افغانستان در دهه هشتاد میلادی، آمریکا به منظور تقابل با این امر به تشکیل، سازماندهی و پشتیبانی گروه القاعده پرداخت. اما در پی حوادث 11 سپتامبر، بوش معنای جدیدی وارد نظام بین‌الملل کرد و تروریسم و القاعده را به عنوان دشمن واقعی آمریکا بیان نمود و به منظور مقابله با آن به افغانستان و عراق حمله کرد و یکجانبه گرایی در سیاست خارجی را در دستور کار قرار داد؛ هرچند این سیاست در دوره باراک اوباما مورد بازنگری قرار گرفت. بر این اساس، سؤال اصلی این پژوهش چنین است که ظهور افراط گرایی دینی در خاورمیانه چه تأثیری بر سیاست خارجی آمریکا در قبال منطقه خاورمیانه داشته است؟ در پاسخ به این سوال فرض شده که گسترش افراط‌گرایی دینی در خاورمیانه موجب گسترش حضور و مداخلات نظامی آمریکا در این منطقه شده است؛ با این حال با مرور زمان مسئولیت مقابله با این پدیده از آمریکا به متحدان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای این کشور در خاورمیانه واگذار شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1121 - تأثیر سرمایه اجتماعی دولت‌های جمهوری اسلامی ایران بر وندالیسم اجتماعی
محمدحسن الهی منش علیرضا میرزانیا

وندالیسم یکى از مشکلات جوامـع شـهرى به‌ویژه در حاشیه آن‌هاست که همگام با رشد و توسعه شتاب‌زده شهر و درونی نشدن فرهنگ شهرنشـینى در بـین جوامع به وجود آمده است. خرابکاری‌های شـهرى ازجمله انحرافـات یـا آشفتگی‌های اجتماعى هستند که در آن افراد سعى دارند نیازها، هیجانات و احس أکثر

وندالیسم یکى از مشکلات جوامـع شـهرى به‌ویژه در حاشیه آن‌هاست که همگام با رشد و توسعه شتاب‌زده شهر و درونی نشدن فرهنگ شهرنشـینى در بـین جوامع به وجود آمده است. خرابکاری‌های شـهرى ازجمله انحرافـات یـا آشفتگی‌های اجتماعى هستند که در آن افراد سعى دارند نیازها، هیجانات و احساسات درونى خود را به شیوه‌ای بروز دهند و با در دسترس نبودن روش مناسـب بـه رفتارهـاى نابهنجـار روى می‌آورند. درواقع،وندالیسم نوعی انحراف رفتارى است که با انتظارات جامعه منطبق و سازگار نیست و عموماً زمـانى رخ می‌دهد که فرد یا گروهى معیارهاى جامعه را رعایت نکنند. بر این اساس فرضیه تحقیق به این شکل طرح می‌شود: با بررسی عملکرد دولت‌های جمهوری اسلامی ایران درمی‌یابیم که در جمهوری اسلامی اعتمادسازی شهروندان، افزایش مشارکت سیاسی و همچنین اعتماد فزاینده آحاد مختلف جامعه موجب تضعیف وندالیسم اجتماعی گردیده و متقابلاً با کاهش اعتماد، فرسایش مشارکت سیاسی و عدم انسجام اجتماعی کم‌وبیش بسترهای لازم برای تخریب اموال عمومی فراهم شده است. روش تجزیه‌وتحلیل اطلاعات این پژوهش روش توصیفی- تحلیلی است که ضمن ارائه و ارزیابی ادبیات موجود در باب سرمایه اجتماعی و وندالیسم اجتماعی، کاهش ارتباط دولت و ملت و احساس تبعیض، به تحلیل چگونگی وجود ارتباط بین این مفاهیم پرداخته و ارتباط منطقی بین سرمایه اجتماعی، کاهش ارتباط دولت ملت و احساس تبعیض به‌عنوان متغیر مستقل و وندالیسم به‌عنوان متغیر وابسته از طریق آزمون فرضیه مطرح‌شده مورد تجزیه‌وتحلیل قرار خواهد گرفت. نوآوری پژوهش حاصل تعامل بین این عنصر در تبیین علل وندالیسم خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1122 - بررسی شکل گیری و علل ناکامی قیام های مردمی خاورمیانه(2011-2017)
وحید خوش گفتار لامع ماشااله حیدرپور

با وقوع این تحولات و سپری شدن چندین سال از آغاز این قیام ها و تبعات نه چندان مطلوب این رخداد در کشورهای عربی، در انجمن ها و پژوهشکده ها پیرامون بررسی مولفه های شکل گیری این قیام ها و علل ناکامی آن مطالعات بسیاری صورت گرفته است که نتایج آن در ارتباط با تحلیل این موضوعات أکثر

با وقوع این تحولات و سپری شدن چندین سال از آغاز این قیام ها و تبعات نه چندان مطلوب این رخداد در کشورهای عربی، در انجمن ها و پژوهشکده ها پیرامون بررسی مولفه های شکل گیری این قیام ها و علل ناکامی آن مطالعات بسیاری صورت گرفته است که نتایج آن در ارتباط با تحلیل این موضوعات نقطه نظرات کاملاً متفاوتی بر اساس تاثیر گذاری یک مولفه یا متغیر خاص مطرح گردیده است. در راستای این مطالعات در این مقاله تلاش شده است به این پرسش که مهم ترین مولفه های شکل گیری و علل ناکامی قیام های عربی خاورمیانه چه بوده است؟پاسخی مستند بر مبنای نظریه سازه انگاری ارائه گردد.یافته های این مقاله موید این امر است که شکل گیری قیام های عربی خاورمیانه در قالب یک پدیده اجتماعی ناشی از یک امر فرایندی بر مبنای تاثیرگذاری مولفه های معنایی و مادی چند بعدی فرهنگی، سیاسی و اقتصادی نظیر نارضایتی فرهنگی، تعارضات قومی ـ قبیله ای، بی اعتمادی به نظام های حکومتی و ساختار اقتصادی ناکارآمد بوده است. در حقیقت نه یک مولفه واحد بلکه مجموعه ای از این مولفه ها با تاثیر متقابل بر یکدیگر زمینه ساز قیام های مردمی در کشورهای عربی خاورمیانه گردید و باز در رابطه با علل ناکامی این قیام ها در دستیابی به اهداف مطلوب نیز شاهد تاثیرگذاری دلایل و علل گوناگون فرهنگی، سیاسی و اقتصادی نظیر گسترش تعارضات قومی ـ قبیله ای، بسط مطلق گرایی فرهنگی، تمامیّت خواهی جریان های سیاسی و از دست رفتن فرصت های اقتصادی در این کشورها هستیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1123 - چرایی و ویژگی‌های فرهنگ سیاسی دولت‌گرا
محمدرضا صیاد محمد علی خسروی علی شیرخانی ملک تاج خسروی باب اناری

فرهنگ سیاسی دولت‌گرا نوعی از فرهنگ سیاسی است که بر اساس آن مردم با دوری از عرصه‌ی فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی وظایف و اختیارات خود را در عرصه‌ی عمومی به دولت واگذار می‌کنند و نخبگان سیاسی نیز با پذیرش این وظایف و اختیارات انتظارت و توقعات فزاینده‌ای را از دولت‌ها به وجود أکثر

فرهنگ سیاسی دولت‌گرا نوعی از فرهنگ سیاسی است که بر اساس آن مردم با دوری از عرصه‌ی فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی وظایف و اختیارات خود را در عرصه‌ی عمومی به دولت واگذار می‌کنند و نخبگان سیاسی نیز با پذیرش این وظایف و اختیارات انتظارت و توقعات فزاینده‌ای را از دولت‌ها به وجود می‌آورند.. با توجه به این که فرهنگ سیاسی نحوه نگرش و بینش هر فرد نسبت به نظام و شخصیت‌های سیاسی و کارکردها و وظایف آن‌ها و همچنینی نگرش شخصیت‌های سیاسی نسبت به نقش و جایگاه مردم در نظام سیاسی تعریف می‌شود می‌توان بیان داشت این نوع از فرهنگ سیاسی فرهنگ غالب بسیاری از کشورهای منطقه خاورمیانه از جمله کشور ایران می‌باشد. به همین منظور هدف از انجام این پژوهش آن است که با استفاده از روشی توصیفی و تحلیلی به دنبال یافتن پاسخی برای این سوال باشد: چه عواملی موجب شکل‌گیری فرهنگ دولت‌گرا می شود و این نوع از فرهنگ سیاسی، چه تاثیری بر الگوهای رفتار سیاسی و اجتماعی جوامع می گذارد؟ در پاسخ به این سوال فرضیه زیر مورد آزمون قرار می‌گیرد: ماهیت رانتیر دولت - تاریخ طولانی استبداد پادشاهی و استمرار فرهنگ پاتریمونیال، مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری فرهنگ‌ سیاسی دولت‌گرا می‌باشد و این نوع از فرهنگ‌سیاسی موجب وابستگی مردم به دولت می‌گردد. نتایج پژوهش ضمن تائید فرضیه فوق گویای آن است که فرهنگ سیاسی دولت‌گرا به دلیل وابسته نمودن مردم به دولت ویژگی‌های عزلت‌گزینی و فرهنگ تابعیت- بی‌اعتمادی به دولت-مسئولیت‌گریزی و اسطوره‌ سازی و اسطوره‌کشی را در الگوی رفتار سیاسی و اجتماعی این جوامع موجب گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1124 - قانون اساسی مشروطیت در ترازوی اندیشه شیخ فضل الله نوری
علیرضا نائیج سیدابراهیم معصومی مرتضی اشرافی

شیخ فضل الله نوری از علمای طراز اول در نهضت مشروطیت (عدالتخوانه) و مخالف با استبداد بود؛ اما پس از اینکه دست روسنفکران غرب زده وارد نهضت مشروطه شد و نهضت مشروطه‌ای که مد نظر شیخ و علمایی که برای محدود کردن استبداد به پا خواسته بودند در دست روشنفکران قرار گرفت شیخ با علم أکثر

شیخ فضل الله نوری از علمای طراز اول در نهضت مشروطیت (عدالتخوانه) و مخالف با استبداد بود؛ اما پس از اینکه دست روسنفکران غرب زده وارد نهضت مشروطه شد و نهضت مشروطه‌ای که مد نظر شیخ و علمایی که برای محدود کردن استبداد به پا خواسته بودند در دست روشنفکران قرار گرفت شیخ با علم کردن مشروطه مشروعه به مخالفت با آنان برخواست، اما روشنفکران موفق شدند بر موج ضد استبدادی جامعه سوار شده و شیخ را طرفدار استبداد معرفی کنند و به همین جرم به دار آویختند. چگونگی مواجه و فهم شیخ شهید در شناخت مسائل و حوادث عصر مشروطه برگرفته از فهم عمیق و دقیق از آموزه‌های اسلامی و تطبیق آن بر زمان و عصر وی دارد و این موجب تقابل شیخ با جریانات روشنفکری، استعمار و استبداد گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1125 - واکاوی زمینه ها و ابعاد سیاست خارجی نوین عربستان در خاورمیانه
مهدی جاودانی مقدم حامد حریرفروش

چکیده تحولات خاورمیانه که در سال 2011 و از قیام مردمی کشور تونس آغاز و به سایر کشورهای منطقه تسری پیدا کرد باعث بروز تحولات شگرفی در ساختارهای سیاسی-اجتماعی برخی از کشورهای خاورمیانه گردید. در این میان، کشور عربستان سعودی که دارای نظام سنتی سلطنتی است خود را در معرض جدی أکثر

چکیده تحولات خاورمیانه که در سال 2011 و از قیام مردمی کشور تونس آغاز و به سایر کشورهای منطقه تسری پیدا کرد باعث بروز تحولات شگرفی در ساختارهای سیاسی-اجتماعی برخی از کشورهای خاورمیانه گردید. در این میان، کشور عربستان سعودی که دارای نظام سنتی سلطنتی است خود را در معرض جدی آسیب این موج تحول خواهی در دو حوزه داخلی و خارجی دید. عربستان سعودی با توجه به رسالتی که برای خود به عنوان رهبر جهان اسلام تعریف کرده و همچنین برای تداوم و گسترش نفوذ خود در منطقه، واکنش جدید و متفاوتی در قبال تحولات خاورمیانه از خود بروز داد. این کشور که به اتخاذ سیاست محافظه کارانه در سیاست خارجی خود معروف بود با اتخاذ رویکرد تهاجمی سعی در حفظ منافع خود، گسترش نفوذ خود در منطقه و حفظ جایگاه خود به عنوان رهبر جهان اسلام کرده است. سوال اصلی این مقاله این است که مهم ترین متغیرهای موثر بر تغییر رویکرد محافظه کارانه به تهاجمی در سیاست خارجی عربستان کدامند؟ یافته های این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است، نشان می دهد که تغییر نسل نخبگان حاکم، افول روابط آمریکا و عربستان در دوره اوباما، تضعیف هژمونی آمریکا و تغییر موازنه قوا در خاورمیانه پس از بهار عربی و تقویت قدرت ایران و محور مقاومت در منطقه، سیاست خارجی عربستان را به سمت رویکرد پیچیده تعامل و تقابل در راستای تقویت نقش و بسط نفوذ عربستان و مقابله با گسترش نفوذ ایران در منطقه هدایت کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1126 - ابعاد هویت ایرانی در فرآیند جهانی شدن(مطالعه موردی بُعد اسلامیت)
پیروز هاشم پور غفار زارعی

در شرایط کنونی که جهانی شدن در قالب عناوین گوناگونی حضور خود را بر فرهنگها و هویتهای ملتها تحمیل می کند، هویتها هرچقدر هم قوی باشند، دچار شکنندگی می شوند. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به شیوه تحقیق کتابخانه ای بدنبال پاسخ به این سوال اصلی هستیم که هویت اسلامی ایر أکثر

در شرایط کنونی که جهانی شدن در قالب عناوین گوناگونی حضور خود را بر فرهنگها و هویتهای ملتها تحمیل می کند، هویتها هرچقدر هم قوی باشند، دچار شکنندگی می شوند. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به شیوه تحقیق کتابخانه ای بدنبال پاسخ به این سوال اصلی هستیم که هویت اسلامی ایرانیان در مواجهه با پروسه جهانی شدن دارای چه ویژگیهایی می باشد . در فرضیه اشاره کرده ایم که هویت چندبُعدی ایرانی شامل ایران باستان ، اسلامی- شیعی و هویت متجدد می باشد و در پروسه جهانی شدن دچار تحولاتی عظیم شده و با چالشها و فرصتهای بیشماری روبرو شده است. در این میان بُعد هویت اسلامی ایرانیان بعد از انقلاب اسلامی برجستگی خاصی در قالب گفتمان غالب ایدئولوژیک و مکتبی اسلام گرایی و شیعه گرایی یافته است که در پروسه جهانی شدن باید خود را برای مواجهه با آن مهیا ساخته و با اتکا به داشته‌های فرهنگ غنی خود علاوه بر حفظ هویت خویش، با بهره‌گیری از ابزار برآمده از فرهنگ جهانی، درصدد جهانی کردن آن باشد و با اهمیت دادن به تمامی ابعاد هویتی خود در دنیای قرن بیست و یکم، نیاز به همه ابعاد متکثر خود احساس می شود. و هویت اسلامی ایرانیان بایستی همگام با فرایند جهانی شدن و توسعه پرشتاب قرن حاضر در جهت ارضای نیاز نسل نواندیش ایرانی باسازی شده و حرکت نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1127 - تحلیلی سازه انگارانه از نگرش های امنیت ملی آمریکا در مواجه با جمهوری اسلامی ایران
مرتضی شیرودی طاهره کنعانی

چکیده این مقاله می کوشد تحلیلی از مواجه آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران را بر اساس چارچوب نظری سازه انگارانه ارائه دهد و به این پرسش پاسخ دهد: نگرش ها و تصورات امنیتی رهبران سیاسی آمریکا چه نقشی در روابط ایران و امریکا بویژه بعد از انقلاب داشته است؟ فرضیه پژوهش حاضر أکثر

چکیده این مقاله می کوشد تحلیلی از مواجه آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران را بر اساس چارچوب نظری سازه انگارانه ارائه دهد و به این پرسش پاسخ دهد: نگرش ها و تصورات امنیتی رهبران سیاسی آمریکا چه نقشی در روابط ایران و امریکا بویژه بعد از انقلاب داشته است؟ فرضیه پژوهش حاضر این است که نوع نگرش و ادراکات مقامات امریکایی که حاکی از قدرت برتر و ایدئولوژیک آنان است تاثیر بسیار زیادی بر روابط امریکا و ایران گذاشته است. از دیدگاه نظریه سازه انگارانه،نظام فکری و تصوری افراد، نوع رفتار و اعمال آنها را تعیین می کند، در واقع، تصور هژمونی که رهبران آمریکایی و جامعه آمریکا نسبت به سایر مردم جهان دارند و احساس رسالت و مسولیت برای نجات سایر مردم جهان، باعث شده تا با امنیتی کردن فضای بین الملل و ایجاد وحشت و ترس و با دخالت در امور سایر کشورها و تلاش برای براندازی حکومت های مستقر در آن کشورها به تصور هژمونیک و رسالت دموکراتیک کردن جهان و نجات سایر مردمان جهان تحقق بخشند. چارچوب نظری مورد استفاده در این مقاله نظریه سازه انگاری می باشد نگرش های امنیتی سیاستمداران آمریکا در قبال ایران را با تکیه بر نظریه سازه انگاری مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1128 - بررسی و مقایسه فرقه‌های تکفیری میان مسلمانان و مسیحیان؛ مطالعه موردی داعش و کوکلاکس کلان
رعنا قاسمی هادی واسعی سید سعید رضا منتظری

امروزه تکفیر و تروریسم در میان مسلمانان و مسیحیان به عنوان یک اندیشه انحرافی و خشونت‌آمیز، به ویژه در عرصه دینی - سیاسی وارد شده است و آشکار سازی ماهیت این فرقه های تکفیری - تروریستی اهمیت زیادی دارد. در این راستا، پژوهش حاضر با روش مطالعه کتابخانه‌ای، به صورت توصیفی - أکثر

امروزه تکفیر و تروریسم در میان مسلمانان و مسیحیان به عنوان یک اندیشه انحرافی و خشونت‌آمیز، به ویژه در عرصه دینی - سیاسی وارد شده است و آشکار سازی ماهیت این فرقه های تکفیری - تروریستی اهمیت زیادی دارد. در این راستا، پژوهش حاضر با روش مطالعه کتابخانه‌ای، به صورت توصیفی - تحلیلی به بررسی زمینه های پیدایش تکفیر و تروریسم در میان مسلمانان و مسیحیان، به ویژه وجوه مشترک فرقه داعش و کوکلاکس کلان پرداخته است. برای این منظور، ابتدا ابعاد تاریخی تکفیر و تروریسم از گذشته تا امروز در میان مسلمانان و مسیحیان بررسی شده، و اعتقادات و اهداف مشترک فرق‌های تکفیری تحلیل و بررسی شد.نتایج حاکی از آن است که نگرش فرقه های تکفیری در اسلام و مسیحیت ریشه دینی و مذهبی ندارد. وجوه مشترک این دو فرقه انحراف از اصل دین بوده، و رویکرد سیاسی، انگیزه خشونت و قدرت طلبی از وجوه مشترک آن‌ها است. همچنین، انگیزه های سیاسی پشت پرده قدرت ها در تشدید بحران در کشورهای اسلامی بسیار نمود دارد. داعش و کوکلاکس کلان مورد تایید دین اسلام و مسیحیت نبوده، و ارتقای آگاهی‌های سیاسی و شناخت ماهیت اصل دین از مهم‌ترین روش‌های مقابله با تکفیر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1129 - نقد و بررسی کارکرد دین در حوزه سیاست از دیدگاه پراگماتیسم
رشید رکابیان حسن علی یاری

10.22034/sej.2020.1885156.1213

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و مناسبات دین و سیاست در مکتب عمل‌گرایی بود. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا با نگاهی ریشه‌ای، مبانی، ویژگی‌ها و زمینه‌های پیدایش و شکل‌گیری مکتب عمل‌گرایی بررسی شد، سپس تلقی عمل‌گراها از سیاست و دین تبیین گردید و استلزامات و چگون أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و مناسبات دین و سیاست در مکتب عمل‌گرایی بود. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا با نگاهی ریشه‌ای، مبانی، ویژگی‌ها و زمینه‌های پیدایش و شکل‌گیری مکتب عمل‌گرایی بررسی شد، سپس تلقی عمل‌گراها از سیاست و دین تبیین گردید و استلزامات و چگونگی تعامل بین دین و سیاست در مکتب عمل‌گرایی بررسی شد. نتایج نشان داد، تلقی‌ای که مکتب عمل‌گرایی از دین دارد، منبعث از نگاه اومانیستی و عمل‌گرایانه اندیشمندان آن می‌باشد که عملاً با انکار مبدأ غیبی، دین را به کارکردهای عملی آن تقلیل داده و آن را تا حد امری ابزاری، شخصی و تجربی تنزل می‌دهد و آن را با توجه به کاربردش که ممکن است فوایدی فردی، اخلاقی و اجتماعی برای انسان داشته باشد، تفسیر می‌نماید و اجازه دخالت به دین در امور سیاسی داده نمی شود. علاوه‌بر این، سیاست در این مکتب، رسالتی آرمانی ندارد، بلکه تنها به‌ عنوان فلسفه ای عمل‌گرایانه موردنظر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1130 - اتحادیه اروپا و بحران سوریه
سید مرتضی عریضی میبدی

در دهه 1950 منطقه اروپا اقدام به همگرایی در قالب جامعه اروپا کرد، در این زمینه دیدگاه‌های مختلفی از سوی صاحب‌نظران مطرح شد، از جمله اندرو موراوچیک با بررسی نقاط ضعف و قوت جامعه اروپایی نظریه بین حکومت گرایی لیبرال را مطرح کرد. از آنجا که این نظریه نسبت به سایر نظریات، ب أکثر

در دهه 1950 منطقه اروپا اقدام به همگرایی در قالب جامعه اروپا کرد، در این زمینه دیدگاه‌های مختلفی از سوی صاحب‌نظران مطرح شد، از جمله اندرو موراوچیک با بررسی نقاط ضعف و قوت جامعه اروپایی نظریه بین حکومت گرایی لیبرال را مطرح کرد. از آنجا که این نظریه نسبت به سایر نظریات، به شکل عملیاتی‌تر، همگرایی را در اتحادیه اروپا به ویژه در زمینه سیاست مشترک کشاورزی نشان می‌دهد، پژوهش حاضر سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا را در قبال بحران سوریه براساس این نظریه بررسی کرده است. روش پژوهش، کتابخانه‌ای و به صورت توصیفی- تحلیلی است. فرضیه مقاله این است که به دلیل رفتار متفاوت بازیگران عمده اتحادیه اروپا (انگلستان، آلمان و فرانسه) نسبت به بحران سوریه، سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا چندان برآورده نشده است. نتایج نشان داد، با درنظرگرفتن پیش‌فرض‌هایی مانند شناسایی دول به عنوان بازیگران اصلی همگرایی و عقلانی رفتارکردن آن‌ها، نظریه بین حکومت گرایی لیبرال برخلاف سایر نظریه‌های مشابه، نگرشی واقع بینانه‌تر در امر همگرایی اروپایی دارد. در این نظریه همگرایی بین دولت‌ها در سه مرحله شناسایی ترجیحات ملی، چانه‌زنی بین دولت‌ها و انتخاب نهادی بررسی شد، که در میان نهادهای همگرا، سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا بعد از پیمان ماستریخت، اهمیت زیادی را نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1131 - دولت «مقتدر مشروطه» در اندیشه ملک‌الشعراء بهار
رضا افسرده حامد عامری گلستانی لنا عبدالخانی حامد محقق نیا

10.22034/sej.2020.1896506.1234

وضعیت آشفته و بحرانی ایران پس از مشروطه که از جنگ و بی‌ثباتی سیاسی ناشی می‌شد، موجب گردید تا ایدۀ دولت مقتدر پررنگ شود. بسیاری از نخبگان سیاسی و فکری آن زمان با درک شرایط بحرانی، این ایده را دنبال کردند و با ایدۀ دیکتاتوری منوّر راه را برای حکومت رضاخان باز نمودند. ملک‌ أکثر

وضعیت آشفته و بحرانی ایران پس از مشروطه که از جنگ و بی‌ثباتی سیاسی ناشی می‌شد، موجب گردید تا ایدۀ دولت مقتدر پررنگ شود. بسیاری از نخبگان سیاسی و فکری آن زمان با درک شرایط بحرانی، این ایده را دنبال کردند و با ایدۀ دیکتاتوری منوّر راه را برای حکومت رضاخان باز نمودند. ملک‌الشعراء بهار از جمله کسانی بود که نخستین‌بار این موضوع را مطرح کرد. در این راستا، پژوهش حاضر، با بهره‌گیری از روش هرمنوتیک قصدگرای اسکینر، این موضوع را مورد بررسی قرار داد. هدف این پژوهش، فهم اندیشۀ بهار دربارۀ دولت مقتدر و تمایز آن با ایده‌های رایج در سال‌های پایانی عصر قاجار بود، مبنی بر اینکه که بهار حاضر نبود دولت مقتدر را بدون مبانی اساسی مشروطه، یعنی آزادی، عدالت و وجود مجلسی قوی بپذیرد. انگیزۀ بهار در گرایش به ایدۀ دولت مقتدر چه بود؟ و با توجّه به نیّت اصلی بهار یعنی استبدادستیزی، برداشت او از دولت مقتدر چه تفاوتی با برداشت روزگار خود داشت؟ سوالات اصلی پژوهش هستند. در فرضیۀ نخست، مهم‌ترین انگیزۀ بهار در گرایش به ایدۀ دولت مطلقه تأمین مصلحت کشور بود. همچنین بهار با در نظر داشتن اساس مشروطیت در حکومت مقتدر مدّ نظرش، ایدۀ دولت مقتدر مشروطه را دنبال می‌کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1132 - تأثیر گفتمان شهادت بر ساخت هویت ملی
رضا پریزاد سیدجواد هاشمی منفرد

10.22034/sej.2021.1899581.1242

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش گفتمان ایثار و شهادت در ساخت هویت ملی، در چارچوب تحلیل گفتمان بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که جامعه‌‌پذیری سیاسی نسل جدید راه حل بحران هویت می‌باشد و گفتمان ایثار و شهادت، در فرایند جامعه‌‌پذیری امکان بیشتری در ساخت أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش گفتمان ایثار و شهادت در ساخت هویت ملی، در چارچوب تحلیل گفتمان بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که جامعه‌‌پذیری سیاسی نسل جدید راه حل بحران هویت می‌باشد و گفتمان ایثار و شهادت، در فرایند جامعه‌‌پذیری امکان بیشتری در ساخت هویت ملی فراهم آورده است. از سوی دیگر در نتیجه غیریت‌‌سازی این گفتمان، رویکرد مقاومت در مقابل ستم‌‌پیشگان و مستکبران، شکل می‌‌گیرد. بدین ترتیب از طریق بازنمایی هویت برآمده از گفتمان شهادت، افراد و جماعت‌‌هایی که احساس می‌‌کنند در موقعیت ستم‌دیدگی قرار دارند، از خود مقاومت نشان داده و به ستیز یا رقابت با ستمگران می‌‌پردازند. مبارزان و مجاهدان مسلمان از طریق این گفتمان و برجسته ساختن برخی سازه‌‌ها و لایه‌‌های هویت برآمده از آن و با نشان دادن تمایزات خود، به نوعی غیریت‌سازی مبادرت ورزند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1133 - مقایسه مواضع سیاسی دو رویکرد اصول‌گرایی و اصلاح‌طلبی در جمهوری اسلامی ایران
کریم قاسمی محمدرضا اقارب پرست اسماعیل شفیعی

10.22034/sej.2020.1900656.1244

هدف پژوهش حاضر مقایسه مواضع سیاسی دو رویکرد اصولگرایی و اصلاح‌طلبی در جمهوری اسلامی ایران بود. در این راستا و با روش توصیفی- تاریخی و با استمداد از نظریه گفتمان لاکلا و موفه به عنوان چارچوب نظری پژوهش، دیدگاه‌های سیاسی دو رویکرد اصولگرایی و اصلاح‌طلبی مورد واکاوی و مقای أکثر

هدف پژوهش حاضر مقایسه مواضع سیاسی دو رویکرد اصولگرایی و اصلاح‌طلبی در جمهوری اسلامی ایران بود. در این راستا و با روش توصیفی- تاریخی و با استمداد از نظریه گفتمان لاکلا و موفه به عنوان چارچوب نظری پژوهش، دیدگاه‌های سیاسی دو رویکرد اصولگرایی و اصلاح‌طلبی مورد واکاوی و مقایسه قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آنست که هویت‌‌ها، غیریت‌ها و رقابت‌ها در منظومه فکری اصولگرایان، حول مفهوم بنیادینی به نام ولایت شکل می‌‌گیرد و آنها متاثر از این بینش، به مشروعیت از بالا و یک سیستم سیاسی نسبتاً بسته اعتقاد دارند اما متاثر از اینکه در منظومه فکری اصلاح‌‌طلبان، مردم نقش دال مرکزی را بازی می‌‌کنند، آنها به مشروعیت از پایین و یک سیستم سیاسی باز معتقدند و هر کدام از این رویکردها به منظور هژمون کردن خود در عرصه سیاسی، تلاش در برجسته‌‌سازی نظام معنایی خود و بالتبع ساختارشکنی و به حاشیه راندن نظام معنایی رقیب دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1134 - راهبرد ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم
حسین صالحی ابومحمد عسگرخانی سهراب صلاحی

10.22034/sej.2021.1930501.1334

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم می‌باشد. سؤال اصلی پژوهش این است که ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم چه راهبردی دارد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد انسداد و ضبط اموال و دارایی‌های تروریستی، اطلاع‌رسانی در أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم می‌باشد. سؤال اصلی پژوهش این است که ایران در مبارزه با تأمین مالی تروریسم چه راهبردی دارد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد انسداد و ضبط اموال و دارایی‌های تروریستی، اطلاع‌رسانی در مورد معاملات مشکوک در زمینه‌ تروریسم، افزایش همکاری‌های اجرایی با کشورهای دیگر در زمینه تحقیق و تفحص در منابع مالی تروریسم، الزام سیستم‌های جانشین نقل و انتقال پول به رعایت ضوابط و مقررات ضد پول‌شویی؛ تشدید اقدامات در مورد تشخیص هویت مشتری در موارد انتقال تلفنی پول در سطوح داخلی و بین‌المللی، اصلاح قوانین و مقررات برای حصول اطمینان از عدم استفاده از سازمان‌های به اصطلاح خیریه و غیرانتفاعی به منظور تغذیه مالی تروریسم، از جمله‌ اقدامات ضد تروریستی جمهوری اسلامی ایران به‌شمار می‌آیند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1135 - بازاندیشی مفهوم توسعه سیاسی در گفتمان اصول‌گرای محمود احمدی‌نژاد
رضا محمدیان حسین تفضلی سید اسمعیل حسینی گلی

10.22034/sej.2021.1924729.1309

دولت محمود احمدی‌نژاد، نهمین و دهمین دولت در جمهوری اسلامی ایران است که با رویکرد احیای اصول و آرمان‌های انقلاب اسلامی بر سر کار می‌آید. هدف تحقیق حاضر ارائه تحلیلی متفاوت از مفهوم توسعه سیاسی در گفتمان احمدی‌نژاد است که در تقابل با مفهوم توسعه سیاسی به معنای غربی آن، ا أکثر

دولت محمود احمدی‌نژاد، نهمین و دهمین دولت در جمهوری اسلامی ایران است که با رویکرد احیای اصول و آرمان‌های انقلاب اسلامی بر سر کار می‌آید. هدف تحقیق حاضر ارائه تحلیلی متفاوت از مفهوم توسعه سیاسی در گفتمان احمدی‌نژاد است که در تقابل با مفهوم توسعه سیاسی به معنای غربی آن، الزاماتی چون تشکیل تمدن اسلامی با محوریت نظام جمهوری اسلامی و اعتلای فرهنگ و تمدن اسلامی در سطح نظام بین‌المللی را به همراه دارد. این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی، به این پرسش اساسی می‌پردازد که مفهوم توسعه سیاسی در اندیشه اصول‌گرای احمدی‌نژاد به چه معنا می‌باشد. این تحقیق با تشریح گفتمان اصول‌گرایی بر احزاب و سازمان‌های مردم‌نهاد و توجه به نقش مردم در رسیدن به اهداف انقلاب، به تبیین جدیدی از مفهوم توسعه سیاسی می‌پردازد. تبیینی که تشکیل تمدن اسلامی به محوریت نظام جمهوری اسلامی و برقراری عدل اسلامی در سراسر جهان هستی را نقطه محوری این مفهوم در گفتمان فکری احمدی‌نژاد می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1136 - تبیین مقایسه‌ای رویکردهای اسلامی و رئالیستی نسبت به نظریات بین‌المللی (مطالعۀ موردی: مقولۀ توزان‌ قوا)
سیروس خندان مهرداد عله پور رشید رکابیان

10.22034/sej.2021.1897617.1239

هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال اساسی است که به ‌لحاظ روش‌شناسی، هستی‌شناسی و معرفت&lrm;شناسی، رویکرد هر یک از تئوری‌های واقع‌گرایی‌ و اسلام‌گرایی در عرصه روابط بین‌الملل در موضوع موازنه ‌قدرت چگونه است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که چون رو أکثر

هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال اساسی است که به ‌لحاظ روش‌شناسی، هستی‌شناسی و معرفت&lrm;شناسی، رویکرد هر یک از تئوری‌های واقع‌گرایی‌ و اسلام‌گرایی در عرصه روابط بین‌الملل در موضوع موازنه ‌قدرت چگونه است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که چون رویکرد اسلام‌گرایانه برخلاف مکاتب کلان روابط بین‌الملل و به‌طور خاص واقع‌گرایی که منفعت‌طلب و قدرت‌محور است، بر مسائل ارزشی و اخلاقی نیز تأکید دارد، از این‌رو می‌توان گفت که رویکرد اسلام در عرصۀ روابط بین‌الملل در موضوع موازنه‌ قدرت مسالمت‌آمیز، صلح‌طلب و در عین حال مبتنی بر نفی سلطه بر یکدیگر است. یافته‌ها نشان داد که اسلام به عنوان یک دین جهان‌شمول، رویکرد خاصی نسبت به ماهیت روابط بین‌الملل دارد که متفاوت از نظریه‌پردازی رئالیسم می‌باشد. مکاتب موجود در روابط بین‌الملل دارای مبانی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی متفاوتی از هم می‌باشند، که این مبانی رویکرد آنها را نسبت به نظام بین‌الملل قوام می‌بخشد و در نتیجه دیدگاه آنها نسبت به ماهیت روابط بین‌الملل متفاوت از هم می‌باشد. مبانی هستی‌شناسی نظریه اسلامی روابط بین‌الملل، از بُعد انسان‌شناسانه مثل رئالیسم بدبینانه نیست، بلکه ماهیت انسان ترکیبی از فطرت و غریزه، سیاست‌شناسی شرع‌محور، نظریه دولت خدامحور، می‌باشد و لذا اصل حاکم بر روابط بین‌الملل اصالت صلح است. مهم‌ترین وجه تمایز رویکرد اسلامی به روابط بین‌الملل با رئالیسم، در مبانی هستی‌شناسی این نظریه می‌باشد که با توجه به این مبانی توانسته تفسیری از ماهیت روابط بین‌الملل ارئه دهد که نسبت به تفسیر رویکرد دیگر با واقعیت نظام بین‌الملل تطابق بیشتری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1137 - دستاوردهای سیاسی - اجتماعی نواندیشی دینی در ایران و مصر
ابراهیم قاسم پور علی اکبر امینی مرتضی منشادی

10.22034/sej.2020.1911576.1267

پژوهش حاضر با تکیه بر اندیشه نواندیشان دینی همچون سید جمال به عنوان تئوریسین احیاءگری دینی در جهان اسلام از جمله ایران و مصر، علامه نائینی نواندیش اصلاح‌گر ایرانی و شیخ محمد عبده نواندیش اصلاح‌‌گر مصری درپی پاسخ به این پرسش است که جریان نواندیشی دینی چه دستاوردهای سیاسی أکثر

پژوهش حاضر با تکیه بر اندیشه نواندیشان دینی همچون سید جمال به عنوان تئوریسین احیاءگری دینی در جهان اسلام از جمله ایران و مصر، علامه نائینی نواندیش اصلاح‌گر ایرانی و شیخ محمد عبده نواندیش اصلاح‌‌گر مصری درپی پاسخ به این پرسش است که جریان نواندیشی دینی چه دستاوردهای سیاسی- اجتماعی در ایران و مصر داشته است؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که نواندیشی دینی در ایران قرن نوزدهم دستاوردهایی همچون گسترش عقل‌‌گرایی، ایجاد ساختار سیاسی نوین همچون ایجاد مجلس، قانون و عدالت‌خانه داشته و در مصر نیز دستاوردهایی همچون گسترش عقل‌‌گرایی، شروع دوره اصلاحات، ورود امواج مدرنیسم و مظاهر آن همچون چاپ روزنامه، مدارس جدید، تغییر نگرش به حقوق زنان، ناسیونالیسم و سکولاریسم به همراه داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1138 - بررسی تطبیقی گرایش‌‌های سیاسی نمایندگان مجلس شورای اسلامی (با تاکید بر دوره‌‌های ششم و هفتم)
علی محمدشریفی معصومه رشاد محمد توحیدفام

10.22034/sej.2021.1930511.1335

هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌‌ای گرایش‌‌های سیاسی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با توجه به رویکرد نهادی دوره‌‌های ششم و هفتم می‌‌باشد. پرسش اصلی این است که گرایش‌‌های سیاسی نمایندگان مجلس دوره‌‌های ششم و هفتم در چارچوب توسعه سیاسی چه اشتراک و افتراق‌‌هایی دارند؟ پژوهش بر ا أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌‌ای گرایش‌‌های سیاسی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با توجه به رویکرد نهادی دوره‌‌های ششم و هفتم می‌‌باشد. پرسش اصلی این است که گرایش‌‌های سیاسی نمایندگان مجلس دوره‌‌های ششم و هفتم در چارچوب توسعه سیاسی چه اشتراک و افتراق‌‌هایی دارند؟ پژوهش بر این فرضیه استوار است که متغیرهای گفتمان اصول‌‌گرایی براساس توسعه سیاسی مبتنی بر پیروی از اصل مترقی ولایت فقیه و قانون اساسی، جامعیت حضور دین در صحنه سیاست و استکبارستیزی، پافشاری بر اصول، اهداف و آرمان‌‌های اولیه انقلاب، استمرار بخشیدن به تحقیق اندیشه و آرمان‌‌های امام خمینی می‌‌باشد. نتایج نشان داد که در چارچوب وظایف قانونگذاری و نظارت نهاد مجلس، علی‌‌رغم تفاوت رویکردی و کارکردی نسبت به موضوع سیاسی، گرایش‌‌های سیاسی نمایندگان دوره‌‌های ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی بر عملکرد آن در چارچوب توسعه سیاسی بوده و زمینه آشنایی با نخبگان سیاسی ایران را فراهم می‌‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1139 - تحلیل ویژگی‌‌های رهبری امام خمینی از منظر روانشناسی سیاسی
مسعود اخوان کاظمی امید شکرانه ارزنقی

10.22034/sej.2021.1918719.1284

هدف پژوهش حاضر، بررسی مؤلفه‌‌های رهبری و رفتار سیاسی امام خمینی از منظر نظریه‌‌پردازان روان‌‌شناسی سیاسی و علوم سیاسی بود. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین ماهیت، شخصیت و رفتار سیاسی رهبری امام خمینی و علت تأثیرگذاری عمیق وی در تحولات اجتماعی و فرهنگی- سیاس أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی مؤلفه‌‌های رهبری و رفتار سیاسی امام خمینی از منظر نظریه‌‌پردازان روان‌‌شناسی سیاسی و علوم سیاسی بود. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین ماهیت، شخصیت و رفتار سیاسی رهبری امام خمینی و علت تأثیرگذاری عمیق وی در تحولات اجتماعی و فرهنگی- سیاسی پرداخته شده است. بررسی تطبیقی دو نظریه آلفرد آدلر و ماکس وبر با ویژگی‌‌های رهبری امام خمینی نشان داد که از استرتژی‌‌های مناسب رفتار سیاسی امام خمینی می‌‌توان به تکلیف‌‌گرایی، عدالت، تهذیب نفس، پرهیز از ریاکاری، سبک زندگی، خلاقیت، قاطعیت و مواردی از این قبیل اشاره کرد. امام خمینی برخلاف رهبران کاریزمایی و برخلاف نظریه ماکس وبر، منبع مشروعیت را با لحاظ نقش تثبیتی مردم، الهی و نه شخصی می‌‌دانستند و به شدت با مریدپروری و پیروان‌‌سازی و نگرش توده‌‌ای و انفعال‌‌طلب به مردم مخالف بودند‌‌. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1140 - سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوران اوباما و ترامپ (براساس تئوری رئالیسم تهاجمی میرشایمر و رئالیسم تدافعی والتز)
حسن عابدینی کشکوئیه حسین مسعودنیا مهناز گودرزی

10.22034/sej.2022.1949689.1422

هدف پژوهش حاضر تشریح و تبیین عوامل و مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوره اوباما و ترامپ است که با فراز و فرودهای بسیاری همراه بود. به لحاظ روشی، پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی مبتنی بر روش مرور نظام‌مند با تجزیه و تحلیل رفتار اوباما و ترامپ براس أکثر

هدف پژوهش حاضر تشریح و تبیین عوامل و مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوره اوباما و ترامپ است که با فراز و فرودهای بسیاری همراه بود. به لحاظ روشی، پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی مبتنی بر روش مرور نظام‌مند با تجزیه و تحلیل رفتار اوباما و ترامپ براساس رویکرد واقع‌گرایی تدافعی و واقع‌گرایی تهاجمی است. سیاست خارجی آمریکا براساس امنیتی کردن فعالیت‌های هسته‌ای و رفتارهای منطقه‌ای ایران قابل تبیین بوده و مؤلفه‌های آن عبارتند از شخصیت و اعضای کابینه و لابی‌های عبری- عربی. سیاست خارجی اوباما در قبال ایران با استفاده از رویکرد تعامل و فشار (قدرت هوشمند) موفقیت‌آمیز بود، ولی سیاست خارجی ترامپ با توجه به ماهیت تهاجمی و شکاف در اردوگاه غرب، ناکام ماند. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که هر دو رئیس جمهور سعی داشتند با ایجاد بحران‌های سیاسی، اقتصادی و تهدیدات نظامی در ابعاد داخلی و خارجی، منافع جمهوری اسلامی را به چالش بکشند. اوباما توانست با دستیابی به توافق هسته‌ای، فعالیت‌های هسته‌ای ایران را مهار کند، ولی ترامپ با خروج از توافق هسته‌ای، نه‌تنها نتوانست دستاوردهای اوباما را حفظ کند، بلکه دستاورد او در مهار ایران برای تأمین منافع ملی آمریکا تقریباً هیچ بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1141 - روسیه و بحران دولت - ملت‌سازی در عراق نوین
محمدرضا حکاکزاده

10.22034/sej.2021.1931487.1338

پژوهش حاضر با هدف بررسی سیاست روسیه در قبال بحران دولت- ملت‌سازی در عراق، درصدد پاسخ به این سوال است که بحران دولت ملت‌سازی در عراق نوین چه تأثیری بر ادراک نخبگان روس نسبت به تحولات این کشور و به‌تبع آن سیاست روسیه داشته است؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی سیاست روسیه در قبال بحران دولت- ملت‌سازی در عراق، درصدد پاسخ به این سوال است که بحران دولت ملت‌سازی در عراق نوین چه تأثیری بر ادراک نخبگان روس نسبت به تحولات این کشور و به‌تبع آن سیاست روسیه داشته است؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که تحولات دولت ملت‌سازی در عراق نوین ازجمله ظهور افراط‌گرایی تکفیری، تهدید منافع متحدین روسیه و همچنین نگرانی از تسرّی خیزش‌ها به اوراسیا، منجر به تغییر ادراک روس‌ها و در نتیجه اتخاذ سیاست گسترش حضور و نفوذ روسیه در عراق را به دنبال داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1142 - بررسی گفتمان اسلام سیاسی و تبارشناسی اسلام‌گرایی
جواد بوستان افروز حامد محقق نیا روح اله شهابی فریدون اکبرزاده

10.22034/sej.2022.1954635.1438

هدف پژوهش حاضر بررسی گفتمان اسلام سیاسی و تبارشناسی اسلام‌گرایی بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و از نظریه گفتمان لاکلا و موف نیز استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که اسلام سیاسی در بین مسلمانان، گفتمانی است که صورت‌بندی خاصی از جامعه و سیاست را با محوریت دال مرک أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی گفتمان اسلام سیاسی و تبارشناسی اسلام‌گرایی بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و از نظریه گفتمان لاکلا و موف نیز استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که اسلام سیاسی در بین مسلمانان، گفتمانی است که صورت‌بندی خاصی از جامعه و سیاست را با محوریت دال مرکزی اسلام ارائه می‌دهد و تلاش می‌کند اسلام را از منظر سیاسی مورد تأکید قرار داده و آن را از دایره صرفاً مذهبی خارج سازد. همچنین درصدد است تا اسلام را به دال برتر تمامی گفتمان‌های امت اسلامی تبدیل کند. تعیین دال‌های گفتمان اسلامی حوزه نبرد گفتمان مدرنیته غرب با اسلام‌گرایان بوده است، برای تبیین دال‌های اسلام سیاسی رویکردهای اندیشه‌ای، اجتماعی و جریان‌شناسی به‌کار برده شده است، ولی رویکرد گفتمانی از ظرفیت گسترده‌تر و انعطاف‌پذیرتری در تبیین جریان‌های جوامع اسلامی برخوردار است. در بین صورت‌بندی‌های این گفتمان، اسلام سیاسی مردم‌سالار با قرار گرفتن در مقابل مقوله‌های جدیدی از قبیل دموکراسی، انتخابات، حکومت و سیاست‌سازی، به بازتعریف نشانه‌های متعدد اسلام سیاسی سنتی ازجمله تبیین نقش شورا، مشورت، امر به معروف و نهی از منکر، جهاد، عدالت اقتصادی، جایگاه غیرمسلمانان و زنان در جامعه اسلامی، اقدام کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1143 - کاربست نظریه پیوستگی جیمز روزنا در تحلیل سیاست منطقه‌گرایی دوره پهلوی دوم
حسین حسن پور دهنوی اهورا راهبر احمد بخشی علی محمدزاده

10.22034/sej.2021.1924054.1305

هدف پژوهش حاضر بررسی منطقه‌گرایی ایران در دوره پهلوی دوم بر اساس رویکرد نظری جیمز روزنا و با استفاده از متغیرهای شخصیت تصمیم‌گیرنده، نقش، حکومت، جامعه و متغیر نظام بین‌الملل است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که دو متغیر نظام بین‌الملل و شخصیت تصمیم‌گیر أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی منطقه‌گرایی ایران در دوره پهلوی دوم بر اساس رویکرد نظری جیمز روزنا و با استفاده از متغیرهای شخصیت تصمیم‌گیرنده، نقش، حکومت، جامعه و متغیر نظام بین‌الملل است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که دو متغیر نظام بین‌الملل و شخصیت تصمیم‌گیرنده مهم‌ترین متغیرهای تأثیرگذار بر روند سیاست خارجی و منطقه‌گرایی ایران در این دوره بوده‌اند. سیاست منطقه‌گرایی ایران در دوره پهلوی دوم، همسو با ساختار قدرت در نظام بین‌الملل و بر اساس خوانش منافع ملی صورت گرفته است. ضمن اینکه ایران در این دوره، متأثر از ساختار نظام دو قطبی و جنگ سرد، همچنین بر اساس روحیات و شخصیت محمدرضا شاه، به عنوان مهم‌ترین فرد در تصمیم‌گیری و اجرای سیاست خارجی، خواهان کسب برتری و سرکردگی در منطقه بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1144 - واکاوی رویکردهای سیاسی و امنیتی روسیه با همکاری جمهوری اسلامی ایران در مقابله با بنیادگرایی و تروریسم در منطقه خاورمیانه
جابر منیرپور مالک ذوالقدر مهدی خوش خطی

10.22034/sej.2023.1980928.1541

امروز تهدید اصلی بازیگران دولتی نظام بین‌الملل از جانب بازیگران غیردولتی نوظهور بوده و در همین نقطه، همکاری امنیتی دو کشور روسیه و ایران در حوزه مقابله با بنیادگرایی و تروریسم در منطقه خاورمیانه به یکدیگر گره خورده است؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال است ک أکثر

امروز تهدید اصلی بازیگران دولتی نظام بین‌الملل از جانب بازیگران غیردولتی نوظهور بوده و در همین نقطه، همکاری امنیتی دو کشور روسیه و ایران در حوزه مقابله با بنیادگرایی و تروریسم در منطقه خاورمیانه به یکدیگر گره خورده است؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال است که چگونه موضوع تروریسم و بنیادگرایی، همکاری میان روسیه و ایران را تقویت نموده است؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و از رویکرد نظری نوواقع‌گرایی بهره‌ گرفته شده است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که اهداف یکسان دو کشور در مقابله با بنیادگرایی، سطح همکاری را ارتقاء داده و سبب تحوّل در روابط تهران- مسکو شده است. نتایج نشان داد که هرچند سطح همکاری دو کشور ایران و روسیه ارتقاء یافته است؛ ولیکن پیچیدگی عوامل و رویکردهای واقع‌گرایانه ساختاری جهانی و منطقه‌ای، دافع پیوند راهبردی ویژه دو کشور شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1145 - نظام سیاسی لیبرال در اندیشه‌ لئو اشتراوس
علیرضا معشوری روح الله شهابی بهرام یوسفی فریدون اکبرزاده

10.22034/sej.2021.1929483.1329

هدف پژوهش حاضر بررسی نظام سیاسی لیبرال در اندیشه‌ لئو اشتراوس است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده می‌باشد و نتایج نشان داد که لئو اشتراوس بر حقوق طبیعی و فلسفه سیاسی کلاسیک تأکید می‌کند و لیبرال دموکراسی را مورد نقد قرار می‌دهد. از نظر وی لیبرال دموکراسی در شرایطی می‌توا أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نظام سیاسی لیبرال در اندیشه‌ لئو اشتراوس است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده می‌باشد و نتایج نشان داد که لئو اشتراوس بر حقوق طبیعی و فلسفه سیاسی کلاسیک تأکید می‌کند و لیبرال دموکراسی را مورد نقد قرار می‌دهد. از نظر وی لیبرال دموکراسی در شرایطی می‌تواند بهترین نظام سیاسی باشد که حقوق طبیعی و مطلق‌گرایی را مبنای خود قرار دهد. در باور وی لیبرالیسم منجر به حذف دین و ظهور سکولاریسم می‌شود. لئو اشتراوس جامعه سکولار را بدترین جامعه ممکن می‌داند، چون منجر به فردگرایی، نسبی‌گرایی، پوچ‌گرایی و فقدان معنا می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1146 - ماهیت و سرشت بازیگر بین‌المللی از منظر نظریه‌های روابط بین‌الملل (بررسی سه رویکرد اثبات‌گرایی، رویکردهای میانه و پساساختارگرا)
مجید دشتگرد وهاب عباسی

10.22034/sej.2021.1933678.1348

موضوع ماهیت و سرشت بازیگر و کنشگر روابط بین‌الملل ازجمله مباحث هستی‌شناختی و فلسفی محسوب می‌شود که به بررسی هویت کنشگران روابط بین‌الملل می‌پردازد و تلاش دارد که به این‌ گروه سؤالات پاسخ دهد که کنشگر روابط بین‌الملل چگونه موجودی است؟ چه اهداف و اغراضی دارد؟ و جهان روابط أکثر

موضوع ماهیت و سرشت بازیگر و کنشگر روابط بین‌الملل ازجمله مباحث هستی‌شناختی و فلسفی محسوب می‌شود که به بررسی هویت کنشگران روابط بین‌الملل می‌پردازد و تلاش دارد که به این‌ گروه سؤالات پاسخ دهد که کنشگر روابط بین‌الملل چگونه موجودی است؟ چه اهداف و اغراضی دارد؟ و جهان روابط بین‌الملل و خود را چگونه می‌بیند؟ هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی این مسائل از منظر رویکردهای سه گانه روابط بین‌الملل یعنی رویکرد اثبات‌گرایی (نئورئالیسم، نئولیبرالیسم، رئالیسم نوکلاسیک)، رویکردهای میانه (سازه‌انگاری، مکتب انتقادی، مکتب انگلیسی) و پساساختارگرایی (پست‌مدرنیسم) است. درواقع سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که رویکردهای سه گانه روابط بین‌الملل چه دیدگاهی را نسبت به مسئله‌ی ماهیت و سرشت کنشگر و بازیگر روابط بین‌الملل ارائه داده‌‌اند؟ روش این پژوهش مبتنی بر نوعی بررسی تطبیقی بوده و بر نوعی بررسی کیفی نیز استوار است؛ چراکه در قالب آن تلاش شده است با استفاده از شواهد تجربی و استدلال منطقی، فرضیه و دیدگاه پژوهش تقویت شود. نتایج نشان داد که اثبات‌گرایان نگرشی پیشا اجتماعی، رویکردهای میانه نگاهی اجتماعی و تاریخی و پساساختارگرایان رهیافتی سیال و متکثر را از ماهیت کنشگران بین‌المللی بازتاب داده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1147 - روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و هند از منظر سازه‌انگاران؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
سید جواد احمدی حسن خداوردی گارینه کشیشیان

10.22034/sej.2023.1991066.1552

هدف پژوهش حاضر بررسی روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و هند از منظر سازه‌انگاران بود. روش پژوهش توصیفی- تبیینی بوده و درصدد پاسخ به این سوالات است که کارگزاران سیاست خارجی ایران و هند چه درکی از یکدیگر دارند؟ و فرصت‌ها و چالش‌های این رابطه چیست؟ پژوهش بر این فرضیۀ استوار أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و هند از منظر سازه‌انگاران بود. روش پژوهش توصیفی- تبیینی بوده و درصدد پاسخ به این سوالات است که کارگزاران سیاست خارجی ایران و هند چه درکی از یکدیگر دارند؟ و فرصت‌ها و چالش‌های این رابطه چیست؟ پژوهش بر این فرضیۀ استوار است که ساختار هویتی برگرفته از انقلاب اسلامی ایران که در حوزه سیاست خارجی به نظم ساختاری- کارگزاری نیز تعمیم یافته، در تعارض با نئولیبرالیزم گزینش شده توسط سیاستگذاران خارجی هند و حزب حاکم می‌باشد. لذا این تفاوت در مبانی هویتی و رابطه ساختاری- کارگزاری در نظام داخلی و بین‌المللی باعث ایجاد چالش‌ها و فرصت‌هایی برای هر دو کشور شده است. نتیجه اینکه، پس از انقلاب اسلامی و خروج ایران از پیمان سنتو و هم‌پیمانی با غرب، و پیوستن به جنبش عدم تعهد که هند از بنیانگذاران آن بود، امیدواری زیادی به بهبود روابط با هند به‌دلیل اشتراکات هویتی ناشی از سیاست خارجی مسالمت‌جو و صلح‌گرایی (نهروئیزم) که مبتنی بر عدم وابستگی به قدرت‌های بزرگ و همراهی با کشورهای ضعیف بود، در جمهوری اسلامی ایران ایجاد شد. اما پس از پایان جنگ سرد و شیفت پارادایم سیاست خارجی هند از آرمان‌گرائی نهروئیستی به واقع‌گرائی، تغییر در مبانی هنجاری - هویتی، و به حاشیه رفتن حزب کنگره ملی، پیروزی حزب بهاراتیا جاناتا « BJP»، و نزدیکی به غرب، روابط به سردی گرایید. لذا به‌نظر می‌رسد که سیاستگذاران خارجی ایران و هند نتوانند منابع هویتی بیناذهنی و ارزش‌ها و هنجارهای مشترکی برای توسعه روابط در سطح راهبردی و استراتژیک بیابند، که این مهم می‌تواند از چالش‌های روابط دو کشور باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1148 - نگرشی هویت‌محور بر سیاست متوازن روسیه در قبال کشورهای اسلامی خاورمیانه: مطالعه موردی ایران و عربستان (2020-2011)
سید رزاق مقیمی داوود کیانی مهدی جاودانی مقدم

10.22034/sej.2022.1957305.1451

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست روسیه نسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه، پس از انقلاب‌های عربی است. در این راستا، سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چه عواملی روسیه را به سمت اتخاذ سیاست متوازن نسسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه از سال 2011-2020 سوق داده اس أکثر

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست روسیه نسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه، پس از انقلاب‌های عربی است. در این راستا، سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چه عواملی روسیه را به سمت اتخاذ سیاست متوازن نسسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه از سال 2011-2020 سوق داده است؟ همچنین پژوهش بر این فرضیه استوار است که در فاصله سال‌های 2011-2020 میلادی، روسیه از یک‌سو در مبارزه علیه تروریسم تکفیری، به همکاری با گروه‌های شیعی به رهبری ایران روی آورد و از سوی دیگر، با هدف جلوگیری از تحریک بنیادگرایی دینی در جمهوری‌های مسلمان‌نشین خود، به گسترش روابط با کشورهای اسلامی سنّی مذهب پرداخت. در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و در قالب چارچوب نظری سازه‌انگاری، تحلیلی نسبتاً متمایز از ماهیت روابط روسیه با کشورهای اسلامی خاورمیانه در مقطع پس از انقلاب‌های عربی ارائه گردید. نتایج حاکی از آن است که با وقوع انقلاب‌های عربی در سال 2011 میلادی و شکل‌گیری دسته‌بندی‌های جدیدی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی در خاورمیانه، به ویژه پیرامون بحران سوریه که آغازگر مقطع تازه‌ای در روابط روسیه با جهان اسلام بود، مسکو با هدف دفع خطر جریان افراط‌گرایی اسلامی، تلاش کرد با اتخاذ سیاست متوازن نسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه، ضمن پرهیز از ایجاد تنش با آنها، به تقویت روابط با آنان بپردازد. لذا انتظار می‌‌رود، نقش اسلام در سیاست خارجی روسیه افزایش یابد و دولتمردان روسی، تمایل بیشتری به تعامل سازنده با کشورهای اسلامی خاورمیانه پیدا نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1149 - القاعده ردیابی مبانی ایدئولوژیک
سید محمدحسن شمس ایشتوان کریستو نگی

10.22034/sej.2024.665753

سازمان القاعده به عنوان یک گروه تروریستی، تفسیر خاصی از اسلام دارد که این تفسیر برگرفته از اعتقاداتی است که به عنوان اسلام سلفی شناخته می شوند. طبق تفسیر آنها، جهان فقط دارای دو قلمرو است؛ قلمرو اسلام و قلمرو کفر. وظیفه قلمرو اسلام، که القاعده خود را مصداق آن می‌داند، ج أکثر

سازمان القاعده به عنوان یک گروه تروریستی، تفسیر خاصی از اسلام دارد که این تفسیر برگرفته از اعتقاداتی است که به عنوان اسلام سلفی شناخته می شوند. طبق تفسیر آنها، جهان فقط دارای دو قلمرو است؛ قلمرو اسلام و قلمرو کفر. وظیفه قلمرو اسلام، که القاعده خود را مصداق آن می‌داند، جهاد با قلمرو کفر و از بین بردن آن است. هدف غائی القاعده این است که با داشتن یک سرزمین مستقل، خلافت اسلامی را با قرائت خاص خود برپا کرده و احکام الهی را در آن محقق سازد و با بسیج مسلمانان، قلمرو کفر را نابود کند. مقاله حاضر تلاش دارد ضمن بازخوانی اندیشه های اعتقادی مکتب اسلام سلفی، میزان تاثیرگذاری این تفسیر از اسلام را بر روند فکری تشکیلات القاعده مورد بررسی و کنکاش قرار دهد. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی-تحلیل و با تکیه بر منابع کتابخانه ای نگاشته شده است. بررسی ها دلالت بر این دارد که تشکیلات القاعده در جهان عرب و غیرعرب، از اندیشه ها و آرای مکتب اسلام سلفی تاثیر مستقیم پذیرفته و بر اساس آموزه های این مکتب اعتقادی، اقدامات عملی و جهت گیری های رادیکال خود را استوار ساخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1150 - مفهوم شورا در تجربه ایرانی
منصور میراحمدی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1151 - پیش زمینه های مردم سالاری دینی و رابطه حکمت متعالیه و انقلاب اسلامی
شریف لک زایی نجمه کیخا

یکی از مهمترین پیش زمینههای مردم سالاری دینی، وجود نگاه جامع برگرفته از دانشهاای موجاود باه ویااه بااتأکید بر فلسفه اسلامی است. پرسش این است که آیا حکمت متعالیه به عنوان مکتب فلسفی رایج مای تواناد نناینپیش زمینهای را برای مردم سالاری دینی تأمین نماید؟ مدعا این است که با أکثر

یکی از مهمترین پیش زمینههای مردم سالاری دینی، وجود نگاه جامع برگرفته از دانشهاای موجاود باه ویااه بااتأکید بر فلسفه اسلامی است. پرسش این است که آیا حکمت متعالیه به عنوان مکتب فلسفی رایج مای تواناد نناینپیش زمینهای را برای مردم سالاری دینی تأمین نماید؟ مدعا این است که با توجه باه قارانن ، شاواهد ، مساتندا ودلایل موجود میتوان گفت که ننین امکانی در حکمت متعالیه نهفته است و از این رو گفته مای شاود کاه حکماتمتعالیه پشتوانه فلسفی انقلاب اسلامی است. در این زمینه البته توجه به نند نکته قابل اشاره اسات : تلفیا و پیونادنظر و عمل و آرمانگرایی و واقعگرایی، توجه به لوازم و مفروضا و پیش فرضها و داشتن حریت و شاااعت لازمبرای ابراز رأی و نظر و آزاداندیشی، تأکید بر داشتن فهم و نگاه فلسفی به مثابه پشاتوانه نظاری اقاداما عملای وعینی، این که سیاست و حکومت نمیتواند فارغ از آنچه در جامعه میگذرد باشد و از این رو متأثر از جریانا فکاریو اجتماعی است. محورهای مورد اشاره در مقاله حاضر با این رویکرد مورد بحث قرار میگیرد کاه بار داشاتن نگااهجامع با پشتوانه حکمی و فلسفی در نظریه مردم سالاری دینی تأکیاد نمایاد و بار ایان نکتاه پافشااری نمایاد کاهنمی توان و نمیبایست از رویکرد جامع حکمی و فلسفی در کنار توجه به محورهای فوق الاذکر ففلات کارد . پایاانبخش مباحث، ارانه مباحثی در زمینه رأی مردم و رابطه حکمت متعالیه و انقلاب اسلامی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1152 - بررسی گفتار سیاسی روشن فکران گفت و گویی: از ارایه تا نقد درون گفتاری
محمد پزشگی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1153 - الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، الگویی گفتمانی در راستای تحول همه جانبه
مصطفی مطهری خوشینانی جهانبخش ایزدی

10.22034/sej.2019.665747

هدف اصلی پژوهش حاضر، واکاوی مفهومی مبانی و مبادی گفتمانی الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت بوده و در این راستا، تلاش کرده تا به این سوال اساسی پاسخ دهد که افق‌های مورد نظر در الگویِ بومی اسلامی – ایرانی پیشرفت بر کدام عناصر و شاخص‌ها تاکید دارد؟ گفتمان‌سازی درباره الگو أکثر

هدف اصلی پژوهش حاضر، واکاوی مفهومی مبانی و مبادی گفتمانی الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت بوده و در این راستا، تلاش کرده تا به این سوال اساسی پاسخ دهد که افق‌های مورد نظر در الگویِ بومی اسلامی – ایرانی پیشرفت بر کدام عناصر و شاخص‌ها تاکید دارد؟ گفتمان‌سازی درباره الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت، مدیریت تولید علوم بومی (اسلامی – ایرانی) و طراحی و اجرای الگوی مدیریت تحول در جهت پیاده‌سازی اهداف از جمله مواردی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، در حالی که گفتمان عدالت و پیشرفت و نیز الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت در حال تبدیل شدن به گفتمانی مرجع و هژمون در فضای سیاستگذاری و مدیریت اجرایی دولت و در عرصه عمومی و اجتماعی ایران است، نباید فراموش کرد که پیشنهاد و دغدغه جایگزین الگوی بومی با رویکرد اسلامی - ایرانی برای تحول و توسعه از شکل غربی آن، زمینه اصلی گفتمان بومی‌گرایی مفصل‌بندی شده پس از انقلاب اسلامی را تشکیل می‌دهد. شناخت متراکم و واقع بینانه‌ای از تجربیات کشور در طول چهار دهه بعد از انقلاب، در برخی از نهادسازی‌ها و اصلاح ساختارها مانند ترسیم چشم‌انداز بیست‌ساله و تدوین سیاست‌های اصل ۴۴ و هدفمند کردن یارانه‌ها می تواند در تدوین هرچه بهتر الگوی پیشرفت کشور نقش کلیدی و موثری ایفا کند. در مدل فکری - عملی اسلامی – ایرانی پیشرفت، مضامین نظری از بومی شدن، بومی‌گرایی، بومی سازی و بومی نگری با گزاره‌های کلیدی از موضوع گفتمانی را می‌توان براحتی در آن شناسایی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1154 - دموکراسی، آزادی و سکولاریسم در اندیشه امام خمینی (ره)
زهرا صداقتی نیا محمد قدرتی مقصود رنجبر

این مقاله در راستای توصیف و تبیین اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) و به منظور آشنایی با جریانهای آزادی، دموکراسی و سکولاریسم در اندیشه امام خمینی به نگارش در آمده است. بی گمان اندیشه امام ،جامع و منسجم و منطقی است و اجزای آن دارای ارتباطی ارگانیک با یکدیگر است. مسئله توجه ب أکثر

این مقاله در راستای توصیف و تبیین اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) و به منظور آشنایی با جریانهای آزادی، دموکراسی و سکولاریسم در اندیشه امام خمینی به نگارش در آمده است. بی گمان اندیشه امام ،جامع و منسجم و منطقی است و اجزای آن دارای ارتباطی ارگانیک با یکدیگر است. مسئله توجه به توسعه سیاسی به عنوان یکی از راهکارهای رسیدن به جامعه نمونه مدّنظرامام (ره) بوده است. توجه به مردم سالاری و پذیرش نظر اکثریت در اندیشه حاکم بر نظام، امری پذیرفته شده شمرده می شود. بنیان گذار جمهوری اسلامی با بیان این مطلب که قصد تحمیل کردن چیزی برملت ندارد واسلام و پیامبراسلام (ص) نیز اجازه این کار را نداده اند، به شباهت احتمالی مردم سالاری مدّنظر خود با نمونه غربی اشاره کرده، تصریح می کند:آن دموکراسی که ما می خواهیم به وجود آوریم، درغرب وجود ندارد.دموکراسی اسلام، کامل تر ازدموکراسی غرب است.مقوله آزادی نیز به عنوان حق اولیه بشر در این حکومت پذیرفته شده است. امام خمینی (ره) معتقد بود: در اسلام آزادی هست برای همه طبقات. اساس بر آزادی و استقلال کشور است؛ البته ایشان تصریح می کرد. که: آزادی، در حدود قانون است،معنای آزادی این نیست که هر کس هر چه دلش می خواهد بگوید. جمهوری اسلامی،حکومتی بر پایه آزادی و مردم سالاری در چهارچوب اسلام است.در جریان فکری سکولاریسم ،پیروان این بینش، بر این پندارند که دین و هر چیزی که جنبه قداست و معنویت دارد، باید از روابط و فعالیتهای اجتماعی بر کنار باشد. بنابراین پندار، دین، منحصر و محدود در امور فردی است و با مقوله های سیاست و اجتماع ناسازگار است.ریشـه و اساس این تفکر را باید در موضع گیریهای مغرب زمین در مقابل دین جستجو کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1155 - نسبت سنجی مفهوم صلح در آموزه های اسلام و مغرب زمین (با تاکید بر نهج البلاغه)
فرزاد رستمی کامران لطفی

صلح به عنوان یکی از دغدغه های مشترک میان ابناء بشر همواره در طول تاریخ مطرح بوده و در فرهنگ ها و جوامع مختلف معنا و مفهوم خاص خود را داشته است. صلح به عنوان یک مفهوم بین الاذهانی در آثار و کتب اسلامی نظیر نهج البلاغه معانی متفاوت از آنچه که در نزد اندیشمندان مغرب زمین ص أکثر

صلح به عنوان یکی از دغدغه های مشترک میان ابناء بشر همواره در طول تاریخ مطرح بوده و در فرهنگ ها و جوامع مختلف معنا و مفهوم خاص خود را داشته است. صلح به عنوان یک مفهوم بین الاذهانی در آثار و کتب اسلامی نظیر نهج البلاغه معانی متفاوت از آنچه که در نزد اندیشمندان مغرب زمین صلح نامیده می شود، دارد. از اینرو تعریف مفهوم و فلسفه صلح از دو دیدگاه متفاوت اسلامی و غربی، پرداختن به ابعاد و زوایای صلح و نیز فواید و اهمیت این مقوله از جمله مهم ترین مباحثی است که تلاش شده است با رویکردی متفاوت و جدید از سایر پژوهش ها مورد تبیین و تحلیل دقیق قرار گیرد. لازم به ذکر است که در این پژوهش با رویکردی سازه انگارانه به مفهوم صلح، تلاش شده تا ضمن تعریف این مفهوم در هر دو دیدگاه اسلامی و غربی، به بررسی تطبیقی آن ها نیز پرداخته شود. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و نوع پژوهش نیز کاربردی است. در این پژوهش روش آزمون فرضیه، کتابخانه ای و ابزار جمع آوری اطلاعات نیز به صورت اسنادی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1156 - نسبت سنجی فره ایزدی، فیلسوف شاه و امام در ساحت نظریه پردازی با تاکید بر آراء و اندیشه ابونصرفارابی
حبیب عشایری محسن رضوانی

رابطه ونسبت فرایزدی، فیلسوف شاه وامام در نظام اندیشگی بسیاری ازفلاسفه مسلمان سده های میانه اسلام اززوایای فکری مختلف مورد واکاوی وتحلیل قرارگرفته است. وهرکدام برمبنای اندیشه سیاسی اجتماعی خود دراین ارتباط نقطه نظراتی رابیان نموده اند که دراین خصوص می توان به فارابی، ابن أکثر

رابطه ونسبت فرایزدی، فیلسوف شاه وامام در نظام اندیشگی بسیاری ازفلاسفه مسلمان سده های میانه اسلام اززوایای فکری مختلف مورد واکاوی وتحلیل قرارگرفته است. وهرکدام برمبنای اندیشه سیاسی اجتماعی خود دراین ارتباط نقطه نظراتی رابیان نموده اند که دراین خصوص می توان به فارابی، ابن سینا، ماوردی، ابن طقطقی، خواجه نظام الملک، غزالی، ابن تیمیه، مسکویه رازی، فضل الله روزبهان خنجی ودیگران اشاره کرد. البته موضوع فیلسوف شاه پیش ازتمرکز فلاسفه مسلمان برآن درزمره نظریات سیاسی افلاطون قلمداد می گردد وبراین اساس تاثیرات آراء وافکار افلاطون وحتی ارسطو را نمی توان براندیشه های فلاسفه اسلامی نفی کرد. چنان که این اصل در مجموعه نظرات فارابی وابن سینا وسایراندیشمندان به وضوح مشاهده می گردد. بنابراین وجوه مشترک درمختصات سه مولفه فیلسوف شاه، فرایزدی وامام بویژه ازمنظرمذهب تشیع بسی جای تامل دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1157 - آسیب شناسی حوزه انقلابی
محسن مهاجرنیا

عقلانیت حوزه انقلابی از پیوند وثیق حوزه با نظام اسلامی شکل گرفته است. مهم‌ترین شاخصه‌های این عقلانیت در نقش تولیدی به‌روز و متناسب با نیاز در دستگاه معرفتی و ظرفیت اجتهادی حوزه عبارت‌اند از قدرت آینده‌نگری در چارچوب منظومه فلسفه سیاسی اسلام، توانایی حل تعارضات درونی و ت أکثر

عقلانیت حوزه انقلابی از پیوند وثیق حوزه با نظام اسلامی شکل گرفته است. مهم‌ترین شاخصه‌های این عقلانیت در نقش تولیدی به‌روز و متناسب با نیاز در دستگاه معرفتی و ظرفیت اجتهادی حوزه عبارت‌اند از قدرت آینده‌نگری در چارچوب منظومه فلسفه سیاسی اسلام، توانایی حل تعارضات درونی و تزاحمات خارجی، آزاداندیشی دینی و رهایی از تعصب، تحجر، تصلب و قشری‌گری و واپس‌گرایی و مدیریت حل بحران‌ها و عبور از گسل‌ها و گسست‌های فکری و سیاسی، و تحکیم وفاداری‌ها و سامان‌دادن به التزامات فکری و اعتقادی. این شاخصه‌ها، سبب پویایی و پایایی حوزه در عرصه حیات سیاسی شده است. چالش‌هایی که باعث دورشدن حوزه از آزاداندیشی دینی، ایجاد تعصب و تحجر، ناکارآمدی و انسدادهای فکری، و فقدان آینده‌نگری و خدشه در وفاداری سیاسی می‌شود، به عنوان مهم‌ترین آسیب‌های تفکر سیاسی حوزه انقلابی تلقی می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1158 - سیر تطور مفهومی «توسعه» از منظر رادیکالیسم
هادی آجیلی مهدی رضایی

10.22034/sej.2019.665745

هدف این پژوهش بررسی انگاره‌ها و ایده‌آل‌های نظریه رادیکال در اقتصاد سیاسی جهانی با تاکید بر محور توسعه است. بنابراین، پرسش اصلی این نوشتار ماهیت و چیستی مفهوم توسعه در رویکردهای متنوع رادیکالیسم نظیر مطالعات استعمار و امپریالیزم، نظریه وابستگی، نئوکلونیالیزم، جهانی شدن أکثر

هدف این پژوهش بررسی انگاره‌ها و ایده‌آل‌های نظریه رادیکال در اقتصاد سیاسی جهانی با تاکید بر محور توسعه است. بنابراین، پرسش اصلی این نوشتار ماهیت و چیستی مفهوم توسعه در رویکردهای متنوع رادیکالیسم نظیر مطالعات استعمار و امپریالیزم، نظریه وابستگی، نئوکلونیالیزم، جهانی شدن و تطورات مفهوم توسعه در هر یک از این نظریات است. یافته‌های این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده و داده‌ها به روش کتابخانه‌ای گردآوری شده‌اند، نشان می‌دهد، در تمام نظریات، ارتباط و پیوندی ناگسستنی میان دینامیزم‌های نظام سرمایه‌داری و کارکردهای آن با مفهوم توسعه‌یافتگی یا توسعه‌نیافتگی در سطوح مختلف ملی، بین‌المللی و جهانی مطرح شده است که در تمامی آنها ویژگی‌های ذاتی نظام سرمایه‌داری کمابیش استثمار، نابرابری، و روابط غیرانسانی توصیف شده است. در حالی که درک ایده‌آل‌های رادیکالیست‌ها در نظریه رادیکالیسم در اقتصاد سیاسی جهانی یا روابط بین‌الملل پیچیدگی‌های فلسفی زیادی دارد، اما این ادبیات پیچیده در جهت نفی انسان ایده‌آل غربی به عنوان محور توسعه و تاکید بر نسبی بودن و بومی بودن ایده‌آل‌های جوامع مختلف در ارتباط با موضوع توسعه است. مفهوم توسعه به عنوان چگونگی ساختن جامعه‌ای برابر از لحاظ روابط اقتصادی و تولیدی دیگر در مرکز توجه رادیکال‌ها قرار ندارد، بلکه آنچه اهمیت دارد تاکید بر انسانی‌تر نمودن مناسبات موجود در همه سطوح است. رادیکال‌ها اگرچه در توسعه و ترویج ادبیات و فلسفه مرتبط با مباحث توسعه یافتگی یا توسعه نیافتگی نقش مهم و کلیدی داشته‌اند، اما واقعیت آن است که آنها عملا نتوانسته‌اند نمونه‌ای از یک مدل توسعه مبتنی بر آراء و مفروضات واقعی خود در سطح ملی و جهانی ارائه دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1159 - نقش آیت الله سید محمدکاظم طباطبایی یزدی در جریان بیداری اسلامی عصر مشروطه
عباس عمادی مسعود پورفرد

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1160 - بررسی مناسبات صوفیان با نهاد سلطنت در دوره صفویه و قاجاریه
مسعود مطلبی عظیم ایزدی اودلو

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و کیفیت روابط و مناسبات صوفیان با نهاد سلطنت دوره‌های صفویه و قاجاریه است. نتایج این پژوهش که به شیوه توصیفی – تحلیلی انجام شد، حاکی از آن است که جریان تصوف در نیمه اول سلطنت صفویان و همچنین در دوره سلطنت محمدشاه قاجار از بیشترین قدرت س أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و کیفیت روابط و مناسبات صوفیان با نهاد سلطنت دوره‌های صفویه و قاجاریه است. نتایج این پژوهش که به شیوه توصیفی – تحلیلی انجام شد، حاکی از آن است که جریان تصوف در نیمه اول سلطنت صفویان و همچنین در دوره سلطنت محمدشاه قاجار از بیشترین قدرت سیاسی برخوردار بوده و یکی از پایه های قدرت را تشکیل می&lrm;‌دادند. صوفیان با تحکیم سلطنت و قدرت سیاسی صفویان، تصدی مقام‌های ممتازی را برعهده گرفتند و به یکی از مهم‌ترین ارکان قدرت تبدیل شدند و قدرت‌شان همواره رو به تزاید بود. اما با افزایش حرص وآز و توطئه‌چینی قزلباش‌ها پادشاهان بعدی صفویه به دنبال سرکوب جنبش صوفیان قزلباش برآمدند و از نیمه دوم حاکمیت این سلسله اندک‌اندک جایگاه سابق خود را از دست دادند. با اعمال سیاست سرکوب صوفیان از سوی دستگاه سلطنت، بسیاری دست به مهاجرت زدند. با استقرار زندیه در ایران و به دست گرفتن حکومت توسط ایشان، اهل تصوف بار دیگر به ایران بازگشتند و در شهرها ومناطق گوناگون ایران سکونت گزیدند. مهم‌ترین فرقه آنها در این دوره، فرقه دراویش نعمت اللهی بود که در دوره محمدشاه قاجار نفوذ قابل توجهی در ارکان گوناگون کشور به دست آوردند و دوباره در صحنه سیاسی ایران قدرت‌شان رو به افزایش گذاشت و تصدی مقام‌های ممتاز سیاسی را برعهده گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1161 - دانش و زمینه های خودیابی هویتی در حوزه علوم سیاسی تبیین مرزهای معرفت شناسی اسلامی
علی اشرف نظری

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1162 - نگرشی سازه‌انگارانه به سیاست خارجی روسیه در خاورمیانه (مطالعه موردی: سوریه و عراق 2018-2011)
داوود کیانی زینب صدوقی

10.22034/sej.2019.670177

هدف پژوهش حاضر، مطالعه تأثیر بحران ژئوپلیتیک خاورمیانه بر سیاست روسیه در این منطقه، به ویژه در قبال کشورهایی چون عراق و سوریه بود.پژوهش بر اینفرض استوار است که تغییر در دکترین سیاست خارجی روسیه، ظهور افراط‌گرایی، تهدید منافع روسیه و همچنین نگرانی از تسری خیزش‌ها به اورا أکثر

هدف پژوهش حاضر، مطالعه تأثیر بحران ژئوپلیتیک خاورمیانه بر سیاست روسیه در این منطقه، به ویژه در قبال کشورهایی چون عراق و سوریه بود.پژوهش بر اینفرض استوار است که تغییر در دکترین سیاست خارجی روسیه، ظهور افراط‌گرایی، تهدید منافع روسیه و همچنین نگرانی از تسری خیزش‌ها به اوراسیا از سال 2011 به این سو و همزمان با وقوع ناآرامی های سیاسی – اجتماعی در خاورمیانه عربی، منجر به تغییر ادراک روس‌ها شده و در نتیجه اتخاذ سیاست گسترش نفوذ در منطقه خاورمیانه از سوی مسکو را به دنبال داشته است.نتایج حاصل از این پژوهش که به شیوه توصیفی - تحلیلی انجام شد، نشان داد، روسیه با تغییر در نگرش منطقه ای خود توانست ضمن افزایش نقش آفرینی در منطقه و پیشبرد سیاست برقراری امنیت و ثبات، نقش مهمی در مدیریت بحران به نفع خود ایفا کرده، و تهدیدات منطقه ای را به فرصت تبدیل کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1163 - واگرایی و همگرایی در روابط اتحادیه اروپا با آمریکا در موضوعات مهم جهانی
مجتبی محمدی نودهکی ابراهیم متقی محمدرضا اصغری

شناخت مواضع و عملکرد اتحادیه اروپا و آمریکا با توجه به نقش آفرینی این دو بازیگر مهم و تاثیرگذار نظام بین الملل ضروری به نظر می رسید. برخی از مسائل مهم بین المللی از جمله تروریسم، تسلیحات کشتار جمعی، روند صلح خاورمیانه، و بویژه ایران و برنامه هسته ای کشورمان حجم قابل توج أکثر

شناخت مواضع و عملکرد اتحادیه اروپا و آمریکا با توجه به نقش آفرینی این دو بازیگر مهم و تاثیرگذار نظام بین الملل ضروری به نظر می رسید. برخی از مسائل مهم بین المللی از جمله تروریسم، تسلیحات کشتار جمعی، روند صلح خاورمیانه، و بویژه ایران و برنامه هسته ای کشورمان حجم قابل توجهی از ظرفیت های دیپلماسی و سیاست خارجی اتحادیه اروپا و آمریکا را به خود اختصاص داده است. هر دو قدرت سعی دارند با روش خاص خود منافع و علائق خود را در برخورد با مسائل مهم جهانی دنبال کنند. در مقاطع زمانی مختلف این اختلاف روش باعث اختلافاتی بین این دو قدرت در مسائل جهانی شده است که اگر با دیدی علمی به آن نگاه نشود در سطح و عمق این اختلافات و شیوه برخورد با آن ممکن است دچار اشتباه شویم. بنابراین شناخت حوزه های قدیم و جدید مورد اختلاف و علل آنها ضروری به نظر می رسد نا با بررسی این موارد به سطح و دامنه این اختلافات در مقاطع زمانی مختلف پی برده تا شناخت و تحلیل واقع بینانه تری بدست آورده و به توان تاثیرگذاری هر کدام از دو قدرت با توجه به امکانات و ابزارهای آنها در موضوعات بین المللی پی ببریم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1164 - تحلیلی از تداوم انقلابیگری روحانیت در جمهوری اسلامی ایران در بستر جامعه شناختی سیاسی
رضا عیسی نیا

با توجه به اینکه روحانیت در حوزه علمیه ایران نسبت به نظام سیاسی پهلوی، به‌طور کلی سه رویکرد اصلاح‌گری، انقلابی گری و محافظه گری/ سنتی داشته است، و از آنجا که انقلاب اسلامی، روحانیت را به صورت بارزی به دو طیفِ روحانیت انقلابی و روحانیت غیرانقلابی تقسیم کرده است، هدف مق أکثر

با توجه به اینکه روحانیت در حوزه علمیه ایران نسبت به نظام سیاسی پهلوی، به‌طور کلی سه رویکرد اصلاح‌گری، انقلابی گری و محافظه گری/ سنتی داشته است، و از آنجا که انقلاب اسلامی، روحانیت را به صورت بارزی به دو طیفِ روحانیت انقلابی و روحانیت غیرانقلابی تقسیم کرده است، هدف مقاله حاضر شناساندن نقاط قوت و ضعف رویکرد انقلابی از میان رویکردهای سه گانه روحانیت؛ نسبت به تغییراتِ سیاسی، اجتماعی در دوران جمهوری اسلامی ایران بوده است. برای دستیابی به چنین هدفی پرسش‌های اصلی تحقیق این است که عکس‌العمل های روحانیون انقلابی نسبت به تغییرات سیاسی و اجتماعی چگونه بوده و رویکرد انقلابی در این 38 سالِ استقرار جمهوری اسلامی ایران، چه جایگاهی را در تجدید بنای محیط اجتماعی و انسانی جدید به خود اختصاص داده است؟ مدعای نویسنده این است که رویکرد انقلابی نتوانسته است به اهداف و آرمان های اجتماعی و سیاسی خود دست یابد، چون از سویی نه قادر بوده از سایه سنگین رویکرد سنتی رهایی یابد و نه از رویکرد اصلاحی بهره مند شود و از سوی دیگر، به دلیل ضعف درونی خود نتوانسته است تغییرات مورد نظرش را در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و سیاسی عملی کند؛ چون در تفکیک میان دو من، یعنی منِ انقلابی و منِ حامی نظام سیاسی دچار مشکل خواهد بود، چون آنچه منِ انقلابی روحانیت از او می خواهد با آنچه منِ حامی نظام سیاسی جمهوری اسلامی از او می‌خواهد می تواند دو چیز باشد که گاهی نیز به تعارض منجر می شوند و تفکیک این دو من کاری بسیار دشوار است. نویسنده تلاش کرده است با روش انتقادی و با رویکرد جامعه‌شناسی سیاسی به مسئله انقلابی گری حوزویان و مسائل مرتبط با آن به عنوان پدیده ای اجتماعی بپردازد. دستاورد و نتایج این مقاله را می‌توان برای پژوهش‌های بنیادی و کاربردی مرتبط با روحانیت بهره برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1165 - انگاره امّت در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)
ابوذر گوهری مقدم سید علی لطیفی

بازشناسی کلیدواژگان اساسی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) گذرگاهی مهم برای شناخت مطلوب منظومه فکری-سیاسی بنائی که ایشان به‌صورت حقوقی و نهادی بعد از انقلاب 1375 بنانهاده و از خود به یادگار گذاشته‌اند. امت از دانش واژه‌هایی است که درون‌مایه‌ی دینی و صبغه اسلامی داشته و ا أکثر

بازشناسی کلیدواژگان اساسی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) گذرگاهی مهم برای شناخت مطلوب منظومه فکری-سیاسی بنائی که ایشان به‌صورت حقوقی و نهادی بعد از انقلاب 1375 بنانهاده و از خود به یادگار گذاشته‌اند. امت از دانش واژه‌هایی است که درون‌مایه‌ی دینی و صبغه اسلامی داشته و از ادبیات دینی وارد اندیشه سیاسی متفکران اسلامی علی‌الخصوص رهبر کبیر انقلاب اسلامی شده است. تتبع آثار نظری و عملی امام خمینی (ره) حکایت از آن دارد که این واژه ضمن حفظ اصالت دینی خود و با اخذ از خاستگاه قرآنی و روایی‌اش، خود را با تحولات مفهومی روز همچون واژگان ملت و ملی‌گرایی هم‌آوردی نماید و با استفاده از ابزار اجتهاد خود را با مقتضیات زمانی و مکانی در اندیشه امام خمینی (ره) بازتولید نماید. مقاله حاضر می‌کوشد با روش توصیفی-تحلیلی و به شیوه مطالعه کتابخانه‌ای، دیدگاه امام خمینی (ره) را در این زمینه گزارش و بررسی کند. با گذر بر ادبیات واژگانی مستعمل از سوی امام خمینی (ره) می‌توان چنین نتیجه گرفت که مفهوم ملت را مفهومی حاشیه&lrm;ای و در ارتباط با مفهوم امت می‌یابیم و ایشان در اکثر اظهارنظرهای خویش ملی‌گرایی به معنای حاکمیت ملت را نفی نکرده‌اند، بلکه قومیت‌گرایی و قبیله‌گرایی و آثار نامطلوب آن را که موجب جدایی و افتراق امت اسلامی می‌شود را مورد نفی و طرد قرار داده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1166 - مدرنیته، جهانی شدن و فراگیر شدن تروریسم پسامدرن
سید محسن آل غفور رضا صادقیان

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1167 - خلاقیت ادبی در هشت کتاب سهراب سپهری
رویا پروین منصوره تدینی سیما منصوری مسعود پاکدل

10.30495/dk.2022.694814

خلاقیت ادبی بازتاب توان بالقوة آفرینش گرانة شاعر در خلق مفاهیم نو می باشد. بر همین اساس هدف از این پژوهش، نشان دادن روند خلاقیت ادبی با بهره گیری از ترفندها و شگردهای زبانی و مفهوم سازی های نوین در اشعار سهراب سپهری با تکیه بر هشت کتاب می باشد. داده های مورد نظر، با أکثر

خلاقیت ادبی بازتاب توان بالقوة آفرینش گرانة شاعر در خلق مفاهیم نو می باشد. بر همین اساس هدف از این پژوهش، نشان دادن روند خلاقیت ادبی با بهره گیری از ترفندها و شگردهای زبانی و مفهوم سازی های نوین در اشعار سهراب سپهری با تکیه بر هشت کتاب می باشد. داده های مورد نظر، با بهره گیری از منابع دست اول و دوم در محیط کتابخانه گردآوری گردیده است. سپس با تکیه بر اهداف و ابعاد مورد نظر جستار حاضر، داده های مورد نظر به روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر بیانگر آن است که بخش عمده ای از خلاقیت ادبی در معناسازی و تصویرآفرینی با الهام از نگاه تازه و ذن بودیسم بوده است.از سویی دیگر شاعر در روند شگردهای های زبانی و خلاقیت های معنایی حاصل از آن به تجربیات زندگی شخصی خود که با دو مورد فوق الذکر همگرایی داشته روند رو به رشد آفرینش ادبی را دنبال کرده است. نگارنده در تلاش است که با کنکاش در هشت کتاب سپهری و مطالعه منابع موجود در این زمینه، فرآیند روند خلاقیت ادبی را نشان دهد و بگوید که چگونه شاعر به سبک منحصر به فرد خویش رسیده است و با درک عمیق فلسفۀ نگاه تازه و ذن بودیسم و تاثیر آن بر ذهن و زبانش موجد پدید آمدن اثری شاخص شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1168 - وجد در امهات متون منثور عرفانی قرون 4-6 (ه.ق)
شعله سبزواری فاطمه حیدری

وجد از جمله واردات غیبی است که با احداث صفاتی چون سرور، حزن، فرح و ترح موجب انقطاع سالک از استشعار به خود می‌شود. وجد در متون عرفانی با تعاریف متعددی نظیر غلبه حال، اصابت الم، آتشی افروخته و مانند این‌ها به کار رفته است. نظر به گستردگی تعاریف و مفاهیم وجد، در این پژوهش أکثر

وجد از جمله واردات غیبی است که با احداث صفاتی چون سرور، حزن، فرح و ترح موجب انقطاع سالک از استشعار به خود می‌شود. وجد در متون عرفانی با تعاریف متعددی نظیر غلبه حال، اصابت الم، آتشی افروخته و مانند این‌ها به کار رفته است. نظر به گستردگی تعاریف و مفاهیم وجد، در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و نیز اسناد کتابخانه‌ای به بررسی و طبقه‌بندی آن در امهات متون منثور عرفانی قرون (۴-۶) هجری قمری پرداخته شده است. نتایج بررسی نشان می‌دهد: وجد موهبتی الهی است که بی‌تکلف به دل آید و اکتسابی نیست. سیر بررسی مفهوم وجد بیانگر آن است که اسبابی زمینه دریافت این وارد غیبی را فراهم می‌کند و نیز شامل اقسام و مراتبی است که تعیین کننده درجه وجد واجدان و تقسیم آنان به مبتدی، متوسط و منتهی است. نمود و آثار وجد با توجه به قوّت و ظرفیت واجدان متفاوت بوده با خود پیامدهای معرفتی به همراه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1169 - سخن‌شناسی فرهنگ‌ بنیاد سعدی در نقد نگرش او به فرهنگ ایران باستان
لیلا میری اصغر دادبه

10.30495/dk.2022.1952557.2435

سعدی و اندیشه‌های او همواره مورد توجه منتقدان بوده است. یکی از جنبه‌های نقد که می‌تواند مخاطب را با اندیشه‌ها و سرچشمه‌های تفکر سعدی آشنا کند نقد فرهنگ بنیاد است. سخن‌شناسی فرهنگ بنیاد بر مؤلفه‌های فرهنگی به کار رفته در متن با توجه به تاریخ پدید آمدن اثر توجه می‌کند. در أکثر

سعدی و اندیشه‌های او همواره مورد توجه منتقدان بوده است. یکی از جنبه‌های نقد که می‌تواند مخاطب را با اندیشه‌ها و سرچشمه‌های تفکر سعدی آشنا کند نقد فرهنگ بنیاد است. سخن‌شناسی فرهنگ بنیاد بر مؤلفه‌های فرهنگی به کار رفته در متن با توجه به تاریخ پدید آمدن اثر توجه می‌کند. در آثار سعدی سه آبشخور فکری می‌توان یافت که هر سه قدرتمند و مؤثر هستند. یکی سرچشمه‌های ایران باستان و توجه سعدی به فرهنگ ایران پیش از اسلام است، دوم جریان حکمت اسلامی است که سعدی را تحت تأثیر متکلمان و حکیمان بزرگ جهان اسلام نظیر امام محمد غزالی قرار داده و سومین آبشخور اندیشه او را می‌توان جریان عرفان ایرانی دانست که در کار تلطیف فضای زهدی و ایجاد جوّ شاعرانه در برخورد با مقولات اعتقادی است. سعدی در برخورداری از اندیشه‌های ایران پیش از اسلام بسیار تحت تأثیر فردوسی بوده است. در این تحقیق نشان داده‌ایم که سعدی چگونه نشانه‌های ایران باستان را در آثار خود به کار گرفته و در زمانه‌ای که از نظر تاریخی توجه به آیین‌ها و شخصیت‌های ایران باستان نوعی کفر به شمار می‌آمده چگونه توانسته گفتمان جدیدی در ستایش از داد و خرد و شکوه ایران پیش از اسلام بیافریند. این پژوهش با اتکا به اصول نقد فرهنگی در پی آن است که بداند چرا در بین شاعران و هنرمندان قبل از قرن هفتم توجه سعدی بیش از همه به فردوسی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1170 - بازتاب غزل‌ها و مثنوی مولانا از سعدی تا صائب
روح الله مظفری

10.30495/dk.2022.1952063.2432

بی‌گمان یکی از چکادهای شکوهمند ادبیات فارسی، مولانا جلال‌الدین بلخی (604-672) است. گرچه به فرمودۀ خودش در ادبیات فارسی و عرفان از پی سنایی و عطّار آمده است ولی سرآمد تمام سرایندگان شعر و ادب عرفانی به شمار می‌رود. این سوختۀ عقل و عشق که در سدۀ هفتم هجری می‌زیسته و به دل أکثر

بی‌گمان یکی از چکادهای شکوهمند ادبیات فارسی، مولانا جلال‌الدین بلخی (604-672) است. گرچه به فرمودۀ خودش در ادبیات فارسی و عرفان از پی سنایی و عطّار آمده است ولی سرآمد تمام سرایندگان شعر و ادب عرفانی به شمار می‌رود. این سوختۀ عقل و عشق که در سدۀ هفتم هجری می‌زیسته و به دلیل کوچیدن از شرق به غرب ایران زمین، تا سدۀ نهم در غربت غربیه از دید تاریخ‌نگاران و سرایندگان ادب فارسی مهجور ماند تا این که در سدۀ نهم عبدالرحمن جامی (817-818) عارف و شاعر برجستۀ در تذکرۀ نفحات الأنس خود به معرّفی او پرداخت و اطلّاعات سودمندی دربارۀ مولانا جلال‌الدین و خاندان و استادانش ارائه کرد. از سدۀ نهم است که آتش شوق مولانا سرزمین‌های مرکزی و شرقی پارسی زبانان را دامن می‌گیرد. البته شیخ اجل سعدی به دلیل جهانگردی، به قول خودش در بوستان با دوستان به روم برای دیدار مولانا عارف پاکیزه بوم رفته است که مستثنی از بی‌خبران از احوال مولانا می‌باشد. از نیمۀ دوم سدۀ نهم است که شیفتگان مولانا برای زیارت تربتش به قوینه می‌شنابند و سرایندگان ادب فارسی به نظیره پردازی، تضمین و مضمون پذیری از غزل‌ها و مثنوی شریف او می‌پردازند. عرفا به شرح مثنوی و شعرا به استقبال غزل‌های پرشور او اقدام می‌کنند. نگارنده این گفتار بر آن است تا به روش توصیفی- تحلیلی به معرفی تعدادی از بزرگان ادب فارسی از سعدی تا صائب که در غزلسرایی به مولانا اقتدا کرده و به اقتفای او رفته‌اند بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1171 - بررسی و مقایسه تصاویر آتش در ادبیات حماسی و عرفانی با تأکید بر شاهنامه فردوسی و اشعار مولانا
افشین وزیری علی محمد موذنی

10.30495/dk.2021.688641

آتش یکی از عناصر بنیادی در پیدایش هستی و نیز مهم‌ترین جلوة حیات در طبیعت برای انسان است. عنصر آتش از بدو زندگی تابه‌حال در میان تمام انسان‌ها و آیین‌ها دارای قداست و اهمیتی والا بوده است. این عنصر در افکار و سروده‌های دو شاعر بزرگ زبان و ادبیات فارسی، یعنی فردوسی و مولا أکثر

آتش یکی از عناصر بنیادی در پیدایش هستی و نیز مهم‌ترین جلوة حیات در طبیعت برای انسان است. عنصر آتش از بدو زندگی تابه‌حال در میان تمام انسان‌ها و آیین‌ها دارای قداست و اهمیتی والا بوده است. این عنصر در افکار و سروده‌های دو شاعر بزرگ زبان و ادبیات فارسی، یعنی فردوسی و مولانا نیز همواره از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و به اشکال مختلف در آثار آنان متجلی گردیده است. فردوسی آتش را آخشیج برتر عنوان نموده و در نظر او آتش سرچشمه ویژگی‌های بنیادین دیگر از قبیل گرما، سرما، خشکی و تری است. ویژگی‌های اساطیری آتش در شاهنامه مانند آتش آزمون و آتش تطهیر بسیار پررنگ و نمادین است. آتش در اشعار مولانا در قالب‌های تمثیل، تلمیح، استعاره، نماد و غیره به‌کاررفته است. آتش در اشعار مولانا در مصداق آتش حق و تجلیات وی، آتش انبیا، آتش عشق، آتش جهنم، آتش نفس و غیره به چشم می‌خورد که همگی برای تبیین معرفت، عشق و جلوه‌های آفرینش به‌کاررفته است. در این مقاله به شیوۀ توصیفی _ تحلیلی، تصاویر آتش در شاهنامه فردوسی و اشعار مولانا موردبررسی قرارگرفته است. کارکردهای معرفت، عشق و پاک‌کنندگی آتش عمدتاً تحت تأثیر اسطوره‌ها بوده و ازلحاظ رویکرد نقاط مشترک زیادی با شاهنامه فردوسی دارد؛ اما در تحلیل رویکرد عارفانه شعر مولانا و تصاویر او از آتش درمی‌یابیم که مجردّات فکری شاعر به طور رمزگونه بیان شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1172 - بررسی مؤلفه های مکتب اکسپرسیونیسم در رمان همنوایی شبانۀ ارکستر چوب ها
مجتبی دستجردی

10.30495/dk.2021.686453

جهان‌بینی انسان در آغاز قرن بیستم‌، تحت تأثیر جنگ جهانی اول‌‌، دستخوش دگرگونی‌هایی می‌شود و در ‌پی آن‌، هنر این عصر نیز چهره‌ای دیگرگون می‌یابد. انسان در این دوران‌، انسانی است مرگ‌اندیش و تلواسه و تشویش بر وجود او سایه افکنده است. رهاورد این فرایند در هنر‌، اکسپرسیونیس أکثر

جهان‌بینی انسان در آغاز قرن بیستم‌، تحت تأثیر جنگ جهانی اول‌‌، دستخوش دگرگونی‌هایی می‌شود و در ‌پی آن‌، هنر این عصر نیز چهره‌ای دیگرگون می‌یابد. انسان در این دوران‌، انسانی است مرگ‌اندیش و تلواسه و تشویش بر وجود او سایه افکنده است. رهاورد این فرایند در هنر‌، اکسپرسیونیسم است که به‌عنوان مکتبی هنری‌، به بازنمایی وضعیت یاد‌شده می‌پردازد و آثاری را به عرصۀ هنر عرضه می‌دارد که با آثار دوره‌های پیشین تفاوت‌هایی آشکار دارند. این مقاله کوشیده است با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و به‌روش توصیفی‌-‌‌تحلیلی‌‌‌، مؤلفه های مکتب اکسپرسیونیسم را در رمان همنوایی شبانۀ ارکستر چو‌ب‌ها‌، اثر رضا قاسمی، بررسی کند تا ضمن کمک به درک بهتر جنبه‌های اکسپرسیونیستی داستان، به معرفی بیشتر این اثر به‌عنوان الگویی متفاوت در‌ زمینۀ رمان‌نویسی فارسی بپردازد. نتایج به‌دست آمده نشان‌دهندۀ آن است که نویسنده از مؤلفه هایی همچون بیان ترس‌، مسائل روانی، سردرگمی‌، اعتقادات و باورها، روابط عاشقانه و پرداختن به شگردهایی مانند پیشگویی‌، ایجاد بحران هویت‌، تحریف واقعیت‌، مسخ‌، تاکید بر درهم‌ریختن فرم و بی‌توجهی به قواعد نگارشی بهره برده است و در به‌کارگیری برخی از این مؤلفه ها، از بن‌مایه‌های مکتب اکسپرسیونیسم‌ که در نمایشنامه‌نویسی و به ویژه سینمای اکسپرسیونیستی آلمان دیده می شود، متأثّر بوده است؛ ترس از مرگ، استفاده از ظرفیت فضاهای تاریک و نورپردازی‌، ایجاد اختلال در شخصیت راوی توسط سایۀ او‌ و پیامدهای آن که به مشکلاتی همچون خود‌‌ویرانگری و بحران هویت منجر می شود، ازجملۀ این موارد است؛ افزون‌ بر ‌این‌، ردپایی از نیم نگاه نویسنده به نقاشی اکسپرسیونیستی نیز در رمان به چشم می‌خورد که این ویژگی جلوه‌ای خاص به اثر قاسمی بخشیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1173 - بومی گرایی رئالیستی در اقلیم جنوب (مطالعۀ مورد پژوهانه: رمان «داستان یک شهر» احمد محمود)
مجتبی جعفری کاردگر فاطمه حیدری

10.30495/dk.2022.690477

رئالیسم به معنای واقع گرایی است و هدف از آن نمایش دنیای واقعی، عینی و بیرونی و روایت و تحلیل پدیده ها، با نگاه علّت و معلولی از طریق بازآفرینی دقیق جزئیات زندگی است که در مفهومی خاص برای اشاره به جنبش ادبی قرن نوزدهم فرانسه و در مفهومی عام به سبکی ادبی اطلاق می شود که ه أکثر

رئالیسم به معنای واقع گرایی است و هدف از آن نمایش دنیای واقعی، عینی و بیرونی و روایت و تحلیل پدیده ها، با نگاه علّت و معلولی از طریق بازآفرینی دقیق جزئیات زندگی است که در مفهومی خاص برای اشاره به جنبش ادبی قرن نوزدهم فرانسه و در مفهومی عام به سبکی ادبی اطلاق می شود که هنوز در ادبیات داستانی استمرار دارد. یکی از جلوه های جمالی این مکتب، داستان اقلیمی است که غالباً سویه ای رئالیستی دارد و گواه آن است که عمده ترین مواد اوّلیه و شالودۀ اصلی در ساخت و بافت یک اثر ادبی به خاستگاه اقلیمی نویسنده باز می گردد. از میان داستان نویسان ایران، احمد محمود از آن دست نویسندگانی است که در رمان هایش با بسامد بالایی از مؤلّفه های رئالیستی مواجه می شویم. او به عنوان یکی از شخصیت های تأثیرگذار در پیشبرد ادبیات اقلیمی، اغلب رمان های خود به ویژه رمان داستان یک شهر را در جغرافیایی کاملاً بومی ذیل مکتب رئالیسم عرضه کرده است. این پژوهش بر آن است تا با رویکردی توصیفی – تحلیلی، ضمن معرّفی مباحث کاربردی در حوزة واقع گرایی، چگونگی بازتاب مؤلّفه‌های رئالیسم بومی در اقلیم جنوب را در رمان مذکور در دو حوزۀ ساختار (فرم) و محتوا مورد کاوش و تحلیل قرار دهد. یافته ها نشان می دهد احمد محمود به واسطۀ علاقة وافر به تاریخ و ذکر واقعیات روز جامعه و نیز عشق و دلبستگی تعصّب آمیز به جنوب و مظاهر اقلیمی، در زمرۀ رئالیست های اقلیم گرا جای می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1174 - تطبیق و تحلیل عناصر رمانتیک در شعر نادر نادرپور و پل الوآر ترجمۀ احمد شاملو
فرهاد محمدی

10.30495/dk.2021.688643

رمانتیسم یکی از پیچیده ترین و در عین حال جذاب ترین مکاتب ادبی در جهان به شمار می رود. ظهور آن در قرن هجدهم در فرانسه در برابر سنت نئوکلاسیسم بود. نادر نادرپور به عنوان یکی از شاگردان نیما یوشیج که خود سر منشا رمانتیسم در شعر معاصر پارسی شناخته می شود، در اشعار خود ب أکثر

رمانتیسم یکی از پیچیده ترین و در عین حال جذاب ترین مکاتب ادبی در جهان به شمار می رود. ظهور آن در قرن هجدهم در فرانسه در برابر سنت نئوکلاسیسم بود. نادر نادرپور به عنوان یکی از شاگردان نیما یوشیج که خود سر منشا رمانتیسم در شعر معاصر پارسی شناخته می شود، در اشعار خود بسیار از خصوصیات مکتب رمانتیسم بهره برده است و مقایسۀ آنها با شعر شاعری سورئال مانند پل الوآر خالی از لطف نیست، چرا که خود رمانتیسم، بعدها راه به سوی سورئالیسم باز کرد و شاعران مکتب سورئال از خصوصیات رمانتیسم به طور موثری در شعرشان بهره می برند. به خصوص پل الوآر که گاه آنقدر در اشعارش رمانتیک می شود که مخاطب شعر در مورد اندیشه های سورئال او تردید می کند. در این نوشتار سعی می شود عناصر رمانتیسم در شعر او با شعر پل الوآر شاعر فرانسوی که بعدها از بنیانگذاران مکتب سورئالیسم شد به بحث گذاشته شود که منظور و هدف یافتن آموزه های مشترک دو شاعر از دو سرزمین و دو فرهنگ محتلف از دیدگاه مکتب رمانتیسم می باشد که همانا ادبیات در همین سیر نگاه مشترک شاعر و نویسنده مبنایی جهانی و همه گیر می یابد. این گفتار به شیوۀ توصیفی تحلیلی (تحقیقات کتابخانه ای) انجام پذیرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1175 - بررسی خوش‌بینی و امید در قصاید بهار بر اساس روان شناسی مثبت نگر
فرشته غلامرضایی نژاد اناری محمود صادق زاده هادی حیدری نیا

10.30495/dk.2021.1923765.2205

روان شناسی مثبت‌گرا یکی از شاخه‌های جدید دانش روان شناسی است. این علم سه ستون دارد: نخست مطالعۀ هیجان های مثبت، دوم مطالعۀ خصوصیات مثبت و سوم مطالعۀ نهادهای مثبت. مارتین سلیگمن، بنیان‌گذار این نظریه، زندگی هدفمند و با معنا را درگرو شش قابلیت مثبت خرد و دانایی، شجاعت، أکثر

روان شناسی مثبت‌گرا یکی از شاخه‌های جدید دانش روان شناسی است. این علم سه ستون دارد: نخست مطالعۀ هیجان های مثبت، دوم مطالعۀ خصوصیات مثبت و سوم مطالعۀ نهادهای مثبت. مارتین سلیگمن، بنیان‌گذار این نظریه، زندگی هدفمند و با معنا را درگرو شش قابلیت مثبت خرد و دانایی، شجاعت، نوع دوستی، عدالت، اعتدال و تعالی و هیجانات مثبت را، در سه مسیر رضایت و افتخار و آرامش از گذشته، شادمانی و اشتیاق و لذت پایدار از حال و خوش بینی و امیدواری و اعتماد به آینده می داند. این پژوهش، قصاید ملک‌الشعرا بهار را به شیوۀ توصیفی، اسنادی، تحلیلی و ارزیابی کمی، در عنصر خوش بینی و امید از منظر روان‌شناسی مثبت‌نگر بررسی کرده است. با استخراج و بررسی شواهدی از یک‌صد قصیدۀ دیوان بهار مشخص شد که 83 قصیده موضوعی مثبت دارد که حدود نیمی از آن ها به خوش بینی و امیدواری اختصاص یافته که نسبت به یأس و ناامیدی از بسامد بسیار بالاتری برخوردار است؛ در این میان شاعر تنها در هفده قصیده به موضوع شکوه و گلایه پرداخته است. بهار با وجود همۀ رنج‌ها و دردهای شخصی و اجتماعی، شاعری مثبت‌نگر، خود شکوفا و خوش بین است. وی نمونۀ دیگری از بزرگ مردان عرصۀ فرهنگ و ادب فارسی است که در راه اصلاح محیط و پدید‌آوردن اجتماعی بهتر و شادتر قلم می زد و شعر می سرود. هنر و رسالت او در سال‌ها قبل مصداق دانش جدیدی است که مدعی ارائۀ راه‌کارهای نو برای زندگی بهتر انسان‌ها است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1176 - بررسی و تحلیل شخصیت های تقابلی در حکایت های تمثیلی عرفانی و حکمی
مهناز مهدی زاد فرید حیدر قلیزاده

10.30495/dk.2022.692019

تمثیل داستانی یا الیگوری در اصطلاح ادبی به روایت گسترش یافته ای اطلاق می شود که در پس معنای ظاهری، دارای لایه های معانی متعدد باطنی دیگری نیز هست که هر کدام از این لایه های معنی نیازمند کشف، بررسی و رمزگشایی هستند. آنچه در راه این رمزگشایی مرکز ثقل قلمداد می شود و أکثر

تمثیل داستانی یا الیگوری در اصطلاح ادبی به روایت گسترش یافته ای اطلاق می شود که در پس معنای ظاهری، دارای لایه های معانی متعدد باطنی دیگری نیز هست که هر کدام از این لایه های معنی نیازمند کشف، بررسی و رمزگشایی هستند. آنچه در راه این رمزگشایی مرکز ثقل قلمداد می شود و نقش عمده ای را در کشف و تأویل رموز و تصاویر پنهان در حکایت ها بر عهده دارد تحلیل یکی از عناصر مهم داستان پردازی، یعنی شخصیّت پردازی در این حکایت ها است. استفاده از شخصیّت های تقابلی نمادین یکی از انواع مهم این شخصّیت ها ست که برای القای معانی ثانوی ه ای که در بستر تحولات و القائات فرهنگی، دینی، اجتماعی تاریخی و... به وجود می آیند نقش چشم گیری در حکایات تمثیلی ادب فارسی آفریده اند. بررسی و تحلیل نقش نمادین شخصیّت های تمثیلی تقابلی در قالب سه نوع تقابل تک گانه، دوگانه و سه گانه و کشف روابط پنهان این شخصیّت ها با سایر عناصر داستانی و تطبیق آن ها در طول حکایت با درون مایۀ اصلی حکایت می تواند منجر به کشف معانی ثانویه و جدیدی از حکایت ها برای مخاطبان گردد. نتایج حاصل از این تقسیم بندی نشان از کارکردهای ویژۀ این نوع از تقابل ها برای موضوعات مخصوصی دارد که نویسندگان با نظر بدان کارکرد، هر کدام از این تقابل ها را به موضوعات ویژه مربوط بدان تقابل اختصاص داده اند. این مقاله می کوشد با روش (توصیفی-تحلیلی) به تحلیل شخصیّت های تقابلی در حکایت های تمثیلی عرفانی و حکمی بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1177 - بررسی، تحلیل و طبقه بندی کرامات مشایخ در طبقات الصّوفیّه از خواجه عبدالله انصاری
فتحیه السادات کارآموز رضا اشرف زاده سید مجید تقوی بهبهانی

10.30495/dk.2022.692068

کرامت یکی از مفاهیم مهم و مورد مناقشه در عرفان اسلامی است. خواجه عبدالله انصاری در طبقات الصّوفیّه، نام بسیاری از صوفیان را ذکر کرده و رفتار و اندیشۀ آن ها را تبیین نموده است. او برای تحقّق این هدف، کرامات بسیاری را شرح داده و کیفیّت تخلّق مشایخ به مبانی معرفتی را بازگ أکثر

کرامت یکی از مفاهیم مهم و مورد مناقشه در عرفان اسلامی است. خواجه عبدالله انصاری در طبقات الصّوفیّه، نام بسیاری از صوفیان را ذکر کرده و رفتار و اندیشۀ آن ها را تبیین نموده است. او برای تحقّق این هدف، کرامات بسیاری را شرح داده و کیفیّت تخلّق مشایخ به مبانی معرفتی را بازگو کرده است. در این تحقیق، با روش توصیفی و استناد به منابع کتابخانه ای، کرامت های ذکر شده در اثر مذکور، دسته بندی و چرایی بسامد آن واکاوی شده است. همچنین، توصیفاتی از کارکردهای اجتماعی این پدیده ارائه گردیده است. بررسی آراء انصاری نشان می دهد که کرامت ها عمدتاً در دوران حیات عارف و در مواردی، پس از مرگ او تجلّی پیدا کرده اند. کرامات واقع شده در زمان حیات عبارتند از: اطلاع از غیب؛ ذهن خوانی و فراست؛ تصرّف در نیروها و عناصر طبیعت؛ شنیدن ندای هاتف؛ تصرّف در اشیاء و قلب آن؛ زنده کردن موجودات و سخن گفتن با آنان؛ طی الأرض؛ مرگ و حیات ارادی؛ شفای بیماران. کراماتی که پس از مرگ آشکار شده اند، عبارتند از: سخن گفتن در عالم خواب و رؤیا؛ نقش بستن آیه و ذکر بر بدن متوفی؛ غیب شدن جنازۀ فرد. هدف اصلی اولیاءالله از به کارگیری این کرامات، تنبّه مریدان و تشویق آن ها به پیمودن راه سلوک است. در این اثر، برخلاف سنّت مقامات نویسی عرفانی، نشانه های ملموسی از کارکرد تحذیری کرامت به نیّت تحقیر و منکوب منکران تصوّف وجود ندارد که این سنّت گریزی آگاهانه را می توان برآیند نگرش مبتنی بر رجاء و امید مؤلّف و گرایش های عاشقانۀ او در وادی عرفان دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1178 - بررسی مضامین قلندرانه در غزل‌های نظامی
وحید علی بیگی سرهالی زینب نوروزی

10.30495/dk.2022.690480

غزل از قالب‌های رایج برای بیان مضامین عشق و عرفان است که گاهی شاعر از این قالب شعری برای انتقاد جامعه از آن بهره می برد. در این میان نظامی از شاعرانی است که با تابوشکنی در مضمون و محتوای غزل، مفاهیم بنیادی و انتقادی خود را نسبت به صوفیان و زاهدان ریاکار بیان می دارد که أکثر

غزل از قالب‌های رایج برای بیان مضامین عشق و عرفان است که گاهی شاعر از این قالب شعری برای انتقاد جامعه از آن بهره می برد. در این میان نظامی از شاعرانی است که با تابوشکنی در مضمون و محتوای غزل، مفاهیم بنیادی و انتقادی خود را نسبت به صوفیان و زاهدان ریاکار بیان می دارد که این امر یادآور شعر قلندرانه است. شعر قلندرانه با سنایی آغاز می شود و پس از نظامی، در اندیشه حافظ و عطار به کمال می رسد. در این راستا نظامی با توصیف شراب و ترغیب مخاطبان به مَی و میخانه، ارزش های جدیدی را به جامعه عصر خود معرفی می کند که این امر با شکستن توبه و تقابل اماکن مقدس و نامقدس، راهی جدید را در عرصه ادبیات انتقادی می گشاید. وی با رد مظاهر شریعت و انتقاد از تصوف دروغین، تعریض و کنایاتی را به واعظان و صوفیان متظاهر نما روا می دارد که با رند و قلندر خواندن خود، مسیرش را از پشمینه پوشان جدا می کند. نظامی با طرح داستان‌هایی با مضامین قلندرانه و دعوت به خوش باشی و شادکامی، وزنی پرتحرک را در غزل به کار می برد تا مضمون‌های قلندرانه در سرودهایش را بیش‌ازپیش برجسته سازد و خود را به‌عنوان شاعر قلندریه در کنار دیگر شعرای این سبک شعر انتقادی قرار دهد که این نشان‌دهنده خود واقعی و پنهان نظامی در خمسه است. این پژوهش با روش تحلیلی و توصیف شواهد مثال از دیوان غزلیات به انجام رسیده است تا ضمن معرفی اندیشه ملامتی و انتقادی نظامی، او را در کنار دیگر شعرای قلندر مسلک قرار دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1179 - گذر از پسا‌مدرنیسم به نئورئالیسم در رمان های «طوطی فلوبر» و «تنها داستان» جولین بارنز
معصومه بختیاری لیلا برادران جمیلی بهمن زرین جویی

10.30495/dk.2022.1960478.2522

پسامدرنیسم (Postmodernism) به مثابه سنت ادبی غالبا طی چند دهة میانی و پایانی قرن بیستم بر ابعاد مختلف ادبیات سایه افکند. در این میان برخی نویسندگان، و علی‌الخصوص نویسندگان معاصر انگلیسی، آن را مغایر و بیگانه با سبک‌ها و سنت‌های اصیل ادبی خویش یافتند. جولین بارنز (Julian أکثر

پسامدرنیسم (Postmodernism) به مثابه سنت ادبی غالبا طی چند دهة میانی و پایانی قرن بیستم بر ابعاد مختلف ادبیات سایه افکند. در این میان برخی نویسندگان، و علی‌الخصوص نویسندگان معاصر انگلیسی، آن را مغایر و بیگانه با سبک‌ها و سنت‌های اصیل ادبی خویش یافتند. جولین بارنز (Julian Barnes)یکی از هنرمندانی است که زمانی خود نامی شناخته شده در ادبیات پسا‌مدرن بود. پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی و در خوانشی پسامارکسیستی رانسیری (Rancierean) گذر از پسامدرنیسم به نئومدرنیسم (Neomodernism) را در دو رمان طوطی فلوبر (Flaubert’s Parrot) (1984) و تنها داستان (The Only Story) (2018) مورد بررسی قرار دهد. فرضیۀ اصلی در این تحقیق این است که بارنز متاخر دینامیک سوژه-نویسنده را در حرکت ضد پسامدرنیستی خود نه فقط در دنیای درون داستانی، بلکه جهان پیرامون خود را به زیبایی و ظرافت دریافته و به قلم نگارش در آورده است. برای اثبات این فرضیه نویسندگان با اتکا به برخی از آراء کلیدی رانسیر هم چون سیاست ورزی زیبایی شناسی(Politics of Aesthetics) نظام های هنری (Regimes of Art)توزیع و بازتوزیع امر محسوس(Distribution and Redistribution of Sensible) بر آنند تا به شرح و تفسیر تلاش و بازگشت بارنز به سنت های بنیادگرایانه تر و انسانی تر در سبک نگارش و کارکرد زیبایی شناختی آن به بازخوانی و تحلیل رمان های ذکر شده بپردازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1180 - نمودهای فرهنگ عامه در خاوران نامه ابن‌حسام خوسفی
صدیقه کریمی محمدرضا امینی

10.30495/dk.2022.694816

خاوران نامه ابن حسام منظومه ای که داستان های خیالی از سفرها، دلاوری و جنگ‌آوری‌های حضرت‌علی (ع) با کفار را در قالب و زبانی شبیه به شاهنامه روایت می کند، غالبا اثری حماسی شمرده می‌شود، هرچند با بررسی بیشتر می‌توان نشان داد که فزونی‌یافتن ویژگی های ادبیات عامیانه د أکثر

خاوران نامه ابن حسام منظومه ای که داستان های خیالی از سفرها، دلاوری و جنگ‌آوری‌های حضرت‌علی (ع) با کفار را در قالب و زبانی شبیه به شاهنامه روایت می کند، غالبا اثری حماسی شمرده می‌شود، هرچند با بررسی بیشتر می‌توان نشان داد که فزونی‌یافتن ویژگی های ادبیات عامیانه در تار و پود این منظومه، آن را تا حد زیادی از تعریف حماسه رسمی دور و به ادبیات عامیانه نزدیک کرده است. مقالۀ حاضر می‌کوشد مهمترین نمودهای فرهنگ عامه در این اثر را مشخص و ریشه‌ها و چگونگی کاربرد آنها را بیان نماید. برای رسیدن به این هدف، نخست باورهای برخاسته از تودۀ مردم و سپس برخی از ویژگی های عامیانه دیگر در زبان و شیوه‌ روایت که در اشعار و مفاهیم خاوران‌نامه بازتاب یافته، استخراج شده است. این جستار به صورت توصیفی – تحلیلی انجام شده و در جستجوی آن است که چرا باید خاوران نامه را پدیده ای ادبی برخاسته از بطن زندگی مردم عادی دانست که به دلیل ارتباط مستقیم ابن‌حسام با توده‌های مردم به‌گستردگی با مظاهر گوناگون زندگی و ذهن و زبان توده‌ مردم به شیوه های مختلف درآمیخته است. دست‌آوردهای این کاوش در علل و چگونگی حضور چشم گیر نمودهای فرهنگ عامه در خاوران‌نامه است و می‌تواند زمینه را برای تعیین دقیق‌تر جایگاه این حماسه دینی در ادبیات عامیانه فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1181 - نگاه آسیب شناسانه به روشنفکر در رمان سفر ‌شب از بهمن شعله‌ور
آمنه یوسفی ایرج مهرکی

10.30495/dk.2021.684908

روشنفکری به عنوان یک جریان اجتماعی مقوله‌ای نو و از مباحث مهم جامعه شناسی سیاسی می‌باشد که تحولات دو قرن اخیر را رقم زده است و از مهم‌ترین عوامل انسانی در دگرگونی‌های اجتماعی محسوب می‌گردد. در ایران رخدادهای مهم سیاسی و اجتماعی به مثابه بزنگاه‌هایی عرصۀ خودنمایی روشنفکر أکثر

روشنفکری به عنوان یک جریان اجتماعی مقوله‌ای نو و از مباحث مهم جامعه شناسی سیاسی می‌باشد که تحولات دو قرن اخیر را رقم زده است و از مهم‌ترین عوامل انسانی در دگرگونی‌های اجتماعی محسوب می‌گردد. در ایران رخدادهای مهم سیاسی و اجتماعی به مثابه بزنگاه‌هایی عرصۀ خودنمایی روشنفکران بوده است و آنان به عنوان نیرویی معرفی می‌شوند که جلوتر از مردم خود حرکت کرده و پیشتاز نقد جامعه و حرکت آن به سمت رهایی از بیداد با ارائۀ راهکارهای مناسب می‌باشند. این روشنفکران در رمان‌های فارسی چهره‌های گوناگون دارند و مؤلفان برای هرکدام رسالتی دیگرگونه قائل شده‌اند. بهمن ‌شعله‌ور از جمله نویسندگانی است که وضعیت روشنفکران سرخورده و عاصی سال های پس از کودتای 28 مرداد را در آثار خود به تصویر کشیده است. در پژوهش پیش رو به روش تحلیلی-توصیفی(کتابخانه‌ای) چهرۀ روشنفکر در رمان سفر شب از بهمن شعله ور آسیب شناسی شده و نتیجۀ به دست آمده حاکی از آنست که روشنفکر در این رمان چهره‌ای آسیب‌دیده و ذهنی مشوش داشته، از مؤلفه‌هایی مانند ساده‌گویی، مبارزه در راه تحقق آزادی و دموکراسی تلاش برای احقاق حقوق زنان، ،تحول‌خواهی و مسئولیت پذیری نسبت به سرنوشت جامعه تقریبا تهی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1182 - تحلیل تطبیقی اسطورۀ فرّ در راحه‌الصّدورو تاریخ بیهقی
حجت رشیدی احمد حسنی رنجبر شروین خمسه

10.30495/dk.2021.1880210.1669

راحه‌الصّدور و آیه‌السّرور (تألیف حدود 603 قمری)، کتابی تاریخی از محمدبن علی بن سلیمان راوندی است در تاریخ آل سلجوق. این کتاب علاوه بر فواید تاریخی، از باب سلاست انشا و اشتمال بر اطلاعات فراوان اجتماعی در شمار معتبرترین و سودمندترین کتاب‌های فارسی پیش از حملۀ مغول است. أکثر

راحه‌الصّدور و آیه‌السّرور (تألیف حدود 603 قمری)، کتابی تاریخی از محمدبن علی بن سلیمان راوندی است در تاریخ آل سلجوق. این کتاب علاوه بر فواید تاریخی، از باب سلاست انشا و اشتمال بر اطلاعات فراوان اجتماعی در شمار معتبرترین و سودمندترین کتاب‌های فارسی پیش از حملۀ مغول است. می‌توان موضوع فرّ در این اثر را با آثار دیگر زبان فارسی مقایسه و تطبیق داد. یکی دیگر از آثار معروف زبان فارسی، تاریخ بیهقی اثر ابوالفضل بیهقی است که کتابی تاریخی - ادبی بوده، و موضوع اصلی آن تاریخ سلطنت مسعودِ اول پسر محمود غزنوی است. از این رو می‌توان موضوع فرّ را در تطبیق دو اثرِ مورد نظر جست. این موضوع در دو اثر جلوۀ خاصی دارد. مهم‌ترین پرسش مطرح در این جستار این است که نگاه دو نویسنده به اسطورۀ فرّ چگونه است؟ بدین نتایج رسیده‌ایم که هر چند در راحه‌الصدور و تاریخ بیهقی موضوع اسطورۀ فرّ قابل مشاهده و ردیابی است، اما نگاه نویسندگان آن دو به این موضوع در مصادیق و مفاهیم متفاوت است. اسطورۀ فرّ در راحه‌الصدور در قالب خویشکاری، نمودهای بصری، تأیید الهی و تصریح به واژۀ فرّ ارائه شده است و در تاریخ بیهقی بیشتر در قالب و پوشش تقدیرگرایی، نمود آیین‌هایی چون جشن مهرگان، قدرت شیرگیری مسعود و....این تحقیق به شیوۀ تحلیل محتوایی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1183 - تصویر مترقّی زن ایرانی در شعر مشروطه
رضا صادقی شهپر

10.30495/dk.2021.684903

زن و حقوق فردی و اجتماعی او همزمان با نهضت مشروطه وارد مباحث ادبی شد و به یکی از مهم ترین موضوعات در شعر مشروطه تبدیل گشت. از این رو زن در مرکز مباحث قرار گرفت به طوری که در این عصر، کمتر شاعری را می توان دید که بیش و کم به موضوع آزادی و حقوق زنان نپرداخته باشد. برابری أکثر

زن و حقوق فردی و اجتماعی او همزمان با نهضت مشروطه وارد مباحث ادبی شد و به یکی از مهم ترین موضوعات در شعر مشروطه تبدیل گشت. از این رو زن در مرکز مباحث قرار گرفت به طوری که در این عصر، کمتر شاعری را می توان دید که بیش و کم به موضوع آزادی و حقوق زنان نپرداخته باشد. برابری، آزادی، تعلیم و تربیت، حضور زن در اجتماع و پرهیز از تبعیض جنسیتی و نگاه جنسی و ابزاری به زن، از جمله مسایل مربوط به زنان است که در شعر شاعران عصر مشروطه بازتاب یافته است. ملک الشعرا بهار و نسیم شمال دیدگاه معتدل تر و سنتی تری به زن دارند و ایرج میرزا، لاهوتی، عشقی و عارف قزوینی تندروترند و حتی گاه با برخی مسایل نظیر حجاب مخالفت می کنند. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و هدف آن بررسی اندیشه و دیدگاه شاعران عصر مشروطه دربارة زن است و می خواهد به این پرسش پاسخ دهد که آیا آن اندیشه ای مترقی است یا واپس گرا؟ و با اندیشه های مطرح شده دربارة زن در جنبش فمینیسم همسو هست یا خیر؟ نتایج نشان می دهد که شاعران عصر مشروطه اندیشه ای مثبت نگر و مترقی دربارة زن دارند و آن با برخی اندیشه های فمینیستی دربارة زنان مطابقت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1184 - تحلیل کهن الگوی سفر قهرمان در منظومۀ «گل و نوروز» براساس الگوی جوزف کمبل
محمد پاشایی مهترلو ابراهیم اقبالی رشید اسدی

10.30495/dk.2021.686457

جوزف کمبل با بررسی داستان های اساطیری مختلف از گوشه و کنار جهان، کهن الگوی سفر قهرمان را مطرح می کند. او معتقد است در تمامی این داستان ها سفر قهرمان تابع الگویی ثابت است. در پژوهش حاضر این الگو در کنار کهن الگوهای دیگری چون سایه، پیر فرزانه، آنیما و سایر نمادهای اساط أکثر

جوزف کمبل با بررسی داستان های اساطیری مختلف از گوشه و کنار جهان، کهن الگوی سفر قهرمان را مطرح می کند. او معتقد است در تمامی این داستان ها سفر قهرمان تابع الگویی ثابت است. در پژوهش حاضر این الگو در کنار کهن الگوهای دیگری چون سایه، پیر فرزانه، آنیما و سایر نمادهای اساطیری در منظومۀ گل و نوروز بررسی می شود. بررسی و تحلیل منظومۀ گل و نوروز براساس این الگو خوانش نوینی از این روایت غنایی به دست می دهد. سفر نوروز اگرچه در ظاهر سفری برای رسیدن به معشوق است ولی در باطن سفری دینی محسوب می شود. نوروز پس از رسیدن به گل، او را که بر دین مسیحیت است، با آیین محمدی به کابین خود درمی آورد و پس از پشت سر گذاشتن پرده های جهالت، به جامعه خود بازمی گردد. طی این طریق به قهرمان چهره ای کیهانی می دهد، به نحوی که جامعه او را با آغوش باز استقبال می کند. جاودانگی نوروز مدیون ارزش هایی است که بعد از بازگشت به جامعه تزریق می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1185 - بازتاب سنت و تجدد در رمان خانۀ ادریسی‌ها
مهناز ابهری منیژه فلاحی علی اسکندری

10.30495/dk.2022.1943713.2411

رمان خانۀ ادریسی‌ها، شناخته شده ترین رمان غزالۀ علیزاده است که از زمان انتشار آن درسال 1370 همواره مورد توجه منتقدان و خوانندگان ادبیات داستانی بوده است. این رمان که به شیوۀ رئالیستی نوشته شده، با رویکردهای گوناگون، شایستۀ بررسی و تحلیل است. مقالۀ حاضر مطالعۀ درونمای أکثر

رمان خانۀ ادریسی‌ها، شناخته شده ترین رمان غزالۀ علیزاده است که از زمان انتشار آن درسال 1370 همواره مورد توجه منتقدان و خوانندگان ادبیات داستانی بوده است. این رمان که به شیوۀ رئالیستی نوشته شده، با رویکردهای گوناگون، شایستۀ بررسی و تحلیل است. مقالۀ حاضر مطالعۀ درونمایۀ آن را از منظر بازتاب و تقابل سنت و مدرنیسم به عهده گرفته و کوشیده است تا با روش توصیفی و تحلیلی محتوای آن را از جهت مواجهۀ نویسنده با مقولۀ سنت و تجدد بررسی و تحلیل کند. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد نویسنده ضمن به تصویر کشیدن تحول جامعۀ سنتی که خانۀ ادریسی‌ها نماد آن است، در لایه‌های درونی داستان در صدد ترسیم سیما و عملکرد نظام‌های توتالیتاریستی به عنوان نمادی از تجدد برآمده است. نویسنده با نثری روان و تهذیب یافته و با جزءنگاری رئالیستی سرنوشت شخصیت‌های داستان را در متن کشاکش‌های یک دورۀ درحال تحول به نمایش درمی‌آورد تا نشان دهد که راه‌یابی تجدد و پیدایش دگرگونی در جوامع سنتی بدون تحول و تکامل تدریجی این جوامع و در فقدان جریان‌های نیرومند روشنفکری می‌تواند به استقرار نظام‌های اقتدارگرای تمامیت خواه منتهی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1186 - شور وطن خواهی درسروده های گل رخسار صفی آوا ، شاعر تاجیک
غلامعباس نفیسی محمدعلی داودآبادی علی سرور یعقوبی

10.30495/dk.2021.1941855.2350

موضوع این مقالۀ تحلیلی و توصیفی، بررسی و تحلیل سروده‌های وطنی شاعر معروف تاجیک، گل رخسار است. وطن‌ستایی، در سدۀ پیش و در کشورهای تازه استقلال یافته، پدیده‌‌‌ای عام بوده و نظر بسیاری از سخنگویان را به خود معطوف داشته است. در حقیقت پرداختن به مسالۀ وطن، برای بسیاری از کشو أکثر

موضوع این مقالۀ تحلیلی و توصیفی، بررسی و تحلیل سروده‌های وطنی شاعر معروف تاجیک، گل رخسار است. وطن‌ستایی، در سدۀ پیش و در کشورهای تازه استقلال یافته، پدیده‌‌‌ای عام بوده و نظر بسیاری از سخنگویان را به خود معطوف داشته است. در حقیقت پرداختن به مسالۀ وطن، برای بسیاری از کشورها که استقلال خود را آسیب پذیر و در معرض خطر می‌بینند، یک ضرورت اجتماعی و سیاسی، به شمار می‌آید و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا این ملّت‌ها، از هویت باختگی رنج می‌برند و ستایش میهن و تکیه بر تاریخ و پیشینۀ آن را، ابزاری برای رسیدن به هویت ملی خود می‌دانند. گل رخسار، برای دست یابی به این هویت از دست رفته، راهی جز تکیه کردن بر فرهنگ کهنسال قوم تاجیک که یک سره در معرض تهاجم بوده، نداشته است. از آن جا که تاجیکان قومی فارسی زبان و بخشی از پیکرۀ فرهنگ بزرگ آریایی و سپس ایرانی- اسلامی به شمار می‌آیند، سایة این فرهنگ دیرینه سال آریایی بر وطن ستایی‌های گل رخسار احساس می‌شود. به هر روی این شاعر تاجیک، پس از مبارزات سخت با مخالفان تشکیل جمهوری تاجیکستان، با توجه به شرایط شکنندة سیاسی کشورش، نه جنگ و ستیز؛ بلکه صلح و آشتی و گفتگو را موثرترین می‌داند و به همین دلیل تیرو کمانش را به قلم تبدیل می‌کند، تا بتواند صدای محرومیت و مظلومیت قوم خویش را به گوش جهانیان برساند. اطلاعات این مقاله به روش کتابخانه ای گرد آوری شده و سپس به روش تحلیلی توصیف شده است. مهمترین دست آورد این مقاله این است که گل رخسار وطن خویش را فراتر از مسائل سیاسی، عاشقانه دوست دارد و درک عاطفی خویش را از وطن و هم میهنانش، صادقانه بیان می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1187 - تحلیل اصطلاح «بخت» در منظومه های «اقبال نامه» و «مخزن الاسرار» از منظر تقدیرگرایی زروانی، با نگاهی به تحلیل گفتمان
مرمر حسامی بهرام پروین گنابادی اصغر دادبه

10.30495/dk.2021.688642

تقدیرگرایی از موضوعات مهم در فلسفه و کلام است که به تبع آن در حوزۀ ادبیات نیز راه یافته است. انسان در انجام بسیاری از اعمال خود، وجود اراده آزاد را آگاهانه و ناآگاهانه می‌پذیرد امّا هنگامی که ناکام می‌شود، به تقدیر متوسل شده و به نیرویی مافوق ارادۀ خود که در نهایت او را أکثر

تقدیرگرایی از موضوعات مهم در فلسفه و کلام است که به تبع آن در حوزۀ ادبیات نیز راه یافته است. انسان در انجام بسیاری از اعمال خود، وجود اراده آزاد را آگاهانه و ناآگاهانه می‌پذیرد امّا هنگامی که ناکام می‌شود، به تقدیر متوسل شده و به نیرویی مافوق ارادۀ خود که در نهایت او را مقهور ساخته باور پیدا می‌کند و از آن سخن می‌گوید. از آن جا که برمبنای نظرات فرضیه پردازانی چون فرکلاف تحلیل گفتمان تجزیه و تحلیل زبان در کاربرد است و نمی‌تواند منحصر به توصیف صورت‌های زبانی مستقل از اهداف و کارکردهایی باشد که این صورت‌ها برای پرداختن به آنها در امور انسانی به وجود آمده‌اند، با توجه به بسامد بالای واژه هایی نظیربخت یا زمانه در آثار بسیاری از شعرا و نویسندگان این واژه ها باید به عنوان واژه هایی نشان دار در نظر گرفته شود که حامل بار فرا معنایی و فرامتنی هستند و ریشه در ناخودآگاه و ایدئولوژی گویندگان آن ها دارد. در این مقاله ارتباط این اصطلاحات در منظومه های اقبال نامه و مخزن الاسرار نظامی با تفکّر تقدیرگرایی زروانی بررسی شده و شیوۀ تحلیل با توجّه به نظریه نورمن فرکلاف در تحلیل گفتمان، بررسی موقعیت فرامتنی این اصطلاحات قرار داده شده و سرانجام ضمن بررسی این اصطلاحات پیرامون سیر، تداوم و تأثیر تقدیرگرایی زروانی–مهری بر افکار و آثار نویسندگان و شاعران و نیز انتقال این تفکّر به دوره‌های بعد بحث شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1188 - بررسی آئین های مذهبی شیعه و عوامل مؤثّر بر گسترش آن در عصر صفویه با تکیه بر شعر صائب تبریزی
مریم آسرایی ایرج مهرکی آذر دانشگر

10.30495/dk.2022.1949359.2404

حکومت صفویّه توانست با رسمی کردن مذهب شیعه و ایجاد زمینه‌های مساعد اجتماعی و فرهنگی در قلمرو خویش، هویّتی مستقل برای خود ایجاد کند که نقش قابل توجّهی در گسترش تشیّع و آیین‌های مذهبی شیعه داشت. پادشاهان صفوی برای مشروعیّت بخشیدن به حکومت خود به حفظ ظواهر شرع و انجام آیین أکثر

حکومت صفویّه توانست با رسمی کردن مذهب شیعه و ایجاد زمینه‌های مساعد اجتماعی و فرهنگی در قلمرو خویش، هویّتی مستقل برای خود ایجاد کند که نقش قابل توجّهی در گسترش تشیّع و آیین‌های مذهبی شیعه داشت. پادشاهان صفوی برای مشروعیّت بخشیدن به حکومت خود به حفظ ظواهر شرع و انجام آیین‌ها و مراسم مذهبی پرداختند و مردم نیز از این روش پیروی می‌کردند. در این دوره شیعیان فرصت یافتند آزادانه و به دور از بیمِ مخالفان، به برگزاری آیین‌های مذهبی شیعه اقدام کنند. این باورها و آیین ها در دیوان صائب که بزرگترین شاعر عصر صفوی است به خوبی انعکاس یافته است. صائب تحت تأثیر آیین‌ها و باورهای شیعی زمان خود، ابیات زیادی را به موضوع آیین های مذهبی شیعه در قالب‌ گذار و تقویت اختصاص داده است. در این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی نگاشته می‌شود، به بررسی نمود انواع آیین‌های مذهبی شیعه در عصر صفوی در شعر صائب پرداخته خواهد شد و بازتاب آیین‌های مذهبِ تشیّع را با توجّه به تقسیم بندی آیین‌های مذهبی در انسان‌شناسی فرهنگی، به دو گروه آیین‌های گذار و آیین‌های تقویت دسته بندی می‌کند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد بازتاب این آیین‌های مذهبی در شعر صائب بر پایة تعالیم و باورهای شیعی متأثّر از سیاست‌های مذهبی صفویان و شرایط اجتماعی مردم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1189 - بررسی مؤلفه‌های مدرنیسم در رمان سالمرگی
رعنا جمشیدبیگی عبدالعلی اویسی کهخا

10.30495/dk.2022.1946579.2372

جریان مدرنیسم واکنشی ادبی‌ و هنری به مدرنیته و دگرگونی‌های ناشی از آن بود. مدرنیسم از دانش‌های نوینی مانند روانشناسی که سال‌های پایانی قرن نوزدهم شکل گرفتند بسیار تأثیر پذیرفت. مدرنیسم بر رمان که از مهم‌ترین گونه‌های ادبی‌ است تأثیرات ژرفی گذاشت و باعث آفرینش رمان مدرن أکثر

جریان مدرنیسم واکنشی ادبی‌ و هنری به مدرنیته و دگرگونی‌های ناشی از آن بود. مدرنیسم از دانش‌های نوینی مانند روانشناسی که سال‌های پایانی قرن نوزدهم شکل گرفتند بسیار تأثیر پذیرفت. مدرنیسم بر رمان که از مهم‌ترین گونه‌های ادبی‌ است تأثیرات ژرفی گذاشت و باعث آفرینش رمان مدرن شد. رمان مدرن متفاوت از رمانِ کلاسیک عمل می‌کند؛ بدین‌صورت که به انسان و روان وی بیش از هر چیز می‌پردازد و نویسندگان آن برای بیان اهداف خود از شگردهای نوینی در آثارشان بهره‌ می‌گیرند که در رمان کلاسیک وجود نداشته‌اند. برخی نویسندگان ایرانی با الگوگیری از ادبیات مدرن جهانی، آثار ارزشمندی براساس مؤلفه‌های این جریان نگاشته‌اند. نگارنده در این پژوهش با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای به شیوۀ توصیفی- تحلیلی به بررسی مؤلفه‌های مدرنیسم در رمان سالمرگی نوشتۀ اصغر الهی می‌پردازد تا هم به معرفی بیشتر جریان مدرنیسم و مؤلفه‌های آن کمک کند و هم یکی از ارزشمندترین رمان‌های ایرانی را که می‌تواند الگویی برای نویسندگان، اثری برای مطالعۀ علاقه‌مندان به رمان ایرانی و پژوهشگران این جریان و ادبیات نوین ایران باشد، بیشتر و بهتر بشناساند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که الهی چیره‌دستانه برخی از مهم‌ترین مؤلفه‌های مدرنیسم چون دانش روانشناسی، پرداختن به ذهن و روان شخصیت‌ها، جریان سیال ذهن، درهم آمیختن واقعیت و خیال و ابهام، بازآفرینی اساطیر، ضدقهرمان، راوی‌های متعدد، هویت، تصاعد و آرمان‌گریزی را در رمان خود به کار برده است و اثری مدرنیستی قابل تحسین آفریده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1190 - بررسی آستانه های داستان در داستان های کوتاه بزرگ علوی (با توجه به نظریۀ رابرت فونک)
امین بنی طالبی مسعود فروزنده جهانگیر صفری اسماعیل صادقی

10.30495/dk.2022.690471

دنیای داستان کوتاه، دربرگیرندۀ شخصیت ها و حوادثی است که در آن آفریده می شوند و هدف نهایی هر نویسنده این است که خواننده را متمایل سازد تا وارد این دنیای خلاقانه شود. مدخلی که راه خواننده را برای ورود و جلب شدن به این جهان خیالی باز می کند، آستانۀ داستان است. بزرگ علوی، ا أکثر

دنیای داستان کوتاه، دربرگیرندۀ شخصیت ها و حوادثی است که در آن آفریده می شوند و هدف نهایی هر نویسنده این است که خواننده را متمایل سازد تا وارد این دنیای خلاقانه شود. مدخلی که راه خواننده را برای ورود و جلب شدن به این جهان خیالی باز می کند، آستانۀ داستان است. بزرگ علوی، از جمله داستان نویسانی است که در تکامل داستان کوتاه و اشاعۀ بینش واقع گرایی انتقادی نقش بسزا داشته است و از این نظر، سعی داشته به ویژه در داستان های آغازینش با توجه به فنون داستان نویسی مدرن، از جمله پرداخت هنرمندانۀ مطلع داستان ها و پیش کشیدن عناصری همچون راز و ابهام، گفت وگو، کشمکش و صحنه هایی دلالت گر، توجه و رغبت خواننده را برانگیزد. نگارنده در پژوهش حاضر، پس از واکاوی موجز نظریه های ارائه شده در حوزۀ آستانۀ داستان، با تکیه بر نظریۀ رابرت فونک و افزودن قیدی بر آن، به دنبال آن است تا با روش توصیفی تحلیلی، پس از تعیین آغاز و پایان آستانۀ داستان های کوتاه بزرگ علوی و سازوکارهای شروع آنها، به بررسی جملات آغازین داستان ها بپردازد و در موارد لازم به نقاط قوت و ضعف آنها نیز اشاره کند. نتایج حاکی از آن است که بزرگ علوی در داستان هایش، توجه ویژه ای به شروع ترکیبی و شروع با صحنه پردازی داشته و بیشتر مهارت داستان نویسی خود را در بخش صحنه پردازی های آغازین نمایان کرده است. همچنین، او در میان شگردهای چگونگی پایان دهی به آستانه، به شرح و تفصیل ماجرا که زیرمجموعۀ متمرکزکنندۀ روایی وضوح نمایی است، بیشترین توجه را داشته که البته در این شیوه، به سبب گسیختگی میان آستانه و میانۀ داستان، چندان صناعت مند عمل نکرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1191 - شگردهای شکل پردازانه در داستان بیوتن رضا امیرخانی
منیژه فرجیان محترم علی دهقان ایوب کوشان

10.30495/dk.2023.700227

توجّه به فرم و برجسته کردن آن، به یکی از وجوه شاخص نویسندگان پسامدرن تبدیل شده است. مفهوم فرم در این جریان، اشاره به قالب بیان یا طرز معناسازی است. در این صورت تمامی تمهیداتی که در خدمت به وجود آمدن شکلی نو و بدیع برای ارائۀ محتوا از جمله فراداستانی بودن، ساحت های وج أکثر

توجّه به فرم و برجسته کردن آن، به یکی از وجوه شاخص نویسندگان پسامدرن تبدیل شده است. مفهوم فرم در این جریان، اشاره به قالب بیان یا طرز معناسازی است. در این صورت تمامی تمهیداتی که در خدمت به وجود آمدن شکلی نو و بدیع برای ارائۀ محتوا از جمله فراداستانی بودن، ساحت های وجودشناسانه به کار می روند، جنبۀ درونی فرم تلقی شده و طرز قرارگرفتن واژه ها بر روی کاغذ، بازی با کلمات، تکرار و مانند آن، جنبۀ بیرونی فرم شمرده می شوند. توجّه به فرم بیرونی گاهی سبب گردیده که نویسنده با افراطی توجیه ناپذیر به شکل پردازی بگراید و از مسیر بیان مفهوم کاملاً بازماند. از این رو در نقد ادبی معاصر، بررسی و تحلیل تکنیک های نوآورانه ای که نویسنده برای معناسازی به کار می گیرد، در کانون توجّه منتقدان قرارگرفته است. هدف این مقاله نیز بررسی شگردهای نوآورانۀ معناساز در بیوتن امیرخانی است. بر این مبنا، شناختن نوع فرم ها و شکل های بدیع به کاررفته در بیوتن و تأثیر آن ها در معناسازی و تعمیق محتوا، سؤال های اساسی این پژوهش بوده اند. بررسی عناصر فرمی و تحلیل نقش آن ها در برجسته کردن درون مایه های داستان، نشان می دهد که روش امیرخانی صرفاً نوگرایی های ظاهری نبوده است و وی با آشنایی زدایی پویا و برجسته سازی فرم، به محتوای متن ژرفای ویژه و تفکّرانگیز بخشیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1192 - بررسی «عنوان» در سروده‌های علی باباچاهی از رئالیسم تا پست‌مدرنیسم
علی محمدی طاهره قاسمی

10.30495/dk.2022.690474

شعر معاصر ایران، تحولات گوناگونی را از سرگذرانیده و جریان‌های مختلفی را آزموده است. یکی از این جریان‌های شعری که در دهۀ هفتاد ایجاد شد، جریان شعر پست‌مدرن است که در کنار سایر جریان‌های نوظهور از اوایل دهۀ هفتاد تکوین و تاکنون نیز ادامه یافته است. علی باباچاهی، شاعر و من أکثر

شعر معاصر ایران، تحولات گوناگونی را از سرگذرانیده و جریان‌های مختلفی را آزموده است. یکی از این جریان‌های شعری که در دهۀ هفتاد ایجاد شد، جریان شعر پست‌مدرن است که در کنار سایر جریان‌های نوظهور از اوایل دهۀ هفتاد تکوین و تاکنون نیز ادامه یافته است. علی باباچاهی، شاعر و منتقد معاصر، با سرودن دفترهای نم نم باران و عقل عذابم می‌دهد، وارد شعر پست‌مدرن شد. او در ابتدا، کار شاعری را با تأثیرپذیری از نیما و پیروان او آغاز کرد که واقع‌گرایی و عینی‌گرایی اساس کار آن‌ها را تشکیل می‌داد؛ اما رفته رفته، رویة شعر او تحول پیدا کرد و در راستای این تحول، عنوان‌های سروده‌هایش نیز، دست‌خوش آن دگرگونی واقع شد. این تحقیق می‌کوشد تا با روش تحلیلی _ توصیفی به بررسی عنوان‌های شعری علی باباچاهی، از دورۀ مدرنیسم تا پست‌مدرنیسم بپردازد. اگر سیر عنوان شعرهای او را از ابتدا یعنی زمانی که پیرو نیما بود تا دورۀ دوم شاعریش، یعنی دورۀ پست‌مدرن بررسی کنیم، متوجه تغییرات اساسی و عمده این عنوان‌ها می‌شویم. تلاش نویسندگان در این پژوهش بر آن‌ست که به این سوال‌ها پاسخ دهند که رابطۀ میان عنوان سروده‌های علی باباچاهی و متن سروده‌هایش از چه کیفیتی برخوردار است و آیا می‌توان از طریق عنوان‌های شعری، اندیشه‌ و ذهنیت او از مدرنیسم تا پست‌مدرنیسم را ردیابی و دنبال کرد؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1193 - تحلیل گفتمان لیبرالیستی شعر «به علی گفت مادرش روزی» از فروغ فرخزاد بر پایۀ نظریۀ گفتمان لاکلا و موفه
سمیه رحمانی فام آرش مشفقی ناصر علیزاده خیاط

10.30495/dk.2022.692016

لیبرالیسم که غالباً از آن به عنوان ایدئولوژی دوره های مدرن یاد شده است از جمله مفاهیمی است که از عصر مشروطه تا به حال بر تحولات اجتماعی و سیاسی کشور ایران تأثیر داشته و شاهد ظهور گسترده آن در ادبیات نیز هستیم. سخن کاوی یا تحلیل گفتمان هم نوعی مطالعه میان رشته ای است ک أکثر

لیبرالیسم که غالباً از آن به عنوان ایدئولوژی دوره های مدرن یاد شده است از جمله مفاهیمی است که از عصر مشروطه تا به حال بر تحولات اجتماعی و سیاسی کشور ایران تأثیر داشته و شاهد ظهور گسترده آن در ادبیات نیز هستیم. سخن کاوی یا تحلیل گفتمان هم نوعی مطالعه میان رشته ای است که به تجزیه و تحلیل کلام می پردازد و منجر به خوانش عمیق آثار ادبی می شود. این پژوهش بر مبنای نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موفه سعی بر این دارد تا مفصل بندی مفاهیم لیبرالیستی را برای هویت بخشیدن به آن در دورۀ معاصر بر اساس شعر به علی مادرش گفت روزی از فروغ فرخزاد، نشان دهد. بر اساس این نظریه هدف اصلی گفتمان لیبرالیستی، رقابت با گفتمان حاکم برای تثبیت آزادی و استقلال به عنوان دال مرکزی این گفتمان می باشد و همچنین با مفصل بندی مدلول های شناور سنت شکنی و مبارزه برای آزادی به دنبال هویت بخشی خود است. این گفتمان با اسطوره سازی انسان مبارز که همان ماهی و علی که به عنوان کودک درون فروغ فرخزاد می باشد سوژه سیاسی خود را یافته و هژمونی گفتمان حاکم را به چالش می کشد تا بتواند نظم خود را در جامعه حاکم سازد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و داده های پژوهش با استفاده از شیوه تحلیل محتوا و شیوۀ کتابخانه ای و سندکاوی بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1194 - جایگاه تاج و کلاه در نمادپردازی متون عرفانی
بهزاد بهمنی مطلق علی اکبر افراسیاب پور

10.30495/dk.2022.697624

نمادها و سمبل ها بخشی از زبان عرفانی و جایگاه ظهور حقایق اشراقی و باطنی هستند که در گذر زمان و پهنۀ مکان، تغییر یافته اند و مطالعۀ آنها برای شناخت صحیح عرفان ضروری است. سرپوش های عارفان و صوفیان در اشکال و رنگ های مختلف، نمونۀ کاملی از این نمادپردازی های عارفانه بو أکثر

نمادها و سمبل ها بخشی از زبان عرفانی و جایگاه ظهور حقایق اشراقی و باطنی هستند که در گذر زمان و پهنۀ مکان، تغییر یافته اند و مطالعۀ آنها برای شناخت صحیح عرفان ضروری است. سرپوش های عارفان و صوفیان در اشکال و رنگ های مختلف، نمونۀ کاملی از این نمادپردازی های عارفانه بوده اند، آن ها را تاج فقر نامیده اند و در رنگ سفید تقدس و صفا، در رنگ سیاه استهلاک در فقر، در رنگ سرخ قدرت و شهادت و در رنگ ارزق، امتزاج احوال را می دیده اند. در کلاه های ترک دار، هر ترک را نشانه ترک یکی از رذائل و طلب یکی از فضایل می دانسته اند. عرفا و صوفیه غالباً ساده ترین سرپوش ها را که بیشتر از نمد، پشم یا کرباس تهیه می شده برای نشان دادن بی اعتنایی خود به دنیا و پشت پا زدن به زرق و برق مادی استفاده می کرده اند. در این پژوهش که از نوع کتابخانه ای است به روش توصیفی – تحلیلی و با استناد به منابع دست اول و متون معتبر عرفانی به تفسیر و تحلیل داده ها پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1195 - بررسی عنصر آتش در ایران باستان و چگونگی بازتاب آن در اندیشۀ مولانا
سهیلا ذوقی

10.30495/dk.2022.575867.1200

یکی از عناصر سازنده و بنیادی در جهان مادّی که همواره نقش ارزشمندی در زندگی بشر ایفا کرده است، آتش است. هر چه در جهان وجود دارد همگی به نوعی با این عنصر مقدّس در ارتباط است. آتش از دیرباز دراساطیر ایرانی، جایگاه ویژه داشته است. زرتشت به آن جنبۀ اخلاقی و معنوی داد و آن را أکثر

یکی از عناصر سازنده و بنیادی در جهان مادّی که همواره نقش ارزشمندی در زندگی بشر ایفا کرده است، آتش است. هر چه در جهان وجود دارد همگی به نوعی با این عنصر مقدّس در ارتباط است. آتش از دیرباز دراساطیر ایرانی، جایگاه ویژه داشته است. زرتشت به آن جنبۀ اخلاقی و معنوی داد و آن را علامت و نشانۀ زنده‌ای از پاکی و طهارت دانست.با توجه به راز آفرینی و شکوهمندی ذات آتش و نماد بودن آتش در اساطیر و افسانه‌های اقوام و ادیان گذشته و امروز، درمی‌یابیم که‌ این عنصر همواره با زندگی و حیات انسان‌ها و مناسک و مراسم آیینی آن پیوند داشته است. مسلم است که آتش در پیشینۀ فرهنگی نیاکان ما، باور و اعتقادی دینی بوده است؛ اما امروز می‌توان آن را نماد پیوند در فرهنگ گذشته و حال دانست. عارف ایرانی مثل مولانا این آتش را در مکتب عشق و جمال به بیان‌های رمزی بیان نموده و دیدار با نور را چون زرتشت در مراحل سیر و سلوک نشان داده و در شهود باطنی به دیدار با نور رسیده است. این آتش همانی است که درگفتۀ مولانا چنین انعکاس یافته است هرکه این آتش ندارد نیست باد و این آتش در شراب معنوی و موسیقی عرفانی و جمال معشوق بروز می‌کند و عرفان ایرانی را یکسره به رنگ خود درمی‌آورد. در این گفتار کوشیده می‌شود تا تفسیر و تحلیلی از آتش در دیدگاه مولانا با روش تحلیلی(کتابخانه‌ای) داده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1196 - بررسی خودانتقادی در آثار سعدی
محمّد امین رجبی رضا صادقی شهپر شهروز جمالی

10.30495/dk.2022.1941583.2348

خود انتقادی عبارت است از تمایل به خودارزیابی که در آن یک ادیب خواه نویسنده باشد یا شاعر، نگرش، شخصیت و حتی اثر خود را ارزیابی می‌‌کند. در نوع ادبی نقد خویشتن، انتقاد از خود به شاعر کمک می‌کند تا اثر خود را به نحو مطلوب‌تری نمایش دهد و بر غنای آن بیافزاید؛ زیرا انتقاد از أکثر

خود انتقادی عبارت است از تمایل به خودارزیابی که در آن یک ادیب خواه نویسنده باشد یا شاعر، نگرش، شخصیت و حتی اثر خود را ارزیابی می‌‌کند. در نوع ادبی نقد خویشتن، انتقاد از خود به شاعر کمک می‌کند تا اثر خود را به نحو مطلوب‌تری نمایش دهد و بر غنای آن بیافزاید؛ زیرا انتقاد از خود بینش بهتری را در مورد تغییرات احتمالی و ضروری و همچنین دستاوردهای اثر به صاحب آن ارائه می‌دهد. در این مقاله برآنیم تا به بررسی خودانتقادی در آثار سعدی بپردازیم. برای این منظور، در بخش نخست، نگاهی گذرا به نقد و خودانتقادی خواهیم داشت و در بخش دوم، اشعاری از سعدی بر پایه این روش نقد و تحلیل می‌شود. در این تحلیل، بررسی می‌شود که سعدی از کدام نوع انگیختگی‌ها استفاده می‌کند. خودانگیختگی و دیگرانگیختگی چگونه در آثار سعدی متبلور شده‌اند. این پژوهش به روش توصیفی تحلیل و براساس مطالعات کتابخانه‌ای انجام شده و نتایج گویای این است که هر دو نوع خودانتقادی در آثار سعدی دیده شده است. عواطف و احساسات، بیان مهارت ادبی و بیان ناتوانی و عجز سعدی از زبان خود، مهم‌ترین مؤلفه‌های خودانگیختگی سعدی در نقد خویشتن و عوامل انسانی و محیط بیرونی از علل دیگرانگیختگی وی در نقد خویش به شمار می‌آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1197 - تبیین شاخصه‌های ادبی مکتب مینی مالیسم در اشعار شفیعی کدکنی
سیده زهرا روحانی شهین اوجاقعلی زاده فاطمه امامی

10.30495/dk.2022.1954333.2451

مکتب هنری مینی مالیسم، به عنوان یکی از مکاتب ادبی به بیان موقعیت‌های کوتاه داستانی در متون نثر می‌پردازد. با گسترش رویکردهای متنوع روابط و مناسبات شعری در جامعه، این مکتب در شعر نیز به شکل قابل توجهی خود را نمایان ساخت. از این رو نه تنها می‌توان مصادیق آن را در شعر کشف أکثر

مکتب هنری مینی مالیسم، به عنوان یکی از مکاتب ادبی به بیان موقعیت‌های کوتاه داستانی در متون نثر می‌پردازد. با گسترش رویکردهای متنوع روابط و مناسبات شعری در جامعه، این مکتب در شعر نیز به شکل قابل توجهی خود را نمایان ساخت. از این رو نه تنها می‌توان مصادیق آن را در شعر کشف نمود، بلکه می‌توان در مضمونی کوتاه به عظمت یک محتوای داستانی، که در قالب کلامی موجز مطرح شده است، نیز دست یافت. در پژوهش حاضر به روش توصیفی –تحلیلی و به روش کتابخانه‌ای (مطالعات کتاب‌ها وپایان نامه‌ها) به تبیین مفاهیم پرداخته شده است. با عنایت به عنوان پژوهش حاضر و تعمق در اشعار شفیعی کدکنی، می‌توان دریافت که شعر وی، علاوه بر داشتن ارزش‌های محتوایی و بیان آموزه های اخلاقی، سیاسی و اجتماعی، بابی را به روی مطالعۀ شعر مینی مال می‌گشاید که در خور تأمل است. شخصیت واحد، زمان و مکان محدود، گرایش رئالیستی و بیان دغدغه‌های بشری که از مؤلفه‌های مینی مال است، در شعر وی حضور پررنگ دارند. از این رو در پژوهش حاضر به نقد اشعار و افکار او بر مبنای روابط و مناسبات گستردۀ مینی‌مالیسم و شاخصه‌های متعدد آن می‌پردازیم، که مصادیقی چون کمینه گرایی، سادگی، گریز از تکلف و دغدغه‌های انسان معاصر شاخص‌ترین رهاورد آن است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که در اشعار شفیعی کدکنی گرایش به حجم کم، کمینه گرایی، دوری از پیرایه‌های زبانی، روی آوردن به رئالیسم، بیان اندیشه‌های جذاب وبا طراوت، حضور پررنگ دارند. این پژوهش به دنبال بررسی جلوه و جایگاه مینی مال در اشعار شاعر برجستۀ عصر معاصر شفیعی کدکنی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1198 - «حیرت» ناشناختۀ وادی عرفان از منظر مولانا و عطار
لیلا حضرتی احمد ذاکری فاطمه حیدری

10.30495/dk.2022.1973064.2625

بنای جهان بر هاله ای از اسرار پنهان استوار است که سالک را در وادی عرفان با چالش های بزرگی رو در رو می سازد و او را قدم به قدم در این منزلگاه با چراغ های روشنی که به نور معرفت افروخته به سرمنزل مقصود می رساند. بی گمان حاصل مواجهه او با رازها و اسرار نهفتۀ جهان هستی أکثر

بنای جهان بر هاله ای از اسرار پنهان استوار است که سالک را در وادی عرفان با چالش های بزرگی رو در رو می سازد و او را قدم به قدم در این منزلگاه با چراغ های روشنی که به نور معرفت افروخته به سرمنزل مقصود می رساند. بی گمان حاصل مواجهه او با رازها و اسرار نهفتۀ جهان هستی حیرت خواهد بود. عجز و ناتوانی او در حلقۀ سرگردانی تا به کشف و شهود و تجلی نیانجامد معرفت و فنا حاصل نخواهد شد و سالک همواره طالب افزونی حیرت خویش است و مصداق این کلام مشهور پیامبر (ص) که ربّ زدنی تحیراًفیک، در این میان ششمین درگاه عرفان که سالک را در مسیر پر تلاطم عشق و حقیقت به ذات حقیقت لایتناهی وصل خواهد کرد، حیرت است. بسیاری از عرفا از مقام حیرت و نقش آن در خلق اندیشه های عمیق به شکل های متفاوت سخن گفته اند. مولانا در مثنوی نگاه عاشقانه و ژرفی به حیرت دارد و تنها به چشم یک مسیر به آن نگاه نمی کند بلکه آن را از مهم ترین راه ها در سلوک عرفانی برای وصال معشوق می داند. در منطق الطیر عطار یکی از وادی هایی که سالک و عارف در سلوک عرفانی خود برای رسیدن به خودشناسی و خداشناسی باید آن را طی کنند حیرت است و شاید به تعبیری سی مرغ عاشق از سر حیرت است که در کوچه پس کوچه های هفت شهر عطار سیمرغ را می آفرینند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1199 - بررسی و تحلیل طلب در اندیشۀ عطار و مولوی، در منطق الطیر و مثنوی
شهرام فروغی محمدعلی خالدیان حسنعلی عباسپور اسفدن

10.30495/dk.2022.1971420.2609

طلب نشانه ای زبانی است که در عرفان اسلامی به اصطلاحی پرکاربرد تبدیل شده است. برای آن که جایگاه طلب در تصوّف اسلامی معلوم شود، ناگزیر باید عرفان را به عنوان یک نظام در نظر گرفت. نظامی که در یک نگاه بر سه ستون شریعت، طریقت و حقیقت بنا نهاده شده است. در این ساختار سلوک از أکثر

طلب نشانه ای زبانی است که در عرفان اسلامی به اصطلاحی پرکاربرد تبدیل شده است. برای آن که جایگاه طلب در تصوّف اسلامی معلوم شود، ناگزیر باید عرفان را به عنوان یک نظام در نظر گرفت. نظامی که در یک نگاه بر سه ستون شریعت، طریقت و حقیقت بنا نهاده شده است. در این ساختار سلوک از طریقت منشعب می گردد و طلب، اولین گام در سلوک عارفانه به شمار می آید. بنابراین طلب جزیی جدایی ناپذیر از ساختار عرفان است و تقریباً در تمام آثار عرفانی ردّ پای آن را می توان دید. امّا در این میان دو عارف بزرگ ایران و جهان، عطار و مولوی به فراوانی از آن سخن گفته و ویژگی های آن را تشریح کرده اند. طلب در اندیشۀ عطار اولین وادی، از وادی‌های هفت گانۀ سلوک به شمار می‌آید و بدین ترتیب باید آن را یکی از اجزای تعیین کنندۀ دستگاه فکری او دانست. امّا در مثنوی اساساً یک نظم فکری که بتوان جای اجزای اندیشۀ مولانا را در آن تشخیص داد، وجود ندارد. بنابراین طلب هم بنابراین طلب هم، در مثنوی، نه یک وادی از وادی های طلب دانسته شده و نه در جای مشخصی از آن سخن به میان آمده است. بلکه در همه جای مثنوی می‌تواند حضور داشته باشد. بی تردید یافتن و دسته بندی کردن و سنجیدن آن‌ها با اندیشۀ عطار کاری دشوار است.حاصل این پژوهش نشان می‌دهد که عطار و مولوی طلب را آغاز سلوک و ابزار تحقق صدق و سلامت نفس و سعادت انسان می‌دانند. داده‌های این پژوهش با روش کتابخانه ای به دست آمده و پس از دسته بندی با روش کیفی توصیف شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1200 - تحلیل پیوندهای زبان عرفان و زبان عامه در آثار احمد جام نامقی
عاطفه سلطانی فاطمه غلامی

10.30495/dk.2023.700165

نثر عرفانی در سنجش با شعر به سبب حضور خود آگاهی بیش‌تر، برای واکاوی مؤلفه های زبان عرفان منبعی دقیق‌تر به شمار می رود. بسیاری از هنجارهای این زبان گرچه به ظاهر در خدمت بیان حقایقی پیچیده و ناگفتنی است؛ امّا یک‌سره از ویژگی های زبان عامیانه گسسته نیست. این پیوند در گ أکثر

نثر عرفانی در سنجش با شعر به سبب حضور خود آگاهی بیش‌تر، برای واکاوی مؤلفه های زبان عرفان منبعی دقیق‌تر به شمار می رود. بسیاری از هنجارهای این زبان گرچه به ظاهر در خدمت بیان حقایقی پیچیده و ناگفتنی است؛ امّا یک‌سره از ویژگی های زبان عامیانه گسسته نیست. این پیوند در گونۀ ادبی گفتارنوشت عمیق تر و آشکارتر است. احمد جام نامقی از عارفان سخنور سدۀ پنجم و ششم است که آثار مکتوب او حاصل گفتارهایی شفاهی برای مخاطبان خاص و عام بوده است. زبان آثار وی ساده و غالباً معطوف به زبان عامۀ مردم است. در نوشتار حاضر کوشش شده‌است به روش توصیفی- تحلیلی با پیش چشم داشتن ویژگی های زبان عرفان و زبان عامیانه، همانندی ها و پیوندهای این دو زبان در آثار احمد جام بازشناسی و تحلیل شود. بدین منظور متن های شش گانۀ مجالس احمد جام بازخوانی و مؤلفه های نزدیک به هم در این دو زبان همراه با شواهد آن استخراج شد. گرچه در نگاه نخست چنین می نماید که بیان ناپذیری حقایق عرفانی موجب پیچیدگی زبان سخنوران صوفیه است؛ امّا با وجود پیچیدگی برخی از آثار عرفانی، پاره ای از این متون با زبان روزمرۀ مردم و عناصر آن پیوندی عمیق دارد. یافته ها نشان‌می دهد از میان ویژگی‌های زبان عرفان آهنگین بودن، روایت‌گری، آشنایی زدایی، چندمعنایی و نزدیکی به زبان مردم در گونه های گفتارنوشت به ترتیب با ویژگی‌هایی چون شعر و مثل، تمثیل و حکایت، هنجارگریزی آوایی و دستوری، کنایه و واژگان و اصطلاحات خاص لهجه در زبان عامه قابل تطبیق است. افزون بر این صراحت لحن در زبان شیخ جام که سرشار از حس شفقت، تندی، گزندگی و پریشانی است متأثر از صراحت و شفافیتی است که در زبان عامه نسبت به سطوح دیگر زبان بیش‌تر نمودار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1201 - بررسی شناسه ها یا شاکله های زنانه گویی یا گویش زنانه در شعر ژاله قائم‌مقامی
مریم بیک

10.30495/dk.2023.704821

گویش زنانه، نوشتار زنانه و سبک زنانه، به طور کلی نهضت زنانه نویسی، جنبشی است خودآگاهانه که می‌کوشد زنان را ترغیب نماید که خود را از زیر سیطرۀ نظام فکری و زبانی مردمحور جامعه، بیرون بکشند و از آنان می‌خواهد که از خود و امیال و امید و آرزوهایشان به‌عنوان یک نیمة فعّال از أکثر

گویش زنانه، نوشتار زنانه و سبک زنانه، به طور کلی نهضت زنانه نویسی، جنبشی است خودآگاهانه که می‌کوشد زنان را ترغیب نماید که خود را از زیر سیطرۀ نظام فکری و زبانی مردمحور جامعه، بیرون بکشند و از آنان می‌خواهد که از خود و امیال و امید و آرزوهایشان به‌عنوان یک نیمة فعّال از جامعۀ بشری، بنویسند و بسرایند. ژاله قائم‌مقامی به نظر بیشتر محققان از پایه‌گذاران ادبیّات زنان است. سروده هایش سرشار از نگاه و ذهنیّت زنانه است، به‌گونه‌ای که اگر نامش بر دیوان یا شعرش نباشد، زن بودن صاحب سروده‌ها، بی‌درنگ در ذهن خواننده تداعی می‌شود. تأکید ژاله بر جنسیّت خود در شعرش، بیانگر تلاش وی در جهت شناساندن نوع خود به اجتماع و نیز تغییر نگاه جامعه به زنان است. وقوع نهضت مشروطه، موجب تحوّلی بزرگ در افکار ایرانیان شد، این واقعه از دو جهت، تأثیر خویش را آشکار کرد. اوّل آنکه خواندن و نوشتن عمومی ‌شد و تمایل به ایجاد ادبیّاتی که فهمش برای همه میسر باشد و مضامین آن با زندگی عوام، تناسب داشته باشد، احساس کردید. دوم آنکه ارتباط وسیع با غرب به سبب پررنگ‌تر شدن مضامین آزادی، وطن، ملیّت و انتقادهای سیاسی و اجتماعی به شعر و ادب شد. در این پژوهش نگارنده، تلاش نموده است به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با روش کتابخانه‌ای، نشانه‌های موجود در دیوان ژاله را، که موجب وجه تمایز اشعار زنانه او از اشعار مردانه می‌شود و آن آثار را به سبک نوشتاری زنانه متمایل می‌کند، شناسایی و معرّفی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1202 - بررسی تطبیقی وادی توحید از دیدگاه مولانا و عطار
شهرام فروغی محمدعلی خالدیان حسنعلی عباسپور اسفدن

10.30495/dk.2022.1954461.2454

هدف از این پژوهش بررسی تطبیقی وادی توحید از دیدگاه مولانا و عطار بوده است. در این پژوهش، نشان داده شده که مولانا جلال‌الدین بلخی چگونه در اثر ماندگار خویش، مثنوی معنوی، با طی کردن وادی توحید با سالکان راه طریقت همراه و همگام است. از طرفی چون مثنوی یک اثر تعلیمی ـ تمثیلی أکثر

هدف از این پژوهش بررسی تطبیقی وادی توحید از دیدگاه مولانا و عطار بوده است. در این پژوهش، نشان داده شده که مولانا جلال‌الدین بلخی چگونه در اثر ماندگار خویش، مثنوی معنوی، با طی کردن وادی توحید با سالکان راه طریقت همراه و همگام است. از طرفی چون مثنوی یک اثر تعلیمی ـ تمثیلی است به صورت مختصر به بررسی پاره‌ای از داستان‌ها و تمثیلاتی می‌پردازیم که مولانا در آن به یکی از هفت وادی اشاره کرده است. البته تعداد مقامات در منطق الطیر عطار به طور آشکار هفت وادی ذکر شده است که عبارتند از: طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت و فقر و فنا. در میان شاعران عرفانی، عطار است که مرز مقامات را به خوبی مشخص کرده و کتاب منطق الطیر خویش را بر پایۀ همین هفت مقام بنا نهاده و نظمی مشخص و منطقی در سیر بیان اندیشه‌های عرفانی خویش داشته و توحید را در منطق الطیر بسیار نمایان بیان نموده است. در نتیجه مولانا در مثنوی بر تعداد مقامات مقید نبوده است و تفکیکی میان آنها قائل نیست. او نیز به نظم و ترتیب آن ها نظر نداشته است و یکی از مهم ترین مقامات را هر دو شاعر توحید می دانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1203 - مقایسۀ تطبیقی اشکال گوناگون تشبیه در حدیقۀ سنایی و مثنوی معنوی
سهراب یوسفی محمدعلی خالدیان روح الله هادی حسنعلی عباسپور اسفدن

10.30495/dk.2023.700256

در تحلیل آثار کهن ادب فارسی، اغلب محتوا و درونمایۀ اشعار موضوع سخن بوده است و کمتر ساختار اشعار و ارتباط اجزای سخن مورد بررسی قرار گرفته است. تشبیه، به‌عنوان یکی از فنون و ابزارهای بیانی، پایۀ شکل‌گیری بسیاری از تصاویر شعری است. شاعر ازطریق این فن با طبیعت و ماورای آن ا أکثر

در تحلیل آثار کهن ادب فارسی، اغلب محتوا و درونمایۀ اشعار موضوع سخن بوده است و کمتر ساختار اشعار و ارتباط اجزای سخن مورد بررسی قرار گرفته است. تشبیه، به‌عنوان یکی از فنون و ابزارهای بیانی، پایۀ شکل‌گیری بسیاری از تصاویر شعری است. شاعر ازطریق این فن با طبیعت و ماورای آن ارتباط برقرار می‌کند و ساختار ذهنی خود را با آن شکل می‌دهد. مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی و مقایسۀ تشبیه و طبقه‌بندی انواع آن در حدیقۀ سنایی و دفتر نخست مثنوی مولانا می پردازد. مقایسة اشکال گوناگون تشبیه در حدیقه و مثنوی، نشان‌دهندۀآن است که سنایی و مولانا، هر یک، بیشتر از چه ساختارها و عناصری در سبک تعلیمی برای ادای مقاصد خویش سود جسته‌اند. براساس یافته‌های این پژوهش، تشبیه از نوع معقول به محسوس در مثنوی، و محسوس به محسوس در حدیقه پرکاربردترین تشبیهات هستند. در تقسیم‌بندی‌های دیگر، پس از تشبیه بلیغ که پرتکرارترین تشبیه در هر دو اثر است، تشبیه جمع در حدیقه و تشبیه مفروق در مثنوی در صدر قرار دارند. همچنین پدیده‌های طبیعی در هر دو اثر بیشترین عناصر به‌کاررفته در مشبه‌ها را به خود اختصاص داده‌اند، که این امر می‌تواند تحت تأثیر طبیعت‌گرایی رایج در عرفان و تصوف باشد که در بسیاری موارد طبیعت را نیز دارای روح و حرکت می‌داند. نیز یکی از پرتکرارترین مشبه‌ها در این دو اثر انسان و پربسامدترین مشبه‌به آب است. این شباهت در نوع خود جالب توجه است و نیاز به واکاوی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1204 - بررسی «آداب المریدین»ها تا قرن سیزدهم هجری
ناصر احمدزاده محمد یوسف نیری نجف جوکار زرین تاج واردی

10.30495/dk.2021.1928650.2242

پیوند ادبیات فارسی و عرفان اسلامی، به گونه ای است که پژوهش در بیشتر آثار ادبی، بدون شناختی ژرف از عرفان و تصوف اسلامی دشوار خواهد بود و در گرایش ادبیاتِ عرفانی، تحقیق و مطالعات روشنگرانه در شناخت عرفان و تصوف، ضرورت و اهمیت بیشتری پیدا می کند. یکی از جلوه های مکتوب أکثر

پیوند ادبیات فارسی و عرفان اسلامی، به گونه ای است که پژوهش در بیشتر آثار ادبی، بدون شناختی ژرف از عرفان و تصوف اسلامی دشوار خواهد بود و در گرایش ادبیاتِ عرفانی، تحقیق و مطالعات روشنگرانه در شناخت عرفان و تصوف، ضرورت و اهمیت بیشتری پیدا می کند. یکی از جلوه های مکتوب ادبیات عرفانی، در زمینۀ آموزش های معنوی و تربیت مریدان و سالکان طریقت، آداب المریدینها هستند؛ آداب ا لمریدین ها، در حقیقت، درس گفتارهای آداب سفر و حضر سلوکی ان اند؛ در این مقاله برآنیم تا این گونۀ ناشناخته و کمتر دیده شده را بشناسانیم. از آنجا که پیشینۀ روشن و قابل توجهی دربارۀ آداب المریدین ها وجود ندارد و منابع چندانی در دست نداریم، با برشماری ویژگی ها و معرفی برخی آداب المریدین ها تا قرن سیزدهم هجری قمری، به شناخت شیوه های آموزشی اهل طریقت دست می یابیم. یادآور می شوم که این جستار قصد ورود به عقاید و مبانی اندیشۀ صوفیانه را ندارد و به بازخوانی آداب بسنده می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1205 - بررسی پیوند معنایی در چند غزل از حافظ با تکیه بر نظریّۀ ساختارگرایی
امینه معرفتی سعید فرزانه فرد حسین نوین

10.30495/dk.2022.1962431.2546

از مسائلی که دربارۀ شعر حافظ همیشه مطرح و چالش برانگیز بوده، موضوع پیوند معنایی در بین ابیاتِ غزل های حافظ بوده است. برخی از موافقان وجود انسجام و پیوند معنایی در ساختار غزل های حافظ، باور دارند که ابیات غزلیّات حافظ، شاید در نگاه نخست، گسسته به نظر آید؛ ولی دارای انس أکثر

از مسائلی که دربارۀ شعر حافظ همیشه مطرح و چالش برانگیز بوده، موضوع پیوند معنایی در بین ابیاتِ غزل های حافظ بوده است. برخی از موافقان وجود انسجام و پیوند معنایی در ساختار غزل های حافظ، باور دارند که ابیات غزلیّات حافظ، شاید در نگاه نخست، گسسته به نظر آید؛ ولی دارای انسجام و هستۀ مرکزی است که سایر ابیات یک غزل، با آن ارتباط معنایی دارند. در مقابل آن ها، برخی هم معتقدند که ابیات در یک غزل، مستقل از هم هستند و هر بیتی معنا و تفسیری مستقل دارد، بنابراین، جستار حاضر با استفاده از روش تحلیل- توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه ای پیوند معـنایی در پنج غـزل حافـظ را ـ کـه به صورت تصادفی انتخاب شده اندـ مطالعه کرده است؛ بر اساس این، غزلیات، به طور تصادفی انتخاب شده و مطابق با نظریه ساختارگرایی مورد تحلیل قرار گرفته است. حاصل پژوهش نشان داد که غزلیّات حافظ انسجام معنایی دارند و این انسجام و پیوند، اغلب از طریق وجود هستۀ مرکزی در شعر، داشتن تناسب معنایی و مضمون مشترک در تمامی ابیات یک غزل و همچینین مردّف بودن غزل ها و تکرار واژگان در شعر صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1206 - بررسی اشعار شفیعی‌کدکنی بر اساس نظریۀ زیبایی‌شناسی انتقادی مکتب فرانکفورت
آرزو حسین پور چیانه کامران پاشایی فخری پروانه عادل زاده

10.30495/dk.2023.701841

ادبیات معاصر فارسی از نظر بینش عمیق اجتماعی و سیاسی و وسعت دید انسانی و اهداف مردمی، که در گذشته ادبی ایران کمتر امکان بروز یافته بود بی مانند است. شاعران و نویسندگان این دوره همگام با دیگر افراد جامعه، مظاهر زشت اجتماع را به باد انتقاد می گرفتند و ادبیات که پیش از ای أکثر

ادبیات معاصر فارسی از نظر بینش عمیق اجتماعی و سیاسی و وسعت دید انسانی و اهداف مردمی، که در گذشته ادبی ایران کمتر امکان بروز یافته بود بی مانند است. شاعران و نویسندگان این دوره همگام با دیگر افراد جامعه، مظاهر زشت اجتماع را به باد انتقاد می گرفتند و ادبیات که پیش از این به سبب ترتیب نظام اجتماعی نمی توانست از حکومت ها انتقاد به سزایی بکند در این دوره چون سلاحی برای کسب آزادی و ابزاری برای بیان انتقادهای سیاسی و اجتماعی به کار آمد. محمدرضا شفیعی کدکنی (م. سرشک) از شاعران برجسته معاصر محسوب می گردد. او شعر نیمایی را با گونه ای تعهد اجتماعی و نگرش انتقادی درآمیخت. موضوع اجتماعی انتقاد با ظهور مکتب فرانکفورت شکلی منسجم تر و علمی تر یافته است. هدف پژوهش حاضر بررسی اشعار شفیعی کدکنی بر اساس نظریۀ زیبایی شناسی انتقادی مکتب فرانکفورت است. نوع نگاه شفیعی به کیفیت پیوند هنر با اجتماع حاوی رویکردی انتقادی است. رویکردی که به تعبیر متفکران فرانکفورت در هنر اصیل مدرن به خوبی قابل مشاهده است. مطابق با این دیدگاه، هنر مدرن بی آنکه به تصویر گر واقعیت های اجتماعی فروکاسته شود و در دام تفنن جویی مفرط بیفتد به صورتی غیرمستقیم به نفی وضعیت حاضر می پردازد. نتایج نشان می دهد که در شعر شفیعی مناسبات انتقادی هنر با جامعه به شکلی عالی نمایان می شود، انتقاد با استفاده از شگردهای خاصی چون طبیعت گرایی، نمادپردازی، قالب های خاص انتقادی و... در شعر او نمایان است. علاوه بر این مضامین انتقادی در بافت شعری، امکان جالبی در حوزۀ نقد سیاسی و اجتماعی در اختیار او نهاده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1207 - زبان، ابزار بازنمود مؤلفه‌های پست‌مدرنیسم در اسفار کاتبان
آذردخت خطیبی رحیم طاهر رضا فهیمی

10.30495/dk.2022.1962788.2550

اسفار کاتبان رمانی متفاوت است. خلاصه کردن آن، اگر ممکن باشد، به تأمل بسیار و دقتی درخور، نیازمند است. ویژگی‌های متفاوت این رمان، با عناصر سازنده داستان‌های پست‌مدرن، همخوانی چشمگیری دارد. زیرا از روایت‌های متعددی که به نوعی با هم ارتباط دارند، تشکیل می‌‌شود. ولی آغاز و أکثر

اسفار کاتبان رمانی متفاوت است. خلاصه کردن آن، اگر ممکن باشد، به تأمل بسیار و دقتی درخور، نیازمند است. ویژگی‌های متفاوت این رمان، با عناصر سازنده داستان‌های پست‌مدرن، همخوانی چشمگیری دارد. زیرا از روایت‌های متعددی که به نوعی با هم ارتباط دارند، تشکیل می‌‌شود. ولی آغاز و انجام آن‌ها در ابهام است. این رمان با روایتی آغاز می‌‌گردد که در پایان‌بندی از آن خبری نیست. تناقض و ناسازگاری اجزا هم در آن کم نیست. بنابراین مخاطب آن باید قصه‌خوان، قصه‌دان و دارای جهان بینی پست‌مدرن باشد تا بتواند اجزای پراکنده آن را با هم جفت و جور کند. امّا تمام این ویژگی‌ها تنها از طریق زبان به مخاطب انتقال می‌‌یابد. زبانی که خود با دشواری‌هایی همراه است. شفاف نیست و مرزهای در زمانی و هم زمانی در آن مخدوش است. زبانی که می‌‌خواهد هم بیانگر واقعیت و هم ابزار بیان رویدادهای رؤیاگونه، خواب، کابوس، اسطوره، نماد، توهم و تخیل باشد. به هر روی اطلاعات مربوط به این مقاله به شیوه کتابخانه‌ای فراهم آمده و سپس با بهره‌گیری از روش تحلیلی، توصیف شده است. حاصل کار این است که در مجموع، نویسنده می‌‌خواهد با اشارت‌های بینامتنی بسیارش به مسایل اساطیری، تاریخی، فردی و اجتماعی و روان شناختی، خواننده را به خود آورد تا دریابد که در نهایت، در صحنه زندگی تنهاست و از تاریخ سرزمین او تنها صدای استبداد و ستم به گوش می‌‌رسد و همواره کاتبان این اسفار، تاریخ را مطابق خواست قدرت و در غیاب مردم ستمدیده نوشته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1208 - نقد جامعه‌شناختی مجموعه داستان کوتاه «خاطره‌های پراکنده» از گلی ترقی
منصوره باقری مزرعه عبدالرضا مدرس زاده

10.30495/dk.2021.1915327.2136

نقد جامعه‌شناختی ادبیات رشته‌ای علمی است که در ابتدا، با محور قرار دادن محتوا، به استخراج مسائل اجتماعی از خلال آثار ادبی می‌پرداخت. در قرن بیستم، جورج لوکاچ، فیلسوف مجارستانی، تغییرات عمده‌ای در این شیوه ایجاد کرد. در روش ساخت‌گرایی تکوینی لوسین گلدمن، با تکیه ‌بر آرای أکثر

نقد جامعه‌شناختی ادبیات رشته‌ای علمی است که در ابتدا، با محور قرار دادن محتوا، به استخراج مسائل اجتماعی از خلال آثار ادبی می‌پرداخت. در قرن بیستم، جورج لوکاچ، فیلسوف مجارستانی، تغییرات عمده‌ای در این شیوه ایجاد کرد. در روش ساخت‌گرایی تکوینی لوسین گلدمن، با تکیه ‌بر آرای لوکاچ، شگردهای ادبی متن درکنار محتوای آن بررسی می‌شود و ساختارهای کلی اثر ادبی با ساختارهای اجتماعی که اثر در آن تکوین یافته، در تناظر قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه حوزۀ پژوهش‌های موردنظر رمان بوده است، مقالۀ حاضر در نظر دارد با روش توصیفی‌ـ تحلیلی و با رویکرد ساخت‌گرایی تکوینی، به ‌سراغ داستان کوتاه برود و با مطالعۀ موردی مجموعۀ خاطره‌های پراکنده از گلی ترقی، چگونگی بازنمایی جامعه در جهان تخیلی یک مجموعه داستان کوتاه را بررسی کند. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که اگرچه همۀ داستان‌های مجموعه در یک زمان اتفاق نمی‌افتد، اما کتاب تا حدودی، در محتوا و فرم، با رویدادهای جامعۀ ایران، پس‌از انقلاب و پس‌از جنگ تحمیلی، هماهنگ است و با بیان پیامدهای تعصب در دهۀ اول انقلاب و مدرنیته در دهۀ دوم، مخاطب را به‌طور ضمنی، به تکثرگرایی و دوری از تجمل‌گرایی دعوت می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1209 - بازنمود «دیگری» در شعر عارف قزوینی و میرزاده عشقی از منظر نظریۀ پسااستعماری
منوچهر جوکار محمدرضا علم مختار ابراهیمی علی طاهانسب

10.30495/dk.2021.1918109.2160

مطالعات پسااستعماری رویکردی بین رشته‌ایی است که در دهه‌های گذشته گسترش فراوان داشته است. این مطالعات به طور مشخص در حوزۀ ادبیات و تولیدات فرهنگی به واکاوی و نقد بازنمودهای گفتمان پسااستعمار در دوران پسااستقلال می‌پردازد. در این حوزة مطالعاتی، مفاهیم پسااستعماری همچون ار أکثر

مطالعات پسااستعماری رویکردی بین رشته‌ایی است که در دهه‌های گذشته گسترش فراوان داشته است. این مطالعات به طور مشخص در حوزۀ ادبیات و تولیدات فرهنگی به واکاوی و نقد بازنمودهای گفتمان پسااستعمار در دوران پسااستقلال می‌پردازد. در این حوزة مطالعاتی، مفاهیم پسااستعماری همچون اروپامحوری، جنسیت، فرودست، دیگری، نژادگرایی و گفتمان شرقشناسی، در دو مقولة کلی استعمارگر و استعمارزده واکاوی می‌شود.این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و براساس استقرا از مجموعه اشعار عارف قزوینی و میرزاده عشقی و با تکیه بر نظریات پسااستعماری به بررسی بازنمود دیگری در شعر آن‌ها پرداخته و از منطر گفتمان پسااستعماری، نشان می‌دهد که این شاعران چگونه در برابر دوگانه‌سازی گفتمان استعماری، به بازیابی هویت خودی در برابر دیگری سازی غرب پرداخته اند و در عین مبارزه با استعمارگران، گاه با متوسل شدن به ناسیونالیسم باستانگرایی افراطی، در شناخت مقاصد استعمار مدرن دچار اشتباه شده‌اند که نتیجه‌اش به سود استعمار و استبداد و تحکیم پایه های قدرت او تمام شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1210 - تحلیل شخصیت‌های نمادین در مخالف خوانی های مبتنی بر نقد اجتماعی در اشعار حافظ
سید محمود سیدصادقی

10.30495/dk.2021.1916844.2149

مخالف‌خوانی به معنی ناسازگاری نمودن و بیان کردن کلمات و جملاتی است که نشانۀ عدم رضایت باشد. مخالف‌خوانی اگر ریشه در ناهنجاری‌های سیاسی -اجتماعی داشته باشد، در این صورت، مخالف خوان کسی است که نقش مبارزه با بی عدالتی و فساد اجتماعی به‌ویژه در میان گروه‌های قدرتمند جامعه ر أکثر

مخالف‌خوانی به معنی ناسازگاری نمودن و بیان کردن کلمات و جملاتی است که نشانۀ عدم رضایت باشد. مخالف‌خوانی اگر ریشه در ناهنجاری‌های سیاسی -اجتماعی داشته باشد، در این صورت، مخالف خوان کسی است که نقش مبارزه با بی عدالتی و فساد اجتماعی به‌ویژه در میان گروه‌های قدرتمند جامعه را بر عهده می‌گیرد و با استفاده از امکاناتی که در اختیار دارد به انتقاد از اوضاع زمان خویش می‌پردازد. حافظ به دلیل انتقاد از اوضاع نابسامان زمانه از شاعران مخالف خوانی محسوب می‌شود که با بهره گیری واژه‌های نمادین، به دفاع از هنجارهای اخلاقی و اجتماعی پرداخته و در مخالف‌خوانی های اجتماعی خود، بسیارى از طبقات مهم اجتماع، به‌ویژه مدّعیان ریاکار و دروغین دین‌داری را -که غالباً به فساد گراییده بودند- مورد سرزنش قرار داده‌&lrm; است. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل شخصیّت‌های نمادین به‌عنوان یکی از ویژگی‌های سبک ‌فکری در مخالف&lrm;خوانی های اجتماعی شعر حافظ است که با استفاده از شیوۀ توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. نتیجۀ حاصل از این تحقیق، گویای این است که حافظ با به‌کارگیری شخصیّت‌های گوناگون، توانسته است یکی از شگردهای انتقادی خود را در مخالفت با حاکمیّت موجود به نمایش بگذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1211 - دلتنگی و خرده گیری فرهیختگان از سامانۀ کارگاه هستی در آینۀ ادبیات فارسی
مژده شفیعی

10.30495/dk.2022.1949622.2405

یکی از نشانه های دلتنگی و آزردگی دانشوران و خردورزان از سامانه یا نظام هستی روزگار خود، خرده گیری هایی است که در آینۀ ادبیات به چشم می خورد. آزردگی از نداشتن جایگاه اجتماعی فراخور دانش و هنر خود، دلتنگی از تنگدستی، نبودن آزادی گفتار و کرداربرای بیان دیدگاه های علمی و فل أکثر

یکی از نشانه های دلتنگی و آزردگی دانشوران و خردورزان از سامانه یا نظام هستی روزگار خود، خرده گیری هایی است که در آینۀ ادبیات به چشم می خورد. آزردگی از نداشتن جایگاه اجتماعی فراخور دانش و هنر خود، دلتنگی از تنگدستی، نبودن آزادی گفتار و کرداربرای بیان دیدگاه های علمی و فلسفی، ناآگاهی شهروندان و ... است که واگویۀ آن ها پیوسته با فرافکنی هایی چونان؛ نسبت دادن دشواری ها به چرخ و فلک که ریشه در فرهنگ زروانی دارد و یا قضا و قدر که به خواست و ارادۀ خداوند تعالی برمی گردد؛ اظهار می شود. کمتر رخ می دهد که کسی ساحت زور و زر و تزویر را که بر جامعۀ آنان حکم می رانند، بیالاید.بنابراین خردورزان هنرور، سامانۀ اجتماعی و گاه نظام هستی را دارای نظم احسن ندیده اند. پاره ای از خردمندان از دریچۀ حکمت و فلسفه به موضوع نگریسته اند و برخی هم از دیدگاه دین و عرفان. دریغا که کمتر رخ داده است تا به ناآگاهی های توده ها و کژتابی کشورسالاران پرداخته گردد و به گونه ای استوار پای دولتمردان و دارندگان زور و زر و تزویر به میان آید. هنرمندی سامانۀ هستی را با آیین دریا می شمارد و دیگری بر این کژتابی، قانون گردباد نام می دهد. نگارندۀ این گفتار می کوشد تا به روش (توصیفی -تحلیلی) به بررسی برخی از دلخوری های فرهیختگان هنرور بپردازد و بر خاستگاه های آنان انگشت بنهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1212 - فضای خلوت گزینی و کشفیّات عرفانی
ندا بصاری عزیز حجاجی کهجوق آرش مشفقی

10.30495/dk.2021.1926215.2227

عارفان در خلوت و انزوای خود از رهگذر شهود و اشراق که ابزار معرفتی آنان است، به فضاهایی گام می‌نهند که عقل از ادراک آن عاجز و زبان از توصیف آن ناتوان است. فضاهایی که خاستگاه تجلّیات غیبی و مرموز آنان است. این فضاها به دستیاری وهم و خیال یا آمیزه‌هایی از هر دو ایجاد می‌گر أکثر

عارفان در خلوت و انزوای خود از رهگذر شهود و اشراق که ابزار معرفتی آنان است، به فضاهایی گام می‌نهند که عقل از ادراک آن عاجز و زبان از توصیف آن ناتوان است. فضاهایی که خاستگاه تجلّیات غیبی و مرموز آنان است. این فضاها به دستیاری وهم و خیال یا آمیزه‌هایی از هر دو ایجاد می‌گردد. دشواری فهم این فضاها از آنجا برمی‌خیزد که عموماً خیال و وهم دو نام برای یک حال ذهنی تصوّر می‌شود درحالی که خیال به دلیل ابتنایش بر محسوسات، با وهم فرق دارد. اگر چه این هر دو در ساختن عالم رؤیا دخیل‌اند. به سخن دیگر رؤیا محصول تقابل و تعامل دو نیروی واهمه و تخیّل است که خود با جهان واقع رؤیاروی می‌گردد. هدف از این پژوهش بازنمود احوال عارف، در لحظه‌های شهودی ورود او به این فضاها و نحوة تأثیرپذیری‌اش از این احوال روحانی است. دستاورد عمدة این پژوهش درک این نکته است که انزوا و در خود فرورفتن عارف گاه زمینه‌ساز رؤیاهای عارفانه و کشاندن عارف به وادی تجربه‌های ژرف، متفاوت و در عین حال توصیف‌ناپذیر است. پژوهش حاضر داده‌های خود را از طریق روش کتابخانه‌ای به دست آورده و آن‌ها را با بهره‌گیری از روش توصیفی تحلیل کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1213 - بررسی و تحلیل چگونگیِ رسیدن به حیرت از گذر نفس در آراء عبداله انصاری، احمد غزالی و نجم رازی
هایده احمدی شهرزاد شیدا

10.30495/dk.2023.1966564.2582

یکی از مهمترین مباحث در عرفان و فلسفه اسلامی، بی شک، نفس ومراتب و حالات آن است. این مسأله آن چنان حائز اهمیت است که حتی بارها نویسندگان بزرگ حوزة عرفان و تصوّف؛ به نگارش کتاب‌هایی مستقل در زمینه نفس پرداخته اند. اگرچه درباره نفس تاکنون مطالب فراوانی بیان و نوشته شده، هن أکثر

یکی از مهمترین مباحث در عرفان و فلسفه اسلامی، بی شک، نفس ومراتب و حالات آن است. این مسأله آن چنان حائز اهمیت است که حتی بارها نویسندگان بزرگ حوزة عرفان و تصوّف؛ به نگارش کتاب‌هایی مستقل در زمینه نفس پرداخته اند. اگرچه درباره نفس تاکنون مطالب فراوانی بیان و نوشته شده، هنوز جای تحلیل و شناسایی برخی موضوعات در این زمینه، خالی است از جمله این مباحث، رابطه میان نفس و حیرت محمود در عرفان است. حیرت به دو نوع محمود و مذموم نقسیم می شود. حیرت محمود برخلاف مذموم، علاوه بر اینکه باعث تعالی سالک در راه سلوک می شود، سالکی که به آن مقام دست ‌می‌یابد، به بالاترین مقام در عرفان و حقیقت، دست یافته است و در واقع، این حیرت است که به فنا فی الله و فنای صوفیانه ‌می‌انجامد. در این مقاله، چگونگی دستیابی به حیرت محمود از گذرگاه پرورش و تزکیه نفس پرداخته ‌می‌شود و با توجه به آرای عرفای بزرگ اسلام، متوجه می شویم که تربیت نفس چگونه منجر به رسیدن به مقام حیرت محمود می گردد. دیگر اهمیت این تحقیق، شناسایی و تحلیل آراء مشابه سه تن از بزرگترین عرفای تاریخ ایران، عبدالله انصاری، احمد غزالی و نجم رازی دربارة نفس است. بیان شباهت ها و تفاوت ها و ریشة آن‌ها، در مطالعات در زمانیِ یک مفهوم، بسیار مفید و روشن کننده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1214 - تحلیل فرمالیستی سه غزل از غزلیات شمس
ژاله اختریار آذر فاطمه امامی مریم ارجمند

10.30495/dk.2023.704823

فرمالیسم روسی یکی از تاثیر گذار ترین مکاتب نقد ادبی است که ادبیات را از دیدگاه زبان شناسی بررسی می کند. رویکرد فرمالیستی اغلب به جانب صوری متون ادبی نظر دارد و معتقد است که این صور ادبی است که حمل معنا می کند و معنا هیچ نیست، الا ارتباط های بین اجزای صوری کلام. پژوهشگر أکثر

فرمالیسم روسی یکی از تاثیر گذار ترین مکاتب نقد ادبی است که ادبیات را از دیدگاه زبان شناسی بررسی می کند. رویکرد فرمالیستی اغلب به جانب صوری متون ادبی نظر دارد و معتقد است که این صور ادبی است که حمل معنا می کند و معنا هیچ نیست، الا ارتباط های بین اجزای صوری کلام. پژوهشگر در این مقاله سه غزل را از دیدگاه فرمالیسم روسی و بر اساس نظریه یاکوبسن و گرامون به روش توصیفی – تحلیلی بررسی کرده است. شایان ذکر است مولانا از طریق واژه های مکرر، توازن، تصویر سازی، استعاره، شیوه بیان، درنگ، تکیه و تاکیدو لحن هایی را در غزل ایجاد کرده است که با بعد عاطفی اثر در تعامل است. نقش هنرسازه‌ها که از اصول فرمالیست‌هاست جنبه زیبایی شناسی در غزلیات مولانا دارد و موجب ابداع و نوع آوری در ساخت و صورت ابیات شده است تا از طریق توازن، آشنایی زدایی، هنجارگریزی، تصاویر استعاری و مجازی بر غنا و هنری تر شدن غزلیات بیفزاید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1215 - نقد داستان کوتاه «عفو عمومی» از بزرگ علوی بر اساس نظریۀ جامعه‌شناسی مجازات دورکیم
لیلا خیاطان فرزانه یوسف قنبری نسیم خواجه زاد مسعود خردمندپور

10.30495/dk.2021.1919453.2171

بزرگ علوی یکی از بزرگ ترین داستان نویسان معاصر است که در تکامل داستان کوتاه و گستردگی آن در ادبیّات معاصر نقش بسزایی دارد. او در تمام داستان هایش با واقع‌گرایی انتقادی به بیان مسائل مختلف جامعه پرداخته است. یکی از داستان های کوتاه بزرگ علوی، داستان عفو عمومی است. نویسند أکثر

بزرگ علوی یکی از بزرگ ترین داستان نویسان معاصر است که در تکامل داستان کوتاه و گستردگی آن در ادبیّات معاصر نقش بسزایی دارد. او در تمام داستان هایش با واقع‌گرایی انتقادی به بیان مسائل مختلف جامعه پرداخته است. یکی از داستان های کوتاه بزرگ علوی، داستان عفو عمومی است. نویسنده در این داستان، واقعیّات اجتماعی و تحوّلات جامعۀ آن دوران را به تصویر کشیده است. در این پژوهش تلاش شده است تا مسائل مورد نقد در این داستان با نظریۀ جامعه‌شناختی مجازات دورکیم، انطباق داده شود. تفکّر امیل دورکیم در رابطه با مجازات این است که، مجازات، کارکرد انسجام‌بخشی به اجتماع را دارد. از نظر او، هنگامی که جرمی اتّفاق می‌افتد، به ارزش‌ها و اخلاقیّات جامعه تعرض می‌شود. در نتیجه، جامعه احساس خطر کرده و عکس‌العمل نشان می‌دهد. مجازات، عکس‌العمل هیجانی و طبیعی جامعه نسبت به نقص ارزش‌های جمعی است. نگارنده در این پژوهش درصدد آن است تا به شیوۀ تحلیلی – توصیفی و روش کتابخانه ای به بررسی داستان کوتاه عفو عمومی از بزرگ علوی بر اساس نظریۀ جامعه‌شناسی مجازات دورکیم بپردازد. نتیجۀ پژوهش نشان می دهد که اگرچه مجازات‌ها در طول دوران، دچار دگرگونی می‌شوند؛ ولی اصل و پایۀ آن‌ها تغییر نخواهد کرد. از این نظر، تغییر و دگرگونی مجازات‌ها به‌نوعی، سازگاری مجازات با وجدان جمعی زمان می باشد. در واقع به‌تبع دگرگونی جامعه، مجازات نیز تغییر می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1216 - تحلیل روان کاوانه شخصیتّ بانوگشسب بر اساس آرای فروید و یونگ
خدیجه بهرامی رهنما محمود طاووسی

آرای فروید و یونگ در قلمرواساطیر مورد توجه بسیاری از منتقدا نحوزه نقدا دبی قرارگرفته است،.درپژوهش حاضر،منظومه بانوگشسب نامه که سرشار از کارکرد های اساطیری است. در چهارچوب نظریه های فروی د ویونگ قاب لبررسی روان کاوانه است.این مقاله به بررسی شخصیت بانوگشسب ،انواع عقده ها أکثر

آرای فروید و یونگ در قلمرواساطیر مورد توجه بسیاری از منتقدا نحوزه نقدا دبی قرارگرفته است،.درپژوهش حاضر،منظومه بانوگشسب نامه که سرشار از کارکرد های اساطیری است. در چهارچوب نظریه های فروی د ویونگ قاب لبررسی روان کاوانه است.این مقاله به بررسی شخصیت بانوگشسب ،انواع عقده ها و مکانیسم های دفاعی و سپس به بررسی دو کهن الگوی پیر خردمند و نقاب پرداخته و چگونگی تبلود هر یک از این آرا و نطریه ها را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. روش تحقیق ،تحلیل محتوا بوده است . نتایج این پژوهش نشان می دهد که بانو گشسب دارای تیپی اقتدار طلب و دارای عقده های متعددی چون اختگی،حقارت از نابرابری جنسی و زیر دست بودن است و از مکانیسم های دفاعی چون تصعید ،سرکوبی و انکار سود جسته و کهن الگوی پیر دانا در وجود رستم و کهن الگوی نقاب در وجود بانوگشسب تبلور یافته است . بنابراین با بررسی آرای فروید و یونگ می توان شخصیت بانوگشسب را مورد تحلیل و بررسی روان کاوانه قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1217 - دین از نگاه صوفیه
محمد یوسف نیرّی مریم الهیزاده

صوفیه همانند سایر آموزه هایشان که مبتنی بر وجود جهانی ورای جهان ظاهر است، برای دین نیز ظاهر و باطن قائل اند. از دید آنان ظاهر دین بدون باطن آن( معرفت شهودی) تنها پوسته ای بی ارزش است که صاحبش را به مقصد و مقصود نمی رساند. در کلام دینی ایشان همواره ظاهر و باطن، اصول و اح أکثر

صوفیه همانند سایر آموزه هایشان که مبتنی بر وجود جهانی ورای جهان ظاهر است، برای دین نیز ظاهر و باطن قائل اند. از دید آنان ظاهر دین بدون باطن آن( معرفت شهودی) تنها پوسته ای بی ارزش است که صاحبش را به مقصد و مقصود نمی رساند. در کلام دینی ایشان همواره ظاهر و باطن، اصول و احکام و نظر و عمل به هم آمیخته است. آنها معنای حقیقی دین را یقین شهودی و خدمت به خلق می دانند و مخصوصا بر این جنبه ی دوم( خلق) بیشتر تاکید می کنند. در این نوشتار برآنیم که چهره ی حقیقی دین و دین داری را در نخستین متون نثر صوفیه نشان دهیم. برای انجام این پژوهش بر اقوال و آثار فارسی پنج تن از بزرگ ترین عارفان قرون دوم تا پنجم هجری تکیه داشته ایم: بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی، ابوسعید ابوالخیر، امام محمد غزالی و عین القضات همدانی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1218 - سیمای شبلی در منطق الطیر و دیگر آثار عطار
محمد یوسف نیری امیر محمد اردشیرزاده

موضوع این مقاله سیمای شبلی در منطق‌الطیر عطّار و دیگر آثار وی می‌باشد. عطّار برای بیان افکار و اندیشه‌های عرفانی خود، از عرفا و شیوخ در قالب داستان و حکایت بهره می‌گیرد و همگان به خصوص سالکان راه را به پیروی از احوال و اقوال آنها تشویق می‌کند. در این مقاله به معرفی شبلی أکثر

موضوع این مقاله سیمای شبلی در منطق‌الطیر عطّار و دیگر آثار وی می‌باشد. عطّار برای بیان افکار و اندیشه‌های عرفانی خود، از عرفا و شیوخ در قالب داستان و حکایت بهره می‌گیرد و همگان به خصوص سالکان راه را به پیروی از احوال و اقوال آنها تشویق می‌کند. در این مقاله به معرفی شبلی، صوفی و عارف قرن سوم و چهارم، که مورد توجه و احترام بزرگان تصوف بود پرداخته شده است. وی عاشق مجنون و عارف بلند مرتبه ای است که در حال و علم بی همتا بود. نکته&lrm;ها&lrm; و اشارات و رموز و عبارات و ریاضات و کرامات فراوانی از وی نقل شده است. عطار در منطق الطیر و دیگر آثار خود به ذکر حکایاتی از زبان وی می&lrm;پردازد و بدین ترتیب اندیشه&lrm;ها&lrm; و باورهای عرفانی خود را گاه به زبانی ساده و گاه رمزی بیان می&lrm;کند. در این مقاله کوشش شده تا به تفسیر، تحلیل و شرح داستان‌ها که هرکدام تقریباً یک تمثیل رمزی می‌باشند توجه شده و به رمزها و نمادهای نهفته در آنها اشاره شود. هرکدام از این حکایت&lrm;ها&lrm; به گونه ای با اصول و سیر و سلوک عرفان گره می&lrm;خورند و عطار با شگردی خاص از زبان شبلی برای بیان مسایل خود استفاده می&lrm;کند که در این مقاله به آنها اشاره شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1219 - تحلیل زبان غنایی غزلی از حافظ
پونه ناشر عباسعلی وفایی

زبان پدیده‌ای پیچیده است که از ابعاد گوناگون قابل‌مطالعه است، از یک‌سو وسیله ارتباط بین افراد جامعه و به‌بیان‌دیگر مهم‌ترین نهاد اجتماعی است و از سوی دیگر زبان، ابزار بیان افکار و احساسات است. با تبدیل نظام آوایی زبان به نشانه‌های معنایی، کارکرد زبان از ارتباط و انتقال، أکثر

زبان پدیده‌ای پیچیده است که از ابعاد گوناگون قابل‌مطالعه است، از یک‌سو وسیله ارتباط بین افراد جامعه و به‌بیان‌دیگر مهم‌ترین نهاد اجتماعی است و از سوی دیگر زبان، ابزار بیان افکار و احساسات است. با تبدیل نظام آوایی زبان به نشانه‌های معنایی، کارکرد زبان از ارتباط و انتقال، به خلق موقعیت‌های نو برای خواننده و شنونده ارتقاء می‌یابد. زبان در این مرحله با دو فرایند خودکاری و برجسته‌سازی مواجه می‌شود. انحراف از قواعد زبان معیار و افزودن قواعدی بر آن ( برجسته‌سازی،آشنایی‌زدایی،هنجار گریزی و قاعده افزایی) به آفرینش هنری انواع ادبی می‌انجامد. نظریه‌های ادبی در تحلیل علمی انواع ادبی، گام‌های مهمی‌برداشته‌اند اما هر نوع ادبی را نمی‌توان با هر نظریه ادبی بازخوانی کرد، به نظر می‌رسد زبان‌شناسی فرمالیستی در زمره نظریه‌هایی است که به مدد آن می‌توان اصول زبان غنایی را از متن استخراج و تحلیل نمود. از منظر زبانی، غزل‌های غنایی، کارکردی شخصی، عاطفی و ادبی دارند و جهت‌گیری پیام معمولاً به‌سوی گوینده یا به‌سوی خود پیام است و نقش ادبی زبان در قاعده افزایی ها و هنجار گریزی‌های متعدد نمود می‌یابد. این مقاله سعی دارد تا ضمن تعریف و بررسی مفاهیم بنیادینی چون زبان، ادبیات و شعر غنایی به‌عنوان زمینه‌های اصلی بحث، به تحلیل معیارهای زبان غنایی دست یابد و سپس مطابقت این معیارهای زبانی و ادبی را در تحلیل غزلی از حافظ به آزمون گذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1220 - معرفی،بررسی و تحلیل نسخه خطی«کشف اللغات و الاصطلاحات»اثری از عبدالرحیم بن احمد سور بهاری هندی
الهام آدره میرجلال الدین کزازی

فرهنگ نویسی یکی ازشاخه های مهم زبان پارسی است.قرن دهم و یازدهم هجری،از درخشان‌ترین دوره‌هایی است که عالمان علم لغت،به ویژه در سرزمین هند،به تدوین و نگارش فرهنگ‌نامه‌ها پرداخته‌اند.کشف اللغات و الاصطلاحات یکی از این فرهنگ‌نامه‌ها است.نویسنده‌ی‌ این اثرعبدالرحیم بن احمد أکثر

فرهنگ نویسی یکی ازشاخه های مهم زبان پارسی است.قرن دهم و یازدهم هجری،از درخشان‌ترین دوره‌هایی است که عالمان علم لغت،به ویژه در سرزمین هند،به تدوین و نگارش فرهنگ‌نامه‌ها پرداخته‌اند.کشف اللغات و الاصطلاحات یکی از این فرهنگ‌نامه‌ها است.نویسنده‌ی‌ این اثرعبدالرحیم بن احمد سور بهاری هندیاز مشایخ صوفیه،کتاب خود را در قرن دهم هجری نوشته است.این کتاب در ششصد وهفتاد و سه باب و به زبانی علمی و ساده نوشته شده و در بر گیرنده‌ی اطلاعات فراوان در زمینه‌های مختلف است. این جستار ضمن اشاره ای کوتاه به تاریخچه ی فرهنگ‌نویسی،با ارائه ی توضیحاتی چند درباره ی سلوک و اندیشه ی نویسنده به بررسی ساختار،سبک و ویژگی های زبانی این اثر می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1221 - نقد پسااستعماری آثار روح انگیز شریفیان
رویا ربیع زاده فاطمه حیدری

مطالعات پسااستعماری یکی از رویکردهای انتقادی است که در دهه&lrm;های اخیر در حوزه مطالعات فرهنگی به وجودآمده ،این رویکرد در واقع بیانگر بازتاب نوعی واکنش به استعمار و میراث فرهنگی،اجتماعی و سیاسی ناشی از آن است.مطالعات پسااستعماری بر نقش عوامل شناختی و فرهنگی تکیه دارد و أکثر

مطالعات پسااستعماری یکی از رویکردهای انتقادی است که در دهه&lrm;های اخیر در حوزه مطالعات فرهنگی به وجودآمده ،این رویکرد در واقع بیانگر بازتاب نوعی واکنش به استعمار و میراث فرهنگی،اجتماعی و سیاسی ناشی از آن است.مطالعات پسااستعماری بر نقش عوامل شناختی و فرهنگی تکیه دارد و تلاش می&lrm;کند تا شیوه&lrm;های متفاوتی را که استعمار&lrm;گران در طول تاریخ به وسیله آنها به استعمار جوامع پرداخته&lrm;اند فاش کند.توزیع نامتوازن ثروت و جمعیت که در دوران پسااستعماری نمود بیشتری پیدا کرد به افزایش روند مهاجرت دامن زد. مهاجرت هویت فردی را ذوب می&lrm;کند و مفاهیمی همچون زبان ، مکان،نژاد و برخورد&lrm;ها را دستخوش تغییر می&lrm;کند.مهاجرت به عنوان پدیده&lrm;ای نو، پیامی در دنیای پسااستعماری محسوب می&lrm;شود و از دیدگاه&lrm;های مختلف قابل بررسی است.در مقاله حاضر پس از تبیین اصول نظریه&lrm;ی&lrm; پسااستعماری و مولفه&lrm;های آن ،انعکاس آن را بر آثار روح انگیز شریفیان -نویسنده مهاجر ایرانی و ساکن لندن-مورد بررسی قرار می&lrm;دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1222 - ریخت شناسی قصه ی خیر و شر بر اساس نظریهّ ی پراپ
طاهره ایشانی

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1223 - باستان گرایی (آرکائیسم) در اشعار نصرت رحمانی و علی موسوی گرمارودی
رضا کشتگر سید احمد حسینی کازرونی سید جعفر حمیدی

یکی از شیوه های آشنایی زدایی و برجسته سازی کلام در نظر منتقدان فرمالیسم، استفاده از واژه ها و عبارات کهن است که در نقد ادبی به باستان گرایی (آرکائیسم) معروف است. کاربرد بجا و مناسب باستان گرایی، علاوه بر تعالی شعر، باعث اعجاب و التذاذ مخاطب نیز می شود. نصرت رحمانی و علی أکثر

یکی از شیوه های آشنایی زدایی و برجسته سازی کلام در نظر منتقدان فرمالیسم، استفاده از واژه ها و عبارات کهن است که در نقد ادبی به باستان گرایی (آرکائیسم) معروف است. کاربرد بجا و مناسب باستان گرایی، علاوه بر تعالی شعر، باعث اعجاب و التذاذ مخاطب نیز می شود. نصرت رحمانی و علی موسوی گرمارودی از این شگرد زبانی به نحو چشمگیری استفاده نموده و علاوه بر زیبایی، زبان شعر خود را نیز تشخص بخشیده اند. گفتنی است بسامد این نوع آشنایی زدایی در شعر گرمارودی- به دلیل آشنایی و مطالعه عمیق در اشعار کلاسیک فارسی- بسیار بالاتر از رحمانی است و می توان آن را یکی از ویژگی های سبکی وی به شمار آورد. هدف این پژوهش بررسی و کاربرد باستان گرایی در اشعار این دو شاعر است که به تشخص زبان و بیان شاعرانۀ آنها منجر شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1224 - تأثیر تفکر و عرفان شرق دور بر آثار هنری میلر
شهیار سعادت

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1225 - جلوه های فروغمند مزدیسنایی و بازتاب آن در مثنوی مولوی
کوروش زرفتن محمود صادق زاده هادی حیدری نیا

10.30495/dk.2020.675976

اندیشه‌های ایران باستان و مزدیسنا، به‌ویژه فلسفۀ خسروانی در آثار ادبی و عرفانی پس از اسلام بیش و کم تأثیر گذاشته است. این مقاله با هدف بررسی گستردگی حکمت و فلسفة نور در ایران باستان و خدامحوری در آتش (نور)، فره و امشاسپندان از نگاه متون مزدیسنایی و بازتاب آن در اندیشه ‌ أکثر

اندیشه‌های ایران باستان و مزدیسنا، به‌ویژه فلسفۀ خسروانی در آثار ادبی و عرفانی پس از اسلام بیش و کم تأثیر گذاشته است. این مقاله با هدف بررسی گستردگی حکمت و فلسفة نور در ایران باستان و خدامحوری در آتش (نور)، فره و امشاسپندان از نگاه متون مزدیسنایی و بازتاب آن در اندیشه ‌ی مولوی بر پایه ی مثنوی معنوی به نگارش در آمده ‌است. از این‌رو، به شیوۀ توصیفی، تحلیلی، اسنادی و ارزیابی کمّی کوشش شده، برجسته‌ترین جلوه‌های فروغمند اهورامزدا در یسنا و ردّپای آن در مثنوی مولوی جستجو و معرفی شود. آتش، فره و امشاسپند، به عنوان سه فروغ و صفت نورانی اهورامزدا جایگاه مقدسی در باور ایرانیان کهن و زرتشتیان امروز دارد. این جلوه‌ها به‌ویژه عنصر آتش و نور در دیدگاه زرتشتیان و متون مزدیسنایی و نیز در دیدگاه مثنوی معنوی مولوی، همه به سرچشمة نور الهی پیوند پیدا‌ می‌کند. فروغ یا نور آتش با پرتوهای بالارونده‌اش نماد تجلّی خداوند به شمار می‌آید؛ نیز امشاسپندان با نور و صفات نورانی خداوند ارتباط دارد و خویشکاری آیینی و اجتماعی آن برکشیدگی جایگاه انسان از دنیای مادی و فرودینه به جهان مینویی و آرامش راستین است. مولانا در جای جای مثنوی از اندیشه‌ها و مؤلفه‌های عرفانی ِآیین زرتشتی تنها برای تمثیل و بیان و شرح اندیشه‌های عرفانی خود بهره گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1226 - ساختارشناسی حکایت‌های تمثیلی روضۀ هشتم بهارستان از منظر مینیمالیسم
نسرین زرگرزاده دزفولی علی محمد موذنی

این پژوهش به روشی تحلیلی- توصیفی، با بررسی ساختار حکایت‌های تمثیلیِ روضه‌ی هشتم بهارستان جامی از منظر مینیمالیسم، به اهّمیّت کمینه‌گرایی در تعالیم اخلاقی و وجود نوعی قرابت و خویشاوندی بین حکایت‌های تمثیلی و داستانک‌ها می‌پردازد. بر اساس یافته‌های این‌ پژوهش، ساختار حکای أکثر

این پژوهش به روشی تحلیلی- توصیفی، با بررسی ساختار حکایت‌های تمثیلیِ روضه‌ی هشتم بهارستان جامی از منظر مینیمالیسم، به اهّمیّت کمینه‌گرایی در تعالیم اخلاقی و وجود نوعی قرابت و خویشاوندی بین حکایت‌های تمثیلی و داستانک‌ها می‌پردازد. بر اساس یافته‌های این‌ پژوهش، ساختار حکایات تمثیلی بهارستان با مهم‌ترین عناصر داستان‌های مینیمالیستی از جمله: طرح ساده، حجم اندک، شخصیت‌های معدود و ... قابل تطبیق است. دلیل عمده‌ی کاربرد و خلق قالب داستان‌های مینیمالیستی، تأثیر بر مخاطب است. لطیفه‌ای که هدف هر نوعِ ادبی است. با مطالعۀ این پژوهش درمی‌یابیم که اندیشمندان فارسی‌زبان، سال‌ها پیش از نویسندگان غرب، علاوه بر کوتاه‌نویسی با ابتکاری دیگر، از تمثیل و زبان حیوانات نیز، برای تأثیرگذاری بیشتر بر مخاطب بهره جسته‌اند. همچنین می‌توان پی‌برد که علی‌رغم نظریه‌هایی که قالب داستان کوتاهِ کوتاه را محصول دنیای سرعتی و صنعتی غرب و تنگ‌حوصلگی خوانندگان امروزی می‌دانند، پیشینۀ کمینه‌گرایی به دنیای سادۀ شرق و آرامش تعالیم اندیشمندان این دیار برمی‌گردد. روش کار این پژوهش توصیفی- تحلیلی و کتابخانه‌ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1227 - جمال شناسی شعر امیری فیروزکوهی
محبوبه حاج جعفری تورج عقدایی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1228 - تاملی بر اخلاق مراقبت در مکتب تربیتی سعدی
فتانه سمسار خیابانیان کامران پاشایی فخری پروانه عادل زاده

سعدی در عرصة نظم و نثر جزو کسانی است که به بُعد اخلاق توجه ویژه ای داشته است. مضمون بوستان سعدی، که اولین اثر مدون وی و جزو شاهکارهای بی رقیب شعر فارسی است، اخلاق و تربیت و سیاست و اجتماعیات می باشد که در ده باب گردآوری شده است. گلستان نیز گرچه هشت باب مختلف و یک مقدمه أکثر

سعدی در عرصة نظم و نثر جزو کسانی است که به بُعد اخلاق توجه ویژه ای داشته است. مضمون بوستان سعدی، که اولین اثر مدون وی و جزو شاهکارهای بی رقیب شعر فارسی است، اخلاق و تربیت و سیاست و اجتماعیات می باشد که در ده باب گردآوری شده است. گلستان نیز گرچه هشت باب مختلف و یک مقدمه دارد اما، مضمون اصلی تمام باب های آن اخلاق است و نکته برجسته این آثار حکایاتی است که همه، انسان بااخلاق را با زبانی نرم و دلنشین برای مخاطب می شناساند. سعدی توانسته است اثری کاملاً شخصی در بهترین سنت رساله های اخلاقی فارسی پدید آورد. نکته حایز اهمیتی که در مداقه این آثار به دست می آید، عبارت است از نقش موثر توام عقل و احساس در اجرای اصول اخلاقی در جامعه که بیانگر هدف غایی سعدی می باشد چراکه، هدف او شناساندن اصول اخلاقی برای مردم نیست بلکه، جاری ساختن اخلاق متعهدانه در روح تک تک افراد جامعه می باشد که برای نیل به این مقصود اخلاق سنتی و اخلاق مراقبت در کنار هم و با هدایتگری نبوغ حکیم نواندیش ایفای نقش می کنند. در این مقال سعی بر آن است روش کاربرد توام عقل و عاطفه را از دیدگاه تربیتی سعدی واخلاق مراقبت را عیان تر طرح نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1229 - تراسل حواس در اشعار ابن فارض
فرهاد دیوسالار

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1230 - سیف، شاعرى صوفى و نقادى بى پروا
زهرا پارساپور

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1231 - نقد اُسطور های دو رُمان مَلَکوت و یَکُلیا
فاطمه حیدری سامان خانی اسفندآباد

از نظر علم روان‌شناسی آرزوهای واپس‌زده‌ی نویسنده ورویاهای نافرجام روزانه، می‌توانند در آثار هنریِ نویسنده تحقّق بیابند؛ این‌گونه آثار سمبلیک و نمادین سخن می‌گویند و از اُسطوره‌ها بهره می برند. اُسطوره‌ها هنگام بازسازی، به اقتضای زمانه، معانی جدیدی می‌یابند و تعبیر مضامی أکثر

از نظر علم روان‌شناسی آرزوهای واپس‌زده‌ی نویسنده ورویاهای نافرجام روزانه، می‌توانند در آثار هنریِ نویسنده تحقّق بیابند؛ این‌گونه آثار سمبلیک و نمادین سخن می‌گویند و از اُسطوره‌ها بهره می برند. اُسطوره‌ها هنگام بازسازی، به اقتضای زمانه، معانی جدیدی می‌یابند و تعبیر مضامین مختلف زندگی را عهده‌دار می‌شوند و به طور کلّی رنگ عواطف و آرزوهای حاکم بر محیط روشنفکری را می‌گیرند. هر نسل، اُسطوره‌ها را بنا به نیازها، باورها و انگیزش‌های ایدئولوژیک خود دریافت و تأویل می‌کند؛ پرداختن نویسندگان پس از کودتای 28 مرداد نیز به عوامل محدود کننده‌ای چون جنگ، رنج، گناه و مرگ حاکی از آن است که فرد یا اجتماع، یک بحران وجودی بنیادین را تجربه می‌کند. در داستان‌های اُسطوره‌ای همچون "ملکوت" و "یَکُلیا و تنهایی او" یادآوری فکر مرگ که در هرلحظه از زندگی، حضور دارد سعادت و شادی زندگی اشخاص را نابود می کند. بهرام صادقی و تقی مدرسی به شیوه‌ی سورئالیست‌ها در زندگی روزمره و درهرجریان عادی، عامل خرق عادت را جستجو می‌کنند و اُمور غریب و مافوق طبیعی را آشنا و در دسترس بشرمی‌گذارند. در دنیای وهم آمیز ایشان، عجیب‌ترین حوادث، عادی و طبیعی می‌نماید. اختناق حاکم برجامعه و فردگرایی، نویسندگانِ روشنفکرِ این دو رُمان را به بی‌مسئولیّتی و لذّت‌جویی فرا می‌خواند و با دادن جنبه‌ای اُسطوره‌ای به دردهایی که نتیجه‌ی وضعیت اجتماعی- تاریخی خاصی است به آن‌ها کلّیت می‌بخشند، آن‌ها را در جامه‌ی اُسطوره می‌پیچند و دردهای ازلی و ابدی بشر می‌پندارند. یکی از زمینه‌های متنوع نقد اُسطوره‌ای، بر اساس کاربرد آن، نقد کهن الگویی است؛ در این نوع نقد، اثر ادبی به پیش نمونه یا ژرف ساخت کهن الگویی تأویل می‌شود. در این مقاله دو رُمان مذکور، با رویکرد نقد کهن الگویی بررسی می‌گردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1232 - نگاهی موازی به زندگی و آثار صادق هدایت و سهراب سپهری
فرهاد طهماسبی

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1233 - از وحدتِ عددی تا وحدتِ احدی تحلیل دیدگاهِ عطار نیشابوری در بابِ حقیقتِ توحید
حمیدرضا شیرعلی ملک محمد فرخ زاد

نخستین اصلِ کلامی، فلسفی و عرفانیِ موردِ اجماعِ قاطبه‌ی مسلمانان و جمله‌ی پیروانِ ادیانِ ابراهیمی، اصلِ توحید است که بی‌گمان، باور به این اصلِ خدشه‌ناپذیر، محصولِ حقیقتِ وحدت است که بر سراسرِ هستی، حکمرانی می‌کند؛ لکن این مسأله را نمی‌توان نادیده گرفت که حصولِ معرفتِ تا أکثر

نخستین اصلِ کلامی، فلسفی و عرفانیِ موردِ اجماعِ قاطبه‌ی مسلمانان و جمله‌ی پیروانِ ادیانِ ابراهیمی، اصلِ توحید است که بی‌گمان، باور به این اصلِ خدشه‌ناپذیر، محصولِ حقیقتِ وحدت است که بر سراسرِ هستی، حکمرانی می‌کند؛ لکن این مسأله را نمی‌توان نادیده گرفت که حصولِ معرفتِ تامّ نسبت به این قاعده‌ی متقن و بنیانِ مستحکم، امری به‌مراتب، صعب‌الوصول و دیریاب است و به گواهیِ عقل و نقل، تنها، بهره‌ی اوحدیِّ از اولیای الهی گشته است؛ و به بیانِ دقیق‌تر و مطابق با فرموده‌ی عرفای شامخِ ممالکِ اسلامی و مناطقِ ایمانی، وجهِ اتمّ و صورتِ اصحِّ توحید، در یدِ اختیار و حدِّ اقتدارِ انسانِ کاملِ اکمل، یعنی جنابِ ختمی‌مرتبت است. به باورِ اندیشمندانِ اسلامی، شناختِ مرزِ میانِ وحدتِ احدی با وحدتِ عددی، از عهده‌ی غالبِ آحادِ بشر خارج است؛ و آن‌چه که اربابِ معرفت از آن با عنوانِ فناء فی الله یاد می‌کنند، در واقعِ امر، استغراق در اقیانوسِ ناپیداکرانِ وحدتِ احدی است؛ وحدتی که خدای واحدش، به هیچ وجهِ من الوجوه، قبولِ ثانی نمی‌کند. مقاله ی حاضر، عهده‌دارِ بررسیِ موضوعِ مذکور در آثارِ فریدالدین محمّد عطار نیشابوری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1234 - فرایند فردیّت سیاوش
تورج عقدایی

فرایند فردیّت یکی از اصطلاحات یونگ و به معنی طی مراحل و مراتب رشد برای تحقق خویشتن است. سیاوش یکی از ره‌یافتگانی است که برای تحققّ خویشتن خویش و رهایی جامعه و انسان از تباهی، از نثار جان خویش در راه اهدافش دریغ نورزید. او در چارچوب یک تقابل جهانی، بر تناقض درون غلبه می‌ أکثر

فرایند فردیّت یکی از اصطلاحات یونگ و به معنی طی مراحل و مراتب رشد برای تحقق خویشتن است. سیاوش یکی از ره‌یافتگانی است که برای تحققّ خویشتن خویش و رهایی جامعه و انسان از تباهی، از نثار جان خویش در راه اهدافش دریغ نورزید. او در چارچوب یک تقابل جهانی، بر تناقض درون غلبه می‌یابد. مقاله‌ی حاضر شرح فرایند فردیّت‌یافتگی سیاوش و بازنمود سیر کمالی او از زادن تا مرگ است. این سیر برای طالبان سلامت نفس از چنان اهمیتی برخوردار است که از تاریخ به فرا تاریخ افکنده می‌شود و به اسطوره‌یی ماندگار تبدیل می‌گردد تا همه‌ی آدمیان، فارغ از قید زمان و مکان، به او تأسی جویند. سیاوش مثل یوسف قرآن، زیباست. این زیبایی نه تنها در ظاهر او که در باطنش نیز وجود دارد و جسم او مثل روحش پاک است. به همین دلیل حیطه‌ی زندگیش را به ماورا گسترش می‌دهد. سفر می‌کند تا جهان تاریک ناخودآگاهی را بشناسد و آن را زیر فرمان خود درآورد. در این سفر با آنیمای خود برخورد می‌کند و بخش عاطفی وجود خویش را آشکار می‌سازد. وقتی فرایند خودشناسی و خودسازی سیاوش به اوج می‌رسد، برای آن که ارجمندی خود را حفظ کند، شهادت به سراغش می‌آید و جاودانه‌اش می‌کند. در این پژوهش اطلاعات به روش کتابخانه‌یی گرد آمده و با روش تحلیلی، توصیف شده است. متن داستان سیاوش از مجموعه‌ی دبیر سیاقی انتخاب شده و شماره‌های داخل پرانتزها به این متن ارجاع می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1235 - رئالیسم انتقادى در سووشون
فاطمه محسنی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1236 - قربانی شدن انسان در مناسبات تیره اجتماعی در نمایشنامه های « گوریل پشمالو » اثر یوجین اونیل و « پلّکان « اثر اکبر رادی
عطاالله کوپال روزالین شدیدی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1237 - تحلیل و تفسیر مناسک زردشتی در منظومۀ ویس و رامین
فرهاد اصلانی کلثوم غضنفری

منظومۀ ویس و رامین که در حدود سال 446 هجری توسط فخرالدین اسعد گرگانی، در عهد طغرل اول سلجوقی(455-429 هجری)، به نظم درآمده، براساس یک متن پهلوی منظوم شده است. اشاره به رامین و ویس در یکی از فارسیات ابونواس (198-146 هجری) شاعر ایرانی‌الاصل عربی‌گوی، در قرن دوم هجری، حاکی أکثر

منظومۀ ویس و رامین که در حدود سال 446 هجری توسط فخرالدین اسعد گرگانی، در عهد طغرل اول سلجوقی(455-429 هجری)، به نظم درآمده، براساس یک متن پهلوی منظوم شده است. اشاره به رامین و ویس در یکی از فارسیات ابونواس (198-146 هجری) شاعر ایرانی‌الاصل عربی‌گوی، در قرن دوم هجری، حاکی از اشتهار داستان پیش از عهد گرگانی می‌باشد. صورت کنونی داستان، همانند عموم داستان های بازمانده از عهد باستان، شامل اشاراتی به مناسک و باورهای کهن باستانی می‌باشد، اما تاکنون آنگونه که باید موردتوجه محققان قرار نگرفته است. برخی از محققان تاکنون تحت تاثیر اشارات پررنگ زردشتی در منظومه، به بررسی کلی این موارد پرداخته‌اند و باورهای زروانی، البته بدون سخن از اصالت زروانی آن ها، در این منظومه نیز نخستین بار حدود نیم قرن پیش مورد اشارۀ رینگرن قرار گرفته است. در این جستار با روش توصیفی تحلیلی در پی بازنمودن موارد مرتبط با مناسک زردشتی در این منظومه هستیم، و با توجه به منابع زردشتی، تواریخ عهد اسلامی و نیز تحقیقات جدید به برشمردن موارد مذکور و بررسی آنها می‌پردازیم. نتایج حاصله از این پژوهش نشان می‌دهد که در این منظومه مناسک زردشتی به استثنای بعضی جزئیات، مطابق و همسو با روایات کهن باقیمانده بیان شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1238 - عروج و رجعت عیسی از منظر اسطوره و عرفان
حسین محمدی مبارز اصغر دادبه عبدالرضا مدرس زاده

10.30495/dk.2020.675978

عیسی‌بن‌مریم، زندگی شگرفی دارد که نقش عرفانی و اسطوره ای مسیح در عروج و رجعت برای وصل به اصل خویش، از کهن الگوهای گردونۀ مقدس(ماندالا) است. در این جستار، عروج و رجعت، با هدف الگو پذیری انسان از زندگی زاهدانه مسیح به روش توصیفی- تحلیلی، تبیین، شده است. همچنین با نگاهی اس أکثر

عیسی‌بن‌مریم، زندگی شگرفی دارد که نقش عرفانی و اسطوره ای مسیح در عروج و رجعت برای وصل به اصل خویش، از کهن الگوهای گردونۀ مقدس(ماندالا) است. در این جستار، عروج و رجعت، با هدف الگو پذیری انسان از زندگی زاهدانه مسیح به روش توصیفی- تحلیلی، تبیین، شده است. همچنین با نگاهی اساطیری(اسطوره دایره، اسطوره انسان کامل، اسطوره نوزایی، اسطوره آب و...) و با بینشی عرفانی، رجعت گذر از تاریکی جسم دانسته شده که در قوص صعود، نفس در تلاش برای اتصال به عالم نور، خود را از حصار ظلمت (مغرب تن)می رهاند و پله پله خویشتن را با راهنمایی انسان کامل و الگوپذیری از مسیح، مجرد گونه، به انوار ایزدی ( مشرق جان) و به یقین که منزل اول و آخر سالک است، می رساند تا از آبِ حیات عشق بنوشد. این پژوهش، راز عروج را دست یابی به جاودانگی معرفی می کند و جایگاهِ جاودانگی (عشق) را نیز با پیروی از عقل(پیرِخردمند) می شناساند که این سفر روحانی از همان مبدأ تنها در سایه درد، آغاز و طلب می شود و در فرجام به رجعت و قرب (مبدأ/ مقصد)می انجامد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1239 - بررسی طنز در آثار علی اکبر دهخدا
ایرج مهرکی سمیه بیدقی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1240 - مؤلّفه های نهیلیسم در آثار صادق هدایت و زکریا تامر
مریم محمدزاده

بدبینی به هستی و مناسبات آن، همواره در طول تاریخ بشر مطرح بوده است؛ لیکن رویکرد به آن به صورت یک مکتب فکری رسمی و با نام نهیلیسم از ثمرات مدرنیسم می باشد که به موازات ادامۀ حیات در آثار فیلسوفان و متفکران در اشعار شعرای زبان فارسی و عربی بازتاب یافته است. از آنجا که یکی أکثر

بدبینی به هستی و مناسبات آن، همواره در طول تاریخ بشر مطرح بوده است؛ لیکن رویکرد به آن به صورت یک مکتب فکری رسمی و با نام نهیلیسم از ثمرات مدرنیسم می باشد که به موازات ادامۀ حیات در آثار فیلسوفان و متفکران در اشعار شعرای زبان فارسی و عربی بازتاب یافته است. از آنجا که یکی از بهترین روش های تبیین یک مسأله، مقایسة آن با نمونه ای هم شأن و هم جنس است، نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، عناصر و مؤلّفه های مشترک نهیلیسم را در آثار صادق هدایت و زکریا تامر به عنوان دو نویسندة پیشتاز در داستان نویسی مدرن ایران و سوریه که به پوچ انگاری گرایش یافته اند مورد کاوش قرار داده، تا برخی از آسیب های مترتّب بر این مکتب فکری مشخص شود و عوامل روی آوردن این دو نویسنده به اندیشه های نهیلیستی مورد بررسی قرار گیرد. یافته ها نشان می دهد که علیرغم تعلّق هدایت و تامر به دو فرهنگ و دو جامعۀ متفاوت، پوچ انگاری، یأس، بدبینی نسبت به فرد و جامعه، مرگ اندیشی و درون گرایی، بر افکار هر دو مستولی است و آشنایی با آثار متفکران غرب، استبداد و خفقان داخلی از عوامل مشترک و مؤثر در سوق دادن هر دو نویسنده به نهیلیسم بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1241 - نگاهی به شاهنامه با رویکرد جهان وطنی
نزهت نوحی

مقاله حاضر در نگاهی به شاهنامه با رویکرد جهان وطنی ادبی به بررسی ویژگی‌های این اثر سترگ و همخوانی آن با معیارهای جهان وطنانه ادبیات امروز دنیا می‌پردازد. بسیاری از نظریات جدید ملهم از تفکرات گذشته‌اندلذا جهان وطنی ادبی در سیر تکوینی خود ما را به دو تئوری متقدم یعنی ادبی أکثر

مقاله حاضر در نگاهی به شاهنامه با رویکرد جهان وطنی ادبی به بررسی ویژگی‌های این اثر سترگ و همخوانی آن با معیارهای جهان وطنانه ادبیات امروز دنیا می‌پردازد. بسیاری از نظریات جدید ملهم از تفکرات گذشته‌اندلذا جهان وطنی ادبی در سیر تکوینی خود ما را به دو تئوری متقدم یعنی ادبیات جهان و ادبیات تطبیقی رهنمون می‌سازد.که به مقتضای کنونی و شرایط خاص پیش روی ادبیات در عرصه دهکده جهانی به شکلی نوین باز مفهوم سازی و منجر به پدیده نوین جهان وطنی ادبی شده‌اند. آزمونی نو برای آثار فاخر ادبیات همچون شاهنامه که بار دیگر جایگاه خود را در شاکله اساسی ادبیات جهان محکم سازند.شاهنامه حائز این توانایی است تاجایگاه خود را در معیّت شاهکارهای ماندگار ادبیات جهان حفظ کرده و درعرصه دهکده جهانی متناسب با معاییر جهان وطنی ادبی، مخاطبان را هوشمندانه به خویش خواند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1242 - بررسى تطبیقى مکتب رمانتیسم در اشعار سهراب سپهرى و جبران خلیل جبران
زهرا صداقتی زهرا سلیمانی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1243 - اعتراض در مثنوی مولانا
صدیقه سجادی راد احمد ذاکری

شعر اعتراض، به عنوان یکی از زیرمجموعه های شعر متعهد، از دیرباز در ادبیات فارسی به اشکال مختلف وجود داشته است. آثار اغلب شعرا و نویسندگان برجستۀ ایرانی از گذشته تا امروز ، آیینۀ تمام نمای محیط و روزگار زندگی آنان بوده است. چنان که بسیاری از آنان در تحلیل و تبیین دشواری ه أکثر

شعر اعتراض، به عنوان یکی از زیرمجموعه های شعر متعهد، از دیرباز در ادبیات فارسی به اشکال مختلف وجود داشته است. آثار اغلب شعرا و نویسندگان برجستۀ ایرانی از گذشته تا امروز ، آیینۀ تمام نمای محیط و روزگار زندگی آنان بوده است. چنان که بسیاری از آنان در تحلیل و تبیین دشواری های زندگی به مراتب تیز بین تر و حساس تر از سایر دانشمندان اجتماعی بوده اند و نسبت به مسایل و مشکلات جامعه، احساس مسؤولیت می کردند؛ در نتیجه با سرودن اشعار اعتراضی، در برابر ناراستی ها و کج روی های هیأت های حاکمه و اقشار مختلف اجتماع، از نوع سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ... واکنش نشان می دادند. یکی از این شاعران و اندیشمندان مولانا جلال الدین محمد بلخی می باشد. سخن گفتن از مولانا و اندیشه های سیاسی اجتماعی او کاری بس دشوار است و در این زمینه هر کسی بنا بر ظن خود یار مولانا می شود؛ با این حال، با توجه به شور و حال عرفانی مولوی هرچند که در بادی امر به نظر می رسد که او هیچ توجهی به اوضاع روزگارش ندارد و از سیاست های حاکمان زمانش برکنار است، لیکن با تحقیق در آثارش، دیدگاه های سیاسی اجتماعی و انتقادی او را می توان یافت. همچنین می توان اوضاع روزگارش و مناسبات حاکم بر ضوابط و سیاست عصرش را در جای جای اشعارش باز نمایاند و گوشه هایی از اعمال زور و خشونت حاکمان و وابستگان به جناح حاکم را به تصویر کشید . هدف از این مقاله که به روش توصیفی و نحلیلی انجام پذیرفت، بررسی شعر اعتراض در مثنوی مولانا است؛ به این منظور، اشعار اعتراضی مولانا در مثنوی مولانا مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1244 - قافیه و صنعت مطابقه
علی حسین رازانی

در فایل اصل مقاله موجوداست

در فایل اصل مقاله موجوداست تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1245 - نگاهی جامعه شناختی به شعر کلیم کاشانی بر مبنای نقد تکوینی
فرهاد طهماسبی مجتبی دستجردی

این مقاله با هدف نقد تکوینی اشعار کلیم کاشانی نگارش یافته است. اسن شیوه از نقد روش خاص گلدمن در جامعه شناسی ادبیات است که با عنوان جامعه شناسی ادبی نیز شناخته می شود.بر مبنای اسن روش نخست جهان نگری شاعر بررسی شده است سپس ویژگی ها و عناصر سبکب شعر کلیم در سه سطح زبانی فک أکثر

این مقاله با هدف نقد تکوینی اشعار کلیم کاشانی نگارش یافته است. اسن شیوه از نقد روش خاص گلدمن در جامعه شناسی ادبیات است که با عنوان جامعه شناسی ادبی نیز شناخته می شود.بر مبنای اسن روش نخست جهان نگری شاعر بررسی شده است سپس ویژگی ها و عناصر سبکب شعر کلیم در سه سطح زبانی فکری و ادبی در توازی با مسادل اجتماعی جامعه ی معاصر شاعر بررسی و ارتباط هر یک از آنها با آنچه در آن جامعه به عنوان مسئله ی اجتماعی قابل مشاهده است تبیین و تشریح شده گاه این مسائل از پیش آشکار بوده اند و فقط چگونگی اثرگذاری آنها بر شعر کلیم مشخص شده است از جمله ی این مسائل تغییر مذهب رسمی کشور از تسنن به تشیع رفاه اقتصادی و فرد گرایی را می توان نام برد گاه نیز بررسی برخی ویژگی های سبکی شعر کلیم منجر به کشف بعضی مسادل اجتماعی شده است که ردپایی از آنها در کتب تاریخی و اجتماعی مرتبط با عصر صفوی قابل مشاهده نیست مسائلی از قبیل کاهش اعتماد اجتماعی و شکل گیری فاصله ی اجتماعی در این زمره اند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1246 - تحلیل داستان «گنبد فیروزه ای » از هفت پیکر نظامی و افسونگری نفس امّاره
علی محمد موذنی ماه نظری

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1247 - بنیاد حماسة عرفانی و مصداق‌های آن در مثنوی
خیراله محمودی حسین ادبی فیروزجائی

اساس هر نوع حماسه‌ای بر ستیز ناسازها استوار است و در ادبیات ایران، انواع حماسه را در نگاهی کلی، بسته به این که پیکار دو ناساز، بیرونی باشد یا درونی می‌توان به دو نوع حماسة بیرونی و درونی تقسیم کرد. مثنوی مولوی، حاوی قصه‌های پیاپی و متنوع است اما هر یک از این حکایت ها با أکثر

اساس هر نوع حماسه‌ای بر ستیز ناسازها استوار است و در ادبیات ایران، انواع حماسه را در نگاهی کلی، بسته به این که پیکار دو ناساز، بیرونی باشد یا درونی می‌توان به دو نوع حماسة بیرونی و درونی تقسیم کرد. مثنوی مولوی، حاوی قصه‌های پیاپی و متنوع است اما هر یک از این حکایت ها با وجود تنوع ظاهری، اندیشة واحدی را دنبال می کند و عموما گزارشگر احوال روح پرشهامتی است که در بازگشت به ملکوت ، راه‌های پر خون و خطری را باید از سر بگذارند. از این دیدگاه، مثنوی مولوی، حماسه‌ای روحانی شمرده می شود که هستة آن، گذر دشوار روح از هفت خوان سلوک و بازگشت به موطن اصلی خویش است. واکاوی های انجام شده در شش دفتر مثنوی نشان می دهد که به دلیل سرشت حماسی عرفان مولوی ، برخی از عناصر و زمینه های اصلی حماسه، در سراسر این کتاب حضوری پررنگ دارد. این که حماسة عرفانی در مثنوی برچه بنیادی استوار است و چه عناصر و زمینه هایی از حماسه در این کتاب استعمال گردیده و دلایل حضور این عناصر در مثنوی چیست ، از جمله پرسش هایی است که در این مقاله، به روش تحلیلی بدان ها پاسخ داده خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1248 - بازتاب شعر جاهلی در شعر خواجوی کرمانی
تورج زینیوند زینب منوچهری

اقتباس از شعر جاهلی، محدود به پارسی سرایان قرن های چهارم و پنجم نمی‌شود، بلکه شاعران قرن های ششم و هفتم و بعد از آن نیز، با تغییر رویکرد، به بهره گیری از آن پرداخته اند. خواجوی کرمانی، شاعر مشهور قرن هشتم، با دو رویکرد متفاوت به تأثیرپذیری از شعر جاهلی پرداخته است؛ اول أکثر

اقتباس از شعر جاهلی، محدود به پارسی سرایان قرن های چهارم و پنجم نمی‌شود، بلکه شاعران قرن های ششم و هفتم و بعد از آن نیز، با تغییر رویکرد، به بهره گیری از آن پرداخته اند. خواجوی کرمانی، شاعر مشهور قرن هشتم، با دو رویکرد متفاوت به تأثیرپذیری از شعر جاهلی پرداخته است؛ اول اینکه وی در زمینه‌ی ایستادن وگریستن براطلال و دمن، خطاب به ساربان، وصف سفر، و به ویژه، بیان فراق و غم هجران در کوچ یاران، با رویکردی مادّی و زمینی به اقتباس از شعر جاهلی پرداخته است. هر چند که نوآوری و آفرینش های تصویری ـ تخیّلی او در ایجاد فضای شعر جاهلی در این زمینه غیر قابل انکار است . دوم اینکه وی در زمینه‌ی تشبیب و تغزّل شعری با ذکر نام عروسان مشهور جاهلی، ودر باده سرایی و خطاب به ساقی، با رویکردی عرفانی به تأثیرپذیری و نوآوری در این زمینه پرداخته است، او در این رویکرد، معانی مادّی و زمینی این شعرها را به سوی نمادهای عرفانی و معنوی سوق داده، و تحوّلی بنیادی در این زمینه ایجاد کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1249 - بررسی تطبیقی مکتب رمانتیسم در اشعار نیما یوشیج و خلیل مطران
سیده نسرین عبادیان زهرا سلیمانی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1250 - کیمیا در میان زنان (خوانش نوین تاریخی و جنسیتی از رمان تربیتی کیمیا خاتون)
عطاالله کوپال نیلوفر خسروی

رمان تربیتی(Bildungstroman) ژانری از نگارش رمان است که در آن رشد شخصیت اصلی از کودکی تا بزرگسالی به تصویر کشیده می شود و در انتهای داستان،کودکِ ناپخته معمولاً به انسانی دنیا دیده با جایگاه اجتماعی خوب تبدیل می شود. از ویژگی های بارز نوع کلاسیکِاین ژانر؛ روایت خطی، تصویر أکثر

رمان تربیتی(Bildungstroman) ژانری از نگارش رمان است که در آن رشد شخصیت اصلی از کودکی تا بزرگسالی به تصویر کشیده می شود و در انتهای داستان،کودکِ ناپخته معمولاً به انسانی دنیا دیده با جایگاه اجتماعی خوب تبدیل می شود. از ویژگی های بارز نوع کلاسیکِاین ژانر؛ روایت خطی، تصویر کردن فراز و نشیب های زندگی شخصیِ کودکی که با بقیه هم سن و سال های خودش تفاوت دارد، تجربه ی معمولاً دو گونه عشق: عشق سطحی و سپس عشق پایدار و واقعی و در ضمن، حضور یک راهنما در رمان است. در قرن بیستم، نوع روایت خطیِ این ژانر، دست خوش تغییر شد و علاوه بر آن زنان و دیگر اقلیت هایِ نژادی، برداشت خاص خود را از این ژانر ارائه کردند. در حال حاضر این ژانر یکی از انواع روایت های محبوب برای نویسندگان زن به شمار می رود و آنها نوع جدید و زنانه ای از آن را استفاده می کنند. در این نوع روایت، تفاوت های زندگی و رشد زنانِ داستان های تربیتی نسبت به مردان مشخص می گردد و تفاوت دید آنها نسبت به خانواده ودیگری مطرح می شود. یکی از تفاوت های مطرح شده در این مورد، وفاداری زنان نسبت به یکدیگر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1251 - نقد و پردازش اصول رمانتیسم جامعه‌گرا در شعر ژاله قائم‌مقامی و نازک الملائکه
مریم بیک هادی حیدری نیا محمود صادق زاده

10.30495/dk.2020.678939

یکی از مکاتب ادبی پرطرفدار معاصر، مکتب رمانتیسم است که ابتدا به مسائل شخصی افراد می پرداخت؛ امّا به خاطر اوضاع نامناسب سیاسی و اجتماعی، به تدریج از حالت فردگرایانه به سمت اجتماع، سوق یافت و حالتی جامعه گرا به خود گرفت. گرچه پیدایش مکتب رمانتیسم در ادبیّات فارسی و عربی أکثر

یکی از مکاتب ادبی پرطرفدار معاصر، مکتب رمانتیسم است که ابتدا به مسائل شخصی افراد می پرداخت؛ امّا به خاطر اوضاع نامناسب سیاسی و اجتماعی، به تدریج از حالت فردگرایانه به سمت اجتماع، سوق یافت و حالتی جامعه گرا به خود گرفت. گرچه پیدایش مکتب رمانتیسم در ادبیّات فارسی و عربی، زمینه‌های مشترک زیادی ندارد؛ ولی همگونی‌های زیادی میان پیروان این مکتب ادبی در فارسی و عربی به چشم می‌خورد. نازک الملائکه و ژاله قائم‌مقامی از جمله شاعرانی هستند که اشعار آن‌ها دارای چنین صبغ ه ای است. اشتراک‌هایی در مضمون و سـبک شعری‌شان است، نشان می‌دهد که اشعار در ابعاد محتوا، قالب و زبان، از شعر دورۀ رمانتیک اروپا، تأثیر پذیرفته است. مقالۀ حاضر در&lrm;صدد &lrm;است با روش توصیفی- تحلیلی، اصول رمانتیسم جامعه‌گرا در اشعار ژاله قائم‌مقامی و نازک الملائکه را مورد تحلیل و تبیین قرار دهد به همین منظور، ویژگی‌هایی چون احساس اجتماعی، توجّه به نابرابری های اجتماعی، تضاد طبقاتی، فقر، افول جامعه، زن و مسائل پیرامون آن، ایده آلیسم و آرمان‌گرایی در شعر این دو شاعر، مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده در صدد آن است تا به این پرسش ها پاسخ دهد که مهم ترین مسائلی که در اشعار این دو شاعر مطرح می شود، چیست؟ و چه وجوه تشابهی بین این دو شاعر وجود دارد؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1252 - نقد و تحلیل غزل های عاشورایی جامه دران
کتایون حبیبی کبری نودهی

واقعة عاشورا، حماسه ای بزرگ در تاریخ بشر است و همواره نویسندگان و شاعران به تبیین جنبه های گوناگون آن پرداخته و احساسات درونی خود را بیان کرده اند. از زمرة این شاعران، در دورة معاصر می توان سعید بیابانکی را نام برد. گستردگی شعر عاشورایی، آشنایی با شاعران برجسته عاشورای أکثر

واقعة عاشورا، حماسه ای بزرگ در تاریخ بشر است و همواره نویسندگان و شاعران به تبیین جنبه های گوناگون آن پرداخته و احساسات درونی خود را بیان کرده اند. از زمرة این شاعران، در دورة معاصر می توان سعید بیابانکی را نام برد. گستردگی شعر عاشورایی، آشنایی با شاعران برجسته عاشورایی معاصر و شناسایی غزل های عاشورایی شاخص پس از انقلاب و نیز بهره گیری از زبان تصویری برای تبیین مفاهیم عاشورایی در قالب غزل، نشان از اهمّیّت این پژوهش است. بررسی این مجموعه نشان می دهد که شاعر مفاهیمی چون عطش، شهادت و مظلومیّت سیّد الشهداء (ع) و یاران وفادارش را با بهره گیری از عوامل تصویرساز در محور افقی به تصویر کشیده که نماد و استعاره در رأس آن است. پژوهش حاضر، به بررسی، نقد و تحلیل غزل های عاشورایی این شاعر، از منظر درونمایه و شگردهای هنری، بر اساس کتاب جامه دران با روش تفصیلی- تحلیلی پرداخته تا درونمایه ها و شگردهای هنری آن را بیان کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1253 - نقد جامعه شناختى رمان سال هاى ابرى على اشرف درویشیان
عبدالحسین فرزاد صبا پژمان فر

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1254 - سراینده ی پندنامه کیست؟
مینو فطوره چی

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1255 - تحلیل و بررسی نقد اجتماعی در مصیبت نامه ی عطار بر مبنای روش شناسی اسکینر
مریم الهی زاده عبدالمجید محققی

یکی از درخشان ترین وجوه عرفان اسلامی– ایرانی، همزیستی و همدردی با توده ی مردم است. عارفان برجسته ی ایران زمین، سعادت خود را در گرو سلامت ابنای بشر می دانسته ، آمال و آرزوهای خود را برای نیل به آرمان شهر مورد نظرشان در قالب نقدهای مستقیم و غیر مستقیم بیان می کرده ا أکثر

یکی از درخشان ترین وجوه عرفان اسلامی– ایرانی، همزیستی و همدردی با توده ی مردم است. عارفان برجسته ی ایران زمین، سعادت خود را در گرو سلامت ابنای بشر می دانسته ، آمال و آرزوهای خود را برای نیل به آرمان شهر مورد نظرشان در قالب نقدهای مستقیم و غیر مستقیم بیان می کرده اند. یکی از این عرفای بزرگ، عطار نیشابوری است که در نقد سیاسی و اجتماعی، چهره ای ممتاز دارد. مثنوی های او پر از نقدهای تمثیلی تند و بی پروا نسبت به حکام و دیگر اقشار جامعه است. واکاوی و گونه شناسی نقدهای عطار و کشف نیت این عارف بزرگ از پرداختن به نقد، هدف این مقاله است. فرض این مقاله آن است که: زمانه ای که عطار در آن می زیسته است، روزگاری بس آشفته و بی سامان بوده و عطار در نگارش مصیبت نامه از خلال حکایات گوناگون و جذاب، با زبان تمثیل و نماد، نیت نقد قدرت حکام ، آزمندان و دنیا دوستان، متعصبین مذهبی و ریاکاران را در سر داشته است. برای آزمون فرض حاضر از روش پژوهش هرمنوتیک اسکینر بهره گرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1256 - تحلیل جامعه شناسانۀ رُمان دل کور اثر اسماعیل فصیح
سامان خانی اسفند آباد ماه نظری

10.30495/dk.2020.672391

جامعه شناسی ادبیات، بررسی متون ادبی، از نگاه جامعه شناختی است که رابطۀ بین ادبیات و عناصر اجتماعی را نشان می دهد. در واقع این نوع تحلیل به بررسی تأثیر متقابل ادبیات و جامعه بر همدیگر می پردازد. خوانشِ متفاوت اثر ادبی، فرآیندی است دو سویه بین نویسنده و خواننده. اهمیت آ أکثر

جامعه شناسی ادبیات، بررسی متون ادبی، از نگاه جامعه شناختی است که رابطۀ بین ادبیات و عناصر اجتماعی را نشان می دهد. در واقع این نوع تحلیل به بررسی تأثیر متقابل ادبیات و جامعه بر همدیگر می پردازد. خوانشِ متفاوت اثر ادبی، فرآیندی است دو سویه بین نویسنده و خواننده. اهمیت آن از آنجایی است که سنّت های ادبی در پی مطلق گرایی معنا هستند، نگاهی تک بعدی که انسان مُدرن، آن را برنمی تابد و به نوعی خواننده را دچار بی میلی می کند. اما نقد بر پایۀ جامعه شناسی به عنوان یک تحلیل جدید، باعث پیوند ذهن خواننده با ابعاد مختلف زیبایی شناسی متن می گردد. برای این منظور رُمان دل کور اسماعیل فصیح که دوران مختلف پرالتهاب تاریخ ایران از جمله سال های حکومت پهلوی و انقلاب مشروطه را در برمی گیرد، مورد نقد جامعه شناختی قرار گرفته تا ارتباط ادبیات با محیط و طبقات اجتماعی آن عصر را نشان دهد. در این پژوهش، ابتدا به تشریح نظریات نقد جامعه شناسی ادبیات و دسته بندی مؤلفه های جامعه شناسانه از دیدگاه گلدمن، لوکاچ، باختین و اسکارپیت پرداخته شده سپس این مؤلفه ها در بافت جامعۀ موردِ نظرِ نویسنده پیاده شدند تا بتوانیم نوع زندگی مردم، طبقات اجتماعی مختلف به خصوص قشر مستضعف و پایین جامعه، مشاغل آنها، جایگاه اجتماعی زنان و محرومیت هایشان ، مباحث تاریخی، زیرساخت های اجتماعی، نبود بهداشت، شیوع بیماری ها و قحطی، استفاده از طب سنتی به جای درمان های به روز، آسیب های اجتماعی، فقر، فحشا، تجاوز، خشونت، رباخواری، اسیدپاشی، باورهای مذهبی،باورهای عامیانه، خرافات آن عصر و ... را بهتر درک کنیم. لازم به ذکر است این تحقیق به روش توصیفی – تحلیلی انجام پذیرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1257 - بررسی مفهوم انقلاب در داستان ضحاک با نظریه‎ی گلدمن
صبا پژمان فر مجید سرمدی

ایران کشوری کهن و متمدن بوده است و با کمی &lrm;دقت در متون حماسی آن که بن مایه&lrm;های فکری کهن دارند و اسطوره&lrm;ها&lrm; را در خود جای داده&lrm;اند می&lrm;توانیم ردپای بسیاری از پدیده&lrm;های اجتماعی را که در جوامع کهن – نه فقط جوامع مدرن- هم وجود داشته&lrm;اند أکثر

ایران کشوری کهن و متمدن بوده است و با کمی &lrm;دقت در متون حماسی آن که بن مایه&lrm;های فکری کهن دارند و اسطوره&lrm;ها&lrm; را در خود جای داده&lrm;اند می&lrm;توانیم ردپای بسیاری از پدیده&lrm;های اجتماعی را که در جوامع کهن – نه فقط جوامع مدرن- هم وجود داشته&lrm;اند بیابیم و از این طریق ادعا کنیم که با جامعه روبرو بوده ایم. به ویژه جامعه&lrm;ای که هویت در آن شکل گرفته بوده و احساسات ملی مردمانش از آن حمایت می&lrm;کرده است. ادبیات تولید شده در&lrm; یک جامعه به بهترین شکل، نوع&lrm; اند&lrm;یشه&lrm;ای را که برخاسته از اوضاع اجتماعی&lrm; یک جامعه است می&lrm;نمایاند. از جمله&lrm;ی مهم ترین پدیده&lrm;ها&lrm;ی اجتماعی موجود، پدیده&lrm;ی اجتماعی انقلاب – به مفهوم مدرن آن نه شورش و قیام- است که در داستان پادشاهی ضحاک رخ نشان می&lrm;دهد. از آنجا که داستان ضحاک و کاوه اسطوره ای است پس با رویارویی با پدیده&lrm;ها&lrm;ی اجتماعی در متون ادبی موجود می&lrm;توانیم نتیجه بگیریم که حداقل در &lrm;اند&lrm;یشه&lrm;ی ایرانی – از آنجا که اساطیر آنقدر کهن هستند که نمی&lrm;توان برای آن داده&lrm;ی اجتماعی &lrm;یافت- که خاستگاه اساطیر است این مفاهیم وجود داشتهاند.در این جستار هدف بر این است که با بررسی داستان ضحاک و قیام کاوه بر اساس ساختارگرایی تکوینی گلدمن بتوانیم ثابت کنیم که پدیده&lrm;ی اجتماعی انقلاب در ایران باستان وجود داشته است و این بسیار کهن&lrm;تر از زمانی است که انقلاب&lrm;ها&lrm;ی اجتماعی به ثبت رسیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1258 - « نقد نقّادان ادبی»
احمد ذاکری سامان خانی اسفندآباد

نقد بر پایه&lrm;ی&lrm; معناشناسی و پذیرش چندگانگی معنا باعث پیوند ذهن خواننده با ابعاد مختلف زیبایی&lrm;شناسی متن می&lrm;گردد؛ این درک درست از متن، خواننده را ترغیب می&lrm;کند تا بیشتر بخواند و بیشتر لذّت ببرد، خوانشِ بیشتر نیز فرآیندی است دو سویه بین نویسنده و خواننده أکثر

نقد بر پایه&lrm;ی&lrm; معناشناسی و پذیرش چندگانگی معنا باعث پیوند ذهن خواننده با ابعاد مختلف زیبایی&lrm;شناسی متن می&lrm;گردد؛ این درک درست از متن، خواننده را ترغیب می&lrm;کند تا بیشتر بخواند و بیشتر لذّت ببرد، خوانشِ بیشتر نیز فرآیندی است دو سویه بین نویسنده و خواننده که نتیجه&lrm;ی&lrm; آن جامعه&lrm;ای&lrm;&lrm; با فرهنگ بالاست که درست می&lrm;اندیشد و نقد می&lrm;پذیرد. در مقابل این نوع نگرش جدید، سنّت&lrm;های ادبی در پی مطلق گرایی معنا هستند، نگاهی تک بعدی که انسان مُدرن، آن را بر نمی&lrm;تابد و در صورت رواج این گونه نقدها و متون ادبی، خواننده دچار بی میلی شده، منفعل می&lrm;گردد؛ لذا مخاطب در صدد آنست که با&lrm; یادگیری مراحل نقد و با رعایت چهارچوب های علمی &lrm;آن، آثار بیشتری را بخواند و از لذّت ادبی و زیباشناسانه بهره&lrm;مند گردد. در صورتی که او با برخورد های احساسی و عدم لحن سالم نقد مواجه شود، به دنبال راهکارهای ساده&lrm;تر و سریع تری برای&lrm; ایجاد لذّت و سرگرمی&lrm; خواهد رفت و&lrm; این شکستی بزرگ برای فرهنگ و هنر&lrm; یک ملّت است. در مکتب شالوده شکنی برای خواننده و نویسنده وظایفی تعیین شده که به پویایی تولید و خوانش آثار ادبی می&lrm;انجامد و بی توجّهی به آنها حاصلی جز جامعه&lrm;ی&lrm;&lrm; ادبی و هنری رو به اُفول نخواهد بود. در این مقاله با روش تحلیلی سعی شده بی میلی مطالعه&lrm;ی&lrm;&lrm; آثار ادبی از منظر نقد ادبی علّت شناسی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1259 - روش گفتمان کاوى در شعر سهراب سپهرى
مهدی شریفیان

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1260 - هنر شرقی، هنر مقدس
لیلا امینی لاری زهرا ریاحی زمین

نگرش ادیان و مکاتب گوناگون به زیبایی و جمال، نقشی بسزا و تعیین کننده در شکل و محتوای آثار هنری آنها دارد. در تمدن های شرقی، هنر از دیرباز در اکثر مواقع با دیدی شاعرانه، آیینی - عرفانی و یا اساطیری همراه بوده و هدفش نزدیک کردن هرچه بیشتر انسان به زیبایی مطلق بوده است. با أکثر

نگرش ادیان و مکاتب گوناگون به زیبایی و جمال، نقشی بسزا و تعیین کننده در شکل و محتوای آثار هنری آنها دارد. در تمدن های شرقی، هنر از دیرباز در اکثر مواقع با دیدی شاعرانه، آیینی - عرفانی و یا اساطیری همراه بوده و هدفش نزدیک کردن هرچه بیشتر انسان به زیبایی مطلق بوده است. با بررسی جنبه های فرهنگی و آیینی رویکرد هنری در مشرق زمین، همچنین مطالعۀ اندیشه ها ، دیدگاه ها و جهان بینی های متفاوت و طبقه بندی آرا و نظریه های گوناگون، می توانتعریفی قابل قبول از هنر ارائه داد و با نگاهی عرفانی ـ ادبی به هنر مقدس و دینی که حاصل تمدن شرق است ، نگریست. در مقالة حاضر که به روش کتابخانه ای و به شیوة تحلیلی – توصیفی انجام شده سعی بر آن بوده که ضمن معرفی جلوه های اصیل هنر، نشان داده شود که هنر واقعی حقیقت زیبایی، خالق زیبایی و محور کمال، وارستگی و اصالت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1261 - پرتوامر ونهی آیات قرآنی واحادیث نبوی در دیوان حکیم سنایی غزنوی
ماه نظری

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1262 - جایگاه عرفان در شعر شهریار
سید محمد شاهمرادی

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1263 - نقد ساختارگرایانۀ رمان «دشتبان» بر پایۀ نظریۀ کلود برمون
طیبه فرهادی مریم خلیلی جهانتیغ محمد بارانی

10.30495/dk.2020.677778

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با وجود تبعات ناخوشایندی که به دنبال داشت، روندی مثبت در ادبیات ما به جا گذاشت و باعث شکل گیری یک ژانر ادبی با عنوان ادبیات دفاع مقدس شد که به مقتضای نیاز جامعه ادبیات کودک و نوجوان دفاع مقدس نیز از دل آن برخاست.رمان دشتبان از احمد دهقان یکی أکثر

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با وجود تبعات ناخوشایندی که به دنبال داشت، روندی مثبت در ادبیات ما به جا گذاشت و باعث شکل گیری یک ژانر ادبی با عنوان ادبیات دفاع مقدس شد که به مقتضای نیاز جامعه ادبیات کودک و نوجوان دفاع مقدس نیز از دل آن برخاست.رمان دشتبان از احمد دهقان یکی از این آثار در حوزۀ ادبیات کودک و نوجوان است. در پژوهش حاضر، ساختار این رمان برپایۀ نظریۀ کلود برمون بررسی شده است. روش تحقیق تحلیل ساختاری متن داستان و هدف پژوهش، پاسخ به این پرسش اصلی است که آیا ساختار رمان مذکور براساس نظریۀ کلود برمون قابل تحلیل است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که این رمان منطبق بر نظریۀ مذکور بوده و از یک پی رفت اصلی و چندین پی رفت فرعی تشکیل شده و انواع توالی های زنجیره ای،انضمامی و پیوندی در آن به کار رفته است. همچنین هر سه کارکرد امکان، فرایند و پیامدی که در نظریۀ برمون مطرح شده است، با ساختار این رمان کاملا هم خوانی دارد. دهقان با آشنایی کامل از مخاطب نوجوان و هنر روایت گری، داستانی ساختارمند خلق کرده است که نقش به سزایی در انتقال مفاهیم ارزشمند دفاع مقدس به کودکان و نوجوانان امروز ایران دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1264 - تفسیر و تحلیل نگرشی تطبیقی به ریشه ‌های سه جنبش حرکة الاحیاء، کلاسیسم و بازگشت ادبی
میثم خوئینی حسین آریان جواد کبوتری

در ادبیات غرب از آغاز قرن شانزدهم تا هفدهم، نهضت کلاسیسم یا سنت گرایی پیدا می شود و شاعران و نویسندگانی چون مولیر، راسین و ... از آثار بزرگ ادبی یونان و لاتین، تقلید می کنند. در ادبیات عرب هم چیزی شبیه به این جریان تحت عنوان حرکة الاحیاء یا جنبش بازآفرینی وجود دارد. دور أکثر

در ادبیات غرب از آغاز قرن شانزدهم تا هفدهم، نهضت کلاسیسم یا سنت گرایی پیدا می شود و شاعران و نویسندگانی چون مولیر، راسین و ... از آثار بزرگ ادبی یونان و لاتین، تقلید می کنند. در ادبیات عرب هم چیزی شبیه به این جریان تحت عنوان حرکة الاحیاء یا جنبش بازآفرینی وجود دارد. دورۀ بازگشت در ایران نیز خلاصه ای از همۀ سبک ها و جریانات مهم ادبی دورۀ قبل است. گویی ادبیات این سه دوره به مروری همه جانبه در میراث خود احتیاج داشته است. در این جستار با نگاهی تطبیقی به اصول و قواعد ریشه های این سه جریان و همچنین بررسی ویژگی های مشترک موجود در این آثار اثبات خواهیم کرد که در ریشه های شعر این سه دوره، از نظر اصول و قواعد فکری و هنری و کاربرد تکنیک های بلاغی، مشابهت های فراوانی وجود دارد؛ همچنین با ریزبینی و مداقه در عناصر شاعری به کار رفته در آثار این دوران، به آشکارسازی این دقیقه پرداخته می شود که دلایل مشترک روی آوردن شعرای سه دورۀ بازگشت، حرکة الاحیاء و کلاسیسم به گذشته و دوختن نگاهشان به شکوه ادبیات قدمای خود چه چیز بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1265 - سیماى سفیان ثورى در عرفان
مریم کرملو احمد ذاکری

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1266 - مبارزه با خرافات در پند اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش شیخ بهایی
فاطمه امامی

شیخ بهایی در اثر خود "پند اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش" که داستانی است رمزی تمثیلی به مبارزه با خرافات می پردازد. هدف از این مقاله بررسی این اثر شیخ بهایی از دیدگاه خرافات است. به اعتقاد نگارنده شیخ بهایی در این اثرغیر مستقیم به مبارزه با خرافه های مرسوم در زمان خو أکثر

شیخ بهایی در اثر خود "پند اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش" که داستانی است رمزی تمثیلی به مبارزه با خرافات می پردازد. هدف از این مقاله بررسی این اثر شیخ بهایی از دیدگاه خرافات است. به اعتقاد نگارنده شیخ بهایی در این اثرغیر مستقیم به مبارزه با خرافه های مرسوم در زمان خود بخصوص در میان متصوفه پرداخته است. او در این اثر جوانان را به توجه به عقل و دوری از خرافات هدایت می کند. سعی نگارنده در این مقاله یافتن افکار خرافی و طبقه بندی آن و در پایان آشنایی با تفکر زمان وی و اهل تصوف و انحراف متصوفه از اسلام و مبارزه غیر مستقیم با این گونه تفکراست. تلاش وی برای توجه مردم و جوانان به عقل و عقل گرایی است که احتمالا در زمان او رو به افول بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1267 - تأسی پسر از پدر (رستم و زال در شاهنامه‌ی فردوسی) از نگاه نقد کهن الگویی
بهاره یزدانیان امیری محمود طاووسی امیرحسین ماحوزی

نقد کهن الگویی بنابر آن چه که کارل گوستاو یونگ، روان شناس سوئیسی مطرح می کند و تکیّه ی اصلی تمامی مباحث خود قرارمی دهد، با تکیّه بر ناخودآگاه جمعی مطرح می شود. وی چند کهن الگو از جمله؛ پیر خرد، خود، آنیما و آنیموس، سایه با ذکر مصادیقی در ارتباط با انواع آن معرّفی می ک أکثر

نقد کهن الگویی بنابر آن چه که کارل گوستاو یونگ، روان شناس سوئیسی مطرح می کند و تکیّه ی اصلی تمامی مباحث خود قرارمی دهد، با تکیّه بر ناخودآگاه جمعی مطرح می شود. وی چند کهن الگو از جمله؛ پیر خرد، خود، آنیما و آنیموس، سایه با ذکر مصادیقی در ارتباط با انواع آن معرّفی می کند. در فرهنگ اساطیری ما، شاهنامه ی فردوسی شاخص ترین اثر مکتوب برای معرّفی اساطیر و کنکاش در جنبه های گوناگون ایشان بنابر آرای صاحب نظران در تمامی علوم به شمارمی رود. این نوشتار به میزان و دلایل تأثیرگذاری زال بر رستم و هم چنین در مقابل، تأثیرپذیری رستم از پدر، با توجّه به خاستگاه اسطوره ای ایشان در تاریخ اساطیری ادبیات فارسی بر مبنای شاهنامه ی فردوسی، از نگرش نقد کهن الگویی می پردازد. خواهیم دید که کهن الگو های سفر قهرمان، پیر خرد، سایه و خود، بیش از سایر صورت های مثالی در پدر و پسر مؤثّر بوده اند. در این زمینه، به خصوص هیچ پیشینه ای وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1268 - تحلیل جامعه شناختی رمان «سهم من» با تکیه بر نظریات «لوسین گلدمن»
شروین خمسه نسرین شیرزاده

رمان سهم من اثر پرینوش صنیعی در زمره پرفروش ترین رمان های 14سال اخیر ایران است که در سال 82 توسط انتشارات روزبهان به چاپ رسید. این رمان با داستان پردازی زیبا علاوه بر نمایاندن شرایط و اوضاع اجتماعی دهه 40و پس از آن، به توصیف جایگاه زن در آن دوران می پردازد .در این مقاله أکثر

رمان سهم من اثر پرینوش صنیعی در زمره پرفروش ترین رمان های 14سال اخیر ایران است که در سال 82 توسط انتشارات روزبهان به چاپ رسید. این رمان با داستان پردازی زیبا علاوه بر نمایاندن شرایط و اوضاع اجتماعی دهه 40و پس از آن، به توصیف جایگاه زن در آن دوران می پردازد .در این مقاله سعی گردیده است به این مسئله پاسخ داده شود که چگونه عوامل سیاسی،اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی سبب نگارش این رمان شده است؟ با توجه به اینکه در جامعه شناسی ادبیات به جهت مفهوم نمودن پیوند های متن ادبی و جامعه، به بررسی رابطه اثر ادبی و ساختارهای سیاسی،اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی می پردازد .از این روی در مقاله حاضر تلاش گردیده است بر اساس نظریه ساخت گرای تکوینی لوسین گلدمناین اهداف روشن گردد که مفاهیم و موضوعات مربوط به پدیده های اجتماعی در رمانسهم من و تاثیر وقایع و اوضاع جامعه بر این رمان؛ همچنین جایگاه زن و نقش او در جامعه چگونه در این اثر ادبی نمود دارد. در این تحلیل،اثر در دو مرحله دریافت و تشریح که در مرحله دریافت بر اساس تحلیل شخصیت ها و در مرحله تشریح بر اساس تحلیل جامعه مورد بررسی قرار می گیرد.از آنجا که ساختار اجتماعی رمان نیز کاملا منطبق بر ساختار اجتماعی جامعه است،بسیاری از مولفه های این روش بر آن قابل انطباق است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1269 - مؤلّفه‌های پسااستعماری در اشعار مهدی اخوان ثالث
سیده گوهر نوربخش عبدالحسین فرزاد

مطالعات پسااستعماری یکی از حوزه های مطالعات جدید در مورد کشورهای موسوم به جهان سوم و نگرشی انتقادی به مجموعه ای از رهیافت های نظری است که با تأکید بر پیامدهای استعمارگرایی به تحلیل گفتمان استعماری می پردازد. ادوارد سعید، بنیان گذار واقعی نظریۀ پسااستعماری در کتاب شرق شن أکثر

مطالعات پسااستعماری یکی از حوزه های مطالعات جدید در مورد کشورهای موسوم به جهان سوم و نگرشی انتقادی به مجموعه ای از رهیافت های نظری است که با تأکید بر پیامدهای استعمارگرایی به تحلیل گفتمان استعماری می پردازد. ادوارد سعید، بنیان گذار واقعی نظریۀ پسااستعماری در کتاب شرق شناسی اش بر این اصل تکیه دارد که متفکران غربی، عمدتاً تصویر نادرستی از مشرق به مثابۀ دیگری مطرح کرده اند. وی بر این باور بود که پیامدهای استعمارگری در قالب هرج و مرج، کودتا، فساد و جنگ های داخلی و خونریزی تا امروز ادامه یافته است. در ادبیات ایران، مهدی اخوان ثالث از شاعرانی است که روایت گریِ حضور استعمار انگلیس و آمریکا در شعرش آشکارا انعکاس دارد. این مقالۀ توصیفی- تحلیلی بر آن است تا بیان دارد جلوه های پسااستعماری در اشعار اخوان چگونه ظهور می یابد؟ بررسی ها نشان می دهد: اخوان به زبانی نمادین و تمثیلی با تصاویر شاعرانه از استعمار سخن به میان آورده و در اشعارش فضای یأس آمیز بعد از چیرگی استعمار را وصف کرده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1270 - بررسى توبه در شعرعطار نیشابوری
رضا اشرف زاده مژگان حجت پور بیرگانی

در فایل اصل مقاله موجودد است.

در فایل اصل مقاله موجودد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1271 - تحلیل ریخت‌شناسی منظومه لیلی و مجنون نظامی بر اساس الگوهای ریخت‌شناسی پراپ
فرشته ناصری

با نگرشی عمیق در متون ادبی چند دهه اخیر، که روایت‌شناسی به عنوان ارزشمندترین دستاورد ساختارگرایی مطرح گردید،توجه به ساختار و بن‌مایه‌های داستانی براساس عملکرد نقش مایه‌ها و خویشکاری‌های هر یک از آن‌ها به منظور تحلیل روابط و مناسبات شخصیت‌ها و ساختار داستان در رأس امر قر أکثر

با نگرشی عمیق در متون ادبی چند دهه اخیر، که روایت‌شناسی به عنوان ارزشمندترین دستاورد ساختارگرایی مطرح گردید،توجه به ساختار و بن‌مایه‌های داستانی براساس عملکرد نقش مایه‌ها و خویشکاری‌های هر یک از آن‌ها به منظور تحلیل روابط و مناسبات شخصیت‌ها و ساختار داستان در رأس امر قرار گرفت. از این رو هر یک از روایت‌شناسان به برخی از الگوهای تکرار شونده در متون ادبی اشاره نمودند. در این میان ولادیمیر پراپ فولکلورشناس روس با ارائه طرح جامع و الگوی کاملی در تحلیل ساختارروایی متون، تحولات عظیمی را در این عرصه به وجود آورد. با عنایت به آنچه ذکر شد و با توجه به گستره پهناور ادبیات داستانی که با برخورداری از شاخصه‌های کلام فولکلوریک بستر مناسبی را جهت کشف ساختار و تحلیل روایی آثار فراهم می آورد، در این پژوهش بر آن شدیم که منظومه لیلی و مجنون نظامی را به عنوان یکی از آثار ادبیات غنایی مورد تحلیل ساختاری قرار دهیم. از این رو پس از ذکر نکاتی پیرامون فرمالیسم، ساختارگرایی و ریخت‌شناسی به تحلیل ساختارروایی این اثر براساس الگوهای ریخت‌شناسی پراپ خواهیم پرداخت تا دریابیم که نظامی در تحلیل روایی این اثر از چه نوع تمهیداتی بهره جسته و عناصر و مضامین داستانی آن درقالب ساختارروایی چگونه تحلیل می‌گردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1272 - ملامتیه و قلندریه
سید احمد حسینی کازرونی سید علی جعفری صادقی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1273 - مقایسه ى تطبیقى حضور عشق در شعر شمس لنگرودى و غادة السمان
مرجان رضاتاجی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1274 - بررسی مینی‎مالیسم و مؤلّفه‎های آن در تذکرۀ الاولیاء عطار نیشابوری
حسین آریان فریبا همتی زکیه رشیدآبادی

مینی&lrm;مالیسم یا کمینه‌گراییگونه&lrm;ای نو در داستان است که بر حذف عناصر غیرضروری و ایجاز بیش از حد تأکید دارد و همین عامل، سبب سادگی و دوری از پیچیدگی در داستان&lrm;ها می&lrm;شود. اگرچه این&lrm;گونه در ادب غرب پدیده&lrm;ای نوظهور است، ولی نمونه&lrm;های آن در آثار کهن أکثر

مینی&lrm;مالیسم یا کمینه‌گراییگونه&lrm;ای نو در داستان است که بر حذف عناصر غیرضروری و ایجاز بیش از حد تأکید دارد و همین عامل، سبب سادگی و دوری از پیچیدگی در داستان&lrm;ها می&lrm;شود. اگرچه این&lrm;گونه در ادب غرب پدیده&lrm;ای نوظهور است، ولی نمونه&lrm;های آن در آثار کهن ایرانی به وفور یافت می&lrm;شود. تذکره&lrm;الاولیاء عطار نیشابوری شاعر قرن هفتم هجری از این دسته از آثار است. برهمین مبنا نگارندۀ پژوهش حاضر برآن است با بررسی مینی&lrm;مالیسم در اثر یاد شده، میزان مؤلّفه&lrm;های آن را تحلیل نمایند. برای رسیدن به این منظور، پس از بررسی کتاب تذکره&lrm;الاولیا و استخراج حکایات و داستان&lrm;های کوتاه مینی&lrm;مالیستی، ویژگی&lrm;های مختلف آن بررسی و تحلیل شد. این پژوهش که به شیوۀ کتابخانه&lrm;ای و بر مبنای توصیف و تحلیل انجام گرفته، این نتایج را در برداشته که حکایت&lrm;های کوتاه تذکره&lrm;الاولیاء با توجه به برخورداری از حجم کم، سادگی زبان، پیرنگ ساده، گفتگو، شخصیّت&lrm;های محدود و محدودیت صحنه&lrm;پردازی در زمرۀ داستان&lrm;های مینی&lrm;مالیستی قرار می&lrm;گیرد و عطار در این زمینه بسیار موفّق و الگویی برای دیگر نویسندگان بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1275 - بررسی و تحلیل نقش جلوه سیمرغ در آینه متون عرفانی با تکیه بر منطق‌الطیر عطار و مثنوی مولانا
رقیه صدرایی

با بررسی داستان‌ها و افسانه‌ها در میان ملت‌های مختلف می‌توان به حضور عناصر و ویژگی‌های مشابهی دست یافت که هر یک از آن‌ها از زوایای مختلف قابل توجه و بررسی است. در این میان نام سیمرغ به عنوان یکی از نمادهای ادب پارسی در اساطیر و متون عرفانی امری قابل توجه است که در فرهنگ أکثر

با بررسی داستان‌ها و افسانه‌ها در میان ملت‌های مختلف می‌توان به حضور عناصر و ویژگی‌های مشابهی دست یافت که هر یک از آن‌ها از زوایای مختلف قابل توجه و بررسی است. در این میان نام سیمرغ به عنوان یکی از نمادهای ادب پارسی در اساطیر و متون عرفانی امری قابل توجه است که در فرهنگ ایرانی به دوره پیش از اسلام می‌رسد. تجلی این پرنده نخستین بار در قلمرو حماسه و سپس در عرفان مشاهده شده و جلوه‌ای خاص به ادبیات حماسی و عرفانی بخشیده و نمود بارز این امر در آثار شعری فردوسی، عطار، مولوی، سعدی و حافظ به گونه‌ای خاص نمایان است. بطوریکه با بررسی سیمرغ در شاهنامه جلوه‌های ایزدی و اهریمنی آن و همچنین با تفحص در آثار عرفانی بُعد روحانی آن مورد توجه قرار می‌گیرد که رموز جاودانگی، وحدت وجود و ذات مطلق را نمایان می‌سازد. با عنایت به آنچه ذکر شد در این مقاله بر آن شدم که ابعاد گوناگون وجود این مرغ اسطوره‌ای را با تکیه بر دو شاهکار عرفانی، مثنوی معنوی و منطق‌الطیر مورد مداقه قرار دهم که در وهله نخست به بررسی نقش اساطیری سیمرغ و سپس به جایگاه عرفانی آن با توجه به نمادها و ویژگی‌های منحصر به فرد این پرنده در آثار یاد شده خواهم پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1276 - رویکرد انسان گرایانه ی نیما به طبیعت
محبوبه بسمل سید ابوطالب میرعابدینی

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1277 - «زن» در رئالیسم ایرانی با تکیه بر رمان«جای خالی سلوچ»
مرضیه آبیار قمصری رضا شجری علیرضا فولادی عبدالحسین فرزاد

10.30495/dk.2020.678941

نگرش‌ها، رویکردها و اقتضائات ایدئولوژیکی، فرهنگی و اجتماعی هر جامعه در تبادلات فرهنگی- هنری بین جوامع مختلف، سبب تغییر، تحول و تطور در مولفه‌های فرهنگی- هنری مبادله شده می‌گردد. مقتضیات فرهنگی- اجتماعی ایران، در دورة آغازین غرب‌گرائی روشنفکران ایرانی –پس از اقتباس أکثر

نگرش‌ها، رویکردها و اقتضائات ایدئولوژیکی، فرهنگی و اجتماعی هر جامعه در تبادلات فرهنگی- هنری بین جوامع مختلف، سبب تغییر، تحول و تطور در مولفه‌های فرهنگی- هنری مبادله شده می‌گردد. مقتضیات فرهنگی- اجتماعی ایران، در دورة آغازین غرب‌گرائی روشنفکران ایرانی –پس از اقتباس مکتب رئالیسم از ادبیات غرب- باعث تغییرات بنیادین در اصول و موازین این مکتب ادبی گردید که در نهایت آن را به شکل مکتبی مستقل با صبغه‌ای ایرانی و با مولفه‌های خاص ایران، بازتولید نمود؛ تا جائی‌که می‌توان اطلاق اصطلاح(رئالیسم ایرانی) بر این مکتب را مناسب دانست. این پژوهش بر اساس روش تحلیل محتوای کیفی، به بررسی (زن در رئالیسم ایرانی) به عنوان یکی از مهم‌ترین مولفه‌های واقع‌گرائی ایرانی در رمانجای خالی سلوچ می‌پردازد. در این تحقیق، چالش‌های فراروی زن ایرانی و ابعاد شخصیتی او در خانواده، به صورت سرفصل‌ها و بخش‌های اصلی و فرعی، مقوله‌بندی شده، زوایای مختلف آن تحلیل گردیده و سپس در رمان مذکور مورد ارزیابی قرار می‌گیرد؛ همچنین در روند این پژوهش، میزان توجه و تمرکز نویسندة این اثر بر هویت تاریخی- اجتماعی زن ایرانی به عنوان یک مولفة مکتب واقع‌گرائی ایرانی تبیین و تحلیل می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1278 - تحلیل ساختاری غزل نخست دیوان حافظ
عبدالکریم سیستانی نژاد روح الله هادی

10.30495/dk.2020.679777

پژوهش حاضر می کوشد غزل نخست دیوان اشعار حافظ را از دیدگاه نقد فرمالیستی و ساختارگرایانه مورد ارزیابی قرار دهد. مقصود آن است که با استفاده از روش تحلیلی - توصیفی و مبانی زبان شناسی نشان دهیم که چگونه عناصر و اجزای به هم پیوستۀ یک غزل در القای معنی و در حاضر نمودن عنا أکثر

پژوهش حاضر می کوشد غزل نخست دیوان اشعار حافظ را از دیدگاه نقد فرمالیستی و ساختارگرایانه مورد ارزیابی قرار دهد. مقصود آن است که با استفاده از روش تحلیلی - توصیفی و مبانی زبان شناسی نشان دهیم که چگونه عناصر و اجزای به هم پیوستۀ یک غزل در القای معنی و در حاضر نمودن عناصر غایب تأثیرگذارند. در این نوشتار با نگاه فرمالیستی به اصل توازن، یعنی تکرارهای آوایی، هجایی، و واژگانی توجه شده است تا خواننده دریابد که چگونه می توان از طریق شناخت موسیقی آوایی و معنوی غزل، دریچه های روشنی را به سوی معنی و مضمون گشود. در بررسی ساختاری نیز ضمن توجه به بحث تقابل ها، بر حضور عناصر غایب در متن ادبی و نقش خواننده به عنوان آفرینشگر ثانوی تمرکز شده است. بر اساس یافته های این پژوهش، متونی قابلیت بررسی فرمالیستی و ساختاری دارند که خالق اثر از نقش فرازبانی و ادبی زبان بهره برده باشد. بررسی غزل حافظ از دریچۀ صورت و ساختار، ضمن اینکه ما را به قلمرو زیباشناختی شعر او نزدیک می کند، از کلی گویی های بدون استدلال نیز دور می سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1279 - تحلیل نسبت شعر و نظریه در آثار یدالله رویایی
کاظم رحیمی تژاد

سال‌های اول دهۀ چهل هجری شمسی دورۀ ظهور موج نو در شعر فارسی است. جریانی که مقدمۀ ظهور شعر حجم در اواخر این دهه است. بیانیۀ شعر حجم که در زمستان1348 به امضای عده‌ای از شعرا، نویسندگان و سینماگران ایران رسید چشم اندازی شاعرانه را در برابر مخاطبان شعر فارسی قرار می‌داد؛ ام أکثر

سال‌های اول دهۀ چهل هجری شمسی دورۀ ظهور موج نو در شعر فارسی است. جریانی که مقدمۀ ظهور شعر حجم در اواخر این دهه است. بیانیۀ شعر حجم که در زمستان1348 به امضای عده‌ای از شعرا، نویسندگان و سینماگران ایران رسید چشم اندازی شاعرانه را در برابر مخاطبان شعر فارسی قرار می‌داد؛ اما مصادیق این بیانیه چندان در شعر شاعران حجم گرا قابل تشخیص نبود. این موضوع که نسبت موارد مطرح شده در بیانیۀ شعر حجم و شعر یدالله رویایی-که در عمل تنها شاعری بود که به حجم گرایی وفادار ماند- چیست، سوالی‌ست که تا کنون پاسخ روشنی به آن داده نشده است. این نوشتار سعی دارد به این سوال که نسبت بیانیۀ شعر حجم و اصول مطرح شده در آن با اشعار رویایی چیست پاسخ نسبتا روشنی بدهد. مقالۀ پیش رو شامل یک مقدمه و بخش‌هایی شامل بررسی زمینه‌های پیدایش شعر حجم، بررسی مولفه‌های اشعار یدالله رویایی و تحلیل نسبت این اشعار با اصول مطرح شده در بیانیۀ شعر حجم است. پایان این نوشتار به جمع بندی مطالب و نتیجه‌گیری اختصاص دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1280 - نظام داستان‎پردازی در حکایات حدیقۀ سنایی
علی&lrm;محمد مؤذنی منیر خلیلیان

حدیقه&lrm;الحقیقه سنایی منظومه&lrm;ای است عرفانی که در قالب داستان&lrm;ها و حکایات و تمثیل&lrm;ها به آموزش تعالیم دینی و اخلاقی می&lrm;پردازد. این اثر از متون عرفانی است که ایجاز و سادگی خصیصۀ عمدۀ آن است. بنابراین پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابز أکثر

حدیقه&lrm;الحقیقه سنایی منظومه&lrm;ای است عرفانی که در قالب داستان&lrm;ها و حکایات و تمثیل&lrm;ها به آموزش تعالیم دینی و اخلاقی می&lrm;پردازد. این اثر از متون عرفانی است که ایجاز و سادگی خصیصۀ عمدۀ آن است. بنابراین پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزارکتابخانه‌ای انجام گرفته، بر آن است تا نظام پردازش داستان&lrm;های حدیقه&lrm;الحقیقۀ سنایی غزنوی، خصوصاً حکایت&lrm;های کوتاه آن را با الگو قراردادن ویژگی کمینه&lrm;گرایی تجزیه و تحلیل، و عناصر و ویژگی&lrm;های حکایات این اثر را با عنایت به شخصیّت &lrm;و شخصیّت پردازی، پیرنگ، جایگاه گفتگو، صحنه و صحنه پردازی، بررسی نماید. برای رسیدن به این منظور، سی حکایت از حدیقۀ سنایی انتخاب و ویژگی&lrm;های مختلف آن بررسی و تحلیل شد و نتایج به دست آمده مبنی بر این است که حکایات حدیقه سنایی بسیاری از ویژگی&lrm;های کمینه&lrm;گرایی همچون: ایجاز، پیرنگ ساده، بسیاری گفتگو، محدودیت شخصیّت&lrm;ها و صحنه&lrm;پردازی را داراست و سنایی در این زمینه بسیار موفّق بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1281 - بررسی کاربردشناسی کنش های گفتاری در بابِ شیر و گاوِ کلیله و دمنه بر اساس نظریۀ پلاچیک
مهدی طاهری اصل علیرضا نبی لو

10.30495/dk.2020.677780

در این مقاله به بررسی و تحلیل کاربردشناسیِ کنش های گفتاری باب شیر و گاوِ کلیله و دمنه و رابطۀ آنها با احساسات و عواطف بر اساس نظریۀ پلاچیک (غم و شادی، خشم و ترس، اعتماد و تنفر، تعجب و پیش بینی) پرداخته شده است کهبرای رسیدن به اهداف منظورشناسانۀ این اثر، بسیار مفید است أکثر

در این مقاله به بررسی و تحلیل کاربردشناسیِ کنش های گفتاری باب شیر و گاوِ کلیله و دمنه و رابطۀ آنها با احساسات و عواطف بر اساس نظریۀ پلاچیک (غم و شادی، خشم و ترس، اعتماد و تنفر، تعجب و پیش بینی) پرداخته شده است کهبرای رسیدن به اهداف منظورشناسانۀ این اثر، بسیار مفید است. نویسندگان ضمن بیان مقدماتی دربارۀ کاربردشناسی،کنش های گفتاریِ دیالوگ های چهار شخصیت اصلی را با رویکرد پلاچیک (Plutchick) مورد بررسی قرار داده اند.یافته ها حاکی از آن است که علی رغم بسامد بالای کنش های اظهاری و ترغیبی، هیجانات و احساسات متنوع دیگری به خواننده انتقال پیدا می کند. در این بین، اکثر پاره گفتارهای دمنه در قالب کنش گفتاری ترغیبی بیان شده استکه با هیجان امید آغاز می شود و با ریا ادامه پیدا می کند و با انزجار پایان می یابد. پاره گفتارهای کلیله بیشتر در قالب کنش های ترغیبی مطرح شده است که با احساسِ احتیاط آغاز می شود و با هیجان غم پایان می یابد. همچنین پاره گفتارهای شیر در قالب کنش های اظهاری بیان شده است که با احساسِ هراس آغاز می شود و با هیجان احساسِ گناه پایان می یابد و در نهایت پاره گفتارهای گاو است که در قالب کنش های اظهاری مطرح شده و در قالب هیجان ترس آغاز می شود و با تقدیرگرایی پایان می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1282 - تحلیل ماهیت می در ساقی نامۀ رضی الدین آرتیمانی
رسول شمس نصرتی سید حسن سیدترابی علی محمد مؤذنی محمدرضا شاد منامن

10.30495/dk.2020.678942

در میان شاعران عارف مسلک عصر صفوی، رضی الدین آرتیمانی به سبب آفرینش ساقی نامه شهرت ویژه ای دارد. از یک سو، مضامین عرفانی و از سوی دیگر اندیشه های مذهبی و ارادت وی به تشیع، آراء و نظرات او را قابل تأمل کرده است. هدف مقالة حاضر آن است تا نشان دهد ابژة می علاوه بر کارکر أکثر

در میان شاعران عارف مسلک عصر صفوی، رضی الدین آرتیمانی به سبب آفرینش ساقی نامه شهرت ویژه ای دارد. از یک سو، مضامین عرفانی و از سوی دیگر اندیشه های مذهبی و ارادت وی به تشیع، آراء و نظرات او را قابل تأمل کرده است. هدف مقالة حاضر آن است تا نشان دهد ابژة می علاوه بر کارکرد متداول آن، در ساقی نامه وظیفة مضاعفی ایفا می کند. می و وابسته های آن بیانگر بسیاری از معانی و پیام های فرهنگی ـ اجتماعی و سیاسی است. بررسی دلالت های ضمنی و پنهان آن می تواند برخی از مسائل نهفته در فرهنگ آن دورة ایران را روشن سازد. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و تأمل در تک تک ابیات ساقی نامه به بررسی تأثیر ایدئولوژی حاکم بر سرودة آرتیمانی خاصه می و متفرعات آن پرداخته است. نتایج حاصل نشان داد که آرتیمانی به دلیل همراهی با دستگاه شیعه پرور صفوی علاوه بر کاربرد معانی رایج می، تلاش کرده با اندک تغییر ماهیت، رویکرد و رنگ مذهبی نیز بدان ببخشد. وی برای تصویر اندیشه منحصر به فرد خود نه مانند صوفیان افراطی و نه مانند فقیهان متعصب عمل کرده بلکه با ایجاد تعادل بین ماده و معنا، دنیا و آخرت به نوعی از عرفان متعادل شیعی دست یافته است. او از یک سو در خلسة مستی هوشیاری و از سوی دیگر در پی نجات مخالفان یعنی شیخان و زاهدان ریایی از جهل و مستی بی خبری بوده است. درک این رهیافت اهمیت نگرش آرتیمانی را به عنوان یک شاعر عارف در عصر فرقه بازی ها و افراط گرایی ها نشان می دهد و شعرش را قابل اعتنا می سازد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1283 - روایت انتقاد طنزآمیز برادری دارا و اسکندر
معصومه زندیه تیمور مالمیر

10.30495/dk.2020.676019

اسکندر به سبب ویرانی و کشتار و غارت‌هایش، در منابع قدیم ایرانی ملعون و گجسته خوانده شده اما در منابع متأخر تحتِ تأثیر افسانه‌ها و خیال پردازی‌های یونانی، از او به نیکی و بزرگی یاد شده و شخصیتی مثبت یافته است. محققان عمدتاً تردید ندارند که شخصیت اسکندر در شاهنامه منفی أکثر

اسکندر به سبب ویرانی و کشتار و غارت‌هایش، در منابع قدیم ایرانی ملعون و گجسته خوانده شده اما در منابع متأخر تحتِ تأثیر افسانه‌ها و خیال پردازی‌های یونانی، از او به نیکی و بزرگی یاد شده و شخصیتی مثبت یافته است. محققان عمدتاً تردید ندارند که شخصیت اسکندر در شاهنامه منفی است اما وجود دو مسئله را با این شخصیت منفی در تناقض دیده‌اند: یکی روایت برادری دارا و اسکندر و دیگری نقل مفصّل سرگذشت وی، تا جایی که تصور کرده‌اند این نقل مفصّل، دلالتی بر مقبولیّت و چهرۀ مثبت یافتن اسکندر است. در مقالۀ حاضر براساس روش ساختارگرایی نشان داده‌ایم نسبت برادری دارا و اسکندر نه برای جبران شکست و حفظ غرور ملی، بلکه یک طنز گزنده نسبت به عملکرد ناشایست حاکمانی بوده که با بی‌تدبیری یا خودفروختگی، راه را برای تجاوز بیگانه هموار می‌کرده‌اند. نقل مفصّل داستان اسکندر در شاهنامه نیز به علت سرسلسلۀ سلوکیه‌بودن اسکندر با دورۀ حکومت نسبتاً طولانی در تاریخ ایران است و دلالتی بر نگاه مثبت به اسکندر نمی‌کند چون در ضمن آن مطالبی گنجانده شده که حاوی نوعی اعتراض و انتقاد نسبت به نژاد و تبار اوست و افسانه‌هایی را نقش‌بر‌آب می‌کند که برای تثبیت اسکندر و جانشینان وی درست شده است. داده‌های پژوهش به شیوة کتابخانه‌ای گرد آمده و با روش توصیفی- تحلیلی پردازش شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1284 - بررسی نمونه هایی از خاموشی زنان در ادب پارسی
عطاالله کوپال

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1285 - بررسی وجوه هنری بیگانه سازی صورخیال در مجموعه شعر میخانۀ بی‏خواب اثر مهدی فرجی
فاطمه جعفری کمانگر ستاره فیروزجایی

10.30495/dk.2020.677781

برجسته سازی ویژگی و مشخّصۀ اصلی زبان ادبی است. برجسته سازی را می توان با هنجارگریزی و بیگانه سازی یا آشنایی زدایی یعنی انحراف هدفمند از قواعد زبان معیار ایجاد کرد. شاعران نوآور تلاش می کنند با کمک عناصر خیال و بهره گیری از مسائل زیبایی شناسی و با روش ابداعی و هنر أکثر

برجسته سازی ویژگی و مشخّصۀ اصلی زبان ادبی است. برجسته سازی را می توان با هنجارگریزی و بیگانه سازی یا آشنایی زدایی یعنی انحراف هدفمند از قواعد زبان معیار ایجاد کرد. شاعران نوآور تلاش می کنند با کمک عناصر خیال و بهره گیری از مسائل زیبایی شناسی و با روش ابداعی و هنرمندانه در شعر، به واژه های روزمره که هیچ تشخّص ویژه ای ندارند، جان بخشند و مخاطب خویش را به اوج التذاذ ادبی برسانند. پژوهش حاضر به روش توصیفی – تحلیلی نگاشته شده است و بر آن است تا تحوّل زیبایی شناسانۀ صور خیال و تصویرسازی های ادبی ای را که از رهگذر آشنایی زدایی ادبی از اشیا و پدیده های پیرامون خود عادت زدایی می کنند و به کلام جلوۀ هنری می بخشند، در مجموعه شعر میخانۀ بی خواب از مهدی فرجی مورد بررسی قراردهد. این پژوهش با بررسی ابعاد زیبایی شاسانۀ صور خیال موجود در این اثر و با ذکر شاخص ترین شواهد مثال مربوط به هر حوزه، بیشترین نوآوری مهدی فرجی را در این اثر از آن تشبیه و استعاره و کمترین نوآوری را در زمینۀ مجاز مرسل و کنایه دانسته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1286 - عناصر رمانتیک در اشعار شهریار
مرتضی رزاق پور مریم دوستی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1287 - هویّت رئالیسم و مشروطیّت ایران بر پایۀ سروده‎های فرّخی یزدی و عارف قزوینی
پروانه رمضانی رضا فرصتی جویباری حسین پارسایی

10.30495/dk.2020.672397

رئالیسم، مکتبی ادبی&lrm;، تاثیر&lrm;گذار، عینی و بیرونی است که در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه ظهور کرد و به سرعت گسترش&lrm;یافت و شاعران، نویسندگان و هنرمندان را به سوی خود کشاند. در ایران نیز همگام با حرکت مشروطه&lrm;خواهان، در عرصۀ هویّتی نیز دگرگونی&lrm;هایی در عناصر أکثر

رئالیسم، مکتبی ادبی&lrm;، تاثیر&lrm;گذار، عینی و بیرونی است که در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه ظهور کرد و به سرعت گسترش&lrm;یافت و شاعران، نویسندگان و هنرمندان را به سوی خود کشاند. در ایران نیز همگام با حرکت مشروطه&lrm;خواهان، در عرصۀ هویّتی نیز دگرگونی&lrm;هایی در عناصر هویّت&lrm;بخشی ایرانی به&lrm;وجود&lrm;آمد و شاعران و نویسندگان به هویّت ملّی و انحطاط و عقب&lrm;ماندگی کشور توجّه نشان&lrm;دادند. فرّخی&lrm; یزدی و عارف&lrm; قزوینی شاعران انقلابی این عصر، با گرایش شدید به آزادی&lrm;خواهی و حمایت از کارگران و کشاورزان، به اوضاع کشور توجّه نشان&lrm;دادند. مقالۀ حاضر در&lrm;صدد &lrm;است با بهره&lrm;گیری از روش تحلیل محتوا، (توصیفی- تحلیلی) میزان توجّه به مولّفه&lrm;های هویّتی رئالیسم انقلابی در اشعار دو شاعر رئالیست عصر مشروطه را مورد تحلیل و تبیین قرار&lrm;دهد. بدین منظور، مولّفه&lrm;های هویّتی رئالیسم در شعر آنان مورد بررسی و ارزیابی قرار&lrm; گرفته&lrm;&lrm;است. یافته&lrm;های این بررسی نشان می&lrm;دهد شاعران رئالیست عصر مشروطه توجّه ویژه&lrm;ای به شاخصه&lrm;ها و عناصر هویّتی رئالیسم انقلابی داشته&lrm;اند و با بهره&lrm;گیری از جلوه&lrm;های گوناگون ادب پایداری آیینی(اسلامی) و ملّی، مخاطبان خود را به مبارزه و پایداری ترغیب و تشویق می&lrm;&lrm;نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1288 - بررسی و تحلیل لایۀ ایدئولوژیک واژگان، در داستان امیر ارسلان
زهرا دری

هر زبانی در بافت فرهنگی خاص شکل می گیرد، به همین سبب می توان در آثار ادبی، گفتمان فرهنگی و خصوصا ایدئولوژیک آن جامعه را نشانه یابی کرد و بدین وسیله تحولات فرهنگی حاکم بر نسل های گوناگون و حتی ژانرهای گوناگون ادبی را مورد بررسی قرار داد که چنین بررسی ای در حیطۀ سبک شناسی أکثر

هر زبانی در بافت فرهنگی خاص شکل می گیرد، به همین سبب می توان در آثار ادبی، گفتمان فرهنگی و خصوصا ایدئولوژیک آن جامعه را نشانه یابی کرد و بدین وسیله تحولات فرهنگی حاکم بر نسل های گوناگون و حتی ژانرهای گوناگون ادبی را مورد بررسی قرار داد که چنین بررسی ای در حیطۀ سبک شناسی و از مقولۀ تحلیل گفتمان قرار می گیرد. داستان امیرارسلان نامدار که از جمله رمانس های عامیانه ی پر مخاطب زبان فارسی است، نه تنها چون هر متن ادبی دیگری تهی از نگرش های ایدئولوژیک نیست بلکه اهمّیّت این اثر و یافته های این پژوهش آن است که در شرایط تاریخی خاص عصر قاجار، گفتمان زبان، قدرت و ایدئولوژی را به خوبی تبیین می کند؛ در این بررسی به لایه های ایدئولوژیک(واژگان) و پس زمینه های اجتماعی و تاریخی آن پرداخته شده و این که این داستان ظاهرا عاشقانه، چگونه مباحث فرهنگی و ایدئولوژیک را بازتاب می دهد. حاصل پژوهش بیانگر آن است که داستان امیر ارسلان علی رغم ساختار رمانس واره بودن با رویکرد ایدئولوژیک دینی- ملّی، جهت تبیین تفوق اسلام بر کفر و با نظرگاه شیعی تدوین شده است و از ژانری تاریخی در گذر ایّام به ژانری عاشقانه-داستانی تبدیل شده است، تا با این ساختار و با تکیه بر حافظۀ جمعی توده ها تاثیر حداکثری را بتواند براقشار مختلف جامعه بگذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1289 - تحلیل فمینیستی رمان «دل فولاد» منیرو روانی پور بر اساس نقد روانکاوانه فردیّت یونگ
فرشته ناصری

10.30495/dk.2020.676032

با بررسی و نگرشی عمیق در میان رمان های معاصر ادب فارسی، به عناصر و مضامین نابی دست می یابیم، که هر یک به دلیل برخورداری از مولفه های منحصر به فرد، داستانی، طیف وسیعی از روابط و مناسبات گوناگون را به خود اختصاص می دهند. در این میان رمان دل فولاد منیرو روانی پور به أکثر

با بررسی و نگرشی عمیق در میان رمان های معاصر ادب فارسی، به عناصر و مضامین نابی دست می یابیم، که هر یک به دلیل برخورداری از مولفه های منحصر به فرد، داستانی، طیف وسیعی از روابط و مناسبات گوناگون را به خود اختصاص می دهند. در این میان رمان دل فولاد منیرو روانی پور به دلیل برخورداری از مناسبات اجتماعی و فمینیستی و نقب زدن به لایه های پنهان ذهن زنان از منظر روانشناسانه، از ویژگی های منحصر به فردی جهت نقد و تحلیل، براساس دیدگاه نظریه پردازان، برخوردار است. از این رو در پژوهش حاضر بر آن شدیم که به بررسی و تحلیل شخصیت افسانه سربلند، در رمان دل فولاد به عنوانشخصیت اصلی این رمان، بر اساس نقد روان کاوانه یونگ بپردازیم، تا دریابیم که روانی پور در ساختار کلام خویش و در پردازش شخصیت افسانه، از چه تمهیداتی بهره جسته و کلام وی تا چه حد توانسته است با بهره گیری از عناصر خود آگاه و ناخودآگاه و همچنین نمادهای منحصر به فرد نظیر، دیکتاتور، سوارکار، درخت نارنج، پیرزن عروسکی و پیردختران و...، در جهت ایجاد وحدت میان ابعاد چندگانه شخصیت، به فردیت مطلق، توفیق یابد که بتوان آن را از دیدگاه روان کاوانه فروید مورد نقد و بررسی قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1290 - نقد بینامتنی دو اثر ادبی بوستان و قابوس نامه
فاطمه امامی

10.30495/dk.2020.678944

براساس رویکرد بینامتنیت در حوزه ادبیات هیچ متنی زاده نشده است؛ بلکه، بینامتنی از متون قبل از خود محسوب می شود. نظریۀ بینامتنیت از ارتباط بین متون سخن می گوید؛ ارتباطی که مکرر در آثار ادبی تکرار می شود. نظریه پردازان این حوزه چون بارت و کریستوا معتقدند که هیچ متن ناب و أکثر

براساس رویکرد بینامتنیت در حوزه ادبیات هیچ متنی زاده نشده است؛ بلکه، بینامتنی از متون قبل از خود محسوب می شود. نظریۀ بینامتنیت از ارتباط بین متون سخن می گوید؛ ارتباطی که مکرر در آثار ادبی تکرار می شود. نظریه پردازان این حوزه چون بارت و کریستوا معتقدند که هیچ متن ناب و خالصی وجود ندارد و همۀ متون قبلاً متولد شده اند، و فقط شخص روایت کنندۀ آن فرق می کند. نگارندۀ مقاله بر آن است تا با روش تحلیلی-تطبیقی پس از تشریح نظریه بینامتنیت بر اساس این رویکرد به بررسی و تحلیل قابوس نامه عنصرالمعالی و بوستان سعدی بپردازد تا ضمن بیان وجوه اشتراک و عناصر تکرار شوندۀ این دو اثر مهم ادبی بر این نکته تأکید کند که طبق نظریه بینامتنیت هیچ متنی اصیل نیست. بوستان سعدی نیز از لحاظ محتوا واگویه ای از متون پیش از خود است. از جمله قابوس نامه عنصرالمعالی که هدف از این جستار بررسی آن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1291 - تبیین فضای عرفانی سماع و تلفیق آن با هنر نقاشی مدرن
ندا بصاری عزیز حجاجی کهجوق آرش مشفقی

10.30495/dk.2021.681685

در ایجاد تناسب بین فضای عرفان و هنر همان گونه که سالک در مقام شهود، به دیده های خویش مؤمن است؛ هنرمند نیز در خلق اثر بدیع با چنین حالتی روبرو خواهد بود و این توفیق نیز مستلزم نیل به یک حقیقت ثابت و یک محبوب است که در ابداع اثر هنری، حقیقت به ظهور رسیده در این مجال، به أکثر

در ایجاد تناسب بین فضای عرفان و هنر همان گونه که سالک در مقام شهود، به دیده های خویش مؤمن است؛ هنرمند نیز در خلق اثر بدیع با چنین حالتی روبرو خواهد بود و این توفیق نیز مستلزم نیل به یک حقیقت ثابت و یک محبوب است که در ابداع اثر هنری، حقیقت به ظهور رسیده در این مجال، به صورت تابلو نقاشی جلوه گر شده است. تحقیق در مفهوم عرفانی سماع و صورت شناسی آن در عناصر زیبایی رنگ و نقاشی، زمانی گویاتر می گردد که به سیر تلفیقی آن با نقاشی مدرن پرداخت و این مجال، که به روش توصیفی – تحلیلی نگاشته شده است؛ زیبایی شناسی را تا جایی پیش می برد که می توان یک محور کاربردی تری را ارائه داد. این پژوهش، با ایده پردازی آمیخته با تخیل نویسنده و با راهنمایی رسام جهت نقش پردازی افکار و ایده های نوین وی، برای نخستین بار همراه با تصاویری که مخلوق ذهن خلاق نویسنده است به نمایش گذاشته شده. هدف غایی این جستار مدعی است که نقاش هنرمند بتواند با تلفیق یکی از سنت های سلوک (سماع) که آن را از نگارگران سَلَف اخذ کرده است؛ با استناد به ظواهر طبیعت به صورت نمادین و با خلط رنگ های مذهبی، همراه با نگرشی عرفانی به اصل و مبدأ، آن را به تصویر بکشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1292 - رئالیسم در داستان های جلال آل احمد
رضا صادقی شهپر صفورا شفائی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1293 - زیبایی شناسی در عرفان زرتشتی و مشترکات آن با عرفان مولانا جلال الّدین محمّد بلخی
سهیلا ذوقی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1294 - بررسى اندیشه هاى اجتماعى از نظر اقبال و مولانا
علی محمد موذنی شیوا حیدری

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1295 - بررسی مقایسه ای کارکرد آرکائیسم در حوزه‌ی زبان اشعار فروغ فرخ زاد و پروین اعتصامی
معصومه موسوی ساداتی کامران پاشایی فخری پروانه عادل زاده

آرکائیسم، نوعی هنجارگریزی و انحراف از زبان معمول و نُرم و به کار بردن واژگان منسوخ یا شیوه ی نحوی مهجور و غیر متداول زبان امروزی است، درک اصطلاح مزبور نیازمند تأمل در زبان و تحولات آن است. تحول در زبان، در طول زمان امری طبیعی است که بعضی واژگان در ساختار زبان وارد شده و أکثر

آرکائیسم، نوعی هنجارگریزی و انحراف از زبان معمول و نُرم و به کار بردن واژگان منسوخ یا شیوه ی نحوی مهجور و غیر متداول زبان امروزی است، درک اصطلاح مزبور نیازمند تأمل در زبان و تحولات آن است. تحول در زبان، در طول زمان امری طبیعی است که بعضی واژگان در ساختار زبان وارد شده و بعضی از آن ها از این چرخه خارج می شوند در این مقاله اشعار دو شاعر معاصر پروین اعتصامی و فروغ فرخ زاد به شیوه‌ی کتابخانه ای بررسی‌شده است. پیوند پروین اعتصامی با سبک خراسانی و عراقی باعث شد که باستانگرایی به صورت متنوع و چشمگیر در اشعارش مشهود باشد و شاید استواری و فخامت شعری پروین اعتصامی، پیوستگی اشعار او به ادبیات کهن و غنی کشورمان باشد؛ اما باستان گرایی در اشعار فروغ فرخ زاد هم عصر شاعر با توجه به نوگرا بودن شاعر و نزدیکی زبان او به گفتار امروزی و کاربرد واژگان امروزی،در اشعار او چشمگیر نبوده و شاید در بعضی مواقع باعث آسیب پذیری زبان نرم فروغ شده است. در این مقاله دوازده شعر از دفتر اسیر فروغ و ده قصیده از اشعار پروین مورد بررسی تطبیقی قرارگرفته است؛ و نشان داده‌شده است که فروغ در استفاده از انواع قیدهای مختص و مشترک و تتابع اضافات و کاربرد تنسیق الصفات به طریق قدما رفته است. پروین نیز در استفاده از واژگان کهن، تخفیف های آوایی، کاربرد فعل ها به صورت باستانی و از لحاظ نحوی استفاده ی حروف به جای هم از این روش بهره برده است. اهمیت آرکائیسم در استفاده از تجربههای کهن و ادامه ی مرده ریگ هنر قدیم در هنر امروز است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1296 - بررسى جنگهاى قبیله اى و مفاهیم پسا استعمارى موجود در رمان بادبادک باز خالد حسینى
جلیل غیاثی شهرام کیایی

درفایل اصل مقاله موجود است

درفایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1297 - تفاوت رئالیسم اروپایى با واقع گرایى ایرانى
ملیحه جعفری لنگرودی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1298 - بررسی پدیده ی پیوندگونی از د دگاه پسااستعمارگرایانه ی هومی بابا در داستان در کشور آزاد اثر وی. اس. نایپل
علی دهداری علیرضا جعفری

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1299 - بررسی و تحلیل من‌های فردی و اجتماعی در شعر فروغ فرخزاد
زهرا دری

10.30495/dk.2021.1920668.2179

انسان در هر جایگاه معرفتی که قرار گیرد هم خویشتن خویش را متمایز از دیگر عناصر هستی می داند و هم پیوسته در کنشی متقابل با پدیده های زیستی و جامعه شناختی به سر می برد. یکی از مباحث مهم در دانش جامعه شناسی بررسی ظرفیت وجودی انسان ها و شیوة برخورد آنان با مباحث پیرامون و شر أکثر

انسان در هر جایگاه معرفتی که قرار گیرد هم خویشتن خویش را متمایز از دیگر عناصر هستی می داند و هم پیوسته در کنشی متقابل با پدیده های زیستی و جامعه شناختی به سر می برد. یکی از مباحث مهم در دانش جامعه شناسی بررسی ظرفیت وجودی انسان ها و شیوة برخورد آنان با مباحث پیرامون و شرایط اجتماعیِ خانواده، سرزمین و جهان است که از این دو پدیده اغلب تحت عنوان منِ اجتماعی و منِ فردی یاد می شود. بررسی اشعار فروغ فرخزاد که قسمت عمده ای از آن برخاسته از ضمیر ناخودآگاه انسانی و در پیوند با رمانتیسم و در نهایت سمبولیسم سیاسی- اجتماعی است، می تواند نمودهای گوناگون منِ فردی و اجتماعیِ فروغ را به عنوان زنی ایرانی در دوره ای از تاریخ اجتماعی ایران، که دورة گذار محسوب می شود تبیین کند. بررسی حاضر بیانگر آن است که علاوه بر وجود منِ تغزلی در همة دوره های شعری و زندگی فروغ البته با سیر نزولی، وجود تقابل و ناسازواری منِ فردی و اجتماعی و در نهایت غلبة من اجتماعی ِکمال گرا و تحوّل طلب و بیان نارضایتی ازآنچه که در جامعه انسانی می گذرد از نمودهای برجستة شعر فروغ خصوصا در نیمة دوم زندگی شعری فروغ محسوب می شود. فردگرایی و سپس اجتماعی شدن و از نو اجتماعی شدنی از سویی گویای تحول اجتماعی و تاثیری است که بر ایفای نقش اجتماعی فروغ گذارده است و از سویی دیگر شعر او را تصویرگر جامعة سرد و رو به اضمحلال قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1300 - Green Fabrication of Albizia Lebbeck Leaves-Capped Silver Nanoparticles for Removal of Butylparaben
Fatemeh Maghami Maryam Abrishamkar Bijan Mombini Godajdar Mina Hossieni

Albizia Lebbeck Leaves-Capped Silver Nanoparticles (ALLC AgNPs) were constructedusing a green and sustainable method and used as an effective adsorbent for the removal ofbutylparaben (BP) dye from an aqueous solution. The possible mechanisms for thefabrication of ALLC A أکثر

Albizia Lebbeck Leaves-Capped Silver Nanoparticles (ALLC AgNPs) were constructedusing a green and sustainable method and used as an effective adsorbent for the removal ofbutylparaben (BP) dye from an aqueous solution. The possible mechanisms for thefabrication of ALLC AgNPs were also investigated and discussed. The proposed adsorbentwas characterized and identified using FT-IR, XRD, and SEM techniques. For investigatingthe influence of affective factors like BP dye concentration, pH, adsorbent dosage, andsonication time on the removal process and achieving optimum conditions, central compositedesign (CCD) based response surface methodology (RSM) was applied. To investigate theadsorption mechanism and kinetic of the removal reaction, different isotherm and kineticmodels were used. The obtained results proved the applicability of fabricated adsorbent as anideal material for the treatment of pollutants and especially dye molecules. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1301 - Solvatochromic and Photochromic behavior of 1',3',3'-trimethyl-8-nitrospiro[chromene-2,2'-indoline]
Zeinalabedin Sepehr Hossein Nasr-Isfahani Ali Reza Mahdavian

1',3',3'-trimethyl-8-nitrospiro[chromene-2,2'-indoline] is one of the spiropyran derivatives. In recent years, the spiropyran derivatives have been studied numerously for their photochromic properties.We know these compounds as an isomeric system. The closed-ring spirop أکثر

1',3',3'-trimethyl-8-nitrospiro[chromene-2,2'-indoline] is one of the spiropyran derivatives. In recent years, the spiropyran derivatives have been studied numerously for their photochromic properties.We know these compounds as an isomeric system. The closed-ring spiropyran (SP) could be converted into the open-ring merocyanine (MC) upon UV irradiation. In this work, 1',3',3'-trimethyl-8-nitrospiro[chromene-2,2'-indoline] is prepared, and subsequently, characterized by the FT-IR, 1H-NMR, and 13C-NMR spectroscopic techniques. In order to confirm its molecular structure, the UV–visible spectroscopic analysis of its solutions is studied in different solvents in the spectral range of 250-750 nm before and after exposure to a UV lamp. The 1',3',3'-trimethyl-8-nitrospiro[chromene-2,2'-indoline]chromophore shows a solvatochromism behavior: the spiropyran solution in acetonitrile is completely colorless, while its solution is pale blue in DMF and dark purple in ethanol and methanol. The visible spectra of the spiropyran solutions show that the solvents methanol and ethanol are capable of stabilizing the MC form better than the solvents DMF and acetonitrile, and that this photochromic compound has a higher absorption intensity in the visible region. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1302 - Sodium Bismuthate: An Efficient Catalyst for the One-pot Synthesis of Biologically Active Spiro[4H-pyran] Derivativesunder Solvent-free Conditions
Farzaneh Mohamadpour Malek Taher Maghsoodlou Reza Heydari Mojtaba Lashkari

An efficient sodium bismuthate (NaBiO3) synthesis of biologically active spiro[4H-pyran]derivatives has been accomplished via one-pot three-condensation of isatin/acenaphthequinone, malononitrile and different reagents including 1,3-dicrbonyl compounds, α-naphthol أکثر

An efficient sodium bismuthate (NaBiO3) synthesis of biologically active spiro[4H-pyran]derivatives has been accomplished via one-pot three-condensation of isatin/acenaphthequinone, malononitrile and different reagents including 1,3-dicrbonyl compounds, α-naphthol and 4-hydroxycumarin under solvent-free conditions. The notable advantages of the present procedure are: eco-friendly, environmentally benign nature,low-cost and non-toxic catalyst, simplicity of operation with no necessity of chromatographicpurification steps, short reaction times, good to high yields and solvent-free conditions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1303 - Antimicrobial Modified-Tragacanth Gum/Acrylic Acid Hydrogels for the Controlled Release of Quercetin
Javid Monjezi Rezvan Jamaledin

In this study, new antimicrobial hydrogels were prepared via reaction of functionalized-tragacanthgum (TG) biopolymer by quaternary ammonium functionalization of TG (QTG) with acrylic acid(AA). Characterization of the QTG hydrogels (QTG-AA) was carried out by FTIR,therm أکثر

In this study, new antimicrobial hydrogels were prepared via reaction of functionalized-tragacanthgum (TG) biopolymer by quaternary ammonium functionalization of TG (QTG) with acrylic acid(AA). Characterization of the QTG hydrogels (QTG-AA) was carried out by FTIR,thermogravimetric analysis (TGA), and 1H NMR. Dynamic mechanical analysis, (DMA) wasconducted to characterize the mechanical behavior of hydrogels. Swelling behavior of the QTGhydrogels exhibited dependence on the pH, immersion time, medium, and temperature. Loading andin-vitro drug release from the final hydrogels were studied by using quercetin as a model drug. Theresults exhibited the pH-sensitivity of the hydrogels for drug delivery. The antimicrobial effect ofthe prepared hydrogels was investigated against some standard microorganisms and the resultsdemonstrated that the hydrogels possess good antimicrobial activity against gram-positive andgram-negative bacteria as well as a fungus. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1304 - Heat Treatment of Graphene Oxide/Thiourea Mixture in the Solid State and Application for Detection of Uric acid and pH Sensing
Javad Gholami Nastaran Jalili

The heat treatment of the graphene oxide/ thiourea mixture was done by the tube furnace equippedwith an argon inlet. The graphene oxide/ thiourea sample was characterized by UV–visiblespectrometry, Thermogravimetric analysis, Fourier transform infrared spectroscop أکثر

The heat treatment of the graphene oxide/ thiourea mixture was done by the tube furnace equippedwith an argon inlet. The graphene oxide/ thiourea sample was characterized by UV–visiblespectrometry, Thermogravimetric analysis, Fourier transform infrared spectroscopy and X-rayphotoelectron spectroscopy. The UV–vis absorption spectra of graphene oxide was shown thecharacteristic absorbance of graphene oxide, and the Fourier transform infrared spectra showedcarboxylic acid group and thiocyanate on the surface of graphene oxide/thiourea. Thedeconvolution of X-ray photoelectron spectra showed the sulfur and nitrogen on the surface ofgraphene oxide. The peak area, the percent of carbon, oxygen, nitrogen, and sulfur of modifiedgraphene oxide based on Scofield’s relative sensitivity factor (RSF), was 73, 16, 7, and 4,respectively. The fluorescence measurements of the modified graphene oxide suspension in thedifferent pH were investigated. The alkaline solution showed the most emission intensity. Thesample was shown good interaction with uric acid in the alkaline solution compared to othersubstances, including thiamin, nicotinamide, urea, ascorbic acid, glucose, and lauric acid, based onfluorescence spectroscopy. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1305 - Study on the Adsorption of Samarium and Gadolinium Ions by a Biopolymer Microcapsules Containing DEHPA/TOPO Extract
Elham Delrish Alireza Khanchi Mohammad Outokesh Ahmad Tayyeb Kambiz Tahvildari

In this study, the adsorption behavior of an alginate biopolymer microspheres containing D2 EHPA/TOPO (DTMCs) toward samarium (III) and gadolinium (III) ions was examined under various conditions. Scanning electron microscope (SEM) and thermogravimetric analysis (TGA) t أکثر

In this study, the adsorption behavior of an alginate biopolymer microspheres containing D2 EHPA/TOPO (DTMCs) toward samarium (III) and gadolinium (III) ions was examined under various conditions. Scanning electron microscope (SEM) and thermogravimetric analysis (TGA) techniques were used to characterize the structure of microspheres. The average size of the microspheres was estimated around 500µm by SEM and also TGA technique showed that the microcapsules was stable until 150 °C. It was found that Sm (III) and Gd (III) ions can be adsorbed onto DTMCs in the concentration range 5-50 ppm while the uptake of these ions completed just 30 minutes. The results of adsorption suggested that the Freundlich isotherm was in good agreement with the experimental data. Furthermore, the study on the reaction mechanism showed that chemical reaction was controlling step compared to film and intraparticle diffusions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1306 - Dissolution Kinetic Evaluation of Manganese-rich Iron ore by Sulphuric acid Solution
Alafara Abdullahi Baba Musa John Saliu Daud Temitope Olaoluwa Taofiqat Omotayo Abu Rafiu Babatunde Bale Folahan Amoo Adekola

This study investigated the optimum conditions for the leaching of manganese-rich iron ore for subsequent beneficiation studies in laboratory scale. The experiments were carried out by varying the concentration of H2 SO4 solution and the leaching temperature. The proper أکثر

This study investigated the optimum conditions for the leaching of manganese-rich iron ore for subsequent beneficiation studies in laboratory scale. The experiments were carried out by varying the concentration of H2 SO4 solution and the leaching temperature. The properties of the iron ore was characterized by X-ray fluorescence (XRF), X-ray diffraction (XRD), Scanning Electron Microscopy (SEM) as well asphoto-micrographic examination. The leaching experiments showed that the ore leaching increases with increasing acid concentration and temperature. About 78.9% of the iron ore was reacted within 120 minutes by 4M H2 SO4 solution at a temperature of 80oC. The activation energy (Ea) and the order of reaction were determined to be 31.14kJ/mol and 0.979, respectively. The leaching data were fitted to the shrinking core model and the experimental results followed a diffusion controlled mechanism. The residual product at optimal leaching was appropriately characterized and was found to contain silicate compound. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1307 - Improved Wear Resistance of the Fe-C-Ti Hardfacing Alloy by Nano TiCN Particles Fabricated by FCAW-N2
M. Mohammadikhah

In this investigation the Fe-C-Ti hardfacing alloy was fabricated by FCAW-N2 on AISI 1010 mild steel substrates, and then heat treatment was carried out on the samples. The OES, XRD, OM and SEM examinations and Rockwell hardness method were used for determining chemical أکثر

In this investigation the Fe-C-Ti hardfacing alloy was fabricated by FCAW-N2 on AISI 1010 mild steel substrates, and then heat treatment was carried out on the samples. The OES, XRD, OM and SEM examinations and Rockwell hardness method were used for determining chemical composition, hardness and studying the microstructure of the hardface and heat treated samples. The OES examination results indicated that absorption of nitrogen in hardface sample was occurred. The XRD, OM and SEM examination results indicated that the microstructure of both hardface and heat treated sample, includes the ferrite with TiCN particles, but with different in size and distribute of the TiCN particles in microstructure. The microstructure of the heat treated sample had the nano scale of TiCN (500nm) with uniformly distribute at the ferrite matrix. The wear test (ASTM G 65) results indicate that the highest wear resistance is gained in the heat treated sample with maximum surface hardness. In addition, abrasive wear micromechanisms in steel substrate/ hardface / heat treated samples were recognized as: deep ploughing / ploughing + cutting / shallow ploughing + cutting respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1308 - Degradation Mechanisms of APS and EB-PVD Thermal Barrier Coatings
A Rabieifar V Abouei Mehrizi M Ghanbari Haghighi

Thermal barrier coatings (TBCs) are a crucial technology in thermal stability. Their use to achieve surface temperature reduction of the underlying superalloys surpasses all other achievements in the field of material technologies that have taken place in the last three أکثر

Thermal barrier coatings (TBCs) are a crucial technology in thermal stability. Their use to achieve surface temperature reduction of the underlying superalloys surpasses all other achievements in the field of material technologies that have taken place in the last three decades. The technological advances in TBCs make them suitable for operation in the most demanding high-temperature environment of aircraft and industrial gas-turbine engines. The performance of these multi-layered and multi-material systems, tailored for high-temperature applications, is closely linked to their microstructure evolution. Many factors influence the durability of TBCs; therefore, in order to tailor these engineering materials for high-temperature applications, it is required to have a comprehensive understanding of the effects of the contributing factors and their interaction with the development of advanced TBCs. Improvements in TBCs will require a better understanding of the complex changes in their structure and properties that occur under operating conditions that lead to their failure. This article overviews the intrinsic and extrinsic degradation mechanisms, including TGO growth, thermal shock, CMAS attack, hot corrosion, erosion, sintering and phase transformations, thermal fatigue, thermo-mechanical tensile and foreign object damage. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1309 - تحلیلی بر الگوی برندسازی مقصد گردشگری با تاکید بر شبکه‌های اجتماعی با رویکرد جامعه شناختی
رضوان امید زاده منصور زراءنژاد علی کنگرانی فراهانی محمد همتی

گردشگری به مثابه ی صنعتی مؤثر و تأثیرگذار بر جوامع توانسته است توجه سیاست گذاران و برنامه ریزان را به خود جلب کند. این صنعت فعالیتی گسترده است که تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی مهمی را با خود به همراه دارد و هر یک در جای خود قابل بحث و بررسی است هدف این پ أکثر

گردشگری به مثابه ی صنعتی مؤثر و تأثیرگذار بر جوامع توانسته است توجه سیاست گذاران و برنامه ریزان را به خود جلب کند. این صنعت فعالیتی گسترده است که تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی مهمی را با خود به همراه دارد و هر یک در جای خود قابل بحث و بررسی است هدف این پژوهش تحلیلی بر الگوی برندسازی مقصد گردشگری با تاکید بر شبکه‌های اجتماعی با رویکرد جامعه شناختی بود. روش پژوهش مطالعة موردی کیفی است و مشارکت‌کنندگان نخبگان هستند. با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری، آگاهی دهندگان کلیدی )شامل16نفر ( برای شناسایی چارچوب مدل تحقیق انتخاب شده اند و با آنها مصاحبه به عمل آمده است .ابزار مورد استفاده برای شناسایی عوامل مدل تحقیق، مصاحبه نیمه ساختمند) با گروه های کانونی (و مطالعه اسناد بوده است. برای تامین روایی و پایایی مطالعه از روش ارزیابی لینوکلن و گوبا استفاده شد. مدل پارادایمی این پژوهش بر اساس الگوی پارادایمی استراوس و کوربین طراحی شد. پس از انجام مصاحبه های تحقیق تعداد 43 کد به صورت کلی مشخص گردید. جدول شماره 2 نتایج مربوط به این کدها را نشان می دهد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر مشخص گردید که متغیرهای تاثیرگذار بر برند سازی مقصد گردشگری شامل جذب مخاطب، توسعه پایدار، دانش برند، نیازهای منطقه ای، پشتوانه سازی محلی، اعتماد عمومی و مدیریت منابع انسانی و تعاملات فردی و گروهی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1310 - مطالعه جامعه شناختی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی در ایران (با تأکید بر برنامه‌های 5 ساله توسعه اول تا ششم )
مجتبی روحانی یزدلی طاهره میرساردو عبدالرضا ادهمی

در این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق از یک سو دانشجویان و از سوی دیگر اساتید متخصص در حوزه توسعه اقتصادی- اجتماعی بودند. تعداد نمونه اساتید 10 نفر بودکه با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و با اشباع نظری انتخاب شد. جامعه آ أکثر

در این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق از یک سو دانشجویان و از سوی دیگر اساتید متخصص در حوزه توسعه اقتصادی- اجتماعی بودند. تعداد نمونه اساتید 10 نفر بودکه با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و با اشباع نظری انتخاب شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره دکتری رشته های جامعه شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال که در نیمسال دوم 99-98 مشغول به تحصیل بودند، نمونه دانشجویان 200 نفر بود. یافته های پیمایش، حاکی از وجود رابطه معنادار قوی بین مؤلفه‌های سرمایه انسانی (تخصص، نوآوری، نخبه گرایی) و توسعه اقتصادی – اجتماعی است. نتایج مطالعه کیفی نشان داد که، شرایط علی پاسخگویی، حاکمیت قانون، اجماع عمومی، شفافیت ، کارایی و اثربخشی، حقوق مساوی و مسئولیت پذیری شناسایی شده و پدیده محوری اقتصاد تک محصولی که در زمینه فعالیت بخش خصوصی، استقلال مردم و رسانه ها ، نقش دولت، اشتراک دولت و مردم، ظرفیت سیاسی و سازمانی دولت، دولت و تأمین رفاه و بسترسازی دولت پدید آمده است. تخصص، نخبه گرایی و نوآوری به&lrm; عنوان شرایط مداخله‌گر و اقتصاد تک محصولی منجر به اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی ، حمایت اجتماعی و مشارکت اجتماعی می شود که پیامدهای چنین کنش‌ها و واکنش‌هایی رفاه ، امنیت اجتماعی، عدالت اجتماعی و آموزش همگانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1311 - تحلیل جامعه شناختی تاثیر بی هنجاری بر بی تفاوتی اجتماعی
ندا سیدین عبدالرضا ادهمی طلیعه خادمیان

در ادبیات جامعه‌شناختی غالبا از بی‌تفاوتی به عنوان پدیده‌ای آسیب‌شناختی، نوعی بیماری اجتماعی، مانعی در راه مشارکت و توسعه و از عوارض شهرنشینی در عصر جدید یاد می‌شود و یکی از عناصر نامطلوب زندگی مدرن است که به نوعی تهدیدی است که به تمایل افراد به عدم دخالت در امور و پذیر أکثر

در ادبیات جامعه‌شناختی غالبا از بی‌تفاوتی به عنوان پدیده‌ای آسیب‌شناختی، نوعی بیماری اجتماعی، مانعی در راه مشارکت و توسعه و از عوارض شهرنشینی در عصر جدید یاد می‌شود و یکی از عناصر نامطلوب زندگی مدرن است که به نوعی تهدیدی است که به تمایل افراد به عدم دخالت در امور و پذیرش مسئولیت اشاره می نماید. هدف این پژوهش تحلیل جامعه شناختی تاثیر بی هنجاری بر بی تفاوتی اجتماعی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و تهران شمال می باشد که در زمان انجام پژوهش جامعه آماری کل برابر 85000 دانشجو مشغول به تحصیل در این دو واحد دانشگاهی بودند که تعداد 380 نفر از آنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده مورد مطالعه قرار گرفتند. روش مورد استفاده پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. و برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و چندگانه، آزمون تفاوت میانگین مستقل T-Test و آزمون تحلیل واریانس یکطرفه آنوا استفاده شد.برای سنجش متغیر بی هنجاری چهار بُعد در نظر گرفته شد و یافته های حاصل نشان داد که بین متغیر بی‌معنایی(267/0=r)، بی اعتمادی (245/0=r) ، بی قدرتی (397/0=r) و فردگرایی(265/0=r) با بی تفاوتی اجتماعی همبستگی مستقیم و معناداری وجود دارد. بعبارت دیگر، هرچه بی‌هنجاری اجتماعی بالاتر باشد، بی‌تفاوتی اجتماعی در دانشجویان افزایش خواهد یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1312 - طراحی مدل بازاریابی در جامعه مبتنی بر تجربه مشتری در طبیعت‌گردی استان مازندران
گلنار شجاعی باغینی محبوبه نادری دوست

چکیدههدف تحقیق حاضر طراحی مدل بازاریابی مبتنی بر تجربه مشتری در طبیعت‌گردی استان مازندران می باشد. جامعه آماری تحقیق ‌شامل ‌تورگردانان، کارشناسان گردشگری و گردشگرانی است ‌که به‌ منظور طبیعت‌گردی در استان مازندران به مناطق مختلف سفر می‌کنند.‌ پژوهش از نوع کاربردی می باشد أکثر

چکیدههدف تحقیق حاضر طراحی مدل بازاریابی مبتنی بر تجربه مشتری در طبیعت‌گردی استان مازندران می باشد. جامعه آماری تحقیق ‌شامل ‌تورگردانان، کارشناسان گردشگری و گردشگرانی است ‌که به‌ منظور طبیعت‌گردی در استان مازندران به مناطق مختلف سفر می‌کنند.‌ پژوهش از نوع کاربردی می باشد و به صورت کیفی- کمی مورد ارزیابی قرار گرفته است. مولفه ها از طریق ادبیات پژوهش شناسایی شده اند و به منظور غربالگری مولفه ها از تکنیک Delphi استفاده شده است. پرسشنامه ی دلفی در 3 راند توسط کارشناسان گردشگری غربالگری شده است. در گام دوم برای سطح بندی مولفه ها و شناسایی مولفه های تاثیر گذار از تکنیک ISM(ساختاری- تفسیری) بهره برده ایم. نتایج تحقیق حاکی از آن دارد که در گام نخست با توجه به تکنیک دلفی در مدل مبتنی بر تجربه مشتری 3 بعد و 11 مولفه توسط کارشناسان تایید شده است. سه بعد شامل عوامل مرتبط بر تجربه مشتری، عوامل فردی و عوامل محیطی می باشد. در گام دوم در تکنیک ساختاری – تفسیری، مولفه ها در 4 سطح قرار گرفته اند. با توجه به تحلیل وابستگی-نفوذ ، مولفه های عوامل سیاسی و عوامل اقتصادی به عنوان تاثیر گذارترین و کلیدی ترین مولفه در مدل بازاریابی مبتنی بر تجربه مشتری در طبیعت‌گردی استان مازندران شناسایی شده اند.کلمات کلیدی: تجربه مشتری، طبیعت گردی، بازاریابی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1313 - تحلیل جامعه شناختی نقش گردشگری بر توسعه پویا (مورد مطالعه شهر مراغه)
ناصر قهرمان سید محمد سید میرزایی مصطفی ازکیا

گردشگری به عنوان یکی از گسترده ترین صنعت خدماتی درجهان، حائز جایگاه ویژه ای است از این رو بسیاری از کشورها در رقابتی نزدیک و فشرده، در پی افزایش منافع و عواید خود از این صنعت هستند و شهر مراغه نیز به علت توانمندیهای محیطی و تاریخی- فرهنگی، در گردشگری دارای قابلیت بالای أکثر

گردشگری به عنوان یکی از گسترده ترین صنعت خدماتی درجهان، حائز جایگاه ویژه ای است از این رو بسیاری از کشورها در رقابتی نزدیک و فشرده، در پی افزایش منافع و عواید خود از این صنعت هستند و شهر مراغه نیز به علت توانمندیهای محیطی و تاریخی- فرهنگی، در گردشگری دارای قابلیت بالایی در این حوزه می باشد لذا بخاطر وابستگی اقتصاد مراغه به کشاورزی و پتانسیل بالای اشتغالزایی در حوزه گردشگری ، می توان از این صنعت به عنوان جایگزین کشاورزی در زمانهای خشکسالی و نقش آن در توسعه پویا استفاده کرد در این تحقیق برای آزمون فرضیه های مطرح شده، با استفاده ازانتخاب نمونه آماری 130 نفری ازجامعه آماری که متشکل از 1-همه خبرگان و فعالان گردشگری شهرستان ، صاحبان اصلی مشاغل مرتبط با گردشگری و گردشگرانی که از مکانهای مختلف گردشگری شهر دیدن کرده و بیش از یک بار به مراغه مسافرت کرده بودند از طریق نمونه گیری ساده انتخاب و در قالب دو پرسشنامه متفاوت مورد پرسش قرار گرفته اند و با استفاده از روشهای آماری( r اسپرمن و آزمون خی دو )مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و نتایج بیانگر تاثیر گردشگری بر روی متغیر های زیرساخت های گردشگری، درآمد و فرصت های شغلی مرتبط با گردشگری می باشند همچنین داده های بدست آمده از ارگانهای مرتبط با گردشگری تاثیر گردشگری بر متغیر های مذکور را تایید کردند و بیانگر افزایش متغیرهای ذکر شده در طول ده سال گذشته می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1314 - درآمدی نظری بر سرمایه داری جهانی به مثابه شکل زندگی
امیر رزاقی علی رحمانی فیروزجاه علی اصغر عباسی اسفجیر

شکل زندگی انسان ها حاصل فرم ها، الگوها، قاعده ها و...می باشد. انسان در هسته ایده شکل زندگی است. حوزه پژوهشی این مقاله پیرامون این مساله است که چرا سرمایه داری جهانی شکل زندگی است؟ و چگونه سرمایه داری جهانی شکل زندگی خود را برافرادو جوامع مسلط می نماید؟.برای نیل به هدف ت أکثر

شکل زندگی انسان ها حاصل فرم ها، الگوها، قاعده ها و...می باشد. انسان در هسته ایده شکل زندگی است. حوزه پژوهشی این مقاله پیرامون این مساله است که چرا سرمایه داری جهانی شکل زندگی است؟ و چگونه سرمایه داری جهانی شکل زندگی خود را برافرادو جوامع مسلط می نماید؟.برای نیل به هدف تبین این دو پرسش، از روش مروری تئوریک استفاده شده است. برای گردآوری داده ها به پایگاه های داده های گوگل یاهو و همچنین پایگاه داده های علمی( نورمگزین، پرتابل های جامع علوم انسانی، Academia، Britannica، paperhub و.. ) مراجعه و با بکارگیری کلید واژه گان مرتبط به جستجوی منابع پرداخته و منابع یافت شده در سه گروه کتاب، مقاله و پایان نامه تقسیم گردیدند. از بین 109 منبع اولیه یافت شده بر اساس معیارهایی 45 منبع انتخاب شدند با مطالعه منابع گزینش شده داده ها استخراج ، تقلیل، خلاصه سازی، مفهوم سازی، دسته بندی و تحلیل گردیدند. یافته ها بیان می دارند که: سرمایه داری جهانی در سطح کلان خود به عنوان شکل زندگی دارای فرم ها و الگوهایی تقلیل ناپذیر است.اعمال و عملکردهای غیر سرمایه داری توسط اعمال سرمایه داری بازنویسی و در فرم ها و الگوی عمل سرمایه داری جاسازی می شوند. سرمایه داری جهانی درقالب ساحت های ساختارمند اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی –ایدئولوژیکی،سیاسی و حقوقی توانسته بر همه امور ذهنی و عینی افرادو جوامع تاثیر بگذارد و شکل معینی از زندگی را بر افراد و جوامع مسلط نماید. این شکل زندگی سبب تداوم تولید، توزیع، مصرف جهانی و کسب سود و سود دوباره است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1315 - مطالعه جامعه شناختی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی در ایران (با تأکید بر برنامه‌های 5 ساله توسعه اول تا ششم )
مجتبی روحانی یزدلی طاهره میرساردو عبدالرضا ادهمی

هدف این پژوهش، بررسی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی از نظر اساتید دانشگاه ها و دانشجویان دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال بود. در این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق از یک سو دانشجویان و از أکثر

هدف این پژوهش، بررسی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی از نظر اساتید دانشگاه ها و دانشجویان دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال بود. در این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق از یک سو دانشجویان و از سوی دیگر اساتید متخصص در حوزه توسعه اقتصادی- اجتماعی بودند. تعداد نمونه اساتید 10 نفر بودکه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با اشباع نظری انتخاب شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره دکتری رشته های جامعه شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال که در نیمسال دوم 99-98 مشغول به تحصیل بودند، نمونه دانشجویان 200 نفر بود. اعتبار پرسشنامه با اعتبار صوری و پایایی داده ها با استفاده از روش آزمون و آزمون مجدد و آزمون آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت. در پیمایش ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته و در مطالعه کیفی مصاحبه نیمه ساخت یافته بود. فرضیه ها با استفاده از نظریه سرمایه انسانی تدوین شده اند. یافته های پیمایش، حاکی از وجود رابطه معنادار قوی بین مؤلفه های سرمایه انسانی (تخصص، نوآوری، نخبه گرایی) و توسعه اقتصادی – اجتماعی است. نتایج مطالعه کیفی نشان داد که، شرایط علی پاسخگویی، حاکمیت قانون، اجماع عمومی، شفافیت ، کارایی و اثربخشی، حقوق مساوی و مسئولیت پذیری شناسایی شده و پدیده محوری اقتصاد تک محصولی که در زمینه فعالیت بخش خصوصی، استقلال مردم و رسانه ها ، نقش دولت، اشتراک دولت و مردم، ظرفیت سیاسی و سازمانی دولت، دولت و تأمین رفاه و بسترسازی دولت پدید آمده است. تخصص، نخبه گرایی و نوآوری به&lrm; عنوان شرایط مداخله گر و اقتصاد تک محصولی منجر به اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی ، حمایت اجتماعی و مشارکت اجتماعی می شود که پیامدهای چنین کنش ها و واکنش هایی رفاه ، امنیت اجتماعی، عدالت اجتماعی و آموزش همگانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1316 - بازنمایی گفتمان- ایدئولوژی دولت اعتدال در نظام آموزش و پرورش
سید بهروز موسوی بهبید احمدعلی حسابی نبی الله ایدر

یکی از مهم‌ترین اهداف و شاخصه‌های نظام آموزشی، از زمان تحقق جمهوری اسلامی ایران، ایجاد و بسط گفتمان ایدئولوژیکی در ساحت جامعه بوده است. به‌طوری‌که تاریخ این نهاد، پس از انقلاب اسلامی، نشان می‌دهد تحولات گسترده‌ای در آن صورت گرفته است. این تغییرات متأثر از تغییر و تحول گ أکثر

یکی از مهم‌ترین اهداف و شاخصه‌های نظام آموزشی، از زمان تحقق جمهوری اسلامی ایران، ایجاد و بسط گفتمان ایدئولوژیکی در ساحت جامعه بوده است. به‌طوری‌که تاریخ این نهاد، پس از انقلاب اسلامی، نشان می‌دهد تحولات گسترده‌ای در آن صورت گرفته است. این تغییرات متأثر از تغییر و تحول گفتمان‌ها در نظام جمهوری اسلامی ایران و در چارچوب گفتمان- ایدئولوژی غالب صورت پذیرفته است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف و روش- نظریه لاکلائو و موفه، به مطالعه‌ی گفتمان- ایدئولوژی آموزش‌و‌پرورش در دولت اعتدال پرداخته و با توصیف و تبیین ماهیت و عناصر گفتمانی آموزش‌وپرورش، رویکرد گفتمان غالب در نظام آموزش‌وپرورش بررسی گردید. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد نظام آموزش‌وپرورش در دولت اعتدال از بعد گفتمانی به عناصر گفتمانی لیبرالیسم اسلامی نزدیک شده است. لذا بر مشارکت، حقوق شهروندی، انتقادگری، عقل محوری، تحول‌آفرینی، خلاقیت و نوآوری، شایسته‌سالاری تخصص محورانه، مهارت‌آموزی، قانون‌محوری و قانون‌مداری و... در اسناد خود تأکید دارد. عناصر گفتمانی فوق در چهارچوب عناصر گفتمانی نظام نوین جهانی تعامل محورانه قابل طرح است. همچنین یافته‌ها نشان می‌دهد سوژه مدنظر دولت اعتدال، سوژه سیاسی است که با عناصر و دقیقه‌های گفتمانی نظام لیبرال دموکرات انطباق دارد و این امر در اسناد بالادستی و کتب درسی آموزش‌وپرورش در رابطه با دانش‌آموزان کاملاً مشهود بود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1317 - تحلیل جامعه شناختی تاثیر بی‌هنجاری بر بی‌تفاوتی اجتماعی
ندا سیدین عبدالرضا ادهمی طلیعه خادمیان

در ادبیات جامعه‌شناختی غالبا از بی‌تفاوتی به عنوان پدیده‌ای آسیب‌شناختی، نوعی بیماری اجتماعی، مانعی در راه مشارکت و توسعه و از عوارض شهرنشینی در عصر جدید یاد می‌شود و یکی از عناصر نامطلوب زندگی مدرن است که به نوعی تهدیدی است که به تمایل افراد به عدم دخالت در امور و پذیر أکثر

در ادبیات جامعه‌شناختی غالبا از بی‌تفاوتی به عنوان پدیده‌ای آسیب‌شناختی، نوعی بیماری اجتماعی، مانعی در راه مشارکت و توسعه و از عوارض شهرنشینی در عصر جدید یاد می‌شود و یکی از عناصر نامطلوب زندگی مدرن است که به نوعی تهدیدی است که به تمایل افراد به عدم دخالت در امور و پذیرش مسئولیت اشاره می نماید. هدف این پژوهش تحلیل جامعه شناختی تاثیر بی هنجاری بر بی تفاوتی اجتماعی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و تهران شمال می باشد که در زمان انجام پژوهش جامعه آماری کل برابر 85000 دانشجو مشغول به تحصیل در این دو واحد دانشگاهی بودند که تعداد 380 نفر از آنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده مورد مطالعه قرار گرفتند. روش مورد استفاده پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. و برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و چندگانه، آزمون تفاوت میانگین مستقل T-Test و آزمون تحلیل واریانس یکطرفه آنوا استفاده شد.برای سنجش متغیر بی هنجاری چهار بُعد در نظر گرفته شد و یافته های حاصل نشان داد که بین متغیر بی‌معنایی(267/0=r)، بی اعتمادی (245/0=r) ، بی قدرتی (397/0=r) و فردگرایی(265/0=r) با بی تفاوتی اجتماعی همبستگی مستقیم و معناداری وجود دارد. بعبارت دیگر، هرچه بی‌هنجاری اجتماعی بالاتر باشد، بی‌تفاوتی اجتماعی در دانشجویان افزایش خواهد یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1318 - تحلیل جامعه شناختی نقش توریسم بر توسعه پویا (مورد مطالعه شهر مراغه)
ناصر قهرمان سید محمد سید میرزایی مصطفی ازکیا

گردشگری به عنوان یکی از گسترده ترین صنعت خدماتی درجهان، حائز جایگاه ویژه ای است از این رو بسیاری از کشورها در رقابتی نزدیک و فشرده، در پی افزایش منافع و عواید خود از این صنعت هستند و شهر مراغه نیز به علت توانمندیهای محیطی و تاریخی- فرهنگی، در گردشگری دارای قابلیت بالایی أکثر

گردشگری به عنوان یکی از گسترده ترین صنعت خدماتی درجهان، حائز جایگاه ویژه ای است از این رو بسیاری از کشورها در رقابتی نزدیک و فشرده، در پی افزایش منافع و عواید خود از این صنعت هستند و شهر مراغه نیز به علت توانمندیهای محیطی و تاریخی- فرهنگی، در گردشگری دارای قابلیت بالایی در این حوزه می باشد لذا بخاطر وابستگی اقتصاد مراغه به کشاورزی و پتانسیل بالای اشتغالزایی در حوزه گردشگری ، می توان از این صنعت به عنوان جایگزین کشاورزی در زمانهای خشکسالی و نقش آن در توسعه پویا استفاده کرد در این تحقیق برای آزمون فرضیه های مطرح شده، با استفاده ازانتخاب نمونه آماری 130 نفری ازجامعه آماری که متشکل از 1-همه خبرگان و فعالان گردشگری شهرستان ، صاحبان اصلی مشاغل مرتبط با گردشگری و گردشگرانی که از مکانهای مختلف گردشگری شهر دیدن کرده و بیش از یک بار به مراغه مسافرت کرده بودند از طریق نمونه گیری ساده انتخاب و در قالب دو پرسشنامه متفاوت مورد پرسش قرار گرفته اند و با استفاده از روشهای آماری( r اسپرمن و آزمون خی دو )مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و نتایج بیانگر تاثیر گردشگری بر روی متغیر های زیرساخت های گردشگری، درآمد و فرصت های شغلی مرتبط با گردشگری می باشند همچنین داده های بدست آمده از ارگانهای مرتبط با گردشگری تاثیر گردشگری بر متغیر های مذکور را تایید کردند و بیانگر افزایش متغیرهای ذکر شده در طول ده سال گذشته می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1319 - پیش‌بینی حمایت اجتماعی کارکنان بر اساس متغیرهای انعطاف‌پذیری و خوش‌بینی
راضیه گلی یاسمن مدانلو ابوالقاسم بریمانی

حمایت اجتماعی برقراری یک تعامل اجتماعی است که با تداوم ارتباط، به ایجاد همدلانه و در نهایت به یک شبکه ایمنی برای فرد می‌انجامد و به او کمک می‌کند تا احساس بهتری در باره خود بسازد. هدف از این پژوهش، پیش‌بینی حمایت اجتماعی کارکنان بر اساس متغیرهای انعطاف‌پذیری و خوش‌بینی أکثر

حمایت اجتماعی برقراری یک تعامل اجتماعی است که با تداوم ارتباط، به ایجاد همدلانه و در نهایت به یک شبکه ایمنی برای فرد می‌انجامد و به او کمک می‌کند تا احساس بهتری در باره خود بسازد. هدف از این پژوهش، پیش‌بینی حمایت اجتماعی کارکنان بر اساس متغیرهای انعطاف‌پذیری و خوش‌بینی بوده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و از نوع پژوهش‌های کاربردی بوده است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان مرکز بهداشت شهر ساری به تعداد 250 نفر بود. نمونه آماری با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، به تعداد 148 نفر و به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای بر حسب جنسیت انتخاب شدند. جهت گرد‌آوری داده‌ها از سه پرسش‌نامه استاندارد شده انعطاف‌پذیری دنیس و وندروال، خوش‌بینی نوری و حمایت اجتماعی شربورن و استورات استفاده شده است که پایایی آن‌ها برای هر یک به ترتیب برابر با 83/0، 80/0 و 96/0 به دست آمد. جهت تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. که نتایج نشان داد بین انعطاف‌پذیری (515/0=r) و خوش‌بینی (392/0=r)، با حمایت اجتماعی کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ و متغیرهای انعطاف‌پذیری و خوش‌بینی، حمایت اجتماعی کارکنان را پیش‌بینی می‌کنند. هم‌چنین میزان انعطاف‌پذیری، خوش‌بینی و حمایت اجتماعی کارکنان بر اساس جنسیت متفاوت نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1320 - طراحی مدل بازاریابی در جامعه مبتنی بر تجربه مشتری در طبیعت‌گردی استان مازندران
محبوبه نادری دوست گلنار شجاعی باغینی

هدف تحقیق حاضر طراحی مدل بازاریابی مبتنی بر تجربه مشتری در طبیعت‌گردی استان مازندران می باشد. جامعه آماری تحقیق ‌شامل ‌تورگردانان، کارشناسان گردشگری و گردشگرانی است ‌که به‌ منظور طبیعت‌گردی در استان مازندران به مناطق مختلف سفر می‌کنند.‌ پژوهش از نوع کاربردی می باشد و به أکثر

هدف تحقیق حاضر طراحی مدل بازاریابی مبتنی بر تجربه مشتری در طبیعت‌گردی استان مازندران می باشد. جامعه آماری تحقیق ‌شامل ‌تورگردانان، کارشناسان گردشگری و گردشگرانی است ‌که به‌ منظور طبیعت‌گردی در استان مازندران به مناطق مختلف سفر می‌کنند.‌ پژوهش از نوع کاربردی می باشد و به صورت کیفی- کمی مورد ارزیابی قرار گرفته است. مولفه ها از طریق ادبیات پژوهش شناسایی شده اند و به منظور غربالگری مولفه ها از تکنیک Delphi استفاده شده است. پرسشنامه ی دلفی در 3 راند توسط کارشناسان گردشگری غربالگری شده است. در گام دوم برای سطح بندی مولفه ها و شناسایی مولفه های تاثیر گذار از تکنیک ISM(ساختاری- تفسیری) بهره برده ایم. نتایج تحقیق حاکی از آن دارد که در گام نخست با توجه به تکنیک دلفی در مدل مبتنی بر تجربه مشتری 3 بعد و 11 مولفه توسط کارشناسان تایید شده است. سه بعد شامل عوامل مرتبط بر تجربه مشتری، عوامل فردی و عوامل محیطی می باشد. در گام دوم در تکنیک ساختاری – تفسیری، مولفه ها در 4 سطح قرار گرفته اند. با توجه به تحلیل وابستگی-نفوذ ، مولفه های عوامل سیاسی و عوامل اقتصادی به عنوان تاثیر گذارترین و کلیدی ترین مولفه در مدل بازاریابی مبتنی بر تجربه مشتری در طبیعت‌گردی استان مازندران شناسایی شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1321 - Museum of the Geological Survey of Iran, a Geotourism attraction
Roya Tashayoei

In addition to the geological heritage and Scientific heritage the specialized geological museum of the Geological Survey of Iran (GSI), like all the specialized geological museums and multidisciplinary museums of natural sciences, is an essential factor in designing an أکثر

In addition to the geological heritage and Scientific heritage the specialized geological museum of the Geological Survey of Iran (GSI), like all the specialized geological museums and multidisciplinary museums of natural sciences, is an essential factor in designing and compiling study and executive programs to protect the geological heritage of Iran. Although there is a long way to reach this goal, short-term and long-term planning as well as maintaining a closer relationship of geologists with this place can be introduced as effective measures to create a superior position, start targeted activities, and develop the concept of the museum of the Geological Survey of Iran. Considering the richness of this collection of all kinds of stones, minerals, and fossils collected from all over Iran, this geological collection and site museum is introduced as a valuable geological site with the attraction of geotourism and dinosaur geotourism. Which should be maintained and improved for scientific, educational, and tourism activities. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1322 - Effects of Online Training on Iraqi Hotel Management Students’ Speaking Skill
Sabah Hamad Yassin Rawa Jassim Hameed

The present study investigated the effects of online training on Iraqi hotel management students’ speaking skills. A quantitative approach was adopted for the purpose of the study. Thirty-eight students participated in the study. Two groups were formed randomly; e أکثر

The present study investigated the effects of online training on Iraqi hotel management students’ speaking skills. A quantitative approach was adopted for the purpose of the study. Thirty-eight students participated in the study. Two groups were formed randomly; experimental and control. They took the PET test. Their scores from the PET test were used to check the homogeneity of the learners. Moreover, the learners’ pretest scores were considered as their speaking scores from the PET test. Based on the treatment, the experimental group received online speaking training through online applications such as Skype. On the other hand, the learners in the control group received their training through face-to-face interaction with the teacher. After the treatment, the learners took the speaking test from the PET test. Their mean scores were calculated and compared to find any significant differences. The results showed that the learners’ speaking skills in the experimental group improved significantly in comparison to the control group. The results of the study also showed the importance of online training for improving the speaking skills of EFL and ESP students. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1323 - Development of Geotourism in the southeast caspian seaboard with special view on mud volcanoes
Parvaneh Rezaei Rouzbahani

The development of geo-tourism in the southeast of the Caspian seaboard with a special view on the therapeutic potential of mud volcanoes by geochemical and mineralogical methods for the first time was studied (Case study: Naftlicheh mud volcano). The results of mineral أکثر

The development of geo-tourism in the southeast of the Caspian seaboard with a special view on the therapeutic potential of mud volcanoes by geochemical and mineralogical methods for the first time was studied (Case study: Naftlicheh mud volcano). The results of mineralogical and geochemical studies carried out by XRF&XRD methods show that Naftlicheh mud volcano has no significant toxic substances and its main minerals are quartz, calcite, dolomite, halite, clay minerals such as smectite and illite. There is a high amount of elements such as boron, copper, iodine, bromine, vanadium, magnesium, sodium, calcium, organic acids, aromatic hydrocarbons, and bicarbonate. So Naftlicheh mud volcano has a therapeutic aspect and can be one of the essential destinations for curative geo-tourism. In addition to therapeutic effects, mud volcano contains essential scientific information about evaluating gas and oil reservoirs, salt domes and the tectonic situation of the region (faults and subduction) therefore as an educational geo-site can attract a large number of domestic and foreign tourists and geo-tourists. Also, in line with geo-tourism development of the Naftlicheh volcanic mud area, some guidelines are suggested, such as: Presenting media publicity nationally and internationally about the therapeutic potential of Naftlicheh mud volcano. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1324 - The Potential of Agh-Ghala geological site and its Role in sustainable tourism development
Parvaneh Rezaei Rouzbahani

The Potential of the Agh-Ghala geological site in the Gorgan area with a special view on its mud volcanoes and its role in sustainable tourism development was studied. The mud volcanoes of this geo-site include inches borun and Gharniarigh Tappeh, which are a geological أکثر

The Potential of the Agh-Ghala geological site in the Gorgan area with a special view on its mud volcanoes and its role in sustainable tourism development was studied. The mud volcanoes of this geo-site include inches borun and Gharniarigh Tappeh, which are a geological heritage with outstanding scientific, cultural, touristic, industrial, and educational values that, in this research, its therapeutic effects were proved. The mineralogical and geochemical studies carried out by XRF&XRD methods show that both mud volcanoes have no significant toxic substances; their main minerals are quartz, calcite, dolomite, halite, and clay minerals such as smectite and illite. There is a high amount of elements boron, copper, iodine, bromine, vanadium, magnesium, sodium, calcium, organic acids, aromatic hydrocarbons, and bicarbonate. So mud volcanoes have a therapeutic aspect and can be one of the essential destinations for curative geo-tourism. Geological site of Agh-ghala with having wonderful geomorphology; if tourism infrastructures are provided in that area, such as suitable access roads, accommodation, welfare, security, signposts, proper supervision and management over the collection, etc. it can say that this potential Geo-site becomes a real Geo-site with aesthetic resources. The geo-site achieves its goals through conservation, education, and tourism. The goals consist of enhancing livelihoods, increasing local economic growth, and providing for environmental protection. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1325 - Effect of Social Capital Components on the Development of Rural Tourism
Mohammad Sadegh Ebrahimi Mohammad Yaqoubi

The concept of social capital has been emphasized through its connection with the basic social components including belief, awareness, participation, trust, cohesion and social network in the direction of sustainable development of societies, especially rural communitie أکثر

The concept of social capital has been emphasized through its connection with the basic social components including belief, awareness, participation, trust, cohesion and social network in the direction of sustainable development of societies, especially rural communities. This study aimed to investigate the effect of social capital components on the development of rural tourism. The present research method is descriptive-analytical. The main research tool is the questionnaire. The statistical population of this study is the households of the villages in four tourist target villages in the Torqabeh village, Binalood city in Khorasan Razavi province. To measure the reliability of the research instrument (questionnaire), Cronbach's alpha coefficient and KMO coefficient were used to validate the questionnaire. Six effective institutions in rural tourism development are (etc, council, village, private sector, heritage organization, district, public sector and non-governmental sector). In terms of villagers' belief in their effectiveness, villagers' trust in these institutions and villagers' participation in the development of tourism with these institutions were examined and the research results show that from the villagers' point of view, believing in the effectiveness of any institution ensures villagers' trust in it. Institution and ultimately participation in the development of rural tourism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1326 - Improving Accuracy of Tourist Demand Estimation of Asian Countries
Arshin Bakhtiari Yuhanis Abdul Aziz Azmawani Abdul Rahman Rosmah Mohamed

Due to the importance of accurate tourism demand estimation, the evaluation of estimating approaches is still ongoing. To address this challenge, the current study aimed to present a novel estimation statistical approach for modifying ARIMA to compare with two most prom أکثر

Due to the importance of accurate tourism demand estimation, the evaluation of estimating approaches is still ongoing. To address this challenge, the current study aimed to present a novel estimation statistical approach for modifying ARIMA to compare with two most prominent soft computing approaches, ANN and SVM. ARIMAadj is the modified ARIMA seasonal adjustment that declares a potential replacement to conventional ARIMA. Current study investigated the accuracy of seasonal adjustment on conventional ARIMA and compared its accuracy with ANN and SVM in estimating tourist demand of Asian countries to South Korea. The results show that the modified ARIMA outperform the soft computing approaches for tourism demand estimation accuracy of five out of six source Asian countries. Therefore, it could be concluded although there is no optimal approach to estimate tourist arrivals with certainty, the findings of this study show that the seasonal adjustment in ARIMA would be a worthwhile model to estimate tourism demand of Asian countries. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1327 - Ethics in Tourism is a Prerequisite for the Sustainable Development of Tourism
Maryam Seyednazari Buick Raisi Fatemeh Kazemiyeh

The tourism industry, as the largest and most diverse industry in the contemporary world, has become the primary source of income for many countries. like any other activity, it has many positive and negative effects. Maximize the positive effects to get the maximum ben أکثر

The tourism industry, as the largest and most diverse industry in the contemporary world, has become the primary source of income for many countries. like any other activity, it has many positive and negative effects. Maximize the positive effects to get the maximum benefit. In the meantime, the indiscriminate development of tourism in the 1970s and 1980s, was carried out without regard to the principles of sustainability and respect for the environment (both natural and human), led to tourism policymakers at the local, national, and international levels. They seek to find solutions to reduce the adverse effects of tourism. Therefore, a code of conduct or organization for tourism communities should be achieved so that codes can be modified and oblige people to comply with them. Moreover this caused the World Tourism Organization, the most significant international tourism organization in the world, to put the development of tourism ethics codes on its agenda. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1328 - An Investigation of the Effect of Travel Motivation and Memorable Experience on Faithfulness to the Sports Tourism Destination Based on Nature
Mahmoud Mohammadi Bagher Morsal Ali Fahiminejad Afshin Jafari

The purpose of this research is to evaluate the effect of the motivation to travel and experience on the faithfulness to the destination of sports tourism in nature with reference to the role of satisfaction. The research method is descriptive-correlational, and the res أکثر

The purpose of this research is to evaluate the effect of the motivation to travel and experience on the faithfulness to the destination of sports tourism in nature with reference to the role of satisfaction. The research method is descriptive-correlational, and the research type is applied. The statistical population of this research is all travelers who visit Shahrood Nature. Considering that the statistical population in this research is countless, we limited them to 384 people. Several 450 questionnaires were Distributed and in the end, 384 questionnaires were analyzed. For collecting data, we used Wang Travel Enthusiasm Questionnaire, Sung et al. Travel Satisfaction, and Howang and Lieu’s Loyalty to the Destination questionnaire. The findings showed that a memorable experience had no significant effect on the experience of sports tourists in nature. Memorable experience has no significant effect on the motivation of sports tourists traveling in nature. The motivation to travel has a significant effect on satisfaction and loyalty to sports tourists’ destinations. Satisfaction with the destination and the loyalty to destination in sports tourists in nature has a significant effect. Memorable experience has an indirect effect on the loyalty to the destination of sports tourists in nature. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1329 - The relationship between General Proficiency in English Language and Inferring Vocabulary: The case of Tourism and Hotel management Students
Shadab Jabbarpoor

Teaching English for specific purposes has always been challenging as it involves a skill-based teaching methodology to develop learning and use specific grammar and lexicon to understand texts in specialized texts. As for other professions, teaching EFL learners about أکثر

Teaching English for specific purposes has always been challenging as it involves a skill-based teaching methodology to develop learning and use specific grammar and lexicon to understand texts in specialized texts. As for other professions, teaching EFL learners about tourism and hotel management also requires the acquisition of vocabulary, grammar, and general communication skills in varied situations and contexts. To this end, this paper focuses on the comparison and assessment of vocabulary inferring skills of ESP learners majoring in Tourism and Hotel management. To conduct the present study, 10 contextualized vocabulary items were selected, then the VKS test (Vocabulary Knowledge Scale; Wesche & Paribakht, 1996) was administered to 56 Iranian students of Tourism and Hotel Management studying at Islamic Azad University, South Tehran branch. It was hypothesized that learners who show better general English language knowledge perform more skillfully in inferring the meaning of specialized words in Tourism and hotel management texts than less competent ones. Descriptive as well as inferential statistics proved the hypothesis. The results of the present research have implications for ESP learners and teachers as well as materials developers of Tourism and Hotel management textbooks. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1330 - The Effect of the Timing of Form-Focused Instruction on the Development of Iranian Tourism and Hotel Management Students’ Explicit Knowledge of Grammar
Shiva Maleki Davood Ghahramani

The purpose of the present study was to examine the effect of teaching grammar explicitly on Iranian tourism and hotel management students’ grammar knowledge. The 65 Iranian tourism and hotel management students who participated in this study were homogenized base أکثر

The purpose of the present study was to examine the effect of teaching grammar explicitly on Iranian tourism and hotel management students’ grammar knowledge. The 65 Iranian tourism and hotel management students who participated in this study were homogenized based on the Nelson proficiency test, so 51 tourism and hotel management students were selected as the main participants. They were divided into three experimental groups, which were called the "integrated FFI group," "pre-task FFI group," and "post-task FFI group." The learners' scores were compared using ANCOVA to analyze the data. The learners were pretested using the error correction test to assess their explicit grammar knowledge. After the treatment sessions, learners were post-tested using the error correction test to check the efficacy of the timing of form-focused instruction on the development of explicit knowledge of grammar. Based on the obtained results, it was found that there is a significant difference between the effects of integrated FFI, pre-task FFI, and post-task FFI on the explicit knowledge of the grammar of tourism and hotel management students. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1331 - Treptichnus pedum, a paleontological Geosite, in at central alborz, Iran
Roya Tashayoei

Paleontological sites and fossil discoveries are types of geosites that have a high potential to be introduced as paleontological tourism sites and can be defined as geological tourism and places of geological heritage value. One of the exciting places is Soltanieh Form أکثر

Paleontological sites and fossil discoveries are types of geosites that have a high potential to be introduced as paleontological tourism sites and can be defined as geological tourism and places of geological heritage value. One of the exciting places is Soltanieh Formation which is an opportunity for those interested in geological history to visit. The lower and upper shale members of the Soltanieh Formation in Garmab region, due to the presence of various trace fossils such as the Teriptichnus Pedum index Ichnofossil is considered one of the paleontological sites with high potential for tourism in Central Alborz also, the spectacular exposure of the Precambrian sediments on the Cenozoic sediments by the operation of the Mosha fault has added to the value of this site. This site is an open-air paleontological site that should be subject to earth protection measures. In Iran, Geological Survey and Mineral Explorations of Iran (GSI), has a high potential to preserve Iran’s geological heritage, which can have a practical activity in this basin. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1332 - Investigating the Factors Affecting Iran's Tourism Industry Through Sustainable Development Approach
Masomeh Lal Sazegar Asadollah Mehrara Mohammad Reza Bagherzadeh Seyed Mehdi Alvani

The purpose of this research is to investigate the factors affecting Iran’s tourism industry with a sustainable development approach. The statistical population in the qualitative research includes experts and specialists in the tourism organization and professors أکثر

The purpose of this research is to investigate the factors affecting Iran’s tourism industry with a sustainable development approach. The statistical population in the qualitative research includes experts and specialists in the tourism organization and professors with proficiency in the field of tourism, and the quantitative research comprises the experts of tourism development in the tourism organizations of Iran. The sampling methods in the qualitative and quantitative studies are purposeful and random stratified, respectively. The method of data collection in this research is based on library studies, a review of relevant texts and literature, and field-based and data collection is performed through interviews and questionnaires. Non-probability purposive sampling was applied to select the interviewees, and during this process, experts were tried to have practical experience in addition to theoretical knowledge. The results of the research demonstrate that based on the Dalala technique, the institutional criterion is the most effective and the sustainable human resources index has a very high level of effectiveness, and the criteria of sustainable human resources have the most interactions with other criteria studied. Furthermore, based on the structural equation technique, it was determined that all the identified factors have a significant impact on the development of the tourism industry. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1333 - A computerized corpus-based method for the Tourism and Hospitality students’ vocabulary learning
Shadab Jabbarpoor

Computers as innovative technological tools provides numerous advantages in the context of education and learning, particularly in regards to the acquisition of the English language. Nevertheless, the computerized corpus-based method has not attained widespread usage fo أکثر

Computers as innovative technological tools provides numerous advantages in the context of education and learning, particularly in regards to the acquisition of the English language. Nevertheless, the computerized corpus-based method has not attained widespread usage for instructing English specifically within the field of tourism. The present study aspired to scrutinize whether the students who underwent instructions via this method show a superior ability in expanding their English vocabulary for tourism and hospitality in comparison to those who were not subjected to such a method. The present study employed an experimental research methodology. A cohort of 52 students specializing in Tourism and Hospitality was allocated into two classes. The adoption of a computerized corpus-based method was observed. The results of the t-test indicated that the utilization of the experimental methodology did not yield noteworthy outcomes regarding its effectiveness in aiding students in developing their English vocabulary of the tourism in comparison to those who were not exposed to this method. The process was deemed to be time-intensive that necessitated considerable exertion in comprehending the corpus data owing to the presence of numerous unfamiliar terminologies evident in the authentic texts. Notwithstanding, the students generally demonstrated a favorable disposition towards this method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1334 - Evaluation of the application of geology in the tourism industry
parvaneh rezaei Rouzbahani

Geological tourism is a basic supporting element and an essential format in the development of the tourism industry; It is also the development of domestic tourism of the more systematic and mature and has been widely accepted by tourists and a favorite product type; To أکثر

Geological tourism is a basic supporting element and an essential format in the development of the tourism industry; It is also the development of domestic tourism of the more systematic and mature and has been widely accepted by tourists and a favorite product type; To all kinds of geological parks or geological scenic spots as the representative of the geological tourism has made rapid development, Also face the bottleneck of their development; To explore a variety of Geological tourism innovative development model, for the future of geological tourism has a positive exploration of value and practical significance. Also, if we can understand Geo-tourism as a touristic, not academic, activity and make a real effort to make Geology an attractive issue related to explanation of beauty of the landscape and with disentangling the mysteries of life and earth, far from the complexity of scientific concepts and geological processes, we shall be ready to make Geology an interesting subject for tourists. If we are conscious that, when talking about Geo-tourism and its touristic components, besides Geology, we are speaking about accommodation and eating facilities, the quality of accesses and services, and the excellence and attraction of merchandising products, we shall be able to make Geo-tourism equally attractive as other classical modalities of tourism. On the contrary, if we identify Geo-tourism with the teaching of Geology or with explaining Geology to groups, we will focus on a separate matter that may be interesting for some visitors. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1335 - Does Ecotourism Development Promote Rural Women’s Empowerment?
Sahar Aghdasi Maryam Omidi Najafabadi Seyed Jamal Farajollah Hosseini

Today, the tourism industry is of great interest in the world in a sustainable development strategy. In developing countries with an extremely high rural population, such as Iran, ecotourism is considered as a potential for economic growth. Rural women, as a group with أکثر

Today, the tourism industry is of great interest in the world in a sustainable development strategy. In developing countries with an extremely high rural population, such as Iran, ecotourism is considered as a potential for economic growth. Rural women, as a group with multi-functional roles in the rural household economy, can be considered the leading players in the development of ecotourism. This; the article is prepared as a review. To; find related documents, 12,400 articles were found using Google Scholar and the keywords "Ecotourism" and "entrepreneurship." Then, by adding the word "rural women," the number of articles decreased to 384. Then the title and abstract of the articles were examined and those related to this research were selected. Moreover, finally, the studies and investigations conducted to answer the following three questions: What is Ecotourism? Is there a connection between ecotourism and empowerment? Can Ecotourism play a role in empowering rural women? Finally, some recommendations have been presented based on the findings. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1336 - Identifying and Prioritizing the Factors Affecting the Competitiveness of Start-up Businesses in the Country with a Sports Tourism Approach
seyed emad hoseini maryam naghib hoseini farshad emami

The purpose of this research is to investigate the factors affecting the competitiveness of start-up businesses related to sports tourism in the country. The type of research is applied, was done through a mixed method and a survey. The Delphi panel was used to confirm أکثر

The purpose of this research is to investigate the factors affecting the competitiveness of start-up businesses related to sports tourism in the country. The type of research is applied, was done through a mixed method and a survey. The Delphi panel was used to confirm the list of components, as well as experts in the field of sports business to prioritize them. The fuzzy hierarchical analysis method was used to weigh the components and inferential statistics methods were used to analyze the statistical data. The results showed that a total of 5 components and 13 items are considered effective factors. From the point of view of the experts, the component of "optimal technology" with a weight of 0.78754 has the highest degree of importance, followed by the component of "social popularity" with a weight of 0.69094 and "dynamic economy" with a weight of 0.66889. At the end, two components "service quality" and "structural and administrative" are located with weights of 0.63022 and 0.59443, respectively. Also, 13 items were identified, which were: "Internet network and infrastructure", "Tourism market update and competition", "Government incentives and support", "Financing chain", "Administrative licenses", "Marketing requirements", "Compatibility with current needs", "Popularity of social networks and virtual space", "accepting society", "cost savings", "user satisfaction", "unique services" and "avoiding time wastage". Since Kendall's coefficient of agreement was 0.798, the overall fit is also confirmed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1337 - Presenting the Particular Value Model of the Green Brand from the Point of View of Sports Tourists on the Island of Kish
Ali Bagheri Farshad Tojari Ali Zare

The purpose of this research is to investigate the factors affecting the formation of the green brand in sports tourism in Kish Island. Two standard questionnaires on a 5-point Likert scale have been used. The statistical population of this research is 550 sports touris أکثر

The purpose of this research is to investigate the factors affecting the formation of the green brand in sports tourism in Kish Island. Two standard questionnaires on a 5-point Likert scale have been used. The statistical population of this research is 550 sports tourists who traveled to the target destination to participate in a training camp, an event, or a sports competition, and the statistical sample of the research was determined by the available method according to the Morgan Table of 225 people. Content validity was used for validity, and Cronbach's alpha coefficient was used for reliability. The component of awareness of the destination brand can predict sports tourism in the tourist destination of Kish (t=7.34). The brand image component of the destination has the ability to predict sports tourism in the tourist destination (t = 8.12). The perceived quality component of the destination brand can predict sports tourism in the tourist destination of Kish (t = 8.23). The component of the perceived value of the destination brand can predict sports tourism in the tourist destination (t = 8.35). All the components of Green Brand Equity (GBBE) can predict sports tourism in the tourist destination of Kish. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1338 - An overview of the importance of marketing in rural tourism
Maryam Seyednazari Hossein Kuhestani Fatemeh Kazemiyeh Ghader Dashti

Tourism is one of the most dynamic economic activities of the present era. The systematic development of tourism and the use of many capabilities of this sector to improve the current state of tourism in the country requires the use of tourism planning, so that accordin أکثر

Tourism is one of the most dynamic economic activities of the present era. The systematic development of tourism and the use of many capabilities of this sector to improve the current state of tourism in the country requires the use of tourism planning, so that according to the existing sensitivities and the capacity of the society and the needs of the tourists, the capabilities of this industry can be used for the progress and development of the community. At the same time, planning for tourism development requires action and attention to the needs, characteristics, and demands of the market as tourism demand factors. One of the most important types of tourism is rural tourism, which is more than a century old. Rural tourism has attracted a lot of attention due to its attractiveness and the desire to use the space and features of the rural environment for tourists, as well as its function to improve and improve the economic, socio-cultural, and ecological indicators of the host region. In the meantime, one of the aspects that can be the source of many developments for the sustainable development of the rural tourism industry is the accurate identification of the current situation through tourism marketing. Therefore, in this research, the importance of marketing in rural tourism has been reviewed تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1339 - The Nexus of Rural Ecotourism Entrepreneurship and Social Factors: Where Is the Missing Link of its Development?
Soofia Abbasi Seyed Mehdi Mirdamadi Maryam Omidi Najafabadi Seyed Jamal Farajollah Hosseini

This research has been conducted with the aim of investigating the effect of social factors on the development of rural ecotourism entrepreneurship in Dezful tourism villages. This research is a descriptive-correlation type that was conducted using a survey method. Resi أکثر

This research has been conducted with the aim of investigating the effect of social factors on the development of rural ecotourism entrepreneurship in Dezful tourism villages. This research is a descriptive-correlation type that was conducted using a survey method. Residents of tourism villages of Dezful constitute the statistical population of this research, based on the Cochrane formula and the use of stratified random sampling, 381 households were selected as the research sample.The main tool of this research is a researcher-made questionnaire whose validity and reliability were tested and confirmed. In order to analyze data and test research hypotheses, structural equation modeling with partial least squares approach and PLS Smart software have been used. The findings showed that networking in the village, social participation, education and information, social capital and tourism capacities explain a total of 62.5% of the changes related to the rural ecotourism entrepreneurship. From this research, it can be concluded that social factors are always effective in the growth or retardation of rural ecotourism entrepreneurship according to their collective and cultural potential, and along with economic, historical, cultural and political factors, they can help the development of rural ecotourism entrepreneurship تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1340 - An Overview of the Impact of the COVID-19 on Health Tourism in Iran and Northern Cyprus
Esmaeil Khaksar Shahmirzadi Tulen Saner Nakisa Khaksar Shahmirzadi

This study aims to review several standard parameters to consider the impact of new technologies after the corona and during the corona in the medical tourism industry which is one of the most affected industries. This issue has been severely affected by the epidemic, i أکثر

This study aims to review several standard parameters to consider the impact of new technologies after the corona and during the corona in the medical tourism industry which is one of the most affected industries. This issue has been severely affected by the epidemic, in which during the first seven months of the corona outbreak, large expense has been spent. The results of our survey showed that modern software and technologies have been able to provide more comfortable conditions for medical tourism in the COVID time. The industry activists are now looking to develop travel plans during the post-crisis and post-corona period تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1341 - Comparative study in traditional bazaars focusing on sense-making components in order to develop tourism (Case study: Sanandaj and Sulaymaniyah Bazaar)
Elham Fatemi Adel Fatemi

Traditional bazaars have been at the center of tourism attractions in the world and regardless of the passage of time and change in culture and people’s life, it has preserved its status. This paper aims to recognize the values, concepts and the inner meanings in أکثر

Traditional bazaars have been at the center of tourism attractions in the world and regardless of the passage of time and change in culture and people’s life, it has preserved its status. This paper aims to recognize the values, concepts and the inner meanings in bazaars of Kurdistan. In the case study of bazaars of Sananadaji and Asef located in Sanandaj and Qeisar-I Naqib bazaar located in Sulaymaniyah a pattern is presented to determine the main effective components on sense-making along with tourism development. For this purpose, qualitative-quantitative research methodology has been employed. In qualitative part of the research, some interviews with 16 experts have been conducted, and by applying open coding method, 105 keywords have been recognized and derived, which ends up creating a 74-question questionnaire in eight components. The questionnaire has been standardized by applying content validity and Cronbach’s alpha coefficient and was distributed among people by applying Cochran sample size determination and stratified sampling, and considering the optimum allocation of 190 Persian questionnaires among the people in Sanandaj bazaar and 40 Kurdish questionnaires among people in Sulaymaniyah bazaar. The results of confirmatory factor analysis led to recognize five components; they were 38 percent of the total variance coverage. According to the results of confirmatory factor analysis, the final model based on the components was confirmed. Among those components, emotional-perceptual and technical-physical components with the highest factor loading have been recognized as the most effective components of sense-making in the aforementioned bazaars along with tourism development. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1342 - Grading the Factors Impacting on Tourism Development of Tehran Metropolis Focusing on Cultural Industries Applying Interpretive Structural Modeling (ISM) and MICMAC Analysis
Alireza Nourizadeh Faezeh Darman Mahnaz Rabiei Bahram Alishiri

Diversity of economic activities, agglomeration of educational centers, concentration on technological initiatives and information generation, possession of the most important cultural centers, and arrangement of the most significant artistic and cultural events in Tehr أکثر

Diversity of economic activities, agglomeration of educational centers, concentration on technological initiatives and information generation, possession of the most important cultural centers, and arrangement of the most significant artistic and cultural events in Tehran Metropolis have provided a large-scale potential for cultural and educational activities and a special condition for cultural tourism development; however, tourism development plans adopted by Tehran officials are slight proportional to its regional capacities and have thus proved unsuccessful to reach a perceptible and appropriate tourism development. The chief objective borne by this research is, accordingly, identification of the factors and indices impacting on Tehran’s cultural tourism development, which, with respect to sundry commonalities of this type of tourism and creative and cultural industries, focuses on these factors, as well. Indices have been extracted through literature reviews and their content analysis. Using Delphiquestionnaire, afterwards, experts’ and urban planners’ opinions and comments were extracted in two stages. Results of the first stage of Delphiquestionnaires graded indices in Interpretive Structural Modeling (ISM). Outcomes of the second stage were analyzed byMICMAC software to determine impacts and susceptibilities of the indices on each other. Results of the study show that the index Rules and Regulations is graded in the level 10 and the indices ‘Suitable Institutional Partnership and Labor Division among Different Actors of Industry’, ‘Political and International Relations’, and ‘Existence of Cultural Tourism Attractions’ are graded in the level 9 aimed at development of Tehran Metropolis’s cultural tourism. In fact, indices of the levels 9 and 10 are fundamental ones to which more attention should be paid with regard to results of interpretive-structural analysis in development of Tehran cultural tourism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1343 - Investigating the Relationship between Politics and Tourism in the Arvand Free Zone
Homa Taheri Hojat Mahkoei Amir Gandamkar Ahmad Khadem Al-Hosseini

Tourism in any society is influenced by complex and intertwined political, cultural, economic factors as well as geographical features that fascinate others. The main foundations of policy in this field go back to the historical, cultural, social and economic characteri أکثر

Tourism in any society is influenced by complex and intertwined political, cultural, economic factors as well as geographical features that fascinate others. The main foundations of policy in this field go back to the historical, cultural, social and economic characteristics of each country. The purpose of this study is to investigate the relationship between politics and tourism in the Arvand Free Zone and has been done by descriptive-correlational research method. The statistical population of the study included tourists from Arvand Free Zone. The sample includes 384 tourists who were selected using random sampling method. The research tool is a researcher-made questionnaire. SPSS software and correlation coefficient and t-test were used to analyze the data. The results showed that the development and expansion of tourism in the Arvand Free Zone is influenced by political decisions and national and local policymakers. There is a significant relationship between tourism policy and economic growth of Arvand Free Zone. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1344 - Navigating Teachers’ and Tourism students’ Preferred Intelligence Types in English for Tourism Purposes
Elham Mehrdelan Hamed Barjesteh Fereshteh Azizmohammadi

This study sought to navigate multiple intelligence (MI) theory in the First Friend Series with the tourism English courses. To comply with the objective, 15 teachers were asked to uncover their perceptions of MI theory and its application in their classes. The secondar أکثر

This study sought to navigate multiple intelligence (MI) theory in the First Friend Series with the tourism English courses. To comply with the objective, 15 teachers were asked to uncover their perceptions of MI theory and its application in their classes. The secondary aim of this study was to probe tourism learners’ preferred intelligence types concerning different kinds of intelligence provided in the textbooks. To do this, 42 tourism students were asked to fill out the MI inventory developed by Christison (1996). The findings indicated that the textbook series dominantly represented verbal/linguistic and special/visual linguistic intelligence types. In addition, the most preferred intelligence types were interpersonal, logical-mathematical, musical, and special-visual, respectively. However, the least intelligence types were naturalistic and bodily-kinesthetic. The findings revealed that female learners displayed higher mean rank in answering the MI inventory, but the difference between the male and female learners in their MI type was not significant. Categorizing data obtained from teachers’ interviews (N= 15) showed that MI brings positive outcomes related to teaching practices and the learners’ learning. Teachers reported positive attitudes towards considering MI theory in teaching and applying it in their classes. The findings have implications for the tourism students, English for specific courses, and language policy makers. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1345 - Tourism in the Perspective of Islam and Promotion of the Religious and Pilgrimage Tourism
Nasrollah Fallahtabar

Researches indicate that tourism, and specifically religious tourism, has an ancient history. This issue which is one of the significant foundations of the global economy in the twenty first century is now apparent among the nations of the globe, especially for Muslim n أکثر

Researches indicate that tourism, and specifically religious tourism, has an ancient history. This issue which is one of the significant foundations of the global economy in the twenty first century is now apparent among the nations of the globe, especially for Muslim nations, more than ever due to travel incentives and invention of various means of transportation. Since the old times, people traveled around the globe for several purposes including food, touring, trade, pilgrimage to holy places, entertainment, a variety of sports, which is continued with an increasing trend. Nowadays, one of the most common types of tourism is the religious and pilgrimage tourism which is flourished and prospered, in the light of Islamic laws and regulations, after formation of stable Islamic governments and as security is maintained. An special attention has been paid to touring and journeys in Islam religion, specifically in the word of God almighty in the Holy Quran, touring is emphasized and repeated as examples for the servants in more than tens of verses so that people act intelligently as they see the relics of the past, and in fact, these are a guiding light for those who are trying to provide themselves with spirituality and free themselves from the darkness and to bring peace and comfort besides safety for themselves. The Islamic country of Iran, has a high potential of religious tourism, and with the holy shrine of his Holiness Imam Reza (PBUH) and the holy shrine of her Holiness Fatemeh Masoumeh (PBUH) and also over 3400 known Pantheons which many of them is the shrine of great martyrs, also 8919 holy religious places, can be the vanguard of religious and pilgrimage tourism in the world and thus to benefit from its economic and spiritual effects, which we address here in this paper. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1346 - Scrutinizing the Role of Tourism Industry on Reducing the Housing Unsustainability in Informal Settlements (Case study: Manoochehri neighborhood in Hamadan)
Mohammad Rahmani Masoomeh Delphani

Today, tourism has become a highly successful and profitable industry in the world, especially in developed countries. Hamadan province in Iran has a lot of tourist attractions. According to statistics released by the Heritage, Handicrafts and Tourism Organization in th أکثر

Today, tourism has become a highly successful and profitable industry in the world, especially in developed countries. Hamadan province in Iran has a lot of tourist attractions. According to statistics released by the Heritage, Handicrafts and Tourism Organization in the province, there are over 1831 historical and cultural recorded works in Hamedan province. Therefore, by investing in the tourism sector, the province can be turned into a tourist destination, helping to create jobs and increase people's income. This research is an applied one, conducted by field and observation methods. Thus, tourism can be considered as a rescue tool for sustainable urban development, especially in marginalized areas. In this research, the effect of tourism industry on decreasing housing unsustainability will be studied in one of Hamedan's marginal neighborhoods, Manoochehri neighborhood, emphasizing on sustainability components. Using a researcher-made questionnaire, the researcher analyzed the extent of each of the components to answer the research questions and, through the SWOT table, identified the strategy of intervention in the neighborhood to reduce the incidence of unsustainability and, in the end, considering the strategy and the results of the questionnaire, it has come up with the necessary strategies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1347 - Strategic Planning of Urban Tourism Capacities in order to realize Sustainable Income (Case Study: District 12 of Tehran)
Azita Rajabi Ghazaleh Hosseini Tehrani Parisa Beyki

Tourism has been known as the largest service industry in the world in terms of income, so that its growth has led to a lot of social and economic changes. The tourism industry is considered as one of the pillars of economic development in the postmodern period, that pl أکثر

Tourism has been known as the largest service industry in the world in terms of income, so that its growth has led to a lot of social and economic changes. The tourism industry is considered as one of the pillars of economic development in the postmodern period, that plays an important role in the economic development of societies and is one of the most important components of sustainable income. The development of the tourism industry for developing countries, which have encountered with problems such as high unemployment rate, limitation of currency resources and single-product economy, has great importance. On the other hand, tourism can have a great effect on national production and employment of country in the future years as a powerful economic industry. The tourism industry has been more and more considered seriously by the policy makers and planners of the country and the development of tourism industry is turning a national and universal request due to the fact that the reduction in national production and the consequent increase in unemployment as the main economic problem of the country is raised in our country. Hence, the tourism industry can be considered as an economic perspective. In this regard, the AHP-SWOT technique was used in order to identify the effective factors, internal accelerators and retardants (strengths and weaknesses) and the external accelerators and retardants (opportunities and threats) of the tourism development of the District 12 of Tehran and the presentation of scientific and practical strategies and solutions in regard of tourism development. Quantitative research models output indicates that the final score of the internal factors evaluation is 3.48 and the final score related to the external factors evaluation is 3.48. Therefore, considering these outputs, acceptable strategies for planning and strategic management of tourism development in the district 12 according to the placement in the first quarter of the internal and external matrix, are aggressive strategies. Therefore, the strategies of tourism development and tourism attraction in this district should be developed in such a way that seek to fix the weaknesses, eliminate the threats to the district and, with the comprehensive and strategic planning approach take appropriate measures and strategies in order to optimize the current situation and organize the tourism industry in this district. . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1348 - Factors affecting tourism industry in Boushehr province
Abdolrasoul Afrasibi

For Optimal utilization of infrastructure and inequality identify areas to develop tourism, it is essential to identify the areas of tourism infrastructure and rankings which can manage the tourists more effectively. Thus, the harmony between the number of tourists and أکثر

For Optimal utilization of infrastructure and inequality identify areas to develop tourism, it is essential to identify the areas of tourism infrastructure and rankings which can manage the tourists more effectively. Thus, the harmony between the number of tourists and tourism space capacity is essential. Although tourism has many advantages, but the arrival of tourists to a region or an area, regardless of the capacity and tension, will be followed by social disorder and economic problems, overcrowding, social identity, social resentment, damaging the environment, etc. So, in order to reduce and prevent the negative effects of tourism it must be programmed to determine the spatial distribution and organization of tourist areas. The present study will consider a series of selected indicators such as economic, social and cultural rights as effective factors in relation to development of tourism in the province. The information required for this study was gathered through distributing a questionnaire among the study population (sample of 90 members of the Tourism Authority (30), tourism (30) and the public (30). The results indicated that the monuments, diversity, exhibition, infrastructures for tourists, the way people deal with tourists, culture and tourism, and financial safety of tourists have significant effects on tourism is in the province. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1349 - Investigating the capabilities of desert areas in Iran in order to attract foreign tourists (Case Study: Mesr Desert and Maranjab Desert)
Fatemeh Douzandeh Ziabary Heydar Lotfi

Majority of Iran (about 90%) is situated in semi-arid, desert and semi-desert regions. The vast extent of dry areas in Iran necessitates a thorough consideration of the potentials of these areas in the field of ecotourism industry. Desert areas in Iran are full of touri أکثر

Majority of Iran (about 90%) is situated in semi-arid, desert and semi-desert regions. The vast extent of dry areas in Iran necessitates a thorough consideration of the potentials of these areas in the field of ecotourism industry. Desert areas in Iran are full of tourist attractions, so that in addition to the natural attractions of deserts and salt deserts, it is possible to say that most cities or even some rural areas located in these regions have unique cultural monuments and historical and natural attractions. Dasht-e Kavir (Great Salt Desert) and Dasht-e-Lut (Lut Desert), the two largest salt deserts in central Iran, are considered as one of the richest ecotourism potentials in the Middle East. The spatial scope of this research includes sandy and salt desert tourism destinations such as Maranjab Desert located in northern Aran va Bidgol, city and Mesr village in the central district of Khur and Biabanak County, Isfahan Province. In this research, we tried to examine the hypotheses of this study by identifying the specific and unique potentials of these areas, based on the field study and collecting library documents and information, using observations, interviews with authorities and professionals in the field of tourism and referring to the relevant web sites. The analysis of data of this research indicates that the unique conditions of the studied areas in terms of natural, historical and sport attractions and so on are among the most important potentials for attracting domestic and foreign tourists. According to the findings of this study, the difference between the culture of tourists and local subcultures and also the lack of necessary facilities and infrastructure are among the problems facing the officials and tourists in these areas. Based on the interviews conducted with tourism officials and local trustees, the development of any tourism activity requires the existence of infrastructures such as roads, transportation, residential centers, health centers, security centers as well as religious and cultural infrastructures, so that the tourism activity in these areas can become as dynamic as possible. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1350 - Assessment of the Tourism Opportunities Role in Developing Sources of Municipal Sustainable Income (Case Study: Sarakhs City)
Abbas Arghan Ali Talebi Mohammad Gol Mohammadi

In addition to its positive effects on the economy of the city, the livelihood of the citizens, developing the micro businesses and improving the condition of the urban infrastructures, the urban tourism can play a major role as one of the municipal income resources in أکثر

In addition to its positive effects on the economy of the city, the livelihood of the citizens, developing the micro businesses and improving the condition of the urban infrastructures, the urban tourism can play a major role as one of the municipal income resources in the economy of the city. To earn money in the municipalities is one of the things that has a major effect on providing services to the citizens. Municipality's more reliance on unsustainable income causes the city to confront with the basic problems in all its dimensions, including the urban body and landscape and, consequently, the reduction of the quality in the urban life will be seen. According to the surveys conducted by Sarakhs' municipality, it relies on the sources of the unsustainable income. Among the most important unsustainable sources of Sarakhs' municipality, the construction tolls and the illegal income such as the income from urban crimes, construction violations and the transfer of density surplus can be pointed, which a major share of municipal income is earned by this way. To make a sustainable income system, the use of the potential tourism capacities in Sarakhs can play a significant role in providing the sustainable income for the municipality. The method of the present research is descriptive-analytic and in this article, we try to offer some solutions in order to achieve the sustainable income of the municipality in addition to examine the capacities and the tourism potential capabilities in Sarakhs. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1351 - The Role and the Effect of Virtual Tourism on Culture and Economy
Mohammad Hussein Nami

The increasing number of domestic and international tourists and the steady increase in the revenue generated by them have led to establishment of tourism as one the most important and dynamic activities in today’s world. Numerous nations, with an increasing numbe أکثر

The increasing number of domestic and international tourists and the steady increase in the revenue generated by them have led to establishment of tourism as one the most important and dynamic activities in today’s world. Numerous nations, with an increasing number, are realizing the fact that in order to improve their economic situation must become creative and come up with innovative solutions. Such innovation, which has gained importance and attracted attention of majority of the nations during the past two decades, is Virtual Tourism. Hence, due to the importance of the above facts majority of nations are attempting to promote their tourism by applying the necessary tools in the fields of computer and computer software to promote and propagate their assets in the best manner, across the globe. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1352 - Sustainable rural tourism development with emphasis on the role of rural valuable textures using SWOT model (Case study: Simin village of Hamedan)
Majid Shams Azita Nobakht Nejat Mahmood Amiri

Sustainable Development of tourism is aimed to promote tourism and attract tourists to a region using available resources, such a way that can also respond to the needs of economic, cultural and legal norms and expectations of tourist unity and cultural identity, enviro أکثر

Sustainable Development of tourism is aimed to promote tourism and attract tourists to a region using available resources, such a way that can also respond to the needs of economic, cultural and legal norms and expectations of tourist unity and cultural identity, environmental health, economic balance, destination and their guests to ensure a balanced and continuous optimal level. Tourism development in villages with valuable historical and architectural fabric of the canvas are oriented, means actualizing the values of the architectural attractions of the village and its introduction as a tourism destination. In this case providing services and facilities and develop infrastructure for the visiting tourists and residents is essential. The aim of presenting this paper reviews the development of sustainable rural tourism through the preservation rural texture of using SWOT model. Based on studies, rural revival and renewal, strengthen the role of rural tourism and if rural tourism is the most appropriate planning and management, it Can creator or stimulus developed a process for achieving sustainable development in rural areas and the tourism industry. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1353 - Land suitability assessment using ANP in a GIS environment for Tourism Development Site (Case study: Lavasan-e Kuchak Rural District, Tehran province, Iran)
Elham Eftekhari Masoud Mahdavi

The selection of a tourism development site involves a complex array of decision criteria that may have interdependence relationships within and between them. This study assessed the possibility of establishing natural tourism development site in Lavasan-e Kuchak Rural أکثر

The selection of a tourism development site involves a complex array of decision criteria that may have interdependence relationships within and between them. This study assessed the possibility of establishing natural tourism development site in Lavasan-e Kuchak Rural District (Tehran province) in Iran by using analytic network process (ANP) in a geographical information system (GIS) environment. ANP and the overlaying process were done on GIS. Using 10 information layers in three main criteria including Site Feature, Infrastructures & Services, and Risk & Sensitive Areas, the land suitability map was produced and reclassified into 5 scored divisions from least suitable to most suitable areas. The results showed that about 15.87 of the area of Lavasan-e Kuchak Rural District is most suitable for establishment of tourism development. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1354 - The general economic order and its effect on the economic equilibrium of tourism contracts
Ali Rostami far Ghassem Mohammadi Najad Ali Almsi Yadollah Dadgar

The purpose of this research is to clarify the importance of economic equilibrium of tourismcontracts and prove the importance and relevance of public order to economic equilibrium. Theschool of law and economics is one of the most important schools of law among applied أکثر

The purpose of this research is to clarify the importance of economic equilibrium of tourismcontracts and prove the importance and relevance of public order to economic equilibrium. Theschool of law and economics is one of the most important schools of law among applied lawsystem. The primary purpose of the economic equilibrium of tourism contracts is to provide andguarantee the interests of parties efficiently and this function should lead to socio-economicefficiently for the whole society. For this purpose, a superior power must be able to guaranteethe economic equilibrium of the tourism contracts and establish a strong executive guarantee toavoid disrupting contracts. In other words, protecting the economic equilibrium of tourismcontracts is the task of an institution called public order and lawyers and economists believe thatthe task of enforcing public order is one of the duties of the state.The results of this study showthat maintaining the economic equilibrium of a ground in order to achieve exchangeable justicein its true sense as well as the main goals of community contracts (contracts in society.) As aresult, it guarantees the effectiveness of the contract in the interest of social interest, and also,the economic equilibrium of the tourism contract must be consistent with socio-economic andlegal criteria and the lack of economic equilibrium will lead to inefficiency of the contract andone of the obvious effects not doing that will be ineffectiveness of the contract and terminationof the contract. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1355 - Evaluating the Geotourism capabilities of Eastern Alamut area based on GAM model
Mohammad Taherkhani

Land heritage and necessity of planning in order to safeguard this heritage is one of the greatest challenges facing the researchers of untouched spaces and international natural heritage. One of the most important instruments in this approach is considering tourism cap أکثر

Land heritage and necessity of planning in order to safeguard this heritage is one of the greatest challenges facing the researchers of untouched spaces and international natural heritage. One of the most important instruments in this approach is considering tourism capabilities in the form of geological attractions and geomorphology of the land heritages and its bond with economical, cultural and social features of tourism. Geotourism plays an unparalleled role in the development of economic, cultural and environmental effects on land management and planning for the conservation and sustainable development of the geological heritage. The Alamut area of Qazvin, along with the legacy of land, is a significant destination in the country from the cultural and social point of view. In order to reach the goals of the sustainable development, it is important to identify the crucial geosites of the region and analyze them based on their different geo-tourism values. In the meantime, East Alamut is one of the areas that can attract many tourists with a variety of natural phenomena. In this study, using satellite images, geological maps, and field studies, 10 East Alamut lands with higher geo-touristic attraction were selected. In the final review of geo-tourism assessment based on the GAM method, the geosite of the Kalayeh Moalem was identified as one of the top geosits due to its scientific value in national level, having aesthetic, cultural and social values, and the existence of a set of functional, economic, and tourist services values. Evan Lake is also in the second priority due to high geological diversity, its ecological and cultural values, easy access, tourism services, appropriate infrastructure and also aesthetic and protective values. Alamut historical area, next to the Garmarud Valley is on next priority. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1356 - Estimating the Sensitivity of Foreign Health Tourism Demand to a Variety of Expenditures (In 5 advantageous land management areas
Mahdi kamali Hamid Asayesh Haidar Lotfi

Iran, as one of the preventive (health) tourism regions and hubs of the world, has potential preventive and health capacities. On the other hand, health tourism brings three times more currency than other areas of tourism, so it is necessary to recognize the factors aff أکثر

Iran, as one of the preventive (health) tourism regions and hubs of the world, has potential preventive and health capacities. On the other hand, health tourism brings three times more currency than other areas of tourism, so it is necessary to recognize the factors affecting the attraction of health tourists in different regions of Iran. According to 9 tourist regions in this article, which include region 1 (separately 5 land management regions, which are regions 2 (East Azerbaijan, West Azerbaijan, Ardabil and Kurdistan), region 5 (Fars, Bushehr, Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad), region 8 (Yazd, Kerman, Sistan and Baluchestan and Hormozgan), region 1 (Gilan, Mazandaran, Golestan and Semnan) and region 3 (Hamedan, Kermanshah, Lorestan and Ilam) which in terms of health in areas with natural resources and suitable climate Comparative advantage and priority (regions 2, 1, 3, 5 and 8), preventive tourism demand (health) was estimated by the almost ideal demand method. Based on the opinion of 226 preventive health tourists in 5 land management areas, the sensitivity of foreign preventive tourism demand (health) to the effective factors and types of health tourism expenditures is measured. The results in all 5 preventive tourism areas indicate the sensitivity of foreign tourists to various macro factors such as inflation and exchange rates, the amount of personal income can be captured. In addition, the variables of relative prices (exchange rate), transportation and travel costs, medical facilities, standard accommodation, health tourism facilities, accommodation costs, health services prices, cooperation between tourism agencies and medical centers are all It affects the demand of tourists. Also, foreign tourists are highly sensitive to costs and preventive expenses in Iran and less sensitive to other expenses such as transportation and accommodation services and other expenses. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1357 - The role of war tourism in countering the enemy's soft war Case Study of Ilam Operation Area
Mohammad Rahmani

The war and the remaining works have territorial, psychological and social dimensions. It can be said that war is a scene of the epic, resistance and brave men of soldiers who have always enjoyed their homeland and their ideological attitude for the next generations and أکثر

The war and the remaining works have territorial, psychological and social dimensions. It can be said that war is a scene of the epic, resistance and brave men of soldiers who have always enjoyed their homeland and their ideological attitude for the next generations and for a patriotic pattern and patronage of the motherland. War tourism is a form of tourism that experts in this area have placed it as a special tourism and some adventurous. In Iran, war tourism has a lot to do with what tourism planners define, because the main battlefield of the enemies of this border after the Iraqi imposed war against Iran has entered into an aggressive range of its cultural and psychological reach, Supreme Leader is referred to as "cultural invasion" and sometimes "soft warfare". Therefore, in a practical, analytical and descriptive study, the researcher studied the role of war tourism in identifying the spirit of resistance, sacrifice and martyrdom in order to confront the soft warfare of the enemy has been addressed. In this research, the statistical population of the Ilam Visitor Survey is randomly selected individuals. The sample size was 100 according to Cochran's formula. The SWOT analysis was carried out and its strategies determined, and ultimately, with the help of the IFE and EFE matrices, it became clear that in the development of war tourism to deal with the soft war of the enemy, internal factors had weaknesses and the strengths of the external factors. Also, the strategy used in this research is an adaptive strategy that prioritizes these strategies using the QSPM method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1358 - Evaluation of Isfahan Mashahir Leisure Complex Site Selection
Farinaz Khorasanizadeh Amir Gandomkar

Isfahan province as a tourism hub and location at the crossroads of northern and southern corridor, the impact on the development and stability of the country. This study aims to evaluate the spatial dispersion of hotels in Isfahan province, its role in the development أکثر

Isfahan province as a tourism hub and location at the crossroads of northern and southern corridor, the impact on the development and stability of the country. This study aims to evaluate the spatial dispersion of hotels in Isfahan province, its role in the development of domestic tourism in order to increase economic profit, social, cultural and environmental tourism, the tourism industry to the current planning and direction Future investments in established hotel with spatial planning approach formulated. The main purpose of this study was to survey the spatial dispersion of hotels in Isfahan Province and its role in the development of domestic tourism. The study, depending on the target application and the nature and methods of descriptive research, analytical and solidarity. The sample consisted of experts Administration of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Isfahan province are university professors and consultants. In this study, experts in population due to the low volume of population, almost the entire population were selected and sampling have been carried out. The method of collecting data in this study, library research and field study (questionnaire). The analysis and rating of effective factors in the development of domestic tourism model was used TOPSISS. The results show that the spatial dispersion of effective development of domestic tourism hotels in Isfahan province. The results of this survey point out the significance of the relationship between spatial arrangement of hotels and their occupancy rate noted. The results could Administration of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Isfahan province, the Housing and Urban Development, and the governments of the province and municipalities, investors, academic institutions and students and researchers interested in this field is used. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1359 - Study of Tourism Development Planning in Tehran Province (Case study: Northern Districts of Tehran)
Kiomars YazdanpanahDero Mohammadgoli Minavand Chal Behnam Almasi Ebrahim Farhadi

Today tourism has become so important that it is regarded as the biggest industry and annually millions of tourists travel throughout the world with different motivations. Basically, it is necessary to have a clear picture of perceptions, expectations and requirements o أکثر

Today tourism has become so important that it is regarded as the biggest industry and annually millions of tourists travel throughout the world with different motivations. Basically, it is necessary to have a clear picture of perceptions, expectations and requirements of visitors in order to stabilize the markets and provide the most effective goods and services. Tourism acts in a framework of certain spatial patterns. One of them is urban tourism. Urban areas are among the important tourism destinations due to their historical and cultural attractions. The cities have diversified attractions such as museums, historical architecture and places associated with prominent persons and important events which themselves attract many visitors. This approach points to generic characteristics of a place, such as natural beauty, climate, traditions, or social features. The second approach considers the spatial nature, capacity and being temporary of attractions in their segmentation. And the third approach encompasses the classification of attractions based on tourists’ perceptions and experiences تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1360 - Health Tourism Qualification in Urban income stabilization, Case Study: Tehran
Maryam Davoudi Davoud Hasanabadi

Urbanization and urban development have been considered as one of the main phenomena of contemporary age. As the last century was called as industrial revolution, the current century can be called as urban revolution. Urbanization growth in its modern meaning has been o أکثر

Urbanization and urban development have been considered as one of the main phenomena of contemporary age. As the last century was called as industrial revolution, the current century can be called as urban revolution. Urbanization growth in its modern meaning has been originated from industrial countries and changed to a worldwide phenomenon in the second half of twenties century and was intensified more and more. One of the most important challenges which urban planners were faced by was the way of providing urban permanent financial resources. This challenge is more and more increased when the need for public services in cities and financial limitation in municipalities from other side are increasing. In this regard, one of the items seeming to be influential in stabilization of urban income in Tehran is the increase of health tourism capacities. This study has been practical in term of objective and descriptive analysis in term of method. In order to complete the information and better investigate the topic of the research a questionnaire was designed based on hypothesis and distributed among 155 health tourism experts and authorites in Tehran. The results showed that health tourism qualification is influential on stabilization and cooperation of urban incomes in Tehran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1361 - Tourism Development in Historical Textures of Tehran City (Case Study: Hazrat Abdul Azim Shrine Area)
Parvaneh Zivyar Somayeh Teymouri

An industrial city tourism that manages and sells various products and experiences for people who have a wide range of motivations, tendencies and cultural perspectives and engage in a dialectical interaction with the host community. The old and ancient texture of citie أکثر

An industrial city tourism that manages and sells various products and experiences for people who have a wide range of motivations, tendencies and cultural perspectives and engage in a dialectical interaction with the host community. The old and ancient texture of cities due to their existence and the presence of historical valuable elements, proper communication position, the main market of the city and its economic heart, and etc. have a unique value and place in the spatial and functional structure of the city. Historical textures with enduring cultural values are one of the most important fields of development for endogenous development. These textures have characteristics and properties such as: large number of buildings, spaces and memorabilia of the old texture so that old town is distinguished from the periphery and immediate parts of the city and surrounding areas. Among the different regions of the country, the area of the Holy Shrine of Abdulazim in Tehran is of the potential tourist areas due to its historical dating and the abundance of attractions, as well as the diversity in its texture. Therefore, the main goal of this research is development of tourism in the historical texture of the shrine of Hazrat Abdul Azim. Descriptive-analytical method was used in this applied-survey study. The analytical method of SWOT was used to answer research questions and to provide a strategy for tourism development. For this purpose, a list of strengths and weaknesses, as well as opportunities and threats was prepared adjusting the strategic factors in order to extract SWOT matrix and provide the approaches derived from these analyzes as solving strategies regarding strengthen of the range. In addition, it can be concluded with a systematic view over the weaknesses and strengths as well as the existing opportunities and threats, that there are more strengths and opportunities available in this field, which must be exploited using the strengths and existing opportunities. The results obtained from the evaluation of the factors affecting the tourism development of the historical texture of the Hazrat Abdul Azim Shrine using Analytic Hierarchy Process (AHP) model showed that the importance of the AHP technique, 6 main criteria and 23 sub-criteria based on the calculation of the relative and final weights among the evaluated criteria, historical and cultural attractions have the highest significance with coefficient (0.199), respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1362 - Evaluation of the impact of hospitality on tourism development with emphasis on Iran
Sima Hemmati Alshir Jorauov

The issue of accommodation in tourism destinations is so important that it has been considered in the definition of tourist, as tourist is someone who accommodates at least one night in a place outside his/her usual environment. The importance of this issue will be doub أکثر

The issue of accommodation in tourism destinations is so important that it has been considered in the definition of tourist, as tourist is someone who accommodates at least one night in a place outside his/her usual environment. The importance of this issue will be doubled when we know that successful tourism destinations are those that have the ability to welcome more tourists with longer overnight stay. The existing state of hospitality in Iran and its impact on tourism development were evaluated in the present study using the research method of descriptive-survey. The results show that hospitality industry requires some major factors for growth and prosperity. Facilities required for investment in this sector and the presence of passengers and customers are two major factors. Without tourists, there is no point in continuation of hospitality industry and generally tourism industry. After the Islamic Revolution, hospitality industry was forgotten and didn't consider as an essential industry in the economic structure of the country, but it was regarded as a luxury good. Little attention to tourism sector caused the hospitality industry to face recession. Despite the increase in the total number of accommodation facilities in the country, this increase was insufficient and there were many problems and shortcomings in the management of hotels, especially the high-grade ones. Additionally, the lack of adequate support of relevant organizations put this industry in an impasse. On the other hand, although there are thousands of beds and tourism resorts in the country, only half of the capacity of these hotels and residences is occupied by passengers at the peak time of journeys. This due to the price of hotels which is unaffordable to many people and middle class or poor people prefer to spendless money for accommodation. Hence, domestic tourists are less interested in staying in hotels, motels, suites, and so on, while the number of foreign tourists entering the country has faced with a negative growth over the past few years. Sima Hemmati. Evaluation of the impact of hospitality on tourism development with emphasis on Iran. Life SciЈ 2012:9(3):2660-2666.) (ISSN: 1097-8135). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1363 - Study of impact of global brand impact on tourism development (case study: Damghan city)
Zeynab Karkehabadi Mostafa Foadian

Brands are considered one of the most valuable intangible assets. Branding is the idea of creating a unique feature to differentiate and is one of the essential components in tourism programs and the important tools for urban tourism development in different aspects of أکثر

Brands are considered one of the most valuable intangible assets. Branding is the idea of creating a unique feature to differentiate and is one of the essential components in tourism programs and the important tools for urban tourism development in different aspects of economic, social, cultural, environmental and physical. In this study, it is tried to investigate the impact of the global brand on the development of the tourism economy of the Damghan city. LESREL software had been used for this purpose . The research method was descriptive - analytic and of application type. In this study, data collection was done through SPSS and questionnaire distribution and library studies. The results of analysis of an agent for investigation of features (awareness, loyalty, image, perceived quality) on particular value of the pistachio brand in Damghan city indicated that the collected data were well supported the pattern and the overall indicators showed proper adequacy of the pattern by the data .Also after reviewing the second - order factorial analysis, it was found that all the factorial loads were meaningful and support the indicators and variables well. The investigations outcome of the impact rate of pistachio global brand on the development of tourism economy using T- test, showed that the acquired average is more than mean 3, and acquired meaningful level 0.000at level of 0.95 Indicated the high impact of pistachio particular brand on tourism economic development in Damghan city. Studying the results of direct and indirect effects of the global brand of pistachio in urban tourism development in economical dimensions using Path analysis test, showed that due to the acquired Betas, it is indicator of direct impact of global brand of pistachio on development of tourism industry in Damghan city. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1364 - Identification of factors influencing tourism industry development with cultural approach and their prioritization with AHP method (case study: Iran country)
Ali Khosravi Moghddam Abdullah Zandi Far Fatemeh Barzegar Farsiani

The purpose of this study is identify factors affecting the tourism industry in Iran and prioritize them by the AHP method.There are 4 main factors and 8 indicators that affect these factors. Of course, it should be pointed out that these factors may vary according to t أکثر

The purpose of this study is identify factors affecting the tourism industry in Iran and prioritize them by the AHP method.There are 4 main factors and 8 indicators that affect these factors. Of course, it should be pointed out that these factors may vary according to the culture and politics of different countries. The five main factors in terms of prioritization are as follows: 1. Policy and institutional factors, 2. Economic factor , 3. Organizational factor,4. Social and cultural factors. The main factor is Policy and institutional. Therefore, according to these studies, the main factor that managers and investors must understand government policies about the tourism industry before making any decisions in this industry and make their decisions based on them so that they will not fail in the future. But, the least value is about Social and cultural, but this does not mean that it should be ignored. Each of the above factors should be considered in its place, and the lack of attention to any of these may put the tourist industry in recession.This research can help you better decide on the development of the tourism industry and advancement in this industry and provide the basis for future research. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1365 - Analysis of Tourism Effects on Economic, Socio-Cultural and Environmental Development of Astara City Using Chi-square Model
Maria Nahavandpour Mohsen Ranjbar Hossein Mojtaba Zadeh Khaneghahi

The tourism industry, as one of the leading developing industries, has a special place in the economies of countries today and with its effects plays an active and effective role in improving the economic, socio-cultural and environmental structure of societies. Astara أکثر

The tourism industry, as one of the leading developing industries, has a special place in the economies of countries today and with its effects plays an active and effective role in improving the economic, socio-cultural and environmental structure of societies. Astara city, with its special capabilities and tourism opportunities, has a special place in tourism in Gilan province. The nature of this applied research is descriptive-analytical method and its purpose is developmental. The statistical population of this study is all residents of Astara city and using Cochran's formula and Jesse Morgan's table, 383 people are considered as the sample size. This research was conducted by survey method and the validity of the questionnaire was approved by a panel of experts and its reliability was calculated using Cronbach's alpha coefficient of 0.98. The results indicate that the development of tourism has had a significant effect on the development of Astara city. The results of the Chi-square test show that tourism has played a significant role in increasing employment and job opportunities, increasing the income of the local community from retailing goods and renting villas and housing, improving local infrastructure, reducing migration and increasing participation in collective work. Finally, according to the research results, practical suggestions are presented. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1366 - Relationship between geopacifics and tourism in cultural diplomacy of Iran
Afshin Mottaghi Seyed Mohammad Taghi Raeissadat Saman Khalilian

Geopacifics has been considered as the objective representation of nations’ and governments’ movement toward peace. Today, countries have tried to achieve it by means of different solution such as general, economic, sport and cultural diplomacies. Among them أکثر

Geopacifics has been considered as the objective representation of nations’ and governments’ movement toward peace. Today, countries have tried to achieve it by means of different solution such as general, economic, sport and cultural diplomacies. Among them, one of the important methods is cultural diplomacy by which every country tries to communicate with others depending on its various cultural capabilities and cultural policies. In this regard, tourism is one of the most important cultural tools for better introduction of countries’ cultural policies and expansion of geopacifics in regional and global levels. Present study addresses this topic by descriptive-analytical method and library study. The investigated point of this paper is that Iran has to properly use its cultural diplomacy to reach to a sustainable national security to provide geopacifics in the region. The geographical and geopolitical position of Iran and its various cultural and tourism attraction in addition to its rich ancient civilization are among the important topics in cultural diplomacy of Iran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1367 - Host-Guest Attitudes toward Socio-Cultural Carrying Capacity of Urban Tourism in Chalus, Mazandaran
Seyyed Mohammad Mirtaghian Rudsari Najmeh Gharibi

Cities have plentiful of tourism attraction and they always attract many tourists. Therefore, sustainable urban tourism development and its wise management require planning. In this research, the most important goal is to assess and enhance Chalus tourism carrying capac أکثر

Cities have plentiful of tourism attraction and they always attract many tourists. Therefore, sustainable urban tourism development and its wise management require planning. In this research, the most important goal is to assess and enhance Chalus tourism carrying capacity toward sustainable development of urban tourism. This survey is a developing kind and its method is quantitative and analytical. In this survey, Chalus city has been selected not only because of having many attractions and its importance in national and international levels but also because of its multiple roles. The time domain has been 2016. The results show that caring capacity and tourism quality of the city is much more than what is now although, tourism facilities and infrastructure of the destination is still in the progress and negative socio - cultural effects of the destination is gradually perceived by the tourists and number of tourists is more than capacity. Totally, it can be concluded that Due to the volume of tourists being more than physical capacity of tourism in this destination, local community have felt negative sense of tourism impact on cultural and social dimensions. On the other hand, the quality of the tourism experience in Chalus is declining and only natural attractions of this city is attracting tourists to the destination and proper facilities tourism could not have played appropriate role in this regard. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1368 - Scrutinizing the role of tourism industry on reducing the housing unsustainability in informal settlements (Case study:Manoochehri neighborhood in Hamadan)
Mohammad Rahmani Masoomeh Delphani

Today, tourism has become a highly successful and profitable industry in the world, especially in developed countries. Hamadan province in Iran has a lot of tourist attractions. According to statistics released by the Heritage, Handicrafts and Tourism Organization in th أکثر

Today, tourism has become a highly successful and profitable industry in the world, especially in developed countries. Hamadan province in Iran has a lot of tourist attractions. According to statistics released by the Heritage, Handicrafts and Tourism Organization in the province, there are over 1831 historical and cultural recorded works in Hamedan province. Therefore, by investing in the tourism sector, the province can be turned into a tourist destination, helping to create jobs and increase people's income. This research is an applied one, conducted by field and observation methods. Thus, tourism can be considered as a rescue tool for sustainable urban development, especially in marginalized areas. In this research, the effect of tourism industry on decreasing housing unsustainability will be studied in one of Hamedan's marginal neighborhoods, Manoochehri neighborhood, emphasizing on sustainability components. Using a researcher-made questionnaire, the researcher analyzed the extent of each of the components to answer the research questions and, through the SWOT table, identified the strategy of intervention in the neighborhood to reduce the incidence of unsustainability and, in the end, considering the strategy and the results of the questionnaire, it has come up with the necessary strategies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1369 - Tourism is a platform for development, security and resilient economy
Mohammad Hussein Nami

Tourism industry is a suitable substitute for oil trade and is a proper ground for “resistant economy”. Tourism industry as one of the main economic activities has relationship with most of economic parts. Expansion of the domain and level of security in the أکثر

Tourism industry is a suitable substitute for oil trade and is a proper ground for “resistant economy”. Tourism industry as one of the main economic activities has relationship with most of economic parts. Expansion of the domain and level of security in the society in all tourism fields and levels, has caused a safe and proper situation for developing tourism industry. Since, the tourism industry is very sensitive to the security of region while the domain and amount of their reaction according to security providing and security threatening components is more than other industries and individuals in the area. By contrast, the tourism industry contributes to the improvement of the community's security through the promotion of various economic, cultural, social and ... indicators, each of which affects the security of the community. The present paper seeks to focus on the relationship between two domains of tourism industry and security by conducting the necessary surveys to find out the relations between tourism industry and security which states hypothesis “Strengthening the security components of the organization and the development of tourism industry have a direct relationship with each other.” writer used analytical methods and proposes his own suggestions for improving the relationship between these two components. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1370 - The Study of Tourism, Ecotourism & Geotourism Potentials of Dasht-e-Kavir
Batoul Bahak

Today, tourism industry is addressed with a wise and specialized approach which encompasses different sectors. One of the important sectors of tourism is ecotourism and geotourism. From scientific viewpoint, Ecotourists and Geotourists are those who start on a journey t أکثر

Today, tourism industry is addressed with a wise and specialized approach which encompasses different sectors. One of the important sectors of tourism is ecotourism and geotourism. From scientific viewpoint, Ecotourists and Geotourists are those who start on a journey to observe natural and geological sights and landscapes in order to visually observe world’s wonders. In addition to beautiful natural landscapes including deserts, kavirs, basins, beautiful coasts, mountains and unique plant covers, Iran has high tourism (ecotourism and geotourism) potentials due to diverse climatic conditions, suitable sunny hours, etc. Among all these landscapes, Dasht-e-Kavir, as the largest salare of Iran and world with an area more than 120,000 km2, has placed in itself a set of most unique landscapes of the world. Based on geological divisions, Dasht-e-Kavir is located in the limits of central Iran and has experienced several changes during its life. It is likely to have been under water for millions of years as the result of tectonic movements or it may sometimes have come out of water due to vertical movements. By formation of Alborz and Zagros mountain ranges in about 65 million years ago, a shallow lake was formed at that part and was affected by several complicated climatic and tectonic conditions in Tertiary and Quaternary periods. The result of all these accidents has provided the possibility of formation of a set of most surprising landscapes in a relatively limited space. The main goal of this research is to introduce tourism and ecotourism attractions of Dasht-e-Kavir. In this desert, a set of salares, deserts, sand dunes, salt polygons, salt and clay pans, several swamps and cold and warm springs are observed beside historical works. Major landscapes and historical works available in Dasht-e-Kavir include Masileh Desert, Hoz-e-Soltan, Salt Lake, Dagh Sorkh, Rig Gen, Nakhjir valley of Maranjab desert, mountains of Siah Kouh, Talheh Mountain, Bahram Palace, Shah Abbasi Caravanserai. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1371 - The Role of War Tourism in Countering the Enemy's Soft War Case Study of Ilam Operation Area
Mohammad Rahmani

The war and the remaining works have territorial, psychological and social dimensions. It can be said that war is a scene of the epic, resistance and brave men of soldiers who have always enjoyed their homeland and their ideological attitude for the next generations and أکثر

The war and the remaining works have territorial, psychological and social dimensions. It can be said that war is a scene of the epic, resistance and brave men of soldiers who have always enjoyed their homeland and their ideological attitude for the next generations and for a patriotic pattern and patronage of the motherland. War tourism is a form of tourism that experts in this area have placed it as a special tourism and some adventurous. In Iran, war tourism has a lot to do with what tourism planners define, because the main battlefield of the enemies of this border after the Iraqi imposed war against Iran has entered into an aggressive range of its cultural and psychological reach, Supreme Leader is referred to as "cultural invasion" and sometimes "soft warfare". Therefore, in a practical, analytical and descriptive study, the researcher studied the role of war tourism in identifying the spirit of resistance, sacrifice and martyrdom in order to confront the soft warfare of the enemy has been addressed. In this research, the statistical population of the Ilam Visitor Survey is randomly selected individuals. The sample size was 100 according to Cochran's formula. The SWOT analysis was carried out and its strategies determined, and ultimately, with the help of the IFE and EFE matrices, it became clear that in the development of war tourism to deal with the soft war of the enemy, internal factors had weaknesses and the strengths of the external factors. Also, the strategy used in this research is an adaptive strategy that prioritizes these strategies using the QSPM method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1372 - The role of environmental capabilities in rural tourism in northern Tehran
Simin Armaghan

Today, the residents of urban areas try to spend some time in the natural quiet, original and intact environments to escape from the various types of environmental pollution that threatens them. Therefore, tourism is one of the phenomena that has affected the rural area أکثر

Today, the residents of urban areas try to spend some time in the natural quiet, original and intact environments to escape from the various types of environmental pollution that threatens them. Therefore, tourism is one of the phenomena that has affected the rural areas and especially the summer villages of Tehran in recent decades. The purpose of this study was to investigate the process of emergence and identification of environmental factors in the development of tourism around metropolis of Tehran. The method of this research is descriptive-analytical. For information gathering, field surveys (questionnaires) were used and 100 households were interviewed. The results show that the tourism of the studied villages dates back to the decades 1991s and 80s, so that in the 2001s, it had a growing trend, and a meaningful relationship between natural and human factors in the formation of this industry has existed. According to the findings of the research, it is suggested to identify the effects and environmental factors in the development of tourism structures in rural areas. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1373 - Analysis of Rural Tourism Development (RTD) in Iran
Reza Dinpanah Navid Naeimian

The aim of this study was analysis of rural tourism development (RTD) in Iran by exploratory factor analysis (EFA). The research population consisted of all the experts of Organization of Tourism in Mazandaran Province (N=105), which was selected using the census method أکثر

The aim of this study was analysis of rural tourism development (RTD) in Iran by exploratory factor analysis (EFA). The research population consisted of all the experts of Organization of Tourism in Mazandaran Province (N=105), which was selected using the census method. The validity of the instrument was established by a panel of experts consisting of senior faculty members in the tourism department, and research committee advisors. The reliability of the survey instrument concluded the Cronbach alpha coefficient for all the variables with a degree scale of 0.84. Using exploratory factor analysis (EFA), five factors were discovered with components and their factor loading. The five factors were labeled (1) infrastructure factor, (2) economic factor, (3) social factor, (4) management factor and (5) cultural factor. The results obtained from the factors analysis reveal that the five following factors, infrastructure, economic, social, management and cultural explain 57.32% of the variation of RTD تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1374 - The Impact of Rageh Canyon Geotourism on the Tourism Boom of Rafsanjan City
Ali Sistanipour

Geotourism is a relatively new concept in tourism industry which has considerable growth inrecent decade. The variety of geological phenomena in Iran is unique and remarkable. RagehCanyon, near Rafsanjan city in Iran, with a length of 20 km and a width of 180 meters, an أکثر

Geotourism is a relatively new concept in tourism industry which has considerable growth inrecent decade. The variety of geological phenomena in Iran is unique and remarkable. RagehCanyon, near Rafsanjan city in Iran, with a length of 20 km and a width of 180 meters, and adepth of 70 meters, is beautiful and majestic. This Canyon is the result of the eroding of thewater of the permanent river of Givederi, and is related to the Quaternary, and is estimated to beabout 20, 000 years old. The erosion of the water in the region has caused a very beautiful shapein the walls of the Rageh Valley, which has added to the beauty of the area. The beauty anduniqueness of this valley has made some people consider the attractiveness of this region to theShahdad Clement plain in terms of tourism potential. Now the canyon is a place for the presenceof some observation tours of the sky, valley climbing and climbing. Rafsanjan is a pistachio polein Iran, which has a single-product economy. By identifying and introducing natural phenomenasuch as Rageh Canyon as geotourism attractions, this city can be extracted from the singleeconomy.So the tourism industry in the city booms. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1375 - Tourism structures, the effective factors for tourism development (Case Study: Palangan Village)
Sirvan Bahrami Nader Zandi

Today, there is a new trend in architecture called "architecture for tourism", That one of the emphasized principles of it is the value of the traditional architecture of tourism in sustaining, sustainable tourism. In fact, the appearance of this new approach responds t أکثر

Today, there is a new trend in architecture called "architecture for tourism", That one of the emphasized principles of it is the value of the traditional architecture of tourism in sustaining, sustainable tourism. In fact, the appearance of this new approach responds to the changes that have been made in the geography of the tourism market in the postmodern era, due to the changing needs and interests of tourists to exclusive and unique destinations. As regards that the native architecture of each region, reflecting its economic, social, cultural and environmental conditions, is an appropriate response to the principle of uniqueness in the competitive tourism market. The main emphasis of architectural tendency for tourism is the design and construction of tourism structures with the native architecture approach. In this regard this stem-applied research that is conducted using a descriptive-analytical method, and its information has collected from two sources of documentation in the field of questionnaires distributed among 100 tourists and experts in the field of tourism, architecture and geography in the village of Palangan, Kurdistan province as one of the important hubs of rural tourism and native architecture of the country, With the aim of explaining, analyzing, introducing and emphasizing on the importance and impact of the design and construction of tourism structures in rural tourism development, the aim of this approach is to use this approach in the field of rural tourism development. The results of the research show that the design and construction of tourism structures with the native architecture approach is capable of realizing the principle of uniqueness, satisfying the needs of residents and the welfare of tourists, and ultimately realizing the principle of satisfaction of tourists, in order to be able to according to the results of correlation, The side of the native architecture will move in the construction and design of tourism structures; we will see more and more favorable development of rural tourism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1376 - Tourism Development and Human Rights
Davood Ghahremani

The present paper is an attempt to integrate the concept of human rights in relation to tourism discourse and international laws and relations. In pursue of development, human rights are often mistreated while constantly supporting it will be more advantageous in long r أکثر

The present paper is an attempt to integrate the concept of human rights in relation to tourism discourse and international laws and relations. In pursue of development, human rights are often mistreated while constantly supporting it will be more advantageous in long run. Economic development and prosperity of humans are among the most valuable motives for working on tourism development. It seems that there is no universally accepted definition of human rights but they are the basic standards without which people cannot live with dignity (D’Amore, 1988). This paper examines the effects of tourism and international laws relations on human rights to finally arrive at a comprehensive picture of this relation. In this regard, practical suggestions and guidelines of human rights for tourism and international relations are discussed. It is concluded that tourism constant development is not achievable until human rights is respected in international law and relations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1377 - Identifying the Jurisprudential and Legal Problems of Non-Muslim Tourists in Iran and Prioritizing them Using Multiple Criteria Decision Making (AHP)
ali Khosravi Moghadam Jahanbakh Sadeghi Abdollah Zandifar Aliakbar Shokri

Today, tourism does not belong to a particular group, and everyone can explore places and enjoy leisure, knowledge and experience depending on their financial strength and interests. As a result, tourism has become one of the largest economic sectors in the world. Howev أکثر

Today, tourism does not belong to a particular group, and everyone can explore places and enjoy leisure, knowledge and experience depending on their financial strength and interests. As a result, tourism has become one of the largest economic sectors in the world. However, the problem most Muslim countries face to the development of the tourism industry is the Islamic law that governs these countries.In this research, four main factors: 1- Trade with Muslims and presence in the business market. 2. Enjoy freedom in holding national and religious ceremonies. 3. Freedom to perform sentences and actions based on religion and religion. 4. Immunity and safety in terms of mortality, financial and occupation. As legal and legal challenges, the presence of non-Muslim tourists in Iran has been identified. After analyzing and prioritizing these factors using the AHP method, we obtained the following results. The most important challenge we face is the freedom to carry out the acts and actions on the basis of religion and religion, and the least important issue is the trade with the Muslims and the presence in the business market. 1- Freedom to perform ordinances and acts on the basis of religion. 2. Freedom to hold national and religious ceremonies. 3. Immunity and security in terms of mortality, financial and occupation. 4. Trade with Muslims and presence in the business market. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1378 - Analysis and Evaluation of the Role and Performance of the Executive Elite in Development with Emphasis on the Development of the Tourism Industry
Ali Akbar Kolich Ali Mohammad Haghighi Ghaffar Zarei

In this article, the role and effects of elites in development with emphasis on the development of the tourism industry have been studied that in general, the role of human resources and the thought of political and scientific elites in using domestic and international أکثر

In this article, the role and effects of elites in development with emphasis on the development of the tourism industry have been studied that in general, the role of human resources and the thought of political and scientific elites in using domestic and international capacities as a superior model compared to other factors can show their degree of importance on various aspects. The approach of the leaders and elites of countries in providing the grounds for political, educational, and economic growth has been analyzed based on factors related to development and also weaknesses and shortcomings in the lack of balanced stimulus to inclusive development, especially the development of industry have been pointed from a political-executive point of view. The descriptive and analytical method as well as the comparative model with maximum use of capacities and requirements to better understand the effective parameters in the subject and objectives of the research have been the method of this research. The results show that political elites have had positive and sometimes negative effects on the growth and development process, especially the development of the tourism industry. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1379 - Designing a Favorable Tourism Marketing Policy Model using Corbin-Strauss Theory
Gabriel Mohagheghi

In this article, in order to identify the factors affecting the development of tourism in Iran, different approaches and models have been proposed and studied. In this research, a research methodology based on the approach of Grounded Theory has been used. The coding ha أکثر

In this article, in order to identify the factors affecting the development of tourism in Iran, different approaches and models have been proposed and studied. In this research, a research methodology based on the approach of Grounded Theory has been used. The coding has been done in three stages: open coding, axial coding and selective coding, and through in-depth interviews with experts in this field. In order to evaluate this research, the criterion of acceptability was used instead of the validity and reliability criteria that more appropriate to qualitative research. Research findings, qualitative findings show that the causal conditions of the model include product, price, location and promotion, and the underlying factors include characteristics and mentality, intervening conditions include elements of policy, security, physical evidence and individuals; Strategies also include elements of planning, sustainability, processes and participation, research and training, and budgeting. Data collection was done through questionnaires and interviews with three groups of managers, experts and specialists in the industry. The results of this study show that there is a significant relationship between policy dimensions and marketing dimensions based on the proposed (conceptual) model تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1380 - The Role and Position of Kashan in terms of Sustainable Tourism Development and Future Prospects
Nasrollah Fallahtabar

Nowadays, governments pay a special attention to tourism industry and with special measures and policies, they attempt to develop and expand it, as this industry both brings foreign currency and positively effects on the economic growth and economic boom. In our country أکثر

Nowadays, governments pay a special attention to tourism industry and with special measures and policies, they attempt to develop and expand it, as this industry both brings foreign currency and positively effects on the economic growth and economic boom. In our country, however there was much less attention to the cities and villages which attracted millions of visitors and their role and position in tourism are rarely addressed. In fact, the role of tourism is neglected and or it is less utilized in planning, especially in urban and rural planning. This is while tourism is the most extensive service industry which, not in the far future and faster than before, is capacitated to emerge for increasing the level of public culture, making peace, dialogue of civilizations, understanding, friendship and amity in an international level as a pioneer of or equal to other industries, including oil industry. The Islamic Iran, with all the historical, religious and natural monuments has considerable capabilities which should be thoughtfully utilized in the best way. Although Iran has hosted about 3,200,000 foreign tourists in 2011 and then has hosted 5,250,000 foreign tourists in 2016, however, we are still at the beginning of the road for development of this industry. Kashan city also has many precious sites of cultural heritage, which are unique in Iranian cities and in the world and in terms of tourism, especially religious, pilgrimage and historical tourism and considering its ancient urban fabric, has the potential to attract many tourists from Iran and around the world, in a way that this city hosted 369,446 domestic tourists and 5,010 foreign tourists in the Nowouz of 2017. On the other hand 221,739 people of the total tourists during that period have visited Kashan’s Fin garden, of which 219,930 of them were domestic tourists and 1,809 of them were foreign tourists. Therefore, concerned authorities should apply necessary and essential approaches, so that this efficient and profitable industry provides the grounds for job creation especially for youths and bring sustainable tourism development for the ancient city of Kashan and to set high prospects for the future of this city. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1381 - Study of the feasibility of rural tourism development and its effects in rural areas (Case study: Toyedarevar rural district)
Masoume Pazoki Mokhtar Yourdkhani

Rural tourism is one of the most entrepreneurial and high efficiency activities in the villages of Toyedarevar rural district in Damghan. The prosperity of this sector of economic activity, can transform the income sources of the villagers and lead to an increase in the أکثر

Rural tourism is one of the most entrepreneurial and high efficiency activities in the villages of Toyedarevar rural district in Damghan. The prosperity of this sector of economic activity, can transform the income sources of the villagers and lead to an increase in the welfare and quality of life of the villagers. The objectives of this research are the feasibility of developing rural tourism through the identification of the potential and existing status of the infrastructure of rural tourism development and Prioritizing villages in terms of infrastructure and attractions and Finally, presenting strategic plans for the sustainable development of rural tourism with minimizing negative outcomes. The statistical population was the villagers in Toyedarevar rural district, according to the Cochran formula, 240 individuals were selected as sample size. Data collection was carried out based on a researcher-made questionnaire and Data analysis was done using SPSS software and the VIKOR method. The results of the research show that the villages are not the same in terms of infrastructure development and Natural factors, rural residences and cultural factors have a significant impact on tourist attraction and the village of Toye is more developed than other villages in terms of infrastructures. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1382 - The role of infrastructures on sport tourists development in Mazandaran province
Ismaeil Zabihi

The purpose of this study was to identify and effective role of each of infrastructures related to sports tourism development in Mazandaran province. This study is based on a descriptive-survey method and is a type of field study. The statistical population included spo أکثر

The purpose of this study was to identify and effective role of each of infrastructures related to sports tourism development in Mazandaran province. This study is based on a descriptive-survey method and is a type of field study. The statistical population included sport management professors, experts and heads of sport associations from Physical Education administration and the tourism experts of the Mazandaran province, which are all considered and targeted research were selected as examples. The tool used to collect data was a researcher-made questionnaire which its reliability was obtained by Cronbach`s alpha 86%. The questionnaire was design according to the Likert 5-point scaleand83usable questionnaireswere obtained. The friedman test and t-test was used for inferential analysis. Results showed that all the factors for the development of sports tourism infrastructure of a country is higher than average level 3, hence These factors affect the order of priority and importance in attracting tourists and in the management of marketing and advertising(4.72) is primarily important. It should be noted that the development of sports tourism, as may be that all the factors infrastructure and facilities affecting tourism, in the areas considered particularly sports tourism infrastructure And create appropriate strategies for marketing and tourism development, because of The weakness in tourism marketing and advertising of the backwardness of the country of the rising trend of the industry. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1383 - The Role of Iranian Criminal Laws in Development of Tourism
Ali Moienian Mohammad Mehdi Rahimi Reza Peyvandi

The main purpose of this paper is to analyze and explain the environmental protection and sustainable development of tourism destinations in Iran's penal code. The main question of the present article is how has environmental protection and sustainable development of to أکثر

The main purpose of this paper is to analyze and explain the environmental protection and sustainable development of tourism destinations in Iran's penal code. The main question of the present article is how has environmental protection and sustainable development of tourism destinations been considered in Iranian criminal law? To answer this main question, the loan we are trying to analyze is that environmental protection and sustainable development of tourism purposes require the protection of criminal law. The methodology of this research is to investigate the legal texts and the opinions of jurists and jurisprudents regarding the subject in terms of the subject and the objectives and the method of collecting information in a descriptive-analytical way. Accordingly, the collection of information in the form of a library and reference to databases and Internet searches of articles with a scientific degree of validity and updating will be. The data gathering tool is a snippet and database. The method of analysis in this paper will be qualitative and argumentative in this way, we examine the variables of the subject and describe and analyze the collected data in a systematic way. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1384 - Analysis of the role rural tourism in stable development (Case study of central parts of Soulghan villages)
Simin Armaghan

Nowadays, the residents of urban areas try to spend some time in natural, quiet, original and intact environments to escape from the various types of environmental pollution that threatens them. Therefore, tourism is one of the phenomena that has affected the rural area أکثر

Nowadays, the residents of urban areas try to spend some time in natural, quiet, original and intact environments to escape from the various types of environmental pollution that threatens them. Therefore, tourism is one of the phenomena that has affected the rural areas and especially the summer villages of Tehran in recent decades. The purpose of this study was to investigate the process of emergence and identification of environmental factors and their relations with development of tourism around metropolis of Tehran. The method of this research was descriptive-analytical. For information gathering, field surveys (questionnaires) were used and 100 households were interviewed. The results showed that the tourism of the studied villages dates back to the decades 1991s and in 2001s, it had a growing trend, and a meaningful relationship between natural and human factors in the formation of this industry has existed. Accordingly, the findings of the research suggested that identifying the effects and environmental factors in the development of tourism structures in rural areas are important. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1385 - Host Attitude toward Second Home Tourism Impacts on Rural Development (The case of: Rural collection of Javaherdeh in Ramsar)
Seyyed Mohammad Mirtaghian Rudsari Najmeh Gharibi

This paper aims to study host attitude to economic, social-cultural and environmental-physical impacts of second homes tourism in Javaherdeh mountain village in the city of Ramsar.Method of this study was Descriptive-survey. Population of the study was host attitude in أکثر

This paper aims to study host attitude to economic, social-cultural and environmental-physical impacts of second homes tourism in Javaherdeh mountain village in the city of Ramsar.Method of this study was Descriptive-survey. Population of the study was host attitude in Javaherdeh mountain village in the city of Ramsar on the number of 2987 households. Sample size through Morgan sampling table was calculated 340 households that head of households were randomly studied. Data investigated by exploratory factor analysis and Hypotheses were tested through T-test, ANOVA and Pearson correlation analysis by using of SPSS 22.Findings indicate that the villagers have positive attitude towards economic and social- cultural consequences of the construction of second home and have negative attitude towards its cultural and environmental impacts. Also between women and men, there are significant differences in terms of assessing the social and economic consequences.The main limitation of this study is the lack of access to some households in during distribution of the questionnaires, which led to an increase in return to the villages, spending a long time and increase the cost of research for the researchers.Host attitude is positive to economic and social- cultural impacts of second home tourism on rural development, thus for developmental planning must be considered to the above factors. Several studies have been done on this issue in Iran. In this study, we tried all the effects investigate with comprehensive and systematic approach that is the same geographically attitude. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1386 - Obstacles to sustainable development of tourism in the coastal city Tonekabon
Soda Mohamadi Delband Sara Ghahri Lalkallo Frahnaz Khadem Fasghandis

Among the various factors that can affect the urban sustainable development, are tourism and the consequences of it. So that a comprehensive review of the impact of tourism development in an urban area, requires to examine it in terms of sustainable urban development. I أکثر

Among the various factors that can affect the urban sustainable development, are tourism and the consequences of it. So that a comprehensive review of the impact of tourism development in an urban area, requires to examine it in terms of sustainable urban development. In this regard, the paper aims to identify and analyze the obstacles to the sustainable development of tourism in the coastal city of Tonekabon. The method of this study is descriptive-analytical and data collection was carried out by a questionnaire. Using Cochran formula, samples are obtained from 323 household caregivers in Tonekabon, who were selected randomly. In order to assess the obstacles to the sustainable development of tourism in the coastal city of Tonekabon, using the factor analysis, 38 variables in four dimensions of sustainable development (economic, social, environmental and physical) were tested. Finally, constraints were classified into seven factors separately, the results show: Stability obstacles accounted to 74.75% of the total variance and the physical-environmental dimension accounted to 16.12% of eigenvalue variance to be known as the main obstacle. Also, the results for rotation of the factors by the Varimax method show that out of the 38 variables entered in the exploratory factor analysis, only 25 variables with a factor load above 4% remained. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1387 - Study of Satisfaction of German Tourists with Iran Tourism Services
Azam Sadat Arshiha Farhad Hamzeh

When the tourists' satisfaction with travel services is discussed, it should be considered the components related to increasing or decreasing satisfaction. To the fullest extent, the expectations of tourists will be met, as tourism and tourist development will be achiev أکثر

When the tourists' satisfaction with travel services is discussed, it should be considered the components related to increasing or decreasing satisfaction. To the fullest extent, the expectations of tourists will be met, as tourism and tourist development will be achieved. Tourists usually travel to where they are trusted and confident and feel safe. Providing services, facilities and equipment in these conditions is effective in increasing their satisfaction. The main objective of this research is to assess the satisfaction and level of expectations of German tourists from transportation systems, accommodation facilities (hotels) and professional characteristics of tour guides. The studied subjects in this study were German tourists who traveled to Iran from February 2016 to June 2017. This research is a descriptive-exploratory study. According to the definitions, objectives and questions, the survey methodology and documents are used simultaneously and the documentary method for collecting theoretical information and library studies and a survey method for collecting information Field is used. The researcher-made questionnaire consisted of questionnaires using the Likert spectrum method, which was analyzed by SPSS-16 software. Based on the results of this research, there is a positive and significant relationship between the services provided in residential centers, the quality of transportation services in Iran and the satisfaction of German tourists. Because of their expectations not meeting the quality of services, they prefer not to go back to Iran. But we can provide a suitable platform to motivate the return of tourists to Iran by making changes in the dimensions of quality, cost of services, hotel, driver and tour guides behavior through public and professional education. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1388 - Role of tourism in rehabilitation of urban old texture (Case study: Sari)
Sara Derakhshi Nazanin Tabrizi Asadollah Divsalar

The old textures of cities are going down the path of stagnation and backwardness. On the other hand, urban areas, especially cities with a long historical background, often house many historical attractions that attract tourist into those cities. In this regard, the pu أکثر

The old textures of cities are going down the path of stagnation and backwardness. On the other hand, urban areas, especially cities with a long historical background, often house many historical attractions that attract tourist into those cities. In this regard, the purpose of this study is to evaluate the role of tourism in restoring the distressed urban texture on the old texture of Sari. In this study, data collection and analysis methods were used through field studies and surveys, texture inhabitant questionnaires (144), statistical tests in form of SPSS software (T-test) and AHP model. And finally, the results of this study are the significant effect of adding applications related to tourism in the texture, beautification within the texture, and converting texture to pedestrian zone. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1389 - Sustainable tourism system management and planning in metropolises of Iran
Komail Darvishi Heidar Lotfi

Sustainable Urban Tourism Management and Planning in today's world have becomeindisputable and undeniable. In this context, given this tourism, it is a phenomenon that is partlyand in part a denominator of the whole economic, political, social and cultural system of aco أکثر

Sustainable Urban Tourism Management and Planning in today's world have becomeindisputable and undeniable. In this context, given this tourism, it is a phenomenon that is partlyand in part a denominator of the whole economic, political, social and cultural system of acountry. As a result, trying to flourish it requires management and system planning. The purposeof this paper is to examine the necessity of management and systematic planning of sustainabletourism in metropolitan areas of Iran. The main question of the article is that the managementand planning of sustainable tourism system in the metropolitan areas of Iran should have whatmodel and specifications? The hypothesis we are trying to analyze in this article is to answer themain question. The systematic planning of sustainable tourism in the metropolitan areas of Iranshould bring all the institutions of the sovereignty of the country, especially the securityinstitutions, in to a workable and sustainable cycle. The method of this paper is an analyticaldescriptive study in which it will try to study the subject of the research using scientific andresearch papers as well as scientific and research articles. The results of the article showthat Sustainable tourism management and planning in the metropolis of Iran is a complex andchallenging phenomenon that it requires government administration and planning at thelegislative and executive levels and regulatory levels. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1390 - Impacts of Second Home Tourism on Restructuring Rural Settlements: A Case Study on Foudije Village, Bahabad County
Seyed Mahmoud Mirabolghasemi

Nowadays, second house tourism is considered as a new phenomenon which can help rural development process through structural, economical, social and cultural renovation of rural residential. Studies have shown that in Iran, second house tourism mostly includes rural are أکثر

Nowadays, second house tourism is considered as a new phenomenon which can help rural development process through structural, economical, social and cultural renovation of rural residential. Studies have shown that in Iran, second house tourism mostly includes rural areas which have pleasant climate and natural and attractive sights around cosmopolitan and big cities. A part of the present study's significance is related to the village which is one of the villages of dry and less populated areas in Iran located specifically in south-eastern high altitude mountainous region of Behabad in Yazd province. Present study aims to identify and analyze the consequences of second house expansion in rebuilding Foudije village through applying the present sources. Based on the practical aim of the study and data collection, the research method of the present study is descriptive-analytical. Library research and document revision were also applied to produce the theoretical framework and another part of the required data of the study. Moreover, questionnaire, interview and observation were used as research instruments in field study part. The findings of the study have shown that major part of second house construction has happened during the past decade and the owners of the second houses are mainly from Behabad who belong to employee or mid-city dweller levels of society. The findings of the study are summarized as: investment development, population return to the village, physical development and renewal of the streets, infrastructural development, green sights development, environmental improvement of the village. Which in turn, have caused optimal development and renewal of the village through various investment improvement تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1391 - Effects of Teaching Tourism Vocabulary on Iranian Hotel Management Students’ Communication Skills
Davood Ghahramani

English as the most popular international system of communication plays an undeniable role in the communication of various disciplines. Present study followed a quantitative approach. The study involved studying the effects of teaching tourism vocabulary on communicatio أکثر

English as the most popular international system of communication plays an undeniable role in the communication of various disciplines. Present study followed a quantitative approach. The study involved studying the effects of teaching tourism vocabulary on communication skills of the students of tourism and hotel management. Forty-six students participated in the study. Two groups were formed randomly; experimental and control. They took the PET test. Their scores from the PET test were used to check the homogeneity of the learners and their pretest communication skills score. The learners’ communication skills scores were the collection of their listening and speaking scores from the PET test. After the treatment, the learners took the listening and speaking tests from the PET test. Their mean scores were calculated and compared to find any significant difference. The results showed that the experimental group’s communication skills outperformed the control group. Moreover, the results of the study showed the importance of teaching vocabulary for improving communication skills of the students. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1392 - A Sociological Study of Religious Tourism in Khorasan Province
Hamid Reza Karimi Dermani Fariba Mir Eskandari

Religious tourism, also commonly referred to as faithtourism, is a type oftourism, where people travel individually or in groups for pilgrimage, missionary, or leisure purposes. The world's largest form of massreligious tourismtakes place at the annual Hajj pilgrimage i أکثر

Religious tourism, also commonly referred to as faithtourism, is a type oftourism, where people travel individually or in groups for pilgrimage, missionary, or leisure purposes. The world's largest form of massreligious tourismtakes place at the annual Hajj pilgrimage in Mecca. Religious tourism is one of the earliest forms of tourism. The idea of the religious pilgrimage begins almost with the dawn of humanity. Almost since the dawn of history human beings have traveled to holy sites.Religious tourism has increasingly won in popularity in recent years. Khorasan province, due to some places of pilgrimage especiallythe holy shrine of Imam Rezahas always been suitable place for Attract tourists and pilgrims. Therefore, the main purpose in this paper is A Sociological Study of Religious Tourism in Khorasan Province. It is mention in the theoretical framework the present research for its analysis of data, is based on Butler theory. This article is based on quality method and tools of data collection are Informal interviews and participant observations comprise the methods of data collection. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1393 - The Inefficiency of Urban Planning and Management in Organizing Worn-out Textures and its role in Sustainable Tourism Development (Case study:Kremanshah)
Yahya Shahbazi Alireza Pourshikhian Hossein Asghari Shahram Amir entekhabi Rafat shahmari

The present study seeks to answer the question that to what extent have worn-out textures created obstacles for the flow of tourism? The present research is applied-developmental in terms of descriptive-descriptive-analytical (survey) method. The sampling method used in أکثر

The present study seeks to answer the question that to what extent have worn-out textures created obstacles for the flow of tourism? The present research is applied-developmental in terms of descriptive-descriptive-analytical (survey) method. The sampling method used in this study is simple random sampling. Including the number of employees and city managers, staff and employees of hotels and taxi companies and residents of the dilapidated area of Kermanshah, the sample size is 384 people. Gathering information of the area (physical, social, economic, historical), through survey operations and then this information from They have been turned into maps through Arc GIS and Auto Cad software. The results show that due to the effect of beautifying the city landscape on the mental image of tourists of the city, the decision to visit tourist places, walking and wandering in the city, the experience of tourists and the connection of tourists with the place are connected to each other like a chain and the urban landscape connects the components of this chain. In fact, the urban landscape, which is desirable for tourists, can lead to the flourishing and development of urban tourism in all the mentioned dimensions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1394 - The relationship between urban resilience and tourism crisis management in Iran
Mojtaba Bourbour Mossayeb Abbasi Ahmad Arab Ameri

Urban crises are a constant companion of cities and urban management tries to protect cities against these crises. One of the crises that requires management to improve urban resilience are tourism crises. Because in these crises, the tourism infrastructure may be damag أکثر

Urban crises are a constant companion of cities and urban management tries to protect cities against these crises. One of the crises that requires management to improve urban resilience are tourism crises. Because in these crises, the tourism infrastructure may be damaged or the security of tourists and the entire tourism system may be destroyed. The purpose of this article is to analyze the relationship between urban resilience and tourism crisis management in Iran. The main question of the article is how improving urban resilience can help manage tourism crises in Iran? The method of this article is descriptive-analytical. The findings of the article show that industrial tourism is growing rapidly and generating income, but on the other hand, this industry is extremely fragile and has very little resilience to crises, in a way that by creating the slightest insecurity and disorder in the tourism infrastructure, it will be severely stagnated. Therefore, resilience of cities is in fact equal to the stability of the tourism system and the stability of the tourism system makes the tourism industry not be completely paralyzed in times of crisis. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1395 - An Analysis on Urban Tourism by SWOT Model (Case Study :Marvdasht City)
Majid Shams Ali Saffari-Raad Ahmad Ghasemi Tayebeh Ghaemi Rad

Since tourism causes some positive occupational movements, produces lots of job opportunities and it could have a great amount of effect on the geographical aspect and on people’s lives and society, it is believed that, it is the third and the most dynamic industr أکثر

Since tourism causes some positive occupational movements, produces lots of job opportunities and it could have a great amount of effect on the geographical aspect and on people’s lives and society, it is believed that, it is the third and the most dynamic industry in today’s life. The cities specially in developing societies a living place for human kind face with same limitations of source and financial, social condition, it is buffer to vary the non – cultural activities such as tourism . This can be a means to increase job opportunities, decrease poverty and welfare state and social security .This study has been done in one of the scopes of Fars province, Iran. It aimed to investigate what advantages& limitations of the tourism development in Marvdasht city. it also sought to find out how the tourism in this area can be developed .This research was on the basic of descriptive – analytic nature and does have some practical goals .Required data in this field was gathered by library – based method .This study aimed to investigate some strategies to develop the tourism in Marvdasht city and it was done by determining strengths , weaknesses , opportunities and threats by SWOT model .The results of the research revealed that inner elements and outer factors of final scores are located in the ST or competitive scope . The most significant strategies of this scope are: dynamic economics and safe job opportunities by optimum use of tourism capacity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1396 - The Impact of Geopolitical tourism on Convergence of Space political units (Case Study: Iran-Azarbayejan)
Yadu'llah Karimipour Attaullah Abdi

Vicinity in its various dimensions (Geographical, Political, cultural and etc) has Fundamental importance in convergence and common understanding of the political units. This factor led to Convergence and sustainable security in various aspects of economic, socio-cultur أکثر

Vicinity in its various dimensions (Geographical, Political, cultural and etc) has Fundamental importance in convergence and common understanding of the political units. This factor led to Convergence and sustainable security in various aspects of economic, socio-cultural and environmental. Therefore, Health infrastructure, cultural heritage, economic interests and ... have important from the perspective of Geopolitical tourism. Accordingly, this study has raised the question that is the geographic proximities such as Geographical neighbors, Identity – historical, Common cultural heritage, Health, environmental problems, economic interests, political and etc, in relation to Iran and Azarbayejan (Geopolitical tourism) of the two countries can be resulted in sustainable convergence and security.Explaining the question has been done by the Analytical-Descriptive method and thecollection of Data and Information have been done bylibrary study. The results show that in the world of highly evolved, that threats Show themselves In newer dimensions day by day, GeopoliticalTourism can determine the convergence And common understanding between political units - Space of geopolitical contexts. In the meantime, whatever this proximities more and deeper,Tourism geopolitical power as a parameter in the field of convergence and convergence of political - space units - would be more practical. Since the two countries of Iran and Azerbaijan have a variety of cultural, social, environmental, economic interests, etc proximities, Geopolitical Tourism can provide the contexts of shared understanding and the convergence between the two countries. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1397 - Feasibility of Ecotourism Development in Anzali Wetland: An Emphasis on Bird Watching Stations
Maryam Pourasghari Teymour Amar

The unique geographical location and diversity of natural phenomena have led Iran to be recognized as the fifth country with a natural diversity in the world. However, despite the abundance of natural attraction, Iran’s ecotourism is faced with obstacles and chall أکثر

The unique geographical location and diversity of natural phenomena have led Iran to be recognized as the fifth country with a natural diversity in the world. However, despite the abundance of natural attraction, Iran’s ecotourism is faced with obstacles and challenges for attracting tourists. Among the various kinds of natural attractions, wetlands and preserved areas have a high potential for sustainable tourism development that can provide investment opportunities for public and private sector managers in tourism development and research programs. In this paper, attempts have been made to explore sustainable tourism development potential by identifying the ecosystem potentials of the Anzali Wetland, especially the presence of native and migratory birds in this area. The research uses a descriptive-analytical method that is based on library documents, the Internet websites, and a questionnaire. The SWOT model was used to analyze the hypotheses. It seems that the Anzali Wetland has the potential to attract tourists who come to visit migrating and local birds in most seasons. So, with proper planning and using the experience of developed countries, such as the Kushiro Wetland in Japan, we can develop ecotourism and also, we can make it a matter of culture to monitor and protect the environment as a shelter for local and migrating birds. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1398 - The Impact of English Speaking Proficiency of Hotel's Staff on Attacting Tourists in Qeshm Island
Shahram Afraz Abolghasem Alipour

The hotel industry in Qeshm Island is rapidly expanding. An important component in the hotel industry is the human resource. Tourists do not just come for the facilities and attractions, they want to be treated right and well and that is why a good command of the Englis أکثر

The hotel industry in Qeshm Island is rapidly expanding. An important component in the hotel industry is the human resource. Tourists do not just come for the facilities and attractions, they want to be treated right and well and that is why a good command of the English language is always regarded as an asset for personnel in the tourism industry. This study was conducted to study and analyze the impact of one of the English skills, i.e., speaking of staff in hotels on attracting tourist in Qeshm Island. In order to so, data was collected from 25 foreign tourists in a hotel as Marina Hotel, regarding their expectations and perceptions of their stay about personal qualities of the hotels’ staff in different positions. The results obtained from the expectations of the guests indicated that the role and importance of the ‘English language proficiency’ in the tourism industry is relative to job function. ‘English language proficiency’ is more expected from those who often come into direct face-to-face contact with hotel guests such as the reception staff and it is more expected for the hotel management personnel as well. For other hotel staff, such as food & beverage and housekeeping staff, other qualities are expected more than ‘English language proficiency’ by hotel guests. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1399 - Investigating and Evaluating the Existing Capacities and Potentials for the Development and Expansion of Ecotourism in Paveh City
Jamal Ebrahimi Abbas Malek Hosseini Bijan Rahmani

Ecotourism is a tool for achieving the goals of sustainable development, because it offers similar solutions to current problems. Iran is one of the most attractive countries in the world, which is among the top countries in the world in terms of climatic diversity and أکثر

Ecotourism is a tool for achieving the goals of sustainable development, because it offers similar solutions to current problems. Iran is one of the most attractive countries in the world, which is among the top countries in the world in terms of climatic diversity and archeological and civilizational monuments, but unfortunately, in terms of ecotourism attraction and income, it does not have a worthy position. With coherent and systematic planning, the country can be saved from economic stagnation and dependence on oil, and the ground can be prepared for more employment and preservation of national reserves and resources. At the same time, ecotourism has the highest efficiency and effectiveness in using natural and cultural capabilities, which, while using it efficiently and creating conditions for employment and income generation, has the least negative impact on the environment and is a suitable tool for its development. It is in developing countries. For Iran, given its potential and actual tourism potential, the development of this industry can be considered as one of the appropriate options, despite the recent years and efforts in five-year plans based on the country's 20-year vision. Good activities have been done in this field, which in comparison with the increasing growth of world tourism, these activities do not seem to be sufficient at all, and in this regard, the city of Paveh, despite the various natural and cultural capabilities to properly exploit the gifts. And the benefits of this industry require proper attention, planning and investment, and efficient management in this sector. This research was conducted by descriptive-analytical method using a questionnaire and statistical analysis using SPSS software. The results showed that the tourism infrastructure conditions of Paveh city can not lead to the development of tourism in Paveh city at present and should provide more infrastructure services to think about tourism development and economic conditions resulting from tourism development is not good and basic plans should be created in this regard to It is possible to achieve the economic development of the region before the development of tourism. Also, marketing conditions have been able to lead to the development of tourism in Paveh city on average, but more efforts should be made in the field of advertising and marketing. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1400 - Designing the Green Tourism Supply Chain Management Model in the Sport Industry
Ali Eslaminejad Seyed Mostafa Taybi Sani Bagher Morsal

The objective of this research is to develop the green tourism supply chain management model for the sports industry. The research method is descriptive - correlational. 140 managers and sports experts in the country responded to a questionnaire extracted from the quali أکثر

The objective of this research is to develop the green tourism supply chain management model for the sports industry. The research method is descriptive - correlational. 140 managers and sports experts in the country responded to a questionnaire extracted from the qualitative section (systematic exploratory) including 15 variables and 59 items on a 5- point Likert scale. SPSS, Smart PLS software was used for modeling. The results showed that the effect of three environmental, tourism, and sports ecosystems on ecological management in the sports industry is important (with coefficients of 0.54, 0.88, and 0.63, respectively). The effect of green shopping on green consumption and green recycling was significant with coefficients of 0.67 and 0.43. Green consumption and green recovery variables had significant effects on the consequences of the green tourism supply chain with coefficients of 0.88 and 0.62. In general, based on research findings, green tourism supply chain management in sport manufacturing firms is systematic and result from the impact of factors associated with the ecosystem, industry, and customer point of view. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1401 - Shahrood sport tourism planning using SWOT technique with emphasis on natural attractions
Seyed Mostafa Tayebi Sani Hooman Bahmanpour Seyed Hamed Mirkazemi Afsaneh Rohany

The purpose of this study was to re-identify the potential environmental and natural attractions that can affect the sport tourist attraction development from perspective of experts and pundits in Shahrud and determine the importance rate of each variable. This is a sur أکثر

The purpose of this study was to re-identify the potential environmental and natural attractions that can affect the sport tourist attraction development from perspective of experts and pundits in Shahrud and determine the importance rate of each variable. This is a survey research analysis. At first, a list of environmental attractions and sport natural potential were prepared in the study area. Then, through using geographical information system (GIS) and land use map layers overlaying technique and also Transmittal, Shahrud city natural attractions were prepared for the first time. Information layers overlaying has been done by Arc GIS software edited version. In the following, through a questionnaire in the form of Likert, which its validity was approved by professors, and, its reliability was obtained (α = 0.95) by Cronbach alpha, were consulted. The statistical population of this research includes four different groups of tourism, environment and natural resources experts, university teachers, sport and exercise experts, managers and relative staffs of tourism travelling official tours. Statistical sample of (n=26) samples available of total population of (n=40) have been achieved. In this study, Factor analysis was used for analysis. Also, the results of internal and external factors collected in separate matrix implied that the total value of weakness and strengthen point was (M2.229); it indicates that the weakness points defeated the strengthen points; the total value of threats and opportunities was (M=2.253) which indicates that threats defeated the opportunities. Hence, the chosen strategies are defensive. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1402 - An Analysis on Urban Tourism by SWOT Model (Case Study :Marvdasht City)
Majid Shams Ali Saffari-Raad Ahmad Ghasemi Tayebeh Ghaemi Rad

Since tourism causes some positive occupational movements, produces lots of job opportunities and it could have a great amount of effect on the geographical aspect and on people’s lives and society, it is believed that, it is the third and the most dynamic industr أکثر

Since tourism causes some positive occupational movements, produces lots of job opportunities and it could have a great amount of effect on the geographical aspect and on people’s lives and society, it is believed that, it is the third and the most dynamic industry in today’s life. The cities specially in developing societies a living place for human kind face with same limitations of source and financial, social condition, it is buffer to vary the non – cultural activities such as tourism . This can be a means to increase job opportunities, decrease poverty and welfare state and social security .This study has been done in one of the scopes of Fars province, Iran. It aimed to investigate what advantages& limitations of the tourism development in Marvdasht city. it also sought to find out how the tourism in this area can be developed .This research was on the basic of descriptive – analytic nature and does have some practical goals .Required data in this field was gathered by library – based method .This study aimed to investigate some strategies to develop the tourism in Marvdasht city and it was done by determining strengths, weaknesses, opportunities and threats by SWOT model .The results of the research revealed that inner elements and outer factors of final scores are located in the ST or competitive scope . The most significant strategies of this scope are: dynamic economics and safe job opportunities by optimum use of tourism capacity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1403 - Investigating the Impacts of River Tourism on the Quality of Life of Citizens (Case study: Gohar rood River of Rasht City, Iran)
Hossein Mousazade Farahnaz Akbarzadeh Hassan Mousazadeh

The development of river tourism depends on river quality, physical characteristics and river landscape, river marginal landscape, safety and financial safety of tourists, creating roads and facilitating tourists to spend leisure time and providing opportunities for wal أکثر

The development of river tourism depends on river quality, physical characteristics and river landscape, river marginal landscape, safety and financial safety of tourists, creating roads and facilitating tourists to spend leisure time and providing opportunities for walking on the beach. river tourism is one of the most important subdivisions of the nature tourism as a source for value added and special income for river cities. In this regard, the purpose of this study was to assess the impacts of river tourism on the life quality of citizens of Rasht. For this purpose, 200 questionnaires were distributed among citizens using random sampling method. Data was evaluated using SPSS software. The results showed that the quality of life of Rasht tourist city is moderate so that there is a significant correlation between the development of the tourism by creating new job opportunities and increasing the income of residents, as well as the prosperity of buying and selling real estate to 99%. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1404 - Evaluating and Prioritizing Urban Tourism Capabilities in Qazvin
Mohammad Taherkhani Hossein Farahani

Tourism is the driving force behind economic development. This industry is the most incredible and widespread service industry in the world in terms of economic, social, cultural and political affairs. The garden of Qazvin city from the historic cities and a hundered ye أکثر

Tourism is the driving force behind economic development. This industry is the most incredible and widespread service industry in the world in terms of economic, social, cultural and political affairs. The garden of Qazvin city from the historic cities and a hundered years old Iranian capital of the Safavid era as the center of the province with unique monuments (works of the Sassanid to Pahlavi periods), the cultural (calligraphic capital of Iran) and natural (Alamut area with geotouristic capabilities) Is a beautiful and tourism city in our country. The aim of this research is to evaluate the tourism sites of Qazvin city using urban tourism criteria for introducing tourism markets. The research methodology is a descriptive-analytical type that, after the preliminary studies of thirteen sites based on selected criteria, is selected through eleven tourism criteria, including distance from communication routes, hotels, urban squares, community spaces, terminals, number of tourists, The variety of attractions, the level of attractiveness, the level of advertising and services, the number of points of view and the difference of vision, was evaluated. These criteria were weighed through the AHP hierarchy method and, in combination with the information of each site, for each criterion, was determined by the Copras decision method and the final value of each site. The results of the research showed that the sites, the Chehelsotun Museum Palace, Saad al-Saltanah Palace, Head on top of the Qapo, Atiq Jamaat Mosque are the best and most prestigious sites in the planning process. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1405 - Role of New Information and Communication Technologies in Development of Religious Tourism (Case study: Tehran citizens)
Seyed Ali Rahman Zadeh Esmaeil Kavousy Alireza Arab Niyasar

The present research seeks to analyze the role of new information and communication technologies(ICT) in development of religious tourism of Iran. Different approaches and models have been raised and then the approaches given by them have been used in addition to study أکثر

The present research seeks to analyze the role of new information and communication technologies(ICT) in development of religious tourism of Iran. Different approaches and models have been raised and then the approaches given by them have been used in addition to study of views of Tehrani citizens . The research method applied in this research was applied in terms of objective and quantitative in terms of data type , descriptive and correlative in terms of data collection. The statistical population of the present research was Tehrani citizens and simple random sampling method was used. Validity and reliability of the questionnaire were measured and confirmed with the experts’ view and also Cronbach's alpha. In the next stage, based on the conceptual research model, research questions and hypotheses, the extracted items were tested in the research statistical sample with a researcher made questionnaire. In the descriptive statistics section, description of data was presented in two sections of demographic variables and main variables with indices of absolute frequency, relative frequency, mean, standard deviation, and variance in the table and in inferential statistics section, correlation tests and multivariate regression and path analysis test. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1406 - Investigating the Challenges and Opportunities Affecting Tourism Using SWOT and QPSM Techniques (The Case Study of Galugah District)
Zainab Karkehabadi Khezer Shamsi

One of the regions which has many potentiality and capabilities for developing Tourism from natural aspect is Galugah county. Unfortunately, Tourism sources are useless due to incorrect programming. Accordingly, general objectives of this research were identifying stron أکثر

One of the regions which has many potentiality and capabilities for developing Tourism from natural aspect is Galugah county. Unfortunately, Tourism sources are useless due to incorrect programming. Accordingly, general objectives of this research were identifying strong and weak points, opportunity and possible threats for developing Tourism. Also, identifying of current Tourism position and, presenting suitable methods for developing potential capabilities of Tourism in Galugah county were the objectives of present study. The research model was applied and goal oriented and the research method was survey-descriptive. The necessity information was collected through field and library methods. A questionnaire was also used for collecting data. Moreover, techniques of QSPM, SWOT were used to describe the research information. Statistical population samples were selected from authorities’ community. Since the authorities were busy people and not always available in Galugah county, only 30 questionnaires were distributed among them. Results analysis of this research showed that among external and internal factors i.e. pollution of environment and river and extinction of plants species under the influence of pollution and O2 i.e. suitable climate for developing natural Tourism efforts in summer were the most important and influential factors. Cold temperature of the region in summer (W3) and existence of unique amusement places (S5) such as Amarg were recognized as effective and most leading factors among internal factors on Tourism development of Galugah county. Presenting methods of the third process showed that a comparison of total grades for attractiveness of methods and ST3 method i.e. initiating new occupational opportunities on the basis of natural potentials and rich culture of regions inhabitants by protecting region cultural identity and nature had the highest score in this process. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1407 - Cultural and Social Effects and Consequences of Tourism with Emphasis on Religious Tourism
Mohammad Rokhbin Mohammad Moghaddam Maryam Aghaei Bajestani

There is no doubt that tourism plays an important role in the revitalization and diversification of communities, but at the same time it can cause the effects and changes that this industry has on society, changes in the social, economic and living environment of the re أکثر

There is no doubt that tourism plays an important role in the revitalization and diversification of communities, but at the same time it can cause the effects and changes that this industry has on society, changes in the social, economic and living environment of the regions. It is complex and varies from region to region, so the effects it has are very different and vary from region to region. The purpose of the present study by descriptive-analytical method; is investigating the effects of religious tourism from the perspective of cultural patterns and examples of Islam and Islamic jurisprudence, as well as providing strategies for the tourism industry based on Islamic religious models by collecting library information and documentary. The results of the research show that tourism and travel from the Islamic point of view is not only not limited but while emphasizing tourism, its Islamic dimensions and examples are also abundant. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1408 - Sport tourism marketing with emphasis on cultural factors
Esmaeil Zabihi Masoud Jorabloo

The purpose of this study was the effect of cultural on sports tourism marketing in Iran. The research method in this study was Descriptive and field. For this purpose, Mahmoodi Yekta and et al' questionnaire (2012) was used. Reliability of questionnaires after a pilot أکثر

The purpose of this study was the effect of cultural on sports tourism marketing in Iran. The research method in this study was Descriptive and field. For this purpose, Mahmoodi Yekta and et al' questionnaire (2012) was used. Reliability of questionnaires after a pilot study using Cronbach's alpha test, (α=0.86) was obtained. Statistical population of survey is all an active sport tourists from Russia, Turkey, Armenia, Uzbekistan, Greece, Sweden, Canada, Jordan, Kuwait, and India that traveled to Iran for doing sports competition (N=132). The sample size was considered equal to the population. Descriptive and inferential statistics methods for data analysis were used. The results showed that according to the mean of cultural factors, Religious and ideological differences factors in order of priority are effective in developing active sports tourism in Iran. The research findings have emphasis on the importance of cultural as factors affecting attracting sport tourism. Thus, it is recommended that sport managers created an appropriate strategic planning to increase sport tourist by cultural factors. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1409 - Economic sustainable development strategies based on urban tourism (Case study: Malayer city)
Majid shams Pegah Farhadian Alireza Sheikholeslami

At the beginning of the third millennium tourism industry has obtained a special place in countries economy and plays an active and effective role in the promotion of cultural structure specially in developed countries. Generally the cities have several tourism attracti أکثر

At the beginning of the third millennium tourism industry has obtained a special place in countries economy and plays an active and effective role in the promotion of cultural structure specially in developed countries. Generally the cities have several tourism attractions and attract many tourism among leisure activities the tourism has the highest variety and soul in one hand the most extensive spatial and local width on the other hand, perhaps it can be said that the tourism specially the urban tourism is along with leisure activities such as purchase, walking and at all and accordingly the tourism planning and management is one of the sensitive, complex and multidimensional tasks that has attracted the urban managers attention, nowadays the tourism is considered as an economic affair. Thus identify of work, activity and it’s purpose is very important because the cities are considered as a place for appearance of economic, political, social and cultural power and stimulus arm of the government. In the present research that is a descriptive- analytic study by means of swat model the pros and cans, opportunities and threats in the Malayer urban tourism have been explained and the obtained strategies of model have been presented. The obtained results indicate that Malayer city as the second city of Hamedan province inspire of having environmental capacities and historical and cultural background is not in suitable conditions from urban tourism point of view. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1410 - Analyzing of the economic equilibrium of tourism contracts in the context of general economic order
Ali Rostami far Ghassem Mohammadi Najad Ali Almsi Yadollah Dadgar

The purpose of this research is to clarify the importance of economic equilibrium of tourism contracts and prove the importance and relevance of public order to economic equilibrium. The school of law and economics is one of the most important schools of law among appli أکثر

The purpose of this research is to clarify the importance of economic equilibrium of tourism contracts and prove the importance and relevance of public order to economic equilibrium. The school of law and economics is one of the most important schools of law among applied law system. The primary purpose of the economic equilibrium of tourism contracts is to provide and guarantee the interests of parties efficiently and this function should lead to socio-economic efficiently for the whole society. For this purpose, a superior power must be able to guarantee the economic equilibrium of the tourism contracts and establish a strong executive guarantee to avoid disrupting contracts. In other words, protecting the economic equilibrium of tourism contracts is the task of an institution called public order and lawyers and economists believe that the task of enforcing public order is one of the duties of the state.The results of this study show that maintaining the economic equilibrium of a ground in order to achieve exchangeable justice in its true sense as well as the main goals of community contracts (contracts in society) As a result, it guarantees the effectiveness of the contract in the interest of social interest, and also, the economic equilibrium of the tourism contract must be consistent with socio-economic and legal criteria and the lack of economic equilibrium will lead to inefficiency of the contract and one of the obvious effects not doing that will be ineffectiveness of the contract and termination of the contract. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1411 - Identifying and leveling the dimensions of supply chain in Iran`s religious tourism industry (by fuzzy Delphi method)
Jalil toshani Parviz saeidi Majid Nasiri

In this study, we were in search for identification and leveling the dimensions of supply chain in the Iranian religious tourism industry. In terms of purpose, this research is applicable, and in terms of implementation method is descriptive survey of correlation type. أکثر

In this study, we were in search for identification and leveling the dimensions of supply chain in the Iranian religious tourism industry. In terms of purpose, this research is applicable, and in terms of implementation method is descriptive survey of correlation type. The participant team consists of 30 experts and university professors who had been selected by the purposeful method and the snowball sampling. By relatively extensive studies in the field of supply chain, we extracted the most significant factors in the religious tourism industry. Then, fuzzy Delphi method was used to identify the dimensions and parameters of supply chain in this industry. In the next step, the interpretive structural modeling was used for leveling the key factors. Data collections tools included interviews, documents and statistics, and questionnaires; the findings based on the data analysis showed ten main dimensions in the supply chain i.e. accommodation, transportation, visiting centers, reception centers,stores, environment and energy, travel agencies and tour operators, security and safety, economic management, information centers and communications that 3 dimensions reception centers,stores, and travel agencies and tour operators were in the first level; and 2 dimensions i.e. accommodation, and environment and energy were placed in second level; and visiting sites in third level; the economic management, information centers and communications in fourth level; accommodation in fifth level; finally the security and safety were put in sixth level. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1412 - Desirable strategies and possibility of making a distinct opportunity, in order to optimal development of tourism in persian -gulf region
Kiuomars YazdanpanahDero

Considering and determining natural, cultural and historical potentials of Persian -gulf and Iranian island for the purpose of realizing sustainable development of tourism, in 3 global, regional and domestic levels, so, daring strategies -other than available ones-shoul أکثر

Considering and determining natural, cultural and historical potentials of Persian -gulf and Iranian island for the purpose of realizing sustainable development of tourism, in 3 global, regional and domestic levels, so, daring strategies -other than available ones-should be provided, for planning and future developing it's tourism .Because, Iran's islands, being situated in Persian gulf, have a rare treasury of eco-tourism in south of Iran, as a result of enjoying from natural attractions and unique tourist places. In contrast to performed attempts, a little share of national development has been allocated into this region and even, it suffers from strange deprivations, in some cases. Furthermore, sustainable development of Iranian islands, being located in Persian gulf requires specific attention, as a result of geographical nature of island, from ecological view band existing special eco-systems, such as coral reefs, have forests, it's internal wide and specific lands and location of island, against sea and coast, in addition to irregular process of development, in past .This kind of attention must be on the basis of exact determining available condition, from all aspect, and continuous planning and managing, from environment view. This paper, considering the nature and axes of the Persian Gulf congress, (with the approach of tourism and international interactions), seeks to come up with a different method, drawing from studies and experiences in the field of coastal tourism and the relative success of the southern neighbors Iran will analyze this and demonstrate that by presenting a strategic conceptual model, its impact on the development of tourism in the spectacular and attractive areas of the Persian Gulf. From the analysis and conclusion of the discussed issues, it follows that the necessity of benefiting from all effective methods, from environmental attraction to modern technology, to improve the current level of these areas, from the perspective of tourism for Iran, is essential and should be considered based on scientific and research factors. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1413 - The Impact of Geopolitical tourism on Convergence of Space political units (Case Study: Iran-Azarbayejan)
Yadu'llah Karimipour Attaullah Abdi Hassan Afrakhteh Afshin Mottaghi Bahramali Khodaee

Vicinity in its various dimensions (Geographical, Political, cultural and etc) has Fundamental importance in convergence and common understanding of the political units. This factor led to Convergence and sustainable security in various aspects of economic, socio-cultur أکثر

Vicinity in its various dimensions (Geographical, Political, cultural and etc) has Fundamental importance in convergence and common understanding of the political units. This factor led to Convergence and sustainable security in various aspects of economic, socio-cultural and environmental. Therefore, Health infrastructure, cultural heritage, economic interests and ... have important from the perspective of Geopolitical tourism. Accordingly, this study has raised the question that is the geographic proximities such as Geographical neighbors, Identity – historical, Common cultural heritage, Health, environmental problems, economic interests, political and etc, in relation to Iran and Azarbayejan (Geopolitical tourism) of the two countries can be resulted in sustainable convergence and security.Explaining the question has been done by the Analytical-Descriptive method and thecollection of Data and Information have been done bylibrary study. The results show that in the world of highly evolved, that threats Show themselves In newer dimensions day by day, GeopoliticalTourism can determine the convergence And common understanding between political units - Space of geopolitical contexts. In the meantime, whatever this proximities more and deeper,Tourism geopolitical power as a parameter in the field of convergence and convergence of political - space units - would be more practical. Since the two countries of Iran and Azerbaijan have a variety of cultural, social, environmental, economic interests, etc proximities, Geopolitical Tourism can provide the contexts of shared understanding and the convergence between the two countries. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1414 - Management of Recreational Sites and Observance of Environmental Law Considerations through Carrying Capacity Determination
Sepideh Mohebi Seyed Mostafa Tayebi Sani Afshin Jafari Bagher Morsal

The purpose of this study is to determine the number of tourists permitted for the mountainous areas of northern Shahroud. The research method is analytical -survey. Initially, by registering ground points, the study was precisely determined. The area of the study are أکثر

The purpose of this study is to determine the number of tourists permitted for the mountainous areas of northern Shahroud. The research method is analytical -survey. Initially, by registering ground points, the study was precisely determined. The area of the study area is 430 hectares. Standard relationships were used to identify zones and recreation classes. A researcher -made questionnaire and 384 questionnaires were used to measure management restrictions. The results showed that the study area has two types of extensive and intensive recreation and 6 classes. The study site scored 2.22 out of 5 based on user and local community votes. Therefore; the region has 44.4% of the minimum capabilities required to achieve the desired goals. Also, the capacity of the physical, real and effective carrying capacity is 2859500, 632235 and 278183, respectively. In general, determining the carrying capacity is one of the important managerial and legal parameters in the protection of natural ecosystems. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1415 - Prioritizing tourism destination infrastructure of Kermanshah province with the GIS and SAW technique
Hossein Mousazadeh Parisa Mohammadpour Mehdi Khodadad Ebrahim Moammeri

Leveling tourism destinations is used as an approach and strategy in order to decrease the misbalances of the area and region. In this manner, the present study is prioritizing tourism destinations infrastructure of Kermanshah province using the SAW and GIS technique. T أکثر

Leveling tourism destinations is used as an approach and strategy in order to decrease the misbalances of the area and region. In this manner, the present study is prioritizing tourism destinations infrastructure of Kermanshah province using the SAW and GIS technique. The infrastructures under study in this research includes tourism sample areas, transportation corporations, number of cinemas, theaters, fairs, Islamic holy places, gas stations, public inhabitants, transported passengers, travel agencies, and restaurants. For analyzing the related data related to the tourism infrastructures of Kermanshah province which are extracted from the annual statistics of the year 2013, the decision making technique of simple average weighting SAW in the software of excel and also in order to draw the map of spatial distribution of province’s tourism infrastructure the Arc GIS software was used. The results show that although the Kermanshah province has many touristic attractions but due to not-providing of equipment and required facilitations and imbalanced in distribution of tourism infrastructures, a massive difference exists in the manner of tourism infrastructure in the province. In a manner that the Kermanshah township as the center of the province has the most tourism infrastructure and solasbabajani has put the most enjoyable and the most deprived in the province. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1416 - Study on Tourism Development Free Trade Area (Case Study Qeshm)
Mohammad Ali Ali Khaliji

Today, the tourism industry is regarded as the most inclusive service industry worldwide that serves as a substantial source of economic prosperity (job creation, foreign exchange earnings, poverty mitigation, etc.) and elevated exchanges and social interaction. For thi أکثر

Today, the tourism industry is regarded as the most inclusive service industry worldwide that serves as a substantial source of economic prosperity (job creation, foreign exchange earnings, poverty mitigation, etc.) and elevated exchanges and social interaction. For this, areas with a high potential in tourism should take proper strategies to hold the economic and socio-cultural benefits of this industry. Free trade zones in Iran, particularly Kish, Qeshm, and Chabahar, can primarily consider the tourism industry and attract tourists to achieve economic goals, as declared in the law governs the establishment of free zones and also in the economic, social and cultural program of the country. Herein, this work attempts to identify appropriate strategies for tourism development in Qeshm Free Trade Zone to develop the tourism industry and economic-cultural sectors. For this, the strengths and weaknesses (internal factors) and opportunities and threats (foreign factors) were identified using the SWOT technique and the opinions of experts and specialists. The multi-criteria decision model ANP (an analytic network process) was used to prioritize and rank internal and external factors and determine the ultimate value of a collection of internal and external factors, aiming to prioritize and adopt the best strategy in the form of SO, WO, ST, and WT solutions. And the final value of each of these solutions was respectively 0.28, 0.39, 0.23, and 0.49. Initial results indicated the supremacy of the offensive strategy with the highest value (0.49) that is considered as the predominant strategy. The foremost strengths and opportunities in the region include investment in the private sector, security for tourists, the distribution and variety of tourist attraction sources, and the participation of indigenous people in the Qeshm region. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1417 - The effect of urban tourism on economic sustainable development of Sari City
Maryam Amanpour Morteza Nikfetrat

Today, tourism is one of the most dynamic activities in the socio-economic change in the area of the world that has increasingly become important. Because Information technology, cultural, political, social and economic infrastructures that create in the twenty-first ce أکثر

Today, tourism is one of the most dynamic activities in the socio-economic change in the area of the world that has increasingly become important. Because Information technology, cultural, political, social and economic infrastructures that create in the twenty-first century, tourism is an inevitable phenomenon of human behavior and action which would satisfy his curiosity spirit. Tourism as one of the sources of income and job creation at the local level which could be a strategy for economic development and in other economic sectors, especially at a time when profits are falling attractive alternative for them and a strategy for development. Sari city is one of the oldest cities in northern of Iran, which in addition to historically valuable and lively nature has perfect texture. Because of underdevelopment in recent years, the central part of the city that features one of traditional cities is included in decline. The subject matter in present study is evaluating the potential of city tourism in sustainable development. From the perspective of a problem, an imbalance in space could be expressed toward intervention in Space. In this article, we describe the precise definition of sustainable development and its role in the sustainable development of tourism in the Sari city and in addition to introducing and identifying the capabilities of the Sari city, the impacts of tourism development on urban development should be considered. In this view, the development of tourism by using existing resources in such a way that we respond to the needs of economic, social, cultural and legal norms and expectations of tourists to the unity of integrity, cultural identity, environmental health, economic balance and welfare of the people. To achieve this goal, we must promote local development and improve the quality of life of host; we should promote cultural, local and historical features and coordination between mutual needs of tourists and residents تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1418 - Evaluation of Tourism Development Indicators of Milad Telecommunication Tower using the CO-PLOT Model
Azita Rajabi Najmeh Heidarian Kiarash Salami

Tourism and the related economy is transforming and plays a vital role in world economy. Many economic development planners and policymakers also refer to tourism industry as the basis for development. Tourism-related activities and the provision of appropriate services أکثر

Tourism and the related economy is transforming and plays a vital role in world economy. Many economic development planners and policymakers also refer to tourism industry as the basis for development. Tourism-related activities and the provision of appropriate services in an area, like many other economic sectors, require necessary groundings in terms of its origin. Therefore, based on the importance of tourism industry on the one hand, and the existence of tourism potentials of Tehran province on the other hand, an appropriate procedure is required for prioritizing different areas in the province in order to efficiently and appropriately plan and prioritize different investments in these areas. In this regard, the aim of this research is to evaluate of tourism development indicators of Milad Telecommunication tower. In order to analyze the research data, the CO-PLOT analysis method and comparative comparison of Milad Tower tourism statistics were used. The results of factor analysis indicate the importance of the managerial-institutional dimension as one of the important factors in the tourism development of Milad Tower; the results from a t-test showed that the effect of each factor and dimensions is different on tourism development of Milad Tower. According to the tourism experts and professionals, the institutional-managerial, political, physical, socio-cultural, economic factors are of paramount importance in the tourism development of Milad Tower. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1419 - Importance of Urban Tourism Planning in Tehran with Economic Approach
mohammad parvin Mohammad Taghi Razavian Jamileh Tavakolinia

In world economic process, tourism plays a critical role and is deemed as a main element ofdevelopment. One of mostly-used types of tourism is the urban tourism as the beginning ofdevelopment of this industry, and attracts many tourists per year. This paper studies the أکثر

In world economic process, tourism plays a critical role and is deemed as a main element ofdevelopment. One of mostly-used types of tourism is the urban tourism as the beginning ofdevelopment of this industry, and attracts many tourists per year. This paper studies the urbantourism importance, then the role of urban tourism planning in metropolitan Tehran. The mainpurpose of this research is the analysis and recognition of position of tourism industry ineconomic growth and income resources of Tehran. The current research is practical in goal, anddescriptive- inferential in the research performance methodology, and the data was collectedusing the documentary and questionnaire method. Statistical population of this research includesTehran inhabitants among whom the researcher- organized questionnaire was distributed andcollected. Using Cochran Formula, 384 people was chosen as sample of statistical population,and data was analyzed and the statistical tests were used by applying SPSS software. The resultsindicated that planning for attraction of more tourists and increase of their duration can beeffective on economic development of Tehran. In this research, tourism industry includes twoimportant factors, infrastructures and advertisement, which shall be considered as main priorityand seriously pursued in Tehran tourism planning تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1420 - Socio-cultural impacts of tourism in Shahmirzad town
Nayer Pirahari Shideh Parnian Shahram Kiaei

The present study is an attempt to evaluate and analyze the socio-cultural impacts of tourism in Shahmirzad town from the perspective of its residents. This research is applied in terms of objectives and is considered to be a survey in terms of nature and methodology. I أکثر

The present study is an attempt to evaluate and analyze the socio-cultural impacts of tourism in Shahmirzad town from the perspective of its residents. This research is applied in terms of objectives and is considered to be a survey in terms of nature and methodology. In the present study, questionnaire is used as an instrument for data collection. The population of the study consisted of people aged above 18 years residing in Shahmirzad town. Simple random sampling was used to select 200 samples from the population. The hypothesis testing results showed that tourism is associated with both positive and negative Socio-cultural impacts in this town. The relationship between these variables turned out to be significant (p=99%). According to the respondents, the mean score of positive and negative social impacts of tourism as well as the mean score of positive and negative cultural impacts of tourism are about 27.17, 31.61 16.81, and 16.21 respectively. According to the results, the negative social impacts of tourism and the negative cultural impacts of tourism account for the highest and lowest average scores respectively. The results show that men, as compared to women, have more negative attitudes towards cultural impacts of tourism. The results also showed that there is a negative correlation between the education level of respondents and their negative attitudes towards cultural impacts of tourism. There was no significant relationship between respondents' age, income and their attitude towards positive and negative social impacts as well as the positive and negative cultural impacts of tourism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1421 - Planning and development of literary tourism in Fars province in order to provide a functional model for cultural tourism
Masoumeh Sadeghi

Tourism has a solid link with literature; on the one hand tourism needs a literary and spiritual spirit, the tangible heritage of literature, including the birthplace and burial of literature, literary museums and other places related to writers and literary works, is a أکثر

Tourism has a solid link with literature; on the one hand tourism needs a literary and spiritual spirit, the tangible heritage of literature, including the birthplace and burial of literature, literary museums and other places related to writers and literary works, is always one of the most important sources of attracting tourists.The purpose of this paper is to analyze and explain planning for the development of literary tourism in Fars province. The main question of this article is that what are the literary tourism potential and resources for attracting tourists in Fars province, and especially in Shiraz, and what are the cultural reasons for planning for the development of literary tourism in this province?In addition to the main question other sub-questions are also raised in this article including that what is literary tourism? And what’s relationship has with cultural tourism? The hypothesis of the article to answer the above questions is that literary tourism is an important part of cultural tourismthat in Iranexist great emphasis on expanding it and Fars province and especially Shiraz city due to the location of the tomb of Hafez and Saadi, Khwaju Kermani, Sibawayh and ... in it shall be looked in planning for tourism development as a pole of literary tourism. The results of this article show that First, the cultural approachis considered Ruling spiritOn Tourism Planning in Iran and literature is also a valuable part of Iranian culture and the city of Shiraz and Fars province are also prominent in this regard. Planning for development of literary tourism in Shirazneed to pay attention to these areas: 1- Development and promotion of literary tourism centered on Shiraz 2- Attention to the literary tourism infrastructure in Shiraz 3- Conducting the commemoration and commemoration of literary celebrities in Shiraz.4- Marketing of literary tourism tours with emphasis on Shiraz city, with the focus of faculty and students of Persian literature. 5- Conversion of places related to literary works of Shiraz to literary tourism. 6- Protection of literary heritage of Fars province and Shiraz city 7- Specialized organization of literary tourism centered on Shiraz. Given this introduction in this article will try using of library resources and scientific and research articles as well as analysis of tourism statistics in Fars province and Shiraz pay to analyze and explain the planning potential for the development of literary tourism in Fars province. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1422 - Carrying Capacity in Tourism and its Measurement Methods
Houshang Ghafoori maryam seyednazari Fatemeh Kazemiyeh

Tourism, like any activity, leaves different effects, and sometimes it has left irreparable natural and human damage in tourism areas. Each tourist site has a certain capacity to attract tourists according to its potential and if these limits and thresholds are exceeded أکثر

Tourism, like any activity, leaves different effects, and sometimes it has left irreparable natural and human damage in tourism areas. Each tourist site has a certain capacity to attract tourists according to its potential and if these limits and thresholds are exceeded, the negative effects of tourism will appear. The increasing development of tourism and the increase in the number of tourists during the past decades have had irreparable consequences for tourism destinations. In the meantime, nature tourism destinations have been damaged more than other attractions due to their fragile nature and the high attention of tourists. This issue has drawn the attention of managers and officials to managing visitors and reducing the effects of these visits. In recent years, various techniques have been presented to manage the effects of visitors, and one of these tools is "carrying capacity". The carrying capacity determines the limits that by crossing it, the destroyed resources or the damage to the ecosystem becomes irreparable. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1423 - Anthropological study of the cultural-social structure of Kalhor tribe of Kermanshah and tourist attractions of the study area
Nahid Jalilian Yaghoub Sharbatian

The main purpose of this study is to investigate the anthropology of socio-cultural structures of Kalhor tribe of Kermanshah and its changes and developments as well as tourist attractions of the study area. Therefore, the main issue and question that the researcher see أکثر

The main purpose of this study is to investigate the anthropology of socio-cultural structures of Kalhor tribe of Kermanshah and its changes and developments as well as tourist attractions of the study area. Therefore, the main issue and question that the researcher seeks to answer is from an anthropological point of view, what is the cultural and social structure and family system, and what changes have taken place in the structures in question in the recent past in Kalhor tribe? It should be mentioned that functionalist theory has been used in this research. The research method of this article from a practical perspective, is fundamental and in terms of nature, is qualitative and ethnographic. The statistical population of this research consists of all local informants and experts who live in Kermanshah province, especially in Kalhor tribe. In this article, snowball sampling method and the type of theoretical saturation are used and a mixed method is used forcollecting information (documentary-field). The findings of this study indicate that Kermanshah province and especially Kalhor dweller region has many tourist attractions that can be very effective in attracting domestic and foreign tourists, while this tribe has experienced extensive changes throughout its history which are visible in material, behavioral and oral traditions; and also in its socio-cultural structures and family system تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1424 - Investigating Mechanism of Rural Tourism with emphasis on the Natural tourism (A Case Study: Heidarabad village, Ilam province)
Mohammad Bagher Arayesh Mohammad Sadegh Sabouri

The Main Objective of the Present Study was to Investigate Mechanism of Rural Tourism with emphasis on the Natural tourismin the village of Hyderabad in ilam County.The Present research was applied type based on the goal, in terms of the Nature it was quantity research أکثر

The Main Objective of the Present Study was to Investigate Mechanism of Rural Tourism with emphasis on the Natural tourismin the village of Hyderabad in ilam County.The Present research was applied type based on the goal, in terms of the Nature it was quantity research and in terms of the method of Collecting data was a Survey research. The Population of this study Consisted of three groups of expert(N=40), Rural housholds (N=110) and Touirists. For Selecting Sample, in the Case of the first groups the Census method eas used and for Tourists Population by using Simple Random Sampling method 100 people were Selected and altogrther 250 People were Studied. Main Instrument of gathering data was questionnaire that its Validity was Confirmed by Experts Panel of ilam universiry and Islamic azad University of ilam branch and Expets of Tourism. Cronbach alpha Coefficient was used to determine questionnaire reliability and its value was equal to ./96. For dara analysis, descriptive statistics such as frequency, percentage, mean, standard deviation and coefficient of variation was used. For analytical statistics, factor analysis was used. The Resuls of Factor analysis Showed that in Natural Dimention, Infrastructural- Cultural mechanisms with the percentage of (25/55) was the most important mechanism of Rural Tourism Development. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1425 - Analyzing the role of government in the management and planning of tourism crisis; a case study of the COVID-19 crisis
Heidar Lotfi Hamed Forouzan Ali Karami Mehdi Pezeshki

Thetourism planningandmanagement is a collective action in which different actors of governmental and non-governmental organizations and institutions are involved. It is necessary to manage this phenomenon both during normal and crisis times.One of the most important ac أکثر

Thetourism planningandmanagement is a collective action in which different actors of governmental and non-governmental organizations and institutions are involved. It is necessary to manage this phenomenon both during normal and crisis times.One of the most important actors in the field of tourism management is the government, which is responsible for facilitating and regulating this domain. But the phenomenon that has now negatively affected the tourism industry in Iran and the whole world is the Coronavirus crisis.The purpose of this paper is to examine the role of government in managing the impact of this crisis on the tourism industry. And to identify the effective factors that the government can carry out to save the tourism industry during and after the Coronavirus crisis. The main question of this research is to investigate the extent to which the government can manage the consequences of the Coronavirus crisis on Iran's tourism industry.To this end, in a qualitative method, attempts have been made to answer the research questions via a semi-structured interview. A number of managers and employees (8 persons) of tourism-related institutions in Iran were interviewed. The results of the research show that the government must first have an accurate estimate of the amount of losses caused by the Coronavirus crisis in the field of tourism. And then, by identifying areas that are more or less damaged, considertax exemptions for them. Also, providing cyberspace and its infrastructure for the prosperity of the tourism is another useful measure of the government to support the tourism industry in the face of the Coronavirus crisis. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1426 - An investigation of Legal Foundations of Tourism in Iran
Mohsen Hassanpour

Certainly, in any field principles are foundations of rights and in this regard tourism is of no exception. Since, tourism is believed to be the main element for constant development, codification of laws and familiarity with tourists’ rights for having support an أکثر

Certainly, in any field principles are foundations of rights and in this regard tourism is of no exception. Since, tourism is believed to be the main element for constant development, codification of laws and familiarity with tourists’ rights for having support and security seems crucial. The prerequisite for implementing rights of tourism is identifying other important laws which are known as the human’s essential laws of freedom. If tourism right is considered as a natural right for human being, but a tourist is banned from entering and residing in another country and his life and property are not safe and in case of any aggression is not allowed to refer to any court for prosecution and defending his rights, tourism rights would be meaningless. Some countries, based on their internal policies prefer to limit tourism and tourists’ rights while others advocate unconditional tourism and tourists’ rights. Obviously, any country based on the its principle of sovereignty and policies may act toward or against accepting the theory of unconditional tourists’ rights. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1427 - Safety and environmental risk assessment of the mountain sport and resorts of Tehran with an emphasis on the sustainable tourism carrying capacity and the provision of management approaches
Baranoosh Nikbin Bahram Ghadimi

Sustainable tourism is based on the concept of sustainable development. The area attracts a significant number of users for sports and tourism activities, especially on holidays and weekends. Most users (especially amateurs) move at approximately 2182 meters. The moveme أکثر

Sustainable tourism is based on the concept of sustainable development. The area attracts a significant number of users for sports and tourism activities, especially on holidays and weekends. Most users (especially amateurs) move at approximately 2182 meters. The movement of athletes and various uses of environmental facilities such as cafes, restaurants, etc. lead to an increase in the sound level in the mountaineering route and the surrounding areas. The results show that with the change of time from early morning (6 am) to noon (12 pm), the sound level increases due to the increase in the number of users in the area. The average noise level along the mountaineering route is 77, 3 dB, which does not comply with the EPA standard as well as the UK and WHO standards and indicates the amount of noise. Therefore, environmental and safety priorities must also be considered. Failure to pay attention to the bearing capacity in determining the number of authorized users to enter the area and the entry of more people into the area, will cause damage to the environment, reduce the quality of services and welfare and other natural and human issues. Thus; Area management must plan in such a way as to ensure sustainable performance in addition to using existing land uses. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1428 - planning And the systemic attitude of sovereignty Towards security and sustainable development of tourism In metropolises in Iran: a case study of Tehran metropolis
Komail Darvishi Heidar Lotfi Shahrzad Lotfi

Tourism is a phenomenon that has different dimensions and types and in a way, one can say that the entire political, cultural, social and economic system of a country is involved. Given that a systemic attitude towards the security and sustainable development of tourism أکثر

Tourism is a phenomenon that has different dimensions and types and in a way, one can say that the entire political, cultural, social and economic system of a country is involved. Given that a systemic attitude towards the security and sustainable development of tourism is becoming increasingly important. The purpose of this article is to examine the necessity of planning and systemic attitude of the government towards the security and sustainable development of tourism in metropolises of Iran with an emphasis on the metropolis of Tehran. The main question of the article is that the reasons for the planning and attitude of the system of governance regarding the security and sustainable development of tourism in the metropolis of the Iranian cities? The hypothesis we are trying to investigate and analyze is to answer this question the sovereignty of phenomena should, in principle, be a system and tourism, in addition to necessity, also has an inner necessity which is due to the nature of this phenomenon. This article is an analytical descriptive where will try using library resources as well as scientific and research papers to analyze and explain the subject. The results of this article also show that tourism and sustainable development in Iran require management and planning, especially in the field of security promotion and the two in the group have a systemic attitude from the government. Metropolitan evidence of Iranian cities, and in particular Tehran, suggests the separation and insularity of the areas of security and sustainable development of tourism and the non-systemic attitude in these areas تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1429 - The Role of Tourism Climate Index with the emphasis on climate is A case study in north of Iran (Gilan province)
Ayoub Badraghnejad Hossein Mousazadeh Hosein Kor

Climate builds not only a resource for tourism as a driver but can be a limitation. Climate is usually described by air temperature and rain conditions and sometimes by the sunshine duration at a location. Nevertheless, these parameters are less representative for the s أکثر

Climate builds not only a resource for tourism as a driver but can be a limitation. Climate is usually described by air temperature and rain conditions and sometimes by the sunshine duration at a location. Nevertheless, these parameters are less representative for the spatial and temporal climate variability of a region and do not cover all the components of climate. In this research, due to the impact of climatic factors in tourism planning, determining tourism climate index (TCI) is of great concern. In this project, to assess the tourism climatic conditions using bioclimatic index (Tourism Climate Index), data from 10 synoptic stations of Gilan in a 10-year period (2012-2003) was collected and incomplete data through linear regression was rebuilt. In this system model, 7 parameters, the average monthly rainfall, average temperature, average relative humidity, maximum temperature, minimum relative, the mean daily sunshine duration and wind speed were evaluated. The aim of this study is to investigate the conditions of tourism climate in Gilan province based on TCI tourism climate and using the techniques of geographic information systems (GIS), they have mapped out and prepared the map of TCI for all months of the year. The results of this study showed that the optimal conditions in the region in terms of tourism climate are in May and the most difficult month in terms of tourism climate is in November which was the lowest TCI. In terms of geographical coverage, the ideal climatic conditions are more dominant in the North West (including the cities of Talesh, Astara, Anzali, Kiashahr, Roudsar). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1430 - The Role of Second Homes in Tourism Development of Rural Settlements (Case Study of Damavand Townships)
mehdi ebadi

Second homes tourism is one of the patterns of tourism expansion especially in rural and mountainous areas that is achieved through the expansion of the ownership of second homes (upcountry or holiday homes). Despite the relatively long history of second homes in rural أکثر

Second homes tourism is one of the patterns of tourism expansion especially in rural and mountainous areas that is achieved through the expansion of the ownership of second homes (upcountry or holiday homes). Despite the relatively long history of second homes in rural areas, second home tourism has recently experienced a resurgence, often due to new patterns of production and economic consumption. The purpose of this study was to investigate the second homes in tourism in Damavand. The city has been attracted by tourists, especially homeowners, due to its specific geographical location, such as the countryside, beautiful highlands and valleys, lack of pollution in the cities, and its terms of its easy access to this city. Descriptive and analytical research method and processing of 127 questionnaires in SPSS environment showed that there is a significant relationship between second homes and tourism development. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1431 - تاثیر خودشیفتگی مدیران بر سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد با تاکید بر نقش توانمندی مدیران در بورس اوراق بهادار تهران
اله کرم صالحی جواد عچراوی عبدالکریم فرهانیان

هدف پژوهش حاضر بررسی خودشیفتگی مدیران بر سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد با تاکید بر نقش توانمندی مدیران در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1392 تا 1398 با استفاده از اطلاعات 115 شرکت منتخب می باشد. برای تخمین مدل‌‌ پژوهش از روش حداقل مربعات تعمیم یافته با رویکرد داده‌ أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی خودشیفتگی مدیران بر سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد با تاکید بر نقش توانمندی مدیران در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1392 تا 1398 با استفاده از اطلاعات 115 شرکت منتخب می باشد. برای تخمین مدل‌‌ پژوهش از روش حداقل مربعات تعمیم یافته با رویکرد داده‌‌های تابلویی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که خودشیفتگی مدیران باعث افزایش سطح نگهداشت وجه نقد و در نتیجه افزایش سرعت تعدیل نگهداشت آن می‌‌شود. این نتیجه مطابق نظریه جریان نقد آزاد بوده که بیان می‌‌کند افرادی که گرایش به بیش‌اطمینانی و خودشیفتگی بالاتری در خصوص عملکرد خود در زمینۀ کارهای دشوارتر دارند، بیشتر به سمت فرصت‌های رشد خطرپذیر و چالشی جذب می‌شوند که به نگهداشت وجه نقد بیشتری نیاز دارند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که توانایی مدیریت باعث کاهش سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد می‌‌شود به گونه‌‌ای که شرکت‌‌هایی که از مدیران با توانایی بالایی برخوردار هستند ترجیح می‌‌دهند تا سطح وجه نقد کمتری را در شرکت نگهداری کنند و وجوه نقد مازاد را صرف سرمایه‌‌گذاری در پروژه‌‌های سودآوری به منظور افزایش ثروت سهامداران نمایند. ضمن اینکه توانایی مدیریت رابطه بین خودشیفتگی مدیران و سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد را تعدیل نموده و از شدت رابطه مثبت بین آنها می‌‌کاهد. این نتیجه نشان می‌دهد که مدیران توانا، توانایی بهتر پیش‌بینی شوک‌های احتمالی آینده نسبت به جریان نقدی را دارند و قادر هستند سطح بهینه وجه نقد نگهداری شده را تعیین کنند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1432 - عدم تقارن اطلاعاتی و دیدگاه اخلاقی مدیران مالی
محمد کاشانی پور فروزان فتاحی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه عدم تقارن اطلاعاتی و دیدگاه اخلاقی مدیران مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای سنجش عدم تقارن اطلاعاتی از معیار دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش استفاده شد. همچنین دیدگاه اخلاقی مدیران مالی از طریق پرسشنامه موقعی أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه عدم تقارن اطلاعاتی و دیدگاه اخلاقی مدیران مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای سنجش عدم تقارن اطلاعاتی از معیار دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش استفاده شد. همچنین دیدگاه اخلاقی مدیران مالی از طریق پرسشنامه موقعیت اخلاقی مورد سنجش قرار گرفت. در این پژوهش 72 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1396 بررسی شد. جهت آزمون فرضیه‌های پژوهش از روش حداقل مجذورات جزئی و نرم‌افزار Smart PLS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین عدم تقارن اطلاعاتی و دیدگاه آرمان‌‌گرایی مدیران مالی در بورس اوراق بهادار تهران رابطه منفی و معنی‌‌داری وجود دارد. همچنین بین عدم تقارن اطلاعاتی و دیدگاه نسبی‌‌گرایی مدیران مالی در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مثبت و معنی‌‌داری مشاهده شد. در نتیجه، دیدگاه آرمان‌گرایی اخلاقی مدیران منجر به کاهش عدم تقارن اطلاعاتی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1433 - تأثیر خودشیفتگی و اختلال شخصیت ضد اجتماعی بر نگرش دانش‌آموزان حسابداری نسبت به اقدامات غیر‌اخلاقی حرفه‌ای (جامعه آماری مورد مطالعه: کلانشهر تبریز)
فاطمه حق هشترودی یونس بادآور نهندی پریا فاروقی

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌ بین خودشیفتگی، اختلال شخصیت ضد اجتماعی و نگرش دانش‌آموزان نسبت به اقدامات غیر‌اخلاقی حرفه‌ای می‌باشد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان حسابداری در مقاطع دهم، یازدهم و دوازدهم در کلانشهر تبریز به تعداد 1125 نف أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌ بین خودشیفتگی، اختلال شخصیت ضد اجتماعی و نگرش دانش‌آموزان نسبت به اقدامات غیر‌اخلاقی حرفه‌ای می‌باشد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان حسابداری در مقاطع دهم، یازدهم و دوازدهم در کلانشهر تبریز به تعداد 1125 نفر می‌باشد. نمونه آماری پژوهش شامل 289 نفر است که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده و دوره زمانی سال تحصیلی 1399-1400 است. برای سنجش نگرش نسبت به اقدامات غیر‌اخلاقی و ویژگی اختلال شخصیت ضد اجتماعی، از پرسشنامه استاندارد رجب دُری و همکاران (1397) و برای سنجش ویژگی اختلال شخصیت خودشیفته، از پرسشنامه استاندارد محمدزاده (1388) استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق نیز همبستگی و رگرسیون مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد، بین اختلال شخصیت ضد اجتماعی و نگرش دانش‌آموزان حسابداری، نسبت به اقدامات غیر‌اخلاقی، ارتباط معنادار و مثبتی وجود دارد. همچنین بین خودشیفتگی و نگرش دانش‌آموزان حسابداری، نسبت به اقدامات غیر‌اخلاقی، ارتباط معنادار و منفی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1434 - تعدیل و تکامل نظریه ساخت‌یابی در تحقیقات حسابداری با رویکرد اجتماعی- اخلاقی
ایمان زارع علی ترک زاده ماهانی

نظریه ساخت‌یابی آنتونی گیدنز با نگاهی نو به مفاهیم ساختار و عاملیت و ارائه تعاریف جدید از آن‌ها، تحولات اجتماعی را به‌صورت توأمان متأثر از این دو مفهوم دانسته و از این رهگذر توانایی خود را در جهت تبیین پدیده‌های اجتماعی ارتقاء داده است. علی‌رغم مفید بودن نظریه ساخت‌یابی أکثر

نظریه ساخت‌یابی آنتونی گیدنز با نگاهی نو به مفاهیم ساختار و عاملیت و ارائه تعاریف جدید از آن‌ها، تحولات اجتماعی را به‌صورت توأمان متأثر از این دو مفهوم دانسته و از این رهگذر توانایی خود را در جهت تبیین پدیده‌های اجتماعی ارتقاء داده است. علی‌رغم مفید بودن نظریه ساخت‌یابی آنتونی گیدنز در تحقیقات حسابداری، انتقاداتی نیز بر آن وارد است. پژوهش حاضر بر اساس رویکرد فلسفی و علمی و بر پایه روش شناخت تاریخی به بررسی انتقادات وارد به تئوری ساخت‌یابی گیدنز و تکامل این تئوری در تحقیقات حسابداری می‌پردازد. انتقادات وارده عبارتند از: 1. نظریه ساخت‌یابی، عاملیت حسابداری را به‌قدر کافی جدی نگرفته است؛ تا حدی که فقط به رویکردهایی که در آن‌ها اطلاعات حسابداری به موضوعات انسانی مرتبط می‌شوند، تکیه دارد. 2. قابلیت نظارتی سیستم حسابداری به‌عنوان یک ساختار در این تئوری محدود شده است، در صورتی ‌که با استفاده از این توان بالقوه می‌توان مسئولیت پاسخ‌گویی حسابداری را توجیه نمود. 3. نظریه ساخت‌یابی تا حدی اخلاق را در حسابداری، نادیده می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1435 - تأثیر خودشیفتگی مدیران بر استراتژی‌‌های تجاری و عملکرد نوآوری با تأکید بر خوش‌بینی مدیران
نازنین بشیری منش یونس حمید نسرین قدمیاری

هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر خودشیفتگی مدیران بر استراتژی‌‌های تجاری و عملکرد نوآوری با تاکید بر خوش‌بینی مدیران است. جامعه آماری تحقیق شرکت‌‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌‌های 1394 تا 1398 می‌‌باشد که با استفاده از روش حذف سیستماتیک، تعداد 101 شرکت ب أکثر

هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر خودشیفتگی مدیران بر استراتژی‌‌های تجاری و عملکرد نوآوری با تاکید بر خوش‌بینی مدیران است. جامعه آماری تحقیق شرکت‌‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌‌های 1394 تا 1398 می‌‌باشد که با استفاده از روش حذف سیستماتیک، تعداد 101 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده‌‌ها با استفاده از نرم‌افزار minitab و EViews انجام شده است. برای آزمون فرضیه‌ها از مدل رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که رابطه معنی‌‌داری بین خودشیفتگی مدیران و استراتژی‌‌های تهاجمی و استراتژی‌‌های تدافی وجود دارد و متغیر خوش‌بینی مدیران، بر رابطه بین خودشیفتگی مدیران و استراتژی‌‌های تهاجمی تاثیر معناداری ندارد. همچنین رابطه معنی‌‌داری بین خودشیفتگی مدیران و مولفه‌‌های عملکرد نوآوری شامل نوآوری فردی، نوآوری محیطی، نوآوری اجرایی و نوآوری فنی وجود دارد و متغیر خوش‌‌بینی مدیران در ارتباط بین خوش‌‌بینی مدیران با تمام مولفه‌‌های عملکرد نوآوری، به جز نوآوری فنی، تاثیرگذار می‌‌باشد. نتایج این مطالعه می‌‌تواند با هدایت و تأثیرگذاری در تصمیم‌گیری‌‌ها، تأثیر مولفه‌های روانشناختی مانند خودشیفتگی بر عملکرد افراد را شناسایی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1436 - بررسی نقش اخلاق حسابداران و کیفیت حسابرسی بر شک و تردید حرفه‌ای حسابرس: آزمون نظریه‌های اخلاقی
شهرزاد سراج رویا دارابی

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق حسابداران و کیفیت حسابرسی بر تردید حرفه‌ای حسابرس است. روش: جامعه آماری پژوهش، شامل اشخاص عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به تعداد 2565 نفر بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران در سطح خطای آماری 5 درصد تعدا أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق حسابداران و کیفیت حسابرسی بر تردید حرفه‌ای حسابرس است. روش: جامعه آماری پژوهش، شامل اشخاص عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به تعداد 2565 نفر بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران در سطح خطای آماری 5 درصد تعداد نمونه 335 نفر برآورد گردید. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود که با نرخ بازگشت 56/0، به تعداد 187 دریافت شد. آزمون فرضیه‌های پژوهش با استفاده معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس، و با استفاده از نرم‌افزار اسمارت پی.ال.اس.[1] انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین اخلاق حسابداران و تردید حرفه‌ای، ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. بنابراین، با ارتقای سطح اخلاق حرفه‌ای حسابداران، تردید حرفه‌ای حسابرسان نیز بهبود می‌یابد و حسابرس کار خود را با تردید و نه با سوءظن و بدگمانی به انجام می‌رساند. همچنین کیفیت حسابرسی با شک و تردید حرفه‌ای حسابرسان رابطه معنی‌داری دارد. نتیجه‌گیری: به جامعه حسابداران رسمی پیشنهاد می‌شود به‌منظور ارتقاء سطح اخلاق حرفه‌ای حسابرسان، در برنامه‌های آموزشی خود، آموزش اخلاق را در نظر بگیرند و نظارت بیشتری بر رعایت اخلاق حرفه‌ای داشته باشند. تردید حرفه‌ای اعمال‌شده در فرآیند حسابرسی و نتایج مندرج در گزارش حسابرسی، با در نظر گرفتن مستمر در قضاوت‌های حرفه‌ای حسابرس، کیفیت حسابرسی را افزایش می‌دهد و این کیفیت بالا علاوه‌بر ایجاد حُسن شهرت برای حسابرسان مستقل، موجب افزایش اعتماد استفاده‌کنندگان از اطلاعات مالی به گزارش‌های حسابرسان می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1437 - بررسی تأثیر حرفه‌ای‌گرایی، فرهنگ‌ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرسان با توجه به نقش تعدیلی هوش معنوی
موسی الرضا زنگانه فرشته سراجی

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر حرفه‌ای‌گرایی، فرهنگ‌ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرسان، با توجه به نقش تعدیلی هوش معنوی است.روش: تحقیق پیش‌رو از نظر روش گردآوری داده‌ها توصیفی- پیمایشی بوده و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل همه حسابرسان رسمی ش أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر حرفه‌ای‌گرایی، فرهنگ‌ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرسان، با توجه به نقش تعدیلی هوش معنوی است.روش: تحقیق پیش‌رو از نظر روش گردآوری داده‌ها توصیفی- پیمایشی بوده و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل همه حسابرسان رسمی شاغل در موسسات حسابرسی زیر نظر جامعه حسابداران رسمی ایران بود. حجم نمونه به تعداد 338 نفر با روش نمونه‌گیری غیراحتمالی در دسترس تعیین شد. فرضیه‌‌های تحقیق با روش مدل معادلات ساختاری و نرم‌افزار SmartPls مورد آزمون قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که حرفه‌ای‌گرایی، فرهنگ‌ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرس تأثیر معناداری دارد. هوش معنوی اثر حرفه‌ای‌گرایی بر عملکرد حسابرس را تعدیل می‌کند. هوش معنوی اثر فرهنگ‌ سازمانی بر عملکرد حسابرس را تعدیل می‌نماید. هوش معنوی اثر سبک رهبری بر عملکرد حسابرس را تعدیل می‌کند.نتیجه‌گیری: رعایت قوانین و مقررات حرفه‌ای حسابرسی باعث افزایش در کارایی حسابرسی می‌شود. فرهنگ حسابرسی پایه و اساس جامعه حسابرسی می‌باشد که دربرگیرنده مجموعه‌ای از ارزش‌ها، هنجارها، باورها، آداب فرهنگی و تاریخی مؤثر بر رفتار حسابرسان بوده و مبنای ارزش‌های خاص منبعث از اجتماع و مؤثر بر فرهنگ حسابرسان در محیط حسابرسی و جامعه است. دستیابی به قضاوت حرفه‌ای مطلوب‌تر مستلزم شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر قضاوت و تصمیم‌گیری حسابرسان است. توجه به این موارد و مدنظر قرار دادن مدل‌های تصمیم‌گیری، منجر به بهبود کیفیت قضاوت در مراحل مختلف حسابرسی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1438 - تاثیر شهرت، حق‌‌الزحمه و تردید حرفه‌‌ای حسابرس بر کیفیت حسابرسی در مدیریت سود
ابوالفضل سلیمانی مهدیه شکریان برنجستانکی مریم لاله ماژین

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شهرت، حق‌‌الزحمه و تردید حرفه‌‌ای حسابرس بر کیفیت حسابرسی در مدیریت سود از دیدگاه حسابرسان عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می‌‌باشد.روش: در این پژوهش از روش کمّی- پیمایشی و ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده‌ها استفاده شد. از میان 230 موسسه أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شهرت، حق‌‌الزحمه و تردید حرفه‌‌ای حسابرس بر کیفیت حسابرسی در مدیریت سود از دیدگاه حسابرسان عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می‌‌باشد.روش: در این پژوهش از روش کمّی- پیمایشی و ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده‌ها استفاده شد. از میان 230 موسسه حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی در سال 1401، پرسشنامه‌‌ها از طریق ایمیل برای 114 موسسه ارسال گردید که در نهایت 96 پرسشنامه قابل استفاده دریافت شد. برای سنجش سازگاری درونی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. ضریب آلفای کرونباخ سطح پایایی قابل قبولی (0.7) را نشان می‌‌دهد. داده‌‌های حاصل از پژوهش با استفاده از نرم‌افزارSPSS نسخه شماره 28 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‌‌ها: نتایج نشان می‌‌دهد که حق‌‌الزحمه و تردید حرفه‌‌ای حسابرس تاثیر قابل توجهی بر کیفیت حسابرسی در مدیریت سود دارد؛ اما شهرت حسابرس تاثیر مهمی بر کیفیت حسابرسی در مدیریت سود ندارد. این یافته نشان می‌‌دهد که حسابرسان برای کسب کیفیت حسابرسی بهتر در شیوه‌‌های مدیریت سود، باید بر حق‌‌الزحمه حسابرسی به‌عنوان معیاری از تلاش حسابرسی و تردید حرفه‌‌ای بیشتر تاکید نمایند.نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه می‌‌تواند به حسابرسان مستقل کمک کند تا کیفیت حسابرسی خود را در شناسایی و جلوگیری از هرگونه شیوه‌‌های دستکاری سود اجرا شده توسط مشتریان افزایش دهند. علاوه‌بر این، به نهادهای اجرایی مانند سازمان‌‌های حسابرسی و بورس و اوراق بهادار در بررسی شرکت‌‌هایی که سود خود را مدیریت می‌‌کنند، یاری رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1439 - تأثیر اختلاط علف‌کش‌های کلودینافوپ‌پروپارژیل و سولفوسولفورون برگندم و علف‌های‌ هرز یولاف ‌وحشی (.Avena ludoviciana Dur) و فالاریس بذرکوچک (.Phalaris minor Retz)
سحر آخوندی جاوید قرخلو ناصر باقرانی افشین سلطانی

کاربرد درست علفکشها برای کنترل انتخابی و اقتصادی علفهایهرز بدون آسیب به محیط و گیاه زراعی یکی از موفقیت های مهم در کشاورزی مدرن محسوب میشود. به منظور بررسی اثرات افزایشی، هم افزاییویا هم کاهی اختلاط علف کش های کلودینافوپ پروپارژیل و سولفوسولفورون بر روی گیاه زراعی أکثر

کاربرد درست علفکشها برای کنترل انتخابی و اقتصادی علفهایهرز بدون آسیب به محیط و گیاه زراعی یکی از موفقیت های مهم در کشاورزی مدرن محسوب میشود. به منظور بررسی اثرات افزایشی، هم افزاییویا هم کاهی اختلاط علف کش های کلودینافوپ پروپارژیل و سولفوسولفورون بر روی گیاه زراعی گندم و علف های هرز باریک‌برگ یولاف وحشی زمستانه و فالاریس بذرکوچک با استفاده از منحنی های هم اثر، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار درگلخانهتحقیقاتیدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل هشت دُز علف کش ها با پنج نسبت اختلاط0:100، 25:75، 50:50، 75:25 و 100:0 بودند. تابع لوگ لجستیک به پاسخ وزن خشک گیاهان در مقابل دزهای مختلف علف‌کش ها برای هر نسبت اختلاط برازش و مقادیر علف‌کش مورد نیاز برای 50 درصد بازدارندگی رشد گیاهان مورد آزمایش GR50)) برآورد گردید. پس از برآورد میزان GR50 برای هر یک از نسبت‌ها، از منحنی‌ها و مدل های هم اثر برای تعیین اثر اختلاط دو علف‌کش‌های سولفوسولفورون و کلودینافوپ ‌پروپارژیل استفاده شد. نتایج آزمایش نشان داد که مقدار کلودینافوپ‌پروپارژیل و سولفوسولفورون لازم برای 50 درصد کاهش وزن‌خشک برای علف های‌هرز یولاف‌ وحشی زمستانه به ترتیب 437/0 ، 719/1 و برای فالاریس بذرکوچک به‌ترتیب 312/0 و 952/0 درصد دز توصیه شده این علف‌کش‌ها می باشد که با افزایش سهم سولفوسولفورون در اختلاط، مقدار GR50 نیز افزایش یافت. اختلاط علف‌کش های سولفوسولفورون و کلودینافوپ پروپارژیل در دز یک برابر توصیه شده تأثیری روی گندم نداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1440 - مبادئ بلاغة التصویر بین الاتجاهین الرومانسی والبرناسی فی الشعر العربی
مجید صالح بک محمد هادی مرادی ناصر میثاقی

تعددت التعاریف عن التصویر فی العصر الحاضر، وهو فی مفهومه الشامل کما یعرفه "دای لویس" لوحة مصنوعة من الألفاظ، أو محاولة لبیان التجارب عن طریق اللغة وبشکل فنّی. ومدی توفیق الشاعر فی خلع الفنّیة على کلامه یُسمّى بالبلاغة؛ ومما یقضی علیها هو التصویر الآلی للواقع دون محاولة أکثر

تعددت التعاریف عن التصویر فی العصر الحاضر، وهو فی مفهومه الشامل کما یعرفه "دای لویس" لوحة مصنوعة من الألفاظ، أو محاولة لبیان التجارب عن طریق اللغة وبشکل فنّی. ومدی توفیق الشاعر فی خلع الفنّیة على کلامه یُسمّى بالبلاغة؛ ومما یقضی علیها هو التصویر الآلی للواقع دون محاولة للانتقاء الفنی. وللمذاهب الأدبیة فی توجیه تلک المحاولات مذاهب تبتنی على فلسفة معارضة لسابقتها وتشکّل نظرتها إلى الأدب عامّة، وإلى الشعر خاصة. وابتناء على تلک النظرة تصنّف مبادؤها الأساسیة لخلق البلاغة المرجوّة. ومن ضمن تلک المذاهب الرومانسیة والبرناسیة التی تتقابل رؤاهما عن البلاغة؛ تعرض هذا المقال لدراسة المبادئ الأساسیة التی یستند علیها التصویر فی بلاغته عند الاتجاهین الرومانسی والبرناسی. یتطرق هذا المقال بمنهج وصفی – تحلیلی إلی العلل والأسباب التی تقف خلف هذا التقابل، لاستخراج مظاهر تلک المبادئ عند شعراء هذین الاتجاهین. وتبیّن أنّ المبادئ التی اتخذها الاتجاه الرومانسی وهی: محوریة الذاتیة بمظاهرها، وتکثیف عناصر الصورة وتمجید الألم؛ تقف وجها لوجه لما اتخذته البرناسیة رغبة فی الوصول إلی بلاغة التصویر، حیث کانت المبادئ عندها: الإلمام باللاذاتیة، غائیة الجمال، نبذ صفة الحیاة عن الطبیعة، تألیه العالم الخارجی، الاهتمام بالشکل وزیادة الشخوص. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1441 - تمثّلات الهُجنة فی روایة "ساق البامبو" لسعود السنعوسی؛ قراءة علی ضوء المبدأ الحواری
شهریار نیازی فاطمة اعرجی

إنّ السرد باعتباره منتوجا ثقافیا تواصلیا، هو الظاهرة الحواریة بامتیاز، والذی لا وجود له خارج نطاق الحوار والتواصل. جاءت روایة "ساق البامبو" لتتدفق فی فضاء ثقافی على درجة ملحوظة من الاتساع، لتحقق إبداعاً أدبیاً مقنعاً، بمقدوره التعبیر بجرأة عن التناقضات والتشظی لدى الشرا أکثر

إنّ السرد باعتباره منتوجا ثقافیا تواصلیا، هو الظاهرة الحواریة بامتیاز، والذی لا وجود له خارج نطاق الحوار والتواصل. جاءت روایة "ساق البامبو" لتتدفق فی فضاء ثقافی على درجة ملحوظة من الاتساع، لتحقق إبداعاً أدبیاً مقنعاً، بمقدوره التعبیر بجرأة عن التناقضات والتشظی لدى الشرائح المنبوذة فی المجتمعات. فهذه الروایة امتلکت القدرة على طرح التعددیات من منطلق توسیع المحدودیات. فإنها تنبّئ عن الفضاء الثقافی المتنوع وما یتولّد عنه من وعی روائی جدید، حیث تحمل هاجس التخلّص من الصوت المسیطر الواحدی بخلق کیان نصی متعدد الأبعاد والأصوات، وهو وعی یمکن إدراکه فی النهایة المفتوحة للروایة، وفی اتساع النبرات والتطلعات المختلفة فی وعی بطل الروایة الذی یعبّر عمّا فی داخله عن "التیه" ویصف نفسه کشجرة البامبو. فقد لفتت هذه الروایة انتباهنا حیث انفتحت فصولها فی المشهد الثقافی التعددی إیذانا بانفجار التناقضات التی تشکل العلامة الأهم فی مضمونها، فهی هازئة بالوحدویّة أی الشمولیّة. من هذا المنزع نهدف دراسة استطراق هذه الروایة للموضوعات المحرّمة بشکل ملحوظ، وقراءة سردها الذی وجّه سهامه نحو الأعراف والتقالید فی المجتمعات العربیة ونحو کل ما لا یجوز المساس به؛ ومن نفس المدخل نرمی إیضاح تمثلات الهُجنة فی الهویة باعتبارها منتوج ثقافی أی صُنعة ثقافیة. ذلک من خلال هذا النموذج الفنی الناجح، نؤکد علی قابلیة السرد الروائی فی إعادة قراءة القیم وقدرته علی تغییرها. فتمّت الدراسة بمنهج وصف – تحلیلی، واستناداً إلی نظریة "الحواریة"، کی تکشف عن تمثّلات الهُجنة فی الروایة. وما توصلنا إلیه عبر هذه القراءة، هو أنّ هذه الروایة جاء سردها على إیقاع محتج، غایته تدمیر التعالی الاستبدادی الذی یمارس طمس صوت الناس وتبدید أی فرصة للنمو بحریة. هذا ما لاحظناه فی هذه الروایة إذ قامت باختلاق فضاءً حواریاً، یقرّ بالتبادلیة، سواءً بدعوة القارئ فی التفاعل مع النص أو بتأسیس الهُجنة فی حبکة الروایة. فعلی العموم، وفق ما جاء به "باختین" من المعطیات النظریة، لاحظنا تحرّر هذه الروایة من جمود الأحادیة فی سبیل إعادة تفسیر وتقویم الهویة لدی الشخصیة المرکزیة للروایة. وهکذا وجدنا لها انتصاراً علی الصوت المرکزی المفرط، حیث یستخرج القارئ منها هُجنة المواقف والخیارات فی صفحاتها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1442 - دراسة المفارقات الزمنیة فی روایه اللصّ والکلاب لنجیب محفوظ
عباس اقبالی علی نجفی ایوکی بتول قربانی

تسیر الأحداث عادة فی حقل روایة القصّة بترتیب زمنی متتابع، لکن قد تحدث فی ترتیب الزمن تداخلات سمّاها الناقدون بـ"المفارقة الزمنیة" التی تنهض بتحطیم خطیة الزمن، فتبرز المفارقة الزمنیة فی النص السردی بشکل الاسترجاع والاستباق. وعلی ضوء أهمیّة المسألة ودورها فی فهم النصوص ال أکثر

تسیر الأحداث عادة فی حقل روایة القصّة بترتیب زمنی متتابع، لکن قد تحدث فی ترتیب الزمن تداخلات سمّاها الناقدون بـ"المفارقة الزمنیة" التی تنهض بتحطیم خطیة الزمن، فتبرز المفارقة الزمنیة فی النص السردی بشکل الاسترجاع والاستباق. وعلی ضوء أهمیّة المسألة ودورها فی فهم النصوص الأدبیّة تعتمد هذه الدراسة علی منهج وصفی قائمة علی التحلیل والاستنتاج لروایة "اللص والکلاب" للکاتب العربی نجیب محفوظ من منظور أشکال تقنیّة المفارقة الزمنیّة. من المستنبط أنّ المفارقات الزمنیة التی یستخدمها محفوظ فی روایة اللص والکلاب مصدرها الصراع النفسی والسیاسی؛ حیث أدّی توظیف هذه التقنیّة إلی انسجام الروایة وتوسّع الفضاء الزمنی وتشجیع الملتقّی لقراءة النص. ثم إنّ نسبة استخدام الأحداث التی تعود إلی ماضی السرد، أی قبل لحظة الصفر، تتفوّق کمیّا علی تلک الأحداث التی تضطلع بها مستقبل السرد. غیر أنّ الروایة تنطوی علی الاسترجاعات الخارجیة الکبری التی تتناول خطوطا رئیسة فی حیاة الشخصیة الأساسیة والسبب راجع إلی أنّ الروایه تتبنی على وحدة استرجاعیة حاسمة تسهم إسهاما بالغا فی انفکاک العقد للروایة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1443 - بانوراما النقد النسوی فی روایتی "جزیرة التسکع" و"الحادی الهائم" للروائیة سیمین دانشور
آزاده پورصدامی سیدابراهیم آرمن مریم امیر ارجمند

ما زال حضور المرأة فی مسار الحرکات الاجتماعیة یحظى باهتمام کبیر لدى الباحثین والمفکرین، ویعتبر نشاط المرأة الروائی فی مختلف المجتمعات الحدیثة وغیرها، من أهم مظاهر هذه الحرکات والفعالیات الاجتماعیة. ظهرت سیمین دانشور فی إیران رائدة على الساحة الروائیة شأنها شأن سائر الرو أکثر

ما زال حضور المرأة فی مسار الحرکات الاجتماعیة یحظى باهتمام کبیر لدى الباحثین والمفکرین، ویعتبر نشاط المرأة الروائی فی مختلف المجتمعات الحدیثة وغیرها، من أهم مظاهر هذه الحرکات والفعالیات الاجتماعیة. ظهرت سیمین دانشور فی إیران رائدة على الساحة الروائیة شأنها شأن سائر الروائیین الرواد فی تناول قضیة المرأة. یرمی الباحثون فی هذا المقال إلى الکشف عن الملامح النسویة التی ظهرت فی هاتین الروایتین بشکل ملموس أو غیر ملموس وأهم الدوافع والحوافز له. اعتمد البحث المنهج الوصفی التحلیلی فی تناوله للموضوع ومن أهم ما توصل إلیه؛ هو أن الکاتبة ومن خلال تناولها لقضیة المرأة فی ضوء النسویة، حاولت فی الواقع أن تطرح نظرتها المؤلمة للمجتمع الذکوری، متفقّدة هویتها المفقودة لتصحح المعتقدات الخاطئة ازاء الجنس ذکرا کان أم أنثى، وتجد حلا للتشتت والاضطراب النفسی الذی کانت تعانی منه فی داخلها. وفی الواقع تتخذ الکاتبة من النسویة ذریعة لتکشف عن قدراتها وتثبت جدارتها فی مرحلة ما بعد النسویة من خلال هاتین الروایتین والتی حسب ما توصل إلیه البحث تبدو أنها خاضت غمار الإبداع بشکل رائع وخیالی فیهما. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1444 - دراسة العناصر الثقافية في النسوية الإيکولوجية؛ رواية شجرة تين الأصنام أنموذجاً
خدیجه بهرامی رهنما

النسوية الإيکولوجية أو البيئية هي إحدى الحرکات التي ترفض أي نوع من الهيمنة وازدواجية التسلسل الهرمي للرجال/النساء والتناقضات والصراعات بين الاثنين. ترى هذه الحرکة أن الهيمنة والعنف ضدّ الطبيعة والمرأة وسيطرة الثقافة الذکورية والعديد من المتغيرات الأنثوية، قد فُرضت على ا أکثر

النسوية الإيکولوجية أو البيئية هي إحدى الحرکات التي ترفض أي نوع من الهيمنة وازدواجية التسلسل الهرمي للرجال/النساء والتناقضات والصراعات بين الاثنين. ترى هذه الحرکة أن الهيمنة والعنف ضدّ الطبيعة والمرأة وسيطرة الثقافة الذکورية والعديد من المتغيرات الأنثوية، قد فُرضت على النساء فرضا ذکورياً. إن إنکار القيم الأنثوية، وهيمنة الرجال وسيطرتهم، سواء على الطبيعة الأم أو على النساء، هي من أهمّ الترابطات بين الهيمنات غير المبرَّرة على النساء والطبيعة التي تصوّرها رواية شجرة تين الأصنام. ومن ثم، فإن البحث الحالي قد تطرق وصفياً- تحليلياً إلى الترابط بين النساء والطبيعة، والعنف ضدّ الطبيعة والمرأة، وأيديولوجية التفوقية (المرتبة العليا) للرجال والإخضاع (المرتبة الأدنى) للمرأة في رواية شجرة تين الأصنام، وذلک باستخدام آراء النظرية النسوية الإيکولوجية. وتُظهر نتائج البحث أن المرأة وثيقة الصلة بالطبيعة وقد أظهرت ردّ فعل قوياً ضدّ تدميرها وتدمير الطبيعة على حدّ سواء. وأن العنف ضد الطبيعة والمرأة، وتسليع المرأة، والنظرة الأداتية للمرأة، واستغلال کل من النساء والطبيعة، إنما هو تعبير عن هيمنة السلطة الذکورية وکذلک تهميش المرأة، وقد انعکس هذا بشکل جليّ في الرواية المذکورة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1445 - مقاربة أسلوبیة فی قصیدة "مَلحَمَة الصُّمُود" لسمیر العُمَری
عباس یداللهی فارسانی

تُعَدُّ الأسلوبیة من المناهج النقدیة واللسانیة التی تتناول دراسة النصوص الشعریة فی شتی المستویات کالفونیمات، والإیقاع والحقول الدلالیة والصور الشعریة للعثور علی الدلالات ورصد الملامح الأسلوبیة فی النصّ، فهی طریقة الشاعر فی تشکیل المادة اللغویة. یستهدف البحث دراسة السمات أکثر

تُعَدُّ الأسلوبیة من المناهج النقدیة واللسانیة التی تتناول دراسة النصوص الشعریة فی شتی المستویات کالفونیمات، والإیقاع والحقول الدلالیة والصور الشعریة للعثور علی الدلالات ورصد الملامح الأسلوبیة فی النصّ، فهی طریقة الشاعر فی تشکیل المادة اللغویة. یستهدف البحث دراسة السمات الأسلوبیة فی شعر الشاعر الفلسطینی الحدیث - سمیر العُمَری- عبر قصیدته "ملحمة الصمود". تمّ إعداد هذا البحث وفق المنهج الأسلوبی ثمّ الوصفی التحلیلی للعثور علی نماذج الصور الأسلوبیة فی القصیدة والإبانة عن قصدیة الشاعر فی توظیفها. حاول الشاعر عبر توظیف هذه الصور الأسلوبیة إضفاء نمط من أنماط الجمال والتأثیر علی بنیة القصیدة الحدیثة. وأخیرًا خلص البحث إلی أنّ الشاعر أراد من خلال استخدام هذه الأنماط الأسلوبیة التعبیر عن العواطف والمشاعر المکبوتة التی ترأسها القضیة الفلسطینیة لیجعلها قضیة إنسانیة تشمل کلّ أبناء البشر علی مرّ العصور. من أهمّ المظاهر الأسلوبیة المدروسة فی هذا البحث المستوی الصوتی والإیقاعی والترکیبی والدلالی والصورة الشعریة. تُعَدُّ الأسلوبیة من المناهج النقدیة واللسانیة التی تتناول دراسة النصوص الشعریة فی شتی المستویات کالفونیمات، والإیقاع والحقول الدلالیة والصور الشعریة للعثور علی الدلالات ورصد الملامح الأسلوبیة فی النصّ، فهی طریقة الشاعر فی تشکیل المادة اللغویة. یستهدف البحث دراسة السمات الأسلوبیة فی شعر الشاعر الفلسطینی الحدیث - سمیر العُمَری- عبر قصیدته "ملحمة الصمود". تمّ إعداد هذا البحث وفق المنهج الأسلوبی ثمّ الوصفی التحلیلی للعثور علی نماذج الصور الأسلوبیة فی القصیدة والإبانة عن قصدیة الشاعر فی توظیفها. حاول الشاعر عبر توظیف هذه الصور الأسلوبیة إضفاء نمط من أنماط الجمال والتأثیر علی بنیة القصیدة الحدیثة. وأخیرًا خلص البحث إلی أنّ الشاعر أراد من خلال استخدام هذه الأنماط الأسلوبیة التعبیر عن العواطف والمشاعر المکبوتة التی ترأسها القضیة الفلسطینیة لیجعلها قضیة إنسانیة تشمل کلّ أبناء البشر علی مرّ العصور. من أهمّ المظاهر الأسلوبیة المدروسة فی هذا البحث المستوی الصوتی والإیقاعی والترکیبی والدلالی والصورة الشعریة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1446 - البدایة وعلاقتها بالتشکیل السردی فی روایة عندما تشیخ الذئاب لجمال ناجی
رضا ناظمیان مجید بیاتی

إن افتتاح الروایة بوابة للولوج إلى عالم الروایة، فذلک قد یجعل بعض الروائیین ینسحبون عن کتابة الروایة، حیث إن التمهید الروائی یعتبر من أصعب الشؤون السردیة. فهو یجذب القارئ إلى عالم الروایة إذا کان أخّاذاً ومثیراً. إذن فللمشهد الأول للروایة دور کبیر فی تشجیع القارئ وتواصل أکثر

إن افتتاح الروایة بوابة للولوج إلى عالم الروایة، فذلک قد یجعل بعض الروائیین ینسحبون عن کتابة الروایة، حیث إن التمهید الروائی یعتبر من أصعب الشؤون السردیة. فهو یجذب القارئ إلى عالم الروایة إذا کان أخّاذاً ومثیراً. إذن فللمشهد الأول للروایة دور کبیر فی تشجیع القارئ وتواصله مع النص؛ لإنه جسر واصل بین السارد والمتلقی. فتطمح هذه الدراسة إلى تسلیط الضوء على الافتتاح السردی حیث تقوم بدراسته على أساس المشهد الأول والتنقیب عن التقنیات التی وظفها السارد لتمهیدها. فرغم أن دراسة الافتتاح السردی أخذت حیزاً واسعاً من الدراسات الحدیثة عن الروایة ولکن هذا المضمار یتطلب جهداً أکثر للکشف عن أهمیة الافتتاح فی الروایة والتکریس على مکوناته. فالافتتاح السردی فی "روایة عندما تشیخ الذئاب" یتمتع بطاقات کامنة تهیب بنا إلى الترکیز علیه. فتکمن أهمیة هذه الدراسة فی أنها تحاول التطرق إلى الافتتاح الروائی ومکوناته فی هذه الروایة ثم الکشف عن مدى ارتباطه بکل الروایة ککیان متشابک وتشکیل سردی من المنظور البنیوی. إذن فتعنی الدراسة بالمشهد الأول من الافتتاح وتشدّ الانتباه إلى العلاقة بینه وبین الروایة بأسلوب توصیفی تارة ونقدی تحلیلی تارة أخرى. فتخلص الدراسة إلى أن السارد فی هذه الروایة استخدم التقنیات التی تسیطر على الروایة الحدیثة ویجعل الشخصیات فی ذروة الاهتمام لتمثیل عالم ملیئ بالمفارقات ووظف تقنیة تعدد الأصوات للابتعاد عن الرتابة فی الروایة التقلیدیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1447 - التفاؤل فی مدائح المتنبی؛ دراسة فی الاتجاه السیکولوجی لسلیجمن
کبری صفری حسن شوندی

فی النصف الثانی من القرن العشرین، ابتکر عالم النفس الأمریکی مارتن سلیجمن نظرة جدیدة فی علم النفس واتخذ اتجاهاً جدیداً فی هذا العلم. فی هذا الاتجاه الجدید أخذ علماء النفس النظر فی النصف الممتلئ من الکأس (التفاؤل) بدلاً من النظر فی النصف الفارغ منها (التشاؤم)، ویسعى من خل أکثر

فی النصف الثانی من القرن العشرین، ابتکر عالم النفس الأمریکی مارتن سلیجمن نظرة جدیدة فی علم النفس واتخذ اتجاهاً جدیداً فی هذا العلم. فی هذا الاتجاه الجدید أخذ علماء النفس النظر فی النصف الممتلئ من الکأس (التفاؤل) بدلاً من النظر فی النصف الفارغ منها (التشاؤم)، ویسعى من خلال تنمیة مواهب الأشخاص وقدراتهم إلى تنویر جو الأفکار والأنفس. والتفاؤل فی هذا الاتّجاه ینقسم إلى قسمین، التفاؤل الطبیعی والتفاؤل التبیینی. والتفاؤل الطبیعی هو أنّ الشخص یرى کلّ شیء فی المستقبل متفائلا ویبرّره للتخلص من الضغوط النفسیة. أمّا التفاؤل التبیینی فهو أن یُنسِب الشخص النجاح إلى قواه النفسیة وأسباب نفسیة داخلیة وأن ینسب الفشل فی حیاته إلى أسباب خارجیة. إنّ معرفة الکاتب لهذا الاتجاه السیکولوجی ساقه إلى البحث عن هذا الاتجاه حتى یتطرق البحث إلى دراسة شعر المتنبی معترفا بفرضیة أنّ المتنبی یتسم بنظرة إیجابیة وتسلیط الضوء على موضوع التفاؤل فی مدائحه وفق اتجاه سلیجمن السیکوجی فی ظل دراسات متعددة التخصصات. واعتمد البحث منهج الدراسات المکتبیة وجمع المعلومات والبیانات وإثبات الفرضیة المذکورة، متوصلاً إلى الإجابة على سؤال رکّز علیه البحث حول التفاؤل إذا ما کان قد ظهر فی مدائح المتنبی وفق الاتجاه السیکولوجی الذی سلکه سلیجمن، وقد توصل البحث إلى أن هناک نوعین من التفاؤل فی شعر المتنبی وهما کما مضى؛ التفاؤل الطبیعی أو الفطری والتفاؤل التبیینی (الخارجی). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1448 - تحدیات الدین ومابعدالحداثة فی شعر أدونیس؛ رؤیة معرفیة
خلیل پروینی کبری روشنفکر سید حسین حسینی

أسست المبادئ الفلسفیة لما بعد الحداثة فی أصولها لمعرفة الکون، علی أساس التشکیک فی الإطار الدینی لمعرفة جوهر الإنسان الذی یحتوی علی العقلانیة والفطرة والوحی ومنحت الاهتمام بسلطة اللغة، کأساس فهم القیم وصناعتها. وهذه هی المحطة التی تؤکد علی أنّ اللغة وکل ما یصدر عنها هی ر أکثر

أسست المبادئ الفلسفیة لما بعد الحداثة فی أصولها لمعرفة الکون، علی أساس التشکیک فی الإطار الدینی لمعرفة جوهر الإنسان الذی یحتوی علی العقلانیة والفطرة والوحی ومنحت الاهتمام بسلطة اللغة، کأساس فهم القیم وصناعتها. وهذه هی المحطة التی تؤکد علی أنّ اللغة وکل ما یصدر عنها هی رمز ثقافی خارج عن نطاق "المطلقیة". هذا الاهتمام أدّی إلی فرض "النسبیة" و"الفردیة" علی المبادئ الشاملة التی کانت تعتبر عالمیة قبل هذا. ولم یصل هذا الجهد الفلسفی حتی الآن إلی حقائق مطمئنة، خاصة فی الجانب المیتافیزیقی. کما أنّ کل الطرق فی هذه الرؤیة تؤدی إلی الفلسفة الغربیة الحدیثة التی أنتجتها أوروبا. وأنّها قبل کل شیء کانت حرکة نقدیة أخذت طریقها نحو الإنتاجات الثقافیة الشرقیة والإسلامیة. یهدف هذا البحث إلی دراسة جدلیة الدین ومابعد الحداثة فی شعر أدونیس وما أثارت هذه الفلسفة من القلق والاضطراب فی کتاباته وذلک علی ضوء منهج تحلیلی - نقدی وبالاستعانة بالمنهج الفلسفی المعرفی. وما توصلنا إلیه هو أنه تأتی مابعدالحداثة فی شعر أدونیس علی غرار هذه المیزات المضطربة وهی: إنکار المطلقیة، ونقض السردیات الکبری، والتمرد علی الدین، والتی لا تتماشی مع الأسس الدینیة المطلقة التوحیدیة، خاصة الإسلامیة. کما وأشرنا إلی الفوارق الموجودة التی أبرزتها مابعدالحداثة بسبب بعدها عن دین الإسلام وتفاعلها مع نصوص الأدیان السماویة الأخری المحرّفة. فتَوضَّح لنا أنه بسبب مشکلة الفکر الغربی المابعدحداثی مع الدین، وهو أن نصهم الدینی المحرّف لا یزوّدهم بالمعرفة المقنعة فی أکثر الأحوال. إذن ما نلاحظه فی هذه النصوص هو تأویلات متعددة ومتناقضة علی مرّ العصور. التأویلات التی أعلنت مابعدالحداثة عن رغبتها الملحة بها والتی نشاهدها کثیراً فی أشعار أدونیس الفلسفیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1449 - أشعار حافظ وعلم النفس الإیجابی
منصور پیرانی

علم النفس الإیجابی هو الدراسة العلمیة للأداء النفسی الوظیفی الإنسانی المثالی وهو علم یرکّز على مکامن القوة والقدرات بدلاً من نقاط الضعف والاضطرابات النفسیة، والتوقف عند المعوقات. یدرس مارتن سلیجمان العواطف البشریة فی ثلاث مراحل، وهی: الحاضر (السعادة، والمرح، والتلهّف، و أکثر

علم النفس الإیجابی هو الدراسة العلمیة للأداء النفسی الوظیفی الإنسانی المثالی وهو علم یرکّز على مکامن القوة والقدرات بدلاً من نقاط الضعف والاضطرابات النفسیة، والتوقف عند المعوقات. یدرس مارتن سلیجمان العواطف البشریة فی ثلاث مراحل، وهی: الحاضر (السعادة، والمرح، والتلهّف، والاشتیاق والانسیاب)، والماضی (الرضا، والسرور، والفخر والاعتزاز) والمستقبل (التفاؤل، والثقة، والأمل والإیمان). یعتقد سلیجمان أنه عندما یقوم المرء بمراجعة عواطفه وتجاربه واضطراباته فی فترته الراهنة ویقارنها مع الماضی والمستقبل، فهو فی الوقت الذی یشعر بالهدوء والأمان والسعادة والرفاهیة فی وقته الحاضر، فعلیه أن یشعر بالرضا والارتیاح والفخر والاعتزاز مقارنةً بالماضی، وأن یشعر بالأمل والتفاؤل والإیمان بالنسبة للمستقبل. إن هذه الورقة البحثیة تهدف إلی أن قراءة النصوص الأدبیة فی ظلّ اتّجاه علم النّفس الإیجابی، یجعل من الممکن تطبیق الاستنتاجات؛ ومن هذا المنطلق تناول البحث هذه التجربة فی أشعار حافظ التی تُعتبر تجسیداً شاملاً للتجربة البیولوجیة والروحیة للمجتمع الإیرانی. أما الفضائل الأخلاقیة التی أخضعت للدراسة فی هذا البحث، فیمکن الإشارة إلى الحکمة والمعرفة والسمو، کما أن البهجة (السرور) والأمل والرضا والسعادة فهی من القدرات التی تمت دراستها فی هذه العجالة وکل ذلک تم تطبیقها بناءً على أدلةٍ وشواهدَ من دیوان حافظ الشیرازی. وتظهر نتائج هذه الدراسة أن قراءة الأعمال الأدبیة من خلال منهج العلوم المعرفیة تجعل النصوص أکثر عرضة للفهم والاستیعاب کما تجعلها أکثر أداء فی حیاتنا الیومیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1450 - قراءة لروایة "أسطورة النداهة" لأحمد خالد توفیق فی ضوء المنهج البنیوی التکوینی لغولدمان
رضا میرزائی علیرضا شیخی

یعتبر النقد الاجتماعی محاولة لإبراز العلاقة بین المجتمع والأدب، فهناک علاقة متبادلة بین الأثر الأدبی وبین المجتمع من حیث التأثیر والتأثر. "أحمد خالد توفیق" من رواد أدب الخوف فی الأدب العربی. إنّه کتب فی التسعینات من القرن الماضی مجموعة ضخمة سمیت "ماوراء الطبیعة" فی هذا أکثر

یعتبر النقد الاجتماعی محاولة لإبراز العلاقة بین المجتمع والأدب، فهناک علاقة متبادلة بین الأثر الأدبی وبین المجتمع من حیث التأثیر والتأثر. "أحمد خالد توفیق" من رواد أدب الخوف فی الأدب العربی. إنّه کتب فی التسعینات من القرن الماضی مجموعة ضخمة سمیت "ماوراء الطبیعة" فی هذا المجال. ومن الناحیة الاجتماعیة، اهتمّ توفیق فی مجموعة ماوراء الطبیعة خاصة فی روایته "أسطورة النداهة" ببعض القضایا الاجتماعیة المتعلقة بالأریاف المصریة فی القرن الماضی بصبغة من الرعب. ومن هذا المنطلق یرمی هذا المقال إلی قراءة أحداث الروایة اعتماداً علی المنهج البنیوی التکوینی النقدی لغولدمان مستخدماً الوصف والتّحلیل لمناقشة الموضوع هادفًا الکشف عن معرفة الجوانب الاجتماعیة المکنونة فیها. سعى غولدمان فی طریقته النقدیة لإقامة علاقة ذات مغزى بین الشکل الأدبی وأهم جوانب الحیاة الاجتماعیة. ومن أهمّ النتائج الّتی توصّلنا إلیها فی دراستنا هذه، أنّ الروائی أحمد خالد توفیق یبحث فی روایته عن سرّ تخلّف المصریین وکیفیة مواجهتهم بالعلوم فی عصر تقدم العلوم البشریة ویعتقد أنّ أهمّ المشاکل الاجتماعیة فی الأریاف المصریة وهی القضایا المتعلقة بالفقر والعادات الخرافیة والحرمان من التعلیم. فعلی الرغم أن روایة أسطورة النداهة هی روایة خیالیة ولکن تعالج مشاکل المجتمع المصری الریفی فی التسعینات، بما فی ذلک وجود ظاهرة الخرافة فی الأریاف المصریة، والفقر، والحرمان، ومخاوف تکنولوجیا، وما إلى ذلک وهذا ینطبق علیه الکثیر من المکونات وعناصر المنهج البنیوی التکوینی لغولدمان. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1451 - تجلیات النسویة ولغتها فی أعمال کولیت خوری (لیلة واحدة وأیام معه) ومنیرو روانی بور (دل فولاد وکولی کنار آتش)
فائزه سواری رضا ناظمیان رسول دهقان ضاد ابراهیم دیباجی

تهدف الحرکة النسویة إلى تکریس حقّ المرأة وظهرت کتیار لتحقیق مآربها فی بدایة القرن التاسع عشر. تمکّنت الحرکة النسویة ‌‌اقتحام عالم الأدب وتکوین نظرة مختلفة فی هذا المضمار. حیث تحوّل الأدب النسوی سلاحاً لمحاربة الظلم والتهمیش الذی یفرضه المجتمع الأبویّ والثقافة الذکوریة ع أکثر

تهدف الحرکة النسویة إلى تکریس حقّ المرأة وظهرت کتیار لتحقیق مآربها فی بدایة القرن التاسع عشر. تمکّنت الحرکة النسویة ‌‌اقتحام عالم الأدب وتکوین نظرة مختلفة فی هذا المضمار. حیث تحوّل الأدب النسوی سلاحاً لمحاربة الظلم والتهمیش الذی یفرضه المجتمع الأبویّ والثقافة الذکوریة على المرأة. کولیت خوری ومنیرو روانی‌بور کاتبتان من سوریا وإیران سعیتا إلى إظهار انتمائهما النسویّ ومواجهة المجتمع الذکوریّ بأعمالهما الأدبیّة. وبما أنّهما عاشتا فی مجتمع شرقی وفی فترة زمنیّة مشترکة فلا بدّ أن یحصل بعض التشابه فی أعمالهما الأدبیّة. والسؤال الذی یطرح نفسه هو ما هی أوجه التشابه ما بین أعمالهما الأدبیّة؟ وما هی افتراقاتهما؟ فی هذا المقال نسعى إلى الإجابة عن هذین السؤالین اعتماداً على المنهج الوصفی- التحلیلی ومن منظور الأدب المقارن. هذا ومن خلال هذه الدراسة تمّ التوصّل إلى النتائج التالیة: إنّ أهم المشترکات فی أعمال هاتین الکاتبتین هی: النظرة التشاؤمیة والسوداویة إلى الرجال وعدم الثقة بهم والتمییز بین الرجل والمرأة وسیطرة المجتمع على النساء وخضوع النساء لقوانین المجتمع وإجبار المرأة على الزواج والنظرة التقلیدیة إلى المرأة. وأما ما یمیزهما فهو أن المرأة فی روایات منیرو روانی بور أقل شأناً ومکانة من المرأة التی تذکرها کولیت فی روایاتها، هذا ومنیرو روانی بور تشیر فی أعمالها إلى تقالید وسنن خرافیة نابعة عن عقلیات ساذجة فی مجتمع تقلیدی کما وتتحدث بصراحة عن الدعارة التی تعانی منها المرأة بسبب مکانتها المتدنیة فی المجتمع بینما کولیت خوری راعت الإنصاف فی شرح تجارب النساء وتحتل المرأة مکانة اجتماعیة مرموقة فی روایاتها لذا تتعرض للإهانة بشکل أقل، کما أنها تستخدم لغة أکثر بساطة فی طرح قضایاها وأسلوبها واقعی بحت ولغتها بسیطة نثریة ویحتل الوصف مکانة هامة فی روایاتها، فی الوقت الذی تتمیز روایتی منیرو روانی بور بلغة أکثر حدة ومرارة فی وصف الحیاة الیومیة للنساء وتستخدم أسلوب الواقعیة السحریة فی روایاتها وتهتمّ بالوصف الدقیق للتفاصیل. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1452 - دراسة سیمیائیة فی قصیدة "کلمات للوطن" لتوفیق زیاد علی ضوء نظریة بیرس
علی پیرانی عبدالله حسینی حسین أبویسانی حبیبه زارعی

تزخر قصائد توفیق زیاد بالعلامات والرموز الّتی أسهمت کثیراً فی مستوى إیحاء شعر المقاومة لتترک فی المتلقّی تأثیرها العاطفی البالغ، فتجد العلامات فی قصائد توفیق زیاد مرافقة لصور شعره الحافلة بحبّ الوطن، وهی تعکس الرسالة الرئیسة لذلک الشعر. إنّ استخدام نظریة بیرس فی حقل الس أکثر

تزخر قصائد توفیق زیاد بالعلامات والرموز الّتی أسهمت کثیراً فی مستوى إیحاء شعر المقاومة لتترک فی المتلقّی تأثیرها العاطفی البالغ، فتجد العلامات فی قصائد توفیق زیاد مرافقة لصور شعره الحافلة بحبّ الوطن، وهی تعکس الرسالة الرئیسة لذلک الشعر. إنّ استخدام نظریة بیرس فی حقل السیمیائیة التطبیقیة فی نقد نصوص شعر المقاومة لها أثرها الفعّال فی تقدیم قراءة أفضل لرؤیة هذا الشاعر الکبیر، فضلاً عن قدرتها على تفسیر تلک النصوص وکشف رموزها. ومن هذا المنطلق، نحاول من خلال هذا البحث تقدیم تحلیل وصفی لخصائص قصیدة توفیق زیاد المعنونة بـ (کلمات للوطن) من خلال الرؤیة السیمیائیة معتمدین علی نظریة بیرس القائمة على ثلاثیاته الشهیرة وهی الإشارة والأیقونة والرمز. هذا البحث یمثل محاولة لتوضیح هذه المسألة وهی أنّه کیف أراد الشاعر الفلسطینی المعاصر، توفیق زیاد أن یجعل شعره مؤثراً وأن یطبع قصیدته بطابع الجمال، إضافة إلى تبیین العلامات التی استعان بها لإسباغ الجمالیة على شعره، وکیف یمکننا السیر فی الأغوار الخفیة من أفکاره ورؤاه وأن نبیّن کیفیة توظیفه للعلامات والرموز. ومن النتائج المستخصلة من البحث هو أنّ الاستعانة برؤیة بیرس السیمیائیة للعلامات تعدّ منهجاً مناسباً للبحث فی الشعر العربی الحدیث؛ لأنها تمتاز بقدرة تحلیلیة وتفسیریة أکبر من البلاغة التقلیدیة، علاوة علی ذلک إنّ هویّة شعر المقاومة الذی تفرزه ظروف القمع، تظهر فیه العلامات بصورة خفیة ورمزیة؛ فلذلک إننا نجد أنّ العلامات الرمزیة، تتصدر العلامات السیمیائیة فی هذه القصیدة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1453 - رستم بین بطل فی المذهب البرغماتی ونقیض البطل فی الفلسفة المثالیة؛ دراسة فی اتجاه الفلسفة البرغماتیة
سیده مریم میرحسینی فاطمه حیدری

البرغماتیة هی أحدث الاتجاهات الفلسفیة فی العالم. وهی تلقی نظرة خاصة على مکوّنات الیوتوبیا البشریة وتقترح مبدأ العمل على أساس الاستنتاجات، وبعبارة أخرى، محاولة العمل للوصول إلى منفعة حقیقیة. تنظر هذه الفلسفة إلى قضایا مثل العدالة والقانون والأخلاق بنظرة مغایرة للفلسفة ال أکثر

البرغماتیة هی أحدث الاتجاهات الفلسفیة فی العالم. وهی تلقی نظرة خاصة على مکوّنات الیوتوبیا البشریة وتقترح مبدأ العمل على أساس الاستنتاجات، وبعبارة أخرى، محاولة العمل للوصول إلى منفعة حقیقیة. تنظر هذه الفلسفة إلى قضایا مثل العدالة والقانون والأخلاق بنظرة مغایرة للفلسفة القدیمة. تعدّ رائعة فردوسی "الشاهنامه"، باعتبارها کتاباً ملحمیاً، انعکاساً متعالیاً لثقافة أمة ونموذجاً رائعا لطقوسها، وبالتالی یمکن أن تکون ذا أهمیة کبیرة لمنظّری الفلسفة البراغماتیة. وبنظرة موازیة على المجتمع الأسطوری للشاهنامه وتحلیل سلوک الشخصیات فیها؛ مثل رستم وأبطال الشاهنامه الآخرین على أساس هذه المؤشرات، تظهر العلاقة بین یوتوبیا فردوسی والفلسفة البراغماتیة. قامت الباحثتان بعد تقدیم الفلسفة البراغماتیة والنظریات المختلفة حولها، بالمقارنة بین المجتمع المثالی للشاهنامه والیوتوبیا البراغماتیة، وقد اعتمد البحث المنهج الوصفی التحلیلی، مستنداً إلى أبحاث المکتبات وتجمیع المصادر المترجمة المکتوبة المتعلقة بالفلسفة البراغماتیة. وفی هذا المقطع، مع إلقاء نظرة خاصة على شخصیة رستم کرمز أسطوری وممثل إیرانی فی الشاهنامه، نجد أن أفعال رستم وأبطال الشاهامنه الآخرین أخذ الجانب العملی البرغماتی، وقد أثرت هذه الأفعال فی ترسیخ أهدافهم وتنمیة مجتمعهم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1454 - تحلیل مقطوعتین غزلیتین للشاعرین عالمی درابجردی وسعدی الشیرازی على أساس النقد الشکلانی
اعظم بازگیر الوار محمود طاووسی مریم امیرارجمند فاطمه امامی

لطالما قامت مدارس النقد الأدبی بدراسة نصوص أدبیة ونقدیة لمثل هذه الأعمال. حیث أنشأت فی القرن العشرین مدرسة تسمى الشکلیة أو الشکلانیة وعرفت فیما بعد بالنقد الأدبی الحدیث. کانت الدراسة النقدیة للعمل الأدبی فی هذه المدرسة ترکّز فقط على الشکل والأغراض البنیویة وتقوم على الم أکثر

لطالما قامت مدارس النقد الأدبی بدراسة نصوص أدبیة ونقدیة لمثل هذه الأعمال. حیث أنشأت فی القرن العشرین مدرسة تسمى الشکلیة أو الشکلانیة وعرفت فیما بعد بالنقد الأدبی الحدیث. کانت الدراسة النقدیة للعمل الأدبی فی هذه المدرسة ترکّز فقط على الشکل والأغراض البنیویة وتقوم على المقاربات اللغویة. فی هذه المقالة یقوم الباحثون بدراسة مقارنة بین مقطوعة غزلیة لسعدی (690هـ) ومقطوعة غزلیة أخرى لمیرزا سهراب درابجردی الملقب بعالمی (975هـ) بمنهج وصفی تحلیلی على أساس النقد الشکلی. واستنتج الباحثون بعد دراسة کل من المقطوعتین الغزلیتین والمصادر المتعلقة بالنقد الشکلی، أن الألفاظ المستخدمة بالشحنة العاطفیة السلبیة والموسیقى (الخارجیة والداخلیة والجانبیة) وکذلک الصناعات البدیعیة والتعبیریة فی النص الشعری، لعبت دوراً هامّاً فی تقدیم المعنى والمحتوى المقصود لدى سعدی وعالمی على النحو الذی أراد الشاعران إیصاله إلى الجمهور. ویبدو أن عالمی درابجردی أخذ بأسلوب سعدی ولغته فی مقطوعته الغزلیة وقد تأثر بشکل وبنیة مقطوعة سعدی ونجح فی تصویر المعنى وهو الحزن وهجر الحبیب بالشکل المطلوب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1455 - تحلیل أسباب اتجاه الشاعر سنائی نحو الخطاب الصوفی فی "الحدیقة" وفقاً لنظریة لوسین جولدمن البنیویة التطوریة
هدی پیر ناهید اکبری حسین پارسایی

یعدّ سنائی أحد أهم روّاد الشعراء الاجتماعیین فی تاریخ الأدب الفارسی، یمتاز بأسلوب خاص فی الحقبة التی عاصرها. ومن أهم مبادراته الأدبیة، إدخال التصوف والعرفان فی الشعر الفارسی. فقد أثار اهتمامه بالمجتمع ولاسیما موقفه الخاص تجاه عالم الکون، خطاباً جدیداً فی مجال الشعر والأ أکثر

یعدّ سنائی أحد أهم روّاد الشعراء الاجتماعیین فی تاریخ الأدب الفارسی، یمتاز بأسلوب خاص فی الحقبة التی عاصرها. ومن أهم مبادراته الأدبیة، إدخال التصوف والعرفان فی الشعر الفارسی. فقد أثار اهتمامه بالمجتمع ولاسیما موقفه الخاص تجاه عالم الکون، خطاباً جدیداً فی مجال الشعر والأدب الفارسیین. وتحلیل الخطاب باعتباره مقاربة جدیدة فی القراءات النقدیة للنصوص، یعدّ من أهم الموضوعات فی مجال المعرفة اللغویة وعلم اللسانیات ومن منطلق هذا العلم، یتم تحلیل وإعادة قراءة النصوص أیّاً کان موضوعه. ترى نظریة جولدمن الأساسیة للبنیة التطوریة أن هناک خطوتین یجب اتخاذهما فی تحلیل عمل بارز؛ فی المرحلة الأولى، التلقی یجب فهم العمل فی بنیته، وفی مرحلة الوصف، یجب وضع هیکل العمل فی بنیته الاجتماعیة. یحاول المقال من خلال المنهج الوصفی التحلیلی بتحلیل الخطاب الصوفی فی حدبقة سنائی وفق نظریة "لوسین جولدمن" البنیویة التطوریة على مستویین وهما "التلقی" و"الوصف". فی مرحلة "التلقی"، یتبیّن من خلال وصف المکوّنات الدینیة لسنائی فی شکل وحدة بنیویة ذات مغزى، أن سنائی یخلق طریقة جدیدة لمنهج الخطاب بعیداً عن التحیزات الدینیة. وفی مرحلة "الوصف"، یتم تحلیل العمل الأدبی، من حیث الظروف السیاسیة والاجتماعیة والفکریة والثقافیة والمذهبیة. فأظهرت نتائج الدراسة أن سنائی کان بصدد اکتشاف خطاب جدید لإصلاح مجتمعه وازدهاره وتطوره بالشکل الذی یناسبه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1456 - سيميوطيقا التوتر في رواية طوق الحمام لرجاء عالم علی ضوء منهج جاک فونتاني وکلود زلبربيرج
رجاء أبوعلی بهزاد اسبقی گیگلو

السیمیوطیقا عبارة عن نظریة عامة للأدلة وسیرها داخل الفکر، ویعد الهدف الأساسي من المنهج السیمیوطیقي اقتحام النصّ الأدبي مثل الروایة، والاطلاع علی خفایاه وتمییز خصائصه؛ لیستخرج السیمیوزیس منها أسس النقد التحلیلي وأرکانه. وبهذا تعتمد سیمیوطیقا التوتر علی فصل الرغبة عن الإم أکثر

السیمیوطیقا عبارة عن نظریة عامة للأدلة وسیرها داخل الفکر، ویعد الهدف الأساسي من المنهج السیمیوطیقي اقتحام النصّ الأدبي مثل الروایة، والاطلاع علی خفایاه وتمییز خصائصه؛ لیستخرج السیمیوزیس منها أسس النقد التحلیلي وأرکانه. وبهذا تعتمد سیمیوطیقا التوتر علی فصل الرغبة عن الإمکان والتحقق، وهو قائم علی جدلیة القوة والمدی، هذا من ناحیة ومن ناحیة أخری، التوتر یمثل مکاناً تخييلیّاً أنتجه تفاعل حالات الذات والوجدان مع عالم الأشیاء في امتداده الزماني والمکاني والکمي. اعتمدت هذه الدراسة علی المنهج الوصفي ــ التحلیلي ونحن هنا بصدد دراسة روایة طوق الحمام ونقدها علی ضوء منهج سیمیوطیقا التوتّر مع دراسة أهمّ العناصرالسیمیوطیقیة التي نراها في الروایة وبین شخصیات المجتمع المکي في عصر ما بعد الکولونیالیة. توصّل البحث إلی أنّ هذه الدراسة في سیمیوطیقا التوتّر أدّت إلی ظهور التوتّر الموجود بین شخصیات وحوادث الروایة بحیث قد یصل التوتّر إلی حدّ لا یفهم المتلقي معه الحوادث الموجودة في الروایة وکلام الشخصیات فیها، أو قد یفهم معنی آخر یختلف عن قصد الکاتبة. ویتعیّن من البحث أنّ التصورات النظریة في الروایة حسب سیمیوطیقا التوتر قد یؤدي إلی تحدید بعض القیم الأساسیة في توتر الثقافة والحضارة لتحدید الشدة والمدی بهما. واستنتجنا أنّ الأبعاد الأساسیة والمنظور الداخلي والخارجي والزمان والمکان والقیم الکونیة والمجردة من شخصیات وحوادث الروایة خاصة الأبعاد الفرعیة والذات المدرکة والمتلفظة قد أسهمت کثیراً في توتر الثقافة والحضارة المکیتین. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1457 - قراءة أدبية في روايات "بلقيس سليماني" على أساس نظرية "سارة ميلز" اللغوية
آذر دانشگر معصومه زارع کهن

اللغة هي أهمّ وسيلة للتواصل بين البشر، وقد اعتُبرت موضوعاً مهمّاً يستحقّ الاهتمام ومن ثمّ البحث والدراسة. کما أن العديد من المفکّرين درسوا اللغة، واعتبرت مجموعة من اللغويين أن اللغة هي نظام من الأدلّة، بينما يرى آخرون أنها مجموعة من العلامات التقليدية. وضع منظّرو اللغوي أکثر

اللغة هي أهمّ وسيلة للتواصل بين البشر، وقد اعتُبرت موضوعاً مهمّاً يستحقّ الاهتمام ومن ثمّ البحث والدراسة. کما أن العديد من المفکّرين درسوا اللغة، واعتبرت مجموعة من اللغويين أن اللغة هي نظام من الأدلّة، بينما يرى آخرون أنها مجموعة من العلامات التقليدية. وضع منظّرو اللغويات الاجتماعية وکذلک النقاد النسويون، وخاصة النسويات ما بعد الحداثة مثل سارة ميلز، نظرياتٍ حول السمات اللغوية في أعمال النساء وبيّنوا وجوه افتراقها عن أعمال الرجال؛ وقد درسوها بشکل دقيقٍ ما أدى إلى تبيين أن الاختلافات بين الجنسين، والعرق، والطبقة، وما إلى ذلک، تؤثر بشکل جليّ في طريقة استخدام اللغة عند کلا الجنسين. قام هذا البحث أولاً بدراسة نظريات النقد النسوي ثم النظرية اللغوية لـ "سارة ميلز" وتحليلها في روايات "بلقيس سليماني" في ثلاثة مستويات معجمية ونحوية وخطابية، معتمداً المنهج التحليلي الوصفي اللغوي. تظهر نتائج البحث أن لغة الشخصيات في روايات سليماني متأثرة بشدة بجنس الکاتبة، وتمکّنت الکاتبة من ابتکار لغة تتناسب مع جنس الشخصيات في رواياتها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1458 - ملامح النرجسية في أشعار أبي العلاء المعري (في ضوء نظرية "أوتو کيرنبرغ" النفسية)
محمدحسن امرایی

تعرّف الدراسات السيکولوجية الحديثة ظاهرة النرجسية بأنّها الشعور المفرط بتعاظم النفس والاعتداد بالذات وتضخيم النفس وقد عرّفها المحلل النفسي النمساوي الشهير"أوتو کیرنبرغ" ووضع أساساً لتشخيص الشخصية النرجسية، حيث قدّم تعريفا واضحا للشخصية النرجسية المضطربة والمعتدلة في ضوء أکثر

تعرّف الدراسات السيکولوجية الحديثة ظاهرة النرجسية بأنّها الشعور المفرط بتعاظم النفس والاعتداد بالذات وتضخيم النفس وقد عرّفها المحلل النفسي النمساوي الشهير"أوتو کیرنبرغ" ووضع أساساً لتشخيص الشخصية النرجسية، حيث قدّم تعريفا واضحا للشخصية النرجسية المضطربة والمعتدلة في ضوء إحدى عشرة سمة واضحة، ومنها الميل إلى الافتخار بالذات واستعراض القوّة والشهرة وتفضيل الآباء والأسرة على الآخرين والشکوى من الحساد. إذن فهذا المقال يرمي إلى إزاحة السّتار عن ظاهرة النرجسية وتداعياتها المختلفة لدى الشاعر العباسي أبي العلاء المعري وفقا لآراء "أوتو کيرنبرغ" النفسية والمنهج الّذي اعتمدناه في هذا المقال هو المنهج النفسي القائم على دراسة أشعار الشاعر الذي يهدف إلى الکشف عن عالمه الفکري والنفسي المتمثل في النرجسية والفخر. بإمکاننا أن نرصد مظاهر هذه النرجسية في معظم أشعار الشاعر ولکن تکاد تکون فخرياته المنشودة في ديوانه الشهير المعنون بـ"سقط الزند" مرآة صافية وصادقة تعکس نرجسية الشاعر وأصداءها بشکل لا غبار عليه. هذا وقد حاولنا إلقاء الضوء على أهمّ أسباب وعوامل نشوء هذه الظاهرة النفسية بداخل الشاعر؛ حيث يمکن اعتباره من الشخصيات النرجسية المعتدلة وفقا لما يراه المحلل النفسي "أوتو کيرنبرغ". ومن أبرز التداعيات الّتي ترکتها ظاهرة النرجسية عند الشّاعر أنّه أولع بنفسه وبشعره وبالغ في إعلاء شأنه وفضّل نفسه وقومه على أبناء جنسه کلّهم کما أبدى شکايته مريرةمنحسدالحسّاد، مظهرا غضبه واستياءه في وجه کلّ من يأتي بما لا يرضيه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1459 - الواقعیة اللوكاشیة في أشعار هارون هاشم رشید
سکینه حسینی مجتبی عمرانی پور فیصل سیاحی

یدرس علم اجتماع الأدب العلاقات الثنائیة بین المجتمع والعمل الأدبي كوثیقة اجتماعیة ترسم الوقائع التي تجرف المجتمع، وبما أن الواقعیة تمتاز كمذهب أشد التصاقا بالطبیعة وحیاة الإنسان والمجتمع، وأكثر اهتماما بحیثیات الواقع الاجتماعي وتفاعلاته وتطوراته كما تهتم بتصویر العلاقات أکثر

یدرس علم اجتماع الأدب العلاقات الثنائیة بین المجتمع والعمل الأدبي كوثیقة اجتماعیة ترسم الوقائع التي تجرف المجتمع، وبما أن الواقعیة تمتاز كمذهب أشد التصاقا بالطبیعة وحیاة الإنسان والمجتمع، وأكثر اهتماما بحیثیات الواقع الاجتماعي وتفاعلاته وتطوراته كما تهتم بتصویر العلاقات الاجتماعیة تصویرا دقیقا، لذلك لفت هذا العلم انتباه جورج لوكاش، حیث نقده الأدبي كان مؤثرا بوضع أسس علم اجتماع الأدبي، ففي خضم نظريته النقدية ثلاث سمات: الواقعیة الحقیقیة، والنقدیة والشعبیة، لهذا تعالج هذه الدراسة أشعار هارون هاشم وفقاً للواقعیة اللوكاشیة متخذة نظریته الواقعیة المتجذرة عن الجدلیة الماركسیة مطیة ومنهجا لدراستها. ولأن شعره یمثّل نمطا من المعیش في المجتمع العربي لا یمكنه إلا أن یكون جزءاً منه، فهو سعی إلی ربط معاناته بواقع المعیش یؤثّر ویتأثر فیه وبه، تشیر نتائج البحث إلی أنّ الشاعر یقدّم رؤیته من خلال الواقع، ناقلا الحقائق التي لمسها عن كثب بمصداقیة تامة وصورة صادقة ومنتقدا التناقضات والتحديات الاجتماعية لبلاده بمنطق ووعي تام وفي أجزاء من قصائده یفضح سياسات الحكومات الاستعمارية وأنصارها وحكام العرب مشیرا إلی تدخّلاتهم في شؤون شعبه ودعمهم لإسرائیل، ویراهم السبب الأساسي في معاناة مجتمعه، وعلی بنیة السمة الشعبیة، صوّر مشاكل ومعاناة أبناء جلدته. كما یمكن القول إنّه لم یقف مكتوف الأیدي أمام أنین مأساة مجتمعه بل أنذر ونادی وبشّر ثمّ رسم طریق النضال كما ركز علی القضایا والأحداث التي ترتبط بالعامة وتجسّد تأثیر هذه القضایا علی معیشة شعبه، فالمتابع لقصائده یری أنّه یكون ملتزماً بقضایا تخدم شعبه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1460 - رواية أدرکها النسيان لسناء الشعلان؛ دراسة في ضوء نظرية نقد النماذج العليا
سمانه موسی پور یوسف هادی بور نهزمی سیدابراهیم آرمن

يعتبر نقد النماذج العليا أحد أهم أنواع النقد الأدبي المعاصر وکان کارل جوستاو يونغ أول من طرح هذه النظرية استناداً إلی بحوثه في علم النفس والأنثروبولوجيا والأديان وتاريخ الحضارات ويطلق يونغ عنوان النماذج العليا علی الصور الذهنية العالمية الراسخة في اللاوعي الجماعي والفرد أکثر

يعتبر نقد النماذج العليا أحد أهم أنواع النقد الأدبي المعاصر وکان کارل جوستاو يونغ أول من طرح هذه النظرية استناداً إلی بحوثه في علم النفس والأنثروبولوجيا والأديان وتاريخ الحضارات ويطلق يونغ عنوان النماذج العليا علی الصور الذهنية العالمية الراسخة في اللاوعي الجماعي والفردي ويعتبر الأسطورة من تجليات هذه النماذج العليا. وتندرج رواية أدرکها النسيان ضمن الروايات السريالية وتزخر بالتقنيات الأدبية مثل تيار الوعي والانطباعية والسفر عبر الزمن. وهي تروي قصة فتاة ذات شعر أحمر ووجه أحمر نشأت منذ ولادتها في حضانة الأطفال (المیتم)، حيث تواجه مشاکل عديدة عبر أحداث الرواية وتعرض الکاتبة في نهاية المطاف صورة عنها وهي بلغت الستين من عمرها. إن نظرة منا علی الرواية تطلعنا علی جوانب من قضايا علم النفس تضمنتها بشکل واضح. تعتبر روایات الشعلان علی رأس قائمة المؤلفات المرشحة للجوائز الأدبية علی المستويين الوطني والدولي وتزخر هذه الرواية بالنماذج العليا. يعالج هذا البحث باستخدام المنهج الوصفي-التحليلي والترکيز علی النقد النفسي النماذج العليا المؤثرة في کتابة هذه الرواية منها الآنيما والشيخ العاقل واالذات وتأثيرها علی أحداثها مما يساعد علی الإبداع في ناحیتي الشکل والمضمون. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1461 - إشکالية التأزم الهوياتي في النقد ما بعد الکولونيالي:تحديد مؤشرات أزمة الهوية في التحليل الروائي
بشری جزایری راد فرامرز میرزایی خلیل پروینی هادی نظری منظم

تُعدّ إشکالية الهوية من أهم مرتکزات النقد مابعد الکولونيالي الذي عُني بتأثيرات الاستعمار علی هويات المستعمَرين انطلاقا من جدلية الأنا/الآخر أو المستعمَر/المستعمِر وما يفرزه لقائهما من تأزّم هوياتي. وقد تطرّقَ الأدب الروائي لما بعد الکولونيالی لقضية الهوية والانتماء بشکل أکثر

تُعدّ إشکالية الهوية من أهم مرتکزات النقد مابعد الکولونيالي الذي عُني بتأثيرات الاستعمار علی هويات المستعمَرين انطلاقا من جدلية الأنا/الآخر أو المستعمَر/المستعمِر وما يفرزه لقائهما من تأزّم هوياتي. وقد تطرّقَ الأدب الروائي لما بعد الکولونيالی لقضية الهوية والانتماء بشکل بارز، وقد تناول الروائيون ثيمة لقاء الشرق بالغرب لرصد تبعات هذا اللقاء علی التشکّلات الهوياتية لأنّ الاحتکاك بالآخر يحرّك الإحساس بالانتماء لدی المرء لبناء هوية مستقلة تميزه عن غيره. والآخر بالنسبة للشرقيين هو الغرب المستعمِر الذي عمل جاهدا علی تقويض وطمس هوياتهم. فاحتواء الرواية علی قضايا المجتمع الثقافية، ومن ضمنها قضية الهوية علی نطاق واسع، يؤهلها لتکون أرضية خصبة لدراسة الأزمة الهوياتية الناجمة عن صدام الأنا بالآخر. تأسيساً علی أهمية موضوع الهوية وانعکاسه علی عالم الرواية، سعت الدراسة هذه إلی تقديم إطار مبتکر لدراسة الأزمة الهوياتية اعتماداً علی المنهج الوصفي-التحليلي العام والاستعانة بأدوات التفسير، والاستنباط، والدقة إضافة إلی القراءة الطباقية المعتمَدة في النقد ما بعد الکولونيالي. وتوصلت الدراسة إلی إطار تحليلي لفهم الأزمة الهوياتية يتکوّن من ست مؤشرات رئيسية تحت عناوين: عقدة النقص والانبهار بالآخر(التغريب)، الفصام/الشيزوفرينيا، عقدة الجنس/قلق الخصاء، الاغتراب، التخلّف، والعنف. يتيسر فهم التأزم الهوياتي وموقفه في الرواية بتطبيق هذه المؤشرات وتحليلها حسب مدی ظهورها فيها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1462 - الإنسانوية ومظاهرها في أشعار نيما يوشيج
علی محمدی

قد دخل مفهوم الالتزام الاجتماعي والإنساني بمعناه الجديد إلى الشعر الفارسي المعاصر بشكل عام، من خلال أدب الثورة الدستورية، ويعتبر هذا المفهوم أحد السمات المميزة لشعر نيما يوشيج مقارنة بالأدب الفارسي الكلاسيكي. وبتعبير آخر، يمكن تسمية نيما بالمعنى الدقيق والجديد للكلمة شا أکثر

قد دخل مفهوم الالتزام الاجتماعي والإنساني بمعناه الجديد إلى الشعر الفارسي المعاصر بشكل عام، من خلال أدب الثورة الدستورية، ويعتبر هذا المفهوم أحد السمات المميزة لشعر نيما يوشيج مقارنة بالأدب الفارسي الكلاسيكي. وبتعبير آخر، يمكن تسمية نيما بالمعنى الدقيق والجديد للكلمة شاعراً ومفكراً إنسانياً ومجتمعياً، لأن شعره ينأى بجدية وشاملة عن الأنا ويدخل إلى عالمي الاجتماعي والإنساني. في هذا البحث الذي اعتمد على المنهج الوصفي التحليلي وتحليل المحتوى، تم شرح عناصر النزعة الإنسانوية وفاعليتها في المجال الاجتماعي في شعر نيما. وإنكار الاستبداد والتفرّد والإيمان بالأصالة الإنسانية، والفاعلية البشرية في تحديد مصيره الاجتماعي والسياسي للشخص نفسه وللآخرين، والتصور الإنساني للطبيعة، والاتجاه نحو الرمزية الاجتماعية والإنسانية تعدّ من أهم عناصر النزعة الإنسانوية في قصيدة نيما يوشيج، وهي تمثّل النتائج التي توصّل إليه البحث الحالي. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1463 - دراسة ملامح الواقعية في رواية "صيف مع العدوّ" لشَهلا العُجيلي
مریم اکبری موسی آبادی

الواقعية کمدرسة أدبية قد أسّست في القرن التاسع عشر، وهي ليست تصويرا فوتوغرافيّا من الواقع، لأنّها تعرض الواقع الذي يمرّ بوعي الفنان، وهنا يظهر الفرق بينها وبين الرومنطيقية التي تمثّل ذاتية الفنّان. إنّ الوعي غير الذاتية، هو يشير إلی وجهة النظر التي توافق رؤية جماعة من ا أکثر

الواقعية کمدرسة أدبية قد أسّست في القرن التاسع عشر، وهي ليست تصويرا فوتوغرافيّا من الواقع، لأنّها تعرض الواقع الذي يمرّ بوعي الفنان، وهنا يظهر الفرق بينها وبين الرومنطيقية التي تمثّل ذاتية الفنّان. إنّ الوعي غير الذاتية، هو يشير إلی وجهة النظر التي توافق رؤية جماعة من البشر وفقاً لنظريّة لوسيان غولدمان. من مؤهّلات الواقعية: الصدق الموضوعي، وتمثيل الحياة المعاصرة، والنمذجة والإيهام بالواقعية. رواية "صيف مع العدوّ" التي درسناها بالمنهج التحليلي وفي ضوء قراءة نقدية تتّسم بالواقعية، ترسم الحياة المعاصرة في الرقّة، طوال الأجيال الثلاثة المتمثّلة في ثلاث نساء؛ الجدة، والأم، والبنت. لميس، شخصية محورية، امرأة في الأربعين قد لجأت إلی ألمانيا بعد حرب سوريا. هي تسرد الرواية باسترجاع الماضي، فالصورة التي تعرضها واقعية حصيلة التجربة المعاشة. رغم مشارکة المکوّنات کلّها في واقعية النص إلّا أنّ الشخصيات، والفکرة، ووصف الأمکنة والأشياء هي أکثر فاعلية. في النهاية الکاتبة تمکّنت من إيهام القارئ بالواقعية وخلق صورة موضوعية لحياة الشخصيات العادية المنتمية للحياة الاجتماعية. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1464 - ملامح مابعد الحداثة في الروایة العربیة المعاصرة؛ "فرسان وكهنة" لمنذر قباني نموذجاً
محمودرضا توکلی محمدی آزاده منتظری

تعدُّ مابعدالحداثة من أهمّ القضایا التي أثارت البحث والجدل في عالم النقد الأدبي وهذا قد یكون بسبب ماهیتها التي تحكي عن التعقید والالتباس واللاانسجام والتفكك والتشظي في جانب شمولها لكثیر من العلوم الإنسانیة والأدبیة. فهذه النظریة تحكي عن الاضطراب والتشویش، عدم الوحدة وال أکثر

تعدُّ مابعدالحداثة من أهمّ القضایا التي أثارت البحث والجدل في عالم النقد الأدبي وهذا قد یكون بسبب ماهیتها التي تحكي عن التعقید والالتباس واللاانسجام والتفكك والتشظي في جانب شمولها لكثیر من العلوم الإنسانیة والأدبیة. فهذه النظریة تحكي عن الاضطراب والتشویش، عدم الوحدة واللاانسجام، اللاعقلانیة والتخیل ونسبية الحقیقة؛ فنواجه كثیرا من المنظّرین المعاصرین الذین تطرّقوا إلی مفهوم مابعدالحداثة من خلال نظریات شتی. فمن هذا المنطلق قد رمت هذه المقالة وعلی أساس المنهج الوصفي التحلیلي إلی استقصاء ملامح مابعدالحداثة في روایة "فرسان وكهنة" للكاتب السعودي "منذر القباني". فمن هذه الملامح یمكن الإشارة إلی التشتت الزمكاني (الزمان والمكان) في الروایة، وصیاغة الروایة علی أساس حبكة منفكة غیر متماسكة وأیضاً تداخل النص بالنصوص الأخری العلمیة والدینیة والتاریخیة التي تحكی عن عدم انسجام ووحدة النص وحضور شخصیات خیالیة جنباً إلی جنب الشخصیات الحقیقیة في الروایة وفي النهایة من أهم ما وصل الیه المقال في هذا الصدد یمکن الإشارة إلی: عدم التمایز بین عالم أو عوالم الخیال وبین عالم الواقع من وجهة بطل القصة أو القارئ، توظیف الروایة شخصیاتٍ خیالیةً بجانب شخصیات واقعیة تاریخیة، حضور شخصیات حقیقية في الروایة خرجوا من واقعهم الذي نعرف عنهم، التشتت الزمكاني (الزمان المكان) في الروایة؛ مع أن هذه الروایة لا تُعدُّ روایةً مابعدحداثیة بحتة، ولكن الغلبة فیها لصالح مابعدالحداثة مقابل السمات الحداثیة فیها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1465 - دراسة ملامح الغروتيسك في رواية "التجوّل في أرض الغرباء" بقلم أحمد دهقان
زهرا مطیعی فاطمه حیدری

الغروتيسك (المزاح بالألم) مصطلح فني- أدبي يقوم من خلاله الكتّاب والفنانون بخلق مشاعر غير متجانسة ومتناقضة في نفس الوقت لإظهار كل ما هو غريب ومتناقض وغير مألوف في الوسط العام لدى المتلقي. بالنظر إلى الخصائص غير المنتظمة وغير المتجانسة، مثل التناقض والرعب والسخرية والمبال أکثر

الغروتيسك (المزاح بالألم) مصطلح فني- أدبي يقوم من خلاله الكتّاب والفنانون بخلق مشاعر غير متجانسة ومتناقضة في نفس الوقت لإظهار كل ما هو غريب ومتناقض وغير مألوف في الوسط العام لدى المتلقي. بالنظر إلى الخصائص غير المنتظمة وغير المتجانسة، مثل التناقض والرعب والسخرية والمبالغة والغرائبية، يخلق الكاتب شعوراً غريباً على حدود الضحك والخوف والاستياء، وروح الدعابة في هذا العالم المضطرب الخالي من الفرح وعلى الرغم من أنه يسعى إلى رسم الابتسامة على الشفاه، إلا أن المرارة سيشعر بها المتلقي بعد تلقيه الموضوع. يقوم البحث الحالي معتمدا على المنهج الوصفي التحليلي بدراسة ملامح الغروتيسك في رواية "التجول في أرض الغرباء" بقلم أحمد دهقان. في هذه الرواية الواقعية، يتم سرد جزء من عمليات فترة الدفاع المقدس (الحرب العراقية الإيرانية) في أرض العراق بعين ناقدة وقد ابتكر الكاتب ملامح غروتيسكية باستخدام عناصر اللهجة والحوار وتوظيف التشبيهات والاستعارات في ظل الحرب وظروفها - التي تحتوي على مشاهد وأحداث مفجعة - وصوّر أحداثاً مريرة من هذا المنطلق. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1466 - الواقعية في الرواية الفارسية المعاصرة؛"الخريف هو الموسم الأخير من السنة" لنسيم مرعشي نموذجا
زرین‌تاج پرهیزکار مهدیة کریمي

ظهرت الواقعية بعد الشعور بحاجة الفلاسفة والفنانين والكتّاب لتمثيل حقائق الحياة البشرية واكتشاف العلاقات بين الظواهر العالمية ووصفها. وفي الأدب يتم هذا الاكتشاف والتعبير من خلال العلاقات بين الشخصيات وروابطها بمكونات الأدب الواقعي. المسألة الرئيسة في هذا المقال هي كيف تت أکثر

ظهرت الواقعية بعد الشعور بحاجة الفلاسفة والفنانين والكتّاب لتمثيل حقائق الحياة البشرية واكتشاف العلاقات بين الظواهر العالمية ووصفها. وفي الأدب يتم هذا الاكتشاف والتعبير من خلال العلاقات بين الشخصيات وروابطها بمكونات الأدب الواقعي. المسألة الرئيسة في هذا المقال هي كيف تتجلّى مكوّنات مدرسة الواقعية في رواية "الخريف هو الموسم الأخير من السنة" كمثال للأدب الروائي المعاصر. نجح البحث معتمداً على المنهج الوصفي التحليلي في التعرف على خمسة عناصر واقعية مثل المحتوى والظروف السياسية والاجتماعية والاقتصادية وهیکل العمل وحياد الکاتب في هذا العمل بهدف تحديد مدى تأثير العناصر الواقعية في نجاح الرواية. تظهر نتائج البحث أن مكوّنات الواقعية في هذه الرواية وظّفت بشكل الواقعية الاجتماعية في التعبير عن القضايا المهمة لحياة المرأة في المجتمع، وشكل الواقعية التحليلية النفسية في تحليل سلوك الشخصيات، و إلى حدٍّ ضئيل جداً، تم استخدام الواقعية السوداء في تعاملات المجتمع مع طبقات معينة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1467 - انقلاب 1953 في إيران وتفكّك خطاب الاستشراق في رواية "سباق المسافات الطويلة"
کمال باغجری

تتمحور رواية سباق المسافات الطويلة لعبد الرحمن منيف حول عميل بريطاني تمّ إيفاده إلى إيران بغية إفشال مشروع تأميم صناعة النفط، وإسقاط حكومة الدكتور محمّد مصدق، والحفاظ على المصالح الاستعمارية البريطانية في إيران. تعدّ الرواية منعطفاً في الأعمال السردية لعبد الرحمن منيف، أکثر

تتمحور رواية سباق المسافات الطويلة لعبد الرحمن منيف حول عميل بريطاني تمّ إيفاده إلى إيران بغية إفشال مشروع تأميم صناعة النفط، وإسقاط حكومة الدكتور محمّد مصدق، والحفاظ على المصالح الاستعمارية البريطانية في إيران. تعدّ الرواية منعطفاً في الأعمال السردية لعبد الرحمن منيف، سواءً من حيث محورية شخصية المستعمِر أو في جانب محاكاة النصوص الاستشراقية. على هذا، سعت هذه الدراسة إلى تحليل دلالات وتمظهرات تفكّك الخطاب الاستشراقي في الرواية بالتركيز على تاريخ إيران في خضمّ انقلاب 19 أغسطس 1953 ضدّ حكومة الدكتور مصدّق. إنّ المادّتين التاريخ والاستشراق يشكّلان المكوّنَين النظريين لهذه الدراسة؛ ففي مادة التاريخ، رسم الكاتب صورةً جديدةً لعملية تحول الاستعمار التقليدي وظهور الاستعمار الجديد موظّفاً أحداث وشخصيات انقلاب 1953 في إيران. أما في مادّة الاستشراق، فقد قدّمت الرواية، عبر السياق التناصي ومحاكاة النصوص الاستشراقية من منظور "أنا المستعمِر" و"الآخر المستعمَر"، ملامح تفكّك أسس الاستشراق في فترة ما بعد الاستعمار حيث تبحث الشعوب الشرقية عن الهوية المستقلة مطالبة ببناء علاقة يسودها الاحترام المتقابل. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1468 - تجلّیات عقدة النقص الأدلریة لدی الشخصیة المحوریة في روایة طیور أیلول
زهرا فرید سعیده فرید فرزانه رحمانیان

يعتبر النقد الأدبي التحليلي النفسي من الحقول الجديدة في مجال النقد الأدبي، والذي یقوم فیه الناقد بتحلیل ودراسة الزوایا الخفیة والمظاهر النفسیة الموجودة في شخصیات العمل الأدبي، لكي يخضع النص لتحلیل أمثل. حاولنا في البحث الراهن إلى تحليل شخصية "منى" البطلة والشخصية المحور أکثر

يعتبر النقد الأدبي التحليلي النفسي من الحقول الجديدة في مجال النقد الأدبي، والذي یقوم فیه الناقد بتحلیل ودراسة الزوایا الخفیة والمظاهر النفسیة الموجودة في شخصیات العمل الأدبي، لكي يخضع النص لتحلیل أمثل. حاولنا في البحث الراهن إلى تحليل شخصية "منى" البطلة والشخصية المحورية في رواية "طيور أيلول" لإميلي نصر الله الكاتبة والروائية اللبنانية في ضوء نظرية أدلر في علم النفس الفردي؛ إذ أن هذه الرواية تناقش الإحباط والنبذ عند النساء في المجتمعات الريفية اللبنانية، حيث كن يعانين من الشعور بالنقص وانعدام الذات والوحدة؛ ومن ضمن هذه الشخصيات "منى" بطلة الرواية. اعتمدت الدراسة المنهج الوصفي- التحليلي ضمن إطار نظرية أدلر في علم النفس الفردي، وتبحث مسلّمة أساسية من مسلمات نظريته، وهي عقدة النقص وملامح تكوينها في شخصية "منى" وانعكاسات هذا الشعور في سلوكياتها، ثم اتخاذها آليات لتعويض ذلك الشعور. وتوصلت هذه الدراسة إلى أن بعض العوامل مثل البيئة الاجتماعية والتقالید القاسية خاصة وجهة نظر والد منى الاستبدادية والإحباط في الغرام، والفقر، أوجد عقدة النقص لديها، ولقد توسلت منى لتعويض هذا النقص بطرق غير اعتيادية ومتوهمة مثل اللجوء إلى التعويض الخيالي والهروب من الأسرة والواقع المعاش في المجتمع، والتي لا تترك في النهاية آثارًا إلا خيبة الأمل والشعور بانعدام الذات. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1469 - قراءة تاريخانية جديدة للمسرحيات الشعرية العربية المعاصرة؛ مصرع كليوباترا نموذجا
ابراهیم حسنی جواد یعقوبی درابی

يعتقد المؤرخون الجدد أنه يجب دراسة العمل الأدبي في سياقه التاريخي وهذا يعني أن العمل الفني، يتأثر بظروف زمانه، ويلعب دوراً في سياق معين، ویدوَّن بتأثير من الخطابات المختلفة مؤثراً بدوره فيها. كما يعتقدون أنه على الرغم من إدراكهم لتأثير العمل الأدبي على المجتمع وظروف زما أکثر

يعتقد المؤرخون الجدد أنه يجب دراسة العمل الأدبي في سياقه التاريخي وهذا يعني أن العمل الفني، يتأثر بظروف زمانه، ويلعب دوراً في سياق معين، ویدوَّن بتأثير من الخطابات المختلفة مؤثراً بدوره فيها. كما يعتقدون أنه على الرغم من إدراكهم لتأثير العمل الأدبي على المجتمع وظروف زمانه، لا يمكن أبدًا إعادة بناء الماضي كما كان، ولكنهم يعتقدون بناءً على آراء دريدا أن كل ما تبقى من الماضي هو في شكل النص ومن خلال التعامل بين النص الذي وصل إلينا من الماضي وخطاب عصرنا الحاضر، يتم تقديم مفهوم جديد لذلك النص. وفقاً لذلك، كانت القوة موجودة دائماً كعلاقة في قلب التاريخ وكانت مرتبطة ارتباطاً وثيقاً بالخطاب السائد وبقية الخطابات في كل عصر. لذلك، من خلال الأعمال المدوّنة في كل فترة، يمكن تحقيق منظور علاقات السلطة في ذلك الوقت، وبطريقة أولى، يمكن الوصول إلى معنى وهدف الكتابة إلى حد ما. قدّم أحمد شوقي في قصيدته متأثراً بظروف عصره صورة لعلاقات القوة. لفهم العمل الذي تركه لنا أحمد شوقي، تتم دراسة علاقات القوة في هذه المسرحية وفقاً للنهج التاريخي الجديد ونظريات ميشيل فوكو. يقول فوكو: حيثما توجد قوة، توجد مقاومة، ويصف المواجهة بين القوة والمقاومة بأنها عملية ثنائية متناقضة ((binary operation . في دراسة هذا العمل، تظهر مواجهة القوة بين شخصيات المسرحية - كليوباترا والرومان وكليوباترا والقيصر والعلاقات بين مصر وروما من منظور السلطة. ومن أهم إنجازات هذا البحث، إظهار تأثير علاقات القوة على مصير الشخصيات في هذا العمل، ودور المرأة في الشرق ومكانتها في العلاقات الناتجة عن القوة (السلطة). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1470 - معارضة ثنائية لمفاهيم صوفية مشتركة في شعر أبي‌الحسن الششتري والعطار النيسابوري
مهرداد آقائی حسین حدیدی اکبر بشیری

التصوف العرفاني عبارة عن معرفة قائمة على حالة روحية لا توصف يشعر فيها الإنسان أن لديه علاقة مباشرة بدون وساطة مع وجود الحق تعالى. هذه المشاعر هي حالة روحانية متسامية يدرك من خلالها الصوفي، الجوهر المطلق من خلال حالة الذوق الصوفية وضميره الواعي. يعدّ التصوف أحد الموضوعات أکثر

التصوف العرفاني عبارة عن معرفة قائمة على حالة روحية لا توصف يشعر فيها الإنسان أن لديه علاقة مباشرة بدون وساطة مع وجود الحق تعالى. هذه المشاعر هي حالة روحانية متسامية يدرك من خلالها الصوفي، الجوهر المطلق من خلال حالة الذوق الصوفية وضميره الواعي. يعدّ التصوف أحد الموضوعات الهامّة للأدب الذي ساهم بدوره في توسيع وإثراء الموضوعات الشعرية. أبوالحسن الششتري الملقب بـ "عروس الفقهاء"، هو أحد شعراء العصر الأندلسي في القرن السابع الهجري، وقد كتب قصائد شعرية جميلة وممتعة في مجال التصوف. في غضون ذلك، يعتبر العطار النيسابوري أحد أبرز شعراء القرن السادس ورائد الشعر الصوفي في الأدب الفارسي. یهدف هذا المقال وفقاً للمنهج الوصفي- التحليلي، إلى القواسم المشتركة للأفكار الصوفية لهذين الشاعرين حول مفاهيم مثل (وحدة الوجود، والحب الإلهي، والخمرة الصوفية، والحرية، والبقاء والفناء، وحقيقة العالم، والرضا والخنوع) في بنية الشعر ولغته. تشير نتائج هذه الدراسة إلى أن العطار النيسابوري وأبا الحسن الششتري من أبرز شعراء التصوف وقد تكررت في شعرهما مفاهيم، مثل: الحرية، والرضا الإلهي، والخمرة الصوفية، والموت، والفناء في الله، وحب الذات الأحدية بتردد كبير. وقد أثّر شعر العطار في نفوس المتلقّين بما يمتاز به من سمات كالرمزية والعزلة وحداثة الكلام والصمت. ويتحدّث أبوالحسن الششتري باستمرار عن الفناء في السير إلى الله ويؤمن بضرورة التعبير عن الحب الإلهي علانية كما كان للعطار حضور لافت في أشعار أبي الحسن الششتري. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1471 - تأثُّر علاء الأسواني بشخصيات حقيقية في رواية "عمارة يعقوبيان" على أساس نظرية التقليد والتمثيل؛ "زکي الدسوقي" نموذجاً
اعظم بی باک سیدابراهیم آرمن عطاءالله کوپال

إن عمارة یعقوبیان هي إحدی روایات الکاتب المصري المعاصر علاء الأسواني الذي اشتهر بنظرته النقدية للمجتمع المصري والحكومة. یدرس الروائي في روایته التي بُنیت علی عمارة تحمل نفس الإسم مشاكل وصعوبات المجتمع المصري المعاصر ویحلّلها حیث أبطال روایته نماذج من شرائح المجتمع وهذا أکثر

إن عمارة یعقوبیان هي إحدی روایات الکاتب المصري المعاصر علاء الأسواني الذي اشتهر بنظرته النقدية للمجتمع المصري والحكومة. یدرس الروائي في روایته التي بُنیت علی عمارة تحمل نفس الإسم مشاكل وصعوبات المجتمع المصري المعاصر ویحلّلها حیث أبطال روایته نماذج من شرائح المجتمع وهذا المقال يقوم على نظرية التقليد والتمثیل وحسب هذه النظرية، يتم تقييم العمل الأدبي بناءً على درجة انعكاس الحقائق المحيطة به ودرجة صدقه في إظهار ما يعكسه، لأن أساس الفن هو التقليد وقابلية التأثیر، وعمل الفنان هو قول الحقيقة مع الخيال. و تطرق هذا البحث إلی دراسة وجوه الشبه والاختلاف في احدى شخصيات الرواية "كي الدسوقي" مع الشخصية الحقيقية "زكي رستم". وأهم ما توصل إلیه البحث هو أن الأسواني قد تأثّر کثیرا بسيرة حياة الفنان المصري الشهير "زكي رستم" واستلهم منها معالم الشخصیة الخیالیة، ومن هذه المعالم التي يمكن ذکرها: إسم الشخصية والوضع الاجتماعی الرفیع لأبیه و کیفة نشأته و مكان عیشه والتاريخ العائلي ونمط الحياة والإمكانيات المالية والرفاهية. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1472 - صورة الشخصیة المثقفة فی القصة القصیرة الإیرانیة: گلی ترقی نموذجاً
یدالله ملایری ناصر قاسمی کمال باغجری هادی حق گویان

تحاول هذه الدارسة إلقاء الضوء على صورة الشخصیة المثقفة فی القصة القصیرة الإیرانیة، وذلک من خلال الترکیز على المجامیع القصصیة للکاتبة الإیرانیة گلی ترقی، وهی "أنا أیضاً غیفارا"(من هم چگوارا هستم) (1348ش/ 1969م)، و"الذکریات المبعثرة"‌(خاطره‌های پراکنده)‌ (1371ش/ 1992م)، و أکثر

تحاول هذه الدارسة إلقاء الضوء على صورة الشخصیة المثقفة فی القصة القصیرة الإیرانیة، وذلک من خلال الترکیز على المجامیع القصصیة للکاتبة الإیرانیة گلی ترقی، وهی "أنا أیضاً غیفارا"(من هم چگوارا هستم) (1348ش/ 1969م)، و"الذکریات المبعثرة"‌(خاطره‌های پراکنده)‌ (1371ش/ 1992م)، و"مکان آخر"‌(جایی دیگر) (1379ش/ 2000م)، و"عالمین" (دو دنیا) ‌(1381ش/‌2002م)،‌ "الفرصة الثانیة"‌(فرصت دوباره) ‌(1393ش/2014م). وتسعى الدراسة إلى تقسیم الشخصیات المثقفة إلى فئات حسب رؤى هذه الشخصیات وأقوالها، ومواقفها من الجمهور والسلطة، وما تتلقاه من ردود تنبثق من مجابهة بین قطبی ما یسمّى بثنائیة الأصالة والحداثة. کما تکشف الدراسة عن غیاب النضج المعرفی لدى الشخصیة المثقفة وتأرجحها بین القطبین الحداثة والأصالة بوصفهما سمتین أساسیتین لهذه الشخصیة. کما تراءى للباحثین أنّ الشخصیات المثقفة فی قصص ترقی القصیرة تضطر فی کثیر من الأحیان إلى إدارة ظهرها إلى قناعاتها الفکریة الحداثیة، لأسباب أهمها: القمع الذی تمارسه السلطة السیاسیة والشارع ضدّ هذه الشخصیة، وخضوعها لاستمراریة الحیاة، وتفضیل مصالحها الشخصیة على هواجسها الإصلاحیة. وانقسمت الشخصیات المثقفة فی ضوء ما تقدّم إلى (1) الشخصیة التی لا یهمّها مصیر المجتمع، (2) الشخصیة المهمشّة، (3) الشخصیة الخائنة لقناعاتها، (4) الشخصیة العاجزة عن الارتباط بالناس. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1473 - دراسة مكونات التقليد والحداثة في رواية "مرايا ذات أبواب"
مهتاب توکلی بهرام پروین

استقطبت التيارات الحداثية في إيران اهتمام المنظرين ليس فقط في مجال العلم والمعرفة بل أيضا في الأدب وتأتى ذلك بسبب جهودهم في التعرّف على أسباب تخلّف إيران وإيجاد الحلول المناسبة للخروج من هذا الوضع. وفي هذا المجال يمكن ملاحظة ثلاثة مواقف حول الحداثة في الأدب: فريق يرى أن أکثر

استقطبت التيارات الحداثية في إيران اهتمام المنظرين ليس فقط في مجال العلم والمعرفة بل أيضا في الأدب وتأتى ذلك بسبب جهودهم في التعرّف على أسباب تخلّف إيران وإيجاد الحلول المناسبة للخروج من هذا الوضع. وفي هذا المجال يمكن ملاحظة ثلاثة مواقف حول الحداثة في الأدب: فريق يرى أن الحداثة غربية تماما ولا جدوی منها، وفريق آخر يعتبرها مقبولة نظرا لأصولها الغربية، وفريق ثالث يحافظ على التوازن بين التقليد والحداثة. ويعتبر هوشنك كلشيري الذي يتمتع بمعرفة كبيرة في مجال الأدب وتاريخ إيران القديم، أحد ممثلي الجماعة الأخيرة. يهدف هذا البحث أن يبين كيف قام كلشيري، باعتباره كاتبا حداثيا وتقليديا في نفس الوقت، بالجمع بين أساليب السرد الحديثة والقديمة دون المساس ببنية الرواية وقد أعطى أهمية خاصة لمكانة العناصر التقليدية في الأدب المعاصر. تم استخدام المنهج المكتبي في البحث حيث قمنا بتحليل وصفي لعناصر التقليد والحداثة في رواية "مرايا ذات أبواب". أظهرت نتائج الدراسة أن استخدام السرد في النصوص الكلاسيكية، البراغماتية والقصة القصيرة التمثيلية وتوظيف اللغة كجانب تقليدي، هي بعض طرق السرد القديمة في قصص كلشيري، ومحاولة الجمع بين مكونات التقليد والحداثة تظهر اهتمامه الخاص بمكانة التراث في الأدب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1474 - فصلیة إضاءات نقدیة فی الأدبین العربی والفارسی فی المیزان؛ دراسة إحصائیة تحلیلیة (الأعداد المطلوبة 23 – 1)
مهین حاجی زاده مسعود باوان پوری مریم دریانورد

بالنظر إلى أن إنتاج المقالات ینمو بوتیرة متصاعدة فی ایران والعالم، هناک حاجة ماسة إلى معاییر لتقییم المنشورات العلمیة ومقارنتها وسیتم تحقیق هذا الأمر بالاستعانة من أسالیب التقییم العلمی. تعتبر فصلیة إضاءات نقدیة فی الأدبین العربی والفارسی المحکمة، إحدى المجلات المعتمدة أکثر

بالنظر إلى أن إنتاج المقالات ینمو بوتیرة متصاعدة فی ایران والعالم، هناک حاجة ماسة إلى معاییر لتقییم المنشورات العلمیة ومقارنتها وسیتم تحقیق هذا الأمر بالاستعانة من أسالیب التقییم العلمی. تعتبر فصلیة إضاءات نقدیة فی الأدبین العربی والفارسی المحکمة، إحدى المجلات المعتمدة والمهمة فی مجال النقد الأدبی علی الساحة المحلیة والدولیة حیث وصل نشرها إلى العدد السابع والعشرین وتم ـ حتی العدد 23 ـ نشر 179 مقالة فیها لـ 345 کاتب بشهادات جامعیة معتبرة من 44 جامعة ومؤسسة تعلیمیة. یدور موضوع 45 مقالة منها یعنی 13/25 % حول الأدب الفارسی وهذا یدل علی تمسک الفصلیة بأهدافها مع أننا یجب أن نبحث عن أسباب ضآلة المقالات التی تعنی بهذا الأدب. هذه الدراسة تطرقت إلى دراسة إحصائیة تحلیلیة لعدد کاتبی المقالات وشهاداتهم ومدى التعاون بینهم والمراکز والمؤسسات الناشطة فی الفصلیة. واستفدنا فی البحث من الإحصاء الوصفی؛ یعنی تم عدّ المتوسط، والتردد، والنسبة المائویة ثم عرضنا النتائج فی الجداول والرسوم البیانیة. جهاز البحث هو تنظیر إحصائی باستخدام برمجة spss نسخة 16. ومن هذا المنطلق کانت النتائج: أنّ 50 مقالة من المقالات کانت انفرادیة و 129 مقالة أیضا کان من تألیف مشترک و91 مقالة من المقالات المشترکة تم إعدادها بید المنتمین إلی الجامعات و 38 مقالة منها کتبها باحثون آخرون من المراکز المختلفة. نصف المقالات یعالج نقد النصوص وتحلیلها. وأخیرا جاءت 34 مقالة بواسطة أعضاء هیئة التحریر بمتوسط 9/18% وهو عدد مقبول. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1475 - مظاهر رومانسیّة فی شعر أبی القاسم الشابی
عبدالحمید أحمدی

یعتبر المذهب الرومانسی الذی یعتمد علی أسس فلسفیة خاصة یعتبر فی أوّل ظهوره تجدیدا فی طریق الإحساس والتفکیر والتعبیر، إنّه ثورة ضدّ القیود التی فرضتها الکلاسیکیّة، إنّه تغییر فی مجال الأدب والفن أثمر عن ظهور نتاج ذاتی متحرّر. والرومانسیّة عندما وصلت إلی العالم العربی کان أکثر

یعتبر المذهب الرومانسی الذی یعتمد علی أسس فلسفیة خاصة یعتبر فی أوّل ظهوره تجدیدا فی طریق الإحساس والتفکیر والتعبیر، إنّه ثورة ضدّ القیود التی فرضتها الکلاسیکیّة، إنّه تغییر فی مجال الأدب والفن أثمر عن ظهور نتاج ذاتی متحرّر. والرومانسیّة عندما وصلت إلی العالم العربی کان عهد ازدهارها قد انقضی فی البلاد الأوروبیة، لکنّ العالم العربی کان یمرّ بمرحلةٍ من تاریخه تماثل فی ظروفها المأساویّة المتدهورة العصر الرومانسیّ فی أوروبّا. والشابّی - کشاعرٍ تأثّر بالتیّار الرومانسی استطاع - رغم قصر عمره - أن یمثِّل المذهب الرومانسی فی تونس أحسن تمثیل، وأن یسهم فی نشره إلی حدٍّ بعیدٍ. فجاء هذا المقال وعلی أساس من المنهج التفسیری لیکشف عن أهمّ المضامین الرومانسیة التی تجلت فی شعر الشابی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1476 - عملیة فهم النص علی ضوء رؤیة سوسور فی سورة "آل عمران"؛ المحور الاستبدالی نموذجا
مجید صالح بک کمال الدین مطهر

إنّ البنیویّة تذهب إلی أنّ النص لا یتألّف من الوحدات أو الکلمات ذات وجود مستقل أو منفرد، وإنما من الوحدات التی توجد داخل البنیة أو النسق بحیث تضبط تلک البنیة علاقات الکلمات وتعطیها معنى وقیمة أو بهاءا ورونقا، فضلا عن مواصفاتها وخصائصها الفردیة. ومن أهمّ المباحث التی تهت أکثر

إنّ البنیویّة تذهب إلی أنّ النص لا یتألّف من الوحدات أو الکلمات ذات وجود مستقل أو منفرد، وإنما من الوحدات التی توجد داخل البنیة أو النسق بحیث تضبط تلک البنیة علاقات الکلمات وتعطیها معنى وقیمة أو بهاءا ورونقا، فضلا عن مواصفاتها وخصائصها الفردیة. ومن أهمّ المباحث التی تهتمّ بها بنیویة سوسور فی هذا الصدد تجدر الإشارة إلی المحور الاستبدالی، إذ إنّ سوسور ذهب إلی أنّ هناک نوعا من العلاقة اللغویّة بین الکلمة التی جاءت فی النص والکلمات التی تکون ذات صلة لفظیّة أو معنویّة بها غیر أنّها ما جاءت فیه وسمّی هذا النوع من العلاقة بالعلاقة الاستبدالیّة بحیث إنّ عدم الاعتداد به ینجرّ إلی إهمال المعنی المقصود. فالنص الأدبیّ بناءً علی رؤیة سوسور یجد اعتبارا وأهمیّة خاصة کأیّ نصّ لغویّ، وذلک باعتداده علی المحور الاستبدالی. فانطلاقا من هذه الفکرة تحاول هذه المقالةأن تدرس التفکیر البنیویّ لسوسور معتمدة علی المحور الاستبدالیّ فی سورة آل عمران لتجلّی أمر الوحدانیّة فی الألوهیّة والربوبیّة والمالکیّة، أی: الاعتقاد بوحدانیّة اللّه واستمرار إشرافه علی شؤون العباد وملکیته بالنسبة لما یملکه الإنسان بشکل نسبیّ ومؤقّت وکلّ ما یکون فی السّماء والأرض واحتوائها علی الاستبدالات الصرفیة الکثیرة التی تکون ذات اتصال قویم بأمر الوحدانیة وتسعی للکشف عن أثر استبدال بعض الکلماتالصرفیة بالکلمات الأخری الذی تمّ فی إطار النظام. ونتیجة إحصاء الاستبدالات الصرفیة تدلّ علی أنّ سبب اختیار بعض الکلمات الصرفیة تتفق تماما مع ما تتطلبه کلیّة السورة، أی: الوحدانیّة بحیث نجد صلة وثیقة بین معنی الکلمة الصرفیة المختارة أو المستبدلة والمعنی الذی تهدف إلیه کلیّة الصورة وفضلا عن ذلک تشیر إلی أنّ استخراج الکثیر من المعانی المستورة فی سورة آل عمران یرتبط بهذا المحور وللاهتمام به دخل کثیر فی کشف معالم الإعجاز فیها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1477 - الکلاسیکیة الجدیدة ومضامینها التجدیدیة المشترکة بین الأدبین الفارسی والعربی الحدیثین مع العنایة الخاصة بأحمد شوقی ومحمد تقی بهار
صادق خورشا مریم عزیز خانی

التجدید هو اهتمام الشاعر بذکر روح شواهد العصر وفهمها فهما ذاتیا ووجدانیا، وینبغی علی کل شاعر وفنّان أن یصرف جهده لتفهّم روح عصره والتعبیر عنه. إنّ الکلاسیکیین الجدد إضافة إلی کونهم مقلّدین، قد وطدوا أقدامهم فی سبیل التجدید الشعری، فقوام المدرسة الکلاسیکیة الجدیدة یکون ت أکثر

التجدید هو اهتمام الشاعر بذکر روح شواهد العصر وفهمها فهما ذاتیا ووجدانیا، وینبغی علی کل شاعر وفنّان أن یصرف جهده لتفهّم روح عصره والتعبیر عنه. إنّ الکلاسیکیین الجدد إضافة إلی کونهم مقلّدین، قد وطدوا أقدامهم فی سبیل التجدید الشعری، فقوام المدرسة الکلاسیکیة الجدیدة یکون تقلیدا فی الشکل أو الإطار، وتجدیدا فی المحتوی أو المضمون. هذه المقالة تبحث عن المضامین التجدیدیة المشترکة فی أشعار النیوکلاسیکیین استنادا بأشعار مندوبَین بلامنازعَین لهذین المذهبین، أی: أحمد شوقی، فی الأدب العربی ومحمد تقی بهار، فی الأدب الفارسی. وجدنا فی الدراسات الموجودة بین هذین المذهبین اشتراکات کثیرة فی المضامین الشعریة الجدیدة، وهذا الأمر یحکی عن وجود التشابهات الثقافیة والاجتماعیة والسیاسیة بین الفرس والعرب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1478 - الموازنة بین مکانة المرأة فی منظومتی "ویس ورامین" و"بیجن ومنیجه" من منظور النسویّة
إسماعیل حاکمی راضیة زواریان

الولوج فی عالم المرأة النفسی لدراسة شخصیتها وأخلاقها قد حظی دوماً باهتمام العلماء والأدباء، والتعرف علی مکانة المرأة فیما یتعلّق بتطوّر الإنسان بحاجة ماسة إلی دراسات شاملة تکشف عن الإبهامات التی تسبّب إصدار أحکام متسرّعة عن المرأة والتشهیر بها علی أنّها "المجرمة الأزلیة أکثر

الولوج فی عالم المرأة النفسی لدراسة شخصیتها وأخلاقها قد حظی دوماً باهتمام العلماء والأدباء، والتعرف علی مکانة المرأة فیما یتعلّق بتطوّر الإنسان بحاجة ماسة إلی دراسات شاملة تکشف عن الإبهامات التی تسبّب إصدار أحکام متسرّعة عن المرأة والتشهیر بها علی أنّها "المجرمة الأزلیة". ولقد واجهنا فی إیراننا القدیمة نساءً محنّکات لم یخضعن للإهانة والحقارة قطّ، بل شاهدنا من جانب البعض ردود أفعال عنیفة، بحیث أحدثت زلزالاً فی المبادئ السیاسیة والثقافیة والاجتماعیة المقرّرة. والغرض من هذه البحث هو التعریف بالوجه الحقیقی للمرأة التی وقفت بعزمها الراسخ أمام المصیر الذی قرّره الآخرون لها، والدراسة بدأت باستعراض شخصیة المرأة الأصیلة فی منطومتی "ویس ورامین" لفخرالدین أسعد الجرجانی و"بیجن ومنیجه" للفردوسی، ثمّ انتقلت إلی تبیین مکانة المرأة فی هاتین المنظومتین من منظور النسویة بالتأکید علی عنصر الزمان والذی یتعلّق بالعصر الأشکانی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1479 - میزات الغزل عند الشاعرات الأندلسیات فی ضوء النقد النفسی الحدیث
عباس اقبالی فائزه پسندی

من ملامح تاریخ الأدب الأندلسی کثرة الشاعرات المجیدات فی القریض وتسبّب هذا أن قدرا کبیرا من الشعر الأندلسی یختصّ بهنّ. دراسة هذا الأدب تکشف عن المیزات الأصلیة لهذه التجربة الشعریة وما یعود إلی خصائص هؤلاء الشاعرات وإخراجهنّ المعانی القدیمة بصیاغة جدیدة تختلف عن المعانی ا أکثر

من ملامح تاریخ الأدب الأندلسی کثرة الشاعرات المجیدات فی القریض وتسبّب هذا أن قدرا کبیرا من الشعر الأندلسی یختصّ بهنّ. دراسة هذا الأدب تکشف عن المیزات الأصلیة لهذه التجربة الشعریة وما یعود إلی خصائص هؤلاء الشاعرات وإخراجهنّ المعانی القدیمة بصیاغة جدیدة تختلف عن المعانی السائدة فی الشعر التقلیدی والّتی أدّت إلی النهضة الأدبیة. هذا والمنهج المتّبع فی دراستنا هذه هو المنهج التوصیفی ـ التحلیلی وهو یعتمد علی مناهج الداراسات الحدیثة فی النقد النفسی الحدیث، لکی نتعرّف الأجواء الأدبیة المسیطرة علی هذا العصر والبواعث النفسیة المؤثرة علی الشاعرات وعلی تجربتهنّ الشعریة. ونستنتج من القراءة السیکولوجیة والنقدیة النفسیة الحدیثة لغزل الشاعرات الأندلسی أنّه مرآة لمنازعهن النّفسیة وقد تضمّن سماتٍ من المعانی والخیال النابعَین من البواعث الباطنیة. ومواقفهنّ تعود إلی الإزدواجیة الذاتیة. وقد تبلورت هذا الغزل فی اتجاهین متعارضین؛ أولاً الاتجاه المحافظ (العذری) مرتبطاً بالنظرة الإسلامیة ومن أهم عناصره: "الوجع العشقی والانشطار الداخلی" و "الکبت"، "النوستالجیا"، "تعطیل الإرادة"، "النرفانا"، "المازوشیة"؛ ثانیاً الاتجاه غیر المحافظ (الإباحی) متأثرا بظروف المجتمع ومن أهم عناصره: "الجنسیة المثلیة" أو "الغزل المؤنث"، "الصراحة والجرأة فی التعبیر"، "التهتّک والمجاهرة باللّذات". تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1480 - حکایة "الحمال مع البنات" فی نسخة ألف لیلة ولیلة الخطیة القاجاریة فی ظل التحلیل التناصّی علی أساس النقد الجغرافی لبرتراند ویستفال
محمدپارسانسب پارسانسب محمدعلی رجبی بهادر باقری نفیسه السادات عبدالبقایی

تعتبر نظریة التناص من الاکتشافات المهمة للقرن العشرین والتی تقوم بتحلیل العلاقات المتشابکة بین النصوص حیث توصلت حتی الآونة الأخیرة وبعد اعتماد العدید من الباحثین علی فروعها المتنوعة إلی وجهات نظر حدیثة فی العلوم الإنسانیة بمختلف حقولها وخاصة الفنون والآداب. یتم ترکیز ال أکثر

تعتبر نظریة التناص من الاکتشافات المهمة للقرن العشرین والتی تقوم بتحلیل العلاقات المتشابکة بین النصوص حیث توصلت حتی الآونة الأخیرة وبعد اعتماد العدید من الباحثین علی فروعها المتنوعة إلی وجهات نظر حدیثة فی العلوم الإنسانیة بمختلف حقولها وخاصة الفنون والآداب. یتم ترکیز التناص فی النقد الجغرافی لبرتراند ویستفال بوصفه أحد أبرز فروع نظریة التناص علی أهمیة دور الفضاء والمکان والجغرافیا فی النتاجات الفنیة والأدبیة وذلک فی الفترة ما بعد البنیویة. وقبل هذه الفترة لم یتوسع دور الجغرافیا فی خلق المعرفة إلی هذه الدرجة. إن نسخة ألف لیلة ولیلة الخطیة القاجاریة لصنیع الملک فی قصر کلستان إحدی أکثر النسخ الخطیة ذات الرسوم واللوحات الفنیة تمیّزا فی العالم إذ تحظی بمکانة تناصیة ممتازة من حیث حوارات النصوص الرئیسة والرسوم. هذا وإن النسخة المذکورة تتواءم والمبادئ النظریة والمنهجیة لبرتراند ویستفال حیث تتجلی فیها السیمیائیات والثقافات البینیة فی النقد الجغرافی بوضوح. فعلی أساس هذا المنهج وبعد اختیار سبع حکایات متداخلة من مجموعة "الحمّال مع البنات" والتی تم رسمها الفنی بخمس عشرة لوحة من روایات صنیع الملک ذات الرسوم الفنیة فی النسخة المذکورة یقوم البحث بتحلیل هذا النتاج الأدبی والفنی ضمن حقل النقد الجغرافی لویستفال بالإضافة إلی دراسة المکانة التناصیة فی فترات تکوینها المختلفة. اعتمد الباحثون الأسلوب التحلیلی والتوصیفی إذ تم تطبیق هذا النهج فی استقصاء کلّ من النصوص والرسوم الفنیة. توصلت الدراسة إلی أن نسخة ألف لیلة ولیلة الخطیة القاجاریة لصنیع الملک نتاج متعدد الأصوات یخاطب جغرافیا إنسانیة ثقافیة لا حدود لها علی المستویین النصی والفنی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1481 - مفهوم الشعر عند الرافعی والعقاد (دراسة تحلیلیة)
حامد صدقی حامد فشی

قد تثیر دراسة الآراء النقدیة لاستکناه الشعر کثیراً من الخلافات المعیاریة وتشعّباً فی الحدیث عنه، فلکلّ زمن بل لکلّ شاعر وناقد تعریفه لمفهوم الشعر، کما أنّ الشعر، شئنا أم أبینا، فن روحی فی جوهره، له ما یربطه وثیقاً بالذات الإنسانیة، ولکلّ أدیب ذاتیته، وإذا کان کذلک فالشع أکثر

قد تثیر دراسة الآراء النقدیة لاستکناه الشعر کثیراً من الخلافات المعیاریة وتشعّباً فی الحدیث عنه، فلکلّ زمن بل لکلّ شاعر وناقد تعریفه لمفهوم الشعر، کما أنّ الشعر، شئنا أم أبینا، فن روحی فی جوهره، له ما یربطه وثیقاً بالذات الإنسانیة، ولکلّ أدیب ذاتیته، وإذا کان کذلک فالشعر متعدّد الجوانب؛ لأنّ الذات لیست ظاهرة أحادیة البعد، الأمر الذی یجعل من الصعب تعریف الشعر تعریفاً معیاریاً؛ لذا فإنّ عدداً لا بأس به من الأدباء المعاصرین قد حاول التأمّل فی تجربته الشعریة. یسعی هذا البحث إلی الکشف عن مفهوم الشعر لدی اثنین من کبار الشعراء والناقدین العرب فی العصر الحدیث، والمعالجة الفنیة لمعرکة نقدیة عنیفة خاض فیها الأدیبان، وسعی من خلالها کلّ منهما النیل من الآخر، فدرسنا آثارهما الشعریة والنثریة واستخرجنا تنظیراتهما وتعلیقاتهما النقدیة من خلال دراسة موضوعیة - تحلیلیة ونقدیة، محاولین أن نعطی القارئ تصوّراً عامّاً لمفهوم الشعر فی أبعاده الروحیة والفنیة قدر المستطاع، مرکّزین علی آراء العقّاد والرافعی فی هذا المجال. تری المقالة أنّ الشعر عند الأدیبین مزیج من الموهبة الفطریة الإلهیة، والعاطفة المرهفة، والفکرة الصائبة، والکلام الموسیقی الموزون؛ فکلاهما یتراوحان بین الکلاسیکیة والرومانسیة، وعلی هذا فالمعرکة النقدیة بینهما لا تعود إلی خلاف جوهری فی التنظیر الأدبی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1482 - بناء الشخصیة فی روایة نجمة أغسطس لصنع الله إبراهیم
خلیل پروینی کبری روشنفکر علی رضا کاهه

بعد التحولات التی طرأت علی المجتمع المصری فی منتصف القرن العشرین وما بعدها، سعی الروائیون الواقعیون إلی الاقتراب من الحقیقة أکثر من ذی قبل لتقدیم رؤیة جدیدة عن الواقع الجدید، ومن ثمّ بدأوا یبحثون عن أسالیب جدیدة أکثر ثراء فی التعبیر عنه. وقد کان لعنصر الشخصیة دور کبیر ف أکثر

بعد التحولات التی طرأت علی المجتمع المصری فی منتصف القرن العشرین وما بعدها، سعی الروائیون الواقعیون إلی الاقتراب من الحقیقة أکثر من ذی قبل لتقدیم رؤیة جدیدة عن الواقع الجدید، ومن ثمّ بدأوا یبحثون عن أسالیب جدیدة أکثر ثراء فی التعبیر عنه. وقد کان لعنصر الشخصیة دور کبیر فی أی عمل روائی یکتبه الکتاب الواقعیون، ولکن الطریقة التی اتّبعها الواقعیون الجدد فی تقدیم شخصیاتهم السردیة، ورسم ملامحها، أصبحت مختلفة عن طرائق المتقدمین. ومن بین الروائیین المتطلعین إلی تجدید الکتابة الروائیة صنع الله ابراهیم الذی یعتبر أحد أدباء جیل الستینیات فی مصر، وأبرز الروائیین المنتمین لتیار الواقعیة الجدیدة فی إنتاجه الأدبی. تعدّ روایته نجمة أغسطس (1974م) نموذجاً لسعی هذا الروائی إلی الخروج من أسلوب السابقین فی رسم الشخصیة، إذ لا وجود فیها للبطل بمعناه التقلیدی؛ فالشخصیة الرئیسة رجل عادی لا یحمل اسماً وعنواناً، والحال نفسه بالنسبة للشخصیات الثانویة التی تبقی مسطّحة حتی نهایة الروایة، ولیس لها ملامح غیر أسمائها أو غیر وظائفها المحدّدة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1483 - أسس نسبة الانتحال إلی نهج البلاغة والردّ علیها؛ دراسة موضوعیة
علی حاجی خانی امیر فرهنگ نیا

قضیة الانتحال والوضع لا تنحصر بأمة دون غیرها أو أدب دون غیره إذ توجد فی أدب کل أمة تنتقل من طور البداوة إلی الحضارة، فتمت مناقشة الروایة والانتحال فی الشعر والأدب فی فترات مختلفة وأثیرت حولهما ضجة فی العصر الحدیث. إن ابن خلکان هو أول من غرس بذرة التشکیک فی نهج البلاغة و أکثر

قضیة الانتحال والوضع لا تنحصر بأمة دون غیرها أو أدب دون غیره إذ توجد فی أدب کل أمة تنتقل من طور البداوة إلی الحضارة، فتمت مناقشة الروایة والانتحال فی الشعر والأدب فی فترات مختلفة وأثیرت حولهما ضجة فی العصر الحدیث. إن ابن خلکان هو أول من غرس بذرة التشکیک فی نهج البلاغة ومدى صحة نسبته إلى الإمام علی (ع)، ثم کان هناک مشککون کثیرون حذوا حذوه.حاولت هذه الدراسة أن تجیب عن أسئلة منها: ما هی أسس الشک والانتحال فی نهج البلاغة وما هی أهم الردود الرئیسة علیها؟ مما قاله ابن خلکان یمکن أن یتمّ جمع الشکوک حول نهج‌البلاغة فی نقطتین هما الشک فی جامع نهج‌البلاغة أ هو الشریف الرضی أم أخوه الشریف المرتضى؟ وثانیهما الشک فی صحة نسبة نهج‌البلاغة إلى الإمام علی (ع). کما حاولت الدراسة أن تستخدم الردود المعتمدة علی النقل والعقل ومبحث الروایة وطرق تحمل الحدیث وفقاً للمنهج الوصفی-التحلیلی. وقد توصل المقال إلی أن الشریف الرضی قد جمع نهج البلاغة لا المرتضى، کما نصّ علی دحض نظریة الانتحال والوضع وإبطال الفکرة القائلة بأن الشریف الرضی واضعه لا جامعه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1484 - دراسة الأفکار الشکلانیة لمنظری التراث الإسلامی والفلاسفة الغربیین؛ مقدمة الباب الثالث من بوستان سعدی: فی العشق، والثمالة، والشغف نموذجاً
علی کنجیان خناری قاسم عزیزی مراد

القراءة الشکلانیة، تیار ظهر بین النقاد المسلمین منذ وقت طویل، وحظی بانعکاس أبرز فی الفترة المعاصرة تحت عنوان "الشکلانیة". إن هذه النظرة إلى النص، تقوم بدارسته کتحدیث لغوی فقط. یرى الشکلانیون أن النص الأدبی یحتوی على عنصر أساسی یسمى أدبیة النص، حیث یمکن للأدیب أن یبلغ هذ أکثر

القراءة الشکلانیة، تیار ظهر بین النقاد المسلمین منذ وقت طویل، وحظی بانعکاس أبرز فی الفترة المعاصرة تحت عنوان "الشکلانیة". إن هذه النظرة إلى النص، تقوم بدارسته کتحدیث لغوی فقط. یرى الشکلانیون أن النص الأدبی یحتوی على عنصر أساسی یسمى أدبیة النص، حیث یمکن للأدیب أن یبلغ هذا العنصر باللجوء إلى آلیات مختلفة ومتنوعة، مما یجعل النص یتمتع بالعدید من سمات التمیز اللغوی والفنی الخاص. ومن هذا المنطلق، سوف نقوم فی هذه المقالة بدراسة الأفکار الشکلانیة لمنظری التراث والفلاسفة الغربیین ومن ثمّ التطرق إلی قراءة شکلانیة لمقدمة الباب الثالث من بوستان سعدی (دیوان سعدی)، لکی نثبت فی النهایة أن الأدیب عمد فی هذه المقدمة إلى مختلف الآلیات الشکلانیة لکی یکون لنصه التأثیر الأکبر على القارئ، بحیث یدفعه إلى التفکیر فی مختلف طیات النص. إن التباین والتوتر الموجودین فی هذه المقدمة، هو فی الحقیقة العنصر الأصلی للفن والذی قام الشاعر الأدیب باستعماله بشکل خفی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1485 - روایة "لعنة الأرض" لجلال آل أحمد فی ضوء النقد الاجتماعی
علی گنجیان خناری رضوان جمشیدیان

یرتبط علم اجتماع الأدب بعلم الاجتماع من جهة کما أنّه یرتبط بالأدب من جهة أخری. یعدّ تحلیل العلاقة القائمة بین الأدب والمجتمع أساس ظهور النقد الاجتماعی للأدب ویرکّز هذا المنهج علی بنیة الأثر الأدبی ومحتواه ومدی ارتباطهما بالمجتمع حیث یقوم بتحلیل التأثیر والتأثّر بین الأد أکثر

یرتبط علم اجتماع الأدب بعلم الاجتماع من جهة کما أنّه یرتبط بالأدب من جهة أخری. یعدّ تحلیل العلاقة القائمة بین الأدب والمجتمع أساس ظهور النقد الاجتماعی للأدب ویرکّز هذا المنهج علی بنیة الأثر الأدبی ومحتواه ومدی ارتباطهما بالمجتمع حیث یقوم بتحلیل التأثیر والتأثّر بین الأدب والمجتمع وکیفیّة انعکاس القضایا الاجتماعیة فی الأثر الأدبی عبر وجهة النظر الفکریة أو الاعتقادیة أو الاجتماعیة لدی الکاتب. تسعی هذه العجالة إلی دراسة ونقد روایة "نفرین زمین" أی لعنة الأرض للروائی الکبیر جلال آل احمد فی ضوء المنهج الاجتماعی. یترکّز مضمون هذه الروایة علی تبعات قانون إصلاح الأراضی ودخول التقنیّات الجدیدة فی القری والأریاف الإیرانیة فی العصر الحدیث حیث یحاول الکاتب تصویر شرائح المجتمع الریفی المختلفة بعد تنفیذ قانون إصلاح الأراضی وتعرّض التقالید للزوال وزحف الحداثة علی تلک المناطق. وینظر إلی القضایا السیاسیة والاجتماعیة من منطلق مصلح اجتماعی ویقیم علاقة ما بین المجتمع والروایة باستخدام أسلوبه التعبیری الفنّی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1486 - نقد اللون الأحمر والأخضر ودراستهما فی أشعار نازک الملائکة
علی پیرانی‌شال زهرة ناعمی خدیجة هاشمی

اللون یُعَدّ إحدی المکونات الأساسیة للصور الحسیة عند الشعراء القدماء والمعاصرین، ولجأ الشعراء إلی الاستعانة بالکلمات والرموز اللونیة فی صورهم الشعریة وتجسید المعنی وإبرازه؛ فالشعراء یرسمون بواسطة الألوان الأشیاء ویکسبونها إیحاءات جدیدة، ومن الشعراء المعاصرین هی نازک الم أکثر

اللون یُعَدّ إحدی المکونات الأساسیة للصور الحسیة عند الشعراء القدماء والمعاصرین، ولجأ الشعراء إلی الاستعانة بالکلمات والرموز اللونیة فی صورهم الشعریة وتجسید المعنی وإبرازه؛ فالشعراء یرسمون بواسطة الألوان الأشیاء ویکسبونها إیحاءات جدیدة، ومن الشعراء المعاصرین هی نازک الملائکة التی قد قامت بتوظیف الألوان فی أشعارها علی مستوی واسع للتعبیر عن المشاعر النفسیة وعواطفها، والألوان المختلفة تتجلی فی أشعار نازک الملائکة منها؛ اللون الأحمر والأخضر، ولأهمیة هذین اللونین وجمالیتهما فی أشعار نازک الملائکة، تناولت هذه المقالة دراسة اللون الأحمر والأخضر فی البناء الشعری عند نازک الملائکه بالمنهج الوصفی التحلیلی والإحصائی حینما حاولت أن تستشهد بنماذج شعریة دالة علی هذین اللونین من أشعارها. وفی تتّبع دلالات الألوان ودرجة تکرارها فی شعرها لاحظنا أنّها تنبثق من حالتها الشعوریة من الفرح والحزن ولاتُستخدم الألوان أحیاناً فی أشعارها کما هی فی الحیاة الواقعیة بل یمکن أن یقال إنّ الشاعرة تکاد أن تعقد بین الألوان عقد قران، بحیث یمکن استبدال لون بآخر، لأنّها ذات صبغة جمالیة ولها دلالات سیاسیة واجتماعیة، وکثرة اهتمام الشاعرة بالألوان وإعطاء المعانی المختلفة والدلالات الرمزیة والجمالیة لها، تدلّ علی نظرتها الذکیة إلی الکون والطبیعة وتأثرها بالأحداث والتطورات السیاسیة والاجتماعیة، والشاعرة فی کثیر من الأحیان تربط دلالة اللون الأحمر بالثورة وطلب التحرر من الاستعمار والحب والحیاء، والأخضر یأتی بعده ویرادف الحیاة وما تحمله من معانی التجدّد والأمل والنماء والخصوبة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1487 - العرفان عند رضیّ الدین آرتیمانیّ؛ رؤیة نقدیة
زرین تاج برهیزکار فاطمة حیدری

یعتبر العرفانُ معرفةً تقومُ علی أحوال وحالات روحانیة یرتبط الإنسان من خلالها بالوجود المطلق دون أیّ وساطة تُذکر. وبناءً علی هذا التعریف، یظهر کلامُ العارف - شعراً کان أم نثراً- کبیان عن تجارب عرفانیة اکتسبها خلال سلوکه العرفانی، أو نظرته الخاصة بالخلقة والکون علی أساس ت أکثر

یعتبر العرفانُ معرفةً تقومُ علی أحوال وحالات روحانیة یرتبط الإنسان من خلالها بالوجود المطلق دون أیّ وساطة تُذکر. وبناءً علی هذا التعریف، یظهر کلامُ العارف - شعراً کان أم نثراً- کبیان عن تجارب عرفانیة اکتسبها خلال سلوکه العرفانی، أو نظرته الخاصة بالخلقة والکون علی أساس تلک التجارب العملیة. ولهذا نری أنّ کلامه یفوق مستوی العالم الواقعی ویخترق المحسوسات، بحیث لم یُدرِک أقوالَه إلا مَن کانت لدیه إمکانیةُ الاستیعاب والفهم من خلال التعالیم الحقة. یتعرّض هذا المقالُ مع رؤیة نقدیة بدراسة العرفان عند رضیّ الدین آرتیمانی.یعتبر رضیّ الدین آرتیمانی عارفا ربانیا عاش فی النصف الثانی من القرن العاشر الهجری والذی قد اشتهر بدیوانه وساقی نامته فی عهد شاه عباس. فلاقت "ساقی نامة" التی نظمت فی قالب مثنوی شهرة واسعة بین أشعار رضیّ الدین آرتیمانیّ وذلک بسبب روح الرأفة والعاطفة التی تخیّم علیها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1488 - نازک الملائکة وإبداعاتها الشعریة؛ رؤی نقدیة
حسین شمس آبادی مهدی ممتحن

یتطرق هذا المقال إلی الشاعرة العراقیة نازک الملائکة التی لها دور أساسی وهامّ فی الشعر العربی الحدیث ما بین الأربعینات والستّینات من القرن الماضی؛ المرأة التی دخلت معرکة أدبیة یخوضها الرجال وقامت بالإبداع، فظهرت کمبدعة فی مجال الشعر. هی تتعلق بالمذهب الرومانسی الذی یقوم أکثر

یتطرق هذا المقال إلی الشاعرة العراقیة نازک الملائکة التی لها دور أساسی وهامّ فی الشعر العربی الحدیث ما بین الأربعینات والستّینات من القرن الماضی؛ المرأة التی دخلت معرکة أدبیة یخوضها الرجال وقامت بالإبداع، فظهرت کمبدعة فی مجال الشعر. هی تتعلق بالمذهب الرومانسی الذی یقوم أساسه علی الإبداع دون التقلید وإنها من ممثلی المذهب الرومانسی فی العراق، التی استطاعت أن تبلغ الرومنسیة إلی ذروتها فی العراق مع أنها دخلت العراق متأخرة بالنسبة إلی البلاد العربیة الأخری. کانت نازک الملائکة من روّاد التطوّر الشعری؛ التطوّر الذی عمّ أقطار العالم. وهی من أفضل شاعرات الوطن العربی، لأنهّا شاعرة الإبداع والتجدید وناقدة فی قضایا الشعر العربی. وهی عاشت فی عزلة عن بیئتها الثقافی وکانت أسیرة عالمها العائلی المحافظ بسبب أنها نشأت فی مجتمع لم یکن فی إمکان المرأة أن تبدی آراءها ولم تکن تقدر علی أن تحضر النوادی والجماعات الأدبیة وقبول هذه القضیة أن المرأة تختلط بالرجل فی الأماکن المختلفة والأسواق کان صعبا علی الرأی العام فی المجتمع. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1489 - النیرفانا فی الغزل العذری علی أساس النقد النفسی الحدیث (أبوبکر محمد بن داود الإصفهانی نموذجاً)
روح الله صیادی نژاد فائزة پسندی

کان الغزل العذری حیّاً فی العصر العباسی رغم وجود الشعراء الذین ارتفعوا عن الحس المادی وعاشوا فی حبّهم معیشة طاهرةً نقیةً وعلی رأسهم محمد بن داود الإصفهانی المعروف بالظاهری. فهو نتاج تربیة إسلامیة صافیة امتزجت فیه التعالیم الدینیة بروح إنسانیة فنتجت عنها هذه العفة و"النی أکثر

کان الغزل العذری حیّاً فی العصر العباسی رغم وجود الشعراء الذین ارتفعوا عن الحس المادی وعاشوا فی حبّهم معیشة طاهرةً نقیةً وعلی رأسهم محمد بن داود الإصفهانی المعروف بالظاهری. فهو نتاج تربیة إسلامیة صافیة امتزجت فیه التعالیم الدینیة بروح إنسانیة فنتجت عنها هذه العفة و"النیرفانا" من أهم میزاته ویمثل انعطافاً واضحاً فی تیار الشعر العربی، لأنّه وضع غرضاً شعریاً متمیزاً وکان حافظاً لأسالیب الشعر الموروثة، کما تأثّر بالحضارة الإسلامیة والثقافات الأخری آنذاک. سعت هذه الدراسة أن تبرز بعض معالم التربیة الروحیة المشترکة عند البوذیة والإسلام وأهمیة الحیاة الروحیة ومکانتها عند الدیانتین؛ وتدور حول وسائل العملیة لتحقیقها ثمّ أسالیبها لتجرد النفس عن رغباتها وتحقیق الوصول إلی الذات الإلهیة. ومن أهم عناصرها الموت، الألم، تعطیل الإرادة، الصراع النفسی والمازوشیة. هذا والمنهج الذی التزمناه فی بحثنا توصیفیاً تحلیلیاً ویعتمد علی مناهج الداراسات الحدیثة فی النقد النفسی الحدیث ویمکن معرفة الأجواء الأدبیة المسیطرة علی العصر العباسی من خلال النقد النفسی لأشعار الإصفهانی کما سلکنا فی هذا البحث مسلک النقد والتفنید. إذن دراسة دقیقة لأشعاره تُوضِح قیمة هذا الشعر من الناحیة الفنیة واتجاهه العفیف فی معالجة هذا الجانب الشعری المتمیز. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1490 - جماعة الدیوان؛ التقدم الأدبی والنقدی فی القرن العشرین
سید سلیمان سادات اشکور

یلاحظ الدارس فی الأدب الحدیث خلال القرن العشرین أن الأدب والنقد قد تمیزا بطفرة مثالیة علی صعید نموهما وتطورهما وانتقالهما من الانحطاط والتقلید إلی النهضة والإحیاء والتجدید.ومن الطبیعی بأن لاتکون هذه الطفرة الأدبیة فجائیة، وأساساً یجب علینا أن لانسمیها الطفرة، لأن الطفرة أکثر

یلاحظ الدارس فی الأدب الحدیث خلال القرن العشرین أن الأدب والنقد قد تمیزا بطفرة مثالیة علی صعید نموهما وتطورهما وانتقالهما من الانحطاط والتقلید إلی النهضة والإحیاء والتجدید.ومن الطبیعی بأن لاتکون هذه الطفرة الأدبیة فجائیة، وأساساً یجب علینا أن لانسمیها الطفرة، لأن الطفرة کما یعتقد العلماء غیر ممکنة فی الأدب. کانت هناک أسباب، وعوامل مهدت السبیل لدخول الأدب إلی مسیرة تختلف عما کانت علیه فی الماضی. فکان للجماعات الأدبیة التی تدعو إلی مختلف المدارس أثر کبیر فی نهوض الأدب، وکانت جماعة الدیوان فی مقدمة الجماعات الأدبیة بآرائها وعقائدها من مثل الوحدة العضویة، والتجربة الشعریة، والصورة الشعریة، والحریة فی التعبیر، والأصالة الذاتیة والوجدانیة وقد غیرت مسیرة الأدب والنقد نتیجة لتأثر أصحابها بالآداب الأروبیة، وقد مهّدت السبیل لتغییر أذواق الناس والشعراء فی سبر أغوار المضامین الحدیثة بأسلوب، وتعبیر یختلف عن الماضی اختلافا. وقد سایرتها فیها جماعات أخری من مثل أبولو، المهجر الشمالی والجنوبی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1491 - مکانة فئة "العمّال والمزارعین" الکادحة فی أشعار فَرُّخِی یَزدی
محمود رضا توکلی محمدی مهدی ناصری

تَعتزُّ إیرانُ منذ القدیم بأبطالها الذین قد بَذلوا نفسَهم ونفیسَهم من أجل تقدّم الوطن وعمرانه. وفی هذا الأثناء یحظی الشعراء الملتزمون، الذین بذلوا قصاری جهدهم فی الدفاع عن وطنهم، بأهمیة کبیرة. یعتبر الشاعرُ المعاصر فرّخیّ یزدیّ (1267- 1318ش) واحدا من هؤلاء الذین عشقوا ا أکثر

تَعتزُّ إیرانُ منذ القدیم بأبطالها الذین قد بَذلوا نفسَهم ونفیسَهم من أجل تقدّم الوطن وعمرانه. وفی هذا الأثناء یحظی الشعراء الملتزمون، الذین بذلوا قصاری جهدهم فی الدفاع عن وطنهم، بأهمیة کبیرة. یعتبر الشاعرُ المعاصر فرّخیّ یزدیّ (1267- 1318ش) واحدا من هؤلاء الذین عشقوا الوطن وعکفوا علی الدفاع عنه فی جمیع أشعارهم. فقد وقف فرّخیّ یزدیّ ضدَّ العدوّ الأجنبیّ وتطرّق إلی هذه المسألة فی ضمن أشعاره. کان فرّخیّ یعیش فی عصر تسوده التدخلاتُ الأجنبیةُ، والاضطراباتُ، والفوضی، والظلمُ وکَبتُ الحریات؛ فتربّی فی هذه الأجواء حیث لم یدّخر جهدا من أجل الدفاع عن الوطن، وقطع ید الأجانب وعملائهم حتی لم یبخُل فی بذل مُهجَتِه دون استقلال البلد وسیادته فَطَبع بدمه طبعةَ الصداقة والصحة علی هدفه المنشود وسعیه المجهود. فمِن منطلق ذلک یتعرّض هذا المقالُ لدراسة کلمتَی المزارع والعامل فی دیوان فرّخیّ یزدیّ کی یبین اهتمامَ هذا الشاعر، والتزامه بالوطن أکثر من ذی قبل. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1492 - فضاء النقد فی شروح المعلَّقات (دراسة سانکرونیة)
سمیه حسنعلیان سید محمد رضا ابن ‌الرسول

إنّ للمعلَّقات مکانةً مرموقةً فی الأدب العربی، فضلاً عن أهمیتها فی العلوم المختلفة التفسیریة، واللغویة، والنحویة واحتوائها علی کثیر من الألفاظ الجاهلیة وغریبها، ولهذا فقد اهتمّ بها کثیر من الشرّاح، وقد أبدوا آراءهم النقدیة ضمن شرحهم هذه القصائد النفیسة.ومن هذا المنطلق ی أکثر

إنّ للمعلَّقات مکانةً مرموقةً فی الأدب العربی، فضلاً عن أهمیتها فی العلوم المختلفة التفسیریة، واللغویة، والنحویة واحتوائها علی کثیر من الألفاظ الجاهلیة وغریبها، ولهذا فقد اهتمّ بها کثیر من الشرّاح، وقد أبدوا آراءهم النقدیة ضمن شرحهم هذه القصائد النفیسة.ومن هذا المنطلق یحاول هذا البحث استخلاص المنهج النقدی الذی تمیّز به الشرّاح فی شرح المعلَّقات مستخدماً المنهج التوصیفی ـ التحلیلی. وانسیاقاً من هذا تقوم الدراسة علی خطة تنهض علی محورین بارزین هما: المقام والمقال. وقد اتّضح من البحث أن الشرّاح اهتمّوا بالنقد فی شروحهم وإن لم یکونوا مکثرین منه، وظهرت آراؤهم النقدیة فی المستویات المختلفة منها المستوی الفنیّ (المعجم، والصوت والإیقاع، والنحو والبلاغة)، والمستوی الدلالیّ. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1493 - دراسة الرموز التمثیلیة لقصّة "السّمکة الصغیرة السوداء" علی ضوء المدرسة الرومنسیّة
تورج زینی‌وند جهانگیر امیری محمد فارغی‌شاد

تُعدُّ قصّة "السّمکة الصغیرة السوداء" لصمد بهرنگی بمجملها قصّة تمثیلیّة تُعبّر عن أمور واقعیة نلمسها فی واقع الحیاة. فقد تشکّلت نواة القصّة ولحمتها من الرموز الّتی أحاطت بها حبکة القصة. لقد صمّم بهرنگی قصّته فی إطار الرومنسیّة حیث تجلّت فیها مبادئ الرومنسیّة بوضوح کالحث أکثر

تُعدُّ قصّة "السّمکة الصغیرة السوداء" لصمد بهرنگی بمجملها قصّة تمثیلیّة تُعبّر عن أمور واقعیة نلمسها فی واقع الحیاة. فقد تشکّلت نواة القصّة ولحمتها من الرموز الّتی أحاطت بها حبکة القصة. لقد صمّم بهرنگی قصّته فی إطار الرومنسیّة حیث تجلّت فیها مبادئ الرومنسیّة بوضوح کالحثّ علی القیام بتغییر الواقع بعزیمة وثبات والتغنّی بالقیم الإنسانیة والحریة إلّا أنّ رومنسیّة بهرنگی لا تحید عن الواقعیة لتنزلق فی العبثیة والمثالیة والوهمیّة بل إنّ قصّته تدور فی فلک الواقعیة هادفة إلی إثارة الأجیال علی إصلاح وتحسین الواقع المعاش. یرمی هذا المقال وبالاعتماد علی دراسات تبنی علی الأسلوبیة علی الصعید الشکلی والدلالی مستعیناً بالمنهج الوصفی - التحلیلی إلی دراسة أهمّ وأشهر قصّة کتبها القاصّ المعاصر الشهیر صمد بهرنگی مسلّطاً الأضواء علی الدّلالات الرمزیة الّتی تحملها القصّة فی طیّاتها من منظور رومنسیّ وذلک فی ضوء معطیات مدرسة التمثیل الرمزی والترکیز علی الخصائص الفنیّة الّتی تتمیّز بها القصّة. ومن أهمّ النتائج الّتی توصّلنا إلیها عبر المقال هی أنّ الرومنسیّة فی قصّة السّمکة السوداء ضربت جذورها فی بیئة عاشها کاتب القصة واستلهم منها عناصرها الدرامیة والرمزیة حتّی جاءت القصة صورة تمثیلیة مقتضبة عن الواقع الّذی رسمها الکاتب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1494 - بیدل فی خضمّ الغزلیات العرفانیة؛ رؤیة نقدیة
مهدی ماحوزی سیدإبراهیم آرمن

استطاع بیدل دهلوی بوصفه أکبر شعراء العرفان فی شبه القارة الهندیة، أن یرتقی بالأسلوب الهندی من قیود الشکل إلی آفاق المعرفة الرحبة.فالغزل عند میرزا عبدالقادر بیدل یُعتبر استمرارا لتفکر مولانا محمد جلال الدین بلخی فی شمسیاته.فهذا المقال یهدف إلی التعریف ببیدل من خلال غزلیا أکثر

استطاع بیدل دهلوی بوصفه أکبر شعراء العرفان فی شبه القارة الهندیة، أن یرتقی بالأسلوب الهندی من قیود الشکل إلی آفاق المعرفة الرحبة.فالغزل عند میرزا عبدالقادر بیدل یُعتبر استمرارا لتفکر مولانا محمد جلال الدین بلخی فی شمسیاته.فهذا المقال یهدف إلی التعریف ببیدل من خلال غزلیاته العرفانیة، حیث یری الشاعر أن جمیع مظاهر الکثرة، فی سیر الإنسان الرجوعی والعروجی، تعود إلی الوحدة، وتلک المظاهر فی سیره النزولی أو سفره من الحقّ إلی الخلق، تعتبر أمورا اعتباریة تُظهر صفات خالق الکون. تمثّل غزلیات بیدل العرفانیة، ملحمة معنویة تحکی عن عشق الإنسان للمعشوق الأزلی.هذه الغزلیات یرافقها تفکر سریالی غالبا، وهذا یؤدّی إلی صعوبة فهم مصطلحات غزلیاته العرفانیة التی اعتمد الشاعر فی إنشادها علی الأسلوب الهندی، ویصعب للباحثین أن یجدوا لتلک المصطلحات مرادفات واضحة، ولکن بالرغم من هذا کلّه فإنّ غزلیات بیدل، تتضمن أشواقا تهیّج حدّتها، القوالب العروضیة والقوافی ذات الردیف الفعلی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1495 - العربیة ومکانتها بین اللغات السامیَّة؛ دراسة وتقویم
محمد صالح شریف عسکری

یتناول هذا المقال قصدیة اختیار اللغة العربیة، باعتبارها أفضل اللغات الحیة، وأکمل اللغات االسامیَّة، لتبلیغ رسالة الإسلام، وتنزیل کتاب الله العزیز، بهذه اللغة، من خلال استعراض آراء علماء اللغة، فی اللغات السامیة، وفروعها، وموطن شعوبها، والأطوار التی مرت بها هذه اللغات، م أکثر

یتناول هذا المقال قصدیة اختیار اللغة العربیة، باعتبارها أفضل اللغات الحیة، وأکمل اللغات االسامیَّة، لتبلیغ رسالة الإسلام، وتنزیل کتاب الله العزیز، بهذه اللغة، من خلال استعراض آراء علماء اللغة، فی اللغات السامیة، وفروعها، وموطن شعوبها، والأطوار التی مرت بها هذه اللغات، من ضعف وقوة، والعلاقات التی تربط بعضها ببعض، وما بقی منها قائماً، حتى الآن، وما اندثر، کما یتحدث المقال، بمقدار ما یتسع له المجال، عن ما یمیز العربیة عن السامیات، فی الأصول والاشتقاقات وتنوع المفردات، وطرائق الکلام، وأدوات التعبیر عن ألطف الأمور وأدق القضایا؛ للوصول إلى بیان تفوق العربیة على غیرها بعد أن أصبحت أکمل أخواتها السامیَّة مضموناً، وأقدرها أداءً للمعانی؛ الأمر الذی جعلها أهلاً لاحتضان کتاب الله العزیز، وکلام نبیه الکریم(ص)، فنالت بهذه المکانة المتمیزة من التشریف والشأن مالم تنله لغة أخرى من لغات البشر. کما حاول المقال أن یجعل القارئ یدرک من ثنایا البحث، بعد مشاهدة انحسار غیر العربیة، وبقاء الأخیرة؛ أن اختیار أکمل اللغات، أی العربیة، لإبلاغ أکمل الرسالات لم یکن عملاً اعتباطیاً، ودون قصد من الشارع الحکیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1496 - الترمیز فی الشعر الفلسطینی المقاوم؛ مجموعة العصف المأکول الشعریة أنموذجا
عباس یداللهی فارسانی

یستهدف البحث دراسة ظاهرة الترمیز بمستویاته المختلفة فی الشعر الفلسطینی المقاوم. یحاول أدب المقاومة إزالة الستار عن وجه العدو الغاشم والکشف عن خباثته واضطغانه ضد الشعوب المضطهدة. ومن هنا یسعی بکل ما لدیه من الإمکانیات والطاقات اللغویة التعبیر عمّا ألمّ بالشعوب من مؤامرات أکثر

یستهدف البحث دراسة ظاهرة الترمیز بمستویاته المختلفة فی الشعر الفلسطینی المقاوم. یحاول أدب المقاومة إزالة الستار عن وجه العدو الغاشم والکشف عن خباثته واضطغانه ضد الشعوب المضطهدة. ومن هنا یسعی بکل ما لدیه من الإمکانیات والطاقات اللغویة التعبیر عمّا ألمّ بالشعوب من مؤامرات ودسائس. فالتجأ إلی لغة الترمیز والإبانة غیر المباشرة خوف التعذیب والنکال.استخدم الشاعر الفلسطینی تقنیة الترمیز کأداة ناجعة للتعبیر عن المواقف الفکریة والمشاعر والأحاسیس المکبوتة وتصویر ما حلّ بالبلد من تعسف الکیان الصهیونی وما قام به من مؤامرات وممارسات إجرامیة بحقّ الشعب المضطهد. تمّ إعداد هذا البحث وفق المنهج الوصفی التحلیلی معتمدًا فیه علی المصادر الأدبیة فی مجال الشعر الفلسطینی الحدیث خاصة المدونة الشعریة المسماة ﺑ"العصف المأکول" بأسرها التی تشتمل فی طیاتها علی عدد غیر قلیل من المقطوعات الشعریة المختلفة التی حاول الشعراء الفلسطینیون من خلالها تصویر المأساة الفلسطینیة والإفصاح عمّا ألمّ بهذا الشعب من ممارسات عدوانیة ومجازر بشعة. استخدم الشعراء تقنیة الترمیز کأداة طیعة للتعبیر عما خامرهم من أحاسیس ومشاعر داخلیة وما انتابهم من مشاعر حزینة ومؤلمة.من ثمّ تنوعت وتشعبت مصادر الرمز لدیهم من التاریخیة، والدینیة، والطبیعیة، والأدبیة. أخیرًا خلص البحث إلی أنّ عملیة الترمیز فی هذه المدوّنة الشعریة تنطوی علی أغراض أساسیة وهامّة، منها التأثیر فی المتلقّی وإثارة مشاعره وخلق الوجدان المشترک تجاه المحاور الواردة فی خارطة النصّ الشعری. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1497 - دراسة نقدیة تحلیلیة فی مآخذ مارون عبّود علی شعر عباس محمود العقّاد
جمال طالبی

عباس محمود العقّاد ناقد، شاعر، وموسوعیّ کبیر خلّف لنا تراثاً قیّماً علی ساحات اجتماعیة، وسیاسیة، ودینیة، وأدبیة. إنّه لم یتخلّف عن میدان النقد والشعر فصدر منه ما یقارب من عشرة دواوین شعریة، لکنّ شعره أُثیرت حوله معارک نقدیّة حامیة الوطیس أدّت إلی انقسام النقّاد إلی ثلاث أکثر

عباس محمود العقّاد ناقد، شاعر، وموسوعیّ کبیر خلّف لنا تراثاً قیّماً علی ساحات اجتماعیة، وسیاسیة، ودینیة، وأدبیة. إنّه لم یتخلّف عن میدان النقد والشعر فصدر منه ما یقارب من عشرة دواوین شعریة، لکنّ شعره أُثیرت حوله معارک نقدیّة حامیة الوطیس أدّت إلی انقسام النقّاد إلی ثلاثة تیّارات: التّیّار المؤیّد، والتّیار الرافض، والتّیار الذی سار فی اتّجاه موضوعیّ علمیّ. یمثّل مارون عبّود الناقد اللبنانی الشّهیر الاتّجاه الذی یرفض شعر العقّاد رفضاً باتّاً منکراً شاعریّته فهو یری شعره باعثاً للسخریة والهزء. إنّ الإنسان عندما یقرأ آراء عبّود یحسّ منذ البدایة أنّها خلت من الروح العلمیّ والموضوعیّ، وأنّ عبّود وقع فی شباک التکتّلات النقدیة السائدة فی النقد الأدبی العربی فی القرن العشرین عندما یقول: لا أقابله بناجی، وأبی شادی، وطه، والصیرفی، والخفیف، وبشر فارس، وصالح جودت، ومبارک، وکلّ من یقول شعراً بمصر، فکلّ هؤلاء حتّی زکی مبارک خیر منه. فمن هذا المنطلق رأینا من الضرورة أن نقوم بدراسة آرائه برؤیة نقدیة محایدة فنکشف حقیقة شعره خاصّة فی دواوینه "هدیة الکروان" ، و"عابر السّبیل" و"وحی الأربعین" التی تمتاز بالتجدید والموضوعیة ووحدة القصیدة. وأهمّ نتیجة حصلت لنا أنّ عبّود رغم أنّه کان مصیباً فی بعض جوانب نقده، إلّا أنّه ابتعد عن الحقیقة والموضوعیة فی قسم کبیر من آرائه فجری وراء أغراضه الفردیة. لأنّ التنافس بین مصر و لبنان فی ساحة الأدب والنقد فی بدایات القرن العشرین دفع النقّاد إلی خوض معارک نقدیة سادت العصبیة واللامنهجیة علی قسم کبیر منها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1498 - مفهوم الحریة بین النقد والدراسة قراءة تحلیلیة مقارنة فی کتابات مطاع صفدی وسارتر أنموذجا
أحمدرضا حیدریان‌شهری منیر زیبائی

الوجودیة اصطلاحاً تیار فلسفی وأدبی یعتمد على الحریة الفردیة والمسؤولیة والنسبیة، وتؤکّد هذه الفلسفة التی یکون فیها الفرد أساساً لأیّ تغییر وتطور على مصیر الفرد وحریته. إنَّ إشاعة هذه الفلسفة عبر الأدب سببت فی وقوع فکرة الوجودیة فی مرکز انتباه الکتاب السوریین وجعلتهم یعا أکثر

الوجودیة اصطلاحاً تیار فلسفی وأدبی یعتمد على الحریة الفردیة والمسؤولیة والنسبیة، وتؤکّد هذه الفلسفة التی یکون فیها الفرد أساساً لأیّ تغییر وتطور على مصیر الفرد وحریته. إنَّ إشاعة هذه الفلسفة عبر الأدب سببت فی وقوع فکرة الوجودیة فی مرکز انتباه الکتاب السوریین وجعلتهم یعالجون فی أدبهم قضایا مثل: الحریة، والقرار، والاختیار، والمسؤولیة والالتزام. وقد مال "مطاع صفدی" أکثر من الکتاب الآخرین إلى هذه الفلسفة وتأثر ﺑ"سارتر" وأفکاره الوجودیة خاصة بمواقفه الثوریة تجاه الحریة الفردیة؛ وبناءاً على هذا یعتبر صفدی الإنسان مسؤولاً عن مصیره والخالق الوحید لقیمه، وهو الذی یجب أن یحقق حریته اعتماداً على ذاته فحسب. إنَّه لا یرفض فی هذا السیاق العلاقة مع الآخرین رفضاً تاماً بل یقبل ذلک فی إطار خاص ویرى أنَّ الالتزام العام لا یقضی على خصوصیة الفرد، ولکنه یغطی سوالبه وتناقضاته. تعالج هذه المقالة دراسة مفهوم الحریة من وجهة نظر صفدی بمنهج تحلیلی مقارن، وتبرز مدى تأثر هذا الکاتب السوری بأفکار سارتر فی إظهار مفهوم الحریة فی کتاباته ویبین کیفیته. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1499 - وقفة نقدیة مع نتاجات الشاعر الإیرانی جامی
علی گنجیان خناری فاطمة نصراللهی

ظهر فی إیران وفی القرن التاسع من الهجرة شاعر بارع وعارف سالک خلّف نتاجات شعریة ونثریة عدیدة لاتزال مرجعا علمیا للمحققین، وطالبی الأدب والتصوف إلی یومنا هذا. ولد عبدالرحمن جامی سنة سبع عشرة وثمانمائه فی مدینة جام فی بیت علم وورع. بدأ دراسته منذ الطفولة عند أبیه ودخل مجال أکثر

ظهر فی إیران وفی القرن التاسع من الهجرة شاعر بارع وعارف سالک خلّف نتاجات شعریة ونثریة عدیدة لاتزال مرجعا علمیا للمحققین، وطالبی الأدب والتصوف إلی یومنا هذا. ولد عبدالرحمن جامی سنة سبع عشرة وثمانمائه فی مدینة جام فی بیت علم وورع. بدأ دراسته منذ الطفولة عند أبیه ودخل مجالس العلم، وتتلمذ عند کبار الأساتذة، وأخذ منهم العلوم المختلفة کالفقه والفلسفة والحکمة وغیرها.وله أیضا مقدرة شعریة عالیة، رفعته إلی أعلی الدرجات الأدبیة بین شعراء الفرس. وهو بسبب میله إلی التصوف التحق إلی الطائفة النقشبندیه المشهورة حیث کانت تضمّ کبار مشایخ الصوفیة، فالتزم بمبادئها حتی أصبح فیما بعد شیخا من شیوخها، وواعظا من وعّاظها.أما آثاره فمنها الشعر ومنها النثر، وهی تمثل براعة الشاعر الأدبیة، و لاتخلو من نزعاته الصوفیة، ومنها دیوان شعره الذی یشتمل علی القصائد والغزلیات والرباعیات والدوبیت، وهو مملوء بالوعظ والحکمة والحب الخالص لمبدأ الحیاة ومقصدها. عاش جامی إحدی وثمانین سنة وتوفی سنة ثمان وتسعین وثمانمائة فی هرات ودفن فیها. فجاء هذا المقال کی یلقی الضوء علی نتاجات هذا الأدیب الإیرانی البارع. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1500 - تحلیل البنیة السردیة لدیوانی "خسرو وشیرین"، و"لیلی ومجنون" لنظامی الکنجوی ودراستها علی أساس الفعل القصصی للشخصیات الرئیسة فیهما فی ضوء نظریة فلادیمیر بیراب
عبدالحسین فرزاد امیرحسین ماحوزی فرشته ناصری

تعتبر دواوین نظامی الکنجوی الغنائیة فی ساحة الأدب القصصی الرحبة من جملة الآثار الکلاسیکیة فی الأدب الفارسی التی تستحق الدراسة والنقد بالنظر إلی بنیتها ومضامینها القصصیة وذلک فی ضوء المبادی البنیویة ومعاییرها. لقد تناولت هذه الدراسة بالبحث والتحلیل بنیة دیوانی "خسرو وشی أکثر

تعتبر دواوین نظامی الکنجوی الغنائیة فی ساحة الأدب القصصی الرحبة من جملة الآثار الکلاسیکیة فی الأدب الفارسی التی تستحق الدراسة والنقد بالنظر إلی بنیتها ومضامینها القصصیة وذلک فی ضوء المبادی البنیویة ومعاییرها. لقد تناولت هذه الدراسة بالبحث والتحلیل بنیة دیوانی "خسرو وشیرین" و"لیلی ومجنون" کنموذجین من أروع نماذج دواوین الحب فی الأدب الفارسی. لذلک فقد تناولنا فی هذه المقالة بالدراسة والمقارنة العناصر السردیة فی هذین الدیوانین من منطلق السردیة البنیویة علی أساس نظریة المنظر الروسی فلادیمیر بیراب حول دراسة الشکل القصصی لقصص الجن. وقد سبق ذلک کله ذکر القضایا العامة حول السرد وعناصره ووحداته. وقد عملنا علی تحلیل البنیة السردیة من خلال توضیح شخوص القصة أو علی حد قول بیراب الدور القصصی وکذلک أداء أبطال القصة وأفعالهم. وبناء علی ذلک فقد درست هذه المقالة قضایا من قبیل الحبکة، والشخصیة، والزمن السردی، والنظام، والترتیب، والدیمومة، ووجهة النظر (العالم الکل، وسرد الراوی الغائب المحدود، والأنا فی السرد وسرد المتکلم وحده). وقد توصل البحث إلی أن هذه العناصر تتغیر ترکیبتها النحویة من الشکل الأوّلی للقصة أی (ما یسمیه الشکلانیون، فایبولا) إلی التصمیم السردی أی (مایسمیه الشکلانیون السیوجیة). کما رکز علی مدی تأثیر هذا الأسلوب للتعبیر عن المضمون الغنائی للقصة علی العناصر السردیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1501 - النقد الأدبی العربی المعاصر وتأثره بالمناهج الغربیة "دراسة وتحلیل"
حسن مجیدی سیدمحمد أحمدنیا

النقد الأدبی من أبرز مظاهر الأدب العربی المعاصر وهذه الظاهرة فی العصر الحدیث تأثر بمباحث النقد الغربی بسبب اتصال العرب بالآداب الغربیة. تأثر النقد العربی عن الغرب بسبب مؤثرات کالنقد المقارن والمدارس النقدیة کمدرسة الدیوان ورجالها. والعرب - رغم هذه التأثیرات التی تعتبر ل أکثر

النقد الأدبی من أبرز مظاهر الأدب العربی المعاصر وهذه الظاهرة فی العصر الحدیث تأثر بمباحث النقد الغربی بسبب اتصال العرب بالآداب الغربیة. تأثر النقد العربی عن الغرب بسبب مؤثرات کالنقد المقارن والمدارس النقدیة کمدرسة الدیوان ورجالها. والعرب - رغم هذه التأثیرات التی تعتبر لازما للمجتمع المثقف والنشیط ولابد منها - لم ینس التراث العربی فی هذه التیارات النقدیة، ولم ینفصل عن الأصالة والقدیم تماما. نعالج فی هذا المقال بشکل وصفی ومکتبی المؤثرات الأجنبیة علی النقد الأدبی العربی المعاصر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1502 - تأثیر رمزیّة الشّعر الفارسی وأنماطه الشّکلیّة فی شعر "حسین مجیب المصری"
مهدی عابدی جزینی

إنّ نسبة الأدب الفارسی إلی الأدب العربی نسبة الأمثال إلی الأمثال. غیر أنّ الأثر الفارسی فی الشّعر العربی ضئیل وزهید، إذا قسناه بالأثر العربی فی الشّعر الفارسی وتأثّر الشّاعر، مجیب المصری بالفرس، یتجلّی فی أکثر من مظهر وأوّل ما یذکر من ذلک مظهران: أحدهما الرّمزیة والثانی أکثر

إنّ نسبة الأدب الفارسی إلی الأدب العربی نسبة الأمثال إلی الأمثال. غیر أنّ الأثر الفارسی فی الشّعر العربی ضئیل وزهید، إذا قسناه بالأثر العربی فی الشّعر الفارسی وتأثّر الشّاعر، مجیب المصری بالفرس، یتجلّی فی أکثر من مظهر وأوّل ما یذکر من ذلک مظهران: أحدهما الرّمزیة والثانی استنهاج سبیل شعراء الفرس فی مذهبهم الأدبی. إنّ هذا المقال یستعرض قطعة موجزة من تیّارات التّفاعل الثّقافی بین الأدب العربی والفارسی لدی الشّعر الفارسی وشعر مجیب المصری کعمید الأدب، مؤکّداً علی قضیة التأثیر والتأثّر فی ضوء العلاقات الثّقافیة. وقد رأینا بعض مظاهر التأثیر الفارسیّ فی شعر مجیب المصری وهو تأثیر لا یکاد یجتاز الحدود الشّکلیة إلی التّغییر الجوهری. والمصریّ ینحو منحی شعراء الفُرس فی شعرهم الرّمزی ولکن للتّعبیر عن خطورات باله وخوالج نفسه ومن مظاهر تأثّره بهم وصفه للشَّعر وتشبیه المحبوب بالسّرو وشاعرنا فی کثیر من الأحیان یأخذ الفحوی من شعراء الفرس اضطراراً لا اختیاراً، دون أن یفطن إلی ما صنع. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1503 - الرّدّ علی منظّری انزیاحیة الأسلوب؛ رؤیة نقدیة
محمّد هادی مرادی مجید قاسمی

لم یظهر مصطلح الأسلوبیة إلّا فی بدایة القرن العشرین مع ظهور الدّراسات اللّغویّة الحدیثة، ویعدّ شارل بالی (1865-1947م) مؤسّس علم الأسلوب فی المدرسة الفرنسیة، وخلیفة "سوسیر" فی کرسیّ علم اللّغة بجامعة "جینیف".والأسلوبیة هی تشبه عملیة نقدیة ترید أن تکتشف الأسس الجمالیة الت أکثر

لم یظهر مصطلح الأسلوبیة إلّا فی بدایة القرن العشرین مع ظهور الدّراسات اللّغویّة الحدیثة، ویعدّ شارل بالی (1865-1947م) مؤسّس علم الأسلوب فی المدرسة الفرنسیة، وخلیفة "سوسیر" فی کرسیّ علم اللّغة بجامعة "جینیف".والأسلوبیة هی تشبه عملیة نقدیة ترید أن تکتشف الأسس الجمالیة التی یقوم علیها الأثر الأدبی. ومن أبرز الأسلوبیات التی ظهرت، أسلوبیة الانزیاح. والانزیاح یعدّ تفنّنا فی الکلام وتصرفا فیه یکسب النّصّ قیمة جمالیة، وینبّه إلی أسرار بلاغیة کثیرة، وهو من فنون التّواصل بین المبدع والمتلقّی؛ لأنّه یبرز إمکانات المبدع فی استعمال الطّاقة التّعبیریة الکامنة فی الّلغة، لإیصال رسالته إلی المتلقّی بکلّ ما فیها من القیم الجمالیة، فینزاح الأسلوب عن نمط الأداء المألوف المعتاد، لیحقّق ما یریده من أهداف یعجز عن توصیلها التّرکیب العادیّ.ولکن هناک بعض الدّارسین خیل إلیهم أنّ الأسلوب لیس إلّا انزیاحا عن النّمط المألوف.ولقد سار صاحبا هذا المقال إلی ردّ هذا الزّعم مستعینین ببعض الشّواهد الشّعریة والقرآنیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1504 - دراسة توظیف التقنیات الزمنیة فی روایة "ذاکرة الجسد لأحلام مستغانمی" علی ضوء الشکلانیة
سعید سواری رضا ناظمیان

هذه المقالة محاولة لدراسة الزمن فی روایة "ذاکرة الجسد لأحلام مستغانمی" وذلک علی ضوء زمن القصة والسرد اعتباراً من اللغة بوظائفها. فیتطرق البحث إلی تبیین کیفیة تحویر الکاتبة الزمن شکلا دائریا وتناسبه بالخطاب تمثیلاً بتاریخ الجزائر المعاصر، وإلی تتبّع توافق التقنیات الزمنی أکثر

هذه المقالة محاولة لدراسة الزمن فی روایة "ذاکرة الجسد لأحلام مستغانمی" وذلک علی ضوء زمن القصة والسرد اعتباراً من اللغة بوظائفها. فیتطرق البحث إلی تبیین کیفیة تحویر الکاتبة الزمن شکلا دائریا وتناسبه بالخطاب تمثیلاً بتاریخ الجزائر المعاصر، وإلی تتبّع توافق التقنیات الزمنیة بالسرد خطابا. توصّل البحثُ إلی أنّ زمن الروایة رغم اللاترتیب فی سرد الأحداث یُفضی إلی تناسب التقنیات الزمنیة والسرد وأنّ الزمن یوجّه خطابَ الکاتبة مما یکمن فیه طیات تُجسّد تاریخ الجزائر المعاصرة لأنّه بات واضحا أنّ "أحلام مستغانمی" تناولت أیدیولوجیات تاریخ الجزائر المعاصر. فحوّرت الکاتبة ترتیب أحداث السرد علی الخط الدائری باعتمادها علی تیار الوعی بتقنیاته وانطلاقا من الوظائف اللغویة مانحةً إلی القارئ شعور قراءة السرد، وذلک عندما یتواجد القارئ فی أحداث السرد أثناء القراءة یتناغم تناغما شعوریا مع السرد، مُؤولا الأحداث إلی الخطاب الکامن فی الزمن، مرتّباً أحداث السرد ترتیبا خطیا من تلقاء نفسه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1505 - الواقعیة السحریة فی خماسیة مدن الملح لعبدالرحمن منیف
رضا ناظمیان یسرا شادمان

إن الواقعیة السحریة تعنی فی أبسط تعاریفها الجمع والمزج بین الواقع والسحر والخیال أی اللاواقع والماوراء. فهی عملیة مزج وتداخل بین العالمین الواقعی واللاواقعی. وقد ظهر هذا الاتجاه فی روایات بعض الکتّاب العرب منهم عبدالرحمن منیف حیث وظّف هذا الاتجاه فی بعض روایاته منها خما أکثر

إن الواقعیة السحریة تعنی فی أبسط تعاریفها الجمع والمزج بین الواقع والسحر والخیال أی اللاواقع والماوراء. فهی عملیة مزج وتداخل بین العالمین الواقعی واللاواقعی. وقد ظهر هذا الاتجاه فی روایات بعض الکتّاب العرب منهم عبدالرحمن منیف حیث وظّف هذا الاتجاه فی بعض روایاته منها خماسیة "مدن الملح" التی یتناولها هذا المقال بالدرس والتحلیل، وذلک باستخدام المنهج الوصفی – التحلیلی. فمن عناصر الواقعیة السحریة وملامحها فی خماسیة "مدن الملح" یمکن الإشارة إلی السحر، والوهم والخیال، والأسطورة والرمز، والازدواجیة، وصمت الکاتب، وعدم انحیازه تجاه الأحداث الخارقة للطبیعة والعادة. وهی القضایا ذاتها التی ستخضع للبحث فی هذه المقالة وکذلک کیفیة استخدام هذه العناصر فی الروایة ودور هذا التیّار الروائی فی سرد أحداث الروایة "مدن الملح". ویمکن القول بأنّ الروائی عبدالرحمن منیف إلی جانب تصویر القضایا الواقعیة، استخدم العناصر السحریة والخیالیة فی خماسیة "مدن الملح" استخداماً ناجحاً بحیث أولاً لایفاجیء القاریء عندما یواجه الأحداث اللاواقعیة بل یقبلها ویصدّقها لأن المؤلف یقف موقف الانحیاد تجاه الأحداث الخارقة للعادة، فلا یفاجیء ولا یتعجب، کما لا یبادر إلی تبریر أو شرح ما یقع من دقائق غیر طبیعیة. وهذا الموقف من قبل المؤلف یساعد القاریء فی قبول القصة وأحداثها الخارقة للطبیعة. وثانیاً ینجح الکاتب من خلال استخدام هذا التیّار الروائی أن یعبّر عن خلجات نفسه وینظر إلی القضایا السیاسیة والاجتماعیة والاقتصادیة للمجتمعات العربیة نظرة نقدیة عن طریق استخدام تقنیات مختلفة کمزج عناصر الواقع والسحر والخیال وخرق الحدود بین العالم الواقعی واللاواقعی، وکذلک وصف الأحداث والشخصیات وصفاً دقیقاً جزئیاً. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1506 - دراسة تحلیلیة لروایة "الثلج یأتی من النافذة" لحنا مینة
محمد هادی مرادی محسن خوش قامت

إنّ حنا مینة من الکتّاب الذین یعدّون فی إطار المدرسة الواقعیة. وقد برز فی الروایة السوریة منذ روایته الأولی "المصابیح الزرق" عام 1945م، وفرض نفسه فی المؤلّفات التالیة بصفته کاتباً موهوباً غزیر الإنتاج وهو یمیز عن الروائیین الآخرین فی أنّه استمدّ رؤیته الروائیة من المعان أکثر

إنّ حنا مینة من الکتّاب الذین یعدّون فی إطار المدرسة الواقعیة. وقد برز فی الروایة السوریة منذ روایته الأولی "المصابیح الزرق" عام 1945م، وفرض نفسه فی المؤلّفات التالیة بصفته کاتباً موهوباً غزیر الإنتاج وهو یمیز عن الروائیین الآخرین فی أنّه استمدّ رؤیته الروائیة من المعاناة الفعلیة علی أرض الواقع. ویری بإمکان الواقعیة أن تهضم مجموع التیارات المعروفة سواء أکانت رومانسیة أو رمزیة؛ وهذا الموقف یفسّر کیف أنّه یستخدم الرمز أو تقنیات عصریة فی روایته. و"الثلج یأتی من النافذة" روایة بطل یهرب فی البدایة عن مواجهة الاستبداد ولکن فی المراحل المختلفة تعلّم مبادئ النضال واجتاز مراحل الوعی، ویتطوّر شخصیته من مستوی الشخص العادی إلی مستوی البطل الثوری والمناضل. قمنا فی هذه الدراسة بتبیین رؤیة حنا مینة الواقعیة وسماتها فی روایتنا هذه من جهة والکشف عن دلالة الأشیاء الجامدة، من جهة أخری، خاصة النافذة وهی تلعب دوراً هاماً فی تصویر مراحل تطوّر شخصیة البطل. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1507 - نصوص دیوان "هشت کتاب" (الکتب الثمانیة) لسهراب سبهری؛ وتأویلها من المنظور الریاضی
جواد قربانی علیرضا ایرانبخش

إن وجود المفردات والمفاهیم المتعلقة بالعلوم من مثل الریاضیات، والجیولوجیا، وعلم الأحیاء، والکیمیاء، والفیزیاء فی الشعر یؤدی إلی ظهور صعوبات شکلیة ومضمونیة تجعل دراستها ونقدها أمراً ضروریاً. إن العلم قرین دوماً بالدقة وإن دخوله فی مجال الشعر والأدب یؤدی إلی أن یصطبغا بال أکثر

إن وجود المفردات والمفاهیم المتعلقة بالعلوم من مثل الریاضیات، والجیولوجیا، وعلم الأحیاء، والکیمیاء، والفیزیاء فی الشعر یؤدی إلی ظهور صعوبات شکلیة ومضمونیة تجعل دراستها ونقدها أمراً ضروریاً. إن العلم قرین دوماً بالدقة وإن دخوله فی مجال الشعر والأدب یؤدی إلی أن یصطبغا بالدقة أیضاً کما یمنحهما شیئاً من العمق وقد یساعد علی الفهم الصحیح للشعر وقد یؤدی إلی انغلاق مفاهیمه والرمزیة فیه مما یؤدی إلی زیادة صعوبة فهمه. یعتبر علم الریاضیات من العلوم الأساسیة وإن دخول مفرداته ومفاهیمه فی الشعر، سیترتب علیه ظهور تطورات فی الشکل والمضمون فیه کما یؤدی إلی تغییر نسبة فهم المتلقی منه وهو أمر جدیر بالدراسة والنقد. تحاول هذه الدراسة استخراج جمیع المفردات والمفاهیم المتعلقة بعلم الریاضیات فی أشعار سهراب سپهری، محلّلة العلاقة بین علم الریاضیات والأدب، وکذلک تأثیر علم الریاضیات علی الشعر فی إطار دیوان هشت کتاب "الکتب الثمانیة" لسهراب سبهری، لمعرفة تأثیر هذا العلم علی مدی فهم الشعر. إذ کما یری کاتبو هذه السطور فإن دخول المفردات والمفاهیم الریاضیة إلی شعر سهراب سبهری کان ذا أثر کبیر علی شعره، وأضفی علیه فی أکثر الحالات شیئاً من الإیجاز، والتخییل، والتصویر، والدقة. وفی الوقت نفسه کان دخول هذه المفردات إلی شعره فی بعض الأحیان رغم إثراء هذا الشعر وتعمیق معناه سبباً فی زیادة صعوباته علی الفهم وتعقیده، حیث یتطلب فهمه تدقیقاً أکثر. بحیث إن انطلاقه من قیود هذا التعقید المحتمل، من شأنه أن یسبب سهولة التلقی والفهم لهذا الشعر أکثر فأکثر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1508 - الأشعار الغزلیة بین مولانا جلال الدین وحافظ الشیرازی؛ قضایا نقدیة مضمونا
مهدی ممتحن منیر أحمد شریعتی

کثیرة هی الدراسات التی تناولت شعر مولانا وحافظ بالبحث والدراسة، حتی یخیل للباحث فیه أنّه لم یعد شیء من هذا الشعر إلا وأخذ نصیباً وافراً من البحث والدراسة. ولکن حین ننظر فی شعر مولانا وحافظ ثم نلقی نظرة إلی أبحاث الباحثین، نشاهد هناک شیئا من الأدب الإیرانی الإسلامی الذی أکثر

کثیرة هی الدراسات التی تناولت شعر مولانا وحافظ بالبحث والدراسة، حتی یخیل للباحث فیه أنّه لم یعد شیء من هذا الشعر إلا وأخذ نصیباً وافراً من البحث والدراسة. ولکن حین ننظر فی شعر مولانا وحافظ ثم نلقی نظرة إلی أبحاث الباحثین، نشاهد هناک شیئا من الأدب الإیرانی الإسلامی الذی ما اهتم الباحثون به إلا قلیلاً، وهی الأشعار العربیة عند مولانا وحافظ الشیرازی التی تحکی عن سعة البال والفکرة والمقدرة علی اللغة العربیة، لاسیما عند مولانا جلال الدین الرومی. ومع إعادة النظر إلی أشعارهما نری أنّ أشعارهما مملوءة بالحکم التی تنبع من التعالیم القرآنیة وفیه أیضا التأثر بالآداب العربیة ولاسیما العصر العباسی، مع سهولة فی شعرهما العربی، کما نشاهد سعة الخیال وبعض أغراض الشعر العربی عندهما. یحاول هذا المقال أن یوازن بین الأشعار العربیة لجلال الدین الرومی وحافظ الشیرازی، ویقدّم من زوایة جدیدة جوانب من تجربتهما الروحیّة، لتقریبهما من القارئ الذی لم تتح له فرصة الاطلاع علی سیرتی صاحبیهما. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1509 - تجلّیات النظریّة النسویّة فی روایة "سووشون" للروائیّة الإیرانیّة سیمین دانشور
علی جعفر جعفر

سیمین دانشور هی أوّل روائیّةٍ إیرانیّة فی الأدب الفارسیّ وقد وضعتها روایتها "سووشون" الشهیرة، إلى جانب عمالقة الکتّاب والرّواة الإیرانیّین حیث کتبتها بنظرة أنثویّة لا تبارح الذاکرة، کما تُعدّ "سووشون" أوّل روایةٍ تُکتب وتُنشر بقلم امرأةٍ باللغة الفارسیّة. ولطالما کانت ا أکثر

سیمین دانشور هی أوّل روائیّةٍ إیرانیّة فی الأدب الفارسیّ وقد وضعتها روایتها "سووشون" الشهیرة، إلى جانب عمالقة الکتّاب والرّواة الإیرانیّین حیث کتبتها بنظرة أنثویّة لا تبارح الذاکرة، کما تُعدّ "سووشون" أوّل روایةٍ تُکتب وتُنشر بقلم امرأةٍ باللغة الفارسیّة. ولطالما کانت المرأة فی الروایة الإیرانیّة ضحیّة الذکوریّة. کانت سیمین دانشور وبطلة روایتها کلتاهما أنثى، الشیء الذی لم تعهده الروایة الإیرانیّة من قبل.کذلک کرّست دانشور نفسها لإبراز المکنونات النسویّة عبر لسان بطلة روایتها وبذلک شکّلت منظوراً نسویّاً لم تعهده الساحة الإیرانیّة. لهذا؛ وقع اختیارنا على نجمة ساطعة فی سماء الأدب النسویّ الإیرانیّ، لنقتفی فی "سووشون" النظریّة النسویّة وتجلیاتها. صوّرت روایة سیمین دانشور حِقبة الاحتلال البریطانیّ وعملائه وتحوّلات جنوبی إیران إبّان الحرب العالمیّة الثانیة بشکل رائع ومتسلسل. کما استمدّت دانشور شخصیة الأنثى فی روایتها من حیاتها الواقعیّة، فما حصل لبطلة الروایة وعائلتها قد حصل لإیران وشعبها. وبذلک حطّمت دانشور من خلال روایة "سووشون"، النظرة التقلیدیّة للمرأة من خلال تجسیدها للنسویّة المتمرّدة فی شخصیة بطلة الروایة وتحوّل شخصیتها من خانعة إلى مقاومة وشجاعة، وأیضاً وضعت اللبنة الأولى للأدب النسویّ. فضلاً عن ذلک أثبتت دانشور فی "سووشون" أنّ الجنس النسویّ قادرٌ على أنْ یقف إلى جانب الرجل فی الذود عن حیاض الوطن کما هو قادرٌ على حمل لواء المبارزة و إنجاب المقاتلین. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1510 - شعر العلامة السید محمد حسین فضل الله فی ضوء النقد البنیوی (قصائد من دیوان فی دروب السبعین نموذجا)
سید محمد میرحسینی الهام مریمی

یحظى دیوان فی دروب السبعین للعلامة السید محمد حسین فضل الله بأهمیة خاصة بقصائده الکلاسیکیة والحدیثة ولغته الصوفیة والشعور المتقد تجاه رؤیة الخالق والتأمل فی حصیلة العمر. إن ما کان مؤثراً فی نقل رسالة الشاعر هو الصور البیانیة وبنیة القصیدة. تحاول البنیویة (structuralism) أکثر

یحظى دیوان فی دروب السبعین للعلامة السید محمد حسین فضل الله بأهمیة خاصة بقصائده الکلاسیکیة والحدیثة ولغته الصوفیة والشعور المتقد تجاه رؤیة الخالق والتأمل فی حصیلة العمر. إن ما کان مؤثراً فی نقل رسالة الشاعر هو الصور البیانیة وبنیة القصیدة. تحاول البنیویة (structuralism) شق طریقها فی سبیل الکشف عن العلامات الجدیدة وفهم العلاقات الداخلیة للعمل الأدبی. تحاول هذه المقالة التطرق إلى سیرة العلامة السید محمد حسین فضل الله وقریحته الشعریة والتعریف بدیوانه، إضافة إلى دراسة أسس النقد البنیوی فی بعض قصائده. لأجل ذلک، ستعنی المقالة بمستویین من مستویات اللغة الشعریة هما المستویات الخارجیة التی تمثل الوزن والقافیة الشعریة والبنیة الصوتیة والکلامیة والنحویة والترکیبات الحدیثة والمستویات الوسطی التی تتناول الصور الشعریة والعلامات والرموز مع الإشارة إلى الشواهد والأمثلة. یحاول هذا البحث تقدیم شرح أدق للأشعاربافتراض وجود نوع من الوحدة بین البنیة والمضمون. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1511 - روایات نجیب محفوظ فی ضوء النقد الاجتماعی مع عنایة خاصة بروایة "أولاد حارتنا"
عبدالقاسم ترابی سید حسین سیدی

إنّ أیّ أثر أدبی خاضع فی وجوده وتطوره للظروف الزمانیة والمکانیة التی تلعب الدور البارز فی ظهوره. ولا یمکن تصور وجود أثر أدبی خارجهما. یعتبر النقد الاجتماعی محاولة لإبراز العلاقة بین المجتمع والأدب فموضوع علم الاجتماع الأدبی وضع أساسه فی القرن التاسع عشر المیلادی، فقد طر أکثر

إنّ أیّ أثر أدبی خاضع فی وجوده وتطوره للظروف الزمانیة والمکانیة التی تلعب الدور البارز فی ظهوره. ولا یمکن تصور وجود أثر أدبی خارجهما. یعتبر النقد الاجتماعی محاولة لإبراز العلاقة بین المجتمع والأدب فموضوع علم الاجتماع الأدبی وضع أساسه فی القرن التاسع عشر المیلادی، فقد طرحت شخصیات من مثل مدام دواستال وابیولیت تین وفلاسفة من مثل هیغل ومارکس مبادئ کانت التطورات التالیة تابعة لها. ولا شکّ فی أنّ ظهور الروایة کنوع أدبی کان تحت تأثیر ظروف اجتماعیة خاصة ومن ثم تأثر المجتمع بالروایة وبأفکار الروائیین، فهناک علاقة متبادلة بین الأثر الأدبی وبین المجتمع من حیث التأثیر والتأثر. تحاول هذه الدراسة إلقاء الضوء علی جانب من روایات نجیب محفوظ فی ضوء النقد الاجتماعی مع الترکیز علی روایة أولاد حارتنا، ذلک أنّ نجیب محفوظ یعد من المهتمین بالجوانب الاجتماعیة فی آثاره الروائیة. کما أنّ آثاره الروائیة ترکت بصماتها علی المسار الاجتماعی فی المجتمع المصری. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1512 - دراسة نقدیة لدوافع التشاؤم بالغراب بین الفارسیة والعربیة
یحیی معروف

انعکست ظاهرة التشاؤم بالغراب منذ مئات السنین فی کل من الأدبین: الفارسی والعربی. فکل شاعر فارسی أو عربی تکلَّمَ عن الغراب، احتج بأنه سبب للبین والخراب والدمار والهلاک. لاشک أن دوافع التشاؤم بالغراب متعددة بتعدد القومیات والدول. هذا المقال یذکر أهم دوافع التشاؤم بالغراب ف أکثر

انعکست ظاهرة التشاؤم بالغراب منذ مئات السنین فی کل من الأدبین: الفارسی والعربی. فکل شاعر فارسی أو عربی تکلَّمَ عن الغراب، احتج بأنه سبب للبین والخراب والدمار والهلاک. لاشک أن دوافع التشاؤم بالغراب متعددة بتعدد القومیات والدول. هذا المقال یذکر أهم دوافع التشاؤم بالغراب فی کل من الأدبین: الفارسی والعربی، وفق العناوین التالیة: 1. الخرافة والتقالید الشعبیة. 2. کراهیة الناس من اللون الأسود. 3. القصص الشعریة. 4. الأمثال السائرة. 5. الأحادیث المنسوبة إلی النبی (ص). 6. استخدام الغراب فی الفنون الشعریة. 7. الاشتقاق اللغوی للفظة الغراب. 8. تقلید الآباء. 9. الاعتماد علی تفاسیر الأحلام. 10. الانطباعات الخاطئة عن سفر التکوین فی التوراة. فالمقال یسعی لیجیب عن الأسئلة التالیة: 1. ما هی أسباب التشاؤم بالغراب وظهور الخرافة حوله فی الأدبینالفارسی والعربی؟ 2. هل التشاؤم بالغراب له صبغة دینیة أم لا؟ 3. وهل للتشاؤم حقیقة، أم أنه مجرد کلمات لها انبعاثات نفسیة؟ 4. لماذا بعث الله سبحانه وتعالى غراباً لیعلم بنی أدم دفن موتاهم ولم یبعث طائرا آخر لیکون المعلم الأول للأنسان؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1513 - إطلالة فینومنولوجیة علی القصة القصیرة جدا فی نماذج من قصص مرزبان نامه
فریبا نامداری شهین اجاق علی زاده

التقلیلیة (Minimalism) أو التبسیطیة أو الحد الأدنى عبارة عن حرکة فنیة تسعى إلى إبداع عمل فنی عبر الاستعانة بالحد الأدنى من العناصر. ولکون هذه المدرسة تحذف جمیع العناصر الإضافیة لبلوغ الحد الأقصى من الإیجاز، فإن تحدیدها قد یواجه بعض الخلل من حیث الجوهر. ومن جهة أخرى فإن أکثر

التقلیلیة (Minimalism) أو التبسیطیة أو الحد الأدنى عبارة عن حرکة فنیة تسعى إلى إبداع عمل فنی عبر الاستعانة بالحد الأدنى من العناصر. ولکون هذه المدرسة تحذف جمیع العناصر الإضافیة لبلوغ الحد الأقصى من الإیجاز، فإن تحدیدها قد یواجه بعض الخلل من حیث الجوهر. ومن جهة أخرى فإن علم الظواهر (Phenomenology) أو الظاهراتیة أو الفینومینولوجیا عبارة عن منهج للمعرفة العلمیة ظهر فی أوائل القرن العشرین. ویسعى هذا المنهج لمعرفة جمیع الظواهر المادیة أو غیر المادیة وتحلیلها وتفسیرها بطریقة تعامل الذهن مع طبیعة هذه الظواهر. ستحاول هذه المقالة تفسیر بعض الأمثلة من القصص القصیرة جداً من کتاب مرزبان نامه من تألیف سعد الدین وراوینی، والذی یتسم بسمات من نوع القصص القصیرة جداً، لتسلیط الضوء على بنیة هذه القصص بناءً على المنهج الفینومنولوجی. تشیر النتائج إلى أن مراجعة الکثیر من الأعمال الکلاسیکیة فی الأدب الفارسی، من شأنها أن تقترن باستنتاجات جدیدة ومتنوعة. سیعتمد هذا البحث الدراسة المکتبیة ویتأسس علی تحلیل المحتوى. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1514 - النقد الاجتماعی للأدب نشأته وتطوره
آزاده منتظری محمد خاقانی منصوره زرکوب

ثمة علاقة وثیقة بین الأدب والمجتمع، إذ أقر بها الفلاسفة والعلماء منذ القدیم فی ظل نظریة المحاکاة، نظریة الانعکاس وشتی الآراء والأفکار المطروحة فی هذا المجال، ولم تکد تظهر نظریة الجدلیة المارکسیة حتی تأسّس علی بنیانها، المنهج الاجتماعی للأدب؛ أحد المناهج الرئیسة فی الدرا أکثر

ثمة علاقة وثیقة بین الأدب والمجتمع، إذ أقر بها الفلاسفة والعلماء منذ القدیم فی ظل نظریة المحاکاة، نظریة الانعکاس وشتی الآراء والأفکار المطروحة فی هذا المجال، ولم تکد تظهر نظریة الجدلیة المارکسیة حتی تأسّس علی بنیانها، المنهج الاجتماعی للأدب؛ أحد المناهج الرئیسة فی الدراسات الأدبیة والنقدیة، وهو منهج یربط بین الأدب والمجتمع فی مختلف المستویات، ویدرس ویحلّل العلاقة بین المجتمع والأدب باعتباره انعکاسا للحیاة. وهذا البحث محاولة لتبیین النقد الاجتماعی للأدب علی أساس المنهج الوصفی التحلیلی من خلال دراسة أهم الأفکار والآراء التی نشأت علی صعید علاقة الأدب بالمجتمع؛ بدءاً من نظریة المحاکاة مرورا بالجدلیة المارکسیة، ووصولا إلى ولیدتها البینویة التکوینیة عند لوکاتش وأتباعه، انطلاقا من أن معالجة الأدب من الناحیة الاجتماعیة لاتتنافی مع الإبداعات الشخصیة المتمیزّة لدی الأدباء إذ أن الغوص فی الأعمال الأدبیة لایتیسّر إلاّ فی الإطار الاجتماعی الذی ینطلق منه الأدب ویلتفت إلیه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1515 - التشاؤم فی شعر أبی‌العلاء المعری وعبدالرحمن شکری
هادی نظری‌منظم خاطرة أحمدی

التشاؤم حالة نفسیة ذات أسباب مختلفة کالیأس، وعجز الإنسان عن تحقق مطامحه وآماله، ومعاناة مشاکل نفسیة وجسدیة، وتردّیة الأوضاع الاجتماعیة والسیاسیة فی المجتمعات الإنسانیة و... . والتشاؤم ظلّ وما یزال شائعاً بین الشعراء والأدباء فی مختلف العصور؛ فهناک علی سبیل المثال أبوال أکثر

التشاؤم حالة نفسیة ذات أسباب مختلفة کالیأس، وعجز الإنسان عن تحقق مطامحه وآماله، ومعاناة مشاکل نفسیة وجسدیة، وتردّیة الأوضاع الاجتماعیة والسیاسیة فی المجتمعات الإنسانیة و... . والتشاؤم ظلّ وما یزال شائعاً بین الشعراء والأدباء فی مختلف العصور؛ فهناک علی سبیل المثال أبوالعلاء المعرّی الذی اصطبغ شعره بالتشاؤم بسبب الظروف المحیطة بحیاته؛ وهناک أیضا عبدالرحمن شکری فی العصر الحدیث، الذی اتّجه فی شعره نحو التشاؤم متأثراً بالأوضاع الاجتماعیة فی عصره، وبنزعته الرومانسیة، ومزاجه الحزین، ونتیجةً لقراءاته فی شعر الشعراء المتشائمین کالمعری وابن الرومی والخیام. یحاول هذا المقال من خلال المنهج الوصفی- التحلیلی أن یرصد مظاهر التشاؤم فی شعر أبی العلاء المعری وعبدالرحمن شکری، وأن یعالج المؤثّرات العامّة والخاصّة فی اتجاه الشاعرین نحو التشاؤم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1516 - القصیدة البِشریّة وترجمتها الفارسیّة المنظومة من منظور موسیقیّ
محمد رحیمی خویگانی نرگس گنجی

قام الشاعر الإیرانی "محمد حسین شهریار" بترجمة قصیدة للشاعر "بِشر بن عوانة" ذکرها "بدیع الزمان الهمذانی" فی مقامته الأخیرة، وهی التی اشتهرت بالقصیدة البشریّة. وترجمة شهریار من أجمل ما ترجم من الشعر العربی إلى الشعر الفارسی إذ ترجم الشاعر القصیدة العربیّة محافظًا على الجو أکثر

قام الشاعر الإیرانی "محمد حسین شهریار" بترجمة قصیدة للشاعر "بِشر بن عوانة" ذکرها "بدیع الزمان الهمذانی" فی مقامته الأخیرة، وهی التی اشتهرت بالقصیدة البشریّة. وترجمة شهریار من أجمل ما ترجم من الشعر العربی إلى الشعر الفارسی إذ ترجم الشاعر القصیدة العربیّة محافظًا على الجوانب المتنوّعة التی تأسّست علیه القصیدة وخاصّة الجانب الإیقاعی والموسیقیّ منها؛ فالبحث هذا یهدف إلى مقارنة بین موسیقى نصّ المبدأ ونصّ المقصد مبیّنًا الطرق التی تمّ بها نقل الموسیقى الشعریّة. من أهمّ ما توصّل إلیه هذا البحث هو أنّ الموسیقى فی کلتا القصیدتین العربیّة والفارسیّة قد ساعدت على تبیین ما فی فکرة الشاعرین من الصور الحماسیّة والفخریّة من جانب، ومن صور غزلیّة عاطفیّة من جانب آخر؛ فالوزن والبحر یناسبان الحماسة والفخر کما أنّ القافیة تناسب الغزل والتشبیب. وهکذا الحال فی الموسیقى المعنویّة واللفظیّة؛ فتارة تناسب الحماسة وتارة تناسب التشبیب والتحبیب وفقًا لمقتضى الحال. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1517 - تحلیل راهبردی میزبانی مسابقات ورزشی ارتش‌های جهان (سیزم) در جمهوری اسلامی ایران
حمید امیدی فریده اشرف گنجویی محمدرضا اسماعیلی

هدف پژوهش حاضر تحلیل راهبردی مسابقات ورزشی ارتش‌های جهان (سیزم) در جمهوری اسلامی ایران بود. روش پژوهش، از نوع کیفی است. این پژوهش توصیفی بوده و در حوزه مطالعات راهبردی قرار دارد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه افراد فعال در حوزه تربیت بدنی ارتش جمهوری اسلامی ایران، و متخصص أکثر

هدف پژوهش حاضر تحلیل راهبردی مسابقات ورزشی ارتش‌های جهان (سیزم) در جمهوری اسلامی ایران بود. روش پژوهش، از نوع کیفی است. این پژوهش توصیفی بوده و در حوزه مطالعات راهبردی قرار دارد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه افراد فعال در حوزه تربیت بدنی ارتش جمهوری اسلامی ایران، و متخصصان فعال در تربیت بدنی آجا و همچنین ورزشکاران و مربیانی که سابقه حضور در مسابقات سیزم را داشتند، بود. نمونه آماری به صورت هدفمند انتخاب شد و تا حد اشباع نظری مصاحبه ادامه پیدا کرد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مصاحبه و تبادل نظر با نخبگان و مطالعات کتابخانه‌ای بود. برای دستیابی به اهداف تحقیق، با استفاده از روش دلفی، فهرستی از نقاط قوت، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای أخذ میزبانی و برگزاری مسابقات ارتش‌های جهان در ایران تهیه و در سه مرحله با نظر متخصصان فهرست تهیه شده نهایی گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که موقعیت راهبردی کشور در زمینه میزبانی مسابقات سیزم در وضعیت so یا رقابتی قرار دارد. این مطلب بیانگر آن است که میزبانی سیزم در ایران از نظر عوامل داخلی دارای قوّت و از نظر عوامل خارجی هم دارای فرصت می‌باشد که باید در تدوین راهبردها بدان توجه ویژه گردد. موقعیت راهبردی که امروز ورزش نیروهای مسلح به منظور میزبانی سیزم در آن قرار دارد، در ظاهر بدون هیچ نقطه ضعف و محدودیتی است، ولی در واقعیت دارای نقاط ضعفی نیز می‌باشد که در صورت وجود برنامه‌ریزی مناسب و جامع می‌توان آن نقاط ضعف را به قوت تبدیل کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1518 - ارتباط بین قلدری سازمانی و سکوت سازمانی با بدبینی سازمانی در کارکنان اداره کل ورزش و جوانان فارس
امید صفری غلامرضا صفری

هدف از این تحقیق، تعیین ارتباط بین قلدری سازمانی و سکوت سازمانی با بدبینی سازمانی در کارکنان اداره کل ورزش و جوانان فارس بود. این تحقیق کاربردی و از نوع توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، تمامی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان فارس به تعداد 114نفر بود، که از این أکثر

هدف از این تحقیق، تعیین ارتباط بین قلدری سازمانی و سکوت سازمانی با بدبینی سازمانی در کارکنان اداره کل ورزش و جوانان فارس بود. این تحقیق کاربردی و از نوع توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، تمامی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان فارس به تعداد 114نفر بود، که از این تعداد 94 نفر به عنوان نمونه و به روش نمونه گیری کل شمار با محقق همکاری کردند.برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه های استاندارد قلدری سازمانی اینارسن و همکاران( 2009)، سکوت سازمانی دیمیترس و کولا (2008) و بدبینی سازمانی دین و همکاران(1998) استفاده شد. برای توصیف داده‌ها از روش های آمار توصیفی و برای تجزیه استنباطی داده‌ها از روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد که بین قلدری سازمانی و سکوت سازمانی با بدبینی سازمانی رابطه ی مثبت و معناداری وجود داشت و همچنین قلدری سازمانی و سکوت سازمانی قابلیت پیش بین معنادار بدبینی سازمانی آزمودنی ها را دارد(01/0P ≤). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1519 - بهبود کارایی و قابلیت اطمینان در سیستم مانیتورینگ داده‌های لرزه نگاری مبتنی بر اینترنت اشیاء با اعمال افزونگی در سنسورها و کنترلرها
ایمان زنگنه امیر مسعود بیدگلی اردشیر دولتی

10.30495/jce.2023.1997717.1228

زلزله معمولا خسارات همراه است. لذا هر اقدامی در جهت پیش‌بینی آن ضروری است. در سیستم‌های مانیتورینگ داده, بلادرنگ بودن و صحت و دقت داده‌ها, نقشی کلیدی دارد. در این مقاله, یک سیستم مانیتورینگ مبتنی بر اینترنت اشیا, برای پیام‌رسانی داده‌های مربوط به لرزه‌نگاری پیشنهاد شد. أکثر

زلزله معمولا خسارات همراه است. لذا هر اقدامی در جهت پیش‌بینی آن ضروری است. در سیستم‌های مانیتورینگ داده, بلادرنگ بودن و صحت و دقت داده‌ها, نقشی کلیدی دارد. در این مقاله, یک سیستم مانیتورینگ مبتنی بر اینترنت اشیا, برای پیام‌رسانی داده‌های مربوط به لرزه‌نگاری پیشنهاد شد. در راهکار اول, پروتکل سبک وزن انتقال تله‌متری صف پیام (MQTT) برای پیام‌رسانی انتخاب و بررسی شد. در راهکار دوم, با استفاده از الگوریتم گرگ خاکستری, افزونگی در لایه حسگر اعمال شد و در راهکار سوم, افزونگی در لایه کنترلر نیز اعمال شد. نتایج شبیه‌سازی نشان داد که افزونگی در لایه حسگر و کنترلر تا بیش از سی درصد در مصرف انرژی, صرفه جویی ایجاد کرد. همچنین میانگین تاخیر انتها به انتها در راهکار دوم و سوم بصورت معناداری کاهش یافت. نهایتا در راهکار اول, نرخ تحویل موفق بسته‌ها برای تعداد مختلف بسته‌ها, مقدار ثابت 98/78 درصد بود. اما با اعمال افزونگی در حسگر و کنترلر, نرخ تحویل بسته‌ها به بالای 92 درصد افزایش یافت که این میتواند نتیجه افزایش تعداد حسگرها و کنترلرها و جایگذاری مناسب آنها باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1520 - تحلیل رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی براساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده: باتاکید بر خوش-بینی-بدبینی و سواد مالی
محمد نظری پور بابک زکی زاده

10.30486/fbra.2023.1979665.1180

از جمله الزامات توسعه بازار سرمایه، تحلیل رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی از جنبه‌های مختلف است. در این پژوهش رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی براساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی شد بسط یافته (شامل دو متغیر خوش‌بینی-بدبینی و سواد مالی) مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. داده‌های این پژو أکثر

از جمله الزامات توسعه بازار سرمایه، تحلیل رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی از جنبه‌های مختلف است. در این پژوهش رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی براساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی شد بسط یافته (شامل دو متغیر خوش‌بینی-بدبینی و سواد مالی) مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. داده‌های این پژوهش از طریق توزیع پرسش&lrm;نامه بین 266 سرمایه‌گذار حقیقی فعال در بورس اوراق بهادار تهران جمع‌آوری‌شده است. تحلیل داده‌های پژوهش با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم‌افزارهای اسمارت پی‌ال‌اس نسخه 3 و اس‌پی‌اس‌اس نسخه 26 انجام گرفته است. بنابر یافته‌های این پژوهش، هر 10 فرضیه پژوهش تایید شدند. از 10 فرضیه، 7 مورد مربوط به اثرات مستقیم و 3 مورد نیز مربوط به اثرات غیرمستقیم است. بدین معنی متغیرهای نگرش، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتاری ادراک شده، خوش‌بینی-بدبینی بر قصد سرمایه‌گذاری افراد اثر مثبت و معناداری دارد. به‌علاوه متغیر خوش‌بینی-بدبینی بر نگرش و متغیر سواد مالی بر متغیرهای نگرش و کنترل رفتاری ادراک شده اثر مثبت و معناداری دارند. همچنین متغیرهای نگرش و کنترل رفتاری ادراک شده بر روابط بین متغیرهای خوش‌بینی-بدبینی و سواد مالی با قصد سرمایه‌گذاری افراد اثر میانجی دارند. درنهایت، طبق نتایج این پژوهش به‌کارگیری مدل تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده بسط یافته در بازار سرمایه می‌تواند به رشد و توسعه این بازار کمک نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1521 - تأثیر خودشیفتگی و غرور مدیرعامل بر رابطه میان پایداری شرکتی و عملکرد مالی (شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران)
پریسا یاری درمشکانلو مرضیه ابراهیمی شقاقی حسین اسلامی مفید آبادی

10.30486/fbra.2022.1973763.1166

توجه به موضوع پایداری در ادبیات رشته مالی و اقتصادی توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب نموده است و ابعاد مختلف این موضوع ازجمله زیست‌محیطی، اجتماعی، راهبری و اقتصادی در پژوهش‌های مختلف موردبررسی قرار گرفته شده است. شناخت اثراتی که ممکن است از اجرای سیاست‌های پایداری أکثر

توجه به موضوع پایداری در ادبیات رشته مالی و اقتصادی توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب نموده است و ابعاد مختلف این موضوع ازجمله زیست‌محیطی، اجتماعی، راهبری و اقتصادی در پژوهش‌های مختلف موردبررسی قرار گرفته شده است. شناخت اثراتی که ممکن است از اجرای سیاست‌های پایداری توسط شرکت‌ها بر عملکرد آن‌ها موثر باشد و در همین راستا، شناخت ابعاد شخصیت‌های روانشناسی مدیران به عنوان مسئولان اجرای چنین سیاست‌هایی ما را بر آن ساخت تا در این پژوهش به بررسی تاثیرخود شیفتگی و غرور مدیرعامل بر رابطه میان پایداری شرکتی و عملکرد مالی بپردازیم. جامعه آماری این تحقیق شامل شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار سرمایه تهران طی دوره مالی 1390 الی 1399 بوده است که درنهایت پس از اجرای روش نمونه‌گیری تعداد 1210 سال شرکت وارد نمونه نهایی شده‌اند. برای بررسی این پژوهش سه فرضیه مطرح‌شده است. روش رگرسیون بکار گرفته‌شده روش رگرسیون چند متغیره بوده است. نتایجی که از اجرای رگرسیون به‌دست‌آمده بیانگر آن است که پایداری شرکتی دارای اثر معنادار و مثبتی بر عملکرد مالی شرکت در سطح معناداری 0.05 داشته است و همچنین، نقش تعدیل‌گری خودشیفتگی مدیران عامل شرکت‌ها در رابطه میان پایداری شرکتی و عملکرد مالی در سطح معناداری 0.05 تأییدشده است.نتایج حاصل از فرضیات در راستای نتایج پژوهشهای پیشین و سازگار با آنها، تاثیر عوامل رفتاری و شخصیتی را بر رابطه میان پایداری شرکتی و عملکرد مالی تایید میکنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1522 - تاثیر خودشیفتگی مدیران بر عملکرد اجتماعی داخلی و خارجی با تاکید بربیش اطمینانی
نازنین بشیری منش سید حسام وقفی کبری شمس الدینی

10.30486/fbra.2022.1945564.1046

مدیران خودشیفته برای شهرت طلبی و بزرگ‌نمایی خود تلاش می کنند تا در عرصه فعالیتهای اجتماعی، حضور فعالی داشته و از این طریق ضعف‌های خود را پوشانده و منافع بیشتری کسب کنند. از سوی دیگر احتمال می رود مدیران خودشیفته، اطمینان بیش از حد به نگرش‌ها و توانمندهای‌شان داشته باشند أکثر

مدیران خودشیفته برای شهرت طلبی و بزرگ‌نمایی خود تلاش می کنند تا در عرصه فعالیتهای اجتماعی، حضور فعالی داشته و از این طریق ضعف‌های خود را پوشانده و منافع بیشتری کسب کنند. از سوی دیگر احتمال می رود مدیران خودشیفته، اطمینان بیش از حد به نگرش‌ها و توانمندهای‌شان داشته باشند. براین اساس هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر خود شیفتگی مدیران بر عملکرد اجتماعی داخلی و خارجی با تاکید بر بیش اطمینانی است. به این منظور، نمونه ای متشکل از 129 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1392 تا 1398 بررسی شدند. فرضیه‌های پژوهش با استفاده از داده‌های ترکیبی و به‌کارگیری رگرسیون چندگانه و لاجیت در نرم افزارهای استتا و ایویوز آزمون شدند. یافته های حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش بیان می کنند، خودشیفتگی مدیران بر عملکرد اجتماعی مدیران در حوزه داخلی و خارجی تاثیر مثبت و معناداری دارد. مدیران خودشیفته در جهت خود نمایی و جلب توجه ذینفعان داخلی و خارجی در فعالیتهای اجتماعی مشارکت می‌کنند. همچنین یافته ها نشان داد، بیش اطمینانی تاثیر منفی و معناداری بر رابطه خودشیفتگی مدیران و عملکرد اجتماعی داخلی و خارجی دارد. براین اساس، اعتماد به نفس کاذب مدیران منجر به کاهش اثر مثبت ویژگی خودشیفتگی مدیر بر عملکرد اجتماعی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1523 - تأثیر خوش‌بینی و کوتاه بینی مدیرعامل بر ابعاد مدیریت ریسک شرکت با توجه به نقش تعدیلی: ارتباط سیاسی و کارایی مدیرعامل
جواد زنگانه مجید اشرفی ابراهیم عباسی آرش نادریان

10.30486/fbra.2022.1960266.1127

ویژگی‌های رفتاری مدیران یکی از مهم‌ترین عوامل در تصمیم‌گیری درباره تأمین مالی و ترکیب ساختار سرمایه شرکت است. با افزایش رقابت و دشواری مدیریت در محیط‌های پیچیده سازمانی، سازمان‌ها نیازمند مدیرانی هستند که این پیچیدگی‌های ذاتی را در زمان تصمیم‌گیری‌های مهم لحاظ و تفکیک ک أکثر

ویژگی‌های رفتاری مدیران یکی از مهم‌ترین عوامل در تصمیم‌گیری درباره تأمین مالی و ترکیب ساختار سرمایه شرکت است. با افزایش رقابت و دشواری مدیریت در محیط‌های پیچیده سازمانی، سازمان‌ها نیازمند مدیرانی هستند که این پیچیدگی‌های ذاتی را در زمان تصمیم‌گیری‌های مهم لحاظ و تفکیک کنند. مدیریت ریسک بخش مهمی از این فرآیند تصمیم‌گیری را تشکیل می‌دهد. ازاین‌رو در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر خوش‌بینی و کوتاه بینی مدیران عامل بر ابعاد مدیریت ریسک شرکت شامل انطباق، استراتژی، عملیات و گزارشگری شرکت با توجه به نقش تعدیل گری ارتباط سیاسی و کارایی مدیرعامل پرداخته و برای این منظور با داده‌های مربوط به 130 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1393 الی 1397 با به‌کارگیری رگرسیون چند متغیره باداده های ترکیبی موردبررسی قرار گرفت. یافته‌های حاصل از آزمون فرضیه‌های پژوهش نشان داد که بین خوش‌بینی مدیرعامل و استراتژی و عملیات شرکت رابطه منفی و گزارشگری شرکت رابطه مثبت و از طرفی بین کوتاه بینی مدیرعامل و استراتژی و انطباق شرکت رابطه منفی و معناداری وجود دارد. ارتباط سیاسی مدیرعامل رابطه بین خوش‌بینی مدیرعامل و عملیات شرکت و رابطه بین کوتاه بینی و انطباق شرکت را تعدیل منفی می‌کند و از سوی دیگر کارایی بر رابطه بین خوش‌بینی مدیرعامل و انطباق و استراتژی شرکت تأثیر مثبت وبر عملیات شرکت تأثیر منفی دارد و کارایی مدیرعامل نقش تعدیل گری مثبت بر رابطه بین کوتاه بینی و استراتژی و گزارشگری شرکت و تعدیل گری منفی با عملیات شرکت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1524 - تأثیر سازوکارهای حاکمیت شرکتی و ارتباطات سیاسی بر محافظه‌کاری حسابداری در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران
امید پورحیدری علی کیانی فرید براتی

10.30486/fbra.2021.1934745.1017

چکیدهلازمه موفقیت و عملکرد مناسب شرکت‌ها، وجود ساختار حاکمیت شرکتی قوی برای نظارت بهتر بر مدیریت و استفاده از محافظه‌کاری جهت بهبود عملکرد مالی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر حاکمیت شرکتی و ارتباطات سیاسی بر محافظه‌کاری حسابداری در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق ب أکثر

چکیدهلازمه موفقیت و عملکرد مناسب شرکت‌ها، وجود ساختار حاکمیت شرکتی قوی برای نظارت بهتر بر مدیریت و استفاده از محافظه‌کاری جهت بهبود عملکرد مالی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر حاکمیت شرکتی و ارتباطات سیاسی بر محافظه‌کاری حسابداری در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. نمونه‌ آماری پژوهش به روش حذف سیستماتیک، از میان شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازده زمانی 1390 تا 1398 که حجم آن 140 شرکت می‌باشد، انتخاب شده است. همچنین، برای آزمون فرضیه‌ها‌ی پژوهش از روش رگرسیون داده‌های ترکیبی بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌‌های پژوهش حاکی از آن بود که اندازه هیئت‌مدیره تأثیر مثبت و معناداری بر محافظه‌کاری حسابداری ندارد.استقلال هیئت‌مدیره، کیفیت حسابرسی و مالکیت مدیریتی تأثیر مثبت و معناداری بر محافظه‌کاری حسابداری در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران دارند. همچنین، نتایج نشان داد مالکیت دولتی و روابط سیاسی تأثیر منفی و معناداری بر محافظه‌کاری حسابداری در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران دارند.واژه های کلیدی: محافظه‌کاری حسابداری، حاکمیت شرکتی، ارتباطات سیاسی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1525 - تاثیر شخصیت‌های نارسیسم و ماکیاولیسم حسابرسان بر زیرآب‌زنی سازمانی با نقش میانجی منفعت‌طلبی شخصی
رضا اصغرپور حسن کیاده

10.30486/FBRA.1403.870385

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شخصیت‌های نارسیسم و ماکیاولیسم حسابرسان بر زیرآب‌زنی سازمانی با نقش میانجی منفعت‌طلبی شخصی است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی از نوع توصیفی – پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1402 بوده که با است أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شخصیت‌های نارسیسم و ماکیاولیسم حسابرسان بر زیرآب‌زنی سازمانی با نقش میانجی منفعت‌طلبی شخصی است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی از نوع توصیفی – پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1402 بوده که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 318 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد می‌باشد که روایی و پایایی آن بررسی و مورد تائید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌ها، در قالب آمارهای توصیفی و استنباطی با به‌کارگیری مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای آماری اس‌پی‌اس‌اس و اسمارت‌پی‌ال‌اس صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شخصیت‌های نارسیسم و ماکیاولیسم حسابرسان تاثیر مثبت و معنادار بر زیرآب‌زنی سازمانی و منفعت‌طلبی شخصی دارند. هم‌چنین نتایج نشان داد که منفعت‌طلبی شخصی حسابرسان تاثیر مثبت و معنادار بر زیرآب‌زنی سازمانی دارد و نقش میانجی قوی و تشدیدکننده را بین شخصیت‌های نارسیسم و ماکیاولیسم و زیرآب‌زنی سازمانی ایفا می‌کند. نتایج پژوهش گویای اهمیت ویژه زیرآب‌زنی سازمانی و اثرات مخرب آن در سازمان‌ها و موسسات حسابرسی است که توجه ویژه مسئولان این حوزه را می‌طلبد تا از بروز شخصیت‌های تاریک و منفعت‌طلب در سازمان جلوگیری شده و این امر به اعتلای حرفه حسابرسی و کیفیت حسابرسی بیافزاید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1526 - بررسی ارتباط خطی و غیرخطی بین خودشیفتگی مدیرعامل و فعالیت اجتماعی شرکت‌ با توجه به نقش تعدیلی مالکیت سرمایه‌گذاران نهادی
یونس بادآور نهندی مینا فرنود احمدی

10.30486/fbra.2023.1984413.1191

خصوصیات اخلاقی از جمله خودشیفتگی بر اقدامات مدیران تاثیر وافری دارد. مطالعات نشان می دهد، این احتمال وجود دارد که شدت خودشیفتگی دارای اثرات متفاوتی بر فعالیت اجتماعی شرکت باشد. با توجه به نقش چشم‌‌‌اندازهای سرمایه‌گذاران نهادی در خصوص تصمیمات شرکت، در برخی از مطالعات به أکثر

خصوصیات اخلاقی از جمله خودشیفتگی بر اقدامات مدیران تاثیر وافری دارد. مطالعات نشان می دهد، این احتمال وجود دارد که شدت خودشیفتگی دارای اثرات متفاوتی بر فعالیت اجتماعی شرکت باشد. با توجه به نقش چشم‌‌‌اندازهای سرمایه‌گذاران نهادی در خصوص تصمیمات شرکت، در برخی از مطالعات به تاثیر سرمایه گذاران نهادی بر فعالیت اجتماعی شرکت تاکید شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط خطی و غیرخطی بین خودشیفتگی مدیر عامل و فعالیت اجتماعی شرکت‌ با توجه به نقش تعدیلی مالکیت سرمایه گذاران نهادی می باشد. در پژوهش حاضر تعداد 60 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 7 ساله مورد بررسی قرار گرفت. برای سنجش خودشیفتگی مدیر عامل از برآیند دو معیار (نسبت WHR و مساحت امضا) استفاده شده است. برای سنجش فعالیت اجتماعی شرکت‌ از چک لیستی شامل 44 گزینه در شش بعد استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که خودشیفتگی مدیرعامل با فعالیت اجتماعی شرکت‌ دارای رابطه خطی منفی می‌باشد و مالکیت سرمایه گذاران نهادی موجب تضعیف این ارتباط منفی می شود. همچنین بین خودشیفتگی مدیرعامل و فعالیت اجتماعی شرکت‌ رابطه غیرخطی معنادار U شکلی وجود دارد و مالکیت سرمایه گذاران نهادی موجب پهن‌تر شدن منحنی شده و تاثیر خودشیفتگی بر فعالیت اجتماعی شرکت را در سطوح مختلف تضعیف می نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1527 - نقش ایدئولوژی سیاسی با توجه به انطباق‌پذیری سازمانی و حرفه گرایی حسابرسان بر تعارض حرفه‌ای سازمانی
خدیجه صابری فاطمه صراف بهمن بنی مهد محسن حمیدیان

10.30486/fbra.2023.2001011.1241

امروزه ایدئولوژی سیاسی شیوع و تأثیر بسزایی در سازمان‌ها گذاشته که تصمیمات و رفتار اعضای سازمان را عمداً یا سهواً هدایت می‌کند. برچسب‌های محافظه‌کار اقتصادی و محافظه‌کار اجتماعی نمایانگر باورهای ارزشی و اعتقادات اساسی هستند. حسابرسان به‌صورت حرفه‌ای در بخش‌های وسیعی از ح أکثر

امروزه ایدئولوژی سیاسی شیوع و تأثیر بسزایی در سازمان‌ها گذاشته که تصمیمات و رفتار اعضای سازمان را عمداً یا سهواً هدایت می‌کند. برچسب‌های محافظه‌کار اقتصادی و محافظه‌کار اجتماعی نمایانگر باورهای ارزشی و اعتقادات اساسی هستند. حسابرسان به‌صورت حرفه‌ای در بخش‌های وسیعی از حوزه‌های مالی مشغول فعالیت‌اند و بر اساس فرهنگ و باورهای خود، ایدئولوژی سیاسی خاصی را برمی‌گزینند. سازمان‌های کارآمد با ظرفیت انطباق‌پذیری سازمانی، به دنبال پاسخگویی به تقاضاهای متغیر مشتریان و تحولات محیطی‌ بوده و دائماً با تعارضات ایجادشده مقابله می‌کنند و نگرانی ادامه کار هر سازمانی به نحوه برخورد و مدیریت این تعارض‌ها بستگی دارد. قدرت انطباق‌پذیری حسابرسان حرفه‌ای با ایدئولوژی‌ متفاوت موجب کاهش و یا بروز و تشدید تعارض‌ها می‌گردد. پژوهش حاضر کاربردى توصیفی و به روش انتخاب پیمایشی است که در زمره پژوهش‌های میدانی قرار می‌گیرد. جامعه آمارى پژوهش حاضر شامل 314 نفر در کلیه سطوح حرفه حسابرسی شاغل در موسسه حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان حسابرسی در سال 1400 است که به‌صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند. داده‌های پژوهش با استفاده از چهار پرسشنامه استانداردشده جمع‌آوری و با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری تجزیه تحلیل‌شده‌اند. حسابرسان با محافظه‌کاری اجتماعی، تأثیر مستقیم و با محافظه‌کاری اقتصادی تأثیر معکوس با انطباق‌پذیری سازمانی دارند. حسابرسان محافظه‌کار اجتماعی، تأثیر منفی و با محافظه‌کاری اقتصادی تأثیر مثبت بر حرفه‌ای گرایی دارند، ایدئولوژی‌های سیاسی مختلف بر تعارض حرفه‌ای سازمانی تأثیری ندارند. متغیر میانجی انطباق‌پذیری سازمانی حسابرسان رابطه‌ای منفی و حرفه‌ای ‌گرایی، رابطه مثبت با تعارض حرفه‌ای سازمانی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1528 - تاثیر ترومای سازمانی بر کیفیت حسابرسی با نقش میانجی شخصیت‌های خودشیفته و ماکیاولی در حسابرسان
رضا اصغرپور حسن کیاده

10.30486/fbra.2023.1995696.1221

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر ترومای سازمانی بر کیفیت حسابرسی با نقش میانجی شخصیت‌های خودشیفته و ماکیاولی در حسابرسان است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی از نوع توصیفی – پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1402 بوده که با استفاد أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر ترومای سازمانی بر کیفیت حسابرسی با نقش میانجی شخصیت‌های خودشیفته و ماکیاولی در حسابرسان است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی از نوع توصیفی – پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1402 بوده که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 318 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد می‌باشد که روایی و پایایی آن بررسی و مورد تائید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌ها، در قالب آمارهای توصیفی و استنباطی با به‌کارگیری مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای آماری اس‌پی‌اس‌اس و اسمارت‌پی‌ال‌اس صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ترومای سازمانی بر کیفیت حسابرسی تاثیر منفی و معنادار و بر شخصیت‌های خودشیفته و ماکیاولی حسابرسان تاثیر مثبت و معنادار دارد. هم‌چنین نتایج نشان داد که شخصیت‌های خودشیفته و ماکیاولی حسابرسان تاثیر منفی و معنادار بر کیفیت حسابرسی دارند و نقش میانجی قوی و تشدیدکننده را بین ترومای سازمانی و کیفیت حسابرسی ایفا می‌کنند. نتایج پژوهش گویای اهمیت ویژه ترومای سازمانی و اثرات مخرب آن در سازمان‌ها و موسسات حسابرسی است که توجه ویژه مسئولان این حوزه را می‌طلبد تا از بروز شخصیت‌های تاریک در سازمان جلوگیری شده و این امر به اعتلای حرفه حسابرسی و کیفیت حسابرسی بیافزاید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1529 - بررسی تئوری توتومریزاسیون 3-Amino-1H-1,2,4-Triazol-5(4H)-One با استفاده از محاسبات کوانتومی به روش DFT
بهزاد چهکندی

در این تحقیق بررسی توتومریزاسیون و حالت‌های گذار مولکول 3-آمینو-1H-4،2،1- تری‌آزول-5)4H (- اٌن که حاصل از انتقالات 1و3 پروتون بین اتم های اکسیژن و نیتروژن است با استفاده از محاسبات کوانتومی در سطح محاسباتیDFT-B3LYP/6-311++G(d,p)، در فاز گازی و در محیطی با حضور یک و دو م أکثر

در این تحقیق بررسی توتومریزاسیون و حالت‌های گذار مولکول 3-آمینو-1H-4،2،1- تری‌آزول-5)4H (- اٌن که حاصل از انتقالات 1و3 پروتون بین اتم های اکسیژن و نیتروژن است با استفاده از محاسبات کوانتومی در سطح محاسباتیDFT-B3LYP/6-311++G(d,p)، در فاز گازی و در محیطی با حضور یک و دو مولکول آب انجام شده است. بدین منظور ساختار بهینه توتومرهای مختلف مولکول مورد نظر بدست آمده‌اند. همچنین با استفاده از محاسبات فرکانس در سطح محاسباتی مشابه، خواص ترمودینامیکی تعادل‌های مختلف توتومری از قبیل E∆، H∆، G∆ وKeq بدست آمده‌اند. سپس با استفاده از روش‌های QST2 و QST3 حالت های گذار تعادل‌های توتومری مختلف مولکول3-آمینو-1H-4،2،1- تری‌آزول-5)4H (- اٌن و مقادیر سینتیکی و ترمودینامیکی آنها محاسبه شده‌اند. اثرات تونل‌زنی نیز بر روی سرعت واکنش‌های مربوطه بررسی شده‌اند. نتایج نشان میدهند ثابت سرعت واکنش‌های توتومری مورد بررسی نسبت به اثرات تونل‌زنی حساسیت بالایی دارند و سرعت واکنش های توتومری در حدود چهار تا پنج برابر افزایش می‌یابند. همچنین محاسبات حالت گذارنشان می دهند در غیاب مولکول‌های آب سد انرژی مقدار بالایی دارد و سرعت واکنش های توتومری عمدتاً بدون حضور کاتالیزور خیلی آهسته بوده به عبارتی انجام‌پذیر نیستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1530 - بررسی توتومریزاسیون (C-O) یکی از مشتقات فلوسیتوزین با استفاده از روش DFT
بهزاد چهکندی

در این تحقیق بررسی توتومریزاسیون و حالت‌های گذار 6-هیدروکسی 5-فلوئوروسیتوزین که حاصل از انتقالات 1و3 پروتون بین اتم های اکسیژن و کربن است با استفاده از محاسبات کوانتومی در سطح محاسباتیDFT-B3LYP/6-311++G(d,p)، در فاز گازی و حلال و در محیطی با حضور یک تا سه مولکول آب انجا أکثر

در این تحقیق بررسی توتومریزاسیون و حالت‌های گذار 6-هیدروکسی 5-فلوئوروسیتوزین که حاصل از انتقالات 1و3 پروتون بین اتم های اکسیژن و کربن است با استفاده از محاسبات کوانتومی در سطح محاسباتیDFT-B3LYP/6-311++G(d,p)، در فاز گازی و حلال و در محیطی با حضور یک تا سه مولکول آب انجام شده است. بدین منظور ساختار بهینه توتومرهای مختلف مولکول مورد نظر بدست آمده‌اند. همچنین با استفاده از محاسبات فرکانس در سطح محاسباتی مشابه، خواص ترمودینامیکی تعادل‌های مختلف توتومری از قبیل E∆، H∆، G∆ وKeq بدست آمده‌اند. سپس با استفاده از روش‌های QST2 و QST3 حالت های گذار تعادل‌های توتومری مختلف مولکول -هیدروکسی 5-فلوئوروسیتوزین و مقادیر سینتیکی و ترمودینامیکی آنها محاسبه شده-اند. اثرات تونل‌زنی نیز بر روی سرعت واکنش‌های مربوطه بررسی شده‌اند. نتایج نشان میدهند ثابت سرعت واکنش‌های توتومری مورد بررسی در هر دو فاز گاز و حلال نسبت به اثرات تونل‌زنی حساسیت بالایی دارند و سرعت واکنش های توتومری در حدود پنج برابر یا بیشتر افزایش می‌یابند. همچنین محاسبات حالت گذارنشان می دهند در غیاب مولکول‌های آب سد انرژی مقدار بالایی دارد و سرعت واکنش های توتومری عمدتاً بدون حضور کاتالیزور خیلی آهسته بوده به عبارتی انجام‌پذیر نیستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1531 - مطالعه نظری توتومری در2-آمینو-7 H– پورین- 6- تیول با استفاده از تئوری تابعی چگال
سید جواد حسینی بیتا محمداصغری

مطالعه در سطح محاسباتی(B3LYP/6-31++G(d,p روی توتومری در مولکول2-آمینو-7 H-پورین- 6- تیول به 2-آمینو-9H- پورین- 6- تیول انجام شد. ابن توتومری می‌تواند از طریق سه راه مختلف کهA،B و C نامیده شده اند انجام شود. نتایج مربوط به فاز گاز نشان می‌دهد که هر سه مسیرA، B و C دارای أکثر

مطالعه در سطح محاسباتی(B3LYP/6-31++G(d,p روی توتومری در مولکول2-آمینو-7 H-پورین- 6- تیول به 2-آمینو-9H- پورین- 6- تیول انجام شد. ابن توتومری می‌تواند از طریق سه راه مختلف کهA،B و C نامیده شده اند انجام شود. نتایج مربوط به فاز گاز نشان می‌دهد که هر سه مسیرA، B و C دارای انرژی آزاد گیبس فعال سازی بسیار بالای به ترتیبkcal/mol6/47 ،4/69 و1/52 بوده ، بنابراین ابن فرایند نمی‌‌‌تواند در فاز گاز انجام شود. در صورت لحاظ اثر ثابت دی الکتریک حلال (آب)انرژی آزاد گیبس فعال سازی به ترتیبkcal/mol1/51 ، 1/71 و4/55 افزایش می‌یابدکه نشان دهنده عدم نقش کلیدی اثرات دوربرد حلال در این فرایند است. گنجاندن سه مولکول آب و مشارکت مستقیم آنها در فرایند انتقال پروتون موجب کاهش انرژی آزاد گیبس فعال سازی بهkcal/mol 8/24می‌شود که نشان دهتده اهمیت اثرات کوتاه برد مولکول های حلال در این فرایند است. ترکیب اثرات کوتاه و دوربرد مولکول های حلال نیز منجر کاهش انرژی آزاد گیبس فعال سازی بهkcal/mol 6/23 شد. نتایج به وضوح نشان می دهد یک حلال قطبی پروتیک می‌تواندسد انرژی را در توتومری در مولکول2-آمینو-7 H- پورین- 6- تیول به -آمینو-9H- پورین- 6- تیول کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1532 - استفاده از روشهای اسپکتروسکوپی برای آنالیز ساختاری نانوذرات مونوکلینیک بیسموت وانادات(BiVO4)با مورفولوژی مختلف در تجزیه نوری رنگدانه رودامین بی ((Rhodamine B
مجید مظفری امید نیازمند

در این تحقیق نانو ذرات BiVO4 با استفاده ازتمپلت هایی نظیر تریپتوفان ، گلایسین ، دی متیل اکریل آمید و پلی اتیلن گلیکول در شرایط یکسان pH ودما به صورت واکنش های تک ظرف تهیه گردید. نمونه ها توسط روشهای فیزیکی و شیمیایی از قبیل طیف سنجی بازتاب نفوذی (DRS)، طیف سنجی رامان (R أکثر

در این تحقیق نانو ذرات BiVO4 با استفاده ازتمپلت هایی نظیر تریپتوفان ، گلایسین ، دی متیل اکریل آمید و پلی اتیلن گلیکول در شرایط یکسان pH ودما به صورت واکنش های تک ظرف تهیه گردید. نمونه ها توسط روشهای فیزیکی و شیمیایی از قبیل طیف سنجی بازتاب نفوذی (DRS)، طیف سنجی رامان (RAMAN)، میکروسکوپ الکترونی پویشی (SEM)و پراش پرتو ایکس (XRD) شناسایی شدند. با توجه به اندازه گاف انرژی به دست آمده از بررسی های طیف DRS ، این ترکیبات گزینه های مناسبی برای تجزیه نوری آلاینده های آلی تحت شرایط نور مرئی هستند. رودامین بی به عنوان یکی از آلاینده های صنعتی که پایداری زیادی نیز دارد به عنوان آلاینده هدف انتخاب گردید. همه نمونه های تهیه شده بازده مناسبی در تخریبب و رنگ زدای رودامین بی از خود نشان دادند، اما نمونه BiVO4 تهیه شده با پلی اتیلن گلیکول در مدت زمان حدود 300 دقیقه ، pH برابر 7 و غلظت 2/0 گرم بر لیتر از فوتوکاتالیزور، بهترین عملکرد را در تخریب و رنگ زدایی رودامین بی داشت. نتیجه حاصل از داده های بدست آمده بیانگر این موضوع است که بیسموت وانادات سنتز شده با پلی اتیلن گلیکول به دلیل ساختار خاص و سطح مقطع زیاد توانایی فوتوکاتالیستی بیشتری نسبت به سایر ترکیبات سنتز شده دارا می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1533 - مطالعه تئوری سینتیک و مکانیسم اکسیداسیون اتمسفری اسنافتیلن آغاز شده با رادیکال هیدروکسیل: مسیر ربایش هیدروژن
مریم طالبی احسان زاهدی ابوالفضل شیرودی بهزاد چهکندی

در این تحقیق سینتیک و ترمودینامیک واکنش اتمسفری ربایش هیدروژن از 4 موضع مستعد مولکول آسنافتیلن در فاز گازی آغاز شده توسط رادیکال هیدروکسیل در سطح محاسباتی MN15L/aug-cc-pVTZ مورد بررسی قرار گرفته است. واکنشهای ربایش هیدروژن از هر 4 کانال تحت مطالعه خودبخودی وگرمازا است. أکثر

در این تحقیق سینتیک و ترمودینامیک واکنش اتمسفری ربایش هیدروژن از 4 موضع مستعد مولکول آسنافتیلن در فاز گازی آغاز شده توسط رادیکال هیدروکسیل در سطح محاسباتی MN15L/aug-cc-pVTZ مورد بررسی قرار گرفته است. واکنشهای ربایش هیدروژن از هر 4 کانال تحت مطالعه خودبخودی وگرمازا است. مقادیر ثوابت سرعت (با و بدون اصلاح توسط اثرات کوانتومی تونلی شدن ویگنر و ایکارت)، انرژی های فعالسازی، و توابع ترمودینامیکی فعالسازی تایید کردند که واکنش اتمسفری ربایش هیدروژن آسنافتیلن تحت کنترل سینتیکی است. نسبتهای شاخه ای شدن نشان دادند که فقط محصولات ربایش هیدروژن از مواضع 2 و 3 و 4 قابل مشاهده خواهند بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1534 - بررسی تئوری واکنش نوآرایی کورتیوس مولکول اُکسالیل دی آزید با استفاده از محاسبات کوانتومی در فاز گازی و حلال
رقیه طاهریان بهزاد چهکندی احسان زاهدی

در این تحقیق، واکنش نوآرایی کورتیوس مولکول اُکسالیل دی آزید(ODA) برای کنفورمرهای سین-سین و آنتی-آنتی در فاز گازی و حلال‌های آی و سیکلوهگزان مورد بررسی قرار گرفته است. در فاز گازی کنفورمرهای سین-سین و آنتی-آنتی ODAو حالات گذار مربوط به واکنش‌های نوآرایی آنها با استفاده ا أکثر

در این تحقیق، واکنش نوآرایی کورتیوس مولکول اُکسالیل دی آزید(ODA) برای کنفورمرهای سین-سین و آنتی-آنتی در فاز گازی و حلال‌های آی و سیکلوهگزان مورد بررسی قرار گرفته است. در فاز گازی کنفورمرهای سین-سین و آنتی-آنتی ODAو حالات گذار مربوط به واکنش‌های نوآرایی آنها با استفاده از روش تئوری تابع چگال (DFT)، در سطوح محاسباتیWB97XD ، M06-2X، B3LYP و سری پایه6-311++G(2d,d,p) و روشCBS-QB3 بهینه شده‌اند و در حلال محاسبات در سطحB3LYP/6-311++G(2d,d,p) صورت گرفته است. کنفورمر سین-سین طی یک مکانیسم یک مرحله‌ای هماهنگ (Concerted) و کنفورمر آنتی-آنتی با استفاده از یک مکانیسم دو مرحله‌ای (Stepwise)، و به ترتیب با عبور از 1 و 2 حالت گذار تحت نوآرایی کورتیوس قرار گرفته و محصول کربونیل دی ایزوسیانات (CAI) را ایجاد می‌کنند. در مکانیسم Concerted انرژی آزاد گیبس فعالسازی مسیر رفت کمتر از برگشت است، به عبارتی در مسیر برگشت انرژی آزاد گیبس فعالسازی حدود 4 برابر مسیر رفت هستند. در مکانیسم Stepwise مرحله اول گرماگیر و مرحله دوم فرایندی گرمازا است. در فاز حلال برای مکانیسم یک مرحله‌ای با افزایش ضریب دی الکتریک حلال سد انرژی فعالسازی کاهش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1535 - مطالعه داکینگ مولکولی و مکانیک کوانتومی برهمکنش کوئرستین برسطح فولرن B12N12
محمد تقی بائی

جذب و فعالیت آنتی رادیکالی مولکول کوئرستین روی سطح فولرن B12N12 با کمک نظریه تابعیت چگالی(DFT) در روشهای B3PW91-D و M06-2X-D بررسی شده است. مقادیر جذب و تجزیه و تحلیل توپولوژی ها نشان داد که این مولکول به سطح فولرن B12N12 جذب شده است و تغییرات قابل توجهی در خواص الکترون أکثر

جذب و فعالیت آنتی رادیکالی مولکول کوئرستین روی سطح فولرن B12N12 با کمک نظریه تابعیت چگالی(DFT) در روشهای B3PW91-D و M06-2X-D بررسی شده است. مقادیر جذب و تجزیه و تحلیل توپولوژی ها نشان داد که این مولکول به سطح فولرن B12N12 جذب شده است و تغییرات قابل توجهی در خواص الکترونیکی فولرن ایجاد می‌کند. فعالیتهای آنتی اکسیدانی مولکول کوئرستین و کمپلکس B12N12/Que با استفاده از سطح تئوری M06-2X-D بر اساس انتقال اتم هیدروژن (HAT)، انتقال الکترون منفرد و پس از آن انتقال پروتون (SET-PT) و روش SPLET بررسی شده است. برای درک بهتر خواص آنتی اکسیدانی، مقادیر آنتالپی تفکیک پیوند (BDE)، پتانسیل یونیزاسیون (IP)، آنتالپی تفکیک پروتون (PDE)، پروتون خواهی (PA) و آنتالپی انتقال الکترون (ETE) کوئرستین روی سطح فولرن B12N12 در گاز، بنزن، اتانول و آب محاسبه شده است. نتایج نشان داد که در گاز و فازهای حلال، جذب کوئرستین روی B12N12 فولرن باعث افزایش فعالیت آنتی اکسیدانتی کوئرستین شده است،انرژی برهمکنش وثابت مهارکنندگی در روش داکینگ مولکولی نیز این نتایج را تایید می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1536 - بررسی جذب وخاصیت آنتی اکسیدانتی گالیک اسید روی سطح فولرن B12N12 باروش مکانیک کوانتومی DFT وداکینگ مولکولی
محمد تقی بائی خدیجه توکلی هفشجانی

جذب و فعالیت آنتی اکسیدانتی گالیک اسید روی سطح فولرن B12N12 با کمک نظریه تابعیت چگالی(DFT) در روشهای B3PW91-D و M06-2X-D بررسی شده است. مقادیر انرژی جذب و خصوصیات الکترونی نشان داد که این مولکول به سطح فولرن B12N12 جذب شیمیایی شده است و تغییرات قابل توجهی در خواص الکترو أکثر

جذب و فعالیت آنتی اکسیدانتی گالیک اسید روی سطح فولرن B12N12 با کمک نظریه تابعیت چگالی(DFT) در روشهای B3PW91-D و M06-2X-D بررسی شده است. مقادیر انرژی جذب و خصوصیات الکترونی نشان داد که این مولکول به سطح فولرن B12N12 جذب شیمیایی شده است و تغییرات قابل توجهی در خواص الکترونیکی فولرن ایجاد گردید. فعالیتهای آنتی اکسیدانی مولکول گالیک اسید و کمپلکس B12N12/Gal با استفاده از سطح تئوری M06-2X-D بر اساس انتقال اتم هیدروژن (HAT)، انتقال الکترون منفرد و پس از آن انتقال پروتون (SET-PT) و روش SPLET بررسی شده است. برای درک بهتر خواص آنتی اکسیدانی، مقادیر آنتالپی تفکیک پیوند (BDE)، پتانسیل یونیزاسیون (IP)، آنتالپی تفکیک پروتون (PDE)، پروتون خواهی (PA) و آنتالپی انتقال الکترون (ETE) گالیک اسید روی سطح فولرن B12N12 در فاز گاز، بنزن، اتانول و آب محاسبه شده است. نتایج نشان داد که فولرن B12N12 باعث افزایش فعالیت آنتی اکسیدانتی گالیک اسید شده است. همچنین نتایج داکینگ نشان داد که انرژی واندروالس بیشترین سهم رادراین برهمکنش داشته وثابت مهارکنندگی نیز نشان دهنده افزایش قدرت فعالیت ضد رادیکالی گالیک اسید دراثر برهمکنش با فولرن بور-نیترید می باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1537 - بررسی تطبیقی جلوه های تمثیل در اشعار اخوان ثالث وشفیعی کدکنی بر مبنای اصول فکری مینی‌مالیسم
سیده زهرا روحانی شهین اوجاق علیزاده

تمثیل یکی از گسترده ترین شیوه‌ها ی داستان‌گویی است که، اندیشه و پیام های اخلاقی ، تعلیمی ، اجتماعی و سیاسی را به خواننده القا می کند. یکی از روش های بیان غیر مستقیم اندیشه های شاعر است که کلام اوراموثر تر می کند .مینی مالیسم هم ، به عنوان یکی از اصلی ترین مناسبات ساختا أکثر

تمثیل یکی از گسترده ترین شیوه‌ها ی داستان‌گویی است که، اندیشه و پیام های اخلاقی ، تعلیمی ، اجتماعی و سیاسی را به خواننده القا می کند. یکی از روش های بیان غیر مستقیم اندیشه های شاعر است که کلام اوراموثر تر می کند .مینی مالیسم هم ، به عنوان یکی از اصلی ترین مناسبات ساختاری کلام در مضامین اجتماعی ، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.در این خصوص، داستان های کوتاه مینی مالیستی به دلیل بهره گیری از ساختار بنیادین داستانی وتمثیلی وهمچنین مناسبات جامعه شناسی ، بستر مناسبی را جهت نقد و تحلیل اصول ساختاری کلام بر مبنای اصل تمثیل فراهم می آورد. این پژوهش به شیوه ی توصیفی -تحلیلی و به روش کتابخانه ای به تبیین جلوه های تمثیلی اشعار شفیعی کدکنی واخوان ثالث پرداخته است . هدف پژوهش حاضر، انعکاس مبانی جامعه ی یک دوران و شناخت ارزش های متعدد آن در افکار ، اندیشه ها وفرهنگ مردم به زبان تمثیل در اندیشه ی هر یک از این دو سخنوراست. مساله ی اصلی این پژوهش جستجوی تمهیداتی است که شفیعی کدکنی واخوان ثالث جهت بیان مقاصد درونی خویش بر اساس دغدغه های حاکم در ذهن، از آن بهره برده اند. نتایج بدست آمده این پژوهش بیانگر آن است که؛ اشعار اخوان وشفیعی کدکنی،با ساختاراستوار خود،بر مبنای فرم وساختاری منحصر به فرد ،مبانی تمثیلی کلام را به خوبی در اشعار خود منعکس نموده . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1538 - سیمای تمثیلی یوسف(ع) در آیینه عرفان نزاری قهستانی
مریم پرهیزکاری

10.30495/jpll.2022.699345

قصه حضرت یوسف، در دیوان نزاری قهستانی، مورد توجه خاص قرار گرفته است. مساله تحقیق این است که اجزا و شخصیت های این قصه چگونه به صورت تمثیلی در اشعار نزاری پردازش شده و از آن ها برای بیان اندیشه های عرفانی، دینی، فلسفی و اخلاقی شاعر استفاده گردیده است. مهمترین سوال تحقیق ا أکثر

قصه حضرت یوسف، در دیوان نزاری قهستانی، مورد توجه خاص قرار گرفته است. مساله تحقیق این است که اجزا و شخصیت های این قصه چگونه به صورت تمثیلی در اشعار نزاری پردازش شده و از آن ها برای بیان اندیشه های عرفانی، دینی، فلسفی و اخلاقی شاعر استفاده گردیده است. مهمترین سوال تحقیق این است که نزاری چگونه و از چه تمثیل هایی برای تبیین قصه حضرت یوسف استفاده کرده و سیر این قصه در دیوان او چگونه تبیین شده است. کتاب کشف الاسرار و عدة الابرار اثر ابوالفضل میبدی و مقاله اشارات عرفانی در داستان حضرت یوسف(ع) پیشینه تحقیق می باشد. با توجه به این که داستان یوسف پیامبر که سرآمد تمام داستان ها می‌باشد و از زاویه عرفانی و تمثیلی مورد توجه خاص نزاری قرار گرفته، ضرورت انجام کار احساس می شود. هدف از این تحقیق شناخت جایگاه تمثیلیِ قصه حضرت یوسف در اشعار نزاری و تبیین اجزای این قصه در چهارچوب ادب عرفانی می باشد. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی است که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای به انجام رسید، شیوه گردآوری بدین صورت است که تمام اجزا و شخصیت های قصه یوسف در غزلیات نزاری یادداشت برداری شد، سپس طبقه بندی گردید و در نهایت با توجه به مختصات رویکردِ تمثیلی، تجلی این قصه در چهارچوب ادب عرفانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های این مقاله نشان می دهد که نگاه نزاری به داستان یوسف، عرفانی بوده و تمام اجزا و شخصیت های داستان به طور تمثیلی مورد استفاده قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1539 - بررسی مصادیق زبان تمثیل در غزلیات حافظ
منیــژه فلاحی ملک محمد فرخ زاد سید علی محمد جلیلیان

حافظ غزلسرای بنامی است که تاریخ، نام پر آوازه اش را نه تنها در جرگه ی شاعران، که در صدر کارنامه ی عرفان جهان ثبت کرده است. غزلیات او شرح ایام و لیالی عمری است که در مکاشفه ی محبوب و سیر خرابات عرفان گذشته است. پس می توان گفت او را عارفی، کامل، نه غزل‌سرایی مشهور، و عارف أکثر

حافظ غزلسرای بنامی است که تاریخ، نام پر آوازه اش را نه تنها در جرگه ی شاعران، که در صدر کارنامه ی عرفان جهان ثبت کرده است. غزلیات او شرح ایام و لیالی عمری است که در مکاشفه ی محبوب و سیر خرابات عرفان گذشته است. پس می توان گفت او را عارفی، کامل، نه غزل‌سرایی مشهور، و عارف مسلک باشد. وی از مجموعه گران بهای میراث تجربه های عارفانه به خوبی بهره گرفته و به ظریف ترین شکل ممکن آن ها را در اشعار غنایی خود تزریق نموده است. بدین سان وی دو رویه‌ی عشق و عرفان را توامان در شعر خود نمایان کرد، از سویی دیگر برای حمل دوگانه معنا نیازمند بهره از زبان و ابزاری بیانی با پتانسیل پرتوانی است که البته وامدار مصادیقی از زبان تمثیل ازجمله: نماد، کنایه، ایهام و ایهام هنری و اسناد مجازی است که وی به نیکی از عهده‌ی آن به در آمده و از استعداد ژرف این آذین‌ها بهره گرفته و حجم کثیری از معنا را بدون انباشت مهمل لفظ به ارمغان آورده است. هدف اصلی این تحقیق بررسی جنبه عرفان، معنویت و عشق در شعر حافظ (727-792) با بهرمندی از توانایی‌های زبان تمثیل می باشد. این تحقیق به روش توصیفی بوده و اطلاعات موردنیاز به روش کتابخانه ای و با استفاده از مقالات موجود جمع آوری و تجزیه و تحلیل گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1540 - زمینه های بدبینی و یأسِ فلسفی در اشعارِ تعلیمی و غناییِ ایرج میرزا
علی بالی علی اصغر حلبی

بدبینی و یأس حالتی روانی است که در ساحتِ عقلی و عاطفیِ اشخاص روی می دهد و در اغلبِ جوامع متداول است. شکلِ حادِّ آن را در بین شاعران و روشن فکران می توان دید که به آن یأسِ فلسفی می گویند. زمینه های این حالات را در رویدادهای زندگیِ خصوصیِ افراد و تحوّلاتِ سیاسی، اجتماعی و أکثر

بدبینی و یأس حالتی روانی است که در ساحتِ عقلی و عاطفیِ اشخاص روی می دهد و در اغلبِ جوامع متداول است. شکلِ حادِّ آن را در بین شاعران و روشن فکران می توان دید که به آن یأسِ فلسفی می گویند. زمینه های این حالات را در رویدادهای زندگیِ خصوصیِ افراد و تحوّلاتِ سیاسی، اجتماعی و اقتصادیِ جامعه می توان جستجو کرد. در آغاز سده ی بیستم، در ایران و پس از شکست نهضت مشروطه بخشی از درون مایه های شعر این دوره به بدبینی و یأس گرایید. ایرج میرزا، از شاعرانِ برجسته ی این دوره است که اندیشه و آثار تعلیمیِ او متأثّر از یأس و بدبینی است. زمینه های این بدبینی از بی مهریِ دوستان، مرگِ فرزندِ جوان، فقدانِ موقعیّت های اجتماعی، از دست دادن مناصبِ دولتی و افولِ جایگاهِ اشرافیِ خاندانش متأثّر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1541 - تأملی تعلیمی- روان شناختی بر داستان پادشاه و کنیزک مثنوی در بستر قواعد ساختارگرایی
ابوالفضل غنی زاده مجید سرمدی فاطمه کوپا علی محمدزاده

داستان، بازنمایی از زندگی انسانی است که خواننده تلاش می کند؛ خود را در آن بیابد، خود را به آن برساند و یا خود را از آن دور سازد. در درون خود رمزها و رازهایی دارد که اگر خوب بازگشایی شود ترجمۀ هر کدام از آن ها، زندگی بشریت را خوب معنی می کند، و تعلیم هر یک، برگی بر بارور أکثر

داستان، بازنمایی از زندگی انسانی است که خواننده تلاش می کند؛ خود را در آن بیابد، خود را به آن برساند و یا خود را از آن دور سازد. در درون خود رمزها و رازهایی دارد که اگر خوب بازگشایی شود ترجمۀ هر کدام از آن ها، زندگی بشریت را خوب معنی می کند، و تعلیم هر یک، برگی بر باروری آن می افزاید. این نوشته می خواهد؛ داستان پادشاه و کنیزک مثنوی معنوی را رمزگشایی کند. با استفاده از قواعد ساختار گرایی آن را بشکافد و با ارادۀ تعلیمی و آموزشی، شکل و محتوای آن را تبیین و توضیح دهد. ایضاح صحنه های مختلف داستان، آشنایی با مزۀ تلخ و شیرین روان شناختی آن بر زاویۀ دید مخاطب قدرت و دقت خواهد بخشید. در مجموع نوشته هایی که در مورد این داستان ملاحظه شد، به نظر می رسد با این شیوه و فرایند، تحقیقی دربارۀ آن صورت نگرفته باشد، امید است مقبول نظر استادان و مورد استفادۀ پژوهندگان قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1542 - تحوّلات و ویژ‌گی‌های شعر عصر مشروطه
سید احمد حسینی کازرونی

تحوّلات و ویژگی‌های شعر در عصر مشروطیت در چند زمینه از جمله در موضوع و مضمون تفکّر و اندیشه، سادگی و روانی، توجّه به زبان مردم و عوامانه‌ها، آشنا زدایی و توجّه به باستان‌گرایی، بهره‌مندی از واژه‌ها و ترکیبات بیگانه، عنایت به ساختار شکنی و دگرگونی در قالب‌های شعری صورت پ أکثر

تحوّلات و ویژگی‌های شعر در عصر مشروطیت در چند زمینه از جمله در موضوع و مضمون تفکّر و اندیشه، سادگی و روانی، توجّه به زبان مردم و عوامانه‌ها، آشنا زدایی و توجّه به باستان‌گرایی، بهره‌مندی از واژه‌ها و ترکیبات بیگانه، عنایت به ساختار شکنی و دگرگونی در قالب‌های شعری صورت پذیرفت. مضامین و مفاهیم اصلی شعر مشروطه بر پایه و نمایه‌های مردم گرایی و وطن دوستی،‌ آزادی خواهی و سلطه ستیزی استوار و هموار گردید. شعر فارسی در این دوره از تقلید مضامین پیشینیان روی برگرداند و از حوزة مدح و ستایش مستکبران حکومت‌ها و درباریان، خارج شد و رهایی یافت. در نهایت‌، این دگرگونی‌ها که متأثّر از تغییرات جغرافیایی سیاسی در منطقه بود، منجر به تغییر ماهیت‌های شعری در عصر مشروطه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1543 - بررسی تطبیقی تعلیمی نقش‌های نمادین پرندگان در خسرو و شیرین و لیلی و مجنون
حمید ایاز احمد خاتمی

نمادها بخشی از فرهنگ یک ملت هستند که برای درک بهتر اسطوره‌ها و آثار ادبی آن ملت باید به مفاهیم آن‌ها پی برد. نماد، علامت، اشاره یا کلمه‌ای است که پیامی گاه متناسب با ظاهر و گاه ورای معنی ظاهری خود دارد. نمادها در تمامی عرصه‌های هستی جایی برای خود گشوده‌اند. جانوران، گیا أکثر

نمادها بخشی از فرهنگ یک ملت هستند که برای درک بهتر اسطوره‌ها و آثار ادبی آن ملت باید به مفاهیم آن‌ها پی برد. نماد، علامت، اشاره یا کلمه‌ای است که پیامی گاه متناسب با ظاهر و گاه ورای معنی ظاهری خود دارد. نمادها در تمامی عرصه‌های هستی جایی برای خود گشوده‌اند. جانوران، گیاهان، آدمیان، اشیا و ... مصادیقی هستند که با نمادها در پیوندند. این پژوهش بر آن است تا به این پرسش‌ها پاسخ دهد که بسامد نام پرندگان در خسرو و شیرین و لیلی و مجنون چگونه است؟ هر یک از پرندگان در این دو اثر در چه مفاهیم نمادینی به کار رفته‌اند؟ آیا بین مفهوم نمادین آن‌ها تطابق وجود دارد یا خیر؟ برای به دست آوردن پاسخی علمی، نخست این دو اثر مورد مطالعه‌ی دقیق قرار گرفته؛ آن ‌گاه مفاهیم نمادین نهفته در لابه‌لای پیام‌ها و صورخیال موجود در این دو اثر برجسته شده؛ نیز مفاهیمی که دارای مایه‌های غنایی هستند مشخص گردیده؛ سرانجام به مقایسه‌ی این مفاهیم با زبان نمودار پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1544 - بررسی تطبیقی عرفان ایرانی با ادیان و مکتب‌های فلسفی و عرفانی هند
مریم ابوالقاسمی

آمیختگی و ارتباط فرهنگی دو تمدّن باستانی ایران و هند ، نکته ای غیر قابل انکار است. از جمله نکات بسیار مهم و قابل تأمّل ، بررسی تطبیقی عرفان ایرانی با مکتب ها و ادیان عرفانی و فلسفی هند است . مسلماً هدف ما در این مقاله این نیست که ریشۀ عرفان ایرانی را در آداب و آیین های أکثر

آمیختگی و ارتباط فرهنگی دو تمدّن باستانی ایران و هند ، نکته ای غیر قابل انکار است. از جمله نکات بسیار مهم و قابل تأمّل ، بررسی تطبیقی عرفان ایرانی با مکتب ها و ادیان عرفانی و فلسفی هند است . مسلماً هدف ما در این مقاله این نیست که ریشۀ عرفان ایرانی را در آداب و آیین های هندی بجوییم ، بلکه مقصود این است که با روشی علمی و مستند، تشابهات بین عرفان ایرانی و آداب و آیین های موجود در مکاتب و ادیان هند را به گونه ای تطبیقی و علمی، مورد بررسی و مقایسه قرار دهیم. از بررسی و مطالعۀ دقیق متون و کتب هندی، مانند بهگودگیتا، مها بهاراتا و اوپا نیشاد و نیز کتب صوفیانۀ فارسی می توان تشابه فراوانی را در جنبه ها و روش های تربیتی و سیر و سلوک مشاهده نمود که مهم ترین موارد و مباحث را از نظر تطبیقی می توان در موضوعات زیر خلاصه نمود: اهمیّت و ارزش وجود انسان، عشق و معرفت، تعدّد منازل و مقامات سلوک، ارزش و اهمیّت مقام دل ، ارزش مقام پیر و مرشد، زهد و ریاضت، مبارزه با نفس، نظریۀ فنا و ... . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1545 - تمثیل انسان کامل در داستان جاناتان مرغ دریایی (اثر ریچارد باخ) با تکیه بر متون عرفانی
ساره تربیت

یکی از روش های مرسوم در ادبیات جهان، استفاده از رمز و تمثیل، جهت بلاغت متن و غنای مفهوم است. داستان جاناتان، مرغ دریایی، از مهم ترین داستان های تمثیلی ادبیات غرب است که وجوه مشترک زیادی با عرفان اسلامی-ایرانی دارد. مفهوم انسان کامل که در منظومه‌ها و شعر پارسی در قالب تم أکثر

یکی از روش های مرسوم در ادبیات جهان، استفاده از رمز و تمثیل، جهت بلاغت متن و غنای مفهوم است. داستان جاناتان، مرغ دریایی، از مهم ترین داستان های تمثیلی ادبیات غرب است که وجوه مشترک زیادی با عرفان اسلامی-ایرانی دارد. مفهوم انسان کامل که در منظومه‌ها و شعر پارسی در قالب تمثیل بیان شده، تصویری از تعالی ذات و روح انسان به واسطه ی هماهنگی با نور حقیقی و انزوا از تعلقات دنیوی را بیان کرده است. در داستان جاناتان نیز، این مرغ دریایی، به شیوه هایی مشابه با عرفان اسلامی به حقیقت و مقام انسان کامل می‌رسد. در این پژوهش با شیوه‌ی توصیفی- تحلیلی جهت به بررسی اهداف این سؤال که وجوه اشتراک داستان جاناتان، مرغ دریایی و مفهوم انسان کامل در عرفان اسلامی چیست؟ پرداخته شد. ضرورت انجام پژوهش به شناخت ریشه‌های مشترک فکری بشر منحصر نمی‌شود؛ بلکه پژوهش های تطبیقی به گسترش دامنه‌ی شناخت متون ادبی و تأویلی در راستای شناخت نفوذ مفهوم انسان کامل و سفر عرفانی به فرهنگ های همجوار ختم می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1546 - تأثیرپذیری ادبیات اروپا و آمریکا از حافظ
اسماعیل آذر مریم برزگر

آلمانی‌ها قبل از کشورهای دیگر اروپایی با حافظ آشنا شدند. آدام اولئاریوس مترجم اولین هیأتی بود که از آلمان به ایران آمد. او در سفرنامه‌اش، اطلاعاتی از ادبیات ایران به دست داد، که سبب آشنایی شارل رویچکی با حافظ و ترجمه چند غزل از او به زبان لاتین و آلمانی گردید. اولین ترج أکثر

آلمانی‌ها قبل از کشورهای دیگر اروپایی با حافظ آشنا شدند. آدام اولئاریوس مترجم اولین هیأتی بود که از آلمان به ایران آمد. او در سفرنامه‌اش، اطلاعاتی از ادبیات ایران به دست داد، که سبب آشنایی شارل رویچکی با حافظ و ترجمه چند غزل از او به زبان لاتین و آلمانی گردید. اولین ترجمه کامل دیوان حافظ توسط فون‌هامر در سال 1812 به انجام رسید. گوته از این ترجمه بهره برد و دیوان غربی شرقی خود را سرود. پس از او مترجمان دیگری چون روکرت، پلاتن، هلموت ریتر، دامر و... به ترجمه‌ دیوان حافظ همت گماشتند. انگلیسی‌ها نیز در قرن هجدهم با حافظ آشنا شدند. توماس هاید برای اولین بار، غزل نخست حافظ را به لاتین ترجمه کرد. نخستین اروپایی که اشعار حافظ را به فرانسه و انگلیسی برگرداند، ویلیام جونز بود. پس از او، مترجمان بسیاری چون ریچاردسون، گرترود بل، نیکلسون و... به این امر اهتمام ورزیدند. فرانسویان، دیرتر از کشورهای دیگر حافظ را شناختند. تاورنیه اولین جهانگرد فرانسوی است که از محبوبیت حافظ در میان ایرانیان مطالبی ارائه داد. گرچه مترجمینی چون دوفرمری، نیکلا، دوویلر،‌ آرتورگی و...تحت تأثیر حافظ قرار گرفتند ولی هیچ‌کدام نتوانستند تمامی اشعار حافظ را ترجمه کنند. در امریکا نیز شکل‌گیری مکتب تعالی‌گرایی، گرایش به ادبیات شرق را رواج داد. امرسون از بنیان‌گذاران این مکتب، نخستین بار اشعار حافظ را برای آمریکایی‌ها ترجمه کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1547 - واکاوی تمثیل رؤیا در رمان‌های «عطرگل یاس» حسن پور منصوری و «مادر» محمود گلاب دره‌ای با تکیه بر نظریه کنشگرای گرماس
حوریه کیخا فرزانه احمد رضا کیخافرزانه مصطفی سالاری

رؤیا گونگی؛ سفر به عالم ماوراء؛ بازگشت به جهان بیداری؛ واگویی داستان سفر و تحقق عینی تمایل‌های روحانی و معنوی عناصر اصلی شکل گیری داسستان هایی با رویکرد تمثیل رؤیاست. سیطره این نوع ادبی و گستره آن از یک سو با اسطوره‌های کهن و از سوی دیگر با مفاهیم کشف و ششهود و دست یابی أکثر

رؤیا گونگی؛ سفر به عالم ماوراء؛ بازگشت به جهان بیداری؛ واگویی داستان سفر و تحقق عینی تمایل‌های روحانی و معنوی عناصر اصلی شکل گیری داسستان هایی با رویکرد تمثیل رؤیاست. سیطره این نوع ادبی و گستره آن از یک سو با اسطوره‌های کهن و از سوی دیگر با مفاهیم کشف و ششهود و دست یابی به معارف معنوی و الهی پیوند می‌خورد. در بازتاب این نوع ادبی با عنوان تشبیه تمثیل شخصیت اصلی یا کنشگر روایت برانگیخته می‌شود تا با گام گذاشتن به عالم رؤیا فراتر از بیداری به حقیقت و شناخت دست یابد و در راه بازگشت با شناختی عمیق و موشکافانه از رمزهای گشوده شده به عالم بیداری بازگردد؛ در این سفر روحانی راهنما و مرشد راهبر و راهنما و ضد قهرمان بازدارنده و علائق معنوی یاریگر و استمداد کننده هستند. اشتراک در ساختار و همگونی در بن مایه‌های شکل گیری روایت در نوع ادبی تمثیل و الگوی ساختاری کنشگرای گرماس موجب شد تا با الگو پذیری از این نظریه به تبیین مسیر حرکت شخصیت اصلی روایت‌های (عطرگل یاس از حسن پور منصوری و مادر محمود گلاب دره‌ای بپردازیم و جنبه‌های مختلف روایت را در سه محور میل انتقال و قدرت مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم تا جنبه‌های تمثیل رؤیا به دقت روشن و آشگار گردد. در هر دو روایت رؤیا محقق می‌شود و در نهایت حضور در عالم بالا و ماورا شکل می‌گیرد به نحوی که در روایت اول با پدر مائده و در روایت دوم با فرزند زینب السادات وصال معنوی صورت می‌گیرد و پس از تبادل گفتگو و کشمکش تعلقات معنوی و روحانی مائده و مادر حاصل می‌شود و پس از بازگشت از عالم رؤیا رمز گونگی موجود در روایت مکشوف می‌گردد که همان زندگی جاویدان در محضر خداوند و اتصال با حق تعالی است که واگویی مراحل تمثیل رؤیا در این دو روایت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1548 - زن در مثنوی مولوی
نصر اله امامی

زن، روی دیگری از سکه هستی انسان در زمین است و هیچ رابطه خاصی میان انسان مذکر و خدا وجود ندارد تا بدان سبب مرد از زن برتر دانسته شود. در متون عرفانی فارسی ودر میان آن قشر فکری خاص که مولانا از زمره ایشان است ، زن و مرد با هم تفاوتی ندارند و حتی ما در تاریخ تصوف به زنان ص أکثر

زن، روی دیگری از سکه هستی انسان در زمین است و هیچ رابطه خاصی میان انسان مذکر و خدا وجود ندارد تا بدان سبب مرد از زن برتر دانسته شود. در متون عرفانی فارسی ودر میان آن قشر فکری خاص که مولانا از زمره ایشان است ، زن و مرد با هم تفاوتی ندارند و حتی ما در تاریخ تصوف به زنان صوفی نیز بر خورد می کنیم که از حرمت معنوی همپای مردان برخوردار بوده اند. با این حال، سیمای زن در سنت ادبی فارسی، صرف نظر از متون غزلی و عاشقانه، چندان مقبول و مطلوب نیست و به ویژه در تمثیلات شعری، بسیار مبهم تر و سؤال برانگیزتر می شود. مولانا به عنوان شاعر و صوفی از این سنت شاعران قبل و بعد از خود مصون نبوده است و همین مسأله، انعکاس های مبهم و منفی را در شعر مولوی نسبت به زنان نشان می دهد. تصویری که مولوی از زن در تمثیل های خود به دست می دهد، برخاسته از توصیفات نمادین منفی است. در تصور او زن مظهر نفس، حرص، دارای صفات حیوانی و نفسانی ، ظاهر نگر و دارای قضاوت و داوری سطحی است . با تأمل در عمق اندیشه های مولانا و مقایسه سخنان او در مواضع مختلف، در می یابیم که این اندیشه واقعی مولانا نیست بلکه مولانا در این موارد، منعکس کننده ی تصورات مردم روزگار خود است وگرنه برخورد مولانا با زنان، لطیف و متعادل و منصفانه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1549 - عقل و تقابل آن با عشق و جنون در مثنوی و غزلیات شمس
هادی خدیور رجب توحیدیان

یکی از مضامین عرفان سازی که از دیر باز در پهنۀ ادب عرفانی فارسی مطرح بوده و باعث شکل گیری آثار بدیعی در این زمینه گردیده است، موضوع عقل وتقابل وتعارض آن با عشق وجنون عارفانه یا مکتب مشائی ارسطوئی (فلسفه واستدلال) با مکتب اشراقی افلاطونی (عرفان و شهود) است.عقل وخردی که ع أکثر

یکی از مضامین عرفان سازی که از دیر باز در پهنۀ ادب عرفانی فارسی مطرح بوده و باعث شکل گیری آثار بدیعی در این زمینه گردیده است، موضوع عقل وتقابل وتعارض آن با عشق وجنون عارفانه یا مکتب مشائی ارسطوئی (فلسفه واستدلال) با مکتب اشراقی افلاطونی (عرفان و شهود) است.عقل وخردی که عارف شاعری، همچون مولانا با آن در افتاده است ،و در دو اثر ماندگار خود؛یعنی: مثنوی وغزلیات شمس به تحقیر ونکوهش آن می پردازد، عقل یونانی است که پیرو نفس وخیال بوده و به مانند حجاب ومانعی در راه رسیدن به سر منزل مقصود است وبه تعبیر خود مولانا:عقل جزوی است که منکر عشق است[1] و منظور از آن عقل کلّی نیست که در آیات وروایات دینی و در سخنان عرفایی همچون مولانا، با عنوان عقلِ عقل مورد تمجید وتکریم فراوان واقع گردیده است. این مقاله به بحث و بررسی در زمینه تقابل وتعارض چنین عقلی با عشق وجنون عارفانه در مثنوی وغزلیات شمس، همراه با ذکر شواهدی از دیگر اشعار و متون عرفانی پرداخته است. 3- عقل جزوی عشق را منکر بود گرچه بنماید که صاحب سر بود (مثنوی،دفتر اول،1384: 88). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1550 - سیمای تمثیلی گاو در آیین مهر (میترایسم) و چگونگی بازتاب آن در مثنوی معنوی مولانا
سهیلا ذوقی

مهر یا میترا یکی از ایزدان دین زرتشت است که گاهی نماد آتش و اهورامزدا، یا خورشید است که فلسفة اشراق و نور و نعمت را نشان می‌دهد. رازآموزترین و شگفت‌ترین ماجرای مهر، پیکار با گاو نخستین است. میترا با کشتن گاو ازلی و جاری کردن خونش به شکوفایی و آفرینش سودمند زمین کمک می‌ک أکثر

مهر یا میترا یکی از ایزدان دین زرتشت است که گاهی نماد آتش و اهورامزدا، یا خورشید است که فلسفة اشراق و نور و نعمت را نشان می‌دهد. رازآموزترین و شگفت‌ترین ماجرای مهر، پیکار با گاو نخستین است. میترا با کشتن گاو ازلی و جاری کردن خونش به شکوفایی و آفرینش سودمند زمین کمک می‌کند. باور به قربانی برای رهایی از نیروهای شر و اهریمنی به منظور دستیابی به برکت درگذر زمان به شکل‌های مختلف همراه همیشگی مردمان فلات ایران گردیده است. از این قربانی کردن در آیین باستانی مهر، که نمادی از کشتن نفس حیوانی در وجود انسان است در ادبیات عرفانی تعبیر به کشتن گاو نفس شده است. در مثنوی معنوی مولانا نیز تمثیل‌ها و تشبیه تمثیل‌های بسیاری در این زمینه به کار رفته است تا مفاهیم و آموزه‌های مورد نظر خالق آن را برای مخاطب بازگو کند. مولوی به عنوان یک عارف نامی با بهره گیری از اسطوره گاو کشی مهری، کشتن گاو نفس را به کمک نیروی عقل، به عنوان یک اصل انسان ساز تلقی می‌کند، برآنیم در این مقاله به میزان تأثیر پذیری مولانا در بیان تمثیل عنصر اسطوره گاو در بیان افکارش در مثنوی معنوی بپردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1551 - تصوف و یوگا
مریم انصاری

واژه یوگا که از اعتبار خاصی برخوردار است. غالباً با اکتساب و استعانت از نیروی ماورای طبیعی به یکدیگر می‌پیوندد. مطابق با آیین مضبوط، یوگا به منزله یک هنر باستانی است که با یک سری باورهای مذهبی، با ریاضت‌های عجیب و رمزگونه درهم می‌آمیزد. در باورهای هندی ارتودکس، یوگا از أکثر

واژه یوگا که از اعتبار خاصی برخوردار است. غالباً با اکتساب و استعانت از نیروی ماورای طبیعی به یکدیگر می‌پیوندد. مطابق با آیین مضبوط، یوگا به منزله یک هنر باستانی است که با یک سری باورهای مذهبی، با ریاضت‌های عجیب و رمزگونه درهم می‌آمیزد. در باورهای هندی ارتودکس، یوگا از جایگاه والای، ماورای بصیرت بشری برخوردار است. به راستی برای دست‌یابی به این دانش تنها به وسیله فضائل (آداب پسندیده) می‌توان توسل جست. یوگا یک واقعیت متحیرکننده‌ای محسوب می‌شود که در بطن آن، از خرافات و افکار پریشان به موضوع خاصی سوق داده می‌شود که از روند گسترده‌ای برخوردار است. شاید فلسفه یوگا، یکی از خردترین جنبه شناخته شده آن می‌باشد. دلائل برای کسب این عدم شناخت غیرممکن نمی‌باشد. در این مقاله سعی شده است ذکر در اسلام را با ذکر بودائیان تیره زن و تصوف ایرانی مقایسه کرده و با بعضی از آداب یوگا مقایسه نموده و افزون بر آن به اختلافات و تشابهات بین ذکر تصوف ایرانی و یوگا که ناشی از افق دید مختلف سنن دینی است بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1552 - بن مایه‌های تعلیمی صور خیال (تشبیه) در شعر انقلاب اسلامی
سید احمد حسینی کازرونی محمد رضا کمالی بانیانی

بی‌شک، شاعر انقلاب در هر یک از زمینه‌های شعری به نوشتن و آفریدن گرایشی ذاتی داشته است و دیدش نسبت به انسان، جهان، مذهب، طبیعت و ... دگرگون گشته است. در شعر بیش از هر چیز، شاعر در پی حس کردن مفاهیم انتزاعی برای مخاطب است که در این روند از کارکردهای فراوانی بهره جسته است. أکثر

بی‌شک، شاعر انقلاب در هر یک از زمینه‌های شعری به نوشتن و آفریدن گرایشی ذاتی داشته است و دیدش نسبت به انسان، جهان، مذهب، طبیعت و ... دگرگون گشته است. در شعر بیش از هر چیز، شاعر در پی حس کردن مفاهیم انتزاعی برای مخاطب است که در این روند از کارکردهای فراوانی بهره جسته است. مثلاً کارکرد رنگ یا تعبیرات و اصطلاحات جدیدی که با تعاملات فرهنگی نو پدید وارد شعر شده‌اند. در این راستا استفاده از صور خیال با بن مایه های تعلیمی ـ اخلاقی یکی از مهم‌ترین دست مایه‌های شعرای این دوره بوده است. در این مقاله ضمن اشاره به دگردیسی ساختاری صور خیال در شعر انقلاب اسلامی، به بررسی بن مایه‌های آن نیز پرداخته می‌شود. بن مایه‌های تعلیمی صور خیال در شعر انقلاب را عناصری همانند باورها و اعتقادات، عناصر انقلابی، عناصر خاص فرهنگ شهادت و ... در بر گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1553 - بررسی شیوه‌ی روایت تمثیلی «پیر چنگی» در مثنوی از منظر پسامدرنیسم
لیلا رضایی عباس جاهدجاه

مثنوی معنوی از نظر نوآوری در شیوه‌های روایت در میان متون کهن ادب فارسی، اثری منحصر به فرد است. شگردهای بدیع مولوی در بازروایت حکایت‌ها – که پیش از مثنوی در آثار دیگر ادب فارسی ذکر شده‌اند- گاه تا به جایی پیش می‌رود که نزدیکی‌ها و شباهت‌هایی را به روایت‌های مدرن و أکثر

مثنوی معنوی از نظر نوآوری در شیوه‌های روایت در میان متون کهن ادب فارسی، اثری منحصر به فرد است. شگردهای بدیع مولوی در بازروایت حکایت‌ها – که پیش از مثنوی در آثار دیگر ادب فارسی ذکر شده‌اند- گاه تا به جایی پیش می‌رود که نزدیکی‌ها و شباهت‌هایی را به روایت‌های مدرن و پسامدرن به نمایش می‌گذارد. یکی از حکایت‌های متفاوت و نوآورانه‌ی مثنوی، حکایت پیر چنگی است. مولوی در پرداخت این روایت، تغییرات بسیاری ایجاد کرده و آن را از شکل اصلی که در کتاب اسرارالتوحید محمد بن منور ذکر شده دور کرده است. در پژوهش حاضر روایت تمثیلی مولوی از پیر چنگی از منظر نقد پسامدرن و با کمک آرای برایان مک‌هیل (Brian McHale) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتیجه‌ی به دست آمده نشان می‌دهد که در این داستان شواهدی از مرگ مؤلف، خودمختاری شخصیت، افول کلان‌روایت، پایان باز و تداخل دنیاهای موازی (دنیای واقعی و تخیلی) را می‌توان مشاهده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1554 - شهـریـار، سنت‌گرایی رو به سوی نـوگرایان (تأملی در راز دل‌های او با نیما)
علی سلیمی محمد نبی احمدی

نام شهریار، این "تب کرده ی عشق"[1] با غزل سنتی در شعر فارسی پیوند خورده است. او سنت گرایی بود که روی به سوی نوگرایی داشت، و از سوی دیگر، غالب نوگرایان، وی را در غزل سنتی در شعر معاصر، سرآمد می شمرند. عشق و شوریدگی، جان‌مایه‌ی اصلی غزل‌های اوست. در ابتدای جوانی، عشقی زمی أکثر

نام شهریار، این "تب کرده ی عشق"[1] با غزل سنتی در شعر فارسی پیوند خورده است. او سنت گرایی بود که روی به سوی نوگرایی داشت، و از سوی دیگر، غالب نوگرایان، وی را در غزل سنتی در شعر معاصر، سرآمد می شمرند. عشق و شوریدگی، جان‌مایه‌ی اصلی غزل‌های اوست. در ابتدای جوانی، عشقی زمینی خرمن وجود او را به آتش کشید، اما ناکامی در این دل‌باختگی، وی را به سوی عشقی عرفانی و آسمانی سوق داد. غزل های او وصف حال این هجران است. شهرت او علاوه بر اینها، مدیون شعر روستایی- اجتماعی "حیدر بابا سلام" اوست که خاطرات تلخ و شیرین گذشته را با زبانی ساده و دل‌نشین روایت می کند. شهریار از میان نوگرایان، تعلق خاطری ویژه به نیما داشت. شعر افسانه ی نیما، او را که به گفته ی خودش "طفل مکتب حافظ" بود، وارد دنیایی جدید نمود. درد دل ها و گفتگوهای سرشار از مهر و عطوفت او با نیما، در سه سروده ی: "شاعر افسانه" و "دو مرغ بهشتی" و "پرواز مرغ بهشتی" گویای عمق همزبانی این دو شاعر نامدار با همدیگر است. او در اثر برجسته ی "دو مرغ بهشتی" که ماجرای دیدار خود با نیما را شرح می دهد، از شعر "افسانه" وی الهام گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1555 - بررسی و تحلیل تمثیل‌های تعلیمی وحدت وجود و تجلّی در شرح رباعیّات جامی
غلامرضا داوودی پور اصغر دادبه

‌در این مقاله که بر مبنای کارکرد تمثیلات تعلیمی در شرح رباعبّات جامی - که رساله ای در شرح وحدت وجود و آرای ابن عربی است- سامان یافته و موضوع با تکیه بر جنبه تعلیمی آن در ترازوی بحث و نظر سنجیده شده است. ابتدا دربارۀ تمثیل؛ وحدت وجود و تجلّی به کوتاهی توضیحاتی داده شده، أکثر

‌در این مقاله که بر مبنای کارکرد تمثیلات تعلیمی در شرح رباعبّات جامی - که رساله ای در شرح وحدت وجود و آرای ابن عربی است- سامان یافته و موضوع با تکیه بر جنبه تعلیمی آن در ترازوی بحث و نظر سنجیده شده است. ابتدا دربارۀ تمثیل؛ وحدت وجود و تجلّی به کوتاهی توضیحاتی داده شده، سپس تمثیل های موجود در متن، در زیر هشت بخش جداگانه شامل تمثیل نور و خورشید، آتش، آیینه، شیشه، جریان آب، دریا و بحر، حروف و اعداد طبقه بندی و تشریح و توضیح شده است و در پایان جمع بندی و نتیجه گیری مباحث صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1556 - بازشناسی ابعاد تمثیلی شخصیت پیر طریقت
فاضل عباس زاده مهدی جباری

پیمودن وادی‌های سخت وهولناک طریقت، بدون تمسک به وجود وارسته‌ی پیر و مراد مقدور نیست. لزوم حضور معنوی پیر در سیرو سلوک مریدان، از جمله‌ی موضوعات مهم و دامنه داری است که بیشتر به صورت تمثیلی و نمادین در کانون توجه صوفیه قرار گرفته است. به جز شمار اندکی از متصوّفه چون اویس أکثر

پیمودن وادی‌های سخت وهولناک طریقت، بدون تمسک به وجود وارسته‌ی پیر و مراد مقدور نیست. لزوم حضور معنوی پیر در سیرو سلوک مریدان، از جمله‌ی موضوعات مهم و دامنه داری است که بیشتر به صورت تمثیلی و نمادین در کانون توجه صوفیه قرار گرفته است. به جز شمار اندکی از متصوّفه چون اویسیان که به مجذوبان، نامبردار بودند و کشف و شهود و راهیابی به حقیقت را تنها از طریق مراقبه و زدودن شوائب از لوح ضمیرخویش، میسر می‌دانسته‌اند، اکثر بزرگان تصوّف، بر ضرورت پیرگزینی تأکید داشته‌اند و براین باور بوده‌اند که توفیق در سیر و سلوک و پیمودن نشیب و فراز جاده‌ی طریقت، بی مدد پیر محقّق نمی‌گردد. در این مقاله ضمن به دست دادن تعریفی مانع و جامع از پیر در عرفان، بخشی از شاخص‌های تمثیلی پیران طریقت در حیطه‌های متفاوت؛ یعنی لزوم پیروی از پیر، شرایط احراز مقام پیری، کرامت پیران و مراتب ایشان، به روایت منابع عرفانی مورد واکاوی قرار گرفته است و سپس به بررسی محاسن و معایب تبعیت مرید از مراد در نظام خانقاهی پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1557 - تبیین تعلیمی فقر از دیدگاه عرفای اسلامی*
مسعود سپه وند فاطمه تقی زاده

فقر از دیدگاه ابونصر سراج چهارمین مقام از مقامات سلوک محسوب می‌شود و منظور از آن عدم التفات به ماسوی الله و مقر بودن به نیازمندی در برابر حق ـ تعالی ـ است. فقر دارای مراتبی است: بعضی از مراتب آن به قناعت و خلو دست و بعضی به زهد و طلب کسب ثواب اخروی و بعضی دیگر به مرتبه‌ أکثر

فقر از دیدگاه ابونصر سراج چهارمین مقام از مقامات سلوک محسوب می‌شود و منظور از آن عدم التفات به ماسوی الله و مقر بودن به نیازمندی در برابر حق ـ تعالی ـ است. فقر دارای مراتبی است: بعضی از مراتب آن به قناعت و خلو دست و بعضی به زهد و طلب کسب ثواب اخروی و بعضی دیگر به مرتبه‌ی خلو قلب ازحب دنیا و فنا و اسقاط صفات باز می گردد. در مرتبه ی آخر که بالاترین مرتبه‌ی فقر محسوب می‌شود سالک تنها خود را مجرایی برای نفاذ امر خداوند می‌داندو به آنچه برایش مقدر کرده است راضی است با توجه به این تعریف فقیر می‌تواند از لحاظ مالی غنی هم باشد ولی چون بدان رغبتی ندارد فقیر محسوب می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1558 - بررسی بن مایه های تعلیمی و اخلاقی رمان سووشون
سید احمد حسینی کازرونی محمد رضا کمالی بانیانی

سووشون یک رمان تاریخی- سیاسی، با نثری دقیق و محکم است. این اثر از نظر فن داستان نویسی و پرورش درون مایه بسیار قوی و همچنین اولین داستانی است که شخصیّت محوری آن یک زن می باشد. در این رمان موضوعات مختلف همانند مسایل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، تاریخی، تعلیمی و حماسی با هم ترک أکثر

سووشون یک رمان تاریخی- سیاسی، با نثری دقیق و محکم است. این اثر از نظر فن داستان نویسی و پرورش درون مایه بسیار قوی و همچنین اولین داستانی است که شخصیّت محوری آن یک زن می باشد. در این رمان موضوعات مختلف همانند مسایل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، تاریخی، تعلیمی و حماسی با هم ترکیب شده اند و اثری جاودانه را خلق کرده اند. هر چند در اغلب پژوهش ها و نقد ها این رمان از حیث سیاسی مورد بررسی قرار گرفته اما جنبه تعلیمی آن به قدری قوی است که می توان این اثر را در زمره یکی از آثار تعلیمی قرار داد. در واقع ندای پس زمینه سووشون، ندایی آگاه ساز، تذکر دهنده و تعلیم گرایانه است. بر همین اساس در این پژوهش به بررسی جنبه های تعلیمی رمان سووشون پرداخته خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1559 - درس‌هایی از مولانا
منصور ثروت

نگاه به زندگی عملی مولانا و یا به قول عارفان، در معامله با مردم، همچون آثار او امری استثنایی، قابل عنایت و آموزنده است. مطالعه و دقت در رفتارهای وی با قشرهای گوناگون مردم، اعم از فرادستان و فرودستان، خانواده و غیرخانواده و گروه‌هایی که به هر دلیلی از منظر اهل غرور، فاقد أکثر

نگاه به زندگی عملی مولانا و یا به قول عارفان، در معامله با مردم، همچون آثار او امری استثنایی، قابل عنایت و آموزنده است. مطالعه و دقت در رفتارهای وی با قشرهای گوناگون مردم، اعم از فرادستان و فرودستان، خانواده و غیرخانواده و گروه‌هایی که به هر دلیلی از منظر اهل غرور، فاقد ارزش‌های انسانی‌اند، و همچنین نگاه وی به اهل قدرت و ثروت و شیوه اختصاصی تربیت مریدان، هرکدام می‌تواند حتی برای اهل روزگار ما نیز مفید فایده باشد. این مقاله سعی می‌کند، موارد مذکور را با ذکر شواهد لازم بازکاوی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1560 - شاخه‌ها و شاخصه‌های تمثیل در ادبیات دوره مشروطه
مهدی رضا کمالی بانیانی حسین آریان

در برابر قیاس و استقرا که رسیدن از جزء به کل یا از کل به جزء است، تمثیل قرار گرفته است که نوعی تشبیه کل به کل یا رسیدن از کلیت یک چیز به کلیت چیز دیگر است. واقعیت‌های تمثلی غالباً عاریتی، مجازی، مشابه یا مدلول واره هایی از واقعیت‌های عینی هستند که در آن‌ها کلیت تصویری ی أکثر

در برابر قیاس و استقرا که رسیدن از جزء به کل یا از کل به جزء است، تمثیل قرار گرفته است که نوعی تشبیه کل به کل یا رسیدن از کلیت یک چیز به کلیت چیز دیگر است. واقعیت‌های تمثلی غالباً عاریتی، مجازی، مشابه یا مدلول واره هایی از واقعیت‌های عینی هستند که در آن‌ها کلیت تصویری یک متن واقعیت مجازی است که جایگزین یک تصویر کلی از یک واقعیت عینی می‌شود. معمولاً کسانی که در حوزه سیاسی، اجتماعی یا اعتقادی حرف های زیادی برای گفتن دارند، از تمثیل بهره می‌گیرند. در دوره مشروطه خفقان ناشی از فضای استبدادی سبب شد تا شعرا و نویسندگان از بیان صریح اوضاع اجتماعی و سیاسی بپرهیزند و در بیان مضامین سیاسی و انتقادی و انتقاد از وضع موجود به رمز، استعاره و تمثیل روی بیاورند و ادبیاتی زیر زمینی را شکل دهند. با عنایت به وفور تمثیل در دوره مشروطه و با در نظر گرفتن ویژگی‌هایی که این فن به نسبت ادوار پیش از خود دارد، در این مقاله پس از مختصری در باب تمثیل و بررسی ویژگی‌های سیاسی دوره مشروطه، به تحلیل تمثیل در دوره مشروطه پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1561 - «حکایتی تمثیلی» از مثنوی، با مفهوم «انسان در مسیر بودن تا شدن» درفلسفه اگزیستانسیالیسم)
مریم مرتضایی آبرودی رضا اشرف زاده بتول فخر اسلام

این پژوهش با روش مقایسه، تحلیل مضامین و تطبیق، رد پای آموزه‌های فلسفه وجود را در حکایتی تمثیلی از مثنوی واکاوی می‌کند. در حکایت، با انبوهی از واژه‌ها در معنای بودن و آمدن و شدن و رفتن با درون مایه معنایی ویژه مواجهه‌ایم؛ که موجب خطور اندیشه مشابهت آن، با مؤلفه‌ی گذر و ت أکثر

این پژوهش با روش مقایسه، تحلیل مضامین و تطبیق، رد پای آموزه‌های فلسفه وجود را در حکایتی تمثیلی از مثنوی واکاوی می‌کند. در حکایت، با انبوهی از واژه‌ها در معنای بودن و آمدن و شدن و رفتن با درون مایه معنایی ویژه مواجهه‌ایم؛ که موجب خطور اندیشه مشابهت آن، با مؤلفه‌ی گذر و تعالی انسان "از بودن تا شدن" در فلسفه وجود، به ذهن می‌شود. تحقیق پیش رو نشان می‌دهد که آزمایش الهی می‌تواند همان موقعیت مرزی در اگزیستانسیالیسم باشد. رنج مؤلفه مشترک میان فلسفه الهی وجود و حکایت، برای رسیدن به خدا و تحقق وجود اصیل است. دگرگونی و تعالی وجود تا بروز تصویر حقیقی از خود در آموزه‌های اگزیستانسیالیستی، تعبیری دیگر از مسأله سیر إلی الله و رسیدن به مقام اتحاد و اتصال است. دست آخر این که در حکایت مورد نظر و در تفکر اگزیستانسیالیستی الهی، بر اهمیت شورمندی در گذر از تنگناهایی که انسان با آن رو به رو است تاکید شده و اختیار انسان در راستای اختیار الهی جاری شمرده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1562 - جایگاه و نقش با اهمیت سبک مینی‌مالیسم ِ قصه‌های تمثیلی مثنوی ‌در حوزه‌ی تعلیمی کودک و نوجوان
سیده اسما نجات ثریا رازقی هنگامه آشوری

مینی‌مالیسم یا کمینه گرایی، نوعی سبک هنری‌ است که اساس آثار خود را برپایه‌ی سادگی بیان و مضامین خالی از پیچیدگی فلسفی یا شبه فلسفی بنیان گذاشته است. نویسندگان این سبک عقیده دارند که صرفه جویی در کلام و کوتاه نویسی موجب زیبایی می‌شود و برتأثیر کلام و بلاغت می‌افزاید. عال أکثر

مینی‌مالیسم یا کمینه گرایی، نوعی سبک هنری‌ است که اساس آثار خود را برپایه‌ی سادگی بیان و مضامین خالی از پیچیدگی فلسفی یا شبه فلسفی بنیان گذاشته است. نویسندگان این سبک عقیده دارند که صرفه جویی در کلام و کوتاه نویسی موجب زیبایی می‌شود و برتأثیر کلام و بلاغت می‌افزاید. عالی‌ترین نمونه های مینی‌مالیست را در ادبیات کلاسیک ایران از جمله کتاب مثنوی و قصه‌های تمثیلی آن می‌توان یافت. آن‌چه قابل طرح است این است که آیا داستان‌های تمثیلی مثنوی، می‌تواند درحوزه‌ی تعلیم و تربیت کودک مثمرثمر واقع شود؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. هدف از این پژوهش بررسی سبک مینی مالیسم قصه های تمثیلی مثنوی در حوزه تعلیمی کودک است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد با بررسی قصه‌های تمثیلی مثنوی بسیاری از ویژگی‌های داستان‌های مینی‌مال، درآن‌ها به چشم می‌خورد و از طرف دیگر نظر به تعلیمی بودن کتاب مثنوی و با توجه به محدودیت‌های شناختی کودکان، داستان‌های مینی‌مال و تمثیلی مثنوی، بهترین بستر برای بیان آموزه‌های تعلیمی، اخلاقی و اجتماعی کودکان و نوجوانان است، چرا که کلام و داستان‌های طولانی مناسب مخاطبین کودک و نوجوان نیست و درحوصله‌ی آن‌ها نمی‌گنجد و ازجنبه‌های تعلیمی و آموزشی آن می‌کاهد. در ادبیات کودک که گرایش به ساده نویسی و واقعی بودن داستان‌ها برای ملموس‌کردن فضای داستانی با ذهنیت کودک می‌باشد به ناچار کوتاه نویسی به امر بدیهی تبدیل شده است و نویسندگان این حوزه علاقه مند به استفاده از بیان مینی‌مالیستی برای انتقال مفاهیم آموزشی و تربیتی خویش به‌کودکان هستند. نگارندگان در این پژوهش عناصری را که در مینی‌مال مورد استفاده قرار گرفته اند، در دفاتر مثنوی مورد بررسی قرار داده و قصه‌های تمثیلی که دارای عناصر مشترک و همچنین پیام‌های تعلیمی بوده، پیدا کرده و آن‌ها را تجزیه و تحلیل کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1563 - کارآیی تمثیل در حوزۀ توحید
مژگان زمانی رافضه کیوان پور

یکی از اهداف به کار بردن تمثیل در کلام القای اندیشه‌های دینی، صوفیانه و اخلاقی است. بنابراین متون صوفیه مشحون از انواع تمثیل‌هاست. صوفیّه اگرچه برای بیان مفاهیم و موضوعات دینی از تمثیل بهره گرفته‌اند؛ امّا بنا بر برخی تعاریف که از برخی از اصطلاحات دینی به دست داده‌اند ا أکثر

یکی از اهداف به کار بردن تمثیل در کلام القای اندیشه‌های دینی، صوفیانه و اخلاقی است. بنابراین متون صوفیه مشحون از انواع تمثیل‌هاست. صوفیّه اگرچه برای بیان مفاهیم و موضوعات دینی از تمثیل بهره گرفته‌اند؛ امّا بنا بر برخی تعاریف که از برخی از اصطلاحات دینی به دست داده‌اند از این عنصر زبانی کارآمد بهره نبرده‌اند. یکی از این اصطلاحات که تقریباً در هر متن عرفانی از آن صحبت به میان آمده، توحید است. چون صوفیّه توحید را در عدم تشبیه و تمثیل خداوند به چیزی تعریف کرده‌اند، هیچ گاه برای تعریف و تبیین این اصطلاح از تمثیل بهره نبرده‌اند. مؤلّفان گفتار حاضر در پی آن بوده‌اند که نظرات متصوّفه را دربارۀ تمثیل به روش تحلیلی و توصیفی بیان کنیم. از اینرو به سراغ آثار بزرگان این طریقت یعنی قشیری، محمّد غزالی، عین القضات همدانی، سهروردی و روزبهان بقلی رفته اند تا بدانند آنها تا چه اندازه با به کار گرفتن تمثیل موافق بوده‌اند. آنها گاه تمثیل را ضروری و گاه مخالف یقین دانسته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1564 - مفهوم معرفت در عرفان اسلامی و مکاتب روان شناختی
علی محمد پشت دار محمد رضا عباس پور خرمالو

معرفت شناخت موجودات است آن چنان که هستند. عرفای اسلامی برای رسیدن به این مرتبه دو سطح را برای سالک واجب ‌انند. یکی سطح ظاهری که علم از طریق دریافت‌های حواس ظاهری و تحلیل آنها به وسیلۀ قوۀ خرد که بدان، علم بحثی یا معرفت کسبی گویند، حاصل می‌شود. سطح عالی‌تر معرفت، عبارت ا أکثر

معرفت شناخت موجودات است آن چنان که هستند. عرفای اسلامی برای رسیدن به این مرتبه دو سطح را برای سالک واجب ‌انند. یکی سطح ظاهری که علم از طریق دریافت‌های حواس ظاهری و تحلیل آنها به وسیلۀ قوۀ خرد که بدان، علم بحثی یا معرفت کسبی گویند، حاصل می‌شود. سطح عالی‌تر معرفت، عبارت است از دریافت‌های قلبی که به صورت مکاشفات و مشاهدات بی هیچ نیروی خود آگاه عارف کسب می شود، این نوع معرفت را معرفت کشفی یا شهودی گویند، ناخودآگاه جمعی مطمئن ترین راه رسیدن به حقیقت اشیا و خداست. در طول این سفر سالک به فنای فی الله و بقای بالله می‌رسد که مقصد نهایی شناخت شهودی یا معرفت قلبی است. علاه بر دو سطح شناخت فوق الذکر، ملاصدرا به معرفت و حیانی که شالوده و اساس معرفت شهودی است نیز اعتقاد دارد و این نوع معرفت را فراروی سالک می نهد تا به مقصود نهایی برسد. در این مقاله، اساساً شیوه کار بر طبق تقسیم‌بندی اوست. در مطالعات روان کاوی نیز روان کاو در پی یافتن راه مطمئنی است تا شخص به معرفتی شهودی برسد. این معرفت، اطمینان جاودانه در درون انسان و سطح ناخودآگاه اوست به عبارتی نیروی ناخودآگاه جمعی همان معرفت کشفی یا شهودی است که انسان را به ساحلی امن ـ جوار پروردگار ـ می‌رساند، و از نظر عارفان اسلامی بویژه اشراقیون وصول به این مهم جز با تصفیه باطن ممکن نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1565 - بررسی کلید غنایی واژة «شب» در اشعار سهراب سپهری*
محمد کاظم حق شناس عمر صفر

چکیده در این پژوهش در پی آنیم که جایگاه، اهمیت و نحوه‌ی کاربرد واژه ی شب را از نگاه سهراب سپهری این شاعر انزواطلب و نقاش گوشه گیر، بررسی کنیم. نگارنده پس از مطالعه و بررسی زندگی و شرح احوال و آثار این شاعر نقاش به این نتیجه رسید که عوامل مختلفی اعم از روحی و روانی در دو أکثر

چکیده در این پژوهش در پی آنیم که جایگاه، اهمیت و نحوه‌ی کاربرد واژه ی شب را از نگاه سهراب سپهری این شاعر انزواطلب و نقاش گوشه گیر، بررسی کنیم. نگارنده پس از مطالعه و بررسی زندگی و شرح احوال و آثار این شاعر نقاش به این نتیجه رسید که عوامل مختلفی اعم از روحی و روانی در دوران کودکی و سیاسی ـ اجتماعی در دوراه جوانی و دانشجویی که مصادف با سال‌های استبداد و خفقان رضاخانی و 28 مرداد 1332 بود، در شکل‌گیری شخصیت و اندیشه‌ی سهراب و برداشت‌ها و تعبیرهایش به خصوص در بیان تعلیمی و غنایی واژه‌ی شب نقش به سزایی داشته است. ترس از لولوی دوران کودکی و ترس از سیاهی شب که خود برایش لولوی سرگردان می‌شود و در اشعارش حضور پیدا می‌کند. یا فضای تاریک و سیاه ظلم و خفقان جامه‌ی عصر او که سپهری آن را با تعبیر شب و با زبانی نمادین و رمزی به تصویر می‌کشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1566 - بررسی و تبیین جلوه‌های تمثیل در حکایت عرفانی موسی و شبان مولانا
فرشته ناصری شهین قاسمی

تمثیل به عنوان یکی از پایه‌های مهم صور خیال، طیف وسیعی از مباحث گوناگون متون ادب فارسی را در برمی‌گیرد. نمود بارز این امر در متون عرفانی امری قابل توجه است. در این میان مثنوی معنوی به عنوان یکی از شاخص‌ترین آثار ادب فارسی در بردارنده عناصر و مضامین گوناگونی است که با به أکثر

تمثیل به عنوان یکی از پایه‌های مهم صور خیال، طیف وسیعی از مباحث گوناگون متون ادب فارسی را در برمی‌گیرد. نمود بارز این امر در متون عرفانی امری قابل توجه است. در این میان مثنوی معنوی به عنوان یکی از شاخص‌ترین آثار ادب فارسی در بردارنده عناصر و مضامین گوناگونی است که با بهره‌گیری از ابزار بلاغی گوناگون از جمله تمثیل، سهم عمده‌ای در انتقال آموزه‌ها و مفاهیم اخلاقی، اجتماعی، عرفانی، فلسفی و... دارد. از این رو در این مقاله بر آنیم به بررسی جلوه‌های تمثیل در هر یک از مراتب سیر و سلوک حکایت عرفانی موسی و شبان مثنوی بپردازیم تا دریابیم که مولانا در پی‌ریزی محتوایی ساختار داستانی خود از چه تمهیداتی بهره جسته و هدف غائی وی از طرح این حکایت عرفانی بر مبنای اصول و موازین قاعده تمثیل چگونه بیان گردیده است. در این راستا پس از ذکر مباحثی پیرامون پیشینه و کارکرد مقوله تمثیل به بیان آموزه‌های عرفانی این داستان با عنایت به مبحث تمثیل خواهیم پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1567 - نقد و بررسی حکایت تمثیلی «جنون» از مقامات حمیدی (مطالعۀ موردی بر اساس قواعد ساختارگرایی)
ابوالفضل غنی زاده مریم شریفی

مقامات حمیدی مجموعه‌ای است از داستان های کوتاه تمثیلی که در هر کدام از آنها، یک موضوع عرفانی به صورت تمثیلی مورد بحث قرار می‌گیرد. این مقاله حکایت جنون را با توجه به معماری داستان و هندسه ساختاری آن، مأموریت ذاتی اثر و کردار گفتاری- نوشتاری سراینده، به صورت کمّی تشریح م أکثر

مقامات حمیدی مجموعه‌ای است از داستان های کوتاه تمثیلی که در هر کدام از آنها، یک موضوع عرفانی به صورت تمثیلی مورد بحث قرار می‌گیرد. این مقاله حکایت جنون را با توجه به معماری داستان و هندسه ساختاری آن، مأموریت ذاتی اثر و کردار گفتاری- نوشتاری سراینده، به صورت کمّی تشریح می‌نماید و در پایان به این نتیجه می‌رسد که نویسنده در این کتاب تعلیمی با تبحر خاصی انسجام متن را با هنر و مهارت درآمیخته و پند و اندرزهای دینی- اخلاقی خود را به مخاطب ارائه کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1568 - جمال شاهد در نظر سعدی* (نگاهی به اندیشه‌های جمال‌پرستانة سعدی)
علی دهقان فاطمه علیمحمدی

عقیده به تجلّی ربوبیّت در مظهر بشری، یا مطالعۀ جمال معنی در آینۀ طلعت شاهدان، شیوة برخی از صوفیّه در جمال‌پرستی بوده است. به عقیدۀ این گروه، نظر کردن به نکورویان، به شرط آنکه از روی شهوت نباشد بلکه به قصد اعتبار باشد و ناظر از مشاهدۀ شاهد، به غایب عنایت کند و جمال صانع أکثر

عقیده به تجلّی ربوبیّت در مظهر بشری، یا مطالعۀ جمال معنی در آینۀ طلعت شاهدان، شیوة برخی از صوفیّه در جمال‌پرستی بوده است. به عقیدۀ این گروه، نظر کردن به نکورویان، به شرط آنکه از روی شهوت نباشد بلکه به قصد اعتبار باشد و ناظر از مشاهدۀ شاهد، به غایب عنایت کند و جمال صانع را در صنع بیند، جایز است. سعدی نیز مانند عارفان منسوب به این مکتب، پرستش جمال صوری و عشق مجازی را راه وصول به جمال مطلق می‌دانست. مطالعة آثار سعدی و اشارات پژوهندگان نشان می‌دهد که عوامل و زمینه‌های متعددی سعدی را مشتاق جمال طلعت نیکورویان کرده است. او زیبارویان و حتی همه هستی را شاهد و مظهر جمال الهی می‌دانست. از این رو برای مشاهدانِ جمال، در صورت عنصریِ انسانی، شرایطی قایل شده و معتقد است که هر فرد کوردل و ظاهربین و بی‌بصری، نباید به جمال خوبان بنگرد، بلکه این نظربازی و عشق‌ورزی، باید عاری از اغراضِ نفسانی باشد. این جستار دیدگاه جمال‌پرستانة سعدی را در غزلیات وی بررسی می‌کند و کیفیت، شرایط و عوامل جمال‌پرستی را در آیینة شواهد اشعار سعدی نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1569 - بررسی مؤلفه‌های تمثیلی رمان عاشقانه‌های یونس در شکم ماهی از جمشید خانیان
سیّد احمد حسینی کازرونی سمیه آورند سید جعفر حمیدی محمدرضا شهبازی

ادبیات پایداری به معنای خاص، یکی از انواع ادبی است که در ایران عمر کوتاهی دارد و داستان‌ها و رمان‌های زیادی در این نوع نوشته شده که در آن، نویسنده تمثیل و نماد را دستمایه‌ی بیان خود کرده و اثرش را خلق می‌کند. تمثیل شامل چیزی گنگ، ناشناخته و پنهان از ماست که در عصر جدید أکثر

ادبیات پایداری به معنای خاص، یکی از انواع ادبی است که در ایران عمر کوتاهی دارد و داستان‌ها و رمان‌های زیادی در این نوع نوشته شده که در آن، نویسنده تمثیل و نماد را دستمایه‌ی بیان خود کرده و اثرش را خلق می‌کند. تمثیل شامل چیزی گنگ، ناشناخته و پنهان از ماست که در عصر جدید و در نقد سبک شناسانه‌ی یک اثر به عنوان رمزگان از آن یاد می‌شود و‌ حتی‌ می‌تواند سبک یک نویسنده را دربرگیرد. در سبک‌شناسی لایه‌ای، که از شیوه‌های نوین سبک‌شناسی به‌حساب می‌آید، بافت موقعیتی را به‌عنوان کلان‌ لایه مد‌نظر قرار داده و متن را به خرد‌لایه‌هایی تجزیه می‌کنیم. سپس با بررسی آن‌ها به جستجو در ویژگی‌های شاخص و پربسامد می‌پردازیم که در نهایت منجر به کشف ایدئولوژی می‌شود. در این مطالعه‌، که به روش توصیفی تحلیلی محتوا انجام شده‌، ابتدا با توجه به بافت موقعیتی، رمان عاشقانه‌های یونس در شکم ماهی از جمشید خانیان را که یکی از آثار تمثیلی خلق شده در ادبیات پایداری است به خرد‌لایه‌های واژگانی، نحوی و بلاغی تجزیه کرده و سپس به بررسی سبک‌شناسانه آن پرداخته می شود. یافته‌ها حاکی از آن است که ایدئولوژی نویسنده در لایه‌ی نحوی نهفته است؛ چرا که این داستان تمثیلی است و معمولاً تمثیل در لایه‌ی نحوی نمود پیدا می‌کند. او با آوردن یک نمونه‌ی عالی‌، بهترین نوع عشق را سیروسلوک و حرکت از عشق زمینی به عشق آسمانی می‌داند؛ سپس با بهره‌گیری از رمزگان و تمثیل، مخاطب را به تأویل و تفکر وا می‌دارد و سبکی تمثیلی را برای رمانش رقم می زند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1570 - نمادها و تمثیل‌های نور در متون عرفانی
ساره تربیت

سلوک، اساسی‌ترین بخش عرفان است و فلسفه‌ی انجام آن مربوط می‌شود به تمایلات گوناگون بشر از جمله بازگشت به سرزمین نور و کسب زندگی جاودان که در عرفان اسلامی "بقا" خوانده می‌شود. در پی هبوط انسان، آن چه را "قوس نزولی" می‌نامند، به اتمام رسیده و انسان، به عنوان تنها موجودی که أکثر

سلوک، اساسی‌ترین بخش عرفان است و فلسفه‌ی انجام آن مربوط می‌شود به تمایلات گوناگون بشر از جمله بازگشت به سرزمین نور و کسب زندگی جاودان که در عرفان اسلامی "بقا" خوانده می‌شود. در پی هبوط انسان، آن چه را "قوس نزولی" می‌نامند، به اتمام رسیده و انسان، به عنوان تنها موجودی که توانمندی صعود و بازگشت به شهر حقیقی را دارد، می‌بایست "قوس صعودی" را به سمت شهر جان، طی کند. سالک در مسیر سلوک، انواری را مشاهده می‌کند که گاه قابل دسته‌بندی است و گاه فاقد معیار مشخصی برای این کار؛ به عنوان مثال تعدد عناوین این نورها و همچنین جابجایی آن‌ها در طول تقسیم‌بندی‌های ارائه شده، عمده‌ترین مانع انجام این فرآیند، محسوب می‌شود. در این پژوهش که به شیوه ی توصیفی-تحلیلی انجام شده است، نویسنده به بررسی تمثیل‌های نور در عرفان اسلامی پرداخته‌ و نتیجه‌ حاصل شده این بود که همه ی این تقسیم بندی‌ها ریشه در گرایش عرفا به نمادپردازی و تمثیل گرایی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1571 - واکاوی جلوه‌های تمثیلی اعلام انسانی و عناصر طبیعت در مرصاد العباد نجم رازی
علی ماندگار رضا اشرف زاده

پژوهندگان عرفان و تصوف در بیان افکار و اندیشه‌های خویش از عنصر پر تأثیر تمثیل بسیار بهره جسته‌اند. باید اشاره داشت بسیاری از مفاهیمی که در نثرهای صوفیانه بیان می‌شود مفاهیم مجرد و تجربه‌های عرفانی است. عارف برای بیان کردن و انتقال دادن این گونه مفاهیم به مخاطب باید آن‌ه أکثر

پژوهندگان عرفان و تصوف در بیان افکار و اندیشه‌های خویش از عنصر پر تأثیر تمثیل بسیار بهره جسته‌اند. باید اشاره داشت بسیاری از مفاهیمی که در نثرهای صوفیانه بیان می‌شود مفاهیم مجرد و تجربه‌های عرفانی است. عارف برای بیان کردن و انتقال دادن این گونه مفاهیم به مخاطب باید آن‌ها را حسی و ملموس نماید تا فهم و پذیرش مطالب آسان‌تر شود، در نتیجه یکی از شیوه‌های تسهیل این گونه امور در قالب داستان و تمثیل است. در این میان نجم الدین رازی، مؤلف مرصادالعباد، در آغاز هر فصل از اثرش ابتدا آیه و حدیثی متناسب با موضوع بیان داشته است. این نویسنده مانند دیگران کوشیده است تا عناصر تمثیل و مثال را از امور آشنا برای مردم انتخاب نماید. شیوه او در نقل و روایت و تمثیل در کمال سادگی و روانی است. از جمله مواد و عناصر تمثیلی بر کاربرد این مؤلف در توضیح و تبیین مقولات عرفانی و دینی، اعلام انسانی و طبیعت است که در این پژوهش نویسندگان سعی کرده‌اند به روش تحلیلی و اسنادی این موضوع را دنبال کنند و به واکاوی پاره‌ای از این نوع تمثیلات کارا و مؤثر، همت گمارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1572 - ابزار شناخت و ماهیت خداوند در دستگاه فکری عطار و سهروردی
قدرت اله طاهری فرح خانه زر

شیخ شهاب الدّین یحیی سهروردی، فیلسوف ِعارف، با حکمتی آمیخته از معرفت نظری و سلوک عملی است. در دستگاه فکری او، عناصری از تفکر ایران باستان، یونان قدیم و فرهنگ اسلامی، قابل رهگیری است. هدف اصلی او، احیای تفکّر اشراقی، از طریق بهره گیری از امتیازات سه فرهنگ فوق بود. سهرورد أکثر

شیخ شهاب الدّین یحیی سهروردی، فیلسوف ِعارف، با حکمتی آمیخته از معرفت نظری و سلوک عملی است. در دستگاه فکری او، عناصری از تفکر ایران باستان، یونان قدیم و فرهنگ اسلامی، قابل رهگیری است. هدف اصلی او، احیای تفکّر اشراقی، از طریق بهره گیری از امتیازات سه فرهنگ فوق بود. سهروردی در دو آبشخور فکری- مکتب خسروانی و اندیشه های اسلامی- با شیخ فریدالدّین عطّار نیشابوری در یک مسیر قرار می گیرد. ابزار شناخت و ماهیت خداوند برای هر دو اندیشمند، مسأله ای حیاتی است و در نظریۀ آنان، سایر معرفت ها تحت الشعاع معرفت بنیادین مذکور قرار می گیرد. کلید فهم حکمت اشراق سهروردی، منوط به خودشناسی و معرفت نفس است و معرفت نفس نیز در گرو معرفت حق تعالی و جهان هستی است. بر این اساس، نظام هستی شناسی خود را منوط بر شناخت نورها می داند. در مقام فکری او، خداوند، نور حقیقی و مطلق است. نور نزد عطّار نیز روح زندگی و چشمه ی فیاض حیات و جنبش است. امری که بی او قوامی نیست؛ و هیچ بخشی از عالم هستی، خالی از نشانه‌ی آن نیست. هر دو متفکر، مانند سایر اندیشمندان شرقی، ابزارهای حسی و عقلی را برای شناخت حق، ناکافی می دانند و راه وصول به معرفت حق را از طریق کشف و شهود، اصیل‌ترین شیوه می دانند. در این مقاله، دیدگاه سهروردی و عطار به صورت سنجشی مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1573 - کاربرد نماد و تمثیل در شعر عطار نیشابوری
جعفر هواسی سیّد احمد حسینی کازرونی فرزانه یوسف قنبری

عطار نیشابوری، شاعر و عارف بزرگ قرن ششم و هفتم، معانی و مضامین بلند عرفانی را به بهترین وجه در قالب نماد و تمثیل ارائه می‌دهد. او در چهار اثر معروف خود (منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه) رمز و نماد را پایه و اصل داستانهایش قرار داده است. بازیگران صحنه‌های أکثر

عطار نیشابوری، شاعر و عارف بزرگ قرن ششم و هفتم، معانی و مضامین بلند عرفانی را به بهترین وجه در قالب نماد و تمثیل ارائه می‌دهد. او در چهار اثر معروف خود (منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه) رمز و نماد را پایه و اصل داستانهایش قرار داده است. بازیگران صحنه‌های او نماد و تمثیلی هستند که هدف والای این شاعر را به بهترین وجه آراسته‌اند. تمثیل‌های به کار رفته در آثار عطار، گزارشگر احساسات و تجربه‌های اوست. و برای وصول به اهداف واقعی خود برای وصول به اهداف واقعی خود با بیان تمثیلی و غیر مستقیم از تلخی و گزندگی پند می‌کاهد. در این نوشتار نویسندگان جهت ضرورت تحقیق با محور قراردادن چهار اثر عطار به تشریح توصیفی مبنی بر تجزیه و تحلیل نمادها و تمثیل‌های به کار رفته در شعر این شاعر پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1574 - کدخدای حجره ی راز (بیان دیدگاه های عرفا در باب عزلت و بررسی آن در دیوان خاقانی با رویکرد روایی و تمثیلی)
علی عباس علی زاده علی محمد مؤذنی

یکی از مفاهیم پرکاربرد در حوزه ی متون عرفانی بحث در مورد عزلت و مفاهیم وابسته بدان مانند خلوت، گوشه نشینی و چله نشینی می باشد. این مفهوم چنان پراهمیت می باشد که بسیاری از نظریه پردازان تصوف را واداشته تا بخش هایی را در آثار خود بدان اختصاص دهند. ایشان نیزگاه آن را ستوده أکثر

یکی از مفاهیم پرکاربرد در حوزه ی متون عرفانی بحث در مورد عزلت و مفاهیم وابسته بدان مانند خلوت، گوشه نشینی و چله نشینی می باشد. این مفهوم چنان پراهمیت می باشد که بسیاری از نظریه پردازان تصوف را واداشته تا بخش هایی را در آثار خود بدان اختصاص دهند. ایشان نیزگاه آن را ستوده و سفارش کرده و گاه آن را نکوهیده و حتی حرام دانسته و گاه نیز به تقسیم بندی آن پرداخته اند. این مقاله برآن است که به بررسی و تحلیل دیدگاه ها و بیان نظریات ایشان با رویکرد روایی و تمثیلی در این زمینه بپردازد و به دنبال آن این مفهوم را به طور خاص در دیوان خاقانی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1575 - بحثی اجمالی در شیوۀ نویسندگی ابوالفضل بیهقی
محمد غلامرضایی

تاریخ بیهقی، یکی از متن های مهم زبان فارسی است که به جز اهمیت های تاریخی و جغرافیایی و ادبی و اجتماعی، از نظر شیوۀ نویسندگی نیز اهمیتی خاص دارد. نثر بیهقی ـ که دنبالۀ نثر استادش ابونصر مشکان است ـ ویژگی هایی دارد که از یک سو با نثر دورۀ سامانی مرتبط است و از سوی دیگر، أکثر

تاریخ بیهقی، یکی از متن های مهم زبان فارسی است که به جز اهمیت های تاریخی و جغرافیایی و ادبی و اجتماعی، از نظر شیوۀ نویسندگی نیز اهمیتی خاص دارد. نثر بیهقی ـ که دنبالۀ نثر استادش ابونصر مشکان است ـ ویژگی هایی دارد که از یک سو با نثر دورۀ سامانی مرتبط است و از سوی دیگر، حلقۀ واسطه ای است که به نثرهای فنّی می پیوندد. علاوه بر این، ویژگی هایی در آن هست که آن را از مشابهات خود ممتاز می سازد. به جز کهنگی های زبانی، اطناب به صورت های گوناگون، بعضی مختصات شعری، علی الخصوص کنایه و تشبیه، تأثیرپذیری از زبان و ادب عربی به گونه های مختلف در نثر بیهقی نمود دارد. شیوه های خاص بیهقی بیشتر در جمله بندی، پاره ای تقدیم ها و تأخیرها، واژه سازی و استعمال تعابیرات خاص کنایی و پاره ای تخیّلات شاعرانه نمود یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1576 - تأثیر مدرنیسم در شعر منوچهر آتشی
احمد طحان خلیل نیکخواه

"مدرنیسم" اصطلاحی است که در حوزه های گوناگون: فلسفه، جامعه شناسی، علوم سیاسی و... کاربرد گسترده ای دارد، اما مدرنیسم درعرصه ی ادبیات به نظامی زیباشناسانه پس ازجنگ جهانی اول گفته می شود که شامل گسست کامل از سنت های هنری و فرهنگی است. در ایران هر چند شعر نو با نیما آغاز م أکثر

"مدرنیسم" اصطلاحی است که در حوزه های گوناگون: فلسفه، جامعه شناسی، علوم سیاسی و... کاربرد گسترده ای دارد، اما مدرنیسم درعرصه ی ادبیات به نظامی زیباشناسانه پس ازجنگ جهانی اول گفته می شود که شامل گسست کامل از سنت های هنری و فرهنگی است. در ایران هر چند شعر نو با نیما آغاز می شود، اما مدرنیسم از دهه ی چهل و با آغاز تحولات اجتماعی و "مدرنیزاسیون" کردن جامعه تاثیرات خود را در ادبیات نشان می دهد و شعر مدرن با ویژگی هایی هم چون: نسبی نگری، فرد گرایی، تعهدگریزی، گرایش به نثر، تصویرگرایی و... از این دوره شروع می شود. منوچهر آتشی هرچند از پیروان نیماست، ولی از همان آغاز خود را به عنوان شاعری نوگرا می شناساند. هر چند نمی توان ادعا کرد،آتشی شاعری کاملاً مدرن است و تمام ویژگی های شعر مدرن در اشعار او دیده می شود، اما وجود بسیاری از این ویژگی ها را در اشعار وی می توان نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1577 - تشیع در شعر شاعران ایرانی عصر صفوی
فریدون طهماسبی

تشیع پاره‌ای از پیکره‌ی مستحکم و ریشه دار اسلام است. که نتیجه‌ی شرایط و عوامل و حوادثی است که بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) و اتفاقات قرن اول هجری می‌باشد. اجتماع سقیفه، کشته شدن خلیفه سوم، اتفاقات جنگ صفین، و ظهور خوارج و همچنین شهادت امام حسین(ع) و پیدایش توابین از جمله أکثر

تشیع پاره‌ای از پیکره‌ی مستحکم و ریشه دار اسلام است. که نتیجه‌ی شرایط و عوامل و حوادثی است که بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) و اتفاقات قرن اول هجری می‌باشد. اجتماع سقیفه، کشته شدن خلیفه سوم، اتفاقات جنگ صفین، و ظهور خوارج و همچنین شهادت امام حسین(ع) و پیدایش توابین از جمله حوادث مهم و مؤثر در شکل گیری تشیع بوده‌اند. ایرانیان از همان ابتدا به این مذهب علاقه‌ی خاصی نشان دادند. در طول قرن‌های متمادی بعد از اسلام در برخی از مناطق ایران تشیع فعال بود، تا اینکه در ابتدای قرن دهم با روی کارآمدن صفویان، شاه اسماعیل صفوی، تشیع را مذهب رسمی ایران اعلام کرد و آن را در اغلب مناطق ایران گسترش داد. متناسب با این شرایط خاص مذهبی که در ایران شکل گرفت، ادبیات فارسی به ویژه شعر که شیوه‌ی آن در این دوره موسوم به سبک هندی(اصفهانی) است، دچار تحولاتی شد که یکی از آنها رواج مدح و مرثیه‌ی ائمه ی اطهار شیعه به عنوان موضوعی تازه در آن بود که در دیوان اکثر شعرا کم یا زیاد این موضوع دیده می شود. این مقاله به بررسی این پدیده، یعنی تاثیر تشیع در شعر شاعران ایرانی دروة صفویه می ‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1578 - ابلیس در شعر اقبال لاهوری و عطار نیشابوری
پروین دخت مشهور

ابلیس، یکی از چهره‌های سرشناس تاریخ آفرینش است که در متون دینی و ادبی ـ به ویژه ادبیات تعلیمی و عرفانی ـ به او توجه شده است. شاعران و عارفان نامداری چون احمد غزالی، عین القضاة، سنایی، عطار و مولانا، با نگرشی عارفانه، گناهش را توجیه نموده و آن را برخاسته از عشق توحیدی ا أکثر

ابلیس، یکی از چهره‌های سرشناس تاریخ آفرینش است که در متون دینی و ادبی ـ به ویژه ادبیات تعلیمی و عرفانی ـ به او توجه شده است. شاعران و عارفان نامداری چون احمد غزالی، عین القضاة، سنایی، عطار و مولانا، با نگرشی عارفانه، گناهش را توجیه نموده و آن را برخاسته از عشق توحیدی او به پروردگارش دانسته اند. اقبال لاهوری، شاعر پارسی‌گو و فیلسوف آشتی جوی مسلمان، ابلیس را به گونه‌ای متفاوت در اشعارش مطرح نموده است. در این مقاله، نگارنده به معرفی دو چهره ی متفاوت ابلیس در اشعار اقبال لاهوری و عطار نیشابوری پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1579 - تحلیل گفتمان مرد در شعر فروغ فرخ زاد و غاده سمّان
نازنین فرزاد

در عصرما، عصردانش و آگاهی که زنان نیز در ساختن آن سهم قابلتوجّهی دارند، برآنند تازن را به جایگاه اصلی و طبیعی آن در کنار مرد ارتقا دهند. درگذشته های دور جهل و توحش، زن را به حیوانی خانگی بدل کرده بودکه نمی توانست هم پای مرد در جامعه، منشأ اثرباشد. بدین جهت زن، در محدوده أکثر

در عصرما، عصردانش و آگاهی که زنان نیز در ساختن آن سهم قابلتوجّهی دارند، برآنند تازن را به جایگاه اصلی و طبیعی آن در کنار مرد ارتقا دهند. درگذشته های دور جهل و توحش، زن را به حیوانی خانگی بدل کرده بودکه نمی توانست هم پای مرد در جامعه، منشأ اثرباشد. بدین جهت زن، در محدوده ی خانه به روزمرگی تن داده بود. جنبش اصالت زن که در اروپا محصول انسان گرایی و رنسانس بود به زودی سراسر اروپارافراگرفت و بعدهابه سرزمین های مشرق زمین نیزسرایت کرد. در سرزمین های اسلامی، فمنیسم افراطی دیده نمی شودزیرازن در مکتب اسلام،برخلاف کلیسای قرون وسطی، از حقوق مدنی (به جز در ارث و شهادت)، برخوردار بود؛ فروغ فرخ زاد شاعرایرانی و غادةسمان شاعر معاصر عرب،در برخورد با مسأله ی مرد و آزادی زن و حقوق او، همانندند. در گفتمان فروغ و غادة، مرد دو چهره دارد؛ غارت گر گذشته و امیدبخش و کامل کننده ی زندگی امروز. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1580 - فتوت: تصوف مدنی
علی محمد موذنی فاطمه مهری

فتوت که در طول تاریخ همواره با تصوف ارتباطی نزدیک داشته، در حیات شهری جوامع اسلامی نیز تأثیرگذار بوده است. این تأثیرگذاری نه تنها از مقولۀ تأثیرگذاری فکری، بلکه از مقولۀ تحولات سیاسی و اجتماعی قابل توجه است. عده‌ای بر آنند که فتوت، نوعی تصوف عامیانه به شمار می‌رود؛ با ا أکثر

فتوت که در طول تاریخ همواره با تصوف ارتباطی نزدیک داشته، در حیات شهری جوامع اسلامی نیز تأثیرگذار بوده است. این تأثیرگذاری نه تنها از مقولۀ تأثیرگذاری فکری، بلکه از مقولۀ تحولات سیاسی و اجتماعی قابل توجه است. عده‌ای بر آنند که فتوت، نوعی تصوف عامیانه به شمار می‌رود؛ با این حال به نظر می‌رسد چنین فروکاستی قادر نیست نقش و تأثیر این مقوله را در رشد حیات اجتماعی این آیین به تمامی توضیح دهد. فتوت در طول تاریخ با ورود به عرصۀ بازار و اجتماع و نفوذ در طبقات پیشه‌ور و مرعی داشتن آداب و سننی که با تاروپود فکری این طبقات در هم آمیخته، توانسته است مفاهیم صوفیانه را با روح زندگی شهری که بر پایۀ پیشه‌‌وری بنا می‌شوند، چنان درآمیزد که به عنوان گونه‌ای تصوف مدنی مطرح شود. در این نوشتار، دلایلی برای اثبات این مقوله ارائه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1581 - خردگرایی تعلیمی در شاه نامة حکیم توس*
مصطفی خدایاری

شاه‌نامه بی‌تردید یکی از آثار گران‌سنگ ادب پارسی و در ردیف بزرگ‌ترین تراویده‌های ذهنی بشری، در قالب حماسه است. ستایش خرد در شاه‌نامه، چشمگیر است، چنانچه واژگان خرد، خردمندی، مفاهیم وتبعات معنایی آن را از شاه‌نامه بسترند با کالبدی بی جان روبرو خواهیم شد. هر محقق شاه‌نام أکثر

شاه‌نامه بی‌تردید یکی از آثار گران‌سنگ ادب پارسی و در ردیف بزرگ‌ترین تراویده‌های ذهنی بشری، در قالب حماسه است. ستایش خرد در شاه‌نامه، چشمگیر است، چنانچه واژگان خرد، خردمندی، مفاهیم وتبعات معنایی آن را از شاه‌نامه بسترند با کالبدی بی جان روبرو خواهیم شد. هر محقق شاه‌نامه شناسی، زوایا و خبایای شاه‌نامه را عمیقاً کنکاش کند، در می‌یابد که همواره خرد تعلیمی، با معنویت ودین مداری هم آغوش است، از این رو در دیدگاه او، خردگرایی منهای دین مداری نکوهیده است. در این جستار، نگارنده با رویکردی تعلیمی، نخست به مفاهیم خردگرایی تعلیمی، تبعات و پیامدهای آن در شاه‌نامه پرداخته،آنگاه نشان داده است عنصر خرد و مفاهیم معنوی دیگر،همچون دین مداری و دانایی، در دستگاه اندیشة شاعر ازچه ژرفای معنایی تعلیمی برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1582 - «بررسی تأثیر حکومت های مغول و تیموری برگسترده شدن اندیشه های عرفانی»
مهدی محقق آرزو لاریجانی

ادبیات، زاییده ی فکر و اندیشه ی شاعرانی ونویسندگان است که درقالب نظم و نثر تبلور پیدا می کند. آنچه که فکر و اندیشه ی آدمی را جهت دار می کند وبه آن انگیزه و هدف می دهد تا به موضوعی بیندیشد، اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه است، زیرا فرد از جامعه جدا نیست، سختی ها و را أکثر

ادبیات، زاییده ی فکر و اندیشه ی شاعرانی ونویسندگان است که درقالب نظم و نثر تبلور پیدا می کند. آنچه که فکر و اندیشه ی آدمی را جهت دار می کند وبه آن انگیزه و هدف می دهد تا به موضوعی بیندیشد، اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه است، زیرا فرد از جامعه جدا نیست، سختی ها و راحتی ها و فرهنگ حاکم بردوران در اهمیت دادن یا بی توجهی به امری، نیازها و شادی ها را مشخص می کند. ادیب و شاعر نیز متأثر از چنین اوضاعی، فکر خود را هدایت می کند. دوره ی مغول و تیموری از دوره های بسیارمؤثر درشکل گیری موضوعات ادبی این دوره است. اوضاع داخلی حاکم برجامعه، فرهنگ مغول و آزادی دینی و اعتقادات خرافه پرستی مغولان، زمینه های مساعدی را برای گستردگی اندیشه های عرفانی فراهم آورد. دراین مقاله سعی شده است با مطالعه و بررسی تاریخ دوره ی مغول، عوامل اصلی در توسعه ی تصوف و عرفان استخراج گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1583 - مطالعة دعا و نیایش در شاهنامه فردوسی
شمس‌ الحاجیه اردلانی

فلسفۀ آفرینشِ انسان، بندگی، عبادت و عبودیت است و شرط اجابت دعا، شناخت نسبی خداوند و توجه نسبی به دعا است؛ هر توجهی به سوی خدا، هرارتباط قلبی بادستگاه الوهیت دعا و عبادت است. قوی ترین نحوۀ برقراری ارتباط انسان با خالق در دعا نمودار می گردد نیایش به معنای مناجات نزد فردوس أکثر

فلسفۀ آفرینشِ انسان، بندگی، عبادت و عبودیت است و شرط اجابت دعا، شناخت نسبی خداوند و توجه نسبی به دعا است؛ هر توجهی به سوی خدا، هرارتباط قلبی بادستگاه الوهیت دعا و عبادت است. قوی ترین نحوۀ برقراری ارتباط انسان با خالق در دعا نمودار می گردد نیایش به معنای مناجات نزد فردوسی شاید بیش از سایر شاعران کاربرد داشته باشد، اشخاص شاهنامه در تنگنا پس از تطهیر، در خلوت پیشانی بر درگاه باری تعالی سائیده، با تضرع خواهان بازگشایی گره از مشکلات خود می گردند و گاه بدون اندیشیدن به خواسته ای، با خدای خود خلوت گزیده، ابراز بندگی می کنند. در شاهنامه در پایان بعضی دعاها تصریح به استجابت دعا شده است. دعا در شاهنامه از نظر محتوایی دارای تنوع است. این مقاله کنکاشی است در شاهنامه از منظر نیایش های آن که با هدف شناخت خداشناسی در شاهنامه صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1584 - رویکرد جدید نیما به طبیعت
علی محمّد باتوانی

تقریباً از صد و هشتاد و پنج عنوان شعر در کلّیّات اشعار نیما دو سوم آن ها مستقیماً از طبیعت الهام گرفته است؛ بنابراین طبیعت را باید آیینة تمام نمای روحیّات و ذهنیّات و تفکّرات او دانست. از میان سه نوع طبیعت گرایی توصیفی، تقلیدی و تألیفی (تأویلی)، رویکرد نیما به طبیعت از أکثر

تقریباً از صد و هشتاد و پنج عنوان شعر در کلّیّات اشعار نیما دو سوم آن ها مستقیماً از طبیعت الهام گرفته است؛ بنابراین طبیعت را باید آیینة تمام نمای روحیّات و ذهنیّات و تفکّرات او دانست. از میان سه نوع طبیعت گرایی توصیفی، تقلیدی و تألیفی (تأویلی)، رویکرد نیما به طبیعت از نوع تألیفی می باشد. در این نوع از طبیعت گرایی، شاعر با طبیعت همراه است؛ خواه به صورت تألیفی یعنی دوست بودن و الفت داشتن با طبیعت و خواه به صورت تأویلی یعنی تأویل و تفسیر کردن آن. از این رو می توان نیما را شاعری دانست که آن چنان با طبیعت آمیخته است که خود را از آن جدا تصوّر نمی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1585 - مولانا و معنی انگیزی او در دیوان کبیـر به مضراب موسیقی
عباس کی منش

در شعر فارسی هیچ شاعری در شرح و تعبیر مضامین حکمی و عرفانی به اندازة مولانا جلال الدین محمد بلخی رومی (604 - 672 هـ. ق) از اوزان و ظرفیت های گوناگون موسیقی بهره برنگرفته است و هیچ سخنوری به اندازة مولانا پای موسیقی را در مضامین گوناگون شعر در میان نکشیده و در تبیین مباح أکثر

در شعر فارسی هیچ شاعری در شرح و تعبیر مضامین حکمی و عرفانی به اندازة مولانا جلال الدین محمد بلخی رومی (604 - 672 هـ. ق) از اوزان و ظرفیت های گوناگون موسیقی بهره برنگرفته است و هیچ سخنوری به اندازة مولانا پای موسیقی را در مضامین گوناگون شعر در میان نکشیده و در تبیین مباحث عرفانی و حکمی چنگ در چنگِ موسیقی نداشته است و در حدّ مولانا از اصطلاحات موسیقایی و نام موسیقیدانان و نیز نام سازها اعم از بادی و ضربی در بیان حقایق عرفانی مایه برنگرفته و در استفاده از افاعیل عروضی و اوزان دوری و اوزان مختلف در یک غزل و جادوی مجاورت حروف و کلمات و انگیزش معانی مختلف در اصطلاحات عرفانی بهره نیافته است، حتّی در عرفان عاشقانه، هیچ شاعری در بیان آداب عبادات و سیر و سلوک که از تعلیمات متداول صوفیه است به اندازة جلال الدین دست در گردن عروس دل ربای موسیقی نداشته و در استفاده از کتب و رسایل عرفا و معارف مأثوره از بزرگان این سلسله مانند او منشأ هدایت طالبان طریقت و شریعت و حقیقت نبوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1586 - نَفثَةُ‌المَصدُور از منظر رمانتیسم
حسین میکائیلی ابراهیم گودرزی

بررسی کتاب‌های تاریخی که ارزش ادبی فراوان هم دارند گامی بس مهم در درک زوایای ناشناخته ی این آثار ارزشمند است؛ به ویژه از لحاظ مقایسه‌ی ارزشی آنها با جریان‌ها و مکاتب مهم ادبی. در این نوشتار، نگارندگان تلاش کرده‌اند با رویکردی اثباتی در پی ارزیابی متن نفثةالمصدور با مکتب أکثر

بررسی کتاب‌های تاریخی که ارزش ادبی فراوان هم دارند گامی بس مهم در درک زوایای ناشناخته ی این آثار ارزشمند است؛ به ویژه از لحاظ مقایسه‌ی ارزشی آنها با جریان‌ها و مکاتب مهم ادبی. در این نوشتار، نگارندگان تلاش کرده‌اند با رویکردی اثباتی در پی ارزیابی متن نفثةالمصدور با مکتب رمانتیسم باشند. در این مقاله پس از مقدمه، در بخش اول، نفثةالمصدور و نویسنده ی آن و در بخش دوم، مکتب رمانتیسم معرفی شده است؛ بخش سوم به همخوانی نفثةالمصدور با مکتب رمانتیسم اختصاص یافته و در پایان، نتیجه گیری مباحث مطرح شده ارایه گردیده است. شواهد، حاکی از آن است که بخش عمده ای از مختصات رمانتیسم در متن این کتاب، وجود دارد؛ هرچند که تطبیق صد در صدی دو جریان فکری- با توجه به این نکته که هر کدام، برآمده‌ی دو عرصه‌ی زمانی، مکانی و فکری جداگانه اند- انتظاری دور از ذهن می‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1587 - لیـلای وطن درآغوش شعر مشـروطیت
ناصر الدین شاه حسینی مسعود سرحدی

وطن پرستی در معنای وسیع کلمه، یکی از شاخص های اصلی شعر عصر مشروطیت محسوب می شود. این مهم با آنکه در ایران مسبوق به سابقه بود اما پس از یک فترت چند صد ساله، مجدداً در این دوره احیا گردید. تجاوزات پی درپی همسایگان و دخالت‌های منافع طلبانه ی فرنگی ها که با تحقیر و تخفیف مل أکثر

وطن پرستی در معنای وسیع کلمه، یکی از شاخص های اصلی شعر عصر مشروطیت محسوب می شود. این مهم با آنکه در ایران مسبوق به سابقه بود اما پس از یک فترت چند صد ساله، مجدداً در این دوره احیا گردید. تجاوزات پی درپی همسایگان و دخالت‌های منافع طلبانه ی فرنگی ها که با تحقیر و تخفیف ملت ایران همراه بود از یک سو و ضعف و زبونی دولتمردان در مدیریت جامعه وصیانت از تمامیت ارضی کشور از سویی دیگر، غرور هر ایرانی وطن خواهی را جریحه دار می کرد. لذا شعرا نظر به رسالت اجتماعیشان، به عزم برانگیختن شور و شعور مردم از حس مقدس وطن خواهی، تیغ دو لبه برای کوتاه کردن دست درباریان و بریدن پای بیگانگان ساختند. البته وطن پرستی آنان عموماً عاطفی و عاری از نضج و عمق فکری و فلسفی بود. به همین منظور، رویکردشان به وطن، ترکیبی از تمامی باورهای مختلف وطن خواهی اعم از: ناسیونالیسم، انترناسیونالیسم، شوونیزم و حتی در معنای مسقط الراس و زادگاه بوده است. در این نوشتار به جهت در آمیختگی نگاه وطن پرستانه‌ی شعرا، و با توجه به پیشینه ذهنی و زبانی آنان سعی بر این است که انگیزه‌ها و سطوح وطن دوستی در شعر شاعران برجسته وتاثیر گذار این برهه بررسی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1588 - Nonlinear Dynamic Behaviour of The Mechanisms Having Clearance and Compliant Joints
Amirhosein Javanfar

10.30486/admt.2023.1955746.1345

In this paper, the rigid four-bar linkage with clearance joint has been examined. The effects of design parameters have been analyzed separately. Considering chaotic behaviour and undesirable vibrations of the system induced by joint clearance, it has been suggested to أکثر

In this paper, the rigid four-bar linkage with clearance joint has been examined. The effects of design parameters have been analyzed separately. Considering chaotic behaviour and undesirable vibrations of the system induced by joint clearance, it has been suggested to use compliant joints for improving these undesirable behaviours. Therefore, rigid four-bar linkage with clearance joint and compliant joint is investigated by pseudo-rigid-body model. Subsequently, the nonlinear behaviour of the compliant mechanism is examined, using fast Fourier transform analysis, Poincare sections, and bifurcation diagram. Comparative analysis of results clearly shows that using appropriate compliant joints causes notable improvements in the behaviour of the system, reduction of sudden impacts, and lower accelerations. 6 cycles simulations of mechanisms demonstrate the decreasing 207 impacts to 33 impacts using compliant joint. Moreover, the results report 87% decrease in follower top acceleration and 64% in clearance joint top contact force. Although using the compliant joint makes limitations in the workspace, but the appropriate and optimized design of the compliant joint results in good improvement in the performance of the system. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1589 - Vibration Analysis of 2-PR(Pa)U- 2-PR(Pa)R New Parallel Mechanism
Mehran Mahboubkhah Sajjad Pakzad Morteza Homayoun Sadeghi Mir Mohammad Ettefagh

Parallel kinematic machines, are closed loop structures which have more accuracy, stiffness and ability to withstand high loads. In this paper the vibration equations of the new parallel mechanism, that has higher stiffness because of parallelogram system and fixed leng أکثر

Parallel kinematic machines, are closed loop structures which have more accuracy, stiffness and ability to withstand high loads. In this paper the vibration equations of the new parallel mechanism, that has higher stiffness because of parallelogram system and fixed length pods, have been derived by analytical approach. Whereas the proposed mechanism is applied as a machine tools, its vibrational behavior investigation has key impact factor. All the kinematic chains of the mechanism have been taken into consideration to achieve the coupled system of equations. To extract mechanism natural frequencies, modal analysis is carried out using three methods including analytical, finite element (FEM) and experimental method on parallel mechanism which has four degrees of freedom including three linear motion along the x, y and z axes and a rotary motion about x axis. Finally the natural frequencies and mode shapes obtained from analytical, experimental and FEM were compared. It is worth noting that all the frequencies obtained from three methods had little differences. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1590 - Design of a Dynamically Balanced 2-DOF Planar Parallel Manipulator using Four-bar Legs
Amin Poursafar Meisam Vahabi

A mechanism is reactionless or dynamically balanced when there is no shaking force and shaking moment applied to the base during mechanism movement. The theory for designing reactionless 2 degree-of-freedom (DOF) planar parallel manipulator is discussed in this paper. T أکثر

A mechanism is reactionless or dynamically balanced when there is no shaking force and shaking moment applied to the base during mechanism movement. The theory for designing reactionless 2 degree-of-freedom (DOF) planar parallel manipulator is discussed in this paper. The legs of the manipulator are four-bar 2-DOF mechanisms with revolute joints. The dynamic balancing conditions of the manipulator are derived, considering that the time rate of the total linear and angular momentum have to be vanished. The dynamic balancing equations first are obtained and illustrated through a numerical example and finally verified by computer simulation using ADAMS software. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1591 - Mechanical Design and Simulation of a Saddle-Assistive Device for Sit-to-Stand Transfer in Healthy Subjects
A. Hojjati Najafabadi S. Amini F. Farahmand

Assistive device equipment can improve the performance of sit-to-stand (STS), standing, and walking of people with lower limb disability. The motorized assistive device is usually expensive and the use of another assistive device also makes an excessive force in the upp أکثر

Assistive device equipment can improve the performance of sit-to-stand (STS), standing, and walking of people with lower limb disability. The motorized assistive device is usually expensive and the use of another assistive device also makes an excessive force in the upper and lower extremity during (STS) transfer, which is not desirable for patients. In addition, only a few number of the non-motorized assistive devices that support all three phases; namely, sit-to-stand, standing, and walking are available. Consequently, improving and creating the new technology seems essential in this case. In this paper, the design procedure of saddle-assistive device is described in order to make use of the linear actuator in (STS) transfer and walk. Experimental results orientation of the shoulder during (STS) was recorded in the lab. Then, based on this analysis and simulation, saddle-assistive devices(S-AD) were designed and prototyped. Function prototype of the (S-AD) was done in the lab on a healthy person in (STS) and walking and then was compared with (STS) in normal mode. It is proposed due to the integration of the three phases in one device. Other advantages are force reduction on lower limbs, creating conditions of stability, and independence for patients with lower limb disability. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1592 - Workspace Analysis of 2-PR(Pa)U- 2-PR(Pa)R New Parallel Mechanism
Mehran Mahboubkhah Sajjad Pakzad

Parallel kinematic machines, are closed loop structures which have more accuracy, stiffness and ability to withstand high loads. Kinematic of these mechanisms is complicated due to their closed–loop structure, parallel pods, joint constraints and movement constrai أکثر

Parallel kinematic machines, are closed loop structures which have more accuracy, stiffness and ability to withstand high loads. Kinematic of these mechanisms is complicated due to their closed–loop structure, parallel pods, joint constraints and movement constraints. This paper proposes a new parallel mechanism that has four degrees of freedom. In workspace analysis algorithm, conversion of inverse kinematics after providing the moving platform position (position and orientation) from search algorithm, provides basis position for testing the physical limitations of machine. Workspace of the mechanism is obtained by extracting analytical relations and consequently computational programs are written in MATLAB software. Sweep operations is started by dividing the workspace into x – y planes or horizontal sections with fixed spaces of z, then after sweeping all points of the plane, sweep operations of the next plane begins.Constraints and physical limitations considered in this mechanism includes moving restriction of saddle, collision of basis to rails, joint angles and collision of basis to moving platform. If any of these limits are violated, considered point would not be considered in the workspace. Then, to evaluate the correctness of the obtained results of workspace analysis, a suggested mechanism is simulated in SolidWorks software and obtained workspace is validated in this study. Also position kinematic and workspace analysis results are verified experimentally. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1593 - Implementation of the Quasi-Brittle Damage Model for 2024 Aluminum Alloy under Periodic Loading
Sadegh Ghorbanhosseini saeed yaghoubi

Damage mechanics is one of the most important parts of mechanical engineering that determines the time life for different mechanical elements. The most various models that have been provided so far in damage mechanics, are related to ductile or brittle damage. Nowadays, أکثر

Damage mechanics is one of the most important parts of mechanical engineering that determines the time life for different mechanical elements. The most various models that have been provided so far in damage mechanics, are related to ductile or brittle damage. Nowadays, the investigation of materials by ductile-brittle damage behavior has been considered by researchers. Kintzel quasi-brittle damage model is one of the best damage models in this field. Therefore, in this paper, due to the application of 2024 Al alloy in different industries especially aerospace and the ductile-brittle damage behavior of this alloy, the implementation of the Kintzel quasi-brittle damage model is presented. For this purpose, by writing an explicit user subroutine VUMAT in finite element software (ABAQUS), a test sample under periodic loading has been modeled. The results of this research showed that the complete failure occurs after the 12th cycle under a periodic loading. Also, 2024 Al alloy showed a good ultimate tensile strength (about 400 MPa) under periodic loading. The magnitude of ductile and brittle damage variables are 0.23 and 0.38, respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1594 - Design, Modeling and Manufacturing a New Robotic Gripper with High Load Bearing Capability and Robust Control of its Mechanical Arm
vahid Boomeri Hami Tourajizadeh

10.30495/admt.2021.1872367.1131

In this paper, a new robotic gripper is proposed and modeled which is able to bear a high amount of load and it can be used as the claws of climbing robots. As the climbing robots are usually heavy and their configuration should be kept in height against the gravity, fi أکثر

In this paper, a new robotic gripper is proposed and modeled which is able to bear a high amount of load and it can be used as the claws of climbing robots. As the climbing robots are usually heavy and their configuration should be kept in height against the gravity, firm grippers with no slippage possibility should be designed in order to guarantee the stability. The proposed new gripper is essentially required for the grip-based climbing robots which are heavy and are supposed to accomplish a specific operational task while they are grasping the pipe-shaped structures. The kinematic and quasi-static modeling of the proposed gripper is extracted and its related parameters are optimized to provide the maximum gripping force and the minimum slippage probability. Since these robust grippers are usually actuated by high torque motors, the reaction effect of the actuators force on the arm of the robot model is investigated here as a new study. Hence, the corresponding mechanical arm is also controlled, using a robust nonlinear controller to neutralize the destructive effect of extreme reaction forces or torques from the gripper motors to the robot arm during its mission. Thus, a robust controller is designed and implemented on the arm joint to cover the required positioning accuracy of the arm movement during the climbing motion. Afterward, the applicability of the proposed gripper and also the efficiency of the designed controller is verified by the aid of some analytic and comparative simulation scenarios performed in MATLAB-SIMULINK and MSC-ADAMS simulation. It is shown that the proposed gripper together with its related controlling algorithm for the arm can successfully provide a proper climbing mechanism for these kinds of robots which are supposed to climb through the structures and perform a special manipulating task. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1595 - مقایسه درون‌مایه رستگاری موجود در داستان زندگی الکلی‌های موفق و ناموفق در ترک الکل
ابراهیم احمدی

هدف این پژوهش، پاسخ به این پرسش است که آیا وجود درون‌مایه رستگاری در داستان‌های زندگی (این‌که فرد تجربه‌های ناخوشایند زندگی خود را باعث‌وبانی تحولات مثبت در شخصیت خود بداند) در الکلی‌های موفق و ناموفق در ترک الکل متفاوت هست یا خیر. جامعه آماری این پژوهش، همه الکلی‌های ش أکثر

هدف این پژوهش، پاسخ به این پرسش است که آیا وجود درون‌مایه رستگاری در داستان‌های زندگی (این‌که فرد تجربه‌های ناخوشایند زندگی خود را باعث‌وبانی تحولات مثبت در شخصیت خود بداند) در الکلی‌های موفق و ناموفق در ترک الکل متفاوت هست یا خیر. جامعه آماری این پژوهش، همه الکلی‌های شهر مشهد در سال ۹۲ (حدود سه هزار نفر) بود و 127 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس گزینش شدند. ابزار اصلی پژوهش، داستان زندگی آزمودنی‌ها بود. متغیرهای کنترل نیز با نسخه بازبینی‌شده آزمون نگاه به زندگی (اسکایر، کارور و بریجز، 1994)، خرده مقیاس احساسات افسرده از مقیاس افسردگی مرکز پژوهش‌های همه‌گیر شناختی (ردلاف، 1977)، آزمون زمان‌بندی هیجان‌های مثبت و منفی (واتسن، کلارک و تلیجن، 1988)، زیرمقیاس اضطراب را از پرسشنامه کوتاه نشانه‌ها (دیراگتیس، 1975)، زیرمقیاس‌های توانایی و کوشش از مقیاس علّیت چند بُعدی-چند اِسنادی (لفکورت، وان بیایر، ویر و کاکس، 1979)، مقیاس وابستگی به الکل (اسکینر و آلن، 1992)، مقیاس شرکت در الکلی‌های گمنام (تونیگن، کانرس و میلر، 1996)، مقیاس پنج ماده‌ای سلامت عمومی از نسخه کوتاه زمینه‌یابی سلامت (ویر و شربورن، 1992)، اندازه‌گیری شدند. با روش علی-مقایسه‌ای، زندگی- داستان الکلی‌هایی که 4 سال و بیشتر، از الکل پرهیز کرده‌اند (در ترک الکل موفق بودند) با زندگی- داستان الکلی‌هایی که 6 ماه یا کمتر، از الکل پرهیز کرده بودند (در ترک الکل ناموفق بودند) مقایسه شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های 2c، rpb و F استفاده شد. نتیجه نشان داد که الکلی‌های موفق در ترک الکل به گونه‌ای معنادار بیشتر از الکلی‌های ناموفق در ترک الکل به این نکته اشاره کرده بودند که تجربه تلخ آخرین بار مصرف الکل باعث رستگاری آنها (تحولات مثبت در شخصیت آنها) شده است (001/0>p ). این تفاوت حتی پس از کنترل آماری متغیرهای نامربوط (صفات شخصیت، شدت وابستگی به الکل، میزان شرکت در برنامه ترک، سلامت جسمی و روانی و سایر درون‌مایه‌های داستان زندگی) همچنان معنادار باقی ماند (04/0=p ). این پژوهش، برای اولین بار در ایران ثابت کرد که ادراک رویدادهای ناخوشایند زندگی به عنوان عواملی که به تغییرات مثبت در فرد کمک کرده‌اند، می‌تواند به ترک اعتیاد کمک کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1596 - مقایسه ابعاد نظریه ذهن در کودکان مبتلا به اوتیسم و عادی 5 تا 10 سال شهر اصفهان
طاهره حیدری ارزو شاه میوه اصفهانی سالار فرامرزی

این پژوهش با هدف مقایسۀ ابعاد نظریۀ ذهن در کودکان اوتیسم و عادی 5 تا 10 سال شهر اصفهان انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع علّی‌ـ مقایسه‌ای بود. جامعۀ آماری پژوهش کودکان پسر مبتلا به اوتیسم (5 تا 10 سال) شهر اصفهان بود که از بین آنها با روش نمونه‌گیری در دسترس 15 کو أکثر

این پژوهش با هدف مقایسۀ ابعاد نظریۀ ذهن در کودکان اوتیسم و عادی 5 تا 10 سال شهر اصفهان انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع علّی‌ـ مقایسه‌ای بود. جامعۀ آماری پژوهش کودکان پسر مبتلا به اوتیسم (5 تا 10 سال) شهر اصفهان بود که از بین آنها با روش نمونه‌گیری در دسترس 15 کودک پسر مبتلا به اوتیسم که توانایی کلامی مناسبی داشتند، انتخاب گردیدند. 15 کودک عادی نیز از همان ناحیه که از نظر متغیرهای جمعیت‌شناختی با کودکان مبتلا به اوتیسم همگن بودند، به‌عنوان گروه گواه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از آزمون نظریۀ ذهن موریس و همکاران (1999) که روایی و اعتبار آن در حد مطلوبی گزارش شده است، استفاده گردید. داده‌های به‌دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که کودکان مبتلا به اوتیسم در کل آزمون و همچنین سطوح خرده‌آزمون‌های نظریۀ ذهن نمرات پایین‌تری را نسبت به کودکان عادی کسب کردند و تفاوت معناداری بین دو گروه (001/0 P < ) وجود داشت. بنابراین می‌توان گفت که کودکان مبتلا به اوتیسم محرک‌های پیرامون را به گونه‌هایی متفاوت از کودکان عادی مورد توجه و تفسیر قرار می‌دهند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1597 - رابطۀ تأثیر سبک‌های دلبستگی بر کمال‌گرایی مثبت و منفی، خشم و سازگاری هیجانی در دانشجویان
نادر حاجلو حدیث حیدری راد اوشا برهمند

هدف از این پژوهش، بررسی رابطۀ تأثیر سبک‌های دلبستگی بر کمال‌گرایی مثبت و منفی، خشم و سازگاری هیجانی در دانشجویان است. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 93ـ1392 بودند. از میان آنان 234 نفر أکثر

هدف از این پژوهش، بررسی رابطۀ تأثیر سبک‌های دلبستگی بر کمال‌گرایی مثبت و منفی، خشم و سازگاری هیجانی در دانشجویان است. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 93ـ1392 بودند. از میان آنان 234 نفر به شیوۀ تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای به‌عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات مقیاس دلبستگی بزرگسالان (هازن و شیور، 1987)، مقیاس کمال‌گرایی مثبت و منفی (تری‌شورت و همکاران، 1995)، پرسشنامۀ کنترل خشم (ضیاءالدین رضاخانی، 1389) و پرسشنامۀ سازگاری هیجانی (رینالدز، 2001) بود. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره تحلیل شد. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نشان داد سبک‌های دلبستگی ناایمن (اجتنابی، دوسوگرا) فقط برای کمال‌گرایی منفی و برای سبک دلبستگی دوسوگرا فقط نسبت به خشم و برای سبک‌های دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا نسبت به سازگاری هیجانی توان پیش‌بینی دارد (05/0>P ). الگوهای دلبستگی، تعیین‌کنندۀ بسیاری از رفتارها، عواطف و مناسبات بزرگسالان است، برای تکوین شخصیت ضروری و پایه‌ای برای سلامت روانی است. بنابراین نتایج این پژوهش با تأکید بر اهمیت تعامل در دوران کودکی و تأثیر آن بر رشد و سلامت روانی در بزرگسالی، پیش‌زمینه‌هایی برای انجام مشاورۀ روان‌شناسی خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1598 - تأثیر برونگرایی و روان‌رنجوری بر شادی در دانشجویان: نقش میانجی هوش هیجانی و بهزیستی روانی
پریناز سجادیان مهرداد کلانتری محمد رضا عابدی پریسا نیلفروشان

هدف از پژوهش تبیین نقش ابعاد شخصیتی برونگرایی و روان‌رنجوری بر شادی با میانجیگری هوش هیجانی و بهزیستی روانی در دانشجویان از طریق الگوسازی معادلات ساختاری است. این مطالعه از نوع پژوهش‌های همبستگی با استفاده از مدل‌یابی علّی است. جامعۀ آماری 8670 دانشجوی کارشناسی دانشگاه أکثر

هدف از پژوهش تبیین نقش ابعاد شخصیتی برونگرایی و روان‌رنجوری بر شادی با میانجیگری هوش هیجانی و بهزیستی روانی در دانشجویان از طریق الگوسازی معادلات ساختاری است. این مطالعه از نوع پژوهش‌های همبستگی با استفاده از مدل‌یابی علّی است. جامعۀ آماری 8670 دانشجوی کارشناسی دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی بود. نمونه‌ای 410 نفری به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شد. ابزارهای اندازه‌گیری شامل پرسشنامۀ شادی آکسفورد (آرگایل، 1989)، بهزیستی روانی (ریف، 1989)، مقیاس شخصیتی نئو (کاستا و مک‌کرا، 1992)، هوش هیجانی (باران،2000) بود. داده‌ها با رویکرد مدل‌سازی معادلۀ ساختاری کواریانس (نرم‌افزار Amos) و به روش تحلیل مسیر بررسی شد. یافته‌ها بیانگر آن بود که اثر مستقیم متغیرهای برونگرایی، روان‌رنجوری، هوش هیجانی و بهزیستی روانی بر متغیر شادی معنادار است (05/0>P ). همچنین اثر غیرمستقیم متغیر برونگرایی و روان‌رنجوری بر متغیر شادی در صورتی که متغیرهای هوش هیجانی و بهزیستی روانی میانجی این دو متغیر باشند، معنادار است (05/0>P ). به علاوه اثر غیرمستقیم متغیر هوش هیجانی بر شادی در صورتی که بهزیستی روانی میانجی باشد معنادار است (05/0>P ). در نتیجه شادی به واسطۀ ابعاد شخصیتی، هوش هیجانی و بهزیستی روانی پیش‌بینی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1599 - پیش‌بینی خشنودی شغلی معلمان با استفاده از ابعاد کمال‌گرایی شغلی
فلور خیاطان حسن احدی منوچهر کامکار غلامرضا نفیسی

این پژوهش‌ با هدف پیش‌بینی خشنودی شغلی معلمان با استفاده از ابعاد کمال‌گرایی شغلی صورت پذیرفت. پژوهش از نوع توصیفی ـ همبستگی بود. جامعۀ آماری همۀ معلمان دورۀ راهنمایی (2400 نفر) شهر اصفهان و گروه نمونۀ مورد مطالعه 331 معلم دورۀ راهنمایی (183 زن و 148 مرد) بودند که ب أکثر

این پژوهش‌ با هدف پیش‌بینی خشنودی شغلی معلمان با استفاده از ابعاد کمال‌گرایی شغلی صورت پذیرفت. پژوهش از نوع توصیفی ـ همبستگی بود. جامعۀ آماری همۀ معلمان دورۀ راهنمایی (2400 نفر) شهر اصفهان و گروه نمونۀ مورد مطالعه 331 معلم دورۀ راهنمایی (183 زن و 148 مرد) بودند که با استفاده از روش تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند. پرسشنامه‌های پژوهش شامل مقیاس چندبعدی کمال‌گرایی شغلی (هویت و فلت، 1988) و شاخص توصیفی شعل (اسمیت و همکاران، 1969) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان دادند که بین کمال‌گرایی مبتنی بر خود و خشنودی شغلی رابطۀ منفی و معنادار وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که فقط کمال‌گرایی مبتنی بر خود قادر به پیش‌بینی خشنودی شغلی است (05/0>P ). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1600 - پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی دانشجویان براساس عوامل شناختی، هیجانی، انگیزشی و جنسیت
زهرا ولی زاده حسن احدی محمود حیدری محمد مهدی مظاهری محمد باقر کجباف

اهمال‌کاری تحصیلی از مشکلات شایع و رایج بین دانشجویان است که پیامدهای منفی زیادی به همراه دارد. هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی دانشجویان براساس خودکارآمدی، خودتنظیمی، کمال‏گرایی، ترس از ارزیابی منفی، علاقه به رشته، جهت‌گیری هدفی، عزت نفس و جنسیت است. روش أکثر

اهمال‌کاری تحصیلی از مشکلات شایع و رایج بین دانشجویان است که پیامدهای منفی زیادی به همراه دارد. هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی دانشجویان براساس خودکارآمدی، خودتنظیمی، کمال‏گرایی، ترس از ارزیابی منفی، علاقه به رشته، جهت‌گیری هدفی، عزت نفس و جنسیت است. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری، همۀ دانشجویان کارشناسی دانشگاه تهران بوده، و براساس روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی، تعداد 272 دانشجو از دانشکده‌های مختلف انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس جهت‌گیری هدفی الیوت و مک‌گرگور، مقیاس کوتاه ترس از ارزیابی منفی لیری، مقیاس کمال‌گرایی چند بعدی فراست، مقیاس خودکارآمدی شرر، سیاهۀ عزت نفس رزنبرگ، پرسشنامۀ اهمال‌کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم، پرسشنامۀ راهبردهای انگیزشی پنتریچ و دی‌گروت و پرسشنامه علاقه به رشته، هدایتی و همکاران بوده و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری رگرسیون پس‌رونده و تی مستقل و تحلیل واریانس بوده است. یافته‌ها نشان داد، متغیرهای تردید در کارها، و ارزشگذاری بیرونی نسبت به اهداف، پیش‌بینی‌کننده‌های مثبت اهمال‌کاری و متغبرهای خودکارآمدی، علاقه به رشته، سازماندهی، جهت‌گیری مهارت‌مدار گرایشی، و جهت‌گیری عملکرد مدارگرایشی، پیش‌بینی‌کننده‌های منفی اهمال‌کاری تحصیلی دانشجویان هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1601 - پیش‌بینی سبک‌های حل تعارض دانشجویان متأهل با استفاده از مؤلفه‌های فردگرایی ـ جمع‌گرایی در دانشگاه پیام نور واحد اصفهان
سمیه پورمیدانی مهرداد دشتی زهرا حبیبی

هدف از انجام پژوهش، پیش‌بینی سبک‌های حل تعارض دانشجویان متأهل با استفاده از مؤلفه‌های فردگرایی ـ جمع‌گرایی در دانشگاه پیام نور واحد اصفهان است. روش پژوهش رابطه‌ای از نوع پیش‌بینی است. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان متأهل دانشگاه پیام نور واحد اصفهان در سال تحصیلی 93ـ1392 بود أکثر

هدف از انجام پژوهش، پیش‌بینی سبک‌های حل تعارض دانشجویان متأهل با استفاده از مؤلفه‌های فردگرایی ـ جمع‌گرایی در دانشگاه پیام نور واحد اصفهان است. روش پژوهش رابطه‌ای از نوع پیش‌بینی است. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان متأهل دانشگاه پیام نور واحد اصفهان در سال تحصیلی 93ـ1392 بودند. نمونۀ انتخاب شده 150 نفر بود که به روش تصادفی در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های سبک‌های حل تعارض (رحیم، 1983) و فردگرایی / جمع‌گرایی (تریاندیس و همکاران، 1988) پاسخ دادند. داده‌های پژوهش با استفاده از تحلیل رگرسیون همزمان و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان دادکه جمع‌گرایی افقی سبک یکپارچگی را پیش‌بینی می‌کند (01/0P<). همچنین فردگرایی افقی و عمودی سبک مسلط (01/0P<) و فردگرایی افقی و جمع‌گرایی عمودی سبک اجتنابی (05/0P<) را پیش‌بینی می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1602 - نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک اتیسم
نرگس چیمه

هدف این پژوهش بررسی نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم بود. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی است. جامعۀ آماری شامل همۀ مادران کودکان مبتلا به اتیسم مشغول به آموزش و درمان در سال 93ـ1392 شهر تهران بودند. از بین ماد أکثر

هدف این پژوهش بررسی نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم بود. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی است. جامعۀ آماری شامل همۀ مادران کودکان مبتلا به اتیسم مشغول به آموزش و درمان در سال 93ـ1392 شهر تهران بودند. از بین مادران با توجه به شرایط ورود به نمونۀ پژوهش50 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه‌های مقابلۀ مذهبی ایرانی (آگیلارـ وفایی و آبیاری 2007) و شاخص استرس والدینی (آبیدین، 1995) در مورد آنها اجرا شد. داده‌های به‌دست آمده از طریق رگرسیون همزمان چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد مقابلۀ مذهبی ایرانی با استرس والدینی رابطۀ منفی معنی‌دار دارد ( 001/0 P =). نتایج نشان داد که مقابلۀ مذهبی ایرانی 35درصد از واریانس استرس والدینی را پیش‌بینی می‌کند. مؤلفه‌های مقابلۀ مذهبی ایرانی، همچنین سن و میزان تحصیلات مادران بر استرس والدینی آنان تأثیری نداشت. با توجه به نتایج این پژوهش با استفاده از مقابلۀ مذهبی ایرانی به عنوان یک عامل کلی و درونی می‌توان به ارتقای سلامت روانی مادران کودکان مبتلا به اتیسم کمک کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1603 - نقش ابعاد کمال‌گرایی و سبک‌های دفاعی در افسردگی دانشجویان
معصومه قاسمی پور کردمحله مجتبی امیری مجد

هدف از پژوهش، بررسی نقش ابعاد کمال‌گرایی و سبک‌های دفاعی در افسردگی دانشجویان بود. بدین منظور،300 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و مقیاس چندبعدی کمال‌گرایی (هویت و فلت، 1991) و پرسشنامه سبک‌های دفاعی (اندرز، سینگ و بو أکثر

هدف از پژوهش، بررسی نقش ابعاد کمال‌گرایی و سبک‌های دفاعی در افسردگی دانشجویان بود. بدین منظور،300 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و مقیاس چندبعدی کمال‌گرایی (هویت و فلت، 1991) و پرسشنامه سبک‌های دفاعی (اندرز، سینگ و بوند، 1993) و پرسشنامه افسردگی (بک، 1961) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‌های پژوهش از تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که هر سه بعد کمال‌گرایی خودمدار، دیگرمدار، جامعه‌مدار در نشانه‌های افسردگی تأثیر دارند همچنین هر سه بعد کمال‌گرایی در سبک‌های دفاعی (رشدیافته، رشد نایافته، روان آزرده) نقش داشتند (p≤.0.05). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد سبک‌های دفاعی رشدیافته، رشدنایافته و روان‌آزرده می‌توانند میزان افسردگی را در دانشجویان پیش‌بینی کنند (p≤.0.05). از یافته‌های این پژوهش نتیجه‌گیری می‌شود که ابعاد کمال‌گرایی و سبک‌های دفاعی قادر به پیش‌بینی میزان افسردگی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1604 - اثربخشی درمان مبتنی بر مهرورزی بر افسردگی و خودانتقادی دانشجویان دختر
مریم شریعتی نجمه حمید اسماعیل هاشمی شیخ شبانی کیومرث بشلیده علی مرعشی

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر درمان مبتنی بر مهرورزی بر افسردگی و خودانتقادی دانشجویان دختر بود. بدین منظور یک طرح نیمه‌تجربی از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون ـ پیگیری با گروه آزمایش و گواه، اجرا گردید. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان اهواز در سال 94ـ1393 بودن أکثر

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر درمان مبتنی بر مهرورزی بر افسردگی و خودانتقادی دانشجویان دختر بود. بدین منظور یک طرح نیمه‌تجربی از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون ـ پیگیری با گروه آزمایش و گواه، اجرا گردید. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان اهواز در سال 94ـ1393 بودند که از بین 200 نفر داوطلب، تعداد 40 نفر که نمرۀ آنها در پرسشنامۀ افسردگی بک، یک انحراف معیار بالاتر از میانگین بود، به‌عنوان نمونۀ نهایی انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گواه (20 نفر) قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامۀ افسردگی بک ویرایش دوم (بک و همکاران، 1996) و پرسشنامۀ خودانتقادی (تامسون و همکاران، 2004) بود. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت درمان مبتنی بر مهرورزی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد که درمان مبتنی بر مهروزی بر کاهش افسردگی و خودانتقادی (خودانتقادی درونی و خودانتقادی مقایسه‌ای) دانشجویان تأثیر دارد (0001/0P≤).این نتایج در دورۀ پیگیری نیز تداوم یافته بود (0001/0P≤). در مجموع مشخص شد که درمان مبتنی بر مهرورزی ممکن است به‌عنوان روشی جدید و مؤثر در کاهش افسردگی و خودانتقادی دانشجویان مورد استفادۀ روان‌شناسان قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1605 - الگوی ساختاری رابطۀ آسیب‌های روانی ـ سازمانی با فشار شغلی، رضایت شغلی و سلامت روان با توجه به نقش واسطه‌ای کمال‌گرایی شغلی در معلمان
فلور خیاطان حسن احدی منوچهر کامکار غلامرضا نفیسی

این پژوهش‌ با هدف بررسی ارتباط بین آسیب‌های روانی ـ سازمانی با فشار شغلی،‌ رضایت شغلی و سلامت روان با توجه به نقش واسطه‌ای کمال‌گرایی شغلی اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری آن معلمان مقطع راهنمایی شهر اصفهان بودند که از میان آنها 331 نفر (183 زن و 148 مرد) به ر أکثر

این پژوهش‌ با هدف بررسی ارتباط بین آسیب‌های روانی ـ سازمانی با فشار شغلی،‌ رضایت شغلی و سلامت روان با توجه به نقش واسطه‌ای کمال‌گرایی شغلی اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری آن معلمان مقطع راهنمایی شهر اصفهان بودند که از میان آنها 331 نفر (183 زن و 148 مرد) به روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های آسیب‌های روانی سازمانی (کامکار و همکاران ، 1385)، مقیاس چندبعدی کمال‌گرایی شغلی (هویت و فلت، 1989)، پرسشنامۀ سلامت روان (گلدبرگ و ویلیامز، 1988)، شاخص توصیفی شغلی ( JDI ، اسمیت و همکاران ، 1969) و پرسشنامۀ فشار شغلی (اسیپو، 1987) پاسخ گفتند. داده‌ها از طریق الگوسازی معادلۀ ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد آسیب‌های روانی سازمانی به‌طور مستقیم با محدودۀ نقش، رضایت شغلی، سلامت روان و مسؤولیت نقش، و محدودۀ نقش به طور مستقیم با کمال‌گرایی مبتنی بر خود و رضایت شغلی رابطه دارند. همچنین بین کمال‌گرایی مبتنی بر خود با مسؤولیت نقش، بین مسؤولیت نقش با سلامت روان و بین سلامت روان با رضایت شغلی نیز رابطۀ مستقیم وجود داشت. شاخص‌های برازش الگوی نهایی پژوهش (879/8، 05/0 P < ، GFI=0.991 ، FI=0.992 ، IFI=0.992 ، PCFI=0.397 ، PRATIO=0.4 ، RMSEA=0.038 ) نشان‌دهندۀ وضعیت مطلوب الگو بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1606 - مقایسۀ اثربخشی آموزش از طریق اسناد، آموزش از طریق تمثیل و آموزش از طریق اسناد ـ تمثیل بر میزان خوشبینی دانش‌آموزان
گلاویژ علیزاده رسول کردنوقابی نجمه نظری

هدف از انجام این پژوهش، مقایسۀ اثربخشی آموزش از طریق «اسناد»، «تمثیل» و «اسناد و تمثیل» بر میزان خوشبینی دانش‌آموزان بود. روش مطالعه نیمه‌تجربی، با پیش‌آزمون پس‌آزمون و گروه گواه بود. جامعۀ آماری شامل همۀ دانش‌آموزان دختر سال اول مقطع متوسطۀ دبیرستان‌های روزانه و دولت أکثر

هدف از انجام این پژوهش، مقایسۀ اثربخشی آموزش از طریق «اسناد»، «تمثیل» و «اسناد و تمثیل» بر میزان خوشبینی دانش‌آموزان بود. روش مطالعه نیمه‌تجربی، با پیش‌آزمون پس‌آزمون و گروه گواه بود. جامعۀ آماری شامل همۀ دانش‌آموزان دختر سال اول مقطع متوسطۀ دبیرستان‌های روزانه و دولتی شهر همدان در سال تحصیلی 1390ـ1389 و روش نمونه‌گیری از نوع خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود. نمونه شامل 96 نفر از دانش‌آموزان بود که به‌صورت جایگزینی تصادفی در چهار گروه 24 نفری (سه گروه آزمایش و یک گروه گواه) قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامۀ خوشبینی، (الری و فینچام، 2000) بود مداخلۀ آزمایشی برای هر کدام از گروههای آزمایش طی ده جلسه اجرا شد و پس از اتمام جلسه‌های آموزشی از هر چهار گروه پس‌آزمون به عمل آمد. داده‌ها با استفاده از SPSS 16 و آزمون تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی LSD تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین اثربخشی تمام روش‌ها، بجز اثربخشی تمثیل در مقایسه با اسناد و اثربخشی اسناد در مقایسه با کنترل، بر بهبود میزان خوشبینی دانش‌آموزان دختر سال اول تفاوت معنادار وجود دارد (001/0 > P ). و همچنین در مقایسۀ اثربخشی سه روش آموزش می‌توان گفت که بیشترین اثربخشی به ترتیب مربوط به روش‌های اسناد/ تمثیل، تمثیل و اسناد بوده است. براساس این یافته‌ها می‌توان گفت که آموزش از طریق اسناد / تمثیل و تمثیل باعث بهبود در میزان خوشبینی دانش‌آموزان می‌شود. از این‌رو استفاده از این آموزش‌های جدید نظیر تمثیل و اسناد/ تمثیل می‌تواند مشکلات اکنون و آیندۀ دانش‌آموزان را کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1607 - رابطۀ تاب‌آوری و بهزیستی روان‌شناختی: نقش واسطه‌ای خوش‌بینی
حسین سوری الهه حجازی محسن سوری‌نژاد

این پژوهش به‌منظور پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی از طریق تاب‌آوری و نیز آزمون نقش واسطه‌ای خوش‌بینی در رابطۀ بین بهزیستی روان‌شناختی و تاب‌آوری انجام پذیرفت . برای دستیابی به این هدف، نمونه‌ای شامل 414 دانشجوی پزشکی (213 پسر و 191 دختر) از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادف أکثر

این پژوهش به‌منظور پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی از طریق تاب‌آوری و نیز آزمون نقش واسطه‌ای خوش‌بینی در رابطۀ بین بهزیستی روان‌شناختی و تاب‌آوری انجام پذیرفت . برای دستیابی به این هدف، نمونه‌ای شامل 414 دانشجوی پزشکی (213 پسر و 191 دختر) از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. گروه نمونه به مقیاس تاب‌آوری (کانر و دیویدسون، 2003)، مقیاس خوش‌بینی (شی‌یر و کارور ، ۱۹8۵ ) و مقیاس بهزیستی روان‌شناختی (ریف، 1989) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که تاب‌آوری توان پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی را دارد . همچنین، همبستگی خوش‌بینی با متغیر پیش‌بین (تاب‌آوری) (38/0 r= ، 01/0 P < ) و متغیر ملاک (بهزیستی روان‌شناختی) مثبت و معنادار است ( 45/0 r= ، 01/0 P < ). با توجه به نتایج رگرسیون سلسله‌مراتبی می‌توان نتیجه گرفت که خوش‌بینی در رابطۀ بین تاب‌آوری و بهزیستی روان‌شناختی نقش واسطه‌ای جزئی (و نه کامل) دارد. بنابر یافته‌ها می‌توان گفت که بخشی از اثر تاب‌آوری بر بهزیستی روان‌شناختی از طریق خوش‌بینی تبیین می‌شود. همچنین خوش‌بینی فرد، صرف‌نظر از میزان تاب‌آوری او تا حدودی موجب بهزیستی روان‌شناختی می‌‌گردد. تمام همبستگی‌ها در سطح 01/0 معنادار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1608 - تحلیل تأثیر سرمایۀ روان‌شناختی بر رفتارهای شهروندی سازمانی و مؤلفه‌های آن در قالب الگو‌سازی معادلات ساختاری
علی نصراصفهانی نرگس مهدیه نجف آبادی

هدف این مطالعه، تحلیل تأثیر سرمایه روان‌شناختی بر رفتارهای شهروندی سازمانی و مؤلفه‌های آن، از طریق الگوسازی معادلات ساختاری بود. این مطالعه یک پژوهش توصیفی ـ پیمایشی است. از 249 نفری اعضای هیأت علمی دانشگاه اصفهان در سه دانشکده نمونه‌ای 98 نفری به روش نمونه‌گیری تصادف أکثر

هدف این مطالعه، تحلیل تأثیر سرمایه روان‌شناختی بر رفتارهای شهروندی سازمانی و مؤلفه‌های آن، از طریق الگوسازی معادلات ساختاری بود. این مطالعه یک پژوهش توصیفی ـ پیمایشی است. از 249 نفری اعضای هیأت علمی دانشگاه اصفهان در سه دانشکده نمونه‌ای 98 نفری به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شد. نمونه مورد مطالعه به پرسشنامه‌های رفتار شهروندی سازمانی (نتمیر و همکاران، 1988) و سرمایه روان‌شناختی (لوتانز و همکاران، 2007) پاسخ دادند. نتایج تحلیل مسیر با نرم‌افزار Amos بیانگر آن بود که سرمایه روان‌شناختی تأثیری مستقیم و معنادار بر رفتارهای شهروندی سازمانی دارد (05/0 > P ). همچنین سرمایه روان‌شناختی به‌طور غیرمستقیم با میانجیگری متغیر رفتارهای شهروندی سازمانی بر نوع‌دوستی، وجدان کاری و فضیلت مدنی تأثیر داشته است (05/0 > P ). اما تأثیر سرمایه روان‌شناختی بر بعد جوانمردی در الگو تأیید نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1609 - اثربخشی برنامه گروهی فرزندپروری مثبت بر کاهش استرس والدگری مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم
جواد صابری منصوره بهرامی پور امیر قمرانی احمد یار محمدیان

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی «برنامه گروهی فرزندپروری مثبت» بر میزان استرس والدگری مادران کودکان 6ـ12 ساله مبتلا به اختلال اوتیسم در سال 1391 بود. طرح پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران کودکان مبتلا به اخ أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی «برنامه گروهی فرزندپروری مثبت» بر میزان استرس والدگری مادران کودکان 6ـ12 ساله مبتلا به اختلال اوتیسم در سال 1391 بود. طرح پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم در شهر اصفهان بود که از میان آنان 30 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب و در 2 گروه 15 نفری آزمایش و گواه قرار داده شدند. ابزار پژوهش پرسشنامۀ شاخص تنیدگی والدین (آبیدین، 1990) بود. ابتدا پیش‌آزمون در دو گروه اجرا شد، سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت آموزش برنامه گروهی فرزندپروری مثبت بر مبنای الگوی ساندرز قرار گرفت. این جلسات به‌صورت گروهی و هفتگی برگزار شد. در پایان، هر دو گروه مورد سنجش پس‌آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که برنامۀ آموزش گروهی فرزندپروری مثبت موجب کاهش معنادار استرس والدگری در قلمرو والدین (05/0 P < ) و قلمرو کودک (05/0 P < ) شده است و بین گروه آزمایش و گواه در کاهش استرس والدگری تفاوت معناداری وجود دارد (05/0 P < ). میانگین استرس در گروه آزمایش از میانگین گروه کنترل کمتر بود. همچنین، میانگین شایستگی یا تبحّر در گروه آزمایش از میانگین گروه کنترل بیشتر بود. در نتیجه اثربخشی آموزش برنامۀ گروهی فرزندپروری مثبت بر کاهش استرس والدین مبتلا به اختلال اوتیسم مورد تأیید قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1610 - پیش‌بینی و رتبه‌بندی تأثیر ابعاد سرمایۀ ارزشی بر بصری شدن هویت در میان زنان جوان شهر اردبیل
منصور حقیقتیان رضا اسماعیلی زیبا قاسم زاده ابلی

پژوهش با هدف تعیین عوامل مؤثر بر بصری شدن هویت زنان اردبیل انجام شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری پژوهش زنان جوان شهر اردبیل بود که براساس معادلۀ کوکران 384 نفر به روش تصادفی نظام‌مند انتخاب شدند و با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه، داده‌های پژوهش گردآوری و با استفاده ا أکثر

پژوهش با هدف تعیین عوامل مؤثر بر بصری شدن هویت زنان اردبیل انجام شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری پژوهش زنان جوان شهر اردبیل بود که براساس معادلۀ کوکران 384 نفر به روش تصادفی نظام‌مند انتخاب شدند و با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه، داده‌های پژوهش گردآوری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS و ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل گردید. براساس نتایج پژوهش تأثیر 4متغیر؛ تصور از خود، تعلق به هویت جهانی، ارزش‌های اجتماعی و ترویج مدگرایی بر هویت بصری زنان معنی‌دار بود. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که در بین این 4 متغیر، تصور از خود با ضریب رگرسیونی 456/0 دارای بالاترین ضریب رگرسیونی و متغیر ترویج مد و مدگرایی با ضریب 082/0 دارای ضعیف‌ترین ضریب رگرسیونی بر روی متغیر هویت بصری زنان شهر اردبیل بود. همچنین ضریب همبستگی چندگانه برابر 731/0=R و ضریب تعیین برابر 535/0=2R و ضریب تبیین خالص برابر 531/0= 2R به‌دست آمده است، یعنی مجموع این متغیرها به میزان 53 درصد میزان هویت بصری زنان مورد مطالعه را تبیین می‌کنند و 57درصد از واریانس هویت بصری آنها را متغیرهایی خارج از موضوع این پژوهش تبیین کرد (05/0P<). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1611 - کمال‌گرایی و عزت‌نفس در نخبگان علمی، ورزشی و افراد غیرنخبه در شهر تهران
محسن ملکیان بهابادی هاشم محسنی ذنوزی محسن کشاورز

کمال‌گرایی و عزت نفس دو سازه مهم شخصیتی هستند که مدتهاست مورد توجه روان‌شناسان قرار گرفته و پژوهش‌های متنوعی وارسی هر کدام از آنها را به شکل منفک وجهه همت خود قرار داده‌اند، اما تعدادی از پژوهش‌ها نیز بررسی همزمان دو متغیر یاد شده را پی گرفته‌اند. بر این اساس، هدف اساسی أکثر

کمال‌گرایی و عزت نفس دو سازه مهم شخصیتی هستند که مدتهاست مورد توجه روان‌شناسان قرار گرفته و پژوهش‌های متنوعی وارسی هر کدام از آنها را به شکل منفک وجهه همت خود قرار داده‌اند، اما تعدادی از پژوهش‌ها نیز بررسی همزمان دو متغیر یاد شده را پی گرفته‌اند. بر این اساس، هدف اساسی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین کمال‌گرایی و عزت نفس در آزمودنی‌های نخبه علمی، ورزشی و غیرنخبه بوده است. بدین منظور 200 آزمودنی نخبه (100 نخبه علمی و 100 نخبه ورزشی) و 200 آزمودنی غیرنخبه (100 آزمودنی غیرنخبه منطبق با نخبگان علمی و 100 آزمودنی غیرنخبه منطبق با نخبگان ورزشی) در شهر تهران مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. اندازه‌گیری متغیرهای یاد شده به‌وسیله پرسشنامه کمال‌گرایی مثبت و منفی‌تری ـ شورت و همکاران (1995) و عزت نفس نوجنت و توماس (1993) انجام شده است. روش پژوهش در این تحقیق همبستگی و تحلیل واریانس می‌باشد. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که در دو گروه مورد بررسی، بین کمال‌گرایی مثبت و عزت نفس رابطه مثبت و معنادار و بین کمال‌گرایی منفی و عزت نفس رابطه منفی معناداری در سطح 01/0 وجود دارد. همچنین یافته‌ها بیانگر این نکته است که بین کمال‌گرایی و عزت‌نفس آزمودنی‌های نخبه و غیرنخبه تفاوت معناداری در سطح 01/0 وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1612 - رابطه برونگرایی، روان نژندگرایی، بخشودگی و راهبردهای مقابله اسلامی با شادکامی در دانشجویان دانشگاههای اهواز در سال 1387
پروین احتشام‌زاده حسن احدی میرصلاح‌الدین عنایتی محمدمهدی مظاهری علیرضا حیدری

هدف این پژوهش بررسی رابطه برونگرایی، روان‌نژندگرایی، بخشودگی و راهبردهای مقابله اسلامی با شادکامی بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاههای آزاد اسلامی و دانشگاه شهید چمران اهواز بود که از بین آنها 400 دانشجو (206 نفر از دانشگاه آزاد و 194 از دانشگاه چمران) به‌عنوان نم أکثر

هدف این پژوهش بررسی رابطه برونگرایی، روان‌نژندگرایی، بخشودگی و راهبردهای مقابله اسلامی با شادکامی بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاههای آزاد اسلامی و دانشگاه شهید چمران اهواز بود که از بین آنها 400 دانشجو (206 نفر از دانشگاه آزاد و 194 از دانشگاه چمران) به‌عنوان نمونه، با روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه شادکامی آکسفورد، فرم کوتاه نئو، مقیاس بخشودگی بین‌فردی، و مقیاس راهبردهای مقابله اسلامی. داده‌ها با روش رگرسیون چندگانه و نتایج با روش تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند و مشخص گردید که بین هر چهار متغیر پیش‌بین (برونگرایی، روان‌نژندگرایی، بخشودگی و راهبردهای مقابله اسلامی) با متغیر ملاک همبستگی چندگانه وجود داشت (000/0P < ) و این متغیرها در ترکیب با هم 4/43 درصد از واریانس شادکامی را تبیین نمودند. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که از بین متغیرهای پیش‌بین در این مطالعه، روان‌نژندگرایی و پس از آن برونگرایی، قوی‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌های شادکامی بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1613 - مقایسۀ روان‌رنجوری و ویژگی‌های جمعیت شناختی شوهران همسر‌آزار و غیر همسر‌آزار شهر اصفهان از دید همسران آنان در سال 1386
الهام فدائی کبری کنعانی حسین مولوی ابولقاسم نوری

هدف از این پژوهش مقایسه روان رنجوری و ویژگیهای جمعیت شناختی شوهران همسر آزار و غیر همسر آزار از دید همسران آنان در-شهر اصفهان بوده است. جامعه آماری تحقیق را زنان شوهران همسر-آزار و غیر همسر آزار شهر اصفهان تشکیل دادند. بدین منظور50 نفر از-زنانی که دارای مشکل خانوادگی أکثر

هدف از این پژوهش مقایسه روان رنجوری و ویژگیهای جمعیت شناختی شوهران همسر آزار و غیر همسر آزار از دید همسران آنان در-شهر اصفهان بوده است. جامعه آماری تحقیق را زنان شوهران همسر-آزار و غیر همسر آزار شهر اصفهان تشکیل دادند. بدین منظور50 نفر از-زنانی که دارای مشکل خانوادگی ( همسر آزاری) بودند و ازاوایل -اردیبهشت ماه تا اواخر تیرماه 1386 ، برای شکایت همسرآزاری به مراجع انتظامی و قضائی موجود در شهر اصفهان مراجعه کرده بودند به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند، سپس نمونه گیری 50 نفر از زنانی که از اوایل اردیبهشت ماه تا اواخر تیرماه1386 ، برای شکایت همسر آزاری به مراجع انتظامی و قضائی موجود در شهر اصفهان مراجعه کرده بودند به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. نمونه گیری 50 نفر از زنانی که مشکل خانوادگی خانوادگی ( همسر آزاری) نداشتند، در دو مرحله انجام گرفت. در مرحله اول پنج منطقه از مناطق یازده گانه شهر اصفهان به صورت خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و در مرحله دوم، از هر منطقه، 10 نفر از خانم های خانه دار به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت فرم کوتاه R با ضریب پایایی86/0 و یک پرسشنامه ویژگیهای جمعیت شناختی بود . این تحقیق توصیفی از نوع علمی- مقایسه ای بوده است. نتایج تحلیل کواریانس پس از کنترل متغیرهای سن ، سن ازدواج و تعداد خواهران و برادران آزمودنی ها ، نشان داد که به طور معنا داری (05/0>P) روان رنجوری شوهران همسرآزار بیشتر از شوهران غیر همسر آزار (از دید همسران آنان) بوده است. همچنین در مقایسه جمعیت شناختی دو گروه مشخص شد که؛ بیکاری بیشتر شوهران همسر آزار از غیر همسر آزار (05/0>P)، پایین بودن مدرک تحصیلی شوهران همسر آزار از غیر همسر آزار (01/0>P) ، سن پایین ازدواج شوهران همسر آزار از غیر همسر آزار (05/0>P) ،کمتر بودن ازدواج فامیلی شوهران همسر آزار از غیر همسرآزار (05/0>P) ، تعداد زیاد خواهران و برادران شوهران همسر آزار از غیر همسرآزار (01/0>P) جزء نتایج دیگر این تحقیق بوده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1614 - نقش ابعاد کمال گرایی و جهت گیری هدف در پیش بینی خودتنظیمی دانشجویان
مصطفی عطاردی حسین کارشکی

پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ هوش‌هیجانی و سبک‌های هویت در زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی و زنان عادی انجام گرفت. در یک پژوهش پس‌رویدادی 120 زن (60 نفر افسرده و 60 نفر عادی) از میان زنان مراجعه‌کننده به یک مرکز مشاوره در سال 1390 افسرده تشخیص داده شده بودند و همچنین دا أکثر

پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ هوش‌هیجانی و سبک‌های هویت در زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی و زنان عادی انجام گرفت. در یک پژوهش پس‌رویدادی 120 زن (60 نفر افسرده و 60 نفر عادی) از میان زنان مراجعه‌کننده به یک مرکز مشاوره در سال 1390 افسرده تشخیص داده شده بودند و همچنین دانشجویان زن دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران (که به‌عنوان افسرده تشخیص داده نشده بودند) با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب گردیدند. ابزارهای سنجش شامل مقیاس هوش هیجانی (بار-آن، 1997) و پرسشنامۀ گسترش‌یافتۀ سنجش عینی پایگاه هویت من (بنیون وآدامز، 198 6 ) بود . تحلیل یافته‌ها با ضریب همبستگی پیرسون و MANOVA نشان داد؛ بین زنان افسرده و عادی در سطوح هوش هیجانی تفاوت معناداری وجود دارد ( 001/0 P < ) و بین سبک هویت زنان افسرده و عادی نیز تفاوت معناداری مشاهده گردید (0 01/0 P < ) . همچنین، بین هوش هیجانی و سبک هویت در زنان افسرده و عادی، به‌صورت جداگانه، ارتباط معنی‌داری وجود داشت (0 01/0 P < ) . این پژوهش حاکی از ارتباط و اهمیت هوش هیجانی و سبک هویت در تبیین افسردگی است که نتایج آن در برنامه‌های پیشگیرانه و درمانی قابل استفاده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1615 - اثر بخشی آموزش گروهی انسانگرایی بر باورهای ارتباطی مردان
مرضیه مشتاقی سید حمید آتش پور اصغر آقایی سیدفرید علامه

هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش گروهی انسانگرایی بر باورهای ارتباطی مردان در سال 1391 انجام شد . طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی به صورت طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل می باشد . نمونه پژوهش از مبان 114 متقاضی شرکت در آموزش گروهی بصورت تصادفی انتخاب و در أکثر

هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش گروهی انسانگرایی بر باورهای ارتباطی مردان در سال 1391 انجام شد . طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی به صورت طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل می باشد . نمونه پژوهش از مبان 114 متقاضی شرکت در آموزش گروهی بصورت تصادفی انتخاب و در 3 گروه قرار داده شدند. گروه اول شامل30 نفر از شوهرانی که همراه با همسر خود در آموزش گروهی شرکت کرده بودند ، گروه دوم شامل 30 نفر از شوهرانی که بدون حضور همسر خود در آموزش گروهی شرکت کرده بودند و گروه سوم شامل 30 شوهر به عنوان گروه کنترل بودند . در ابتدا، سیاهه ی باورهای ارتباطی( RBI ) ( ایدلسون و اپشتاین ، 1982) را بعنوان بعنوان پیش آزمون صورتکمیل کردند . گروه های آزمایش تحت 10 جلسه آموزش گروهی انسانگرایی قرار گرفتندو سپس در مرحله پس آزمون با RBI آزمون شدند داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند . نتایج نشان دادند که پس از آموزش گروهی انسانگرایی به گروه های آزمایشی در باورهای ارتباطی کلی بین گروه آموزش زوجها با هم و گروه آموزش شوهرانی که به تنهایی شرکت کرده بودند با گروه کنترل و بین گروه آموزش زوجها با هم و گروه آموزش شوهرانی که به تنهایی شرکت کرده بودند تفاوت معناداری وجود داشت ( 01/0 P < ) و میانگین گروه کنترل از میانگین گروه های آزمایش بیشتر بود . رویکرد انسانگرایی روش مناسبی جهت بهبود باورهای ارتباطی است . این روش از مناسبترین روشها برای بهبود روابط زوجین و کاهش روابط مخرب در خانواده می باشد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1616 - ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس سرمایه روان‌شناختی مثبت در بین کارکنان ستادی آموزش‌وپرورش شهر اصفهان
اعظم رجایی محمد علی نادی علیرضا جعفری

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس سرمایه روان‌شناختی مثبت اجرا شد. جامعة آماری این پژوهش را کلیة کارکنان ستادی نواحی شش‌گانه آموزش‌وپرورش در سال 1394 تشکیل می‌دادند که تعداد 325 نفر به روش تصادفی طبقه‌ای مبتنی بر سهم و بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه کوهن، أکثر

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس سرمایه روان‌شناختی مثبت اجرا شد. جامعة آماری این پژوهش را کلیة کارکنان ستادی نواحی شش‌گانه آموزش‌وپرورش در سال 1394 تشکیل می‌دادند که تعداد 325 نفر به روش تصادفی طبقه‌ای مبتنی بر سهم و بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه کوهن، مانیون و موریسون (2000) به‌عنوان نمونه در نظر گرفته شدند و مقیاس سرمایه روان‌شناختی لوتانز، یوسف و آوولیو (2007) در مورد آنان اجرا گردید. پژوهش در پایایی از ضرایب آلفای کرونباخ و در روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی مبتنی بر مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده نمود. ضرایب آلفای کرونباخ برای مقیاس سرمایه روان‌شناختی مثبت برابر 89/0 و برای خرده مقیاس‌های خوش‌بینی، امید، تاب‌آوری و خودکارآمدی به ترتیب 70/0، 83/0، 73/0 و 87/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی تک عاملی و چهار عاملی مبتنی بر مدل نظری لوتانز و همکاران نشان داد که مدل چهار عاملی از شاخص‌های برازندگی مطلوب‌تری نسبت به مدل تک عاملی برخوردار است. شاخص‌های برازش مطلوب می‌باشند. همبستگی بین کل مقیاس سرمایه روان‌شناختی مثبت با عامل‌های خوش‌بینی، امید، تاب‌آوری و خود-کارآمدی به ترتیب 76/0، 87/0، 78/0 و 84/0 است که روایی مطلوبی را نشان می‌دهد. همبستگی بین عامل‌ها هم بین 41/0 تا 62/0 است که در سطح (01/0P<) معنی‌دار است. به‌منظور بررسی روایی افتراقی مقیاس سرمایه روان‌شناختی مثبت، از اجرای همزمان مقیاس رفتار ضد بهره‌ور استفاده شد؛ نتیجه نشان داد که مقیاس سرمایه روان‌شناختی مثبت و مقیاس رفتار ضد بهره‌ور همبستگی منفی (39/0-) دارد. بین سرمایه روان‌شناختی مثبت کارکنان شش ناحیه آموزش‌وپرورش، تفاوت معنادار در سطح (05/0>P) وجود ندارد؛ ولی بین سرمایه روان‌شناختی مثبت کارکنان زن و مرد آموزش‌وپرورش، تفاوت معنادار در سطح (05/0>P) وجود دارد. بنابر مقادیر به‌دست‌آمده می‌توان این مقیاس را دارای روایی و پایایی برای انجام مطالعات آتی در نظر گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1617 - مقایسه اضطراب ریاضی گونه‌های مختلف کمال‌گرایی دانش‌آموزان مقطع راهنمایی شهرستان خرمشهر
قاسم رکابدار بهاره سلیمانی

هدف این پژوهش شناسایی گونه‌های مختلف کمال‌گرایی دانش‌آموزان مقطع راهنمایی شهرستان خرمشهر و مقایسۀ اضطراب ریاضی دانش‌آموزان بر مبنای گونۀ کمال‌گرایی آنها بود. به این منظور نمونه‌ای به حجم 232 دانش‌آموز (120 پسر و 112 دختر) به‌صورت خوشه‌ای چند مرحله‌ای از مدارس دخترانه أکثر

هدف این پژوهش شناسایی گونه‌های مختلف کمال‌گرایی دانش‌آموزان مقطع راهنمایی شهرستان خرمشهر و مقایسۀ اضطراب ریاضی دانش‌آموزان بر مبنای گونۀ کمال‌گرایی آنها بود. به این منظور نمونه‌ای به حجم 232 دانش‌آموز (120 پسر و 112 دختر) به‌صورت خوشه‌ای چند مرحله‌ای از مدارس دخترانه و پسرانۀ شهرستان خرمشهر در سال تحصیلی 87 ـ 1386 انتخاب شد. برای سنجش کمال‌گرایی و اضطراب ریاضی دانش‌آموزان به ترتیب از مقیاس کمال‌گرایی چند بعدی فراست و مقیاس اضطراب ریاضی فنما ـ شرمن استفاده شده است. ملاک اطلاع بیزی (BIC) نشان داد که با مقیاس کمال‌گرایی چند بعدی فراست دانش‌آموزان را می‌توان به سه گروه تفکیک کرد. با استفاده از تجزیه و تحلیل خوشه‌ای دانش‌آموزان به سه گروه کمال‌گرای بهنجار، کمال‌گرای نابهنجار و ناکمال‌گرا رده‌بندی شدند. نتایج تجزیه و تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد که اضطراب ریاضی بین انواع گونه‌های کمال‌گرایی اختلاف معنادار دارد (05/0 P < ). با استفاده از آزمون تعقیبی شفه مشخص شد که دانش‌آموزان کمال‌گرای بهنجار، اضطراب ریاضی کمتری در مقایسه با دانش‌آموزان کمال‌گرای نابهنجار و ناکمال‌گرا دارند (05/0 P < ). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1618 - بررسی ساختار عاملی تأییدی و ویژگی های روان سنجی مقیاس فردگرایی جمع گرایی اوکلند (AICS)
عباس شکیبا فاطمه بهرامی ذبیح اله کاوه فارسانی

ﻫﺪف ﻋﻤﺪۀ این تحقیق، بررسی ساختار عاملی تأییدی و ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس فردگرایی‌ـ جمع‌گرایی اوکلند ( AICS ) در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان بود . بدین منظور 274 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 1390 به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. به‌ منظور برر أکثر

ﻫﺪف ﻋﻤﺪۀ این تحقیق، بررسی ساختار عاملی تأییدی و ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس فردگرایی‌ـ جمع‌گرایی اوکلند ( AICS ) در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان بود . بدین منظور 274 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 1390 به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. به‌ منظور بررسی روایی سازۀ مقیاس فردگرایی‌ـ جمع‌گرایی اوکلند، از روش تحلیل عاملی اکتشافی ( EFC ) و تأییدی ( CFA ) استفاده شد. نتیجۀ تحلیل‌های صورت گرفته 5 عامل است که 67 درصد واریانس مشترک را تبیین می‌کند و معادلۀ ساختاری مدل 5 عاملی، بهترین برازندگی را با داده‌ها نشان داد. همچنین ضریب پایایی عوامل مقیاس، به روش ﻫﻤﺴﺎﻧﯽ دروﻧﯽ و آﻟﻔﺎی ﮐﺮوﻧﺒﺎخ، 83/0 تا 91/0 به‌دست آمد. همخوانی شاخص‌های روان‌سنجی به‌دست آمده در این پژوهش، با نتایج سایر پژوهش‌ها، گویای مناسب بودن مقیاس فردگرایی ـ جمع‌گرایی اوکلند، به‌منظور استفاده در پژوهش‌ها در جامعۀ ایران است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1619 - رابطۀ بین ویژگی‌های پنج عاملی شخصیتی و هوش هیجانی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی میانه
محمد سعید احمدی

این پژوهش با هدف تعیین رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و هوش هیجانی در دانشجویان اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در سال تحصیلی 90ـ1389 بودند که از میان آنها 380 نفر از رشته‌های مختلف (226 دختر و 154 پسر) به روش نمونه‌گیری خ أکثر

این پژوهش با هدف تعیین رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و هوش هیجانی در دانشجویان اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در سال تحصیلی 90ـ1389 بودند که از میان آنها 380 نفر از رشته‌های مختلف (226 دختر و 154 پسر) به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل فرم کوتاه 60 سؤالی مقیاس ویژگی‌های شخصیتی نئو(NEO PI-R, 1992) و آزمون 90 سؤالی هوش هیجانی بارـ آن (1997) بود. داده‌ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه (شیوۀ گام به گام) تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد بین برونگرایی، تجربه‌پذیری، توافق‌پذیری و با وجدان بودن با هوش هیجانی رابطۀ مثبت معنادار (01/0>P ) و بین هوش هیجانی و روان‌رنجوری رابطۀ منفی معناداری وجود دارد (01/0>P ). همچنین بین هوش هیجانی دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0). تحلیل رگرسیون نشان داد که ویژگی‌های شخصیتی به‌طور معناداری می‌توانند هوش هیجانی را پیش‌بینی کنند (01/0>P ). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1620 - تأثیر مؤلفه‌های شخصیت جامعه‌پسند و خودشیفتگی
مجید صفاری نیا معصومه تدریس تبریزی طیبه محتشمی پرستو حسن زاده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر مؤلفه‌های شخصیت جامعه‌پسند، خودشیفتگی بر بهزیستی اجتماعی ساکنان شهر تهران بود. این پژوهش از نوع همبستگی و جامعۀ آماری پژوهش حاضر همۀ زنان و مردان ساکن شهر تهران در سال 1392 بود، که از این میان 200 نفر (100 زن و 100 مرد) با روش نمونه‌گیری خوش أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر مؤلفه‌های شخصیت جامعه‌پسند، خودشیفتگی بر بهزیستی اجتماعی ساکنان شهر تهران بود. این پژوهش از نوع همبستگی و جامعۀ آماری پژوهش حاضر همۀ زنان و مردان ساکن شهر تهران در سال 1392 بود، که از این میان 200 نفر (100 زن و 100 مرد) با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامۀ بهزیستی اجتماعی کیز، (1998)، پرسشنامۀ شخصیت جامعه‌پسند پنر (2002) و پرسشنامه شخصیت خودشیفته راسکین و تری (1988) بودند. در تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که شخصیت جامعه‌پسند و مؤلفه‌های آن با بهزیستی اجتماعی رابطۀ مثبت معنادار (01/0>P ) و خودشیفتگی و مؤلفه‌های آن با بهزیستی اجتماعی رابطه منفی معنادار دارد (01/0>P ). همچنین نتایج رگرسیون چندمتغیری نشان داد که شخصیت جامعه‌پسند و خودشیفته قادر به پیش‌بینی تقریباً 40درصد از واریانس بهزیستی اجتماعی هستند. به این ترتیب 11 فرضیۀ پژوهش حاضر مورد تأیید قرار گرفت: شخصیت جامعه‌پسند، هم‌حسی جهت‌گیری شده، کمک‌رسانی، شخصیت خودشیفته، اقتدار، خودنمایی، برتری‌جویی، بهره‌کشی، محق بودن، خودبسندگی و خودبینی بر بهزیستی اجتماعی تأثیر معناداری دارد (01/0>P ). با توجه به نتایج پژوهش با کاهش خودشیفتگی در افراد و تقویت شخصیت جامعه‌پسند در آنها می‌توان به ارتقای بهزیستی اجتماعی آنها کمک کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1621 - تأثیر سنوات تحصیلی، روان‌رنجوری و راهبردهای یادگیری خودنظم‌دهی بر فرسودگی تحصیلی: آزمون یک مدل مفهومی
شهرام واحدی تورج هاشمی سینا شفیعی سورک

این مطالعۀ توصیفی با هدف بررسی تأثیر سنوات تحصیلی، روان‌رنجوری و راهبردهای یادگیری خودنظم‌دهی بر فرسودگی تحصیلی برای آزمون یک مدل نظری انجام گرفت. جامعۀ آماری مطالعه، تمامی دانشجویان مقاطع کاردانی و کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اشکذر به حجم 1162 نفر بود. نمونۀ أکثر

این مطالعۀ توصیفی با هدف بررسی تأثیر سنوات تحصیلی، روان‌رنجوری و راهبردهای یادگیری خودنظم‌دهی بر فرسودگی تحصیلی برای آزمون یک مدل نظری انجام گرفت. جامعۀ آماری مطالعه، تمامی دانشجویان مقاطع کاردانی و کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اشکذر به حجم 1162 نفر بود. نمونۀ تحقیق 290 نفر از این دانشجویان را شامل شد که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. مقیاس روان‌رنجوری (کاستا و مک‌کری، 1992)، پرسشنامۀ راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (پینتریچ و دی‌گروت، 1990) و پرسشنامۀ فرسودگی تحصیلی (برسو و همکاران، 2007) ابزارهای پژوهش و آزمون‌های همبستگی ساده و تحلیل مسیر روش‌های آماری مورد استفاده بودند. نتایج مطالعه، همسو با فرضیه‌ها نشان داد که سنوات تحصیلی (05/0>P ) و روان‌رنجوری (01/0>P ) به شکلی مثبت و خودکارآمدی (01/0>P )، ارزشگذاری درونی (01/0>P ) و خودتنظیمی (05/0>P ) به شکلی منفی بر فرسودگی تحصیلی تأثیر دارند. همچنین توان متغیر خودتنظیمی در میانجیگری تأثیر عوامل روان‌رنجوری (05/0>P )، خودکارآمدی (01/0>P ) و ارزشگذاری درونی (05/0>P ) بر فرسودگی تحصیلی به تأیید رسید. در مجموع 58 درصد واریانس فرسودگی تحصیلی را این متغیرها تبیین می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1622 - بررسی تأثیر مداخلات بهنگام روان‌شناختی و آموزشی خانواده‌محور بر میزان مهارت‌های شناختی و اجتماعی کودکان اتیسم
حسن خوش اخلاق

پژوهش با هدف تعیین تأثیر مداخلات بهنگام روان‌شناختی و آموزشی خانواده‌محور بر تحول مهارت‌های شناختی و اجتماعی کودکان اتیسم انجام گرفته است. به این منظور 36 کودک اتیسم زیر 5 سال به‌صورت تصادفی انتخاب و به گروه آزمایشی و کنترل اختصاص داده شدند. ابتدا آزمون سنجش رشد نیوشا ( أکثر

پژوهش با هدف تعیین تأثیر مداخلات بهنگام روان‌شناختی و آموزشی خانواده‌محور بر تحول مهارت‌های شناختی و اجتماعی کودکان اتیسم انجام گرفته است. به این منظور 36 کودک اتیسم زیر 5 سال به‌صورت تصادفی انتخاب و به گروه آزمایشی و کنترل اختصاص داده شدند. ابتدا آزمون سنجش رشد نیوشا (1387) در حیطه‌های رشد مهارت‌های شناختی و اجتماعی، بر روی کودکان اتیسم هر دو گروه (پیش‌آزمون) اجرا و پس از ارائه برنامه مداخله در 15 جلسه 90 دقیقه‌ای در طی 6 ماه، مجدداً آزمون نیوشا بر روی گروه آزمایشی، اجرا و با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه‌وتحلیل شد. با توجه به نتایج تحلیل کوواریانس بین جنس و گروه در اثربخشی مداخلات بهنگام روان‌شناختی و آموزشی خانواده‌محور بر میزان رشد شناختی و اجتماعی کودکان اتیسم اثر تعاملی وجود ندارد. همچنین نتایج نشان داد که تفاوت بین عملکرد دو گروه آزمایش و کنترل در متغیر مهارت‌های شناختی (0001/0>p) و اجتماعی (0001/0>P) معنی‌دار است. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان چنین نتیجه گرفت که مداخلات بهنگام روان‌شناختی و آموزشی خانواده‌محور بر رشد مهارت‌های شناختی و اجتماعی کودکان اتیسم زیر 5 سال تأثیر مثبت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1623 - تأثیر نظریه‌های ضمنی هوش بر خودکارآمدی عمومی در دانشجویان: نقش واسطه‌ای کمال‌گرایی خودارزیابانه و وظیفه شناسانه
مجید غفاری ندا صفری

10.30486/jsrp.2018.543226

هدف پژوهش، آزمون یک الگوی مفهومی برای نقش واسطه‌ای کمال‌گرایی در تأثیر نظریه‌های ضمنی هوش بر مؤلفه‌های خودکارآمدی عمومی در دانشجویان بود. تعداد 382 نفر دانشجوی دختر (دامنه سنی 23-18 سال) با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای از دانشگاه مازندران انتخاب أکثر

هدف پژوهش، آزمون یک الگوی مفهومی برای نقش واسطه‌ای کمال‌گرایی در تأثیر نظریه‌های ضمنی هوش بر مؤلفه‌های خودکارآمدی عمومی در دانشجویان بود. تعداد 382 نفر دانشجوی دختر (دامنه سنی 23-18 سال) با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای از دانشگاه مازندران انتخاب شدند و به مقیاس نظریه‌های ضمنی هوش (عبدالفتاح و ییتس، 2006)، سیاهه کمال‌گرایی (هیل و همکاران، 2004) و مقیاس خودکارآمدی عمومی (شرر و همکاران، 1982) پاسخ دادند. استفاده از برآورد حداکثر درست نمایی و روش خودگردان سازی و یافته‌های حاصل از مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد که تأثیرات مستقیم باورهای ضمنی افزایشی بر نظم و سازمان‌دهی، برنامه مداری و تلاش برای عالی بودن و باورهای ضمنی ذاتی بر نگرانی از اشتباهات و نیاز به تأیید دیگران، مثبت و معنی‌دار بود. همچنین، نظم و سازمان‌دهی، برنامه مداری و تلاش برای عالی بودن (مؤلفه‌های کمال‌گرایی وظیفه شناسانه)، در تأثیر باور ضمنی افزایشی در مورد هوش بر مؤلفه‌های خودکارآمدی عمومی نقش واسطه‌ای داشتند. نگرانی از اشتباهات و نیاز به تأیید (مؤلفه‌های کمال‌گرایی خود-ارزیابانه) در تأثیر باور ضمنی ذاتی در مورد هوش بر مؤلفه‌های خودکارآمدی عمومی، نقش واسطه‌ای داشتند (05/0 >p). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1624 - تدوین بستۀ آموزشی بازی‌های مشارکتی و بررسی اثربخشی آن بر مهارت‌های اجتماعی کودکان با اختلال طیف اتیسم
روح الله فتح آبادی پرویز شریفی درآمدی سعید رضایی

10.30486/jsrp.2019.580650.1592

این پژوهش، باهدف تدوین بسته آموزشی بازی‌های مشارکتی و بررسی اثربخشی آن بر مهارت‌های اجتماعی کودکان با اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش پژوهش از نوع طرح‌های نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش، همۀ کودکان پسر 8 تا 12 ساله با اختل أکثر

این پژوهش، باهدف تدوین بسته آموزشی بازی‌های مشارکتی و بررسی اثربخشی آن بر مهارت‌های اجتماعی کودکان با اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش پژوهش از نوع طرح‌های نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش، همۀ کودکان پسر 8 تا 12 ساله با اختلال طیف اتیسم مراکز درمانی و توانبخشی شهر تهران در سال 1397 بودند. در این پژوهش 20 کودک پسر با اختلال طیف اتیسم با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش (10 نفر) و کنترل (10 نفر) به شیوۀ تصادفی گمارش شدند. برای ارزیابی مهارت‌های اجتماعی از پرسشنامۀ نیمرخ اجتماعی بلینی استفاده شد. گروه آزمایش در 10 جلسه 45 دقیقه‌ای در طول 2 ماه بسته آموزشی را دریافت کردند درحالی‌که گروه کنترل چنین مداخله‌ای را دریافت نکردند. در پایان مجدداً هر دو گروه توسط پرسشنامۀ نیمرخ اجتماعی بلینی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش بازی‌های مشارکتی موجب بهبود مهارت‌های اجتماعی کودکان با اختلال طیف اتیسم می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1625 - سهم سلامت معنوی، خوش‌بینی و بخشش در پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان دانشگاه
فاطمه فرهادیان اعظم مرادی

10.30486/jsrp.2019.576556.1513

هدف این پژوهش، تعیین سهم هر یک از متغیرهای سلامت معنوی، خوش‌بینی و بخشش در پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز دولت‌آباد بود. جامعۀ آماری پژوهش، همۀ دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز دولت‌آباد در سال تحصیلی 94-95 بودند. نمونۀ پژوهش 120 نفر دانشجوی أکثر

هدف این پژوهش، تعیین سهم هر یک از متغیرهای سلامت معنوی، خوش‌بینی و بخشش در پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز دولت‌آباد بود. جامعۀ آماری پژوهش، همۀ دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز دولت‌آباد در سال تحصیلی 94-95 بودند. نمونۀ پژوهش 120 نفر دانشجویان از بین 1477 دانشجوی رشته‌های مختلف این دانشگاه بود که به شیوۀ تصادفی و خوشه‌ای انتخاب شدند. روش تحقیق همبستگی از نوع پیش‌بین بوده است. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه‌های (Rif,1980)، پرسشنامۀ سلامت معنوی از دیدگاه اسلام (Mousavi Moghaddam,2012)، پرسشنامۀ جهت‌گیری به زندگی (LOT) (Carver & Shire,1985) و پرسشنامه بخشودگی بین فردی (IFI) (Ehteshamzadeh,2010) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که میانگین بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان 51/66 است. نتایج تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام نیز نشان داد که سلامت معنوی به‌طور معناداری بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان را پیش‌بینی می‌کند (0001/0= P)، اما افزودن هریک از متغیرهای خوش‌بینی و بخشش به متغیر سلامت معنوی باعث افزایش معناداری قدرت پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان نمی‌شود. نتایج آزمون فرضیه‌های فرعی نیز نشان داد که نمرات بهزیستی روان‌شناختی با سلامت معنوی، خوش‌بینی و بخشش دانشجویان رابطه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1626 - رابطه علّی روان‌رنجورخویی، استرس شغلی و تعارض کار- خانواده با قصد ترک شغل و رضایت از زندگی با میانجی‌گری فرسودگی شغلی در کارکنان شرکت نفت و گاز کارون
بلقیس بیت مشعل علیرضا حیدریی نسرین ارشدی پرویز عسگری

10.30486/jsrp.2019.584665.1690

هدف این پژوهش، بررسی رابطه علّی روان‌رنجورخویی، استرس شغلی و تعارض کار- خانواده با قصد ترک شغل و رضایت از زندگی با میانجی‌گری فرسودگی شغلی بود. روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش شامل همۀ این پژوهش شامل 265 نفر از کارکنان این شرکت بودند که به رو أکثر

هدف این پژوهش، بررسی رابطه علّی روان‌رنجورخویی، استرس شغلی و تعارض کار- خانواده با قصد ترک شغل و رضایت از زندگی با میانجی‌گری فرسودگی شغلی بود. روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش شامل همۀ این پژوهش شامل 265 نفر از کارکنان این شرکت بودند که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسشنامه‌های پنج عامل بزرگ شخصیت (Costa & McCrae, 1992)، استرس شغلی (Parker & De Cotiis, 1983)، تعارض کار- خانواده (Carlson et al., 2000)، فرسودگی شغلی (Maslach, 1982)، قصد ترک شغل (Camman et al.,1979) و رضایت از زندگی (Diener et al., 1985) به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از نرم‌افزارهای AMOS و SPSS22 انجام گرفت. به‌منظور آزمون اثرهای واسطه‌ای در الگوی پیشنهادی نیز از روش بوت‌استراپ استفاده شد. یافته‌ها نشان‌دهندۀ برازش مطلوب الگوی نهایی با داده‌ها بودند. نتایج نشان داد تمامی مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم معنی‌دار بودند (05/0p < ). به عبارتی، روان‌رنجورخویی از طریق فرسودگی شغلی بر قصد ترک شغل (001/0p =، 074/0β=) و رضایت از زندگی (001/0p =، 092/0- β=)، استرس شغلی از طریق فرسودگی شغلی بر قصد ترک شغل (001/0p =، 058/0β=) و رضایت از زندگی (001/0p =، 072/0- β=) و تعارض کار- خانواده از طریق فرسودگی شغلی بر قصد ترک شغل (001/0p =، 124/0β=) و رضایت از زندگی (001/0p =، 154/0- β=) اثر غیرمستقیم دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1627 - واکاوی نقش طردشدگی در محیط کار بر عجین شدن با شغل: با میانجی‌گری هوش هیجانی(مورد مطالعه: کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان تهران)
عباسعلی رستگار محسن فرهادی نژاد اقبال جباری

10.30486/jsrp.2019.1865403.1776

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر طرد شدگی در محیط کار بر عجین شدن با شغل با میانجی‌ گری هوش هیجانی در کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان تهران می باشد. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری شامل 180 نفر از کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان تهران می باشد. از أکثر

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر طرد شدگی در محیط کار بر عجین شدن با شغل با میانجی‌ گری هوش هیجانی در کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان تهران می باشد. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری شامل 180 نفر از کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان تهران می باشد. از بین جامعه آماری 120 نفر براساس رابطه کوکران با خطای 5درصد به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های استاندارد استفاده شده است که آلفای کرونباخ عجین شدن با شغل، 0.901 طردشدگی در محیط کار، 0.918 و هوش هیجانی 0.937 می‌باشد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از مدلسازی معادلات ساختاری با بهره گیری از نرم افزارSMART- PLS استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از تاثیر منفی و معنادار طردشدگی در محیط کار بر عجین شدن با شغل با میانجی گری هوش هیجانی در بین کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان تهران می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1628 - تأثیر تحریف شناختی بر خودانتقادی با واسطه‌گری ویژگی‌های شخصیتی بر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران
داریوش مهرافزون نعمت ستوده اصل شاهرخ مکوند حسینی

10.30486/jsrp.2021.1924059.2892

هدف این پژوهش بررسی تأثیر تحریف شناختی بر خودانتقادی با واسطه‌گری ویژگی‌های شخصیتی بر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران است. طرح پژوهش، رابطه‌ای از نوع معادلات ساختاری است و جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران در سال 1399 تشکیل داده‌، نمو أکثر

هدف این پژوهش بررسی تأثیر تحریف شناختی بر خودانتقادی با واسطه‌گری ویژگی‌های شخصیتی بر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران است. طرح پژوهش، رابطه‌ای از نوع معادلات ساختاری است و جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران در سال 1399 تشکیل داده‌، نمونۀ پژوهش 350 نفرند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده‌اند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه‌های خودانتقادی، تحریف شناختی و ویژگی‌های شخصیتی و روش تحلیل داده‌ها، مدل‌یابی معادلات ساختاری است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد مدل یاد شده، برازش قابل قبولی با داده‌ها دارد؛ ویژگی‌های شخصیتی و تحریف ‌شناختی به طور معناداری خودانتقادی را پیش‌بینی می‌کنند؛ تحریف‌شناختی اثر مستقیم معناداری در پیش‌بینی خودانتقادی دارد؛ اثر غیرمستقیم تحریف‌شناختی بر خودانتقادی با واسطه‌گری ویژگی‌های شخصیتی مثبت و معنادار است؛ همچنین خرده‌مقیاس‌های ‌برون‌گرایی، توافق، گشودگی و وظیفه‌شناسی بر خودانتقادی، اثر معنادار منفی و روان رنجورخویی بر خودانتقادی اثر معنادار مثبتی دارد. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، با کم کردن تحریفات شناختی می‌توان خودانتقادی را کاهش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1629 - اثربخشی روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت بر کاهش علائم و مکانیسم های دفاعی اختلالات شخصیت خوشه C
بهمن معظمی گودرزی نادر منیرپور حسن میرزاحسینی

10.30486/jsrp.2021.1897104.2401

چکیده این پژوهش با هدف اثربخشی روان‌درمانی پویشی فشرده و کوتاه-مدت (ISTDP) بر کاهش علایم و مکانیسم‌های دفاعی اختلالات شخصیت خوشۀ C انجام شد. این پژوهش در زمرۀ پژوهش‌های شبه‌آزمایشی با طرح تک‌آزمودنی (A-B-A) بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی افراد مبتلا به اختلال‌های أکثر

چکیده این پژوهش با هدف اثربخشی روان‌درمانی پویشی فشرده و کوتاه-مدت (ISTDP) بر کاهش علایم و مکانیسم‌های دفاعی اختلالات شخصیت خوشۀ C انجام شد. این پژوهش در زمرۀ پژوهش‌های شبه‌آزمایشی با طرح تک‌آزمودنی (A-B-A) بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی افراد مبتلا به اختلال‌های شخصیت خوشۀ C در شهر تهران در سال 1398 تشکیل می‌دادند. از میان جامعه آماری فوق، 9 نفر که تشخیص سه اختلال شخصیت وابسته، وسواسی-جبری و اجتنابی را بر اساس سیاهۀ چند محوری بالینی میلون-3 (MCMI-III) و مصاحبۀ روان‌پزشکی بر اساس ملاک‌های DSM-5 دریافت می‌کردند به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از: سیاهۀ چند محوری بالینی میلون-3 (Millon, 1977)، پرسشنامۀ سبک‌ دفاعی-40 (Andrews, Singh & Bond, 1993) و مصاحبۀ بالینی ساختاریافته برای اختلالات شخصیت DSM (First, Gibbon, Spitzer, Williams & Benjamin, 1997). همچنین، پروتکل ISTDP مطابق با رویکرد دوانلو (1995، 2000) هر هفته یکبار به مدت 15 جلسه و هر جلسه به مدت یک ساعت بر روی نمونۀ پژوهش اجرا شد. سنجش آزمودنی‌ها پس از ارزیابی خط پایه، هر 3 جلسه یکبار صورت گرفت و پس از اتمام جلسات درمانی، 3 ارزیابی پیگیری با فواصل یک‌ماهه انجام شد. داده‌ها با استفاده ازنسخه 24 نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌های به دست آمده نشان داد که ISTDP سبب کاهش نشانه‌های اختلالات شخصیت خوشۀ C می-شود. همچنین، اثر این درمان بر کاهش مکانیسم‌های دفاعی ناپخته و نوروتیک و افزایش مکانیسم‌های پخته در این اختلالات معنادار بود (05/0 > p). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1630 - تأثیر کمال‌گرایی معنوی/مذهبی بر شاخص‌های سلامت روانی و ابعاد کمال‌گرایی غیرمعنوی/غیرمذهبی
محمدعلی بشارت سیده اسماء حسینی مرتضی نقی پور

10.30486/jsrp.2019.1870813.1870

پژوهش حاضر با دو هدف انجام شد: سنجش تأثیر کمال‌گرایی معنوی/مذهبی بر شاخص‌های سلامت روانی و تأثیر کمال‌گرایی معنوی/مذهبی بر ابعاد کمال‌گرایی غیرمعنوی/غیرمذهبی. جامعۀ آماری پژوهش شامل جمعیت عمومی شهر تهران بود. از میان این جامعه، 370 نفر (148 مرد، 159 زن) به‌صورت داوطلب د أکثر

پژوهش حاضر با دو هدف انجام شد: سنجش تأثیر کمال‌گرایی معنوی/مذهبی بر شاخص‌های سلامت روانی و تأثیر کمال‌گرایی معنوی/مذهبی بر ابعاد کمال‌گرایی غیرمعنوی/غیرمذهبی. جامعۀ آماری پژوهش شامل جمعیت عمومی شهر تهران بود. از میان این جامعه، 370 نفر (148 مرد، 159 زن) به‌صورت داوطلب در دسترس در این پژوهش شرکت کردند. از شرکت‌کنندگان خواسته شد مقیاس‌های کمال‌گرایی معنوی/مذهبی (SRPS; Besharat 2018)، سلامت روانی (MHI-28; Veit & Ware 1983)، عواطف مثبت و منفی (PANAS; Watson et al. 1988) و کمال‌گرایی چندبعدی تهران (TMPS; Besharat 2007) را تکمیل کنند. نتایج نشان داد که کمال‌گرایی معنوی/مذهبی بر بهزیستی روان‌شناختی، عواطف مثبت و کمال‌گرایی خودمحور تأثیر مثبت معنادار و بر درماندگی روان‌شناختی، عواطف منفی و کمال‌گرایی جامعه‌محور تأثیر منفی معنادار دارد (001/0p <). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که کمال‌گرایی معنوی/مذهبی در کل 70درصد واریانس مربوط به متغیرهای پژوهش را تبیین می‌کند که بیشترین سهم مربوط به بهزیستی روان‌شناختی بود. بر اساس یافته‌های پژوهش، می‌توان کمال‌گرایی معنوی/مذهبی را یکی از تعیین‌کننده‌های سلامت روانی دانست. یافته‌های پژوهش، همچنین وجود بعد جدیدی از کمال‌گرایی، یعنی کمال‌گرایی معنوی/مذهبی را متمایز از ابعاد کمال‌گرایی غیرمعنوی/غیرمذهبی تأیید می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1631 - مقایسه اثر بخشی سه روش آموزش گروهی سرزندگی تحصیلی، روش مثبت نگر و چشم انداز زمان بر اشتیاق تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان پسر پایه نهم
محسن شریفی علون آبادی مژگان عارفی اصغر آقایی

10.30486/jsrp.2022.1948690.3301

هدف از انجام پژوهش مقایسه اثر بخشی آموزش گروهی سرزندگی تحصیلی، روش مثبت نگر و چشم انداز زمان بر اشتیاق تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان پسر پایه نهم شهر اصفهان بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح چهار گروهی سه مرحله ای بود. جامعه آماری دانش آموزان پسر پایه نهم أکثر

هدف از انجام پژوهش مقایسه اثر بخشی آموزش گروهی سرزندگی تحصیلی، روش مثبت نگر و چشم انداز زمان بر اشتیاق تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان پسر پایه نهم شهر اصفهان بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح چهار گروهی سه مرحله ای بود. جامعه آماری دانش آموزان پسر پایه نهم در سال تحصیلی 1400-1399بودند. حجم نمونه شامل 72 دانش آموز پایه نهم بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری داده ها شامل پرسشنامه اشتیاق تحصیلی (Fredericks, Blumenfeld & Paris, 2004) و پرسشنامه سرزندگی تحصیلی (Dehghanizadeh & Huseinchari, 2013) بود. داده ها با روش های تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند. این تحلیل ها با کمک نرم افزار SPSS (ویرایش 22) انجام شد. نتایج نشان داد بین گروه ها در نمرات اشتیاق تحصیلی و نمرات سرزندگی تحصیلی در روش های مورد مطالعه تفاوت معنی دار وجود دارد (05/0>P). به مشاوران و روانشناسان مدارس که قصد بهبود وضعیت سرزندگی تحصیلی، اشتیاق به تحصیلی دانش آموزان را دارند پیشنهاد می شود تا حد امکان از کارگاه های آموزشی اثربخشی آموزش سرزندگی تحصیلی، مثبت نگر و چشم انداز زمان استفاده کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1632 - چالش مادران فرزندان دارای اختلال طیف اتیسم در همه گیری کووید-19
مریم خاک رنگین منصور فتحی علیه شاهرخی

10.30486/jsrp.2022.1953510.3383

این پژوهش با هدف واکاوی و درک عمیق چالش ها و مشکلات مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم در مواجهه با همه گیری کووید-19 صورت گرفته است. روش پژوهش کیفی است. با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع اطلاعات، درسال 1400 با 14 مادر دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف ا أکثر

این پژوهش با هدف واکاوی و درک عمیق چالش ها و مشکلات مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم در مواجهه با همه گیری کووید-19 صورت گرفته است. روش پژوهش کیفی است. با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع اطلاعات، درسال 1400 با 14 مادر دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اتیسم در شهر تهران مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند به عمل آمد. برای رسیدن به معیار قابلیت اعتماد پژوهش از تکنیک‌های اعتباریابی توسط مشارکت‌کنندگان، تکنیک ممیزی و حضور طولانی در میدان مطالعه و برای تحلیل داده‌ها از تحلیل مضمون بهره گرفته شد. چالش های مادران در 5 مقوله اصلی و 16 مقوله فرعی طبقه‌بندی شد، مضامین اصلی مشتمل بر چرخه ناکامی، افزایش علایم اختلال، نقش‌های افزوده و رنجش بیشتر مادر، فقدان‌های حمایت و فشار آداب کرونایی، عامل تنش و تشدید مشکلات مادر بود. نتایج این پژوهش نشان داد که ابتلای فرزند خانواده به اختلال اتیسم متضمن تحمیل هزینه‌های سنگین مالی، صرف زمان و انرژی زیاد، تحمل رفتارهای آزار دهنده کودک و جامعه و حتی دشواری در انجام امور عادی زندگی است، اما مشکلات ناشی از شیوع کرونا و لزوم رعایت دستورالعمل‌ها و محدودیتهای بهداشتی شرایط را به مراتب دشوارتر کرده است. بنابراین توجه به نیازهای خاص خانواده های دارای کودک اتیسم در سیاستگذاری ها، ارایه خدمات حمایت روانی- اجتماعی برای این گروه از خانواده ها در مواجهه با بحران ها، آموزش خانواده ها برای مدیریت برنامه روتین روزانه و فراهم آوردن دسترسی به خدمات تخصصی برای افزایش تاب آوری خانواده ها و کودکان مورد نیاز است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1633 - نقش میانجیگر چشم‌انداز زمان در تبیین روابط علّی بین کمال‌گرایی و اهمال‌کاری تحصیلی دختران دانش‌آموز متوسطۀ دوم
عاطفه کریمی سیمین دخت رضاخانی معصومه بهبودی

10.30486/jsrp.2022.1949068.3318

هدف‌این پژوهش تعیین نقش میانجیگر چشم‌انداز زمان در تبیین روابط علّی بین کمال‌گرایی و اهمال‌کاری تحصیلی در دختران دانش‌آموز متوسطۀ دوم بود. طرح پژوهش رابطه‌ای از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش را دختران دانش‌آموز مقطع متوسطۀ دوم منطقۀ ۵ تهران در سال تحصیلی 1400-1399 أکثر

هدف‌این پژوهش تعیین نقش میانجیگر چشم‌انداز زمان در تبیین روابط علّی بین کمال‌گرایی و اهمال‌کاری تحصیلی در دختران دانش‌آموز متوسطۀ دوم بود. طرح پژوهش رابطه‌ای از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش را دختران دانش‌آموز مقطع متوسطۀ دوم منطقۀ ۵ تهران در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل می‌داد که300 نفر به عنوان نمونه به شیوۀ دردسترس و داوطلبانه انتخاب و از پرسشنامه‌های اهمال‌کاری تحصیلی( Solomon & Rathblum, 1984)، کمال‌گرایی ( Frost, 1990) و چشم‌انداز زمان (Zimbardo & Boyd, 1999) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش آماری مدل‌یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد کمال‌گرایی مثبت و بعد‌آینده به صورت منفی(01/0>p) و کمال‌گرایی منفی و حال قضا قدری (01/0>p) به صورت مثبت، اهمال‌کاری تحصیلی را پیش‌بینی می‌کنند. از بین ابعاد چشم‌انداز زمان بعد‌آینده و حال قضا و قدری به صورت منفی، رابطه بین کمال‌گرایی مثبت و اهمال‌کاری تحصیلی و بعد‌آینده و حال قضا و قدری به صورت مثبت، رابطه بین کمال‌گرایی منفی و اهمال‌کاری تحصیلی را میانجیگری می‌کنند (01/0>p). به طورکلی کمال‌گرایی و چشم‌انداز زمان می‌توانند 59% از واریانس اهمال‌کاری تحصیلی را تبیین کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1634 - مقایسه تاثیرآموزش مفاهیم ذهن خوانی و درمان پاسخ محور بر کارکردهای اجرایی کودکان با اختلال طیف اوتیسم
مریم افلاکی ناصری محمدرضا زربخش بحری شهنام ابوالقاسمی طاهر تیزدست

10.30486/jsrp.2022.1933811.3054

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش درمان پاسخ محور و درمان ذهن خوانی بر کارکردهای اجرایی کودکان طیف اوتیسم انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این مطالعه، کودکان اوتستیک شهر لاهیجان بودند. نمو أکثر

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش درمان پاسخ محور و درمان ذهن خوانی بر کارکردهای اجرایی کودکان طیف اوتیسم انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این مطالعه، کودکان اوتستیک شهر لاهیجان بودند. نمونه تحقیق شامل 45 نفر از کودکان 6 تا 13 سال مبتلا به اوتیسم بودند که به شیوه تصادفی ساده از جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف(Gioia, 2000) بود که توسط والدین تکمیل شد. پس از اجرای پیش آزمون، کودکان اوتیسم به صورت تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل) 15 نفره جایگزین شدند. سپس گروه آموزش مفاهیم ذهن خوانی به مدت 10 جلسه و گروه درمان پاسخ محور به مدت 7 جلسه تحت آموزش انفرادی قرار گرفتند. پس از اتمام مداخلات، پس آزمون به عمل آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس نشان داد درمان پاسخ محور و درمان ذهن خوانی بر کارکردهای اجرایی کودکان اوتیسم موثر است و درمان ذهن خوانی نسبت به آموزش درمان پاسخ محور در میزان مولفه های کارکردهای اجرایی اثربخشی بیشتری دارد (01/0> P). نتیجه آزمون ال اس دی نشان می دهد بین اثربخشی درمان ذهن خوانی و پاسخ محور بر تنظیم رفتار(01/0>P) و نیز فراشناخت (01/0>P) کودکان تفاوت آماری معنی داری وجود دارد. نتایج پژوهش نشان داد نمرات گروه های مداخله در مقایسه با گروه کنترل در مقیاس کارکردها ی اجرایی تغییرات معنی داری داشت. کارکردهای اجرایی پس از انجام مداخلات افزایش یافته و این افزایش در گروه ذهن خوانی بیشتر بوده است. استفاده از این دوروش به درمانگران، روانشناسان و مربیانی که در راستای آموزش به کودکان اوتستیک فعالیت می کنند پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1635 - Manifestations of Globalization and Linguistic Imperialism in English Language Teaching and Materials Preparation: Ideology in the International ELT Textbooks
Seyyed Ali Kazemi Nader Asadi Aidinlou Haniyeh Davatgari Asl

This study intended to investigate the imposition of values and ideological patterns of particular societies affecting learners' identity as a result of globalization and linguistic imperialism in the internationally distributed textbooks which are developed to meet the أکثر

This study intended to investigate the imposition of values and ideological patterns of particular societies affecting learners' identity as a result of globalization and linguistic imperialism in the internationally distributed textbooks which are developed to meet the English language needs of international learners and are broadly used in Islamic countries like Iran. It was important to work out whether violation of standards and ideological patterns of certain societies could be detected. For that reason, critical discourse analysis (CDA) with its theory and procedures, as developed by Fairclough (1989), used in conversations, illustrations and reading passages in Interchange, Four Corners, Top Notch and American English File series and three meaning dimensions– the textbooks content, the social relations of the characters in the textbooks, and their subject positions– were classified and analyzed statistically. Overall, the findings of this study represented that these ELT books are by some means unfair and inclined to signify a specific discourse type, that is, the Western culture discourse, ideological patterns, and consumer societies, which can impose the Western view and have different effects on students' identity in Islamic countries. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1636 - Pragmatic awareness of Suggestions: From (Im)Polite Mannerism to Attitudinal Appropriateness
Hamid Allami Nasim Boustani

The present research seeks to determine: (a) Iranian EFL learners’ application of suggestion semantic formulae ;(b) their attitude of appropriateness in terms of confidence in the employment of appropriate supportive moves; (c), their (im)polite mannerism with res أکثر

The present research seeks to determine: (a) Iranian EFL learners’ application of suggestion semantic formulae ;(b) their attitude of appropriateness in terms of confidence in the employment of appropriate supportive moves; (c), their (im)polite mannerism with respect to the selected strategies; and (d) the relationship between attitude of appropriateness and mannerism of (im)politeness. An Oxford Quick placement Test (OQPT) was administered among 60 Iranian EFL learners to check their language proficiency level and to satisfy the assumption of homogeneity among the learners. These participants along with 10 American native speakers then underwent a suggestion DCT. The questionnaire included questions addressing interlocutors’ with higher, lower or equal power status and intimate or strange social distance. The DCT also involved attitudinal appropriateness scale and (im)politeness mannerism likert scale to examine the learners’ degree of confidence and mannerism. Besides similarities and differences in the application of suggestion semantic formulae between the Iranian learners and American speakers, the results revealed variations in the two groups’ performances for appropriateness and (im)politeness. The results also indicated a positive relationship between the attitude and mannerism scales. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1637 - Examining the Relationship between Students’ Levels of Perfectionism and their Achievements in English Learning
Farhad Ghorbandordinejad

Individual variables in foreign language learning have received much attention in foreign language learning research in recent years. However, little research exists that has investigated the relationship between students’ levels of perfectionism and their achieve أکثر

Individual variables in foreign language learning have received much attention in foreign language learning research in recent years. However, little research exists that has investigated the relationship between students’ levels of perfectionism and their achievements in the foreign language learning classroom settings. To bridge this gap, this study aims to answer whether there is a significant relationship between student’s levels of perfectionism and their English achievement. The population of this study is defined as all third graders (n. 239, 110 males and 129 females) who learn English in the public schools of ministry of education in a small city in the Northern Khorasan. All these students participated in the study, so the sample size includes the whole population. Participants' scores on their levels of perfectionism were measured by a questionnaire and their scores of the final English exam were also used as the measure of their English achievements. The results indicated that there isn’t any significant relationship between students’ levels of perfectionism and their achievement (F = .515, p > .05) although an association between perfectionism and academic achievement has been found in a number of previous studies, perfectionism was not proved to be of great significance in the EFL learning process in the current study. At the end, some implications for both teachers and learners, and suggestions for future research are provided. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1638 - English Teacher Education Programs and Professionalism: The case of Iranian Novice/Experienced Teachers
Hossein Aghaalikhani Parviz Maftoon

10.30486/relp.2018.538776

A key issue in language teacher education is what teachers need to learn in language teacher programs and how this learning impacts their language teaching practices. The seeds for teacher professionalism are planted and nourished during teacher education program to dev أکثر

A key issue in language teacher education is what teachers need to learn in language teacher programs and how this learning impacts their language teaching practices. The seeds for teacher professionalism are planted and nourished during teacher education program to develop independently after graduation from pre-service teacher educations. The purpose of this study was to investigate English teacher education programs and their effects on novice/experienced English language teachers' professionalism in Iran. The researchers used purposeful sampling to select 150 participants from five Farhangian University Branches in Iran (2016-2017). For this purpose, a computerized questionnaire was constructed and validated. A one-way ANOVA indicated that out of the four dimensions of professionalism-- professional development, reflection, responsibility, and ethics-- only two-- professional development and reflection-- were statistically significant for both novice and experienced teachers. The programs had positive impact on teachers' professional development and reflection. The study has implications for teacher educators, developers of instructional materials, and syllabus designers in the context of Iran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1639 - Perfectionism and Professional Development: Cross-Examining Experienced and Novice EFL Practitioners
Hamid Marashi Paniz Emrani

10.30486/relp.2020.1882998.1168

The role of teacher variables has become a major trend of study in the ELT literature. To this end, the focus of this descriptive study was to consider whether there is any significant relationship between novice and experienced EFL teachers’ perfectionism and pro أکثر

The role of teacher variables has become a major trend of study in the ELT literature. To this end, the focus of this descriptive study was to consider whether there is any significant relationship between novice and experienced EFL teachers’ perfectionism and professional development. In doing so, 60 novice and 60 experienced EFL teachers, aged 20-50, who were graduate and/or undergraduate students of EFL related fields participated in this study. The selection was through nonrandom convenience sampling; that is, the teachers who were willing to participate in the study and were teaching at language schools which were available to the researchers were chosen. The data were collected through two questionnaires: Multidimensional Perfectionism Scale (MPS), Teaching, and Learning International Survey (TALIS). Once the researchers had both questionnaires filled by the participants, they conducted the relevant descriptive and inferential statistical analyses. The results revealed that both novice and experienced EFL teachers’ perfectionism was a significant predictor of their professional development. The main imply location of this study is that teacher education centers may wish to invest upon promoting teachers’ perfectionism in order to promote their professional development. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1640 - Perfectionism, Anxiety and English Language Achievement of Iranian EFL Learners: The Contribution of Performance Goal-Orientation
Pardis Zafarani Saeideh Ahangari Nasrin Hadidi Tamjid

10.30486/relp.2021.1940282.1307

Foreign language learning is often associated with affective factors among which the constructs of anxiety and perfectionism have been recognized as important predictors of language performance. The purpose of this research was to explore the significant influence of Ir أکثر

Foreign language learning is often associated with affective factors among which the constructs of anxiety and perfectionism have been recognized as important predictors of language performance. The purpose of this research was to explore the significant influence of Iranian EFL learners’ socially prescribed and self-oriented perfectionism in the prediction of Foreign Language Anxiety, via the contribution of a mediated variable of achievement goals. Additionally, the associations among these constructs as a predictor of English language achievement were examined. The participants were 400 EFL learners within the age range of 15-30 who enrolled in private language learning institutes in Iran. The participants’ proficiency fell within the range of upper-intermediate to advanced levels. For estimating perfectionism, the Multi-dimensional Perfectionism Scale (MPS) of Hewitt and Flett (2004) and for anxiety factor, Foreign Language Classroom Anxiety Scale (FLCAS) developed by Horwitz et al. (2008) was utilized. Finally, Goal-orientation was measured by using Elliot and Murayama (2008) questionnaire. The language achievement was obtained from their final exam scores. Correlation analysis and structural equation modeling (SEM) were used to investigate the data collected. The research findings revealed there exists a relationship among the participants’ perfectionism, FLCA, and English language achievement via the mediating role of performance goal-orientation. The findings have significant theoretical and practical implications for teachers, school psychologists, teacher educators, curriculum designers, and researchers. They contribute to planning learning activities and utilizing various techniques for different types of learners and learning settings to meet the program goals and objectives. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1641 - Ecospiritual Pedagogy: A Learning Centric Educational Practice
Siddhartha Dhungana Bharat Neupane

10.30486/relp.2021.1911490.1228

This article discusses a twofold educational system, i.e. ecospiritualism that intertwines ecopedagogy and spiritual intelligence. It explores a discourse on ecological and spiritual dimensions from secondary resources referring to the East and West practices. The discu أکثر

This article discusses a twofold educational system, i.e. ecospiritualism that intertwines ecopedagogy and spiritual intelligence. It explores a discourse on ecological and spiritual dimensions from secondary resources referring to the East and West practices. The discursive thematic analysis constitutes ecospiritual pedagogy since the future world needs an integration between human and non-human facts of existence. It incorporates eastern spiritual values; concepts of ecopedagogy; western practice in spiritual intelligence; Leopold's idea on integration of land and people; and spiritual basis of science of neuroplasticity. After getting through thematic analysis, it will conclude with the three possible ecospiritual pedagogic practices. At first it ensures teacher's spiritual rigor with a higher order of tripartite consciousness, i.e. tamas, rajas and sattva. Secondly, it focuses on pedagogic procedure leading through the three yogic practices, i.e. karma, bhakti and jnana. At last, it ensures supreme affinity between human and non-human existence by bringing contents and activities in amalgamation. Moreover, it proposes necessary research to concretize educational resources by suggesting adopting local spiritual and ecological practices and values from their own traditions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1642 - Professionalism as a Predictor of Reflective Teaching and Criticality of EFL Teachers
َAdel Dastgoshadeh Kaveh Jalilzadeh

10.30486/relp.2022.1962731.1389

The professional development of EFL teachers is supposed to include and be related to many of the teacher’s characteristics that develop during their professional teaching practice. EFL teachers' critical thinking and reflective teaching can also be influenced by أکثر

The professional development of EFL teachers is supposed to include and be related to many of the teacher’s characteristics that develop during their professional teaching practice. EFL teachers' critical thinking and reflective teaching can also be influenced by their developing cognitive and meta-cognitive professional skills and competencies. This study investigated the relationship between the professional development of EFL teachers and their reflective teaching and critical thinking. It also investigated whether any component(s) of professional development would best predict reflective teaching and critical thinking. To this end, 45 Iranian EFL teachers in Sanandaj participated in the study. They completed three questionnaires as follows. One was a Teachers’ Professional Development Questionnaire to measure the participant teachers’ professional development. The second questionnaire was a Teachers’ Reflective Thinking Questionnaire to assess the participants’ reflective thinking. The third questionnaire was a Critical Thinking Appraisal Form to measure the participants’ critical thinking. Pearson’s product-moment correlation coefficient was calculated to check the correlation of professional development and its subscales with reflective teaching and critical thinking. Multiple standard regression was run to check whether any component(s) of professional development would predict reflective teaching and critical thinking. The results indicated that out of the three components of professional development, namely, subject-matter field, dedicated field, and pedagogical field, it was the pedagogical field that significantly correlated with and predicted both reflective teaching and critical thinking. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1643 - The Professional EFL Teacher: A Qualitative Exploration of Iranian University Lecturers’ Attitudes toward EFL Teacher Professionalism
Shiva Azizpour Mohammad Hashamdar

10.30486/relp.2023.1983281.1453

This qualitative study explored Iranian university lecturers’ attitudes toward EFL teacher professionalism. Based on a researcher-developed protocol, semi-structured interviews were conducted with 14 university lecturers from State and Islamic Azad universities of أکثر

This qualitative study explored Iranian university lecturers’ attitudes toward EFL teacher professionalism. Based on a researcher-developed protocol, semi-structured interviews were conducted with 14 university lecturers from State and Islamic Azad universities of Tehran, Karaj, Urmia, and Tabriz, Iran, whose teaching experiences ranged from 6 to 19 years, to delve into their attitudes and experiences toward EFL teacher professionalism. The interviews drew upon emergent methodology to categorize the interviewees’ value-laden comments into five major attitudinal themes of the meaning of EFL teacher professionalism, the characteristics, requirements, and responsibilities of a professional EFL teacher, establishing rapport and positive relationship with students, colleagues, and administrative staff in a professional EFL teaching context, resolving possible organizational conflicts in a professional EFL teaching context, and the role of ethics in EFL teacher professionalism. The findings illustrated that professional university lecturers are expected to establish authority and certain relationship boundaries with students and maintaining these boundaries will keep professor-student relationships purely professional. Further, adhering to professional standards and ethics, preventing discrimination in the classroom, developing classroom management skills, fostering student autonomy, giving constructive feedback, and developing mutual respect, politeness, and trust might create a favorable environment as well as increased productivity at work. Besides, educational stakeholders and policymakers are expected to design certain guidelines and allocate the resources required to help university lecturers develop as professionals. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1644 - AI-English Language Generated Content: Navigating the Fine Line Between Originality and Plagiarism
Masoud Neysani Seyedeh Elham Elhambakhsh Ahmadreza Nikbakht

10.30486/relp.2024.2001389.1517

The era of AI-generated content has introduced a profound transformation in the realms of creativity, authorship, and intellectual property rights. This study examined two research aspects. Firstly, it explored the impact of AI- English language-generated content on the أکثر

The era of AI-generated content has introduced a profound transformation in the realms of creativity, authorship, and intellectual property rights. This study examined two research aspects. Firstly, it explored the impact of AI- English language-generated content on the traditional boundaries of authorship, creativity, and intellectual property rights. Secondly, it investigated the ethical and legal challenges associated with AI's influence on TEFL content generation and how the academic communities address these concerns. The research team employed a mixed-methods approach. Twenty-Eight individuals, organizations, and professionals made up the target population of the current study. The researchers interviewed experts in the fields of AI, law, and English language material development. The researchers analyzed real-world cases of AI-TEFL generated content usage, particularly within academic settings. The findings revealed that AI-generated content challenges conventional notions of authorship and creativity by introducing autonomous AI creators while also augmenting human creativity. The ambiguous landscape of intellectual property rights necessitates adaptive legal frameworks. While AI challenges established norms, it also offers opportunities for collaboration and inspiration. To address these issues, collaborative frameworks, ethical guidelines, and transparency were proposed as integral solutions. Respondents emphasize collaborative efforts to address the ethical and legal concerns associated with AI's influence on content generation within the academic communities. The implications extend to various sectors, including academia, creative industries, and legal systems. This study underscores the pressing need for a delicate balance between AI's creative potential and the preservation of ethical and legal standards in the evolving landscape of content creation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1645 - بررسی انطباق عناصر برنامه درسی مقطع کارشناسی نظام یادگیری الکترونیکی با آموزه‌های رویکرد سازنده‌گرایی از دیدگاه استادان و دانشجویان دانشگاه پیام نور
طیبه داستانپور حسن کرمعلیان محمدرضا سرمدی مهران فرج‌الهی

پژوهش حاضر با هدف بررسی انطباق برنامه درسی نظام یادگیری الکترونیکی دانشگاه پیام نور با اصول پیشنهادی رویکرد سازنده گرایی از دیدگاه استادان و دانشجویان این دانشگاه به روش توصیفی - پیمایشی انجام گرفت. حجم جامعه 1987 استاد و 19882 دانشجویان قطب‌های الکترونیکی دانشگاه پیام أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی انطباق برنامه درسی نظام یادگیری الکترونیکی دانشگاه پیام نور با اصول پیشنهادی رویکرد سازنده گرایی از دیدگاه استادان و دانشجویان این دانشگاه به روش توصیفی - پیمایشی انجام گرفت. حجم جامعه 1987 استاد و 19882 دانشجویان قطب‌های الکترونیکی دانشگاه پیام نور در سال تحصیلی 96-95 بودند. با استفاده از فرمول حجم نمونه‌گیری کوکران تعداد 320 استاد و تعداد 375 دانشجو با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته انطباق برنامه درسی نظام یادگیری الکترونیکی با اصول پیشنهادی رویکرد سازنده گرایی در چهار عنصر (هدف، محتوا، راهبردهای یاددهی- یادگیری و ارزشیابی) با 41 گویه بر اساس طیف 5 درجه‌ای لیکرت بود. برای تعیین انطباق برنامه درسی نظام یادگیری الکترونیکی با رویکرد سازنده گرایی از روایی صوری و محتوایی و برای برآورد پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که پایایی آن 86 /0 محاسبه شد. داده‌های گردآوری شده از پرسشنامه با استفاده از نرم‌افزار Spss21 و با استفاده از آزمون‌هایتی تک نمونه‌ای و تحلیل واریانس چند متغیره، مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در هر 4 عنصر ذکر شده، میانگین پاسخ‌های دانشجویان و استادان، کمتر از حد متوسط بوده و معنادار نیست و برنامه درسی نظام یادگیری الکترونیکی دانشگاه پیام نور با اصول پیشنهادی رویکرد سازنده گرایی انطباق ندارد. طبق نتایج تحلیل واریانس چند متغیره تفاوت معناداری بین دیدگاه استادان و دانشجویان قطب‌های الکترونیکی دانشگاه پیام نور در چهار مؤلفه برنامه درسی وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1646 - بررسی مبانی فلسفی معرفت‌شناختی ارزشیابی در دوره مدرن در تعلیم وتربیت
قادر فراقی محسن فرمهینی فراهانی اکبر رهنما

10.30486/jsre.2018.543732

در پژوهش حاضر، مبانی معرفت‌شناختی ارزشیابی در دوره مدرن و رویکرد برجسته معرفت‌شناسی این دوره در حوزه ارزشیابی: رویکرد پوزیتیویسم، مورد بررسی قرار گرفته است. روش انجام پژوهش تحلیلی - اسنادی بوده است. به‌منظور گردآوری داده‌های لازم جهت پاسخ‌گویی به سؤالات پژوهش کلیه اسناد أکثر

در پژوهش حاضر، مبانی معرفت‌شناختی ارزشیابی در دوره مدرن و رویکرد برجسته معرفت‌شناسی این دوره در حوزه ارزشیابی: رویکرد پوزیتیویسم، مورد بررسی قرار گرفته است. روش انجام پژوهش تحلیلی - اسنادی بوده است. به‌منظور گردآوری داده‌های لازم جهت پاسخ‌گویی به سؤالات پژوهش کلیه اسناد موجود و مرتبط با موضوع با استفاده از فرم گردآوری داده‌ها جمع‌آوری و بر اساس پنج محور رایج در تحلیل‌های معرفت‌شناسی مورد تحلیل قرار گرفته است. عمده‌ترین یافته‌ها با توجه به سؤال‌های پژوهش عبارت‌اند از: در این نظام فکری در بحث موضوع شناخت، تأکید بر شناسایی جهان واقعی و عینی است و از شناسایی بر محور امور ذهنی صحبتی به میان نیامده است و برای شناخت از ابزارهای استقرایی (مشاهده و آزمایش) استفاده می‌شود. حواس پنج‌گانه مهم‌ترین منبع شناخت می‌باشند و در روش‌شناسی، اثبات‌گرا و عینی محسوب می‌شوند و سرانجام این نتیجه حاصل می‌شود که رویکردهای ذکر شده از اعتبار جامع‌ومانعی برخوردار نیستند. به دلیل اینکه کلیه جنبه‌های ارزشیابی را به لحاظ مؤلفه‌های معرفت‌شناسی در برنمی‌گیرند و در مقایسه با رویکردهای سنتی کمی بوده ولی بهتر است از روش‌های ترکیبی یعنی کیفی و کمی و الگوهای دیگر (ترکیبی) در ارزشیابی استفاده گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1647 - فراسوی یادگیری الکترونیکی 1: مفهوم پردازی وب 2 و دلالت های آن بر معرفی الگوی برنامه درسی آموزش مجازی
محمد جمالی تازه کند کورش فتحی واجارگاه محبوبه عارفی

شروع قرن بیست و یکم با ظهور فناوری های موسوم به وب 2.0 همراه بوده است. این فناوری ها هر چند با رویکرد کاربست آموزشی شکل نگرفته اند، مفهوم پردازی های جدیدی را در حوزه آموزش مجازی دانشگاهی شکل داده اند. تلفیق و بهره جستن از فناوری های وب 2.0 در یادگیری الکترونیکی، به جهت أکثر

شروع قرن بیست و یکم با ظهور فناوری های موسوم به وب 2.0 همراه بوده است. این فناوری ها هر چند با رویکرد کاربست آموزشی شکل نگرفته اند، مفهوم پردازی های جدیدی را در حوزه آموزش مجازی دانشگاهی شکل داده اند. تلفیق و بهره جستن از فناوری های وب 2.0 در یادگیری الکترونیکی، به جهت قابلیت شان در شبکه سازی، تولید دانش ارتباطی و بستر سازی برای یادگیری شبکه ای، عناصر اصلی برنامه درسی (مبانی معرفت شناختی و نظری، رویکرد پداگوژیک، محتوا، سنجش و...) را تحت تاثیر قرار می دهد. از این رو مقاله حاضر با هدف واکاوی مفاهیم نوین یادگیری الکترونیکی در عصر شبکه و همچنین تبیین دلالت های فضای یادگیری مبتنی بر وب 2.0 برای رویکردهای معرفت شناسی و نظری الگوی برنامه درسی آموزش مجازی انجام گرفت. برای دستیابی به این هدف، از روش مطالعه تحیلی- کیفی استفاده شد. یافته ها نشان می دهد وب 2.0 مفاهیم نوینی را وارد ادبیات حوزه یادگیری الکترونیکی می کند، رویکردهای سنتی برنامه درسی مبتنی بر وب را به چالش می کشد، ملاحظات معرفت شناختی نوینی را مطرح می کند و مبنای نظری متفاوتی را پیشنهاد می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1648 - بررسی رابطه بین باورها و مؤلفه‌های ساخت و سازگرایی در محیط کلاس درس ریاضی
فاطمه احمدپور مبارکه محمدرضا فدایی ابوالفضل رفیع پور

فلسفه و دیدگاه معلمان ریاضی نسبت به ماهیت ریاضی نقش اساسی در تعیین تلقی آنها از فرایند یاددهی ـ یادگیری درس ریاضی دارد که این امر به نوبه خود بر کیفیت آموزشی تأثیر مستقیم می‌گذارد. هدف از انجام پژوهش حاضر توصیف و شناسایی باورهای مرکزی معلمان ریاضی ساخت ‌و ‌‌سازگرا است. أکثر

فلسفه و دیدگاه معلمان ریاضی نسبت به ماهیت ریاضی نقش اساسی در تعیین تلقی آنها از فرایند یاددهی ـ یادگیری درس ریاضی دارد که این امر به نوبه خود بر کیفیت آموزشی تأثیر مستقیم می‌گذارد. هدف از انجام پژوهش حاضر توصیف و شناسایی باورهای مرکزی معلمان ریاضی ساخت ‌و ‌‌سازگرا است. در این مطالعه، باورهای 5 معلم ریاضی متوسطه به دقت مورد بررسی قرار گرفته و نیز میزان سازگاری محیط کلاس‌درس‌های این معلمان با اصول ساخت ‌و ‌سازگرایی سنجیده شده است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه پیمایش باورها، پرسشنامه پیمایش ساخت و ‌سازگرایی محیط کلاس‌ درس، مصاحبه نیمه‌ساختاری و مشاهده کلاس درس است. داده‌ها به روش تحلیل محتوا تلخیص و ساختاربندی شد. یافته‌های حاصل از داده‌های مربوط به 5 معلم نشان داد که محیط کلاس درس 2 نفر از آنها بیشترین سازگاری را با اصول ساخت و سازگرایی دارد. بررسی باورهای این 2 معلم منجر به شناسایی 6 باور مرکزی شد که با اصول ساخت و سازگرایی مطابق است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1649 - شناسایی باورهای معلمان در باب میزان ارزشمندی جهت‌گیری‌های شش‌گانه برنامه درسی
نصراله نوروزی زهرا معرفت حبیب اله نعمتی زیارتی زهرا میرشکاری

هدف پژوهش حاضر که پژوهشی توصیفی ـ پیمایشی است، شناسایی باورهای معلمان شهر شیراز پیرامون میزان ارزشمندی جهت‌گیری‌های برنامه درسی بود. بدین منظور، از بین معلمان شاغل در مدارس این شهر در سال تحصیلی 91-1390 نمونه‌ای به حجم 368 نفر با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب و از طریق أکثر

هدف پژوهش حاضر که پژوهشی توصیفی ـ پیمایشی است، شناسایی باورهای معلمان شهر شیراز پیرامون میزان ارزشمندی جهت‌گیری‌های برنامه درسی بود. بدین منظور، از بین معلمان شاغل در مدارس این شهر در سال تحصیلی 91-1390 نمونه‌ای به حجم 368 نفر با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب و از طریق پرسشنامه جهت‌گیری‌های برنامه درسی که روایی و پایایی آن محاسبه و تأیید گردیده بود، مورد پرسش‌گری قرار گرفتند. برای تجریه و تحلیل داده‌های حاصله از روش‌های آماری تی تک‌نمونه‌ای، تحلیل واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر، تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون‌های تعقیبی بونفرونی و شفه استفاده گردید. یافته‌ها نشان داد که معلمان بر این باورند که هر شش جهت‌گیری برنامه درسی دارای ارزش زیادی بوده و در این بین، جهت‌گیری رفتاری باارزش‌ترین جهت‌گیری در برنامه درسی قلمداد گردید. همچنین، مشخص شد که بین باورهای معلمان دوره‌های مختلف تحصیلی در باب میزان ارزشمندی جهت‌گیری‌های برنامه درسی تفاوت معناداری وجود دارد، در حالی که بین باورهای معلمان با سوابق خدمتی مختلف و نیز معلمان مرد و زن در زمینه این تفاوت معناداری مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1650 - بررسی سازواری مدعای نظریه‌های رقیب برنامه درسی برای تربیت شهروند دمکراتیک با تکیه بر روایتی شوآبی
محمود مهر محمدی

این بحث بر این فرض استوار است که تربیت شهروند دمکراتیک امری مطلوب و خواستنی از منظر دینی است. در توضیح این فرض آمده است که بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بر پایه الهیات سیاسی خود با تاکید بر این مفهوم ترکیبی، به عنوان یگانه نام معتبر برای نظام در شرف تأسیس بر پایه اسلام، أکثر

این بحث بر این فرض استوار است که تربیت شهروند دمکراتیک امری مطلوب و خواستنی از منظر دینی است. در توضیح این فرض آمده است که بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بر پایه الهیات سیاسی خود با تاکید بر این مفهوم ترکیبی، به عنوان یگانه نام معتبر برای نظام در شرف تأسیس بر پایه اسلام، در واقع مردم سالاری دینی یا به بیان دقیق‌تر دمکراسی اسلامی یا اسلام دمکراتیک را بنیان گذاشت. او بدین گونه اسلام استبدادی را به لحاظ مفهومی به رسمیت شناخته و خواهان جلوگیری از رواج آن قرائت از اسلام شده است. تربیت شهروند دمکراتیک همچنین ضروری عصر جدید دانسته شده است که از این منظر پدیده‌ای جهانی است. منظور از عصر جدید عصری است که با صفت عصر انقلاب اطلاعات و ارتباطات شناخته شده و در آن جریان آزاد اطلاعات بنیان نظام‌های اجتماعی دیکتاتوری و استبدادی را سست و لرزان ساخته است. از سوی دیگر در گستره نظریه‌های هنجاری برنامه درسی به مواردی برخورد می‌کنیم که در عین تضاد و تقابل با یکدیگر، جملگی با صراحت مدعی یک هدف هستند. رسالت نظام آموزشی بر پایه این نظریه‌ها تربیت افرادی است که بتوانند جامعه دمکراتیک را پایه گذاری نموده، آن را استمرار بخشند. نگارنده سه نظریه را شناسایی نموده است که واجد این ویژگی هستند. به دیگر سخن، هدف تربیت شهروند دمکراتیک به طور مشترک توسط این سه نظریه هنجاری برنامه درسی تعقیب و ترویج می‌شود. گوهر شهروندی دمکراتیک در این نوشتار برخورداری از شایستگی عمل فکورانه دانسته که مستقیماً از اندیشه‌های شواب و نظریه پرکتیکال او وام گرفته شده است. بدین ترتیب نظام‌های آموزشی مدعی دمکراسی، باید بتواند شهروندانی را ترببت نمایند که کنشگر فکور باشند. این قرائت پایه قضاوت پیرامون نظریه‌های سه گانه برنامه درسی و تحلیل ظرفیت‌های مندرج در هر یک از سه نظریه برنامه درسی شده است. قضاوت نهایی نگارنده آن است که نظزیه پیشرفت گرایی از گونه‌ای برنامه درسی حمایت می‌کند که با دستیابی به شایستگی عمل فکورانه هم‌خوانی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1651 - کاربرد نظریۀ ساخت و سازگرایی در تدوین کتابهای درسی علوم تجربی دورۀ راهنمایی از دیدگاه کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان شهر تهران
شهرام رنجدوست

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان کاربرد نظریۀ ساخت و سازگرایی، روش حل مسأله و مهارت‌های تفکر در تدوین کتاب‌های علوم تجربی دورۀ راهنمایی از دیدگاه کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان شهر تهران بود. روش این تحقیق از نوع تحقیقات زمینه‌ای و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامۀ محقق‌ أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان کاربرد نظریۀ ساخت و سازگرایی، روش حل مسأله و مهارت‌های تفکر در تدوین کتاب‌های علوم تجربی دورۀ راهنمایی از دیدگاه کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان شهر تهران بود. روش این تحقیق از نوع تحقیقات زمینه‌ای و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامۀ محقق‌ساخته است که روایی آن را صاحبنظران مورد تأیید قرار دادند و اعتبار آن نیز با استفاده از روش آلفای کرانباخ (85/0) محاسبه شد. نمونۀ پژوهش شامل معلمان (300 نفر)، سرگروههای آموزشی (19نفر) و کارشناسان (25نفر)، در سال 89 ـ 88 بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و جدول مورگان انجام شد. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی از جمله آزمون خی‌دو به‌منظور بررسی رابطه احتمالی وجود رابطه بین پاسخ‌های کارشناسان، معلمان و سرگروههای آموزشی استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که: کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان میزان توجه و کاربرد نظریۀ ساخت و سازگرایی و روش حل مسأله را در طرح‌ریزی کتاب‌های علوم تجربی دورۀ راهنمایی در حد کم و خیلی کم ارزیابی می‌کنند و بین نظریه‌های این سه گروه تفاوت معناداری وجود ندارد. بین نظریه‌های کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان در خصوص مشکلات اجرایی و موانع کاربرد و طرح‌ریزی مبتنی بر نظریۀ ساخت و سازگرایی و روش حل مسأله در کتاب‌های علوم تجربی تفاوت معناداری وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1652 - تحلیل جایگاه سازنده گرایی به عنوان رویکرد نوین یادگیری درکتاب‌های درسی دوره ابتدایی
میمنت عابدینی بلترک محمدرضا نیلی

هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب‌های درسی دوره ابتدایی براساس سازنده گرایی است که مشتمل برمؤلفه‌های میزان توجه به مشارکت فعال دانش‌آموز، توجه به نقش تسهیل گری معلم، توجه به تعامل‌گروهی، توجه به ارزشیابی تکوینی، توجه به محیط فیزیکی یادگیری وتوجه به ارزشیابی به عنوان ابز أکثر

هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب‌های درسی دوره ابتدایی براساس سازنده گرایی است که مشتمل برمؤلفه‌های میزان توجه به مشارکت فعال دانش‌آموز، توجه به نقش تسهیل گری معلم، توجه به تعامل‌گروهی، توجه به ارزشیابی تکوینی، توجه به محیط فیزیکی یادگیری وتوجه به ارزشیابی به عنوان ابزاری جهت بهبود فرآیند یادگیری می‌شود. روش پژوهش مورد استفاده توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است که با استفاده از روش آنتروپی شانون انجام شده است. واحد مورد تحلیل نیز صفحات کتاب‌های درسی (متن، پرسش‌ها، تمرین‌ها و تصاویر) است که در مجموع 3467 صفحه را در بر گرفته است. جامعه آماری، کلیه کتاب‌های پایه‌های دوره ابتدایی؛ شامل 36 جلد کتاب در سال تحصیلی 1388 ـ 1387 و نمونه آماری این پژوهش شامل 31 جلد و 7 عنوان فارسی (بخوانیم)، فارسی (بنویسیم)، علوم، هدیه‌های آسمانی، هدیه‌های آسمانی (کتاب کار)، قرآن و تعلیمات‌ اجتماعی است. نتایج حاصل ازتجزیه و تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که به مؤلفه تعامل گروهی بیش از سایر مؤلفه‌ها توجه شده و کمترین میزان توجه و اهمیت مربوط به مؤلفه‌های توجه به محیط فیزیکی یادگیری و توجه به ارزشیابی به عنوان ابزاری جهت بهبود فرآیندیادگیری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1653 - تجارب دانشجویان تربیت معلم از طراحی آموزشی بر اساس رویکرد سازنده‌گرایی
احمدرضا فاضلی مرتضی کرمی

رویکرد سازنده گرایی یکی از رویکردهای نسبتاً جدید در زمینه طراحی آموزشی است. هدف از این مطالعه، شناسایی و کشف تجارب دانشجو ـ معلمان از طراحی آموزشی بر اساس رویکرد ساختن گرایی و الگوی طراحی محیط‌های یادگیری سازنده گرای جانسون بود. روش پژوهش در این مطالعه، روش کیفی و از نو أکثر

رویکرد سازنده گرایی یکی از رویکردهای نسبتاً جدید در زمینه طراحی آموزشی است. هدف از این مطالعه، شناسایی و کشف تجارب دانشجو ـ معلمان از طراحی آموزشی بر اساس رویکرد ساختن گرایی و الگوی طراحی محیط‌های یادگیری سازنده گرای جانسون بود. روش پژوهش در این مطالعه، روش کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. جامعه این پژوهش، کلیه دانشجو ـ معلمان مرکز تربیت معلم شهید بهشتی مشهد رشته علوم تربیتی ـ آموزش ابتدایی بودند که در سال تحصیلی90-91 در آن مرکز تحصیل می‌کردند. روش نمونه‌گیری در این پژوهش روش نمونه‌گیری هدفمند بود و با روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 15 دانشجو ـ معلم انتخاب شدند، که چون محقق به اشباع اطلاعاتی رسید به همین تعداد نمونه بسنده کرد. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای اعتبار نتایج این پژوهش، نتایج و مقوله‌های استخراج شده به تأیید شرکت‌کنندگان رسید. برای تحلیل اطلاعات و متن مصاحبه‌ها از روش کدگذاری استقرایی استفاده شد. نتایج استفاده از الگوی جانسون در کلاس درس تجارب بسیار ارزنده‌ای را برای دانشجو ـ معلمان به دنبال داشت و مهمترین مقوله‌ها و نتایجی که از مصاحبه‌ها استخراج شد عبارت بودند از: استقلال، خودگردانی یا خودکفایی، توسعه توانایی حل مسأله، تسلط در جستجو، بازیابی و ذخیره اطلاعات، تعاملات اثربخش و یادگیری عمیق و اثربخش. با توجه به این نتایج، استفاده از این الگو و سایر الگوهای مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی می‌تواند، تأثیر زیادی بر عملکرد و موفقیت دانش‌آموزان و دانشجویان در دروس مختلف داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1654 - بررسی و مقایسه میزان توجه به مفاهیم مهدویت در کتب درسی معارف اسلامی آموزش و پرورش
رضا جعفری هرندی علی نقی فقیهی حسن نجفی

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه میزان توجه به مفاهیم مهدویت در کتب درسی معارف اسلامی نظام آموزش و پرورش کشور در حوزه برنامه درسی انجام شد. این مباحث شامل؛ ویژگی‌های فردی حضرت، عصر قبل از ظهور (عصر غیبت)، عصر ظهور و عصر بعد از ظهور(دوران حکومت) می‌شد. روش پژوهش توصیفی ا أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه میزان توجه به مفاهیم مهدویت در کتب درسی معارف اسلامی نظام آموزش و پرورش کشور در حوزه برنامه درسی انجام شد. این مباحث شامل؛ ویژگی‌های فردی حضرت، عصر قبل از ظهور (عصر غیبت)، عصر ظهور و عصر بعد از ظهور(دوران حکومت) می‌شد. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و رویکرد آن نیز کاربردی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کتاب‌های درسی معارف اسلامی بوده که وزارت آموزش و پرورش در سه دوره تحصیلی (ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم) طی سال‌های1330 تا 1387 به چاپ رسانده است. نمونه مورد بررسی 90 عنوان کتاب درسی معارف اسلامی بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بود. نتایج پژوهش با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون T مستقل) و با کمک نرم افزار SPSS نسخه 20 مورد تحلیل قرار گرفت. عمده‌ترین نتایج این پژوهش بیانگر آن بود که: اختلاف مشاهده شده بین میانگین مؤلفه‌های مرتبط با مهدویت در دو دوره قبل از انقلاب اسلامی (36/19) و بعد از انقلاب اسلامی (64/26) در سطح (p < 0/05) معنادار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1655 - طراحی الگوی برنامه‌درسی آموزش ترکیبی برای نظام آموزش عالی بر اساس الگوی اَکِر
علی اکبر عجم حسین جعفری ثانی محمد اکبری بورنگ

هدف اصلی این پژوهش، بررسی چگونگی استفاده از رویکرد آموزش ترکیبی در طراحی برنامه‌درسی نظام آموزش عالی ایران بوده است. برای ارائه الگوی طراحی برنامه‌درسی آموزش ترکیبی از روش پژوهش داده بنیاد استفاده شده است. هدف روش پژوهش داده بنیاد خلق و نقد طرح‌واره‌های مفهومی است که ما أکثر

هدف اصلی این پژوهش، بررسی چگونگی استفاده از رویکرد آموزش ترکیبی در طراحی برنامه‌درسی نظام آموزش عالی ایران بوده است. برای ارائه الگوی طراحی برنامه‌درسی آموزش ترکیبی از روش پژوهش داده بنیاد استفاده شده است. هدف روش پژوهش داده بنیاد خلق و نقد طرح‌واره‌های مفهومی است که ماهیت بنیادی و ساختار پدیده‌ها و فرایندهای برنامه‌درسی را قابل فهم کنند؛ بنابراین، پس از تبیین مبانی نظری و دیدگاه صاحب‌نظران درباره طراحی برنامه‌درسی آموزش ترکیبی و نظریه یادگیری سازنده‌گرایی اجتماعی، مفاهیم و مؤلفه‌های اساسی یا همان منطق طراحی برنامه‌درسی شناسایی شد و در نهایت، ویژگی‌های عناصر برنامه‌درسی بر اساس منطق برنامه‌درسی، ارائه شده است. در زمینه طراحی الگوی طراحی برنامه‌درسی در نظام آموزش عالی، منطق طراحی برنامه‌درسی با درنظرگرفتن کانون تمرکز رویکرد آموزش ترکیبی و شاخصه‌های نظریه یادگیری سازنده‌گرایی اجتماعی، ارائه شده است، بر اساس دلالت‌های مورد نظر در زمینه منطق طراحی برنامه‌درسی، ویژگی‌های عناصر برنامه‌درسی مبتنی بر آموزش ترکیبی برای نظام آموزش عالی استخراج شد و در نهایت اعتبار الگوی مذکور توسط متخصصان و صاحب‌نظران بررسی شد و مورد تأیید قرار گرفت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1656 - بررسی میزان اثر بخشی مؤلفه‌های ارزش‌های شهروندی در برنامه درسی دوره ابتدایی
نیر صباغی زهره سعادتمند

پژوهش حاضر، با هدف بررسی میزان اثربخشی مؤلفه‌های ارزش‌های شهروندی در برنامه درسی دوره ابتدایی انجام گرفت. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه آموزگاران مقطع ابتدایی شهر ارومیه تشکیل دادند که219 نفر آموزگار از طریق نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انت أکثر

پژوهش حاضر، با هدف بررسی میزان اثربخشی مؤلفه‌های ارزش‌های شهروندی در برنامه درسی دوره ابتدایی انجام گرفت. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه آموزگاران مقطع ابتدایی شهر ارومیه تشکیل دادند که219 نفر آموزگار از طریق نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه محقق ساخته شامل 59 سؤال بسته پاسخ بود که مؤلفه‌های مسؤولیت پذیری، احترام به حقوق دیگران، میهن دوستی و نظم شخصی را در برگرفت. اعتبار پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 85/ برآورد گردید و برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی محتوایی وصوری استفاده شد؛ تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (درصد، میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (t تک متغییره، مستقل، همبسته، تحلیل واریانس یک راهه) صورت گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که میانگین نمره اثر بخشی ارزش‌های شهروندی در زمینه مسؤولیت پذیری 99/3، احترام به حقوق دیگران 89/3، میهن دوستی 85/3 و نظم شخصی 81/3 بوده است. F مشاهده شده در سطح 05/>p معنادار بود. بیشترین میزان اثر بخشی مربوط به مسؤولیت پذیری با میانگین 99/3 و کمترین مربوط به نظم شخصی با میانگین 81/3 بود. مقایسه میانگین نمره میزان اثر بخشی ارزش‌های شهروندی از دیدگاه آموزگاران نمایان ساخت که اختلاف میان دیدگاه‌های آموزگاران مرد و زن پیرامون میهن دوستی معنادار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1657 - نظریه تربیتی و رویکرد برنامه درسی از منظر عمل‌گرایی نوین
محمد رضا یوسف زاده

تاریخ فلسفه تعلیم و تربیت با پنج واژه حیاتی و مهم روبه‌رو بوده و هست و این واژگان پنج موقعیت را در بحث مربوط به فرایند تدریس و یادگیری در دنیای مدرن تعیین نموده‌اند. این کلمات عبارتند از: ذهن، دموکراسی،ستمدیدگی، جامعه پذیری, حکایت و قصه. سه واژه اول به ترتیب با نام‌های أکثر

تاریخ فلسفه تعلیم و تربیت با پنج واژه حیاتی و مهم روبه‌رو بوده و هست و این واژگان پنج موقعیت را در بحث مربوط به فرایند تدریس و یادگیری در دنیای مدرن تعیین نموده‌اند. این کلمات عبارتند از: ذهن، دموکراسی،ستمدیدگی، جامعه پذیری, حکایت و قصه. سه واژه اول به ترتیب با نام‌های فردریک هربارت ـ دیویی و پائولوفریره آمیخته است که در آمریکا و آمریکای لاتین و افریقا مطرح بودند و اجتماعی کردن با استفاده از ابزار دانش مربوط به مارکسیسم است که عمدتاً در برزیل، فرانسه و ایتالیا مورد تفسیر قرار گرفته است. واژه قصه و حکایت نیز به وسیله افراد مختلف در نقاط مختلف دنیا مورد استفاده قرار گرفته است و واژه‌ای است که توسط طرفداران عمل‌گرایی نوین ـ به ویژه گیرالدلی در تبیین تئوری تربیتی ـ مورد توجه واقع شده است. بسیاری از صاحب نظران معتقدند که شاید بتوان معنادارترین رشد در فلسفه آمریکایی در زمان‌های اخیر را رنسانس در عمل‌گرایی یعنی عمل‌گرایی نوین تلقی نمود. با توجه به موارد مطرح شده هدف اصلی این مقاله بررسی نظریه تربیتی و رویکرد برنامه درسی از منظر عمل‌گرایی نوین است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج بررسی‌ها نشان داد که مبانی عمل‌گرایی نوین را باید در اندیشه‌های افرادی چون رورتی، کواین، پاتنام، برنشتاین، وست، دیوید سون، شوستر من و براندون جستجو نمود. عمل‌گرایی نوین بر اصولی چون طرد معرفت شناسی بنیادین، تأکید بر زبان، یگانگی دانش، همبستگی اجتماعی به جای عینیت محض، پرورش شهروند دمکراتیک فکور تأکید دارد. از منظر عمل‌گرایی نوین یک تئوری تربیتی باید دارای سه ویژگی توصیفی ـ تشریحی، خاص و عملی باشد. آنها برای تعلیم و تربیت پنج مرحله شامل تعیین حکایت، مرتبط ساختن حکایت با مسائل زندگی، خلق حکایت جدید، نقد حکایت و مقایسه آن با قصه‌های ملی و جمعی مطرح کرده، رویکرد مناسب برنامه درسی برای دوران پیش از دانشگاه را رویکرد تلفیقی و برای دوران پس از دانشگاه رویکرد پروژه محور معرفی می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1658 - مبانی پداگوژیکی آموزش از دور و نظریه‌های آن
حسین نجفی

هدف این پژوهش، ارائه مبانی پداگوژیکی و نظریه‌های آموزش از دور، به عنوان فرا رشته‌ای در کنار نظام آموزش سنتی با هدف توجه به تفاوت‌های فردی و فراهم کردن فرصت‌های متنوع آموزشی به تناسب سن، جنسیت، اشتغال، معلولیت، با تحقق شعار آموزش برای همه، همه جا و همه زمان است. برای برر أکثر

هدف این پژوهش، ارائه مبانی پداگوژیکی و نظریه‌های آموزش از دور، به عنوان فرا رشته‌ای در کنار نظام آموزش سنتی با هدف توجه به تفاوت‌های فردی و فراهم کردن فرصت‌های متنوع آموزشی به تناسب سن، جنسیت، اشتغال، معلولیت، با تحقق شعار آموزش برای همه، همه جا و همه زمان است. برای بررسی آن، از روش مروری ـ تحلیلی استفاده شده است.آموزش از دور برای اینکه به عنوان نظام آموزشی جدید مطرح شود باید دارای ویژگی‌ها ، مبانی پداگوژیکی و نظریه پردازی خاص خود باشد. از مهم ترین ویژگی‌های آموزش از دور می‌توان به جدایی یاددهنده ـ یادگیرنده، استقلال یادگیرنده، تعامل، سازمان پشتیبانی کننده آموزشی، ابزار ارتباطی و ساخت و تولید دانش توسط یادگیرنده اشاره کرد. از سوی دیگر، در دیدگاه ساختن گرایی، چون یادگیرنده خود مفسر، سازنده وتولید کننده دانش در قالب چارچوب‌های استاندارد است، به عنوان مبانی پداگوژیکی آموزش از دور در نظر گرفته می‌شود. علاوه بر این، به منظور اینکه آموزش از دور به نظریه علمی تبدیل شود، باید دارای نظریه پردازی خاص خود باشد. مهم ترین نظریه‌های علمی حوزه آموزش از دور عبارتند از: نظریه استقلال عمل یادگیرنده ویدمیر، صنعتی شدن آموزش پیترز، تعامل آموزشی شش گانه هالمبرگ، فاصله تراکنشی مور و نظریه کنترل گریسون و مایرا بینتون. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1659 - رابطه سرمایه روان‌شناختی (امید، خوش‌بینی، تاب‌آوری و خودکارآمدی) با هدف‌های پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانشجویان سال اول
محمدحسین محبی نورالدین وند منیجه شهنی ییلاق حسن پاشا شریفی

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه سرمایه روان‌شناختی (امید، خوش‌بینی، تاب‌آوری و خودکارآمدی) با هدف‌های پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانشجویان سال اول انجام گرفت. به همین منظور از بین دانشجویان سال اول کارشناسی دو دانشگاه آزاد اسلامی مسجد سلیمان و اهواز520 نفر (262 پسر و 258 دخ أکثر

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه سرمایه روان‌شناختی (امید، خوش‌بینی، تاب‌آوری و خودکارآمدی) با هدف‌های پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانشجویان سال اول انجام گرفت. به همین منظور از بین دانشجویان سال اول کارشناسی دو دانشگاه آزاد اسلامی مسجد سلیمان و اهواز520 نفر (262 پسر و 258 دختر) به شیوه تصادفی طبقه‌‌ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از مقیاس امیدواری گرایشی بزرگسالان، آزمون جهت‌گیری زندگی (فرم تجدید نظر شده)، مقیاس تاب‌آوری و مقیاس خودکارآمدی تحصیلی که 4 مؤلفه‌ سرمایه روان‌شناختی را اندازه گیری می‌کنند و جهت اندازه‌گیری اهداف پیشرفت از خرده مقیاس‌های هدف‌های تبحر گرا، عملکرد گرا و عملکرد گریز از مجموعه الگوهای یادگیری سازگار و خرده مقیاس‌ هدف تبحر گریز از مجموعه مقیاس‌های هدف‌های پیشرفت اندرو و همکاران استفاده شد. عملکرد تحصیلی نیز با استفاده از میانگین نمره‌های پایانی اندازه‌گیری شد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل عامل تأییدی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که سرمایه روان‌شناختی و 4 مؤلفه آن با هدف‌های تبحر گرا، عملکرد گرا و عملکرد تحصیلی رابطه مثبت معنادار و با هدف‌ عملکرد گریز رابطه منفی معنادار دارند. همچنین، اهداف پیشرفت با عملکرد تحصیلی دارای رابطه معنادار هستند. به علاوه، ترکیب چهار متغیر امید، خوش‌بینی، تاب‌آوری و خودکارآمدی بهتر می‌تواند جهت‌گیری هدف تبحر گرایی و عملکرد تحصیلی دانشجویان را پیش‌بینی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1660 - نسبی‌گرایی معرفت شناختی و دلالت‌های آن بر تعلیم و تربیت
محسن تاتاری حکیمه السادات شریف زاده

نسبی‌گرایی معرفت شناختی، طی چند سال اخیر به عنوان یک جریان فکری نیرومند در حوزه تأملات فلسفی مطرح شده و به سایر حوزه‌ها، از جمله تعلیم و تربیت سرایت کرده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی دیدگاه نسبی‌گرایی معرفت شناختی و دلالت‌های آن در تعلیم و تربیت است. سؤالات پژوهش عبارتن أکثر

نسبی‌گرایی معرفت شناختی، طی چند سال اخیر به عنوان یک جریان فکری نیرومند در حوزه تأملات فلسفی مطرح شده و به سایر حوزه‌ها، از جمله تعلیم و تربیت سرایت کرده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی دیدگاه نسبی‌گرایی معرفت شناختی و دلالت‌های آن در تعلیم و تربیت است. سؤالات پژوهش عبارتند از: 1 ـ معنای نسبی‌گرایی معرفت شناختی چیست؟ 2 ـ نسبی‌گرایی معرفت شناختی چه تأثیری بر مبانی تعلیم و تربیت (هدف تربیت، محتوای یادگیری و روش‌های تدریس) دارد؟ در این پژوهش از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که بر اساس دیدگاه نسبی‌گرایی معرفت شناختی، هیچ معیار و استاندارد عینی و قابل درک برای عقلانیت و شاخصی برای تعیین صدق و کذب گزاره‌ها وجود ندارد. در فرآیند تعلیم و تربیت هم نسبی‌گرایی معرفت شناختی در قالب دیدگاه سازنده‌گرایی مطرح می‌شود. بر این اساس هدف‌های آموزش در محیط یادگیری باید بیشترین تأکید را بر پرورش تفکر انتقادی و تفکر عمقی داشته باشند. محتوای کتب درسی نیز باید قابل تغییر و بازنگری باشند. نسبی‌گرایی معرفت شناختی بر روش‌های تدریس غیرمستقیم یا دانش‌آموز محور تأکید می‌کند. روش‌هایی که بر اساس آنها فراگیران در محور فعالیت قرار گرفته و منفعل نیستند. به نظر می‌رسد بر اساس نتایج به دست آمده و به کارگیری آنها در امر تعلیم و تربیت، می‌توان بر یکسری از مشکلات موجود فائق آمد و نتایج تربیتی مطلوبی را انتظار داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1661 - مقایسه تأثیر آموزش مسائل زیست محیطی به شیوه نگاره مفهوم مشارکتی و روش رایج، بر یادگیری، یادداری و طبیعت گرایی دانش آموزان پایه پنجم
فرخ فیضی حسین مهدی زاده شیرزاد آقایی

این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه تأثیر اجرای الگوی تدریس نگاره مفهوم مشارکتی و روش رایجِ تدریس، بر یادگیری و یادداری مفاهیم زیست محیطی و میزان طبیعت گرایی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی صورت گرفت. روش اجرای پژوهش نیمه تجربی با پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل است جامعه أکثر

این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه تأثیر اجرای الگوی تدریس نگاره مفهوم مشارکتی و روش رایجِ تدریس، بر یادگیری و یادداری مفاهیم زیست محیطی و میزان طبیعت گرایی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی صورت گرفت. روش اجرای پژوهش نیمه تجربی با پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل است جامعه ی آماری دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی منطقه ماهیدشت استان کرمانشاه در سال تحصیلی 92-91 و نمونه های آماری تعداد 38 نفر در دو کلاس، به شیوه ی نمونه های در دسترس انتخاب و بر اساس اصل انتساب تصادفی در گروه های آزمودنی قرار گرفتند. در دو گروه آزمودنی به ترتیب، دانش آموزان، مفاهیم رابطه انسان و محیط زیست را با استفاده از روش نگاره مفهوم به شیوه مشارکتی، و روش رایج آموزش دیدند. برای گرد آوری داده ها، از آزمون معلّم ساخته یادگیری، یادداری و مقیاس ارتباط با طبیعت نیسبت و همکاران (2009) استفاده گردید. تأیید روایی ابزار محقق ساخته بر اساس نظر متخصصین و پایایی آن به شیوه ی بازآزمایی و محاسبه ی ضریب همبستگی برابر 0.79 تعیین گردید. نتایج پژوهش نشان داد عملکرد یادگیری و یادداری دانش آموزانی که با الگوی نگاره مفهوم مشارکتی آموزش دیده اند از گروه دیگر بیشتر و در طبیعت گرایی نیز، نسبت به گروه کنترل، نگرش مثبت تری به طبیعت داشته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1662 - فراتحلیلی کیفی بر پژوهش‌های انجام شده در زمینه موک (دوره‌های فراگیر گسترده آن لاین و باز)
اسماعیل جعفری کوروش فتحی واچارگاه محبوبه عارفی مرتضی رضایی زاده

از سال 2008 تاکنون، موک به‌عنوان یک ابزار آموزشی توسط مؤسسات آموزشی و آموزش عالی به فراوانی مورد استفاده قرار گرفته و استقبال از آن چشمگیر بوده است. نه فقط مؤسسات آموزشی از آن به‌عنوان یک ابزار آموزشی اثربخش در دوره‌های آموزشی و پژوهشی خود استفاده کرده‌اند بلکه پژوهشگرا أکثر

از سال 2008 تاکنون، موک به‌عنوان یک ابزار آموزشی توسط مؤسسات آموزشی و آموزش عالی به فراوانی مورد استفاده قرار گرفته و استقبال از آن چشمگیر بوده است. نه فقط مؤسسات آموزشی از آن به‌عنوان یک ابزار آموزشی اثربخش در دوره‌های آموزشی و پژوهشی خود استفاده کرده‌اند بلکه پژوهشگران مختلفی نیز به بررسی موک از زوایای مختلفی پرداخته‌اند. پژوهش حاضر درصدد بود تا تصویر جامعی از سیمای این پژوهش‌ها ارائه دهد. به‌منظور نیل به این هدف، از فراتحلیل کیفی استفاده شد و 40 پژوهش که هرکدام به‌نوعی به بررسی و واکاوی جنبه‌های مختلف موک پرداختند، ارزیابی و بررسی شدند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که پژوهش‌های انجام شده هم از حیث ساختاری و روش‌شناختی و هم از حیث محتوایی دارای ویژگی‌های برجسته‌ای بودند که باید مد نظر قرار داد. جهت‌گیری نظری بیش از نیمی از پژوهش‌ها مبتنی بر پارادایم پیوندگرایی بود که این مسئله را القا می‌کند که اگر نظام آموزشی و آموزش عالی کشورمان درصدد پیاده‌سازی و کاربست موک در آموزش‌های خود است لازم است تا نگاه ساختارگرایانه و سنتی خود را تغییر داده و به سمت نگاه مبتنی بر گفتمان، تعامل، خلق دانش و آموزش و یادگیری از طریق فرایندهای در حال شدن حرکت کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1663 - بررسی کیفی اصول حاکم بر طراحی آموزشی مبتنی بر نظریة انعطاف‌پذیری شناختی در ترکیب با راهبردهای داربست‌سازی
عباس تقی زاده جواد حاتمی مریم قاسمی

10.30486/jsre.2018.545163

ارائه موضوعات پیچیده از طریق رویکردهای آموزش خطی با مشکلاتی همراه است زیرا هر چه حوزه محتوایی پیچیده‌تر می‌شود، از ساختار و تجانس کمتر و نیز به همپوشانی بیشتر با سایر حوزه‌های دانش دچار می‌گردد. بدین منظور، اسپیرو و همکاران مدعی‌اند محیط‌های آموزشی طراحی شده بایستی بر پ أکثر

ارائه موضوعات پیچیده از طریق رویکردهای آموزش خطی با مشکلاتی همراه است زیرا هر چه حوزه محتوایی پیچیده‌تر می‌شود، از ساختار و تجانس کمتر و نیز به همپوشانی بیشتر با سایر حوزه‌های دانش دچار می‌گردد. بدین منظور، اسپیرو و همکاران مدعی‌اند محیط‌های آموزشی طراحی شده بایستی بر پیچیدگی جهان واقعی و ساختارنایافتگی بسیاری از حوزه‌های دانش تأکید کند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفی اصول حاکم بر طراحی آموزشی مبتنی بر نظریه انعطاف‌پذیری شناختی در ترکیب با راهبردهای داربست‌سازی در محیط‌های یادگیری مبتنی بر رایانه، انجام شد. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی (استقرایی) بود. جامعة آماری پژوهش، شامل کلیة منابع و مقالات نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعاتی (84 منبع) در بازه زمانی 2015-1991 مرتبط با نظریه‌های انعطاف‌پذیری شناختی و داربست‌سازی بود. نمونه‌برداری از این منابع با روش نمونه‌گیری هدفمند انجام گرفت و درنهایت الگوی طراحی آموزشی پیشنهادی مبتنی بر نظریه انعطاف‌پذیری شناختی مبتنی بر 9 اصل در ترکیب با راهبردهای داربست‌سازی ارائه گردید. ازآنجایی‌که نظریه انعطاف‌پذیری شناختی عموماً برای کسب دانش پیشرفته ارائه شده است، لذا از الگوی فوق می‌توان برای طراحی آموزش‌ها برای فراگیران در سطوح تحصیلی متوسطه به بالا استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1664 - تحلیل و نقد دلالت‌های تعلیم و تربیت چندفرهنگی با تأکید بر آرای میشل فوکو
نجمه احمدآبادی آرانی حمید احمدی هدایت محسن فرمهینی فراهانی

10.30486/jsre.2019.665150

هدف پژوهش حاضر، تحلیل و نقد دلالت‌های تعلیم و تربیت چندفرهنگی با تأکید بر آرای میشل فوکو است. برای دستیابی به این هدف از روش‌های تحلیل مفهومی و انتقادی بهره گرفته شده است. فوکو به‌عنوان یک نظریه‌پرداز پست‌مدرن با طرح نظریة انتقادی درصدد ارائة نوعی از تعلیم و تربیت است ک أکثر

هدف پژوهش حاضر، تحلیل و نقد دلالت‌های تعلیم و تربیت چندفرهنگی با تأکید بر آرای میشل فوکو است. برای دستیابی به این هدف از روش‌های تحلیل مفهومی و انتقادی بهره گرفته شده است. فوکو به‌عنوان یک نظریه‌پرداز پست‌مدرن با طرح نظریة انتقادی درصدد ارائة نوعی از تعلیم و تربیت است که در آن مسئلة فرهنگ و عدالت از اهمیت خاصی برخوردار است. او ضمن انتقاد از روابط قدرت در نظام‌های آموزشی دلالت‌های قابل توجهی در تعلیم و تربیت چندفرهنگی ارائه کرده است. از نظر او اساس تربیت باید مبتنی بر شیوه‌های دموکراتیک و غیر اقتدارگرایانه باشد و علایق اعضا و اجزای متعدد سازندة جامعه اعم از دیگر فرهنگ‌ها، باید مورد توجه قرار گیرد. فوکو متون درسی را به‌عنوان عملکردهای ساخته تاریخ، جامعه و صاحبان قدرت نقد می‌کند و معتقد است که همواره از متون به‌عنوان ابزار قدرت بهره گرفته شده است. با بررسی آرای تربیتی فوکو می‌توان اذعان نمود رهنمودهای ضمنی وی به ایجاد عدالت آموزشی و فرهنگی می‌انجامد. با این وجود نقدهایی نیز ازجمله؛ بحرانی شدن بازنمایی واقعیت، تأکید بر نسبی‌گرایی معرفت‌شناختی، واگرایی سیاست‌های تعلیم و تربیت، عدم پیش‌فرض‌های لازم در بحث گفتمان و عدم ارائة راه‌حل برای معضلات تربیتی، به آرای او می‌توان وارد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1665 - تبیین الگوی برنامۀ درسی چندفرهنگی درس علوم اجتماعی دورۀ اول متوسطه با تأکید بر رویکرد فمینیستی: سنتزپژوهی
الهه اسماعیلی علیرضا صادقی محمود مهرمحمدی

10.30486/jsre.2021.1927651.1875

هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی برنامۀ درسی چندفرهنگی درس علوم اجتماعی دورۀ اول متوسطه با تأکید بر رویکرد فمینیستی است. رویکرد این پژوهش، کیفی و از روش سنتزپژوهی استفاده شده است. میدان مطالعه شامل بررسی مقالات خارجی و داخلی چندفرهنگ گرایی و فمینیسم و روش نمونه‌گیری، هدفمند ا أکثر

هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی برنامۀ درسی چندفرهنگی درس علوم اجتماعی دورۀ اول متوسطه با تأکید بر رویکرد فمینیستی است. رویکرد این پژوهش، کیفی و از روش سنتزپژوهی استفاده شده است. میدان مطالعه شامل بررسی مقالات خارجی و داخلی چندفرهنگ گرایی و فمینیسم و روش نمونه‌گیری، هدفمند از نوع ملاک‌مدار بوده است. برای این منظور، یازده مقالۀ داخلی و هفت مقالۀ خارجی مورد بررسی قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها، استفاده از نتایج حاصل از تحلیل و تفسیر داده‌ها بوده است .برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، ازکدگذاری باز و محوری استفاده شده است. یافتۀ نهایی این پژوهش که الگوی برنامۀ درسی چندفرهنگی با تأکید بر رویکرد فمینیستی بود، طراحی شد. عناصر این الگو عبارتند از: 1) اهداف با شش مؤلفه2) محتوا با دوازده ویژگی3) سازماندهی محتوا با چهار روش 4) روش‌های تدریس با یازده روش 5) روشهای ارزشیابی با هشت روش 6) پیش بینی فعالیتهای یاددهی-یادگیری، 7) سازماندهی فعالیتهای یادگیری و روشهای ارائۀ آموزش و پاسخ . بر اساس یافته‌های این پژوهش پیشنهاد می‌شود واقعیت‌ها و ویژگی‌های تکثر فرهنگی با تأکید بر رویکرد فمینیستی یا توجه به زنان چندفرهنگی ایران، در تدوین و بازنگری اسناد بالادستی مورد توجه قرار گیرد به طوری که واقعیت‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه در اسناد مربوط منعکس شود. همچنین در تدوین کتاب‌های درسی و محتوای آنها به مؤلفه‌های آموزش چندفرهنگی با تأکید بر رویکرد فمینیستی توجه ویژه‌ای شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1666 - بررسی خوانش پست‌مدرنیسم از تحولات دانش با تأکید بر دیدگاه لیوتار و الزامات آن برای عناصر برنامۀ درسی
هادی قادریانی ایراندخت فیاض مصطفی قادری اکبر رهنما

10.30486/jsre.2022.1941712.2002

مقاله حاضر با هدف پاسخ به این سؤال که نگرش نسبت به دانش چه الزاماتی را برای عناصر برنامۀ درسی به دنبال خواهد داشت؟ به بررسی تحولات علم از دیدگاه پست‌مدرنیسم با تأکید بر دیدگاه لیوتار پرداخته است. روش: این مطالعه از نوع گفتمان انتقادی، رویکرد کیفی است که با روش مرور نظام أکثر

مقاله حاضر با هدف پاسخ به این سؤال که نگرش نسبت به دانش چه الزاماتی را برای عناصر برنامۀ درسی به دنبال خواهد داشت؟ به بررسی تحولات علم از دیدگاه پست‌مدرنیسم با تأکید بر دیدگاه لیوتار پرداخته است. روش: این مطالعه از نوع گفتمان انتقادی، رویکرد کیفی است که با روش مرور نظام‌مند صورت پذیرفت. جامعۀ آماری تمام مقالات مربوط به پست‌مدرنیسم و برنامۀ درسی بود که با نمونه‌گیری هدفمند و با کلمات کلیدی فارسی و انگلیسی از سال 1383 تا1397 انتخاب شد. یافته‌ها نشان داده‌اند که به گمان لیوتار، دانش علمی، داعیۀ آزادی، رهایی و پیشرفت را داشت؛ اما در عمل با بسط فناورانه، از آرمان‌های فوق فاصله گرفت و با تقلیل وجوه متفاوت آن به وجه کمّی، وجه ادبی و زیبایی‌شناسانۀ آن مورد غفلت قرار گرفت. الزامات این نگاه به دانش برای عناصر برنامۀ درسی، به نتایجی از قبیل توجه به آموزش ‌و پرورش انتقادی و تردید در پذیرش محتوای آموزشی به ‌عنوان غیر تاریخی، خنثی، جدا از ارزش و قدرت، توجه به تکثر و عدم تمرکز در آموزش ‌و پرورش و نگاه به برنامۀ درسی به ‌عنوان قراردادی بین بازیگران آموزشی و مقابله با بازاری شدن دانش رسید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1667 - سنتز پژوهی مطالعات حرفه ای گرایی در آموزش دانشجویان پزشکی
آرزو وسیلی نرگس کشتی آرای علیرضا یوسفی

10.30486/jsre.2021.1933262.1920

این مطالعه با سنتز توأمان مطالعات داخلی و خارجی برای دستیابی به مفاهیم بیشتر و تازه‌تر دربارۀ حرفه‌ای‌گرایی در آموزش پزشکی صورت گرفته است. روش این مطالعه کیفی با رویکرد سنتز پژوهی بود. داده های مورد نیاز از طریق جستجو در منابع کتابخانه ای و مقالات موجود در پایگاه های اط أکثر

این مطالعه با سنتز توأمان مطالعات داخلی و خارجی برای دستیابی به مفاهیم بیشتر و تازه‌تر دربارۀ حرفه‌ای‌گرایی در آموزش پزشکی صورت گرفته است. روش این مطالعه کیفی با رویکرد سنتز پژوهی بود. داده های مورد نیاز از طریق جستجو در منابع کتابخانه ای و مقالات موجود در پایگاه های اطلاعاتی ERIC, ProQuest, PubMed, Science Direct, Scopus, springer Magiran, Irandoc جمع‌آوری شد. برای جستجو در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی از واژگان کلیدی پروفیشنالیزم، برنامۀ درسی، برنامۀ درسی حرفه‌ای‌گرایی و آموزش پزشکی استفاده شد. مقالات و منابع بررسی شده مربوط به سال‌های 1998 تا سال 2020 بود. در بررسی نهایی مرتبط‌ترین منابع شامل 53 مقاله بود که مورد بررسی و استخراج مطالب در راستای تحقق هدف مطالعۀ حاضر قرار گرفت. در کدگذاری داده‌ها از روش موضوعی استفاده شد. 270 مفهوم استخراج شد و در قالب 22 مفهوم هم‌دسته گردید . در نهایت مفاهیم هم‌دسته ذیل 6 مفهوم نهایی تعهد حرفه‌ای رفتارمحور، تعهد حرفه‌ای فضیلت‌محور، یادگیرندۀ مادام العمر، اخلاق‌مدار و قانون‌محور، منش حرفه‌ای و نوع برنامۀ درسی قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد که چنان‌چه در دوران کارورزی باورها و رفتارهای خاص حرفه‌ای در دانشجویان امروز نهادینه نشود، می‌تواند سبب کاهش حساسیت حرفه‌ای‌گرایی دانشجو شود و در نتیجه تصمیم‌گیری‌های حرفه‌ای را برای پزشکان آینده دشوار کند؛ بنابراین نقش آموزش رسمی پروفشنالیزم با در نظر گرفتن نقش برنامۀ درسی پنهان در این باره حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1668 - طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه ‌درسی زمینه- محور با تاکید بر ارتباط‌گرایی برای آموزش علوم تجربی
سعید اسدپور علیرضا عصاره غلامعلی احمدی محمدرضا امام جمعه

10.30486/jsre.2022.1942886.2014

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی زمینه- محور با تاکید بر ارتباط گرایی برای آموزش علوم تجربی متوسطه اول انجام شد. روش پژوهش از نوع آمیخته و طرح اکتشافی است. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار برای طراحی الگو و در بخش کمی از روش پیمایشی برا أکثر

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی زمینه- محور با تاکید بر ارتباط گرایی برای آموزش علوم تجربی متوسطه اول انجام شد. روش پژوهش از نوع آمیخته و طرح اکتشافی است. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار برای طراحی الگو و در بخش کمی از روش پیمایشی برای اعتبارسنجی الگو استفاده شد. داده ها از طریق اسناد بالادستی و متون علمی در بازه زمانی 2020- 2000 و مصاحبه نیمه ساختار یافته به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی با 10 نفر از صاحب نظران گردآوری گردید. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی، کدگذاری استقرایی و در بخش کمی، تحلیل عاملی تأییدی، شاخص های توصیفی میانگین، انحراف معیار و آزمون استنباطی کندال (w) بود. پس از دستیابی به الگوی پیشنهادی از طریق پرسشنامه محقق ساخته با 30 نفر از صاحب‌نظران به روش نمونه گیری هدفمند جهت اعتبارسنجی الگو نظرخواهی شد. از جمله نتایج به دست آمده در این پژوهش، 72 کد محوری مربوط به ویژگی های عناصر منطق، هدف، محتوا، نقش معلم، فعالیت های یادگیری، گروه بندی، منابع، زمان، مکان و ارزشیابی بود. در مرحله کمی، پس از تحلیل عاملی تأییدی پرسش نامه محقق ساخته توسط نرم افزار PLS، 2 متغیر به دلیل داشتن بار عاملی کمتر از 5/0 از الگوی اولیه حذف شده و الگوی اصلاح شده، با 70 متغیر، پس از تحلیل عاملی تأییدی و برازش مناسب و همچنین بررسی توافق صاحب نظران، اعتبارسنجی و ارائه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1669 - تحلیل ابعاد عملگرایی آموزشی در تدوین مبحث تابع کتاب‌های درسی ریاضی
ریحانه سادات مهدی زاده ابراهیم ریحانی سعید حق جو

10.30486/jsre.2023.1964293.2199

هدف اصلی این پژوهش تحلیل تغییرات ابعاد عملگرایی آموزشی فصل تابع در کتاب درسی ریاضی است که با روش تحلیل محتوای کمی در دو سطح انجام شده است. قلمرو مطالعه ی پژوهش، فصل تابع دو کتاب درسی ریاضی(1) پایۀ دهم دورۀ دوم متوسطه چاپ سال 1399 و ریاضیات (3)و(4) سال دوم نظام جدید آمو أکثر

هدف اصلی این پژوهش تحلیل تغییرات ابعاد عملگرایی آموزشی فصل تابع در کتاب درسی ریاضی است که با روش تحلیل محتوای کمی در دو سطح انجام شده است. قلمرو مطالعه ی پژوهش، فصل تابع دو کتاب درسی ریاضی(1) پایۀ دهم دورۀ دوم متوسطه چاپ سال 1399 و ریاضیات (3)و(4) سال دوم نظام جدید آموزش متوسطه چاپ سال 1376است. جامعه آماری تحقیق در سطح اول معلمان ریاضی با سابقه تدریس دو کتاب مذکور می باشد و نمونه به صورت غیرتصادفی و در دسترس از بین معلمان ریاضی و سرگروه های آموزشی انتخاب شده است. محتوای کتاب ها ابتدا با تحلیل کمی 87 پرسش‌نامه ی تکمیل شده که به صورت طیف لیکرت و براساس نظریه ی عملگرایی آموزشی جان دیوئی طراحی شده، بررسی شد. این مهم پس از بومی سازی پرسش نامه اقتباسی از پژوهش جراح و همکاران و تأیید پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 86/0 صورت پذیرفت. در ادامه در سطح دوم تحقیق گروه خبرگی پنج نفره محتوای فصل تابع دو کتاب را ذیل چهار بعد عملگرایی یعنی: سودمندی، علاقه، تجربه و ادغام؛ کدگذاری نمود. نتایج پرسش نامه و کدگذاری مشترکاً گواه آن است که کتاب چاپ 1399 در برخورداری مؤلفه ها و ابعاد عملگرایی نسبت به کتاب چاپ 1376 وضعیت مطلوب تری دارد. درانتها پیشنهاداتی برای ویرایش های آتی کتاب با تأکید بر بعد تجربه ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1670 - تدوین الگوی طراحی آموزشی بر پایه اصول یادگیری معکوس
فرانک اسماعیلیان زهرا زارع

10.30486/jsre.2022.1954104.2105

مطالعه حاضر با هدف تدوین الگوی طراحی آموزشی بر پایه اصول یادگیری معکوس با استفاده از روش کیفی و طرح پژوهش حین عمل انجام شد. الگوی اولیه از طریق مصاحبه نیمه ساختار با دوازده متخصص یادگیری معکوس صورت بندی شد و طی جلسات مصاحبه با هفت تن از آنان ارزیابی و اصلاح شد. سپس، طرح أکثر

مطالعه حاضر با هدف تدوین الگوی طراحی آموزشی بر پایه اصول یادگیری معکوس با استفاده از روش کیفی و طرح پژوهش حین عمل انجام شد. الگوی اولیه از طریق مصاحبه نیمه ساختار با دوازده متخصص یادگیری معکوس صورت بندی شد و طی جلسات مصاحبه با هفت تن از آنان ارزیابی و اصلاح شد. سپس، طرح های تدریس علوم پایه ششم براساس الگوی توصیه شده طی جلسات گروه های کانونی با ده معلم پایه ابتدایی تدوین گردیدند و مطابق با بازخوردهای آنان تغییراتی در الگوی آموزش معکوس اعمال شد. طرح های تدریس در یک کلاس پایه ششم اجرا شدند و نتایج حاصل از مشاهدات معلم و بازخوردهای دانش آموزان برای بهبود الگو استفاده شد. چارچوب نهایی با عنوان الگوی طراحی آموزشی معکوس معرفی شد که فرابند آموزش را مشتمل بر سه مرحله تحلیل و نیازسنجی، طراحی و تدوین، و اجرا و ارزشیابی توصیف می کند. در مرحله نخست، ویژگی های یادگیرندگان، طرح برنامه درسی و موقعیت یادگیری تحلیل می شوند تا مراحل بعدی با تکیه به بینش های برآمده از این تحلیل، تنظیم شوند. در مرحله دوم، درباره نحوه بیان اهداف آموزشی، سازماندهی مواد و منابع آموزشی و تنظیم محیط یادگیری تصمیم گیری می شود. مرحله سوم مشتمل است بر اقداماتی که در سه موقعیت پیش ازکلاس درس (مانند نحوه اشتراک مواد آموزشی و بیان انتظارات از یادگیرندگان)، حین کلاس درس (مانند ارزیابی تکالیف و ارائه بازخورد) و پس از کلاس درس (مانند معرفی منابع و طرح پرسش های تاملی) رخ می دهند. الگوی طراحی آموزشی معکوس حاصل این پژوهش می تواند بعنوان یک راهنما مورد استفاده طراحان آموزشی و معلمان قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1671 - ارائه الگوی ارزشیابی درس دین و زندگی متوسطه دوم مبتنی بر دیدگاه سازنده‌گرایی با استفاده از رویکرد آمیخته
شهلا حریری مقدم عباس قلتاش صدیقه محمدجانی

10.30486/jsre.2023.1957540.2150

نظریه سازنده‌گرایی یکی از رویکردهایی است که تأثیرات ژرفی بر رویکردهای یادگیری و تدریس گذاشته است. هدف اصلی پژوهش طراحی و ارزیابی الگوی ارزشیابی درس دین و زندگی متوسطه دوم مبتنی بر دیدگاه سازنده‌گرایی با رویکرد آمیخته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی-تح أکثر

نظریه سازنده‌گرایی یکی از رویکردهایی است که تأثیرات ژرفی بر رویکردهای یادگیری و تدریس گذاشته است. هدف اصلی پژوهش طراحی و ارزیابی الگوی ارزشیابی درس دین و زندگی متوسطه دوم مبتنی بر دیدگاه سازنده‌گرایی با رویکرد آمیخته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی-تحلیلی می‌باشد. روش پژوهش از نوع آمیخته و در دو بخش کمی و کیفی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش در بخش کیفی 18 نفر از خبرگان مدیریت آموزشی و معلمان مجرب می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله برفی و نقطه اشباع نظری 11 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختار یافته برگرفته از مبانی نظری می‌باشد. شیوه تجزیه و تحلیل این بخش با استفاده از نظریه داده بنیاد می‌باشد. نتایج این بخش از تحقیق در قالب پنج مقوله اصلی و مقوله‌های فرعی تبیین می‌گردد: عواملعلی شامل قابلیت برنامه درسی طراحی شده در تحقق اهداف برنامه، عوامل مداخله‌گر شامل الزام وجود معلم راهبر، عوامل راهبردی شامل ایجاد محیط سوال برانگیز، عوامل زمینه‌ای شامل فراهم کردن فرصت‌های یادگیری در فراگیران، پیامدها شامل ایجاد روحیه پرسشگری در فراگیران، می‌باشد. بخش کمی پژوهش با استفاده از ابزار پرسش نامه محقق ساخته برگرفته از الگوی کیفی پژوهش بعد از تایید روایی و پایایی در جامعه آماری که تعداد نمونه آماری براساس نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی 213 نفر برآورد گردید، توزیع شد. مسیرها و روابط علی بین سازه‌های بیرونی و داخلی در مدل ساختاری با روش تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1672 - ارزیابی توان سرزمین برای شناسایی مناطق مناسب توسعه گردشگری با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP)
حمیده آلیانی ساسان بابایی کفاکی امیر صفاری سید مسعود منوری

در این تحقیق به‌منظور تخصیص اراضی برای توسعه اکوتوریسم از روش ارزیابی چند معیاره مبتنی بر فرآیند تحلیل شبکه‌ای و منطق فازی استفاده گردید. معیارهای اکولوژیکی شامل خاک، اقلیم، منابع آب، زمین‌شناسی و فیزیوگرافی و معیارهای اقتصادی و اجتماعی شامل کاربری اراضی، فاصله از جاده، أکثر

در این تحقیق به‌منظور تخصیص اراضی برای توسعه اکوتوریسم از روش ارزیابی چند معیاره مبتنی بر فرآیند تحلیل شبکه‌ای و منطق فازی استفاده گردید. معیارهای اکولوژیکی شامل خاک، اقلیم، منابع آب، زمین‌شناسی و فیزیوگرافی و معیارهای اقتصادی و اجتماعی شامل کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از اراضی ساخته‌شده، فاصله از جاذبههای دیدنی و فاصله از امکانات گردشگری شناسایی و به روش فازی کمی شدند. جهت تهیه نقشه کاربری اراضی از داده‌های سنجنده OLI ماهواره لندست 8 استفاده شده است. عملیات برداشت زمینی در تیر 1394 انجام شد. سپس اقدام به رتبه‌بندی عوامل مؤثر در تخصیص اراضی به اکوتوریسم با استفاده از روش فرآیند تحلیل شبکه‌ای گردید. در آخرین گام با استفاده از عملگر ترکیب خطی وزنی (WLC) کلیه لایه‌های اطلاعاتی در محیط ArcGIS®10.1 تلفیق شدند و نقشه نهایی توان توسعه اکوتوریسم تهیه گردید. به‌منظور صحت طبقه‌بندی به‌صورت تصادفی 20 درصد از واحدهای همگن دارای قابلیت برای اکوتوریسم در عرصه بررسی و مشخص گردید که 94 درصد از واحدهای شناسایی‌شده به تفکیک توان طبقات با شرایط طبیعی سرزمین انطباق دارد. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که معیارهای اکولوژیکی مجموعاً 64/0 از وزن نهایی را به خود اختصاص داده و این نشانه دخالت بیشتر معیارهای اکولوژیکی در ایجاد قابلیت برای اکوتوریسم می‌باشد. همچنین از کل سطح عرصه 2/75 درصد دارای توان برای توسعۀ اکوتوریسم و 8/24 درصد از سطح منطقه فاقد توان می‌باشد. از مناطق باقابلیت قابل‌قبول ازنظر کاربری اکوتوریسم، حدود 32/30 درصد از سطح منطقه دارای توان زیاد می‌باشد. استفاده توأم از منطق فازی و روش ANP در تعیین ارجحیت و وزن معیارها نسبت به یکدیگر شرایط منطقی‌تر و انعطاف‌پذیرتری را برای ارزیابی به روش WLC فراهم می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1673 - مدلسازی بومگردی در تفرج گسترده با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: منطقه ونایی بروجرد)
علی آریاپور مسلم حدیدی الهه کرمی گلناز خردمند مسعود گودرزی

هدف از مطالعه حاضر مدل‌سازی شایستگی گردشگری گسترده حوزه آبخیز ونایی شهرستان بروجرد در استان لرستان، تعیین کلاس‌های مختلف شایستگی، امکان رفع موانع کم کننده شایستگی و تعیین اولویت عوامل مؤثر بر شایستگی است. این تحقیق در سال 1394 بصورت کتابخانه‌ای، پرسشنامه‌ای و میدانی صور أکثر

هدف از مطالعه حاضر مدل‌سازی شایستگی گردشگری گسترده حوزه آبخیز ونایی شهرستان بروجرد در استان لرستان، تعیین کلاس‌های مختلف شایستگی، امکان رفع موانع کم کننده شایستگی و تعیین اولویت عوامل مؤثر بر شایستگی است. این تحقیق در سال 1394 بصورت کتابخانه‌ای، پرسشنامه‌ای و میدانی صورت گرفت. با استفاده از سوابق کتابخانه‌ای، نظرات متخصصین و استخراج نظرات گردشگران از پرسشنامه استاندارد و نیز از طریق آنالیز تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، ابتدا عوامل مؤثر بر گردشگری رتبه‌بندی شدند. سپس لایه‌های اطلاعاتی و مکانی متناظر هر عامل از طریق منابع موجود مانند نقشه‌های توپوگرافی، تصاویر ماهواره‌ای، خرید نقشه‌ها، استفاده از اطلاعات ادارات منطقه و نقشه‌های پایه در محیط ArcGIS®9.3 تلفیق شدند. معیارهای مورد بررسی به دو دسته کلی فیزیکی و غیر فیزیکی تقسیم شدند. در مجموع با توجه به نوع گردشگری گسترده 12 معیار مورد ارزیابی قرار گرفته و نقشه‌های هر کدام جداگانه در محیط نرم‌افزار تولید و بر اساس رتبه‌بندی با هم تلفیق شدند. نتایج نشان داد که دو معیار کلی از نظر ارزش و اولویت با هم یکسان هستند. نتایج نشان داد که در معیار فیزیکی، حساسیت خاک به فرسایش مهم‌ترین عامل و فاصله از جاده‌ها کم‌اهمیت‌ترین معیار به ترتیب با ضرایب 22/0 و 01/0 بودند. ضریب ناسازگاری در این نوع مقایسه 4/0 بود که نشان از مقایسه منطقی معیارها را دارد. نتایج معیارهای غیر فیزیکی (زیستی) نیز نشان داد که بین کاربری اراضی، تنوع جانوری و پوشش گیاهی اختلافی از نظر اولویت‌بندی وجود نداشت و ضرایب آن‌ها برابر می‌باشند. بر اساس طبقه‌بندی فائو مناطق بر اساس شایستگی به سه دسته از خیلی مناسب (1S) تا نامناسب (3S) طبقه‌بندی گردید. نتایج نشان داد که قسمت زیادی از منطقه در کلاس یک طبقه‌بندی کاملاً مناسب (1S) به مساحت 2150 هکتار، معادل 66/36 درصد قرار گرفت و این مساحت‌ها اغلب در ارتفاعات که مناسب کوهنوردی و کوه‌پیمایی هستند واقع شده است. قسمت‌هایی که ارتفاعات کمتر و یا بیشتر دشتی هستند دارای پتانسیل کمتری به مساحت 1235 هکتار با معادل 07/21 درصد است. در این مدل موانع طبیعی قابل رفعی وجود نداشت که با برطرف کردند آن‌ها بتوان پتانسیل گردشگری منطقه را افزایش داد. در مجموع باید توجه داشت که گسترش روستا و کم شدن پوشش گیاهی موجب اثراتی بر تنوع گیاهی و حیات‌وحش و نیز تخریب و آلودگی منطقه خواهد داشت که خود در مهر و موم‌های آتی موجب کاهش پتانسیل گردشگری شده و باید مسئولان محلی تصمیماتی در این خصوص اتخاذ نمایند. نیز در صورت احداث پناهگاه در محل مناسب منطقه و در میانه راه، موجب اطمینان خاطر گردشگران و افزایش پتانسیل کوهنوردی در منطقه و در نتیجه گسترش اکوتوریسم می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1674 - طراحی شبکه جاده جنگلی به منظور توسعه گردشگری در منطقه حفاظت‏ شده ارسباران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
منیژه طالبی باریس مجنونیان مجید مخدوم احسان عبدی محمود امید

مسیرهای دسترسی از نیازهای اساسی جهت دست یابی به مناطق تفرجی و برنامه ریزی گردشگری هستند. هدف از این تحقیق، طراحی و ارزیابی شبکه جاده جنگلی به‌منظور انتخاب شبکه جاده بهینه جهت توسعه گردشگری در منطقه حفاظت شده ارسباران است. بدین منظور مناطق مستعد تفرجی با استفاده از روش س أکثر

مسیرهای دسترسی از نیازهای اساسی جهت دست یابی به مناطق تفرجی و برنامه ریزی گردشگری هستند. هدف از این تحقیق، طراحی و ارزیابی شبکه جاده جنگلی به‌منظور انتخاب شبکه جاده بهینه جهت توسعه گردشگری در منطقه حفاظت شده ارسباران است. بدین منظور مناطق مستعد تفرجی با استفاده از روش سیستمی مخدوم و شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) ارزیابی و شناسایی شدند. برای تهیه نقشه شایستگی عبور جاده، معیارهای مؤثر بر طراحی جاده با روش منطق فازی استانداردشده و با توجه به اهمیت نسبی حاصل از فرایند تحلیل سلسله مراتبی تلفیق شدند. سپس گزینه های شبکه جاده جهت دسترسی به مناطق تفرجی در محیط GIS طراحی و از جهات فنی، محیط زیستی و اجتماعی- اقتصادی ارزیابی گردید. نتایج ارزیابی مناطق مستعد گردشگری نشان داد، بخش هایی از منطقه دارای توان برای تفرج متمرکز طبقه 2 (0.17%) و تفرج گسترده طبقه 2 (10.09%) می باشد. با توجه به نتایج وزن دهی معیارها، معیار شیب با مقدار 0.289 و معیار ارتفاع با مقدار 0.033 به ترتیب بیشترین و کمترین وزن را به خود اختصاص دادند. در کل 14 گزینه شبکه جاده طراحی شدند و بر اساس ارزیابی نهایی گزینه 7 با تراکم 3.34 متر در هکتار، قابلیت دسترسی (سخت) 64.68 درصد و با حداقل هزینه و اثرات محیط زیستی به‌عنوان گزینه بهینه انتخاب شد. بنابراین با در نظر گرفتن هزینه و اثرات محیط زیستی و با به‌کارگیری قابلیت های GIS می توان به طراحی اصولی شبکه جاده و درنتیجه توسعه جاده های دسترسی موجود به‌منظور توسعه گردشگری در منطقه پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1675 - بهینه یابی سایت طبیعت گردی حوزه کجور استان مازندران با استفاده از میانگین وزنی مرتب و سیستم اطلاعات جغرافیایی
امیر سعادت فر حسن فرامرزی

جهت ایجاد توسعه پایدار در صنعت توریسم، درک صحیح از پتانسیل های محیطی و میزان حساسیت آن به کنش های انسانی بسیار مهم است. پژوهش حاضر به شناسایی و اولویت‌بندی پتانسیل سایت های اکوتوریسم، در حوزه کجور استان مازندران پرداخته است. معیارهای فیزیوگرافی شامل شیب، جهت، ارتفاع و ه أکثر

جهت ایجاد توسعه پایدار در صنعت توریسم، درک صحیح از پتانسیل های محیطی و میزان حساسیت آن به کنش های انسانی بسیار مهم است. پژوهش حاضر به شناسایی و اولویت‌بندی پتانسیل سایت های اکوتوریسم، در حوزه کجور استان مازندران پرداخته است. معیارهای فیزیوگرافی شامل شیب، جهت، ارتفاع و همچنین معیارهای فاصله از جاده، رودخانه، روستا، مکان های لغزشی و درصد تاج پوشش به‌عنوان شاخص مناسب انتخاب شدند. معیارها با استفاده ازنظر کارشناسان و روش تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی و فازی شدند. سپس با استفاده از سناریوهای روش میانگین وزنی مرتب (OWA)، پهنه های مناسب سایت اکوتوریسم مشخص گردید. جهت کاهش ریسک و افزایش قدرت مدیریتی از منطق بولین استفاده شد. نتایج نشان داد که زمین‌لغزش و جاده به ترتیب با وزن‌های 0.315 و 0.238 بیشینه ارزشی رادارند. خروجی نقشه های سناریوهای میانگین وزنی مرتب نشان دادند که محدوده شمال شرقی حوزه کجور، بهینه‌ترین مکان جهت تأسیس سایت اکوتوریسم است و منطقه شمالی در رتبه بعدی قرار گرفت. در سناریوی سطح ریسک پایین و عدم جبران و سناریوی سطح ریسک پایین و مقدار اندک جبران 83 هکتار از اراضی را گستره بهینه شناسایی شدند درحالی‌که سناریوهای سطح ریسک میانگین و جبران کامل، سطح ریسک بالا و جبران اندک، سطح میانگین ریسک و عدم جبران و سطح بالای ریسک و بدون جبران به ترتیب 3179، 1255، 1909 و 2577 هکتار را مناسب سایت اکوتوریسم نشان داده شد. خروجی منطق بولین نشان داد حدود 47 هکتار از اراضی شمال شرقی حوزه کجور، سایت مناسب اکوتوریسم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1676 - پهنه‌بندی مناطق مستعد گردشگری ساحلی در بخشی از سواحل دریای عمان
ملیحه عرفانی ناهید احسان زاده

10.30495/girs.2021.677894

پیشینه و هدف فعالیت‌های اکوتوریسمی در صورتی که بر اساس توان محیط‌زیست شکل گرفته و از طریق بهره‌برداری مناسب و حفاظت از پهنه‌های تحت مدیریت تداوم یابد منجر به توسعه و حفظ محیط زیست می‌شوند. از این رو اکوتوریسم را به عنوان یکی از انواع توریسم پایدار می شناسند که با مدیری أکثر

پیشینه و هدف فعالیت‌های اکوتوریسمی در صورتی که بر اساس توان محیط‌زیست شکل گرفته و از طریق بهره‌برداری مناسب و حفاظت از پهنه‌های تحت مدیریت تداوم یابد منجر به توسعه و حفظ محیط زیست می‌شوند. از این رو اکوتوریسم را به عنوان یکی از انواع توریسم پایدار می شناسند که با مدیریت مناسب قادر است همزمان اهداف حفاظت و توسعه را برآورده ‌سازد. یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های مدیریتی، پهنه‌بندی و اولویت‌بندی مکانی محل‌های مناسب جهت توسعه گردشگری است. مکان‌های مناسب از بهترین وضعیت معیارهای مورد ارزیابی از پیش تعریف شده برخوردارند. روند انتخاب پهنه مناسب به طور معمول شامل دو مرحله اصلی است؛ غربالگری (شناسایی تعداد محدودی از پهنه‌های نامزد از یک منطقه جغرافیایی گسترده با توجه به طیفی از معیارها) و ارزیابی. ارزیابی اراضی فرآیند پیش‌‌بینی استفاده بالقوه از اراضی براساس ویژگی‌های آن است. با توجه به اهمیت مساله پهنه‌بندی در مدیریت گردشگری، تا کنون مطالعات بسیاری انجام شده است، اما مرور مطالعات انجام شده در ایران نشان داد که سواحل کمتر مورد توجه این گونه مطالعات بوده‌اند. از این رو پژوهش حاضر در نظر دارد با توجه به منابع بوم‌شناختی و اقتصادی اجتماعی به شناسایی و اولویت‌بندی پهنه‌های مناسب اکوتوریسم در قسمتی از سواحل دریای عمان در کشور ایران بپردازد. هدف از مطالعه حاضر بررسی قابلیت و پهنه‌بندی حوزه آبخیز شرقی خلیج چابهار با طول ساحلی 47 کیلومتر جهت گردشگری ساحلی و همچنین شناسایی و انتخاب مناسب‌ترین پهنه‌ها بر اساس ارحجیت آنها از نظر معیارهای مورد بررسی است.مواد و روش ها در ابتدا تمامی معیارهای ممکن ارزیابی تناسب زمین برای توسعه گردشگری در منطقه مورد مطالعه با توجه به مرور منابع انتخاب گردید و در نهایت با استفاده از تدوین پرسشنامه‌ای و به کار بستن روش دلفی، معیارها گزینش و نهایی شد. معیارهای ارزیابی شناسایی شده که در دو قالب عامل (پیوسته و گسسته) و محدودیت قرار دارند عبارتند از؛ معیارهای عامل پیوسته شامل فاصله از رودخانه، فاصله از تالاب، فاصله از کوه های هزار دره، فاصله از بندر و اسکله، فاصله از مراکز تاریخی و فرهنگی، فاصله از پوشش گیاهی خاص، فاصله از پوشش جانوری خاص، فاصله از اراضی کشاورزی، فاصله از موج فشان، فاصله از سواحل صخره‌ای، فاصله از سواحل ماسه‌ای، فاصله از جاده، فاصله از مناطق روستایی، و فاصله از مناطق شهری. معیارهای عامل گسسته شامل پوشش گیاهی، معیارهای محدودیت شامل حریم تالاب، حریم رودخانه، حریم ساحل.معیارهای ارزیابی پس از شناسایی، تهیه و نقشه‌سازی شدند و در نهایت با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره ( MCE ) و رویکرد ترکیب خطی وزن‌دار&lrm; &lrm; ( WLC ) ادغام شدند. وزن هر یک از معیارهای عامل به روش تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) به دست آمد و همه لایه‌های مربوط به این معیارها به روش فازی استاندارد و بی‌بعد شد. استاندارد سازی معیارهای محدودیت به روش بولین انجام شد. مناطقی که بیش از هفتاد درصد مطلوبیت جهت توسعه اکوتوریسم ساحلی را دارند و همین طور از حداقل مساحت 9 هکتار برخوردارند به عنوان پهنه‌های مناسب شناسایی شد. این دو فیلتر با اعمال تابع Siteselect اجرا شد.نتایج و بحث ضریب سازگاری به دست آمده در روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی،0.5 بوده که کمتر از 0.1 است و بنابراین وزن‌دهی به درستی انجام شده است. نقشه فیلترشده (بر اساس حداقل مساحت و حداقل مطلوبیت) حاصل از WLC نشان داد که پهنه‌های مناسب جهت توسعه اکوتوریسم در امتداد خط ساحلی بوده و عمدتاً عوامل طبیعی وجاذبه‌های فراوان زمین‌شناختی در این انتخاب موثر بوده‌اند. به طوریکه نتایج حاصل از وزن‌دهی معیارها نشان می‌دهد که سواحل صخره‌ای، سواحل ماسه‌ای و کوه‌های هزار دره (بدلندها) بیشتر وزن را در بین همه معیارهای عامل به خود اختصاص داده‌اند که به ترتیب عباتند از 0.19، 0.134، 0.12 و 0.09 و نشان‌دهنده جذابیت فراوان این پدیده‌ها در جذب گردشگر از نظر کارشناسان است.لایه حاصل از روی هم‌گذاری به دو طبقه مناطق مطلوب و نامطلوب طبقه‌بندی شد. نتایج تحقیق نشان داد که مکان‌های مستعد گردشگری 233 هکتار بوده و در قالب هفت پهنه در امتداد ساحل قرار دارند. پهنه‌های 4، 5، 2 و 3 به ترتیب بر اساس ویژگی‌های آماری مطلوبیت و همین‌طور به‌دلیل برتری ویژگی‌های چشم‌انداز، نزدیکی به دریا و امکان دسترسی بیشتر و همچنین شناخته‌تر بودن مکان‌ها در اولویت نخست قرار گرفتند. بررسی میدانی صورت گرفته نیز نشان داد که این مناطق بیشتر مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرد که نشان‌دهنده اعتبار روش و معیارهای به‌کار رفته است. پهنه‌های 7، 1 و 6 نیز به ترتیب در اولویت بعدی قرار دارند که جهت افزایش مطلوبیت گردشگری نیاز به مدیریت و برنامه‌ریزی بیشتری از نظر دسترسی دارند. این نتایج نقش فاکتورهای اقتصادی- اجتماعی و خصوصاً تاسیسات زیربنایی را نشان می‌دهد و نادیده گرفتن آن منجر به منتفی شدن کاربری تفرجی و یا تحمیل صدمات جبران‌‌ناپذیر به محیط زیست می‌شود.نتیجه گیری منطقه مورد مطالعه تا کنون کمتر تحت تاثیر توسعه شتاب‌زده بوده و طبیعت آن همچنان سالم مانده است و در این رابطه تخصیص بخش‌هایی از منطقه به کاربری اکوتوریسم، در صورت مدیریت صحیح می‌تواند متضمن حفظ کیفیت محیط زیستی پهنه‌های شناسایی باشد، چرا که از اکوتوریسم به عنوان بهترین سیاست‌های مدیریت منابع طبیعی یاد می‌شود که از طرفی منجر به کاهش عوامل تخریب و حفاظت پایدار آنها شده و از طرف دیگر با توسعه سایت‌های اکوتوریسم و بهبود تسهیلات گردشگری، وضعیت اقتصادی جامعه میزبان گردشگران نیز بهبود می‌دهد. از میان پهنه‌های شناسایی شده، چهار پهنه 4، 5، 2 و 3 در اولویت نخست جهت برنامه‌ریزی گردشگری پیشنهاد می‌شوند. ساماندهی، توسعه و بهسازی شبکه‌های ارتباطی و جاده‌ای در منطقه موجب افزایش مطلوبیت منطقه خصوصاً پهنه‌های 7، 1 و 6 خواهد شد. از این رو توسعه شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل هوایی، آبی و زمینی، امکانات و تسهیلات رفاهی و اقامتی مورد نیاز گردشگران و همین طور توسعه تورهای گردشگری دریایی جهت افزایش مطلوبیت منطقه در جذب گردشگران داخلی و خارجی پیشنهاد می‌شود. همین طور با توجه به جاذبه بالای کوه‌های هزار دره که دارای اهمیت زمین‌شناختی نیز می‌باشد، پیشنهاد می‌گردد بخش‌هایی از منطقه مورد مطالعه به عنوان پارک زمین‌شناسی یا ژئوپارک تحت مدیریت قرار گیرد. برای مطالعات آینده نیز بررسی دقیق‌تر منطقه با اطلاعات مکانی جامع‌تر جهت گزینش مکانی فعالیت‌های گردشگری ساحلی در پهنه‌های مطلوب شناسایی شده در این پژوهش پیشنهاد می‌شود.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.6.7 تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1677 - شناسائی و ارزیابی مناطق مستعد ژئوتوریسم با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی: محدوده قله دماوند درحوضه آبخیزهراز)
کوردوان هدایتی پور قربان وهاب زاده سید رمضان موسوی

10.30495/girs.2021.677996

پیشینه و هدفقله آتشفشانی دماوند، با دارا بودن مناظر بدیع و پدیده های ژئومورفولوژیکی مختص به خود، تنوع حیات وحش، پوشش گیاهی، و شرایط اقلیمی منحصر به فرد، یکی از مهمترین اماکن گردشگری استان مازندران به شمار می آید. بنابراین حفاظت از این ذخایر بی نظیر مخصوصاً پدیده ها أکثر

پیشینه و هدفقله آتشفشانی دماوند، با دارا بودن مناظر بدیع و پدیده های ژئومورفولوژیکی مختص به خود، تنوع حیات وحش، پوشش گیاهی، و شرایط اقلیمی منحصر به فرد، یکی از مهمترین اماکن گردشگری استان مازندران به شمار می آید. بنابراین حفاظت از این ذخایر بی نظیر مخصوصاً پدیده های زمین شناسی که حاصل میلیون ها سال تغییر و تحولات کره زمین در این منطقه است، بسیار ضروری است. برنامه ریزی جامع ملی و بین المللی بر اساس اصول توسعه پایدار، برای تداوم این میراث جهانی ضروری است. با بهره گیری از ابزار های ارزشمندی همچون سامانه اطلاعات جغرافیایی، می توان به منظور توسعه پایدار در منطقه به شناسایی مناطق مستعد توسعه ژئو توریسم پرداخت و سپس ارزیابی و مدیریت بهینه را بکار گرفت. علاوه بر ارزش های علمی، ژئومورفوسایت ها دارای ارزش های حفاظتی، فرهنگی، زیبایی، اجتماعی و اقتصادی بسیاری می باشند. جهت مدیریت جامع حوضه های آبخیز، در نظر گرفتن همه جنبه های طبیعی و انسانی مؤثر در زمین گردشگری، جهت پتانسیل یابی الزامی است. در این مطالعه جهت تعیین پتانسیل مناطق مستعد ژئوتوریسم، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شد.مواد و روش ها قله دماوند با ارتفاع 5672 متر، در شمال ایران واقع شده است. بلندترین قله در ایران و خاورمیانه، همچنین بلندترین قله آتشفشانی نیمه فعال آسیا می باشد. دماوند یک کوه آتشفشانی مطبق و نیمه فعال است که عمدتاً در دوران چهارم زمین شناسی موسوم به دوران کواترنری و دوره هولوسین تشکیل شده است. از دیدگاه تقسیمات کشوری، در شهرستان آمل استان مازندران قرار دارد. ارتفاع آن از سـطح دریا 5672 متر، متوسـط بارندگـی سـالانه 540 میلی متـر و به طـور عمـده به صـورت برف اسـت. اقلیم این بخش از حوضه براساس روش کوپن، اقلیم نیمه مرطوب و مطابق روش آمبرژه، نیمه مرطوب سرد است. جهت تعیین شاخص های مؤثر در پتانسیل یابی مناطق مستعد توسعه ژئوتوریسم، مطالعه معیارها به دو دسته معیارهای مؤثر و موانع محدود کننده توسعه، تقسیم بندی شده است. لایه های موانع توسعه شامل؛ حریم رودخانه ها و حریم جاده های اصلی، حریم جاده های فرعی و حریم جاده های بین روستایی است. لایه های مؤثر مورد مطالعه به همراه وزن نسبی حاصل از تحلیل پرسشنامه، جهت رویهم اندازی لایه ها با وزن مختص به هر لایه در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از تکمیل پرسشنامه توسط مخاطبان، جهت تعیین وزن نسبی، لایه های اطلاعاتی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی تشکیل گردید. در این مطالعه با استفاده از ابزار سامانه اطلاعات جغرافیایی همچنین روش تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی معیارهای مؤثر مناطق مستعد توسعه ژئوتوریسم در شعاع 20 کیلومتری قله دماوند انجام گرفت.نتایج و بحث نرخ ناسازگاری مقایسه معیارها کمتر از 0.1 است، بنابراین نیازی به تجدید نظر در قضاوت ها وجود ندارد. با توجه به نتایج نهایی به دست آمده از روی هم اندازی لایه های مؤثر در توسعه ژئوتوریسم توسط تابع رویهم گذاری وزنی Weighted Overlay در نرم افزار GIS، گستره محدوده مورد مطالعه با وسعت 1256 کیلومتر مربع، پس از کسر محدوده های موانع، به پنج طبقه بسیارنامناسب، نامناسب، متوسط، مناسب و بسیار مناسب طبقه بندی شد. نتایج نشان داد مناطق در5 طبقه بسیار نامناسب (1.34 درصد) نامناسب (19.11 درصد) متوسط (56.44 درصد) مناسب (20.94 درصد) و بسیار مناسب (2.16 درصد) طبقه بندی گردید. در مرحله بعد پس از بازدید میدانی40 گزینه شناسایی گردید و از نظر اهمیت پتانسیل توسعه در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی تعداد 40 گزینه نشان می دهد که به ترتیب 25، 40 و 35 درصد گزینه ها دارای پتانسیل بسیار مناسب، مناسب و متوسط می باشند. نتایج نشان می دهد بیشتر مناطق مستعد در شرق و جنوب شرقی قله دماوند قرار دارند. این امر می تواند از تراکم امکانات مختلف اعم از روستا، شهر، جاده و رودخانه ها و غیره ناشی شود. مناطقی با جاذبه بالا بیشتر در شمال، مرکز تا جنوب شرقی منطقه حفاظت شده قرار دارند که دارای پوشش گیاهی و جنگلی، منابع آبی و ارزش های بالای ژئومورفولوژیکی هستند و مناطقی با جاذبه پایین، بیشتر در جنوب و غرب محدوده قرار دارند. بیشتر وسعت محدوده دارای پتانسیل متوسط به بالا است که این امر بیانگر پتانسیل خوب محدوده است.نتیجه گیری یکی از دلایل اصلی عدم یکپارچگی در شناخت و تعیین مناطق دارای پتانسیل های ژئوتوریسم، نبود معیار و شاخص های علمی جامع و مدون است. از آنجا که ژئوتوریسم، به عنوان یکی از زیرشاخه های گردشگری، روشی برای تبیین مفاهیم مختلف زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی است، از آن به عنوان یک صنعت در جهت ساخت و توسعه زمین شناسی اقتصادی می توان بهره برد. در این مطالعه جهت تعیین مناطق مستعد توسعه ژئوتوریسم با دیدگاه توسعه پایدار منطقه، معیار های مورد مطالعه با توجه به موجود بودن اطلاعات آنها استفاده گردید. این لایه ها شامل؛ زمین شناسی، فاصله از رودخانه ها، شهر، آبادی، جاده ها، ارتفاع منطقه، شیب و جهت شیب، بارندگی و دما به عنوان نقشه های مؤثر و نقشه های حریم جاده ها و رودخانه ها به عنوان لایه محدودیت در نظر گرفته شد. در مطالعات مختلف با توجه به موجود بودن اطلاعات هر لایه در منطقه مورد مطالعه و با توجه به هدف مورد مطالعه، لایه معیارهای مؤثر و موانع متفاوت است. پس از بازدید میدانی از منطقه و شناسایی 40 گزینه، نتایج حاصل از همپوشانی گزینه های شناسایی شده با نقشه نهایی پتانسیل محدوده نشان داد به ترتیب 35 درصد گزینه ها در مناطق با پتانسیل بسیار مناسب، 40 درصد گزینه ها در مناطق با پتانسیل مناسب و 25 درصد گزینه ها دارای پتانسیل متوسط توسعه می باشند. این روش جهت بهره برداری از منابع طبیعی و تهیه نقشه های رفاهی گردشگری نیز مورد استفاده می باشد و می تواند یک مرحله اساسی جهت توسعه پایدار مناطق مستعد انواع گردشگری با اهداف مختلف را فراهم نماید.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.1.2 تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1678 - شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر در تغییر کاربری جنگل منطقه جنگلی فندقلو با استفاده از رویکرد آینده‌پژوهی( تحلیل ساختاری متقاطع و پویش محیطی)
خلیل ولیزاده کامران مریم صادقی سید اسداله حجازی

10.30495/girs.2023.691223

به‌منظور مدیریت بهتر اکوسیستم‌های طبیعی، انسان‌ساخت، برنامه‌ریزی بلندمدت می‌تواند به برنامه‌ریزان محیط‌زیست و مدیران منابع طبیعی برای تصمیم آگاهانه‌تر کمک کند. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل کلیدی مؤثر تغییرات کاربری اراضی منطقه جنگلی فندقلو با رویکرد آینده‌پژوهی می‌با أکثر

به‌منظور مدیریت بهتر اکوسیستم‌های طبیعی، انسان‌ساخت، برنامه‌ریزی بلندمدت می‌تواند به برنامه‌ریزان محیط‌زیست و مدیران منابع طبیعی برای تصمیم آگاهانه‌تر کمک کند. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل کلیدی مؤثر تغییرات کاربری اراضی منطقه جنگلی فندقلو با رویکرد آینده‌پژوهی می‌باشد در ابتدای پژوهش 19 عامل مؤثر در تغییرات کاربری جنگل در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی کالبدی، طبیعی و سیاسی توسط خبرگان تأیید گردید و در دور بعدی پرسشنامه‌ای به ابعاد 19*19 طراحی و در اختیار خبرگان گذاشته شد که برای وزن دهی از اعداد 3 تا 0 که سه تأثیرگذاری بالا و صفر بدون تأثیر و وزن دهی گردید. تأثیرگذاری و تأثیرپذیری متغیرها به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در نرم‌افزار میک‌مک (MICMAC) مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. درنهایت هشت عامل مؤثر در تغییر کاربری جنگل منطقه فندقلو تعیین شد. از بین عوامل کلیدی عامل توریست، کاربری اراضی، فاصله از روستا و جمعیت، قطع و برداشت، پوشش گیاهی، انگیزه تغییر از کشاورزی به مسکونی و ارتفاع مهم‌ترین عوامل کلیدی در آینده سیستم منطقه می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1679 - نقش سازه های اصلاحی در جذب گردشگر و کاهش مخاطرات ناشی از فرسایش و رسوب (موردمطالعه: شهرستان خرم‌آباد)
وحید بیرانوندی بهار بیشمی

10.30495/girs.2022.683689

پیشینه و هدف از دیرباز تمدن های بشری به دلیل نیاز به منابع آبی در کنار رودخانه ها و مناطق پرآب شکل می‌گرفتند، و امروزه با توجه به روند رو به رشد جوامع و نیاز به پیشرفت در حیطه های مختلف ازجمله، کشاورزی، سکونت گاهی، و گردشگری استحصال پهنه های آبی را اجتناب‌ناپذیر کرده أکثر

پیشینه و هدف از دیرباز تمدن های بشری به دلیل نیاز به منابع آبی در کنار رودخانه ها و مناطق پرآب شکل می‌گرفتند، و امروزه با توجه به روند رو به رشد جوامع و نیاز به پیشرفت در حیطه های مختلف ازجمله، کشاورزی، سکونت گاهی، و گردشگری استحصال پهنه های آبی را اجتناب‌ناپذیر کرده است. وابستگی شدید اقتصادی کشور به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت از یک‌سو و بی‌ توجهی به درآمد بالقوه سرشار حاصل از گردشگری و تنوع انواع آن از سوی دیگر، ما را بر آن داشت در پژوهش حاضر به دنبال برطرف نمودن معضلات صنعت گردشگری باشیم و ضمن مشخص نمودن مکان مناسب برای سرمایه گذاری در حاشیه منابع آبی، مهم‌ترین ظرفیت های رشد و توسعه گردشگری جوامع ازجمله سازه‌هایی چون سدها، بندهای اصلاحی و رودخانه ها را معرفی کنیم. این سازه‌ها از خطراتی چون سیل و فرسایش و رسوب که مانع توسعه پایدارند جلوگیری می‌کنند. لذا این پژوهش کمک خواهد کرد عملیات آبخیزداری و توسعه گردشگری را در کنار ایجاد مناظر خاص و کاهش هزینه ها داشته باشیم. بدین منظور از طریق سناریوسازی شرایط ویژه ازجمله شیب و آبراهه می‌توان اقدامات لازم مثل احداث بندهای اصلاحی را به بهترین شکل انجام داد. همچنین پژوهش حاضر به مدیران و متصدیان حوزه آبخیزداری و صنعت گردشگری دید بهتری خواهد داد. سؤالات پژوهش عبارت است از؛ فواید و معایب احداث هر نوع بند در گردشگری کدم‌اند؟، تأثیر بندهای اصلاحی بر حوضه های آبریز منطقه مطالعاتی و نقش آن در جذب گردشگران چیست؟. در عصر حاضر که گردشگری، در سراسر جهان یک صنعت پربازده و فراگیر محسوب می شود، می توان با ایجاد پیوند بین عملیات آبخیزداری، گردشگری و جاذبه های روستایی، به جذب گردشگران بیشتر و شناسانیدن این جاذبه‌ها کمک کرد. سازه های اصلاحی سازه های کوچکی هستند که با مصالح ساده ازجمله چوب، سنگ، سنگ و ملات، بتن و توری سنگ احداث می شوند تا هدف کاهش شیب آبراهه، کاهش سرعت جریان آب و مهار فرسایش در آبراهه ها را تأمین نمایند. در این پژوهش با تعیین مکان مناسب بندهای اصلاحی، علاوه بر نمایش نقش عملیات آبخیزداری در پیشرفت گردشگری یک منطقه، می توان هزینه های مالی و جانی مخاطرات طبیعی ناشی از بارش را کاهش داد. بدون بررسی دقیق مکان مناسب بندهای اصلاحی هر اقدامی، اثرات سوئی بر مناطق روستایی و به دنبال آن شهری، جاده ها، مزارع و باغات و غیره در پی خواهد داشت. با ساخت هر نوع بند نمی توان به کسب درآمدهای هنگفت ناشی از گردشگری امیدوار بود. لذا در این تحقیق می توان اهدافی به شرح زیر را دنبال نمود؛ تعیین و شناسایی نقاط تحت تأثیر طرح بندهای آبی اصلاحی در منطقه مطالعاتی، حفظ آب‌وخاک، جلوگیری از فرسایش و ایجاد محیطی گردشگر پذیر، بررسی کارشناسانه مزایا و معایب بندهای اصلاحی، کاهش خسارات ناشی از خشک‌سالی و ایجاد محیطی زیبا، مطالعه عقاید و تجربیات جهانی در این راستا، بررسی نمونه کارهای انجام‌شده در سایر مناطق و مقایسه آن باکارهای صورت گرفته در منطقه موردمطالعه، عملکرد بندها در منطقه موردمطالعه ازنظر وضعیت بارش و نقش آن در میزان فرسایش و رسوب، تأثیر سازه های اصلاحی بر سرمایه های انسانی، اجتماعی و فیزیکی ناشی از احداث آن ها و پیامدهای آن برای جامعه است.مواد و روش ها قلمرو مطالعاتی پژوهش حاضر شهرستان خرم آباد، مرکز استان لرستان هست. این محدوده با در برگرفتن وسعت 4942 کیلومترمربع و ارتفاع 1148 متری از سطح دریا و دارا بودن آب‌وهوای معتدل یکی از مهم ترین و بزرگ‌ترین حوضه های آبریز کرخه را تشکیل می دهد. این تحقیق به روش کاربردی انجام‌شده است. با استفاده ازنظر کارشناسان و بهره گیری از زبان برنامه‌نویسی #C برای هر یک از معیارهای هیدرولوژیکی با زیر شاخص های زیر، وزنی به‌دست‌آمده و با تأثیر آن در نقشه فازی ایجادشده و با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی، به تولید نقشه وزنی پرداخته می شود. زیر شاخص های موردنظر عبارت‌اند از آبراهه (درجه‌بندی مسیل ها)، چاه، چشمه و قنات (قرارگیری این منابع در پایین‌دست این سازه ها)، توپوگرافی با زیر معیارهای زمین‌شناسی (سختی سنگ)، پوشش، شیب (تقسیم‌بندی در محدوده 70-5 درصد)، اقتصادی و اجتماعی (راه های اصلی، فرعی و موقعیت روستاها) و دو اولویت مهم کاربری (وابستگی شدید به نوع پوشش با توجه به فرسایش های ممکن) و گسل تهیه‌شده از نقشه زمین‌شناسی 1:25000 با ادغام تمامی نقشه ها، مکان های مناسب برای ایجاد سدهای اصلاحی در مناطق مناسب گردشگری انتخاب می گردد.نتایج و بحث در این تحقیق به بررسی نوع بندهای اصلاحی در ۸ نقطه تصادفی منطقه مطالعاتی پرداختیم که نتایجْ نشان از مناسب بودن شیوه اجرایی، مطالعه مذکور دارند. همچنین با توجه به اهداف این پژوهش و اهمیتی که احداث هر یک از بندهای اصلاحی آبخیزداری در کاهش خسارات ناشی از فرسایش و رسوب ناشی از بارش ها و همچنین جذب گردشگر دارد، به منظور بهبود عملکرد این‌گونه طرح ها، پیشنهادهایی زیر می شود؛ اجرای طرح های مطالعاتی در حاشیه سازه ها به منظور توسعه گردشگری، احداث حوضچه های ماهی گیری در مسیر سازه های اصلاحی و قرار دادن برنامه صید ماهی برای گردشگران باهدف سرگرمی و ایجاد آرامش درونی، کاهش فشار بر منابع آبی و خاکی با افزایش درآمدهای ارزی و کارآفرینی در چارچوب خدمات اکو توریسم، حفظ و افزایش تعادل منابع آبی به منظور جذب گردشگر، ذخیره‌سازی و حفظ آب های فصلی به‌منظور رشد پوشش گیاهی و افزایش رغبت حضور گردشگر، در فصول خشک منطقه، آزمونه قرار دادن بخشی از حوزه موردپژوهش باهدف تعیین نقش‌بندهای اصلاحی در جذب گردشگر و مقایسه آن با سایر منابع آبی، استفاده از دانش مهندسین آبخیزداری در ساخت علمی، متنوع و جدید بندهای اصلاحی، به‌منظور جذب گردشگران علمی، حداکثر سازی توسعه اکو توریسم با منابع آبی رهاشده است.نتیجه گیری تحلیل یافته های این پژوهش نشان می دهد به منظور در نظر گرفتن گردشگری به‌عنوان یک صنعت کاربردی می بایست به جوانب مختلف آن توجه نمود؛ مهم‌ترین راهبردها و پیشنهادهای ارائه‌شده برای تحقق این هدف تحقیق به شرح زیرند:ارائه راهکارهایی بر اساس اصول علمی، ساده، مناسب و کاربردی در جهت بهبود وضعیت اشتغال، حفظ و توسعه زیرساخت‌ها، احیای مکان های توریستی (سازه های آبخیزداری) و نگهداشت منابع مالی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1680 - ارزیابی و پهنه‌بندی پتانسیل ژئواکوتوریسمی شهرستان سمیرم
شیلا حجه فروش نیا امیر کرم

10.30495/girs.2022.684201

پیشینه و هدف جاذبه‌ ها و توانمندی ‌های اکوتوریسم از سرمایه ‌های منحصر به ‌فرد هر کشور در منطقه به شمار می ‌رود. که شناسایی، طبقه ‌بندی و برنامه‌ ریزی آن به‌ منظور توسعه گردشگری علمی از اهمیت بسیاری برخوردار است، این شاخه از گردشگری به‌ طور ویژه با رعایت ضوابط و استاندار أکثر

پیشینه و هدف جاذبه‌ ها و توانمندی ‌های اکوتوریسم از سرمایه ‌های منحصر به ‌فرد هر کشور در منطقه به شمار می ‌رود. که شناسایی، طبقه ‌بندی و برنامه‌ ریزی آن به‌ منظور توسعه گردشگری علمی از اهمیت بسیاری برخوردار است، این شاخه از گردشگری به‌ طور ویژه با رعایت ضوابط و استانداردهای بین ‌المللی به معرفی پدیده‌ های حاصل از چشم ‌انداز، زمین ‌شناسی و ژئومورفولوژی به گردشگران همراه با حفظ هویت مکانی آن ها می ‌پردازد و نیز مشاهده این گنجینه را سامان‌ دهی می ‌کند و از تخریب آن بوسیله انسان جلوگیری می ‌کند و از سوی دیگر می ‌تواند زمینه را برای توسعه منطقه فراهم کند. صنعت گردشگری طبیعی به ویژه اکوتوریسم و ژئوتوریسم به ‌عنوان یک صنعت سبز کمترین وابستگی را به منابع پایه آب و خاک داشته و در عین حال از نظر کسب درآمد و اشتغال و توسعه فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. شهرستان سمیرم از نظر ویژگی های ساختاری سیستم طبیعی موجود و نیز مسائل انسانی مرتبط با موقعیتش و با دارا بودن قابلیت های طبیعی همچون آبشار، چشمه، غار، رودخانه، کوهستان مرتفع و قلل و دریاچه و روستاهای زیبا و عمدتاً سازگار با محیط طبیعی و غیره می‌ تواند یکی از مناطق مستعد کشور در جهت گسترش ژئواکوتوریسم و جذب سرمایه باشد. لذا با شناخت هر چه بهتر این منطقه و معرفی توانمندی ‌های ژئواکوتوریسمی آن به عنوان بخشی از جاذبه ‌های استان به همراه جاذبه فرهنگی و باستانی و ایجاد تفرجگاه ‌های متناسب با محیط های طبیعی می‌ توان به جذب گردشگران و ایجاد اشتغال و جذب سرمایه امید داشت.مواد و روش ها در این پژوهش برای پهنه ‌بندی پتانسیل‌ های ژئوتوریسمی شهرستان سمیرم از مدل آنتروپی شانون استفاده شده. برای مدل سازی از پارمترهای طبیعی و انسانی موجود در منطقه به‌ عنوان شاخص‌ هایی برای آنتروپی شانون استفاده شد. این شاخص‌ ها شامل ارتفاع، شیب، فاصله از رودخانه، فاصله از ژئوسایت، فاصله از قله، فاصله از امامزاده، فاصله از دشت، فاصله از کاربری اراضی، فاصله از واحد اراضی، فاصله از دریاچه، فاصله از آبشار، فاصله از غار، فاصله از چشمه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، فاصله از روستا، مناطق حفاظت ‌شده، اقلیم می‌ باشد. کلیه نقاط با پیمایش میدانی از طریق GIS برداشت شد. نقشه‌های و معیارهای موردنیاز در محیط GIS تهیه و از تعدادی نقشه ‌ها، فاصله گرفته شد. با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون و با همکاری متخصصانی ابتدا جدول تصمیم‌ گیری بی مقیاس شد. سپس وزن هر یک از معیارها جهت استفاده در اولویت ‌بندی گزینه ‌های دهستان شامل وردشت، حنا، ونک، پادنا سفلی و پادنا علیا، پادنا وسطی (کوچک ‌ترین واحد سیاسی شهرستان می ‌باشد و به‌ عنوان واحد مطالعاتی در نظر گرفته ‌شده است) محاسبه گردید. سپس جدول بی مقیاس موزن را محاسبه کرده و در مرحله نهایی بعد از محاسبه راه‌ حل ایده آل مثبت و منفی گزینه ‌ها اولویت ‌بندی آن ‌ها از طریق محاسبه نزدیکی نسبی گزینه ‌ها به راه‌ حل ایده آل انجام شد. نقشه وزنی معیار آنتروپی برای هر معیار محاسبه شد و وزن هر معیار در امتیاز معیارها ضرب شد و نتیجه نهایی نقشه نهایی آنتروپی به دست آمد. برای بررسی و ارزیابی ژئوتوریسم و اکوتوریسم مدل‌ ها و تکنیک‌ های مختلف و متعدد ابداع و پیشنهاد شده است. مدل ‌های ارزیابی ژئوتوریسم سعی دارند پتانسیل‌ ها و توانمندی ‌های ژئوتوریسم را در سطوح ناحیه ‌ای و ملی بررسی و ارزیابی نموده و مکان‌ ها یا نواحی با قابلیت ‌های ژئوتوریسمی را شناسایی نموده و جهت برنامه‌ ریزی ‌ها و اقدامات بعدی معرفی نمایند. در این روش یک ژئومورفوسایت بر اساس سه ارزش علمی، افزوده و ترکیبی تفسیر می ‌گردد. در ارزش علمی شاخص‌ های منحصر به فرد بودن، درهم تنیدگی، قابلیت مشاهده مجدد، جغرافیای دیرینه مدنظر است. در ارزش علمی، شاخص جغرافیای دیرینه به دلیل کمک به تجزیه و تحلیل شرایط زمین و تاریخ آب و هوایی اهمیت زیادی دارد. زیرا معیار جغرافیای دیرینه به دلیل گذشته زمین و اقلیم در ارزش علمی از جایگاه ویژه ‌ای برخوردار است. در ارزش افزوده، شاخص ‌های اکولوژیک، زیبایی، اقتصادی و فرهنگی با تأکید بر شاخص (زمین – تاریخی) در نظر گرفته می‌شود. هدف از محاسبه ارزش افزوده، این است که با برجسته کردن شاخص‌ های مدنظر، امکان اتصال بین ژئومورفولوژی و گردشگری به وجود آید. در زیر معیارهای ارزش ترکیبی بیشتر تأکید بر اقدامات مدیریتی مسئولان و برنامه ریزی جهت توسعه گردشگری، ایجاد زیر ساخت ‌های گردشگری، اقدامات تبلیغاتی مدنظر هستند. در روش رینارد، امتیازدهی گروهی بر اساس میانگین گیری از امتیازدهی فردی یا تلفیق نظرهای کارشناسان دیگر انجام شده است.نتایج و بحث ارزیابی این منطقه نشان می‌ دهد شهرستان سمیرم منطقه ‌ای کمتر شناخته شده برای گردشگران است و منابع زمین شناختی آن کمتر شناسایی و معرفی شده است؛ هرچند به لحاظ ارزشی و علمی خصوصیات جالب توجهی به زمین گردشگران ارائه می ‌دهد. تنوع و تعداد بالای پدیده ‌ها، دسترسی تقریباً آسان به تمامی نقاط شهرستان از طریق جاده ‌های آسفالت و خاکی، اشکال منحصر بفرد و زیبای زمین‌ شناسی و کنار هم قرار گرفتن لایه‌ها و سازندهای گوناگون با قدمت و خصوصیات متفاوت، همه ازجمله عواملی هستند که این منطقه را برای توسعه ژئوتوریسم مستعد می‌ سازد. بنابراین شهرستان سمیرم از توانمندی لازم برای توسعه زمین‌ گردشگری برخوردار است. این پتانسیل ‌ها و منابع بالقوه و جالب توجه که امکان تبدیل به جاذبه‌ های ژئوتوریستی را دارا هستند با استفاده از جستجوی کتابخانه ‌ای، وب سایت‌ ها، نقشه‌ ها، پرسش از افراد محلی و بازدیدهای میدانی شناسایی و معرفی شدند. سپس با توجه به مقیاس ‌های تعریف شده به روش رینارد مورد ارزیابی قرار گرفتند. از میان 4 لندفرم منتخب، غار دنگزلو رتبه نخست، تخت سلیمان رتبه دوم، آبشار رتبه سوم و چشمه بازرنگ رتبه چهارم را به خود اختصاص دادند. همچنین نقشه پتانسیل یابی نهایی شهرستان به روش آنتروپی نشان داد که حدوداً 8425/108 کیلومتر مربع (%6.7) این شهرستان پتانسیل بسیار کم برای ژئواکوتوریسم، 388.2175 کیلومترمربع پتانسیل کم (%23.9)، 322.1800 کیلومتر مربع پتانسیل متوسط (%19.8)، 427.2350 کیلومتر مربع پتانسیل زیاد (%26.3) و 378.1650کیلومتر مربع پتانسیل بسیار زیاد (%23.27) برای ژئواکوتوریسم را دارد.نتیجه گیری با توجه به اطلاعات به‌دست‌آمده در طول پژوهش، بزرگ‌ترین موانع توسعه گردشگری و زمین‌گردشگری در شهرستان سمیرم، ناشناخته بودن این منطقه و منابع بالقوه آن و عدم وجود امکانات در کمترین سطح برای گردشگران است که درصورت رفع این موانع می‌توان از توانمندی این شهرستان برای جذب گردشگران استفاده نمود. درخصوص امتیازات روش رینارد، مجموع ارزش افزوده در بین هر 4 لندفرم از سایر ارزش‌ها بالاتر است. غار دنگزلو و تخت سلیمان به‌عنوان باارزش‌ترین منابع زمین شناختی منطقه برای توسعه ژئوتوریسم، باید مورد توجه بیشتری قرار گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1681 - تهیة نقشه زون های لرزه ای گستره اصفهان با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
مجتبی رحیمی شهید فریبا کارگران نیما رحیمی

اصفهان یکی از شهرهای مهم کشور از نظر اقتصادی، صنعتی، تاریخی و گردشگری می باشد. به علت اهمیت این شهر مطالعات لرزه خیزی و شناسایی گسل های فعال در این منطقه ضروری است. در این مطالعه وضعیت لرزه زمین ساخت و خطر زمین لرزه در نقشه 1:250000 چهارگوش شهر اصفهان مورد بررسی قرار گر أکثر

اصفهان یکی از شهرهای مهم کشور از نظر اقتصادی، صنعتی، تاریخی و گردشگری می باشد. به علت اهمیت این شهر مطالعات لرزه خیزی و شناسایی گسل های فعال در این منطقه ضروری است. در این مطالعه وضعیت لرزه زمین ساخت و خطر زمین لرزه در نقشه 1:250000 چهارگوش شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. گسترة مورد مطالعه از طرف شمال شرق به طرف جنوب غرب شامل زون ایران مرکزی، زون سنندج – سیرجان و زون زاگرس مرتفع می باشد. به کمک تصاویر ماهواره ای، اطلاعات زمین لرزه های تاریخی و دستگاهی، نقشه های زمین شناسی، تکتونیکی و نقشه مغناطیس هوایی، گسل های بنیادی و فعال منطقه مشخص گردید و لرزه خیزی ناحیه مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به اطلاعات موجود، نقشه لرزه زمین ساخت منطقه تهیه گردید که چهار زون لرزه ای در آن مشخص شد. نتایج نشان داد که لرزه خیزی منطقه از جهت شمال شرق به‌طرف جنوب غرب افزایش می یابد. تحلیل خطر لرزه ای گستره مورد مطالعه با استفاده از روش گوتنبرگ – ریشتر احتمال رخداد زمین لرزه های با بزرگی 5/5 تا 6 ریشتر را در منطقه در 100 سال آینده 100%، زمین لرزه های با بزرگی 5/6 ریشتر را 84% و زمین لرزه های با بزرگی 7 ریشتر را 46% پیش بینی کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1682 - انتخاب مناطق مستعد طبیعت گردی پناهگاه حیات وحش کیامکی به روش تصمیم گیری چندمعیاره
امید رفیعیان سید علی اکبر میر راضی نجیبه عبدالعلی پور الهام گلابی

شناسایی و مکانیابی مناطق مستعد برای توسعه گردشگری طبیعی از مهم ترین موضوعات برنامه ریزان گردشگری می‌باشد. اما تنوع زیاد گزینه‌ها و معیارها، عدم اطمینان متغیرها و افق‌های زمانی طولانی در برنامه ریزی محیط زیست، تصمیم سازی را پیچیده تر می سازد. لذا روش‌های تصمیم‌گیری چندمع أکثر

شناسایی و مکانیابی مناطق مستعد برای توسعه گردشگری طبیعی از مهم ترین موضوعات برنامه ریزان گردشگری می‌باشد. اما تنوع زیاد گزینه‌ها و معیارها، عدم اطمینان متغیرها و افق‌های زمانی طولانی در برنامه ریزی محیط زیست، تصمیم سازی را پیچیده تر می سازد. لذا روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره می توانند پاسخگوی این چالش‌ها باشند. هدف از این مطالعه، شناسایی مناطق مستعد طبیعت گردی پناهگاه حیات وحش کیامکی به روش تصمیم‌گیری چندمعیاره با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی است. پس از تعیین معیارهای مؤثر بر طبیعت گردی منطقه و نظر متخصصین، نقشه 15 معیار (فاصله از آبشارها، امامزاده‌ها، زیستگاه‌های حساس، چشمه‌ها، رودخانه‌ها، جاده‌ها، روستاها، محیط‌بانی‌ها، پاسگاه‌های مرزی و همچنین نقشه طبقات ارتفاعی، شیب، جهت جغرافیایی، کاربری اراضی، سنگ بستر و اقلیم)، به عنوان ورودی، تولید شده و طبقه بندی گردیدند. وزن معیارها بر اساس نظرات متخصصین به روش دلفی تعیین و اهمیت نسبی معیارها با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در قالب مقایسه‌های زوجی، تعیین شد. در نهایت نقشه اولویت مناطق مستعد طبیعت گردی با روش ترکیب خطی وزن داده و با اعمال ضریب اهمیت هر معیار در نقشه طبقه بندی شده همان معیار، تولید شد. نتایج نشان داد که 15% و 34% از اراضی منطقه به ترتیب واجد درجه عالی و خوب برای طبیعت گردی و 4% از منطقه، دارای درجه متوسط می باشد. در این مطالعه، توانایی و سودمندی GIS در مکانیابی و ترکیب معیارهای مختلف اکولوژیک نشان داده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1683 - بررسی جهش زایی و سرطانزایی نانوذرات بیسموت با استفاده از سالمونلا تیفی موریوم TA100 و میکروزوم کبد موش
بهار شمس کیلانی صدیقه مهرابیان فرزانه حسینی

زمینه و هدف:استفاده از نانو ذرات به علت ارزانی، مفید بودن و خاصیت ضد میکروبی بالای آن ها، در زمینه های مختلف رو به افزایش است. بنابر این باید به مضرات احتمالی آن ها نیز توجه شود و در غلظتی استفاده شوند که جهش زا و سرطان زا نباشد. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات جهش زا أکثر

زمینه و هدف:استفاده از نانو ذرات به علت ارزانی، مفید بودن و خاصیت ضد میکروبی بالای آن ها، در زمینه های مختلف رو به افزایش است. بنابر این باید به مضرات احتمالی آن ها نیز توجه شود و در غلظتی استفاده شوند که جهش زا و سرطان زا نباشد. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات جهش زایی و سرطان زایی نانوذرات بیسموت با سایز nm56 و در سه غلظتppm1/39، 1/78، 25/156 انجام گرفت.روش کار:در ابتدا جهش زایی ماده آزمون ایمز با استفاده از سالمونلا تیفی موریوم100TAسنجش و سرطان زایی آن جداگانه با میکروزوم کبدی موش9Sافزوده و شمارش کلنی های برگشتی انجام گردید. نتایج حاصل از این آزمایش به کمک نرم افزار SPSSو روش آماری آنالیز واریانس یک طرفه مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها:در حضور میکروزوم کبد موش تعداد کلنی های برگشتی در مقایسه با عدم حضور این آنزیم، کاهش یافته و این بدین معنی است که اثر جهش زایی و سرطان زایی با حضور این آنزیم کاهش می یابد.نتیجه گیری:طبق نتایج پژوهش حاضر نانوذرات بیسموت فعالیت جهش زایی و سرطان زایی از خود نشان نداد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1684 - اثر دریافت ویتامین E بعد از تولد بر روی علایم رفتاری موش‌های صحرائی مدل اوتیسمی
آذین سادات سید آتشی حمید سپهری

زمینه و هدف : اختلالات طیف اوتیسم (ASD) نشان دهنده یک گروه نا همگن از سندرم های رشد عصبی است که با نقص در تعامل اجتماعی و رفتارهای تکراری مشخص می‌شود.کاهش سطوح پلاسمایی ویتامین E در بیماران اوتیسمی و اثرات مفید تجویز آن در دوران بارداری گزارش شده است . مطالعه حاضر به من أکثر

زمینه و هدف : اختلالات طیف اوتیسم (ASD) نشان دهنده یک گروه نا همگن از سندرم های رشد عصبی است که با نقص در تعامل اجتماعی و رفتارهای تکراری مشخص می‌شود.کاهش سطوح پلاسمایی ویتامین E در بیماران اوتیسمی و اثرات مفید تجویز آن در دوران بارداری گزارش شده است . مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر ویتامین E بعد از تولد بر رفتار شبه اوتیسمی موش‌های صحرایی که در معرض VPA قرار گرفته اند انجام شد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه موشهای صحرایی باردار از روز چهاردهم بار داری به دو گروه تقسیم شدند ،یک گروه فقط غذا و آب معمولی دریافت کردندو گروه دیگر والپروئیک سدیم در روز چهاردهم بارداری تزریق گردید. سپس فرزندان نر بدنیا آمده در چهار گروه تقسیم شدند .گروه کنترل ،اوتیسمی ،اوتیسم+ Vitamin Eوگروه ویتامین E .سپس در روز44 بعد از تولد تحت ارزیابی رفتاری با استفاده از آزمون ماز تی شکل، و آزمون رفتاری بازی برای ارزیابی اختلال اجتماعی قرار گرفتند. نتایج: تجویز ویتامین E در موش‌های تحت تیمار با VPA میزان تناوب در انتخاب را در ماز تی شکل نسبت به گروه تیمار VPA تنها افزایش داد همچنین منجر به بهبود رفتار اجتماعی وقت گذراندن با موش غریبه شد . تجویز ویتامین E در موش‌های تحت تیمار با VPA هیچکدام از رفتارهای اجتماعی دیگر شامل بو کشیدن، دویدن و آراستن را نسبت به تیمار والپوریک اسید تنها بهبود نبخشید . نتیجه گیری: تیمار ویتامین E بعد تولد باعث بهبود انعطاف پذیری شناختی و تا حدودی رفتارهای اجتماعی در موش‌های اوتستیک می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1685 - بررسی چند شکلی ژن GDF9 در گوسفند قره گل و ارتباط آن با چند قلوزایی
رضا سید شریفی نجات بادبرین امجد بهمنی علی مجتهدین

زمینه و هدف:یکی از صفات بسیار مهم و اقتصادی در پرورش گوسفند چند قلوزایی است. مطالعات ژنتیکی مشخص نموده است که چند قلوزایی تحت تاثیر مجموعهای از ژنها معروف به ژنهای باروری قرار دارد. از جمله این ژن ها، ژن GDF9است که بر روی کروموزوم شماره 5 گوسفند شناسایی گردید. پژوهش أکثر

زمینه و هدف:یکی از صفات بسیار مهم و اقتصادی در پرورش گوسفند چند قلوزایی است. مطالعات ژنتیکی مشخص نموده است که چند قلوزایی تحت تاثیر مجموعهای از ژنها معروف به ژنهای باروری قرار دارد. از جمله این ژن ها، ژن GDF9است که بر روی کروموزوم شماره 5 گوسفند شناسایی گردید. پژوهش حاضر با هدف بررسی چند شکلی ژن GDF9و رابطه آن با صفت چندقلوزایی در گوسفند قره گل انجام گرفت. روش کار:برای این منظور از 100 راس گوسفند ماده قره گل در ایستگاه اصلاح نژاد قره گل سرخس به صورت تصادفی نمونه خون تهیه و اطلاعات زایش آن ها ثبت گردید. پس از استخراج DNAبا استفاده از یک جفت آغازگر اختصاصی یک قطعه 1503 جفت بازی از ژن GDF9تکثیر شد. قطعه تکثیر شده با استفاده از آنزیم Rsa Iهضم گردید. با استفاده از نرم افزار SAS 9.1ارتباط بین ژنوتیپهای شناسایی شده و صفت چند قلوزایی بررسی شد.یافته ها:نتایج حاصل از هضم آنزیمی وجود جهش را در این جایگاه ژنی تایید نمود و رابطه معنیدار(05/0P) بین ژنوتیپهای مشاهده شده و صفت چند قلوزایی نشان داد، به طوری که حیوانات هتروزیگوت نسبت به هموزیگوتها میزان چند قلوزایی بالاتری داشتند.نتیجه گیری: جهش ایجاد شده در ژن GDF9جهش مفیدی بوده و اقدام برای تثبیت این جهش در طی سالهای آینده به احتمال زیاد موجب افزایش چند قلوزایی، افزایش راندمان تولید مثلی و در نهایت افزایش درآمد دامداران خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1686 - مطالعه بافتی، مولکولی و اثر سینرژیسم نانو ذرات گرافن اکسید و آنتی بیوتیک بر اشریشیاکلی جدا شده از تومورهای سرطان کولورکتال
صدیقه مهرابیان آزاده بهزادی شهلا محمد گنجی

زمینه و هدف:یکی از مهم ترین فاکتورهای ایجاد سرطان کولورکتال عفونت باکتریایی است. عفونت با نوع خاصی از باکتریE.coliدر افراد مبتلا به بیماری های التهابی روده، می تواند باعث شروع سرطان کولورکتال شود. این باکتری با تولید توکسین ترشحی کلی باکتین شرایط فلورمیکروبی روده را برا أکثر

زمینه و هدف:یکی از مهم ترین فاکتورهای ایجاد سرطان کولورکتال عفونت باکتریایی است. عفونت با نوع خاصی از باکتریE.coliدر افراد مبتلا به بیماری های التهابی روده، می تواند باعث شروع سرطان کولورکتال شود. این باکتری با تولید توکسین ترشحی کلی باکتین شرایط فلورمیکروبی روده را برای بیماری زائی خود فراهم نموده و با اختلال در سیکل سلولی باعث شروع پیشرفت و توسعه سرطان کولورکتال می گردد. لذا هدف از این مطالعه با توجه به مقاوم شدن باکتری بررسی اثر نانو آنتی بیوتیک بر عفونت و میزان بروز و پیشرفت سرطان کولورکتال است.روش کار:60 بیوپسی از روده بزرگ مراجعه کنندگان به کلینیک گوارش( 30 نمونه از افراد مبتلا به سرطان کولورکتال و 30 نمونه از افراد سالم) از نظر بیماری روده ای و سرطان کولون، ژن clbBوclbNبه عنوان مارکر جزایر ژنومی pksبررسی شد. دو نمونه Ecoli pksجدا شده از بیمار و فرد سالم تحت تاثیر آنتی بیوتیک های رایج درمان روده ای و نانو ذرات گرافن اکسید با روش سنجش قطر هاله عدم رشد قرار گرفتند و اثر سینرژیسم نانو آنتی بیوتیک بر باکتری های مزبور سنجش گردید.یافته ها:در این مطالعه ارتباط معنی داری بین فراوانی باکتری های E.coliواجد ژنclbBو clbNوسرطان کولورکتال یافت نشد(0/2=p). باکتری جدا شده از سرطان کولورکتال نسبت به گروه شاهد مقاومت بیشتری نسبت به آنتی بیوتیک ها نشان داد. اثر سینرژیسم بین آنتی بیوتیک و نانو ذرات گرافن اکسید مشاهده گردید.نتیجه گیری:نتایج بررسی این ژن ها در جامعه ایرانی در مقایسه با تحقیقات سایر جوامع فراوانی کمتری را نشان می دهد. باکتری E.coliجدا شده از سرطان کولورکتال مقاوم تر از نمونه کنترل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1687 - تاثیر ترکیب سیاهدانه و عسل (دوسین) بر میزان استروئید های جنسی و فرآیند اسپرماتوژنز در موش های صحرایی نر بالغ با القای کم کاری تیروئید
پریسا پورزال مختار مختاری مهرداد شریعتی

زمینه و هدف: تغییرات مربوط به هورمون های تیروئید باعث اختلال در عملکرد غدد جنسی و ناباروری می شود . در این تحقیق تاثیر سیاهدانه و عسل (دوسین) برمیزان هورمون های جنسی و فرآیند اسپرماتوژنز در موش های صحرایی نر بالغ با القای کم کاری تیروئید بررسی شد.مواد و روش ها: در این م أکثر

زمینه و هدف: تغییرات مربوط به هورمون های تیروئید باعث اختلال در عملکرد غدد جنسی و ناباروری می شود . در این تحقیق تاثیر سیاهدانه و عسل (دوسین) برمیزان هورمون های جنسی و فرآیند اسپرماتوژنز در موش های صحرایی نر بالغ با القای کم کاری تیروئید بررسی شد.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 60 سر موش صحرایی نر بالغ به شش گروه ده تایی شامل گروه کنترل ، گروه شاهد ، گروه تجربی1; تجویز متی مازول با دوز 25 میلی گرم بر کیلوگرم به مدت 10 روز، گروه تجربی 2; تجویز دوسین به تنهایی با دوز 200 میلی گرم بر کیلوگرم به مدت 21 روز، گروه های تجربی 3 و 4; دریافت کننده متی مازول و دوسین با دوزهای 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم به مدت 21 روز تقسیم شد. در پایان دوره آزمایش، خونگیری از قلب حیوانات انجام و غلظت سرمی هورمون های دی هیدروتستوسترون، آندروسترون، دی هیدرواپی آندروسترون و آندروستن دیون اندازه گیری شد. رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین برای بررسی فرآیند اسپرماتوژنزدر بافت بیضه انجام شد.نتایج: میزان دی هیدروتستوسترون، دی هیدرواپی آندروسترون و آندروستن دیون در گروه های تجربی 3 و 4 نسبت به گروه تجربی 1 افزایش معنی داری نشان داد. میزان آندروسترون در گروه تجربی 4 در مقایسه با گروه تجربی 1 افزایش یافت. در گروه های تجربی 3 و 4، سلولهای اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتید و ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺫﺧﻴﺮﻩ اپی دیدیمی ﺍﺳﭙﺮﻡ نسبت به گروه تجربی 1 افزایش معنی داری نشان داد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق سیاهدانه و عسل (دوسین) باعث بهبود غلظت سرمی هورمون های موثر بر فعالیت بیضه وتکثیر سلول های رده اسپرم ساز در موش های مبتلا به کم کاری تیروئید می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1688 - تاثیر ترکیب سیاهدانه و عسل (دوسین) بر حافظه و یادگیری در موش های صحرایی نر بالغ با القای کم کاری تیروئید
پریسا پورزال مختار مختاری مهرداد شریعتی

زمینه و هدف: کم کاری تیروئید باعث اختلالات حافظه و یادگیری و کاهش عملکرد شناختی میشود. این مطالعه به منظور تعیین تاثیر دوسین (سیاهدانه و عسل) بر روی یادگیری و حافظه در موش های صحرایی نر بالغ بدنبال القای کم کاری تیروئید انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 60 أکثر

زمینه و هدف: کم کاری تیروئید باعث اختلالات حافظه و یادگیری و کاهش عملکرد شناختی میشود. این مطالعه به منظور تعیین تاثیر دوسین (سیاهدانه و عسل) بر روی یادگیری و حافظه در موش های صحرایی نر بالغ بدنبال القای کم کاری تیروئید انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 60 سر موش صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار با وزن تقريبي g 200-225 و سن حدود 3 -5/2 ماه به شش گروه ده تایی تقسیم شد. گروه کنترل (Ctl) هیچ دارویی دریافت نکرد. گروه شاهد (Sham) دریافت کننده ی یک میلی لیتر آب مقطر به مدت 21 روز ، گروه تجربی 1 كم كاري تيروئيد (Hypo) كه داروي متيمازول به میزان 25 میلی گرم بر کیلوگرم بصورت گاواژ به مدت 10 روز دريافت كرد، گروه تجربی 2 دریافت کننده ی دوسین به میزان 100 میلی گرم بر کیلوگرم به مدت 21 روز ، گروه های تجربي 3 و 4 که علاوه بر القای هیپوتیروئیدیسم به ترتيب 100 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم به مدت 21روز بصورت گاواژ دریافت کردند. اختلالات حافظه و یادگیری در حیوانات با آزمون ماز آبی موریس ارزیابی شد. نتایج: در ماز آبی موریس، زمان و مسیر طی شده برای رسیدن به سکو در گروه تجربی 1(Hypo) نسبت به گروه کنترل (Ctl) در روزهای سوم و چهارم بیشتر بود. زمان و مسیر طی شده در گروه نجربی 3 و 4 در روز سوم به طور معنی داری از گروه تجربی 1 کمتر بود. نتایج حافظه فضایی نشان داد که میانگین زمان سپری شده در ربع هدف در گروه تجربی 1 نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‌داری یافته است. همچنین افزایش معنی داری در میانگین زمان و مسافت سپری شده در ربع هدف در گروه تجربی3 نسبت به گروه تجربی 1 مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که درمان با عصاره دوسین ممکن است اثرات مضر کم کاری تیروئید را بر یادگیری و حافظه بهبود بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1689 - Assessment of MOB1A and B gene polymorphisms in oral lichen planus patients
Seyed Fateme Askari Leila Farhad Mollashahi Mohamad Ayoub Rigi Ladiz Dor Mohammad Kordi-Tamandani

10.30486/cofs.2023.1980851.1001

Background: This study aimed to assess MOB1A and B gene polymorphisms in patients with oral lichen planus (OLP. Several of premalignant lesions such as, leukoplakia, erythroplakia, oral lichen planus (OLP), and submucosal fibrosis can undergo malignant transformation an أکثر

Background: This study aimed to assess MOB1A and B gene polymorphisms in patients with oral lichen planus (OLP. Several of premalignant lesions such as, leukoplakia, erythroplakia, oral lichen planus (OLP), and submucosal fibrosis can undergo malignant transformation and lead to oral cancer and non-invasive screening of patients to find those susceptible to SCC before progression to cancer would be highly beneficial.Materials and Methods: This case-control study was conducted on 35 OLP patients and 35 healthy controls presenting to the Oral Medicine Department of Zahedan Dental School 2015 -2017. Unstimulated saliva samples were collected from both groups, and MOB1A and B gene polymorphisms were assessed by polymerase chain reaction (PCR). The two groups were compared by the Chi-square test (alpha=0.05).Results: Two groups had no significant difference in the frequency of T and G alleles for MOB1A gene polymorphisms. (P>0.05) and either two groups had no significant difference in the frequency of A and C alleles for MOB1B gene polymorphism's (P>0.05).Conclusion: The present results showed no significant difference between the case and control groups regarding MOB1A and B gene polymorphisms; thus, MOB1A and B gene polymorphisms do not appear to play a role in the pathogenesis of OLP. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1690 - طراحی مدل جامعه شناختی توسعه برد گردشگری ورزشی براساس ظرفیت سازی زنجیره مقصد در شمال غرب کشور
فرید پوربیرامی هیر مهرداد محرم زاده مسعود ایمان زاده سیمین اسگندری دستگیری

10.30486/4s.2023.1996155.1156

هدف: هدف از این پژوهش طراحی مدل جامعه شناختی توسعه برد گردشگری ورزشی براساس ظرفیت سازی زنجیره مقصد در شمال غرب کشور بود.روش‌شناسی: روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش مدیران و کارکنان موسسات گردشگری شمال غرب کشور بودند. برآورد نمونه آماری به تعداد قاب أکثر

هدف: هدف از این پژوهش طراحی مدل جامعه شناختی توسعه برد گردشگری ورزشی براساس ظرفیت سازی زنجیره مقصد در شمال غرب کشور بود.روش‌شناسی: روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش مدیران و کارکنان موسسات گردشگری شمال غرب کشور بودند. برآورد نمونه آماری به تعداد قابل کفایت برمبنای هر گویه 10 نفر نمونه‌گیری به روش تصادفی انتخاب شد. از این رو به تعداد 10 برابر سؤالات متغیر دارای بیشترین تعداد سؤال 13 سؤال در متغیر (ظرفیت‌سازی زنجیره مقاصد گردشگری ورزشی) 130 نفر برآورد شد. برای ارزیابی روایی محتوایی از ده متخصص علمی و اجرایی نظرخواهی شد. سپس پایایی ترکیبی و روایی سازه در مرحله نهایی با استفاده از نرم افزار پی.ال.اس بررسی و تایید شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی سازه‌های هریک از نه متغیر اصلی نشان داد که تمامی مؤلفه‌ها به-صورت معناداری نقش تبیین کننده‌ای دارند. تحلیل مسیر هم نشان داد که روابط بین نه متغیر اصلی به توالی از متغیرهای مستقل به سمت متغیرهای وابسته مثبت و معنادار است و مدل مفهومی برازش مطلوبی دارد.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش مدل تدوین شده حاضر می تواند تحولی شگرف در گردشگری ورزشی شمال غرب کشور ایجاد کرده و لازم است که مسئولین ذی‌نفع و ذی‌ربط برای ایجاد تحول و توسعه گردشگری ورزشی ظرفیت های فیزیکی، اکولوژیکی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را شناسایی و در برنامه ریزی ها بگنجانند و مقاصد گردشگری را با خدمات اصلی و حمایتی برای تحویل بی نقص و لذت بخش به گردشگران ورزشی مهیا کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1691 - بررسی تاثیرکمال گرایی اخلاقی بر رفتار اجتماعی آنلاین با نقش میانجی اعتماد بین فردی آنلاین و هویت اخلاقی در دانش آموزان المپیاد استعدادهای برتر ورزشی کشور
کاظم چراغ بیرجندی سید حسین خواجه

10.30486/4s.2022.1962791.1051

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیرکمال گرایی اخلاقی بر رفتار اجتماعی آنلاین با نقش میانجی اعتماد بین فردی آنلاین و هویت اخلاقی در المپیاد استعدادهای برتر ورزشی کشور بود.روش‌شناسی: روش تحقیق از نوع توصیفی می‌باشد و به شکل میدانی انجام‌شده است. جامعه آماری پژوهش شامل دان أکثر

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیرکمال گرایی اخلاقی بر رفتار اجتماعی آنلاین با نقش میانجی اعتماد بین فردی آنلاین و هویت اخلاقی در المپیاد استعدادهای برتر ورزشی کشور بود.روش‌شناسی: روش تحقیق از نوع توصیفی می‌باشد و به شکل میدانی انجام‌شده است. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان ورزشکار المپیاد های دانش آموزی کشور بودند. با توجه به نامحدود بودن جامعه آماری تعداد نمونه با توجه به جدول مورگان به تعداد 384 نفر انتخاب شدند که شیوه نمونه گیری به صورت خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه کمال گرایی اخلاقی یانگ و همکاران (2015)، پرسشنامه رفتار اجتماعی آنلاین ایگرس و همکاران (2018) ، پرسشنامه اعتماد بین فردی آنلاین اسورا و همکاران براساس مدل مایر و میشرا (2015) و پرسشنامه هویت اخلاقی بلک و رینولدز (2016) مورد استفاده قرار گرفتند. برای اطمینان از روایی پرسشنامه‌ها، بعد از تدوین آن‌ها از نظرات و راهنمایی‌های استادان صاحب‌نظر در علم مدیریت ورزش استفاده شد و نظرات آن‌ها در پرسش‌نامه نهایی لحاظ گردید..یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد هویت اخلاقی و اعتماد بین فردی آنلاین در ارتباط بین کمال گرایی اخلاقی و رفتار اجتماعی آنلاین نقش میانجی دارد؛ همچنین مدل ساختاری پژوهش با توجه به مقدار شاخص52/0GOF= نشان از برازش مطولب داشت.نتیجه‌گیری: لذا توصیه می شود؛ برای رشد رفتار اجتماعی آنلاین مطلوب در دانش آموزان ورزشکار توجه به بحث اخلاق و به ویژه کمال گرایی اخلاقی و هویت اخلاقی در مدارس و آموزش ها آنان گنجانده شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1692 - مدل نقش مدیریت ارتقای سلامت با ورزش در توسعه پایدار ایران: برساخت‌گرایی اجتماعی با رویکرد داده بنیاد
مرضیه ابوطالبی رسول نظری

مقدمه: یکی از مراحل اولیه مدیریت ارتقای سلامت در جامعه، پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر است. یک راهبرد عملیاتی برای این منظور، ورزش و فعالیت‌بدنی است. هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر ارائه مدل نقش مدیریت ارتقای سلامت با ورزش در توسعه پایدار ایران مبتنی بر برساخت‌گرایی أکثر

مقدمه: یکی از مراحل اولیه مدیریت ارتقای سلامت در جامعه، پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر است. یک راهبرد عملیاتی برای این منظور، ورزش و فعالیت‌بدنی است. هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر ارائه مدل نقش مدیریت ارتقای سلامت با ورزش در توسعه پایدار ایران مبتنی بر برساخت‌گرایی اجتماعی است. روش شناسی: مطالعه حاضر از نوع کیفی و با روش نظریه داده بنیاد انجام شد. از طریق روش نمونه‌گیری هدفمند و به روش گلوله‌برفی و براساس مصاحبه‌ با 21 تن از متخصصین دارای تجربه در زمینه ورزش سلامت محور، داده‌های پژوهش جمع‌آوری شد. داده ها براساس نظریة داده‌‌بنیاد و با رویکرد ساخت‌گرای Cahrmaz ، کدگذاری و تحلیل شدند. یافته‌ها: تعداد 117 کد اولیه، 44 کد متمرکز یا انتخابی و در نهایت 9 کد محوری شناسایی شد. عوامل اصلی نقش مدیریت ارتقای سلامت با ورزش در توسعه پایدار ایران شناسایی شده، شامل بازیگران اصلی، آموزش، فعالیت‌بدنی پایدار، مدیریت ارتقای سلامت، برنامه‌ریزی، آموزش‌دهندگان، حیطه‌های ورزش، سوادها و حس پایداری می‌باشند. نتیجه‌گیری: عوامل اصلی شناسایی شده با 117 کد اولیه، 44 کد متمرکز یا انتخابی و در نهایت 9 کد محوری شناسایی شد. پیشنهاد می شود مسئولین سازمان ها، مأموریت و چشم‌انداز سازمان‌های خود با رویکرد نقش مدیریت ارتقای سلامت با ورزش، جهت رسیدن به توسعه پایدار، بازنگری نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1693 - رابطه ارزش ویژه برند مقاصد گردشگری ورزشی با عوامل روان‌شناختیِ پیام‌های تبلیغاتی(مطالعه موردی: مجموعه ورزشی سرزمین موج های آبی مشهد)
علی صالحی رسول نوروزی سید حسینی مرجان صفاری

10.30486/4s.2022.1956119.1037

هدف: ورزش های آبی یکی از ورزش های مورد علاقه جوانان محسوب می شود. هدف از این تحقیق بررسی رابطه ارزش ویژه برند مقاصد گردشگری ورزشی با عوامل روان‌شناختی پیام‌های تبلیغاتی بود. روش‌شناسی: جامعه آماری کلیه استفاده‌کنندگان از مجموعه ورزشی سرزمین موج‌های آبی مشهد بود که 384 ن أکثر

هدف: ورزش های آبی یکی از ورزش های مورد علاقه جوانان محسوب می شود. هدف از این تحقیق بررسی رابطه ارزش ویژه برند مقاصد گردشگری ورزشی با عوامل روان‌شناختی پیام‌های تبلیغاتی بود. روش‌شناسی: جامعه آماری کلیه استفاده‌کنندگان از مجموعه ورزشی سرزمین موج‌های آبی مشهد بود که 384 نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های احساس لذت و انگیختگی مهرابیان و راسل (۱۹۷۴) و ارزش ویژه برند آکر (1991) استفاده شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین انگیختگی و مؤلفه‌های ارزش ویژه برند رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد(05/0P<). همچنین بین لذتِ حاصل از تبلیغات، با تمامی مؤلفه‌های ارزش ویژه برند مقاصد گردشگری ورزش‌های آبی رابطه مثبت معنی‌داری وجود دارد(05/0P<). نتیجه‌گیری: به‌صورت کلی می‌توان این‌گونه استنباط کرد که شیوه دست‌کاری و انتخاب لذت و انگیختگی ادراک‌شده از تبلیغات می‌تواند ارزش ویژه برند مجموعه ورزشی سرزمین موج های آبی را تحت تأثیر قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1694 - تبیین مولفه های مدل توسعه گردشگری ورزشی: رویکرد منظر جامعه شناختی شهر اصفهان
امیر علی عقیلی شهرام عروف زاد

10.30486/4s.2022.1972127.1077

هدف: هدف این پژوهش تبیین مولفه های مدل توسعه گردشگری ورزشی: رویکرد منظر جامعه شناختی شهر اصفهان بود.روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. روش جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش از نوع میدانی است. جامعه آماری شامل گردشگران ورزشی، مدیران ورزشی شهر أکثر

هدف: هدف این پژوهش تبیین مولفه های مدل توسعه گردشگری ورزشی: رویکرد منظر جامعه شناختی شهر اصفهان بود.روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. روش جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش از نوع میدانی است. جامعه آماری شامل گردشگران ورزشی، مدیران ورزشی شهر اصفهان و اساتید مدیریت ورزشی به تعداد 500 نفر در نظر گرفته شد. برای تهیه و تدوین پرسشنامه از تکنیک دلفی استفاده شد. پرسش‌نامه محقق ساخته بر اساس ابعاد گردشگری ورزشی ساخته شده بود. در این پژوهش، برای تجزیه وتحلیل اطلاعات آماری یافته‌ها از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی در دو بخش مجزا استفاده شده بود. برای بررسی اثر تعاملی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی از تحلیل واریانس چندمتغیری MANOVA ، جهت ایجاد ارتباط بین متغیرهای وابسته و مستقل و ارائه مدل از (Amos) استفاده شد. نتایج: با توجه به نتایج می توان گفت هر فعالیت اقتصادی در صنعت گردشگری، مقاصد باید از بازاری که با آن روبرو هستند و مخاطبان و محصولات شناخت دقیقی داشته باشند و بازار گردشگری خود را تحلیل نموده است.نتیجه گیری: به طور کلی باید اذعان نمود با تمرکز بر دیدگاه ها و علایق گردشگران ورزشی و نظر به تعیین بازار هدف برای آنها با تبلیغات مناسب و اطلاع رسانی در مورد بازار گردشگری ورزشی اصفهان، ایجاد تسهیلات رفت و آمد و سیستم حمل و نقل مناسب، ثبات اجتماعی، بهبود وضعیت بهداشتی و خدماتی، ایجاد تسهیلات رفاهی و اقامتی و استقبال خوب از گردشگران و حضور در ورزشگاه ها ایجام گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1695 - مطالعه عوامل مؤثر جامعه‌شناختی بر رفتارهای هولیگانیستی تماشاگران فوتبال در لیگ برتر ایران
حسین صدر محمدی بهرام قدیمی مهرداد نوابخش

هدف: هدف از مطالعه حاضر مطالعه عوامل مؤثر جامعه‌شناختی بر رفتارهای هولیگانیستی تماشاگران فوتبال در لیگ برتر ایران است. هولیگانیسم، رفتارهای نابهنجار تنش‌آفرین که از قبل و حین و پس مسابقات مهیج فوتبال، میان تماشاچیان و هواداران مختلف و توسط اوباش یا آشوبگران (هولیگان‌ها) أکثر

هدف: هدف از مطالعه حاضر مطالعه عوامل مؤثر جامعه‌شناختی بر رفتارهای هولیگانیستی تماشاگران فوتبال در لیگ برتر ایران است. هولیگانیسم، رفتارهای نابهنجار تنش‌آفرین که از قبل و حین و پس مسابقات مهیج فوتبال، میان تماشاچیان و هواداران مختلف و توسط اوباش یا آشوبگران (هولیگان‌ها) در گروه تماشاگران رخ می‌دهند تعریف کرد. در تحقیق حاضر، هولیگانیسم از ابعاد مختلف زیست‌شناختی، روان‌شناختی و جامعه‌شناختی مورد تبیین و بررسی قرارگرفته است. روش تحقیق حاضر، از نوع کمی، به لحاظ کاربردی و به لحاظ زمانی مقطعی می‌باشد. روش‌شناسی: روش نمونه‌گیری از نوع تصادفی بوده و حجم نمونه تحقیق با توجه به عدم وجود آمار مشخص از تعداد هولیگان‌ها و تماشاچیانی که در نقش هولیگان در مجامع ورزشی مربوط به فوتبال حضور پیدا می‌کنند از فرمول کوکران با جمعیت بزرگ استفاده‌شده است که تعداد ۳۸۴ نفر برآورد گردید و جمع‌آوری ۳۹۳ پرسشنامه از این میآن‌که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی صورت گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شد. یافته‌ها: پردازش، تجزیه‌وتحلیل آماری اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (جدول‌های توزیع فراوانی، آزمون‌های همبستگی، رگرسیون چند متغیری و تحلیل مسیر) انجام شد. یافته‌های تحقیق نشان داد بین تخلیه هیجانات (423/0)، بیماری‌های روحی (462/0)، احساس ناکامی (249/0)، احساس جوانی و هویت مردانگی (382/0)، احساس تعلق اجتماعی (257/0-)، محرومیت نسبی (379/0)، تبعیت از گروه‌های مرجع (289/0-)، انزوای اجتماعی (267/0-)، تبعیت از الگوهای انحرافی (611/0)، مصرف رسانه‌ای (176/0)، مسئولیت‌پذیری اجتماعی (269/0-)، (پایگاه اجتماعی – اقتصادی (198/0-) تماشاگران و هولیگانیسم رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1696 - شناسایی عوامل تاثیر گذار بر رفتار وندالیسمی و خشونت آمیز دانش آموزان ورزشکار نخبه با رویکرد تئوری داده بنیاد
اکرم سادات هاشمی دانالو حسن معصومی رسول طریقی

هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل تاثیر گذار بر رفتار وندالیسمی و خشونت آمیز دانش آموزان ورزشکار نخبه است. روش‌شناسی: روش تحقیق حاضر از نوع تئوری زمینه ای می باشد برای گردآوری داده های مورد نیاز از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق، جهت شناسای أکثر

هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل تاثیر گذار بر رفتار وندالیسمی و خشونت آمیز دانش آموزان ورزشکار نخبه است. روش‌شناسی: روش تحقیق حاضر از نوع تئوری زمینه ای می باشد برای گردآوری داده های مورد نیاز از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق، جهت شناسایی مؤلفه های مربوط استفاده شد چارچوب کلی مدل بر اساس رویکرد تئوری داده بنیاد با رهیافت ساختگرایانه چارمز (2014) استفاده شد. جامعه آماری شامل مدیران ارشد ورزشی، مدیران و کارشناسان سازمان آموزش و پرورش، معلمان ورزش و اساتید رشته مدیریت ورزشی که دارای تألیف کتاب و مقاله در زمینه مربوطه بودند تشکیل دادند. نمونه گیری به صرورت هدفمند به شیوه نمونه گیرری متوالی و بصورت گلوله برفی انجام شد (15 نفر). جهت بررسی کیفیت و اعتباربخشی به نتایج کیفی از معیارهای ارزشیابی لینکلن و گابا (1985) شامل معیارهای اعتبار، انتقال، قابلیت اعتماد و تأییدپذیری استفاده شد. کدگذاری مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA20 انجام پذیرفت. یافته‌ها: نشان داد عوامل مؤثر بر رفتار وندالیسمی و خشونت آمیز دانش آموزان ورزشکار نخبه شامل فشار روانی (9 شاخص)، محیط فرهنگی (2 شاخص)، اعتماد به نفس (4 شاخص)، فرهنگ جامعه (4 شاخص)، تجربه‌های گذشته (5 شاخص) می باشند. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد آموزش رفتارهای اجتماعی و مسئولیت‌پذیری، تقویت اعتماد به نفس، تغییر فرهنگ جامعه، ایجاد محیط فرهنگی مثبت و مداخلات روانشناختی برای کنترل فشارهای روانی و احساسات منفی و مدیریت رفتارهای وندالیسمی و خشونت آمیز دانش آموزان و پیشگیری از آن‌ها ضروری می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1697 - واکاوی اسطوره ای و نقد اشعار عرفانیِ فقیر بصیرالدین شیرازی بر اساس رویکرد پُست زیست محیطی در هنر (بررسی موردی کتابِ وحیدنامه)
رهام امیرپور امرائی محمدرضا شریف زاده ابوالفضل داودی رکن آبادی پژمان دادخواه

همواره یکی از نکته های مهمی که در رویکردهای هنری امروزه کاربرد بسیار یافته است، نقدِ زیست محیطی می باشد که پژوهشگران در این حیطه کوشیده اند تا از ظواهرِ طبیعت و هنر در تاریخ به جست وجویِ اشتراکاتی خصوصا با نمودهایِ بیرونی بپردازند که برای بازسازی‌ها علمی و جِدی با هم مُ أکثر

همواره یکی از نکته های مهمی که در رویکردهای هنری امروزه کاربرد بسیار یافته است، نقدِ زیست محیطی می باشد که پژوهشگران در این حیطه کوشیده اند تا از ظواهرِ طبیعت و هنر در تاریخ به جست وجویِ اشتراکاتی خصوصا با نمودهایِ بیرونی بپردازند که برای بازسازی‌ها علمی و جِدی با هم مُیسر می‌باشند؛ به طور مثال، در این راستا اگر در شعری کهن از یک شاعر فرضاً درباره یکی از اُستان های ایران شعری بیان شده که آنجا پوشش گیاهیِ خاصی داشته و امروزه این پوشش گیاهی کم شده است، با این روشِ بیرون‌پِی ابتدا میتوان مقدارش را در زمان معاصر؛ تطبیقِ نزدیک داد و سپس به این مسئله پِی بُرد که اگر این مهم (به فرض درخت کاج) اکنون در آنجا کم شده است؛ دلیلِ وقوعِ سیلِ زیادِ این استان می باشد یا بلعکس چرا در فلان منطقه طبع شاعری کم شده است؟ ولی از آنجایی که انسان (به ویژه شرقی) امیال و حالاتی اَنْفُسی/درونی دارد نگارنده در این تحقیق به رویکردی تازه تر دست یافت تا ببینیم از بررسی این بازسازیِ محیطی که حال به در درون هر فرد با ساختاری مجزا مربوط است، تئوری نو چگونه داده‌هایی در بَر خواهد داشت؛ همچنین از بخش‌های نسبتاً فرعی در این مقاله، با این رویکردها: شناخت شناسیِ جدید با واکاوی اشعاری از بصیری شیرازی است که نشان می دهد، ادبیات مِهرپرستی در دورانِ معاصر به چه جلوه¬هایی سوق یافته و اصطلاحاً چه تناسبی با درونیات بشر دارد. شیوه پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و با دیدِ کیفی-کاربردی تحاصل و گردآوریِ منابع نیز از روش کتابخانه‌ای و میدانی است، هدف این تحقیق آن است که با چنین بررسی و پژوهشی، جوّ هنرهای زیبا، فارغ از شعار؛ جنبۀ کاربردی تری به خود گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1698 - رهبانیت در گستره روایات
ذکیه فتاحی شهرام پازوکی

پارسایی و زهد یکی از مهم ترین ویژگی‌های ادیان بوده چنانکه بسیاری را به ترک دنیا و «رهبانیت» کشانده است. در میان ادیانی مثل مسیحیت روش رهبانیت عمومیّت و مقبولیت بیشتری داشته است. نظر اسلام در باره ی رهبانیت، بهترین راه، تمسّک به آیات قرآن و روایات منقول از معصومین (ع) می أکثر

پارسایی و زهد یکی از مهم ترین ویژگی‌های ادیان بوده چنانکه بسیاری را به ترک دنیا و «رهبانیت» کشانده است. در میان ادیانی مثل مسیحیت روش رهبانیت عمومیّت و مقبولیت بیشتری داشته است. نظر اسلام در باره ی رهبانیت، بهترین راه، تمسّک به آیات قرآن و روایات منقول از معصومین (ع) می باشد؛ چنانکه از ظاهر منابع اسلامی پیداست، خداوند در قرآن کریم در چهار آیه به واژه ی رهبانیت اشاره نموده است؛ برای فهم آنچه در قرآن کریم پیرامون رُهبانیت آمده است؛ مفسّرین اسلامی اعم از شیعه و سنّی در برداشت مفهومی رهبانیت نظراتی داده اند، به نحوی که امکان استنباطِ معنای قطعی مفهومی این واژه با دشواری همراه شده است؛ پس بایسته است که آنها را در پرتو روایات و احادیث نبوی تفسیر نمائیم. در این مقاله نویسنده بر آن است که ضمن بررسی محتوای روایاتی که آمده است، دیدگاه واقعی اسلام را به رهبانیت هر چه بهتر روشن نماید؛ لذا سعی براین است، تا با دو دسته از روایات ناظر بر نفی و تأیید رهبانیت و بررسی «مصادیق رهبانیت» در منابع مستند شیعه و اهل سنت - که دو نوع برداشت مختلف از روایات آورده اند(چنانکه برخی رهبانیت را معنای مثبت و برخی منفی گرفته اند)- تعارض و پارادوکس میان دو مفهوم مثبت و منفی از آن را از دیدگاه اسلام، مورد تحلیل قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1699 - بررسی نوستالژی در رسالههای شهابالدین سهروردی
حشمت اله آذرمکان مرضیه ربیعی

نوستالژی ـ که آن را غم غربت و حسرت و دلتنگی برای گذشته معنا کردهاند ـ یکی از بنمایههای رایج درادبیات عرفانی است. ادبیات عرفانی با توجه به مضمون و محتوای خود، قابلیّت ذاتی تحلیل نوستالژیک را دارد و از آنجا که نگاه حسرتبار به گذشته در تصوف و عرفان اسلامی در دورههایی ت أکثر

نوستالژی ـ که آن را غم غربت و حسرت و دلتنگی برای گذشته معنا کردهاند ـ یکی از بنمایههای رایج درادبیات عرفانی است. ادبیات عرفانی با توجه به مضمون و محتوای خود، قابلیّت ذاتی تحلیل نوستالژیک را دارد و از آنجا که نگاه حسرتبار به گذشته در تصوف و عرفان اسلامی در دورههایی تشدید میشود و تبلور تجلّی این نگرش، در متون عرفانی نیز تأثیرگذار بوده است، بررسی این مفهوممیتواند گامی نو در شناخت بیشتر اندیشهی نویسندگان این آثار باشد.در پژوهش حاضر سعی بر آن است که میزان و چگونگی بهرهمندی رسالههای فارسی شهابالدین سهروردی از عاطفهی نوستالژیک نمایش داده شود. نوستالژی زمان و مکان، غم دوری از وطن و اشتیاق آرمانشهر، نوستالژیاحوال خاصاز مؤلفههای نوستالژیک در رسالههای سهروردی به شمار میرود. در این میان، حسرت و دلتنگی برای زادگاه و موطن اصلی، پر بسامدترین مصداق میباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1700 - وجوه تشابه و تمایز عرفان پژوهی در آثار مستشرقان معاصر (آنه ماری شیمل، فریتس مایر، هلموت ریتر)
حمید جعفری قریه علی

آنه ماری شیمل بهعنوان واسطه اسلام و غرب، پژوهشهای بسیاری در خصوص عرفان و تصوّف داشته است. او از دیدگاه انسانی مؤمن و دانشگاهی به آثار عرفانی مینگریست. «هلموت ریتر» با مطالعه و تدبّر در نسخ قدیمی و همچنین پدید آوردن کتاب کم نظیر «دریای جان»، عشق و ارادت خود را به أکثر

آنه ماری شیمل بهعنوان واسطه اسلام و غرب، پژوهشهای بسیاری در خصوص عرفان و تصوّف داشته است. او از دیدگاه انسانی مؤمن و دانشگاهی به آثار عرفانی مینگریست. «هلموت ریتر» با مطالعه و تدبّر در نسخ قدیمی و همچنین پدید آوردن کتاب کم نظیر «دریای جان»، عشق و ارادت خود را به وادی سیر و سلوک عارفانه ایرانی- اسلامی بیان کرده است. فریتس مایر نیز با کشف زوایای نهفته و دور از چشم دیگر پژوهشگران، آنچنان از زندگی بهاءولد پرده برداشته که او را برای همیشه از سایه پسرش مولانا جلالالدین جدا ساخته و در پژوهشی که مدّت ده سال طول کشیده، زندگی و خطّ سیر فکری و عرفانی ابوسعید ابوالخیر را به جامعه عرفان پژوه تقدیم کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1701 - بررسی مفهوم عشق در آثار روزبهان بقلی
محمدرضا شادمنامن شهریار حسن زاده لطفعلی بی غم علی بابالو

عشق از مهم‌ترین مسائل بنیادین تصوف و عرفان اسلامی است، به گونه‌ای که نمی‌توان بدون آن به حوزه عرفان و تصوف و مفاهیم اساسی آن وارد شد. در تعریف عشق سخنان زیادی بیان کرده‌اند و هر کس به اقتضای درک و فهم خود از عشق و عاشقی سخن گفته است. از طرفی تعدادی از شاعران و نویسندگان أکثر

عشق از مهم‌ترین مسائل بنیادین تصوف و عرفان اسلامی است، به گونه‌ای که نمی‌توان بدون آن به حوزه عرفان و تصوف و مفاهیم اساسی آن وارد شد. در تعریف عشق سخنان زیادی بیان کرده‌اند و هر کس به اقتضای درک و فهم خود از عشق و عاشقی سخن گفته است. از طرفی تعدادی از شاعران و نویسندگان، حکیمان و فیلسوفان نیز دریافت و برداشتی از عشق ارائه کرده‌اند، که هر کدام در کلیت خود و در مقایسه با هم جنبه‌هایی از عشق را به تصویر کشیده‌اند. در این میان روزبهان بقلی معروف به «شیخ شطّاح» و «شطّاح فارس» و سرسلسلة روزبهانیان، در عرصه عرفان و ادب فارسی نیز به تعریف و توصیف عشق پرداخته است کهدیدگاه او متناسب با مقصود مورد نظر خود و بیان تجربیات عرفانی، مفاهیم اخلاقی، موضوعات مختلف حکمی و تعلیمی و در نهایت برای بیان رموز عشق و شور و شوق عاشقانه قابل تأمل و بررسی است. در پژوهش حاضر خلاصه‌ای از دیدگاه‌های شیخ شطّاحدر خصوص عشق و انواع آن، توصیف، تعریف و در کل جایگاه عشق در چارچوب فکری آنان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1702 - جنید بغدادی به گزارش تذکرةالاولیا
تورج عقدایی

مقاله حاضر بر آن است که دانش بینش و احوال جنید بغدادی، یکی از نام‌آورترین چهره‌های عرفان اسلامی را با تکیه بر گزارش عطار در تذکرةالاولیا معرفی نماید. جنید اگرچه اهل صحو است، با سکرهم بی ارتباط نیست. امّا عمده‌ترین مسأله در پیوند با او تأکید بسیارش بر شریعت است.همین گر أکثر

مقاله حاضر بر آن است که دانش بینش و احوال جنید بغدادی، یکی از نام‌آورترین چهره‌های عرفان اسلامی را با تکیه بر گزارش عطار در تذکرةالاولیا معرفی نماید. جنید اگرچه اهل صحو است، با سکرهم بی ارتباط نیست. امّا عمده‌ترین مسأله در پیوند با او تأکید بسیارش بر شریعت است.همین گرایش او را از عارفان پرشوری چون حلاج جدا و به وابستگی به حکومت عباسیان متّهم می‌کند. برای ارائه تصویری روشن از چهره جنید، ابتدا به اختصار طرز تلقی محققان مختلف را درباره او بررسی کرده و سپس برای نشان دادن ویژگی‌های او به سراغ تذکرةالاولیا رفته ایم.عطار،همچنان که در معرفی شخصیّت‌های دیگر، ابتدا اقوال دیگران را درباره جنید می‌آورد و سپس سخنان گزیده او را در باب مسایل مختلف بیان می‌کند. ما با تحلیل هر دو بخش، کوشیده‌ایم در حد امکان، ساختار دانش، بینش و جهان بینی او را ترسیم نماییم. در این ساختار، جنید را عارفی متشرّع می‌یابیم که از سویی به مبانی آیین خویش سخت پایبند است و از سوی دیگر، می‌کوشد با تکیه بر دستاوردهای شهودی، باورهای دینی خود را تلطیف نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1703 - بررسی مفهوم زهد در اندیشه‌ حمدون قصار و لائوتسه (با تکیه برمفهوم ملامت و وووی)
قربان علمی حسین امیدی

این مقاله با استفاده از منابع دست‌اول و با روش توصیفی-تحلیلی به مقایسة آراءحمدون قصار، صوفی سده سوم‌اسلامی و لائوتسه،زاهد سده‌های نخستین تائویی در باب زهد می‌پردازد. ضرورت این تحقیق بر شباهت‌های ظاهری مفهوم ملامت و وووی در آراء حمدون قصار و لائوتسه است که باعث می‌شود یک أکثر

این مقاله با استفاده از منابع دست‌اول و با روش توصیفی-تحلیلی به مقایسة آراءحمدون قصار، صوفی سده سوم‌اسلامی و لائوتسه،زاهد سده‌های نخستین تائویی در باب زهد می‌پردازد. ضرورت این تحقیق بر شباهت‌های ظاهری مفهوم ملامت و وووی در آراء حمدون قصار و لائوتسه است که باعث می‌شود یک محقق تطبیقی، به بررسی مقایسه‌ای دراین زمینه علاقه‌مند گردد. از مجموع مباحث نتیجه می‌شود که مفهوم وووی در آراء لائوتسه دارای سنتی مرتاضانه است که علی‌رغم ویژگی‌های مثبت آن به مانند انجام اعمال در خاموشی، اخلاص،طریقت و نفی ظاهر، پذیرش آن منجر به فقر، بی‌عملی، سلب مسئولیت، بی‌تفاوتی و زهد افراطی می‌شود؛ در حالی که مفهوم ملامت در آراء حمدون، دارای سنتی عابدانه است که بنیان اصلی آن بر عمل‌گرایی، مسئولیت بیشتر، حفظ تقوا و شریعت است.در‌نتیجه، مفهوم زهد در افکاراین دو متفاوت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1704 - تأملی در امکان جمع میان عرفان عاشقانه و عرفان مبتنی بر وحدت وجود
عباس گوهری امین رضا نوشین

عرفان عاشقانه، رابطة بین خدا و انسان را از رابطة بین حاکم و محکوم، خواجه و رعیت و حتی عابد و معبود، به عاشق و معشوق و معشوق و عاشق فراتر برده و از اینرو نمایشگاه عالی‌ترین روابط انسان با خدای خویش است. بر بنیاد این نگرش عرفانی، انسان معشوق و محبوب خداوند است که در لحظه‌ أکثر

عرفان عاشقانه، رابطة بین خدا و انسان را از رابطة بین حاکم و محکوم، خواجه و رعیت و حتی عابد و معبود، به عاشق و معشوق و معشوق و عاشق فراتر برده و از اینرو نمایشگاه عالی‌ترین روابط انسان با خدای خویش است. بر بنیاد این نگرش عرفانی، انسان معشوق و محبوب خداوند است که در لحظه‌ای خاص و طی تجربه‌ای شگرف با وام‌گیری از عشق الهی، به ناگاه در عین معشوقی، عاشق و در عین محبوبی، محب می‌گردد. عرفان وحدت شهودی نیز، عرفانی است مبتنی بر تجربة‌ وحدت و مدعی اینکه طی این تجربه، عارف از ماسوی الله غافل و تنها متوجه حق می‌گردد. در این عرفان ثنویت بین حق و خلق تصریح و بر این اساس، امکان جمع با عرفان عاشقانه ممکن می‌شود.عرفان وحدت وجودی نیز عرفانی است مبتنی بر این مدعا که عارف طی تجربة عرفانی خویش به معرفتی مشعر بر وحدت و یگانگی خلق و حق دست یازیده و در می‌یابد که ثنویت بین خدا و ماسوی الله درعین وقوع، اصیل و بنیادی نیست. بنابر آنچه رفت، این مقاله می‌کوشد تا در عین صحّه گذاشتن بر این مدعا که عرفان مبتنی بر وحدت شهود، مستعد عرفان عاشقانه است، علیه مدعای «عدم امکان جمع میان عرفان مبتنی بر وحدت وجود و عرفان عاشقانه»، دو دلیل، یکی مبتنی بر واقع و دیگری، مبتنی بر عقل، اقامه کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1705 - جذبه‌های عرفانی در قصاید شیخ عبدالمحمود جیلی(حفیان)
جعفر صدری عزت ملاابراهیمی

شیخ عبدالمحمود جیلی، شاعر معاصر سودانی در قصاید عرفانی خود که موضوع اصلی آنها شور و عشق و دلدادگی به ساحت مقدس ختمی مرتبت است، با استفاده از رموز عرفانی به توصیف و ستایش وجود مقدس پیامبر اکرم(ص) می‌پردازد. از این‌رو نویسندگان در صددند تا در این پژوهش به تبیین معانی و مف أکثر

شیخ عبدالمحمود جیلی، شاعر معاصر سودانی در قصاید عرفانی خود که موضوع اصلی آنها شور و عشق و دلدادگی به ساحت مقدس ختمی مرتبت است، با استفاده از رموز عرفانی به توصیف و ستایش وجود مقدس پیامبر اکرم(ص) می‌پردازد. از این‌رو نویسندگان در صددند تا در این پژوهش به تبیین معانی و مفاهیم پنهان و ظاهری اشعار بپردازند. این پژوهش از نوع کیفی بوده و روش تحقیق اسنادی (کتابخانه‌ای) را برای بیان موضوع برگزیده است. همچنین نویسندگان از روش تحلیل محتوا نیز به صورت کیفی برای واکاوی اشعار شاعر بهره گرفته‌اند تا مفاهیمی ماوراء معنای ظاهری اشعار را دریابند. از یافته‌های تحقیق به دست می‌آید که شاعر بحث‌های اسلامی و فنون تصوف را در قصاید خود جای داده و در این گرایش با پایبندی به دیدگاه بزرگانی چون ابن فارض، ابن عربی و... گوی سبقت را از دیگر رقبای زمان خود ربوده است. همچنین باید گفت که جیلی در غزل‌های خود به شیوه قدما تمسک جسته و با ذکر اطلال و دمن، از سبک‌های خاص خود نیز بهره برده و مدح را واسطه، معنای شعری خویش قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1706 - مقایسه انسان‌شناسی در اندیشه عزیزالدین نسفی با حکمت ایران باستان
حسن سعیدی صفر علی قدیری

انسان‌شناسی، یکی از مسائل اساسی در عرصه معارف بشری است. که مکاتب مختلف از زاویه‌های گوناگون به آن پرداخته‌اند. هدف این مقاله، که با روش تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای انجام می‌پذیرد آن است؛ که بهمقایسه آراء و اندیشه‌های عزیزالدین نسفی با زرتشت دراین مسأله بپردا أکثر

انسان‌شناسی، یکی از مسائل اساسی در عرصه معارف بشری است. که مکاتب مختلف از زاویه‌های گوناگون به آن پرداخته‌اند. هدف این مقاله، که با روش تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای انجام می‌پذیرد آن است؛ که بهمقایسه آراء و اندیشه‌های عزیزالدین نسفی با زرتشت دراین مسأله بپردازد. در فرآیند تحقیق با مراجعه و اتکا بر آثار نسفی و زرتشت به این مسأله دست یافته‌ایمکه دو طرف مقایسه در مسائلی مانند پذیرش اینکه انسان موجودی مخلوق خداست دارای ابعادی وجودی مانند جان و روان و خرد و بعد فیزیکی است. آدمی موجودی است برخوردار از نیروی اراده و اختیار، خیر و یا شر نیزبه گزینش او باز می‌گردد و اینکه علم و عمل انسان است که سازنده حقیقت اوست. دارای ظرفیت وجودی ویژه است که موجودات دیگر آز آن بی‌بهره‌اند و به دلیل همین ظرفیت وجودی است که نماینده و خلیفه الهی و یاور آفریدگار(به اصطلاح زرتشت) در جهان هستی می‌باشد. گل سر سبد خلقت و از همه برتر است و زمام اختیار و رهبری دیگر موجودات به وی سپرده شده است. از سویی دیگر به تفاوت‌هایی نیز دست یافته‌ایم که موجب تمایز دو نوع انسان‌شناسی می‌گردد مانند اینکه در اندیشه زرتشت، مسأله‌ای به نام فطرت مطرح نشده است اما در اندیشه نسفی این مسأله به خوبی نمود دارد. همچنین در این مسأله که معرفت آدمی نسبت به مبدأ هستی به چه میزان و چگونه میسر است؛آیا انسان می‌تواند نسبت به آفریننده، معرفت اکتناهی داشته باشد؟ نسفی به روشنی این نوع معرفت را نفی کرده است اما زرتشت ساکت است. در اندیشه وی چیزی به چشم نمی‌خورد. همچنین نسفی نگاهی شریعتمدارانه به حوزه رفتار آدمی دارد و پای‌بندی به شریعت را در مراحل سلوکی یک ضرورت می‌شمرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1707 - تحلیل مردم شناختی تساهل یا مدارا در ادیان و عرفان
شهرام باسیتی

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-pare أکثر

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; text-align:justify; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} >دین، پدیدهای اجتماعی است و تمام جوامع بشری، امروزه دارای دین هستند و نوع دین آنها، مسیر زندگی، طرز تفکر و نگرش کلی آنان را تشکیل میدهد. به همینجهت دین، ارتباط تنگاتنگی با جامعه و اجتماع دارد. از سوی دیگر، دین و یا تفسیر هنری دین که «عرفان» خوانده میشود، همواره با انسان بوده و طیّ سدههای مختلف زندگی بشری، همراه با تکنولوژی و طرز تفکر انسان رشد کرده و گاه جامه عوض کرده و به شکلهای جدیدتر و تفسیرهای نوینتر تن درداده است. با نگاهی به جوهرة دین و عرفان، مشاهده میشود که هریک بنابه مَشرب خود، انواع تساهلها یا مداراهایی را برای جامعة انسانی همواره کرده است، یعنی دین برای جامعه دارای تساهل و مدارا است و یا جامعه، چنینتمهیدی را برای دین مهیا میکند. در اینپژوهش، به بررسی دین، ارتباط آن با عرفان، جامعه و تساهل یا مداراهایی که دین برای جامعه ایجاد میکند، میپردازیم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1708 - دنیا؛ نماد عالم ظلمت در عرفان اسلامی
مصطفی سالاری سید احمد حسینی کازرونی

در عرفان اسلامی، همواره شاهد ارائه سیمای ناخوشایند و فریبکار از دنیا هستیم. این نگرش، با آنچه در دیگر مکتبهای عرفانی مشاهده میشود، همسو است؛ اما آنچه مخاطب را به بازنگری این نگرش فرا میخواند، همسویی غیر قابل انکاری است که دیدگاه مطرح شده در عرفان اسلامی را به نحو أکثر

در عرفان اسلامی، همواره شاهد ارائه سیمای ناخوشایند و فریبکار از دنیا هستیم. این نگرش، با آنچه در دیگر مکتبهای عرفانی مشاهده میشود، همسو است؛ اما آنچه مخاطب را به بازنگری این نگرش فرا میخواند، همسویی غیر قابل انکاری است که دیدگاه مطرح شده در عرفان اسلامی را به نحوهی مطرح شدن دنیا در برخی از متون اسلامی پیوند میزند. در این راستا، شاهد تلاش عرفا جهت ایجاد ارتباط میان مصداق دنیا و مفاهیم خاصی هستیم که در نهایت مبین جنبه ظلمانی دنیا است؛ نظیر فریبکاری، دشمنی و ...؛ علاوه بر این، شیطان، بیشترین ارتباط را با دنیا برقرار میکند. از آنجا که دیگر عناصر شیطانی که با همیاری خویش، عامل اخراج آدم از بهشت شدند، در کنار شیطان با دنیا در ارتباطند؛ میتوان به این نتیجه رسید که مبحث مذکور، برگرفته از تعالیم و معارف اسلامی است؛ چرا که این بنمایه مأخوذ از قرآن است؛ همچنان که وجود پارهای شواهد در آیات و احادیث بر این نظریه تأکید میکند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1709 - انسان و عمومیت عرفان از منظر شاه‌آبادی(ره)
سید نادر محمدزاده

آراء آیت الله شاه آبادی(رة) در زمینه‌های گوناگون با نگاهی عرفانی بیان شده است. از منظر ایشان انسان از دو بعد ظاهری و باطنی تشکیل شده است؛ جنبة باطنی انسان مراتب هفتگانه دارد که در طول هم‌اند و در فطرت انسان باالقوه‌اند. همة معارف الهی در آن سرشته است که معصوم و فراگیر ا أکثر

آراء آیت الله شاه آبادی(رة) در زمینه‌های گوناگون با نگاهی عرفانی بیان شده است. از منظر ایشان انسان از دو بعد ظاهری و باطنی تشکیل شده است؛ جنبة باطنی انسان مراتب هفتگانه دارد که در طول هم‌اند و در فطرت انسان باالقوه‌اند. همة معارف الهی در آن سرشته است که معصوم و فراگیر است؛ اما با حجاب‌هایی پوشیده می‌شوند و با التزام به شریعت و خردورزی می‌توان به آن فطرت اولیه بازگشت. عرفان نیز سیر در این موانع به همین فطرت و حقیقت وجود انسان و تحقق آنهاست که انسان را آیینة تمام عوالم هستی و به تعبیر دقیق‌تر آیینة تمام‌نمای خدا می‌کند. شاه‌آبادی با اعتقاد خود در مورد فطرت اولیه انسان به بیان عرفان برای همة گرایش داشت، تا هر کس به اندازة خود از آن استفاده کند. راه رسیدن به همة مراتب عرفانی تهذیب نفس با شریعت است. از مباحث این پژوهش این نتیجه حاصل می‌شود که دین ابعاد گوناگونی دارد که در بطن هم هستند و حقیقت آنها عرفان است. ضرورت معرفی جنبة باطنی دین از این‌جاست که تشنگی معرفت و حق امری حقیقی و درونی انسان است و این امر موجب رجوع تشنگان به آن و پویایی و زنده بودن نیز می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1710 - دوسوگرایی انسان در عرفان اسلامی
خیرالله محمودی معصومه بخشی زاده

انسان، اشرف مخلوقات، موجودی دوسوگرا است که هم در خلقت و هم در سلوک ، به دو سوی نور و ظلمت گرایش دارد . بخشی از وجود او به عالم نور و بخشی به عالم ظلمت تعلق دارد . تمثیل نور و ظلمت و قرار گرفتن انسان در میانه آن دو با استفاده از بیانی نمادین مطرح شده است . روح و جسم. عق أکثر

انسان، اشرف مخلوقات، موجودی دوسوگرا است که هم در خلقت و هم در سلوک ، به دو سوی نور و ظلمت گرایش دارد . بخشی از وجود او به عالم نور و بخشی به عالم ظلمت تعلق دارد . تمثیل نور و ظلمت و قرار گرفتن انسان در میانه آن دو با استفاده از بیانی نمادین مطرح شده است . روح و جسم. عقل و نفس. جام و نور یا جام و باده و همچنین آینه و نمد از عمده ترین عناوین تمثیل به شمار می روند . زن و مرد بیانی دیگر برای نمایش تقابل نمادین نور و ظلمت در حیطه ی آفرینش انسان می باشد . تمثیلی که در میان دیگر فرهنگ ها و مذاهب نیز می توان جنبه ای از آن را مشاهده کرد . علاوه بر این زن خود دارای چهره ای دو سویه است . از طرفی نماد ظلمت در برابر مرد است و از طرفی دیگر سمبل نور حقیقی یعنی حقیقت مطلق . ویژگی دوسوگرایی انسان، تحت تأثیر تعلق وی به مفهوم و بحث گسترده ای موسوم به "حقیقت محمدیه " شکل گرفته است؛ چرا که حقیقت محمدیه نیز که انسان ، مهمترین مصداق آن به شمار می رود، مفهومی دوسوگرا است که نقش واسطه گری را بر عهده دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1711 - آیین های مشترک سمک عیّار با فتوّتنامة سلطانی
علی زرینی رقیه کاردل ایلواری

ذخیرهها و میراث فرهنگی جوامع متمدن، قوای دفاعی معنوی در مقابل هجوم بیماریهای فرهنگی و معنوی است. اعتقادات و آیینهای هر ملتی در صورت بروز بحران، می‌توانند جامعه را از آسیبها و بیماریهای اجتماعی و فرهنگی مصون بدارند. بویژه در شرایطی که مجموع نظام ارزشی کهن در حال بی أکثر

ذخیرهها و میراث فرهنگی جوامع متمدن، قوای دفاعی معنوی در مقابل هجوم بیماریهای فرهنگی و معنوی است. اعتقادات و آیینهای هر ملتی در صورت بروز بحران، می‌توانند جامعه را از آسیبها و بیماریهای اجتماعی و فرهنگی مصون بدارند. بویژه در شرایطی که مجموع نظام ارزشی کهن در حال بیاعتبار شدن و نظام ارزشی جدید بیگانه در حال استقرار و جایگزینی میباشد. این ذخائر فرهنگی و اخلاقی که به صورت رسوم عرفی و آداب قدیمی در بَطن جامعه و لایههای درونی آن وجود دارد با تجلی خود و بهوسیلة افزایش قدرت اعتقادی و باورهای معنوی و اخلاقی افراد جامعه میتواند ضایعات اخلاقی و اجتماعی را کاهش دهد. از جمله آثاری که در رابطه با آیین فتوّت و جوانمردی نوشته شده، دو اثر (سمک عیّار و فتوّت نامة سلطانی) سراسر سرشار از اندیشهی فتوّت و آیین جوانمردی است. در این پژوهش سعی شد تا به پنجاه و یک آیین مشترک بین دو اثر پرداخته شود و مورد بررسی و تحلیل قرار گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1712 - سلوک طوایف در عرفان (با رویکرد به مرصادالعباد نجم الدین رازی )
محمد حسین صائینی حیدر حسنلو نازیتا مغازه ای

عرفان یعنی شناخت خدای متعال ، صفات و افعال او ، شناختی که نه از راه فکر و استدلال، بلکه از طریق ادراک قلبی و دریافت باطنی حاصل می شود ؛ و حال مثبتی است که در درجۀ اوّل در جان و ذات و نفس تجلّی دارد ، و در مرتبۀ بعد در اعمال و رفتار آدمی آثارش ظاهر می گردد . این اعمال و أکثر

عرفان یعنی شناخت خدای متعال ، صفات و افعال او ، شناختی که نه از راه فکر و استدلال، بلکه از طریق ادراک قلبی و دریافت باطنی حاصل می شود ؛ و حال مثبتی است که در درجۀ اوّل در جان و ذات و نفس تجلّی دارد ، و در مرتبۀ بعد در اعمال و رفتار آدمی آثارش ظاهر می گردد . این اعمال و رفتار خاصّ که منجر به طیّ مراحل روحی می شوند همان سلوک الی الله می باشد . سیر و سلوک عرفانی ، از دیر باز مورد توجّه عارفان حقّ بوده ، که می خواسته اند با به کارگیری عملی نظریّات عرفانی ، خود را از قید و بند محدودیّت های مادّی و خواهش های نفسانی نجات داده و به سر منزل مقصود یعنی فنای فی الله برای بقای بالله ، نائل گردند و هر کدام از عرفا به تناسب دیدگاه خود ، مراتب و مراحلی را برای سفر الی الله بیان فرموده اند . از جمله شیخ نجم الدّین رازی راجع به آداب سلوک دیدگاه های با ارزشی دارد که در این مقاله به بررسی بخشی از آن ها که مربوط به سلوک طوایف مختلف است پرداخته شده است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1713 - بررسی مبانی و سازو کارهای استعاره در متون عرفانی
سید حسن سید ترابی رقیه کمالی

عرفان - شناخت خالق هستی- مناسبترین و کوتاه ترین راه ممکن برای وصول به حق است. پدیده ای نافذ، پرجذبه و مبهم که حالات ـ در واقع ـ تغیراتی را سبب می شود که از نگاه دیگران سؤال برانگیز است. این تحولات آنچنان موثر و مداوم است که زبان و کلام عارف نیز از آن تاثیر می پذیرد و در أکثر

عرفان - شناخت خالق هستی- مناسبترین و کوتاه ترین راه ممکن برای وصول به حق است. پدیده ای نافذ، پرجذبه و مبهم که حالات ـ در واقع ـ تغیراتی را سبب می شود که از نگاه دیگران سؤال برانگیز است. این تحولات آنچنان موثر و مداوم است که زبان و کلام عارف نیز از آن تاثیر می پذیرد و در وجوه مختلف از زبان عمومی دور می شودو البته این بیگانگی لذت بخش را بیش از همه مدیون به کارگیری استعاره است. استعاره را می توان از مهم ترین عوامل ابهام سازی در متون عرفانی دانست؛ لفظی که در معنای اصلی خود به کار نرفته است و بالتبع می تواند برداشتهای چندگانه ای به ذهن پویای خواننده القا کند. اما براستی استعاره در متون عرفانی چه کارکردی دارد و عرفا چگونه از آن در کلام خود بهره گرفته اند؟ در مقاله حاضر نگارنده سعی دارد جایگاه این آرایه و شیوه به کارگیری آن را در زبان و متون عرفانی مورد بررسی و نقد قرار دهد و به نقش آن در این متون و اصول و کاربرد این شیوهی بیانی در این گونه آثار بپردازد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1714 - عدالت به مثابه مقام عرفانی درنهج البلاغه
بخشعلی قنبری

متولیان ادیان وفیلسوفان به ویژه فیلسوفان اخلاق همواره ازعدالت به عنوان یک فضیلت اخلاقی نام برده اند ومفسران متون دینی هم در سنت های مختلف براین نظرصحه گذاشته اند. نهج البلاغهبه عنوان یکی ازاین متون پیوسته مورد مراجعه اهل فضل بوده است. در رویکرد به این کتاب غالباً بر معن أکثر

متولیان ادیان وفیلسوفان به ویژه فیلسوفان اخلاق همواره ازعدالت به عنوان یک فضیلت اخلاقی نام برده اند ومفسران متون دینی هم در سنت های مختلف براین نظرصحه گذاشته اند. نهج البلاغهبه عنوان یکی ازاین متون پیوسته مورد مراجعه اهل فضل بوده است. در رویکرد به این کتاب غالباً بر معنای اخلاقی عدالت تاکید شده وهیچ وقت ازجایگاه وپایگاه عرفانی آن سخن به میان نیامده است. اما نویسنده درصدد برآمده تا عدالت را در گفتمان عرفانی نهج البلاغه موردتوجه قرار دهد. عدالت درحوزه عام در نهج البلاغهبه معنای انصاف و در جهاننگری عرفانی این کتاب به مثابه‌ی یک مقام عرفانی به کار رفته است. عدالت باید در وهله اول در نفس سالک و سپس به وسیله او در جامعه نیز تحقق یابد. در این گفتمان مولفه های به وجودآورنده ی عدالت نیز عموماً معنای عرفانی دارند. پس می توانیم از آن به عنوان یکی از مقامات فردی و اجتماعی عرفان نهج البلاغه یاد کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1715 - بررسی تمایزهای طرح مبحث حقیقه محمدیه در عرفان شیعی
بهروز رومیانی معصومه بخشی زاده

عرفان شیعی، بخشی گسترده از عرفان اسلامی محسوب می‌شود. عمدتاً شاهد شکل گیری فرقه‌ها و سلسله‌های شیعی در قرون متأخر؛ به ویژه پس از به قدرت رسیدن صفوی‌ها هستیم. در عرفان شیعی، مانند عرفان اسلامی، مبحث حقیقت محمدیه به عنوان یکی از مباحث اصلی مطرح می‌شود با این تفاوت که در ع أکثر

عرفان شیعی، بخشی گسترده از عرفان اسلامی محسوب می‌شود. عمدتاً شاهد شکل گیری فرقه‌ها و سلسله‌های شیعی در قرون متأخر؛ به ویژه پس از به قدرت رسیدن صفوی‌ها هستیم. در عرفان شیعی، مانند عرفان اسلامی، مبحث حقیقت محمدیه به عنوان یکی از مباحث اصلی مطرح می‌شود با این تفاوت که در عرفان شیعی، به واسطه ادغام مبحث ولایت و حقیقت محمدیه، تمایزهای قابل توجهی در طرح این مبحث قابل مشاهده است. از آن جا که در نگرش شیعی، ولایت مذهبی، پس از پیامبر(ص) به مولای متقیان(ع) و فرزندان بزرگوار ایشان انتقال می‌یابد، مفهوم حقیقت محمدیه نیز فرآیندی مشابه را تجربه می‌کند و بر امام علی(ع) و سایر ائمه اطهار(سلام الله علیهم) اطلاق می‌شود. مهمترین تمایز طرح مبحث حقیقت محمدیه در عرفان شیعی، علاوه بر تغییر مصادیق، تعدد مصادیق حقیقت محمدیه به صورت همزمان است، توضیح اینکه در عرفان غیر شیعی معمولاً یکی از مصادیق متعدد حقیقت محمدیه به کار برده می‌شود، در حالی که در عرفان شیعی، همه امامان بزرگوار شیعی در کنار نام پیامبر به عنوان مصادیق حقیقت محمدیه مطرح می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1716 - ارتباط عرفان و هنر اسلامی وتجلّی آن در معماری آرامگاه
عبدالرّحیم عناقه حمید محمودیان رقیه صابری زاده

وابستگی هنرهای مختلف به مباحث عرفانی چنان عمیق و پیچیده است که فرض جدایی آنها از یکدیگر محال می‌نماید. این همبستگی در بین ادیان الهی و هنر بومی آن کشورها به خصوص شریعت مقدّس اسلام آشکارتر است؛ پس آیا عرفان ابزاری مؤثّرتر وسخنگوتر وشارحی برتر از هنر برای معرفی و حضور خود أکثر

وابستگی هنرهای مختلف به مباحث عرفانی چنان عمیق و پیچیده است که فرض جدایی آنها از یکدیگر محال می‌نماید. این همبستگی در بین ادیان الهی و هنر بومی آن کشورها به خصوص شریعت مقدّس اسلام آشکارتر است؛ پس آیا عرفان ابزاری مؤثّرتر وسخنگوتر وشارحی برتر از هنر برای معرفی و حضور خود نداشته است و آیا می‌توان گفت عرفان متعلّق به ذات وماهیّت تمام ادیان است؟ در این مقاله سعی شده به روش اسنادی اهمّیّت هنر معنوی و تجلّی عرفان در هنر اسلامی مورد بررسی قرارگیرد و زیبایی‌های فراموش شده، یادآوری گردد ودر نهایت نقش اساسی عرفان در جهت بخشیدن وهدایت هنر و هنرمندان به سوی مقصد الهی شان بیان شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1717 - بررسی تطبیقی مفهوم تجلی در اندیشه وحدت‌گرای مولانا و شبستری با استناد به مثنوی و گلشن‌راز
حسین آریان لیلی عباسی منتظری

همان‌طور که می‌دانیم اصل جهان‌بینی مولانا بر محور وحدت‌وجود است؛ اینکه ذات حق به جلوه‌های گوناگون در کثرات و تعینات تجلی کرده و آن‌ها را آینه تمام نمای حق نموده است. با توجه به تأثّر شبستری از مکتب مولانا، این مفهوم در ایدئولوژی عرفانی وی نیز وارد شده است. در این مقاله أکثر

همان‌طور که می‌دانیم اصل جهان‌بینی مولانا بر محور وحدت‌وجود است؛ اینکه ذات حق به جلوه‌های گوناگون در کثرات و تعینات تجلی کرده و آن‌ها را آینه تمام نمای حق نموده است. با توجه به تأثّر شبستری از مکتب مولانا، این مفهوم در ایدئولوژی عرفانی وی نیز وارد شده است. در این مقاله برآنیم تا به بررسی تطبیقی مفهوم «تجلی» که یکی از مفاهیم اساسی در مبحث وحدت‌ مطلق است بپردازیم. هدف عمده ما در مطالعه حاضر، در اصل بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های دیدگاهی مولانا و شبستری نسبت به مسأله تجلی ذات حق در کثرات و تعینات است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1718 - جایگاه معرفت و طرق وصول به آن در اندیشه ملا صدرا بر اساس کتاب کسرُ الاصنامِ جاهلّیه
علی عین علیلو جبار مرادی

گروهی از اندیشمندان حوزه خداشناسی و دین‌پژوهی عقل را ابزار قابل اعتمادی برای رسیدن به کمال مطلوب و کشف زوایای هستی نمی‌دانند. آن گروه از متألهین که عشق را به جای عقل بر گزیده‌اند، عارف نامیده می‌شوند. عارفان با نردبان دل و بال عشق و معرفت، پله پله خود را به قرب الهی نزد أکثر

گروهی از اندیشمندان حوزه خداشناسی و دین‌پژوهی عقل را ابزار قابل اعتمادی برای رسیدن به کمال مطلوب و کشف زوایای هستی نمی‌دانند. آن گروه از متألهین که عشق را به جای عقل بر گزیده‌اند، عارف نامیده می‌شوند. عارفان با نردبان دل و بال عشق و معرفت، پله پله خود را به قرب الهی نزدیک می‌سازند تا به سعادت حقیقی و کمال مطلوب نایل شوند. عرفان نیز همانند هر روش دیگری مورد سوء استفاده قرار گرفته است. مدافعان عرفان با نوشتن کتب و مقالاتی سعی کرده‌اند چهره راستین این تفکر متعالی را از زیر نقاب شبهات و کج روی‌ها آشکار ساخته و روش معتدل و به دور از افراط و تفریط را معرفی کنند. ملا صدرا یکی از حامیان و سالکان سلوک عرفانی است که با نوشتن کتاب «کسر الاصنام جاهلیه» در راه آشکار ساختن مبانی عرفان راستین و فاش ساختن روش کج اندیشان کوشیده است. این مقاله سعی دارد اندیشه‌های این عارف را در همین راستا بررسی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1719 - رویکرد قرآن و عرفان به معنا و مفهوم تزکیه
علیرضا فیروزفر جواد نصیری سمیه فیروزفر

این مقاله در رابطه با رویکرد قرآن و عرفان به معنا و مفهوم تزکیه بحث می‌کند. واژه تزکیه در اصل حاوی دو معنای رشد و نمو دادن و تطهیر وپاکیزه‌سازی است. البته باید توجه داشت که این دو معنا با یکدیگر، پیوند دارند و به نوعی لازم و ملزوم یکدیگرند. معمولا در کتاب‌های تعلیم و تر أکثر

این مقاله در رابطه با رویکرد قرآن و عرفان به معنا و مفهوم تزکیه بحث می‌کند. واژه تزکیه در اصل حاوی دو معنای رشد و نمو دادن و تطهیر وپاکیزه‌سازی است. البته باید توجه داشت که این دو معنا با یکدیگر، پیوند دارند و به نوعی لازم و ملزوم یکدیگرند. معمولا در کتاب‌های تعلیم و تربیت و متون اخلاقی و عرفانی دو واژه تربیت و تهذیب را به جای تزکیه به کار می‌برند. تزکیه در عرفان عبارت است از زدودنِ نفس و تخلیة آن از عقاید باطل و اوصاف مذموم، میراندنِ هوای نفس، تربیت کردن و به صلاح آوردن نفس و از صفت امّاره به مطمئنه رسانیدن آن. برخی تزکیه را به معنای ترک دنیا دانسته‌اند. در منابع عرفانی به تزکیه به طور مستقل کمتر پرداخته شده و بیشتر آن را ذیل، سیروسلوک و ریاضت نفس مطرح کرده‌اند. در آثار اخلاقی نیز، ذیل بحث تهذیب نفس، به تزکیه پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1720 - تحلیل فلسفی- عرفانی وجوب و امکان در غزلیات برگزیده بیدل دهلوی
لیلی عباسی منتظری حسین آریان

یکی از ویژگی‌های ادبیات، اشتمال آن بر مبانی و اصول کلی علوم مختلف و به‌طورکلی مسائل میان‌رشته‌ای است. در این میان، مباحث فلسفی، پیدایش و تکوین مخلوقات و موجودات و غیره، در کلام گویندگان و سرایندگان گذشته و معاصر، از اهمیت بسزایی برخوردار است. خاصه که این مسائل از جنبه ع أکثر

یکی از ویژگی‌های ادبیات، اشتمال آن بر مبانی و اصول کلی علوم مختلف و به‌طورکلی مسائل میان‌رشته‌ای است. در این میان، مباحث فلسفی، پیدایش و تکوین مخلوقات و موجودات و غیره، در کلام گویندگان و سرایندگان گذشته و معاصر، از اهمیت بسزایی برخوردار است. خاصه که این مسائل از جنبه عرفانی و ماورایی نیز بررسی شوند و به نحوی ارتباط آن‌ها با جهان‌بینی خاص عرفا و صوفیان مورد تحلیل قرار گیرد. بیدل دهلوی یکی از معدود شاعرانی است که در اشعار خود با تلفیق شالوده‌های فلسفی و نیز اصول و آموزه‌های عرفانی، به‌نوعی سبک شخصی دست یافته‌است و بیان وی از این نظر شایسته تأمّل و تدقیق است. وی شعر را آیینه حکمت و تأملات فلسفی خود قرار داده‌،و علیرغم عقیده عارفان مبنی بر ناتوانی لفظ در ادای معنی، به‌‌خوبی توانسته است این حقایق را در قالب الفاظ و استعارات دشوار و دیریاب سبک هندی به‌ تصویر بکشد. دراین پژوهش برآنیم تا جهان‌بینی خاص و منحصربه‌فرد وی را در آمیختن این دو مبحث (فلسفه و عرفان)، خصوصاً در مسأله وجوب و امکان، تحلیل نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1721 - قلب در عرفان اسلامی
سید نادر محمدزاده

قلب در لغت به معنای دگرگونی و وسط و از نظر اصطلاحی لطیفة ربانی و در قران و عرفان مقصود از آن مرکز الهی و آگاهی انسان است. آن مرکز وجود انسان اعم از مراتب جسمانی، عاطفی، عقلانی و معنوی، همچنین مرکز خدای متعال نیز است.برخی عرفا اطوار وجودی آدمی را جسم، نفس، دل، روح، سر، س أکثر

قلب در لغت به معنای دگرگونی و وسط و از نظر اصطلاحی لطیفة ربانی و در قران و عرفان مقصود از آن مرکز الهی و آگاهی انسان است. آن مرکز وجود انسان اعم از مراتب جسمانی، عاطفی، عقلانی و معنوی، همچنین مرکز خدای متعال نیز است.برخی عرفا اطوار وجودی آدمی را جسم، نفس، دل، روح، سر، سرالسر و قلب را به هفت مرتبه (صدر، قلب، شغاف، فؤاد، سویدا و مهجه القلب) تقسیم می‌کنند. عارفی که با تطهیر قلب و با ذکر حقیقی به این قلمرو روحانی می‌رسد با آن خدا را می‌بیند. پس سلوک نوعی درنوردیدن قلب و ترقی از مراتب مختلف وجود و قلب به مراتب بالاتر است. این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی تدوین یافته است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1722 - نخستین صوفیان فارس و مشرب ایشان
محمد هادی خالق زاده مهدی فاموری جلیل نظری

تصوّف، همواره یکی از اصلیترین جریانهای فکری تاریخ اسلام بوده است. از سوی دیگر، با نگاهی به تذکرههای صوفیان سدههای نخست اسلامی میتوان دریافت که گاه بیش از هشتاد درصد صوفیان، ایرانی و ایرانی تبار بودهاند. در این میان، سهم خراسان بیش از دیگر مناطق ایران میباشد. آن أکثر

تصوّف، همواره یکی از اصلیترین جریانهای فکری تاریخ اسلام بوده است. از سوی دیگر، با نگاهی به تذکرههای صوفیان سدههای نخست اسلامی میتوان دریافت که گاه بیش از هشتاد درصد صوفیان، ایرانی و ایرانی تبار بودهاند. در این میان، سهم خراسان بیش از دیگر مناطق ایران میباشد. آنچه نگارندگان در این گفتار درصدد آنند، افکندن نگاهی اگرچند کوتاه، بر تاریخ تصوّف فارس در سده‌های دوم و سوم هجری است؛ که این نگاه، به ناچار، در حدود یک سوم سده چهارم را نیز در بر خواهد گرفت.نویسندگان، در این گفتار، نخست به چهار چهره متقدّم از صوفیان فارسی که همه و یا عمده زندگانی خویش را در سده دوم هجری به سر آوردهاند، یعنی حبیب عجمی، محمّد بن یزید، ابوحلمان دمشقی و ابومحرز، و سپس به ده تن از صوفیان طبقة دوم تاریخ تصوّف فارس، یعنی صوفیان سده سوم و اوایل سده چهارم هجری پرداخته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1723 - «نور طامس» در حکمت اشراق سهروردی و «مقام طمس» در حکمت متعالیه ملاصدرا
مهدی زمانی

در حکمت اشراق، هم نظام مراتب عالم و هم مراحل سیر و صعود نفس به عالم برین براساس انوار تبیین می‌شود. سهروردی معتقد است که در سیر و سلوک معنوی به ترتیب انوار «خاطف» یا «بارق» بر مبتدیان، انوار «ثابت» بر متوسطان و نور«طامس» بر واصلان کامل ظاهر می‌شود. بدین سان در حکمت اشرا أکثر

در حکمت اشراق، هم نظام مراتب عالم و هم مراحل سیر و صعود نفس به عالم برین براساس انوار تبیین می‌شود. سهروردی معتقد است که در سیر و سلوک معنوی به ترتیب انوار «خاطف» یا «بارق» بر مبتدیان، انوار «ثابت» بر متوسطان و نور«طامس» بر واصلان کامل ظاهر می‌شود. بدین سان در حکمت اشراق فناء محض با تابش نور طامس محقق می‌گردد و مقام طمس پس از دو مقام «برق» و «حرق» پایان مراتب صعود نفس است. ملاصدرا تحت تأثیر حکمت اشراق از نور طامس یاد نموده، مقام طمس را با «قیامت عظمی»، «مقام أو أدنی» و مرتبه «ملائکه مٌهیّمین» یکی دانسته و آن را پایان مراتب سلوک می‌داند. اما در عرفان اسلامی دیدگاه متفاوتی درباره مقام طمس داریم که از ابن فارض مصری آغاز می‌گردد. ابن فارض مراتب فنا را در سه مرحله «محو»، «طمس» و «محق» نظم می‌دهد. بسیاری از شارحان آثار ابن عربی و ملاصدرا مثل کاشانی و حاج ملاهادی سبزواری بر همین اساس محو را فناء افعال عبد در فعل حق، طمس را فنای صفات او در صفات حق و محق را فنای در ذات حق دانسته‌اند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1724 - رمزگشایی زن در غزلیات عرفانی ابن عربی
سیمین ولوی حمید عابدی فیروز جایی

مقاله حاضر به بیان شیوه به کارگیری رمز زن در غزلیات عرفانی ابن عربی می‌پردازد. ابن عربی بنیانگذار سبک جدیدی در عرفان نظری است که در لابلای آثارش مشهود است. او به ویژه در غزلیات عرفانی خود که دیوان ترجمان الاشواق را به آن اختصاص داده است با استفاده از عبارات ویژه غزل ماد أکثر

مقاله حاضر به بیان شیوه به کارگیری رمز زن در غزلیات عرفانی ابن عربی می‌پردازد. ابن عربی بنیانگذار سبک جدیدی در عرفان نظری است که در لابلای آثارش مشهود است. او به ویژه در غزلیات عرفانی خود که دیوان ترجمان الاشواق را به آن اختصاص داده است با استفاده از عبارات ویژه غزل مادی در پی بیان اشاراتی است که رنگ و بوی الهی و عرفانی تام دارد. اساس کار او در غزلیات عرفانی بسط تفکر «وحدت وجود» است. در این جستار با ذکر مقدماتی درباره عرفان ابن عربی و چارچوب فکری او به رموزی اشاره خواهد شد که اساس کار او را در غزلیات عرفانی شکل می‌دهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1725 - مناظره با ابلیس در ادب عرفانی
علی اکبر افراسیاب پور فرشته سعدی فریبا میربلوک بزرگی

ابلیس در متون نظم و نثر فارسی هم مطرح گردیده است و گفتگو یا مناظره با ابلیس به گونه‌ای اختصاصی در ادبیات عرفانی قابل شناسایی است. عارفان با الگو گرفتن از قرآن کریم و دیگر کتاب‌های آسمانی، در قالب حکایات و مجادله‌هایی که بین ابلیس و پیامبران و یا عارفان ترسیم نموده‌اند ک أکثر

ابلیس در متون نظم و نثر فارسی هم مطرح گردیده است و گفتگو یا مناظره با ابلیس به گونه‌ای اختصاصی در ادبیات عرفانی قابل شناسایی است. عارفان با الگو گرفتن از قرآن کریم و دیگر کتاب‌های آسمانی، در قالب حکایات و مجادله‌هایی که بین ابلیس و پیامبران و یا عارفان ترسیم نموده‌اند که در ضمن آن به پرسش و اشکال‌هاییعقیدتی هم پاسخ داده‌اندجنبۀبرجسته‌ای از ادبیات تعلیمی را به نمایش گذاشته‌اند و ابلیس در اغلب مناظرات تلاش دارد که عمل خود را توجیه کند و خود را عاشق راستین معرفی نماید. برخی ابلیس را مظهر اخلاق ناپسندی چون تکبر و غرور و تند خویی و نمادی برای قهر الهی دانسته‌اند، از طرفی چون خداوند را احسن الخالقین می‌دانسته‌اند که همه چیز را حکیمانه و خیرخواهانه آفریده است، برای خلقت ابلیس هم حکمت‌هایی سودمند جستجو نموده‌اند که ناآشنایان گمان کرده‌اند از ابلیس دفاع شده است، چنانکه او را کارگزار الهی برای آزمایش انسان‌ها خوانده‌اند. در اینجا مناظره با ابلیس در پنج شیوۀ مناظره با خداوند، انبیا، عرفا، باخود و افراد ناشناس بررسی گردیده است و نمونه‌های آن از ادبیات عرفانی استخراج شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1726 - بررسی مضامین عرفانی غزلیات سلطان علی رودبند
لیلی عباسی منتظری علی افضلی

در این مقاله برآنیم تا به بررسی و تحلیل بن مایه‌های عرفانی موجود در کلام یکی از بزرگان عرفان یعنی سلطان علی رودبند (از احفاد امام موسی کاظم علیه السلام) بپردازیم. در حقیقت هدف ما از این پژوهش، کنکاش و جستجو در جهان بینی عرفانی معتقد و مورد قبول اهل بیت (علیهم السلام) اس أکثر

در این مقاله برآنیم تا به بررسی و تحلیل بن مایه‌های عرفانی موجود در کلام یکی از بزرگان عرفان یعنی سلطان علی رودبند (از احفاد امام موسی کاظم علیه السلام) بپردازیم. در حقیقت هدف ما از این پژوهش، کنکاش و جستجو در جهان بینی عرفانی معتقد و مورد قبول اهل بیت (علیهم السلام) است.اهمیت وی در تاریخ عرفان را می‌توان به دو نکته خلاصه کرد اول اینکه شیخ علی سیاهپوش، در روند تبدیل طریقت صفویه به سلطنت صفویان، نقش مهمی ایفا کرده است و دوم اینکه از شیخ رود بند، اشعاری بر جای مانده، که با مطالعه آن میتوان خط سیر طریقت صفویه از موسس آن به بعد را دنبال گرفت. آنچه با مطالعه در اندیشه‌های عرفانی رودبند حاصل می‌شود، عرفانی بر پایه سه اصل اهمیت در اجرای اصول شریعت، مبارزه با دنیاپرستی در همه اشکال آن و زهد و ریاضت است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1727 - «وحدت وجود» از دیدگاه اسیری لاهیجی
علی اکبر افراسیاب پور جلیل محمدی

شمس‌الدین محمد اسیری لاهیجی (ح840- 912 ق) یکی از عرفای شیعی در عصر تیموری است که در آثار منظوم و منثور خود به بیان اندیشه‌های عرفانی در حوزة نظری و عملی پرداخته است. محوری‌ترین بحث در عقاید او طرح نظریة «وحدت وجود»است که تحت تأثیر ابن عربی و شیخ محمود شبستری آن را با بی أکثر

شمس‌الدین محمد اسیری لاهیجی (ح840- 912 ق) یکی از عرفای شیعی در عصر تیموری است که در آثار منظوم و منثور خود به بیان اندیشه‌های عرفانی در حوزة نظری و عملی پرداخته است. محوری‌ترین بحث در عقاید او طرح نظریة «وحدت وجود»است که تحت تأثیر ابن عربی و شیخ محمود شبستری آن را با بیانی زیبا ترسیم می‌کند. وحدت وجود که تفسیری عرفانی از توحید به شمار می‌آید، از قرن دوم هجری در عرفان اسلامی سابقه داشته و توسط ابن عربی به زبانی فلسفی روش‌مند گردیده است و اسیری لاهیجی یکی از شارحان نظریة وحدت وجود به شمار می‌آید که ضمن بهره‌گیری از مضامین مولوی و حافظ به عارفان اولیه نیز اشاره دارد و از «وحدت وجود» به «انسان کامل» می‌رسد و خداوند را وجود حقیقی و اصیل به شمار می‌آورد که دیگر موجودات جلوه‌های آن نور سرمدی هستند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1728 - بررسی تطبیقی مضامین دو اثر عرفانی «عینیه» ابن سینا و«مصباح الارواح» شمس‌الدین محمد بردسیری کرمانی
محسن سیفی علی اسدی پور

آنچه از پی می‌آید کوشش و پژوهشی است درباره اعتقاد به اصل و منشاء ملکوتی روح که یکی از موتیف‌های شاخص و بن مایه‌های اصلی اندیشه‌های عرفانی است. در این مختصر گفتار سعی شده است به تبیین سیر روح و نزول آن از عالم اعلی به مرتبه ادنی در دو اثر عرفانی قصیده «عینیه» ابن سینا و أکثر

آنچه از پی می‌آید کوشش و پژوهشی است درباره اعتقاد به اصل و منشاء ملکوتی روح که یکی از موتیف‌های شاخص و بن مایه‌های اصلی اندیشه‌های عرفانی است. در این مختصر گفتار سعی شده است به تبیین سیر روح و نزول آن از عالم اعلی به مرتبه ادنی در دو اثر عرفانی قصیده «عینیه» ابن سینا و مصباح الارواح بردسیری کرمانی پرداخته شود. ابن سینا با دفاع از نظریه دوگانگی روح و تن مانند بسیاری از عرفای اسلامی از پیشگامان، تلاش کرده به صورت تمثیلی و با زبانی نمادین کیفیت هبوط روح را در جسم و عالم ماده به تصویر بکشد. اما بردسیری در مصباح الارواح نه تنها به صعود روح و بازگشتش به عالم بالا معتقد است بلکه در مسیر این بازگشت مراحل تکامل روح را نیز بیان می‌کند. این مقاله بر آن است تا ضمن بررسی تطبیقی این دو اثر و ذکر وجوه تشابه آنها به نکات جدیدی در مورد سیر مراحل روح بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1729 - رویکردِ تأویل گرایانة عرفا به قرآن و احادیث
محمود حاجی محمدی قدمعلی سرامی

عرفان اسلامى با قرآن و حدیث، پیوندی تنگاتنگ و ناگسستنى دارد. قرآن، نسخة گوهرین و روشمند رستگاری انسانهاست که افزون بر سویههای آیینی و دینى، از متنى پرمایة ادبى و هنرى برخوردار است، و همة ویژگیهای یک اثر هنرى را به لحاظ ساختار و درونمایه، دارد. صوفیه در قرآن و حدیث د أکثر

عرفان اسلامى با قرآن و حدیث، پیوندی تنگاتنگ و ناگسستنى دارد. قرآن، نسخة گوهرین و روشمند رستگاری انسانهاست که افزون بر سویههای آیینی و دینى، از متنى پرمایة ادبى و هنرى برخوردار است، و همة ویژگیهای یک اثر هنرى را به لحاظ ساختار و درونمایه، دارد. صوفیه در قرآن و حدیث دستاویزهایی یافتهاند، تا از آن رشتهیی که انسانِ فناپذیر را با خداوند پیوند میدهد؛ نشان دهند. لذا از آنسوی که موضوع سخنانانشان، در نگرشِ همگانی، ناشناخته و مفاهیم رازآلودِ بیمرز و به رمز است، بر این باورند که قرآن، فراتر از روساختِ جمله و روخوانی، باید فهمیده شود. پس معانى نهفته در آن، فرامادّى و ژرف‏اند، و هنگامی به نیکی دریافت مى‏شوند که با شهود و یا از راه تجلّى، درک شوند. این نگرش زمینه‏ساز گرایش به تفسیر و تأویل براى دستیابى بهگونهای از نهانشناسی دربارة حقایقِ هستى شده، که آنان را به برداشت‏هاى تازه و دریافتهای نوینی از آیات و روایات، رهنمون ساخته و شیوهای خاص و متفاوتی از تفسیر و تأویل قرآن، پدید آورده است. با توجّه به گستردگی مفاهیم قرآنی و احادیث، و پیوند و درآمیختگی آن با اندیشههای عرفانی این مقاله با بررسی اجمالی این پیوند، رویکرد تأویلگرایانة عرفا را از آیات و روایات بازنموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1730 - سیری در تصوف از آغاز تا قرن پنجم
یلدا بابایی

تصوّف مأخوذ از تازی به نام مذهب طایفه‌ای است از اهل حقیقت که از خواهش نفسانی پاک شده و اشیای عالم را مظهر حق می‌دانند. تصوّف از نخستین روزهای پیدایش خود تا قرن پنجم دستخوش تغییر و تحولات بسیاری قرار گرفت. گاهی دچار پیشرفت و گاهی دچار رکود می‌شد. تصوّف در روزگار خود فراز أکثر

تصوّف مأخوذ از تازی به نام مذهب طایفه‌ای است از اهل حقیقت که از خواهش نفسانی پاک شده و اشیای عالم را مظهر حق می‌دانند. تصوّف از نخستین روزهای پیدایش خود تا قرن پنجم دستخوش تغییر و تحولات بسیاری قرار گرفت. گاهی دچار پیشرفت و گاهی دچار رکود می‌شد. تصوّف در روزگار خود فراز و نشیب‌های بسیاری دید و صوفیان بسیاری عمر خود را وقف آن نمودند.این پژوهش با روشی تحلیلی تصوف و تحولات آن را از قرن اول تا قرن پنجم مورد مطالعه قرار می‌دهد تا بر این مطلب تأکید کند که واژه تصوّف‌ و صوفی‌ از قرن‌ دوم‌ هجری‌ قمری‌ وارد فرهنگ‌ اسلامی‌ شد و قرن سوم دوران طلایی تصوف به شمار می‌رود. در این قرن تأسیس خانقاه، پشمینه پوشی و فرقه‌ای شدن رایج شد. در قرن چهارم نظامی کلی برای تصوف به وجود آمد. شعر در کنار نثر در قرن پنجم برای بیان عقاید صوفیان به کار گرفته شد و صوفیان از آزادی بیان برخوردارشدند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1731 - بررسی تطبیقی عرش در عرفان اسلامی و عرفان یهود
فریبا تاج میرعالی حمید محمودیان علی‌اکبر افراسیاب‌پور

یکی از ویژگی‌های مشترک در دین اسلام و یهود موضوع عرش می‌باشد که در این تحقیق به شناخت و تشابهات و تفاوت آن در این دو دین می‌پردازیم. در عرفان اسلامی موضوع عرش، بسیار دقیق در آموزه‌های قرآنی روشن گردیده است و دیدگاه برخی از بزرگان صوفیه درباره عرش بدانجا رسید که عرش را ق أکثر

یکی از ویژگی‌های مشترک در دین اسلام و یهود موضوع عرش می‌باشد که در این تحقیق به شناخت و تشابهات و تفاوت آن در این دو دین می‌پردازیم. در عرفان اسلامی موضوع عرش، بسیار دقیق در آموزه‌های قرآنی روشن گردیده است و دیدگاه برخی از بزرگان صوفیه درباره عرش بدانجا رسید که عرش را قلب مؤمن می‌دانند و استوای الهی را بر این عرش حضور خداوند در دل مؤمن می‌انگارند و قلب انسان کامل را عرش الرحمن معرفی می‌کنند. عرفان مرکبه (عرفان عرشی) قدیمی‌ترین نوع عرفان بوده است که روح برای بازگشت به اصل خدایی باید از هفت آسمان یا هفت قصر یا هفت فلک عبور کند که نهایتاً شهود خداوند بر عشر یا «ارابه» می‌انجامد. سالک در جستجوی خدا مانند شاهد درگاه شاهانه باید از راه‌ها و تالارهای باشکوه عبور کند تا به شهود عرش الهی نایل شود. کسی که مشتاق ورود به عرش و قصرهای ملائکه است می‌بایست روزهای متوالی روزه‌دار باشد و سرش را بین دو زانو قرار دهد، و مزمورات و ادعیه روحانی و سروده‌های ربّانی تلاوت کند و در عرفان یهود توصیف انسان‌وار پروردار در آن بسیار مشهود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1732 - تصوف و راه ملامت
سیدعلی جعفری صادقی سیداحمد حسینی کازرونی

آنچه از گذشته درباره صوفیان ملامتی یاد شده و در شرح حال ایشان به سنت مکرر و متداوم تذکرهها مبدل گشته، به گونهای است که ملامتیان را چونان فرقهای از شمار فرق دیگر تصوف و در ردیف ذهبیه، نقشبندیه، قلندریه و... دانسته‌اند که پیروان حمدون قصار بوده اند، حتی در برخی موارد آ أکثر

آنچه از گذشته درباره صوفیان ملامتی یاد شده و در شرح حال ایشان به سنت مکرر و متداوم تذکرهها مبدل گشته، به گونهای است که ملامتیان را چونان فرقهای از شمار فرق دیگر تصوف و در ردیف ذهبیه، نقشبندیه، قلندریه و... دانسته‌اند که پیروان حمدون قصار بوده اند، حتی در برخی موارد آنها را گروهی مجزا از صوفیه و در برابر ایشان توصیف کردهاند و از این روی همواره حقیقت حال ایشان در هالهای از ابهام بوده است. تألیف این مقاله کوششی است برای بررسی دوباره دیدگاههای ملامتیان، زمینههای پیدایش و ظهور ایشان، سیر تطور وتحولات آنها و همچنین دقت در وجوه تمایز و اشتراک احتمالی که با دیگر صوفیه داشتهاند و در نتیجه رسیدن به چهرهای روشنتر و واقعیتر از ملامتیان و تشخیص هویت تاریخی ایشان تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1733 - «نقد و بررسی تقریر ابن سینا از آموزه های عرفانی»
منیره سید مظهری

ابن سینا، رئیس فیلسوفان عالم اسلام، با اینکه در قرون وسطی زندگی می کرد، ولی هرگز روحیه و اندیشه قرون وسطایی نداشته است. او همچون فیلسوفان دوره تجدید حیات علمی و فرهنگی ، مخالف هر نوع تحجر و تقلید بود و سند درستی هر امری را عقل و تجربه می شناخته و برای انکار چیزی تا دلیل أکثر

ابن سینا، رئیس فیلسوفان عالم اسلام، با اینکه در قرون وسطی زندگی می کرد، ولی هرگز روحیه و اندیشه قرون وسطایی نداشته است. او همچون فیلسوفان دوره تجدید حیات علمی و فرهنگی ، مخالف هر نوع تحجر و تقلید بود و سند درستی هر امری را عقل و تجربه می شناخته و برای انکار چیزی تا دلیل و برهان روشنی نمی یافته، آن را در بوتة امکان می نهاده است . این عالم بزرگ، شهود عرفا و کرامات اولیا را از نگاه عقل ممکن می دانسته و در برخی از رسالات و کتاب هایش به توجیه فلسفی آن ها پرداخته است. با این وجود از مطالعه احوال و آثار وی بر می آید که او هرگز به سیر و سلوک نپرداخته و راه و روش صوفیان را در پیش نگرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1734 - معراج در تفاسیر عرفانی
سیدنادر محمدزاده بهروز کثیرلو

در این مقاله به دنبال بررسی مفهوم معراج از منظر قرآن کریم، تفاسیر، به ویژه تفاسیر عرفانیهستیم. معراج مفهومی دینی-عرفانی است که در ادیان دیگر نیز سابقه دارد. معراج از نظر برخی، جسمانی و از نظر برخی روحانیاست، گروهی هم آن را جسمانی و روحانی تفسیر کرده‌اند. از معراج پیامبر أکثر

در این مقاله به دنبال بررسی مفهوم معراج از منظر قرآن کریم، تفاسیر، به ویژه تفاسیر عرفانیهستیم. معراج مفهومی دینی-عرفانی است که در ادیان دیگر نیز سابقه دارد. معراج از نظر برخی، جسمانی و از نظر برخی روحانیاست، گروهی هم آن را جسمانی و روحانی تفسیر کرده‌اند. از معراج پیامبر گرامی اسلام (ص) در دو سوره از قرآن کریم (سوره مبارکه اسراء و نجم) به صراحت سخن رفته است. مقصود از معراج روحانی همان تدبر در مصنوعات الهی و مشاهدة جلال و جمال وی، استغراق در فکر و ذکر حق و سرانجام رهایی از قیود مادی و علایق دنیوی و عبور از مراتب امکانی در مراحل باطنی و قلبی است.دراین سفر روحانی، پیامبر (ص) تمام مراتب و عوالم را سیر می‌کند، حتی به مقامی بالاتر از فرشتگانمی‌رسد. در حقیقت از نظر عرفا، معراج حضرت محمد (ص) نمونة الهی صعود عرفانی است که دیگران هم با داشتنشرایط می‌توانند نه به اندازة پیامبر، بلکه هر کس متناسب با ظرفیت عرفانی وجود خویش در این راه قدم بگذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1735 - مهدویت از دیدگاه عزیزالدین نسفی
علی اکبر افراسیاب‌پور

عزیزالدیننسفی عارف بزرگ قرن هفتم هجری، در عرفان نظری تحولی ایجاد کرده است و با گرایشهای شیعی، بحث از ولایت و انسانکامل را در مرکز اندیشههای عرفانی خود قرار میدهد. او در آثار خود، ابتدا از معرفی عوالم هستی و مراتب ارواح و انسانکامل آغاز میکند و سپس به جایگاه ولایت أکثر

عزیزالدیننسفی عارف بزرگ قرن هفتم هجری، در عرفان نظری تحولی ایجاد کرده است و با گرایشهای شیعی، بحث از ولایت و انسانکامل را در مرکز اندیشههای عرفانی خود قرار میدهد. او در آثار خود، ابتدا از معرفی عوالم هستی و مراتب ارواح و انسانکامل آغاز میکند و سپس به جایگاه ولایت میپردازد و آن را باطن نبوت بهشمار می‌آورد. جمع بین ولایت و انسانکامل را در خاتم اولیاء و مهدی موعود میداند و با استناد به آیات و روایات و بهره‌گیری از اندیشههای ابنعربی و سعدالدینحمویه، خاتم ولایت را در ظهور صاحبزمان و ولیّ دوازدهم ارزیابی مینماند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1736 - تجلّی عشق در اشعار مولانا
خداویردی عباس زاده هانیه طاهرلو

عشق و محبّت، اکسیر حیات است و بهانة بودن؛ و اگر عشق نبود، هیچ نبود. این معنا در جهان‌بینی عرفانی که آثار مولانا نمونه‌های درخشان آن است، ژرف‌تر و لطیف‌تر بیان می‌شود. عرفا معتقدند که اصل همة محبّت‌ها حضرت حقّ است و از اوست که محبّت در همة هستی جاری و ساری می‌شود. عشق، ر أکثر

عشق و محبّت، اکسیر حیات است و بهانة بودن؛ و اگر عشق نبود، هیچ نبود. این معنا در جهان‌بینی عرفانی که آثار مولانا نمونه‌های درخشان آن است، ژرف‌تر و لطیف‌تر بیان می‌شود. عرفا معتقدند که اصل همة محبّت‌ها حضرت حقّ است و از اوست که محبّت در همة هستی جاری و ساری می‌شود. عشق، راز آفرینش و چاشنی حیات و خمیرمایه‌ تصوّف و سرمنشاء کارهای خطیر درعالم و اساس شور و شوق و وجد و نهایت حال عارف است که با رسیدن به کمال، به فنا در ذات معشوق و وحدت عشق و عاشق و معشوق منتهی می‌شود. عشق ودیعه‌ای الهی است که در وجود انسان نهاده شده و با ذات و فطرت وی عجین گشته و انسان پیوسته به دنبال معبود و معشوق حقیقی بوده است. مولانا می‌گوید: نـاف مـا بـر مهر او ببـریده‌انـد عـشق او در جـان مـا کاریده‌اند مولانا به سبب سوز عشقی که در دل دارد پلّه پلّه مقامات تتبّل تا فنا را پشت سر می‌نهد تا به ملاقات معشوق حقیقی نایل آید. عشقی که مولانا از آن صحبت می‌کند عشق حقیقی و راستین است نه عشق‌های رنگین که عاقبت به ننگ انجامد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1737 - شریعت، عرفان و اخلاق در «مجنون و لیلی» امیرخسرو دهلوی
جواد کبوتری عباس ماهیار

شناخت ویژگی‌هایی کاثر، تحلیل معانی، فهم مسائل ادبی و آگاهی خواننده را نسبت به میزان دانش و معلومات صاحب آن بیشتر می‌سازد. آثار امیر خسرو دهلوی از متون مهم ادبیات فارسی به حساب می‌آیند. یکی ازین آثار، «مجنون و لیلی» است که به تقلید از لیلی و مجنون نظامی سروده شده است. هر أکثر

شناخت ویژگی‌هایی کاثر، تحلیل معانی، فهم مسائل ادبی و آگاهی خواننده را نسبت به میزان دانش و معلومات صاحب آن بیشتر می‌سازد. آثار امیر خسرو دهلوی از متون مهم ادبیات فارسی به حساب می‌آیند. یکی ازین آثار، «مجنون و لیلی» است که به تقلید از لیلی و مجنون نظامی سروده شده است. هر کس در نگاه اوّل به جنبه‌های عاشقانه و غنایی داستان مجنون و لیلی می‌اندیشد، امّا با مطالعه و ورود به داستان در می‌یابد که امیر خسرو در حوزة تصوّف، عرفان، اخلاق و نیز معارف اسلامی آگاهی کافی داشته است و این آگاهی به خوبی در آثار وی نمود پیدا کرده است، چون از هشت سالگی با شیخ نظام‌الدین اولیاء حشر و نشر داشته است و خود نیز فطر تیبیدار داشت، اشعار و آثار او تحت‌الشعاع ضمیر روشن و آگاه وی از تعالیم عالیة دین بوده است. این مقاله به بررسی نمود شریعت، عرفان واخلاق در مثنوی «مجنون و لیلی» می‌پردازد که شاعر از آنها بهره گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1738 - عالم مثال (خیال) در مکتب عرفانی محیی الدین ابن عربی
علی دین محمدی فرزانه حسینی قیداری

محیی‌الدّین ابن عربی، به عنوان پدر عرفان نظری پس از سهروردی به طراحی عالم خیال همت گماشت و اصول عرفان او بر حکمت متعالیه تأثیر فراوانی گذارد؛ چنانچه نظریه تجرّد خیال و وساطت و طریقت عالم خیال در شکل گیری حکمت متعالیه از اهمیت فراوانی برخوردار است. ابن عربی فقط ذات باری أکثر

محیی‌الدّین ابن عربی، به عنوان پدر عرفان نظری پس از سهروردی به طراحی عالم خیال همت گماشت و اصول عرفان او بر حکمت متعالیه تأثیر فراوانی گذارد؛ چنانچه نظریه تجرّد خیال و وساطت و طریقت عالم خیال در شکل گیری حکمت متعالیه از اهمیت فراوانی برخوردار است. ابن عربی فقط ذات باری تعالی را حق و حقیقت می‌داند و تمامی عالم ممکنات را حیطه‌ خیال و مثال مطلق الهی تلقی می‌کند و عقیده دارد، خیال به علت آنکه جامع ضدین- عقل و حواس مادی- است مظهریت از اسم «قوی» خداوند دارد.در این مقاله، تلاش شده با استناد به آراء حکما و عرفای اسلامی، به ویژه پدر عرفان نظری – محیی الدین ابن عربی؛ اولاً: تعریفی جامع از عالم مثال (خیال) ارائه شود. ثانیاً: جایگاه این عالم در عرفان را به عنوان یکی از عوالم وجودی مشخص کند و نتیجه‌گیری نماید که: کشف و شهود، رؤیت انبیا و ملائکه و قدیسان، حضور ارواح طیبه ائمه اطهار(ع) در هنگام مرگ، وحی و الهام و معراج پیامبر(ص) در عالم خیال منفصل اتفاق می‌افتد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1739 - اندیشه‌های عرفانی شهید مطهّری در پیوند قرآن، حدیث و شعر فارسی
علی عین علیلو

آثار استاد شهید مطهّری مشحون از آیات و احادیثی است که نویسنده گاهی برای اثبات مدعای خود از آنها بهره جسته و زمانی به تفسیر و شرح‌شان پرداخته است. مجموع آثار شهید در پنجاه و نه عنوان تنظیم شده است. بسیاری از این آثار مجموعه سخنرانی‌های استاد می‌باشد که توسط مؤسسسّه نشر أکثر

آثار استاد شهید مطهّری مشحون از آیات و احادیثی است که نویسنده گاهی برای اثبات مدعای خود از آنها بهره جسته و زمانی به تفسیر و شرح‌شان پرداخته است. مجموع آثار شهید در پنجاه و نه عنوان تنظیم شده است. بسیاری از این آثار مجموعه سخنرانی‌های استاد می‌باشد که توسط مؤسسسّه نشر آثار آن مرحوم به صورت مکتوب در آمده است. خطابی بودن بسیاری از این آثار نشان دهنده وسعت اطلاعات قرآنی و روائی نویسنده می‌باشد و این تبحر فوق العاده تأثیرگذاری کلام را مضاعف کرده است.افزون بر این، استاد مطهّری از اشعار زیادی نیز در آثارش استفاد کرده و این امر در خیلی از موارد توأم با استشهادات قرآنی یا مأثورات معصومین – علیهم السلام – می‌باشد. نگارنده با توجه به این ویژگی منحصری که در این آثار بود، تصمیم به نگارش مقاله‌ای کرد تا در پیوند آیات، احادیث و اشعار، از یک سو آیات و احادیثی را که استاد در مباحث مختلف فلسفی، کلامی، عرفانی و اخلاقی به کار برده معرفی کند و از دیگر سو وسعت این معانی بلند را در کلام شاعران اندیشمند فارسی زبان نشان دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1740 - شهود انوار رنگی؛ مشخصه فکری شاگردان نجم کبری
بهروز رومیانی معصومه بخشی زاده

در هر سبک، مکتب و دوره ادبی، فکر و گرایش خاصی مشاهده می‌شود که در نهایت متمایزکننده آن مکتب یا سبک از سایر مکاتب می‌باشد. در میان پیروان مکتب کبرویه، گونه‌ای خاص از مراتب رؤیت ملاحظه می‌شود که منحصر به این فرقه و البته فرقه‌های منشعب؛ نظیر ذهبیه می‌باشد. شهود؛ علاوه ب أکثر

در هر سبک، مکتب و دوره ادبی، فکر و گرایش خاصی مشاهده می‌شود که در نهایت متمایزکننده آن مکتب یا سبک از سایر مکاتب می‌باشد. در میان پیروان مکتب کبرویه، گونه‌ای خاص از مراتب رؤیت ملاحظه می‌شود که منحصر به این فرقه و البته فرقه‌های منشعب؛ نظیر ذهبیه می‌باشد. شهود؛ علاوه بر اینکه یکی از مباحث بحث برانگیز عرفانی محسوب می‌شود، با تفاوت‌ها و تضادهایی در آثار عرفا روبرو است. این تفاوت‌ها، عمدتاً تحت تأثیر تفاوت نگرش در فرقه‌های صوفیه است. یکی از گونه‌های شهود، رؤیت انوار رنگی است که ابتدا از جانب شاگردان نجم کبری و البته به پیروی از نجم کبری، پیر فرقه کبرویه، ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1741 - قله‌ای در دامن الوند: تاملی در عرفان باباطاهر عریان
قدمعلی سرامی بهروز خیریه

باباطاهر همدانی عارف روشن ضمیر و نام آشنای سده پنجم هجری است که دوبیتی‌های آبدار و پرمعنای او در زمره‌ برجسته‌ترین دوبیتی‌های تاریخ ادبیات ایران به شمار می‌آید. اشعار دلنشین و موزونش نشانگر آگاهی وی از مبانی دینی و ظرائف عرفانی است. اما به دلیل اینکه اشعارش در گذر ایام أکثر

باباطاهر همدانی عارف روشن ضمیر و نام آشنای سده پنجم هجری است که دوبیتی‌های آبدار و پرمعنای او در زمره‌ برجسته‌ترین دوبیتی‌های تاریخ ادبیات ایران به شمار می‌آید. اشعار دلنشین و موزونش نشانگر آگاهی وی از مبانی دینی و ظرائف عرفانی است. اما به دلیل اینکه اشعارش در گذر ایام دچار تغییر و تحول شده و آنچه در کتب مختلف در مورد شرح حال وی ثبت شده افسانه آمیز و گوناگون است، شخصیت و طرز اندیشه وی در‌‌ هاله‌ای از ابهام فرو رفته است.در این پژوهش تلاش نموده‌ایم با بررسی اشعار بر جای مانده از او و برخی جملات قصارش، همچنین با استناد به دیدگاه نویسندگان و پژوهشگران مختلف، نظرگاه و اندیشه وی را در باب مسائل عرفانی مورد بررسی قرار دهیم. امید که در این زمینه گامی به پیش برداریم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1742 - تأثیر عرفان اسلامی بر معماری ایرانی با تأکید بر تزئینات گنبد سلطانیه
هاتف سیاه کوهیان

هنر در ساحت عرفان، نوعی سیر و سلوک است که در طی آن هنرمند با الهامی آسمانی و معنوی به کشف و شهود میرسد. در حقیقت هنر و معماری اسلامی پرتو و بازتابی از وحی الهی در جهان خاکی است که لطائف و ظرائف آن، اهل معرفت را به مکاشفه و شهود می‌رساند. بناهای سنّتی در معماری اسلامی - أکثر

هنر در ساحت عرفان، نوعی سیر و سلوک است که در طی آن هنرمند با الهامی آسمانی و معنوی به کشف و شهود میرسد. در حقیقت هنر و معماری اسلامی پرتو و بازتابی از وحی الهی در جهان خاکی است که لطائف و ظرائف آن، اهل معرفت را به مکاشفه و شهود می‌رساند. بناهای سنّتی در معماری اسلامی - ایرانی مصادیقی از عالم قُدس و مظاهری از سنّت الهی بهشمار میروند که فُنون و ظرافتهای بهکار رفته در آن با اصول روحانی و معنوی مرتبط است. کثرت آیات قرآنی در کتیبهها و تزئینات مساجد و بقاع و امامزادهها و گنبدها از جمله گنبد سلطانیه را که جایجای آنها را متیمّن و متبرّک ساخته، می‌توان مرتبط با مسأله «ذکر» و «تسبیح» دانست که یکی از مسائل اصلی تصوّف و عرفان اسلامی است. همچنین نقش یا تصویر «ستاره» به عنوان نماد روشنایی و زیبایی که در مرکز آن کلمه «اللّه» و در اضلاع آن کلمه محمد(ص) یا علی(ع) قرار گرفته، از نظر عرفانی نشانهای از ولایت معنوی خدا و اولیاء الهی در هدایت باطنی و ظاهری اهل طریقت است که به وفور در نقش و نگارهها و تزئینات گنبدها به ویژه گنبد سلطانیه دیده میشود. اتّحاد میان شریعت، طریقت و حقیقت یکی از مسائل مهم عرفانی است که در قسمتهایی از کتیبهها و نگارههای بناهای اسلامی از جمله گنبد سلطانیه در قالب نام «الله، محمد(ص)، علی(ع)» در کنار یکدیگر به چشم میخورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1743 - گوناگونی آراء دربارة ابلیس در میان مفسران و عرفای اسلامی
سید نادر محمدزاده سیده زهرا حسینس

شیطان (متمرد و گمراه کننده انسان) در ادیان ابراهیمی از موضوعات مهم و بحث‌انگیز در میان فلاسفه، متکلمان و عرفا است. در میان مفسران در مورد ابلیس و شیطان سه دیدگاه مطرح است: الف) از جن بوده است؛ ب) از فرشتگان بود و سپس از جنیان شد؛ ج) از فرشتگانبود. طرفداران هر کدام از أکثر

شیطان (متمرد و گمراه کننده انسان) در ادیان ابراهیمی از موضوعات مهم و بحث‌انگیز در میان فلاسفه، متکلمان و عرفا است. در میان مفسران در مورد ابلیس و شیطان سه دیدگاه مطرح است: الف) از جن بوده است؛ ب) از فرشتگان بود و سپس از جنیان شد؛ ج) از فرشتگانبود. طرفداران هر کدام از دیدگاه‌ها برای اثبات نظر خود به آیات و روایات زیادی متوسل شده‌اند؛ اما در نظری دقیق،ابلیس از جن بود و به دلیل عبادت فراوان در جایگاه ملائکه قرار داشت. در نظر عرفا نیز دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد. بیشتر عرفا ابلیس را مظهر بدی و اغوا کنندة انسان دانسته‌اند؛ اما برخی مثل حلاج، عین القضات همدانی، احمد غزالی و... به دفاع از ابلیس پرداخته‌اند و او را عاشق خالص خدا و موحد حقیقی دانسته‌اند. در دیدگاه مکتب وحدت وجودی، ابلیس، شیاطین و بدان مظهر صفات جلالی خداونداند و از ارادة خدا خارج نیستند. این مقاله به صورت توصیفی و تحلیلی تدوین یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1744 - عالم مثال (خیال) در عرفان اسلامی
علی دین محمدی حسین آریان

اعتقاد به عالم مثال، یا وجود عالمِ واسط، بین عالم محسوس و عالم معقول، در ایران قبل از اسلام آغاز شده و به دوره‌ اسلامی رسیده و توسط حکمای نامی ایران، از جمله: شیخ شهاب الدین سهروردی، صدرالمتألهین شیرازی، ملا هادی سبزواری و... پرورانده شده است. و عرفایی چون ابن عربی، مول أکثر

اعتقاد به عالم مثال، یا وجود عالمِ واسط، بین عالم محسوس و عالم معقول، در ایران قبل از اسلام آغاز شده و به دوره‌ اسلامی رسیده و توسط حکمای نامی ایران، از جمله: شیخ شهاب الدین سهروردی، صدرالمتألهین شیرازی، ملا هادی سبزواری و... پرورانده شده است. و عرفایی چون ابن عربی، مولانا جلال الدین محمد بلخی، سید حیدر آملی، شیخ محمود شبستری، لاهیجی، عبدالرحمن جامی، میرفندرسکی و... نیز بر لزوم وجود این عالم در سیر و سلوک عرفانی صحه گذاشته‌اند. عرفا، به سلسله مراتب عوالم وجودی با اندک اختلافی اعتقاد داشته و همه‌ی آنها به وجود عالم واسط که همان عالم مثال (برزخ) باشد، معترفند. ایشان «عالم خیال» را به «خیال متصل مقید» و «خیال منفصل مستقل» تقسیم کرده‌اند. «محیی الدّین ابن عربی به عنوان پدر عرفان نظری پس از سهروردی به طراحی عالم خیال همت گماشت و اصول عرفان او بر حکمت متعالیه تأثیر فراوانی گذاشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1745 - «اُستن این عالم ای جان غفلت است»
احمدرضا یلمه ها

در بیشتر متون عرفانی غفلت با مفهومی منفی نگریسته شده و آن را همواره به عنوان اولین گام سقوط سالک و عامل دوری از مسیر سلوک می‌دانند. صوفیان غفلت را حجابی عظیم دانسته که سالک طریقت در مسیر سلوک با آن مواجه می‌شود . حجابی در مسیر راه بیگانگان و نااهلان عشق که مولد و مورث ش أکثر

در بیشتر متون عرفانی غفلت با مفهومی منفی نگریسته شده و آن را همواره به عنوان اولین گام سقوط سالک و عامل دوری از مسیر سلوک می‌دانند. صوفیان غفلت را حجابی عظیم دانسته که سالک طریقت در مسیر سلوک با آن مواجه می‌شود . حجابی در مسیر راه بیگانگان و نااهلان عشق که مولد و مورث شقاوت و فلاکت است. تا آنجا که معتقدند غفلت مهمترین عامل حسرت در روز قیامت و یکی از خانمان سوزترین مصیبت‌های انسانی، عامل گمراهی و انحراف از صراط مستقیم و دوری از درگاه باری است . نکتة قابل تأمل که اساس این پژوهش نیز بر آن استوار است آن است که مولانا بر خلاف دیگر عرفا، غفلت را ستون و اساس دنیای مادی دانسته و معتقد است که این غفلت برای قوام و پایداری این جهان ضروری و بایسته است و عامل عمارت و آبادانی دنیای مادی است . مفهومی که مولانا با تحلیل و تمثیل در پی اثبات آن است و در دیگر متون عرفانی و صوفیانه بدان اشاره نشده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1746 - «بررسی عرفان عاشورایی در اندیشه مولانا و عمان سامانی»
حشمت قیصری

ماجرای کربلا تراژدی سهمگینی است که همه صحنه‌های آن لبریز‌ از احساس و عاطفه وایثار و عشق است.درباره حادثه بزرگ عاشورا، از جهات مختلفسخن گفته‌ شده، اما بسیاری از اسرار بنیادی این قیام و شهادت، همچنان نیازمند تامل ودقت است. یکی از ابعاد متنوع و مهم اینحادثه، بعد عرفانی آن أکثر

ماجرای کربلا تراژدی سهمگینی است که همه صحنه‌های آن لبریز‌ از احساس و عاطفه وایثار و عشق است.درباره حادثه بزرگ عاشورا، از جهات مختلفسخن گفته‌ شده، اما بسیاری از اسرار بنیادی این قیام و شهادت، همچنان نیازمند تامل ودقت است. یکی از ابعاد متنوع و مهم اینحادثه، بعد عرفانی آن است، که هرگاه چنین ماجرایی در منظر تیزبین و لطیف عارف قرار گیرد و بر مفاهیم بلندعرفانی منطبق گردد و با زبان رمز و تمثیل و بهره‌گیری از قدرت تصاویرشاعرانه، عرضه شود، زوایای تازه‌ای از آن آشکار می‌شود. مقاله حاضر کوششی است در راه دست یابی به زبده اندیشه های دو تن از نام آوران ادبیات عرفانی ایران در خصوص عرفان عاشورایی: مولانا جلال الدین محمد بلخی و عمان سامانی. نویسنده کوشیده است نخست با استفاده از آثار مشهور این دو شاعر و نیز با یاری جستن از شرح و تفسیرها و کتاب‌های تحلیلی برجسته‌ترین جنبه های عرفان عاشورایی را در اندیشه آنان مطرح نماید و آن گاه با استناد به ابیاتی از آثار برجسته این دو شاعر، عرفان عاشورایی را در اشعارشان بررسی نماید و در نهایت با مقایسه تطبیقی نقاط اشتراک و اختلاف اندیشه این دو شاعر بزرگ را باز نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1747 - «دیدگاه عرفانی ابن فارض»
محمود آبدانان مهدی زاده عبدالعلی دیلمی

از تفاوت های اساسی میان انسان وسایر موجودات از جمله فرشتگان این است که اندیشه ورزی و احساسات او همواره دارای تحوّل و بالندگی است؛ به گونه ای که این بعد اساسی از شخصیت او حتی به معتقدات دینیش هم سرایت می کند؛ واز این بابت است که می بینیم شیوه عبادت این آفریده که فلسفه آن أکثر

از تفاوت های اساسی میان انسان وسایر موجودات از جمله فرشتگان این است که اندیشه ورزی و احساسات او همواره دارای تحوّل و بالندگی است؛ به گونه ای که این بعد اساسی از شخصیت او حتی به معتقدات دینیش هم سرایت می کند؛ واز این بابت است که می بینیم شیوه عبادت این آفریده که فلسفه آن از سوی آفریدگار در یک جمله خلاصه شده است«وما خلقتُ الجنَ والانسَ الا لیعبدون»(الذاریات:56) هم دچار تحوّل شکلی و حتی ماهوی می‌شود، وضمن حفظ جوهر خود که بندگی خداوند باشد، چنان معقد وپیچ در پیچ می شود که بایستی از جنسِ این آفریده مکلّفِ به عبادت در شکل های مختلف زندگی، انسان‌های دیگری بیایند و دست به تحقیق بزنند تا زوایای شیوه پرستش و سیر و سلوک او را روشن کنند. ابن الفارض در دورانی می زیسته است که عبادت برخی از مؤمنان از شکل ساده خود عبور کرده و به مرحله زهد وانقطاع الی الله در قرن اول سپس به سیر وسلوک در آغاز قرن دوم و بعد از آن به پدیده فنا و حلول و اتحاد در اواخر این قرن ونیز قرن سوم وبالاخره به وحدت وجود یا شهود و مفاهیم غامض آن در قرن هفتم رسیده است.این پژوهش در صدد بررسی و تحلیل دیدگاه عرفانی ایشان است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1748 - پژوهشی پیرامون «مکتب سیر سر زانو»
احمد رضا یلمه ها مسلم رجبی

شعر و عرفان قدمتی دیرینه و پیوندی عمیق و ناگسستنی با هم دارند.حضور خیره کننده ی شعرای عارف در آسمان شعر و ادب فارسی،رشته های ارتباطی ادب و عرفان را بیش از پیش محکم ساخته است.در این میان بوده اند شاعرانی که اگر چه در وادی عرفان کمتر قدم زده اند ولی با نشر و بسط اصطلاحات أکثر

شعر و عرفان قدمتی دیرینه و پیوندی عمیق و ناگسستنی با هم دارند.حضور خیره کننده ی شعرای عارف در آسمان شعر و ادب فارسی،رشته های ارتباطی ادب و عرفان را بیش از پیش محکم ساخته است.در این میان بوده اند شاعرانی که اگر چه در وادی عرفان کمتر قدم زده اند ولی با نشر و بسط اصطلاحات عرفانی، گرمای وادی عرفان را مضاعف و حلاوت اصطلاحات مربوط به آن را دوچندان ساخته اند. هر کدام از اصطلاحاتی که در میان عرفا متداول و مرسوم بوده،دارای بار معنایی خاص بوده است.یکی از این اصطلاحات عرفانی-ادبی، «سیر سر زانو» است که بسیاری از شاعران زبانو ادب فارسی،در لابه لای اشعار و سخنان خویش،بارها به آن اشاره کرده و بهره ها و ثمرات ارزنده ای برای سالکان پای بند به این سیربرشمرده اند. از قرین گردیدن واژه "سیر" به معنی حرکت و تعالی با "زانو"، می توان به این حقیقت دست یافت که شعرای عارف و دل آگاه،اعتقاد داشته اند که این سیر،مکتبی است که می تواند در تعالی جان و روح سالک الی الله مثمر ثمر باشد. این پژوهش سعی دارد با روش تحلیلی-توصیفی به تبیین جلوه های گوناگون این سیر بپردازد و هم چنین فواید ارزنده ای را که در راستای این مکتب در دیوان های شاعران به آن اشاره شده، تک تک برشمارد.این پژوهش به خاطر بدیع بودن موضوع و نیز اهمّیت آن در وادی عرفان می تواند یافته ها و نتایج ارزنده ای را در بر داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1749 - «سیمای پیر در سلوک عارفانۀ عطار و مولوی»
رضا حیدری نوری سید علی محمد سجادی

در مکتب عرفان و تصوّف، هدف سالک الی الله، شناخت حقیقت و اتصال به ذات لایزال الهی است، سلوک اهل معرفت بدون ارشاد پیر و مرشد راه دان و آگاه، به سرانجام نمی‌رسد. در اندیشۀ عارفانۀ عطّار و مولوی، نقش پیر در هدایت سالک خداجو، مهمترین عنصر وصول به حقیقت محسوب می‌شود. از دید أکثر

در مکتب عرفان و تصوّف، هدف سالک الی الله، شناخت حقیقت و اتصال به ذات لایزال الهی است، سلوک اهل معرفت بدون ارشاد پیر و مرشد راه دان و آگاه، به سرانجام نمی‌رسد. در اندیشۀ عارفانۀ عطّار و مولوی، نقش پیر در هدایت سالک خداجو، مهمترین عنصر وصول به حقیقت محسوب می‌شود. از دیدگاه آن‌ها، مصاحبت با شیخ و مرشد راز دان، داروی شفا بخش بیماری های جسمانی و روحانی، و اکسیر تحوّل وجود سالک محسوب می گردد. او، مرید را در سلوک نفسانی، یاری می‌دهد. تا مسیر طریقت را از مرحلۀ انقطاع از هستی، تا فناء فی الله ، که غایت سیر الی الله است، بپیماید. از منظر عطّار و مولانا، پیر، کلید باب نجات، سایۀ حق، تجلی گاه اسماء و صفات الهی، آیینۀ حقیقت، آگاه از اسرار و رموز هستی، نایب حق، جاسوس دلها، و قادر بر تصرّف در عالم بشمار می‌آید. او، با عنایت حق، به فنای اوصاف و افعال و ذات خود پرداخته است، و آینۀ صاف وجودش، منعکس کنندۀ انوار الهی، و روشن‌کنندۀ مسیر سلوک سالکان الی الله است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1750 - «نگاهی گذرا به تأثیر ابن عربی در تصوّف جهان مالایی»
lمحمود رضا اسفندیار فائزه رحمان

ابن عربی بی شک یکی از مهمترین شخصیت ها در تاریخ تصوّف و عرفان اسلامی به شمار میرود. شاید کمتر شخصیتی را در تاریخ فرهنگ اسلامی بتوان سراغ گرفت که تا این اندازه دایرة موافقان و مخالفان او گسترده باشد. اندیشة او به هر کجای جهان اسلام راه یافت، مناقشه برانگیز شد؛ هم مرید أکثر

ابن عربی بی شک یکی از مهمترین شخصیت ها در تاریخ تصوّف و عرفان اسلامی به شمار میرود. شاید کمتر شخصیتی را در تاریخ فرهنگ اسلامی بتوان سراغ گرفت که تا این اندازه دایرة موافقان و مخالفان او گسترده باشد. اندیشة او به هر کجای جهان اسلام راه یافت، مناقشه برانگیز شد؛ هم مریدان و تابعان وفاداری یافت و هم منتقدان و مخالفان سرسختی پیدا کرد. در دیگر نقاط جهان اسلام از جمله جهان مالایی نیز کمابیش چنین وضعی حاکم بوده است. مردمان این منطقة دور از امّالقرای اسلام، از اسلامی عارفانه تبعیت میکردهاند. اساساً صوفیان و طریقههای تصوّف نقش اصلی در اسلامی شدن این منطقه ایفا کرده بودند. شماری از این طریقه ها (مانند قادریه) بسیار تحت تأثیر مکتب ابن عربی خصوصاً نظریة «وحدت وجود» او قرار داشتند. در تصوّف جهان مالایی نیز وحدت وجود بسیار مؤثر واقع شد و موافقان و مخالفان فراوانی یافت. از شخصیّت ها و عارفان تأثیرگذار در عرفان و تصوّف جهان مالایی که از جملة موافقان و منتقدان ابن عربی به شمار میروند، باید از حمزه فنصوری، شمس الدین سوماترانی، عبدالصمد پالمبانی، نورالدین رانیری و عبدالرئوف سینگکیلی یاد کرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1751 - «مقدمه ای بر پدیدارشناسی عرفان عاشقانه در عرفان مولوی و حافظ»
یوسف جعفرزاده

از دیدگاه عرفان عاشقانه ، صیرورت «انسانیت»به عنوان تجلی صفات خداوندی در انسانها در سه مرحله صورت می‌گیرد: نفس بیدار نشده (آدم معصوم قبل از گناه)، نفس بیدار شده (آدم بعد از گناه) و عشق (آدم عاشق به خدا). در این نگاه ، فرشته نماد مرحله بیدار نشدگی نفس وشیطان نماد مرحله بی أکثر

از دیدگاه عرفان عاشقانه ، صیرورت «انسانیت»به عنوان تجلی صفات خداوندی در انسانها در سه مرحله صورت می‌گیرد: نفس بیدار نشده (آدم معصوم قبل از گناه)، نفس بیدار شده (آدم بعد از گناه) و عشق (آدم عاشق به خدا). در این نگاه ، فرشته نماد مرحله بیدار نشدگی نفس وشیطان نماد مرحله بیدار شدگی نفس و انسان نماد مرحله عشق است و از این رو انسان جامع صفات فرشته و شیطان است. بعد از رخداد گناه ازلی، انسان از مرحله فرشتگی و ناآگاهی به مرحله بیدار شدگی و آگاهی قدم می‌گذارد و در واقع شیطان سبب ورود او به این مرحله می‌شود، اما این مرحله خود پنجره‌ای است برای ورود به صحنه معاشقه انسان با خداوند در متن تجلیات صفات جلالی و جمالی خداوند در این دنیا. بدین ترتیب در این نگاه ،عشق فرا رفتن از رابطه مبتنی بر قواعد حقوقی و اخلاقی به رابطه کاملا شخصی شده مبتنی بر ناز معشوق و نیاز عاشق است و در مرکز معنای زندگی این عالم قرار دارد.مقاله حاضر مقدمه ای است بر پدیدارشناسی عرفان عاشقانه در عرفان مولوی و حافظ . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1752 - «بررسی آداب صحبت وخلوت در تصوّف»
مهدی جباری فرهاد طهماسبی

آداب ورسوم صوفیه نشانگر مبانی فکری واعتقادی آنان است.صحبت وخلوت به عنوان آداب تصوّف اسلامی،نقشی مؤثر در زندگی فردی واجتماعی اهل تصوّف اسلامی وسیر وسلوک آنان در جهت نیل به حقیقت داشته اند. به طوری که صحبت، مجالی برای بروز دادن و صفات برجسته صوفیان همچون ایثار و از خودگذش أکثر

آداب ورسوم صوفیه نشانگر مبانی فکری واعتقادی آنان است.صحبت وخلوت به عنوان آداب تصوّف اسلامی،نقشی مؤثر در زندگی فردی واجتماعی اهل تصوّف اسلامی وسیر وسلوک آنان در جهت نیل به حقیقت داشته اند. به طوری که صحبت، مجالی برای بروز دادن و صفات برجسته صوفیان همچون ایثار و از خودگذشتگی فراهم می کرده است وتبتّل و خلوت ، ضمن پالایش صفات مذموم از آن ها روح وضمیرشان را برای تجلی انوار الهی مستعد می ساخته است.برخی از صوفیان کسب رضای خداوندی رابه واسطه ی صحبت با خلق وتسامح با آنان طلب می کردند وبرخی با التزام به خلوت وانصراف از ماسوی الله و تزکیه ی باطن، درپی وصول بی واسطه به حق بوده اند. در این مقاله به بیان ماهیّت صحبت وخلوت، نزد اهل طریقت، وبررسی دلایل رویکرد متمایزآنان نسبت به مصاحبت با خلق یا اختیار عزلت، در سه گروه مختلفپرداخته می شود و تشابه وپیوند باطنی صحبت وخلوت صوفیانه در جهت وصول به هدفی مشترک،علی رغم وجود تفاوت ظاهریشان ،مورد واکاوی قرار می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1753 - «تأملی در جایگاه و اندیشه های جلال الدین سیوطی در تصوّف و عرفان اسلامی»
علی اکبر چناری محسن شرفایی

جلال‌ الدین سیوطی (849ـ911 هـ .ق)، فقیه،‌ محدّث و مفسّر بزرگ اهل سنت در سده دهم هجری، به دلیل جامعیت علمی‌اش دارای آثار گران‌بهایی در علوم مختلف اسلامی است. گرچه مهمترین و بیشترین آثار وی دربارة قرآن، حدیث تاریخ، فقه و ادبیات عرب است، اما با نوشتن آثاری همچون تأیید الحق أکثر

جلال‌ الدین سیوطی (849ـ911 هـ .ق)، فقیه،‌ محدّث و مفسّر بزرگ اهل سنت در سده دهم هجری، به دلیل جامعیت علمی‌اش دارای آثار گران‌بهایی در علوم مختلف اسلامی است. گرچه مهمترین و بیشترین آثار وی دربارة قرآن، حدیث تاریخ، فقه و ادبیات عرب است، اما با نوشتن آثاری همچون تأیید الحقیقه العلیه و تشیید الحقیقه الشاذلیه گرایش خود را به صوفیان و تصوف نشان داده و در عین انتقاد از صوفی نماها به دفاع از صوفیان برخواسته است. وی در آثار صوفیانه خود در صدد بیان آراء و اندیشه جدیدی برنیامده است و بیشتر مطالب بزرگان صوفیه را نقل کرده است. اگرچه او از کمال‌الدین محمد بن محمد بن عبدالرحمن شافعی معروف به «ابن امام الکاملیه» و از شمس‌الدین محمد بن عبدالدائم صوفی خرفه گرفته است و از این طریق به سه سلسله احمدیه، قادریه و سهروردیه می‌رسد، اما قرائنی نیز دال بر ارتباط او با سلسله شاذلیه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1754 - «مضامین عرفانی در سرودههای ابو مَدیَن مغربی
سید مهدی مسبوق شهرام دلشاد

عرفان و ادبیات عرفانی در اندلس اسلامی گسترش فوق العاده ای داشت و شاعران و نویسندگان بسیاری در اندلس پدیدار شدند و آثاری در زمینۀ تصوّف به جای گذاشتند که معمولاً با نوآوری هایی در صورت و معنا همراه بوده است. بررسی تصوّف اسلامی در اندلس ما را با نحله های مهم فکری ای أکثر

عرفان و ادبیات عرفانی در اندلس اسلامی گسترش فوق العاده ای داشت و شاعران و نویسندگان بسیاری در اندلس پدیدار شدند و آثاری در زمینۀ تصوّف به جای گذاشتند که معمولاً با نوآوری هایی در صورت و معنا همراه بوده است. بررسی تصوّف اسلامی در اندلس ما را با نحله های مهم فکری ای آشنا می کند که برای فهم تصوّف اسلامی بسیار کارساز است. از میان شاخه های ادبیّات عرفانی در اندلس، شعر رشد قابل ملاحظهای داشت و شاعران پرشماری پدید آمدند که بیشتر آنان در ایران ناشناخته ماندهاند. از آن جمله است شاعر و عارف بزرگ سدۀ ششم، ابو مدین مغربی که اشعار نغز و شیوایی در مضامین بلند عرفانی و آموزه های عرفان نظری و عملی سروده است. در این پژوهش می کوشیم بارزترین مضامین عرفانی اشعار این شاعر عارف را با روش توصیفی - تحلیلی مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1755 - «انسان آرمانی در اندیشه عطار نیشابوری با رویکرد به عرفان اسلامی»
شهین قاسمی

در آثار عارفان بزرگ ، هدف نهایی از ارائه داستان ها و تمثیلات چیزی جز بیان و توجیه صفات ارزشمند انسان کامل نیست . عارفان بزرگ به درستی انسان را «عالم اکبر» می دانند، عالمی که خداوند در سرنوشت او استعداد های شگفت به ودیعت نهاده است . انسان می تواند به مدد اراده و کوشش خوی أکثر

در آثار عارفان بزرگ ، هدف نهایی از ارائه داستان ها و تمثیلات چیزی جز بیان و توجیه صفات ارزشمند انسان کامل نیست . عارفان بزرگ به درستی انسان را «عالم اکبر» می دانند، عالمی که خداوند در سرنوشت او استعداد های شگفت به ودیعت نهاده است . انسان می تواند به مدد اراده و کوشش خویش راه تکامل وعروج معنوی را طی کند .عطّار به عنوان یکی از قلّه های رفیع عرفان اسلامی، محور آثار خویش را انسان و سعادت او قرار داده و همواره در سراسر مثنوی هایش سیر ترقی انسان را تا مرتبه کمال و رسیدن به مرحله انسان کامل به تصویر کشیده است.آثارعطار همانند بسیاری از شعرای پارسی گوی دیگر سرشار از مضامینی است که می توان سیمای انسان آرمانی را از طریق آن ترسیم نمود . بررسی اشعار عطار نشان می دهد که آثار او آکنده از مفاهیم مذهبی و عرفانی است که می توان با بررسی آن مفاهیم دیدگاه عطار در باره انسان آرمانی را استنباط کرد.در این مقاله بر آنیم با بررسی مفهوم انسان آرمانی و جایگاه آن در اشعار و اندیشه های شبه آن پی ببریم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1756 - «جلوة عرفانی امام علی (ع) در «گنج الله» فانی خویی
علی اکبر افراسیاب پور

سید میرزا حسن زنوزی (1225-1172 ق) دیوانی موسوم به «گنج الله» دارد که در آن با دیدگاهی عرفانی به شخصیت امام علی (ع) نگریسته است. آن امام همام پیشوای عارفان و سرچشمة آموزه‌های آنان به شمار می‌آید که این امر در دیوان فانی خویی به خوبی جلوه‌گر شده است، یعنی موضوع اصلی سرود أکثر

سید میرزا حسن زنوزی (1225-1172 ق) دیوانی موسوم به «گنج الله» دارد که در آن با دیدگاهی عرفانی به شخصیت امام علی (ع) نگریسته است. آن امام همام پیشوای عارفان و سرچشمة آموزه‌های آنان به شمار می‌آید که این امر در دیوان فانی خویی به خوبی جلوه‌گر شده است، یعنی موضوع اصلی سروده‌های او آموزه‌های عرفان اسلامی است و تکیة اصلی او در این مضامین به تفسیر باطن‌گرایانه و عرفانی از جایگاه مولای متقیان در حوزة معنویت می‌باشد. اشعاری که دربارة آن پیشوای الهی سروده در دو نکتة ایمان حقیقی و خلوص باطنی و عمل صالح و مراحل خودسازی و در نهایت تربیت انسان کامل قابل مطالعه است، در مجموع این آموزه‌ها را جهت الگوگیری مطرح می‌نماید و به تحلیل‌های دقیقی از حقایقِ معنویِ ایشان اشاره می‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1757 - «تحلیل برخی روایات و اشارات عرفانی در شعر شهریار»
حسین آریان تورج عقدایی جلیل تجلیل سید علی محمد سجادی

شهریار، اگر چه شاعری شاد است و طنز و طربناکی در سروده‌هایش بسیار دیده می‌شود، در یک تحلیل ژرف‌تر، انسانی است حسّاس و متأمّل و ناگزیر درونگرا و غم‌ ستای. این احوال سبب می‌شود که او در بسیاری از لحظه‌های زندگی عارفانه بیندیشد و تجربه‌های ناشی از این لحظه‌ها را در زبانی شا أکثر

شهریار، اگر چه شاعری شاد است و طنز و طربناکی در سروده‌هایش بسیار دیده می‌شود، در یک تحلیل ژرف‌تر، انسانی است حسّاس و متأمّل و ناگزیر درونگرا و غم‌ ستای. این احوال سبب می‌شود که او در بسیاری از لحظه‌های زندگی عارفانه بیندیشد و تجربه‌های ناشی از این لحظه‌ها را در زبانی شاعرانه تجسّم بخشد. مقاله‌ی حاضر سر آن دارد که نشانه‌های این طرز تلقی شهریار را در اشارات و تلمیحات شعر او پی‌گیرد و نشان دهد که او از رهگذر عشق و حزن و نوای ساز و تأمّل بر اندیشه‌های شاعران عارف، قدم به این حوزه می‌نهد و گاه بی‌آن که خود بداند، زیر سلطه‌ی ناخودآگاهی فردی و جمعی، به دریافت‌های غیرمتعارفی دست می‌یابد. در سروده‌های شهریار، اندیشه‌هایی که بوی عرفان از آن به مشام می‌رسد، غالباً در جایی که سخن از عشق به میان می‌آید، احساس می‌شود. بنابراین می‌توان گفت «عشق» عنصر غالبی است که شهریار را از زمین به آسمان می‌برد و تمام اشارات و تلمیحات دیگر به نوعی وابسته‌ی عشق‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1758 - جستاری در غیرت عشق
سیاوش نریمان

از میان مباحث متنوع در ساحت عرفان، «غیرت» نیز توجه عرفا و متصوّفه را به خود جلب نموده است. این مفهوم از اصطلاحات والا و زیربنای اندیشه‌های عارفان و صوفیان است. درآموزه‌ها و اصول اندیشة عارفان، غیرت به عنوان یک باور اعتقادی و اخلاقی، بروز و ظهور داشته و اهتمام ویژه‌ای بد أکثر

از میان مباحث متنوع در ساحت عرفان، «غیرت» نیز توجه عرفا و متصوّفه را به خود جلب نموده است. این مفهوم از اصطلاحات والا و زیربنای اندیشه‌های عارفان و صوفیان است. درآموزه‌ها و اصول اندیشة عارفان، غیرت به عنوان یک باور اعتقادی و اخلاقی، بروز و ظهور داشته و اهتمام ویژه‌ای بدان معطوف شده است. بر اساس همین غیرت است که خداوند، گناهان پنهان و آشکار را بر بندة خود ناروا داشته است. در متون شریعت، سیرة اولیا، سخنان مشایخ و صوفیه و آثار شاعران، بحث غیرت مغفول واقع نشده بلکه مورد توجه جدی قرار گرفته است. عارفان و اهل کشف و ذوق با تأثیرپذیری از آموزه‌های قرآن و احادیث قدسی و نبوی، بحث غیرت را بنا بر مذاق و مشرب عرفانی خود مورد تفسیر و تحلیل قرار داده‌اند. به این معنا که هر کدام از عرفا و متصوفه، غیرت را از منظر نحلة عرفانی خود تفسیر و تأویل نموده‌اند. در این مقاله، چیستی غیرت، تعریف لغوی و اصطلاحی آن، غیرت به عنوان یک پدیدة اجتماعی، غیرت الهی و اقسام آن و نیز تلقی و برداشت سلسلة عرفا از آن مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1759 - نگاهی به مفاهیم ثانوی عرفانی چهره معشوق در دیوان همام تبریزی
فاضل عباس زاده جلیل تجلیل

هر چند که همام تبریزی را در شعر سرایی پیرو سعدی و حتی شاگرد او دانسته و معشوق متحلی در قصر کلامش را نمونه‌ای‌ از معشوق زمینی معرفی می‌کنند ولی با تأمل و تدقق در اشعار او، برجستگی رگه‌هایی از آموزه‌های عرفانی که بیشتر به زبان ایجاز و رمز یا مجاز و استعاره می‌باشد در بافت أکثر

هر چند که همام تبریزی را در شعر سرایی پیرو سعدی و حتی شاگرد او دانسته و معشوق متحلی در قصر کلامش را نمونه‌ای‌ از معشوق زمینی معرفی می‌کنند ولی با تأمل و تدقق در اشعار او، برجستگی رگه‌هایی از آموزه‌های عرفانی که بیشتر به زبان ایجاز و رمز یا مجاز و استعاره می‌باشد در بافت ریز نقش و لایه‌های زیرین کلامش نمایان می‌شود. به این دلیل در این جستار بر آن شدیم تا مفاهیم ثانوی عرفانی را که شاعر با اعضای چهره معشوق به قلم خیال نقش بسته بررسی کرده، معانی اتساعی عرفانی را در چند بیت از دیوان او تفسیر کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1760 - رابطه تشیع و تصوّف در آثار سید حیدر آملی(ره)
محمد مهدی باباپور

این مقاله به چند موضوع اساسی در خصوص یکی از مهمترین ارکان اندیشه عرفانی سید حیدر آملی پرداخته است. ابتدا به طور مشروح به انگیزه طرح این موضوع از سوی سید حیدر اشاره شده و سپس به بیان چگونگی رابطه بین تشیع و تصوف پرداخته است و مهمترین دستاور این نوشتار این است که سید حیدر أکثر

این مقاله به چند موضوع اساسی در خصوص یکی از مهمترین ارکان اندیشه عرفانی سید حیدر آملی پرداخته است. ابتدا به طور مشروح به انگیزه طرح این موضوع از سوی سید حیدر اشاره شده و سپس به بیان چگونگی رابطه بین تشیع و تصوف پرداخته است و مهمترین دستاور این نوشتار این است که سید حیدر قائل به وحدت بین دو فرقه حقه تشیع و تصوف می‌باشد و این دو یک حقیقت واحد هستند، که انسان کامل باید به آن برسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1761 - معانی و مضامین ملامتی در غزلیات فارسی
سیدعلی جعفری صادقی سیداحمد حسینی کازرونی

یکی از زمینههای محتوایی بسیار گسترده و پردامنه در مجموعۀ آثار عرفانی، به ویژه غزلیات عرفانی، بازتاب اندیشهها، باورها، رفتارها و شیوۀ سلوک ملامتی است؛ که بخشی از این ادبیات گسترده با عنوان قلندریات شناخته شده و مورد بررسی قرار میگیرد، و بخشی دیگر به گونهای مستقیمتر أکثر

یکی از زمینههای محتوایی بسیار گسترده و پردامنه در مجموعۀ آثار عرفانی، به ویژه غزلیات عرفانی، بازتاب اندیشهها، باورها، رفتارها و شیوۀ سلوک ملامتی است؛ که بخشی از این ادبیات گسترده با عنوان قلندریات شناخته شده و مورد بررسی قرار میگیرد، و بخشی دیگر به گونهای مستقیمتر و بیپردهتر اصول رفتارها و باورهای ملامتیان را بازگو میکند. همچنین متناسب با جنبۀ کاربردی این مضامین نیز می‌توان آنها را به دو دسته از مقاصد فردی و اجتماعی ملامتیان نسبت داد. در این مقاله تلاش شده است که با مطالعه در غزلیات شماری از برجستهترین سخنوران ادب فارسی از سدۀ ششم تا پایان سدۀ هشتم هجری، که دورۀ اصلی رواج اینگونه مضامین در ادب فارسی است، فهرستی از معانی و مضامین ملامتی در غزل فارسی ارائه گردد و تا جایی که مجال آن وجود دارد، به شرح و تحلیل این مضامین پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1762 - نیم‌نگاهی به مناسبات بینامتنی شعر قدمعلی سرامی با حوزه معرفتی عرفان
مهری تلخابی

هدف مقالة حاضر آن است که با تأمل بر نظریة بینامتنیت، نشان دهد که یک اثر خودبسنده و به تنهایی، حاکم بر کل خویش نبوده بلکه حاصل جذب و دگرگونی دیگر متن‌هاست. این مقاله با تأمل بر اشعار دکتر قدمعلی سرامی نشان می‌دهد که سرامی شاعری است که نه تنها منش بینامتنی آثار خود را پنه أکثر

هدف مقالة حاضر آن است که با تأمل بر نظریة بینامتنیت، نشان دهد که یک اثر خودبسنده و به تنهایی، حاکم بر کل خویش نبوده بلکه حاصل جذب و دگرگونی دیگر متن‌هاست. این مقاله با تأمل بر اشعار دکتر قدمعلی سرامی نشان می‌دهد که سرامی شاعری است که نه تنها منش بینامتنی آثار خود را پنهان نمی‌کند بلکه آن را، آشکارا به نمایش می‌گذارد. در این مقاله، نشان می‌دهیم که چگونه شعر سرامی مناسبات بینامتنی مستحکمی با قلمرو عرفان دارد و از این منظر اشعار این شاعر می‌تواند به عنوان بافته‌ای از آواها مورد بررسی قرار گیرد که در آن مقولاتی از جنس عرفان به تصویر کشیده شده است. در پایان به این نتیجه می‌رسد که با شناخت چهارچوب ارجاع شعر عرفانی سرامی می‌توان شعرهای عرفانی او را راحت‌تر گشود و افق معنایی آن‌ها را به درستی ترسیم کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1763 - بررسی خوارق عادات در متون منثور عرفانی تا قرن هشتم هجری
عباس بابایی حیدر حسنلو سید نادر محمدزاده

یکى از واقعیات هستى که هیچ شک و تردیدى در آن نیست، «خوارق عادت» است. به دلیل آنکه تحقق امور خارق‌العاده با تحقّق امور عادى فرق دارد، با پیش‌فرض‌هاى عرفى و عادى، قابل تصور و تحقق نیستند. از این‌رو، دیگران از آوردن مثل آن ناتوانند. خوارق عادت مشتمل بر غایتى هستند، ولى از أکثر

یکى از واقعیات هستى که هیچ شک و تردیدى در آن نیست، «خوارق عادت» است. به دلیل آنکه تحقق امور خارق‌العاده با تحقّق امور عادى فرق دارد، با پیش‌فرض‌هاى عرفى و عادى، قابل تصور و تحقق نیستند. از این‌رو، دیگران از آوردن مثل آن ناتوانند. خوارق عادت مشتمل بر غایتى هستند، ولى از آن روى که در نوع غایت و مشروعیت (به معناى الهى بودن) و عدم مشروعیت با هم مختلفند، شناخت این امور، امرى لازم و ضرورى به نظر مى‌رسد. بنابراین در مواجهه با این گونهمسایل در کتب و تذکره‌های عرفانی باید با احتیاط و تامل رفتار کرد. این مقاله به روش توصیفی به بررسی و تجزیه و تحلیل این موضوع در کتب عرفانی تا قرن هشتم هجری می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1764 - «صمت و خاموشی از دیدگاه عرفا»
احمدرضا یلمه‌ها

سیر و سلوک دارای ارکان ، آداب و احوالی است . یکی از ارکان سلوک را صمت و سکوت دانسته اند . در قرآن و احادیث همیشه سکوت به عنوان یک ارزش و یک نشانه والا مطرح گردیده است . در متون منثور و منظوم عرفانی نیز سکوت و خاموشی از شرایط خلوت و از ابزارهای رسیدن به کمالات عرفانی است أکثر

سیر و سلوک دارای ارکان ، آداب و احوالی است . یکی از ارکان سلوک را صمت و سکوت دانسته اند . در قرآن و احادیث همیشه سکوت به عنوان یک ارزش و یک نشانه والا مطرح گردیده است . در متون منثور و منظوم عرفانی نیز سکوت و خاموشی از شرایط خلوت و از ابزارهای رسیدن به کمالات عرفانی است و دارای فواید و نتایجی است ؛ برخی از عرفا اصل طریقت را سکوت دانسته اند ؛ از آنجا که خاموشی دارای انواع و گونه‌هایی است و درباره سکوت صوفیان نظریات و عقاید گوناگونی وجود دارد، به گونه‌ای که برخی خاموشی را ترجیح نهاده و برخی گفتار را ، این مقاله بر آن است تا حد مقدور ، نخست به تحلیل مفهوم صمت و خاموشی در قرآن و احادیث و امهات متون عرفانی و سپس به مثنوی معنوی به عنوان یکی از این آثار که سکوت و خاموشی عرفانی در آن بازتاب و جلوه خاصی دارد بپردازد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1765 - «از فنا در خود تا بقا در حق»
صغری باباپور مهدی دهباشی

برای رسیدن به حقیقت حقه هستی و جاودانگی، انسان باید فانی شود تا بقا یابد. انسان باید خویشتن خویش را نابود کرده تا بتواند به خویشتن حقیقی دست یابد که آن جز ذات باقی حق نیست. در این مرحله انسان اثری از خود نمی بیند، به هر چه می نگرد اوست. منیّتی نیست تا اظهار وجود نماید. أکثر

برای رسیدن به حقیقت حقه هستی و جاودانگی، انسان باید فانی شود تا بقا یابد. انسان باید خویشتن خویش را نابود کرده تا بتواند به خویشتن حقیقی دست یابد که آن جز ذات باقی حق نیست. در این مرحله انسان اثری از خود نمی بیند، به هر چه می نگرد اوست. منیّتی نیست تا اظهار وجود نماید. فنا اقسام مختلفی دارد ولی مهمترین مراتب فنا از میان این اقسام، سه نوع افعالی، صفاتی و ذاتی است؛ البته در تمامی مراتب فنا گونه ای بقا هست. انسان فانی به چنان معرفتی می‌رسد که هیچ حجابی برایش باقی نمی‌ماند و تمام حقایق را آن گونه که هست درمی‌یابد. و در نهایت به این معرفت می رسد که هیچ موجودی از خود استقلالی ندارد و همه فانی در ذات حق هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1766 - «پژوهشی در آرای عرفانی و سلوک معنوی شیخ نجم‌الدین کبری»
ابراهیم باوفای دلیوند

ابوالجناب احمد خیوقی، معروف به شیخ نجم الدین کبری، مفسر، محدث و عارف نامور ایران و اسلام بود که بیش از دو دهه از زندگی خویش را به سیر و سیاحت علمی و معنوی در ممالک اسلامی پرداخت و در این سفرها، علوم اسلامی خاصه علم حدیث و طریقت معنوی و عرفانی را از استادان بزرگ عصر، ف أکثر

ابوالجناب احمد خیوقی، معروف به شیخ نجم الدین کبری، مفسر، محدث و عارف نامور ایران و اسلام بود که بیش از دو دهه از زندگی خویش را به سیر و سیاحت علمی و معنوی در ممالک اسلامی پرداخت و در این سفرها، علوم اسلامی خاصه علم حدیث و طریقت معنوی و عرفانی را از استادان بزرگ عصر، فراگرفت و بعد از تهذیب نفس ، تحصیل علوم معنوی و دریافت مقام ارشادی از سوی شیخ خویش، به زادگاهش، خوارزم بازگشت و در سال های 585 ق، تا 618 ق ، در آن سرزمین به اشاعه آموزه های عرفانی و حمایت از مشتاقان طریقت اهتمام ورزید؛ وی علاوه بر تحریر آثار فراوان در سیر و سلوک ، به پرورش مریدانی از خطه خراسان و ماوراء النهر پرداخت و از این طریق ، علوم عرفانی را علی رغم جوسیاسی و مذهبی حاکم بر دارالملک خوارزمشاهیان،رونق و استمرار داد. در این اثر ، بر آنیم ، پس از ارزیابی حیات علمی و مذهبی شیخ نجم الدین، جو مذهبی و دینی منطقه خراسان، ماوراء النهر و خوارزم، در عصر او، آموزه های عرفانی و معنوی شیخ در گرگانج، مرکز امپراتوری شرق عالم اسلام، خاصه مناظره او به عنوان مدافع طریقت و کشف و شهود با امام فخر رازی، نماینده مشرب کلامی و استدلالی تجزیه و تحلیل نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1767 - «نقش عناصر طبیعت و نمادپردازی در عرفان و هنر اسلامی»
مجید شهبازی قاسم میرزایی محمد محمدی کیا

هنر اسلامی دارای گنجینه عظیمی از معانی عمیق عرفانی و حکمت الهی است؛ زیرا این هنر ریشه در بنیان‌های ژرف تفکری معنوی و الهی دارد. این هنر، گاه با خلق صورت‌های جدید و گاه با بهره گیری از تصاویر و فرم‌های هنری گذشته همچون ایران باستان و ایران قبل از اسلام و با نگرش و معنا ب أکثر

هنر اسلامی دارای گنجینه عظیمی از معانی عمیق عرفانی و حکمت الهی است؛ زیرا این هنر ریشه در بنیان‌های ژرف تفکری معنوی و الهی دارد. این هنر، گاه با خلق صورت‌های جدید و گاه با بهره گیری از تصاویر و فرم‌های هنری گذشته همچون ایران باستان و ایران قبل از اسلام و با نگرش و معنا بخشی مجدد به آنها به پی ریزی فرهنگی بس غنی و شکوفا در تمدن اسلامی پرداخت. متاسفانه ما در بررسی « هنر اسلامی» شاهد گستره وسیعی ای از نگرش‌ها و رویکردهای تاریخی در قالب « تاریخ هنر» بوده‌ایم و جای خالی نگرش‌هایی عمیق تر با نگاهی فلسفی به این هنر در بستر رویکردهای فلسفی به هنر قابل مشاهده است. در واقع تعمق در جنبه درونی این هنر و زبان رمزگونه و لسان تمثیلی آن که حاوی بنیان‌هایی متافیزیکی و عرفانی بوده ضرورتی انکار ناپذیر است و کاستی های فراوانی در این زمینه همچنان در محافل دانشگاهی مشاهده می شود. در این مقاله به بررسی معنای نمادین و رمزگونه این هنر پرداخته و چرایی لزوم وجود چنین لسانی را برای این هنر مورد بررسی قرار می‌دهیم. سپس به معنای نمادین برخی نقوش، تصاویر و همچنین تاثیر عناصر طبیعت در هنر اسلامی خواهیم پرداخت و در کنار این عناصر، برخی بنیان‌های عرفانی و متافیزیکی این هنر را بررسی می‌کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1768 - «عرفان، حماسه و دوگانگی‌ها»
نسرین مهدیخانی سعید اکبری پایبندی

اگرچه در بسیاری از بخش بندی ها،میان عرفان و حماسه، جدایی ها ی ریشه ای وجود دارد، همسانی های زیادی نیز در میانشان می توان یافت با چشم اندازی ژرف در رزمنامه ها،به این دستاورد می رسیم که زمینه های عرفانی،در باورها و آیین های باستانیان ریشه دوانده و ردپای عرفان در نوشته های أکثر

اگرچه در بسیاری از بخش بندی ها،میان عرفان و حماسه، جدایی ها ی ریشه ای وجود دارد، همسانی های زیادی نیز در میانشان می توان یافت با چشم اندازی ژرف در رزمنامه ها،به این دستاورد می رسیم که زمینه های عرفانی،در باورها و آیین های باستانیان ریشه دوانده و ردپای عرفان در نوشته های حماسی،آشکارا نمودار است.از این نگاه،همه نوشته ها و داستان‌های رزمی، از شمار شاهنامه فردوسی، گرشاسب نامه اسدی، بهمن نامه، کوش نامه، شهریارنامه، بانوگشسب نامه، برزونامه و...گنجایش بررسی دارند.دوگانی ها اگرچه در روساخت، پایه های زیرین عرفان و حماسه را استوار ساخته اند، در ژرف ساخت، پیوستگی‌های اساسی با هم دارند. نیک و بد، سوروسوگ، بوش وکوشش، شایست و ناشایست، تاریکی و روشنی، اهورا واهریمن، فرشته و دیو و...هریک، آمیختاری از دیگری است و با دنبال کردن هر یک از این ها می توان به دیگری رسید.روشن است که بدون کاربردی ساختن این شاه کلید فکری، راهیافت در اندیشه های عرفانی- حماسی ایران، آب در هاون کوبیدن و زیره به کرمان بردن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1769 - تحلیل تلمیحات عرفانی در دیوان سلمان ساوجی
محمدتقی l قندی جلیل تجلیل

سلمان ساوجی در سنت عرفان عاشقانه، تحت تأثیر اندیشه‌های عرفانیِ شخصیت‌های برجسته‌ای چون ابن عربی، مولوی و حافظ است. جلوه‌های مختلف عرفان در اشکال مختلف در اشعار وی مـوج می‌زند. غزلیات سلمان آکنده از حقایق عرفانی و تلمیحات عارفانه است و قصایدش، اگرچه در مدحِ ممدوحانش نگاش أکثر

سلمان ساوجی در سنت عرفان عاشقانه، تحت تأثیر اندیشه‌های عرفانیِ شخصیت‌های برجسته‌ای چون ابن عربی، مولوی و حافظ است. جلوه‌های مختلف عرفان در اشکال مختلف در اشعار وی مـوج می‌زند. غزلیات سلمان آکنده از حقایق عرفانی و تلمیحات عارفانه است و قصایدش، اگرچه در مدحِ ممدوحانش نگاشته شده، همچون غزلیاتش مملوّ از آموزه‌های عرفانی است. توجه به زیبایی‌ها و عواطف پرشور در اشعار سلمان آن چنان برجسته است که نظیرآن را در شاهکارهای سعدی و حافظ مشاهده می‌کنیم. سلمان ساوجی وحدت وجودی و اشـراقی است. او مخالف زهد ریایی است و رندی و عیاری از ویژگی‌های اشعار اوست. عشق و وحدت وجود از درون مایه‌های اصلی اشعار سلمان و گوهر تلمیحات اوست. او طربناک و سرمست،حقیقت زندگی را در عشق می‌جوید. در غزلیات و قصاید مدحی سلمان احساسات عمیق عاشقانه و جهان بینی عارفانه چنان به هم درمی پیچند که بیان کننده نوعی شیوۀ زندگی و نگاه به عالم و آدم است. از این حیث سلمان وارث واقعی سنت عرفانی اسلاف وحدت وجودی خویش است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1770 - حقیقت عذاب در عرفان (با تکیه بر دیدگاه ابن عربی)
مهناز توکلی مرضیه پیوندی

در سلوک انسان به سوی خداوند هرگونه گناه و نافرمانی از امر محبوب- خدا- خود گناهی تلقی می‌شود که به دنبال آن عذاب خواهد بود. حجاب از قرب الهی و نزدیکی به خداوند، از نگاه عرفا عین عذاب است و جهنم همان بُعد و محروم بودن از قرب الهی است. هر نوع گناهی،مراتبی از بُعد را به همر أکثر

در سلوک انسان به سوی خداوند هرگونه گناه و نافرمانی از امر محبوب- خدا- خود گناهی تلقی می‌شود که به دنبال آن عذاب خواهد بود. حجاب از قرب الهی و نزدیکی به خداوند، از نگاه عرفا عین عذاب است و جهنم همان بُعد و محروم بودن از قرب الهی است. هر نوع گناهی،مراتبی از بُعد را به همراه دارد که این بُعد عین عذاب است. چنان که عذاب منافقین، کفار و... بر اساس میزان بُعدشان با یکدیگر متفاوت است. در واقع جهنم و نار، مفاهیم کلی هستند که تمامی ابعاد گوناگون عذاب را در خود جای می‌دهند. ابن‌عربی ماهیت عذاب را تغییرپذیر و ناپایدار و در نتیجه امری نسبی می‌داند که متناسب با استعداد قوابل و ذائقۀ افراد متفاوت است. در حقیقت درنظرابن عربی این فهم و دریافت و ادراک شخص معذَّب است که نسبت به مسأله عذاب دگرگون می‌شود و دیگر درد و الم را احساس نمی‌کند و عذابش پایان می‌پذیرد. آنچه از متون عرفانی به دست می‌آید این است که عذاب در حقیقت خود نوعی تجلی رحمت الهی است که خداوند با عذاب گناهکاران، از بار گناه آنان می‌کاهد و با این نعمت، ذات گناهکار را از آلودگی و خبث گناه پاک می‌نماید. پژوهش حاضر می‌کوشد با استفاده از آیات قرآن و کلام عرفا به روش توصیفی و تحلیلی، ابعاد گوناگون موضوع عذاب، حقیقت عذاب و انواع آن را روشن نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1771 - بررسی سیر تاریخی رواج تصوف در دوران اولیه و میانی اسلام و گسترش ادبیات صوفیانه در ایران
شهربانو صحابی خلیل حدیدی سعیدالله قره‌بیگلو

آیا پیدایش تصوف وعرفان اسلامی در ادبیات صوفیانه، یک پدیدة ‌ناگهانی بود، یا تحت تاثیر سیر تاریخی تحولات اجتماعی وسیاسی ملل مختلف دنیای باستان و جهان اسلام بوده است؟گرچه اندیشه‌های عرفانی و تصوف به مفهوم عام در تاریخ جوامع بشری قدمت دارد، اما جز تعداد معدودی تصویر‌های مبه أکثر

آیا پیدایش تصوف وعرفان اسلامی در ادبیات صوفیانه، یک پدیدة ‌ناگهانی بود، یا تحت تاثیر سیر تاریخی تحولات اجتماعی وسیاسی ملل مختلف دنیای باستان و جهان اسلام بوده است؟گرچه اندیشه‌های عرفانی و تصوف به مفهوم عام در تاریخ جوامع بشری قدمت دارد، اما جز تعداد معدودی تصویر‌های مبهم بر دیوارة ‌کوه‌ها و یا اساطیر که بعد از اختراع خط به پیشینیان نسبت داده شده، از اندیشه مردمان گذشته، چیز دیگری در دست نداریم.حتی پس از اختراع خط که اندیشه‌ها بر روی سنگ‌ها و چرم حیوانات و پوست درختان نقش بست، بخش بسیار ناچیزی از آن آثار توانست ازگزند حوادث روزگار جان سالم به در برد و به دست ما برسد. شناخت پدیدة ‌تصوف و تاثیر آن بر جوامع اسلامی و تمدن‌های غیراسلامی، همین محدودیت‌ها را دارد. تلاش نگارنده بر این است که از خلال کتاب‌ها و منابع به بررسی سیر تاریخی رواج صوفیگری و ادبیات مربوط به آن در دوران اولیه ومیانی اسلامی بپردازد وبه این سوال اساسی پاسخ داده شود که چه عوامل سیاسی در بستر واقعیات جامعة ‌اسلامی منجر به گسترش صوفیگری و انزواطلبی در میان برخی از پارسایان شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1772 - شهود زمان لاهوتی در عرفان اسلامی
هاتف سیاه کوهیان

در دیدگاه عرفانی زمان امری قدسی و لاهوتی و نوعی ازلیت محسوب میشود که فارغ از درازی و کوتاهی و گذر زمان است. ادراک حقایق و وصول به احوال خوش معنوی در لحظههای کشف و شهود برای عرفا در ساحت بیزمانی مطلق رخ میدهد. ساحتی که در آن زمانهای گذشته و آینده در زمان حال فانی و م أکثر

در دیدگاه عرفانی زمان امری قدسی و لاهوتی و نوعی ازلیت محسوب میشود که فارغ از درازی و کوتاهی و گذر زمان است. ادراک حقایق و وصول به احوال خوش معنوی در لحظههای کشف و شهود برای عرفا در ساحت بیزمانی مطلق رخ میدهد. ساحتی که در آن زمانهای گذشته و آینده در زمان حال فانی و مستهلک میشود. برای عارف لحظههای جذبه و شهود و اتصال به عالم معنا، در ورای زمان عادی و محسوس، لحظات انکشاف افقهایی از حقائق غیبی در قلمرو ابدیت است. عارف در زمان غوطهورشدن خود در وقت خوش مستی، دریچهای از حقائق غیبی به رویش گشوده میشود و وی را دچار چنان التذاذی میکند که مابقی عمرش را در فقدان چنان اوقاتی، بیحاصلی و بیثمری میداند. عارف در لحظه شهود و مکاشفه بیرون از مرز زمان ایستاده و از چنبرة زمان رهیده و از قید چند و چون فارغ گشته است. عرفا مسئله عهد الست و پیمان آغازین آفرینش را در آیه الست در قرآن مورد تفسیر و تاویل قرار میدهند و همواره با یادآوری این پیمان ازلی، گویی اصواتی از موسیقی لاهوتی از آسمان ازل در گوش جانشان طنین انداز میشود؛ طوری که دچار شوریدگی و شیدایی وصفناپذیری میگردند و با تمام وجود به وجد و سرور میآیند. شنیدن خطاب الست در زمان ازل برای عارفان به مثابه نوشیدن شراب از جام محبت الهی است که جانشان را پُرشور و بیقرار میکند. شور و مستی عارفان ناشی از آن است که در این خطاب خداوند آنان را مستقیما مورد خطاب خود قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1773 - چند و چون نظریة وحدت وجود در هفت اورنگ جامی
اکبر صیادکوه محمد انور بجارزهی

نورالدین عبدالرحمان جامی بزرگ‌ترین شخصیت فرهنگی و ادبی قرن نهم است که در عمر پر برکتش بر سراسر جریانات ادبی و اجتماعی قرن نهم سایه افکنده است. ویشارح بزرگ نظریة وحدت وجود ابن عربی و جزو بزرگ‌ترین تأثیرپذیران از وی است و در شمار کسانی از جمله شیخ‌فخرالدین عراقی و شیخ محم أکثر

نورالدین عبدالرحمان جامی بزرگ‌ترین شخصیت فرهنگی و ادبی قرن نهم است که در عمر پر برکتش بر سراسر جریانات ادبی و اجتماعی قرن نهم سایه افکنده است. ویشارح بزرگ نظریة وحدت وجود ابن عربی و جزو بزرگ‌ترین تأثیرپذیران از وی است و در شمار کسانی از جمله شیخ‌فخرالدین عراقی و شیخ محمود شبستری قرار می‌گیرد. جامی با دریافت دقیق و شرح درست وحدت وجود ابن عربی، اتهام حلولیت را از افکار مولانا جلال‌الدین بلخی زدود ودرهای ابتذال و سوء استفاده از نظریة عرفانی وحدت وجود را بست. او از شاعران و عارفان کثیر التألیف زبان پارسی است و از وی آثار متعددی به یادگار مانده که هفت اورنگ ازبرجسته‌ترین آن‌ها، با بن مایه‌های عرفانی است. جامی هفت اورنگ را با تفسیر ضمنی از «وحدت وجود» آغاز می‌کند و پس از آن به طور صریح، دو جهان را مظهری از حق می‌داند که درک آن کار منتهیان است نه مبتدیان. از نظر او محمد عربی(ص)به عنوان رسول و پیر کامل و راهنمای کاملان است. ابزار مهم جامی در هفت اورنگ برای رسیدن به وحدت، مراتب ولایت از جمله قرب فرایض و قرب نوافل می‌باشد. در این مقاله موضوع وحدت وجود و چند و چون آن از دید گاه جامی، بر اساس هفت اورنگ بررسی و تحلیل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1774 - تبیین ولایت تکوینی انسان کامل در هندسة معرفتی عرفان اسلامی (با محوریت آرای امام خمینی)
علی حسینی جاسب نیکفر

در عرفان بحث ولایت تکوینی ذیل موضوع انسان کامل مطرح می‌شود؛ که واسطة بدو و عود نظام آفرینش در قوس صعود و نزول است. انسان کامل، محل تجلی تمام اسماء و صفات الهی و حقایق کیانی و کیهانی است. چنین انسانی، به مثابة روح عالم و عالم چونان جسد او به شمار می‌رود. همان‌گونه که روح أکثر

در عرفان بحث ولایت تکوینی ذیل موضوع انسان کامل مطرح می‌شود؛ که واسطة بدو و عود نظام آفرینش در قوس صعود و نزول است. انسان کامل، محل تجلی تمام اسماء و صفات الهی و حقایق کیانی و کیهانی است. چنین انسانی، به مثابة روح عالم و عالم چونان جسد او به شمار می‌رود. همان‌گونه که روح به وسیله قوای روحانی و جسمانی به تدبیر بدن و تصرف در آن می‌پردازد، انسان کامل با اتصاف به حقایق الهیه، به مقام تصرف در آفریدگان عالم نائل می‌شود و همان گونه که حیات بدن به روح است، حیات ماسوی الله نیز در پرتو تصرف خلیفه الله و با وساطت آن معنا می‌یابد. نیل انسان به مقام خلیفه اللهی در یک فرآیند سه تایی تحقق می‌یابد؛ نخست؛ اسماء و صفات الهی به انسان کامل عطاء می‌شود. دوم؛ دریافت حقایق الهی و انسانی نصیب او می‌شود و از اسرار عالم غیب آگاه می‌گردد و سوم؛ قدرت آفرینندگی و اقتدار برای او حاصل می‌شود. جانشین حق تعالی پس از فنای ذاتی، صفاتی و افعالی، به مقام صحو بعد از محو و بقای بعد از فنا متحقق شده و به وجود حقانی- پس از رفض وجود خلقی- دست می‌یابد. در این مقام است که حق تعالی ـ پس از آن که بنده با قرب فرائض، گوش حق، چشم حق و دست حق گردید- به قوای ادراکی و تحریکی انسان متجلی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1775 - جلوه های عرفانی خطابۀ غدیر خم در کلام مولانا جلال الدّین محمّد بلخی
مسروره مختاری

با وجود آن که پیرامون خطبۀ غدیر و مرد تکرارناپذیرِ تاریخ، حضرت علی(ع)، تاکنون کتابهای گرانسنگ و مقالات فراوانی به نگارش درآمده است، اما هنوز هزاران راز کشف نشده وجود دارد. سخنانی که در خطبۀ غدیر در شأن و منزلت حضرت علی(ع) توسّط پیامبر اسلام(ص) بیان شده، زمینۀ مساعدی أکثر

با وجود آن که پیرامون خطبۀ غدیر و مرد تکرارناپذیرِ تاریخ، حضرت علی(ع)، تاکنون کتابهای گرانسنگ و مقالات فراوانی به نگارش درآمده است، اما هنوز هزاران راز کشف نشده وجود دارد. سخنانی که در خطبۀ غدیر در شأن و منزلت حضرت علی(ع) توسّط پیامبر اسلام(ص) بیان شده، زمینۀ مساعدی را برای شاعران عارف فراهم آوردهاست، تا بتوانند بسیاری از مفاهیمِ عرفانیِ مندرج در این حدیث را، سرلوحۀ مباحث عرفانی خود قراردهند. مولانا جلالالدّین محمّد بلخی از شاعران سرآمد در این زمینه است که توانسته است با قالب ریزى ادبى غدیر، مبانى اعتقادى آن را بیان کند‏ و در نشر و تداوم پیام غدیر سهم بزرگی داشته باشد.‏ از آن جا که این خطابه سرشار از عرفان و معرفت است، این مقاله به چند جلوۀ عرفانی شاخص (ولایت، انسان کامل، علم شهودی و اتّحاد جان های اولیا) در کلام مولانا پرداخته است. تجلّی ولایت در آثار مولانا یکی از صدها و هزاران جلوۀ پرجاذبه از خطبۀ غدیر است. مولوی از مریدان و دلدادگانِ امام علی علیه السّلام، و به فضائل و مناقب آن حضرت به خوبی واقف است و آن حضرت را نور الهی، مظهر ولایت الهی، دانای علوم غیبی، سرمنشأ خوبی ها و مزیّن به صفات حمیده، نمونۀ اعلای انسان کامل، صاحب مکاشفات و مشاهدات عرفانی و پیشوای سالکان طریقت معرّفی کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1776 - وحدت وجود از نگاه ملاصدرا
عفیفه حامدی

یکی از اساسی‌ترین اعتقادات عرفا و فلاسفه صدرایی اعتقاد به وحدت وجود است. مهم‌ترین مساله‌ای که در فلسفه اسلامی بعد از مبحث اصالت وجود مورد بحث و بررسی قرار گرفته و موجب به وجود آمدن نحله‌های گوناگون فلسفی و عرفانی گشته است بحث از وحدت وجود و رابطه آن باکثرات موجود در عال أکثر

یکی از اساسی‌ترین اعتقادات عرفا و فلاسفه صدرایی اعتقاد به وحدت وجود است. مهم‌ترین مساله‌ای که در فلسفه اسلامی بعد از مبحث اصالت وجود مورد بحث و بررسی قرار گرفته و موجب به وجود آمدن نحله‌های گوناگون فلسفی و عرفانی گشته است بحث از وحدت وجود و رابطه آن باکثرات موجود در عالم هستی می‌باشد. فهم صحیح این مساله موجب حل بسیاری از معضلات فلسفی شده است. فیلسوف بلند پایه قرن یازدهم، ملاصدرای شیرازی نیز از منادیان وحدت وجود است و پس از جامی یگانه کسی است که به این عقیده شهرت یافته است. وی در کتاب کبیرالاسفار الاربعه، وجود را طبق برهان مانند «حکمای فهلوی» دارای وحدت تشکیکی دانسته، یعنی حقیقت یگانه‌ای که مراتب مختلفی دارد، او در همان کتاب (جزء دوم از سفر اول) نظر نهایی خود را در وحدت وجود بر وفق ذوق و عرفان آشکار ساخته و به اثبات وحدت شخصی وجود پرداخته است. بنابراین وی وجود ممکنات را «وجود فقری» خوانده که تماماً شعاع و پرتو یک حقیقت‌اند و اندیشه استقلال و کثرت درباره آن‌ها خیالی بیش نیست. و در نهایت علیت را به تشان برگردانده است. نگارنده در این مقاله کوشیده است نظریه نهایی ملاصدرا را به دست آورده و یگانگی وحدت وجود از دیدگاه حکمت متعالیه با وحدت وجود عرفانی را نشان دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1777 - وحدت وجود در نگاه ابن عربی و اسپینوزا
محمدتقی قندی محمدرضا آرام

اسپینوزا و ابن عربی دو متفکری هستند که دربارة «هستی» دیدگاهی نو و ابتکاری ارایه دادند و ما در این پژوهش سعی داریم مختصری از تفکرات این دو اندیشمند را در بارة وجود بررسی نماییم. اسپینوزا به عنوان یک فیلسوف دکارتی شناخته می‌شود. مسالة جوهر و صفات خداوند و کیفیت اتصاف أکثر

اسپینوزا و ابن عربی دو متفکری هستند که دربارة «هستی» دیدگاهی نو و ابتکاری ارایه دادند و ما در این پژوهش سعی داریم مختصری از تفکرات این دو اندیشمند را در بارة وجود بررسی نماییم. اسپینوزا به عنوان یک فیلسوف دکارتی شناخته می‌شود. مسالة جوهر و صفات خداوند و کیفیت اتصاف ذات اقدس ربوبی به اوصاف کمالیه و ارتباط آن با توحید حقیقی و خالص پروردگار از اساسی‌ترین مسایل در مبدأشناسی است. اثر حاضر بر آن است تا فرآیند وحدت وجود را در نزد متفکرانی چون ابن عربی و اسپینوزا مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1778 - تجلی عرفان در برده بوصیری
روح الله صیادی‌نژاد شهرام امیری

شکی نیست که بین دین و شعر رابطهای دیرین برقرار است؛ از این رو مدح پیامبر اسلام به عنوان تجلی ذات الهی، دست‌آویز و تکیه گاه محکمی برای شاعران صوفی مسلک است تا بدین طریق، فضایل و کمالات اخلاقی پیامبر(ص) را بر همگان آشکار نمایند و در ضمن به بیان بعضی از عقاید رایج در میان أکثر

شکی نیست که بین دین و شعر رابطهای دیرین برقرار است؛ از این رو مدح پیامبر اسلام به عنوان تجلی ذات الهی، دست‌آویز و تکیه گاه محکمی برای شاعران صوفی مسلک است تا بدین طریق، فضایل و کمالات اخلاقی پیامبر(ص) را بر همگان آشکار نمایند و در ضمن به بیان بعضی از عقاید رایج در میان صوفیان، بپردازند.نا گفته هویداست که قصیده مشهور برده یکی از شاهکارهای ادبیات عرب به شمار میآید و «شرف‌الدین محمد بوصیری» به قصد توسّل به حضرت رسول(ص) در دوره اوج و بالندگی عرفان؛ یعنی؛ عصر مملوکی- عثمانی آن را به رشته نظم در آورد. یافت‌ها و دریافت‌ها در این جستار، ما را به این سخن میرساند که بوصیری به معنای واقعی یک شاعر عارف مسلک نیست و ویژگی شاعران عارف چون اصطلاحات عارفانه در آثار او به وفور یافت نمیشود اما میتوان چنین گفت که به تأثیر از جو حاکم بر عصر خود، حضور تصوف در برده بوصیری جای چندان تعجبی ندارد شاعر با به کارگیری زبان زیبای شعر، به بیان آموزه‌های مهم عارفان چون حقیقت محمّدیه، شفاعت و مناجات میپردازد ودر این بیان شاعرانه خود زبان ساده را به کار می‌گیرد و کمتر از رمز و اصطلاحات عارفانه بهره میگیرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1779 - نگاهی به زیبایی‌شناختی عرفانی انتقادی در داستان پنجم مثنوی معنوی (بر اساس نظریۀ زیبایی‌شناختی انتقادی مکتب فرانکفورت)
ابوالفضل غنی‌زاده حسین آریان

مکتب فرانکفورت چشمۀ فلسفی- فکری است که به وسیلۀ روشنفکران آلمانی با رویکرد انتقادی اجتماعی در قرن بیستم بنا شد. نظریۀ زیبایی‌شناختی انتقادی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین جریان این چشمه به شمار می‌رود. طرفداران این نظریه- برخلاف شیوۀ تسلیمی و تمکینی دو مکتب جامعه‌شناختی: الف- سن أکثر

مکتب فرانکفورت چشمۀ فلسفی- فکری است که به وسیلۀ روشنفکران آلمانی با رویکرد انتقادی اجتماعی در قرن بیستم بنا شد. نظریۀ زیبایی‌شناختی انتقادی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین جریان این چشمه به شمار می‌رود. طرفداران این نظریه- برخلاف شیوۀ تسلیمی و تمکینی دو مکتب جامعه‌شناختی: الف- سنتی قدیم (مادام دواستال و هیپولیت‌تن) که فقط به انعکاس مسائل اجتماعی در ادبیات بسنده داشتند. ب- سنتی جدید (جورج کوماج و لوسین گلدمن)- که از چارچوب منافع اجتماعی و ساختار واحد اجتماعی نتوانستند پا را فراتر بگذارند- اعتقاد به مبانی آگاهی‌بخشی، استقلال، انتقاد منطقی و انقلابی هنر دارند و اصالت یک اثر هنری را با این مبانی و بینش به وجود آمده از آن، ارزیابی می‌کنند. به اعتقاد نویسنده، این انتظارات هنری در ساختار فکری و مشرب عرفانی جلال‌الدین مولوی نیز جریان دارد. برای اثبات آن؛ در این نوشته ابتدا چهار مفهوم اصلی نظریۀ یادشده؛ از قبیل: جنبۀ انتقادی هنر یا اثر ادبی، منش ایدئولوژیک هنر (قوۀ سیاسی)، رویکرد انقلابی و ساختار استقلالی اثر هنری به اجمال گزارش شد و با تحلیل و بررسی تطبیقی داستان «شیرو نخجیران» مولوی با مفاهیم اصلی مکتب فرانکفورت، دانسته شد که در لایه‌های نهفتۀ سروده- بر خلاف رمز ظاهری داستان که افکار اغلب مثنوی پژوهان را به خود معطوف ساخته است- سبک عرفانی- انتقادی و انقلابی خاصّی به کار رفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1780 - نوع مواجهۀ عرفا با عشق و سیاست با تکیه بر اشعار سنایی، مولوی و حافظ
منصور شاکر پروانه عادل زاده کامران پاشایی فخری

سیاست به مفهوم روش حکومت‌داری از عوامل مهم تسلط بر جوامع است و بر اموری اطلاق می‌شود که بر رابطۀ حکّام با زیر دستانشان تاثیر می‌گذارد و مسئولیت ثبات سیاسی و امنیت جامعه بر عهدۀ سیاستمداران است. عشق نیز از پدیده‌هایی است که هیچ کس نمی‌تواند تاثیر آن را در زندگی خود ناد أکثر

سیاست به مفهوم روش حکومت‌داری از عوامل مهم تسلط بر جوامع است و بر اموری اطلاق می‌شود که بر رابطۀ حکّام با زیر دستانشان تاثیر می‌گذارد و مسئولیت ثبات سیاسی و امنیت جامعه بر عهدۀ سیاستمداران است. عشق نیز از پدیده‌هایی است که هیچ کس نمی‌تواند تاثیر آن را در زندگی خود نادیده بگیرد. در واقع عشق و سیاست، شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با هم دارند و اثرگذار بر یکدیگرند، چنان که در برهه‌هایی از تاریخ، اعمال نادرست حکام، کژراهه‌هایی در عشق ایجاد کرده و همین کج‌روی‌ها موجب سرنگونی حکومت را فراهم کرده است. در این پژوهش ضمن بیان دیدگاه‌های مختلف دربارۀ عشق و سیاست، این دو مقوله در اشعار سه شاعر عارف: سنایی، مولوی و حافظ مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه این که شاعران عارف هر پدیده‌ای را (سیاست و عشق) به صورتی معنوی تاویل کرده، آن را راهی برای انعکاس جلوه الهی می‌دانند این ویژگی بیشتر در مولوی و حافظ دیده می‌شود و در اشعار سنایی (قبل از40 سالگی) انحراف در عشق، مورد نقد قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1781 - سماع عارفانه و طواف عابدانه در ادب فارسی
ملیحه جعفری لنگرودی

دربارةسماع و مقبولیت و مردودیت آن در سیر و سلوک عرفانی سخنان بسیار گفتهاند. نگارنده بر آن است تا با بیان دلایل گوناگون و ذکر شواهد ادبی و عرفانی، اهمیت سماع حقیقی را بر همگان روشن نموده، آن را وسیلهای آسان، پرشور وجاذب در جهت تحریک و تهییج روان آدمی برای رسیدن به حق و أکثر

دربارةسماع و مقبولیت و مردودیت آن در سیر و سلوک عرفانی سخنان بسیار گفتهاند. نگارنده بر آن است تا با بیان دلایل گوناگون و ذکر شواهد ادبی و عرفانی، اهمیت سماع حقیقی را بر همگان روشن نموده، آن را وسیلهای آسان، پرشور وجاذب در جهت تحریک و تهییج روان آدمی برای رسیدن به حق و کسب معرفت معرفی کند؛ وسیلهای که به دلایل مختلف از نظر برخی از بزرگان مردود شمرده شده است؛ در حالی که می‌توان بین سماع عارفانه و طواف عابدانه ارتباط منطقی ایجاد کرد؛ چرا که سماع همچو طواف به عنوان یک وسیله یا راه با انجام اعمالی خاص دارای شباهت‌هایی از حیث ظاهر بوده به گونهای قابل توجیه است؛ البته این توجیه باید به نحوی باشد که با دین اسلام تعارضی نداشته باشد و راهی پر جذبهتر برای درک حقیقت و کامل شدن انسان در برابر آدمی بگشاید. هدف از نگارش این مقاله آن است که ارتباط معنوی این دو چرخش را نشان داده؛ دلایل موافقت و مخالفت بعضی از بزرگان صاحب نظر ارائه شود. در نتیجه رهروان افزونتری را جذب مسیر حقیقت کرده آنان را از سیر در مسیر انحرافآمیز بر کنار بدارد. با این دیدگاه، سماع عارفانه وسیلهای در دست گروهی خاص محسوب نمیشود و به فرقهای خاص تعلق نمی‌گیرد؛ بلکه عموم انسانهای حقطلب می‌توانند از آن برخوردار گردند؛ اگر به اصل معنی آن بنگرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1782 - مطالعه تطبیقی «وحدت وجود» در نگاه ابن عربی و ماسترِاِکهارت آلمانی
کامبیز صفیئی

اعتقاد به وحدت وجود مستلزم اعتقاد به اصالت وجود است. معتقدان به اصالت ماهیت میگویند که آنچه متحقق و ثابت است ماهیات و ذوات اشیاء است، و ماهیت دو شیء با هم از لحاظ حقیقت و ذات مخالف است و هستی یا وجود امری ذهنی و اعتباری است که در ذهن از تحقق ماهیتی در عالم خارج یا در ذ أکثر

اعتقاد به وحدت وجود مستلزم اعتقاد به اصالت وجود است. معتقدان به اصالت ماهیت میگویند که آنچه متحقق و ثابت است ماهیات و ذوات اشیاء است، و ماهیت دو شیء با هم از لحاظ حقیقت و ذات مخالف است و هستی یا وجود امری ذهنی و اعتباری است که در ذهن از تحقق ماهیتی در عالم خارج یا در ذهن پیدا میشود. و خود هستی بدون ماهیات متحقق حقیقتی ندارد. پس به عقیدۀ حکما، حقایق اشیاء و ماهیات از یکدیگر جداست و جهت جامع و وحدت میان آن‌ها امری ذهنی و اعتباری است و آنچه محقق است اشیاء متعدد و ماهیت متکثر است. مقالۀ حاضر به بررسی «وحدت وجود» در نگاه محیی الدّین ابن عربی و مایستِر اِکهارت آلمانی می پردازد. هر دو عارف و نظریه پرداز، یکی مسلمان و پیرو سنت نبوی و دیگری مسیحیای پیرو کلیسای رومی، هر دو به فرهنگ عرفانی ادیان ابراهیمی تعلق دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1783 - رضا در اشعار ابن فارض و ابن عربی
طاهره چال دره محبوبه مونسان

ابن فارض و ابن عربی در آثار خویش درباره ویژگیها و شایستگیهای انسانی که سبب عروج سالک از خاک به افلاک میشود و او را به صفت کمال آراسته میکند، سخنها راندهاند. یکی از برجستهترین ویژگیهایی که سالک کوی حق را به مراتب اعلای انسانی سوق می‌دهد، رضای الهی است که ثمره معرفت بند أکثر

ابن فارض و ابن عربی در آثار خویش درباره ویژگیها و شایستگیهای انسانی که سبب عروج سالک از خاک به افلاک میشود و او را به صفت کمال آراسته میکند، سخنها راندهاند. یکی از برجستهترین ویژگیهایی که سالک کوی حق را به مراتب اعلای انسانی سوق می‌دهد، رضای الهی است که ثمره معرفت بنده است. بندة عارف دل به حق می سپارد و در برابر پیشگاه الهی و خواسته های خدا تسلیم محض می شود، و همواره خشنودی و رضای خدا را می طلبد و این رسیدن به رضا نتیجة خشیت بنده از خداست؛ آنگاه به جایی میرسد که خدا از او راضی و او هم از خدا راضی است. نظر به اینکه هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی «رضا در اشعار ابن فارض و ابن عربی» می باشد نخست مفهوم رضا و سپس دیدگاه های هر یک از این دو عارف و اصل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. بهرة نهایی مقاله مبیّن آن است که: ابن فارض و ابن عربی با استفاده از زبان نافذ شعر و تأکید بر عشق و محبت، عبادت، مبارزه ‌و مجاهده با هوای نفس، صبر، تحمل و پذیرش مصائب، راه رسیدن به مرحلة رضا را برای سالکان طریق یار روشن نمودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1784 - مهدویت در عرفان اسلامی
بهروز رومیانی معصومه بخشی زاده اسماعیل عبداللهی

مهدویت، مبحثی بسیار مهم در عرفان اسلامی است. این مبحث به واسطة ادغام دو مبحث عرفانی و اسلامی حقیقت محمدیه و ولایت مذهبی تشیع به وجود آمده است. حقیقت محمدیه، بیانگر مفهوم ولایت و خاتمیت در عرفان است و مهدویت، مبین اندیشة تداوم ولایت مذهبی پیامبر(ص) به واسطة حضرت صاحب الز أکثر

مهدویت، مبحثی بسیار مهم در عرفان اسلامی است. این مبحث به واسطة ادغام دو مبحث عرفانی و اسلامی حقیقت محمدیه و ولایت مذهبی تشیع به وجود آمده است. حقیقت محمدیه، بیانگر مفهوم ولایت و خاتمیت در عرفان است و مهدویت، مبین اندیشة تداوم ولایت مذهبی پیامبر(ص) به واسطة حضرت صاحب الزمان(عج) است. این دو مقوله با ادغام و تلفیق در یک تعبیر مستقل در عرفان اسلامی موسوم به مهدویت، عامل طرح مباحثی گردیده که موضوع پژوهش پیش‌رو است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1785 - سلسلة اسناد صوفیان
پروفسور سیدحسن امین

سلسله‌های صوفیه خود را ادامه‌دهندگانِ راه بزرگان دین دانسته و بر همین اساس سلسلة انساب خود را ثبت نموده که همین اسناد و روایات بخشی مهم از میراث مکتوب صوفیه به شمار می‌آید و تاکنون کمتر به تحلیل و بررسی آنها پرداخته شده است. در این مقاله یکی از این روایات که مربوط به نق أکثر

سلسله‌های صوفیه خود را ادامه‌دهندگانِ راه بزرگان دین دانسته و بر همین اساس سلسلة انساب خود را ثبت نموده که همین اسناد و روایات بخشی مهم از میراث مکتوب صوفیه به شمار می‌آید و تاکنون کمتر به تحلیل و بررسی آنها پرداخته شده است. در این مقاله یکی از این روایات که مربوط به نقشبندیه بوده معرفی و مطالعه گردیده که در شناسایی شخصیت‌های این سلسله چون عبدالرحمن جامی و دیگران نقش اساسی داشته و یکی از کلیدهای آشنایی با عرفان و تصوف به شمار می‌آید. با بررسی منابع اولیة موجود می‌توان به تاریخ خانقاه و تشکیلات صوفیه نیز پرداخت که بخشی مهم از تأثیر اجتماعی و سیاسی تصوف را نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1786 - عرفان زرتشتی و مشترکات آن با عرفان اسلامی
علی‌اکبر افراسیاب‌پور

دین زرتشت از کهن‌ترین ادیانی است که حاوی مبانی و مایه‌های اصیل عرفانی بوده و بر ادیان شرقی و غربی تأثیر شگرف داشته است. در این مقاله کوشش گردیده تا مقدماتی دربارة آن مبانی عرفانی ارائه گردد و عناوینی برای تحقیقات مفصل‌تر پیشنهاد گردد. نظریة «نور و ظلمت» دیدگاهی هستی شنا أکثر

دین زرتشت از کهن‌ترین ادیانی است که حاوی مبانی و مایه‌های اصیل عرفانی بوده و بر ادیان شرقی و غربی تأثیر شگرف داشته است. در این مقاله کوشش گردیده تا مقدماتی دربارة آن مبانی عرفانی ارائه گردد و عناوینی برای تحقیقات مفصل‌تر پیشنهاد گردد. نظریة «نور و ظلمت» دیدگاهی هستی شناسانه و انسان شناسانه است که از مشترکات این دو عرفان به شمار می‌آید. شخصیت‌های اندیشمندی چون ابن یزدانیار ارموی واسطة انتقال اندیشه‌های عرفان زرتشتی به عرفان اسلامی بوده‌اند. نور و آتش زرتشتی با عنوان عشق و جمال و خرد و وجود در عرفان اسلامی به حیات خود ادامه می‌دهد. اساطیر عرفانی نیز یکی از مشترکات عرفان زرتشتی و اسلامی است به ویژه اسطورة سیمرغ که نمونه‌ای کامل است. خرقه و سدره نیز شاهد دیگری در این زمینه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1787 - سهروردی و اندیشمندانِ پس از وی
محمّد بقائی ماکان

مطالعات تطبیقی برای شناسایی اندیشه‌ها و نحله‌های فکری جایگاهی اساسی دارد. اندیشه‌های سهروردی نیز در این مقایسه‌ها روشن می‌گردد. یکی از دستاوردهای حکمت اشراق این است که هویتی گم کرده را عیان می‌سازد وبا از خود رمیدگی مقابله می‌کند. از جمله اندیشمندانی که به شیخ اشراق ارا أکثر

مطالعات تطبیقی برای شناسایی اندیشه‌ها و نحله‌های فکری جایگاهی اساسی دارد. اندیشه‌های سهروردی نیز در این مقایسه‌ها روشن می‌گردد. یکی از دستاوردهای حکمت اشراق این است که هویتی گم کرده را عیان می‌سازد وبا از خود رمیدگی مقابله می‌کند. از جمله اندیشمندانی که به شیخ اشراق ارادت می‌ورزیدند، قطب‌الدین شیرازی، جلال‌الدین دوانی، میرداماد استرآبادی، پیروان آذر کیوان، حاج ملاهادی سبزواری و دیگران بودند که بررسی آثار آنها، خواننده را به اندیشه‌های سهروردی نزدیک می‌نماید. همینطور مقایسة سهروردی با هگل ونیچه و فلاسفة دیگر غرب نشان می‌دهد که شباهت‌هایی بین آنها وجود دارد. مانند کتاب سفر به شرق از هرمان هسه که شباهت بسیاری با رسالات رمزی شیخ اشراق دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1788 - سیری در عرفان جهانی
محمدرضا کرمی‌پور

پژوهش در عرفان جهانی نیازمند درک انگاره‌های عالی عرفان در مذاهب الهی، ادیان غیر الهی، بررسی عمیق و هم‌اندیشی ژرف‌ در نظریه‌های عرفای ربانی، عاشقان الهی، معتقدان مؤمن و اصحاب پیامبران و عرفان طلبان می‌باشد که می‌توان منشاء آن را در نقش‌های تئوریک، و جهت‌های عالی شناخت جس أکثر

پژوهش در عرفان جهانی نیازمند درک انگاره‌های عالی عرفان در مذاهب الهی، ادیان غیر الهی، بررسی عمیق و هم‌اندیشی ژرف‌ در نظریه‌های عرفای ربانی، عاشقان الهی، معتقدان مؤمن و اصحاب پیامبران و عرفان طلبان می‌باشد که می‌توان منشاء آن را در نقش‌های تئوریک، و جهت‌های عالی شناخت جستجو نمود. همین طور که اداره، هدایت و سازماندهی یک نهاد اجتماعی بستگی به علاقه و توانمندی مدیر آن از جهت علمی و اجرائی دارد، سیر عمیق در عرفان جهانی به منظور مقایسه اصول، هدف‌ها و روش‌های کشف رموز خلقت، عارفان اندیشمند و سالکان کنکاش‌گر را می‌طلبد که راههای شهودی تقرّب به حقّ مطلق را طی کرده و در وادی خودیابی به خدایابی به مسیر درست و سنجیده دست یافته باشند. پژوهشگر در این مقاله ضمن بررسی ریشه‌های تئوریک عرفان حقیقی نظیر جهت‌‌گیری آرمانی و آموزه‌های خداگرائی، مکاتب عرفان الهی را مورد بررسی قرار داده، آن‌ها را از نحل خداگریزی ومادیگرائی محض مجزا نموده، مفاهیم، فلسفه و اصولی که آثار آفرینش را به آفریدگار ارتباط می‌دهد با عرفان‌های عملی تطبیق نموده، عرفان‌های منطقی را از عرفان‌های خرافاتی و دور از حقیقت جدا ساخته است. در پایان به کند و کاو در اندیشه‌ها و آثار عرفانی دو تن از عرفای بزرگ مسیحی در قرن‌های 15 و 19 پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1789 - رابطة مشیت الهی با هدایت و ضلالت انسانها
منیرالسادات پورطولمی

مشیت الهی و ارتباط آن با مسئله هدایت و ضلالت آدمیان از جمله مهمترین مسائلی است که اذهان اندیشمندان دینی را به خود متوجه نموده‌است. پژوهش حاضر جستاری است در اندیشه‌های عرفانی محیی‌الدین ابن عربی عارف نامدار قرن هفتم هجری جهت یافتن پاسخ این مسئله براساس اصول ومبانی فکری ع أکثر

مشیت الهی و ارتباط آن با مسئله هدایت و ضلالت آدمیان از جمله مهمترین مسائلی است که اذهان اندیشمندان دینی را به خود متوجه نموده‌است. پژوهش حاضر جستاری است در اندیشه‌های عرفانی محیی‌الدین ابن عربی عارف نامدار قرن هفتم هجری جهت یافتن پاسخ این مسئله براساس اصول ومبانی فکری عقیدتی او. در این تحقیق پس از تعریف اعیان ثابته، اهمیت و نقش آن در مشیت الهی بیان گردیده و مسئلة تابعیت مشیت خداوند از علم او و در نهایت اعیان ثابته و احدیة التعلّق بودن مشیت الهی تبیین و تحلیل گردیده است و سپس به این نتیجه می‌رسد که آنچه در عالم وجود حاصل است برحسب عین ثابت ممکنات می‌باشد و هر عینی را استعدادی است ذاتی و لایتغیر. همه ممکنات مطیع نظام تکوین و مشیت الهی هستند و اراده و مشیت الهی نیز تنها به خواست و استعداد ذاتی ممکن تعلّق می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1790 - نگاهی نو به نسبت وحدت شخصی و وحدت تشکیکی وجود
رحمت‌الله معظمی گودرزی علی شیخ الاسلامی

این مقاله در صدد ارائه دیدگاهی نو در بارة نسبت میان «وحدت شخصی وجود» در حوزه عرفان و «وحدت تشکیکی وجود» در حوزه فلسفه است. در همین راستا با تکیه بر ادبیات، قواعد و روشهای مختلف آنها، این دو دیدگاه وحدت‌گرا را نه در طول و عرض هم که در دو حوزة مختلف معرفتی و متناظر بر یکد أکثر

این مقاله در صدد ارائه دیدگاهی نو در بارة نسبت میان «وحدت شخصی وجود» در حوزه عرفان و «وحدت تشکیکی وجود» در حوزه فلسفه است. در همین راستا با تکیه بر ادبیات، قواعد و روشهای مختلف آنها، این دو دیدگاه وحدت‌گرا را نه در طول و عرض هم که در دو حوزة مختلف معرفتی و متناظر بر یکدیگر می داند. بر همین اساس این دو موضوع را در کتب فیلسوف شهیر مشرق زمین جناب صدرالمتألهین دنبال کرده و با ارائه تقدم و تأخر آثار ایشان بر پذیرش توأمان این دو رویکردهستی شناسانه در آثار ایشان تأکید می ورزد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1791 - دیوانگی و دیوانه نمایی در ادبیات عرفانی
حسین آریان

عشق و محبّت و زیبایی؛ یکی از دغدغه‌های همیشگی بشر بوده و درگیری‌های دنیایی و فکری با آن داشته است. این موضوعات اساسی، در عرفان نیز تبلور خاصی یافته‌اند تا آنجا که به عنوان یکی از بحث‌های عرفان در شاخه‌های گوناگون آن مطرح گردیده‌اند. عشق به معشوق، مستغرق شدن در جمال بی‌پ أکثر

عشق و محبّت و زیبایی؛ یکی از دغدغه‌های همیشگی بشر بوده و درگیری‌های دنیایی و فکری با آن داشته است. این موضوعات اساسی، در عرفان نیز تبلور خاصی یافته‌اند تا آنجا که به عنوان یکی از بحث‌های عرفان در شاخه‌های گوناگون آن مطرح گردیده‌اند. عشق به معشوق، مستغرق شدن در جمال بی‌پایان نگار ازلی و سر کشیدن جرعه‌ای شراب نام محبّت یار، حالتی به عاشق می‌دهد که او را از وادی عقل وهوشیاری به صحرای بی‌کران جنون و سرگشتگی می‌کشاند و به اصطلاح متصوفه، او را از «صحو» به «سکر» رهنمون می‌گردد و در بیخودی و مستی و دیوانگی از اثر می ناب وحدت، خود را بیگانه می‌یابد و رفتار و کرداری از او سر می‌زند که از عقل بشری و هوشیاری دنیوی به دور است و به حالات مجانین نزدیک‌تر است و همین امر، باعث به وجود آمدن حالات و کرداری می‌شود که بیشتر کاویده خواهد شد. این مجانین و مستان الهی در پناه این بیخودی و جنونشان، به زیباترین و ناب‌ترین ارتباط معنوی و درونی با معشوق یکتای ازلی‌شان می‌رسند و چنان به پختگی می‌رسند که از خودیِ خودشان اثری نمی‌ماند و آنچه برجا می‌ماند فقط «او»ست و لاغیر... تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1792 - عرفان و پیشگیری از جرائم
علی اعظم رفیع‌نژاد

جوامع انسانی در قرن‌های گذشته با استفاده از شرایع دینی به پاکسازی فرد و جامعه از انحرافات و به از بین بردن بزهکاری و مبارزه با جرائم اقدام می‌کرده‌اند، اما با پیشرفت‌های اخیر در زمینه‌های فن‌آوری و علوم مختلف، چون آن شریعت‌ها نوسازی نمی‌گردید و متناسب با نیازهای روز به أکثر

جوامع انسانی در قرن‌های گذشته با استفاده از شرایع دینی به پاکسازی فرد و جامعه از انحرافات و به از بین بردن بزهکاری و مبارزه با جرائم اقدام می‌کرده‌اند، اما با پیشرفت‌های اخیر در زمینه‌های فن‌آوری و علوم مختلف، چون آن شریعت‌ها نوسازی نمی‌گردید و متناسب با نیازهای روز به پیش نمی‌آمد، دیدگاه مادی و منفعت طلبانة انسان مداری، براساس کسب سود و لذّت بیشتر بر رشته‌های مختلف حقوق تفوّق یافت. در جامعة امروز بشری که به عرفان گرایش پیدا شده و انسان‌ها به باطن و قلب دین تمایل یافته‌اند باید از این انرژی در زمینه‌های مختلف حقوقی و به ویژه برای پیشگیری از جرائم و آسیب‌های اجتماعی بهره‌گیری نمود و راهکارهای لازم را ارائه داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1793 - تحلیلی از تأثیر آیات و روایات در آثار عطار نیشابوری
شکوه اسدالهی جمشید جلالی شیجانی

شیخ فریدالدین عطار نیشابوری، یکی از شعرا و عارفان نام‌آور ایران در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری قمری است. عطار از عارف شاعرانی است که شیفته قرآن و عرفان بود و به علوم دینی از قبیل تفسیر، حدیث و روایات احاطه کامل داشت. سراسر آثارش مملو از مضامینی مأخوذ از آیات و ر أکثر

شیخ فریدالدین عطار نیشابوری، یکی از شعرا و عارفان نام‌آور ایران در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری قمری است. عطار از عارف شاعرانی است که شیفته قرآن و عرفان بود و به علوم دینی از قبیل تفسیر، حدیث و روایات احاطه کامل داشت. سراسر آثارش مملو از مضامینی مأخوذ از آیات و روایات است و ازین روی در سروده‌های او که یکسره عرفانی و ایمانی است، بازتاب و تجلی کلام خدا و روایات به فراوانی قابل مشاهده است. وی در خلق آثار خود به شیوه‌ای بر خلاف گذشتگان خود دست یازیده است. انتخاب زبان ساده و مردمی، بکارگیری داستان و تمثیل، بیان از زبان مردم عادی، بیان از زبان حیوانات و تحریک عواطف و احساسات مردم از روش‌های وی بوده است. وی در اشعار خود گاه مستقیما آیات را به کار برده، گاهی قسمتی از آن، گاه با تغییرات جزیی و بالاخره از معانی و مفاهیم آن بهره‌گیری کرده است. در این مقاله با تأمل در آثار منظوم وی شامل اسرارنامه، منطق الطیر، مصیبت‌نامه، الهی‌نامه، مختارنامه و دیوان قصاید و غزلیات، سعی شده است تاثیرپذیری مستقیم یا غیرمستقیم این آثار عنوان گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1794 - نشانه‌هایی از عرفان فارسی و مذهب هندو در فلسفه ماوراء الطبیعه امرسون
فاطمه عزیزمحمدی

امرسون یکی از شاعران آمریکایی است که در قرن بیستم بسیار از وی نقل قول شده و کارهای هنری وی به ده‌ها زبان خارجی ترجمه شده است. حتی کسانی که هرگز نام او را نشنیده‌اند، آرمان‌های آمریکایی که وی در ایجاد آن ها کمک کرده را ستایش و تحسین می‌کنند. آرمان‌هایی چون موفقیت شخصی، ش أکثر

امرسون یکی از شاعران آمریکایی است که در قرن بیستم بسیار از وی نقل قول شده و کارهای هنری وی به ده‌ها زبان خارجی ترجمه شده است. حتی کسانی که هرگز نام او را نشنیده‌اند، آرمان‌های آمریکایی که وی در ایجاد آن ها کمک کرده را ستایش و تحسین می‌کنند. آرمان‌هایی چون موفقیت شخصی، شخصیت سازی و زندگی اخلاقی. فلسفه ماوراءالطبیعه امرسون جهان ادبی را با یک مفهوم کلی رو به رو کرد. مفهومی که بیان می‌دارد حقایق عارفانه‌ای فراتر از سختی‌ها و رنج‌های عادی و روزمره زندگی وجود دارد. در عین حال نگارش وی هرگز بدون لمسی از پراگماتیسم واقع گرایانه نبوده است. امرسون انسان گرایی یا اومانیسم کلاسیک باستان را با متافیزیک شرقی ترکیب نمود تا وحدت خداوندی فلسفی خویش را به تصویب رساند. وی آن چه را که با عرفان فارسی و مذهب هندو در والاترین میزان بیان شد به زبان فرهنگ مدرن و امروزی ترجمه می‌کند، وی زندگی تازه و جدیدی را در ایمان قدیمی ما استنشاق می‌کند. ثبات و پیشرفت آن را با ترکیب سایر حقایق با آن تضمین می‌سازد. حقایقی که با چشم‌انداز فکری و اخلاقیِ عمیق‌تر روح مدرن آشکار شده و شهرت یافته است. امرسون نه تنها توسط دانشمندان شرقی و غربی روزگار مدرن به عنوان یکی از بزرگترین نویسندگان جهان شناخته شده است بلکه به عنوان نخستین فرد تأثیرگذار در توسعه جهان روشنفکری آمریکای شمالی به سوی بردباری مذهبی، منافع روانی و دغدغه‌های اخلاقی در نظر گرفته می‌شود. از آن جا که اشعار امرسون پر از نشانه‌های عرفان فارسی و مذهب هندو است، این مطالعه تلاش می‌کند که این نشانه‌ها را در فلسفه ماوراء الطبیعه امرسون آشکار سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1795 - جلوه های بسط(عوامل صعود به عوالم ملکوت) در مثنوی مولانا
ناصر ناصری

نویسندگان و شاعران عارف و در راس آن ها حضرت مولانا بر اثر حالات خاص عرفانی و واردات غیبی گاهی احساس تقرّب به خدا، و گاه احساس دوری از خدا می‌کنند. زمانی که از موانع وصول به حقیقت؛ یعنی حبسگاه دنیا (عالم کبیر) و زندان تن (عالم صغیر) رهایی می‌یابند احساس تقرّب به خدا می‌ک أکثر

نویسندگان و شاعران عارف و در راس آن ها حضرت مولانا بر اثر حالات خاص عرفانی و واردات غیبی گاهی احساس تقرّب به خدا، و گاه احساس دوری از خدا می‌کنند. زمانی که از موانع وصول به حقیقت؛ یعنی حبسگاه دنیا (عالم کبیر) و زندان تن (عالم صغیر) رهایی می‌یابند احساس تقرّب به خدا می‌کنند، در چنین حالتی دل و روحشان منبسط و شکوفا می‌شود. چون «بسط»واردی است که لطف و رحمت حق را در بردارد. ولی به هنگام گرفتاری در حبس گاه جهان مادّی و زندان تن، روح و روانشان دچار قبض می‌شود. برای این که «قبض»واردی است از حق تعالی بر دل عارف، برای تأدیب و تربیت وی.و همین عواملِ قبض، زمینه سازِ شکوفایی بسط در دل سالک می‌گردد. سالکان طریقت در مقام بسط خود را طایر گلشن قدس، و جایگاهشان را فردوس برین و صدر نشین عالم ملکوت می‌دانند و در مقام قبض خود را گرفتار دامگه حوادث، و تخته بند زندان تن می‌دانند. در این مقاله آن دسته از اصطلاحات عرفانی در مثنوی مولانا که به سالک در کشف و شهود و مشاهده‌ی انوار الهی و الهامات غیبی که در سیر و سلوک دست می‌دهد و باعث انبساط خاطر وگشادگی دل آنان می‌گردد مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1796 - شرح اهمیت رسالة‌الطیر غزالی در ادبیات عرفانی
مجتبی زروانی رضا طاهری

غزالی از دانشمندان قرن پنجم است که تأثیرات گسترده‌ای در عرصه‌های مختلف دین، فلسفه، عرفان و تصوف نهاد. قدرت اندیشه و گستردگی و نفوذ آراء او بر پیکره ادبیات عرفانی نیز نیروی زیادی بخشید. آثار عمده غزالی به مسائل دینی معطوف است، لکن در خلال آثار او اثری هست موسوم به رساله‌ أکثر

غزالی از دانشمندان قرن پنجم است که تأثیرات گسترده‌ای در عرصه‌های مختلف دین، فلسفه، عرفان و تصوف نهاد. قدرت اندیشه و گستردگی و نفوذ آراء او بر پیکره ادبیات عرفانی نیز نیروی زیادی بخشید. آثار عمده غزالی به مسائل دینی معطوف است، لکن در خلال آثار او اثری هست موسوم به رساله‌الطیر که به عرفان محض مربوط است. نوع روایت و نگرش عرفانی در این اثر مختص به غزالی است، لکن سبک و شکل این اثر را پیش از او در رساله‌الطیر ابن‌سینا می‌توان دریافت. در این مقاله، به ارزش رمز و نماد و ارتباط قلمروی عقل و قلب در ادب عرفانی و تأثیر و تأثر از یکدیگر پرداخته می‌شود و همچنین جنبه‌ای دیگر از تأثیرگذاری رساله‌الطیر نویسی بر منظومه موش و گربه عبید زاکانی و اشاره به تأثیرگذاری این داستان بر نهادها و سازمان‌های صوفیه و نحوه گردهمایی آنان به دور مشایخ خویش بررسی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1797 - تحلیل نقش عشق در عرفان اسلامی از منظر سنایی
فریبا شاکر سوسن آل رسول زرین تاج پرهیزکار

در این مقاله با استخراج و تحلیل اشعار سنایی از مجموعه آثارش دیدگاه عرفانی وی نسبت به عشق، این عنصر مهم در عرفان اسلامی مشخص می‌گردد. عشقی که در همه عالم ساری و جاری است و اساس خلقت و ذات پنهان آفرینش است. عشقی که خود معشوق بذر آن را در دل عاشق نهاده و با دلبری‌ها و ترفن أکثر

در این مقاله با استخراج و تحلیل اشعار سنایی از مجموعه آثارش دیدگاه عرفانی وی نسبت به عشق، این عنصر مهم در عرفان اسلامی مشخص می‌گردد. عشقی که در همه عالم ساری و جاری است و اساس خلقت و ذات پنهان آفرینش است. عشقی که خود معشوق بذر آن را در دل عاشق نهاده و با دلبری‌ها و ترفند‌های بسیار، عاشق را به خود مجذوب می‌کند. عشقی که عاشق را بدانجا می‌رساند که دیگر خود را ندیده و فقط معشوق بر وی تجلی می‌کند. چرا که باطنِ عاشق عین ظهور معشوق است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1798 - تحلیل چگونگی تأثیرگذاری ویژگی‌های شخصیتی زن در سیر و سلوک عرفانی او
شهلا رحمانی میترا (زهرا) پورسینا

مقاله‌ حاضر به تحلیل نقش ویژگیهای شخصیتی زن در سلوک عرفانی او می‌پردازد. در نگاه عرفانی، ویژگی‌های زنانه سبب تجلی آشکارتر اسماء جمال الهی و ویژگی‌های مردانه سبب ظهور بیشتر اسماء جلال الهی میگردد. بر این اساس می‌توان پرسید که آیا این تفاوت در تجلیات، میتواند تأثیری د أکثر

مقاله‌ حاضر به تحلیل نقش ویژگیهای شخصیتی زن در سلوک عرفانی او می‌پردازد. در نگاه عرفانی، ویژگی‌های زنانه سبب تجلی آشکارتر اسماء جمال الهی و ویژگی‌های مردانه سبب ظهور بیشتر اسماء جلال الهی میگردد. بر این اساس می‌توان پرسید که آیا این تفاوت در تجلیات، میتواند تأثیری در سلوک عرفانی زن و مرد داشته باشد و آیا میتوان نگاه فراجنسیتی عرفا را درباره‌ تفاوت استعداد سالکان، به مسائل جنسیتی نیز تعمیم داد. پژوهش حاضر، با تلفیق مباحث عرفانی و دستاوردهای روانشناختی به ترسیم ارتباط ویژگیهای شخصیتی زنانه با هفت منزل عرفانی می‌پردازد. چنین رویکردی در تحلیل مباحث سلوکی، دستاوردی جدید و دارای اهمیتی ویژه، هم در مباحث حوزه‌ زنان و هم در مباحث عرفانی، است. در این بررسی روشن می‌شود که نقش ویژگی‌های زنانه در سلوک عرفانی وی گاه نقشی یاریگر و گاه بازدارنده است؛ به نحوی که سالک می‌تواند با آگاهی از نحوه‌‌ تأثیرگذاری این ویژگی‌ها تدبیری عمیقتر برای چگونگی سلوک خود رقم زند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1799 - وحدت وجود عرفانی در دیوان صائب
سیده زهرا عسکری نژاد سید احمد حسینی کازرونی

بی‌گمان، آموزه‌های عرفانی از مهم‌ترین اصول دینی و مذهبی هر آیینی است. مساله وحدت وجود از جنجالی‌ترین موضوعات عرفان اسلامی است که از زوایای مختلف مورد بحث و مجادله قرار گرفته و می‌توان آن را جمع‌الجموع نگرش‌های دینی به شمار آورد. از آن جا که نگرش و جهان‌بینی عرفانی با نظ أکثر

بی‌گمان، آموزه‌های عرفانی از مهم‌ترین اصول دینی و مذهبی هر آیینی است. مساله وحدت وجود از جنجالی‌ترین موضوعات عرفان اسلامی است که از زوایای مختلف مورد بحث و مجادله قرار گرفته و می‌توان آن را جمع‌الجموع نگرش‌های دینی به شمار آورد. از آن جا که نگرش و جهان‌بینی عرفانی با نظریه وحدت وجود متکامل می‌شود، نگارنده، این بحث را مبنای کار خود قرار داده و سعی خود را بر آن نهاده تا به شرح و تفسیر شکل‌گیری این نظریه پرداخته شود و بدین منظور نظریات واضع این علم، محی‌الدین بن ابن عربی، و به دنبال آن شاعر مورد نظر، صائب تبریزی، مورد بررسی قرار گرفته است. صائب از شاعران سبک هندی است که بسیار به این موضوع در دیوان خود پرداخته و وحدت را از پایه‌های اصولی جهان علی و معلولی می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1800 - انسان‌شناسی عرفانی در صحیفه سجادیه و تأثیر آن بر عارفان
محمود رضا اسفندیار وحید محمودی

انسان شناسی یکی از مهم‌ترین ابعاد شناخت یک مکتب به شمار میرود. در اسلام، انسان شناسی از جایگاه ویژهای برخوردار است. آیات متعددی در قرآن به شناخت انسان اختصاص یافته است. ادعیه و احادیث مأثوره به تبعیت از قرآن حاوی مطالب مهم انسانشناسی است. از آن جمله در صحیفه سجادیه مطا أکثر

انسان شناسی یکی از مهم‌ترین ابعاد شناخت یک مکتب به شمار میرود. در اسلام، انسان شناسی از جایگاه ویژهای برخوردار است. آیات متعددی در قرآن به شناخت انسان اختصاص یافته است. ادعیه و احادیث مأثوره به تبعیت از قرآن حاوی مطالب مهم انسانشناسی است. از آن جمله در صحیفه سجادیه مطالب و مباحثی درباره آفرینش انسان، مراتب وجودی، اوصاف، قابلیت ها و نقاط ضعف طبیعت او بیان شده است. عارفان نیز در آثار خود به مباحث مربوط به انسانشناسی پرداخت هاند. با بررسی اندیشه های عارفان در این باب تأثیرپذیری اهل عرفان و تصوف از صحیفة سجادیه محتمل به نظر می‌رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1801 - دعا از دیدگاه ابن عربی و مولانا
مریم محمودی مهدیه ولی محمد آبادی

دعا از بدیهی‌ترین مسائل در حوزه‌ دین‌پژوهی است که در عرفان اسلامی ‌بر ضرورت آن به کرات تأکید شده است. ظهور عرفان در عرصه‌ بندگی،‌ نقطه‌ عطفی در رابطه‌ انسان با خدا گشود و معبودی خواستنی را به تصویر کشید که لحظه‌ای غفلت از یاد اوخسران ابدی برای رهروان به دنبال دارد. انعک أکثر

دعا از بدیهی‌ترین مسائل در حوزه‌ دین‌پژوهی است که در عرفان اسلامی ‌بر ضرورت آن به کرات تأکید شده است. ظهور عرفان در عرصه‌ بندگی،‌ نقطه‌ عطفی در رابطه‌ انسان با خدا گشود و معبودی خواستنی را به تصویر کشید که لحظه‌ای غفلت از یاد اوخسران ابدی برای رهروان به دنبال دارد. انعکاس احوال و اطوار عاشقانه در آیینه‌ دعا و زمزمههای ناب عرفانی بس شنیدی وحکایتی نغز و نامکرر است. در آثار عرفای اسلام دعا و نیایش به عنوان پل ارتباطی ناسوت وملکوت از اعتباری ویژه برخوردار است. بخش قابل توجهی از آثار عرفانی بر جای مانده، درخصوص دعاست. لذا در این پژوهش نگارندگان بر آن شدند به بررسی افکار و عقاید ابن عربی بپردازند. او بنیانگذار عرفان نظری است و با درایت و ذکاوت و عرفانی برگرفته از معارف ناب اسلامی ‌استدلال‌های دلانگیزی در باب دعا و اجابت آن آورده است. همچنین با بررسی آرا و افکار مولانا می توان اذعان داشت که وی نیز مسأله‌ دعا واجابت را با کلام نافذ و تأثیرگذار خود در ضمن حکایاتی جالب بیان نموده است. نکته‌ی در خور توجه این است که رد پای اغلب افکار و عقاید ابن عربی در اندیشه های مولانا به وضوح قابل مشاهده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1802 - تحلیلی بر خواب‌ها و رؤیاهای عرفانی از منظر مولانا در مثنوی معنوی
حسین آریان مهدی رضا کمالی بانیانی

معانی والایی که از حضرت حق فرود می‌آیند صورتی جسمانی مانند صورت خیال ما می‌پذیرند و سپس به عالم ملک فرود می‌آیند. انواع خواب‌ها مربوط به این عالم است و دنیای خواب و رؤیا، جهانی است پهناور و سرشار از شگفتی‌ها و عجایب و غرایب که با چشم بر هم زدنی حادث و نمایان می‌شوند. چر أکثر

معانی والایی که از حضرت حق فرود می‌آیند صورتی جسمانی مانند صورت خیال ما می‌پذیرند و سپس به عالم ملک فرود می‌آیند. انواع خواب‌ها مربوط به این عالم است و دنیای خواب و رؤیا، جهانی است پهناور و سرشار از شگفتی‌ها و عجایب و غرایب که با چشم بر هم زدنی حادث و نمایان می‌شوند. چرا که محدودیتی در آن عالم خیال نیست و روح والاست که در آن عالم سیر می‌کند. پدیده خواب و رؤیا از فرهنگ عامه فراتر رفته و در کلام و اندیشه عرفا و متصوفه و حتی شعرا و نویسندگان مورد توجه و کاربرد ویژه قرار گرفته است و مولانا جلال‌الدین بلخی در کنار بزرگانی چون ابن عربی و... بینشی اندیشمندانه و خداگونه به مقوله خواب و رؤیا دارند و آن را یکی از راه‌های رهایی روح از قفس تن و اتصال به عالم ملکوت می‌دانند. با عنایت به کارکردهای گوناگون خواب و رویا در مثنوی معنوی، در این مقاله پس از مختصری در باب رویا، ویژگی‌ها و خصایص آن، چگونگی آن در قرآن و احادیث، به بررسی شاخصه‌های خواب و رویا در اشعار مثنوی پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1803 - اندیشۀ وحدت وجود در شعر عبدالغنی نابلسی
سید مهدی مسبوق مهری قادری بیباک

وحدت وجود یکی از مفاهیم کلیدی در عرفان و تصوف اسلامی است و همواره بخشی از نظرات و آراء عرفا را به خود اختصاص داده است. عقیدۀ وحدت وجود قائل به آن است که وجود حقیقی تنها از آن خداوند است و سایر کائنات و موجودات جلوه‌ای از وجود باری‌تعالی هستند. این رویکرد عرفانی در ادبیا أکثر

وحدت وجود یکی از مفاهیم کلیدی در عرفان و تصوف اسلامی است و همواره بخشی از نظرات و آراء عرفا را به خود اختصاص داده است. عقیدۀ وحدت وجود قائل به آن است که وجود حقیقی تنها از آن خداوند است و سایر کائنات و موجودات جلوه‌ای از وجود باری‌تعالی هستند. این رویکرد عرفانی در ادبیات عربی بازتاب گستردهای یافته و شاعران عارف مسلک آن را به گونههای مختلف در شعر خود بیان داشتهاند. از جملۀ از این شاعران عبدالغنی نابلسی عارف، شاعر و نویسندۀ دورۀ عثمانی است که موضوع وحدت وجود در شعر او جایگاه ویژهای داردو بن‌مایۀ اصلی سرودههای او در دیوان موسوم به «دیوان الحقائق و مجموع الرقائق» را تشکیل می‌دهد. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوا، به بررسی جنبه‌های مختلف مضمون وحدت وجود در شعر عبدالغنی نابلسی پرداخته است. برآیند پژوهش نشان میدهد که وحدت وجود در شعر نابلسی دارای سه لایۀ اصلی است؛ تجلی ذات خداوندی در مظاهر هستی، یگانگی روح انسان با روح خداوندی و به تعبیری دیگر فنای فیالله، و لایۀ سوم شامل استدلال ها و تمثیل‌هایی است که شاعر در دفاع از این عقیده بیان نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1804 - جایگاه عرفانی امام سجاد(ع) نزد متصوفه و اهل معرفت
محمدجواد شمس وحید محمودی

امام سجاد(ع) به سبب زهد و عبادت‌های بسیار و همچنین مناجات‌های زیبا و پرمحتوا، نزد متصوفه از جایگاه علمی و عملی ویژه‌ای برخوردارند؛ از بعد علمی، ایشان را سرآمد دانش‌های ظاهری و باطنی شمرده؛ و معتقدند که آن حضرت نه تنها در علوم ظاهر، بلکه در معارف معنوی نیز سرآمد بود؛ و ح أکثر

امام سجاد(ع) به سبب زهد و عبادت‌های بسیار و همچنین مناجات‌های زیبا و پرمحتوا، نزد متصوفه از جایگاه علمی و عملی ویژه‌ای برخوردارند؛ از بعد علمی، ایشان را سرآمد دانش‌های ظاهری و باطنی شمرده؛ و معتقدند که آن حضرت نه تنها در علوم ظاهر، بلکه در معارف معنوی نیز سرآمد بود؛ و حضرت امیرالمؤمنین(ع) و امام سجاد(ع) را در زمره کسانی می‌دانند که عالم به علم الافراد بوده‌اند. از حیث عملی نیز، ضمن نقل مناجات‌ها و نیز کرامات بسیاری از ایشان، سیره عبادی و اخلاقی آن حضرت(ع) را الگویی برای اهل معرفت دانسته، و گفته‌اند هنگامی که حضرت به نماز می‌ایستاد کائنات بر وی کشف می‌گشت و بر دست نیافتنی‌ترین اسرار عالم قدس اطلاع می‌یافت. در متون صوفیه، از گریه‌های بسیار حضرت(ع)، زهد و ورع، تقوی و خوف، سخاوت و خدمت به خلق، خلوص و تواضع و بردباری ایشان سخن به میان آورده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1805 - نگرشی عرفانی به هستی شناسی امام علی(ع)
علی‌اکبر افراسیاب‌پور فلور ولی پور چهارده چریک

جهان‌بینی امام علی(ع) یک نگرش عرفانی را نیز در بردارد. ایشان در هستی‌شناسی عرفانی خویش حقیقت وجود را مختص به خداوند می‌داند و جهان را تجلی اسماء و صفات الهی معرفی می‌نماید و در عین حال قانون علیت را نیز می‌پذیرد و آن را برای جهان ثابت می‌کند. حضرت علی (ع) با جمع بین تشب أکثر

جهان‌بینی امام علی(ع) یک نگرش عرفانی را نیز در بردارد. ایشان در هستی‌شناسی عرفانی خویش حقیقت وجود را مختص به خداوند می‌داند و جهان را تجلی اسماء و صفات الهی معرفی می‌نماید و در عین حال قانون علیت را نیز می‌پذیرد و آن را برای جهان ثابت می‌کند. حضرت علی (ع) با جمع بین تشبیه و تنزیه در حققیت وحدت در عین کثرت را تایید نموده و وحدت وجود که همان وحدت حقه حقیقت است را در بیانات خود به اثبات می‌رساند. ایشان با بیان جایگاه ویژه خود و سایر اهل بیت (ع)، واسطة فیض بودن ایشان، همچنین مقام خلافت و ولایت مطلقه کلیه را برای آن ها ثابت می‌نماید و بدین ترتیب پرده از اسرار عرفانی مراتب هستی بر می‌دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1806 - نکات اشتراک و اختلاف عرفان و سیاست در ادب فارسی
منصور شاکر پروانه عادل زاده کامران پاشایی فخری

وقتی افراد گرد هم جمع می‌شوند، فکر می‌کنند که قابلیت انجام چه کارهایی را دارند. اتحاد صمیمانه بین مراد و مرید در عرفان و چند نفر در سیاست، قدرتی به وجود می‌آورد که قادر است تفاوت‌ها را مدیریت کند و آن را سازنده گرداند؛ بنابرین در داخل قطره‌ای که موج نیست در جمع قطرات، م أکثر

وقتی افراد گرد هم جمع می‌شوند، فکر می‌کنند که قابلیت انجام چه کارهایی را دارند. اتحاد صمیمانه بین مراد و مرید در عرفان و چند نفر در سیاست، قدرتی به وجود می‌آورد که قادر است تفاوت‌ها را مدیریت کند و آن را سازنده گرداند؛ بنابرین در داخل قطره‌ای که موج نیست در جمع قطرات، موج، کشتی و کوسه پیدا می‌شود و چگونگی این اتحادها و نکات اشتراک و افتراق آن ها (عرفان و سیاست) موضوع این مقاله است و از همه مهمتر، قدرت شعر که حامل بار معنایی عرفان و سیاست است و در تقابل قدرت و عشق، شعر دست به هنرنمایی می‌زند و مانند داوری مسلط گاه موجب غلبۀ عرفان بر سیاست و گاهی سیاست موجب نابودی عرفان و عشق می‌شود و آثار ادب فارسی مانند قهرمانی این نکات افتراق و اشتراک را تلخ و شیرین می‌سازد؛ عرفان و سیاست با اشتراکات خود مدینۀ فاضله و با اختلافات خود باعث تغییرات فرد و جامعه می‌شوند. این مقاله بخش بسیار کوچکی از این عرصه را به تصویر می‌کشد و از ذهن ناچیز نگارنده به قدرت عرفان و سیاست در آثار ادب فارسی می‌پردازد. بر طبق این پژوهش عشق و سیاست در ویژگیهای؛ رهبری، اتحاد و تعالی فرد و جامعه، همگرایی اجتماعی، تمایل به خشونت و... دارای اشتراک بوده اما در مواردی چون؛ عقلگرایی، دلدادگی، مادیت وزور، معنویت، نرمی و انعطاف و قاطعیت اختلاف دارند و پرداختن آثار منثور و منظوم ادب فارسی به مقوله عرفان وسیاست نیاز به چندین کتاب جداگانه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1807 - تحلیل عرفانی عبودیت دادار، ستودن داد و زدودن بیداد در شاهنامه فردوسی
احمد امینی کامران پاشایی فخری خلیل حدیدی

در این مقاله، سعی شده است که با بررسی متن اصلی و نیز لایه‌ها و زوایای درونی و برونی اثری سترگ به نام «شاهنامه» بر شناختی ولو نسبی و محدود از نوع تفکّر و بینش سرایندة آن (فردوسی) در سه بخش: عبودیت دادار، ستودن داد و زدودن بیداد دست یافت که این جانب از آن، به سرمایة معنوی أکثر

در این مقاله، سعی شده است که با بررسی متن اصلی و نیز لایه‌ها و زوایای درونی و برونی اثری سترگ به نام «شاهنامه» بر شناختی ولو نسبی و محدود از نوع تفکّر و بینش سرایندة آن (فردوسی) در سه بخش: عبودیت دادار، ستودن داد و زدودن بیداد دست یافت که این جانب از آن، به سرمایة معنوی انسانی تعبیر می‌کند و با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوایی که استخراج و جمع‌آوری داده‌ها و در نهایت، استنتاج علمی و روشمند از مباحث است، بتوان این مهم را باز شناخت. پس از آن، دریافته شد که در بین این عناصر سه‌گانه، آن‌چنان لازمیّت و ملزومیّتی است که انفکاک آن‌ها از یکدیگر، ناممکن که نامتصّور است؛ بدین معنی که پی آیند عبودیت دادار، ستودن داد و برآیند احراز این دو، ستیز با بیداد است؛ بدین‌سان باید اذعان داشت که در همان زمان، حکیم توس، در جستجوی جامعة آرمانی بوده، آن را طبیعی می‌دانسته است و این، در تطبیق با مصادیق قرآنی نیز امری فطری است و جوامع مدنی هم به تعبیری، آن را حقوق بشری می‌نامند که این پژوهش، درصدد شناخت و بازیابی این عناصر است که فرة ایزدی و فرهمندی، فراهم آورندة عزّت و سربلندی است و خودخواهی و ناسپاسمندی، پدید‌آورندة ذلّت و دردمندی است. او هرگز ایرانی را، متعدّی به حقوق دیگران ندانسته است و این را می‌باید، متأثّر از عبودیت دادار دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1808 - تحلیل عرفانی فقر و غنا از دیدگاه عرفانی خواجه عبدالله انصاری و مولانا
نسرین بیرانوند حسین آریان فهیمه سازمند

«فقر» یکی از مراحل سیر و سلوک عرفانی و در لغت به معنای نیاز و احتیاج است و در اصطلاح صوفیه، نیازمندی به خدا و بینیازی از غیر اوست. «فقر و غنا» در ادبیات ایران و به خصوص در آثار عرفانی، سابقهای کهن و جایگاهی والا دارد. فقر در لغت به معنای درویشی و نداری و «غنا» نقطۀ مقاب أکثر

«فقر» یکی از مراحل سیر و سلوک عرفانی و در لغت به معنای نیاز و احتیاج است و در اصطلاح صوفیه، نیازمندی به خدا و بینیازی از غیر اوست. «فقر و غنا» در ادبیات ایران و به خصوص در آثار عرفانی، سابقهای کهن و جایگاهی والا دارد. فقر در لغت به معنای درویشی و نداری و «غنا» نقطۀ مقابل آن و به معنی توانگری، بینیازی و دولتمندی است. سالک در این وادی به صفت عدم اصلی و فقر ذاتی خود برمیگردد و به آن اقرار میکند. فقر از مسائل مهم عرفانی است و علاوه بر شاعران که در دیوانهای خود به آن اشاره کردهاند خود عرفا نیز در این زمینه نظریهپردازی میکنند. این جستار که با روش تحلیلی و توصیفی انجام گرفته است بر آن است که مقولة فقر را از دید دو عارف (انصاری و مولانا) همراه با شواهد شعری تبیین و تفسیر کند و آن را از دید عرفان مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1809 - بررسی داستان پسرتعمیدی اثر لف تالستوی از منظر آموزه های عرفانی- اسلامی
جان اله کریمی مطهر مرضیه یحیی پور رویا غلامعلی شاهی

تالستوی یکی از بزرگترین نویسندگان جهان است که در آثار خود به موضوعات فلسفی-عرفانی مشهود می باشد و شاید برای خواننده « پسرتعمیدی » نگاه ویژهای دارد. این نگاه به خوبی در داستان شرقی به- ویژه ایرانی، قرابت مفهومی آشکاری نیز داشته باشد. مقالۀ حاضر به بررسی این اثر می پردازد أکثر

تالستوی یکی از بزرگترین نویسندگان جهان است که در آثار خود به موضوعات فلسفی-عرفانی مشهود می باشد و شاید برای خواننده « پسرتعمیدی » نگاه ویژهای دارد. این نگاه به خوبی در داستان شرقی به- ویژه ایرانی، قرابت مفهومی آشکاری نیز داشته باشد. مقالۀ حاضر به بررسی این اثر می پردازد و سعی برآن دارد تا با نگا هی مفهومی به بررسی بسترهایی بپردازد که شباهت میان داستان فوق را با ادبیات و عرفان ایرانی-اسلامی موجب گردیده است و تلاش بر آن بوده است تا ضمن پرده برداشتن از این شباهت ها نشان داده شود که داستان تداعی کنندة برخی از داستان های قرآنی است و هم آنکه گناه و توبه که در عرفان « پسرتعمیدی » ایرانی دارای جایگاه ویژهای است در این داستان نیز نقش مهمی دارد. موضوع اصلی داستان آنگونه که نویسنده بزرگ این اثر بیان می کند برخاستن با نیکی در برابر بدی است که هم در ادبیات فارسی و هم در دین اسلام به آن مکرراً تأکید شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1810 - سیر آفاقی در سلوک عارفانۀ عطّار
رضا حیدری نوری

عرفان اسلامی که مُلهم از آموزه‌های وحیانی است، به استناد آیۀ شریفۀ «سَنُریهم آیاتِنا فی الآفاقِ و فی أَنفسِهم حَتّی یتَبیّنَ أَنّه الحقُّ» (فصّلت/53)، سلوک اهل طریقت را شامل سیر آفاقی و سیر أنفسی محسوب می‌دارد. عطّار که در شاهکارهای منثور و منظوم عرفانی خود، به تبیین أکثر

عرفان اسلامی که مُلهم از آموزه‌های وحیانی است، به استناد آیۀ شریفۀ «سَنُریهم آیاتِنا فی الآفاقِ و فی أَنفسِهم حَتّی یتَبیّنَ أَنّه الحقُّ» (فصّلت/53)، سلوک اهل طریقت را شامل سیر آفاقی و سیر أنفسی محسوب می‌دارد. عطّار که در شاهکارهای منثور و منظوم عرفانی خود، به تبیین نحوۀ سلوک عارفانه پرداخته است، به سیر آفاقی عنایتی ویژه داشته و سالک طریقت را بدان توجّه داده است. در اندیشۀ عارفانه عطّار، سیر آفاقی بر سیر أنفسی تقدّم دارد. او به مصداق «المجاز قنطرة الحقیقة»، مشاهدۀ مظاهر عالم را، که مظهر اسماء و صفات حق محسوب می‌شوند، لازمۀ سلوک صوفیانه می‌داند و درک کیفیّت ارتباط موجودات با یکدیگر و با خالق هستی را باعث مشاهدۀ جلوه و جمال حق در عناصر خلقت می‌شمارد. سیر آفاقی عطّار، از مرحلۀ مادّه و طبیعت، تا مرحلۀ روح و جان و تا عالم ملکوت ادامه می‌یابد. او با نگاه نافذ خویش، حجاب های گوناگون را از چهرۀ مظاهر هستی بر می‌دارد و به باطن آن ها راه یافته، و حقیقتی واحد را در وجود ممکنات عالم، ساری و جاری می‌بیند و در سایۀ نظریۀ وحدت شهودی خود، به مبدأ حقیقی جهان- که نهایت آمال اهل عرفان است- متّصل می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1811 - آسیب‌شناسی اقوال و کردار داود طائی در متون عرفانی
راضیه نسبی احمد ذاکری

عرفان اسلامی (Islamic mysticism) را می‌توان به عرصه وسیعی تعبیر کرد که عرفان نظری و عملی را دربر می‌گیرد و با طریقت تصوّف هم‌آمیختگی دارد و در مواردی تلقی یکسان یا مختلفی از آن دو می‌شود و در بسیاری از موارد، بزرگانی که در این عرصه شناخته شده هستند از آن حد و مرزی که با أکثر

عرفان اسلامی (Islamic mysticism) را می‌توان به عرصه وسیعی تعبیر کرد که عرفان نظری و عملی را دربر می‌گیرد و با طریقت تصوّف هم‌آمیختگی دارد و در مواردی تلقی یکسان یا مختلفی از آن دو می‌شود و در بسیاری از موارد، بزرگانی که در این عرصه شناخته شده هستند از آن حد و مرزی که باید در آن فعالیت می‌کردند قدم فراتر نهادند و گاه نیز دچار زیاده‌روی‌هایی در این عرصه شدند. داوود طائی یکی از شخصیت‌های شناخته شده در تصوّف اسلامی است و حکایت‌های زیادی دربارة وی در متون عرفانی ادب فارسی وجود دارد که اغلب تکراری هستند و به شیوه‌های زبانی مختلف، در کتب مختلف نقل شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1812 - تأملی عرفان شناختی در داستان ماهان کوشیار هفت پیکر نظامی
یوسف عالی عباس آباد

موضوع مقاله، تأملی عرفان شناختی در داستان ماهان کوشیار در هفت پیکر نظامی است. این پژوهش درپیِ جواب دادن به این سؤال است که در شعر نظامی، داستان ماهان کوشیار از چه ساختاری برخوردار است و چه مؤلفه هایی دارد؟ این مؤلفه ها در اندیشه و شعر او به چه صورتی به چه را أکثر

موضوع مقاله، تأملی عرفان شناختی در داستان ماهان کوشیار در هفت پیکر نظامی است. این پژوهش درپیِ جواب دادن به این سؤال است که در شعر نظامی، داستان ماهان کوشیار از چه ساختاری برخوردار است و چه مؤلفه هایی دارد؟ این مؤلفه ها در اندیشه و شعر او به چه صورتی به چه راهکارهایی برای سیر داستان انجام دادهاند؟ ،« عرفان » و « شناخت » ؟ کار رفته است شیوة بررسی اشعار است که با استفاده از (Content Analysis) در این مقاله، تحلیل محتوایی آن و تجزیه و تحلیل داده های متن، به ابعاد گوناگون سؤال های طرح شده پاسخ داده شده است. انسانگرایی و رهایی انسان از مشکلات موجود- البته با ساختار و چهارچوبی که نظامی هنگام طرح داستان ایجاد کرده است- و راهکارهایی که عرفان و شناخت انسان ارائه کرده است، از مهم ترین مبانی تحلیل این داستان محسوب میشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1813 - از خداجویی تا خداخویی در اشعار شمس مغربی
محمد رضا اسعد مهدی رضا کمالی بانیانی رضوان درخشیده

وحدت وجود به عنوان دیدگاهی با منشا عرفانی، قدمتی دیرینه دارد که ردپای آن را می‌توان در هند باستان و در افکار فلاسفه پیش از سقراط در یونان و روم پی گیری کرد. هرچند در عرفان اسلامی نیز ابن عربی، نخستین عارف معتقد به این اصل نیست، اما اولین کسی است که با وارد کردن این اصل أکثر

وحدت وجود به عنوان دیدگاهی با منشا عرفانی، قدمتی دیرینه دارد که ردپای آن را می‌توان در هند باستان و در افکار فلاسفه پیش از سقراط در یونان و روم پی گیری کرد. هرچند در عرفان اسلامی نیز ابن عربی، نخستین عارف معتقد به این اصل نیست، اما اولین کسی است که با وارد کردن این اصل به مباحث نظری و فکری به آن توسع و تثبیت بخشید. از جمله شاعران دیگری که به این مطلب نظر داشته‌اند می‌توان به عراقی، مولوی، عطار نیشابوری و... اشاره کرد. شمس مغربی نیز از شاعرانی است که توجه زیادی به این مطلب و دیدگاههای ابن عربی داشته است.با عنایت به این که نظریه مذکور، ذاتا پارادوکسیکال و متناقض نما است و ادراک آن نوعی حیرت و هیبت در اندیشه و نفس شخص مدرک پدید می‌آورد، ازین رو بیان مطالب عرفانی مغربی، در نظر خواننده مبهم به نظر می‌رسد. در این مقاله به واکاوی شاخصه‌های وحدت وجود در اشعار شمس مغربی و ایضاح شاخصه‌های آن پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1814 - تحلیل عرفانی مثنوی المعنویه الخفیه اثر ابراهیم گلشنی بردعی- سدۀ نهم هجری
اکرم کشفی احمدرضا یلمه‌ها

مثنوی المعنویه الخفیه یکی از گنجینه‌های ادب فارسی و در نوع ادب عرفانی- تعلیمی استکه با وجود تلاش سودمند محققان و پژوهشگران در معرفی و شناخت آثار خطی بزرگان، این اثر تاکنون ناشناخته باقی مانده است. این منظومه، در سال 922 هجری، توسط ابراهیم گلشنی بردعی، در قالب مثنوی سرود أکثر

مثنوی المعنویه الخفیه یکی از گنجینه‌های ادب فارسی و در نوع ادب عرفانی- تعلیمی استکه با وجود تلاش سودمند محققان و پژوهشگران در معرفی و شناخت آثار خطی بزرگان، این اثر تاکنون ناشناخته باقی مانده است. این منظومه، در سال 922 هجری، توسط ابراهیم گلشنی بردعی، در قالب مثنوی سروده شده و با نام عرفانی «المعنویه الخفیه» و درحدود40 هزار بیت قابل بررسی است. این اثر ارزشمند ادبی عرفانی، با اشعاری در وصف نی شروع شده و سپس شاعر به مانند مولانا و به سبک حکایت در حکایت و استفاده از تمثیل و داستان، به شرح و بیان مضامین و مفاهیم عرفانیمورد نظر می‌پردازد. سراینده با آگاهی از علوم عقلی و نقلی و اصول تصوف و تسلط بر زبان عربی، توانسته است نکات و مفاهیم عرفانی را با زبانی ساده و روان و به دور از تکلفات و صنایع ادبی و آرایه‌های فنی پیچیده، بیان نماید و به تعلیم آن مبادرت ورزد. این پژوهش سعی بر آن دارد که ضمن معرفی مختصر این دست نوشته ارزشمند ادبی، به تحلیل برخی از مضامین عرفانی آن بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1815 - جایگاه وحدت وجود در عرفان جامی
علی اکبر افراسیاب پور زهرا کاشانیها

جامی در عرفان اسلامی به نظریة وحدت وجود اعتقاد دارد و از ارادتمندان اهل بیت(ع) در میان طریقت نقشبندیه است که در این نظریه از ابن‌عربی پیروی می‌نماید. بر اساس این نظریه حقیقتِ وجود، یکی است و اصالت با وحدت می‌باشد. کثرت‌های ظاهری جهان، اموری اعتباری و جلوه‌های مختلف آن ح أکثر

جامی در عرفان اسلامی به نظریة وحدت وجود اعتقاد دارد و از ارادتمندان اهل بیت(ع) در میان طریقت نقشبندیه است که در این نظریه از ابن‌عربی پیروی می‌نماید. بر اساس این نظریه حقیقتِ وجود، یکی است و اصالت با وحدت می‌باشد. کثرت‌های ظاهری جهان، اموری اعتباری و جلوه‌های مختلف آن حقیقت واحد هستند. به بیانی دیگر این کثرت‌ها از جنس خواب و خیال و یا سایه و تصویرهای داخل آینه‌اند. هستی کتاب حقّ‌تعالی است و موجودات اسماءالله و کلمات الهی هستند. در این مقاله با روش تاریخی یا سندی و بررسی منابع دست اول به موضوع پرداخته می‌شود و جنبة نوآوری آن معرفی دیدگاه خاص جامی در نظریة وحدت وجود است‌که پرداخت جدیدی‌را با دسته‌بندی خاص خود از موضوع ارائه می‌دهد و در بیان تمثیل‌ها در مضمون و در قالب بیانی، از خود ابتکار نشان می‌دهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1816 - مطالعۀ تطبیقی اندیشه‌های مولانا جلال‌الدین با تفکرات اگزیستانسیالیستی
عزیز جوانپور هروی

یکی از مهمترین مکاتب فلسفۀ قاره‌ای در قرن بیستم، مکتب اگزیستانسیالیسم است که با توجه عمدۀ خود به مسائلی همچون وجود انسانی، فردیت، اخلاق و ایمان با ادبیات عرفانی و صوفیانۀ ایرانی، مشابهت‌های فراوانی دارد. مولانا جلالالدین بلخی، عارف و شاعر بزرگ ایرانی، از جمله نمایندگ أکثر

یکی از مهمترین مکاتب فلسفۀ قاره‌ای در قرن بیستم، مکتب اگزیستانسیالیسم است که با توجه عمدۀ خود به مسائلی همچون وجود انسانی، فردیت، اخلاق و ایمان با ادبیات عرفانی و صوفیانۀ ایرانی، مشابهت‌های فراوانی دارد. مولانا جلالالدین بلخی، عارف و شاعر بزرگ ایرانی، از جمله نمایندگان مهم ادبیات عرفانی و صوفیانۀ ایران است که دستگاه فکری و نبوغ و بدعت اندیشۀ عرفانی و فلسفیاش، از جهات بسیاریبا تفکر اگزیستانسیالیستی مشابهت و مطابقت دارد. در این مقاله، کوشیده شده است تا همانندیهای فکری مولانا با فیلسوفان اگزیستانسیالیست غربی مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین ابتدا به معرفی اصول و ویژگیهای کلی نحلۀ فلسفی اگزیستانسیالیسم پرداخته شده است و بعد به مختصری از آرای اندیشمندان این مکتب همچون سورن کی‌یرکگارد، گابریل مارسل، کارل یاسپرس و میگل د.اونامونو و سارتر اشاره خواهد شد و پس از آن، به جنبههایی از اندیشۀ مولانا که با نکات برجستۀ این نحله مناسبت و سازگاری دارد، پرداخته شده است و نشان داده شده است که میان مبانی فکری فیلسوفان اگزیستانسیالیست و تفکرات مولانا چه اشتراکاتی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1817 - بررسی نظریه تناسخ در عرفان اسلامی
سهیلا لویمی

تناسخ واژه‌ای است عربی که ریشه آن نَسخ می‌باشد و به معنی انتقال نفس انسان از بدنی به بدن دیگر، سپس از متلاشی شدن بدن اول که این انتقال بدون حصول فاصله میان آن دو صورت می‌گیرد، می‌باشد. نظریه تناسخ از قدیم مطرح بوده است اما در ادیان الهی رایج نبوده و یکی از مهم‌ترین اصول أکثر

تناسخ واژه‌ای است عربی که ریشه آن نَسخ می‌باشد و به معنی انتقال نفس انسان از بدنی به بدن دیگر، سپس از متلاشی شدن بدن اول که این انتقال بدون حصول فاصله میان آن دو صورت می‌گیرد، می‌باشد. نظریه تناسخ از قدیم مطرح بوده است اما در ادیان الهی رایج نبوده و یکی از مهم‌ترین اصول مشترک تمامی گرایش‌های دین هندویی و نیز مکاتب فلسفی هند است. از نظر اسلام تناسخ مُلکی (بازگشت روح به دنیا باطل است) و در آیات و روایات بسیاری نیز رد شده است. به طور کلی با مبانی عرفان اسلامی سازگار نمی‌باشد و بزرگان عرفان و تصوف اسلامی در رد آن دلایل را بیان نموده‌اند و تناسخ ملکوتی را با استفاده از آیات و روایات اثبات می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1818 - بررسی نظریه معرفت و شهود فوق هستی نزد فلوطین
غلامرضا رحمانی نظرالله رحمت الله اف

آنچه ورای وجود و برتر از آن و مقدّم بر همه چیز است و در فراسوی همه هستی- اعم از حقیقی، واسطه و ظاهری- است قابل شناخت حصولی و شناسایی برهانی توسط ذهن آدمی نیست، به این معنا که ذهن و عقل آدمی هرگز نخواهد توانست به حقیقت و کنه ذات مطلق و بسیط و فوق مالایتناهی ذات واحد نخست أکثر

آنچه ورای وجود و برتر از آن و مقدّم بر همه چیز است و در فراسوی همه هستی- اعم از حقیقی، واسطه و ظاهری- است قابل شناخت حصولی و شناسایی برهانی توسط ذهن آدمی نیست، به این معنا که ذهن و عقل آدمی هرگز نخواهد توانست به حقیقت و کنه ذات مطلق و بسیط و فوق مالایتناهی ذات واحد نخستین که فوق هستی است پی ببرد، به عبارت دیگر ذات فوق هستی با علم حصولی و براهین عقلی و قیاسات منطقی معلوم ذهن و عقل آدمی نخواهد شد، زیرا چیزی که برتر از وجود و در فراسوی هستی و مقدم بر همه چیز و فوق مالایتناهی است بالضّروره برتر از شناخت و در فراسوی شناسایی قرار دارد، یعنی از ذهن و شناخت حصولی و معرفت برهانی می‌گریزد. فقط هستی و وجود است که می‌تواند موضوع و متعلَّق شناسایی و معرفت آدمی قرار گیرد و ذات واحد نخستین به دلیل آن که فراسوی هستی و برتر از وجود است مبرّا از معرفت اکتسابی و منزّه از شناسایی حصولی است. پس شناخت و شناسایی در قلمرو ذات شیء مرکّب یعنی هستی اعم از واحد کثر یعنی عقل کلّی، واحد و کثیر یعنی روح کلّی و کثیر محض یعنی محسوسات است نه در ذاتی که بسیط محض بل بسیط الحقیقه و فوق مالایتناهی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1819 - تحلیل عرفانی کشف و شهود در فلسفه سهروردی
ناصر کاظم خانلو علی آزادی

فلسفه اسلامی پیش از سهروردی نمایندگان بزرگی مانند فارابی و ابن‌سینا داشت ولی با انتقادات بزرگانی همچون غزالی و فخر رازی روبه زوال و افول گذاشته بود که با ظهور حکمت اشراق جان تازه‌ای گرفت. سهروردی با وارد کردن کشف و شهود به وادی حکمت اسلامی و ناکافی دانستن استدلال و برها أکثر

فلسفه اسلامی پیش از سهروردی نمایندگان بزرگی مانند فارابی و ابن‌سینا داشت ولی با انتقادات بزرگانی همچون غزالی و فخر رازی روبه زوال و افول گذاشته بود که با ظهور حکمت اشراق جان تازه‌ای گرفت. سهروردی با وارد کردن کشف و شهود به وادی حکمت اسلامی و ناکافی دانستن استدلال و برهان عقلی و با بهره‌گیری از حکمای ایران باستان و حکمای الهی یونان، فلسفه را به عرفان نزدیک کرد و موسس مکتبی فلسفی شد که سیر حکمت در جهان اسلام را تحت تاثیر جدی خود قرار داد به طوری که حکمت متعالیه تلفیق حکمت مشاء و حکمت اشراق می‌باشد. در این مقاله سعی شده است ضمن معرفی اجمالی جریان‌های فکری زمان سهروردی، جایگاه کشف و شهود در میان عرفا و فلاسفة قبل از سهروردی بررسی شده و ضمن تعریف کشف و شهود، با تحقیق دربارة مبادی و سرچشمه‌های فلسفة اشراق جایگاه کشف و شهود در آنها تبیین شود و همچنین در ادامه مقام کشف و شهود در روش فلسفی حکمت اشراق بررسی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1820 - اشارات عرفانی غزلیات حافظ
مسعود حاجی ربیع زهرا شیردلی

پژوهش حاضر که به تبیین اشارات عرفانی حافظ با توجه به تفکرات اسلامی علل خصوص نهج‌البلاغه پرداخته است. به صورت توصیفی- تحلیلی و کتابخانه‌ای با استفاده از فیش‌برداری منابع مختلف و همچنین برداشت‌های نگارنده تدوین گردیده است. برخی از غزلیات عرفانی حافظ که در این پژوهش آمده ح أکثر

پژوهش حاضر که به تبیین اشارات عرفانی حافظ با توجه به تفکرات اسلامی علل خصوص نهج‌البلاغه پرداخته است. به صورت توصیفی- تحلیلی و کتابخانه‌ای با استفاده از فیش‌برداری منابع مختلف و همچنین برداشت‌های نگارنده تدوین گردیده است. برخی از غزلیات عرفانی حافظ که در این پژوهش آمده حاکی از آن است که روح آدمی در قفس تن اسیر شده و با آزادی به سوی ملکوت و منبع اصلی خویش عروج خواهد کرد و دنیای مادی را مانعی برای رسیدن روح به معنویات و سیر در ملکوت می‌داند. همچنین خطب نهج‌البلاغه و آیات قرآن کریم، فرایند بازگشت‌پذیری روح به مبدأ الهی را با دلایلی عقلی‌تر و بیانی قابل ادراک برای هر خواننده‌ای به تصویر می‌کشد و حافظ که پرورش یافته مکتب قرآن است متأثر از این آموزه‌های معرفتی و با بیانی دلنشین این فراق و سرگشتگی روح را از منزل ازلی یادآوری نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1821 - الگویی از روش‌ اجتهاد در عرفان مأثور (مطالعۀ موردی: روش کتاب سرالاسراء)
مصطفی همدانی

ارتباط معنوی عارفانه و عاشقانه با حضرت پروردگار که عرفان به آن توصیه میکند، نیاز بنیادی انسان در تمام زمانها بوده و هست؛ اما متاسفانه در روزگار ما شورابه هایی ناگوار به جای عرفان حقیقی و خوشگوار به کام انسان معنویت خواه ریخته میشود و احیاناً آموزههای وحیانی نیز أکثر

ارتباط معنوی عارفانه و عاشقانه با حضرت پروردگار که عرفان به آن توصیه میکند، نیاز بنیادی انسان در تمام زمانها بوده و هست؛ اما متاسفانه در روزگار ما شورابه هایی ناگوار به جای عرفان حقیقی و خوشگوار به کام انسان معنویت خواه ریخته میشود و احیاناً آموزههای وحیانی نیز با روشهایی نادرست و غیراجتهادی به اسم عرفان اسلامی فرآوری میشود. استاد عرفان عصر حاضر، آیت الاهی مرحوم استاد سعادتپرور از عارفان مجتهدی است که همواره سعی کرده است روش تفقه اجتهادی را در استنباط آموزههای عرفانی به کار گیرد؛ و از اینرو پژوهۀ فرارو با شیوۀ اسنادی- کتابخانهای به استخراج الگوی روش اجتهاد در عرفان مأثور بر اساس شیوۀ اجتهاد فقاهتی و طبق روش های موجود در پس زمینۀ تبیین های استاد سعادت پرور در کتاب سرالاسراء دست یازیده است. نتیجۀ تحقیق، ارائۀ الگویی کثیرالاضلاع شامل تحلیل سندشناختی، تحلیل تفسیری و فقه الحدیثی با محوریت قواعد عام، قواعد ادبی و اصولی و روشهای حل اختلاف روایات متعارض و تفسیر روایات مشکل و نیز تحلیل عقلانی آیات و روایات عرفانی با ابتکار در تاکید بر آیات قرآنی و بهرۀ وافر از ادعیه در منابع و بهره بردن از قواعد بلاغی در استنباط است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1822 - نیایش و ستایش در مثنوی های عطّار (الهی نامه، اسرارنامه، منطق الطّیر و مصیبت نامه)
بهرام خوشنودی احمدرضا نظری چروده بیژن ظهیری ناو معصومه نظری چروده

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-pare أکثر

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; text-align:justify; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} >نیایش و ستایش معبود یکی از روحانیترین لحظههای زندگی هر مؤمن است. در همة ادیان آسمانی متناسب با تلقّی و درک مؤمنان از دین، شیوهها و شکلهایی برای راز و نیاز با معبود فراهم شده است. شاعران هم به عنوان دارندگان روحهای لطیف و حسّاس، در لابهلای اشعار خود، مناجاتهایی نغز و دلنشین گنجاندهاند که از لطیفترین فرازهای آثارشان است. مناجاتهای عطّار که در لابهلای مثنویهایش (الهینامه، اسرارنامه، منطقالطّیر و مصیبتنامه) پراکنده است، گاه از زبان شاعر و گاه از زبان شخصیتهای داستانهایش نقل شدهاند. بیپروایی و جسارت و صمیمیّتی که در این مناجاتهای عارفانه وجود دارد، به آنها عمق خاصّی بخشیده است. نگاه برخاسته از عمق جان عطّار که انواع لایههای گفتوگوی صمیمانه و خالصانه را با معبود شامل میشود، رنگ آسمانی به نیایشهایش میدهد.بنا به اعتقاد عطّار، دعوت خداوند بزرگ برای دعا و نیایش، افتخاری بزرگ برای نوع بشر است و حتّی در این راه، شور و شوقِ دعاکردن را نیز خودِ خداوند در آدمیان ایجاد میکند و برای انجام آن توفیق میدهد. درونمایة نیایشهای عطّار، ستایش خداوند بزرگ، عجز و عشقِ او نسبت به خدا و بیان درخواستهاست. مهمترین دعا و خواستة وی، سلامت نفس و سعادت آخرت است. از مجموع نیایشهای عطّار آشکار میگردد که او مؤمنی است با اعتقاد راستین که در سیر و سلوک عارفانه، پای از جادة شریعت بیرون ننهاده و در تصوّف جانب اعتدال را اختیار کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1823 - حالات و مقامات عرفانی از دیدگاه ابن سینا و قشیری
محمود بهاروند سید حسین واعظی

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-pare أکثر

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; text-align:justify; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} >از مباحث مهم در عرفان عملی، «حالات و مقامات عرفانی» است. سالک در جهت نیل و وصول به حق باید همراه پیر و مرشد خود، منازل و مقاماتی را کسب نماید و در این راه نیز حالاتی بر وی حادث می‌شود. هدف در پژوهش حاضر بیان بعضی از این حالات و مقامات از دیدگاه ابن سینا و قشیری است؛ که با روش کیفی و به نحو تحلیل محتوی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای صورت پذیرفته است. بعضی از یافته‌های تحقیق بیانگر است که: ابن سینا اجمالاً در آثار عرفانی خود، مخصوصا در نمط نهم اشارات، بعضی از آنها را تحت عنوان: «مقامات العارفین» مطرح کرده است. قشیری نیز در رساله قشیریه، تفصیلاً به بیان تعدادی از حالات و مقامات عرفانی پرداخته است. محقق نیز به روش تحلیلی به بیان، سنجش و مقایسه نظرات این دو دانشمند پرداخته است. از دیگر یافته‌ها می‌توان تعداد حالات و مقامات؛ تقدم تأخر این‌ها و وجوه اشتراک و افتراق نظر این دو دانشمند را در خصوص حالات و مقامات دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1824 - نقش روانشناسی و عرفان در تقویت صلح درون
نورالدین میرزایی حسنیه السادات حسینی

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-pare أکثر

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; text-align:justify; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} >صلح درون عبارتی است آرمانی که معانی متفاوتی را در ذهن انسان متبلور می‌سازد، با مطالعه و بررسی پیرامون این مفهوم روانی و متعالی، می‌توان به دستاورد‌های شگرف علمی با هدف سلامت روحی، ذهنی و جسمی انسان‌ها نائل آمد.آنچه که در این مقاله تبیین گردید، مفهوم صلح درون از منظر روانشناسی و عرفان به ویژه عرفان اسلامی بود، که در آن برخی از مؤلفه‌های روانی، روحی و رفتاری، مورد بررسی قرار گرفت. در مقدمه این مقاله روند تدوین مطلب توضیح داده شده و پیرامون واژگان کلیدی و دو موضوع اصلی یعنی نقش روانشناسی و عرفان در تقویت صلح درون، مطالبی به صورت اختصاری گنجانده شده است. در متن اصلی نخست آیه‌ای از قران در خصوص صلح کلی آمده است. سپس در دو بخش شامل تفسیر آیه مذکور و نظر مولانا مطالبی نگاشته شده است. صلح درون درقالب عناوینی مانند: کل‌نگری، فردیت، وحدت، ازمنظر روانشناسی و عرفان، تبیین گردیده و نیز تأثیر عناصری چون عقل و عشق، خودپنداره، خود کامرواسازی و طبیعت انسان در تقویت صلح درون مورد بررسی قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1825 - قرینگی در هنروعرفان
رحمان پرچگانی

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-pare أکثر

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; text-align:justify; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} >نگاهی به هنر و عرفان اسلامی از جمله، معماری مساجد، نگارگری، خوشنویسی اسلامی، تذهیب، هنرهای نمایشی (پرده‌خوانی، تعزیه‌خوانی) نقاشی قهوه‌خانه‌ای و سقاخانه‌ای از جمله هنرهای قدسی تلقی می‌شوند که با به کارگیری صحیح و اصولی از تکنیک‌ها و عوامل مختلف و ارزش‌های هنری همه و همه بیانگر این آمیختگی میان فرم و محتوا و تعامل میان هنر با افکار و اعتقادات انسانی است. در اینجا پرسش اساسی این است که امروزه چرا در میان بزرگ‌ترین آثار جاویدان ادبی و هنری که به جهت سهولت انتقال پیام و معنا و سرعت نمایش رسانه‌ای آن، جهانی می‌شوند، سهم آموزه‌های دینی اندک است؟ در حالی که در گذشته استفاده از رسانه‌ها و هنر کمتر امکان‌پذیر بود، اما با این وجود هنر بیشتر، مورد استفاده فرهیختگان اسلامی قرار می‌گرفت، به طوری که کهن‌ترین و با ارزش‌ترین آثار دینی و تاریخی سرزمین‌های اسلامی به جهت آمیختگی با هنر پایدار مانده است. با توجه به این نکته که استفاده از ابزار هنری وابسته به خالق اثر هنری است و در هر مسیری می‌تواند از آن بهره‌برداری نماید لذا هنرهای تجسمی، ادبیات و کلیه رسانه‌ها توانائی این را دارند که بر خلاف کاربرد آن‌ها در مسیر انفعال، در جهت حیات روحی، احیای فطرت و در مسیر حکمت معنوی و حقیقت استفاده گردند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1826 - همبستگی وجودی توحید و فناءفی‌الله و بقاءبالله در اندیشه‌ ابن‌عربی و ملاصدرا
فاطمه‌الزهرا نصیرپور حسن ابراهیمی احمد بهشتی

توحید در اصطلاح ادیان به ویژه دین اسلام و فناءفی الله و بقاءبالله در عرفان اسلامی از زوایای مختلفی قابل بررسی است. به رغم پژوهش های ارزشمندی که در این باب صورت گرفته است، جای این سؤال هست که صرف نظر از بعد معرفتی و حصولی هریک از توحید و فنا، توحید نزد موحد و فناءفی الله أکثر

توحید در اصطلاح ادیان به ویژه دین اسلام و فناءفی الله و بقاءبالله در عرفان اسلامی از زوایای مختلفی قابل بررسی است. به رغم پژوهش های ارزشمندی که در این باب صورت گرفته است، جای این سؤال هست که صرف نظر از بعد معرفتی و حصولی هریک از توحید و فنا، توحید نزد موحد و فناءفی الله و بقاءبالله نزد فانی فی الله چه نسبت و رابطه ای با هم دارند؟ آیا همانطور که در بعد ذهنی و حصولی رابطه مبتنی بر تخالف درباره آن ها به نظرمی رسد در وجود سالک و موحد نیز جدای از هم و مستقل از هم معنا دارند یا این دو در وجود موحد به هم گره خورده و یکی هستند؟ تعاریف توحید و استدلالات آن، در زمره علم حصولی واقع می شوند؛ اما در معرفت حضوری به توحید، بی واسطه حد و رسم و مفاهیم، حقیقت، بنا به وسعت ظرف انسان نزد او جلوه گر خواهدشد. در این نوشتار از این امر به توحیدی شدن انسان یادشده است. از سوی دیگر، در سلوک عرفانی و رسیدن به مقام فناء فی الله و بقاء بالله نیز وجود سالک عین علم خواهدشد تا جایی که یادکردن و یا نسیان خداوند از انسان، با یادآوری انسان از خداوند یا فراموشی او وحدت خواهدداشت، زیرا در اینجا علم انسان به رب خویش و هم علم پروردگار به نفس، حضوری و عین وجود نفس است. درک این وحدت میان عبد و رب و توحیدی شدن نفس، همان ارمغان فناء فی الله و بقاءبالله است. همسانی اقسام، مسیر، دستورالعمل و امام در این دو این مدعا را تقویت می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1827 - ولایت در اندیشۀ شمس تبریزی و بازتاب آن در آثار سلطان‌ولد
داود واثقی خوندابی مهدی ملک ثابت محمّدکاظم کهدویی

مبحث ولی و ولایت یکی از اساسی‌ترین مباحث عرفان اسلامی است. ولایت در لغت به معنای قرب، محبّت، نصرت، امارت و... است؛ امّا ولی در اصطلاح اهل عرفان به کسی گفته می‌شود که با نابودکردن صفات بشری و فانی شدن در حق به تولّد دوباره رسیده باشد.در این جستار که مبتنی بر مطالعات کتاب أکثر

مبحث ولی و ولایت یکی از اساسی‌ترین مباحث عرفان اسلامی است. ولایت در لغت به معنای قرب، محبّت، نصرت، امارت و... است؛ امّا ولی در اصطلاح اهل عرفان به کسی گفته می‌شود که با نابودکردن صفات بشری و فانی شدن در حق به تولّد دوباره رسیده باشد.در این جستار که مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و به شیوۀ توصیفی – تحلیلی است تأثیرپذیری سلطان ولد از شمس تبریزی در موضوع ولایت بررسی می شود.شمس تبریزی و سلطان ولد، ولی را کسی می‌دانند که با رسیدن به مرتبۀ فنای الهی به صفاتی دیگر مانند دوری از کرامت نمایی، علم لدنّی و موهوبی، انفاس حقانی وفراست یا اشراف بر ضمایر مزیّن باشد. به اعتقادآن ها اگرچه شناخت حقیقت وجودی اولیای الهی از شناخت خداوند دشوارتر است امّا سالکان باید با شناخت دقیق از این افراد، سرسپردۀ آن ها شوند و از مدّعیان دروغین بپرهیزند. شمس و سلطان ولد اولیا را به دو گروه مستوران و مشهوران تقسیم کرده‌اند. در نظرگاه آن ها، اولیای الهی اگرچه همگی نوری واحدند امّا هر کدام به اندازۀ قرب خود از تابش حسن الهی برخوردار می‌شوند که در این میان مرتبۀ مطلوبان یا معشوقان از مرتبۀ طالبان یا عاشقان بالاتر است. علاوه براین، قطب شاه اولیا محسوب می‌شود و در حقیقت هدف غایی از آفرینش جهان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1828 - نگاهی به ابعاد گوناگون اختلاف جنید و حلاج در آیینۀ تقابلِ تصوف مکتب خراسان و بغداد
شکرالله پورالخاص احمد جباری فرشید باقری

تأثیر محیط جغرافیایی بر نحوۀ تفکر و اندیشۀ انسانی امری قابل توجه است. تصوف اسلامی با ورود به حوزۀ جغرافیایی ایران با چالش های جدیدی مواجه شد. عارفان و اندیشمندان ایرانی با خوانش جدیدی از دین و قرآن به تدریج جهان اسلام را به سوی دوقطبی شدن سوق دادند. به دنبال آن تصوف عاش أکثر

تأثیر محیط جغرافیایی بر نحوۀ تفکر و اندیشۀ انسانی امری قابل توجه است. تصوف اسلامی با ورود به حوزۀ جغرافیایی ایران با چالش های جدیدی مواجه شد. عارفان و اندیشمندان ایرانی با خوانش جدیدی از دین و قرآن به تدریج جهان اسلام را به سوی دوقطبی شدن سوق دادند. به دنبال آن تصوف عاشقانۀ مکتب خراسان در مقابلِ تصوف پای بند به سنتِ مکتب بغداد قرارگرفت. کرانه های این تقابل حوزه های اندیشه، سیاست و اجتماع را نیز فراگرفت. اوج این تقابل در مرگ حلاج و نوع برخورد طرف داران دو مکتب با او است. در پژوهش حاضر به بیان علت ها و ماهیت تقابل این دو مکتب پرداخته شده است. سپس بنا به اهمیت مسئلۀ حلاج، با بررسی ابعاد اختلاف او با جنید بغدادی، روشن شد که موارد اختلاف این دو عارف بزرگ، ریشه در تقابل تصوف مکتب خراسان با بغداد داشته است. آنان در مسائل مهمی مانند: 1. اندیشۀ سیاسی، 2. مرز تأویل و تفسیر قرآن، 3. معنای توحید، 4. عقلانیت صحوی و اندیشۀ سکری و 5. بندگی عربی و عدالت جویی ایرانی، با هم اختلاف داشته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1829 - بررسی ولایت در آثار قشیری
مهدی شریفیان شهلا علیه پور

اصل ولایت به عنوان اساس طریقت تصوّف و باطن نبوّت به شمار می رود. مقام ولایت متعلّق به کسانی است که خداوند متولّی ایشان گشته و به عنوان دوست ویژۀ خود برگزیده است. مسألۀ ولایت که به پیر و ولیّ این امکان را می دهد تا با تصرّف در احوال مرید او را به سر منزل مقصود برساند. از أکثر

اصل ولایت به عنوان اساس طریقت تصوّف و باطن نبوّت به شمار می رود. مقام ولایت متعلّق به کسانی است که خداوند متولّی ایشان گشته و به عنوان دوست ویژۀ خود برگزیده است. مسألۀ ولایت که به پیر و ولیّ این امکان را می دهد تا با تصرّف در احوال مرید او را به سر منزل مقصود برساند. از نکات مورد تأکید صوفیان در تمام دوره های عرفان و تصوّف اسلامی است. قشیری در آثار خود، بویژه در رسالۀ قشیریّه به بیان بسیاری از مفاهیم بنیادین عرفان و تصوّف از جمله ولایت پرداخته و قدیمی ترین تعریف از آن را ارائه داده است و به دلیل تأثیر وی بر آثار پسین، بررسی آثار او در باب ولایت می تواند روشنگر عقاید کلّی پیرامون این مسأله در تصوّف اسلامی باشد؛ ازاین رو در این پژوهش که با نگاهی متن محور و به شیوۀ کتابخانه ای انجام شده، مبانی عرفانی ولایت و عوامل تحقق آن در انسان از دیدگاه قشیری تبیین و به نحو نظام مند ارائه شده است. نتایج حاکی از آن است که ولایت نزد قشیری امری عطایی و یا کسبی و متعلّق به کسانی است که خداوند افعال و اوصاف بشری را از آن ها زدوده و به اوصاف الهی بدل کرده و بیشترین کارکرد آن در رابطۀ مرید و مرادی است. او کرامات را امری موهومی و نشانۀ صدق ولیّ می داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1830 - خیال خلاق در دیوان شمس تبریزی
زهره محمدعلی احمد غنی پور ملکشاه مرتضی محسنی مسعود روحانی

نظریّة خیال در فلسفه و عرفان نظری جایگاه ویژه‌ای دارد. یکی از بزرگ‌ترین نظریه پردازان در حوزۀ خیال ابن عربی است. در کلام او، خیال در یک معنا، ماسوی الله و به صورت تجلّی خداوند است اما خیال در معنای دوم واسط و برزخ بین مراتب است. در معنای دیگر قوّة خیال در انسان نوعی ادر أکثر

نظریّة خیال در فلسفه و عرفان نظری جایگاه ویژه‌ای دارد. یکی از بزرگ‌ترین نظریه پردازان در حوزۀ خیال ابن عربی است. در کلام او، خیال در یک معنا، ماسوی الله و به صورت تجلّی خداوند است اما خیال در معنای دوم واسط و برزخ بین مراتب است. در معنای دیگر قوّة خیال در انسان نوعی ادراک است که بین صور محسوس و معانی مجرد جمع می‌کند. بر اساس آیۀ قرآن انسان در زمین جانشین آفریدگار خلاق است و می‌تواند با استمداد از خلاقیت خیال خویش دست به آفرینش‌های علمی، ادبی، هنری و... زده و منشأ وجود و کمال باشد. از مهم‌ترین اهداف پژوهش، تأکید بر نقش خیال خلاق در هویت‌بخشی به انسان سرگردان، برای رهایی از بحران بی هویتی و وصول به جایگاه حقیقی اوست و نیز پاسخ به این پرسش است که آیا دیوان شمس را می‌توان یکی از شاخصه‌های عرصة بهره‌مندی از خیال خلاق در ادبیّات عرفانی دانست؟ و آیا اشعار مورد بررسی در تقویت و تثبیت جایگاه حقیقی انسان که صورتی از خداوند است تأثیرگذار است؟ در این پژوهش نظری، آراء مشترک ابن عربی و مولوی در نظریۀ تجلی خداوند در خلقت استخراج و با استفاده از شیوۀ تطبیقی- تحلیلی و به صورت کیفی مورد بررسی و واکاوی مفهومی قرار گرفته است. در نهایت با ارائه اشعار و مستندات، یافته‌ها حاکی از مثبت بودن پاسخ‌های پژوهش است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1831 - ریشه‌شناختی «وحدت وجود» در «کشف الحقایق» نسفی
زرین واردی محمد یوسف نیری فاطمه معزی

نسفی در کتاب کشف الحقایق، چونان یک آموزگار مدرسی، به رسته‌بندی مطالب و موضوعات عرفان اسلامی – به ویژه وحدت وجود- پرداخته است؛ مع الأسف، آموزگاری که کمیت تحلیلش لنگان است. در این راه، آشکار است که، همگام با و پیرو دیگر عرفا، خود را از پیچیدن به استدلالات فلسفی و کل أکثر

نسفی در کتاب کشف الحقایق، چونان یک آموزگار مدرسی، به رسته‌بندی مطالب و موضوعات عرفان اسلامی – به ویژه وحدت وجود- پرداخته است؛ مع الأسف، آموزگاری که کمیت تحلیلش لنگان است. در این راه، آشکار است که، همگام با و پیرو دیگر عرفا، خود را از پیچیدن به استدلالات فلسفی و کلامی دور نگاه داشته است، و مانند فلاسفة عرفان‌پیشه‌ای چون شیخ اشراق، مخاطب را به گذرگاه‌های صعب العبور برهان و استدلال نمی‌برد. با توجه به منش کتابت او، همچنان که گنجینة موروث عرفانی پیش از خود را به دوش می‌کشد، -که ریشه‌های آن را می‌توان در فلسفة یونان (به ویژه افلاطون و نوافلاطونیان) و هند باستان باز جست- از برخی از اساتید عرفان، چون ابن‌سبعین و ابن‌عربی بیشترها خوشه برچیده است. حتی در انتخاب عناوین فصول و بخش‌های مختلف کشف الحقایق، بعید نیست که از آثار ابن‌سبعین و ابن‌عربی، به گونه‌ای مستقیم تاثیر گرفته باشد؛ به ویژه در انتخاب دو عنوان اصحاب نور و نار، که مهمترین آراء نسفی را در باب وحدت وجود، می‌توان در پرداخت همین دو بخش به ملاحظه کرد. در این جستار، ریشه‌نگاری عقاید او در باب وحدت وجود، نشانگر تاثیر بی‌چون و چرای او از ابن‌سبعین و ابن‌عربی است؛ که البته در این ریشه‌نگاری، آراء ابن‌سبعین تازگی خاص خود را دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1832 - بررسی اولین مقام عرفانی و تجزیه و تحلیل آن در روانشناسی(با روش آماری)
مهنوش مانی سیدعلی اصغر میرباقری فرد طاهره خوشحال شعله امیری

یقظه و انتباه ریشه و اساس تمام منازل عرفانی است. بیداری درون یا انتباه پیامدهایی چون احساس شیرینی و حلاوت هنگام طاعات و عبادات، آسان شدن سختی‌ها، توبه، طلب، خلاصی از نفس و رسیدن به مراحل بالاتر عرفانی را به همراه دارد؛ تعالیم عرفانی هرچه بیشتر در امور فردی و اجتماعی راه أکثر

یقظه و انتباه ریشه و اساس تمام منازل عرفانی است. بیداری درون یا انتباه پیامدهایی چون احساس شیرینی و حلاوت هنگام طاعات و عبادات، آسان شدن سختی‌ها، توبه، طلب، خلاصی از نفس و رسیدن به مراحل بالاتر عرفانی را به همراه دارد؛ تعالیم عرفانی هرچه بیشتر در امور فردی و اجتماعی راه یابد انسان به خدا نزدیک‌تر می‌شود. بنابراین می‌توان با استفاده از نظریات عرفانی، مفاهیم روانشناختی را استخراج و در زندگی افراد، مورد استفاده قرار داد.کاربرد نظریات عرفانی در تبیین‌های روانشناختی گامی مهم در نظریه‌پردازی فراهم خواهد ساخت. این تأثیرات بر روان انسان سبب بالا رفتن کیفیت زندگی و به تبع آن ایجاد شادی می‌شود و روان شناسان نیز به دنبال همین هستند. هدف از این پژوهش بررسی یقظه و انتباه در متون منثور عرفانی تا قرن هفتم،کاربرد آن در روانشناسی با به کارگیری رویکردهای شناخت، رفتار و هیجان، و بررسی تفاوت‌های جمعیت شناختی(سنی، جنسی، میزان درآمد و گرایش به عرفان) در یقظه و انتباه است. ۱۸۰ شرکت کننده به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند که در سه گروه حوزوی، افراد علاقه مند به مشی عرفانی و افراد معمولی به پرسش نامه تحول و بیداری درون پاسخ دادند. افراد شامل مردان و زنان با درآمدهای مختلف بودند. نتایج پرسش نامه نیز بر اساس بنیادهای نظری مورد بحث قرار گرفته است. این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام گردیده است کوشش شده با تبیین مبانی نظری یقظه و انتباه در عرفان اسلامی زمینه ی کاربردی ساختن آن را در روان شناسی فراهم سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1833 - جایگاه غزل و عرفان خواجه حافظ شیرازی در اشعار روسی
مرضیه یحیی پور جان اله کریمی مطهر سوتلانا روداکووا

پژوهش حاضر در پی تبیین علل گرایش شاعران روسی به اشعار خواجه حافظ شیرازی است، و اشاره به عواملی دارد که به شاعران روسی در شناخت مفاهیم اشعار وی کمک کرده اند و یا در آفرینش آثار شرقی آنها تأثیرگذار بوده اند، شاعران روسی از میان شاعران مشرق زمین به حضرت حافظ توجه ویژه ای د أکثر

پژوهش حاضر در پی تبیین علل گرایش شاعران روسی به اشعار خواجه حافظ شیرازی است، و اشاره به عواملی دارد که به شاعران روسی در شناخت مفاهیم اشعار وی کمک کرده اند و یا در آفرینش آثار شرقی آنها تأثیرگذار بوده اند، شاعران روسی از میان شاعران مشرق زمین به حضرت حافظ توجه ویژه ای داشته اند و کلام خواجۀ شیراز در جامعه ادبی روسیه از جایگاهی باارزشی برخوردار است، برخی از شاعران روسی مستقیماً در اشعار خود از حافظ نام برده اند و تعدادی نیز در وصف او و اندیشه های عرفانی- فلسفی و اخلاقیش شعر سرودند، در مقاله همچنین به انجمن مریدان حافظ اشاره می شود که در سن پیتربورگ توسط شاعران غزل سرای روسی ویچیسلاف ایوانف و میخائیل کوزمین تأسیس شد و به خیمۀ حافظ معروف بود، اعضای انجمن مرید حافظ بودند، انجمن به شناخت حافظ و ترویج اندیشه های عرفانی او کمک شایسته ای کرده است، نتیجۀ پژوهش حاکی از آن است که شاعران روس در ادوار گوناگون از حافظ نام برده اند و اندیشه های عرفانی – فلسفی - اخلاقی و غزلیات آهنگین حافظ در اشعارشان بازتاب یافته است، تأسی شاعران روسی از حافظ و اشعار وی سبب شد تا آنها نیز در اشعار خود واژه هایی مانند عارف، عندلیب، ساقی، زاهد، خرقه، وجد، دوست، گل های سرخ شیراز،،،، را به کاربگیرند که به اشعار آنها فضایی کاملاً شرقی و عرفانی داده است، تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1834 - بررسی مبانی فلسفی و عرفانی نظریّۀ عشق و نقش آن در هستی، در آثار منظوم عرفانی عطّار
سید محمدهادی حسینی‌سعادتی امیر مومنی هزاوه مهدی محبتی قربان ولیئی

هستی‌شناسی عرفانی، وجود را واجد دو رویۀ ظاهری و باطنی می‌داند، که پوستۀ ظاهری و محسوس آن، هویّتی خیالی به‌شمارمی‌آید، که باید از آن عبورکرد و به باطن و گوهر آن دست یافت. در نظر عطار عشق گوهر وجود است، که در تمامی ذرّات و ارکان هستی ساری و جاری است. فقر ذاتی و نیاز دردمن أکثر

هستی‌شناسی عرفانی، وجود را واجد دو رویۀ ظاهری و باطنی می‌داند، که پوستۀ ظاهری و محسوس آن، هویّتی خیالی به‌شمارمی‌آید، که باید از آن عبورکرد و به باطن و گوهر آن دست یافت. در نظر عطار عشق گوهر وجود است، که در تمامی ذرّات و ارکان هستی ساری و جاری است. فقر ذاتی و نیاز دردمندانه انگیزه، توانایی‌ها و امکانات لازم را برای حرکت موجودات به‌سوی کمال فراهم می‌کند. فلاسفه، غریزۀ حبّ ذات را عامل کمال‌گرایی موجودات می‌دانند، امّا عرفان، که بر مبنای نفی خودی استوار است عشق و درد را عامل آن و حیرت، سرگشتگی و فنای در محبوب را غایت آن به شمارمی‌آورد. فلاسفه از این نحوۀ نگرش به هستی و رویدادهای آن تعبیر به اندیشۀ نظام احسن نموده‌اند. بر این مبنا خداوند، در ایصال هر ممکنی به غایت وجودیِ خود، به بهترین و کامل‌ترین شیوه رفتار نموده است. مطالب فوق، از منظر فلسفی و عرفانی اهمیّت شایانی برای پژوهش و واکاوی دارد. در این پژوهش با روش کتابخانه‌ای و تحلیلی – توصیفی، از دریچۀ فلسفۀ عرفان، موضوع بررسی و نتیجه شد، هرچه موجودی، از عشق و نورانیّت بیشتری برخوردار باشد، به وجود حقیقی و جهان یگانگی نزدیک‌تر و هرچه از عالم عشق دورتر باشد، به دنیای کثرات و تعارضات نزدیک‌تر و از وجود و نورانیت کمتری برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1835 - بررسی انسان‌گونه‌انگاری خدا در آثار سنایی و عطار از دیدگاه استعارۀ شناختی و عرفانی
لیدا پایدار جهاندوست سبزعلی‌پور خدابخش اسداللهی ثوراله نوروزی داودخانی

امور معنوی، مقدس و دینی از اموری هستند، که همواره بشر برای فهم آن ها ناچار از به کارگیری استعاره است. این خاصیت ذهن بشر است که نمی‌تواند امور مفهومی و انتزاعی را بدون کمک گرفتن از امور مصداقی و فیزیکی بشناسد. امروزه علوم شناختی از جمله زبان‌شناختی شناختی، بسیاری از استع أکثر

امور معنوی، مقدس و دینی از اموری هستند، که همواره بشر برای فهم آن ها ناچار از به کارگیری استعاره است. این خاصیت ذهن بشر است که نمی‌تواند امور مفهومی و انتزاعی را بدون کمک گرفتن از امور مصداقی و فیزیکی بشناسد. امروزه علوم شناختی از جمله زبان‌شناختی شناختی، بسیاری از استعاره‌های به کاررفته زبان انسان را تحلیل کرده و نشان داده است که انسان چگونه پاره از امور هستی را درک می‌کند. هدف این پژوهش بررسی استعارة انسان‌مدارانه در مورد خداوند است، تا با رویکرد شناختی نشان دهد چگونه خدا در ذهن دو تن از شاعران زبان فارسی، یعنی سنایی و عطار، مفهوم‌سازی شده است. برای این منظور از دیوان این دو شاعر، تمام ابیاتی که در آن ها اعمال و صفات انسانی برای خدا قیدشده، استخراج گردیده و با نگاشت هرکدام در مقاله ذکرشده‌ است. نتیجه این پژوهش نشان می‌دهد، در ذهن این دو شاعر به طور مشترک خدا: پادشاه، معشوق، صنعتگر، میزبان، ساقی و جنگجو است و علاوه‌بر این در ذهن سنایی خدا: آرایشگر، بنّا، نانوا، نویسنده، راهنما؛ و در ذهن عطار هم خدا: صیاد، شعبده‌باز، آئینه‌بند، فرمانده، بافنده و نقاش است. در این پژوهش چهره، میان/ کمر، زلف، لب، مردمک چشم، دهان و ... از اعضایی هستند که همراه با شواهدی برای اثبات استعارة بدن‌مندی از آن ها استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1836 - بررسی جریان تمایززدایی در عرفان از آغاز تا قرن نهم هجری(بررسی موردی: شطح و طامات)
محسن فاسونیه‌چی علیرضا مظفری تازه کند عبدالناصر نظریانی

10.2234/erfan.2023.703022

کی از وجوه تمایز صوفیه نسبت به سایر فرقه ها و نحله ها، موضوع شطح و طامات بوده که از قضا یکی از جنجالی ترین ویژگی های گفتاری این قشر بوده است. در این پژوهش به بررسی جریان تمایززدایی در عرفان با تأکید بر پدیده شطح و طامات از آغاز تا قرن نهم هجری پرداخته ایم. نتایج پژوهش أکثر

کی از وجوه تمایز صوفیه نسبت به سایر فرقه ها و نحله ها، موضوع شطح و طامات بوده که از قضا یکی از جنجالی ترین ویژگی های گفتاری این قشر بوده است. در این پژوهش به بررسی جریان تمایززدایی در عرفان با تأکید بر پدیده شطح و طامات از آغاز تا قرن نهم هجری پرداخته ایم. نتایج پژوهش نشان می دهد که اگرچه عرفا در ابتدا برای متمایزساختن خود از سایر جریان های فکری، به برخی آداب و رسوم و رفتارهای خاص روی آورده اند، اما رفته رفته این تمایزیابی ها مورد انتقاد و مخالفت دو گروه قرارگرفته است؛ گروهی که به منظور تخطئه کلیّت عرفان، سنّت های ویژه عرفا را دستاویز هجمۀ خود قرارداده اند و گروه دیگری که از قشر عرفا، اقدام به مبارزه با این افراط و ردّ و انکار برخی ویژگی های رفتاری و گفتاری عرفا کرده اند. بنابراین موج تمایززدایی از عرفان که از ابتدای شکل گیری این جریان فکری به حیات خود ادامه داده بود، رفته رفته شدیدتر و همه گیرتر شد و از آنجا که خود عرفا نیز با اتّکا به نقد درون گفتمانی، به پایش و پالایش آداب و رسوم غیرعادی عرفان پرداختند، شطح و طامات نیز مورد هجمه قرارگرفت و بعدها صوفیه بنا به مصلحت خویش و به منظور پاسداری از اعتقادات و باروهای اصیل خویش، شطح و طامات را که زمانی وجه ممیّزۀ عرفان بود، به دلیل جنجال آفرینی و حاشیه سازی اش، از گفتار و سیرۀ خویش زدودند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1837 - نقش خودکفایی و استقلال در عزّت اجتماعی از منظر دین و عرفان
محمد اعرجی محمد علی آذر شب اکرم دیانی

10.2234/erfan.2023.706034

هدف از این پژوهش، بررسی نقش خودکفایی در عزّت اجتماعی از منظر دین وعرفان می باشد. این پژوهش در ردیف پژوهش های بنیادی و نظری بوده و از نوع پژوهش کیفی می باشد. برای این منظور ابتدا به مطالعه و مرور ادبیات موضوع و پژوهش های پیشین پرداخته شد. اسناد و مدارک مرتبط و متون اسلام أکثر

هدف از این پژوهش، بررسی نقش خودکفایی در عزّت اجتماعی از منظر دین وعرفان می باشد. این پژوهش در ردیف پژوهش های بنیادی و نظری بوده و از نوع پژوهش کیفی می باشد. برای این منظور ابتدا به مطالعه و مرور ادبیات موضوع و پژوهش های پیشین پرداخته شد. اسناد و مدارک مرتبط و متون اسلامی مطالعه، تلخیص و واکاوی گردید. پس از تلخیص و واکاوی به کسب شواهد بیشتری مبنی بر نقش خودکفایی در عزّت اجتماعی از دیدگاه های دینی و عرفانی پرداخته شد و در ادامه به تحلیل مضمون آیات و احادیث و مکتوبات عرفانی در این زمینه پرداخته شده است. پس از تعریف عزّت اجتماعی و تحلیل نظریه ها درباب ارتباط عرفان وسیاست آن را از دین و نظریه های عرفانی بیان کرده و به تبع آن خودکفایی و استقلال و دیدگاه مربوطه در این مورد را مطرح و از عوامل و پیامدهای خودکفایی و استقلال اقتصادی در جهت اهمیت چندجانبه بودن این عناصر و نقش آن ها در عزّت اجتماعی بحث شده است. راه دستیابی به خودکفایی که چیزی نیست جز کار و اشتغال زایی برای نیروی جوان و فعال جامعه و در راستای دیگر خودکفایی استقلال نظامی و علمی و یکی از دیگری با اهمیت تر و بانفوذتر است ارائه و این نتیجه حاصل شد که اصولاً خودکفایی و استقلال سیاسی منطبق بر نظریه های عرفانی و منابع دینی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1838 - پوشش و لباس و نمادهای آن در ادبیات عرفانی
علی اکبر افراسیاب پور یدالله بهمنی مطلق

باس و خرقه در عرفان اسلامی از مستحسنات شمرده می شود و از سرپوش تا پاپوش به عنوان رمز و نماد سیر و سلوک در معانی مختلف استفاده می شده است و به ادبیات عرفانی در بخش منظوم و منثور جلوه‌های خاصی داده است. در این مقاله نمونه های لباس عارفان و صوفیان با توجه به نمادهای آنها و أکثر

باس و خرقه در عرفان اسلامی از مستحسنات شمرده می شود و از سرپوش تا پاپوش به عنوان رمز و نماد سیر و سلوک در معانی مختلف استفاده می شده است و به ادبیات عرفانی در بخش منظوم و منثور جلوه‌های خاصی داده است. در این مقاله نمونه های لباس عارفان و صوفیان با توجه به نمادهای آنها و انعکاس آن در ادبیات عرفانی بررسی شده است. خرقه پوشی مهم‌ترین بخش از پوشش صوفیان را در بر می‌گیرد که نشانة ارتباط معنوی با مرشد و پیر معنوی به شمار آمده است و نماد ریاضت و بی توجهی به دنیا و سیر و سلوک است. لباس هزار بخیه به هزار اسم الهی، قاسمی جامه گریبان چاک و نماد دوری از کثرت و شهادت امام حسین(ع) و به همین ترتیب دیگر لباس ها نمادهای معنوی هستند. مهم‌ترین ویژگی لباس عارفان رنگ و شکل آن بوده است که نمادسازی رنگ های سفید، سیاه، ازرق و ملمع بیش از دیگر رنگ‌هاست و شکل ساده و جامة کوتاه و وصله دار و کهنه نیز رایج بوده است و نماد بی اعتنایی به دنیا شمرده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1839 - کارکرد اضطرار عرفانی در رشد و تعالی روانی
یداله نصراللهی رحیم یوسفی جعفر غیبی

10.2234/erfan.2023.708525

یکی از مفاهیم برجسته در عرفان اسلامی که جزو سنن الهی برای اصلاح و تربیت بشر است، سنت ابتلا است که عصاره آن در واژه اضطرار تبلور یافته است. درحقیقت، شخص مبتلا، به اضطرار افکنده می شود تا درصورت توجه و توبه، ضمن نجات از آن موقعیت خطیر، بصیرتی نو بیابد و در ادامه مسیر رشد أکثر

یکی از مفاهیم برجسته در عرفان اسلامی که جزو سنن الهی برای اصلاح و تربیت بشر است، سنت ابتلا است که عصاره آن در واژه اضطرار تبلور یافته است. درحقیقت، شخص مبتلا، به اضطرار افکنده می شود تا درصورت توجه و توبه، ضمن نجات از آن موقعیت خطیر، بصیرتی نو بیابد و در ادامه مسیر رشد و تعالی، از آن بهره مند شود. ما این موضوع را با مفاهیمی مانند عقده یونس و خودشکوفایی که از روان شناسی مکتب انسان گرایی وام گرفته ایم، تقویت کرده ایم، تا نقش و کارکرد ویژۀ اضطرار در عرفان اسلامی را که به نظر ما کشف ویژه عرفا از متون دینی و مؤلفۀ اصلی برای غلبه بر عقدۀ یونس و رسیدن به خودشکوفایی در عرفاست، معرفی نماییم. مطالب این مقاله به شیوۀ کتابخانه ای- اسنادی جمع آوری شده و به روش توصیفی- تحلیلی، صورت حصولی پذیرفته است. حاصل اینکه برآورده شدن نیاز فرد مضطر در سخت ترین شرایط به خاطر بریدن از دستاویزهای مادی و توکل کامل به وقوع می پیوندد که درنهایت موجب غلبه بر عقدۀ یونس و خودشکوفایی وی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1840 - سیمای نوع‌دوستانه امام علی(ع) در اندیشه عطار و مولوی
بشیر اشرفی قربان علمی

پژوهش حاضر، با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی سیمای نوع دوستانه و ایثارگرانه امام علی(ع) در اندیشه عطار و مولوی پرداخته است. مطالعه آثار آن ها نشان می دهد که علت اقبال انسان امروزی به اندیشه های آن دو، به تأکید آن ها بر ارزش، حرمت و کرامت انسان برمی گردد و مه أکثر

پژوهش حاضر، با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی سیمای نوع دوستانه و ایثارگرانه امام علی(ع) در اندیشه عطار و مولوی پرداخته است. مطالعه آثار آن ها نشان می دهد که علت اقبال انسان امروزی به اندیشه های آن دو، به تأکید آن ها بر ارزش، حرمت و کرامت انسان برمی گردد و مهمترین جلوه آن، دوست داشتن آن ها و خدمت نمودن به آن ها، یعنی نوع دوستی است. آن دو در آثار خود، علاوه بر مدح صادقانه و پاک امام علی(ع) و بیان ویژگی های وی، اشاراتی به حوادث مهم زندگی او دارند، که بیانگر شخصیت نوع دوستانه و ایثارگرانه اوست که خدا درباره‌ اش می‌فرماید: و برخی از مردم براى به‌دست آوردن خشنودى خدا جان خویش را فدامی‌کنند. آن ها امام علی(ع) را الگوی بزرگ فضایل اخلاقی، به ویژه محبت، اخلاص، نوع دوستی و ایثار ستوده و مردم را به پیروی از او ترغیب نموده اند. زیرا او، که به گفته عطار کوه حلم و باب علم و قطب دین است، اصل نخست در معاشرت با مردم را محبت، احترام و دوستی دیگران دانسته و خطاب به مالک می فرماید: قلب خویش را از مِهر مردم و دوستی و لطف آنان سرشار کن. درواقع سیره عملی زندگی ایشان احترام کامل و اعتماد به دیگران بوده است. مولوی نیز او را "افتخار هر نبی و هر ولی" دانسته و او را مولای همه زنان و مردان مؤمن می خواند که همواره نوع دوستی را یکی از اصول مهم تعالیم خود شمرده و قلبش مملو از دوست داشتن مردم و هدایت آن ها بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1841 - بررسی تجلی در دیوان شمس
عظیم حمزئیان طناز رشیدی‌نسب

10.2234/erfan.2023.703023

تجلی حق در جهان هستی، یکی از مسائل مهم عرفان اسلامی محسوب می شود. بنا به اعتقاد عرفا، عالَم مظهر اسماء و صفات حق است و مهمترین این ظهورات، انسان کامل است که عالی ترین تجلی حق، در عالم است. مولوی از عرفای بزرگی محسوب می شود که از تجلی و ظهور حق سخن گفته اند. او بهترین ظه أکثر

تجلی حق در جهان هستی، یکی از مسائل مهم عرفان اسلامی محسوب می شود. بنا به اعتقاد عرفا، عالَم مظهر اسماء و صفات حق است و مهمترین این ظهورات، انسان کامل است که عالی ترین تجلی حق، در عالم است. مولوی از عرفای بزرگی محسوب می شود که از تجلی و ظهور حق سخن گفته اند. او بهترین ظهور حق را شمس تبریزی دانسته و از این رو در این اثر، از او بسیار سخن گفته است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، در غزلیات شمس، به بررسی اندیشه های مولوی، دربارة ماهیت تجلی و ظهور اسماء و صفات حق پرداخته است، تا نشان دهد که درواقع، او با نگرش عرفانی خود، دربارة ظهور اسماء و صفات حق، با توجه به احادیث قرب نوافل و فرائض، در نهایتِ توحید، به ستایش عالی ترین تجلی حق، پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1842 - رابطه اعیان ثابته با جاودانگی ارزش‌های اخلاقی در فلسفه اخلاق ابن‌عربی
نسیم حجتی انشاءالله رحمتی پرویز عباسی‌داکانی

اخلاق و ارزش های اخلاقی در زندگی اموری بنیادی هستند و باور به مطلقیت و ثبات ارزش های اخلاقی تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم در مسائل اصلی زندگی انسان ، به ویژه در جوامع مدرن دارد. یکی از عقاید گروه مطلق گرایان اخلاقی، اعتقاد به عینیت داشتن ارزش های اخلاقی است که بر اساس آن، أکثر

اخلاق و ارزش های اخلاقی در زندگی اموری بنیادی هستند و باور به مطلقیت و ثبات ارزش های اخلاقی تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم در مسائل اصلی زندگی انسان ، به ویژه در جوامع مدرن دارد. یکی از عقاید گروه مطلق گرایان اخلاقی، اعتقاد به عینیت داشتن ارزش های اخلاقی است که بر اساس آن، منشأ و معیار اخلاقیات را برگرفته از حقایقی عینی، ثابت و واقعی می دانند. این مقاله به بررسی آراء "محیی الدین ابن عربی" عارف فیلسوف مآب مسلمان اندلسی، در این زمینه اختصاص دارد. بنا بر آن بر اساس قول به نظریۀ اسما و اعیان ثابتۀ ابن عربی، عینیت ارزش های اخلاقی و جاودانگی و ازلی بودن آن ها امری ثابت و یقینی می باشد. از دید ابن عربی، وجودی جز خداوند نیست و خلقت چیزی جز ظهور اسما و صفات او نبوده و نخواهدبود. با توجه به نظریۀ اسما و اعیان ثابته، فضایل و ارزش های اخلاقی چیزی جز اسما و صفات خدا نیستند که با فیض اقدس الهی، از علم الهی در اعیان ثابته متجلی شدند و در انسان که محل ظهور جامع اسمای الهی است، به شکل اخلاق ظهو ردارند و ارزش های اخلاقی و صفاتی و افعالی، چیزی جز ظهور اسمای خداوندی و اعیان ثابتۀ آن ها نیستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1843 - روشی نو در اثبات محتوای وحدت شخصی وجود
وحید واحدجوان علی قاسمی سجاد نیکخو

عارفان در اثبات مسأله وحدت وجود که اساس علم عرفان است تلاش‌های متعددی کرده‌ وادله‌ گوناگونی ارائه کرده‌اند. این پژوهش، ضمن بهره‌مندی از ادله عرفا، می‌کوشد بعد از تبیین معنا و محتوای وحدت وجود در عرفان، روش نوینی در اثبات محتوای وحدت وجود ارائه کند. در این پژوهش، پنج مر أکثر

عارفان در اثبات مسأله وحدت وجود که اساس علم عرفان است تلاش‌های متعددی کرده‌ وادله‌ گوناگونی ارائه کرده‌اند. این پژوهش، ضمن بهره‌مندی از ادله عرفا، می‌کوشد بعد از تبیین معنا و محتوای وحدت وجود در عرفان، روش نوینی در اثبات محتوای وحدت وجود ارائه کند. در این پژوهش، پنج مرحله برای اثبات همه محتوای وحدت شخصی وجود، تنظیم شده است: (1. وجود مطلق به اطلاق مقسمی تحقق خارجی دارد؛ 2. وجود مطلق، واجب بالذات است؛ 3. وجود مطلق واجب بالذات، واحد است و کثرت بردار و مشکک نیست؛ 4. موجودات (مخلوقات)، حقیقتا وجود نیستند؛ 5. کثرات، اطوار، شئون، مظاهر و آیات آن وجود حقیقی هستند) و برای هر یک، براهینی بیان شده و بعد از جمع بندی، همه محتوای وحدت وجود، اثبات شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1844 - خدایِ جهان و جهانِ خدا (بررسی سیمای انسان در گنج‌روان و چهل‌صباح شاه‌داعی شیرازی)
مسروره مختاری مهسا کاظم پور

شاه داعی شیرازی، یکی از شاعران عارف قرن نهم هجری، از مبلّغان اندیشه های عرفانی ابن عربی و از شاگردان شاه نعمت اله ولی است. مثنوی های گنج روان و چهل صباح، به ترتیب دومین و سومین مثنوی از مثنوی های شش گانۀ وی به شمارمی رود. این منظومه ها، با بهره گیری از نبوغ شاعر و اندیش أکثر

شاه داعی شیرازی، یکی از شاعران عارف قرن نهم هجری، از مبلّغان اندیشه های عرفانی ابن عربی و از شاگردان شاه نعمت اله ولی است. مثنوی های گنج روان و چهل صباح، به ترتیب دومین و سومین مثنوی از مثنوی های شش گانۀ وی به شمارمی رود. این منظومه ها، با بهره گیری از نبوغ شاعر و اندیشه های پیشینیان از جمله تفکرات عارفانه ابن عربی و شیوۀ مثنوی پردازی مولانا، به درجه ای از ساختار ادبی و هنری ابداعی رسیده است، که در شمار آثار جاودانه ادبی- عرفانی جای گرفته است. با توجه به این که دربارۀ آثار یادشده تاکنون پژوهش خاصی صورت نگرفته است، جستار حاضر با روش تحلیلی- توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه ای، علاوه بر معرّفی این دو مثنوی، سیمای انسان را در دو مثنوی یاد شده مطالعه کرده است، تا طرز تلقی این شاعر عارف را از انسان و مراتب آن با رویکرد هستی شناسانه تبیین کند. حاصل پژوهش نشان می دهد شاه داعی، انسان را جدا از هستی نمی داند، منتها به اعتقاد وی انسان در والاترین مرتبۀ هستی قراردارد و سیر تکاملی انسان از میان هستی می گذرد. وی به تأسی از ابن عربی انسان کامل را عالم کبیر و مجلای اسماء و صفات الهی و آینۀ تمام نمای هستی و عامل فیض بخشی به مراتب پایین تر وجود می داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1845 - جلوه‌های عاشقانه نظام وحدت وجودِ ابن عربی در رباعبات و غزلیات بیدل دهلوی
عباس بخشنده بالی علی اکبر شوبکلایی

یکی از موضوعاتی که به واسطه محیی الدین ابن عربی به طور منسجم مطرح گردید، اندیشه وحدت وجود است. این اندیشه تاثیرات چشم گیری بر برخی اندیشمندان همچون بیدل دهلوی گذاشت. یکی از مسائل وحدت وجود، عشق در هستی است که ابن عربی و به تبع، بیدل در آثارشان به زوایای آن پرداختند. این أکثر

یکی از موضوعاتی که به واسطه محیی الدین ابن عربی به طور منسجم مطرح گردید، اندیشه وحدت وجود است. این اندیشه تاثیرات چشم گیری بر برخی اندیشمندان همچون بیدل دهلوی گذاشت. یکی از مسائل وحدت وجود، عشق در هستی است که ابن عربی و به تبع، بیدل در آثارشان به زوایای آن پرداختند. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای در پی واکاوی تاثیر ابن عربی بر بیدل در مسأله عشق در هستی می‌باشد. یافته‌های پژوهش عبارت‌اند از اینکه بیدل در رباعیات و غزلیات خود با طرح بحث‌هایی مانند سریان عشق در نظام وحدت وجود، اندوه و عشق، عشق مجازی و شهید عشق در راستای مکتب وحدت وجود پرداخته که با نظام عرفان اسلامی ابن عربی هماهنگ است. حضور عشق در عرفان حضوری نشاط آفرین و هیجان‌انگیز است. از نگاه ابن عربی و بیدل عشق در همه هستی مبتنی بر تفسیر عرفانی از وجود سریان دارد. در این تفسیر عشق‌ همان نَفَس رحمانی است که حرکت و جنبش دایرة وجود در قوس نزولی و صعودی بر آن تکیه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1846 - سیری در تحولات اجتماعی آیین سماع و موسیقی عرفانی ایران با توجه به نگاره‌های اسلامی
فخرالدین محمدیان سید رسول موسوی حاجی عابد تقوی

هنر موسیقی در دوره اسلامی همواره متأثر از اندیشه‌های اسلامی و شرایط اجتماعی و فرهنگی دوره‌های مختلف بوده است. جامعه تصوف با ساختار اعتقادی و اجتماعی، در پیوندی معنادار و عمیق با هنر موسیقی، تجلی پیدا کرد. آیین سماع و موسیقی عرفانی در جامعه تصوف، به دلیل نگرش‌ها و شرایط أکثر

هنر موسیقی در دوره اسلامی همواره متأثر از اندیشه‌های اسلامی و شرایط اجتماعی و فرهنگی دوره‌های مختلف بوده است. جامعه تصوف با ساختار اعتقادی و اجتماعی، در پیوندی معنادار و عمیق با هنر موسیقی، تجلی پیدا کرد. آیین سماع و موسیقی عرفانی در جامعه تصوف، به دلیل نگرش‌ها و شرایط سیاسی و اجتماعی گوناگون به صورت یکنواخت پیش نرفت. این پژوهش در نظر دارد با مطالعه نگاره‌های عرفانی به چگونگی جایگاه اجتماعی جامعه تصوف و ارتباط آن با سیر تحول موسیقی عرفانی و آیین سماع در سده‌های میانی تا دوران اسلامی متأخر، بپردازد. پژوهش حاضر با رویکرد تاریخی و توصیفی- تحلیلی انجام شد و یافته‌اندوزی داده‌ها به روش کتابخانه‌ای صورت پذیرفته است. نتایج مطالعات بیانگر این مهم است که دیدگاه جامعه نسبت به آیین سماع و موسیقی عرفانی اغلب متأثر از چگونگی ساختار سیاسی و مواضع حاکمیت نسبت به اندیشه‌های عرفانی و تصوف بوده است؛ به نحوی که در سده‌ی پنجم تا اواسط سده نهم هـ.ق، جایگاه اجتماعی ممتاز تصوف، دلیل رونق سماع و موسیقی عرفانی می‌شود اما در سده‌های دهم و یازدهم هـ.ق با توجه به شکل گیری ساختار سیاسی آن دوره، این روند تنزل پیدا می‌کند. به نحوی که در دوره‌های بعد نیز نتوانست به دوران طلایی و حیات اجتماعی پیشین خود باز‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1847 - تقارب محتوایی آموزه‌های عرفان اسلامی و روانشناسی فردی آدلر
محمدرضا فریدونی سیدمیثم موسویان

چالش بین درمانگر و مراجعان مذهبی در روان شناسی مسأله ای کاملاً جدی است که به جهت اختلاف در بینش و نحوه نگاه به خداوند، انسان و جهان بین درمانگر و مراجع به وجودمی آید. دیدگاه ناباورانه درمانگر به مسائل معنوی و حقایق مذهبی، حجاب ضخیمی از بی اعتمادی را در بین او و مراجعان أکثر

چالش بین درمانگر و مراجعان مذهبی در روان شناسی مسأله ای کاملاً جدی است که به جهت اختلاف در بینش و نحوه نگاه به خداوند، انسان و جهان بین درمانگر و مراجع به وجودمی آید. دیدگاه ناباورانه درمانگر به مسائل معنوی و حقایق مذهبی، حجاب ضخیمی از بی اعتمادی را در بین او و مراجعان مذهبی می گستراند که روند درمان را تحت تأثیر قرارمی دهد. روان شناسی فردی آدلر از جمله مکاتب مهم در روان شناسی است که به دیدگاه معنوی و مذهبی مراجعان اهمیت می دهد. در روان شناسی آدلری، همت و اراده، همنوع انسانی، عشق و محبت و برخی شاخصه های دیگر وجوددارد. همین مفاهیم در عرفان اسلامی از ترقی و ساحت وجودی خاصی برخوردار است. این زمینه مشترک بین روان شناسی فردی آدلر و عرفان اسلامی مسئله قابل توجهی است که ضرورت پژوهش در تقارب محتوایی آموزه های روان شناسی و عرفان اسلامی را ایجاب می کند. پژوهش حاضر که به روش تحلیلی- توصیفی سرانجام یافته است؛ دستاوردش استخراج پاره ای افکار مرکزی در دو ساحت روان&zwj;‌شناسی آدلری و عرفان اسلامی بوده است. وجود چنین مباحثی ظرفیت عرفان اسلامی را در ساحت درمانگری به خوبی نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1848 - بررسی مراحل سلوکی «تخلیه» «تحلیه» «تجلیه» و «فنا» در عرفان اسلامی
محمد میری

به باور اهل معرفت و سلوک، در یک نگاه کلی و جامع می توان مراحل سیر و سلوک الی الله را به چهار مرحله اصلی تخلیه، یعنی تهی ساختن درون از رذیلت های اخلاقی، تحلیه، یعنی آراستن به فضائل اخلاقی، تجلیه، یعنی تابیدن انوار الهی بر قلب، و فنا، یعنی گذار از همه ما سوی و وصول به حق أکثر

به باور اهل معرفت و سلوک، در یک نگاه کلی و جامع می توان مراحل سیر و سلوک الی الله را به چهار مرحله اصلی تخلیه، یعنی تهی ساختن درون از رذیلت های اخلاقی، تحلیه، یعنی آراستن به فضائل اخلاقی، تجلیه، یعنی تابیدن انوار الهی بر قلب، و فنا، یعنی گذار از همه ما سوی و وصول به حق متعال تقسیم کرد. اصل و محتوای این نگاه، یعنی ترتّب سلوک بر مراحل مزبور، ریشه در سخنان عارفان صدر اول داشته و سراج طوسی اولین عارفی است که تعریفی از هر چهار مرحله، ارائه داده است. امتیازاتی که این تقسیم چهارگانه دارد موجب شده تا این مبحث عرفانی، تا کنون نیز ادامه یابد. افزون بر آن، ریشه های این چهار اصطلاح عرفانی را می توان در آموزه های دینی نیز دنبال کرد. در میان این چهار مرحله، عارفان بر دو مقام تخلیه و تحلیه تاکید ویژه و بیشتری دارند و حتی گاهی، مجموعه سلوک را در این دو خلاصه کرده اند. و البته نزد مشایخ سلوک، در اولویت سنجی میان این دو، تخلیه، مقدم بر تحلیه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1849 - «دیگری» در تذکره‌الاولیاء عطار
محمدرضا حاجی آقا بابایی

10.2234/erfan.2023.706036

یکی از جنبه&lrm;های مهم هر متن روایی، بررسی چگونگی حضور دیگر شخصیت‌ها و عوامل تأثیرگذار در متن است که از آن به عنوان دیگری یادمی‌شود. مفهوم دیگری، مفهوم وسیعی است و شخصیت‌های انسانی و عناصر غیرانسانی همچون طبیعت یا امور ماورایی را نیز دربرمی‌گیرد. تذکره‌الاولیاء عطار از أکثر

یکی از جنبه&lrm;های مهم هر متن روایی، بررسی چگونگی حضور دیگر شخصیت‌ها و عوامل تأثیرگذار در متن است که از آن به عنوان دیگری یادمی‌شود. مفهوم دیگری، مفهوم وسیعی است و شخصیت‌های انسانی و عناصر غیرانسانی همچون طبیعت یا امور ماورایی را نیز دربرمی‌گیرد. تذکره‌الاولیاء عطار از برجسته‌ترین متون عرفانی است که در آن شرح حال عارفان و تجربیات و کرامات ایشان بیان شده است. با مطالعة این کتاب از منظر مفهوم دیگری متوجه می‌شویم که یک عارف در سیر و سلوک عارفانة خود با عوامل گوناگون در رویارویی و تقابل قرارمی‌گیرد و همین امر موجب تعالی وجودی و درک بهتر از من عارف می‌گردد. دیگری در این اثر به صورت خداوند، دیگر عارفان، مردم عادی، شیطان و نفس خود عارف، حیوانات و اشیا ظاهرشده است که هرکدام به گونه‌ای خاص در پی آگاهی‌بخشی به عارف یا آگاه کردن دیگران از جایگاه وی است. براساس یافته‌های این پژوهش اگرچه دیگری در تقابل با خود عارف قرارمی‌گیرد، شاهد هیچ گونه ستیزه میان عارف و دیگری نیستیم، بلکه تمامی این روابط تقابلی موجب آگاهی عارف از جایگاه خویش می‌گردد و دیگری کارکردی هدایتگر پیدامی‌کند. در مواردی که شخص عارف خود را در جایگاه برتری می‌پندارد، بلافاصله بر اثر حادثه‌ای متوجه این غرور و خودبینی می‌شود و در این جا نیز دیگری کارکردی هدایتگرمی‌یابد که موجب شناخت بیش‌تر عارف از خویشتن می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1850 - زبان شناسی عرفانی قرآن در آراء ابن عربی و مقایسه آن با دیدگاه‌های علامه طباطبایی
مسعود حاجی ربیع

در این پژوهش به دیدگاه ابن عربی و علامه طباطبایی درباره زبان دین و مقایسه آراء آنها می‌پردازیم. در عرفان، امکان تصرف در ظواهر کتب وحیانی وجود ندارد. ابن عربی به ذات کلام الهی نظر دارد و بر مبنای آن اعتقاد دارد که کتب وحیانی به زبان ظاهر است. علامه به زبان ظاهر اعتقاد دا أکثر

در این پژوهش به دیدگاه ابن عربی و علامه طباطبایی درباره زبان دین و مقایسه آراء آنها می‌پردازیم. در عرفان، امکان تصرف در ظواهر کتب وحیانی وجود ندارد. ابن عربی به ذات کلام الهی نظر دارد و بر مبنای آن اعتقاد دارد که کتب وحیانی به زبان ظاهر است. علامه به زبان ظاهر اعتقاد دارد و بر خلاف ابن عربی، نظریه او حوزه قرآن و اسلام است. ما در این نوشته، در مقام استخراج مبانی نظریه ابن عربی و علامه طباطبایی از آثار آنان هستیم. در این تحقیق به دو هدف توجه کرده ایم: نخست نظام‌مند کردن آراء ابن عربی و علامه در زبان قرآن و سپس توسعه اندیشه این دو دانشمند از طریق عرضه مسائل جدید بر آراء آنها یا تطبیق آراء آنها بر یکدیگر. روش ما در این تحقیق، آمیزه ای از نقل و تحلیل عقلی ـ عرفانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1851 - توحید در قرآن و عرفان(رشد اخلاقی)«مطالعه موردی: توحید در ستایش»
علیرضا کاوند مسعود مرادی جواد نصیری

ستایش یا معادل عربی آن، حمد به معنای پسندیدن صفتی زیبا یا فعلی نیکو و واکنش فطری در برابر آن است، قرآن مجید در آیه 36 سوره جاثیه، ستایش را تنها متعلق به خدا دانسته و برای اثبات آن، برهان هایی اقامه می کند، مفسران گوناگون براساس منابع تفسیری، هریک استدلال آیه را به گونه أکثر

ستایش یا معادل عربی آن، حمد به معنای پسندیدن صفتی زیبا یا فعلی نیکو و واکنش فطری در برابر آن است، قرآن مجید در آیه 36 سوره جاثیه، ستایش را تنها متعلق به خدا دانسته و برای اثبات آن، برهان هایی اقامه می کند، مفسران گوناگون براساس منابع تفسیری، هریک استدلال آیه را به گونه ای تقریرکرده اند؛ برخی براساس معنایی که برای واژه ربّ، که در آیه مذکور است، برگزیده اند و بعضی با توجه به سیاق آیات پیشین سوره. بررسی تطبیقی این دیدگاه ها در این مقاله نشان می دهد که مفهوم واژه حمد به تدریج از ستایشِ نعمت به ستایش زیبایی تغییرکرده است، همچنین شباهت های متعدد میان مفاتیح الغیب و الجامع البیان، احتمال تأثیر جدی فخر رازی از طبری را تقویت می کند، روش آلوسی در استفاده از سیاق برای اثبات توحید در ستایش و تأثیر آن در تفاسیر بعدی نیز حائز اهمیت است. غایت عرفان اسلامی توحید است (مشاهدۀ یگانگی خدا) به‌طوری که وجود مطلق است و هیچ چیز غیر از او و تجلیاتش، وجود ندارد که لازمۀ این مشاهده، فنا دیدن همه چیز در حق تعالی است.نقش توحید در رشد اخلاقی چنان سازنده است که از انسان با انگیزه هایش، که خود منشأ بسیاری از ناهنجاری های اخلاقی است، انسان کامل خالی از رذایل اخلاقی و آراسته به فضایل اخلاقی می سازد و تمام ابعاد وجودی انسان، اعم از مادی و معنوی را در جهت کمال مطلق و بی نهایت و جاودانه قرارمی دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1852 - طراحی واعتباریابی مدل مدیریت عرفان اسلامی
اسدالله اسدی‌گرمارودی علی شیخ الاسلامی اسماعیل منصوری‌لاریجانی رضا ساکی

اهتمام همه جانبه تزریق، ترویج و تعمیق آموزه های عرفان ناب اسلامی در همه عرصه های اجتماع و به ویژه در قلمرو اصول مدیریت ضرورتی است انکارناپذیر. هدف این پژوهش آن است تا با طراحی واعتباریابی مدل مدیریت عرفان اسلامی: اولاً این تأثیر را بنمایاند و ثانیاً عرفان اسلامی را در ح أکثر

اهتمام همه جانبه تزریق، ترویج و تعمیق آموزه های عرفان ناب اسلامی در همه عرصه های اجتماع و به ویژه در قلمرو اصول مدیریت ضرورتی است انکارناپذیر. هدف این پژوهش آن است تا با طراحی واعتباریابی مدل مدیریت عرفان اسلامی: اولاً این تأثیر را بنمایاند و ثانیاً عرفان اسلامی را در حقیقت راستین اش با الگوپذیری از انسان کامل و کامل شدن مدیران در سیرو سلوکی صدرایی، از انزوای منفی نجات بخشد. این پژوهش با استفاده از طرح تحقیقی آمیخته از نوع اکتشافی انجام و به ترتیب با بررسی کتابخانه ای و مصاحبه با صاحب نظران، چارچوب اولیه راهنما را تهیه و بر اساس روش کیو که عامل پیوند بین داده های کمی و کیفی است مراحل نهایی پژوهش، تا طراحی و اعتباریابی مدل مورد انتظار دنبال شده است. مدل به دست آمده دارای هفت مؤلفه اصلی: عدالت محوری، تعالی جویی، بهبود اجتماعی، اثربخشی، کارایی، اسوه ای، تکلیف-مداری مرتبط با یکدیگر بوده و نتایج حاکی از آن است که مؤلفه های مدیریت مبتنی بر عرفان اسلامی به ‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم با ضرایبی بین 108/0 تا 384/0 بر یکدیگر تأثیر معنی دار داشته اند و مدل ارائه‌شده از لحاظ آماری با اطمینان 95 درصد، مورد تأیید است. لذا می توان با بهره گیری از آموزه های عرفان اسلامی در مدیریت، جلوه ای الهی و کاراتر در سازمان ارائه نمود که نتایج آن منجر به بالندگی هرچه بیشتر سازمان ها شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1853 - مفهوم دیگری و دیگرستیزی و دیگرپذیری در مثنوی مولانا
محمد ذاکری حشمت الله آذرمکان نجمه دری عبدالله فروزان فر

دیگری از مفاهیم فلسفی‌ای است که از قرن بیستم در آثار فیلسوفانی چون ‌هایدگر، سارتر و بوبر و لویناس مطرح شده است.اگر چه در فلسفه اسلامی مفهوم دیگری به صورت یک مساله مطرح نشده است اما در ادبیات فارسی به شکل‌های مختلفی چون اقلیت‌های دینی، قومی و زبانی به این پدیده پرداخته ش أکثر

دیگری از مفاهیم فلسفی‌ای است که از قرن بیستم در آثار فیلسوفانی چون ‌هایدگر، سارتر و بوبر و لویناس مطرح شده است.اگر چه در فلسفه اسلامی مفهوم دیگری به صورت یک مساله مطرح نشده است اما در ادبیات فارسی به شکل‌های مختلفی چون اقلیت‌های دینی، قومی و زبانی به این پدیده پرداخته شده است. نگاه مولانا در کتاب مثنوی معنوی‌اش به مساله دیگری به دو گونه است که هر دو نگاه، برخاسته از ویژگی‌های شخصیتی و فکری خود او و ضرورت‌های فضای فرهنگی عصر زندگی شاعر است. در نگاه اول مولانا در قامت یک فقیه مدرسه‌ای وامدار بر ساخته‌های پیشین درباره دیگری‌های مطرح در جامعه زمان خویش است و داوری‌هایی را روایت می‌کند که خود هیچ نقشی در تولید آن نداشته است و رنگی از ستیز با دیگری در قالب تحقیر، طرد و نفی را به همراه دارد. در نگاه دوم اما، دنیای مولانا بسیار متفاوت بوده و اندیشه خود وی و تجربیات شخص‌اش، شکل‌دهنده و تعریف‌کننده مفهوم دیگری است. اگر در نگاه اول، شاعر روایتگر اندیشه‌های دیگران است در نگاه دوم، خود دست به تولید معرفت می‌زند و در این افق جدید با کمک بن مایه‌های اندیشه عرفانی، بسیاری از بر ساخته‌های مرسوم پیشین را بر نتافته و تکرار نمی‌کند و با نگاهی انسانی و عرفانی، هستی و انسان را روایت می‌کند و از این رهگذر مفهوم دیگری نیز از تعاریف سابق خود دور و بازتعریف می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1854 - تحلیل رؤیا از منظر ابن‌عربی و علاءالدوله سمنانی
عظیم حمزئیان طناز رشیدی نسب

پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه های ابن عربی و علاءالدوله سمنانی دربارة مسألة رؤیا پرداخته است. ابن عربی که کاشف عالم خیال بوده، با ارتباط دادن عالم خیال- خیال منفصل- و رؤیا- خیال متصل- به این مسأله پرداخته است. از سوی دیگر علاءالدوله سمنانی، قائل به اهمیت رویا در سلوک بوده أکثر

پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه های ابن عربی و علاءالدوله سمنانی دربارة مسألة رؤیا پرداخته است. ابن عربی که کاشف عالم خیال بوده، با ارتباط دادن عالم خیال- خیال منفصل- و رؤیا- خیال متصل- به این مسأله پرداخته است. از سوی دیگر علاءالدوله سمنانی، قائل به اهمیت رویا در سلوک بوده و به نقش و اهمیت شیخ در ارتباط با آن معتقد بوده است و رؤیا را به لطایف سبعه که از مهم ترین مسائل در تفکر وی بوده، ربط داده است. دو عارف در بحث رؤیا دربارة بینندة رؤیا، خود رؤیا و اضغاث احلام دیدگاه هایی را مطرح کرده اند. علل تفاوت دیدگاه های آن دو عارف را می توان در سطح عمیق تری ناشی از تفاوت نگرش آنان در حوزه های عملی و نظری و دیدگاه های معرفت شناختی و هستی شناختی دانست که تأثیر آن در رویکرد آن دو و تحلیل هایشان در باب رویا دیده می شود. این پژوهش به شیوة تحلیلی به مقایسة اقوال و نظرات این دو عارف بزرگ و با هدف فهم شباهت و تفاوت دیدگاه این دو، در مسألة رؤیا صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1855 - عشق در اشعار عرفانی امام خمینی (ره)
اقدس جهانگیری علی اکبر افراسیاب پور فرج‌اله براتی مریم بختیار

10.2234/erfan.2023.708527

امام خمینی ، قائل به پوشیده بودن مفهوم عشق به اقتضای پوشیدگی ذات الهی است. وی از سویی بر این عقیده است که عالم هستی همگی سایه حضرت محبوبند حتی عشق جبلی و فطری نیز متعلق به محبوب است و از سویی دیگر آن محبوب مطلق را در نهایت خفا وصف کرده است، تا جایی که حتی به کاربردن واژ أکثر

امام خمینی ، قائل به پوشیده بودن مفهوم عشق به اقتضای پوشیدگی ذات الهی است. وی از سویی بر این عقیده است که عالم هستی همگی سایه حضرت محبوبند حتی عشق جبلی و فطری نیز متعلق به محبوب است و از سویی دیگر آن محبوب مطلق را در نهایت خفا وصف کرده است، تا جایی که حتی به کاربردن واژگان غیب باطن را نیز در باب ذات الهی از سر ناچار و اضطرار می داند. زبان غزل و مطلع های شورانگیز و مضامین عاشقانه و عبارات بی پروا، مجالی برایدرس و بحث عرفان نمی گذارد و اگر اثری و ثمری از عرفان هست، لُبّ و عصارۀ آن استکه چون حلقه بر درِ عشق، سر می کوبد و حاجت می گوید. وصل عبارت است از وحدت حقیقت، چون سرّ به حق متصل گشت جز حق نبیند و نفس را از خود به طوری غایب گرداند که از کس خبر ندارد. امام با همه عظمتی که برای ارباب عرفان قائل است، ولی شخصیت عرفانی او از همه آنان ممتاز است. حضرت امام(ره) در آثار عرفانی خود به مقام وصل با موضوعات مختلف اشاره کرده است. امام معتقد است که چشم پوشی از لذت های دنیوی نه تنها حجاب های ظلمانی را کنارمی زند بلکه پرده های نور را یکی پس از دیگری از میان برمی دارد. روحیۀ ملامت گری در مکتب عرفانی امام در شعرشان مشهود است. همچنین غزل هایشان در کلام و محتوا متناقض نماست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1856 - رموز اسطوره‌ای اعداد در عرفان ( با‌توجّه‌به متون برگزیدۀ نثر عرفانی تا قرن هفتم هجری قمری )
کورش گودرزی سید محسن حسینی محمّدرضا روزبه

بازتاب و تأثیر اسطوره در زمینه های گوناگون زندگی انسان پسا اساطیری، امری واضح و آشکار و تأیید شده است. به نظر می رسد عرفان نیز یکی از مقوله هایی است که گاه تحت تجلّی و تأثیر اسطوره قرار گرفته است. یکی از این تجلّی ها را می توان در کارکرد مختلف اعداد و رازناکی آنان در مت أکثر

بازتاب و تأثیر اسطوره در زمینه های گوناگون زندگی انسان پسا اساطیری، امری واضح و آشکار و تأیید شده است. به نظر می رسد عرفان نیز یکی از مقوله هایی است که گاه تحت تجلّی و تأثیر اسطوره قرار گرفته است. یکی از این تجلّی ها را می توان در کارکرد مختلف اعداد و رازناکی آنان در متون اساطیری و عرفانی پیگیری کرد. در این مقاله به شیوۀ توصیفی _ تحلیلی، تجلّی و بازتاب محسوس و نامحسوس کارکردهای اعداد مقدّس اسطوره ای در متون برگزیدۀ نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم ه.ق بررسی شده است. البتّه این تشابهات هرگز دلیل تأثیرپذیری صرف و آگاهانۀ عرفان از اساطیر نیست، زیرا این تجلّی ها در زمینه های دیگر اندیشه های جامعۀ بشری نیز مشاهده می شود و مورد واکاوی قرار گرفته اند. نتایج پژوهش حاضر، حاکی از آن است که گروهی از اعداد، از جمله: یک، دو، سه، چهار و هفت با مضرب هایشان( چهل، هفتاد و... )، پنج، شش، دوازده و هزار، خودآگاه یا ناخودآگاه با توجّه به ضمیر مشترک جمعی انسان ها، میان دو مقولۀ اسطوره و عرفان مشترک بوده، کارکردهایی مانند: وحدت و یگانگی، کثرت و فراوانی، تکامل، تقدّس و رازناکی دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1857 - ره‌یابی اندیشه‌های وجودشناسی جامی در تفکر فیض کاشانی
قدرت الله خیاطیان راحله میرآخورلی

نورالدین عبدالرحمان جامی- عارف و شاعر معروف قرن نهم هجری- به واسطه نگارش آثار و شروح در تبیین مکتب ابن عربی، تأثیر چشم گیری در گسترش و تداوم آن مکتب در ایران داشته است. وی با غور در آثار ابن عربی، به عنوان یکی از شارحان برتر این مکتب، جایگاه ویژه ای دارد چنان که تعلیقات أکثر

نورالدین عبدالرحمان جامی- عارف و شاعر معروف قرن نهم هجری- به واسطه نگارش آثار و شروح در تبیین مکتب ابن عربی، تأثیر چشم گیری در گسترش و تداوم آن مکتب در ایران داشته است. وی با غور در آثار ابن عربی، به عنوان یکی از شارحان برتر این مکتب، جایگاه ویژه ای دارد چنان که تعلیقاتی بر فصوص الحکم تحت عنوان نقدالنصوص فی شرح نقش الفصوص و نیز شرحی بر فصوص الحکم نگاشته است. اما در مورد تأثیرگذاری تعالیم جامی بر دیگر متفکران ایرانی، این سؤال به ذهن می آید که آیا بحث وحدت وجود - به عنوان مهم‌ترین آموزه فکری ابن عربی در عرفان نظری- آن گونه که از شرح های جامی بر می آید در تقریرهای فیض کاشانی انعکاسی دارد یا خیر؟ از این رو، این پژوهش برآن است که به روش توصیفی- تطبیقی، احتمال این که تعالیم جامی در تفکر فیض کاشانی در باب وجودشناسی راه یافته است با تکیه بر نقد النصوص و کلمات المکنونه مورد بررسی و تحلیل قرار دهد که با مقایسه بین اندیشه های جامی و فیض کاشانی، ردپای اندیشه های جامی درباره وجودشناسی در تقریرهای فیض کاشانی دیده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1858 - بررسی تأثیرمعنویت و ایمان بر تقویت فرهنگ عمومی از منظر قرآن، حدیث و عرفان
حسین رحمانی تیرکلایی محمد صادق جمشیدی راد فرهاد محمد نژاد مهناز رفیعی

فرهنگ اسلامی- ایرانی، علی‌رغم غنای زیاد، با از بین‌رفتن مرزهای فرهنگی و تهاجم فرهنگ غالب غرب، در معرض آسیب قرارگرفته است. ارتقاء فرهنگ عمومی توده مردم، نیاز امروز جوامع بشری است. رواج آسیب‌ها و کمبود مکارم اخلاقی، جوامع را به انحطاط می‌کشاند. در ایران اسلامی، ضرورت ارتق أکثر

فرهنگ اسلامی- ایرانی، علی‌رغم غنای زیاد، با از بین‌رفتن مرزهای فرهنگی و تهاجم فرهنگ غالب غرب، در معرض آسیب قرارگرفته است. ارتقاء فرهنگ عمومی توده مردم، نیاز امروز جوامع بشری است. رواج آسیب‌ها و کمبود مکارم اخلاقی، جوامع را به انحطاط می‌کشاند. در ایران اسلامی، ضرورت ارتقاء فرهنگ عمومی در جهت نیل به تمدن نوین اسلامی، ما را به شناخت مبانی و زیر ساخت فرهنگ اصیل اسلام، دعوت می‌کند. آیین اسلام، مذهب تشیع و عرفان اسلامی، کامل‌ترین دستورات و موازین الهی را برای ساختن برترین سبک زندگی توأم با معنویت به ما ارزانی داشته و به وسیله آموزه‌های قرآن کریم و معارف وحیانی در اختیار ما نهاده است. لکن، پیش‌نیاز و لازمه آن ایمان و معنویت است. ایمان به خدا، تصدیق توحید و معاد، غیب و وحی، رسالت رسول اکرم (ص) و امامت امامان (ع)، وظیفه اساسی مؤمنین در جامعه دینی است.از آنجایی که ایمان، یگانه عامل تغییرات درونی افراد جامعه است، با جستجو در متون معتبر دینی و عرفانی استخراج و دسته بندی موضوعات، به این نتیجه می‌رسیم که هرچه ایمان مردم افزایش یابد امکان نحول معرفتی و اجتماعی ایمانی و دست‌یابی به کامل‌ترین فرهنگ عمومی افزایش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1859 - تجلی هنر و موسیقی در عرفان ایرانی
پویان آزاده یوسف عالی‌عباس‌آباد سحر معتمدی

عرفان، پدیده یا شاخه‌ای از تفکر انسان است که در میان افکار ملل دنیا به گونه‌های مختلف وجوددارد. هرملتی بنا به مَشرب‌ها و آمال نهایی خود، لباسی بر عرفان پوشانده، آن را بهترین و زیباترین تجلیگاه اندیشه‌های هنری ـ جامعه‌شناسی و فضیلت‌انگاری خود قرارداده است.هنرهای زیادی در أکثر

عرفان، پدیده یا شاخه‌ای از تفکر انسان است که در میان افکار ملل دنیا به گونه‌های مختلف وجوددارد. هرملتی بنا به مَشرب‌ها و آمال نهایی خود، لباسی بر عرفان پوشانده، آن را بهترین و زیباترین تجلیگاه اندیشه‌های هنری ـ جامعه‌شناسی و فضیلت‌انگاری خود قرارداده است.هنرهای زیادی در پیدایش و تکوین عرفان، نقش دارند موسیقی یا هنرِ موسیقی، یکی از مهمترین آن هاست که در عرفان ایران و جهان دیده می‌شود. عرفا و متصوفة ایرانی از بدو پیدایش گرایش عرفانی، با موسیقی همراه بوده‌اند یا موسیقی را به خدمت گرفته‌اند تا بتوانند به زبان رمز و ایماء، سخن خود را در قالب عرفان و ارکان آن بزنند.عرفان ایرانی به عرفان مانوی، مسیحی، بودایی و نگرش اسلامی تکیه دارد، بر این اساس در هر تفکر عرفانی، موسیقی، ابزارها، آلات، لحن‌ها، موسیقی‌دانان، نوازندگان و هنرمندانی حضوردارند که در هزارة عرفان ایرانی زیسته‌اند.شیوة بررسی در این مقاله، تحلیل محتوایی است که با استفاده از آن و تجزیه و تحلیل داده‌های متن، به ابعاد گوناگون سؤال‌های‌ طرح‌شده، پاسخ داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1860 - واکاوی معناشناختی «حقیقت علویه» درآثار عرفانی امام خمینی(ره)
نرجس رودگر

حقیقت علویه اصطلاحی است عرفانی که گرچه برگرفته از آثار ابن عربی و شارحینش است اما در عرفان شیعی جایگاه جدی تری یافته است. از بین عارفان شیعه ، امام خمینی (ره) باپردازش این آموزه عرفانی، بحث از آن را از حاشیه به متن مباحث عرفانی وارد نموده است. هدف از این پژوهش به تصویرک أکثر

حقیقت علویه اصطلاحی است عرفانی که گرچه برگرفته از آثار ابن عربی و شارحینش است اما در عرفان شیعی جایگاه جدی تری یافته است. از بین عارفان شیعه ، امام خمینی (ره) باپردازش این آموزه عرفانی، بحث از آن را از حاشیه به متن مباحث عرفانی وارد نموده است. هدف از این پژوهش به تصویرکشیدن جایگاه حقیقت علویه در عرفان نظری در آثار و مکتوبات عرفانی امام خمینی است. دستاوردهای این بررسی در چند محور زیر بیان شده است: 1. منشأروایی اصطلاح حقیقت علویه، 2. عینیت حقیقت محمدیه و علویه 3. حقیقت محمدیه و علویه تنها مجرای عنایت و محبت حق به خلق، 4. جایگاه حقیقت علویه در عالم امر، 5. جایگاه حقیقت علویه در تکوین و تشریع، 6. سریان حقیقت محمدیه وعلویه در مراتب هستی، 7. انطواء شهادت به علی (ع) در شهادت به نبی و اله، 8. حقیقت علویه، حقیقتی بی نهایت، 9. حقیقت علویه،به عنوان قلب عالم، 10.علی (ع)، باطن قرآن. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1861 - بررسی مؤلفه‌های قرآنی نمادهای حیوانی در غزلیات شمس (از منظر الگوها)
علی صفایی رقیه آلیانی

افراد برای ابراز معانی به گفتار و نوشتارِ هنجار روی می آورند، اما همیشه این زبان عادی قابلیت القای معانی ذهنی و ماورایی را نداشته؛ و با بالا بردن ظرفیت زبان دست به هنجارگریزی و استفاده از نماد می زنند. با این توضیح مولوی به عنوان یک شاعر و اندیشمند دینی مضامینی در ذهن خ أکثر

افراد برای ابراز معانی به گفتار و نوشتارِ هنجار روی می آورند، اما همیشه این زبان عادی قابلیت القای معانی ذهنی و ماورایی را نداشته؛ و با بالا بردن ظرفیت زبان دست به هنجارگریزی و استفاده از نماد می زنند. با این توضیح مولوی به عنوان یک شاعر و اندیشمند دینی مضامینی در ذهن خود دارد، که این مفاهیم را به واسطة مکانیزم بلاغی نماد به مخاطبان القا می کند و از آن جایی که مضامین قرآنی در ناخوادگاه مولوی جریان داشت-که تنوع استفادة مولانا در لفظ و معنا به احادیث و قرآن نشانگر آشنایی مولوی با معارف اسلامی است- پس نمادها هم چنان پشتوانة مذهبی خود را حفظ کرده اند، که در اغلب موارد برای دریافت لایه های ضمنی یک نماد باید به ژرف ساخت های دینی آن نیز توجه داشت. نتایج بررسی ها نشان می دهد که مولوی از گزاره های قرآنی و احادیث برای پردازش الگوهای عرفانی و اسلامی خود از جمله تهذیب نفس، سفر در خویشتن، تجدید حیات و... بهره می گیرد که این الگوها از لایه های متنوع ذهنی و زبانی شاعر به صورت دایره های متداخلی که مرکزیت آن حول محور انسان می چرخد، تشکیل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1862 - نقش تاریخ پنداری و موعود گرایی در افکارعرفانی شیخ احمد احسایی و پیدایش فرقه شیخیه
رضا یوسف‌وند

10.2234/erfan.2023.708528

بررسی مکتب شیخیه از آن رو ضرورت دارد که این فرقه نقش قابل توجهی در پیدایش جریانات انحرافی جدید مذهبی و تحوّلات اجتماعی در دوره معاصر داشته است. عقاید خاص شیخ احمد احسایی و پس از او سید کاظم رشتی باعث شد، مکتب شیخیه از دل تشیّع سر برآورده و چهره‌ای متفاوت نسبت به اصل اصی أکثر

بررسی مکتب شیخیه از آن رو ضرورت دارد که این فرقه نقش قابل توجهی در پیدایش جریانات انحرافی جدید مذهبی و تحوّلات اجتماعی در دوره معاصر داشته است. عقاید خاص شیخ احمد احسایی و پس از او سید کاظم رشتی باعث شد، مکتب شیخیه از دل تشیّع سر برآورده و چهره‌ای متفاوت نسبت به اصل اصیل خود، یعنی شیعه‌ی ناب ارائه دهد. در تقسیم‌بندی علل و عواملی که بر اساس آنها موعودباوری و اعتقاد به آمدن منجی آخر الزمان موجب پیدایش فرقه‌های مذهبی می‌شود، دو دسته عامل را می توان ذکر کرد: نخست دسته‌ای که فردی بوده و به ادعاهای فردی خاص مربوط می شود؛ مانند فرقه‌ی قادیانیه دسته‌ی دوم، عوامل اجتماعی است و به شرایط اجتماعی پیدایش فرقه‌ها باز می‌گردد؛ مانند قیام مهدی سودانی. این دسته عوامل یعنی شرایط اجتماعی از قبیل: فقر، ظلم و فساد و بی‌عدالتی، در پیدایش فرقه‌ی شیخیه نقش ویژه‌ای داشته است. پرسش اصلی این پژوهش، این است که چه رابطه‌ای بین پیدایش فرقه‌ی شیخیه و عوامل زمینه‌ساز آن وجود داشته است؟ فرضیه‌ی مورد بحث، عبارت است از اینکه بین مقتضیات زمان و شرایط اجتماعی و ایجاد فرقه‌ی شیخیه، رابطه‌ وجود دارد. این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی به تبیین فرضیه پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1863 - اسماء و صفات الهی، با رویکردی به آثار بانوی مجتهده امین اصفهانی
زهرا کاشانیها

از مسائل قابل توجهی که هم در قرآن بیان شده است و هم اهل عرفان به آن پرداخته اند اسماء الله است. حکیم نصرت امین اصفهانی؛ مفسر و مجتهدۀ معاصر؛ در کتاب وزین سیر و سلوک خود و نیز در تفسیر گرانسنگ مخزن العرفان، صفحاتی چند را اختصاص به اسماء، حسنای الهی و صفات علیای حق تعالی أکثر

از مسائل قابل توجهی که هم در قرآن بیان شده است و هم اهل عرفان به آن پرداخته اند اسماء الله است. حکیم نصرت امین اصفهانی؛ مفسر و مجتهدۀ معاصر؛ در کتاب وزین سیر و سلوک خود و نیز در تفسیر گرانسنگ مخزن العرفان، صفحاتی چند را اختصاص به اسماء، حسنای الهی و صفات علیای حق تعالی داده که در این مقاله به بررسی آن پرداخته شده است. در قرآن کریم به خواندن اسماء الهی توصیه شده و ارباب ذکر و اصحـاب توحید، خداوند سبحـان را به اسمـاء و صفـاتش می خوانند و به این طریق در مراحـل سلوک گام برمی دارند. تردیدی نیست که ذکر خداوند به وسیلۀ اسماء و صفات، یک فضیلت است و می‌تواند موجب قرب انسان به خداوند گردد. در قرآن مجید چهار آیه وجود دارد که از اسماء حسنای الهی یاد شده و آیاتی است که فقط از اسماء سخن گفته شده است. در این مقاله که به روش تحلیل محتواست به طور اسنادی ابتدا به این اسماء متعالی از کتاب بانو امین پرداخته شده و سپس نظرات بعضی از عرفا و فلاسفه و مفسران در این رابطه بیان می شود و در این رابطه سه سؤال مهم: مقصود از احصاء اسماء در حدیث پیامبر اکرم(ص) چیست؟ چگونه احصاء اسماء باعث دخول در بهشت می شود؟ به چه طریق می توان متخلق به اخلاق الله گردید؟ مورد پژوهش قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1864 - کنکاشی در نقاط قوت اندیشه‌ها و کارکردهای تصوّف و عرفان
محمد شریفانی محمد معرفت

10.2234/erfan.2023.706038

در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و به کمک اسناد نوشتاری و تحقیق کاربردی نقاط قوت اندیشه‌ها و کارکردهای تصوّف و عرفان مورد کاوش و تحلیل قرارگرف ه است. هر مسلک و آیینی امکان دارد صاحب نقاط قوت یا منفی باشد. عرفان و تصوّف نیز از این قانون استثنا نیست. بررسی شاخص‌های عرف أکثر

در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و به کمک اسناد نوشتاری و تحقیق کاربردی نقاط قوت اندیشه‌ها و کارکردهای تصوّف و عرفان مورد کاوش و تحلیل قرارگرف ه است. هر مسلک و آیینی امکان دارد صاحب نقاط قوت یا منفی باشد. عرفان و تصوّف نیز از این قانون استثنا نیست. بررسی شاخص‌های عرفان و تصوّف مثبت، از دیدگاه دین اسلام و آموزه‌های اسلامی است. در این نوشتار به بررسی و واکاویِ چهار محور اخلاقی و تربیتی، اجتماعی و سیاسی، فرهنگی و هنری و مذهبی و فکری، به مثابه محورهای اصلیِ نقاط قوت و میراث مثبت تصوّف و عرفان پرداخته شده است؛ سپس دنباله‌ هر محور، ارزیابی و تحلیل مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت عرفان آورده شده است. بی‌توجهی به ظاهر و رویگردانی از عادات گذشته، تطهیر و پاکسازی نفس، توسعه‌ آموزش و تربیت دینی، ریاضت مشروع و معقول، زهد و پارسایی، تسامح، سازش و رواداری مذهبی، خردورزی و عقلانیت، روش میانه‌روی و اعتدال، گسترش نیکوکاری و احسان اجتماعی، ایجاد شادی و نشاط، ادبیات و شعر، خطاطی و خوشنویسی، غنی‌سازی فرهنگی و گسترش هنر، موسیقی، پایبندی به آداب طریقت، شریعت‌محوری و ولایت‌پذیری از مهم‌ترین میراث مثبت محورهای یادشده هستند. نگارنده تأکیددارد به دلیل وجود بعضی از آسیب‌ها و آفت‌های تصوّف و عرفان، نباید به طور کلی تصوّف و عرفان را ناپسند دانست و نباید مانعِ انتشار نقاط قوت و مقبول آن شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1865 - ویژگی‌های سبکی شعر عارفانه شمس مغربی (عارف قرن هشتم)
اسماعیل آذر

شمس مغربی شاعر قرن هشتم و اوایل قرن نهم، شاعری است صوفی مسلک با کشش و تمایل به ساحت عرفان اسلامی. سبک او در ژرف ساخت متاثر از سنائی غزنوی و عطار است. او تحت تاثیر مکاتبی چون پانته ایسم، بودائیسم، مسیحیت و وحدت وجود قرار گرفته و از شخصیت‌هایی مانند ابن عربی بهره برده است أکثر

شمس مغربی شاعر قرن هشتم و اوایل قرن نهم، شاعری است صوفی مسلک با کشش و تمایل به ساحت عرفان اسلامی. سبک او در ژرف ساخت متاثر از سنائی غزنوی و عطار است. او تحت تاثیر مکاتبی چون پانته ایسم، بودائیسم، مسیحیت و وحدت وجود قرار گرفته و از شخصیت‌هایی مانند ابن عربی بهره برده است. همین تاثیرها یکی از عمده‌ترین ویژگی‌های سبکی او را رقم می‌زند. غزل‌های عارفانه شمس مغربی از نظر نقد ساختاری یک دست و یک پارچه است. میان بیت‌های غزل، مفهومی فراگیر وجود دارد به گونه‌ای که ارتباط و همبستگی‌های معنادار در غزل‌های عارفانه او مشهود است. زبان مغربی در پاره‌ای از قافیه‌ها متکلف و در سطح غزل آمیختگی فراوان با واژه‌های عربی و گاه ترکیب‌های نامأنوس دارد. از نظر فکری مغربی متمایل به عرفان ابن عربی و از نظر هنر شاعری می‌توان او را میان سنائی و عطار دانست. ویژگی‌های دیگر سبکی او کاربرد واژه‌هائی است که مبین ذوق صوفیگری و عارفانۀ شاعر است مانند: تجلی، آینه، خورشید، فنا و... از دیگر ویژگی‌های سبکی او، عبور از تصوف زاهدانه به سوی عرفان عاشقانه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1866 - بنده آزاد (بررسی رابطه آزادی و بندگی در عرفان اسلامی با تأکید بر جایگاه آن در دیوان حافظ)
مریم السادات نوابی قمصری

آزادی و بندگی اگرچه درظاهر مفهومی متضاد دارند اما در عرفان اسلامی این دو مفهوم دارای ارتباط حقیقی با یکدیگر هستند. عبودیت و حریت مراتبی دارند که سالک در هر مرتبه از سیروسلوک بهره ای از آن دو را در خود متجلی ساخته و درنهایت به حقیقت عبودیت و حریت دست می یابد. حافظ این مو أکثر

آزادی و بندگی اگرچه درظاهر مفهومی متضاد دارند اما در عرفان اسلامی این دو مفهوم دارای ارتباط حقیقی با یکدیگر هستند. عبودیت و حریت مراتبی دارند که سالک در هر مرتبه از سیروسلوک بهره ای از آن دو را در خود متجلی ساخته و درنهایت به حقیقت عبودیت و حریت دست می یابد. حافظ این موضوع را در دیوان اشعار خود در چند بیت به وضوح آورده و آزادی را ثمره تجلی حقیقت بندگی در انسان می داند. این بندگی که حافظ آن را بندگی عاشقانه می نامد، ثمره سلوک عارفانه رهرو حقیقت است. عاشق، آزاده ای است که با بندگی، خود را از همه قیدوبندها رهاکرده و مظهر بنده آزاد گردیده است. در این مقاله سعی شده با تعمق در بعضی از آراء صوفیه و عرفا ضمن بررسی بن مایه های فکری رابطه آزادی و بندگی از منظر عرفان اسلامی، به بررسی مفهوم بندگی عاشقانه، مراتب و ارتباط آن با آزادگی از دیدگاه حافظ پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1867 - عرفان و تمدن؛ کاوشی در مشارکت سیاسی عرفا و متصوفه با تکیه‌بر نقد قدرت
محمد نصیری باقر مختاری رمضان رضایی علیرضا خواجه‌گیر سید‌محمدرضا موسوی‌فراز

به‌رغم وجود برخی گزارش‌ها در خصوص دوری نهاد عرفان و تصوف از سیاست از یک سو و وجود برخی گزارش ها بر مدیحه‌گویی عارفان و صوفیان نسبت به حکومت و قدرت از دیگر سو و تعمیم این دو از سوی برخی به میراث اصلی این جریان، به نظرمی رسد کنشگری فعال متصوفه در شئون مختلف اجتماعی و تازی أکثر

به‌رغم وجود برخی گزارش‌ها در خصوص دوری نهاد عرفان و تصوف از سیاست از یک سو و وجود برخی گزارش ها بر مدیحه‌گویی عارفان و صوفیان نسبت به حکومت و قدرت از دیگر سو و تعمیم این دو از سوی برخی به میراث اصلی این جریان، به نظرمی رسد کنشگری فعال متصوفه در شئون مختلف اجتماعی و تازیدن آن‌ها به حکومت و نقد قدرت، افق‌های جدیدی از میراث تصوف و نقش تمدنی آن ها را پیش نهد. این پژوهش با بهره‌گیری از الگوی تحلیل پیام، سعی دارد از خلال گزاره‌های تاریخی و ادبی ، نقش‌آفرینی صوفیان صافی‌ضمیر را در بطن رخدادهای سیاسی موردبررسی و تحلیل قراردهد. به نظرمی رسد، عارفان به‌عنوان قشری تأثیرگذار و در برخی مقاطع رهبران معنوی جامعه به لحاظ روش و ابزار، پیام خود را، مستقیم، غیرمستقیم، شفاهی و مکتوب و در قالب های دیگر به ارکان قدرت رسانده اند چنان‌که به لحاظ مخاطبان نقد، خلفا، پادشاهان وزرا، امرای محلی، حکومت‌گرانی‌اند که موردنقد عرفا بوده‌اند. به لحاظ محتوای نقد نیز عارفان در قلمروهایی چند ازجمله استبداد، بی‌عدالتی، ظلم و ستم صاحبان قدرت، گماردن افراد نالایق به پست‌های حکومتی، زبان به انتقاد گشوده‌اند، واقعیتی که از دستاوردهای آن، اثبات حضور اخلاق ، شریعت و عرفان در سیاست و نقش آفرینی عرفا در نظام سیاسی تمدن اسلامی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1868 - تجلی عرفان در غزلیات رضا قلی خان هدایت
ندا پازاج عطامحمد رادمنش محمد ابراهیم ایرج پور

عصر صفویه و پس از آن را نمی‌توان به یکباره دوران محو و قهقرای تصوف دانست زیرا اوضاع آشفتة اجتماعی این عصر منجر شد تا پس از یک دوره فترت، مردم توجه ویژه‌ای به عارفان این دوره داشته باشند و رهپویان این وادی در این زمان آثار ممتازی از خود به یادگار گذارند. از جمله می‌توان أکثر

عصر صفویه و پس از آن را نمی‌توان به یکباره دوران محو و قهقرای تصوف دانست زیرا اوضاع آشفتة اجتماعی این عصر منجر شد تا پس از یک دوره فترت، مردم توجه ویژه‌ای به عارفان این دوره داشته باشند و رهپویان این وادی در این زمان آثار ممتازی از خود به یادگار گذارند. از جمله می‌توان از رضاقلی‌خان هدایت به عنوان یکی از نمادهای فرهیختگی دورة قاجار نام برد. وی علاوه ‌بر امور درباری و دیوانی، در مسیر عرفان نیز سلوک کرده و در این زمینه آثار قابل توجهی از خود به یادگار گذاشته است. در این مقاله نگرشی به عرفان دورة قاجار صورت گرفته، طریقة طریقتی رضاقلی‌خان هدایت، سبک شعری، سطح عاطفی و فکری شاعر و بازتاب مباحث عرفانی در غزلیات وی مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1869 - دیدگاه‌های علاءالدولة سمنانی دربارة بودیزم و بوداییان
سیده فاطمه زارع حسینی

علاءالدولة سمنانی- صوفی بلندآوازه و برجستة سده های هفتم و هشتم هجری ایران- سال ها پیش از ورود به تصوف، از نوجوانی وارد دستگاه ارغون، ایلخان متعصب بودایی شد و حدود ده سال از عمر خویش را در معیّت و صحبت او به سر برد و طی این مدت نسبتاً طولانی مجالی مناسب برای آشنایی و هم أکثر

علاءالدولة سمنانی- صوفی بلندآوازه و برجستة سده های هفتم و هشتم هجری ایران- سال ها پیش از ورود به تصوف، از نوجوانی وارد دستگاه ارغون، ایلخان متعصب بودایی شد و حدود ده سال از عمر خویش را در معیّت و صحبت او به سر برد و طی این مدت نسبتاً طولانی مجالی مناسب برای آشنایی و هم سخنی مستقیم با بوداییان، بویژه روحانیان و بخشیان بودایی و آگاهی از باورها و اعمال بوداییان به دست آورد. همچنین وی بنا به ادعای خودش، به خاطر تسلط بر زبان های ترکی و مغولی توانسته بود منابع بودایی را مطالعه نماید. بنابراین انتظار می رود که اطلاعات و دانسته های سمنانی از آیین بودا و راه و روش و معتقدات روحانیان بودایی در برخی از آثارش به نحو قابل توجهی راه پیدا کرده باشد. نظر به آن که بررسی بودیزم در آثار سمنانی موضوعی جدید است و فقط در چند اثر به صورت پراکنده و ناکافی بدان پرداخته شده است. در این پژوهش سعی بر آن است تا از طریق مطالعه، بررسی و تحلیل اشارات و عبارات سمنانی دربارة بودیزم و بوداییان که در شماری از نوشته هایش منعکس شده است بتوانیم به دیدگاه های در باب بودا، بوداییان و باورهای بودایی دست یابیم تا ضمن بررسی انتقادی اطلاعات سمنانی در این زمینه، جنبه هایی از سرگذشت نیمه روشن آیین بودا و بوداییان در ایران نیز آشکار گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1870 - عرفان امام خمینی(ره) و نقد اشو
محمدحسن محمدی علی اکبر افراسیاب پور امیر جوان آراسته حسین خسروی

اشو یکی از عرفای نوظهور هندی است که به اصطلاح جزء عرفان‌های سکولار می‌باشد و تعلیمات وی شامل مبانی: نفی خدای ادیان و در مقابل معرفی خدای متشّتت، نفی مذاهب و شرایع پیشین است، عرفان اشو دارای شاخصه‌هایی است که از جمله می‌توان به: مراقبه، نسبی‌گرایی و تکّثر، اصالت درون، تن أکثر

اشو یکی از عرفای نوظهور هندی است که به اصطلاح جزء عرفان‌های سکولار می‌باشد و تعلیمات وی شامل مبانی: نفی خدای ادیان و در مقابل معرفی خدای متشّتت، نفی مذاهب و شرایع پیشین است، عرفان اشو دارای شاخصه‌هایی است که از جمله می‌توان به: مراقبه، نسبی‌گرایی و تکّثر، اصالت درون، تناسخ و نفی عقل و ذهن اشاره کرد، این عرفان انسان را به خودخواهی و منفعت‌جویی می‌رساند تا جایی که همه چیز حتّی خدا وسیله کسب منفعت و لذت نفس می‌شود که توجه تمام و کمال انسان به سوی لذایذ دنیای مادی و بی‌توجهی به واقعیات اجتماعی است. در این مقاله، مبانی عرفانی امام(ره): توحید، انسان و آزادی، شریعت، معاد، مراقبه، غایت (فناء فی الله) و ویژگی‌های عرفانی امام خمینی(ره) بیان گردیده، که در واقع عرفان امام دارای شاخصه‌های اصیلی است که از یک سو راه ایشان را از عرفان‌های نوظهور امروزی متمایز می‌کند و از سویی دیگر، تفسیر ایشان از جهان هستی با اتکا بر قرآن کریم و سنت معصومین- علیهم‌السلام- علاوه بر توجه به معنویت در جنبه‌های فردی، جنبه‌های اجتماعی را هم دربر می‌گیرد به طوری که منشأ ایجاد نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1871 - نگاره‌های رنگارنگ عرفان در شعر یدالله مفتون امینی
صدیقه سلیمانی یوسف عالی عباس آباد

10.2234/erfan.2023.706039

یدالله مفتون امینی از شاعران معاصر و از شاگردان نیما به شمارمی رود. دفترهای شعری او، هریک ویژگی خاصی دارد که او را در شمارِ شاعران سرآمد معاصر قرا داده است. مفتون، شاعرِ رنگ و تصویر و حرکت است. با وسواس خاصی سخن می گوید و رنگ های خاصی را برای پروراندن ایماژهای خود به کا أکثر

یدالله مفتون امینی از شاعران معاصر و از شاگردان نیما به شمارمی رود. دفترهای شعری او، هریک ویژگی خاصی دارد که او را در شمارِ شاعران سرآمد معاصر قرا داده است. مفتون، شاعرِ رنگ و تصویر و حرکت است. با وسواس خاصی سخن می گوید و رنگ های خاصی را برای پروراندن ایماژهای خود به کارمی گیرد. از رنگ های متعدد و متضادی بهره می گیرد. رنگ آمیزی سخن، فقط دالّ بر ناتورالیست بودن شاعر نیست. او مسئولیت خاصی را بر دوش هریک از رنگ ها نهاده است. با تحلیل اشعار تمام دفترهای شعر او، متوجه وحدت و انسجام خاصی بین رنگ ها و نحوة به کارگیری آن ها به دست شاعر هستیم. در کنار اینها، رویکرد عرفانی خاصی به دنیا و گزارش وضعیت انسان در جــــهان معاصر دارد. در این باره هم به نیکی به رنگ ها و جایگاه آن ها در عرفان و تصوف اسلامی ـ ایرانی اِشعار داشته و با مهارت خاصی آن ها را استفاده کرده است. در این مقاله نگرش مؤلف به اطراف خود، ویژگی عرفانی اشعار و درون مایه هایی که به وسیلة رنگ ها طرح شده، بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1872 - تأثیر شناخت درمانی گروهی با رویکرد عرفانی بر کمال‌گرایی و خودکارآمدی دانشجویان
فاطمه بیان فر

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر شناخت درمانی گروهی با رویکرد عرفانی بر کاهش کمال گرایی منفی و افزایش خود کارآمدی دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز سمنان انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون بود. بر اساس نمونه گیری هدفمند، 60 نفر از دانشجویان دانشگ أکثر

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر شناخت درمانی گروهی با رویکرد عرفانی بر کاهش کمال گرایی منفی و افزایش خود کارآمدی دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز سمنان انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون بود. بر اساس نمونه گیری هدفمند، 60 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز سمنان انتخاب و در دو گروه 30 نفره آزمایش و کنترل با انتساب تصادفی جای گرفتند. ابزار پژوهش مقیاس خودکارآمدی شرر (1982) و مقیاس کمال گرایی تری- شورت و همکاران (1995) بود که دانشجویان به این دو پرسشنامه در دو مرحله پیش آزمون، پس آزمون باسخ دادند. گروه آزمایشی تحت 12جلسه نود دقیقه‌ای شناخت درمانی گروهی با رویکرد عرفانی قرار گرفتند. تجزیه تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون کوواریانس انجام گرفت. نتایج نشان داد که میزان کمال گرایی منفی گروهی که آموزش را دریافت کردند نسبت به گروه کنترل کمتر و خودکارآمدی گروهی که آموزش دریافت کردند نسبت به گروهی که این آموزش را دریافت نکرده بودند بیشتر بود. به عبارت دیگر، افراد دارای کمال گرایی منفی از افکار کمال گرایانه خود به عنوان شیوه‌ای برای رهایی از اضطراب استفاده می کنند و تمایل دارند همه امور در کنترل آن‌ها باشند وقتی این افراد تحت آموزش شناخت درمانی گروهی عرفانی قرار می گیرند راه های دیگری برای کاهش اضطراب خود پیدا کرده و باورشان نسبت به کنترل تمام رویدادها تغییر می‌کند. همچنین مشخص شد که خودکارآمدی توان سازنده‌ای است که به وسیله آموزش مهارت‌های شناختی با رویکرد عرفانی می‌تواند به گونه‌ای اثر بخش ساماندهی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1873 - نقش عرفان در ادبیات امام خمینی (ره) در دوران مبارزه سیاسی قبل از انقلاب
مرتضی صرفی بهرام دلیر نقده محمدجواد رودگر

10.2234/erfan.2023.703028

امام خمینی (ره) در حوزه‌های مختلف علومی چون فقه، فلسفه، عرفان، تفسیر و سیاست به اذعان و اقرار اهالی فن و تخصص صاحب نظر و اندیشه بوده‌اند و به تبع آن آثار گرانبهایی اعم از گفتاری و نوشتاری از ایشان برای اهالی فکر و اندیشه به یادگار مانده است. امام خمینی(ره)، فقیهی جامع‌ا أکثر

امام خمینی (ره) در حوزه‌های مختلف علومی چون فقه، فلسفه، عرفان، تفسیر و سیاست به اذعان و اقرار اهالی فن و تخصص صاحب نظر و اندیشه بوده‌اند و به تبع آن آثار گرانبهایی اعم از گفتاری و نوشتاری از ایشان برای اهالی فکر و اندیشه به یادگار مانده است. امام خمینی(ره)، فقیهی جامع‌الشرایط و مجتهدی آگاه به مقتضیات زمانه بودند. تسلط کم‌مانند بر مباحث فقهی از یک سو و توانایی تحلیل درست مسائل روز، از سوی دیگر، آثار نوشتاری ایشان را در زمره بهترین و تأثیرگذارترین آثار قرارداده است. در مقاله حاضر به بررسی نقش عرفان در ادبیات امام خمینی (ره) در دوران مبارزه سیاسی قبل از انقلاب اسلامی پرداخته شده است. مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی موضوع مورد اشاره پرداخته است. نتایج تحقیق بیانگر این امر است که عرفان در ادبیات امام خمینی (ره) در دوران مبارزه سیاسی قبل از انقلاب اسلامی نقش تاثیرگذاری داشته است. بر این اساس امام خمینی (ره) در دوران مبارزه سیاسی قبل از انقلاب اسلامی در تعامل با روحانیون، حجاب اکبر، اجتهاد پویا و سنتی، دانشجویان داخل و خارج از کشور، عموم مردم، ارتش و در جریان کاپیتولاسیون و قیام 15 خرداد از ادبیات عرفانی بهره گرفته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1874 - واکاوی سه مقام عرفانی «توکّل»، «صبر» و «توبه» با تکیه بر تفسیر «مخزن‌العرفان» از بانو امین و «فتوحات‌‌مکیه» ابن‌عربی
نانسی ساکی

عرفان در لغت به معنای شناختن و دانستن بعد از نادانی و شناسایی و آگاهی و درایت است و دراصطلاح به مفهوم معرفت خدا و عبادت عاشقانه وی و دریافت شیوه های آن است. در میان تفاسیر قرآن کریم، به آثاری برمی خوریم که مفسّر در آن ها رویکرد عرفانی داشته و آیات قران کریم را از منظر أکثر

عرفان در لغت به معنای شناختن و دانستن بعد از نادانی و شناسایی و آگاهی و درایت است و دراصطلاح به مفهوم معرفت خدا و عبادت عاشقانه وی و دریافت شیوه های آن است. در میان تفاسیر قرآن کریم، به آثاری برمی خوریم که مفسّر در آن ها رویکرد عرفانی داشته و آیات قران کریم را از منظر عرفانی تفسیر نموده است. یکی از این مفسّران سیده نصرت‌بیگم امین است که در تفسیر قرآن کریم به جنبه های عرفانی توجّه داشت. در مقاله حاضر تلاش شده است تا با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای به ویژه آثاری که در زمینه عرفان و تفسیر قرآن کریم هستند، به بررسی دیدگاه های عرفانی بانو امین و ابن عربی پیرامون سه مقام عرفانی توکّل، صبر و توبه در قرآن کریم بپردازیم تا جنبه عرفانی غالب بر شخصیت ایشان بیش ازپیش آشکارگردد. از بررسی دیدگاه های ایشان چنین استنتاج گردید که بانو امین به توکّل عملی، صبر بر سختی ها و توبه ای که در راستای ایمان باشد بسیار اهتمام دارد و تفسیری که بر آیات مربوط به این مفاهیم ارائه کرده حاکی از صبغه عرفانی شخصیت و اثر وی می باشد.ابن عربی به عنوان مؤسس عرفان نظری بیشتر بر مسائل سلبی و ایجابی توکل، صبر و توبه تأکیددارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1875 - تجلی اشارات عرفانی و اسطوره‌ای در سروده‌های محمد بیابانی
سیده فاطمه مهدوی مرتضوی سید احمد حسینی کازرونی عبدالله رضایی

شعر فارسی متأثر از پشتوانه‌های تاریخی، عرفانی و اسطوره‌ای است. تأثیر این عناصر را در اشعار شاعران معاصر، بیش از دوره‌های دیگر می‌توان دید و دلیل آن مردمی بودن شعر امروز است. شعر و اسطوره جدایی ناپذیرند و اسطوره سبب بارور شدن واژه ها و شکوفایی شعر می شود. در قرآن کریم، ب أکثر

شعر فارسی متأثر از پشتوانه‌های تاریخی، عرفانی و اسطوره‌ای است. تأثیر این عناصر را در اشعار شاعران معاصر، بیش از دوره‌های دیگر می‌توان دید و دلیل آن مردمی بودن شعر امروز است. شعر و اسطوره جدایی ناپذیرند و اسطوره سبب بارور شدن واژه ها و شکوفایی شعر می شود. در قرآن کریم، بخش زیادی از مفاهیم در قالب نماد و تمثیل بیان‌ شده است. وجود این تمثیل‌ها در حقیقت نزدیک کنندة هر چه بیشتر مفهوم به ذهن مخاطب است. داستان‌های عرفانی نیز که غالباً صورتی تمثیلی یا تأویلی دارند، از این سبک قرآن به‌ویژه در تأویل داستان‌های قرآنی بهره برده‌اند. معروف‌ترین داستان‌های رمزی در قرآن کریم، داستان پیامبران است که شاعران در آثار خویش به اشارات آن توجه کرده اند و به‌طور صریح یا غیرصریح به رمزگشایی از آن پرداخته‌اند. هدف اصلی این مقاله، پژوهش پیرامون تجلّی اشارات عرفانی و اسطوره‌ای در آثار محمد بیابانی است. بیابانی در آثارش در عین هنجار گریزی و سنّت شکنی، رگه‌هایی از عرفان را دخیل می سازد. با همۀ اصالت و نجابت و سنّت ایرانی بودن، اشعار وی رنگ و بوی تجدد و مرزشکنی و تازگی به خود می گیرد و مفاهیم، مضامین و پیام هایش حتی با درون‌مایه‌های عرفانی رنگ تازگی دارد. این مقاله به روش پژوهشی، توصیفی-تحلیلی، به درون‌مایه‌های عرفانی اشعار بیابانی می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1876 - بررسی معناداری مفاتح غیب و معرفت‌بخشی آن با رویکردی عرفانی
حمیدرضا خادمی وحید محمودی

مفاتح غیب واژهای قرآنی و برگرفته از آیه 59 سوره انعام است. مفسران، فیلسوفان و عارفان در خصوص معنا، تفسیر و تأویل این آیه به بحث و بررسی پرداخته اند. نظرات عارفان درباره مفاتح غیب را می‌توان به دو دوره زمانی قبل و بعد از ابن عربی تقسیم کرد. در دوره پیشاابن عربی تبیین أکثر

مفاتح غیب واژهای قرآنی و برگرفته از آیه 59 سوره انعام است. مفسران، فیلسوفان و عارفان در خصوص معنا، تفسیر و تأویل این آیه به بحث و بررسی پرداخته اند. نظرات عارفان درباره مفاتح غیب را می‌توان به دو دوره زمانی قبل و بعد از ابن عربی تقسیم کرد. در دوره پیشاابن عربی تبیین ‌های معرفت‌شناسانه و انسان‌شناسانه از مفاتح غیب نمود بیشتری دارد و سپس با ظهور غزالی رویکرد وجودشناسانه به مفاتح غیب آغاز و قوت می‌گیرد، به طوری که او از آن به علم اسباب تعبیر می‌کند. ازاین رو، غزالی تنها صفت علم را مفاتح غیب می‌داند؛ اما با روزبهان بقلی این رویکرد نضج و تفصیل بیشتری می‌یابد. او تمامی صفات ازلی را به-عنوان مفاتح غیب معرفی می‌کند. با ظهور ابن عربی رویکرد وجودشناسانه به اوج خود می‌رسد. در دوره پساابن عربی رویکرد وجودشناسانه غالب است و از مفاتح غیب به اسمای ذاتی، مراتب وجود و سرِّ قدر تعبیر می‌شود. درباره امکان معرفت به مفاتح غیب نیز نظرات دو گونه است؛ برخی آن را حتی برای پیامبران و ملائکۀ مقرب غیرممکن دانسته اند و علم به آن را درانحصار خداوند می‌دانند و برخی نیز علم به آن را برای کمّلین انبیا و اولیا میسّر می‌دانند. برخی نیز با رویکردی شیعی از این نیز فراتررفته و از وجود حضرات معصومین(علیهم‌السّلام) به مفاتح غیب تعبیرکرده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1877 - بازتاب مضامین عرفانی در مثنوی تازه یافت شدة ظهیرکرمانی
پری مالملی احمدرضا یلمه ها پریسا داوری

ظهیر کرمانی، شاعر و ادیب شیعی در قرن دوازدهم هجری- قمری در کرمان می‌زیست. از این شاعر چهار اثر باقی مانده است: مثنوی،گلشن ظهور، مجمع البحرین، وامق و عذرا. مثنوی وی به اشتباه در نسخه‌های خطی در مدخل دیوان از آن یاد شده است، مشتمل بر 8743 بیت است. بیشتر ابیات ظهیر محتوایی أکثر

ظهیر کرمانی، شاعر و ادیب شیعی در قرن دوازدهم هجری- قمری در کرمان می‌زیست. از این شاعر چهار اثر باقی مانده است: مثنوی،گلشن ظهور، مجمع البحرین، وامق و عذرا. مثنوی وی به اشتباه در نسخه‌های خطی در مدخل دیوان از آن یاد شده است، مشتمل بر 8743 بیت است. بیشتر ابیات ظهیر محتوایی اخلاقی و دینی دارند. زبان شاعر تا حد زیادی ساده و روان و قابل درک است ظهیر در درک و دریافت مطالب عرفانی در مرحلۀ شناخت ابتدا از عقل کمک می‌گیرد. زهد و ریا و تزویر و گناه را سدّ راه کمال و شناخت انسان می‌داند که برای برداشتن این موانع، کنترل نفس را متذکر می‌شود. ریاکاری را در نظر انسان‌های واقع بین مردود می‌داند و زهد را سلاح کنترل نفس می‌داند و خلوص و صداقت انسانی را در مقابل توبه سپری جهت تکامل روح بشر قرار می‌دهد. سپس برای تکامل روح، فراتر از عقل و با بال عشق مراحل سیر و سلوک را طی می‌کند. وی نمایندۀ صدق و یقین است و برای زیستن حقیقی و رضایت خداوند متعال تلاش می‌کند؛ شخصیتی است که با سلاح زهد، در لایه‌های حجاب و تنهایی، خداوند را شاهد و ناظر عمل خود می‌داند و در فرصت‌های حساس می‌هراسد و نه می‌گوید و این روی گردانی، نتایج و پیامدهای زیادی دارد. توبه را بازگشت از گناه و جبران خلاف می‌داند. معتقد است آنکه به راه هدایت می‌رود به مقصد می‌رسد و هرکه ضلالت یا نفاق را برگزیند سرانجامی جز ناکامی و رسوایی نخواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1878 - کرامات انسانی و عرفان اجتماعی در پرتو برقراری تأمین اجتماعی پایدار
محمدمهدی حسینمردی حسن خسروی رضا موسی‌زاده مجتبی بابایی

احترام به کرامت انسانی بویژه اقشار سالمند ونکوداشت منزلت آنها ولزوم دستگیری ازگروه‌های آسیب‌پذیر باعث شده تا ضمن اینکه تامین اجتماعی در جرگه نیازهای حیاتی، اصلی وجامع بشر باشد بر ارزش و جایگاه آن در بستر گفتمان عرفان اجتماعی و اعتبار معنوی آن افزوده شود. نگارندگان نوشتا أکثر

احترام به کرامت انسانی بویژه اقشار سالمند ونکوداشت منزلت آنها ولزوم دستگیری ازگروه‌های آسیب‌پذیر باعث شده تا ضمن اینکه تامین اجتماعی در جرگه نیازهای حیاتی، اصلی وجامع بشر باشد بر ارزش و جایگاه آن در بستر گفتمان عرفان اجتماعی و اعتبار معنوی آن افزوده شود. نگارندگان نوشتار در سیر پژوهشی خود با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی و بهره‌گیری از مطالعات کتابخانه‌ای برآنند تا در چارچوب فهم عرفانی و اخلاقی موضوع خدمتگزاری به بینوایان راتبیین نمایند. یافته‌های پژوهشیحاکی از آن است که شناخت عرفانی از تأمین اجتماعی راهبردی بوده برای آن که در کمک به نیازمندان و تعیین اهداف مربوط به آندر عرصه حقوق بین‌الملل رفاه توجه بیش‌تریشود. نوشتارحاضر در پایان بحث قصد داشته تا با اشاره به برقراری تامین اجتماعی پایدار به موضوع ظرفیت‌ها و آموزه‌های عرفانی بپردازد چراکه استقرارعدالت و برقراری رفاه ذهنی مستمندان و جلوگیری از دریوز‌گی سالخوردگان ویاریگری آنها را بخشی از مأموریت‌های تاریخی حوزه عرفان اجتماعی درجهان امروز معرفی می‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1879 - روانشناسیِ عرفانیِ دین براساس نظریّات یونگ در دفتر ششم مثنوی
محمّد امین احسانی اصطهباناتی مریم شفیعی تابان

تجربۀ عرفانی از دین، یعنی مواجهه با امر مقدّس و درک حضور وجود او، که به‌ صورت فردی و یا جمعی، در درون افراد بروز و ظهور می‌یابد، در روانشناسی، این تجربۀ عرفانی ، نوعی گرایش درونی و فطری به‌شمارمی‌رود. یونگ بر این نکته تأکیدمی‌ورزد که تجربۀ عرفانی از دین، نوعی تجربۀ مینو أکثر

تجربۀ عرفانی از دین، یعنی مواجهه با امر مقدّس و درک حضور وجود او، که به‌ صورت فردی و یا جمعی، در درون افراد بروز و ظهور می‌یابد، در روانشناسی، این تجربۀ عرفانی ، نوعی گرایش درونی و فطری به‌شمارمی‌رود. یونگ بر این نکته تأکیدمی‌ورزد که تجربۀ عرفانی از دین، نوعی تجربۀ مینوی و مقدّسی است که در ضمیر خودآگاه و عمدتاً ناخودآگاه جمعیِ بشر، نهادینه شده است. کارل گوستاو یونگ (1961- 1875 م) روانشناسی سوئیسی و پایه‌گذار روانشناسی تحلیلی، با طرح نظریۀ کهن‌الگوهای ناخودآگاه جمعی، سعی کرد پنجره ای نوین به‌سوی عرفان بگشاید؛ زیرا، بر تجربیّات طبیعی و خودانگیخته تمرکز دارد، به‌ویژه در رؤیاها و تخیّلاتی که به‌نظرمی‌رسد با عرفان اسلامی، تقویت می‌شوند. مولانا نیز، ایمان و تجربۀ عرفانی از دین را، از جنس عشق می‌داند که به‌طور فطری و غریزی، در سرشت انسان به‌ودیعت نهاده شده است و کشش و جذب روحی به‌سوی مبدأ و اصل که در عرفان اسلامی، مطرح می شود، ناشی از همین تفکّر است؛ او عشق را، محرّک روح انسانی در سبب جذب روح به ‌نوای الهی و عرفانی، در مسیر رسیدن به ‌تجارب عالی ایمانی می‌بیند. این مقاله، برپایۀ مطالعۀ موردی آرای کارل گوستاو یونگ دربارۀ تجربۀ عرفانی از دین و اندیشه‌های مولانا در دفتر ششم مثنوی به ‌این پرسش پرداخته است که دو رویکرد متفاوت روانشناختی و عرفان نسبت به‌دین، در چه وجوهی از یکدیگر متمایزمی‌شوند و در چه وجوهی به‌یکدیگر نزدیک هستند. برای پاسخ به‌این پرسش، مقاله با اشاره به‌روانشناسی عرفانیِ دین از دیدگاه یونگ و مولانا، نتیجه گرفته است که فطری بودن دین و عرفان، یکی از نکات مشترک اندیشۀ مولانا و روان‌شناسی یونگ، در تجربۀ امر مقدّس است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1880 - واکاوی قلندریّات و مباحث مربوط به آن در آثار منظوم و منثور شیخ احمد جام
جان‌محمد افرازی حمید طبسی ابوالقاسم رادفر

شیخ احمد جام از جمله عارفان نامی حوزۀ خراسان بزرگ است. آثارش به دو دستۀ منثور و منظوم جای می گیرد. در این پژوهش، مباحث قلندری در آثار منثور و دیوان اشعار بررسی شده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می د أکثر

شیخ احمد جام از جمله عارفان نامی حوزۀ خراسان بزرگ است. آثارش به دو دستۀ منثور و منظوم جای می گیرد. در این پژوهش، مباحث قلندری در آثار منثور و دیوان اشعار بررسی شده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بسامد موضوعات قلندری در دیوان اشعار از تنوّع بیشتری برخوردار است و شامل مواردی چون: تظاهر به فسق؛ بی اعتباری دین و ردّ مظاهر شریعت؛ تظاهر به آیین های غیراسلامی؛ تعریض به زاهدان و صوفیان؛ حضور در اماکن بدنام و بی اعتنایی به نام و ننگ می شود. در حالی که شیخ جام در آثار منثور خود تنها به مواردی چون انتقاد از صوفیان مرائی و عاریتی بودن نام جویی اشاره کرده است. در مجموع، تفاوت آشکار سطح ایدئولوژیک آراء شیخ جام در آثار مئنثور و دیوان اشعار، این فرضیّه را تقویّت می کند که این سروده ها منسوب به اوست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1881 - شگردهای معرفتی و مفهوم خدا از دیدگاه مولوی
علی ابوالحسنی

دیدگاه مولانا جلال‌الدین بلخی دربارة مسئلۀ امکان و چگونگی شناخت خـدا بـه دلیـل برخورداری وی از میراث متنوع مشرب های کلامی، فلسـفی و عرفـانی پیشـینیان، اهمیـت دارد. مولانا معتقد است که در پس همۀ پدیده های این عالم، وجودی است کامل، آگاه، نامتناهی و دارای همۀ صفات و اسمای أکثر

دیدگاه مولانا جلال‌الدین بلخی دربارة مسئلۀ امکان و چگونگی شناخت خـدا بـه دلیـل برخورداری وی از میراث متنوع مشرب های کلامی، فلسـفی و عرفـانی پیشـینیان، اهمیـت دارد. مولانا معتقد است که در پس همۀ پدیده های این عالم، وجودی است کامل، آگاه، نامتناهی و دارای همۀ صفات و اسمای حسنی. مولوی این وجود را خدا می‌نامد. خداوند منشأ و سرچشمۀ لایزال هستی و زندگی است. خداوند خالقی است که همۀ کاینات را از عدم و فقط به اراده خویش آفریده است. کانون و محور اندیشۀ مولانا، خداوند فعال ما یشاء و قادر مطلق است. انسان مورد نظر مولوی، موحد و یگانه‌پرست است. او محو در صفات و اسمای خداوند است. این انسان برای پیروزی بر تعارضات درونی و تمایلات حیوانی، همواره در جهاد و مبارزه با خود است. سلوک عرفانی، عبادت عاشقانه و خودسازی، توشه راه اوست. او به عشق و محبت الهی همۀ مخاطرات سفر الی الله را پذیرفته، دم به دم خود را به حوزۀ جاذبۀ ربوبی نزدیک می‌سازد. بدین ترتیب مولانا با استفاده از زبان بلند عرفان و هنر، صنعت شعر و نثر روح‌نواز، دیدگاه خود دربارۀ خدا، جهان و انسان و رابطه آن‌ها را بیان می‌کند. در این پژوهش تلاش گردیده است تا با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانه‌ای به بررسی موضوع انواع معرفت و مفهوم خدا از دیدگاه عرفانی مولوی، پرداخته شود و نویسنده در این نوشتار، به تحلیل بیشتر شیوه‌های معرفت و شناخت خدا پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1882 - چگونگی مضمون‌آفرینی‌های صائب با سیمرغ اساطیری و عرفانی
ساغر سلمانی نژاد مهرآبادی

سیمرغ پرنده‌ای اساطیری است که از گذشته‌های دور تاکنون در حوزه تفکر، تمدن، فرهنگ و اندیشۀ ایرانیان بال و پر گشوده و در اشکال گوناگون خود را به نمایش گذاشته است. قدیمی‌ترین متن حاوی اسطورۀ سیمرغ، اوستاست و در حوزۀ زبان و ادبیات فارسی، شاهنامه از مهم ترین مجال‌های ظهور سیم أکثر

سیمرغ پرنده‌ای اساطیری است که از گذشته‌های دور تاکنون در حوزه تفکر، تمدن، فرهنگ و اندیشۀ ایرانیان بال و پر گشوده و در اشکال گوناگون خود را به نمایش گذاشته است. قدیمی‌ترین متن حاوی اسطورۀ سیمرغ، اوستاست و در حوزۀ زبان و ادبیات فارسی، شاهنامه از مهم ترین مجال‌های ظهور سیمرغ است و در قرن ششم، سیمرغ در حیطۀ ادبیات عرفانی نیز تجلی می‌یابد. این پرند ۀ اساطیری در هر دوره با نقش و رنگ متناسب آن زمان بروز و ظهور داشته است. سبک هندی سبک مضمون آفرینی با ایده‌های گذشته است و صائب تبریزی از بزرگ‌ترین شاعران این سبک به شمار می‌رود که در دوره رکود عرفان، به مضامین عرفانی بسیاری توجه نشان داده است.در این مقاله که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شده است، برآنیم تا چگونگی بروز و ظهور سیمرغ اساطیری- حماسی و سیمرغ عرفانی را در شعر صائب بررسی کنیم. بنابراین سؤال موردنظر این است که با توجه به تلاش‌های گوناگون صائب برای مخالف‌خوانی و مضمون‌آفرینی در حوزه های مختلف، وی از سیمرغ چگونه برای مضمون‌سازی استفاده کرده است و بیشتر در چه حوزه و برای بیان چه مفاهیمی از این پرنده اساطیری بهره گرفته است؟پژوهش نشان می‌دهد که صائب علاوه بر بهره‌گیری از داستان سیمرغ اساطیری در شاهنامه، از سیمرغ عرفانی در منطق‌الطیر نیز بهره گرفته است و ابهت، جلال و شکوه سیمرغ، عنصری برگرفته از هر دو حیطۀ حماسی و عرفانی است که در شعر صائب به زیبایی استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1883 - حاکمیّت نظام عرفانی در منظومۀ مجنون و لیلی امیرخسرو دهلوی
محمّد امین احسانی اصطهباناتی

وجود نابغۀ چیره‌دست و جامع الاطرافی چون امیر خسرو دهلوی، برای گسترش زبان و فرهنگ پارسی در سرزمین هند، موهبتی ارزشمند بوده است. او با استعداد سرشار خود، بسیاری از توان‌مندی‌های فرهنگ و هنر ایرانی را به نمایش گذاشت. زبان، موسیقی و شعر زبده، توانایی‌های فرهنگی هر ملّتی است أکثر

وجود نابغۀ چیره‌دست و جامع الاطرافی چون امیر خسرو دهلوی، برای گسترش زبان و فرهنگ پارسی در سرزمین هند، موهبتی ارزشمند بوده است. او با استعداد سرشار خود، بسیاری از توان‌مندی‌های فرهنگ و هنر ایرانی را به نمایش گذاشت. زبان، موسیقی و شعر زبده، توانایی‌های فرهنگی هر ملّتی است و امیر خسرو توانست در این راستا، قسمت چشمگیری از استعداد فرهنگی و هویّت ملّی ایرانی را به شیواترین زبان، برای مشتاقان در دیار هند بازگو کند. مجنون و لیلی از جمله آثار داستانی منظوم در ادب فارسی است که امیر خسرو دهلوی، شاعر قرن هفتم هجری، آن را به تقلید از لیلی و مجنون نظامی سروده است. در این پژوهش، چگونگی عرفان در مجنون و لیلی امیر خسرو دهلوی بررسی شد و به این سؤالات پاسخ داده‌ایم که حضور الفاظ صوفیانه و عرفانی در مجنون و لیلی، هر چند به صورت غیر تناوبی و نامکرّر، امّا برخوردار از اندیشه‌های عرفانی امیر خسرو می‌باشد. لذا، ابتدا عناصر عرفانی مجنون و لیلی، استخراج و پس از بررسی و دسته‌بندی آنها، با سایر اصطلاحات کتب عرفانی به صورت اجمالی مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت. پس از انجام پژوهش، این نتیجه به دست آمد که مجنون و لیلی امیر خسرو دهلوی، به رغم آنکه منظومه‌ای غنایی و عاشقانه است؛ از اصطلاحات عرفانی خالی نیست. فقر، توکّل، عشق، شوق و مباحث مربوط به وحدت وجود، در لا به لای داستان عاشقانه و غنایی مجنون و لیلی امیر خسرو نمود دارد و توجّه وی به عناصر عرفان، حاصل پرورش یافتن امیر خسرو در مکتب چشتیّه و آشنایی وی با عرفان اسلامی از طریق استادش نظامّ‌الدّین اولیا بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1884 - مصادیق آیات قرآنی در متون عرفانی
زهره اله دادی دستجردی

عرفا و صوفیّه برای بیان مفاهیمو اصطلاحات عرفان نظری و عرفان عملی همواره از آیات قرآن کریم بهره جسته‌اند؛ آنان برای بیان کشف و شهود و تجربیات عارفانه خود نیز هیچ زبانی را کارآمدتر و رساتر از زبان قرآن نمی‌دانستند. از این رو، می‌توان به آسانی و به وفور معنا، تفسیر، تأویل أکثر

عرفا و صوفیّه برای بیان مفاهیمو اصطلاحات عرفان نظری و عرفان عملی همواره از آیات قرآن کریم بهره جسته‌اند؛ آنان برای بیان کشف و شهود و تجربیات عارفانه خود نیز هیچ زبانی را کارآمدتر و رساتر از زبان قرآن نمی‌دانستند. از این رو، می‌توان به آسانی و به وفور معنا، تفسیر، تأویل و مصداق بسیاری از آیات قرآن را در متون عرفان و تصوّف یافت. تمرکز اصلی این جستار بر مصادیق آیات قرآن در این متون است. متون عرفانی منتخب این جستار به زبان فارسی است. در ابتدای مقاله به ارائه تعریف مصداق در علم معنی‌شناسی پرداخته شده تا تفاوت آن با معنیِ "مفهوم" و "معنا" به دست آید و سپس تعاریف مصداق و تفاوت آن با تأویل در علوم قرآنی کاویده و در پایان نمونه‌هایی از مصادیق آیات قرآن در این متون ذکرگردیده است. "ملوک" و "قریه" در آیه 34 سورۀ نمل، "کرامت" در آیه 70 سوره اسراء ، "امانت" در آیه 72 سوره احزاب و واژگان "صراط مستقیم" ، "تقوی" و "هوی" از جمله مواردی است که در این جستار در بیست متن عرفانی فارسی، مصداق یابی شده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1885 - تحلیل آرکیتایپی فضای عرفانی در آرامگاه‌های عارفان دوره ایلخانی (شیخ عبدالصمد نطنزی و شیخ صفیالدین اردبیلی)
الناز بهنود لیدا بلیلان داریوش ستارزاده

روانشناسی تحلیلی یونگ ابزار معرفی تازه ای جهت فهم معانی و دریافت پیام هایی نو از منابع هنری و ادبی به شمارمی رود. براساس این نظریه، کهن الگوها(آرکی تایپ)، بن مایه ها و تصاویر نمادینی هستند که در اساطیر و فرهنگ ها، مفاهیمی مشترک و مشابهی را در ناخودآگاه بشر به جای گذاشته أکثر

روانشناسی تحلیلی یونگ ابزار معرفی تازه ای جهت فهم معانی و دریافت پیام هایی نو از منابع هنری و ادبی به شمارمی رود. براساس این نظریه، کهن الگوها(آرکی تایپ)، بن مایه ها و تصاویر نمادینی هستند که در اساطیر و فرهنگ ها، مفاهیمی مشترک و مشابهی را در ناخودآگاه بشر به جای گذاشته اند. در میان آثار معماری، آرامگاه های عارفان دوره ایلخانی به عنوان فضاهایی عرفانی، یکی از بهترین زمینه های ظهور این صُور ازلی را دارا می باشند. یکی از کهن الگوهای مهم و محوری که در روانشناسی تحلیلی یونگ مطرح است، کهن الگوی رُشد(فرآیند تفرّد) می باشد که درباره پرسش های معنوی در مورد معنای زندگی و هدف هستی مطرح می شود. یونگ معتقد است که این کهن الگو را فقط می توان با اسرار توصیف ناپذیر وحدت عرفانی قیاس کرد. براساس هدف پژوهش حاضر، که شناخت مفاهیم معنایی آرکی تایپ می باشد، ضمن بهره گیری از روش محتوای کیفی از رویکردهای مطرح در ادراک نشانه ها استفاده شده است. این تحقیق با مطالعه بر روی این لایه های نشانه ای سعی دارد تا کیفیت و نحوه ارتباط میان تفکر عرفانی، کهن الگوها و ساختار معماری فضاها را روشن سازد. با این فرض که توجه به سیر از جهان دنیوی به جهان اخروی همواره در ادبیات و عرفان موردتوجه بوده است، به نظرمی رسد این کهن الگو در ساختار معماری آرامگاه های موردنظر بازتاب یافته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1886 - عرفا و کرامت حلال‌خواری
مریم حقی زهرا صالحی‌ساداتی

کرامات عرفا و حکایت های مربوط به آن ها حجم وسیعی از قصه های عرفانی را تشکیل می دهد و یکی از مباحث کلیدی متون عرفانی فارسی به شمار می رود. در یک طبقه بندی کلّی انواع مختلف کرامات به سه گونه اصلی اِخبار از غیب، اشراف بر ضمایر و تصرف در عالم هستی تقسیم بندی می‌شوند که هرکد أکثر

کرامات عرفا و حکایت های مربوط به آن ها حجم وسیعی از قصه های عرفانی را تشکیل می دهد و یکی از مباحث کلیدی متون عرفانی فارسی به شمار می رود. در یک طبقه بندی کلّی انواع مختلف کرامات به سه گونه اصلی اِخبار از غیب، اشراف بر ضمایر و تصرف در عالم هستی تقسیم بندی می‌شوند که هرکدام شامل چندین گونه فرعی می باشند. یکی از گونه های فرعی کرامات اِخبار از غیب، تشخیص ویژگی حرام یا شبهه ناک بودن لقمه و غذا از طریق فراست و با تعلیم الهی است. این کرامت برپایه این اعتقاد صوفیان بنا شده است که اگر همه عالم را خون مطلق فرا بگیرد مؤمن از آن جز حلال نمی خورد. در این کرامت، عارف بدون هیچ نشانه ای و گاه با نشانه هایی همچون جنبیدن رگ انگشت، دراز نشدن دست به سوی حرام، احساس سیری و پایین نرفتن لقمه حرام از گلو، ندارسیدن به دل، سخن گفتن طعام حرام، دیدن سیاهی، نجاست و خونابه در غذا و... همراه است. گاهی مخالفان عرفا از این شیوه برای امتحان و آزمودن حقانیت آن ها استفاده می کردند و غالباً پس از تشخیص عارف، استغفار کرده و از مریدان عارف می شده اند. در این مقاله سعی شده است ضمن گردآوری، دسته بندی و تحلیل این گونه از کرامات در کتب عرفانی متقدم، به نمونه هایی متأخر از این کرامت نیز اشاره شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1887 - ویژگی‌های تصوف و عرفان اسلامی‌ در حیات عملی و نظری توماس مرتن
رضا رضایی طاهره حاج ابراهیمی شهرام پازوکی

10.2234/erfan.2023.708533

توماس مرتن در سال 1959 با اسلام و آموزه های دینی آن آشنا شد؛ مواجهه او با اسلام از طرق متعددی شکل گرفته است. زمانی که مرتن با مسلمانان و دانشجویان اسلامی ارتباط برقرارکرد، زمانی از حیاتش بود که عرفان و حیاتِ روحانی برایش پررنگ ترین دغدغه های ذهنی به شمارمی آمدند. او با أکثر

توماس مرتن در سال 1959 با اسلام و آموزه های دینی آن آشنا شد؛ مواجهه او با اسلام از طرق متعددی شکل گرفته است. زمانی که مرتن با مسلمانان و دانشجویان اسلامی ارتباط برقرارکرد، زمانی از حیاتش بود که عرفان و حیاتِ روحانی برایش پررنگ ترین دغدغه های ذهنی به شمارمی آمدند. او با مطالعه اشعار صوفیانه با آثارِ شوان[1] و گنون[2] آشنا شده بود؛ تاثیرگذارترین شخص در آشنایی مرتن با اسلام شخصی به نام لویی ماسینیون بود. توماس مرتن در سال‌‌های پایانی دهه 50 با اسلام و آموزه‌‌های آن آشنایی یافت؛ آشنایی و مواجهه‌‌ وی با اسلام از طرق متعددی شکل گرفته است. از این راه‌‌های آشنایی مرتن می‌‌توان به مواجهه و مطالعه‌‌ متون اصلی دین اسلام از جمله قرآن و همچنین دیدار و مکاتبه با شخصیت‌‌های مسلمان (صوفی) در طول حیاتش اشاره نمود. مرتن تأثیرات زیادی از اسلام پذیرفت و آشنایی او با اسلام در غنابخشی اندیشه‌‌های دینی و عارفانه‌‌اش نقش بسزایی داشته است؛ از مهم‌‌ترین تعالیم تصوف که مرتن آن را اخذکرده است می‌‌توان به این آموزه اشاره نمود که تمامی انسان‌‌ها می‌‌توانند با دنبال کردن ایمان و اعتقادات خویش و نگریستن در نشانه‌‌های شخصی خداوند در هرچیزی به شناخت خدا و علم به او دست یابند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1888 - تأملی در حلقۀ ارتباط عرفان و جامعه‌شناسی دینی
شهرام باسیتی منیره مرادی‌نسب رنگین نگار کرمزاده

دین، مقولۀ جدایی ناپذیر جامعه است. هر دینی دستورهایی دارد که بنابه سطوح و رده های گوناگون جامعه، تفسیر و تحلیل می شود. جامعه هم نوا با دین پیش می رود و بیشتر نیازهای خود را از آموزه های دینی می جوید. دراین خصوص، جامعه شناسی رفتاری هم نوا و موازی با دین دارد، یعنی نظریات أکثر

دین، مقولۀ جدایی ناپذیر جامعه است. هر دینی دستورهایی دارد که بنابه سطوح و رده های گوناگون جامعه، تفسیر و تحلیل می شود. جامعه هم نوا با دین پیش می رود و بیشتر نیازهای خود را از آموزه های دینی می جوید. دراین خصوص، جامعه شناسی رفتاری هم نوا و موازی با دین دارد، یعنی نظریات جامعه شناختی را تافتۀ جدابافته ای از دین فرض نمی کند. ازطرف دیگر، در تاریخ ایران (و بیشتر سرزمین ها)، پدیده ای به نام عرفان داریم. با اینکه در دیدگاه اول، ممکن است این گونه به نظررسد که عـــرفان یا تصوف، خلاف خواسته های جامعه حرکت کرده است و نظریات آنارشیستی دارد؛ اما با تحلیل تمام دیدگاه های عرفانی در تمام رده های تاریخ، می توان این ادعا را ردکرد و گفت که: عرفان (تصوف)، دین و جامعه شناسی در یک راستا حرکت کرده اند.یافته های پژوهش حاضر که به روش تحلیلی ـ توصیفی انجام یافته، نشان می دهد عارفانی مانند سنایی غزنوی، عطار نیشابوری، مولوی و هم فکران آنان، نظریه های عرفانی دارند که می توان آن ها را در ذیل جامعه شناسی مطالعه کرد.مهم ترین فرضیه ای که می توان در این نقد و بررسی عنوان کرد این است که عرفان و تصوف اسلامی ایران، برپایۀ نیازهای جامعه شکل گرفته و سعی دارد نظریات خود را براساس موازین اجتماعی ارائه دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1889 - سیر و سلوک عرفانی و اهداف آن از منظر سیدحیدر آملی و پاتانجلی
نسرین توکلی بابک ذرات‌نوری

10.2234/erfan.2023.706042

این پژوهش به روش کتابخانه ای و با رویکردی تطبیقی به مقایسه و توصیف سیر و سلوک از منظر سیدحیدر آملی به عنوان نماینده عرفان اسلامی شیعی و پاتانجلی بنیانگزار مکتب فلسفی یوگا می پردازد، بر اساس مطالعات انجام گرفته، مکتب یوگا دارای دیدگاهی افراطی و زهدی خشک است که هدف آن تنه أکثر

این پژوهش به روش کتابخانه ای و با رویکردی تطبیقی به مقایسه و توصیف سیر و سلوک از منظر سیدحیدر آملی به عنوان نماینده عرفان اسلامی شیعی و پاتانجلی بنیانگزار مکتب فلسفی یوگا می پردازد، بر اساس مطالعات انجام گرفته، مکتب یوگا دارای دیدگاهی افراطی و زهدی خشک است که هدف آن تنها ازکارانداختن ذهن، فکر، عواطف و احساسات و جسم برای رسیدن به سامادهی است که در سکوت و سکون مطلق به دست می آید. این مکتب گرچه خداباور است اما سیر و سلوک در آن صرفاً برای رسیدن سالک به آگاهی مطلق روحی است. لیکن در مکتب عرفانی آملی که مبتنی بر عرفان اسلامی با قرائت شیعی است، هدف از سیر و سلوک تقرب به درگاه الهی، تخلق به اخلاق الله و فانی شدن در افعال و صفات و ذات خداوند است که با روش متعادل و متناسب با ظرفیت های سالک و بر اساس آموزه های وحیانی دین مبین اسلام و سیره معصومین علیهم السلام می توان به آن دست یافت. با توجه به گسترش یوگا در جهان و ایران که به دلایل مختلف به شرایط نگران کننده ای رسیده است، مطالعات پژوهشی به خصوص با رویکرد مقایسه ای درباره مکتب یوگا بسیار اهمیت دارد. این مطالعات موجب می شود ابعاد گوناگون یوگای کلاسیک روشن شود و با مقایسه عرفان اسلامی می توان برتری های عرفان اسلامی را نسبت به آن نشان داد. این پژوهش بخشی از این برتری ها را نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1890 - آسیب‌شناسی مبنایی، روش‌شناختی و غایی تفسیر عرفانی قرآن کریم
سیده فاطمه حسینی میرصفی

در طول تاریخ جریان تفسیری صوفیانه و عرفانی از یک سو به منظور پاسخ‌ به نیازهای شناختی و معرفتی مخاطبان و اهتمام نسبت به جنبه‌های تربیتی، اخلاقی و معنوی آن مورد توجه و اهتمام مفسران قرآن کریم قرارگرفته، و از سوی دیگر به جهت وجود انحرافاتی در تأویلات عرفانی، مخالفانی هم دا أکثر

در طول تاریخ جریان تفسیری صوفیانه و عرفانی از یک سو به منظور پاسخ‌ به نیازهای شناختی و معرفتی مخاطبان و اهتمام نسبت به جنبه‌های تربیتی، اخلاقی و معنوی آن مورد توجه و اهتمام مفسران قرآن کریم قرارگرفته، و از سوی دیگر به جهت وجود انحرافاتی در تأویلات عرفانی، مخالفانی هم داشته و در حوزه های مبنایی، روش شناختی و غایی دارای آسیب هایی است. هدف از این پژوهش شناسایی، تحلیل و بررسی آسیب های حوزه مبنایی، روش شناختی و غایی تفسیر عرفانی قرآن کریم می باشد. این پژوهش از نظر هدف، پژوهش کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها، یک پژوهش کیفی است. از نظر روش پژوهش نیز توصیفی - تحلیلی می باشد.از یافته های این پژوهش می توان به منظور کاربست در نگارش تفاسیر عرفانی و بیان منظور و مقصود خداوند متعال از آیات با رویکرد تربیتی و شناختی در جهت اعتلای اخلاق و تربیت مخاطبان قرآن کریم بهره جست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1891 - بررسی و تحلیل انتظار در شعر حسین منزوی از منظر مکتب اسلامی- عرفانی
رضا هادی‌لو تورج عقدایی حیدر حسن‌لو مهری تلخابی

در میان عناصر فکری و اندیشه، مسأله انتظار و آزادیخواهی و ظلم ستیزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است که برگرفته از مکتب شیعی و ادیان آسمانی، به ویژه اسلام است که قدرت خارق العاده ی آن و تأثیرات گسترده اش در مسیر حرکت اجتماعی و سیاسی جامعه ما و نگرش های معرفتی و اخلاقی و عرف أکثر

در میان عناصر فکری و اندیشه، مسأله انتظار و آزادیخواهی و ظلم ستیزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است که برگرفته از مکتب شیعی و ادیان آسمانی، به ویژه اسلام است که قدرت خارق العاده ی آن و تأثیرات گسترده اش در مسیر حرکت اجتماعی و سیاسی جامعه ما و نگرش های معرفتی و اخلاقی و عرفانی در ادوار مختلف، انکار ناپذیر است.منزوی در مجموعه آثار خود در دو قالب شعری غزل و مثنوی بطور صریح به مسئله موعود و انتظار پرداخته است که این بیانگر آن است که وی نیز همانند دیگر منتظران ظهور حقیقت باور قلبی بر این امر داشته است و می توان گفت که حتی در سروده های عاشقانۀ وی نیز نوعی رابطۀ انتظار-امید، تأویل معشوق به مهدی (ع) و قطعی بودن آمدن منجی وجود دارد.در این مقاله تلاش می شود ماهیت مسأله انتظار و آزادی خواهی و مقاومت و ماهیت اعتراض مسئله انتظار در جریان فکری و ظلم ستیزی با تکیه بر غزلیات حسین منزوی مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1892 - مطالعه مفهوم قدیس در سنت مسیحی و مفهوم ولی در عرفان اسلامی
امیرحسین فرخ زادنیا جمشید صدری

واژه قدیس در سنت مسیحی برای افرادی به کار می رود که مسیح (ع) را در خود متبلور ساخته اند و در زندگانی خود روح مسیحیت (Sainthood)را جلوه گر گشته اند. از این رو قدیس در مسیحیت، که خود دینی طریقتی می باشد مفهومی عرفانی می یابد. اما واژه ولی در عرفان اسلامی نیز چون قدیس به ک أکثر

واژه قدیس در سنت مسیحی برای افرادی به کار می رود که مسیح (ع) را در خود متبلور ساخته اند و در زندگانی خود روح مسیحیت (Sainthood)را جلوه گر گشته اند. از این رو قدیس در مسیحیت، که خود دینی طریقتی می باشد مفهومی عرفانی می یابد. اما واژه ولی در عرفان اسلامی نیز چون قدیس به کسانی اطلاق می شود که به مقام فنای فی الله رسیده اند و روح محمدی (ص) را که مقام ولایت است در خود متبلور ساخته اند. در سنت مسیحی باید دو معنای شریعتی و طریقتی برای قدیس درنظر گرفت و در سنت عرفانی اسلامی هم باید معنای عام و خاص مفهوم ولی را از یکدیگر جدا ساخت. مقاله حاضر درصدد است به بررشی مفهوم قدیس در سنت مسیحی و مفهوم ولی در عرفان اسلامی بپردازد. این بررسی از نظر درجات، مراحل و چگونگی نیل انسانها به این دو مقام انجام گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1893 - تحلیل رمزشناختی داستان «روغن ‌بنّات‌النّعش» در کتاب ‌‌کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار روزبهان بقلی شیرازی
یلدا توللی محمدعلی آتش سودا سمیرا رستمی

این مقاله به بررسی رمزشناختی یکی از داستان‌های کتاب ‌‌کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار روزبهان براساس نمادهای ادیان ایران باستان اختصاص دارد. در این بررسی رمزهای داستان با توجه به روایات متن‌های مقدسی؛ چون اوستا، بندهشن، دینکرد و ... باز تعریف شده است. به نظرمی‌رسد روزبها أکثر

این مقاله به بررسی رمزشناختی یکی از داستان‌های کتاب ‌‌کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار روزبهان براساس نمادهای ادیان ایران باستان اختصاص دارد. در این بررسی رمزهای داستان با توجه به روایات متن‌های مقدسی؛ چون اوستا، بندهشن، دینکرد و ... باز تعریف شده است. به نظرمی‌رسد روزبهان در توصیف چنین داستان‌هایی به صورت ناخودآگاه، تحت تاثیر نمادهایی از اساطیر و ادیان ایران باستان قرارداشته است. باتوجه به شیوه‌ صریح و مکرر استفاده از این نمادها می‌توان گفت که به احتمال زیاد آشنایی روزبهان با متون پهلوی (فارسی میانه) زمینه‌ لازم را برای استفاده وی از چنین نمادهایی ایجادکرده است. نتایج حاصل از مقاله‌ حاضر نشان می‌دهد که در داستان مورد بررسی نویسنده به آیین ‌‌تشرّف و نوزایی قهرمان، آن هم پس از گذر از هفت‌ مرحله‌ کمال نظر داشته است و البته این مفاهیم را با استفاده از اصطلاحات عرفانی ایرانی ـ اسلامی تبیین کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1894 - بررسی محتوایی دو اثر از نادر ابراهیمی (صوفیانه‌ها و عارفانه‌ها، بار دیگر شهری که دوست‌می‌داشتم)
مریم شفیعی تابان فاطمه کوپا علی(پدرام) میرزایی نرگس محمدی‌بدر

10.2234/erfan.2023.706044

نادر ابراهیمی از بزرگترین نویسندگان معاصر ایران در آثار خود سبک شخصی و خاصی را دنبال می کند. کتابصوفیانه‌ها و عارفانه‌ها از یادگارهای ارزشمند او در حوزۀ ادبیات عرفانی و رمان بار دیگر شهری که دوست می داشتم از درخشان ترین آثار وی در حوزۀ ادبیات داستانی است. بررسی درونمایۀ أکثر

نادر ابراهیمی از بزرگترین نویسندگان معاصر ایران در آثار خود سبک شخصی و خاصی را دنبال می کند. کتابصوفیانه‌ها و عارفانه‌ها از یادگارهای ارزشمند او در حوزۀ ادبیات عرفانی و رمان بار دیگر شهری که دوست می داشتم از درخشان ترین آثار وی در حوزۀ ادبیات داستانی است. بررسی درونمایۀ دو اثر مذکور، موضوع اصلی این پژوهش است. نویسنده درصوفیانه‌ها و عارفانه‌ها در نقش یک منتقد ادبی ظاهرمی گردد و کتاب را مورد تحلیل ساختاری و محتوایی قرارمی دهد؛ این اثر تنها نوشتۀ ابراهیمی دربارۀ صوفیه و درواقع، تاریخ تحلیلی پنج هزار سال ادبیات داستانی ایران و نمونۀ بارز گره ‌خوردگی ادبیات عرفانی و هنر داستان‌پردازی است. رمان بار دیگر شهری که دوست می داشتم نیز با زاویۀ دید درونی و از منظر قهرمان و شخصیت محوری داستان، پسر کشاورز، روایت می شود. ابراهیمی در کتاب صوفیانه‌ها و عارفانه‌‌ها نگاه عملی به عرفان پویا دارد و بار دیگر شهری که دوست می داشتم نیز پس از رمانشازده احتجاب هوشنگ گلشیری از نظر کاربرد شیوۀ جریان سیّال ذهن از درخشان ترین و موفّق ترین رمان ها به حساب می آید و ابراهیمی را نویسنده‌ای توانمند و صاحب سبک معرفی می کند. مطالعه و مقایسه دو اثر متفاوت نادر ابراهیمی تقابل اندیشه نویسنده را در حالات مختلف وگستردگی اندیشگی وی و تسلط برفرهنگ ایرانی وعرفانی را نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1895 - تحلیل عرفانی- روان‌شناسی میل خوردن از نظر گاه مولوی
کورس کریم پسندی

در نگرش انسان‌شناسانة مولوی، یکی از امیال اولیه و حیاتی انسان، میل خوردن است. مولوی با توجه به ساحت بیرونی انسان و با نگاه روان‌کاوانه، از یک طرف میل خوردن را نیاز اصلی و اساسی فیزیولوژیک انسان، زمینه سازِ ظهور امیال دیگر، و موجب رشد و شکوفایی استعدادهای بالقوه آدمی می‌ أکثر

در نگرش انسان‌شناسانة مولوی، یکی از امیال اولیه و حیاتی انسان، میل خوردن است. مولوی با توجه به ساحت بیرونی انسان و با نگاه روان‌کاوانه، از یک طرف میل خوردن را نیاز اصلی و اساسی فیزیولوژیک انسان، زمینه سازِ ظهور امیال دیگر، و موجب رشد و شکوفایی استعدادهای بالقوه آدمی می‌داند که با چرخة حیات و سیر انسان به سوی کمال مطلوب خویش ارتباط دارد. از طرف دیگر با تّوجه به ساحت درونی انسان و با نگرش عارفانه خود، تمرکز و فرورفتگی در میل خوردن را حجاب راه حق و حقیقت، منشأ امراض جسمانی و روحانی و باعث تیرگی دل و درون انسان می‌شمارد. این مقاله، به روش تحلیلی به واکاوی و تبیین نگرش‌های معرفتی و روان شناختی مولوی دربارة میل خوردن می‌پردازد ؛ با این برآیند که انسان‌ها، ضمن بهره مندی از انواع خوردنی‌ها در حدّ اعتدال، نیازهای تنانی و جسمانی خود را فراهم آورند؛ و برای پرورش جنبة روحانی خویش، میل خوردن را تصعید ببخشند و در مجاری و کانال‌های روحانی به کار گیرند تا به عقل، اندیشه و ایمان تبدیل شود و موجبات صعود آسمانی انسان را فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1896 - جایگاه رهبانیت در عرفان ابن‌‌عربی
زهرا عابدینی بخشعلی قنبری عبدالحسین طریقی

10.2234/erfan.2023.708534

مفهوم رهبانیت از عناصر مهم گرایش‌‌های صوفیانه جهان اسلام است و بالتبع در منظومه فکری عرفانی ابن‌‌عربی نیز جایگاه ویژه‌‌ای دارد، لذا در این مقاله این مفهوم بررسی و نسبت آن با منظومه عرفانی ابن‌‌عربی سنجیده می‌‌شود. نتایج تحقیق نشان داد که رهبانیت در اندیشه ابن‌‌عربی پیون أکثر

مفهوم رهبانیت از عناصر مهم گرایش‌‌های صوفیانه جهان اسلام است و بالتبع در منظومه فکری عرفانی ابن‌‌عربی نیز جایگاه ویژه‌‌ای دارد، لذا در این مقاله این مفهوم بررسی و نسبت آن با منظومه عرفانی ابن‌‌عربی سنجیده می‌‌شود. نتایج تحقیق نشان داد که رهبانیت در اندیشه ابن‌‌عربی پیوند وثیقی با کشف و مشاهده دارد که محور نظام عرفانی وی است. از نظر وی رهبانیت طریق و مسیری است که موجب تسریع در دستیابی به مشاهده می‌‌شود و بدین سان سالک را در فنا فی الله یاری می‌‌رساند. ازاین‌‌رو برای مشاهده مراتبی قائل است که هر مرتبه با مرتبه‌‌ای از وجود تناسب دارد. ابن عربی رهبانیت را در عزلت، سکوت، عبادت، بی خوابی و گرسنگی می داند و این ها را مقدمه رسیدن به مقام برای هر سالک بیان می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1897 - تأثیر معنویت و عرفان در بین عالمان و صوفیان تشیع‌گرا در نیمه اول قرن نهم هجری
یوسف ظهوریان اردشیر اسدبیگی شهربانو دلبری علیرضا روحی

از ویژگی های بارز قرن نهم هجری از نظر مذهبی، رواج مذهب تشیع و اظهار قشر فرهنگی و فرهیخته نسبت به این مذهب بود. سیاست آزادی مذهبی تیموریان که ادامه سیاست مغولان بود. زمینه را برای تضارب آراء مهیا کرد. در این راستا مکتب تشیع که از پایه های اعتقادی استواری برخوردار بود، با أکثر

از ویژگی های بارز قرن نهم هجری از نظر مذهبی، رواج مذهب تشیع و اظهار قشر فرهنگی و فرهیخته نسبت به این مذهب بود. سیاست آزادی مذهبی تیموریان که ادامه سیاست مغولان بود. زمینه را برای تضارب آراء مهیا کرد. در این راستا مکتب تشیع که از پایه های اعتقادی استواری برخوردار بود، با انگیزه های معنوی، الهی و عرفانی رشد چشمگیری کرد که درنهایت مقدمات تشکیل حکومت شیعی ایجادگردید. همچنین آرامش ایجادشده بعد از فتوحات تیمور و علاقه و احترام وی به علما، دانشمندان و صوفیان نیز مشاهده می گردد. دراین دوره عالمان یا شیعه بودند و اساس تألیفات خود را بر بعد عرفان و تشیع قرارمی دادند و اگر هم سنی بودند، سنی کم تعصب و یا متمایل به شیعه بودند. حال تلاش های عالمان و دانشمندان در دوره قبل و مقارن روی کار آمدن تیموریان برای ایجاد تشیع حائز اهمیت است که این پژوهش به آن می پردازد. شیوة این جستار (توصیفی - تحلیلی) می باشد. پرسش اصلی این تحقیق این است که آیا با مطالعۀ آثار دانشمندان این دوره می توان به دیدگاه های عرفانی آن ها در زمینه تشیع دست یافت؟ نتایج بررسی نشان می دهد که آثار امیرعلیشیرنوایی، خنجی، عبدالرحمن جامی و غیره از اهل سنت و متصوفه نمودی از عرفان و تشیع را در آثار خود دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1898 - بررسی نقش زیبایی‌شناختی درتأثیرگذاری اشعار صوفیانه ابن فارض و شیخ محمود شبستری
فاطمه گوشه نشین

برای رسیدن به یک بینش درست و شناخت کامل از سرایندگان، می‌توان از دریچه‌ زیباشناسی بهعمق افکار، عوالم درونی و احساسی سرایندگان دست پیدا کرد و از این طریق به زوایای ذهن آنها وارد شد و با درک و بصیرت بیشتری در اشعارشان تأمّل کرد. اشعار شیخ محمود شبستری از عرفای بزرگ قرن هش أکثر

برای رسیدن به یک بینش درست و شناخت کامل از سرایندگان، می‌توان از دریچه‌ زیباشناسی بهعمق افکار، عوالم درونی و احساسی سرایندگان دست پیدا کرد و از این طریق به زوایای ذهن آنها وارد شد و با درک و بصیرت بیشتری در اشعارشان تأمّل کرد. اشعار شیخ محمود شبستری از عرفای بزرگ قرن هشتم از جمله آثار برجسته‌ ادب فارسی است که جایگاه ویژه‌ای در پاسخگویی به ابهامات معرفتی و عرفانی دارد. از طرفی دیگر ابن فارض مصری نیز از شاعران عرب عصر عباسی است که در سرودن اشعار عرفانی بی‌مانند است. در این جستار ادبی، اشعار عرفانی ابن فارض و شیخ محمود شبستری از منظر زیبایی‌شناختی در چند شاخه‌ وحدت، کمال و جمال، تناسب، انسجام واژگانی، عاطفه و خیال مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که هر دو شاعر با اسلوبی منحصربفرد با توجّه به اصول تعادل و توازن، وحدت، حدّ معین، نظم و ترتیب و تصویرپردازی‌های هنری در استعارات و تشبیهات اشعاری زیبا سروده اند که رعایت این امور باعث تاثیرگذای بیشتر اشعار عرفانی آنان بر مخاطب گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1899 - مطالعه تطبیقی برخی آداب و رسوم عرفان هندو و عرفان طریقت قادریه
آزاده رحمانی جمشید جلالی شیجانی محمودرضا اسفندیار

شناخت اعتقادات و آداب عرفانی در عرفان هندو و طریقت قادریه نشانگر تشابهات و وجوه اشتراکی میان آن دو می باشد. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که چگونه این طریقت به شبه قاره هند واردشد و وجوه تشابه عرفان ادیان هندو با طریقت قادریه چه بود؟ یافته های تحقیق حاکی از آن ا أکثر

شناخت اعتقادات و آداب عرفانی در عرفان هندو و طریقت قادریه نشانگر تشابهات و وجوه اشتراکی میان آن دو می باشد. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که چگونه این طریقت به شبه قاره هند واردشد و وجوه تشابه عرفان ادیان هندو با طریقت قادریه چه بود؟ یافته های تحقیق حاکی از آن است که بسیاری از نوادگان شیخ عبدالقادرگیلانی به هند سفرکرده و در آنجا سکنی گزیدند؛ شیخ محمدغوث گیلانی(803.ق) نخستین نواده شیخ عبدالقادر بود که به هند سفرکرد. وی سومین مرشد طریقت قادری بود و به انتشار طریقت قادری در هند همت گماشت. پس از وی فرزندانش راه پدر را ادامه داده و موجب گسترش طریقت قادریه در هند شدند. برخی آداب و رسوم عرفان هندو و قادریه همچون فنا و رستگاری، ذکر وآجاپای، مراقبه و یوگا با یکدیگر قابل تطبیق اند. سماع و یوگا هردو از آداب عبادت خداوند هنگام وجد و رسیدن به آرامش و رهایی از رنج دنیاست؛ مرتاضان هندو همانند صوفیان قادریه برای کشف و شهود به تهذیب نفس به وسیله ذکر می پردازند و به آن آجاپای گویند. خرقه گیری نیز تشابه دیگر آیین هندو و قادریه است. در طریقت قادری خرقه ستاندن از جمله حلقه های ارتباط مرید و مراد است و در عرفان هندو نیز ورود به جماعت هندو با دریافت جامه و کسوت صورت می پذیرد. پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و به صورت توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1900 - بررسی تاریخی- اجتماعی ارتباط عرفان متصوفه با سیاست و قدرت در ایران عصر مغول
مهدی جانعلیان

10.2234/erfan.2023.706045

پژوهش پیش رو، درصدد واکاوی نوع مناسبات سیاسی- اجتماعی عرفان متصوفه با سپهر سیاست و قدرت سیاسی در ایران تحت حاکمیت مغول است. در این چارچوب با روشی تحلیلی و تاریخی بازۀ زمانی میان سال های 1200م تا 1500م را مورد کنکاش قرارمی دهد. پرسش مهم این است که آیا عرفان متصوفه در شرا أکثر

پژوهش پیش رو، درصدد واکاوی نوع مناسبات سیاسی- اجتماعی عرفان متصوفه با سپهر سیاست و قدرت سیاسی در ایران تحت حاکمیت مغول است. در این چارچوب با روشی تحلیلی و تاریخی بازۀ زمانی میان سال های 1200م تا 1500م را مورد کنکاش قرارمی دهد. پرسش مهم این است که آیا عرفان متصوفه در شرایط دشوار تاریخی فوق، با سلاطین و امرای مغول وارد مناسبات همگرا و تعاملی شد یا به روابط واگرا و تقابلی، یا دست کم انزواگرایانه روی آورد؟ در پاسخ بیان می شود که روحیات متساهل مغولان، هم شکلی ساختاری میان جایگاه ساحران و بعضی باورهای مغول ها با منزلت عرفا و آموزه های متصوفه، و نیاز مغولان به تبدیل قدرت سخت به اقتدار از طریق مشروعیت بخشی به قدرت، مجموعاً باعث توجه، احترام، کمک های مالی و حتّی گاهی اخذ مشاوره سیاسی سلاطین مغول از پیران متصوفه گردید. در چنین موقعیتی، برخی طریقت های صوفی به اتکای قدرت روحانی، قدرت انضباطی و دانش خود، به همکاری و مشروعیت بخشی به نظام سلطنت سکولار حاکم می پرداختند؛ امّا گروهی دیگر با زاویه نشینی از همگرایی با قدرت سیاسی روی گردان شدند. همچنین، قدرت سیاسی (حکومت) مغول، تحت تأثیر قدرت روحانی، قدرت انضباطی، و دانشی قرارگرفتند که در یَدِ عرفان متصوفه بود. بنابراین در شبکۀ روابط سلسله مراتبی قدرت، قدرت نه تنها از بالا به پایین، بلکه از پایین به بالا هم (گرچه به صورت نابرابر) در جریان بود و خانقاه ها به منزلۀ کانونی برای اعمال قدرت روحانی و قدرت انضباطی عرفان و صوفیان ظاهرمی شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1901 - واکاوی جایگاه ادراک و تجلّی در رویکردهای دوگانه به زیبایی‌شناسی با تأکید بر مفهوم زیبایی در عرفان اسلامی
محمد‌علی سیستانی آزاده شاهچراغی حمید ماجدی

امروزه موضوع زیبایی دچار بحران هویت و فقدان مبانی نظری مدون است و اصولی که برخاسته از مبانی اعتقادی اسلام و عرفان اسلامی –به عنوان مهم ترین منبع زیبایی شناسی در اسلام- باشد، وجودندارد. خاستگاه زیبایی و معیارهای داوری زیبایی شناسانه، همواره محل چالش و اختلاف نظر پژ أکثر

امروزه موضوع زیبایی دچار بحران هویت و فقدان مبانی نظری مدون است و اصولی که برخاسته از مبانی اعتقادی اسلام و عرفان اسلامی –به عنوان مهم ترین منبع زیبایی شناسی در اسلام- باشد، وجودندارد. خاستگاه زیبایی و معیارهای داوری زیبایی شناسانه، همواره محل چالش و اختلاف نظر پژوهشگران بوده، اما از میان رویکردهای مختلف، همواره دو دیدگاه متقابل وجود دارند که نگاه اول دلیل زیباییِ موجودات را در ریشه های معنایی کاوش می کند و گروه دوم، ادراکِ انسان (به عنوان سوژه) از اثر (به عنوان اُبژه) را عامل تجربه امرِ زیبا می داند. به نظرمی رسد رویکردهای اول بر مفهوم تجلی استوارند و رویکردهای دوم بر مفهوم ادراک. از هرکدام از این دو رویکرد، سه بستر مطالعاتی انتخاب شده که عبارتند از: زیبایی قبل و بعد از مدرن، زیبایی متعالی و محسوس و زیبایی نزد سنت گرایان و واقع گرایان (در زیبایی شناسی اسلامی). بنابراین در این تحقیق ابتدا دو مفهوم تجلی و ادراک به عنوان مفاهیم محوری و پس از آن رویکردهای دوگانه فوق مورد بررسی و تدقیق قرارگرفتند. معیارهای این سه گرایش دوگانه، استخراج شد و در پایان با مقایسه آن ها نتایج موردنظر به دست آمد. روش تحقیق از نظرِ هدف کاربردی و از حیثِ راهبرد در دستة تحقیقاتِ توصیفی- تحلیلی قرارمی گیرد. پژوهش در حوزه نظری و با مطالعات کتابخانه ای و با ابزار فیش برداری، انجام شد و نتایج با روش استدلال قیاسی به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1902 - تبیین عقلی نقش قوه خیال در تربیت دینی انسان از منظر حکمت و عرفان اسلامی
محمد تقی یوسفی یارعلی کرد فیروزجایی سعید احمدی

انسان به عنوان موجودی چندبعدی‌ از دیرباز موردتوجه تربیت انبیاء الهی بوده است. شناخت ابعاد وجودی و زوایای نفس او در فرایند تربیت از اهمیت ویژه ای برخورداراست. هرجزئی از اجزای وجودی انسان چه در جسم و چه در نفس دارای کارکَردی برای خود بوده و رسالتی برعهده دارد و انسان در م أکثر

انسان به عنوان موجودی چندبعدی‌ از دیرباز موردتوجه تربیت انبیاء الهی بوده است. شناخت ابعاد وجودی و زوایای نفس او در فرایند تربیت از اهمیت ویژه ای برخورداراست. هرجزئی از اجزای وجودی انسان چه در جسم و چه در نفس دارای کارکَردی برای خود بوده و رسالتی برعهده دارد و انسان در مسیر رشد و تعالی از ظرفیت آن بهره مند می شود. در این میان قوۀ خیال بیشترین ظهور را در عالم کثرات و در بین مردم دارد. این تحقیق با رویکردی ایجابی به قوه خیال و با روش تحلیلی- توصیفی درصدد تبیین عقلی نقش و جایگاه این قوه در تربیت دینی انسان از منظر حکمت و عرفان اسلامی است. بر این اساس بعد از بررسی حقیقت تربیت دینی و توجه به سطوح مختلف ادارک تصوری وتصدیقی متربی در فرایند تربیت از یک سو و جایگاه خیال به عنوان حدّواسط بین حس و عقل و خصوصیات بارز آن از جمله خلاقیت و محاکات و همچنین ارزش معرفت شناختی ادارکات خیالی به ویژه در تطبیق با عالم خیال منفصل از سوی دیگر، با بهره گیری از آموزه های عرفان و حکمت اسلامی درمقام اثبات عقلی نقش خیال به عنوان نقطه آغازین تربیت دینی انسان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1903 - بررسی سلوک عقلی و شهودی سهروردی بر اساس عقلانیت ارتباطی هابرماس
حسین حاتم وند حسین فلسفی علی فتح الهی

در پژوهش حاضر سلوک عقلی و شهودی سهروردی بررسی و نظریه‌های فلسفی هابرماس به‌ویژه با محوریت نظام ارزش‌ها و اخلاقیات، عقلانیت ابزاری و عقلانیت ارتباطی با اندیشه‌های وی ارزیابی‌شده است. هدف از این پژوهش این بوده است که نشان دهد سهروردی حتی در سلوک شهودی خویش از سلوک عقلی غا أکثر

در پژوهش حاضر سلوک عقلی و شهودی سهروردی بررسی و نظریه‌های فلسفی هابرماس به‌ویژه با محوریت نظام ارزش‌ها و اخلاقیات، عقلانیت ابزاری و عقلانیت ارتباطی با اندیشه‌های وی ارزیابی‌شده است. هدف از این پژوهش این بوده است که نشان دهد سهروردی حتی در سلوک شهودی خویش از سلوک عقلی غافل نمانده است و عقلانیت فلسفی را برای رسیدن به حقیقت سعادت انسانی و نائل شدن به علم حضوری (شهود ـ اشراق) لازم و عقل و شهود را مکمل یکدیگر می‌داند. بر این اساس سهروردی به‌نوعی مکتب تلفیق را که آمیزه‌ای از عقل، نقل و شهود است بنیاد نهاده است. میان نظریات و اندیشه‌های سهروردی و هابرماس در حوزه نظام ارزش‌ها و عقلانیت ابزاری و کنش ارتباطی مشابهت‌ها و تفاوت‌هایی وجود دارد که در این مقاله به بررسی و تحلیل آن‌ها پرداخته‌شده است. هابرماس و سهروردی هر دو برآنند که با گسترش حیطه ادراکات عقل می‌توان به حقایقی که به‌ظاهر فوق عقلانی می‌نمایند رسید. سهروردی بر این باور است که مکاشفه‌های عرفا را هم باعقل می‌توان درک کرد. هابرماس نیز بر این باور است که به حقایق ارزشی با عقلانیت می‌توان رسید اما از راه کنش ارتباطی و تفاهم. در نظر شیخ اشراق، عقل مکمل شهود است و شهود مکمل عقل؛ ولی از دیدگاه هابرماس عقل درصدد اثبات ادعا است. عقلانیتی که سهروردی برای توسعه آن کوشیده است عقلانیت فلسفی برای رسیدن به حقیقت و سعادت انسانی بود آن‌هم با رشد و توسعه علم حضوری. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1904 - رابطه دعا و مقام رضا در عرفان اسلامی
محسن مهرانی منیرالساذات پورطولمی

دعا کردن و راز و نیاز با معبود از جمله آموزه های مؤکد دینی و عرفانی است. از طرف دیگر یکی از مراتب و مقامات عرفانی مقام رضا است، یعنی سالک باید رضایت کامل به قضا و قدر الهی داشته و همواره راضی به رضای حق باشد.. پرسش اینجاست که آیا منافاتی بین دعا کردن و مقام رضا وجود ندا أکثر

دعا کردن و راز و نیاز با معبود از جمله آموزه های مؤکد دینی و عرفانی است. از طرف دیگر یکی از مراتب و مقامات عرفانی مقام رضا است، یعنی سالک باید رضایت کامل به قضا و قدر الهی داشته و همواره راضی به رضای حق باشد.. پرسش اینجاست که آیا منافاتی بین دعا کردن و مقام رضا وجود ندارد ؟آیا دعا کردن، اعتراض به قضا و قدر الهی محسوب نمی شود؟ در این تحقیق مطالبی دالّ بر ضرورت دعا و نیایش از قرآن کریم و احادیث معصومین(ع(و سخنان اولیاء الله ذکر شده است و بیان شده که دعا، مغز عبادت است ،دعا سلاحِ مؤمن است و اینکه ترک دعا، معصیت است و عاجزترین مردم کسانی هستند که توفیق دعا کردن ندارند. همچنین از عرفای بزرگ اسلامی مطالبی در بابِ رضا بیان شده که سالک باید بر آنچه از دستش رفت غمناک نبوده و بر آنچه که بدست می آورد، خوشحال نشود و باید راضی به قضای حق باشد و یقین داشته باشد که خداوند بهترین مقّدرات را برای او در نظر گرفته است و همۀ امور براساس حکمتِ الهی است، لذا بر حکم و قضای الهی اعتراضی نکند و شاکر باشد. از تحلیل این دو امر به ظاهر متقابل بر مبنای قرآن و عرفان این نتیجه حاصل شده که سالک می تواند در همان حالی که باید به قضای الهی راضی است، دست به دعا بردارد . اودعا کردن را امر الهی ،وسیله سخن گفتن با خداوند و وظیفه خود می داند و از طرفی به هرچه در قضا و قدر برای انسان در نظر گرفته شده رضایت کامل دارد و می پسندد هرآنچه را خداوند برای او پسندیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1905 - ریاستیزی و نقد شخصیت‌های زاهدنما از دیدگاه بیدل‌دهلوی
اکرم‌السادات برقعی‌ثابت عبدالرضا مدرس‌زاده اصغر دادبه

10.2234/erfan.2023.708535

بیدل دهلوی تحت تأثیر آموزه‌های عرفانی شیخ نظام‌الدین اولیاء است و از این جهت توجه به دین و عرفان در شعر او نمود دارد و اشعارش مملو از مفاهیم و ارزش‌های اخلاقی – انسانی است. ضمن اینکه او به عنوان یک شاعر آزاده و منتقد رفتارهای دین‌باوران را آسیب‌شناسی کرده است و با أکثر

بیدل دهلوی تحت تأثیر آموزه‌های عرفانی شیخ نظام‌الدین اولیاء است و از این جهت توجه به دین و عرفان در شعر او نمود دارد و اشعارش مملو از مفاهیم و ارزش‌های اخلاقی – انسانی است. ضمن اینکه او به عنوان یک شاعر آزاده و منتقد رفتارهای دین‌باوران را آسیب‌شناسی کرده است و با نقد آن رفتارها حتی ریاستیز و منتقدی صریح‌اللهجه‌ نامیده شده است، او کوشیده حقیقت دینی و حیات را از رهگذر اندیشه‌ای آزاد کشف کند و آنانکه دین را وسیلة ریا قرارداده‌اند و جمعی را به خود مشغول نموده و بازار ریاکاریشان گرم است و در نظر مردم محبوب و گاه مقبولند عوام فریبی شان را برملاسازد و مهم‌تر آنکه او از نظر بنیاد اندیشه و فهم هستی، جهان او، جهانی دینی است و از دریچة دین و فهم دینی به جهان نگریسته و زندگانی را معنا نموده و سخنانش می‌تواند راهگشای معنوی برای انسان که در این عصر اسیر تمدن مادی و ماشینی است باشد و آن پیش گرفتن راه عشق و عرفان و فضایل اخلاقی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1906 - جلوه‌هایی از بهره‌گیری مضامین ومفاهیم عرفانی درکتب فارسی عمومی
سمیرا شیخ علیا لواسانی علیرضا صالحی محمد نوریان

10.2234/erfan.2023.703032

درس فارسی عمومی ازجمله دروس مهمی است که نقش بسزایی در افزایش دانش ادبی و مهارت های زبانی و نگارشی و نیز آشنایی دانشجویان با مفاخر بزرگ فرهنگی و ادبی کشور دارد و براساس اهمیت وضرورت توجه به آن، با رویکردهای مختلف نقد و پژوهش وتحلیل های مختلفی بر فرم، ساختار، موضوع، مضمو أکثر

درس فارسی عمومی ازجمله دروس مهمی است که نقش بسزایی در افزایش دانش ادبی و مهارت های زبانی و نگارشی و نیز آشنایی دانشجویان با مفاخر بزرگ فرهنگی و ادبی کشور دارد و براساس اهمیت وضرورت توجه به آن، با رویکردهای مختلف نقد و پژوهش وتحلیل های مختلفی بر فرم، ساختار، موضوع، مضمون و محتوای آن صورت گرفته است. نگارندگان دراین جستار، با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی جلوه هایی از بهره گیری از مضامین و مفاهیم عرفانی در چند کتب فارسی عمومی می پردازد تا نشان دهند چه اندازه در این موضوع به اهداف برنامه ریزی درسی نزدیک شده و چه تاثیری درآموزش فرهنگ و ادبیات فارسی دارد. نتایج نشان می دهد مضامین عرفانی (اعم از نظم ونثر) علاوه بر اینکه چاشنی زیبا و جذابی به لحاظ هنری در درس فارسی عمومی دارد، به لحاظ عاطفی و تلطیف افکار و تزکیه نفس، بر روح و روان مخاطبان تأثیری مثبت داشته و مدرس آن را در رسیدن به اهداف عالیه آموزش زبان و ادب فارسی و گستردگی اندیشه مخاطبان و معرفی بزرگان فرهنگ وادبیات وعرفان ایرانی واسلامی، یاری خواهدکرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1907 - شبیه‌سازی انسان در عرفان و ادیان غیراسلامی و آثار حقوقی آن
مصطفی عامری سیاهوئی فاروق طولی محمد نجاتی

شبیه سازی به عنوان تکنولوژی نوظهور، کانون توجه دولتمردان، پزشکان، حقوقدانان، فقها و سایر محافل علمی قرار گرفته است. در جریان شبیه سازی که انتقال هسته سلول جسمی به تخمک بدون هسته است، موجودی مطابق با صاحب سلول جسدی به وجود می آید و این پدیده علاوه بر اینکه دریچه ای نو به أکثر

شبیه سازی به عنوان تکنولوژی نوظهور، کانون توجه دولتمردان، پزشکان، حقوقدانان، فقها و سایر محافل علمی قرار گرفته است. در جریان شبیه سازی که انتقال هسته سلول جسمی به تخمک بدون هسته است، موجودی مطابق با صاحب سلول جسدی به وجود می آید و این پدیده علاوه بر اینکه دریچه ای نو به روی جامعه بشری در خصوص خصایص درمانی اش باز می کند، نگرانی هایی را پیش روی جامعه بشری قرار می‌دهدبا این حال نظری قاطع درباره جواز یا حرمت آن توسط فقها بیان نشده است. عالمانیهودیدرزمینه شبیه سازیدرمانیسهدیدگاه متفاوتحرمت،جواز و وجوبرااختیارنموده اند. و آیینمسیحیت بااستنادبهاصولیچونحفاظتاز کرامتانسانی،شبیه سازیرا ممنوعاعلامنموده اند. از طرفی توجه متفکرین عالم، بویژه عالمان دین و اخلاق را به خود مشغول کرده است و از نظر بسیاری از مخالفان، شبیه سازی انسان حداقل با بعضی از آموزه های اصلی دین ناسازگار است و اِعمال این تکنیک در عرصه انسانی، به لحاظ اعتقادی با ایمان و عقاید اسلامی منافات دارد. پاره ای از اخلاق گرایان و عارفان بودایی نیز در این زمینه با حمایت مشروط از اعمال این گونه فناوری اظهار می دارند؛ تا آنجا که این شیوه به نفع زوج هایی باشد که آرزوی داشتن فرزند را دارند و درد و محنتی را به همراه نداشته باشد قابل اعمال است و در مقابل این اندیشه، پاره ای دیگر از عرفای بودایی براین عقیده اند که تولید مثل انسان از این رهگذر، باعث می گردد بنیان و شالوده آدمی تحلیل رود. درایننوشتارسعی شده شبیه سازی انسان در عرفان و ادیان غیراسلامی مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به مباحث قید شده درباره شبیه سازی می توان نسب طفل شبیه سازی شده را مشروع دانست و همانند فرزند طبیعی حقوق حضانت، ولایت، نفقه، توارث، وصیت و... را بر آن جاری کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1908 - تفسیر بافت بینامتنی تصوّف و عرفان جامی در بهارستان بر اساس نظریۀ فرکلاف
فاطمه قاسمیان پوران یوسفی پور کرمانی آسیه ذبیح‌نیا

عبدالرحمان جامی شاعر و نویسندۀ نام‌آور قرن نهم هجری است که درواقع خاتم‌الشعرای بزرگ پارسی گو و پس از عهد حافظ، بزرگ‌ترین شاعر شمرده شده است. جامی شاعری صوفی مسلکی است که اصطلاحات صوفیه را در شعر و نثر خود به کاربرده و در بهارستان، نمونه‌های افکار عرفانی خوب و فراوان از أکثر

عبدالرحمان جامی شاعر و نویسندۀ نام‌آور قرن نهم هجری است که درواقع خاتم‌الشعرای بزرگ پارسی گو و پس از عهد حافظ، بزرگ‌ترین شاعر شمرده شده است. جامی شاعری صوفی مسلکی است که اصطلاحات صوفیه را در شعر و نثر خود به کاربرده و در بهارستان، نمونه‌های افکار عرفانی خوب و فراوان از او یافت می‌شود. جامی این افکار را بیشتر در ضمن داستان‌های کوتاه بیان کرده است. جامی در سراسر بهارستان، هدف و غرض اصلی خود را به‌عنوان یک معلم اخلاق و عرفان ازیادنمی‌برد و به خوانندگان عرفان و اخلاق می‌آموزد و در خلال حکایات، عقاید عرفانی خود را بیان کرده و در موارد مختلف، غیرمستقیم به تعلیم پرداخته است. جامی همچون بسیاری از عرفا هدف اصلی از طی مراحل تربیتی عرفانی یا سیر منازل سلوک را که از توبه آغاز و به فنا پایان می‌یابد، وصول به ذات حق دانسته که غایت هر عارفی است. نویسنده در این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانه‌ای درصدد آن است تا به بررسی بافت بینامتنی تصوّف و عرفان جامی در بهارستان بپردازد و به این پرسش پاسخ دهد که جامی در بهارستان چگونه از مضامین عرفانی برای بیان مقاصد تعلیمی و اخلاقی خود بهره برده است؟ با بررسی بهارستان در خصوص اندیشه‌های عرفانی جامی این نتیجه حاصل می‌شود که جامی به عرفان ایرانی و نظریات شیوخ خراسان دل‌بستگی نشان داده و از مضامین گستردۀ عرفانی در ضمن حکایات برای ارشاد و راهنمایی و همچنین تعلیم دیگران استفاده کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1909 - بررسی اصطلاحات عرفانی در خمسه‌ امیرخسرو دهلوی
نورماه جمعه پور جواد کبوتری محمد شفیعی

آمیختگی عرفان به ادبیات فارسی باعث غنای هرچه بیشتر زبان و ادبیات فارسی شده، استفاده وافر شاعران عارف و عارفان شاعر از این موضوعات و مفاهیم عرفانی توانسته است راهگشای جویندگان این مسیر و باعث حفظ و نگهداری این سرمایه‌های گران بها شود. شناخت صحیح و معرّفی شاعران و اندیشه أکثر

آمیختگی عرفان به ادبیات فارسی باعث غنای هرچه بیشتر زبان و ادبیات فارسی شده، استفاده وافر شاعران عارف و عارفان شاعر از این موضوعات و مفاهیم عرفانی توانسته است راهگشای جویندگان این مسیر و باعث حفظ و نگهداری این سرمایه‌های گران بها شود. شناخت صحیح و معرّفی شاعران و اندیشه‌های آنان با توجّه به آثاری که از خود بر جای می گذارند انجام می شود. امیرخسرو دهلوی مشهور به سعدی هند و طوطی هندوستان از شاعران و عارفان فارسی زبان دهلی است و از شاعران پرکار ادبیات فارسی در داخل و در شاخة برون مرزی(به خصوص شبه قاره) به حساب می آید. او اشعار و مثنوی‌های فراوانی از خود به یادگار گذاشته است. اما خمسة این شاعر توانا با توجه به زبردستی شاعر و اینکه از نظر محققان بهترین نظیره پرداز نظامی می باشد، شایستة بررسی و تحقیق است. از آنجا که امیرخسرو در سایة نظام الدین اولیا از بزرگان مشایخ چشتیه مشرب عرفانی خود را طی کرده است، و از بهترین مریدان شیخ خود بود، آراء و افکار و دیدگاه‌های عرفانی او می تواند در شناساندن بهتر عرفان عملی راهگشا باشد. در این مقاله سعی شد اصطلاحات و مطالب عرفانی که بیشتر مورد توجه امیرخسرو دهلوی واقع شده اند مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1910 - واکاوی قلندریّات و مباحث مربوط به آن در آثار منظوم و منثور شیخ‌احمد جام
جان‌محمد افرازی حمید طبسی ابوالقاسم رادفر

10.2234/erfan.2023.706046

شیخ احمد جام از جمله عارفان نامی حوزۀ خراسان بزرگ است. آثارش در دو دستۀ منثور و منظوم جای می گیرد. در این پژوهش، مباحث قلندری در آثار منثور و دیوان اشعار بررسی شده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می د أکثر

شیخ احمد جام از جمله عارفان نامی حوزۀ خراسان بزرگ است. آثارش در دو دستۀ منثور و منظوم جای می گیرد. در این پژوهش، مباحث قلندری در آثار منثور و دیوان اشعار بررسی شده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بسامد موضوعات قلندری در دیوان اشعار از تنوّع بیشتری برخوردار است و شامل مواردی چون: تظاهر به فسق، بی اعتباری دین و ردّ مظاهر شریعت، تظاهر به آیین های غیراسلامی، تعریض به زاهدان و صوفیان، حضور در اماکن بدنام و بی اعتنایی به نام و ننگ می شود. درحالی که شیخ جام در آثار منثور خود تنها به مواردی چون انتقاد از صوفیان مرائی و عاریتی بودن نام جویی اشاره کرده است. در مجموع، تفاوت آشکار سطح ایدئولوژیک آراء شیخ جام در آثار منثور و دیوان اشعار، این فرضیّه را تقویّت می کند که این سروده ها منسوب به اوست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1911 - بررسی تطبیقی جایگاه و تقدس آب در قرآن و عرفان اسلامی
زینب سلیمی سید محمد علی ایازی کاظم قاضی زاده

آب به رغم جایگاه اساسی و اهمیت فوق العاده‌ای که در زندگی انسان و سایر موجودات دارد، جایگاه حقیقی آن از نگاه قرآن و عرفان به نحو تطبیقی هنوز مورد کاوش قرار نگرفته است و رسالت اصلی آن در جهان و وظایف انسان در قبال آن، به نحو بایسته و شایسته مورد تامل قرار نگرفته است. این أکثر

آب به رغم جایگاه اساسی و اهمیت فوق العاده‌ای که در زندگی انسان و سایر موجودات دارد، جایگاه حقیقی آن از نگاه قرآن و عرفان به نحو تطبیقی هنوز مورد کاوش قرار نگرفته است و رسالت اصلی آن در جهان و وظایف انسان در قبال آن، به نحو بایسته و شایسته مورد تامل قرار نگرفته است. این نوشتار، به قدر میسور نگاهی دارد به جایگاه والای آب و تقدس آن در عرفان و تطبیق آن با بیان قرآن و نیز باورهای باستانی ایران زمین؛ در این نگرش روشن می‌شود که نگاه عرفانی، نقشه سیر و سلوک الی الله را در آینه آب جستجو می‌نماید و نسبت به تامل جدی در آب و دعوت از آن برای حضور در زندگی معنوی فراخوان می‌دهد و باورهای باستانی ایران زمین نیز از جوانب مختلف بر تقدس آن پای می‌فشارد. از سویی دیگر آب در قرآن، جایگاهی بس والا دارد و به عنوان ضرب‌المثل شناخت و معرفت و رهگذر حکمت و بصیرت معرفی شده و آثار و احکام و آداب بی‌شماری برای آن برشمرده می‌شود، کما اینکه منشأ حیات و مظهر کثرت و برکت و طهارت و جریان و سیلان و رویش و زایش و... قلمداد می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1912 - تطبیق و مقایسه مقام فقر از دیدگاه خواجوی کرمانی و شاه نعمت‌الله ولی
سوری بیدآبادی رویا احمدامرجی شاهپرک فرحبخش اصفهان

فقر به عنوان یکی از مراحل سیر و سلوک نه تنها در ادبیات، بلکه در حوزۀ عرفانی دارای اهمیت فراوانی است. سالک در این مقام با نفی ماسوی الله به فنای فی الله دست می یابد که نهایت عرفان است. این جستار با روش تحلیلی- تطبیقی دیدگاه دو عارف و شاعر برجستة قرن هشتم، خواجوی کرمانی و أکثر

فقر به عنوان یکی از مراحل سیر و سلوک نه تنها در ادبیات، بلکه در حوزۀ عرفانی دارای اهمیت فراوانی است. سالک در این مقام با نفی ماسوی الله به فنای فی الله دست می یابد که نهایت عرفان است. این جستار با روش تحلیلی- تطبیقی دیدگاه دو عارف و شاعر برجستة قرن هشتم، خواجوی کرمانی و شاه نعمت‌الله ولی، را در رابطه با مفهوم فقر بررسی و مقایسه کرده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که دیدگاه هر دو شاعر به فقر دربردارندة فقر معنوی است که تعالی دهنده روح انسانی به سوی کمال و جایگاه بالایی نسبت به غنا دارد. با این تفاوت که خواجو در برخی ابیات که بسامد کمی دارد، فقر مادی را در نظر داشته است. هم چنین وی در کاربرد معنای فقر از اصطلاحات دیگری همچون: گدایی، بینوایی استفاده نموده، در حالی که شاه نعمت‌الله علاوه‌بر این واژگان، از واژة درویشی نیز بسیار استفاده کرده است. این نوع کاربرد فقر گویای تنوع زبان تصوف دو شاعر در بیان مقصود عرفانی خویش و دوگانگی مفهوم فقر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1913 - بررسی تطبیقی مادر و مادری در اندیشه‌های سیمون دوبووار و عرفان اسلامی
شیدا صفوت صفایی سیدفضل‌الله قدسی

فمینیسم یکی از جنجال برانگیزترین جنبش‌های اجتماعی و فکری قرن بیستم قلمداد می‌شود. هر چند جنبش فمینیسم در غرب از اوج اقبالِ اجتماعی خود باز ایستاده اما در کشور‌های در حال توسعه و از جمله کشورهای اسلامی همچنان به عنوان یک دغدغه ی اجتماعی در حال پیگیری است. فمینیست‌ها برآن أکثر

فمینیسم یکی از جنجال برانگیزترین جنبش‌های اجتماعی و فکری قرن بیستم قلمداد می‌شود. هر چند جنبش فمینیسم در غرب از اوج اقبالِ اجتماعی خود باز ایستاده اما در کشور‌های در حال توسعه و از جمله کشورهای اسلامی همچنان به عنوان یک دغدغه ی اجتماعی در حال پیگیری است. فمینیست‌ها برآنند که بین زن و مرد به ویژه در نظام تشریع فرقی نیست؛ اما دین اسلام به تفاوت‌های زن و مرد در نظام تکوین اذعان دارد و با تأکید بر جایگاه خانواده و تکریم ِنقش مادری و همسری، بر رعایت حریم‌ها و هنجارها در رفتار جنسی تأکید مضاعف دارد. از سوی دیگر عرفان اسلامی از پرورش انسان ها در محیط خانواده و نقش آفرینی مادر در این تربیت سخن گفته و به آن اهمیت ویژه ای داده است. نقش زن به عنوان مادر و همچنین همسر دراعتلای انسان و رسیدن به مراحل بالای عرفانی چه برای خود او و چه برای همسر و فرزندان، در عرفان اسلامی و شیعی، انکار ناپذیر است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده و براساس مطالعات کتابخانه‌ای تهیه و به انجام رسیده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، که گروهی از فمینیست‌های رادیکال سرکوب زنان را به موضوع مادری ربط داده و ادعا نموده‌اند که رایج‌ترین موانع بر سر راه زنان به واسطه بیولوژی تولید مثل ایجاد شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1914 - معرفی و بررسی محتوایی رسالۀ اساس‌المعرفه اثر کمال‌الدین صدیقی
مهران محبی مریم محمودی پریسا داوری حسین آقاحسینی

نسخ خطی باقیمانده از گذشتگان جزء مهمی از فرهنگ و تمدن محسوب می شود که لزوم توجه به آن به عنوان یکی از گنجینه های میراث فرهنگی، بسیار با اهمیت است. رسالۀ اساس المعرفه، از آثار نفیس سدۀ دهم هجری است که تاکنون تصحیح و چاپ نشده است. از این اثر تنها یک دست نوشته باقی مانده أکثر

نسخ خطی باقیمانده از گذشتگان جزء مهمی از فرهنگ و تمدن محسوب می شود که لزوم توجه به آن به عنوان یکی از گنجینه های میراث فرهنگی، بسیار با اهمیت است. رسالۀ اساس المعرفه، از آثار نفیس سدۀ دهم هجری است که تاکنون تصحیح و چاپ نشده است. از این اثر تنها یک دست نوشته باقی مانده است که با شمارۀ 2001-101/11 در کتابخانۀ آیت الله گلپایگانی قم نگهداری می شود و اساس پژوهش حاضر قرارگرفت. متأسفانه رسالۀ اساس المعرفه تاکنون ناشناخته مانده است لذا با توجه به اهمیت رساله، نگارندگان در این پژوهش می کوشند ضمن معرفی رسالۀ اساس المعرفه کمال الدین صدیقی، به بررسی محتوا، عناصر و مؤلفه های سبکی آن نیز بپردازند. بررسی این اثر نشان می دهد که کمال الدین صدیقی، عارفی برجسته و از شاگردان معنوی جامی و نیز از پیروان محیی الدین بن عربی است و ردّپای عرفان ابن عربی به وضوح در این رساله مشهود است. کمال الدین صدیقی همچنین نویسنده ای تواناست و به ساخت و بافت کلام اهمیّت زیادی داده است. صورخیال، لغات و مضامین عربی، کنایات، استعارات، مرادفات، تکلّفات و تصنعات که در دیگر آثار و متون این دوره دیده می شود، در این اثر نیز به وضوح مشهود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1915 - بررسی زن عرفانی، قرآنی در رمان عشق سال‌های جنگ
فریبا رحیمی شاهرخ حکمت مجید عزیزی

زنان چه به‌عنوان موضوع و چه در جایگاه خالق اثر، رکنی مهم در پهنۀ مطالعات ادبیات معاصرند. گاه در متن قرارگرفته‌اند و گاه در حاشیه؛ اما با وقوع دو رویداد مهم، یعنی انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس، چهره ای متفاوت از خود نشان داده اند. زن همیشه در کنار مرد، در تمدن سازی و أکثر

زنان چه به‌عنوان موضوع و چه در جایگاه خالق اثر، رکنی مهم در پهنۀ مطالعات ادبیات معاصرند. گاه در متن قرارگرفته‌اند و گاه در حاشیه؛ اما با وقوع دو رویداد مهم، یعنی انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس، چهره ای متفاوت از خود نشان داده اند. زن همیشه در کنار مرد، در تمدن سازی و رشد و شکوفایی جوامع انسانی ـ مستقیم یا غیرمستقیم ـ نقش‌آفرین بوده است. اسلام زن را به‌عنوان مسئلۀ مهم زندگی و متمم حیات انسانی در مسائل اجتماعی، اخلاقی و قانونی خود جاداده است. هدف اصلی نگارش این مقاله بررسی زنان آرمانی – اسلامی در رمان عشق سال های جنگ است. ازآنجاکه رمان برای بازنمایی زندگی انسان معاصر بیشترین ظرفیت را دارد، سعی شده است که مفاهیم آرمان خواهی و اسلامی زنان در این رمان برجسته گردد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که زن در این رمان برخلاف رمان های گذشته، در حاشیه، قرارنگرفته و حضور همراه با تعقل و بلوغ فکری او بیانگر تحول فکری - اجتماعی زنان پس از انقلاب است. او با فراموشی موقعیت ضعیف جسمانی، آگاهانه از تمام توان خود برای حضور مستقیم و غیرمستقیم بهره گرفته است و به تمام آرمان های مردان پاسدار پایبند است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1916 - بررسی «سماع» بارویکرد به نظریات مطرح در نسخۀ خطی کتاب «لطایف اشرفی»
اسما آتش گوهری عبد الرضا مدرس زاده محمدرضا شریفی

سماع صوفیانه از دیرباز در آثار نظم و نثر عرفا جایگاه ویژه ای به خود اختصاصداده و همواره مورداختلاف اهل تصوّف بوده است. برخی آ ن را غذای روح می نامیدند و برخی انکارمی کردند و بی زاری می جستند. در این میان با بررسی نسخۀ خطی کتاب لطایف اشرفی نظریات شیخ اشرف الدین سمنانی ـ أکثر

سماع صوفیانه از دیرباز در آثار نظم و نثر عرفا جایگاه ویژه ای به خود اختصاصداده و همواره مورداختلاف اهل تصوّف بوده است. برخی آ ن را غذای روح می نامیدند و برخی انکارمی کردند و بی زاری می جستند. در این میان با بررسی نسخۀ خطی کتاب لطایف اشرفی نظریات شیخ اشرف الدین سمنانی ـ عارف نامیِ قرن هشتم و نهم ایرانی الاصلِ هندوستان ـ درمی یابیم که وی به سماع نگاهی ویژه داشته و از آن به عنوان گوش سپردن به نغمه های زیبا و نیز به معنای پایکوبی یادنموده است. او آدمیان را به سه گروه تقسیم کرده و حکم سماع را باتوجه به ویژگی های روحی مستمع، موشکافانه معرفی نموده است. وی شروط خاصی برای سماع قائل است که اگر کسی آن شروط را به جای آورد، به حیات جاودانی نائل می شود. با اینکه اکثر مشایخ چشتیه ـ از متقدّمین و متأخّرین ـ سماع کرده و آن را جایز دانسته اند، لیکن اشرف الدین ملاک مباح بودنِ سماع را به مستمع و نحوۀ انجام شروط سماع منوط می داند. به طورکلّی، نگاه عابدانۀ وی به سماع، درخورتوجه است؛ تاآنجاکه بهترین مکان برای سماع را مسجد معرفیمی نماید. در این پژوهش برآنیم تا ضمن معرفی اجمالی سیّداشرف الدین سمنانی و کتاب لطایف اشرفی، نظریات شاخص وی را در مورد سماع تحلیل و بررسی نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1917 - تحلیل گفتمان عرفانی حافظ در جدال با هژمونی تصوف (بر اساس نظریه تحلیل گفتمان انتقادی)
مهری تلخابی

هدف مقاله حاضر، آن است که با استفاده از نظریة تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف، قدرت، ایدئولوژی و هژمونی را در شعر حافظ، در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین مورد بررسی قرار دهد. این مقاله بر آن است که شعر حافظ، به مثابة گفتمانی عرفانی است که سعی دارد، گفتمان‌های مسلط را خنث أکثر

هدف مقاله حاضر، آن است که با استفاده از نظریة تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف، قدرت، ایدئولوژی و هژمونی را در شعر حافظ، در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین مورد بررسی قرار دهد. این مقاله بر آن است که شعر حافظ، به مثابة گفتمانی عرفانی است که سعی دارد، گفتمان‌های مسلط را خنثی کند. عرفان حافظ با به کارگیری ترفندهای زبانی و بلاغی و معنایی به جدال با نهادهای هژمونیک می‌پردازد و گفتمان دیگری را در بطن فرهنگ نهادینه می‌کند. به واقع، شعر حافظ با ترسیم این جدال، به خلق توانش فرهنگی جدیدی دست زده است. در پایان این مقاله به این نتیجه می‌رسد که حافظ به مدد چارچوب خاص عرفانی خویش، نهادهای هژمونیک تصوف وشریعت را به چالش می‌کشد و درست برخلاف هژمونی حرکت می‌کند. از این روی، می‌توان گفت نظام عرفانی حافظ، بر اساس نوعی واکنش سیاسی و اجتماعی و اخلاقی شکل گرفته است. این مقاله به روش تحلیلی و توصیفی به انجام رسیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1918 - پیامدها و فرجام قدرت نامطلوب در سیمای عرفانی آیات سوره قصص
منظر نریمانی زاده یداله ملکی علی اکبر محمدی گراشی

تأثیر قدرت مطلوب و نامطلوب در پیشرفت و یا عقب ماندگی انسان در جهات معنوى و مادى بر هیچ کس پوشیده نیست. چرا که قدرت مطلوب همانگونه که کمال انسان را به عنوان موجودی مختار در مسیر الی الله تسری می‌بخشد و زمینه الهی شدن روح او را میسور کرده و به او وجه ای عارفانه می‌بخشد به أکثر

تأثیر قدرت مطلوب و نامطلوب در پیشرفت و یا عقب ماندگی انسان در جهات معنوى و مادى بر هیچ کس پوشیده نیست. چرا که قدرت مطلوب همانگونه که کمال انسان را به عنوان موجودی مختار در مسیر الی الله تسری می‌بخشد و زمینه الهی شدن روح او را میسور کرده و به او وجه ای عارفانه می‌بخشد به همان میزان قدرت نامطلوب بُعد عرفانی انسان را ستانده و او را از فیض خدایی شدن محروم کرده و باعث فقدان روح خدایی در وی می‌گردد.در این راستا برخی از آیات قرآن کریم که به آثار و تبعات قدرت نامطلوب می پردازد آیات 4 تا 6 از سوره قصص است. بر اساس این آیات، فرعون بر روی زمین در پی برتری جویی و تضعیف دیگران بود و به هر طریقی به دنبال عملی کردن این هدف بود. بر همین اساس او را نماد قدرت نامطلوب و از مفسدین معرفی می کند. این نوشتار که با روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته؛ به بیان پیامدهای قدرت نامطلوب و استکباری و سرانجام آنها بر اساس این آیات پرداخته است. قرآن کریم مشکل اصلی و اساسی قدرت فرعون را تکبّر و برتری جویی او و فساد بر روی زمین معرفی می کند. برخی از سیاست های برتری جویانه و استکباری فرعون که امروزه نیز دستاویز حکومت های استکباری است عبارتند از: ایجاد فاصله طبقاتی، تفرقه‌اندازی برای بقای حکومت، استضعاف، استخفاف و تحقیر مردم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1919 - واکاوی طریقت حروفیه در دوره عثمانی
معصومه درسار محبوب مهدویان علیرضا روحی میر آبادی

حروفیه یکی از طریقت های صوفیانه مهم و تأثیرگذار در تاریخ امپراتوری عثمانی بود که بررسی مناسبات آن با دولت عثمانی، جهت روشن ساختن زاویه ای از پیوند دولت عثمانی با طریقت های صوفیه، از اهمیت بسیاری برخوردار است. زمینه های پیدایش حروفیه به قرن 8 ق./ 14 م. در ایران برمی گردد أکثر

حروفیه یکی از طریقت های صوفیانه مهم و تأثیرگذار در تاریخ امپراتوری عثمانی بود که بررسی مناسبات آن با دولت عثمانی، جهت روشن ساختن زاویه ای از پیوند دولت عثمانی با طریقت های صوفیه، از اهمیت بسیاری برخوردار است. زمینه های پیدایش حروفیه به قرن 8 ق./ 14 م. در ایران برمی گردد. آن زمان که این طریقت در آناطولی پایه گذاری شد، توانست از طریق پیوند با بکتاشیه نفوذ خود را در قلمرو امپراتوری عثمانی گسترش داده و چندین قرن در تحولات سیاسی و اجتماعی امپراتوری عثمانی نقش داشته باشد. خواست بنیادی پژوهش حاضر، بررسی چگونگی شکل گیری و نضج و بالندگی حروفیه در قلمرو عثمانی با نگاهی به زمینه های پیدایش و آغاز آن و نیز روابط و تأثیرات حروفیه بر دیگر طریقت های تصوف، بویژه بکتاشیه و همچنین نقش سیاسی و اجتماعی حروفیه در امپراتوری عثمانی می باشد. روش تحقیق در این پژوهش روش توصیفی-تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات نیز کتابخانه ای است.نتایج و دستاوردهای این پژوهش نشان می دهد که از نخستین سال های تأسیس دولت عثمانی میان این دولت و طریقت حروفیه مناسباتی وجود داشته است و داعیان حروفیه با نفوذ در قلمرو عثمانی و ایجاد روابط محکم با بکتاشیه و نفوذ در میان ملیت های مسیحی و لشکر ینی چری، به ترویج عقاید حروفی گری پرداختند. حروفیان جهت دستیابی به اهداف اجتماعی و سیاسی خود، همواره در صدد فعالیت هایی بر علیه حکومتگران عثمانی بودند. آراء و عقاید بدعت آمیز و توطئه گری های آن ها علیه دولت عثمانی باعث گردیده بود، عثمانی ها همواره در طی قرون مختلف در پی سرکوبی و تعقیب و تعذیب آن ها باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1920 - نگاهی به مرگ‌اندیشی در اهم متون نثر عرفانی(قرن ششم تا دهم)
سارا شهسوار فرهاد ادریسی حسین آریان

مرگ پرسشی بی پاسخ در زندگی انسان بوده که از دیرباز ذهن او را به خود مشغول کرده است. در ادبیات کشورهای مختلف اندیشمندان پاسخی درخور و نه قطعی به این پرسش داده اند. متون عرفانی نیز باتوجه به اینکه بر آموزه های قرآنی و دینی تکیه دارند، مسئله مرگ را به نوعی واکاوی کرده اند. أکثر

مرگ پرسشی بی پاسخ در زندگی انسان بوده که از دیرباز ذهن او را به خود مشغول کرده است. در ادبیات کشورهای مختلف اندیشمندان پاسخی درخور و نه قطعی به این پرسش داده اند. متون عرفانی نیز باتوجه به اینکه بر آموزه های قرآنی و دینی تکیه دارند، مسئله مرگ را به نوعی واکاوی کرده اند. در مقاله حاضر که به شیوۀ تحلیلی توصیفی ارائه می شود، مهم ترین متون نثر ادبیات عرفانی از قرن ششم تا دهم موردتوجه بوده تا دیدگاه نثرنویسان را دربارۀ مرگ موردبررسی قراردهد. آنچه از بررسی متون موردنظر استنباط می شود این است که در متون عرفانی مسئله مرگ که اغلب به صورت تشبیه پرنده (آزادی روح از بدن) تصویرمی شود جزء دغدغه های نثرنویسان است و در این میان آموزه های اسلامی با دیدگاه های صوفیانه و عرفانی تلفیق شده است. به لحاظ بسامدی در آثار سهروردی بیشترین توجه را به این موضوع می توان دید. در آثار سهروردی این مسئله درقالب انواع نمادها و استعاره ها بیان شده است که گاه تفسیر جزئیات آن ها نیازمند تلاش فکری بیشتری است. در دیگر آثار بحث در این زمینه از صراحت و سادگی برخوردار است. در آثار مولانا نیز سنت تفکر عرفانی پیش از او درباره مرگ به بیانی دیگر متجلی شده است. صوفیه مرگ را عمدتاً به دو گونۀ جسمانی (اضطراری) و ارادی (خودخواسته= مرگ پیش از مرگ) تقسیم بندی می کنند و این دیدگاه به سنتی در حوزه اندیشیدن به مرگ در متون عرفانی تبدیل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1921 - نقش سلوک معنوی و عرفان عملی در تحکیم روابط زوجین با محوریت قرآن و روایات معصومین(علیهم السّلام)
معصومة السادات حسینی میرصفی

10.2234/erfan.2023.703035

خانواده نهادی اجتماعی با کارکردها و آثار بسیار است که هم تأثیرگذار و هم تأثیرپذیر از نهاد های دیگر اجتماعی است. نظام مطلوب خانواده در اسلام، با محوریت زن و مرد شکل می گیرد و از هر روش صحیحی، که به استحکام روابط زوجین بیانجامد، استقبال می کند؛ عرفان عملی و سلوک معنوی از أکثر

خانواده نهادی اجتماعی با کارکردها و آثار بسیار است که هم تأثیرگذار و هم تأثیرپذیر از نهاد های دیگر اجتماعی است. نظام مطلوب خانواده در اسلام، با محوریت زن و مرد شکل می گیرد و از هر روش صحیحی، که به استحکام روابط زوجین بیانجامد، استقبال می کند؛ عرفان عملی و سلوک معنوی از جمله این روش هاست. در عرفان عملی، سالک می کوشد که همه امور خود را در ارتباط با خدا تفسیر نماید و او را در زندگی خود ناظر و حاضر ببیند. سالک با استفاده از عرفان عملی، آنچه باید به آن عمل کند را درمی یابد و در راه رسیدن به شهود و حقیقت وجود حرکت می کند. داشتن این حالات برای سالک به معنای دوری از اجتماع نیست. در عرفان اسلامی، عرفا در سلوک معنوی، در اوج بی اعتنایی به دنیا، همچون مردمان دیگر زیست می کنند و از ثمره زندگی اجتماعی برای تقویت جنبه سلوکی و از دریافت های عارفانه خود، برای زندگی اجتماعی شان بهره می برند. از این روست که تشکیل خانواده و روابط صحیح میان زوجین همواره در سیره پیامبر(ص) و ائمه اطهار (علیهم السّلام) مورد توجه بوده است و نویسنده در این مقاله بر آن است تا به این سوأل پاسخ دهد که سلوک معنوی و عرفان عملی چه نقشی در تحکیم روابط زوجین دارد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1922 - مورخ شهیر، عارف گمنام شرف‌الدین علی یزدی در آینة «التوحید من نفس الرحمن»
ناصر خراسانی داود چوگانیان غلامعلی آریا علیرضا ابراهیم

یکی از عرفای گمنام قرن نهم شرف‌الدین علی یزدی است که به واسطة اثر معروف خود، ظفرنامه تا‌‌‌‌‌‌کنون به عنوان مورخی شهیر از وی یاد شده؛ هرچند کشف آثار و تحقیقات معاصر ابعاد دیگر شخصیت علمی‌او را هویدا کرده است لیکن معرفی نسخة خطی تازه یاب رساله تهلیلیة التوحید من نفس الرحم أکثر

یکی از عرفای گمنام قرن نهم شرف‌الدین علی یزدی است که به واسطة اثر معروف خود، ظفرنامه تا‌‌‌‌‌‌کنون به عنوان مورخی شهیر از وی یاد شده؛ هرچند کشف آثار و تحقیقات معاصر ابعاد دیگر شخصیت علمی‌او را هویدا کرده است لیکن معرفی نسخة خطی تازه یاب رساله تهلیلیة التوحید من نفس الرحمن سبب پیدایی و شناخت وجهة عرفانی این مورخ، ادیب، ریاضی دان، منجم، لغوی و موسیقی دان یزدی شده که تا کنون مهجور مانده است. در این پژوهش ضمن واکاوی زندگی و شخصیت معنوی شرف‌الدین علی یزدی کوشش شده است با بررسی‌اندیشه های عرفانی وی در سه مقولة اساسی خداشناسی، هستی شناسی و انسان شناسی، منظومة عرفانی این دانشمند تبیین شود. شرف‌الدین علی یزدی قائل به وحدت ذاتی در ضمن کثرات رتبی است و آفرینش عالم را که صورتی از نَفَس رحمانی است، نمایشی مترتب بر ظهور اسمای حسنی و بر مدار عشق می‌داند. قرائن و شواهد تاریخی حکایت از تبعیت وی از شاه نعمت الله ولی در سلوک داشته و طی طریق در کنار اشتغالات سیاسی و اجتماعی وی بسیار بارز و حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1923 - عرفان در آیینة اشعار بدر شاکر السیّاب
سلیم البوغبیش سهاد جادری

یکی از موضوعات عمدة شعر معاصر عربی، عرفان است که از دیرباز، میان شاعران زبان عربی جلوه‌ای خاص داشته است و آن‌ها با بهره‌گیری از افکار ناب عرفانی، اشعاری زیبا و دلنشین سروده‌اند. اگرچه در دورة معاصر، آموزه‌های عرفانی شاعران عارف مسلک گذشته نظیر ابن عربی دیگر نمود پیدا نم أکثر

یکی از موضوعات عمدة شعر معاصر عربی، عرفان است که از دیرباز، میان شاعران زبان عربی جلوه‌ای خاص داشته است و آن‌ها با بهره‌گیری از افکار ناب عرفانی، اشعاری زیبا و دلنشین سروده‌اند. اگرچه در دورة معاصر، آموزه‌های عرفانی شاعران عارف مسلک گذشته نظیر ابن عربی دیگر نمود پیدا نمی‌کند؛ اما از آن‌جا که عرفان با جان و دل مردم ایران آمیخته است و شعر بهترین حوزه برای نمودار کردن عواطف و افکار درونی شاعر است، می‌توان جلوه‌هایی از این اندیشه‌‌های ناب را در اشعار این دوره هم مشاهده کرد.بدر شاکر سیّاب از جمله شاعران نوگرا و شهیر ادبیات معاصر عربی می باشد، و مضامین حکمی و عرفانی بخشی از مضامین ناب دیوان اشعار وی را تشکیل می دهد؛ سیّاب با بهره گیری از مفاهیمی عارفانه همچون مرگ و فناء، تجرید، وحدت وجود، آفرینش هستی ، مسأله عشق، نوع نگاه به خداوند به قصاید خود روح و جان تازه ای بخشیده است. در این جستار نگارنده با روش توصیفی تحلیلی به پردازش داده ها براساس مؤلفه های عرفان در شعر بدر شاکر سیّاب می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1924 - بازشناسی شیوه‌های امر به معروف‌ونهی از منکر در تصوف عملی ابوسعید ابوالخیر
علی رحیمی هاتف سیاه کوهیان جمشید صدری

ابوسعید ابوالخیر به عنوان عارفی انسان دوست علی رغم رفتارهای خشن متشرعه عصر خود، با تاثیرگذاری یک مرشد معنوی و به کارگیری شیوه های غیرمتدوال و خلاقانه، بدون آنکه موجبات آزردگی کسی را فراهم سازد، به امر به معروف و نهی از منکر می پرداخت و مانع بسیاری از نابهنجاری ها و مفاس أکثر

ابوسعید ابوالخیر به عنوان عارفی انسان دوست علی رغم رفتارهای خشن متشرعه عصر خود، با تاثیرگذاری یک مرشد معنوی و به کارگیری شیوه های غیرمتدوال و خلاقانه، بدون آنکه موجبات آزردگی کسی را فراهم سازد، به امر به معروف و نهی از منکر می پرداخت و مانع بسیاری از نابهنجاری ها و مفاسد می شد. آنچه در این مقاله به عنوان مسئله اصلی مورد بررسی قرارگرفته، این است که التزام عملی ابوسعید به این فریضه دینی با وجود تساهل و تسامح وی از یک سو، و رویکرد ملامتی گری وی از سوی دیگر، چگونه صورت می گرفته است و آیا در شیوه هایی که او در انجام این فریضه به کارمی بسته، امر به معروف و نهی از منکر در معنای فقهی و اخص آن انجام می گرفته یا در معنای عام؟ آنچه از بررسی ها حاصل شد، این بود که روش اصلی ابوسعید در امر به معروف ونهی از منکر استفاده از زبان عامیانه متناسب با ظرفیت های فکری و فرهنگی مردم زمانه خود بوده و او با توجه به تفاوت های فردی و خصوصیات روحی افراد، به جای دعوت زبانی و موعظه مستقیم، به طور غیرمحسوس و غیرمستقیم به اصلاح و تربیت افراد می پرداخته است او در این شیوه به شکلی متناقض نما با عدم مبادرت به امر به معروف، موجب امر به معروف و نهی از منکر می شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1925 - آسیب‌شناسی مولوی‌پژوهی با تأکید بر مطالعات غربی و پژوهش‌های تکراری در ایران
محسن ایزدیار

با توجه به این‌که طی چند دهه اخیر سطح مطالعات و پژوهش‌‌ها در باره مولانا و آثارش در ایران و غرب رو به افزونی نهاده است جای آن دارد که این شمار از تحقیقات با رویکردی فراگیر آسیب‌شناسی شوند. در این مقاله مولوی‌پژوهی در دو حوزه مولوی‌پژوهی و غرب و پژوهش های تکراری در مطالع أکثر

با توجه به این‌که طی چند دهه اخیر سطح مطالعات و پژوهش‌‌ها در باره مولانا و آثارش در ایران و غرب رو به افزونی نهاده است جای آن دارد که این شمار از تحقیقات با رویکردی فراگیر آسیب‌شناسی شوند. در این مقاله مولوی‌پژوهی در دو حوزه مولوی‌پژوهی و غرب و پژوهش های تکراری در مطالعات مربوط به این بزرگمرد ادب، فرهنگ و عرفان ایرانی با تاکیدات بر مطالعات دانشگاهی بررسی شده و این نتیجه حاصل آمده است که ایرانیان در حوزه مولوی‌پژوهی و غرب قصور فراوانی کرده‌ و راه‌های تعامل فرهنگی با غرب را از طریق مولانا نادیده انگاشته اند و نیز در انتقال مفاهیم، اطلاعات و یافته‌های پژوهشی ایرانی به غرب تلاشی در خور انجام نداده‌اند تا آن‌جا که باعث آمده است چهره متفاوتی از مولانا در غرب معرفی شود. هم‌چنین در این مقاله، بزرگ‌ترین آفت‌های پژوهشی در باره مولوی در تحقیقات و مطالعات ایرانیان که به صورت کتاب، مقاله، پایان‌نامه و طرح ‌پژوهشی تولید می‌شوند تکرار، موازی‌نویسی و همسان‌نویسی اعلام شده است که برای دفع این آفت‌ها و پیشگیری از آسیب‌های پژوهشی بیش‌تر در محدوده موضوع مورد بررسی راه کارهایی ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1926 - اعیان ثابته ابن‌عربی با تکیه بر کتاب فصوص‌الحکم
معصومه علی کاهی رضا فهیمی منیژه فلاحی

اعیان ثابته از مهم ترین اصطلاحات عرفان ابن عربی است هرچند که مفاهیم دیگری قریب به این اصلاح فکری اسلامی وجودداشته است لیکن ابن عربی خود مبدع این اصطلاح است. شارحان و صوفیان متأثر و به تبعیت از وی آن را به کاربسته اند و از آن در مسائل متعدد در تبیین هستی شناسی عرفانی، به أکثر

اعیان ثابته از مهم ترین اصطلاحات عرفان ابن عربی است هرچند که مفاهیم دیگری قریب به این اصلاح فکری اسلامی وجودداشته است لیکن ابن عربی خود مبدع این اصطلاح است. شارحان و صوفیان متأثر و به تبعیت از وی آن را به کاربسته اند و از آن در مسائل متعدد در تبیین هستی شناسی عرفانی، بهره برده اند. در اندیشه ابن عربی اعیان ثابته از لوازم اسماء و صفات الهی و علم ثبوتی حق تعالی است. نقش واسطه اعیان ثابته در پدیده های عالم کارکردی ویژه به آن می بخشد که بدون پرداختن به آن، شناخت عرفان نظری ممکن نیست، لذا از جایگاه هستی شناختی در نظام عرفانی برخودار است. این پژوهش به بررسی اعیان ثابته در نظریات ابن عربی پرداخته که درواقع اعیان ثابته را صور اسماء الهی خوانده اند. اسماء الهی صوری از نسخ علم در تعین ثانی و علم حق دارند؛ چراکه حق تعالی عالم به اسماء خود است و صور علمی اسماء در علم خق قراردارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1927 - مراتب عرفانی عالم درآثار مولوی وسهروردی
محمدتقی خمر بهروز رومیانی مصطفی سالاری

10.2234/erfan.2023.706048

در آثار مولانا مطالبی منسجم دربارۀ مراتب عالم مطرح شده است: عقل اول، نور محمدیه، حرف و انسان کامل و ... از نام های متفاوتی است که به یک جریان واحد؛ یعنی اولین مخلوق یا صادر اول، اطلاق شده است. خلقت در مراتبی شکل گرفته است که از آن با نام کلی عوالم چندگانه نام برده شده ا أکثر

در آثار مولانا مطالبی منسجم دربارۀ مراتب عالم مطرح شده است: عقل اول، نور محمدیه، حرف و انسان کامل و ... از نام های متفاوتی است که به یک جریان واحد؛ یعنی اولین مخلوق یا صادر اول، اطلاق شده است. خلقت در مراتبی شکل گرفته است که از آن با نام کلی عوالم چندگانه نام برده شده است. عالم لاهوت، جبروت، ملکوت و ناسوت، از نام های آشنای عرفان اسلامی در این زمینه است. این مراتب را می توان در آثار سهروردی، فیلسوف و نظریه پرداز فلسفه اشراق نیز ملاحظه کرد. فارغ از دسته بندی هایی که گاه تعیین آبشخور حقیقی آن دشوار می نماید، دو عالم اصلی ملک و ملکوت یا نور و ظلمت در آثار مولوی و سهروردی وجوددارد که سمبل جهان پست مادی و جهان برتر علوی است. در این پژوهش به بررسی مراتب عالم در آثار مولوی و سهروردی می پردازیم. در آثار مولوی و سهروردی، شاهد گرایش این دو اندیشمند به نمادپردازی و نام گذاری عوالم هستیم؛ مولانا از شهرهای حقیقی در جهت تبیین مفاهیم عالم نور و ظلمت استفاده می کند و سهروردی از اسامی هورقلیا، جابلسا و جابلقا. این تقسیم بندی ها مراتب هبوط و سلوک سالک را مشخص می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1928 - تأثیر معنویت و عرفان در اقتصاد شیعیان عراق در نیمه اول قرن سوم هجری
فاطمه اخروی شهربانو دلبری طاهره عظیم زاده

وضعیت اقتصادی شیعیان در دوران ائمه با وجود زمین های زراعی ینبع که در دست آن ها وجود داشت و پر آب بودن دو رود دجله و فرات برای کشاورزان در عراق و مالیات هایی شامل خمس، زکات و غیره را که مسلمانان پرداخت می کردند، قابل اهمیت و بررسی است. همچنین واقفان نیز با انگیزه های معن أکثر

وضعیت اقتصادی شیعیان در دوران ائمه با وجود زمین های زراعی ینبع که در دست آن ها وجود داشت و پر آب بودن دو رود دجله و فرات برای کشاورزان در عراق و مالیات هایی شامل خمس، زکات و غیره را که مسلمانان پرداخت می کردند، قابل اهمیت و بررسی است. همچنین واقفان نیز با انگیزه های معنوی، الهی و عرفانی مانند مقابله با مسائل نفسانی، طی کردن مراتب روحانی، خدمت به خلق خدا صرفأ برای قرب الهی به وقف می پرداختند که در امر اقتصادی تأثیرگذار بود. نویسنده در این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است به ارزیابی عوامل موثر بر اقتصاد شیعیان در عراق پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که بی شک تشکیل حکومت الهی که انسان را به تمام اهداف مورد نظر برساند، فقط از طریق پیشوایان معصوم امکان پذیر است، زیرا حکومت های انسانی، همیشه در مسیر منافع مادی افراد یا گروه های خاص سیر کرده اند.لذا حکومت اسلامى از مهمترین مسائلى است که مسلمانان با آن سر و کار دارند و قسمتى از پایه هاى این حکومت بر مسائل اقتصادى نهاده شده است. چرا که نخستین شرط استقلال یک تشکیلات، استقلال اقتصادى است و این مطلب از طریق زکات، خمس، انفال، خراج در جهان تشیع به خوبى پیاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1929 - رهیافتی به تجربه‌های عرفانی عارفان در زبان عرفان
جلیل نیک نژاد محمدرضا زمان احمدی شاهرخ حکمت

زبان عرفانی که گویای ناب‌ترین لحظات عارف است در پی خصلت متناقض‌نمای تجربه عرفانی پارادوکسیال می‌شود و یکی از ویژگی‌های کلام عارفان همین متناقض نماهاست، بی‌گمان تأمّل وامعان نظر در گستره و ژرفای این تقابل‌ها و تناقص‌ها و روابط دو سویة آنان هر نگاهی کاونده و خواهان را به أکثر

زبان عرفانی که گویای ناب‌ترین لحظات عارف است در پی خصلت متناقض‌نمای تجربه عرفانی پارادوکسیال می‌شود و یکی از ویژگی‌های کلام عارفان همین متناقض نماهاست، بی‌گمان تأمّل وامعان نظر در گستره و ژرفای این تقابل‌ها و تناقص‌ها و روابط دو سویة آنان هر نگاهی کاونده و خواهان را به حقیقت عرفانی عارفان نزدیکتر می‌کند. کوشش و رسالت پژوهشی این مقاله بر آن است که در رهیافت زبان عرفان جنبة تجربه‌های عرفانی یک عارف را یافته، واکاود، ویژگی‌ها، دلایل و موانع این گونه تجربه‌ها را بررسی کند، چرا که معرفت عرفانی پیامد گونه‌ای تجربه است که آن را هم تجربة عرفانی نامیده‌اند، مقدمات این گونه تجربه، عرفان عملی و نتایج آن عرفان نظری نامیده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1930 - بررسی مقایسه‏ ای زبان نمادین در آثار عرفانی رسالةالطیر ابن ‏سینا و منطق‏ الطیر عطار
سعید فرزانه فرد فرزانه دستمرد

از روزگاران گذشته نماد و نمادپردازی شیوه ای در بیان داستان ها و اسطوره ها بوده است. زبان به عنوان بستری برای این نمادپردازی به شمار می رفته است. حرکت اجتماعی- فرهنگی عرفان و تصوف نوعی زبان خاص را می طلبید تا فهم معانی عمیق آن برای کسانی که با این مفاهیم بیگانه ان أکثر

از روزگاران گذشته نماد و نمادپردازی شیوه ای در بیان داستان ها و اسطوره ها بوده است. زبان به عنوان بستری برای این نمادپردازی به شمار می رفته است. حرکت اجتماعی- فرهنگی عرفان و تصوف نوعی زبان خاص را می طلبید تا فهم معانی عمیق آن برای کسانی که با این مفاهیم بیگانه اند، به آسانی میسّر نگردد. ابن سینا در رسالةالطیر خود و عطار در منطق الطیر از نمادهایی برای بیان مفاهیم ثانویه که خاص حوزۀ عرفان است بهره برده اند. مقالۀ حاضر به شیوه توصیفی تحلیلی به بررسی مقایسه ای انواع نمادها در دو متن یاد شده می پردازد. نتیجه پژوهش حاضر بیانگر این است که ابن سینا و عطار هر دو از نماد برای بیان مفاهیم عرفانی بهره برده اند؛ به گونه ای که می توان این دو اثر را داستان هایی نمادین (سمبولیک) با رنگ عرفانی دانست. بیشتر نمادهای این دو اثر بویژه منطق الطیر از جمله نمادهای وضعی (قراردادی) است. به این معنا که حاصل ابتکار و خلاقیت ابن سینا و عطار می باشد. جدای از این، می توان نمادهای سنتی (عمومی) را نیز در این دو اثر یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1931 - بررسی و تحلیل امنیت از دیدگاه عرفا
بهمن امینی‌سده علیرضا صابریان رضا کهساری

یکی از مفاهیم محوری و اساسی در مباحث حاکمیت در اسلام امنیت است که مطابق آیات و روایات تأکید زیادی بر آن شده است. از دیرباز یکی از دغدغه‌های اساسی بشر، تأمین امنیت در حوزه‌های مختلف زندگی بوده است. بسیاری از جنگ‌ها و صلح‌ها برای تأمین و حفظ امنیت رخ داده و می‌دهد. امنیت أکثر

یکی از مفاهیم محوری و اساسی در مباحث حاکمیت در اسلام امنیت است که مطابق آیات و روایات تأکید زیادی بر آن شده است. از دیرباز یکی از دغدغه‌های اساسی بشر، تأمین امنیت در حوزه‌های مختلف زندگی بوده است. بسیاری از جنگ‌ها و صلح‌ها برای تأمین و حفظ امنیت رخ داده و می‌دهد. امنیت در اسلام از لحاظ معنی و مفهوم اصطلاحی، دارای بُعد و افق گسترده و فراگیری است. از سویی در یک جامعه یکی از مهم‌ترین کارکردهای نهاد حاکمیت، تامین امنیت در همه ابعاد و حوزه‌هاست. امری که در حکومت‌هایی بر مبنای اسلام ، علاوه بر پشتیبانی‌های نظری مدرن، از آبشخور تفکرات اسلامی نیز بهره مند می‌باشد. قرآن و سنت وظیفه حاکمیت را در بسترسازی امنیت، به صورت یک تکلیف بیان نموده‌اند. عرفان اسلامی نیز از این موضوع بی‌نصیب نمانده و امنیت با گونه‌ها و نمونه‌های مختلف در کلام عرفا نمود و بروز نموده است. این پژوهش بر آن است تا برای نخستین بار به این موضوع اساسی بپردازد. نتایج تحقیق، حاکی از آن است که عرفا به تبعیت از قرآن و سنت به امنیت، به عنوان امکانی برای سعادت دنیوی و اخروی نگاه می‌کند و دیدگاه عرفا به تبعیت از قرآن، مبتنی بر پیاده سازی عملی امنیت در جامعه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1932 - بررسی عرفان اجتماعی در اندیشه‌های هنری شفیعی‌کدکنی و جورج لوکاچ
اکرم قرقره‌چی شهریار حسن زاده ناصر ناصری

عرفان اجتماعی، عرفانی است که به جامعه با سه عنصر هدایت، تربیت و ولایت می‌نگرد و دارای مراتب مختلفی است که عبارتند از: 1- عقلانیت 2- معنویت 3- حرّیت 4- عدالت. عارف براساس عناصر سه گانه هدایت، تربیت و ولایت باید جامعه را به سوی عاقل شدن، معنوی گشتن (آزادگی یا آزادی درونی) أکثر

عرفان اجتماعی، عرفانی است که به جامعه با سه عنصر هدایت، تربیت و ولایت می‌نگرد و دارای مراتب مختلفی است که عبارتند از: 1- عقلانیت 2- معنویت 3- حرّیت 4- عدالت. عارف براساس عناصر سه گانه هدایت، تربیت و ولایت باید جامعه را به سوی عاقل شدن، معنوی گشتن (آزادگی یا آزادی درونی)، آزادی بیرونی (آزادی اجتماعی) و آنگاه عدالت اجتماعی در ابعاد مختلف حرکت دهد و این امر در مرتبه حدّاقلی رشد عقلی و معنوی جامعه امکان پذیر خواهدبود. براساس اندیشه‌های لوکاچ انسان با بازگشت به ارزش‌های اصیل و معنوی میتواند روح سرگشته و نیازمند خود را سیراب کند و لذّت و رضایت را در مفاهیم ماورایی و الهی مانند یاری کردن دیگران، مهرورزی و نوع دوستی فراهم کند. شفیعی کدکنی نیز از شاعران پیشتاز در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی است که با دغدغه‌های انسانی و با احساس مسئولیّت درباب وطن، مردم و جامعه عصر خویش، در اشعار خود چهره‌ای بارز دارد. وی آرمان‌های خود را با بهره‌گیری از عناصر طبیعی و استفاده از زبانی نمادین مطرح می کند و از عشق و انسانیت و آزادگی و معرفت سخن می گوید جورج لوکاچ هم خودآگاهی اخلاقی را چیزی جز فداکاری نمی‌داند و برای رسیدن به هدف‌های اجتماعی، به تشریح راه‌ها و نظریه‌هایی می‌پردازد که سرانجام آن به ایجاد نظم تعیین شده در جامعه منجرشود ، نظمی که در آن، عصر وابستگی اقتصادی، که سبب تنزّل کرامت انسانی می شود به پایان می رسد. این مقاله با این هدف ، اندیشه و گفته‌های هنری آنان را بررسی کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1933 - تمثیل‌های نور در متون عرفانی
حسنیه عبیدی

سلوک، اساسی‌ترین بخش عرفان محسوب می‌شود. فلسفة انجام آن، به تمایلات گوناگون بشر مربوط می‌شود که بازگشت به سرزمین نور و کسب زندگی جاودان که در عرفان اسلامی بقا خوانده می‌شود مهم‌ترین دلیل آن به شمار می‌آید. در پی هبوط انسان، آن چه قوس نزولی خوانده می‌شود به اتمام رسیده و أکثر

سلوک، اساسی‌ترین بخش عرفان محسوب می‌شود. فلسفة انجام آن، به تمایلات گوناگون بشر مربوط می‌شود که بازگشت به سرزمین نور و کسب زندگی جاودان که در عرفان اسلامی بقا خوانده می‌شود مهم‌ترین دلیل آن به شمار می‌آید. در پی هبوط انسان، آن چه قوس نزولی خوانده می‌شود به اتمام رسیده و انسان به عنوان تنها موجودی که توانمندی صعود و بازگشت به شهر حقیقی را دارد می‌بایست قوس صعودی را به سمت شهر جان طی کند. سالک در مسیر سلوک، انواری را مشاهده می‌کند که گاه قابل دسته بندی است و گاه فاقد معیار مشخصی برای این کار؛ به عنوان مثال تعدد عناوین و همچنین جابجایی آن‌ها در طول تقسیم‌بندی‌های ارائه شده، عمده ترین مانع انجام این فرآیند محسوب می‌شود. در این پژوهش که به شیوة توصیفی-تحلیلی انجام می پذیرد به بررسی تمثیل‌های نور در عرفان اسلامی می پردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1934 - بازتاب اندیشه‌های عرفانی طریقت چشتیّه در مثنوی‌های امیرخسرو دهلوی
سیدطالب جلالی عباس خیر آبادی حمیدرضا سلیمانیان محمود فیروزی مقدم

چشتیّه طریقتی صوفیانه و تأثیرگذار در هندوستان است. این طریقت جایگاه خود را به عنوان یک سیستم عرفانی برجسته تثبیت کرده است. امیرخسرو دهلوی شاعر مطرح هندوستان متأثّر از آموزه های این طریقت به آفرینش آثار ادبی خویش پرداخته، با بهره گیری از معارف صوفیانۀ طریقت چشتیّه، دیدگا أکثر

چشتیّه طریقتی صوفیانه و تأثیرگذار در هندوستان است. این طریقت جایگاه خود را به عنوان یک سیستم عرفانی برجسته تثبیت کرده است. امیرخسرو دهلوی شاعر مطرح هندوستان متأثّر از آموزه های این طریقت به آفرینش آثار ادبی خویش پرداخته، با بهره گیری از معارف صوفیانۀ طریقت چشتیّه، دیدگاه های عرفانی خویش را تبیین نموده است. این پژوهش با رویکرد توصیفی در پی آن است تا جنبه های عرفانی مثنوی های داستانی امیرخسرو را مورد بررسی قراردهد. آن چه مسلّم است، محوری ترین آموزه های فرقۀ چشتیّه که در آثار این شاعر نمودیافته است، عبارتند از: توحید، تجلّی، وحدت وجود، مشیّت و عنایت الهی، عشق و ازلی بودن آن، سریان عشق در جهان هستی، عشق مجازی، شفقت، سماع، پیر، ترک تعلّقات، رباضت و تجرید، که از این میان توحید، وحدت وجود، شفقت، مشیّت و ارادۀ، الهی، شوق و نمونه هایی از این دست بررسی شده است که نتایج حاصل از این بررسی حاکی از این حقیقت است که اصول صوفیانۀ طریقت چشتیّه در آثار امیرخسرو دهلوی تأثیر مستقیم داشته و تعبیرات و اصطلاحات این فرقه در راستای تعلیم و ترویج این طریقت به کارگرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1935 - بررسی و مقایسۀ مضامین عرفانی در شعر عطار نیشابوری و ابن فارض
یسنا ثانی مصطفی سالاری بهروز رومیانی

فرید الدین عطار نیشابوری، یکی از قله های برجستۀ عرفان اسلامی است. ابن فارض نیز یکی از سرایندگان بزرگ اشعار صوفیانه در ادبیات عرب است. هر دو مهمترین و برجسته ترین مضامین و مفاهیم عرفانی را در شعر و اندیشۀ خود مطرح کرده اند. شعر و اندیشۀ هر دو شاعر شباهت های گسترده ای با أکثر

فرید الدین عطار نیشابوری، یکی از قله های برجستۀ عرفان اسلامی است. ابن فارض نیز یکی از سرایندگان بزرگ اشعار صوفیانه در ادبیات عرب است. هر دو مهمترین و برجسته ترین مضامین و مفاهیم عرفانی را در شعر و اندیشۀ خود مطرح کرده اند. شعر و اندیشۀ هر دو شاعر شباهت های گسترده ای با هم دارد. ازجمله مباحث مشترک بین این دو شاعر عارف می توان به وحدت وجود عشق و ... اشاره کرد. لذا با توجه به اهمیت ادبیات عرفانی در میان ملل اسلامی، مسأله ای که در این پژوهش مطرح می شود؛ این است که با استفاده از زبان هنری ابن فارض و عطار که به دو فرهنگ و زبان و ملّیت و زمان متفاوت تعلّق دارند، مضامین عرفانی اسلامی به کار رفته در اشعار آن دو را استخراج، و به صورت تطبیقی مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم و وجوه اشتراک و افتراق مضامین عرفانی اسلامی از میان اشعار آن دو را در دو فرهنگ متفاوت، نمایان کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1936 - کاربرد وکالت عرفانی در ماهیت وکالت دادگستری
شهریار باقری سعید بیگدلی نجادعلی الماسی

10.2234/erfan.2023.703038

تعریف و مبنای وکالت در دادگستری را بایستی در علوم پیشینی آن و در مباحث فلسفۀ حقوق هنجاری، جستجو نمود. در وکالت، نیابت و اجازه از دیگری اهمیت دارد که در تاریخ تمدن ملت‌ها بر اساس مبانی فکری و اخلاقی و اجتماعی آنها استوار است. در این مقاله تلاش می‌گردد تا یکی از این مبانی أکثر

تعریف و مبنای وکالت در دادگستری را بایستی در علوم پیشینی آن و در مباحث فلسفۀ حقوق هنجاری، جستجو نمود. در وکالت، نیابت و اجازه از دیگری اهمیت دارد که در تاریخ تمدن ملت‌ها بر اساس مبانی فکری و اخلاقی و اجتماعی آنها استوار است. در این مقاله تلاش می‌گردد تا یکی از این مبانی فلسفۀ حقوق هنجاری که به حوزۀ عرفان ارتباط می‌یابد و آن توکل و وکالت عرفانی است، ریشه یابی شود و جایگاه وکالت در مبانی فکری عرفانی و حقوقی مورد توجه قرار گیرد و در مقایسه با وکالت دادگستری، نقش زمینه‌‌های فکری و معنوی و اخلاقی در علوم قضایی کاوش گردد و با روش کتابخانه‌ای و با ارجاع به منابع اولیۀ این دو رشته، این نتیجه را روشن نماید که وکالت معنایی گسترده دارد که شاخه‌ای از آن در عرفان ریشه دارد و از توکل نیز مایه می‌گیرد. از نظر حقوقی نیز شرط اخلاقی، رعایت مصلحت موکل، امانتداری و حفظ اسرار در آن رعایت می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1937 - بررسی مقایسه‏ ای انواع و کارکرد نماد در داستان‏های عرفانی ابن‏ سینا و سهروردی
معصومه روحانی فرد حمید عالی کردکلایی

بیان رمزی مفاهیم عرفانی شگرد متصوفه و عارفان برای رساندن و القای مقصود خود به دیگران بوده است. کاربرد رمز در داستان‌های ادب فارسی و به ویژه داستان هایی که در حوزۀ ادبیات تصوف خلق شده‌اند، ابزاری بوده است برای پنهان کردن مفاهیم عمیق عرفانی که در بیشتر موارد بایستی از درک أکثر

بیان رمزی مفاهیم عرفانی شگرد متصوفه و عارفان برای رساندن و القای مقصود خود به دیگران بوده است. کاربرد رمز در داستان‌های ادب فارسی و به ویژه داستان هایی که در حوزۀ ادبیات تصوف خلق شده‌اند، ابزاری بوده است برای پنهان کردن مفاهیم عمیق عرفانی که در بیشتر موارد بایستی از درک ناآگاهان این حوزه به دور می‌ماند. استفاده از رمز و نماد در آثاری که به شکل داستان روایت می شود، روایت تمثیلی را پدید می‌آورد که داستان های ابن سینا و سهروردی را می توان مصداق و نمونۀ بارز آن دانست. جستار حاضر به شیوه توصیفی تحلیلی تلاش می کند تا انواع و کارکرد نماد را در داستان های این دو فیلسوف که تمایلات عرفانی داشتند؛ به شکلی مقایسه‌ای بررسی کند. آنچه از پژوهش حاضر به دست آمده، بیانگر این نکته است که نماد در داستان های سهروردی در مقایسه با داستان‌های ابن سینا بسیار پیچیده تر و شخصی تر است. از سوی دیگر سهروردی در مقایسه با ابن سینا بیشتر از نمادهای وضعی یا قرادادی استفاده کرده است. او از نمادهای سنتی (عمومی) که بیشتر آن ها از اساطیر ایران باستان نشأت گرفته اند استفاده می کند و آن ها را به عنوان نمادهای وضعی در آثار عرفانی خود به کار می گیرد. در نتیجه شبکه نمادها که روایت تمثیلی را می سازد، بسیار تودرتو و بغرنج است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1938 - مفهوم انسان در فقه و حـقوق اسلامی و بازخورد آن با نظریه‌های عرفان و تصوف
بهمن باباجانیان

موضوع مقاله، تأملی در حوزة معرفت‌شناسی وضعیت انسان در فقه و حقوق و ارتباط آن با عرفان و شیوه تفکر عرفانی است. این پژوهش برای جواب‌دادن به این پرسش است که حقوق انسانی و مراتب آن به چه صورت در فقه و عرفان، به صورت های گوناگون تبیین شده و دارای چه مراتبی است. پژوهش نظری (T أکثر

موضوع مقاله، تأملی در حوزة معرفت‌شناسی وضعیت انسان در فقه و حقوق و ارتباط آن با عرفان و شیوه تفکر عرفانی است. این پژوهش برای جواب‌دادن به این پرسش است که حقوق انسانی و مراتب آن به چه صورت در فقه و عرفان، به صورت های گوناگون تبیین شده و دارای چه مراتبی است. پژوهش نظری (Theoretical) با روش تحلیلی ـ توصیفی (Analytical - Descriptive) و رویکردی شیوة تحلیل متن های پژوهش است. فرضیة اصلی پژوهش، پیوند نظریه ها و دیدگاه های عرفانی با مبانی حقوق فردی ـ اجتماعی انسان است. حقوق و راهبردهایی که در فقه و اصول اسلامی نیز تبیین شده است. برخی از نظریه های عرفانی در پی ساخت جایگاه و به تبع آن حقوق انسانی برای انسان هستند. برخی دیگر براساس حقوق تعریف شدة اشخاص، نظریات خود را عنوان کرده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1939 - تجربه مشترک انحلال فردیت در عرفان اسلامی و عرفان هندی
مهناز دانائی‌فر علی عین‌علیلو شهین اوجاق‌علیزاده

هدف از این تحقیق بررسی تجربیات مشترکی است که دو مکتب عرفانی اسلامی و هندی در باب انحلال فردیت دارند. انحلال فردیت به معنای گذشتن از خود تن و یکی شدن با خالق است که در عرفان اسلامی با نام فنا فی الذات شناخته می شود. در این پژوهش به روش تحلیلی، با بررسی متون عرفان هندی و أکثر

هدف از این تحقیق بررسی تجربیات مشترکی است که دو مکتب عرفانی اسلامی و هندی در باب انحلال فردیت دارند. انحلال فردیت به معنای گذشتن از خود تن و یکی شدن با خالق است که در عرفان اسلامی با نام فنا فی الذات شناخته می شود. در این پژوهش به روش تحلیلی، با بررسی متون عرفان هندی و عرفان اسلامی به دنبال یافتن مشترکات و مفاهیم کلی که تحت این مشترکات توسعه داده شده اند، بودیم. نتیجه این که در متون‌ اوپانیشاد‌ و عرفان اسلامی؛ انسان علت غایی آفرینش‌ دانسته‌ شده و در هر دو مکتب عرفانی انسان مـظهر‌ و آیـنۀ‌ صفات‌ الهی است. در عرفان هندی، روح انسان تحت تأثیر کرمه بر جیوه؛ در چرخه سمساره؛ از جسمی به جسمی بالاتر یا حضیض تر حلول می کند. و تنها راه نجات از این چرخه و انحلال در برهمن؛ همانا دانش، عمل یا عشق می باشد. در عرفان اسلامی اما تناسخ وجودندارد و موضوعیت انحلال فردیت و فنای در ذات با رها شدن از قیود مادّی و یافتن صدق و صفای باطنی؛ ممکن است. انحلال فردیت به عنوان تجربه مشترک بین دو اندیشه عرفان اسلامی و عرفان هندی را از نظر مفاهیم کلی شبیه به همدیگر است اما از نظر جزئیات و توسعه مفاهیم با یکدیگر تفاوت دارند. هرچند در هر دو مکتب عرفانی؛ عشق نجات بخش روح انسان معرفی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1940 - بررسی چندمؤلفه‌ عرفانی درمنظومۀ شیخ صنعان ادب عامیانۀ کردی با روایت مام احمدلطفی
نسرین روکش فرهاد کاکه رش مهری پاکزاد

مبانی عرفان وتصوف از مهم ترین درون مایه های فرهنگ اسلامی وادبیات فارسی وکردی بوده و درآثار بزرگان ادب وعرفان به ویژه ادب عامیانه کردی بازتاب فراوانی داشته است. مام احمدلطفی، یکی از راویان این داستان به صورت فولکلوریک (ادبیات شفاهی)بیت کردیاست که به تأثیر از داستان شیخ ص أکثر

مبانی عرفان وتصوف از مهم ترین درون مایه های فرهنگ اسلامی وادبیات فارسی وکردی بوده و درآثار بزرگان ادب وعرفان به ویژه ادب عامیانه کردی بازتاب فراوانی داشته است. مام احمدلطفی، یکی از راویان این داستان به صورت فولکلوریک (ادبیات شفاهی)بیت کردیاست که به تأثیر از داستان شیخ صنعان عطار روایت کرده است اما به لحاظ مردم شناسی وجامعه شناختی، تلفیقی بین عرفان عطار و اعتقادات عرفانی دوره و جغرافیای راوی درآن نمایان است و دیدگاه های متفاوت عرفانی را ارائه داده است. این مقاله با هدف مؤلفه های عرفانی در منظومۀ شیخ صنعان ادب عامیانۀ کردی با روایت مام احمدلطفی باروش پژوهشی ، توصیفی ـ تحلیلی نگارش شده است.یافته های مقاله نشان می دهد که داستان کردی شیخ صنعان هرچند در کلیّات و مضمون و مفهوم آن مطابق با شیخ صنعان عطار است اما هم در قالب و فرم وهم در محتوا تفاوت هایی دارد که نشان از تأثیرات فرهنگی قوی و تحولات فرهنگ عرفانی در دوره های گوناگون است. تغییرات در شخصیت های مهم تأثیرگذار و حتی بعضی آداب عرفانی آشکار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1941 - بررسی درون مایه‌های عرفانی در ادبیات پایداری در شعر طاهره صفارزاده و بشری البستانی
بهنام فعلی عنایت الله فاتحی نژاد لطیفه سلامت باویل

عرفان و تصوف یکی از مکاتب اسلامی است که از اسلام ریشه دارد و در طول تارخ اسلام طرفداران زیادی داشته و هم اکنون هم دارد و نه تنها دراندیشه بلکه در حرکت‌های جهادی و پایداری و گاه در قالب گروه‌های مبارز پا به عرصه وجود گذاشته است. در ادبیات معاصر فارسی وعربی، مؤلفه‌ها و شا أکثر

عرفان و تصوف یکی از مکاتب اسلامی است که از اسلام ریشه دارد و در طول تارخ اسلام طرفداران زیادی داشته و هم اکنون هم دارد و نه تنها دراندیشه بلکه در حرکت‌های جهادی و پایداری و گاه در قالب گروه‌های مبارز پا به عرصه وجود گذاشته است. در ادبیات معاصر فارسی وعربی، مؤلفه‌ها و شاخصه‌های ادب عرفانی و پایداری در شعر بشری البستانی و طاهره صفارزاده الگوهای مهم در ترکیب این دو حوزة ادبی ست.، بشری البستانی شاعره معاصر عراقی از جمله شاعرانی است که بخش بسیاری از اشعارش را به مفاهیم و مؤلفه‌ای ادبیات پیداری و در عین حال زبان و درون مایه‌های عرفانی اختصاص داده و طاهره صفارزاده از جمله شاعران معاصر ایرانی است که به عنوان یک شاعر انقلابی بخش مغتنمی از اشعارش را به مفاهیم ادبیات عرفانی اختصاص داده است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به مطالعه و تحلیل مؤلفه‌های عرفانی در شعر شاعران ادب پایداری چون بشری البستانی و طاهره صفار زاده می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1942 - مقایسه عرفانی و کلامی دیدگاه مولوی و سعدی در جبر و اختیار
معصومه حبیب‌وند محمدصادق تفضلی حجت اله غ منیری

10.2234/erfan.2023.706051

پژوهش حاضر با عنوان مقایسه عرفانی و کلامی دیدگاه مولوی و سعدی در جبر و اختیار سعی دارد با شیوه تحلیلی _توصیفی موضوع یادشده را در آثار منثور و منظوم مولانا و سعدی واکاوی کرده و معانی این دو مقوله را به منظور کشف شاخص‌های برخی ابیات و نوشته های این دو شاعر به خواننده ار أکثر

پژوهش حاضر با عنوان مقایسه عرفانی و کلامی دیدگاه مولوی و سعدی در جبر و اختیار سعی دارد با شیوه تحلیلی _توصیفی موضوع یادشده را در آثار منثور و منظوم مولانا و سعدی واکاوی کرده و معانی این دو مقوله را به منظور کشف شاخص‌های برخی ابیات و نوشته های این دو شاعر به خواننده ارائه نماید. جبر و اختیار از نکات کلیدی و کاربردی اشعار مولانا و سعدی است، که اصطلاحاتی از قبیل: تقدیر و سرنوشت ، خیر و شرو جبر و تفویض... را نیز دربرمی گیرد. اختیار در اندیشه مولانا تا اندازه ای فراتر از اختیار در باور سعدی است .جبری هم که مولانا از آن سخن می‌گوید با جبری که سعدی در آثار خود بیان می نماید تا حدی متفاوت است .مولانا در مثنوی گاه از منظرعرفان و گاه از دیدگاه کلامی به این دو موضوع پرداخته است؛ مثلاً درباره جبرو اختیارسالک معتقد است زمانی که وی در آغاز سیر و سلوک قراردارد در حالت اختیار است؛ اما وقتی به مقام فناءفی الله و معیت حق می رسد دیگر اختیاری از خود ندارد بلکه وجود او در جبر مطلق است. نگرش سعدی بیشتر به جبر گرایش دارد و کمتر از اختیار سخن می‌گوید جبر در اندیشه او طبق نظریۀ اشعری ، حاکمیت مطلق قضا و قدری است که بر کل جهان حاکم است و انسان در چارچوب یک جبر از پیش تعیین شده در این جهان حرکت می‌کند. در نهایت در طرح مسئله اختیار، مولوی و سعدی با توجه به اینکه انسان راجع به امور نفسانی و روحانی خویش صاحب اختیار است، به مجاهدت نفسانی و تربیت نفس پرداخته اند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1943 - تحلیل گفتمان عرفانی سلوک مرید در مثنوی براساس الگوی فرکلاف
فرج الله نخعی سرو هادی حیدری نیا عزیزالله توکلی کافی آباد

تحلیل گفتمان انتقادی شاخه ای از علم زبان شناسی است که به بررسی رابطۀ متن و نحوۀ تولید ایدئولوژی می پردازد. نورمن فرکلاف در الگوی پیشنهادی خود برای تحلیل متن، سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین را درنظر می گیرد. مقالۀ حاضر با روش توصیفی-تحلیلی سعی دارد به بررسی دیدگاه مولوی درب أکثر

تحلیل گفتمان انتقادی شاخه ای از علم زبان شناسی است که به بررسی رابطۀ متن و نحوۀ تولید ایدئولوژی می پردازد. نورمن فرکلاف در الگوی پیشنهادی خود برای تحلیل متن، سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین را درنظر می گیرد. مقالۀ حاضر با روش توصیفی-تحلیلی سعی دارد به بررسی دیدگاه مولوی دربارۀ مراحل سیر و سلوک عرفانی بپردازد. این پژوهش در سطح توصیف، کاربرد واژگان هسته ای و روابط معنایی واژگانی و فرآیندها را در مثنوی بررسی کرد. در سطح تفسیر گفتمان های ترک تعلقات، برتری کشف و شهود، انکار عقل جزوی، تدریجی بودن سیر و سلوک و لزوم متابعت از پیر به عنوان گفتمان های غالب مشخص شد. در سطح تبیین نیز این نتیجه به دست آمد که مولوی گفتمان های مسلط عصر خود را در این باره باز تولید کرده و دیدگاه وی در این زمینه با ایدئولوژی غالب روزگار خود همسو است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1944 - تباین رفتاری جهاد با خشونت و افراطی‌گری از منظر عرفانی قرآن
محمد امین مؤیدی بنان یداله ملکی سیدکریم خوب بین خوش نظر

غایت نهایی در تحقیق حاضر تشریح و آشکار ساختن رفتار در جهاد که منحصر در سبیل الله شده و کارزاری که زمینه تحقق قرب الهی و درک عرفان ربوبی را میسور می‌کند و مباینت آن با خشونت و افراطی‌گری از منظر قرآن کریم است. بنابراین همه آنچه در طی تحقیق بر آن ادعا شده، در پرتو کلام ال أکثر

غایت نهایی در تحقیق حاضر تشریح و آشکار ساختن رفتار در جهاد که منحصر در سبیل الله شده و کارزاری که زمینه تحقق قرب الهی و درک عرفان ربوبی را میسور می‌کند و مباینت آن با خشونت و افراطی‌گری از منظر قرآن کریم است. بنابراین همه آنچه در طی تحقیق بر آن ادعا شده، در پرتو کلام الهی و با بهره مندی از روایات مربوطه، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و فن کتابخانه‌ای مورد تحلیل قرار‌گرفته است. در پی تتبعاتی که در کلام وحیانی قرآن کریم به دست آمد و آداب رفتاری فریضه مقدس جهاد مورد واکاوی و بررسی همه جانبه قرار‌گرفت مشخص‌گردید که این فریضه علی رغم حدت و شدتی که در مقابله با خصم و در وجه عملی خود بروز می‌دهد اما در تقرب مجاهد به خدا و عارف ساختن وی، در عین حال، مباینتی آشکار با هر گونه خشونت و افراطی‌گری برآمده از آن دارد که به هیچ روی سنخیت و تشابهی میان جهاد مقدس و شدت عمل‌ها و رفتارهای غیر انسانی که به نام مجاهد و در زیر لوای اسلام صورت می‌پذیرد و در وجه سبوعانه و کنش‌های وحشیانه رُخ می‌نماید و انسان را از منزلت واقعی خود دور می‌سازد وجود ندارد. حرمت رفتاری جهاد که در دو وجه کلی و جزئی آن نِمود می‌یابد و هر گونه تجاوز و اسراف مختص خشونت را در مقابل رعایت احکام خدا و تقدم دشمن نزدیک متعین شده در وجه کلی قرار می‌دهد و از سویی دیگر در وجه رفتار و عملکردهای جزئی آن است که هر گونه افراط در قتل و کشتار و ویرانی و تعدی به مظلومین در کارزار و جبهه خشونت، در مباینت آشکار با پاسداشت خون بی‌گناهان و مبرّیان از جنگ و ضعفاء و منع ویرانی و مغبون ساختن مایملک مردم مبتلی به جنگ که متعین شده در آداب رفتاری جهاد است معرفی می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1945 - زیبایی‌شناسی کاربرد عناصر عرفانی در شعر دفاع مقدس با تکیه ‌بر سروده‌های قیصر امین پور، سلمان هراتی و زکریا اخلاقی
جعفر محمدی آرش مشفقی عزیز حجاجی کهنوج

شاعران دفاع مقدس، تمام توان را در به تصویر کشیدن رویدادها و حوادث جبهه‌های جنگ به کار گرفتند. جنبۀ شهادت‌طلبی، آزادی‌خواهی، بی‌توجهی به ارزش‌های دنیوی و همچنین گذشتن از مال و جان برای حفظ ارزش‌های دینی و معنوی، مهم‌ترین دلایلی بود که باعث شد شعر دفاع مقدس با سرچشمه‌های أکثر

شاعران دفاع مقدس، تمام توان را در به تصویر کشیدن رویدادها و حوادث جبهه‌های جنگ به کار گرفتند. جنبۀ شهادت‌طلبی، آزادی‌خواهی، بی‌توجهی به ارزش‌های دنیوی و همچنین گذشتن از مال و جان برای حفظ ارزش‌های دینی و معنوی، مهم‌ترین دلایلی بود که باعث شد شعر دفاع مقدس با سرچشمه‌های هویت ملی و معنوی ارتباط برقرار کند و زمینه‌ای برای بازآفرینی این نوع نگرش ها، همسو با ارزش‌های انقلاب اسلامی بشود. این ویژگی به‌گونه‌ای است که در شعر شاعران دفاع مقدس بسیاری از تجربه‌های عرفانی که در شعر شاعران عارف به کار رفته، بازآفرینی شود. این ویژگی در شعر شاعرانی چون قیصر امین پور، سلمان هراتی و زکریا اخلاقی قابل مشاهده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی کوشش در راستای کشف و بررسی جنبه های عرفانی مورد توجه شاعران در شعر روایی دفاع مقدس است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شعر دفاع مقدس در زمینه‌های مختلفی همچون مضامین عرفانی ورود و حضور داشته و همچنین مشخص شد شاعر دفاع مقدس از عناصر و مضامین متداول در شعر عرفانی فارسی و دیگر پیوند بین مضامین عرفانی با درون‌مایه‌های دینی در شعرهای خود استفاده کرده است که از ویژگی‌های انقلاب اسلامی و حماسه هشت سال دفاع مقدس است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1946 - تحلیل بازنمودهای سبکی نثر صوفیانه در مرصادالعباد نجم‌الدین رازی
زهرا زرعی

عرفان حکایت گر پیوند انسان با معبود است. شرح این حکایت در آثار منظوم و منثور فارسی دست کم از قرن پنجم به بعد در خلال شعرها و کتاب های نثر فارسی آمده است. مرصاد العبادمن المبدأالی المعاد یکی از این آثار منثور است که راهنمای سالکان در سیروسلوک عرفانی است. نجم الدین رازی د أکثر

عرفان حکایت گر پیوند انسان با معبود است. شرح این حکایت در آثار منظوم و منثور فارسی دست کم از قرن پنجم به بعد در خلال شعرها و کتاب های نثر فارسی آمده است. مرصاد العبادمن المبدأالی المعاد یکی از این آثار منثور است که راهنمای سالکان در سیروسلوک عرفانی است. نجم الدین رازی در قرن هفتم این اثر راه به نثر ساده نگاشته؛ امّا نسبت به دیگر آثار منثور پیش از خود تفاوت هایی سبکی در آن دیده می شود. نثر ساده این کتاب گاه با به کارگیری صنایع ادبی و همچنین لغات عربی بیشتر به سمت نثر فنی سوق می یابد. مقاله حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی سعی دارد بازنمودهای سبک نثر صوفیانه را در این کتاب بررسی نماید. پژوهش حاضر به این نتیجه دست یافته که مرصادالعباد دارای نثری یکدست و یکنواخت نیست و گاه مؤلف با توسل به صنایع ادبی سعی کرده است تا به تزئین نثر خود بپردازد. سجع پرکاربردترین صنعت بدیعی است که در این متن مشاهده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1947 - جلوه‌هایی از پژوهش و عمل در نگاه مولانا
پروین رضایی

تامل در اندیشه‌های مولوی و تعمق در ژرفای آن برای پژوهشگرعرفانی، هرزمان نو می‌شود وآفرینش تازه‌ای ازآن دریافت می‌گردد. در دورة معاصر پژوهش کاربردی مورد توجة بسیار است و این موضوع هم در نگاهی به مثنوی قابل کشف است. نگارنده در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، پیرامون اندیش أکثر

تامل در اندیشه‌های مولوی و تعمق در ژرفای آن برای پژوهشگرعرفانی، هرزمان نو می‌شود وآفرینش تازه‌ای ازآن دریافت می‌گردد. در دورة معاصر پژوهش کاربردی مورد توجة بسیار است و این موضوع هم در نگاهی به مثنوی قابل کشف است. نگارنده در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، پیرامون اندیشه‌های عرفانی در عملگرایی بحث می‌شود. ضمن بیان مقدمه‌ای در معرفی مولانا، جلوه‌هایی از اندیشه‌ها ونظریه‌های جاودان وی در عمل‌گرایی، نشان داده می‌شود. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد آنچه امروز غرب و نظریه پردازان آن‌ها به عنوان عملگرایی بر زبان می‌رانند و از آن بحث می‌کنند در فرهنگ و ادب ایرانی به طور عملی راه خود را پیموده است. مولانا بیماری و رنج‌های و ناکامی‌های انسانی را بسیار دقیق درک کرده و می دانسته است علاقه و باور انسانی وحتی نسل حاضردر همین آموزه هایی است که با عمل سازگار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1948 - جلوه‌هایی از پیر و شیخ و نقش آن در دیوان سنایی
فرزانه دستمرد

سنایی یکی از شاعران اندیشمند در ادبیات عرفانی و آثارش از رویکردهای مختلف موردتحقیق قرارگرفته، اما کمتر بر دیوان اشعارش کنکاش انجام‌شده است. یکی از عناصر برجسته و پربسامد در عرفان و تصوف و دیوان اشعار سنایی، بحث پیران و مشایخ هست که به‌عنوان رهنمایان معنوی، نقش مؤثر و غی أکثر

سنایی یکی از شاعران اندیشمند در ادبیات عرفانی و آثارش از رویکردهای مختلف موردتحقیق قرارگرفته، اما کمتر بر دیوان اشعارش کنکاش انجام‌شده است. یکی از عناصر برجسته و پربسامد در عرفان و تصوف و دیوان اشعار سنایی، بحث پیران و مشایخ هست که به‌عنوان رهنمایان معنوی، نقش مؤثر و غیرقابل انکاری در تربیت سالکان و مریدان سفر معنوی طریقت دارند و سالکان با استمداد از ارشادات آنان از گردنه ها و عقبه های سیر باطنی رهایی یافته و مسیر پرمخاطرة سلوک را به‌سلامت طی می نمایند. این نوشتار در صدد است تا به روشی توصیفی– تحلیلی از رهگذر کشف و تحلیل شواهد شعری، به تبیین دیدگاه این سرایندة ادبیات عرفانی در مورد پیران و مشایخ و نقش آن ها در سیر و سلوک عرفانی بپردازد و به این نتیجه رسیده است که حضور پیر هدایت گر به دو شکل و دوبعدی بودن جلوه‌گر است. گاهی طالب برخورداری از لذات مادی و تنعمات دنیوی بوده و هم نیازمند تنعمات عالم حقیقت در جامة زاهد و صوفی و هدایت‌گری و وارستگی از تعلقات دنیوی بوده است و از همه مهم تر، عشق و فنا را درراه رسیدن به وصال الهی به پیران روحانی نسبت می‌دهند که جامع تمامی صفات انسان کامل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1949 - تحلیلی بر شاخصه‌های عرفانی تئوری مهدویت
سیدعبدالله دانشی سیده فاطمه حسینی میرصفی

تئوری مهدویت نظر به گستردگی و جهان شمول بودن آن دارای ابعاد بسیار گسترده و ناشناخته‌ای است؛ یکی از مهم‌ترین مصادیق در عرفان اسلامی، مسأله ختم و مهدویت است که با عناوینی همچون انسان کامل، صاحب ولایت باطنی و ... عنوان شده است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و به شیوه کت أکثر

تئوری مهدویت نظر به گستردگی و جهان شمول بودن آن دارای ابعاد بسیار گسترده و ناشناخته‌ای است؛ یکی از مهم‌ترین مصادیق در عرفان اسلامی، مسأله ختم و مهدویت است که با عناوینی همچون انسان کامل، صاحب ولایت باطنی و ... عنوان شده است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و به شیوه کتابخانه‌ای درصدد بیان تفسیری عرفانی از مسئله مهدویت است. ذکر این نکته ضروری است که علی رغم برداشت‌های متفاوت از مفاهیم عرفانی و تأویل‌های گوناگون بسیاری از مبانی نظری و عملی عرفان در پیوند ناگسستنی با جامعه آرمانی مهدوی است. جایگاه کمتر شناخته شده تئوری مهدویت در مباحث عرفانی و تحقیقات فارسی و تطبیق آرای این نظریه و ایده با اصطلاحات اصیل عرفانی که به طور کلی بعد از ابن عربی رشد قابل توجهی داشته، نگارنده را بر آن داشته تا دست به این پژوهش بزند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1950 - جایگاه و عوامل آرامش درقرآن کریم و عرفان اسلامی
خدیجه اصیل علی رضا صابریان جعفر تابان

آرامش تعادل روحی ونبودتشویش واظطراب است که برآیندآن برخورد درست بامسائل وگرفتاری ها ورسیدن به آرامش حقیقی است.آرامش دراقسام مختلف:طبیعی،روانی واعتقادی ازمولفه های سعادت است که به دوشکل آرامش روحی وامنیت اجتماعی ظهورمی یابد. براین اساس دانشمندان اسلامی به آرامش نگاهی قدس أکثر

آرامش تعادل روحی ونبودتشویش واظطراب است که برآیندآن برخورد درست بامسائل وگرفتاری ها ورسیدن به آرامش حقیقی است.آرامش دراقسام مختلف:طبیعی،روانی واعتقادی ازمولفه های سعادت است که به دوشکل آرامش روحی وامنیت اجتماعی ظهورمی یابد. براین اساس دانشمندان اسلامی به آرامش نگاهی قدسی افکنده وآن راپدیده ای الهی شمرده اندوبخش وسیعی ازآموزه های دینی به آن اختصاص یافته است. از طرفی عرفان طریقی است که با طی آن می‌توان به شناختی شهودی و حضوری از حقیقت و معرفت ناب به صورت بی واسطه نایل آمد و پاسخی قطعی به نیازهای اساسی و پرسش آدمی و ارامش و نشاط جاودانی حاصل از آن دست یافت. از طرفی باید توجه داشت که قرآن مجید بهترین دستورها را آورده و بهتر از همه، انسانها را به راز ورمز بندگی و سلوک آشنا می‌سازد.از این رو در مقاله حاضر به موضوع جایگاه و عوامل آرامش درقرآن کریم و عرفان اسلامی خواهیم پرداخت. در نوشتار حاضر که به روش توصیفی - تحلیلی و با هدف تبیین و تشریح علمی جایگاه و عوامل آرامش در قرآن کریم و عرفان اسلامی به انجام رسیده این نتایج حاصل گردید که ایمان، تقوی و پرهیزگاری عامل اصلی آرامش و زمینه سازآرامش فردی و اجتماعی و همچنین آرامش روح وروان فردوجامعه می‌باشد. از سوی دیگر عرفان طریقی است که با طی آن می‌توان به شناختی شهودی و حضوری از حقیقت و معرفت ناب به صورت بی‌واسطه نایل آمد و به پاسخی قطعی به نیازهای اساسی و پرسش‌های آدمی و آرامش و نشاط جاودانی حاصل از آن دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1951 - تحلیل و تطبیق عشق از منظر شیخ علاءالدوله بیابانکی و حضرت امام خمینی (ره)
سعید کرکه‌آبادی پروین دخت مشهور فرزاد عباسی محبوبه ضیاخدادادیان

عشق از مسائل بنیادین عرفان است، چنان‌که بدون در نظرگرفتن آن عرفان و حکمت متعالیه قابل‌فهم نیست. در ادبیات عرفانی نیز عشق از جایگاه بالایی برخورداربوده و هست؛ ازاین‌رو بخش زیادی از ادبیات عرفانی به این موضوع اختصاص دارد. در ادبیات عرفانی به خصوص در کلام شیخ علاءالدوله و أکثر

عشق از مسائل بنیادین عرفان است، چنان‌که بدون در نظرگرفتن آن عرفان و حکمت متعالیه قابل‌فهم نیست. در ادبیات عرفانی نیز عشق از جایگاه بالایی برخورداربوده و هست؛ ازاین‌رو بخش زیادی از ادبیات عرفانی به این موضوع اختصاص دارد. در ادبیات عرفانی به خصوص در کلام شیخ علاءالدوله و امام خمینی (ره) که موردبحث این تحقیق است، عشق را می‌توان از جنبة حقیقی موردبررسی قرارداد. جریان عرفان عاشقانه در بعد نظری و عملی دارای ویژگی‌هایی است که در اشعار علاءالدوله می‌توان دریافت که چگونه توانسته است جریان عرفان عاشقانه را در اشعار خود به کاربرد و در مقایسه با اندیشه‌های حضرت امام (ره) در این موضوع، می‌توان دریافت که عرفان عاشقانة شاعران خراسان تا چه حدّ توانسته است در آرای عرفانی یک عارف معاصر هرچند با مشربی متفاوت، تأثیرگذار باشد. دست آورد پژوهش به‌طور مشخص این است که امام خمینی(ره) به‌عنوان عارفی برخاسته از مکتب ابن عربی و با مشرب صدرایی، مبانی عرفان عاشقانة خراسان را می‌پذیرد و در دیوان اشعار خود به‌گونه‌ای دیگر بیان می‌دارد؛ اما گاه به‌خصوص در اشعار خود، همان اصول را به‌گونه‌ای دیگر و به بیانی رایج در مکتب ابن عربی، مطرح ساخته است و تحت تأثیر رویکرد رایج در فقه شیعی، به اصول ناظر به برخی از سنن عرفان عاشقانه، همچون عشق مجازی، توجهی نداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1952 - جلوه‌هایی از درون‌مایه‌های عرفانی در اشعار وحشی بافقی باتأکیدبرمنظومه خلدبرین
سیده‌زهرا علوی شراره الهامی بدریه قوامی رضا برزویی

10.2234/erfan.2023.703040

بی تردید وحشی بافقی یکی از مشهورترین شاعران دوره صفوی است که اهمیت او در سبک خاص بیان اوست. هنرآفرینی در مضمون و بیان احساسات و عواطف شاعرانه با زبان روان و ساده وصمیمی وی را در زمره شاخص ترین شاعران مکتب وقوع قرارداده است. اشعاروی را از زوایای مختلف می توان بررسی کرد. أکثر

بی تردید وحشی بافقی یکی از مشهورترین شاعران دوره صفوی است که اهمیت او در سبک خاص بیان اوست. هنرآفرینی در مضمون و بیان احساسات و عواطف شاعرانه با زبان روان و ساده وصمیمی وی را در زمره شاخص ترین شاعران مکتب وقوع قرارداده است. اشعاروی را از زوایای مختلف می توان بررسی کرد. درون مایه های عرفانی در اشعار وحشی بافقی به ویژه در منظومه خلدبرین، از وجوه زیبای زبان و اندیشه های اوست. نگارنده با پردازش توصیفی-تحلیلی اشعاروحشی، به این نتیجه رسیده که وی با آن همه شور و شرر عاطفی و الهام شاعرانه که داشته عشق عرفانی یکی از درونمایه های فکری و شعری وی بوده است. دربیشتر آن ها،عواطف شدید و احساسات و درد و تألم درونی شاعر با زبانی روان و ساده و دلپذیر با نیرومندی هرچه تمامتر بیان شده و اگرچه منظومه های غنایی و عاشقانه وحشی، عشق مجازی او را نمایان کرده است، اما در عین حال خود آن را پلی برای حقیقت دانسته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1953 - بررسی پرسش‌های بلاغی با بن‌‌مایه‌های عرفانی در غزلیّات کلیم کاشانی
غلامرضا هاتفی‌اردکانی سیّدحسین شهاب رضوی عزیرالله توکلی

اغلـب شاعـران عـارف بـرای طـرح آمـوزه هـای عـرفـانـی، از سـازۀ پــرسش بـلاغـی (Rhetoric Question) بهره گرفته اند. کلیم کاشانی مشهور به خلّاق المعانی ثانی (990-1061) یکی از مشهورترین غزل سرایان سبک هندی بااستفاده از این شگرد زبانی، بن مایه های عرفانی از قبیل دنیا، روح، أکثر

اغلـب شاعـران عـارف بـرای طـرح آمـوزه هـای عـرفـانـی، از سـازۀ پــرسش بـلاغـی (Rhetoric Question) بهره گرفته اند. کلیم کاشانی مشهور به خلّاق المعانی ثانی (990-1061) یکی از مشهورترین غزل سرایان سبک هندی بااستفاده از این شگرد زبانی، بن مایه های عرفانی از قبیل دنیا، روح، استغنا، فنا، حسن، همّت، طلب، دل، وصل، صبر، حیرت، غیرت، معرفت، فقر، فنا، تقدیر، عشق، طایر مراد و... را در قالب پرسش های بلاغی با مفاهیم ثانوی مختلف طرح کرده است. پرسش بلاغی با مفهوم ثانوی انکار و با درون مایه های عرفانی، در غزلیّات کلیم کاشانی، بیشترین سهم و کاربرد، یعنی (18/41%) را از آن خود کرده است. یکی از اصول اصلی عرفان عملی، این است که عارف برای اثبات حقیقت، لازم است به نفی تعلّقات دنیوی، بپردازد. رسیدن به مرتبۀ حیرت، محصول نفی تعلّقات دنیوی است. کلیم کاشانی پس از درک عظمت خداوند، با درک ناتوانـی خود، با طرح سؤالات بلاغی، به سرزنش خـویش و انتقاد از نابسامانـی هـای اجتماعـی پرداخته است. نگارندگان این مقاله، با بهره گیری از روش تحلیل محتوا، با هدف آشنایی هرچه بیشتر مخاطبین با آموزه های عـرفان عملی کلیم کاشانـی، بـه بررسی بن مایۀ عرفانی پرسش های بلاغی در غزلیّات او، پرداخته اند. به کارگیری صور خیال و ابزارهای ادبی اسلوب معادله، حسّامیزی، تلمیح، حسن تعلیل، و جناس قالب پرسش های بلاغی کلیم را فخیم جلوه داده است. پرسش های بلاغی با مفاهیم ثانوی انکار، اعجاب، عجز و توبیخ چهار ضلع اصلی بن مایه های غزلیّات کلیم کاشانی را تشکیل داده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1954 - خداشناسی و آخرت‌شناسی عرفانی از منظر آیت الله شاه‌آبادی(ره)
سید نادر محمدزاده

در دیدگاه های آیت الله شاه آبادی (ره) دید عرفانی بر نگاه فقهی، کلامی غلبه دارد. مبنای همۀ اندیشه های او از آموزۀ فطرت گرفته شده است. خداوند عاشق خود و کمالش و عالم، تابش و محضر خداست. خودنمایی و اظهار کمال انگیزۀ افعالش است. حق دو ظهور علمی و فعلی دارد که موجب ظهور عوال أکثر

در دیدگاه های آیت الله شاه آبادی (ره) دید عرفانی بر نگاه فقهی، کلامی غلبه دارد. مبنای همۀ اندیشه های او از آموزۀ فطرت گرفته شده است. خداوند عاشق خود و کمالش و عالم، تابش و محضر خداست. خودنمایی و اظهار کمال انگیزۀ افعالش است. حق دو ظهور علمی و فعلی دارد که موجب ظهور عوالم گوناگون در قوس نزولی می‌شود و آنها در طول هم اند. غایت و هدف فعل حق خود اوست. از دید ایشان به حکم فطرت انسان، عالم دیگری وجود دارد که در آن راحتی کامل و حیات جاودانی است. مرگ انتقال از نشئۀ دنیوی به حیات برزخی و اخروی است. برزخ ویژگی های عالم ماده و عوالم بالاتر را با هم دارد و انسان صورت ملکوتی اعمالش را در آخرت می‌یابد. در پایان این نتیجه حاصل می‌شود ایشان با آموزۀ محوری خود؛ یعنی فطرت علاوه بر نگاه عرفانی در باب خدا و آخرت، شبهات بسیاری را در مورد مسأله شرور، شیطان، جسم انگاری خدا و رجعت و... پاسخ می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1955 - فهم تمثیل آیه نور از نگاه تفاسیر عرفانی
رضا بحری سید احمد میریان آکندی محمدهادی یدالله‌پور

10.2234/erfan.2023.708541

خداوند سبحان جهت تبیین قرآن مبین، همزمان با نزول آن، مهم ترین و دقیق ترین روش های فهم آن را نیز بیان فرمودند. در آیات 7 آل عمران، 44 نحل، 59 نساء به این حقیقت اشاره شده است. از زیباترین و نغزترین اسلوب های قرآن در راستای تذکر و تفکر مخاطب، تمثیل های قرآن است که با توجه أکثر

خداوند سبحان جهت تبیین قرآن مبین، همزمان با نزول آن، مهم ترین و دقیق ترین روش های فهم آن را نیز بیان فرمودند. در آیات 7 آل عمران، 44 نحل، 59 نساء به این حقیقت اشاره شده است. از زیباترین و نغزترین اسلوب های قرآن در راستای تذکر و تفکر مخاطب، تمثیل های قرآن است که با توجه به محتوای این تمثیل ها، بررسی روش های فهم عرفانی آن ها برای برخی از مفسرین مهم و قابل توجه بوده است. آیه نور به جهت محتوای سراسر تمثیلی از عمیق ترین مثل های قرآنى است که تبیین این آیه از منظر تفاسیر عرفانی، موجب فهم تمثیل های آیه می گردد. لذا در این پژوهش فهم تمثیل آیه نور از نگاه تفاسیر عرفانی بررسی خواهدشد تا صحیح ترین فهم ها از تمثیل های این آیه از منظر عارفان قرآن، تبیین گردد که به واسطه این مهم، فهم های ناصواب نیز مشخص خواهندشد. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی ارائه شده است جهت نیل به این هدف از روش های کتابخانه ای، فیش برداری و تحلیل اطلاعات نیز استفاده شده است تا مطالعه دقیقی بر روی این مسئله انجام پذیرد. و دستاورد این تحقیق عبارتند از: کلمه نور در کتب آسمانی به ویژه در قرآن کریم با قرابت ها و اضافات مختلف بسیار ذکرشده است که همه آن ها به خداوند سبحان برمی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1956 - بررسی جلوه های عرفانی در منظومه لیلی و مجنون نظامی
شهرام عدالتی شاهی

برخی از منظومه های عاشقانه ادب فارسی، تنها قصه دلدادگی های عاشقانی نیست که در راه وصال، مراحل سخت و پر فراز و نشیب عشق را پشت سر می گذارند و در این راه دچار حوادث و اتفاقات عجیب می شوند؛ بلکه به قرینه اشعار می توان به طور ضمنی به داشتن گرایش عرفانی شاعران پی برد. منظومه أکثر

برخی از منظومه های عاشقانه ادب فارسی، تنها قصه دلدادگی های عاشقانی نیست که در راه وصال، مراحل سخت و پر فراز و نشیب عشق را پشت سر می گذارند و در این راه دچار حوادث و اتفاقات عجیب می شوند؛ بلکه به قرینه اشعار می توان به طور ضمنی به داشتن گرایش عرفانی شاعران پی برد. منظومه لیلی و مجنون نظامی، غمنامه ای عاشقانه و عارفانه است که روح درد و رنج سالکان حق را آشکارا می توان در آن دید. لیلی و مجنون دارای قابلیت های زیادی برای تحلیل مفاهیم و صفات عرفانی است که گاه به طور مستقیم، و گاه به طور غیر مستقیم، در پس سخنان شاعر جلوه گر می شود. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی در پی این هدف است که شناخت عرفان نظامی از میان عاشقانه های وی امکان پذیر است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که افعال و اقوال و سخنان عاشقانه در لیلی و مجنون، قرابت بسیاری با حالات و مقامات عرفانی دارد و دقیقاً خصوصیات یک عشق عرفانی را بیان می کند. شاخصه های عرفانی لیلی و مجنون در قالب صفاتی چون؛ وحدت، فنا، نفی و اثبات، صبر، مناجات با خداوند، و سعه وجودی (ظرفیت) بررسی شده تا اوج کمال عشق در این منظومه به تصویر کشیده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1957 - نقش لیبرالیسم و فروپاشی کمونیسم در گسترش عرفان و معنویت
امیررضا حبیبی صمد قائم پناه حسن شمسینی غیاثوند سیداسدالله اطهری

10.2234/erfan.2023.706055

ازآنجاکه لیبرالیسم متکی بر آزادی فردی و معتقد به کرامت ذاتی انسان است از عصر روشنگری راه را برای معنویت‌هایی گشود که اصالت را به کرامت ذاتی انسان می‌داند و عرفان از آن جمله بود، از طرف دیگر مهم‌ترین ایدئولوژی مخالف با دین و معنویت که با عرفان نیز همخوانی نداشت کمونیست ب أکثر

ازآنجاکه لیبرالیسم متکی بر آزادی فردی و معتقد به کرامت ذاتی انسان است از عصر روشنگری راه را برای معنویت‌هایی گشود که اصالت را به کرامت ذاتی انسان می‌داند و عرفان از آن جمله بود، از طرف دیگر مهم‌ترین ایدئولوژی مخالف با دین و معنویت که با عرفان نیز همخوانی نداشت کمونیست بود که علی رغم درخشش سریع خود با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان دوران جنگ سرد به سرعت کم نور شد و بزرگ‌ترین مکتب مادی مخالفت با معنویت از صحنۀ جهانی کناررفت و با عبور این ابر تاریک، زمینه برای گرایش به عرفان هموارگردید و اندیشۀ لیبرالیسم که با مبانی معنویت منافاتی نداشت بلکه احیای دین و معنویت و عرفان را سرعت بخشید و در عصر فرا تجددگرایی (پست مدرنیسم) شاخه‌های متعدد عرفان گسترش یافت و عرفان اسلامی نیز در این میان با استقبال در سراسر جهان مواجه گردید و انسان شناسی جهانی با محوریت اصالت انسان و حاکمیت عشق و محبت عرفانی در جامعه مطلوب جهانی و اهداف جامعه بین الملل خودنمایی کرد و جهانی شدن با گرایش به معنویت همسوگردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1958 - تجلی عرفانی خدایان ودایی در اوستا و شاهنامه
زهره سرمد

دست یابی به معرفت، مهم‌ترین هدفِ تلاش های فلسفی، هنری و عرفانی دنیای دیروز و امروز بشر است که آگاهی از این حقیقت و رسیدن به آن، اگرچه متفاوت و دارای جلوه های گوناگون است، و هرچند گاه به مدد عقل، گاه به نیروی وحی و گاه با خیال انگیزی و تخیل انجام می پذیرد؛ اما می توان هم أکثر

دست یابی به معرفت، مهم‌ترین هدفِ تلاش های فلسفی، هنری و عرفانی دنیای دیروز و امروز بشر است که آگاهی از این حقیقت و رسیدن به آن، اگرچه متفاوت و دارای جلوه های گوناگون است، و هرچند گاه به مدد عقل، گاه به نیروی وحی و گاه با خیال انگیزی و تخیل انجام می پذیرد؛ اما می توان همسانی ها و اشتراکات فراوانی بین آن ها یافت. در این پژوهش، هدف بررسی اندیشه های عرفانی در دو اثری است که، ظاهراً با عرفان در تناقض اند اما تحقیقات دربارۀ آن ها نشان داده است که، علی رغم تناقضات ظاهری، مشابهات و اشتراکات بسیاری در رسیدن به معرفت دارند. شاهنامه یک اثر عرفانی نیست اما، خاستگاه عرفان، فطرت خداجوی انسان است و هیچ دلی پیدا نمی‌شود که در آن نشانی از تمایلات و تفکرات عرفانی نباشد. تعدادی از شخصیت های اساطیری و حماسی شاهنامه ،خدایان نغمه های مذهبی ریگ ودا هستند؛ که پس از ظهور اشوزردشت و رواج یکتاپرستی، به صورت ایزدان و شاهان، در نخستین اثر حماسی یعنی اوستا جلوه گر شدند و پس از اسلام، به صورت شاهان و پهلوانان بزرگ شاهنامه درآمدند؛ در سرگذشت این مردان و نیز در برخی دیگر از داستان های شاهنامه به مباحثی برمی خوریم که در اثنای آن، شعر فردوسی بیشتر شبیه یک منظومه تمثیلی عرفانی می شود. در این تحقیق سعی بر آن است که ضمن معرفی این شخصیت ها به پیشینۀ اسطوره ها و تحول ایشان از وداها تا اوستا و شاهنامه و تحلیل عرفانی هریک اشاره شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1959 - مضامین عرفانی در دیوان فانی خویی
کتایون مرادی

10.2234/erfan.2023.708542

فانی خویی (متوفی 1225 ق.) عارفی شاعر و حکیمی جامع است که در آثار قلمی خود به ویژه در دیوان اشعار، نشان می‌دهد که مضامین عرفانی دلمشغولی همیشگی او بوده است و به همین دلیل به نکات دقیقی در عرفان نظری و عملی اهمیت می‌دهد و بیش از هر مفهومی از نظریۀ وحدت وجود با بیان‌های مخ أکثر

فانی خویی (متوفی 1225 ق.) عارفی شاعر و حکیمی جامع است که در آثار قلمی خود به ویژه در دیوان اشعار، نشان می‌دهد که مضامین عرفانی دلمشغولی همیشگی او بوده است و به همین دلیل به نکات دقیقی در عرفان نظری و عملی اهمیت می‌دهد و بیش از هر مفهومی از نظریۀ وحدت وجود با بیان‌های مختلف دفاع می‌کند. سپس در پیروی از سبک خراسانی و عرافی و به تبعیت از سنایی و عطار و مولوی در زمینۀ عشق الهی هنرنمایی می‌کند. سیر و سلوک صوفیانه را با مبارزه با نفس و اندیشۀ کثرت گرایانه دنبال می‌کند و با دیدگاهی، عرفانی به امام علی (ع) می‌نگرد و در مقامات عرفانی به فقر و همچنین فنا و بقا بیشتر اهمیت می‌دهد. وابستگی خود را به عرفان شیعی به صراحت بیان می‌دارد و فلسلفۀ زندگی انسان را در عشق به محبوب ازلی ترسیم می‌نماید. به همین دلیل این شاعر حکیم را می‌توان از عارفان بزرگ شیعه در ادبیات فارسی به شمارآورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1960 - بررسی چگونگی نسبت بین حق‌تعالی وخلق در نگاه عرفانی امام‌علی(ع)
روح اله جعفری

حضرت حق تعالی نسبتی با خلق را داراست که از بیانات ژرف امیر مؤمنان حضرت علی (ع)، قابل استنباط می باشد. به جهت خلأ جدی کتب عرفانی از بحث متمرکز و جامعِ نقلی- استدلالی در موضوع و نیاز اساسی به بررسی سنجش رانه برداشت های وحدت وجودیِ بزرگان اهل فن در این باب، پژوهش حاضر با أکثر

حضرت حق تعالی نسبتی با خلق را داراست که از بیانات ژرف امیر مؤمنان حضرت علی (ع)، قابل استنباط می باشد. به جهت خلأ جدی کتب عرفانی از بحث متمرکز و جامعِ نقلی- استدلالی در موضوع و نیاز اساسی به بررسی سنجش رانه برداشت های وحدت وجودیِ بزرگان اهل فن در این باب، پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی نسبت بین حق تعالی و خلق در نگاه عرفانی امام علی(ع) در مأثورات حضرت، با رویکرد اسنادیِ معتبر و به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. بنا به نتایج یافته های پژوهش، حضرت حق که مبدأ هستی است در همه عالَم سریان دارد. خداوند در حدود و مراتب اشیاء داخل نیست و درعین حال از حیثِ وجودی، از عالَم خارج نیست. این معنا، همان معیّت قیّومی حق تعالی با خلق می باشد. بنابراین، همه خلق، شؤون و مراتب ظهورِ وجودِ خداوند هستند. البته شأن، هرگز در حدی نیست که معیت با ذات حق داشته باشد. یعنی هیچ موجودی در مرتبه ذات حق تعالی نیست تا با او معیّت داشته باشد. به همین جهت، حق تعالی در مقام ذات، تنهایِ تنهاست و در مقام ظهور، دارای معیّت قیّومی با خلق می باشد. یافته های تحقیق، تأیید فحواییِ وحدت وجود به معنای صحیح کلمه را نیز دربردارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1961 - تابوستیزی در شطحیات عرفا
منیژه همراه بهروز رومیانی مصطفی سالاری

هنگام مطالعه متون عرفانی، در کنار ارتباط جذبی سالک با خدا که توأم با توکل، شیفتگی، تسلیم و در نهایت فناست، ارتباط دیگری نیز وجوددارد که در ظاهر گفتار و کردار، حریم مقدس و نامقدس را رعایت نمی‌کند. اجتماع این تلقی تابوشکنانه با آن رابطه انفعالی، هر خواننده ای را دچار تناق أکثر

هنگام مطالعه متون عرفانی، در کنار ارتباط جذبی سالک با خدا که توأم با توکل، شیفتگی، تسلیم و در نهایت فناست، ارتباط دیگری نیز وجوددارد که در ظاهر گفتار و کردار، حریم مقدس و نامقدس را رعایت نمی‌کند. اجتماع این تلقی تابوشکنانه با آن رابطه انفعالی، هر خواننده ای را دچار تناقض می کند. جستار حاضر درصدد بررسی دلایل تابوستیزی در شطحیات عرفاست، این که چه دلایل فردی یا اجتماعی و یا حالات روحی می تواند باعث بروز شطحیات شود. تأمل در دلایل تابوستیزی نشان می دهد که گرچه گستاخی عرفا در مواردی اعتراض به تحریف ارزش هاست، در اغلب موارد محصول صمیمیت و شیفتگی انسان نسبت به خداوند است و هیچ منافاتی با سرسپردگی عارف ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1962 - بررسی استعاره‌‌های مفهومی با مضمون عرفانی در "عبهرالعاشقین" روزبهان بقلی
مریم میرزایی مقدم علی قاسم صحرایی محمدرضا حسنی جلیلیان علی حیدری

عبهرالعاشقین که یکی از کتب مهم تصوف به زبان فارسی است، کتابی است که نمود حرکت زبان در آن بر محور شباهت ها، بسیار قابل تأمل است. این ویژگی برجسته(حرکت زبان براساس شباهت که قطب استعاری زبان را برجسته می کند) باعث شده است تشخّص زبانی این متن چشمگیر باشد. استعاره در تبیین ا أکثر

عبهرالعاشقین که یکی از کتب مهم تصوف به زبان فارسی است، کتابی است که نمود حرکت زبان در آن بر محور شباهت ها، بسیار قابل تأمل است. این ویژگی برجسته(حرکت زبان براساس شباهت که قطب استعاری زبان را برجسته می کند) باعث شده است تشخّص زبانی این متن چشمگیر باشد. استعاره در تبیین اندیشه ها و ذهنیات روزبهان نقش اساسی دارد. روزبهان برای بیان مفاهیم انتزاعی و مجرد که بیان و توضیح و تبیین آنها ناگزیر به پیچیده گویی است، به بهترین صورت خیال؛ یعنی استعاره روی می آورد. هدف ما در نگارش این مقاله بررسی دو کلان استعارة مفهومی در عبهرالعاشقین است که در اندیشة جمال پرستانة روزبهان، بنیادین و اساسی است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و روش گردآوری داده های پژوهش، کتابخانه ای است. نگارنده در میان استعاره های ابداعی و غیرابداعی روزبهان دو کلان استعارة شناختی، دو استعارة "معدن" و "افعال" را که متأثر از اندیشه و طریقت جمال پرستی روزبهان است مورد تدقیق قرار داده است. رنگ، بی رنگ و نیم رنگ نیز از متعلقات این دو استعاره است.استعارة شناختی معدن که انگاشت آن جهان اندیشگانی روزبهان را به نمایش می گذارد ریشه در دستگاه فکری وی و طریقت جمال پرستی دارد. معدن استعاره از حسن و عشق ازلی ابدی حق تعالی است که عموما روزبهان آن را در مقابل عالم حدث قرار می‌دهد. معدن اشاره به اصل صفات الهی دارد پیش از ظهور اشکال و صور جسمانی. رنگ و بی رنگی نیز دلالت بر عالم حدثان و حسن و عشق دارد. افعال نیز ریشه در مفهوم گستردة تجلیات الهی دارد که در عرفان سابقة دیرینه دارد، اما هنر نویسندگی و خلاقیت ذهن روزبهان در پرداخت این استعاره کلان به دلیل تصویرسازی های زبانی است که بازتولید شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1963 - بررسی نمودها و کارکردهای موسیقی آفرینش در اندیشة عارفان
سعید رضائی محمدرضا اسعد فاطمه قهرمانی

تمامی افسانه های موجود در باب موسیقی نظیر هرمس، فیثاغورث، آپولون و ... بر پیدایش اسطوره ای موسیقی حکایت دارند. بر پایة این افسانه ها، گونه ای موسیقی کیهانی، با بُعدی متافیزیکی، وجوددارد که از دیدگاه متفکران هندی، هیچ گونه بدعتی را در آن راه نیست و یا با بسطی مفهومی بوسی أکثر

تمامی افسانه های موجود در باب موسیقی نظیر هرمس، فیثاغورث، آپولون و ... بر پیدایش اسطوره ای موسیقی حکایت دارند. بر پایة این افسانه ها، گونه ای موسیقی کیهانی، با بُعدی متافیزیکی، وجوددارد که از دیدگاه متفکران هندی، هیچ گونه بدعتی را در آن راه نیست و یا با بسطی مفهومی بوسیلة نوافلاطونیانی چون بوئیثوس، همة موسیقی های عالم، بازتاب یک موسیقی کیهانی همتراز هستند. از این دیدگاه با رهایی موسیقی از فضایی یک سویه و مونولوگ، تمامی موجودات از روح بشریِ همپایه ای برخوردارند که درنتیجة آن، نغمه های ملکوتی و آسمانی در آن ها جاری و ساری است. با توجه به پیوستگی هایی که بین گسترة عرفان اسلامی و علم موسیقی وجوددارد، در بررسی صورت گرفته در باب کارکردهای موسیقی کیهانی در متون مختلف عرفانی، مشاهده شد که موسیقی کیهانی در مباحثی چون عهد الست(تداعی کلام حق با شنیدن هر نغمه و سازی)، آسمانی و فرعی بودن سماع به دلیل کشش های ربانی، جاری بودن موسیقی کیهانی در همة موجودات و برخورداری از آن به تناسب ظرفیت و حالات درونی، زمینه سازی شهود حقایق ملکوتی به وسیلة موسیقی این جهانی و... نمود برجسته ای داشته است. بررسی پیش رو، به شیوة توصیفی- تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1964 - تجلی انسان کامل آخرالزمان در پرتو بلوغ اجتماعی از منظر قرآن کریم و عرفان اسلامی، با تأکید بر عوامل ایجابی ظهور
محسن کرمی علی حسین احتشامی سیدحمید حسینی

بلوغ اجتماعی با قدم سیر و سلوک فردی از مبدأ ربوبى و منشأ واحد شروع‌شده و به رشد مسئولیت‌های فکرى و اخلاقى و همدلی در ایفای به عهد و وحدت هدف و صفات و قوانین ناشى از آن بار یافته و می‌‌تواند با مظهریت اسمای الاهی و آیینه تمام نمای حق تعالی به‌سوی حیات طیبه تداوم و استمرا أکثر

بلوغ اجتماعی با قدم سیر و سلوک فردی از مبدأ ربوبى و منشأ واحد شروع‌شده و به رشد مسئولیت‌های فکرى و اخلاقى و همدلی در ایفای به عهد و وحدت هدف و صفات و قوانین ناشى از آن بار یافته و می‌‌تواند با مظهریت اسمای الاهی و آیینه تمام نمای حق تعالی به‌سوی حیات طیبه تداوم و استمرار یابد. تجلی انسان کامل، با یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های پیشاظهور یعنی بلوغ اجتماعی، تا حد قابل توجهی متأثر از رابطه علّی و معلولی است. بنابراین بررسی آن در زمینه‌سازی ظهور انسان کامل آخرالزمان ضرورت می‌یابد. بی‌شک ظهور انسان کامل به‌صورت تکامل مجموعى و بنا به مشیت عادی، محصول قانون الهی سرنوشت و عنصر اختیار و نیز بازتاب سنت الهی شکران و کفران نعمت‌ها است به‌گونه‌ای که اِعمال در مسیر تحقق آن تأثیرگذار و اهمال در واپس ماندگی و تأخر آن تأثیرپذیر خواهد بود. در این پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های ایجابی بلوغ اجتماعی پیشاظهور از دیدگاه قرآن کریم و عرفان اسلامی با نگرش معرفت‌شناختی و به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، موردتوجه قرارگرفته است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که بین مؤلفه‌های ایجابی بلوغ اجتماعی و وقوع ظهور انسان کامل آخرالزمان رابطه همبستگی دوسویه و معناداری وجود دارد. بدین‌سان‌که رشد یافتگی در آراستن به علل ایجابی بلوغ اجتماعی بطور فزاینده‌ای موجبات تعجیل در ظهور را فراهم خواهد ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1965 - تقابل عرفان زاهدانه و عاشقانه در تذکرةالاولیای عطار نیشابوری
فاطمه باقرزاده خیاوی رضا آقایاری زاهد علی رمضانی

تذکرةالاولیا عطار نیشابوری یکی از چند منبع برجسته در شناخت احوال عارفان قرون مختلف از اول هجری تا زمان تألیف(قرن هفتم) است. در آن شرح زندگانی 97 تن از مشایخ صوفیه ـ که هرکدام وابسته به یک مشرب عرفانی بوده اند ـ آمده است. بررسی احوال و اقوال این مشایخ، راهگشایی برای شناخ أکثر

تذکرةالاولیا عطار نیشابوری یکی از چند منبع برجسته در شناخت احوال عارفان قرون مختلف از اول هجری تا زمان تألیف(قرن هفتم) است. در آن شرح زندگانی 97 تن از مشایخ صوفیه ـ که هرکدام وابسته به یک مشرب عرفانی بوده اند ـ آمده است. بررسی احوال و اقوال این مشایخ، راهگشایی برای شناخت عقاید مختلف عرفانی است و سند قابل اعتباری در بررسی جریان شناسی عرفان می تواند باشد. در این مقاله مؤلفه های عرفان زاهدانه و عرفان عاشقانه از اقوال و روایت های تذکرةالاولیاء بررسی شده است، عطار دسته بندی خاصی در گرایش های فکری اولیاء انجام نداده و به دیده احترام احوال و اقوال هرکدام را ذکرکرده است. اما بررسی تقابل های عرفان عاشقانه و زاهدانه در زندگی آن ها نشان می دهد، اولیا درمقابل عقاید همدیگر واکنش نشان می دهند؛ شریعت، کرامت و سماع، سه موضوع اصلی تقابل اولیاست؛ در اقوال اولیای زاهد، پای بندی به شریعت اصل است و مؤلفه های عرفان عاشقانه دیده نمی شود. اما در اقوال اولیای عاشق، اولیا با عبور از عرفان زاهدانه، گاه اعمال غیرشرعی انجام می دهند، دلسوزی برای ابلیس، شطحیات کفرگونه، اعتقاد به سماع، نفی کرامت ظاهری در ذکر اولیای عاشق آمده که در احوال اولیای زاهد نیست، موضوع مشترک در اقوال اولیا در عرفان زاهدانه و عاشقانه، دنیاستیزی است که در ذکر تمامی آن ها بیان آمده است، خود عطار در گروه عرفان عاشقانه است و این گرایش فکری را در تذکره نیز نشان داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1966 - مقایسه تطبیقی استعاره‌ مفهومی شراب عرفانی در غزلیات مولانا، خمریه ابن فارض مصری و ساقی‌نامه‌ ظهوری ترشیزی
لیلا سلیمانزاده محمدرضا شادمنامن حسین آریان توفیق هاشم‌پور سبحانی

این مقاله بر اساس چهارچوب نظری نظریه لیکاف و جانسون به بررسی و مقایسه تطبیقی استعاره مفهومی شراب عرفانی مشترک در غزلیات مولانا و قصیده خمریه(میمیه) ابنفارض مصری و ساقی نامه ظهوری ترشیزی پرداخته است.و هدف آن معرفی نگاشت نام های شراب عرفانی و حوزه های مبدا آن از جنبه الهی أکثر

این مقاله بر اساس چهارچوب نظری نظریه لیکاف و جانسون به بررسی و مقایسه تطبیقی استعاره مفهومی شراب عرفانی مشترک در غزلیات مولانا و قصیده خمریه(میمیه) ابنفارض مصری و ساقی نامه ظهوری ترشیزی پرداخته است.و هدف آن معرفی نگاشت نام های شراب عرفانی و حوزه های مبدا آن از جنبه الهی و و عرفانی آن در اشعار مذکور است. چراکه با مقایسه تطبیقی و تحلیل معنایی این واژه می توان نگرش یک ملت و جامعه را در یک حوزه مفهومی درک کرد و میزان تاثیر و تاثر آن ها را سنجید و به نقاط اشتراک و افتراق این شعرا در به کارگیری این واژه پی برد.پس به این منظور پس از جست وجو در پیکره های مورد بحث، عبارات استعاری فراوانی که دربرگیرنده استعاره مفهومی شراب عرفانی هستند به دست آمد و برمبنای آن ها نگاشت نام ها و حوزه های مبدا استخراج گردید و با طبقه بندی آن ها و اراِئه شواهد لازم به تحلیل و مقایسه آن ها پرداخته شد و مفهوم اصلی و کانونی شراب عرفانی در اشعار مذکور مشخص گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1967 - جایگاه امید در عرفان یحیی بن معاذ رازی
تینا نیکنام رقیه علوی رضا یوسف وند

10.2234/erfan.2023.703043

یحی بن معاذ رازی (متوفی 258 ق.) از نخستین عارفان ایرانی و نظریه پردازان حوزۀ عرفان اسلامی و ایرانی است که او را یگانه روزگار خوانده‌اند. در عرفان ایرانی که اصالت به شادی شادمانی داده می‌شود و ابوسعید ابوالخیر از پیشتازان آن به شمار می‌آید مبنای فکری خود را از بزرگانی چو أکثر

یحی بن معاذ رازی (متوفی 258 ق.) از نخستین عارفان ایرانی و نظریه پردازان حوزۀ عرفان اسلامی و ایرانی است که او را یگانه روزگار خوانده‌اند. در عرفان ایرانی که اصالت به شادی شادمانی داده می‌شود و ابوسعید ابوالخیر از پیشتازان آن به شمار می‌آید مبنای فکری خود را از بزرگانی چون یحیی بن معاذ رازی اخذ کرده‌اند که نظریۀ عرفانی خود را بر پایۀ امید استوار ساخته بود و با اصالت نور و روشنایی ایران باستان هماهنگی بیشتری داشت. این عارف با تکیه بر بخشایش خداوند که بر غضب او پیشی دارد و بر اساس این که عبادات انسان در برابر رحمت‌های الهی بسیار ناچیز است و بر پایۀ اینکه وعده‌های الهی بر عهدۀ اوست و وعیدهای خدا بستگی به عمل بندگان دارد نتیجه می‌گیرد که باید به رحمت خدا امیدوار بود و همین امید به دنبال خود شادمانی را در پی دارد و بر همین پایه غنا را بر فقر ترجیح می‌کند و خداوند را امید اصلی خود و عارفان به شمار می‌آورد و بخشایش او را در دنیا با چنین وسعتی منجر به بخشایش آخرت ارزیابی می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1968 - واکاوی کرامت و آزادی انسان در عرفان و شریعت اسلامی با تأکید بر حریم خصوصی
حسین یاری مرضیه پیله ور علی‌حسین احتشامی

کرامت انسان یکی از موضوعات بسیار مهم در قلمرو فلسفه، حقوق، اخلاق و عرفان است.کرامت انسانی، به منزلۀ یک حق یا مجموعه ای از حقوق غیر قابل سلب و محور و مبنای حقوق بشر تلقّی می شود که جامعه اسلامی، ملزم به رعایت آن است. براساس آیات قرآن و روایات، اصل اولیّه کرامت انسانی این أکثر

کرامت انسان یکی از موضوعات بسیار مهم در قلمرو فلسفه، حقوق، اخلاق و عرفان است.کرامت انسانی، به منزلۀ یک حق یا مجموعه ای از حقوق غیر قابل سلب و محور و مبنای حقوق بشر تلقّی می شود که جامعه اسلامی، ملزم به رعایت آن است. براساس آیات قرآن و روایات، اصل اولیّه کرامت انسانی این است که کسی بدون اجازه حق ورود به حریم خصوصی انسان دیگری را ندارد مگر موارد خاصی که دلیل معتبر عقلی یا نقلی بر جواز آن دلالت کند.داشتن حریم خصوصی یا حق خلوت یکی از منزل های مورد تأکید عرفان است و از سرچشمه های خودشناسی و خداشناسی می باشد. از بررسی آیات و روایاتی که جهت اثبات حریم خصوصی انسان بیان گردید به دست می آید که مبانی و خواستگاه های حقوقی در حیطه حریم خصوصی انسان شامل: تأمین امنیت، آزادی، آرامش و حفظ آبرو، کرامت و عزت انسان، احساس مسؤولیت و تکلیف، حرمت انسان، اوامر و نواهی اخلاقی می باشد و از آنجا که براساس آیۀ شریفه ... إِنِّی جَاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَةً... ( بقره/ ۳۰ ) و آیه ( وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ ... ).( اسراء/ ۷۰) انسان اشرف مخلوقات و شایسته احترام است. طبعاً باید کرامت، عزت و امنیت او حفظ شود از سوی دیگر، حفظ این امور مستلزم آن است که حریم خصوصی او هتک نگردد از این رو، خدای متعال هر کاری را که مستلزم هتک حریم خصوصی انسان باشد ممنوع ساخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1969 - نقد صورت گرایانه غزلی عرفانی از مولانا
فاطمه مرادی

اشعار مولانا به عنوان یکی از ستون های اصلی نظم فارسی، جایگاهی ویژه دارد و اهمیت آن بر کسی پوشیده نیست. تا کنون پژوهش های بسیاری راجع به غزلیات شمس صورت گرفته است اما بررسی این غزلیات با نگاه فرمالیستی و صورت گرایانه می تواند ابعاد دیگری از این اشعار را آشکار سازد.در نقد أکثر

اشعار مولانا به عنوان یکی از ستون های اصلی نظم فارسی، جایگاهی ویژه دارد و اهمیت آن بر کسی پوشیده نیست. تا کنون پژوهش های بسیاری راجع به غزلیات شمس صورت گرفته است اما بررسی این غزلیات با نگاه فرمالیستی و صورت گرایانه می تواند ابعاد دیگری از این اشعار را آشکار سازد.در نقد فرمالیستی، فرم وشکل اثر مبنای تحلیل زیبایی شناسانه قرار می‌گیرد تا به معنای نهفته در اثر برسد. معنایی که حتی در مواقعی مورد نظر خالق اثر هم نیست.یکی از غزلیات زیبای دیوان شمس؛ غزلی است با مطلع ای دل چه اندیشیده ای در عذر آن تقصیرهاکه در این پژوهش تلاش شده است گوشه ای از زیبایی ها و ظرافت های این غزل به تصویر کشیده شود. زیبایی های که در ظاهر سخن و ترکیب نحوی و چیدمان واژه ها و موسیقی کلام نهفته و به غزل عمق و غنای خاصی بخشیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1970 - Towards Validating an Already-proposed Pluralistic Curriculum Model for ESP in Iran
Sakineh Behboudi Karim Nazari Bagha Mohammad Amini Farsani

10.30495/jntell.2023.1980499.1048

This study aimed at validating the already-proposed pluralistic curriculum model for ESP in Iran. In line with the objectives of the present study, a correlational-survey design was used by utilizing Structural Equation Modeling (SEM) (i.e., exploratory and confirmatory أکثر

This study aimed at validating the already-proposed pluralistic curriculum model for ESP in Iran. In line with the objectives of the present study, a correlational-survey design was used by utilizing Structural Equation Modeling (SEM) (i.e., exploratory and confirmatory factor analysis). The participants recruited for this study were in the two groups. The first group consisted of 120 male and female ESP students studying at different fields at the B.A. level in different universities of Iran. The second group consisted of 100 Iranian male and female ESP teachers teaching ESP courses at the B.A. level in different universities of Iran. The two groups were selected through purposeful sampling. The present study used a researcher-made questionnaire for the purpose of data collection, that was developed based on the already-proposed model. Data analysis was conducted through SEM (i.e., exploratory and confirmatory factor analysis) and Cronbach’s Alpha test. According to the results, the already-proposed model pluralistic curriculum model for ESP in Iran consists of three main components including pluralistic ESP teaching, pluralistic ESP content and materials, and pluralistic ESP assessments. Moreover, the results of SEM and Cronbach’s Alpha test confirmed the validity and reliability of the already-proposed pluralistic curriculum model for ESP in Iran. The results have some implications for ESP curriculum developers, teachers, and students. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1971 - The Impact of Afrofuturism on the Voice and Identity in Contemporary Black Female Narratives
Zahra Hashemi Hossan Shahabi Mehry Haddad Narafshan

10.30495/jntell.2023.702874

Afrofuturism is described as a new genre of speculative fiction which converges speculative and realist modes in order to explore amalgamation between African Diasporas, African American writing, and the modern technologies. Contemporary Black female novelists have util أکثر

Afrofuturism is described as a new genre of speculative fiction which converges speculative and realist modes in order to explore amalgamation between African Diasporas, African American writing, and the modern technologies. Contemporary Black female novelists have utilized Afrofuturism as an umbrella under which Womanism and Black Feminism fall to address topics such as voice, identity, and race to show the quandary of the African woman and how she has tried to overcome her plights and regain her selfhood. The aim of this study was to compare and analyze the works of contemporary and pioneering African female authors Octavia Butler and Nnedi Okorafor who have portrayed ground-breaking strategies in their protagonists’ attainment of power, voice, survival and embracement of alternative identities through Afrofuturism and ultimately reclaimed the identity and voice of the Black womanhood. This descriptive-review study was designed with a library approach, and the theoretical approach utilized was the Feminist and anti-racist theories of Ytasha L. Womack’s Afrofuturism. Based on the review of the two texts, the results indicated that Afrofuturism as a womanist movement in the African-American contemporary literary scene has been more successful in empowering and giving the African women’s identity than the western-based feminism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1972 - Communicative Aspects of APLL Neologized Equivalents of English IT Terms
Abbas Paziresh Zohreh Jaffari

10.30495/jntell.2022.695399

Equivalents which are proposed by the Academy of Persian Language and Literature (APLL) have always been challenging and sources of controversy among experts and researchers. The greatest concerns were about the forms or morphology of APLL terms. Information Technology أکثر

Equivalents which are proposed by the Academy of Persian Language and Literature (APLL) have always been challenging and sources of controversy among experts and researchers. The greatest concerns were about the forms or morphology of APLL terms. Information Technology (IT) has a wide range of terminology which is brought about by the internet and digital devices. In Iran, APLL tried to coin equivalents to these terms. These terms acceptance and communicative aspects were problematic. Therefore, this survey research aimed at the evaluation of communicative aspects of APLL equivalents based on models of Picht and Draskau, (1985) and De Beaugrande and Dressler (1992). For this purpose, first, the researcher synthesized these models into nine statements and then selected the fifty most widespread equivalents and their English originals and converted them into a static questionnaire in Google Forms. After the formation of the questionnaire, its link was created and sent to three hundred and sixty IT users and experts. Of them, 106 people visited the questionnaires and marked the statements. The questionnaire statements were analyzed in terms of frequencies and percentages of answers to the statements. The analysis indicated two types of respondents: those who were in favor of APLL equivalents and those who were against them. Then the researcher converted the frequencies into descriptive statistics. However, it was found that the group in favor of the APLL neologisms (Mean= 35) reported that they are appealing, consistent with Persian rules of morphology, socially accepted, semantically justifiable, genre-related, concise, and expected. On the other hand, the other group which was against the APLL equivalents to IT terms (Mean=70.55) reported that such terms are not consistent with Persian rules of morphology, socially accepted, semantically justifiable, genre-related, concise, and expected. Moreover, the group against the APLL equivalents outperformed the group in favor of such equivalents. In addition, the analysis of the significance level of the relationship between the two groups through a t-test indicated that since p < 0.0001, the difference between the two groups was statistically significant. The study has implications for teachers, students, and researchers in language teaching, translation studies, and linguistics. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1973 - Creep Life Assessment of a Super-Heater Tube
J Jelwan

10.22034/jsm.2020.1876148.1480

Characteristics of creep deformation for 2.25Cr -1Mo were studied using the Monkman–Grant relation. A series of creep tests were conducted on 2.25Cr -1Mo at low-stress levels and at different temperatures ranging from 655 0Cto 6850C . The analysis of creep data in أکثر

Characteristics of creep deformation for 2.25Cr -1Mo were studied using the Monkman–Grant relation. A series of creep tests were conducted on 2.25Cr -1Mo at low-stress levels and at different temperatures ranging from 655 0Cto 6850C . The analysis of creep data indicates that 2.25Cr -1Mo is practically supported by Monkman-Grant relationship. Yet, this paper highlights the foremost difficulties associated with the parametric fitting techniques. The damage tolerance factor has been estimated to demonstrate its reliance on the loading conditions and to categorize the material strain concentration. It has been shown that at 55MPaand T=6850C , the tertiary creep stage is not well characterized. Also, this paper identifies a need to provide a serious consideration for an appropriate creep strength factor that would be applied to pressure vessels and to improve the criteria related to design against creep and the prevention of failure. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1974 - Design and Dynamic Modeling of Planar Parallel Micro-Positioning Platform Mechanism with Flexible Links Based on Euler Bernoulli Beam Theory
N.S Viliani H Zohoor M.H Kargarnovin

This paper presents the dynamic modeling and design of micro motion compliant parallel mechanism with flexible intermediate links and rigid moving platform. Modeling of mechanism is described with closed kinematic loops and the dynamic equations are derived using Lagran أکثر

This paper presents the dynamic modeling and design of micro motion compliant parallel mechanism with flexible intermediate links and rigid moving platform. Modeling of mechanism is described with closed kinematic loops and the dynamic equations are derived using Lagrange multipliers and Kane’s methods. Euler-Bernoulli beam theory is considered for modeling the intermediate flexible link. Based on the Assumed Mode Method theory, the governing differential equations of motion are derived and solved using both Runge-Kutta-Fehlberg4, 5th and Perturbation methods. The mode shapes and natural frequencies are calculated under clamped-clamped boundary conditions. Comparing perturbation method with Runge-Kutta-Fehlberg4, 5th leads to same results. The mode frequency and the effects of geometry of flexure hinges on intermediate links vibration are investigated and the mode frequency, calculated using Fast Fourier Transform and the results are discussed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1975 - Engineering Critical Assessments of Marine Pipelines with 3D Surface Cracks Considering Weld Mismatch
S.M.H Sharifi M Kaveh H Saeidi Googarchin

Offshore pipelines are usually constructed by the use of girth welds, while welds may naturally contain flaws. Currently, fracture assessment procedures such as BS 7910 are based on the stress-based methods and their responses for situations with large plastic strain is أکثر

Offshore pipelines are usually constructed by the use of girth welds, while welds may naturally contain flaws. Currently, fracture assessment procedures such as BS 7910 are based on the stress-based methods and their responses for situations with large plastic strain is suspicious. DNV-OS-F101 with limited modifications proposes a strain-based procedure for such plastic loads. In this paper 3D nonlinear elastic-plastic finite element analyses using the ABAQUS software are performed in order to compare existing stress- and strain-based procedures beside newly strain-based method which is called CRES approach in order to improve the criteria used in current guidelines particularly at large plastic strains. It is concluded that although BS 7910 values are closer to finite element results than other methods in elastic region, but it is still conservative. In the area of large plastic strain, CRES method is very less conservative in both case of with and without internal pressure in comparison to others. The comparison of numerical simulation results with those available experimental data reveals a good agreement. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1976 - Quasi-Static Deformation of a Uniform Thermoelastic Half –Space Due to Seismic Sources and Heat Source
A.K Vashishth K Rani

This paper investigates the quasi-static plane deformation of an isotropic thermoelastic half-space due to buried seismic sources and heat source. Governing equations of thermo-elasticity are solved to obtain solutions for seismic sources in a thermoelastic half-space. أکثر

This paper investigates the quasi-static plane deformation of an isotropic thermoelastic half-space due to buried seismic sources and heat source. Governing equations of thermo-elasticity are solved to obtain solutions for seismic sources in a thermoelastic half-space. The general solutions are acquired with the aid of Laplace and Fourier transforms and with the use of boundary conditions. The case of dip-slip line dislocation is studied in detail along with line heat source. Analytical solutions for two limiting cases: adiabatic and isothermal, are obtained. The solutions for displacement, stresses and temperature in space-time domain are obtained by using a numerical inversion procedure. The accuracy of the proposed method is verified through a comparison of the results obtained with the existing solutions for elastic medium. In addition, numerical results for displacements, stresses and temperature function, induced by a vertical dip-slip dislocation and line heat source, are presented graphically to illustrate the effect of inclusion of thermal effect in simulation of the problem. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1977 - Mechanical Characteristics and Failure Mechanism of Nano-Single Crystal Aluminum Based on Molecular Dynamics Simulations: Strain Rate and Temperature Effects
R Rezaei H Tavakoli-Anbaran M Shariati

Besides experimental methods, numerical simulations bring benefits and great opportunities to characterize and predict mechanical behaviors of materials especially at nanoscale. In this study, a nano-single crystal aluminum (Al) as a typical face centered cubic (FCC) me أکثر

Besides experimental methods, numerical simulations bring benefits and great opportunities to characterize and predict mechanical behaviors of materials especially at nanoscale. In this study, a nano-single crystal aluminum (Al) as a typical face centered cubic (FCC) metal was modeled based on molecular dynamics (MD) method and by applying tensile and compressive strain loadings its mechanical behaviors were investigated. Embedded atom method (EAM) was employed to represent the interatomic potential of the system described by a canonical ensemble. Stress-strain curves and mechanical properties including modulus of elasticity, Poisson’s ratio, and yield strength were determined. Furthermore, the effects of strain rate and system temperature on mechanical behavior were obtained. It was found that the mechanical properties exhibited a considerable dependency to temperature, but they hardly changed with increase of strain rate. Moreover, nucleation and propagation of dislocations along the plane of maximum shearing stress were the mechanisms of the nanocrystalline Al plastic deformation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1978 - مکانیسم های آنتاگونیستی گونه های قارچ Trichoderma علیه قارچ Rhizoctonia solani عامل بیماری پوسیدگی مرطوب ریشه نخود ایرانی
صدیقه محمدی بهرام منصوری حمید رضا زمانی زاده اصغر حیدری

مکانیسم های آنتاگونیستی سه جدایه Trichoderma harzianum (THJ1, THJ2 & THB) ، یک جدایه T. virens و یک جدایه T. viride بر علیه Rhizoctonia solani عامل بیماری پوسیدگی مرطوب ریشه نخود ایرانی مورد مطالعه قرار گرفت. در بررسی ماکروسکوپی تقابل مستقیم جدایه های Trichoderma و أکثر

مکانیسم های آنتاگونیستی سه جدایه Trichoderma harzianum (THJ1, THJ2 & THB) ، یک جدایه T. virens و یک جدایه T. viride بر علیه Rhizoctonia solani عامل بیماری پوسیدگی مرطوب ریشه نخود ایرانی مورد مطالعه قرار گرفت. در بررسی ماکروسکوپی تقابل مستقیم جدایه های Trichoderma و R. solaniمشخص شد که جدایه THJ2 در هر سه نوبت یادداشت برداری به ترتیب به میزان 77/72، 72/94 و 05/94 درصد بیشترین تأثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیوم R. solani داشته است. همچنین تمام جدایه های به کاررفته Trichoderma قادر به پیشروی روی میسیلیوم R. solani بودند. در بررسی میکروسکوپی ناحیه تقابل جدایه ‌های Trichoderma و R. solani ، تماس، نفوذ و پیچش ریسه‌ای جدایه ‌های Trichoderma و قطعه قطعه شدن ریسه های قارچ بیمارگر مشاهده شد. در بررسی تاثیر ترشحات مایع خارج سلولی جدایه‌های Trichoderma مشخص شد که ترشحات مایع THJ2 به میزان پنج و ده میلی لیتر به ترتیب در سه نوبت یادداشت برداری به میزان 34/62 ، 83/73، 97/70 و 04/68 ، 59/72 ، 52/80 درصد بیشترین تاثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیوم R. solani داشته است. در بررسی تاثیر ترشحات فرار جدایه های Trichoderma مشخص شد که جدایه THB در هر سه نوبت یادداشت برداری به ترتیب به میزان 02/68، 32/73 و 54/73 درصد بیشترین تاثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیوم R. solaniداشته است. به نظر می آید استفاده از ترکیبات غیر فرار بهترین مکانیسم آنتاگونیستی Trichodermaharzianum بر علیه بیمارگر محسوب می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1979 - اثر دما روی رشد، طول عمر و میزان پارازیتیسمزنبور Closterocerus formosus (Hym.: Eulophidae) پارازیتوئید مگس مینوز برگ سبزی Liriomyza trifolii (Dip.: Agromyzidae)
شهرام حسامی هادی استوان ابراهیم ابراهیمی محمود شجاعی کریم کمالی

در این تحقیق تاثیر دماهای مختلف (15، 20، 25، 30 و 35 درجه سلسیوس) بر طول دوره رشد (تخم تا خروج حشره کامل)، طول عمر حشره کامل ماده و میزان پارازیتیسم زنبور Closterocerus formosus Westwood به عنوان یکی از دشمنان طبیعی مهم مگس مینوز برگ سبزی Liriomyza trifolii (Burges) روی أکثر

در این تحقیق تاثیر دماهای مختلف (15، 20، 25، 30 و 35 درجه سلسیوس) بر طول دوره رشد (تخم تا خروج حشره کامل)، طول عمر حشره کامل ماده و میزان پارازیتیسم زنبور Closterocerus formosus Westwood به عنوان یکی از دشمنان طبیعی مهم مگس مینوز برگ سبزی Liriomyza trifolii (Burges) روی گیاه لوبیا (رطوبت 5 ± 60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) بررسی شد. با بالا رفتن دما طول دوره رشدی زنبور نیز کاهش می یابد به طوری که میانگین طول دوره رشدی زنبور از تخم تا خروج حشره کامل در دماهای مورد آزمایش به ترتیب 2/53، 6/27، 4/15، 6/9 و 2/7 روز بود. همین طور با افزایش دما متوسط طول عمر حشرات ماده بالغ کوتاه تر شدند. طول عمر زنبورهای ماده به ترتیب 27، 1/23، 4/22، 8/19 و 6/17 روز و تعداد میزبان های کشته شده (به وسیله پارازیتیسم و تغذیه از میزبان) به ترتیب 4/37، 8/197، 5/349، 4/324 و 5/296 عدد بدست آمد. رابطه بین دما و نرخ رشد پارازیتوئید با مدل رگرسیون خطی تطابق نشان داد. با استفاده از این مدل پائین ترین آستانه دمایی رشد زنبور 5/13درجه سلسیوس و نیاز دمایی از تخم تا ظهور حشره کامل 66/166 روز- درجه محاسبه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1980 - اثر آنتاگونیستی گونه‌های تریکودرما علیهFusarium oxysporum f.sp. lycopersici عامل پژمردگی گوجه فرنگی
حسام الدین رمضانی

در این تحقیق اثر بازدارندگی پنج گونه از قارچ های تریکودرما شامل T. harzianum, T. koningi, T. longiconis, T. hamatum and T. viride علیه قارچ عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. در بین قار أکثر

در این تحقیق اثر بازدارندگی پنج گونه از قارچ های تریکودرما شامل T. harzianum, T. koningi, T. longiconis, T. hamatum and T. viride علیه قارچ عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. در بین قارچ های مورد استفاده گونه T. harzianum بیشترین و گونه T. viride کمترین تأثیر را داشتند. در شرایط گلخانه ای مقایسه اثر کاهش بیماری بین خاک و بذر آغشته شده با اسپور گونه T. harzianum انجام گردید. پوشش بذرهای گوجه فرنگی توسط اسپورهای قارچ T. harzianumنتوانست در کاهش بیماری موثر باشد در حالیکه خاک آغشته شده با بیوماس گونه مذکور به میزان 50 گرم در 65 کیلوگرم محیط ذرت- شن به طور معناداری (2/92 درصد) قادر به کنترل بیماری گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1981 - تأثیر ترکیبات فرار و غیر فرار جدایه‏هایTrichoderma spp. در جلوگیری از رشد پرگنه قارچ Fusarium solaniعامل پوسیدگی خشک فوزاریومی سیب‏زمینی
زهرا تقی زاده صدیقه محمدی حسین علایی

با توجه به قابلیت بالای قارچ Trichodermaدر کنترل بیولوژیک بسیاری از عوامل بیماری زا و با توجه به اینکه قارچ Fusarium solani، عامل پوسیدگی خشک سیب زمینی خسارات زیادی را به محصول وارد می سازد، در این تحقیق اثر هفت گونه از قارچ Trichoderma شامل چهار جدایهT. harzianum (1, أکثر

با توجه به قابلیت بالای قارچ Trichodermaدر کنترل بیولوژیک بسیاری از عوامل بیماری زا و با توجه به اینکه قارچ Fusarium solani، عامل پوسیدگی خشک سیب زمینی خسارات زیادی را به محصول وارد می سازد، در این تحقیق اثر هفت گونه از قارچ Trichoderma شامل چهار جدایهT. harzianum (1, 2, 3, 4) و جدایه های T. virens ,T. longibrachiatum ,T. koningiiعلیه بیمارگر در شرایط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. آزمون بررسی اثر ترکیبات فرار جدایه های Trichoderma در جلوگیری از رشد پرگنه قارچ بیمارگر در حالت کشت Trichoderma ، 48 ساعت قبل از کشت F. solani به روش پتری های روی هم انجام گرفت و مشخص شد که ترکیبات فرار کلیه جدایه های مورد آزمایش، از رشد میسلیومی قارچ بیمارگر جلوگیری به عمل آوردند و جدایه T. longibrachiatumبیشترین و جدایه یT. harzianum3 کمترین فعالیت آنتی بیوزی را در بازدارندگی از رشد میسلیوم قارچ F. solani داشته است. در بررسی تأثیر ترشحات مایع خارج سلولی جدایه های Trichoderma مشخص شد که ترشحات مایع جدایه هایT. harzianum (1, 2) به میزان پنج و ده میلی لیتر به ترتیب به میزان 76/9 و 28/14 درصد بیشترین تأثیر را در بازدارندگی از رشد میسلیومF. solani داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1982 - شناسایی پارازیتوئیدها و پارازیتیسم فصلی شب‌پره مینوز برگ مرکبات Phyllocnistis citrella (Lep.: Gracillaridae) در شیراز
زهرا بی پروا مصطفی حقانی هادی استوان شهرام حسامی

به منظور بررسی پارازیتیسم فصلی شب‌پره مینوز برگ مرکبات Phyllocnisti scitrella Stainton در شیراز از دو باغ مرکبات به صورت هفتگی از خرداد ماه سال 1389 تا شهریور ماه1390 نمونه برداری انجام شد. در باغ اول پارازیتوئیدهای مراحل لاروی و شفیرگی مینوز برگ مرکبات عبارت بودند از P أکثر

به منظور بررسی پارازیتیسم فصلی شب‌پره مینوز برگ مرکبات Phyllocnisti scitrella Stainton در شیراز از دو باغ مرکبات به صورت هفتگی از خرداد ماه سال 1389 تا شهریور ماه1390 نمونه برداری انجام شد. در باغ اول پارازیتوئیدهای مراحل لاروی و شفیرگی مینوز برگ مرکبات عبارت بودند از Pediobius pyrgo Walker، Pnigalio soemius Walker،Pediobius saulius Walker در باغ دوم علاوه بر این گونه‌ها Closteroceros formosa Westwood نیز مشاهده گردید. بیشترین درصد پارازیتیسم در باغ اول مربوط به گونه P. soemius با 69/1 درصد و در باغ دوم گونه C. formosa با 32/26 درصد محاسبه گردید. در باغ )1( و (2) بیشترین درصد پارازیتیسم شب پره مینوز برگ مرکبات به ترتیب در آبان ماه 1389 با 88/2 درصد و در دی ماه 1389 با 01/50 درصد محاسبه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1983 - آلودگی مخلوط ویروس موزائیک هندوانه و ویروس موزاییک پیسک سبز خیار در گیاهان کدوییان
زهره مرادی بهروز جعفرپور

آلودگی مخلوط ویروس موزائیک هندوانه (WMV) و ویروس موزاییک پیسک سبز خیار (CGMMV) اثر تشدید کننده ای را نشان داد. آلودگی همزمان این دو ویروس در برخی گیاهان کدوییان از جمله هندوانه، خیار و طالبی سبب ایجاد واکنش های شدید بیماری زایی به همراه زردی، پژمردگی آوندی و در نهایت مر أکثر

آلودگی مخلوط ویروس موزائیک هندوانه (WMV) و ویروس موزاییک پیسک سبز خیار (CGMMV) اثر تشدید کننده ای را نشان داد. آلودگی همزمان این دو ویروس در برخی گیاهان کدوییان از جمله هندوانه، خیار و طالبی سبب ایجاد واکنش های شدید بیماری زایی به همراه زردی، پژمردگی آوندی و در نهایت مرگ گیاهان شد. تجمع RNA ویروس CGMMV در آلودگی مخلوط با WMV تا حدی بیشتر از زمان آلودگی این ویروس به تنهایی بود. به علاوه سطح پروتئین پوششی ویروس CGMMV نیز در زمان آلودگی همزمان افزایش یافت. با این حال سطح RNA و پروتئین پوششی ویروس WMV افزایش قابل توجهی در آلودگی مخلوط نسبت به آلودگی انفرادی نشان نداد. آلودگی انفرادی هر یک از ویروسهای WMV و CGMMV سبب ایجاد علایمی از قبیل رگبرگ روشنی، تاولی، موزاییک سیستمیک یا پیسکی روی برگهای بالایی گیاهان کدوییان شد، ولی در زمان آلودگی مخلوط این دو ویروس همین علایم افزایش پیدا کرد و به صورت سینرژیک (تشدید کننده) نمایان گردید. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که آلودگی همزمان دو ویروس WMV و CGMMV سبب ایجاد اثرات تشدید کننده می شود که این به نوبه خود می تواند سبب عواقب همه گیر شدن شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1984 - واکاوی موانع سیاست‌گذاری گردشگری در محیط های شهری استان گیلان
نازنین نعیم آبادی فرهاد جوان

محیط های شهری گیلان با جاذبه های متنوع طبیعی، تاریخی و فرهنگی، استعداد فوق العاده ای برای توسعه صنعت گردشگری دارد، اما علی رغم سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های گردشگری، در این عرصه نتوانسته توسعه یابد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر واکاوی موانع سیاست گذاری گردشگری در م أکثر

محیط های شهری گیلان با جاذبه های متنوع طبیعی، تاریخی و فرهنگی، استعداد فوق العاده ای برای توسعه صنعت گردشگری دارد، اما علی رغم سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های گردشگری، در این عرصه نتوانسته توسعه یابد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر واکاوی موانع سیاست گذاری گردشگری در محیط های شهری گیلان است. روش تحقیق به صورت کیفی و کمی، و با استفاده تئوری زمینه ای و مدل FARAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شد. جامعه آماری نیز متخصصان در حوزه مطالعات شهری و گردشگری است، که بر اساس نمونه گیری هدفمند تعداد 20 نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. طبق مدل تئوری زمینه ای، موانعی از جمله: عدم بهره گیری از نیرو های متخصص، بازاریابی نامناسب، تقلید از الگو های ناسازگار با محیط های شهری، مشکلات زنجیره ارائه خدمات گردشگری، مشکلات نظام اداری و خط مشی، عدم مدیریت یکپارچه گردشگری در بین سازمان های مرتبط، عدم مطلوبیت زیرساخت ها و زیربناهای فیزیکی، عدم بهره گیری از نیرو های متخصص را استخراج شد، که با استفاده از مدل آراس فازی، به ترتیب موانع عدم مدیریت یکپارچه گردشگری در بین سازمان های مرتبط با مقدار وزن 490/0، مشکلات نظام اداری و خط مشی با مقدار وزن 488/0، تقلید از الگو های ناسازگار با محیط های شهری با مقدار وزن 477/0، مشکلات زنجیره ارائه خدمات گردشگری و عدم مطلوبیت زیرساخت ها و زیربناهای فیزیکی با مقدار وزن 467/0، بازاریابی نامناسب با مقدار وزن 463/0، عدم بهره گیری از نیرو های متخصص با مقدار وزن 458/0، بیشترین و کمترین میزان اهمیت را به خود اختصاص داده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1985 - شناخت و تحلیل سیاست های توسعه گردشگری (مورد مطالعه: شهر دهدز - شهرستان دزپارت)
مسعود صفری علی اکبری حجت الله صادقی

آتوسعه هر مکان جغرافیایی به ظرفیت های طبیعی و انسانی آن وابسته است. آنچه که می تواند توسعه هر مکان را تسریع یا کند نماید، نوع تصمیم گیری ها و سیاست های حاکم در آن بخش از سطوح کلان تا خرد است. توسعه گردشگری نیز از این سیاست ها، مستثنی نیست. بنابراین بخشی از توسعه گردشگری أکثر

آتوسعه هر مکان جغرافیایی به ظرفیت های طبیعی و انسانی آن وابسته است. آنچه که می تواند توسعه هر مکان را تسریع یا کند نماید، نوع تصمیم گیری ها و سیاست های حاکم در آن بخش از سطوح کلان تا خرد است. توسعه گردشگری نیز از این سیاست ها، مستثنی نیست. بنابراین بخشی از توسعه گردشگری منوط به سیاست های مورد تاکید است. هدف این تحقیق شناخت و سپس تحلیل سیاست های توسعه گردشگری در دو سطح کلان و خرد به صورت مطالعه موردی در شهر دهدز شهرستان دزپارت است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های میدانی است. روش گردآوری داده ها در مرحله اول مصاحبه و کنکاش در اسناد مختلف علمی و اجرایی و سپس تکمیل پرسش نامه بوده است. جامعه آماری تحقیق را کارشناسان ادارات منطقه دزپارت تشکیل داده اند. با توجه به نبود آمار دقیق در این زمینه، تعداد 50 نفر مورد پرسشگری قرار گرفتند. روایی پرسش نامه انجام و پایایی آن نیز با ضریب کرونباخ بالای 70/0 تایید شد. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که تمامی سیاست های خرد و کلان توسعه گردشگری در سطح کمتر از 05/0 معنادار هستند. بر اساس نتایج آزمون دو سیاست تقویت پیوندهای فرهنگی میان منطقه با استان های همجوار با میانگین 82/4 و تشکیل سایت اطلاعات گردشگری با میانگین 58/4 به عنوان مهمترین سیاست های کلان توسعه گردشگری و دو سیاست دیدگاه مثبت مدیران نسبت به ظرفیت گردشگری با میانگین 76/4 و تنوع مشاغل خدماتی با میانگین74/4 به عنوان مهمترین سیاست های خرد گردشگری شناخته شده اند. نتیجه رگرسیون نیز تایید نمود که در مجموع سیاست های کلان و خرد بررسی شده بیش از 71 درصد می توانند متغیر توسعه گردشگری را تبیین نمایند، اما سیاست های کلان تاثیرگذاری بیشتری نسبت به سیاست های خرد دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1986 - ارزیابی قابلیت های گردشگری و نقش آن در توسعه شهری با تأکید بر برنامه ریزی راهبردی (نمونه موردی: شهر کرمان)
محمد رضا رضایی مسلم قاسمی

گردشگری موتور محرک توسعه اقتصادی و یکی از عوامل کاهش فقر در مناطق شهری وروستایی محسوب می شود و اثرات منفی و مثبتی در مقاصد گردشگران داشته است. در این راستا برنامه ریزی راهبردی می تواند به عنوان پاسخی به مشکلات پیش آمده به علت عدم برنامه ریزی صحیح در گردشگری نیز مطرح گرد أکثر

گردشگری موتور محرک توسعه اقتصادی و یکی از عوامل کاهش فقر در مناطق شهری وروستایی محسوب می شود و اثرات منفی و مثبتی در مقاصد گردشگران داشته است. در این راستا برنامه ریزی راهبردی می تواند به عنوان پاسخی به مشکلات پیش آمده به علت عدم برنامه ریزی صحیح در گردشگری نیز مطرح گردد. در هسته گردشگری مانند همه فعالیت های تجاری دیگر باید راهبرد گردشگری تجسم یابد و از جمله مدل های برنامه ریزی راهبردی مورد استفاده در توسعه گردشگری به ویژه در گردشگری شهری، مدل استراتژیک qspm می باشد. در مقاله حاضر، سعی شده تا ضمن شناخت و معرفی برخی از جاذبه های گردشگری شهر کرمان و نقش آن در توسعه شهر، به ارائه راهبرد و راهکارهای فراروی صنعت توریسم شهر کرمان نیز پرداخته شده است. این تحقیق از لحاظ روش از نوع تحلیلی و از لحاظ هدف، کاربردی می باشد و بررسی سنجه ها و شاخص های مورد نظر در قالب گردشگری شهر کرمان، با استفاده از مطالعات میدانی و جمع آوری داده از طریق بررسی اسنادی و کتابخانه ای، پرسش نامه (از دیدگاه 50 نفر از مسئولان و گردشگران) انجام شده است. سپس داده ها در نرم افزار exel وارد و تحلیل شده و پس از آن با استفاده از مدل راهبردی qspm مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل از تحلیل نهایی ماتریس‌های ارزیابی عوامل داخلی و خارجی بیانگر است که با توجه به میانگین امتیازات نهایی به دست آمده برای عوامل داخلی با امتیاز برابر با 2.713 و برای عوامل خارجی با امتیاز برابر با 2.98 است، راهبرد استراتژیک مورد مطالعه، راهبرد رسوخ در بازار و راهبرد توسعه محصول می باشد. در نهایت اینکه بر اساس ارزیابی میانگین نمرات استراتژی های رقابتی در ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی، راهبرد توجه بر توسعه گردشگری فرهنگی، طبیعی و بومگردی به دلیل وجود مزیت های نسبی برای توسعه این نوع گردشگری به عنوان مهم ترین استراتژی برای پایداری توسعه گردشگری شهر کرمان به منظور توسعه پایدار گردشگری شهری در شهر پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1987 - نقش شهرهای مرزی در توسعه ژئوپولیتیک گردشگری
مریم شعبانی حسن باویر حجت مهکویی

امروزه یکی از عوامل مهم برای دستیابی به توسعه، نقش درآمدی توریسم و جذب گردشگر درون کشورهاست که این مهم همواره در گرو داشتن فضای ملی و سرزمینی منسجم و شهرهایی با کارکرد بهینه است. موفقیت در زمینه توریسم، در گروِ داشتن آثار تاریخی و دیدنی، شهرهای زیبا و توسعه یافته، مردما أکثر

امروزه یکی از عوامل مهم برای دستیابی به توسعه، نقش درآمدی توریسم و جذب گردشگر درون کشورهاست که این مهم همواره در گرو داشتن فضای ملی و سرزمینی منسجم و شهرهایی با کارکرد بهینه است. موفقیت در زمینه توریسم، در گروِ داشتن آثار تاریخی و دیدنی، شهرهای زیبا و توسعه یافته، مردمان با فرهنگ و دانش و آگاهی بالا، دولتمردان عاری از القای تفکرات شخصی، نظام برنامه ریزی کارامد و ... است. در این میان می توان گفت که نقش شهرها در جذب گردشگر درجات بالاتری را دارا می باشند. شهرهای مرزی به دلیل داشتن نقش امنیتی و دروازه ورود کالا و انسان، می توانند در جذب گردشگر، موفق عمل کنند. ایجاد بازارچه های مرزی، وجود رودخانه و عوامل طبیعی، وجود بناهای تاریخی مانند قلعه و یا نوع مرز در این گونه شهرها، از عوامل جذب توریسم به شمار می روند. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایت های اینترنتی، به دنبال بررسی نقش و جایگاه شهرهای مرزی در توسعه ژئوپولیتیک گردشگری و جذب گردشگر است. سؤال اصلی این مقاله این است که: آیا شهرهای مرزی با استفاده از ژئوپولیتیک گردشگری می توانند در جذب توریسم و توسعه گردشگری موفق باشند؟ نتایج نشان می دهند که شهرهای مرزی با توجه به موقعیتشان، توانایی توسعه ژئوپولیتیک گردشگری و در جذب گردشگر، قابلیت بالایی را دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1988 - ارزیابی اثرات شاخص های گردشگری فرهنگی در توسعه صنعت گردشگری (مطالعه موردی؛ شهر اصفهان)
سید علی موسوی حسن بیک محمدی حسین صرامی

10.30495/juepd.2022.692241

شهر اصفهان به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی؛ قدمت تاریخی؛ جاذبه های متنوع گردشکری هموراه مورد توجه سیاحان و گردشگران است. این شهر پیوسته بعنوان یکی از قطب های بزرگ گردشگری ایران؛ با داشته های فراوان تاریخی؛ فرهنگی؛ اجتماعی؛ هنری؛ صنایع دستی؛ طبیعی و ... میزبان خوبی برای گر أکثر

شهر اصفهان به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی؛ قدمت تاریخی؛ جاذبه های متنوع گردشکری هموراه مورد توجه سیاحان و گردشگران است. این شهر پیوسته بعنوان یکی از قطب های بزرگ گردشگری ایران؛ با داشته های فراوان تاریخی؛ فرهنگی؛ اجتماعی؛ هنری؛ صنایع دستی؛ طبیعی و ... میزبان خوبی برای گردشگران داخلی و خارجی بوده است؛ ولی بعلت ضعف مدیریت و برنامه ریزی؛ عدم امکانات مرتبط با صنعت گردشگری خلاق فرهنگی متأسفانه تاکنون نتوانسته است آنگونه که شایسته است؛ از نظر جذب جهانگردان و کسب درامد ارزی موفق باشد. هدف این پژوهش تحلیل ارزیابی شاخص های گردشگری فرهنگی در توسعه گردشگری اصفهان است. نوع تحقیق با توجه به هدف کاربردی- توسعه ای و از نظر ماهیت و روش توصیفی؛ تحلیلی و پیمایشی است. اطلاعات و داده های مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش های اسنادی و میدانی جمع آوری شده است. جامعه آماری شامل گردشگران شهر اصفهان است شامل دو گروه خُبرگان و جهانگردان بوده؛ خُبرگان بعلت تعداد کم همه شمارش شده‌اند؛ اما تعداد نمونه گردشگران؛ با استفاده از فرمول کوکران؛ تعداد و حجم نمونه افراد مورد مطالعه برابر با 384 نفر تعیین گردیده است؛ بمنظور تجزیه و تحلیل تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS ، Arcgis و همچنین تحلیل ساختاری بهره گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد به ترتیب شاخص های فرهنگی؛ هنری؛ اجتماعی و زیستی در جذب گردشگران فرهنگی از اهمیت بیشتری برخوردار است و اولویت برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری بایست بر این اساس آنها صورت گیرد و پتانسیل های بالایی برای توسعه گردشگری فرهنگی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1989 - نقش حکم روایی خوب شهری در افزایش جذب گردشگر در شهر طالقان
رسا صفایی نمین سیدابوالقاسم فاضل چهارمحالی محمد شکریان

10.30495/juepd.2022.691378

امروزه گردشگری به‌عنوان یکی از منابع درآمد و ایجاد اشتغال در سطح محلی می‌تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی باشد و نقش بالقوه‌ای در اقتصاد محلی و بومی دارد. جذب گردشگر و توسعه گردشگری در یک مکان منجر به ارزآوری، افزایش درآمد و توسعه اشتغال در آن مکان می‌شود. از سوی دیگر ح أکثر

امروزه گردشگری به‌عنوان یکی از منابع درآمد و ایجاد اشتغال در سطح محلی می‌تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی باشد و نقش بالقوه‌ای در اقتصاد محلی و بومی دارد. جذب گردشگر و توسعه گردشگری در یک مکان منجر به ارزآوری، افزایش درآمد و توسعه اشتغال در آن مکان می‌شود. از سوی دیگر حکمروایی خوب شهری و شاخص‌های آن همچون امنیت و مشارکت که در این پژوهش موردبررسی قرار گرفتند نقش بسزایی در فراهم آوری امکان افزایش گردشگری در این منطقه و شهرستان دارند. براین اساس هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش حکمروایی خوب در افزایش گردشگری در شهر طالقان است. پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و به شیوه‌ی کتابخانه‌ای و میدانی با استفاده از کتاب‌ها، مقالات و پرسشنامه انجام‌شده و درنهایت به‌وسیله نرم‌افزار تحلیلی آماری spss و شاخص‌های آمار توصیفی مانند فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد، همبستگی ، رگرسیون و ... استفاده‌شده است تعداد جامعه آماری پژوهش384 نفر بوده که از طریق نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد جذب گردشگر در یک منطقه جدا از وجود جاذبه‌ها و پتانسیل‌های توریستی نیازمند وجود تسهیلات و امکانات برای گردشگران نیز هست. زیرا گردشگران با توجه به ماهیت گردشگری و جدا از آن، به دنبال تفریح و گذران اوقات فراغت توأم با لذت نیز می‌باشند. مسئله‌ای که حکمروایی خوب شهری می‌تواند به‌خوبی آن را تأمین نماید. از سوی دیگر امنیت محیطی و افزایش آن و نیز مشارکت مردمی سهم زیادی در افزایش و جذب گردشگران به شهرستان طالقان به‌عنوان یک مقصد گردشگری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1990 - شناسایی و تحلیل پیشران های مؤثر بر توسعه صنعت گردشگری شهری با تاکید بر آینده نگاری و سناریو نویسی (مطالعه موردی: شهر زنجان)
علی خاکساری رفسنجانی اکبر لطفی

10.30495/juepd.2023.1976932.1134

در برنامه ریزی و مدیریت توسعه گردشگری بهره بردن از روش های نوین بسیار پراهمیت می باشد. یکی از این روش های نوین استفاده از روش آینده پژوهی و نیز بهره بردن از سناریوهای مختلف جهت توسعه گردشگری می باشد که با بهره گیری از این روش ها سعی در ترسیم آینده های مختلف برحسب عوامل أکثر

در برنامه ریزی و مدیریت توسعه گردشگری بهره بردن از روش های نوین بسیار پراهمیت می باشد. یکی از این روش های نوین استفاده از روش آینده پژوهی و نیز بهره بردن از سناریوهای مختلف جهت توسعه گردشگری می باشد که با بهره گیری از این روش ها سعی در ترسیم آینده های مختلف برحسب عوامل کلیدی موثر برای توسعه گردشگری شهر زنجان دارد. هدف پژوهش حاضر، آینده پژوهی و سناریو نگاری در توسعه و بهبود صنعت گردشگری شهر زنجان بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع می باشد پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش به صورت کیفی و در برخی موارد به صورت مختلط کمی و کیفی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی و سناریونگاری انجام پذیرفته است. در این پژوهش جهت یافتن عوامل کلیدی از اسناد فرادست، اسناد کتابخانه ای و مصاحبه های نیمه باز استفاده شده است و پس از شناسایی مولفه ها جهت تحلیل و اولویت بندی عوامل از نرم افزار MIC MAC وScenario Wizard بهره گرفته شده است که بعد از بررسی و تجزیه وتحلیل 13 عامل به عنوان عوامل کلیدی انتخاب شد. این 13 عامل به ترتیب عبارت بودند از: مدیریت یکپارچه شهری و اعمال سیاست های تشویقی، کاهش محدودیت ها، امنیت داخلی، بخش خصوصی، مشارکت شهروندان، سازمان های مردم نهاد، برندسازی شهری، موقعیت استراتژیک شهر، نقش بین المللی شهر و استان، ارتقا آگاهی های زیست محیطی، نرخ رشد اقتصادی، مراسمات آیینی و مذهبی، توسعه کمی و کیفی صنایع دستی.این 13 عامل برای نگارش سناریو با استفاده از نظر خبرگان و تشکیل پنل به 46 حالت از مطلوب تا نامطلوب تقسیم بندی شدند که در انتها 4 سناریو با سازگاری بالا برای شهر زنجان شناخته شد که 3 مورد از سناریوها حالت مطلوب و یک مورد نیز وضعیت بحرانی را برای شهر و استان زنجان متصور می شد. در انتها برای گذار از حالت سناریو بحرانی و حرکت به سمت سناریو و شرایط مطلوب راهبردها و برنامه ای پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1991 - دلبستگی به مکان و نگرش نسبت به توسعه گردشگری و ارتقای رفتار مسئولانه زیست‌محیطی مطالعه موردی: شهر بابلسر
سارا حبیب تبار بیشه مهدی رمضان زاده لسبوئی

10.30495/juepd.2023.1989192.1236

گردشگری اثرات مثبت و منفی زیادی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و زیست‌محیطی به همراه دارد. امروزه ساحل مقصد بسیاری از گردشگران بوده و به دلیل تقاضای بالای اجتماعی، این مناطق پیوسته در معرض تخریب قرار دارند. یکی از عوامل مؤثر جهت پیشگیری از این مسئله، رفتار زیست‌ أکثر

گردشگری اثرات مثبت و منفی زیادی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و زیست‌محیطی به همراه دارد. امروزه ساحل مقصد بسیاری از گردشگران بوده و به دلیل تقاضای بالای اجتماعی، این مناطق پیوسته در معرض تخریب قرار دارند. یکی از عوامل مؤثر جهت پیشگیری از این مسئله، رفتار زیست‌محیطی افراد است. رفتار زیست‌محیطی ساکنان مقصد ساحلی به شدت متأثر از فعالیت‌های گردشگری است، زیرا اثرات مخرب آن را بهتر درک می‌کنند. این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر رفتار مسئولانه زیست‌محیطی ساکنان شهر ساحلی بابلسر می‌پردازد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی - تحلیلی است که به منظور انجام آن 308 نفر از ساکنان بابلسر به عنوان نمونه آماری از طریق جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق‌ساخته بود که روایی و پایایی آن از طریق نرم‌افزار SMARTPLS3 بررسی شد. یافته‌ها نشان داد که منفعت درک‌شده با سطح معناداری 154/0 بر رعایت رفتار مسئولانه زیست‌محیطی هیچ تأثیری ندارد، اما بر ارتقای رفتار مسئولانه زیست‌محیطی با سطح معناداری 011/0 تأثیر دارد. همچنین، هزینه درک‌شده با سطح معناداری 123/0 بر ارتقاء رفتار مسئولانه زیست‌محیطی و نیز با سطح معناداری 719/0 بر رعایت رفتار مسئولانه زیست‌محیطی هیچ تأثیری ندارد. وابستگی به مکان هم بر منفعت درک‌شده با سطح معناداری 000/0 و هم بر هزینه درک‌شده با سطح معناداری 001/0 تأثیر دارد. به علاوه، وابستگی به مکان بر رعایت رفتار مسئولانه زیست‌محیطی با سطح معناداری 027/0 تأثیرگذار بوده و بالعکس با سطح معناداری 411/0 هیچ تأثیری بر ارتقای این رفتار ندارد. همچنین، هویت مکان با سطح معناداری 003/0 بر ارتقای رفتار مسئولانه زیست‌محیطی تأثیر داشته و بالعکس با سطح معناداری 135/0 هیچ تأثیری بر رعایت این رفتار ندارد. هویت مکان از طریق وابستگی به مکان بر رعایت رفتار مسئولانه زیست‌محیطی با سطح معناداری 028/0 تأثیرگذار است. به‌علاوه، وابستگی به مکان از طریق منفعت درک‌شده بر ارتقای رفتار مسئولانه زیست‌محیطی با سطح معناداری 037/0 تأثیرگذار است. در نهایت نتایج نشان داد که تحصیلات، زادگاه اصلی، مدت زمان اقامت، سن و مشارکت اقتصادی فعلی و گذشته افراد باعث ایجاد ادراکات مختلف در آن‌ها می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1992 - خوانشی بر گردشگری میراثی در الگوی بازآفرینی بافت تاریخی با بهره گیری از نظریه داده بنیاد (مورد پژوهی: شیراز)
سعیده قادری زهرا سادات سعیده زرآبادی مجتبی رفیعیان

10.30495/juepd.2023.1994479.1247

بارزترین شاخصه بافت های تاریخی شهرها، میراث شهری ملموس و ناملموس ارزشمند و ظرفیت های قابل عرضه و واجد اهمیت است که مورد کم توجهی تصمیم سازان و تصمیم گیران قرار می گیرد. گردشگری میراثی به دلیل نقشی که در ایجاد مزیت های رقابتی در مقیاس ملی و محلی دارد یکی از ابزارهای مهم أکثر

بارزترین شاخصه بافت های تاریخی شهرها، میراث شهری ملموس و ناملموس ارزشمند و ظرفیت های قابل عرضه و واجد اهمیت است که مورد کم توجهی تصمیم سازان و تصمیم گیران قرار می گیرد. گردشگری میراثی به دلیل نقشی که در ایجاد مزیت های رقابتی در مقیاس ملی و محلی دارد یکی از ابزارهای مهم بازآفرینی بافت های تاریخی شهرها محسوب می شود، این نقش توجه توأمان به حفاظت و توسعه بافت های تاریخی را مدنظر قرار می دهد. استفاده از گردشگری میراثی در مناطق تاریخی می تواند به بازآفرینی شهری موفق این بافت ها کمک نماید. پژوهش حاضر درصدد آن است تا دارایی‌ها و ظرفیت های موجود در حوزه گردشگری میراثی را شناسایی نماید و خوانشی بر الگوی گردشگری میراثی در بازآفرین بافت تاریخی شیراز داشته باشد. این پژوهش برگرفته از پارادایم تفسیرگرایی است، رویکرد آن استقرایی، نوع پژوهش کاربردی – توسعه ای و ماهیت آن توصیفی – تحلیلی است و در زمره رویکردهای کیفی قرار می گیرد، روش گردآوری داده ها اسنادی، پیمایشی و روش نمونه گیری هدفمند است و تجزیه و تحلیل داده های آن نیز بر اساس کدگذاری باز، محوری و گزینشی است برای تبیین الگو از راهبردهای نظریه داده بنیاد استفاده گردیده است. در این پژوهش جهت دستیابی به اهداف آن با 12 نفر از افراد متخصص که شامل بهره وران و استفاده کنندگان، ذی نفوذان و ذی مدخلان بافت بودند مصاحبه های عمیق نیمه ساختار انجام گردید. بر اساس نظریه داده بنیاد، اسناد گردآوری شده در 175 کد باز، 131 مفهوم، 49 مقوله فرعی و 15 مقوله اصلی تحلیل شدند. نتیجه خوانش بیانگر این است که الگوی گردشگری میراثی در بازآفرینی بافت تاریخی شیراز، باید آموزش و پرورش، گردشگری فرهنگی، اجتماعی و مذهبی، گردشگری کالبدی، رویدادمحوری، ارزش های سنتی، میراث معنوی و انسجام اجتماعی را مدنظر قرار دهد، همزمان با آن ظرفیت سازی، الگوسازی، ترویج و تشویق، تعامل، همکاری و کنش گری در بستر تدوین و بازبینی قوانین ملی و محلی، تسهیلگری و میانجیگری، تسهیل کردن و اختیار دادن زمینه بروز خلاقیت کالبدی، مشارکت مردمی و سرزندگی اجتماعی فراهم شود و منتج به تقویت هویت کالبدی، فرهنگی و اجتماعی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1993 - تبیین و ارزیابی رفتار شهروندی زیست محیطی و اثرات آن بر توسعه گردشگری با نقش میانجی برندسازی شهری (مورد کاوری: شهر تهران)
مجید احمدی علیرضا روستا زهرا قره داغی

10.30495/juepd.2023.1990242.1219

امروزه توسعه گردشگری در مقاصد مختلف از اهداف راهبردی و مهم تلقی می‌شود و دارای اثرات مثبت بسیاری است. از این رو کشورهایی که از توانایی‌های بالقوه‌ای در این زمینه بهره‌مند هستند، تلاش مستمری دارند تا با برندسازی سهم مناسبی از بازارهای گردشگری را به خود اختصاص دهند. هدف ا أکثر

امروزه توسعه گردشگری در مقاصد مختلف از اهداف راهبردی و مهم تلقی می‌شود و دارای اثرات مثبت بسیاری است. از این رو کشورهایی که از توانایی‌های بالقوه‌ای در این زمینه بهره‌مند هستند، تلاش مستمری دارند تا با برندسازی سهم مناسبی از بازارهای گردشگری را به خود اختصاص دهند. هدف از پژوهش تبیین ارزیابی بازاریابی داخلی و رفتار شهروندی زیست‌محیطی بر توسعه گردشگری شهری با نقش میانجی برندسازی شهری بوده است. روش تحقیق از جهت هدف، کاربردی و بر طبق شیوه گردآوری داده‌‌ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان استان تهران در سال 1402 است که به مناطق شمال، جنوب، غرب، شرق و مرکز تقسیم شدند. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و 420 پرسش‌‌نامه به روش نمونه‌‌گیری در دسترس توزیع و تعداد 403 پرسش‌‌نامه جمع‌‌آوری گردیده است. پایایی پرسش‌‌نامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته که به میزان 804/0 بوده است. داده‌‌ها با استفاده از مدل‌‌یابی معادلات ساختاری و توسط نرم‌‌افزار Smart-PLS تجزیه‌و‌تحلیل شدند. یافته‌ها حاکی از آن است که بازاریابی داخلی، بازاریابی شهری، تصویر شهر و رفتار شهروندی زیست‌محیطی بر برندسازی شهری اثرگذار بوده است. همچنین برندسازی شهری بر توسعه گردشگری شهری تاثیر معنی‌داری دارد. بنابراین در این پژوهش برندسازی شهری بر توسعه گردشگری شهری با آماره (931/8) بیشترین تاثیر و رفتار شهروندی زیست‌محیطی بر برندسازی شهری با آماره (570/3) کمترین تاثیر را داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1994 - شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری در فضاهای شهری تهران با رویکرد آینده پژوهی
علی شمس الدینی محمد رضا قائدی داود جمینی

10.30495/juepd.2023.1986275.1195

امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع درآمد پایدار در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مطرح است، لذا سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت در زمان حال و آینده، از مهم ترین دغدغه های مدیران و مسئولین مرتبط با حوزه گردشگری است أکثر

امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع درآمد پایدار در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مطرح است، لذا سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت در زمان حال و آینده، از مهم ترین دغدغه های مدیران و مسئولین مرتبط با حوزه گردشگری است. یکی از مهم ترین اقدامات در راستای توسعه صنعت گردشگری در فضاهای شهری، شناسایی عوامل موثر بر توسعه صنعت گردشگری است که می تواند تأثیر بسزایی را در رونق و شکوفایی این صنعت به همراه داشته باشد. از این رو هدف مقاله حاضر شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی موثر بر توسعه گردشگری در کلان شهر تهران است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش کار توصیفی ـ تحلیلی است. جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از مطالعات کتابخانه ای ـ اسنادی و میدانی (توزیع پرسشنامه) استفاده شده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار میک مک بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش را تمامی کارشناسان خبره حوزه توسعه گردشگری کلان شهر تهران تشکیل داده است که با استفاده از روش گلوله برفی به عنوان روش نمونه گیری، در نهایت 30 کارشناس خبره به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. یافته های پژوهش نشان دهنده آن است که در مجموع 28 عامل بر توسعه گردشگری کلان شهر تهران تأثیرگذارند که میزان تأثیرگذاری آن ها، از قوی تا ضعیف می باشد. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که در میان عوامل شناسایی شده، عوامل انسانی در این کلان شهر بیشترین تأثیرگذاری را بر توسعه گردشگری شهری دارند و این عوامل شامل توسعه زیرساخت های مرتبط با گردشگری داخلی و خارجی، امکانات اقامتی و رفاهی، امنیت، آثار تاریخی و امکانات مربوط به خدمات درمانی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1995 - امکان سنجی ظرفیت های گردشگری سلامت در شهر مراغه با تاکید بر توسعه پایدار شهری
علی آذر رقیه سعیدی

10.30495/juepd.2023.1978929.1140

با رشد شهرنشینی و افزایش فشارهای روحی و روانی، بیماری جسمی شهروندان نیز بیشتر می شود. در این میان، گردشگری سلامت برای بهره مندی مردم از امکانات سلامتی و بهداشتی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از بخش های رقابت پذیری شهرها، رقابت برای جذب توریست های درمانی خارجی و د أکثر

با رشد شهرنشینی و افزایش فشارهای روحی و روانی، بیماری جسمی شهروندان نیز بیشتر می شود. در این میان، گردشگری سلامت برای بهره مندی مردم از امکانات سلامتی و بهداشتی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از بخش های رقابت پذیری شهرها، رقابت برای جذب توریست های درمانی خارجی و داخلی می باشد. هدف از تحقیق حاضر، امکان‌سنجی ظرفیت‌های گردشگری سلامت در شهرستان مراغه با تأکید بر توسعه پایدار شهری است. ماهیت پژوهش، کاربردی و رویکرد آن نیز، کمّی- کیفی می باشد. اطلاعات بدست آمده در این تحقیق با استفاده از مطالعات اسنادی - مشاهده‌ای و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته انجام یافته است. شاخص های ارزیابی گردشگری سلامت، متشکل از 27 متغیر است که شامل سه مولفه اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی (اکولوژیکی) می باشد. جامعه آماری، 384 نفر می باشد که در مکان‌های گردشگری سلامت حاضر بودند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزارهای Spss، Amos و Mplus استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مؤلفه اقتصاد گردشگری با بار عاملی 95/0 بیشترین تأثیر را در توسعه گردشگری سلامت پایدار را دارد و کمترین اثرگذاری هم مربوط به کم‌رنگ شدن فرهنگ محلی بار عاملی 63/0، تجهیز پایانه‌ها (ترمینال ها) با بار عاملی 62/0می‌باشد. همچنین مؤلفه گردشگری پایدار با اثر مستقیم 815/0 و غیرمستقیم 131/0 بیشترین اثرگذاری و مؤلفه زیست‌محیطی با اثر مستقیم 634/0 و غیرمستقیم 164/0 کمترین اثرگذاری را در امکان‌سنجی توسعه گردشگری سلامت پایدار مراغه داشته است. مؤلفه اقتصادی با اثر مستقیم 726/0 و غیرمستقیم 163/0 و مؤلفه اجتماعی-فرهنگی با اثر مستقیم 702/0 و غیرمستقیم 105/0 در امکان‌سنجی و توسعه گردشگری سلامت پایدار شهر مراغه اثرگذار بوده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1996 - چشم زدی به نقش محوری و کاربرد آرایه ای استعاره د رزبان عرفان
جلیل نیک نژاد

عرفان مناسب ترین و کوتاه ترین راه ممکن برای وصول به حق است. پدیده ای نافذ، پرجذبه و مبهم که حالات وتغییراتی را سبب می شود که از نگاه دیگران سؤال برانگیز است . این تحولات آنچنان موثر و مداوم است که زبان و کلام عارف نیز از آن تاثیر می پذیرد و در وجوه مختلف از زبان عمومی د أکثر

عرفان مناسب ترین و کوتاه ترین راه ممکن برای وصول به حق است. پدیده ای نافذ، پرجذبه و مبهم که حالات وتغییراتی را سبب می شود که از نگاه دیگران سؤال برانگیز است . این تحولات آنچنان موثر و مداوم است که زبان و کلام عارف نیز از آن تاثیر می پذیرد و در وجوه مختلف از زبان عمومی دور می شود و البته این بیگانگی لذت بخش را بیش از همه مدیون به کارگیری استعاره است. استعاره از مهم ترین نقش محوری و عوامل ابهام سازی در متون عرفانی است؛ لفظی که در معنای اصلی خود به کار نرفته است و به طبع می تواند برداشت های چندگانه ای به ذهن پویای خواننده القا کند. اما به راستی نقش محوری استعاره در متون عرفانی چیست و عارفان چگونه از آن در کلام خود بهره گرفته اند؟ در مقاله ی حاضر سعی شده است که به نقش محوری و مرکزی و نیز جایگاه این آرایه و شیوه ی به کارگیری آن در زبان و متون عرفانی پرداخته شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1997 - جنبه های بلاغی غزل های صائب
محمدولی مردانی

چکیده صائب تبریزی از شعرای پر کار قرن یازدهم هجری و از بزرگترین شعرای سبک هندی است. که لطافت و مختصات سبک هندی در شعر او بیشترین جلوه را دارد و زیبایی و غرابت شعر او ناشی از تازگی مضامین و طرفگی تجربیات و تصاویر شاعرانه اوست – تصاویر شاعرانه را در خدمت القای عواطف أکثر

چکیده صائب تبریزی از شعرای پر کار قرن یازدهم هجری و از بزرگترین شعرای سبک هندی است. که لطافت و مختصات سبک هندی در شعر او بیشترین جلوه را دارد و زیبایی و غرابت شعر او ناشی از تازگی مضامین و طرفگی تجربیات و تصاویر شاعرانه اوست – تصاویر شاعرانه را در خدمت القای عواطف، احساسات و اندیشه های خویش قرار داده است. وجود صنایع شعری فراوان در دیوان صائب و پیچیدگی اشعار وی، امری کاملاً مشهود است. صائب برای بیان عقاید و تجربیّات خود، از صنایع خاصی در اشعارش بهره می گیرد که حاصل ذهن خلّاق او و نتیجة سفرهایش به هندوستان است. وی بر آن است تا مضامین مختلف را هر چه فشرده تر و در بیتی با بار معنایی بیشتر به خواننده ارائه دهد. با توجّه به این که تأثیر برخی از جنبه های بلاغی در شعر صائب نسبت به برخی دیگر بیشتر است این تحقیق بر روی جنبه هایی است که با بسامد بالا، در شعر وی تأثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1998 - بررسی شخصیت پردازی سیمرغ در حماسه و عرفان
فرحناز فرهادی علی اصغر حلبی

یکی از زیرمجموعه‌های دانش زیبایی‌شناسی محتوا، شخصیت‌شناسی است و از بهترین نمونه‌های تحلیل‌های شخصیت‌شناسی، اسطوره‌های ایرانی هستند که سالیان متمادی در عرصه متن‌های آیینی، حماسی و عرفانی به ظهور رسیده‌اند و به جهت سیرتطور خارق‌العاده، دیرینگی و باورپذیری‌شان، شخصیت‌پرداز أکثر

یکی از زیرمجموعه‌های دانش زیبایی‌شناسی محتوا، شخصیت‌شناسی است و از بهترین نمونه‌های تحلیل‌های شخصیت‌شناسی، اسطوره‌های ایرانی هستند که سالیان متمادی در عرصه متن‌های آیینی، حماسی و عرفانی به ظهور رسیده‌اند و به جهت سیرتطور خارق‌العاده، دیرینگی و باورپذیری‌شان، شخصیت‌پردازی‌هایی ویژه دارند. از میان این اسطوره‌ها، سیمرغ برای خاطر ماهیت مقدس، رمزآلود و چندچهره‌ای که دارد بیش از همه می‌تواند دریافت‌های زیبایی‌شناسانه را بازتاب دهد و به آیینه تمام‌نمای اسطوره‌های ایرانی بدل شود. تاجایی‌که به گفته جوزف کمبل، اسطوره‌شناس معاصر، به موجودی تبدیل می‌شود که انسان‌ها می‌توانند به راحتی از وی رهنمود پذیرند.جستار پیش رو می کوشد تا سیر تطور شخصیت سیمرغ را در گذر از حماسه به عرفان مشخص سازد. در این راستا، عناصر شخصیت‌شناختی، رفتار و گفتار این اسطوره بررسی می‌شود و آنچه به او نسبت داده شده یا در توصیفش آمده، مورد مداقه قرار خواهد گرفت. دستاورد پژوهش سیمرغ را شخصیتی چندوجهی معرفی می‌نماید که می‌توان آن را قهرمان یا خدایگان باروری ـ نوزایی خواند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

1999 - جادوی مجاورت در غزلیات سعدی
شایسته سادات حسینی رباط عنایت الله شریف پور غلامعباس ذاکری

جادوی مجاورت به عنوان یکی ازمولفه های فرمالیسم نقش برجسته ای در بیان هنری کلام دارد.در واقع این مبحث به توازن حاکم بر واج ها وکلمات می پردازد و از این منظر می توان به عناصر بلاغی زیادی مانند تکرار، واج آرایی، انواع جناس ،سجع،ترصیع و موازنه و صنایع دیگر اشاره کرد .هم نشی أکثر

جادوی مجاورت به عنوان یکی ازمولفه های فرمالیسم نقش برجسته ای در بیان هنری کلام دارد.در واقع این مبحث به توازن حاکم بر واج ها وکلمات می پردازد و از این منظر می توان به عناصر بلاغی زیادی مانند تکرار، واج آرایی، انواع جناس ،سجع،ترصیع و موازنه و صنایع دیگر اشاره کرد .هم نشینی آوایی از این منظر ایجاد موسیقی می کند ، مخاطب را مسحور نموده و القای معنی می کند.به این طریق بر لذت مخاطب می افزاید .به گونه ای که گاه واژگانی که از جهت معنا چندان رابطه ای با یکدیگر ندارند و تشابه آنها تنها به جهت آوایی است مورد پذیرش قرار می گیرند و ذهن برای آنها در پی کشف معنی می افتد و شاعر یا نویسنده هنرمند با استفاده از این شگرد در القای اهداف و معانی مورد نظر خود موفق تر خواهد بود . در این مقاله با استفاده از روش توصیفی و با ارائه نمونه هایی به بررسی جلوه های جادوی مجاورت در غزلیات سعدی پرداختیم .می توان گفت جلوه های جادوی مجاورت در غزلیات سعدی با توجه به تقسیم بندی کورش صفوی از انواع توازن بیشتر در زیرمجموعه توازن آوایی قابل ذکر است و سعدی از این طریق برتاثیر گذاری کلام خود افزوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2000 - بررسی تقابل‌سازی‌ با پیر در آثار منظوم عرفانی
فاطمه بیگدلی محمدعلی داوودآبادی محمدرضا اسعد

محوری‌ترین شخصیت ادبیات عرفانی پیر است که با عناوین دیگری نیز از قبیل مرشد، مراد، ولی، شیخ، قطب، استاد، مقتدا، دلیل راه، خضر، رند، پیر مغان و... از این شخصیت نام برده شده است. در این مقاله بر آن بوده-ایم تا دریابیم ادبیات منظوم عرفانی تا چه میزانی در شناسایی و معرفی پیر أکثر

محوری‌ترین شخصیت ادبیات عرفانی پیر است که با عناوین دیگری نیز از قبیل مرشد، مراد، ولی، شیخ، قطب، استاد، مقتدا، دلیل راه، خضر، رند، پیر مغان و... از این شخصیت نام برده شده است. در این مقاله بر آن بوده-ایم تا دریابیم ادبیات منظوم عرفانی تا چه میزانی در شناسایی و معرفی پیر از مقابله و تقابل‌سازی‌های توصیفی بهره برده است؟ دلایل این رویکرد چه بوده است؟ و وجوه و عناصر مقابله‌شده با پیر بیشتر کدامند؟ آثار منظوم عرفانی به ویژه حدیقه‌الحقیقه سنایی، منطق‌الطیر عطار، مثنوی معنوی مولوی، و غزلیات حافظ، پیر را با ویژگی‌های شخصیتی و فردی خاصی که دارد در مقابل شخصیت‌ها و صفات متفاوتی قرار داده‌اند. در مقاله حاضر تقابل‌سازی-های دوگانه‌ای که در آثار منظوم عرفانی در باره پیر صورت گرفته است با سه رویکرد شخصیت‌پردازی، استعاره مفهومی و جنبه‌های تعلیمی و با استفاده از موازین ساختارگرایانه بررسی شده است. دستاورد پژوهش حاضر این است که شاعران مذکور شخصیت‌ها و صفات متفاوتی را با پیر مقابله‌سازی کرده‌اند تا علاوه بر برجسته‌سازی و تاکید بر تاثیرپذیری او تجربه‌های شخصی و طریقتی خویش را به صورت پیام‌های مستقیم و نمادین طریقتی به گوش مخاطبان برسانند و راه‌های تمیز پیران راستین ازپیران دروغین را برای اهل آن باز گویند و رسالت شاعری و طریقتی اجتماعی خویش را از این راه ادا کنند و در عین حال بر غنای ادبی، بدیعی و زیبایی‌شناختی آثار خویش نیز بیفزایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2001 - تحلیل هنرسازه‌های مشترک در اشعار فاضل‌نظری و صائب‌تبریزی
مریم سلطانی امیر حسین مدنی

در گسترة ادبیات تطبیقی، ‌شعر صائب‌تبریزی و فاضل‌نظری از بسیاری جهات - به ویژه ‌اینکه هر دو پیرو سبک هندی هستند- قابل مقایسه است. یکی از نقاط مشترک ‌این دو شاعر فارسی‌زبان کاربرد هنرسازه‌های مشترک در اشعارشان است. هنرسازه از اصطلاحات فرمالیسم&lrm;‌های روس است که اثر ادبی أکثر

در گسترة ادبیات تطبیقی، ‌شعر صائب‌تبریزی و فاضل‌نظری از بسیاری جهات - به ویژه ‌اینکه هر دو پیرو سبک هندی هستند- قابل مقایسه است. یکی از نقاط مشترک ‌این دو شاعر فارسی‌زبان کاربرد هنرسازه‌های مشترک در اشعارشان است. هنرسازه از اصطلاحات فرمالیسم&lrm;‌های روس است که اثر ادبی را حاصل به‌هم پیوستن هنرسازه‌های ادبی که شامل بدیعیات لفظی و معنوی ‌می‌شود، ‌می‌دانند. از آنجا که اشعار سبک هندی با تار‌ و پود هنرسازه‌ها پدید آمده است، ‌در‌این پژوهش تنها به آن دسته از هنرسازه‌هایی پرداخته شده که بیشترین بسامد را در اشعار دو شاعر موردنظر داشته‌است. اسلوب‌معادله، ‌استعاره، ‌ایهام، ‌تشبیه و حس‌آمیزی از جمله هنرسازه‌های بررسی‌شده از لحاظ بسامدی و مضمونی در گزیده اشعار صائب‌تبریزی و چهار دفتر شعری فاضل‌نظری است. نتایج ‌این پژوهش نشان‌ می‌دهد که نظری در کاربرد آرایه‌های ادبی از صائب تأثیر پذیرفته و تصویرهای حاصل از به کاربستن‌ این هنرسازه‌های مشترک با توجه به ‌اینکه جولانگاه موضوعی هر شاعر متفاوت است، ‌در نوع و زمان خود بدیع و بی‌سابقه‌ می‌نماید، ‌هرچند که اشتراکات لفظی در ‌این هنرسازه‌ها بسیار است. روش ‌این پژوهش مبتنی بر تحلیل کمی ‌و کیفی هنرسازه‌های مشترک دو شاعر است و هدف آن بررسی ‌میزان بسامد ‌این هنرسازه‌ها در جامعة آماری معین است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2002 - جایگاه پنج تمهید فرمالیستی در پرورش فرم روایی بخش اساطیری شاهنامه
میترا بیغمی مریم جعفری غلامعباس ذاکری

بررسی فرمالیستی شاهنامه فردوسی که به ندرت انجام شده، ابعاد تازه‌ای را درباره ساز و کار شکل-گیری این اثر سترگ آشکار می‌کند. فرمالیست‌ها کاشف تمهیدات و صناعات ادبی نبودند بلکه تأثیرات اصیل، محوری و سازندۀ آنها را در آثار بزرگ نشان می‌دادند. شاهنامه عرصه مناسبی برای ردیابی أکثر

بررسی فرمالیستی شاهنامه فردوسی که به ندرت انجام شده، ابعاد تازه‌ای را درباره ساز و کار شکل-گیری این اثر سترگ آشکار می‌کند. فرمالیست‌ها کاشف تمهیدات و صناعات ادبی نبودند بلکه تأثیرات اصیل، محوری و سازندۀ آنها را در آثار بزرگ نشان می‌دادند. شاهنامه عرصه مناسبی برای ردیابی این صناعات است و اساساً تکیه بر تمهیدات فرمالیستی‌ است که آن را نسبت به رقبایش در ژانر حماسی بی‌بدیل می‌سازد. در بخش نخست یا همان اسطوره‌ای شاهنامه کاربرد بسیاری از صناعات فرمالیستی همچون بخش‌های دیگر به چشم می‌آید اما به دلیل اهمیت خاستگاهی، روایی و پایه‌ای این بخش، برخی تمهیدات فرمالیستی از سوی فردوسی در ساختِ روایی آن بکار گرفته شده‌اند. جستار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به تحلیل و شناسایی پنج شاخص فرمالیستی بکار رفته در روایت این بخش از شاهنامه پرداخته است. نتیجه حاکی از آن است که استفاده مؤکّد از ظرفیت نمادها، استفاده از قیدهای فعلی به منظور ایجاد گزاره‌های منفرد با ادبیت بالا، استفاده از آشنایی‌زدایی و برجسته‌سازی در تناسب با غرابت فضای بخش اسطوره‌ای، بسامد بالای استعاره و کنایه و نهایتاً شخصیت‌پردازی روایی که حاکی از ایجاد استقلال روابط و مناسبات در فضای اسطوره‌ای است از مهمترین عواملی هستند که روایت بخش نخست شاهنامه را قوام بخشیده و جذابیت لازم برای وفادار ساختن مخاطب به پیگیری ادامه داستان را ایجاد می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2003 - بحثی در انواع هنجارگریزی و بسامد آن در شعر سپانلو
فرین قره باغی

مکتب فرمالیسم در تحلیل شعر بیشتر به زبان و عناصر صوری اهمیت می دهد و در شناخت متن، رویکردی درون متنی دارد نه برون متنی به این معنی که عناصر برون متنی همچون زندگینامه مولف، ایدئولوژی، اخلاقیات و . مورد بی توجهی است و زبان در کانون توجه قرار می گیرد. اینان بر این اند که ز أکثر

مکتب فرمالیسم در تحلیل شعر بیشتر به زبان و عناصر صوری اهمیت می دهد و در شناخت متن، رویکردی درون متنی دارد نه برون متنی به این معنی که عناصر برون متنی همچون زندگینامه مولف، ایدئولوژی، اخلاقیات و . مورد بی توجهی است و زبان در کانون توجه قرار می گیرد. اینان بر این اند که زبان شعر ریشه در آشنایی زدایی دارد و زبان شعر به واسطه انحراف از نرم شکل می گیرد و هنجارگریز است. هنجارگریزی نیز انواع متفاوتی چون هنجارگریزی معنایی، آرکائیسم، هنجارگریزی نحوی، واژگانی و .. دارد. در پژوهش حاضر ، زبان شعری سپانلو از این منظر مورد برسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و انواع پرکاربرد هنجارگریزی در شعر او همچون هنجارگریزی معنایی، آرکائیسم زبانی، هنجارگریزی نحوی، هنجارگریزی واژگانی و سبکی که جزو انواع پرکاربرد هنجارگریزی در شعر اوست مورد برسی بوده است.نتایج پژوهش نشان از آن دارد که در هنجارگریزی معنای شاعر بیشتر از تشبیه و در مرحله بعد استعاره و بخصوص استعاره تبعیه بهره برده است. گرایش به آرکائیسم زبانی بیشتر کارکرد موسیقیایی داشته است و هنجارگریزی واژگانی را نیز شاعر غالبا در جهت خلق معناهای جدید با واژگان جدید مورد استفاده قرار داده است. از هنجارگریزی سبکی نیز به نحوی دیگر در آشنای زدایی و تنوع بخشیدن به شیوه بیان و لحن کلام بهره برده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2004 - تحلیل زیبایی شناختی نمودهای پست مدرنیستی در دو مجموعه " نم نم بارانم" و "عقل عذابم می دهد" از علی بابا چاهید
روناک جوهرزاده شاهرخ حکمت مجید عزیزی

ورود جریان شعری پست مدرن به ادبیّات ایران، برخی شاعران دهه‌ی هفتاد را بر آن داشت تا درصدد اصلاح ایستایی شعر و قواعد شعری برآیند. علی باباچاهی، با طرح شعر پسانیمایی؛ به تبیین مؤلفه های آن پرداخت. مؤلفه هایی چون : عدم قطعیت، سفیدخوانی، مرگ مؤلف و تناقض؛ که در دو مجموعه‌ی أکثر

ورود جریان شعری پست مدرن به ادبیّات ایران، برخی شاعران دهه‌ی هفتاد را بر آن داشت تا درصدد اصلاح ایستایی شعر و قواعد شعری برآیند. علی باباچاهی، با طرح شعر پسانیمایی؛ به تبیین مؤلفه های آن پرداخت. مؤلفه هایی چون : عدم قطعیت، سفیدخوانی، مرگ مؤلف و تناقض؛ که در دو مجموعه‌ی شعر "نم نم بارانم" و " عقل عذابم می دهد" از بسامد بالایی برخوردارند. در این جستار تلاش شده است با بررسی سبکی این دو مجموعه در سه سطح زبانی، محتوایی و ادبی؛ ضعف ها و قوّت های این نوع شعر مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.ورود جریان شعری پست مدرن به ادبیّات ایران، برخی شاعران دهه‌ی هفتاد را بر آن داشت تا درصدد اصلاح ایستایی شعر و قواعد شعری برآیند. علی باباچاهی، با طرح شعر پسانیمایی؛ به تبیین مؤلفه های آن پرداخت. مؤلفه هایی چون : عدم قطعیت، سفیدخوانی، مرگ مؤلف و تناقض؛ که در دو مجموعه‌ی شعر "نم نم بارانم" و " عقل عذابم می دهد" از بسامد بالایی برخوردارند. در این جستار تلاش شده است با بررسی سبکی این دو مجموعه در سه سطح زبانی، محتوایی و ادبی؛ ضعف ها و قوّت های این نوع شعر مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2005 - تحلیل ایماژیستی اشعار سهراب سپهری بر اساس اندیشه‏های تی.ای.هیوم
زهرا خاتمی کاشانی شاهرخ حکمت

مکتب ایماژیسم یکی از مکتب های هنری مدرن است که بر مبنای خیالپردازی و بیان غیرمستقیم شکل گرفته است. در این مکتب تصویر جنبۀ تزیین ندارد، بلکه معنا و ساختار اثر هنری را نیز شکل می دهد. تی.ای.هیوم از نخستین کسانی است که به بیان مبانی شعر امروز پرداخت و تلاش کرد شعر را از مط أکثر

مکتب ایماژیسم یکی از مکتب های هنری مدرن است که بر مبنای خیالپردازی و بیان غیرمستقیم شکل گرفته است. در این مکتب تصویر جنبۀ تزیین ندارد، بلکه معنا و ساختار اثر هنری را نیز شکل می دهد. تی.ای.هیوم از نخستین کسانی است که به بیان مبانی شعر امروز پرداخت و تلاش کرد شعر را از مطلق نگری دیروز به جزءنگری و جزءنگاری امروز برساند. او بر سر دو راهی کلاسیسم و رمانتیسم، کلاسیسم را برگزید و کوشید تا با اضافه کردن عنصر شهود به این مکتب، برای آن طرحی نو در اندازد. از سوی دیگر سهراب سپهری شاعر ایرانی در اشعار خود گرایشی آشکار به رمانتیسم دارد؛ امّا آشنایی او با هنر نقاشی سبب شده ، شعر او یکی از تصویری ترین اشعار معاصر ایران باشد. این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی ، شعر سپهری را از منظر مکتب ایماژیسم تحلیل می کند. معیار تحلیل بیانیۀ سال 1915 است. این بیانیه با اندیشه ها و آرای هیوم به عنوان تئوری پرداز این مکتب نزدیکی بیشتری دارد . حاصل پژوهش نشان می دهد گرچه شعر سپهری در نگاه اوّل یک شعر تصویری است، امّا در برخی مؤلّفه ها از جمله بیان صریح و آشکار و دوری از ابهام از چارچوب مکتب ایماژیسم خارج می شود که می تواند ، نشان استقلال فکری و احساسی او باشد؛ همچنین شاهدی بر این مدّعا که مکتب های هنری اروپا در شعر شاعران برتر ایرانی، با توجّه به فضای فکری و احساسی آثارشان ، رنگ و بویی شرقی می یابند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2006 - تأثیر رمانتیسم در تصویرگرایی شعر سیمین بهبهانی (مجموعه‌های خطی ز سرعت و آتش، دشت ارژن و یک دریچه آزادی)
حمیرا خانجانی مریم محمودی مرتضی رشیدی

رمانتیسم از پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین مکتب‌های ادبی جهان است که به عنوان پدیده‌ای انقلابی، در اواخر قرن هجدهم به وجود آمد. این مکتب زمانی ظهور کرد که تحولات مهم علمی، اجتماعی و سیاسی تمام اروپا را فراگرفته بود. در ایران نیز از عهد مشروطه، رمانتیسم به عنوان رویکردی فکری أکثر

رمانتیسم از پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین مکتب‌های ادبی جهان است که به عنوان پدیده‌ای انقلابی، در اواخر قرن هجدهم به وجود آمد. این مکتب زمانی ظهور کرد که تحولات مهم علمی، اجتماعی و سیاسی تمام اروپا را فراگرفته بود. در ایران نیز از عهد مشروطه، رمانتیسم به عنوان رویکردی فکری در ادبیات فارسی مطرح شد. اگرچه سیمین را نمی‌توان از پیروان این مکتب دانست اما بسیاری از تصاویر شعری وی ویژگی‌های تصویرسازی مکتب رمانتیسم را دارد. تصاویری که بیان‌گر اندیشه و ذهنیت شاعر است و در انتقال احساس شاعر نقشی برجسته دارند. در این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است؛ برخی ویژگی‌های تصاویر رمانتیسم چون: استحاله در طبیعت، فردیت‌گرایی، سایه‌واری و ابهام در تصاویر، پویایی و بالندگی تصاویر و اندوه در اشعار سه دفتر؛ خطی ز سرعت و آتش، دشت ارژن و یک دریچه آزادی بررسی شده است. ترکیب‌ها و تصویرهای سایه‌وار، القای معنی و در انتقال احساس، طبیعت گرایی، وجود اندوه فردی و اجتماعی در تصاویر شعری و شخصی کردن نمادهای مختلف ویژگی‌هایی است که نشان می‌دهد، سیمین در تخیل شعری خود تحت تأثیر رمانتیک‌ها بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2007 - نگاهی زیباشناسانه به شعر سیاسی پس از مشروطیّت بر اساس آرا و عقاید ادیب‌الممالک فراهانی
روح الله نبی عبدالیوسفی سیدمحمود سیدصادقی مریم پرهیزکاری

ادبیّات عصر قاجار به‌واسطۀ نهضت مشروطیّت، دچار تغییرات اساسی در ساختار حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران گردید. در عصر قاجار، ارتباط ایرانیان با جامعۀ اروپا، تدوین سفرنامه‌ها، تأسیس دارالفنون، ترجمۀ کتاب‌های اروپایی، انتشار روزنامه‌ها و غیره، سبب ایجاد زمینه‌های تج أکثر

ادبیّات عصر قاجار به‌واسطۀ نهضت مشروطیّت، دچار تغییرات اساسی در ساختار حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران گردید. در عصر قاجار، ارتباط ایرانیان با جامعۀ اروپا، تدوین سفرنامه‌ها، تأسیس دارالفنون، ترجمۀ کتاب‌های اروپایی، انتشار روزنامه‌ها و غیره، سبب ایجاد زمینه‌های تجدد‌طلبی مردم ایران را فراهم نمود. این تجدد در نظم و نثر این دوره، تأثیر شگرفی بر جای گذاشت. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های شعر عصر مشروطه، تفاوت و نوع بینش شاعران نسبت به واقعیت‌های موجود است که منجر به خلق مضامین جدید شد. از مهم‌ترین موضوعات اصلی در شعر فارسی عصر مشروطه آزادی، وطن و عدالت است که درک صحیح پیام شعر این دوره تا حدّی منوط به شناخت جایگاه آن است. نویسنده در این پژوهش، درصدد آن است تا به شیوۀ توصیفی – تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای به بررسی آرایه‌های ادبی در سروده‌های سیاسی ادیب‌الممالک فراهانی بپردازد، ادیب‌الممالک یکی از شاعران عصر مشروطه و دورۀ بیداری است و بیشترین سروده‌های او پیرامون مضامین سیاسی و اجتماعی است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که ادیب در سروده‌های خود برای پرداختن به مضامین وطن، آزادی و عدالت، از صناعات ادبی بهره برده است و به سبب آنکه فردی مذهبی بود، علاوه بر توجه به تلمیحات مرتبط با ایران قبل از اسلام به ایران دورۀ اسلامی هم توجّه نموده و در خصوص موضوع عشق به وطن، وطن‌دوستی او با نفرت از اعراب همراه نبود. توصیه به قانون‌مداری، انتقاد از جهل و غفلت، انتقاد از عملکرد نامناسب مجلس، انتقاد از عدلیه و توجّه به عدالت از دیگر مضامین شعری ادیب محسوب می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2008 - تحلیل و بررسی استعاره‌های مفهومی در مقالات شمس تبریزی
زهرا بیاتیانی حمید رضا اردستانی رستمی فرزانه یوسف قنبری نصرالله امامی

مقالات شمس کتابی است حاوی اندیشه‌ها و تفکرات عرفانی که شامل مباحثی دربارۀ تصوف و عرفان می‌باشد که به‌وسیلۀ مریدان شمس، جمع‌آوری شده است. نویسنده در این پژوهش به شیوۀ توصیفی - تحلیلی درصدد آن است تا به بررسی و تحلیل استعاره‌های مفهومی در این کتاب بپردازد. زبان‌شناسی شناخ أکثر

مقالات شمس کتابی است حاوی اندیشه‌ها و تفکرات عرفانی که شامل مباحثی دربارۀ تصوف و عرفان می‌باشد که به‌وسیلۀ مریدان شمس، جمع‌آوری شده است. نویسنده در این پژوهش به شیوۀ توصیفی - تحلیلی درصدد آن است تا به بررسی و تحلیل استعاره‌های مفهومی در این کتاب بپردازد. زبان‌شناسی شناختی بر تجربه‌های جسمانی در فرایندهای ذهنی و پیوند ذهن و زبان تأکید دارد. هدف از این پژوهش درک و تبیین پیوندهای ذهن و زبان شمس تبریزی در مقالات با کمک نظریۀ استعاری شناختی است. واکاوی موضوع بیانگر آن است که زبان در قالب نظام‌های استعاری به جهان‌بینی شمس، پیوندی تنگاتنگ دارد. آنچه این پیوند را مستحکم می‌سازد، نگاشته شدن طرح‌واره‌های تصاویری ذهن بر اصول کلی جهان‌بینی شمس و سامان‌یافتگی نگاشته‌های استعاری و شبکه‌های منسجم از استعاره‌ها بر محور الگوی شناختی کلان است که در نظامی از تناظرها جنبه‌های ناشناختۀ جهان‌بینی شمس را روشن‌تر می‌سازد. نگاهی کلی به استعاره‌های مفهومی در مقالات شمس نشان می‌دهد. نظام استعاری مقالات شمس، مشابه نویسندگان عارف هم‌عصر خود است. در تقریرات شمس، اتگار فقط حوزۀ مقصد، حرف و سخن است که گاهی در قالب شیئی شکستنی و گاهی در قالب یک گیاه و گاهی در ارتباط با رنگ، مفهوم‌سازی شده است به نحوی که ناخودآگاه بودن حکایت‌ها و تمرکز نداشتن شمس نسبت به یک موضوع واحد از جمله عواملی است که باعث شده سبک وی در مفهوم‌سازی‌های استعاری نسبت به دیگران متمایز گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2009 - تصویرپردازی درخت در اشعار نادرپور
بهروز رومیانی علیرضا شهرکی

نادر نادرپور از شعرای برجسته معاصر، پیرو مکتب رمانتیسم و شاعری توانمند در زمینه سرایش تغزل بوده است. اشعار نوقدمایی وی که به تبعیت از اشعار نوقدمایی پیروان مکتب رمانتیسم در ایران سروده شده، در بردارنده نگرشی نوین و البته پرطرفدار در میان پیروان و خوانندگان اشعار رمانتیک أکثر

نادر نادرپور از شعرای برجسته معاصر، پیرو مکتب رمانتیسم و شاعری توانمند در زمینه سرایش تغزل بوده است. اشعار نوقدمایی وی که به تبعیت از اشعار نوقدمایی پیروان مکتب رمانتیسم در ایران سروده شده، در بردارنده نگرشی نوین و البته پرطرفدار در میان پیروان و خوانندگان اشعار رمانتیک است. آن چه در مورد شعر و اندیشه نادرپور قابل تأمل و کاوش است، تکامل نگرش رمانتیک در شعر و پایبندی کامل به اصول این مکتب در سطح جزئیات در شعر می باشد تا آن جا که سیمای منحصر بفردی از معشوق رمانتیک در اشعارش قابل ملاحظه است. یکی از برجسته ترین زمینه های توصیف معشوق در شعر نادرپور در تصویرپردازی درخت مشاهده می شود. در اکثر موارد درخت همان معشوق شاعر است. این رویه متأثر از طبیعت گرایی رمانتیسم است که در شعر نادرپور به کمال رسیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2010 - زیبایی‏‏ شناسی محتوایی شعر فروغ فرخ‏زاد
معصومه موسوی ساداتی کامران پاشایی فخری پروانه عادل&rlm;زاده

این تحقیق با هدف بررسی عناصر و کارکردهای محتوایی شعر فروغ و تأثیر آن ها در برجستگی مفهوم شعر او و القای معانی آن به مخاطب انجام گرفته است. در این راستا نوع به کارگیری زبان و آگاهی از توانمندی های آن، از مهم ترین ویژگی‌های یک شاعر می باشد. بحث محوری این مقاله بررسی زیبای أکثر

این تحقیق با هدف بررسی عناصر و کارکردهای محتوایی شعر فروغ و تأثیر آن ها در برجستگی مفهوم شعر او و القای معانی آن به مخاطب انجام گرفته است. در این راستا نوع به کارگیری زبان و آگاهی از توانمندی های آن، از مهم ترین ویژگی‌های یک شاعر می باشد. بحث محوری این مقاله بررسی زیبایی هایی است که به شعرهای فروغ از لحاظ محتوایی جلوه خاصی بخشیده و او را در میان هم رتبگان و هم عصران ممتاز نموده است و هدف آن توضیح چیستی زیبایی و نحوه درک ما از آن و نیز تحلیل آن زیبایی ها می باشد. روش این پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی است که مطالب آن از طریق کتابخانه ای جمع آوری شده است. فرخ زاد از جمله شاعرانی است که با بهره گیری از زبان و ساخت ترکیبات تازه توانست دغدغه های اجتماعی و آرمان خواهی خود را به گوش همه برساند. فرخ زاد هیچ گاه محتوا و مضمون را قربانی وزن نکرده است. از جمله شاخصه های زیبایی که می توان در شعرهای فروغ در جهت القای مفاهیم و محتوا اشاره کرد: مفهوم گرایی و آرمان خواهی، استفاده از طنز، کلیّت گرایی، استفاده از جلوه های زندگی معاصر و دغدغه های اجتماعی فروغ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2011 - آرکائیسم واژگانی و نحوی درپنج داستان مینی مال در دیوان پروین اعتصامی
اشرف ملک &rlm;حسینی محمدرضا زمان&rlm; احمدی

آرکائیسم از راه های برجسته کردن و تشخص بخشیدن به زبان است. این شگرد یکی از شیوه های آشنایی زدایی باعناصر کهن (آرکائیک) زبان است کاربرد عناصر تاریخمند زبان در درون بافت زمانی پس از آن را کهن‌گرایی (آرکائیسم) می‌گویند. واحدهای زبان (تکواژها، واژه ها، عبارات و ساختهای نحوی أکثر

آرکائیسم از راه های برجسته کردن و تشخص بخشیدن به زبان است. این شگرد یکی از شیوه های آشنایی زدایی باعناصر کهن (آرکائیک) زبان است کاربرد عناصر تاریخمند زبان در درون بافت زمانی پس از آن را کهن‌گرایی (آرکائیسم) می‌گویند. واحدهای زبان (تکواژها، واژه ها، عبارات و ساختهای نحوی) بر پیشانی خود مهر زمان دارند، این یعنی هویت تاریخی و تاریخمندی زبان. اگر عناصر زبان گذشته را از موقعیت تاریخی آن جدا کنیم و به درون بافت زبانی دوره های بعد منتقل نماییم، هنجار زمانی کلام شکسته می‌شود و سخن از بافت تاریخی که در آن تولد یافته فاصله می‌گیرد. پیوند عمیق شعر پروین اعتصامی با زبان و ادب کهن فارسی به صورت متنوع وگسترده در شعرش مشهود است. با وجود گذشت قرون متمادی‌، زبان فارسی هم‌چنان صلابت و اصالت خود را به شکلی پویا حفظ کرده است که دلیل آن چیزی نیست مگر غنی بودن این زبان چه از جهت لفظ و چه از جهت محتوا. از بین شاعران معاصر، پروین اعتصامی به علت گرایش به شعر کلاسیک از این حیث، نمود بیشتری یافته‌اند و باستان گرایی را به عنوان محملی برای ایجاد فخامت و شیوایی زبان خویش برگزیده و به کار برده است. باستان گرایی واژگانی و نحوی در شعر پروین جایگاه خاصی دارد که در این تحقیق، با بررسی چهارداستان مینی مال در دیوان این شاعره پرآوازه، به تأثیر واژه یا نحو کهن در شعراو پرداخته و دریافته‌ایم که شعر پروین چه مقدار و تحت تأثیر کدام یک از انواع باستان گرایی قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2012 - سازه‌‌‌ها در مجموعه «حنجرة زخمی تغزل» حسین منزوی
زیور دهقانی شمس الحاجیه اردلانی سید احمد کازرونی

تکرار و دوران از محورهای اصلی شکل گیری عناصر موسیقایی است. این الگو در نظام موسیقیایی شعر معاصر نیز تشخص دارد و سه حوزۀ موسیقی درونی، بیرونی و کناری را در بر می گیرد. منزوی با تکیه بر این الگوها موسیقی اشعار خود را آفریده است. این پژوهش در صدد بررسی آرایه های موسیقی آفر أکثر

تکرار و دوران از محورهای اصلی شکل گیری عناصر موسیقایی است. این الگو در نظام موسیقیایی شعر معاصر نیز تشخص دارد و سه حوزۀ موسیقی درونی، بیرونی و کناری را در بر می گیرد. منزوی با تکیه بر این الگوها موسیقی اشعار خود را آفریده است. این پژوهش در صدد بررسی آرایه های موسیقی آفرین در غزل های مجموعۀ حنجره زخمی تغزل جهت نشان دادن روش به کارگیری این عناصر و کارکردشان در اشعار منزوی است. یافته‌های این پژوهش بیان‌گر این است که منزوی برای غنای موسیقی غزل خود شیوه های متعددی را به کار می گیرد از جمله: توجه به تنوع اوزان عروضی، به کارگیری اوزان پرکاربرد، ایجاد تناسب معنا و درون مایه با اوزان عروضی، بهره گیری از جناس، تکرار، تضاد. کارکرد موسیقایی قافیه و ردیف سبب هم آوایی در اشعار وی گشته، به طور کلی عناصر ساختار موسیقایی شعر منزوی در چهار رده موسیقایی دسته بندی می شود؛ موسیقی بیرونی، موسیقی کناری، موسیقی درونی و موسیقی معنوی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2013 - تأثیر خودآزاری بر تصویرسازی در اشعار کلیم کاشانی
معصومه لک قدمعلی سرامی

یکی از شاخصه های محتوایی شعر سبک هندی تمایل شدید شاعران به خودآزاری و اظهار علاقه و دلبستگی به عوامل رنج آفرین و آزاردهنده می باشد. اشک، گریه، خون، درد، سختی، مصیبت، گرایش به مرگ و... در آثار این شاعران به وفور قابل رؤیت است. گرایش به آزاربینی در آثار این شاعران تا بدان أکثر

یکی از شاخصه های محتوایی شعر سبک هندی تمایل شدید شاعران به خودآزاری و اظهار علاقه و دلبستگی به عوامل رنج آفرین و آزاردهنده می باشد. اشک، گریه، خون، درد، سختی، مصیبت، گرایش به مرگ و... در آثار این شاعران به وفور قابل رؤیت است. گرایش به آزاربینی در آثار این شاعران تا بدانجاست که می توان آن را یکی از ویژگی های اصلی و اساسی سبک هندی به شمار آورد. این تمایل به خودآزاری به گونه های متنوعی بیان گردیده و موجبات تنوع و رنگارنگی خیالات شاعران این سبک را فراهم آورده است، به طوری که ساحت مضمونی سبک هندی به میزان معتنابهی از این رهگذر غنا پذیرفته است. در این پژوهش نگارندگان بر آنند است تا پیوندی میان خودآزاری و زیباشناسی در اشعار کلیم کاشانی بیابد. با توجه به آنکه تصویر سازی در سبک هندی مورد توجه بسیار قرار دارد، کلیم کاشانی توانسته است با روحیۀ بدبینی خود تصاویر زیبایی از ترکیب این ویژگی روان شناسانه و تخیل شاعرانه خلق کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2014 - تحلیل نمادپردازی در شعر نیمایی (مطالعۀ موردی اشعار پنج شاعر)
حجت ا... امید علی

نمادگرایی یکی از جریان های مهم شعر نیمایی است که شاعران معاصر هر کدام به نسبتی در این جریان شعری سهمی دارند. بررسی جریان نمادگرایی در شعر نیمایی حاکی از آن است که نگرش و جهان بینی شاعر و زمینۀ اصلی اشعار او در تحلیل و تأویل نمادها نقش محوری دارد. هر شاعری متناسب با علائ أکثر

نمادگرایی یکی از جریان های مهم شعر نیمایی است که شاعران معاصر هر کدام به نسبتی در این جریان شعری سهمی دارند. بررسی جریان نمادگرایی در شعر نیمایی حاکی از آن است که نگرش و جهان بینی شاعر و زمینۀ اصلی اشعار او در تحلیل و تأویل نمادها نقش محوری دارد. هر شاعری متناسب با علائق، افکار و ارزش های خود، لحن و فضایی را ترسیم می‌کند که بار معنایی نمادها نیز به این ساختار بستگی دارد. این مقاله با هدف تحلیل نمادپردازی در شعر نیمایی، با طرح این سوالات: پیدایش نمادها در شعر نیمایی چگونه است؟ قرائن کشف نماد در شعر نیمایی کدامند؟ ضمن ذکر دلایل توجه شاعران شعر نیمایی به نمادپردازی، چگونگی شکل گیری انواع تصاویری نمادین و چگونگی کشف آن‌ها در شعر نیمایی را بررسی می‌کند. این پژوهش به روش کتابخانه ای انجام گرفته است که با مطالعه و تحلیل شعر پنج شاعر شعر معاصر (نیما، اخوان، فروغ، شاملو و م. سرشک) سوالات مطرح شده را پاسخ داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2015 - بررسی ساختار شعری مجموعة «تولّدی دیگر» بر مبنای استعارة شناختی
محمدباقر شهرامی سید علی هاشمی عرقطو

نظریه معاصر استعاره، از اوایل دهه 80 با نظریات زبان‌شناسان شناختی مطرح شد و تا امروز هم به عنوان جریانی غالب و مورد توجه در بررسی‌های زبان‌شناسانه و متون ادبی در سراسر دنیا مطرح است. در ایران نیز نزدیک به یک دهه است که این مبحث، طرفداران بسیاری پیدا کرده و پژوهشگران با أکثر

نظریه معاصر استعاره، از اوایل دهه 80 با نظریات زبان‌شناسان شناختی مطرح شد و تا امروز هم به عنوان جریانی غالب و مورد توجه در بررسی‌های زبان‌شناسانه و متون ادبی در سراسر دنیا مطرح است. در ایران نیز نزدیک به یک دهه است که این مبحث، طرفداران بسیاری پیدا کرده و پژوهشگران با توجه به نظریه معاصر استعاره و استعاره های مفهومی، به بررسی متون ادب فارسی پرداخته اند. از آنجا که مبحث استعاره های مفهومی، موضوعی پیچیده و مشکل است در این مقاله ابتدا به تبیین نظریه معاصر استعاره و استعاره های مفهومی پرداخته شده و برای بهتر درک کردن این نوع استعاره، به بررسی انواع استعاره های مفهومی در دفتر تولدی دیگر فروغ فرخزاد می پردازیم. در این تحقیق، با توجه به آرای کووچش که یکی از بزرگترین پژوهشگران استعاره است، به ویژه نظریة گفتمان موضوع و گوینده و نظریة استعاره های قراردادی پایه و تکامل آن در یک موضوع واحد سعی کردیم که الگویی مناسب برای بررسی اشعار فروغ فرخزاد از منظر استعاره های مفهومی استخراج کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2016 - Success in Raven’s Test as an Index of Intelligence: Does Bi/Multilingualism Matter?
Firooz Sadighi

The present study seeks to find out whether or not higher scores of bilingual and multilingual speakers in Raven’s intelligence test owe a debt to their bi/ multilingualism. To this end, 50 abridged versions of Raven’s test were randomly distributed among أکثر

The present study seeks to find out whether or not higher scores of bilingual and multilingual speakers in Raven’s intelligence test owe a debt to their bi/ multilingualism. To this end, 50 abridged versions of Raven’s test were randomly distributed among a population of almost 200 freshman university students out of which forty four booklets were returned at the end of administration sessions. The results of statistical analyses proved that bilingual and multilingual speakers enjoy higher IQ levels. The significance test confirms the fact that cognitive development of individuals has a direct relation with the number of languages spoken by them. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2017 - نگرشی ساختارگرایانه به قصیده حاجیان ناصرخسرو
رضا اشرف زاده امیرالله شمقدری

هدف این مقاله بررسی و نگرش ساختارگرایانه و تحلیلی به قصیده حاجیان ناصرخسرو است. این پژوهش، قصیده حاجیان ناصرخسرو را در سه سطح زبانی، ادبی و فکری مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. این مقاله بر آن است تا با ارایه تحلیل‌های آماری و نموداری نشان دهد که ناصرخسرو ضمن تسلط به أکثر

هدف این مقاله بررسی و نگرش ساختارگرایانه و تحلیلی به قصیده حاجیان ناصرخسرو است. این پژوهش، قصیده حاجیان ناصرخسرو را در سه سطح زبانی، ادبی و فکری مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. این مقاله بر آن است تا با ارایه تحلیل‌های آماری و نموداری نشان دهد که ناصرخسرو ضمن تسلط به مناسک و مواقف حج از شیوه‌های نوین و تاثیرگذار در انتقال مفاهیم دینی و مذهبی بهره جسته است. این مقاله همچنین به پر بسامدترین واژه‌ها، مکان‌ها، صنایع بدیعی و صنعت سوال و جواب در شعر ناصرخسرو پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2018 - تأثیر افکار نوافلاطونی در عرفان اسلامی ( خصوصاً در آثار عطّار و مولوی)
رضا اشرف زاده روجا پورفرج بیگ زاده

عرفان اسلامی پدیده‌ای شکل گرفته در بستر تفکّرات فلسفی و کلامی است این جریان پربار فرهنگی، بار سنگینی از مضامین و آموزه‌های مکاتب فکری پیشین را بر دوش می‌کشد. فلسفة نوافلاطونی یکی از مهمترین آبشخورهای عرفان و تصوّف اسلامی است و باروری این مکتب از مطالعه آثار برجسته‌ترین أکثر

عرفان اسلامی پدیده‌ای شکل گرفته در بستر تفکّرات فلسفی و کلامی است این جریان پربار فرهنگی، بار سنگینی از مضامین و آموزه‌های مکاتب فکری پیشین را بر دوش می‌کشد. فلسفة نوافلاطونی یکی از مهمترین آبشخورهای عرفان و تصوّف اسلامی است و باروری این مکتب از مطالعه آثار برجسته‌ترین عارفان سده‌های ششم و هفتم هجری یعنی شیخ فریدالدین عطّار نیشابوری و جلال‌الدین محمد بلخی آشکار می‌گردد. کشف، دسته‌بندی و تبین مؤلّفه‌های موجود در نظام فلسفی نوافلاطونیان در سروده‌های عطّار و مولوی، حاکی از ژرفای تأثیرپذیری این دو قلّة رفیع عرفان اسلامی از تعالیم فلوطین است. این مقاله با ارایة شواهدی سعی در بازنمایی این تأثیر عمیق و بنیادین دارد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2019 - بررسی تأثیر جنسیّت بر زبان پاره‌ای از نویسندگان زن و مرد معاصر ایران
علی اکبر باقری خلیلی زهرا مقدسی

بسیاری از نظریه‌پردازان قلمرو زبان و جنسیّت، زبان را صرفاً بازتابی از جنسیّت می‌دانند و میان زبان نویسندگان زن و مرد در حوزه‌های دستوری، از دیدگاه واحدهای زبانی، اعم از واژه ،گروه و جمله، ‌تفاوت‌هایی قائل می‌شوند. از دیدگاه این گروه، زن و مرد نه‌تنها از لحاظ ویژگی‌های ج أکثر

بسیاری از نظریه‌پردازان قلمرو زبان و جنسیّت، زبان را صرفاً بازتابی از جنسیّت می‌دانند و میان زبان نویسندگان زن و مرد در حوزه‌های دستوری، از دیدگاه واحدهای زبانی، اعم از واژه ،گروه و جمله، ‌تفاوت‌هایی قائل می‌شوند. از دیدگاه این گروه، زن و مرد نه‌تنها از لحاظ ویژگی‌های جسمانی، فیزیولوژیکی، طرز رفتار و حرکات با هم تفاوت دارند؛ بلکه رفتار زبانی آن‌ها نیز از پاره‌ای جهات از یکدیگر متفاوت است. از همین رهگذر، اگرچه عده‌ای نفوذ فرهنگ مردسالارانه را سبب عمدة پیدایش نوعی زبان مردانه در ادبیّات می‌دانند و برای درهم‌شکستن سلطة آن، به زبان و ادبیّات زنانه روی آورده‌اند، اما تفاوت‌های کلامی زن و مرد را می‌توان بیش‌از هرچیز، برخاسته از موقعیت اجتماعی و نقش آن‌ها در جامعه دانست. بررسی تأثیر جنسیّت در چهار رمان نویسندگان زن و مرد دهة شصت دلالت بر آن دارد که مردان در گریز از هنجارهای زبانی جسورتر و زنان نسبت بدان پایبندترند. همچنین مردان قواعد دستوری زبان را بیشتر از زنان نقض می‌کنند و زنان به زبان دستورمند مقیّدترند. گریز مردان از قواعد دستوری و مقیّدبودن زنان بدان، اگرچه حکایت از آن دارد که ذهن زنان نظام‌پذیرتر از مردان است، اما همین امر جسارت زنان در خلّاقیّت و نوآوری ادبی را کاهش می‌دهد. فراوانی کاربرد واژگان تند و خشونت‌آمیز در آثار مردان نسبت‌به زنان، علاوه‌بر نشان از خصوصیات فیزیولوژیکی مردان، می‌تواند ناشی از نقش سیاسی-‌اجتماعی آنان نیز باشد. کثرت کاربرد جمله‌های پرسشی ایجابی در مردان و پرسش‌های بلاغی در زنان می‌تواند مؤیّد این امر باشد که ابهام، پیچیدگی و رازوارگی دنیای زنان بیش‌از مردان است و فراوانی کاربرد جمله‌های تأکیدی در آثار زنان می‌تواند بیانگر نادیده‌‌انگاشتن آن‌ها در مناسبات اجتماعی و ضرورت اظهار حضور در تعاملات اجتماعی باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2020 - بررسی جایگاه سیمرغ در آثار غنایی و عرفانی
مالک شعاعی نسرین قدمگاهی

سیمرغ، در اوستا مِرِغوسائنو (mereghosâeno) همان مرغ و سَئِن به‌معنای شاهین و عقاب بوده است. این پرنده، گوهری حقیقی، پرنده‌ای افسانه‌ای – اساطیری و از توتم‌های ادبیّات ایران است. صفات خردمندی و آگاهی به رازهای نهان، این پرنده را فراطبیعی ساخته ‌است. حتّی شاعر أکثر

سیمرغ، در اوستا مِرِغوسائنو (mereghosâeno) همان مرغ و سَئِن به‌معنای شاهین و عقاب بوده است. این پرنده، گوهری حقیقی، پرنده‌ای افسانه‌ای – اساطیری و از توتم‌های ادبیّات ایران است. صفات خردمندی و آگاهی به رازهای نهان، این پرنده را فراطبیعی ساخته ‌است. حتّی شاعران حماسه‌سرا و عارف‌مسلک کوشیده‌اند تا بدین عنصر مابعدالطبیعی، صورتی طبیعی بخشند. در ادبیّات غنی این مرزوبوم، جدای از مطالب حماسی، از ظرفیّت بالای مفهوم سیمرغ در نوشته‌های صوفیانه و عارفانه یادشده که غالبا ًبه گونه داستان، تمثیل و حکایت برای بیان سخنان لطیف دل و اسرار الهی به‌کار رفته است. اگر نکوهشی دربارة این پرنده وجود دارد یا ناشی از دیدگاه افراد انیرانی است که با بن‌مایه‌های فرهنگی ایران آشنایی عمیق ندارند و به این نکته توجّه نداشته‌اند که رفتار این موجود بازخوردی از کردار طرف مقابل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2021 - «فنا» در نگاه عطّار نیشابوری
مهدی نوروز رضا جلیلی

فنا مفهومی بنیادی و مهم در عرفان ایرانی- اسلامی و به نوعی محور اصلی مباحث عرفانی به شمار می‌رود. فنا در لغت به معنی نابودی و نیست شدن است، امّا در وادی عرفان، تعریفی دیگر به خود گرفته است. نیست انگاری خویش (فنا) برای رسیدن به حقیقت (بقا) آن چیزی است که در متون صوفیانه ا أکثر

فنا مفهومی بنیادی و مهم در عرفان ایرانی- اسلامی و به نوعی محور اصلی مباحث عرفانی به شمار می‌رود. فنا در لغت به معنی نابودی و نیست شدن است، امّا در وادی عرفان، تعریفی دیگر به خود گرفته است. نیست انگاری خویش (فنا) برای رسیدن به حقیقت (بقا) آن چیزی است که در متون صوفیانه از این اصطلاح دانسته می‌شود. یکی از عارفان برجسته که در این زمینه مباحث موجزی را شرح و بسط داده، عطّار نیشابوری است. بسامد بالای این واژه در اندیشۀ او، نشان از اهمیّت فنا در منظومۀ فکری عطّار دارد. به این اعتبار، در پژوهش پیش رو، بر سبیل توصیف و تحلیل رویکردهای عطّار به این مقوله بررسی خواهد شد. به نظر می‌رسد عطّار که خود به مرتبۀ فنا رسیده است، بقای حقیقی را در فانی شدن می‌داند و عقیده دارد که چنین انسانی ارجمند است و به آرامش دو گیتی دست می‌یابد. افزون بر این، پیوندهایی که شاعر میان فنا و خرابات (خورآباد)، کمال، غرور، خموشی، فقر و دریا پدید آورده، بسیار درخور توجّه است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2022 - برجسته‌سازی در شعر اخوان ثالث
حمید صمصام نازنین شیخ زاده

بی‌تردید مهدی اخوان ثالث یکی از مهم‌ترین شاعران نسل پسانیمایی است که اشعارش به تعبیر اکثر پژوهش‌گران ادبیّات معاصر ایران، ترکیبی است شاعرانه و هنرمندانه از سنت شعر کلاسیک فارسی و شعر نو نیمایی. اخوان ثالث نمایندة نسلی از شاعران است که هم به اجتماع و تحولات آن متعهد است أکثر

بی‌تردید مهدی اخوان ثالث یکی از مهم‌ترین شاعران نسل پسانیمایی است که اشعارش به تعبیر اکثر پژوهش‌گران ادبیّات معاصر ایران، ترکیبی است شاعرانه و هنرمندانه از سنت شعر کلاسیک فارسی و شعر نو نیمایی. اخوان ثالث نمایندة نسلی از شاعران است که هم به اجتماع و تحولات آن متعهد است و هم به لحاظ ادبی، شعرش از غنایی خاص، برخوردار است. در واقع او شاعری است که هم به فرم ادبی اهمیت می‌دهد و هم به محتوای شعرش توجه بسیاری می‌کند. از این‌رو، با فهم چنین خصیصه‌هایی در شعر او، بسیاری تلاش کرده‌اند تا با خوانشهای جدید، ابعاد ادبیات اخوان ثالث را، کشف و بررسی کنند. نقد ادبی که شاخة مهمی در ادبیّات مدرن به‌شمارمی‌رود، از شاخه‌های متعددی برخورداراست. یکی از این شاخه‌ها، برجسته‌سازی به مثابة یکی از فرم‌های خوانش در متون ادبی است. برجسته‌سازی، به معنای به‌کار‌گیری عناصر زبان است به‌گونه‌ای که شیوة بیان جلب نظر کند، غیرمتعارف باشد و در مقابل خودکاری زبانی، غیر خودکار باشد. این تعریف، کلیت این شیوه‌ از نقد ادبی را توصیف‌می‌کند. برجسته‌سازی به تعبیر محققان، به دو شیوه تحقق‌می‌یابد: هنجارگریزی و هنجارافزایی. شعر اخوان مشحون از هنجارگریزی و هنجارافزایی است. هنجارگریزی معمولاً به اجزائی مانند: هنجارگریزی آوایی، لغوی، نحوی و معنایی تقسیم می‌گردد. هنجارافزایی نیز معمولاً در حوزة بدیعِ لفظی بحث می‌شود. در این نوع از برجسته‌سازی، به زبان متعارف، هنجارهایی را تحمیل می‌کنیم. خوانندة این مقاله به برخی از دلایل عظمت اخوان و رمز و راز اثربخشی شعرش، آشنا‌می‌شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2023 - رمانتیسم در شعر هوشنگ ابتهاج
محمدامین محمدپور علی اصغر باباصفری

مکتب ادبی رمانتیسم در قرن نوزدهم و با شکستن قید و بندهای مکتب کلاسیک شکل گرفت. از سال 1301 و بعد از مشروطه، مکتب رمانتیسم در ایران گسترش پیدا کرد. عمده تحول این مکتب گرایش به طبیعت و وطن و پرداختن به عواطفی چون عشق، اندوه و طبیعت گرایی بود. هوشنگ ابتهاج یکی از شاعران تو أکثر

مکتب ادبی رمانتیسم در قرن نوزدهم و با شکستن قید و بندهای مکتب کلاسیک شکل گرفت. از سال 1301 و بعد از مشروطه، مکتب رمانتیسم در ایران گسترش پیدا کرد. عمده تحول این مکتب گرایش به طبیعت و وطن و پرداختن به عواطفی چون عشق، اندوه و طبیعت گرایی بود. هوشنگ ابتهاج یکی از شاعران توانای معاصر است که بر غالب اشعار او اصول حاکم بر مکتب رمانتیسم حاکم است. مهمترین زمینه های اندیشه های رمانتیکی در شعر ابتهاج عبارتند از: عشق، غم و اندوه، یادکرد مرگ، حدیث نفس، وطن، طبیعت گرایی، امید، آرمان گرایی. در این مقاله به شیوه توصیفی و تحلیل محتوا از شعر ابتهاج به بررسی رمانتیسم در شعر او خواهیم پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2024 - نگاهی به بینش انتقادی عطّار نیشابوری
بتول فخر اسلام

عرفان پویای عطّار بی‌اعتنا به سرنوشتِ انسان‌ها نیست. عطّار نیشابوری در مثنوی‌ها و دیوان خود نگرشِ انتقادیِ خاصی دارد و هم جامعه، هم حاکمان و هم ویژگی‌های اهریمنی و ناپسندی که هویّت انسانی را به خطر می‌افکند، به انتقاد می‌گیرد. در این پژوهش، به مهم ترین دیدگاه های انتقا أکثر

عرفان پویای عطّار بی‌اعتنا به سرنوشتِ انسان‌ها نیست. عطّار نیشابوری در مثنوی‌ها و دیوان خود نگرشِ انتقادیِ خاصی دارد و هم جامعه، هم حاکمان و هم ویژگی‌های اهریمنی و ناپسندی که هویّت انسانی را به خطر می‌افکند، به انتقاد می‌گیرد. در این پژوهش، به مهم ترین دیدگاه های انتقادی عطّار در حیطة سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به شیوة توصیفی و تحلیلی پرداخته شده است و به نظر می‌رسد که عطّار نسبت به عارفان دیگر بیشتر به کاستی‌های اجتماعی توجّه و انتقاد داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2025 - بررسی جلوه‌های نمادین طبیعت در اشعار محمدرضا شفیعی کدکنی
احمد کریمی هنگامه زال نژاد

نماد و نمادهای طبیعی در اشعار پیشینیان رواج داشته و کم یا بیش در شعر شاعران معاصر نیز یکی از آرایه‌های مهم شعری محسوب می‌شود. شفیعی نیز از شاعران سمبلیک و نمادپرداز طبیعی است. نماد در شعر شفیعی در خدمت واژه، مضمون، معنا و اجتماع است. نمادهای شفیعی خاستگاه‌های ملی- میهنی أکثر

نماد و نمادهای طبیعی در اشعار پیشینیان رواج داشته و کم یا بیش در شعر شاعران معاصر نیز یکی از آرایه‌های مهم شعری محسوب می‌شود. شفیعی نیز از شاعران سمبلیک و نمادپرداز طبیعی است. نماد در شعر شفیعی در خدمت واژه، مضمون، معنا و اجتماع است. نمادهای شفیعی خاستگاه‌های ملی- میهنی، مذهبی و طبیعی دارند که برجسته‌ترین آن‌ها، طبیعی است. تمثیلی بودن نمادها به شکلی نمادین، از شاخصه‌های شعری اوست. او فقط به توصیف مبادرت نمی‌کند بلکه توصیفِ طبیعت را با حالات و افکار انسان آمیخته، سپس در جلوه‌های سمبل بروز می‌دهد. از این رو در این پژوهش، از میان آثار او، دو مجموعة شعری اعم از آیینه‌ای برای صداها و هزاره دوم آهوی کوهی، مورد مداقه و نقد و بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2026 - انگیزه‌های عطّار در نگارش تذکرة الاولیاء
محی الدّین قنبری

باعثات یا انگیزه‌های عطّار نیشابوری در نگارش تذکرة الأولیاء به خامه خود او شمرده شده‌اند. بررسی این انگیزه‌ها، کوشش او را در روی آوردن به سوی خدا و دوستانش و برخورداری اخروی نشان می‌دهد. از سویی دیگر جایگاه والای سخن پیران و پیشروان طریق نزد عطّار، رغبتی درونی و اشتیاقی أکثر

باعثات یا انگیزه‌های عطّار نیشابوری در نگارش تذکرة الأولیاء به خامه خود او شمرده شده‌اند. بررسی این انگیزه‌ها، کوشش او را در روی آوردن به سوی خدا و دوستانش و برخورداری اخروی نشان می‌دهد. از سویی دیگر جایگاه والای سخن پیران و پیشروان طریق نزد عطّار، رغبتی درونی و اشتیاقی روشن در او ایجاد کرده و چه بسا همین ایمان و دلدادگی‌اش به سودبخشی سخن عارفان دست‌کم سبب درخشش تذکره او در میان دیگر تذکره‌ها از 800 سال پیش تا کنون شده باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2027 - نقد ساختاری حکایت‌های حدیقه سنایی با رویکرد ساختارگرایی
علی محمد رحیمی

شیوة بیان سنایی مبدأ تحول بزرگی در شعر فارسی شده است به‌ویژه مثنوی حدیقه (از مهم‌ترین منظومه‌های عرفانی و اخلاقی) که تأثیر فراوانی در ادب فارسی و اثری مستقیم در پیدایش مثنوی‌های دلکش زبان فارسی داشته است؛ ازاین‌رو، نگارنده با دیدی متفاوت از پژوهش‌های پیشین به نقد و بررس أکثر

شیوة بیان سنایی مبدأ تحول بزرگی در شعر فارسی شده است به‌ویژه مثنوی حدیقه (از مهم‌ترین منظومه‌های عرفانی و اخلاقی) که تأثیر فراوانی در ادب فارسی و اثری مستقیم در پیدایش مثنوی‌های دلکش زبان فارسی داشته است؛ ازاین‌رو، نگارنده با دیدی متفاوت از پژوهش‌های پیشین به نقد و بررسی حکایت‌های حدیقه با رویکرد ساختارگرایی پرداخته است. با بررسی صدونوزده حکایت گردآوری‌شده، روشن شد که اغلب این حکایت‌‌های مینی‌مالیستی، دارای کمترین عناصر و با ساختاری کوتاه و ساده هستند. سنایی از یک‌دو شخصیّت امّا به‌گونه متنوّع استفاده کرده است. بنای این حکایت‌ها بیشتر بر گفت‌وگو و پرسش‌وپاسخ بوده و اغلب بدون پی‌رنگ هستند یا پی‌رنگی ساده و معمولی دارند. استفاده از تقابل‌های دوگانه و متضاد یکی از ویژگی‌های آن‌هاست. درون‌مایه حکایت ما توجّه به معنویت، عرفان، دانایی، اخلاق، عدل و انصاف برای قرب حق‌تعالی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2028 - در مکتب عارفانۀ سهروردی (راز و رمزهای عقل سرخ)
مجتبی گلی

اکثر آثار سهروردی به‌صورت عرفانی-اساطیری و با زبانی رمزآلود نوشته‌شده‌اند تا علاوه بر زیبایی و جذابیت بیشتر، موجبات کتمان اسرار را در بستر مناسب‌تری فراهم‌سازند. یکی از این آثار زیبا، رسالۀ عقل سرخ می‌باشد که در قالب مناظرۀ عارفانه و به شیوۀ داستان در داستان به رشتۀ تحر أکثر

اکثر آثار سهروردی به‌صورت عرفانی-اساطیری و با زبانی رمزآلود نوشته‌شده‌اند تا علاوه بر زیبایی و جذابیت بیشتر، موجبات کتمان اسرار را در بستر مناسب‌تری فراهم‌سازند. یکی از این آثار زیبا، رسالۀ عقل سرخ می‌باشد که در قالب مناظرۀ عارفانه و به شیوۀ داستان در داستان به رشتۀ تحریر کشیده‌شده‌است. این رساله در عین کمیت، حاوی گسترده‌ترین اسرار نورشناسی، معاد،‌ خردمداری، پیرشناسی، نهج سلوک عارفانه و عاشقانه، تفسیر برخی از آیات قرآن، خودشناسی، باستان‌گرایی، و راه رسیدن به سرچشمۀ حیات ازلی است. آشنایی با این رمز و رازهای زیبا و پیچیده، فهم آثار عارفانی چون سهروردی را بهتر و بیشتر ممکن‌ می‌سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2029 - شرح 100 بیت از مصیبت‌نامۀ عطّار نیشابوری در تعریف صفات راه سلوک
زهرا احمدی

دراینمقالهبهبررسیوشرح 100 بیتازمنظومۀمصیبت‌نامهکهدربیانصفتراهسلوکاستونیزمقایسۀضمنیتعاریفشیخفریدالدّینعطّارنیشابوریباسایرعرفاوآنچهدرکتباططلاحاتعرفانیضبطشدهاست،می‌پردازیم. عطّارباتعریفصدصفتستودهونکوهیده،سالکرابهراهراسترهنمونمی‌شودوپسازپایاناینصدبیت متذکّرمی‌شودکهسخندراین أکثر

دراینمقالهبهبررسیوشرح 100 بیتازمنظومۀمصیبت‌نامهکهدربیانصفتراهسلوکاستونیزمقایسۀضمنیتعاریفشیخفریدالدّینعطّارنیشابوریباسایرعرفاوآنچهدرکتباططلاحاتعرفانیضبطشدهاست،می‌پردازیم. عطّارباتعریفصدصفتستودهونکوهیده،سالکرابهراهراسترهنمونمی‌شودوپسازپایاناینصدبیت متذکّرمی‌شودکهسخندراینمقولهفراواناستواگربخواهدهمهرابهنظمدرآورد،بیشازهزاربیتمی‌شود؛ازاینرویبههمینصدبیتبسندهکرده،می‌گوید: زانکهکرگویمبچربدازهزار آندگرهانرمترازمومشد بیشازاینگفتنمراامکاننبود همبرینصدبیتکردماختصار هر دلىراکینقدرمعلومشد چونصفاتراهراپایاننبود آنچهعطّاردراینصدبیتبهعنوانصفاتراهسلوک،ازرذایلوفضایلاخلاقیبیانمی‌دارد،اغلبدرسایر آثاروکتبعرفانینیزذکرشده‌اندامّاآنچهقابلتوجّهاستاینکهتعاریفعطّارباتعاریفسایرشعراوعرفاونویسندگانبسیارمتفاوتاستوعمدهتفاوتهمایناستکهعطّارهرصفتویااصطلاحعرفانیرافقطدریکبیتتعریفمی‌کندواینتعاریفاغلبمنحصربهخودعطّاراست؛حالآنکهشعرا،عرفاونویسندگان،دیگرچهبسابرایبیانهرکدامازاینصفاتسطرهابلکهصفحه‌هاقلم‌فرساییکردهاند. ذکراینمطلبنیزضروریمی‌نمایدکهچندبیتیازاینصدبیت،مبهماستوشایدمعنیدقیقینتوانبرایآن ارائهداد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2030 - بررسی ویژگی‌های شاخص آثار قائم‌مقام فراهانی
موسی پیری مجتبی گلی

میرزا ابوالقاسمقائم‌مقام از شخصیّت‌های سیاسی تأثیرگذار بر تاریخ معاصر ایرانبوده است که در ادبیّات فارسی نیز آثارارزنده‌ای دارد. آنچه باعث می‌شود که محقّقان امروز بتوانند با قسمت اعظم هنر نظمونثر قائم‌مقام بهتر و کامل‌ترآشنا شوند، بررسی دقیق و موشکافانة آثار منظوم و منثو أکثر

میرزا ابوالقاسمقائم‌مقام از شخصیّت‌های سیاسی تأثیرگذار بر تاریخ معاصر ایرانبوده است که در ادبیّات فارسی نیز آثارارزنده‌ای دارد. آنچه باعث می‌شود که محقّقان امروز بتوانند با قسمت اعظم هنر نظمونثر قائم‌مقام بهتر و کامل‌ترآشنا شوند، بررسی دقیق و موشکافانة آثار منظوم و منثور وی، معرفی ویژگی‌های شاخصآثارش وارائة نمونه‌ها و شواهد کافی در هر مورداست. برای دستیابی به این هدف، ابتدا پیشینة تحقیق و تا حد ممکن، ویژگی‌های بنیادین آثار منثور و منظوم قائم‌مقام فراهانی ذکر شده است؛ سپس ضمن بیان نمونه‌های بارز، به ارزیابی آن‌ها پرداخته شده، و برای نتیجه‌گیری راحت‌تر و منسجم‌تر، در جدولی جداگانه ارائه‌ شده‌اند. ازجمله ویژگی‌های آثار قائم‌مقام، می‌توان به بیان دردهای سیاسی با الفاظ خوش‌آهنگ، حذف عناوین و القاب نامه‌ها، صراحت لهجه، ترکیب‌سازی، گرایش‌نداشتن به مضامین عاشقانه، باستان‌گرایی و نظایر آن اشاره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2031 - روان‌شناسی ‌زبان و زبان‌شناسی ‌روان در داستان رستم و سهراب
رضا اشرف زاده علی روحبخش مبصری

هر اثر ادبی، در پهنة زبان شکل می‌گیرد و زبان، شبکه‌ای از نشانه‌هاست که دلالت‌های متفاوتی دارد. در واقع اثر ادبی در متن اتّفاق می‌افتد ولی حوزۀ دلالت‌های آن در کنشی با خارج از متن رخ می‌دهد. حوزه‌هایی از جنس فلسفه، روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و .... هر واژه‌ای در متن، از یک‌ أکثر

هر اثر ادبی، در پهنة زبان شکل می‌گیرد و زبان، شبکه‌ای از نشانه‌هاست که دلالت‌های متفاوتی دارد. در واقع اثر ادبی در متن اتّفاق می‌افتد ولی حوزۀ دلالت‌های آن در کنشی با خارج از متن رخ می‌دهد. حوزه‌هایی از جنس فلسفه، روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و .... هر واژه‌ای در متن، از یک‌سو با جهان بیرون و از سوی دیگر با ذهن انسان در کنش است. واژه‌ها گاه آن‌چنان تنیده شده با ذهن هستند که ضمیر ناخودآگاه انسان می‌شوند و ناخودآگاهِ انسان، دغدغة علومی چون روان‌شناسی و زبان‌شناسی و در یک کلام، دغدغه فلسفة زیبایی‌شناسی است.جایگاهی که می‌توان در آن ناخودآگاه را تبیین کرد، بررسیِ نتیجة کنش و واکنشِ زبان و ذهن است. به‌همین علّت زبان‌شناسی با رویکرد روان‌شناسی می‌تواند سهم مهمی در شناساندن یک اثر ادبی به جامعه و حتّی شناساندن اثر ادبی به خودِ نویسنده و مؤلّفِ آن‌را داشته باشد. مهم‌ترین دستاورد این پژوهش، بررسی و نقد لغزش‌های‌زبانی در داستان رستم و سهرابِ حکیم ابوالقاسم‌فردوسی است که به این بهانه، برخی از ایمان‌های قلبی و سرخوردگی‌های اجتماعی این شاعر فرزانه و محجوبِ ایران‌زمین، نمایان می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2032 - Vitamin D3 Supplementation and Aquatic Exercise Combination as A Safe- Efficient Therapeutic Strategy to ameliorate Interleukin-6 and 10, and social interaction in Children with Autism
Fahimeh AdibSaber Soleyman Ansari Kolachahi Alireza Elmieh Akbar Allahyari Karnagh Babak Barkadehi

AbstractIntroduction: Increasing evidence demonstrated that there are altered levels of both pro- and anti-inflammatory cytokines in children with autism spectrum disorder (ASD) and pointed out that immune dysfunction may also relate to social deficits. This study inves أکثر

AbstractIntroduction: Increasing evidence demonstrated that there are altered levels of both pro- and anti-inflammatory cytokines in children with autism spectrum disorder (ASD) and pointed out that immune dysfunction may also relate to social deficits. This study investigated the effect of aquatic exercise combined with vitamin D supplementation on social interaction and two related cytokines (Interleukin-6 and Interleukin-10) in children with ASD.Material & Methods: Forty boys with ASD (mean age: 10.90; age range: 6–14 years) were randomly assigned to the three interventions (groups 1, 2, and 3) and one control group (each 10 participants). Participants in the group 1 and 3 received a 10-week aquatic exercise program. Subjects in groups 2 and 3 took orally 50,000 IU of vitamin D3/ week. We evaluated the serum levels of IL-6 and IL-10 and the participants' social interaction at baseline and post-intervention. Results:Compared to the control group, all three interventions improved social skills scores (p< 0.001). surprisingly, the combination strategy could significantly reduce IL-6 and increase IL-10 serum levels in children with ASD (p< 0.001).Conclusion: It is recommended that aqua-based exercise programs combined with vitamin D supplementation maximize the improvement of social and communication dysfunction in children with ASD. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2033 - The effect of aerobic-resistance exercise on body composition, physical fitness, resting metabolism rate, serum cortisol and leptin of female with hypothyroidism
masoumeh amani mohadeseh dadmanesh

Introduction: Hypothyroidism is a common condition where the thyroid doesn’t create and release enough thyroid hormone into your bloodstream. This makes your metabolism slow down. So, the purpose of this study was to compare the effect of aerobic-resistance traini أکثر

Introduction: Hypothyroidism is a common condition where the thyroid doesn’t create and release enough thyroid hormone into your bloodstream. This makes your metabolism slow down. So, the purpose of this study was to compare the effect of aerobic-resistance training on body composition, physical fitness, resting metabolism rate, cortisol and leptin of female with hypothyroidism. Material & Methods: This research was a clinical trial with a statistical sample of 20 volunteers with hypothyroidism who were referred to a 17th shahrivar hospital clinical in Rasht city, and were randomly divided into two groups of exercise (EG) and control (CG). Before and after 8 weeks of resistance aerobic exercise (3Session, 75Min). Serum cortisol, leptin and body composition indices and physical fitness components were measured. Analysis of the obtained data was done through SPSS version 26. Results: The results of the present study showed that 8 weeks of aerobic-resistance training caused a significant decrease in waist-to-hip ratio, increased anaerobic power, agility, balance, and muscle strength (P<0.05), but no significant were seen on resting metabolism rate, serum cortisol and leptin of female with hypothyroidism (P<0.05). Conclusions: It seems that aerobic-resistance training may improve some of physical fitness and body composition of females with hypothyroidism, but it has no effect on resting metabolism rate, serum cortisol and leptin of these patient. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2034 - Impact of Managers’ Optimism on the Relationship between Patience of Major Shareholders and Information Influence Management
Hossein Rostami Farzin Rezaei Abdolsamad Khalatbari

10.22034/amfa.2019.585705.1188

Behavioral financial knowledge deals with the behavior of investors and other users in the capital market. According to the financial knowledge, it is no longer expected that only factors such as accounting information and macroeconomic variables will affect decision-ma أکثر

Behavioral financial knowledge deals with the behavior of investors and other users in the capital market. According to the financial knowledge, it is no longer expected that only factors such as accounting information and macroeconomic variables will affect decision-making but also a variety of behavioral variables including manager’s optimism, information influence management, patience of major shareholders and other investors' biases can have an impact on the prices and stock returns. The purpose of this study was to investigate the impact of managers' optimism on the relationship between the patience of major shareholder and information influence management. This study attempts to investigate the relationship between these behaviors and information influence management by measuring the degree of major shareholders patience and managers’ optimism. This is a descriptive post-event research. The study population consisted of the companies listed on Tehran Stock Exchange (n = 87) between the years 2008 and 2017. Multivariate regression was used to test the hypotheses. The findings showed no significant relationship between the major shareholders patience and the information influence management (high, low, balanced). Further, it was found that managers’ optimism has a significant effect on the relationship between the major shareholders' patience and the information influence management (balanced level) and no significant relationship was observed between two other levels. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2035 - Asymmetric Cost Behavior, Industry Type, and Levels of Conservatism (Comparative Study of Non-Operating Accrual, Basu, and Market Value Models)
Zakvan Imani Mohammad Hossein Ranjbar Faegh Ahmadi Hamidreza Vakilifard

The present study aims to examine the relationship between cost stickiness and conservatism levels according to the type of industry. This purpose is achieved using the combined data technique and three models of non-operating accruals, the Basu model, and the market va أکثر

The present study aims to examine the relationship between cost stickiness and conservatism levels according to the type of industry. This purpose is achieved using the combined data technique and three models of non-operating accruals, the Basu model, and the market value model with a sample consisting of 113 companies listed on the Tehran Stock Exchange (TSE) over the period 2011 to 2020. Findings show that based on the model of non-operating accruals in the automotive, pharmaceutical, chemical, and food industries, cost stickiness decreases the level of conservatism. However, in the machinery industry, the relationship is significantly based on this model, but cost stickiness does not reduce the level of conservatism. According to the Basu model in the chemical, food, and basic metals industries, cost stickiness reduces the level of conservatism. But in the pharmaceutical industry and machinery and equipment, there is a significant relationship according to this model, but cost stickiness does not decrease the level of conservatism in companies. Also, based on the market value model in the automotive, chemical, machinery, and basic metal industries, there is a significant association, but cost stickiness does not decrease the level of conservatism in companies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2036 - Identifying and Prioritizing Investment Risks in Sports Projects
Hossein Dalvand Mohammad Hasan Maleki Hossein Jahangirnia Mojgan Safa

10.22034/amfa.2021.1918106.1536

One of the biggest shortcomings of urban spaces in most cities of the country is the lack of suitable sports spaces, which in addition to improving the health of the general public, especially the youth, creates a lively environment and can boost the development of the أکثر

One of the biggest shortcomings of urban spaces in most cities of the country is the lack of suitable sports spaces, which in addition to improving the health of the general public, especially the youth, creates a lively environment and can boost the development of the tourism industry. Many projects in the country, especially sports, are slow or stopped due to not evaluating the relevant risks, so the purpose of this study is to identify and prioritize investment risks in the country's sports projects. The present study is a positive research in terms of philosophical foundations and is applied in terms of orientation. The statistical population of the study includes experts in the field of sports tourism and the sampling method has been done judgmentally. To conduct the research, in the first stage, the risks of investing in sports projects were assessed through literature review. The number of these risks was 15, and after screening with a Binominal test, 6 factors were excluded. The remaining 9 factors were evaluated in terms of degree of impact with Dematel technique and 5 factors, i.e. market risks, economic risks, legal risks, financing risks and stakeholder conflict risks were selected as the most effective risks in terms of net effect index. Finally, these 5 risks were ranked by Aras decision technique and it was observed that the economic, market and financing risks, had the highest priority. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2037 - Bank Lending Channel Reaction to Financial Suppression Policies
Fatemeh Johari Gholamali Haji Nader Mehregan Ahmad Sarlak

10.22034/amfa.2021.1910959.1502

Iran's economy has been suffering from the dominance of fiscal policies and financial repression for many years, so that this issue has become one of the structural challenges of the country's economy. Banks, as one of the most important parts of macroeconomics, play an أکثر

Iran's economy has been suffering from the dominance of fiscal policies and financial repression for many years, so that this issue has become one of the structural challenges of the country's economy. Banks, as one of the most important parts of macroeconomics, play an important role in the mechanism of transferring monetary policy to the real sector of the economy. Monetary policy transmission operates through various channels: the lending channel, the balance sheet channel, and the capital channel. Examining how the role of banks in monetary policy transmission is affected by government fiscal repression policies provides useful information for monetary and financial policymakers and banking activists. In this study, we tried to investigate the effect of financial repression on the monetary policy transmission through the lending channel of the country's banks. First, an indicator for the financial repression variable was defined using the PCA method, and then the relationship was estimated using the SVAR method and instantaneous response functions and using seasonal data for the period 1999- 2017. The results show that financial repression policies have a significant effect on bank lending and reduce banks' lending power. This issue, along with the negative real interest rate of bank facilities, causes a decrease in the profitability index and loss of banks. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2038 - Designing and validating an agile financial marketing capability model for the development of the health tourism industry after Covid-19
Anoosh Omidi Alireza Pooya Hadi Bastam Ali Hosseinzadeh

10.22034/amfa.2021.1944426.1653

Today, health tourism is a growing phenomenon, especially in developing countries, which has been greatly affected by the Covid 19 crisis. After overcoming this crisis and re-competing in this industry, our country also needs to develop capabilities. Take your marketing أکثر

Today, health tourism is a growing phenomenon, especially in developing countries, which has been greatly affected by the Covid 19 crisis. After overcoming this crisis and re-competing in this industry, our country also needs to develop capabilities. Take your marketing step and move towards being financially agile. Agility, or the ability to adapt quickly and in a timely manner to changing international markets at low cost and high added value, is therefore cost-effective. The present study was conducted with the exploratory mixed research method and the purpose of designing and validating the agile financial marketing capability model in the health tourism industry in Iran. The statistical population includes health tourism industry experts and prominent professors in the field of finance who have worked in medical centers that provide health tourism services. The research findings led to the identification of 14 main concepts that were presented in the form of a paradigm model and the central category of agile financial marketing capabilities (specialized and structural capabilities) was empirically examined with real data and confirmed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2039 - Assessing the relationship between balance sheet conservatism and profit and loss conservatism with cost of equity capital
mohammad farjamfar Reza Sheikhrabori morteza farhadi sartangi

10.22034/amfa.2022.1895237.1387

Markets such as Money Market, Labor market, Commodity market along with Capital market are committed to optimal allocation of capital and financial resources. One of the most important sources of information is financial reports. Investors base their decisions on the ba أکثر

Markets such as Money Market, Labor market, Commodity market along with Capital market are committed to optimal allocation of capital and financial resources. One of the most important sources of information is financial reports. Investors base their decisions on the balance between risk and return and are interested in estimating their expected future returns and investments using information reported by the company and other evidence. The purpose of this study is to investigate the relationship between accounting conservatism and cost of equity capital and evaluate the economic results of accounting conservatism through information perspective. Therefore, in order to achieve the main objective of the research, first the reports and documentation of past performance of the sample member companies have been studied and the required data have been collected. The research hypotheses were then evaluated which consisted of one main hypothesis and two sub-hypotheses, indicating that there is a negative and relatively strong relationship between conserv-atism and capital cost. Differentiating between several aspects of accounting con-servatism and examining the relationship among each aspect and cost of equity capital are new innovation of the present study.. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2040 - Sociological Analysis of Accounting Measurement Theories
Zahra Madahi Reza Gholami Jamkarani Majid Zanjirdar Hasan Kheiri

10.22034/amfa.2022.1921711.1716

Due to the existence of various paradigms and theories in accounting and various methods introduced to measure accounting values, as well as the lack of a complete and well-defined framework of these theories in terms of sociological paradigms, we decided to analyze soc أکثر

Due to the existence of various paradigms and theories in accounting and various methods introduced to measure accounting values, as well as the lack of a complete and well-defined framework of these theories in terms of sociological paradigms, we decided to analyze sociology from theories. To achieve this goal, we used the content analysis method. In this way, first by examining the schools and theories of sociology and the main paradigm of positivism, interpretiveness, identification and components that were the characteristics of these paradigms were extracted and categorized from the themes and then the outputs were approved by sociology professors. And then accounting measurement theories and various theories using the method of taking notes from books and texts and articles extracted and sociological components in the context of accounting theories are searched and analyzed and at the end of accounting theories according to The extracted themes and their analytical codes are classified and analyzed and interpreted based on the obtained results. The results of the analysis of themes, new theories of accounting measurement tend to interpretism in which the role of the accountant is more prominent and historical cost theory is classified as a positivist sociological theory. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2041 - مقایسه پارازیتیسم ظاهری و حاشی ه‏ای زنبورهای پارازیتویید تخم زنجرک مو Arboridia kermanshah Delabola (Hem., Cicadellidae) در اقلیم‌های مختلف استان اصفهان
لطیفیان مسعود ابراهیم سلیمان‌نژادیان

تخم زنجرک موArboridia kermanshah Delabola در تاکستان‌های استان اصفهان مورد حمله دو گونه زنبور پارازیتوییدAnagrus atomus L.(گونه A) و Ufens sp. (گونه (B قرار می‌گیرد. برای انجام این تحقیق از مناطق مختلف اقلیم‌های استان اصفهان تعداد 27 تاکستان انتخاب شد. در هر هکتار از تا أکثر

تخم زنجرک موArboridia kermanshah Delabola در تاکستان‌های استان اصفهان مورد حمله دو گونه زنبور پارازیتوییدAnagrus atomus L.(گونه A) و Ufens sp. (گونه (B قرار می‌گیرد. برای انجام این تحقیق از مناطق مختلف اقلیم‌های استان اصفهان تعداد 27 تاکستان انتخاب شد. در هر هکتار از تاکستان‌های انتخابی تعداد 10 عدد بوته مو به صورت تصادفی انتخاب و از هر بوته سه برگ از نواحی پایین، وسط و بالا نمونه برداری شد. سپس تعداد تخم های سالم و پارازیته شده شمارش گردیده و به کمک آن ها درصد پارازیتیسم ظاهری در هر تاکستان برآورد شد. از هر اقلیم سه نمونه 30 تایی از تخم های زنجرک پارازیته شده به صورت تصادفی انتخاب شده و تعداد زنبورهای خارج شده هر دو گونه ثبت شد. به کمک داده‌های حاصل درصد پارازیتیسم حاشیه ای دو گونه محاسبه و با هم مقایسه گردیدند. متوسط درصد پارازیتیسم ظاهری در کل استان 33/8 درصد بوده که دامنه آن از حداقل 5/1 در اقلیم بسیار گرم با بیابان‌های خشک تا حداکثر 43 درصد در معتدل سرد با بیابان‌های گرم و خشک متغیر ‌بود. اقیلم‌های معتدل سرد با بیابان‌های گرم و خشک و نیمه خشک سرد با بیابان‌های خشک با متوسط 8/82 درصد دارای بیشترین درصد پارازیتیسم حاشیه‌ای برای گونه A و اقلیم بسیار گرم با بیابان‌های خشک با متوسط 9/4 درصد دارای بیشترین درصد پارازیتیسم حاشیه‌ای برای گونه B بود. پارازیتیسم حاشیه‌ای هر دو گونه دارای همبستگی متوسط تا زیاد با درصد پارازیتیسم ظاهری در اقیلم‌های مختلف استان اصفهان بودند. همبستگی گونه A مثبت بوده، به عبارت دیگر با افزایش درصد پارازیتیسم حاشیه‌ای این گونه درصد پارازیتیسم ظاهری در اقلیم‌های مختلف افزایش یافته بود. این درحالی است که همبستگی گونه B منفی بوده و با افزایش درصد پارازیتیسم حاشیه‌ای این گونه در هر اقلیم از درصد پارازیتیسم ظاهری آن کاسته شده بود. با توجه به مجموع نتایج ارایه شده می‌توان چنین استنباط نمود که در اقلیم‌های مختلف استان اصفهان گونه A. atomus کارایی بیشتری نسبت به گونه Ufens sp. دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2042 - تغییرات فصلی درصد پارازیتیسم لارو مگس مینوز Dip., Agromyzidae) Agromyza sp) در کشت نخود در منطقه خمین
سیمین چنگیزی رضا وفایی شوشتری سید سعید مدرس نجف آبادی عباسعلی زمانی

مگس مینوز .Agromyza sp یکی از مهم ترین آفات نخود در ایران است. در سال 1388 نمونه برداری از بوته های نخود از 28 اردیبهشت ماه تا هشتم تیر ماه در مزرعه نخود مرکز ملی تحقیقات لوبیای خمین انجام شد. نمونه برداری به طور تصادفی دو روز در هفته انجام و تعداد لارو های تمام برگ أکثر

مگس مینوز .Agromyza sp یکی از مهم ترین آفات نخود در ایران است. در سال 1388 نمونه برداری از بوته های نخود از 28 اردیبهشت ماه تا هشتم تیر ماه در مزرعه نخود مرکز ملی تحقیقات لوبیای خمین انجام شد. نمونه برداری به طور تصادفی دو روز در هفته انجام و تعداد لارو های تمام برگچه ها در بوته در مزرعه شمارش شد. سپس برگچه های حاوی لاروهای پارازیته شده هر بوته جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل شدند. زنبور های پارازیتویید خارج شده جمع آوری، شمارش و برای شناسایی ارسال شدند. پارازیتیسم در بالاترین تراکم لارو مگس مینوز 8/18% محاسبه شد که مربوط به تاریخ هشتم تیر ماه بود. در این بررسی فعالیت حشرات پارازیتویید و اوج جمعیت لارو مگس مینوز در منطقه خمین هم زمان بود. در سطح احتمال 05/0 رگرسیون تراکم لارو های مگس مینوز و درصد پارازیتیسم مثبت و معنی دار به دست آمد (6/0= R) و نشان داد با افزایش جمعیت لارو پارازیتیسم افزایش پیدا کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2043 - بررسى حساسیت مراحل مختلف زیستى عسلک پنبه Bemisia tabaci Gennadius Hem., Aleyrodidae)) به پایرى‏پروکسى‏فن و روغن سیتوویت
صدیقه اشترى على &rlm;اصغر پورمیرزا محمدحسن صفرعلیزاده

عسلک پنبه در برابر سموم شیمیایى به شدت از خود مقاومت نشان داده و از نظر کمى و کیفى عملکرد پنبه را کاهش می دهد. از آن جا که باور عمومى بر این است که حشره کش هاى Biorational به دلیل داشتن خصوصیات ویژه از جمله کمتر برهم زدن محیط زیست حشره کش هاى مطلوبى هستند، در ای أکثر

عسلک پنبه در برابر سموم شیمیایى به شدت از خود مقاومت نشان داده و از نظر کمى و کیفى عملکرد پنبه را کاهش می دهد. از آن جا که باور عمومى بر این است که حشره کش هاى Biorational به دلیل داشتن خصوصیات ویژه از جمله کمتر برهم زدن محیط زیست حشره کش هاى مطلوبى هستند، در این تحقیق حساسیت مراحل مختلف زیستى عسلک پنبه Bemisia tabaci نسبت به پایرى پروکسى فن، روغن سیتوویت و مخلوط آن ها ارزیابى گردید. از روغن سیتوویت و پایرى پروکسى فن در 5 غلظت و تیمار شاهد استفاده شد. مقدار LC50 حشره کش پایرى پروکسى فن براى حشره کامل، تخم، مراحل نابالغ (پوره و شفیره) به ترتیب 1086، 04/45 و47/11 پى پى ام تعیین گردید. LC50روغن سیتوویت براى حشره کامل، تخم و مراحل نابالغ (پوره و شفیره) به ترتیب 1554، 79/884 و 70/684 پى پى ام برآورد شد. به منظور ارزیابى نقش سینرژیستى روغن سیتوویت LC25 سم پایرى پروکسى فن در هر مرحله زیستى باLC25 روغن سیتوویت مخلوط گردید که در نتیجه میزان تلفات در حشره کامل، تخم و مراحل نابالغ به ترتیب 36/52%، 32/62% و 19/69% به دست آمد و معلوم گردید که روغن سیتوویت اثر پایرى پروکسى فن را تشدید مى کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2044 - بررسی تغییرات فصلی جمعیت شته مومی کلم Brevicoryne brassicae و تعیین میزان پارازیتیسم آن توسط زنبور rapae McIntosh Diaeretiella
سمیه صنعتی حاجی محمد تکلوزاده

شته مومی کلم (.Brevicoryne brassicae (L یکی از آفات مهم کلزا است که دشمنان طبیعی متعددی از جمله زنبور پارازیتویید Diaeretiella rapae McIntoshروی آن فعالیت دارند. تغییرات فصلی جمعیت شته مومی کلم و میزان پارازیتیسم آن توسط این زنبور در کرمان با نمونه برداری هفتگی مورد مط أکثر

شته مومی کلم (.Brevicoryne brassicae (L یکی از آفات مهم کلزا است که دشمنان طبیعی متعددی از جمله زنبور پارازیتویید Diaeretiella rapae McIntoshروی آن فعالیت دارند. تغییرات فصلی جمعیت شته مومی کلم و میزان پارازیتیسم آن توسط این زنبور در کرمان با نمونه برداری هفتگی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه برداری شامل 20 برگ از برگ های میانی گیاه کلزا در مرحله رزت و بعد از ایجاد ساقه از 20 ساقه گیاه بود که به آرامی برداشته و تعداد شته های روی هر برگ یا ساقه به تفکیک پوره و حشره کامل شمارش و در جداول تنظیم شده ثبت گردید. بر اساس نتایج به دست آمده حداکثر تراکم جمعیت شته میزبان در 27 فروردین 1390 با میانگین 65/13 ± 259 شته (مجموع پوره و حشره کامل) در هر ساقه مشاهده شد که با گرم شدن هوا و کاهش رطوبت نسبی، جمعیت آفت به تدریج در قسمت های هوایی گیاهان کاهش پیدا کرد. فعالیت پارازیتیسم زنبورD. rapae روی این شته از اوایل اسفند شروع گردیده و میزان پارازیتیسم آن در دوره فعالیت به طور میانگین 98/2±18/14 و حداکثر 53/3±33/41 درصد بود که در تاریخ 17 اردیبهشت 1390 مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2045 - Pliocene volcanic activity of the Harrat Ash-Sham, South of Syria: geochemistry and petrogenesis
Safwan Dawod Ali Al-Mishwat Abdulkarim Al Abdalla

The Cenozoic volcanic activity of the Harrat Ash Sham volcanic field in south of Syria is a part of the extensive magmatism that took place in the auxiliary extension faults along the Dead Sea Fault Zone from upper Eocene to Holocene. Pliocene volcanic rocks form an imp أکثر

The Cenozoic volcanic activity of the Harrat Ash Sham volcanic field in south of Syria is a part of the extensive magmatism that took place in the auxiliary extension faults along the Dead Sea Fault Zone from upper Eocene to Holocene. Pliocene volcanic rocks form an important part of igneous succession in Syrian Part of Harrat as Sham. These rocks vary from basalts flows to scoria. Pliocene basalts are divided into three primary petrographic groups: olivine basalt, olivine-pyroxene basalt and basanite. The three petro-types are alkaline and have similar compositional ranges of major and trace elements. Variations in the contents of major and minor elements in the Pliocene basaltic rocks are very slight. Such homogeneity in the chemical composition indicates to the operation of petrological processes that reinforced each other during the genesis of these rocks. The geochemical characteristics of the Pliocene basalt rocks reflect crystallization from primitive basic magmas that have experienced limited crystal fractionation process subsequent to their derivation by partial melting of the upper mantle. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2046 - Determine folding mechanism of Lali structure, northern Dezful, Zagros, Iran
Gholamreza Asgari Farzin Ghaemi Bahman Soleimany Behnam Rahimi Mehrdad Maleki

10.30495/ijes.2019.665318

Lali sub-surface structure, with a NW-SE Zagros trending is located in Dezful Embayment. To determine the folding mechanism, structural geometric parameters including limbs dip, amplitude, wavelength, and crestal length were determined in four stages during deformation. أکثر

Lali sub-surface structure, with a NW-SE Zagros trending is located in Dezful Embayment. To determine the folding mechanism, structural geometric parameters including limbs dip, amplitude, wavelength, and crestal length were determined in four stages during deformation. In order to investigate the lateral folding mechanism, these geometric parameters were analyzed in three parts in the Lali structure including northwest, central and southeast. Lali structure in all three sections, show detachment folding mechanism. At the initial stage, due to the rheology of the region's stratigraphic units, the folding mechanism was fault-bend fold and due to the thickness of incompetent units, folding mechanism changes from the fault-bend fold to fault detachment fold and growth of this structure continues with this mechanism. As the deformation continues, detachment folding, the Dahlstrom type inclined to migration type. By identifying the folding mechanism of the Lali structure, determination of the detachment depth was necessary with two computational and graphical methods. Therefore, the depth of this surface was estimated at about 7500-8500 m for Lali structure. This amount is determined at the maximum thickness of the stratigraphic sequence of the region due to the migration of incompetent units to the core of the Lali structure. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2047 - Distribution and geochemical variations among paleogene volcanic rocks from the north-central Lut block, eastern Iran
Saeed Saadat Charles Stern

The Lut block in eastern Iran is a micro-continental block within the convergent orogen between the Arabian, Eurasian and Indian plates. Large areas of the north-central, eastern, and western Lut block are covered by volcanic rocks of Paleogene, Neogene and Quaternary a أکثر

The Lut block in eastern Iran is a micro-continental block within the convergent orogen between the Arabian, Eurasian and Indian plates. Large areas of the north-central, eastern, and western Lut block are covered by volcanic rocks of Paleogene, Neogene and Quaternary age. Peak volcanic activity took place in the north-central part of the Lut block during the Eocene, and then dramatically decreased, becoming more restricted to the eastern and western margins of the block during the late Miocene and Quaternary. There is also significant variation in chemistry between the Paleogene igneous rocks from the north-central part compared to the Neogene and Quaternary volcanic rocks from the western and eastern margins of the Lut block. The Neogene and Quaternary olivine basalts, which were erupted along both margins of the Lut block, are similar in trace element chemistry to the average composition of oceanic island basalt. In contrast, the Paleogene volcanic units of the north-central Lut block, which include basalts through rhyolites, follow both calc-alkaline and alkaline trends. Low TiO2 and high Ba/Nb and La/Nb ratios for both Paleogene basalts and andesitic samples from the north-central Lut block suggest affinities, at least for some of these samples, with convergent plate boundary arc magmas. LILE/HFSE ratios, interpreted as an indication of subduction signature, increase to the south-southwest of the central Lut block, where Neotethys oceanic crust was subducted beneath Iran in a northeastern direction from approximately Late Triassic to Late Oligocene time. We suggest that components derived from low angle subduction of this crust during the Mesozoic and early Tertiary were stored in the mantle lithosphere below the north-central Lut block until the Paleogene, when changing subduction geometry, associated with the collision of Arabia with Iran and the closing of Neotethys, caused hot asthenosphere to well up under the Lut block. This created the Eocene peak in volcanic activity, generating basalts from asthenospheric mixed with lithospheric melts, with both alkaline and calc-alkaline affinities. After this volcanism waned, becoming restricted during the Neogene to OIB-type alkaline basalts erupted through deep lithospheric structures along both the western and eastern margins of the Lut block. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2048 - Variation of Lithosphere-Asthenosphere boundary beneath Iran by using S Receiver function
Fataneh Taghizadeh Farahmand Narges Afsari

The current geological and tectonic setting of Iran is due to the ongoing convergence between the Arabian and Eurasian Plates, which resulted in the formation of the Iranian plateau, mountain building, extensive deformation and seismicity. The Iranian plateau is charact أکثر

The current geological and tectonic setting of Iran is due to the ongoing convergence between the Arabian and Eurasian Plates, which resulted in the formation of the Iranian plateau, mountain building, extensive deformation and seismicity. The Iranian plateau is characterized by various domains including the continental collision and the oceanic plate seduction. Based on S receiver functions are provided a high resolution image of lithosphere beneath Iran.The current geological and tectonic setting of Iran is due to the ongoing convergence between the Arabian and Eurasian Plates, which resulted in the formation of the Iranian plateau, mountain building, extensive deformation and seismicity. The Iranian plateau is characterized by various domains including the continental collision and the oceanic plate seduction. Based on S receiver functions are provided a high resolution image of lithosphere beneath Iran. In the present work, we used data from teleseismic events (at epicentral distances between 60°-85° with magnitude over 5.7 (Mb)) recorded from 1995 to 2011 at 53 national permanent short period stations which are located in the different geological zones of Iran. The Sp phase conversion arriving at times ranging between 8.6 and 13.0 s delay time. In order to enhance the conversions and reduce the error of the depth determination, the S receiver functions stacked in bins. Arrival times of Sp phases were converted into depth domain using the IASP91 reference velocity model. A relatively shallow LAB at about 80-90 km depth was observed beneath the whole plateau with some exceptions. A low velocity zone was found at about 100 km beneath the Zagros fold and thrust belt and reaching 130 km beneath the Sanandaj-Sirjan Zone, whereas other tectonic zones are recognized by a thin lithosphere of about 80-90 km. This technique can introduce an error up to 10 km in the LAB depth determination. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2049 - Seismic study and spatial observations of a & b – values for the different earthquake hazard zones of India
Narayanakumar Somasundaram Surendra Nadh Somala Evgenii Rogozhin Svetlana Rodina

10.30495/ijes.2020.677472

This paper study the recent seismicity in Earthquake hazard zones in India. A large historical earthquake event catalog to cover the period of 1900-2018, the parameters date, time, latitude, longitude, depth and magnitude has been used to calculating frequency-magnitude أکثر

This paper study the recent seismicity in Earthquake hazard zones in India. A large historical earthquake event catalog to cover the period of 1900-2018, the parameters date, time, latitude, longitude, depth and magnitude has been used to calculating frequency-magnitude distribution (b-value) of seismic hazard zones in India. To convert different magnitude scales into a single moment magnitude scale, the general orthogonal regression relation is used. Gamma distribution used for variable corrections also de-clustering method has used for removal of any non-Poisson distribution. The Indian seismic hazard zones are divided into five major seismic sources zones. The seismicity is characterized by Gutenberg-Richter relation. The parameter ‘b’ of FMD and relationship have been determined for these five seismic zones having different vulnerability environment. The ‘b’ values ranges between 0.43 to 1.16. The difference between the b parameters and seismic hazard level from seismic zones II to V considered for the study of high seismo-tectonic complexity and crustal heterogeneity, the parameter ‘a’ value changes accordingly the seismicity of the regions. The lowest b-values found in seismic zone II. The highest FMD b-value has been found in the seismic zone IV. Such high seismicity b-values may be associated with high heterogeneity. In this high b-value predict the low strength in the crust as well as seismic instabilities of that zone. These observations recommend not suggesting the location of important projects like atomic power stations, hydroelectric power stations, neutrino observatory projects, satellite town projects. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2050 - Seismic and sequence stratigraphy of the Oligocene-Miocene Asmari reservoir in the Marun oilfield, SW Iran
Jalil Jafari Asadollah Mahboubi Reza Moussavi-Harami

10.30495/ijes.2021.681581

The Oligocene-Lower Miocene Asmari Formation shows considerable reservoir heterogeneity because of variations in the lithology, depositional facies and diagenesis. This paper aim to investigate reservoir heterogeneities using seismic, core and well logs data. Twelve car أکثر

The Oligocene-Lower Miocene Asmari Formation shows considerable reservoir heterogeneity because of variations in the lithology, depositional facies and diagenesis. This paper aim to investigate reservoir heterogeneities using seismic, core and well logs data. Twelve carbonate microfacies and three siliciclastic petrofacies are identified in the Asmari Formation based on well log and core data from 7 wells in the Marun field, which generally indicate a shallowing-up profile. Microfacies changes suggest that the Asmari Formation was deposited in a restricted lagoonal and carbonate ramp setting with periodic clastic sediment supply due to relative sea level fall. Six third-order sequences are recognized in the Asmari Formation from studies of core and well log data, while interpretation of 3D seismic data shows that the formation consists of two second-order seismic sequences. The lowest sequence boundary between the Pabdeh and Asmari Formations (SBI) is a type-2 boundary, and the six others are type-1 sequence boundaries. Six distinct packages of reflectors are interpreted on seismic data through the Cenozoic. The Pabdeh and Asmari Formations can be divided into three packages. Package 1 corresponds to transgressive and highstand systems tract deposits, which mainly consist of shales, marls, and carbonates with interbedded sandstones. This package is overlain by mounded and lenticular seismic facies (package 2) and high-amplitude and continuous seismic reflectors (package 3). Package 2 is predominantly sandstone with interbedded shale, and package3 mainly consists of carbonates. Inversion of seismic data shows that high-porosity zones are present in the western and southern Marun field. A lower high-porosity zone corresponds to lowstand fluvial-deltaic sediments and the upper zone to the beach and shallow marine sandstones. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2051 - Rapid moment magnitude estimation for large earthquakes in Iran using time integration of absolute ground accelerations
Hossein Sadeghi Behnam Rahimi Parvin Babaei

10.30495/ijes.2021.678956

A total of 324 strong ground-motion records from 26 earthquakes with moment magnitude greater than 6 were used to derive an adequate equation for moment magnitude estimation. A parameter called total effective shaking was used to introduce an empirical equation for dete أکثر

A total of 324 strong ground-motion records from 26 earthquakes with moment magnitude greater than 6 were used to derive an adequate equation for moment magnitude estimation. A parameter called total effective shaking was used to introduce an empirical equation for determining the near real-time magnitude of the Iranian plateau. This parameter was obtained through time integration of the absolute acceleration values from accelerograms over the strong shaking duration. It can be calculated by a simple mathematical procedure 5 seconds after completion of the waveform by decreasing the amplitudes to less than 20% of the maximum ground acceleration. The total effective shaking has a dimension of velocity and corresponds to moment magnitude and hypocentral distance in an attenuation relationship. The optimum coefficients were calculated through least-square regression analysis. Also, the effect of site conditions was evaluated in the analysis. The average shear-wave velocity to a depth of 30 m beneath each recording station was taken into account as the local site effect for 147 records out of the total number of records. The estimated moment magnitudes are in reasonably good agreement with the Global CMT values. Their differences are mostly less than 0.25 in the magnitude unit. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2052 - Recurrent seismicity in Rajasthan State in the tectonically stable NW Indian Craton
Hitesh Kumar Manoj Pandit

10.30495/ijes.2020.671653

Indian peninsular region comprises several Archean cratonic blocks (Dharwar, Bastar, Singhbhum, Aravalli – Bundelkhand), bordered by Proterozoic mobile belts. Therefore, this region is considered as tectonically stable and designated as the least vulnerable region أکثر

Indian peninsular region comprises several Archean cratonic blocks (Dharwar, Bastar, Singhbhum, Aravalli – Bundelkhand), bordered by Proterozoic mobile belts. Therefore, this region is considered as tectonically stable and designated as the least vulnerable region to earthquake hazard except the still active Central Indian Tectonic Zone (CITZ). The latter is a major suture between southern and northern Indian blocks. Seismicity in India is common along its northern and northeastern (Himalayan) region defining the Indian Plate margin, in collision with the Eurasian (Tibetan) Plate. Being tectonically active, this region has a documented record of frequent earthquakes including some high magnitude and devastating ones. The northwestern Indian block is amongst the relatively stable Precambrian regions of India and categorized under Zone – II by the Indian Meteorology Department, one of the seismically least vulnerable regions. However, the region has been a site of recurring low to moderate magnitude earthquakes. Compilation of the earthquake data from the Rajasthan State in NW India documents at least 45 earthquakes in this region during the last one and a half decades. Several of these have remained unnoticed because of their low magnitude. The NE –SW trending Aravalli Mountain Region (AMR), running across the eastern half of Rajasthan State represents the most significant tectonomorphic feature of NW India. The AMR is an ensemble of Proterozoic age Aravalli and Delhi Supergroup rocks (metasediments, volcanics and intrusives) that overlie an Archean basement (Banded Gneissic Complex – BGC). These Proterozoic mobile belts have evolved through several episodes of deformation that have shaped its present day geomorphology. The western part of the State, the Marwar Block, is relatively younger in age and was accreted to the AMR during the 1 Ga subduction event. The western margin of AMR, also called as the Western Margin Fault, represents a major suture between the two terranes. However, the entire region was cratonized by end Proterozoic and has remained tectonically stable during the Phanerozoic Eon. The Archean basement and overlying Proterozoic cover rocks are infested with several major and minor faults and shear zones. The most prominent ones are the NE-SW trending major lineaments corresponding with the regional tectonic grain and several minor ones across. The earthquake epicenter distribution pattern shows a close spatial association with these lineaments. In the absence of any significant tectonic activity in the region and rise in pore pressure either due to magmatism or excessive rainfall, we attribute recurrence of earthquakes in the region to reactivation of such old sutures/weaker zones as a response to stress build-up along the northern margin of the Indian Plate resulting from ongoing northward convergence of the Indian Plate. Some of the faults in western part are traceable into the Cambay Basin active faults in the south that may have triggered seismic activity in western Rajasthan. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2053 - Seismic risk assessment for central Indo-Gangetic Plains, India
Raghucharan Manikya Surendra Somala Olga Erteleva Rogozhin Evgenii

10.30495/ijes.2021.678953

Seismic hazard for the central indo-gangetic plains (CIGP) is either available in terms of generalized hazard spectrum as per IS 1893:2016 or in terms of only Peak Ground Acceleration (PGA) at the city level. Also, the study region falls in the seismic gap region, which أکثر

Seismic hazard for the central indo-gangetic plains (CIGP) is either available in terms of generalized hazard spectrum as per IS 1893:2016 or in terms of only Peak Ground Acceleration (PGA) at the city level. Also, the study region falls in the seismic gap region, which has a potential for an earthquake of Mw>8.0. Hence, in this study, the seismic risk is assessed for the first time at the district level in the seismically critical region of India, the CIGP. In addition, the relative contribution of parametric and model uncertainties is also quantified from sensitivity analysis. Seismic risk results reveal that mud mortar bricks with temporary roofing (MMB) have the highest collapse probability of ~0.6. Further, brick walls with stone roof (BSR) and brick walls with metal sheet roof (BMS) also have high extensive and collapse damage compared to other building groups. These building types need immediate retrofitting / replacement for effective disaster mitigation. Also, geo-unit Allahabad, even though lying in zone II as per IS 1893:2016, has the most number of homeless and uninhabitable dwellings. Further, for a future earthquake of magnitude in the range of Mw 7.5 and 8.5, the expected financial loss might vary from 60 to 150 billion dollars, and the human loss might vary between 0.8 and 2.8 lakhs, respectively. Finally, results from this study will create awareness in the general public, policymakers, and structural engineers for taking up necessary mitigation measures on the existing buildings of CIGP for better preparedness from a future strong earthquake. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2054 - Earthquake ground-motion prediction in the Khalkhal region, NW Iran
Akram Alizadeh Fatemeh Salehi

10.30495/ijes.2023.1958430.1756

Understanding seismic sources in a region help us to identify the level of ground motion. The area around Khalkhal city in the south of Ardabil province, northwest Iran, is a seismic region that is specially, complex from a geodynamic and tectonic point of view. Prevail أکثر

Understanding seismic sources in a region help us to identify the level of ground motion. The area around Khalkhal city in the south of Ardabil province, northwest Iran, is a seismic region that is specially, complex from a geodynamic and tectonic point of view. Prevailing tectonic regimes in different geologic time intervals have caused at least two deformation episodes recorded by faults, folds and other tectonic structures. These structures indicate that the dominant tectonic regimes have been compressive. Examination of the seismic power of currently active faults and software analysis of their focal mechanisms, show that major activity in the region is due to faults with trend north-south and northeast-southwest. The results of this study indicate the seismic capacity of the region and the likely occurrence of earthquakes with a magnitude greater than two on the Richter scale. Also, they show that the probability of earthquakes with magnitudes above 5.3 on the Richter scale is one in one hundred years. High a- and b-values indicate the frequency of earthquakes with low magnitude and the generally high seismicity in the region. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2055 - Petrological and geodynamical constraints of Chaldoran basaltic rocks, NW of Iran: evidence from geochemical characteristics
Farhad Moharami Issa Azadi Mirsaleh Mirmohamadi Javad Mehdipour Ghazi Mohammad Rahgoshay

Chaldoran area in NW of Iran has Mesozoic oceanic crust basement. The studied rocks of this region can be divided into three groups: ophiolitic gabbros and pillow lavas, ophiolitic volcanoclastics and Eocene lava flows. Ophiolitic mafic rocks show continental volcanic a أکثر

Chaldoran area in NW of Iran has Mesozoic oceanic crust basement. The studied rocks of this region can be divided into three groups: ophiolitic gabbros and pillow lavas, ophiolitic volcanoclastics and Eocene lava flows. Ophiolitic mafic rocks show continental volcanic arc natures and Eocene lava flow shows OIB-like nature. During the Mesozoic,the Chaldoran region was situated in the active continental margin of the Iranian plate due to Neotetyhan subduction beneath the SSZ (Sanandaj-Sirjan Zone). As the Neo-Tethyan subduction regime changed, a rift in the Chaldoranareagenerated, which caused a continental back arc basin during the Upper Cretaceous. Along with spreading basin in the oceanic ridge, in the surface of new formed oceanic crust, some oceanic island were active and formed volcanoclastic rocks in the Chaldoran Oceanic crust. They were result of ascending continental arc nature plumes that formed in the sub-oceanic crust and up on Neo-Tethys subducted slab in the mantle wedge. After of finishing of spreading this basin in early time of Paleocene, sedimentation followed up to the Middle Eocene. In the Upper Eocene, alkaline and OIB-like volcanism was active in the Chaldoranareadue to breaking off the Neo-Tethyan subducted slab in the sub-oceanic crust of Chaldoran area and developed an asthenosphric window. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2056 - The Geotourism Potential Investigations in Kashmar Area, Khorasan-e-Razavi Province, NE Iran
Morteza Taherpour Khalil Abad Mohammad Ibrahim Fazel Valipour Habib Allah Torshizian Vida Taherpour Khalil Abad Shushanik Asmaryan

The remains of the natural and human activities in some parts of the earth register as geopark. Actually, geopark is one or more geological phenomenon which is important from ecology, history, culture and archeological view. The aim of the geotourism description in an a أکثر

The remains of the natural and human activities in some parts of the earth register as geopark. Actually, geopark is one or more geological phenomenon which is important from ecology, history, culture and archeological view. The aim of the geotourism description in an area and creating a geopark is trying to keep the earth\'s inheritance and locality the economic of the area. Iran with an old history, diversity of the environment and a lot of geological phenomenon has a great potential in creating geoparks. From this point of view, we can divide it into the five geotourism areas which are as follows: North, South, East, West and Central part of Iran. The Kashmar township is an area which is located in the south part of the Khorasan-e-Razavi province in the Northeast of Iran. This area because of the nearness into the desert, is hot and dry. The area is rich of mines, hot-water springs and geological landscapes. In this research, we tried to introduce some examples of the geotourism features in the study area such as faults, mines, hot-water springs, Bejestan playa, Asyab-e-Khooshab valley, Kavir-e-Lut salt desert, Bijvard entrance, Sar-e-Borj waterfall, Sir and Ahoo Bam caves and Natural glacier. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2057 - A Seismic Factor of Radon Danger on a Case Study of Armenia
E. Saghatelyan A. Saghatelyan A. Petrosyan H. Asmaryan

For the first time, on the basis of Spitak earthquake experience (Armenia, December 1988), it was found that an earthquake causes intensive and prolonged radon releases that are quickly dispersed in the open air and that is why they are not usually registered but contra أکثر

For the first time, on the basis of Spitak earthquake experience (Armenia, December 1988), it was found that an earthquake causes intensive and prolonged radon releases that are quickly dispersed in the open air and that is why they are not usually registered but contrastingly displayed in covered premises (such as dwelling houses, schools, kindergartens) even if they are at a considerable distance from the epicenter of the earthquake. The duration of the release includes the period starting from the first foreshock and ending with the last aftershock, i.e. several months. The radiation intensity and duration of the influence are in direct correlation with the intensity of the earthquake. The area affected by radiation is larger than the territory of Armenia. The scale of this impact on the effected population is twelve times higher than the number of people injured in the Spitak earthquake. Data collation from the 2000–2005 time period indicates that a contrasting increase in indoor radon concentrations in Yerevan (several times excessive vs. the sanitary norm) is predetermined not only by strong earthquakes (M ≥ 4.5), but also by the weak (M <4.5), small-depth (H-5-15km), regional (R ≤ 200 km from Yerevan) earthquakes and earthquake swarms occurring in the territory of Armenia, as well as in Iran and Turkey. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2058 - Petrogenetic Evolution of Plio-Quaternary Mafic Lavas in Nehbandan (East Iran)
Mohammad Reza Ghasempour Javad Mehdipour Ghazi Habib Biabangard Rahim Dabiri

Both the Sistan Suture Zone of eastern Iran and the Nehbandan Fault contain Plio-Quaternary Nehbandan mafic lavas. Positive anomalies in the large ion lithophile elements (LILE) and negative anomalies in Nb (niobium) exist in these mafic lavas. This indicates the occurr أکثر

Both the Sistan Suture Zone of eastern Iran and the Nehbandan Fault contain Plio-Quaternary Nehbandan mafic lavas. Positive anomalies in the large ion lithophile elements (LILE) and negative anomalies in Nb (niobium) exist in these mafic lavas. This indicates the occurrence of subduction magmatism and post-collision volcanism. Petrologic and geochemical analyses distinguished two groups of lava. Group I contains alkaline basalts with a slight depletion in Nb while Group II contains sub-alkaline basaltic andesite to andesite with a sharp depletion in Nb. Geochemical studies show that fractional crystallization and crustal contamination played an important part in the evolution of the Nehbandan lavas. Group II, however, was more greatly affected than Group I. Geochemical studies also indicate that these lavas may have been generated due to a low degree of partial melting (<5%) of garnet and the spinel-bearing lithospheric mantle; Group I shows more garnet than spinel while Group II shows the opposite. The research carried out for this paper suggests that the Plio-Quaternary Nehbandan mafic lavas were formed as a result of slab detachment or delamination and domination, an extensional condition correlated to the thinning of the crust and lithosphere in the Sistan Collision Zone. These conditions are concomitant with localized stretching along the Nehbandan Fault and the upwelling of magma forming mafic lavas. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2059 - An Algorithm for Modeling and Interpretation of Seismoelectric Data
Ehsan Golmakani Torghabeh Mohammad Ebrahimi Dabbagh Hooman Latifi

Generally speaking, seismoelectric modeling is a prospecting method based on seismic and electromagnetic waves, in which waves generated by a seismic source at the boundary of the two environments generate a relative fluid-solid motion formed as a result of antagonism b أکثر

Generally speaking, seismoelectric modeling is a prospecting method based on seismic and electromagnetic waves, in which waves generated by a seismic source at the boundary of the two environments generate a relative fluid-solid motion formed as a result of antagonism between the elastic properties of the environment with the saturated fluid. This research has as its objective, a study of the effect of an electric field due to DC current on the propagation of seismic waves by pseudo spectral time domain method, or the more general concept of seismoelectric coupling effect. In this research, poroelastic equations were used for seismic waves and Maxwell’s equations for lectromagnetic waves. Additionally, the seismoelectric effect or charge density, electrical conductivity, dielectric permittivity function, fluid viscosity and zeta potential were determined. DC electric field variations were compared with results of a physical experiment conducted in a modeled environment. The results revealed that DC electric significantly affected the propagation of elastic energy through seismoelectric coupling in a wide range of seismic frequency widths. Additionally, the boundaries of the substrata were specified using the horizontal component of the electric field of the magnetic wave تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2060 - Artificial Intelligence for prediction of porosity from Seismic Attributes: Case study in the Persian Gulf
A. Hosseini M. Ziaii A. Kamkar Rouhani A. Roshandel R. Gholami J. Hanachi

Porosity is one of the key parameters associated with oil reservoirs. Determination of this petrophysical parameter is an essential step in reservoir characterization. Among different linear and nonlinear prediction tools such as multi-regression and polynomial curve fi أکثر

Porosity is one of the key parameters associated with oil reservoirs. Determination of this petrophysical parameter is an essential step in reservoir characterization. Among different linear and nonlinear prediction tools such as multi-regression and polynomial curve fitting, artificial neural network has gained the attention of researchers over the past years. In the present study, two-dimensional (2D) seismic and well logs data of the Burgan oil field were used for prediction of the reservoir porosity. In this regard, broad-band acoustic impedance was first extracted from 2D seismic dataset, as the attribute most related to porosity. Next, other optimum seismic attributes were selected using stepwise regression and cross validation techniques. At the end, three types of neural network were used for inversion of seismic attributes and prediction of reservoir porosity. The results show that probabilistic neural network (PNN) is the best one for prediction of the reservoir porosity using seismic attributes. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2061 - Genetic Issues of Some of the Non Metallic Minerals in Lesser Himalaya
R. Sharma P. Joshi P. Verma

A brief account of the representative and workable industrial minerals namely magnesite, talc and barite in Lesser Himalaya, is presented here emphasizing their genesis. Deposits of magnesite and talc are found associated with Neoproterozoic, plateform type, shelf-slope أکثر

A brief account of the representative and workable industrial minerals namely magnesite, talc and barite in Lesser Himalaya, is presented here emphasizing their genesis. Deposits of magnesite and talc are found associated with Neoproterozoic, plateform type, shelf-slope limestone-dolomite host rocks from inner Lesser Himalayan sequences. Field, textural, geochemical signatures and fluid inclusions trapped in dolomite and magnesite reveal within basin processes, in an increased burial- diagenetic environment responsible for formation of magnesite replacing dolomite. Talc is formed at the expense of magnesite and silica, and with limited dolomite involvement at transition conditions from diagenetic to metamorphism. Barite deposit is hosted within Neoproterozoic Nagthat quartzite rocks of outer Lesser Himalaya, wherein its textures, fluid inclusion, sulfur and strontium isotopic studies helped in genetic understanding. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2062 - بررسی اثرهای محیط کشت و ماده آلی بر خصوصیات جوانه‌زنی بذرگیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis L)
شیما رحمانیان عبدالحسین ابوطالبی جهرمی مهدی حسینی فرهی

10.30495/sarj.2021.683251

ارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذر یکی از مطالعات پایه و مقدماتی در زمینه گیاهان دارویی است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و ماده آلی بر بهبود خصوصیات جوانه زنی بذر بادرنجبویه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شهرستان جهرم ا أکثر

ارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذر یکی از مطالعات پایه و مقدماتی در زمینه گیاهان دارویی است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و ماده آلی بر بهبود خصوصیات جوانه زنی بذر بادرنجبویه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شهرستان جهرم انجام شد. فاکتور اول بستر کشت شامل ترکیب کمپوست، خاک زراعی و ورمی کمپوست، خاک زراعی + کمپوست و ورمی کمپوست + خاک زراعی (نسبت های مساوی) و فاکتور دوم ماده آلی در سه سطح شاهد، اسیدهیومیک و میکروارگانیسم های مؤثر(EM) هر دو به نسبت 5 درهزار بود. براساس نتایج تأثیر محیط کشت، ماده آلی و برهم کنش محیط کشت و ماده آلی بر همه خصوصیات جوانه زنی بذر بادرنجبویه معنی دار بود. بیش ترین درصد، سرعت و میانگین جوانه زنی روزانه، شاخص بنیه و جوانه زنی بذر با کاربرد EM به دست آمد. محیط کشت حاوی خاک+ کمپوست و خاک + ورمی کمپوست به تنهایی بالاترین میزان صفات جوانه زنی را دارا بود. برهم کنش محیط کشت و ماده آلی نشان داد که بیش ترین درصد جوانه زنی بذر(100 درصد)، در محیط کشت حاوی خاک + کمپوست با استفاده از EM به دست آمد. بیش‌ترین سرعت و شاخص جوانه زنی در محیط کشت حاوی خاک + کمپوست با استفاده از EM مشاهده شد. بنابراین جهت افزایش جوانه‌زنی و بهبود کیفیت گیاهچه گیاه دارویی بادرنجبویه کاربرد ماده آلی EM و ترکیب محیط کشت خاک+ کمپوست را می توان توصیه نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2063 - An Appropriate Framework in the Area of Organization Knowledge Management of Civil Projects Using a Dynamic Model
Saeed Farokhizadeh Seyed Mohammad Seyedhosseini Seyed Azim Hosseini Mostafa Nazeri Hasan Javanshir

The world economic image has been changing. It has been a long time since the sole important resources of an organization were financial and physical. In the newly-emerged global economy, knowledge and information are accounted as the most significant resources in order أکثر

The world economic image has been changing. It has been a long time since the sole important resources of an organization were financial and physical. In the newly-emerged global economy, knowledge and information are accounted as the most significant resources in order to produce value. Obviously, as the demand for knowledge to reach success is increasing day by day, maintenance and enhancement of an organizations’ inner knowledge possesses a high degree of importance. This knowledge is used by the individuals inside the organizations. In other words, human resource plays a vital role in an organization’s knowledge management. Additionally, due to the complexity of working conditions and advent of fierce competitions, a sheer number of organizations have moved towards project-oriented activities in an attempt to detract from the costs and to boost flexibility. Accomplishment of project-oriented activities is met in the form of a matrix organizational structure and therefor, upon completing any project, the human resource will immediately become involved in the next project or are even likely to leave the organization. Hence, maintenance of their knowledge and experience and transferring them to the next projects tend to be a matter of discussion. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2064 - Influence Strategies and Social Mechanisms in Promoting Manufacturer Flexibility
Yasir Munir

10.30495/jsm.2020.677234

This study explores the use of influence strategies and social mechanisms by the manufacturer to achieve supplier flexibility. Major components of marketing research of previous studies related to influence strategies and measures flexibility in the supply chain context أکثر

This study explores the use of influence strategies and social mechanisms by the manufacturer to achieve supplier flexibility. Major components of marketing research of previous studies related to influence strategies and measures flexibility in the supply chain context are used. This empirical study utilized 300 survey samples from senior management at Small Medium Enterprises (SME)s. Results show that using influence strategies has positive effects on supplier mix flexibility. Furthermore, the effects of trust on shared vision is positive on manufacturer flexibility. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2065 - Designing an Intelligence Model for Auditing Professional Ethics in Knowledge Contents Production
Ebrahim Nazari Faorkhi Alireza Pourebrahimi Mohammad Nazari Farokhi

10.30495/jsm.2020.677241

One of the main concerns of scholars is the observance of intellectual property rights in the production of knowledge content. Data and knowledge derived from the results of research need to be produced based on ethical issues in order to provide context for solving pro أکثر

One of the main concerns of scholars is the observance of intellectual property rights in the production of knowledge content. Data and knowledge derived from the results of research need to be produced based on ethical issues in order to provide context for solving problems through innovation, scientific accuracy and relevance on the basis of ethical principles. In this research, the intelligent knowledge audit model was designed for Islamic Azad University. The present research is applied and in the first stage due to the recognition of the dimensions of the model, is exploratory, in the second phase, the comparative study of the selected models, and in the third stage is analytical. The data gathering tool were a researcher-made questionnaire and interview. In the present research, a questionnaire was distributed through a sample of 205 professors and PhD candidates in the field of information technology management. The questionnaire was analyzed using structural equation modeling, and the conformity between the independent variables and the dependent variable was presented. In the following, a comparative study of the selected models was performed and after analyzing the interviews with the experts, the final model was designed. As a result, the use of structural and semantic analysis methods in sequence can lead to the prevention of repetitive content. This is heavily needed in order to achieve a systematic ethical responsibility. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2066 - A Paradigmatic Model on the Role of Electronic Marketing Capabilities in Promoting Iranian Carpet Export Capacity
Zahra Naeini Peikani Shahnaz Nayebzadeh Sayyed Hasan Hataminasab

10.30495/jsm.2021.678901

The purpose of this study is to investigate the role of e-commerce marketing capabilities in enhancing Iranian carpet export capabilities via a paradigmatic model. In fact, the present study seeks to identify various factors that may influence the role of electronic mar أکثر

The purpose of this study is to investigate the role of e-commerce marketing capabilities in enhancing Iranian carpet export capabilities via a paradigmatic model. In fact, the present study seeks to identify various factors that may influence the role of electronic marketing capabilities in promoting Iranian carpet export capacity. The identified strategies obtained from the paradigmatic model in this study are ranked in order to develop an understanding of the strength of their effects on the outcomes of e-marketing at the international level. In terms of research philosophy, the present study is based on interpretive paradigm and is considered an applied-developmental research in terms of research orientation. The data were collected using semi-structured interviews and a standardized questionnaire. The study population consisted of experts and managers of the carpet industry in Iran, who were selected using purposive sampling. Data analysis was carried out using theme analysis approach in MAXQDA software, and quantitative data were analyzed using interpretive structural modeling in Excel software. The main finding of the present study is to introduce a paradigmatic model of the role of e-commerce marketing capabilities in promoting Iranian carpet export capability. This model identifies and introduces contextual, causal, strategic, and intervening factors as well as the implications of developing e-marketing capabilities with the primary concern of promoting the country's carpet export capabilities. In addition, in the quantitative phase of the study, thirteen strategies affecting two categories of short-term and long-term outcomes were ranked based on the strength of their impact on outcomes. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2067 - Factors Influencing the Formation of Organic Services Marketing in Tourism Industry
Hamidreza Dehghani Samad Aali Alireza Bafandehzendeh

10.30495/jsm.2021.1931674.1481

This study aims to investigate the factors influencing the formation of organic services marketing in the tourism industry. According to the research conducted by the researcher, organic services are a new definition in the service industry. Organic services should repr أکثر

This study aims to investigate the factors influencing the formation of organic services marketing in the tourism industry. According to the research conducted by the researcher, organic services are a new definition in the service industry. Organic services should represent high quality and health, just as organic products do. This research was conducted using a mixed qualitative and quantitative approach. The grounded theory was used in the qualitative part, through which the concepts and categories were identified in three stages of open, axial, and selective coding. Data were collected using in-depth and semi-structured interviews. The snowball sampling was used, reaching saturation with a total of 13 experts in the ecotourism and nature tourism industry. Five subcategories of influencing factors on the axial phenomenon were obtained from the qualitative method. The axial phenomenon had four subcategories itself. The results obtained from the qualitative part were examined using the quantitative method of structural equations. All five causal factors (climatic attractiveness and novelty, abundance of traditional and rural houses, experience of silence and peace, enjoyment and experience of health tourism, and people companionship and synergy of tourism) affected the axial phenomenon of the tourism industry significantly and positively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2068 - Effects of Favoritism on Employees’ Intention to Leave in Governmental Organizations with the Mediating Roles of Burnout and Alienation
yousef keshavarz Zeinab Ansari

10.30495/jsm.2023.1971722.1702

Trying to retain the employees as the main capital of an organization seems highly substantial for the survival of any organizations. There are several influential factors to retain them and prevent them from leaving. One of these factors is favoritism in the organizati أکثر

Trying to retain the employees as the main capital of an organization seems highly substantial for the survival of any organizations. There are several influential factors to retain them and prevent them from leaving. One of these factors is favoritism in the organizations. The study examines the effects of favoritism on employee’s intention to leave in government organization with the mediating roles of burnout and alienation. Having reviewed the literature and in light of “Adams' Equity Theory”, the data was collected using a standard questionnaire from a total sample of 379 employees. The data was then analyzed using the Structural Equation Modeling (SEM) technique using AMOS software. The results of this study revealed that favoritism, which was investigated with two variables namely nepotism and cronyism, would have a positive and significant effect on the staff leave. Furthermore, the mediating role of burnout and alienation for the impact of nepotism and cronyism on employee leave was confirmed. This study serves as a reference for favoritism management in Iranian government organization. The study provides several theoretical as well as practical implications. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2069 - Validation of Urban Branding Model in order to Develop the Tourism Industry of Guilan Province
samaneh Akhavan Foumani homa doroudi fereshte lotfizade

10.30495/jsm.2022.1944412.1570

Some cities have unique and special features that have created a strong image of them in the minds of people elsewhere; But there are many cities that, despite their special features, have not been successful in this area. The purpose of this research is to validate the أکثر

Some cities have unique and special features that have created a strong image of them in the minds of people elsewhere; But there are many cities that, despite their special features, have not been successful in this area. The purpose of this research is to validate the urban brand model in order to develop the tourism industry in Gilan province. The statistical population of the study includes managers and experts of Guilan Cultural Heritage and Tourism Organization and employees working in tourism services offices of Guilan Province. Using a researcher-made questionnaire, 201 of them by Simple random sampling method were selected. Structural equation modeling using LISREL software was used to validate the model. The results of model validation showed that There is no significant relationship between contextual factors and strategies. But there is a significant relationship between other relationships in the model and the relationship between them was confirmed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2070 - Identifying and Validating the Factors Affecting Online Social Media Marketing about Consumer Buying Behavior
Reyhaneh Toudeh Bahambari Hossein Hakim pour Mehdi Mahmoudzadeh Vashan Hamid Rezaeifar

10.30495/jsm.2022.1957940.1642

Online social media is an important innovation that has attracted individuals and companies. The purpose of this study is to "develop an online social media marketing model about consumer buying behavior". This utilizes a mixed-method (qualitative and quantitative). Thi أکثر

Online social media is an important innovation that has attracted individuals and companies. The purpose of this study is to "develop an online social media marketing model about consumer buying behavior". This utilizes a mixed-method (qualitative and quantitative). This study uses the research literature to extract the indicators, then, finalizes them by the Delphi technique in three different rounds. The study develops the qualitative model of the research based on the opinions of 20 experts as well as the application of Interpretive Structural Modelling (ISM) and MICMAC analysis. In the quantitative part, the study uses the Partial Least Squares (PLS) technique to implement SEM, validate, and test the predictive relevance of the initial model. This study applies Cohen's formula and determines 460 individuals as sample. The sampling method is non-probability. Furthermore, the statistical population of the study consists of online social media users from all over Iran. In this study, 9 key factors have been identified, modeled and analyzed. According to the MICMAC analysis results, perceived security (with the highest driving power) is identified as the driving indicator, and value co-creation (with the highest dependence) is identified as the result or target indicator. The ISM based model is validated using SEM and 15 hypotheses were checked using SEM-PLS technique, also all hypotheses except the second hypothesis were confirmed. Finally The findings confirmed Goodness of Fitness and ideal predictive relevance of the model. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2071 - Designing a Pattern the Innovative Brand in order to Improve the Competitiveness of Iran's Petrochemical Industries Using Modeling ISM
hamed anvaripour farshid namamian Fakhraddin Maroofi Naqhdehi Farhad Vafayi

10.30495/jsm.2022.1958876.1647

The main purpose of this study is structural-interpretive modeling of industrial brand competitiveness in the petrochemical industry. This research is a qualitative-quantitative mixed exploratory research. The statistical population in the qualitative part of the resear أکثر

The main purpose of this study is structural-interpretive modeling of industrial brand competitiveness in the petrochemical industry. This research is a qualitative-quantitative mixed exploratory research. The statistical population in the qualitative part of the research includes faculty members and experts in the field of industrial management, marketing and industrial brand, professors familiar with the subject of research and managers and deputies with experience in petrochemical companies in the country using 16 snowball sampling method were chosen. In a small part, the statistical community includes personnel (managers, deputies and experts) of the marketing and sales department of petrochemical companies in the country. For sampling, due to the small size of the statistical population and the irreversibility of the questionnaires has been used the whole number and the whole population has been considered as a sample in a small part (N = 255). The research tool in the qualitative part of the interview is semi-structured and in the quantitative part the researcher has made a questionnaire. For data analysis in the qualitative part, fuzzy Delphi theme and technique analysis has been used and in the quantitative part, ISM technique has been used for data analysis. In the qualitative part of the research, a total of 14 variables were identified as factors affecting the competitiveness of the industrial brand. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2072 - Virtual reality (VR) alongside Social Media Marketing Activities (SMMAs) as a solution for Management Information Systems (MIS)
Yazdan Shirmohammadi Parisa abiyaran Mike Peters

10.30495/jsm.2023.1990610.1841

The impact of social media and cyberspace in promoting tourism destinations, especially when businesses are heavily affected by management Information system (MIS), is undeniable. The primary purpose of this study is to investigate the effect of Virtual reality (VR) alo أکثر

The impact of social media and cyberspace in promoting tourism destinations, especially when businesses are heavily affected by management Information system (MIS), is undeniable. The primary purpose of this study is to investigate the effect of Virtual reality (VR) alongside Social Media Marketing Activities (SMMAs) through the state flow, subjective well-being, and continued use in future visits. Data were collected from a total number of 384 visitors through a non-probability convenience sampling method. In this study, the use of SMMAs in the context of MIS has been investigated. The results showed that VR and MIS are essential digital marketing instruments. Also, VR under the action of MIS play an essential role in revisiting tourist destinations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2073 - Presenting the Native Model of Professionalism in Iran's Administrative System (Case study: Shiraz University of Medical Sciences)
Shima Shima

10.30495/jsm.2023.1978702.1758

Basically, the progressing society without the presence and existence of specialized work resources with strong tendencies towards ethics and professional principles in the work environment will not be able to achieve its lofty goals and experience development and growt أکثر

Basically, the progressing society without the presence and existence of specialized work resources with strong tendencies towards ethics and professional principles in the work environment will not be able to achieve its lofty goals and experience development and growth in various economic, political and cultural sectors. Based on this, the current research aims to provide a model of professionalism in the system Iran administration was done. The current research is a qualitative research method. Research in terms of the result of the component It is developmental-applied research that the statistical population of this research is 25 elite people identified in the University of Medical Sciences They were from Shiraz, who were interviewed who had at least 10 years of experience and had a master's degree and a doctorate and the snowball sampling continued until the opinions of these experts reached the point of theoretical saturation and direction Conducting research after designing the general questions and formulating the interview process, conducting in-depth interviews with experts became. The data collected in this research were combined using thematic analysis technique. To review the validity of the research findings was presented to the participants and the text of the theory was studied by them and their points of view were applied at the end of this research, it was studied and reviewed by the professors, and some points were made to modify or change the final theory became. Reliability of data by showing the path of researchers' decisions and also placing all the raw data of the analysis done, the codes, categories, the process of studying the primary goals and questions were given to the academic professors and the desired corrections applied. In order to analyze the data, schematic analysis and data base theory were used. In the presented model, and social accountability as causal factors, organizational conditions as background factors, requirements and necessity environmental factors as intervening factors. In addition, with strategies such as creating open doors for dialogue Knowledge and convergence of actions with professionalism can lead to consequences such as social, financial and behavioral functional results Clients and employees found hands. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2074 - Quality of Life, Workaholism and Psychological Capital in Hospital Staff
Nadereh Sohrabi-Sheghefti

This study analyzes the relationships among quality of life, workaholism and psychological capital. The sample of the study consists of 212 registered employees of Shahid Dr. Beheshtei Hospital in Shiraz. Subjects have been selected using convenience sampling. World Hea أکثر

This study analyzes the relationships among quality of life, workaholism and psychological capital. The sample of the study consists of 212 registered employees of Shahid Dr. Beheshtei Hospital in Shiraz. Subjects have been selected using convenience sampling. World Health Organization Quality of life Questionnaire, Luthans psychological capital questionnaire and workaholism analysis questionnaire (Samani and Ahmadi) have been used in the present study. The research shows that there is a significant relationship between psychological capital and quality of life components while workaholism is not related to quality of life components. It is concluded that workaholism cannot predict quality of life components whereas psychological capital components predict quality of life components significantly. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2075 - Effective Factors on the Distribution of Income from Religious Orientation (Case Study: Shahid Moshhad)
Rostam Saberifar Mahnaz Esmaeily

The purpose of this study was to determine the cost of pilgrimage trips in Iran, a sample of the Mashhad metropolis, and a descriptive and analytical survey method in post-event research. Required data were collected using documentary and field methods by means of a che أکثر

The purpose of this study was to determine the cost of pilgrimage trips in Iran, a sample of the Mashhad metropolis, and a descriptive and analytical survey method in post-event research. Required data were collected using documentary and field methods by means of a check-up tool and a questionnaire. The questionnaire was evaluated and verified using form and content methods. After determining its accuracy and accuracy, it was applied in practice. For analyzing the collected data, descriptive and inferential statistical methods, especially multivariate regression, were used with SPSS software. The findings of the study showed that the economic and social conditions of the household are the main factors affecting the distribution of pilgrimage tourists entering the city of Mashhad and the amount of education, income and number of households have more impact. Give Also, every pilgrim's household entering the city of Mashhad considers its monthly income for traveling to this city. According to the Kolmogorov-Smirnov test, the tourist expenses and household income are normalized. Based on this, the proposed strategy The regulation of tourism policies is based on the average household cost. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2076 - A Study of Our Share in Complete Growth and Development of World with an Approach to Understanding of Anti-Marketing Importance
Esrafil Shirazi

If we imagine economics as a science for providing subsistence and public welfare ,the world economic future must be based on a balanced , equal and symmetric model, not on atheistic and money tar divisions of a promotion seeker and jobber minority. Friedman Monetarism أکثر

If we imagine economics as a science for providing subsistence and public welfare ,the world economic future must be based on a balanced , equal and symmetric model, not on atheistic and money tar divisions of a promotion seeker and jobber minority. Friedman Monetarism will lose its contingent credibility, and concentration on natural economics will be replaced by monopolist and unbridled imbalanced liberalism which takes technology as a tool for domination of capitalists and owners of production machines on consumers. Promotion seeker monopolists by wastefully stealing of nature, have distorted life safety of world inhabitants. Present research studies the connection of wisdom and mass growth of self-awareness with the possibility of sublimation of nations and world development in negation of myths and inductive patterns of consumer market and the results of research have found the development of world in negation of balance and deletion of Monetarism and creation of balance and equality between production, demand and nature. After expressing the literature of topic , present research have studied the necessity of wisdom and growth of mass self-awareness with the possibility of sublimation of nations and the connection between myths and inductive patterns of consumerist markets with growth and development of world from economic scientists and researchers view. Research topics are west modernization, Monetarism, our share in global development in this prioritization , social justice, public welfare and natural economic by the use of experts view as a correspondent. In analyzing results, we used Fuzzy topics. In this regard a survey has been done by four economist expert. Research results show that the necessity of wisdom and mass self-awareness with the possibility of sublimation of nations is the first degree of importance, then is the negation of teachings that promote consumerism and finally, deletion of today Monetarism and creation of balance and equality between production, demand and nature is inevitable. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2077 - Developing a Framework for the Regeneration of Historic Districts with an Emphasis on Tourist Attraction: A Case Study of Mashhad Noghan Neighborhood
Fahimeh Soroush sanaz saeedi mofrad

The historical district with its hidden physical and cultural values has a high urban identity and has the potential of tourism due to its unique historical elements. Despite their potentials and strengths, these districts have undergone many changes over time and have أکثر

The historical district with its hidden physical and cultural values has a high urban identity and has the potential of tourism due to its unique historical elements. Despite their potentials and strengths, these districts have undergone many changes over time and have gradually been disrupted. Urban redevelopment, however, is a comprehensive process in terms of social, economic, functional, and physical dimensions which enhances the quality of life in the targeted areas and neighborhoods in relation to the whole city, which can be a good tactic to address the challenges of historical districts. Therefore, the purpose of this study is to achieve an urban regeneration framework for Noghan neighborhood of Mashhad in order to attract maximum tourists. In this regard, the research method used in this study is practical in terms of purpose and in terms of research method; it is a descriptive-analytical method and data gathering method was based on library-documentary studies and content analysis as well as field survey methods such as observation and questionnaires. Prioritization of criteria was done in the data analysis section using ANP method. Thus, in order to reach Noghan historical district, the semantic component has the highest coefficient and it has the first priority over other components. The results of this study indicate that there are potentials for tourist attraction in this neighborhood, which have been neglected due to lack of attention to the identity-creating elements as well as the indiscriminate construction, resulting in the loss of the identity of this neighborhood. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2078 - New Trends in Critical Regionalism through the Lens of Tzonis and Lefaivre
Elahe Zoghi Hoseini Darab Diba Hamed Kamelnia Mostafa Mokhtabad

The current study aims to consider the important thoughts about regionalism in architecture, its categories, in general, and “regionalism now”, in particular, from Tzonis and Lefaivre’s perspectives. We have been motivated by the last chapter of their أکثر

The current study aims to consider the important thoughts about regionalism in architecture, its categories, in general, and “regionalism now”, in particular, from Tzonis and Lefaivre’s perspectives. We have been motivated by the last chapter of their book, Architecture of Regionalism in the Age Globalization: Peaks and Valleys in the Flat World, in the conceptual shift to an identical and cultural landscape, in addition to economical and specially, ecological aspects over the past two decades. Thus, it presents a re-reading of regionalism from a wider inclusive framework. This paper argues that critical regionalist architecture has entered a new stage in its evolutionary process. In this context, the main goal of this paper is to develop a set of criteria that will act as a tool for identifying “Regionalism Now”. Methodologically, based on qualitative content analysis and inductive logic, these criteria can be classified to achieve a comprehensive model. The new trends in critical regionalism move toward the concept of sustainable development. Sustainability which has been raised in the last decades of twentieth century has been coincided with “regionalism”. This concept addresses the negative environmental and social impacts of structure by utilizing design methods, materials, energy and development spaces that are not detrimental to the region ecosystem or communities. The philosophy is to ensure that the actions taken today do not have negative consequences for future generations and comply with the principles of social, economic and ecological sustainability of architectural practice. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2079 - Strengthening the Focus of Autistic Children with an Environmental Psychology Approach
Mohamad Hussein Arabani Cyrus Bavar

Autism spectrum disorder is a neurodegenerative disorder that usually manifests itself in the early years of life and lasts throughout life. Its main features are continuous problems in establishing social interactions, verbal and non-verbal communication abnormalities, أکثر

Autism spectrum disorder is a neurodegenerative disorder that usually manifests itself in the early years of life and lasts throughout life. Its main features are continuous problems in establishing social interactions, verbal and non-verbal communication abnormalities, and stereotypical patterns of behavior and interest. When discussing the design of space for children in the autism spectrum, it is important to pay attention to the knowledge and understanding of how to experience the environment and objects. Describing the sensory differences of perception, processing, and response are important because children are able to learn in the mainstream of the environment. Particular attention to physical spaces is important in designing the healthcare facilities of patients with autism, because it is directly related to the learning and development of these children. Space architecture, with awareness of environmental psychology, creates an atmosphere in which the child, with regard to ethical and behavioral characteristics, as well as communication weaknesses, can undergo stress-free and stress-free rotation. The key question in this article is how can environmental stressors be reduced to a child with autism? Findings suggest that a range of constructive elements such as the color and light in space can have a significant effect on the elimination of any stimulus and stress. Therefore, the present study uses a descriptive-analytic research method to investigate the architectural features of the health-care spaces of patients with autism with the psychology of the environment.architectural features play an important role in the treatment process and enhance the focus of autistic children. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2080 - A comprehensive review approach to renovation and improvement of the historical districts for tourism industry; case sample: Qebla, Lahij and Khinaligh cities
Arman Mahdavitavakkoli

The historical heritage of each country is a tangible capital that despite preserving the identity and cultureof that region, causes improvement in the tourism industry and consequently moves the economic cycle.As tourism industry potentially affects the economy of each أکثر

The historical heritage of each country is a tangible capital that despite preserving the identity and cultureof that region, causes improvement in the tourism industry and consequently moves the economic cycle.As tourism industry potentially affects the economy of each country, it is a concept that attracts attention.The main goal of this article is benefiting the recreation strategies of historical districts as a valuable capitalfor renovation and improvement of these historical districts in a way that the tourism industry improves. Inthis regard, the historical cities of Qebla, Lahij and Khinaligh in Azerbaijan have valuable historical districtswith tourism potential that need repair, preservation and renovation for improvement of tourism industryin these cities. Given these goals, these regions will be investigated in this research. Research mythologyin this research is descriptive-analytical. Likewise, using analytical methods of the hieratical model of AHP,each criterion will be weighed. To know the value of each criterion “expert choice” software is used.Finding shows that by creation of a desirable environment for welfare of the residents and tourists to keep unity between tourism potential and historical identity, the life and development of historical cities will beguaranteed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2081 - Determination and Ranking of Cityscape Factors Effecting on Tourism Development (Emphasizing Urban Furniture)
Ali Kazemi Hassan Rezaei Fateme Shahbahrami

Nowadays tourists don’t choose destinations only because of their historical, cultural or natural attraction, but visual attractions of destination are too important. This study with emphasizing on importance of tourism in urban development focuses on the role of أکثر

Nowadays tourists don’t choose destinations only because of their historical, cultural or natural attraction, but visual attractions of destination are too important. This study with emphasizing on importance of tourism in urban development focuses on the role of cityscape in tourist attraction and progressing urban tourism. In this context, effects of cityscape on tourism development by focusing on urban furniture as one of its important factors have been considered. City of Kelardasht which is one of the main tourist destinations was studied as case study. Theoretical findings showed that when tourists face to urban furniture (as one of cityscape factors), their objective dimensions become subjective matters and converted to tourists’ images of destination. This factor effects on attracting tourists in destinations. Also, relationship between objective and subjective aesthetic parameters of cityscape and urban tourism was studied and effectiveness rate of urban furniture elements on tourism development was evaluated. After collecting field data, relations between research variables were analyzed by descriptive statistics (tables, figures,) and inferential statistics (factor analyzes and Pearson correlation coefficient analyze). Analyzed data showed that there are significant relationship between cityscape and tourism development and also between urban furniture and tourism progressing. In this way aesthetic elements of environment and perceptual- identical factors of environment have the most effectiveness of tourist attraction and urban furniture elements are after them. Also, in between urban furniture elements, boards and signs, urban benches, trees and flower boxes, lighting, trash bins, W.C, telephone booth and kiosks are effective on tourist attraction respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2082 - Identification And Prioritization of Integrated Metropolitan Area Management Indicators (case Study: Mashhad Metropolitan Area)
setareh tazehdel esmaeil shieh Seyed Moslem Seyedalhosseini kyomars habibi

The management of metropolitan areas requires correction. Special organizational structures or arrangements must be created and stabilized for metropolitan area management. In such areas, the managerial domain of the metropolis must be a correlated complex of singular a أکثر

The management of metropolitan areas requires correction. Special organizational structures or arrangements must be created and stabilized for metropolitan area management. In such areas, the managerial domain of the metropolis must be a correlated complex of singular and separated units, so that harmonious regional policy-making will become possible. This article has been carried out to identify and rank the indicators of the integrated management of metropolitan areas. Considering the practical objective and the procedure, the research method for this article is of the survey type. Questionnaires have been used in two stages in this article. The experts of urban area management have been chosen as the statistical population. The sampling method is purposive. SWARA method has been applied for analyzing. SWARA is one of the multiple attribute decision making (MADM) methods. Results of summarizing theoretical topics, show that 9 criteria such as planning integration, institutional and organizational integration, decentralization of resources and authority, assignment of affairs to lower ranks, legality of policies, law enforcement methods, collaboration networks, presence of a council and the operational and executive authority of managers are effective in achieving integrated management of metropolitan areas. These 9 criteria include 17 indicators. Furthermore, between the identified indicators, four items, namely the presence of a coordinating organization for various managerial domains, with final weight (0.67) the existence of a common protocol and outlook, With final weight (0.204), policy-making on a metropolitan scale and the municipalities’ With final weight (0.07), independent budget from the central government, With final weight (0.029), have the highest importance, respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2083 - Analysis of Factors and Processes Affecting the Plurality of Contemporary Residential Facades in Iran (Case Study: Residential Buildings of District 1, Tabriz)
Hajar Panahi Barjay lida balilan asl dariush sattarzadeh

10.30495/ccd.2022.696705

The architectural scene and the scene of contemporary Iranian cities, especially metropolises, are full of unique and different development plans from others. In contemporary Iran, diversity, pluralism, eclecticism, and teaching of views are the main architectural desig أکثر

The architectural scene and the scene of contemporary Iranian cities, especially metropolises, are full of unique and different development plans from others. In contemporary Iran, diversity, pluralism, eclecticism, and teaching of views are the main architectural design characteristics in recent decades that happen to residential buildings. However, such buildings are the most numerous and influential factors in contemporary cities. Therefore, the purpose of writing the present paper is to analyze factors and processes based on the plurality of contemporary residential facades by examining a sample of district one neighborhoods in Tabriz. The present study is descriptive-analytical uses survey research designs. The statistical population includes residents over 18 years old in the distric one neighborhood of Tabriz among Vali-asr and Abbasi Streets. Cochran's formula is used for sampling random clusters and determining the statistical sample size. Considering the statistical population, the sample size has amounted to 221 person. A close-ended questionnaire was used online. The results indicate spatial belonging (-0.83%), perception (-0.79), Consumerism attitude (0.69), Social Solidarity (0.61), historical memory (-0.49), individualism (0.46), and cultural belonging (-0.36) have the highest to the least significant positive correlation with intensity to pluralism. In this point of view, spatial sense of belonging, historical memory, and cultural belonging negatively correlate with the intensity of pluralism. The increase of spatial belonging, social solidarity, historical memory, and cultural belonging among the residents of the district one (Vali-asr and Abbasi Neighborhoods) will decrease sharply. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2084 - Contextualism, Urbanism, And Informality: Developing A Proper Reading of Contextualism to Explain Informal Urbanism
Ghulam Farooq Nadeem Seyed Moslem Seyed Alhosseini Toktam Hanaye Hadi Sarvari

10.30495/ccd.2023.1993451.1230

The urban informal development is undeniable reality of a great number of cities across the world. Hence, many urbanism studies have been devoted to this topic. These scholarships have used various theoretical frameworks to explain this phenomenon. However, no comprehen أکثر

The urban informal development is undeniable reality of a great number of cities across the world. Hence, many urbanism studies have been devoted to this topic. These scholarships have used various theoretical frameworks to explain this phenomenon. However, no comprehensive theoretical base is available for the subject yet. Therefore, this study aims to formulate an alternative theoretical foundation relying on contextualist worldview capacities. The research has been conducted with descriptive-analytical methodology through the review of contextualist literature. The results of the study in the first step answer the questions about the origin, philosophical background, evolution process, approaches, and dimensions of contextualism. In the next step, the research developed a new reading of contextualism to be a suitable theoretical framework for informal urbanism studies. This reading explains informal urbanism relying on multiple ontologies, pragmatic and plural epistemology, mixed methodology, and inclusive-flexible analytical framework. In the theoretical dimension, the results have revealed the reductionism of the view promoting contextualism in urbanism, so have reformulated and customized it to explain informal development. In the scientific dimension, moreover, it proposed the reading of suitable policymaking for urban managers regarding the informal settlements. Such a platform is based on accepting contextual (local) realities and avoiding the mostly negative metanarratives. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2085 - کیفیت زندگی مادران دارای کودکان با آسیب بینایی, شنوایی و اختلال اتیسم
سعید رضایی

تحقیق حاضر با هدف؛ بررسی کیفیت زندگی مادران دارای کودکان با آسیب بینایی, شنوایی و اختلال اتیسم انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران مراجعه کننده به مراکز و مدارس ویژه کودکان با آسیب بینایی و شنوایی و مراکز توانبخشی اختلال اتیسم شهر تهران در سال 1395-96 بود. أکثر

تحقیق حاضر با هدف؛ بررسی کیفیت زندگی مادران دارای کودکان با آسیب بینایی, شنوایی و اختلال اتیسم انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران مراجعه کننده به مراکز و مدارس ویژه کودکان با آسیب بینایی و شنوایی و مراکز توانبخشی اختلال اتیسم شهر تهران در سال 1395-96 بود. از بین کل مراکز؛ مدرسه نابینایان شهید محبی و خزائلی, کانون ناشنوایان تهران و مدرسه ناشنوایان نیمروز و مرکز اتیسم دوم آوریل به صورت نمونه هدفمند انتخاب شدند و از بین کل مراکز تعداد 45 مادر مراجعه کننده دارای کودک نابینا, 45 مادر دارای کودک ناشنوا و 45 مادر دارای کودک با اختلال اتیسم(در مجموع 135 مادر) به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند. روش پژوهش از لحاظ گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع علی/ مقایسه ای می باشد. از مقیاس کیفیت زندگی واروشربون (36-SF) برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. از آزمون تحلیل واریانس یک راهه و تحلیل واریانس چند متغیری برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین کیفیت زندگی سه گروه از مادران , تفاوت معنادری در سطح(01/0< P) وجود دارد و آزمون تعقیبی شفه نشان داد که کیفیت زندگی مادران دارای کودک با اختلال اتیسم نسبت به دو گروه مادران دارای کودک ناشنوا و نابینا پایین بود و کیفیت زندگی مادران کودکان نابینا بهتر از دو گروه یعنی ناشنوایان و اتیسم بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2086 - بررسی غریزه مادری بر پایه نظریه‌های سیمون‌ دو‌ بوار
شیدا صفوت صفائی سید فضل اللله قدسی

هدف پژوهش حاضر بررسی مهر مادری در نظریات سیمون دوبوار (1949) است. در این تحقیق تلاش شده است با توجه به نقش مهم و اساسی زنان در جامعه و با توجه به نقطه عطف مهم در چرخه زندگی آنان که همان مادر شدن و فرزند آوری است، به بررسی نظرات گوناگون درباره غریزه مادری پرداخته شود. سی أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی مهر مادری در نظریات سیمون دوبوار (1949) است. در این تحقیق تلاش شده است با توجه به نقش مهم و اساسی زنان در جامعه و با توجه به نقطه عطف مهم در چرخه زندگی آنان که همان مادر شدن و فرزند آوری است، به بررسی نظرات گوناگون درباره غریزه مادری پرداخته شود. سیمون دوبوار (1949)، مادر شدن را نوعی بردگی برای زنان به حساب می‌آورد و از آنها می‌خواهد برای پایان دادن به نظام پدر سالاری، از ازدواج کردن و خصوصاً مادر شدن بپرهیزند. این در حالی است که بسیاری از صاحب نظران، مادر شدن را امتیازی برای زنان در نظر گرفتند که مردان هرگز قادر به دسترسی به آن نیستند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی– تحلیلی است و با ابزار کتابخانه‌ای تهیه و تدوین شده است. نتایج تحقیق بر اساس بررسی اسناد و مدارک موجود نشان می دهد که گرچه به نظر می‌رسد امروزه زنان غربی تمایل چندانی برای حفظ زندگی مشترک و فرزندآوری ندارند اما در بین آنها بسیاری تلاش می‌نمایند مادری را با پیشرفت و آزادی آشتی دهند. آنها عقیده دارند با هماهنگ سازی شرایط شغلی در اجتماع با شرایط مادران باردار یا صاحب فرزند، می‌توان آنها را برای دستیابی به پیشرفت های علمی، تحصیلی، اقتصادی و سیاسی یاری داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2087 - رمانتیسم سپاری در شعر فروغ فرخ زاد
بهزاد خواجات

هدف پژوهش حاضر بررسی سیر رمانتیسم و گذر از آن در شعر فروغ فرخ زاد است. رمانتیسم یکی از مهم ترین مکاتب ادبی جهان است که ریشه در تحولات اقتصادی و اجتماعی غرب داشته و همواره از جهات گوناگون مورد توجه منتقدان قرار گرفته است. گر چه در ایران زمینه های مادی ظهور این مکتب به طو أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی سیر رمانتیسم و گذر از آن در شعر فروغ فرخ زاد است. رمانتیسم یکی از مهم ترین مکاتب ادبی جهان است که ریشه در تحولات اقتصادی و اجتماعی غرب داشته و همواره از جهات گوناگون مورد توجه منتقدان قرار گرفته است. گر چه در ایران زمینه های مادی ظهور این مکتب به طور کامل مهیا نبوده و بالطبع رمانتیسم نمی توانسته در جامعه ی ادبی همپا و همتای نمونه ی غربی اش به فعلیت برسد، اما از اوان مشروطه و اولین ترجمه ی آثار ادبی، شاخصه هایی از این مکتب به حیات ادبی وارد شده و سپس با تحولات اجتماعی بازار گرمی پیدا کرده است. فروغ فرخ زاد یکی از چهره های مؤثر شعر رمانتیک ایران است که شعرش آیینه ای است از تحولات مکتب رمانتیسم ایرانی و در آثارش می توان استحاله ی این مکتب را در حیطه ی شعر امروز بررسی کرد. این نوشتار بر آن است که به روش توصیفی-تحلیلی و با تاکید بر شاخصه های مکتب رمانتیسم به دگردیسی شعر فروغ فرخ زاد بپردازد. نتایج این تحقیق بیانگر این است که شعر فروغ فرخ زاد توانسته در مسیری دشوار از رمانتیسمی سطحی به رمانتیسمی فهیم و اندیشمند طی مسیر کرده و به موقعیتی ویژه دست یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2088 - بررسی توازی در سروده‌های فدوی طوقان شاعر زن معاصر فلسطین
بشری گودرزی روح الله صیادی نژاد امیر حسین رسول نیا

هدف این پژوهش بررسی سطوح توازی(آوایی،واژگانی ونحوی) و تاثیر آن در سروده های فدوی طوقان شاعر زن معاصر جهان عرب از فلسطین می باشد. وی یکی از شعرایی است که از پدیده توازی در سروده های خود استفاده کرده است .طرح تحقیق توصیفی –تحلیلی بود. با منابع کتا بخانه ای و مطالعات أکثر

هدف این پژوهش بررسی سطوح توازی(آوایی،واژگانی ونحوی) و تاثیر آن در سروده های فدوی طوقان شاعر زن معاصر جهان عرب از فلسطین می باشد. وی یکی از شعرایی است که از پدیده توازی در سروده های خود استفاده کرده است .طرح تحقیق توصیفی –تحلیلی بود. با منابع کتا بخانه ای و مطالعات کیفی به بررسی توازی در سروده‌های فدوی طوقان پرداخته شد. دستاورد تحقیق بیان گر آن است که در مبحث توازی، تکرار بیشترین اهمیت را دارد و یک عنصر ضروری در ایجاد موسیقی می‌باشد. فدوی طوقان از طریق به کار بردن این تکرار کلامی در سروده‌هایش زیبایی خاصی را ایجاد کرده است که یک خواننده‌ی آگاه با خواندن و شنیدن آن‌ها می‌تواند از این سروده‌ها لذت ببرد. فدوی طوقان در اشعارش از توازی در سه سطح آوایی، واژگانی و نحوی بهره برده است و این پدیده با ایجاد تشابه در ساختار متن، برجستگی شعر او را به طور چشمگیری بیشتر کرده است. وی با استفاده از تکرارِ صداها، حروف، واژگان و ترکیب‌ها علاوه بر برجستگی در سطح زبانی، سبب تأکید در سطح معنایی نیز شده است و این مطلب نشان می‌دهد که سازه‌های زبانی در انتقال مفاهیم اثر گذار می‌باشند. به نظر می‌رسد بسامد توازی در سطح آوایی بیشتر از سطوح واژگانی و نحوی است، چرا که در توازی واژگانی و نحوی، توازی آوایی نیز یافت می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2089 - اثربخشی آموزش شادکامی به شیوه شناختی -رفتاری فوردایس، بر میزان خوش بینی و رضایت زناشویی زنان
زهرا شیرین جواد خلعتبری فردین فرمانی

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش شادکامی به شیوه شناختی- رفتاری فوردایس بر میزان رضایت زناشویی و خوش بینی زنان متاهل منطقه 5 شهر تهران بود. تعداد 30 نفر از زنان منطقه 5 تهران به صورت تصادفی انتخاب و در دوگروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. طرح این پژوهش از نوع نیمه ت أکثر

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش شادکامی به شیوه شناختی- رفتاری فوردایس بر میزان رضایت زناشویی و خوش بینی زنان متاهل منطقه 5 شهر تهران بود. تعداد 30 نفر از زنان منطقه 5 تهران به صورت تصادفی انتخاب و در دوگروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. طرح این پژوهش از نوع نیمه تجربی به صورت پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ (1989) و پرسشنامه خوش بینی شی یر و کارور (1994) استفاده شد. مداخله آموزشی برای گروه آزمایش به مدت 8 جلسه دو ساعته اجرا شد ولی برای گروه کنترل این برنامه اجرا نشد و در پایان نتایج با روش تجزیه و تحلیل کواریانس چند متغیره مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش بر اساس روش تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که آموزش شادکامی شناختی- رفتاری به روش فوردایس، بر خوش بینی و رضایت زناشویی زنان متأهل اثربخش است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2090 - اثربخشی فعال‌سازی رفتاری بر ترس از ارزیابی منفی و استگیمای درونی شده مادران دارای فرزند اتیسم
سید مهران میربد محمدرضا مرادی

هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی فعال‌سازی رفتاری بر ترس از ارزیابی منفی و استگیمای درونی شده ماداران دارای فرزند اتیسم می‌باشد. جامعه پژوهش شامل مادران دارای فرزند طیف اوتیسم شهر اصفهان بود. آزمودنی ها 28 نفر بودند که به‌ شیوه نمونه‌‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصاد أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی فعال‌سازی رفتاری بر ترس از ارزیابی منفی و استگیمای درونی شده ماداران دارای فرزند اتیسم می‌باشد. جامعه پژوهش شامل مادران دارای فرزند طیف اوتیسم شهر اصفهان بود. آزمودنی ها 28 نفر بودند که به‌ شیوه نمونه‌‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 14 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. طرح پژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون‌ پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. آزمودنی‌ها به پرسشنامه‌های ترس از ارزیابی منفی لری (1983) و استیگمای درونی شده مک و ووک (2010) پاسخ دادند. افراد گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌‌ای در دوره فعال‌سازی رفتاری به شیوه گروهی شرکت کردند؛ اما برای گروه کنترل، مداخله‌‌‌‌ای صورت نگرفت و یک ماه و نیم بعد مرحله پیگیری انجام شد. داده‌‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره و یک راهه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مداخله فعال‌سازی رفتاری بر ترس از ارزیابی منفی و استگیمای درونی مادران دارای فرزند اتیسم اثربخش است و این نتیجه در مرحله پیگیری تداوم داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2091 - جایگاه معنوی زن درعرفان اسلامی
مریم بختیار

هدف از تحقیق حاضر بررسی جایگاه معنوی زن درعرفان اسلامی می باشد. عرفان حقیقی و ناب باطن دین است که ریشه در جان آدمی دارد و با فطرت انسان سرشته شده است و از این رو در ادبیات عرفانی، زن نماد و مظهر جمال الهی و نماد حبّ الهی است. تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده اس أکثر

هدف از تحقیق حاضر بررسی جایگاه معنوی زن درعرفان اسلامی می باشد. عرفان حقیقی و ناب باطن دین است که ریشه در جان آدمی دارد و با فطرت انسان سرشته شده است و از این رو در ادبیات عرفانی، زن نماد و مظهر جمال الهی و نماد حبّ الهی است. تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است و به واکاوی نوشته های شعرا و عارفان در زمینه جایگاه معنوی زن پرداخته است. بر این اساس در بررسی های نوشته های عرفای اسلامی مانند ابن عربی مشخص شد به اقتضای حال و مقام سخن، گاه زنانی را به عنوان اسوه و الگو معرفی کرده‌اند که مردان باید درس توحید، مردانگی، توکل، فداکاری و...را از آن ها بیاموزند. هم چنین طی بررسی جایگاه زن در دیدگاه برخی شعرا و نویسندگان معروف عارف مسلک مانند عطار نیشابوری و مولانا مشخص شد که زنان در کسب مراتب معنوی در مقایسه با مردان کم نداشته و بسیاری از آنها به بالاترین درجات رسیده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2092 - مقایسه عرفان شیعی بانوی عارف ام سلمه بیگم نیریزی با قطب الدین نیریزی
نسرین خدابنده مهین پناهی

هدف پژوهش حاضر مقایسه عرفان شیعی در جامع‌الکلیات اثر ام سلمه بیگم نیریزی بانوی عارف با فصل‌الخطاب اثر قطب‌الدین نیریزی بود. جامعة مورد پژوهش کتاب های عرفان شیعی می باشد. نمونه مورد بررسی کتاب جامع الکیات و کتاب فصل‌الخطاب است. طرح پژوهش تحلیلی-توصیفی بود. اطلاعات با روش أکثر

هدف پژوهش حاضر مقایسه عرفان شیعی در جامع‌الکلیات اثر ام سلمه بیگم نیریزی بانوی عارف با فصل‌الخطاب اثر قطب‌الدین نیریزی بود. جامعة مورد پژوهش کتاب های عرفان شیعی می باشد. نمونه مورد بررسی کتاب جامع الکیات و کتاب فصل‌الخطاب است. طرح پژوهش تحلیلی-توصیفی بود. اطلاعات با روش کتابخانه‌ای جمع آوری و به صورت کیفی تحلیل شد.نتایج نشان داد که: محتوای دو اثر دقیقاً با هم منطبق نیستنند، هرچند هردو نویسنده سیروسلوک معنوی را با تکیه بر مکتب عرفانی اهل بیت و احادیث شیعی قابل دسترسی دانسته‌اند؛ اما به صورت کلی مفاهیم مشترکی که بین آنها وجود دارد، بیشتر مربوط به مباحث خداشناسی و معرفت ذات الهی می‌باشد. هم چنین باوجود آن که هردو اثر از مکتب عرفانی مولوی، عطار و شبستری متاثر بوده‌اند اما به دلیل نگارش عربی کتاب فصل‌الخطاب ، قطب‌الدین نتوانسته از آثار این بزرگان ادب فارسی در اثر خود استفاده کند ولی ام سلمه از اشعار این شاعران بسیاراستفاده کرده است. با وجود آن که هردو اثر عرفانی- فلسفی هستند اما اثرام سلمه بیگم در مقایسه با اثر قطب‌الدین به جنبه‌های عرفانی توجه بیشتری دارد و در اثر قطب‌الدین جنبه‌های فلسفی پررنگ‌تر می‌باشد. با وجود شباهت این دو اثر به یک دیگر، به سبب وجود مطالب عمیق عرفانی، جامع‌الکلیات یک اثر مستقل است و نه تقلیدی از فصل الخطاب که حاصل ذهن توانای این بانوی فرهیختة ایرانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2093 - واکاوی نگرش و زمینه شکل‌گیری واژه فمینیسم در دانشجویان دختر
افسانه توسلی زهرا میرحسینی معصومه کمالی

هدف از پژوهش حاضر واکاوی نگرش و زمینه شکل‌گیری واژه فمینسیم در دانشجویان دختر بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان دختر کشور می‌با‌شد. نمونه پژوهش 15 نفر بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. روش پژوهش، تحقیق کیفی و انجام مطالعات پدیدارشناسانه بود. داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌ع أکثر

هدف از پژوهش حاضر واکاوی نگرش و زمینه شکل‌گیری واژه فمینسیم در دانشجویان دختر بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان دختر کشور می‌با‌شد. نمونه پژوهش 15 نفر بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. روش پژوهش، تحقیق کیفی و انجام مطالعات پدیدارشناسانه بود. داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌عمیق و نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری شد و سه مقوله اصلی و 10مقولۀ فرعی استخراج شد. یافته‌ها نشان داد: واژه فمینیسم دارای مفاهیم متعدد و رویکردهای متفاوت است. با توجه به زمینه‌های خانوادگی و اجتماعی هر فرد و کلیشه‌های جنسیتی هر جامعه می‌توان زمینه‌ها و بسترهای نگرشی و بازتعریف فرد از فمینیسم را توصیف کرد. وجود تصورات و ذهنیت متنوع نسبت به فمینیسم باعث توصیف متفاوت افراد شده است. فهم نگرش‌های گروه‌های مختلف در جامعه در خصوص تفکرات فمینیستی به مطالعه، کشف، توصیف و درک نگرش دانشجویان دختر به عنوان بخشی از جامعه، حائز اهمیت است. فهم نگرش دانشجویان می‌تواند محققین و دانشگاهیان را نسبت به تفکرات و معنای فمینیسم، از منظر دختران و میزان رواج آن در میان افراد جامعه آگاه سازد. هم‌چنین بازخوردهای متفاوتی نسبت به این واژه به دلیل بومی نبودن رویکرد فمینیستی وجود دارد. از نظر دانشجویان آموزه‌های غربی مبنای فمینیسم بوده و انتشار آن‌ها بدون بومی شدن موجب تسلط بر فرهنگ جامعه می‌شود. بنابراین با توجه به مفاهیم ومقولات به دست آمده لازم است رویکرد فمینیست بر مبنای آموزه های اسلامی و فرهنگ غنی ایرانی بازنگری شود و به عنوان رویکردی در جهت تحقق برابری میان زن ومرد بر اساس شان و جایگاه یگانه خودشان بازتعریف شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2094 - رویکرد زنانه ‌نگر به جایگاه زنان در عرفان مسیحی و اسلامی
مریم السادات سیاهپوش لیلا هوشنگی

هدف پژوهش حاضر بررسی رویکرد زنانه نگر به جایگاه زنان در عرفان مسیحی و اسلامی بود. جامعه‌ی مورد مطالعه زنان عارفی بودندکه در عرفان این دو دین تاثیر ویژه‌ای داشتند. نمونه‌ پژوهش ترزا آویلایی و کاترین سی‌ینایی در مسیحیت و رابعه عدویه و ایمنه خاتون در اسلام بود. طرح پژوهش ت أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رویکرد زنانه نگر به جایگاه زنان در عرفان مسیحی و اسلامی بود. جامعه‌ی مورد مطالعه زنان عارفی بودندکه در عرفان این دو دین تاثیر ویژه‌ای داشتند. نمونه‌ پژوهش ترزا آویلایی و کاترین سی‌ینایی در مسیحیت و رابعه عدویه و ایمنه خاتون در اسلام بود. طرح پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و فیش برداری بر اساس دیدگاه‌های متون مقدس و کتبی که به شرح حال عارفان پرداخته‌اند استفاده شد. تحلیل داده ها با روش کیفی انجام گرفت. نتایج یافته‌ها حاکی از آن بود که نه تنها زنان از نگاه بنیانگذاران و کتب مقدس توانایی شهود را دارند، بلکه حوزه‌ی فعالیت‌های این زنان عارف در دو دین مذکور، دارای مشابهت‌هایی است. این مشابهت‌ها در سه ساحت بررسی شد: تجردی که زمینه‌ی استقلال زنانه است، نقش پویایی که در امور اجرایی مراکز عرفانی عهده‌دار شدند و جایگاهی که در کشف و شهود به دست آوردند. از این رو، این زنان عارف در این حیطه‌ها توانسته بودند که در کنار مردان به فعالیت در جامعه‌ی دینی بپردازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2095 - نقد و تحلیل پیرنگ و گونۀ روایت در رمان « شب نشینی کفتارها » اثر معصومه افراشی
شهین قاسمی

هدف پژوهش حاضر نقد و تحلیل پیرنگ و گونه روایت در رمان شب نشینی کفتارها اثر معصومه افراشی با تکیه بر الگوهای نوین ساختارگرایی و روایت شناسی می باشد. جامعه پژوهش آثارمعصومه افراشی و نمونه مورد پژوهش رمان شب نشینی کفتارها بود. طرح پژوهش توصیفی – تحلیلی، که در بخش توص أکثر

هدف پژوهش حاضر نقد و تحلیل پیرنگ و گونه روایت در رمان شب نشینی کفتارها اثر معصومه افراشی با تکیه بر الگوهای نوین ساختارگرایی و روایت شناسی می باشد. جامعه پژوهش آثارمعصومه افراشی و نمونه مورد پژوهش رمان شب نشینی کفتارها بود. طرح پژوهش توصیفی – تحلیلی، که در بخش توصیفی اطلاعات از طریق اسنادی و کتابخانه ای گرد آوری شد ، و در بخش تحلیلی رمان شب نشینی کفتارها مورد مطالعه قرار گرفت. نخست، تاریخچۀ مختصری از ساختارگرایی و روایت شناسی در ادبیات داستانی معرفی و سپس به دو الگوی ارتباطیِ(پیوندی و گسستنی) در ساختار پیرنگ پرداخته شد. نتایج نقد و تحلیل ساختار پیرنگ و گونه روایت در رمان بر اساس نظریه های پژوهش نشان داد که می توان برای آن الگویی مشابه ترسیم کرد، زیرا ارزشی(هدف نهایی) به نام عمل به تکلیف انسانی و دفاع از اسلام و وطن دیده می شود. هم چنین فرستنده همیشه یک شخصیت نیست بلکه گاه یک حس و نیروی درونی نیز نقش شخصیت را ایفا می کند که برخاسته از اعتقادات دینی است و هیچ پاداش دنیوی یا شخصیت بیرونی در این امر دخیل نیست و نیروی فرستنده غیر شخصی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2096 - مقایسۀ تطبیقی جایگاه زن از منظر قرآن کریم و نظریات فمینیسم
زهرا ربیعی محسن علی خضری

10.22034/jwcp.2023.706467

هدف پژوهش حاضر، بررسی شخصیت زن از دیدگاه قرآن در مقایسه با نظریات فمینیسم می باشد. جامعه پژوهش شامل دیدگاه قرآن و نظریات فمینیسم بود. نمونه پژوهش نص قرآن ومتون فمینیسمی مرتبط با شخصیت زن بود. روش این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. گردآوری داده ها با استفاده از روش کتابخانه أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی شخصیت زن از دیدگاه قرآن در مقایسه با نظریات فمینیسم می باشد. جامعه پژوهش شامل دیدگاه قرآن و نظریات فمینیسم بود. نمونه پژوهش نص قرآن ومتون فمینیسمی مرتبط با شخصیت زن بود. روش این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. گردآوری داده ها با استفاده از روش کتابخانه ای انجام گرفت. سپس یافته ها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که شخصیت یکی از موضوعات اصلی در حوزه روان شناسی است؛ و بسیاری از روان شناسان مانند یونگ، فرانکل و آلپورت داشتن یک نظام ارزشی دینی را بخش مهمی از سلامت روان در نظر می‌گیرند، روان شناسان غالبا نقش ارزش را از منظر هویت یابی و شکل گری شخصیت افراد مورد توجه قرار داده اند. شخصیت زن در قرآن کریم تصویرجامعی است که دین اسلام در توصیف ها، ارزش ها و حقوق، از شخصیت زن مسلمان ارائه داده است؛ مقام زن در قرآن چنان است که یک سوره ی قرآن نساء نامیده شده و در سوره های دیگر از قرآن مسائل مربوط به حقوق و منزلت زنان آمده است. در فرهنگ اسلام، به تصریح قرآن‌‌کریم، مقام وجایگاه برای زن و مرد یک سان است.فمینیست‌ها مدعی برابری کامل و یک نواخت و به دور از هرگونه تفاوت در حقوق همه ی انسان ها، اعم از زن و مرد هستند.اسلام هیچ یک از شاخه ها و دیدگاه های فمینیست را تأیید نمی کند.امروزه زنان بسیاری دریافته اند که ره آورد فمینیسم ایجاد یک باور غلط در زنان بوده است که همواره از هر تفاوتی تبعیض را بفهمند.در متون دینی آموزه برابری، جایگاهی ندارد و ادبیات دینی در دفاع از زنان، ادبیاتی متناسب محور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2097 - ارائه مدل ساختاری تصویر تن بر اساس طرحواره‌‌های جنسی، تیپ شخصیتی، نگرش به خوردن با میانجی‌گری کمال‌گرایی در افراد دچار آسیب فرهنگی اختلال بدشکلی بدن
رقیه اسلام نیا جواد خلغتبری شهره قربان شیرودی

10.22034/jwcp.2023.708405

هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل ساختاری تصویر تن بر اساس طرحواره‌‌های جنسی، تیپ شخصیتی، نگرش به خوردن با میانجی گری کمال‌گرایی در زنان با آسیب فرهنگی اختلال ‌بدشکلی‌بدن مراجعه‌کننده به کلینیک‌ های زیبایی استان مازندران بود. جامعه آماری پژوهش زنان مراجعه کننده به کلینیک‌ های ز أکثر

هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل ساختاری تصویر تن بر اساس طرحواره‌‌های جنسی، تیپ شخصیتی، نگرش به خوردن با میانجی گری کمال‌گرایی در زنان با آسیب فرهنگی اختلال ‌بدشکلی‌بدن مراجعه‌کننده به کلینیک‌ های زیبایی استان مازندران بود. جامعه آماری پژوهش زنان مراجعه کننده به کلینیک‌ های زیبایی استان مازندران (شهر‌های آمل، بابل، ساری و قائم شهر) بود. حجم نمونه 330 نفر بود که به روش هدفمند انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر، همبستگی و از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری (SEM) است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه رضایت از تصویر تن سوئوتو و گارسیا (2002)، پرسشنامه طرح‌واره جنسی اندرسون و سیروانوسکی (1994)، پرسشنامه تیپ شخصیتی کاستا و مک‌کری (1992)، پرسشنامه نگرش به خوردن کانر و همکارانش (1979) و پرسشنامه کمال‌گرایی تری‌شورت و همکاران (1995) بود. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل‌یابی معادلات ساختاری و از نرم افزار SPSS22 و Amos23 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین طرحواره‌ های جنسی و تصویر تن در افراد با ‌بدشکلی‌بدن با میانجی گری کمال گرایی رابطه معنادار وجود دارد. هم چنین بین تیپ شخصیتی و تصویر تن در افراد با بدشکلی‌بدن با میانجی گری کمال گرایی رابطه معنادار وجود دارد. بین نگرش به خوردن و تصویر تن نیز در افراد با ‌بدشکلی‌بدن با میانجی گری کمال گرایی رابطه معنادار وجود دارد.در کل نتایج نشان داد که تصویر تن با همه متغیرهای مورد بررسی ارتباط معناداری دارد و از آن جا که ظاهر انسان بخشی از شخصیت و هویت فرد را تشکیل می دهد و در موقعیت های فرهنگی و اجتماعی نمایان می شود نارضایتی از آن عامل خطر برای بسیاری از اختلالات را فراهم می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2098 - رویکردی زتانه به اخلاق آموزشی (نل نودینگر و نظریه غم خواری)
مونا سرشار

این مقاله بر اساس درک عمیقی از اخلاق غم خواری نل نودینگز، فیلسوف زن می باشد، به عنوان سهمی مهمی که در فلسفه و تعلیم و تربیت اخالقی دارد. رویکرد غم خواری، یکی از رویکردهای معاصر در فلسفه اخالق است که می توان آن را در حیطه نظریه های عاطفه گرا قرار داد. نظریه غم خواری با ت أکثر

این مقاله بر اساس درک عمیقی از اخلاق غم خواری نل نودینگز، فیلسوف زن می باشد، به عنوان سهمی مهمی که در فلسفه و تعلیم و تربیت اخالقی دارد. رویکرد غم خواری، یکی از رویکردهای معاصر در فلسفه اخالق است که می توان آن را در حیطه نظریه های عاطفه گرا قرار داد. نظریه غم خواری با تعریفی از روابط غم خواری، غم خوار و فرد مورد غم خواری شروع دهد شود. این نظریه، رویارویی ها و ارتباط های غم خواری را توضیح می می و به چگونگی پایه گذاری، حفظ و تقویت این ارتباط ها کمک می کند. مبنای اصلی تربیت اخالقی در اخالق غم خواری، این است که انسان به طور طبیعی تمایل دارد، مورد غم خواری قرار بگیرد. غم خواری، احترام به دامنه وسیعی از استعدادهای بشر را به اثبات می رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2099 - الگوی پیش بینی روابط رمانتیک بر اساس مولفه های کمال گرایی در زنان متاهل دانشجو
محسن گل پرور ساناز ستایش منش محمدرضا مصاحبی

این پژوهش با هدف تعیین رابطه مولفه های کمال گرایی با تمایل به روابط رمانتیک در زنان دانشجوی متاهل اجرا شد. جامعه آماری پژوهش زنان دانشجوی متاهل در دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان (اصفهان) بودند که از بین آن ها 351 نفر به شیوه‌ی تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پر أکثر

این پژوهش با هدف تعیین رابطه مولفه های کمال گرایی با تمایل به روابط رمانتیک در زنان دانشجوی متاهل اجرا شد. جامعه آماری پژوهش زنان دانشجوی متاهل در دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان (اصفهان) بودند که از بین آن ها 351 نفر به شیوه‌ی تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه کمال گرایی (فراست و همکاران، 1990) و پرسشنامه روابط رمانتیک (آتریج و همکاران، 1998) بودند. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج نشان داد ، انتظارات والدین و انتقاد گرایی والدین با وابستگی رمانتیک و استاندارد های شخصی، نظم و ترتیب، نگرانی در مورد اشتباهات و تردید نسبت به اعمال با روابط رمانتیک دارای همبستگی معنادار (01/0>p) هستند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان نشان داد که به ترتیب نظم و ترتیب و انتقاد گرایی والدین پیش بینی کننده وابستگی رمانتیک و استانداردهای شخصی ، نگرانی در باره اشتباهات ، تردید نسبت به اعمال و انتظارات والدین  پیش بینی کننده  ناامنی رمانتیک هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2100 - نقد فمینیستی بر غزل سیمین بهبهانی
ساره تربیت

فمینیسم جنبشی اجتماعی بود که مانند دیگر حرکت های پیشرو و تأثیر گذار در غرب، ابتدا در ادبیات و هنر شکل گرفت و سپس از طریق آثار ادبی و هنری وارد حوزه ی مسائل سیاسی و اجتماعی شد. از این رو زن محوری به عنوان یکی از موضوعات جدّی شعر معاصر به مقوله ای قابل بحث و بررسی تبدیل گ أکثر

فمینیسم جنبشی اجتماعی بود که مانند دیگر حرکت های پیشرو و تأثیر گذار در غرب، ابتدا در ادبیات و هنر شکل گرفت و سپس از طریق آثار ادبی و هنری وارد حوزه ی مسائل سیاسی و اجتماعی شد. از این رو زن محوری به عنوان یکی از موضوعات جدّی شعر معاصر به مقوله ای قابل بحث و بررسی تبدیل گردید. در این میان غزل سرایی چون سیمین بهبهانی با ظهور خویش به یکباره سرنوشت زن حاضر در غزل امروز را به گونه ای دیگر رقم زد و به تصویر گری از زنی مشغول شد که تا پیش از این در غزل فارسی مسبوق به سابقه نبود. بزرگترین هنر سیمین در غزل، گذاشتن زبان در دهان زنی است که تا پیش از این چون گنگ خواب دیده، قدرت سخن گفتن نداشت. به همین مناسبت نگارنده بر آن شد تا برای اشاره روشن تر به این مقوله در شعر معاصر، به بررسی غزلی چند از این شاعر اهتمام ورزد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2101 - رابطه میان بخشودگی و کمال گرایی با رضایت زناشویی در همسران جانبازان شهر اهواز
پروین احتشام زاده بهنام مکوندی اشرف باقری

هدف از پژوهش بررسی رابطه بین بخشودگی و کمال گرایی با رضایت زناشویی میان همسران جانبازان شهر اهواز بود. نمونه شامل 300 نفرزن از همسران جانبازان بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه سنجش بخشش در خانواده، مقیاس کمال أکثر

هدف از پژوهش بررسی رابطه بین بخشودگی و کمال گرایی با رضایت زناشویی میان همسران جانبازان شهر اهواز بود. نمونه شامل 300 نفرزن از همسران جانبازان بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه سنجش بخشش در خانواده، مقیاس کمال گرایی اهواز و پرسشنامه رضایت زناشویی. این پژوهش از نوع همبستگی بود. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که میان بخشودگی و رضایت زناشویی رابطه مثبت معنی دار (523/0= r) وجود دارد. همچنین میان کمال گرایی و رضایت زناشویی رابطه منفی معنی دار (278/0= r) به دست آمد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که بین بخشودگی و کمال گرایی با رضایت زناشویی رابطه چندگانه وجود دارد. سطح معنی داری فرضیه ها در تحقیق حاضر 05/0= P در نظر گرفته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2102 - رابطه کمال گرایی و رفتار پرخاشگرانه در میان زنان بسکتبالیست
ایران مهدیزادگان زهرا سلیمیان

پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط بین ابعاد کمال گرایی ( اهداف و معیار های شخصی، نگرانی درباره اشتباهات، انتظارات والدین، انتقادات والدین، تردید نسبت به اعمال و سازماندهی ) با رفتار پرخاشگرانه خصمانه در زنان بسکتبالیست شهر اصفهان، انجام شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان ب أکثر

پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط بین ابعاد کمال گرایی ( اهداف و معیار های شخصی، نگرانی درباره اشتباهات، انتظارات والدین، انتقادات والدین، تردید نسبت به اعمال و سازماندهی ) با رفتار پرخاشگرانه خصمانه در زنان بسکتبالیست شهر اصفهان، انجام شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان بسکتبالیست شهر اصفهان به تعداد ۱۰۵ نفر تشکیل داده اند که از میان آنان تعداد ۸۰ نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار های جمع آوری اطلاعات، شامل پرسش نامه های کمال گرایی فراست (FMPS) و پرخاشگری ورزشی بردمایر (BAAGI) بود. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام تحلیل و نتایج نشان داد که بین نگرانی در مورد اشتباهات، تردید نسبت به اعمال و انتقادات والدین از میان ابعاد کمال گرایی با پرخاشگری خصمانه، رابطه منفی معنادار وجود دارد (۰۵/۰≥P). علاوه بر این، نتایج نشان داد که بعد نگرانی بیش از حد در مورد اشتباهات، به عنوان قوی ترین پیش بین پرخاشگری خصمانه می باشد که توانست ۲۳ درصد از واریانس پرخاشگری خصمانه را تبیین کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2103 - زن از دیدگاه سنایی و مولوی (در مقام وحدت با حق)
فلور ولی پور چهارده چریک

دیدگاه حکیم سنایی و مولانا در بارهی زن به عنوان عالی ترین جلوهی وحدت با حق را، میتوان تعالیبخش جایگاه زن در فرهنگ رایج عصر حاضر دانست. این دو شاعر و عارف برجسته ایرانی با بیانویژگیهایی خاص در زنان سرآمد و شایسته، آن بزرگواران را به عنوان الگو و سرمشق برای تمامی انسانها أکثر

دیدگاه حکیم سنایی و مولانا در بارهی زن به عنوان عالی ترین جلوهی وحدت با حق را، میتوان تعالیبخش جایگاه زن در فرهنگ رایج عصر حاضر دانست. این دو شاعر و عارف برجسته ایرانی با بیانویژگیهایی خاص در زنان سرآمد و شایسته، آن بزرگواران را به عنوان الگو و سرمشق برای تمامی انسانها معرفی کرده و تحقق این موقعیت را برای هر انسانی که خود را در این مسیر و مجرا قرار دهد میسردانستهاند. سنایی و مولوی زنان را در جایگاه انسان کامل و واسطه میان حق و خلق ستوده و بدین طریقپرده از بسیاری رموز عرفانی برداشتهاند. ایشان زن را عالیترین مظهر جمال و عشق الهی و نیز جامعترینتجلی گاه اسماء و صفات الهی ودارای صفت خالقیت و جامعیت معرفی نموده و شهود تمام و کمال حقرا در آینه وجود زن بیان نموده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2104 - مقام زن در عرفان با تکیه بر آراء ابن عربی
مریم بختیار

موضوع علم عرفان و به خصوص عرفان نظری، حرکت نزولی در قوس نزول دایره عالم وجود است و این علم درباره تنزلات وجود در مراتب هستی و خروج وحدت از کثرت بحث می کند. در این منظر زن به عنوان یک موجود در کنار سایر موجودات (بماهی موجوده) می باشد و عرفان نظری به او به چشم یک انسان، ی أکثر

موضوع علم عرفان و به خصوص عرفان نظری، حرکت نزولی در قوس نزول دایره عالم وجود است و این علم درباره تنزلات وجود در مراتب هستی و خروج وحدت از کثرت بحث می کند. در این منظر زن به عنوان یک موجود در کنار سایر موجودات (بماهی موجوده) می باشد و عرفان نظری به او به چشم یک انسان، یعنی مظهر اسم جامع الله می نگرد. به عبارت دیگر به چشم موجودی به او نگریسته می شود که می تواند به جمیع صفات و اسماء الهی واصل شود و در قوس صعود و مراحل ولایت تکوینی به مقامی هم چون مقام مریم عذرا علیها السلام و خدیجه کبری علیها السلام و... برسد. در این مقاله با نگاهی گذرا به مفهوم عرفان جایگاه و مقام زن در عرفان با تکیه بر آراء ابن عربی بررسی می شود ودر نهایت این که او و سایر عرفا نگاهشان به زن به عنوان یک عالم کبیر بوده است. جهان عظیمی که هستی جامع نام دارد و از بزرگ ترین عوالم وجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2105 - رسالت زن در تذکره الاولیاء عطار نیشابوری
صبا بیوک زاده

در بین آثار ادبی، کتبی چند یافت می شود که به حقیقت وجود زن پرداخته وحتی فراتر از جایگاه انسانی وی نگریسته است، از جمله آثار عطار نیشابوری،که زنان در اشعار و نثر او در نق شهای مختلف ظهور یافته اند؛ در این مقاله ازدیدگاهی همه جانبه به جایگاه زن و رسال تهای آن در تذکره الا أکثر

در بین آثار ادبی، کتبی چند یافت می شود که به حقیقت وجود زن پرداخته وحتی فراتر از جایگاه انسانی وی نگریسته است، از جمله آثار عطار نیشابوری،که زنان در اشعار و نثر او در نق شهای مختلف ظهور یافته اند؛ در این مقاله ازدیدگاهی همه جانبه به جایگاه زن و رسال تهای آن در تذکره الاولیاء نگریستهمی شود، در بخش عرفان و عشق در باب رابعه عدویه سخن به میان آمده و دربقیه قسم تها حکایات از بخ شهای مختلف تذکره الاولیاء انتخاب شده است؛تا دیدگاه این شیخ روشنفکر قرن ششم در مورد زنان و تعبیر او از زن و هویتانسانی و نقش او در جامعه دانسته شود. بدیهی است که عطار با التقاتی که بهچهره برتر زنان تاریخ ایران و اسلام و عرفان نشان می دهد هویت انسانی زن رابه طور کامل پذیرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2106 - مقایسه اضطراب مرگ، خوش بینی و شوخ طبعی بین پرستاران زن
فرح نادری سعید بختیارپور مینا شکوهی

هدف پژوهش حاضر مقایسه اضطراب مرگ، خوش بینی وشوخ طبعی درمیان پرستاران زن شاغل در بخش های مختلف بیمارستان گلستان اهواز بود. جامعه آماری این تحقیق کلیه پرستاران زن بیمارستان گلستان اهواز در سال 1389بود که به تفکیک در 7 بخش کلی اورژانس، مراقبت های ویژه،کلیه، جراحی، ا أکثر

هدف پژوهش حاضر مقایسه اضطراب مرگ، خوش بینی وشوخ طبعی درمیان پرستاران زن شاغل در بخش های مختلف بیمارستان گلستان اهواز بود. جامعه آماری این تحقیق کلیه پرستاران زن بیمارستان گلستان اهواز در سال 1389بود که به تفکیک در 7 بخش کلی اورژانس، مراقبت های ویژه،کلیه، جراحی، اعصاب و روان، اتاق عمل و داخلی و اطفال، مشغول به کار بودند.از این جامعه تعداد 200 نفر به عنوان نمونه و با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای به کاررفته در این تحقیق عبارت بودنداز: مقیاس اضطراب مرگ کالت لستر، پرسشنامه خوش بینی( ASQ )و مقیاس شوخ طبعی(مارتین و لفکورت)، که همگی از اعتبار و پایایی قابل قبول برخوردارند.پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای بود که برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد. براساس یافته های به دست آمده بین پرستاران زن شاغل در بخش های مختلف بیمارستان از لحاظ اضطراب مرگ تفاوت معنی داری وجود داشت. لیکن از لحاظ سایر متغیرها تفاوت معنی داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2107 - اندیشه پست مدرنیسم وجایگاه زن
فرح نادری

پست مدرنیسم به عنوان یک جنبش فکری عظیم امروزه هنر، سیاست، اقتصاد، علم، فرهنگ، هویت، درمانگری و.... را تحت تاثیر قرار داده است. مقاله حاضر به کمک روش اسنادی وتحلیلی ضمن بررسی ابعادمعرفت شناختی وجامعه شناختی پست مدرنیسم، اصول بنیادی آن را معرفی می نمایدوبه بررسی تاثیرات گ أکثر

پست مدرنیسم به عنوان یک جنبش فکری عظیم امروزه هنر، سیاست، اقتصاد، علم، فرهنگ، هویت، درمانگری و.... را تحت تاثیر قرار داده است. مقاله حاضر به کمک روش اسنادی وتحلیلی ضمن بررسی ابعادمعرفت شناختی وجامعه شناختی پست مدرنیسم، اصول بنیادی آن را معرفی می نمایدوبه بررسی تاثیرات گوناگون این اندیشه بر دانش روان شناسی به عنوان یک علم میان رشته ای می پردازد. پست مدرنیسم اساسا منطق نفی است وبا رد هربنیان فکری وهر ارزش جاوید وجهانی، برنسبی گرایی در همه امورتاکید می ورزد. دراین راستا هویت به عنوان مهمترین جنبه شخصیت انسانی متاثر ازنسبیت گرایی پست مدرنیسم معنایی دگرگون یافته وسایر حوزه های تفکر واندیشه بشری همچون جایگاه زنان ومردان در اجتماع، هویت شخصی و اجتماعی ورویکرد درمانی و... را دچار تغییراتی نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2108 - رابطه سبک دلبستگی ایمن، خوشبینی و حمایت اجتماعی با رضایت از زندگی در دانشجویان دختر
اکرم نظری چگنی ناصر بهروزی مهناز مهرابی زاده هنرمند اسماعیل هاشمی شیخ شبانی

هدف از این پژوهش بررسی رابطهی سبک دلبستگی ایمن، خوشبینی، حمایت اجتماعی با رضایت اززندگی در دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز بود. نمونه این پژوهش شامل300 نفر بودند. که به صورت تصادفی چند مرحلهای از بین دانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهوازانتخاب شد أکثر

هدف از این پژوهش بررسی رابطهی سبک دلبستگی ایمن، خوشبینی، حمایت اجتماعی با رضایت اززندگی در دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز بود. نمونه این پژوهش شامل300 نفر بودند. که به صورت تصادفی چند مرحلهای از بین دانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهوازانتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه سبکهای دلبستگی (سیمپسون)، خوشبینی (شیر، کارورو بریج)، حمایت اجتماعی(فیلیپس) و رضایت از زندگی (ریف، لی، اسکز و شموتی) استفاده شد.پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود ونتایج تحلیل دادهها با استفاده از ضریب همبستگیی پیرسون ورگرسیون چند متغیری نشان داد که بین متغیرهای سبک دلبستگی ایمن، خوشبینی و حمایت اجتماعی بارضایت از زندگی دانشجویان دختر رابطه مثبت معناداری وجود دارد. در آخر، نتایج یافتههای جانبی نشانمیدهد که خوشبینی، حمایت اجتماعی، دلبستگی ناایمن اجتنابی و دلبستگی ایمن به ترتیب بهترین پیشبین کنندههای متغیر رضایت از زندگی میباشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2109 - رابطه ی باورهای مذهبی و انعطاف پذیری کنشی با خوش بینی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه
مرضیه نضیر فرح نادری

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی باورهای مذهبی وانعطاف پذیریکنشی با خوش بینی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه ی شهرستان دزفول بود. نمونه شامل 300 نفر دانش آموز دختر بود که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه ی باورهای مذهبی، پرسشنام أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی باورهای مذهبی وانعطاف پذیریکنشی با خوش بینی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه ی شهرستان دزفول بود. نمونه شامل 300 نفر دانش آموز دختر بود که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه ی باورهای مذهبی، پرسشنامه انعطاف پذیری کنشی کانر و دیویدسون (CD- RISC) و پرسشنامه خوش بینی (ASQ) که همگی از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند. تحقیق حاضر از نوع همبستگی بود .جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که بین باورهای مذهبی با خوش بینی و انعطاف پذیری کنشی با خوش بینی رابطه ی مثبت معنادار وجود دارد. همچنین، نتیجه تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که باورهای مذهبی و انعطاف پذیری کنشی به ترتیب پیش بینی کننده خوش بینی می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2110 - تحلیل عرفانی نقش زنان در نخستین حماسه انگلیسی « بیوولف»
پوشپا ویکه

بیوولف قدیمی ترین حماسه انگلیسی است که در قرن هشتم میلادی به زبان انگلیسی باستان نوشته شده است. شاید این حماسه ، کهن ترین اثر بزرگ در زبان های جدید اروپایی باشد. هدف این پژوهش یافتن اصول اخلاقی و کاربرد آن در سلوک عرفانی در زندگی بشر نخستین است. در بسیاری از سرزمین های أکثر

بیوولف قدیمی ترین حماسه انگلیسی است که در قرن هشتم میلادی به زبان انگلیسی باستان نوشته شده است. شاید این حماسه ، کهن ترین اثر بزرگ در زبان های جدید اروپایی باشد. هدف این پژوهش یافتن اصول اخلاقی و کاربرد آن در سلوک عرفانی در زندگی بشر نخستین است. در بسیاری از سرزمین های جهان، زنان همواره یکی از عناصر اصلی نهضت های رهایی بخش به حساب می آیند که دوشادوش مردان جنگیده اند تا سرنوشت ملت خود را رقم بزنند. در این حماسه شخصیت شش زن به اشتراک گذاشته شده که هرکدام از آنها نقش های متنوعی را در طول این حماسه دارند. تجزیه و تحلیل دقیق بیولف نشان دهنده ی ارزشهای عرفانی و چگونگی شخصیت زن به عنوان موضوع اصلی در داستان و جامعه ی آن زمان در شعر است. تجزیه و تحلیل شخصیت زن از دیدگاه های مختلف در بیوولف قطعا نشان می دهد که چگونه با عرفان و خصوصیات ، اخلاق و ارزش ها تعبیه شده است.با وجود اینکه این حماسه تحقیق کامل قهرمانانه دوره آنگلوساکسون است، برخی از شخصیت های زن بخشی جدایی ناپذیراز طرح کل شعر می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2111 - زن از دیدگاه فخرالدین عراقی
لیلا شکوه فر

در عرفان اسلامی از قرن‌ها پیش برخورد بسیار پیشرفته ای با زنان وجود داشته و در مواردی که لازم بوده مانند مراحل خودسازی و سیر و سلوک، هیچ تفاوتی بین زن و مرد قائل نشده و در مواردی حتی زن را والاتر و ارزشمندتر در نظر گرفته و حقوق فوق العاده ای برای زن قائل بوده است که چون أکثر

در عرفان اسلامی از قرن‌ها پیش برخورد بسیار پیشرفته ای با زنان وجود داشته و در مواردی که لازم بوده مانند مراحل خودسازی و سیر و سلوک، هیچ تفاوتی بین زن و مرد قائل نشده و در مواردی حتی زن را والاتر و ارزشمندتر در نظر گرفته و حقوق فوق العاده ای برای زن قائل بوده است که چون بر پایه دو عنصر اصلی یعنی معنویت و عشق بوده، زن را به مقام و ارزش شایسته او می رساند و زنان می توانند یکی از واسطه های برتر در عروج مردان به سعادت و قُرب الهی باشند. در عرفان اسلامی جریان مستقلی به نام جریان عاشقانه و یا عرفان جمالی وجود دارد. یکی از بزرگان این مکتب فخرالدین عراقی،شاعر عاشق و عارف قرن هفتم هجری است. وی معتقد بودکه هویت و اصالت و ویژگی‌های عاطفی، جسمی و روحی و فکری زن، از او یک منبع مهر و محبت و عاطفه می‌سازد و زن را به عنوان یکی از زیباترین مظاهر جمال الهی در آفرینش معرفی می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2112 - پیش‌بینی فراوانی مراجعه زنان جوان به آرایشگاه بر اساس عزت‌نفس، کمال‌گرایی و نگرش نسبت به ظاهر
واله روحانی مجتبی امیری مجد

هدف از این پژوهش پیش‌بینی فراوانی مراجعه زنان جوان به آرایشگاه بر اساس عزت نفس، کمال‌گرایی و نگرش نسبت به ظاهر بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان جوان شهر تهران بود که در سال‌های 1394-1393 به سالن‌های زیبایی و آرایشگاه مراجعه می‌کردند که از بین آنها 94 نفر به روش نمونه‌گی أکثر

هدف از این پژوهش پیش‌بینی فراوانی مراجعه زنان جوان به آرایشگاه بر اساس عزت نفس، کمال‌گرایی و نگرش نسبت به ظاهر بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان جوان شهر تهران بود که در سال‌های 1394-1393 به سالن‌های زیبایی و آرایشگاه مراجعه می‌کردند که از بین آنها 94 نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. طرح پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. آزمودنی ها به مقیاس سنجش کیفیت عزت نفس ( هدرتون و پولیوی، 2004)، پرسش‌نامه کمال‌گرایی چندبعدی تهران (بشارت، 1384)، مقیاس نگرش اجتماعی - فرهنگی نسبت به ظاهر (هینبرگ، تامپسون و استورمر، 1995؛ تامپسون و همکاران، 2004) و پرسش‌های جمعیت‌شناختی پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد عزت نفس و کمال‌گرایی با تعداد دفعات مراجعه به آرایشگاه رابطه ندارند و فقط خرده‌مقیاس کمال‌گرایی خودمدار با تعداد دفعات مراجعه به آرایشگاه رابطه دارد. همچنین نتایج نشان داد نگرش نسبت به ظاهر با تعداد دفعات مراجعه به آرایشگاه رابطه دارد و می تواند 35/0 درصد از تغییرات متغیر تعداد دفعات مراجعه به آرایشگاه را پیش بینی و تبیین کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2113 - آشنایی با نقش زنان در تحولات ادبی
فرخنده بهامیریان قخفرخی سهیلا لویمی

در این پژوهش نقش زنان در تحولات ادبی مورد مطالعه قرار گرفته است. از آنجایی که در طول تاریخ ادبیات فارسی ایران نام زنان اندیشه نگار زیادی ثبت شده، در اینجا شخصیت ادبی زنانی موردتوجه قرار گرفته است که باعث ایجاد سبک جدید و یا تحول ادبی مشخص شده اند. البته با توجه ب أکثر

در این پژوهش نقش زنان در تحولات ادبی مورد مطالعه قرار گرفته است. از آنجایی که در طول تاریخ ادبیات فارسی ایران نام زنان اندیشه نگار زیادی ثبت شده، در اینجا شخصیت ادبی زنانی موردتوجه قرار گرفته است که باعث ایجاد سبک جدید و یا تحول ادبی مشخص شده اند. البته با توجه به اینکه نگارش تاریخ ادبیات ایران مرد سالار بوده، پیدا کردن آثار زنان اندیشه نگار در مواردی با مشکلات و جستجوی فراوان روبه رو است. اما در دوره مشروطیت و به برکت انقلاب مشروطه که زنان توانستند تا حدی به حقوق قانونی خود دست یابند، پیدا کردن منابع مناسب برای این موضوع کمی آسانتر انجام پذیراست. در اینجا ضمن معرفی آثار زنان اندیشه نگار،برجستگی های ادبی و اجتماعی آنان نیز مورد توجه قرار گرفته است. محوراصلی این پژوهش، اندیشه نگاران شاعر است چرا که سابقه ی تاریخ نثرنویسی و به طور کلی داستان نویسی زنان در ایران بسیار کمتر از شعر می باشدوتعداد زنان اندیشه نگار شاعر نسبت به زنان نثرنویس بیشتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2114 - گرایش فمنیستی در شعر سیمین بهبهانی
مختار ابراهیمی

از مسایل بسیار مهمی که در آثار شعری سیمین بهبهانی جلوه گر شده است، طرح مساله ی زنان ووضعیت نابهنجار روحی و روانی آنان است. در اندیشه ی این شاعر معاصر مسایل زنان به گونه ای طرحگشته که می تواند نوعی از جبهه گیری ها و گرایش های فمینیستی او را نشان دهد. به عبارت روشن تروضعی أکثر

از مسایل بسیار مهمی که در آثار شعری سیمین بهبهانی جلوه گر شده است، طرح مساله ی زنان ووضعیت نابهنجار روحی و روانی آنان است. در اندیشه ی این شاعر معاصر مسایل زنان به گونه ای طرحگشته که می تواند نوعی از جبهه گیری ها و گرایش های فمینیستی او را نشان دهد. به عبارت روشن تروضعیت روحی و روانی و حتی جسمانی زنان را حاصل رفتارهای نا به هنجار مردان می داند. در راستایطرح مساله ی زن و راه حل مشکلات روحی و روانی او مساله ی اصلاح رفتاری مرد را به میان می کشد.او اگرچه به صراحت چگونه رفتار کردن مردان را پیشنهاد نکرده است اما از طریق تصویر و ترسیمرفتارهای نادرست مردان به نوعی عکس آن رفتارها را خواهان بوده است. از این جهت است که می توانگفت سیمین بهبهانی خواستار یک شیوه ی معتدل برای اصلاح جامعه چه طیف مرد چه طیف زن بودهاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2115 - بررسی نقش زن در یهودیت
معصومه عزیزی خادم علی یار حسینی

در کتاب مقدس (تورات)از ابتدای آفرینش و پس از خلقت مرد، حضور زن نمایان است. زنان یهودی از انجام برخی مراسم مذهبی در زمان های خاص مانند: بستن تِفیلین(پیشانی بند مخصوص نماز) یا خواندن دعای شِمعَ(تأکید بر وحدانیت خداوند) منع شده اند؛ اما بقیه وظایف دینی را باید همانند مردان أکثر

در کتاب مقدس (تورات)از ابتدای آفرینش و پس از خلقت مرد، حضور زن نمایان است. زنان یهودی از انجام برخی مراسم مذهبی در زمان های خاص مانند: بستن تِفیلین(پیشانی بند مخصوص نماز) یا خواندن دعای شِمعَ(تأکید بر وحدانیت خداوند) منع شده اند؛ اما بقیه وظایف دینی را باید همانند مردان انجام دهند. یهودیان اوج کمال زن را رسیدن به مرحله ی مادر شدن می دانند. یهودی بودن از مادر به ارث می رسد، اما فرزندان را با اسم پدر می خوانند. برای رعایت حقوق زن پس از ازدواج، داماد سندی به نام کِتوبا را امضا می کند. اگر بین زن و مرد سازگاری وجود نداشت آنها می توانند از هم جدا شوند. طلاق در آیین یهودیان زمانی واقع می شود که مرد یک گِت (طلاق نامه) را به همسرش تحویل دهد. چنانچه زنی زناکار باشد، طلاق دادن او جزء واجبات به شمار می آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2116 - فرهنگ سیاسی زنان شیعه (با تأکید بر نقش انقلاب اسلامی ایران)
حامد نظری محمد رضا علم سید محسن آل غفور

پژوهش حاضرباهدف بررسی فرهنگ سیاسی ومشارکت سیاسی زنان در مذهب تشیع واثرگذاری آن برفرهنگ سیاسی زنان ایران ؛ بارویکردی توصیفی – تحلیلی انجام گرفته است.فرض اصلی این است که هرچندمولفه های فرهنگ سیاسی در ایران همچون فرهنگ آمریت/تابعیت،سبب کاهش مشارکت سیاسی زنان درطول تا أکثر

پژوهش حاضرباهدف بررسی فرهنگ سیاسی ومشارکت سیاسی زنان در مذهب تشیع واثرگذاری آن برفرهنگ سیاسی زنان ایران ؛ بارویکردی توصیفی – تحلیلی انجام گرفته است.فرض اصلی این است که هرچندمولفه های فرهنگ سیاسی در ایران همچون فرهنگ آمریت/تابعیت،سبب کاهش مشارکت سیاسی زنان درطول تاریخ شده است.اما به دلیل تاثیرپذیری زنان ایران از فرهنگ سیاسی شیعه؛ درمقاطع خاص تاریخی ؛ مشارکت سیاسی زنان افزایش یافته است. برای نمونه درانقلاب اسلامی ؛ تحت تاثیرنظرات امام خمینی (ره) مشارکت سیاسی زنان به اوج رسید.دراین انقلاب برای نخستین بار زنان نقشی و سهمی برابر بامردان یافتند.این انقلاب تجلی مشارکت سیاسی زنان در ایران بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2117 - زن دررهبانیت مسیحی
حمیده حامدی پور

درمسیحیت، زنانی که ازخدا می ترسندوبه عبادت او می پردازند وبه امورات دنیوی وهوس ها پشت پا می زنندزنان راهبه گفته می شود.این زنان پس ازگذشتن،از تعلقات دنیوی، هم چون ازدواج ودوری از خانواده،به صلاحیت اسقف کلیسا، به عضویت صومعه در می آیندو ملزم به اجرای قوانینی خاص وشاق می أکثر

درمسیحیت، زنانی که ازخدا می ترسندوبه عبادت او می پردازند وبه امورات دنیوی وهوس ها پشت پا می زنندزنان راهبه گفته می شود.این زنان پس ازگذشتن،از تعلقات دنیوی، هم چون ازدواج ودوری از خانواده،به صلاحیت اسقف کلیسا، به عضویت صومعه در می آیندو ملزم به اجرای قوانینی خاص وشاق می شوند.در بررسی های این پژوهش نشان داد که رهبانیت شرقی بیشتر بر مبنای قوانین سنتی انزوا وعزلت گزینی است.امادررهبانیت غربی، بلکه زنان عارف (راهبه ها) به عنوان مبلغ ومعلم دینی به سایر نقاط فرستاده می شوند و وظیفه ی تبلیغ قوانین کلیسایی را بر عهده دارند. قرون وسطی، دوران طلایی راهبه هاست که توانستند شخصیت های ممتازی را درخود شکوفا کنند و باعث تعالی وپیشرفت موضوعات عرفانی شوند. دراین دوران شکوفایی فرقه های متعددی از قبیل فرانسیسکن ها، دومینیکن ها و بیگن ها ظهور کردن دکه زنان درآنها نقش پررنگی داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2118 - آسیب شناسی لزبینیسم
محسن دوست کام مهناز مهرابی زاده هوشمند سجاد علی قنواتی سپیده پورحیدری

بی شک، جهت گیری جنسی انسان یکی از زمینه های مورد مطالعه در روانشناسی است که با توجه بهاهمیت آن در تعیین طرحواره های جنسی، شرکای جنسی و رفتار های جنسی، بررسی ابعاد آن ازدیدگاهی چند وجهی ضروری می نماید. روند رو به افزون انحرافات جنسی در غرب و تاثیر گذاری آنبر سیاست، اقتصا أکثر

بی شک، جهت گیری جنسی انسان یکی از زمینه های مورد مطالعه در روانشناسی است که با توجه بهاهمیت آن در تعیین طرحواره های جنسی، شرکای جنسی و رفتار های جنسی، بررسی ابعاد آن ازدیدگاهی چند وجهی ضروری می نماید. روند رو به افزون انحرافات جنسی در غرب و تاثیر گذاری آنبر سیاست، اقتصاد و ... پدیده ای است که نمی توان به سادگی از کنار آن گذشت. شکی نیست که نقشزن در این میان بی تاثیر نیست. فرهنگ غرب که امروزه زن را به عنوان کالای تجاری می نگرد از هیچتغییر در جهت پیشبرد اهدافش رویگردان نیست و حتی تلاش در جهت اشاعه این باور ها به دیگرفرهنگ ها دارد. در این مقاله علاوه بر دیدگاه های مربوط به همجنس گرایی، اعم از زیستی، فرهنگی،روانی و اجتماعی، بویژه نظریه فمینیسم – لزبینیسم که در شکل گیری و تلقین باورهای نادرست دربارههمجنس گرایی زنان و تزریق آن به فرهنگ نقش اساسی دارد، مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2119 - مقام زن و حضرت زهراء(س) از نظر سنایی غزنوی
علی اکبر افراسیاب پور

سنایی را برخی، ازمخالفان زنان قلمداد نموده اند،در حالی که این عارف بزرگ بر اساس مبانی عرفانی در مراتب معنوی تفاوتی بین زن و مرد قائل نبوده است . در عرفان اسلامی همواره زنان منبع محبت بوده به بالاترین مقام های عرفانی رسیده اند.در آثار سنایی نیز دو نوع گفته دربارة أکثر

سنایی را برخی، ازمخالفان زنان قلمداد نموده اند،در حالی که این عارف بزرگ بر اساس مبانی عرفانی در مراتب معنوی تفاوتی بین زن و مرد قائل نبوده است . در عرفان اسلامی همواره زنان منبع محبت بوده به بالاترین مقام های عرفانی رسیده اند.در آثار سنایی نیز دو نوع گفته دربارة زنان مشاهده می شود،یکی با دیدگاهی مثبت که سیر و سلوک و حکمت را به آنان نسبت می دهد و دیگری با دیدگاهی منفی،که جنس زن موردنظر نبوده. چون در آن عصر زن های متعدد را از تجمل های زندگی می دانستند او درمقام نفی تجمل مطالبی گفته ویا برای ارتباط باعوام از حکایات مرسوم بهره برده است. با مطالعة دیدگاه او نسبت به حضرت زهراء (س) و تشیع می توان به عظمت مقام زن در نظر او دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2120 - حجاب در ملل، ادیان و مذاهب
آیت شوکتی فاطمه حاجی قاسملو

در این مقاله بعد از تعریف لغوی و اصطلاحی حجاب ،موضوع حجاب با نگاهی به تورات، انجیل و قرآن در دین یهود، مسیحیت، زرتشت و در دین اسلام و همچنین در میان ملیت های مختلف مانند اعراب و ایرانیان باستان و... بررسی شده و به اهداف تشریع پوشش در شرع مقدس اسلام اشاره شده است.در نهای أکثر

در این مقاله بعد از تعریف لغوی و اصطلاحی حجاب ،موضوع حجاب با نگاهی به تورات، انجیل و قرآن در دین یهود، مسیحیت، زرتشت و در دین اسلام و همچنین در میان ملیت های مختلف مانند اعراب و ایرانیان باستان و... بررسی شده و به اهداف تشریع پوشش در شرع مقدس اسلام اشاره شده است.در نهایت تفاوت اساسی حجاب اسلامی با حجاب ادیان دیگر ،مشخص شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2121 - Assess Effect of Different Azospirillum Trends on Seed Yield and its Components of Barley (Hordeom vulgare L.)
Mohamad Reza Dadnia

Fertilizer management is one of the most important factors in successful cultivation of crops affecting yield quality and quantity. Chemical fertilizers have several negative impacts on environment and sustainable agriculture. Therefore, bio fertilizers are recommended أکثر

Fertilizer management is one of the most important factors in successful cultivation of crops affecting yield quality and quantity. Chemical fertilizers have several negative impacts on environment and sustainable agriculture. Therefore, bio fertilizers are recommended in these conditions and growth prompting bacteria uses as a replacement of chemical fertilizers. Organic farming has emerged as an important priority area globally in view of the growing demand for safe and healthy food and long term sustainability and concerns on environmental pollution associated with indiscriminate use of agrochemicals. Biofertilizers aid plants in accessing the nutrient present in its surroundings. The microbes frequently employed as the biofertilizers include Rhizobium, Azotobacter, Anbaena (nitrogen fixers), Pseudomonas putida, Mycorrhizal fungi, etc. Likewise, phytohormone/auxin-producing bacteria could also be utilized as biofertilizers. Three Azospirillum trends (A. lipoferum, A. brasilense and A. irakiens) were applied in Ahvaz climate condition and nitrogen treatments were applied at rates of 100 and 75%, respectively. This work is aimed at standardizing and validating of Azospirillum trends as an alternative to seed inoculation technique. The effect of soil Azospirillum trends population were ascertained which A. brasilense also adversely affected the soil's physical, chemical, and biological traits and barley yield, probably because high amounts of nitrogen were introduced into the soil by the vinasse, which destabilized its structure. Barley yield increased 24.5% with A.brasilense, 12.7% with A. lipoferum and 8.4% with A. irakiens at 75% and 100% nitrogen than control treatments. These results suggest that the chemical composition of the three Azospirillum species notably influenced the soil properties and therefore the barley yield parameters of the three Azospirillum studied, alone the application of nitrogen originated a positive effect in soil and barley yield parameters. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2122 - The Role of Plant Growth-Promoting Rhizobacteria in Alleviating the Adverse Effects of Drought, Heat and Salinity Stresses in Crop Plants
Mahroo Mojtabaie Zamani

Climate change and various abiotic stresses, especially, drought, salinity and heat stress on the one hand, and the issue of providing adequate quality food for the growing population of the world on the other hand, have made it necessary to revise the methods of crop p أکثر

Climate change and various abiotic stresses, especially, drought, salinity and heat stress on the one hand, and the issue of providing adequate quality food for the growing population of the world on the other hand, have made it necessary to revise the methods of crop production. In these conditions, the use of plant growth-promoting rhizobacteria (PGPR) in the agroecosystems is useful and profitable due to the efficiency of these organisms in regulating plant growth and strengthening the plant's natural defense system. In this paper, considering the importance of modulating the negative effects of abiotic stresses using an environmentally friendly approach to achieve a healthy and sustainable crop system, the mechanisms of modulating abiotic stresses by growth-promoting rhizobacteria have been reviewed and the results of several studies have been presented. Growth promoting rhizobacteria through modification of plant hormone levels, restricting ethylene production, maintaining ion balance, osmolytes accumulation during stress, induction of antioxidant enzymes synthesis and removal of reactive oxygen species, production of extracellular polymeric substances, and improving the uptake of mineral elements and water, moderate the adverse effects of abiotic stresses on plant growth. By identifying useful and native rhizobacteria to each region and investigating the ability of these bacteria in producing the 1-aminocyclopropane-1-carboxylate (ACC) deaminase, balancing the plant hormones levels, producing siderophores, and enhancing solubility of mineral, the field will be provided for the successful use of these microorganisms. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2123 - Assessment Production of Natural Reactive Oxygen Species Affected on Dormancy Alleviation, Germination and Antioxidant System in Sunflower Seeds
Mahdi Shaaban Esfandiar Hassani Moghaddam Ezatollah Nabati Zahra Rahmati Motlagh

BACKGROUND: The active oxygen species, despite the damaging effects they have useful roles in the body are living things. OBJECTIVES: This research was done to determine whether Reactive Oxygen Species (ROS) could mediate Cyanide and Methylviologen signal in seed dorman أکثر

BACKGROUND: The active oxygen species, despite the damaging effects they have useful roles in the body are living things. OBJECTIVES: This research was done to determine whether Reactive Oxygen Species (ROS) could mediate Cyanide and Methylviologen signal in seed dormancy alleviation and sunflower seed germination, more widely, to assess their putative role in the control of seed germination and antioxidant system. METHODS: The experiment was laid out in completely randomized design with four replications. The treatment consisted non-dormant seed, dormant seeds, dormant seeds treated with Methylviologen (producing reactive oxygen species) and dormant seeds treated with hydrogen Cyanide (gas producing reactive oxygen species). For germination test 25 seed take in 9cm petridishes on filter paper. For biochemical assay seeds were imbibed for 24h and therefore Hydrogen peroxide (H2O2), Malondialdehyde (MDA) and four antioxidant enzymes such as Catalase (CAT), Proxidase (POX), Ascorbat proxidase (APX) and Superoxide dismutase (SOD) ware measured. RESULT: Maximum seed germination was recorded at non-dormant seeds and minimum of it was measured at dormant seeds. Lowest H2O2 and MDA production and lowest APX activity was recorded at dormant seeds. However, highest three detoxified enzymes activities such as CAT, POX and SOD was founded at dormant seeds. This enzyme activity was coinciding with lowest ROS production such as H2O2 and MDA production. ROS production as resources such as Cyanide and Methylviologen play a key role in the control of sunflower dormancy alleviation and seed germination. CONCLUSION: Main reason for seeds dormancy alleviation is production of ROS is acceptable level so germination of dormant seeds which was treated with Methylviologen and Cyanide was more than dormant control seeds and was similar to non-dormant seeds. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2124 - Assess Effect of Phosphorus Biologic Fertilizer to Improve Crop Production under Warm and Dry Climate Condition
Azam Jafari

Chemical fertilizers have several negative impacts on environment and sustainable agriculture. Therefore, bio fertilizers are recommended in these conditions and growth prompting bacteria uses as a replacement of chemical fertilizers. Symbiotic bacteria have positive ro أکثر

Chemical fertilizers have several negative impacts on environment and sustainable agriculture. Therefore, bio fertilizers are recommended in these conditions and growth prompting bacteria uses as a replacement of chemical fertilizers. Symbiotic bacteria have positive role in the production of bio-fertilizers and hormones which play a significant role in regulating plant growth while mixing them with chemical fertilizers as a supplement the level and depth of the roots. This combination also increases the rate of water and nutrient absorbance which raise the rate of growth and photosynthesis. The inoculation of soil or crop with phosphate solubilizing/mineralizing microorganisms is therefore a promising strategy for the improvement of plant absorption of phosphorus and thereby reducing the use of chemical fertilizers that have a negative impact on the environment. This review has shown that phosphate-solubilizing microorganisms (PSM) have tremendous potential as Bio-fertilizers. Mobilizing soil inorganic phosphate and increasing its bioavailability for plant use by harnessing soil PSM promotes sustainable agriculture, improves the fertility of the soil, and hence increases crop productivity. The use of PSM as microbial inoculants is a new horizon for better plant productivity. PSM technology can contribute to low-input farming systems and a cleaner environment. However, there is need to develop PSB technologies specific to various regions and this should be communicated to farmers in a relatively short time. By using phosphate solubilizing microorganisms in crop root zone and soil, the capability of phosphate availability through insoluble phosphate resources will increase and the efficiency of phosphate fertilizers such as superphosphate will improve. Biological phosphorus fertilizers are good substitutes for phosphate chemical fertilizers. They contain two phosphate solubilizing bacteria which dissolve the soil phosphorus using two mechanisms of organic acid and phosphatase acid secretion. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2125 - پیش‌بینی سازگاری زناشویی بر اساس سبک زندگی اسلامی، کمال‌گرایی و الگوهای ارتباطی زوجین در زنان شاغل فرهنگی شهرستان خمین
مینا دری حسن حیدری

10.30495/iifs.2023.1991013.1090

مقدمه: هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی سازگاری زناشویی بر اساس سبک زندگی اسلامی، کمال‌گرایی و الگوهای ارتباطی زوجین در زنان شاغل فرهنگی شهرستان خمین بود. روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع پیش‌بینی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان متأهل شاغل فرهنگی شهر خمین در سال 1401-1 أکثر

مقدمه: هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی سازگاری زناشویی بر اساس سبک زندگی اسلامی، کمال‌گرایی و الگوهای ارتباطی زوجین در زنان شاغل فرهنگی شهرستان خمین بود. روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع پیش‌بینی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان متأهل شاغل فرهنگی شهر خمین در سال 1401-1400 به تعداد 473 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران 212 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزاهای پژوهش شامل پرسشنامه سازگاری زن و شوهر اسپانیر (1976)، پرسشنامه سبک زندگی اسلامی کاویانی (1390)، پرسشنامه کمال گرایی تی شورت و همکاران (1995) و پرسشنامه الگوهای ارتباطی زوجین کریستنسن و سالاوی (1984) بود. داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج همبستگی پیرسون نشان داد بین سازگاری زناشویی با سبک زندگی اسلامی (752/0=r)، کمال گرایی (299/0= r) و ارتباط سازنده متقابل (225/0=r) رابطه مثبت و معنی دار و بین سازگاری زناشویی با ارتباط توقع/کناره گیری (250/-=r) و ارتباط اجتناب متقابل (115/0-=r) رابطه منفی و معنی داری وجود دارد (01/>p). همچینن رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای سبک زندگی اسلامی 75/0 درصد، کمال گرایی 29/0 درصد، ارتباط سازنده متقابل 21/0 درصد، ارتباط توقع/کناره گیری 21/0 درصد منفی و ارتباط اجتناب متقابل 11/0 درصد منفی سازگاری زناشویی را پیش‌بینی می‌کنند. نتیجه گیری: از این یافته ها می‌توان نتیجه گرفت زنان متأهل شاغلی که سبک زندگی اسلامی را انتخاب کردند و الگوهای سازنده ارتباط را در روابط زناشویی خود بکار میگرند در زندگی زناشویی خود به درجه بالاتری از سازگاری دست خواهند یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2126 - Investigation into the regioisomeric composition of some fused tetrazoles
Paria Nasehi Omid Baravaye Sanaz Hafezi Birgani Mohsen Nikpour

Treatment of 7-chloro-1-phenylpyrimido[4,5-e][1,3,4]thiadiazines with hydrazine in boiling ethanol gave corresponding7-hydrazinyl derivatives. Diazotization of the latter compounds acheived a mixture of 5H-tetrazolo[1',5':1,2]pyrimido[4,5-e][1,3,4]thiadiazine and 9H-tet أکثر

Treatment of 7-chloro-1-phenylpyrimido[4,5-e][1,3,4]thiadiazines with hydrazine in boiling ethanol gave corresponding7-hydrazinyl derivatives. Diazotization of the latter compounds acheived a mixture of 5H-tetrazolo[1',5':1,2]pyrimido[4,5-e][1,3,4]thiadiazine and 9H-tetrazolo[5',1':2,3]pyrimido[4,5-e][1,3,4]thiadiazines. Ratio of these two group of products determined by 1HNMR studies and no significant preference was observed for their formation. Efforts for separation of the products were unsuccessful and its reason is discussed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2127 - Excited State Proton Transfer Process In The 2-hydroxy –N-Salicylidene Schiff Base
Vali Alizadeh Ahmad Jamali moghadam

The Excited state reaction coordinates and the consequent energy profiles of a new Schiff Base N- Salicylidene-2-Bromoethylamine (NSBA) have been investigated at the CC2 level of theory. The electron-driven proton transfer and torsional deformation have been identified أکثر

The Excited state reaction coordinates and the consequent energy profiles of a new Schiff Base N- Salicylidene-2-Bromoethylamine (NSBA) have been investigated at the CC2 level of theory. The electron-driven proton transfer and torsional deformation have been identified as the most important photochemical reaction coordinates. The potential energy profiles of the ground and the lowest excited singlet state are calculated. In contrast to the ground state, the excited state potential energy profile shows a barrier-less dissociation pattern along the O–H stretching coordinate which verifies the proton transfer reaction at the S1 (ππ*) state. The calculations indicate S1/S0 conical intersections (CIs) which provide non-adiabatic gates for radiation-less decay to the ground state. At the CI, barrier-free reaction coordinates direct the excited system to the ground state of enol-type minimum. According to calculation results, a trans- keto type structure obtained from photoexcitation of the enol, can be responsible for the photo chromoic effect of title compound. Furthermore, our results confirm the suggestion that aromatic Schiff Bases are potential candidates for optically driven molecular switches. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2128 - Photo switching of Salicylidene methyl Furyl amine: A Theoretical Photo dynamics Study
Vali Alizadeh Ahmad Jamali moghadam

Potential energy surfaces (PES) for the ground and excited state intramolecular proton transfer (ESIPT) processes in N-salicilydene methyl furylamine(SMFA)have been studied usingCC2 level of theory. Our calculations suggest thenon-viability of ground state intramolecula أکثر

Potential energy surfaces (PES) for the ground and excited state intramolecular proton transfer (ESIPT) processes in N-salicilydene methyl furylamine(SMFA)have been studied usingCC2 level of theory. Our calculations suggest thenon-viability of ground state intramolecular proton transfer. Excited states PES calculations support the existence of ESIPT process in SMFA.The calculated results show that the intramolecular hydrogen bond were formed in the S0 state, and upon excitation, the intramolecular hydrogen bonds between - OH group and nitrogen atom would be strengthened in the S1 state, which can facilitate the proton transfer process effectively. The calculations indicate two S1/S0 conical intersections (CIs) which provide radiation-less decay to the ground state. At the CIs, two barrier-free reaction coordinates direct the excited system to the ground state of enol-type minimum.The keto-type S1 state attained by barrier less proton transfer is found to be unstable via a torsional motion, which provides fast access to a S1−S0 conical intersections. From the conical intersection, a barrier less reaction path directs the system back to the enol-type minimum of the S0 potential energy surface, thus closing the photocycle. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2129 - Design and construction of boundary annex to fill boundary furrows in secondary tillage operations in barley cultivation in Khuzestan province
هادی سعدی محمد منصوری محمد آل کثیر فرحانی

When irrigating the field, the water moves along the strips and transfers most of the water to the ends of the strips, preventing uniform irrigation. In the present study, in order to solve the mentioned problem, a system was designed, constructed and evaluated for the أکثر

When irrigating the field, the water moves along the strips and transfers most of the water to the ends of the strips, preventing uniform irrigation. In the present study, in order to solve the mentioned problem, a system was designed, constructed and evaluated for the performance of the system, which by filling the created furrows, solved the problem of non-uniform irrigation and improved the irrigation performance. The plate adjoining system has two concave plates with a diameter of 35 cm, which float following the main plates of the boundary and along the created ridge, and by transferring a part of the soil of the ridge body, it fills the furrows. To be Field performance evaluation experiments were performed in 1397 in the research farm of the Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Shushtar Branch. A completely randomized factorial design design was used using SPSS software. Experimental treatments include: device type (boundary with furrow filling mechanism and boundary without furrow filling), plot distance (5 and 10 meters), on water loss rate (in cubic meters), labor cost to fill furrow Marzband, the time of border demarcation operations by Marzband The results show that by using the device for filling the furrows of the border and at a distance of 10 meters, the least amount of water wasted in the amount of 3985 cubic meters, the lowest labor cost to fill the furrow. Border guards are 100 thousand Tomans and the minimum time for border demarcation operations in agricultural fields is 120 minutes per hectare. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2130 - ارزیابی و اولویت‏بندی ریسک‏های برون‏سپاری با استفاده از روش GDEMATEL و ISM (مطالعه موردی شرکت مدیریت تولید برق)
Ferdos Behesht Aeen Ali Anvari Mohamad Hossein Ronaghi

برون‌سپاری ابزار قدرتمندی است که در صورت استفاده درست، می‌تواند کامیابی سازمان را در عرصه رقابت تجاری به همراه داشته باشد، اما چنانچه در استفاده از این ابزار قدرتمند دقت و تأمل کافی صورت نگیرد، نه‌تنها هیچ‌یک از منافع مورد انتظار حاصل نمی‌ شود، بلکه آسیب‌ها و خسارات جبر أکثر

برون‌سپاری ابزار قدرتمندی است که در صورت استفاده درست، می‌تواند کامیابی سازمان را در عرصه رقابت تجاری به همراه داشته باشد، اما چنانچه در استفاده از این ابزار قدرتمند دقت و تأمل کافی صورت نگیرد، نه‌تنها هیچ‌یک از منافع مورد انتظار حاصل نمی‌ شود، بلکه آسیب‌ها و خسارات جبران‌ناپذیری به سازمان وارد می‌کند؛ بنابراین ضعف در شناخت و مدیریت ریسک‌ها نگران‌کننده است چراکه می‌تواند منجر به از دست رفتن مزایای رقابتی شده و سازمان را تا مرز نابودی پیش برد؛ بنابراین هدف عمده این تحقیق شناسایی ریسک های موجود در برون‌سپاری پروژه های شرکت مدیریت تولید برق، اولویت بندی ریسک ها و تعیین ریسک های اصلی و غیر اصلی هست. این تحقیق ازنظر هدف، کاربردی ازنظر ماهیت و روش، توصیفی و ازنظر شیوه نگرش، توصیفی- تحلیلی است. از بعد هدف نیز توسعه ای است. همچنین در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده‌شده است و از مقطع زمانی هم می‌توان گفت، این پژوهش از نوع تک مقطعی است. در این پژوهش، از تکنیک دی متل خاکستری و مدل‌سازی ساختاری-تفسیری برای شناسایی و طراحی الگوی روابط شاخص‌‌ها استفاده‌شده است. با استفاده از تکنیک دی متل الگوی روابط علی میان متغیرها شناسایی‌شده است. درنهایت از مدل‌سازی ساختاری-تفسیری برای تعیین الگوی نهایی پژوهش استفاده‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که دو ریسک مشکل ارتباطات و مشکلات قرارداد از مهم ترین ریسک ها به‌حساب می آیند؛ و لازم است شرکت ها بر این دو ریسک تمرکز کنند، زیرا این دو عامل تحقق‌بخش عوامل دیگر هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2131 - ارائه الگوی بازاریابی محتوا مبتنی بر تئوری داده بنیاد (مطالعه موردی: صنعت گردشگری استان فارس)
mahmood maarefi hooshang asadollah esmaeil hasanpour qorughchi

بازاریابی‌محتوا، رویکردی استراتژیک برای بازاریابی است که بر تولید و انتشار محتوای باارزش تمرکز دارد. به‌واسطه این شیوه، می-توان با صرف هزینه پایین، از طریق اشتراک‌گذاری اطلاعات مفید، محصولات و خدمات یک کسب‌وکار را معرفی نمود اما چالش‌هایی همچون فقدان دانش و همچنین الگوی أکثر

بازاریابی‌محتوا، رویکردی استراتژیک برای بازاریابی است که بر تولید و انتشار محتوای باارزش تمرکز دارد. به‌واسطه این شیوه، می-توان با صرف هزینه پایین، از طریق اشتراک‌گذاری اطلاعات مفید، محصولات و خدمات یک کسب‌وکار را معرفی نمود اما چالش‌هایی همچون فقدان دانش و همچنین الگوی مناسب بازاریابی‌محتوا سبب شده، تا این روش جایگاه واقعی خود را نداشته باشد. در این مقاله سعی شده تا با بررسی مباحث بازایابی‌محتوا، اقدام به ارائه چارچوبی برای آن شود؛ موضوعی که تاکنون منابع رسمیِ بسیار کمی به آن پرداخته‌اند. هدف اصلی این مقاله، ارائه چارچوبی مستدل و معتبر مبتنی بر تئوری داده‌بنیاد برای بازاریابی محتوا باهدف مطالعه صنعت گردشگری استان فارس است. در ابتدا با استفاده از مصاحبه، اطلاعات لازم در خصوص بازاریابی محتوا دریافت شده، بعد از تولید کدگذاری باز، محوری و انتخابی، الگوی فرایندی بازاریابی محتوا ارائه گردیده است. سپس به‌منظور بررسی صحت الگوی حاصل از تئوری داده‌بنیاد، اقدام به بررسی الگوی پیشنهادی با استفاده از معیارهای اصلی ارزیابی الگوی داده بنیاد شامل: تطبیق، قابلیت فهم، قابلیت تعمیم، میزان کنترل، ارزیابی نظریه و ارزیابی فرآیند پژوهش شده است. بر طبق نتایج حاصل، الگوی پیشنهادی توانسته است در تمامی معیارها انتظارات را برآورده کند. همچنین مطابق با نتایج حاصل، الگوی پیشنهادی می‌تواند به سایر کسب‌وکارهای تولیدی و خدماتی تعمیم داده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2132 - ارائه مدل غیر قطعی به منظور هماهنگی در زنجیره تأمین با در نظر گرفتن مکانیزم های تشویقی تخفیف و تأخیر در پرداخت با استفاده از نظریه بازی‌ها
mohammad ferdousmakan Roya M.ahari Mohammadreza Vasili Majid Vaziri Sarashk

10.30495/imj.2024.2001411.1893

عدم قطعیت در زنجیره تأمین به عنوان یک مساله اساسی و مهم در راستای تصمیم گیری مناسب مدیران و طراحان زنجیره تأمین درنظر گرفته می‌شود. در این مقاله، به منظور مقابله با این مهم ، یک زنجیره تأمین سه سطحی تحت تقاضای تصادفی با استفاده از دو مدل‌ غیرمتمرکز و هماهنگ پیشنهاد شده أکثر

عدم قطعیت در زنجیره تأمین به عنوان یک مساله اساسی و مهم در راستای تصمیم گیری مناسب مدیران و طراحان زنجیره تأمین درنظر گرفته می‌شود. در این مقاله، به منظور مقابله با این مهم ، یک زنجیره تأمین سه سطحی تحت تقاضای تصادفی با استفاده از دو مدل‌ غیرمتمرکز و هماهنگ پیشنهاد شده که در آن، افزایش سود هر یک از بازیگران زنجیره (تأمین کننده- تولید کننده- خرده فروش) مد نظر قرار گرفته است. در مدل غیرمتمرکز تحت تقاضای تصادفی مبتنی بر سناریو، خرده فروش و تولید کننده به طور جداگانه با در نظر گرفتن تقاضای حساس به CSR تصادفی مبتنی بر سناریو در مورد مقدار سفارش و سرمایه گذاری تصمیم می‌گیرند. یک قرارداد قیمت عمده فروشی با دو سطح قابل تنظیم برای متقاعد کردن سه نماینده برای ورود به طرح هماهنگی پیشنهاد شده است. با توجه به مقایسه‌ های انجام شده بین نتایج الگوریتم‌ها، مشخص شد که مدل هماهنگ نسبت به الگوریتم دیگر، عملکرد مناسب تری در کاهش هزینه‌های زنجیره و افزایش سود داشته است. به طور خاص می‌توان اذعان نمود که مدل هماهنگ در حدود 144.39 درصد نسبت به مدل غیرمتمرکز بهتر عمل کرده و توانسته سود زنجیره را افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2133 - ناب چابک سازی مکانیزم های اداری براساس برهم کنش عوامل در نقشه شناختی فازی(مورد مطالعه: شرکت آبفای تهران
Hamideh Kalantari Taher kalantari

هدف از این تحقیق ناب- چابک سازی مکانیزم های اداری شرکت آب و فاضلاب استان تهران براساس نحوه و میزان برهم کنش عوامل ناب- چابکی در مدل نقشه شناختی فازی می باشد. این پژوهش یک رویکرد فازی برای ناب - چابک سازی مکانیزم های اداری ارائه می نماید . روش تحقیق بکار گرفته شده تجربی أکثر

هدف از این تحقیق ناب- چابک سازی مکانیزم های اداری شرکت آب و فاضلاب استان تهران براساس نحوه و میزان برهم کنش عوامل ناب- چابکی در مدل نقشه شناختی فازی می باشد. این پژوهش یک رویکرد فازی برای ناب - چابک سازی مکانیزم های اداری ارائه می نماید . روش تحقیق بکار گرفته شده تجربی واز نوع مطالعه موردی می باشد. ابزارجمع آوری داده ها پرسشنامه بوده که با بهره گیری ازنظر اساتید و خبرگان حوزه آبفای تهران طراحی وسپس توزیع و جمع آوری گردید. تجزیه وتحلیل داده ها ابتدا با استفاده از نرم افزارآماری SPSS و در ادامه کار با استفاده از نرم افزار MATLAB صورت پذیرفت. نتایج احصاء شده از این تحقیق، گروه بندی عوامل ناب- چابک سازی مکانیزم های اداری شامل عوامل با قدرت رابطه ای بالا بعنوان متغیرهای پویا و عوامل با قدرت رابطه ای پائین بعنوان متغیر های ایستا، بر اساس نحوه و میزان برهم کنش آنها می باشد. این گروه بندی متغیرها علاوه براینکه می تواند در تصمیم سازی مدیران شرکت آبفای تهران جهت تمرکز بر ناب- چابک سازی مکانیزم های اداری بسیارحیاتی باشد، بلکه می تواند در شرکت های مشابه نیز کاربرد داشته باشد. همچنین این گروه بندی نیز می تواند در توسعه طرح ناب - چابک سازی مکانیزم های اداری بسیارکارآمد واثربخش باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2134 - ارائه مدلی جهت ارزیابی شاخص‌های چابکی پالایشگاه گاز فجر جم با رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری
Abbas Shoul Saeid Sadeghi

در بازارهای رقابتی و به سرعت در حال تغییر امروزی، تولید چابک یکی از قوی ترین ابزارها به منظور پاسخ گویی به تقاضاهای مشتریان است. سازمان‌های فعال در حوزه تولید در اثر میزان بالای رقابت، نیاز مشتریان مبنی بر شخصی‌سازی محصولات، فشار برای کاهش زمان تولید و سرعت بالای رشد فن أکثر

در بازارهای رقابتی و به سرعت در حال تغییر امروزی، تولید چابک یکی از قوی ترین ابزارها به منظور پاسخ گویی به تقاضاهای مشتریان است. سازمان‌های فعال در حوزه تولید در اثر میزان بالای رقابت، نیاز مشتریان مبنی بر شخصی‌سازی محصولات، فشار برای کاهش زمان تولید و سرعت بالای رشد فناوری‌های نوظهور؛ با تغییرات محیطی بالایی روبه‌رو هستند. لازمه بقای این سازمان‌ها در فضای پویا، استفاده از متدولوژی تولید و توسعه چابک جهت انطباق سریع تر فرآیندها و فعالیت‌های کسب‌و‌کار با محیط هست. در شرایط متغیر کنونی همگان دریافته اند تنها مزیت رقابتی سازمان ها در آینده این است که مدیران آن ها بیاموزند چگونه باید زودتر از رقبایشان یاد بگیرند و این همان مفهوم چابکی است. بسیاری از خبرگان چنین ادعا می‌کنند که موفق ترین سازمان-های آینده، آن هایی هستند که چابک ترند. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه مدلی به منظور شناسایی عوامل دخیل در چابکی پالایشگاه گاز فجر جم است. داده ها از مدیران و خبرگان پالایشگاه گاز فجر جم جمع آوری گردید. به منظور تحلیل داده ها از رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) استفاده و روابط میان معیارها مشخص شد. سپس با استفاده از تحلیل MICMAC میزان نفوذ و وابستگی هر یک از معیارها به دست آمد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که معیار کارکنان توانمند و چند مهارته با بیشترین قدرت نفوذ، عنوان تأثیرگذارترین معیار را به خود اختصاص داد. در پایان نیز برخی پیشنهادها و استراتژی های کاربردی برای مدیران فراهم شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2135 - تجربه‌زیسته دانش‌آموزان مدارس خاص از کمال‌گرایی: مطالعه کیفی پدیدارشناسی
سعید وزیری آزاده صادقیان محمد حسین فلاح

10.30495/ee.2022.1946210.1046

شناخت (شخصیت) کمال‌گرا و مشکلات مربوط به آن در بین دانش‌آموزان از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا هدف این پژوهش تدوین برنامه آموزشی مبتنی بر تجارب زیسته دانش‌آموزان کمال‌گرابود.جامعه آماری دانش‌آموزان کمال‌گرا مشغول به تحصیل در مدارس خاص ( مدارس خاص ترکیبی از دانش‌آموزان م أکثر

شناخت (شخصیت) کمال‌گرا و مشکلات مربوط به آن در بین دانش‌آموزان از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا هدف این پژوهش تدوین برنامه آموزشی مبتنی بر تجارب زیسته دانش‌آموزان کمال‌گرابود.جامعه آماری دانش‌آموزان کمال‌گرا مشغول به تحصیل در مدارس خاص ( مدارس خاص ترکیبی از دانش‌آموزان مدارس تیزهوشان، نمونه دولتی و غیر انتفاعی) استان یزد بودند که به صورت هدفمند ساده انتخاب شدند. فرایند نمونه گیری و مصاحبه ها تا زمان اشباع داده های نظری (15دانش‌آموز) ادامه یافت و مضامین اصلی تجربه‌ها از طریق روش کلایزی (Colaizzi) کشف شد. سپس بر اساس مضامین اصلی کشف شده به مطالعه مروری روش‌های آموزشی و درمانی مربوط به کمال گرایی پرداخته شد تا جلسات آموزشی ویژه کمال‌گرایی طراحی شود. در نهایت برنامه آموزشی طراحی شده با استفاده از روش گروه‌های کانونی متشکل از مشاوران تخصصی مدارس استان یزد مورد بررسی قرار گرفت. 9 مضمون اصلی، برتری جویی، افکار و احساسات منفی، انزوای اجتماعی، هدف‌گذاری، تجربه سرزنش، دستاوردهای مثبت، عدم اعتماد به نفس، مشکلات رفتاری، اهمال کاریو 19 مضمون فرعی به دست آمد. برنامه آموزشیمبتنی بر تجارب زیسته دانش آموزان کمال گرا در9 جلسهتدوین شد و این محتوای آموزشی بر اساس ترکیبی از مؤلفه های درمان شناختی- رفتاری و خود شفقت ورزی طراحی شد. از آنجا که برای طراحی این برنامه از تجارب دانش‌آموزان کمال‌گرا به عنوان مخاطبان اصلی و همچنین مطالعه مروری منابع علمی برای پاسخگویی به نیازهای آنان استفاده شده است و کلیه جلسات آموزشی مورد تأیید متخصصان مربوطه قرار گرفته، به این نتیجه می رسیم که برنامه طراحی شده از روایی محتوایی/ صوری قابل قبولی برخوردار است و می تواند در جهت برطرف کردن مشکلات کمال‌گرایی دانش‌آموزان مؤثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2136 - مدل سازی ساختاری رابطه بین رویکردهای تدریس و اهداف پیشرفت تحصیلی: تبیین نقش میانجی خوش بینی تحصیلی دانش آموزان
محمد حاجی زاد

10.30495/ee.2022.1951319.1061

پژوهش حاضر با هدف بررسی مدلسازی ساختاری رابطه بین رویکردهای تدریس و اهداف پیشرفت تحصیلی با نقش میانجی خوش بینی تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. این پژوهش کاربردی و روش توصیفی همبستگی از نوع تحلیل مسیر می باشد. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهرستان نکا أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی مدلسازی ساختاری رابطه بین رویکردهای تدریس و اهداف پیشرفت تحصیلی با نقش میانجی خوش بینی تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. این پژوهش کاربردی و روش توصیفی همبستگی از نوع تحلیل مسیر می باشد. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهرستان نکا به تعداد 2000 نفر در سال تحصیلی 1400 - 1399 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه برحسب جدول کرجسی و ومورگان 317 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر اساس پایه تحصیلی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های استاندارد رویکردهای تدریس معلمان کدیور، اهداف پیشرفت میگلی و خوش بینی تحصیلی توسط قاسمی بود. روایی صوری پرسشنامه ها با توجه به استاندارد بودن، توسط استاد راهنما و استاد مشاور مورد تأیید واقع شد. پایایی پرسشنامه ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای رویکردهای تدریس کدیور (1399) 89 %، اهداف پیشرفت میگلی(2000)81 % وخوش بینی تحصیلی قاسمی( 1397) 86 % به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها توسط روش آمار توصیفی(جداول فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد)و آماراستنباطی ( ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری SEMتوسط نرم افزار SPSS22) و Smart PLS ) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد بین مؤلفه های رویکردهای تدریس با اهداف پیشرفت در دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین مؤلفه های رویکردهای تدریس با خوش بینی تحصیلی در دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین مؤلفه های خوش بینی تحصیلی با اهداف پیشرفت در دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و همچنین دیگر یافته های پژوهش نشان داد بین رویکردهای تدریس و اهداف پیشرفت با نقش میانجی خوش بینی تحصیلی در دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2137 - بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش و استفاده از برنامه‌های کاربردی واقعیت افزوده در آموزش در چارچوب همه‌گیری کووید-19
یزدان شیرمحمدی افسانه عبدالهی آمنه کمالی سروستانی

10.30495/ee.2023.1992079.1193

مقدمه و هدف: واقعیت افزوده و واقعیت مجازی به عنوان فناوری‌های هوشمند و دیجیتالی در نظر گرفته می‌شوند که تأثیر خود را در بسیاری از صنایع و محیط‌ها بر جای گذاشته‌اند. از سوی دیگر، همه‌گیری کووید 19 یک سری مسائل و چالش‌ها را برای آموزش گردشگری ایجاد می‌کند. آموزش از طریق و أکثر

مقدمه و هدف: واقعیت افزوده و واقعیت مجازی به عنوان فناوری‌های هوشمند و دیجیتالی در نظر گرفته می‌شوند که تأثیر خود را در بسیاری از صنایع و محیط‌ها بر جای گذاشته‌اند. از سوی دیگر، همه‌گیری کووید 19 یک سری مسائل و چالش‌ها را برای آموزش گردشگری ایجاد می‌کند. آموزش از طریق واقعیت افزوده و واقعیت مجازی اهمیت زیادی پیدا کرده است. صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع خدماتی، رقابت تنگاتنگی را درمقایسه با سایرصنایع وخدمات در جهان تجربه می‌کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش و استفاده از برنامه‌های کاربردی واقعیت افزوده و واقعیت مجازی در آموزش گردشگری در چارچوب همه‌گیری کووید-19 انجام گردید. روش شناسی پژوهش: روش تحقیق این مطالعه کمی و توع تحلیل داده‌ها استفاده از معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش هم خبرگان آموزش در حوزه واقعیت افزوده می‌باشند. ایده اولیه این پژوهش و ابعاد و گوی‌های آن از مدل تحقیق بارتا (2023) گرفته شده که تغیرات و نوآوری در مدل مذکور انجام شده است. ابزار پژوهش نیز پرسشنامه محقق ساخته با منابع معتبر است. مدل مفهومی نهایی طراحی شده، با استفاده از معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS برآورد شد. یافته ها: بر اساس نتایج مدلسازی معادلات ساختاری، سودمندی، سهولت، انگیزه لذت، ارزش درک شده قیمت و کیفیت درک شده به ترتیب به مقدار 560/0، 485/0، 303/0، 677/0 و 444/0 بر نگرش استفاده از برنامه‌های کاربردی واقعیت افزوده و واقعیت مجازی در آموزش گردشگری تاثیرگذار هستند. بحث و نتیجه گیری: بنابراین، ارزش درک شده قیمت نسبت به سایر عوامل شناسایی شده تاثیر بیش‌تری بر نگرش و پذیرش استفاده از برنامه‌های کاربردی واقعیت افزوده و واقعیت مجازی در آموزش گردشگری در دوران کووید-19 دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2138 - اثر یادگیری جاذبه‌های گردشگری از طریق بازی‌وار سازی(مورد مطالعه: کودکان دبستانی شهر تبریز)
یزدان شیرمحمدی ایرج چوبدار آمنه کمالی سروستانی

10.30495/ee.2023.1980374.1158

مقدمه و هدف: روش‌های آموزشی متداول به دلیل تحولات و پیشرفت‌های علمی و تکنولوؤیکی عصر حاضر و افزایش آگاهی عمومی و ضریب هوشی کودکان و نوجوانان دیگر پاسخگوی آموزش مؤثر و قابل جذب برای مخاطبان نیست بنابر این استفاده از تکنولوژی‌های نوینی که از راه‌کارهای جدید استفاده نمایند أکثر

مقدمه و هدف: روش‌های آموزشی متداول به دلیل تحولات و پیشرفت‌های علمی و تکنولوؤیکی عصر حاضر و افزایش آگاهی عمومی و ضریب هوشی کودکان و نوجوانان دیگر پاسخگوی آموزش مؤثر و قابل جذب برای مخاطبان نیست بنابر این استفاده از تکنولوژی‌های نوینی که از راه‌کارهای جدید استفاده نمایند بسیار ضروری به نظر می‌رسید. روش شناسی پژوهش: در این تحقیق به بررسی یکی از روش‌های نوین آموزشی عصر حاضر در آموزش جاذبه‌ها و برند مقاصد گردشگری و با استفاده از تکنیک‌های بازی‌وارسازی و طراحی بازی‌های کمک آموزشی جذاب با جاذبه‌های بصری و دیگر مزایای بازی مانند(انگیزه، رضایت، درگیری و تعامل و ...) به کودکان و نوجوانان پرداخته شده. است. محاسبات آماری پژوهش حاضر از طریق روش تحلیل عاملی اکتشافی و بررسی فرضیه‌های آن بر اساس روش تحلیل مسیر و نرم افزارهای مربوطه انجام گردیده، جامعه آماری آن از میان 384 معلمان مربیان و خبرگان آموزشی و با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه انتخاب شده و برای تعیین اعتبار محتوایی و روایی پرسشنامه و نتایج مصاحبه‌ها نیز ضمن استفاده از خود مربیان مدارس در تفهیم و ثبت پاسخ مخاطبان استفاده گردیده همچنین از نظر خبرگان و متخصصین گردشگری و پژوهشگران نظام‌های آموزشی نیز استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم افزار SPSS 26 انجام گرفت. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که ما‌بین آموزش از طریق بازی‌وار سازی و فاکتورهای تأثبر گذار بر آن مانند انتظار عملکرد، امید به تلاش، نفوذ اجتماعی و تسهیل شرایط در راستای آموزش مفاهیم و جاذبه‌های گردشگری منتج به آگاهی از برند و در نهایت طنین برند اثر مثبت و معنی‌داری وجود داشت و بازی‌های کامپیوتری سطح یادگیری کودکان را تا حد قابل توجهی افزایش داده‌ و به عنوان یک عنصر حیاتی، در پیش‌برد اهداف آموزشی و یادگیری و رشد شناختی و اجتماعی کودکان، به ویژه آموزش مفاهیم، جاذبه‌ها و برند مقصد شهر گردشگری بیش از اطلاعات بدست آمده از روخوانی و تکالیف درسی آنان تأثیر گذار بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2139 - الگوی تحلیل مسیر روابط بین نوعدوستی، نگرش ها و باورها با رفتار اجتماعی مطلوب در بین دانشجویان دختر
رضیه بابا صفری ایلناز سجادیان محمدعلی نادی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین نوعدوستی، نگرش ها و باورها با رفتار اجتماعی مطلوب مبتنی بر تحلیل مسیر در بین دانشجویان دختر شهر اصفهان بود. این پژوهش همبستگی و جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دختر دانشگاههای آزاد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در زمستان أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین نوعدوستی، نگرش ها و باورها با رفتار اجتماعی مطلوب مبتنی بر تحلیل مسیر در بین دانشجویان دختر شهر اصفهان بود. این پژوهش همبستگی و جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دختر دانشگاههای آزاد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در زمستان 1394 بود. با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای مبتنی بر سهم، 378 دانشجوی دختر انتخاب شدند. آزمودنی ها به ابزارهای پژوهش، شامل رفتار اجتماعی مطلوب جهانی راشتون و همکاران(1981)، باورهای عادلانه نسبت به جهان، خود و دیگران که شامل 3 زیر مقیاس باورهای عادلانه عمومی دالبرت و همکاران(1987)، باورهای دنیای عادلانه جهانی لایپکوس(1991) و باورهای دنیای ناعادلانه دالبرت و همکاران(2001) و پرسشنامه گرایشهای اجتماعی مطلوب تجدید نظر شده کارلو و همکاران(2003) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بین نوعدوستی، نگرش کمک نسبت به دیگران، نگرش کمک نسبت به امور خیریه، باورهای عادلانه عمومی، باورهای عادلانه جهانی و باورهای ناعادلانه با رفتارهای اجتماعی مطلوب رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. بعلاوه نتایج تحلیل مسیر مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری نیز از اثر مستقیم نوعدوستی بر نگرش ها، باورهای عادلانه جهانی و رفتارهای اجتماعی مطلوب و اثر غیر مستقیم نوعدوستی بر باورهای عادلانه عمومی، ناعادلانه جهانی و رفتارهای اجتماعی مطلوب حمایت کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2140 - مدل یابی معادلات ساختاری رابطه ابعاد سرمایه روان‌شناختی و سرسختی ذهنی کارکنان شهرداری بجنورد
هاجر الهی بهرنگ اسماعیلی شاد

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد سرمایه روان‌شناختی و سرسختی ذهنی کارکنان شهرداری بجنورد میباشد. پژوهش حاضر توصیفی و ازنوع همبستگی بود. جامعه آماری تمامی کارکنان شهرداری بجنورد به تعداد 220 نفر بودند که طبق جدول کرجسی– مورگان از میان آنها 155 نفر با روش نمونه گیری أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد سرمایه روان‌شناختی و سرسختی ذهنی کارکنان شهرداری بجنورد میباشد. پژوهش حاضر توصیفی و ازنوع همبستگی بود. جامعه آماری تمامی کارکنان شهرداری بجنورد به تعداد 220 نفر بودند که طبق جدول کرجسی– مورگان از میان آنها 155 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده‌ها توسط دو پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی لوتانز (2007) و سرسختی لانگ و گولت (1989) جمع‌آوری‌شد. پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب (89/0) و (84/0) برآورد گردید و روایی پرسشنامه‌ها از نوع صوری و محتوایی بود. برای تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها از نرم‌افزار Lisrel نسخه 8 استفاده شد. نتیجه معادلات ساختاری برای فرضیه اصلی نشان داد با توجه به مقدار ضریب مسیر بدست‌آمده 72/0 و معناداری 73/5 بین سرمایه روان‌شناختی و سرسختی ذهنی رابطه معناداری وجود دارد. مقادیر ضریب مسیر میان خودکارآمدی و سرسختی ذهنی کارکنان 49/0 و آماره تی برای این ضریب نیز 67/6 حاصل شد که نشان داد بین خودکارآمدی و سرسختی ذهنی رابطه مثبت معناداری برقرار است. ضریب مسیر میان امیدواری و سرسختی ذهنی کارکنان 64/0 بدست‌آمد. آماره تی برای این رابطه 97/6 نشان داد بین امیدواری و سرسختی ذهنی رابطه مثبت معناداری برقرار است. مقدار ضریب مسیر میان تاب‌آوری و سرسختی ذهنی کارکنان 50/0 و مقدار تی برای این ضریب، 50/5 نشان‌دهنده رابطه مثبت معنادار بین تاب‌آوری و سرسختی ذهنی کارکنان بود. در نهایت ضریب مسیر رابطۀ بین خوش‌بینی و سرسختی ذهنی کارکنان 73/0 و مقدار آمار تی 17/7 نشان داد بین خوش‌بینی و سرسختی ذهنی کارکنان رابطه مثبت معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2141 - اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان (اعتماد اجتماعی، تاکید تحصیلی و احساس هویت)
فرشته هاشمی فریبرز درتاج نورعلی فرخی بیتا نصرالهی

مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان (اعتماد اجتماعی، تاکید تحصیلی و احساس هویت) انجام شد. این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان دختر پایه هشتم منطقه أکثر

مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان (اعتماد اجتماعی، تاکید تحصیلی و احساس هویت) انجام شد. این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان دختر پایه هشتم منطقه یک تهران در سال تحصیلی 97-1396 بودند. مجموعا 40 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه مساوی آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 75 دقیقه‌ای برنامه ذهن‌آگاهی را آموزش دید و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسشنامه خوش‌بینی تحصیلی (اسچنن-موران و همکاران، 2013) بود. داده‌ها با روش آزمون‌های تی و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم‌افزار SPSS نسخه بیستم تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که گروه‌های آزمایش و کنترل در مرحله پیش‌آزمون از نظر مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی یعنی اعتماد اجتماعی، تاکید تحصیلی و احساس هویت تفاوت معناداری نداشتند (05/0P>)، اما در مرحله پس‌آزمون از نظر مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی تفاوت معناداری داشتند (001/0P<). این طور که آموزش ذهن‌آگاهی باعث افزایش مولفه‌های خوش‌بینی تحصیلی یعنی اعتماد اجتماعی، تاکید تحصیلی و احساس هویت شد (001/0P<). بر اساس نتایج می‌توان گفت که آموزش ذهن‌آگاهی باعث افزایش خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان و مولفه‌های آن می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2142 - مقایسه عزت‌نفس و مشکلات بین‌فردی دانشجویان پزشکی مبتلا به اختلال خودشیفته ناسازگار، خودشیفته سازگار و عادی
سهیلا ارجمند حسن میرزاحسینی مجید ضرغام حاجبی

مقدمه: مطالعه حاضر با هدف مقایسه عزت‌نفس و مشکلات بین‌فردی دانشجویان پزشکی مبتلا به اختلال خودشیفته ناسازگار، خودشیفته سازگار و عادی انجام گرفت. روش کار: روش پژوهش علّی- مقایسه‌ای بود. از جامعه دانشجویان علوم پزشکی دانشگاه‌ آزاد اسلامی شهر تهران، 210 فرد به روش نمونه‌گی أکثر

مقدمه: مطالعه حاضر با هدف مقایسه عزت‌نفس و مشکلات بین‌فردی دانشجویان پزشکی مبتلا به اختلال خودشیفته ناسازگار، خودشیفته سازگار و عادی انجام گرفت. روش کار: روش پژوهش علّی- مقایسه‌ای بود. از جامعه دانشجویان علوم پزشکی دانشگاه‌ آزاد اسلامی شهر تهران، 210 فرد به روش نمونه‌گیری دردسترس به عنوان نمونه انتخاب و بر مبنای ارزیابی دو پرسشنامه سیاهه خودشیفتگی آسیب‌شناختی (PNI) و مقیاس شخصیت خودشیفتگی (NPI) در سه گروه 70 نفره خودشیفتگی سازگار، خودشیفتگی ناسازگار و فاقد خودشیفتگی قرار گرفتند. جهت سنجش متغیرهای موردنظر از پرسشنامه‌های مقیاس عزت‌نفس روزنبرگ (RSES) و مقیاس مشکلات بین‌فردی 32 سؤالی (IIP-32) استفاده و در نهایت تجزیه و تحلیل داده‌ها به روش تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی توکی انجام شد. نتایج: نتایج نشان داد عزت‌نفس در هر سه گروه تفاوت معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند (05/0p <) و عزت‌نفس در گروه خودشیفته سازگار بیشتر از دو گروه دیگر گزارش شده است. همچنین تمامی ابعادهای مشکلات بین‌فردی در هر سه گروه تفاوت معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند (05/0p <). نتیجه‌گیری: خودشیفتگی ناسازگار می‌تواند بر عزت‌نفس و مشکلات بین‌فردی دانشجویان علوم پزشکی تأثیر منفی بگذارد. ویژگی‌هایی همچون عدم اعتماد به دیگران، عدم بیان مستقیم احساسات، عدم همدلی و نادید گرفتن احساسات دیگران در افراد خودشیفته ناسازگار با کم بودن میزان حمایت‌گری و مشارکت همخوانی دارد. افراد با ویژگیهای خودشیفتگی ناسازگار از حضور در جمع فقط به عنوان ابزاری برای ایجاد احساس برتری و تسلط در خود استفاده می‌نمایند، در تصمیمات مهم زندگی تابع دیگران نبوده و بدون توجه به تأثیری که بر دیگران بر جای میگذارند خود را ابراز می‌نمایند. در اصل وجود رگه‌های خودشیفتگی در حد سازگار و ناسازگار باعث ایجاد مشکلات بین‌فردی در مقیاس حمایت‌گری و مشارکت می‌شود. چرا که احساس استحقاق و برتری، فقدان همدلی، ناتوانی در ایجاد و حفظ پیوندهای گرم و عاطفی با دیگران و عدم جهت‌گیری اشتراکی نسبت به روابط موجب می‌شود تا پیش‌نیازهای برقراری روابط سالم بین‌فردی در این افراد دچار آسیب گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2143 - اثربخشی طرحواره درمانی بر بهزیستی روانی (هیجانی، روانشناختی و اجتماعی) مادران دارای فرزند اوتیسم شهرستان گرگان
سیدمرتضی سیادت افسانه خواجوند خوشلی حمزه اکبری

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی طرحواره درمانی بر بهزیستی روانی (هیجانی، روانشناختی و اجتماعی) مادران دارای فرزند اوتیسم انجام شد. این پژوهش نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش مادران دارای فرزند اوتیسم شهرستان گرگان در سال أکثر

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی طرحواره درمانی بر بهزیستی روانی (هیجانی، روانشناختی و اجتماعی) مادران دارای فرزند اوتیسم انجام شد. این پژوهش نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش مادران دارای فرزند اوتیسم شهرستان گرگان در سال 1396 بودند. از میان اعضای جامعه 30 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی با کمک قرعه‌کشی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه‌ای با روش طرحواره درمانی آموزش دید. ابزار پژوهش پرسشنامه بهزیستی روانی (کییز و ماگیار-مو، 2003) بود. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین گروه‌ها از نظر متغیرهای بهزیستی هیجانی، روانشناختی و اجتماعی تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر طرحواره درمانی باعث افزایش بهزیستی هیجانی، روانشناختی و اجتماعی مادران دارای فرزند اوتیسم شد (001/0P تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2144 - رابطه روان‌رنجورخویی، انطباق‌پذیری و وظیفه‌شناسی اجتماعی با فرسودگی شغلی با توجه به نقش تعدیل‌کنندگی سرسختی روان‌شناختی در کارکنان اقماری شرکت ملی حفاری ایران
راضیه زابل زاده باغبان سمیه اسماعیلی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین روان‌رنجورخویی، انطباق‌پذیری و وظیفه‌شناسی با فرسودگی شغلی و نقش تعدیل‌کنندگی سرسختی روان‌شناختی در کارکنان اقماری شرکت ملی حفاری ایران بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع طرح همبستگی است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل تمامی کارکنان اقماری شرکت م أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین روان‌رنجورخویی، انطباق‌پذیری و وظیفه‌شناسی با فرسودگی شغلی و نقش تعدیل‌کنندگی سرسختی روان‌شناختی در کارکنان اقماری شرکت ملی حفاری ایران بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع طرح همبستگی است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل تمامی کارکنان اقماری شرکت ملی حفاری ایران در سال 1397 بود که از این بین 161 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه‌های ویژگی‌های شخصیتی نئو (کاستا و مک‌کری، 1992)، سرسختی روان‌شناختی (کیامرثی، 1376) و فرسودگی شغلی (مسلچ، 1982) را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل رگرسیون و با کمک نرم‌افزار SPSS-22 انجام گرفت. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که بین روان‌رنجورخویی و فرسودگی شغلی رابطه‌ی مثبت و معنی‌داری وجود دارد. بین انطباق‌پذیری و وظیفه‌شناسی با فرسودگی شغلی نیز رابطه‌ی منفی و معنی‌داری وجود دارد. همچنین، سرسختی روان‌شناختی توانست رابطه‌ی میان متغیرهای پیش‌بین و فرسودگی شغلی را تعدیل کند. واژگان کلیدی: روان‌رنجورخویی، انطباق‌پذیری، وظیفه‌شناسی، سرسختی روان‌شناختی، فرسودگی شغلی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2145 - تجربه زیسته الگوی مدیریت رفتار اقتدارگرایی مددجویان زندانهای شیراز
ژیلا رستگاری نیا علیرضا قاسمی زاده امین باقری کراچی

یکی از گرایشهای قوی در انسان، اقتدارگرایی یا قدرت طلبی است که از نخستین سالهای زندگی کودک در انسان ظهور می‌کند و به اندازه ای که زمینه قدرت نمایی برای طفل فراهم باشد، این گرایش در او فعال می‌شود و اعمال ورفتارش را جهت می‌دهد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر تبیین الگوی مدیری أکثر

یکی از گرایشهای قوی در انسان، اقتدارگرایی یا قدرت طلبی است که از نخستین سالهای زندگی کودک در انسان ظهور می‌کند و به اندازه ای که زمینه قدرت نمایی برای طفل فراهم باشد، این گرایش در او فعال می‌شود و اعمال ورفتارش را جهت می‌دهد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر تبیین الگوی مدیریت رفتار اقتدارگرایی در بین زندانیان بود. یکی از گرایشهای قوی در انسان، اقتدارگرایی یا قدرت طلبی است که از نخستین سالهای زندگی کودک در انسان ظهور می‌کند و به اندازه ای که زمینه قدرت نمایی برای طفل فراهم باشد، این گرایش در او فعال می‌شود و اعمال ورفتارش را جهت می‌دهد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر تبیین الگوی مدیریت رفتار اقتدارگرایی در بین زندانیان بودپژوهش حاضر با رویکرد کیفی به روش تحلیل مضمون بوده و با استفاده از نمونه گیری هدفمند انجام شد.. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده و جمع آوری داده ها تا حدی ادامه یافت که اشباع نظری داده ها حاصل گردید. با بهره گیری از روش تحلیل مضمون ،با 24نفر از مددجویان زندان عادل آباد شیراز انجام شد، که مشتمل بر، مضمون پایه شامل 54 مفهوم و مضمون سازماندهنده شامل 3 مولفه و مضمون اصلی شامل 1 مولفه عمده است.اعتبار یابی از روش قابلیت انتقال پذیری،قابلیت اطمینان پذیری،قابلیت باورپذیری وقابلیت تاییدپذیری صورت گرفت. یافته ها منجر به استخراج چندین نمایه شد که بیانگر تجارب مشارکت کنندگان از پیامدهای اقتدارگرایی می باشد که شامل سبکهای خانواده ،الگوی تربیتی خانواده و محیط زندان بودکه نتیجه بدست آمده چنین بود که عوامل خانوادگی ،ساختار الگوی مثبت و منفی خانواده ، سبکهای تربیتی خانواده وضعیت ساختاری و بافت زندان بر گرایش افراد به اقتدارگرایی موثربوده و می تواند صدمات جدی بر کل سیستم خانواده ،محیط زندگی و حتی پیکره اجتماع وارد کند. نابهنجا بودن موقعیت فردی به عنوان مضمون پایه پژوهش حاضر گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2146 - مقایسه رفتار درمانی دیالکتیک با درمان یکپارچه‌نگر در تنظیم هیجان و مکانیسم‌های دفاعی در کاهش استفاده پاتولوژیک از اینترنت
مایده معین الدینی فرح لطفی کاشانی عبدااله شفیع ابادی

هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه رفتار درمانی دیالکتیک با درمان یکپارچه‌نگر در تنظیم هیجان و مکانیسم‌های دفاعی در کاهش استفاده پاتولوژیک از اینترنت بود. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه آماری شامل همه دانش‌آموزان مقطع دبی أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه رفتار درمانی دیالکتیک با درمان یکپارچه‌نگر در تنظیم هیجان و مکانیسم‌های دفاعی در کاهش استفاده پاتولوژیک از اینترنت بود. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه آماری شامل همه دانش‌آموزان مقطع دبیرستان منطقه یک شهر تهران بود که در سال 1397-1396 مشغول به تحصیل بودند که از بین آنها افرادی که در تست اعتیاد به اینترنت نمره بالایی کسب کرده بودند، 60 دانش‌آموز به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش و گواه (هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند. پرسشنامه اعتیاد به اینترنت (یانگ، 1999)، تنظیم هیجان گراس و جان (2003) و سبک های دفاعی (اندروز، سینگ و بوند ، 1993) به عنوان پیش آزمون و پس آزمون برای هر دو گروه به کار گرفته شد. سپس هر دو گروه آزمایش، 8 جلسه 90 دقیقه‌ای (هفته ای یک جلسه) درمان یکپارچه‌نگر و رفتار درمانی دیالکتیک دریافت کردند ولی گروه گواه در لیست انتظار قرار گرفت. نتایج تحلیل آماری به روش مانکوا نشان داد که هر دو درمان دیالکتیک و درمان یکپارچه‌نگر در کاهش اعتیاد به اینترنت شرکت کنندگان پژوهش نسبت به گروه گواه اثربخش‌ بوده ولی بین دو درمان تفاوت معناداری وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2147 - مقایسه سبکهای تبادل اجتماعی و جامعه پسندی در میان بیماران مبتلا به سرطان گوارش و قلبی وگروه عادی
مجید صفاری نیا مهدی خلیلی

چکیدههدف: در پژوهش حاضر، مقایسه تاثیرات جامعه پسندی رفتار و سبک تبادل اجتماعی در بیماران سرطانی و قلبی با افراد عادی بود. روش: جامعه پژوهش شامل بیماران مبتلا به سرطان که به مطب پزشکان متخصص آنکولوژی و متخصص قلب مراجعه کرده بودند؛ می باشد که به صورت تصادفی 90 نفر انتخاب أکثر

چکیدههدف: در پژوهش حاضر، مقایسه تاثیرات جامعه پسندی رفتار و سبک تبادل اجتماعی در بیماران سرطانی و قلبی با افراد عادی بود. روش: جامعه پژوهش شامل بیماران مبتلا به سرطان که به مطب پزشکان متخصص آنکولوژی و متخصص قلب مراجعه کرده بودند؛ می باشد که به صورت تصادفی 90 نفر انتخاب و آنها را به طور تصادفی در 3 گروه 30 تایی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی(تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی) استفاده گردید. افراد به پرسشنامه های سبک تبادل اجتماعی لیبمن(2011) و جامعه پسندی پنر(2002) پاسخ دادند. یافته ها: بیانگر این بود که بین سبک تبادل اجتماعی افراد مبتلا به بیماری قلبی و سرطان با افراد عادی تفاوت معناداری وجود ندارد. اما بین جامعه پسندی افراد مبتلا به بیماری قلبی و سرطان با افراد عادی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: با شناخت ویژگی جامعه پسندی و اثرات منفی آن، و شناخت سبک تبادل اجتماعی مطلوب، می توان گامی در جهت بهبودی بیماران مزمن مبتلا به سرطان دستگاه گوارش و بیماران قلبی برداشت.واژه های کلیدی:سبک تبادل اجتماعی، جامعه پسندی، سرطان دستگاه گوارش و بیماری قلبی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2148 - پیش‌بینی تمایل به طلاق بر اساس نیاز به عشق و بقا، آگاهی جنسی و کمال‌گرایی جنسی در زوجین متقاضی طلاق
فیض‌اله رحیمی حمید آتش‌پور محسن گل‌پرور

هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی تمایل به طلاق بر اساس نیاز به عشق و بقا، آگاهی جنسی و کمال‌گرایی جنسی در زوجین متقاضی طلاق بود. این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش زوجین متقاضی طلاق شهر اصفهان در سال‌های 98-1397 بودند. نمونه پژوهش 670 نفر بود که با روش نمونه‌گیری د أکثر

هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی تمایل به طلاق بر اساس نیاز به عشق و بقا، آگاهی جنسی و کمال‌گرایی جنسی در زوجین متقاضی طلاق بود. این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش زوجین متقاضی طلاق شهر اصفهان در سال‌های 98-1397 بودند. نمونه پژوهش 670 نفر بود که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از زیرمقیاس‌های عشق و بقا از مقیاس نیازهای اساسی روان‌شناختی (سالاری و صاحبی، 1383)، مقیاس آگاهی جنسی (اسنل و همکاران، 1991)، زیرمقیاس کمال‌گرایی جنسی از سیاهه باروهای ارتباطی (ایدلسون و اپستاین، 1982) و پرسشنامه محقق‌ساخته تمایل به طلاق استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که نیاز به عشق و آگاهی جنسی با تمایل به طلاق رابطه منفی و معنادار و کمال‌گرایی جنسی با تمایل به طلاق رابطه مثبت و معنادار داشتند (05/0P). همچنین، نیاز به عشق، آگاهی جنسی و کمال‌گرایی جنسی به‌طور معناداری توانستند 3/13 درصد از تغییرات تمایل به طلاق در زوجین متقاضی طلاق را پیش‌بینی کنند (05/0P تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2149 - پیش بینی سبک های حل مسئله اجتماعی براساس ابعاد سرمایه روانشناختی در دانشجویان
مجید صفاری نیا محسن زالی زاده

چکیده:هدف از این پژوهش، بررسی پیش‌بینی سبک‌های حل مسئله اجتماعی بر اساس ابعاد سرمایه روانشناختی در دانشجویان بود. مطالعه حاضر مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه شهیدچمران در نیمسال اول تحصیلی 97-96 تشکیل دادند. 390 نفر به أکثر

چکیده:هدف از این پژوهش، بررسی پیش‌بینی سبک‌های حل مسئله اجتماعی بر اساس ابعاد سرمایه روانشناختی در دانشجویان بود. مطالعه حاضر مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه شهیدچمران در نیمسال اول تحصیلی 97-96 تشکیل دادند. 390 نفر به عنوان نمونه با استفاده از روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد. گردآوری داده ها از طریق مقیاس های سرمایه روانشناختی لوتانز و همکاران، (2007) با هنجاریابی بهادری خسروشاهی و همکاران (1391) میزان پایایی کل مقیاس بر اساس آلفای کرونباخ 85/0، و سبک های حل مسئله اجتماعی دزوریلا و همکاران،(2002) با هنجاریابی مخبری، و همکاران (1389)، میزان پایایی کل مقیاس بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 85/0 گزارش شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام در نرم افزار SPSS-18 تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بین جهت گیری مثبت به مسئله و حل مسئله منطقی با متغیرهای خودکارآمدی، امید، تاب آوری و خوش‌بینی رابطه معنادار مثبت، بین جهت گیری منفی به مسئله با خودکارآمدی، امید، تاب آوری و خوش‌بینی رابطه معنادار منفی، سبک تکانشگری/بی احتیاطی با خودکارآمدی رابطه معنادار منفی، سبک اجتنابی نیز با خودکارآمدی، امید، خوش‌بینی رابطه معنادار منفی داشت. همچنین به ترتیب جهت گیری مثبت به مسئله 32/. درصد، جهت گیری منفی 31/. درصد، سبک حل مسئله منطفی 47/. درصد، سبک تکانشگری/بی احتیاطی 22/. درصد، سبک اجتنابی 37/. توانستند تغییرات سرمایه روانشناختی دانشجویان را پیش بینی کنند ( 05/0p < ). می توان گفت افرادی که از سرمایه روانشناختی بالاتری برخوردارند توانایی بیشتری برای حل مسائل اجتماعی از خود نشان می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2150 - پیش‌بینی اختلال نافرمانی مقابله‌ای بر اساس سبک‌های فرزندپروری، صفات شخصیتی و ویژگی کمال‌گرایی والدین
صادق تقی لو رقیه عبدالمحمدی محسن جدیدی

هدف پژوهش حاضر، پیش بینی اختلال نافرمانی مقابله ای بر اساس سبک های فرزندپروری، صفات شخصیتی و ویژگی کمال گرایی والدین بود. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان 7 تا 10 سال شهر تهران در سال تحصیلی 1 أکثر

هدف پژوهش حاضر، پیش بینی اختلال نافرمانی مقابله ای بر اساس سبک های فرزندپروری، صفات شخصیتی و ویژگی کمال گرایی والدین بود. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان 7 تا 10 سال شهر تهران در سال تحصیلی 1398 بودند. تعداد 250 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پژوهش پرسشنامه های علائم مرضی کودکان (گادو و اسپرافکین، 1994)، سبک های فرزندپروری (بامریند، 1991)، صفات شخصیتی نئو (مک کری و کاستا، 1992) و کمالگرایی (فراست و همکاران، 1990) بود. پایایی پرسشنامه‌ها با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقدار آن برای هر چهار پرسشنامه بالای 0.7 به‌دست آمد. همین‌طور از روایی محتوا به‌منظور آزمون روایی پرسشنامه استفاده شد، که برای این منظور پرسشنامه‌ها به تأیید متخصصین مربوطه رسید. تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از اجرای پرسشنامه‌ها از طریق نرم افزار spss-22 در دو بخش توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه) انجام پذیرفت. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد سبک فرزندپروری مستبدانه. 17% و روان آزرده خویی می تواند 24% به صورت مثبت و معنا دار، متغیر برون گرایی و سازش پذیری به ترتیب 19% و 23% به صورت منفی و معنادار، همچنین نگرانی درباره اشتباهات، شک درباره اعمال، انتقادگری والدینی و استانداردهای شخصی به ترتیب 13%، 24%، 34% و 28% به صورت مثبت و معنادار قادر به پیش بینی متغیر نافرمانی مقابله ای هستند (0.05>P). بنابراین بر اساس یافته های پژوهش حاضر، نافرمانی مقابله ای در کودکان با سبک های فرزندپروری، صفات شخصیتی و ویژگی کمال گرایی والدین رابطه دارد و می تواند توسط آن پیش بینی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2151 - تدوین مدل علّی رضایت تحصیلی بر اساس خود باوری تحصیلی و خوش بینی تحصیلی با میانجی‌گری راهبردهای فراشناختی و اثربخشی آن بر خود شکوفایی تحصیلی دانش‌آموزان پسر دوره اول متوسطه شهر همدان
غلامرضا ابراهیم‌زاده هوشنگ جدیدی یحیی یاراحمدی امید مرادی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تدوین مدل علّی رضایت تحصیلی براساس خودباوری تحصیلی و خوش‌بینی تحصیلی با میانجی‌گری راهبردهای فراشناختی و اثربخشی آن بر خودشکوفایی تحصیلی دانش‌آموزان پسر دوره اول متوسطه شهر همدان انجام شد. این پژوهش در دو مرحله انجام شد. روش پژوهش در مرحله اول تو أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی تدوین مدل علّی رضایت تحصیلی براساس خودباوری تحصیلی و خوش‌بینی تحصیلی با میانجی‌گری راهبردهای فراشناختی و اثربخشی آن بر خودشکوفایی تحصیلی دانش‌آموزان پسر دوره اول متوسطه شهر همدان انجام شد. این پژوهش در دو مرحله انجام شد. روش پژوهش در مرحله اول توصیفی از نوع همبستگی بود مرحله دوم از روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، در مطالعه اول بر اساس جدول مورگان 338 نفر به عنوان حجم نمونه آماری انتخاب گردید و در مطالعه دوم با روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای تعداد 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) انتخاب شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه تحت آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل آموزشی را دریافت نکردند. ابزارهای پژوهش در این تحقیق شامل پرسشنامه استاندارد رضایت از تحصیل (لنت، 2017)، پرسشنامه خودباوری تحصیلی (آزادی، 1394)، پرسشنامه خوش‌بینی تحصیلی (اسچننموران و همکاران، 2018)، پرسشنامه خودشکوفایی تحصیلی (سیلسون و سالاسی، 2003) و پرسشنامه راهبردهای فراشناختی (کرمی، 1394) بود. در این تحقیق جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. لازم به ذکر است این تحلیل‌ها با کمک نرم‌افزارهای SPSS و AMOS نسخه 23 در سطح خطای 05/0 انجام گرفت. یافته‌ها نشان داد خودباوری تحصیلی و خوش‌بینی تحصیلی با راهبردهای فراشناختی و رضایت تحصیلی ارتباط علّی معناداری دارند. همچنین مشخص گردید که ارتباط علی بین راهبردهای فراشناختی و رضایت تحصیلی معنادار است. سرانجام نتایج تأیید کننده نقش میانجی راهبردهای فراشناختی در ارتباط بین متغیرهای مذکور بود. همچنین نتایج نشان داد برنامه آموزشی تدوین شده بر اساس رضایت تحصیلی بر میزان خودشکوفایی تحصیلی دانش‌آموزان اثربخش است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2152 - پیش‌بینی بالندگی اجتماعی بر اساس اعتماد اجتماعی و خوش‌بینی در اعضای هیأت‌علمی
سیدنعمت‌الله کمالی کار سالاری فرشیده ضامنی

هدف این پژوهش پیش‌بینی بالندگی اجتماعی بر اساس اعتماد اجتماعی و خوش‌بینی در اعضای هیأت‌علمی بود. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش اعضای هیأت‌علمی دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مازندران در سال 1399 به تعداد 1487 نفر ب أکثر

هدف این پژوهش پیش‌بینی بالندگی اجتماعی بر اساس اعتماد اجتماعی و خوش‌بینی در اعضای هیأت‌علمی بود. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش اعضای هیأت‌علمی دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مازندران در سال 1399 به تعداد 1487 نفر بودند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 305 نفر برآورد که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه‌های محقق‌ساخته بالندگی اجتماعی، اعتماد اجتماعی افشانی و شیری محمدآباد (1394) و خوش‌بینی شییر و کارور (1985) بودند. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به روش همزمان در نرم‌افزار SPSS استفاده شد. یافته‌های حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که اعتماد اجتماعی و خوش‌بینی با بالندگی اجتماعی رابطه معنادار مثبت داشتند و یافته‌های حاصل از آزمون رگسیون چندگانه به روش همزمان نشان داد که اعتماد اجتماعی و خوش‌بینی توانایی پیش‌بینی معنادار بالندگی اجتماعی را داشتند و توانستند 4/32 درصد از تغییرات آن را در اعضای هیأت‌علمی دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مازندارن پیش‌بینی کنند که سهم اعتماد اجتماعی بیشتر از خوش‌بینی بود (05/0>P). بر اساس نتایج این پژوهش، برنامه‌ریزی جهت ارتقای بالندگی اجتماعی اعضای هیأت‌علمی از طریق افزایش اعتماد اجتماعی و خوش‌بینی ضروری است. پس، با برگزاری دوره‌های ضمن خدمت و آموزش‌های لازم می‌توان از طریق بهبود اعتماد اجتماعی و خوش‌بینی در اعضای هیأت‌علمی میزان بالندگی اجتماعی در آنان را ارتقاء بخشید.بر اساس نتایج این پژوهش، برنامه‌ریزی جهت ارتقای بالندگی اجتماعی اعضای هیأت‌علمی از طریق افزایش اعتماد اجتماعی و خوش‌بینی ضروری است. پس، با برگزاری دوره‌های ضمن خدمت و آموزش‌های لازم می‌توان از طریق بهبود اعتماد اجتماعی و خوش‌بینی در اعضای هیأت‌علمی میزان بالندگی اجتماعی در آنان را ارتقاء بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2153 - تاثیر زوج درمانی هیجان مدار بر کاهش افسردگی و بهبود الگوی ارتباطی زوجین شاغل در ادارات شهرستان رامهرمز
علیرضا مومنی خسرو رمضانی علیرضا ماردپور

چکیده:زوج درمانی هیجان مدار یکی از شیوه های درمانی زوجین است که بر چرخه های منفی تعاملی پایدار در اثر آسیب پذیری هیجانی عمیق توجه دارد و بر کاهش آشفتگی از طریق مداخله در سطح هیجانی تلاش می نماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر کاهش افسردگی و به أکثر

چکیده:زوج درمانی هیجان مدار یکی از شیوه های درمانی زوجین است که بر چرخه های منفی تعاملی پایدار در اثر آسیب پذیری هیجانی عمیق توجه دارد و بر کاهش آشفتگی از طریق مداخله در سطح هیجانی تلاش می نماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر کاهش افسردگی و بهبود الگوی ارتباطی زوجین است. پژوهش حاضر تجربی با طرح پیش آزمون و پس- آزمون با گروه کنترل است که روش‌ مبتنی بر زوج درمانی هیجان مدار به عنوان متغیر مستقل و متغیرهای کاهش افسردگی و بهبود الگوی ارتباطی زوجین به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شدند. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی زوجین شاغل در ادارات رامهرمز بودند. برای انتخاب نمونه از بین زوجین واجد شرایط ورود به مطالعه 50 زوج انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت درمان مبتنی بر زوج درمانی هیجان مدار با دستورالعمل اجرایی جانسون قرار گرفتند. در این مدت هیچ گونه مداخله‌ای روی گروه کنترل انجام نشد. جلسات درمانی یک بار در هفته و به مدت 90 دقیقه و در مجموع 10 جلسه اجرا شد. داده های آزمودنی ها به وسیله پرسشنامه افسردگی بک، تعارضات زناشویی جمع‌آوری و به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون روش رگرسیون خطی، استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دو گروه (آزمایش و کنترل) اختلاف معناداری وجود دارد؛. و زوج درمانی هیجان مدار باعث کاهش نمره افسردگی و بهبود الگوی ارتباطی زوجین ، در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شد. واژگان کلیدی: افسردگی، بهبود الگوی ارتباطی زوجین ، زوج درمانی هیجان مدار تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2154 - نقش نوروزگرایی، هیجان خواهی و خودکنترلی در پیش بینی گرایش به رفتار مجرمانه در مجرمان ساکن گرمخانه‌ها
محسن میرزائی ایلناز سجادیان

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نوروزگرایی، هیجان خواهی و خودکنترلی در پیش بینی گرایش به رفتار مجرمانه در مجرمان ساکن گرمخانه‌ها بود. روش پژوهش توصیفي از نوع همبستگي بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد دارای رفتار مجرمانه ساکن گرمخانه ها شهر اصفهان در بهار 1402 بودند. تعداد 400 ن أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نوروزگرایی، هیجان خواهی و خودکنترلی در پیش بینی گرایش به رفتار مجرمانه در مجرمان ساکن گرمخانه‌ها بود. روش پژوهش توصیفي از نوع همبستگي بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد دارای رفتار مجرمانه ساکن گرمخانه ها شهر اصفهان در بهار 1402 بودند. تعداد 400 نفر به شیوه نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل، پرسشنامه سایکوپاتی(هاری،1991)، پرسش‌نامة صفات پنج گانه شخصيتی(مک کری و کاستا،1985)، هیجان خواهی آرنت(1993) و خودکنترلی(تانجی و همکاران،2004) بود. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار Spss تحلیل شد. نتایج ضریب همبستگی نشان داد هیجان خواهی و نوروزگرایی دارای رابطه مثبت و معنادار با رفتارهای مجرمانه بوده و خودکنترلی دارای رابطه منفی و معنادار با رفتارهای مجرمانه می باشد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد، در گام اول خودکنترلی 1/88 درصد واریانس رفتارهای مجرمانه، در گام دوم خودکنترلی و نوروزگرایی 7/88 درصد واریانس رفتارهای مجرمانه و در گام سوم خودکنترلی، نوروزگرایی و هیجان خواهی 9/88 درصد واریانس رفتارهای مجرمانه افراد مجرم ساکن در گرمخانه‌ها را تبیین می کند. بنابرنتایج پژوهش، پیشنهاد می شود به منظور پیشگیری از رفتار مجرمانه بر نوروزگرایی، هیجان خواهی و خودکنترلی مجرمان ساکن گرمخانه توجه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2155 - کارکردهای روانشناختی باورداشت مهدویت و سبک زندگی انتظار محور
حمداله جایروند

از جمله عالی‌ترین مکتب‌هایی که می‌تواند جامعه اسلامی را به سوی تعالی و تکامل برده و به تمام تلاش‌های آن ارزش و اصالت بخشد، مکتب مقدس انتظار است. انتظار، مفهومی پراصالت، سازنده و تحرک‌بخش در جهت ارزش دادن به رفتار یک انسان پیرو و ارج نهادن به حرکت‌های جامعه تشیع در راه ر أکثر

از جمله عالی‌ترین مکتب‌هایی که می‌تواند جامعه اسلامی را به سوی تعالی و تکامل برده و به تمام تلاش‌های آن ارزش و اصالت بخشد، مکتب مقدس انتظار است. انتظار، مفهومی پراصالت، سازنده و تحرک‌بخش در جهت ارزش دادن به رفتار یک انسان پیرو و ارج نهادن به حرکت‌های جامعه تشیع در راه رسیدن به حکومت عدالت و ایمان اسلامی است. از دیدگاه اهل بیت عصمت و طهارت انتظار فرج یا چشم به راه گشایش بودن، به خودی خود در عصر غیبت برای منتظران مایه گشایش، نجات و رستگاری است. اعتقاد به مهدویت همانند سایر مولفه های اعتقادات دینی آثارتربیتی و روانی در فرد و جامعه به دنبال دارد و توجه به نقش آموزه های مهدویت در اخلاق ، رفتار فردی و اجتماعی کارکرد های بسزایی دارد. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است و به لحاظ نوع داده های مورد استفاده تحقیق مروری می باشد، کارکردهای روانشناختی مهدویت و سبک زندگی انتظار محور در موضوعات امید، انگیزش دهی متعالی به رفتارها، معنادهی به زندگی، حمایت اجتماعی، مکان کنترل، هیجانات مثبت و نیایش مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مذهب، باورداشت مهدویت و سبک زندگی انتظار محور دارای کارکردهای روانشناختی مهمی برای انسان و ارتقا سلامت روان می باشد . سبک زندگی انتظار محور و باورداشت مهدویت موجب می شود انسان درک بیشتر و عمیق تری از خود، و خدای خود داشته باشد، و این موجب انگیزش برای رفتارهای متعالی می شود، به فرد نیرو می دهد و به معنای زندگی دست پیدا می کند، هیجانات مثبت را تجربه می کند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2156 - رابطه تعلل ورزی تحصیلی و کمال گرایی با عملکرد تحصیلی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
زهرا دشت بزرگی

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه تعلل ورزی تحصیلی و کمال گرایی با عملکرد تحصیلی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز بود. نمونه پژوهشی شامل 300 نفر (150 نفر زن و 150 نفر مرد) از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز بودند که به شیوه تصادفی ساده أکثر

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه تعلل ورزی تحصیلی و کمال گرایی با عملکرد تحصیلی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز بود. نمونه پژوهشی شامل 300 نفر (150 نفر زن و 150 نفر مرد) از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز بودند که به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات عبارت بودند از: پرسشنامه تعلل ورزی تحصیلی نسخه دانش آموز (PASS)، آزمون کمال گرایی اهواز و معدل نمرات درسی به عنوان شاخص عملکرد تحصیلی. روش پژوهش از نوع همبستگی بود و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین تعلل ورزی تحصیلی و کمال گرایی با عملکرد تحصیلی رابطه منفی معنی دار وجود دارد. همچنین، مشخص شد که بین تعلل ورزی تحصیلی و کمال گرایی با عملکرد تحصیلی رابطه چندگانه وجود دارد و هر دو متغیر پیش بین تعلل ورزی تحصیلی و کمال گرایی می توانند به طور منفی و معنی داری عملکرد تحصیلی دانشجویان را پیش بینی کند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2157 - رابطه اضطراب اجتماعی ، ادراک تصویر بدنی، کمالگرایی و افسردگی با اختلالات خوردن در جوانان
مرضیه مشعل پور فرح نادری علیرضا حیدرئی مهناز مهرابی زاده هنرمند

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه اضطراب اجتماعی ، ادراک تصویر بدنی، کمالگرایی و افسردگی با اختلالات خوردن در جوانان بود. با توجه به تعداد پارامتر ها و هر پارامتر 30 نفر، حد مطلوب تعداد آزمودنی ها 200 نفربدست آمد که از دانشجویان دانشگاه علوم و تحقیقات خوزستان و به روش تصادف أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه اضطراب اجتماعی ، ادراک تصویر بدنی، کمالگرایی و افسردگی با اختلالات خوردن در جوانان بود. با توجه به تعداد پارامتر ها و هر پارامتر 30 نفر، حد مطلوب تعداد آزمودنی ها 200 نفربدست آمد که از دانشجویان دانشگاه علوم و تحقیقات خوزستان و به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش شامل: پرسشنامه اضطراب اجتماعی لبویس، پرسشنامه تصویر تن فیشر، پرسشنامه کمالگرایی اهواز(APS) ،پرسشنامه سنجش افسردگی بک (BDS) و اختلال خوردن AEDI کوکر و راجرز .طرح تحقیق از نوع همبستگی بوده و برای تحلیل آماری از روش رگرسیون چند گانه استفاده شد. نتایج نشان داد که ترکیب سه متغیر افسردگی، ادراک تصویر بدنی و اضطراب اجتماعی، قوی‌ترین ترکیب متغیرهای پیش‌بین برای تبیین واریانس اختلال خوردن می‌باشد. اختلالات خوردن، اضطراب اجتماعی، ادراک تصویر بدنی ، کمالگرایی و افسردگی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2158 - مقایسه سبک زندگی، مکانیزمهای دفاعی و تاب آوری در زوجهای در آستانه طلاق و عادی شهر سوسنگرد
عبدالامیر گاطع زاده مریم نیسی امینه ساکی

هدف از پژوهش حاضر مقایسه سبک زندگی، مکانیزمهای دفاعی و تاب آوری در زوجهای در آستانه طلاق و عادی شهر سوسنگرد بود. نمونه تحقیق شامل 120 نفر ( 30 زوج سازش یافته و 30 زوج در شرف طلاق) بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت گرد آوری داده ها از پرشسنامه های سبک أکثر

هدف از پژوهش حاضر مقایسه سبک زندگی، مکانیزمهای دفاعی و تاب آوری در زوجهای در آستانه طلاق و عادی شهر سوسنگرد بود. نمونه تحقیق شامل 120 نفر ( 30 زوج سازش یافته و 30 زوج در شرف طلاق) بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت گرد آوری داده ها از پرشسنامه های سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت والکر و پلیرکی، سبک دفاعی اندروز و همکاران و مقیاس تاب آوری موبرای استفاده شد. پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای بود. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری ( مانوا) نشان داد که بین سبک زندگی زوجهای در آستانه طلاق و عادی تفاوت معناداری وجود دارد. بین مولفه رشد معنوی، مسولیت پذیری، روابط بین فردی و مدیریت استرس سبک زندگی دو گروه تفاوت معناداری مشاهده شد ولی بین مولفه ورزش و تغذیه تفاوت معناداری یافت نشد. همچنین بین سبک دفاعی رشد یافته، رشد نیافته و روان آزرده و تاب آوری دو گروه نیز تفاوت معناداری بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2159 - اثربخشی آموزش معنویت درمانی مبتنی بر مثبت نگری بر میزان شادکامی و خوشبینی نوجوانان
سامان کمری رقیه زارعی محمدباقر ریحانی لیلا شیرجنگ احمدعلی امامی

مقدمه: تحقیقات فراوانی اثربخشی معنویت درمانی را در درمان بیماری های روانی از قبیل افسردگی و اضطراب نشان داده‌اند و اخیرا از رویکرد معنویت درمانی برای ارتقاء سطح شادکامی و خوشبینی افراد نیز استفاده می‌شود. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش معنویت درمانی مبتن أکثر

مقدمه: تحقیقات فراوانی اثربخشی معنویت درمانی را در درمان بیماری های روانی از قبیل افسردگی و اضطراب نشان داده‌اند و اخیرا از رویکرد معنویت درمانی برای ارتقاء سطح شادکامی و خوشبینی افراد نیز استفاده می‌شود. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش معنویت درمانی مبتنی بر مثبت نگری بر افزایش میزان سطح شادکامی و خوشبینی افراد نوجوان بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش آموزان سال اول دبیرستان شهر شیراز بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس تعداد 60 نفر از آنها انتخاب شد و سپس بر اساس تخصیص تصادفی افراد به دو گروه‌ آزمایش و کنترل، (هر گروه 30 نفر) گمارده شدند. آزمودنی‌ها به پرسشنامه‌های شادکامی آکسفورد و آزمون جهت گیری زندگی (LOT) پاسخ دادند. داده‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره (ANCOVA) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج تحلیل کووراریانس تک متغیره نشان داد که آموزش معنویت درمانی بر افزایش میزان شادکامی افراد گروه آزمایش تأثیر معناداری داشت (P<0/044)، همچنین آموزش معنویت درمانی در افزایش میزان خوشبینی افراد گروه آزمایش نیز تأثیر معناداری داشت(P<0/017). نتیجه گیری: یافته‌ها به طور کلی بیانگر آن است که معنویت درمانی نه تنها در درمان انواع بیماریهای روانی تأثیر دارد بلکه از آن می‌توان برای افزایش میزان شادکامی و خوشبینی افراد هم استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2160 - بررسی تشبیه و تنزیه در نگاه ابن عربی و مولانا
احسان سیدمحرمی حمیدرضا سلیمانیان(نویسنده مسئول) عباس خیرآبادی محمود فیروزی مقدم

یکی از مسائل پیچیده و قابل تأمل در مبحث خداشناسی ، موضوع تشبیه و تنزیه است . تشبیه و تنزیه را می توان دو حالت عقلی و روحیِ شناخت حق تعالی توسط انسان دانست . در تشبیه ، انسان برخی از صفات همچون شنوایی یا بینایی را به حق تعالی نسبت می دهد که برای نمونه می‌توان به داستان م أکثر

یکی از مسائل پیچیده و قابل تأمل در مبحث خداشناسی ، موضوع تشبیه و تنزیه است . تشبیه و تنزیه را می توان دو حالت عقلی و روحیِ شناخت حق تعالی توسط انسان دانست . در تشبیه ، انسان برخی از صفات همچون شنوایی یا بینایی را به حق تعالی نسبت می دهد که برای نمونه می‌توان به داستان موسی و شبان در مثنویِ مولانا اشاره نمود . البته دلیل این تشبیهات را می‌توان در برخی از احادیث و آیات جست . هرچند که گاه عده ای در این تشبیهات آن قدر مبالغه می ورزندکه دانشمندان علوم اسلامی ، در مقابله با این گروه ، بحث تنزیه را مطرح می کنند و حق تعالی را نسبت به صفات بشری منزه می شمارند و آیات مورد استثناء اهل تشبیه را به گونه ای تفسیر می‌کنند که معنای واقعی نداشته باشد . این نوشتار با روش توصیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای ، ضمن بررسی جداگانة نظریات ابن عربی و مولانا ، برآن است تا از طریق شناخت دیدگاه این دو عارف بزرگ ، شیوة صحیح برخورد با مسئلة تشبیه و تنزیه را نشان بدهد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2161 - بررسی و نقد مؤلفه‌های ناتورالیستی داستان «دریا هنوز آرام است» از احمد محمود
رضا جلیلی

مکتب‌های ادبی به این دلیل که نشان‌دهندۀ مؤلفه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره هستند، معیارهایی مهم برای درک ویژگی‌های ادبی ادوار مختلف محسوب می‌شوند. یکی از این مکتب‌ها ناتورالیسم است که در آغاز از طریق ترجمۀ آثار نویسندگان آمریکایی و اروپایی در دورۀ مشروطه به ادبیا أکثر

مکتب‌های ادبی به این دلیل که نشان‌دهندۀ مؤلفه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره هستند، معیارهایی مهم برای درک ویژگی‌های ادبی ادوار مختلف محسوب می‌شوند. یکی از این مکتب‌ها ناتورالیسم است که در آغاز از طریق ترجمۀ آثار نویسندگان آمریکایی و اروپایی در دورۀ مشروطه به ادبیات داستانی فارسی راه یافت. احمد محمود به عنوان یکی از نمایندگان برجستۀ ناتورالیسم، قواعد و مؤلفه‌های این مکتب را به نیت بازگویی نقدهای اجتماعی و تشریح احوالات مردم در داستان‌های خود دخالت داده است. بررسی توصیفی- تحلیلی مهم‌ترین ویژگی‌های ناتورالیستی دریا هنوز آرام است نشان می‌دهد که با توجه به عناصری همچون جنبه‌های فیزیولوژیکی، شکستن حرمت کاذب واژگان، نفی آزادی و باور به جبر تاریخی و اجتماعی، سبک محاوره‌ای، توصیف دقیق و شرح جزئیات، محدودیت توانایی‌های جسمانی، خلق شخصیت‌هایی با خوی حیوانی و پایان غم‌انگیز داستان، داستان مذکور واکنشی ادبی نسبت به ضعف‌ها و محرومیت‌های عمدتاً اقتصادی جامعۀ ایران در دهه‌های سی و چهل خورشیدی به شمار می‌آید. محمود در مواردی با توجه به بافت فرهنگی و دینی گروه هدف، از برخی مؤلفه‌های ناتورالیسم عدول کرده که عدم توجه به تأثیر ژنتیک در زندگی افراد، بسامد پایین واژگان تابو و پرداختن به مسائل ورای طبیعت در سطحی محدود از آن جمله است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2162 - فمینیسم در مجموعه داستان " خیمه شب بازی" محمد صادق چوبک
نجمه هاشمی علیرضا شعبانلو عبدالحسین فرزاد

فمینیسم بعنوان یک جنبش اجتماعی، از یک سو ریشه در نگاه جدید غرب به انسان و تعریف مردانه از آن دارد و از سویی دیگر تهاجم به حرمت، کرامت و حقوق دنیوی زنان پس از رنسانس بویژه در قرن پانزدهم تا هجدهم میلادی است.ارتباط ایران با جهان غرب و آشنایی آنان با وضعیت فرهنگی – ا أکثر

فمینیسم بعنوان یک جنبش اجتماعی، از یک سو ریشه در نگاه جدید غرب به انسان و تعریف مردانه از آن دارد و از سویی دیگر تهاجم به حرمت، کرامت و حقوق دنیوی زنان پس از رنسانس بویژه در قرن پانزدهم تا هجدهم میلادی است.ارتباط ایران با جهان غرب و آشنایی آنان با وضعیت فرهنگی – اجتماعی متفاوت زنان در اروپا و آمریکا و بوجود آمدن دیدگاه های روشنفکری درباره زنان، مهمترین زمینه های شکل گیری جریان فمینیسم در ایران را فراهم ساخت. نویسندگان در این دوره بدنبال آشکار ساختن این واقعیت بودند که وضع زنان جامعه چیزی متفاوت از وضع خوشایند زنان اروپایی استو تصویر زندگی و جایگاه زنان اروپایی و غربی برای آنها بیشتر شبیه یک رویا بود تا واقعیت. محمدصادق چوبک نیز بعنوان نویسنده متهد آن روزگار به جای پرداختن به جهان ایده آل فمینیست های تند رو یا کند رو، به بیان واقعیت های موجود در جامعه می پرداخت و جایگاه واقعی زنان را ترسیم می کرد. زنان در داستان های مجمعه ی خیمه شب بازی چوبک زنانی از طبقه روشنفکر و تحصیل کرده و یا دارای پست و منصب های حساس نیستند بلکه زنانی واقعی و متعلق به قشر پایین و متوسط جامعه هستند که اغلب ناچارند برای تأمین مایحتاج زندگی یا در خانه ارباب کلفتی کنند و یا در رخت شورخانه ها و مردشورخانه ها و فاحشه خانه ها برای اندک درآمدی هر دوز و کلکی را دستاویز خود سازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2163 - بازتاب فرّ در عتبه‌الکتبه و تاریخ جهانگشا
حجت رشیدی احمد حسنی رنجبر(نویسنده مسئول) شروین خمسه

هدف مقاله‌ی حاضر، تحلیل و تبیین جلوه‌های فرّ در دو کتاب عتبه‌الکتبه و تاریخ جهانگشای جوینی است. این دوکتاب، از جمله آثار مهم و ارزشمند زبان فارسی می‌باشند که علاوه بر فواید تاریخی، از باب اطلاعات فراوان ادبی و اجتماعی در شمار معتبرترین و سودمندترین کتاب‌های فارسی به شما أکثر

هدف مقاله‌ی حاضر، تحلیل و تبیین جلوه‌های فرّ در دو کتاب عتبه‌الکتبه و تاریخ جهانگشای جوینی است. این دوکتاب، از جمله آثار مهم و ارزشمند زبان فارسی می‌باشند که علاوه بر فواید تاریخی، از باب اطلاعات فراوان ادبی و اجتماعی در شمار معتبرترین و سودمندترین کتاب‌های فارسی به شمار می‌روند. اسطوره‌ی فرّ یا فرّه، از مهم‌ترین ارکان اندیشه‌ی سیاسی ایران باستان و یکی از مؤلّفه‌های اصلی مفهوم شاه آرمانی است. فرّ، نشان تأیید الهی است و فروغی است که بر دل هرکس بتابد از همگنان برتری می‌یابد. به سبب تابش این فروغ است که شخص می‌تواند به پادشاهی برسد و شایسته‌ی تاج و تخت گردد. اسطوره فرّ از دوران باستان به بعد، دچار تغییرات و دگرگونی‌هایی در کیفیّت و کارکرد خود شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد، فرّه باوری در دو کتاب مورد نظر، در جریان رویدادهای کلان مربوط به شاهان و بعضی خصوصیّات و رفتارهای آنان، جلوه می‌کند. در این تحقیق، پژوهشگر جلوه‌های فرّ را در چهار زمینه‌ی استعمال صریح واژه‌ی فرّ، نمودهای بصری فرّ، خویشکاری فرّ و نمود فرّ به شکل تأیید الهی به شیوه‌ی تحلیل محتوایی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای نشان داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2164 - ابرانسان از دیدگاه نیچه و تأثیر اساطیر یونان بر اندیشه‌های او
سیران شریعتی لطیفه سلامت باویل سید ایوب نقشبندی

جایگاه اسطوره و نقش آن در شکل‌گیری ادیان، فرهنگ، تمدن و سنن هر ملتی انکارناپذیر است و در این حیطه، اساطیر یونان باستان به علت نقش محوری انسان و تأثیراتی که بعدها بر ادیان، فلاسفه، مکاتب ادبی و فلسفی از خود برجای گذاشته بسیار چشمگیر است. فردریش ویلهم نیچه در مقام یک فیلس أکثر

جایگاه اسطوره و نقش آن در شکل‌گیری ادیان، فرهنگ، تمدن و سنن هر ملتی انکارناپذیر است و در این حیطه، اساطیر یونان باستان به علت نقش محوری انسان و تأثیراتی که بعدها بر ادیان، فلاسفه، مکاتب ادبی و فلسفی از خود برجای گذاشته بسیار چشمگیر است. فردریش ویلهم نیچه در مقام یک فیلسوف همواره فرهنگ و اساطیر یونان را ستایش نموده و در بیشتر آثارش از اسطوره‌های یونان یاد کرده و ‌ویژگی‌های آنان را ستوده است، همچنین ایده‌هایی همچون ابرانسان و بازگشت جاودان را مطرح کرده است. شاید کسانی که با نیچه آشنایی دارند، بیشتر او را با ایده&lrm;ی ابرانسان بشناسند. با توجه به مطالعات انجام شده به نظر می‌رسد شباهت‌هایی میان اساطیر یونان باستان (نسل سوم اسطیر یونان یعنی پهلوانان)، اصول اومانیسم (طبیعت گرایی، نسبی بودن ارزش‌ها در انسان، خردگرایی) و مفهوم ابرانسان نیچه وجود دارد. این پژوهش برآن است تا به تعریفی جامع از ابرانسان نیچه و یا انسان کامل و برتر از دیدگاه او برسد، سپس با بهره‌گیری از اصول اومانیسم، تأثیرپذیری نیچه از اساطیر یونان را مورد بررسی قرار دهد. کلید واژه ها: اومانیسم، ابرانسان، اساطیر یونان، نیچه تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2165 - بررسی جلوه‌های ناتورالیسم در داستان‌های کوتاه دولت‌آبادی و درویشیان
روناک صمدی خلیل بیگزاده رقیه صدرایی

مکتب ادبی ناتورالیسم از بطن رئالیسم پدید آمده که طبیعت را عنصر اثرگذار بر ساختار زندگی دانسته و هدف آن بیان واقعیت‌های دردناک جامعه است. سبک نویسندگی محمود دولت‌آبادی و علی‌اشرف درویشیان رئالیسم است و از نویسندگان صاحب‌سبک در میان داستان‌نویسان نسل سوم ادبیات داستانی ای أکثر

مکتب ادبی ناتورالیسم از بطن رئالیسم پدید آمده که طبیعت را عنصر اثرگذار بر ساختار زندگی دانسته و هدف آن بیان واقعیت‌های دردناک جامعه است. سبک نویسندگی محمود دولت‌آبادی و علی‌اشرف درویشیان رئالیسم است و از نویسندگان صاحب‌سبک در میان داستان‌نویسان نسل سوم ادبیات داستانی ایران هستند. داستان‌‌های کوتاه این نویسندگان علی‌رغم تفاوت‌های سبک نویسندگی، در بُعد اندیشه شباهت‌هایی دارند که اندیشه‌های ناتورالیستی دو نویسنده در داستان‌های کوتاهشان یکی از این شباهت‌هاست، چنان که درون‌مایه‌های ناتورالیستی فراوانی در داستان‌های کوتاه دولت‌آبادی (ته شب، ادبار، مرد، از خم چمبر، گاواره‌بان، عقیل عقیل، آوسنة باباسبحان، باشبیرو، سایه‌های خسته) و درویشیان (فصل نان، از این ولایت، همراه آهنگ‌های بابام، آبشوران) که عموماً مربوط به فضای ایرانِ دورة پهلوی دوم هستند، دیده می‌شود. این نویسندگان زشتی‌های جامعة ایرانِ دهة چهل را آشکارا در شرایط خاصّی از اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر پهلوی به تصویر کشیده‌اند. بنابر این، پژوهش پیش روی با هدف تبیین جلوه‌های ناتورالیستی در آثار دولت‌آبادی و درویشیان با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام شده که دستاورد آن تحلیل و تبیین جلوه‌هایی مشترک از ناتورالیسم مانند: فقر و بیکاری، خشونت علیه زنان، جهل و خرافه، نبود عشق و زیبایی، کارکرد زبان محاوره، توصیف دقیق و شرح جزئیات، مرگ و فرجام غم‌انگیز توصیف رنج‌ها و سختی‌های زندگی شکست حرمت کلمات و مفاهیم، فضاسازی تیره و آزارنده د ر داستان‌های کوتاه این دو نویسنده ‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2166 - «بررسی و تحلیل اختلال شخصیت «نارسیسیم» در جمشید با توجه به متن شاهنامه»
زینب باقری محمد علی داودابادی

مطالعه‌ی روان‌شناسی آثار ادبی، این امکان را به خواننده می‌دهد که از زاویه‌ای جدید به بررسی و بازبینی اثر ادبی بپردازد. شاهنامه مهم‌ترین و معتبرترین سند اسطوره‌ای، حماسی، تاریخی ایرانی است. در این جستار نویسنده کوشیده است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی یکی از شخصیت‌های أکثر

مطالعه‌ی روان‌شناسی آثار ادبی، این امکان را به خواننده می‌دهد که از زاویه‌ای جدید به بررسی و بازبینی اثر ادبی بپردازد. شاهنامه مهم‌ترین و معتبرترین سند اسطوره‌ای، حماسی، تاریخی ایرانی است. در این جستار نویسنده کوشیده است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی یکی از شخصیت‌های این اثر بزرگ را از دیدگاه روان‌شناسی مورد ارزیابی قرار دهد. این مقاله مدعی است از دیدگاه روان‌شناختی جمشید، یکی از قهرمانان شاهنامه در نقش شاه - موبد به خاطر دغدغه‌ی تامین نیازهای زیستی و روانی محق است، او را باهوش‌ترین فرد شاهنامه بدانیم. هوش سرشار او در درک موقعیت، انطباق با محیط و رفتار هوشمندانه برای حل مساله، باعث تحول زندگی انسان بدوی شد. اما افزایش رفاه اجتماعی توام با احترام مردم، این توهّم را در او ایجاد کرد که بی‌نظیر است. باور خودکارآمدی بر انعطاف شخصی او تاثیر گذاشت. احساس خود ارزشی عظیم و اعتماد به نفس کاذب او را دچار اختلال شخصیت خودشیفتگی کرد. مغرورانه به خودانگاره‌ی خود نگریست. با نخوت خود را فردی آرمانی دانست. تا اینکه به بادافره ناسپاسی بر یزدان، به فجیع‌ترین مرگ شاهنامه جان سپرد. با استناد به کتاب معتبر DSM-5 و تطبیق ویژگی‌های نه‌گانه‌ی بیان شده در مورد افراد دارای اختلال نارسیسم می‌توان اثبات نمود جمشید، شاه- موبد ایرانی، به این اختلال روانی دچار بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2167 - منصب پروانه و بهره‌های ادبی آن با تأکید بر دورة صفویه
اعظم کرمی عبدالحسین فرزاد محسن ابوالقاسمی

پروانگی از کهن‌ترین و مهجورترین منصب‌های ایرانی است که تلفیق ویژگی‌های آن با عناصر پروانه، به‌عنوان نماد عشق و محبت، سبب بروز دشواری‌هایی در حوزه ادبی شده و خلاف آنچه به نظر می‌رسد، صفویه بیش از هر حکومتی موجب روایی این منصب شده است. بدین سبب که بنای دولت صفوی، بر پایة أکثر

پروانگی از کهن‌ترین و مهجورترین منصب‌های ایرانی است که تلفیق ویژگی‌های آن با عناصر پروانه، به‌عنوان نماد عشق و محبت، سبب بروز دشواری‌هایی در حوزه ادبی شده و خلاف آنچه به نظر می‌رسد، صفویه بیش از هر حکومتی موجب روایی این منصب شده است. بدین سبب که بنای دولت صفوی، بر پایة تسلیم محض و سرسپردگی و رابطه مرید و مرادی بین شاه و رعیّت و برخاسته از تفکّرات مذهبی و صوفیانه بوده است. نگارندگان بر آن‌اند که با بررسی سیر تاریخی و ادبی این منصب و تطابق فرازوفرودهای آن با متون ادبی هر دوره، نقش صفویّه را در احیا و اعتلای منصب پروانه مطالعه نمایند. شواهد این پژوهش برمبنای مطالعة مهم‌ترین متون تاریخی و ادبی هر دوره استخراج و به روش تحلیلی - توصیفی و نظم تاریخی فراهم آمده و ماحصل تحقیق، با رسم نمودار تبیین گردیده است. مطالعات، بیانگر این حقیقت است که گرچه با حملة مغول و نفوذ لغات بیگانه، تحوّلات لغوی در این منصب راه یافته لیکن مفهوم و ماهیّت پروانگی با همان نام و اوصاف و کارکردِ نخستین در تمام طول تاریخ، یکسان بوده و در پیوند عمیق مذهبی بین شاه و صوفیان با فراوانی عناصر پروانگی در آثار ادبی عصر صفوی نسبت معنی‌داری وجود داشته که به ترفیع جایگاه این منصب و تقویت نماد پروانه در شعر و آثار ادبی نیزانجامیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2168 - مقایسۀ شخصیّت‌پردازی زن در داستان های چوبک و دانشور
محمود صادق زاده مریم شمس

صادق چوبک(1295-1377) و سیمین دانشور(1300) جزو تکنیکی‌ترین داستان‌نویسان صاحب سبک از مکتب جنوب به شمار می‌ر‌وند که هرکدام به لحن و بیان خاصّی به شخصیّت، خصایص و مصائب زنان در داستان‌هایشان پرداخته اند. در این جستار، ضمن معرّفی کوتاه زندگی و آثار چوبک و دانشور و اشاره به أکثر

صادق چوبک(1295-1377) و سیمین دانشور(1300) جزو تکنیکی‌ترین داستان‌نویسان صاحب سبک از مکتب جنوب به شمار می‌ر‌وند که هرکدام به لحن و بیان خاصّی به شخصیّت، خصایص و مصائب زنان در داستان‌هایشان پرداخته اند. در این جستار، ضمن معرّفی کوتاه زندگی و آثار چوبک و دانشور و اشاره به انواع شخصیّت‌ها در داستان، از طریق باز‌خوانی، تجزیه و تحلیل آثار داستانی آنان کوشش می‌شود، وجوه تشابه و تفاوت شیوه‌های شخصیّت‌پردازی و خصیصه‌های مثبت و منفی زنان و مؤلّفه‌های اصلی آن‌ها بررسی، مقایسه و ارزیابی و نتایج کمّی آن به شکل نمودارها و جدول‌هایی ارائه شود. دانشور به‌عنوان نویسندۀ زن پیشرو، بیش از شصت و پنج درصد از داستان‌هایش را به شخصیّت زنان اختصاص داده و چوبک، هفده درصد. دانشور در بازسازی شخصیّت‌های پویای زن، واقع بینانه‌تر عمل کرده، در حالی‌که چوبک با دیدگاه ناتورالیستی و با لحنی بی‌پروا، کریه‌ترین چهره را از شخصیّت‌های ایستا و خرافی زن نشان داده است. کلید واژه‌ها: ادبیّات داستانی، صادق چوبک، سیمین دانشور، شخصّیت پردازی زن، رئالیسم، ناتورالیسم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2169 - بررسی سروده‌های پروین اعتصامی از منظر شعرشناسی شناختی و تحلیل گفتمان انتقادی
محمد ایرانی ناصر ملکی

کلمات و ارتباط بین آنها همواره مورد توجّه صاحب‌نظران در حوزة نقد ادبی بوده است. از آن جمله می‌توان به منتقدانی اشاره کرد که به شعرشناسی شناختی پرداخته‌اند. این شاخه از مطالعات ادبی بیش از هر چیز به درک شباهت میان اشیاء، رابطۀ آنها و بازشناسی الگوهای آنها در ساختارهای ان أکثر

کلمات و ارتباط بین آنها همواره مورد توجّه صاحب‌نظران در حوزة نقد ادبی بوده است. از آن جمله می‌توان به منتقدانی اشاره کرد که به شعرشناسی شناختی پرداخته‌اند. این شاخه از مطالعات ادبی بیش از هر چیز به درک شباهت میان اشیاء، رابطۀ آنها و بازشناسی الگوهای آنها در ساختارهای انتزاعی می-پردازد. طبیعی است که این رویکرد جز با تحلیل متن میسّر نمی‌شود. تحلیل متن، خود نیز به زمینه‌های دیگری مرتبط می‌شود که به کنش‌های بیانی نویسنده یا شاعر و کنش‌های القایی در میان خوانندگان منتهی می‌گردد. درک این مفاهیم نیز به دو شکل سریع و مؤخّر روی می‌دهد که هرکدام نیز رویکردهای دیگری را برمی‌انگیزند که به خواننده مرتبط می‌شوند. از این روی می‌توان چنین ادّعا کرد که هر متن ادبی بازنمای عینیِ گفتمان‌های انتقادی‌ای است که در هر جامعه‌ای وجود دارد. جستار پیش رو با این پیش فرض که سروده‌های پروین اعتصامی می‌توانند باز‌خوردی از این ادّعا باشند، به بررسی شعرشناسی شناختی و تحلیل گفتمان انتقادی در برخی از سروده‌های این شاعر پرآوازه اختصاص یافته است. پژوهندگان این مقاله با ارائة نمونه‌هایی از این دو رویکرد، بر آن بوده‌اند تا نمودِ شعرشناسی شناختی و تحلیل گفتمان را در سروده‌های پروین اعتصامی نشان دهند. دستاورد تحلیل‌های نگارندگان در این پژوهش بیانگر این واقعیّت است که عوامل بافتی و زبانی در سروده‌های پروین، روابط پنهان میان قدرت و سوءاستفاده از آن، سلطه و نابرابری‌های اجتماعی را آشکار می‌سازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2170 - آواتار: همگرایی سینمایی علم، تکنولوژی و هنر
محمد هادی ثامنی مجید کوثری رحیم پندار فرانک شاهمرادی

چکیده آواتار به کارگردانی جیمز کامرون روایتی از سفر جاه طلبانه انسان به سیاره ای به نام پاندورا است. منظور از این سفر به دست آوردن ماده معدنی نادری موسوم به آنابتنیم می باشد. این ماموریت تنها در صورت کوچ اجباری بومیان و تخریب درخت زندگی، بعنی اقامتگاهشان بر زمین معدن م أکثر

چکیده آواتار به کارگردانی جیمز کامرون روایتی از سفر جاه طلبانه انسان به سیاره ای به نام پاندورا است. منظور از این سفر به دست آوردن ماده معدنی نادری موسوم به آنابتنیم می باشد. این ماموریت تنها در صورت کوچ اجباری بومیان و تخریب درخت زندگی، بعنی اقامتگاهشان بر زمین معدن میسر می باشد. سربازان این مأموریت، توسط یک تیم علمی به رهبری دکتر گریس آگوستین همراهی می شوند. آنها در تلاشند جیک سالی سرباز معلول را از طریق آواتار که از ترکیب دی ان ای انسان و ناوی ساخته شده را به اجتماع بومی ها اعزام کنند تا ضمن مطالعه بر روی ساکنان این سیاره آن ها را متقاعد به تسلیم صلح آمیز نمایند. اما این امر محقق نمی شود؛ سرهنگ مایس کواریچ در فرماندهی تصمیم به توسل به نیروی نظامی می گیرد. جنگ بین مهاجمان و بومی ها منجر به آسیب های جدی زیست محیطی و سرکوب بومیان، به ویژه زنان می گردد. در اثنای جنگ، کامرون روایت عشقی جیک، سرباز زمینی و نیتیری از پاندورا را مطرح می سازد؛ عشقی که منجر به توهم زدایی از جیک در رویارویی با واقعیات زندگی در پاندورا می شود. از جمله مضامین آواتار بازسازی تاریخچه کشف و استعمار استرالیا، مشکلات زیست محیطی، مصرف بی رویه منابع طبیعی و نیز روابط زن و مرد می باشد. آواتار به عنوان محصولی از فناوری کامپیوتری در جهان مجازی، اشاره به اهمیت این تکنولوژی در آینده دارد ضمن آن که تلویحاً خیزش قدرت های سیاسی جدید از آسیا را برجسته می سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2171 - بررسی تطبیقی مفهوم مرگ و نمودهای آن در عرفان اسلامی و مکتب اصالت وجود( با تکیه بر مصیبت نامة عطار و رمان تهوّع سارتر)
فرشاد ولی زاده علی دهقان حمیدرضا فرضی

عرفان اسلامی به عنوان نمودِ دینیِ معرفت باطنی، ساحتِ حیات مادّی، پدیدة مرگ و در نهایت، حیات آن جهانیِ او را مورد توجّه قرار داده است. مکتب اصالتِ وجود یا اگزیستانسیالیسم(Existentialism) نیز با این دو ویژگی که وجود را بر ماهیّت مقدّم می داند و دیگر آنکه موضوعِ اندیشه را أکثر

عرفان اسلامی به عنوان نمودِ دینیِ معرفت باطنی، ساحتِ حیات مادّی، پدیدة مرگ و در نهایت، حیات آن جهانیِ او را مورد توجّه قرار داده است. مکتب اصالتِ وجود یا اگزیستانسیالیسم(Existentialism) نیز با این دو ویژگی که وجود را بر ماهیّت مقدّم می داند و دیگر آنکه موضوعِ اندیشه را انسان می داند و نه موضوعاتِ فلسفیِ صرف، تحقّق امکان های موجودِ انسانی را در این جهان مورد توجّه قرار داده و مرگ را نیز همچون یک امکانِ وجودی به تصویر کشیده است. این پژوهش، مفهومِ مرگ و نمودهای آن در دو جهان بینی مزبور را بر اساس منظومة مصیبت نامه و رمانِ تهوّع بررسی کرده و به یافته هایی از این دست نایل آمده است که با وجود تفاوت های بنیادین؛ هر دو مکتب فکری، جهانِ مادّی را گذرگاهی محدود و فاقد ارزشی وجودی دانسته اند که مرگ همچون سرآغازِ حیاتِ ابدی و یا امکانی وجودی می تواند انسان را در جهت آفریدن مفهومی متعالی تر برای حیات این جهانی اش یاری نماید. از منظرِ عطّار، مرگ سرآغازِ اتّصال به ابدیّت و پیوستنِ سیر الی الله به فی الله است و از دیدِ سارتر ، مرگ امکانی وجودی است که با تشدید حسِ زندگی، می تواند در جهتِ اعتلای مفهومِ آن به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2172 - نقد روانکاوانۀ رمان «ارمیا» از سری داستانهای دفاع مقدّس بر اساس نظریۀ ژاک لاکان
حسام ضیایی

رمان ارمیا را می‌توان جزء رمان‌های ذهنگرا و پیچیدۀ دفاع مقدس به شمار آورد. در این رمان، شخصیت ارمیا، پس از بازگشت از جبهۀ جنگ، با دنیای پس از جنگ و شهر در تعارض شدید قرار می‌گیرد. این نکته‌ای است که می‌توان بر اساس نظریۀ روانکاوی ژاک لاکان به آن پرداخت. لاکان روان انسان أکثر

رمان ارمیا را می‌توان جزء رمان‌های ذهنگرا و پیچیدۀ دفاع مقدس به شمار آورد. در این رمان، شخصیت ارمیا، پس از بازگشت از جبهۀ جنگ، با دنیای پس از جنگ و شهر در تعارض شدید قرار می‌گیرد. این نکته‌ای است که می‌توان بر اساس نظریۀ روانکاوی ژاک لاکان به آن پرداخت. لاکان روان انسان را به دو ساحت خیالی و نمادین تقسیم می‌کند. ساحت خیالی مربوط به یک سال آغازین حیات است و ساحت نمادین از زمان زبان آموزی و ارتباط انسان با نماد‌ها و هنجار‌های اجتماعی آغاز می‌شود. اما گاهی اوقات انسان‌ها با محتویات ساحت نمادین نمی‌توانند کنار بیایند و بیشتر تمایل دارند در ساحت خیالی و ناخودآگاه سیر کنند. این نکته‌ای است که در مورد ارمیا صدق می‌کند. هدف از این مقاله بررسی شخصیت ارمیا بر اساس نظریۀ ژاک لاکان می‌باشد. جریان سیال ذهن، روان‌پریشی و رفت و آمد‌های مقطعی در دو ساحت خیالی و نمادین از جمله پیامد‌های عدم سازگاری ارمیا با ساحت نمادین در داستان مذکور به شمار می‌آیند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2173 - رئالیسم سوسیالیستی در دو رمان همسایه ها و داستان یک شهر احمد محمود
پروین زینالی

رئالیسم به عنوان یکی از مکاتب نقد ادبی در جهان است که از زمان های کهن فکر بشر رابه خود مشغول کرده است. پردازش به این فکر با ارسطو در زمان باستان، شروع شد و تا کنون ، این اندیشه با فراز و فرودهایی تداوم دارد . در دوره ی معاصر و در سده ی نوزدهم ابتدا در فرانسه و سپس در سا أکثر

رئالیسم به عنوان یکی از مکاتب نقد ادبی در جهان است که از زمان های کهن فکر بشر رابه خود مشغول کرده است. پردازش به این فکر با ارسطو در زمان باستان، شروع شد و تا کنون ، این اندیشه با فراز و فرودهایی تداوم دارد . در دوره ی معاصر و در سده ی نوزدهم ابتدا در فرانسه و سپس در سایر کشورها مکتب و جنبشی ایجاد شد که به دنبال تثبیت اصول و مبانی رئالیسم بود. رئالیسم سوسیالیستی یکی از مولفه های این مکتب است که در ایران بعد از نهضت مشروطه ،کانون توجه قرار گرفت و پایه ی شکل گیری آثاری ازجمله ادبیات داستانی با مضمون اجتماعی وسیاسی شد.احمد محمود یکی از نویسندگان برجسته ی رئالیسم سوسیالیستی در ایران است که در حیطه ی ادبیات داستانی ، همواره سعی داشت انگیزه های بیرونی و درونی شخصیت های داستان را در عرصه ی زندگی فردی و اجتماعی به تصویر کشد . نوشتار حاضر می خواهد دو مورد از رمان های احمد محمود با عناوین همسایه ها و داستان یک شهر را بر اساس رئالیسم سوسیالیستی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و موافقت الگوی ساختاری رئالیسم سوسیالیستی را با رمان های احمد محمود نشان دهد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2174 - شیوه های معرفتی درحدیقه ی سنایی
رقیه علوی محمدعلی گذشتی فرهاد کاکه رش

معرفت شناسی یا نظریه شناخت،اساساً یکی از مباحث مهم در حوزه های فکری است که توسط فلاسفه و علمای تعلیم و تربیت مورد بررسی و مطالعه قرار می گیردوازمباحث مهم درفرهنگ اسلامی هم بوده ودرآثاربزرگان ادب وعرفان بازتاب گوناگونی داشته است. سنایی، که ازشاعران عارف درقرن پنجم وششم ا أکثر

معرفت شناسی یا نظریه شناخت،اساساً یکی از مباحث مهم در حوزه های فکری است که توسط فلاسفه و علمای تعلیم و تربیت مورد بررسی و مطالعه قرار می گیردوازمباحث مهم درفرهنگ اسلامی هم بوده ودرآثاربزرگان ادب وعرفان بازتاب گوناگونی داشته است. سنایی، که ازشاعران عارف درقرن پنجم وششم است درحدیقه به زیبایی ازآن بهره گیری کرده است. این مقاله با هدف بررسی وتحلیل جایگاه معرفت درحدیقه سنایی باروش پژوهشی در این توصیفی ـ تحلیلی نگارش شده است.یافته های مقاله نشان می دهدکه سنایی آشکار ونهان دیدگاه های معرفتی خود را ارایه داده است و مشاهده می شود که ابزارشناخت ومعرفت، حسی، عقلی وشهودی است و بیشتراندیشه های سنایی درمعرفت عقلی وشهودی جمع است ضمن اینکه عقل را هم تازمانی راهگشای معرفتی می داندکه لطف حق راهنمایش باشد,معرفتی که موردپذیرش وکاربردمتصوفه است مبتنی برشهودووحال ومبانی روحانی است وآنچه اززبان متصوفه در این وادی جاری است بیشترجنبه نمادین ورمزآلود داردوبازبان قال به تصویردرآمده است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2175 - کنش‌شناسی دیوان با تحلیل جنبه‌های شخصیّت‌پردازی آنان در قصّه‌های عامیانۀ ایرانی
سحر یوسفی محمّد ایرانی خلیل بیگزاده امیرعبّاس عزیزی فر

دیو موجودی اسطوره‌ای – افسانه‌ای در قصّه‌های عامیانۀ ایرانی است که در باورهای اساطیری ریشه دارد و پرورش‌یافتۀ اندیشه و خیال عامّه است. دیوها روزگاری در شمار خدایان هند و ایرانی بوده‌اند، امّا رفته‌رفته در باور ایرانیان تنزّل یافته‌اند. جنبۀ دوگانۀ برخورد با دیو در أکثر

دیو موجودی اسطوره‌ای – افسانه‌ای در قصّه‌های عامیانۀ ایرانی است که در باورهای اساطیری ریشه دارد و پرورش‌یافتۀ اندیشه و خیال عامّه است. دیوها روزگاری در شمار خدایان هند و ایرانی بوده‌اند، امّا رفته‌رفته در باور ایرانیان تنزّل یافته‌اند. جنبۀ دوگانۀ برخورد با دیو در ناخودآگاه جمعی مردم تأثیر داشته و شخصیّت دیو را در افسانه‌ها و باورهای مردمی دوگانه یا چندگانه ساخته است. از این روی ریشۀ دوگانگی یا چندگانگی شخصیّت دیوان را باید در باورهای اساطیری مختلف، جنسیّت و نوع آنها جست. این پژوهش شخصیّت و کنش دیو را از جنبه‌های مختلف در مجموعۀ چهار جلدی قصّه‌های ایرانی به شیوۀ توصیفی - تحلیلی کاویده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهد، دیوها با ویژگی‌های مختلفی در قصّه‌ها ظاهر می‌شوند و شخصیّت آنان همواره ثابت نیست و در قصّه‌های ایرانی کارکردهای متفاوتی دارند که این کارکردها به ترتیب بسامد عبارتند از: مخرّب، سازنده، منفعل و متغییّر. چهرۀ دیوان در قصّه‌های ایرانی بازتابی از باورهای جمعی و اعتقادات اسطوره‌ای ایرانی هستند. عشق دیو وآدمی‌زاد نیز بن‌مایه‌ای برجسته در این قصّه‌هاست که کامیابی و وصل با نیروی خیر و ناکامی با نیروی شر فراهم خواهد شد. سرنوشت و سرانجام دیوها نیز متناسب با چهره‌ها و کنش‌های آن‌ها در قصّه‌های مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2176 - عشق به وطن در شعر پایداری پارسی
مسعود باوان پوری نرگس لرستانی الهام ابراهیمی حدیثه متولی

شعر یکی از جایگاه‌های بارزی است که ادیب و شاعر در آن احساسات و دردهای ملّت خویش را بیان می‌کند. شاعران در دوره‌های مختلف تاریخ بشر، دردها و سختی‌های ملت خویش را بر دوش حمل نموده و در پی ترسیم چهره‌ی واقعی استعمارگران و مستبدان بوده‌اند. ظلم و ستم حاکمان و نیز تجاوز حکوم أکثر

شعر یکی از جایگاه‌های بارزی است که ادیب و شاعر در آن احساسات و دردهای ملّت خویش را بیان می‌کند. شاعران در دوره‌های مختلف تاریخ بشر، دردها و سختی‌های ملت خویش را بر دوش حمل نموده و در پی ترسیم چهره‌ی واقعی استعمارگران و مستبدان بوده‌اند. ظلم و ستم حاکمان و نیز تجاوز حکومت‌های خارجی و نیز بیگانگان به کشور ایران زمینه‌ساز شکل‌گیری ادبیات پایداری در آن گشت. در دوران مشروطه شاهد حضور بیگانگان و در رأس آنها روسیه و انگلیس در ایران هستیم که شاعران توانمندی مانند فرخی یزدی و نسیم شمال اعتراض خویش را به این امر بیان کرده‌اند. در زمان حکومت ستمشاهی پهلوی و نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و با آغاز جنگ تحمیلی و تجاوز عراق به ایران، شاعرانی مانند سپیده کاشانی و طاهره صفارزاده دوشادوش ملّت به مبارزه با آنها پرداخته‌اند. مقاله حاضر کوشیده است با بررسی اشعار این شاعران میزان علاقه آنها به وطن و نیز لوازمی که برای دفاع از آن را به کار برده‌اند را تبیین و تحلیل کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2177 - بررسی ویژگی‌های سبکی شعر نظامی گنجوی
سید محمود رضا غیبی مریم عبادی آسایش

10.30495/farsij.2022.1908343.1374

شناخت و بررسی سبکی هر اثر ادبی، یکی از ابزارهای مهم در تعیین شاخص‌های زبانی، ادبی و فکری آن اثر است. نظامی گنجوی، یکی از بزرگ‌ترین شاعران ادب فارسی است که شعر او از جنبه‌های متعدد به‌ویژه سبک‌شناسی قابلیت بحث و بررسی را دارد. با بررسی عناصر سبک‌شناختی، می‌توان تا حدودی أکثر

شناخت و بررسی سبکی هر اثر ادبی، یکی از ابزارهای مهم در تعیین شاخص‌های زبانی، ادبی و فکری آن اثر است. نظامی گنجوی، یکی از بزرگ‌ترین شاعران ادب فارسی است که شعر او از جنبه‌های متعدد به‌ویژه سبک‌شناسی قابلیت بحث و بررسی را دارد. با بررسی عناصر سبک‌شناختی، می‌توان تا حدودی به ساختار شعری او پی برد و جایگاه شاعری او را در تاریخ ادبیات ایران مشخص کرد. هدف از این پژوهش، شناخت عناصر سبکی اشعار نظامی گنجوی و نهایتاً رسیدن به سبک شخصی او است؛ بدین ترتیب در این پژوهش، با استخراج مهم‌ترین ویژگی‌های زبانی، فکری و ادبی اشعار وی، سعی شده است تا شناخت بهتری از شعر و سبک خاص این شاعر سترگ به‌صورت علمی ارائه گردد. در این پژوهش، پس از بررسی نمونه‌های مختلف در دو منظومه خسرو و شیرین و لیلی و مجنون، به شیوه توصیفی تحلیلی، ویژگی‌های بارز شعر نظامی به دست آمدند که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌ بودند از: تنوع واژگانی، ترکیب‌‌های شاعرانه، ابداع مضامین نو، عفت کلام، اشارات تعلیمی، تنوع موضوع، توجه به علوم مختلف، فرهنگ‌عامه و تصویرسازی‌های بدیع. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2178 - کاربرد عشق در قرآن و اندیشه‌های مولانا و هگل بر اساس رویکرد بینامتنیت
حلیمه دیلمی نژاد شمس الحاجیه اردلانی(نویسنده مسوول) سیداحمد حسینی کازرونی

تحلیل با رویکرد بینامتنیت ارتباط یک متن با سایر متون را بررسی می‌کند. هدف اصلی این پژوهش، مقایسة کاربرد عشق از منظر مولانا و هگل با تکیه بر قران است. عشق موضوعی است که از دیرباز فلاسفه، عارفان و اندیشمندان در شناخت و درک ماهیت آن کوشیده‌اند و یکی از مهم‌ترین موضوعاتی اس أکثر

تحلیل با رویکرد بینامتنیت ارتباط یک متن با سایر متون را بررسی می‌کند. هدف اصلی این پژوهش، مقایسة کاربرد عشق از منظر مولانا و هگل با تکیه بر قران است. عشق موضوعی است که از دیرباز فلاسفه، عارفان و اندیشمندان در شناخت و درک ماهیت آن کوشیده‌اند و یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که همة عرفا و فلاسفه بدان نظر داشته و درباره‌اش سخن گفته‌اند. آنان عشق را جان و اساس عالم می‌دانند که به واسطة آن همة موجودات از ادنی تا اعلی در جنبش و به‌سوی سرمنشأ عشق، یعنی ذات حق‌تعالی درحرکت‌اند. مولانا و هگل دو متفکّر برجسته از دو برهة زمانی بسیار دور از هم هستند که به بیان جنبه‌های مختلف عشق پرداخته‌اند و در آثار و نوشته‌هایشان عشق، نقشی محوری دارد. پرسش اصلی این جستار این است که بارزترین وجوه مشترک میان عشق درسروده‌های مولانا و آثار هگل کدام است؟ در این پژوهش با رهیافتی توصیفی – تحلیلی ابتدا به توضیح و تبیین عشق و سپس به شرح مصادیق بارز آن با استناد به آیات قران، از مثنوی و آثار هگل می‌پردازد. در نهایت این نتیجه حاصل شد که آنچه در مسیر دانندگی و تکامل روح انسانی با تکیه بر عشق خالصانه صورت می‌گیرد، مهم‌ترین نکته در اشتراک نظر این دو اندیشمند است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2179 - بررسی مضامین سیاسی-اجتماعی در دیوان ادیب‌الممالک فراهانی و احمد شوقی
پروین مرتضایی زهرا حسینی

10.30495/farsij.2022.1932857.1503

ادبیات متعهد حوزه‌های گوناگونی را در برمی‌گیرد. پرداختن به مسایل اجتماعی و سیاسی جامعه از مهم‌ترین رویکردهای این نوع ادبیات است. در عصر مشروطه در جامعۀ ایران و مصر اوضاع اجتماعی و سیاسی مشابهی شکل گرفته بود. مسائلی که استقلال و هویت چنین کشورهایی را دست‌خوش تعرّض بیگانگ أکثر

ادبیات متعهد حوزه‌های گوناگونی را در برمی‌گیرد. پرداختن به مسایل اجتماعی و سیاسی جامعه از مهم‌ترین رویکردهای این نوع ادبیات است. در عصر مشروطه در جامعۀ ایران و مصر اوضاع اجتماعی و سیاسی مشابهی شکل گرفته بود. مسائلی که استقلال و هویت چنین کشورهایی را دست‌خوش تعرّض بیگانگان قرار می‌داد و در نتیجه با خطر جدّی روبه‌رو می-ساخت؛ بنابراین شاعران اجتماعی در تب و تاب چنین اوضاع متلاطمی وارد شدند و مهم‌ترین همّ آنان پرداختن به مسائل اجتماعی و سیاسی شد. در این پژوهش که به شیوة توصیفی- تحلیلی انجام شده، مضامین اجتماعی- سیاسی در اشعار ادیب‌الممالک و احمد شوقی، بر اساس مکتب تطبیقی آمریکا استخراج و بررسی شده است. یافته‌های پژوهش حکایت از آن دارد که مضامینی از قبیل وطن‌پرستی، یادکرد آزادگان و پهلوانان وطنی، ترغیب به وحدت و همبستگی، انزجار از بیگانگان و انتقاد از نابسامانی‌های اجتماعی در شعر این دو شاعر، کاربرد گسترده‌ای داشته‌است با این تفاوت که ادیب الممالک، مسایل جزئی اجتماعی را هم در شعر خود وارد کرده است؛ حال آن‌که احمد شوقی غالبا مسایل کلان‌تر را مطرح نموده است. هر دو شاعر وطنی، در ابتدا نسبت به نهضت مشروطه دیدگاهی مثبت دارند؛ اما با ورود نابه‌هنجاری‌ها به ساختار نهضت، مسیر خود را تغییر داده و از آن شکوه سرمی‌دهند. اصلاح‌طلبی و لزوم عملکرد مثبت طبقات گوناگون اجتماع و اهل سیاست از مهم‌ترین راه‌کارهایی است که این دو شاعر برای نیل به پیروزی ملی، پیشنهاد می‌کنند.واژگان کلیدی: ادبیات تطبیقی، نهضت مشروطه، وطن پرستی، ادیب‌الممالک، احمد شوقی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2180 - سیاست مهار در برابر خوانش ناموافق: سرانجام مقاومت زن در برابر هژمونی مردسالار در منظومه کردی «خه ج و سیامند»
سیدرضا ابراهیمی

جوامع سنتی در آغاز دورة مدرن، ساختاری مردسالار داشتند. گسترة هنجارهای مردسالارانه و استیلای آنچه میشل فوکو رژیم حقیقت می نامد در دوره سنتی، زنان را آبژه ی تحت کنترل و تحکم مردان می دانست. ایستادگی زنان در برابر هژمونی مردسالار و سرنوشت مقاومت زن در برابر استیلای این اید أکثر

جوامع سنتی در آغاز دورة مدرن، ساختاری مردسالار داشتند. گسترة هنجارهای مردسالارانه و استیلای آنچه میشل فوکو رژیم حقیقت می نامد در دوره سنتی، زنان را آبژه ی تحت کنترل و تحکم مردان می دانست. ایستادگی زنان در برابر هژمونی مردسالار و سرنوشت مقاومت زن در برابر استیلای این ایدئولوژی در آثار ادبی به نقطة تقابل بین نظریه نوتاریخی باوری، استفان گرینبلَت، و آلن سینفیلد، از متفکران نظریه ماتریالیسم فرهنگی بدل شده است. با توجه به دیدگاه های گرینبلَت، مخالفت زن در برابر گفتمان حاکم و ایدئولوژی مردسالار در نهایت، توسط ایدئولوژی غالب هضم میشود. از سوی دیگر، سینفیلد و سایر ماتریالیستهای فرهنگی به نتیجه و دستاورد این تقابل و مخالفتها خوشبین اند. به باور آنان، ایستادگی زنان در برابر ایدئولوژی مردسالار به بروز گسست در ساختار ایدئولوژی می انجامد و می تواند در نهایت به شکسته شدن هژمونی مردسالار منجر شود. این پژوهش بر مفهوم مقاومت در دو مکتب ماتریالیسم فرهنگی و نو‌تاریخی باوری متمرکز است و بر اساس تفاوت خوانش این دو مکتب به بررسی سرنوشت مقاومت زن در منظومه فولکلور خه‌ج و سیامند می پردازد. یافته ها نشان می دهد که با خوانش نوتاریخی باوری مقاومت زنان چگونه توسط هژمونی حاکم سرکوب می شود ولی اثرات و نتایج مقاومت در برابر ایدئولوژی با خوانش ماتریالیسم فرهنگی در نهایت، سالها بعد به بار می نشیند و زنان از آبژه‌ی منفعل در دستان این ایدئولوژی، به سوژه‌ای کنشگر و فعال بدل می شوند و هویت مستقل خود را باز می یابند و بر سرنوشت خود حاکم می شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2181 - بررسی فرم مهندسی سازه ی زبانی و ادبی تصدیر در غزلیّات کلیم کاشانی
فضل الله رضایی اردانی(نویسنده مسئول) غلامرضا هاتفی اردکانی

تصدیر سبب خلق موسیقی و هنجارافزایـی است و در حوزه ها‌ی موسیقی و بلاغت، اهمّیّت دارد. در این جستار ادبی، فرم این هنرسازه‌، در غـزلیّات کلیـم کاشانـی، شاعر مشهور قرن یازدهم هجری قمری، بررسی شده‌است. کاربـرد تصدیـر، غزلیّات کلیم را، سـرشار از مـوسیقی درونـی، کـرده‌ و ایـن أکثر

تصدیر سبب خلق موسیقی و هنجارافزایـی است و در حوزه ها‌ی موسیقی و بلاغت، اهمّیّت دارد. در این جستار ادبی، فرم این هنرسازه‌، در غـزلیّات کلیـم کاشانـی، شاعر مشهور قرن یازدهم هجری قمری، بررسی شده‌است. کاربـرد تصدیـر، غزلیّات کلیم را، سـرشار از مـوسیقی درونـی، کـرده‌ و ایـن هنرسازه‌ در خدمت انتقال معنی، و احساس به مخاطب، است. تکرار از اساسی‌ترین عوامل ایجاد موسیقی است. جلوه‌هایی از این پدیده‌ی زبانی، در طبیعت، از جمله روز و شب، بهار و تابستان و ... می‌بینیم. تکـرار از نـوع تصـدیـر از خصـایص غزلیّات کلیـم در محور هم‌نشینی و امتداد طولی سروده‌های او، بشمارمی‌آید. این مقاله، به بررسی فرم مهندسی آن، در غـزلیّات 590 گانـه‌ی این شاعر و همچنین بررسی دیگر سازه‌های ادبی ابیات مورد نظر، می‌پردازد. این ویژگی، از نظر دیداری و شنوایی، در زنجیره‌ی کلام، نظم، ارتباط و زیبایی، ایجاد می‌کند و مخاطب را، به التذاذ ادبی سوق مـی‌دهد. این پژوهش با هدف شناسایی بسامد تکرار از نوع تصدیر و همچنین بومی‌کردن نقد صورتگرایانه انجام شده‌است. روش تحقیق در این مقاله، براساس تحلیل و توصیف یافته‌های پژوهش با در نظر گرفتن اصول نقد صورتگرایانه است. با این پژوهش پی برده شد که کلیم با کاربرد تصدیر، برای تکاپوی ذهن مخاطب و القای محتوا، از مراعات‌النظیر، نغمه‌ی حروف و دیگر هنرسازه‌های ادبی، بهره برده‌است. همچنین، کاربرد تصدیر در غزلیّات این شاعر، سبب ایجاد موسیقی لفظی و کناری شده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2182 - بررسی تقابل های دوگانه در آثار هوشنگ مرادی کرمانی و کریستین اندرسون
ندا نورپیشه قدیمی احمد طحان فرزانه مظفریان

چکیده کودک، به ویژه داستان، با سبک و روش و اهداف تعلیمی خاص، مخاطب خود را به دانش، بینش، روش و جهت‌گیری خاصی هدایت می‌کند، جهان او را شکل می‌دهد و در پیدا کردن شخصیت و فردیت او نقش اساسی دارد. برای پیشرفت روایت و داستان باید شخصیت از کنشی به کنشی دیگر برسد. تنها از راه أکثر

چکیده کودک، به ویژه داستان، با سبک و روش و اهداف تعلیمی خاص، مخاطب خود را به دانش، بینش، روش و جهت‌گیری خاصی هدایت می‌کند، جهان او را شکل می‌دهد و در پیدا کردن شخصیت و فردیت او نقش اساسی دارد. برای پیشرفت روایت و داستان باید شخصیت از کنشی به کنشی دیگر برسد. تنها از راه تقابل است که روایت ایجاد می‌شود و از همین رو باید شخصیت‌ها و کنش‌های آنان را در تقابل‌های دوتایی بررسی کرد. منظور از ساختارهای مفهومی در این‌جا و در این پژوهش ساختارهای دوگانه و تقابلی است که اعم از تقابل‌های خیر و شر، بد و نیک و غیره است که در کل گفتمان ادبیات فارسی مشاهده می‌شود. بررسی ساختارگرایانه‌ی آثار هوشنگ مرادی کرمانی و هانس کریستین اندرسن، بیانگر آن است که فقیر برای رهایی خود از شرایط دست به تلاش می‌زند؛ امّا در نهایت وضعیت او تغییر چندانی نمی‌کند. اسارت و بندگی طبقه‌ی فقیر نیز از خصوصیات مشترک این آثار است. اِعمال زور، خشونت و لحن توهین آمیز طبقه‌ی ثروتمند از دیگر ویژگی‌های مشترک آثار این دو نویسنده است. پژوهش پیش‌ِرو بر آن است تا ساختارهای مفهومی تقابل‌های دوگانه را در سه اثر هوشنگ مرادی کرمانی و سه اثر هانس کریستین اندرسن استخراج کند و سپس به مقابله‌ی این آثار بپردازد. نویسندگان در این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای-اِسنادی بهره گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2183 - اصلی‌ترین ویژگی‎‌های شعری فرخی یزدی
محمود صادق زاده

محمد فرّخی‌یزدی، یکی از چهره‌های برتر ادبیّات سیاسی و از شاخۀ شاعران مردمی دورۀ مشروطیّت و پهلوی اوّل به شمار می‌رود. وی از قالب‌های سنّتی برای مفاهیم آزادی، برابری و وطن‌خواهی بهره می‌برد. هرچند شهرت اصلی وی در غزلیّات سیاسی‌است، رباعیّات سیاسی فی‌البداهه‌اش نیز قابل ت أکثر

محمد فرّخی‌یزدی، یکی از چهره‌های برتر ادبیّات سیاسی و از شاخۀ شاعران مردمی دورۀ مشروطیّت و پهلوی اوّل به شمار می‌رود. وی از قالب‌های سنّتی برای مفاهیم آزادی، برابری و وطن‌خواهی بهره می‌برد. هرچند شهرت اصلی وی در غزلیّات سیاسی‌است، رباعیّات سیاسی فی‌البداهه‌اش نیز قابل توجّه است.شیوۀ شاعری فرّخی در بیشتر موارد در محدودۀ سبک بازگشت، یعنی: شیوۀ مرسوم شاعران تا قرن هشتم، به‌ویژه سعدی است که گاه با چاشنی ویژگی شعردورۀ صفوی در می‌آمیزد. شعر فرّخی از لحاظ بیانی، دو نوع اصطلاحات و ترکیبات دارد: یکی، اصطلاحات و ترکیبات زبانی کلاسیک؛ دوم، اصطلاحات و ترکیبات جدید معنایی. هرچند، شعر دورۀ مشروطیّت به دلیل ضرورت پیام‌رسانی، چندان جایی برای صورخیال و آرایه‌های ادبی باقی نگذاشته بود، با این‌حال در شعر فرّخی و بعضی دیگر از شاعران برتر این دوره، همچون: بهار و عشقی به‌طور‌‌طبیعی و تحت تأثیر ذوق سرشارآنان آرایه‌های ادبی و صورخیال زیبایی به کار رفته است. به‌جز این‌ها، اصلی‌ترین ویژگی‌های شعر فرّخی یزدی عبارت است از:شعر روزنامه‌ای و قدرت طبع وی در بدیهه‌سرایی، بیان اندیشه‌های آزادی‌خواهی، استبداد ستیزی، ناسیونالیستی، تجدّد طلبی و نوگرایی،جامعۀ اشتراکی، ادبیّات کارگری، ادبیّات زیر‌زمینی و مضامین پایداری،کاربرد اشارات اساطیری و باستان‌گرایی و شعر زندان که موارد یادشده با تجزیه و تحلیل اشعار دیوان و روزنامه‌های طوفان وی بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2184 - کهن‌الگوها و نقش آن در دستیابی به کمال در غزلیات مولانا خالد نقشبندی
نسرین چیره

هدف ازپژوهش حاضر بررسی نقش کهن‌الگوها در دستیابی به فرایند فردیت و رسیدن به کمال در غزلیات مولانا خالد نقشبندی است. برای دستیابی به این هدف، از روش توصیفی – تحلیلی داده‌ها استفاده نموده‌است؛ پس از اشاره به مبانی نظری فردیت و توصیف آن در غزلیات ، به بررسی نمود کهن‌ أکثر

هدف ازپژوهش حاضر بررسی نقش کهن‌الگوها در دستیابی به فرایند فردیت و رسیدن به کمال در غزلیات مولانا خالد نقشبندی است. برای دستیابی به این هدف، از روش توصیفی – تحلیلی داده‌ها استفاده نموده‌است؛ پس از اشاره به مبانی نظری فردیت و توصیف آن در غزلیات ، به بررسی نمود کهن‌الگوها در دستیابی شاعر به کمال پرداخته‌است. نتیجه حاکی از این است که بن‌مایۀ بیشتر غزل‌های شاعر موردی، دیدار با آنیما برای رسیدن به فردیت است؛ در این سیر نخستین دیدار با آنیما در مرتبۀ عشق اتفاق می‌افتد، سپس رویارویی با سایه صورت می‌گیرد. دیدار با پیر خرد نیز در دیدار با جنبه‌های مختلف آنیما تجلی می‌یابد. در تبیین فرایند فردیت مولانا خالد تصویر نگارۀ نمادین ماندالا چشمگیر است. همچنین نمود جنبۀ منفی آنیما در قالب معشوق جفاکار و جنبۀ مثبت آن در قالب معشوقی است که نماد آنیمای آزادشدۀ عاشق است و توسل به او برای فرایند فردیت و بروز شهود ضروری است تا عاشق را به تکامل برساند. فرازوفرود شعر مولانا خالد و تصویرگری‌های او با مرتبه‌ای از سلوک که پیموده است رابطه‌ای سرراست دارد واین یعنی مولانا خالد نه‌تنها در زندگی عادی بلکه در عالم شعر نیز سالک است و سیری به‌سوی کمال دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2185 - تحلیل گفتمان زنانه در رمان کولی کنار آتش اثر منیرو روانی‌پور با رویکرد گفتگومندی میخائیل باختین
ملیحه السادات کاشی زاده عبدالحسین فرزاد فرهاد طهماسبی

گفتگومندی از ویژگی‌های یک متن بالغ و رسا محسوب می‌شود. در یک متن گفتگومند مخاطب آواهای گوناگون و آرای متناقض و متقابل را در کنار هم دریافت می‌کند و خود به عنوان عنصری فعال در کنار سایر عناصر سازنده متن وارد کنه متن می‌شود. در این نوع رمان نویسنده متکلم وحده نیست بلکه در أکثر

گفتگومندی از ویژگی‌های یک متن بالغ و رسا محسوب می‌شود. در یک متن گفتگومند مخاطب آواهای گوناگون و آرای متناقض و متقابل را در کنار هم دریافت می‌کند و خود به عنوان عنصری فعال در کنار سایر عناصر سازنده متن وارد کنه متن می‌شود. در این نوع رمان نویسنده متکلم وحده نیست بلکه در کنار سایر عناصر و خواننده سیر داستان را می سازد. این نظریه را میخاییل باختین از نظریه‌پردازان تاثیرگذار قرن بیستم در عرصه پژوهش‌های علمی ادبی، مطرح نمود. وی رمان را بستری مناسب برای تبلور یک متن گفتگومند می‌داند. در این پژوهش، رمان کولی کنار آتش اثر منیرو روانی‌پور، ضمن بررسی ساختار گفتمان زنانه در سبک نویسنده از منظر منطق گفتگویی میخاییل باختین بررسی شده‌است. روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی و روش جمع‌آوری داده‌ها اسنادی - کتابخانه‌ای است. این پژوهش دریافت که نویسنده با قلمی زنانه به کمک شگردهای مختلف از جمله چرخش زاویه دید و بینامتنیت، دوصدایگی و چند زبانی، یک اثر گفت‌وگومند و چند آوا را آفریده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2186 - رئالیسم جادویی در داستان های غلامرضا رضایی
حسین خسروی آزیتا قولی گله امیر حسین همتی

تخیل،نیمه پنهان واقعیت یعنی حقیقت را بازمی‌نماید و بن‌مایه‌ای است که خالق دنیای شگفت ادبیات است و به آن امکان می‌دهد تا با بازآفرینی واقعیات، درک بهتر آن را از خلال تصویرگری خلاق فراهم آورد. مناطق بدوی جنوب در داستان‌های اقلیمی، جلوه‌هایی از ترس و تنهایی وهمناک را متصور أکثر

تخیل،نیمه پنهان واقعیت یعنی حقیقت را بازمی‌نماید و بن‌مایه‌ای است که خالق دنیای شگفت ادبیات است و به آن امکان می‌دهد تا با بازآفرینی واقعیات، درک بهتر آن را از خلال تصویرگری خلاق فراهم آورد. مناطق بدوی جنوب در داستان‌های اقلیمی، جلوه‌هایی از ترس و تنهایی وهمناک را متصور می‌سازند. باورهای عجیب و غریب، فقر اقتصادی و فرهنگی مردم در مناطق دورافتاده و طبیعی که خشن و ترسناک است، رئالیسم جادویی را در آثار برخی نویسندگان رقم زده است. در این شیوه الگوهای واقع‌گرایی با خیال، وهم و عناصر سحرآمیز درهم می‌آمیزد. در این آمیزش در داستان‌های رضایی ترکیبی به وجود آمده است که خصوصیتی مستقل و جداگانه دارد و رویا و واقعیت چنان به هم جوش خورده‌اند که خیالی بودن این وقایع جنبه‌ای واقعی پیدا می‌کند.در چند اثر غلامرضا رضایی به داستان‌هایی برمی‌خوریم که وهم و حقیقت باهم درآمیخته به طوری که خواننده توالی زمان را جابه جا می‌یابد؛ اما همین خصوصیت، کیفیتی تازه و بدیع به وجود آورده است. در این مقاله، بازتاب رئالیسم جادویی در مجموعه داستان‌های رضایی مورد بررسی قرار گرفته است. ازویژگی‌های مهم داستان‌های رضایی می-توان: وهم و خیال‌پردازی، اعتقاد به باورهای عجیب، واگویی افسانه‌های بازمانده پشینیان، باورناپذیری رویدادها، ترس ناگهانی و هیجان، را نام برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2187 - آثار خطی سعدالدین احمدکابلی بره کی انصاری
پرویز صفرعلی علی زمانی علویجه فاطمه کوپا فاطمه معین الدینی

10.30495/farsij.2021.682133

مطالعه،تصحیح و بررسی دقیق نسخ خطی، جنبه های مختلف ادبی و فکری هر دوره را آشکارتر خواهد کرد. با توجه به مشترکات فرهنگی و همسایگی ایران و افغانستان، بررسی نسخ خطی شاعران و عارفان فارسی زبان این خطه، دارای اهمیت بسیار است. به علت تشابهات فرهنگی و تاریخی گذشته،کشوری چون افغ أکثر

مطالعه،تصحیح و بررسی دقیق نسخ خطی، جنبه های مختلف ادبی و فکری هر دوره را آشکارتر خواهد کرد. با توجه به مشترکات فرهنگی و همسایگی ایران و افغانستان، بررسی نسخ خطی شاعران و عارفان فارسی زبان این خطه، دارای اهمیت بسیار است. به علت تشابهات فرهنگی و تاریخی گذشته،کشوری چون افغانستان به عنوان بخشی از مناطق فرهنگی زبان و ادب فارسی، سرشار از نسخه های خطی ارزشمندی است. یکی از شاعرانی که آثار شعر و نثر عارفانه اش ،نقش مؤثری در ترویج زبان و ادبیات فارسی و مفاهیم عرفانی داشته ،سعدالدین احمد انصاری است که در قرن دوازدهم هجری در توابع کابل می زیسته است. کتاب شعر شور عشق اثر سعدالدین احمد انصاری، از نسخه‌های خطّی و ارزشمند قرن دوازدهم هجری محسوب می شود که تا کنون مورد پژوهش مستقل قرار نگرفته است، بی شک این پژوهش در روشن شدن وجوه مبهم و ارزش و بهای این کتاب عرفانی موثر واقع خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2188 - تحلیل مؤلفه‌های سوررئالیستی منطق‌الطیر عطار نیشابوری
حسن سلطانی کوهبنانی سارا حسینی

10.30495/farsij.2022.1912607.1394

مکتب سوررئالیسم را واکنشی به نومیدی انسان معاصر از عقل‌گرایی و ماده‌گرایی محض عصر مدرن دانسته‌اند و گریز به جهان ناخودآگاه را، بهترین راه‌حل او در برابر رنج این سال‌ها به شمار می‌آورند. از سوی دیگر، عرفان اسلامی نیز نوعی مکتب فکری و معرفتی است که در مسیر کشف حقیقت، بیش أکثر

مکتب سوررئالیسم را واکنشی به نومیدی انسان معاصر از عقل‌گرایی و ماده‌گرایی محض عصر مدرن دانسته‌اند و گریز به جهان ناخودآگاه را، بهترین راه‌حل او در برابر رنج این سال‌ها به شمار می‌آورند. از سوی دیگر، عرفان اسلامی نیز نوعی مکتب فکری و معرفتی است که در مسیر کشف حقیقت، بیش از هر چیز بر ذوق و اشراق اعتماد می‌ورزد و ترسیم رابطۀ خالق و مخلوق را از رهگذر عبور از عین به ذهن و از جهان محسوس به ذهنیت مطلق ممکن می‌داند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که کتاب منطق‌الطیر به عنوان یکی از نمایندگان این روش فکری، در خرده‌روایت‌هایش دارای نشانه‌ها و مؤلفه‌هایی از سوررئالیسم است که تأیید‌کنندۀ پیوند و همبستگی دو مکتب فکری سوررئالیسم و عرفان، حداقل در ساختار صوری آن‌هاست، همچنین از مؤلفه‌هایی چون: لامکانی و لازمانی، عشق، آزادی، رؤیا و تخیل، امر شگفت و جادو، جنون و دیوانگی و ... می‌توان به عنوان دیگر نشانه‌های اشتراک ساختاری و معنایی این اثر عرفانی با آثار سوررئالیستی مدرن، یاد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2189 - نمادهای کهن‌الگوی یونگ درگره‌گشایی داستان شاهزاده و کمپیرزن (شاهزاده‌ای که پادشاهی حقیقی به او روی نمود)
ازاده ابراهیمی پور مسلم نادعلی زاده

10.30495/farsij.2022.1923565.1465

کهن الگوها تصاویرازلی مشترک درحافظه و ضمیر ناخودآگاه انسان هستند که در هر عصری بانمودهای رایج آن دوره خود را نشان می دهند و بازشناسی تحولات و دگرگونی های آنها می تواند نگاه ما را در مورد جریانهای عمیق فرهنگی، اخلاقی و مذهبی در دورههای تاریخی افزایش دهد. یونگ در آثار خود أکثر

کهن الگوها تصاویرازلی مشترک درحافظه و ضمیر ناخودآگاه انسان هستند که در هر عصری بانمودهای رایج آن دوره خود را نشان می دهند و بازشناسی تحولات و دگرگونی های آنها می تواند نگاه ما را در مورد جریانهای عمیق فرهنگی، اخلاقی و مذهبی در دورههای تاریخی افزایش دهد. یونگ در آثار خود از کهن الگوهای متعددی نام م یبرد و هر یک از آنها را به تنهایی و در پیوند کلی با هم در شمار پرمعناترین تجلیات روان جمعی به شمار می آوردﺑﺎ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎى روانﺷﻨﺎﺧﺘﻲ، ارﺗﺒﺎط ﭼﻨﺪﺳﻮﻳﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﻠﻮم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ؛ از ﺟﻤﻠﻪ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻨﺎرﺷﺘﻪ اى ادﺑﻴﺎت و روان ﺷﻨﺎﺳﻲ. اﻳﻦ اﺗﻔﺎق ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺗﺎ ادﺑﻴـﺎت ﻣﺤﻤﻠـﻲ ﺑﺮاى ﻧﮕﺮش و ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ روزآﻣـﺪ، ﻛﺎرآﻣـﺪ و ﺧﻮاﻧﺸـﻲ ﻣﺘﻔـﺎوت ﺗﻠﻘـﻲ ﺷـﻮد. ادﺑﻴـﺎت ﺑـﻪ ﻣـﺪد ﻧﻈﺮﻳـﻪ ﻫـﺎى روان ﺷﻨﺎﺳﻲ، ﺧﻮد را ﻣﻠﻤﻮس ﺗﺮﻋﻤﻞ ﮔﺮاﺗﺮ ﻋﺮﺿﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ و ﺑﺮ ﺟﺬاﺑﻴﺖ ﺧـﻮد در ﻣﺘـﻮن ادﺑـﻲ، ﺑﻪوﻳﮋه در ﻣﺘﻮن ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ اﻓﺰوده اﺳﺖ. از ﺟﻤﻠﺔ اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎت، ﻧﻈﺮﻳﺔ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﺨﺼﻴﺖ و اﺑﻌﺎد ذﻫـﻦ و ﻓﺮاﻳﻨﺪﺗﻔﺮّد ﻳﻮﻧﮓ اﺳﺖ. ﻣﻮﺿﻮع اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، به بررسی نظریه کهن الگوی یونگ اثر کارل گوستاو یونگ روانشناس شهیر سویسی ﺑﺎ در ﻣﺜﻨﻮى اﺳﺖ. اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛـﻪ ارتباط مستقیمی بین علم روانشناسی و علوم ادبی برقرارست. ﻣﻮﻟﻮى در اﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳاﺖ، مثنویﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻣﻲ آﻣﻮزد ﻛـﻪ ﻻزﻣـﺔ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺗﻮازن، ﺗﻌﺎدل ﺷﺨﺼﻴﺖ و رﺳﻴﺪن ﺑﻪﺗﻔﺮّد، ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻳﻜﭙﺎرﭼﺔ ﺗﻤﺎم اﺑﻌﺎد ﺷﺨﺼﻴﺖ رواﻧﻲ ﻓﺮد اﺳﺖ. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2190 - تحلیل سفرهمای به چین در منظومۀ همای و همایون خواجوی کرمانی بر اساس نظریۀ کهن الگوی «سفرقهرمان» جوزف کمبل
پروانه فریدونی مرتضی رزاقپور

10.30495/farsij.2021.685687

هنر و ادبیّات در اسطوره‌شناسی کمبل جایگاه ویژه‌ای دارند و از مهم‌ترین پیکره‌های مطالعاتی محسوب می‌شوند. تک‌اسطوره از روش‌های اسطوره‌شناختی در حیطۀ ادبیّات و هنر است هم در ساحت خلق هم در ساحت درک. منتقدان برای درک آثاری که از این راه خلق شده‌اند به تک‌اسطوره روی‌می‌آورند أکثر

هنر و ادبیّات در اسطوره‌شناسی کمبل جایگاه ویژه‌ای دارند و از مهم‌ترین پیکره‌های مطالعاتی محسوب می‌شوند. تک‌اسطوره از روش‌های اسطوره‌شناختی در حیطۀ ادبیّات و هنر است هم در ساحت خلق هم در ساحت درک. منتقدان برای درک آثاری که از این راه خلق شده‌اند به تک‌اسطوره روی‌می‌آورند. کمبل بیش از هر هنر دیگر با ادبیات درگیر بوده‌است. کهن الگوی سفر قهرمان کمبل بر سه خط کلّی روایتی جدایی، تشرّف و بازگشت همراه با هفده زیر مجموعه تبیین شده‌است که در پایان زمینه‌ساز تکامل روحی- روانی قهرمان است. این پژوهش به صورت تحلیلی – تطبیقی و در جامعۀ آماری منظومۀ همای وهمایون صورت پذیرفته‌است و به تحلیل سفر همای به چین بر اساس نظریۀ سفرقهرمان جوزف کمبل پرداخته‌است و برایند پژوهش این است که سفر همای تا حدّ زیادی مطابق بر سفر قهرمان کمبل بوده‌است و قهرمان در پایان سفر به تکامل روحی- روانی و خودشناسی و کسب هویّت رسیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2191 - تحلیل بینامتنی در داستان‌های عزاداران بیل و تاتار خندان اثر غلامحسین ساعدی با تأکید برگفتگومندی و چندصدایی باختینی
نعمت منصوری بدریه قوامی رضا برزویی جمال ادهمی

10.30495/farsij.2022.1963241.1636

پژوهش حاضر به بررسی بینامتنیت در داستان‌های عزاداران بیل و تاتار خندان اثر غلامحسین ساعدی بر اساس نظریه میخاییل باختین می‌پردازد. آنچه امروز از آن به عنوان بینامتنیت یاد می شود اصطلاحی است که می‌توان آن را گفتمان میان متون نامید. بینامتنیت مطالعه‌ی گفتمان متن‌ها در آثار أکثر

پژوهش حاضر به بررسی بینامتنیت در داستان‌های عزاداران بیل و تاتار خندان اثر غلامحسین ساعدی بر اساس نظریه میخاییل باختین می‌پردازد. آنچه امروز از آن به عنوان بینامتنیت یاد می شود اصطلاحی است که می‌توان آن را گفتمان میان متون نامید. بینامتنیت مطالعه‌ی گفتمان متن‌ها در آثار ادبی و فرهنگی جهان است‌. تا قبل از نظریات فردینان دوسوسور همه به مستقل بودن متن‌ها معتقد بودند، ولی نظریات سوسور از اعتبار این نظریه‌ها کاست. بر اساس این نظریه باختین معتقد است که متون و گویندگان آن‌ها آگاهانه و یا ناخودآگاه از سرچشمه‌های فکری و ادبی یکدیگر بهره می‌برند. نویسندگان این مقاله برآنند که با شیوه تحلیل محتوا و با هدف شناخت بیشتر آثار این نویسنده بر اساس نظریه باختین و با روش کتابخانه‌ای این دو اثر را مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار دهند؛ یافته‌های پژوهش نشان می دهد که نویسنده تحت تأثیر قرآن و عقاید اسلامی قرار گرفته است و هم‌چنین در خلال داستان‌ها به بعضی از باورهای عامیانه اشاره کرده است. نمود ضرب‌المثل و اسطوره، کنایه و آوردن بخشی از دعا و مناجات از شاخص‌های دیگر این آثار است. ساعدی گاه به داستان‌های دیگر در لابه‌لای آثارش اشاره کرده است و در عزاداران بیل ازلحاظ محتوا و درون‌مایه تحت تأثیر بوف کور صادق هدایت و مسخ کافکا قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2192 - بررسی بن مایه های عرفانی در یکصد غزل کلیم کاشانی(مقاله مروری)
فضل الله رضایی اردانی غلامرضا هاتفی اردکانی

10.30495/farsij.2022.1954351.1615

کلیم کاشانی یکی از مشهورترین غزلسرایان سبک هندی است که نشان هایی از عرفان و تصوّف، در غزلیّات او نقش بسته‌است به طوریکه آمـوزه‌هـای عرفانی در غـزلیّات او، عشق واقعی یا آسمانی را بیان می‌کنند.خلّاق ‌المعانی ثانـی در حدود (990) ه.ق. در همـدان دیـده بـه جهان گشود و به علت أکثر

کلیم کاشانی یکی از مشهورترین غزلسرایان سبک هندی است که نشان هایی از عرفان و تصوّف، در غزلیّات او نقش بسته‌است به طوریکه آمـوزه‌هـای عرفانی در غـزلیّات او، عشق واقعی یا آسمانی را بیان می‌کنند.خلّاق ‌المعانی ثانـی در حدود (990) ه.ق. در همـدان دیـده بـه جهان گشود و به علت سکونت در کاشان به کاشانی مشهور شد. مجموعۀ (590) غـزل او در حوزۀ ادب غنایی، جایگاه والا دارد. از خصوصیّات سرآمد در غزلیّات او، وجود جلوه های عرفانی است. این مقاله به واکاوی، جلوه های عرفانی در یکصد غزل کلیم کاشانی، بـه شکل تصادفی می پردازد تا جلوه‌های برجستۀ عشق و کمال آن، به تصویر درآید و علاوه بر آن، در پژوهش‌های ادبی و عرفانی، کلیم به عنوان شاعری عارف معرّفی گردد و در نهایت طرح این نکته که، غزلیّات غنایی کلیم کاشانی، محملی برای بیان و جست و جوی معانی بلند عرفانی است. غزلیّات این شاعر، ساختار ادبی و عرفانی دارد و او با طرح ساز و کارهای عرفـانـی، کـوششی بـرای یافتن و طرح گـوهـر ارزشمند عشق واقعـی را انجام داده‌است. جلوه-پردازی‌هـای عـرفانی در غزلیّات او جلوه‌ای خاص دارد. این مقاله با روش تحلیل و توصیف یافته‌های عرفانی، قصد دارد تا گرایش‌های عرفانی و بن‌مایه‌های عرفانی به کاررفته را در غزلیّات کلیم ابتدا واکاوایی و با ذکر نمونه‌هایی از آن مصادیق، آنها را براساس فرهنگ اصطلاحات عرفانی دست اوّل، مورد بررسی و تحلیل قراردهد. از رهگذر وجود و بررسی آموزه‌های عرفانی در غزلیّات این شاعر، شایسته است که کلیم را، در جرگۀ شاعران عارف‌، به شمارآوریم. ‌ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2193 - تحلیل روان‌شناختی شخصیت‌‌های قصه‌ی اولدوز و کلاغ‌ها با تکیه بر نظریه‌ی "فروید، یونگ وآدلر"
فرشته احمدی یوسف نیک‌روز

10.30495/farsij.2022.1903414.1352

آثار ادبیات کودک در شعر و نثر هم‌چون آثار ادبی بزرگسالان می‌تواند از جنبه‌های گوناگون، مطالعه و بررسی شود. قصه‌های کودکان در روایت معمولاً ساده است و دریافت آن به آسانی صورت می‌گیرد، اما در زیر ساخت می‌تواند سرشار از نکات روان‌شناختی و تأویل پذیر در حوزه‌ی علم روان‌شناس أکثر

آثار ادبیات کودک در شعر و نثر هم‌چون آثار ادبی بزرگسالان می‌تواند از جنبه‌های گوناگون، مطالعه و بررسی شود. قصه‌های کودکان در روایت معمولاً ساده است و دریافت آن به آسانی صورت می‌گیرد، اما در زیر ساخت می‌تواند سرشار از نکات روان‌شناختی و تأویل پذیر در حوزه‌ی علم روان‌شناسی باشد. ادبیات کودک بستری مناسب برای طرح غیرمستقیم مسائل روان‌شناسی است؛ چرا که ناخودآگاه کودک را مخاطب قرار می‌دهد و با جایگزین کردن مسائل روانی مثبت با منفی، او را برای رویارویی با جهان بیرون آماده می‌کند. نقد روان‌شناختی یکی از شاخه‌هایی است که می‌تواند در کنار دیگر شیوه‌های نقد، سرنخ‌های بسیاری را برای فهمیدن و حل مسائل و معماهای یک اثر در اختیارمان قرار دهد.به این منظور، در این مقاله ابتدا مقدمه‌ای درباره‌ی اهمیت و جایگاه نقد روان‌شناختی و ارائه‌ی نظریات صاحب‌نظران در این‌باره مطرح گردید، سپس به پیشینه علمی پژوهش و تحقیقات صورت گرفته پرداخته شده است. در ادامه خلاصه‌ای از قصه‌ی اولدوز و کلاغ‌ها آورده‌ایم؛ و پس از تبیین نظر فروید، یونگ و آدلر به طور جداگانه به نقد و تحلیل روان‌شناختی شخصیت‌های قصه پرداخته‌ایم. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که آرای فروید همچون مکانیسم‌های دفاعی، کهن‌الگوهای یونگ و مفاهیم عقده‌ی حقارت طبق نظریه‌ی آدلر در شخصیت‌های قصه تبلور یافته است. این نقد و تحلیل حاکی از آن است که در ژرفای قصه‌های کودکان و به ویژه قصه‌ی مورد بحث ظرفیت نقد روان‌شناختی نهفته است و می‌توان برای پی بردن به ژرفای عمیق شخصیت آن‌ها از این نوع نقد بهره برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2194 - زندگی نجم الدین کبری در آینه تاریخ
شهروز گودرزی منفرد مهدی محبتی جلیل تجلیل رقیه صدرایی

10.30495/farsij.2022.1938402.1546

یکی از مشکلات اساسی بر سر راه محققان در بررسی زندگی بزرگان عدم نگارش دقیق وقایع و یا سفارشی و درباری بودن آثار تاریخی است. یکی از اندیشمندان بزرگ عرفان که دارای آثار بسیار موجز و عظیمی در تاریخ عرفان است و بیشتر به واسطه شاگردان تاثیر گذار در عرفان که به وی منتسب هستند أکثر

یکی از مشکلات اساسی بر سر راه محققان در بررسی زندگی بزرگان عدم نگارش دقیق وقایع و یا سفارشی و درباری بودن آثار تاریخی است. یکی از اندیشمندان بزرگ عرفان که دارای آثار بسیار موجز و عظیمی در تاریخ عرفان است و بیشتر به واسطه شاگردان تاثیر گذار در عرفان که به وی منتسب هستند شناخته شده است احمد بن عمر بن محمد ملقب به نجم الدین کبری پیر ولی تراش با وجود عظمت اندیشه و مقام زندگی شیخ در کتب تاریخ ادبیات هنوز در هاله‌ای از ابهام است. و آثار تاریخی که از وی نام برده اند اندک و مطالب آنها گاه متضاد است و خالی از اشکال نیست. لذا در این تحقیق که به روش توصیفی-تحلیلی بر اساس منابع کتابخانه ای و اسنادی انجام شده سعی شده زوایایی از زندگی شیخ که بسیار شهرت دارد و شهرت آن مانع از جستار دقیق دربارۀ آن شده باز نموده شود و مطالبی که در کتب تاریخی و تذکره ها دیده می شود بسیار پراکنده است و جامعیت مقاله حاضر را ندارد. نتایج این مقاله دارای مطالبی است که در هیچ کتاب تاریخ ادبیاتی تاکنون ذکر نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2195 - سوررئالیسم و عرفان عراقی
یدالله بهمنی علی اکبر افراسیاب پور

10.30495/farsij.2022.697718

فراواقع‌گرایی یا سوررئالیسم دارای اصولی مشابه و مشترک با مبانی عرفان است که این اشتراک در اندیشه‌های برخی از عارفان ظهور چشمگیرتری یافته است و فخرالدین عراقی شاعر و عارف بزرگ قرن هفتم ایرانی از آن جمله است که تاکنون از این دیدگاه به نظم و نثر او نگریسته نشده و در قالب ن أکثر

فراواقع‌گرایی یا سوررئالیسم دارای اصولی مشابه و مشترک با مبانی عرفان است که این اشتراک در اندیشه‌های برخی از عارفان ظهور چشمگیرتری یافته است و فخرالدین عراقی شاعر و عارف بزرگ قرن هفتم ایرانی از آن جمله است که تاکنون از این دیدگاه به نظم و نثر او نگریسته نشده و در قالب نقد ادبی جدید مورد مطالعه و مقایسه قرار نگرفته است. در این مقاله که از نوع کتابخانه‌ای و به روش توصیفی- تحلیلی است، پس از خوانشی جدید از رابطة عرفان با سوررئالیسم موارد اشتراک آنها در آثار عراقی ترسیم و دنبال می‌شود. او پیرو مکتب جمال است که به زیبایی و عشق اصالت می‌دهد و عنصر خیال را مرز فراواقعیت و زیبایی‌آفرین می‌داند، با گریز از عقل به کشف و شهود روی می‌آورد و از دنیای درون شبیه به ضمیر ناخودآگاه سخن می‌گوید و با شطح و الهام از دنیای خیال بهره می‌گیرد که در حقیقت تصویرهایی سوررئالیستی ارائه می‌دهد. در این پژوهش آموزه‌های عرفانی فخرالدین عراقی قابل مقایسه با این مکتب نشان داده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2196 - بررسی عشق و عرفان در یک دهه مقالات سعدی پژوهی
فاطمه مرتضوی اصغر دادبه بهرام پروین گنابادی

10.30495/farsij.2022.697719

سعدی‌شناسی حوزه‌ی پژوهشی گسترده‌ای است که به آثار و افکار سعدی در ساحت‌های مختلف می‌پردازد. عشق و عرفان یکی از برجسته‌ترین مفاهیم پژوهشی این حوزه است که با شورانگیزی و تأویل‌پذیری عاشقانه‌های سعدی ارتباط دارد مطالعه‌ی آثار تحلیلی و انتقادی در این زمینه، اختلاف نظر زیادی أکثر

سعدی‌شناسی حوزه‌ی پژوهشی گسترده‌ای است که به آثار و افکار سعدی در ساحت‌های مختلف می‌پردازد. عشق و عرفان یکی از برجسته‌ترین مفاهیم پژوهشی این حوزه است که با شورانگیزی و تأویل‌پذیری عاشقانه‌های سعدی ارتباط دارد مطالعه‌ی آثار تحلیلی و انتقادی در این زمینه، اختلاف نظر زیادی را نشان می‌دهد که قابل تأمل و بررسی است . در پژوهش حاضر تعداد 19 مقاله در یک دهه سعدی‌پژوهی بررسی و تحلیل می‌شوند تا ارزش و منطق دیدگاه‌های مختلف سنجیده و نیازهای پژوهشی تازه شناخته‌شود و به پرسش‌هایی چون اولویت با عشق مجازی است یا حقیقی و چیستی و چرایی اختلاف نظر پژوهندگان چنین پاسخ دهد که قائل شدن به هر یک از انواع عشق با دلایل و شواهد متقن، معتبر و پذیرفته‌ است و با تکیه بر روش تحلیلی خواننده‌مدار می‌توان خواننده و پژوهشگر را در برداشت‌های قاعده‌مند و مستدل آزاد دانست بنابراین رسیدن به یک اجماع کلی و نظر واحد در این زمینه درست و شایسته نمی‌نماید . این پژوهش با رویکردی کیفی و روش تحلیلی-توصیفی با مطالعه مقالات مورد نظر و منابع کتابخانه‌ای مرتبط این نتیجه را نشان می‌دهد که پژوهش‌های انجام شده با همه اختلاف دیدگاهها ارزشمند و معتبر و منابع مطالعاتی خوبی برای علاقه‌مندان هستند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2197 - ارزیابی تفسیر جلوه های تجلی در حکمت مزدیسنا و عرفان نظری
سعید محمدی کیش فرح نیازکار

10.30495/farsij.2023.1948315.1587

عرفان نظری اساسا بر پایه های تفکر و شناخت بنا شده است، در این رویکرد معرفتی، سالکین سیر الی الله، با نفی وجود از کثرات عالم، آن ها را مظاهر اسماء و صفات و تجلی وجود حق دانستند. اما به نظر می رسد بینش وحدت وجود در تجلی اعیان، پیش از آرای عرفان نظری، در ایران اوستایی نیز أکثر

عرفان نظری اساسا بر پایه های تفکر و شناخت بنا شده است، در این رویکرد معرفتی، سالکین سیر الی الله، با نفی وجود از کثرات عالم، آن ها را مظاهر اسماء و صفات و تجلی وجود حق دانستند. اما به نظر می رسد بینش وحدت وجود در تجلی اعیان، پیش از آرای عرفان نظری، در ایران اوستایی نیز وجود داشته است، که نشانی از دیرینگی مفاهیم عرفانی در ایران باستان دارد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی و تحلیل مشابهت های مفهوم تجلی در این دو بینش عرفانی و حکمی است که به شیوة توصیفی - تحلیلی مورد بررسی قرار می گیرد. بر این اساس پرسش اصلی تحقیق آن است که تفسیر تجلی صور علمیه الهی در عالم وجود چه شباهت هایی با سیر نزول فَرَوَشی های زرتشتی از جهان مینوی به عالم خلقت دارد؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که دیرینگی تجلی علم خداوند در حقایق موجودات عالم امکان در ایران اوستایی نیز مشاهده می شود. همچنان که در مزدیسنا صور معنوی که در ابدان بشر ساکن است، از مرکز حقیقت صادر گردیده و با نام امشاسپندان فروهری شناخته می شوند؛ در عرفان نظری نیز صورت معنوی تعینات هستی اعیان ثابته نام دارند که در مظاهر عالم متجلی هستند و اﻧﺴﺎن ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻈﻬﺮ ﺗﺠﻠﻲ ذات ﺣﻖ اﺳﺖ. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2198 - شگردهای پست‌مدرنیسم در رمان سپیده‌دم‌ایرانی براساس نظریه برایان مک‌هیل
سحر علیکاهی لطیفه سلامت باویل علیرضا صالحی

چکیده به طور کلی نظریه‌های پست‌مدرنیستی به ‌دو‌ گروه ‌عمده تقسیم شده‌اند. گروه نخست نظریه‌های کسانی مانند بری‌ لوئیس، پیتر والن و دیوید لاج را در برمی‌گیرد که فهرستی از مؤلفه‌های پسامدرنیستی (عدم‌قطعیت، پارانویا، بی‌نظمی‌زمانی و...)ارائه می‌کنند. درگروه‌دوم، شاخص‌ترین أکثر

چکیده به طور کلی نظریه‌های پست‌مدرنیستی به ‌دو‌ گروه ‌عمده تقسیم شده‌اند. گروه نخست نظریه‌های کسانی مانند بری‌ لوئیس، پیتر والن و دیوید لاج را در برمی‌گیرد که فهرستی از مؤلفه‌های پسامدرنیستی (عدم‌قطعیت، پارانویا، بی‌نظمی‌زمانی و...)ارائه می‌کنند. درگروه‌دوم، شاخص‌ترین نظریه را برایان مک‌هیل مطرح-کرده‌است که‌برای‌تبیین پسامدرنیسم‌ از مفهوم "عنصرغالب" در فرمالیسم-روسی مددمی‌گیرد و مشخصه پسامدرنیسم را وجودشناسی(در تباین بودن با معرفت‌شناسی که عنصر غالب مدرنیسم است) می‌داند. در راستای تحقق این هدف،ابتدا شگردهاو مؤلفه‌هایی‌از رمان سپیده‌دم‌ایرانی استخراج‌و درسه-بخش عناصرداستان، مفهوم، شکل‌ یاصورت موردبررسی ‌قرارمی‌گیرد؛ سپس براساس نظریه غالب برایان مک‌هیل که در اصل ویژگی داستان‌های پسامدرن را طرح مباحث هستی‌شناسانه می‌داند، مشخص می‌شود که این شگردها و مؤلفه‌ها تا چه حد در برجسته کردن عناصرهستی‌شناسانه اثر مورد نظر نقش دارند. نتیجه‌نشان-می‌دهد که‌دراین رمان، نویسنده به‌خوبی ‌از تکنیک ‌چندصدایی، عدم-قطعیّت،اتصال‌کوتاه،عدم‌انسجام‌ذهن‌وآشفتگی‌‌شخصیت‌هاو...به ‌بهترین ‌شکل بهره‌گرفته و رمان خود را در کنار آثار پست‌مدرن قرار داده است. واژگان‌ کلیدی: سپیده‌دم‌ایرانی، پست‌مدرنیسم، مک‌هیل، مبانی ‌وجودشناسی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2199 - مفهوم عشق در اندیشه ابن سینا و روزبهان بقلی
سمیرا افراز اسماعیل بنی اردلان هادی ربیعی

یکی از مهم ترین مسائلی که در حوزه عرفان وفلسفه مورد اهمیت قرارگرفته است، مفهوم عشق است.عشق از بدو ورود خود به حوزه فلسفه و عرفان، تفاسیر متفاوتی با خود به ارمغان آورده است.بیشتر تفکرات متعالی فلاسفه و عرفا در این مبحث جای گرفته است.در این میان دو زاویه دید مهم فلسفی &nd أکثر

یکی از مهم ترین مسائلی که در حوزه عرفان وفلسفه مورد اهمیت قرارگرفته است، مفهوم عشق است.عشق از بدو ورود خود به حوزه فلسفه و عرفان، تفاسیر متفاوتی با خود به ارمغان آورده است.بیشتر تفکرات متعالی فلاسفه و عرفا در این مبحث جای گرفته است.در این میان دو زاویه دید مهم فلسفی –عرفانی جهت تبیین مفهوم عشق به کار رفته اند. ابن سینا و روزبهان بقلی به عنوان دو جهره شاخص درمکتب عشق شناسی به عنوان فیلسوف و عارف در حوزه عشق مباحث مبسوطی را ارائه کرده اند.در پژوهش حاضر با بهره گیری از اندیشه های ابن سینا و روزبهان بقلی ، به تحلیل محتوایی مفهوم عشق به روش توصیفی تحلیلی در نزد آنها پرداخته شده است، با تشریح و تبیین مفهوم عشق در اندیشه این بزرگان، مشاهده خواهد شد، با توجه به تقدم زمانی ابن سینا نسبت به روزبهان بقلی، روزبهان در بسیاری از آرای خویش تحت تاثیر مکتب عشق شناسی ابن سینا بوده است، در این میان نکات مشترکی بین اندیشه های این دو فیلسوف و عارف قرار داشته، که تاثیرات ابن سینا در حوزه عشق شناسی به روزبهان کاملا مشهود خواهد شد.از مهمترین نکات مشترکی که در این مباحث به کار رفته است،ماهیت عشق، سریان عشق در نظام هستی، عشق و محبت ، عشق به زیبا رویان، عشق و جمال،و...، در نهایت این پژوهش نشان می دهد که هرچند در بعضی موارد از اصطلاحات خاص خود استفاده کرده اند، اما در نهایت منشاء فکری آنها رسیدن انسان به عشق واحد، یعنی ذات اقدس است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2200 - خوانش اسطوره شناختی شعر «باد ما را خواهد بُرد» از دیدگاه نورتروپ فرای
سیدرضا ابراهیمی

10.30495/farsij.2023.1997159.1769

نورتروپ فرای در کتاب کالبد‌شکافی نقد استدلال می‌ کند که تمام گونه ‌های ادبی از اسطوره سرچشمه می ‌گیرند؛ به‌خصوص اسطورۀ زندگی قهرمان و دوره های زندگی او که فرای آنرا با فصول سال تبین می نماید. از نظر فرای فصول سال بازنمون میتوسها سا کهن الگوهایی است که بیانگر کمدی، تراژد أکثر

نورتروپ فرای در کتاب کالبد‌شکافی نقد استدلال می‌ کند که تمام گونه ‌های ادبی از اسطوره سرچشمه می ‌گیرند؛ به‌خصوص اسطورۀ زندگی قهرمان و دوره های زندگی او که فرای آنرا با فصول سال تبین می نماید. از نظر فرای فصول سال بازنمون میتوسها سا کهن الگوهایی است که بیانگر کمدی، تراژدی، رمانس و هزل است. منتقدان مجموعه تولدى دیگر فروغ فرخزاد را تجلى دوره تکامل فکرى و شعرى وی مى دانند که با فاصله زیادی از اشعار نخستین او؛ عمق نگاه و اندیشه ای ژرف به جهان هستی پیدا می کند. یکی از اشعار شایان توجه در مجموعه تولدى دیگر شعر باد ما را خواهد بُرد است. این تحقیق سعی دارد با استفاده از خوانش کهن الگویی و به ویژه آرای نورتورپ فرای، تحول در بینش و اندیشه ای که شعر ارایه می کند را در کهن الگوهایی جستجو کند که با مفاهیمی از فصول سال بیان شده اند. یافته ها نشان می دهد سوژه شعر با عبور از میتوس عاشقانه و رمانس زندگی خود و ورود به ساحت میتوس زمستان به درک و آگاهی و تجربیاتی جدید دست می یابد و به بیانی متفکرانه از مفهوم عشق می سد. این تحول را می توان در تحول مفهوم عشق یافت که از مفهومی جسمانی، گذرا و همراه با ویرانی و سرما، به ساحتی آسمانی و جاودانه گذر می کند که آرامش بخش، گرم و حیاتبخش است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2201 - بررسی و تحلیل نقدهای مربوط به شعر احمد شاملو
فرزاد بالال غلامحسین غلامحسین زاده قدرت الله طاهری

تاکنون تحقیقات زیادی در قالب مقاله و کتاب در حوزه ی نقد و بررسی اشعار احمد شاملو نوشته شده است. تحقیق حاضر به دنبال آن بوده است که ضمن نشان دادن سیر تاریخی تحقیقات نوشته شده و بررسی کانون های شکلگیری آنها،کتاب ها و مقالات شاخصی را که در این حوزه تألیف شده است مورد بررسی أکثر

تاکنون تحقیقات زیادی در قالب مقاله و کتاب در حوزه ی نقد و بررسی اشعار احمد شاملو نوشته شده است. تحقیق حاضر به دنبال آن بوده است که ضمن نشان دادن سیر تاریخی تحقیقات نوشته شده و بررسی کانون های شکلگیری آنها،کتاب ها و مقالات شاخصی را که در این حوزه تألیف شده است مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که از مجموع 303 مقاله که با موضوع بررسی و تحلیل شعر شاعر به رشته تحریر در آمده است؛ 9% از آنها در جراید، 8% در مجلات علمی- پژوهشی و 83% در مجلات علمی(مروری - ترویجی) چاپ و منتشر شده و بیشتر آنها بین سال های (1375- 1385) به رشتۀ تحریر در آمده است. از میان مقالات نوشته شده، مقالات علمی- پژوهشی از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردارند که از مهمترین دلایل این امر می توان به زبان صریح و روشن نویسندگان در مقالات مذکور، مسأله محور بودن تحقیقات یاد شده، پرهیز از کلی گویی و ذکر دقیق جزئیات در این دسته از مقالات اشاره کرد. از میان تحقیقاتی که در قالب کتاب نوشته شده اند، کتاب سفر در مه اثر تقی پورنامداریان، امیر زادۀ کاشی ها اثر پروین سلاجقه، انگشت و ماه اثر ع.پاشایی و کتاب شعر زمان ما اثر محمد حقوقی از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردارند دلایل اهمیت و اعتبار آثار مذکور را می توان در مؤلّفه های زیر خلاصه کرد: 1- نثر روان و روشن نویسندگان در پرداختن مباحث و مطالب؛ 2- پرهیز از کلی گویی و ذکر دقیق جزئیات؛3- روشن کردن ابعاد و زوایای مختلف ساختار و محتوای شعر شاعر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2202 - مقایسه تطبیقی شعر نزار قبانی و حسین منزوی
اشرف احمدی

Comparative literature deals with aspects shared by cultural works of different nations. Since today’s world lives in communication age, seeking to build the global village, undoubtedly, it is impossible to gain a comprehensive and perfect cognition without under أکثر

Comparative literature deals with aspects shared by cultural works of different nations. Since today’s world lives in communication age, seeking to build the global village, undoubtedly, it is impossible to gain a comprehensive and perfect cognition without understanding the surrounding world. Certainly, we will never be able to achieve self- definition exactly if we only know ourselves. Present paper compares verse works of two contemporary prominent poets, Hossein Monzavi and Nazar Qabbani that each of whom is an innovator and master of style poet in his own culture. We attempt to explore alignments and similarities existing in the works of these creative artists and to understand mutual interaction between aspects of impressions of Iranian and Arabic cultures. Since to discuss all aspects of content and structure requires more extended opportunity, this paper compares only such aspects as love, women, politics, and patriotic poems, which are of richly colored impression in the works of these two contemporary poets. Of course, examination of other aspects is tempting and interesting. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2203 - «دادارگرایی و بسآمدی روشمند آن، در دوره‌ی اساطیری و پهلوانی شاهنامه‌ی فردوسی»
احمد امینی کامران پاشایی فخری خلیل حدیدی

در این مقاله، سعی شده است، با بررسی مفاهیم مختلف دادار و واژه‌های مترادف و مشابه آن در شاهنامه‌ی فردوسی ـ با همه‌ی رازمندی آن ـ بتوان، به اندیشه‌ی حقیقی این حکم ورجاوند، درباره‌ی گرایش به خداوند، تا حدودی پی برد؛ این که او اندیشه‌ی توحیدی را چگونه دیده، ترسیم کرده است؟ أکثر

در این مقاله، سعی شده است، با بررسی مفاهیم مختلف دادار و واژه‌های مترادف و مشابه آن در شاهنامه‌ی فردوسی ـ با همه‌ی رازمندی آن ـ بتوان، به اندیشه‌ی حقیقی این حکم ورجاوند، درباره‌ی گرایش به خداوند، تا حدودی پی برد؛ این که او اندیشه‌ی توحیدی را چگونه دیده، ترسیم کرده است؟ لذا، پس از تأمّل درابیات این اثر سترگ ـ بخش اساطیری و پهلوانی ـ دریافتم که این نگرش، به تمامی، وجود او را فراگرفته، بر این باور است که این ویژگی بارز، از سویی، مایه‌ی سعادت و سلامت انسان و از دیگر سو، ناهی وابستگی به هر آنچه، بجز یزدان است که سرپیچی از آن، پدید آورنده‌ی تیره‌روزی و رنج فراوان است. فرهّ‌ی ایزدی و فرهمندی، فراهم آورنده‌ی عزّت و سربلندی است و خودخواهی و ناسپاسمندی، پدید‌آورنده‌ی ذلّت و دردمندی است؛ در نگاه وی، فطرت انسان، خدایی است، پس ایرانیان باستان، هرگز ناموحّد نبوده‌اند. بدین‌سان فردوسی، جستجوی جامعه‌ی آرمانی برآمده از بینش یکتاپرستی را، سرمایه‌ی معنوی انسان نامیده، جز آن را برنتابیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2204 - مقایسه تطبیقی شخصیت پردازی و درونمایه در دو رمان جای خالی سلوچ و خوشه های خشم
سیدرضا ابراهیمی

چالش های اقتصادی همیشه بستر مناسب برای ایجاد تغییر و تحولات اجتماعی بوده است. در این میان نویسندگانی که خود را جزیی از مردم و حرکت های اجتماعی می دانند، با ثبت و گاهی اوقات نقد این تحولات، رسالت و هویت اجتماعی خود را حفظ می کنند. نکته قابل توجه در بررسی رابطه بین ادبیات أکثر

چالش های اقتصادی همیشه بستر مناسب برای ایجاد تغییر و تحولات اجتماعی بوده است. در این میان نویسندگانی که خود را جزیی از مردم و حرکت های اجتماعی می دانند، با ثبت و گاهی اوقات نقد این تحولات، رسالت و هویت اجتماعی خود را حفظ می کنند. نکته قابل توجه در بررسی رابطه بین ادبیات و جامعه وجود تشابهاتی است که در آن نویسندگان مختلف با ملیتهای متفاوت نگرش ادبی مشابهی به بعضی از این تحولات اجتماعی نشان داده اند. برای مثال انقلاب سفید و اصلاحات اراضی در ایران و پیامدهای نافرجام آن از چشم تیز بین محمود دولت آبادی رمان نویس معاصر ایرانی پنهان نمانده و در رمان جای خالی سلوچ تصویری واقع گرایانه از پیامدهای پنهان از چشم این تحول سیاسی- اقتصادی ارائه نموده است. در سوی دیگر جان اشتاین بک نویسنده شهیر آمریکایی و برنده جایزه نوبل ادبی در دوره ای حساس از تاریخ آمریکا به نام دوره رکود بزرگ رمانی به نام خوشه های خشم را به نگارش درآورده که جاودانه ترین ثبت ادبی از این واقعه سیاسی - اجتماعی به شمار می رود. تشابهات سیاسی، اجتماعی و بیشتر از همه اقتصادی این دو واقعه، دوره رکود بزرگ و انقلاب سفید، بر وجود ناخودآگاه جمعی برای نگارش رمانهای اجتماعی نزد بزرگان ادبیات کشورهای مختلف صحه می گذارد. در این مقاله سعی شده با بررسی اجمالی وجوه مشترک اجتماعی و سیاسی این دو واقعه تشابهات سبکی و درونمایه ای در دو رمان جای خالی سلوچ و خوشه های خشم با استفاده از شیوه نقد مارکسیستی مورد کنکاش و برسی قرار گیرد. در این تحقیق همچنین، درونمایه های مشترک، شباهت شخصیتها در سطوح مختلف اجتماعی و تأثیر تحولات بر تغییر ساختار اجتماعی حاکم بر جامعه مورد نقد و بررسی قرار گرفته تا رویکرد یکسان نویسندگان به یک واقعه اجتماعی و نقش ادبیات در بستر این رخدادها در دو فرهنگ متفاوت نشان داده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2205 - مفهـوم جبـر و اخـتیار در منظومۀ فکری عین‌القضات همـدانی با تأکید بر(تمهیدات، نامه‌ها، یزدان شناخت و لوایح) با محوریت کلامی و عرفانی
ولی اله اسماعیل پور

مسئلۀ جبر و اختیار یا حریّت اراده در کنار موضوعاتی چون امامت، حسن و قبح، تشبیه و تنزیه، و ... از مفاهیم پر‌بسامدی است که در حوزۀ کلام، فلسفه و عرفان اسلامی پژوهش‌های وسیعی را به خود اختصاص داده است. این مسئله، از کهن‌ترین و مناقشه‌ آمیزترین مباحثی است که در طی اعصار، نظ أکثر

مسئلۀ جبر و اختیار یا حریّت اراده در کنار موضوعاتی چون امامت، حسن و قبح، تشبیه و تنزیه، و ... از مفاهیم پر‌بسامدی است که در حوزۀ کلام، فلسفه و عرفان اسلامی پژوهش‌های وسیعی را به خود اختصاص داده است. این مسئله، از کهن‌ترین و مناقشه‌ آمیزترین مباحثی است که در طی اعصار، نظر متکلمان، فیلسوفان و عارفان بزرگ اسلامی را به خود جلب کرده است. لذا، نظر به اهمیت و گستردگی حوزۀ جبر و اختیار و همچنین وجود ابعاد ناشناخته در این زمینه، این مقاله بر آن است تا نگاه عین‌القضات همدانی را دربارة مفهوم جبر و اختیار در متون منثور عرفانی فارسی در دو حوزۀ عاشقانه و کلامی – فلسفی بررسی کند. امّا، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که در افق دید عین‌القضات، آیا انسان در چنبر جبر است یا در دایرۀ اختیار؟ برآیند تحقیق نشان می‌دهد که عین‌القضات در حوزۀ عشق، به جبر مطلق عاشقانه – عارفانه، و در حوزۀ کلامی – فلسفی به هر‌سه مسئلۀ جبر، اختیار و امرٌ َبینَ الاَمرَین ملتزم است. روش پژوهش حاضر، تحلیلی-توصیفی و به شیوة کتابخانه‌ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2206 - بررسی سروده‌های پروین اعتصامی از منظر شعرشناسی شناختی و تحلیل گفتمان انتقادی
محمد ایرانی ناصر ملکی

کلمات و ارتباط بین آنها همواره مورد توجّه صاحب‌نظران در حوزة نقد ادبی بوده است. از آن جمله می‌توان به منتقدانی اشاره کرد که به شعرشناسی شناختی پرداخته اند. این شاخه از مطالعات ادبی بیش از هر چیز به درک شباهت میان اشیاء، رابطۀ آنها و بازشناسی الگوهای آنها در ساختارهای ان أکثر

کلمات و ارتباط بین آنها همواره مورد توجّه صاحب‌نظران در حوزة نقد ادبی بوده است. از آن جمله می‌توان به منتقدانی اشاره کرد که به شعرشناسی شناختی پرداخته اند. این شاخه از مطالعات ادبی بیش از هر چیز به درک شباهت میان اشیاء، رابطۀ آنها و بازشناسی الگوهای آنها در ساختارهای انتزاعی می پردازد. طبیعی است که این رویکرد جز با تحلیل متن میسّر نمی شود. تحلیل متن، خود نیز به زمینه های دیگری مرتبط می شود که به کنش‌های بیانی نویسنده یا شاعر و کنش‌های القایی در میان خوانندگان منتهی می‌گردد. درک این مفاهیم نیز به دو شکل سریع و مؤخّر روی می دهد که هرکدام نیز رویکردهای دیگری را برمی انگیزند که به خواننده مرتبط می شوند. از این روی می توان چنین ادّعا کرد که هر متن ادبی بازنمای عینیِ گفتمان های انتقادی‌ای است که در هر جامعه ای وجود دارد. جستار پیش رو با این پیش فرض که سروده‌های پروین اعتصامی می‌توانند باز‌خوردی از این ادّعا باشند، به بررسی شعرشناسی شناختی و تحلیل گفتمان انتقادی در برخی از سروده‌های این شاعر پرآوازه اختصاص یافته است. پژوهندگان این مقاله با ارائة نمونه‌هایی از این دو رویکرد، بر آن بوده‌اند تا نمودِ شعرشناسی شناختی و تحلیل گفتمان را در سروده‌های پروین اعتصامی نشان دهند. دستاورد تحلیل‌های نگارندگان در این پژوهش بیانگر این واقعیّت است که عوامل بافتی و زبانی در سروده‌های پروین، روابط پنهان میان قدرت و سوءاستفاده از آن، سلطه و نابرابری‌های اجتماعی را آشکار می‌سازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2207 - بررسی مقایسه‌ای شگردهای پست‌مدرنیستی در دو داستان از ابوتراب خسروی
سعید حسام پور ثمین کمالی

پسامدرنیسم[1]یکی از جریان های نوظهور در ادب فارسی است که به ویژه درادبیات داستانی بسیار به آن توجه شده و به تازگی آثار گوناگونی با رویکرد پست مدرنیستی آفریده شده است. یکی از نویسندگانی که بیشتر در داستان های کوتاه خود به گونه ای از این جریان تأثیر پذیرفته، ابوتراب خسروی أکثر

پسامدرنیسم[1]یکی از جریان های نوظهور در ادب فارسی است که به ویژه درادبیات داستانی بسیار به آن توجه شده و به تازگی آثار گوناگونی با رویکرد پست مدرنیستی آفریده شده است. یکی از نویسندگانی که بیشتر در داستان های کوتاه خود به گونه ای از این جریان تأثیر پذیرفته، ابوتراب خسروی است. دراین مقاله، کوشیده شده چگونکی کاربرد برخی از مهم ترین شگردهای پست مدرنیستی در دو داستان تفریق خاک و داستان ویران از مجموعه داستان اخیر این نویسنده تحلیل و با هم مقایسه شود. از این رو، در آغاز، خلاصه ای از دو روایت آمده است، سپس شگردهای به کار رفته در هر یک بررسی شده و سرانجام کارکرد این شگردها در دو داستان با یکدیگر سنجیده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که داستان تفریق خاک با قرار دادن وجود به عنوان موضوع محوری، محتوای وجودشناسانه را در مقام عنصر اصلی متون پست مدرن برجسته کرده است؛ درحالی که داستان ویران بیشتر از شگردهای صوری به ویژه اتصال کوتاه بهره برده و در نتیجه توجه خواننده را بیشتر به ماهیت فراداستانی اثر جلب کرده است. [1]Postmodernism تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2208 - نقد اجتماعی در مصیبت نامه عطّار
فرح سرباز برازنده

هدف از این تحقیق نقد اجتماعی در مصیبت نامه عطار بود. بررسی میزان آسیب های اجتماعی و تاریخی قرن ششم وهفتم و نقد اوضاع اجتماعی آن عصر در مهم ترین اثر عطّارمصیبت نامه می باشد. فریدالدّین محمّد بن ابراهیم نیشابوری، عارف و منتقد برتر جامعه ایرانی با گذشت هفت قرن، هنوز هم مور أکثر

هدف از این تحقیق نقد اجتماعی در مصیبت نامه عطار بود. بررسی میزان آسیب های اجتماعی و تاریخی قرن ششم وهفتم و نقد اوضاع اجتماعی آن عصر در مهم ترین اثر عطّارمصیبت نامه می باشد. فریدالدّین محمّد بن ابراهیم نیشابوری، عارف و منتقد برتر جامعه ایرانی با گذشت هفت قرن، هنوز هم مورد توجّه اهل ادب است. آسیب های اجتماعی، بی نظمی ها، اختلال ها و انحرافها موضوعی است که در همه زمان ها، افراد جامعه، با آنها درگیر بوده اند، این مسائل از دید عطّار هم پنهان نمانده و در مثنوی مصیبت نامه به آن پرداخته است. عطّار برای بیان ناهنجاری های اجتماعی، با طنز که دیدگاهی اجتماعی و انتقادی است. مردم را از پیامدهای آن آگاه ساخته است. وی با طرح ارزشهای حاکم برجامعه، برای حفظ فرهنگ و هویت ملّی ایران تلاش میکرد و خود را از مردم عادی جامعه می دانست و با زبان قشرهای مختلف جامعه، در قالب حکایات سخن گفته است. مطالعه ی آثار عطّار از این زاویه ودیدگاه، به حرکت و پویایی جامعه از لحاظ همدردی وآگاه سازی مردم کمک می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2209 - مفهوم عشق و مقایسه آن در دستگاه فکری احمد غزالی و عین القضات همدانی با تأکید بر سوانح العشاق،تمهیدات،نامه ها و لوایح
ولی اله اسماعیل پور

Love (amour) is one ofthe prominent concepts of Iranian-Islamic mysticism which is used widely in Khosravani and later centuries’ mysticism schools. Therefore, according to the subject, three questions have been answered in this article: First, are there any simi أکثر

Love (amour) is one ofthe prominent concepts of Iranian-Islamic mysticism which is used widely in Khosravani and later centuries’ mysticism schools. Therefore, according to the subject, three questions have been answered in this article: First, are there any similarities between Savaneh al-oshshagh, Tamhidat, Nameha and Lavayeh in term of love? Second, are these similarities in terms of the notion, indicating impression or influence of these two mystics on each other? Third, which part of this impression or influence is considered as the most? This paper has tried to classify and compare and contrast components of love (amour) from Ahmad Ghazzali and Eyn al-GhozzatHamedani’s point of view. The research result shows that similarities between words, terms and concepts on the one hand and the teacher and student relationship between Ahmad Ghazzali and Eyn al-GhozzatHamedani on the other hand, is the chief reason for the wide and undeniable influence of Ahmad Ghazali’s point of view on Eyn al-GhozzatHamedani. Hence, the majority of these influences are in the field of mystical-amorous styles and approaches. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2210 - رئالیسم جادویی و افسانه‌های عامةکردی (با تکیه بر کتاب چیروک)
موسی پرنیان عطا الماسی محمد زاهد سیدی تبار

داستان‌ها و افسانه‌های کردی بازتاب زندگی پرتلاش و آرمان‌های انسان‌هایی است که در روزگاران سخت و شرایط بسیار دشوار برای زنده‌ماندن و ادامة زندگی مقاومت کرده‌اند. شیوه و قالب قصه‌های پریان بسیار شبیه گونة روایی موجود در رئالیسم جادویی است چرا که تخیل موجود در قصه که از مؤ أکثر

داستان‌ها و افسانه‌های کردی بازتاب زندگی پرتلاش و آرمان‌های انسان‌هایی است که در روزگاران سخت و شرایط بسیار دشوار برای زنده‌ماندن و ادامة زندگی مقاومت کرده‌اند. شیوه و قالب قصه‌های پریان بسیار شبیه گونة روایی موجود در رئالیسم جادویی است چرا که تخیل موجود در قصه که از مؤلفه‌های مشترک رئالیسم جادویی و قصه‌های پریان است، باعث گسست علی و معلولی در روایت داستان می‌شود و همین امر موجبات به وجود آمدن نقاط مشترکی از جمله: شکستن مرز میان واقعیت و فراواقعیت و اتحاد این دو، بروز رفتارها و رخ‌دادهای شگفت‌انگیز، شناخت واقعیت‌های تاریخی و اجتماعی و....میان قصه‌های پریان و متون رئالیسم جادویی می‌شود، به گونه‌ایی که در آن فراواقعیّت و آنچه در اصطلاح رئالیسم جادویی به عنوان جادو از آن نام می‌برند در گسترة بی‌کران واقعیّت قرار می‌گیرد و امری قطعی و حتمی تصور می‌شود، بنابراین قصه‌های پریان به خاطر ساختار داستانی‌اش عرصة مناسبی برای رخ‌دادها و پدیده‌های شگفت‌انگیزی است که آنها را با فراواقعیّت گره‌زده‌اند و از این طریق همانندی و شباهتی را میان این متون(قصه‌های پریان) با سبک نوین رئالیسم جادویی نمایش داده‌است. از این رو در این نوشتار برآن است تاشباهت‌ها و تفاوت‌های موجود میان اقسانه‌ها و قصه‌های کردی(چیروک) را با سبک رئالیسم جادویی بررسی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2211 - نقد جامعه شناختی رمان «سفر» محمود دولت‌آبادی
جمال ادهمی پرویز جهانگیری چنور دیداری

مقاله‌ی حاضر به نقد جامعه شناختی رمانسفر می پردازد، نقد جامعه شناختی رمان به عنوان گرایش مهمی در جامعه شناسی ادبیات، به تعامل رمان و جامعه و تأثیر متقابل آن دو بر یکدیگر می پردازد. در نخستین رمان های فارسیاز دوره مشروطه تا رمان های اخیردوره معاصر، بین ساختار و محتوای رم أکثر

مقاله‌ی حاضر به نقد جامعه شناختی رمانسفر می پردازد، نقد جامعه شناختی رمان به عنوان گرایش مهمی در جامعه شناسی ادبیات، به تعامل رمان و جامعه و تأثیر متقابل آن دو بر یکدیگر می پردازد. در نخستین رمان های فارسیاز دوره مشروطه تا رمان های اخیردوره معاصر، بین ساختار و محتوای رمان فارسی و جامعه ایرانی همواره رابطه معین وجود داشته است بنابراین با پیچیده‌تر شدن روابط حاکم بر جامعه ایرانی در عرصه های اجتماعی- سیاسی و فرهنگی، ساختار رمان فارسی نیز به سمت واقع‌گرایی انتقادی تمایل بیشتری پیدا کرده است. در رمان سفر به عنوان اثری که حاصل تحولات دوره گذار است نویسنده با انتخاب زندگی یک خانواده معمول حاشیه شهری ابعاد تراژیک این طبقه اجتماعی را در اثر آن تحولات ترسیم می کند. بنابراین در این جستار ابتدا به نظریه های مسلط و رایج در باب نقد جامعه شناختی اشاره شده است، سپس براساس شواهدی از رمان سفر با روش اسنادی به تحلیل نظری- استنباطی آن پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2212 - بررسی عقاید و نظرات حکیم ناصر خسرو قبادیانی در باب شعر و شاعر،سخن و سخنوری
شراره الهامی رضا برزویی میترا عذیری

One of the bases to evaluate the syncretism of scholars who used their own initiative and innate talent to particular expansion and innovation in the style of Persian poetry is considering the views and opinions of such scholars in the subject of the dignity and venera أکثر

One of the bases to evaluate the syncretism of scholars who used their own initiative and innate talent to particular expansion and innovation in the style of Persian poetry is considering the views and opinions of such scholars in the subject of the dignity and venerability of speech and eloquence. Such scholars present their views and opinions in their syncretism and works in the subject. This can provide new view and more and better understanding with their thoughts and works based on the literary criticism in their era. It is because the scholar descriptions about poesy and perfect speech and the definitions introduced for the compare the speech and eloquence along with their recommendations and guidance declares the criteria to make comparison between perfect speech and poor one and also to recognize capable poet. In fact, this actuality indicates the principal norms of criticism in Persian literary and approves that in spite of some claims; literary criticism has primeval background and Persian poems used to criticism long ago and this was an advantage of Persian literary. Hakim Nasir Khusraw Qbadyany is one of the well-known orators with a individual style of Persian poetry who has been able to create a new movement and a great development of Persian poetry, by relying on the strength of his poetic and authoritative talent and based on a new view at the subject of language and its relation to human and existence, achieved foremost changes in cognitive and literary structure to create poets and orators. He created a special style of poetry to look at poetry altitude and the objective of eloquence that famous poets such as Sanai, Nizami, Rumi and Attar continued his style to make progress on the status of oratory. This study aimed to evaluate the ideas and beliefs of Nasir Khusraw at the subjects of poet, speech, poesy and eloquence in term of explanations, descriptions and his recommendations in these regards in different point of views and to introduce the principal norms of literary criticism in his opinion. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2213 - نقد مکتبی داستان های محمود دولت آبادی
کیومرث رحمانی

مکتب ادبی ناتورالیسم[1]در نیمه ی دوم سده ی نوزدهم میلادی در فرانسه توسط امیل زولا[2]، رمان نویس فرانسوی بنیاد گذاشته شد و سپس دامنه ی نفوذ آن به برخی کشورهای اروپایی و امریکا کشیده شد. این مکتب در پایان امپراتوری دوم در فرانسه با الهام گرفتن از نظرات فلسفی- ادبی تن[3]، أکثر

مکتب ادبی ناتورالیسم[1]در نیمه ی دوم سده ی نوزدهم میلادی در فرانسه توسط امیل زولا[2]، رمان نویس فرانسوی بنیاد گذاشته شد و سپس دامنه ی نفوذ آن به برخی کشورهای اروپایی و امریکا کشیده شد. این مکتب در پایان امپراتوری دوم در فرانسه با الهام گرفتن از نظرات فلسفی- ادبی تن[3]، منتقد بنام فرانسوی و به تأثیر ریشه ی دارتر، کارهای بزرگ فیزیولوژیست ها و پزشکان و طب تجربی کلود برنار[4] به وجود آمد. تأثیرپذیری عمده ی این مکتب از نظر شکل ظاهر از نظریه های بیولوژیکی داروین و هم چنین کاربرد عقاید فلسفی اگوست کنت و... در مطالعات اجتماعی و استعمال عقاید تن در نظریه های جبر علمی[5] در ادبیات است. این ها (عقاید فلسفی کنت و تن) در تفسیر روابط زندگی بر اساس تحوّلات اجتماعی و تأکید بر دیدگاه های مربوط به هستی انسان از اصول کاربردی و مهم ناتورالیسم به شمار می روند. بر این اساس اعتقاد ناتورالیست ها این است که انسان تمایل به عینیت دارد و رفتار او مانند کار یک ماشین به شمار می رود و درباره ی آن مثل یک ماشین قضاوت اخلاقی ناممکن می شود؛ چراکه به حکم عوامل سه گانه ی وراثت و محیط و لحظه محتوم است؛ از این رو می توان با داشتن دانشی از مکانیزم پدیده های فطری در انسان قطعات متحرکه ی ظهور عقلانی و احساساتی اش را تحت تأثیر و نفوذ وراثت و محیط و لحظه نشان داد و هم چنان که یک دانشمند طبیعی در سلسله حوادث و علل و موجبات آن ها تحقیق میکند، در ادبیات نیز چنین تحقیقی لازم و عملی است؛ زیرا هنرمند هم مانند شیمی دان و زیست شناس یا فیزیک دان می تواند با مواد کارش تجربه کند. در این مقاله سعی شده است داستان های ناتورالیستی آثار محمود دولت آبادی، شناسایی و در حدّ توان شرح و بررسی شود؛ تا از این دریچه بهتر بتوان به جهان بینی و دنیای اندیشه ی این نویسنده ی توانمند نظری افکند. با این تعریف که ناتورالیسم نویسندگان ایران- نه به تمام و کمال- تأثیرپذیر از ناتورالیسم نویسندگان غربی، به ویژه نویسندگان آمریکا و فرانسه است. [1]. naturalism [2]. Emil zola [3]. Taine [4]. Claude Bevnard [5]. Determinism تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2214 - نقد روان‌شناختی آثار فروغ فرخ‌زاد بر اساس مبانی روان‌کاوی فروید و آدلر
علی دهقان سهیلا قاسمی

نـقـد روان شناختی می‌کوشد با تکیه بر اصول و مبانی روان شناسی، محرّک‌ها و هیجانات روحی و عوامل مؤثّر بر آفرینش یک اثر ادبی را با استفاده از خود آثار و از سویی به کمک بیوگرافی شاعر یا نویسنده بازشناسد و بداند که شور و هیجان و سوز و گداز موجود در اثر تصنّعی است یا بازتابی أکثر

نـقـد روان شناختی می‌کوشد با تکیه بر اصول و مبانی روان شناسی، محرّک‌ها و هیجانات روحی و عوامل مؤثّر بر آفرینش یک اثر ادبی را با استفاده از خود آثار و از سویی به کمک بیوگرافی شاعر یا نویسنده بازشناسد و بداند که شور و هیجان و سوز و گداز موجود در اثر تصنّعی است یا بازتابی از روح و روان پرشور و درون پریشان و سوزناک آفریننده ی آن است. صداقت و روح هنرمندانه که عناصری چون خلاقیـت، حساسیـت و بازآفرینی را بـه همراه داشته، از دام قالب‌ها و شعارواره گی‌ها آزاد باشد، برای بررسی روان شناختی پاسخ مطمئنی می دهد. شخصیت فروغ فرخ زاد تمامی این ویژگی‌ها را داراست. در این پژوهش، اشعار فروغ بر اساس دیدگاه های روان شناسی فروید و آدلر بررسی شده است بنابراین مطالعه مکانیزم های دفاعی گوناگونی در برابر افسردگی و اضطراب های روانی، در شعر فروغ وجود دارد و انواع عقده ها و انگیزه ی روانی در سبک زندگی و رشد و تعالی شعور و شعر وی اثر گذاشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2215 - خودباوری نه خودباختگی بررسی «گلشن راز جدید» لاهوری و مقایسه آن با «گلشن راز» شبستری
عباس اطمینانی

اقبال لاهوری متفکر و عارف پاکستانی به ایران و عارفان ایرانی عشق می ورزید و رهایی مسلمانان را در برگشت به سنن اسلامی می دانست اما پاره ای از اندیشه‌های عرفان اسلامی را نیازمند به بازنگری می دید او به مولانا جلال الدین رومی ارادت خاصی داشت، شیخ محمود شبستری مورد توجه او ب أکثر

اقبال لاهوری متفکر و عارف پاکستانی به ایران و عارفان ایرانی عشق می ورزید و رهایی مسلمانان را در برگشت به سنن اسلامی می دانست اما پاره ای از اندیشه‌های عرفان اسلامی را نیازمند به بازنگری می دید او به مولانا جلال الدین رومی ارادت خاصی داشت، شیخ محمود شبستری مورد توجه او بود و به آثار او از جمله گلشن راز عنایت خاصی داشت و سؤالات امیرحسینی هروی را مهم می دانست بنابراین کوشید که خود نیز با توجه به برداشت و تفسیری که از آنها دارد بدانان پاسخ دهد لذا گلشن راز جدید را سرود و به بعضی از مفاهیم عرفانی فلسفی کتاب گلشن راز از جمله فکر و دامنه آن، ممکن و واجب، وحدت وجود، قدیم و حدث به گونه ای نو نگریست و راه پیشرفت ملل اسلامی را در برگشت به خودی می دانست; در این مقاله کوشیده ایم که به تفاوت دیدگاههای این دو اندیشمند بزرگ اسلامی توجه کنیم و آنها را نشان دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2216 - بررسی و تحلیل حس وطن‌پرستی در آثار منتخبی از شاعران دوره‌ی شعوبیه
بشارت پرمه ناهید جعفری

وطن‌دوستی از تاملات انسان و نمادی از هویت ملی آدمی است. تجلی وطن‌دوستی در شعر فارسی دارای دو وجه است: وجه اول زمانی است که؛ کشور تحت سیطره‌ی سیاسی و دینی قوم مهاجم است و وجه دوم آن؛ در دوره‌ی بیداری است. پژوهشگران بر این باورند که مفهوم وطن‌پرستی در شعر فارسی در دوره‌ها أکثر

وطن‌دوستی از تاملات انسان و نمادی از هویت ملی آدمی است. تجلی وطن‌دوستی در شعر فارسی دارای دو وجه است: وجه اول زمانی است که؛ کشور تحت سیطره‌ی سیاسی و دینی قوم مهاجم است و وجه دوم آن؛ در دوره‌ی بیداری است. پژوهشگران بر این باورند که مفهوم وطن‌پرستی در شعر فارسی در دوره‌های مختلف تاریخی مشاهده می‌شود؛ به همین دلیل، سوال اصلی پیش‌روی این تحقیق عبارتست از اینکه: مفهوم وطن‌ در شعر شاعران دوره‌ی شعوبیه تحت تاثیر چه عواملی بوده است؟ بر همین اساس با رجوع به منابع شعر این دوره و شاعران برجسته، سعی شده است مفهوم وطن و حس وطن‌پرستی در اشعار چهار شاعر منتخب این دوره بررسی شود.نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که در این دوره حس وطن‌پرستی بیشتر تحت تاثیر برتری‌جویی نژادی و قومی بوده است که نتیجه‌‌ی چنین احساسات برتری جوبانه ایی، بوجود آمدن یک نهضت و جنبش اجتماعی تحت عنوان شعوبیه، از اوایل قرن دوم هجری به صورت رسمی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2217 - شاخصه‌های رمانتیکی کشف و شهود در شعر سهراب سپهری
دیاکو الهی آرش مشفقی ناصر علیزاده

10.30495/farsij.2022.692897

کشف و شهود یکی از اصول مکتب رمانتیسم است که براساس آن هنرمند رمانتیک در عوالم درونی خود، سفر می کند، آنچه می بیند را بازگو می کند. سیر درونی در عرفان نیز در کشف و شهود آمده است و یکی از مؤلفه های عرفانی است که می توان آن را با مکتب رمانتیسم مقایسه کرد. در این مقاله شعر أکثر

کشف و شهود یکی از اصول مکتب رمانتیسم است که براساس آن هنرمند رمانتیک در عوالم درونی خود، سفر می کند، آنچه می بیند را بازگو می کند. سیر درونی در عرفان نیز در کشف و شهود آمده است و یکی از مؤلفه های عرفانی است که می توان آن را با مکتب رمانتیسم مقایسه کرد. در این مقاله شعر سهراب سپهری در ارتباط با شاخصه رمانتیکی کشف و شهود عرفانی وی بررسی شده است. سپهری برجسته ترین شاعر عارف مسلک معاصر است که در صدد ایجاد یک جامعه آرمانی با روحیه ای رمانتیک وار به کشف و شهود پرداخته است. بررسی اشعارش نشان می دهد، سپهری در توصیفاتش از اصول رمانتیسم بهره برده و اندیشه عارفانه او با افکار رمانتیکش آمیخته شده است، وی با تخیل رمانتیکی با تأکید بر منِ شاعرانه متکی بر رمانتیسم فردی به دنبال کشف و شهودی عرفانی است؛ در این مکاشفه با دیدگاهی متفاوت از دیگر شاعران، نگاهی مثبت و عاشقانه به تمام جهان دارد و تلاش می کند انسان گرفتار جهان مادی را به آرمانشهر ببرد، در تشابه وی با مکتب رمانتیسم توجه به طبیعت گرایی، عشق، تنهایی، نفی عقل، سفر و آرمانشهر شاخص ترین مؤلفه های رمانتیکی در توصیف های شهودی وی است اما در مقایسه با این مکتب، وی نگرش منفی رمانتیک ها را ندارد. از شاخصه های منفی رمانتیک ها مانند بیان درد و اندوه، توصیف صحنه های دلخراش، نگاه بدبینانه به جهان، در شعر او نشانی نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2218 - رمان، واقعیت و جنسیت؛ درنگی بر پژوهش های زن در آینه ی رمان
علی محرابی

موضوع این مقاله حول هویت و مساله هویت جنسی در رمان، و برداشتی است که پژوهشگران این حوزه از منظر جنسیتی به رمان فارسی ارائه داده اند. از رویکردهای نظری ذات گرایانه و برساخت گرایانه و روش تحلیل محتوای کیفی به گونه ای مقایسه ای برای سنجش تفسیر پژوهشگران از نوع جهت گیری جنس أکثر

موضوع این مقاله حول هویت و مساله هویت جنسی در رمان، و برداشتی است که پژوهشگران این حوزه از منظر جنسیتی به رمان فارسی ارائه داده اند. از رویکردهای نظری ذات گرایانه و برساخت گرایانه و روش تحلیل محتوای کیفی به گونه ای مقایسه ای برای سنجش تفسیر پژوهشگران از نوع جهت گیری جنسیتی نویسندگان در بازنمایی واقعیت جامعه ی زمان خود استفاده شده است. جامعه آماری دربر گیرنده ی یک کتاب، هفت مقاله و دو پایان نامه میشود و حاصل آنکه پرداختن به چگونگی طرح مسائل زنان در قالب رمان هنوز چندان جدی گرفته نشده است، بعلاوه زنان پژوهشگر بیشتر در صدد یافتن شواهدی در رمان های زنان دال بر وزیدن نسیم تغییر بر نگرش های سنتی جنسیتی برآمده اند و مردان را فاقد تجربه کافی برای بازنمایی مسائل زنان از طریق رمان دانسته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2219 - بازتاب رئالیسم دراشعار لاهوتی
مرتضی رزاق پور سمیه نوش آبادی

The realism school is one of the most essential schools of art established in the middle of nineteenth century in France and developed rapidly. The abstaining of romantic imagination and inspiration and paying attention to the reality of external world was the most ess أکثر

The realism school is one of the most essential schools of art established in the middle of nineteenth century in France and developed rapidly. The abstaining of romantic imagination and inspiration and paying attention to the reality of external world was the most essential elements of this school which attracted the poets, authors and artists. Accompanied with the constitutionalist’s activities in Iran, the poets and authors who tried to display the external realities and degeneration and retardation of the country applied this artistic insight, almost imperfectly, and they also employed it for revolutionary purposes. The age of constitution should be counted as the important moment of dragging the Persian poetry to the private life of people and the problems of society and in general total inclination to the realism. Among the poets, Abolghaasem- e-Laahuti, by intense tendency to the left proceeding, pays attention to the country`s circumstances. This paper tries to investigate Laahuti’s poetry to find the realistic elements in his poetry. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2220 - چگونگی بازتاب مسأله‌ی کلامی جبر و اختیار درمثنوی مولانا
سیدمحمدخالد غفاری

مسأله‌ی جبر و اختیار، نه تنها یکی از پیچیده‌ترین مباحث علم کلام است، بلکه از مسایلی است که از محدوده‌ی حوزه‌های درس و بحث مدرسی، فراتر رفته؛ و از گذشته‌های بس دور، فکر بشر را به خود مشغول داشته، و عارف و عامی را در اندیشه فرو برده است. تعابیر و اصطلاحهایی همچون: بخت و ا أکثر

مسأله‌ی جبر و اختیار، نه تنها یکی از پیچیده‌ترین مباحث علم کلام است، بلکه از مسایلی است که از محدوده‌ی حوزه‌های درس و بحث مدرسی، فراتر رفته؛ و از گذشته‌های بس دور، فکر بشر را به خود مشغول داشته، و عارف و عامی را در اندیشه فرو برده است. تعابیر و اصطلاحهایی همچون: بخت و اقبال و تقدیر و سرنوشت، حاکی از گونه‌ای باور فطری به سیطره‌ی جبر، بر زندگی انسان است، و از طرف دیگر وجود تدبیر و اندیشه و انتخابِ عمل در انسان، که بازتاب قدرت اختیار است، از ویژگیهای ذاتی بشر است. مولانا جلال‌الدّین محمّد بلخی هم، که یکی از ژرف اندیش‌ترین چهره‌های ماندگار بشری است، به سادگی از کنار این مسأله نگذشته؛ و در مثنوی شریف خود در داستانهای گوناگون و به مناسبتهای مختلف آراء متضارب اهل کلام را در مسأله‌ی جبر و اختیار، به بهانه‌ی بحث و جدال میان بازیگران داستانها، به میان کشیده، و نظریّه‌های مخالف و متضاد آنها را، به گونه‌ای با آیات و احادیث و استدلالهای عقلی و تاریخی، مستدلّ ساخته، که گاهی خواننده‌ی مثنوی را چنان در حیرت فرو می‌برد که در ترجیح یکی از نظریّه‌ها بر دیگری فرو می‌ماند، و حتّی نمی‌داند که بالاخره خود مولانا کدام نظریّه را بر دیگری ترجیح می‌دهد. در این مقاله، سعی شده است که: موارد مختلف بحث جبر و اختیار در مثنوی مولوی، بررسی شده، با دیدگاههای کلامی اهل سنّت (اشاعره و ماتریدیّه)، و معتزله، منطبق گردد؛ و دیدگاه خاصّ مولانا در این مسأله توضیح داده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2221 - رویکرد رمانتیسم و رئالیسم انقلابی در عصر مشروطه (با تامّلی در اشعار میرزاده و فرخّی)
پروانه رمضانی رضا فرصتی جویباری مهر علی یزدان پناه

میرزادۀ&lrm;عشقی از شعرایی است که بخش بزرگی از ارزشهای ادبی او، مرهون نقش&lrm;آفرینی فضا و عناصر مکتب رمانتیسم است. روحیّه انقلابی&lrm;&lrm;گری، بخشی از تاثیر&lrm;&lrm;های این مکتب در سروده&lrm;های اوست.رئالیسمنیز، یکی از بنیادیترین مکاتب هنری است که در اواسط قرن نوزدهم أکثر

میرزادۀ&lrm;عشقی از شعرایی است که بخش بزرگی از ارزشهای ادبی او، مرهون نقش&lrm;آفرینی فضا و عناصر مکتب رمانتیسم است. روحیّه انقلابی&lrm;&lrm;گری، بخشی از تاثیر&lrm;&lrm;های این مکتب در سروده&lrm;های اوست.رئالیسمنیز، یکی از بنیادیترین مکاتب هنری است که در اواسط قرن نوزدهم به&lrm;سرعتگسترش&lrm;یافت. پرهیز از تخیّل و پرداختن به واقعیّتهای عالم بیرون، از اساسیترین اصول این مکتب بود و شاعرانزیادی از جمله فرّخی یزدی را به سوی&lrm;خود&lrm;کشاند. صراحت بیان، نکوهش و نقد انقلابی جامعه ، نشان از رئالیسم تند فرّخی داشت. این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی محتوا، با استخراج و بررسی مفاهیم انقلابی&lrm;گری و نقد خشونت&lrm;آمیز جامعه در اشعار این دو شاعرگرانقدر به این نتیجه می&lrm;رسد که شاعران انقلابی عصر مشروطه تا اندازه&lrm;ای از رسالت فرهنگی خویش که بیداری نرم افکار وایجاد انقلاب روحی و درونی در انسان است غافل&lrm;شدند. براین اساس، به نظر میرسد همۀ تلاش این شاعران، در جهت تقویت انقلاب مشروطه در اندک زمانی به&lrm;خاموشی&lrm;گرایید. این شاعران درگیر حرکات انقلابی توام با خشونت بیرونی جامعه شدند و به آماده&lrm;سازی فرهنگی این تحوّل توجّه&lrm;نکرده&lrm;اند. واضح&lrm;است که خشونت بی&lrm;هنگام وبدون بستر لازم، نه تنها به جامعه خدمتی نمی&lrm;کند، بلکه احتمال اینکه به خشونتی دیگر منتهی گردد بعید به نظر نمی&lrm;رسد. بنابراین چنین جوامعی بیش از آنکه به شاعران انقلابی نیازمند باشند، به شاعران فرهنگساز محتاج می&lrm;باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2222 - مقایسه‌ی مولفه‌های سبک رئالیستی و مدرنیستی (با تاکید بر داستان‌های کوتاه احمد محمود و مصطفی مستور)
منوچهر تشکری پروین گلی زاده نصرالله امامی پروانه حلوسی

اقلیم جنوب ایران با تنوع فرهنگی و طبیعت خاصی که دارد منبع الهام فوقالعاده‌ای برای فضا سازی در داستان است؛ وجود نخلستان، شط و دریا، نفت و صنعت، و حتی گرما که از زمینه‌های بومی جنوب است نویسندگان این خطه را بر آن داشته است که در آثار خود از این نعمات خدادادی بهره ببرند و أکثر

اقلیم جنوب ایران با تنوع فرهنگی و طبیعت خاصی که دارد منبع الهام فوقالعاده‌ای برای فضا سازی در داستان است؛ وجود نخلستان، شط و دریا، نفت و صنعت، و حتی گرما که از زمینه‌های بومی جنوب است نویسندگان این خطه را بر آن داشته است که در آثار خود از این نعمات خدادادی بهره ببرند و با این شیوه نوعی تشخص سبکی به آثار خویش بدهند. در واقع خوزستان به عنوان مهمترین قطب ادبیات اقلیمی ایران، بعد از انقلاب و جنگ و به دلیل مهاجرت نویسندگانش ضربات بسیاری متحمل شد. همچنین با توجه به شتاب تحولات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و به تبع آن تحولات فرهنگی در دهه‌های اخیر، ضرورت بررسی این تحولات، به خصوص در ادبیات، بیش از پیش حس میشود. با نگاهی به ادبیات داستانی این سال ها، فاصله گرفتن این نوع ادبی از مکتب رئالیسم آشکار و انکار ناپذیر است. مسلم است که شیوه‌های داستان‌نویسی گذشته، دیگر جواب گوی نیازهای فکری و معضلات روانی انسان معاصر نیست و تغییر این شیوه‌ها اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. هم زمان با پیدایش هنر و ادبیات مدرن و پسامدرن در دیگر کشورها، این آثار مورد توجه و نقد و بررسی قرار گرفته اند، اما متأسفانه در ایران، بحث و گفت و گوی نقادانه و اصولی در این زمینه بسیار اندک بوده و عرصه را برای نقدهای سلیقه‌ای و غیر حرفه‌ای خالی گذاشته است. لذا هدف ما از پژوهش حاضر مقایسه‌ی مولفه‌های سبک رئالیستی و مدرنیستی با تاکید بر داستان های کوتاه احمد محمود و مصطفی مستور می باشد. روش تحقیق مورد استفاده، روش توصیفی تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2223 - اثر بخشی معنا و هدفمندی در روان‌شناسی مثبت‌گرا از نظر سلیگمن و تطبیق آن با اشعار عطار
زهرا جعفری رضا حیدری نوری هومن نامور

10.30495/farsij.2022.692899

روان‌شناسی مثبت گرا یکی از جدیدترین شاخه‌های روان‌شناسی است. این زمینه خاص از روان‌شناسی بر موفقیت انسان تمرکز دارد. درحالی‌که بسیاری دیگر از شاخه‌های روان‌شناسی بر رفتارهای نابهنجار و دارای اختلال تمرکز دارند. روان‌شناسی مثبت گرا تمرکزش بر کمک به افراد برای شاد زیستن و أکثر

روان‌شناسی مثبت گرا یکی از جدیدترین شاخه‌های روان‌شناسی است. این زمینه خاص از روان‌شناسی بر موفقیت انسان تمرکز دارد. درحالی‌که بسیاری دیگر از شاخه‌های روان‌شناسی بر رفتارهای نابهنجار و دارای اختلال تمرکز دارند. روان‌شناسی مثبت گرا تمرکزش بر کمک به افراد برای شاد زیستن و رضایت و هدفمندی است. این رویکرد، تأثیر هدف در زندگی و سپری کردن یک زندگی با معنا را - که فراتر از زندگی خوب است - تأکید می‌کند و آن را یکی از اصول شادکامی می‌داند. سلیگمن از روانکاوانی است که در نظریه مثبت‌گرایی در پی هدفی است تا زندگی هدفمند و با ارزش را با ایجاد شرایطی که قابلیت‌های انسانی را پرورش و ارتقا می‌دهد به شکوفایی برساند. وی برای افرادی که قابلیت‌ها و توانمندی‌های خود را نمی‌شناسند. توصیه‌ها و راهکارهایی برای ایجاد زندگی بامعنا و هدفمند ارائه می‌دهد که در حوزه عرفان نیز قابل‌بررسی است. عالمان ادبیات و ادبیات عرفانی با استفاده از آموزه‌های تربیتی و دینی که با روان و باطن انسان‌ها در ارتباط است. با پرورش رشد قابلیت‌ها و فضیلت‌های انسانی، سعی در دگرگون کردن حالات انسان، از تضادها و تعارض‌ها، و آماده ساختن بستری برای شکوفایی انسان در مراحل مختلف زندگی و ایجاد هدف و معنا در تکامل انسان‌ها و زندگی با ارزش را دارند.این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از آموزه‌های دینی، به بررسی اشعار عطار و تطبیق آن با نظریه معنایابی در روان‌شناسی مثبت‌گرا در ارائه راه‌های حصول آرامش و امنیت روانی انسان معاصر می پردازد. رسالت انسان عطار و سلیگمن، چراغ راه خود بودن و جستجوگر روشنایی در وجود خود است. انسان جستجوگر تلاش می‌کند تا معنای زندگی را بشناسد و رسیدن به هسته وجودی خود، شور و سرمستی هستی را درک کند و این یعنی رسیدن به شادمانی اصیل و بهزیستی که باعث می‌شود انسان هدفمند، احساس آرامش و امنیت کند و ارزشمند باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2224 - تحلیل ساختاری طرح داستان تهمورث
جهانگیر صفری امیر فتحی

روایت بستری مناسب برای گزارش ترتیب واقعی رویدادهاست. در پژوهش حاضر طرح داستان تهمورث (از شاهنامه فردوسی) به عنوان یکی از اجزای تشکیل دهنده ی آن، از دیدگاه چند تن از ساختارگرایان، بررسی و تحلیل شده است. در این داستان، ابتدا وضعیت متعادل برقرار است؛ در زمان پادشاهی تهمورث أکثر

روایت بستری مناسب برای گزارش ترتیب واقعی رویدادهاست. در پژوهش حاضر طرح داستان تهمورث (از شاهنامه فردوسی) به عنوان یکی از اجزای تشکیل دهنده ی آن، از دیدگاه چند تن از ساختارگرایان، بررسی و تحلیل شده است. در این داستان، ابتدا وضعیت متعادل برقرار است؛ در زمان پادشاهی تهمورث آرامش سراسر کشور را فرا می گیرد، سپس حادثه رخ میدهد و این وضعیت اولیه دچار روند تغییر می شود و وضعیت نامتعادل شکل می گیرد. تهمورث به دادگری و مردم نوازی می پردازد و چون دیوان آسایش خلق را می بینند، خوی بد وادارشان می کند که از فرمان او سرپیچی کنند و او را از تخت پادشاهی به زیر آورند. پس از آگاهی تهمورث از کارشان، جنگ رخ می دهد و دیوان شکست می خورند. بدین گونه بعد از رسیدن قهرمان به هدفش (یا عدم دستیابی) وضعیت متعادل سامان یافته ای شکل می گیرد. این وضعیت یکبار در این داستان اتفاق می افتد. هدف از انتخاب این موضوع، انطباق این نظریات بر این نوع ادبی (داستان) است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2225 - بررسی هنجارها و ناهنجارهای فرهنگ ایرانی در متون مکاشفه‌ای و پیشگویی ساسانی
الاهه فرهنگیان

گذشته از فشارهای فرهنگی از انواع گوناگون، هجوم اقوام بیگانه به یک سرزمین، علاوه بر ویرانی و آسیب های سخت و شاید بعضاً جبران ناپذیر اقتصادی، یکی از مهم ترین عوامل زمینه ساز تغییر در الگو های اعتقادی، اجتماعی، سیاسی و آئینی آن است. از جمله راه های زدودن شک و تردید رخنه کر أکثر

گذشته از فشارهای فرهنگی از انواع گوناگون، هجوم اقوام بیگانه به یک سرزمین، علاوه بر ویرانی و آسیب های سخت و شاید بعضاً جبران ناپذیر اقتصادی، یکی از مهم ترین عوامل زمینه ساز تغییر در الگو های اعتقادی، اجتماعی، سیاسی و آئینی آن است. از جمله راه های زدودن شک و تردید رخنه کرده در وجود مردمان در چنین جامعه ای، ایجاد گونه ای ادبی موسوم به مکاشفه و پیشگویی است. ادبیات پارسی میانه از نظر دارا بودن این گونۀ ادبی نسبت به دوره های پیشین خود غنی تر است. این متون در بر دارندۀ معیار هایی هستند که در مکتب ایرانی- زرتشتی آن روزگار مورد پذیرش بوده و عدول از آن، عامل بر هم خوردن نظام جامعۀ ایرانی تلقی می شده است. در این پژوهش و با هدف دستیابی به این معیار ها، آثاری چون ارداویراز نامه، زند وهمن یسن، ایادگار جاماسبی، جاماسب نامه، آمدن شاه بهرام ورجاوند و کتیبه های کرتیر مورد بررسی قرار گرفته است. الگو های استخراجی از متون فوق از نظر درونمایه در دو مجموعۀ خیر و شر و هر کدام از این دو مجموعه، خود در سه زیرمجموعۀ پندار، گفتار و کردار طبقه بندی شده اند. بدیهی است مقوله های مربوط به جهان بینی، اصول و عقاید دینی در زیر مجموعۀ پندار و مقوله های مربوط به سخن و کلام در زیر مجموعۀ گفتار جای گرفته اند. زیر مجموعۀ کردار، خود به شاخه های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی و آئینی تقسیم شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2226 - وحدت وجود، بعضی چالشها و نسبت مولوی با آن
شهباز محسنی

مقاله حاضر تلاش دارد که به چند پرسش زیر پاسخ دهد؛ وحدت وجود چیست و از دیر باز با چه چالشهایی بویژه از سوی خود عرفا روبه رو بوده است؟ آیا مولوی با محیی الدین عربی پیوند داشته یا تحت تأثیرمکتب وحدت وجود بوده است؟با توجه به رویکرد منتقدانه شمس تبریزی نسبت به محیی الدین آیا أکثر

مقاله حاضر تلاش دارد که به چند پرسش زیر پاسخ دهد؛ وحدت وجود چیست و از دیر باز با چه چالشهایی بویژه از سوی خود عرفا روبه رو بوده است؟ آیا مولوی با محیی الدین عربی پیوند داشته یا تحت تأثیرمکتب وحدت وجود بوده است؟با توجه به رویکرد منتقدانه شمس تبریزی نسبت به محیی الدین آیا مولوی به تأثیر از شمس، از محیی الدین دور شده است؟و با توجه به اینکه در بسیاری از شرحهای مثنوی، اشعار مولوی بر اساس آراء ابن عربی تفسیر شده است ناشی ازرویکرد مولوی است یا خود شارحان به وحدت وجود؟ حاصل جُستار حاضر آن است که ممکن است در بعضی موارد سخنان مولوی قابل تطبیق با بعضی آراء ابن عربی یا هر متفکر و صاحب اندیشه دیگری باشد و موارد مشابه و همسویی وجود داشته باشد اما با ادله فراوان در دست، مولوی وحدت وجودی به شمار نمی آید و آنچه در شرحها آمده است تحمیل نگاه شارحان مثنوی است و بس. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2227 - بررسی " طلب " در مثنوی مولوی
سیدمحمدخالد غفاری حسن حیدریان

بنابر اعتقاد اکثر عرفا ، اوّلین منزل در سلوک طریقت ، طلب و شوق انسان برای بازگشت به وطن اصلی خویش است . این شوق و میل به بازگشت به اصل خویش به مصداق، کُلُّ شَیْءٍ یَرْجِعُ اِلیٰ اَصْلِه (هرچیزی به اصلِ خویش باز می گردد) نه تنها در انسان ، بلکه در تمامی ذرّات عالم هستی ج أکثر

بنابر اعتقاد اکثر عرفا ، اوّلین منزل در سلوک طریقت ، طلب و شوق انسان برای بازگشت به وطن اصلی خویش است . این شوق و میل به بازگشت به اصل خویش به مصداق، کُلُّ شَیْءٍ یَرْجِعُ اِلیٰ اَصْلِه (هرچیزی به اصلِ خویش باز می گردد) نه تنها در انسان ، بلکه در تمامی ذرّات عالم هستی جریان و سریان دارد . جزو ها را روی ها سویِ کُل است بلبلان را عشقْ با روی گُل است (مثنوی ، 1/767 ) آنچه از دریا به دریا می رود از همانجا کآمد، آن جا می رود از سَرِ کُه سیل هایِ تیزْ رو وزتنِ ما جان ِ عشق آمیز رو (مثنوی،1/772 ـ771) مولوی نیز از همان نخستین ابیات مثنوی ( نَی نامه ) سخن خود را با دعوت به گوش فرا دادن به درد دل های " نَی " آغاز می کند که به سبب دوری از نیستان ، شکوه سر می کند و از آنجا که به اعتقاد اکثر پژوهش گران، تمام مثنوی در هجده بیت " نَی نامه" خلاصه شده است ، مثنوی مولانا به عبارتی ، داستان همین شوق و طلب است و بیشتر حکایات فراوانی که مولانا در مثنوی بیان می کند ، به نوعی هدفش بر افروختن شعله ی" طلب" و اشتیاق در دل سالکان راه حقّ است . این مقاله کوششی است در بررسی موضوع " طلب " از نگاه مولانا که پس از مقدّمه و نظر تعدادی از مشایخ صوفیه در این مورد، دیدگاه خاصّ مولانا را در ارتباط با این مقوله پی گیری می کند . منابع مورد استفاده در این پژوهش در درجه ی نخست آثار مولانا به ویژه"مثنوی" و سپس امّهات آثار عرفانی مرتبط با این موضوع است. نتیجه ای که از این پژوهش به دست آمده آن است که چون مولانا مثنوی را در حالت شور و سماع و مستی می سروده نکات عرفانی ، به صورت پراکنده در خلال حکایت های آن بیان شده است و برای دریافت دیدگاه مولانا در خصوص هر کدام از آنها ناگزیر باید شش دفترِ مثنوی را با دقّت هر چه تمام تر جُست و جُو کنیم . این پژوهش تلاشی برای تدوین دیدگاه مولانا در زمینه ی"طلب" به گونه ای منظّم و منطقی می باشد. با این هدف که پژوهندگان نکات عرفانی مثنوی برای بررسی این مقوله ، نیازی به مطالعه ی تمام مثنوی نداشته باشند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2228 - «وجودشناسی» در اندیشۀ عرفانی عطار
محمدحسین خان محمدی محمدامیر عبیدی نیا فهری اومر سلیمان

از زمان ظهور تفکر اسلامی، موضوع ماهیت و وجود و فرق بین آنها و اینکه کدام یک بر دیگری تقدم دارد و اصل است و دیگری اعتباری و ذهنی، از اساسیترین آرا و عقاید فلسفی در تفکر اسلامی برخوردارگردید. و تقسیمبندی دو بخشی وجود و ماهیت که توسط فارابی و ابن سینا به فلسفه ی اسلامی وار أکثر

از زمان ظهور تفکر اسلامی، موضوع ماهیت و وجود و فرق بین آنها و اینکه کدام یک بر دیگری تقدم دارد و اصل است و دیگری اعتباری و ذهنی، از اساسیترین آرا و عقاید فلسفی در تفکر اسلامی برخوردارگردید. و تقسیمبندی دو بخشی وجود و ماهیت که توسط فارابی و ابن سینا به فلسفه ی اسلامی وارد شد، قسمتی از سنت ثابت فلسفه ی مدرسی، هم شرقی و هم غربی شد. و این تقسیم بندی دو بخشی سرچشمه ی عده ای از مسائل و مشکلات فلسفی هم در شرق وهم درغرب گردید. از جمله مسأله ی اصالت، که آیا وجود اصیل است و ماهیت اعتباری یا بر عکس، ماهیت از اصالت برخوردار است و وجود اعتباری است؟ و این مسأله مهمترین و نخستین گامی را در اندیشه ی وجود شناسی در میان مسلمین تشکیل می داد. اما دیدگاه عرفا دربارۀ وجود شناسی، می توان گفت عرفای اسلامی به طور کلی نظریه ی وحدت وجود را مطرح کرده اند، و معتقدند که عالم و اجزای آن همه سایه ای است از اصل وجود که همان حق باشد و یا آینه است برای تجلّی حق. عطار نیز از شعرا وعارفان وحدت گرای است که اعتقادش بر مبنای نظریه وحدت وجود استوار است. و جانبداری وی از این نگرش در آثارش به وضوح دیده می شود، که در این پژوهش ضمن ارائه ی خلاصه ای از آرا و دیدگاه های فلاسفه و عرفا در باب وجود، به بررسی سیر تکاملی این نگرش در نزد عطار پرداخته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2229 - حلول و اتحاد از دیدگاه امام محمد غزالی
حسن سرباز عبدالله رسول نژاد

"Incarnation and Unification" are two of the controversial issues in Islamic mysticism and Sufism which have been condemned by the majority of Islamic scholars and mystics. According to these scholars, it is against Sharia'ah and Tariqa (Sharia'ah and Sufi order); howe أکثر

"Incarnation and Unification" are two of the controversial issues in Islamic mysticism and Sufism which have been condemned by the majority of Islamic scholars and mystics. According to these scholars, it is against Sharia'ah and Tariqa (Sharia'ah and Sufi order); however, some statements have been quoted from a few of Sufis which seemingly denote incarnation and unification. The researchers with mystical order have either been uncertain on the appropriateness to attribution to Sufis, or have interpreted them in way which will lead to incarnation and unification. Imam Mohammad Ghazali is one of the hardworking and influential intellectuals in the field of Islamic mysticism and Sufism.Although Ghazali was seriously against the idea of incarnation and unification, he has engaged himself in interpreting and justifying the Great men of Sufism. This actual fact ended to accusing him of contradicting (inconsistency) in this respect. In this study, effort has been made to investigate the issue of incarnation and unification. This paper also investigates the ways of interpreting and commenting on the statements of some of the Great men of Sufism utilizing descriptive-analytical method shedding some light on the views of Imam Mohammad Ghazali. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2230 - سبک هندی و پنج گنج نظامی
محمدامیر عبیدی نیا وحدت مطلبی راد

سبک هندی در اوایل قرن یازدهم در شعر فارسی به وجود آمد. مضمون‌یابی، خیال‌پردازی، باریک اندیشی، ایجاز، پارادوکس، تشخیص و از همه مهم تر اسلوب معادله از ویژگی‌های این سبک شعری به شمار می رفت. در کنار این سبک و اندکی قبل از آن مکتب‌های شعری مختلفی مانند واسوخت (اعراض و روی گ أکثر

سبک هندی در اوایل قرن یازدهم در شعر فارسی به وجود آمد. مضمون‌یابی، خیال‌پردازی، باریک اندیشی، ایجاز، پارادوکس، تشخیص و از همه مهم تر اسلوب معادله از ویژگی‌های این سبک شعری به شمار می رفت. در کنار این سبک و اندکی قبل از آن مکتب‌های شعری مختلفی مانند واسوخت (اعراض و روی گردانی از معشوق) هم رایج بود. از آن جایی که ریشه‌های هر سبک و مکتب شعری را می‌توان در سبک‌های شعری پیش از آن پیدا کرد، ریشه ی بسیاری از ویژگی های سبک هندی به ویژه اسلوب معادله و مکتب واسوخت را هم می‌توان در سبک های قبل از آن به ویژه در سبک آذربایجانی و آثار شعرای برجسته ی این سبک مانند نظامی و دیگران جست‌وجو کرد. چون از میان ویژگی‌های سبک هندی اسلوب معادله در پنج گنج نظامی کاربرد خاصی دارد، در این مقاله پس از مقدّماتی ضروری در باب نظامی و سبک هندی و هم‌چنین نگاهی گذرا بر سیر واسوخت و اسلوب معادله در ادب فارسی، ظهور و بروز این ویژگی سبک هندی به همراه واسوخت در پنج گنج نظامی مورد بررسی قرار می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2231 - منطق گفتگویی و چندصدایی در رمان «گورستان غریبان» ابراهیم یونسی
عبدالله لطیف پور علی دهقان حمیدرضا فرضی

رمان گورستان غریبان نخستین رمان ابراهیم یونسی، نویسنده و مترجم معاصررکُرد ایرانی است.نویسنده در این رمان وضعیت اجتماعی و فرهنگی برخی از قومیت های ایرانی، طبقات وگروه های مختلف مردم و چگونگی تعامل و تقابل آن ها را با یکدیگر در کرونوتوپ (زمان ـ مکان) دوران پهلوی اول و در أکثر

رمان گورستان غریبان نخستین رمان ابراهیم یونسی، نویسنده و مترجم معاصررکُرد ایرانی است.نویسنده در این رمان وضعیت اجتماعی و فرهنگی برخی از قومیت های ایرانی، طبقات وگروه های مختلف مردم و چگونگی تعامل و تقابل آن ها را با یکدیگر در کرونوتوپ (زمان ـ مکان) دوران پهلوی اول و در بخشی از جغرافیای غرب کشور (کردستان) منعکس نموده است و بدین جهت اثر او به صورت اثری رئالیستی و تاریخی در آمده است. به نظر می رسد نویسنده در این اثر برای ایجاد گفتگو و خلق فضایی چندصدایی در جهان رمان خود، تمهیدهایی و تلاش هایی انجام داده است. برای پیگیری و اثبات این تصوّر پیشینی، رمان از دیدگاه جامعه شناسی ادبیات و بر اساس نظریات باختین و خصوصاً دو نظریّة مشهور او، یعنی گفتگویی بودن و چندصدایی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که هرچند رمان گورستان غریبان از حیث گفتگویی بودن و چندصدایی با رمان های داستایفسکی و رابله ـ که باختین عمده نظریّات خود را از آثار این نویسندگان گرفته است ـ این همانی کامل ندارد امّا در این رمان هم نویسنده از تمهیداتی بهره برده که اثر او را به اثری چندصدایی و گفتگویی نزدیک کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2232 - نقد ساختاری اشعار پروین اعتصامی
محمدامیر عبیدی نیا طاهر لاوژه

برای بررسی و تجزیه و تحلیل یک اثر ادبی، باید تمامی اجزا و پدیده های آن را در کلیت اثر برای رسیدن به مقصود که همان آشنایی با محتوا و پیام آن است، در نظر داشت. این که چرا یک اثر ادبی شکل می گیرد در گرو توجه به این مهم است که اصولاً آن نوشته دارای چه مفاهیمی است و ثانیاً ب أکثر

برای بررسی و تجزیه و تحلیل یک اثر ادبی، باید تمامی اجزا و پدیده های آن را در کلیت اثر برای رسیدن به مقصود که همان آشنایی با محتوا و پیام آن است، در نظر داشت. این که چرا یک اثر ادبی شکل می گیرد در گرو توجه به این مهم است که اصولاً آن نوشته دارای چه مفاهیمی است و ثانیاً بین اجزای مختلف آن چه روابطی وجود دارد. هم چنین این نکته نیز در برخورد با متون ادبی درخور توجه است که چگونه خواننده می تواند معنای متن را دریابد؛ یعنی خواننده باید بتواند کیفیت استنباط معنی را از متن توضیح دهد. به هر حال هدفی که ساخت‌گرایی (ساختارگرایی Structuralism ) در برخورد با متون ادبی دارد، مشخص است و آن تجزیه و تحلیل پیام ادبی بر مبنای ساخت و فرم است که هر دو جنبه معنی و صورت را دربرمی گیرد و باید برای ورود به آن از بررسی واک و تکواژ شروع کرد تا به بررسی ساختار کلی بینجامد. این نوع نقد برای شناخت یک اثر ادبی ارزشمند بی اندازه اهمیت دارد و بر همین اساس، در این مقاله نویسندگان می خواهند قوانین موجود در رابطه با نقد ساخت‌گرایی را در اشعار پروین اعتصامی شاعر بزرگ معاصر مورد کند و کاو قرار دهند تا بدانند آیا شاعر توانسته است به هدفی که از نظر انتقال پیام به مخاطب داشته است برسد یا نه؟ در نوشته حاضر که روش تحقیق آن مبتنی بر شیوه کتابخانه‌ای است، بررسی قصاید پروین در محدوده کار قرار می گیرد. در این مقاله با توجه به دو مبحث بسیار مهم در نقد ساخت‌گرایی؛ یعنی ساختار شکنی و نشانه شناسی، می خواهیم بدانیم در میان قصایدی که در دیوان پروین دارای تنوع و کثرت های به ظاهر مختلف و متفاوتی است، با قایل شدن به نوعی وحدت مضمون در سراسر دیوان، چه پیام ویژه ای قابل استنباط خواهد بود که در نتیجه توجه به آن، درک ما را از اشعار وی دقیق تر سازد و ما را بیش از پیش در زمینه توانایی شاعر هنرمند برای سرودن اشعار ناب خود آگاه گرداند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2233 - بررسی گفتمان رمان گرای مکالمه ای و دگر مفهوم در تاریخ بیهقی
سمیه عطاردی مهدخت پورخالقی چترودی

در سبک شناسی سنّتی گفتمان نثر هنری (گونه ادبی رمان) را یا شاعرانه، به معنای سطحی کلمه میپنداشتند و شاخصههای سبکشناسانه سنّتی را-که حاصل مطالعه صنایع ادبی بود- به آن نسبت می دادند یا برای تشریح زبان بر پایه داوری فردی این مسائل را به واژگانی ارزیابانه و بی محتوا مثل بیان أکثر

در سبک شناسی سنّتی گفتمان نثر هنری (گونه ادبی رمان) را یا شاعرانه، به معنای سطحی کلمه میپنداشتند و شاخصههای سبکشناسانه سنّتی را-که حاصل مطالعه صنایع ادبی بود- به آن نسبت می دادند یا برای تشریح زبان بر پایه داوری فردی این مسائل را به واژگانی ارزیابانه و بی محتوا مثل بیانگری، صورخیال ووضوح محدود میکردند. در این زمینه نظریّات متن شناختی میخاییل باختین، نظریّه پرداز بزرگ روس،که بر پایه زبان شناسی و نوع خاصّ مکالمه و گفتگو استوار است، جالب توجّه است. باختین رمان را مجموعه متنوّعی از صداهای فردی که هنرمندانه سازمان یافته اند، تعریف می کند و بر این اساس نوع خاصّی از سبک شناسی را که بر پایه گفتمان مکالمه ای و دگر مفهومی زبان استوار است،ارائه می کند.دراین مقاله به تحلیل نوع خاصّ گفتمان در تاریخ بیهقی بر اساس نظریّه مزبور پرداخته وبه این نتیجه رسیده ایم که در میان متون کلاسیک ادب فارسی، تاریخ بیهقی با تأکید بر جنبه های رمان وارگی آن، قابلیّت بالایی برای انطباق با مؤلّفه های نظریّه گفتمان رمان گرای مکالمه ای و دگر مفهوم باختین دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2234 - واکاوی آزادی در اشعار فرخی یزدی و ابوالقاسم الشابی
عبدالرضا مدرس زاده زینب خرم آبادی آرانی ابوذر قاسمی آرانی حسن سفارشی بیدگلی

The concept of freedom has beenexpressed in different ways in differentcultures and societies. This expression has a special place among African and Asian nations such as Iran tasting the bitter sense of despotism and colonialism.Poets in such nations have constantly u أکثر

The concept of freedom has beenexpressed in different ways in differentcultures and societies. This expression has a special place among African and Asian nations such as Iran tasting the bitter sense of despotism and colonialism.Poets in such nations have constantly used their poetic and gentle soul to cry for freedom and they have played an important role to inform people of their rights. FaroukiYazdi and A. Alshaby are both have been introduced as “liberal poets”. The concept of freedom in their verses are expressedand definedwith words like freedom, law, resistance against colonialism, dictatorship. Authors in this paper have tried to introduce and study the two poetsin a comparative ways as liberal literary writers whose poems are enriched with expressions of freedom. Consequently, this study shows that the word and concept of freedom has a special place in their poetry. The only difference and exception between these poets is that the concept of freedom has more varied range of meaning in FaroukiYazdi’s poetryincomparison with Alshaby’s. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2235 - صائب و انتقادهای اجتماعی او
لیلا هاشمیان فریبا رشیدی

موضوع سیاست و چگونگی اداره‌ی امور مردم و جامعه یکی از دغدغه‌های فکری شاعران و نویسندگان است و اهمیت این موضوع سبب شده تا در سروده‌ها و نوشته‌های خود به این موضوع بپردازند؛ چنان که سعدی در گلستان و بوستان، عنصرالمعالی در قابوس نامه و زین‌العابدین مراغه ای در سیاحت نامه‌ی أکثر

موضوع سیاست و چگونگی اداره‌ی امور مردم و جامعه یکی از دغدغه‌های فکری شاعران و نویسندگان است و اهمیت این موضوع سبب شده تا در سروده‌ها و نوشته‌های خود به این موضوع بپردازند؛ چنان که سعدی در گلستان و بوستان، عنصرالمعالی در قابوس نامه و زین‌العابدین مراغه ای در سیاحت نامه‌ی ابراهیم بیگ گوشه ای از سیاست حاکمان را در قالب رمان اجتماعی بیان کرده اند. صائب تبریزی از بزرگترین سخن سرایان سبک هندی در قرن دهم هجری است. مضمون آفرینی‌های زیبای او در غزل، توجه ویژه‌ی او به مسائل اجتماعی و پیروی از طنز حافظ و سعدی، او را در ردیف یکی از چهره‌های بزرگ ادبی ایران قرار داده است. صائب با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی عصر خود نگاهی ویژه به سیاست و کشورداری دارد. او در هر باب، نقدهایی در پرده‌ی پند و اندرز برای کارگزاران حکومت دارد. در این مقاله سعی شده است نمونه‌هایی از انتقادهای سیاسی و اجتماعی منعکس شده در اشعار صائب تبریزی ارائه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2236 - زندگی، آثار و عرفان شیخ حسن مولاناباد
سیّدمحمّدخالد غفّاری محمّدعرفان پارسا

شیخ حسن مولاناباد، نویسنده، شاعر و عارف گمنام کردستان در اواخر حکومت صفویان (1136 ـ 1073 هـ ق)، است که متأسّفانه تا زمان حال هیچ‌گونه تحقیق و پژوهش علمی بر آثار و جنبه‌های مختلف زندگی ایشان صورت نگرفته است و می‌رود با ادامه‌ی این روند، خدمات علمی، ادبی و دینی ایشان به ف أکثر

شیخ حسن مولاناباد، نویسنده، شاعر و عارف گمنام کردستان در اواخر حکومت صفویان (1136 ـ 1073 هـ ق)، است که متأسّفانه تا زمان حال هیچ‌گونه تحقیق و پژوهش علمی بر آثار و جنبه‌های مختلف زندگی ایشان صورت نگرفته است و می‌رود با ادامه‌ی این روند، خدمات علمی، ادبی و دینی ایشان به فراموشی سپرده شود. در حالی که شیخ حسن تأثیرات اجتماعی فراوانی بر مردم در عصر خود و بعد از آن داشته است. در این تحقیق سعی شده است نمایی از زندگی، تحصیلات، آثار علمی و عرفانی او، روشن و مشخص شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2237 - بخت و سرنوشت در گرشاسپ نامه
مرضیه ندافی سیداحمد حسینی کازرونی شمس الحاجیه اردلانی داوود یحیایی

نوعی مطالعه و بررسی آیین زروانیسم نشان می‌دهد که شاعران بسیاری تحت تأثیر اندیشه‌های این آیین شامل اعتقاد به خدای زمان، مرگ، بی وفایی دنیا، سپهر، آسمان و سرنوشت قرار داشته اند؛ که با بررسی آثار آنان می‌توان وجود این تأثیر و نمونه‌های کاربرد آن را مشاهده نمود. در این پژوه أکثر

نوعی مطالعه و بررسی آیین زروانیسم نشان می‌دهد که شاعران بسیاری تحت تأثیر اندیشه‌های این آیین شامل اعتقاد به خدای زمان، مرگ، بی وفایی دنیا، سپهر، آسمان و سرنوشت قرار داشته اند؛ که با بررسی آثار آنان می‌توان وجود این تأثیر و نمونه‌های کاربرد آن را مشاهده نمود. در این پژوهش با استفاده از تحلیل محتوایی به بازتاب اندیشه‌ی بخت و سرنوشت در گرشاسپ نامه‌ی اسدی طوسی پرداخته شده است. همچنین میزان تأثیر پذیری شاعر از اندیشه‌های زروانی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و این نتیجه به دست آمده که شاعر در بیان مفاهیمی چون: آسمان و گردش افلاک که بخت نیک و بد را به دنبال دارد، استفاده از واژه‌ی اختر در معنی تقدیر، ستاره شناسی و طالع بینی و سوگند به نام ستارگان، تحت تأثیر اندیشه‌های زروانی قرار داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2238 - بررسی ادب اعتراض در جریان شعری سمبولیسم اجتماعی
رحیم کوشش زهرا نوری

جریان شعر سمبولیسم اجتماعی گسترده ترین و معروف ترین جریان شعر معاصر است که سهم مهمی در تاریخ ادبیات معاصر دارد. نامدارترین شاعران معاصر، پیرو این جریان بودند، اشعار برجسته ای از آنها ماندگار شده که جزو درخشان ترین اشعار شعر معاصر می باشد. بارزترین ویژگی این جریان، پیوند أکثر

جریان شعر سمبولیسم اجتماعی گسترده ترین و معروف ترین جریان شعر معاصر است که سهم مهمی در تاریخ ادبیات معاصر دارد. نامدارترین شاعران معاصر، پیرو این جریان بودند، اشعار برجسته ای از آنها ماندگار شده که جزو درخشان ترین اشعار شعر معاصر می باشد. بارزترین ویژگی این جریان، پیوند معنادار شعر با اجتماع است به گونه ای که می توان گفت شعر شاعران، انعکاس مسائل جامعه است. یکی از مؤلفه های شعر اجتماعی که در این جریان بسیار به آن توجه شده، شعراعتراض است. از آنجا که خاصیت شعر اجتماعی اعتراض و انتقاد است و از آنجا که شرایط اجتماعی این دوره نامساعد است، شاعران پیوسته در واکنش به مسائل جامعه معترض هستند. در این مقاله نمونه های شعر اعتراضی در شعر شاعران برجسته ی این جریان ازجمله نیما یوشیج، احمد شاملو، اخوان ثالث، فروغ فرخزاد، حمید مصدق بررسی شده است. نتایج بررسی بیانگر این است که استبداد و نابه سامانی شرایط اجتماعی دلیل اصلی شعر اعتراضی شاعران است. مهم ترین اعتراض ها نیز در مورد فقر، فاصله ی طبقاتی، بی عدالتی و نابرابری ارزش ها، استبداد و استعمار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2239 - بررسی « توبه » در مثنوی مولانا
حسن حیدریان

مقامات و احوال طریقت از آغاز پیدایش تصوّف، بنا بر شیوه ی سلوک فرقه های گوناگون صوفیّه تقسیم بندی هایی دارد که گاه هم از جهت تعداد و هم از جهت تقدّم و تأخر با هم اختلاف هایی دارند. امّا تقریباً تمامی فرقه ها، توبه را اساس و اوّلین مرحله ی سلوک به شمار آورده اند. مثنوی مو أکثر

مقامات و احوال طریقت از آغاز پیدایش تصوّف، بنا بر شیوه ی سلوک فرقه های گوناگون صوفیّه تقسیم بندی هایی دارد که گاه هم از جهت تعداد و هم از جهت تقدّم و تأخر با هم اختلاف هایی دارند. امّا تقریباً تمامی فرقه ها، توبه را اساس و اوّلین مرحله ی سلوک به شمار آورده اند. مثنوی مولانا نیز از ابتدا که با نی نامه آغاز می شود، تا انتها که با حکایت ناتمام دژ هوش ربا سرانجام می پذیرد، قصّه ی جدایی ها و دوری از نیستان و برانگیختن انسان- انسان اسیر در چنبره ی نفس امّاره و حبسگاه خاک - در طلب اصل خویش است و سیر استکمالی انسان بدون توبه در ابتدای سلوک میسر نیست. بنابراین مولانا در جای جای مثنوی بنده را به توبه تشویق و تحریک می کند. این مقاله کوششی است در بررسی موضوع توبه از نگاه مولانا که پس از مقدّمه و نظر تعدادی از مشایخ صوفیّه در این مورد، دیدگاه خاصّ مولانا را در ارتباط با این مقوله پی گیری می‌کند. منابع مورد استفاده در این پژوهش در درجه ی نخست آثار مولانا به ویژه مثنوی و سپس امّهات آثار عرفانی مرتبط با این موضوع است. نوع روش پژوهش در این مقاله عمدتاً تجزیه و تحلیل عقلانی و به صورت کتابخانه ای است. نتیجه ای که از این پژوهش به دست آمده آن است که: چون مولانا مثنوی را در حالت شور و سماع و مستی می سروده نکات عرفانی، به صورت پراکنده در خلال حکایت های آن بیان شده است و برای دریافت دیدگاه مولانا در خصوص هر کدام از آنها ناگزیر باید شش دفترِ مثنوی را با دقّت هر چه تمام تر جُست و جُو کرد. این پژوهش تلاشی برای تدوین دیدگاه مولانا در زمینه ی توبه به گونه ای منظّم و منطقی است. با این هدف که پژوهندگان نکات عرفانی مثنوی برای بررسی این مقوله، نیازی به مطالعه ی تمام مثنوی نداشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2240 - بررسی و تطبیق مولفه های رمانتیسم در آثار بدر شاکر سیابو قیصر امین پور
عباس گنجعلی سکینه صارمی گروی

Romantic Movement reacted against the restraintNew Classicism literature originated when gifted and courageous writers invented new ways to express their feelings The main principles of this school were freedom,bond to nature, free expression of emotion and excitement أکثر

Romantic Movement reacted against the restraintNew Classicism literature originated when gifted and courageous writers invented new ways to express their feelings The main principles of this school were freedom,bond to nature, free expression of emotion and excitement (such as grief, love, solitude and remind of death), travel in time and journey to name a few. SyabBadr Shakeris one of the pioneers of modern romantic Arabic poetry whose poems touch the romantic elements like naturalism and historical travel. On the other hand, QeysarAminpour, who is a giftedcontemporary Persian poet, is a talented poet in expressing the feelings and emotions in his poetry.Since the motif in his texts is mostly expressing the pain and agony, he is considered as a poet of recalling the pains,andhe dubbed the namethe poets of pain and grief. This paper tries to study the principle of romanticism used by the both poets and also, compare and contrast the methodologies used in stating the romantic elements in Badr Shaker Syab and QeysarAminpourtexts. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2241 - سید قطب و شعر فارسی (تأملی بر آراء نقدی وی درباره‌ی شعر حافظ و خیام)
فاروق نعمتی

سید قطب از چهره های برجسته ی قرن بیستم است که علاوه بر اندیشه های دینی و سیاسی، دارای نظرات نقدیِ قابل تأمّلی در زمینة ادبیات و شعر است. او در رابطه با اشعار حافظ و خیام، دیدگاه های مهمی دارد و ضمن اینکه این دو سرایندة ایرانی را دارای مشربی عرفانی می داند، حافظ را به طو أکثر

سید قطب از چهره های برجسته ی قرن بیستم است که علاوه بر اندیشه های دینی و سیاسی، دارای نظرات نقدیِ قابل تأمّلی در زمینة ادبیات و شعر است. او در رابطه با اشعار حافظ و خیام، دیدگاه های مهمی دارد و ضمن اینکه این دو سرایندة ایرانی را دارای مشربی عرفانی می داند، حافظ را به طور کلی، شاعری خوش مشرب و آمیخته از اندیشه های عاشقانه و غیبی دانسته، و خیام را نیز عارفی رنجور در جستجوی حقیقت گم شده ای می داند که در تاریکی ها، پرتوی از روشنایی را نمی یابد. این آراء، از یک سو، بیانگر آشنایی سید قطب با ادب و فرهنگ ایران زمین است؛ و از سویی دیگر، نشانِ از مطالعاتِ دقیق وی در رابطه با شاعرانِ سترگ ایرانی دارد. پژوهش حاضر، درنگی بر نظرات وی در مورد این دو شاعرِ بزرگ ایرانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2242 - تحلیل داستان ملکوت با تکیه بر مکتب روان تحلیلی
رقیه هاشمی تقی پورنامداریان

Psychoanalytic theory refers to the definition and dynamics of personality development which underlie and guide psychoanalytic in the field of literary criticism. First laid out by Sigmund Freud, this approach has used literary works as good examples of explaining psyc أکثر

Psychoanalytic theory refers to the definition and dynamics of personality development which underlie and guide psychoanalytic in the field of literary criticism. First laid out by Sigmund Freud, this approach has used literary works as good examples of explaining psychological teachings. Freud declared literary text as the symptom of writer’s disorder providing the ability of psychoanalytical review. Freud’s views were so influential that some of literary schools of that time, including surrealism, increasingly considered themselves debtors of psychoanalytical thoughts, in artistic approach. Bahram Sadeghi’s story titled Malakut is a surrealistic and psychological story analyzed on the basis of psychology of characters. Two of the strong elements of the story are the concepts of death and thinking. The concept of death which is considered as an opponent element with eternity gives a meaning to the actions and behavior of characters. This paper reviews the history of classic psychology and its connection with literature, generalities and definitions through the looking glass of Freud’s psychoanalyst views, summery of the story and analysis of characters as potential selves of the author himself. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2243 - تجلی طبیعت در اشعار محمدرضا شفیعی کدکنی (م.سرشک)
محمدتقی یونسی رستمی حوریا هادی پور علی خوشه&rlm; چین

علاقه به طبیعت و استفاده از عناصر طبیعی در شعر به دوره ی خاصی از زندگی و انسان حوزه های شعری – کلاسیک و نو- محدود نمی شود. شاعران با بهره گیری از تخیل، عناصر بلاغی و صناعات ادبی کوشیده اند تا با وام گیری از طبیعت، عناصر آن و ترکیبات جدیدی که خلق می کنند، به مفاهیم أکثر

علاقه به طبیعت و استفاده از عناصر طبیعی در شعر به دوره ی خاصی از زندگی و انسان حوزه های شعری – کلاسیک و نو- محدود نمی شود. شاعران با بهره گیری از تخیل، عناصر بلاغی و صناعات ادبی کوشیده اند تا با وام گیری از طبیعت، عناصر آن و ترکیبات جدیدی که خلق می کنند، به مفاهیم مورد نظرشان بپردازند. طبیعت گرایی شاعران به سه دسته: تقلیدی، توصیفی و تأویلی و تألیفی تقسیم می شود. رویکرد طبیعت گرایی در شعر کلاسیک با شعر نو تا حد زیادی متفاوت است. در شعر نیما و شعر نیمایی، تجلی طبیعت با خصوصیات متعددی از جمله : سنت شکنی، زبان جدید، جهان بینی ویژه، دوری از منظم الوحدگی شاعر، حضور عناصر بومی و محلی همراه بوده است. یکی از شاعرانی که در دوره معاصر با نگرش نیمایی و با زبان نو قدمایی به طبیعت و عناصر طبیعی به شکل نمادین (سمبولیسم) پرداخته است، شفیعی کدکنی (م.سرشک) است. در تحلیل اشعار شاعر هرچه از دفاتر اول شاعر سوی آثار جدیدتر وی گام برمی داریم، با توسعه زبانی و محتوایی غنی تر روبرو می شویم. بررسی ها نشان داده است که شاعر از هجده عنصر طبیعت بیشتر از سایر عناصر استفاده کرده است. او برای بیان اندیشه های فردی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و انسانی محیط و روزگارش از واژه ها و ترکیبات : باران، گل، بهار، باغ، ابر و باد با بیش ترین بسامد عناصر بهره برده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2244 - علل و عوامل تشدید سره گرایی در دوره ی پهلوی و مهم ترین پیامدهای آن
ناصر نیکوبخت غلامحسین غلامحسین زاده فاطمه رنجبران

Pure writing is a tendency that its focal point rests in language purification of foreign elements and it could be mostly seen into prose. This cultural and political tendency has flourished after the constitutional revolution over the first Pahlavi era (1314-1320). Em أکثر

Pure writing is a tendency that its focal point rests in language purification of foreign elements and it could be mostly seen into prose. This cultural and political tendency has flourished after the constitutional revolution over the first Pahlavi era (1314-1320). Emphasis on the past glory of ancient Iran, nationalism and language-driven concerns were among determinants arisen the approach and made Farsi purified of Arabic. This paper investigates the popularity and application of this writing style over recent centuries-constitutional period afterwards. Then, the most significant consequence in language planning and Academy formation has been investigated. Moreover, the study has analyzed triple Academies- monitored by government, their word-building achievement and pure-idealism, all aimed at language purification. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2245 - در جستجوی ناکجا آباد (بررسی تطبیقی آرمان شهر در شعر جبران خلیل جبران و سهراب سپهری)
فاروق نعمتی

آرمان شهر در اندیشه ی شاعران و ادیبان، مدینه ی فاضله و ناکجاآبادی است که در آن، همه ی انسان ها در آزادی و سعادت زندگی می کنند و از ظلم و جور و بی عدالتی خبری نیست. رؤیای چنین جامعه ی آرمانی، در میان شاعران رمانتیسم، نمود بیشتری دارد؛ چرا که این شاعران، به دلیل احساس نو أکثر

آرمان شهر در اندیشه ی شاعران و ادیبان، مدینه ی فاضله و ناکجاآبادی است که در آن، همه ی انسان ها در آزادی و سعادت زندگی می کنند و از ظلم و جور و بی عدالتی خبری نیست. رؤیای چنین جامعه ی آرمانی، در میان شاعران رمانتیسم، نمود بیشتری دارد؛ چرا که این شاعران، به دلیل احساس نوعی تنهایی و غربت، به طرح آرمان شهر خیالی و جهان مثالی خود می پردازند و آن را به گونه های مختلفی تجسّم می کنند. جبران خلیل جبران و سهراب سپهری، به عنوان دو شاعر رمانتیک در ادبیات معاصر فارسی و عربی، از میان گونه های مختلفی که می توان برای رمانتیسم قائل شد، به طور ویژه به رمانتیسم آرمانشهری پای بند بوده اند و تلاش آنها بر این بوده تا با مشربی عرفانی و رویکردی صوفیانه، دنیای رؤیایی خود را ترسیم نمایند. سهراب، شهر پشت دریاها و گاهی هیچستان و ده بالادست را سمبل هایی از دنیای آرمان شهر خود می داند، و در مقابل جبران نیز،جنگل را نماد آرمان شهر خود برگزیده است. همچنین هر دو شاعر، ویژگی هایی همچون عشق، عدالت، زیبایی، معرفت و شناخت و ...، برای جهان مطلوب خود برمی شمارند. در این پژوهش و با شیوه ی تحلیلی- توصیفی و بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، به بررسی دیدگاه دو شاعر به مقوله ی آرمان شهر و ویژگی های آن خواهیم پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2246 - تحلیل ساختاری داستان کوتاه «آداب سفر» از دیدگاه بارت و گرماس (از مجموعه داستان «طعم باروت»)
یوسف گل پرور کامران کسایی سیداسماعیل قافله باشی

The short story of ‘Adab-e Safar’ is one of the most influential stories of the story collection of ‘Tam-e Baroot’. This work, on account of its narrative style, symbolic atmosphere and the fact that it reflects the conflicting thoughts of a wom أکثر

The short story of ‘Adab-e Safar’ is one of the most influential stories of the story collection of ‘Tam-e Baroot’. This work, on account of its narrative style, symbolic atmosphere and the fact that it reflects the conflicting thoughts of a woman who is not protected from the social damage of the war, is capable of being reviewed in perspective of contemporary literary theories, such as structuralism. This article, along with a general look into the narrative elements of ‘Adab-e Safar’, will analyze its structure from the view of Barthes’s codes concept. These codes consist of proairetic, hermeneutic, connotative, cultural or referential, symbolic and semantic codes. In proairetic codes, the axioms of Greimas and its three principles, i.e. performative, convergent and divergent; are exploited. This articles, based on the theories of Barthes and Greimas, presents clear proofs that the sort stories of the Holy War are technically and structurally qualified. The method used for this research is descriptive analytical one, and through note taking from various tomes the instances are analyzed in the story. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2247 - بازتاب عرفانی قصص انبیا در حدیقه سنایی با رویکرد تأویلی
محمدتقی یونسی رستمی ابوالحسن ابراهیمی فاطمه خاله&rlm;اقلی تبریزی

اصطلاح هرمنوتیک (تأویل) در اصل یونانی است، و از فعل هرمنویین به معنی تفسیر کردن اخذ شده است. این مفهوم اگرچه از زمان افلاطون به کار رفته است، اما از قرن هفدهم میلادی به بعد به عنوان مفهومی مربوط به شاخه ای خاص از دانش بشری به کار برده شده است. تأویل از موضوعات مطرح در ح أکثر

اصطلاح هرمنوتیک (تأویل) در اصل یونانی است، و از فعل هرمنویین به معنی تفسیر کردن اخذ شده است. این مفهوم اگرچه از زمان افلاطون به کار رفته است، اما از قرن هفدهم میلادی به بعد به عنوان مفهومی مربوط به شاخه ای خاص از دانش بشری به کار برده شده است. تأویل از موضوعات مطرح در حوزه ی تفسیر و علوم قرآنی بوده و چالش های فکری را بین اندیشمندان اسلامی پدید آورده است. معانی تأویل چندگانه است و معنای باطنی قرآن مجید یکی از آن ها می باشد. برخی از نویسندگان از داستان های زندگی پیامبران در قرآن تأویل های خاصی ارایه کرده اند. سنایی (535-473ق) در مرحله دوم زندگی خود، در غزل، و برخی از قصاید و مثنوی هایش با استفاده از شگردهایی که امروزه تأویل خوانده می شود - با تکیه بر داستان های انبیا در آیات قرآن مجید - شیوه نوینی را آغاز کرده است و بسیاری از امور را از دیدگاه دین و عرفان نگریسته است. نگارندگان در مقاله حاضر به بازتاب قصص انبیا در حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه براساس مدل هرمنوتیکی (تأویلی) پرداخته اند. نتایج بررسی ها درباره پنج پیامبر در شش نمودار- از نظر ذکر نام آن ها در سوره ها و فراوانی شان در آیات – ارایه شده است و مشخص شد سنایی این داستان ها را با رویکرد عرفانی و تأویلی تحلیل کرده و بیشتر به ترک تعلقات دنیوی و عشق به معبود ازلی تأکید داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2248 - بررسی و نقد محتوایی کتاب بحرالفرانسه
نیر وفایی علی محمد سجادی جلیل تجلیل اسمعیل حاکمی والا

Bahr al- Ferasat book is one of the valuable and unknown literary works of Obeid Allah KhishkiCheshti whom is one of the Persian Arifs and Language writers from Indian subcontinent in eleventh Century of Hijri. This book is one of his prose literary works which explain أکثر

Bahr al- Ferasat book is one of the valuable and unknown literary works of Obeid Allah KhishkiCheshti whom is one of the Persian Arifs and Language writers from Indian subcontinent in eleventh Century of Hijri. This book is one of his prose literary works which explains and interpret poems of KhajehShirazi .The manuscript of this work is edited by the writer of this article thus with the perusals done on this manuscript, we tried to inspect the advantages and disadvantages of that, so this investigation is aimed to inspect in content Criticism way with this aim the first privileges and beauties with showing evidence from the text of the book, mentioned and then defects that. In all things wherever is necessary we explained other details existed in Divan of Hafiz. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2249 - «جزیره ی سرگردانی»و مکتب رئالیسم
مهناز محمدلو نجمه نظری

رئالیسم به معنای واقع گرایی اصطلاحی است که در فلسفه، هنر و ادبیات با معانی مختلف، مورد توجه و بحث و گفتگو قرار گرفته است. رئالیسم ادبی به عنوان یک مکتب با نگاهی واقع گرایانه و به دور از جانبداری و پیش داوری، به توصیف واقعیات جامعه به قصد انتقاد و اصلاح می پردازد. در آث أکثر

رئالیسم به معنای واقع گرایی اصطلاحی است که در فلسفه، هنر و ادبیات با معانی مختلف، مورد توجه و بحث و گفتگو قرار گرفته است. رئالیسم ادبی به عنوان یک مکتب با نگاهی واقع گرایانه و به دور از جانبداری و پیش داوری، به توصیف واقعیات جامعه به قصد انتقاد و اصلاح می پردازد. در آثار غالب داستان نویسان ایرانی، خصوصاً نویسسندگان نسل اول مانند جلال آل احمد، محمدعلی جمال زاده و بزرگ علوی، بسیاری از ویژگی های مکتب رئالیسم را می توان دید. سیمین دانشور نیز به عنوان یکی از نویسندگان صاحب نام این نسل، از این ویژگی مستثنی نیست. دومین رمان دانشور با عنوان جزیره ی سرگردانی اولین مجلد از مجموعه ای سه جلدی است و اثری واقعگرا در حوزه ی رئالیسم اجتماعی به شمار می رود. اگرچه استفاده ی نویسنده از نمادها در طرح مسائل سیاسی، اجتماعی گاه اثر را به رئالیسم سمبلیک نزدیک کرده است. در مقاله ی حاضر جنبه های رئالیستی جزیره ی سرگردانی در دو حوزه ی محتوا و فرم و ساختار بررسی شده است. در بخش محتوا به مسائل سیاسی- اجتماعی، اقتصادی وفرهنگی، هم چنین بازتاب زندگی شخصی نویسنده پرداخته شده است. در حوزه ی فرم تأثیر ساختار رئالیستی اثر بر عناصری چون شخصیت پردازی، زبان و لحن، صحنه پردازی و شیوه ی روایت مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2250 - موازنه‌ی مضامین وطن‌دوستی و بیداری در اشعار فرخی یزدی و اخوان ثالث
شمسی واقف‌زاده هانیه سادات نجفی

عشق به وطن و تلاش برای بیداری مردم به منظور مبارزه با ظلم و ستم و سعی در بهبود شرایط حاکم بر جامعه از جمله مسائلی است که در شعر شاعران متعهد نمود و بروزی خاص می یابد. فردوسی پیش کسوت و سردمدار شاعرانی است که دل در گرو حفظ هویت ملی و افتخارات قومی دارند. این امر در ادب م أکثر

عشق به وطن و تلاش برای بیداری مردم به منظور مبارزه با ظلم و ستم و سعی در بهبود شرایط حاکم بر جامعه از جمله مسائلی است که در شعر شاعران متعهد نمود و بروزی خاص می یابد. فردوسی پیش کسوت و سردمدار شاعرانی است که دل در گرو حفظ هویت ملی و افتخارات قومی دارند. این امر در ادب معاصر ایران بسیار پررنگ تر و روشن تر از دوره های گذشته نمود یافته است. در پژوهش حاضر به بررسی اشعار سیاسی و اجتماعی فرخی یزدی و اخوان ثالث پرداخته شده است تا وجوه اشتراک و افتراق در شعر هر دو شاعر در مورد مضامین وطن دوستی و بیداری مورد واکاوی قرار گیرد. مفاهیمی چون آزادی، بیداری، مبارزه با استبداد، غرب زدگی، هویت ملی و یادکرد از گذشتگان ملی و ایران باستان از مهم ترین دغدغه های مشترک فکری این دو شاعر بوده است. از سوی دیگر دیدگاه وطن دوستی اخوان با تاکید بر گذشته ی باستانی نمود پررنگتری داشته ولی در اشعار فرخی وطن امروزی بیشتر مورد نظر می باشد . از طرفی مبارزات سیاسی نزد اخوان با اشعارش نمود می یافت و به شکل نمادین مردم را به بیداری فرا می خواند اما فرخی نه تنها با شعر خود بلکه با مبارزات علنی میل به دوستاری وطن و تلاش برای آزادی را نشان می داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2251 - خودشیفتگی مدیران و ارزش شرکت: نقش تعدیل کنندگی مسئولیت اجتماعی شرکت
سبحان عبدالرضائی محمدحسن جنانی محمود همت فر

هدف پژوهش حاضر ارتباط خودشیفتگی مدیران با ارزش شرکت با نقش تعدیل‌کنندگی عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع همبستگی است. در این راستا ۱۳۲ شرکت به‌عنوان شرکت‌های عضو نمونه انتخاب گردید که در طی سال‌های ۱۳۹۹-1389 در بورس اوراق بهادار تهران أکثر

هدف پژوهش حاضر ارتباط خودشیفتگی مدیران با ارزش شرکت با نقش تعدیل‌کنندگی عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع همبستگی است. در این راستا ۱۳۲ شرکت به‌عنوان شرکت‌های عضو نمونه انتخاب گردید که در طی سال‌های ۱۳۹۹-1389 در بورس اوراق بهادار تهران فعالیت داشته‌اند. برای بررسی خودشیفتگی مدیران از شاخص پاداش نقدی مدیران، برای اندازه‌گیری مسئولیت اجتماعی شرکت از چک‌لیست افشای مسئولیت اجتماعی شرکت در ایران و برای تعیین ارزش شرکت از کیوتوبین استفاده شده است. داده‌های پژوهش از صورت‌های مالی واقعی شرکت‌ها از طریق سایت کدال جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار اکسل گردآوری شد. روش آزمون فرضیه‌ها رگرسیون چندمتغیره با استفاده از نرم‌افزار ایویوز ۱۲ می‌باشد. یافته‌ها نشان داد که خودشیفتگی مدیران با ارزش شرکت ارتباط معناداری ندارد. عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت نقش تعدیل‌کننده‌ای بر ارتباط خودشیفتگی مدیران با ارزش شرکت ندارد. نتایج این پژوهش بر توسعه ادبیات مربوط خودشیفتگی مدیران و ارزش شرکت می‌افزاید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2252 - رتبه بندی روش های ارتقا زنجیره تامین بشر دوستانه در چارچوب بانکی
سیامک بیگدلی حسن دهقان دهنوی محمد تقی هنری ابوالفضل صادقیان مژده ربانی

این تحقیق با هدف رتبه بندی روش های ارتقا زنجیره تامین بشر دوستانه در چارچوب بانکی انجام گرفته است، روش انجام تحقیق سیستم خاکستری به وسیله‌ی اعداد خاکستری، معادله‌های خاکستری و ماتریس‌های خاکستری توصیف می باشد. جامعه آماری این شامل نخبگان و کارشناسان مدیران بانک های کشور أکثر

این تحقیق با هدف رتبه بندی روش های ارتقا زنجیره تامین بشر دوستانه در چارچوب بانکی انجام گرفته است، روش انجام تحقیق سیستم خاکستری به وسیله‌ی اعداد خاکستری، معادله‌های خاکستری و ماتریس‌های خاکستری توصیف می باشد. جامعه آماری این شامل نخبگان و کارشناسان مدیران بانک های کشور آگاه به حوزه پژوهش بود که با توجه به حجم نمونه کوکران در شرایط نامشخص تعداد 384 نفر به‌عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شد. ابزار جمع آوری در این تحقیق پرسش نامه محق ساخته هست.پرسش نامه بر اساس مقیاس 5 ارزشی لیکرت تنظیم شده است. به‌منظور بررسی داده های تحقیق حاضر از روش مدلسازی تصمیم گیری چند شاخصه ای خاکستری و نرم افزار (MCMDsolver 2018) استفاده خواهد گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که در رتبه یک مربوط به مولفه توسعه تاب آوری در بحران ها، در رتبه دوم ایجاد شخصیت رهبری برای بانک ها در رتبه سوم داشتن زیر ساخت مناسب و در رتبه چهارم وعوامل واکنش سریع بانک به محیط خارجی می باشد. همچنین در عامل ایجاد شخصیت رهبری برای بانک ها، پایدار کردن برنامه ها و هماهنگی میان سایر بازیگران مهم ترین عامل بود. در عامل داشتن زیر ساخت مناسب، گویه استمرار حمایت های روانی و مشاوره بازماندگان بیشترین امتیاز را داشت. همچنین در عامل واکنش سریع بانک به محیط خارجی ابعاد عملکردی ارزیابی و پایش مهمترین عامل بود. در عامل توسعه تاب آوری در بحران ها، استمرار حمایت های روانی و مشاوره بازماندگان بیشترین امتیاز را نشان می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2253 - سازگاری های سوخت وسازی قلب با ورزش: یک مقاله مروری
ناهید محمدی جاوید مهران قهرمانی

10.30495/pah.2022.698098

چکیدههدف از این پژوهش بررسی سازگاری های سوخت وسازی قلب با ورزش بود. در این پژوهش سوخت و ساز عضله قلب، تولید انرژی میوکارد، ذخیره انرژی میوکارد، استفاده انرژی میوکارد و استفاده سوخت و ساز قلب در ایسکمی و آریتمی، نقش آنزیم AMPK در متابولیسم انرژی قلب، شکل های مختلف AMPK د أکثر

چکیدههدف از این پژوهش بررسی سازگاری های سوخت وسازی قلب با ورزش بود. در این پژوهش سوخت و ساز عضله قلب، تولید انرژی میوکارد، ذخیره انرژی میوکارد، استفاده انرژی میوکارد و استفاده سوخت و ساز قلب در ایسکمی و آریتمی، نقش آنزیم AMPK در متابولیسم انرژی قلب، شکل های مختلف AMPK در طول ریپرفیوژن، نقش AMPK در طول ریپرفیوژن، سازگاری سوخت و سازی قلب به هایپوکسی مزمن، نقش کلسیم میتوکندریایی در سوخت و ساز میوکارد و در نهایت تاثیر تمرین استقامتی و سوخت و ساز قلب مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که میوکارد توانایی تولیدانرژی را از چندین سوبسترا شامل؛ اسیدهای چرب، گلوکز، لاکتات، پیروات، اجسام کتونی و برخی آمینو اسیدها را دارد. استفاده از سوبستراها به طور خاصی به غلظت این مواد در سلول عضله قلب و خون بستگی دارد می توان نتیجه گرفت که سوخت و ساز عضله قلب تحت تاثیر ورزش قرار می گیرد و تمرینات استقامتی بر سوخت و ساز میوکارد تاثیر مثبت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2254 - ارتباط پلی‌مورفیسم ژن ACTN 3 با عملکرد قدرتی کشتی‌گیران نوجوان شهر اردبیل
محمد قادری

10.30495/pah.2023.1984820.1039

هدف: "محیط" و "ژنتیک" هر دو به عنوان عامل ضروری برای عملکرد ورزشی افراد نخبه محسوب می‌گردند. هدف از تحقیق حاضر بررسی ارتباط پلی‌مورفیسم ژن ACTN3 با عملکرد قدرتی در کشتی‌گیران مبتدی نوجوان شهر اردبیل بود.روش‌: آزمودنی ها 15 کشتی‌گیر نوجوان مبتدی شهر اردبیل با دامنه سنی 1 أکثر

هدف: "محیط" و "ژنتیک" هر دو به عنوان عامل ضروری برای عملکرد ورزشی افراد نخبه محسوب می‌گردند. هدف از تحقیق حاضر بررسی ارتباط پلی‌مورفیسم ژن ACTN3 با عملکرد قدرتی در کشتی‌گیران مبتدی نوجوان شهر اردبیل بود.روش‌: آزمودنی ها 15 کشتی‌گیر نوجوان مبتدی شهر اردبیل با دامنه سنی 16-11سال بودند. عملکرد ورزشی سنجش شده در این پژوهش شامل قدرت بالا‌تنه ( آزمون پرس‌سینه)، قدرت پایین‌تنه (آزمون اسکات) بود. پلی‌مورفیسم ژن ACTN3 با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز و توالی‌یابی مستقیم DNA (Tetra-ARMs PCR) از طریق نمونه بزاقی تعیین و مورد مقایسه قرار گرفت. پس از بررسی همگنی داده‌ها، از آزمون آنالیز t گروه‌های مستقل و آزمون مجذور‌کای جهت تجزیه ‌و تحلیل استفاده شد. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان‌ داد که تفاوت معناداری در فراوانی پلی‌مورفیسم ژن ACTN3 در کشتی‌گیران نوجوان مبتدی مشاهده شد. فراوانی پلی‌مورفیسم‌ها به ترتیب در ژنوتیپ هموزیگوت سالم(RR) و هتروزیگوت(RX) بیشتر بود( 12=n(RR) و 3=n(RX) ، 001/=P). نتایج آزمون آنالیز t گروه‌های مستقل نشان‌دهنده‌ی عدم‌ارتباط معنادار در شاخص ‌های عملکرد قدرتی بالا‌تنه و پایین‌تنه در بین پلی مورفیسم( RR، RX) بود (بالا‌تنه:0.3=P، قدرت پایین‌تنه:0.4=P). نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان‌دهنده برتری ژنوتیپ هموزیگوت سالم(RR) در ژن ACTN3 کشتی‌گیران نوجوان مبتدی پسر شهر اردبیل بود و بر خلاف عدم‌تفاوت معناداری در شاخص‌های عملکرد قدرتی در بین دو ژنوتیپ (RR و RX)؛ ولی به دلیل بالا بودن عملکرد قدرتی در ژنوتیپ RR نسبت به RX، تا حدودی می‌توان گفت که احتمالاً این ژنوتیپ می‌تواند از عوامل مهم در استعدادیابی در کشتی‌گیران نوجوان بویژه در مناطق کوهستانی محسوب گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2255 - کاربرد روش تاگوچی در بهینه‌سازی سایش کناره‌ای ابزار در ماشینکاری با سرعت بالا
عطا فردآقائی مهدی جلالی عزیزپور

هدف از این پژوهش، پیش بینی شرایط بهینه‌ای از پارامترهای ماشینکاری شامل روش پوشش ابزار، سرعت برش، میزان پیشروی و عمق برش برای به حداقل رساندن سایش ابزار در تراشکاری فولاد 4140 AISI سخت شده، با ابزار پوشش داده شده به روش PVD و CVD، می باشد. در سال های اخیر گرایش به سمت تک أکثر

هدف از این پژوهش، پیش بینی شرایط بهینه‌ای از پارامترهای ماشینکاری شامل روش پوشش ابزار، سرعت برش، میزان پیشروی و عمق برش برای به حداقل رساندن سایش ابزار در تراشکاری فولاد 4140 AISI سخت شده، با ابزار پوشش داده شده به روش PVD و CVD، می باشد. در سال های اخیر گرایش به سمت تکنولوژی پوشش دهی ابزار برش، با افزایش سرعت برش و نرخ پیشروی، افزایش یافته است. این ابزارها با استفاده از دو روش متفاوت پوشش داده می شوند: رسوب فیزیکی بخار (PVD) و رسوب شیمیایی بخار (CVD). آرایه متعامد L18 از طراحی آزمایشات تاگوچی و نسبت سیگنال به نویز (S/N) جهت انجام بهینه سازی پارامترها استفاده شد. همچنین آنالیز واریانس (ANOVA) جهت تعیین اهمیت پارامترهای موثر، به کار گرفته شد. در نهایت آزمون تایید با استفاده از روش بهینه سازی تاگوچی، جهت اعتبارسنجی و نشان دادن کارآمد بودن این روش انجام گرفت. نتایج نشان داد ابزار با پوشش PVD بهترین عملکرد را برای حداقل سایش ابزار دارد. همچنین سرعت برش، مهمترین پارامتر تاثیر گذار بر سایش ابزار به دست آمد. نتایج آزمون تایید، نشان داد که روش تاگوچی یک روش قابل اطمینان و موفق برای بهینه سازی پارامترهای ماشینکاری جهت حداقل سایش ابزار در تراشکاری سرعت بالای فولاد AISI 4140 می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2256 - مروری بر نقش انواع افزودنی های نانو روان کار بر بهبود خواص تریبولوژیکی روان کارها
عباس تقی پور

استفاده از نانوافزودنی ها در روان کننده ها یکی از مؤثرترین روش های کنترل اصطکاک و سایش است که برای حفظ انرژی، کاهش آلاینده ها و حفاظت از محیط زیست از اهمیت بالایی برخوردار است. با رشد علم و فناوری، پیشرفت های زیادی در زمینه افزودنی های نانو روان کار در تحقیقات علمی و ک أکثر

استفاده از نانوافزودنی ها در روان کننده ها یکی از مؤثرترین روش های کنترل اصطکاک و سایش است که برای حفظ انرژی، کاهش آلاینده ها و حفاظت از محیط زیست از اهمیت بالایی برخوردار است. با رشد علم و فناوری، پیشرفت های زیادی در زمینه افزودنی های نانو روان کار در تحقیقات علمی و کاربردهای صنعتی حاصل شده است. در این تحقیق به طور خلاصه به دسته بندی مواد افزودنی نانو روان کار و بررسی خواص تریبولوژیکی این افزودنی ها پرداخته شده است. بر اساس عناصر تشکیل دهنده نانو مواد، افزودنی های نانو روان کار برای سه گروه افزودنی ها بر پایه نانو فلزات، افزودنی ها بر پایه نانو کربن و افزودنی ها بر پایه نانوکامپوزیت تشریح گردیدند. علاوه بر این انواع مکانیزم های روان کاری افزودنی های نانو روان کار شامل تشکیل تریبو فیلم، عملکرد خود ترمیم کننده و اثر هم افزایی نیز بیان شده است. درنهایت، چالش ها و چشم انداز افزودنی های نانو روان کارها بیان شده است که طراحی و سنتز افزودنی های جدید با خاصیت روان کنندگی و ضدسایش در آینده را نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2257 - اندیشه‌ی ضداقتدارگرایی از منظر پس‌ازمدرن در آموزش معماری
آرزو زندی محب حسین اردلانی کیمیا مظهری فاطمه رفعتی

با توجه به اینکه دوره مدرن و پیش از آن به‌دنبال یافت حقیقت و روش ثابت در بحث آموزش است، موجب اقتدار و ثبات اندیشه می‌شود. با مطالعات انجام شده مخالفت اندیشمندان پست‌مدرن با فراروایت‌ها و اقتدارگرایی در مکتوبات مشهود است. در مقابل آن روش‌های دیالکتیکی و گفتمانی، ارزش ‌گذ أکثر

با توجه به اینکه دوره مدرن و پیش از آن به‌دنبال یافت حقیقت و روش ثابت در بحث آموزش است، موجب اقتدار و ثبات اندیشه می‌شود. با مطالعات انجام شده مخالفت اندیشمندان پست‌مدرن با فراروایت‌ها و اقتدارگرایی در مکتوبات مشهود است. در مقابل آن روش‌های دیالکتیکی و گفتمانی، ارزش ‌گذاری به نظر فراگیر و ضداقتدارگرایانه مورد تایید اندیشمندان پست‌مدرن قرار گرفت. هدف تحقیق کشف، فهم و توصیف روشی ضداقتدارگرایی برای ارتقاء کیفیت آموزش معماری با بهره‌گیری از روش‌های آموزشی پست‌مدرن در معماری است. چه راه‌کارهایی را می‌توان از اندیشه‌های تعلیم و تربیت پست‌مدرن در برنامه ریزی درسی معماری استفاده کرد؟ پرسش تحقیق می‌باشد.روش تحقیق توصیفی_تحلیلی است ابتدا توصیف روش ‌آموزش و برنامه‌درسی پست‌مدرن مطرح شد،سپس به تحلیل و تبیین روش‌هایی برای ارتقاء کیفیت آموزش معماری پرداخته شد، گردآوری اطلاعات با تکیه بر اسناد، مکتوبات و مطالعات کتابخانه‌ای ‌است.چارچوب نظری بر اساس نظریه آموزش ضداقتدارگرایی و روشهای آموزش و برنامه ریزی پست‌مدرن تدوین گردید و سپس آموزش معماری، بطورخاص، در دوره پست‌مدرن بررسی می‌شود در نهایت راه‌کارهایی جهت ارتقاء این امر بیان ‌شد.با توجه به مطالعات،مخالفت با فراروایت‌ها و ساختارهای آموزشی نمایان می‌شود، مطالعات مقاله درجهت تعریف ساختار کلی در آموزش نیست بلکه با تعریف ساختارهای متعدد در آموزش معماری برای افزایش انعطاف‌پذیری و افزایش کیفیت آموزش معماری، خرده‌ساختارهای آموزشی جهت بهبود آموزش معماری مطرح می‌شود. پیشنهاد می‌شود،برای گسترش دیالوگ دانشجو و استاد و شناخت محیط و مصرف‌کننده‌ها با استفاده از مرکزیت‌زدایی قوانین و تغییرسرفصل‌های آموزشی در استان‌‌ها و اقلیم‌های متفاوت وبراساس شیوه‌های ساختمان‌سازی‌، برنامه ریزی در جهت آموزش بهتر معماری انجام می‌‌شود. خودآفرینی از اهداف اصلی طراحی معماری و روش آموزش پست مدرن را می‌توان با تمرکز کمتر بر قدرت استاد و تمرکز بیشتر بر روی توانایی فردی دانشجویان در آتلیه‌های آن‌را اتقاء داد.آموزش مشارکتی و گروهی، براساس نظریه مسئولیت مشترک، انتقال دانش توسط اساتید و خود انشجویان انجام شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2258 - تحلیل اثرات سیاست‌گذاری بر شهرسازی و معماری موردمطالعه دوره ۱۳۲۰ تا ۱۳۰۴
علی ذبیحی رضا میرزایی

معماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نما أکثر

معماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نماید و همچنین به تحلیل عواملی که زمینه ساز این دگرگونی ها بر سیاستگذاری معماری و شهرسازی شده بپردازد. در پژوهش حاضر از روش کیفی و کمی استفاده شده، که به منظور جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، مقالات و جهت رهیافت به داده های کمی، از روش تحلیل شبکه ای (ANP) و از نرم افزار Super Decisions استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از این است که عواملی چون باستان شناسی، آموزش معماران، کنگره های هنري و انجمن آثار ملی، نظامی گرایی و مدرن گرایی بر معماری و شهرسازی در این دوره تاثیر بسیاری داشته، که میزان تاثیر پذیری معماری و شهرسازی از این تحولات برابر بوده است. بیشترین عوامل تاثیر گذار بر تحولات معماری در آن دوران، مدرن گرایی و باستان گرایی و در شهرسازی عواملی چون آموزش معماری، کنگره های علمی و نظامی گرایی تأثیر گذار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2259 - آینده پژوهی تدوین الگوی توسعه گردشگری شهری و اثرات آن در کلانشهر ها نمونه مورد مطالعه منطقه 22 شهرداری تهران
یوسفعلی زیاری محسن سوری ناصر اقبالی

در عرصه گردشگری به ویژه برنامه ریزی جهت توسعه گردشگری پایدار؛ پرداختن به آینده و برنامه ریزی آن، جزء لاینفک فرایند برنامه ریزی و توسعه محسوب می شود. هم چنین، در تدوین استراتژی اقتصاد مقاومتی باید توسعه الگوی گردشگری و به ویژه گردشگری پایدار را به عنوان جزئی از اقتصاد و أکثر

در عرصه گردشگری به ویژه برنامه ریزی جهت توسعه گردشگری پایدار؛ پرداختن به آینده و برنامه ریزی آن، جزء لاینفک فرایند برنامه ریزی و توسعه محسوب می شود. هم چنین، در تدوین استراتژی اقتصاد مقاومتی باید توسعه الگوی گردشگری و به ویژه گردشگری پایدار را به عنوان جزئی از اقتصاد و در عین حال به عنوان ابزاری در برابر چالشهای فرهنگی و اقتصادی قلمداد نمود. منطقه 22 شهرداری تهران یکی از مناطق بهینه است که از جاذبه های بسیار غنی طبیعی، و فرهنگی برخوردار می باشد و یکی از قطب های مهم گردشگری در غرب تهران محسوب می شود. این منطقه دارای مکانهای بکر و طبیعی با مناظر و چشم انداز های زیبا می باشد که هر بیننده ای را به خود جذب می کند، هدف از پژوهش حاضر، آینده پژوهی تدوین الگوی گردشگری شهری، می باشد. روش: پژوهش حاضر، از نظر ماهیت توصیفی- پیمایشی به شمار می رود. همچنین از جنبه زمانی، مقطعی و از نگاه نوع داده ها، کمی به شمار می آید. جامعه آماری این پژوهش شامل 60 نفر از کارشناسان و خبرگان حوزه صنعت گردشگری و هتلداری می باشند. جمع آوری اطلاعات به وسیله ابزار پرسشنامه صورت پذیرفته است. یافته ها: تمامی مقادیر در نرم فازار میک مک بررسی و تحلیل شده است و نشان دهنده آن است که معیارهای نهادی ،اقتصادی،اجتماعی و محیطی کدامیک در آینده اثرات بیشتری دارد. داده‌های این پژوهش با ساختار عاملی و زیربنای نظری تحقیق برازش مناسبی دارد و این بیانگر همسو بودن سؤالات با سازه‌های نظری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2260 - سیاستگذاری معماری پارامتریک با رویکرد زمینه گرایی فرهنگی
مهلقا شاهد حسن ستاری ساربانقلی ارسلان طهماسبی

رویکرد پارامتریک بنابر قابلیت ها و بواسطه ی بهره گیری از فرایندها و ابزارهای جدید در تحقق نیازها مورد توجه طراحان شهری و معماری قرار گرفته است. با توجه به این که اثر معماری برای پاسخ گویی مطلوب به نیازهای انسان باید در همخوانی با بستر فرهنگی خود شکل گرفته و نیز با در نظ أکثر

رویکرد پارامتریک بنابر قابلیت ها و بواسطه ی بهره گیری از فرایندها و ابزارهای جدید در تحقق نیازها مورد توجه طراحان شهری و معماری قرار گرفته است. با توجه به این که اثر معماری برای پاسخ گویی مطلوب به نیازهای انسان باید در همخوانی با بستر فرهنگی خود شکل گرفته و نیز با در نظر گرفتن قابلیت های معماری پارامتریک، پیشنهاد سیاست هایی در حیطه معماری پارامتریک با رویکرد زمینه گرایی فرهنگی دارای اهمیت می باشد. این تحقیق با هدف سیاستگذاری معماری پارامتریک با رویکرد زمینه گرایی فرهنگی انجام گرفته است. رویکرد تحقیق در وهله اول به صورت مطالعات کتابخانه ای و تبیین توصیفی– تحلیلی بوده و در ادامه با هدف غربالگری معیارها، از روش دلفی فازی استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که همه معیارها از دیدگاه خبرگان دارای اهمیت و معیار تغییرات و بازتولید الگوهای بومی- محلی به کمک تعریف قواعد جدید طراحی دارای بیشترین اهمیت نسبت به سایر معیارها می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که نمایش مفاهیم فرهنگی به وسیله ی الگوسازی از طریق اقتباس از فرم های برگرفته از عناصر بومی– محلی توسط تعریف اصول جدید دارای نقش مهمی در سیاستگذاری معماری پارامتریک مبتنی بر زمینه فرهنگی بوده و نیازمند تعامل نزدیک طراحان و اندیشمندان حیطه فرهنگ و معماری می باشد. هم چنین تلاش در جهت دستیابی به نرم افزارها و برنامه های کاربردی در این حوزه حائز اهمیت می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2261 - سیاستگذاری و تبیین مولفه¬های موثر مفهوم خلوت بر ارتقای امنیت محیطی در اقامتگاه¬های بوم¬گردی (مطالعه موردی: اقامتگاه¬های بوم¬گردی متین¬آباد و مزرعه قوها)
متین قلی پور جمال الدین سهیلی

امروزه امنیت یکی از اساسی‌ترین نیازهای جوامع بشری بعد از نیازهای فیزیولوژیک شناخته شده و عوامل گوناگونی در ایجاد امنیت موثرند که در این میان نمی‌توان نقش بسزای محیط و ادراک هر فرد از محیط که خلوت نام دارد را نادیده گرفت. بنابراین، اهداف تحقیق بررسی و دستیابی به شاخص‌ها أکثر

امروزه امنیت یکی از اساسی‌ترین نیازهای جوامع بشری بعد از نیازهای فیزیولوژیک شناخته شده و عوامل گوناگونی در ایجاد امنیت موثرند که در این میان نمی‌توان نقش بسزای محیط و ادراک هر فرد از محیط که خلوت نام دارد را نادیده گرفت. بنابراین، اهداف تحقیق بررسی و دستیابی به شاخص‌ها و مولفه‌های کالبدی تاثیرگذار در تحقق خلوت در اقامتگاه‌های بوم‌گردی و رابطه آنها در ایجاد و ارتقای امنیت‌محیطی و احساس آن توسط گردشگران در این نوع از اقامتگاه‌ها است. روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر روش پیمایشی، روش این تحقیق است. جامعه آماری، دو اقامتگاه بوم‌گردی متین‌آباد در نزدیکی کاشان و مزرعه‌قوها در لاهیجان است. در تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSSبا ورژن 24 و برای پایایی سوالات، آلفای کرونباخ و بررسی نرمال بودن متغیرها از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف استفاده شده است. در بررسی فرضیه اول یعنی همبستگی بین دو متغیر امنیت محیطی و خلوت از آزمون همبستگی پیرسون، برای بررسی تأثیرگذاری متغیر خلوت بر امنیت محیطی، از آزمون رگرسیون خطی ساده و در بررسی فرضیه دوم یعنی رتبه‌بندی شاخص‌های متغیر خلوت از آزمون ضریب فریدمن بهره گرفته شده است. در نهایت به این نتیجه دست یافتیم که تامین خلوت یکی از عوامل تاثیرگذار در راستای ارتقای امنیت محیطی در طراحی معماری اقامتگاه‌های بوم‌گردی است و این دو متغیر با هم رابطه معناداری دارند و همچنین شاخص‌های متغیر خلوت به لحاظ اهمیت و تاثیرگذاری آنها در طراحی اقامتگاه بوم‌گردی با یکدیگر تفاوت معناداری دارند و در این میان شاخص تنوع پذیری از بیشترین اولویت برخوردار است. بنابراین بایستی به مولفه‌های کالبدی تامین‌کننده این شاخص یعنی تلفیق فضاهای باز، نیمه باز و بسته به صورت پراکنده در سایت، تعدد فضاهای باز با متراژ و کاربری متنوع بین فضاهای بسته، ایجاد فضای باز بزرگ بین اقامتگاه‌ها اهمیت ویژه ای داده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2262 - سیاستگذاری منطقه ای گردشگری پایدار با رویکرد مدل ساختاری-تفسیری)مطالعه موردی : شهرستان دماوند)
پریسا مهرنواز پروانه زیویار بختیار عزت پناه

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی ساختاری-تفسیری شاخصهای گردشگری پایدار در شهرستان دماوند است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع پژوهشهای بنیادی-کاربردی، که از یکسو با مطالعات اسنادی – کتابخانه ای به بررسی ابعاد، تعاریف و چارچوب نظری تحقیق و از سویی دیگر با مشاهدات میدانی دقی أکثر

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی ساختاری-تفسیری شاخصهای گردشگری پایدار در شهرستان دماوند است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع پژوهشهای بنیادی-کاربردی، که از یکسو با مطالعات اسنادی – کتابخانه ای به بررسی ابعاد، تعاریف و چارچوب نظری تحقیق و از سویی دیگر با مشاهدات میدانی دقیق و همچنین مراجعه به سازمانها و ادارات ذیربط به گردآوری دادهها و اطلاعات لازم در محدوده مورد مطالعه برای دستیابی به سؤالات تحقیق میپردازد. ازنظر روش گردآوری داده ها از روش آمیخته (کمی-کیفی،) به لحاظ زمانی مقطعی و به لحاظ مکانی در شهرستان دماوند انجام میشود. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش به دو شکل انجام شد، نخست با استفاده از کاربرد فنون آمار توصیفی و دیگری با استفاده از کاربرد فنون آمار استنباطی صورت پذیرفت. بعد ازآن به تعیین روابط بین شاخصهای گردشگری پایدار از دیدگاه ساکنان و در نهایت برای ترسیم الگوی گردشگری پایدار شهرستان دماوند از معادلات ساختاری- تفسیری استفاده کردیم. نتایج معادلات ساختاری نشان داد که بیشترین قدرت نفوذ مربوط به شاخصهای اجتماعی- فرهنگی و سپس شاخصهای طبیعی است. شاخصهای اقتصادی، شاخصهای برنامه ریزی و مدیریت و شاخصهای خدماتی- زیرساختی هر سه در یک سطح قرار داشتند. پایین ترین قدرت نفوذ مربوط به شاخصهای تبلیغاتی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2263 - شناسایی و تبیین عوامل موثر بر کمال گرایی در مدیران، مربیان و ورزشکاران حرفه ای کشور
طیبه ملازم حسین پیمانی زاد محمد رضا اسماعیل زاده قندهاری حسن فهیم دوین

10.30495/kmsj.2022.1948948.1021

هدف از پژوهش حاضر شناسایی و تبیین عوامل موثر بر کمال گرایی در مدیران، مربیان و ورزشکاران حرفه ای کشور بود. پژوهش حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش تحلیل توصیفی-اکتشافی و در روش پیمایشی قابل حصول بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل کلیه خبرگان دانشگاه در زمینه ر أکثر

هدف از پژوهش حاضر شناسایی و تبیین عوامل موثر بر کمال گرایی در مدیران، مربیان و ورزشکاران حرفه ای کشور بود. پژوهش حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش تحلیل توصیفی-اکتشافی و در روش پیمایشی قابل حصول بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل کلیه خبرگان دانشگاه در زمینه رفتار سازمانی و در بخش کمی شامل کلیه ورزشکاران، مربیان و مدیران ورزش حرفه ای کشور بود.نمونه آماری در بخش کمی با استفاده از جدول مورگان 353 نفر تعیین گردید که پس از برگشت 374 پرسشنامه بدون خدشه مشاهده شدتجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل مصاحبه و در بخش کمی با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی و با کمک نرم افزار SPSS نسخه 21 و AMOS مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که با توجه به میانگین رتبه&lrm;ها، متغیر عوامل موثر فردی دارای بالاترین رتبه، و متغیر محیطی، بین فردی و سازمانی دارای کمترین رتبه در بین متغیرها می باشد. یافته ها نشان داد که مدل عوامل موثر بر کمال گرایی در مدیران، مربیان و ورزشکاران حرفه ای کشور دارای برازش مطلوب بود. همچنین یافته ها نشان داد که بین میزان کمال گرایی مدیران، مربیان و ورزشکاران حرفه ای کشور تفاوت معنی داری وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2264 - طراحی و تبیین الگوی مدیریت چندفرهنگی در ورزش مدارس
عاطفه خدابخشی زین العابدین فلاح امیر منتظری طاهر بهلکه

10.30495/kmsj.2023.1988926.1136

هدف از انجام پژوهش حاضر طراحی و تبیین الگوی مدیریت چندفرهنگی در ورزش مدارس بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه معلمان تربیت‌بدنی کشور تشکیل دادند(34000=N) نمونه آماری با استفاد ه از جدول کرجسی و مورگان 332 نفر برآورد گردید(332=n)، روش أکثر

هدف از انجام پژوهش حاضر طراحی و تبیین الگوی مدیریت چندفرهنگی در ورزش مدارس بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه معلمان تربیت‌بدنی کشور تشکیل دادند(34000=N) نمونه آماری با استفاد ه از جدول کرجسی و مورگان 332 نفر برآورد گردید(332=n)، روش نمونه گیری در این پژوهش با استفاده از روش خوشه‌ای غیر تصادفی در دسترس انجام پذیرفت. داده‌های مورد‌نیاز برای شناسایی مؤلفه‌ها و تحلیل مدل اندازه‌گیری با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته، پس از اخذ روایی (صوری، محتوا و سازه) و اعتبار‌سنجی، گردآوری شد. برای محاسبه پایایی ابزار از روش آلفای کرونباخ (91/0=α) و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از روش‌های تحلیل عاملی تأییدی و معادلات ساختاری استفاده شد. بررسی و آزمون مدل معادلة ساختاری پژوهش نشان داد، شاخص‌های کلی برازش در وضعیت مناسب و مطلوبی قرار دارند؛ به‌طوری‌که متغیر پیشایندهای مدیریت چندفرهنگی ورزش مدارس بر فرایندهای مدیریت چندفرهنگی ورزش مدارس اثر مثبت و معنی‌داری دارند؛ هم‌چنین، متغیر فرایندهای مدیریت چندفرهنگی، اثر مثبت و معنی‌داری بر متغیر پیامدهای مدیریت چندفرهنگی دارند. به‌علاوه، اثر غیر‌مستقیم پیشایندهای مدیریت چندفرهنگی بر متغیر پیامدهای مدیریت چندفرهنگی معنی‌دار بود و در این میان، متغیر فرایندهای مدیریت چندفرهنگی نقش میانجی را ایفا می‌کرد. بنابراین، متصدیان امر برنامه‌ریزی آموزشی باید توجه بیشتری به مدارس چندفرهنگی در برنامه‌ها و سیاست‌های کلان آموزش‌وپرورش داشته و به‌منظور توانمندسازی و نیازمندی منابع انسانی به توسعه مهارت‌های مدیریت چندفرهنگی به آموزش‌های ضمن خدمت و گنجاندن مفاهیم چندفرهنگی در برنامه آماده‌سازی نومعلمان توجه بیشتری داشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2265 - شناسایی و الویت بندی شاخص های مدیریت یکپارچه در صنعت گردشگری ورزشی ایران
ترانه کریمی علی محمد صفانیا رحیم سرور صلاح الدین نقشبندی

10.30495/kmsj.2023.1981827.1090

گردشگری ورزشی درایران باچالش های متعددی رو به رو می باشد.علی رغم تلاش ها درراستای رفع موانع و شناساندن ظرفیت های این حوزه ازگردشگری درکشور،هنوز تاکارآمد شدن آن فاصله است.در این میان آنچه مورد نیاز است، رویکرد مدیریت یکپارچه در جهت توسعه این صنعت می باشد.پژوهش حاضر از نو أکثر

گردشگری ورزشی درایران باچالش های متعددی رو به رو می باشد.علی رغم تلاش ها درراستای رفع موانع و شناساندن ظرفیت های این حوزه ازگردشگری درکشور،هنوز تاکارآمد شدن آن فاصله است.در این میان آنچه مورد نیاز است، رویکرد مدیریت یکپارچه در جهت توسعه این صنعت می باشد.پژوهش حاضر از نوع آمیخته( کیفی-کمی) با رویکرداکتشافی است. دربخش کیفی جهت جمع آوری داده هااز مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و تعداد20نفر ازخبرگان درحوزه های گردشگری و مدیریت ورزشی،جغرافیا از طریق نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند.همچنین تحلیل داده ها در این بخش با وام گیری از نظریه داده بنیاد و رویکرد گلیزر صورت گرفت. در بخش کمی ابزارجمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساختهءحاصل از بخش اول که روایی آن طبق نظراساتید و پایایی براساس ضریب آلفای کرونباخ تعیین گردید.براساس کدگذاری سه مرحله ای یافته ها نشان دهنده24متغیر در8عامل اصلی؛سیاستی_برنامه ای،وظیفه ای،مدیریتی،قانونی،نهادی،ساختاری،ابزارومنابع،ذینفعان بود.شناسایی عوامل موثرپژوهش ازطریق آزمون های آماریtتک نمونه ای، الویت بندی شاخص ها به کمک پرسشنامه زوجی ای اچ پی انجام شد. تحلیلهای آماری بااستفاده از نرم افزارهای اس پی اس و اکسپرت چویس صورت گرفت.نتایج پژوهش حاضرنشانگرتعددمراکز تصمیم گیرنده درگردشگری ورزشی بودکه با رفع خلاءهای قانونی، تحلیل نارسایی های قوانین و تلاش در ایجاد ظرفیت های نوین قانونگذاری همچنین سهم بندی وظایف در حوزه گردشگری ورزشی به همراه فرهنگ غنی ایران و بودجه ریزی تخصصی می توان به تبیین و تدوین سیاستگذاری ها و برنامه های جامع تاکسب هم افزایی اقدام نمود ودرنهایت قالب اصلی مدیریت یکپارچه دراین حوزه طرح ریزی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2266 - واکاوی عوامل موثر بر بهبود ائتلاف سازی در ورزش
محمد کشاورز یونس محمد زاده حسین دست بر حق محمد صادق افروزه

10.30495/kmsj.2023.1982606.1093

تحقیق واکاوی عوامل موثر بر بهبود ائتلاف سازی در ورزش طراحی و اجرا گردید. تحقیق حاضر از جمله تحقیقات آمیخته میباشد که به صورت روش‌های کیفی و کمی انجام گردید. تحقیق حاضر از جمله تحقیقات کاربردی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر در بخش کیفی شامل نخبگان و مدیران ورزشی می‌باشد أکثر

تحقیق واکاوی عوامل موثر بر بهبود ائتلاف سازی در ورزش طراحی و اجرا گردید. تحقیق حاضر از جمله تحقیقات آمیخته میباشد که به صورت روش‌های کیفی و کمی انجام گردید. تحقیق حاضر از جمله تحقیقات کاربردی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر در بخش کیفی شامل نخبگان و مدیران ورزشی می‌باشد. روش نمونه گیری در بخش کیفی به صورت هدفمند بود. بدین منظور تعداد 18 نخبه و صاحب نظر به عنوان نمونه تحقیق در بخش کیفی انتخاب شدند. همچنین در بخش کمی تحقیق حاضر علاوه بر نخبگان و افراد آگاه به حوزه رفتار سازمانی و همچنین مدیران ورزشی کشور نیز به جامعه آماری اضافه شدند. و با توجه به این که اماری دقیقی در اختیار محقق نبود تعداد این افراد 384 نفر مشخص گردید. نتایج بخش کیفی مشخص گردید که متغیرهای تاثیرگذار بر ائتلاف سازی در ورزش شامل شفافیت اصول، چشم انداز واضح و مشترک، ایجاد کمپین‌های ورزشی، تصمیم سازی نخبگان، پیمایش توسعه ورزش، آمایش و بومی گرایی، ساختارسازی و شاخص سازی می‌باشد. نتایج مدل نشان می‌دهد که میان مولفه‌های ائتلاف سازی همبستگی وجود دارد که بیشترین همبستگی مربوط به چشم انداز واضح و مشترک و شفافیت اصول با ضریب 822/0 و کمترین همبستگی بین پیمایش توسعه ورزش و آمایش و بومی گرایی با ضریب 601/0 می‌باشد. همچنین نتایج مدل نشان میدهد که مولفه‌های ساختار سازی و شاخص سازی بر ائتلاف سازی در ورزش با مقدار 71/0 بیشترین تاثیر را دارد و همچنین ایجاد کمپین‌های ورزشی بر ائتلاف سازی در ورزش با مقدار 51/0 کمترین اثر را دارا می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2267 - عوامل موثر بر کمال گرایی در حوزه ورزش حرفه ای کشور
طیبه ملازم حسین پیمانی زاد محمدرضا اسماعیل زاده قندهاری حسن فهیم دوین

10.30495/kmsj.2023.1994054.1165

چکیدههدف ازپژوهش حاضربررسی عوامل مؤثربرکمال‌گرایی درحوزه ورزش حرفه ای کشور بود.ازنظرماهیت کاربردی وازنظرروش تحلیل توصیفی-اکتشافی درروش پیمایشی بود.جامعه آماری پژوهش دربخش کیفی شامل کلیه خبرگان ورزشی دانشگاه وباشگاههای کشورو در بخش کمی شامل کلیه ورزشکاران، مربیان و مدیرا أکثر

چکیدههدف ازپژوهش حاضربررسی عوامل مؤثربرکمال‌گرایی درحوزه ورزش حرفه ای کشور بود.ازنظرماهیت کاربردی وازنظرروش تحلیل توصیفی-اکتشافی درروش پیمایشی بود.جامعه آماری پژوهش دربخش کیفی شامل کلیه خبرگان ورزشی دانشگاه وباشگاههای کشورو در بخش کمی شامل کلیه ورزشکاران، مربیان و مدیران ورزش حرفه‌ای کشور بود. نمونه‌گیری در بخش کیفی به‌صورت هدفمندودر دسترس بود که با 10 نفرازاساتید باتجربه دانشگاه مصاحبه انجام شد و به اشباع اطلاعاتی منجر شد.نمونه آماری در بخش کمی با استفاده از جدول مورگان 358 نفر تعیین گردید. جمع‌آوری داده‌ها در بخش کیفی با استفاده از مصاحبه‌های کیفی با نخبگان و در بخش کمی با استفاده ازپرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر۳۴ سوال در۴ بعد ودرمقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت صورت پذیرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش کیفی بااستفاده از روش تحلیل مصاحبه و در بخش کمی با استفاده ازروش‌های آمار توصیفی و استنباطی و با کمک نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۱ و AMOS موردبررسی و تحلیل قرار گرفت بین میزان کمال گرایی مثبت و منفی در ورزشکاران حرفه ای رشته های مختلف مورد مطالعه تفاوت معنا داری وجود دارد.نتایج آزمون فریدمن نشان داد باتوجه به میانگین رتبه&lrm;ها، متغیرعوامل مؤثرفردی دارای بالاترین رتبه ومتغیرمحیطی، بین فردی وسازمانی دارای کمترین رتبه دربین متغیرها می باشد یافته‌ها نشان دادکه مدل عوامل کمال گرایی درمدیران،مربیان وورزشکاران حرفه ای کشوردارای برازش مطلوب بودهمچنین یافته‌ها نشان داد که بین میزان کمال‌گرایی مدیران، مربیان و ورزشکاران حرفه‌ای کشورتفاوت معنی‌داری وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2268 - ارائۀ مدل سبک زندگی فعال جامعۀ ایرانی: گرندد تئوری مبتنی بر ساخت‌گرایی
حمید رضا نیکوآبادی رسول نظری مهدی سلیمی

10.30495/kmsj.2023.1986070.1120

ایرانی که در آن سبک زندگی فعال در زندگی روزمره ادغام می‌شود، می‌تواند تنها یک چشم‌انداز رویایی نباشد. می‌توان با داشتن یک الگو، به افراد سنین مختلف کمک نمود تا عادات سالمی را ایجاد کنند که تا بزرگسالی ادامه یابد و بتوانند زندگی طولانی، سالم و شادی داشته باشند. بر این اس أکثر

ایرانی که در آن سبک زندگی فعال در زندگی روزمره ادغام می‌شود، می‌تواند تنها یک چشم‌انداز رویایی نباشد. می‌توان با داشتن یک الگو، به افراد سنین مختلف کمک نمود تا عادات سالمی را ایجاد کنند که تا بزرگسالی ادامه یابد و بتوانند زندگی طولانی، سالم و شادی داشته باشند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر، ارائۀ مدل سبک زندگی فعال جامعۀ ایرانی است. روش مورد استفاده در این پژوهش، رویکرد ساختگرای نظریه داده بنیاد است. مشارکت‌کنندگان در این تحقیق، 23 نفر از متخصصان علوم‌ورزشی، علوم‌پزشکی و توسعه در ایران بودند که در مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته شرکت نمودند. برای انتخاب این مشارکت‌کنندگان، از روش نمونه‌گیری هدفمند یا هدف‌دار و تکنیک نمونه‌گیری گلوله‌برفی استفاده شد. در این پژوهش، داده‌ها بر اساس نظریه زمینه‌ای و با رویکرد ساختگرا (چارمز، 2006) مورد کدگذاری و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد ابتدا باید در افراد غیر معتقد به فعالیت بدنی و ورزش، یک تغییر رفتار ایجاد گردد؛ سپس پایه و اساس محورهایی که منجر به تغییر رفتار می‌گردد؛ ارائه گردیدند؛ پس از آن مشخص گردید که سازمان‌های آموزش رسمی، می‌توانند چشم‌انداز و ماموریت خود را برای مساله سبک زندگی فعال جامعه ایرانی، باز طراحی نمایند و برای زیست‌بوم‌های مختلف در ایران، برنامه‌ریزی‌کوتاه، میان و بلندمدت ارائه نمایند؛ در نهایت صلاحیت‌های فردی که می‌تواند منجر به نهادینه سازی فعالیت بدنی کنترل‌کننده سلامت باشد، ارائه گردید. در صورتی که این مدل به درستی هدایت گردد، شاید بتوان اذعان نمود که منجر به انتخاب سبک زندگی فعال توسط ایرانیان گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2269 - عقل عملی در دستگاه فکری اشاعره و رابرت ادامز با تاکید بر مبانی معرفت شناختی جوسایا رویس
رضوان نجفی

رابرت آدامز عقل عملی و اخلاق را منوط به عقل اما منتهی به دین می¬داند، چراکه او از سویی متاثر از نظریه امرالهی و نظریه کسب اشاعره است و در نظریه وابستگی اخلاق به دین اعتقاد به منتهی شده اخلاق به دین دارد و از سویی دیگر مبنای مبانی عقل عملی خویش را حسن و قبح عقلی می¬داند. أکثر

رابرت آدامز عقل عملی و اخلاق را منوط به عقل اما منتهی به دین می¬داند، چراکه او از سویی متاثر از نظریه امرالهی و نظریه کسب اشاعره است و در نظریه وابستگی اخلاق به دین اعتقاد به منتهی شده اخلاق به دین دارد و از سویی دیگر مبنای مبانی عقل عملی خویش را حسن و قبح عقلی می¬داند. جوسایا رویس- بر ایدئالیست اخلاقی اعتقاد دارد و میان هستی¬شناسی، اخلاق، ایدئالیسم و خداشناسی توحیدی رابطه معناداری ایجاد می¬کند، ایدئالیسم اخلاقی رویس، نه همچون غزالی اخلاق را منوط به دینی خاص کرده و نه دین و اخلاق را مستقل از هم برمی¬شمارد، درواقع انسان را به صورت یک موجود استعلائی دارای معرفت پیشینی از اصول اخلاقی خوانده است. بنابراین انطباق دین و اخلاق جنبه پسینی و تاریخی نخواهد داشت، بلکه مبنای متافیزیکی و هستی شناسانه خواهد داشت. آدامز فارغ از اصالت دادن به عقل و اختیار مبنای اعتقادات خویش را طبق اصل «حس تکلیف» نسبت به دستورات واجب¬تعالی و داشتن عذاب وجدان می¬داند. اما اشاعره طبق دیدگاه «امرالهی» و «نظریه کسب» هر آنچه را که واجب¬تعالی جایز دانسته یا نهی می¬کند به ترتیب درست و نادرست و هر آنچه را که واجب¬تعالی بدان امر ¬نماید، واجب است؛ بنابراین ملاک اثبات و صدقیت هر عمل را باید براساس موازین شریعت سنجید و انسان فقط کاسب دستورات واجب¬تعالی و شرع است. اما وجه اشتراک آدامز و اشاعره این است که سعادت و کلیه¬ عملکرهای اخلاقی را منوط به دین دانسته¬اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2270 - تقریر و نقد دلایل محمد بن زکریای رازی در رد نبوت
میثم امانی

محمد بن زکریای رازی را هم به نبوت باوری هم به نبوت ستیزی توصیف کرده اند اما درست آنست که وی عقل باور است و نبوت را منافی عقل باوری می داند. بر پایه کتاب الاعلام النبوه، شش دلیل رازی فیلسوف را که به رد نبوت می پردازد می توان استخراج کرد. این ادله شش گانه نشان می دهد راز أکثر

محمد بن زکریای رازی را هم به نبوت باوری هم به نبوت ستیزی توصیف کرده اند اما درست آنست که وی عقل باور است و نبوت را منافی عقل باوری می داند. بر پایه کتاب الاعلام النبوه، شش دلیل رازی فیلسوف را که به رد نبوت می پردازد می توان استخراج کرد. این ادله شش گانه نشان می دهد رازی نه به ضرورت نبوت بلکه به امکان نبوت به عنوان معرفت و ارتباط ویژه انسانی با خداوند باور ندارد و شخص نبی را به رسمیت نمی شناسد لذا همه انسانها از جهت معرفت و ارتباط انسانی برابرند. وی در نقد نبوت، همسوی با سایر باورهایش در حوزه فلسفه و اخلاق عمل نمی کند و از این جهت نوعی تهافت و عدم انسجام گروی در تبیین ادله اش وجود دارد. ادله رازی مبتنی بر ابهام معنایی تصورات است و نیز مبتنی بر اجمال در مقاله حاضر با روش توصیفی – استنباطی تلاش شده ادله رازی در رد نبوت، بازسازی شود و نیز با روش تحلیلی – انتقادی، ادله رازی مورد سنجش قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2271 - بررسی کیفیت معرفتی در مکاشفات روزبهان و مقایسه آ با تجربه دینی از دیدگاه ویلیام جیمز
فرهاد فرضی عبدالرضا مظاهری انشاءالله رحمتی

چکیده: در عرفان اسلامی – مکاشفه مساله مهم و مورد توجه خاص و ویژه ای بوده و هست زمانی که عارف بر اثر تهذیب نفس و ریاضتی که از سوی مرشد و پیر به اوالقا می شود و به حالات و مقاماتی دست یافت در واقع واحد مکاشفاتی شده است. کشف و شهود در عرفان به معنای اطلاع بر معنای غی أکثر

چکیده: در عرفان اسلامی – مکاشفه مساله مهم و مورد توجه خاص و ویژه ای بوده و هست زمانی که عارف بر اثر تهذیب نفس و ریاضتی که از سوی مرشد و پیر به اوالقا می شود و به حالات و مقاماتی دست یافت در واقع واحد مکاشفاتی شده است. کشف و شهود در عرفان به معنای اطلاع بر معنای غیبی و امور حقیقی است که در ماورای حجاب است، از روی وجود وجدان آن‌ها به گونه‌ای که مکاشف متحقق به حقیقت مکشوف گردد یعنی همان مقام حق الیقین و یا از روی شهود و رؤیت که همان مقام عین الیقین است.از مسائل مهم در فلسفه عرفان، شناخت تجربه عینی است. تجربه دینی مواجهه درونی و شهودی با امر قدسی است. ویلیام جیمز معتقد است که احساسات، ثابت‌ترین و بنیادی‌ترین عناصر هستند. در نگاه او تجربه دینی، تجربه‌ای است که فاعل، آن را دینی می‌فهمد. ویژگی‌های تجربه‌ دینی، براساس نظریۀ ویلیام جیمز عبارتند از: توصیف ناپذیری، کیفیت معرفتی، زودگذری و حالت انفعالی این تحقیق به بررسی یکی از مهم ترین این ویژگی ها یعنی کیفیت معرفتی در مکاشفات روزبهان و مقایسه آن با تجربه دینی از نگاه ویلیام جیمز خواهد پرداخت.روش تحقیق: روش این مطالعه توصیفی- تحلیلی می‌باشد و روش گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای است و از کتاب، مقاله، نرم‌افزار استفاده شد. همچنین ابزارگردآوری اطلاعات فیش‌برداری می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2272 - بررسی مقوله عرفان اجتماعی با رویکردی بر مبانی هستی شناسی در اندیشه امام خمینی(ره)
محمد جواد رودگر مصطفی سخراوی بهرام دلیرنقده ای

روح حاکم و گفتمانی مسلط بر عرفان، خداگرایی و توحید است و نتیجه عرفان اجتماعی توحید وجودی است به این معنا که خدا گرایی در همه سطوح و ساحات حضور بالفعل و ظهور عینی داشته و همه چیز از خدا، به سوی خدا، برای خدا و به یاری خداست و در همه فعالیت های اجتماعی اصالت از آنِ قیام ل أکثر

روح حاکم و گفتمانی مسلط بر عرفان، خداگرایی و توحید است و نتیجه عرفان اجتماعی توحید وجودی است به این معنا که خدا گرایی در همه سطوح و ساحات حضور بالفعل و ظهور عینی داشته و همه چیز از خدا، به سوی خدا، برای خدا و به یاری خداست و در همه فعالیت های اجتماعی اصالت از آنِ قیام لله است لذا سالک الی الله همه شئون وجودی اش در ارتباط با خدا تعریف و تنظیم شده و تحقق می یابد روش این تحقیق با رویکرد عقلی-نقلی بوده است که ضمن تبیین مقوله هستی شناسی عرفانی به رابطه آن با عرفان اجتماعی و اندیشه فکری امام خمینی (ره) می پردازد که به عنوان عارفی حکیم و فقیه در متن جامعه حضور حداکثری یافته و با ایجاد جامعه توحیدی به نظام سازی دینی و ولایی پرداختندو معتقدند که عرفان ماهیت اجتماعی حداکثری در ساحات هدایت، تربیت و مدیریت داشته و عارفان بعد از طی اسفار باطنی و منازل سلوکی رسالت هدایتی – تربیتی جامعه را بر عهده دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2273 - عاطفه، اراده و معقولیت باور دینی (تقریری از نقد ویلیام جیمز بر «اخلاق باور» کلیفورد)
زهرا رمضانلو

باورهای دینی و معقولیت آن مسئله ای است که با مدعیات فیلسوفان مدرن به مسئله‌ای جدی در فلسفه دین بدل شد. یکی از مناقشه‌برانگیزترین مواضع در این مورد قرینه‌گرایی است که تأکید دارد اعتقادات ما باید همراه با شواهد و قرائن باشد. در دوران معاصر کلیفورد با مطرح کردن ایده اخلاق أکثر

باورهای دینی و معقولیت آن مسئله ای است که با مدعیات فیلسوفان مدرن به مسئله‌ای جدی در فلسفه دین بدل شد. یکی از مناقشه‌برانگیزترین مواضع در این مورد قرینه‌گرایی است که تأکید دارد اعتقادات ما باید همراه با شواهد و قرائن باشد. در دوران معاصر کلیفورد با مطرح کردن ایده اخلاق باور قرینه‌گرایی را به افراطی‌ترین شکل خود مطرح کرد. ویلیام جیمز با مطرح کردن نقش اراده و عواطف در شکل گیری باور نظریه کلیفورد را نقد کرده و سعی در دفاع از عقلانیت باور دینی دارد. در این نوشتار سعی می‌شود به این پرسش پاسخ داده شود که جیمز چگونه با همان مبانی تجربه‌گرایانه قرینه‌گرایان به نقد کلیفورد می‌پردازد و آیا دیدگاه او توان پاسخ به نقدهای مطرح شده را دارد یا نه. تلاش می‌شود با روش تحلیلی و براساس داده-های کتابخانه‌ای نحوه مواجهه جیمز با قرینه‌گرایی از موضعی غیراز ایمان‌گرایی بررسی و ارزیابی شود. با توجه به دیدگاه‌های جیمز به ویژه در مقاله اراده معطوف به باور می‌توان دریافت موضع او در دفاع از عقلانیت باور دینی در مقابل قرینه‌گرایی نسبتا منسجم است. از نظر ویلیام جیمز موضع قرینه‌گرایی کلیفوردی برخلاف ادعا غیرعقلانی و جزم‌گرایانه است و میل و اراده منطقاً نقشی ضروری در حقیقت‌جویی بازی می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2274 - بررسی و قیاس منادشناسی لایب نیتس و بسیط الحقیقه ملاصدرا
بهمن دیناروند فرج اله براتی

از جمله مسائل مهم و اساسی فلسفه که طی سده های اخیر مورد بحث قرار گرفته است ، قاعده بسیط الحقیقه و یا حقیقت بسیط و غیر مرکب در میان حکما و فلاسفه شرق و غرب عالم بوده است . این قاعده جایگاه ویژه ای جهت حل سایر مسائل فلسفی و بویژه اثبات توحید یا وحدانیت داشته است .ملاصدرا أکثر

از جمله مسائل مهم و اساسی فلسفه که طی سده های اخیر مورد بحث قرار گرفته است ، قاعده بسیط الحقیقه و یا حقیقت بسیط و غیر مرکب در میان حکما و فلاسفه شرق و غرب عالم بوده است . این قاعده جایگاه ویژه ای جهت حل سایر مسائل فلسفی و بویژه اثبات توحید یا وحدانیت داشته است .ملاصدرا (صدرالدین شیرازی) معتقدبه قاعده بسیط الحقیقة کلُالاشیاء و لیس بشی ءٍ منها است، به معنای بسیط حقیقی همه اشیا است، در حالی که هیچ‌یک از اشیا نیست؛ یعنی واجد کمالات و جهات وجودی و خیر همه چیز، و فاقد نقایص و حدود و تعیّنات آنهاست وی این قاعده را از غوامض علوم الهی دانسته و درک حقیقت آن را جز برای کسانی که از جانب حق تعالی به سرچشمه علم و حکمت راه می یابند، آسان ندانسته استاز طرف دیگر لایب نیتس از فلاسفه بزرگ غرب نیز با بیان جوهر فرد یا مناد به بررسی و تحلیل و اثبات آن همت گماشته است . لایب نیتس معتقد بود که مناد جوهری است منفرد و بخش ناپذیر و عنصری و دارای خاصیت های متعدد، ولی چون بسیط است اجزایی ندارد. بنابر آنچه در این مقاله آمده است وجود بسیط ، وجود مطلق و نامتناهی به یک معنا هستند و این مطلبی است مشترک بین ملاصدرا و لایب نیتس . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2275 - نقد و بررسی ادله عقلی وجوب دعوت به تشیع
مصطفی خدادادنژاد روح اله خدادادی

دعوت غیر شیعیان به مذهب تشیع به عنوان یکی از وظایفی که در ذهن عموم شیعیان مرتکز است، حکمی از احکام شرعی تکلیفی را داراست. روایات وارد شده در مسئله جواز یا عدم جواز دعوت به تشیع دو دسته هستند. بیشتر این روایات نهی از دعوت به تشیع دارند. اما با غض نظر از روایات موجود در أکثر

دعوت غیر شیعیان به مذهب تشیع به عنوان یکی از وظایفی که در ذهن عموم شیعیان مرتکز است، حکمی از احکام شرعی تکلیفی را داراست. روایات وارد شده در مسئله جواز یا عدم جواز دعوت به تشیع دو دسته هستند. بیشتر این روایات نهی از دعوت به تشیع دارند. اما با غض نظر از روایات موجود در این باب، آیا می توان استدلال عقلی برای اثبات وجوب دعوت به تشیع اقامه نمود؟ هدف از این پژوهش نقد و بررسی وجوه عقلی متصور برای اثبات وجوب دعوت به تشیع است. محقق در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی وجوه عقلی قابل طرح برای اثبات وجوب دعوت به تشیع را مورد کنکاش قرار داده است. از تحلیل داده ها این نتیجه حاصل شد که دعوت به تشیع مصداق قلع ماده فساد است؛ و قلع ماده فساد عقلاً حسن است و این حُسن عقلی ملازمه دارد با وجوب شرعی. سایر وجوه قابل طرح در این مسئله مورد مناقشه قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2276 - «عصیان و ارزش» بازخوانی آراء نیچه و کامو در باب نیست‌انگاری با تکیه بر مفهوم عصیان در برابر بی‌معنایی زندگی
زینب عرب میستانی

در دوران تجدد، یأس و بیمعنایی بر روح و جان انسان متمدن چیره گشته و باعث شده است تا ارزشهای اخلاقی که بشر همیشه به آن به چشم ارزشهای ماوراء عقلی نگاه میکرد، بیارزش شده و معنای خود را از دست بدهند. بنابراین بررسی و تبیین ضرورت انکارناپذیر نقش و اهمیت معنا در زندگی اهمیت د أکثر

در دوران تجدد، یأس و بیمعنایی بر روح و جان انسان متمدن چیره گشته و باعث شده است تا ارزشهای اخلاقی که بشر همیشه به آن به چشم ارزشهای ماوراء عقلی نگاه میکرد، بیارزش شده و معنای خود را از دست بدهند. بنابراین بررسی و تبیین ضرورت انکارناپذیر نقش و اهمیت معنا در زندگی اهمیت دو چندان یافت و اندیشمندان را بر آن داشته تا به آن عطف نظر نمایند. در این میان فیلسوفان اگزیستانسیالیست به واسطهی ماهیت موضوع که نظر به ذات و حقیقت انسان است، به آن توجه بیشتری کردهاند. از این‌رو در این پژوهش تلاش شده است تا به روش توصیفی و تطبیقی، ضمن بررسی نظرات دو فیلسوف اگزیستانسیالیسم، به مهمترین مسئلهی زیستی بشر امروز، به طریق نقش عصیان در معنابخشی به زندگی پاسخ داده شود. نیچه و کامو می‌کوشند تا نشان دهند، خداباوری و ارزش‌های اخلاقی به پوچی منتهی شده و درک پوچی جهان به عصیان منجر می‌شود. نیچه با رد ارزش‌های اخلاقی از عصیان همچون نوعی درمان یاد می‌کند که در آن دیگر، انسان رنج را بی‌ارزش نمی‌داند بلکه آن را مبنای جدیدی از اخلاق‌ دانسته که به برداشت جدیدی از لذت و جایگاه آن در زندگی منتهی می‌شود. کامو نیز با رد اخلاق سنتی و با تکیه بر مفهوم عصیان، اخلاقی نو بنا می‌کند که نوعی لذت از پس آن حاصل می‌شود که نتیجه‌ی پذیرش توامان دنیا با همه‌ی خوبی و بدی‌هایش می‌باشد. نیچه و کامو هر دو با انکار خدا تنها راه نجات را در عصیان می‌دانند. از منظر آن‌ها، عصیان با دمیدن روح تعهد در انسان‌ها و تربیت انسان‌های کنشگر با نیهیلیسم به مبارزه بر می‌خیزد و در نهایت منجر به اهتمام محض به زندگی این جهانی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2277 - سنجش تلفیق انگاری روش فلسفی ملاصدرا
مصطفی زارعی محمدصادق کاملان

ملاصدرا اولین اندیشمندی است که در راستای وصول به‌واقع جامع، آشکارا از جمع منابع سه‌گانه - وحی، شهود و برهان - سخن گفته و آن را به گونه ای روشمند در فلسفه خود بکار گرفته است. یکی از تفسیرهای این نظریه، رهیافت میان‌رشته‌ای یا همان تلفیق است. تلفیق در اینجا به معنای بهره‌گ أکثر

ملاصدرا اولین اندیشمندی است که در راستای وصول به‌واقع جامع، آشکارا از جمع منابع سه‌گانه - وحی، شهود و برهان - سخن گفته و آن را به گونه ای روشمند در فلسفه خود بکار گرفته است. یکی از تفسیرهای این نظریه، رهیافت میان‌رشته‌ای یا همان تلفیق است. تلفیق در اینجا به معنای بهره‌گیریِ هوشمندانه، منطقی و منسجم از سه منبع مذکور است. ما در این پژوهش، تفسیر مذکور را به بوتة نقد برده‌ایم تا عیار آن روشن شود و مشخّص گردد که آیا چنین تفسیری پاسخگوی مسائلی که صدرا در پی آن بوده، هست یا نه؟ نتیجه اینکه در پنج محور این تفسیر را قابل‌اصلاح و تکمیل یافتیم. اول، بیان‌نکردن چگونگی عملکرد این رهیافت، دوم بکار نبستن تلفیق در تمام فلسفه متعالیه، سوم عدم بیان جایگاه این منابع، چهارم انحصار تلفیق در روش فلسفی و آخرین آنها پاسخ‌گو نبودن این تفسیر از حل مسائلی که ملاصدرا به دنبال حل آنها بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2278 - معنویت فضیلت گرا؛ نیاز عرفان معاصر
رضا اکبری

می توان از منظرهای مختلفی عرفان را واکاوی کرد از جمله می توان به طبیعت تجربه های، عرفانی واقع نمایی تجربه های عرفانی و مکاتب عرفانی اشاره کرد. یکی از مسائل مهم در خصوص عرفان کارکرد این واقعیت در زندگی انسان به ویژه دوران معاصر است. شاید بتوان عرفان را به معنویت فرو أکثر

می توان از منظرهای مختلفی عرفان را واکاوی کرد از جمله می توان به طبیعت تجربه های، عرفانی واقع نمایی تجربه های عرفانی و مکاتب عرفانی اشاره کرد. یکی از مسائل مهم در خصوص عرفان کارکرد این واقعیت در زندگی انسان به ویژه دوران معاصر است. شاید بتوان عرفان را به معنویت فروکاست. معنویت در دو لایه ی معنویت اخلاق بنیاد و خدابنیاد قابل طرح است به گونه ای که این دو رابطه ی عموم و خصوص مطلق داشته باشند. هر معنویت خدا،بنیاد معنویت اخلاق بنیاد نیز هست؛ اما هر معنویت اخلاق، بنیاد معنویت خدا بنیاد نیست. مطلوب جوامع بشری معنویت خدا بنیاد است؛ اما در جوامع و گروه هایی که دین جایگاه اولیه خود را از دست داده است به عنوان یک سیاست می توان معنویت اخلاق بنیاد را مقدمه ای برای دستیابی به معنویت خدا بنیاد در نظر گرفت. توجه به اخلاق در معنویت اخلاق بنیاد هم جنبه های سلبی و هم جنبه های ایجابی را در بر می گیرد و توجه انحصاری به کارهای خوب، بدون پرهیز از کارهای ناشایست در واقع تحریف اخلاق و بازی در زمین شیطان است. هر یک از این دومعنویت، مؤلفه های نظری و عملی دارد برای شتاب بخشیدن به رشد معنویت خدا بنیاد در دوران معاصر، نقش الگوهای اخلاقی زندگی انسان بسیار کارگشا است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2279 - بازاندیشی مفهوم شطح در آثار روزبهان بقلی
علی اصغر مصلح

عرفان برجسته ترین عنصر پدید آمده در فرهنگ ایرانی – اسلامی، و عرفان خویی از مهم ترین خصوصیات روح انسان ایرانی است. اگر عرفان به شیوه ی بازاندیشانه مطالعه شود، پیام و اندیشه های مفیدی برای انسان معاصر خواهد داشت. بازاندیشی، شیوه ی اندیشیدنی است که موضوع و مفهومی أکثر

عرفان برجسته ترین عنصر پدید آمده در فرهنگ ایرانی – اسلامی، و عرفان خویی از مهم ترین خصوصیات روح انسان ایرانی است. اگر عرفان به شیوه ی بازاندیشانه مطالعه شود، پیام و اندیشه های مفیدی برای انسان معاصر خواهد داشت. بازاندیشی، شیوه ی اندیشیدنی است که موضوع و مفهومی که پیشتر در سنّتی دیگر به اندیشه درآمده، اکنون در فضای فرهنگ معاصر و در مقابل پرسش هایی متفاوت به اندیشه در می آید. نمایندگان پرشمار این سنت، هر یک برجستگی خاص خود را دارد، بنابراین از جهتی خاص می تواند مورد توجه و بازاندیشی قرار گیرد. روزبهان بقلی دست کم از دو حیث می تواند برای اندیشمندان معاصر درس آموز و محل تأمل باشد. یکی تفسیر عالم و آدم بر مبنای عشق و دیگری تعریف و تفسیری که از معنا و مصداق شطح به دست داده است. در میان متفکران معاصر، هانری کربن بیش از دیگران به این موضوع توجه کرده است. نگارنده در این مقاله می خواهد وجه دوم اهمیت روزبهان را بررسی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2280 - «اثبات» یا «ابطال» تأملی در نقش تجربه در علم تجربی
محمد حسین گنجی

تمییز معرفت تجربی از معرفت غیر تجربی، یکی از مسائل مهم معرفت شناسی است. ملاک تمایز علم از معرفت های غیر تجربی در واقع به تعیین نقش تجربه در علم باز می گردد. نگاه سنتی و استقراءگرا، نقش تجربه را تأیید سخنان علمی می داند. از این دیدگاه، قضیّه ی علمی قضیّه ای است که أکثر

تمییز معرفت تجربی از معرفت غیر تجربی، یکی از مسائل مهم معرفت شناسی است. ملاک تمایز علم از معرفت های غیر تجربی در واقع به تعیین نقش تجربه در علم باز می گردد. نگاه سنتی و استقراءگرا، نقش تجربه را تأیید سخنان علمی می داند. از این دیدگاه، قضیّه ی علمی قضیّه ای است که بتوان با روش تجربی آن را تأیید و سرانجام اثبات کرد. فیلسوف معروف علم، کارل پوپر، در آغاز قرن بیستم معیار ابطال پذیری را به عنوان ملاک تمییز علم از دیگر انواع معرفت پیشنهاد کرد. نویسنده در مقاله ی حاضر درصدد است با اشاره به برخی از انتقاداتی که به نظریه ی پوپر ایراد شده است، نتیجه ی معرفت شناختی رای او را آشکار کند که در علم تجربی نه اثبات قطعی میسر است و نه ابطال قطعی. این نکته ی مهم، تاکیدی بر سرشت ظنی علم تجربی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2281 - بررسی نسبت خشونت، جنگ و سیاست با تأکید بر اندیشه‌های هانا آرنت
علی تدین راد سارا نجف پور

20.1001.1.28212088.2022.1.3.4.2

تعریف سیاست از منظری واقع‌گرایانه همانا علمی است هماره آمیخته به نیرنگ و فریب و اغلب به‌دور از هر انگاره و ایدة اخلاقی و الزامات آن. این تعریف در جهان امروز بی‌شک چراغ راه و رأی بسیاری از سیاستمداران و کنشگرانی بوده و هست که برآنند در کشمشی همیشگی و غالبِ اوقات آمیخته ب أکثر

تعریف سیاست از منظری واقع‌گرایانه همانا علمی است هماره آمیخته به نیرنگ و فریب و اغلب به‌دور از هر انگاره و ایدة اخلاقی و الزامات آن. این تعریف در جهان امروز بی‌شک چراغ راه و رأی بسیاری از سیاستمداران و کنشگرانی بوده و هست که برآنند در کشمشی همیشگی و غالبِ اوقات آمیخته با خشونت، باید منافع خویش را فراچنگ آورد. در این میانة آشوب و جنگ و خشونت به نام سیاست، برخی کنشگران سیاست و اخلاق در مقابل گاه و بیگاه بر آن شده‌اند که سیاست را باید از افقی انسانی، اخلاقی و همسوی صلح و دوستیِ اعضای بنی‌آدمی خواند و سیاست، خشونت نیست. در کشمکش این مجادلات، معنای سیاست و نسبت آن با خشونت هنوز مبهم به نظر می‌رسد و نسبت آنها یک مسئله است. در این پژوهش کوشیدیم به مسئلة نسبت خشونت و جنگ با سیاست بپردازیم و به این سؤال پاسخ دهیم که خشونت، جنگ و سیاست چه رابطه‌ای باهم دارند؟ برای این منظور آرای هانا آرنت را محور قرار دادیم و با روشی توصیفی-تحلیلی به بررسی موضوع اصلی تحقیق پرداختیم. بررسی ما نشان می‌دهد هانا آرنت بر اساس مبانی فکری اگزیستانسیالیستی خود تعریفی از سیاست ارائه می‌دهد که برآیند ابعاد انسانی وجود آدمی یعنی عقل، سخن، آغازگری، انگیختگی، با دیگران بودن و گفت‌وگو است. آرنت سیاست را کنشی از جنس سخن و تعامل انسانی در عرصه عمومی می‌بیند که نسبتی با خشونت نداشته در تضاد با آن است. آنجا که خشونت آغاز می‌گردد، سیاست پایان یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2282 - تأثیر نهادهای آموزشی بر ارتقای جایگاه زنان دوره قاجار
فاطمه محبوب علی اصغر داودی حمید سعیدی جوادی

وضعیت زنان در دوره قاجار به گونه‌ای بود که از کوچکترین حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محروم بوده و تحت محدودیت‌های شدید ناشی از جامعه مردسالار قرار داشتند. یکی از مهمترین دلایلی که زنان را در آن وضعیت قرار داده بود بی‌سوادی، عدم آگاهی و عدم ارتباط با جامعه بود. ب أکثر

وضعیت زنان در دوره قاجار به گونه‌ای بود که از کوچکترین حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محروم بوده و تحت محدودیت‌های شدید ناشی از جامعه مردسالار قرار داشتند. یکی از مهمترین دلایلی که زنان را در آن وضعیت قرار داده بود بی‌سوادی، عدم آگاهی و عدم ارتباط با جامعه بود. به همین دلیل از جمله اولین اقداماتی که توسط زنان نوگرا صورت گرفت ساخت مدارس دخترانه و تلاش برای سوادآموزی دختران و زنان بود. اگرچه تأسیس مدارس دخترانه در آن محیط با اعتراض و واکنش جامعه سنتی مواجه شد، ولی به تدریج و بویژه بعد از انقلاب مشروطه گسترش یافت و تأثیرات مفیدی بر وضعیت زنان گذاشت. هدف پژوهش حاضر بررسی نتایج و پیامدهای تأسیس و گسترش تدریجی نهادهای آموزشی بر وضعیت زنان این مقطع است. از این رو پرسش این است که نهادهای آموزشی چه تأثیری بر وضعیت زنان دوره قاجار داشته است؟ فرضیه این است که نهادهای آموزشی از جمله مدارس دخترانه، باعث سوادآموزی و به تبع آن رشد آگاهی، تغییر نگرش و تلاش برای ایفای نقش بیشتر زنان در جامعه شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که زنانِ تسلیم‌پذیر و بی‌ادعای دوره قاجار، با ورود به دوره پهلوی به زنانی مطالبه‌گر تبدیل شده که مطالباتی مانند حق ورود به جامعه و اشتغال را مطرح کرده‌اند. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است و داده‌ها به شیوه کتابخانه‌ای گردآوری شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2283 - انقلاب اسلامی به‌عنوان یک انقلابِ ‌مفهومی مطالعه موردی: مفاهیمِ جمهوریّت و اسلامیّت
محدثه جزائی

انقلاب به‌مثابۀ یک رخدادسیاسی، به تحول و دگرگونی‌های عمده در ساختارهای انضمامی و انتزاعی منجر می‌شود. مفاهیم جمهوریت و اسلامیت از جمله مفاهیمی هستندکه در نتیجۀ آشنایی ایرانیان با مفاهیم سیاسی غربی وارد نزاع‌های ایدئولوژیک میان گروه‌های مختلف شدند. رخداد انقلاب ۱۳۵۷، را أکثر

انقلاب به‌مثابۀ یک رخدادسیاسی، به تحول و دگرگونی‌های عمده در ساختارهای انضمامی و انتزاعی منجر می‌شود. مفاهیم جمهوریت و اسلامیت از جمله مفاهیمی هستندکه در نتیجۀ آشنایی ایرانیان با مفاهیم سیاسی غربی وارد نزاع‌های ایدئولوژیک میان گروه‌های مختلف شدند. رخداد انقلاب ۱۳۵۷، را می‌توان رجعتِ پیروزمندانه‌ این مفاهیم، در مناقشات بسیار مهم بر سر تعیین شکل دولت، با عبارت جمهوری اسلامی نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد دانست. برهمین اساس این نوشتار در پی پاسخگویی به این‌پرسش است که مفاهیم سیاسی جمهوری و اسلامی در نتیجۀ انقلابِ ۱۳۵۷ دچار چه تحولات معنایی شده‌اند؟ این تحولِ مفهومی چه تاثیری بر افق انتظار جامعه ایرانی و در نهایت ساختارهای سیاسیِ ‌ایجاد شده گذاشته است؟ به نظر می‌رسد، ایجادِگسست در معنایِ مفاهیم جمهوریت و اسلامیت و ‌بررسی رقابت‌های موجود بر سرِ این دو مفهوم نشان‌‌می‌دهد درک، برداشت و تفسیر غالب از معنای مفاهیمِ سیاسی می‌تواند به ساختارهای سیاسی شکل و جهت دهد. برداشت ویژه از این مفاهیم در شکل‌دادن به افقِ انتظار جامعه ایرانی، سبب‌ساز ایجاد نوعی خاصی از نهادها در جامعه پساانقلاب شد که درنهایت به تحمیل انتخاب‌های محدودی در آینده‌های تاریخی منجر شد. در این نوشتار، فصل نخست قانون اساسی، اصول یکم تا ششم به‌همراه مشروح مذاکرات صورت‌گرفتۀ دربارۀ متن پیش‌نویس و هم‌چنین مذاکرات نهایی بررسی قانون اساسی توسط مجلس خبرگان با بهره‌گیری از رویکرد تاریخ مفاهیم با هدفِ کشف و گسست معنایی این مفاهیم مورد توجه قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2284 - زبان و مسئله تفسیر در آرای روشنفکریِ عبدالکریم سروش
انوشه دربندی علی‌اکبر امینی حامد عامری گلستانی

روشنفکری دینی پس از انقلاب، با چرخش هایی به سمت برخی از مکاتب فلسفی اروپایی، نظیر فلسفه تحلیلی، آرای روشنفکری خود را بر مبنای آن ها تنظیم کردند. اگرچه بحث اصلی آن ها، توجه به مقولات دینی نظیر معرفت دینی، فقه پویا و در بُعد سیاسی حکومت دینی بود، نگرش برون دینی آن ها و در أکثر

روشنفکری دینی پس از انقلاب، با چرخش هایی به سمت برخی از مکاتب فلسفی اروپایی، نظیر فلسفه تحلیلی، آرای روشنفکری خود را بر مبنای آن ها تنظیم کردند. اگرچه بحث اصلی آن ها، توجه به مقولات دینی نظیر معرفت دینی، فقه پویا و در بُعد سیاسی حکومت دینی بود، نگرش برون دینی آن ها و در رأسشان عبدالکریم سروش، مبتنی بر آن مکاتب بود. دو مقوله زبان و مسئله تفسیر، از مؤلفه های مهم این نگاه برون دینی است. پژوهش حاضر، با هدف شناخت این دو مؤلفه در آرای روشنفکری سروش، بر اساس آنچه در اندیشه فلاسفه ای چون ویتگنشتاین و گادامر مطرح شده است به این پرسش می پردازد که زبان و مسئله تفسیر، در اندیشه ویتگنشتاین و گادامر، چه بازتابی در آرای روشنفکری سروش داشتند؟ سروش با استفاده از مؤلفه ای فلسفی زبان و تفسیر، در آرای روشنفکری خود به بازتعریف نسبت عقل و دین توجه کرده و در تفسیر متون مقدس و نیز مبانی دینی از دستاوردهای نوین تفسیری بهره می گیرد و مقولات سه گانه معرفت دینی، فقه پویا و حکومت دموکراتیک دینی را عرضه می کند و می توان گفت این کار را با نوعی دیالوگ میان مبانی معرفت دینی و دو مقوله زبان و تفسیر انجام می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2285 - ویژگی‌ها و آثار توحید در اندیشه آیت الله خامنه ای
محمد فراهانی نرگس سلطانی

دوران انقلاب اسلامی از این نمودهای بارز جهان اسلامی است که اندیشه اسلامی و توحیدی خویش را به نمایش گذارد. حضرت ایت الله خامنه ای در این دوران به ایراد اندیشه اسلامی توحیدی در سایه سار قرآن پرداختند و کلید راه را بازگشت به حقیقت توحید و خارج ساختن آن از ذهنیت محض و وارد أکثر

دوران انقلاب اسلامی از این نمودهای بارز جهان اسلامی است که اندیشه اسلامی و توحیدی خویش را به نمایش گذارد. حضرت ایت الله خامنه ای در این دوران به ایراد اندیشه اسلامی توحیدی در سایه سار قرآن پرداختند و کلید راه را بازگشت به حقیقت توحید و خارج ساختن آن از ذهنیت محض و وارد عمل شدن آن در تمام لحظات زندگی فردی و اجتماعی بشر دانستند، چرا که توحید همه چیز را جهت دار می‌کند و این انسان است که باید در مسیر اصلی جهان هستی که به صورت قاعده مند توسط تنها منشا عالم اداره می شود، حرکت نماید . مولفه هایی همچون آرامش وتوکل، امید به خداوند، مسئولیت پذیری و آزادی انسان آثار فردی توحید به شمار رفته و عناوینی چون نفی طاغوت و ولایت پذیری، سعادت وپیشرفت، عدالت اجتماعی، استقلال، دشمن شناسی، قدرت ملی، ایثار وجهاد و وحدت بین مسلمانان آثار اجتماعی توحید بیان شده اند. همچنین واژگانی چون دعوت به معنویت و انسان‌سازى، حاکم بودن معیارهاى اخلاقى، نفى عبودیت شرک و طاغوت، آزادی، نظم وانسجام، نفى تعصب‌هاى قومى و طبقات اجتماعى از جمله ویژگی های جامعه توحیدی است. نویسنده، با روش کتابخانه ای در سطح توصیفی-تحلیلی به بررسی ویژگی ها و آثار توحید ابتدا در سبک زندگی فردی وسپس اجتماعی انسان معاصر مسلمان پرداخته، اندیشه توحیدی از نگاه آیت الله امام خامنه ای را بر اساس آموزه های قرآنی بیان نموده که آدمی بتواند با محوریت عمل به اصل توحید، در راه خودسازی خویش و جامعه قدم های صحیحی در جهت رسیدن به کمال بگذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2286 - تجدد حقوقی در اندیشه سیاسی میرزا یوسف خان مستشارالدوله
رامین البرزی مسعود غفاری

ایران عصر ناصری، دوره زایش تجدد ایرانی نیز بود. در فرایند متجددکردن جامعه ایران دو گروه بیشترین نقش را داشتند، روشنفکران خارج از دایره قدرت و دیوان‌سالاران درون حاکمیت . میرزا یوسف خان مستشار الدوله (1239-1313ق) یکی از مهمترین متجددان آن عصر بود که رساله یک‌کلمه وی یکی أکثر

ایران عصر ناصری، دوره زایش تجدد ایرانی نیز بود. در فرایند متجددکردن جامعه ایران دو گروه بیشترین نقش را داشتند، روشنفکران خارج از دایره قدرت و دیوان‌سالاران درون حاکمیت . میرزا یوسف خان مستشار الدوله (1239-1313ق) یکی از مهمترین متجددان آن عصر بود که رساله یک‌کلمه وی یکی جدی‌ترین متون نوشته شده در عصرپیشامشروطه درباره اهمیت توجه به بنیادهای حقوقی تجددخواهی در ایران می‌باشد.چارچوب نظری مقاله برپایه دو پارادایم اصلی از حقوق مدرن(تفسیر حاکمیت قانون برپایه حقوق طبیعی و تفسیر دولت قانونمند برپایه حقوق دولت محور) بناشده و روش تحقیق نیز روش تحلیلی- تاریخی می باشد. از تحلیل و تفسیر محتوای رساله‌ی میرزا مستشار در این مقاله چنین نتیجه‌گیری شدکه دغدغه بنیادین فکری میرزا یوسف خان مستشارالدوله و هدف اصلی وی از نگارش رساله اش در وهله اول تاسیس نهاد حقوقی مدرن (ایجاد حاکمیت قانون) بر پایه حقوق طبیعی ملهم از اعلامیه حقوق بشر در ایران بود اما در کنار آن تلاش داشته با نگاهی به نظام حقوقی سنتی ایران (فقه) ظرفیت های آن را در چارچوب فهم معرفتی مدرن از حقوق، برای ساختن نظام حقوقی مدرن بکارگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2287 - جستاری دربارۀ «تجربۀ» ترقی‌خواهیِ میرزا یوسف خانِ مستشارالدوله
حامد عامری گلستانی شروین مقیمی زنجانی

میرزا یوسف خان مستشارالدوله را باید یکی از مهم‌ترین، و تأثیرگذارترین ترقّی‌خواهانِ عصرِ قاجار دانست. رسالۀ یک کلمه، علی‌رغمِ اختصار، دارایِ اهمیتِ زیادی در اندیشۀ قانون‌خواهی در عصرِ ناصری و مشروطه است. بخشِ مهمی از نگاهِ متجدّدانه به قانون، برآمده از جایگاهی است که میر أکثر

میرزا یوسف خان مستشارالدوله را باید یکی از مهم‌ترین، و تأثیرگذارترین ترقّی‌خواهانِ عصرِ قاجار دانست. رسالۀ یک کلمه، علی‌رغمِ اختصار، دارایِ اهمیتِ زیادی در اندیشۀ قانون‌خواهی در عصرِ ناصری و مشروطه است. بخشِ مهمی از نگاهِ متجدّدانه به قانون، برآمده از جایگاهی است که میرزا یوسف خان در این رساله برایِ خود و اندیشۀ قانون‌خواهی‌اش در نظر گرفته و آنجا ایستاده است. این مقاله، با در نظر داشتنِ مقدّمۀ یک کلمه به مثابه‌ی جایی که در آن به روح حاکم بر اثر اشاره می‌شود، آن را در زمینۀ تجدّدگراییِ زمانۀ خود قرار داده و از این زاویه به آن می‌نگرد که موضعِ مستشارالدوله، در این رساله و اندیشۀ قانون‌خواهی‌اش، به رغمِ اینکه بیشتر به قولِ خود ملاحظاتی از دیدگاهِ سنت بر تجدّد و قانون بوده، بلکه کاملاً در پارادایمِ تجدّد به مسئلۀ قانون نگاه می‌کند و از این‌رو، در رساله‌اش، تجدّد را به محک سنت می‌زند، نه سنت را به محکِ تجدّد. از این رو می‌توان او را به مثابه‌ی یک بنیانگذار تلقی کرد و نه یک روشنفکر صرف تجددخواه. مقالۀ حاضر، با در نظر داشتنِ این شأن، به بازخوانیِ یک کلمه پرداخته، و با قرار دادنِ آن در زمینۀ تاریخیِ تجربۀ تجدّدخواهیِ ایرانی در عصرِ قاجار، آن را کوششی بی‌بدیل، برایِ تأسیسِ قانون می‌داند تا بر مبنایِ آن، هم حکومت مشروطه گردد و هم جامعه قانون‌مند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2288 - ریشه‌های امتناع مدرنیته و نازایی نمادین ایرانیان در عصر قاجار
آرش منشی زادگان سید حسین اطهری

برخورد ایران با تمدن غرب، بعد از برخورد ایران با اسلام، مهمترین پدیده فرهنگی تاریخ ایران است. در یک‌سو، غرب بود که می‌تاخت و در دیگر سو، یک امپراتوری کهنه ایلیاتی با شاهانی که صلاح را در نگه‌داشتن تعادل قدیم می-دانستند و از این‌رو نیاز است به تحلیل مواجهه ایرانیان عصر ق أکثر

برخورد ایران با تمدن غرب، بعد از برخورد ایران با اسلام، مهمترین پدیده فرهنگی تاریخ ایران است. در یک‌سو، غرب بود که می‌تاخت و در دیگر سو، یک امپراتوری کهنه ایلیاتی با شاهانی که صلاح را در نگه‌داشتن تعادل قدیم می-دانستند و از این‌رو نیاز است به تحلیل مواجهه ایرانیان عصر قاجار با مدرنیته و عوارض آن پرداخته شود. این پژوهش با بهره از ابزار کتابخانه‌ای و اسنادی و به روش پدیدارشناسی سامان یافته است و در پی بررسی این پرسش است که هجوم تدریجی مدرنیته چه تاثیری بر انگاره ایرانیان نسبت به مواجهه با این پدیده نوین داشته است؟ و بر این فرض استوار است که عوارض ورود مدرنیته منجر به امتناع کارکردی-هویتی خود ایرانی و نازایی نمادین ایرانیان در اتخاذ واکنشی درخور گشته است. بنابر یافته‌های پژوهش، سوژه ایرانی متاثر از ورود دیگری غربی و مدرنیته، نازایی را متحمل گردید و به همانندسازی غیرنمادین با آن دست زد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2289 - اندیشه نوسازی در بستر دولت مدرن و جنبش انقلابی در ایران معاصر
سعید حاجی ناصری صادق ظفری حاتم خانی

اندیشه نوسازی در بستر دولت مدرن و جنبش انقلابی بیان‌کننده رابطه نیروهای متعارضی است که هر یک با رویکردی متفاوت به نوسازی نگریسته‌اند. در دوران پهلوی اول و دوم اندیشه نوسازی همپای تأسیس دولت مدرن تفسیر شد و ساختمانی از دولت مدرن و نهادهای ملازم با آن را بنا نهاد اما ب أکثر

اندیشه نوسازی در بستر دولت مدرن و جنبش انقلابی بیان‌کننده رابطه نیروهای متعارضی است که هر یک با رویکردی متفاوت به نوسازی نگریسته‌اند. در دوران پهلوی اول و دوم اندیشه نوسازی همپای تأسیس دولت مدرن تفسیر شد و ساختمانی از دولت مدرن و نهادهای ملازم با آن را بنا نهاد اما به‌تدریج در سال‌های منتهی به انقلاب، روشنفکران با رویکردی دیگر به اندیشه نوسازی و دولت مدرن نگریستند و گونه‌ای نو از دولت را پی‌ریزی نمودند. بدین جهت مقاله پیش‌رو به سیر تغییر مفاهیم مرتبط با اندیشه نوسازی در دوران پهلوی اول، دوم و منتهی به انقلاب اسلامی پرداخت و این پرسش را بیان نمود که اندیشه نوسازی از چه جایگاهی در بستر دولت مدرن و جنبش انقلابی برخوردار بود؟ با تکیه بر جامعه‌شناسی تطبیقی_تاریخی نمایاندیم که اندیشه نوسازی هم‌‌راستا با دولت مدرن بروز یافت و این‌همانی میان این دو مفهوم شاید از نتایج سال‌های پسامشروطه بود اما اندیشه نوسازی و دولت مدرن در سال‌های پس از 1320 و به‌ویژه دو دهه 50-1340 با نقد روشنفکران روبرو شد؛ نقدی که دولت مدرن را با تمام سازوبرگ‌هایش فرسود و این نقد منطقاً با نقد اندیشه نوسازی هم‌معنا بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2290 - وجوه واقع‌گرایانه مفهوم ایرانشاهی در اندیشه سیاسی خواجه نظام‌الملک طوسی
شجاع احمدوند علی سعیدیان نژاد

اندیشه سیاسی ایرانشاهی، مجموعه‌‌ای از آرای ایرانیان درباره سیاست است که از دوره ایران باستان شکل گرفته و در آرای متفکران اسلامی چون خواجه نظام‌الملک، و... بازتاب پیدا کرده است. با توجه به ارتباط آن با دین، در این فرآیند سیاست سرشتی قدسی یافت و شاه به عنوان نماینده و کار أکثر

اندیشه سیاسی ایرانشاهی، مجموعه‌‌ای از آرای ایرانیان درباره سیاست است که از دوره ایران باستان شکل گرفته و در آرای متفکران اسلامی چون خواجه نظام‌الملک، و... بازتاب پیدا کرده است. با توجه به ارتباط آن با دین، در این فرآیند سیاست سرشتی قدسی یافت و شاه به عنوان نماینده و کارگزار خداوند با مجموعه‌ای از اوصاف، از دیگر آحاد جامعه متمایز شد. شاه در رأس امور جامعه کارویژه برقراری نظم، عدالت و دین‌داری را برعهده داشت. به لحاظ تاریخی، نخستین هسته‌های این نظام شاهی توسط مادها به وجود آمد و هخامنشیان آن را به صورت یک نظام کامل جهان‌داری عرضه کردند. براین اساس، هدف این مقاله شناخت چگونگی بازتاب این‌گونه از سیاست‌ورزی در اندیشه و عمل خواجه نظام‌الملک طوسی است که به مدت سی سال عهده‌دار وزارت دولت آل‌سلجوق بود. داده‌های مقاله که به شکل کتابخانه‌ای گردآوری شده، با روش کنش گفتاری کوئینتن اسکینر متفکر برجسته مکتب تاریخنگاری کمبریج تحلیل شده است. در این روش تمرکز بیشتر بر فهم معنای متن است، هرچند بستر اجتماعی شکل‌گیری هنجار مسلط زمانه و دستکاری اندیشمند مورد نظر در آن هنجار نیز مدنظر خواهد بود. یافته پژوهش آن است که مراد خواجه از سیاست ایرانشاهی برپایی حکومتی متعادل بود که در آن شهریار در جهت کسب، حفظ و گسترش قدرت خود ناگزیر از نظم‌گستری، عدالت‌گستری، دین‌گستری در جامعه بود. نتیجه نهایی مقاله آن است که ایران‌شاه از خلال نظم‌گستری، عدالت‌گستری و دین‌گستری باید در اندیشه حفظ قدرت باشد و تنها از این طریق است که می‌تواند بر بحران‌های مختلف فائق آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2291 - نقاط دگرگونی تاریخی در روحیات یکصدساله ایرانیان و اثرگذاری آن بر سیاست در ایران
حسین ابراهیم نیا سید عبدالامیر نبوی

مفاهیم نسلی به صورت قابل توجه‌ای دارای ارزش بوده اما این اُبژه‌های نسلی معانی متفاوت یافته که اُبژه‌های تاریخی، واجد معنایی پیوسته و دقیقترند؛ گرچه در این میان برخی تطور را نوعی انحراف از هنجار به شمار می‌آورند، به این معنی که حالت بهنجار امور در جامعه، حالت ثبات است و أکثر

مفاهیم نسلی به صورت قابل توجه‌ای دارای ارزش بوده اما این اُبژه‌های نسلی معانی متفاوت یافته که اُبژه‌های تاریخی، واجد معنایی پیوسته و دقیقترند؛ گرچه در این میان برخی تطور را نوعی انحراف از هنجار به شمار می‌آورند، به این معنی که حالت بهنجار امور در جامعه، حالت ثبات است و فرض می‌شود که روحیات، ارزش‌ها با گذشت زمان پایدار می‌مانند و این نوع تفکر بازتابی از جریانات محافظه‌کارانه درون سپهر هر جامعه‌ای هست، اما غالب افراد جامعه به دنبال تطور در همه دوره‌های زمانی هستند. لذا پرسش مطرح آنکه اساساً دگرگونی تاریخی در روحیات ایرانیان و اثرگذاری آن بر سیاست از چه نقاط عطفی در صدسال اخیر سرچشمه ‌می‌گیرد؟ به نظر می‌رسد نقاط عطف تاریخی در تعامل با تحولات جهانی و ابژه مثبت و منفی هر نسلی به نوبه خود زمینه‌های تحول و تطور روحیات ایرانیان را فراهم نمود که بر عرصه سیاست در ابعاد داخلی و خارجی آن تاثیراتی در بلندمدت گذاشته که اثرات آن را نسل‌های دیگر لمس نموده‌اند. برهمین مبنا پژوهش با در نظر گرفتن اهمیت چهار نقطه عطف تاریخی"مشروطه و آغاز سلطنت رضا‌شاه"،"وقایع 28 مرداد 1332"،"انقلاب اسلامی1357"و"جنگ تحمیلی همراه با شرایط پسا‌جنگ" به تشریح هریک از این چهار نقطه تطور در همان دوره بپردازد؛ برهمین اساس به جهت کشف فرضیه‌های مطرح از بُعد نظری و مطابقت آن با واقعیت‌ها از روش تطبیقی_تاریخی بهر‌ه گرفته و به همین منظور با گردآوری داده‌های لازم، به توصیف، تجزیه، تحلیل و استنباط پرداخته و سنجش متغیرها با ارائه راهکارهای علمی و پژوهشی عملیاتی سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2292 - نقش زبان، صدا و کلیشه در بازنمایی هویت سیاسی (یک خوانش برساخت گرایانه)
زهرا خشک جان

هدف مقال حاضر ارائه مدلی مفهومی از فرایند برساخت هویت سیاسی از مجرای زبان و صدا، بر مبنای رویکرد پژوهشی برساخت گرایی اجتماعی است.به باور برساخت گرایان اجتماعی، هیچ واقعیتی، امکان و توان حضور مستقل از بازنمایی های زبانی را ندارد. از این رو زبان، نه تنها ابزار ما برای درک أکثر

هدف مقال حاضر ارائه مدلی مفهومی از فرایند برساخت هویت سیاسی از مجرای زبان و صدا، بر مبنای رویکرد پژوهشی برساخت گرایی اجتماعی است.به باور برساخت گرایان اجتماعی، هیچ واقعیتی، امکان و توان حضور مستقل از بازنمایی های زبانی را ندارد. از این رو زبان، نه تنها ابزار ما برای درک واقعیت و فهم معنا، که مجرایی برای برساخت، معنادهی و هویت بخشی به آن است. در این رویکرد، هویت، خصوصا هویت سیاسی به عنوان واقعیتی نهادی، مفهومی کاملا برساخته و دلالتی معنایی ـ زبانی تلقی می شود که جز در بستر بازنمایی های زبانی، امکان وجود ندارد.از دید نویسنده این متن، با درک فرایندهای بازنمایی و چگونگی برساخت کلیشه ها و صداهای غالب و مغلوب در هر نظم گفتمانی سیاسی، می توان نحوه برساخت هویت سیاسی از مجرای زبان را درک کرد، چرا که هویت سیاسی فردی و اجتماعی، خود را در صداهای سیاسی ـ اجتماعی برساخت شده و کلیشه های سیاسی (که برساخته هایی گفتمانی ـ ایدئولوژیک هستند)، بازنمایی می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2293 - اندیشه سیاسی فضل الله نعیمی استرآبادی
علی‌اکبر افراسیاب‌پور فلور ولی‌پور چهارده‌چریک

با هجوم وحشیانه و بی امان مغولان، مردم ایران به سراغ رهبران معنوی و عارفی چون شیخ خلیفه مازندرانی و سید قوام الدین مرعشی رفتند و با سرکوب آنها به گرد سید فضل الله استرآبادی (796-740 ق) جمع آمدند که عارف و شاعر و انقلابی شیعی در عصر خود بود و او نیز نهضتی را بر پا کرد که أکثر

با هجوم وحشیانه و بی امان مغولان، مردم ایران به سراغ رهبران معنوی و عارفی چون شیخ خلیفه مازندرانی و سید قوام الدین مرعشی رفتند و با سرکوب آنها به گرد سید فضل الله استرآبادی (796-740 ق) جمع آمدند که عارف و شاعر و انقلابی شیعی در عصر خود بود و او نیز نهضتی را بر پا کرد که قرن ها ادامه یافت و حروفیه خوانده شد. اندیشه های سیاسی او در قالب اشعار، حروف و اعدادی رمزی بیان می گردید که برای مهاجمان قابل درک نبود و در عین حال چتری فکری ایجاد می کرد که مشتاقان را به خود جذب می نمود.در مبانی تفکر سیاسی وی بر اساس انسان مداری به نمایندگی از اقشار پیشه ور و هنرمند و اندیشه ورز آن عصر است که در میدان سیاسی به مقابله با ویرانگری های تیمور به میدان می آید و حاکمیت را دچار بحران جدی می سازد. مکتب فکری جدیدی را ارائه می دهد که پس از خودش هم در عرصه سیاسی تا آناتولی و بالکان و شام حادثه آفرینی می کند و قرن ها در قالب یک مکتب سیاسی طرفدارانی پیدا می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2294 - تحلیل حقوقی تحول مفاهیم قدرت و نظم عمومی در اندیشه های نوین جهانی در دوره تاریخی پسامدرن
محمد میرزائی مهر خیرالله پروین عبدالکریم شاحیدر

موضوع قدرت از جمله مواردی است که پیوسته مورد بحث و مناقشه اندیشمندان و فلاسفه سیاسی و حقوقی بوده است. بر این اساس، نظریات مختلف در خصوص مفهوم آن مطرح شده است. به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران، نگرش جدید به مفهوم قدرت در بستر اندیشه نو، با دیدگاه های توماس هابز آغاز می شود. أکثر

موضوع قدرت از جمله مواردی است که پیوسته مورد بحث و مناقشه اندیشمندان و فلاسفه سیاسی و حقوقی بوده است. بر این اساس، نظریات مختلف در خصوص مفهوم آن مطرح شده است. به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران، نگرش جدید به مفهوم قدرت در بستر اندیشه نو، با دیدگاه های توماس هابز آغاز می شود. وی به عنوان یکی از بزرگترین فیلسوفان سیاسی عصر مدرن، برای نخستین بار به تئوریزه کردن مفهوم قدرت پرداخت که در آن قدرت، بر مبناید مفهوم حاکمیت و در رابطه با دولت بیان می گردد. سایر اندیشمندان نیز در این راه گام نهاده اند. با نگاهی به اندیشه های فوکو در دوران پسامدرن در رابطه با قدرت، الگویی مسلط و چارچوب فکری و فرهنگی که مجموعه ای از الگوها و نظریه ها را برای یک جامعه شکل می دهد(پارادایم) خلق و ایجاد گردید. از این منظر در دوران پسامدرن قدرت و روابط آن، متمرکز در نهاد دولت نیست بلکه متکثر در شبکه جامعه است و نظم عمومی بر اساس اصل تفاوت و خاص بودگی افراد و گروه‌هاست. وجوه تحولات قدرت در دوران پسامدرن شامل: نفی خصلت سیاسی قدرت، مولد و مثبت بودن قدرت، شبکه‌مندی و سیالیت روابط قدرت و نفی فراروایت‌های مشروعیت بخش قدرت، است. قدرت و نظم عمومی، دو مقوله مرتبط با هم در اندیشه حقوقی و سیاسی مدرن هستند؛ پیوند آنها را در رابطه دولت و جامعه به وضوح می‌توان درک کرد. در وضعیت پسامدرن، برداشت و تلقی از جامعه و دولت، دگرگون شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2295 - بررسی حقوق شهود در نطام حقوق کیفری ایران با چشم انداز به دیوان کیفری بین المللی
امین امیریان فارسانی زینب بنی اسدی

شهادت به‌ عنوان یکی از ادله اثبات دعوا یا سریع ترین امکان دسترسی به ادله در نظام های حقوقی‌ شـناخته‌ مـی‌شـود کـه‌ ادای‌ آن در مراحل‌ مختلف دادرسی‌ نمود همکاری‌ شهروندان و اجتماع با مجریان عدالت‌ کیفـری‌ در دسـت یابی‌ به‌ حقیقت‌ است‌. بی‌شک‌ کشف‌ حقیقت‌ به‌ همان اندازه أکثر

شهادت به‌ عنوان یکی از ادله اثبات دعوا یا سریع ترین امکان دسترسی به ادله در نظام های حقوقی‌ شـناخته‌ مـی‌شـود کـه‌ ادای‌ آن در مراحل‌ مختلف دادرسی‌ نمود همکاری‌ شهروندان و اجتماع با مجریان عدالت‌ کیفـری‌ در دسـت یابی‌ به‌ حقیقت‌ است‌. بی‌شک‌ کشف‌ حقیقت‌ به‌ همان اندازه که‌ بـزه دیـدگان و شـاکیان را بـه‌ اجرای‌ عدالت‌ امیدوار می‌سازد، متهمان و بزهکاران را خشمگین‌ و حس‌ انتقـام جـویی‌ را در آنان برمی‌انگیزد. و همین‌ انتقام جویی‌ از شهود به‌ دلیـل‌ ادای‌ شـهادت توسـط‌ مرتکبین‌ جرایم‌، حمایت‌ از شهود را ضروری‌ می‌سازد. در این‌ راستا، با اتخاذ شیوه های‌ حمایتی‌ مختلف‌ به‌ ویـژه تـدابیر پیشـگیرانه‌ قبل و در جریـان دادرسی‌ و حتی‌ بعد از آن می‌توان از شهود حمایت‌ نمود . شهود نیز در فرایند دادرسی دارای حقوقی هستند که می بایست در تقابل با حقوق سایر اشخاص دخیل در پرونده مد نظر قرار بگیرد.‌ پژوهش‌ حاضر بررسی‌ اقدامات‌ تدبیر شده‌ و حقوق شاهد در نظام حقوقی ایران‌ بـا نگـاهی‌ مختصـر بـه‌ رویـه‌ دیوان کیفری بین المللی که حمایت‌ مالی‌ ، امنیت‌ روانی‌ و امنیت‌ جسمانی‌ شاهد از جمله‌ ساز و کارهای تدبیر شده‌ جهت‌ ترغیـب‌ شهود به‌ همکاری با دستگاه‌ عدالت‌ کیفری را ذکر و در این‌ راستا از اقداماتی‌ مانند کتمـان‌ هویـت‌ شـهود، حفاظـت‌ فیزیکـی‌ از شهود، تکریم‌، تغییر شغل‌ و محل‌ اسکان‌ و جبران‌ خسارات‌ وارده‌ به‌ شـاهد بهـره‌ مـی‌برنـد. پـژوهش‌ حاضـر بـا اسـتفاده‌ از روش‌ توصیفی‌- تحلیلی‌ به‌ بررسی‌ این‌ گونه‌ سازوکارهای پیشگیرانه با نگاهی بر حقوق انان می‌پردازد.. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2296 - تحلیل برساختگرایانه جرایم علیه اراضی دولت
مهدی ربیع عباس شیخ الاسلامی مجید فولادیان

ترسیم مفهوم جرم نقطه آغاز مسیر اندیشه کیفری است. درواقع ، تصویری که از جرم ارائه میشود، سایر مفاهیم بنیادین جرمشناختی (نظیر مجرم و علت شناسی) و نظام سیاست کیفری (نظیر عدالت، جرمانگاری و پیشگیری) را صورت بندی میکند. بر مبنای نظریه برساخت گرایی اجتماعی، می توان جرم را یک أکثر

ترسیم مفهوم جرم نقطه آغاز مسیر اندیشه کیفری است. درواقع ، تصویری که از جرم ارائه میشود، سایر مفاهیم بنیادین جرمشناختی (نظیر مجرم و علت شناسی) و نظام سیاست کیفری (نظیر عدالت، جرمانگاری و پیشگیری) را صورت بندی میکند. بر مبنای نظریه برساخت گرایی اجتماعی، می توان جرم را یک پدیده اجتماعی دانست که بیرون از فکر و ذهن انسانها و دارای یک وجود عینی مستقل نیست بنابر این آن چیزی که جرم تلقی می شود، بسته به اینکه چه کسی آنرا توصیف کرده، متفاوت خواهد بود؛ لذا، در روابط بین افراد، با برساخت یک واقعیت اجتماعی از جرم روبرو می باشیم. این مقاله با اتخاذ حالتی میان رو از نگاه برساختگرایی اجتماعی به مفهوم جرم و استفاده از نظریه واقعیت اجتماعی جرم که معتقد است که تعریف افعال مجرمانه و اعمال قوانین کیفری و برساخت ادراک کیفری و توسعه الگوهای رفتاری متناسب با ان ، محصول کنش سهامدارانی است که با تاثیر بر فرایند جرمانگاری سعی می کنند تا منافع شخصی و گروهی خود را تضمین نمایند، واقعیت جرمانگاری در حوزه اراضی ملی و دولتی در ایران مورد بحث و بررسی قرار می دهد. مطالعه گفتمان رسمی کنشگران سیاست جنایی با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی و مجلس شورای اسلامی نشان داده که حداقل در حوزه ی جرمانگاری در زمینه اراضی در نظام عدالت کیفری ایران، نظریه برساختگرایی به نحوی اشکار بر جرمانگاری و ذهنیت فعالین این جریان حاکم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2297 - بررسی سیر جهت گیری سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در عراق از سال 2003 تا سال 2023
مرتضی شهیدی علی باقری زاده ابراهیم انوشه

حادثه 11 سپتامبر سال 2001 مبداء تحولات پیچیده‌ای در روابط میان کشورهای پیشرفته مخصوصاً ایالات متحده آمریکا و ملل جهان سوم گردید. این حادثه بسیاری از معادلات استراتژیک قدرت‌های بزرگ در سطح جهان را تغییر داد. آمریکا در سال 2003 به بهانه‌های مختلف از جمله تلاش دولت عراق بر أکثر

حادثه 11 سپتامبر سال 2001 مبداء تحولات پیچیده‌ای در روابط میان کشورهای پیشرفته مخصوصاً ایالات متحده آمریکا و ملل جهان سوم گردید. این حادثه بسیاری از معادلات استراتژیک قدرت‌های بزرگ در سطح جهان را تغییر داد. آمریکا در سال 2003 به بهانه‌های مختلف از جمله تلاش دولت عراق برای تولید و استقرار سلاح‌های کشتار جمعی، کمک‌ به ترروریسم، مخالفت با هر گونه صلح میان اسرائیل و اعراب و تهدید کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، به خصوص حمله این کشور به کویت ،به آن حمله نمود. هدف این پژوهش بررسی سیر جهت گیری سیاست خارجی آمریکا در عراق از سال 2003 تا سال 2023 است. روش این تحقیق از نوع تحقیقات کیفی با استفاده از روش توصیفی ‌‌- تحلیل مبتنی بر روش تحلیل محتوای است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که استراتژی‌های آمریکا در عراق از سال 2003 تا 2005 مبتنی بر مداخله تا مصالحه بوده و از مقطع نوامبر 2005 تا ژانویه 2007 استراتژی پیروزی در عراق را انتخاب کردند. پس از سال‌های 2007 تا 2010 استراتژی مصالحه، جلوگیری از شکست، افزایش نیرو و بازگشت موفقیت آمیز را در پیش گرفت. پس از خروج از عراق و استقرار پایگاه‌های نظامی در کشور عراق؛ راهبردهای بی‌ثبات سازی عراق، اختلافات میان هویتی تا رقابت‌های درون مذهبی، تفرقه افکنی، تخریب هویت ملی از طریق اقلیم سازی و راهبرد ابزار ناکارآمدسازی نرم دولت عراق را اتخاذ نمودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2298 - طراحی و تدوین مدل عشق به مقصد گردشگری حلال با رویکرد توسعه پایدار
عباس فلاح نژاد محمدعلی عبدالوند کامبیز حیدرزاده هنزائی محسن خون سیاوش

هدف/ سئوال اصلی: امروزه برندسازی برای مقاصد گردشگری و جلب توجه و ایجاد عشق و علاقه‌ی گردشگران به این مقاصد یک استراتژی برای مقاصد گردشگری محسوب می‌شود که نقشی حیاتی در عملکرد مدیریت مقصد، جهت گسترش فرصت‌های گردشگری آنها و متمایزسازی مقاصد نسبت به رقبا و درنهایت دست یابی أکثر

هدف/ سئوال اصلی: امروزه برندسازی برای مقاصد گردشگری و جلب توجه و ایجاد عشق و علاقه‌ی گردشگران به این مقاصد یک استراتژی برای مقاصد گردشگری محسوب می‌شود که نقشی حیاتی در عملکرد مدیریت مقصد، جهت گسترش فرصت‌های گردشگری آنها و متمایزسازی مقاصد نسبت به رقبا و درنهایت دست یابی به مزیت رقابتی می‌باشد. از اینرو برقراری پیوند عاطفی قوی گردشگر با مقاصد گردشگری می تواند در جذب گردشگر و در نتیجه افزایش درآمد و توسعه پایدار ناشی از صنعت گردشگری بسیار تأثیرگذار باشد. عشق به مقصد پدیده ای است که توسط گروهی از بازدیدکنندگان راضی تجربه می شود و بازدیدکنندگان راضی نیز تبدیل به گردشگران وفادار می شوند و از این طریق چندین هزینه را کاهش می دهند. از آنجا که امروزه اهمیت این سازه به عنوان یک موضوع نوظهور برای دانشگاهیان و متخصصان افزایش یافته است، لذا هدف از پژوهش مروری حاضر ترسیم یک تصویر واضح و جامع از پدیده عشق به مقصد گردشگری و همچنین ارائه مدل عشق به مقصد گردشگری حلال با رویکرد توسعه پایدار می باشد.روش پژوهش: در این پژوهش، از روش فراترکیب و تجزیه ‌وتحلیل محتوای موضوعی برای مطالعه ی تطبیقی و کتاب‌شناختی ادبیات عشق در حوزه ی گردشگری و مهمان‌نوازی با رویکرد مرور نظام‌مند استفاده شده است.یافته‌ها: پس از مطالعه ی 68 مقاله ی معتبر علمی ‌در این زمینه و بررسی پیشایندها‌ و پیامدهای آنان، مشاهده می‌شود که رضایت از مقصد، تجربه ی مقصد، تصویر مقصد، وفاداری به مقصد، نیات بازدید مجدد از مقصد و تبلیغات دهان‌به‌دهان مثبت از رایج‌ترین متغیرهایی هستند که مزایای حاصل از عشق به مقصد را برای مقاصد گردشگری توصیف می‌کنند.بحث و نتیجه‌گیری: این بررسی مرور علمی، تلاشی برای ارائه بستر میان رشته ای پژوهش روی عشق به مقصد می باشد و این امکان را برای دانشگاهیان، متخصصان، و مدیران فعال در حوزه گردشگری و مهمان نوازی حلال فرآهم می آورد تا با مطالعه و آشنایی با این سازه و مفاهیم مدیریتی در این حوزه از نحوه عمل و روندهای بهبود عشق به مقصد برای حوزه گردشگری و مهمان نوازی حلال آگاهی یابند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2299 - بررسی مکانیزم انتقال سیاست پولی درکوتاه مدت با رویکرد حکمت اسلامی تکیه بر یک الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری در ایران
مهشید طباطبایی زواره بیت الله اکبری مقدم فرهاد غفاری

در این تحقیق تلاش گردید با مطالعه چارچوب تئوریک ادبیات بانکداری اسلامی، ویژگی ها و وجه تمایز بانکداری اسلامی از بانکداری متعارف شناسایی شده و سپس با تمرکز روی هر یک از ویژگی ها شاخصهای مربوط به آن ویژگی طراحی و معرفی گرددهدف/ سئوال اصلی: هدف این مقاله بررسی اثرات سیاست أکثر

در این تحقیق تلاش گردید با مطالعه چارچوب تئوریک ادبیات بانکداری اسلامی، ویژگی ها و وجه تمایز بانکداری اسلامی از بانکداری متعارف شناسایی شده و سپس با تمرکز روی هر یک از ویژگی ها شاخصهای مربوط به آن ویژگی طراحی و معرفی گرددهدف/ سئوال اصلی: هدف این مقاله بررسی اثرات سیاست پولی از طریق کانال های انتقال پولی(کانال بهره، کانال نرخ ارز، کانال اعتباری وکانال انتظارات) درکوتاه مدت در طی دوره زمانی Q11386-1396Q4 می‌باشد.روش پژوهش: با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری ( SVAR) اثرات سیاست پولی را از طریق کانال ها مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که می توان نتایج تجربی حاصل از تخمین روابط بین متغیرها با استفاده از رویکرد SVAR مبتنی بر داده های آماری نشان می دهد که در کوتاه مدت کانال نرخ ارز موثرترین کانال در انتقال سیاست پولی می باشد به طوری که متغیر انتظارات بیشترین اثرگذاری را بر این کانال دارد، بعد از کانال نرخ ارز،کانال انتظارات و پس از آن کانال اعتبارات و نرخ بهره می باشند که به ترتیب بیشترین تاثیر را در کوتاه مدت دارد.بحث و نتیجه‌گیری: با بررسی اهمیت نسبی کانال های انتقال پولی نسبت به یکدیگر می توان به این اصل اشاره کرد که با گذشت زمان اثرگذاری کانال ها تغییر خواهد کرد به طوری که با شوک قیمت ها کانال انتظارات در کوتاه مدت بیشترین تاثیر را دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2300 - بررسی اثر ملی گرایی بر تمایل به خرید محصولات داخلی در دوران تحریم
سهیلا زرین جوی الوار لیلا آندرواژ

هدف اصلی:پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر ملی‌گرایی بر تمایل به خرید محصولات داخلی در دوران تحریم صورت پذیرفته است.روش پژوهش: در این پژوهش 384 نفرازمصرف کنندگان لوازم خانگی برند اسنوا درشهر آبادان بااستفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری از یک جامعه نامتناهی به صورت تص أکثر

هدف اصلی:پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر ملی‌گرایی بر تمایل به خرید محصولات داخلی در دوران تحریم صورت پذیرفته است.روش پژوهش: در این پژوهش 384 نفرازمصرف کنندگان لوازم خانگی برند اسنوا درشهر آبادان بااستفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری از یک جامعه نامتناهی به صورت تصادفی دردسترس انتخاب شدند. ابزارجمع آوری داده ها پرسشنامه بوده که جهت تأیید روایی آن،ازروایی صوری واگراوهمگرا استفاده شد وبرای پایایی آن آلفای کرونباخ استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده از روش‌های آماری توصیفی و روش معادلات ساختاری در بخش آمار استنباطی و از طریق نرم افزارهای SPSS و LISREL برای انجام عملیات آماری بهره گرفته شده است.یافته‌ها: درنهایت ملی‌گرایی بر نام تجاری و اعتماد به برند و عشق به برند در محصولات داخلی تأثیرمثبت داشت. همچنین تاثیرمثبت نقش میانجی نام تجاری و اعتماد و عشق به برند بر تمایل به خرید محصولات داخلی تأیید شد ولی بین ملی‌گرایی و تمایل به خرید محصولات داخلی ارتباط منفی شناسایی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2301 - الگوی گردشگری خلاق شهری درایران با استفاده از مدل تحلیلی سلسله مراتبی
محمد رحیمی فاطمه پازند

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی اولویت بندی شهرهای بسترساز گردشگری خلاق در ایران بود. روش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. روش تحقیق باتوجهبهماهیتمسألهموردمطالعه،توصیفیتحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی استفاده شد. تا بانگاهیعمیقو بررسیهمهجا أکثر

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی اولویت بندی شهرهای بسترساز گردشگری خلاق در ایران بود. روش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. روش تحقیق باتوجهبهماهیتمسألهموردمطالعه،توصیفیتحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی استفاده شد. تا بانگاهیعمیقو بررسیهمهجانبه،پتانسیلکشوروبخصوص شهرها، شهرهایدارایاستعدادهای گردشگری با استفاده از معیارهای گردشگریخلاق سنجیده شده ونقشه و راهکارهای پیشنهادی جهت معرفی این شهرها تهیه و تدوین شده است. در این مسیر جهت تعیین میزان اهمیت هر یک از معیارها و تعیین اولویت شهرها از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. همچنین برای تحلیل و آنالیز داده‌ها از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق میزان اهمیت هر یک از بسترهای گردشگری خلاق را با توجه به شاخص ها نشان ‌می دهند. به طوری که وزن نسبی فرهنگ و سنت‌های بومی (215/0)، هنر بومی (159/0)، معماری و شهرسازی کهن (143/0)، عناصر تاریخی (122/0)، صنایع دستی (100/0)، عناصر طبیعی (071/0)، صنایع غذایی (054/0)، ادبیات (041/0)، گویش محلی (032/0)، موسیقی بومی (025/0)، مذهب (021/0) و ژئوتوریسم (071/0) است. نتیجه گیری: بر اساس وزن های نسبی هر یک از بسترهای گردشگری خلاق شهرهای کرمان، اراک، قزوین و اردبیل در اولویت اول، چابهار، یزد، کاشان، قشم، ارومیه، تبریز، همدان، کرمانشاه، اصفهان، یاسوج، اهواز، بوشهر و ایلام در اولویت دوم توسعه زیرساخت‌های گردشگری قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2302 - ارائه مدلی جهت پیش بینی خلاقیت بر اساس سخت رویی، خود کارآمدی، کمال گرایی، تحصیلات والدین، سوابق کارهای خلاقانه افراد خانواده و خویشاوندان نزدیک با میانجی انگیزش پیشرفت در دانش آموزان
غلام جعفرلو نسترن شریفی حسن پاشا شریفی

چکیده هدف: هدف از پژوهش حاضر پیش‌بینى خلاقیت بر اساس، سخت‌رویی خودکارآمدی، کمال گرایی سازگار، کمال گرایی ناسازگار، تحصیلات والدین، سوابق کارهای خلاقانه افراد خانواده و خویشاوندان نزدیک، با میانجی انگیزه پیشرفت در دانش آموزان پسر شهر ارومیه مى‌باشد. روش: روش پژوهش تحلیل أکثر

چکیده هدف: هدف از پژوهش حاضر پیش‌بینى خلاقیت بر اساس، سخت‌رویی خودکارآمدی، کمال گرایی سازگار، کمال گرایی ناسازگار، تحصیلات والدین، سوابق کارهای خلاقانه افراد خانواده و خویشاوندان نزدیک، با میانجی انگیزه پیشرفت در دانش آموزان پسر شهر ارومیه مى‌باشد. روش: روش پژوهش تحلیل مسیر، شیوه نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای و حجم نمونه 300 نفر از دانش‌آموزان دبیرستان های شهرستان ارومیه در پایه دوم و سوم رشته‌های انسانی، تجربی و ریاضی انتخاب شد. در این مطالعه پرسشنامه خلاقیت عابدی، پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس، پرسشنامه خودکارآمدی شرر، پرسشنامه کمال‌گرایی هیل، پرسشنامه سخت رویی کوباسا، پرسشنامه تحصیلات والدین، پرسشنامه سوابق کارهای خلاق خانواده و خویشاوندان نزدیک مورد استفاده قرارگرفت. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد، سخت رویی، خودکارآمدی و کمال‌گرایی سازگار و ناسازگار هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم با میانجی انگیزه پیشرفت رابطه معنی‌داری با خلاقیت دارند. تحصیلات والدین، سوابق کارهای خلاق خانواده و خویشاوندان نزدیک فقط رابطه مستقیم با خلاقیت دارند ولی با انگیزش پیشرفت رابطه ندارد. نتیجه گیری: انگیزش پیشرفت به عنوان یک متغیر میانجی ارتباط بین متغیرهای سخت‌رویی، خودکارآمدی و کمال گرایی با خلاقیت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2303 - بررسی نقش گردشگری خلاّق هنرمحور با تأکید بر آموزش صنایع دستی به کودکان (مطالعه موردی: شهر اصفهان)
بشری مهاجر زاهد شفیعی علیرضا خواجه احمد عطاری

زمینه:گردشگری صنعتی فراگیر و عمومی است که باید تمام بخش‌های جامعه، فارغ از سن، نژاد و جنسیت را مورد توجه قرار دهد. از آن‌جا که کودکان بخش مهمی از جامعه به شمار می‌روند، توجه به پرورش و ارتقای خلاّقیت آنان از ضروریات جامعه بوده است. همواره هنر می‌تواند نقش مهمی در این ام أکثر

زمینه:گردشگری صنعتی فراگیر و عمومی است که باید تمام بخش‌های جامعه، فارغ از سن، نژاد و جنسیت را مورد توجه قرار دهد. از آن‌جا که کودکان بخش مهمی از جامعه به شمار می‌روند، توجه به پرورش و ارتقای خلاّقیت آنان از ضروریات جامعه بوده است. همواره هنر می‌تواند نقش مهمی در این امر ایفا کند. شهر اصفهان پتانسیل بالایی در زمینه‌ی هنر و صنایع دستی دارد و در سال‌های اخیر به عنوان شهر خلاّق صنایع دستی شناخته شده است. هدف: پژوهش حاضر به بررسی نقش گردشگری خلاّق هنرمحوردر کودکان در شهر اصفهان پرداخته است. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی بوده و از روش تحلیل محتوی استفاده شده است که در این راستا، پرسش&zwj;نامه محقق ساخته و نیمه ساختار یافته در قالب مصاحبه از متخصصین حوزه‌های گردشگری، هنر ، صنایع دستی و کودک پرسیده شد و داده‌ها از طریق کدگذاری باز و محوری تحلیل شدند. سوالات از 28 متخصص که از روش گلوله برفی برای یافتن آنان استفاده شده است، به صورت عمقی پرسیده شده است تا بیشترین نتیجه به دست آید. یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از اهمیت گردشگری خلاّق هنر محور برای کودکان می‌باشد؛ از این‌رو پرورش کودکان و ارتقای خلاّقیت آنان باید به یکی از اولویت‌های متولیان گردشگری و صنایع‌دستی و حوزه کودک مبدل شود تا از این طریق فرهنگ و هنر به کودکان آموزش داده شده و موجب ارتقای خلاقیتشان گردد. نتیجه گیری:گردشگری خلاق هنر محور نقش‌های متعددی از جمله ارتقای مهارت‌های فردی ، اثرات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کمک به توسعه پایدار و رشد فرهنگی و اقتصادی جوامع محلی را ایفا می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2304 - نوگرایی و خلاقیت در تغییرات پلیس قرن بیست و یکم
غلامحسین بیابانی

زمینه: چشم‌انداز پلیسی در دهه‌ی دوم قرن بیست‌ و یکم، به شدت تغییر پیدا کرده و رویاهایی را ایجاد کرده است که پلیس‌ها از نقش خود در جامعه دارند و ممکن است، نیاز باشد این رویاها تغییر کنند تا هم به سود جامعه‌ و هم به سود پلیس باشد. پلیسی که ما امروزه می‌شناسیم، در سال‌های أکثر

زمینه: چشم‌انداز پلیسی در دهه‌ی دوم قرن بیست‌ و یکم، به شدت تغییر پیدا کرده و رویاهایی را ایجاد کرده است که پلیس‌ها از نقش خود در جامعه دارند و ممکن است، نیاز باشد این رویاها تغییر کنند تا هم به سود جامعه‌ و هم به سود پلیس باشد. پلیسی که ما امروزه می‌شناسیم، در سال‌های اولیه‌ خود مسیر سختی را پیموده است و دارای منشا تکثرگرا و چند مرکزی بوده است. لذا محیط پیرامونی ما به سرعت در حال تغییر است بر این اساس روسای پلیس آینده هر روزه با انتخاب‌های مهمی مواجه خواهند شد. هدف: هدف مقاله حاضر این است که نوگرایی و خلاقیت چه تغییراتی در پلیس قرن بیست و یکم ایجاد کرده و آیا این نوگرایی در مأموریت پلیس موثر بوده و آیا پلیس به طور مستقیم از دانش نوآورانه بهره‌مند می‌شود یا از فن‌آوری موجود سود می‌جوید. روش پژوهش: روش به کار رفته در مقاله حاضر از لحاظ ماهیت کاربردی بوده و از نوع توصیفی - تحلیلی است. یافته‌ها: در نیمه‌ی دوم قرن بیستم ، ناگهان فعالیت پلیسی متحول شد. "یک انقلاب خاموش" اتفاق افتاده بود. پلیس غیردولتی به طور فزاینده‌ای رشد کرده بود و انحصار پلیس بر فعالیت پلیسی به سرعت در حال محو شدن بود. موجی که توقف‌ناپذیر به نظر می‌رسید و به نظر می رسید که همواره به یک جهت حرکت خواهد کرد، ناگهان تغییر جهت داد و فروکش کرد. شواهد مبنی بر بازسازی این پلیس چند مرکزی، رشد امنیت خصوصی بود که امروزه در بیشتر نقاط جهان (به لحاظ تعداد کارکنان) بزرگ‌تر از پلیس دولتی است. نتیجه گیری: به طور خاص، فعالیت پلیسی، شغلی مربوط به "مردم و اطلاعات" است. بنابراین رهبران و مدیران پلیس در تمامی کشورها نیاز دارند که به روشنی از روندها آگاه باشند. علاوه بر این، نیازی وجود دارد به درک اینکه اطلاعات چگونه جمع‌آوری می‌شود، مبادله می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین پیامدهای این فعالیت‌ها نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2305 - تحلیل و بررسی شاخصها و عوامل گردشگری خلّاق در بافتهای فرسوده شهری اصفهان (نمونه موردی: محله جویباره)
صدیقه کیانی سلمی حامد صفری

هدف: هدف اصلی تحلیل و بررسی شاخصها و عوامل گردشگری خلّاق در بافتهای فرسوده محله جویباره اصفهان است. روش: روش تحقیق توصیفی تحلیلی و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته با 55 سوال عمومی و تخصصی است. جامعه آماری پژوهش ساکنان محله جویباره اصفهان به تعداد 11363نفر بوده است.حجم ن أکثر

هدف: هدف اصلی تحلیل و بررسی شاخصها و عوامل گردشگری خلّاق در بافتهای فرسوده محله جویباره اصفهان است. روش: روش تحقیق توصیفی تحلیلی و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته با 55 سوال عمومی و تخصصی است. جامعه آماری پژوهش ساکنان محله جویباره اصفهان به تعداد 11363نفر بوده است.حجم نمونه با استفاده از نرم افزار سمپل پاور 156 نفر محاسبه گردیده است. برای حصول روایی، از روایی صوری و برای اطمینان از پایایی از ضریب آلفای کرونباخ به مقدار 923/0 استفاده شد. تحلیل های توصیفی و استنباطی با بهره گیری از نرم افزار SPSS و آزمون های تی تک نمونه ای، آنوا، پس آزمون LSD، دانکن و فریدمن صورت گرفته است. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون تی نشان می دهد وضعیت عوامل مشارکت، تسهیلات رفاهی خدماتی، بازسازی و مرمت‌های صورت گرفته و جاذبه‌های فرهنگی و ابنیه تاریخی از میانگین متوسط آزمون کمتر بوده اند. عامل‌های اطلاع رسانی و تبلیغات و نوآوری و خلق ارزش در گردشگری در وضعیت نیمه متوسط بوده اند. نتیجه گیری: نتایج آزمون ANOVA با سطح آماره معناداری (009/0) حاکی از عدم برابری میانگین وضعیت عوامل گسترش گردشگری خلاق است و در تأیید تفاوت اثرعامل‌های مورد بررسی عامل نوآوری و خلق ارزش در گردشگری به همراه اطلاع رسانی و تبلیغات را در یک گروه جداگانه قرار داده است. در نتایج رتبه بندی وضعیت شاخص‌های گردشگری خلاق با استفاده از آزمون فریدمن، بالاترین سطح میانگین مربوط به متغیر نوآوری و خلق ارزش و پس از آن بازسازی و مرمت های صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2306 - نقش میانجی سکوت سازمانی در رابطه بین طردشدگی در محل کار و خلاقیت کارکنان (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه لرستان)
رضا سپهوند محسن عارف نژاد فریبرز فتحی چگنی مهدیه سپهوند

زمینه: خلاقیت کارکنان و استفاده از نظرات آنها از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر پیشرفت سازمان ها بوده و به عنوان پادزهر رخوت و سستی در سازمان عمل می کنند. در این بین عوامل مختلفی خلاقیت کارکنان را تحت تأثیر قرار می دهند که طردشدگی در محل کار و سکوت سازمانی از جمله آنها می أکثر

زمینه: خلاقیت کارکنان و استفاده از نظرات آنها از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر پیشرفت سازمان ها بوده و به عنوان پادزهر رخوت و سستی در سازمان عمل می کنند. در این بین عوامل مختلفی خلاقیت کارکنان را تحت تأثیر قرار می دهند که طردشدگی در محل کار و سکوت سازمانی از جمله آنها می باشند. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش میانجی سکوت سازمانی در رابطه بین طردشدگی در محل کار و خلاقیت کارکنان در دانشگاه لرستان بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف، پژوهشی کاربردی است که در زمره پژوهش های توصیفی-پیمایشی قرار می گیرد، از نظر فلسفه پژوهشی قیاسی است که بر مبنای پارادایم اثبات گرایی انجام شده و از نظر شاخص زمانی از پژوهش های مقطعی به شمار می آید. جامعه آماری پژوهش 440 نفر از کارکنان دانشگاه لرستان بوده که براساس جدول مورگان از میان آنها نمونه ای به حجم 205 نفر به روش تصادفی طبقه ای انتخاب گردید. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه طردشدگی در محل کار فریز و همکاران (2008)، خلاقیت تورنس (1979) و سکوت سازمانی ون داین و همکاران (2003) استفاده گردیده که پایایی آنها به وسیله ی آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که طردشدگی در محل کار با سکوت سازمانی رابطه مثبت و با خلاقیت کارکنان رابطه منفی دارد. نتیجه گیری: نتایج کلی پژوهش نشان می دهد که طردشدگی در محل کار هم به صورت مستقیم و هم از طریق سکوت سازمانی با خلاقیت کارکنان رابطه منفی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2307 - اثربخشی آموزش صلح بر افزایش خوش بینی و امید در دانش‌آموزان دوره متوسطه اول منطقه 3 شهر تهران
امیرمسعود رستمی حسن احدی خدیجه ابوالمعالی فریبرز درتاج

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش صلح بر افزایش خوش‌بینی و امید در دانش-آموزان پسر دوره متوسطه اول انجام شد.روش: پژوهش حاضر ﺑﻪ روش ﻧﯿﻤﻪآزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﺎ ﻃﺮح ﭘﯿﺶآزﻣﻮن- ﭘﺲ آزﻣﻮن و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ یک ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ و ﯾﮏ ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل ﺑﺎ ﭘﯿﮕﯿﺮی دو ﻣﺎﻫﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪآﻣﺎری ﭘﮋوﻫﺶ ر أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش صلح بر افزایش خوش‌بینی و امید در دانش-آموزان پسر دوره متوسطه اول انجام شد.روش: پژوهش حاضر ﺑﻪ روش ﻧﯿﻤﻪآزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﺎ ﻃﺮح ﭘﯿﺶآزﻣﻮن- ﭘﺲ آزﻣﻮن و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ یک ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ و ﯾﮏ ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل ﺑﺎ ﭘﯿﮕﯿﺮی دو ﻣﺎﻫﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪآﻣﺎری ﭘﮋوﻫﺶ را داﻧﺶآﻣﻮزان پسر دوره اول ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ 3 ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺗﺸﮑﯿﻞ داده‌اﻧﺪ و 60 ﻧﻔﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺗﺼﺎدﻓﯽ و ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ورود و ﺧﺮوج با روش نمونه‌گیری داوطلبانه در 2 گروه 30 نفره اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه‌اﻧﺪ. اﺑﺰارﻫﺎی ﮔﺮدآوری دادهﻫﺎ، ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ سرمایه‌ روانشناختی لوتانز(2007) ﺑﻮد. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺪاﺧﻠﻪ آموزش صلح ﺷﺎﻣﻞ 8 ﺟﻠﺴﻪ 120 دﻗﯿﻘﻪ‌ای ﻃﯽ 8 ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺪاوم، به صورت حضوری ﭘﺲ از ﺗﻌﻄﯿﻠﯽ ﻣﺪرﺳﻪ اﺟﺮا ﺷﺪ. ﺑﺮای ﺗﺠﺰﯾﻪوﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ از روش ﺗﺤﻠﯿﻞ وارﯾﺎﻧﺲ ﺑﺎ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻣﮑﺮر(طرح آمیخته) اﺳﺘﻔﺎده گردید. یافته ها: یافته ها ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ اجرای آموزش صلح در مقایسه با گروه کنترل مؤلفه های خوش‌بینی و امید را در دانش آموزان به صورت معنادار تحت تاثیر قرار داده و نتایج تحلیل چندمتغیر نشان می دهد که بین اثربخشی آموزش صلح و مولفه های امید و خوش بینی در سطح 0.01 معنادار است. نتیجه گیری: بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که آموزش صلح به دانش آموزان، امید و خوش‌بینی را در آنان به صورت پایدار افزایش می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2308 - بررسی تحول خلاق نفس در اندیشـه هانری برگسـون
طاهره سادات امینی محسن ایمانی نائینی علیرضا محمودنیا حمیدرضا رضازاده بهادران

هدف: مقاله حاضر باهدف تبیین مبانی فلسفی مسئله نفس ناظر به اهمیت این مداقه در تعلیم و تربیت تدوین‌شده است. روش: ازآنجایی‌که برگسون به‌عنوان یک فیلسوف اخلاقی به این موضوع توجه خاص داشته است، نوشتار پیش‌رو بر آن است که با روشی توصیفی- تحلیلی و استنتاجی، تحول خلاق نفس از د أکثر

هدف: مقاله حاضر باهدف تبیین مبانی فلسفی مسئله نفس ناظر به اهمیت این مداقه در تعلیم و تربیت تدوین‌شده است. روش: ازآنجایی‌که برگسون به‌عنوان یک فیلسوف اخلاقی به این موضوع توجه خاص داشته است، نوشتار پیش‌رو بر آن است که با روشی توصیفی- تحلیلی و استنتاجی، تحول خلاق نفس از دیدگاه برگسون را مورد بررسی قرار دهد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد؛ برگسون در جست‌وجوی آن است که به کلمه بودن معنای دقیقی دهد، از نگاه او برای یک ذهنِ خودآگاه، این کلمه به معنای دگرگون شدن و تغییر یافتن است، دگرگونی و تغییری علی‌الدوام تا خودآفرینی خویشتن. برگسون با مبنای هستی‌شناسی دیرندی خود غایت اصلی حیات نفس را رسیدن به تعالی و تکامل برشمرده و برای تحقق آن، با ‌توجه به اصل تحول خلاق نفس و اصل خود‌آفرینی نفس استفاده از روشی فلسفی را پیشنهاد می‌کند. به عقیده وی طبق قاعده اول شهود، پرسش پیش از آن‌که بر سر حل کردنِ مسئله وکشفِ راه‌حل باشد، بر سر یافتنِ مسئله و متعاقباً طرح آن است. نتیجه‌گیری: نتیجه آن‌که در این نظام تعلیم و تربیت، انسان، همواره باید در جستجوی حقیقت و کشف موقعیت‌های جدید بوده و سکون را نپذیرد و با تعمیق در خود و حضور فعال در نفس به سمت وضعیت بهتر گام بردارد و ازآنجایی‌که در امر آفریدن مشارکت داشته‌ است به خلق مسائل و اندیشه‌های نو بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2309 - رهبری استثماری و خلاقیت کارکنان: تحلیل نقش میانجی بدبینی سازمانی
محسن عارف نژاد فریبرز فتحی چگنی احمد قبادی الوار محمد حاتمی نژاد

زمینه: در عصر حاضر، بر همگان آشکار شده که وجود نیروی انسانی خلاق و با انگیزه از موجبات پیشتازی اقتصادی سازمان ها و عقب نماندن آنها در عرصه رقابت است، باشند. در این بین عوامل مختلفی خلاقیت کارکنان را تحت تأثیر قرار می دهند که رهبری استثماری و بدبینی سازمانی از جمله آنها أکثر

زمینه: در عصر حاضر، بر همگان آشکار شده که وجود نیروی انسانی خلاق و با انگیزه از موجبات پیشتازی اقتصادی سازمان ها و عقب نماندن آنها در عرصه رقابت است، باشند. در این بین عوامل مختلفی خلاقیت کارکنان را تحت تأثیر قرار می دهند که رهبری استثماری و بدبینی سازمانی از جمله آنها هستند.هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه رهبری استثماری با خلاقیت کارکنان با نقش میانجی بدبینی سازمانی در دانشگاه لرستان بود.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است و در زمره پژوهش های توصیفی-پیمایشی قرار می گیرد، از نظر فلسفه پژوهشی قیاسی است که بر مبنای پارادایم اثبات گرایی انجام شده و از نظر شاخص زمانی از پژوهش های مقطعی به شمار می آید. جامعه آماری پژوهش 440 نفر از کارکنان دانشگاه لرستان بوده که براساس جدول مورگان از میان آنها نمونه ای به حجم 205 نفر به روش تصادفی طبقه ای انتخاب گردید. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه رهبری استثماری اسچمید و همکاران (2019)، خلاقیت وانگ و همکاران (2013) و بدبینی سازمانی دیان و همکاران (1998) استفاده گردیده که پایایی آنها به وسیله ی آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که رهبری استثماری رابطه منفی و معناداری با خلاقیت کارکنان و رابطه مثبت و معناداری با بدبینی سازمانی دارد، بدبینی سازمانی نیز رابطه منفی و معنی داری با خلاقیت کارکنان دارد، همچنین رهبری استثماری از طریق بدبینی سازمانی رابطه منفی و معنی داری با خلاقیت کارکنان دارد.نتیجه گیری: رهبران استثمارگر که با خودخواهی تمام، تمرکز بالایی بر دستیابی به اهداف شخصی خود دارند و در این مسیر از هیچ گونه تلاشی دریغ نمی ورزند، باعث ایجاد نارضایتی و احساس بدبینی سازمانی در کارکنان شده که این بدبینی سازمانی موجب می شود تا افکار منفی نسبت به سازمان و احساس ناامیدی و دلسردی در میان کارکنان افزایش بیابد که به تبع آن خلاقیت آنها کاهش پیدا می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2310 - نگرش خلاق به صنعت گردشگری در ارتقاء سرمایة فرهنگی در ایران
رزیتا سپهرنیا

زمینه: امروزه، گردشگری مهم‌ترین کالای تجاری و شاخص رفاه زندگی و سبک زندگی است که به ویژه در کشورهای در حال توسعه مورد توجه است. تمایل روز افزون ملت‌ها برای آشنایی با تمدن‌ها و فرهنگ‌ها، سبب شده‌اند که این عامل بتواند در ارتقاء سرمایه فرهنگی جامعه به ویژه در بعد ملی با ا أکثر

زمینه: امروزه، گردشگری مهم‌ترین کالای تجاری و شاخص رفاه زندگی و سبک زندگی است که به ویژه در کشورهای در حال توسعه مورد توجه است. تمایل روز افزون ملت‌ها برای آشنایی با تمدن‌ها و فرهنگ‌ها، سبب شده‌اند که این عامل بتواند در ارتقاء سرمایه فرهنگی جامعه به ویژه در بعد ملی با ایجاد همگرایی و غرور ملی به طور مثبت بدرخشد. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی جایگاه و رابطة میان شاخص‌های صنعت گردشگری و ارتقاء سرمایه فرهنگی در ایران است. روش: از نظر هدف این تحقیق کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات، توصیفی پیمایشی است. جامعة آماری 350 نفر از مدیران ارشد و کارشناسان فرهنگی در 31 استان کشور است که از طریق نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه‌هایی محقق ساخته است که با پایایی ضریب آلفای کرونباخ (816/0) تأیید شده‌اند. برای آزمون فرضیه‌های آماری پژوهش، از تحلیل عاملی و تحلیل معادلات ساختاری و ضریب تعیین چندگانه استفاده شده است. یافته ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه گردشگری در وضعیت موجود 71% و در وضعیت مطلوب 43% از تغییرات ارتقاء سرمایه فرهنگی را تبیین و پیش‌بینی می‌کند. نتایج مشخص می‌کنند که بین گردشگری و حفظ و صیانت از میراث فرهنگی و ارتقاء سرمایه فرهنگی در ایران همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد و شاخص‌های این دو مؤلفه به درستی می‌توانند ارتقاء سرمایه فرهنگی در ایران را به ویژه در شرایط موجود پیش‌بینی کنند. نتیجه‌گیری: از آن جایی که جایگاه وضعیت مطلوب صنعت گردشگری و میراث فرهنگی نسبت به وضعیت موجود در این پژوهش کاهش یافته است، ایجاد نگرشی خلاق به سیاست‌گذاری فرهنگی در قالب مدیریت استرانژیک فرهنگی صنعت گردشگری و میراث فرهنگی راهکار برون رفت از این مشکل است؛ راهکاری که برنامه ریزان در راستای تحقق سیاست گذاری‌های ارتقاء فرهنگی فراهم می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2311 - طراحی و اجرای تلفیق آموزش الگوی حل‌مسأله با اصول سازنده‌گرایی و بررسی تأثیر آن بر‌ یادگیری و تفکّر خلاق
محمد شاهعلی زاده سجاد دهقانی سیدکاظم بنی‌هاشم علی رحیمی

چکیده زمینه: نظام آموزشی به عنوان پرورش‌دهنده‌ سازندگان فردای جامعه، وظیفه مهمی دارد. از مهم ترین مؤلفه‌هایی که نظام آموزشی بایستی در قرن بیست و یکم در میان سازندگان فردای جامعه، در صدد افزایش و پرورش آن باشد، یادگیری عمیق و تفکّر خلاق است. هدف: هدف از پژوهش حاضر، طر أکثر

چکیده زمینه: نظام آموزشی به عنوان پرورش‌دهنده‌ سازندگان فردای جامعه، وظیفه مهمی دارد. از مهم ترین مؤلفه‌هایی که نظام آموزشی بایستی در قرن بیست و یکم در میان سازندگان فردای جامعه، در صدد افزایش و پرورش آن باشد، یادگیری عمیق و تفکّر خلاق است. هدف: هدف از پژوهش حاضر، طراحی و اجرای تلفیق آموزش الگوی حل‌مسأله با اصول سازنده‌گرایی و بررسی تأثیر آن بر‌ یادگیری و تفکّر خلاق در دانش‌آموزان است. روش: در این پژوهش، روش شبه آزمایشی‌ با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل مورد استفاده قرار گرفته است. نمونه پژوهش شامل 30 دانش‌آموز بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل آزمون یادگیری محقق‌ساخته و آزمون خلاقیت عابدی بود که به عنوان پیش‌آزمون و پس‌آزمون از آنها استفاده شد. تدریس دانش‌آموزان گروه آزمایش به مدت 11 جلسه، طی 6 هفته، با تلفیق آموزش الگوی حل‌مسأله با اصول سازنده‌گرایی و تدریس گروه گواه به روش مرسوم انجام گرفت. به منظور تحلیل داده‌ها، از آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف استاندارد و از آمار استنباطی، تحلیل کوواریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی lsd، استفاده کردیم. یافته ها: یافته‌ها نشان داد که تلفیق الگوی حل مسأله با اصول سازنده‌گرایی در افزایش میزان یادگیری ( 5/286F= ، 0001/0 p=)، مؤلفه سیّالی تفکر خلاق( 91/143F= ، 0001/0 p=)، مؤلفه انعطاف پذیری تفکر خلاق ( 59/15F= ، 001/0 p=) و مؤلفه بسط تفکر خلاق( 64/35F= ، 0001/0 p=) موثر بوده و معنادار است، اما در افزایش مؤلفه ابتکار تفکر خلاق( 997/0F= ، 328/0 p=) معنادار نبوده است. نتیجه گیری: تلفیق آموزش الگوی حل‌مسأله با اصول سازنده‌گرایی از امتیازات هر دو رویکرد استفاده کرده است. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که این تلفیق بر میزان یادگیری و مؤلفه‌های تفکر خلاق (سیّالی، انعطاف پذیری، بسط) به غیر از مؤلفه ابتکار تفکر خلاق، مؤثر و معنادار است و می‌توان از تلفیق آموزش الگوی حل‌مسأله با اصول سازنده‌گرایی در کلاس‌های درسی استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2312 - مقایسه روش‌های ارزیابی خطر زمین‌لرزه، مطالعه موردی گستره دشت‌بیاض
اکبر ایران‌نژاد پاریزی مجید نعمتی وحید جعفری نجمه سیفی

گستره دشت‌بیاض در خاور ایران یکی از گستره‌های لرزه‌خیز ایران به‌شمار می‌رود که دارای گسل‌هایی با درازایی نسبتا زیاد و لرزه‌زا می‌باشد. زمین‌لرزه‌های سال 1968 و 1979 (MW>7.0) دراین گستره خسارت‌های جانی و مالی فراوانی را به مردم تحمیل کرده است. با به‌کارگیری نقشه‌های م أکثر

گستره دشت‌بیاض در خاور ایران یکی از گستره‌های لرزه‌خیز ایران به‌شمار می‌رود که دارای گسل‌هایی با درازایی نسبتا زیاد و لرزه‌زا می‌باشد. زمین‌لرزه‌های سال 1968 و 1979 (MW>7.0) دراین گستره خسارت‌های جانی و مالی فراوانی را به مردم تحمیل کرده است. با به‌کارگیری نقشه‌های موجود، تصاویر ماهواره‌ای و کاتالوگ پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، نقشه گسل‌های جنبا و هم‌چنین نقشه لرزه‌زمین‌ساختی گستره تهیه شده و خطر زمین‌لرزه با روش‌های قطعی و احتمالی ارزیابی شد. هم‌چنین برای روش AHP پرسش‌نامه‌های ویژه‌ای طراحی شده که توسط پژوهش‌گران متخصص زلزله‌شناسی پاسخ داده شده و برپایه آن خطر زمین‌لرزه به روش سلسله‌مراتبی برآورد شد. برونداد روش‌های قطعی نشان می‌دهد که احتمال رخداد زمین‌لرزه‌ای با بزرگای 6/7 در یک دوره 20 ساله در گستره دشت بیاض – قائن وجود دارد. هم‌چنین به‌کمک دو روش بالا‌ بیش‌ترین خطر لرزه‌خیزی در میان گسل‌های جنبای گستره به گسل رانده فردوس در بین گسل‌های بررسی شده نسبت داده شده است. اگرچه، روش سلسله‌مراتبی که عوامل زیادی مانند روکانون و ژرفای زمین‌لرزه‌ها، سازوکارگسل‌ها و سنگ بستر را نیز درنظر می‌گیرد، گستره گسل دشت‌بیاض را یک گستره پرخطر معرفی می‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2313 - شاخصهای زمین ریخت شناسی، زمین ساخت جنبا و لرزه خیزی حوضه‌های لوت و جازموریان (استان کرمان)
فاطمه میلان مجید نعمتی

استان کرمان یکی از مناطق لرزه خیز ایران است که گسل های زیادی با روندهای متفاوت در آن به چشم می خورد. از این رو پرداختن به بحث زمین ساخت و لرزه خیزی در این استان می تواند در زمینه های مختلف مانند مدیریت بحران مفید باشد. در این راستا ، به بررسی زمین ساخت جنبا در حوضه های أکثر

استان کرمان یکی از مناطق لرزه خیز ایران است که گسل های زیادی با روندهای متفاوت در آن به چشم می خورد. از این رو پرداختن به بحث زمین ساخت و لرزه خیزی در این استان می تواند در زمینه های مختلف مانند مدیریت بحران مفید باشد. در این راستا ، به بررسی زمین ساخت جنبا در حوضه های لوت و جازموریان و پیوند آن با لرزه خیزی این مناطق پرداختیم. در این پژوهش از نقشه های توپوگرافی، نقشه های زمین شناسی، عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای وکاتالوگ لرزه‌ای موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران بهره جستیم. از شاخص‌های ژئومورفیک مانند شاخص گرادیان طولی رودخانه (SL)، شاخص عدم تقارن حوضه زهکش (AF)، شاخص عامل تقارن توپوگرافی (T) و شاخص نسبت شکل حوضه (BS)، برای پی بردن به وضعیت زمین ساختی حوضه ها استفاده شده است. هم‌چنین برای نشان دادن زمین‌ساخت جنبا در استان کرمان با استفاده از شاخص های کمی ژئومورفیک بهره برده شده است. اگرچه، با به کارگیری شاخص ارزیابی نسبی فعالیت تکتونیکی (lat)، زمین ساخت در هر حوضه از دیدگاه جنبا بودن یا نبودن، مشخص شد که هر دو حوضه نام‌برده دارای زمین ساختی فعال هستند، اندازه جنبایی آنها یکسان نیست. حاشیه غربی حوضه شهداد فعالیت زیاد تا متوسط وحوضه جازموریان فعالیت کمی داشته است. ارزیابی این فعالیت‌ها که به‌کمک ژئومورفولوژی انجام شده است، با زمین‌ساخت جنبا و لرزه‌خیزی این گستره‌ها هم‌خوانی خوبی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2314 - الگوی ساختاری و لرزه خیزی جنوب قم
محسن پورکرمانی مهدی نظری زاده روح اله ندری علی سلگی محمد محجل

پیشینه لرزه خیزی در محدوده استان قم بیانگر فعالیت بالای گسل های آن می باشد که متشکل از سامانه های پیچیده ای از گسل های معکوس و امتداد لغز است و نقش عمده ای در دگرشکلی پوسته قاره ای و الگوی ساختاری منطقه دارند.با توجه به موقعیت استراتژیکی استان و همجواری آن با استان پرخط أکثر

پیشینه لرزه خیزی در محدوده استان قم بیانگر فعالیت بالای گسل های آن می باشد که متشکل از سامانه های پیچیده ای از گسل های معکوس و امتداد لغز است و نقش عمده ای در دگرشکلی پوسته قاره ای و الگوی ساختاری منطقه دارند.با توجه به موقعیت استراتژیکی استان و همجواری آن با استان پرخطر تهران منجر گردید تا در این مقاله لرزه خیزی محدوده به خصوص در بخش های جنوبی بخش قم و شهرک های منطقه مورد ارزیابی قرار گیرد.در ایم مقاله به کمک تصاویر ماهواره ای و انجام بازدیدهای صحرایی و همچنین با جمع آوری اطلاعات لرزه خیزی منطقه گسل های متعددی،شناسایی و معرفی گردیده اند که مستعد لرزه خیزی بوده و فعال محسوب می گردندو زمین ساخت جنبای استان قم را تحت تاثیر قرار می دهند به گونه ای که در شکل گیری توپوگرافی و ریخت شناسی زمین در این منطقه نقش مهمی را ایفا کرده اند.همچنین خطواره های شمال باختری-جنوب خاوری در امتداد ناهنجاری های مغناطیسی خطواره های شمال خاوری-جنوب باختری را فطع کرده که تقریبا با کانون زمین لرزه های دستگاهی مطابقت دارند این در حالی است که در نقشه های منتشر شده زمین شناسی این گسل ها گزارش نشده اند.بنابراین با توجه به احداث شهرک های جدید در این منطقهخ و همچنین احداث پروژه های عمرانی پیشنهاد می گردد توان لرزه ای این گسلها بیشتر بررسی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2315 - ارزیابی پتانسیل محیط زیستی و جغرافیایی کشاورزی منطقه زیرآب در توسعه گردشگری
آزیتا زند سحر دهیوری معصومه ارفعی مهدی شکوهی فر

هدف این تحقیق ارزیابی پتانسیل محیط زیستی و جغرافیایی کشاورزی منطقه زیرآب در توسعه گردشگری می باشد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش توصیفی، همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل 1192 نفر سرپزستان خانوار های روستایی و12نفر از دهیاران روستاهای بخش زیراب می أکثر

هدف این تحقیق ارزیابی پتانسیل محیط زیستی و جغرافیایی کشاورزی منطقه زیرآب در توسعه گردشگری می باشد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش توصیفی، همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل 1192 نفر سرپزستان خانوار های روستایی و12نفر از دهیاران روستاهای بخش زیراب می باشد که 100 نفر از سرپرستان خانوار ودهیاران به کمک روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. پس از جمع‌آوری داده‌ها، با بهره گیری از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند که این امر در دو بخش آماری توصیفی و آمار تحلیلی انجام شده است.نتایج رگرسیون ساده نشان می‌دهد متغیر عوامل اقتصادی حدود 39 درصد از تغییرات متغیر وابسته توسعه بخش زیراب را تبیین نموده است که این مقدار در حد زیاد می باشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین آگروتوریسم وتوسعه روستاها رابطه مثبت ومعناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2316 - تعیین میزان آسیب پذیری لرزهای رواق شرقی مصلی تهران با استفاده از میکروترمور
دیاکو حریری محمد علی ریاحی احمد ادیب

برای تعیین میزان آسیب پذیری سازه ها در برابر لرزه های احتمالی نیاز به انجام آزمایشات غیر مخرب است که به دلیل آسانی و کم هزینـه بـودنروش آنالیز میکروترمورها، از این روش جهت بررسی میزان آسیب پذیری سازه رواق شرق مصلی تهران در برابر زمین لرزههـای احتمـالی آینـدهاستفاده شده أکثر

برای تعیین میزان آسیب پذیری سازه ها در برابر لرزه های احتمالی نیاز به انجام آزمایشات غیر مخرب است که به دلیل آسانی و کم هزینـه بـودنروش آنالیز میکروترمورها، از این روش جهت بررسی میزان آسیب پذیری سازه رواق شرق مصلی تهران در برابر زمین لرزههـای احتمـالی آینـدهاستفاده شده است. برای انجام این امر در نقاط مختلفی از سازه داده های میکروترمور برداشت گردیده و پس از تحلیل دادهها با استفاده از تکنیکناکامورا مشخصات دینامیکی سازه و محل هائی که می توانند موجب ناپایداری سازه در برابر زمین لرزه های احتمالی آینده شوند تعیـین گشـته ونقاطی که دارای فاکتور تشدید بالا و فرکانس طبیعی پایین می باشند بدلیل متحمل شدن واتنش برشی بالا این نقاط با درجه بالای آسـیب پـذیریلرزه ای معرفی شده اند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2317 - نقش دانش بومی در حفاظت از مراتع ییلاقی پلور استان مازندران
فاطمه آذر جلال محمودی قدرت‌اله حیدری

هدف کلی این تحقیق بررسی تأثیر دانش بومی در توسعه اکوتوریسم و ایجاد درآمد "منطقه پلور در استان مازندران"می‌باشد. تحقیق حاضر یک تحقیق پیمایشی بوده و اطلاعات بر مبنای طراحی پرسشنامه در قالب طیف لیکرت جمع‌آوری می‌شود. جامعه‌ی مورد بررسی از 210 نفر از ساکنین منطقه پلور تشکیل أکثر

هدف کلی این تحقیق بررسی تأثیر دانش بومی در توسعه اکوتوریسم و ایجاد درآمد "منطقه پلور در استان مازندران"می‌باشد. تحقیق حاضر یک تحقیق پیمایشی بوده و اطلاعات بر مبنای طراحی پرسشنامه در قالب طیف لیکرت جمع‌آوری می‌شود. جامعه‌ی مورد بررسی از 210 نفر از ساکنین منطقه پلور تشکیل شده و حجم نمونه به صورت تصادفی براساس فرمول کوکران تعداد نمونه آماری 111 نفر بدست آمده است. اما در عملیات میدانی تنها تعداد 70 پرسشنامه تکمیل گردید و بقیه افراد تمایلی به پاسخگویی نداشتند. پایایی تحقیق به وسیله ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و مقدار این ضریب 803/0 به دست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آنالیز واریانس و مقایسه میانگین‌های دانکن و همچنین ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده استفاده شد. آنالیز داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین دانش بومی و توسعه صنعت اکوتوریسم و رونق اقتصادی رابطه معنی‌داری وجود دارد. یعنی با مدیریت صحیح و مبتنی بر دانش بومی می‌توان علاوه بر جذب گردشگر، ایجاد اشتغال، درآمدزایی، حفظ فرهنگ و سنن بومی منطقه به حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی بالاخص مراتع منطقه مورد مطالعه پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2318 - ژئو تکنیک لرزه ای و تحلیل رفتار دینامیکی خاک در شهر بهاباد،جنوب شرق یزد
احمد ادیب اکرم کوثری

شهر بهاباد در جنوب استان یزد در فاصله 210 کیلومتری شرق شهر یزد قرار دارد.در این تحقیق برای تعیین ویژگیهای دینامیکی خاک و بررسی رفتار زمین در هنگام زلزله،ریزپهنه بندی شهر بهاباد متناسب با میزان لرزه خیزی ناحیه با استفاده از داده های ژئوتکنیکی گمانه های حفر شده در سطح شهر أکثر

شهر بهاباد در جنوب استان یزد در فاصله 210 کیلومتری شرق شهر یزد قرار دارد.در این تحقیق برای تعیین ویژگیهای دینامیکی خاک و بررسی رفتار زمین در هنگام زلزله،ریزپهنه بندی شهر بهاباد متناسب با میزان لرزه خیزی ناحیه با استفاده از داده های ژئوتکنیکی گمانه های حفر شده در سطح شهر انجام شد.برای تحلیل دقیق اثر ساختگاه از نرم افزار EERA استفاده و نقشه های ریز پهنه بندی به روش کریجینگ به وسیله نرم افزار GIS ترسیم گردید.مطالعات انجام شده نشان داد که مرکز شهر بهاباد نسبت به سایر مناطق از ضریب تشدید بالاتری برخوردار است.منطقه بر اساس نوع زمین به دو نوع،IIBخاک سخت با ضخامت بیش از 30 متر و IIIB خاک با سختی متوسط تقسیم گردید.بیشینه شتاب و ضریب تشدید روی سطح زمین در مرکز شهر نسبت به سایر مناطق افزایش دارد و به سمت حاشیه شهر از مقدار آن کاسته می شود.شتاب طیفی نیز در مرکز و با توجه به قرار گیری زمین نوع IIBبیشترین مقدار بوده و از مرکز به اطراف مقدار ان کاسته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2319 - نقش دیاپیریسم بر تکامل چینه‌ای حوضه رسوبی گنبد نمکی منگرک (جنوب غرب فیروزآباد)
آناهیتا کی نژاد قیس بدخشان ممتاز مسلم قوام آبادی زهرا رضایی شاهزاده علی اکبری

منطقه مورد مطالعه در جنوب غرب شهر فیروز آباد استان فارس واقع در جنوب غرب ایران جای دارد و از نظر تقسیمات زمین شناسی در زون زاگرس قرار گرفته است. این ناحیه از نظر تکتونیکی فعال بوده و گنبد های نمکی متعددی در آن قرار دارد. وجود لایه های ضخیم نمک دار در سازند هرمز و به تبع أکثر

منطقه مورد مطالعه در جنوب غرب شهر فیروز آباد استان فارس واقع در جنوب غرب ایران جای دارد و از نظر تقسیمات زمین شناسی در زون زاگرس قرار گرفته است. این ناحیه از نظر تکتونیکی فعال بوده و گنبد های نمکی متعددی در آن قرار دارد. وجود لایه های ضخیم نمک دار در سازند هرمز و به تبع آن ظهور گنبد نمک در ناحیه تاثیر زیادی در پارینه رسوب گذاری و شکل محیط رسوبی منطقه داشته است.بالا آمدن نمک از یک سو و فرونشست حوضه رسوبی از سوی دیگر، سبب تعادل در محیط رسوب و در نتیجه تغییر شدید در محیط رسوبی در نزدیکی گنبد نمکی می گردد.دامنه تغییرات تابع عمق محیط رسوب گذاری و حرکات تکتونیکی منطقه می باشد که طی زمان های پرمین تا عهد حاضر در منطقه وجود داشته است. طی دوره های پیشروی و پسروی هایی که در حوضه وسیع زاگرس صورت پذیرفته است. در محل بالا آمدن گنبد نمکی، این تغییرات به شکل بارزتری اثر کرده است.برای نیل به مقصود، گنبد نمگی منگرک را که در جنوب غرب شهرستان فیروزآباد واقع شده، مورد بررسی و پژوهش قرار گرفت. روش کار بر پایه بررسی های زمین شناسی و ساختاری صحرایی و اندازه گیری مقاطع واحدهای سنگ چینه ای منطقه مورد مطالعه در در فواصل مختلفی از گنبد نمکی منگرک استوار بود. نتایج این بررسی ها نشان می دهد که گنبد نمکی یاد شده در زمان کرتاسه پسین - پالئوسن در حال بالا آمدن بوده و تغییرات شدیدی به ویژه در ضخامت رسوبات نهشته شده در اطراف خود داشته است. نرخ بالا آمدن گنبد در زمان های مختلف یکسان نبوده و بالطبع به صورت مستقیم بر نهشتگی رسوبات پیرامون تاثیر گذار بوده است.به طور مسلم، گنبد پیش از دگرشکلی حوضه زاگرس وجود داشته و احتمالا حداقل در دریای پالئوژن پسین و نئوژن به صورت جزیره رخنمون داشته است (مانند جزایر گنبد نمکی امروزی خلیج فارس). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2320 - تعیین لیتولوژی با استفاده از وارون سازی لرزه ای و حدبرشی در سازند کنگان
امیررضا خوردار محمدعلی ریاحی احسان اله امانی

هدف اصلی از این مطالعه، تعیین ویژگی های سنگ شناسی یکی از مخازن هیـدروکربنی جنـوب ایـران مـی باشـد. در ایـن مطالعـهرخساره ها را از طریق حدودبرشـی در محـل هریـک از چـاه هـا محاسـبه شـده و از رخسـاره هـایی کـه بیشـترین شـباهت را بـهرخساره های سنگی لایه های مخزنی دارند جهت أکثر

هدف اصلی از این مطالعه، تعیین ویژگی های سنگ شناسی یکی از مخازن هیـدروکربنی جنـوب ایـران مـی باشـد. در ایـن مطالعـهرخساره ها را از طریق حدودبرشـی در محـل هریـک از چـاه هـا محاسـبه شـده و از رخسـاره هـایی کـه بیشـترین شـباهت را بـهرخساره های سنگی لایه های مخزنی دارند جهت مدلسازی استفاده شده است. بدین منظور در ابتدا مدل مقاوت صوتی ساخته شدو یک مدل رخساره ای در هریک از چاه ها با استفاده از وارون سازی لرزه ای بـه روش برپایـه مـدل ) (Model Basedبـه کمـکروش شبکه عصبی غیر نظارتی محاسبه گردیده است.مقایسه ی بین این مدل ها نشان داد کـه اسـتفاده از روش حدودبرشـی در تعیـین رخسـاره هـای الکتریکـی ) (Electro Faciesومدلسازی آن ها توسط روش های زمین آماری، منجربه نتایج به مراتب بهتری نسبت به استفاده از روش شبکه عصبی غیر نظـارتی درتعیین رخساره های الکتریکی می شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2321 - تعبیر و تفسیر و وارونه سازی دادههای لرزهنگاری شبه سه بعدی در میدان نفتی فردوسی
محمدرضا اصغری محمد مختاری مهران آرین محمدرضا ونکی

مطالعه بر روی میدان نفتی فردوسی در خلیج فارس انجام شده است مطالعات زمین شناسی نشان می دهد ایـن میـدان نفتـی در امتـداددامنه شمالی سپر عربستان قرار گرفته است که شکل ساختمانی توسط توده نمکی بوجود آمده است. مخـزن اصـلی نفتـی ایـن میـدان،سازند فهلیان میباشد. به منظور انجام أکثر

مطالعه بر روی میدان نفتی فردوسی در خلیج فارس انجام شده است مطالعات زمین شناسی نشان می دهد ایـن میـدان نفتـی در امتـداددامنه شمالی سپر عربستان قرار گرفته است که شکل ساختمانی توسط توده نمکی بوجود آمده است. مخـزن اصـلی نفتـی ایـن میـدان،سازند فهلیان میباشد. به منظور انجام تعبیر و تفسیر در این میدان ابتدا با استفاده از نمودارهای صوتی و چگالی، موجک مصنوعی تهیهو با موج حاصل از لرزهنگاری شبه سه بعدی در نرمافزار مقایسه گردید. سپس سر سازندها مشخص شده و نقشههای زمانی و عمقـیتهیه گردید. سپس بوسیله نمودار پاگیری صوتی شبه حجمی با روش وارون لرزهای تهیه گردید. لازم به ذکر است نشانگرهای لـرزهایکمک شایانی در جهت تخمین خواص مخزنی سازندهای مورد مطالعـه مـینمایـد. در نتیجـه عـلاوه بـر آن بـا اسـتفاده از نشـانگرها،ساختارهای چینهای )کانال( و شکستگی ها در این مطالعه تشخیص داده شد که در جهت توسعه این میـدان و کـاهش هزینـه حفـاریحائز اهمیت میباشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2322 - بررسی لرزه‌زمین‌ساخت و لرزه‌خیزی سمیرم
مجتبی رحیمی شهید نیما رحیمی اسماعیل غفوری سدهی

در این مطالعه، شعاع 50 کیلومتر شهرستان سمیرم برای بررسی لرزه زمین ساخت و برآورد توان لرزه خیزی منطقه انتخاب شده است. فهرست نامه یکنواختی از زمین لرزه ها شامل 156 زمین لرزه دستگاهی از سال 1973 تا 2018 میلادی، با بزرگای Mw ≥ 3 تهیه گردید. بر پایه نتایج بدست آمده مشخص ش أکثر

در این مطالعه، شعاع 50 کیلومتر شهرستان سمیرم برای بررسی لرزه زمین ساخت و برآورد توان لرزه خیزی منطقه انتخاب شده است. فهرست نامه یکنواختی از زمین لرزه ها شامل 156 زمین لرزه دستگاهی از سال 1973 تا 2018 میلادی، با بزرگای Mw ≥ 3 تهیه گردید. بر پایه نتایج بدست آمده مشخص شد که به دلیل قرارگیری گستره مطالعاتی در پهنه زاگرس، مکانیسم و ساختارهای لرزه زمین ساختی منطقه متأثر از این پهنه می باشد. همچنین اکثر زمین لرزه های رویداده در گستره شعاعی 50 کیلومتری شهرستان سمیرم تحت اثر گسل اصلی معکوس زاگرس است. توان لرزه خیزی منطقه از سمت شمال و شمال شرقی به سمت جنوب و جنوب غربی منطقه افزایش می یابد. در نهایت به روش کیجکو 2003 متغیرهای لرزه خیزی، نرخ رویداد سالیانه و دوره بازگشت محتمل لرزه ای برای گسل های منطقه محاسبه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2323 - پترولوژی، و ژئوشیمی دایکهای دیابازی منفرد در افیولیت شمال نائین
محمد فودازی محمد هاشم امامی سلیمان علایی مهابادی

افیولیت نائین قسمتی از مجموعه افیولیتی حاشیه غربی خرده قاره ایران مرکزی است و با مساحتی بالغ بر 500کیلومترمربع در کنار گسل نایین- بافت رخنمون دارد .سن جایگیری این مجموعه افیولیتی را بر اساس میکروفسیلهای یافت شده در آهکهای پلاژیک به کرتاسه فوقانی و پالئوسن پیشین نسبت د أکثر

افیولیت نائین قسمتی از مجموعه افیولیتی حاشیه غربی خرده قاره ایران مرکزی است و با مساحتی بالغ بر 500کیلومترمربع در کنار گسل نایین- بافت رخنمون دارد .سن جایگیری این مجموعه افیولیتی را بر اساس میکروفسیلهای یافت شده در آهکهای پلاژیک به کرتاسه فوقانی و پالئوسن پیشین نسبت دادهاند] [1دایکهای دیابازی رخنمون یافته در این افیولیت به علت فرآیندهای دگرگونی هیدروترمالی، متاسوماتیسم، و تکتونیک به چهار گروه میکروگابرو – گابرو، گابروهای با دگرگونی هیدروترمال ،دایکهای رودنگیتی ، و آمفیبولیت تفکیک شدهاند] .[2در نمودارهای ژئوشیمیایی این سنگها دارای سرشت تولهایتی هستند و الگوی به هنجار شده آنها نسبت به کندریت تا حدودی از عناصر نادر خاکی سبک و سنگین غنیشدگی نشان میدهد. غنیشدگی آنها از عناصر یاد شده که منطبق بر روند سری تولهایت اقیانوسی است را میتوان به منشا تفریقیافته آنها نسبت داد. ژئوشیمی عناصر کمیاب و عناصر نادر خاکی و همچنین مقدار )La/Sm( N >1,5و )La/Y( N > 1,5که در دایکهای دیابازی دیده میشود مبین محیطهای گسترش میان اقیانوسی N-MORBتا T-MORBدر طی کرتاسه بالایی خواهد بود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2324 - رابطه‎ی کمال‎گرایی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با سندرم ایمپاستر در دختران دانشجو
مهرنوش کلائی راد نادیا مدنی پور مهدیه صالحی

هدف: یکی از ویژگی&lrm;های شخصیتی که روی عملکرد دانشجویان تأثیر می&lrm;گذارد، نشانگان وانمود گرایی (سندرم ایمپاستر) است بر این اساس، هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه&lrm;ی کمال&lrm;گرایی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با سندرم ایمپاستر در دختران دانشجو بود. روش: روش تحقیق توصی أکثر

هدف: یکی از ویژگی&lrm;های شخصیتی که روی عملکرد دانشجویان تأثیر می&lrm;گذارد، نشانگان وانمود گرایی (سندرم ایمپاستر) است بر این اساس، هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه&lrm;ی کمال&lrm;گرایی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با سندرم ایمپاستر در دختران دانشجو بود. روش: روش تحقیق توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان مؤنث مشغول به تحصیل در دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز در سال 97-1396 بود. با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه&lrm;ای و بر اساس جدول تعیین حجم نمونه کرجسی-مورگان (1970) تعداد 350 نفر از دانشجویان انتخاب شدند و پرسشنامه نشانگان وانمود گرایی (کلانس-ایمز، 1978)، پرسشنامه کمال گرایی چندبعدی (فراست، 1990) و پرسشنامه طرح&lrm;واره&lrm;های ناسازگارانه یانگ-فرم کوتاه (یانگ، 2005) را تکمیل نمودند. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با روش ورود هم‌زمان و نرم‌افزار آماری SPSS 26 انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین کمال گرایی و ابعاد آن (نگرانی درباره اشتباه، شک درباره اعمال، انتظارات والدینی، انتقادگری والدینی، استانداردهای شخصی و سازمان‌دهی) با نشانگان وانمود گرایی همبستگی معنا‌داری وجود دارد. همچنین، نتایج نشان داد که باوجوداینکه بین نمره کل طرح&lrm;واره ناسازگار اولیه و تمامی ابعاد آن با نشانگان وانمود گرایی همبستگی معنا‌داری وجود دارد اما تنها ابعاد گرفتار/خویشتن تحول نیافته، خویشتن&lrm;داری/خود انضباطی ناکافی، محرومیت هیجانی، رهاشدگی/بی&lrm;ثباتی، بی‌اعتمادی/بدرفتاری، انزوای اجتماعی/بیگانگی، شکست، وابستگی/بی&lrm;کفایتی، آسیب&lrm;پذیری در برابر ضرر و بیماری، اطاعت و بازداری هیجانی توان تبیین تغییرات مرتبط با نشانگان وانمود گرایی را داشته&lrm;اند. نتیجه‌گیری: دانشجویان دارای نشانگان وانمود گرایی باوجود شواهد بیرونی موفقیت&lrm;ها، در درونی سازی موفقیت&lrm;ها خود ناتوان هستند و کمال&lrm;گرایی ناسالم و طرح&lrm;واره&lrm;های ناسازگاری اولیه از ویژگی&lrm;های این افراد می&lrm;باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2325 - تأثیر کمال گرایی بر مسئولیت پذیری با میانجی گری اضطراب امتحان در دانشجویان
مریم حیدری اکبر محمدی سارا حقیقت

هدف: پژوهش حاضر با هدف تاثیر کمالگرایی بر مسئولیت پذیری با میانجی گری اضطراب امتحان در دانشجویان انجام گرفت. روش: روش پژوهش ازنظر هدف، کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانشجویان واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران در سال تحصیلی 1397-1396 بود. برای انتخ أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف تاثیر کمالگرایی بر مسئولیت پذیری با میانجی گری اضطراب امتحان در دانشجویان انجام گرفت. روش: روش پژوهش ازنظر هدف، کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانشجویان واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران در سال تحصیلی 1397-1396 بود. برای انتخاب نمونه‌ از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای استفاده شد و بر این اساس 761 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: اضطراب امتحان ساراسون (1984)، کمال‌گرایی فلت و هویت (1991) و مسئولیت‌پذیری کالیفرنیا (1951) که همگی از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده از اجرای پرسشنامه‌ها از طریق نرم‌افزار Spss-V24 و AMOS-V8.8 در سطح معناداری 0.01انجام شد. همچنین به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد کمال‌گرایی اثر غیرمستقیم به‌واسطه اضطراب امتحان بر مسئولیت‌پذیری داشت. کمال‌گرایی بر مسئولیت‌پذیری اثر مستقیم معنادار داشت، بعلاوه کمال‌گرایی بر اضطراب امتحان اثر مستقیم معنادار داشت و همچنین اضطراب امتحان بر مسئولیت ‌پذیری اثر مستقیم معنادار داشت. درمجموع شاخص‌های مدل قابل‌ قبول و مدل اصلاحی از برازش مناسب برخوردار بود (P<0.01) نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن بود که کمال‌گرایی و مسئولیت‌پذیری نقش مهمی در اضطراب امتحان دارند بنابراین در نظر گرفتن این عوامل در اقدامات درمانی و آموزشی جهت کاهش اضطراب امتحان می‌تواند بسیار مؤثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2326 - مقایسه اثربخشی آموزش برنامه های خوشبینی، تنظیم هیجان و ذهن آگاهی در کاهش دلزدگی تحصیلی در دانش آموزان مبتلا به اضطراب امتحان
امیررضا رسام عذرا غفاری عباس ابوالقاسمی منصور بیرامی

اضطراب امتحان یکی از مشکلات شایع در بین دانش آموزان می باشد که علاوه بر ایجاد مشکلات تحصیلی موجب ایجاد مشکلات رفتاری در بین آنها نیز می باشد . اضطراب امتحان با عوامل متعددی در ارتباط می باشد و روشهای در مانی متنوعی در این خصوص وجود دارد مطابق بررسی های انجام شده یکی از أکثر

اضطراب امتحان یکی از مشکلات شایع در بین دانش آموزان می باشد که علاوه بر ایجاد مشکلات تحصیلی موجب ایجاد مشکلات رفتاری در بین آنها نیز می باشد . اضطراب امتحان با عوامل متعددی در ارتباط می باشد و روشهای در مانی متنوعی در این خصوص وجود دارد مطابق بررسی های انجام شده یکی از عوامل مرتبط با اضطراب امتحان، دلزدگی تحصیلی دانش آموزان می باشد. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش برنامه های مختلف(خوشبینی، تنظیم هیجان و ذهن آگاهی) در کاهش دلزدگی تحصیلی دانش آموزان مبتلا به اضطراب امتحان می باشد. در همین ارتباط از میان دانش آموزان مبتلا به اضطراب امتحان به صورت تصادفی چهار گروه انتخاب گردید و سه گروه تحت آموزش برنامه های(خوشبینی، تنظیم هیجان و ذهن آگاهی)به مدت هشت جلسه و یک گروه نیز به عنوان گروه گواه در نظر قرار گرفت نتایج پیش آزمون و پس آزمون گروه ها در مورد دلزدگی تحصیلی دانش آموزان مورد مقایسه قرار گرفت و از طریق تحلیل کوواریانس چند متغیره با استفاده از نرم افزار(ssps)مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . در پژوهش حاضرنتایج نشانگر اثربخشی هرسه روش آموزش در کاهش دلزدگی تحصیلی است ولی ازبین این روشها روش آموزش ذهن آگاهی بابیشترین تفاوت در میانگین بیشترین تاثیر و بعد از آن روش خوشبینی و در آخر تنظیم هیجان می باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2327 - تبیین الگوی اثربخشی روش‌های تثبیت شده در اتیسم (تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن، دوسا) مبتنی بر انعطاف پذیری رفتاری در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم
نگاه سلطانی طالقانی عبدالحسن فرهنگی سید علی حسینی المدنی

هدف: پژوهش حاضر با هدف، تبیین الگوی اثربخشی روش‌های تثبیت شده در اتیسم (تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن، دوسا) مبتنی بر انعطاف پذیری رفتاری در کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم شهر تهران در سال 1397 انجام گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون ب أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف، تبیین الگوی اثربخشی روش‌های تثبیت شده در اتیسم (تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن، دوسا) مبتنی بر انعطاف پذیری رفتاری در کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم شهر تهران در سال 1397 انجام گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم شهر تهران در مراکز آموزشی و توانبخشی دولتی و خصوصی بود که با روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 48 نفر انتخاب و به طور تصادفی ساده به 4 گروه مداخله به روش تحلیل رفتار کاربردی، اسنوزلن، دوسا و گروه کنترل، تقسیم شدند. جمع آوری داده ها بر اساس مقیاس تشخیص اتیسم گیلیام (گارز) (1995)، چک لیست بازبینی اصلاح شده و آزمون هوش وکسلر انجام پذیرفت و از روش آماری توصیفی و استنباطی و آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری برای حذف اثر پیش‌آزمون با استفاده از نرم افزار spss استفاده شد. یافته‌ها: یافته ها نشان داد هر سه روش تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن و دوسا نسبت به گروه کنترل تأثیر معناداری بر افزایش انعطاف پذیری رفتاری داشته اند. همچنین روش تحلیل رفتار کاربردی ABA نسبت به دو گروه ازمایشی دیگر تأثیر بیشتری بر بهبود انعطاف پذیری رفتاری در سه مرحله اندازه گیری داشته است. نتیجه‌گیری: در نتیجه استفاده از مداخلات (تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن، دوسا) و برنامه‌های آموزشی به عنوان روشی در بهبود و توانبخشی کودکان مبتلابه اختلال اتیسم پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2328 - نقش خوش بینی در رابطه بین حمایت اجتماعی و پیروی از درمان بیماران هپاتیت شهر زنجان
مینا کامران حقیقی مسعود حجازی افسانه صبحی

هدف: بیماری هپاتیت، مشکل عمده بهداشتی در دنیا بوده و یکی از ده علت اصلی منجر به مرگ در انسان ها می باشد. این بیماری از علل مهم سرطان و اختلال کبدی بوده و ناتوانی هایی را در افراد ایجاد می کند. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش خوش بینی در رابطه بین حمایت اجتماعی و پیروی از درمان أکثر

هدف: بیماری هپاتیت، مشکل عمده بهداشتی در دنیا بوده و یکی از ده علت اصلی منجر به مرگ در انسان ها می باشد. این بیماری از علل مهم سرطان و اختلال کبدی بوده و ناتوانی هایی را در افراد ایجاد می کند. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش خوش بینی در رابطه بین حمایت اجتماعی و پیروی از درمان بیماران هپاتیت شهر زنجان بود. روش: روش این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به هپاتیت مراجعه کننده به مرکز جامع سلامت شماره 5 شهر زنجان در نیمه اول سال 1398 به تعداد 999 نفر بودند که 210 نفر به روش نمونه گیری در دسترس در این مطالعه گزینش شدند. برای جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه های پرسشنامه خوش بینی شییر و کارور(1985)، حمایت اجتماعی شربورن و استوارت (1991) و پیروی از درمان موریسکی و همکاران (2008) استفاده شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری پیرسون و رگرسیون چندگانه در نرم افزار Spss نسخه 25 استفاده شد. سطح معنی داری برای همه آزمون ها 05/ لحاظ گردید. یافته ها: نتایج نشان داد بین حمایت اجتماعی با پیروی از درمان (001/0 P<،360/0R=)، بین حمایت اجتماعی با خوش بینی (001/0 P<،390/0R=) و نیز بین خوش بینی با پیروی از درمان همبستگی مستقیم و معناداری وجود داشت (001/0 P<، 417/0R=). همچنین نتایج نشان داد اثر کل حمایت اجتماعی بر خوش بینی معنادار بود (001/0 P<،422/0Β=). نقش میانجی جزئی خوش بینی در رابطه حمایت اجتماعی و پیروی از درمان معنادار بود(05/0> P). نتیجه گیری: به‌طورکلی نتیجه این پژوهش نشان داد که حمایت اجتماعی با میانجی گری جزئی خوش بینی رابطه معناداری با پیروی از درمان بیماران هپاتیت داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2329 - مقایسه اثربخشی برنامه درمانی اتیسم یکپارچه با خانواده و آموزش مهارت‌های ویژه چندگانه بر خودپنداره در مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم
سارا طارمی عبدالحسن فرهنگی محمد باقر حبی زهرا عباسپور آذر

هدف: با توجه به نقش و اهمیت مادران در مراقبت از کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی برنامه درمانی اتیسم یکپارچه با خانواده و آموزش مهارت‌های ویژه چندگانه بر خودپنداره در مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش: این مطالعه نی أکثر

هدف: با توجه به نقش و اهمیت مادران در مراقبت از کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی برنامه درمانی اتیسم یکپارچه با خانواده و آموزش مهارت‌های ویژه چندگانه بر خودپنداره در مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام شد. روش: این مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری یک ماهه همراه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم شهر تهران در سال 1398 بودند که 45 نفر از آنها با روش در دسترس انتخاب و با روش تصادفی در سه گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش اول برنامه درمانی اتیسم یکپارچه با خانواده و گروه آزمایش دوم آموزش مهارت‌های ویژه چندگانه را برای 9 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کردند و گروه کنترل آموزشی ندید. ابزار پژوهش مقیاس خودپنداره (بک و همکاران، 1990) بود و داده‌ها با روش‌های آزمون تعقیبی بونفرونی و تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در نرم‌افزار SPSS-22 تحلیل شدند. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که هر دو شیوه برنامه درمانی اتیسم یکپارچه با خانواده و آموزش مهارت‌های ویژه چندگانه در مقایسه با گروه کنترل باعث افزایش خودپنداره مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم شدند و نتایج در مرحله پیگیری نیز حفظ شد (05/0˂P). علاوه بر آن، برنامه درمانی اتیسم یکپارچه با خانواده در مقایسه با آموزش مهارت‌های ویژه چندگانه باعث افزایش خودپنداره آنان شد (05/0˂P). نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی هر دو شیوه و اثربخشی بیشتر برنامه درمانی اتیسم یکپارچه با خانواده، مشاوران و درمانگران می‌توانند از این روش در کنار سایر روش‌های درمانی موثر برای بهبود خودپنداره مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم استفاده کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2330 - اثربخشی درمان هیجان مدار بر باورهای غیرمنطقی و کمال‌گرایی در دانش آموزان دختر
مهدی خلیلی منصوره محمدی فاطمه ساروخانی زهرا گنجی فر غزاله ترناس

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان هیجان مدار بر باورهای غیرمنطقی و کمال‌گرایی در دانش آموزان دختر انجام شد. روش: جامعه آماری مورد مطالعه شامل تمامی دختران دبیرستانی منطقه 2 تهران بود، که از این میان 30 نفر از دانش آموزان دختر که بین رده سنی 12 تا 18 سال بوده و أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان هیجان مدار بر باورهای غیرمنطقی و کمال‌گرایی در دانش آموزان دختر انجام شد. روش: جامعه آماری مورد مطالعه شامل تمامی دختران دبیرستانی منطقه 2 تهران بود، که از این میان 30 نفر از دانش آموزان دختر که بین رده سنی 12 تا 18 سال بوده و علاقمند شرکت در پژوهش بودند به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در ۲ گروه 15 نفره (آزمایش و کنترل) جایگزین شدند که گروه آزمایش، 12 جلسه آموزش درمان هیجان مدار را دریافت کرد و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای را دریافت نکرد. شرکت‌کنندگان با پرسشنامۀ باورهای غیرمنطقی جونز (1996) و پرسشنامه کمال‌گرایی بشارت (1382) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده تحلیل واریانس با اندازگیری مکرر بوسیله نرم‌افزار SPSS23 مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مقایسه میانگین ها نشان داد مداخله در تغییر نمرات باورهای غیرمنطقی و کمال‌گرایی موثر عمل کرده است. تفاوت‌ها از پس آزمون به پیگیری معنادار نیستند (05/0<P). به این معنا که اثرات درمانی در طول زمان ثبات داشته اند. نتیجه گیری: بنابراین می‌توان نتیجه گرفت اثربخشی درمان هیجان مدار بر باورهای غیرمنطقی و کمال‌گرایی در دانش آموزان دختر اثر داشته است و این اثربخشی در طول زمان ثبات دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2331 - پیش بینی کمال گرایی بر اساس سبک های مقابله با استرس در دانشجویان : نقش ویژگی های شخصیتی
نجمه ارده خانی رضا کچوییان جوادی

هدف: هدف از پژوهش حاضر پیش بینی کمال گرایی بر اساس سبک های مقابله با استرس و ویژگی های شخصیتی دانشجویان بود. روش: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی بود که با روش همبستگی انجام گرفت . این پژوهش از لحاظ هدف در زمره پژوهش های کاربردی بود.. جامعه پژوهش حاضر شامل دانشجویان رش أکثر

هدف: هدف از پژوهش حاضر پیش بینی کمال گرایی بر اساس سبک های مقابله با استرس و ویژگی های شخصیتی دانشجویان بود. روش: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی بود که با روش همبستگی انجام گرفت . این پژوهش از لحاظ هدف در زمره پژوهش های کاربردی بود.. جامعه پژوهش حاضر شامل دانشجویان رشته روان شناسی شخصیت دانشگاه علوم و تحقیقات تهران در سال تحصیلی 96-95 به تعداد 800 نفر بودند . از جامعه ای حاضر 200 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. ابزار های مورد استفاده شامل پرسشنامه فرم کوتاه پرسشنامه شخصیتی پنج عاملی نئو ، سبک های مقابله با فشار(CSII) پارکر و اندلر(1990)، پرسشنامه کمال گراییشورت و همکاران (1995) و پرسشنامه تعییناستفاده شده است. یافته ها: نتایج الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و ضرایب مسیر نشان داد که اثرات مستقیم، معناداری متغیر های نهفته را نشان داد به این معنی که پنج عامل بزرگ شخصیت و کمال گرایی در دانشجویان اثر مستقیم با سبک های مقابله با استرس دارد. این یافته ها نشان دادند که دانشجویان دارای سبک مسئله مدار و کمال گرا و دارای شخصیت مسئولیت پذیر گشوده و برونگرا در مقابله با استرس ، پدیده ها و رویدادهای زندگی را به صورت مثبت و هدفمند ادراک می کنند و در پی تغییراتی سازنده و هدفمند در جنبه های مختلف زندگی خود هستند و در جستجو منابع خوشایند و موثر هستند، نسبت به دیگران برخورد مثبت و صمیمانه ای دارند، در محیط های تحصیلی و خانوادگی به عنوان افرادی دوست داشتنی شناخته می شوند(P<0.005) نتیجه گیری: بر اساس نتایج افراد دیگر از بودن در کنار افراد هیجان پذیر احساس لذت می کنند و معمولاً حضور آنها خسته کننده و کسل کننده نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2332 - اثربخشی بازی درمانی بر برقراری ارتباط کودکان دارای اختلال طیف اتیسم
مرجان عالیخانی پریناز بنی سی حمیدرضا وطن خواه

هدف: هدفاین پژوهش بررسی اثربخشی بازی درمانی بر برقراری ارتباط کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کودکان 6 تا11 ساله دارای اختلال طیف اتیسم در مدرسه غیرانتفا أکثر

هدف: هدفاین پژوهش بررسی اثربخشی بازی درمانی بر برقراری ارتباط کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کودکان 6 تا11 ساله دارای اختلال طیف اتیسم در مدرسه غیرانتفاعی آئین مهرورزی بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 24 کودک بود که به طور در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. گروه آزمایش طی 10جلسه به مدت 2 ماه و هر جلسه حدود45 دقیقه تحت روش مداخله ای بازی درمانی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون تشخیصی گیلیام یا گارز (1995) جمع آوری شد. اعتبار پرسشنامه در گروه نمونه از طریق آلفای کرونباخ 792/0 به دست آمد. یافته ها: نتایج به دست آمده با استفاده از مدل آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد با توجه به کاهش میانگین نمرات گروه آزمایش در پس آزمون، نسبت به گروه کنترل، بازی درمانی به طور معناداری بر برقراری ارتباط کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم موثر بوده است. نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که بازی درمانی به عنوان یک روش موثر می تواند موجب بهبود برقراری ارتباط کودکان دارای اختلال اتیسم شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2333 - Analysis of effective mechanisms on the development of entrepreneurship among rural women in Kurdistan province
solieman rasouliazar Arman Kaykhosravi Loghman Rashiedpour

The present research was conducted in order to analyze and identify effective mechanisms on the development of entrepreneurship among rural women in Kurdistan province. The nature of this applied research was done by survey method. The research tool was a questionnaire أکثر

The present research was conducted in order to analyze and identify effective mechanisms on the development of entrepreneurship among rural women in Kurdistan province. The nature of this applied research was done by survey method. The research tool was a questionnaire made by the researcher, whose reliability was obtained by using the pilot test and calculating Cronbach's alpha. The statistical population of the research was 27,560 rural women of Kurdistan province, and using the Cochran formula, the sample size was determined to be 204. The sample people were selected by stratified random method. The results show that there is a positive and significant relationship between the individual-psychological, economic, socio-cultural, educational, infrastructural and marketing structure with the advantages of entrepreneurship development among the rural women of Kurdistan province. Multiple regression analysis was used to predict changes in the dependent variable, i.e., the advantages of entrepreneurship development among rural women in Kurdistan province, by independent variables, i.e., managerial, social, cultural, educational, economic, infrastructural, individual, psychological, and marketing structures. The multiple correlation coefficients in this research is equal to 0.781. According to the calculated coefficient of determination, the aforementioned constructs were able to determine 61% of changes in the dependent variable, i.e., the advantages of entrepreneurship development among rural women in Kurdistan province. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2334 - The Role of ICT in Sustainable Tourism Development and Natural Resources Capabilities: a Case Study of Ardabil Province
Alireza Hatefi Ardakani Alireza Estehlaji

Due to the appropriate geographical and historical conditions and has many tourist attractions in various historical, cultural, and natural fields, Ardabil province has not been able to transform its tourism industry in accordance with these capabilities and capacities أکثر

Due to the appropriate geographical and historical conditions and has many tourist attractions in various historical, cultural, and natural fields, Ardabil province has not been able to transform its tourism industry in accordance with these capabilities and capacities of information and communication technology and provides a complete information base that can provide the information needed by each of the domestic and foreign tourists, such as physical infrastructure, climatic conditions of the region, suitable times for travel, etc. Therefore, using these perspectives in the development of the tourism industry in Ardabil province is of special importance and necessity. Accordingly, this study aims to evaluate the challenges, capabilities, and strategies for sustainable tourism development with an emphasis on the use of information and communication technology in Ardabil province. The type of applied research and its method is analytical and descriptive and the method of collecting information is library and documentary. The results of the SWOT model show that the historical, cultural, and natural background of Ardabil province with a final coefficient of 0.605 is the most important internal strength. The most important threat in the use of information and communication technology in the development of the tourism industry is related to the insufficient commitment of senior managers in the establishment of information and communication technology in the province. According to the respondents to the questionnaire, this threat point has the highest score among the threat points. This threat point with a final coefficient of 0.255 is ranked first in the threat points in the development of the tourism industry in Ardabil province based on information technology. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2335 - Identifying and Explaining the Factors Affecting Perfectionism in Managers
Tayebeh Malazm Hossein Peymanizad Mohammad Reza Esmaeilzadeh Ghandehari Hassan Fahim Davin

The present study aimed to identify and explain the factors affecting perfectionism in Iran's managers, coaches, andprofessional athletes. The present study was applied in terms of nature and descriptive-exploratory in termsof analysis method and survey in terms of rese أکثر

The present study aimed to identify and explain the factors affecting perfectionism in Iran's managers, coaches, andprofessional athletes. The present study was applied in terms of nature and descriptive-exploratory in termsof analysis method and survey in terms of research method. The study's statistical population included alluniversity experts in the field of organizational behavior in the qualitative section and all athletes, coaches, andmanagers of professional sports in Iran in the quantitative section. A purposeful and convenient sampling method wasused in the qualitative section. Accordingly, 15 experienced professors of the university were interviewed. Thestatistical sample in the quantitative section was determined to be 353 people using the Morgan table, which 374questionnaires without defects were returned, and these 374 questionnaires were used as a final sample in dataanalysis. In the qualitative section, data were collected using interviews with elites, and in thequantitative section, they were collected using a researcher-made questionnaire. The results of the Friedman test showedthat according to the mean ranks, the variable of individual factors has the highest rank, and the environmentalvariable, interpersonal and organizational, has the lowest rank among the variables. The results also revealed that themodel of factors affecting perfectionism in Iran's managers, coaches, and professionals had a desirable fit.The results also showed that there is no significant difference between the perfectionism levels of managers, coachesand professional athletes in Iran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2336 - Investigation of Active Geodynamics Caused by Performance of Salt Dome Using Radar Interferometry (Case Study: The Salt Dome of Qeshm Island)
Leilaa hajiesmaeli kourosh Rashidi

Qeshm salt dome is a part of Qeshm unique Geopark, the only Geopark in the Middle East. The present study is a descriptive-analytical. Qeshm Salt Dome study area and required information for this research are radar satellite images, optical satellite images as well as r أکثر

Qeshm salt dome is a part of Qeshm unique Geopark, the only Geopark in the Middle East. The present study is a descriptive-analytical. Qeshm Salt Dome study area and required information for this research are radar satellite images, optical satellite images as well as rock, geological information of the area using radar interferometry and paired radar images taken from the site. The European Space Agency is first developing some ground-level models for the region by doing some processing. After constructing the elevation model, the Envi software performs several measurements on the ASAR satellite Envisat satellite radar data and performs interpolation to calculate the elevation of Qeshm Island and presents the results digitally. An adaptive filter was used to provide better results. Rate of salt dome changes in the period 2003-2005, 0 to 0.16 m, in the period 2005-2008, -0.03 to 0.085 m and in the period 2008 to 2010, -0.007 to 0.082 m was calculated. Rate of changes in Qeshm Island in the period 2005-2003, 0 to 0.23 m, in the period 2008-2005, -0.2 to 0.15 m and in the period 2010-2008, were -0.03 to 0.23 centimeter تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2337 - Seismic Hazards and risk assessment of Badakhshan region (northeast Afghanistan)
Khadijeh Mohammadi Ebrahim Moghimi Mehdi Zare Mojtaba Yamani Masoud Mojarab

10.30495/jrors.2023.1971646.1167

The Badakhshan region in the northeast of Afghanistan has a complex geology that was created as a result of the collision of the Indian and Eurasian blocks. Using EMME seismographic catalogue data, with updates (years 2011-2021), from the website of Harvard University, أکثر

The Badakhshan region in the northeast of Afghanistan has a complex geology that was created as a result of the collision of the Indian and Eurasian blocks. Using EMME seismographic catalogue data, with updates (years 2011-2021), from the website of Harvard University, International Seismic Research Centre (ISC) and USGS, a catalogue of earthquake epicentres. A device has been prepared. Then, according to the last earthquake of magnitude 7.2 in 2015, coefficients a and b have been calculated at the surface and depth. This value for b value is 1.0 in the northern half and a value is 7.9 in the southern half. The numerical increase of a and b in the central and southern half after the 2015 event has been quite evident. Earthquake prediction in the southern half of Badakhshan will increase in the future. According to the trend of earthquakes, the results indicate that contrary to the direction of the main fault in North Badakhshan (North-South), the highest frequency of earthquakes is 4≤ at a depth of 70-150 km, earthquakes are 5≤, and the depth of 150-300km from the earth and finally 6≤ at the depth of 300-700km in the east-west direction. This area is exactly where the Pamir Corridor plate subducts due to the pressure of the Indian plate in the west and southwest of Badakhshan. The tectonic situation of the region subducts to the south and southwest and causes compression and bending in the south of Badakhshan. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2338 - Develop a model of urban tourism attraction using urban regeneration components (Case Study : Yazd city)
Reza khosroabadi Seyede Razieh Keshavarz Rasa Raeisi

10.30495/jrors.2023.1962569.1160

we have made a comparative-statistical explanation of the perception of a number of visitors and tourists based on the results of a questionnaire and a completed survey of tourist attractions. This study finally presents four main findings: First: The factor analysis mo أکثر

we have made a comparative-statistical explanation of the perception of a number of visitors and tourists based on the results of a questionnaire and a completed survey of tourist attractions. This study finally presents four main findings: First: The factor analysis model of this study showed that the perception of tourists is based on the components of urban regeneration in four different levels of tourist attractions. These four levels are the historical and ancient core of the city, complementary historical attractions, the city's tourism belt and the general urban context. Second: Elements associated with the city's tourism belt, such as territories and public spaces of the urban environment, are considered as the most important tourist attractions and tourists. Third, a comparison of the average value of the indicators shows that tourists who have used the Internet and social media in their searches, in the first place, they react more to the historical core of the city, in the second place, to the levels of public urban areas and territories, and in the third place, to the complementary tourist attractions. Fourth: In this study, it was found that among the components of urban regeneration, the component of development and promotion of public spaces and territories, have the greatest impact on the development of urban tourism. Since public areas and urban spaces play an essential role in tourist attractions, it is recommended that this issue be included in urban development strategies when planning cities with a tourism base. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2339 - Assessing the improvement and renovation projects with a tourism approach (Case Study: Yazd)
Fatima Aminipour Maleeha Zakarian

10.30495/jrors.2024.1997840.1197

Urban population growth and widespread environmental changes and concrete landscapes have driven many elements of the metropolis closer to exhaustion. This changed the appearance and body of the city, causing the erosion of urban space and urban activities. The purpose أکثر

Urban population growth and widespread environmental changes and concrete landscapes have driven many elements of the metropolis closer to exhaustion. This changed the appearance and body of the city, causing the erosion of urban space and urban activities. The purpose of the study is to evaluate the improvement and renovation projects in Yazd city with tourism approach. This study uses observations and literature research of Yazd city, collection of information and statistics, review and evaluation of improvement and modernization plans, and interviews and questions from relevant experts and residents living in Yazd. The area investigated in this study is the city of Yazd, where there are over 4,000 hectares of used textiles in Yazd province, of which about 2,600 hectares are located in the historical city of Yazd, and the rest in the historical Neighboring city of Yazd. The main problem of the quality of life in these areas is the lack of social dignity in other urban areas, although the extent of benefiting these areas from urban services is comparable to other city centers. Also, in urban services, the worn-out fabric is the wear and tear of facilities, especially the accesses, because in the network of connecting roads, the worn-out fabric of the roads must communicate with other urban areas and is important for tourism in this city. These axes are well-suited in a dynamic environment, catering to the needs of tourists visiting the city. Yazd city's strong points, such as the abundance of historical and tourism elements, its central and accessible location, the promotion of culture through its historic neighborhoods, and its potential for development, contribute to its appeal for tourists. Consequently, these factors generate a wide range of uses that cater to the preferences and requirements of incoming tourists to the city. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2340 - بررسی مکانیسم دفاعی روانی گریز در رما ن های غزاله علیزاده با تکیه بر رمان خانه ادریسی ها" و "شب‌های تهران" بر اساس نظریه زیگموند فروید
زهرا دوستی آرش مشفقی محمدعلی مجلل

مکانیسم‌های دفاعی، واکنش‌های روان آدمی در برابر تنش‌هایی است که روح و روان او را تحت تأثیر قرار می‌دهند و او را تا مرز از هم پاشیدگی پیش می‌برند. از نگاه فروید، مکانیسم‌های دفاعی، به طور ناخودآگاه، منجر به بروز تمایلات و رفتارهایی می‌شوند که فرد را در برابر تنیدگی‌ها مح أکثر

مکانیسم‌های دفاعی، واکنش‌های روان آدمی در برابر تنش‌هایی است که روح و روان او را تحت تأثیر قرار می‌دهند و او را تا مرز از هم پاشیدگی پیش می‌برند. از نگاه فروید، مکانیسم‌های دفاعی، به طور ناخودآگاه، منجر به بروز تمایلات و رفتارهایی می‌شوند که فرد را در برابر تنیدگی‌ها محافظت می‌کنند. مکانیسم "گریز" از زمرة سازوکارهایی‌ست که به هنگام فشار روحی فراوان، در رفتار فرد بروز می‌کند و او را از صحنه‌های آزاردهنده دور می‌کند. افراد برای فراموشی اضطراب، خشم و ناکامی، به شیوة ناخودآگاه از مشکل پیش آمده می‌‌گریزند و در این گریز، تا حدودی آرامش و تعادل از دست دادة خود را باز می‌یابند. هر چند در این گریز، می‌توان انتظار پیامدهای منفی را نیز داشت اما روان آدمی، گاه ناگزیر، از این انتخاب است. تأمل در آثار داستانی غزاله علیزاده نشان می‌دهد که او نسبت به رفتارها و واکنش‌های افراد در مواجهه با مشکلات، توجه خاصی دارد و مکانیسم‌های دفاعی را در بروز برخی از رفتارهای قهرمانان آثارش دخیل می‌داند. این نوشتار با بررسی رفتارهایی از جنس "گریز" با تکیه بر دانش روان‌شناسی، به تحلیل این رفتارها پرداخته و به ریشه‌یابی "گریز"هایی اقدام کرده که به گونه‌ایی، واکنش به اضطرابی بوده‌اند که بر روان شخصیت‌ها در طول زندگی وارد شده‌اند. نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که بیش‌تر زنان آثار غزاله علیزاده و گاه برخی از مردان، در مواجهه با ناکامی‌ها و اضطراب‌ها، به دنبال پناهگاهی هستند که تلخی اضطراب را به فراموشی سپارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2341 - بررسی تطبیقی نشانگان دوستی حق در آثار منثور و منظوم عرفانی (مستملی بخاری و مولوی)
مصطفی کردکتولی ملیحه مهدوی مسعود مهدیان

چکیده مبحث دوستی حضرت حق یکی از مهم‌ترین و زیباترین مباحث عرفان اسلامی است. به اعتقاد عرفا اساس عرفان بر پایه دوستی خداوند است و کتاب شرح التعرف، یکی از امهات متون منثور و مثنوی معنوی از مهمترین آثار منظوم عرفانی، مشحون از مفاهیم مربوط به دوستی حضرت حق هستند. مستملی بخ أکثر

چکیده مبحث دوستی حضرت حق یکی از مهم‌ترین و زیباترین مباحث عرفان اسلامی است. به اعتقاد عرفا اساس عرفان بر پایه دوستی خداوند است و کتاب شرح التعرف، یکی از امهات متون منثور و مثنوی معنوی از مهمترین آثار منظوم عرفانی، مشحون از مفاهیم مربوط به دوستی حضرت حق هستند. مستملی بخاری، صاحب کتاب شرح التعرف، هر عملی را با ترازوی محبت می‌سنجد و آگاهی از لوازم محبت را برای سالک طریق لازم می‌داند. مولوی نیز محبت خداوند را از اصلی‌ترین مبانی سیر و سلوک به حق قلمداد می‌کند. لذا هدف این پژوهش، بررسی تطبیقی نشانگان دوستی حق در آثار منثور و منظوم عرفانی (مستملی بخاری و مولوی) است. یافته‌های پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای نشان داد از نظر مستملی و مولوی دم زدن از محبت الهی چندان ساده نیست و رسیدن به این مقام به مقدمات و تمهید لوازمی نیاز دارد. برخی از این ابزار و تمهیدات عبارتند از: خودشناسی و شناخت مقام والای انسان، مبارزه با نفس، صفای قلب، شرم و حیا. مستملی و مولوی در ادامه معتقدند با چنین نشانه‌هایی می‌توان به شناخت دوستان حقیقی خداوند نایل گردید. دوستانی که دارای شاخص‌هایی همچون ذکر، توکّل، نرنجیدن از بلا، خوف و رجا و لقای محبوب هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2342 - بررسی ویژگی‌های محتوایی مکتب رمانتیسم فردی در سروده‌های واصف باختری
علیرضا ابراهیم‌آبادی محمود صادق زاده هادی حیدری نیا

10.30495/rpcl.2023.703149

رمانتیسم، مکتب ادبی، هنری و فلسفی است که در اواخر قرن هجدهم میلادی و اوایل قرن نوزدهم در حوزۀ ادبیّات، در غرب به وجود آمد؛ سپس سایر جوامع را تحت تأثیر خود قرار داد و آثار تأثیرگذار و ارزنده‌ای در حوزۀ نثر و نظم به وجود آورد. مهم‌ترین ویژگی‌های این مکتب، بهره‌گیری از مکا أکثر

رمانتیسم، مکتب ادبی، هنری و فلسفی است که در اواخر قرن هجدهم میلادی و اوایل قرن نوزدهم در حوزۀ ادبیّات، در غرب به وجود آمد؛ سپس سایر جوامع را تحت تأثیر خود قرار داد و آثار تأثیرگذار و ارزنده‌ای در حوزۀ نثر و نظم به وجود آورد. مهم‌ترین ویژگی‌های این مکتب، بهره‌گیری از مکان های دور افتاده و ناشناخته، تصویر موقعیّت‌های اسرارآمیز، بازتاب اندوه و افسردگی درونی نویسنده، بیان احساسات و عواطف فردی، عدم توجّه به عقلانیّت و استفاده از نیروی تخیّل است. بسیاری از شاعران در دورۀ معاصر از مکتب رمانتیسم به گونه‌های مختلف، تأثیر پذیرفتند. واصف باختری یکی از شعرای معاصر افغانی است که می‌توان او را به‌عنوان سمبل شعر معاصر افغانستان به‌حساب آورد. واصف با احاطۀ بی‌نظیر بر ادبیّات کهن فارسی و تسلّط بر ادبیّات فارسی معاصر و شعر نو، دارای جایگاهی دست‌نیافتنی در شعر معاصر افغانستان است. این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای، درصدد آن است تا میزان بهره‌گیری واصف از مکتب رمانتیسم فردی را شرح و تبیین کند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که می‌توان در سروده‌های واصف، مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم فردی را مشاهده نمود. از بین ویژگی‌های متعدد رمانتیسم فردی، واصف بیشتر به طبیعت‌گرایی گرایش داشته است. پس از آن، بن‌مایه های تغزلی همچون عشق، تخیّل و تصویر، نوستالژی، غم و اندوه، تنهایی و یأس و ناامیدی، نمود آشکارتری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2343 - مقایسۀ تطبیقی مؤلفه‌های عشق در اندیشۀ مولانا جلال‌الدّین بلخی و اروین یالوم
معصومه قاسملو قیداری مرتضی رزاق پور محمد اسماعیل ابراهیمی

10.30495/rpcl.2023.701061

عشق از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مباحث عرفانی است که در عرفان اسلامی و در آثار و اندیشۀ مولانا به‌طور بارز، مطرح گردیده است؛ به‌نحوی‌که در مثنوی، عشق، یکی از راه‌های رسیدن به وصال پروردگار و فنا شدن در ذات او و بقا یافتن به اوست. در اندیشۀ عرفانی مولانا، غایت و نهایت عشق، و أکثر

عشق از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مباحث عرفانی است که در عرفان اسلامی و در آثار و اندیشۀ مولانا به‌طور بارز، مطرح گردیده است؛ به‌نحوی‌که در مثنوی، عشق، یکی از راه‌های رسیدن به وصال پروردگار و فنا شدن در ذات او و بقا یافتن به اوست. در اندیشۀ عرفانی مولانا، غایت و نهایت عشق، وحدت عاشق و معشوق است؛ ولی در نظر یالوم، عشق یکی از مؤلفه های معنابخش زندگی است. او به قدرت عشق در تحوّل فرد و معنابخشی به زندگی اذعان دارد. اگرچه او عشق را به خلسه های مذهبی تشبیه کرده است؛ اما به دلیل عدم باور به ماوراءالطبیعه و عدم توجّه به امور معنوی در میان اقسام عشق، تنها به عشق زمینی توجّه کرده است. در میان اقسام عشق زمینی، توجّه او بیشتر معطوف به عشق نفسانی و به‌نوعی اخلاقی است. این پژوهش درصدد آن است تا به شیوۀ توصیفی- تطبیقی به بررسی مؤلفه‌های عشق در اندیشۀ مولانا و یالوم بپردازد. نتیجۀ پژوهش بیانگر آن است که یالوم برآن است که عشق باید بالغانه و رشد یافته باشد و معتقد است، عشق با خود مسئولیّت به دنبال می‌آورد و فرد عاشق باید در برابر نیازهای جسمانی و روانی معشوق، پاسخگو باشد و برای منحصر به فرد بودن او، ارزش قائل شود. مولانا نیز همانند یالوم معتقد است که عشق به زندگی، معنا و گرمی می بخشد و همچنین عشق با خود مسئولیت را به دنبال می آورد؛ به‌نحوی‌که همسو بودن او در این نظریّه با یالوم به‌وضوح در اشعارش نمایان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2344 - تحلیل و مقایسۀ مؤلفه‌های مشترک رئالیسم جادویی در «قرن روشنفکری» اثر از آلخوکارپانتیه و «روزگار سپری‌شده مردم سالخورده»، اثر محمود دولت‌آبادی
دکتر رقیه صدرایی

رئالیسم جادویی، به‌عنوان سبکی جدید و متأثر از غرب به‌ویژه آمریکای لاتین، به ادبیات جهان عرضه شد؛ اما این شیوه داستان‌نویسی تنها به این منطقه از جهان اختصاص ندارد، بلکه در ادبیات داستانی سایر کشورها ازجمله ایران نیز مشاهده می‌شود. بر همین اساس، سؤال اصلی مقالۀ حاضر این ا أکثر

رئالیسم جادویی، به‌عنوان سبکی جدید و متأثر از غرب به‌ویژه آمریکای لاتین، به ادبیات جهان عرضه شد؛ اما این شیوه داستان‌نویسی تنها به این منطقه از جهان اختصاص ندارد، بلکه در ادبیات داستانی سایر کشورها ازجمله ایران نیز مشاهده می‌شود. بر همین اساس، سؤال اصلی مقالۀ حاضر این است که مؤلفه‌های رئالیسم جادویی در زمان‌های قرن روشنفکری از آلخو کارپانتیه به‌عنوان یکی از پیشگامان این سبک از منطقه آمریکای لاتین و اثر محمود دولت‌آبادی به‌نام روزگار سپری‌شده مردم سالخورده چیست؟ هدف اصلی این پژوهش نیز تحلیل تطبیقی مؤلفه‌های مشترک رئالیسم جادویی در آثار منتخب این دو نویسنده است که با روش تحلیلی-‌توصیفی انجام‌شده است. نتیجۀ حاصل از بررسی آثار موردنظر دو نویسنده در این پژوهش نشان می‌دهد، هر دو هم بن‌مایه‌های مشترکی از سبک رئالیسم جادویی داشته‌ و به‌کاربرده‌اند و هم در آثار خود بن‌مایه‌های منحصربه‌فرد خود را آورده‌اند؛ اما ماهیت و شکل این مؤلفه‌ها علیرغم شباهت و طبقه‌بندی یکسان، دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که از عقاید و باورهای بومی، فرهنگی و محیط زندگی نویسنده نشات می‌گیرد. همچنین، موجودات، حیوانات و عناصر فراطبیعی و عجیب‌وغریب این دو نویسنده باهم تفاوت‌های محسوسی دارد. دولت‌آبادی در هرزه‌نگاری و یا فضاسازی‌های تعفن بار، عفیف‌تراز کارپانتیه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2345 - بررسی و مقایسۀ نماد از دیدگاه میزان ابهام در شعر سلمان هراتی، سیدحسن حسینی و طاهره صفار‌زاده
جعفر محمدی دکترآرش مشفقی دکترعزیز حجاجی کهجوق

نماد از منظر علوم بلاغی، کلمه، عبارت و یـا جملـه ای اسـت که عـلاوه بـر معنای ظاهری، طیف معنایی گسترده‌ای را به خواننده القا می‌کند. بیان اندیشه‌های پیچیدۀ عرفانی و انعکاس غیرمستقیم اندیشه‌های سیاسـی و اجتمـاعی در قالـب نمادین، سبب ظهور ویژۀ نمـاد در گسـترۀ شـعر فارسـی ش أکثر

نماد از منظر علوم بلاغی، کلمه، عبارت و یـا جملـه ای اسـت که عـلاوه بـر معنای ظاهری، طیف معنایی گسترده‌ای را به خواننده القا می‌کند. بیان اندیشه‌های پیچیدۀ عرفانی و انعکاس غیرمستقیم اندیشه‌های سیاسـی و اجتمـاعی در قالـب نمادین، سبب ظهور ویژۀ نمـاد در گسـترۀ شـعر فارسـی شـده اسـت. در ادبیّات معاصر، علاوه بر عوامل مذکور، بروز مکاتبی که گـرایش خـاص بـه ابهـام دارنـد، توجه به نمادپردازی را افزون‌تر می‌نماید. هدف نویسنده از ایـن پژوهش، بررسـی نمادهـای شـعر معاصر، گره‌گشای ابهام حاکم بر آن‌هاست. در ایـن پـژوهش که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانه ای صورت گرفته است، نمادهـای موجـود در شـعر هراتی، حسینی و صفار زاده کـه از شـاعران برجسـتۀ انقلاب و جنگ محسوب می‌شوند، از لحاظ میزان ابهام، بررسی شده‌ است. در بررسی نماد از دیدگاه میزان ابهام، نمادهـای حقیقـی، نمـاد مطابق با تعریف اصلی خود و موارد نزدیک به نماد، یعنـی کنایه‌های رمـزی و استعاره‌های نمادنما، قابل تعریف‌اند. نتایج نشـان می‌دهد کـه هراتـی بـا 55 درصـد، صفار زاده با 31 درصـد و حسـینی بـا 14درصد در رده‌های اول تـا سـوم نمادپردازی قرارگرفته‌اند؛ بنابر این می‌توان نتیجـه گرفـت کـه جنسـیّت در رونـد نمادپردازی تأثیری ندارد، بلکه بسته به سبک و رویکرد شاعر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2346 - تطبیق انتقادی داستان «دریا هنوز آرام است» از احمد محمود با مؤلفه‌های مکتب ناتورالیسم
رضا جلیلی

مکتب های ادبی به این دلیل که نشان دهندۀ مؤلفه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره هستند، معیارهایی مهم برای درک ویژگی های ادبی ادوار مختلف محسوب می شوند. یکی از این مکتب ها ناتورالیسم است که در آغاز از طریق ترجمۀ آثار نویسندگان آمریکایی و اروپایی در دورۀ مشروطه به ادبیا أکثر

مکتب های ادبی به این دلیل که نشان دهندۀ مؤلفه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره هستند، معیارهایی مهم برای درک ویژگی های ادبی ادوار مختلف محسوب می شوند. یکی از این مکتب ها ناتورالیسم است که در آغاز از طریق ترجمۀ آثار نویسندگان آمریکایی و اروپایی در دورۀ مشروطه به ادبیات داستانی فارسی راه یافت. احمد محمود به‌عنوان یکی از نمایندگان برجستۀ ناتورالیسم، قواعد و مؤلفه های این مکتب را به نیت بازگویی نقدهای اجتماعی و تشریح احوالات مردم در داستان های خود دخالت داده است. بررسی توصیفی- تحلیلی مهم ترین ویژگی های ناتورالیستی دریا هنوز آرام است نشان می دهد که با توجه به عناصری همچون جنبه های فیزیولوژیکی، شکستن حرمت کاذب واژگان، نفی آزادی و باور به جبر تاریخی و اجتماعی، سبک محاوره ای، توصیف دقیق و شرح جزئیات، محدودیت توانایی های جسمانی، خلق شخصیت هایی با خوی حیوانی و پایان غم انگیز داستان، داستان مذکور واکنشی ادبی نسبت به ضعف ها و محرومیت های عمدتاً اقتصادی جامعۀ ایران در دهه های سی و چهل خورشیدی به شمار می آید. محمود در مواردی با توجه به بافت فرهنگی و دینی گروه هدف، از برخی مؤلفه های ناتورالیسم عدول کرده که عدم توجه به تأثیر ژنتیک در زندگی افراد، بسامد پایین واژگان تابو و پرداختن به مسائل ورای طبیعت در سطحی محدود از آن جمله است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2347 - مقایسۀ تطبیقی میهن‌دوستی در اشعار فرخی یزدی و بشاره الخوری
اعظم احمدی رکن آباد دکترمحبوبه خراسانی دکترشهرزاد نیازی

عشق به میهن، مسئله مهمی است که در اشعار شعرای میهن‌دوست و مبارز دورۀ معاصر به وضوح دیده می‌شود. فرخی یزدی و بشارة الخوری دو شاعر معاصرند که در دورۀ خفقان حاکمان مستبد، زندگی می‌کردند و وطنشان از بی‌عدالتی و استبداد حکام داخلی و دخالت بیگانگان در امور کشور و وابستگی به س أکثر

عشق به میهن، مسئله مهمی است که در اشعار شعرای میهن‌دوست و مبارز دورۀ معاصر به وضوح دیده می‌شود. فرخی یزدی و بشارة الخوری دو شاعر معاصرند که در دورۀ خفقان حاکمان مستبد، زندگی می‌کردند و وطنشان از بی‌عدالتی و استبداد حکام داخلی و دخالت بیگانگان در امور کشور و وابستگی به سیاست‌های استعماری غرب، به‌ویژه استعمار روس و انگلیس، رنج می‌برد. مقالۀ حاضـر بـا کنکاش و واکـاوی اشـعار فرخـی یزدی و بشاره الخوری سـعی دارد تـا بـه بررسـی مقولـة عـشق بـه مـیهن در اشـعار ایـن دو شــاعر متعهــد پرداختــه و مــضامین مــشترک اجتمــاعی و سیاســی مــرتبط بــا میهن‌پرستی در آثـار آن‌ها را بررسی نمایـد. این مقاله بر پایۀ مطالعات کتابخانه‌ای و روش توصیفی و تحلیلی و بـر اسـاس تـشابه زمینه‌های اجتمـاعی مـشترک و با تکیه بر ادبیـات تطبیقـی قـرار دارد و در ایـن راسـتا، جلـوه هـای مـشترکی چـون توجّـه بـه مفـاخر قـومی و ملّـی، دعـوت بـه اتحـاد، توجّـه بـه قـشر مستـضعف جامعه، مخالفـت بـا اسـتبداد و اسـتعمار و ...در دیــوان دو شــاعر، مــورد بررســی قــرار گرفتــه و به ‌صورت تطبیقــی و بــا ارائــۀ اشعار دو شاعر، بررسی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2348 - واکاوی پیوند ادبیات و عکاسی در شعر هایکو (پژوهشی میان‌رشته‌ای)
فاطمه گل بابائی دکترعبدالله آلبوغبیش

ایماژیسم یا تصویرگرایی در ادبیات قرن بیستم، تحت تأثیر شعر تصویرگرای ژاپن موسوم به هایکو ایجاد شد. این مکتب با اولویت قرار دادن انعکاس تصاویر واقع‌گرا به دور از انتزاعات پیچیده متون گذشته به فعالیت پرداخت. هایکو به‌عنوان مشخص‌ترین نمونه آثار ایماژیستی، به دلیل کاربرد فرا أکثر

ایماژیسم یا تصویرگرایی در ادبیات قرن بیستم، تحت تأثیر شعر تصویرگرای ژاپن موسوم به هایکو ایجاد شد. این مکتب با اولویت قرار دادن انعکاس تصاویر واقع‌گرا به دور از انتزاعات پیچیده متون گذشته به فعالیت پرداخت. هایکو به‌عنوان مشخص‌ترین نمونه آثار ایماژیستی، به دلیل کاربرد فراوان تصویر برای انتقال مفاهیم ذهنی شاعر، بیشترین تطابق و همگونی را با فن عکاسی از میان سایر هنرهای تجسمی دارد. این پژوهش با قرارگیری در حوزه مطالعات بین‌رشته‌ای به بررسی آنالوژیک ساختار و عملکرد هایکو در مقایسه با تکنیک‌های عکاسی از طبیعت می‌پردازد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی برخی از اشعار کتاب هایکو شعر ژاپنی از آغاز تا امروز را که برگردان احمد شاملو و ع.پاشایی است به‌عنوان مرجع تحلیل و تطبیق خود قرار‌داده‌ و وجوه مشترک این سبک شعر را با مؤلفه‌های مهم در شکل‌گیری یک عکس مقایسه نموده است. این پژوهش کوشیده است با بررسی تأثیرات متقابل و تطبیق مفاهیم دو رشته ادبیات و عکاسی در هایکو به نمایش اندیشه و نگاه مشترک بشر به پدیده‌های واحد و شیوه‌های بیان مختلف آن‌ها دست یابد. برآیند این مطالعه شناخت هرچه بیشتر غنای تصویری سبک شعر هایکو، درک شباهت‌ها و تفاوت‌های نحوه بیان در ادبیات و عکاسی و جلوه‌های ارتباط این دو حوزه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2349 - بررسی، تحلیل و مقایسۀ کرامات در کشف‌المحجوب هجویری و رسالۀ قشیریه
فتحیه السادات کارآموز دکتر رضا اشرف زاده دکترمجید تقوی

کرامت در فرهنگ عرفان اسلامی از اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد است. این موضوع تنها در سطح نظری متوقف نمانده و در سیرۀ عملی عارفان مسلمان نیز، نمودار شده است. اهل معرفت برای تأمین اهداف مختلف شخصی و اجتماعی از کرامت بهره برده اند. ما در این مقاله بر آنیم تا بر اساس نظرات دو ش أکثر

کرامت در فرهنگ عرفان اسلامی از اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد است. این موضوع تنها در سطح نظری متوقف نمانده و در سیرۀ عملی عارفان مسلمان نیز، نمودار شده است. اهل معرفت برای تأمین اهداف مختلف شخصی و اجتماعی از کرامت بهره برده اند. ما در این مقاله بر آنیم تا بر اساس نظرات دو شخصیت نامی در حوزۀ عرفان اسلامی یعنی علی بن عثمان هجویری و ابوالقاسم قشیری به زمینه های کاربست کرامات در سیرۀ عملی اهل تصوف بپردازیم. بدین منظور، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و گردآوری اطلاعات با استناد به منابع کتابخانه ای انجام گرفته است. همچنین، جامعۀ آماری پژوهش، کتاب های کشف المحجوب ورسالۀ قشیریه می باشد.کرامت در نظرگاه هجویری و قشیری، دو بُعد فردی و اجتماعی دارد. به این معنا که عارفان گاهی برای تحقق خواسته های شخصی و گاهی برای نفع عمومی از کرامت استفاده کرده اند. در مجموع، زمینه های مشترک کاربست در دو اثر مذکور عبارتند از: ذهن خوانی و فراست؛ تصرف در نیروها و عناصر طبیعت؛ شنیدن ندای هاتف؛ صحبت با پیامبران در حیات و ممات؛ ارتباط با حیوانات؛ شفای بیماران. وجوه تمایز کاربست کرامت در این دو اثر، تنوع و گستردگی بیشتر رسالۀ قشیریه و تعدد مصداق ها و شاهدمثال های آن نسبت به کشف المحجوب و برجسته تر بودن وجه نظری اثر هجویری است. دیگر آنکه، هجویری به کراماتی چون: گفت وگو با خداوند و نقش بستن عبارت بر بدن شیخ متوفی اشاره کرده و در اثر قشیری از کراماتی چون: اطلاع از غیب، تصرف در اشیاء، گفت وگوی شیخ با درخت، و مرگ و حیات ارادی سخن به میان آمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2350 - مؤلفه‌های روان‌شناسی شخصیت براساس دیدگاه یونگ در حکایات بوستان سعدی
دکترمحمود صادق زاده خانم لیلا دهقان بنادکی

بوستان آیینۀ تمام‌نمای جامعه اخلاقی، انسانی و آرمانی سعدیست که در آن به توصیف رفتارهای اجتماعی انسان می‌پردازد. او با ارائۀ راهکارهایی عملی برای بهبود رفتار و روابط انسانی، پاسخ‌گوی بسیاری از معضلات وتعارضات روحی و روانی افراد جامعه آن زمان و حتی اکنون است. وی برای رسان أکثر

بوستان آیینۀ تمام‌نمای جامعه اخلاقی، انسانی و آرمانی سعدیست که در آن به توصیف رفتارهای اجتماعی انسان می‌پردازد. او با ارائۀ راهکارهایی عملی برای بهبود رفتار و روابط انسانی، پاسخ‌گوی بسیاری از معضلات وتعارضات روحی و روانی افراد جامعه آن زمان و حتی اکنون است. وی برای رسانیدن پیام‌های اخلاقی و انسانی خود از ابزار پر تاثیر حکایت بهره برده و از شخصیت‌ها به عنوان محوری‌ترین عامل در شکل‌گیری حکایات استفاده کرده است. هدف روان شناسی نیز شناخت ابعاد شخصیت انسان و ارائه راهکارهایی برای رشد و خود آگاهی بیشتر اوست. دراین پژوهش به شیوۀ توصیفی، تحلیلی و کمی به نقد رفتارهای شخصیت‌های حکایات بوستان براساس نظریۀ روان‌شناسی شخصیت یونگ پرداخته شده است. ابتدا حکایت‌هایی که بر مبنای دیدگاه روان‌شناسی شخصیت یونگ قابل انطباق و بررسی بود، شناسایی و سپس مولفه‌های روان‌شناسی شخصیت‌های اصلی در آن حکایات به ترتیب باب‌ها، تحلیل، بررسی و ارزیابی و نتایج به صورت جدول و نمودار مشخص شده است. با توجه به بررسی‌های انجام شده، در بین نوزده حکایتی که براساس دیدگاه‌های یونگ در مورد روان‌شناسی شخصیت قابل بررسی بود، مولفه‌های نوع شخصیتی درون‌گرا با هشت حکایت و حدود 42 درصد، بیشتر از سایر دیدگاه‌های یونگ بسامد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2351 - «تأملی بر روایات مجعول در آثار عطار و مولوی» با مطابقت قرآن، تورات و انجیل (با تأکید بر روایت ‌هاروت و ماروت)
دکتر فرهاد کاکه‌رش

مطالبی در آثار ادبا و شعرا با برخورداری از زیبایی‌های خاص مطرح می‌گردد جنبه‌های جمال‌شناسی آن موجب می‌شود خواننده بدان معتقد گردد، به‌ویژه اگر گویندگانی چون عطار و مولوی باشند. نگارنده در پژوهش حاضر، بر آفرینش‌های هنری آثار مولوی و عطار نگاهی دیگر داشته و جلوه‌‌هایی از أکثر

مطالبی در آثار ادبا و شعرا با برخورداری از زیبایی‌های خاص مطرح می‌گردد جنبه‌های جمال‌شناسی آن موجب می‌شود خواننده بدان معتقد گردد، به‌ویژه اگر گویندگانی چون عطار و مولوی باشند. نگارنده در پژوهش حاضر، بر آفرینش‌های هنری آثار مولوی و عطار نگاهی دیگر داشته و جلوه‌‌هایی از استفادۀ شاعران بزرگ عرفانی از روایت‌های تفسیری غیرواقعی در آن‌ها بازنموده شده است. هدف اصلی تحقیق، نگاهی دیگرگونه به تمثیل هاروت و ماروت از دیدگاه عطار و مولوی و بررسی روایات مجعول آن در آثار آن‌ها است. روش تحقیق در این نوشتار به روش پژوهشی توصیفی -تحلیلی استفاده‌شده است. نتیجۀ تحقیق نشان می‌دهد که شیوۀ بهره‌گیری عطار و مولوی از روایات مجعول و اغلب داستان‌های تمثیلی چون هاروت و ماروت، این است که در آثار مولوی چون مثنوی گاه مفصل و در آثار عطار با ایجاز و نوعی تلمیح بسیار ظریف دیده می‌شود و بیشتر اهداف حکمی و عرفانی خویش را (گاه بدون توجّه به اصالت حکایت و داستان)، در نظر داشته‌اند تا پیام داستان را به مخاطبان خویش القا کنند و به نظر می‌رسد اگرچه از روایات مجعول و اسرائیلیات استفاده کرده، مولوی و به‌ویژه عطار، آگاهی چندانی از انجیل و تورات نداشته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2352 - بررسی تطبیقی جلوه‌های مبارزه با استعمار انگلیس و روس در انقلاب مشروطه (مطالعه موردی: اشعار نسیم شمال و ملک الشعرای‌ بهار)
رضا موسی آبادی دکتر مهدی نوروز

ادبیّات مقاومت در عصر مشروطه، درخت تناوری است که در دامان فرهنگی انقلاب مشروطه، علیه استبداد و استعمارِ بیگانگان روییده است. این شاخة ادبی بر پایة ستیز با بیدادگران و ترسیم چهرة آنان و به منظور دفاع از هویّت ایرانی در مقابل تاخت و تاز بیگانگان ظهور کرده است. پدیدة استعم أکثر

ادبیّات مقاومت در عصر مشروطه، درخت تناوری است که در دامان فرهنگی انقلاب مشروطه، علیه استبداد و استعمارِ بیگانگان روییده است. این شاخة ادبی بر پایة ستیز با بیدادگران و ترسیم چهرة آنان و به منظور دفاع از هویّت ایرانی در مقابل تاخت و تاز بیگانگان ظهور کرده است. پدیدة استعمار از پدیده هایی است که همواره کشورها و ملّت های مشرق زمین با آن مواجه بوده اند؛ لذا انسان های آگاه و توانمند به ویژه هنرمندان و ادیبان، با سلاح شعر به مبارزه با استعمار و استعمارگران می پرداختند. باتوجّه به این که شگردهای استعمار، گوناگون و مختلف است؛ لذا شگردهای مبارزه با آن نیز بایستی گوناگون و مناسب باشد. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تطبیقی دیدگاه های محمّدتقی بهار و سیّد اشرف الدّین حسینی در باب پدیدة استعمارستیزی در دیوان اشعارآن ها پرداخته می شود. پژوهش های صورت گرفته در این مقاله نشان می دهد که هر دو شاعر، به شکل های گوناگون به معرفی پدیدة استعمار پرداخته اند و برای مبارزه با آن، شگردهای مشابهی نیز داشته و راهکارهایی نیز ارائه نموده اند که مهم ترین آن ها عبارت است از: آگاه کردن مردم و غفلت زدایی؛ دعوت به اتّحاد و مقابله با استعمار؛ تحقیراستعمار با زبان طنز، نکوهش و محکوم نمودن استعما رگران؛ برانگیختن مردم و بازگشت به هویّت اصیل فرهنگ اسلامی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2353 - تحلیل گفتمان انتقادی و تئوری نورمن کلاف در تمهیدات عین القضات همدانی
مهدی نصرتی حبیب اله جدیدالاسلام احمدرضا کیخای فرزانه

عین‌القضات همدانی با نام کامل عبدالله بن محمد بن علی میانجی همدانی (۵۲۵–۴۹۲ ه. ق) یکی از مشهورترین عارفانی است که آثار گوناگونی از او در زمینه های عرفان، فلسفه و دین به زبان های فارسی و عربی برجای مانده است. تمهیدات، یکی از مهم‌ترین آثار فارسی اوست که گذشته از اهم أکثر

عین‌القضات همدانی با نام کامل عبدالله بن محمد بن علی میانجی همدانی (۵۲۵–۴۹۲ ه. ق) یکی از مشهورترین عارفانی است که آثار گوناگونی از او در زمینه های عرفان، فلسفه و دین به زبان های فارسی و عربی برجای مانده است. تمهیدات، یکی از مهم‌ترین آثار فارسی اوست که گذشته از اهمیّتی که در عرفان دارد، از نظر نثر شاعرانه، شایان توجه است. همدانی این اثر را با هدف جلوگیری از گمراهی مریدان و سالکان از مسیر درست عرفان و تصوّف نوشته است، با دقت و کنکاش بیشتر و استفاده از روش‌های نوین علمی مانند تحلیل گفتمان انتقادی، واضح و مبرهن است که این اثر، فقط برای راهنمایی و هدایت مریدان و سالکان نوشته نشده است، بلکه ادامۀ گفتمانی هست که از یک قرن پیش با پیشگامی عارفانی مانند بایزید بسطامی و حسین منصور حلاج در تقابل با گفتمان حاکم، شکل گرفته بود؛ نکته‌ای که گویا تاکنون از این منظر بدان نگریسته نشده است. لذا نگارنده در این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر چارچوب نظری تحلیل گفتمان انتقادی و تئوری نورمن کلاف و با ابزار کتابخانه‌ای کوشیده است منظومۀ فکری عین القضات را در تقابل با سیاست حاکم آشکار سازد. نتیجۀ پژوهش حاکی از آن است که تمهیدات، یک اثر کاملاً دینی و عقیدتی برای مشروعیت بخشیدن به اندیشه‌های عرفانی است که بیشتر در پی استوار ساختن پادگفتمان عرفان مبارز در برابر اندیشه های قدرت حاکم با محوریّت شبه عقیدتی و ایدئولوژیک است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2354 - واکاوی «کهتری و مکانیسم‌های جبرانِ» شخصیتِ «معصومه» در رمان «سهم من» با تکیه بر روان‌شناسی آدلری
سعیده صمیمی دکترپروانه عادل زاده دکترکامران پاشایی فخریی

آلفرد آدلر بنیان گذار روان شناسی فردی و یکی از نخستین منتقدانِ برجسته نظریه پسیکانالیز و آفریننده یک حرکت مکتبی به موازات آن است . آدلر انسان را موجود اجتماعی تعریف می کند از دید آدلر مسائل روان شناسی با ترجمه مسئله ارتباط بین انسان ها قابل حل می باشد. احساس حقارت و عقد أکثر

آلفرد آدلر بنیان گذار روان شناسی فردی و یکی از نخستین منتقدانِ برجسته نظریه پسیکانالیز و آفریننده یک حرکت مکتبی به موازات آن است . آدلر انسان را موجود اجتماعی تعریف می کند از دید آدلر مسائل روان شناسی با ترجمه مسئله ارتباط بین انسان ها قابل حل می باشد. احساس حقارت و عقده حقارت دو اصطلاح مشهور روان شناسی فردی است. آدلر احساس حقارت را نیرویی می داند که به انسان عنایت شده است تا بدین وسیله رو به جوانب مثبت زندگی حرکت کند و رشد و تکامل یابد از سوی دیگر تاکید کرده است که شرایط نامساعد محیطی می تواند این احساس حقارت را به عقده حقارت منتهی کند. آدلر مفهوم جبران کاذب را در قلمرو روان شناسی برجسته ساخته که فرد برای تعادل بخشی روان خود از آن بهره می جوید. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به نقد روانکاوانه رمان سهم من پرداخته می شود و نگارنده با توجه به نظریه آدلر برای تبیین سبک زندگی، به علل پیدایی عقده حقارت و مکانیسم های جبران شخصیت اصلی رمان معصومه خواهد پرداخت. یافته های پژوهش نشان می دهد محیط از عوامل اصلی به وجود آمدن عقده حقارت، در شخصیت اصلی بوده است که از شرایط محیطی نامساعد خانواده و رفتار دیالکتیک مادر و پدر با فرزندان نشات گرفته است بر این اساس احساس حقارت در وی شدت گرفته و پیدایش صورت عصبی در معصومه اشکال گوناگون عدم تعادل روانی را به وجود آورده است؛ لذا، برای تعادل بخشی تخیلی روان گسسته خود، جبران کاذب را در پیش گرفته که به بروز مشکلات عدیده در وی منتهی شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2355 - بررسی تطبیقی اندیشه‌های «خردگرایی انسان» و «دوگانگی جسم و جان» از دیدگاه سعدی و الکساندر پوپ
شادی محی الدین قمشه ای جلال سخنور

مقالۀ حاضر توصیف و تحلیل تطبیقی اندیشه‌های خردگرایی انسان و ‌دوگانگی جسم و جان از دیدگاه سعدی، شاعر کلاسیک قرن سیزدهم میلادی ایران و الکساندر پوپ، نویسنده و شاعر برجسته قرن هجدهم انگلستان بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی است. بررسی آثار سعدی و پوپ نشان می‌دهد که یکی أکثر

مقالۀ حاضر توصیف و تحلیل تطبیقی اندیشه‌های خردگرایی انسان و ‌دوگانگی جسم و جان از دیدگاه سعدی، شاعر کلاسیک قرن سیزدهم میلادی ایران و الکساندر پوپ، نویسنده و شاعر برجسته قرن هجدهم انگلستان بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی است. بررسی آثار سعدی و پوپ نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین اشتغالات ذهنی این دو شخصیت بزرگ شناخت ماهیت انسان بوده است و در این زمینه اندیشۀ هر دو شاعر از دو سرچشمۀ مهم دین و فلسفه نشئت گرفته است. اهمیت تحقیق در این است که با مقایسۀ اشعار سعدی و پوپ می‌توان به نوع نگرش این دو نویسنده به ذات انسان در دو فرهنگ متفاوت دست یافت. همچنین از این بررسی می‌توان زمینه‌های مشترک و بین‌رشته‌ای ادبیات و مذهب و فلسفه را در ادبیات فارسی و انگلیسی نشان داد. یافته‌های این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به‌دست آمده‌‌است. این مقاله نشان می‌دهد که هرچند سعدی و الکساندر پوپ به دو فرهنگ و دو مذهب و پیشینۀ تاریخی کاملاً متفاوت تعلّق دارند اما در تأملات بنیادی و اندیشه‌های زیربنایی با هم مشابهت دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2356 - مقایسۀ مراحل سیر و سلوک و سفر عرفانی در آثار عطار و امام خمینی
دکتر فرهاد کاکه رش دکتر سبحان شافعیان

عارفان دردوره های زمانی مختلف در باب چگونگی سلوک، سخن گفته اند. معروف ترین وادی های عرفانی به هفت وادی عطارشهرت دارد که تاامروز هم برعرفان وعارفان تأثیرفراوانی داشته است. نگارنده این مقاله به بررسی تطبیقی دیدگاه های عطار نیشابوری و امام خمینی، در باب سفر و مراحل سیر و س أکثر

عارفان دردوره های زمانی مختلف در باب چگونگی سلوک، سخن گفته اند. معروف ترین وادی های عرفانی به هفت وادی عطارشهرت دارد که تاامروز هم برعرفان وعارفان تأثیرفراوانی داشته است. نگارنده این مقاله به بررسی تطبیقی دیدگاه های عطار نیشابوری و امام خمینی، در باب سفر و مراحل سیر و سلوک پرداخته است. در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی، مراحل سیر و سلوک و سفر عرفانی در آثار و سروده‌های عطار و امام خمینی مقایسه و بررسی‌شده و مفاهیم، الفاظ مشترک و متباین در این دو، مشخص گردیده است. هر دو عارف برای مراحل سیر و سلوک مراتبی قائل هستند؛ گرچه در باب شرح و تبیین آن اختلاف‌نظرهایی بین آن‌ها دیده می‌شود. نکته ی مهم این است که هر دو عارف در جهت هدف مشترکی کوشیده‌اند و آن بیان عرفان به زبانی درخور فهم مردم عادی است؛ زیرا به‌زعم هر دو عارف، عرفان ضرورت حیات انسان در تمام اعصار است و قدم گذاردن در این وادی تمامی جوانب حیات انسان را در برمی‌گیرد، لذا باید آن را از دشواری‌ها و پیچیدگی‌های خاص علمی مبرا ساخت تا بتواند کل جامعه بشری را فراگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2357 - اندیشه‌های رمانتیکی ژاله قائم‌مقامی با تکیه بر مباحث اسطوره‌ای
مریم بیک خورمیزی دکتر هادی حیدری نیا دکتر محمود صادق زاده

نقش سازندۀ اساطیر در شکل گیری بنیادهای فکری جوامع بشری و نیز ضرورت تعمق انسان در هریک از جلوه‌های آن در طول زندگی به‌ویژه عصر معاصر بر همگان مبرهن و روشن است. اگرچه عصر حاضر به‌ظاهر عاری از اسطوره‌هاست، آن‌ها در ذهن انسان امروزی نیز جایگاه خود را یافته‌اند. شاعران در طر أکثر

نقش سازندۀ اساطیر در شکل گیری بنیادهای فکری جوامع بشری و نیز ضرورت تعمق انسان در هریک از جلوه‌های آن در طول زندگی به‌ویژه عصر معاصر بر همگان مبرهن و روشن است. اگرچه عصر حاضر به‌ظاهر عاری از اسطوره‌هاست، آن‌ها در ذهن انسان امروزی نیز جایگاه خود را یافته‌اند. شاعران در طرح و برجسته‌سازی اسطوره‌ها، نقش پررنگ‌تری نسبت به سایرین دارند. اسطوره و اسطوره‌سازی در شعر رمانتیک، جایگاه خاصی دارد، از میان مکاتب ادبی، مکتب رمانتیسیسم، اهمّیّت بیشتری به اسطوره‌ها می دهد. تأثیر نگاه رمانتیک بر نوع و میزان توجه شاعران معاصر به اسطوره و چگونگی بهره‌گیری آن‌ها از روایت‌های اسطوره‌ای، از مسائل مهمی است که باید دربارة آن پژوهش شود. هدف این پژوهش تبیین نحوۀ به‌کارگیری مبتکرانۀ اسطوره و اسطوره پردازی، بر محور اندیشۀ رمانتیک در شعر ژاله قائم‌مقامی به روش توصیفی- تحلیلی است و نشان می‌دهد، کاربرد اسطوره‌ها در شعر ژاله براساس مبانی نظری مکتب رمانتیسـم، قابل توجیه است. نتیجۀ پژوهش ناظر بر این است که ژاله، شاعر رمانتیک معاصر، در اشعارش بهرۀ زیادی از گونه‌های اسطوره‌ای برده است؛ چنانکه اسطوره‌ها به سه شکل بازآفرینی تغییر و تکرار، در اشعار وی نمود یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2358 - جاندارانگاری و رویکرد اساطیری در شعر ده شاعر کودک و نوجوان
عباس باقی نژاد برات محمدی

10.30495/rpcl.2023.703162

تخیلِ بی مرز و دنیای عاطفی کودکان، زمینۀ آفرینشِ فضاها و موجوداتی را برای آنان فراهم می سازد که به مولودِ ذهنِ انسان اسطوره ساز در اعصار کهن یا آن چه در جهان اساطیر آفریده شده، بی شباهت نیست. این قابلیتِ کودکانه همواره مورد توجه و استفادۀ شاعران کودک و نوجوان قرار گرفت أکثر

تخیلِ بی مرز و دنیای عاطفی کودکان، زمینۀ آفرینشِ فضاها و موجوداتی را برای آنان فراهم می سازد که به مولودِ ذهنِ انسان اسطوره ساز در اعصار کهن یا آن چه در جهان اساطیر آفریده شده، بی شباهت نیست. این قابلیتِ کودکانه همواره مورد توجه و استفادۀ شاعران کودک و نوجوان قرار گرفته و آنان با بهره گیری از شگرد جاندارانگاری به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه به ترسیم برآیندهای مشترکِ ذهنیت کودکان و دنیای اساطیر پرداخته اند. ماحصل این رویکرد، تکوین گونه ای از جاندارانگاری مبتنی بر ذهنیت اسطوره ای در شعر کودک است که در این پژوهش تلاش شده ابعاد و اشکال آن با تکیه بر آثار ده شاعر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، بررسی و تشریح گردد. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاعران در این زمینه تعلق عاطفی کودکان به طبیعت را مد نظر دارند و با تأثیرپذیری ناخودآگاه از الگوی اسطوره آفرینی و انسان انگارانۀ کهن، از شگرد جاندارانگاری به گونه ای خاص و در سطح تخیل کودکانه بهره می گیرند؛ بدین واسطه، امکان می یابند پدیده ها و مظاهرِ طبیعت را در موقعیت موجودات ذی روح و جاندار، ظاهر نمایند و زمینۀ بازشناخت عاطفیِ عناصر طبیعت و اشیا را برای مخاطبان کودک فراهم سازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2359 - بررسی تطبیقی نظام عروضی در زبان‌های فارسی و انگلیسی
میثم ابراهیمی دکترحسن دلبری مرضیه رحمتی

در نظام شناختی یک شعر، برخی ویژگی ها مبتنی بر جوهرة شعر است مثل عنصر کلیدی عاطفه و برخی مربوط به دانش شعر مثل وزن، آهنگ، قافیه و صورخیال که هر یک از این ویژگی‌ها به نوعی باعث شناخت هویّت شعر می‌شوند. علم عروض یکی از دانش‌های ادبی است که دربارۀ چگونگی ایجاد وزن و انواع آ أکثر

در نظام شناختی یک شعر، برخی ویژگی ها مبتنی بر جوهرة شعر است مثل عنصر کلیدی عاطفه و برخی مربوط به دانش شعر مثل وزن، آهنگ، قافیه و صورخیال که هر یک از این ویژگی‌ها به نوعی باعث شناخت هویّت شعر می‌شوند. علم عروض یکی از دانش‌های ادبی است که دربارۀ چگونگی ایجاد وزن و انواع آن و نیز شگردهای ویژه آهنگ شعر سخن می‌گوید. بدنۀ اصلی این پژوهش را توصیف نظام عروضی در زبان‌های فارسی و انگلیسی تشکیل می‌دهد که در آن به روش کتابخانه‌ای و مطالعۀ موردی و براساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی به بررسی مقایسه‌ای علم عروض در زبان‌های فارسی و انگلیسی پرداخته شده‌است و در پایان این نتیجه حاصل می‌شود که این دو زبان در برخی تعاریف اصطلاحی مانند وزن، عروض و تقطیع مشابه یکدیگرند و برخی از اختیارات شاعری در عروض دو زبان را با وجود نام‌گذاری‌های متفاوت می‌توان معادل یکدیگر قرار داد، امّا از وجوه تمایز آن‌ها باید به توجّه منظم و دقیق مبحث عروض در فارسی و آشفنگی آن در انگلیسی، نوع وزن شعر در دو زبان (فارسی کمّی امتدادی و انگلیسی ضربی امتدادی)، وجود سه هجای کوتاه، بلند و کشیده در فارسی و دو هجای تکیه‌دار و بی‌تکیه در انگلیسی به خصوص تفاوت در الگوی مصوّر این هجاها، تعداد وزن‌های انشعابی و خوش‌آهنگ‌تر بودن اوزان فارسی نسبت به اوزان انگلیسی اشاره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2360 - رئالیسم سوسیالیستی تطبیقی در ادبیّات داستانی آلمانی و روسی
محمّدامین احسانی اصطهباناتی

ادبیّات داستانی، به‌‌عنوان یک نوع ادبی یا ژانر از لحاظ ساختار محتوا، همواره تحت‌‌تأثیر جریان‌‌های مختلف سیاسی و اجتماعی بوده است. ادبیّات جهان، پس از جنگ جهانی دوم، در نقش ابزاری برای تبلیغات در خدمت بازسازی جوامع بحران‌‌زده قرار گرفت. رئالیسم سوسیالیستی، مبتنی بر دورنم أکثر

ادبیّات داستانی، به‌‌عنوان یک نوع ادبی یا ژانر از لحاظ ساختار محتوا، همواره تحت‌‌تأثیر جریان‌‌های مختلف سیاسی و اجتماعی بوده است. ادبیّات جهان، پس از جنگ جهانی دوم، در نقش ابزاری برای تبلیغات در خدمت بازسازی جوامع بحران‌‌زده قرار گرفت. رئالیسم سوسیالیستی، مبتنی بر دورنمایی از جامعۀ سوسیالیستی و توصیف نیروهایی است که از درون، مشغول ساختن جامعه هستند. رمان‌‌نویس رئالیست، به ارائه تصویر درست تاریخی و ترسیم جلوه‌‌های مبارزاتی زندگی مردم، از ایدئولوژی مارکسیستی و ماتریالیسم تاریخی و توجّه به‌‌مفهوم مدرن کار در نگاه سوسیالیستی و تقدیس مردم‌‌گرایی، می‌پردازد. جستار حاضر، به‌‌ بررسی سه اثر از سه نویسندۀ آلمانی و روسی؛ آنازگرس، کریستا ولف و میخائیل شولوخف از منظر واقع‌‌گرایی سوسیالیستی و انعکاس آن در آثار داستانی‌‌شان پرداخته است. گرچه این آثار در دوره‌‌های تقریباً متفاوتی از هم نوشته شده‌‌اند و درون مایه‌‌های متفاوتی نیز دارند، امّا هر یک به‌ترفندی، از این مبانی، به شیوه‌‌های مختلف بهره گرفته‌‌اند. نتایج این پژوهش که به‌‌شیوۀ توصیفی- تحلیلی و بر مبنای داده‌‌ کاوی کتابخانه‌‌ای صورت گرفته است، نشان می‌‌دهد که دیدگاه‌های میخائیل شولوخف در جهت نشان دادن آرمان‌‌های حکومت کمونیستی و بهره‌‌گیری از مؤلّفه‌‌های رئالیسم سوسیالیستی در مقایسه با فردیّت و توجّه به عشق در آسمان تقسیم شده ولف و مرده‌‌ها جوان می‌‌مانند اثر زگرس به‌‌صورت قوی‌‌تری عمل کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2361 - بررسی و مقایسۀ آموزه‌های اخلاقی در غزلیات عبدالرحمان جامی و ملامحسن فیض کاشانی
غلامحسین خمر دکتر حبیب جدیدالاسلامی قلعه نو دکتر مصطفی سالاری

اخلاق مفهومی انسانی محسوب می شود و از آنجا که ادبیات ابزاری برای بازنمایی مقولات مرتبط با نوع بشر است، شاهد بازتاب گستردۀ این مفهوم در متون ادبی بوده ایم. یکی از نحله های فکری و شناختی که اخلاق را شرح داده و برای آن تعاریف و چهارچوب هایی تعیین کرده، عرفان اسلامی است. اه أکثر

اخلاق مفهومی انسانی محسوب می شود و از آنجا که ادبیات ابزاری برای بازنمایی مقولات مرتبط با نوع بشر است، شاهد بازتاب گستردۀ این مفهوم در متون ادبی بوده ایم. یکی از نحله های فکری و شناختی که اخلاق را شرح داده و برای آن تعاریف و چهارچوب هایی تعیین کرده، عرفان اسلامی است. اهل تصوف با استفاده از ابزارهای گوناگون به ویژه شعر، مهم ترین افکار اخلاقی و اندرزی خود را بازگو کرده اند که از آن میان، جامی و فیض کاشانی برجسته هستند. این دو که از شاگردان مکتب عرفانی ابن عربی محسوب می شوند، در آیینۀ غزلیات، از شاخصه های انسان ساز اخلاقی سخن گفته اند که در این تحقیق، با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی، بررسی و مقایسه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دو شاعر از مسائلی چون: ترک خودبینی، عشق مطلوب، خدامحوری، دنیاستیزی، نکوهش ریاکاری، خاموشی و کم گویی و نکوهش علوم دنیایی سخن گفته اند. همچنین، مشخص شد که در غزل های جامی، به مواردی مانند: توبه گریزی و پرهیز از مردم آزاری توجه شده و در برابر، فیض کاشانی از لزوم انجام مناسک عبادی، مواهب دوست نیکوسیرت و نکوهش غفلت ورزی سخن گفته است. در مجموع، توصیه های اخلاقی شاعران، ریشه در دو منبع اسلام و عرفان اسلامی دارد و به این اعتبار، در یک راستا تعریف می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2362 - بررسی واژه‌های نمادین در اشعارتاگور
نیلا نوربلین محمود صادق زاده عزیزاله توکلی کافی آباد

رابیندرانات تاگور، برنده‌ی جایزه‌ی نوبل،شاعر، عارف، فیلسوف و نویسنده‌ی هندی است که شهرتی جهانی دارد. اشعار تاگور از ابعاد گوناگون ادبی، به‌ویژه از لحاظ مکتب‌های ادبی قابل بررسی‌است .تاگور بیشتر از مکتب رمانتیسم متاثر شده است؛ با این‌حال به مکتب سمبولیسم هم در اشعارش توج أکثر

رابیندرانات تاگور، برنده‌ی جایزه‌ی نوبل،شاعر، عارف، فیلسوف و نویسنده‌ی هندی است که شهرتی جهانی دارد. اشعار تاگور از ابعاد گوناگون ادبی، به‌ویژه از لحاظ مکتب‌های ادبی قابل بررسی‌است .تاگور بیشتر از مکتب رمانتیسم متاثر شده است؛ با این‌حال به مکتب سمبولیسم هم در اشعارش توجه داشته‌است. در این جستار به شیوه‌ی توصیفی، تحلیلی و ارزیابی کمی به بررسی واژه‌های نمادین در دسته‌های طبیعت، گیاه، پرنده، شی، انسان و اسطوره‌ی انسانی، مکان، حیوان، حشره و غیره در اشعار ترجمه شده‌ی تاگور پرداخته شده‌است. به‌طورکلی، از میان 820 شعر ترجمه شده‌ی او در 155 شعر واژه‌های نمادین دیده می‌شود، (90/18)درصد. تاگور به طبیعت علاقه‌ی زیادی داشت؛ از‌این‌رو، نمادهای طبیعت(58درصد)، گیاه(35/22درصد) و اشیاء(25/22درصد) پربسامدترین نمادها در اشعار تاگور هستند. نمادهای شعر تاگور بیشتر بار معنایی مثبت دارند، برای تجسم و توصیف اندیشه‌ها و پیام‌های انسانی، عرفانی، فلسفی و تصویرهای شاعرانه به کار رفته‌اند و با مفاهیم نمادهای جهانی نزدیکند. دریافت معنای نمادهای شعر تاگور اغلب آسان است و او به‌ندرت نماد ابداعی و شخصی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2363 - بررسی و تحلیل انتقادی اصول سوررئالیسم در تطبیق با حکایات جنید بغدادی با تأکید بر تذکرة الاولیاء عطار
ناصر امیرمحمدی نعمت اصفهانی عمران حمید طبسی

سوررئالیسم مکتبی است که توسط آندره برتون و یارانش در اوایل قرن بیستم و بعد از جنگ جهانی اول به وجود آمد و موجب کشتار، هرج و مرج، ویرانی و پوچ‌گرایی شد. با نگاهی به مکتب سوررئالیسم و عرفان اسلامی - ایرانی متوجه می‌شویم که وجوه و جنبه‌های سوررئالیستی پس از بنیان‌گذاری این أکثر

سوررئالیسم مکتبی است که توسط آندره برتون و یارانش در اوایل قرن بیستم و بعد از جنگ جهانی اول به وجود آمد و موجب کشتار، هرج و مرج، ویرانی و پوچ‌گرایی شد. با نگاهی به مکتب سوررئالیسم و عرفان اسلامی - ایرانی متوجه می‌شویم که وجوه و جنبه‌های سوررئالیستی پس از بنیان‌گذاری این مکتب به وجود نیامده، بلکه در کهن‌ترین متون دینی و اساطیری سابقه داشته و در عرفان ایرانی، به‌ویژه ادبیّات صوفیانه و بالأخص حکایت‌های شهودی عرفانی به‌صورت گسترده، ولی با تفاوت‌های بنیادین، وجود داشته است. در متون عرفانی، بخصوص تذکره‌ها، حکایت‌ها، قالبی داستانی، تخیلی و ذهنی دارند؛ به گونه ای که رویدادهای شگفت و حیرت‌آور را در بستری واقع‌گرایانه ارائه می‌دهند. به همین علت این حکایت‌ها به سبب مبتنی بودن بر ناخودآگاه و فرم رؤیاگونه اشان با اصول و مبانی سوررئالیسم مطابقت دارد و همچنین سور رئالیست‌ها تأکید بر رهایی از عقل برای رسیدن به نقطۀ علیای هستی را با هدف طریقت عرفانی عرفا که در آن همۀ کثرات به وحدت مبدل می‌شوند، به اشتباه یکی دانسته‌اند؛ بنابراین در پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، سعی بر این است که به طور اجمالی کاربست عناصر و مولفه های سوررئالیستی گوناگون در حکایات جنید بغدادی با تأکید بر تذکرة الاولیاء عطار پرداخته شود و در پایان نقد و تحلیلی مختصر از تفکّر فرامادی سوررئال ها و تفکّر فرانگر در عرفان ایرانی ارائه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2364 - تحلیل روان‌شناختی منظومۀ فرهاد و شیرین وحشی بافقی با تأکید برمکانیزم‌های دفاعی فروید
ستار عبدالله پور آرش مشفقی غلامحسین جوانمرد

از مهم‌ترین مؤلفه‌های نظریۀ روان‌کاوی فروید، مکانیزم‌های دفاعی است. به عقیدۀ وی همۀ مردم برای رسیدن به آرزوهایشان کوشش می‌کنند، اگر در رسیدن به آرمانشان ناکام شوند، دچار فشار روانی می‌شوند و برای رویارویی با فشار روانی، از مکانیزم‌های دفاعی استفاده می‌کنند. منظومۀ فرهاد أکثر

از مهم‌ترین مؤلفه‌های نظریۀ روان‌کاوی فروید، مکانیزم‌های دفاعی است. به عقیدۀ وی همۀ مردم برای رسیدن به آرزوهایشان کوشش می‌کنند، اگر در رسیدن به آرمانشان ناکام شوند، دچار فشار روانی می‌شوند و برای رویارویی با فشار روانی، از مکانیزم‌های دفاعی استفاده می‌کنند. منظومۀ فرهاد و شیرین وحشی بافقی، ظرفیت‌های قابل‌ تأمل برای بررسی مکانیزم‌های دفاعی فروید را دارد و می‌تواند از دید روان‌‌شناختی، بررسی شود. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به تحلیل روان‌شناختی منظومۀ فرهاد و شیرین وحشی بافقی با تأکید بر مکانیزم‌های دفاعی فروید پرداخته است و به این پرسش پاسخ داده که هرکدام از شخصیت‌های این منظومه، برای کاهش و غلبه بر آسیب‌های روانی از چه راه‌های مقابله‌ای و مکانیزم‌های دفاعی استفاده می‌کنند؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، این شخصیت‌ها نیز مانند دیگر افراد جامعه، هنگام ناکامی و پریشانی به مکانیزم‌های دفاعی، به ‌خصوص فرافکنی و خیال‌پردازی و ... متوسل می‌شوند تا بر مسائل و اضطراب‌های ایجاد شده فائق آیند و آشفتگی درونی خود را کاهش دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2365 - بررسی تطبیقی سِحر از منظر سوره‌های «اعراف، شعرا، طه» با تأکید بر مکتب سورئالیسم
حورا حبیبی دکترمحمد مهدی نادری دکتر ابوالفضل ابراهیمی اوزینه

پژوهش حاضر درصدد بررسی تطبیقی سحر از منظر سوره‌های قرآن از جمله اعراف شعراء و طه با تاکید بر مکتب سورئآلیسم می‌باشد. اگر چه سحر از پایه‌های اعتقادی همۀ ادیان است اما قرآن ضمن تاکید نگاه ویژه به آن داشته است. و در ادبیات عرفانی نیز سحر را از نتایج بارز مجاهده، ریاضت‌های أکثر

پژوهش حاضر درصدد بررسی تطبیقی سحر از منظر سوره‌های قرآن از جمله اعراف شعراء و طه با تاکید بر مکتب سورئآلیسم می‌باشد. اگر چه سحر از پایه‌های اعتقادی همۀ ادیان است اما قرآن ضمن تاکید نگاه ویژه به آن داشته است. و در ادبیات عرفانی نیز سحر را از نتایج بارز مجاهده، ریاضت‌های عرفانی و تمرکز بر ضمیر ناخودآگاه سورئالیسمی می‌داند. روش پژوهش حاضر به طریق توصیفی تحلیلی می‌باشد که با ذکر نمونه هایی از قرآن و تشابه آن در مکتب سورئآلیسم نتایج نشان می دهد 1.سحر و جادو در آیه‌های قرآن و سورئآلیستی زمینۀ مناسبی برای ادعا پروری محسوب می‌شوند.2.فرهنگ سحر و جادو در ادبیات قرآنی و عرفانی ارتباط تنگاتنگ با عوالم غیبی ودرونی دارند. هدف پژوهش حاضر نگرش تطبیقی و ارائۀ طرحی نظامند به سحر و جادو از دیدگاه قرآن و مکتب سورئآلیسم است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2366 - تحلیل شخصیّت‌های اصلی در رمان کاندید اثر ولتر بر مبنای نظریۀ آبراهام مزلو
حدیثه ادهمی صیادمحله حمیده ادهمی صیادمحله

ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎی داﺳﺘﺎﻧﻲ، ﺑﺎزﻧﻤﺎی ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎی واﻗﻌﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮ شخصیتﭘﺮدازی ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه، اﻃﻼﻋﺎت داﺳﺘﺎن ﻣﺴﺘﻨﺪﺗﺮ از اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻓﺮاد از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻣﻲدﻫﻨﺪ. ﻧﻴﺎزﻫﺎی اﺷﺨﺎص داﺳﺘﺎن، ناپایداری ها را ﺑﻪ وﺟﻮد می آورﻧﺪ و اﻧﺴﺎنﻫﺎ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص، ﺑﺴﻴﺎری از ﺟﻮاﻧﺐ و زواﻳﺎی درون ﺧﻮد را ﺑﺮﻣﻼ میﺳﺎزﻧ أکثر

ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎی داﺳﺘﺎﻧﻲ، ﺑﺎزﻧﻤﺎی ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎی واﻗﻌﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮ شخصیتﭘﺮدازی ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه، اﻃﻼﻋﺎت داﺳﺘﺎن ﻣﺴﺘﻨﺪﺗﺮ از اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻓﺮاد از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻣﻲدﻫﻨﺪ. ﻧﻴﺎزﻫﺎی اﺷﺨﺎص داﺳﺘﺎن، ناپایداری ها را ﺑﻪ وﺟﻮد می آورﻧﺪ و اﻧﺴﺎنﻫﺎ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص، ﺑﺴﻴﺎری از ﺟﻮاﻧﺐ و زواﻳﺎی درون ﺧﻮد را ﺑﺮﻣﻼ میﺳﺎزﻧﺪ. داستانﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎزﻧﻤﺎی ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص زﻧﺪﮔﻲ اﻧﺴﺎن ها ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ بنابراین، میﺗﻮان ﺑﺮاﺳﺎس نظریۀ های روان شناسی ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴل شخصیتﻫﺎی داﺳﺘﺎﻧﻲ ﻫﻤﺖ ﮔﻤﺎﺷﺖ و ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻬﺘﺮی در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ. ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎ، ﻧﻈﺮﻳﺔ روان شناس انسانﮔﺮا، آﺑﺮاﻫﺎم ﻣزﻟﻮ میﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺮم سلسلهﻣﺮاﺗﺐ ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﻣزﻟﻮ، ﻋﻤﺪة ﻧﻈﺮﻳﺎت او را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد و میﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ، ﺟﺎﻳﮕﺎه اﻧﺴﺎنﻫﺎ را در ﻫﺮم ﻣﺰﺑﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮد. از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ رمان کاندید اثر ولتر ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ رمان های وی از لحاظ ﺷﺨﺼﻴﺖپردازی است، در اﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎر ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ های اﺻﻠﻲ داﺳﺘﺎن ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻫﺮم ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﻣزﻟﻮ، ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. بر اساس نتایج این پژوهش، میﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ در تمامی شخصیت ها اعم از کاندید، کانگاند، پانگلوس، پیرزن، مارتین و کاکامبو ﻏﻠﺒﺔ ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و ﺳﭙﺲ ﻋﺸﻖ و ﻣﺤﺒﺖ دﻳﺪه ﻣﻲشود؛ و به دلیل مشکلات و مفاسدی که گریبانگیر جامعۀ اروپایی عصر ولتر بوده است، قهرمان داستان و شخصیت های پیرامون وی در ابتدا واجد شرایط لازم برای پرورش استعدادهای نهفتۀ خود در جهت نیل به شکوفایی و کمال نبوده اند؛ لذا قهرمانان این رمان، اغلب آدم هایی درون گرا، منزوی، روان رنجور و شکست خورده اند که اهتمام بسیار می ورزند تا به خودشکوفایی و کمال برسند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2367 - بررسی حکایت «پسر بازرگان روم و شهر خاموشان» از کتاب هشت بهشت امیر‌خسرو دهلوی بر اساس الگوی تک اسطورۀ سفر قهرمان جوزف کمپبل
محبوبه پورآقا دکتررامین صادقی نژاد دکترمریم محمدزاده

جوزف کمپبل، اسطوره‌شناس آمریکایی، براساس آرای کارل گوستاو یونگ، به بررسی سفرهای قهرمان در فرهنگ‌های مختلف پرداخته و در کتاب قهرمان هزار چهره، الگویی برای این سفرها ارائه کرده است. این الگو، قابلیّت‌های فراوانی برای تجزیه و تحلیل آثار ادبی دارد. کتاب هشت بهشت امیر خسرو د أکثر

جوزف کمپبل، اسطوره‌شناس آمریکایی، براساس آرای کارل گوستاو یونگ، به بررسی سفرهای قهرمان در فرهنگ‌های مختلف پرداخته و در کتاب قهرمان هزار چهره، الگویی برای این سفرها ارائه کرده است. این الگو، قابلیّت‌های فراوانی برای تجزیه و تحلیل آثار ادبی دارد. کتاب هشت بهشت امیر خسرو دهلوی یکی از آثاری است که می‌تواند با الگوی جوزف کمپبل، مورد تطبیق قرار گیرد. پژوهش پیش رو براساس این الگو به بررسی حکایت پسر بازرگان روم و شهر خاموشان در کتاب هشت بهشت امیر خسرو دهلوی پرداخته است. نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد بجز دو مؤلّفۀ ملاقات با خدا بانو یا باز پس گرفتن نشاط دورۀ کودکی که پیش تر از مرحلۀ گام نهادن قهرمان در جادۀ آزمون ها، در بخش تشرّف آمده و مرحلۀ رسیدن کمک از خارج که قبل از مرحلۀ عبور از آستان بازگشت به دنیای عادّی در بخش بازگشت، ارائه شده -که از نظر کمپل محتمل است- تمام مؤلفه‌های این داستان با الگوی پیشنهادی جوزف کمبپل، مطابقت کامل دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2368 - مدرنیته و شعر فارسی در دو دهه سی و چهل خورشیدی
گلنار یغمائی دکترسید محمدباقر کمال الدینی دکترمحمود صادق زاده

در نوشته حاضر که حاصل پژوهشی از نوع تاریخی، توصیفی و تحلیلی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، کتابخانه‌ای است، پس از نگاهی گذرا به ادبیات مشروطه در برخورد با تمدّن غرب، مشخصه‌های شعر فارسی در شکل و محتوا در دهه‌های سی و چهل خورشیدی برشمرده شده است. شکستن قالب‌ها و اوزان که أکثر

در نوشته حاضر که حاصل پژوهشی از نوع تاریخی، توصیفی و تحلیلی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، کتابخانه‌ای است، پس از نگاهی گذرا به ادبیات مشروطه در برخورد با تمدّن غرب، مشخصه‌های شعر فارسی در شکل و محتوا در دهه‌های سی و چهل خورشیدی برشمرده شده است. شکستن قالب‌ها و اوزان کهن در عین رعایت یا عدم رعایت وزن و قافیه، به کار بردن مضامین و پیام‌های سیاسی و اجتماعی تحت تأثیر ادبیات مشروطه و نیز سمبولیسم فرانسه، تأکید بر ابهام‌گویی، بهره‌گیری از هر پدیده طبیعی و اجتماعی به‌صورت نمادین برای نقد سیاسی و اجتماعی و ظهور شعر سپید و شعر موج نو، از مشخصات مهم‌تر شعر این دوره شناخته‌شده است. علاوه بر این، پیدایش شعر مقاومت و شعر چریکی و بعضاً پریشان‌گویی و نامفهوم‌سرایی و ظهور تصنّعی جریان‌های شعری و ظهور پیام بازگشت به خویشتن اسلامی به‌ویژه در دهه چهل را می‌تـوان از مشخصه‌های دیگر شعـر در ایـن دهه دانست. مدرنیتـه به دو صـورت مستقیم (آشنایی با ادبیات و شعر غرب) و غیرمستقیم (شکل‌دادن به گروه‌بندی‌های اجتماعی، جریان‌های فرهنگی، دگرگونی‌های سیاسی و درهم‌تنیده شدن آن‌ها) بر شعر این دوره تأثیر گذاشته است. ستیز قلمی بین حامیان قالب‌های سنّتی شعر و شعر نو، اختلاف‌نظر بین شاعران موج نو و شعر نو و چند شاخه شدن شعر و شاعران، همه انعکاس همین گروه‌بندی‌های اجتماعی و جریان‌های فرهنگی بوده که یا تحت تأثیر مدرنیته شکل‌گرفته و یا بر اثر نفوذ مدرنیته از حالت خفته به حالت فعّال درآمده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2369 - بررسی مکتب رمانتیسم اجتماعی در شعر شاملو
نیلا نوربلین محمود صادق زاده عزیزاله توکلی کافی آباد

شاملو سردمدار شعرسپید، نویسنده و مترجم ایرانی‌ست. شعر شاملو از ابعاد گوناگون به‌ ویژه مکتب‌های ادبی قابل تحلیل و بررسی ا‌ست. هرچند در زمینه‌ی مولفه‌های مکتب رمانتیسم در شعر شاملو بررسی‌های زیادی انجام شده اما مکتب رمانتیسم اجتماعی در شعر شاملو تحلیل و بررسی نشده است.در أکثر

شاملو سردمدار شعرسپید، نویسنده و مترجم ایرانی‌ست. شعر شاملو از ابعاد گوناگون به‌ ویژه مکتب‌های ادبی قابل تحلیل و بررسی ا‌ست. هرچند در زمینه‌ی مولفه‌های مکتب رمانتیسم در شعر شاملو بررسی‌های زیادی انجام شده اما مکتب رمانتیسم اجتماعی در شعر شاملو تحلیل و بررسی نشده است.در این جستار به شیوه‌ی توصیفی، تحلیلی و ارزیابی کمی به بررسی مهم‌ترین مشخصه‌های مکتب رمانتیسم اجتماعی، همچون: اومانیسم، ذهنیت غنایی و پرداختن به مسائل اجتماعی، ناسیونالیسم، طبیعت نمادین در مفهوم سیاسی و اجتماعی پرداخته شده است. بسامد ذهنیت غنایی و پرداختن به مسائل اجتماعی و طبیعت نمادین در شعر شاملو نمود زیادی دارد. اومانیسم نیز در شاملو قابل توجه است. ناسیونالیسم در شعر او جایگاه چندانی ندارد، زیرا که شاملو خود را به سرزمین مادری محدود نکرده بود او به همه دنیا تعلق داشت. به‌طورکلی از میان اشعار رمانتیسم شاملو، ۱۷۴ شعر(86/40 درصد) رمانتیسم اجتماعی و در این میان، ۵۹ مورد(۹۰/۳۳ درصد) نگرش اومانیستی و۱۱ مورد (۳۲/۶ درصد) نیز نگرش ناسیونالیستی مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2370 - بررسی استراتژی های به کار رفته در ترجمه نوواژگان در رمان هری پاتر و شاهزاده دورگه براساس مدل نیومارک (1988)
مریم غفوری دکتر امین نعیمی

زبان ها هرروزه در حال گسترده شدن هستند و ساختارهای جدید در موقع نیاز ساخته می شوند.اهداف این تحقیق عبارتست از بررسی استراتژی های به کار رفته در ترجمه نوواژگان در رمان هری پاتر و شاهزاده دورگه و بررسی این موضوع که آیا تفاوت معناداری بین استراتژی های به کار رفته توسط مترج أکثر

زبان ها هرروزه در حال گسترده شدن هستند و ساختارهای جدید در موقع نیاز ساخته می شوند.اهداف این تحقیق عبارتست از بررسی استراتژی های به کار رفته در ترجمه نوواژگان در رمان هری پاتر و شاهزاده دورگه و بررسی این موضوع که آیا تفاوت معناداری بین استراتژی های به کار رفته توسط مترجمان فارسی د راین رمان وجود دارد .و چه استراتژی هایی بیشترین تکرار یا کمترین تکرار را داشته اند.برای دست یابی به اهداف این تحقیق، محقق دو ترجمه فارسی از این رمان را انتخاب کرده است .برای پیداکردن نوواژگان در این رمان ،متن مبدا جمله به جمله با متن فارسی مطابقت داده شد و براساس تعاریف و دسته بندی های مدل نیومارک نوواژگان مشخص شدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بیشترین و پرتکرارترین استراتژی در ترجمه نوواژگان در ترجمه ویدا اسلامیه گرته برداری بود و کمترین میزان را استراتژی تلفیق داشت.در ترجمه شهناز مجیدی بیشترین استراتژی به کار رفته گرته برداری و کمترین آن تلفیق و توصیف بود.برطبق نتایج ازمون کااسکور هیچ تفاوت معناداری بین استراتژی های به کاررفته در بین مترجمان در ترجمه نوواژگان وجود نداشت.نتایج این تحقیق می تواند برای مترجمان و دانشجویان مترجمی مفید باشد از این رو که با استراتژی های به کار رفته در ترجمه نوواژگان از انگلیسی به فارسی مطلع گردند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2371 - تحلیل و مقایسۀ کیفیت کرامات ابوسعید ابوالخیر در اسرارالتّوحید با کرامات شیخ احمد جام در مقامات ژنده‌پیل
دکتر رضا جلیلی

کرامت به‌عنوان یکی از اصول تصوّف که امری ناقض عادت و بیرون از محدودۀ توان بشر عادّی است، همواره موضوعی مورد مناقشه میان اهل شرع و تصوّف بوده و هست. موافقان، کرامت را از نشانه های یک ولی کامل دانسته، تأییدش می کنند، امّا مخالفان آن را ذریعه ای برای ارضای حسّ قدرت خواهی و أکثر

کرامت به‌عنوان یکی از اصول تصوّف که امری ناقض عادت و بیرون از محدودۀ توان بشر عادّی است، همواره موضوعی مورد مناقشه میان اهل شرع و تصوّف بوده و هست. موافقان، کرامت را از نشانه های یک ولی کامل دانسته، تأییدش می کنند، امّا مخالفان آن را ذریعه ای برای ارضای حسّ قدرت خواهی و ثروت اندوزی صوفی نماها می دانند. در میان صوفیّه، ابوسعید ابوالخیر و شیخ احمد جام دو تن از کسانی هستند که در کتب متعدّدی کرامات فراوانی از آن‌ها نقل شده، به‌گونه‌ای که این موضوع یکی از ویژگی های بارز شخصیّت حقیقی و ساختگی ایشان شده است. بر این پایه، آن چه در جستار پیش رو موردنظر خواهد بود، مقایسۀ این کرامات و تبیین اشتراکات و افتراقات فکری و رفتاری این دو عارف نامی با تکیه‌بر روش توصیفی- تحلیلی است. به نظر می رسد که ابوسعید و شیخ جام، علی رغم قُرب مسافت، به لحاظ فکری و منش صوفیانه از هم دورند و هر یک، باوجود مشابهت های فکری و رفتاری اندک، در وادی های متفاوتی از عرفان سیر می کنند. به‌طوری‌که ابوسعید طرفدار تصوّف همراه با محبّت و رجا است و شیخ جام، هواخواه تصوّف زاهدانۀ صرفِ همراه با خوف. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2372 - آرای انتقادی سیالکوتی مل وارسته در مطلع السعدین نسبت به دیدگاه‌های سراج‌الدین آرزو
شهلا محمودیان کبری نودهی حسنعلی عباس پور اسفدن

سیالکوتی مل وارسته، از شاعران و نویسندگان فارسی‌گوی شبه قاره در قرن دوازدهم هجری است. مطلع السعدین، یکی از آثار وارسته در موضوع بلاغت است. وی در این اثر، به بیان دقیق نکات مربوط پرداخته و دقّت و ریزبینی‌اش در نگارش مطلع السعدین، قابل توجه و حائز اهمیت است. در این اثر، و أکثر

سیالکوتی مل وارسته، از شاعران و نویسندگان فارسی‌گوی شبه قاره در قرن دوازدهم هجری است. مطلع السعدین، یکی از آثار وارسته در موضوع بلاغت است. وی در این اثر، به بیان دقیق نکات مربوط پرداخته و دقّت و ریزبینی‌اش در نگارش مطلع السعدین، قابل توجه و حائز اهمیت است. در این اثر، وارسته به کتاب‌های بلاغی و نظر اندیشمندان معاصر و پیش از خود ارجاع داده و به‌عنوان موافق یا مخالف، نظراتی دربارة آن‌ها ارائه کرده است. یکی از کسانی که در این اثر، بسیار از او نام برده می‌شود،‌ سراج‌الدین آرزو است. آرزو، شاعر، نویسنده و منقد ادبی بوده، آثاری در نقد اشعار دیگران دارد. البته خود نیز مورد انتقاد برخی افراد قرار گرفته است. وارسته از او همواره به نیکی و با القابی چون سراج المحققین و سراج المدققین نام می‌برد؛ امّا در مواردی،‌ آرا و اشعار وی را زیر سؤال برده‌،‌ رد می‌کند. در این مقاله به شیوة تحلیل محتوا به نمونه‌‌هایی از این موارد خواهیم پرداخت. استقلال رأی،‌ دانش وسیع و مطالعه گستردة وارسته،‌ در آرای انتقادی او نسبت به آثار بلاغی پیش از خود و نیز نظرهای اندیشمندان بزرگی چون سراج‌الدین آرزو، به‌روشنی‌ نمایان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2373 - بررسی تطبیقی عناصر رئالیسم جادویی در آثار داستانی منیرو روانی‌پور و رضا امیرخانی
دکتر ماندانا علیمی سارا جاویدمظفری

رئالیسم جادویی یا واقع گرایی جادویی شیوه ای نو در داستان نویسی معاصر جهان است که در آن، عناصر واقعیت و خیال در هم آمیخته می شوند؛ این آمیختگی، شگفتی خواننده را برمی انگیزد و در عین حال باعث نمی شود که در سیر طبیعی داستان، اختلال یا آشفتگی ایجاد شود. از جمله کسانی که از أکثر

رئالیسم جادویی یا واقع گرایی جادویی شیوه ای نو در داستان نویسی معاصر جهان است که در آن، عناصر واقعیت و خیال در هم آمیخته می شوند؛ این آمیختگی، شگفتی خواننده را برمی انگیزد و در عین حال باعث نمی شود که در سیر طبیعی داستان، اختلال یا آشفتگی ایجاد شود. از جمله کسانی که از این شیوه در ایران استفاده کرده اند، منیرو روانی پور و رضا امیرخانی هستند. با توجه به پژوهش انجام شده، منیرو روانی پور و رضا امیرخانی از شیوۀ روایت رئالیسم جادویی بیشترین بهره را برده اند و در این میان به رئالیسم اجتماعی هم توجه نشان داده اند. از میان مؤلفه های مهم رئالیسم جادویی در آثار این دو نویسنده به این موارد می توان اشاره کرد: وجود عناصر جادویی، واقعیت و خیال، فضای وهم انگیز و رمزآلود، حضور ارواح مردگان و استفادۀ فراوان از افسانه ها و داستان های کهن جنوب ایران و توجه به باورهای عامیانه و خرافی و توجه به مسائل اجتماعی و سیاسی از مؤلفه های مورد بحث نویسندگان این آثار است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف با توجه به ماهیت آن، از نوع تحقیق نظری است که بر پایۀ مطالعۀ کتابخانه ای انجام شده است و از دیدگاه روش تحقیق، این کار پژوهشی، توصیفی- تحلیلی می باشد. نگارندگان در این پژوهش به بررسی مؤلفه های رئالیسم جادویی در آثار داستانی این دو نویسنده و سپس تطبیق این مؤلفه ها با یکدیگر می‌پردازند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2374 - تحلیل تشابهات ماهیت خرد در ابرانسان فریدریش نیچه و بینش الهی در عرفان اسلامی
سعید محمدی کیش فرح نیازکار

10.30495/rpcl.2022.697259

از اساسی ترین ارکان عرفان اسلامی که آن را اصل برگزیده تصوف می نامند، انسان کامل است. انسان کامل، مظهر تجلّی اسماء الهیست که واسطة فیض حق در میان خلق شده است. در این پژوهش به خرد ابر انسان فریدریش نیچه در کتاب چنین گفت زرتشت از منظر بینش الهی در عرفان اسلامی به شیوۀ توصی أکثر

از اساسی ترین ارکان عرفان اسلامی که آن را اصل برگزیده تصوف می نامند، انسان کامل است. انسان کامل، مظهر تجلّی اسماء الهیست که واسطة فیض حق در میان خلق شده است. در این پژوهش به خرد ابر انسان فریدریش نیچه در کتاب چنین گفت زرتشت از منظر بینش الهی در عرفان اسلامی به شیوۀ توصیفی - تطبیقی پرداخته می شود. این اثر، روایتی فلسفی و شاعرانه است که در آن نیچه دیدگاه‌های خود را از زبان زرتشت بازگو می‌کند. نتایج تحقیق، مبین وجود شباهت هایی میان ابر انسان نیچه و بینش انسان کامل در عرفان اسلامی است. نیچه اراده و بینش درونی معطوف به قدرت را تنها رهیافت حقیقت می پندارد، همچنان که در عرفان اسلامی بینش الهی انسان کامل در پوشش اسماء و صفات، تجلّی حقیقت مطلق هستند. از منظر نیچه اکنون فعلیت مقلّدانه و متحجرانه بشریت، خدای حاضر در عالم شده است و جهانی رنجور را بر اساس احاطة افکار کهنه در پیشگاه خود یکسان می داند. نیچه به مدد ارادۀ مستقل، این عرصه را به بازآفرینی فرا می خواند. از منظر وی، انسان متأثر از آزادی و انتخاب و تحلیل تفکّرات خویش نیست و در میان اعتقادات غیر و ارزیابی های دروغین زندگی ‌کرده‌ است. پس حیات انسان، رسالت والاتری نسبت به بی حاصلی و تبعیت منفعل دارد، همچنان که در عرفان اسلامی، انسان با مجاهدات نفس بر عالم ماده و ظواهر آن پشت کرده و در بینش الهی، حقایق هستی را باز می یابد و به معرفت وجودی خویش نائل می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2375 - فناء فی‌الله و وحدت وجود از دیدگاه ابن‌فارض و ملای‌جزیری (از ادبیات تطبیقی عربی- کُردی بر اساس مکتب ادبی تطبیقی آمریکایی)
احمد شریعت پناه

یکی از مهم‌ترین مضامین ادبی اهل تصوف که در مجالس ذکر و ادب اهل این فن به چشم می‌خورد و با نغمه های جذاب دل هر شنونده ای را می رباید، عشق و دوست‌داشتن ذات اقدس الهی است که در فناء فی الله و وحدت وجود نمایان می شود، دو شاعر عرب ابن فارض و کُرد ملای جزیری در زمینه مضامین ع أکثر

یکی از مهم‌ترین مضامین ادبی اهل تصوف که در مجالس ذکر و ادب اهل این فن به چشم می‌خورد و با نغمه های جذاب دل هر شنونده ای را می رباید، عشق و دوست‌داشتن ذات اقدس الهی است که در فناء فی الله و وحدت وجود نمایان می شود، دو شاعر عرب ابن فارض و کُرد ملای جزیری در زمینه مضامین عرفانی سرآمد قرون خود بوده اند، ضمن این‌که نام آنان در حوزۀ عرفان و تصوف نیز در کنار نام کسانی چون شیخ اشراق سهروردی، ابن‌عربی، صدرالدین قونوی، مولوی بلخی و مولانا خالد شهرزوری، پیوسته جای می‌گیرد و آثار منظوم و منثور آنان در حلقه‌های ذکر صوفیه نیز تدریس می‌شده است. آثار منظوم این دو شاعر عارف آکنده از مفاهیم و اصطلاحات عرفان نظری است همچون: اتحاد، فناء، بقاء، وجد، فرق، جمع، فقر، زیبایی، عشق، حُبّ، درخواست دیدار، تجلی و ده‌ها اصطلاح دیگر که با توانایی ویژه‌ای در قالب قصاید و غزل به شیوه تمثیل و تعابیر شاعرانه بسط و گسترش یافته است. این دو شاعر عارف مانندگی‌های فراوانی با هم دارند و بر این باورند که فناء در نهایت به وحدت می‌انجامد و وحدت را در فناء می‌جویند. ایشان معتقدند برای رسیدن به وحدت، سالک در ابتدا از هستی ظاهــری خود جدا می‌شود، سپس در معشـوق چنان غرق می‌شود که خودی از او باقی نمی‌ماند، با گذشتن از این مرحله عارف در وحدتی عاشقانه محبوب ازلی خود را در می‌یابد. در این جستار تلاش شده که نمونه‌های شعری این دو شاعر برجسته تاریخ ادبیات پژوهش و بررسی شود. نتیجۀ تحقیق بیان می‌دارد که علاوه بر وجود مضامین مشترک در حوزۀ فناء فی‌الله و وحدت وجود از لحاظ زبانی و محتوایی در آثار این دو شاعر در بسیاری از موارد ملای جزیری از ابن فارض تاثیر پذیرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2376 - مقایسۀ مضامین قلندری در آثار شیخ احمد جام و حافظ شیرازی
جان محمد افرازی حمید طبسی ابوالقاسم رادفر

قلندریه شاخه ای از ملامتیّه است که برخی از امور منافی دین و مذهب را برای قهر نفس، روا داشته و تأثیر زیادی در ادب پارسی برجا گذاشته است. عرفان ایرانی و اسلامی با زهد آغاز شد و در نقطه ای با تصوّف در‌آمیخت؛ آنگاه وارد مرحله ای شد که نوعی از ادبیّاتش را ادبیّات قلندری نام أکثر

قلندریه شاخه ای از ملامتیّه است که برخی از امور منافی دین و مذهب را برای قهر نفس، روا داشته و تأثیر زیادی در ادب پارسی برجا گذاشته است. عرفان ایرانی و اسلامی با زهد آغاز شد و در نقطه ای با تصوّف در‌آمیخت؛ آنگاه وارد مرحله ای شد که نوعی از ادبیّاتش را ادبیّات قلندری نامیده اند. تأثیر افکار قلندری در شعر عرفانی فارسی از سنایی شروع شد و در حافظ به حدّ اعلای تکامل رسید. سرایندگان قلندریّات از تمایلشان به عشق، قلندری و مستی و شور سخن گفتند و بر عالمان و اهل زهد خُرده گرفتند. در قلندریّات، واژگانی چون: تسبیح، خانقاه، خرقه، زهد، سجّاده، صوفی، فقیه، مسجد، مدرسه و ... به سُخره گرفته شده است و در مقابل، واژه هایی چون: دیر مغان، مغ، مغبچه، می، میکده و ... کاربرد فراوان دارد. در این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای، مفاهیم قلندری در دیوان حافظ و آثار منظوم و منثور احمد جام بررسی و مقایسه شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که حافظ و شیخ احمد جام، بیشتر از دیگران به موضوع ریاکاری اهل دین و شریعت تأکید کرده اند؛ زیرا مفاسدی که از این طریق در جامعه ایجاد می‌شود، بسیار وخیم تر از فساد دیگر اقشار است. همچنین، حافظ و شیخ جام، بر نکوهش نفس پرستی و دوری گزیدن از دنیا و عادت های نفسانی تأکید کرده اند. گستردگی نظرات قلندری حافظ شامل مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی می‌شود؛ ولی احمد جام به ویژگی ‌های سیاسی جامعۀ خود اشاره ای نکرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2377 - بررسی مبانی انسان‌شناختیِ معنای تنهایی از نظر سیمین بهبهانی و اروین یالوم
پرنیا امان هادی حیدری نیا محمود صادق زاده

10.30495/rpcl.2023.707170

اگزیستانسیالیسم، فلسفۀ نو پا است که از اواخر قرن نوزدهم به وجود آمد و یالوم، معنادرمان این مکتب است. موضوع تنهایی یکی از مبانی انسان‌شناختی یالوم در خصوص معنای زندگی است. تنهایی از مضامینی است که انسان در طول تاریخ با آن مواجه بوده و در حوزه های گوناگونی همچون عرفان و ت أکثر

اگزیستانسیالیسم، فلسفۀ نو پا است که از اواخر قرن نوزدهم به وجود آمد و یالوم، معنادرمان این مکتب است. موضوع تنهایی یکی از مبانی انسان‌شناختی یالوم در خصوص معنای زندگی است. تنهایی از مضامینی است که انسان در طول تاریخ با آن مواجه بوده و در حوزه های گوناگونی همچون عرفان و تصوّف، روان‌شناسی، فلسفه و عشق، دارای معنی و مفهوم است. به نظر یالوم، چهار اضطراب آزادی، تنهایی، مرگ و بی‌معنایی، در حقیقت هستی و وجود انسان ریشه دارد. یالوم معتقد است، انسان برای رهایی از این چهار نگرانی، باید به ابداع معنا بپردازد و به حقیقت زندگی که در واقع خدمت به خلق، آفرینش و خودشکوفایی است، پی ببرد. همچنین در شعر سیمین، تنهایی یکی از نمودهای پر رنگ است که بر فضای غزل‌ های او حاکم شده است. سیمین و یالوم هر دو در آثار و نوشته‌های خود، معتقد به‌تنهایی بنیادین هستند و درصدد رفع این‌گونه‌ تنهایی بوده‌ و هرکدام راهکارهای خاصی را ارائه نموده‌اند. نویسنده در این پژوهش، درصدد آن است تا به شیوۀ توصیفی – تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای به بررسی و مقایسۀ مبانی انسان‌شناختی معنای تنهایی از نظر سیمین بهبهانی و اروین یالوم بپردازد و به این پرسش پاسخ دهد که آیا مضمون تنهایی در شعر سیمین با تنهایی بنیادین یالوم یکسان است؟ و راهکار این دو برای رفع تنهایی و رهایی از اضطراب و دلواپسی در زندگی چیست؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2378 - تلازم و تقابل واقعیت اسطوره‌ای و کرامات عرفانی در ادیان ابراهیمی
ناصر امیرمحمدی نعمت اصفهانی عمران حمید طبسی

سه دین بزرگ ابراهیمی جزء شریعتشان و قوانین منبعث از آن به میانجی کتب مقدس در اجتماع نفوذ یافته و از سلوک عارفانه ای سخن گفته و به پاداش و سزای اخروی در پی تزکیۀ نفس، نیل به حقیقت الهی و وصال او پرداخته اند. به این اعتبار، تصوف و عرفان پیش از شکل گیری گونۀ اسلامی اش د أکثر

سه دین بزرگ ابراهیمی جزء شریعتشان و قوانین منبعث از آن به میانجی کتب مقدس در اجتماع نفوذ یافته و از سلوک عارفانه ای سخن گفته و به پاداش و سزای اخروی در پی تزکیۀ نفس، نیل به حقیقت الهی و وصال او پرداخته اند. به این اعتبار، تصوف و عرفان پیش از شکل گیری گونۀ اسلامی اش در دین یهود و مسیحیت نیز پیشینه ای قابل‌تأمل دارد.؛ از مهم‌ترین موارد مشترک در هر سه رویکرد عرفانی، مفهوم کرامت است. با این حال مطالعۀ خاستگاه شناسانه و هم چنین پدیدارشناختی کرامات عرفانی در هر سه دین ابراهیمی نشان می دهد که تا چه اندازه این رویدادها با اسطوره در تناظر بوده اند. جستار حاضر با روش تطبیقی و رویکرد توصیفی-تحلیلی می کوشد با مطالعۀ شکل گیری تاریخی مفهوم کرامات و بررسی مهم‌ترین اسطوره های دینی، رابطۀ برخی از این رویدادها را با آنچه در اندیشۀ اسطوره شناسان بزرگ واقعیت اسطوره ای خوانده شده، آشکار ساخته و شناسایی کند. نتایج تحقیق نشان می دهد که کرامت در عرفان یهودی در عین حال که با جادو پیوند می خورد، الگوهای اسطوره ای مصر باستان را دنبال می کند؛ حال آن که این امر در عرفان مسیحی بر اساس نوعی مشاهده به دست می آید و منبع اصلی کرامات خود مسیح است. در عرفان اسلامی کرامات همپای معجزه است که به‌جای رسول، در اینجا به ولی یا عارف الهی تعلق دارد و نتیجۀ تزکیۀ نفس است؛ اما نتیجه ای طبعی و بعضاً قهری است و از این رو دارای فضیلتی در مقام ابزار یا هدف نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2379 - دیالکتیک جبر و اختیار در عشق: بررسی تأثیر تفکر اشعری در اشعار عاشقانۀ سعدی
سیدکاظم مفیدی علی فلاح صفا تسلیمی بهاره فضلی

10.30495/rpcl.2023.703167

سعدی پروردۀ مکتب اشاعره است و به‌راحتی می توان تأثیر کلام اشعری را در آثار سعدی مشاهده کرد. تأثیر قضا و قدر بر سرنوشت، تأثیر ذات و جوهره بر اعمالی که از انسان سر می زند، و بی تأثیر بودن تربیت بر تغییر روحیات و اخلاقیات فرد، در جای‌جای کلیّات سعدی به چشم می خورد. علاوه ب أکثر

سعدی پروردۀ مکتب اشاعره است و به‌راحتی می توان تأثیر کلام اشعری را در آثار سعدی مشاهده کرد. تأثیر قضا و قدر بر سرنوشت، تأثیر ذات و جوهره بر اعمالی که از انسان سر می زند، و بی تأثیر بودن تربیت بر تغییر روحیات و اخلاقیات فرد، در جای‌جای کلیّات سعدی به چشم می خورد. علاوه بر مضامین بسیاری از این دست، مضمون شایع دیگری نیز در غزلیات و اشعار عاشقانۀ سعدی دیده می شود با این مفهوم که عشق امری بی اختیار و عقل گریز است و در برابر عشق نمی توان تاب آورد یا دست به انتخاب و تدبیر زد؛ یعنی اندیشۀ جبر بر اشعار عاشقانۀ سعدی نیز غلبه دارد و این سؤال مطرح می شود که آیا این جبر برخاسته از همان کلام و تربیت اشعری است، یا صرفاً محملی برای خلق یک مضمون ادبی؟ یافته‌های مقاله با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی نشان داد که تأثیرگذاری کلام اشعری بر سعدی چنان نیست که او را گرفتار جبرگرایی کرده باشد؛ سعدی انسانی آزاده و روشنفکر است و علی‌رغم هم‌عصران خود، به جبر مطلق اعتقادی ندارد؛ در نتیجه مضمون بی اختیاری انسان در عالم عشق صرفاً یک مضمون هنری است و سعدی از آن برای بیان قدرت عشق استفاده کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2380 - برّرسی تطبیقی سطوح فکری غزلیات حافظ و سنایی با استفاده از تئوری ساخت‌گرایی تکوینی لوسین گلدمن
آزاده ملکوتی علی فلاح صفا تسلیمی

10.30495/rpcl.2023.701090

مسألة اصلی این مقاله برّرسی تطبیقی سطح فکری غزلیات حافظ و سنایی با تأکید بر نظریة ساخت‌گرایی تکوینی لوسین گلدمن است. گلدمن در شیوة خود می‌کوشد تا ارتباط ساخت درونی اثر را با ساخت فکری (جهان بینی) طبقه اجتماعی نویسنده آشکار کند و به عقیدة او هرچه این رابطه محکم‌تر باشد، أکثر

مسألة اصلی این مقاله برّرسی تطبیقی سطح فکری غزلیات حافظ و سنایی با تأکید بر نظریة ساخت‌گرایی تکوینی لوسین گلدمن است. گلدمن در شیوة خود می‌کوشد تا ارتباط ساخت درونی اثر را با ساخت فکری (جهان بینی) طبقه اجتماعی نویسنده آشکار کند و به عقیدة او هرچه این رابطه محکم‌تر باشد، اعتبار هنری آن نیز بیشتر است. فرضیة نویسندگان بر این مسأله تأکید دارد که ساختار ذهنی جامعة سنایی موجب شد تا غزلیات وی از حیث سطح فکری در سه دستة عاشقانه، عارفانه و قلندرانه و عقلاءالمجانین و ساختار اجتماعی زمانة حافظ موجب شد تا سطح فکری غزلیاتش در حد یک متفکّر منتقد اصلاح‌طلب نمایان شود. نتایج پژوهش با استفاده از روش تطبیقی حکایت از آن دارد که سطح فکری غالب بر اشعار حافظ تغییر ساختار وضع موجود و تحقق عدالت بوده و سطح فکری اشعار سنائی به دلیل اشتمال بر دلالت‌های معرفتی، وضعیتی و به ویژه دلالت هنجاری، از ابعاد و قابلیّت‌های مهمّ مدنی و سیاسی برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2381 - بررسی تطبیقی دو مفهوم جبر و اختیار با تأکید بر مثنوی معنوی مولانا و اشعار عطار
احمد محل‌مانی ابوالفضل ابراهیمی سوسن نریمانی

10.30495/rpcl.2023.707189

دو مفهوم جبر و اختیار یکی از مهم ترین مفاهیم مطرح شده در فقه، فلسفه و ادبیات عرفانی است که گذشته از فلاسفه، شاعران بزرگی همچون: مولوی، سنایی، عطار، حافظ و سعدی و... در آثار نظم و نثر خود بدان پرداخته‌اند. این مسئله زمانی از اهمّیت والاتری برخوردار می‌گردد که در تاریخ اس أکثر

دو مفهوم جبر و اختیار یکی از مهم ترین مفاهیم مطرح شده در فقه، فلسفه و ادبیات عرفانی است که گذشته از فلاسفه، شاعران بزرگی همچون: مولوی، سنایی، عطار، حافظ و سعدی و... در آثار نظم و نثر خود بدان پرداخته‌اند. این مسئله زمانی از اهمّیت والاتری برخوردار می‌گردد که در تاریخ اسلام دو مکتب معتزله و اشاعره برای دفاع از جبر و اختیار بنا نهاده و استدلالات متعدّدی برای پذیرش یا رد آنان مطرح کرده‌اند. بنابراین، این مقاله با هدف بررسی تطبیقی دو مفهوم جبر و اختیار با تأکید بر اشعار مولوی و عطار نگاشته شده است. فرضیة نویسندگان دلالت بر این موضوع دارد که مفهوم جبر و اختیار در اشعار مولوی عطار برجستگی خاصی دارد، یعنی هر دو شاعر به این دو مفهوم پرداخته و با دلایل خود به تحلیل آن ها مبادرت نموده‌اند. یافته‌های مقاله با استفاده از روش تطبیقی (روش تحقیق) نشان داد که بسامدسنجی مفهوم اختیار در آثار مولوی بسیار بالاتر از مفهوم جبر است در حالی که، بسامدسنجی جبرگرایی در آثار عطار بسیار وسیعتر از مفهوم اختیار است. بنابراین در سیر و سلوک عرفانی، اشعار مولوی نمایندة اختیارگرایی و اشعار عطار نمایندة جبرگرایی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2382 - شناسایی نشانگرهای ریزماهواره پیوسته به ژن مقاومت به بیماری PVY در توتون با استفاده از روش تجزیه تفرق توده‌ای
مرضیه شازده احمدی محمد‌رضا صلواتی میبدی

یکـی از مهـم ترین بیمـاری‌ های ویروسـی خسـارت‌ زای تـوتـون در ایـران و بـرخـی از نقـاط جـهـان ویـروس Y سیب زمینی ((PVY است که نقش مهمی در کاهش کمیت و کیفیت محصول توتون دارد. موثر ترین و بهترین روش برای کاهش خسارت این ویروس، اصلاح ارقام مقاوم نسبت به این بیماری است. از ن أکثر

یکـی از مهـم ترین بیمـاری‌ های ویروسـی خسـارت‌ زای تـوتـون در ایـران و بـرخـی از نقـاط جـهـان ویـروس Y سیب زمینی ((PVY است که نقش مهمی در کاهش کمیت و کیفیت محصول توتون دارد. موثر ترین و بهترین روش برای کاهش خسارت این ویروس، اصلاح ارقام مقاوم نسبت به این بیماری است. از نشانگر های مولکولی برای نشان دار کردن ژن‌ های مقاومت در برنامه‌ های به نژادی استفاده می ‌شود. به منظور شناسایی نشانگر های مولکولی پیوسته با ژن‌ های مقاومت به PVY در توتون، ابتدا در سال اول، تلاقی اولیه بین دو والد VAM (مقاوم) و K326 (حساس) انجام شد، سپس بذر های F1 به دست آمده کشت شده و بذر F2 به دست آمد. بذر های F2 حاصل در سال دوم، در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقـات و آموزش توتون تیرتاش کاشته شدند. گیاهان F2 با جدایه خالص سازی شده سویه O ویروس PVY مایه زنی شدند و سپس مورد ارزیابی‌های فنوتیپی قرار گرفتند. توسعه بیماری PVY با محاسبه سطح زیر منحنی پیشرفت آلودگی تعیین شد. در ادامه کار از ده بوته مقاوم و ده بوته حساس به PVY، بر اساس علایم مزرعه ای نمونه برگ تهیه گردید. روی این نمونه ها برای تایید مقاومت و حساسیت به PVY آزمون الایزا انجام شد و بر اساس نتایج الایزا، بوته ‌های حساس و مقاوم شناسایی شدند. در این تحقیق با استفاده از 100 جفت آغازگر SSR انتخابی و همچنین به کارگیری روش تجزیه تفرق توده ای اقدام به شناسایی نشانگر های ریزماهواره پیوسته با ژن مقاومت به PVY در دو توده مقاوم و حساس به این بیماری و همچنین بوته‌ های جمعیت F2 گردید. سه ترکیب جفت آغازگر به نام ‌های PT30002، PT20165 و PT20357 در DNA دو توده مقاوم و حساس تولید چند شکلی نمودند. این جفت آغازگر ها بعد از آزمون روی تک بوته‌ های دو توده، روی تک بوته‌ های جمعیت F2 مورد آزمون و تجزیه قرار گرفتند. در نهایت، فاصله نشانگر ها از ژن مقـاومت با استفـاده از نرم افزار Mapmaker Ver.3.0 تعییـن گـردید. نشانگـر PT3 با فاصله 5/17 سانتی مورگان در موقعیت ناجفت و دو نشانگر PT1 و PT2 به ترتیب با فاصله 1/18 و 4/37سانتی مورگان از ژن مقاومت قرار داشتند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2383 - The Mother Tongue Teaching as a Multicultural Category: Impacts and Consequences (A Synthesis Study)
Fatemeh Bahrami Mostafa Ghaderi Behnam Talebi

Purpose: Mother tongue is considered as an important part of the human identity. The objective of this study was to investigate mother tongue training as a multicultural category and its impacts and consequences.Methodology: This study was applied in terms of the object أکثر

Purpose: Mother tongue is considered as an important part of the human identity. The objective of this study was to investigate mother tongue training as a multicultural category and its impacts and consequences.Methodology: This study was applied in terms of the objective, and descriptive and research synthesis in terms of method. The study population was studies on mother tongue, mother tongue training, multiculturalism, cultural diversity and systematic training in the last ten years. Among them, 183 studies were selected by purposeful sampling method after investigating the inclusion criteria and entered the final synthesis. The data were analyzed by content analysis.Findings: The results showed that most of the studies had a positive view of multiculturalism and believed that the rights of minorities and individual differences should be taken into account. Regarding mother tongue training or training in the mother tongue can help strengthen national solidarity. The structure of curricula in some places requires more revision and flexibility. The teachers, learners and parents had a positive attitude towards training in the mother tongue, and teachers should have special competence to teach in multicultural education centers, for which in-service training can be used. Training in the mother tongue improves psychological and social conditions, academic performance, self-confidence, learning, writing skills of learners in the training environment and even easier learning of second and third languages.Conclusion: Regarding the impacts and consequences of mother tongue training as a multicultural category, professionals and planners should look at mother tongue training or training in mother tongue as a necessity and plan to implement it. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2384 - Identifying the Point of View of the Reconstructionism Theory in Relation to Ethics Training and Lawfulness to Students
Aliasghar Ghelichkhan Mohammad Reza Sarmadi Mohammad Hashem Rezaei Faezeh Nateghi

Purpose: The main purpose of this research is to identify the reconstructionism theoretical perspective on Ethics training and Lawfulness to students.Methodology: From a purpose perspective, the research method is fundamental and theoretical, and from an implementation أکثر

Purpose: The main purpose of this research is to identify the reconstructionism theoretical perspective on Ethics training and Lawfulness to students.Methodology: From a purpose perspective, the research method is fundamental and theoretical, and from an implementation perspective, it is of the philosophical research type. The required data were collected by document analysis and using the note-taking tool, and analyzed by the descriptive-interpretive method. The community under study consists of written books and electronic resources that present the theoretical perspective of reconstructionism, as well as research backgrounds related to the research topic.Findings: Research findings indicate that the reconstructionism theoretical perspective in the field of teaching ethics and law acceptance to students has specific educational elements. Reviewing the content of the curriculum with an emphasis on critical thinking, strengthening effective social relationships, employing new technologies, learning the culture of peace, providing a platform for obtaining firsthand social experiences, teaching problem-solving skills, striving to dignify individuals in society and cultivating worthy citizens - each of these theories has educational foundations and principles, goals, content, and instructional methods about moral and legal education, which share similarities and differences.Conclusion: In explaining the findings of the current research, it can be said that from the point of view of pragmatism, real education and training takes place more effectively in an open or democratic environment, an environment that is free from absolutes that hinder the freedom of research. Old and new individualism, stubbornindividualism,has been rejected as a historical remnant. Pragmatism strongly suggests planning and social action to adapt the emerging organized social system to human goals and purposes. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2385 - بیوفیلم ها درصنایع غذایی و راه کارهای حذف آنها در سیستم های فرآوری غذایی
لیلا ناطقی امیر اهنگربهان عاطفه محمد قلی

بیوفیلم یک اجتماع میکروبی پیچیده است که درون ماتریکس پلی ساکاریدی و یا پروتئینی محصور شده است. بیوفیلم میتواند توسط میکروارگانیسم هایی مانند قارچها و باکتری ها ایجاد شود. هم باکتری های گرم مثبت و هم گرم منفی این توانایی را دارند. مقاومت باکتریایی ایجاد شده در فاز بیوفیل أکثر

بیوفیلم یک اجتماع میکروبی پیچیده است که درون ماتریکس پلی ساکاریدی و یا پروتئینی محصور شده است. بیوفیلم میتواند توسط میکروارگانیسم هایی مانند قارچها و باکتری ها ایجاد شود. هم باکتری های گرم مثبت و هم گرم منفی این توانایی را دارند. مقاومت باکتریایی ایجاد شده در فاز بیوفیلم به مواد ضدمیکروبی یک مسئله مهم جهانی است. بیوفیلم باکتریایی از جنبه های مختلفی مانند بیماری های وابسته به عفونت های مزمن انسانی، عفونت اجسام خارجی مانند کاتترها، بیماری های دامی و گیاهی و همچنین در واحدهای فرآوری مواد غذایی دارای به دلیل انسداد و آلوده نمودن خطوط تولید با اهمیت است. برای میکروارگانیسمها، زندگی کردن در یک بیوفیلم با مزایای خاصی همراه است. اجتماعاتِ میکروبی معمولاً نسبت به استرس ها بسیار مقاومترند. فاکتورهای استرسزای بالقوه نظیر کمبود آب، افزایش یا کاهش pH محیط یا وجود مواد سمی برای میکروب، نظیر آنتی بیوتیک ها، آنتی میکروب ها یا فلزات سنگین را شامل میشوند. بیوفیلم در مکان های مختلفی تشکیل میشود، ولی تشکیل آن در صنایع فرآوری مواد غذایی معمولاً باعث آسیب و کاهش راندمان میشود. علاوه بر فواید مختلف نظیر کاربرد در پاکسازی آلودگی های فلزات سنگین و همچنین ساخت سلول سوختی میکروبیال، دارای خطرات بسیاری نیز میباشد. این ساختارهای مقاوم باعث 80 درصد بیماریهای عفونی انسانی هستند که به دلیل مقاوم بودن و نبود راههای قطعی و سریع درمان در برابر این باکتریهای پاتوژن درصد بسیار بالایی را شامل میشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2386 - مروری بر تولید روغن تک سلولی از ضایعات مواد غذایی
نهایه نجفی پیمان رجایی

روغن تک سلولی SCOیک منبع جایگزین مناسب برای روغن ها است، زیرا می توان از آن به عنوان مواد اولیه در تولید سوخت زیستی و همچنین به عنوان گزینه مناسب در تولید اسیدهای چرب ضروری مناسب برای تغذیه انسان و یا به عنوان مکمل در خوراک دام استفاده نمود. با این حال قابلیت استفاده از أکثر

روغن تک سلولی SCOیک منبع جایگزین مناسب برای روغن ها است، زیرا می توان از آن به عنوان مواد اولیه در تولید سوخت زیستی و همچنین به عنوان گزینه مناسب در تولید اسیدهای چرب ضروری مناسب برای تغذیه انسان و یا به عنوان مکمل در خوراک دام استفاده نمود. با این حال قابلیت استفاده از SCO به دلیل قیمت بالای مواد اولیه مورد استفاده در آن محدود است. فرآیند تخمیر با استفاده از پسماندهای کشاورزی و صنعتی ارزان قیمت می تواند این مشکل را برطرف کند که برای تولید SCO قابل اجرا هستند. استفاده از این محصولات جانبی به عنوان منبع اصلی کربن در تخمیر نه تنها به طور قابل توجهی هزینه های کلی تولید SCO را کاهش می دهد، بلکه باعث می شود تصفیه جریان های زباله تولید شده، در نتیجه اثرات منفی بر محیط زیست کاهش یابد. از آنجا که محصولات جانبی زیست تخریب پذیر مختلف کشاورزی و صنعتی را می توان در تخمیرهای میکروبی استفاده کرد. هدف این بررسی طبقه بندی و مقایسه بقایای کشاورزی قابل استفاده بر اساس در دسترس بودن آنها است. روغن های تک سلولی لیپیدهایی هستند که از باکتری ها، قارچ ها، مخمرها، جلبک های متقاطع میکروسکوپی و پروتیست ها. این لیپیدها بسته به ترکیب اسیدهای چرب خود کاربردهای متفاوتی دارند. SCOها با محتوای اسیدهای چرب اشباع بالا برای تولید بیودیزل مناسب هستند، در حالی که SCOهای غنی از اسیدهای چرب اشباع نشده برای تغذیه انسان و حیوان مناسب هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2387 - ویژگی‌های حسی پنیر پرو بیوتیک
شراره شهبازی

پنیر بستر بسیار مناسبی برای میکروارگانیسم های پروبیوتیک می باشد تا آنها را به داخل روده هدایت کند. علاوه بر آن انواع مختلفی از پنیر در سراسر جهان تولید می شوند. مصرف پنیر توسط اکثریت مردم علاوه بر دارا بودن ارزش تغذیه ای برای آنها، باعث افزایش در خواست بازار برای پنیر پ أکثر

پنیر بستر بسیار مناسبی برای میکروارگانیسم های پروبیوتیک می باشد تا آنها را به داخل روده هدایت کند. علاوه بر آن انواع مختلفی از پنیر در سراسر جهان تولید می شوند. مصرف پنیر توسط اکثریت مردم علاوه بر دارا بودن ارزش تغذیه ای برای آنها، باعث افزایش در خواست بازار برای پنیر پروبیوتیک می شود. پروبیوتیک ها اغلب در محصولات غذایی در یک سطح استاندارد تا زمان مصرف زنده می مانند بدون اینکه در خصوصیات حسی آن ماده تغییری حاصل شود. در رابطه با اینکه پروبیوتیک ها می توانند اثر گذار باشند بر روی طعم، بافت و ظاهر محصولات لبنی، خصوصیات حسی لبنیات مورد مطالعات متعددی قرار گرفته است. در این مقاله ویژگی های حسی پنیری را که توسط پروبیوتیک ها تولید می شود، مورد بررسی قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2388 - بررسی شواهدی از برابری جنسیتی، توانمندسازی زنان و سیستم‌های کشاورزی و غذایی
امیر معمارزاده‌کیانی الهام عموئی

مقاله پیش رو در مورد توانمندسازی و برابری جنسیتی زنان در جهت نیل به اهداف مهمی همچون پایداری توسعه کشاورزی، تولید محصولات استراتژیک، امنیت غذایی و ایمنی غذایی می‌باشد و به مرور منابع خارجی و داخلی در این حوزه پرداخته شده تا مشخص گردد توانمندسازی و برابری جنسیتی در ایران أکثر

مقاله پیش رو در مورد توانمندسازی و برابری جنسیتی زنان در جهت نیل به اهداف مهمی همچون پایداری توسعه کشاورزی، تولید محصولات استراتژیک، امنیت غذایی و ایمنی غذایی می‌باشد و به مرور منابع خارجی و داخلی در این حوزه پرداخته شده تا مشخص گردد توانمندسازی و برابری جنسیتی در ایران به چه میزان با شاخص‌های جهانی در مورد زنان همگام می‌باشد. در این پژوهش مشخص گردید که زنان چه مقدار به توانایی کافی در شاخه‌های مختلف از جمله: ایفای نقش در تحقق کشاورزی پایدار و تساوی در هنجارهای جنسیتی در حوزه کشاورزی و امنیت غذایی در ایران دست یافته‌اند. این تحقیق مشخص می‌نماید در چه نقاطی شکاف‌های عمیق در مورد برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان باقی‌مانده‌ است. نتایج، مواردی را در مورد دسترسی متفاوت زنان به منابع، شکل‌گیری، تقویت از طریق هنجارهای جنسیتی و تفاوت رژیم غذایی را نشان میدهد. تحقیق پیش رو به بررسی مسائلی مانند: ملاحظات جنسیتی در سیستم‌های غذایی زنان در مناطق شهری، شیوه‌های مشارکت دادن مردان در فرایند توانمندسازی زنان در سیستم‌های غذایی و نیز مسائل مربوط به مهاجرت، بحران‌ها و سیستم‌های غذایی بومی محدود می‌گردد، لیکن شواهد نشان‌ می‌دهد با ارزیابی جنسیتی و اثربخشی برنامه‌های کشاورزی حساس به جنسیت و تغذیه، زنان در حوزه توانمندسازی و دستیابی به برابری جنسیتی محدود مانده‌اند. به همین منظور، برنامه‌ریزی متناسب جهت مشارکت زنان در فرایند پایداری توسعه کشاورزی، تولید محصولات استراتژیک، امنیت غذایی و ایمنی غذایی در توازی با ترویج هنجارهای جنسیتی برابر و ارتقای دسترسی به منابع و تکیه بر شواهد تحقیقات بومی براساس جنسیت پبشنهاد می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2389 - بیوفیلم ها درصنایع غذایی و راه کارهای حذف آنها در سیستم های فرآوری غذایی
لیلا ناطقی امیر آهنگر بهان عاطفه محمد قلی

بیوفیلم یک اجتماع میکروبی پیچیده است که درون ماتریکس پلی ساکاریدی و یا پروتئینی محصور شده است. بیوفیلم میتواند توسط میکروارگانیسم هایی مانند قارچها و باکتری ها ایجاد شود. هم باکتری های گرم مثبت و هم گرم منفی این توانایی را دارند. مقاومت باکتریایی ایجاد شده در فاز بیوفیل أکثر

بیوفیلم یک اجتماع میکروبی پیچیده است که درون ماتریکس پلی ساکاریدی و یا پروتئینی محصور شده است. بیوفیلم میتواند توسط میکروارگانیسم هایی مانند قارچها و باکتری ها ایجاد شود. هم باکتری های گرم مثبت و هم گرم منفی این توانایی را دارند. مقاومت باکتریایی ایجاد شده در فاز بیوفیلم به مواد ضدمیکروبی یک مسئله مهم جهانی است. بیوفیلم باکتریایی از جنبه های مختلفی مانند بیماری های وابسته به عفونت های مزمن انسانی، عفونت اجسام خارجی مانند کاتترها، بیماری های دامی و گیاهی و همچنین در واحدهای فرآوری مواد غذایی دارای به دلیل انسداد و آلوده نمودن خطوط تولید با اهمیت است. برای میکروارگانیسمها، زندگی کردن در یک بیوفیلم با مزایای خاصی همراه است. اجتماعاتِ میکروبی معمولاً نسبت به استرس ها بسیار مقاومترند. فاکتورهای استرسزای بالقوه نظیر کمبود آب، افزایش یا کاهش pH محیط یا وجود مواد سمی برای میکروب، نظیر آنتی بیوتیک ها، آنتی میکروب ها یا فلزات سنگین را شامل میشوند. بیوفیلم در مکان های مختلفی تشکیل میشود، ولی تشکیل آن در صنایع فرآوری مواد غذایی معمولاً باعث آسیب و کاهش راندمان میشود. علاوه بر فواید مختلف نظیر کاربرد در پاکسازی آلودگی های فلزات سنگین و همچنین ساخت سلول سوختی میکروبیال، دارای خطرات بسیاری نیز میباشد. این ساختارهای مقاوم باعث 80 درصد بیماریهای عفونی انسانی هستند که به دلیل مقاوم بودن و نبود راههای قطعی و سریع درمان در برابر این باکتریهای پاتوژن درصد بسیار بالایی را شامل میشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2390 - Transient Phenomena to Detect Out-Of-Step Error with Phasor Measurement Method in Power System
Mohammad Arghan

This paper presents a new algorithm based on simultaneous measurements by phasor measurement units in order to detect loss-of-synchronism of generator. The researchers believe that the criteria of equal energy levels and wavelet transformation are preferable to the usua أکثر

This paper presents a new algorithm based on simultaneous measurements by phasor measurement units in order to detect loss-of-synchronism of generator. The researchers believe that the criteria of equal energy levels and wavelet transformation are preferable to the usual methods, in the sense that in addition to the acceptable speed, their practical use in phasor control centers is also possible. Also, the two basic challenges of these methods, i.e. equalization of the network in the form of a two-machine model and estimation of the generator state in the time after the fault, have been solved. The importance of converting the power network to the two-machine equivalent network must be done adaptively and online, because the structure of the power network is not constant due to changes in the state of entry and exit of equipment. In this paper, with the help of the simultaneous information sent from the phasor measurement units installed in different points of the network, the equivalent circuit of two- machine of the power system has been calculated from the point of view of each power plant unit. Based on this and by using the developed equal levels criterion method which is introduced and developed in the paper and the wavelet transform, both in the local mode and in the wide measurement mode, there are methods to detect and predict the loss-of-synchronism is provided. In each section, the presented algorithm is tested on a standard network (preferably IEEE standard networks), for various situations of errors occurring in the system, and its results, both in terms of performance speed and accuracy, with usual industrial methods, which are impedance relays, have been compared تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2391 - بررسی نحوه پخش تنش و مکانیزم شکست در روسازیهای انعطاف پذیر با استفاده از روش المان محدود
علی بابائی

این مقاله به صورت تئوری مکانیزم های احتمالی توزیع تنش در لایه‌های روسازی قیری را با استفاده از روش المان محدود بررسی می‌کند و همچنین تاثیر یکنواخت فشار عمودی و افقی و توزیع تنش اصلی بین تایر و لایه‌های روسازی را مورد آزمایش قرار می دهد. یک روسازی مدل شده از قسمت‌های: 1- أکثر

این مقاله به صورت تئوری مکانیزم های احتمالی توزیع تنش در لایه‌های روسازی قیری را با استفاده از روش المان محدود بررسی می‌کند و همچنین تاثیر یکنواخت فشار عمودی و افقی و توزیع تنش اصلی بین تایر و لایه‌های روسازی را مورد آزمایش قرار می دهد. یک روسازی مدل شده از قسمت‌های: 1- قشر راه 2- لایه اساس 3- لایه زیر اساس دانه‌ای 4- بستر راه تشکیل شده است. چگونگی عملکرد بار به اینصورت است که یک جفت چرخ با فشار استاندارد انتخاب می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که تنش‌های فشاری و کشش بین چرخ‌ها به حد قابل توجهی می‌رسد احتمالا خستگی در جایی آغاز می‌شود که بیشترین تنش از بالا تا پایین لایه‌ها رخ می‌دهد. اگر چه تنش عمودی در تمام لایه‌های روسازی تاثیر‌گذار است تنش افقی فقط در قشر راه و لایه اساس موثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2392 - طراحی میراگرهای جرمی‌تنظیم شده (TMD) در نرم‌افزار SAP2000
محمدعلی قنادیان محسن کرامتی محمود نیک خواه نغمه ناجی

یکی از ایده های جدید برای مقابله با محرکات ناشی از باد یا زلزله، ایده کنترل سازه هاست. از کاربردی ترین و موثرترین روشهای کنترل نیروهای وارد شده و افزایش اتلاف انرژی ناشی از آن، کاربرد میراگرها در مقاوم سازی سازه‌ها می باشد، میراگرها با توجه به پریود سازه، نوع ساختگاه، ج أکثر

یکی از ایده های جدید برای مقابله با محرکات ناشی از باد یا زلزله، ایده کنترل سازه هاست. از کاربردی ترین و موثرترین روشهای کنترل نیروهای وارد شده و افزایش اتلاف انرژی ناشی از آن، کاربرد میراگرها در مقاوم سازی سازه‌ها می باشد، میراگرها با توجه به پریود سازه، نوع ساختگاه، جنس سازه، نوع سیستم مهاربندی، نیروی جانبی سازه و موقعیت مکانی و جغرافیایی سازه، فاصله آن از گسل یا مرکز زلزله و سایر عوامل تاثیر گذار انتخاب می شوند. عملکرد سیستم میراگر جرمی تنظیم شده به طور اساسی بر مبنای استهلاک انرژی به صورت حرکت نوسانی جرم میراگر و ایجاد نیروی اینرسی جرم در فاز مخالف نیروی وارد به سازه می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2393 - طراحی و کنترل سازه ها با استفاده همزمان از سیستم میراگرهای جرمی‌تنظیم شده (TMDs) وجداساز لرزه ای
محمدعلی قنادیان محسن کرامتی محمود نیک خواه

امروزه فارغ از دیدگاه طراحی سازه ها، ضرورت استفاده از تکنولوژی های پیشرفته با توجه به ملاحظات اقتصادی، نیاز به کاهش زمان اجرای طرح های مقاوم سازی و بهبود عملکرد سازه های مختلف در سطح خطر انتخابی و اجرای آسان آن در مواردی که محدودیت اجرا وجود دارد و یا نیاز به استفاده بی أکثر

امروزه فارغ از دیدگاه طراحی سازه ها، ضرورت استفاده از تکنولوژی های پیشرفته با توجه به ملاحظات اقتصادی، نیاز به کاهش زمان اجرای طرح های مقاوم سازی و بهبود عملکرد سازه های مختلف در سطح خطر انتخابی و اجرای آسان آن در مواردی که محدودیت اجرا وجود دارد و یا نیاز به استفاده بی وقفه از سازه مورد نظر باشد، بیشتر احساس می شود. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر همزمان جداساز لرزه ای و میراگر جرمی‌تنظیم شده (TMD) بر کاهش اثر ممان در رفتار لرزه ای ساختمان های فلزی می‌باشد. بنابراین در این تحقیق ز دو مدل سازه ای 10 و 15 طبقه به صورت پایه ثابت و هم جداسازی شده از پایه و هم به صورت ترکیبی، با استفاده از 7 شتاب نگاشت دور از گسل و 7 شتاب نگاشت نزدیک گسل زلزله که به g0.5 مقیاس شده‌اند، تحت آنالیز تاریخچه زمانی در نرم‌افزار SAP2000 ، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. تایج بدست آمده حاکی از این امر می‌باشد که سیستم کنترل ترکیبی باعث کاهش 80 درصدی در ممان طبقات در شتاب نگاشت های دور و نزدیک گسل می‌شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2394 - مدل‌سازی سینماتیکی و طراحی بهینه‌ی یک مکانیزم توانبخشی حرکت پای افراد ناتوان
علی مختاریان فائزه جهانشاه

امروزه با پیشرفت علم مهندسی در زمینه‌ی پزشکی، استفاده از سیستم‌های توانبخشی رباتیکی جهت درمان ناتوانی حرکتی بسیار مورد توجه قرار گرفته‌است. طراحی و ساخت این دستگاه‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. یکی از مهم‌ترین وسایل توانبخشی مورد استفاده سیستم‌های کمک‌حرکتی پا أکثر

امروزه با پیشرفت علم مهندسی در زمینه‌ی پزشکی، استفاده از سیستم‌های توانبخشی رباتیکی جهت درمان ناتوانی حرکتی بسیار مورد توجه قرار گرفته‌است. طراحی و ساخت این دستگاه‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. یکی از مهم‌ترین وسایل توانبخشی مورد استفاده سیستم‌های کمک‌حرکتی پا هستند که از جمله مسائل مهم در راستای طراحی و ساخت این سیستم‌ها حرکت دادن پا بر اساس الگوی صحیح راه رفتن می‌باشد. در این مقاله طراحی یک دستگاه فعال یک درجه آزادی جهت توانبخشی پای افراد ناتوان ارائه شده‌است. مدل پیشنهادی مبتنی بر ساختار یک مکانیزم چهارمیله‌ای است که پارامترهای طراحی و ساخت آن با بکارگیری الگوریتم بهینه‌سازی ژنتیک به گونه‌ای انتخاب می‌شوند که حرکت پا کمترین اختلاف را با الگوی راه رفتن دارا باشد. پس از استخراج معادلات سینماتیکی حلقه بسته‌ی سیستم و حل آن‌ها، بهینه‌سازی با تمرکز بر روی هر یک از مفاصل ران و زانو به ‌طور جداگانه با تغییر مناسب ضرایب وزنی تابع هدف (W1 و W2) به انجام رسیده‌است. با توجه به تابع هدف بهینه‌سازی تعریف شده، با افزایش W1 نسبت به W2 قابلیت سیستم در نزدیک نمودن زاویه‌ی مفصل ران به تابع زمانی مطلوب و با افزایش W2 نسبت به W1 توانایی دستگاه در نزدیک کردن زاویه‌ی مفصل زانو به تابع زمانی متناظر افزایش می‌یابد. نتایج بدست‌آمده گویای توانایی دستگاه در توانمندسازی حرکت پای افراد ناتوان در جهت بازتوانی حرکت مطلوب راه رفتن برای آنهاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2395 - ارائه وبررسی تحلیلی یک مکانیزم بدون مفصل برای بزرگ نمایی جابجایی یک محرک پیزوالکتریک
امیر رضا عسکری عبدالرحیم عسکری

مکانیزم های بدون مفصل(انعطاف پذیر) جابجایی، نیرو و انرژی را با استفاده از مفاصل خمیده به جای مفاصل لولایی ساده انتقال می دهند. کاهش هزینه های ساخت، افزایش دقت این نوع مکانیزم ها، عدم وجود خطاهای ناشی از لقی و نبودن مشکلات سایش مفاصل و ارتعاشات ناشی از حرکات آن ها از جمل أکثر

مکانیزم های بدون مفصل(انعطاف پذیر) جابجایی، نیرو و انرژی را با استفاده از مفاصل خمیده به جای مفاصل لولایی ساده انتقال می دهند. کاهش هزینه های ساخت، افزایش دقت این نوع مکانیزم ها، عدم وجود خطاهای ناشی از لقی و نبودن مشکلات سایش مفاصل و ارتعاشات ناشی از حرکات آن ها از جمله مزایای این نوع مکانیزم هاست. در این مقاله برای تحلیل این نوع مکانیزم ها از مدل شبه صلب استفاده شده است. در ادامه با معرفی و بررسی چند مکانیزم بزرگ نمایی مکانیکی که برای افزایش جابجایی محرک های پیزوالکتریک به کار برده شده اند، مدلی جدید نیز ارائه و تحلیل شده است. این مدل جدید نسبت بزرگ نمایی بالایی را در ابعادی فشرده به دست می دهد که نسبت به مدل های پیشین بسیار مناسب است. فرکانس طبیعی بالای این مدل و نیز عدم وجود حرکات عرضی از جمله مزایای این مدل نسبت به مدل های معرفی شده،است. در ادامه با بررسی حل تحلیلی و مشخص نمودن پارامترهای طراحی برای بهترین شرایط کاری مدل شبه صلب بهینه ارائه شده است. همچنین با استفاده از تحلیل اجزای محدود و مقایسه نتایج آن با حل تحلیلی اثر تغییر پارامترهای گوناگون روی عمل کرد این مکانیزم مشخص گردیده و در انتها مکانیزمی بهینه ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2396 - طراحی و بررسی تحلیلی یک بزرگنمای مکانیکی بدون مفصل
امیر رضا عسکری عبدالرحیم عسکری

در این پژوهش با معرفی و بررسی چند مکانیزم بزرگنمای مکانیکی ، مدلی جدید معرفی، طراحی و تحلیل شده است. این مکانیزم جدید می¬تواند نسبت بزرگنمایی بالایی را در ابعادی فشرده بدست دهد. فرکانس طبیعی بالا و نیز عدم وجود حرکات عرضی از جمله مزایای این مدل جدید نسبت به مدل¬ أکثر

در این پژوهش با معرفی و بررسی چند مکانیزم بزرگنمای مکانیکی ، مدلی جدید معرفی، طراحی و تحلیل شده است. این مکانیزم جدید می¬تواند نسبت بزرگنمایی بالایی را در ابعادی فشرده بدست دهد. فرکانس طبیعی بالا و نیز عدم وجود حرکات عرضی از جمله مزایای این مدل جدید نسبت به مدل¬های معرفی شده می¬باشد. به منظور ارائه بررسی تحلیلی برای این مکانیزم¬ جدید از مدل شبه صلب استفاده شده و این مدل برای بهترین شرایط کاری بهینه گردیده است. این مدل همچنین با استفاده از روش اجزای محدود تحلیل و صحه گذاری شده است. نتایج اجزای محدود به منظور مشخص کردن اثر پارامترهایی که در مدل شبه صلب دیده نشده اند استفاده شده است. مکانیزمی بهینه به همراه نقشه ساخت و ابعاد کامل در انتها ارائه گردیده است. در این پژوهش با معرفی و بررسی چند مکانیزم بزرگنمای مکانیکی[1]، مدلی جدید معرفی، طراحی و تحلیل شده است. این مکانیزم جدید می تواند نسبت بزرگنمایی بالایی را در ابعادی فشرده بدست دهد. فرکانس طبیعی بالا و نیز عدم وجود حرکات عرضی از جمله مزایای این مدل جدید نسبت به مدل های معرفی شده می باشد. به منظور ارائه بررسی تحلیلی برای این مکانیزم جدید از مدل شبه صلب[2] استفاده شده و این مدل برای بهترین شرایط کاری بهینه گردیده است. این مدل همچنین با استفاده از روش اجزای محدود تحلیل و صحه گذاری شده است. نتایج اجزای محدود به منظور مشخص کردن اثر پارامترهایی که در مدل شبه صلب دیده نشده اند استفاده شده است. مکانیزمی بهینه به همراه نقشه ساخت و ابعاد کامل در انتها ارائه گردیده است. [1]Mechanical Amplifier 3Pseudo rigid body model تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2397 - سنجش مطلوبیت پیاده راه سازی و باز آفرینی بافت تاریخی شهر سمنان از منظرگردشگری پایدار
رحیمه جوادیان زینب کرکه آبادی محمد رضا زندمقدم

در طول دهه‌های گذشته، به واسطه اتکا بیش ازحد شهرسازی مدرن به نیازهای حرکت سواره و غفلت از ساماندهی فضاهای پیاده، فرآیند روبه زوال مراکز شهرها شدت گرفته است، امری که برخلاف توسعه پایداری شهر است. ازنظر گرایش به توسعه پایدار شهری باعث شده که شهرسازان تئوری نوشهرگرایی را ب أکثر

در طول دهه‌های گذشته، به واسطه اتکا بیش ازحد شهرسازی مدرن به نیازهای حرکت سواره و غفلت از ساماندهی فضاهای پیاده، فرآیند روبه زوال مراکز شهرها شدت گرفته است، امری که برخلاف توسعه پایداری شهر است. ازنظر گرایش به توسعه پایدار شهری باعث شده که شهرسازان تئوری نوشهرگرایی را برای نجات مراکز شهری مطرح کنند و مسئولان امور شهری طرح هایی را در راستای توجه به پیاده مداری که خود به نوعی از بطن نوشهرگرایی برمی‌خیزد را در دستور کار خود قرار دهند. در این مقاله شاخص‌های مختلف پیاده‌راه شامل شاخص‌های پیاده‌مداری، شاخص‌های توسعه پایدار و شاخص گردشگری براساس پرسشنامه‌ها تدوین شده و با روشهای آزمون فرضیه برابری میانگین یک جامعه t-test ، ضریب همبستگی پیرسون و سپس رتبه بندی شاخص‌ها براساس وزن آنتروپی و در نهایت با روش TOPSIS. تحلیل داده ها انجام گردیده است وجهت انجام سنجش میزان پیاده‌مداری از مدل HQE2R استفاده شده است و به منظور تحلیل ظرقیت پیاده‌رو، سطح سرویس و خدمات پیاده‌رو‌ها از دستورالعمل 2016 HCM استفاده شده است. همچنین به منظور دسترسی وساختار حرکتی و بررسی مولفه‌های راهبردی در خیابان امام از طریق نرم افزار Arc-GIS تحلیل و نقشه‌های خیابان امام طراحی گردید. نتایج حاصل از تحلیل داده ومدل‌های استفاده شده در پژوهش حاکی ازآن است شاخص‌ها در فرآیند بازآفرینی پیاده‌راه در شهر سمنان به درستی تعریف گردیده و می‌تواند موثر واقع شود. ولی سطح سرویس در این محدوده پایین است. و برای داشتن توسعه پایدار، محور پیاده در این خیابان اهمیت پیدا می‌کند و سطح سرویس‌های بالاتری را می‌طلبد که با پیاده راه سازی خیابان امام این سطح سرویس به دست خواهد آمد.. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2398 - مکان‌یابی و پهنه‌بندی سایت‌های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود با رویکرد توسعه پایدار
علی توفیق خطاب علی فهیمی نژاد سید مصطفی طیبی ثانی هومن بهمن‌پور

در این تحقیق تلاش گردیده تا مکان‌های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود شناسایی شوند. بدین منظور، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک رویهم‌گذاری لایه‌ها، به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین استفاده گردید. بدین ترتیب پس از تعیین منابع اکولوژیکی منطقه، أکثر

در این تحقیق تلاش گردیده تا مکان‌های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود شناسایی شوند. بدین منظور، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک رویهم‌گذاری لایه‌ها، به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین استفاده گردید. بدین ترتیب پس از تعیین منابع اکولوژیکی منطقه، لایه‌های اطلاعاتی در مقیاس 1:250000 تهیه و از طریق نرم‌افزار ArcGIS نسخه 9،2 اقدام به ریهم‌گذاری گردید. این تحقیق در شش مرحله انجام پذیرفت. پس از تهیه نقشه‌های شیب، جهت و ارتفاع، از طریق رویهم‌گذاری آنها نقشه شکل زمین تهیه گردید و در ادامه، با رویهم‌اندازی لایه‌های شکل زمین، کاربری اراضی، خاک، پوشش گیاهی و حیات‌وحش نقشه نهایی واحدهای زیست محیطی بدست آمد. سپس، مدل اکولوژیکی گردشگری متمرکز و گسترده، به منظور مقایسه و تحلیل نهایی مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت از مدل ملی برای تعیین انواع کاربری‌های ورزشی استفاده گردید. با توجه به نتایج، منطقه مطالعاتی از پتانسیل بالایی به منظور توسعه گردشگری به ویژه از نوع گسترده برخوردار است. 8/68٪ از منطقه مطالعاتی در کلاس 1 و 1/19٪ نیز در کلاس 2 از گردشگری متمرکز قرار گرفته‌اند. همچنین؛ 2/93٪ از منطقه در کلاس 1 و 3/5٪ نیز در کلاس 2 گردشگری گسترده قرار می‌گیرند. در مجموع، 6/13٪ نیز در کلاس 3 قرار داشته که نشانگر حساسیت اکولوژیکی بالا و عدم بهره‌مندی از شرایط مناسب به منظور توسعه گردشگری می‌باشد و در زون حفاظتی قرار می‌گیرد. در پایان، فعالیت‌های گردشگری مناسب برای هر زون پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2399 - ارزیابی و تحلیل اثرات خانه های دوم گردشگری بر مکان های روستایی(نمونه موردی : روستای قلعه حاج عبدالله)
حسین حاتمی نژاد محمد بیرانوند احمد حاتمی

این پژوهش به بررسی اثرات خانه های دوم گردشگری در روستای قلعه حاچ عبدالله پرداخته شده است.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و کتابخانه و مبتنی بر پیمایش میدانی در اشکال پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه است.جامعه آماری تمام ساکنان روستای قلعه حاج عبدالله بوده است که در سرشماری سال 1395 ب أکثر

این پژوهش به بررسی اثرات خانه های دوم گردشگری در روستای قلعه حاچ عبدالله پرداخته شده است.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و کتابخانه و مبتنی بر پیمایش میدانی در اشکال پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه است.جامعه آماری تمام ساکنان روستای قلعه حاج عبدالله بوده است که در سرشماری سال 1395 برابر 950 نفر بوده اند. برای تخمین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که مطابق این فرمول تعداد نمونه 381 نفر برآورد شده است. همچنین از روش نمونه گیری تصادفی ساده در سطح روستا استفاده شده است.اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و بهره گیری از آزمون T تک نمونه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که اثرات خانه های دوم گردشگری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی- زیست محیطی در بردارنده نقاط مثبت و منفی و متضادی بوده است. که در بعد اجتماعی اثرات مثبت آن در قالب افزایش امنیت اجتماعی و کاهش مهاجرت های ساکنین روستا بوده است. و همچنین اثرات منفی همچون افزایش سبک زندگی شهری، نابودی آداب رسوم روستا، گسست اجتماعی را در بین ساکنین روستا در برداشته است.همچنین در بعد اقتصادی به مراتب اثرات بهتر از ابعاد اجتماعی و کالبدی بوده است. به گونه ای که ساکنان اظهارکرده اند با ایجاد و گسترش خانه های دوم وضعیت اشتغال و درآمد روستا بهبود یافته است و با افزایش داد و ستد اقتصادی در منطقه و تقویت پایه اقتصادی روستا زمینه اشتغال ساکنان فراهم شده و از شدت مهاجرت های روستاشهری کاسته شده است.ودرآخر از نظر بعدکالبدی- زیست محیطی اثرات خانه های دوم بصورت گسترش بافت مسکونی روستا و رشد قارچ گونه خانه های دوم در بین مزارع و باغات منطقه که پیامدهای آن در تغییر کاربری اراضی و تغییر چشم انداز روستا از یک حوزه کشاورزی به یک حوزه مصنوع با واحدهای ویلایی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2400 - تحلیل فرصتها و تهدیدهای توسعه خدمات گردشگری (مطالعه موردی شهر شیراز)
علی اکبر ایزدی سعدی مسعود تقوایی یعقوب پیوسته گر

این تحقیق با هدف ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدها توسعه خدمات گردشگری- مطالعه موردی شهر شیرازانجام شد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری اول شامل رئیس، معاونین، مدیران و کلیه کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس است. این جامعه آما أکثر

این تحقیق با هدف ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدها توسعه خدمات گردشگری- مطالعه موردی شهر شیرازانجام شد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری اول شامل رئیس، معاونین، مدیران و کلیه کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس است. این جامعه آماری، وظیفه شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید به روش دلفی را بر عهده داشتند. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش با استفاده از سه پرسشنامه جمع آوری و تحلیل گردید. پرسشنامه شماره یک که بین اعضاء جامعه آماری اول توزیع گردید منجر به شناسایی عوامل محیط درونی و بیرونی اثرگذار بر تصمیمات راهبردی صنعت گردشگری شد. پرسشنامه شماره دو بر اساس مقیاس ساعتی و مقایسات زوجی طراحی و در اختیار گروه تصمیم گذاشته شد تا وزن نسبی گروه‌های ضعف، قوت، فرصت و تهدید محاسبه گردند. پرسشنامه شماره سه نیز بر اساس مقایسات زوجی و مقیاس ساعتی تدوین شد تا به وسیله گروه تصمیم وزن نسبی اجزا و عوامل شناسایی شده در هر گروه شناسایی گردد. یافته‌ها نشان داد که باید برای توسعه خدمات گردشگری این شهر از سه استراتژی ضربتی (کوتاه مدت)، استراتژی میان مدت و استراتژی بلند مدت در جهت برخورد با فرصت ها و تهدیدها استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2401 - بررسی اثرات گردشگری ورزشی بر توسعه پایدار شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS )
مسعود حاجی بیک لو باقر مرسل

مقدمه:امروزه نقش ورزش در صنعت و رونق اقتصادی در شهر‌‌ها و مناطق غیر قابل انکار است و از سوی دیگر جذابیت فعالیت‌‌‌های ورزشی در نزد مردم بیش از گذشته است و یکی از سرگرمی‌‌‌ها و تفریح‌‌‌های مردم شده است هدف مطالعه حاضر، بررسی اثرات گردشگری ورزشی بر توسعه شهری می‌باشد روش: أکثر

مقدمه:امروزه نقش ورزش در صنعت و رونق اقتصادی در شهر‌‌ها و مناطق غیر قابل انکار است و از سوی دیگر جذابیت فعالیت‌‌‌های ورزشی در نزد مردم بیش از گذشته است و یکی از سرگرمی‌‌‌ها و تفریح‌‌‌های مردم شده است هدف مطالعه حاضر، بررسی اثرات گردشگری ورزشی بر توسعه شهری می‌باشد روش: تحقیق از نوع توصیفی، پیمایشی است . جامعه آماری را اساتید تربیت بدنی دانشگاه، کارشناسان تربیت بدنی، کارشناسان گردشگری و لیدر‌‌های تور‌‌های گردشگری شهرستان مهدی شهرتشکیل می‌دهند که به پرسشنامه‌‌‌های استاندارد به صورت دلبخواه پاسخ دادند . از سیستم اطلاعات جغرافیایی برای توصیف مناطق گردشگری، اماکن ورزشی و محدوده مطالعاتی استفاده شد پس از جمع آ‌وری داده ها، برای بررسی روایی سازه متغیر‌‌های تحقیق و شاخصه‌ای برگرفته از آن ها از آزمون تحلیل عاملی تاییدی، استفاده گردید. یافته: نتایج تحلیل مدل نشان داد که مدل ارائه شده از برازش بالایی برخوردار است. از این رو گردشگری ورزشی بر پایداری شهری تاثیر مثبت و معناداری دارد. بنابراین با توجه به ضریب استاندارد مسیر مستقیم بین متغیرهای گردشگری ورزشی و ابعادتوسعه پایدار، می‌توان با احتمال 99 درصد نتیجه گرفت گردشگری ورزشی بر توسعه پایدار در اماکن ورزشی شهرستان مهدی شهر تاثیر مثبت و معناداری دارد. به عبارتی با افزایش یک واحد تغییر در گردشگری ورزشی، شاهد افزایش 0.93 واحدی در ابعاد پایداری شهری هستیم نتیجه گیری: به طور کلی با توجه به تایید گویه ها بر اساس پرسشنامه تحقیق، گردشگری ورزشی بعنوان یکی ازنوع های گردشگری بر متغیر توسعه اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شهرستان مهدیشهر موثر است . از این رو کلیه متولیان امور، اعم از مردم ، مسئولین و ذی نفعان در زمینه توسعه گردشگری ورزشی و ظرفیت سازی در این زمینه اقدامات لازم اعم از آموزش منابع انسانی ، فرهنگ سازی ، تهیه زیر ساخت های ورزشی مناسب و رویدادهای ورزشی جهت ایجاد برند گردشگری و بازاریابی و اطلاع رسانی در سطح ملی انجام گردد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2402 - پهنه بندی مناطق دارای ظرفیت گردشگری گمیش تپه براساس مدل تاپسیس در محیط GIS
مسعود کلته محمدابراهیم عفیفی مرضیه موغلی

ظرفیتهای گردشگری از سرمایه های ویژه هر کشور و منطقه محسوب میگردد که معرفی ، طبقه بندی و برنامه ریزی آن برای گسترش صنعت گردشگری ازاهمیت بالایی برخورداراست و همچنین از دهه 1990 به علت رکود کشاورزی و مشکلات بعدی آن در جوامع روستایی ، متخصصان و برنامه ریزان بر مهم بودن گستر أکثر

ظرفیتهای گردشگری از سرمایه های ویژه هر کشور و منطقه محسوب میگردد که معرفی ، طبقه بندی و برنامه ریزی آن برای گسترش صنعت گردشگری ازاهمیت بالایی برخورداراست و همچنین از دهه 1990 به علت رکود کشاورزی و مشکلات بعدی آن در جوامع روستایی ، متخصصان و برنامه ریزان بر مهم بودن گسترش گردشگری روستایی تاکید کرده اند . هدف از این تحقیق ارتقاء وبهبود گردشگری (شهر گمیش تپه)می باشد. در این پژوهش جهت تهیه اطلاعات و داده های مورد نیاز از بررسی های اسنادی و کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است که نخست به جمع آوری آمارواطلاعات ومطالعات انجام شده درسطح منطقه ( شامل : پارامترهای اقلیمی ،ژئومورفولوژی ،زمین شناسی ،هیدروژئولوژی ، انسانی ومحیطی ) وتهیه نقشه های موردنیازازجمله : دما ، بارندگی ، ساعات، فرسایش ،شیب ،زمین شناسی ،گسل ها ،آبهای زیرزمینی ، آبهای سطحی ،کاربری اراضی ،خطوط ارتباطی ،مناطق حفاظت شده ،مراکزجمعیتی ،با استفاده از GISصورت می گیردو با توجه به اطلاعات به دست آمده به بررسی جاذبه ها ، امکانات ، خدمات و وضعیت گردشگری در منطقه پرداخته و سپس با استفاده از مدل TOPSIS به رتبه بندی و سطح بندی ظرفیتهای گردشگری گمیش تپه صورت گرفته است . با توجه به نتایج تحقیق منطقه چارقلی با رتبه تاپسیس 612 / . بعنوان منطقه مناسب گردشگری انتخاب شد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2403 - بررسی زمین گردشگری کویری و بیابانی شهرستان گرمسار
فرشاد اقوامی

پدیده های زمین گردشگری جزء مهمترین منابع و سرمایه های ملی هستند که در صورت برنامه ریزی مناسب جهت بهره برداری از مزایای آنها می توانند منافع مادی و معنوی فراوانی را عاید کشور کنند با توجه به اینکه قسمت اعظم فضای پیراشهری شهرستان های استان سمنان در قلمرو مناطق خشک و بیابا أکثر

پدیده های زمین گردشگری جزء مهمترین منابع و سرمایه های ملی هستند که در صورت برنامه ریزی مناسب جهت بهره برداری از مزایای آنها می توانند منافع مادی و معنوی فراوانی را عاید کشور کنند با توجه به اینکه قسمت اعظم فضای پیراشهری شهرستان های استان سمنان در قلمرو مناطق خشک و بیابانی قرار دارد، شناخت دقیق و اصولی و توانایی های بیابان ها و کویرها و راه های بهره برداری از آنها، از ضروریات اساسی توسعه اقتصادی و اجتماعی استان است در بین شهرستان های استان سمنان شهرستان گرمسار از ظرفیت های بالقوه و بالفعل عمده ای از زمین گردشگری کویر برخودار است که هم بعنوان فرصت و هم بعنوان تهدید توسعه از آن نام می برند سهم گردشگران و علاقمندان جاذبه های فرهنگی تاریخی شهرستان بیشتر است (حدود47 درصد) که این خود نیازمند مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار برای جاذبه های فرهنگی تاریخی آن است. مناطق و سایتهای کویری گرمساردر جنوب و غرب شهرستان واقع شده اند که مهمترین ژئو سایت های زمین گردشگری کویرو اکوتوریسم بیابان شهرستان می توان به پارک ملی کویر، معادن و اشکال مختلف نمکی ، تپه های ماسه ای وریگ جن و جاده سنگفرشی و کاروانسراهای کویری اشاره کرد. بطور کلی قابلیت زمین گردشگری معادن و اشکال نمکی در منطقه خوب ارزیابی می گردد تطبیق ویژگی های گردشگری و مقاصد گردشگری کویر گرمسار حاکی از انگیزه و نوع گردشگری بیابان، گردشگری علمی و ماجراجویانه با علاقمندی و نسبت گردشگران متوسط و تطابق با مدل گردشگری در مرحله اکتشاف(باتلر) در مرحله علاقمندی و چارچوب استراتزی برای پارک ملی کویر،راهبرد کراچ و ریچی و برای معادن نمک ، راهبرد پورتر و برای تپه ماسه ای استراتژی پون پیشنهاد می گردد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2404 - مروری بر ابعاد حقوقی گردشگری الکترونیکِی در ایران از منظر حقوق تجارت
سمانه کامیابی

استفاده از فن آوری نوین و هوشمند جزء زندگی امروزه و آتی گردیده است. یکی از مهمترین کاربردهای، اینترنت و ارتباطات و اطلاعات فناوری در گردشگری بویژه گردشگری الکترونیک است ،ایجاد یک پایگاه گردشگری الکترونیکی قوی نیازمند یک بانک اطلاعاتی قوی, دقیق و به روز می باشد, یکی از ا أکثر

استفاده از فن آوری نوین و هوشمند جزء زندگی امروزه و آتی گردیده است. یکی از مهمترین کاربردهای، اینترنت و ارتباطات و اطلاعات فناوری در گردشگری بویژه گردشگری الکترونیک است ،ایجاد یک پایگاه گردشگری الکترونیکی قوی نیازمند یک بانک اطلاعاتی قوی, دقیق و به روز می باشد, یکی از این بانکها, سیستم اطلاعات جغرافیا (GIS) است از طرفی ابعاد حقوقی گردشگری الکترونیکی با توجه به قانون ایران ابهام دارد. توسعه تجارت الکترونیک به چارچوب مناسب قانونی نیاز دارد، تحقیق حاضر با روش توصیفی تحلیلی برپایه جمع آوری اطلاعات درپی شناسایی ،کشف این عوامل و تعیین میزان اثربخشی آنهاست. توجه به یافته‌های مطالعه، صنعت گردشگری الکترونیکی در ایران و جهان رو به رشد می‌باشد، اما چالش‌هایی در زمینه جنبه‌های حقوقی و قانونی گردشگری الکترونیکی شامل حیطه‌های دسترسی به خدمات و تجارت گردشگری، جرایم گردشگری الکترونیک ، اعتماد الکترونیکی، اعطای مجوز و تائیدیه‌های قانونی مراکز و تاسیسات گردشگری، وجود دارد. به منظور تعیین روابط و وابستگی های بین این معیارها از روش تحلیل سلسله مراتبی AHPاستفاده شده است.بعد از به دست آوردن روابط و وابستگی میان معیارها نوبت به وزندهی آنها می رسد. این ارزش گذاری به صورت مقایسه ی زوجی انجام گرفته است. برای این کار تعداد 15 پرسشنامه از سوی کارشناسان و خبرگان مرتبط با موضوع پاسخ داده شده و جمع آوری گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که از میان سه معیار اصلی پژوهش عوامل ساختاری ـ مدیریتی، بیشترین تأثیر را بر نارسایی قوانین حقوقی گردشگری ایران بویزه در زمینه گردشگری الکترونیک دارند و بعد از آن عوامل اجرایی و محتوای قوانین موثرترین عوامل هستند. همچنین از میان زیرمعیارهای مورد بررسی، فرابخشی بودن گردشگری و تعدد مراکز تصمیم گیری و تداخل وظایف سازمان های مرتبط بیشترین نقش را در نارسایی قوانین حقوقی گردشگری دارد. چالش‌های حقوقی و قانونی گردشگری الکترونیکی بایستی از سوی سیاست‌گذاران و نهادهای متولی در صنعت گردشگری مورد توجه قرار گیرد، چرا که با توجه به جهانی بودن این چالش‌ها، تلاش در رفع آنها، ضرورتی است که با تبدیل تهدید به فرصت، باعث تسهیل فرایند جذب گردشگر خارجی و رضایت مندی گردشگر داخلی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2405 - بررسی توانمندی های مثلث ژئوتوریسمی شهرستان دهلران در استان ایلام
جمال مراد نژاد وحید باقری

گردشگری از آن دسته از صنایع است که درآمد ها و عواید بیشماری برای جوامع بدنبال دارد. پس از دگرگون شدن تقاضاها در دهه ی 90 و پاگذاشتن به قرن 21، اشکال دیگری از گردشگری جانشین گردشگری انبوه مرسوم شدند. زمین گردشگری یا ژئوتوریسم یکی از آن اشکال است که بر شناخت اشکال و فرآین أکثر

گردشگری از آن دسته از صنایع است که درآمد ها و عواید بیشماری برای جوامع بدنبال دارد. پس از دگرگون شدن تقاضاها در دهه ی 90 و پاگذاشتن به قرن 21، اشکال دیگری از گردشگری جانشین گردشگری انبوه مرسوم شدند. زمین گردشگری یا ژئوتوریسم یکی از آن اشکال است که بر شناخت اشکال و فرآیند های زمین شناختی تمرکز دارد. توجه به این بخش از گردشگری بدلیل رقابتی شدن مقاصد گردشگری روز به روز بیشتر می شود. شهرستان دهلران در استان ایلام از جمله این مقاصد است که ژئوسایت های منحصر بفردی بنام غار خفاش، چشمه های آبگرم و چشمه های قیر دارد. موقعیت ویژه مکانی آنها دهلران را از دیگر مقاصد مشابه متمایز می کند. تاکید این مقاله بر نزدیکی این ژئوسایت ها به هم در قالب یک مثلث و بررسی فواصل و توانمندی های حاصل از این مزیت است. این مطالعه از حیث هدف کاربردی بوده و با رویکردی توصیفی- تحلیلی سعی در واکاوی توانمندی های حاصله از ژئوسایت های گردشگری در این شهرستان دارد. اطلاعات مورد نیاز آن برای تحلیل، از منابع به روز و تخصصی و همچنین وب سایت های رسمی بدست آمده است. یافته ها نشان می دهند که با توجه به مسافت های نزدیک و کم نظیر بودن ژئوسایت ها، سرمایه گذاری در این جاذبه ها توجیه پذیر بوده و پتانسیلی بسیار قوی در جهت جذب گردشگر و متخصصان دارند. در انتها با بررسی نتایج پژوهش و در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی-مکانی منطقه پیشنهادهای سازنده ای برای توسعه ی ژئوتوریسم در استان ایلام داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2406 - رتبه بندی ابعاد الگوی بازار یابی گردشگری درمانی سازمان تامین اجتماعی با استفاده از روشهای تصمیم گیری چند شاخصه
کیومرث سمعی بابک حاجی کریمی محمد مهدی مظفری

10.30495/qrm.2022.702929

چکیدهامروزه در سایه افزایش هزینههای درمانی در کشورهای توسعهیافته، ارایه خدمات گردشگری درمانی افزایشبسیار زیادی داشته است و صنعت گردشگری درمانی از صنایع درآمدزای مطرح دنیا است. این تحقیق باهدف رتب هبندی ابعاد الگوی بازاریابی گردشگری درمانی سازمان تامین اجتماعی انجام گرفت أکثر

چکیدهامروزه در سایه افزایش هزینههای درمانی در کشورهای توسعهیافته، ارایه خدمات گردشگری درمانی افزایشبسیار زیادی داشته است و صنعت گردشگری درمانی از صنایع درآمدزای مطرح دنیا است. این تحقیق باهدف رتب هبندی ابعاد الگوی بازاریابی گردشگری درمانی سازمان تامین اجتماعی انجام گرفته است. پژوهشکاربردی حاضر به صورت توصیفی- پ یمایشی در سال 1400 اجرا شد و ابزاری با 8 عامل اصلی ساخته واولویتبندی عوامل موثر Expert Choice توسط نرم افزار 11 AHP با نظر 23 خبره و به کمک روش30 % زن م یباشند که میانگین سنی شرکت / 69 % مرد و 4 / بر گردشگری درمانی تعیین شد. در مطالعه حاضر 652 سال بود. نتایج نشان داد که عامل آمیخته بازاریابی در بالاترین اولویت و عامل بیم ها ی /10±3/ کنندگان 21در پایینترین اولویت برای گردشگری درمانی م یباشند. نتایج تحقیق حاضر کمک م یکند متولیان حوزهگردشگری درمانی با توجه به اهمیت و اولویت ابعاد الگوی بازاریابی گردشگری درمانی و انجام اقدامات موثرباعث افزایش جذب گردشگران درمانی و در نهایت افزایش درآمدهای ارزی گردد .کلمات کلیدی: بازاریابی، گردشگری درمانی و سازمان تامین اجتماعی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2407 - واکاوی رابطه هوش هیجانی و خودشیفتگی مدیران با ارزش شرکت
سبحان عبدالرضائی محمد حسن جنانی محمود همت فر

10.30495/qrm.2022.702934

چکیدهپژوهش حاضر باهدف واکاوی ارتباط هوش هیجانی و خودشیفتگی مدیران با ارزش شرکت است. پژوهشاز نظر هدف، پژوهشی کاربردی و از نوع همبستگی است. داد ههای پژوهش از صور تهای مالی واقع یشرک تها از طریق سایت کدال و پرسشنامه استاندارد جمعآوری و با استفاده از نر مافزار اکسل گردآوری أکثر

چکیدهپژوهش حاضر باهدف واکاوی ارتباط هوش هیجانی و خودشیفتگی مدیران با ارزش شرکت است. پژوهشاز نظر هدف، پژوهشی کاربردی و از نوع همبستگی است. داد ههای پژوهش از صور تهای مالی واقع یشرک تها از طریق سایت کدال و پرسشنامه استاندارد جمعآوری و با استفاده از نر مافزار اکسل گردآوری شد .روش آزمون فرضی هها رگرسیون چندمتغیره با استفاده از نر مافزار آماری ایویوز 12 م یباشد. تعداد نمونه 132شرکت م یباشد. یافتهها نشان میدهد که خود شیفتگی مدیران با ارزش شرکت ارتباط منفی و معناداریدارد. و هوش هیجانی مدیران با ارزش شرکت ارتباط مثبت و معناداری دارد.یافتههای این پژوهش از دو جنبهنظری و کاربردی قابل بررسی م یباشد جنبه نظری که باعث درک بهتر ادبیات مربوط به هوش هیجانی وخودشیفتگی که از ابعاد مهم شخصیت روانشناختی مدیران است و جنبه کاربردی آن که به سرمای هگذاران وسایر ذینفعان حقیقی و حقوقی کمک م یکند که هنگام تصمی مگیری خودشیفتگی مدیران را مد نظر قراردهند.برای اینکه خودشیفتگی م یتواند قضاوت مدیران را از احتمال نتایج گوناگون تحت تاثیر قرار دهد .کلمات کلیدی: ارزش شرکت، خودشیفتگی مدیران و هوش هیجانی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2408 - بازشناسی، توسعه و بهبود سایت‌موزه‌های باستان‌شناسی، بر پایة نظریات و با استفاده از مدل سوات (SWOT) درتجارب داخلی و خارجی
ونوشه شکری

10.30495/peb.2023.701932

در ایران محوطه‌های باستان‌شناسی بسیاری وجود دارد که به دلیل بی‌توجهی و عدم رسیدگی در معرض آسیب قرار گرفته‌اند. این معضل به تخریب آثار ارزشمند و به تبع آن، به ازبین‌رفتن تاریخ، عملکرد و کالبد آثار می‌انجامد. سایت‌موزه‌ها می‌توانند در تحقق هدف حفاظت جامع، توسعة فرهنگی و ت أکثر

در ایران محوطه‌های باستان‌شناسی بسیاری وجود دارد که به دلیل بی‌توجهی و عدم رسیدگی در معرض آسیب قرار گرفته‌اند. این معضل به تخریب آثار ارزشمند و به تبع آن، به ازبین‌رفتن تاریخ، عملکرد و کالبد آثار می‌انجامد. سایت‌موزه‌ها می‌توانند در تحقق هدف حفاظت جامع، توسعة فرهنگی و تاریخی مکان و نیز استفادة بهینه از ظرفیت‌های محوطه بسیار کارآمد باشند. هدف این پژوهش، بازشناسی شاخص‌های مهم در چارچوب نظری منعطف در جهت ایجادسایت موزه بر مبنای رویکرد حفاظتی و گردشگری است. برای این منظور، در مرحلة اول با مروری بر ادبیات و نظریات ارائه ‌شده در این حوزه و پیشینة سایت‌موزه‌ها در جهان، به ضرورت ایجاد سایت‌موزه و توجه به محوطه‌های باستان‌شناسی پرداخته شد. سپس، در مرحلة دوم، با مستند‌سازی دو تجربة خارجی و دو تجربة داخلی به بررسی و تحلیل آنها با روش سوات، زمینة ارتقای دانش نظری در عرصة ساخت سایت‌موزه‌ها فراهم آمد تا با تکیه بر این دانش بتوان سیاست‌های کارآمدتری اتخاذ کرد. روش کار در این مقاله توصیفی، تحلیلی است و نتایج پژوهش نشان داد که یکی از موثرترین راه‌های حفاظت از محوطه‌ها و شناساندن تاریخ و فرهنگ آنها، ایجاد سایت‌موزه ای است که بتواند از محوطه باستان‌شناسی و ارزش‌های آن حفاظت کرده و در عین حال با جذب مخاطبان عمومی، متخصصان و با استفاده از روش های نوین و کارآمد این محوطه ها را مدیریت کرده و از آنها بهره‌برداری کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2409 - تحولات تاریخی شرق ایران در دوره ساسانی
فریدون ناهیدی آذر فرهنگ خادمی ندوشن

اقوام مهاجری که از زمان هخامنشیان تا زمان ساسانیان به شرق ایران هجوم آورده و سپس در آنجا ساکن گردیده اند با گذشت زمان نقش مهمی را در سیاست و روابط اقتصادی این منطقه ایفا نمودند. در این مقاله به چگونگی تهاجمات اقوام تازه وارد از مرزهای شمال شرقی به خاک امپراطوری ساسانی پ أکثر

اقوام مهاجری که از زمان هخامنشیان تا زمان ساسانیان به شرق ایران هجوم آورده و سپس در آنجا ساکن گردیده اند با گذشت زمان نقش مهمی را در سیاست و روابط اقتصادی این منطقه ایفا نمودند. در این مقاله به چگونگی تهاجمات اقوام تازه وارد از مرزهای شمال شرقی به خاک امپراطوری ساسانی پرداخته می شود. بررسی و نشان دادن نحوه ارتباط فرهنگی و داد و ستد فرهنگ و تمدن ساسانی با این اقوام و ظرفیت فرهنگ پذیری ایرانی در داد و ستد مسالمت‌آمیز و غیر مسالمت‌آمیز با این فرهنگها و تنشها یا تحولات صورت گرفته از این رهگذر هدف اصلی این مقاله است. تماسهای متعدد چند جانبه میان ایران و همسایگان شرقی‌شان در بیشتر موارد فشرده و فراگیر بوده است و عمدتا پس از این برخوردها، فرهنگهای جدید و بیگانه در یکدیگر تاثیر گذاشته است و قائدتا فرهنگی که دارای ریشه های عمیقتری است، تاثیر بیشتری در فرهنگ مقابل خود خواهد داشت. در این زمان اهمیت شرق ایران به حدی بوده است که این منطقه به صورت یکی از مشغله های اصلی ساسانیان درآمده بود و نمایندگانی از ساسانیان در کوشان (کوشان شاه) و سکستان (سکان‌شاه) حکومت می کردند. در غیاب منابع مکتوب، یافته های باستان شناختی اطلاعات لازم را منعکس می سازند. از مهمترین این یافته های باستانشناختی سکه های ساسانی هستند که تا حدود زیادی حـوزه گستـرش حکومتهـا را روشن می سازنـد. ایـن سکه ها توسط سلاطین گجرات و کوشان و هونها تقلید و نمونه برداری می‌شد. هونها تاثیر زیادی از فرهنگ ساسانی گرفته و آن را به هند منتقل کردند و زمینه را برای مهاجرت ایرانیان زرتشتی در دوره های بعد به این منطقه فراهم ساختند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2410 - بررسی آرامگاه شاه اسماعیل اول در اردبیل از منظر باستان‌شناسی
حسن یوسفی محمود طاوسی

آرامگاه شاه اسماعیل، بنیانگذار حکومت مقتدر صفویه از نظر سبک و آرایه‌های تزئینی از زیباترین و باشکوه‌ترین بناهای بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی محسوب می‌شود. آرامگاه ما بین مزار برجی شکل خود شیخ و مقبره محی‌الدین (حرمخانه) قرار دارد و احتمالاً بنایی است که بعداً به این مجموع أکثر

آرامگاه شاه اسماعیل، بنیانگذار حکومت مقتدر صفویه از نظر سبک و آرایه‌های تزئینی از زیباترین و باشکوه‌ترین بناهای بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی محسوب می‌شود. آرامگاه ما بین مزار برجی شکل خود شیخ و مقبره محی‌الدین (حرمخانه) قرار دارد و احتمالاً بنایی است که بعداً به این مجموعه الحاق شده است. مدفن دارای گنبد کوتاه و کم عرضی است که با یک اتاق محقر وتنگ محصور گردیده به طوری که این آرامگاه در بین دو بنای مذکور در بالا گم شده است و این آرامگاه متوسط مرقد شخصی است که دولت صفوی را بنیانگذاری و به طور مقتدرانه‌ای حدود ربع قرن حکومت نمود. بنای آرامگاه شاه اسماعیل از جمله آثاری است که در میان بناهای بقعه کمتر به آن پرداخته شده و بر عکس دیگر آثار تاریخی مجموعه که مسافران توضیحات مفصلی در خصوص آن‌ها نوشته‌اند در این مورد یا اصلاً توجه نشده و یا خیلی مختصر به آن اشاره شده است. با صراحت می‌توان گفت حتی در عصر کنونی با اینکه در مورد تاریخ دوره شاه اسماعیل و شخصیت آن مطالب زیادی پیش روی محققان وجود دارد، ولی به معماری این زمان پرداخته نشده است. هدف مقاله حاضر بررسی آرامگاه شاه اسماعیل اول در اردبیل از دیدگاه باستان‌شناسی، مطالعه اثر بر اساس متون تاریخی موجود و بررسی میدانی آن جهت ارائه یک تاریخ دقیق و روشن از بنا و مشخص کردن جایگاه اثر در مجموعه بناهای معماری عصر صفوی در اردبیل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2411 - شواهد استفاده از غارهای صعب‌العبور در دورۀ دالما در غرب ایران
امیر ساعد موچشی علیرضا آذرشب

در مقاله حاضر به معرفی و بحث در مورد چند غار که در دورۀ دالمایی مورد استفاده بوده‌ اند، پرداخته می ‌شود. استفاده از غارها از جمله شواهد دامداری و بویژه دامداری کوچ‌ نشینی (چه فصلی و چه دائم) است، از این جهت شواهد موجود می‌تواند بازتاب زندگی کوچ‌شینی در این دوره باشد. مو أکثر

در مقاله حاضر به معرفی و بحث در مورد چند غار که در دورۀ دالمایی مورد استفاده بوده‌ اند، پرداخته می ‌شود. استفاده از غارها از جمله شواهد دامداری و بویژه دامداری کوچ‌ نشینی (چه فصلی و چه دائم) است، از این جهت شواهد موجود می‌تواند بازتاب زندگی کوچ‌شینی در این دوره باشد. موقعیت جغرافیایی غار و نیز مسیر سخت دسترسی به آن‌ها به گونه ای است که احتمالاً اسکان در آن موقت و محدود به فصول خاصی از سال و هنگامی است که چراگاه ‌گردان، گله ‌های خود را جهت چرا به کوه ‌ها می ‌برده‌ اند. یکی از ویژگی ‌های خاص این غارها واقع شدن در ارتفاعات، دسترسی سخت و بویژه دهانه بسیار کم عرض آن‌هاست و به نظر می ‌رسد که عواملی چون امنیت (هم از جنبه در امان ماندن از حیوانات وحشی و هم سرمای شبانه در منطقه) و دسترسی به چراگاه‌ ها در استفاده از آن‌ها تأثیر زیادی داشته است. این غارها شامل غار کنه شمشم در ارتفاعات شهرستان مریوان و غارهای سمنگان و کولان گورا در شهرستان دیواندره در استان کردستان و در غرب ایران است که در بررسی ‌های باستان‌ شناختی اخیر مورد بازدید و شناسایی قرار گرفته ‌اند و نوشته حاضر براساس داده‌ های بدست آمده از این بررسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2412 - The Effect of the Arab Muslim Conquest on the Administrative Division of Sasanian Persis / Fars
Touraj Daryaee

Symbolically , Fars appears to have been the most important province of the Sasanian empire between the third and seventh centuries AD. The survival of the Zoroastrianism and it’s vigour in Fars after the Arab Muslim Conquest in attested by various accounts of Mus أکثر

Symbolically , Fars appears to have been the most important province of the Sasanian empire between the third and seventh centuries AD. The survival of the Zoroastrianism and it’s vigour in Fars after the Arab Muslim Conquest in attested by various accounts of Muslim historicans and geographers . Further , the redaction of many of the middle Persian text in the early. Islamic centuries in the province attests of the strength of Zoroastrianism In this essay attempts to delineate the changes that took place in the administrative geography and the administration of the province of Fars in the late Sasanian/early Islamic period. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2413 - آیین آتش در کاپادوکیه
شوکت دونمز فرشید ایروانی قدیم

سرزمین کاپادوکیه در سده ششم پ.م یکی از ساتراپی‌های هخامنشی بود. در این دوران، آیین زرتشتی و نیز سنت تقدس آتش که از نمادهای آن به شمار می‌رود، در سرزمین کاپادوکیه بیش از دیگر مناطق آناتولی رواج یافت. رواج سنت و آیین ستایش آتش در کاپادوکیه می‌تواند علل طبیعی داشته باشد. ی أکثر

سرزمین کاپادوکیه در سده ششم پ.م یکی از ساتراپی‌های هخامنشی بود. در این دوران، آیین زرتشتی و نیز سنت تقدس آتش که از نمادهای آن به شمار می‌رود، در سرزمین کاپادوکیه بیش از دیگر مناطق آناتولی رواج یافت. رواج سنت و آیین ستایش آتش در کاپادوکیه می‌تواند علل طبیعی داشته باشد. یکی از مهمترین مدارک باستان‌شناختی برای معرفی سنت تقدس آتش در کاپادوکیه، آتشدانی سنگی است که در ناحیه کوهستانی ارجیش پیدا شده است. محل کشف این آتشدان سرزمینی آتشفشانی است. در چهار سوی آتشدان یافته از کاپادوکیه، تصویر مردی حجاری شده است که نوع پوشش و برسمی که در دست دارد، او را یک مغ و و روحانی زرتشتی معرفی می‌کند. این آتشدان فاقد هرگونه کتیبه است. بنابراین، برای سالیابی و تعیین قدمت آن، باید با نمونه‌های مشابه در ایران و نیز حجاری‌های مشابه دیگر مقایسه شود. آنگاه احتمالاً به اواخر سده ششم ق.م و سده پنجم ق.م منسوب می‌شود. تصاویر مغان و آتشدان‌ها و آتشدان موضوع این مقاله، همگی اسناد و شواهد باستان‌شناختی دال بر وجود و رواج آیین آتش و زرتشتی‌گری در عصر آهن جدید در آناتولی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2414 - پویایی یا پیوستگی فرهنگی: مروری بر نظریة سیستم جهانی اوروک در ایران مرکزی بر اساس مطالعة موردی یافته‌های ترانشه CI محوطه اریسمان
احمد چایچی امیرخیز

سفال یکی از مهمترین داده‌های باستان‌شناختی است که به وفور در محوطه‌های پیش از تاریخ یافت می‌شود. برخی از پژوهشگران در مواردی تغییرات کمی و کیفی سفال و همچنین، وجود بعضی گونه‌های جدید را به عنوان یکی از داده‌ها در تفسیر تغییرات فرهنگی و در اثبات جایگزینی ویا حضور یک قوم أکثر

سفال یکی از مهمترین داده‌های باستان‌شناختی است که به وفور در محوطه‌های پیش از تاریخ یافت می‌شود. برخی از پژوهشگران در مواردی تغییرات کمی و کیفی سفال و همچنین، وجود بعضی گونه‌های جدید را به عنوان یکی از داده‌ها در تفسیر تغییرات فرهنگی و در اثبات جایگزینی ویا حضور یک قوم فرهنگ یا تمدن بکار می‌برند. این محققین وجود برخی گونه‌های سفالی مانند کاسه‌های لبه واریخته را دلیلی بر نفوذ ویا حضور تمدن اوروکی در فلات ایران می‌دانند. در حقیقت، استدلال این گروه بر این فرض استوار است که شهرهای اوروکی در اواخر هزاره چهارم پیش از میلاد به علت گسترش فراوان و فقدان کانی‌ها و سنگ‌های گرانبها و نیمه‌قیمتی در منطقه مجبور به اعزام تجار و تشکیل پایگاه‌هایی در مناطق اطراف شده‌اند. در این مقاله با بررسی موردی اریسمان به عنوان یکی از بزرگترین محوطه‌های فلزکاری ایران در هزاره چهارم و سـوم پیش از میـلاد که به تمرکز معادن مس در خاورمیانه نیز نزدیک است و در آن گونه‌های سفالی مورد نظر یافت می‌شود و بـا تـوجـه بـه مشابهت‌های سفالی در فلات مرکزی به بررسی سیستم جهانی اوروک یعنی احتمال وجود پایگاه‌های اوروکی در فلات مرکزی پرداخته شده و درستی و نادرستی آن طبق مدارک باستان‌شناختی موجود مورد سنجش قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2415 - آتشکده نقاره‌خانه،جایگاه مغان مگ؟
رؤیا تاج‌بخش میلاد وندائی

در مطالعات نوین و در فرآیند بررسی‌های باستان‌شناسی، اهداف گوناگونی طراحی می‌شود. از جمله با مطالعه بناها، مسائلی چون سبک‌ها و ویژگی‌های معماری، شرایط اقتصادی، قدرت دولت حاکمه، میزان علایق و رویکردهای مردمی به مذهب و غیره را می‌توان بیشتر دریافت. دوره ساسانی دوره‌ای از ت أکثر

در مطالعات نوین و در فرآیند بررسی‌های باستان‌شناسی، اهداف گوناگونی طراحی می‌شود. از جمله با مطالعه بناها، مسائلی چون سبک‌ها و ویژگی‌های معماری، شرایط اقتصادی، قدرت دولت حاکمه، میزان علایق و رویکردهای مردمی به مذهب و غیره را می‌توان بیشتر دریافت. دوره ساسانی دوره‌ای از تاریخ ایران است که توجه به آیین زرتشتی و حساسیت به مسائل و رخدادهای مذهبی در رأس امور شاهان آن قرار داشته و پژوهش در این دوره دلایل این رویکرد را تا حدودی روشن می سازد. بر همین اساس نگارندگان با ارائه طرح پژوهشی بررسی باستان‌شناختی و تحلیل پراکنش چهارطاقی های دوره ساسانی غرب و جنوب غربی استان فارس، اقدام به سه فصل بررسی باستان‌شناختی در زمستان ۱۳۹۰ و بهار و تابستان ۱۳۹۱ کردند. دستاورد این پژوهش شناسایی ۱۸ چهارطاقی حد فاصل شهرهای بالاده و فراشبند تا فیروزآباد بود. در این مقاله، به بررسی و گاهنگاری یکی از شاخص‌ترین و سالم‌ترین چهارطاقی‌های این منطقه با ناممجموعه چهارطاقی نقاره‌خانه پرداخته شده است. هدف اصلی در این پژوهش بررسی سبک‌شناسی معماری چهارطاقی نقاره‌خانه و قیاس آن با نمونه‌های مشابه و همچنین تاریخ‌گذاری آن جهت افزودن نمونه‌ای شاخص در میان این گونه بناهای معماری است. روش تحقیق به صورت میدانی و کتابخانه‌ای بود، بر این اساس نخست این اثر شناسایی، سپس نقشه‌برداری شد و نمونه‌برداری از سفال‌های آن انجام گرفت. در مرحله کتابخانه‌ای، مقایسه این اثر با نمونه‌های همزمان جهت تاریخ‌گذاری صورت پذیرفت. بر اساس پژوهش انجام شده مشخص گردید که این چهارطاقی به دوره ساسانی و اوایل اسلام یعنی به سده‌های ۵ تا ۹ میلادی تعلق دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2416 - تغییر و تحول شهر بیشاپور در گذار از دوره ساسانی به دوره اسلامی
زینب افضلی ستار خالدیان

با ظهور اسلام و فتح شهرهای ساسانی توسط مسلمانان سرنوشت، سیاسی، اقتصادی، مذهبی و ساختار کالبدی آنها تا حد زیادی دچار تغییر شد. در این مقاله تغییر و تحولات فضایی که با ظهور اسلام در شهرهای ساسانی صورت می‌گیرد بر اساس مطالعه موردی شهر بیشاپور بیان می‌گردد. نتایج نشانگر در أکثر

با ظهور اسلام و فتح شهرهای ساسانی توسط مسلمانان سرنوشت، سیاسی، اقتصادی، مذهبی و ساختار کالبدی آنها تا حد زیادی دچار تغییر شد. در این مقاله تغییر و تحولات فضایی که با ظهور اسلام در شهرهای ساسانی صورت می‌گیرد بر اساس مطالعه موردی شهر بیشاپور بیان می‌گردد. نتایج نشانگر در هم شکستن نظام طبقاتی ساسانیان در ساختار اجتماعی این شهر است. به این معنی که در قرون اولیه اسلامی در نتیجه شعار برابری و برادری اسلامی، بافت و فضای شهر بیشاپور دچار دگرگونی می‌گردد و از لحاظ کمی رشد زیادی در خانه‌سازی طبقه تهیدست به وجود می‌آید و طبقات اجتماعی پایین دست به فضاهای ممتازی که پیشتر در اختیار طبقه مرفه شهر دوره ساسانی بود راه پیدا می‌کند و تا حد زیادی تبعیضات اجتماعی منبعث از جهان‌بینی زردشتی در بیشاپور دوره اسلامی از بین می‌رود با افزایش جمعیت مسلمانان و قدرت یافت حاکمان محلی و تثبیت اسلام در کشور و امنیت نسبی، تفکر و جهان‌بینی اسلامی به وضوح در اواخر قرن سوم و چهارم خود را در ساختار فضایی شهرها نشان می‌دهد و چیدمان ابنیه در فضاهای شهری و ساختار فضایی شهر در دوران اسلامی بر اساس جهان‌بینی اسلامی و رفع احتیاجات کلیه مردم تغییر می‌کند و در همین دوران بناهایی مانند مسجد جامع، مدرسه و کاروانسرا و بازار گسترده وارد بافتهای شهری می‌گردد. در یک جمع‌بندی باید گفت شهرسازی در دوره اسلامی، از دگرگونی ساخت و سازمان فضاهای شهری دوره ساسانی تحت تأثیر تفکر اسلامی به وجود می‌آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2417 - اردشیر خوره: تختگاه اردشیر پاپکان
رضا مهرآفرین سرور خراشادی عباس جامه‌بزرگ

اردشیر پاپکان، بنیانگذار سلسله ساسانی به شهرسازی اهمیت فراوانی می‌ داد. وی مبادرت به ساخت تعداد زیادی شهر نمود که اکثر مورخین و جغرافیانگاران سده ‌های نخست اسلامی به آنها اشاره کرده ‌اند. بزرگترین و مهم ترین شهر اردشیر، شهرگور یا اردشیر خوره نام داشت که در نزدیکی فیروزآ أکثر

اردشیر پاپکان، بنیانگذار سلسله ساسانی به شهرسازی اهمیت فراوانی می‌ داد. وی مبادرت به ساخت تعداد زیادی شهر نمود که اکثر مورخین و جغرافیانگاران سده ‌های نخست اسلامی به آنها اشاره کرده ‌اند. بزرگترین و مهم ترین شهر اردشیر، شهرگور یا اردشیر خوره نام داشت که در نزدیکی فیروزآباد فارس قرار دارد. این شهر که در واقع پایتخت اردشیر محسوب می ‌گردید همانند برخی از شهرهای پارتی دارای طرحی مدور بود. در میانه شهر برجی رفیع مشهور به طربال قرار داشت که مظهر الهه آب، آناهیتا بود و در مجاورت آن کاخی عظیم ساخته بودند. علاوه بر توصیف جغرافیانگاران اسلامی از بناهای مهم شهر، در سده های اخیر نیز باستان ‌شناسان با کاوش‌ هایی که در آن انجام داده اند، اطلاعات مفیدی از تأسیسات و چگونگی آن بدست آورده‌ اند. این شهر پس از پیروزی اردشیر بر اردوان پنجم ساخته شد و متعاقب آن کاخی باشکوه به نام کاخ اردشیر در نزدیکی شهر و در محلی خوش آب و هوا بنا گردید تا در خور شأن و شوکت شاهی چون اردشیر در پایان روزهای زندگی و کناره ‌گیری از سلطنت باشد. اردشیر قبل از پیروزی بر اردوان، بر قله رفیعی در تنگاب که دسترسی به آن بسیار دشوار بود، دژی مستحکم و استوار بنا نمود تا ضمن به چالش کشیدن شاه اشکانی و اعلام استقلال سیاسی، ارتش کوچک خود را در مقابل تهاجمات اردوان حفظ و نقشه آزادسازی ایران را در آنجا پی ‌ریزی نماید و به استحکام پایه‌ های قدرت و انسجام نیروهای نظامی خود بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2418 - ریشه‌یابی سنت امروزین یادگاری نوشتن در سنگ‌نگاره‌های ایران
سیروان محمدی قصریان

در کنار سنگ‌نگاره‌های باستانی در نقاط مختلف کشور یادگاری‌هایی دیده می‌شود که این فرض را در ذهن بوجود می‌آورد که سنگ‌نگاره‌های باستانی نیز می‌توانسته به نوعی به قصد یادگاری نوشتن حک‌شده و در واقع می‌توان ریشه این سنت امروزی را در دلیل حک‌شدن سنگ‌نگاره‌ها دنبال کرد. مصاحب أکثر

در کنار سنگ‌نگاره‌های باستانی در نقاط مختلف کشور یادگاری‌هایی دیده می‌شود که این فرض را در ذهن بوجود می‌آورد که سنگ‌نگاره‌های باستانی نیز می‌توانسته به نوعی به قصد یادگاری نوشتن حک‌شده و در واقع می‌توان ریشه این سنت امروزی را در دلیل حک‌شدن سنگ‌نگاره‌ها دنبال کرد. مصاحبه با افرادی که امروزه نیز نقوشی شبیه آنچه که در اکثر سنگ‌نگاره‌های باستانی دیده می‌شود را به قصد یادگاری حک کرده‌اند این فرضیه را تقویت می‌کند. آنچه که در این مقاله در مورد معنی و مفهوم سنگ‌نگاره‌ها به بحث گذاشته می‌شود با تفسیر شمنیسم ارائه شده در مورد صحنه‌های حک‌شده در سنگ‌نگاره‌های ارسباران در شمال غرب ایران کاملاً متفاوت است. البته تفسیر ارائه شده در این مقاله بسیار کلی بیان شده و نمی‌توان گفت که تمامی این آثار در سراسر ایران از دوره پیش از تاریخ گرفته تا زمان حال تنها و تنها به یک نیت و آن هم به قصد یادگاری نوشتن خلق شده باشند ولی به نظر می‌رسد که ایده غالب در خلق سنگ‌نگاره‌های ایران باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2419 - مسجد - مدرسه فیلسوف الدوله
مونا بیگلربیگی قاجاریه

از همان آغاز گسترش اسلام فعالیت‌های آموزشی از جمله آموزش خط و کتابت، در مساجد صورت می‌گرفت و زمان پرداختن بدان به نحوی بود که موجب بروز اشکال در انجام فعالیت‌های عبادی نمی‌شد. اما گسترش فعالیت‌های متنوع آموزشی و مذهبی سبب شکل‌گیری مدارس جهت آموزش علوم مذهبی و سایر علوم أکثر

از همان آغاز گسترش اسلام فعالیت‌های آموزشی از جمله آموزش خط و کتابت، در مساجد صورت می‌گرفت و زمان پرداختن بدان به نحوی بود که موجب بروز اشکال در انجام فعالیت‌های عبادی نمی‌شد. اما گسترش فعالیت‌های متنوع آموزشی و مذهبی سبب شکل‌گیری مدارس جهت آموزش علوم مذهبی و سایر علوم مربوط به آن گردید. در ایران، عمدتاً مدارس به دو صورت ساخته می‌شدند، یا به‌عنوان بخشی از مساجد، عملکرد مسجد و مدرسه در یک ساختمان تلفیق می‌شد و یا به شکل یک واحد مستقل جهت تحصیل و اقامت طلاب احداث می‌گردید. دوره اوج توجه به احداث مسجد – مدرسه را عصر قاجار باید دانست که بیشترین شمار این نوع بنا در تهران، پایتخت آن روزگار، ساخته شد. مسجد – مدرسه فیلسوف‌الدوله که کارکردهای اصلی مسجد و مدرسه را توأمان دارد، متعلق به همین دوره است. این بنا به صورت بخشی از مجموعه سید اسماعیل در قلب محله چال‌میدان احداث شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2420 - جلوه‌های شمنیزم در سلطانیه
ایرج رضایی مهدی خلیلی

به لطف پژوهش‌های قوم‌شناسی و زبان‌شناسی و نیز کشفیات باستان‌شناسی یک سده اخیر، امروزه دانسته‌های ما درباره شمن‌ها و آیین‌های شمنی بسیار جامع‌تر و فراگیرتر از گذشته است. پژوهشگران پیشینه چنین آیین‌هایی را به دوران پیش از تاریخ و گاه پارینه‌سنگی منتسب می‌کنند. بسیاری از ص أکثر

به لطف پژوهش‌های قوم‌شناسی و زبان‌شناسی و نیز کشفیات باستان‌شناسی یک سده اخیر، امروزه دانسته‌های ما درباره شمن‌ها و آیین‌های شمنی بسیار جامع‌تر و فراگیرتر از گذشته است. پژوهشگران پیشینه چنین آیین‌هایی را به دوران پیش از تاریخ و گاه پارینه‌سنگی منتسب می‌کنند. بسیاری از صاحب‌نظران نیز بر این باورند که سرزمین آسیای مرکزی و نواحی پیرامون آن، خاستگاه اصلی شمن‌ها بوده است. اقوام مغولی یکی از شناخته‌شده‌ترین ساکنان این مناطق هستند که از دیرباز فرهنگی آمیخته به باورهای شمنی داشته‌اند. پس از استیلای مغولان بر سرزمین ایران در قرن هفتم هجری قمری، اگرچه آنان به تدریج به دین اسلام گرویدند، اما گرایش‌ها و گاه رجعت‌هایی نیز به باورهای اجدادی خود بروز می‌دادند که نشانه‌های آن را می‌توان کم‌وبیش در بقایای مادی برجای مانده از آنان ردیابی کرد. در این مقاله، به بررسی تحلیلی نمادها و نشانه‌های شمنی در سلطانیه، یکی از مهم‌ترین پایتخت‌های ایلخانان مغول، خواهیم پرداخت و مصداق‌های عینی چنین اعتقاداتی که در گنبد و دیگر فضاهای شهر سلطانیه منعکس شده را آشکار خواهیم کرد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که تأثیر آیین باستانی و شمنی مغولان چه در شیوه تدفین و چه در هنر و معماری اخلاف آنان در شهر سلطانیه، کم‌وبیش منعکس شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2421 - بررسی موضوع تهیگی در آیین بودا بنا بر متنی ختنی از کتاب زمبسته
فریبا شریفیان

مطالعه زبان‌های ایرانی باستان و میانه نقش به سزایی در روشن‌سازی آداب، فرهنگ و اوضاع سیاسی و اجتماعی، نیز پندارها و باورهای مردم ایران باستان دارد. شناخت فرهنگ ایران باستان و پیشینه زبان فارسی، به ویژه در زمینه واژگان تنها از طریق فارسی باستان و فارسی میانه، که فارسی نو أکثر

مطالعه زبان‌های ایرانی باستان و میانه نقش به سزایی در روشن‌سازی آداب، فرهنگ و اوضاع سیاسی و اجتماعی، نیز پندارها و باورهای مردم ایران باستان دارد. شناخت فرهنگ ایران باستان و پیشینه زبان فارسی، به ویژه در زمینه واژگان تنها از طریق فارسی باستان و فارسی میانه، که فارسی نو ادامه آن‌ها است، کافی نیست بلکه بررسی علمی و تجزیه و تحلیل دیگر زبان‌های ایرانی از دوره باستان تا دوره نو ضروری است. از این میان زبان ختنی از زبان‌های ایرانی میانه شرقی است که مطالعه و بررسی آن در سده اخیر، به سبب ویژگی‌های زبانی و غنای فرهنگی و پیوستگی آن با آیین بودایی و زبان و ادب سنکسریت، گسترش چشم‌گیری یافته است. این زبان در ختن رواج داشته که پایگاه آیین بودا نیز بوده است. در این پژوهش به معرفی سرزمین ختن، زبان ختنی و جایگاه آن در میان زبان‌های ایرانی،معرفی کوتاه کتاب زمبسته (Zambasta) که مجموعه‌ای از آموزه‌های دین بودا به زبان ختنی را در بر دارد، وزن شعر در زبان ختنی، تاریخچه مختصری از بودایی‌گرایی در ایران و مسأله تهیگی در آیین بودا پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2422 - تدوین مدل علی اضطراب امتحان بر اساس الگوهای ارتباطی خانواده و کمال گرایی والدین بامیانجی گری سبک های یادگیری بر اضطراب
محمدرضا سروهویدا مختار عارفی محمود گودرزی امید مرادی

چکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی تدوین مدل علی اضطراب امتحان بر اساس الگوهای ارتباطی خانواده وکمال گرایی والدین با میانجیگری سبک های یادگیری و اثربخشی آن بر اضطراب امتحان دانش آموزان1400 - انجام شد. جامعه آماری، دانش آموزان پسر پایه نهم شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 14016578 ن أکثر

چکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی تدوین مدل علی اضطراب امتحان بر اساس الگوهای ارتباطی خانواده وکمال گرایی والدین با میانجیگری سبک های یادگیری و اثربخشی آن بر اضطراب امتحان دانش آموزان1400 - انجام شد. جامعه آماری، دانش آموزان پسر پایه نهم شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 14016578 نفر(بودند، که تعداد 338 نفر با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و روش (تصادفی انتخاب شدند. سپس با روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای، تعداد 30 نفر ) 15 نفر گروهآزمایش و 15 نفر گروه کنترل( انتخاب شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش قرارگرفتند و گروه کنترل، آموزشی را دریافت ننمودند. ابزارهای اندازه گیری، پرسشنامه های اضطرابکمال گرایی اهواز ،)RFCP( الگوهای ارتباطی خانواده کوئرنر و فیتنر پاتریک ،)TAI( امتحان اهوازبود. یافته ها نشان داد که الگوهای ارتباطی خانواده و کمال )LSI( و سبک های یادگیری کُلب )APS(گرایی والدین وسبک های یادگیری با اضطراب امتحان ارتباط علّی معناداری دارند. و سرانجام نتایجنقش میانجی سبک های یادگیری در ارتباط بین متغیرهای مذکور را تعیین نمود و نیز مشخص شدکهبرنامه آموزشی تدوین شده براساس مدل مستخرج بر کاهش اضطراب امتحان اثربخش بوده است. براساس یافته ها، پیشنهاد می شود برای کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان، از برنامه آموزش الگوهایارتباطی خانواده، کمال گرایی والدین و سبک های یادگیری استفاده شود.واژگان کلیدی: اضطراب امتحان، کمال گرایی والدین، الگوهای ارتباطی خانواده، سبک های یادگیری. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2423 - The Army and Militarism in the Samanid Era
Gholamreza Shahrian Mahmood Seyyed

10.30495/jaa.2023.1995370.1017

Abstract Following Arab invasions into Iran and their territorial expansion within the Sasanian realm, Iranian discontent with Arab rulers grew, particularly during the Umayyad and Abbasid periods. These grievances sparked uprisings and revolts, eroding Arab control ove أکثر

Abstract Following Arab invasions into Iran and their territorial expansion within the Sasanian realm, Iranian discontent with Arab rulers grew, particularly during the Umayyad and Abbasid periods. These grievances sparked uprisings and revolts, eroding Arab control over the eastern reaches of the Islamic Empire and gradually enabling local governments in the east to assert autonomy. Amidst conflicts on its western borders and engagements with the Byzantine Empire, the Abbasid Caliphate grew uneasy as local governments like the Tahirids, Saffarids, and Samanids declared independence, albeit with nominal allegiance to Baghdad. Among these emerging powers, the Samanids of Transoxiana, centered in Bukhara, rose to prominence. Originally prominent commanders within the Abbasid army, the Samanid rulers, with the backing of their people and forces, navigated toward independence. Initially part of the Abbasid army hierarchy and beneficiaries of military training under the Abbasid regime, the Samanid emirs seized the opportunity created by the weakened Caliphate and conflicting interests with Baghdad, establishing a semi-independent government in the east.In this historical context, military forces and militarism held significant importance for all the established systems in the eastern regions, including the Samanids. The military played a pivotal role in shaping and sustaining Iranian local governments like the Samanids. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2424 - Archaism in Iranian nationalism during the period of Reza Shah Pahlavi
Fatemeh Jamshidi Ali Bigdeli Amir Teymour Rafiei

10.30495/jaa.2024.2006696.1027

Antiquarianism is one of the significant elements of Iranian nationalism that emerged through archaeological research and exploration by Iranian scholars and Western archaeologists in the realm of Iran's history and culture. It provided a fresh definition of Iranian his أکثر

Antiquarianism is one of the significant elements of Iranian nationalism that emerged through archaeological research and exploration by Iranian scholars and Western archaeologists in the realm of Iran's history and culture. It provided a fresh definition of Iranian history and identity, playing a crucial role in the construction of modern Iranian nationhood during the era of Reza Shah. Nationalist antiquarianism had a lasting impact on cultural, literary, and even political aspects, transforming the understanding of Iranian history and identity. As an intellectual and cultural movement, antiquarianism aimed to uncover the unknown aspects of Iran and its people beyond recorded history. Its purpose was to revitalize the material and spiritual culture of the historical Iranian nation, turning it into a source of pride and a foundation for constructing a new government-nation with a rich historical civilization. In this context, Reza Shah leveraged the Iranian antiquarian movement to construct a modern Iranian government-nation, utilizing the deep-rootedness of the monarchy system in pre-Islamic Iranian history as a legitimate link, presenting it as a legitimate pole against the backdrop of Islamic Iranian history. This research seeks to answer the question of the function of antiquarianism in the development of Iranian nationalism during the reign of Reza Shah, employing a descriptive-analytical method. It explores the coordinates of Iranian nationalist antiquarianism and investigates why Iranian nationalists conceptualized antiquarianism as the foundation of the Iranian nationalist movement. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2425 - Research on the environmental quality of the western region of the country from an archaeological perspective and its role in the development of rural tourism
Ali Zolfaghari Saeid Salehi Marzijani Mahmoud Teymouri

10.30495/jaa.2024.2006898.1030

One of the most important destinations that has affected the world's tourism trends over the past decades is rural centers. The growth of short-term trips has transformed these destinations into major tourist centers, and this phenomenon is evident in the decrease أکثر

One of the most important destinations that has affected the world's tourism trends over the past decades is rural centers. The growth of short-term trips has transformed these destinations into major tourist centers, and this phenomenon is evident in the decrease in the average length of stay of tourists in many destinations worldwide. Villages are multi-purpose tourist destinations and play a significant role as centers of tourism activity. Archaeology has made significant contributions to the understanding of past cultures and civilizations and has brought fresh perspectives to the social sciences and arts. The methods of conducting archaeological research and the process of reaching desired results are of considerable interest to the general public, especially those who are interested in sensory and tangible exploration; therefore, the best approach to popularize archaeology is to establish its connection with tourism. Tourism shares common fields of knowledge and activities with archaeology and has made significant efforts in the development, preservation, revitalization, and enhancement of structures and monuments resulting from archaeological activities. Now, due to the common issues between archaeology and tourism, they can establish a close relationship in the cultural field. This research aims to focus on ancient and historical works as tourist attractions and as factors generating income and long-term development needs in this sector, which leads to the necessary groundwork for the sustainable development of tourism based on a historical and cultural approach. This analysis is a mixed methodological approach based on observation, interviews, questionnaires, and statistical data تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2426 - “Xrafstarân” in Sassanid Era: According to Written Sources and Sigillographic Evidence
Mostafa Ekhtesasi Amir Khanmoradi

10.30495/jaa.2022.697954

“Evil animals” (MP. xrafstar, Av. xrafstra-) are harmful animals created by Ahriman to assist in destroying the world. Pahlavi scriptures present fragments of knowledge on various types of xrafstarân, some regulations and recommendations on how to crus أکثر

“Evil animals” (MP. xrafstar, Av. xrafstra-) are harmful animals created by Ahriman to assist in destroying the world. Pahlavi scriptures present fragments of knowledge on various types of xrafstarân, some regulations and recommendations on how to crush them, and examples of divine reward for those believers who eradicate these evil animals. However, Pahlavi scriptures put urging stress on eliminating xrafstarân, sigillographic evidence from the Sassanid era points to the other direction, showing that in many cases, the Zoroastrian principle of destroying evil animals is ignored, to the extent that images of venomous animals could be seen on seals and sigils belonging to Zoroastrian priests and other elites of the Sassanid era. While in some cases, themes depicted on seals are by the religious recommendations of scriptures, owners’ personal preferences seem to remain the main factor in displaying images on seals. This question remains that depicting an evil animal on a personal seal contradicts religious regulations in Zoroastrianism. This opposition could be caused by diversity in interpretations of scriptures or by the co-existence of various factions of Zoroastrianism. The presence of other religions all over the Sassanid Empire could be one more cause of this discord. Through a comparison between depictions on seals and Pahlavi scriptures, the current study concludes that several images of xrafstarân depicted on seals are related to religions other than Zoroastrian Mithraism, Judaism, Christianism, and even Gnosticism. Moreover, most Zoroastrian scriptures mentioning xrafstarân are written only after the Sassanid era. It seems likely that after the collapse of Sassanid dynastys, some Zoroastrian priests rearranged the classification of beneficent animals created by Ahura and evil animals created by Ahriman. Nonetheless, the vital role of geography and cultural diversity of each region of the vast Sassanid Empire could not be overlooked while studying the presence or absence of animal themes in depictions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2427 - Investigation of the role of archeology studies and quality of rural environment in the development of tourism (case study: Varkaneh village, Hamadan; and Kandovan village, East Azerbaijan)
Ali Zolfaghari Saeid Salehi Marzijani Mahmoud Teimouri

10.30495/jaa.2023.708334

With specialized research and activities, archeology introduces many features such as old and ancient areas, ethnicities, cultural traditions, artistic handicrafts and the diverse climate and ecosystem of Iran to attract tourists. The formation of a positive sense in to أکثر

With specialized research and activities, archeology introduces many features such as old and ancient areas, ethnicities, cultural traditions, artistic handicrafts and the diverse climate and ecosystem of Iran to attract tourists. The formation of a positive sense in tourists about tourism destinations, taking into account the synergistic approach, also strengthens the sense of pride in the local community. On the other hand, increasing the level of perceived quality of tourists leads to an increase in the satisfaction of tourists as customers of tourist places and becomes the basis for encouraging managers and planners to try to provide more services with better quality. If the environment of tourism destinations lacks the desired quality, it will affect the perception of the tourist about the space and as a result, his mental image of the environment. In addition to motivating and introducing tourist attractions, archeology can provide the basis for the participation of government institutions and private sector investors in order to provide facilities and revive tourism dimensions. Reconstruction of historical contexts, anthropology, linguistics, traditional arts and other related sciences, can provide a suitable platform for economic growth and development, along with the development of tourism in the region and the world for Iranian society. According to the above, in this study, the researcher attempted to investigate the role of archeology studies and the quality of the rural environment in the development of tourism. This study is applied in terms of purpose, descriptive-analytical in terms of data collection, and is based on observation, interview, questionnaire and statistical data. In the present study, two methods of documentary and survey studies have been used. The statistical population included experts in the field of tourism and planning. The statistical sample of the research is about n=10. In addition to seeing the sights and natural landscapes of those places, tourists become familiar with the customs and culture of that village. In this way, tourists are interested in buying village products, such as handicrafts, local products, etc., and this means an increase in the income of villagers who work directly or indirectly in this industry. Most studies are demanded and focused on visitors and their needs and motivations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2428 - مطالعه همراهی چندشکلی‏های rs3024998و rs699947 در ژن VEGF با خطر بروز سقط مکرر جنین
شهره زارع کاریزی رضا میرفخرایی

سقط مکرر به وقوع دو یا تعداد بیشتر سقط پشت سر هم قبل از هفته ی 20 بارداری اطلاق می شود. برخی از دلایل عمده ی RPL نقایص آناتومیک رحمی، فاکتورهای ژنتیکی، عفونت ها، دلایل ایمونولوژیک، محیطی و... می باشند. در مواردی که علت RPL مشخص نباشد از آن به عنوان ایدیوپاتیک نامبرده می أکثر

سقط مکرر به وقوع دو یا تعداد بیشتر سقط پشت سر هم قبل از هفته ی 20 بارداری اطلاق می شود. برخی از دلایل عمده ی RPL نقایص آناتومیک رحمی، فاکتورهای ژنتیکی، عفونت ها، دلایل ایمونولوژیک، محیطی و... می باشند. در مواردی که علت RPL مشخص نباشد از آن به عنوان ایدیوپاتیک نامبرده می شود. پلی مورفیسم های ژن های مختلفی در بروز سقط جنین موثر می باشند که یکی از این ژن ها، ژن فاکتور رشد اندوتلیالی عروقی (VEGF) می باشد. در این تحقیق به بررسی ارتباط پلی مورفیسم های ژن VEGF با سقط مکرر جنین پرداخته شده است. در این مطالعه ی موردی شاهدی 200 خانم شامل 100 خانم با سابقه حداقل دو سقط پشت سر هم با علت نامشخص و 100 فرد کنترل سالم با حداقل سابقه دو تولد زنده و بدون هیچ گونه سابقه ی سقط مورد بررسی قرار گرفتند. DNA ژنومی هر فرد از لوکوسیت های خون استخراج شد. جهت شناسایی پلی مورفیسم rs3024998و rs699947 ژن VEGF ازتکنیک PCR-RFLP استفاده شد. آنزیم محدودالاثر MaeI و BglII به ترتیب برای هضم آنزیمی استفاده شد. محصولات حاصل از هضم آنزیمی روی ژل آکریلامید 12% برده شد. آنالیز توصیفی ژنوتیپ های هر جایگاه، فراوانی هموزیگوت و هتروزیگوت در دو گروه بیمار و شاهد مطالعه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2429 - اثر مکمل روی – متیونین بر وضعیت آنتی اکسیدانی و بیان ژن های اینترلوکین-4 و اینترلوکین-6 در خون موش های صحرایی ماده در معرض تنش گرمایی
متین جامعی علی اصغر صادقی محمد چمنی

10.30495/zisti.2023.1973380.1144

مقدمه: بدن حیوانات طی تنش گرمایی نیاز بیشتری به ترکیبات آنتی اکسیدانی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی دارد. عنصر روی در ساختار و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی نقش دارد. یکی از راه های تامین روی مورد نیاز حیوانات، استفاده از مکمل روی به شکل آلی است که روی با اسیدآمینه أکثر

مقدمه: بدن حیوانات طی تنش گرمایی نیاز بیشتری به ترکیبات آنتی اکسیدانی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی دارد. عنصر روی در ساختار و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی نقش دارد. یکی از راه های تامین روی مورد نیاز حیوانات، استفاده از مکمل روی به شکل آلی است که روی با اسیدآمینه متیونین ترکیب و جذب روده ای بیشتری دارد. هدف: این مطالعه به منظور بررسی اثرات دوزهای مختلف مکمل روی-متیونین بر وضعیت آنتی اکسیدانی خون و بیان ژن های اینترلوکین 4 و 6 در موش های صحرایی در معرض تنش گرمایی انجام شد.مواد و روش ها: تعداد 20 سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار در قالب طرح کاملا تصادفی به چهار گروه پنج تایی شامل یک گروه شاهد و سه گروه تجربی تقسیم شدند. موش ها در دمای2±31 درجه طی 20 ساعت و دمای 2±38 درجه سانتی گراد به مدت 4 ساعت در روز (جهت ایجاد تنش گرمایی) نگهداری شدند. موش های گروه شاهد با پلت استاندارد بدون افزودنی و سه گروه تجربی به ترتیب پلت استاندارد به اضافه 15، 30 و 45 میلی گرم بر کیلوگرم ماده خشک مکمل روی متیونین به مدت 30 روز تغذیه شدند. در پایان آزمایش از بزرگ سیاهرگ زیرین موش ها خون گیری به عمل آمد. ظرفیت انتی اکسیدانی کل، غلظت مالون دی آلدئید، آنزیم های آنتی اکسیدانی، آنزیم های کبدی در سرم خون و بیان ژن های اینترلوکین 4 و اینترلوکین-6 در مونوسیت های خون اندازه گیری شد.نتایج: غلظت روی در سرم به صورت وابسته به دوز با افزایش دوز روی در جیره افزایش یافت (P<0.05). فعالیت سرمی دو آنزیم آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز به صورت وابسته به دوز با افزایش دوز روی-متیونین در جیره کاهش یافت (P<0.01). بیشترین فعالیت گلوتاتیون ردوکتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در گروه دریافت کننده 30 میلی گرم بر کیلوگرم و کمترین فعالیت این آنزیم ها در گروه شاهد مشاهده شد. در کل بیان نسبی ژن اینترلوکین-4 افزایشی و بیان نسبی ژن اینترلوکین-6 کاهشی بود (P<0.05). بیشترین بیان ژن اینترلوکین-4 به گروه دریافت‌کننده 30 میلی گرم بر کیلوگرم، بیشترین بیان نسبی ژن اینترلوکین-6 به گروه شاهد و گروه دریافت کننده 15 میلی گرم بر کیلوگرم تعلق داشت.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد، روی-متیونین در دوز 30 میلی گرم در کیلوگرم سبب افزایش فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز، کاهش فعالیت آنزیم های کبدی در سرم و افزایش بیان ژن های ضدالتهابی را سبب می شود که نشاندهنده کاهش تنش اکسیداتیو و کاهش اثرات تنش گرمایی در بدن موش ها می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2430 - بررسی اثر کلسیم بر روی رشد، شاخص‌های اکسیداتیو، آسکوربات، گلوتاتیون و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در گیاه تریتیکاله (Triticosecale Wittmack ×) تحت تنش شوری
ملیحه جهانی محمدرضا هادی مجتبی جعفری نیا صدیقه جهانی

10.30495/zisti.2023.1972916.1143

مقدمه: شوری یک مشکل در حال توسعه در خاک‌های کشاورزی است. کلسیم نقش مهمی در مقاومت گیاهان به تنش شوری دارد. هدف: به منظور بررسی تأثیر متقابل سدیم-کلسیم بر روی رشد، شاخص‌های اکسیداتیو و سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانی در گیاه تریتیکاله، آزمایشی بصورت یک طرح کاملاً تصادفی با 3 تک أکثر

مقدمه: شوری یک مشکل در حال توسعه در خاک‌های کشاورزی است. کلسیم نقش مهمی در مقاومت گیاهان به تنش شوری دارد. هدف: به منظور بررسی تأثیر متقابل سدیم-کلسیم بر روی رشد، شاخص‌های اکسیداتیو و سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانی در گیاه تریتیکاله، آزمایشی بصورت یک طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط گلخانه‌ای صورت گرفت. مواد و روش‌ها: یک هفته بعد از کاشت بذور در خاک، گیاهچه‌ها با غلظت‌های کلرید سدیم (0، 50، 100 و 150 میلی‌مول بر لیتر) و توأم با غلظت‌های کلرید کلسیم (0، 6 و 10 میلی‌مول بر لیتر) تیمار شدند. پس از 5 هفته اعمال تنش، برخی از پارامترهای مورفو- فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شامل طول بخش هوایی و ریشه، عدد کلروفیل‌متر (SPAD)، شاخص‌های اکسیداتیو (مالون‌‌دی‌‌آلدئید، سایر آلدئیدها، پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیم لیپواکسیژناز)، آسکوربات احیا، دهیدروآسکوربات، گلوتاتیون احیا و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان (گایاکول ‌پراکسیداز، کاتالاز، سوپر‌اکسید ‌دیسموتاز، آسکوربات ‌پراکسیداز و پلی‌فنل ‌‌اکسیداز) برگ مورد سنجش قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که تنش شوری بطور معنی‌داری باعث کاهش طول بخش هوایی و ریشه، SPAD، آسکوربات احیا و گلوتاتیون احیا در برگ شد ولی باعث افزایش میزان شاخص‌های اکسیداتیو، دهیدروآسکوربات و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان برگ شد. در‌حالی‌که افزودن کلسیم به محیط شور باعث افزایش طول بخش هوایی و ریشه، SPAD، آسکوربات احیا و گلوتاتیون احیا در برگ شد ولی باعث کاهش میزان شاخص‌های اکسیداتیو، دهیدروآسکوربات و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان در برگ شد. نتیجه‌گیری: افزودن کلسیم به محیط شور باعث کاهش اثرات مضر تنش شوری شد و بیشترین اثرات بهبود‌‌دهنده کلسیم در غلظت 6 میلی‌مول بر لیتر مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2431 - بررسی همراهی چندشکلی rs3761548در ژن FOXP3 با بیماری میگرن
لیلا سلگی صدیقه فراهانی شهره زارع کاریزی

زمینه و هدف: FOXP3 برای تولید و عملکرد سلول های تنظیمی T (Treg) مورد نیاز است. این ژن در تنظیم پاسخ های التهابی و نمو سلول های عصبی دخیل است. میگرن یک بیماری التهابی، با توارث چند عاملی می باشد. به نظر می رسد که ژن های متعددی در بروز این بیماری دخیل هستند. هدف از مطالعه أکثر

زمینه و هدف: FOXP3 برای تولید و عملکرد سلول های تنظیمی T (Treg) مورد نیاز است. این ژن در تنظیم پاسخ های التهابی و نمو سلول های عصبی دخیل است. میگرن یک بیماری التهابی، با توارث چند عاملی می باشد. به نظر می رسد که ژن های متعددی در بروز این بیماری دخیل هستند. هدف از مطالعه حاضر بررسی رابطه چندشکلی rs3761548 در ژن foxp3 با استعداد ابتلا به بیماری میگرن است. مواد و روش ها: در این مطالعه 148 بیمار مبتلا به میگرن و 149 فرد سالم به عنوان کنترل شرکت کردند. پس از استخراج DNA، تعیین ژنوتیپ با استفاده از روش PCR-RFLP انجام شد. آزمون مربع کای به منظور بررسی تفاوت بین فراوانی آللی و ژنوتیپی افراد بیمار و کنترل با استفاده از نرم افزار SPPS ver16 و میزان خطر نسبی افراد با میگرن با استفاده از آزمون رگرسیون لجستیک بررسی گردید. یافته ها: تفاوت معناداری بین توزیع آللی و ژنوتیپی چندشکلی rs3761548 foxp3 در زنان و مردان مبتلا به میگرن نسبت به گروه کنترل وجود ندارد (p=0.08). نتیجه گیری: این مطالعه، اولین گزارش مربوط به ارتباط چندشکلی ژن foxp3 با استعداد ابتلا به میگرن است. مطالعه بیشتر مسیرهای مرتبط با FOXP3 و شبکه های ژنی ممکن است منجر به درک بهتر پاتوفیزیولوژی میگرن و علائم مرتبط با آن شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2432 - بررسی همبستگی میان واریانت های دو ژن MLH3 (rs175080) TEX11 (rs6525433) در مردان ایرانی نابارور آزواسپرمی.
هانیه سزاوار زهرا نورمحمدی مسعود شیدایی

ناباروری یکی از شایع ترین مشکلاتی است که حدوداً بین 1 از 6 زوج در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. یک وضعیت پیچیده بالینی ناشی از برهمکنش عوامل ژنتیکی و محیطی که علت آن در نیمی از موارد به مردان مربوط میشود. ژن MLH3 و TEX11 نقش کلیدی در مکانیسم ترمیم DNA و کراسینگ اور دارن أکثر

ناباروری یکی از شایع ترین مشکلاتی است که حدوداً بین 1 از 6 زوج در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. یک وضعیت پیچیده بالینی ناشی از برهمکنش عوامل ژنتیکی و محیطی که علت آن در نیمی از موارد به مردان مربوط میشود. ژن MLH3 و TEX11 نقش کلیدی در مکانیسم ترمیم DNA و کراسینگ اور دارند. در این مطالعه به بررسی تنوع ژنتیکی و ارتباط یک واریانت تک نوکلئوتیدی (SNP) از ژنrs175080 ،MLH3 و همچنین یک واریانت دیگر rs6525433 مربوط به ژن TEX11 با مردان آزواسپرم ایرانی پرداخته شده است. روش کار: نمونه ها از 120 مرد نابارور آزواسپرم و 115 فرد سالم به عنوان کنترل جمع‌آوری شده است. به منظور بررسی این دو واریانت از (tetra- Amplification Refractory Mutation System- PCR) TETRA-ARMS-PCR و PCR-RFLP و تعیین توالی استفاده شد. نتایج و بحث: فراوانی ژنوتیپ های GG و GA در ژن MLH3 بترتیب در مردان آزواسپرم 9/30% و 1/69% و در گروه کنترل بترتیب 3/31% و 7/68% (P=0.619) بود. واریانت rs6525433 در جامعه مطالعه شده فقط یک نفر کنترل ژنوتیپ C و مابقی ژنوتیپ T نشان دادند. نتایج نشان داد که واریانت rs175080 در ژن MLH3 و واریانت rs6525433 در ژن TEX11 با خطر آزواسپرمی مردان ارتباطی نداشت. نتایج دموگرافی بر روی نمونه های مورد مطالعه نشان داد در صفات قومیت، pH و مصرف سیگار تفاوت معناداری نداشت. نتایج این تحقق نشاندهنده عدم ارتباط مدلهای مختلف وراثتی ژنوتیپهای چند شکلی های واقع در ژنهای MLH3 و TEX11 در جامعه مورد مطالعه بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2433 - بررسی هم بستگی پلی مورفیسم های تک نوکلئوتیدیrs1800734وrs4647269 ژن MLH1 در مردان نابارور ایرانی آزواسپرم
مهردخت درپوش زهرا نورمحمدی مسعود شیدایی

مقدمه: ناباروریو مشکلات ناشی از آن امروزه به عنوان یکی از مسایل مهمی است که %15-10زوج هاراتحتتأثیر قرار می دهد.حدود نیمی از کل ناباروری ها مربوط به مردان است. اسپرماتوژنز انسان وابسته به فعالیت هزاران ژن است و نقص در مکانیسم های ترمیم می تواند باعث توقف اسپرماتوژنز شود. أکثر

مقدمه: ناباروریو مشکلات ناشی از آن امروزه به عنوان یکی از مسایل مهمی است که %15-10زوج هاراتحتتأثیر قرار می دهد.حدود نیمی از کل ناباروری ها مربوط به مردان است. اسپرماتوژنز انسان وابسته به فعالیت هزاران ژن است و نقص در مکانیسم های ترمیم می تواند باعث توقف اسپرماتوژنز شود. یکی از پروتئین های دخیلدر سیستم ترمیم ، پروتئینMLH1 است.هدف از این مطالعه بررسی ارتباطپلی مورفیسم هایrs1800734وrs4647269در ژن MLH1با ناباروری آزواسپرمی مردان می باشد.روش کار:در این تحقیق مورد- شاهدی از113مرد مبتلا به ناباروری آزواسپرمی به عنوان بیمار و 101مرد سـالم بـه عنـوان کنتـرل ، نمونه خونجمع آوری شد. پس از استخراجDNA، ژنوتیپ هایپلی مورفیسم هاrs4647269 وrs1800734، توسط روشRFLP-PCRبه ترتیب با کمک آنزیم های HPYCH4IV وPVUII تعیین و با توالی یابی تایید گردید.آزمون مربع کای ،رگرسیون لجستیک و ANOVA به منظور آنالیز داده های ژنتیکی و دموگرافی به کمک نرم افزارهایSPPS و SNPSTATSصورت گرفت.یافته ها : درپلی مورفیسمrs1800734تفاوت معناداری (p<0.05) بین فراوانی ژنوتیپی گروه بیمار و شاهد مشاهده نشد.در بررسیپلی مورفیسم rs4647269در مدل های وراثتی هم بارز (CT ، TT)، بارز(CT/TT) و مغلوب (TT) تفاوت معنی داری بین فراوانی ژنوتیپی بین دو گروه دیده شد.P=0.024) ، P=0.021 ، P=0.036)همچنین در این پلی مورفیسم از نظر حجم اسپرم در صفات نیز تفاوت معنا دار مشاهده شد.(P=0.000)نتیجه گیری : بین پلی مورفیسم rs4647269 ژن MLH1 و ناباروری آزواسپرمی در جمعیت مردان ایرانی مورد مطالعه ارتباط معنا دار بوده و احتمالا می تواند در آن موثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2434 - ارزیابی حذف زیستی نیترات توسط تیوباسیلوس دنیتریفیکانس در حضور نانوذرات آهن صفر ظرفیتی پایدار شده با کربن کوانتوم دات (CQD-Fe0)
الهه حمدی بهنام راسخ الهه تاجبخش فاطمه یزدیان مریم قبه

آلودگی آبهای زیرزمینی و سطحی به نیترات در بسیاری از مناطق دنیا به‌یک مشکل جدی تبدیل شده است. ایجاد عوارض نامطلوب روی اکوسیستم‌های آبی از مهمترین اثرات غلظت بالای نیترات در محلول‌های آبی است. نانوذرات فلزی آهن‌صفرظرفیتی(Fe0) برای تصفیه ترکیبات سمی از آب بسیار مورد توجه ا أکثر

آلودگی آبهای زیرزمینی و سطحی به نیترات در بسیاری از مناطق دنیا به‌یک مشکل جدی تبدیل شده است. ایجاد عوارض نامطلوب روی اکوسیستم‌های آبی از مهمترین اثرات غلظت بالای نیترات در محلول‌های آبی است. نانوذرات فلزی آهن‌صفرظرفیتی(Fe0) برای تصفیه ترکیبات سمی از آب بسیار مورد توجه است. هدف از این پژوهش استفاده از نانوساختار فلزی پوشیده شده باکربن‌کوانتوم دات(CQD-Fe0) به‌منظور بررسی نقش آن‌ها در نیترات‌زدایی زیستی تیوباسیلوس دنیتریفیکانس -می‌باشد. به این‌منظور نانوذراتFe0 به‌روش کاهش در فاز مایع سنتز شدند و به‌منظور زیست سازگاری، توزیع یکنواخت و عدم کلوخه شدن،Fe0 با کربن‌کوانتوم‌دات پوشش‌دار شد. مشخصه‌یابی نانوذرات توسط XRD،TEM، FESEM، FTIR و DLS تعیین‌گردید. طیف FTIR، تشکیل پیوند CQD وFe0 را تأیید کرد. قطر متوسط نانوذراتCQD-Fe0 درمحدودهnm 32/38-31/29 مشاهده شد. براساس نتایج با افزایش دما، رشد و فعالیت نیترات زدایی زیستی میکروارگانیسم تیوباسیلوس دنیتریفیکانس افزایش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2435 - توسعه داروهای لیپوزومی حامل آنتی بیوتیک
رابعه خوشنویس زاده

از زمان ظهور آنتی بیوتیک ها، فشار انتخابی بر میکروارگانیسم ها، باعث شکل گیری انواع مقاوم آنها شده است. برای مبارزه با عوامل بیماری زا نسل های مختلف آنتی بیوتیکی طراحی و استفاده شده اند اما به موازات آن انواع مقاوم تری از عوامل بیماری زا گسترش یافته است از این رو بکارگیر أکثر

از زمان ظهور آنتی بیوتیک ها، فشار انتخابی بر میکروارگانیسم ها، باعث شکل گیری انواع مقاوم آنها شده است. برای مبارزه با عوامل بیماری زا نسل های مختلف آنتی بیوتیکی طراحی و استفاده شده اند اما به موازات آن انواع مقاوم تری از عوامل بیماری زا گسترش یافته است از این رو بکارگیری استراتژی های جدید برای مقابله با عوامل عفونی ضروری به نظر رسید. رشد علم نانو در زمینه پزشکی، راهکار مناسبی برای این منظور بود و نانوحامل های دارویی توسعه یافتند. لیپوزوم ها، نانوحامل هایی با بدنه لیپیدی هستند که ویژگی هایی همچون زیست سازگاری، فراهم زیستی، انتقال هدفمند، خاصیت دوگانه دوستی، تلفیق با غشا، رهش آهسته و کنترل شده دارو توجه محققان را به خود معطوف کرده است. در این مقاله مروری سعی شده است که با مطالعه سندهای علمی در زمینه لیپوزوم های حامل آنتی بیوتیک اطلاعاتی درباره فواید این سامانه دارویی ارائه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2436 - بررسی پلی مورفیسم ورود قطعه 96-bp در بخش تنظیمی ژن CYP2E1 در بیماران سرطانی و مقایسه آن با افراد سالم در شهرستان کاشان
حسن احترام محبوبه اصغری فهیمه باغبانی آرانی

10.30495/zisti.2023.1989897.1166

مقدمه: سیتوکروم P450 2E1 (CYP2E1) در مسیر متابولیزه کردن تعداد زیادی از مواد سرطان زا در بدن نقش ایفا می کند و نشان داده شده است که پلی مورفیسم های عملکردی این ژن با ریسک ابتلا به سرطان مرتبط می باشد. هدف: در این پژوهش ارتباط پلی مورفیسم ورود قطعه 96 نوکلئوتیدی به ناحیه أکثر

مقدمه: سیتوکروم P450 2E1 (CYP2E1) در مسیر متابولیزه کردن تعداد زیادی از مواد سرطان زا در بدن نقش ایفا می کند و نشان داده شده است که پلی مورفیسم های عملکردی این ژن با ریسک ابتلا به سرطان مرتبط می باشد. هدف: در این پژوهش ارتباط پلی مورفیسم ورود قطعه 96 نوکلئوتیدی به ناحیه پروموتر این ژن با ریسک ابتلا به سرطان در جمعیت شهرستان کاشان بررسی گردید.مواد و روش ها: این مطالعه روی 101 نمونه بیمار مبتلا به چهار نوع سرطان ریه، پستان، معده و کلورکتال و 131 فرد سالم که فاقد علایم سرطان و سابقه ابتلا به این بیماری بودند، به عنوان کنترل انجام پذیرفت. پس از استخراج DNA از نمونه خون بیماران تعیین ژنوتایپ پلی مورفیسم CYP2E1 96-bp insertion با روش ملکولی PCR انجام پذیرفت.نتایج: طبق یافته های بدست آمده، فراوانی ژنوتیپ هموزیگوت i/i در افراد بیمار 66.3% (67 نفر) ، هتروزیگوت I/i 14.9% (نفر15) و هموزیگوت I/I 18.8% (19 نفر) بود. در مقایسه مجموع ژنوتیپ های دارای آلل I ( II/Ii) در لوکوس CYP2E1 در دو گروه بیمار و سالم اختلاف معنی داری دارند (p value:0/011). همچنین مطالعه حاضر نشان داد که بین استعمال سیگار و ابتلا به سرطان ارتباط معنی داری وجود دارد(p value:0/004). در این مطالعه فراوانی آللی I در جمعیت نرمال 16.4% و فراوانی آلل i 85.6% بود. نتیجه گیری: در مجموع مطالعه حاضر برای اولین بار اطلاعاتی پیرامون پلی مورفیسم96-bp insertion در ژن CYP2E1 در جمعیت ایرانی فراهم می کند. مطالعات ملکولی بر روی این آنزیم به بررسی های اپیدمیولوژیک بیشتر در جمعیت های مختلف کمک می کند. و اطلاعاتی پیرامون جهش های عملکردی در ژن هایی که باعث تغییر پاسخ فرد به درمان می شود و یا مار کر های حساسیت به شرایط کلینیکی مختلف و ریسک فاکتور های ابتلا به سرطان که با سبک زندگی افراد مرتبط است، فراهم می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2437 - Analysis of Multi-Robots Transportation with Multi-objective PSO Algorithm in an Artificial Capital Market
داود آشیانی سعید حسین سعادتی عبدالرضا صدیق منش

In this paper, to analyze the transport of autonomous robots, an artificial Capital market is used. Capital market is considered as a pier which loading and unloading of cargo is done. Autonomous robots load and unload from the ship to the warehouse wharf or vice versa. أکثر

In this paper, to analyze the transport of autonomous robots, an artificial Capital market is used. Capital market is considered as a pier which loading and unloading of cargo is done. Autonomous robots load and unload from the ship to the warehouse wharf or vice versa. All the robots have the ability of transporting the loads, but depending on loads and the location of unloading (or loading) and position of robots, robots have different role in unloading tasks. The role of robots and their number is decided, planned, and managed by the partial swarm optimization (PSO) algorithm. The main goal of the paper is to optimize a multi-object function (MOF) which is a combination of total work time and fuel cost functions. In this paper, a new method of transporting from ships to warehouses and vice versa was developed and presented considering the cost of fuel and the shortest possible time. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2438 - The Impact of the Tourism Sector Policies in the Ninth and Tenth Boards of Government on Urban form and Structure of Mashhad Using Discourse Theory
Sara Jalali Zohreh Davoudpour Manouchehr Tabibian

As the pilgrims and tourists have been always present in Mashhad, meeting their needs has been constantly prioritized in urban planning especially the renewal and reconstruction projects carried out in the holy shrine surroundings. However, recent years have seen a chan أکثر

As the pilgrims and tourists have been always present in Mashhad, meeting their needs has been constantly prioritized in urban planning especially the renewal and reconstruction projects carried out in the holy shrine surroundings. However, recent years have seen a change of perspective toward pilgrims. These changes have been induced by both global and national politics. That is why great changes can be observed in the urban form and structure which are faster than ever before. The present research aims to analyze the discourse of the ninth and tenth boards of government to explore the effect of policies made in the tourism sector and see how tourist attraction has been perceived in urbanistic discussions. It eventually aims to explore the trend of changes made to the form of Mashhad city influenced by those policies the research adopted Laclauand Mouffe'sdiscoursetheory and conducted a content analysis of higher-order documents and the interviews made by the main decision-makers published about religious tourism in Mashhad. It delve in to the discourse of the ninth and tenth boards of government and how it affected the national tourism sector. It further delved into the effect of this perspective on the revolutions made to the urban form of Mashhad during the target era. The present findings show that there have been traces of changes in how pilgrims and tourists are perceived in Mashhad and how they induced changes to the urban form and structure of the city as well as the urbanism decision making. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2439 - Organizing the Cultural, Historical Axes of Qazvin City with Contextualism Approach, (Case Study: Street Peighambarieh)
Mahtab Karimi skaboni Mohammadreza Pourjafar

Given that Peighambarieh street in the historical context And valuable Qazvin, Which has historical and cultural, But it seems This street appeared during the time period until today, There were many inconsistencies, Therefore, it is necessary that this study, consideri أکثر

Given that Peighambarieh street in the historical context And valuable Qazvin, Which has historical and cultural, But it seems This street appeared during the time period until today, There were many inconsistencies, Therefore, it is necessary that this study, considering all the physical and non-cellular factors affecting the range, Provide solutions for it. Research Objectives include: 1- Recognizing elemental identity elements and providing strategies for strengthening the desired elements and undermining undesirable elements, redefined identity; 2. developing solutions for the physical and cultural reconstruction of the historical-cultural center of Qazvin Emphasizing the context-oriented approach. Descriptive - analytic research method by relying on the background of the research and review documents related to the historical context of Qazvin and field studies, on the other hand, analyzes the issue. Finally, to answer the main research question (In the organization of the cultural-historical axis How to use the principles of the context-oriented approach is the space useful for users?). The findings show that by organizing the sector-based identity elements Contains: Chharanbya, Grand Hotel, Shahrbani, mosque panje-Ali and Alighapou building you can revive the historical context on this street, also adding new roles to historical spaces, to create charm and socialization Thereby attracting people to these spaces and also helped promote cultural background. On the other hand to improve the pavement path of this street from the footage combining GoleBoteh designs and to organize the walls Use wall paintings it has been suggested to combine GoleBoteh & GoleMorgh. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2440 - A Critical View on New Urbanism Theory in Urban Planning: From Theory to Practice
Mitra Ghorbi Hamid Mohammadi

In the wake of Jacobs’s criticisms of planning, planners increasingly felt a level of angst over, or even responsibility for, the condition of the city. Schooled in preparing and implementing plans and land use regulations, they appreciated the appeal of a new mov أکثر

In the wake of Jacobs’s criticisms of planning, planners increasingly felt a level of angst over, or even responsibility for, the condition of the city. Schooled in preparing and implementing plans and land use regulations, they appreciated the appeal of a new movement that offered a simple, tangible, and marketable recipe for practice. New urbanism theory is one of the contemporary urban theories that developed as a movement within practice as a response to the failure of cities and suburbs in the mid-twentieth century. Now these questions take shape in a mind: May New Urbanism lead to Planning good community? How is new urbanism developing theory, and how does it contribute to our understanding of theory? How is planning theory responding to new urbanism and the insights its practice generates? These are questions that the paper tried to answer them. Using content analysis, various ideas and views about New Urbanism and its formation from theory to practice have been reviewed and criticized. We concluded that although the new urbanists want to turn the situation around and they envision cities without suburbs, but in practice, they could not make good community According to the principles that this normative theory committed. In present day most new urbanist projects have proven relatively homogeneous in composition. Rather than minimizing difference, new urbanist projects have sometimes exacerbated societal differences by creating enclaves of affluence in the urban environment. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2441 - Social Logic of Cities and Urban Tourism Accessibility; Space Syntax Analysis of Kuala Lumpur City Centre
Hossein Safari Sajjad Nazidizaji Fataneh FakouriMoridani

Tourism is a progressively major part of economies of urban areas. Urban regeneration as a subcategory of urban tourism has been the center of many urban projects. This study addresses the role of space syntax theory as an analytical tool and design aided tool in urban أکثر

Tourism is a progressively major part of economies of urban areas. Urban regeneration as a subcategory of urban tourism has been the center of many urban projects. This study addresses the role of space syntax theory as an analytical tool and design aided tool in urban regeneration. For this purpose, we examined the development of a square in the Kuala Lumpur City Center (KLCC) using space syntax method. Surrounding streets network one time with existed situation and another time with adding proposed square were analyzed by Depthmap software and were compared. Numerical analysis showed a significant increase of integration of the most number of streets. Based on the connection of integration and other concepts of space syntax in accessibility and people flow the proposed square can be a major contribution to accessibility problems of tourists in KLCC. It can be seen that the synergy of the streets that link Jalan Ampang is increased; moreover, intelligibility and accessibly may well be improved in this area by the suggested square. The behavior of tourists and local people based on wayfinding can be developed by new spatial configurations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2442 - The Situationist Urban Design; Rules and Principles
Shirin Izadpanah

From a general perspective, urbanism can be assumed as a bipolar world. On one hand, large-scale plans formulated by official organizations are shaping urban environment and the entirety of our cities; on the other hand, social activists and artists, active in the field أکثر

From a general perspective, urbanism can be assumed as a bipolar world. On one hand, large-scale plans formulated by official organizations are shaping urban environment and the entirety of our cities; on the other hand, social activists and artists, active in the field of cities, are making an effort to give it a human character. According to De Certo (1984), the first approach to city, adopted by power structures, is composed of strategy, and the second approach, which is taking small-scale actions by ordinary citizens, artists and activists is made of tactic. One of the movement attempting to theorize these tactical actions is Situationist International. In spite of the philosophical and artistic essence, they were deeply interested in subjects related to the city and the everyday life of citizens. This paper aims to analyze the theories of this group and advancing their theory to the practice and supply practical instructions, utilizable in urban design discipline. For this purpose, it was necessary to use a qualitative method in which after spending a lot of time on studying their intellectual and philosophical products, we would be able to analyze and develop them to a theoretical framework utilizable in urban design field, both in scientific and professional approach. At the end of article, principles and indicators for the Situationist urban design will be provided and listed in ten categories. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2443 - The Role of Government in Shaping the Spatial Structure of Isfahan City during the Safavid period
Lehon Asadi Hossein Soltanzadeh

The spatial structure of cities has been one of the influential elements in the development of cities in different periods.In the cities of Iran,the spatial structure of cities is sometimes organic and during the lifetime of cities ,based on the requirements of the time أکثر

The spatial structure of cities has been one of the influential elements in the development of cities in different periods.In the cities of Iran,the spatial structure of cities is sometimes organic and during the lifetime of cities ,based on the requirements of the times,such as socio_social needs and their religious-religious ideology,and in many cases,this structure is based on programs and government plans of that period.Understanding the spatial structure of the city its relationship with the power and influence of power transformation on the spatial structure transformation can lead to better understanding of the factors affecting urban development,especially on the spatial structure of cities in Iran.In this article,the study of the city of Isfahan during various governorates,especially the Safavid government,has been attempted to assess the role of power in the physical organization of the city.Also,with descriptive approach and historical analysis ,based on written sources and field surveys,we seek to investigate the influence of governing power on the spatial structure of the city of Isfahan and its developmental trends during its capital city and its effects on the spatial structure of the city today. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2444 - Analyzing the Intellectual Evolutions of Architectural Design during the Pahlavi Era
Samaneh Soltanzadeh Masoud Yousefi Tazakor Iman Raeisi Mostafa Kiani

Glancing through the contemporary architecture of Iran and its different generations during the Pahlavi era, it seems that there have been notions and ideas regarding the architecture which can be considered as a specific current in the architecture of Iran based on dif أکثر

Glancing through the contemporary architecture of Iran and its different generations during the Pahlavi era, it seems that there have been notions and ideas regarding the architecture which can be considered as a specific current in the architecture of Iran based on different elements of architecture criticism; then the aim of this study is to scrutinize those notions and ideas and their transformation process. The following research, in terms of goals, is a development-research project and it is an exploratory research in the terms of essence and quality. The data collection method is library and field research. This research aims to identify the tendencies and approaches of the different generations of contemporary architecture base on the case study method and analyzing the notions and intellectual currents of the architects in the context of their works and answer these questions: What are the concepts and thoughts that have been employed by the architects in this era? Are there any meaningful transformations in these concepts and thoughts? And finally, how have these transformation been? It is presumed that defining the tendencies of the contemporary architects during the Pahlavi era, from Iranian modernism to nationalism, renaissance like or market-related classicism can evaluate the value of each work in relation to the historical context of the country, in addition, by defining reliable roots and indexes, the existing theoretical current in contemporary history of the architecture of Iran will be recognized. According to the achieved results from the analysis of architectural works in this era, and also by referring to the descriptions of experts, it seems that the ideas and notions in the contemporary architecture can be categorized into three eras and in the framework of different subjects like structure-forming ideas, stylistic references, etc. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2445 - Landscape information modeling with the approach of controlling urban metabolism
bita haddadian mahdi haghighatbin

10.22094/soij.2021.1934434.1431

Regarding the importance of the landscape as part of the nature and a dynamic and complex ecosystem, urban metabolism has been used in this research as a tool to evaluate and control ecosystem services. Firstly, the indicators of the urban landscape and metabolism were أکثر

Regarding the importance of the landscape as part of the nature and a dynamic and complex ecosystem, urban metabolism has been used in this research as a tool to evaluate and control ecosystem services. Firstly, the indicators of the urban landscape and metabolism were reviewed in the authentic books and articles and then the factors affecting the control of metabolism in the urban landscape were explained. Moreover, since landscape has a multifaceted approach, that required multidimensional planning and management; in order to create a conceptual model that fully would express the relationship between urban landscape metabolism and landscape information modeling, we needed to use a management strategy. In order to meet this challenge, Thompson and Martin management strategy models were used because both aspects of landscape information modeling and urban metabolism control on sustainability path were examined simultaneously in this method; and finally, public preference was measured in order to achieve sustainability and establish a perfect balance at the end of the process. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2446 - Linking urban marginality and socio-ecological systems to Highlight Research Areas in informal settlements upgrading: A literature review and future directions
Sina Razzaghi-Asl

10.22094/soij.2021.1930135.1418

Slums are basically recognized as a multi-causality phenomenon which is rapidly growing worldwide. While the contribution of social and ecological factors is separately well understood, the interplay of interconnected socio-ecological systems in slums, such as urban hea أکثر

Slums are basically recognized as a multi-causality phenomenon which is rapidly growing worldwide. While the contribution of social and ecological factors is separately well understood, the interplay of interconnected socio-ecological systems in slums, such as urban heat islands, is insufficiently addressed in research. This study identifies the most important socio-ecological research areas applicable in analyzing slum settlements by using a narrative literature review method. This type of review was applied to clarify an overview of knowledge regarding the linkage between socio-ecological perspectives and informal settlements. Further, it advances the definition and the reasons behind slum shaping. The results of this study show that there are particularly three main research areas including urban sustainability and metabolism, climate change, and ecosystem services for slum analysis in the literature. Exploring the gaps through a slum socio-ecological research framework paves the way for studying further research. We also highlighted the need for analyzing energy efficiency and flows, application of renewable energies, drought dynamics, biodiversity services, and urban heat islands more than other possible subjects for future directions in slum socio-ecological research. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2447 - A Comparative Study on the Landscape Memorability of two Urban Public Spaces emphasizing tourism Naghsh-e-Jahan and Shahrdari Squares
Maryam Khastou Maedeh Khalednezhad

10.22094/soij.2022.1943728.1457

Urban public spaces as the places of formation of social interactions have a very important role in our cities. Especially, considering the presence of tourists in that spaces, they also have a revenue-generating role in addition to the role of identity for a community أکثر

Urban public spaces as the places of formation of social interactions have a very important role in our cities. Especially, considering the presence of tourists in that spaces, they also have a revenue-generating role in addition to the role of identity for a community so the need to pay attention to them, is quite clear. Each urban space has a different and unique effect on people according to its elements and characteristics, which is mainly a mental matter. In fact, it can be said that the memorable components of urban space vary in different examples. In this study, the main purpose is to investigate the memorable urban public space components on the minds of the tourists. In this regard, urban public space components were studied in three categories: physical, non-physical, and activity indicators. Regarding the issue of memorability, the research method is mixed in nature, and in terms of purpose, it is a combination of survey and field studies. Two case studies of Naghsh-e-Jahan Square in Isfahan and Shahrdari square in Rasht are analyzed and compared. The findings indicate that in general, the Shahrdari square, with a small difference, is more memorable than the Naghsh-e-Jahan square. Pearson correlation test results showed that a significant relationship is between the memorability of the totality of landscape components and total tourist attraction. Prioritization of the public space landscape components in terms of their memorability in the two squares is different, however, based on the aggregation of findings and their commons in both squares, it can be noted that buildings and retail activities are the most memorable in the tourists’ minds. Other factors, such as sensory stimuli including scents, sounds, and the presence of water, as well as social interactions, are next in terms of memorability. Furthermore, a positive and significant relationship was not observed between the richness of the landscape and its memorability. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2448 - Development of a regeneration model based on neo-urbanism with an emphasis on the socio-cultural dimension in run-down urban neighborhoods (Case study: District 7 of Isfahan)
Parisa Mohseni Keramatollah Ziari Masoud Elahi Mohammadreza Khatibi

10.22094/soij.2023.1982154.1546

Neo-urbanism has been formed as a new approach to urban designing and planning in criticism of contemporary urban planning, which has a scattered, inhuman, machine-like pattern urban regeneration is the concept of revitalization and urban renewal and is a subject with p أکثر

Neo-urbanism has been formed as a new approach to urban designing and planning in criticism of contemporary urban planning, which has a scattered, inhuman, machine-like pattern urban regeneration is the concept of revitalization and urban renewal and is a subject with physical and non-physical dimensions that also includes social and cultural dimensions. Therefore, in urban regeneration and endogenous development of worn-out textures, the effort is to create balance and harmony between the foundations of social life in these textures by using people's social dynamics and their participation. This research aims to formulate a regeneration model based on socio-cultural dimensions and indicators in neo-urbanism. The research method in this research is based on the fundamental-developmental goal and based on the nature of descriptive-analytical methods. The required information has been collected using the library resources of scientific centers such as universities, organizations, institutes, and research centers, the Internet, the results of censuses and official information of relevant departments and organizations, field investigations and questionnaire data, and interviews with people and local officials and observation according to the dominant theory of neo-urbanism. This research calculates information resources using the SWOT table method, content analysis, and SPSS software through Cochran's formula. In the current research, three social-cultural, physical-infrastructural, and economic-institutional dimensions and their indicators were identified in the reconstruction of worn-out fabric with the perspective of urban renewal based on the findings of the research, it can be concluded that Isfahan Region 7 is in an unfavorable situation in terms of the indicators of the effect of the residents of the neighborhoods on the growth and improvement of the desirable quality of life, the suitable security of the neighborhoods for the movement of citizens in a stable condition, and the index of the relationship between the citizens and the residents of the neighborhoods with local institutions (such as municipalities). As a result, social participation is one of the factors in realizing urban regeneration. This category in the current research has been taken into consideration by the research experts in the index (low level of social participation at the neighborhood level), which shows that the research results are aligned with the previous research. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2449 - Analyzing the Biophilic Paradigm in Urbanism, Based on Content Analysis Technique
Sahar Moarefi Zahra Sadat Saeideh Zarabadi Farah Habib

10.22094/soij.2023.1991997.1560

The lived experience of million years of human beings has been originated and evolved in nature. The connection between man and nature plays a fundamental role to respond his physical and mental needs. The increasing manifestations of industry and technology, simultaneo أکثر

The lived experience of million years of human beings has been originated and evolved in nature. The connection between man and nature plays a fundamental role to respond his physical and mental needs. The increasing manifestations of industry and technology, simultaneously lifestyle changes in the contemporary era, have led to rise dissociation of urban environments from nature. Accordingly, numerous problems, such as; loss of biological species, deforestation, global warming, traffic, air pollution, etc, appear in the present cities. Consequently, Human beings; as the main stakeholders of urban spaces, have been suffered from various physical and mental problems, such as; movement disorders, hypertension, diabetes, alienation to the environment, neurological diseases, depression, anger, etc. due to the nature receding processes. Therefore, it is more necessary to address the approach, through human-nature reconnection by creation, revive and restoration nature aspects in urban spaces. In this regard, the research problem raised from the main question: What are the issues of Biophilic paradigm in urban planning and design? This research is based on the content analysis for systematic review (PRISMA). Accordingly, articles with keywords selected and screened from comprehensive scientific databases and the selected final articles were analyzed in-depth, to extract and define while expressing the Biophilic concept of urban planning and design, its dimensions, components and criteria. Biophilic urban development is a comprehensive approach; principally deals with the interaction of functional, structural and meaning dimensions, embodied environmental, sociocultural, economic, institutional , city spatial and time duration scales, simultaneously sensory design components and the embodied natural features.Consequently,enriched accessible natural urban spaces can directed to people wellbeing and their responsibility toward the natural values of the environment. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2450 - Explaining the Pattern of Identifying Urban Brands in the Direction of Developing Culture-based Tourism )Case study: Tabriz City)
Asghar Molaei Kasra Ketabollahi

10.22094/soij.2023.1997334.1575

Urban branding is an important topic in the fields of urban planning; architectural signs; natural and geographical factors; events and occurrences; It is considered mass media. Considering the importance of this issue in urban identity building, tourism, and urban econ أکثر

Urban branding is an important topic in the fields of urban planning; architectural signs; natural and geographical factors; events and occurrences; It is considered mass media. Considering the importance of this issue in urban identity building, tourism, and urban economy, the current research aims to investigate important options at the level of Tabriz metropolis based on the criteria identified in this area and to specify the brand for one of the most important cities in northwest Iran.Therefore, using the snowball sampling method, 50 experts were identified in this field and the eleven criteria of the research included "Historical Landscape, Ritual Landscape, Cultural Landscape, Symbolic Landscape, Narrative Landscape, and Common Memories, Facilities and Services, Access, Economic Affordability, significance, personality and reputation, readability" based on 3 components "identity, function, distinction" were asked for 15 important elements of Tabriz in a qualitative rating scale of seven FUZZY degrees.By using the method of positive and negative preference, the aforementioned criteria, people's opinions were entered into the MsExcel software, and by calculating the steps of the FUZZY TOPSIS method, they were visualized graphically in the ArcMap software, and finally, the historical market of Tabriz, Eynali Collection and Eel Goli Park was assigned the first to third options in the branding of the city. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2451 - Intertextual Relationships in the Contemporary Architecture of Iran During 1961-1977
Maziar Ghaseminia Hossein Soltanzadeh

It seems like in the contemporary era and with the use of approaches which are formed during a passage from structuralism to poststructuralism, a number of fundamental changes have taken place in the different types of relationships between the works of architecture, th أکثر

It seems like in the contemporary era and with the use of approaches which are formed during a passage from structuralism to poststructuralism, a number of fundamental changes have taken place in the different types of relationships between the works of architecture, their methods of productions and different readings of it along with the differences in the types of research and criticism among them. Such changes are present to a point that the borders between the works of architecture have become fairly vague and their relationships are probable, as these links can extremely question the self-existence nature of the work. We can search a set of orders in the mentioned link with this approach based on the amounts and quality of the connection between the works of architecture.With an assumption that the role of western architecture on the contemporary architecture of Iran can be subject of reading either as: 1.receiving an impression, approaching or arriving for a personal language; in other words, solid Interarchitecturality through a production-oriented process, or 2. as the suspension of a link on a level/ surface (layer); in other words it is a type of light Interarchitecturality. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2452 - The Role of Nationalist leaders in the Emergence of National Architectural Movements in Iran, 1924 to 1942
Jamaleddin Soheili Soheili

Political evolutions and struggles of 19th century prepared the ground for realization of nationalities and emergence of nationalist movements. The realization of national identity in countries such as Iran, turkey and Egypt was partly due to the emphasis of governments أکثر

Political evolutions and struggles of 19th century prepared the ground for realization of nationalities and emergence of nationalist movements. The realization of national identity in countries such as Iran, turkey and Egypt was partly due to the emphasis of governments on glorious history or ancient modernity of these nations. Emergence of nationalism in any country is affected by political, social and religious factors during the history of that country. In Iranian contemporary history also this process is dependent upon opinions and thoughts of a number of nationalism modernists and intellectuals. Their intellectual products of this group played a significant role in emergence of nationalistic grounds in various social intellectual and even artistic areas. This paper tries to study the thoughts and opinions of Iranian intellectuals played roles in formulating principles in the field of nationalism which had influenced the emergence of national architectural movements in various intellectual social and even artistic fields. Then classification of nationalistic architectural tendencies that affected by nationalist intellectual approaches is addressed and it is followed by explaining the characteristic of nationalistic tendencies and some sample of the works of that period are presented. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2453 - A Cultural Tourism Approach Towards Revitalizing Urban Streets (Case Study: Imam Khomeini Street, Tabriz)
Sima Ahmadian Manouchehr Tabibian

This study aims to convert to tangible elements (i.e., physical structures of cultural tourism) the various cultural dimensions and past symbols of Tabriz (which are considered collectively as tourism goods) by partially revitalizing the historical Imam Khomeini Street أکثر

This study aims to convert to tangible elements (i.e., physical structures of cultural tourism) the various cultural dimensions and past symbols of Tabriz (which are considered collectively as tourism goods) by partially revitalizing the historical Imam Khomeini Street which is considered to be an arena for social life and a suitable environment for visiting tourists. The SWOT method was implemented to analyze the existing situation regarding this case study upon examining the relevant cultural tourism concepts. The Delphi technique was used to provide a questionnaire the results of which were used as coefficients for selecting the most effective strengths (S), weaknesses (W), opportunities (O), and threats (T). The design strategies were also extracted from the SWOT table and the most prioritized of these including SO1, WO3, ST2, and WT1 selected using the quantitative strategic planning matrix. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2454 - Proposing Historic-Religious Tourism Development Approaches with an Emphasis on Identity of Urban Spaces (Case Study of Imam Khomeini Street, Qazvin)
Parisa Taheri Seyed Mohammad Reza Khatibi

Tourism is rapidly developing as a profitable and clean industry in the world. Today, tourists consider urban areas as tourist attractions since, in addition to the body which has its own charm,every space is dominated by an identity. In this descriptive, comparative st أکثر

Tourism is rapidly developing as a profitable and clean industry in the world. Today, tourists consider urban areas as tourist attractions since, in addition to the body which has its own charm,every space is dominated by an identity. In this descriptive, comparative study, the criteria determining the urban space identity are attempted to be specified through documentary studies. Then, 105 questionnaires were distributed among various user groups of the space including the residents and shopkeepers at Imam KhomeiniStreet, the citizens of Qazvin, tourists coming to the city since the beginning of the year 2014 and experts on Qazvin urban area. The urban space identity was specified by analyzing the questionnaires. Moreover, the main criteria determining such an identity were determined according to each group’s view point using the Friedman test. The results of the study indicated that Imam Khomeini Street and its micro spaces had strong cultural and religious identities in the past. Furthermore, it was revealed thata historical identity had been also added to them over time. However, for various reasons, the identity dominating such urban spaces has declined in recent years, and have somewhat been forgotten. Based on the findings of this study,we can hope to attract historical and religious tourists into the city as well as urban spacesthrough putting an emphasis on historical and religious identity of Imam Khomeini Streetand its micro spaces.Among the proposed approaches, sufficient funding for the presence and accommodation of tourists, turning historic houses adjacent to Imam Khomeini Street to traditional accommodation for tourists and transforming abandoned spaces adjacent to Imam Khomeini Street to cultural spaces for attracting tourists, such as crafts workshops, theater, indigenous art gallery, traditional restaurant with local music, etc. can be named. Other approaches also include holding special programsfor introducing Qazvin such as festival of Qazvin Day in form of some various programs including music, theater, local festivals, etc. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2455 - Identification and Investigation of Effective Factors on the Development of the Tourism Industry in Bandar-e-Anzali by Delphi Method
Gisoo Mahooti Manouchehr Tabibian

Today, the tourism industry, as one of the global leading industries and as a strong social, cultural and economic force, has the ability to form and transform human societies, and therefore the development of the tourism industry is particularly important. The purpose أکثر

Today, the tourism industry, as one of the global leading industries and as a strong social, cultural and economic force, has the ability to form and transform human societies, and therefore the development of the tourism industry is particularly important. The purpose of this study was to identify and investigate the effective factors on the development of Bandar-e-Anzali Tourism Industry. The research method is a survey that the statistical population in the first part (Delphi analysis) consists of experts and in the second part (inferential statistics), all employees and managers in the private and governmental decision-making centers about the tourism industry in Bandar-e-Anzali (Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism, municipalities, hotels and hospitality establishments). The sample size in the first part is 20, and in the second part is equal to 172 people. Due to the restriction of the census method, a quantitative research questionnaires were distributed and gathered randomly among the subjects. To analyze the findings, exploratory factor analysis, one-sample t-test and Friedman's rank test were used. The findings showed that five components (increasing the level of management decision making, strengthening cultural and educational issues, developing infrastructure facilities, increasing marketing and advertising, and increasing the participation of the private sector) contributed to develop Bandar-e-Anzali Tourism Industry. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2456 - بررسی وضعیت مثبت گرایی سازمانی در مدارس دولتی
علی خلخالی سیده مریم میرکاظمی

پژوهش حاضر درصدد بررسی وضعیت مثبت گرایی سازمانی در ابعاد رهبری مثبت، فرهنگ مثبت، استراتژی مثبت، طراحی مثبت، سرمایه انسانی مثبت در بین مدارس دولتی بود. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی و پیمایشی بود. جامعه پژوهش را مدارس دولتی شهرستان تنکابن تشکیل می دادند. از طریق همتاسا أکثر

پژوهش حاضر درصدد بررسی وضعیت مثبت گرایی سازمانی در ابعاد رهبری مثبت، فرهنگ مثبت، استراتژی مثبت، طراحی مثبت، سرمایه انسانی مثبت در بین مدارس دولتی بود. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی و پیمایشی بود. جامعه پژوهش را مدارس دولتی شهرستان تنکابن تشکیل می دادند. از طریق همتاسازی 30 مدرسه و به نسبت جمعیت هر مدرسه، مدیران، معاونان و معلمان به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها ، پرسشنامه سنجش میزان مثبت گرایی سازمانی (=0/89α) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در بخش آمار توصیفی از میانگین و انحراف معیار و در بخش آمار استنباطی و بررسی فرضیه پژوهش از تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان می دهد که اولا مثبت گرایی سازمانی مشاهده شده (20/43) در مدارس مورد مطالعه بسیار پایین تر از حد مورد انتظار (75) است. همچنین فرضیه پژوهش مبنی بر اینکه میزان مثبت گرایی سازمانی هم در وضعیت کلی و هم به تفکیک مولفه های مربوطه، در بین مدارس دولتی مورد مطالعه متفاوت است، به طور معنی داری مورد تایید قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2457 - بررسی رابطه ابعاد کمال گرایی و خلاقیت در بین دانش آموزان دوره متوسطه شهرستان جاجرم
شهلا محمودیان بهرنگ اسماعیلی شاد

روش پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی و به شیوه همبستگی است. جامعه آماری پژوهش 203 دانش آموز متوسطه دختر و پسر را شامل می شود . نمونه تحقیق تمام شماری شده و پرسشنامه بین کلیه دانش آموزان توزیع گردیده است . داده های پژوهش از طریق پرسشنامه کما لگرایی تری - شورت و همکاران (19 أکثر

روش پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی و به شیوه همبستگی است. جامعه آماری پژوهش 203 دانش آموز متوسطه دختر و پسر را شامل می شود . نمونه تحقیق تمام شماری شده و پرسشنامه بین کلیه دانش آموزان توزیع گردیده است . داده های پژوهش از طریق پرسشنامه کما لگرایی تری - شورت و همکاران (1995) و خلاقیت تورنس (2002) جمع آوری گردید. پایایی آن با روش ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاسهای کمال گرایی به ترتیب 85/0 و برای مقیاس خلاقیت ضریب 81/0 به دست آمد. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره و آزمونT به کمک نرم افزار spss نسخه 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج آزمون پیرسون نشان داد که رابطه معنا داری بین ابعاد کمال گرایی با خلاقیت وجود دارد . همچنین نتایج رگرسیون حاکی از آن است که ابعاد کمالگرایی می تواند خلاقیت را پیش بینی کند. بعلاوه دختران نمره های بالاتری در متغیر کمال گرایی منفی کسب کردند در حالی که پسران نمره های بالاتری در کمال گرایی مثبت به دست آوردند.نتیجه گیری: پیشنهاد می شود که ویژگیهای شخصیتی دانش آموزان مورد بررسی قرار گرفته و با شناسایی ابعاد مثبت و منفی کمال گرایی در دانش آموزان در جهت کمک به رشد و تقویت خلاقیت آنها کمک نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2458 - آسیب شناسی تربیت دینی با نظر به مبانی معرفت شناسی دینی اندیشه های نوگرایانه نصرحامد ابوزید
حسن باقری نیا محسن ایمانی علیرضا صادق زاده قمصری سیدمهدی سجادی

هدف و زمینه: نوگرایان دینی، طیفی از روشنفکران اند که در پی تبیین فلسفی مولفه های مدرنیته و ربط و نسبت آن با اجزای سنت هستند. یکی از مسائل مطرح در این زمینه چالش های پیش روی تربیت دینی است. روش: ابتدا برخی پیش فرض های قابل نقد تربیت دینی که مرادف با شبه تربیت است، مورد ب أکثر

هدف و زمینه: نوگرایان دینی، طیفی از روشنفکران اند که در پی تبیین فلسفی مولفه های مدرنیته و ربط و نسبت آن با اجزای سنت هستند. یکی از مسائل مطرح در این زمینه چالش های پیش روی تربیت دینی است. روش: ابتدا برخی پیش فرض های قابل نقد تربیت دینی که مرادف با شبه تربیت است، مورد بررسی و سپس با نظر به پیش فرض های مستتر در اندیشه نوگرایانه ابوزید با استفاده از قیاس عملی و الگوی فرانکنا استنتاج مربوطه صورت گرفت. یافته ها و نتایج نشان داد که ابوزید به عینی بودن اخلاق و ارزش های آن قائل است در نظر او اصول توحید و عدل، در تربیت دینی مهمتر است؛ اصل توحید از ورود تربیت دینی به عرصه شبه تربیت و تلقین جلوگیری می کند و اصل عدل نیز اصلی مقدم بر دین تلقی می شود که محک و معیار دینداری است. او اهداف تربیت دینی را در عقلانیت،آزادی و عدالت می داند که به ترتیب می تواند از جهالت(انفعال در برابر قدرت عاطفه)،سرسپردگی(تسلیم در برابر مشروعیت قدرت و قهر در روابط اجتماعی) و ظلم، جلوگیری نماید. از دیدگاه او تربیت دینی باید مبتنی بر اراده آزاد فرد باشد. او ظاهرگرایی ، شخصیت گرایی، تعبد گرایی، انحصارگرایی معرفتی، سوء استفاده صاحبان قدرت از دین را از آفات تربیت دینی می داند و تاکید می نماید که در تربیت دینی باید به جای تکیه بر نص که می تواند به نوعی بت پرستی بدل شود، بر مقاصد شریعت توجه نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2459 - مقایسه سلامت عمومی،شادکامی و امید به زندگی مادران دانش آموزان عادی با مادران دانش آموزان اتیسم مازندران
حمید رضا خورشیدیان یارعلی دوستی عطیه صمدایی فاطمه مرتضوی

اتیسم، یکی از اختلالات فراگیر رشد است که به عنوان وخیم ترین و در عین حال ناشناخته ترین اختلال دوران کودکی، مطرح می شود شیوع اُتیسم رو به گسترش است و این امر تمرکز بر نیازهای و تجارب والدین این کودکان را ضروری تر می نماید. شرایط‌و نیاز های خاص کودکان اُتستیک، نه تنها کود أکثر

اتیسم، یکی از اختلالات فراگیر رشد است که به عنوان وخیم ترین و در عین حال ناشناخته ترین اختلال دوران کودکی، مطرح می شود شیوع اُتیسم رو به گسترش است و این امر تمرکز بر نیازهای و تجارب والدین این کودکان را ضروری تر می نماید. شرایط‌و نیاز های خاص کودکان اُتستیک، نه تنها کودک بلکه خانواده را نیز تحت تأثیرقرار می دهد. هدف این پژوهش مقایسه سلامت عمومی،شادکامی و امید به زندگی مادران کودکان اتیسم با مادران کودکان عادی بود. روش پژوهش حاضراز نوع علی مقایسه ای بود. شرکت کنندگان در این پژوهش ازمادران دانش آموزان اتیسم و دانش آموزان عادی استان مازندران انتخاب گردید.. که ازبین آنها 112 نفر(56نفر مادران دانش آموزان اتیسم و 56 نفر مادران دانش آموزان عادی) ازطریق روش همتا سازی انتخاب شدند. پرسشنامه امیدواری میلر، پرسشنامه 28سوالی GHO، پرسشنامه شادکامی آکسفورد به عنوان ابزارهای پژوهش به کار رفتند.به منظور تحلیل آماری داده ها از روشهای آمار توصیفی (مانند جداول توزیع فراوانی، ‌نمودارها و ... ) و در آمار استنباطی از روش tمستقل جهت مقایسه دو گروه استفاده شد.یافته های نتایج نشان داد بین امیدواری ،سلامت عمومی و شادکامی مادران دانش آموزان اتیسم و عادی تفاوت معنادارشد. و pکمتر از 05. شد .نتیجه گیری:نتایج نشان داد که معلولیت دانش آموزان اتیسم روی سلامت عمومی و ،امیدواری ،و شادکامی مادران دانش آموزان آموزان اتیسم تاثیری منفی دارد. کلید واژه:اتیسم،شادکامی، سلامت عمومی ،امید به زنگی ،اتیسم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2460 - رابطه سبکهای فرزند پروری و ابعاد کمال گرایی والدین با انگیزش تحصیلی فرزندان آنها در دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان دامغان
سعیده فوادیان

رابطه سبکهای فرزند پروری و ابعاد کمال گرایی والدین با انگیزش تحصیلی فرزندان آنها چکیده :هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه سبکهای فرزند پروری و ابعاد کمال گرایی والدین با خود تعیین گری فرزندان آنها بود. روش پژوهش مورد استفاده توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش ک أکثر

رابطه سبکهای فرزند پروری و ابعاد کمال گرایی والدین با انگیزش تحصیلی فرزندان آنها چکیده :هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه سبکهای فرزند پروری و ابعاد کمال گرایی والدین با خود تعیین گری فرزندان آنها بود. روش پژوهش مورد استفاده توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه شهرستان دامغان (به همراه والدین آنها) در سال تحصیلی 1395-1394 بوده است که از این جامعه تعداد 300 دانش آموز(150 دختر، 150 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد. از آنها خواسته شد پرسشنامه های سبکهای های فرزند پروری والدین، ابعاد کمال گرایی والدین، و مقیاس انگیزش تحصیلی را تکمیل کنند. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل رگرسیون چند متغیری انجام شد. براساس نتایج پژوهش سبک فرزند پروری اقتدارگرایانه و ابعاد دیگر مدار و خود مدار والدین می تواند انگیزش تحصیلی فرزندان آنها را پیش بینی کند. به طور کلی والدین می توانند با اتخاذ شیوه های فرزند پروری صحیح و انتظارات منطقی از فرزندان خود گامی در جهت بهبود انگیزش آنها را بر دارند. کلید واژه ها:سبکهای فرزند پروری،کمال گرایی،انگیزش تحصیلی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2461 - نقش آموزه‌های تربیتی ادیان توحیدی بر توسعه گردشگری پایدار شهر اصفهان
حمیدرضا عشقی پور ابراهیم فیاض عبدالله بیچرانلو

گردشگری از دیرباز به عناوین مختلف مورد توجه ادیان و آموزه‌های دینی بوده است و در عمدۀ ادیان جهان در خصوص سفر، گردش، سیر و سیاحت سخنانی آموزنده در قالب وحی یا اسطوره سخن به میان آمده است. در همین راستا این پژوهش به منظور نقش آموزه‌های تربیتی ادیان توحیدی بر توسعه گردشگری أکثر

گردشگری از دیرباز به عناوین مختلف مورد توجه ادیان و آموزه‌های دینی بوده است و در عمدۀ ادیان جهان در خصوص سفر، گردش، سیر و سیاحت سخنانی آموزنده در قالب وحی یا اسطوره سخن به میان آمده است. در همین راستا این پژوهش به منظور نقش آموزه‌های تربیتی ادیان توحیدی بر توسعه گردشگری پایدار شهر اصفهان به روش آمیخته انجام شده است که با اتکا بر تحلیل محتوا و کدگذاری آموزه‌های تریبتی ادیان توحیدی مدل نظری و الگوی پارادیمی پژوهش استخراج شد. بر همین مبنا در ارتباط با نگرش پیروان ادیان توحیدی پرسشنامه‌ای مشتمل بر 114 پرسش 5 گزینه‌ای انجام شده و سپس این پرسشنامه بر طبق فرمول کوکران 384 نمونه مشخص شد که با توجه به حجم میلیونی تعداد مسلمانان در اصفهان در مقابل جمعیت چند صد تا چند هزار نفری مسیحیان، یهودیان و زرتشتی‌ها، فرمول کوکران تعداد آنها را در نمونه آماری لحاظ نمی‌نمود، لذا به کمک روش لگاریتمی حجم نمونه تعداد 951 مشخص شد. نتایج نشان داد که میان نگرش پیروان ادیان توحیدی برساخته از آموزه های کتب مقدس و نوع دین ایشان در مورد توسعۀ گردشگری پایدار شهر اصفهان تفاوت معناداری وجود دارد. در کل نتایج حاصل از مدلسازی معادله ساختاری نشان می دهد، مناسب ترین مدل برای پیش بینی توسعه گردشگری پایدار برای پاسخگویان متدین به ادیان چهارگانه توحیدی در شهر اصفهان متغییرهای: مناسکی، اعتقادی و پیامدی است که معادله آن نشان می‌دهد که درصد بالایی از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل تبیین می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2462 - رابطه همخوانی/نا همخوانی سبک تفکراستاد-دانشجو با ابعاد خلاقیت دانشجویان
مریم احمدی فقیه مجید ضرغام حاجبی اکرم السادات حسینی

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ همخوانی/ ناهمخوانی سبک تفکر استاد- دانشجو با ابعاد خلاقیت دانشجویان است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است.جامعه آماری این پژوهش، کل دانشجویان موسسه آموزش عالی اجتهاد در سال تحصیلی 95-94 بود که از این تعداد، 100 نفر (39 نفر پسر و 61 نفر أکثر

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ همخوانی/ ناهمخوانی سبک تفکر استاد- دانشجو با ابعاد خلاقیت دانشجویان است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است.جامعه آماری این پژوهش، کل دانشجویان موسسه آموزش عالی اجتهاد در سال تحصیلی 95-94 بود که از این تعداد، 100 نفر (39 نفر پسر و 61 نفر دختر) با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامۀ سبک‌‌‌های تفکر و پرسشنامه خلاقیت تورنس، پاسخ دادند. اساتید آن‌ها ـ که 6 نفر بودند ـ نیز با پرسشنامۀ سبک‌‌‌های تفکر در تدریس، مورد آزمون قرار گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌‌‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته‌‌‌های پژوهش نشان دادند که به طور کلی، همخوانی سبک‌‌‌های تفکر قضایی (01 /0 > p r=-0/34, ) و محافظه کارانه (r=- 0/42 ,01 /0 > p) با ابتکار ونیز همخوانی همین سبک‌‌ها با بسط در خلاقیتr=-0/32) , ,01 /0 > p ) روابط معنادار داشته‌اند. در بررسی چهار بعد خلاقیت، همخوانی سبک قضایی (Beta=-0/35) و ناهمخوانی سبک آزاداندیش ((Beta=0/37 دارای بیشترین پیش بینی کنندگی بودند. نتیجه نهایی این بود که همخوانی سبک‌‌‌های تفکر بیشتر از ناهمخوانی با خلاقیت ارتباط داشته است و برای پرورش خلاقیت بهتر است سبک‌‌‌های تفکر قضایی و آزاد‌اندیش را در اساتید و دانشجویان پرورش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2463 - اثربخشی آموزش مدیریت والدین بر روابط مادر- فرزندی و خود انتقادی مادران کودکان کم توان ذهنی
سمیه تکلوی مهدی جهانگیری

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه مدیریت والدین بر روابط مادر- فرزندی و خود انتقادی مادران کودکان کم توان ذهنی صورت گرفت. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون دو گروهی (آزمایش و کنترل) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه مادران کودکان کم توان أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه مدیریت والدین بر روابط مادر- فرزندی و خود انتقادی مادران کودکان کم توان ذهنی صورت گرفت. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون دو گروهی (آزمایش و کنترل) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه مادران کودکان کم توان ذهنی (مراکز نگهداری و مدارس استثنایی) شهرستان پارس آباد در سال 1395 بودند که به روش نمونه‌گیری دردسترس تعداد 30 نفر انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده‌ها از مقیاس رابطه والد- کودک و سطوح خود انتقادی استفاده شد. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 60 دقیقه ای برنامه آموزش مدیریت والدین قرار گرفتند و گروه کنترل بدون هیچ‌گونه مداخله ای باقی ماند. تجزیه و تحلیل داده ها به روش واریانس چندمتغیره صورت گرفت. فرضیه تحقیق حاضر این بود که آموزش برنامه مدیریت والدین بر روابط مادر-فرزندی و خود انتقادی مادران اثر گذار است. نتایج نشان داد آموزش برنامه مدیریت والدین موجب افزایش روابط مادر- فرزندی و مولفه‌های آن و کاهش خودانتقادی و مولفه‌هایش در مادران کودکان کم توان ذهنی شده است. در نتیجه می‌توان بیان کرد آموزش برنامه مدیریت والدین می‌تواند روش کارآمدی در بهبود روابط مادر- فرزندی و کاهش خودانتقادی در مادران کودکان کم توان ذهنی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2464 - پیش‌بینی عملکرد تحصیلی بر اساس سرزندگی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و خوش‌بینی تحصیلی در دانش‌آموزان
ثمینه بهادری جهرمی روح‌اله چراغپور سهیلا پایان

این مطالعه با هدف پیش‌بینی عملکرد تحصیلی بر اساس سرزندگی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و خوش‌بینی تحصیلی در دانش‌آموزان انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر بندرعباس در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونه پژوهش 60 أکثر

این مطالعه با هدف پیش‌بینی عملکرد تحصیلی بر اساس سرزندگی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و خوش‌بینی تحصیلی در دانش‌آموزان انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر بندرعباس در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونه پژوهش 600 دانش‌آموز (300 دختر و 300 پسر) بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های عملکرد تحصیلی (صالحی، 1392)، سرزندگی تحصیلی (دهقانی‌زاده و حسین‌چاری، 1391)، انگیزش پیشرفت (هرمانز، 1970) و خوش‌بینی تحصیلی (بیرد و همکاران، 2010) استفاده شد. داده‌ها در نرم‌افزار SPSS-19 با روش‌های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان تحلیل شدند. نتایج تحلیل‌ها نشان داد که سرزندگی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و خوش‌بینی تحصیلی با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان رابطه مثبت و معنادار داشتند. همچنین، متغیرهای سرزندگی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و خوش‌بینی تحصیلی به طور معناداری توانستند 23 درصد از تغییرات عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان را تبیین نمایند (01/0p < ). بنابراین، برای بهبود عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان توصیه می‌گردد که از طریق کارگاه‌های آموزشی میزان سرزندگی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و خوش‌بینی تحصیلی آنان افزایش یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2465 - رفتارهای وندالیسمی دانش‌آموزی در ایران (فراتحلیل پژوهش‌های سال‌های 1378 تا 1399)
سیدعلی میرلوحی طاها عشایری طاهره جهان پرور مریم امین

10.30495/educ.2022.1948868.2795

زمینه و هدف: وندالیسم دانش‌آموزی، مسئله اجتماعی به معنای رفتارمخربانه؛ اخلال‌گرانه و غیرقانونی با هدف ضربه زدن به اموال عمومی و نظم اجتماعی است. هدف اصلی پژوهش مطالعه عوامل مؤثر بر رفتار وندالیسم در بین دانش‌آموزان است.روش تحقیق: روش پژوهش فرا تحلیل (cma2)؛ جامعه آماری أکثر

زمینه و هدف: وندالیسم دانش‌آموزی، مسئله اجتماعی به معنای رفتارمخربانه؛ اخلال‌گرانه و غیرقانونی با هدف ضربه زدن به اموال عمومی و نظم اجتماعی است. هدف اصلی پژوهش مطالعه عوامل مؤثر بر رفتار وندالیسم در بین دانش‌آموزان است.روش تحقیق: روش پژوهش فرا تحلیل (cma2)؛ جامعه آماری (45 مورد)؛ حجم نمونه 23 پژوهش؛ روش نمونه‌گیری از نوع تعمدی و غیر احتمالی؛ بازه زمانی 1378 الی 1400 است.یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که در سطح خرد (عوامل خانوادگی: انسجام خانوادگی، حمایت عاطفی خانوادگی، جامعه‌پذیری در خانواده، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، سرمایه فرهنگی)، میانه (عوامل مدرسه‌ای: تعامل اجتماعی، مشارکت اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، اعتماد اجتماعی، کنترل اجتماعی، سرمایه اجتماعی) و در سطح کلان (عوامل جامعه‌ای: نارضایتی اجتماعی، محرومیت نسبی، هم‌نشینی افتراقی، آنومی اجتماعی-سیاسی) بر رفتار وندالیسم دانش آموزان تأثیر معنی‌داری دارد.نتیجه: درنهایت با اصلاح و مدیریت الگوهای آموزشی مدرسه؛ تقویت ساختار نهاد خانواده و کاهش مشکلات جامعه (فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی) می‌توان از بروز رفتار وندالیسم جلوگیری کرد.کلیدواژگان: آنومی اجتماعی؛ دانش‌آموزان؛ هویت قومی؛ وندالیسم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2466 - واکاوی عناصر برنامه درسی شهودی بر اساس بررسی زیباشناسانه دیوان حافظ
فاطمه طاهری نرگس کشتی ارای مریم السادات رنجبر سید هاشم گلستانی

این تحقیق به‌منظور تعیین الگوی طراحی برنامه درسی شهودی مبتنی بر بررسی زیبا شناسانه دیوان حافظ، صورت گرفته است. واکاوی ابیات به روش کیفی هرمنوتیک انجام‌یافته و از کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در دسترس، برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با به‌کار أکثر

این تحقیق به‌منظور تعیین الگوی طراحی برنامه درسی شهودی مبتنی بر بررسی زیبا شناسانه دیوان حافظ، صورت گرفته است. واکاوی ابیات به روش کیفی هرمنوتیک انجام‌یافته و از کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در دسترس، برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با به‌کارگیری نظام مقوله‌بندی قیاسی انجام‌شده و نتایج درزمینه اهداف، منابع و راهبردهای یاددهی –یادگیری در قالب مقوله‌های محوری، تقسیم‌بندی گردیده است. الگوی برنامه درسی شهودی، برای تمام برنامه ریزان و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت کشور این امکان را فراهم می‌کند که از منابع غنی ادبی، هنری و عرفانی در امر تعلیم و تربیت استفاده کنند. تعلیم و تربیت، با این فهم و ادراک به سمت کشف معانی فراعقلی در سایه دانش درونی بی‌مرز و انتها به‌عنوان سرچشمه خطاناپذیر حقیقت خواهد رسید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2467 - تبیین و نقد و آسیب شناسی پیش فرض های انسان شناختی رفتارگرایانه در تعلیم و تربیت با تأکید بر پژوهش های تربیتی.
حسن باقری نیا حسین اکبری امرغان ابوالفضل کل میشی

10.30495/educ.2021.685593

مداقه درباره درستی فهم رفتار انسان در گرو بررسی پیش فرض هایی است که محقق تربیتی قبل از پژوهش آنها را لحاظ کرده است. محقق قالب های منطقی مفاهیم خود را بر حسب زمینه فکری، فلسفی و فرهنگی خود پر می کند در رویکردهای رفتارگرایی، رفتار بر حسب علل یا شرایطی که در ورای خود فرد ق أکثر

مداقه درباره درستی فهم رفتار انسان در گرو بررسی پیش فرض هایی است که محقق تربیتی قبل از پژوهش آنها را لحاظ کرده است. محقق قالب های منطقی مفاهیم خود را بر حسب زمینه فکری، فلسفی و فرهنگی خود پر می کند در رویکردهای رفتارگرایی، رفتار بر حسب علل یا شرایطی که در ورای خود فرد قرار دارد، تبیین می شود؛ بنابراین، انسان به منزله معلول نیروهای محیطی نگریسته می شود و تبیین رفتار شکل مکانیستی دارد؛ اما در رویکرد هایی که بر عاملیت آدمی تکیه می کنند، رفتار تبیینی غایت گرایانه خواهد داشت. بنابراین در رویکردهای مبتنی بر عاملیت، به جای اینکه انسان یکسره تحت تأثیر محیط پیرامونی خود باشد، تحت تأثیر عمل خویش است. از این رو پژوهشگر تربیتی نیز در تفسیر و تغییر رفتار به جای تکیه افراطی بر محیط و جبرهای درونی، به مبانی عمل در فرد می پردازد.واژه های کلیدی: پیش فرض ها، رفتارگرایی، آسیب شناسی، پژوهش تربیتی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2468 - اعتبار یابی الگوی ارزشیابی برنامه درسی دین وزندگی متوسطه با تآکید بر نظریه سازنده گرایی
شهلا حریری مقدم

10.30495/educ.2023.1990199.3012

ابزار اعتبار یابی جهت ارزشیابی برنامه درسی عواملی متفاوت دارد. با انتخاب رویکرد و شیوه های نوین می توان در اکثر عوامل تآثیر گذار بود . بر اساس نظریه سازنده گرایی همه دانش ها ساختنی و نسبی اند . یادگیری فرایند ساخت دانش است . هدف اثر بخشی ساختن گرایی در تقویت حل مسئله ، أکثر

ابزار اعتبار یابی جهت ارزشیابی برنامه درسی عواملی متفاوت دارد. با انتخاب رویکرد و شیوه های نوین می توان در اکثر عوامل تآثیر گذار بود . بر اساس نظریه سازنده گرایی همه دانش ها ساختنی و نسبی اند . یادگیری فرایند ساخت دانش است . هدف اثر بخشی ساختن گرایی در تقویت حل مسئله ، تفکر انتقادی ، تجزیه وتحلیل ، آفرینش و ارزشیابی است. نوع روش تحقیق :توصیفی و از نوع همبستگی است. نمونه آماری :کلیه معلمان درس دین وزندگی متوسطه دوم ومدیران مدارس قرآنی اعم از زن و مرد که در مدارس دوره دوم متوسطه شهر تهران درسال تحصیلی۱۴۰۲-۱۴۰۱ مشغول به فعالیت بودند،. روش نمونه‌گیری نمونه 213 نفری ازمشارکت کنندگان این دوره به روش خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته برگرفته از مبانی نظری انجام گرفته، شیوه تحلیل داده ها : آزمون معادلات ساختاری بوده روایی و پایایی با ازمون الفای کرونباخ تایید شد . روش تجزیه تحلیل داده های آزمون معادلات ساختاری بوده . نتایج بدست آمده : 1-عوامل علی موثر بر مدل شامل قابلیت برنامه درسی طراحی شده در تحقق اهداف برنامه، 2-عوامل مداخله‌گر: الزام وجود معلم راهبر، 3-عوامل راهبردی : ایجاد محیط سوال برانگیز، 4-عوامل زمینه‌ای : فراهم کردن فرصت‌های یادگیری در فراگیران، 5-پیامدها : ایجاد روحیه پرسشگری در فراگیران،می باشد. مسیرها و روابط علی بین سازه‌های بیرونی و داخلی در اعتبار سنجی با روش تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2469 - نقش میانجی اشتیاق تحصیلی در رابطه بین کمال‌گرایی و صفات شخصیت با استرس تحصیلی
فاطمه پهلوان زاده محبوبه خنشان محمدرضا تمنایی فر

بر اساس پژوهش‌های گوناگون، دانش‌آموزان در زمان تحصیل، استرس زیادی را متحمل می‌شوند. استرس تحصیلی اگر شدت یابد یا ادامه پیدا کند، در زمینه سلامت روانی و بهزیستی، مشکلاتی را ایجاد می‌کند. لذا لازم است عوامل مؤثر بر استرس تحصیلی بررسی شود. از این‌رو پژوهش حاضر با هدف تبیین أکثر

بر اساس پژوهش‌های گوناگون، دانش‌آموزان در زمان تحصیل، استرس زیادی را متحمل می‌شوند. استرس تحصیلی اگر شدت یابد یا ادامه پیدا کند، در زمینه سلامت روانی و بهزیستی، مشکلاتی را ایجاد می‌کند. لذا لازم است عوامل مؤثر بر استرس تحصیلی بررسی شود. از این‌رو پژوهش حاضر با هدف تبیین استرس تحصیلی بر اساس کمال گرایی و صفات شخصیت با میانجیگری اشتیاق تحصیلی انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان کاشان به تعداد 6470 نفر بودند. 400 دانش آموز ( 200 پسر و 200 دختر) با روش نمونه‌گیری خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه استرس تحصیلی گادزلا (SLSI) ، پرسشنامه کمال گرایی چند بعدی فراست (MPS) ، پرسشنامه ویژگی های شخصیت نئو (NEO-FFI) و پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فردریکز و همکاران (AES) پاسخ دادند. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد، الگوی پیشنهادی از برازش قابل قبولی برخوردار است. همچنین، نتایج نشان داد که، بین کمال گرایی، صفات شخصیت و اشتیاق تحصیلی با استرس تحصیلی رابطه معنادار وجود دارد. علاوه بر این نتایج تحلیل مسیر نشان داد که، اشتیاق تحصیلی در رابطه بین کمال‌گرایی و باز بودن به تجربه با استرس تحصیلی نقش میانجی دارد. یافته های پژوهش حاضر دارای تلویحات کاربردی برای روانشناسان تربیتی و مشاوران مدرسه جهت مداخله های آموزشی پیشگیرانه برای کنترل و پیشگیری از استرس تحصیلی دانش آموزان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2470 - بررسی مؤلفه های سرمایه روانشناختی درنظام آموزش عالی جهت ارائه مدل
بهرنگ اسماعیلی شاد کیومرث نیاز آذری دکتر محمد صالحی دکتر ترانه عنایتی

امروزه اندیشمندان بر این باورند که صرف وجود سه نوع سرمایه مادی، انسانی و اجتماعی، برای موفقیت سازمانها کافی نیست بلکه صفات مثبت کارکنان موضوعی حائز اهمیت‌تر است (براتی سده، 1390). نظر به اهمیت مؤلفه های روان شناختی در حوزه سازمان و مدیریت، امروزه از نوعی سرمایه با نام س أکثر

امروزه اندیشمندان بر این باورند که صرف وجود سه نوع سرمایه مادی، انسانی و اجتماعی، برای موفقیت سازمانها کافی نیست بلکه صفات مثبت کارکنان موضوعی حائز اهمیت‌تر است (براتی سده، 1390). نظر به اهمیت مؤلفه های روان شناختی در حوزه سازمان و مدیریت، امروزه از نوعی سرمایه با نام سرمایه روان شناختی سخن به میان آمده است. نظر به اهمیت سرمایه روان شناختی در زندگی اجتماعی و سازمانی و به دلیل خلأ پژوهشی که به شناسایی مؤلفه های مؤثر بر آن پرداخته باشد، هدف پژوهش حاضر بررسی و شناسایی مؤلفه های مثبت روانشناختی دخیل در شکل گیری این نوع سرمایه می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت بود از اعضای هیأت علمی تمام وقت منطقه 3 دانشگاه آزاد اسلامی. نمونه گیری از نوع تصادفی طبقه ای می باشد. با استناد به ادبیات و مبانی نظری و پیشینه پژوهشی 100 مؤلفه شناسایی و با آزمون تحلیل عاملی تأییدی مورد سنجش قرار گرفت. تناسب مدل نیز بوسیله ماتریس همبستگی مورد آزمون قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2471 - بررسی میزان استفاده از شاخص های روابط انسانی توسط معلمان
احمد ولی پور انسیه محموجانلو

هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان استفاده از شاخص های روابط انسانی توسط معلمان دبیرستان ازدیدگاه دانش آموزان دختر شهرستان می باشد. برای این منظور از میان جامعه آماری پژوهش که شامل434 نفر دانش آموز دختر اول تا سوم دبیرستان هستند تعداد 205 نفربا استفاده از روش نمونه گیری تصادفی أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان استفاده از شاخص های روابط انسانی توسط معلمان دبیرستان ازدیدگاه دانش آموزان دختر شهرستان می باشد. برای این منظور از میان جامعه آماری پژوهش که شامل434 نفر دانش آموز دختر اول تا سوم دبیرستان هستند تعداد 205 نفربا استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی (زمینه یابی) وابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته می باشد که شامل 4 بعد و 28 سوال می باشد. روایی آزمون از طریق اساتید صاحب نظر مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ برابر 867/0 محاسبه شد. در این پژوهش از دو روش آمار توصیفی وآمار استنباطی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. سوالات تحقیق از طریق آزمونt مورد بررسی قرار گرفته و نتایج به دست آمده، نشان داد که میانگین میزان استفاده معلمان از چهار شاخص توان برقراری ارتباط، درک نیازها و استعدادها، درک تفاوتهای فردی و تأمین بهداشت روانی بالاتر از میانگین نظری بوده وبه طور کلی می توان گفت استفاده از شاخص های روابط انسانی توسط معلمان در وضعیت مطلوب می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2472 - بررسی رابطه کمال گرایی با افسردگی و عملکرد تحصیلی و رابطه دو متغیر اخیر با وضعیت اجتماعی اقتصادی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان
لیلا بخشی سورشجانی

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین کمال گرایی با افسردگی و عملکرد تحصیلی و رابطه دو متغیر اخیر با وضعیت اجتماعی اقتصادی دانشجویان می‌باشد. به این منظور تعداد 400 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای، به نسبت مساوی از هر دو جنس ان أکثر

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین کمال گرایی با افسردگی و عملکرد تحصیلی و رابطه دو متغیر اخیر با وضعیت اجتماعی اقتصادی دانشجویان می‌باشد. به این منظور تعداد 400 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای، به نسبت مساوی از هر دو جنس انتخاب و پرسشنامه‌های کمال‌گرایی، افسردگی و عملکرد تحصیلی را تکمیل کردند. نتایج تحلیل آزمون همبستگی پیرسون نشان داد بین متغیر کمال گرایی با متغیرهای افسردگی و عملکرد تحصیلی بترتیب همبستگی مثبت و منفی معنی‌دار وجود دارد. بین متغیرهای تحصیلات پدر و درآمد خانواده با افسردگی همبستگی منفی معنی‌دار و بین متغییر تعداد اعضاء خانواده با افسردگی همبستگی مثبت معنی‌دار وجود دارد. بین متغییرهای تحصیلات پدر و درآمد خانواده با عملکرد تحصیلی همبستگی مثبت معنی‌دار و بین متغییر تعداد اعضاء خانواده و عملکرد تحصیلی همبستگی منفی معنی‌دار وجود دارد. ضرایب همبستگی بین متغییرهای پژوهش همگی در سطح (01/0 P<) معنی‌دار می‌باشند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد: متغیرهای کمال گرایی و تعداد اعضاء خانواده تاثیر مثبت معنی‌دار، و متغیرهای تحصیلات پدر و درآمد خانواده تاثیر منفی بر افسردگی دانشجویان داشته است اما ضریب متغیر درآمد خانواده از لحاظ آماری معنی‌دار نبود. همچنین متغیرهای کمال‌گرایی و تعداد اعضاء خانواده تاثیر مثبت معنی‌دار ( 001/0 P<) و متغیرهای تحصیلات پدر و درآمد خانواده نیز تاثیر منفی معنی‌دار (001/0 P<) بر افسردگی دانشجویان داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2473 - بازنگری در جشن های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران
دکتر لقمان دهقان نیری حورا شجاعی

جشن های دو هزار و پانصد ساله ، که با شکوهی کمنظیر پس از سال ها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد، از جمله جشن هـای پرهزینـه بـود. شـاه از برگـزاریچنین جشنی ، به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه اش بر مردم ایران بود، بر این اسـاس بـهاحیای ارزش های أکثر

جشن های دو هزار و پانصد ساله ، که با شکوهی کمنظیر پس از سال ها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد، از جمله جشن هـای پرهزینـه بـود. شـاه از برگـزاریچنین جشنی ، به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه اش بر مردم ایران بود، بر این اسـاس بـهاحیای ارزش های آریایی و معاندت با اسلام و جلب دوستی دول خـارجی برآمـد و بـدین منظـوردست به یک سری اقدامات عمده زد از جمله: خود را شاهنشاه نامید، امر به جمـعآوری و تـألیف کتبی در خصوص فرهنگ و تمدن ایران پیش از اسلام کرد، تشکیل بنیـاد شاهنـشاهی فرهنگـستانایران، تأ سیس سازمان اسناد ملی ایران، برپایی جشنهای مختلف در طی دههی جـشن هـا (1355-1345)، ترغیب مردم به برگزیدن نام های اصیل ایرانی برای فرزندانشان، اعـزام سـپاهیان دانـش بـهروستاها به هدف ترغیب مردم به فرهنگ باستانی و شاهنشاهی و آگاهی دادن آنها نسبت به بزرگیجشن های 2500 ساله شاهنشاهی، احداث مدارس و بناهای عام المنفعه به نام کوروش کبیـر ، تغییـرتقویم هجری شمسی به شاهنشاهی، از دیگر اقدامات وی در این زمینه بود اما هزینه این جـشن هـاآن قدر زیاد و اقدامات رژیم در خصوص اسلام زدایی آن قـدر گـسترده بـود کـه بـالاخره صـدایاعتراض اکثر مردم ایران و حتی مطبوعات و شخصیتهای خارجی را درآورد و محمد رضا پهلویرا مورد نکوهش قرار داد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2474 - بررسی میزان یادگیرنده بودن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه
ترانه عنایتی

این پژوهش به منظور بررسی میزان یادگیرنده بودن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه بر مبنای مدل سیستمی مارکوآرت و بر اساس پنج زیرسیستم پویایی‌های یادگیری، تحول سازمانی، توانمندسازی افراد، مدیریت دانش و کاربرد تکنولوژی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی و ج أکثر

این پژوهش به منظور بررسی میزان یادگیرنده بودن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه بر مبنای مدل سیستمی مارکوآرت و بر اساس پنج زیرسیستم پویایی‌های یادگیری، تحول سازمانی، توانمندسازی افراد، مدیریت دانش و کاربرد تکنولوژی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیأت علمی، رؤسا و معاونان واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه (استان‌های گیلان و مازندران) بود. از جامعه آماری فوق، 385 نفر به روش تصادفی طبقه‌ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری، پرسشنامه محقق ساخته 77 سؤالی (بر اساس مدل سیستمی مارکوآرت از سازمان یادگیرنده) در طیف 5 گزینه‌ای لیکرت بود. نتایج تحقیق، میزان یادگیرنده بودن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه را در تمامی زیرسیستم‌های پنجگانه در سطحی بالاتر از متوسط ارزیابی کرد. همچنین در بررسی مقایسه‌ای نگرش آزمودنی‌ها با توجه به ویژگی‌های دموگرافیک، تفاوتی بر حسب جنسیت مشاهده نشد، ولی برحسب سمت و مدرک تحصیلی تفاوت‌هایی مشاهده گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2475 - مقایسه سلامت عمومی، شادکامی و امید به زندگی مادران دانش آموزان عادی با مادران دانش آموزان اتیسم
حمیدرضا خورشیدیان یارعلی دوستی عطیه صمدایی فاطمه مرتضوی کیاسری

شیوع اختلال اتیسم به عنوان یکی از اختلالات فراگیر رشد، تمرکز بر نیازها و تجارب والدین این کودکان را ضروری می نماید. هدف این پژوهش، مقایسه سلامت عمومی، شادکامی و امید به زندگی مادران دانش آموزان اتیسم با مادران دانش آموزان عادی بود. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و روش پژوهش أکثر

شیوع اختلال اتیسم به عنوان یکی از اختلالات فراگیر رشد، تمرکز بر نیازها و تجارب والدین این کودکان را ضروری می نماید. هدف این پژوهش، مقایسه سلامت عمومی، شادکامی و امید به زندگی مادران دانش آموزان اتیسم با مادران دانش آموزان عادی بود. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و روش پژوهش توصیفی-مقایسه ای می باشد. جامعه آماری شامل مادران دانش آموزان اتیسم و مادران دانش آموزان عادی استان مازندران می باشد. با عنایت به گستردگی جامعه آماری، نمونه گیری به روش نمونه در دسترس انجام شد و 112 نفر (56نفر مادران دانش آموزان اتیسم و 56 نفر مادران دانش آموزان عادی) انتخاب شدند. پرسشنامه امیدواری میلر (1988)، پرسشنامه سلامت عمومی GHQ و پرسشنامه شادکامی آکسفورد به عنوان ابزارهای پژوهش به کار رفتند. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ 8/0، 79/0 و 83/0 محاسبه شد. به منظور تحلیل آماری داده ها از tمستقل جهت مقایسه دو گروه استفاده شد. یافته ها نشان داد بین امیدواری، سلامت عمومی و شادکامی مادران دانش آموزان اتیسم و عادی تفاوت معنادار شد. نتایج نشان داد که اتیسم روی سلامت عمومی، امیدواری و شادکامی مادران این دانش آموزان آموزان تاثیر منفی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2476 - بررسی وضعیت مثبت گرایی سازمانی در مدارس دولتی
مریم میر کاظمی علی خلخالی

پژوهش حاضر درصدد بررسی وضعیت مثبت گرایی سازمانی در ابعاد رهبری مثبت، فرهنگ مثبت، استراتژی مثبت، طراحی مثبت، سرمایه انسانی مثبت در بین مدارس دولتی بود. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی و پیمایشی بود. جامعه پژوهش را مدارس دولتی شهرستان تنکابن تشکیل می دادند. از طریق همتاسا أکثر

پژوهش حاضر درصدد بررسی وضعیت مثبت گرایی سازمانی در ابعاد رهبری مثبت، فرهنگ مثبت، استراتژی مثبت، طراحی مثبت، سرمایه انسانی مثبت در بین مدارس دولتی بود. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی و پیمایشی بود. جامعه پژوهش را مدارس دولتی شهرستان تنکابن تشکیل می دادند. از طریق همتاسازی 30 مدرسه و به نسبت جمعیت هر مدرسه، مدیران، معاونان و معلمان به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها ، پرسشنامه سنجش میزان مثبت گرایی سازمانی (=0/89α) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در بخش آمار توصیفی از میانگین و انحراف معیار و در بخش آمار استنباطی و بررسی فرضیه پژوهش از تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان می دهد که اولا مثبت گرایی سازمانی مشاهده شده (20/43) در مدارس مورد مطالعه بسیار پایین تر از حد مورد انتظار (75) است. همچنین فرضیه پژوهش مبنی بر اینکه میزان مثبت گرایی سازمانی هم در وضعیت کلی و هم به تفکیک مولفه های مربوطه، در بین مدارس دولتی مورد مطالعه متفاوت است، به طور معنی داری مورد تایید قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2477 - عقلانیت و مدرنیسم در اندیشه و آثار محمدعلی فروغی
محمدعلی نوبخت مقصود رنجبر علی محسنی

ناکارآمدی و عقب ماندگی ساختار نظام سیاسی حاکم بر ایران دوران قاجار دستاوردهایی جز فقر، بیماری و تحقیر برای ملت ایران به ارمغان نیاورد. از اینرو نخبگان سعی کردند تا با تلفیق عقلانیت و مدرنیسم تغییری در پارادایم اندیشه حاکم بر نظام سنتی ایران و تحولی مهم در فضای فکری ایرا أکثر

ناکارآمدی و عقب ماندگی ساختار نظام سیاسی حاکم بر ایران دوران قاجار دستاوردهایی جز فقر، بیماری و تحقیر برای ملت ایران به ارمغان نیاورد. از اینرو نخبگان سعی کردند تا با تلفیق عقلانیت و مدرنیسم تغییری در پارادایم اندیشه حاکم بر نظام سنتی ایران و تحولی مهم در فضای فکری ایرانیان ایجاد کنند. هدف پژوهش حاضر سنجش و نسبت بررسی عقلانیت و مدرنیسم در آثار و اندیشه‌های‌ محمدعلی فروغی "ذکاءالملک"است. فروغی با ژرف اندیشی و پرهیز از گرایش افراط گونه و بررسی اندیشه های فلسفی و سیاسی جدید غرب که تا زمان وی در بین نخبگان سیاسی بی سابقه بود؛ درک عمیق و سنجیده‌ای از کالبد سیاسی ایران داشت. وی با بینشی واقع گرایانه و متمرکز نمودن توان خود بر روشنگری سیاسی و ترجمه، تألیف متون کلاسیک فرهنگ غربی، سخنرانی و مقاله نویسی؛ اندیشه های فلسفی، اقتصادی و سیاسی مدرن را به ایرانیان معرفی نمود. سوأل اصلی پژوهش این است که؛ عقلانیت و مدرنیسم در اندیشه و آثار محمد علی فروغی تا چه میزان تأثیر داشته است؟ و فرضیه مقاله حاضر این می‌باشد که محمدعلی فروغی نسبت به نخبگان نوگرای همروزگار خود درک بهتری از عقلانیت و مدرنیسم داشته و تلاش وی این بوده تا با خلق تألیفات منسجم و سنجیده در تحول فکری، نضج عقلانی و ایجاد نهادهای مدرن نقش نظری و عملی بهتری ایفا نماید. از اینرو آثار و نظام اندیشگی وی براساس اسناد و منابع تاریخی به روش توصیفی، تحلیلی بررسی و نقش و سامانه فکری وی از مفهوم عقلانیت و مدرنیسم مورد واکاوی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2478 - مبانی تاریخی و نظری سیاست خارجی ایالات متحده امریکا
ناصر خورشیدی محمد یوسفی جویباری

به صورت تاریخی ایالات متحده امریکا دو دوره کاملاً متفاوت را در عرصه سیاست خارجی خود تجربه کرده است؛ از زمان استقلال یعنی از سال 1776 تا آوریل 1917 منطق انزواگرایی بر سیاست خارجی این کشور حاکم بود. این دوره طولانی از انزواگرایی را می توان به انزواجویی محصور در چارچوب مرز أکثر

به صورت تاریخی ایالات متحده امریکا دو دوره کاملاً متفاوت را در عرصه سیاست خارجی خود تجربه کرده است؛ از زمان استقلال یعنی از سال 1776 تا آوریل 1917 منطق انزواگرایی بر سیاست خارجی این کشور حاکم بود. این دوره طولانی از انزواگرایی را می توان به انزواجویی محصور در چارچوب مرزهای ایالات متحده و همچنین انزواجویی قاره ای که از سال 1823 توسط جیمز مونروئه بر دستگاه دیپلماسی امریکا حاکم شد، مورد تقسیم قرار داد. دوره دوم در سیاست خارجی این کشور به بین الملل گرایی شهرت یافته که از سال 1917 تا به امروز تداوم داشته است. هدف ما در این پژوهش، بررسی تاریخی و همچنین بررسی بنیادهای تئوریک سنت بین الملل گرایانه ایالات متحده امریکا در سیاست خارجی می باشد. در همین راستا به نظر می رسد، سنت بین الملل گرایی در سیاست خارجی امریکا از جانب دو جریان اصلی و در عین حال متعارض در روابط بین الملل یعنی رویکردهای "حقوق محور" و نیز "قدرت محور" مورد پشتیبانی قرار گرفته است. روش پژوهش با توجه به ماهیت تحقیق، تاریخی- تحلیلی بوده و دامنه آن نیز کشور ایالات متحده امریکا را در بر خواهد گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2479 - نسب فاطمیان و خاندان میمون
بیژن پروان رضا دهقانی

چکیده دولت فاطمی از دولت های شیعی است که در اواخر قرن سوم هجری (297ه.ق) ؛ توسط یکی از نوادگان اسماعیل ؛ فرزند حضرت امام جعفر صادق (ع) تشکیل شد. به دلایل مختلفی در طول تاریخ؛ از زمان تاسیس این دولت، در خصوص نسب موسسین آن نظرات مختلفی ابراز شده است. صرف نظر از تلاش های عب أکثر

چکیده دولت فاطمی از دولت های شیعی است که در اواخر قرن سوم هجری (297ه.ق) ؛ توسط یکی از نوادگان اسماعیل ؛ فرزند حضرت امام جعفر صادق (ع) تشکیل شد. به دلایل مختلفی در طول تاریخ؛ از زمان تاسیس این دولت، در خصوص نسب موسسین آن نظرات مختلفی ابراز شده است. صرف نظر از تلاش های عباسیان، حتی شیعیان زیدی و اثنی عشری نیز نظر یکسانی در این مورد نداشته اند. با ورود خاندان میمون, در جریان شکل گیری و تکوین تفکر اسماعیلی, اختلاف و نزاع از شکل عربی- عربی و یا شیعی– سنی به یک پدیده عربی- ایرانی و یا اسلام و غیر اسلام تبدیل می شود. نتایج یافته های نوشتار حاضر؛ نفی انتساب خاندان میمون به این فرقه و لزوم انفکاک میان دو جریان اصیل اسماعیلی؛ به عنوان یک مذهب فکری و جریان ثانوی با نقش پررنگ ایرانی؛ با خصایص کلامی و سیاسی است. خاندان میمون قابل بررسی خاص است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2480 - تأثیر نظام مالکیت ارضی بر تحولات علمی و فرهنگی دورۀ تیموری
فاطمه السادات فیروزی عبدالرسول عمادی علیرضا منصوری

چکیده: تأثیر نظام مالکیت ارضی بر تحولات علمی و فرهنگی دورۀ تیموری شکوفایی علمی و فرهنگی دورۀ تیموری که گاهی از آن با عنوان رنسانس تیموری یاد می‌ شود ، نیازمند حمایت‌ های اقتصادی بود ، و نمی‌ توان آن را تنها بر اساس علایق فردی برخی از سلاطین تیموری به علم و دانش تبیین ک أکثر

چکیده: تأثیر نظام مالکیت ارضی بر تحولات علمی و فرهنگی دورۀ تیموری شکوفایی علمی و فرهنگی دورۀ تیموری که گاهی از آن با عنوان رنسانس تیموری یاد می‌ شود ، نیازمند حمایت‌ های اقتصادی بود ، و نمی‌ توان آن را تنها بر اساس علایق فردی برخی از سلاطین تیموری به علم و دانش تبیین کرد . در مقالۀ حاضر با رویکرد تاریخ‌ نگارانۀ عقلانیت نقاد توضیح می‌ دهیم که نظام اقتصادی و مالیاتی و زمین‌ داری دورۀ تیموری ، که نمونۀ شاخص آن با نام سیورغال شناخته می‌شود ، گرچه از طرف حکومت مرکزی متناسب با زیست‌ بوم سیاسی و اجتماعی آن دوره و در راستای اهداف اقتصادی و سیاسی حکام اعمال شد ، ولی تبعات پیش‌بینی نشده‌ ای داشت که یکی از آن‌ها ایجاد زمینۀ مناسبی برای حمایت از نهادهای علمی و فرهنگی آن دوره بود. کلمات کلیدی : علم دورۀ تیموری ، سیورغال ، اقتصاد دورۀ تیموری، عقلانیت نقاد، تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2481 - مطالعات نقشبندیه در غرب و روسیه
علی آرامجو

طریقت صوفی نقشبندیه که به سبب ماهیت و عملکرد خاص اعتقادی و سیاسی اش، در چند سده اخیر مورد توجه شرق شناسان بوده است در حال حاضر نیز به عنوان پدیده ای زنده و تأثیرگذار، موضوع ویژه ای برای پژوهش در محافل علمی و سیاسی غرب به شمار می آید. روند مطالعات غرب در این باب در دوره أکثر

طریقت صوفی نقشبندیه که به سبب ماهیت و عملکرد خاص اعتقادی و سیاسی اش، در چند سده اخیر مورد توجه شرق شناسان بوده است در حال حاضر نیز به عنوان پدیده ای زنده و تأثیرگذار، موضوع ویژه ای برای پژوهش در محافل علمی و سیاسی غرب به شمار می آید. روند مطالعات غرب در این باب در دوره های مختلف تغییر و تحولاتی را از سر گذرانده است. اگرچه تا نیمه نخست قرن نوزده اطلاعات غرب در باب طریقت صوفی نقشبندیه بسیار کلی و آشفته بود اما در پی شکل گیری و توسعه علایق و منافع کشورهای غربی در شرق و نمودار شدن نقشبندیه به عنوان سردمدار برخی مقاومت های محلی، وضع تغییر کرد. چالشی که نقشبندیه آسیای مرکزی، برای قدرت روزافزون روسیه در آن منطقه ایجاد می کرد، موجب شد تا در آثار نویسندگان روسی، با نوعی تعصّب و یکجانبه نگری به آنها پرداخته شود. در قرن بیست و به دنبال شکل گیری شوروی این وضع ادامه یافت. اواخر قرن نقطه عطفی در تاریخ مطالعات نقشبندیه به شمار می آید. از یکسو چالش هویتی در دولت-ملت های تازه تاسیس، توجه به پیشینه تاریخی و فرهنگی – که نقشبندیه جزو جدایی ناپذیر آن به شمار می آمد- را ضرورت می بخشید و از طرف دیگر غرب برای فهم دقیق چگونگی تعامل با این دولت ها به پژوهش هایی گسترده در این زمینه اقدام کرد ضمن اینکه خود نیز در نتیجه توسعه روزافزون نقشبندیه و حضور قابل توجه آنها در جهان غرب به نوعی مبتلا به آن محسوب می شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2482 - شکوفایی علوم انسانی در روزگار آل بویه
پروین ترکمنی آذر آمنه نجف زاده

هدف این مقاله مشخص‌کردن جایگاه علوم انسانی و چگونگی رشد و اعتلای آن در حکومت آل‌بویه می‌باشد. آل‌بویه دوره بارزی را در تاریخ ایران رقم زدند. طبقه‌بندی علوم و حاکمیت جریانات عقل‌گرا بر جامعه، شرایط مناسبی را برای شکوفایی علمی-فرهنگی پدید آورد و نوآوری‌ها و خلاقیت‌ها با ب أکثر

هدف این مقاله مشخص‌کردن جایگاه علوم انسانی و چگونگی رشد و اعتلای آن در حکومت آل‌بویه می‌باشد. آل‌بویه دوره بارزی را در تاریخ ایران رقم زدند. طبقه‌بندی علوم و حاکمیت جریانات عقل‌گرا بر جامعه، شرایط مناسبی را برای شکوفایی علمی-فرهنگی پدید آورد و نوآوری‌ها و خلاقیت‌ها با بهره‌گیری از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های موجود، گسترش‌یافت. آل‌بویه برای اعتلا و شکوفایی علوم انسانی نیازی به تقلید یا اقتباس نداشتند و کافی بود در کنار بهره‌گیری از عناصر و اجزاء متون فلسفی و ترجمه‌ای موجود، به گنجینه‌های اخلاقی-حکمتی ایران باستان و پشتوانه‌های خود مراجعه نمایند. دستیابی به این خودآگاهی، موجب مطالعه و بازبینی و نقد آثار موجود، تطبیق آن‌ با دغدغه‌ها و نیازهای جامعه و بومی‌سازی آنها گردید. در نتیجۀ حمایت حکومت و آزاداندیشی حاکم بر جامعه، متونی ترکیبی و کاربردی پدید آمد که به‌کار بستن اصول آن در کنار توصیه‌های اسلام، زمینه‌ساز اعتلای بینش و بصیرت مردم و سلامت فکری اجتماع گردید. روش این پژوهش، گردآوری داده‌ها به صورت مطالعات کتابخانه‌ای و بهره‌گیری از منابع می‌باشد و شیوه ارائه مطالب به صورت توصیفی-تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2483 - نگاهی گذرا به تاریخ تشکیل و ساختار دولت بنی امیه و علل فروپاشی و انقراض آن
محسن بیگدلی

معاویه و جانشیان او را ( به مناسبت نام جدشان امیه) خلفای اموی یا بنی امیه می نامند. ایشان چهارده تن بوده و 91 سال (ازسال 41تا 132هـ .ق) حکومت کرده اند. بنی امیه به دوشعبه تقسیم می شوند: آل سفیان یعنی معاویه بن ابوسفیان و پسرش یزید و نواده اش معاویه دوم (از سال41تا64 هـ أکثر

معاویه و جانشیان او را ( به مناسبت نام جدشان امیه) خلفای اموی یا بنی امیه می نامند. ایشان چهارده تن بوده و 91 سال (ازسال 41تا 132هـ .ق) حکومت کرده اند. بنی امیه به دوشعبه تقسیم می شوند: آل سفیان یعنی معاویه بن ابوسفیان و پسرش یزید و نواده اش معاویه دوم (از سال41تا64 هـ .ق)، دیگری شعبه آل مروان (از 64تا 132 هـ .ق) یعنی مروان بن الحکم و اولاداو. درایام خلفای راشدین خلافت ارثی نبود. مردم هرکس را که صلاح می دیدند به خلافت اختیار می کردند. کناره گیری حسن بن علی بن ابی طالب از خلافت برای معاویه بن ابی سفیان از آغاز مرحله جدیدی درتاریخ اسلام خبر می دهد. نظام حکومتی به نظام پادشاهی موروثی تبدیل شد که درنتیجه این دگرگونی (درساختار حکومتی) مسلمانان در مقابل اوضاع سیاسی جدید، دچار دو دستگی شدند. حکومت بنی امیه (از اغاز پیدایش) به برتری عنصر عرب نسبت به دیگران تاکیدداشت و عربگرایی به شکل آشکار در حکومت امویان حاکم بود. اختلافات عقیدتی با علویان امتیاز عرب مسلمان بر موالی و ایرنیان، ماجرای کربلا، محاصره مکه و بی داد گسترده حکومت بنی امیه و.... به پیدایی اختلاف ها و درگیری های خونینی منجر گردید و زمینه را برای فروپاشی وانقراض دولت بنی امیه وروی کارآمدن بنی عباس تدارک دید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2484 - ابن مقفع ِشهید. قربانی تفکر شعوبیه ادیب ودانشمند.
مرادعلی ,ولدبیگی جواد سعدون زاده

از آنجایی که ابن مقفع ایرانی‌تبار بود ولی تحصیلاتش را درعلوّ بلاغت و فصاحت در زمینه نثر عربی به پایان رسانید. و کتاب‌های پهلوی را اززبان فارسی به زبان عربی برگردانید. ابن مقفع، نخستین کس و شاید تنها کسی است که توانست دست مایه‌ای گران‌بها را به فرهنگ عربی تقدیم کند و بی أکثر

از آنجایی که ابن مقفع ایرانی‌تبار بود ولی تحصیلاتش را درعلوّ بلاغت و فصاحت در زمینه نثر عربی به پایان رسانید. و کتاب‌های پهلوی را اززبان فارسی به زبان عربی برگردانید. ابن مقفع، نخستین کس و شاید تنها کسی است که توانست دست مایه‌ای گران‌بها را به فرهنگ عربی تقدیم کند و بی شک او را به ‌عنوان شهسوار نثر عربی قلمداد می‌کنند علاقه بیش‌ازحد ابن مقفع به زبان ادبیات عرب و به‌ویژه کتابت نثرنویسی. ایشان را تا جایی پیش برد که در دوران خلفای عباسی واموی جزء کاتبان درجه اول وزراء و رهبران آن‌ها گردانید قابل‌توجه و عنایت اینجاست فردی که تا این اندازه علاقه به یادگیری زبان عربی داشت و این ‌همه خدمات ارزنده و قابل‌ توجه به ادب عربی خصوصاً در توسعه گسترش و ترویج کتابت و ترجمه نثر عربی نمود به خاطر کینه بیش از حد دشمنانش خودش اولین قربانی بسیار ادیبانه و ماهرانه نثر نویسی می گردد و جالب‌تر اینکه در تاریخ او را به‌ عنوان یک فرد زندقه و کافر می‌شناسند غافل از اینکه کسانی مانند جاحظ ، عبدالملک اصمعی و ابن منظور و دیگران که در مورد ایشان قضاوت کرده‌اند خودشان از متعصبین و طرفداران خلفای عباسی و اموی بودند که بغض و کینه بیش‌ از حدی را به ایرانیان و خصوصا طرفداران فرقه شعوبیه داشتند بطوری که هرکه را ایرانی می‌شناختند شعوبیه کافر و زندقه و ضد بلامنازع اعراب می‌دانستند. نهایتاً با پدید آمدن منازعه بین ایرانیان وخلفای عباسی و اموی مبنی بر نژاد برتر واصیل که مولود ان تفکر شعوبیه بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2485 - مبانی تاریخی و نظری سیاست خارجی ایالات متحده امریکا(نسخه اصلاحی مقاله یوسفی)
ناصر خورشیدی محمد یوسفی جویباری

به صورت تاریخی ایالات متحده دو دوره کاملاً متفاوت را در عرصه سیاست خارجی‌ خود تجربه کرده است؛ از زمان استقلال یعنی از سال 1776 تا آوریل 1917 منطق انزواگرایی بر سیاست خارجی این کشور حاکم بود. این دوره طولانی از انزواگرایی را می توان به انزواجویی محصور در چارچوب مرزهای ام أکثر

به صورت تاریخی ایالات متحده دو دوره کاملاً متفاوت را در عرصه سیاست خارجی‌ خود تجربه کرده است؛ از زمان استقلال یعنی از سال 1776 تا آوریل 1917 منطق انزواگرایی بر سیاست خارجی این کشور حاکم بود. این دوره طولانی از انزواگرایی را می توان به انزواجویی محصور در چارچوب مرزهای امریکا و همچنین انزواجویی قاره‌ای که از سال 1823 توسط جیمز مونروئه بر دستگاه دیپلماسی امریکا حاکم شد، مورد تقسیم قرار داد. دوره دوم در سیاست خارجی این کشور به بین الملل‌گرایی شهرت یافته که از سال 1917 تا به امروز تداوم داشته است. هدف ما در این پژوهش، بررسی تاریخی و همچنین بررسی بنیادهای تئوریک سنت بین‌الملل‌گرایانه ایالات متحده امریکا در سیاست خارجی می باشد. در همین راستا به نظر می رسد، سنت بین‌الملل‌گرای در سیاست خارجی امریکا از جانب دو جریان اصلی و در عین حال متعارض در روابط بین الملل یعنی رویکردهای "حقوق محور" و نیز "قدرت محور" مورد پشتیبانی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2486 - میزان تأثیر گذاری اندیشۀ لیبرالیستی در شکل‌گیری انقلاب مشروطه
محمد مهدی روشنفکر رضا معینی رودبالی

میزان تأثیر گذاری اندیشۀ لیبرالیستی در شکل‌گیری انقلاب مشروطه چکیده ضعف های حکومت قاجاران و کل جامعه ایران و بخصوص،خلاء نظری در حوزه سیاسی زمینه ورود اندیشه های جدید به ایران را فراهم آورد . مفاهیمی چون : قانون ، آزادی ، پارلمان ودر صدر همه لیبرالیسم در چنین بستری وارد أکثر

میزان تأثیر گذاری اندیشۀ لیبرالیستی در شکل‌گیری انقلاب مشروطه چکیده ضعف های حکومت قاجاران و کل جامعه ایران و بخصوص،خلاء نظری در حوزه سیاسی زمینه ورود اندیشه های جدید به ایران را فراهم آورد . مفاهیمی چون : قانون ، آزادی ، پارلمان ودر صدر همه لیبرالیسم در چنین بستری وارد ادبیات سیاسیی ایرانیان شد. ایرانیان در برخورد با تمدن غرب و مشاهده ی تفاوتهای شگرف آن به فهمی متمایز از جامعه خود رسیدند که بسیار متفاوت از گذشته بود . این تمایز و تغییر نگرش ها نسبت به ، سیاست و اجتماع به درستی در سفرنامه ها و سیاحت نامه های مسافران فرنگ رفته ، انعکاس یافته است. نکته قابل تامل در نوشته های مذکور ، موضع گیری آنها نسبت به فرهنگ خود و تمدن غرب است . حاصل اولین آشنایی ها ، تجویزهایی بود که آنها برای درمان دردهای جامعه خود صادر کردند ، که یکی از مهم ترین آنها ، انتقال و ترویج لیبرالیسم در ایران بود. نتایج حاصله انکه ماهیت واقعی انقلاب مشروطه به لیبرالیسم بر می گشت که حاصل کوشش جریان روشنفکری بود و ناکامی آن ناشی از ناهمگونی و ناسازگاری با اندیشه های دینی بود که روحانیون آن را رهبری می کردند . پژوهش حاضربر پایه پرسش میزان تاثیرگذاری اندیشه لیبرالیستی در انقلاب مشروطه شکل گرفته واز نوع توصیفی-تحلیلی است که به روش کتابخانه ای سامان یافته است. کلیدواژه‌ها: لیبرالیسم، مشروطیت ، آزادی، روشنفکران ، روحانیونُ. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2487 - نظمیه و سیاست‌های تجددگرایی پهلوی اول
محمد احمدآبادی رحیم موسوی

با ظهور رضاشاه در عرصه سیاسی ایران گفتمان جدیدی در جامعه ایران شکل گرفت. این گفتمان که برآمده از افکار و اندیشه های قشرنوگرای روشنفکر ایران آن روز بود، سبب شد اصلاحات و رفورم‌های نوظهور که رضاشاه خود را مجری آن می‌دانست، با کم توجهی نسبت به ویژگی‌های جامعه‌شناسی فرهنگی أکثر

با ظهور رضاشاه در عرصه سیاسی ایران گفتمان جدیدی در جامعه ایران شکل گرفت. این گفتمان که برآمده از افکار و اندیشه های قشرنوگرای روشنفکر ایران آن روز بود، سبب شد اصلاحات و رفورم‌های نوظهور که رضاشاه خود را مجری آن می‌دانست، با کم توجهی نسبت به ویژگی‌های جامعه‌شناسی فرهنگی واجتماعی ایران انجام پذیرد. این اصلاحات علاوه بر وجود اندیشمندان و متفکران روشنفکر به‌ عنوان ایدئولوگ و پشتیبان برنامه های نوسازی پهلوی اول، برای اجرایی شدن نیاز به نیروی نظامی پیدا کرد تا به‌ عنوان بازوی اجرایی و با قوه قهریه، این اقدامات را پشتیبانی کند. رضاشاه که عمده اتکایش به نیروهای نظامی بود، اقدامات نظامی مورد نیاز را به سازمان نظمیه محول کرد. این پژوهش که به شیوه تحلیلی- تاریخی و با تکیه ‌براسناد آرشیوی و منابع کتابخانه‌ای تنظیم یافته، به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که نظمیه چه نقشی در سیاستهای تجددگرایی دوره پهلوی اول داشت؟یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد برخی از اقدامات تجددگرایانه رضاشاه و برنامه‌های اصلاحی او با توجه به اینکه با اتکاء به نیروهای نظامی و از جمله نظمیه پیگیری می‌شد و با فرهنگ عمومی و اعتقادی مردم همخوانی نداشت، در جامعه بازتاب منفی پیدا کرده با مقاومت‌های مردمی روبرو شد. با فروپاشی و سقوط سلطنت رضاشاه جدا از برخی اقدامات مفید و ارزنده بسیاری دیگر از سیاستهای نوگرایانه محکوم به زوال گردید و به بوته فراموشی سپرده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2488 - بررسی ناکامیِ جمهوری خواهی و کامیابی سلطنت مطلقه در ساخت واقعیت اجتماعی با تأکید بر مشروح مذاکرات مجلس دوم تا پنجم شورای ملی
سعید وحیدی مرتضی منشادی رضا سرحدی قهری

رژیم سیاسی برای تبدیل‌شدن به واقعیت، نیازمند گذار از سه مرحله بیرونی سازی، عینی سازی و درونی سازی است. پس از پیروزی مشروطه‌خواهی در ایران و تحولات پس از آن، غوغای جمهوری‌خواهی با سرعتی شگفت‌انگیز بروز کرد و خاموش شد. اکثر پژوهش‌ها این رخداد را، ابزار سیاسی گروهی علیه هی أکثر

رژیم سیاسی برای تبدیل‌شدن به واقعیت، نیازمند گذار از سه مرحله بیرونی سازی، عینی سازی و درونی سازی است. پس از پیروزی مشروطه‌خواهی در ایران و تحولات پس از آن، غوغای جمهوری‌خواهی با سرعتی شگفت‌انگیز بروز کرد و خاموش شد. اکثر پژوهش‌ها این رخداد را، ابزار سیاسی گروهی علیه هیئت حاکمه تفسیر کرده‌اند و کمتر از دیدگاهی معرفت‌شناختی به توضیح و تحلیل آن پرداخته‌اند. از این منظر اگرچه نخبگان فکری ایران، افعال ذهنی خود را در خصوص شکل‌های متفاوت حکومت، به‌ویژه جمهوری بیرونی سازی کردند و بعدها جمهوری به‌عنوان یک رژیم سیاسی موردحمایت گروهی از بازیگران سیاسی قرار گرفت ولی نتوانست از مرحله بیرونی سازی فراتر برود. پژوهش حاضر با روش جامعه‌شناسی معرفت و کاربست الگوی برگر و لاکمن به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که دلایل ناکامی جمهوری‌خواهی در ایرانِ دوره مشروطه چه بود؟ فرضیه پژوهش حاضر به این قرار است که جمهوری به‌عنوان یک واقعیت اجتماعی برساخته نشد، زیرا هرج‌ومرج، عدم امنیت، تجربه زیسته و عدم کار آیی نهادهای مشروطه مانع از توافق بین الاذهانی نخبگان ایران برای گذار جمهوری از مرحله بیرونی سازی به مراحل عینی سازی و درونی سازی گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2489 - محوریت شخصیت فرهمند و روش های تبلیغی داعیان اسماعیلی در تاسیس خلافت فاطمی
زهرا رئوفی علیرضا واسعی محمود سید

تاسیس خلافت فاطمی در مغرب در سال 297 ه.ق، به رغم اینکه از نظر سیاسی برای اسماعیلیه پیروزی به شمار می رفت، اما موفقیت در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی در مغرب به سهولت نبود. داعیان اسماعیلی با تاکید بر نقش محوری شخصیت فرهمند، سیره عملی و شیوه های تبلیغی خود موجب کامیابی بی أکثر

تاسیس خلافت فاطمی در مغرب در سال 297 ه.ق، به رغم اینکه از نظر سیاسی برای اسماعیلیه پیروزی به شمار می رفت، اما موفقیت در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی در مغرب به سهولت نبود. داعیان اسماعیلی با تاکید بر نقش محوری شخصیت فرهمند، سیره عملی و شیوه های تبلیغی خود موجب کامیابی بی نظیر اسماعیلیه در شمال آفریقا شدند. داعیان در تلاش بودند تا شرایط را به سمت یک حرکت شورانگیز شیعی سوق داده و متعاقب آن با تغییر رویکرد امامان اسماعیلی از وضعیت ستر به آشکار و تمرکز رهبری در مغرب موجبات موفقیت داعیان در تاسیس خلافت فاطمی را فراهم آوردند. داعیان عامل محوری در گرایش دادن بخش قابل توجهی از مردم مغرب به نهضت اسماعیلیه را داشتند، هرچند آنان با مخالفت گسترده رو به رو شدند و مجبور گردیدند سیاست مذهبی خویش را در مغرب تعدیل کنند و سیاست مدارا و تسامح را در پیش بگیرند، که این خود منجر به پایه مهم موفقیت داعیان اسماعیلی بود. کلید واژه: داعیان اسماعیلی، مغرب، خلافت فاطمی، مدارای مذهبی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2490 - گفتمان و امر سیاسی در ایران عصر مشروطه
جواد جمالی

چکیده امر سیاسی در درون یک گفتمان ، براساس دوگانه ی ضدیت و همدلی و یا رابطه ی متضاد و خصمانه با گفتمان های "دگر" شکل می گیرد.گفتمان ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع های سیاسی در یک جامع أکثر

چکیده امر سیاسی در درون یک گفتمان ، براساس دوگانه ی ضدیت و همدلی و یا رابطه ی متضاد و خصمانه با گفتمان های "دگر" شکل می گیرد.گفتمان ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع های سیاسی در یک جامعه معنا می بخشند. زوال گفتمان مشروطه و در نهایت برچیده شدن آن ، نتیجه ی منازعه با گفتمان هائی بود که در راس آن گفتمان مشروعه خواه قرار داشت.نزاع هائی که کشور را به مسیر گذشته بازگرداند و منجر به بازگشت استبداد در قالب گفتمان پهلوی شد. با مقدمات فوق پژوهش حاضر به بررسی مفهوم امر سیاسی در در ایران دوره انقلاب مشروطه می پردازد.در این پژوهش محقق برآن است تا با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی تئون ای ون دایک و استخراج مفاهیم و مقولات مرتبط با این روش نشان دهد که صورت بندی مفهوم امر سیاسی در این دوره چه تاثیری بر سقوط گفتمان مشروطه و شکل گیری و هژمونیک شدن گفتمان پهلوی داشته است.؟ برای دستیابی به پاسخ پرسش فوق ، نخست نحوه صورت بندی امر سیاسی و سپس تاثیر آن بر سقوط گفتمان مشروطه و تفوق گفتمان پهلوی را مورد بررسی قرار دادیم. متونی که برای این تحقیق انتخاب شد، استخراج شده از 4 روزنامه ی حبل المتین، کاوه ، ایرانشهر و نامه ی فرنگستان است. این روزنامه ها گفتمان حاکم در این دوره را نمایندگی می کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2491 - تحلیل جامعه شناختی اندیشه های نخبگان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از سنت به مدرنیته در دوره قاجار به روایت سفرنامه های اتباع خارجی
کامران حدادی مصطفی ازکیا منصور وثوقی

چکیده: هدف از انجام این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامه های اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعه شناختی است. این مقاله بر پایه روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامه های اتبا أکثر

چکیده: هدف از انجام این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامه های اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعه شناختی است. این مقاله بر پایه روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامه های اتباع خارجی که در دوره قاجار به ایران سفر کرده اند، استخراج داده ها، مفاهیم، مقولات و گزاره های جدیدی ، در تفسیر رویدادهای این دوره به دست آید. بر اساس یافته های این مقاله، نخبگان قاجار به روایت سفرنامه نویسان، کسانی بودند که به دنبال ایجاد تغییراتی برای پیشرفت کشور بوده اما این تلاش ها یا به واسطه ناکارآمدی حکومت و دسیسه های دربار یا به واسطه دخالت های دول بیگانه به شکست می انجامید. علاوه بر این، آنچه در این متون مشاهده می شود این است که نخبگان قاجار هرگز تصویر درست و مطابق واقعی از پیشرفت در غرب و مبانی آن نداشتند. واژگان کلیدی: سنت، مدرنیته، تغییر، ، نخبگان سیاسی و فرهنگی، پیشرفت، غرب، استعمار. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2492 - «میرزا علی اکبر ارداقی از مشروطیت تا کمیته مجازات»
محمد رضا علم علی توکلیان

انقلاب مشروطیت را می توان مهمترین رویداد سیاسی تاریخ معاصر ایران نامید. افراد ، گروه ها و طیف های گوناگون اجتماعی در برپایی نظام جدید سیاسی ، کاهش خودکامگی و استقرار نظم و قانون نقش داشتند. اما بعد از پیروزی انقلاب مشروطه و پیش آمدن استبداد صغیر و به دنبال آن فتح تهران أکثر

انقلاب مشروطیت را می توان مهمترین رویداد سیاسی تاریخ معاصر ایران نامید. افراد ، گروه ها و طیف های گوناگون اجتماعی در برپایی نظام جدید سیاسی ، کاهش خودکامگی و استقرار نظم و قانون نقش داشتند. اما بعد از پیروزی انقلاب مشروطه و پیش آمدن استبداد صغیر و به دنبال آن فتح تهران و اعاده مشروطیت بعضی از این افراد و گروه ها دچار تندروی شدند ، چرا که انقلاب را در رسیدن به اهدافش ناکام می دانستند به همین دلیل با تشکیل کمیته مجازات به اقداماتی علیه عوامل داخلی و به زعم خودشان سرسپردگان خارجی دست زدند. از جمله این افراد میرزا علی اکبر ارداقی بود که به همراه دوست خود عمادالکتاب بعد از تشکیل این کمیته به عضویت آن درآمدند. هدف از این پژوهش بررسی روند سیر مبارزات سیاسی و آزادیخواهی میرزا علی اکبرارداقی بر اساس اسناد و منابع تاریخی است که به روش توصیفی- تحلیلی تبیین می گردد تا بتوان به سوالات زیر پاسخ گفت : میرزا علی اکبر ارداقی چرا به انقلاب مشروطه پیوست؟ در روند پیروزی و اعاده مشروطیت چه نقشی داشت؟ میرزا علی اکبر ارداقی بر اساس چه اعتقاد و مبانی فکری به کمیته مجازات پیوست؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2493 - بررسی تاریخی پیرامون سید جلال الدین اشرف
ابراهیم باوفا دلیوند آرش آقاجانپورگزافرودی

چکیده خطه گیلان از دیرباز پناهگاه خاندان پیامبر(ع)، سادات و علویان بوده است. سادات و علویان، بنا به دلایل تاریخی خطه گیلان را برای استمرار مبارزه با دستگاه خلافت به عنوان ملجا و پناهگاه خود و آشنایی مردمان این خطه با خاندان پیامبر و تشیع برگزیدند. از همین رو، در بین اس أکثر

چکیده خطه گیلان از دیرباز پناهگاه خاندان پیامبر(ع)، سادات و علویان بوده است. سادات و علویان، بنا به دلایل تاریخی خطه گیلان را برای استمرار مبارزه با دستگاه خلافت به عنوان ملجا و پناهگاه خود و آشنایی مردمان این خطه با خاندان پیامبر و تشیع برگزیدند. از همین رو، در بین استانهای ایران، سرزمین گیلان از نظر برخورداری از آرامگاه های منسوب به خاندان اهل بیت از جایگاه ویژه ای برخوردار است. یکی از مزارهای منسوب به ایشان، مزار سیدجلال الدین اشرف می باشد که در برخی متون معاصر، فرزند امام موسی کاظم(ع) و در برخی دیگر، از امامان زیدی مذهب دانسته شده است. این نوشتار با روش مقایسه تطبیقی به بررسی گزارش های معاصر، و واکاوی متون تاریخی و مطالعات میدانی پیرامون مزار سیدجلال الدین اشرف می پردازد. به نظر می رسد که این آرامگاه به دلایل تاریخی می تواند متعلق به جلال الدین هزاراسپی یا جلال الدین حسن نومسلمان باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2494 - واکاوی تاثیر فتوت و ملامتیه بر اقتصاد نیشابور قرن سوم و چهارم هجری
محمدرضا سوقندی شهربانو دلبری طاهره عظیم زاده طهرانی محمود مهدوی دامغانی

چکیده :ملامتیان فرقه ای مذهبی بودندکه براساس مکتب تصوف درنیشابور و درعصرحکومت سامانی، مقارن باقرن سوم هجری درسرزمین خراسان ظهورکردند. اساس تفکرآنان به واسطه ی پیوندی که با آیین فتوت داشتند براساس تشویق به کسب و کار حلال و تاکید بر رونق امور اقتصادی و بازار در مقابل عزلت أکثر

چکیده :ملامتیان فرقه ای مذهبی بودندکه براساس مکتب تصوف درنیشابور و درعصرحکومت سامانی، مقارن باقرن سوم هجری درسرزمین خراسان ظهورکردند. اساس تفکرآنان به واسطه ی پیوندی که با آیین فتوت داشتند براساس تشویق به کسب و کار حلال و تاکید بر رونق امور اقتصادی و بازار در مقابل عزلت گزینی و خرقه پوشی سایر صوفیان و فرقه های مذهبی زهاد هم عصر و پیش از خود بود.اگر جریان کلی تصوف را دنیاگریزی وبه نوعی کاهلی و دوری ازکسب وکار جدی ورونق اقتصادی بدانیم ، می توان گفت که با ظهور ملامتیه در نیشابور زمینه های مناسبی برای رشد اقتصاد و تجارت در سرزمین خراسان مهیا گردید، بر این اساس هدف اصلی این مقاله واکاوی در تاملات فتیان و متصوفه و آمیخته شدن این دو جریان در نحله ی صوفیانه ی ملامتیه و تاثیر مثبت آنان بر بازار و اقتصاد آن دوره می باشد، روش تحقیق به صورت کتابخانه ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2495 - رضا قلی میرزا و سنت‌گرایی بازتابی
کرامت اله راسخ

هدف مقاله بررسی امکان کاربرد مفهوم سنت گرایی بازتابی با مطالعه سفرنامه رضا قلی میرزا است. منظور از سنت‌گرایی بازتابی واکنش سنت در ایران در مقابل خود سنت ناشی از برخورد با مدرنیسم غربی است. روش تحقیق کتاب‌خانه‌ای و با استفاده از اسناد تاریخی انجام شد. فتحعلی شاه جمادی ال أکثر

هدف مقاله بررسی امکان کاربرد مفهوم سنت گرایی بازتابی با مطالعه سفرنامه رضا قلی میرزا است. منظور از سنت‌گرایی بازتابی واکنش سنت در ایران در مقابل خود سنت ناشی از برخورد با مدرنیسم غربی است. روش تحقیق کتاب‌خانه‌ای و با استفاده از اسناد تاریخی انجام شد. فتحعلی شاه جمادی الثانی 1250ق 1834 از دنیا رفت. پس از مرگ او بین فرزندانش در باره جانشینی او اختلاف افتاد. حسینعلی میرزا فرمانروای فارس جانشین محمد میرزا فرزند عباس میرزا را نپذیرفت و با نام علی شاه خود را پادشاه خواند. محمدشاه به شیراز لشگر کشی کرد، او را دستگیر و به تهران فرستاد. حسینعلی میرزا یک سال بعد ربیع‌الاول 1251ق (1835) در تهران از دنیا رفت. فرزندان او رضا قلی میرزا، تیمور میرزا و نجف قلی میرزا فرار کردند و به عراق رفتند و از راه سوریه و لبنان عازم انگلستان شدند. آن‌ها یک سال در انگلستان ماندند و جمادی‌الاول 1252 ق (3 سپتامبر 1836) از لندن خارج و از راه فرانسه، بلژیک، بایرن، پروس، اتریش و عثمانی محرم 1253ق (11 آوریل 1837) به بغداد رسیدند. رضا قلی میرزا تجربه این سفر را در سفرنامه‌ای نوشته است. سفرنامه رضا قلی میرزا را در چند محور بررسی می‌کنیم: 1) مناسبات اجتماعی و سیاسی انگلستان؛ 2) انگلیسی‌ها از دیدگاه او؛ 3) در باره و خود زندگی‌نامه او. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2496 - اسلام پذیری و تشیع مآبی در آناتولی
هادی امینیان احمد اشرفی محمد نبی سلیم

ورود اسلام و به دنبال آن، فرهنگ اسلامی به مناطق آسیای غربی، از نکات درخورتامل تاریخ اسلام است. هرچند اسلام توسط نظامهای سیاسی وارد این مناطق شد، اما نمودهای فرهنگی چون: مذاهب و آموزه های اعتقادی از طریق انتقال و تعامل خرده فرهنگ های بازمانده از تمدنهای شرق نزدیک، توانست أکثر

ورود اسلام و به دنبال آن، فرهنگ اسلامی به مناطق آسیای غربی، از نکات درخورتامل تاریخ اسلام است. هرچند اسلام توسط نظامهای سیاسی وارد این مناطق شد، اما نمودهای فرهنگی چون: مذاهب و آموزه های اعتقادی از طریق انتقال و تعامل خرده فرهنگ های بازمانده از تمدنهای شرق نزدیک، توانستند اثربخش و تحرک آفرین باشند. به نحوی که در مدت کوتاهی، آسیای صغیر یا آناتولی نه فقط از مهاجرت اقوام ترک ، بلکه از رهاوردی که مهاجران با خود آوردند، بهره برد و زمینه ساز پویشهای بزرگی در زمینه های سیاسی و فرهنگی گردید. این پژوهش با استفاده از منابع معتبر کتابخانه ای و بر پایه شیوه تحقیق اسنادی، برآن است تا به بررسی و تحلیل روند اسلام پذیری در ناحیه موسوم به آناتولی بپردازد و تبعات بعدی آن را از جهت نفوذ افکار و تعالیم شیعی در حد فاصل آناتولی تا شرق دریای مدیترانه ، که نواحی مرزی جهان اسلام بوده اند، مورد تامل قرار دهد. نتیجه پژوهش نشان می دهد که تاثیر تمدن و فرهنگ ایران بر اقوام مهاجر به آسیای صغیر و همزمانی پیوند تشیع و تصوف، در سده های 8و 9 ق/13 و 14 م، باعث شد تا علاوه بر تثبیت فرایند اسلام پذیری، صوفیگرائی متشیع نیز به عنوان بخشی از روند جذب در تمدن اسلامی، در غرب آسیا رواج یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2497 - بررسی عناصر تأثیر گذار در منحنی التقاطی بابیت تا بهاییت
حسین جعفری محمد نبی سلیم احمد اشرفی

تاریخ اسلام در طول حیات خود شاهد و ناظر ظهور فرق متعدد مذهبی بوده است، بسیاری از این فرق‌ها عناصری مشترک درباره توجیه مبانی اعتقادی خویش با قرائت‌های مختص به خود دارند؛ اما آنچه تا به حال کمتر بدان پرداخته شده است تأثیر عوامل بیرونی چون اوضاع اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اعت أکثر

تاریخ اسلام در طول حیات خود شاهد و ناظر ظهور فرق متعدد مذهبی بوده است، بسیاری از این فرق‌ها عناصری مشترک درباره توجیه مبانی اعتقادی خویش با قرائت‌های مختص به خود دارند؛ اما آنچه تا به حال کمتر بدان پرداخته شده است تأثیر عوامل بیرونی چون اوضاع اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اعتقادی و اقتصادی جامعه و حکومت وقت بر نحوه بکارگیری این عناصر التقاطی در فرق مذهبی می‌باشد. در این نوشتار سعی شده است با پرداختن تأثیر این عناصر چون نحوه جذب موثرین و نخبگان حکومت و جامعه، باورهای دینی و اعتقادی ملموس روحانیون و افراد جامعه، نحوه جذب طبقات پایین و فرودستان به‌عنوان مطالعه موردی به تفکر بابیت و بهاییت پرداخته شده است. در این بین تأثیر این عناصر را در تحول مفاهیم التقاطی بابیت تحت عنوان باب مهدویت تا ادعایی الهویت در بهاییت تحت یک منحنی فکری مورد نقد و بررسی و واکاوی قرار گرفته شده است.در این بین بکار گیری عناصر القاطی تصوف در دعوی الهویت بهائیت نقشی تعیین کننده داشته است. زیرا بواسطه بکارگیری آن فرقه بهائیت خواسته است توجیهی اعتقادی بر پایه باورهای فکری برخی فرق تصوف داشته باشد. مهم‌ترین عناصر واگرفته از فرق صوفیانه را می‌توان، هزاره گرایی، تناسخ، مقدس بودن اعداد و اعتقاد به نقطه را برشمرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2498 - سیر تاریخی حضور شمن و باورهای شمنی در جوامع انسانی
زهرا پریدختان محمد قادری مقدم محمد علی شریفیان حسین اصغری

شمنیسم بَدَوی را که ریشه‌های آن به ده‌ها هزار سال پیش می‌رسد، می‌توان نوعی سحر و جادوی ابتدایی و توانایی خاصّ که به کمک ارواح و موجودات غیر ارگانیک در شفای بیماران و در حوادث و ناگواری‌ها مؤثر دانست. شمن دارای قدرتی بود که از جسم خود درآید و به کمک روحی که حافظ اوست به أکثر

شمنیسم بَدَوی را که ریشه‌های آن به ده‌ها هزار سال پیش می‌رسد، می‌توان نوعی سحر و جادوی ابتدایی و توانایی خاصّ که به کمک ارواح و موجودات غیر ارگانیک در شفای بیماران و در حوادث و ناگواری‌ها مؤثر دانست. شمن دارای قدرتی بود که از جسم خود درآید و به کمک روحی که حافظ اوست به قلمرو ارواح قدم بگذارد و در آن‌جا ارواحی را که موجب بیماری و گرفتاری شخصی شده‌اند از میان بردارد.در این مقاله با هدف اینکه، شمن‌ها چه کسانی هستند و چه ویژگی‌هایی دارند و از چه زمانی و در چه سرزمین‌هایی ظهور کرده و در چه جوامعی نمود بیشتری داشته و یا دارند، به سیر تاریخی حضور شمن و آیین شمنی در اقلیم‌ها و مکان‌های مختلف، به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و کتابخانه‌ای با غور ومطالعۀ کتابهای تاریخی، دینی و عرفانی و آثار منظوم از گذشته تا معاصر پرداخته شده است.نتایج حاصله نشان می‌دهد، شامان یا شمن پدیده‌ای جادویی-مذهبی است که در جوامع ابتدایی ازجمله: اسکیموها و دوران زرتشت ظهور کرده و بقایای آن در قسمت بزرگی از آسیای مرکزی، شمالی، سیبری، اورال و آلتایی را فرا گرفته بود. شمن حتی، دین ابتدایی کلیه اقوام و گروه‌های نژادی مغول و تاتار و بوده است. این فرهنگ و اعتقادات هنوز هم در میان اقوام و جوامع گوناگون از جمله: سرخپوستان آمریکای شمالی و بومی‌های استرالیا و مالزی و حتی ایران، دیده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2499 - نقد و بررسی مذهب خسرو پرویز و علل گرایش وی به مسیحیت
علی مختاری

دین زرتشت توسط اردشیر اول به عنوان دین رسمی امپراتوری ساسانی انتخاب شد، و موبدان زرتشتی از احترام خاصی در عصر ساسانی برخوردار شدند و موبد موبدان جزو قدرتمندترین و نزدیکترین افراد به پادشاه ساسانی محسوب میشد. ولی با این وجود بعضی از پادشاهان ساسانی به خاطر منافع سیاسی و أکثر

دین زرتشت توسط اردشیر اول به عنوان دین رسمی امپراتوری ساسانی انتخاب شد، و موبدان زرتشتی از احترام خاصی در عصر ساسانی برخوردار شدند و موبد موبدان جزو قدرتمندترین و نزدیکترین افراد به پادشاه ساسانی محسوب میشد. ولی با این وجود بعضی از پادشاهان ساسانی به خاطر منافع سیاسی و اقتصادی و دیگر دلایل به دیگر ادیان توجه می نمودند که خسرو پرویز ازجمله آنها بوده که در ابتدای حکومتش به مسیحیت گرایش پیدا کرد. مسیحیان ضمن ساختن کلیساهای متعدد در ولایات غربی ساسانیان ، مناصب مهمی را در دربار خسروپرویز بدست آوردند و از نفوذ و قدرت قابل توجهی در دربار برخوردار شدند. اما در چند سال آخر حکومت وی این سیاست به کلی تغییر کرد. بنابراین با وجود اینکه دین زرتشت دین رسمی ساسانیان بوده و خسروپرویز هم به آن معتقد بود، ولی به خاطر منافع سیاسی و نظامی و جلب رضایت امپراتور روم موریکیوس که جهت رسیدن به سلطنت به وی کمک کرده بود ، در ظاهر و به صورت مقطعی در ابتدای حکومتش به مسیحیت گرایش پیدا کرده و به آنها توجه نمود وگرنه به این دین ایمان نیاورد. وی بعد از مرگ امپراتور موریکیوس تغییر سیاست داده و به قلع و قمع مسیحیان و تصرف قلمرو آنها پرداخت و چندین تن از کشیشان و صلیب مقدس را به گروگان گرفت. در این نوشتار برآنیم تا مذهب خسروپرویز و دلایل گرایش وی به مسیحیت را مورد بررسی قرار دهیم . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2500 - پیوند تصوف و تشیع در قرن نهم هجری در ایران
پوران دخت رمضان جماعت ناصر جدیدی مسعود محمدی

10.30495/hstr.2022.1947497.1724

توسعه فوق‌العاده تصوف و ازدیاد خانقاه ها از ویژگی های قرن نهم هجری در ایران است. از سوی دیگر آغاز این قرن ، یک مقطع حساس در تاریخ تشیع ایران به شمار می‌رود ؛ چرا که تصوف در این دوره حلقه پیوند تسنن و تشیع گردید و خود تشیع نیز در قالب تصوف تبلور یافت و همین موضوع در گستر أکثر

توسعه فوق‌العاده تصوف و ازدیاد خانقاه ها از ویژگی های قرن نهم هجری در ایران است. از سوی دیگر آغاز این قرن ، یک مقطع حساس در تاریخ تشیع ایران به شمار می‌رود ؛ چرا که تصوف در این دوره حلقه پیوند تسنن و تشیع گردید و خود تشیع نیز در قالب تصوف تبلور یافت و همین موضوع در گسترش و نفوذ تشیع در بسیاری از سرزمین‌های اغلب سنی‌مذهب نقش مهمی ایفا کرد. بسیاری از فرقه های فکری با رویکرد تشیع نظیر حروفیه ، مشعشعیه ، نور بخشیه و نعمت الهیه نیز در انتقال رویکرد فکری ایرانیان از تسنن به تشیع در قرن نهم هجری در نهایت زمینه های ظهور حکومت شیعی مذهب صفویه را از هر نظر فراهم نمود. اینکه چگونه تصوف در تشیع اختلاط یافت از جمله مباحثی است که همیشه مورد سوال پژوهشگران قرار داشته است.این پژوهش درصدد است با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی نحوه نزدیکی و پیوند میان تصوف و تشیع در قرن نهم هجری پرداخته و پیامدهای آن را تجزیه و تحلیل نماید و نتیجه اینکه به پیروزی نهایی تشیع در ابتدای قرن دهم توسط حکومت صفوی را باید معلول تحولات مذهبی آن خصوصاً در ارتباط بین تصوف و تشیع دوره قبل از خود دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2501 - بررسی عملکرد عبدالحسین خان معززالملک (تیمورتاش) از مجلس شورای ملّی تا تشکیل مجلس مؤسسان
سیدحمید فخر جعفری امید سپهری راد ابوالحسن مبین

10.30495/hstr.2023.1926043.1627

تیمورتاش، یکی از خطباء و لیدر حزب اعتدالیون در ادوار مجلس دوم به بعد بوده است. در تعامل با سایر دول و اخذ تصمیمات پارلمانی، تاسیس ژاندارمری، مواجهه با قرارداد (1919م)، مهاجرت نمایندگان مجلس از قم به کرمانشاه در پی اشغال ایران، حق واگذاری امتیاز نفت شمال به کمپانی آمریکا أکثر

تیمورتاش، یکی از خطباء و لیدر حزب اعتدالیون در ادوار مجلس دوم به بعد بوده است. در تعامل با سایر دول و اخذ تصمیمات پارلمانی، تاسیس ژاندارمری، مواجهه با قرارداد (1919م)، مهاجرت نمایندگان مجلس از قم به کرمانشاه در پی اشغال ایران، حق واگذاری امتیاز نفت شمال به کمپانی آمریکایی، تصمیمات کمیته میکس،* تعطیلی مجلس در قضیه شوستر، تا دوران فترت مجلس و والی گری بر گیلان، کرمان و بلوچستان، وزارت‌ عدلیه، بی طرفی در قضیه جمهوری خواهی وتا حضور درکابینه رضا خان و تشکیل مجلس مؤسسان و خلع قاجاریه، به عنوان یکی از عناصر مؤثر مطرح است. این مقاله، با روش کتابخانه ای، با طرح این پرسش که معززالملک ونقش او قبل از وزارت دربار و عملکرد وی را در سیر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران این دوره با بررسی اسناد و منابع تاریخی موجود مورد ارزیابی و بررسی قرار می دهد. بررسی اسناد و منابع تاریخی موجود نشان می دهند که سردار معظم خراسانی، از عناصر اصلی در برپایی و تحکیم حکومت پهلوی نقش اساسی داشته است و از وکلای فعال در تغییر سلطنت بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2502 - فریدون آدمیت، تاریخ‌نگار اندیشۀ ترقی و آزادی‌خواهی
خسرو زمانی امیراباد حسن ملائکه

فریدون آدمیت، یکی از مورخین مهم تاریخ معاصر ایران است. او را می‌توان تاریخ‌نگار ترقی در ایران دانست، چرا که در عمده آثار او، اشاره به اصول تجدد و ترقی‌خواهی و در تک‌نگاری‌ها، اشاره به مهم‌ترین ترقی‌خواهان ایرانی نمایان‌گر این مسئله است. نگرش وی به سنت و هویت و نیز عناصر أکثر

فریدون آدمیت، یکی از مورخین مهم تاریخ معاصر ایران است. او را می‌توان تاریخ‌نگار ترقی در ایران دانست، چرا که در عمده آثار او، اشاره به اصول تجدد و ترقی‌خواهی و در تک‌نگاری‌ها، اشاره به مهم‌ترین ترقی‌خواهان ایرانی نمایان‌گر این مسئله است. نگرش وی به سنت و هویت و نیز عناصر تجدد در نوشته‌هایش دارای اهمیت زیادی است، چرا که بخش مهمی از آگاهی‌های تاریخی پیرامون تاریخ تجدد در عصر قاجار، از دل آثار او به دست آمده یا متأثر از آثار او است. این مقاله، به دنبال آن است که به این پرسش پاسخ دهد که رویکرد آدمیت به تجدد چگونه بوده است؟ آدمیت اندیشۀ ترقی بر آمده از غرب را اصلی‌ترین زمینۀ ترقی‌خواهی در ایران می‌دانست و با بررسی‌های تاریخی خود با در نظرداشتن اسناد و نوشته‌های درجه اول به تحلیل آن‌ها می‌پرداخت. با این هدف که با تحلیل نوشته‌های او دربارۀ تجدد، به فهم اندیشۀ تاریخی او و نیز تاریخ‌نگاری تجددخواهانۀ او دست پیدا کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2503 - روند پیدایش و تکوین سماع صوفیانه و تثبیت آن
محمد شیرانی ناصر جدیدی فیض اله بوشاسب گوشه

سماع ازجمله مراسم ویژه ی بسیاری از گروههای متصوفه ی ایرانی می باشد که بر سر اجرا یا عدم اجرای آن اختلاف نظرهایی بین متصوفه و متشرعین وجود داشته است. ولی همواره بنا به وضعیت جامعه با تلاشهای برخی موافقان تا به امروز به حیات خود ادامه داده است. این تحقیق بر آن است تا چگون أکثر

سماع ازجمله مراسم ویژه ی بسیاری از گروههای متصوفه ی ایرانی می باشد که بر سر اجرا یا عدم اجرای آن اختلاف نظرهایی بین متصوفه و متشرعین وجود داشته است. ولی همواره بنا به وضعیت جامعه با تلاشهای برخی موافقان تا به امروز به حیات خود ادامه داده است. این تحقیق بر آن است تا چگونگی شکل گیری و تکوین و تثبیت سماع را بررسی و تلاش موافقان و مخالفان آن برای تأیید نظر خود را مورد بررسی قرار دهد.در تدوین این تحقیق از روش کتابخانه ای و استناد به منابع مخالفان و موافقان سماع استفاده شده است تا با بررسی و نقد دیدگاهها و نظرات گوناگون و مقایسه ی آنها با مستندات موجود، روند پیشرفت این رسم صوفیانه به تصویر کشیده شود.از سویی، گروهی با تمسک به آیات قرآنی و استشهاد به روایات پیامبر (ص) و ائمه (ع) سعی بر اثبات حرام بودن سماع داشته اند و از دیگر سو ، عده ای با استفاده از همان ابزار و اسناد سعی در تلطیف اظهارات مخالفان نمودند و قائل به مباح بودن آن شدند. بالاخره، با تلاش موافقان، خصوصا ابوسعید ابوالخیر، این مراسم توانست برای خود جایگاهی مقبول در بین صوفیان و مردم بدست آورد، هرچند در آثار افرادی چون غزالی برای آن شرایط و محدودیت هایی در نظر گرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2504 - درآمدی بر اندیشه ها و مواضع سیاسی آیت الله آقا نجفی قوچانی
علی سلیمانپور

10.30495/hstr.2023.1976174.1819

آیت الله آقانجفی را افزون بر ابعاد برجسته علمی و اخلاقی به جرأت می توان اندیشمندی صاحبنظر و مجاهدی نستوه در صحنه تحولات و مسایل سیاسی ایران و عراق تلقی نمود. مقاله حاضر با تأکید بر اندیشه های سیاسی ومواضع ضد استعماری و ضد استبدادی ایشان تلاش نموده تا جنبه های مختلف استد أکثر

آیت الله آقانجفی را افزون بر ابعاد برجسته علمی و اخلاقی به جرأت می توان اندیشمندی صاحبنظر و مجاهدی نستوه در صحنه تحولات و مسایل سیاسی ایران و عراق تلقی نمود. مقاله حاضر با تأکید بر اندیشه های سیاسی ومواضع ضد استعماری و ضد استبدادی ایشان تلاش نموده تا جنبه های مختلف استدلال و عملکرد وی در مواجهه با شرایط استبداد زده و استعمارگزیده کشور را مورد بررسی قرار دهد. در راستای چنین هدفی نگارنده سعی نموده است مباحث مورد نظر خود را طی سه گفتار به شرح زیر تنظیم و تقدیم نماید:گفتار نخست: وضعیت ایران در سالهای مقارن با حیات آقانجفیگفتار دوم: اندیشه و مواضع ضداستمعاری آیت الله آقانجفیگفتار سوم: طرفداری آقانجفی از مشروطه خواهی ودشمنی با استبداد داخلیهمراهی و همکاری بسیارنزدیک آقانجفی با رهبران برجسته مشروطه خواهی در عراق همچون آیت الله آخوند خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی و حضور پرشور و شجاعانه وی در برنامه حرکت علمای نجف به سوی ایران برای دفع استبداد محمدعلی شاه و همچنین جهاد علیه دخالت روسیه در ایران بخش هایی از مبارزات سیاسی و واکنش های عملی آن مرحوم علیه استبداد و استمعار در ایران می باشد.واژگان کلیدی: آقانجفی، مشروطه خواهی، استبداد، استمعار تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2505 - تأثیرتشکل‌ها و انجمن‌های زنانه بر ارتقای جایگاه زنان در جامعه دوره قاجار
فاطمه محبوب علی اصغر داودی حمید سعیدی جوادی

10.30495/hstr.2023.1975830.1816

در دوره قاجار زنان در جامعه‌ای سنتی و مردسالار، از کمترین میزان حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برخوردار بودند. عواملی مانند انقلاب مشروطه و گسترش افکار فمینیستی در نتیجه گسترش ارتباطات ایران و غرب باعث شد برخی از زنان روشنفکر و پیشرو به فکر احقاق حقوق زنان در این أکثر

در دوره قاجار زنان در جامعه‌ای سنتی و مردسالار، از کمترین میزان حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برخوردار بودند. عواملی مانند انقلاب مشروطه و گسترش افکار فمینیستی در نتیجه گسترش ارتباطات ایران و غرب باعث شد برخی از زنان روشنفکر و پیشرو به فکر احقاق حقوق زنان در این محیط سنتی و مذهبی بیافتند. بدین منظور زنان چند نهادها آموزشی و مدنی مانند مدارس دخترانه و انجمن‌ها و نشریات زنانه برای آگاهی‌بخشی به زنان و فعالیت در جهت احقاق حقوقشان تأسیس کردند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش انجمن‌ها و تشکل‌های زنانه در جهت ارتقای جایگاه زنان در جامعه دوره قاجار است. بدین منظور این سؤال طرح می‌شود که انجمن‌ها و تشکل‌های زنانه چه تأثیری بر ارتقای جایگاه زنان در دوره قاجار داشته‌اند؟ فرضیه این است که این انجمن‌ها و تشکل‌ها از طریق رشد آگاهی، تغییر نگرش و هویت بخشیدن به زنان باعث بهبود جایگاه اجتماعی و سیاسی زنان در این مقطع شدند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که این انجمن‌ها با تأسیس چندین مدرسه دخترانه، ایجاد جلسات و گردهمایی، تأسیس نشریه و آگاهی‌بخشی به زنان، باعث رشد آگاهی، تغییر نگرش و مطالبه‌گری تعداد زیادی از زنان شده و مقدمات و شرایط ورود آنها به اجتماع را فراهم آورده‌اند. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است و داده‌ها به شیوه کتابخانه‌ای گردآوری شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2506 - تأثیر انجمن‌ها و تشکل‌های زنانه بر ارتقای جایگاه زنان در جامعه دوره قاجار
فاطمه محبوب علی اصغر داوودی حمید سعیدی جوادی

10.30495/hstr.2023.1961637.1774

در دوره قاجار زنان در جامعه‌ای سنتی و مردسالار، از کمترین میزان حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برخوردار بودند. عواملی مانند انقلاب مشروطه و گسترش افکار فمینیستی در نتیجه گسترش ارتباطات ایران و غرب باعث شد برخی از زنان روشنفکر و پیشرو به فکر احقاق حقوق زنان در این أکثر

در دوره قاجار زنان در جامعه‌ای سنتی و مردسالار، از کمترین میزان حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برخوردار بودند. عواملی مانند انقلاب مشروطه و گسترش افکار فمینیستی در نتیجه گسترش ارتباطات ایران و غرب باعث شد برخی از زنان روشنفکر و پیشرو به فکر احقاق حقوق زنان در این محیط سنتی و مذهبی بیافتند. بدین منظور زنان چند نهادها آموزشی و مدنی مانند مدارس دخترانه و انجمن‌ها و نشریات زنانه برای آگاهی‌بخشی به زنان و فعالیت در جهت احقاق حقوقشان تأسیس کردند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش انجمن‌ها و تشکل‌های زنانه در جهت ارتقای جایگاه زنان در جامعه دوره قاجار است. بدین منظور این سؤال طرح می‌شود که انجمن‌ها و تشکل‌های زنانه چه تأثیری بر ارتقای جایگاه زنان در دوره قاجار داشته‌اند؟ فرضیه این است که این انجمن‌ها و تشکل‌ها از طریق رشد آگاهی، تغییر نگرش و هویت بخشیدن به زنان باعث بهبود جایگاه اجتماعی و سیاسی زنان در این مقطع شدند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که این انجمن‌ها با تأسیس چندین مدرسه دخترانه، ایجاد جلسات و گردهمایی، تأسیس نشریه و آگاهی‌بخشی به زنان، باعث رشد آگاهی، تغییر نگرش و مطالبه‌گری تعداد زیادی از زنان شده و مقدمات و شرایط ورود آنها به اجتماع را فراهم آورده‌اند. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است و داده‌ها به شیوه کتابخانه‌ای گردآوری شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2507 - عملکرد شیعیان مهاجر ایرانی به دربار بهمنیان دکن ( با تاکید بر نقش هنری و ادبی )
نسرین عسگری محمود سید فیاض زاهد

10.30495/hstr.2023.1975438.1813

سرزمین دکن در جنوب هند از نخستین قرون ظهور و گسترش اسلام مورد توجه بسیاری از مسلمانان قرار گرفت و گروه‌هایی از‌ بازرگانان‌ و صوفیان‌ مسلمان به قـصد تـجارت و نیز‌ برای‌ تبلیغ‌ اسلام وارد این منطقه گردیدند؛ مهاجرت این افراد ، پیامدهای بسیاری در زمینه های ادبی ، هنری و مذه أکثر

سرزمین دکن در جنوب هند از نخستین قرون ظهور و گسترش اسلام مورد توجه بسیاری از مسلمانان قرار گرفت و گروه‌هایی از‌ بازرگانان‌ و صوفیان‌ مسلمان به قـصد تـجارت و نیز‌ برای‌ تبلیغ‌ اسلام وارد این منطقه گردیدند؛ مهاجرت این افراد ، پیامدهای بسیاری در زمینه های ادبی ، هنری و مذهبی در دکن داشت .پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی که مبتنی بر توصیف و تحلیل است، به این سوال پاسخ دهد که علل و عوامل مهاجرت شیعیان ایرانی به منطقه دکن (حکومت بهمنیان ) در این دوره چه بوده و تاثیرات ادبی و هنری این مهاجرت را بررسی کند ؟ یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که ریشه های مذهب تشیعی که در دوره بهمنیان نهاده شده بود و حمایت آنان از شیعیان مهاجری که از ایران و سرزمین های عربی به دکن مهاجرت می کردند موجب گسترش مذهب تشیع، رواج فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی دردکن شد . یکی از مهم‌ترین نتایج حضور آنان به عنوان مبلغان فرهنگی با ایجاد مؤسسات آموزشی و با استفاده از حضور عالمان فضای مناسبی را برای حمایت‌های ادبی به وجود آوردند. تألیفات ارزشمندی که در این دوره به رشته تحریر درآمدند زبان فارسی را به اوج رساندند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2508 - تأثیرتشکل‌ها و انجمن‌های زنانه بر ارتقای جایگاه زنان در جامعه (دوره قاجار)
فاطمه محبوب علی اصغر داودی حمید سعیدی جوادی

10.30495/hstr.2023.1980867.1837

در دوره قاجار زنان در جامعه‌ای سنتی و مردسالار، از کمترین میزان حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برخوردار بودند. عواملی مانند انقلاب مشروطه و گسترش ارتباطات ایران و غرب باعث شد برخی از زنان روشنفکر و پیشرو به فکر احقاق حقوق زنان در این محیط سنتی و مذهبی بیافتند. بد أکثر

در دوره قاجار زنان در جامعه‌ای سنتی و مردسالار، از کمترین میزان حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برخوردار بودند. عواملی مانند انقلاب مشروطه و گسترش ارتباطات ایران و غرب باعث شد برخی از زنان روشنفکر و پیشرو به فکر احقاق حقوق زنان در این محیط سنتی و مذهبی بیافتند. بدین منظور زنان دست به تأسیس نهاد آموزشی و مدنی مانند مدارس دخترانه، انجمن‌ها و نشریات زنانه به منظور آگاهی‌بخشی به زنان و فعالیت در جهت احقاق حقوقشان زدند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش انجمن‌های زنانه در جهت ارتقای جایگاه زنان در جامعه دوره قاجار است. بدین منظور این سؤال طرح می‌شود که انجمن‌های زنانه چه تأثیری بر ارتقای جایگاه زنان در دوره قاجار داشته‌اند؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی داده‌ها این فرضیه را مطرح کرده است که این انجمن‌ها از طریق رشد آگاهی، تغییر نگرش و هویت بخشیدن به زنان باعث بهبود جایگاه اجتماعی و سیاسی زنان در این مقطع شدند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که این انجمن‌ها با تأسیس چندین مدرسه دخترانه، ایجاد جلسات و گردهمایی و تأسیس نشریه، باعث افزایش تعداد باسوادان، رشد آگاهی، تغییر نگرش و مطالبه‌گری تعداد زیادی از زنان شده و مقدمات و شرایط ورود آنها به اجتماع را فراهم آورده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2509 - جایگاه خواجه احمد یسّوی در تصوف و عرفان اسلامی
حبیب صفرزاده

10.30495/hstr.2023.1972886.1797

آسیای مرکزی یکی از خواستگاه‌های اصلی تعلیمات تصوّف و عرفان اسلامی می‌باشد. این منطقه از قرن دوم هجری تا قرن هشتم هجری تعالیم و طریقت هایی را از قبیل حکیمیه منسوب به حکیم الترمذی، کبرویه منسوب به شیخ نجم الدین کبرا، خواجگان منسوب به خواجه عبدالخالق غجدوانی، یسّویه منسوب أکثر

آسیای مرکزی یکی از خواستگاه‌های اصلی تعلیمات تصوّف و عرفان اسلامی می‌باشد. این منطقه از قرن دوم هجری تا قرن هشتم هجری تعالیم و طریقت هایی را از قبیل حکیمیه منسوب به حکیم الترمذی، کبرویه منسوب به شیخ نجم الدین کبرا، خواجگان منسوب به خواجه عبدالخالق غجدوانی، یسّویه منسوب به خواجه احمد یسّوی و نقشبندیه منسوب به خواجه بها الدین نقشبندیه را در دامن خود پرورده و بدین وسیله در رشد و گسترش اندیشه‌ی‌ اسلامی در شرق اسلام سهم بسزایی داشته است.خواجه احمد یسَوی یکی از چهره‌های برجسته‌ی تصوف و عرفان در تاریخ تعلیمات عرفانی آسیای مرکزی به شمار می‌آید. وی در نزد ارباب معرفت، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. خواجه احمد طریقت و یا مکتب خاصی را با نام یسویه بنا نهاد و این مکتب بعدها در تمام منطقه‌ی آسیای مرکزی مورد استقبال قرار گرفت و از تُرکستان به سراسر ماوراءالنهر، از دریای آق ایدل تا تُرکستان شرقی و خراسان و ایران و قفقاز حتی تا به روم گسترش پیدا کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2510 - رویکرد انجمن ها و ایلات فارس در جنبش مشروطیت
ابوالحسن نجف زاده

10.30495/hstr.2023.1965464.1783

چکیدهآشفتگی فراگیر جامعه ایرانی در برابر موج فزاینده ناراضایتی رو به رشد آن در قرن نوزدهم، باعث پدیدار شدن جنبش مشروطیت گردید که فصل تازه‌ای را در تاریخ ایران رقم زد. سیر تکوین و شکل‌گیری جنبش مشروطیت در فارس تابع سه عامل قدرتمند بود که هر یک نقش متفاوتی در این برهه به أکثر

چکیدهآشفتگی فراگیر جامعه ایرانی در برابر موج فزاینده ناراضایتی رو به رشد آن در قرن نوزدهم، باعث پدیدار شدن جنبش مشروطیت گردید که فصل تازه‌ای را در تاریخ ایران رقم زد. سیر تکوین و شکل‌گیری جنبش مشروطیت در فارس تابع سه عامل قدرتمند بود که هر یک نقش متفاوتی در این برهه به نمایش گذاشتند: نخست خاندان فئودال قوام‌الملک که از دیرباز حاکم بلامنازع شیراز و ریاست ایل خمسه را بر عهده داشتند و از مخالفان سرسخت مشروطه به شمار می رفتند. انجمن‌های طرفدار مشروطه‌خواهی که با وجود اختلافات داخلی از دشمنان سرسخت خاندان قوام به شمار می‌رفتند و در آخر اسماعیل‌خان صولت-الدوله رئیس ایل قشقایی که بر بخش گسترده‌ای از ایالت فارس فرمانروایی می‌کرد و همواره در رقابت ایلی با خاندان قوام و ایل خمسه بود. در نتیجه برهم کنش این قدرت‌ها، زمینه مساعدی برای رشد رهیافت‌های مشروطه همچون قانون، مساوات و تأسیس عدالتخانه را در دامان خود پرورش ندادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2511 - نقش علما و دانشمندان شیعه در تحولات فرهنگی و اجتماعی منطقه قزوین
اصغر کریمخانی محمد سپهری ستار عودی

10.30495/hstr.2023.1991045.1864

علی‌رغم کثرت مطالعات و پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون قزوین، هم چنان ناگفته‌های بسیاری در مورد این شهر به‌ویژه در موضوع تحولات فکری و فرهنگی و گرایش مردم این شهر به تشیع با توجه به دار السنه بودن قزوین وجود دارد. ازاین‌رو، پرداختن به مسئله مذهب و روشن شدن چگونگی گسترش تشی أکثر

علی‌رغم کثرت مطالعات و پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون قزوین، هم چنان ناگفته‌های بسیاری در مورد این شهر به‌ویژه در موضوع تحولات فکری و فرهنگی و گرایش مردم این شهر به تشیع با توجه به دار السنه بودن قزوین وجود دارد. ازاین‌رو، پرداختن به مسئله مذهب و روشن شدن چگونگی گسترش تشیع در قزوین و تأثیر آن بر تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی این شهر مسئله اصلی این مقاله است. قزوین از ابتدای ورود اسلام به دار السنه معروف بوده است و تشیع از همان ابتدا هرچند محدود؛ در قزوین حضور داشته است و شیعیان همیشه به‌صورت یک اقلیت در تحولات سیاسی و اجتماعی شرکت داشته‌اند. بررسی اوضاع سیاسی،اجتماعی و فرهنگی قزوین در قرون نخستین اسلامی نشان می‌دهد که گرایش و دوستی به خاندان اهل‌البیت(ع) از همان زمان فتوحات در بین اقلیتی از مردم قزوین وجود داشته است. این علاقه و محبت در ابتدا در سایه ورود سادات و امامزادگان علوی که عموماً زیدی مذهب بوده و متأثر از فضای طبرستان بوده و سپس خاندان‌های شیعی منجر به شناخت دقیق از مکتب تشیع و گرایش اعتقادی بدان گردید. در پژوهش حاضر، به بررسی نقش علما و دانشمندان شیعه در تحولات فرهنگی و اجتماعی قزوین در گسترش تشیع قزوین پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2512 - نقش نهاد دعوت در اقتدار سیاسی امامت اسماعیلیان
زهره علوی دقیق

وجود یک سازمان تبلیغی- تبشیری با نام سازمان دعوت، یکی از عوامل پیش‌رفت و توسعه فرقه اسماعیلیه بود که سرانجام منجر به تأسیس یکی از امپراتوری‌های بزرگ اسلامی به نام فاطمیان در قرن چهارم در مغرب و مصر شد. داعیان ایرانی نهاد دعوت، با تبیین و تحلیل تفکر اسماعیلی تلاش نمودند أکثر

وجود یک سازمان تبلیغی- تبشیری با نام سازمان دعوت، یکی از عوامل پیش‌رفت و توسعه فرقه اسماعیلیه بود که سرانجام منجر به تأسیس یکی از امپراتوری‌های بزرگ اسلامی به نام فاطمیان در قرن چهارم در مغرب و مصر شد. داعیان ایرانی نهاد دعوت، با تبیین و تحلیل تفکر اسماعیلی تلاش نمودند دعوت فاطمی را از طریق مسالمت‌آمیز در داخل و خارج قلمرو فاطمیان نشر دهند. در این راستا یکی از مهم‌ترین راهبردهای فرهنگی داعیان، ارائه استدلال‌های دینی و فلسفی در تبیین مشروعیت دینی و دنیوی ائمه فاطمی بود. بر همین اساس، سوال پژوهش حاضر این است که، داعیان نهاد دعوت چگونه از براهین کلام و فلسفه در تحکیم اقتدار امامت بهره جستند؟ فرضیه مطرح شده آن است که، داعیان با برهان‌های کلامی – فلسفی و مذهبی راه جدیدی برای نگرش به جهان و بیان نقش انسان ارائه دادند تا با تلفیق حقیقت دینی با حقیقت علمی دعوت شبه سیاسی امام فاطمی را نشر دهند. دستاورد این نوشتار که به روش توصیفی ـ تحلیلی سامان یافته این است که تالیفات داعیان در خصوص کلام و فلسفه چه با هدف حفظ موجودیت سیاسی خویشی و چه با انگیزه ترویج فرقه اسماعیلیه تالیف شده باشد، شایسته بازخوانی است و از سوی دیگر نقش تعیین کننده ای در اقتدار امامت امام فاطمی ایفا کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2513 - کنشگری مورخ در روایت رویدادهای تاریخی؛ بینش انتقادی ناظم الاسلام کرمانی و مهدی‌ ملک‌زاده در تاریخ‌نگاری رویداد مشروطه
غلارضا وفایی مهر محبوبه شرفی علی اکبر خدری زاده

بینش انتقادی مورخ،یکی از مؤلفه‌های تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری است ، اگر چه در تاریخ نگاری مورخان قدیم کم وبیش وجود داشته است، اما در تاریخ‌نگاری نوین ایران بیشتر نمایان شده است. مقاله حاضر با روش تاریخی، در تلاش است تا نسبت تاریخ‌نگاری ناظم الاسلام کرمانی و مهدی ملک زاده أکثر

بینش انتقادی مورخ،یکی از مؤلفه‌های تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری است ، اگر چه در تاریخ نگاری مورخان قدیم کم وبیش وجود داشته است، اما در تاریخ‌نگاری نوین ایران بیشتر نمایان شده است. مقاله حاضر با روش تاریخی، در تلاش است تا نسبت تاریخ‌نگاری ناظم الاسلام کرمانی و مهدی ملک زاده در رویداد مشروطه را با بینش یادشده مورد واکاوی قرار دهد. برای تحقق این هدف، پرسشی چنین مطرح است: بینش انتقادی مورخان یاد شده چه تاثیری در روش تاریخی آنان در بازتاب واقعه مشروطه و تحولات پس ازآن داشته است؟ نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مورخان فوق تلاش دارند تا با فاصله‌گیری از تاریخ‌نگاری یک سویه در دوحوزه، نخست: انتقاد از شاهان و حاکمان قاجار به دلیل ناکارآمدی آنها در اداره کشور و دیگر: توده عوام مردم به عنوان موتور محرکه تحولات جامعه به عنوان عامل اصلی در شکل گیری حوادث تاریخی، به تحلیل و تبیین عوامل برآمدن مشروطه و تحولات بعد از آن بپردازند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2514 - تشیّع در خلافت عثمان بن عفان
سیدمحمد طیّبی

پرسش‌های اصلی که در این نوشتار در پی پاسخگویی به آنها هستیم به شرح زیر عبارتند از: 1. رهبری شیعه و شیعیان در قبال نتیجه شورای پیشنهادی عمر و انتخاب عثمان چه موضعی در پیش گرفتند؟ 2. در خلافت عثمان کدامین صحابه و تابعین شیعی و برخاسته از کدام مناطق و شهرها به مبارزه با دس أکثر

پرسش‌های اصلی که در این نوشتار در پی پاسخگویی به آنها هستیم به شرح زیر عبارتند از: 1. رهبری شیعه و شیعیان در قبال نتیجه شورای پیشنهادی عمر و انتخاب عثمان چه موضعی در پیش گرفتند؟ 2. در خلافت عثمان کدامین صحابه و تابعین شیعی و برخاسته از کدام مناطق و شهرها به مبارزه با دستگاه خلافت و طرح دیدگاههای خود در ابعاد مختلف مبادرت ورزیدند؟ 3. در اندیشه و باورهای شیعیان این دوره امام علی(ع) از کدامین ویژگی‌های شاخص برخوردار بود؟ 4. مواضع امام علی(ع) در دوره مورد بحث در برابر خلیفه و کارگزارنش چگونه بود؟ یافته‌ها به اختصار دلالت بر آن دارد که: روند شورای پیشنهادی عمر و نتیجه آن مورد توافق جریان شیعه نبوده، گرچه آنان بنابه مصلحت بر انتخاب مزبور صحّه گذاشتند. بیشترین صحابه و تابعین شیعی برخاسته از مدینه‌النبی، کوفه و نیز مصر بودند؛ آنان در شهرهای مزبور به مبارزه و عرضه دیدگاههای خود مبادرت ورزیدند. از مجموعه سخنان شیعیان در محدوده خلافت عثمان و در جریان بیعت با امام علی(ع) ـ پس از قتل عثمان ـ می‌توان دریافت که آن حضرت به دلایل و ویژگی های متعدد و متقن به عنوان رهبری آرمانی همواره مطرح بوده است. امام علی(ع) در دوره خلافت عثمان پیوسته به عنوان ملجأ، واسطه و علاقمند به اصلاحات و گره‌گشای مشکلات گلایه‌ها و شکایت‌های مردم را به خلیفه منتقل می‌کرد؛ لیکن کارگزاران اموی به این اقدامها به دیده حسد و بدگمانی می‌نگریستند؛ و در جریان قیام سال سی و پنج هجری نیز پیشنهادهای آن حضرت در حل بحران از سوی کارگردانان خلافت نادیده انگاشته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2515 - بررسی روند مطالعات نقشبندیه در غرب و روسیه
علی آرامجو

طریقت صوفی نقشبندیه که به سبب ماهیت و عملکرد خاص اعتقادی و سیاسی اش، در چند سده اخیر مورد توجه شرق شناسان بوده است در حال حاضر نیز به عنوان پدیده ای زنده و تأثیرگذار، موضوع ویژه ای برای پژوهش در محافل علمی و سیاسی غرب به شمار می آید. روند مطالعات غرب در این باب، بنا بر أکثر

طریقت صوفی نقشبندیه که به سبب ماهیت و عملکرد خاص اعتقادی و سیاسی اش، در چند سده اخیر مورد توجه شرق شناسان بوده است در حال حاضر نیز به عنوان پدیده ای زنده و تأثیرگذار، موضوع ویژه ای برای پژوهش در محافل علمی و سیاسی غرب به شمار می آید. روند مطالعات غرب در این باب، بنا بر سیاست ها و راهبردی های دول غربی در شرق، در دوره های مختلف و همچنین در پی تحولات علمی- فرهنگی آنها، تغییر و تحولاتی را از سر گذرانده است. بنا بر یافته های پژوهش حاضر، اگرچه تا نیمه نخست قرن نوزده اطلاعات غرب در باب طریقت صوفی نقشبندیه بسیار کلی و آشفته بود اما در پی شکل گیری و توسعه علایق و منافع کشورهای غربی در شرق و نمودار شدن نقشبندیه به عنوان سردمدار برخی مقاومت های محلی، وضع تغییر کرد. چالشی که نقشبندیه آسیای مرکزی، برای قدرت روزافزون روسیه در آن منطقه ایجاد می کرد، موجب شد تا در آثار نویسندگان روسی، با نوعی تعصّب و یکجانبه نگری به آنها پرداخته شود. در قرن بیست و به دنبال شکل گیری شوروی این وضع ادامه یافت. اواخر قرن بیست و متعاقب فروپاشی شوروی و تأسیس جمهوری های مستقل در آسیای مرکزی، نقطه عطفی در تاریخ مطالعات نقشبندیه به شمار می آید. از یکسو چالش هویتی در دولت-ملت های تازه تاسیس، توجه به پیشینه تاریخی و فرهنگی- که نقشبندیه جزو جدایی ناپذیر آن به شمار می آمد- را ضرورت می بخشید و از طرف دیگر غرب برای فهم دقیق چگونگی تعامل با این دولت ها به پژوهش هایی گسترده در این زمینه اقدام کرد ضمن اینکه خود نیز در نتیجه توسعه روزافزون نقشبندیه و حضور قابل توجه آنها در جهان غرب به نوعی مبتلا به آن محسوب می شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2516 - تأثیر گفتمان ملی‌گرایی بر تحولات اجتماعی و فرهنگی دوره پهلوی اول
محمدعلی علی‌زاده علی‌محمد طرفداری

دوره سلطنت رضاشاه به دلیل تلاش حکومت برای تأسیس دولت مدرن و گسترش غرب گرایی و تلاش شخص رضاشاه و روشنفکران همراه و همرأی وی برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق پیوند دادن سلطنت پهلوی با پادشاهی‌های باستانی ایران، یک مقطع دوران‌ساز و مؤثر در شکل‌دهی بنیان‌های فکری ایران نوین ب أکثر

دوره سلطنت رضاشاه به دلیل تلاش حکومت برای تأسیس دولت مدرن و گسترش غرب گرایی و تلاش شخص رضاشاه و روشنفکران همراه و همرأی وی برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق پیوند دادن سلطنت پهلوی با پادشاهی‌های باستانی ایران، یک مقطع دوران‌ساز و مؤثر در شکل‌دهی بنیان‌های فکری ایران نوین به شمار می‌رود. در این میان ناسیونالیسم که به عنوان یکی از ایدئولوژی‌های اصلی و ماهوی جریان تجدد خواهی، با پیروزی انقلاب مشروطیت در فضای سیاسی و فرهنگی ایران تثبیت شده بود، از یک نقش محوری در تحولات فکری عصر پهلوی اول برخوردار شد. از سوی دیگر، ناامنی و ناکارآمدی گسترده بعد از دوران مشروطه، موجب گرایش هر چه بیش‌تر روشنفکران و رجال سیاسی آن عهد به سوی ملی‌گرایی و مظاهر اصلی آن همچون دولت ملی برای ایجاد ثبات و امنیت و توسعه در ایران شد. در چنین فضایی رضاخان پا به عرصه قدرت سیاسی گذاشت و توانست با در دست گرفتن اقتدار نظامی و ایجاد ثبات و امنیت نسبی در کشور، وجهه خوبی برای خود به دست آورد و سپس، با اتخاذ ایدئولوژی ناسیونالیسم تلاش کرد تا ضمن رسیدن به مقام سلطنت ایران، برای حکومت خود مشروعیت سیاسی استواری فراهم کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2517 - چگونگی و دلایل اسلام گروی سلطان احمد تگودار و سلطان محمود غازان
امید سپهری راد

از رویدادهای جالب توجه در دوره ایلخانان، اسلام‌پذیری سلطان احمدتگودار در سال ۶۸۱هجری و تغییر کیش غازان خان وکلیه قبایل مغول ساکن ایران در سال ۶۹۴ هجری می‌باشد. اسلام‌پذیری ایلخانان تأثیرات مستقیمی در کسب مشروعیت و تحکیم پایه‌های قدرت ایلخانان و همچنین شکل گیری، رشد و اع أکثر

از رویدادهای جالب توجه در دوره ایلخانان، اسلام‌پذیری سلطان احمدتگودار در سال ۶۸۱هجری و تغییر کیش غازان خان وکلیه قبایل مغول ساکن ایران در سال ۶۹۴ هجری می‌باشد. اسلام‌پذیری ایلخانان تأثیرات مستقیمی در کسب مشروعیت و تحکیم پایه‌های قدرت ایلخانان و همچنین شکل گیری، رشد و اعتلای فرهنگی ایران داشت. در اکثر تحقیقاتی که در ایران معاصر پیرامون مذهب و اسلام گرایی ایلخانان چهره بسته، انعکاس نظرات مورخین متقدم ایرانی دیده می‌شود. این پژوهشگران آن چـنانکه درخور پژوهشهای مستدل و علمی است، اعتنا و توجهی به نظر و عقیده منابع مخالف ایلخانان به ویژه آثار عربی تالـیف شده در قلمرو ممالیک مصر و نیز تحقیقات پژوهشگران غربی مبذول نداشته‌اند. بالنتیجه گرد چون و چرا درباره زوایای پنهان و مغفول مانده اسلام‌پذیری سلاطین ایلخانی نگشته‌اند. با عنایت به اهمیت پذیرش دین اسلام از سـوی مغولان، نوشتار حاضر سعی دارد با رویکردی تطـبیقی و با اتکاء به منابع و مآخذ موجود انگـیزه‌ها و مقتضیات فکری در پشت سر رفتارهای مذهبی دوتن از ایلخـانان و تأثیر آن در منـاسبات داخلی و خارجی ایلخانان را به صورت مقایسه‌ای بررسی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2518 - بررسی تأثیر افکار غیراسلامی در طریقت صوفیانه و تصوف
زهره مرتضوی دکتر ابوالحسن مبیّن

تصوف و عرفان موضوع مهم و قابل بررسی در پیرامون فرهنگ و تمدن اسلام است که از زمان پیدایش آن قرن ها می گذرد. توجه به موضوع تصوف و عرفان و بررسی تاریخ فعالیت های این مسلک و سنجش و باز نمودن بخش های مختلف آن به وسیله پژوهندگان شرقی و غربی از مدت ها پیش در کشورهای اسلامی آغا أکثر

تصوف و عرفان موضوع مهم و قابل بررسی در پیرامون فرهنگ و تمدن اسلام است که از زمان پیدایش آن قرن ها می گذرد. توجه به موضوع تصوف و عرفان و بررسی تاریخ فعالیت های این مسلک و سنجش و باز نمودن بخش های مختلف آن به وسیله پژوهندگان شرقی و غربی از مدت ها پیش در کشورهای اسلامی آغاز و پیگیری شده است. چنین اقدامی از آن جهت ضرورت داشته و دارد چون تصوف و عرفان در همه ادیان و مذاهب و حتی مکاتب فلسفی کم و بیش وجود دارد. با این همه تحقیقات که درباره ی پیدا شدن صوفی گری و درویشی و طریقت ها انجام شده هیچ کس نتوانسته منشاء الهی تصوف کجاست و یا چیست؟ زیرا هر یک از مذاهب و ادیان نشانه هایی از زهد و پرهیزگاری و بی اعتنایی به امور مادی و دنیا را دارا هستند و شاید همین خصوصیات عمومی ادیان و بی توجهی به امور معنوی و دل بریدن از ظواهر مادی در بعضی آئین ها مانند مسیحیت، ایران باستان، بودایی، تائوگرایی نشانه های معنوی بیشتری داشته اند که عده ای بر این باورند بعضی از آئین طریقت ها از آنها گرفته شده است. مقاله حاضر نگاهی است نو و روشمند به بررسی تأثیر افکار غیراسلامی در صوفی گری و تصوف و نقد و بررسی بی طرفانه ای از تأثیر یا عدم تأثیر افکار غیراسلامی در صوفی گری و تصوف اسلامی و ایرانی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2519 - سیری در زندگی، آثار و مبارزات مشروطه خواهی شیخ الرئیس قاجار
جواد ابوالحسنی معصومه قره داغی

بازخوانی در تحولات سیاسی و اجتماعی دوره مشروطیت باعث توجه برخی از پژوهشگران تاریخ معاصر ایران به چهره‌هایی می‌گردد که کمتر مورد اعتنا قرار گرفته‌اند. یکی از این رجال شیخ‌الرئیس قاجار است. شیخ الرئیس دل مشغولی بسیار زیادی به اندیشه‌ی اتحاد اسلام داشت به همین جهت سایر محو أکثر

بازخوانی در تحولات سیاسی و اجتماعی دوره مشروطیت باعث توجه برخی از پژوهشگران تاریخ معاصر ایران به چهره‌هایی می‌گردد که کمتر مورد اعتنا قرار گرفته‌اند. یکی از این رجال شیخ‌الرئیس قاجار است. شیخ الرئیس دل مشغولی بسیار زیادی به اندیشه‌ی اتحاد اسلام داشت به همین جهت سایر محورهای فکری و مبارزاتی وی در دوره مورد بحث تحت الشعاع این امر قرار گرفته است. در نوشتار حاضر تلاش می‌گردد تا با اتکاء به منابع و مآخذ موجود، نقش شیخ‌الرئیس در ستیز با نظام استبدادی قاجار و تکوین جنبش مشروطه خواهی و نیز مبارزه با استعمار مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2520 - روابط آل بویه و حمدانیان
رجبعلی وثوقی مطلق

در دوره ی حکومت معزالدوله بر عراق که از سال 334 تا 356ها.ق به مدت بیست و دو سال طول کشید بدون اغراق یکی از دل مشغولی های اساسی در زمینه ی سیاست خارجی، موضوع برخورد با دولت حمدانیان بوده است. زیرا حمدانیان همواره به عنوان یک قدرت نیرومند و تجزیه طلب، حکومت وی را تهدید می أکثر

در دوره ی حکومت معزالدوله بر عراق که از سال 334 تا 356ها.ق به مدت بیست و دو سال طول کشید بدون اغراق یکی از دل مشغولی های اساسی در زمینه ی سیاست خارجی، موضوع برخورد با دولت حمدانیان بوده است. زیرا حمدانیان همواره به عنوان یک قدرت نیرومند و تجزیه طلب، حکومت وی را تهدید می کردند. چنانکه در بسیاری موارد روابط طرفین با نوعی تخاصم و دشمنی توأم بود. لشکرکشیهای مکرر معزالدوله به قلمرو حمدانیان با مرکزیت موصل، در سالهای 334، 337، 347 و353 ها.ق گواه روشنی بر این مدعاست. این در حالی بود که هر دو دولت مدعی تشیع بوده و از لحاظ اعتقادی از یک مرام مشترک پیروی می کردند. با بررسی تاریخ روابط دو دولت، می توان دریافت که مطامع سیاسی همواره بر اهداف مذهبی ترجیح داشته و مذهب نتوانسته پیوند دوستی را تحکیم بخشد. از آنجا که دوران حکومت معزالدوله یکی از ادوار حساس در روابط دو دولت مزبور به شمار می رود، مقاله ی حاضر برآن است تا علل اصلی و پیامدهای حاصل از این مناسبات را ریشه یابی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2521 - نقش تشیع در تعیین روابط سلطان محمد خوارزمشاه و خلیفه عباسی
دکتر علیرضا کریمی بیژن پروان

گسترش فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعیان با تسلط آل بویه بر بغداد مرکز خلافت عباسی رونق گرفت و سقوط آل بویه نیز مانع ادامه این روند نشد. هم زمان با حاکمیت سلجوقیان و تکاپوهای خوارزمشاهیان این فرآیند شتاب گرفت. به نظر می‌رسد روند رو به رشد کشمکش‌های سیاسی - نظامی أکثر

گسترش فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعیان با تسلط آل بویه بر بغداد مرکز خلافت عباسی رونق گرفت و سقوط آل بویه نیز مانع ادامه این روند نشد. هم زمان با حاکمیت سلجوقیان و تکاپوهای خوارزمشاهیان این فرآیند شتاب گرفت. به نظر می‌رسد روند رو به رشد کشمکش‌های سیاسی - نظامی پس از سقوط غزنویان میان سلجوقیان و سپس خوارزمشاهیان با خلافت عباسی، زمینه‌های بسیار مناسبی را برای رشد فعالیت‌های همه جانبه شیعیان در این محدوده زمانی فراهم ساخته است. استقرار مدارس دینی، نگارش آثار متعدد در زمینه فقه و تفسیر، ظهور اندیشمندان شیعی، حضور شیعیان در دیوانسالاری ترکان، حتی در مقام وزارت و توجه ویژه سلاطین ترک و خلافت عباسی به نقش و جایگاه شیعیان در تعیین معادلات سیاسی در آن مقطع زمانی، از نکات مورد بررسی و یافته‌های این مقاله است. فرق مختلف شیعه در روابط متقابل خوارزمشاهیان و خلافت عباسی نقش موثری را ایفاء می‌کنند. این موضوع، به دلائل متعدد در دوره‌ی رویارویی سلطان محمد خوارزمشاه و خلیفه عباسی الناصر از اهمیت زیادی برخوردار می‌شود. صرف نظر از شیعیان اسماعیلی که در کنار خلافت و در برابر خوارزمشاهیان قرار می‌گیرند، سایر شیعیان در هردو طرف دارای نقش تعیین کننده ای هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2522 - اسلام آوردن غازان خان، تأثیر و پیامدهای آن بر سایر ادیان و مذاهب موجود در ایران
محمد کریم یوسف جمالی

غازان خان پسر بزرگ ارغون در سحرگاه جمعه 29 ربیع‌الاخر سال 670 ﻫ..ق در قصبه‌ی آبسکون در سلطان دوین در مازندران به دنیا آمد. غازان پس از مرگ ارغون و قتل گیخاتو و بایدو، در سال 694 ﻫ..ق به کمک امیر نوروز- سردار مسلمان شده خود – بر تخت سلطنت جلوس کرد. جلوس غازان بر تخ أکثر

غازان خان پسر بزرگ ارغون در سحرگاه جمعه 29 ربیع‌الاخر سال 670 ﻫ..ق در قصبه‌ی آبسکون در سلطان دوین در مازندران به دنیا آمد. غازان پس از مرگ ارغون و قتل گیخاتو و بایدو، در سال 694 ﻫ..ق به کمک امیر نوروز- سردار مسلمان شده خود – بر تخت سلطنت جلوس کرد. جلوس غازان بر تخت سلطنت همراه بود با تأسی او از مذهب حنفی و قدرت گرفتن این مذهب و باطل شمردن تمام ادیان الهی موجود در کشور و خراب کردن قربانگاهها، محرابها و تعطیل مراسم عشاء ربّانی و دعا و ثنای سایر مذاهب. هدف نویسنده مقاله در این مختصر اطلاعات داده شده بررّسی تأثیر و پیامد اسلام آوردن غازان و دلایل تساهل و یا سخت‌گیری او در موارد خاّص بر سایر ادیان الهی و مذاهب و فرق موجود در ایران است که سعی شده حتی‌الامکان از منابع اصلی برداشت گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2523 - بررسی بازتاب عملکرد دکتر محمد مصدق در تحولات سیاسی مصر در دهه‌ی 1950م
دکتر جلیل نائبیان داود عمرانی

ملی کردن صنعت نفت در ایران توسط دکتر محمد مصدق یکی از حوادث مهم تاریخ معاصر خاورمیانه در دهه ی 1950م می باشد. این اقدام گامی بزرگ برای کوتاه کردن دست استعمار از کشور ایران و کسب آزادی ملی بود. که علاوه بر بازتاب داخلی، بازتاب های منطقه ای و فرامنطقه ای وسیعی برجای گذاشت أکثر

ملی کردن صنعت نفت در ایران توسط دکتر محمد مصدق یکی از حوادث مهم تاریخ معاصر خاورمیانه در دهه ی 1950م می باشد. این اقدام گامی بزرگ برای کوتاه کردن دست استعمار از کشور ایران و کسب آزادی ملی بود. که علاوه بر بازتاب داخلی، بازتاب های منطقه ای و فرامنطقه ای وسیعی برجای گذاشت. بارزترین جلوه های این رخداد همانا از بین بردن تصور شکست ناپذیری کشورهای استعماری و شکستن تابوی استعمار در منطقه خاورمیانه می باشد. بیشترین تأثیر این جنبش ضد استعماری ایران، در کشور مصر متجلی گردید. برای اینکه ملت مصر نیز مانند ایرانیان طعم تلخ استعمار را در طول قرون متمادی چشیده بودند. بنابرین آزادی خواهان مصر با الگو قرار دادن اقدامات ضد استعماری دکتر مصدق، تلاش مضاعفی را در راه نجات کشورشان از استعمار خارجی و استبداد داخلی با شور و هیجان بیشتری دنبال نمودند؛ و در نهایت موفق به الغاء سلطنت و برقراری حکومت جمهوری شدند. این شور و هیجان ملی با روی کار آمدن سرهنگ جمال عبدالناصر دوچندان شد. وی با تاثیر پذیرفتن از دکتر مصدق اقدام به ملی کردن کانال سوئز که در حقیقت شریان حیاتی مصر و تحت نفوذ و سلطه انگلیس و فرانسه بود، کرد. البته ناگفته پیداست که این اقدام جمال عبدالناصر، بدون تردید به نوعی ادامه راه دکتر محمد مصدق بود که دومین ضربه ی بزرگ را بر پیکر استعمار وارد ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2524 - عوامل تأثیرگذار بر مناسبات سربداران و حکومت‌های محلی همجوار
دکتر بشری دلریش حسین رضانژاد

یکی از ویژگی‌های تاریخ سیاسی ایران در قرن هشتم هجری قمری، حد فاصل زوال ایلخانان تا روی کار آمدن تیموریان، وجود سلسله‌های محلی متعددی است که در چهارگوشه ایران تشکیل شدند. در این میان، شرق ایران و خراسان محل قدرت نمائی حکومت‌های متعدد از جمله حکومت سربداران با اتکاء به مذ أکثر

یکی از ویژگی‌های تاریخ سیاسی ایران در قرن هشتم هجری قمری، حد فاصل زوال ایلخانان تا روی کار آمدن تیموریان، وجود سلسله‌های محلی متعددی است که در چهارگوشه ایران تشکیل شدند. در این میان، شرق ایران و خراسان محل قدرت نمائی حکومت‌های متعدد از جمله حکومت سربداران با اتکاء به مذهب تشیع اثنی عشری بود. در جوار سربداران و پیش از آنان، حکومت‌های سنی مذهب طغاتیموریه، آل کُرت و جانی قربانی‌ها نیز جهت کسب قدرت سیاسی به تکاپو برخاسته بودند. با تشکیل این حکومت‌ها در جوار یکدیگر و به رغم روابط کمرنگ دوستانۀ آن‌ها، علل و عوامل متعدد چون مسائل ارضی و گسترش قلمرو بویژه رقابت بر سر تصرف خراسان، تفاوت و تباین مذهبی و اختلافات سیاسی، وقوع برخورد و تنش بین حکومت‌های محلیِ خراسان را گریزناپذیر می‌ساخت که در نهایت منجر به ضعف و در نتیجه زوال و سقوط آنان شد. پژوهش حاضر با شیوه‌ی تحلیلی ـ توصیفی، با اتکاء به منابع دست‌ اول و تحقیقات جدید بر آن است تا زوایای پنهان و آشکار مناسبات این حکومت‌‌های محلی و عوامل تأثیرگذار بر آن را بررسی و تحلیل نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2525 - قلاع اسماعیلیه در جنوب خراسان (قلعه‌کوه قاین)
جواد هروی

امروزه ارتباط میان علوم مختلف به گونه ای جدی است که نمی توان بررسی و تحلیل مبحثی در یک زمینه علمی را بدون درنظرداشتن مطالعات سایر علوم امکانپذیر دانست. مطالعات زمین شناسی و تاریخ هم از این مقوله بیرون نیست و می توان پیوند زمان و مکان را در آن مشاهده کرد. به گونه ای که ن أکثر

امروزه ارتباط میان علوم مختلف به گونه ای جدی است که نمی توان بررسی و تحلیل مبحثی در یک زمینه علمی را بدون درنظرداشتن مطالعات سایر علوم امکانپذیر دانست. مطالعات زمین شناسی و تاریخ هم از این مقوله بیرون نیست و می توان پیوند زمان و مکان را در آن مشاهده کرد. به گونه ای که نمی توان در روند بروز تحولات تاریخی، از تأثیرات مهم طبیعت و ناهمواری های خاک و زمین غفلت نمود. در این پژوهش، ضمن بررسی این تأثیرات حیاتی، به یک بنای مهم تاریخی به نام قلعه آرتاگوانا که میراث از طبیعت کوهستان و تحولات تاریخی دارد و ارتباط مذکور، کاملاً در آن دیده می شود، می پردازیم. قلعه کوه یا همان آرتاگوانا، میراث با شکوه طبیعی– انسانی به یادگارمانده از اعصار باستان و عهد هخامنشیان است که در منطقه تاریخی قهستان در جنوب خراسان، روزگار درازی را در استواری و جبروت سپری کرده است. این قلعه در قرون نخستین اسلامی، به عنوان یکی از مهمترین پناهگاه ها و مراکز تبلیغی زرتشتیان و سپس در قرون بعد، از مراکز مهم فعالیت اسماعیلیان ایران درجنوب ولایت خراسان به شمار می رفت. تا جایی که تألیف آثاری در آن همچون اخلاق ناصری توسط خواجه نصیر طوسی حکایت از اهمیت در خور توجه آن می کند. آنچه این بنا را به عنوان یکی از مراکز قابل توصیه جهت جذب توریسم، شاخص می سازد، چشم انداز و موقعیت طبیعی این قلعه از یک سو و از دیگر سو، ابنیه و آثار به جای مانده معماری اعم از فضاهای یک طبقه یا دوطبقه و تعبیه سنگرها، آب انبار، اصطبل و دیواره های آن است. سه امتیاز اساسی قلعه مذکور عبارتند از: سابقه باستانی و تاریخی این بنا به عنوان یک مرکز مؤثر در تحولات سیاسی و فکری سرزمین خراسان و قابل قیاس با قلعه الموت؛ موقعیت زیبای طبیعی این مکان با فضایی تسطیح شده در بالای کوهی به ارتفاع بیش از پانصدمتر؛ ابنیه معماری به جای مانده از این قلعه که حاکی از رونق آن در ادوار مختلف داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2526 - اوضاع فرهنگی یزد در قرن هشتم هجری
دکترمحمدکریم یوسف جمالی دکترمحمدحسن میرحسینی جمال عابدنیا

قرن هشتم هجری را بایددر یزد، دوره پیشرفت فرهنگی دانست زیرا، در این دوره بسیاری از نهادهای آموزشی، همچون ؛ مدارس و کتابخانه تأسیس شدند و علوم مذهبی و غیر مذهبی در این مراکز، توسط علما و فقها تدریس شد و رشد پیدا نمود تا جایی که در بعضی علوم، دانشمندان یزدی به فعالیت پرداخ أکثر

قرن هشتم هجری را بایددر یزد، دوره پیشرفت فرهنگی دانست زیرا، در این دوره بسیاری از نهادهای آموزشی، همچون ؛ مدارس و کتابخانه تأسیس شدند و علوم مذهبی و غیر مذهبی در این مراکز، توسط علما و فقها تدریس شد و رشد پیدا نمود تا جایی که در بعضی علوم، دانشمندان یزدی به فعالیت پرداختند و در بعضی دیگر، آن چنان ابتکاری از خود نشان ندادند. در این میان، حمله مغولان هر چند سبب شد بعضی مراکز علمی از دست برود اما رشد تصوف در این دوره را به همراه داشتکه مورد قبول عامه مردم بود که می‌توان علت آن راعدم علاقه به مال دنیا از سوی صوفیان دانست. با گذشت زمان وبا ورود آنان به دستگاههای دولتی عملاً صوفیان جیره خوار دولت و دربار شدند و مورد تنفر مردم قرار گرفتند ولی با همه این مسائل از نظر فرهنگی، تصوف رشد کرد و هنر و معماری مورد توجه حکام و مردم واقع شد و مراکزی از سوی بزرگان ساخته شدکه بعضی از آنها وقف گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2527 - تاریـخ نگـری حافـظ شیـرازی
سیدمحمد طیبی

مقاله‌ی حاضر با عطف و نظرداشت به دیوان اشعار حافظ شیرازی، به چگونگی و میزان نگرش او به دانش تاریخ، موضوعات تاریخی، حوادث و شخصیّت های مرتبط و زیرمجموعه‌ی حوزه‌ی تاریخ، و نیز توضیح و تبیین نکات و معرّفی نقش نمادها و الگوهای ذکر شده ـ مبتنی بر منابع و مآخذ تاریخی و ادبی ـ أکثر

مقاله‌ی حاضر با عطف و نظرداشت به دیوان اشعار حافظ شیرازی، به چگونگی و میزان نگرش او به دانش تاریخ، موضوعات تاریخی، حوادث و شخصیّت های مرتبط و زیرمجموعه‌ی حوزه‌ی تاریخ، و نیز توضیح و تبیین نکات و معرّفی نقش نمادها و الگوهای ذکر شده ـ مبتنی بر منابع و مآخذ تاریخی و ادبی ـ می پردازد. یافته های پژوهش در این عرصه مبیّن و دلالت بر آن دارد که شاعر مورد بحث به تاریخ وطنی و دینی آشنا بوده و همین اشراف و اطّلاع موجب شده تا به دور از شرح و بیان تفصیلی رخداد ها و زندگی شخصّیت های تاریخی ـ اعم از مثبت و منفی ـ با بیانی کوتاه و زیبا پربارترین برداشت‌ها و معارف تاریخی را به مخاطب القا نماید. حافظ در گزینش نمادها و جریان‌های عبرت آموز به شاخه‌های مختلف تاریخ عنایت داشته است؛ لیکن بیشترین افراد مورد نظر او از تاریخ ایران دردوره های اساطیری و باستان و تاریخ انبیا برگزیده شده اند. تردید نمی توان داشت که یکی از رموز دلکشی و اثرگذاری شاعر و اشعارش در مخاطبان ایرانی و حتی غیر ایرانی همانا شناخت و درک صحیح از تاریخ، تاریخ نگری واقع‌گرا، گزینش و ارسال پیام با مفاهیم پر بار تاریخی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2528 - سه زن دربار ناصری و تمدن اروپا
طاهره عظیم زاده طهرانی

در میان مردان دربار قاجار، عباس میرزا، قائم مقام و امیر کبیر از پیشگامان نوگرایی و توجه به تمدن اروپا بودند. اما حدود آشنایی زنان دربار قاجار با تمدن غرب مشخص نیست. این پژوهش با تکیه بر سه زن عصر ناصری یعنی مهد علیا مادر، عزت‌الدوله خواهر و تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین شا أکثر

در میان مردان دربار قاجار، عباس میرزا، قائم مقام و امیر کبیر از پیشگامان نوگرایی و توجه به تمدن اروپا بودند. اما حدود آشنایی زنان دربار قاجار با تمدن غرب مشخص نیست. این پژوهش با تکیه بر سه زن عصر ناصری یعنی مهد علیا مادر، عزت‌الدوله خواهر و تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین شاه، حدود آشنایی زنان را با دانش و از سوی دیـگر با استعمار غـرب بررسی می‌کند. به نظر می‌رسد زنان دربار قاجار در جهت گسترش مظاهر علمی تمدن غرب چون مدرسه روزنامه و غیره گامی بر نداشتند، نسبت به جنبه استعماری غرب نیز بی‌توجه بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2529 - ناهمخوانی رفتارهای شاه اسماعیل اول با مذهب تشیع در حوادث قلعه استای مازندران
محمدکریم یوسف جمالی علی اصغر حبیبی نوده

اسکندر شیخی از مریدان قوام الدین مرعشی – میر بزرگ – پسر کیا افراسیاب آخرین بازمانده از خاندان کیا وشتاسف چلاوی هنگام حمله تیمور به خراسان و عراق، ملازم رکاب او شد و پس از گرفتار شدن سادات قوامی‌‌مرعشی، از طرف تیمور متصرفات غربی تالار مازندران را دریافت کرد. أکثر

اسکندر شیخی از مریدان قوام الدین مرعشی – میر بزرگ – پسر کیا افراسیاب آخرین بازمانده از خاندان کیا وشتاسف چلاوی هنگام حمله تیمور به خراسان و عراق، ملازم رکاب او شد و پس از گرفتار شدن سادات قوامی‌‌مرعشی، از طرف تیمور متصرفات غربی تالار مازندران را دریافت کرد. پس از عصیان اسکندر شیخی بر تیمور، کیاهای چلاو برای جلوگیری از حمله تیمور به مازندران، وی را توسط سید‌هادی کیا پسر امیر کیای ملاطی و برادر سیدعلی کیا به قتل رسانده و به پاداش آن، حکومت چلاویه مازندران در اختیار ایشان قرار گرفت. بازماندگان اسکندر شیخی مدتی را در کوه چلاو که نزدیک به سمنان است، در قلعه استا باقی ماندند و در وقت ظهور شاه اسماعیل اول به سال 907 هجری قمری، ادعای مقابله با او را نمودند و حاکم ری، الیاس بیک ایغوت اوغلی را کشتند. کار حسین‌کیای چلاوی همراه پناهندگان خاندان آق قویونلو در قلعه استا به جایی رسید که قفسی آهنین ساخته و اعلام داشت به زودی شیخ اوغلی یا همان شاه اسماعیل را به بند خواهد کشید و در آن زندانی خواهد ساخت. این گفته به گوش شاه رسید و قبل از اینکه حسین‌کیا به شاه حمله کند، او پیش‌دستی کرده در سال 909 هـ. ق به مازندران حمله و پس از فتح قلاع مازندران و تخریب آنها، مردم آنجا را قتل عام کرد. این مقاله می‌کوشد که از چگونگی فتح قلعه استا و قتل عام مردم بی گناه توسط قزلباشان پرده برداشته و ناهمخوانی رفتار شاه اسماعیل اول را با مکتب تشیع از منابع دست اول این عهد -که اغلب نسخ خطی هستند- آشکار سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2530 - بررسی جایگاه زن در نهاد خانواده ی دوره ی ساسانی
کریم گلشنی راد

در دوره ی ساسانی، آیین زرتشتی چهارچوب روابط بین تمامی اعضای خانواده را مشخص نموده بود. پدر به عنوان که خدا یا رئیس خانواده در نهاد خانواده راس قرار داشت. تمامی اعضای خانواده موظف بودند از وی فرمانبرداری نمایند. در مرتبه ی پایین تر، زن یا کدبانو قرار داشت. کدبانو موظف بو أکثر

در دوره ی ساسانی، آیین زرتشتی چهارچوب روابط بین تمامی اعضای خانواده را مشخص نموده بود. پدر به عنوان که خدا یا رئیس خانواده در نهاد خانواده راس قرار داشت. تمامی اعضای خانواده موظف بودند از وی فرمانبرداری نمایند. در مرتبه ی پایین تر، زن یا کدبانو قرار داشت. کدبانو موظف بود کارهای داخل خانه را انجام دهد، از فرزندان و سایر اعضای خانواده سرپرستی نماید و در اقتصاد خانواده که شامل کار در مزارع و یا نگهداری دامها بود، شرکت نماید. با توجه به اینکه سیستم خانواده دوره ی ساسانی مبتنی بر پدرسالاری بود، زن می بایست فرمانبردار شوهر خود باشد، ولی زن در کانون خانواده از خود اختیاراتی داشت از جمله: هنگام ازدواج نظر دختر را جویا می شدند و حق نداشتند او را به زور شوهر دهند، زن می توانست به فعالیت های اقتصادی بپردازد، از خانواده ارث دریافت می داشت و می توانست سرپرستی خانواده را در صورت فوت شوهر به عهده گیرد. علاوه بر این زن حق طلاق نیز داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2531 - هویت سازی ملی در عصر رضا شاه: روشها و ابزارها
امین دیلمی معزی

یکی از اقدامات روزگار پهلوی اول به عنوان دولت مطلقه مدرن، هویت سازی ملی بود. رضا شاه هویت اجتماعی مدرن را به گونه‌ای مدیریت نمود که با سایر اولویتهای وی از جمله دولت سازی و موقعیت وی در تعارض قرار نگیرد. این طرح متجددانه به واسطه مجموعه‌ای از ابزارها و روشها پیاده شده ا أکثر

یکی از اقدامات روزگار پهلوی اول به عنوان دولت مطلقه مدرن، هویت سازی ملی بود. رضا شاه هویت اجتماعی مدرن را به گونه‌ای مدیریت نمود که با سایر اولویتهای وی از جمله دولت سازی و موقعیت وی در تعارض قرار نگیرد. این طرح متجددانه به واسطه مجموعه‌ای از ابزارها و روشها پیاده شده است. ازجمله این ابزارها می توان به تمرکزگرایی از طریق سرکوب نیروهای خودمختار( ایلات و عشایر و ولایات استقلال طلب)، تغییر نام کشور از پرس به ایران، تغییر ماه های عربی و ترکی به فارسی و سال قمری به شمسی، سازمان پرورش افکار، شورای عالی فرهنگ و رادیو و وسایل ارتباط جمعی می توان اشاره کرد. آموزش، سازوکارهای حقوقی، نظام قضایی جدید و تبلیغات نیز از جمله روشهای مورد نظر وی برای رسیدن به ایران متجدد بودند. در واقع حکومت وی با دخالت در کلیه ابعاد زندگی اتباع، پروژه ملت سازی را به پیش برده است و آنرا به عنوان یکی از ملزومات دولت متجدد و مدرن قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2532 - سیاست مذهبی شاه اسماعیل اول صفوی و تأثیر آن بر مناسبات فکری ایران و عثمانی
دکتر عباس سرافرازی مصطفی لعل شاطری حسین رضانژاد

بدون تردید رسمیت یافتن تشیع امامی همزمان با اولین پیروزی‌های شاه اسماعیل صفوی (905-930 ق) رخدادی پایدار و تأثیرگذار در آینده ی ایرانِ آن روزگار بود که موجبات دگرگونی‌ها و تحولات بسیاری را بویژه در عرصه ی سیاست خارجی فراهم آورد. به بیان دیگر، احیای هویت ملی ایرانی و رسمی أکثر

بدون تردید رسمیت یافتن تشیع امامی همزمان با اولین پیروزی‌های شاه اسماعیل صفوی (905-930 ق) رخدادی پایدار و تأثیرگذار در آینده ی ایرانِ آن روزگار بود که موجبات دگرگونی‌ها و تحولات بسیاری را بویژه در عرصه ی سیاست خارجی فراهم آورد. به بیان دیگر، احیای هویت ملی ایرانی و رسمی کردن مذهب تشیع، صفویان را در مرزها با کشورهای سنیِ همسایه درگیر نمود. در این میان و به رغم اشتراکات دینی، بازرگانی و فرهنگیِ ایران و عثمانی، ظهور شاه اسماعیل و سیاست مذهبی وی، تیرگی روابط دو کشور را که توأم با جنگ و نبردهای شدید بود، به همراه داشت. این شرایط بویژه تفاوت و تباین مذهبی، موجی از مهاجرت‌ها بخصوص مهاجرت علما از عثمانی به ایران برای کسب دانش و سپس بازگشت به موطنشان و همچنین کوچ دانشمندانی از ایران به عثمانی را در پی داشت. در نتیجه افتِ فعالیت‌های فکری_علمی در نیمۀ اول عهد صفوی و به تَبع آن تا حدودی رونق علوم و ادبیات در حکومت عثمانی بوقوع پیوست. پژوهش حاضر با شیوه‌ی توصیفی ـ تحلیلی، با اتکاء به منابع دست اول و تحقیقات جدید بر آن است تا به بررسی و تحلیل مناسبات فکری ایران و عثمانی تحت تأثیر سیاست مذهبی شاه اسماعیل اول بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2533 - بررسی علل عمده‌ی حضور و توسعه‌ی نهضت اسماعیلی در خراسان و ماوراءالنهر (دوره ی سامانیان)
پریسا قربان نژاد

از قرن سوم ق به بعد شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حاکم بر خراسان و ماوراءالنهر به گونه ایی بود که زمینه را برای حضور و فعالیت گروههای مختلف مذهبی مهیا نمود. یکی از این گروه ها، اسماعیلیان بودند که برای گسترش امر دعوت و جذب پیروان برنامه های ویژه ایی را در دستور کار خود أکثر

از قرن سوم ق به بعد شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حاکم بر خراسان و ماوراءالنهر به گونه ایی بود که زمینه را برای حضور و فعالیت گروههای مختلف مذهبی مهیا نمود. یکی از این گروه ها، اسماعیلیان بودند که برای گسترش امر دعوت و جذب پیروان برنامه های ویژه ایی را در دستور کار خود قرار دادند. از جمله فعالیت های علمی، جذب عالمان و حاکمان سامانی از طریق مباحث فلسفی و کلامی، جذب اقشار محروم با شعار عدالت اجتماعی و اقتصادی و دعوت سران نظامی با هدف براندازی نظام سامانی و نفوذ میان ترکان... مقاله ی حاضر به بررسی دلایل عمده ی حضور و توسعه ی دعوت اسماعیلی در خراسان و ماوراءالنهر خواهد پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2534 - نخستین تکاپوهای تجار سرمایه‌دار در عصر مشروطه در استقرار قانون
سهیلا ترابی فارسانی

ناامنی‌های اجتماعی و اقتصادی، بی‌ثباتی و متزلزل بودن شرایط حقوقی، وجود احکام ناسخ و منسوخ، بی‌قانونی، امکان مصادره اموال، وجود روابط خویشاوندی و هجوم سرمایه‌های بیگانه، زمینه‌های نارضایتی تجار را در عصر قاجار فراهم کرد. لزوم ایجاد این تغییرات سیاسی جهت آَشنایی تجار با غ أکثر

ناامنی‌های اجتماعی و اقتصادی، بی‌ثباتی و متزلزل بودن شرایط حقوقی، وجود احکام ناسخ و منسوخ، بی‌قانونی، امکان مصادره اموال، وجود روابط خویشاوندی و هجوم سرمایه‌های بیگانه، زمینه‌های نارضایتی تجار را در عصر قاجار فراهم کرد. لزوم ایجاد این تغییرات سیاسی جهت آَشنایی تجار با غرب و ارائه مبانی نظری آن توسط روشنفکران و از طریق روزنامه‌ها ارائه شد. استقرار دولت مدرن که در آن محور اصلی قانون و ضابطه‌مندی است، سلطه قانون و تشکیل نهادها و سازمان‌هایی که خدمات معینی ارائه دهد، حق شهروندی و مداخله در امور سیاسی و نظارت بر کارهای دولت همه از مواردی بود که تجار با مشارکت در جنبش مشروطیت و حضور در مجلس اول و وضع مصوبه‌های آن در برپایی آن تلاش کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2535 - بررسی انتقال تصوف با تکیه بر سیر تاریخی نظریه وحدت‌ وجود از ابن‎عربی تا بیدل
مسعود صدقی ابوالفضل محمودی

عرفان و تصوف اسلامی به&lrm;زعم پاره&lrm;یی از محققین خاستگاهی شرقی دارد و از ادیان هند و بودایی به انحای گوناگون به جهان &lrm;اسلام راه یافته &lrm;است. آموزه&lrm;های وحدت&lrm;وجودی هندی، ابتدا مکتب خراسان از تصوف را تحت &lrm;تاثیر قرار داد و سپس از این طریق در مکتب عراق أکثر

عرفان و تصوف اسلامی به&lrm;زعم پاره&lrm;یی از محققین خاستگاهی شرقی دارد و از ادیان هند و بودایی به انحای گوناگون به جهان &lrm;اسلام راه یافته &lrm;است. آموزه&lrm;های وحدت&lrm;وجودی هندی، ابتدا مکتب خراسان از تصوف را تحت &lrm;تاثیر قرار داد و سپس از این طریق در مکتب عراق نیز تاثیر گذاشت. محی&lrm;الدین ابن&lrm;عربی اندلسی به&lrm; عنوان موجد و یا حداقل مدون عرفان &lrm;نظری یا حکمت&lrm; فلسفی، در عرفان و تصوف تاثیر فراوان نهاده&lrm;است. آثار ابن&lrm;عربی همراه با شرح&lrm;ها و تفسیرها و حتی انتقادها و تکفیرها، مرزهای ممالک اسلامی را درنوردید و از منتهی&lrm;الیه غرب، به هندوستان در اقصی نقاط شرق&lrm; که خارج از مرزهای جهاناسلام بود، رسید. میرزاعبدالقادر بیدلعظیم‌آبادیکهدرایرانبهدهلویمشهوراستازآرایعرفانیابن‌عربیتاثیرفراوانپذیرفتهاست،به&lrm;گونه‌ییکهمی‌تواناورابقیه‌السیفشارحینابن‌عربیدانست. بیدلعلی‌رغمشهرتومحبوبیتفراوانیکهبینفارسی‌ زبانانشبه‌ قارهو آسیای ‌میانهدارد،در ایرانبه ‌خوبیشناختهنیست. اینمقالهبادیدگاهیتطبیقیبه بررسی انتقال تصوف و همراه با آن، شعر پارسی به&lrm; هندوستان می&lrm;پردازد، سپس تاثیر آرای ابن&lrm;عربی در مهم ترین مسأله تصوف و عرفان، یعنی وحدت &lrm;وجود را در آثار بیدل با ذکر شواهد بررسی می&lrm;نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2536 - بازنگری در جشنهای دوهزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران
لقمان دهقان نیری حورا شجاعی

بازنگری در جشن های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران جشن های دو هزار و پانصد ساله ،که با شکوهی کم نظیر پس از سالها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد،از جمله جشن های پرهزینه بود.شاه از برگزاری چنین جشنی به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه أکثر

بازنگری در جشن های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران جشن های دو هزار و پانصد ساله ،که با شکوهی کم نظیر پس از سالها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد،از جمله جشن های پرهزینه بود.شاه از برگزاری چنین جشنی به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه اش بر مردم ایران بود،بر این اساس به احیای ارزشهای آریایی و معاندت با اسلام و جلب دوستی دول خارجی برآمد و بدین منظور دست به یک سری اقدامات عمده زد از جمله:خود را شاهنشاه نامید ،امر به جمع آوری و تالیفکتبی در خصوص فرهنگ و تمدن ایران پیش از اسلام کرد،تشکیل بنیاد شاهنشاهی فرهنگستان ایران،تاسیس سازمان اسناد ملی ایران،برپایی جشنهای مختلف در طی دهه جشن ها(1345-1355)،ترغیب مردم به برگزیدن نامهای اصیل ایرانی برای فرزندانشان،اعزام سپاهیان دانش به روستاها به هدف ترغیب مردم به فرهنگ باستانی و شاهنشاهی و آگاهی ادن انها نسبت به بزرگی جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی،احداث مدارس و بناهای عام المنفعه به نام کوروش کبیر،تغییر تقویم هجری شمسی به شاهنشاهی،از دیگر اقدامات وی در این زمینه بود. اما هزینه این جشنها آنقدر زیاد و اقدامات رژیم در خصوص اسلام زدایی آنقدر گسترده بود که بالاخره صدای اعتراض اکثر مردم ایران و حتی مطبوعات و شخصیتهای خارجی را درآورد و محمد رضا پهلوی را مورد نکوهش قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2537 - ضرورت نوسازی اقتدارگرا از نگاه "مرد آزاد"
علی اکبر خدری زاده فاطمه دانش شکیب

یکی از خصایص اصلی ادبیات سیاسی- اقتصادی ایران در سال های پس از کودتای 1299ش غلبه ی گفتمان استبداد مٌنّور (نوسازی اقتدارگرا) در میان روشنفکران تجددخواه نسل سوم است. سرخوردگی از انقلاب مشروطه در میان برخی از کنشگران سیاسی، بحران های متعدد سیاسی- اجتماعی به جا مانده از جنگ أکثر

یکی از خصایص اصلی ادبیات سیاسی- اقتصادی ایران در سال های پس از کودتای 1299ش غلبه ی گفتمان استبداد مٌنّور (نوسازی اقتدارگرا) در میان روشنفکران تجددخواه نسل سوم است. سرخوردگی از انقلاب مشروطه در میان برخی از کنشگران سیاسی، بحران های متعدد سیاسی- اجتماعی به جا مانده از جنگ جهانی اول در ایران و نیز رواج اندیشه ی دیکتاتور مصلح در برخی از کشورهای توسعه نیافته از جمله ترکیه را می توان عوامل اصلی تغییر گفتمان سیاسی از مشروطه به استبداد مٌنّور دانست. در همین راستا ضرورت نوسازی و تشکیل دولت مقتدر در میان غالب نشریات آن دوره بازتاب گسترده ای داشته است. "مرد آزاد" که به وسیله علی اکبر داور در سال 1301ش انتشار یافت از نشریات طرفدار حکومت مقتدر بود که به نقش قدرت دولت مرکزی در نوسازی ساختار اقتصادی، اداری و فرهنگی باور عمیق داشت و اصلاحات را تنها از طریق اجبار ممکن می دانست. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بازخوانی برخی از مقالات روزنامه "مرد آزاد" به معرفی و بررسی اندیشه های این نشریه در خصوص ضرورت نوسازی اقتدارگرا در ایران پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2538 - مبانی تاریخی و نظری سیاست خارجی ایالات متحده امریکا
ناصر خورشیدی محمد یوسفی جویباری سعید کریمی

به صورت تاریخی ایالات متحده دو دوره کاملاً متفاوت را در عرصه سیاست خارجی‌ خود تجربه کرده است؛ از زمان استقلال یعنی از سال 1776 تا آوریل 1917 منطق انزواگرایی بر سیاست خارجی این کشور حاکم بود. این دوره طولانی از انزواگرایی را می توان به انزواجویی محصور در چارچوب مرزهای ام أکثر

به صورت تاریخی ایالات متحده دو دوره کاملاً متفاوت را در عرصه سیاست خارجی‌ خود تجربه کرده است؛ از زمان استقلال یعنی از سال 1776 تا آوریل 1917 منطق انزواگرایی بر سیاست خارجی این کشور حاکم بود. این دوره طولانی از انزواگرایی را می توان به انزواجویی محصور در چارچوب مرزهای امریکا و همچنین انزواجویی قاره‌ای که از سال 1823 توسط جیمز مونروئه بر دستگاه دیپلماسی امریکا حاکم شد، مورد تقسیم قرار داد. دوره دوم در سیاست خارجی این کشور به بین الملل‌گرایی شهرت یافته که از سال 1917 تا به امروز تداوم داشته است. هدف ما در این پژوهش، بررسی تاریخی و همچنین بررسی بنیادهای تئوریک سنت بین‌الملل‌گرایانه ایالات متحده امریکا در سیاست خارجی می باشد. در همین راستا به نظر می رسد، سنت بین‌الملل‌گرای در سیاست خارجی امریکا از جانب دو جریان اصلی و در عین حال متعارض در روابط بین الملل یعنی رویکردهای "حقوق محور" و نیز "قدرت محور" مورد پشتیبانی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2539 - تصوف و تشیع از واگرایی تا همگرایی
ناصر جدیدی

حد فاصل قرن هفتم تا دهم هجری یکی از دوره‌های تعیین کننده و سرنوشت ساز در حیات سیاسی و اجتماعی تصوف و تشیع به شمار می‌رود. دگرگونی‌های سیاسی، اجتماعی و اعتقادی که در پی سقوط خلافت عباسی جهان اسلام را فرا گرفت در حیات سیاسی و اجتماعی تصوف و تشیع نیز- به عنوان دو جریان پای أکثر

حد فاصل قرن هفتم تا دهم هجری یکی از دوره‌های تعیین کننده و سرنوشت ساز در حیات سیاسی و اجتماعی تصوف و تشیع به شمار می‌رود. دگرگونی‌های سیاسی، اجتماعی و اعتقادی که در پی سقوط خلافت عباسی جهان اسلام را فرا گرفت در حیات سیاسی و اجتماعی تصوف و تشیع نیز- به عنوان دو جریان پایا و دیر پا- موثر بود. در حد فاصل نابودی خلافت عباسی در بغداد تا روی کار آمدن پادشاهی مرشد- شاهان صفوی، تصوف و تشیع زمینه‌های رونق بیشتر و کارکردهای موثرتری پیدا کردند و در کنار کارکردهای سیاسی، دستاوردهای فرهنگی قابل توجهی را به دست دادند. از این جهت، کارکردهای سیاسی این دو جریان نیز برپایه مبانی فکری و مبادی معرفتی پیش ساخته‌ای انجام گرفت که جایگاه آن‌ها را از مقبولیت بیشتری برخوردار ساخت. دستور کار مقاله حاضر این است که با بررسی زمینه‌های همگرایی این دو جریان فکری- مذهبی به این سوال اساسی پاسخ دهد که: مبادی معرفتی مشترک و تلاش برای کسب قدرت، در همگرایی میان تشیع و تصوف چه تاثیری داشته است؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2540 - بررسی فرصت‌های جریان تشیع از سقوط بغداد تا تأسیس دولت صفویه
آزاده منتظری

رسمیت یافتن تشیع در دوره صفویه پدیده ایست ریشه دار در قرن ها، جریان ها، فرازها و فرودهایی که تشیع در جهت اثبات و تثبیت خود با آن مواجه شد. این پژوهش برآن بوده که به بررسی و کنکاش جریان تشیع و فرصت های آن از سقوط بغداد تا تأسیس دولت صفویه و به رسمیت شناخته شدن تشیع دوازد أکثر

رسمیت یافتن تشیع در دوره صفویه پدیده ایست ریشه دار در قرن ها، جریان ها، فرازها و فرودهایی که تشیع در جهت اثبات و تثبیت خود با آن مواجه شد. این پژوهش برآن بوده که به بررسی و کنکاش جریان تشیع و فرصت های آن از سقوط بغداد تا تأسیس دولت صفویه و به رسمیت شناخته شدن تشیع دوازده امامی در ایران بپردازد و حاصل اینکه تمایل و گرایش به تشیع در مسیر تاریخ ایران، از آغاز تا پیش از سقوط بغداد در سال 656 هجری قمری سیر صعودی اما بسیار کندی داشته است اما با حمله خانمان برانداز مغول به ایران و کشورهای جهان اسلام و فرصت های پیش آمده، جریان تشیع چنان شتاب و قدرتی گرفت که پس از گذشت حدود سه قرن با وجود فرقه ها و مذاهب گوناگون در ایران، سرانجام رسمیت یافت و به هویت ملی ایران و ایرانی پیوند خورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2541 - مرکزیت سلمیه در دعوت اسماعیلیه
رجبعلی وثوقی مطلق

مذهب اسماعیلیه یکی از شاخه های تشیع بوده که فعالیت خود را بصورت رسمی از اواخر قرن دوم هجری شروع کرد . دلایل متعددی در شکل گیری عقاید اسماعیلیه و گسترش سریع تفکر آنان دخیل بوده اما عملکرد سوءدولت های وقت مخصوصا برخورد ظالمانه بنی عباس نسبت به شیعیان بی تردید بیش از همه ت أکثر

مذهب اسماعیلیه یکی از شاخه های تشیع بوده که فعالیت خود را بصورت رسمی از اواخر قرن دوم هجری شروع کرد . دلایل متعددی در شکل گیری عقاید اسماعیلیه و گسترش سریع تفکر آنان دخیل بوده اما عملکرد سوءدولت های وقت مخصوصا برخورد ظالمانه بنی عباس نسبت به شیعیان بی تردید بیش از همه تاثیر گذار بوده است .قراین و شواهد تاریخی نشان می دهد که سلمیه در شام نخستین پایگاه فعالیت های سیاسی و نظامی اسماعیلیان بوده است . این فعالیت که ابتدا بصورت پنهانی خود را نشان داد به تدریج در سراسر جهان اسلام سایه اش را گستراند . آنان توانستند در برخی نقاط مانند مصر و بحرین دولت تشکیل بدهند . نظر به اهمیت سلمیه پژوهش حاضر بر آن است تا موقعیت این مرکز را از ابعاد مختلف مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2542 - کنکاشی پیرامون جایگاه تشیع و تصوف در ساختار سیاسی دولت صفویه
یوسف متولی حقیقی

صفویان نخستین سلسلهی حکومتی ایران بودند که توانستند ترکیبی پررنگ و نتیجهبخش بین تصوف و تشیع ایجاد نموده و شالودهی حکومت خود را بر آن قرار دهند. ایندو عنصر مهم نقش تعیین کنندهای در سیاستهای مختلف نظامی، اقتصادی، مذهبی و درمجموع رفتارهای حکومتی آنان داشت. تشیع به عنوان اص أکثر

صفویان نخستین سلسلهی حکومتی ایران بودند که توانستند ترکیبی پررنگ و نتیجهبخش بین تصوف و تشیع ایجاد نموده و شالودهی حکومت خود را بر آن قرار دهند. ایندو عنصر مهم نقش تعیین کنندهای در سیاستهای مختلف نظامی، اقتصادی، مذهبی و درمجموع رفتارهای حکومتی آنان داشت. تشیع به عنوان اصلیترین اندیشهی حکومتیصفویان دگرگونیهای گستردهای را در جامعهی ایران به وجود آورد. با این وجودرفتارهای مذهبی شاهان صفوی در برخورد با تشیع و علمای آن یکسان نبود. اخراجگروهی از علمای شیعه از ایران و دعوت از علمای جبل عامل لبنان در زمره این رفتارهایمتفاوت بود. علمای جبل عامل کوشیدند تا نظریات حکومتی شیعه را در ایران پیاده کننداما به زودی دریافتند که هدف اصلی از فراخواندن آنان به ایران بیشتر به منظور استواریبخشیدن به حیات سیاسی شاهان شیعه مذهب بوده است. با این وجود آنها از تلاشبیوقفهی خود برای در اختیار گرفتن و یا حداقل زیر نفوذ قرار دادن قدرت سیاسی دستبرنداشتند و توانستند در زمان برخی از پادشاهان ضعیف صفویه بر امور مسلط شوند.بعد از تشیع، تصوف دومین عامل قدرتیابی پادشاهان صفویه بود. صفویان قبل ازآن که باورهای شیعی را در خدمت اهداف سیاسی خود بگیرند و گرایشهای سیاسی ازخود نشان دهند در عالم تصوف سیر میکردند. آنان در ادامه راه کوشیدند تا از طریقاندیشههای صوفیانه به قدرت دنیایی دست یابند. این تلاش به ویژه بعد از بخشیده شدنگروهی از اسرای عثمانی از طرف تیمور گورکانی به خواجه علی سیاه پوش از سرعتبیشتری برخوردار شد. صوفیان صفویه که رهبران خود را تا سر حد جان اطاعت میکردندمهمترین ابزار نظامی صفویان در دستیابی به قدرت سیاسی بودند. با این همه مدتی بعداز تشکیل سلسله صفویه، بروز برخی از تندرویها و مستمسک قرار دادن بعضی از تعالیمصوفیانه باعث ایجاد تعارضاتی بین پادشاهان صفوی و جماعت صوفیه شد. رهبران صفویهبرای کاستن از این تعارض پیوندهای صوفی گرایانه خود را با مریدان کاهش دادند که اینموضوع در دراز مدت به تضعیف صوفیان و در نتیجه کاهش قدرت صفویان منجر شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2543 - تحلیلی بر پیشینه شکل گیری و رشد سلفی گری و بازتاب آن در جهان اسلام
داود میرزایی مهدی جاودانی مقدم رضا پریزاد

سلفی گری و نوسلفی گری به عنوان پدیده ای تاریخی در جهان اسلام، در سه دهه اخیر با شکل گیری و تشدید فعالیت گروه های سلفی، نمود و ظهور بیشتری یافته است. این مقاله تلاش دارد تا به این سوال اصلی بپردازد که ریشه ها و زمینه های تاریخی شکل گیری و رشد سلفی گری چیست و چه بازتابی د أکثر

سلفی گری و نوسلفی گری به عنوان پدیده ای تاریخی در جهان اسلام، در سه دهه اخیر با شکل گیری و تشدید فعالیت گروه های سلفی، نمود و ظهور بیشتری یافته است. این مقاله تلاش دارد تا به این سوال اصلی بپردازد که ریشه ها و زمینه های تاریخی شکل گیری و رشد سلفی گری چیست و چه بازتابی در جهان اسلام و بویژه در بحران های اخیر در غرب آسیا داشته است؟ فرضیه این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته این است که ظهور و گسترش سلفی گری، محصول یک پدیده چندبعدی و عمیقِ هویتی و سیاسی به عنوان برساخته ای ذهنی است که در دیالکتیک با واقعیات عینیِ دولت های اسلامی و مداخلات قدرت های بزرگ بر پیچیدگی و گستردگی آن افزوده و بر اختلاف و واگرایی میان مذاهب و دولتهای اسلامی بویژه در دو دهه اخیر در غرب آسیا دامن زده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2544 - ارزیابی فرصتها و چالشهای سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا در قبال ایران(1991-2021)
فرانک خودنگاه داود کیانی

ااتحادیه اروپاعلیرغم چالش ها ی موجود در روابط فی ما بین هر دو بازیگر و فشارایالات متحده، به دلیل وجود مزیت نسبی در حوزه هایی از همکاری سعی در گسترش روابط خود داشته است این پژوهش بر مبنای روش توصیفی ـ تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای ـ به این سؤال اصلی پاسخ می دهد که چه مؤلف أکثر

ااتحادیه اروپاعلیرغم چالش ها ی موجود در روابط فی ما بین هر دو بازیگر و فشارایالات متحده، به دلیل وجود مزیت نسبی در حوزه هایی از همکاری سعی در گسترش روابط خود داشته است این پژوهش بر مبنای روش توصیفی ـ تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای ـ به این سؤال اصلی پاسخ می دهد که چه مؤلفه هایی عامل ارتقاء وچه عواملی مانع مناسبات این دو قلمداد گردیده است؟ بنظرمی رسد که: اتحادیه اروپا با توجه به تبلیغات منفی آمریکا و به رغـم اخـتلاف نظرهایی که با ایران بر سر مسائلی چون حقوق بشر، مسئله هسته ا ی و تروریسم وجنگ تسلیحاتی در خاور میانه ،منافع مشترکی نیز در قالب امنیت انرژی و سرمایه گذاری خارجی دارد.موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک ایران ونقش آن در ایجاد امنیت منطقه ای حائز اهمیت بوده واتحادیه اروپا درتلاش است با تعمیق روابط خود با ایران ، نفوذ خود را در کل منطقه افزایش دهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2545 - تفسیر مفهوم مصلحت عمومی در بستر اندیشه موافقان مشروطیت با تاکید بر آرای شیخ‌ اسماعیل محلاتی غروی
نارنین زهرا بروغنی سید‌محمدرضا احمدی طباطبایی جلال درخشه

مفهوم مصلحت‌عمومی در بستر تاریخ اندیشه‌سیاسی‌شیعه و در ادوار مختلف مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته شده است از جمله‌ی این فقها که در بستر اندیشه‌مشروطه به مفهوم مصلحت توجه نشان داده شیخ‌محمد‌اسماعیل محلاتی‌غروی ایشان غایت دیانت را تامین مصالح عامه دانسته‌اند و فواید عامه أکثر

مفهوم مصلحت‌عمومی در بستر تاریخ اندیشه‌سیاسی‌شیعه و در ادوار مختلف مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته شده است از جمله‌ی این فقها که در بستر اندیشه‌مشروطه به مفهوم مصلحت توجه نشان داده شیخ‌محمد‌اسماعیل محلاتی‌غروی ایشان غایت دیانت را تامین مصالح عامه دانسته‌اند و فواید عامه و منافع کلیه سیاسیه را ضابطه تمیز مشروطیت و سلطنت می‌دانستنداین رویکرد مهم در آستانه نهضت مشروطیت از امهات اندیشه‌سیاسی جدید است پژوهش حاضر تلاش دارد با استفاده از رویکرد تفسیری ‌اسکینر ضمن درزمینه قرار‌دادن ایدة محلاتی‌ ‌با تمرکز بر واژگان‌ هنجارین مصلحت‌عمومی در آن زمانه نشان دهد که محلاتی در چه زمینة گفتاری ‌اندیشیده‌. پرسش اصلی پژوهش در این نوشتار به این شکل سامان یافته که مفهوم مصلحت‌عمومی در اندیشه‌سیاسی محلاتی معطوف به چیست؟ فرضیةپژوهش بیان می‌کند اندیشه‌سیاسی محلاتی در دفاع از مشروطیت مبتنی بر رعایت مصالح‌عمومی با تاکید بر حکومت مشروطه منطبق با ادله عقلی و انطباق دیانت در عصر غیبت استوار شده‌است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2546 - انقلاب اسلامی ایران در بستر تفاوت نگرش علم حضوری و ادراک پوزیتیویستی
بهمن کهن ترابی مجتبی عطارزاده علیرضا گلشنی

پژوهش حاضر با هدف بررسی بخشی از مبانی نظری دو رویکرد پوزیتیویستی و تفکر حضوری در ایران پس از انقلاب اسلامی ، با روش مقایسه ای ، انجام شده است . این جستار با طرح این پرسش که وجه مشترک در طرح نگرش های پوزیتیویستی و علم حضوری در جریان انقلاب اسلامی چه بوده است؟ مفروض می د أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی بخشی از مبانی نظری دو رویکرد پوزیتیویستی و تفکر حضوری در ایران پس از انقلاب اسلامی ، با روش مقایسه ای ، انجام شده است . این جستار با طرح این پرسش که وجه مشترک در طرح نگرش های پوزیتیویستی و علم حضوری در جریان انقلاب اسلامی چه بوده است؟ مفروض می دارد : هر دو رویکرد در پاسخ به نیازهای اساسی نظام نوپای انقلابی ، ضمن تبیین مبانی معرفتی ، نظریه سیاسی و اجتماعی منجر به مدل حکمرانی مورد نظر خود را ارائه نموده اند . یافته این پژوهش نشان می دهد رویکرد اول ضمن الگوبرداری از دانش مدرن غربی با پیوند دموکراسی و دین ، مدل حکمرانی خود را حکومت دموکراتیک دینی معرفی می نماید ، اما رویکرد دوم در پرتو نقد جدی نسبت به غرب و مدرنیته ، با ابتناء بر تفکر و علم حضوری ، حکومت اسلامی را برمی گزیند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2547 - دگردیسی در نگرش جریان اصلاح‌طلب به لیبرالیسم فرهنگی- اجتماعی
محمد انسان دوست صمد قائم پناه حسن شمسینی غیاثوند

بعد از انقلاب اسلامی جریان های مختلف فکری- سیاسی شکل گرفتند. این جریان ها در چهار دهه گذشته با توجه به مقتضیات داخلی و خارجی با دگردیسی در همه ابعاد از جمله نگرش به موضوعات روز همچون دموکراسی، حقوق بشر و.... مواجه بوده اند. سوال اصلی این است که چه دلایلی باعث دگردیسی و أکثر

بعد از انقلاب اسلامی جریان های مختلف فکری- سیاسی شکل گرفتند. این جریان ها در چهار دهه گذشته با توجه به مقتضیات داخلی و خارجی با دگردیسی در همه ابعاد از جمله نگرش به موضوعات روز همچون دموکراسی، حقوق بشر و.... مواجه بوده اند. سوال اصلی این است که چه دلایلی باعث دگردیسی و گسست فکری جریان اصلاح طلب به لیبرالیسم فرهنگی و اجتماعی شده است. جریان اصلاح طلب که تداوم جریان چپ اسلامی دهه های گذشته جمهوری اسلامی است با این سیر تحول معنایی مواجه بوده است. جریان اصلاح طلب به خصوص در دو دهه گذشته با توجه به تحولات داخلی همچون قشربندی جمعیتی، افق معنایی روشنفکران دینی، توسعه اقتصادی و حضور زنان در سپهر عمومی و همچنین تحولات جهانی همچون امواج جدید دموکراسی، دموکراسی اجتماعی، گسترش لیبرالی دموکراسی و سبک زندگی نوین نگرش خود نسبت به همه عرصه ها از جمله لیبرالیسم فرهنگی و دموکراسی اجتماعی تغییر داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2548 - تحول اقتصاد سیاسی بین الملل
محسن جلیلوند

محسن جلیلوند[1] تاریخ دریافت: 7/3/1399- تاریخ پذیرش: 22/3/1399 چکیده: اقتصاد سیاسی بین الملل اصطلاحی ترکیبی از عمده ترین رشته های علوم انسانی همچون سیاست، اقتصاد، جامعه شناسی، انسان شناسی، فلسفه و سیاست مقایسه ای و ... می باشد. عنصر اساسی این دانش پویا و ... ذاتی آن أکثر

محسن جلیلوند[1] تاریخ دریافت: 7/3/1399- تاریخ پذیرش: 22/3/1399 چکیده: اقتصاد سیاسی بین الملل اصطلاحی ترکیبی از عمده ترین رشته های علوم انسانی همچون سیاست، اقتصاد، جامعه شناسی، انسان شناسی، فلسفه و سیاست مقایسه ای و ... می باشد. عنصر اساسی این دانش پویا و ... ذاتی آن است که در یک تعامل دو جانبه به پیش می رود. مکاتب و نظریه ها برگرفته از همین ویژگی ها می باشد. در این نوشتار کوشش گردید تا با بررسی مسیر تحول اقتصاد سیاسی بین الملل از ابتدای قرن بیستم تاکنون به واکاوی و تاثیر آن بر جامعه انسانی بپردازیم. [1]- استادیار و عضو هیئت علمی، روابط بین الملل، گروه حقوق، واحد هشتگرد، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایران mohsenjalilvand1351@gmail.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2549 - سیاست خارجی تهاجمی بوش و موازنه مجدد اوباما در منطقه آسیای شرقی؛ تفاوت تاکتیکی یا تشایه راهبردی؟
محمدرضا دهشیری شایان جوزانی کهن شاهین جوزانی کهن

محمدرضا دهشیری[1]- شایان جوزانی کهن[2]- شاهین جوزانی کهن[3] تاریخ دریافت: 11/8/1398- تاریخ پذیرش: 18/9/1398 چکیده: با روی کار آمدن اوباما، سیاست خارجی چندجانبه گرا و تهاجمی بوش جای خود را به سیاست "موازنه مجدد" داد که در آن منافع ایالات متحده بیشتر از هر موضوع دیگری مو أکثر

محمدرضا دهشیری[1]- شایان جوزانی کهن[2]- شاهین جوزانی کهن[3] تاریخ دریافت: 11/8/1398- تاریخ پذیرش: 18/9/1398 چکیده: با روی کار آمدن اوباما، سیاست خارجی چندجانبه گرا و تهاجمی بوش جای خود را به سیاست "موازنه مجدد" داد که در آن منافع ایالات متحده بیشتر از هر موضوع دیگری مورد توجه قرار گرفت. "سیاست موازنه مجدد" اوباما در منطقه آسیای شرقی با هدف بازتعریف منافع، تهدیدات و راهبردهای سیاسی، اقتصادی و نظامی پیگیری شد. سوال مقاله حاضر آن است که" سیاست خارجی تهاجمی " بوش و "سیاست موازنه مجدد" اوباما چگونه در جهت ارتقاء منافع آمریکا در آسیای شرقی پیگیری شده است؟ در پاسخ به این پرسش، نگارندگان معتقدند که سیاست خارجی بوش با اتخاذ رویکردی چندجانبه گرایانه و با تمرکز بر حل بحران شبه جزیره کره و با هدف اجماع سازی در آسیای شرقی و همکاری با چین دنبال شده است.در حالی که سیاست موازنه مجدد با اتخاذ رویکردی چندجانبه گرایانه و با تمرکز بر جلوگیری از رشد اقتصادی و نظامی چین و با هدف اجماع سازی میان کشورهای همسو با سیاست های ایالات متحده در آسیای شرقی پیگیری شده است. روش پژوهش در این مقاله تحلیلی و توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه ای است. این مقاله با بهره گیری از نظریه واقع گرایی تهاجمی و مکتب کپنهاگ درصدد است که با تبیین و تحلیل سیاست های بوش و اوباما در آسیای شرقی، به بررسی تمایز، وجوه مشترک و رویکردهای هریک پرداخته و جهت گیری سیاست خارجی ایالات متحده در منطقه آسیای شرقی در این دوران را ترسیم نماید. [1]- دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه، تهران، ایران: نویسنده مسئول mohammadreza_dehshiri@yahoo.com [2]- دانش آموخته کارشناسی ارشد، مطالعات منطقه ای(آسیای شرقی)، دانشکده روابط بین الملل، وزارت امور خارجه، تهران، ایران shayanjozani@gmail.com [3]- دانش آموخته کارشناسی ارشد، مطالعات منطقه ای (گرایش آسیای غربی (خاورمیانه) و شمال آفریقا)، دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه و پژوهشگر مهمان پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه وزارت امور خارجه، تهران،ایران Jozanikohanshahin@gmail.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2550 - جایگاه آزادی در فلسفه سیاسی آیزایا برلین
سهیلا نادری زرنه محمد توحیدفام احمد بخشایش اردستانی علی اکبر امینی

هدف اصلی مقاله حاضر، تبیین جایگاه آزادی در فلسفه سیاسی آیزایا برلین است. سوال اصلی مقاله این است که آزادی در فلسفه سیاسی آیزایا برلین دارای چه جایگاهی است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح شده است که در فلسفه سیاسی آیزایا برلین، آزادی به عنوان مهم ترین مولفه در جهت مقابله با استب أکثر

هدف اصلی مقاله حاضر، تبیین جایگاه آزادی در فلسفه سیاسی آیزایا برلین است. سوال اصلی مقاله این است که آزادی در فلسفه سیاسی آیزایا برلین دارای چه جایگاهی است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح شده است که در فلسفه سیاسی آیزایا برلین، آزادی به عنوان مهم ترین مولفه در جهت مقابله با استبداد مطرح است. نتایج مقاله حاضر نشان می دهد که به واسطه وجود استبداد در جوامع مختلف و به خصوص جهان سوم، توده های مختلف باید با استفاده از ابزارهای مختلف در جهت دستیابی به آزادی گام بردارند تا بتوانند استبداد را از میان بردارند. در واقع از دیدگاه برلین، آزادی به عنوان اصلی ترین مانع در جهت مقابله با استبداد مطرح است. نوع روش تحقیق در این مقاله از نظر هدف بنیادی و از نظر ماهیت تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2551 - حقوق شهروندی، بستر توسعه پایدار
احمد تواهن صادق زیبا کلام مفرد یوسف مولایی

توسعه‌پایدار، گونه‌ای از توسعه است که بتواند نیاز انسان را بدون آسیب به منابع آیندگان تامین نماید. ازآنجاکه تحقق توسعه‌پایدار از گذر حقوق شهروندی ممکن خواهدبود. ضروری است تا با بررسی قوانین موجود در این حوزه و شناسایی نهادهای ذی‌ربط، اهداف توسعه‌ پایدار را با کمک مشارکت أکثر

توسعه‌پایدار، گونه‌ای از توسعه است که بتواند نیاز انسان را بدون آسیب به منابع آیندگان تامین نماید. ازآنجاکه تحقق توسعه‌پایدار از گذر حقوق شهروندی ممکن خواهدبود. ضروری است تا با بررسی قوانین موجود در این حوزه و شناسایی نهادهای ذی‌ربط، اهداف توسعه‌ پایدار را با کمک مشارکت شهروندان تحقیق بخشید.این پژوهش با به‌کارگیری از روش توصیفی-تحلیلی و بهره‌گیری از روش مطالعه کتابخانه‌ای، اسناد داخلی و بین‌المللی دستیابی به توسعه پایدار را از منظر حقوق شهروندی، مورد بررسی قرارداده‌است. تحلیل‌ها نشان می‌دهند که تحقق توسعه‌پایدار متضمن بسترسازی مناسب برای افزایش رفاه اجتماعی شهروندان می‌باشد، در نتیجه بهبود زیرساخت ها و توزیع متناسب و عادلانه تسهیلات و خدمات عمومی را به دنبال خواهدداشت. این مهم درسایه جلب اعتماد شهروندان میسر خواهدبود که لازمه آن تبدیل منشور حقوق شهروندی به قانونی فراگیر و قدرتمند و اجرای موثر آموزش حقوق شهروندی و آشنایی شهروندان به حقوق و تکالیف متقابل خود درمقابل دولت می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2552 - واکاوی مبانی فکری سید جواد طباطبایی
سید رسول قهاری سید فرشید جعفری پایبندی اصغر پرتوی

یک اندیشه و تفکر در خلا پدیدار نمی شود. هر اندیشه ای واکنش و پاسخی به نیاز دوران خود می باشند. مبانی فکری متفکران کنونی ایران نشات گرفته از تاریخ ایران، سنت و اسلام گرایی، تجدد، علم گرایی وتوسعه بوده است که این مولفه ها تحت تاثیر دوره مدرنیته، گذار به پسامدرنیته، حکومت أکثر

یک اندیشه و تفکر در خلا پدیدار نمی شود. هر اندیشه ای واکنش و پاسخی به نیاز دوران خود می باشند. مبانی فکری متفکران کنونی ایران نشات گرفته از تاریخ ایران، سنت و اسلام گرایی، تجدد، علم گرایی وتوسعه بوده است که این مولفه ها تحت تاثیر دوره مدرنیته، گذار به پسامدرنیته، حکومت دینی در ایران و چالش های فراروی ایران بوده است. در واقع مبانی فکری متفکران ایران همانند سیدجواد طباطبایی تحت تاثیر متغیرهای غربی، سنتی و ایران کنونی ترسیم شده است. این مبانی باعث ارایه اندیشه اقتدارگرایانه، دولت مقتدر، اقتدارگرایی بوروکراتیک، همگرایی در ایران، اسلام دنیاگرا، اندیشه نخبه گرایانه و... شده است. البته متفکرانی همانند طباطبایی با توجه به هژمونی گفتمان سنت و تجدد در معرفت شناسی و بنیان های فکری، کمتر به مولفه هایی همانند جهانی شدن، عصر اطلاعات، دموکراسی سیاسی و حقوق بشر اهمیت می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2553 - موجبات پیدایش قوانین و مقررات بین المللی دولت ها در مقابله با تروریسم از منظر حقوق بین الملل
امین امینی زارع ابومحمد عسگرخانی مریم مرادی

تروریسم پژوهش های قابل توجهی را در ساحات مختلف علوم انسانی از جمله حقوق بین الملل به خود اختصاص داده است. هدف از مقاله حاضر بررسی موجبات پیدایش مقررات بین المللی در جهت مقابله با تروریسم از منظر حقوق بین الملل است که با روش توصیفی-تحلیلی پی گرفته شده است. براساس نتایج، أکثر

تروریسم پژوهش های قابل توجهی را در ساحات مختلف علوم انسانی از جمله حقوق بین الملل به خود اختصاص داده است. هدف از مقاله حاضر بررسی موجبات پیدایش مقررات بین المللی در جهت مقابله با تروریسم از منظر حقوق بین الملل است که با روش توصیفی-تحلیلی پی گرفته شده است. براساس نتایج، دوران معاصر شاهد عدم توافق و توفیق جمعی در مقابله و امحای پدیدۀ تروریسم بوده است. علت این امر را می توان در فقدان دستیابی به وحدتی نسبی در تعریف ماهیت و سرشت عمل تروریستی دانست که متعاقباً شکل های مقابله با آن و نهادهایی همچون سازمان ملل را نیز دچار سردرگمی و ناکارآمدی می سازد. ساختار حقوق بین الملل نیز به دلیل اعمال قدرت از سوی دولت های قدرتمند در جهت منافع شان این تدبیرها بدل به راهکارهای ثمربخش و نهایی نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2554 - دیپلماسی اقتصادی و مناسبات استراتژیک توسعه ای ؛ نمونۀ هند
یاسر کهرازه

یاسر کهرازه [1]تاریخ دریافت:20/9/1398- تاریخ پذیرش:3/10/1398چکیده: افزایش نقش اقتصاد در سیاست خارجی یکی از عوامل مهم بیشینه سازی قدرت کشورهای مطرح در نظام بین الملل است. هر کشوری بر اساس منابع سیاست خارجی خود، اصول دیپلماسی اقتصادی را در روابط خود با کشورهای دیگر ترسیم أکثر

یاسر کهرازه [1]تاریخ دریافت:20/9/1398- تاریخ پذیرش:3/10/1398چکیده: افزایش نقش اقتصاد در سیاست خارجی یکی از عوامل مهم بیشینه سازی قدرت کشورهای مطرح در نظام بین الملل است. هر کشوری بر اساس منابع سیاست خارجی خود، اصول دیپلماسی اقتصادی را در روابط خود با کشورهای دیگر ترسیم میکند. در این بین دولت های توسعه گرایی که مبانی برنامه ریزی داخلی و خارجی آنها بر اساس اصل توانمند سازی و ثروت اندوزی داخلی و بیشینه سازی قدرت و نفوذ خارجی باشد، بیشتر از همه به دیپلماسی اقتصادی اهمیت می دهند و آن را مبنای تصمیم گیری خارجی خود قرار می دهند. از جمله این کشورها هند است که همراه با کاپیتالیزه شدن منابع سیاست خارجی اش، دیپلماسی اقتصادی گسترده ای را در نقاط مختلف دنیا پیاده کرده است. پژوهش حاضر نیز بر اساس یک چارچوب تحلیلی به تبیین دیپلماسی اقتصادی هند در دو منطقه مهم آسیای جنوبی از طریق سازمان سارک و آفریقا می پردازد. بر همین اساس ابتدا به مفهوم شناسی دیپلماسی اقتصادی و توضیح آن و سپس ضمن تشریح تاریخی مبانی سیاست خارجی هند، به دیپلماسی اقتصادی این کشور در مناسباتش با سازمان سارک و آفریقا می پردازیم. فرضیه اساسی پژوهش حاضر این است که اصولاً جهش هند به سمت دیپلماسی اقتصادی، علاوه بر دلایل اقتصادی، راهبردی ژئواستراتژیک و مبتنی بر خیزش دوباره ناسیونالیسم هندی در برابر رقیب های منطقه ای است.[1] - استادیار گروه علوم سیاسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی،زاهدان، ایران.Yaser.kahrazeh@yahoo.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2555 - تاثیر ساختارهای سنتی عصرقاجار بر عدم تداوم نخستین احزاب سیاسی ایران
حمیدرضا بهاری بهمن کشاورز قاسم آباد اصغر پرتوی مهدی خوشخطی

نخستین تجربه تشکیل حزب در ایران به دوران مشروطه باز می‌گردد. اما اولین احزاب سیاسی مشروطه نتوانستند حیات پویایی داشته باشند و بعد از مدت کوتاهی از بین رفتند. در این پژوهش تلاش داریم به این پرسش پاسخ دهیم که چه عواملی در عدم تداوم نخستین احزاب سیاسی عصر مشروطه تاثیرگذار أکثر

نخستین تجربه تشکیل حزب در ایران به دوران مشروطه باز می‌گردد. اما اولین احزاب سیاسی مشروطه نتوانستند حیات پویایی داشته باشند و بعد از مدت کوتاهی از بین رفتند. در این پژوهش تلاش داریم به این پرسش پاسخ دهیم که چه عواملی در عدم تداوم نخستین احزاب سیاسی عصر مشروطه تاثیرگذار بودند؟ و برای رسیدن به جواب این سوال، فرضیه را نیز چنین مطرح کرده ایم که وجود ساختار سنتی و فقدان مظاهر نوگرایی ایران آن زمان باعث شد تا زمینه‌های لازم برای پیدایش احزاب ایجاد نشود. نوسازی با ایجاد تحرک اجتماعی سبب افزایش میل به مشارکت سیاسی در گروه‌ها و افراد جامعه می‌شود. بنابراین احزاب سیاسی در مراحل خاصی از فرآیند نوسازی جوامع پدیدار خواهند شد. در این پژوهش با استفاده از روش اسنادی تاریخی و جمع آوری اطلاعات با شیوه کتابخانه‌ای موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2556 - شریعتی، معنویت و انسان رها شده در عصر جهانی شدن
خورشید نجفی جویباری حسن شمسینی غیاثوند سید اسداله اطهری سید اسداله اطهری صمد قائم پناه

خورشید نجفی جویباری [1]-حسن شمسینی غیاثوند [2]- سید اسد الله اطهری مریان[3]- صمد قائم پناه[4] تاریخ دریافت: 28/10/1398- تاریخ پذیرش:1/12/1398 چکیده: شریعتی در آثار و دیدگاه های خود نظریاتی در مورد برداشت های هویتی، اخلاقی و دینی برای زیست این جهانی ارایه می کند. به همی أکثر

خورشید نجفی جویباری [1]-حسن شمسینی غیاثوند [2]- سید اسد الله اطهری مریان[3]- صمد قائم پناه[4] تاریخ دریافت: 28/10/1398- تاریخ پذیرش:1/12/1398 چکیده: شریعتی در آثار و دیدگاه های خود نظریاتی در مورد برداشت های هویتی، اخلاقی و دینی برای زیست این جهانی ارایه می کند. به همین دلیل با توجه به اینکه جهان اسلام از جمله ایران تحت تاثیر بحران های همه جانیه جهانی شدن و رسانه ها قرار گرفته است، بازاندیشی در آرا شریعتی می تواند به بخشی از این چالش ها اجتماعی و اخلاقی پاسخ دهد. به همین دلیل در دهه های اخیر مفاهیم و آرا خاص شریعتی درباره انسان بی خویشتن، دموکراسی متعهد، برابری، عدالت خواهی، دین معنا بخش، فردگرایی، مسئولیت پذیری همگان بسیار افزایش یافته است، چرا که این قبیل مفاهیم در راستای پاسخگویی به بحران انسان رها شده، بحران هویت، افزایش نزاع های اجتماعی، انزواگرایی شهروندان، سبک زندگی نوین، ناکارامدی دموکراسی سیاسی و چالش های مدرنیته بوده است. به عبارت دیگر تحلیلگران و متفکران کنونی تلاش می کنند که با بازاندیشی از اندیشه های شریعتی و تطبیق این آرا با سده بیست و یکم، پاسخگوی وضعیت و نیازهای کنونی شهروندان در ابعاد اجتماعی باشند. [1]- دانشجوی دوره دکتری، علوم سیاسی (اندیشه سیاسی)، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران kh.najafi58@gmail.com [2] - استادیار و عضو هیئت علمی، علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین ایران: نویسنده مسئول Shamsini_h@yahoo.com [3] - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران athariy.asadolah@yhoo.com [4]- استادیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تاکستان ، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران sghaempanah89@gmail.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2557 - مبانی معرفتی و مختصات تاریخی پارادایم نوگرایی دینی در ایران
سید محمد ابراهیمی حسینی علی اصغر داودی سعید گازرانی

نوگرایی دینی در ایران پس از ظهور اندیشه های فلسفی جدید در غرب و متأثر از ورود بارقه های مدرنیته به کشور پدید آمد. هرچند پیشرفتهای فناورانه و مظاهر تمدن غرب نگاه ها را به خود متمایل کرده بود، اما برای عده ای روح و مبانی فلسفی و ایدئولوژیک اندیشه های نوآورانه آن دیار جذا أکثر

نوگرایی دینی در ایران پس از ظهور اندیشه های فلسفی جدید در غرب و متأثر از ورود بارقه های مدرنیته به کشور پدید آمد. هرچند پیشرفتهای فناورانه و مظاهر تمدن غرب نگاه ها را به خود متمایل کرده بود، اما برای عده ای روح و مبانی فلسفی و ایدئولوژیک اندیشه های نوآورانه آن دیار جذابیت افزون تری یافته بود. نهضت مشروطه نیز افق این چشم انداز و دورنگاهی را وسیع تر و امیدوارانه تر کرد و زمینه را برای ظهور طیف متنوعی از نوگرایان دینی فراهم آورد؛ گروهی که در پی پالایش دین از زواید و خرافات بودند، تا اشخاص و جماعت هایی که در مبانی و اصول دین و مذهب تشکیک کردند و به زعم خود در پی پاک دینی بودند. هدف این مقاله، تبیین مبانی معرفتی و چگونگی شکل گیری پارادایم نوگرایی دینی در ایران است؛ با این فرض که نوگرایی دینی در ایران به عنوان سنتز چالش سنت و تجدد از میان گفتمان های فعال پس از مشروطه سر برآورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2558 - رابطه حد ارتداد و مدعی امامت
محمدعلی عرب عامری محمدرسول آهنگران مریم آقایی بجستانی

امامیه با استناد به ادلة محکم عقلی و نقلی، امامت را منصبی الهی دانسته و معتقد است ایمان به دوازده امام به نحو عام مجموعی از جمله ضروریات مذهب است و از آنجا که امامت جزء اصول دین می‌باشد، ادعای امامت با این امر منافات داشته و ارتداد از مذهب و دین می‌باشد. این نوشتار به ر أکثر

امامیه با استناد به ادلة محکم عقلی و نقلی، امامت را منصبی الهی دانسته و معتقد است ایمان به دوازده امام به نحو عام مجموعی از جمله ضروریات مذهب است و از آنجا که امامت جزء اصول دین می‌باشد، ادعای امامت با این امر منافات داشته و ارتداد از مذهب و دین می‌باشد. این نوشتار به روش کتابخانه‌ای نگاشته شده است پرسش اصلی این‌که شارع برای مدعیان امامت چه حدی در نظر گرفته است؟ هدف اصلی مقاله تعیین حد ارتداد برای مدعیان امامت با نظر شارع است. فرضیه اصلی این است که شارع برای مدعیان امامت، حد در نظر گرفته است. بر اساس نتایج با استناد به مواردی چون ادله ارتداد، ادله وجوب امر به معروف و نهی از منکر، ادله وجوب قواعد تعزیر و ... ، ادعای مهدویت با مجازات روبرو است و میزان این مجازات بستگی به محدوده فعالیت مدعی و میزان تخلف و .. خواهد داشت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2559 - تاثیرات گفتمان وهابی و اخوانی بر تحولات لیبی بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱9
صادق دانشور عباس صالحی نجف آبادی قاسم ترابی

گفتمان اخوان المسلمین به مثابه مهمترین و ریشه دارترین جنبش سلفیِ اصلاح طلب در جهان اهل سنت به شمار می رود؛ ریشه در نهضت احیای اسلامی معاصر به رهبری سید جمال الدین اسدآبادی دارد. این گفتمان توسط حسن البنا سال ۱۹28م در مصر تاسیس شد و هم اکنون در بسیاری از کشورهای اسلامی ه أکثر

گفتمان اخوان المسلمین به مثابه مهمترین و ریشه دارترین جنبش سلفیِ اصلاح طلب در جهان اهل سنت به شمار می رود؛ ریشه در نهضت احیای اسلامی معاصر به رهبری سید جمال الدین اسدآبادی دارد. این گفتمان توسط حسن البنا سال ۱۹28م در مصر تاسیس شد و هم اکنون در بسیاری از کشورهای اسلامی همانند ترکیه و قطر از نفوذ و تاثیرگذاری بالایی برخوردار می باشد. در تقابل با گفتمان اخوانی،‌ می بایست به گفتمان وهابیت اشاره کرد، که با قرائت سلفی و بنیادگرانه از اسلام در عربستان سعودی سر برآورده و تلاش می‌کند، با بهره گیری از دلارهای نفتی و مراکز مهم اسلامی همانند مکه ،مدینه رهبری جهان اسلام را به دست گیرد. پژوهش حاضر با هدف تبیین تاثیر گفتمان اخوان المسلمین به نمایندگی ترکیه و گفتمان وهابیت سعودی بر تحولات کشور لیبی طی سال‌های 2010 تا 2019،روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر روش تاریخی – تحلیلی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2560 - جایگاه بندر چابهار در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
قاسم اربابی رحمت حاجی مینه یاسر کهرازه

امروزه نقش بنادر به عنوان همه گیرترین راه ترانزیت تجاری از اهمیت شایانی در مناسبات سیاست خارجی کشورها در جهان سیاست برخوردار شده است و کشور ایران نیز از این مهم مستثنی نیست. بر این اساس این پژوهش با هدف ارزیابی و تحلیل ظرفیت ها و تاثیر بندر چابهار در اتخاذ رویکردهای سیا أکثر

امروزه نقش بنادر به عنوان همه گیرترین راه ترانزیت تجاری از اهمیت شایانی در مناسبات سیاست خارجی کشورها در جهان سیاست برخوردار شده است و کشور ایران نیز از این مهم مستثنی نیست. بر این اساس این پژوهش با هدف ارزیابی و تحلیل ظرفیت ها و تاثیر بندر چابهار در اتخاذ رویکردهای سیاسی ایران در منطقه و نظام بین الملل انجام شده است ضمن اینکه فرصت ها و چالش های پیش رو را از منظر ژئوپلیتیک انتقادی تبیین می نماید. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و با تاکید و استناد به گزارش ها و اسناد سیاسی و تجاری می باشد. داده های این پژوهش حاکی از آن است یکی از اساسی ترین معیارهای مناسبات سیاسی منطقه ای و بین المللی کشور ایران در خصوص کشورهایی چون پاکستان، هند، چین و افغانستان بر اساس سیاست های توسعه ای بندر چابهار تبیین می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2561 - محیط شناسی و بررسی افراط گرایی مذهبی در پاکستان
الهام ناروئی نجف لک زایی یاسر کهرازه

در دهه های اخیر بنیادگرایی و فرقه‌گرایی مذهبی در پاکستان از رشد چشمگیری برخوردار بوده به طوری که امروزه این کشور به مرکز بنیادگرایی و به ویژه فرقه گرایی شهرت یافته است و افراط گرایی در بخش هایی از این سرزمین به صورت جریانی هدفدار می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیرات اف أکثر

در دهه های اخیر بنیادگرایی و فرقه‌گرایی مذهبی در پاکستان از رشد چشمگیری برخوردار بوده به طوری که امروزه این کشور به مرکز بنیادگرایی و به ویژه فرقه گرایی شهرت یافته است و افراط گرایی در بخش هایی از این سرزمین به صورت جریانی هدفدار می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیرات افراط گرایی مذهبی بر گروه ها و بخش های مختلف کشور پاکستان براساس مکتب کپنهاگ و نظریات باری بوزان می باشد. سوال اصلی این است که افراط گرایی مذهبی تا چه اندازه بر امنیت ملی کشور پاکستان تاثیر داشته است؟ فرضیه که در این تحقیق اثبات خواهد شد عبات از این است که افراط گرایی مذهبی از طریق خشونت و ترور در داخل کشور پاکستان موجبات برهم خوردن نظم و امنیت در این کشور را باعث می شود. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی سعی در محیط شناسی و بررسی افـراط گرایی در پاکستان شده اسـت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2562 - آسیب شناسی سیاست های شورای حقوق بشر در خاورمیانه و ایران
جواد عزیزی خیرالله پروین مصطفی سراجی

شورای حقوق بشر به عنوان رکن فرعی مجمع عمومی، جایگزین کمیسیون حقوق بشر شد. سازمان ملل با ایجاد این نهاد ثابت نمود که برای مسائل مربوط به بهبود وضعیت حقوق بشر جهانی و ارتقای احترام جهانی برای حمایت از حقوق بشر و آزادی های اساسی اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. از جمله أکثر

شورای حقوق بشر به عنوان رکن فرعی مجمع عمومی، جایگزین کمیسیون حقوق بشر شد. سازمان ملل با ایجاد این نهاد ثابت نمود که برای مسائل مربوط به بهبود وضعیت حقوق بشر جهانی و ارتقای احترام جهانی برای حمایت از حقوق بشر و آزادی های اساسی اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. از جمله ویژگی های شورای حقوق بشر می توان به امکان تعلیق عضویت کشورهای ناقض حقوق بشر و ایجاد سازوکار بررسی دوره ای جهانی، (UPR) و مطالعه جزئیات مربوط به نظارت بر نقض حقوق بشر در جهان اشاره نمود. به نظر می رسد که شورا علیرغم تلاش های فراوانی که در زمینه حقوق بشر به عمل آورده، هنوز نتوانسته به جایگاه و غایت اصلی خویش که در دفاع از حقوق بشر در کشورها و منطقه خاورمیانه است، برسد. از جمله عواملی که به عنوان مانع و کاستی در مقابل تحقق اهداف شورای حقوق بشر قرار گرفته می توان به جهان شمولی حقوق بشر، نسبیت فرهنگی، فقدان سازوکارهای اجرایی، ملاحظات سیاسی و ناعدالتی و موضع گیری برخی کشورها در مقابل شورای حقوق بشر را نام برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2563 - تاثیر بنیادگرایی اسلامی بر روابط ایران و پاکستان(2020-1991) بر پایه نظریه سازه انگاری
حسن سامع نصایح اسماعیل شفیعی سروستانی نفیسه واعظ

پاکستان پس از استقلال به عنوان یک کشور اسلامی تلاش کرد تا از تفکر اسلامی به عنوان یک عامل هویت بخش استفاده کند. موضوع مهمی که می تواند بر روابط ایران و پاکستان تاثیر داشته باشد، بنیادگرایی در پاکستان است. این مقاله می&lrm;کوشد تاثیر بنیادگرایی اسلامی در پاکستان را بر رو أکثر

پاکستان پس از استقلال به عنوان یک کشور اسلامی تلاش کرد تا از تفکر اسلامی به عنوان یک عامل هویت بخش استفاده کند. موضوع مهمی که می تواند بر روابط ایران و پاکستان تاثیر داشته باشد، بنیادگرایی در پاکستان است. این مقاله می&lrm;کوشد تاثیر بنیادگرایی اسلامی در پاکستان را بر روابط این کشور با ایران در فاصله زمانی 1991 تا 2020، براساس نظریه سازه‌انگاری بررسی کند. سوال اصلی این است که بنیادگرایی اسلامی چه تاثیری بر روابط دو کشور داشته است؟ فرضیه‌ای که در این تحقیق اثبات خواهد شد، عبارت ‌از این است که فعالیت‌های احزاب و جریانات سیاسی بنیادگرا به دلیل تباین بین اصول حاکم بر بنیادگرایی سنی پاکستانی و روح مذهبی حاکم بر اندیشه شیعی در ایران و تحریک قدرت های مداخله گر به عامل قدرتمند واگرایی در روابط دو کشور تبدیل شده است. در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2564 - واکاوی نقش فرهنگ ناسالم سیاسی (خرافه گرایی و تقدیرگرایی) بر توسعه نیافتگی عصر قاجار تا پیش از مشروطه
روح الله پورملایی علی اکبر امینی سید اسد الله اطهری مریان

روح الله پورملایی[1]- علی اکبر امینی[2]- سید اسد الله اطهری مریان[3] تاریخ دریافت: 7/9/1398- تاریخ پذیرش: 24/9/1398 چکیده: فرهنگ سیاسی به مجموعه ای از باورها، ارزشها و هنجارهای موجود درباره قدرت و سیاست می گویند تحت تاثیر عواملی همچون وضعیت جغرافیایی و اقلیمی، ساختار أکثر

روح الله پورملایی[1]- علی اکبر امینی[2]- سید اسد الله اطهری مریان[3] تاریخ دریافت: 7/9/1398- تاریخ پذیرش: 24/9/1398 چکیده: فرهنگ سیاسی به مجموعه ای از باورها، ارزشها و هنجارهای موجود درباره قدرت و سیاست می گویند تحت تاثیر عواملی همچون وضعیت جغرافیایی و اقلیمی، ساختارهای سیاسی و اجتماعی، شرایط تاریخی، آداب و رسوم و همچنین نظام اقتصادی شکل می گیرد و سپس در یک فرآیند مستمر جامعه پذیری نهادینه می شود و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. در عصر قاجار فرهنگ سیاسی در ساحت ناسالم آن همچون فرهنگ پاتریمونیالیستی، اعتقاد به باورهای خرافی، تقدیر گرایی و.. تفکر غالب در جامعه بود، به طوری که رد پای آن در سفرنامه ها، آثار ادیبان و متفکران این دوره به وفور یافت می شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از چارچوب نظری تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف در پی پاسخ به این پرسش است که فرهنگ سیاسی ناسالم (خرافه گرا و تقدیرگرا) چه نقشی بر توسعه نیافتگی دوره قاجار ایفا کرده است؟ طبق بررسی های صورت گرفته با استفاده از ابزار کتابخانه ای- اسنادی این نتیجه حاصل شد که عقل ستیزی، خرد گریزی و بی خبری، و در کنار آن فرهنگ پاتریمونیالیستی و ساختار استبدادی، در این دوره چالش های متعدد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را به وجود آورد که سبب گرایش به فرهنگ ناسالم سیاسی همچون خرافه گرایی و تقدیر گرایی شد، و این امر منجر به بازتولید استبداد، باز تولید جهل، بازتولید بی خبری شد و در نهایت توسعه نیافتگی و عقب ماندگی را در این دوران رقم زد. [1] - دانشجوی دکتری، علوم سیاسی (مسائل ایران)، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران r.pourmolaee@gmail.com [2] - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول aliakbaramini@ymail.com [3] - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران athariy.asadolah@yhoo.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2565 - بررسی قوانین و مقررات مبارزه با تامین مالی تروریسم در حقوق ایران و افغانستان وکنوانسیون بین المللی مقابله با تامین مالی تروریسم
حمیدرضا دبیرزاده احمد حاجی ده‌آبادی حسن پوربافرانی

یکی از پدیده‌های شوم عصر حاضر، تروریسم و به تبع آن تامین مالی تروریسم می باشد. در کشور افغانستان شاهد عزم جدی در مبارزه با این پدیده شوم هستیم؛ قانون مبارزه علیه تمویل تروریسم (1383) و قانون جزای افغانستان مصوب 1396 در این راستا می‌باشد.یافته‌های این تحقیق گویای ضعف‌های أکثر

یکی از پدیده‌های شوم عصر حاضر، تروریسم و به تبع آن تامین مالی تروریسم می باشد. در کشور افغانستان شاهد عزم جدی در مبارزه با این پدیده شوم هستیم؛ قانون مبارزه علیه تمویل تروریسم (1383) و قانون جزای افغانستان مصوب 1396 در این راستا می‌باشد.یافته‌های این تحقیق گویای ضعف‌های قانونی ایران و افغانستان در مبارزه با تامین مالی تروریسم و وجود مقررات پراکنده در این زمینه و لزوم بازنگری جدی در مقررات دو کشور می‌باشد و تا حدی نیز موید همگرایی نسبی بین حقوق کیفری ایران و افغانستان از حیث تقنینی است. روش تحقیق تحلیلی مقایسه ای است و سوالی که مطرح می باشد این است که قوانین کشور ایران و افغانستان تا چه اندازه از کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم تبعیت می کند؟ که به نظر میرسد قانون کشور افغانستان بطور کامل و قانون کشور ایران نیز تا حد زیادی منبعث از کنوانسیون می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2566 - ارزیابی رویکردهای لیبرالیستی در مواجهه با معضلات زیست محیطی جهانی
مسلم صانعی ماشاءالله حیدرپور داود کیانی

مسلم صانعی[1]- ماشاءالله حیدرپور[2]- داود کیانی[3] تاریخ دریافت: 1/10/1397- تاریخ پذیرش: 29/10/1398 چکیده: توسعه و گسترش تمدن صنعتی، علم‌ گرایی و اصالت فرد اگرچه موجب توانمندی انسان در تسلط بر طبیعت گردید لیکن نتوانست جهان زیست آرمانی را فراهم آورد. چالش‌های برآمده از أکثر

مسلم صانعی[1]- ماشاءالله حیدرپور[2]- داود کیانی[3] تاریخ دریافت: 1/10/1397- تاریخ پذیرش: 29/10/1398 چکیده: توسعه و گسترش تمدن صنعتی، علم‌ گرایی و اصالت فرد اگرچه موجب توانمندی انسان در تسلط بر طبیعت گردید لیکن نتوانست جهان زیست آرمانی را فراهم آورد. چالش‌های برآمده از دل این روش شناسی معرفتی و معضلات زیست‌محیطی جهانی ناشی از آن، پرسش‌های اساسی را در برابر اینگونه رفتار خودخواهانه تمدنی و رشد صنعتی افسار گسیخته، در اذهان ایجاد نمود. نظریات مختلف روابط بین‌الملل نیز در برابر این پرسش‌گری‌ها راهکارهای مختلفی را ارائه نموده‌اند. رویکردهای لیبرالیستی نیز با توجه به مبانی هستی شناختی و معرفتی خود، داعیه‌دار حل معضلات زیست‌ محیطی جهانی هستند. توجه و تأکید به همکاری‌های جهانی، صلح، نقش بازیگران غیردولتی، حقوق بین‌الملل، نهاد گرایی و رژیم‌های بین‌المللی از جمله نقاط مثبت نظریات لیبرالیستی در مواجه با معضلات زیست‌محیطی جهانی می‌باشد. از سوی دیگر تأکید بر اصالت فرد و آزادی‌های فردی، اولویت مسائل اقتصادی، کم توجهی به سایر عوامل محدود کننده همکاری و منافع ملی قدرت‌های بزرگ، عدم توجه عملی به توسعه پایدار، کم توجهی به سطوح تحلیل فروملی و منطقه‌ای از جمله نقاط ضعف این رویکرد محسوب می‌گردد. [1]- دانشجوی دکتری، روابط بین‌الملل، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران moslem.sanei@gmail.com [2]- استادیار و عضو هیئت علمی، گروه روابط بین‌الملل، واحد قم ، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران: نویسنده مسئول mashallah.heidarpour@gmail.com [3]- دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران dkiani@outlmook.co تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2567 - بررسی جرم شناختی تأمین مالی تروریسم
وحید وزیری محمد علی حاجی ده آبادی

وحید وزیری[1]-محمد علی حاجی ده آبادی[2]* تاریخ دریافت: 20/1/1399- تاریخ پذیرش: 2/7/1399 چکیده: تامین مالی تروریسم، به مجموعه اعمالی اطلاق می شود که با ارائه یا جمع آوری مبالغ به هر نحو و با هر توجیهی از جمله پرداخت جزیه، مالیات، خرید و فروش مواد مخدر، قاچاق انسان و سای أکثر

وحید وزیری[1]-محمد علی حاجی ده آبادی[2]* تاریخ دریافت: 20/1/1399- تاریخ پذیرش: 2/7/1399 چکیده: تامین مالی تروریسم، به مجموعه اعمالی اطلاق می شود که با ارائه یا جمع آوری مبالغ به هر نحو و با هر توجیهی از جمله پرداخت جزیه، مالیات، خرید و فروش مواد مخدر، قاچاق انسان و سایر تجارت های سیاه انجام می شود که به صورت مستقیم و غیرمستقیم و برخلاف قانون و به عمد و با وجود قصد به شکل های گوناگونی همچون پول نقد، ارائه اموال منقول و غیرمنقول، حواله ها و ابزار الکترونیک در اختیار این گروه ها قرار می گیرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی جرم شناختی تأمین مالی تروریسم است و سوال اصلی در این پژوهش این است که، از دیدگاه جرم شناختی و با تبیین نظریات جرم شناسی به بررسی چرایی گرایش افراد، سازمان ها و گروه های مختلف به حمایت مالی از گروه‌های تروریستی پرداخته شود؟ نظریات جرم شناختی چون معاشرت افتراقی، خنثی سازی را جرم بیان می کنند. [1]- دانشجوی دکتری، حقوق جزا و جرم شناسی، گروه حقوق و علوم انسانی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران vahid.vaziri90.vv@gmail.com [2] - دانشیار و عضو هیئت علمی، حقوق جزا و جرم شناسی، گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم انسانی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران: نویسنده مسئول dutism15@gmail.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2568 - مکتب واقع‌گرایی حقوقی آمریکایی، ابعاد و رویکردها
آرمین امینی مژده قدوسی

واقع‌گرایی در مباحث مربوط به نظریه حقوقی و فلسفه حقوق از معانی متفاوت و شاید متعارضی برخوردار است. معنای عام واقع‌گرایی، ناظر بر تصویری از جهان است که در آن واقعیت بیرونی نسبت به جنبه‌های آرمانی از نقش قوی‌تر و مؤثرتری برخوردار باشد. برهمین مبنا جنبش‌ واقع‌ گرایی آمریکا أکثر

واقع‌گرایی در مباحث مربوط به نظریه حقوقی و فلسفه حقوق از معانی متفاوت و شاید متعارضی برخوردار است. معنای عام واقع‌گرایی، ناظر بر تصویری از جهان است که در آن واقعیت بیرونی نسبت به جنبه‌های آرمانی از نقش قوی‌تر و مؤثرتری برخوردار باشد. برهمین مبنا جنبش‌ واقع‌ گرایی آمریکایی تلاش دارد لایه‌های پر تصنع و رمزگونه را در قلمرو حقوق طرد کند. واقع‌گرایی در این معنا به نوعی آزمودن نظریه‌های حقوقی با لحاظ واقعیتی است که در عالم خارج می‌ گذرد. بنابراین، منظور از واقعیت حقوقی هر آن چیزی است که دادگاه‌ها در واقع در مقام تصمیم ‌گیری انجام می‌دهند. در این رابطه از روش توصیفی- تحلیلی در پردازش مساله استفاده می ‌شود و هدف این مقاله، بررسی مکتب واقع‌گرایی حقوقی آمریکایی و مباحث مطرح شده از سوی صاحب‌نظران این عرصه است. در نهایت، یافته‌ها نشان می‌دهد که واقع‌گرایان علی‌رغم میلشان، موفق به توسعه چشم‌انداز نظری قدرتمند و منسجمی در حقوق و قضاوت شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2569 - بررسی نظام حزبی در اقلیم کردستان عراق از منظر جامعه منشوری فردریگز
رحمت حاجی مینه ارسلان عبدالله پور

رحمت حاجی مینه[1]- ارسلان عبدالله پور[2] تاریخ دریافت: 25/8/1398- تاریخ پذیرش: 28/9/1398 چکیده: اقلیم کردستان عراق در سال1991 به دنبال طرح منطقه امن و پرواز ممنوع، به عنوان منطقه خودگردان در محدوده قانونی عراق اعلان موجودیت کرد. بعد از تصویب قانون فدرالیسم در عراق در أکثر

رحمت حاجی مینه[1]- ارسلان عبدالله پور[2] تاریخ دریافت: 25/8/1398- تاریخ پذیرش: 28/9/1398 چکیده: اقلیم کردستان عراق در سال1991 به دنبال طرح منطقه امن و پرواز ممنوع، به عنوان منطقه خودگردان در محدوده قانونی عراق اعلان موجودیت کرد. بعد از تصویب قانون فدرالیسم در عراق در سال 2005، این منطقه به طور رسمی به یک منطقه فدرال با حکومتی محلی و دارای دستگاه اجرایی و مدیریتی نیمه مستقل از عراق مبدل شده است. این پژوهش با بررسی این مسأله نظریه جامعه منشوری فردریگز و شاخص های این نوع جامعه مورد پژوهش قرار گرفته تا به تناظر آن به بررسی تاریخی ویژگی های نظام دیوانسالاری در منطقه اقلیم کردستان پرداخته شود. سوال اصلی پژوهش این است که آیا حکومت اقلیم توانسته است شاخص هایی چون ناهمگونی، رسمیت، تداخل، خویشاوندگرایی و قوم گرایی، بازار و تمرکز قدرت، به عنوان مؤلفه های جامعه منشوری را از پیش رو بردارد یا همچنان حکومت داری خود را برپایه ساختارهای سنتی به پیش می برد؟ روش گردآوری اطلاعات ، با توجه به برون مرزی بودن موضوع مطالعه و عدم دسترسی به اسناد آن نظام، به شکل کتابخانه ای و اینترنتی بوده و روش تحقیق هم توصیفی تحلیلی می باشد. با توجه به الگوی مورد نظر ریگز، نتایج حاکی از این ادعاست که شرایط و ویژگیهای نظام سیاسی منطقه ی مذکور، علیرغم دارا بودن مؤلفه های دموکراتیک، انطباق بیشتری با وضعیت جامعه منشوری دارد. وضعیتی که این اقلیم را از حکمرانی خوب دور کرده است. [1] - استادیار روابط بین الملل، گروه ارتباطات و علوم اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول r.hajimineh@gmail.com [2] - دانشجوی دکتری، سیاستگزاری عمومی، واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران؛ مدرس، واحد بوکان، دانشگاه آزاد اسلامی، آذربایجان غربی، ایران arsalan_abdolahpour@yahoo.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2570 - ارزیابی تطبیقی ناسیونالیسم تبارگرا و ناسیونالیسم مبتنی بر قرارداد با هویت سیاسی جمهوری اسلامی
شعبان محرم نژاد اصغر پرتوی عباس مرادی ابوالفضل لطفی زاده

ناسیونالیسم عبارت از آگاهی به عضویت یا وابستگی به ملت و به عبارت دیگر، آگاهی ملی است و این آگاهی غالبا پدیدآورنده شور و علاقه افراد به عناصر تشکیل دهنده ملت است و گاه موجب تجلیل از آنها و اعتقاد به برتری این مظاهر بر مظاهر ملی دیگر ملت‌ها می‌شود. هدف از مقاله حاضر بررسی أکثر

ناسیونالیسم عبارت از آگاهی به عضویت یا وابستگی به ملت و به عبارت دیگر، آگاهی ملی است و این آگاهی غالبا پدیدآورنده شور و علاقه افراد به عناصر تشکیل دهنده ملت است و گاه موجب تجلیل از آنها و اعتقاد به برتری این مظاهر بر مظاهر ملی دیگر ملت‌ها می‌شود. هدف از مقاله حاضر بررسی تاثیر دو نوع از ناسیونالیسم بر هویت سیاسی جمهوری اسلامی ایران است.روش تحقیق براساس هدف و ماهیت آن،کتابخانه‌ای و اسنادی است و در صدد است با گردآوری برخی اسناد تاریخی و کتابخانه‌ای، به بررسی ناسیونالیسم تبارگرا و ناسیونالیسم مدنی از منظرگاه تفکر و آرمان و هویت سیاسی انقلاب اسلامی اهتمام ورزد که آیا سیاست جمهوری اسلامی ایران در حوزه قومی مبتنی بر قرارداد است یا تبارگرا؟ بر اساس یافته های پژوهش ناسیونالیسم مدنی در جامعه ایران می تواند نسبت به ناسیونالیسم تبارگرا کارآمدتر باشد، علیرغم اینکه ناسیونالیسم تبارگرا در ایران گسترش بیشتری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2571 - فرهنگ عمومی ایران و تحقق حقوق شهروندی
رحمان قربانی درزی محله حسن زارعی محمودآبادی علی محمد فلاح زاده

عوامل مختلفی در تحقق یا عدم تحقق حقوق شهروندی تأثیر دارند که از جمله میتوان به فرهنگ عمومی اشاره نمود. آنچه در این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی و نیز رویکرد جامعه شناسانه مورد بررسی قرار گرفت، فرهنگ عمومی ایران و حقوق شهروندی بود که با شناخت دقیق فرهنگ عمومی و موانع آن أکثر

عوامل مختلفی در تحقق یا عدم تحقق حقوق شهروندی تأثیر دارند که از جمله میتوان به فرهنگ عمومی اشاره نمود. آنچه در این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی و نیز رویکرد جامعه شناسانه مورد بررسی قرار گرفت، فرهنگ عمومی ایران و حقوق شهروندی بود که با شناخت دقیق فرهنگ عمومی و موانع آن در سطوح مختلف جامعه، به این مسئله پاسخ داده شد که از منظر فرهنگ عمومی، چه موانعی برای تحقق حقوق شهروندی در ایران وجود دارد. در این پژوهش نتیجه گرفته شد عناصری چون اسطوره گرایی، فردگرایی، عاطفه گرایی، بی اعتمادی، پنهان کاری، خشونت گرایی، مصلحت اندیشی، سطحی نگری، روحیه تقلید، تبارگرایی و خود محوری بعنوان بخشی از فرهنگ عمومی ایرانیان، از مهمترین عوامل عدم تحقق حقوق شهروندی در ایران است. هدف این پژوهش این بود که با بررسی موشکافانه فرهنگ عمومی در جامعه ایران، زمینه های تأثیر و موانع آن در تحقق حقوق شهروندی تبیین گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2572 - نقش پیشگامان فکری آذربایجان در بازتولید ایده ناسیونالیسم مدرن در ایران
علی شکری علی شیاری محمد یوسفی جویباری

پیشگامان فکری آن دسته از اندیشه&lrm;ورزان آذربایجان هستند که در تکوین شاکله فکری ناسیونالیسم ملی و هویت ایرانی نقش&lrm;آفرین بوده&lrm;اند و در این راستا با نظام سنتی و استبدادی حاکم و نیروهای حافظ آن مخالفت نموده و خواهان حاکمیت قانون شدند. با این فرضیه که نقش آذربایجان أکثر

پیشگامان فکری آن دسته از اندیشه&lrm;ورزان آذربایجان هستند که در تکوین شاکله فکری ناسیونالیسم ملی و هویت ایرانی نقش&lrm;آفرین بوده&lrm;اند و در این راستا با نظام سنتی و استبدادی حاکم و نیروهای حافظ آن مخالفت نموده و خواهان حاکمیت قانون شدند. با این فرضیه که نقش آذربایجان در تکوین و تحول ناسیونالیسم در ایران چگونه است. این ایده&lrm;ها و افکار از آذربایجان برخاسته بود ولی نگاه محلی نداشت بلکه خواهان کشوری به نام ایران با این ویژگی&lrm;ها بود. ناسیونالیسم ایرانی، صرف‌نظر از بهره‌گیری‌اش از گذشته پیشامدرن ایران، مدرن است و همزاد گریزناپذیر مدرنیته ایرانی و آغازین مراحل آشنایی ایرانیان با دنیای مدرن است. هدف از این مقاله تاثیر و نقش مثبت آذربایجان به طور مستقیم و گاهاً غیر مستقیم بر روند مدرن سازی ناسیونالیسم ایرانی گذاشته، می باشد. در این مقاله به نظرات و افکار اندیشمندان بزرگی چون آخوندزاده، مستشارالدوله تبریزی، طالبوف و تقی‌زاده را مورد بررسی قرار خواهیم داد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2573 - تاثیرات چالش های نئولیبرالیسم بر اندیشه سیاسی جان رالز
ابراهیم نیازی حسن شمسینی غیاثوند سید اسدالله اطهری مریان الهه ابوالحسنی

فلسفه سیاسی به عدالت، آزادی و برابری توجه خاصی نشان داده به گونه ای که این سه ارزش به عنوان مثلث سیاسی محسوب می شوند به عبارت دیگر این سه ارزش به گونه های مختلفی شالوده و بنیان فلسفه سیاسی را تشکیل می دهد. در اواخر سده بیستم بار دیگر عدالت، محور اندیشه سیاسی متفکران غ أکثر

فلسفه سیاسی به عدالت، آزادی و برابری توجه خاصی نشان داده به گونه ای که این سه ارزش به عنوان مثلث سیاسی محسوب می شوند به عبارت دیگر این سه ارزش به گونه های مختلفی شالوده و بنیان فلسفه سیاسی را تشکیل می دهد. در اواخر سده بیستم بار دیگر عدالت، محور اندیشه سیاسی متفکران غرب حتی مدافعان لیبرالیسم همچون جان رالز قرار گرفت. سوال و هدف اصلی این پژوهش این است که اندیشه سیاسی جان رالز با توجه به تحولات اقتصادی اواخر سده بیستم از جمله دولت های نئولیبرال از چه ماهیتی برخوردار است. به عبارت دیگر دگردیسی در کارکرد و ساختار دولت ها در جهان غرب چه تاثیراتی بر آرای سیاسی جان رالز در ابعاد مختلف حقوق شهروندی، عرصه خصوصی، تعامل دولت و شهروندان، ارتباط بین آزادی و عدالت و....گذاشته است. به طور کلی می توان گفت که جان رالز با ارائه مفهومی نوینی از عدالت، ساختار نوینی از لیبرالیسم مبتنی بر عدالت اخلاقی و مسئولیت گرا را ارائه کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2574 - ملی گرایی و جنبش زنان در مصر1914-1953
مصطفی چمنی مقدم محمدنبی سلیم میرزا محمد حسنی

در آستانه قرن 20 م، در پی کنشگری زنان و هم زمان با رشد ملی‌گرایی در کشورهای درحال‌توسعه، زنان مصری به تکاپو افتادند تا بخشی از حقوق اجتماعی خود را به دست آورند. طی سال‌های 1914 تا 1953م رواج اندیشه‌های نوگرایانه و ناسیونالیستی، سهم عمده‌ای در پویش این جوامع داشت.این پژو أکثر

در آستانه قرن 20 م، در پی کنشگری زنان و هم زمان با رشد ملی‌گرایی در کشورهای درحال‌توسعه، زنان مصری به تکاپو افتادند تا بخشی از حقوق اجتماعی خود را به دست آورند. طی سال‌های 1914 تا 1953م رواج اندیشه‌های نوگرایانه و ناسیونالیستی، سهم عمده‌ای در پویش این جوامع داشت.این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی، به این پرسش پاسخ می دهد که ملی‌گرایی در مصر، چگونه در پیدایش و روند جنبش زنان تأثیر داشته است؟ یافته های تحقیق نشان می دهد ملی‌گرایی و مبارزه با استعمار و استبداد، بسترساز ورود زنان به عرصه اجتماع شد، اما با وجود مشارکت زنان، حقوق مورد خواست جامعه زنان به آنها داده نشد و درنتیجه، کسب حقوق اجتماعی زنان از طرق دیگری پیگیری شد. جنبش زنان کاملاً وابسته به پویش سیاسی و اجتماعی اکثریت و تحت تأثیر ایدئولوژی‌های شرقی و غربی بود. اما توانمندی زنان مصر در ایجاد تشکیلات و رویه اعتدالی، به کامیابی نسبی آنها منجر شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2575 - مشارکت سیاسی ایدئولوژیکی زنان در نیل به توسعه سیاسی در تاریخ معاصر ایران
محمدرضا علی مردانی علیرضا ازغندی

محمدرضا علی مردانی[1] - علیرضا ازغندی[2]* تاریخ دریافت: 13/10/1396- تاریخ پذیرش:16/12/1396 چکیده : با بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی در ایران، نمی توان حیطه گسترده ای از مشارکت سیاسی برای زنان مشخص کرد. به این معنا سوال اصلی پژوهش حاضر این خواهد بود که موانع مشارکت زنان أکثر

محمدرضا علی مردانی[1] - علیرضا ازغندی[2]* تاریخ دریافت: 13/10/1396- تاریخ پذیرش:16/12/1396 چکیده : با بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی در ایران، نمی توان حیطه گسترده ای از مشارکت سیاسی برای زنان مشخص کرد. به این معنا سوال اصلی پژوهش حاضر این خواهد بود که موانع مشارکت زنان کدام است؟ در پاسخ باید گفت مشارکت سیاسی زنان در جریان توسعه سیاسی متاثر از ساختار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است. ساختار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی دارای ساختی مذکر هست؛ به همین دلیل، مشارکت زنان را به صورت ایدئولوژیکی بازتولید می کند و زنان را به صورت متغیرهای وابسته و کنش پذیر شناسایی می کند. هدف آن است، از طریق چارچوب نظری مارکسیسم ساختارگرا نشان داده شود، نقش زن به صورت رفتاری که اثر می گذارد و یا قصد تاثیرگذاری بر نتایج حکومتی را دارد، اشتباه است. این پژوهش در سه دوره زمانی، قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی تا دوره هشتم مجلس شورای اسلامی، به بررسی و نقد مشارکت سیاسی زنان در فرآیند توسعه می پردازد. [1]- دانش آموخته دکتری، علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران mralimardani29@gmail.com [2]- استاد، ‌‌ گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول alirezaazghandi@yahoo.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2576 - The Impacts of Classroom Digital Literacy on EFL Iranian Teachers' Dynamic Assessment Quality Improvement
Mohammad Raeisi Davood Mashhadi Heidar Mohammadreza Khodareza

The purpose of this study was to investigate the impact of dynamic assessment as a processorientedmechanism on the digital classroom literacy of Iranian institute EFL teachers. Theparticipants were 168 male and female institute EFL teachers to whom the teachers' digital أکثر

The purpose of this study was to investigate the impact of dynamic assessment as a processorientedmechanism on the digital classroom literacy of Iranian institute EFL teachers. Theparticipants were 168 male and female institute EFL teachers to whom the teachers' digitalclassroom literacy was studied in two groups. A truncated form of classroom checklist was alsogiven to the participants to assess their language proficiency. The participants were divided into2 groups based on the researcher’s task. 1 experimental group (84 females in group A and 84males in group B) and 1 control groups (21 females in group C and 21 males in group D). Thedynamic assessment was based on the digital literacy model adopted from Nawaz and Kundi(2010) consisting of frequency of usage of computers, internet and digital technology in EFLclassrooms. The control groups received the traditional assessment without modern technologies.The data were analyzed using one independent samples t tests, mean and the effect size. Theresults showed that the applicability of dynamic assessment considerably improved the digitalliteracy of the participants. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2577 - ارزیابی و رتبه‌بندی رستوران‎های شهرستان تاکستان به روش تودیم فازی با توجه به عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان
کاویان رحمانی جلال رضائی نور

یکی از بخش‌&lrm;های مهم صنعت گردشگری، صنعت رستوران‌داری است و تجربه رضایت&lrm;بخش گردشگران از صرف غذا در رستوران&lrm;های مقصد گردشگری بر رضایت کلی آن&lrm;ها از مکان گردشگری موردنظر تأثیر زیادی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر رضایتمندی مشتریان در صنعت رستوران‌ أکثر

یکی از بخش‌&lrm;های مهم صنعت گردشگری، صنعت رستوران‌داری است و تجربه رضایت&lrm;بخش گردشگران از صرف غذا در رستوران&lrm;های مقصد گردشگری بر رضایت کلی آن&lrm;ها از مکان گردشگری موردنظر تأثیر زیادی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر رضایتمندی مشتریان در صنعت رستوران‌داری و ارزیابی و رتبه‌بندی رستوران&lrm;ها با توجه به آن عوامل است که در پنج رستوران بزرگ شهرستان تاکستان انجام شده است. به منظور جمع‌آوری اطلاعات مربوط به میزان اهمیت هر عامل و نیز میزان رضایت مشتریان، از پرسشنامه استفاده شد. وزن هر عامل به کمک آزمون فریدمن تعیین گردید و سپس پنج رستوران موردنظر به روش تودیم فازی که یک روش تصمیم&lrm;گیری چند&lrm;معیاره مبتنی بر نظریه چشم‌انداز است، رتبه‌بندی شدند. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که تازگی غذا، پاکیزگی محیط رستوران، سلامت غذا و قیمت مناسب غذا به ترتیب بیش‌ترین تأثیر را بر رضایت مشتریان دارند. رفتار شایسته کارکنان و سلامت غذا از جمله نقاط قوت رستوران&lrm;ها بوده و عدم وجود غذاهای محلی تاکستان در منوی غذایی و نداشتن وب&lrm;سایت جزء نقاط ضعف آن&lrm;ها به شمار می&lrm;روند و باید بیشتر موردتوجه مدیران رستوران&lrm;ها قرار بگیرند. طبق نتایج رتبه&lrm;بندی، &lrm;رستوران&lrm;های تختی، شانی، بغدادی، سحر و آشپزباشی به ترتیب در رتبه&lrm;های اول تا پنجم قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2578 - رابطه بین فرهنگ یادگیری و عملکرد سازمانی با میانجی گری قابلیت پویا و مزیت رقابتی
آسیه صفردوست محمد رحیم رمضانیان

فرهنگ، یادگیری سازمان را قادر می‌سازد تا بهترین بهره‌برداری را از دانش و تجربیات خود برای ایجاد و دستیابی به اهداف مطلوب انجام دهد. سازمان های بهره‌مند از فرهنگ یادگیری پایدار که در قالب یادگیری سازمانی به فعالیت می‌پردازند برای ساخت قابیلت پویا از یادگیری به عنوان یک ع أکثر

فرهنگ، یادگیری سازمان را قادر می‌سازد تا بهترین بهره‌برداری را از دانش و تجربیات خود برای ایجاد و دستیابی به اهداف مطلوب انجام دهد. سازمان های بهره‌مند از فرهنگ یادگیری پایدار که در قالب یادگیری سازمانی به فعالیت می‌پردازند برای ساخت قابیلت پویا از یادگیری به عنوان یک عامل و منبع مهم یاد می‌کنند. امروزه در فضای رقابتی، کسب و کارها در تلاش‌اند تا با ایجاد مزیت رقابتی پایدار از طریق ارتقاء عملکرد سازمانی رونق یابند و خود را با تغییرات نوظهور انطباق دهند. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین فرهنگ یادگیری و عملکرد سازمانی با میانجی گری قابلیت پویا و مزیت رقابتی در بانک های استان گیلان می باشد. جامعه‌آماری این پژوهش کلیه مدیران، معاونین و کارشناسان ارشد بانک های استان گیلان است که تعداد آنها در حدود320 نفر می‌باشد و بر اساس روش نمونه‌گیری تصادفی ساده 175 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری مورد مطالعه قرار گرفته اند. روش گرد آوری اطللاع به صورت کتابخانه ای و میدانی بوده و ابزار پژوهش پرسشنامه برگرفته از ادبیات موضوع می باشد. یافته های بدست آمده از روش مدلسازی معادلات ساختاری با نرم افزار لیزرل نشان می دهند که بین کلیه متغیرهای پژوهش رابطه معناداری وجود دارد و مزیت رقابتی و قابلیت پویا دارای نقش میانجی در رابطه فرهنگ یادگیری سازمانی و عملکرد سازمانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2579 - بررسی طراحی مدل کاربردی رفتار سازمانی مثبت گرا در صنعت آب و برق
زعیمه فرجادی نژاد مهرداد گودرزوند چگینی حمیدرضا رضایی کلیدبری مراد رضایی دیزگاه

رفتار سازمانی مثبت گرا با درک و تقویت ویژگی های مثبت کارکنان همچنین با شناسایی، سرمایه گذاری و توسعه نقاط قوّت منابع انسانی به دنبال بهبود عملکرد فردی و سازمانی است. هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل رفتار سازمانی مثبت گرا در صنعت آب و برق بر اساس تئوری داده بنیاد( در مرحله کیف أکثر

رفتار سازمانی مثبت گرا با درک و تقویت ویژگی های مثبت کارکنان همچنین با شناسایی، سرمایه گذاری و توسعه نقاط قوّت منابع انسانی به دنبال بهبود عملکرد فردی و سازمانی است. هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل رفتار سازمانی مثبت گرا در صنعت آب و برق بر اساس تئوری داده بنیاد( در مرحله کیفی بر پارادایم تفسیری و در مرحله کمّی بر پایه پارادایم اثبات گرایی) است. مستندات حاصل از مصاحبه با مدیران حوزه منابع انسانی صنعت آب و برق و اساتید دانشگاهی، با استفاده از نرم افزار کیفی MAXQDA در17 بُعد و63 شاخص دسته بندی و کدگذاری شد. ضریب آلفای کرونباخ محاسبه ‌شده 76% و دارای پایایی مناسب است. حجم نمونه آماری شامل360نفر است. در ارزیابی اعتبار همگرایی میانگین واریانس متغیرها بیشتر از 5/0است و تمامی شاخص‌ها در محدوده مورد تائید قرار دارد. برای تحلیل بخش کمّی از نرم افزارهای PLSو SPSSاستفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد میانگین به دست آمده از متغیرهای پژوهش در سطح قوی برآورد گردید و عوامل علّی بدست آمده از تحقیق شامل(حوزه مدیریتی، منابع انسانی و حوزه فناوری و اداری) بر روی ویژگی های رفتار سازمانی مثبت تأثیر مثبت و معنی داری دارند. متغیر ارتباطات اثربخش با میزان ضریب تأثیر682/0 بیشترین تاثیر را بر ویژگی های رفتار سازمانی مثبت را دارد. عوامل راهبردی(استراتژی های ساختاری، استراتژی های زمینه ای) بر پیامدهای فردی و سازمانی و اجتماعی مدل رفتار سازمانی مثبت گرا تأثیر گذار است و بهترین مسیر در این راستا، الگوبرداری از سازمان های موفق با میزان ضریب تأثیر 78/0 است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2580 - طراحی نقشه استراتژی فاکتورهای منابع انسانی با تمرکز بر ترکیب سنی نیروی کار مبتنی بر مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM) و نقشه شناختی خاکستری با رویکرد کارت امتیازی پویا
نسیم رودابر میثم جعفری اسکندری

پدیده‌ی سالمندی بر اندازه و ترکیب نیروی کار که نقش مهمّی در رشد اقتصادی دارد، تأثیر می‌گذارد. کشورهای با نرخ باروری پایین یا رو به کاهش، با افزایش بسیار کم یا حتّی کاهش عرضه‌ی نیروی کار مواجه هستند. کاهش تعداد شاغلا‌ن ممکن است اثرهای منفی بر رشد اقتصادی و تأمین رفاه همگ أکثر

پدیده‌ی سالمندی بر اندازه و ترکیب نیروی کار که نقش مهمّی در رشد اقتصادی دارد، تأثیر می‌گذارد. کشورهای با نرخ باروری پایین یا رو به کاهش، با افزایش بسیار کم یا حتّی کاهش عرضه‌ی نیروی کار مواجه هستند. کاهش تعداد شاغلا‌ن ممکن است اثرهای منفی بر رشد اقتصادی و تأمین رفاه همگانی در سطح کلا‌ن داشته باشد. در سطح بنگاه ها نیز این موضوع در جنبه های مختلفی از افزایش هزینه های بیمه و غیبت از محل کار تا افزایش هزینه های دستمزد و همچنین رشد نرخ جدا شدن از سازمان و دانش از دست رفته خود را نشان می دهد. در پژوهش حاضر ابتدا به بررسی روند ترکیب سنی نیروی کار در ایران پرداخته می شود. سپس با بررسی اثرات این موضوع بر عملکرد بنگاه ها، به طراحی چارچوب یک نقشه استراتژی برای تعیین مهم ترین فاکتورهای حیاتی موفقیت بنگاه با نگاه به فاکتورهای منابع انسانی ترسیم می گردد. نقشه استراتژی فوق با بهره گیری از مدلسازی ساختاری تفسیری و نقشه شناختی خاکستری با رویکرد کارت امتیازی و ترسیم روابط پویای اجزای آن ترسیم می گردد. سپس به ارائه یک رویکرد استراتژیک در برنامه ریزی منابع انسانی سازمان با توجه ویژه به ترکیب سنی نیروهای انسانی می پردازیم. نتایج با استفاده از نرم افزار هایFCmapper و Pajek تحلیل شدند و کلیدی ترین فاکتورهای موجود در نقشه استراتژی بر اساس شاخص مرکزیت شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2581 - تعیین موقعیت استراتژیک گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان
رزیتا حاجی احمدی مهدی نادری نسب نیما ماجدی

هدف این پژوهش تجزیه و تحلیل محیط درونی و بیرونی گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان ، تعیین موقعیت استراتژیک و تدوین استراتژی های آن است. در این پژوهش پس از مطالعه اسناد و مدارک، جمع‌آوری اطلاعات از خبرگان گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان و مدیریت ورزشی انجام شد. ن أکثر

هدف این پژوهش تجزیه و تحلیل محیط درونی و بیرونی گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان ، تعیین موقعیت استراتژیک و تدوین استراتژی های آن است. در این پژوهش پس از مطالعه اسناد و مدارک، جمع‌آوری اطلاعات از خبرگان گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان و مدیریت ورزشی انجام شد. نمونه‌گیری به روش تمام شمار انجام شد که تعداد نمونه‌ها برابر با 112 نفر بودند. نتایج نشان داد که صنعت گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان کشور از 10 قوت، 14 ضعف، 10 فرصت و 12 تهدید در حوزه‌های مختلف برخوردار می‌باشد که برای رتبه‌بندی هر کدام از آن‌ها از آزمون فریدمن در سطح 05/0>p استفاده شد. ماتریس عوامل درونی صنعت گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان نشان داد که مجموع نمرات ماتریس 927/2 می‌باشد که نشان دهنده غلبه قوت‌ها بر ضعف‌های صنعت گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. ماتریس عوامل بیرونی صنعت گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان نشان داد که مجموع نمرات ماتریس بیرونی 573/1 می‌باشد که نشان دهنده غلبه تهدیدها بر فرصت‌های محیطی در این صنعت می‌باشد. نتیجه کلی اینکه تحلیل ماتریس داخلی و خارجی نشان دهنده آن است که صنعت گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان جمهوری اسلامی ایران از لحاظ موقعیت استراتژیک در موقعیت ST قرار دارد و به عبارت دیگر می‌توان گفت که به دلیل چیرگی قوت ها بر ضعف‌ها و توانایی صنعت گردشگری ورزشی در حوزه سلامت شهروندان کشور و همچنین تلاش برای غلبه بر تهدیدهای پیش‌بینی‌‌شده، اتخاذ استراتژی‌های رقابتی، بهترین گزینه برای رشد و توسعه این صنعت است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2582 - مدل سازی پیش بینی کیفیت سود با استفاده از درخت تصمیم و ماشین بردار پشتیبان
لقمان حاتمی شیرکوهی صغری براری نوکاشتی مریم اوشک سرایی

10.22094/jdem.2023.708161

سود و کیفیت آن از مهم ترین مولفه های تصمیم گیری برای استفاده کنندگان است. از اینرو پیش بینی کیفیت سود برای سرمایه گذاران و سایر گروهای ذینغع از اهمیت بسزایی برخوردار است، بدین منظور از روش درخت تصمیم و ماشین بردار پشتیبان برای پیش بینی کیفیت سود که هدف اصلی تحقیق می باش أکثر

سود و کیفیت آن از مهم ترین مولفه های تصمیم گیری برای استفاده کنندگان است. از اینرو پیش بینی کیفیت سود برای سرمایه گذاران و سایر گروهای ذینغع از اهمیت بسزایی برخوردار است، بدین منظور از روش درخت تصمیم و ماشین بردار پشتیبان برای پیش بینی کیفیت سود که هدف اصلی تحقیق می باشد استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1390سال 1400به مدت 10 سال می باشد، بعد از غربالگری تعداد 113 شرکت و 1130 مشاهده بعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این مطالعه به منظور شناسایی و پیش بینی کیفیت سود شاخصهای مرتبط با حاکمیت شرکتی (استقلال هیئت مدیره، استقلال کمیته حسابرسی، مالکیت سازمانی)، سیاست تقسیم سود، تامین مالی بدهی و محافظه کاری بعنوان متغیر مستقل وکیفیت اقلام تعهدی اختیاری نماینده شاخص کیفیت سود بعنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و به لحاظ روش پژوهشی، توصیفی از نوع همبستگی. تجزیه تحلیل داده ها مطابق با استاندارد داده کاوی CRISP-DM و اجرای چهار الگوریتم درخت تصمیم شامل(CHAID, C5.0 , C&R, QUEST) و ماشین بردار پشتیبان انجام شده است . نتایج پژوهش نشان می دهد که در هر دو روش درخت تصمیم و ماشین بردار پشتیبان، استقلال هیئت مدیره بیشترین تاثیر را در پیش بینی کیفیت سود دارد. مقایسه نتایج عملکرد دو روش نشان می دهد که، تکنیک ماشین بردار پشتیبان به جهت دارا بودن صحت و حساسیت بیشتر و خطای کمتر نسبت به تکنیک درخت تصمیم عملکرد بهتری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2583 - ارائه الگوی بومی مدیریت توسعه پایدار گردشگری در ایران
سحر ملکی ورکی ابوالحسن فقیهی غلامرضا معمارزاده طهران

یکی از عوامل مهم و مؤثر در کاهش وابستگی به نفت و دستیابی به پویایی اقتصادی و توسعه پایدار هر کشور، گردشگری میباشد. رشد شتابان گردشگری در جهان و منافع حاصل از آن، توجه ویژه دولت ها و برنامه ریزان را موجب گردیده و شکل گیری شیوه های جدید سیاست گذاری در این زمینه را به دنبا أکثر

یکی از عوامل مهم و مؤثر در کاهش وابستگی به نفت و دستیابی به پویایی اقتصادی و توسعه پایدار هر کشور، گردشگری میباشد. رشد شتابان گردشگری در جهان و منافع حاصل از آن، توجه ویژه دولت ها و برنامه ریزان را موجب گردیده و شکل گیری شیوه های جدید سیاست گذاری در این زمینه را به دنبال داشته است. کشورهای پیشرفته دنیا پیش از دیگر کشورها به اهمیّت گردشگری پی برده و برنامه ریزی های گسترده ای برای رشد همه جانبه آن انجام داده اند. گردشگری می تواند در بسیاری از کشورهای در حال توسعه که منابع اقتصادی چندانی ندارند، به مهم ترین منبع اقتصادی این کشورها تبدیل گردد. هدف این پژوهش، ارائه الگوی بومی مدیریت توسعه پایدار گردشگری در ایران می باشد. به این منظور در ابتدا با بررسی ادبیات تحقیق و پیشینه پژوهش، چارچوب نظری تحقیق تدوین گردید. بر اساس این چارچوب، مدل مفهومی پژوهش ارائه و فرضیات تحقیق نیز تدوین شدند. به منظور آزمون فرضیات تحقیق، جامعه آماری شامل مدیران و کارشناسان ستاد مرکزی وزارت گردشگری، در نظر گرفته شدند. به صورت نمونه گیری در دسترس پرسشنامه هایی که روایی و پایایی آنها تایید شد بین 90 نفر از نمونه آماری توزیع شده و با توجه به عدم نرمال بودن توزیع داده ها، از روش حداقل مربعات جزیی و نرم افزار اسمارت پی ال اس 3 برای تحلیل های آماری استفاده شد. بر اساس مقادیر معنی داری مربوط به فرضیات، هر شش تایید شدند. پیشنهاد اصلی تحقیق انجام تبلیغات مناسب برای توسعه پایدار گردشگری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2584 - بررسی تاثیرکاربردهای تکنولوژی و نیازهای اطلاعاتی بر مدیریت زنجیره تامین با نقش میانجی فناوری بلاکچین در گردشگری
مرضیه محرابی حسین شیرازی ابوالفضل اردشیر تاج زاده نمین حسین جنتی فر

10.22094/jdem.2023.1993664.3140

هدف از این پژوهش " بررسی تاثیر کاربردهای تکنولوژی و نیازهای اطلاعاتی بر مدیریت زنجیره تامین با نقش میانجی فناوری بلاکچین در گردشگری (مطالعه موردی: اماکن گردشگری استان تهران) " می‌باشد. جامعه مورد مطالعه شامل گردشگران اماکن گردشگری استان تهران می‌باشد. حجم نمونه به علت ن أکثر

هدف از این پژوهش " بررسی تاثیر کاربردهای تکنولوژی و نیازهای اطلاعاتی بر مدیریت زنجیره تامین با نقش میانجی فناوری بلاکچین در گردشگری (مطالعه موردی: اماکن گردشگری استان تهران) " می‌باشد. جامعه مورد مطالعه شامل گردشگران اماکن گردشگری استان تهران می‌باشد. حجم نمونه به علت نامحدود بودن جامعه آماری با استفاده از جدول مورگان کرجسی، 384 نفر تعیین ‌گردید. جهت جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش، از پرسشنامه استفاده شده است که روایی آن به صورت روایی محتوا توسط خبرگان و روایی سازه و ساختار توسط تحلیل عاملی تأییدی در نرم‌افزار smart pls و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در نرم‌افزار spss تأیید شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های کلموگروف- اسمیرنوف، جهت تست نرمال و از آزمون تحلیل عاملی تأییدی و مدل‌یابی معادلات ساختاری جهت بررسی فرضیه‌ها در نرم‌افزار smart pls استفاده شد. نتایج نشان داد که کاربردهای تکنولوژی و نیازهای اطلاعاتی و مولفه‌های مربوطه بر فناوری بلاکچین در گردشگری تأثیر معناداری داشته و به این واسطه سبب ارتقا مدیریت زنجیره تامین می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2585 - بهره‌وری در پرتو رفتار سازمانی مثبت‌گرا
سید مهدی الوانی

در سیر تحولات علم رفتار سازمانی دو نوع نگرش مثبت و منفی نسبت به انسان و رفتارهای آن قابل ملاحظه است. نگرش مثبت به دنبال کشف و پروش توانایی های درونی انسان بوده و نگرش منفی به دنبال اصلاح و درمان بیماری ها و رفتارهای غلط انسان می باشد. در این مقاله ریشه های فلسفی نگرش بی أکثر

در سیر تحولات علم رفتار سازمانی دو نوع نگرش مثبت و منفی نسبت به انسان و رفتارهای آن قابل ملاحظه است. نگرش مثبت به دنبال کشف و پروش توانایی های درونی انسان بوده و نگرش منفی به دنبال اصلاح و درمان بیماری ها و رفتارهای غلط انسان می باشد. در این مقاله ریشه های فلسفی نگرش بیان شده و رفتار سازمانی مثبت گرا و ابعاد آن در راستای نگرش مثبت به بحث قرار گرفته و در نهایت ضمن بررسی رفتار سازمانی مثبت گرا به نقد آن نیز پرداخته خواهد شد. امید است مباحث راهنمای عمل سازنده مدیران و کارکنان سازمان ها قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2586 - بررسی موانع توسعه صنعت گردشگری در جمهوری اسلامی ایران
جواد محرابی سیاوش خلیلی شورینی احمد خلفی

امروزه صنعت جهانگردی به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. کشور جمهوری اسلامی ایران با توجه به اینکه در ردیف 10 ده کشور اول دنیا از نظر وجود جاذبه های گردشگری قرار دارد، ولی از نظر جذب توریسم و گردشگر، نه تنها در بین کشورهای دنیا بلکه در بین کشورها أکثر

امروزه صنعت جهانگردی به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. کشور جمهوری اسلامی ایران با توجه به اینکه در ردیف 10 ده کشور اول دنیا از نظر وجود جاذبه های گردشگری قرار دارد، ولی از نظر جذب توریسم و گردشگر، نه تنها در بین کشورهای دنیا بلکه در بین کشورهای خاورمیانه هم جایگاه شایسته و مطلوبی ندارد. این پژوهش در پی پاسخ به این سئوال که چرا جمهوری اسلامی ایران در جذب گردشگر خارجی موفق نیست و جایگاه مطلوبی ندارد آغاز شد. به منظور بررسی و کنکاش درباره موانع توسعه گردشگری از متخصصین و صاحبنظران آگاه درحوزه گردشگری شامل اساتید، مسئولان و مدیران ارشد استفاده شد. به همین خاطر 103 نفر از بین این افراد به روش نمونه گیری ساده طبقه ای به صورت تصادفی انتخاب شدند. در ابتدا با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی 42 گویه مطرح شده در پرسشنامه مورد آزمون قرار گرفت. نتیجه، نشانگر وجود هفت عامل ساختاری و اصلی بود و عامل های استخراج شده عبارت بودند از: 1- عامل زیر بنایی 2 - عامل سیاسی، 3- عامل فرهنگی 4- عامل دولتی 5- عامل انسانی 6- عامل مدیریتی و 7 - عامل اقتصادی که به ترتیب بیشترین تغییرات واریانس آزمون را توضیح می دهند .در نهایت به منظور آزمون فرضیه&zwnj;های تحقیق از آزمون t استفاده شد که 7 فرضیه مطرح شده در پژوهش تأیید شد. نتایج، بیانگر این است که ضعف امکانات زیر بنایی و زیر ساختی از مهم ترین موانع توسعه گردشگری بوده و پس از آن موانع و مشکلات سیاسی و موانع فرهنگی بیشترین اثر را در عدم توسعه گردشگری داشته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2587 - تبیین مؤلفه‌های پیرو معنوی با استفاده از شبکه‌های عصبی فازی انطباق پذیر
سیدمهدی الوانی غلامرضا معمارزاده طهران محمود البرزی حسین کاظمی

با ورود معنویت به تحقیقات سازمان و مدیریت، بهبود قابل توجهی اتفاق افتاده است. برای مدت‌ها معنویت از تحقیقات سازمان و مدیریت کنار گذاشته شده بود اما تحقیقات فزاینده‌ای نشان داد که آن مرتبط و یکپارچه کننده بسیاری از نتایج در سطوح فردی، سازمانی و جامعه است. در تحقیقات صورت أکثر

با ورود معنویت به تحقیقات سازمان و مدیریت، بهبود قابل توجهی اتفاق افتاده است. برای مدت‌ها معنویت از تحقیقات سازمان و مدیریت کنار گذاشته شده بود اما تحقیقات فزاینده‌ای نشان داد که آن مرتبط و یکپارچه کننده بسیاری از نتایج در سطوح فردی، سازمانی و جامعه است. در تحقیقات صورت پذیرفته بیشتر به نقش رهبر معنوی و محیط کار معنوی پرداخته شده و نقش پیروان معنوی در معادله رهبری نادیده گرفته شده است. این مطالعه با رویکردی توسعه‌ای و با بهره‌گیری از نظرات خبرگان در صدد است ویژگی‌های پیروان معنوی را شناسایی و اثرات آن بر اثربخشی رهبری را مورد بررسی قرار دهد. برای بررسی نقش مؤلفه‌های پیرو معنوی از روش شبکه های عصبی فازی استفاده شده است و یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد مؤلفه‌های تقوا، تفکر انتقادی، مشارکت فعال، خودآگاهی و انسان دوستی می‌توانند نقش قابل توجهی در تبیین اثربخشی رهبری داشته باشند. همچنین نقش مؤلفه‌های بلوغ و عزت نفس پیروان در اثربخشی رهبری معنادار نمی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2588 - بهره‌گیری از سیاستهای طرف تقاضا در اخلاق کسب و کار
جواد جاسبی سروش دباغ

حدوداً سه دهه است که مباحث اخلاقی بنحو گسترده در رشته مدیریت مورد بحث قرار گرفته است. در اخلاق کسب و کار، سیاست&zwnj;هایی که سازمان&zwnj;های مختلف باید بکار گیرند ، به نحوی که مقید به قیود اخلاقی باشند به بحث گذاشته شده است. معمولا سیاست&zwnj;هایی که در حال حاضر به انحا أکثر

حدوداً سه دهه است که مباحث اخلاقی بنحو گسترده در رشته مدیریت مورد بحث قرار گرفته است. در اخلاق کسب و کار، سیاست&zwnj;هایی که سازمان&zwnj;های مختلف باید بکار گیرند ، به نحوی که مقید به قیود اخلاقی باشند به بحث گذاشته شده است. معمولا سیاست&zwnj;هایی که در حال حاضر به انحا گوناگونی نظیر مالیات سبز توصیه و اجرا می شود ناظر به طرف عرضه است. در این مقاله ، مکتب فایده گرایی قاعده محور برای نشان دادن اهمیت جامعه مدنی و بهره گیری از رویکرد تقاضا محور به منظور نهادینه سازی استاندارد های اخلاقی در سازمان&zwnj;ها بکار گرفته شده است. بنا برآموزه های این مکتب،انجام و ترک افعالی که اگر به صورت قاعده در آیندیبیشینه شدنفایده و کمینه شدن درد و رنجِ بیشترین شهروندانرا به همراه خواهند داشت؛ اخلاقا موجه است.باپیش چشم قرار دادنآموزه هایفایده گرایانه ، نقش مشتری در اتخاذ سیاست&zwnj;های طرف عرضه نشان داده شده است. در خاتمه، در راستای نقد سیاست های حاکم بر روند اخلاقی سازی کسب و کار مبتنی بر کنترلِ نظام عرضه کنونی، پیشنهاداتی جهت نهادینه سازی سیاستهای طرف عرضه در سازمان&zwnj;ها مطرح شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2589 - تاثیر سرمایه‌گذاری شرکت برنوسانات آتی بازده سهام با در نظر گرفتن اثر تعدیلی محافظه کاری حسابداری
مهدی حقیقت شهرستانی محسن دستگیر افسانه سروش‌یار

مدیریت ریسک یکی از مهم‌ترین وظایف مدیران است. از یک طرف ریسک‌پذیری منجر به افزایش مزیت رقابتی می‌گردد و از طرفی دیگر طبق تئوری فرامدرن پرتفوی افزایش ریسک منجر به نوسانات احتمالی منفی بازدهی سرمایه‌گذاری‌ها می‌گردد. زمانی که سطح سرمایه گذاری‌های شرکت متناسب با سطح مناسب أکثر

مدیریت ریسک یکی از مهم‌ترین وظایف مدیران است. از یک طرف ریسک‌پذیری منجر به افزایش مزیت رقابتی می‌گردد و از طرفی دیگر طبق تئوری فرامدرن پرتفوی افزایش ریسک منجر به نوسانات احتمالی منفی بازدهی سرمایه‌گذاری‌ها می‌گردد. زمانی که سطح سرمایه گذاری‌های شرکت متناسب با سطح مناسب ریسک، تعیین شود می‌تواند برای شرکت ارزش آفرینی کند. محافظه کاری شرطی و غیرشرطی هر کدام به سبب ویژگی های خود می‌توانند بر کاهش یا افزایش ریسک اثرگذار باشند. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه‌گذاری شرکت بر نوسانات آتی بازده سهام با در نظر گرفتن اثر تعدیل کنندگی محافظه کاری شرطی و غیرشرطی است. در این راستا از اطلاعات مالی 129 شرکت با استفاده از روش حذف سیستماتیک برای دوره مالی 1388 تا 1396 به صورت داده های ترکیبی استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که محافظه کاری شرطی تاثیر منفی بر سرمایه گذاری آتی شرکت دارد. همچنین محافظه کاری غیرشرطی تاثیر مثبت بر سرمایه گذاری آتی شرکت دارد. سایر یافته‌ها حاکی از آن است که محافظه کاری شرطی تاثیر منفی بر رابطه بین سرمایه گذاری شرکت و نوسانات بازده آتی سهام دارد. در نهایت محافظه کاری غیرشرطی تاثیر مثبت بر رابطه بین سرمایه گذاری شرکت و نوسانات بازده آتی سهام دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2590 - ارائه الگویی برای بررسی بحران¬های ناشی از زلزله احتمالی با شدت های مختلف با توجه به استحکام ساختمان از دیدگاه ایمنی بهداشت محیط زیست در مراکز آموزش عالی (مطالعه موردی دانشکده عمران دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
مهدی زحمت کشان منوچهر امیدواری حسن آقابراتی

در کشور ایران بحث زلزله و خطرات و خسارات آن از مهم ترین مسایلی است که در بحث مدیریت بحران مطرح می باشد. مراکز آموزش عالی از مهم ترین سازمان هایی هستند که در آن سرمایه های انسانی، تجهیزات علمی و تاریخی قابل توجهی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق با أکثر

در کشور ایران بحث زلزله و خطرات و خسارات آن از مهم ترین مسایلی است که در بحث مدیریت بحران مطرح می باشد. مراکز آموزش عالی از مهم ترین سازمان هایی هستند که در آن سرمایه های انسانی، تجهیزات علمی و تاریخی قابل توجهی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق با بهره گیری از روش PSHAو تلفیق آن با منطقAHP و با استفاده از تکنیک FMEA اقدام به ارایه الگویی در خصوص ارزیابی ریسک گردید. نتایج نشان داد که ساختمان دانشکده عمران دارای ساختار ریسک قابل قبول در خصوص زلزله های 9 ریشتر بوده (به دلیل احتمال وقوع بسیار کم زلزله 9 ریشتر در منطقه) ولی در ارتباط با زلزله های 8 ریشتر دارای ریسک غیر قابل قبول ولی قابل تحمل و در زلزله های 7 ریشتر دارای ریسک غیر قابل تحمل می باشد. با توجه به ساختار ساختمان که دارای مقاومت کافی در مقابل زلزله می باشد در خصوص نحوه و نوع استفاده و چیدمان کاربری لازم است مورد بازنگری قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2591 - بررسی رابطه ظرفیت های مثبت روان شناختی با میزان تعهد سازمانی(مورد مطالعه: کارکنان آموزش و پرورش کازرون)
سیدمحمدحسین کمانی مریم شاعر خدیجه نامداری

توجه به مقوله نیروی انسانی یکی از چالش&zwnj;های اساسی سازمان ها در عصر رقابتی حاضر به حساب می&zwnj;آید، به طوری که یکی از مهم ترین شاخص های پیشرفت و تعالی سازمان وجود نیروی انسانی متعهد و وفادار می باشد؛ لذا این تحقیق با هدف بررسی رابطه امیدواری، خوش بینی و تاب آوری از أکثر

توجه به مقوله نیروی انسانی یکی از چالش&zwnj;های اساسی سازمان ها در عصر رقابتی حاضر به حساب می&zwnj;آید، به طوری که یکی از مهم ترین شاخص های پیشرفت و تعالی سازمان وجود نیروی انسانی متعهد و وفادار می باشد؛ لذا این تحقیق با هدف بررسی رابطه امیدواری، خوش بینی و تاب آوری از مؤلفه های ظرفیت های مثبت روان&zwnj;شناختی و تعهد سازمانی با ابعاد تعهد عاطفی، هنجاری و مستمر به عنوان یکی از پیامدهای مرتبط با کار انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر 855 نفر از کارکنان آموزش و پرورش شهر کازرون می&zwnj;باشد که با استفاده از جدول مورگان و روش طبقه بندی متناسب تعداد 265 نفر به عنوان نمونه مورد نظر انتخاب گردید. روش تحقیق توصیفی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. داده&zwnj;ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و دو شاخص توصیفی (میانگین، تحلیل واریانس و ...) و استنباطی (رگرسیون چندگانه هم زمان، ضریب پیرسون و ...) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته های حاصل از تحلیل&zwnj;های آماری به طور واضح بیان گر رابطه مثبت و معنادار میان ظرفیت های مثبت روانشناختی و مؤلفه&zwnj;های آن و تعهد سازمانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2592 - بررسی اثرات سرمایه روانشناختی بر اعتماد سازمانی در جو حمایتی ما بین کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
غلامرضا شیسی رضا خوش سیما محمد غفاری فرد

این تحقیق پیرامون بررسی اثر عوامل سرمایه روانشناختی بر ادراک از حمایت سازمانی و اعتماد سازمانی در بین کار کنان سازمان صورت گرفته است که از دسته پژوهش‌های کاربردی، توصیفی- میدانی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری تحقیق کلیه کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور بو أکثر

این تحقیق پیرامون بررسی اثر عوامل سرمایه روانشناختی بر ادراک از حمایت سازمانی و اعتماد سازمانی در بین کار کنان سازمان صورت گرفته است که از دسته پژوهش‌های کاربردی، توصیفی- میدانی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری تحقیق کلیه کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور بوده که با استفاده از جدول مورگان تعداد 290 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش معادلات ساختاری انجام شد. پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها مشخص گردید که افزایش در هریک از شاخص‌های حمایت سازمانی منجر به افزایش اعتماد سازمانی در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می‌گردد. در این بررسی نتایج نشان می دهد که هر چهار مولفه سرمایه روانشناختی توانسته اثر معنی داری را بر حمایت درک شده و اعتماد سازمانی بر جای بگذارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2593 - بررسی اثرات ادراک شده گردشگران از ابعاد محیطی بر کیفیت زندگی ساکنین
علی قلی‌پور سلیمانی آرمین گلی

هدف تحقیق حاضر، کاربردی و روش تحقیق به صورت توصیفی- مقطعی است. هدف کلی تحقیق حاضر، تأثیر ابعاد صنعت گردشگری (اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیست‌ محیطی و سیاسی) بر کیفیت زندگی مردم گیلان می باشد. بر این اساس، 385 نفر از ساکنین استان گیلان از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده أکثر

هدف تحقیق حاضر، کاربردی و روش تحقیق به صورت توصیفی- مقطعی است. هدف کلی تحقیق حاضر، تأثیر ابعاد صنعت گردشگری (اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیست‌ محیطی و سیاسی) بر کیفیت زندگی مردم گیلان می باشد. بر این اساس، 385 نفر از ساکنین استان گیلان از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. داده ها به وسیله پرسش نامه گردآوری شده و با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار LISREL مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد که ابعاد صنعت گردشگری بر کیفیت زندگی مردم جامعه استان گیلان تأثیر دارد. درک تأثیرات اقتصادی صنعت گردشگری، بر رفاه مادی؛ درک تأثیرات اجتماعی- فرهنگی صنعت گردشگری، بر رفاه اجتماعی؛ درک تأثیرات زیست‌ محیطی صنعت گردشگری، بر رفاه بهداشت و ایمنی؛ درک تأثیرات سیاسی صنعت گردشگری، بر رفاه امنیت؛ حس رفاه مادی بر میزان رضایت از زندگی؛ حس رفاه اجتماعی بر میزان رضایت از زندگی؛ حس رفاه سلامت و ایمنی بر میزان رضایت از زندگی؛ حس رفاه امنیتی بر میزان رضایت از زندگی ساکنین استان گیلان تأثیر می گذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2594 - Examining and Prioritizing the Factors Affecting Tourist Absorption for Ecotourism Centers Utilizing MCDM Tools
Seyyed Mehdi Hosseini Mohammad Mahdi Paydar

10.22094/joie.2021.1924575.1831

Nowadays, the main attention and tendencies of tourists are towards ecotourism and its related activities. Ecotourism centers are an active business in the ecotourism industry that provides necessary services for tourists. Today, the number of ecotourism centers in some أکثر

Nowadays, the main attention and tendencies of tourists are towards ecotourism and its related activities. Ecotourism centers are an active business in the ecotourism industry that provides necessary services for tourists. Today, the number of ecotourism centers in some areas is increasing and it caused an intensively competitive environment between these centers to attract customers. In other words, the big concern of the manager and owners of these centers is knowing the variables which affect the decisions of tourists to choose an ecotourism center. From what we know, no research has been done on this subject. Therefore, these matters encouraged us to do an essential investigation. In this paper, firstly, the factors affecting a tourist's decision to choose an ecotourism center are identified. Three types of customers (tourists) are considered for ecotourism centers and the weight of each of the considered factors is calculated using the fuzzy DEMATEL method based on the opinion of each customer group. Then, the factors are ranked using the TOPSIS method. The outcomes manifest that the personnel of the centers and the brand of each center have the most and the least impact on the selection process by the tourist, respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2595 - Supply chain resilience and market performance amid COVID-19 disruptions: The role of relational capital and supply chain disruption orientation in South Korean firms
Aaron Stephens Charles Robb Min-Hyo Kang

10.22094/joie.2023.1986336.2065

The COVID-19 pandemic has catalyzed unprecedented disruptions across global supply chains, necessitating a thorough examination of the implications for organizational performance. This research aims to fill this knowledge gap by investigating the intricate relationships أکثر

The COVID-19 pandemic has catalyzed unprecedented disruptions across global supply chains, necessitating a thorough examination of the implications for organizational performance. This research aims to fill this knowledge gap by investigating the intricate relationships between supply chain dynamism, disruption orientation, relational capital, supply chain resilience, and market performance. Grounded in event systems theory and social network theory, we propose a comprehensive model that details the dynamics shaping organizations' responses to disruptions. This study employs PLS-SEM to analyze data collected from a diverse sample of Korean organizations. The findings underscore the critical role of supply chain dynamism, revealing its positive association with both supply chain disruption orientation and relational capital. Moreover, supply chain resilience is positively linked with both supply chain dynamism and relational capital, highlighting its central importance. This study also unveils the mediating roles of supply chain disruption orientation, relational capital, and supply chain resilience in enhancing market performance. These results not only contribute to theoretical advancements but also offer valuable insights for practitioners. As managers adapt their supply chain strategies in response to the pandemic, our research emphasizes the long-term value of cultivating resilient relationships and embracing disruption as a catalyst for organizational growth. This nuanced understanding contributes to academic knowledge and managerial decisions amid unprecedented disruptions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2596 - The effect of TQM practices on job satisfaction in higher education institutes. A systematic literature review from the last two decades
Abdulaziz Abdulrahman Alsaad Zuraina binti Dato Mansor Hazrina binti Ghazali

10.22094/joie.2023.1972035.2001

Total quality management (TQM) has emerged as a global concern in the twenty-first century. TQM is an essential strategy for sustaining competitive advantage and managing businesses to improve overall effectiveness and performance in the pursuit of world-class status. H أکثر

Total quality management (TQM) has emerged as a global concern in the twenty-first century. TQM is an essential strategy for sustaining competitive advantage and managing businesses to improve overall effectiveness and performance in the pursuit of world-class status. Higher education institutions face global competition, technological advancements, cost control and other financial pressures. In this context, current research aims to evaluate the effectiveness of job satisfaction among employees of higher education institutes by implementing Total Quality Management (TQM) practices. Higher education institutions (HEIs) work in an increasingly complicated and challenging environment. In this context, the organization of the paper is as follows the PRISMA statement 2020 to include and exclude records from the Scopus database. Furthermore, we employed key terms occurrences analysis to identify the significant themes in the review literature. The VOS Viewer emphasized the number of keywords and key phrases used in the articles. During the data analysis phase, three key data streams were extracted: quality management, work satisfaction in higher education institutes, and TQM techniques and implementation. The result indicates that accepting quality management, on the other hand, offers the advantage of increasing employees' happiness and more significant learning and service quality. Furthermore, findings indicate that TQM approaches like reward and recognition, employee empowerment, training and education, quality culture, and connection and cooperation all benefit employee job satisfaction. The findings indicate that TQM is a philosophy of continuous improvement that may give a set of skills and scientific instruments to meet any educational institution's current and future requirements and expectations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2597 - Designing a Marketing Strategy for the Development of Industrial Tourism in the Region
Bohdan Danylyshyn Oleksandra Olshanska Yuliia Zabaldina Roman Mazurets Sergii Khlopiak Liliia Pivnova

10.22094/joie.2020.677809

The article is devoted to the study of the process of development of regions as a promising area of industrial tourism. The authors researched the marketing strategies of industrial tourism, studied, proposed an algorithm for selecting a marketing strategy for the devel أکثر

The article is devoted to the study of the process of development of regions as a promising area of industrial tourism. The authors researched the marketing strategies of industrial tourism, studied, proposed an algorithm for selecting a marketing strategy for the development of industrial tourism and the concept of developing a marketing strategy for the development of industrial tourism. They also proposed a scientific and methodological approach to assessing the attractiveness of investments in the region for the development of industrial tourism and tested its practical effectiveness at 10 enterprises. Developed a mechanism for implementing a marketing strategy for industrial tourism, which is the basis for establishing the structure and composition, goals, objectives, principles, functions, methods, means of implementing a marketing strategy for industrial tourism, as well as for significant activities at national, regional and local levels of promotion of industrial tourism and industrial tourism infrastructure. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2598 - Using Electromagnetism Algorithm for Determining the Number of kanbans in a Multi-stage Supply Chain System
Majid Khalili Mohammad Jafar Tarokh Bahman Naderi

This paper studies the multi-stage supply chain system (MSSCM) controlled by the kanban mechanism. In the kanban system, decision making is based on the number of kanbans as well as batch sizes. A kanban mechanism is employed to assist in linking different production pr أکثر

This paper studies the multi-stage supply chain system (MSSCM) controlled by the kanban mechanism. In the kanban system, decision making is based on the number of kanbans as well as batch sizes. A kanban mechanism is employed to assist in linking different production processes in a supply chain system in order to implement the scope of just-in-time (JIT) philosophy. For a MSSCM, a mixed-integer nonlinear programming (MINLP) problem is formulated from the perspective of JIT delivery policy where a kanban may reflect to a transporter. Since the adopted model is of MINLP type and solving it by branch and bound (B&B) takes time, a metaheuristic is presented. This metaheuristic is an electromagnetic algorithm (EA). The EA is compared against an existing algorithm and also B&B results to evaluate the proposed metaheuristic. Extensive experiments and statistical analyses demonstrate that our proposed EM is more efficient than B&B with regard to the objective functions considered in this paper. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2599 - Innovative Instruments and Legal Mechanisms of Bank Capitalization: National Features and World Trends
Viktoriia Vovk Yuliia Zhezherun Liudmyla Gudz Oleksandr Perederii

10.22094/joie.2020.677865

The article investigates the role of bank capital in financing reproduction processes and increase of economic growth indicators, considers the essence of the concept of “bank capitalization”, determines the structure and main sources of bank capital increas أکثر

The article investigates the role of bank capital in financing reproduction processes and increase of economic growth indicators, considers the essence of the concept of “bank capitalization”, determines the structure and main sources of bank capital increase. Taking into account the fact that Ukraine and Poland have similar vectors of economic development, the current practices of increasing the bank capitalization, as well as the peculiarities of the action of the governments of the two countries in the negative financial and economic crisis, positive and negative aspects of regulatory policies aimed at restoring financial stability and resistance of the banking sector of Ukraine and Poland have been identified. The study of legal aspects of regulating the capitalization of banks allowed to generalize the requirements for the level of capitalization by the central banks of Ukraine and Poland, as well as to determine the features of regulating the capital adequacy of banks by supervisors in the context of Basel III. The structure and dynamics of the capital of banks of Ukraine and Poland during 2012-2019 have been analyzed. The relationship between the level of capitalization and the level of economic development of the country has been revealed. The peculiarities of the recapitalization of banks with the participation of the state have been clarified. The main attention has been paid to the complex analysis of the experience of capitalization of Polish banks, and the ways of its use in Ukraine have been substantiated. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2600 - Seismic Hazard Analysis of Golsar district in Rasht Metropolis.
Fatemeh Fekri Kateh Sari Mir Mohammad Seyed Hashemi Seyed Ali Razavian Amrei

Golsar is located in north-west of Rasht the capital city of Guilan province. This region, according to standards 2800, is identified among the regions with relatively high risk of earthquake. A set of historical and instrumental seismicity data used in radius of 200 km أکثر

Golsar is located in north-west of Rasht the capital city of Guilan province. This region, according to standards 2800, is identified among the regions with relatively high risk of earthquake. A set of historical and instrumental seismicity data used in radius of 200 km which covers the period twelveth century until now. Kijko method has been applied for estimating for parameters considering of the available information. Estimating the peak ground acceleration on Bedrock (PGA) with five different attenuation relationship, with a probability of occurrence of 10% in 50 years, is 0.31g in Galsar Rasht region. Meanwhile in order to determine the seismic spectra based on weighed attenuation spectral relations, and also for the reason of being spectral and more suitable with the condition of the zone were used. The horizontal spectral acceleration in the 0.3 second period has the highest value for 2% and 10% probability of occurrence. The earthquake hazard in Golsar zone was calculated using SEISRISK III (1987) software. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2601 - Seismic Fragility Analysis of RC Continuous Girder Bridges Using Artificial Neural Network
Alireza Yazdankhah Araliya Mosleh Fatemeh Pouran Manjily Mehran Seyedrazzaghi

10.22094/jseg.2022.1943961.1116

This research aims to develop seismic fragility curves for small- and medium-sized concrete bridges. Fragility curves were generated as a function of the probability of reaching or exceeding a specific limit state in terms of the peak ground acceleration (PGA) and accel أکثر

This research aims to develop seismic fragility curves for small- and medium-sized concrete bridges. Fragility curves were generated as a function of the probability of reaching or exceeding a specific limit state in terms of the peak ground acceleration (PGA) and acceleration spectral intensity (ASI). To this end, a hybrid dataset of the seismic performances of bridges was prepared by combining the results of numerical analyses and neural predictions. Three-dimensional finite-element models for 1032 bridge-earthquake cases were created, considering the nonlinear behavior of critical bridge components. In addition, multilayer perceptron (MLP) neural networks were employed to simulate artificial earthquake-bridge performance scenarios. The yield stress of reinforcing bars (Fy), the bridge height (H) as well as PGA and ASI, were considered as the input vectors of the artificial neural networks (ANN). The results of this study revealed that MLP neural networks are capable of simulating the seismic performances of bridges appropriately. It was also shown that providing a hybrid dataset of numerical results and neural predictions could lead to the fragility curves of higher correlation coefficients. The results also presented that the PGA-based fragility curves had better correlation coefficients comparing to ASI-based ones. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2602 - Effects of Structure Height on Seismic Demands of Under-designed RC Frames Considering Soil-Structure Interaction
Behtash JavidSharifi Gholam Reza Atefatdoost

10.22094/jseg.2022.1897519.1089

Existing under-designed structures, which have been built due to the past insufficient constructional knowledge, are an important issue and anticipation of their dynamic responses to seismic events may be a cumbersome task. It is crucial to account for seismic demands o أکثر

Existing under-designed structures, which have been built due to the past insufficient constructional knowledge, are an important issue and anticipation of their dynamic responses to seismic events may be a cumbersome task. It is crucial to account for seismic demands of such structures for later retrofitting plans. In this research, three under-designed RC frames with different heights are considered to represent low-, mid- and high-rise structures. By performing non-linear response analyses, maximum seismic demands are calculated subject to five earthquake motions considering soil-structure interaction. The structures are designed for gravity loads and, especially for the high-rise, they lack about 30 percent rebar with respect to requirement for equivalent Special Moment-Resisting Frames. The major factors controlling the results are the input motion and soil conditions. The maximum inter-story drifts differ and critical stories shift upward or downward and may violate code-provided limits when the underlying soil state changes. Judgment can be made about the effects of loose and medium-dense underlying soils on structural responses. The critical sub-soils for low- and high-rise structures are medium-dense and loose sands, respectively. Subject to one single record, when the structure is high-rise, the maximum base shear is bigger with the base of the structure being flexible. For weak low- and mid-rise flexible-base structures, compared to the fixed-base state, the base shear is always smaller. The peak roof acceleration is generally greater than peak ground and bedrock accelerations, with exceptions in low-rise flexible-base structures. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2603 - Cyclic Behavior of Precast Post-Tensioned Concrete Shear Wall with and Without Opening
Ahmad Shokoohfar peyman khorshidi

10.22094/jseg.2022.1937963.1113

Innovative Precast Post-Tensioned Concrete Shear Wall (PPCSW) comprises two columns as boundary elements and a main precast shear wall. Although, there have been some researches about the cyclic behavior of the PPCSWs, the investigation of the effect of openings in this أکثر

Innovative Precast Post-Tensioned Concrete Shear Wall (PPCSW) comprises two columns as boundary elements and a main precast shear wall. Although, there have been some researches about the cyclic behavior of the PPCSWs, the investigation of the effect of openings in this system has been of less interest. The main purpose of this article is to study the effect of a standard opening on the PPCSWs. The numerical models are prepared for three different heights (3,6, and 9 stories) and their cyclic dissipated energy is compared. The concrete damage plasticity model is applied as constitutive material law. The numerical results demonstrate that by increasing the shear wall’s height, the openings become more effective. Therefore, the maximum reduction of dissipated energy belongs to the nine stories shear wall system. And, also the maximum strength reduction due to opening effects is for the nine stories shear wall system. In contrast to the strength and dissipated energy variables, the maximum initial stiffness reduction due to opening effects take place in 3 stories model. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2604 - A Numerical Study on the Seismic Performance of a RC-Bridge With Random Pier Scouring
Ali Raoof Mehrpour Hosseini Mehran Seyedrazzaghi Nasser Shamskia

10.22094/jseg.2023.1998635.1127

A multi-hazard investigation approach is a vital requirement for a realistic risk assessment of infrastructures. The combined impact of scouring and earthquake can result in a distinctive effect on the performance of a given bridge. Scouring, being a hazard influenced b أکثر

A multi-hazard investigation approach is a vital requirement for a realistic risk assessment of infrastructures. The combined impact of scouring and earthquake can result in a distinctive effect on the performance of a given bridge. Scouring, being a hazard influenced by various factors, entails numerous uncertainties. Several prior investigations have explored the multi-hazard of scour-earthquake; however, the associated implementation has not accounted for the random scour depths around the foundations of differing bents. This study provides a probabilistic platform to investigate the effect of random scouring on the seismic performance of a multi-span RC bridge. In this regard, researchers employed Monte Carlo simulation to develop a probability hazard curve for scour. The Latin Hypercube technique was applied to randomly select depths, enabling the generation of non-uniform patterns for the depth of cavities formed in different foundations. Subsequently, the study involved conducting non-linear time history analyses on the finite element model. The uniform scouring patterns were also examined to compare the models. The scouring around foundations significantly affects the responses of bridge elements, as it influences the total base shear of the structure and the pounding forces between the superstructure elements. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2605 - A Comparison of Seismic Safety of Steel MRF Designed According to Different Editions of Iranian Seismic Code
kiarash Nasserasadi

In this paper, efforts are made to compare the safety of steel moment resistant frames designed according to different editions of the Iranian code of Practice for seismic resistant design of buildings. Also, failure risk of a low and medium height frame which designed أکثر

In this paper, efforts are made to compare the safety of steel moment resistant frames designed according to different editions of the Iranian code of Practice for seismic resistant design of buildings. Also, failure risk of a low and medium height frame which designed for high and low seismicity regions according to three editions of the code are evaluated. First, the testing cases were designed and based on a simplified method the fragility functions of frames were evaluated. The probability of failure of frames was calculated by multiplying the fragility function and hazard curves in probabilistic manner. The results indicate that, apart from some exceptions, every edition of new code provides better safety for structures. However, within a single version of the code, the consistency of safety has not been maintained. The structures designed for low seismicity regions are more reliable than those which designed for high seismicity regions. Further research should address this issue and fix the possible. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2606 - The Validity Assessment of Laboratory Shear Modulus Using In-Situ Seismic Piezocone Test Results
Seyed Majdedin Mir Mohammad Hosseini A.A. Hajimohammadi

Seismic piezocone device (SCPTu) together with Resonant Column and Cyclic Triaxial test apparatus are employed to measure small strain shear modulus (G0) of carbonate sandy and clayey soils of southern coasts of Iran. A large area of southern regions of Iran is formed f أکثر

Seismic piezocone device (SCPTu) together with Resonant Column and Cyclic Triaxial test apparatus are employed to measure small strain shear modulus (G0) of carbonate sandy and clayey soils of southern coasts of Iran. A large area of southern regions of Iran is formed from clay, silt and sand. In this study, maximum shear modulus that is derived from both field (by seismic piezocone) and laboratory (by Resonant Column and Cyclic Triaxial) tests on soil samples from the southern region, indicated a meaningful effect of sample disturbance. Results show that in laboratory tests, loose samples tend to become denser and therefore exhibit greater stiffness whereas dense samples tend to become looser, showing a reduction in stiffness. According to the results of the present study, there are narrow limits of soils shear moduli for which the laboratory tests and the field measurements yield approximately the same amounts. This limit of shear moduli is about 30-50(MPa) for clay deposits and 70-100 (MPa) for sandy deposits. Since the shear moduli of soils in small strains can also be computed from the shear wave velocity, also correlations based on parameters derived from SCPTu test for shear wave velocity determination of sandy and clayey soils of the studied area are presented. This study shows that shear wave velocity can be related to both corrected tip resistance and total normal stress. Regarding the shear moduli and the damping ratio, due to the disturbances of the stiff deposits in the sampling process and great deviations of laboratory results from field results, the laboratory measurements of these parameters out of the above limits are not recommended. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2607 - Effects of the Soil-Foundation-Structure Interaction on the Component Demand Modifier Factor of Concrete Gravity Beams based on ASCE 41-06 Standard
A Azarbakht E Rajabi

The aim of the present paper is to evaluate the influence of the Soil- Foundation- Structure Interaction (SFSI) effects on the component demand modifier factor of concrete gravity beams based on ASCE 41-06 standard. To this end, the beam on the nonlinear Winkler foundat أکثر

The aim of the present paper is to evaluate the influence of the Soil- Foundation- Structure Interaction (SFSI) effects on the component demand modifier factor of concrete gravity beams based on ASCE 41-06 standard. To this end, the beam on the nonlinear Winkler foundation approach is employed which is a simple and efficient method. At first, four sets of 3-, 6-, 10- and 15-storey concrete moment-resisting frames founded on soft, medium and hard soils are designed and analysed for the case of fixed-base and flexible-base assumptions. A comparison is then made between the results of the nonlinear response history analysis of each frame in the flexible-base and fixed-base conditions with the response based on the equivalent linear static approach. The findings show that the equivalent linear static approach loads for gravity beams, which are controlled by deformation actions, can lead to non-conservative predictions of seismic demand. Finally, a modified load combination is proposed to be used in the equivalent linear static approach to avoid this imperfection. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2608 - Performance Evaluation of Viscoelastic and Friction Passive Damping System in Steel Structures
Mohammad Taghi Kazemia Hosein Hoseini

Additional dampers are employed in order to decrease the dynamic response of structure against the earthquake and wind loading recently. In this study, two types of systems related to waste of inactive energy, i.e. frictional damper which is categorized in dampers depen أکثر

Additional dampers are employed in order to decrease the dynamic response of structure against the earthquake and wind loading recently. In this study, two types of systems related to waste of inactive energy, i.e. frictional damper which is categorized in dampers dependent on movement and viscoelastic damper which is categorized in dampers dependent on velocity, in making steel structures resistant are investigated and evaluated. Results of structures with dampers (viscoelastic damper, friction damper and combination of both dampers) were compared with the results of structures without damper. Increasing trend in dissipating energy was observed. Then, the behavior of these dampers in frames of 4, 8 and 12 stories was studied by modeling the damper directly. The analyses were conducted via nonlinear time history technique and by using earthquake records (near fault and far fault) scaled with peak acceleration and SAP 2000 14.2.2 software. The results indicate the appropriate function of the selected dampers in controlling and decreasing the seismic responses of the structure. Given that in frictional dampers the maximum force created in the damper is specified, the use of this damper in resistance building of structures is very effective especially by considering the limitation of structure capacity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2609 - A methodology for Determining the Seismic Vulnerability of Old Concrete Highway Bridges by Using Fragility Curves
Araliya Mosleh jose jara Humberto Varum

Past earthquakes have demonstrated that old RC bridges may be seismically vulnerable. Bridge responses during the last decades illustrated the necessity of the seismic assessment of bridges especially those which were designed with old codes. In this research an existin أکثر

Past earthquakes have demonstrated that old RC bridges may be seismically vulnerable. Bridge responses during the last decades illustrated the necessity of the seismic assessment of bridges especially those which were designed with old codes. In this research an existing concrete bridge representative of the most common bridges in the highway system in Iran are studied. Push over and nonlinear time history analyses using refined 3-D structural models are performed for each sample. Bridge structural systems are identified and quantified to establish a set of earthquake-site-bridge samples. The superstructure was assumed to remain elastic and the nonlinear behavior in piers was modeled by assigning plastic hinges in columns. The soil flexibility was considered by using elastic spring elements. Displacement ductility and peak ground acceleration (PGA) were selected as seismic performance indicator and intensity measure, respectively. Ten time history records from the past earthquakes were selected. They were scaled and applied incrementally to the 3-D model to evaluate seismic performance of the bridge. Furthermore, bridge damage states were defined and the probabilistic characteristics of structural capacity corresponding to each damage state were established. Then, the conditional probabilities of specific structural demand to exceed the structural capacity were computed and the results were displayed as fragility curves. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2610 - Performance of industrial facilities and lifelines during the October 23rd, 2011 Van, Turkey Earthquake
Kiarash Nasserasadi Mehran Seyed Razzaghi

Damage to essential facilities (e.g. lifelines and industrial facilities) due to extreme loads may cause remarkable indirect impact as well as direct physical loss. Hence understanding seismic performance of essential facilities is very important in high seismic risk re أکثر

Damage to essential facilities (e.g. lifelines and industrial facilities) due to extreme loads may cause remarkable indirect impact as well as direct physical loss. Hence understanding seismic performance of essential facilities is very important in high seismic risk regions. On October 23, 2011 an earthquake of magnitude Mw7.2 occurred in Van province in eastern Turkey. Several damages occurred at industrial plants. Damage to equipment and buildings caused work abandon in some industrial plants. In this paper the observed damage to essential facilities such as transportation systems, silos and gas stations are presented. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2611 - Conceptual Analysis and Design and Experimental Construction of a Portable Emergency Relief Bridge
Ehsan Soltani Shahrokh Rezaei

10.22094/jseg.2022.695371

For a long time, our country has faced natural disasters. In recent years, it has imposed various levels of damages on the country, including those caused by wars (military maneuvers) and natural disasters (earthquakes such as Rudbar Manjil, Bam, and Azgeleh), and flood أکثر

For a long time, our country has faced natural disasters. In recent years, it has imposed various levels of damages on the country, including those caused by wars (military maneuvers) and natural disasters (earthquakes such as Rudbar Manjil, Bam, and Azgeleh), and floods in cities and regions). Every year, severe floods, hurricanes, explosions, and terrorist attacks cause great suffering for millions worldwide. In a disaster, whether natural or humanitarian, it is vital to provide immediate help to those affected, but relief can often be severely interrupted, significantly if the infrastructure is damaged and the transport network is disrupted. Here, the bridge will be constructed from nonidentical prefabricated elements based on modularity. Construction of modules and final assembly is done off-site (in a factory). Because it can be deployed on-site, it transported the completed bridge in a compact form. SAP2000 software evaluated an emergency bridge's seismic design and performance using nonlinear static and dynamic analysis to save lives in the shortest amount of time, cost, construction, and installation, while also considering the structure's performance. Also, its portability is the goal of this structure. In this system, space structures were used to design the project, absorbing much energy outside their elastic range and was innovative. As a result, the ultimate bearing capacity of the space trusses will depend on the structure's geometry, the position of the supports, and the displacement load response of each member. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2612 - Probabilistic Evaluation of Seismic Performance of RC Bridges in Iran
Mehran Seyed Razzaghi M. Safarkhanlou

Many existing bridges were designed without adequate consideration of seismic risk. The full or partial collapse of even one major bridge in a city or community would have destroying results. There has been focuses on developing fragility-based seismic vulnerability of أکثر

Many existing bridges were designed without adequate consideration of seismic risk. The full or partial collapse of even one major bridge in a city or community would have destroying results. There has been focuses on developing fragility-based seismic vulnerability of existing usual bridges in Iran or support decision making on seismic upgrade. This article focuses on developing performance based seismic fragility curves for typical RC bridges in Iran. Ground motions compatible with the seismic hazard were used as input excitations for bridge vulnerability assessment. The fragility curves thus developed will quantify the vulnerability of existing RC bridges and help in proper decision making to increase the safety for humans and the serviceability of essential facilities. Results obtained from this study show that the properties of materials have a significant effect on the damage probability of the bridges. The findings can serve as a guide to declare the impact of seismic vulnerability on the bridges. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2613 - Development of Seismic Criteria for Seismic Responses of Regular and Irregular Structures in Plan considering Vertical Component of the Near-field Records
Maryam Firoozi Nezamabadi Fariborz Yaghoobi Vayeghan

Field observations of the incurred damages to the buildings and bridges due to earthquakes in near field show there are various failure modes which are in relation to the forces caused by vertical component. While vertical component of earthquake for ordinary buildings أکثر

Field observations of the incurred damages to the buildings and bridges due to earthquakes in near field show there are various failure modes which are in relation to the forces caused by vertical component. While vertical component of earthquake for ordinary buildings in most seismic regulations and standards is not considered. Therefore, in the current study the effects of vertical and horizontal components of earthquake on regular and mass asymmetric structures are investigated simultaneously. The study considers a model of one-story structure with 3 degrees of freedom, lateral displacement, torsional displacement of roof level and vertical displacement, on a rigid foundation. It is concluded that for all such structures in the near-fault zones, the effect of vertical component must be considered. In case of stiff structures, the effect of the force on displacement of such structures is of importance and the effect of vertical component can be disregarded. The use of vertical design response spectrum to calculate the vertical forces caused by near field earthquakes is also recommended. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2614 - Assessment of ASCE 41-06 Pushover Procedure in Performance Evaluation of Concrete Vertical Irregular Buildings
Ehsan Danesh Dezfuli armin Aziminejadb

Irregular buildings make up a large portion of urban infrastructure. Presence of irregularities can be due to architectural and user changes in building stories. Main objective of this article is evaluate seismic performance of structures with vertical irregularities. S أکثر

Irregular buildings make up a large portion of urban infrastructure. Presence of irregularities can be due to architectural and user changes in building stories. Main objective of this article is evaluate seismic performance of structures with vertical irregularities. Seismic responses are obtained by enveloping peak inelastic responses resulting from pushover analyses according to provided pattern in ASCE/SEI 41-06standard. To verify and appraise procedure, it is applied to 10, 15, and 20-storey models with irregular distribution of mass, stiffness and strength along height. Results from the pushover procedure are compared with results obtained by nonlinear response history analysis (NL-RHA). Results of research reveal that seismic response of building structures is more sensitive to stiffness irregularities than to mass irregularities and strength irregularities. Nonlinear static procedure that proposed in standard can predict to a reasonable accuracy peak inelastic responses, such as plastic rotations of hinges, story drifts and shear stories in vertically irregular structures تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2615 - Statistical Evaluation of Induced Seismicity at the Karkheh Dam, Iran
Seyed Majdedin Mir Mohammad Hosseini Pegah Rajaei

Karkheh Dam is the largest dam in Iran with a capacity of about 7.4×109 cubic meters and height of 127 meters. Since the first impoundment, increasing in seismic activity in the dam area has been observed that indicates the possible occurrence of reservoir-induced أکثر

Karkheh Dam is the largest dam in Iran with a capacity of about 7.4×109 cubic meters and height of 127 meters. Since the first impoundment, increasing in seismic activity in the dam area has been observed that indicates the possible occurrence of reservoir-induced seismicity (RIS).In the present work, a preliminary evaluation is conducted firstly in order to investigate these observations. Based on the assessment of the number of earthquakes occurred in equal time periods before and after reservoir impoundment and their focal depths, it is concluded that RIS is happening in the dam site. Secondly, a cross-correlation method is applied in order to find the relationship between water level fluctuations and the variations of seismic activities. This analysis confirms a strong relationship between fluctuation of the water level and the number of seismicity events in the dam area. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2616 - A Comparison of Different Non-linear Numerical Models for Pier Shaft Interaction Analysis for study of the Seismic Performance of Bridges
Shahriar TavousiTafreshi Amin Ghafooripour Seyed shahrum Jafari

The AASHTO code of practice for design of bridges shows that the ductility level for foundation is given equal to one. Bridges are classified in three classes. For class of essential and normal bridges a question for not to use ductility level due to the importance of b أکثر

The AASHTO code of practice for design of bridges shows that the ductility level for foundation is given equal to one. Bridges are classified in three classes. For class of essential and normal bridges a question for not to use ductility level due to the importance of bridges’ costs is become an important item in different countries particularly in Middle east. This paper aimed to study on performance of bridges based on the effect of soil non-linear behavior. A comparison between Finite Difference (F.D), Finite Element (F.E) methods and close form solutions has been carried out on single and group piles under lateral loads in multilayered soils. Winkler model with non-linear springs, FLAC-3D, ANSYS5.4 and ABAQUS software were used for verifications. The Lagrangian method was considered in FLAC-3D and the Drucker-Prager was used in ANSYS. Pile behavior in sandy soils, uniform clayey soils, clayey deposits including sandy lenses, and Sand deposits with thin clay layers were analyzed. Verification between traditional close form solution methods with those analysis methods were carried out. Results show the effectiveness of foundation ductility in compare with the expected ductility levels and structural performance for superstructure. The ductility level of substructure due to the pile soil interaction has found equal to 3.5 to 4.5 for different soil types. It show in “Pile and Deck (pier shaft)” model in bridges for the normal and essential bridges classes the use of ductility should be taken into account in accordance with soil-structure performance. In conclusion the paper shows that for the pier shaft system it would be possible to use ductility level for foundations for normal and essential class of bridges and for those countries that they use the structural ductility for design of all components of structure including piles, the level of performance should be precisely investigated and using of structural ductility level is under question for design of pier shaft models. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2617 - Analyzing seismicity hazard in Boinzahra, Qazvin and Hamedan zones
Javad Chegini Hamid Reza Darvishvand Hossen azimi chamani

Today analyzing seismicity hazard urban different areas is critical and inevitable due to develop and to expand cities in seismically active zones and naturally, the hazard because the earthquake is more in the bigger cities and the necessity to consider these hazards w أکثر

Today analyzing seismicity hazard urban different areas is critical and inevitable due to develop and to expand cities in seismically active zones and naturally, the hazard because the earthquake is more in the bigger cities and the necessity to consider these hazards would be increased. Expanding the cities in Iran seismically active zones caused to be necessary to analyze earthquake hazard. Bouinzahra, Qazvin and Hamedan as cities in subject to earthquake hazard are perfect relevant instances. These important cities have been surrounded among active faults and it’s possible always to happen a big earthquake on it. For probabilistic risk analysis for different levels of software EZF RISK that a program is incredibly strong in this field has been used. This study analyzes the seismic hazard of earthquake for these 3 cities considering this truth by Probabilistic and Deterministic analyzing method. The results showed the relative level of earthquake hazard is high in these cities and it’s according to suggesting opinion of Iranian code of practice for seismic resistant design of buildings (2800). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2618 - Presentation of Empirical Relation for the Fundamental Period of Irregular Steel Frames with EBF Steel Braces
F. Omidinasab S. Baharipour

Developments in the field of Structure and Earthquake Engineering and also consequences of earthquakes have been led to develop some continually changes and improvement of seismic regulations around the world. In regards to seismicity of Iran, it is necessary and also p أکثر

Developments in the field of Structure and Earthquake Engineering and also consequences of earthquakes have been led to develop some continually changes and improvement of seismic regulations around the world. In regards to seismicity of Iran, it is necessary and also possible to review and edit the Seismic Regulations of Iran and compare it with the other countries; so it seems that a comparative study of relations of the fundamental period based on various regulations is required. This debate is regarded to change all kinds of structures; for example, here the irregular structures with varieties of irregularities on height can be mentioned. The irregular structures are more observable than the other ones because of their unique form and creative ideas of architectures. Then, in regards to extend and grow of usage these structures around the country we shall collect and present a correct study based on an accurate planning because investigation of the fundamental period of irregular steel frames on height is required. By this research the investigation of the fundamental period of three-opening irregular steel frames with divergent bracing along with irregularities on height is studied. Models of three-bay frames with 2-15 storeys have been modeled by Etabs Software; also a series of short, middle and high frames have been modeled by Opensses Software, and then they are compared together, finally the analyzed periods have been compared with the different relations in Regulation; then by the use of MATLAB-2013 Software some coefficients of formula of the fundamental period have been determined for three-bay frames with one-sided-stepped on the height and divergent bracing. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2619 - Seismic Vulnerability assessment of concrete railway bridge using nonlinear analyses
Araliya Mosleh Hamed Hamidi Ahmad Nicknam José Jara Humberto Varum

Bridges, as an essential part of transportation system, play a special role in economy, politic and military all around the world. Serviceability of bridges is of high importance especially in emergencies, helping injured people and proportioning transportation after ea أکثر

Bridges, as an essential part of transportation system, play a special role in economy, politic and military all around the world. Serviceability of bridges is of high importance especially in emergencies, helping injured people and proportioning transportation after earthquakes. Earthquake regulation codes, normally suggest linear methods to conduct the analysis, and nonlinear analysis is barely used by practicing engineers. In this paper, we analyze a typical concrete bridge located in Iran and use both nonlinear dynamic and static procedures at two hazard levels. This study compares both methodologies, analyze the results and presents some recommendations to reduce the seismic vulnerability. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2620 - The Effect of Compressive Strength Reduction of Column Section Expose due to Freezing-Thawing Cycles on the Seismic Performance of Bridges
Saeideh Alsadat Mousavi Mehran Seyed Razzaghi

One of the serious damages of tremendous earthquakes is the damage to bridges as the major components in an arterial road network, as relief operation is interrupted following cutting roads. Regardless of the magnitude and severity of an earthquake, other factors are al أکثر

One of the serious damages of tremendous earthquakes is the damage to bridges as the major components in an arterial road network, as relief operation is interrupted following cutting roads. Regardless of the magnitude and severity of an earthquake, other factors are also important in the strength and seismic performance of concrete bridges. Freezing-thawing cycles are among the factors, which erode the piers of concrete bridges over time. Therefore, it is necessary to evaluate the seismic vulnerability of bridges for future designs.This research aims at discussing the effect of freeze-thaw cycles on the seismic performance of concrete bridges using fragilitycurves. Fragility curves express the conditional probability to reach or exceed a level of damage as a function of ground motion parameters. The curves have been developed analytically using a probabilistic method. Ground motion parameter, peak ground acceleration, structural criterion, and relative displacement of piles were considered. The non-linear time history analysis in OpenSees was used for demand determination. The curves were drawn for the slight, moderate, and extensive damage levels in two modes of before and after damage caused by thawing and freezing, i.e. the mode in which the compressive strength of column section expose reduced. With respect to the fragility curves, the strength reduction increases bridge vulnerability, especially on slight damage levels. Comparing with the cyclic curves of the most vulnerable column in two modes of before and after the damage showed that energy absorption capacity lowered with the expose compressive strength reducing. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2621 - Evaluation of Seismic Performance of Combined Horizontal and Vertical Hexagrid Structural System for High-rise Buildings
Yasaman Memarzadeh Kiani Maryam Firoozi Nezamabadi

Summary In this study, the seismic performance of hexagrid structures which are composed of horizontal and vertical hexagrid by using a transitional story, has been investigated. To this end, 10 models of 50-story hexagrid structures were designed. 9 models with horizon أکثر

Summary In this study, the seismic performance of hexagrid structures which are composed of horizontal and vertical hexagrid by using a transitional story, has been investigated. To this end, 10 models of 50-story hexagrid structures were designed. 9 models with horizontal hexagrid cells which transited to vertical cells using a transitional story, and a model of completely horizontal hexagrid have been designed. Finally, the seismic performance of these models were investigated and compared to the horizontal hexagrid structure to obtain the optimum location of the transitional story. According to the analyses results, combining horizontal and vertical hexagrid cells can strongly affect the seismic performance of the structure. Thus, choosing the optimum location of transitional story, regarding design priorities, is of significant importance. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2622 - A Comparative Study on Seismic Performance of Hexagrid, Diagrid and Tubular Structural Systems
Saeed Kia Darbandsari Maryam Firoozi NezamAbadi

Hexagrid structural system is an innovated system with structural behavior which is similar to a tubular system. In this paper, a numerical study is conducted to estimate the seismic performance of horizontal hexagrid concerning the combined horizontal and vertical hexa أکثر

Hexagrid structural system is an innovated system with structural behavior which is similar to a tubular system. In this paper, a numerical study is conducted to estimate the seismic performance of horizontal hexagrid concerning the combined horizontal and vertical hexagrid, tubular and diagrid structural systems. First 30 and 50 story buildings are modeled using ETABS, then pushover and nonlinear dynamic analyses are performed on buildings using PERFORM 3D. Results indicate that the horizontal hexagrid system under nonlinear dynamic analysis has the least roof displacement; buildings capacity curves also demonstrate that the horizontal hexagrid is the most efficient system, as it brings lowest roof displacement along with high energy dissipation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2623 - Estimation of Sloshing Wave Height in Broad Cylindrical Oil Storage Tanks Using Numerical Methods
H Kazem S Mehrpouya

Cylindrical steel tanks are important components of many industrial plants such as oil refineries and chemical plants. Usually failure of cylindrical tanks leads to serious consequences. During the past earthquakes such as 1964 Alaska and 1999 Turkey seismic performance أکثر

Cylindrical steel tanks are important components of many industrial plants such as oil refineries and chemical plants. Usually failure of cylindrical tanks leads to serious consequences. During the past earthquakes such as 1964 Alaska and 1999 Turkey seismic performance of cylindrical tanks revealed that tanks are seismically vulnerable. Therefore, evaluation of seismic performance of these structures is an important task in seismic prone areas. During an earthquake, a sloshing motion may occur in upper parts of the liquid. In storage tanks during earthquake if fluid wave height in tank increases, the fluid wave may damage the roof or some parts of roof holders. The tanks should resist against unfavourable impacts such as earthquakes. In this paper, 5 tanks with different H/D ratios in an oil refinery complex in Iran were studied using static and dynamical analysis (linear and non-linear). Spectrum and time history linear and non-linear analysis was completed in order to find the fluid wave height and also ratio of wave height to the tank diameter. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2624 - A critical review on structure-soil-structure interaction
Saeed Kia Darbandsari Ata Hojatkashani

The purpose of this paper is to review computational methods in structure-soil-structure interaction. As a result of globalization, buildings are located close to each other. This issue happens especially in big cities, making the study of structure-soil-structure inter أکثر

The purpose of this paper is to review computational methods in structure-soil-structure interaction. As a result of globalization, buildings are located close to each other. This issue happens especially in big cities, making the study of structure-soil-structure interaction as an essential part of structural design process. The effect of soil medium, on which the building structure stands, especially on seismic behavior of building is well known. The effects of structures standing in a close distant to each other is the main issue in structure-soil-structure interactions. In this paper, analytical models of soil are reviewed. After a review on different analytical models of soil, the concepts and the computational efforts in the field of interaction between soil and adjacent buildings are discussed in order to provide the reader with the benefits and weaknesses of each concept. Different computer programs which suit structure-soil-structure interaction analysis and their main abilities are briefly reviewed as well. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2625 - Implementing Basic Displacement Function to Analyze Free Vibration Rotation of Non-Prismatic Euler-Bernoulli Beams
Pouria Hajikarimi Reza Attarnejad

Rotating beams have been considerably appealing to engineers and designers of complex structures i.e. aircraft’s propeller and windmill turbines. In this paper, a new flexibility-based method is proposed for the dynamic analysis of rotating non-prismatic Euler-Ber أکثر

Rotating beams have been considerably appealing to engineers and designers of complex structures i.e. aircraft’s propeller and windmill turbines. In this paper, a new flexibility-based method is proposed for the dynamic analysis of rotating non-prismatic Euler-Bernoulli beams. The flexibility basis of the method ensures the true satisfaction of equilibrium equations at any interior point of the elements. Following structural/mechanical principles, exact shape functions and consequently exact structural matrices i.e. consistent mass, geometric stiffness and flexural stiffness matrices are derived in terms of special so-called “Basic Displacement Functions”. The method is considered as the logical extension of conventional finite element method. Being straightforward formulated, the method can be incorporated into any standard finite element programs. The method poses no restrictions on either type of cross-section or variation of cross-sectional dimensions. The effects of rotational speed parameter and taper ratio on the variation of natural frequencies are studied and the results compare well with the other existing methods in the technical literature. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2626 - Exploring the Efficiency of Dampers for Repair and Strengthening of Existing Buildings
F. Barati A. Esfandiari

In this paper, seismic behavior of the existing buildings equipped by friction dampers is studied. Seismic performance of6-story, 9-story and 12-story steel buildings with damper and without damper were studied. The finite element modeling technique (SAP2000 Software) i أکثر

In this paper, seismic behavior of the existing buildings equipped by friction dampers is studied. Seismic performance of6-story, 9-story and 12-story steel buildings with damper and without damper were studied. The finite element modeling technique (SAP2000 Software) is used for analysis. Time History analyzing was done to achieve this purpose. For nonlinear dynamic analysis, the responses of the structures to three earthquake records (Tabas, Naghan, and artificial waveform) were obtained. A series of analyses were made to determine the optimum slip load of the friction dampers to achieve minimum response. Also, in order to evaluate the performance of the friction dampers in asymmetric structures, an asymmetric structure was utilized. The obtained results show significant improvement of seismic behavior and efficiency of the friction damper for seismic retrofitting to these buildings. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2627 - Analysis of Masonry Infill Panels Retrofitted with FRP Sheets in R/C Frames
Hosein Parastesh Murat Saatcioglu

Masonry infill walls are often used as non-structural elements. According to the past structural failure, ignorance of interaction between infill walls and enclosed frame may lead to the different seismic response for non-ductile building frames. The main contribution o أکثر

Masonry infill walls are often used as non-structural elements. According to the past structural failure, ignorance of interaction between infill walls and enclosed frame may lead to the different seismic response for non-ductile building frames. The main contribution of this paper is to analytically investigate the behavior of reinforced concrete with masonry infill panels as participating structural. In doing so, a finite element model based on an equivalent strut method is conducted to represent the behavior of masonry panels. The strut model is calibrated using the results of the companion experimental program, which examined the cyclic behavior of infill panels with and without FRP sheets. Accordingly, a nonlinear spring element and a shell element are used to simulate the behavior of masonry strut elements and FRP sheets, respectively. The nonlinear static analysis (Push over analysis) is accomplished using SAP2000 [1] structural analysis software for a 10-story building with FRP sheets subjec تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2628 - Assessment of an RC existing hospital building with special moment frame using fragility curve
Farhad Cheraghi Abdolreza S. Moghadam

In this study, an existing hospital structure has been evaluated with incremental dynamic analysis (IDA). This building is accommodated in Karaj with soil type II. At first, two 2-D frames along X, Y direction are selected. Then, five performance levels are determined a أکثر

In this study, an existing hospital structure has been evaluated with incremental dynamic analysis (IDA). This building is accommodated in Karaj with soil type II. At first, two 2-D frames along X, Y direction are selected. Then, five performance levels are determined according to “Rehabilitation Code for Existing Buildings (Publication No. 360) including Immediate Operational (IO), Limited Damage (LD), Life Safety (LS), Limited Life Safety (LLS), and Collapse Prevention (CP). The Peak Ground Acceleration (PGA) as earthquake intensity and relative displacement (Drift) as the failure index has been used for incremental dynamic analysis method via seismo-struct software. In the next step, the probability of reaching or exceeding of the structure to a limit state was determined. Results of incremental dynamic analysis for fragility curves show that the probability of reaching or exceeding from IO level is approximately . This probability is almost for LD, for LS, for LLS, and for CP. It has been signified that the probability of fragility is raised with increasing in PGA تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2629 - مقایسه تطبیقی مؤلفه‌های کالبدی - فضایی سنت و مدرنیسم در بناهای دانشگاهی هند و ایران
محمدرضا شرفیان حسین سلطان زاده شروین میرشاهزاده محمد محمدزاده

10.22094/lsj.2023.704899

دانشگاه‌ها یکی از اولین نمونه‌های کاربست سنت و مدرنیسم در بناهای هر کشوری است. هدف از این تحقیق با فرض اینکه در میان مولفه‌های سنت در بناهای دانشگاهی ایران، مولفه نسبیت در احجام به‌کاررفته و در بناهای دانشگاهی هند، قرارگیری در راستای محور اقلیمی بیشترین تاثیر و در میان أکثر

دانشگاه‌ها یکی از اولین نمونه‌های کاربست سنت و مدرنیسم در بناهای هر کشوری است. هدف از این تحقیق با فرض اینکه در میان مولفه‌های سنت در بناهای دانشگاهی ایران، مولفه نسبیت در احجام به‌کاررفته و در بناهای دانشگاهی هند، قرارگیری در راستای محور اقلیمی بیشترین تاثیر و در میان مولفه‌های مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران مولفه خلوص احجام و در بناهای دانشگاهی هند مولفه سازمان‌دهی مدرن، بیشترین تاثیر را در تداعی‌کنندگی این بناها دارد، به بررسی مولفه‌های کالبدی-فضایی سنت و مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران و هند و میزان اثرگذاری آن‌ها می‌پردازد. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی از نوع تودرتو است. در بخش کیفی با استفاده از تکنیک مرور نظام‌مند ادبیات نظری در حوزه سنت و مدرنیسم، مولفه‌های سنت و مدرنیسم استخراج و سپس دسته‌بندی می‌شوند. بر اساس آن‌ها سوالات مصاحبه نیمه‌ساختاریافته تدوین می‌گردد. از متخصصین مصاحبه‌ای صورت می‌گیرد و نتایج برای سهولت کدگذاری وارد نرم‌افزارATLASTI نسخه 1/9 می‌گردد. بناهای دانشگاهی با سیستم دلفی آینده‌پژوهی با ضریب کندال انتخاب می‌شوند. سپس بر اساس مولفه‌های به دست آمده، پرسشنامه تدوین و در اختیار 384 نفر از کاربران فضایی قرار می‌گیرد. نتایج حاکی از آن است که در بناهای دانشگاهی ایران در مولفه‌های تداعی‌کنندگی سنت، تنوع شکلی با عناصر ارتباط‌دهنده بصری بیشترین ضرایب تعیین و درون‌گرایی کمترین میزان همبستگی را دارد. در بناهای دانشگاهی هند، بهره‌گیری از آجر به‌عنوان مصالح غالب جداره بیشترین و کمترین مربوط به سلسله‌مراتب فضایی است. در مولفه‌های مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران، تنوع در فرم احجام، بیان صادقانه مصالح سازه در نما و یادآور مدرنیسم دارای بالاترین مقدار ضریب تعیین و کمترین مربوط به ارتباط درون و بیرون با سطوح وسیع شفاف است. در بناهای دانشگاهی هند تنوع بین نور و سایه، بیان صادقانه مصالح سازه در نما و یادآور مدرنیسم بیشترین مقدار است و کمترین مربوط به بهره‌گیری از مصالح و دستاوردهای جدید تکنولوژی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2630 - تبیین مولفه‌های سنت و مدرنیسم در ساختار کالبدی بناهای مسکونی دوره معاصر ایران (نمونه موردی بناهای مسکونی دوره پهلوی)
علیرضا طاهریان احمدرضا کشتکار قلاتی محمود نیکخواه شهمیرزادی غلامحسین ناصری

10.22094/lsj.2023.699497

عوامل بسیار متعددی در دوران معاصر باعث ایجاد تحولات اساسی در معماری ایران هستند. بررسی معیارهای سنت و مدرنیسم در معماری مسکونی در کشور ایران، ازآن‌جهت که در راستای وضوح بیشتر در تاریخ معماری معاصر ایران خواهد شد، از اهمیت برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی مؤلفه‌های س أکثر

عوامل بسیار متعددی در دوران معاصر باعث ایجاد تحولات اساسی در معماری ایران هستند. بررسی معیارهای سنت و مدرنیسم در معماری مسکونی در کشور ایران، ازآن‌جهت که در راستای وضوح بیشتر در تاریخ معماری معاصر ایران خواهد شد، از اهمیت برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی مؤلفه‌های سنت و مدرنیسم در ساختار کالبدی معماری معاصر مسکونی ایران در دوره پهلوی با فرض اینکه معماری بناهای مسکونی در دوره معاصر با درنظر گرفتن دوره پهلوی، از نظر سنت‌گرایی بیشتر تحت تأثیر مؤلفه‌ بهره‌گیری از جزئیات و تناسبات آجری و از نظر مدرنیسم بیشتر تحت تأثیر مؤلفه حجم و ابعاد ساختمان است، سعی دارد به این سؤال پاسخ دهد که مؤلفه‌های سنت و مدرنیسم به چه صورت در ساختار کالبدی بناهای مسکونی دوره معاصر تجلی یافته است و از روش تحقیق ترکیبی لانه به لانه برای نیل به این هدف استفاده می‌شود؛ ابتدا در بخش کیفی، مؤلفه‌های سنت و مدرنیسم از ادبیات نظری تحقیق، مفاهیم، استخراج و سپس جدول کدنامه تدوین گردید و سپس مصاحبه‌هایی تنظیم شد که بر اساس این مصاحبه‌ها متغیرهای مورداستفاده سنت و مدرنیسم در بنا مطرح و سپس در بخش کمی، برای راستی آزمایی از پرسشنامه بهره گرفته شد. حجم نمونه در مرحله کیفی، 26 مصاحبه و در بخش کمی 384 نفر است. نتایج نشان می‌دهد که در مدرنیسم مؤلفه‌های بیان صادقانه مصالح سازه در نما با مقدار 965/0، المان گونگی عناصر معماری با مقدار 856/0، بهره‌گیری از احجام مستطیلی 818/0 بیشترین میزان همبستگی را با دیگر مؤلفه‌های مدرنیسم دارند. همچنین برای ارتقا یک واحد سنت در فضا با کاربر یک واحد از مؤلفه‌های بهره‌گیری از آجر به‌عنوان مصالح غالب جداره‌ها و بهره‌گیری عناصر کالبدی معماری سنتی با مقدار 000/1 می‌توان تداعی سنت را در یک بنای مسکونی بیشتر کرد. درنهایت این پژوهش دارای نتایجی است که پیشنهادهایی در بخش مدیریتی و برنامه‌ریزی و پژوهشی داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2631 - خوانش اندیشه نوسنت گرایی در معماری معاصر ایران بر مبنای هرمنوتیک فلسفی هایدگر (با بررسی اندیشه های حسین شیخ زین الدین)
فائزه امیری پویا خسرو افضلیان ایرج اعتصام محسن طبسی

10.22094/lsj.2023.699502

هایدگر بنیان گذار هرمنوتیک فلسفی، که مهم ترین دغدغه او مسئله غفلت از هستی و وجود است. هرمنوتیک فلسفی به معنای دقیق کلمه، مشخصا به فهم اشاره می کند و آن هم، فهم خالص. در فرآیند ادراک و فهم هر مقوله ای اصولا دو سویه وجود دارد. اندیشه معمار و مخاطب، می توانند دو سویه مورد أکثر

هایدگر بنیان گذار هرمنوتیک فلسفی، که مهم ترین دغدغه او مسئله غفلت از هستی و وجود است. هرمنوتیک فلسفی به معنای دقیق کلمه، مشخصا به فهم اشاره می کند و آن هم، فهم خالص. در فرآیند ادراک و فهم هر مقوله ای اصولا دو سویه وجود دارد. اندیشه معمار و مخاطب، می توانند دو سویه مورد نظر در معماری باشد. اندیشه معماران معاصر ایران را می توان بر این اساس خوانش نمود.روش تحقیق پژوهش حاضر استدلال منطقی می باشد. از آن جا که استدلال منطقی کلام محور است ؛ پژوهش حاضر از نظر ماهیت داده ها کیفی است. از این رو به صورت توصیفی است برای شفاف سازی روابط بین عناصر و مفاهیم، تکنیک تحلیل گفتمان از خلال سخنرانی ها و مصاحبه ها در مطبوعات تخصصی معماری ؛ مورد استفاده قرار می گیرد و در نهایت کدگذاری و تحلیل گفتمان انجام می گردد.در خوانش اندیشه شیخ زین الدین بر مبنای هرمنوتیک فلسفی هایدگر، مهم ترین گره گاه ها، تاریخی بودن است. تاریخی بودن درکلید واژه هایی نظیر توجه به گذشته، حال و آینده، گذشته را در سنت پایدار ، حال در معماری امروز گذشته،حال و آینده سه کلید واژه مهم گفتمان معمار است. بنابراین می توان زبان معماری امروز را تعیین نمود. ویژگی های این زبان معماری، عدم تعارض بین سنت و پیشرفت می باشد، که می تواند رابطه مسالمت آمیز بین معماری جهانی و معماری سنتی برقرار نمود. در اندیشه معمار نو سنت گرا صیرورت انسان از گذشته به آینده با استفاده از دستاوردهای گذشتگان و با بیان نو در دنیای جدید اتفاق می افتد. بنابراین انسان با سیالیت و جریان حضور می یابد. ............................... تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2632 - بررسی سیر تکوین و تاثیرگذاری مدرنیسم بر معماری مجتمع‌های آپارتمانی مسکونی در ایران و ازبکستان
نازنین اسلامی فریبا البرزی

پس از جنگ جهانی دوم، در فاصله سال‌های 1325 تا 1357 ه.ش. ایران در معرض تغییرات عمده‌ای در زمینه ساخت مجتمع‌های آپارتمانی مسکونی قرار‌گرفت. همچنین در این دوران در ازبکستان نیز تحولات ‌متعددی در حوزه معماری مسکونی این کشور صورت پذیرفت. هدف از پژوهش حاضر تبیین تاثیر فرآینده أکثر

پس از جنگ جهانی دوم، در فاصله سال‌های 1325 تا 1357 ه.ش. ایران در معرض تغییرات عمده‌ای در زمینه ساخت مجتمع‌های آپارتمانی مسکونی قرار‌گرفت. همچنین در این دوران در ازبکستان نیز تحولات ‌متعددی در حوزه معماری مسکونی این کشور صورت پذیرفت. هدف از پژوهش حاضر تبیین تاثیر فرآیندهای مدرنیستی حاکم بر این جوامع بر چگونگی ساختاردهی معماری مجتمع‌های‌ مسکونی در دوره معاصر و بازه زمانی پهلوی‌ دوم در ایران و هم‌زمان با آن در ازبکستان می‌باشد تا به این سوالات پاسخ داده‌ شود: آیا جریان‌های مدرنیستی در کشور‌های ایران و ازبکستان بر سیر تحول مجتمع‌های مسکونی در این دو کشور تاثیر‌‌گذار بوده‌اند؟ تحولات معماری مسکونی ایران و ازبکستان در این دوره دارای چه ساختار، ماهیت و وجه‌ تفاوت و شباهتی بوده‌‌اند؟ این پژوهش به‌صورت تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات اسنادی صورت‌ گرفته‌‌است که در آن از روش‌ تحقیق تاریخی-تفسیری در بخش گردآوری مبانی‌ نظری-تاریخی و روش ‌تحقیق توصیفی-تحلیلی در زمینه بررسی معماری مجتمع‌های مسکونی استفاده شده ‌‌است. جامعه‌ آماری شامل تمام مجتمع‌های آپارتمانی می‌باشد که به‌ سبک معماری مدرن در ایران در دوره پهلوی ‌دوم و هم‌زمان با آن در ازبکستان ساخته شده‌اند و جامعه‌ نمونه شامل آن تعداد از مجتمع‌های ‌مسکونی می‌باشد که در بازه زمانی مشابه قرار‌ دارند و از نظر شباهت‌های کالبدی و عملکردی دارای قرابت‌های سبک‌شناسانه می‌باشند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهند که مولفه‌های نوین طراحی مجتمع‌های مسکونی در هر سه بعد عینی، عملکردی و کالبدی در دو کشور به‌صورت مشابه نمود یافته‌اند و تجلی مولفه‌های عینی، نسبت به دو مولفه دیگر پررنگ‌تر بوده است؛ اما در اواخر حکومت شوروی در ازبکستان آپارتمان‌هایی ساخته شدند که با بهره‌گیری از تزئینات دوران اسلامی سعی در بازتاب فرهنگ ملی ازبکستان داشتند. همچنین در این دوران در کنار مجتمع‌های آپارتمانی، خانه‌های دوطبقه با حیاط باز خصوصی و با نماهای بیرونی بدون پنجره ساخته شدند که بازگشت به ساختارهای سنتی خانواده ازبک‌ها را نشان‌ می‌دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2633 - رابطه بین کمال گرایی منفی و اهمالکاری تحصیلی: نقش میانجی اضطراب امتحان و تعدیل کننده شفقت به خود
محمدرضا تمنایی فر الهام محبوبی

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین کمال‌گرایی منفی و اهمال‌کاری تحصیلی با نقش میانجی‌گری اضطراب امتحان و تعدیل‌گری شفقت به خود در دانش‌آموزان انجام گرفت. اعضای نمونه را ۳۶۲ دانش آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه شهر کاشان که به روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب ش أکثر

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین کمال‌گرایی منفی و اهمال‌کاری تحصیلی با نقش میانجی‌گری اضطراب امتحان و تعدیل‌گری شفقت به خود در دانش‌آموزان انجام گرفت. اعضای نمونه را ۳۶۲ دانش آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه شهر کاشان که به روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند، تشکیل می‌دادند. به منظور جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه اهمال‌کاری تحصیلی، پرسشنامه کمال‌گرایی چند بعدی، پرسشنامه اضطراب امتحان و مقیاس شفقت به خود – فرم کوتاه استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج نشان داد الگوی پیشنهادی از برازش قابل قبولی برخوردار است. همچنین ارزیابی مسیرهای الگو نشان داد مسیر مستقیم کمال‌گرایی منفی به اهمال‌کاری تحصیلی معنی‌دار نبود، در حالی‌که مسیر کلی آن معنی‌دار بود. علاوه بر این، مسیر غیر مستقیم کمال‌گرایی منفی به اهمال‌کاری تحصیلی از طریق اضطراب امتحان معنی‌دار بود. همچنین نتایج حاکی از آن است که رابطه میانجی‌شده کمال‌گرایی منفی به اهمال‌کاری تحصیلی از طریق اضطراب امتحان در دانش‌آموزان دارای شفقت به خود بالا و پایین متفاوت بود. این یافته‌ها در محیط‌های آموزشی دارای تلویحات کاربردی بوده و می‌توانند در موفقیت تحصیلی دانش آموزان نقش داشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2634 - مقایسۀ حافظۀ کاری و انعطاف‌پذیری شناختی دانش‌آموزان دختر دوزبانۀ عرب – فارسی زبان و یک‌ زبانه
نیلوفر غلامی پور نوشیروان خضری مقدم مسعود فضیلت پور

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسۀ حافظة کاری و انعطاف‌پذیری شناختی دانش‌آموزان یک‌زبانه و دوزبانۀ عرب - فارسی‌زبان انجام شد. روش پژوهش از نوع توصیفی بود. جامعۀ پژوهش شامل 473 دانش‌آموز دختر یک‌زبانه و دوزبانۀ 10 تا ۱۲ سالۀ شهرستان کنگان در سال تحصیلی 97-96 بودند که از می أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسۀ حافظة کاری و انعطاف‌پذیری شناختی دانش‌آموزان یک‌زبانه و دوزبانۀ عرب - فارسی‌زبان انجام شد. روش پژوهش از نوع توصیفی بود. جامعۀ پژوهش شامل 473 دانش‌آموز دختر یک‌زبانه و دوزبانۀ 10 تا ۱۲ سالۀ شهرستان کنگان در سال تحصیلی 97-96 بودند که از میان آنها 100 دانش‌آموز که 50 نفر از آنها فارسی‌زبان و 50 نفر دیگر دو زبانه (عرب – فارسی‌زبان) بودند، به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از نسخه کامپیوتری آزمون ویسکانسین (گرانت و برگ، 1948) برای اندازه گیری انعطاف‌پذیری شناختی و خرده مقیاس فراخنای ارقام وکسلر چهار (وکسلر، 2003) برای اندازه گیری حافظة کاری استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون تی مستقل تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که بین دانش‌آموزان یک‌زبانه و دوزبانه در حافظۀ کاری و انعطاف‌پذیری شناختی تفاوت معناداری وجود دارد. عملکرد دو زبانه‌ها در هر دو متغیر، بهتر از کودکان یک‌زبانه بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2635 - مدل یابی علّی رابطه ترس از ارزیابی منفی، حرمت خود ناپایدار و کمالگرایی مثبت با خودناتوان سازی تحصیلی دانشجویان
راضیه ابدالی سعید مشتاقی

پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه علَی بین ترس از ارزیابی منفی، حرمت خود ناپایدار، کمالگرایی مثبت و خودناتوان سازی تحصیلی صورت گرفت. این پژوهش از نوع همبستگی بود. به همین منظور، تعداد 331 نفر از حدود شش هزار دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک به روش نمونه‌گیری تصادفی أکثر

پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه علَی بین ترس از ارزیابی منفی، حرمت خود ناپایدار، کمالگرایی مثبت و خودناتوان سازی تحصیلی صورت گرفت. این پژوهش از نوع همبستگی بود. به همین منظور، تعداد 331 نفر از حدود شش هزار دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای و ساده انتخاب شدند. جهت اندازه گیری متغیرهای پژوهش، دانشجویان مقیاس خودناتوان‌سازی تحصیلی (جونز و رودوالت، 1982)؛ پرسشنامه کمالگرایی مثبت (تری شورت و همکاران، 1995)، نسخه کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی (واتسون و فرند، 1969) و مقیاس حرمت خود ناپایدار (هاوارد، 2017) را تکمیل کردند. ارزیابی مدل به روش تحلیل مسیر انجام شد. یافته ها نشان دادند مدل پیشنهادی از برازش قابل قبولی برخوردار بوده و ترس از ارزیابی منفی، حرمت خود ناپایدار و کمالگرایی مثبت به طور معنادار بر خودناتوان سازی تحصیلی اثر مستقیم دارند. علاوه بر این، با توجه به نتایج آزمون بوت استراپ، اثر غیرمستقیم ترس از ارزیابی منفی و حرمت خود ناپایدار بر روی خودناتوان سازی تحصیلی از طریق کمالگرایی مثبت نیز معنادار بود (05/0>p). بر مبنای نتایج فوق، ترغیب و ایجاد کمالگرایی مثبت در دانشجویان می‌تواند زمینه بروز خودناتوان سازی تحصیلی را در آنها کاهش دهد. &emsp; تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2636 - رابطه بین خوش‌بینی سازمانی و نوآوری سازمانی با نقش میانجی نشاط کاری در معلمان
مصطفی علی نژاد ابوالقاسم بریمانی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین خوش‌بینی سازمانی و نوآوری سازمانی با نقش میانجی نشاط کاری در معلمان است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 309 نفر از معلمان متوسطه اول شهرستان نکا بود. نمونه آماری به تعداد 172 نفر و با اس أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین خوش‌بینی سازمانی و نوآوری سازمانی با نقش میانجی نشاط کاری در معلمان است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 309 نفر از معلمان متوسطه اول شهرستان نکا بود. نمونه آماری به تعداد 172 نفر و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای بر حسب جنسیت انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از سه پرسشنامه خوش‌بینی سازمانی گرین و همکاران (2004)، نوآوری سازمانی ساعتچی و همکاران (1389) و نشاط کاری کرولف (2007) استفاده شد. پایایی با فرمول آلفای کرونباخ برای هر یک به ترتیب برابر 85/0، 83/0 و 84/0 به دست آمد. به منظور تحلیل داده‌ها، از مدل‌یابی معادلات ساختاری با کمک روش حداقل مربعات جزئی با استفاده از نرم‌افزار آماری پی ال اس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد بین خوش‌بینی سازمانی و نشاط کاری با نوآوری سازمانی در معلمان رابطه معناداری وجود دارد و مقدار 8/46 درصد از نوآوری سازمانی و 52 درصد از نشاط کاری توسط خوش‌بینی سازمانی تبیین می‌شود و متغیر نشاط کاری اثر میانجی بر رابطه بین خوش‌بینی سازمانی و نوآوری سازمانی را دارد. هم‌چنین شاخص‌های برازندگی مدل حاکی از آن است که مدل ارائه‌شده از برازش مناسبی برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2637 - رابطه خوش بینی تحصیلی معلمان با بکارگیری روشهای فعال تدریس در مدارس ابتدایی شهرستان بناب
مرتضی نورمحمدگل محمدعلی مجلل

هدف تحقیق تبیین رابطه خوش بینی تحصیلی معلمان با بکارگیری روشهای فعال تدریس در مدارس ابتدایی شهرستان بناب در سال تحصلی 96-1395 می باشد. جامعه آماری معلمان مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهرستان بناب می باشد که تعداد آنها 489 نفر بود. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکر أکثر

هدف تحقیق تبیین رابطه خوش بینی تحصیلی معلمان با بکارگیری روشهای فعال تدریس در مدارس ابتدایی شهرستان بناب در سال تحصلی 96-1395 می باشد. جامعه آماری معلمان مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهرستان بناب می باشد که تعداد آنها 489 نفر بود. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 215 نفر برآورد و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه خوش بینی تحصیلی بیرد و هوی و پرسشنامه محقق ساخته بکارگیری روشهای تدریس فعال می باشد که پایایی آنها با استفاده از آلفای کرونباخ 72/0 و 87/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری آزمون کولموگروف اسمیرنوف و همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج بیانگر آن است که بین خوش بینی تحصیلی معلمان با به کارگیری روشهای فعال تدریس و تمامی ابعاد آن (بجز بعد روش تدریس غیر مستقیم) در سطح مدارس ابتدایی شهرستان بناب رابطه معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2638 - رابطه بین خودشیفتگی و جهت گیری مذهبی مدیران با سلامت سازمانی
حسن باقری نیا

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین خودشیفتگی و جهت گیری مذهبی مدیران با سلامت سازمانی انجام شد. جامعة آماری تحقیق را کلیه کارکنان اداره کل آموزش و پرورش خراسان شمالی به تعداد 230 نفر تشکیل می دادند که طبق جدول کرجسی و مورگان 144 نفر به عنوان نمونه آماری و به شیوه تصادفی أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین خودشیفتگی و جهت گیری مذهبی مدیران با سلامت سازمانی انجام شد. جامعة آماری تحقیق را کلیه کارکنان اداره کل آموزش و پرورش خراسان شمالی به تعداد 230 نفر تشکیل می دادند که طبق جدول کرجسی و مورگان 144 نفر به عنوان نمونه آماری و به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات عبارت است از پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت و راس (1967)، مقیاس نارسیسیزم توماس ومارگولیس (1980) و پرسشنامه سلامت سازمانی ارائه شده در کتاب گراهام لوی. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (جهت نمایش اطلاعات جمعیت شناختی) و آمار استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون) به کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 19 استفاده شد. نتایج نشان داد بین سلامت سازمانی با جهت گیری مذهبی (درونی و بیرونی) و سلامت سازمانی با خود شیفتگی رابطه ی به ترتیب مثبت و منفی معناداری برقرار است. مدیرانی که که جهت گیری مذهبی بیرونی دارند، سلامت سازمانی پایین تری دارند و مدیرانی که جهت گیری مذهبی درونی دارند، سلامت سازمانی بالاتری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2639 - رابطه و مقایسه نگرش به فراگیرسازی و خودکارآمدی معلمان ویژه و عادی دارای دانش آموز با اختلال طیف اتیسم
عباسعلی تقی پور جوان غلامعلی افروز سعید حسن زاده مسعود لواسانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای نگرش و خودکارآمدی معلمان ویژه و عادی دارای دانش آموز اختلال طیف اتیسم انجام گرفت. روش پژوهش علی مقایسه ای بود. جامعه پژوهش تمام معلمان آموزش ویژه و معلمان آموزش عادی دارای دانش آموز اختلال طیف اتیسم درسال تحصیلی 1397-98 استان مازندران ب أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای نگرش و خودکارآمدی معلمان ویژه و عادی دارای دانش آموز اختلال طیف اتیسم انجام گرفت. روش پژوهش علی مقایسه ای بود. جامعه پژوهش تمام معلمان آموزش ویژه و معلمان آموزش عادی دارای دانش آموز اختلال طیف اتیسم درسال تحصیلی 1397-98 استان مازندران بود. نمونه مورد نظر 30 معلم بودند که برای انتخاب نمونه از بین مدارس استثنایی در استان 15 معلم و از معلمان آموزش عادی دارای دانش آموز اختلال اتیسم 15 معلم به صورت تصادفی انتخاب و مورد ارزیابی قرارگرفتند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه نگرش سنجی نگرش سنجی آموزش فراگیر سعیدی وسلیمانوندی(1385) و مقیاس خودکارآمدی معلم توسط اسچانن، موران و وولفولک (2001) بود. داده های بدست آمده با آمار توصیفی و روش آماریT مستقل و ضریب همبستگی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد بین نگرش و خودکارآمدی معلمان آموزش عادی و معلمان آموزش ویژه در فراگیرسازی دانش آموزان اتیسم تفاوت معناداری وجود دارد و در ابعاد مختلف معلمان ویژه از نگرش و خودکارآمدی بهتری نسبت به معلمان عادی قرار دارند. همچنین بین نگرش و خودکارآمدی معلمان درفراگیرسازی دانش آموزان اتیسم ارتباط وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2640 - بررسی اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر کیفیت زندگی، راهبردهای مقابله‌ای و ناگویی هیجانی مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم
لاله نادری اصل مریم کدخدایی

هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر کیفیت زندگی، راهبردهای مقابله‌ای و ناگویی هیجانی مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون -پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه مادران کودکان مبتلا به اتیسم مراجعه ک أکثر

هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر کیفیت زندگی، راهبردهای مقابله‌ای و ناگویی هیجانی مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون -پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه مادران کودکان مبتلا به اتیسم مراجعه کننده به یک مرکز توانبخشی کودکان اتیسم در اصفهان به تعداد 80 نفر بود. 30 مادر دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اوتیسم به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به‌ صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) گمارده شدند. مادران گروه آزمایش طی 8 جلسه‌ی 2 ساعتی تحت آموزش تنظیم هیجان مبتنی بر مدل گراس (2002) قرار گرفته‌اند، افراد گروه کنترل طی این مدت هیچ‌گونه مداخله‌ای را دریافت نکردند. همه‌ی آزمودنی‌ها قبل و بعد از آموزش به پرسشنامه‌ی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی(1989) ، پرسشنامه‌ی راهبردهای مقابله‌ای لازاروس و فولکمن (1984) و پرسشنامه‌ی ناگویی هیجانی تورنتو(1994) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نسخه‌ی 24 نرم‌افزار SPSS و با روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که نمرات کیفیت زندگی و راهبردهای مقابله‌ای گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در مرحله‌ی پس‌آزمون به‌طور معناداری بالاتر و نمرات ناگویی هیجانی به‌طور معناداری پایین‌تر بود(05/0P< ). از این یافته‌ها استنباط می‌شود که آموزش تنظیم هیجان شیوه‌ی مناسبی برای بهبود کیفیت زندگی، راهبردهای مقابله‌ای و ناگویی هیجانی در مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم می‌باشد و این آموزش‌ها می‌تواند به‌عنوان مداخله‌ای مبتنی بر شواهد تجربی در کلینیک‌های روان‌شناختی مورداستفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2641 - تأثیر رهبری در مدرسه با خوش بینی تحصیلی بر اهمال‌کاری تحصیلی با نقش میانجی احساس تعلق به مدرسه
فرشته محمدی زهرا تنها راضیه جلیلی

پژوهش با هدف بررسی تأثیر رهبری تأملی با خوش بینی تحصیلی بر اهمالکاری با نقش میانجی احساس تعلق به مدرسه در بین دانش آموزان متوسطه دوم شهر خرم آباد انجام شد. روش پژوهش توصیفی همبستگی بود. نمونه گیری با حضور 384 نفر (235 دختر و 105 پسر) به روش نمونه گیری در دسترس از بین دا أکثر

پژوهش با هدف بررسی تأثیر رهبری تأملی با خوش بینی تحصیلی بر اهمالکاری با نقش میانجی احساس تعلق به مدرسه در بین دانش آموزان متوسطه دوم شهر خرم آباد انجام شد. روش پژوهش توصیفی همبستگی بود. نمونه گیری با حضور 384 نفر (235 دختر و 105 پسر) به روش نمونه گیری در دسترس از بین دانش آموزان دوره متوسطه شهر خرم آباد در سال تحصیلی 1401-1400 انجام شد. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش از مقیاس رهبری تأملی در مدرسه (SRLS) طاهری و طاهری (1396)، مقیاس خوشبینی تحصیلی (AOS) تشانن-موران و همکاران (2013)، پرسشنامه اهمالکاری تحصیلی (APQ) سواری (1390) و پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه (SBSQ) بری و همکاران (2004) استفاده شد. داده ها با ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS نسخه 24 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین رهبری تأملی، خوشبینی تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه با اهمالکاری رابطه معنی دار وجود دارد (01/0>P). همچنین نتایج نشان داد که مسیرهای مستقیم این پژوهش معنی دار شدند و مسیرهای غیرمستقیم رهبری در مدرسه و خوشبینی تحصیلی از طریق نقش میانجی احساس تعلق به مدرسه بر اهمالکاری تحصیلی دانش-آموزان معنی دار بود. بر اساس یافته های این پژوهش، مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود (056/0=RMSEA و 05/0>P-value). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2642 - بررسی رابطه بین امنیت روانی و بهزیستی ذهنی در گرایش زنان به جراحی زیبایی با توجه به نقش میانجی خودشیفتگی
یاسمن نوروزی امیرحسین شیخ پور الهام کاویانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی بین امنیت روانی و بهزیستی ذهنی در گرایش به جراحی زیبایی زنان و تحلیل نقش واسطه ای خود شیفتگی انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی زنان 18 تا 68 ساله شهر کرمانشاه بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی بین امنیت روانی و بهزیستی ذهنی در گرایش به جراحی زیبایی زنان و تحلیل نقش واسطه ای خود شیفتگی انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی زنان 18 تا 68 ساله شهر کرمانشاه بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و تعداد آن ها 300 نفر بود. پرسشنامه های استفاده شده در این پژوهش عبارتند از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه امنیت روانی زارع و امین پور(1390)، مقیاس بهزیستی ذهنی کیز و ماگیارمو(2003)، پرسشنامه گرایش به جراحی زیبایی اعتمادی فرد و امانی(1392) و پرسشنامه شخصیت خودشیفته آمز(2006). داده ها با استفاده از نرم افزار smart pls-3 و روش معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. براساس نتایج به دست آمده از یافته ها میانگین متغیر امنیت روانی برابر با 78/1 که نشان دهنده امنیت روانی پایین است، میانگین بهزیستی ذهنی برابر با 33/3 است که در حد مطلوبی قرار دارد، میانگین گرایش به جراحی زیبایی در زنان برابر با 66/2 و میانگین خود شیفتگی برابر با 72/1 است که در حد پایین قرار دارد. از یافته ها می توان نتیجه گرفت وجود رابطه بین امنیت روانی و بهزیستی ذهنی با گرایش به جراحی زیبایی در زنان از طریق نقش واسطه ای خودشیفتگی معنادار به نظر می رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2643 - رابطه تیپ شخصیتی برونگرا- درونگرا با اعتیاد به اینترنت در بین دانش آموزان دورۀ متوسطه
سمیه کریمی سید داوود حسینی نسب جهانگیر یاری حاج عطالو

تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه بین تیپهای شخصیتی درون گرا و برونگرا با اعتیاد به اینترنت در مدارس متوسطه ناحیه 4 تبریز به روش توصیفی- همبستگی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر دورۀ متوسطه ناحیه 4 تبریز درسال تحصیلی 89-88 به تعداد 14500 می‌باشد. أکثر

تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه بین تیپهای شخصیتی درون گرا و برونگرا با اعتیاد به اینترنت در مدارس متوسطه ناحیه 4 تبریز به روش توصیفی- همبستگی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر دورۀ متوسطه ناحیه 4 تبریز درسال تحصیلی 89-88 به تعداد 14500 می‌باشد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ درمیان 1500نفراز دانش‌آموزان اجرا شده و183 نفر از آنان که نمره بالایی داشتند به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به پرسشنامه شخصیتی آیزنگ پاسخ دادند. روایی و پایایی پرسشنامه‌های فوق در تحقیقات قبلی تأیید شده و پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ77/0 برای اعتیاد به اینترنت، 74/0برای پرسشنامه آیزنک به دست آمد. روش های آماری مورد استفاده شامل همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون همزمان، آزمون t مستقل می باشد. یافته ها در این پژوهش حاکی از رابطه مثبت و معنادار میان درونگرایی و اعتیاد به اینترنت و همچنین رابطه منفی و معنادار میان برونگرایی و اعتیاد به اینترنت می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2644 - رابطه بین سرمایه اجتماعی با رفتار شهروندی و کارآفرینی سازمانی در دانشگاه‌های آزاد اسلامی بسیار بزرگ استان مازندران
مریم تقوایی یزدی مرضیه نیاز آذری

پژوهش حاضر به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با رفتار شهروندی سازمانی و کارآفرینی سازمانی در دانشگاه های آزاد اسلامی بسیار بزرگ استان مازندران می‌پردازد. از نظر ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی و از نظر هدف، کاربردی می باشد. جامعه آماری کلیه اعضای هیأت علمی تمام وقت و نیمه وقت أکثر

پژوهش حاضر به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با رفتار شهروندی سازمانی و کارآفرینی سازمانی در دانشگاه های آزاد اسلامی بسیار بزرگ استان مازندران می‌پردازد. از نظر ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی و از نظر هدف، کاربردی می باشد. جامعه آماری کلیه اعضای هیأت علمی تمام وقت و نیمه وقت دانشگاه های آزاد بسیار بزرگ مازندران به تعداد 986 نفر می باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 278 نفر تعیین گردید. ابزار گردآوری داده ها سه پرسشنامه استاندارد می باشد.برای توصیف داده ها از آمار توصیفی (فراوانی و درصد، میانگین، انحراف استاندارد و نمودارها)، برای آزمون فرضیه ها از آمار استنباطی و برای بدست آوردن رابطه بین متغیرها از آزمون های ناپارامتری اسپیرمن، رگرسیون و واریانس با استفاده از نرم افزار spss، استفاده شده است. در تحلیل نهایی تمامی فرضیات پژوهش در سطح اطمینان 95 درصد مورد تأیید قرار گرفتند، نتایج این پژوهش نشان می‌دهد بین سرمایه اجتماعی با رفتار شهروندی سازمانی و سرمایه اجتماعی با کارآفرینی سازمانی رابطه معنی‌داری وجود دارد. نتیجه اینکه وجود روابط و پیوندها بین اعضا در سازمان به ‌تبع خود همکاری‌های غیررسمی و داوطلبانه بین اعضا و همچنین ایجاد محیطی شاداب، خلاق، پویا و نوآور را جهت دسترسی به اهداف سازمان به دنبال خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2645 - بررسی ارتباط بین مؤلفه های مدل پنج عاملی شخصیت و شادکامی در دانشجویان
آرزو عظیم زاده پارسی علی حسینی مهر عذرا رحمانی

پژوهش حاضر، با کاربست روش تحقیق توصیفی، از نوع همبستگی، بررسی رابطه ی بین عوامل مدل پنج عاملی شخصیت با شادکامی دانشجویان را مورد هدف قرار داده است. به منظور گردآوری داده ها و پیمایش نظرها، از میان جامعه ی آماری تحقیق، که شامل 14498 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در سال أکثر

پژوهش حاضر، با کاربست روش تحقیق توصیفی، از نوع همبستگی، بررسی رابطه ی بین عوامل مدل پنج عاملی شخصیت با شادکامی دانشجویان را مورد هدف قرار داده است. به منظور گردآوری داده ها و پیمایش نظرها، از میان جامعه ی آماری تحقیق، که شامل 14498 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 90-1389در مراکز دانشگاهی پیام نور استان قزوین بود، تعداد 380 نفر(281دختر و 99 پسر) با روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه ی آماری گزینش شدند. عوامل شخصیت و شادکامی، به ترتیب با پرسشنامه های شخصیت نئو و شادکامی آکسفورد مورد ارزشیابی قرار گرفتند. روایی محتوایی و صوری ابزار پژوهش با استفاده از نظر متخصصین و تحلیل عوامل و پایایی آن با تأکید بر همسانی درونی و محاسبه ی ضریب آلفای کرانباخ، در عوامل اصلی روان نژندی، برون گرایی، انعطاف پذیری، دلپذیری و مسوولیت پذیری به ترتیب78/0، 70/0، 69/0، 84/0، 87/0 و برای پرسشنامه ی شادکامی آکسفورد، 93/0 محاسبهو مورد تأیید قرار گرفت. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و روش رگرسیون پردازش آماری گردید. نتیجه نشان داد که، شادکامی با مسوولیت پذیری همبستگی مثبت و معنادار، و با روان رنجوری همبستگی منفی و معنادار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2646 - ارتباط ابعاد کمال گرایی با مهارت های مقدماتی ریاضی دانشجویان
بهاره سلیمانی قاسم رکابدار

هدف این مطالعه بررسی ارتباط ابعاد کمال گرایی با مهارت های مقدماتی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان در ریاضیات بود. به این منظور نمونه ای شامل 300 دانشجو (175 مذکر و 125 مؤنث) که در نیمسال دوم سال تحصیلی 88-1387 در درس ریاضیات پایه و عمومی ثبت نام کرده بودند بصو أکثر

هدف این مطالعه بررسی ارتباط ابعاد کمال گرایی با مهارت های مقدماتی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان در ریاضیات بود. به این منظور نمونه ای شامل 300 دانشجو (175 مذکر و 125 مؤنث) که در نیمسال دوم سال تحصیلی 88-1387 در درس ریاضیات پایه و عمومی ثبت نام کرده بودند بصورت تصادفی خوشه ای انتخاب گردید. برای سنجش کمال گرایی از مقیاس کمال گرایی چند بعدی فراست استفاده شد. این مقیاس شامل خرده مقیاس های احساسات والدین، نگرانی در مورد اشتباهات، تردید درباره اقدامات، نظم و معیارهای شخصی می باشد. همچنین از 15 سؤال 5 گزینه ای برای آزمون مهارت های مقدماتی دانشجویان در ریاضی استفاده گردید. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. نتـایج بدسـت‌آمده بیـانگر ارتباط مثبت کمال گرایی در معیارهای شخصی با مهـارت های مقـدماتی ریاضـی و ارتباط منفی بین کمال گرایی در تردید درباره اقدامات با مهارت‌های‌مقدماتی‌ریاضی می باشد.نتایج این مطالعه نشان می دهد که در آموزش ریاضی عامل عاطفی کمال گرایی باید در کنار بقیه عوامل عاطفی نظیر اضطراب ریاضی و نگرش نسبت به ریاضی باید مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2647 - پیش‌بینی اضطراب، پرخاشگری و شایستگی اجتماعی کودکان پیش‌دبستانی بر اساس کمال‌گرایی ناسازگارانه والدین
خدیجه ابوالمعالی

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب، پرخاشگری و شایستگی اجتماعی کودکان پیش دبستانی بر اساس کمال گرایی ناسازگارانه والدین آنان بود. هشت مرکز پیش دبستانی در تهران و سپس 170 کودک از این مراکز به تصادف انتخاب شدند. دو پرسشنامه کمال گرایی اهواز و فرم کوتاه ارزیابی رفتاری و شای أکثر

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب، پرخاشگری و شایستگی اجتماعی کودکان پیش دبستانی بر اساس کمال گرایی ناسازگارانه والدین آنان بود. هشت مرکز پیش دبستانی در تهران و سپس 170 کودک از این مراکز به تصادف انتخاب شدند. دو پرسشنامه کمال گرایی اهواز و فرم کوتاه ارزیابی رفتاری و شایستگی اجتماعی کودکان پیش از دبستان تکمیل شد. برای تحلیل داده ها از آزمون رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج حاکی از این بود که فقط کمال گرایی ناسازگارانه در مادران، می تواند پرخاشگری و اضطراب کودکان را پیش بینی کند، اما کمال گرایی ناسازگارانه پدر نمی تواند این دو متغیر را پیش بینی کند. شایستگی اجتماعی نیز توسط کمال گرایی ناسازگارانه پدر و مادر پیش بینی نمی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2648 - تأثیر آموزش برنامه‌ی آمادگی ازدواج بر باورهای ارتباطی زوجین
جواد خلعتبری شهره قربان شیرودی زهرا السادات مهدیون

تحقیق حاضر با هدف مطالعه‌ی تأثیر آموزش برنامه‌ی آمادگی ازدواج بر باورهای ارتباطی زوجین طراحی و اجرا گردید. از 300 زوج که در نیمه‌ی دوم سال 1387 و نیمه‌ی اول سال 1388 به مراکز بهداشتی درمانی مشاوره‌ی قبل از ازدواج شهرستان کرمانشاه مراجعه کرده بودند، 40 نفر (20 نفر مرد و أکثر

تحقیق حاضر با هدف مطالعه‌ی تأثیر آموزش برنامه‌ی آمادگی ازدواج بر باورهای ارتباطی زوجین طراحی و اجرا گردید. از 300 زوج که در نیمه‌ی دوم سال 1387 و نیمه‌ی اول سال 1388 به مراکز بهداشتی درمانی مشاوره‌ی قبل از ازدواج شهرستان کرمانشاه مراجعه کرده بودند، 40 نفر (20 نفر مرد و 20 نفر زن) بودند که بالاترین نمره را در مقیاس باورهای ارتباطی در مقایسه با سایر اعضای گروه کسب کرده بودند و در رده‌ی سنی 17 تا 31 سال و در اولین تجربه‌ی ازدواج قرار داشتند به عنوان نمونه‌ی تحقیق انتخاب شدند. در مرحله‌ی بعدی، این گروه 40 نفری به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایشی تقسیم شدند. 20 نفر گروه آزمایشی (10 نفر مرد و 10 نفر زن) و 20 نفر گروه کنترل (10 نفر مرد و 10 نفر زن) را تشکیل دادند. گروه آزمایشی در کلاس‌های آموزش برنامه‌ی آمادگی ازدواج شرکت داده شدند. داده‌های جمع‌آوری شده، به وسیله آزمون تحلیل کوواریانس برای بررسی تغییر در باورهای غیرمنطقی تحلیل گردید. نتایج نشان داد که آموزش برنامه آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین موثر است و باورهای غیرمنطقی ارتباطی به طور کلی در پس آزمون گروه آزمایش به طور معناداری کاهش پیدا کرده است. آموزش برنامه آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی مردان متأهل مؤثر است. آموزش برنامه‌ی آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین در مؤلفه‌ی باور به تخریب‌کنندگی مخالفت موثر است و آموزش برنامه‌ی آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین در مؤلفه‌ی باور به عدم تغییرپذیری همسر مؤثر است. و همچنین از 5 خرده مقیاس باورهای ارتباطی، خرده مقیاس‌های ذکر شده در پس آزمون تغییر معنادار داشته‌اند. و آموزش برنامه‌ی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین در مؤلفه‌ی کمال‌گرایی جنسیتی مؤثر است. آموزش برنامه‌ی آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین در مورد تفاوت‌های جنسی مؤثر است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2649 - مدل‌یابی خودناتوان‌سازی‌تحصیلی در بین دانشجویان شهر تهران
محمد سیدصالحی نورعلی فرخی

اینپژوهش به منظور تعیین رابطه علّی متغیرهایی است که بیشترین تأثیرگذاری را بر روی خودناتوان‌سازی تحصیلی در بین دانشجویان شهر تهران داشتند صورت گرفته‌است. جامعه آماری دانشجویان شهر تهران بود که 520نفر از چهار دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و پی أکثر

اینپژوهش به منظور تعیین رابطه علّی متغیرهایی است که بیشترین تأثیرگذاری را بر روی خودناتوان‌سازی تحصیلی در بین دانشجویان شهر تهران داشتند صورت گرفته‌است. جامعه آماری دانشجویان شهر تهران بود که 520نفر از چهار دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و پیام نور واحد تهران جنوب به روش داوطلبانه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های فرم کوتاه NEO ، کمال‌گرایی بشارت، خودکارآمدی عمومی‌، انگیزش تحصیلی هارتر، خودناتوان‌سازی جونز و رودوالت و عزت نفس روزنبرگ بود. داده‌ها با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج به‌دست آمده حمایت کننده روابط ساختاری مفروض بود و در مجموع نشان داد که ویژگی‌های شخصیتی، کمال‌گرایی، عزت نفس، عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی به طور مستقیم و خودکارآمدی به طور غیر مستقیم و با میانجی‌گری عملکرد تحصیلی، خودناتوان‌سازی تحصیلی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. همچنین ویژگی‌های شخصیتی و کمال‌گرایی به طور غیر مستقیم نیز از طریق میانجی گری عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی بر خودناتوان‌سازی تحصیلی اثر می‌گذارند. با افزایش روان‌آزرده‌گرایی و کاهش گشودگی، خودناتوان‌سازی تحصیلی احتمال بروز پیدا می‌کند و عزت نفس، خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی بالا موجب کاهش میزان خودناتوان‌سازی می‌گردد اما کمال‌گرایی و عملکرد تحصیلی بالا احتمال بروز رفتارهای خودناتوان‌ساز را افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2650 - ارتباط کمال گرایی، جرأت ورزی و میزان سازگاری دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان (92-1391)
فریبرز صدیق ارفعی محمد رضا تمنایی فر مرضیه رضایی نیا

پژوهش حاضر رابطه بین کمال گرایی، جرأت ورزی و میزان سازگاری را بررسی می کند. نمونه پژوهش شامل 365 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان درسال تحصیلی 1391 است که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. اندازه گیری متغیرهای پژوهش (کمال گرایی، جرأت ورزی و سازگاری) توسط پرسش نا أکثر

پژوهش حاضر رابطه بین کمال گرایی، جرأت ورزی و میزان سازگاری را بررسی می کند. نمونه پژوهش شامل 365 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان درسال تحصیلی 1391 است که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. اندازه گیری متغیرهای پژوهش (کمال گرایی، جرأت ورزی و سازگاری) توسط پرسش نامه های کمال گرایی هیل، جرأت ورزی شان و هرزبرگر وکتز و سازگاری بل انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه براستفاده از مقادیر توصیفی ازضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون، تحلیل واریانس و آزمون T مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد که کمال گرایی و جرأت ورزی توان پیش بینی میزان سازگاری دانشجویان را دارد و نمره جرأت ورزی بیشترین اثر را برروی نمره سازگاری دارد. بین کمال گرایی و جرأت ورزی دانشجویان ارتباط معناداری وجود دارد هم چنین بین کمال گرایی و سازگاری و بین جرأت ورزی و سازگاری هم ارتباط معناداری وجود دارد. سه متغیر کمال گرایی، جرأت ورزی و سازگاری در بین دانشجویان دانشکده های مختلف یکسان نیست. دربررسی روابط بین کمال گرایی، جرأت ورزی، سازگاری با سن نتایج نشان می دهند که بین کمال گرایی و سازگاری با سن ارتباط معناداری مشاهده نمی شود ولی بین جرأت ورزی و سن ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین درارتباط این سه متغیر با وضعیت تأهل نتایج بیانگر این است که نمرات کمال گرایی، جرأت ورزی و سازگاری دانشجویان متأهل به مراتب بیشتر از نمرات دانشجویان مجرد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2651 - شناسایی گونه های کمال گرایی و اثر آن در کنار جنسیت بر نگرش دانشجویان به کارآفرینی
قاسم رکابدار بهاره سلیمانی

هدف این پژوهش شناسایی گونه های مختلف کمال گرایی و اثر این گونه ها در کنار متغیر جنسیت بر نگرش دانشجویان به کارآفرینی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های اقتصاد، حسابدار و مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان أکثر

هدف این پژوهش شناسایی گونه های مختلف کمال گرایی و اثر این گونه ها در کنار متغیر جنسیت بر نگرش دانشجویان به کارآفرینی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های اقتصاد، حسابدار و مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان در نیمسال دوم سال تحصیلی 89-1388می باشد که تعداد آنها 909 نفر بوده است. با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای شامل 234 دانشجو(116 زن و 118مرد) به صورت خوشه ای چند مرحله ی انتخاب شد. برای سنجش کمال گرایی از مقیاس کوتاه کمال گرایی چند بعدی فراست استفاده شد و مقیاس نگرش به کارآفرینی محقق ساخته می باشد. روایی پرسشنامه ها با تحلیل عاملی تأئیدی و پایائی آنها با آلفا کرنباخ بررسی شد که نتایج آنها قابل قبول بود. داده ها با روش تحلیل خوشه ای و تحلیل واریانس دو طرفه بررسی شدند. نتایج تحلیل واریانس دو طرفه نشان داد که اثر گونه کمال گرائی(با سه گونه کمال گرای بهنجار، کمال گرای نابهنجار و کمال گرای عادی) بر نگرش به کارآفرینی معنی دار است به نحوی که کمال گرایان بهنجار نگرش بهتری به کارآفرینی نسبت به دو گروه دیگر دارند. همچنین اثرجنسیت و اثر متقابل جنسیت و گونه کمال گرائی بر نگرش به کارآفرینی معنی دار نبود. نتایج این مطالعه می تواند در آموزش کارآفرینی و مشاوره های تحصیلی مناسب باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2652 - رابطه‌ی ساده و چندگانه‌ی محیط‌های سازندگی با روحیه‌ی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد
مرتضی کرمی یاسر گراوند محمد کوهی

تحقیق حاضر باهدف بررسی رابطه ی ساده و چندگانه ی محیط های سازندگی با روحیه ی پژوشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهدانجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری تحقیق (475) نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردو أکثر

تحقیق حاضر باهدف بررسی رابطه ی ساده و چندگانه ی محیط های سازندگی با روحیه ی پژوشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهدانجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری تحقیق (475) نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد بود که تعداد 135 نفر (99 نفر زن و 36 نفر مرد) به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای و بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار‌های مورداستفاده شامل پرسشنامه محیط‌های سازنده گرایی و روحیه پژوهشی بودند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین مقیاس محیط‌های سازنده گرایی و تمام خرده مؤلفه‌های روحیه پژوهشی بجزء خرده مؤلفه تأکید بر دانش قبلی رابطه مثبت و معنی‌داری وجود داشت علاوه بر این تحلیل رگرسیون ساده نشان داد که از طریق محیط‌های سازنده گرایی می‌توان روحیه پژوهشی را پیش‌بینی کرد و از بین خرده مؤلفه‌ی محیط‌های سازنده گرایی سه خرده مؤلفه‌ی نقش تسهیل گری استاد، ارزشیابی تکوینی و توجه به دیدگاه‌های مختلف قادر به پیش‌بینی روحیه پژوهشی شدند. بنابراین لازم است که اساتید دانشگاه ها برای بهبود روحیه پژوهشگری در دانشجویان آموزه های رویکر سازنده گرایی را مد نظر داشته باشند و بشتر تسهیل گر جریان آموزش و پژوهش باشند نه انتقال دهنده صرف اطلاعات. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2653 - بررسی رابطه ی بین کمال گرایی و احساس تنهایی با کیفیت زندگی دانشجویان پزشکی استان گیلان
جواد خلعتبری شهره قربان شیرودی ایمان حسینی

این پژوهش با هدف بررسی رابطه ی میان کمال گرایی و احساس تنهایی با کیفیت زندگی دانشجویان پزشکی گیلان انجام پذیرفت. روش تحقیق از نوع همبستگی بوده و جامعه ی آماری این پژوهش، کلیه ی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان (612 نفر) بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساد أکثر

این پژوهش با هدف بررسی رابطه ی میان کمال گرایی و احساس تنهایی با کیفیت زندگی دانشجویان پزشکی گیلان انجام پذیرفت. روش تحقیق از نوع همبستگی بوده و جامعه ی آماری این پژوهش، کلیه ی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان (612 نفر) بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده به تعداد 300 نفر، 150 دانشجوی دختر و 150 دانشجوی پسر به عنوان گروه نمونه ی تحقیق انتخاب شدند. ابزار تحقیق عبارت بودند از: مقیاس کمال گرایی هیل، فرم کوتاه پرسشنامه ی کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و پرسشنامه ی سنجش تنهایی اجتماعی و عاطفی اشر. یافته ها با آزمون رگرسیون چند متغیری و ضریب همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کمال گرایی و احساس تنهایی، تبیین بالایی از کیفیت زندگی به دست داد. بنابراین کیفیت زندگی بالاتر، با احساس تنهایی و کمال گرایی پایین، رابطه ی بیشتری دارد. یعنی با افزایش کیفیت زندگی، کمال گرایی و احساس تنهایی کاهش می یابد. در بررسی ضرایب همبستگی بین کمال گرایی و احساس تنهایی، همبستگی معنادار به دست آمد و همچنین همبستگی کمال گرایی و کیفیت زندگی، معنادار می باشد. و بین احساس تنهایی و کیفیت زندگی نیز همبستگی معناداری به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2654 - برساخت هویت اجتماعی و نمایش بدن (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه تهران)
میلاد پوررجبی علی اکبر مجدی

10.30495/jwsf.2020.1874079.1387

هدف این مقاله بررسی شیوه برساخت هویت از طریق مصرف بدن، مخصوصاً نمایش آن به‌صورت کالا، درمیان دختران دانشجو است. از آنجا که بدن امروزه مرکز ثقل توجهات و به منزله یک ابزار برای رسیدن به فرصت‌ها و امتیازات اجتماعی در میان دانشجویان تعریف می‌شود نمایش آن به‌شدت درمیان دانشج أکثر

هدف این مقاله بررسی شیوه برساخت هویت از طریق مصرف بدن، مخصوصاً نمایش آن به‌صورت کالا، درمیان دختران دانشجو است. از آنجا که بدن امروزه مرکز ثقل توجهات و به منزله یک ابزار برای رسیدن به فرصت‌ها و امتیازات اجتماعی در میان دانشجویان تعریف می‌شود نمایش آن به‌شدت درمیان دانشجویان دختر رایج شده است، بررسی و تحلیل آن می‌تواند زوایایی نهفته این گرایش را آشکار کند. در جهان مدرن امروز مقوله برساخت هویت در بین دانشجویان خصلتی پیچیده و چندلایه به خود گرفته است.در این مطالعه بر مبنای نمونه‌گیری نظری با 45 مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند از دختران دانشجو مرحله مصاحبه به حد اشباع رسید. تجزیه‌وتحلیل محتوای مصاحبه‌ها برمبنای تحلیل موضوعی صورت گرفت. نتایج مبین آن است که دختران دانشجو با مصرف بدن عملاً دغدغه‌ها و مسائل خود را مطرح می‌کنند. بدن ابزاری است که آنها از طریق آن زندگی خود را معنادار و هویت خویش را غنی می‌کنند. دختران دانشجو با استفاده از پوشش و لباس‌ها، به مثابه پدیدهای جهانی، محلی گرایی خود را نیز ثابت می‌کردند. وجود گفتمان‌های غالب و گاه متعارض در نحوه تفسیر و قرائت فهم زندگی از سوی دانشجویان تأثیرگذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2655 - تحلیل مبانی نظری قانون تشکیل خانواده و تحکیم و تعالی آن
فاطمه موسوی ویایه مهران سهراب زاده محسن نیازی

10.30495/jwsf.2020.528022.1080

سیاستگذاری خانواده با پیش‌فرض‌های ذهنی درباره نقش های جنسیتی در خانواده تنیده شده است. در این مقاله، می کوشیم تا مبانی نظری سیاستگذاران خانواده را در تدوین قانون اصول و اهداف تشکیل خانواده و تحکیم و تعالی آن آشکار سازیم. این قانون بر اساس کارکردها و الگوی مطلوب خانواده أکثر

سیاستگذاری خانواده با پیش‌فرض‌های ذهنی درباره نقش های جنسیتی در خانواده تنیده شده است. در این مقاله، می کوشیم تا مبانی نظری سیاستگذاران خانواده را در تدوین قانون اصول و اهداف تشکیل خانواده و تحکیم و تعالی آن آشکار سازیم. این قانون بر اساس کارکردها و الگوی مطلوب خانواده به روش تحلیل محتوای کمی و مضمونی بررسی شد. نتایج تحقیق نشان می‌‌دهد که از نظر سیاستگذاران، کارکرد تربیتی (جامعه‌پذیری فرزندان) بیش از سایر کارکردها (تثبیت شخصیت، کارکرد اقتصادی و فرزندآوری) اهمیت دارد، صمیمیت بین زوجین کمتر موردتوجه است. خانوادۀ مطلوب، خانوادۀ پایدار و کارآمدی است که اعضای خانواده در نقش‌های جنسیتی خود ایفای نقش می‌‌کنند. پیشگیری از تزلزل خانواده از طریق کنترل عوامل بیرونی و رعایت حجاب و عفاف حاصل می شود. قانونگذار در حدود نیمی از موارد، آموزش و فرهنگ‌سازی را به عنوان راهبرد اجرای سیاست‌های تدوین‌شده انتخاب کرده است. قانون اصول و اهداف تشکیل خانواده و تحکیم و تعالی آن رویکرد سنت‌گرایی را در پیش گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2656 - نقد و بررسی شبهه ی کراهت ازدواج
احمد باقری حسین داورزنی سید محمود هل اتایی

10.30495/jwsf.2020.1865251.1350

مشهور فقیهان امامیه با استناد به اطلاق یا عموم ادله ای که نظر به استحباب ازدواج دارند، گستره مخاطبین را آحاد مسلمانان می دانند. در مقابل، گروهی از بزرگان فقه جعفری(ع) همچون شیخ طوسی، ابن حمزه، راوندی و حلی با استناد به ادله ای نظیر ستایش حضرت یحیی(ع) در قرآن کریم با عنو أکثر

مشهور فقیهان امامیه با استناد به اطلاق یا عموم ادله ای که نظر به استحباب ازدواج دارند، گستره مخاطبین را آحاد مسلمانان می دانند. در مقابل، گروهی از بزرگان فقه جعفری(ع) همچون شیخ طوسی، ابن حمزه، راوندی و حلی با استناد به ادله ای نظیر ستایش حضرت یحیی(ع) در قرآن کریم با عنوان حصور، مذمت محبت به فرزندان و زنان، در پی داشتن فتنه، حزن و اندوه و ایجاد انحراف از آرمان اصلی خلقت که ازدواج عامل ایجاد آن است، بر این باورند که استحباب ازدواج اختصاص به دو گروه دارد؛ اول: کسانی که تمکن مالی برای فراهم نمودن مقدمات ازدواج را دارا می باشند و گروه دوم: کسانی هستند که شوق جنسی به روابط زناشویی دارند و در غیر این دو مورد، ازدواج نه تنها مطلوبیتی ندارد بلکه مکروه نیز می باشد و باید خویشتن داری نمود. در این پژوهش ضمن نقد ادله ی مخالفان، با استناد به عموم ادله نقلی مشروعیت نکاح و ادله عقلی نظیر وجوب مقدمه واجب و ملازمه میان حکم عقل و شرع، مطلوبیت استحبابی نکاح اثبات شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2657 - بررسی عوامل تأثیرگذار در موفقیت کسب و کار زنان کارآفرین در شهر تهران
زهرا هاشم زاده فروزان نازنین ملکیان

10.30495/jwsf.2020.1891179.1422

هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل تأثیرگذار در موفقیت کسب و کار زنان کارآفرین در شهر تهران می‌باشد. جامعه‌ی آماری این پژوهش زنان کارآفرینی می‌باشند که در عرصه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی مشغول به فعالیت می‌باشند. با استفاده از فرمول کوکران و جدول مورگان، تعداد 300 نفر به أکثر

هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل تأثیرگذار در موفقیت کسب و کار زنان کارآفرین در شهر تهران می‌باشد. جامعه‌ی آماری این پژوهش زنان کارآفرینی می‌باشند که در عرصه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی مشغول به فعالیت می‌باشند. با استفاده از فرمول کوکران و جدول مورگان، تعداد 300 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. به لحاظ روش‌شناسی، پژوهش از نوع پیمایشی- کاربردی بوده و مبتنی ‌بر روش‌های توصیفی- همبستگی و همچنین اکتشافی است. داده‌های موردنیاز، از طریق پرسشنامه محقق‌ساخته و بر اساس شاخص ها و مدل مفهومی، جمع‌آوری گردید. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که؛ بین خطرپذیری، توفیق‌طلبی، ایده‌پردازی، عمل‌گرایی و توسعه کارآفرینی زنان رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون فریدمن نشان می‌دهد که؛ متغیر خطرپذیری (ریسک پذیری) (6/14) و عمل‌گرایی (نتیجه‌گرا بودن) (7/12)، بیشترین میانگین و در مقابل کمترین میانگین نیز مربوط به متغیرهای ایده‌پردازی (ایده‌سازی ذهنی) (2/10) و توفیق‌طلبی (نیاز به موفقیت) (1/8) بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2658 - پیش‌بینی تعارضات زناشویی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه، دشواری در تنظیم هیجانی و تمایز یافتگی خود در زوجین
نیوشا وزیری عاطفه نژاد محمد نامقی

10.30495/jwsf.2020.567753.1278

چکیدهپژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی تعارضات زناشویی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اوّلیه، دشواری در تنظیم هیجانی و تمایز یافتگی خود در زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره انجام گرفت. روش تحقیق از نوع همبستگی بود و جامعۀ آماری این پژوهش زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره بود ک أکثر

چکیدهپژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی تعارضات زناشویی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اوّلیه، دشواری در تنظیم هیجانی و تمایز یافتگی خود در زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره انجام گرفت. روش تحقیق از نوع همبستگی بود و جامعۀ آماری این پژوهش زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره بود که تعداد 120 زوج با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه‌های تعارضات زناشویی تجدیدنظرشده MCQ-R، (1386)، طرحوارۀ یانگ (نسخه سوّم فرم کوتاه ،2005)، دشواری در تنظیم هیجانی DERS، (2004) و تمایزیافتگی خود DSI، (1998)، گردآوری شد. اطّلاعات گردآوری شده با روش آماری تحلیل رگرسیون همزمان و گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان دادند مؤلفّه‌های طرحواره‌های ناسازگار اوّلیه تأثیرات معناداری بر تعارضات زناشویی نداشتند. همچنین از بین مؤلفّه‌های دشواری در تنظیم هیجانی، دشواری کنترل تکانه و دسترسی محدود به راهبردهای تنظیم هیجانی و از بین مؤلفّه‌های تمایزیافتگی خود، مؤلفّه‌های جایگاه من و هم آمیختگی با دیگران، پیش‌بینی کننده‌های تعارضات زناشویی بودند. براساس نتایج این پژوهش زوجینی که تمایزیافتگی کمتری دارند، انعطاف‌پذیری کمتری دارند، احتمالاً در برابر اضطراب مزمن زناشویی آسیب پذیرترند و توانایی استفاده از راه حلّ منطقی در رفع مشکلات زندگی را ندارند. هر چه زوجین از میزان دشواری در تنظیم هیجانی بیشتر و تمایز یافتگی خود کمتری برخوردار باشند بیشتر مستعد نارضایتی زناشویی و تعارضات زناشویی هستند.کلید واژگان: تعارضات زناشویی، طرحواره‌های ناسازگار اوّلیه، دشواری در تنظیم هیجانی، تمایز یافتگی خود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2659 - بررسی نقش واسطه‌ای اضطراب اجتماعی در ارتباط بین کمال گرایی ورضایت جنسی در معلمین زن متاهل شهرستان سیرجان
عشرت کریمی افشار مجتبی جهانشاهی نسب

10.30495/jwsf.2021.1912067.1509

چکیدههدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای اضطراب اجتماعی در ارتباط بین کمال‌گرایی و رضایت جنسی در معلمین زن متاهل سیرجان بود. روش پژوهش بر اساس هدف از نوع همبستگی است و در طرح پژوهش از تحلیل ماتریس کوواریانس(تحلیل مدل معادلات ساختاری) استفاده شد. جامعه‌ی آماری کلیه‌ معلمین أکثر

چکیدههدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای اضطراب اجتماعی در ارتباط بین کمال‌گرایی و رضایت جنسی در معلمین زن متاهل سیرجان بود. روش پژوهش بر اساس هدف از نوع همبستگی است و در طرح پژوهش از تحلیل ماتریس کوواریانس(تحلیل مدل معادلات ساختاری) استفاده شد. جامعه‌ی آماری کلیه‌ معلمین زن متاهل شهر سیرجان در سال 1399 بود که تعداد 300 نفر به صورت تصادفی طبقاتی به عنوان نمونه انتخاب شدند. آزمودنی‌ها پرسشنامه‌های اضطراب اجتماعی(جرابک، 1996)، کمال گرایی(هامچاک،1987)، و رضایت جنسی(یاوری کرمانی،1386) را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS 23 وPLS انجام گرفت. پس از تهیه و تنظیم ماتریس همبستگی کلیه متغیرهای مورد پژوهش، با اجرای الگوی معادلات ساختاری مشخص شد که الگوی پیشنهادی از برازش خوبی بهره مند بود. یافته‌ها نشان داد بین کمال گرایی و رضایت جنسی با نقش میانجی اضطراب اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد.بین کمال گرایی و رضایت جنسی، کمال گرایی و اضطراب اجتماعی رابطه‌ی معناداری وجود دارد و بین اضطراب اجتماعی و رضایت جنسی رابطه‌ معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2660 - رابطه سبک های تفکر استرنبرگ و ابعاد سه گانه کمال گرایی با شادکامی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه شهرستان خوی
سپیده بادامچی سهراب یزدانی حسین واحدی

10.30495/jwsf.2022.1942097.1626

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سبک های تفکر استرنبرگ و ابعاد سه گانه کمال گرایی با شادکامی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه شهرستان خوی بود. روش پژوهش براساس هدف، کاربردی و بر حسب گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانش آموزان دختر دوره أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سبک های تفکر استرنبرگ و ابعاد سه گانه کمال گرایی با شادکامی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه شهرستان خوی بود. روش پژوهش براساس هدف، کاربردی و بر حسب گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهرستان خوی در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که تعداد آن ها براساس گزارش اداره آموزش و پرورش 5300 نفر است. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی- مورگان استفاده شده و تعداد 357 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای جمع آوری داده ها، پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ (TSI)، پرسشنامه کمال گرایی هویت و فلت (MPS) و پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHI) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم افزار Spss24 انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین سبک های تفکر و مؤلفه های آن (سبک تفکر قانونگذار، اجرایی و قضایی) با شادکامی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین کمال گرایی و مؤلفه های آن (کمال گرایی خودمدار، دیگر مدار و جامعه مدار) با شادکامی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین سبک های تفکر و کمال گرایی قادرند شادکامی را در دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه پیش بینی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2661 - اثربخشی آموزش مهارت‌های فرزندپروری بر خودافشایی هیجانی، فشار مراقبتی و استرس والدینی مادران کودکان اوتیسم
اسماء رضایی نسرین محدث

10.30495/jwsf.2023.1981796.1830

هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های فرزندپروری بر خودافشایی هیجانی، فشار مراقبتی و استرس والدینی مادران کودکان اوتیسم بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری ، کلیه مادران دارای کود أکثر

هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های فرزندپروری بر خودافشایی هیجانی، فشار مراقبتی و استرس والدینی مادران کودکان اوتیسم بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری ، کلیه مادران دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم شهر تبریز در سال 1400 بودند که به مراکز اوتیسم در این شهر مراجعه کرده و دارای پرونده ی پزشکی این اختلال هستند. از جامعه مورد نظر بر اساس ملاک های تشخیصی پیشنهادی آخرین نسخه ی تشخیصی آماری اختلالات روانی و به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 30 نفر انتخاب شده و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس خودافشایی هیجانی اسنل پرسشنامه استرس والدینی آبیدین، مقیاس فشار مراقبتی زاریت و همکاران استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل کوواریانس انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های فرزندپروری بر خودافشایی، استرس والدینی و فشار مراقبتی تأثیر دارد و باعث افزایش خودافشایی هیجانی و کاهش استرس والدینی و فشار مراقبتی در مادران می شود. بنابراین توجه به مهارت های فرزندپروری نقش مهمی در بهود مشکلات مادران دارای کودک اوتیسم دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2662 - بررسی عوامل جامعه شناختی موثر بر طلاق عاطفی در بین خانواده های کرمانی (مطالعه موردی مراجعه کنندگان به مراکز مشاوره درشهر کرمان نیمسال دوم 96-95)
مرتضی ذره پرور زهرا بنی فاطمه شهربابکی

10.30495/jwsf.2019.673381

پژوهش حاضر به بررسی طلاق عاطفی و عوامل جامعه شناختی مؤثر در آن، در شهرکرمان پرداخته است. روش تحقیق مطالعه میدانی می باشد به این معنا که محقق به طورعملی درمیدان تحقیق حاضر می شودواقدام به جمع آوری اطلاعات می کند و تکنیک گردآوری داده ها، تکنیک پیمایشی بوده که با ابزار اصل أکثر

پژوهش حاضر به بررسی طلاق عاطفی و عوامل جامعه شناختی مؤثر در آن، در شهرکرمان پرداخته است. روش تحقیق مطالعه میدانی می باشد به این معنا که محقق به طورعملی درمیدان تحقیق حاضر می شودواقدام به جمع آوری اطلاعات می کند و تکنیک گردآوری داده ها، تکنیک پیمایشی بوده که با ابزار اصلی، پرسشنامه که؛ از نوع محقق ساخته بوده، گردآوری شدند و از ابزار مکمل مصاحبه نیز استفاده شده که؛جهت مصاحبه با صاحب نظران وتایید روایی پرسشنامه بوده است. جامعه آماری (N)بطور خاص، شامل زوجینی می شودکه با یکدیگر دچار اختلالات عاطفی و روانی شده و به منظور طلاق نزد مشاورو نهادهای مشاوره مراجعه کرده اندکه؛ تعداد دقیق آنها درطول سال 1395 نامشخص بوده، از این رو تعداد200پرسشنامه طی سال 1395 به زوجینی که به مراکزمشاوره مراجعه کرده اند، اختصاص یافت.دراین تحقیق تلاش شد از روش تصادفی خوشه ای به صورت چند مرحله ای استفاده شود به صورتی که ؛ ابتدا شهرکرمان به عنوان خوشه ی اصلی انتخاب شد سپس در هرمنطقه شهری یعنی هرزیر خوشه، یک مرکز مشاوره طلاق انتخاب شد وپرسشنامه ها بین آنها توزیع گردید. چارچوب نظری این پژوهش ، تلفیقی ازنظریه کارکردگرایی پارسونز و نظم خرد چلبی و مثلث عشق استنبرگ بوده است. فرض نظری، عوامل برونی و درونی براستحکام و پیوندعاطفی خانوده تاثیرگذار بوده که؛زمینه سازطلاق عاطفی است. یافته های تحقیق نشان می دهدکه ؛ متغیرهای وضعیت شغلی، نظم درون خانواده(توزیع قدرت وسرمایه اجتماعی) ودینداری زوجین، نحوه رابطه زوجین(عشق زوجین،تعهدزوجین وصمیمیت زوجین) بیشترین رابطه معنادار با میزان طلاق عاطفی را دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2663 - اثربخشی آموزش مثبت نگری با تکیه بر آموزه های دینی در سلامت روانشناختی و تاب‌آوری مادران دارای فرزند اتیسم
عبداله رشیدزاده منصور بیرامی تورج هاشمی نصرت آباد میر محمود میرنسب

10.30495/jwsf.2019.668799

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش مهارتهای مثبت اندیشی با تکیه بر آموزه های دینی در تاب آوری و سلامت روانشناختی مادران دارای فرزند اتیسم صورت گرفت. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه گواه بوده است. جامعة آماری در این پژوهش ه أکثر

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش مهارتهای مثبت اندیشی با تکیه بر آموزه های دینی در تاب آوری و سلامت روانشناختی مادران دارای فرزند اتیسم صورت گرفت. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه گواه بوده است. جامعة آماری در این پژوهش همة مادران دارای کودک اتیسم که در سال 95 به مراکز بهزیستی شهر تبریز مراجعه کرده بودند تشکیل می دادند. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف وتاب آوری کودر ریچارد سون بوده است. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مثبت اندیشی با تکیه بر آموزه های دینی در متغیرهای سلامت روانشناختی و تاب آوری هردو معنادار است آموزش مثبت نگری در زیر مولفه های سلامت روانشناختی (رشد شخصی، ارتباط مثبت با دیگران و پذیرش خود، استقلال و خودمختاری، و هدفمندی در زندگی) تأثیر معناداردار دارد ولی بر تسلط بر محیط اثر بخش نبود. در کل می توان چنین نتیجه گیری کرد که آموزش مثبت نگری با تکیه بر آموزه های دینی می تواند باعث ارتقای بهزیستی روان شناختی مادران دارای فرزند اتیسم و نیز افزایش تاب آوری آنها شود و با توجه به ارتباطی که سلامت روان شناختی و همچنین تاب آوری با بسیاری از متغیرهای تضمین کننده سلامت دارد، این آموزش می تواند تحولات مثبت زیادی را در زندگی افراد دارای فرزند اتیسم ایجاد نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2664 - واکنش گندم (Triticum aestivum) به مصرف سلنیوم در شرایط آبیاری نرمال و تنش کمبود آب
محمدرضا دادنیا

به منظور بررسی واکنش واریته کرج 1 گندم نسبت به محلول پاشی سلنیوم (از منبع سدیم سلنات) روی برگ در اوایل گلدهی در شرایط کم آبی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در سال زراعی 1394-1393 در کرج انجام شد. تیمارهای آبیاری در دو سطح شام أکثر

به منظور بررسی واکنش واریته کرج 1 گندم نسبت به محلول پاشی سلنیوم (از منبع سدیم سلنات) روی برگ در اوایل گلدهی در شرایط کم آبی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در سال زراعی 1394-1393 در کرج انجام شد. تیمارهای آبیاری در دو سطح شامل آبیاری نرمال (I1) و قطع آبیاری در اواسط گلدهی (110 روز پس از کاشت) (I2) که در کرت اصلی و سلنیوم در شش غلظت به صورت خالص صفر (S0)، 5 (12/3 میکروگرم سدیم سلنات) (S1)، 10 (24/6 میکروگرم سدیم سلنات (S2)، 15 (36/9 میکروگرم سدیم سلنات) (S3)، 20 (5/12 میکروگرم سدیم سلنات) (S4) و 25 (62/15میکروگرم سدیم سلنات) (S5) گرم به ازای هکتار در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کمبود آب میزان سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز و نشانگر مالون دی آلدئید را افزایش داد. محلول پاشی سلنیوم، در شرایط تنش آبی میزان آنزیم های آنتی اکسیدانت (ضد اکساینده) را افزایش و در غلظت 20 گرم در هکتار به حداکثر رسید و میزان مالون دی آلدئید کاهش یافت و موجب افزایش معنی دار عملکرد دانه شد ولی، افزایش آنتی اکسیدانت ها و کاهش مالون دی آلدئید در شرایط نرمال کمتر بود. به عبارت دیگر، اثر منفی مالون دی آلدئید بر اجزای عملکرد، پایداری غشای سلول و آنزیم های آنتی اکسیدانت در شرایط تنش رطوبتی نسبت به شرایط نرمال بیشتر بود. افزایش معنی دار پایداری غشای سیتوپلاسمی، عملکرد دانه، وزن دانه و سلنیوم دانه در 15 و به خصوص 20 گرم سلنیوم در هکتار در مقایسه با مقادیر بیشتر و کمتر این عنصر در تنش کم آبی و شرایط نرمال نشان داد سرکوب رادیکال های آزاد اکسیژن انجام، و القای سازوکار دفاع آنزیمی گیاه در مقابل صدمات اکسیداتیو اثرگذار بوده بنـابراین، استفاده از ترکیبات حفاظتی برون زا مانند سلنیوم می تواند ظرفیت آنتی اکسیدانی گیاه را در برابر تنش افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2665 - بررسی ویژگی های ریختی آبدزدک اروپایی Gryllotalpa gryllotalpa Orth. : Gryllotalpidae در شمال غرب ایران
محمدحسین کاظمی شبنم جعفری حسینعلی لطفعلی زاده محمد مشهدی جعفرلو

آبدزدک اروپایی یکی از مهم ترین آفات حشره ای ایران از جمله منطق ه ی آذربایجان بوده و خسارت آن در برخی مناطق، بسیار اقتصادی می باشد. در این مطالعه، ویژگی های ریختی قسمت های مختلف بدن حشره از جمله طول بخش های مختلفی از اسکلت خارجی حشرات کامل مورد بررسی قرار گرفت. تجزی أکثر

آبدزدک اروپایی یکی از مهم ترین آفات حشره ای ایران از جمله منطق ه ی آذربایجان بوده و خسارت آن در برخی مناطق، بسیار اقتصادی می باشد. در این مطالعه، ویژگی های ریختی قسمت های مختلف بدن حشره از جمله طول بخش های مختلفی از اسکلت خارجی حشرات کامل مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اندازه ی بال های جلویی و عقبی، منتهی به تشخیص دوشکلی فصلی به صورت افراد بال بلند و بال کوتاه در این گونه گردید که بر اساس منابع موجود تاکنون در دنیا گزارش نشده است و احتمال می رود که افراد بال بلند و بال کوتاه از نظر ویژگی های زیستی و رفتاری نیز متفاوت باشند. دو شکلی جنسی توسط رگ بندی بال های جلویی جنس های نر و ماده تشخیص داده شد. یکی از ویژگی های مهم در تشخیص گونه ی آبدزدک ها آرایش خارها در ساق پاهای جلویی و عقبی است، به طوری که تعداد و طول این خارها در گونه های مختلف حشره متفاوت بود، ساق پای جلویی در افراد این گونه دارای چهار زایده ی انگشت مانند پهن و قوی در انتها بوده، در حالی که ساق پای عقبی دارای پنج خار تیز در کناره و هفت خار ظریف در انتها می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2666 - اثر هیومیک اسید بر فعالیت آنزیم‎‌‎های آنتی اکسیدانت و عملکرد کرچک ‏‏(‏Ricinus commonis L.‎‏) در شرایط کمبود آب ‏
محمدرضا دادنیا &rlm;

تاثیر هیومیک اسید بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت در کرچک با اجرای آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج بررسی شد. فاکتورهای آزمایش شامل تیمارهای آبیاری با 3 سطح شامل آبیار أکثر

تاثیر هیومیک اسید بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت در کرچک با اجرای آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج بررسی شد. فاکتورهای آزمایش شامل تیمارهای آبیاری با 3 سطح شامل آبیاری در 80 درصد ظرفیت زراعی (S1) (نرمال)، آبیاری در 65 درصد ظرفیت زراعی (S2) (تنش ملایم) و آبیاری در 50 درصد ظرفیت زراعی (S3) (تنش شدید) در کرت اصلی و هیومیک اسید در 4 سطح (عدم محلول پاشی، 1، 2 و 3 بار محلول پاشی) در کرت فرعی در نظر گرفته شدند. در این بررسی عملکرد دانه، وزن صد دانه، تعداد کپسول در بوته و آنزیم های آنتی اکسیدانت مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر محلول پاشی هیومیک اسید بر وزن صد دانه و میزان آنزیم های آنتی اکسیدانت در سطح 1% معنی دار بوده و مقایسه میانگین ها حاکی از این بود که محلول پاشی هیومیک اسید می تواند اثر کمبود آب را تا حدودی جبران کند به طوری که میزان سوپر اکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز در شرایط سه بار محلول پاشی به ترتیب در S2، 8/38، 75/34 و 88/37 و در S3، 63/26، 15/41 و 14/43 درصد نسبت به عدم محلول پاشی با هیومیک اسید افزایش یافتند. در مجموع، می توان گفت هیومیک اسید به دلیل اثرات مختلف فیزیولوژیکی علاوه بر افزایش عملکرد کرچک، می تواند در جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب نقش مؤثری ایفا نماید، به طوری که افزایش میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت تحت تاثیر این ترکیب می تواند یک راهکار در مناطق خشک به حساب آمده و کاهش عملکرد را تا حدودی جبران کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2667 - اثر مقادیر بیوچار و اسیدهیومیک بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ذرت (Zea mays L) هیبرید سینگل‌کراس 704 تحت تنش کمبود آب
ارمغان چرخاب مانی مجدم شهرام لک طیب ساکی نژاد محمدرضا دادنیا

10.30495/jcep.2021.683381

اثر کاربرد مقادیر مختلف بیوچار و اسید هیومیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 تحت تنش کمبود آب طی آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه ای واقع در شهر أکثر

اثر کاربرد مقادیر مختلف بیوچار و اسید هیومیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 تحت تنش کمبود آب طی آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه ای واقع در شهرستان اهواز ارزیابی شد. کرت اصلی شامل تنش کمبود آب با سه سطح آبیاری، پس از تخلیه 30، 40 و 50 درصد ظرفیت زراعی، به ترتیب به عنوان آبیاری مطلوب، تنش ملایم و تنش شدید، کرت فرعی شامل بیوچار با 2 سطح (شاهد، عدم کاربرد بیوچار) و کاربرد 4 تن در هکتار بیوچار و کرت فرعی فرعی شامل اسید هیومیک با 4 سطح (شاهد، عدم کاربرد اسید هیومیک)، کاربرد 2، 4 و 6 لیتر در هکتار اسید هیومیک بودند. نتایج نشان داد که اثرات برهمکنش تنش کمبود آب و بیوچار، همچنین تنش کمبود آب و اسید هیومیک بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در بلال، شاخص کلروفیل فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودند. در شرایط تنش شدید، عملکرد دانه (36 درصد) تعداد دانه در بلال (22 درصد) و شاخص سطح برگ (36/30 درصد) کاهش و میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (37 درصد) افزایش یافت. اسید هیومیک بر تمام صفات آزمایش اثر معنی داری داشت. بیشترین عملکرد دانه (18/8995 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار آبیاری پس از تخلیه 40 درصد ظرفیت زراعی و کاربرد 4 تن در هکتار بیوچار بود. در مجموع استفاده از 4 لیتر در هکتار اسید هیومیک در شرایط تنش رطوبتی متوسط به دلیل نقش مثبتی که بر رشد و افزایش 42 درصدی عملکرد نسبت به تیمار تنش شدید و عدم مصرف اسید هیومیک داشت می تواند در شرایط خشک و نیمه خشک برای صرفه جویی در مصرف آب و کاهش اثرات تنش کمبود آب قابل توصیه باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2668 - تحلیل جامعه شناختی جایگاه سازنده گرائی در محتوای کتاب های درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه
حسین بقایی محمد حسین یارمحمدیان

10.30495/jss.2022.1942228.1387

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان توجه به مؤلفه های رویکرد سازنده گرائی در کتاب های درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه صورت گرفته است . در این تحقیق از روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون استفاده شده است. جامعه آماری کلیه کتاب های درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه بود. جهت گردآوری داده ه أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان توجه به مؤلفه های رویکرد سازنده گرائی در کتاب های درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه صورت گرفته است . در این تحقیق از روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون استفاده شده است. جامعه آماری کلیه کتاب های درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه بود. جهت گردآوری داده ها چک لیست تحلیل محتوا مورد استفاده قرار گرفت و اعتبار آن توسط متخصصان فن تأیید شد . به منظور تعیین پایایی ابزار تحقیق از روش بازآزمایی استفاده شد و مقدار ضریب همبستگی 86/0بدست آمد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که به مؤلفه تعامل گروهی بیش از سایر مؤلفه ها توجه شده و کمترین میزان توجه و اهمیت مربوط به مؤلفه های توجه به محیط فیزیکی یادگیرنده ، ارزیابی فعالیت های گروهی ، سنجش عملکردی ، ارزیابی فرایند یادگیری ، نقش تسهیل گری معلم یادگیری موقعیتی ، تولید دانش می باشد . با توجه به یافته های پژوهش حاضر ، بازنگری برنامه درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه در راستای توجه بیشتر به مؤلفه ها و شاخص های کمتر مورد توجه یا به مؤلفه هایی که اصلاً توجه نشده است ، ضروری به نظر می رسد .کلمات کلیدی : سازنده گرایی ، تحلیل محتوا ، برنامه درسی علوم اجتماعی ، دوره متوسطه تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2669 - بررسی جامعه شناختی موانع تحقق حقوق شهروندی با تاکید بر تبارگرایی(مطالعه موردی : استان آذربایجان غربی)
علی معین فر رضاعلی محسنی مجید کفاشی

10.30495/jss.2021.1908049.1268

زمینه و هدف : هدف پژوهش حاضر ، بررسی جامعه شناختی موانع تحقق حقوق شهروندی با تاکید بر تبارگرایی در استان آذربایجان غربی می باشد. در پژوهش حاضر عمدتا از تئوری های مارشال، فالکس ، پارسونز، گیدنز استفاده شده است.روش بررسی : روش تحقیق حاضر، پیمایش تبیینی و روش نمونه‌گیری خو أکثر

زمینه و هدف : هدف پژوهش حاضر ، بررسی جامعه شناختی موانع تحقق حقوق شهروندی با تاکید بر تبارگرایی در استان آذربایجان غربی می باشد. در پژوهش حاضر عمدتا از تئوری های مارشال، فالکس ، پارسونز، گیدنز استفاده شده است.روش بررسی : روش تحقیق حاضر، پیمایش تبیینی و روش نمونه‌گیری خوشه‌ای است. جامعه آماری این پژوهش شهروندان استان آذربایجان غربی که 384 نفر از آنها با استفاده فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند.ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد. به منظور آزمون فرضیه ‌های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس استفاده شد. پایایی پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ ( ضعف در اجرای حقوق شهروندی 826/0، تبارگرایی 73/0، حاکمیت تفکر نظام ارباب – رعیتی 72/0، رشد نیافتگی جامعه مدنی 85/0 ) و برای روایی از روایی سازه و تکنیک تحلیل عاملی استفاده شد. یافته ها : تحلیل داده های این پیمایش نشان داد بین تبارگرایی و ابعاد آن(طایفه گرایی و قوم گرایی)، حاکمیت تفکر نظام ارباب – رعیتی و رشد نیافتگی جامعه مدنی با ضعف در اجرای حقوق شهروندی رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. ضعف در اجرای حقوق شهروندی بر اساس پایگاه اجتماعی اقتصادی شهروندان متفاوت است. ضعف در اجرای حقوق شهروندی در بین پاسخگویان شهرستان های دوقومیتی در مقایسه با ساکنان شهرهای با بافت جمعتی همگن بالاتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2670 - تحلیل موانع نهادی توسعه اقتصادی در استان آذربایجان‌شرقی با استفاده از روش داده بنیاد
جعفر ابراهیمی مصطفی ازکیا صمد رسول زاده

10.30495/jss.2020.1913333.1254

هدفی که در تحقیق حاضر مدنظر بوده است: دست یابی به مدلی نظری برای تبیین نحوه اثرگذاری متغیرهای نهادی کلیدی و شرایط علی، ساختارهای اجتماعی و فرایندهای دگرگونی تاثیرگذار بر توسعه اقتصادی استان آذربایجان شرقی با استفاده از منطق روش نظریه داده بنیاد. به همین منظور اطلاعات مر أکثر

هدفی که در تحقیق حاضر مدنظر بوده است: دست یابی به مدلی نظری برای تبیین نحوه اثرگذاری متغیرهای نهادی کلیدی و شرایط علی، ساختارهای اجتماعی و فرایندهای دگرگونی تاثیرگذار بر توسعه اقتصادی استان آذربایجان شرقی با استفاده از منطق روش نظریه داده بنیاد. به همین منظور اطلاعات مربوط به روش نظریه داده بنیاد به روش مصاحبه عمیق و با مشارکت12 نفر از کارشناسان و خبرگان امر که به صورت گلوله برفی انتخاب شدند گردآوری گردید. نتایج روش نظریه داده بنیاد نشان داد عواملی از قبیل فقدان انگیزه توسعه، فقدان اعتماد، دخالت گری دولت، بوروکراسی زاید، فساد اداری، عدم شفافیت، عدم حمایت نهادهای بین المللی، فقدان نظارت، تعارض دولت و حاکمیت از جمله موانع نهادی توسعه در شهرستان های استان آذربایجان شرقی محسوب می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2671 - بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری توسعه‌ی گردشگری تاریخی-فرهنگی در ایران (مطالعه موردی: شهر تبریز)
علی مدبر خاک نژاد کریم حسین زاده دلیر بختیار عزت پناه

10.30495/jss.2021.1924684.1309

گردشگری صنعتی است که بیشترین تبادلات فرهنگی در آن انجام می‌گیرد و یکی از اهداف توسعه‌ی آن ضمن رشد و توسعه‌ی اقتصادی، نمایش فرهنگ به دیگر جوامع، علی‌الخصوص از طریق توسعه‌ی گردشگری تاریخی-فرهنگی می‌باشد. با توجه به اهمیت موضوع، تحقیق حاضر با هدف ارزیابی برنامه‌ریزی و سیاس أکثر

گردشگری صنعتی است که بیشترین تبادلات فرهنگی در آن انجام می‌گیرد و یکی از اهداف توسعه‌ی آن ضمن رشد و توسعه‌ی اقتصادی، نمایش فرهنگ به دیگر جوامع، علی‌الخصوص از طریق توسعه‌ی گردشگری تاریخی-فرهنگی می‌باشد. با توجه به اهمیت موضوع، تحقیق حاضر با هدف ارزیابی برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری توسعه‌ی گردشگری تاریخی-فرهنگی در شهر تبریز نگارش شده است. روش تحقیق در مطالعه‌ی حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه‌ی اجرا، پیمایشی و از نظر زمانی، مقطعی می‌باشد. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران، مسئولان و کارشناسان حوزه‌ی گردشگری شهر تبریز بوده که حجم نمونه بر اساس روش دلفی 100 نفر برآورد شده است. همچنین به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک حداقل مجذورات جزئی در نرم‌افزار Warp-PLS و آزمون تی تک‌نمونه‌ای در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که عدم توسعه‌ی گردشگری تاریخی-فرهنگی در شهر تبریز ناشی از نارسایی‌هایی در سطوح خرد و کلان می‌باشد. در سطح خرد می‌توان به کاستی‌های پروژه‌ها و برنامه‌های بازآفرینی شهری و در سطح کلان می‌توان به مؤلفه‌هایی همچون عدم وجود دیدگاه همه‌جانبه نگر و سیستمی، روابط سیاسی نامناسب و شکل‌گیری تصویر منفی از ایران در اذهان عمومی و تصدی‌گری دولت در بخش گردشگری اشاره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2672 - مرگِ سوژه مدرن درعصر پست مدرن و تاثیرآن در فهم الگوی مونتاژ در جامعه شناسی هنر
سوده عشقی سید مصطفی مختاباد امرئی محمد رضا شریف زاده

10.30495/jss.2021.1922835.1301

چکیده بحران پسا نیچه ای در غرب،موجب افول سوژه از مفهوم آن در دوره مدرن شد.همچنین به دلیل ظهور گفتمان های پساساختارگرایانه در پست مدرنیسم، نسبی گرایی و عدم قطعیت جایگزین مفاهیمی شد که زمانی با عینیت و قطعیت سنجیده می شدند. اما گونه های هنری، تصاویر مونتاژگون که از تلفیق أکثر

چکیده بحران پسا نیچه ای در غرب،موجب افول سوژه از مفهوم آن در دوره مدرن شد.همچنین به دلیل ظهور گفتمان های پساساختارگرایانه در پست مدرنیسم، نسبی گرایی و عدم قطعیت جایگزین مفاهیمی شد که زمانی با عینیت و قطعیت سنجیده می شدند. اما گونه های هنری، تصاویر مونتاژگون که از تلفیق و دوباره سازی واقعیت های گوناگون خلق می شوند،حاصل همان نگرش ساختارزدایی شدند که برسوژه سایه افکنده بود.هدف از پژوهش حاضربررسی بحران پست مدرنیستی در سوژه و تبیین نسبت آن با فهم تصویری از الگوی مونتاژ در جامعه شناسی هنراست.بنابراین داده های سندکاوی شده با رویکرد کیفی وروش توصیفی-تحلیلی و بر اساس متغیرهای موجود، تحلیل به مضمون می شوند.تا ازجمله؛ به این یافته های مهم دست یابد که مفاهیمی چون طنز،کنایه و تکثرگرایی معانی در خلق فضای پست مدرنیستی موجب پدید آمدن تصاویری چند وجهی می گردند که افول سوژه از موقعیت استعلایی خود را به تصویر می کشانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2673 - طراحی الگوی تبیین عوامل مؤثر بر مدگرایی در ایران با رویکرد فراترکیب
احمد اصغرزاده محسن نیازی علی فرهادیان

10.30495/jss.2021.1932600.1339

امروزه بررسی پدیده مدگرایی و عوامل مؤثر بر آن مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. مقاله ی حاضر در تلاش است تا با استفاده از روش فراترکیب یافته‌های مطالعات صورت گرفته در این خصوص را که به روش های مختلف کمی و کیفی انجام گرفته اند، به صورت نظام مند بررسی کرده و به ت أکثر

امروزه بررسی پدیده مدگرایی و عوامل مؤثر بر آن مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. مقاله ی حاضر در تلاش است تا با استفاده از روش فراترکیب یافته‌های مطالعات صورت گرفته در این خصوص را که به روش های مختلف کمی و کیفی انجام گرفته اند، به صورت نظام مند بررسی کرده و به تحلیل آنها بپردازد. به همین دلیل با استفاده از روش مذکور، نتایج پژوهش‌های پیشین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از سال‌ ۱۳۸۵ تا 1399 از بین ۲۳۵ مقاله در نهایت ۶۱ مقاله برای تجزیه و تحلیل انتخاب شدند که بعضی از مقاله ها به روش کمی و بعضی دیگر به روش کیفی انجام گرفته اند. نتایج نشان می‌دهد که مهم‌ترین عوامل موثر بر مدگرایی در ایران عبارتند از: عوامل بازاریابی، رسانه ها و شبکه های اجتماعی، عوامل اجتماعی، تأیید و تحسین دیگران، فرهنگ و سبک زندگی، عوامل موقعیتی، ایده آل گرایی، تعلق و تأثیرات گروه ها، نمایش قدرت و برندگرایی، مدیریت بدن، لذت گرایی و مصرف گرایی، رفتار رقابتی، درگیری ذهنی با مد و کمبودها.کلیدواژه‌ها: طراحی الگو، مد، مدگرایی، علل مدگرایی، فراترکیب تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2674 - بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر جرایم خشن
شهرزاد برخوردار مهرداد نوابخش علیرضا کلدی

10.30495/jss.2022.1932818.1341

زمینه و هدف: خشونت ماهیتی اجتماعی است. هدف از تدوین این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر جرایم خشن در بین مجرمان محکوم شده در زندان های کرمان است .روش: در این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده، جامعه آماری تحقیق شامل 1256نفرازمجرمین محکوم شده در زندان های شهر ک أکثر

زمینه و هدف: خشونت ماهیتی اجتماعی است. هدف از تدوین این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر جرایم خشن در بین مجرمان محکوم شده در زندان های کرمان است .روش: در این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده، جامعه آماری تحقیق شامل 1256نفرازمجرمین محکوم شده در زندان های شهر کرمان بودند که از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 294نفر با احتساب 10 درصد امکان عدم برگشت نهایی پرسشنامه ها (400نفر) مورد بررسی قرار گرفتند . روایی(اعتبار) سوال‌های مربوط به متغیرها از روش تعیین اعتبارمحتوایی و با گردآوری نظرات اساتید مجرب، کارشناسان و متخصصان مربوطه (تکنیک اعتبارصوری) و برای بررسی پایایی، از آلفای کرونباخ استفاده شده که آلفای پرسشنامه 8322/0 محاسبه و مورد تأیید قرار گرفت. داده‌ها توسط آمار توصیفی و آزمون‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون-رگرسیون و با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد بین متغیرهای فقربا مقدار (118/0) ، بیکاری (290/0) ،نامناسب بودن محل زندگی (311/0) ،افت تحصیلی(328/0) ،سرمایه اجتماعی(244/0) ، گروه همسالان (137/0) ،خشونت(333/0) ،مصرف مواد مخدر(732/0) رابطه به صورت مستقیم (مثبت) با جرایم خشن وجود دارد.بین متغیرپایبندی مذهبی و جرایم خشن رابطه معنی‌داری وجود ندارد (087/0) ، در نهایت بین کنترل اجتماعی و جرایم خشن رابطه معکوس و معنی‌داری وجود دارد (109/0-).نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت رفتار تبهکارانه اکثراً درون گروه‌های نخستین، به ویژه گروه همسالان، فراگرفته می‌شود . تعداد تماس‌های انحرافی آنان بیش از تماس‌های غیرانحرافی‌شان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2675 - ارزیابی تاثیرات اجتماعی گردشگری از دیدگاه جامعه شناسی
حسن موثقی

10.30495/jss.2021.1924903.1310

با یک نگاه گذرا می‌توان فهمید که منافع صنعت گردشگری تنها گذراندن اوقات فراغت و تفریح و سیاحت نیست و گردشگری از نیرو و توانی برخوردار است که می‌تواند موجب تحول در فرهنگ‌ها و ارتقاء تمدن‌های بشری گردد و زمینه‌ساز تفاهم بین ملت‌ها و دولت‌ها و گروه‌های متنوع انسانی شود. وجو أکثر

با یک نگاه گذرا می‌توان فهمید که منافع صنعت گردشگری تنها گذراندن اوقات فراغت و تفریح و سیاحت نیست و گردشگری از نیرو و توانی برخوردار است که می‌تواند موجب تحول در فرهنگ‌ها و ارتقاء تمدن‌های بشری گردد و زمینه‌ساز تفاهم بین ملت‌ها و دولت‌ها و گروه‌های متنوع انسانی شود. وجود اقوام مختلف و فرهنگ‌های متمایز از هم نه تنها مشکل‌ساز نیست بلکه زمینه‌ساز و فرصتی است برای آشنایی بیشتر و تقرب انسان‌ها به یکدیگر که می‌تواند موجب بهبود حیات جوامع انسانی گردد که در این ارتباط نقش تاثیرگذار جامعه شناسی گردشگری در این زمینه بسیار ملموس است. با این حال صنعت رایج گردشگری هر روز بیشتر از قبل در حال رونق است و صلح و دوستی که گمشده انسان‌هاست با ترویج این صنعت استقرار خواهد یافت. پژوهش پیش‌رو ثابت خواهد کرد که نقش فرهنگ‌سازی و فرهنگ پذیری در گردشگری غیر قابل انکار است و برخورد دوستانه و توام با صمیمیت گردشگران با مردم بومی و محلی اثبات کننده ارزش‌های جامعه شناختی، اجتماعی و فرهنگی گردشگری است که می‌تواند به نیرویی برای ترویج موازین حقوق بشر مبدل شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2676 - پدیدار شناسی موانع فرهنگی توسعه در زنجان
لیلا ندرلو ربابه پورجبلی محبوبه بابائی

10.30495/jss.2022.1946863.1410

هدف اصلی این پژوهش، مطالعه، درک و برداشت مفهومی کنشگران از فرهنگ توسعه و موانع رسیدن به توسعه در زنجان است که از لحاظ هدف تحقیق کاربردی و از نظر روش، تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسی می‌باشد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته است. مدت‌زمان انجام هر مصاحبه ب أکثر

هدف اصلی این پژوهش، مطالعه، درک و برداشت مفهومی کنشگران از فرهنگ توسعه و موانع رسیدن به توسعه در زنجان است که از لحاظ هدف تحقیق کاربردی و از نظر روش، تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسی می‌باشد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته است. مدت‌زمان انجام هر مصاحبه به طور متوسط ۳۰ الی ۶۰ دقیقه بود. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش تحلیل کلایزی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که گسترش جهانی‌شدن و پیشرفت تکنولوژی و فرهنگ استفاده نادرست از ابزار توسعه مانند اینترنت، ماهواره، فضای مجازی و..، موجب تزلزل بنیان خانواده‌ها، گرایش به فردگرایی و منفعت‌طلبی منفی شده است، همچنین تقابل سنت با مدرنیته، تعصب شدید به ایل‌وتبار، ازخودبیگانگی و مصرف‌گرایی، وقوع تغییرات فرهنگی تا توسعه فرهنگی، عدم مطالبه گری اجتماعی، عدم توجه به قانون‌گرایی و رفتار اجتماعی صحیح، عدم تحقق سرمایه اجتماعی، فرهنگی، نمادین، انسانی، اقتصادی، سیاسی و... ، از دیگر موانع فرهنگی دست بابی به توسعه از نتایج مطالعه حاصل شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2677 - مسئله شناسی زبان ـ جامعه شناختی برساخت"ازدواج/عقد آریائی" (در بستری از فرایندشناسی ساخت ستیزی آریاگرائی)
ایوب یوسف پور نظامی صمد صباغ دهخوارقانی داود کوهی محمد عباس زاده

10.30495/jss.2022.1948585.1417

این کنکاش انتقادی، برساخت"عقد/ازدواج آریائی"را در زمینه ای از مسائل زبان فارسی (پساقاجاری) طرح نموده و به نقش شناسی آن در تشدید مسائل نهاد خانواده ایرانی/اسلامی پرداخته است. این موضوع (حلقه ای از یافته های زمینه یابانه گسترده تر پژوهشگر در "مسئله شناسی زبان بنیاد ایران" أکثر

این کنکاش انتقادی، برساخت"عقد/ازدواج آریائی"را در زمینه ای از مسائل زبان فارسی (پساقاجاری) طرح نموده و به نقش شناسی آن در تشدید مسائل نهاد خانواده ایرانی/اسلامی پرداخته است. این موضوع (حلقه ای از یافته های زمینه یابانه گسترده تر پژوهشگر در "مسئله شناسی زبان بنیاد ایران") بر اساس تظاهرات در دسترسی از آن در فضای سایبری (میدان پژوهش)، همچون "سندرمی" از آریاگرائی (ساخت ستیزی پساقاجاری) کاویده شده است. دیدگاه زبانشناختی هایدگر (موتور پارادایمی) با برداشتی آزاد و اهتمامی ترکیبی/تلفیقی فضای نظری و بینش روش شناختی کنکاش را ساخت داده است. زبان، افزون بر اینکه میدان و ابزار پژوهشی است؛ جوهره هستی جامعه و"خانه هستی" نیز می باشد؛ وجود و مسائل جامعه نیز در و با زبان اتفاق می افتد؛ با چنین فضای مفهومی (موسیقی متن) "عقدآریائی" نیز با بنیادی زبانی (سیاق زیست زبانی نژادپرستانه) و با ادعاها / بهانه های زبانی ("عدم فهم" متن عربی مرسوم ، ضرورت متنی به "فارسی سلیس") ؛ در بستری از ام المسئله ایران پساقاجار (ناجامعه گشتگی) فهمیده شد. با تکه چینی معمول در گرانددتئوری، نتایج آگزیوماتیک زیر به دست آمد : به نظر می رسد برساخت مزبور با ویژگی نژاد پرستانه (مأخوذ از میدان مطالعاتی)، ضمن تغذیه از تولیدات زبانی و پیوستگی با برساخت های ضد ساختی دیگر (کولبر، سوختبر و ...) از آلاینده های معاصرتر فارسی است؛ که در پیوند با ستیزه های "روشنفکری پس افتادۀ فرهنگی"، در سطوحِ صورت (سامان نوشتاری/ لغوی) و سیرت (سرمایه/ ادبیات اخلاقی و معنوی) زبان فارسی و نیز امنیت اخلاقی/ملی را تهدید نموده، با کژکارکردهای عینی (بازتولید ساخت ستیزی/ تشدید ناجامعه سازی ایران، نژادپرستی) و احتمالی (ضد اخلاقی) ضمن همجوشی با مسائلی داخلی (روابط ضربدری، ازدواج سفید و ...) و جهانی (در وضعیت پست مدرن) تدریجاً می تواند به "ناخانواده سازی" نهاد خانواده نیز منجر گردیده، سامان خانواده/ انتظام اجتماعی را مخدوش سازد. در این امر افزون بر اغواهای سیاسی/ ایدئولوژیکی (اسلام ستیزی آریاگرائی)؛ مصرف گرائی مسلط بر جامعه مصرفی، تبلیغات (بنگاه های خدمات ازدواج)، کالائی شدن امور (مراسمات و ...) در وضعیت پست مدرن نیز نقش آفرینی فعالی نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2678 - عوامل فرهنگی مرتبط با مصرف گرایی خودنمایانه در بین شهروندان منطقه ۱۱ تهران
میثم نقاش زاده ندا سلیمانی

10.30495/jss.2022.1953174.1436

فرهنگ، بستری است که رفتارهای اجتماعی پایدار در درون آن صورت می گیرد. مصرف گرایی با نمادها و علائم خاص خود بیان کننده سبک زندگی، تمایلات، تفکرات و ایده آل ها و به مثابه بازنمایی کننده هویت عاملان آن، کارکردهای جدیدی یافته است. هدف اصلی تحقیق حاضر تعیین عوامل فرهنگی مرتبط أکثر

فرهنگ، بستری است که رفتارهای اجتماعی پایدار در درون آن صورت می گیرد. مصرف گرایی با نمادها و علائم خاص خود بیان کننده سبک زندگی، تمایلات، تفکرات و ایده آل ها و به مثابه بازنمایی کننده هویت عاملان آن، کارکردهای جدیدی یافته است. هدف اصلی تحقیق حاضر تعیین عوامل فرهنگی مرتبط با مصرف گرایی خودنمایانه در بین شهروندان منطقه ۱۱ شهر تهران بود. جامعه آماری شهروندان منطقه 11 شهر تهران و روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و حجم نمونه 384 بود. به منظور آزمون فرضیه ها از آزمون رگرسیون استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که عوامل فرهنگی رابطه معناداری با مصرف گرایی خودنمایانه شهروندان تهرانی دارد، یعنی بین جمع گرایی اجتماعی، جسارت، جهت گیری آینده و مصرف گرایی خودنمایانه در بین شهروندان تهرانی رابطه معنی دار وجود دارد. در تبیین این یافته باید گفت، رفتارهای مصرفی انسان در بلندمدت رفتارهایی پایدار شمرده می شوند و تغییر این رفتارها بدون تغییر فرهنگ ممکن نیست. بنابراین برای تغییر رفتار مصرفی افراد جامعه باید برای عامل فرهنگ اعتبار خاصی قایل شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2679 - بررسی رابطه ابعاد توسعه گردشگری روستایی بر کیفیت رفاه اجتماعی ساکنین روستاهای شهرستان کوهرنگ
زهرا رییسی ناصر حجازی محمدعلی چیت ساز

10.30495/jss.2022.1945223.1402

امروزه صنعت گردشگری به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی دنیا جایگاه ویژه ای دارد و نقش مهمی را در بهبود ساختار اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی کشورها ایفا می کند. بررسی متون توسعه نشان میدهد که بهبود رفاه اجتماعی روستایی تابعی از پدیده های مختلف است که از جمله آنها می توا أکثر

امروزه صنعت گردشگری به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی دنیا جایگاه ویژه ای دارد و نقش مهمی را در بهبود ساختار اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی کشورها ایفا می کند. بررسی متون توسعه نشان میدهد که بهبود رفاه اجتماعی روستایی تابعی از پدیده های مختلف است که از جمله آنها می توان به فعالیت گردشگری اشاره کرد. نوشتار حاضر سعی در بررسی رابطه ابعاد توسعه گردشگری روستایی بر کیفیت رفاه اجتماعی ساکنین روستاهای شهرستان کوهرنگ استان چهارمحال و بختیاری دارد. روش تحقیق توصیفی و از نوع علی مقایسه ای است و دارای حجم نمونه 616 نفر میباشد که با روش نمونه‌گیری طبقه ای انتخاب شده اند. داده های حاصل از این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. اعتبار سازه ای پرسشنامه با روش تحلیل عاملی و آزمون KMO و پایای آن با آزمون آلفای کرونباخ ( 72/0) انجام گرفته است. فرآیند محاسبات در این مقاله بر اساس روش معادله ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS انجام شده است. نتایج نشان داد بین ابعاد توسعه گردشگری و رفاه اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد و مقادیر رگرسیونی مدل ساختاری حاکی از آن است که بعد عملکردی توسعه گردشگری روستایی دارای بیشترین اثر (64/0= ß) و بعد خدماتی (07/0= ß) دارای کمترین اثر بر رفاه اجتماعی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2680 - عوامل ارتباطی و اجتماعی موثر بر مصرف کالاهای آرایشی و بهداشتی قاچاق (مورد مطالعه: شهروندان بالای 15 سال استان آذربایجان‌غربی)
مینا عبدالعلی زاده ترکمانی بیتا شاه منصوری ربابه پورجبلی

10.30495/jss.2022.1961430.1470

گسترش مصرف در جهان کنونی تا آنجا پیش رفته است که امروزه شاخص سبک زندگی به‌ شمار می‌آید و حتی برخی، زندگی مدرن را بدون مصرف، بی‌معنا می‌دانند. در این راستا از آنجایی که مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی قاچاق در استان آذربایجان غربی روند رو به افزایشی پیدا کرده لذا در این تحقی أکثر

گسترش مصرف در جهان کنونی تا آنجا پیش رفته است که امروزه شاخص سبک زندگی به‌ شمار می‌آید و حتی برخی، زندگی مدرن را بدون مصرف، بی‌معنا می‌دانند. در این راستا از آنجایی که مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی قاچاق در استان آذربایجان غربی روند رو به افزایشی پیدا کرده لذا در این تحقیق به بررسی عوامل ارتباطی و اجتماعی موثر بر مصرف کالاهای آرایشی و بهداشتی قاچاق در استان آذربایجانغربی پرداخته می‌شود. روش تحقیق از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل شهروندان بالای 15 سال استان آذربایجان‌غربی می‌باشد که 674 نفر از آن‌ها به شیوۀ نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای برای مطالعه انتخاب شده‌اند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری و توسط نرم افزارهای SPSS و Lisrel تحلیل شده‌اند. نتایج تحقیق نشان داد که میزان مصرف لوازم بهداشتی و آرایشی قاچاق در میان پاسخگویان بیشتر از حد متوسط می‌باشد و میزان استفاده‌ از رسانه‌های داخلی کمتر از حد متوسط و میزان استفاده از رسانه‌های خارجی و مجازی بیش از حد متوسط می‌باشد. نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای جنس (به نفع زنان)، پایگاه اقتصادی - اجتماعی (در جهت مثبت)، میزان استفاده از رسانه‌های داخلی (در جهت منفی)، میزان استفاده از رسانه‌های خارجی (در جهت مثبت)، میزان استفاده از رسانه‌های مجازی (در جهت مثبت)، سواد سلامت (در جهت منفی) و تمایزطلبی (در جهت مثبت) تاثیر معناداری بر مصرف لوزام بهداشتی و آرایشی قاچاق دارند که متغیرهای مستقل مذکور توانستند 43 درصد از کل تغییرات متغیر وابسته (مصرف لوزام بهداشتی و آرایشی قاچاق) را تبیین نمایند که تاثیر رسانه‌های خارجی و مجازی بیش از سایر متغیرها می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2681 - سیر نظریه‌های نقد جامعه‌شناختی ادبیات با تأکید بر رویکردهای جامعه‌شناسی خواندن، اخت‌گرایی تکوینی، مکتب فرانکفورت و روش پی‌یر بوردیو
عسگر عسگری حسنکلو آرزو شهبازی

10.30495/jss.2020.671675

جامعه‌شناسی دانشی است که به انسان و ارتباطات او در جامعه می‌پردازد. فرهنگ محصول ارتباطات اجتماعی است و ادبیات یکی از این پدیده‌های فرهنگی، و خالق اثر ادبی تصویرگر جامعه در اثر هنری خود است. وقتی به ارتباط میان جامعه و ادبیات می‌پردازیم وارد حوزة جامعه‌شناسی ادبیات شده‌ا أکثر

جامعه‌شناسی دانشی است که به انسان و ارتباطات او در جامعه می‌پردازد. فرهنگ محصول ارتباطات اجتماعی است و ادبیات یکی از این پدیده‌های فرهنگی، و خالق اثر ادبی تصویرگر جامعه در اثر هنری خود است. وقتی به ارتباط میان جامعه و ادبیات می‌پردازیم وارد حوزة جامعه‌شناسی ادبیات شده‌ایم. نقد جامعه‌شناختی ادبیات یکی از رشته‌های نسبتاً نوین در نقد ادبی است که تاریخچة طولانی‌ای دارد. در آغاز قرن نوزدهم ایپولیت تن و مادام دواستال با انتشار دو کتاب خود اولین مباحث جامعه‌شناسی ادبیات را مطرح کردند. با ظهور کارل مارکس این مطالعات حیات تازه‌ای پیدا کرد؛ به‌طوری که هنوز نظریه‌پردازان بسیاری متأثر از اندیشه‌های اویند. هدف نگارندگان این مقاله بررسی سیر تاریخی نقد جامعه‌شناختی ادبیات با تأکید بر جامعه‌شناسی خواندن، ساخت گرایی تکوینی، مکتب فرانکفورت و نظریة پی‌یر بوردیو است. روش این مقاله، مطالعة آثار نظریه‌پردازان نقد جامعه‌شناختی ادبیات به روش کتابخانه‌ای و نیز تجزیه ‌و تحلیل نظرات آن هاست. علت انتخاب این چهار روش در جامعه‌شناسی ادبیات به این دلیل است که اهمیت، تأثیر و نفوذی که این روش‌ها در تحلیل آثار ادبی و هنری داشته‌اند بسیار مهم و قابل توجه است اما از سوی محققان مغفول مانده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2682 - نقش عوامل خانوادگی و اجتماعی در بازگشت مجدد زندانیان به زندان
محمد یعقوبی محمود علمی

هدف کلی این تحقیق تعیین عوامل اجتماعی و خانوادگی مرتبط با بازگشت مجدد زندانیان به زندان تبریز می‌باشد. جامعه آماری در تحقیق حاضر کلیه زندانیانی می‌باشند که بیش از یک بار با ارتکاب جرایم به زندان تبریز معرفی و تعداد آن ها 160 نفر می‌باشد و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان ب أکثر

هدف کلی این تحقیق تعیین عوامل اجتماعی و خانوادگی مرتبط با بازگشت مجدد زندانیان به زندان تبریز می‌باشد. جامعه آماری در تحقیق حاضر کلیه زندانیانی می‌باشند که بیش از یک بار با ارتکاب جرایم به زندان تبریز معرفی و تعداد آن ها 160 نفر می‌باشد و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان برابر 120 نفر تعیین گردیده است. نمونه‌های تحقیق با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شدند. در مطالعه حاضر از روش تحقیق پیمایش مقطعی استفاده شده است. تحقیق حاضر از نظر شیوه گردآوری اطلاعات جزء روش‌های تحقیق پیمایشی محسوب می‌شود. برای گردآوری مطالب از کتاب و مقاله استفاده شده و برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده است. دراین تحقیق بین میزان پذیرش جامعه و بازگشت مجدد به زندان رابطه وجود دارد، بین میزان پذیرش خانواده و بازگشت مجدد به زندان رابطه وجود دارد، بین میزان مهارت شغلی با میزان بازگشت مجدد به زندان رابطه وجود دارد و در نهایت بین میزان بر چسب زنی با میزان بازگشت مجدد به زندان رابطه وجود دارد. نتیجه این تحقیق نشان دهنده آن است که زندانیان آزاد شده هر چه قدر تحت حمایت و توجه خانواده‌ها و مورد پذیرش جامعه و بدون هر گونه برچسب با مهارت شغلی مناسب در اجتماع حضور معناداری داشته باشند احتمال بازگشت مجدد آن ها به زندان کاهش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2683 - بررسی گرایش به باروری و عوامل اجتماعی مرتبط با آن (مطالعه موردی زنان متاهل 50-15 ساله ساکن شهر تبریز)
حمیده ثوابی فیروز راد

ایران به عنوان کشوری در حال انتقال از لحاظ ساخت سنی و سطح توسعه ای، طی دهه های اخیر کاهش باروری سریعی را تجربه کرده است. باروری و فرزندآوری با دو عامل شرایط بیولوژیک و زیستی انسان، و شرایط اجتماعی در ارتباط است. هدف از انجام این مطالعه شناسایی عوامل اجتماعی مرتبط با گرا أکثر

ایران به عنوان کشوری در حال انتقال از لحاظ ساخت سنی و سطح توسعه ای، طی دهه های اخیر کاهش باروری سریعی را تجربه کرده است. باروری و فرزندآوری با دو عامل شرایط بیولوژیک و زیستی انسان، و شرایط اجتماعی در ارتباط است. هدف از انجام این مطالعه شناسایی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به باروری است. با روش تحقیق پیمایش، اطلاعات مورد نیاز از 460 زن متاهل 50-15 ساله شهر تبریز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به دست آمده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که میزان گرایش به باروری دربین زنان در حد متوسط به پایین است. تحلیل های دو متغیره و چند متغیره نشان دادند باورهای مذهبی مهم ترین عامل درگرایش به باروری زنان است. به طوری که باتوجه به یافته های حاصل از رگرسیون چند متغیره، باورهای مذهبی با 21 درصد بیشترین سهم را در میزان گرایش به باروری زنان دارد و در مجموع 30 درصد گرایش به باروری توسط متغیرهای باورهای مذهبی، فرزند ایده آل، سرمایه اجتماعی، مدت اقامت در شهر تبریز و پایگاه اجتماعی تبیین می شود. در تحلیل مسیر، متغیر سن زن بیشترین اثر و متغیر پایگاه اجتماعی کمترین اثر را بر میزان گرایش به باروری زنان داشته است. در نهایت می توان نظریه های بونگارت، نوتشتاین، رانگ و بکر، و نیز نظریه های پایگاه اجتماعی، باورهای مذهبی و سرمایه اجتماعی را جهت تبیین رابطه عوامل اجتماعی با میزان گرایش به باروری مناسب دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2684 - پسا ساختارگرایی در آثار سهراب سپهری
رشید هاشمی فرهنگ ارشاد سیف‌اله سیف‌‌‌اللهی فیروز راد

10.30495/jss.2019.669583

این مقاله تحلیلی بینا رشته‌ای است بین جامعه‌شناسی و ادبیات و سعی دارد از منظری جامعه‌شناختی آثار سپهری را مطالعه نماید. برای این منظور ضمن استفاده از نظریه‌های مختلف جامعه‌شناختی مربوط به این حوزه چون پسا ساختارگرایی و هرمنوتیک مدرن، از روش‌شناسی تحلیل گفتمان لاکلا و مو أکثر

این مقاله تحلیلی بینا رشته‌ای است بین جامعه‌شناسی و ادبیات و سعی دارد از منظری جامعه‌شناختی آثار سپهری را مطالعه نماید. برای این منظور ضمن استفاده از نظریه‌های مختلف جامعه‌شناختی مربوط به این حوزه چون پسا ساختارگرایی و هرمنوتیک مدرن، از روش‌شناسی تحلیل گفتمان لاکلا و موفه نیز استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که آثار سپهری فاقد تعین معنایی است، ارتباط دال و مدلول در آن یک به یک نیست و امکان خوانش‌های متفاوت و تکثیر معنی در آن وجود دارد. این امر امکان پسا ساختارگرایانه بودن آثار وی را توضیح می‌دهد. این تحقیق هم چنین نشان می‌دهد که ادبیات ایران همپای ادبیات جهانی از ظرفیت بالایی در پرداختن به مسائل انسانی و اجتماعی برخوردار است و با رویکردهای متفاوتی به تفسیر آن ها می‌پردازدکه روایت سپهری تنها یکی از آن هاست. این تحقیق و کارهای مشابه ضمن کشف چنین توان مندی‌هایی، از مهجوریت این آثار کاسته، اهمیت تحقیقات بینا رشته‌ای را روشن نموده و ضرورت آموزش توأمان آن ها را در رشته‌های دانشگاهی مربوطه بیشتر از گذشته یادآور می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2685 - بررسی میزان قدرت ‌طلبی مدیران پایه و میانی دانشگاه‌های دولتی شهر تبریز و عوامل مرتبط با آن
حبیبه ناصح‌قراملکی حسین بنی‌فاطمه کمال کوهی

بسیاری از صاحب نظران معتقدند که مدیران شخص اول، زیربنا یا سنگ بنای یک سازمان هستند و برای دست یابی به بهره وری در سطح مطلوب، باید مستعدترین افراد برای تصدی این مسئولیت انتخاب شوند. در این تحقیق به بررسی میزان قدرت طلبی مدیران پایه و میانی دانشگاه های دولتی تبریز با تاکی أکثر

بسیاری از صاحب نظران معتقدند که مدیران شخص اول، زیربنا یا سنگ بنای یک سازمان هستند و برای دست یابی به بهره وری در سطح مطلوب، باید مستعدترین افراد برای تصدی این مسئولیت انتخاب شوند. در این تحقیق به بررسی میزان قدرت طلبی مدیران پایه و میانی دانشگاه های دولتی تبریز با تاکید بر نظریه های ماکس وبر، میشل فوکو و از دیدگاه سازمانی، به مفاهیم تعهد سازمانی و امنیت شغلی پرداخته شده است. جامعه آماری، شامل کارکنان و مدیران پایه و میانی دانشگاه های دولتی شهر تبریز است و اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه از بین کارکنان و مدیران سه دانشگاه دولتی تبریز، صنعتی سهند و تربیت معلم آذربایجان (شهید مدنی) شهر تبریز جمع آوری شده است. شیوه نمونه گیری از نوع طبقه ای متناسب به شکل چند مرحله ای و حجم نمونه برابر 300 نفر می باشد مدیران مورد مطالعه تمام شماری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد بین سن، سابقه مدیریت و رتبه علمی و میزان قدرت طلبی مدیران پایه و میانی رابطه معنی دار وجود ندارد. اما بین دسترسی به اطلاعات سازمان، گرایش به انضباط، تعهد سازمانی و امنیت شغلی مدیران با میزان قدرت طلبی مدیران پایه و میانی رابطه معنی دار وجود دارد. این روابط متوسط و معکوس هستند. نتایج رگرسیون چندگانه نشان می دهدکه متغیر دسترسی به اطلاعات درسازمان توسط مدیر، نقش بسیار مهمی درپیش بینی قدرت طلبی مدیران دارد. می توان گفت که سه متغیر دسترسی به اطلاعات سازمان، گرایش به انضباط و تعهد سازمانی قادرند 33 درصد از واریانس متغیر قدرت طلبی مدیران را پیش بینی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2686 - تفکر جامعه‌شناختی جفری الکساندر
سیروس فخرائی

دراین مقاله با اشاره‌ای مختصر به زندگی و آثار جفری الکساندر[1]، به بیان شالوده‌های نظری و زمینه‌های تفکراتی وی، هستی‌شناسی و انسان‌شناسی فلسفی، معرفت شناسی و روش شناسی این جامعه‌شناس آمریکایی پرداخته شده است. سپس اصول عمده‌ای که در نظریه جامعه‌شناختی او وجود دارد و ب أکثر

دراین مقاله با اشاره‌ای مختصر به زندگی و آثار جفری الکساندر[1]، به بیان شالوده‌های نظری و زمینه‌های تفکراتی وی، هستی‌شناسی و انسان‌شناسی فلسفی، معرفت شناسی و روش شناسی این جامعه‌شناس آمریکایی پرداخته شده است. سپس اصول عمده‌ای که در نظریه جامعه‌شناختی او وجود دارد و برگرفته از حوزه‌های مطالعاتی وی از جمله الگوی تلفیقی و نظریه چندبعدی، نوکارکردگرایی، جامعه‌شناسی فرهنگی و جامعه مدنی است، مورد بحث قرار گرفته است. در پایان انتقاداتی که جامعه‌شناسان دیگر به نظریه الکساندر وارد ساخته‌اند، مطرح شده و به نتیجه‌گیری از مطالب مقاله پرداخته شده است. 2- Jeffrey Alexander تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2687 - مطالعه جامعه‌شناختی رابطه شبکه‌ اجتماعی فیس‌بوک با مدگرایی زنان شهر تبریز
صمد رسول زاده اقدم صمد عدلی‌پور سیداحمد میرمحمدتبار

در عصر حاضر، فن آوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی که موجب کمرنگ شدن مرزهای مکانی و زمانی شده‌اند، موجد گسترش ارزش‌های فردی در میان فرهنگ‌هایی است که امکان ارائه بیشتر این ارزش‌ها را در جهان دارند. شبکه‌های اجتماعی مجازی هم چون فیس‌بوک از مهم‌ترین ابزار‌های ترویج این قبیل أکثر

در عصر حاضر، فن آوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی که موجب کمرنگ شدن مرزهای مکانی و زمانی شده‌اند، موجد گسترش ارزش‌های فردی در میان فرهنگ‌هایی است که امکان ارائه بیشتر این ارزش‌ها را در جهان دارند. شبکه‌های اجتماعی مجازی هم چون فیس‌بوک از مهم‌ترین ابزار‌های ترویج این قبیل ارزش‌های فرهنگی در گستره جوامع هستند. در نوشتار حاضر تاثیر شبکه اجتماعی فیس‌بوک بر مدگرایی دختران و زنان شهر تبریز مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و با ابزار پرسشنامه محقق‌ساخته در بین زنان 15 تا 45 سال شهر تبریز در سال 1393 با تکیه بر نظریه‌های ساخت‌یابی گیدنز، کاشت و استفاده و رضایت‌مندی انجام شده است. روش نمونه‌گیری، نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن هستند که بین مدت زمان عضویت کاربران در فیس‌بوک، میزان استفاده از فیس‌بوک، استفاده هدف‌مند از فیس‌بوک، میزان مشارکت و فعال بودن کاربران در فیس‌بوک و مدگرایی رابطه معنادار مثبتی وجود دارد و این شبکه اجتماعی در گرایش به مدگرایی در میان زنان و دختران نقش چشم‌گیری ایفا می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2688 - مطالعه میزان گرایش سرپرستان خانوار مناطق ده‌گانه شهرداری تبریز به گردشگری و رابطه آن با متغیرهای رسا‌نه‌های جمعی‌، سرمایه اقتصادی و سرمایه اجتماعی
معصومه آفتابی محمد عباس‌زاده

بررسی نقش رسا نه های جمعی ، سرمایه اقتصادی و سرمایه اجتماعی درگرایش به گردشگری سلامت از مهم ترین اهداف این پژوهش است. در این پژوهش که به روش پیمایشی انجام شده 400 نفر از سرپرستان خانوار تبریزی ازمناطق ده گانه شهرداری تبریز با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و أکثر

بررسی نقش رسا نه های جمعی ، سرمایه اقتصادی و سرمایه اجتماعی درگرایش به گردشگری سلامت از مهم ترین اهداف این پژوهش است. در این پژوهش که به روش پیمایشی انجام شده 400 نفر از سرپرستان خانوار تبریزی ازمناطق ده گانه شهرداری تبریز با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و با کمک ابزار پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفتند. 31 درصد جامعه آماری این تحقیق را زنان و 69 درصد را مردان تشکیل داده اند. نتایج نشان داد ( 3/53 درصد) پاسخگویان تبلیغات رسانه ای را از مهم ترین ابزارهای تبلیغاتی برای تمایل به گردشگری می دانند. نتایج نشان می دهد ، بین دو متغیر میزان رضایت از رسانه های جمعی و گرایش به گردشگری سلامت ارتباط معنی داری وجود دارد. بین دو متغیر سرمایه اقتصادی و گرایش به گردشگری سلامت سرپرستان خانوار تبریز ارتباط مستقیم و معنی داری وجود دارد. بین متغیر سرمایه اجتماعی و گرایش به گردشگری سلامت سرپرستان خانوار تبریز رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. هم چنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نشان می دهد متغیرهای مستقل سرمایه اقتصادی ، استفاده از رسانه های جمعی و رضایت از رسانه های جمعی بیشترین تاثیر را بر متغیر وابسته گرایش به گردشگری سلامت دارند و دراین میان متغیر مستقل رضایت از رسانه های جمعی با 20 درصد بیشترین سهم را در تبیین گردشگری سلامت دارد و پس از آن نیز متغیر مستقل میزان استفاده از رسانه های جمعی 19 درصد متغیر وابسته گرایش به گردشگری سلامت را تبیین می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2689 - رویکردی نظری به مفهوم اکوفمینیسم
حلیمه عنایت حیدر فتح‌زاده

یکی از پیامدهای مهم رشد اقتصاد جهانی، تخریب پرشتاب منابع طبیعی و زیست بوم جهان بوده است. برخی از فمنیست‌ها معتقدند که بوم‌شناسی یک مسئله خاص فمینیستی است و چیزی را که می‌توان اکوفمینیسم نامید، به وجود آوردند. قبل از ظهور استعمار غربی و علوم غربی، بومیان در سراسر جهان رو أکثر

یکی از پیامدهای مهم رشد اقتصاد جهانی، تخریب پرشتاب منابع طبیعی و زیست بوم جهان بوده است. برخی از فمنیست‌ها معتقدند که بوم‌شناسی یک مسئله خاص فمینیستی است و چیزی را که می‌توان اکوفمینیسم نامید، به وجود آوردند. قبل از ظهور استعمار غربی و علوم غربی، بومیان در سراسر جهان روابطی نزدیک و نسبت دوستانه با جهان طبیعی داشتند. نیروهای طبیعی عموما مؤنث تصور می‌شدند چون مظهر قدرت‌های مولد رویش و زایش بودند. یک اصل مؤنث، بازتابی از روابط خاص زن با طبیعت از طریق کار تناسلی و تولیدی، بچه زاییدن و تغذیه بچه‌ها و سلامت نگه داشتن آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در طول رشدشان وجود داشت. این اصل مؤنث تضمینی بود براین‌که از محیط‌زیست طبیعی سوء استفاده نشود، بلکه به آن رسیدگی شود و با احتیاط مورد بهره‌برداری قرار گیرد. اما با ظهور استعمار غربی این رابطه با طبیعت و منابع طبیعی به شدت آسیب دید و اصل مؤنث واژگون شد اما طبیعت که هم چنان مؤنث انگاشته می‌شد و تبدیل به منبعی منفعل شد و این واژگونی راه را برای تخریب محیط زیست، استفاده بیش از حد از زمین و گسترش تکنولوژی زیان‌بار هموار کرد. تنها راه فرار از این بحران، برقراری مجدد رابطه اولیه زنان با محیط‌زیست و ترویج بازگشت به طبیعت بود و بدین ترتیب اکوفمینیسم به وجود آمد. به همین دلیل اکوفمینیسم تلاشی است در راستای غلبه بر کاستی‌های جریان اصلی جامعه‌شناسی در پاسخگویی به مشکلات زیست محیطی که جهان کنونی با آن دست به گریبان است. این نظریه با طرح لزوم استفاده از تبیین‌های چند علیتی در بررسی روابط فرادستی و فرودستی سعی در غلبه بر تقلیل‌گرایی روش‌شناختی از یک طرف و غلبه بر برخی از کاستی‌های روش‌شناختی، معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی نظریه فمینیستی تبدیل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2690 - بررسی تحلیلی اخلاق مدنی در جهان مدرن (با تأکید بر آراء و اندیشه‌های جامعه‌شناسان انتقادی وپست‌ مدرن)
صمد صباغ فیروز راد میترا رهنمایان

این مقاله به بررسی تحلیلی اخلاق مدنی در جهان مدرن اختصاص دارد که براساس آراء و اندیشه‌های جامعه‌شناسان مکتب فرانکفورت و پست‌ مدرن تدوین شده است. در این بررسی جهت دستیابی به دیدگاه‌های این متفکران، به پاره‌ای از آثار تعدادی از این اندیشمندان مراجعه شده است، که عبارتند از أکثر

این مقاله به بررسی تحلیلی اخلاق مدنی در جهان مدرن اختصاص دارد که براساس آراء و اندیشه‌های جامعه‌شناسان مکتب فرانکفورت و پست‌ مدرن تدوین شده است. در این بررسی جهت دستیابی به دیدگاه‌های این متفکران، به پاره‌ای از آثار تعدادی از این اندیشمندان مراجعه شده است، که عبارتند از: آدورنو، هورکهایمر، مارکوزه، هابرماس، بودریار، لیوتار و دریدا. بررسی حاضر یک پژوهش کیفی است که بر اساس رویکرد تفسیری- تفهمی ‌به مطالعه تطبیقی و انتقادی نظرات ارائه شده می‌پردازد. نتایج به دست آمده از این یافته‌ها حاکی است که میان آراء جامعه‌شناسان در دو نحله فکری، تفاوت‌ها و شباهت‌های قابل تأملی وجود دارد. براساس نکاتی که کم و بیش مورد اتفاق نظر این اندیشمندان است، می‌توان تصویری کلی از وضعیت اخلاق مدنی در جهان مدرن ترسیم نمود. این تصویر حاکی از وجود معضلات و بحران‌هایی در حیات جمعی انسان‌ها در جوامع مدرن می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2691 - عاملیت و ساختار در اندیشه میشل فوکو
حسین میرزایی سعید سلطانی‌بهرام داود قاسم‌زاده

میشل فوکو از متفکران بین رشته ای معاصر محسوب می شودکه گستردگی و پرمایه بودن را در آثار او می توان یافت. به دلیل گستردگی دامنه آثار وی، تفسیرهای متعدد و متنوعی از آثار وی صورت گرفته که این تفسیرها باعث شده که آرا و اندیشه های فوکو از چشم اندازهای متفاوتی مورد بررسی و تحل أکثر

میشل فوکو از متفکران بین رشته ای معاصر محسوب می شودکه گستردگی و پرمایه بودن را در آثار او می توان یافت. به دلیل گستردگی دامنه آثار وی، تفسیرهای متعدد و متنوعی از آثار وی صورت گرفته که این تفسیرها باعث شده که آرا و اندیشه های فوکو از چشم اندازهای متفاوتی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. باتوجه به این که آرا و اندیشه های فوکو مبتنی برتلفیق گسترده سنت های فلسفی معاصر بوده لذا به شکل گیری ترکیب نظری تازه ای منجر گردیده است. در این مقاله به بررسی وجوه مختلف تلفیق عاملیت و ساختار در اندیشه های فوکو پرداخته می شود و تلاش می شود موضع فکری فوکو در آثار و اندیشه های وی در دو قسمت فکری او در دوران دیرینه شناسی و تبارشناسی از دیدگاه تلفیق نظری مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2692 - بررسی رابطه تقدیرگرایی و بهره‌مندی از رسانه‌های ارتباطی در بین شهروندان ارومیه
فرهاد مجدی فرد صمد صباغ

رابطه تقدیرگرایی و بهره مندی از رسانه های ارتباطی در بین شهروندان ارومیه به عنوان هدف اصلی این تحقیق مطرح شده است. متغیر تقدیرگرایی بر اساس نظریه راجرز به عنوان متغیر ملاک مطرح است و متغیر رسانه های ارتباطی بر اساس نظریه وابستگی و استفاده و رضامندی به عنوان متغیر مستقل أکثر

رابطه تقدیرگرایی و بهره مندی از رسانه های ارتباطی در بین شهروندان ارومیه به عنوان هدف اصلی این تحقیق مطرح شده است. متغیر تقدیرگرایی بر اساس نظریه راجرز به عنوان متغیر ملاک مطرح است و متغیر رسانه های ارتباطی بر اساس نظریه وابستگی و استفاده و رضامندی به عنوان متغیر مستقل مطرح شده است. حجم نمونه این تحقیق به روش نمونه گیری تصادفی متناسب با جامعه آماری شهروندان شهر ارومیه برابر با 384 نفر است. در این تحقیق از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه محقق ساخته برای جمع - آوری داده های مورد نیاز بهره برده و به منظور بررسی پایایی ابزار تحقیق از آلفای کرونباخ برابر82/0 استفاده شده است. نتایج حاصل ازتحلیل داده ها و یافته های تحقیق نشان دادکه بین تقدیرگرایی و استفاده شهروندان از ماهواره، مجلات، رادیو،اینترنت رابطه معنادار وجود داشته است و بین تقدیرگرایی و استفاده شهروندان ازتلویزیون، کتاب، روزنامه رابطه معنادار وجود ندارد و هم چنین براساس نتایج حاصل از تحلیل واریانس یک طرفه متغیرهای زمینه ای جنسیت و سطح تحصیلات با متغیر ملاک رابطه معنادار وجود داشته اند و رابطه متغیر نوع شغل بامتغیر ملاک رابطه وجود نداشته است و هم چنین یافته ها نشان می دهد که رسانه های ارتباطی7/8 درصد تقدیرگرایی را تبیین می کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2693 - بررسی جامعه‌شناختی رمان زنان بدون مردان شهرنوش پارسی‌پور
جمشید یداللهی آهنگر صمد صباغ

جامعه شناسی ادبیات، از شیوه های جدید و کار آمد مطالعه و بررسی آثار ادبی مانند یک پدیده اجتماعی می باشد. تحقیق حاضر به روش تحلیل محتوا و جامعه آماری این پژوهش رمان زنان بدون مردان شهرنوش پارسی پور است. نقد و بررسی و تحلیل این رمان با توجه به ساختار تاریخی، سیاسی و اجتماع أکثر

جامعه شناسی ادبیات، از شیوه های جدید و کار آمد مطالعه و بررسی آثار ادبی مانند یک پدیده اجتماعی می باشد. تحقیق حاضر به روش تحلیل محتوا و جامعه آماری این پژوهش رمان زنان بدون مردان شهرنوش پارسی پور است. نقد و بررسی و تحلیل این رمان با توجه به ساختار تاریخی، سیاسی و اجتماعی ایراندر دهه 1330هدف این رساله بوده است. در اینتحقیق سعی شده است با استفاده از روش ساختارگرایی تکوینی گلدمن و نظریهجامعه شناسی کنش های ارتباطیهابرماسبا این اثر ادبی به مکاشفه بپردازیم. رمان (در 15 بخش و 5 شخصیت زن و نمادهای مورد استفاده در متن) مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی بر اساس روش گلدمن رمان در دو مرحله ی دریافت و تشریح ، بررسی شده و از روش کنش ارتباطی هابرماس به عنوان مکمل استفاده شد و در این پژوهش نتیجه گرفتیم که ساختار زیبایی شناختی رمان و ساختار عینی جامعه در برهه مورد نظر ما دارای رابطه متقابل هستند و می توان برای آن ها هم ارزی ساختاری را در نظر گرفت. 15 بخش کتاب در جهت ارائه تفکر فمینیستی بوده و بازتاب ایدئولوژی و نگرش نویسنده الگو گرفته از افکار فمینیستی می باشد . در بررسیاین اثر دیدگاه زنانه نمود یافته است و زنان از خود بیگانه و درسیطره مردان و اسیر آنان بوده و از خود اراده ای ندارند. او به دنبال تحول نقش و افکار زنانه بوده و تنها راه رسیدن به هویت مستقل زنانه را شرکت در فعالیت های اجتماعی و ایفای نقش های متفاوت با آزادی کامل و بدون قید و شرط ، همپای مردان می داند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2694 - فرصتها و محدودیتهای صنعت گردشگری در ایران
صمد رسول زاده اقدم سیداحمد میرمحمدتبار صمد عدلی‌پور یوسف زینی‌وند

بر اساس گزارش یونسکو در سال 2007، ایران جز پنج کشور برتر از نظر میراث فرهنگی و جز ده کشور اول در زمینه پتانسیل جذب گردشگر بین‌المللی در جهان می‌باشد. مساله اصلی این می‌باشد که چرا با توجه به پتانسیل بالایی ایران در زمینه جذب گردشگر، در این امر، به موفقیتی دست نیافته است أکثر

بر اساس گزارش یونسکو در سال 2007، ایران جز پنج کشور برتر از نظر میراث فرهنگی و جز ده کشور اول در زمینه پتانسیل جذب گردشگر بین‌المللی در جهان می‌باشد. مساله اصلی این می‌باشد که چرا با توجه به پتانسیل بالایی ایران در زمینه جذب گردشگر، در این امر، به موفقیتی دست نیافته است. بررسی پیشینه مطالعات دراین زمینه نشان می‌دهد که صنعت گردشگری در ایران دارای فرصت‌ها و محدودیت‌هایی می باشد. به همین منظور در این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل به بررسی فرصت‌ها و محدودیت‌های صنعت گردشگری در ایران پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که قدمت و تمدن ایرانی، اکوتوریسم مناسب و منحصر به فرد، وجود فرقه‌ها و مذاهب مختلف و هزینه‌های کم گردشگری در ایران از مهم ترین فرصت‌ها و پتانسیل‌های گردشگری در این کشور می‌باشد. هم چنین، وجود محدودیت‌های سیاسی و برنامه‌ریزی، اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، محدودیت‌های زیربنایی و متمرکز شدن صنایع و خدمات در چند شهر بزرگ، محدودیت‌های فرهنگی و مذهبی، محدودیت‌های مرتبط با تبلیغات و رسانه و محدودیت در زمینه آموزش از جمله مهم ترین چالش‌ها و محدودیت‌های صنعت گردشگری در ایران می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2695 - بررسی جامعه‌شناختی رمان «مهره‌مار» اثر محمود اعتمادزاده (به‌آذین) با تاکید بر رویکرد ساخت‌گرایی تکوینی
حمیدرضا فرضی پریسا قبادی سامیان

بررسی جامعه‌شناختی آثار ادبی به عنوان یکی از روش‌های موجود در جامعه‌شناختی ادبیات است که در آن، به بررسی ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با ساختار و تحولات جامعه‌ای که اثر مولود آن است، پرداخته می‌شود. در این شیوه نقد که اجتماع و هنرمند و اثر او با یکدیگر رابطه‌ای أکثر

بررسی جامعه‌شناختی آثار ادبی به عنوان یکی از روش‌های موجود در جامعه‌شناختی ادبیات است که در آن، به بررسی ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با ساختار و تحولات جامعه‌ای که اثر مولود آن است، پرداخته می‌شود. در این شیوه نقد که اجتماع و هنرمند و اثر او با یکدیگر رابطه‌ای زنده و جدایی ناپذیر دارند، مورد بحث و ارزیابی قرار می‌گیرند تا از این طریق، روابط بین آثار خلق شده در آن دوره زمانی و اوضاع اجتماعی و موقعیت اجتماعی نویسندگان و خوانندگان در قالب تحلیل جامعه‌شناختی ادبیات قرار گرفته و به عنوان برآیندی از فعالیت‌ها و مناسبات اجتماعی- فرهنگی گفتمان شکل گرفته در بین دو گروه، مورد ارزیابی و از این طریق وضعیت طبقات و طرز رفتار آن‌ها را شناسایی شود. در این مقاله، روابط بین ساختار زیبایی‌شناختی و ذهـنی سازنده آگـاهی‌جمعـی موجود در رمان مهره‌مار با استفاده از روش ساخت‌گرایی تکوینی لوسین گلدمن مورد بررسی بوده است. نتایج نشان می‌دهد نویسنده در این اثر، تقابل سرمایه‌داری با مارکسیسم را، در دوره‌ زمانی سال 1344 به بعد مورد توجه قرار داده و شکل و محتوای داستان را به پیامدهای حضور سرمایه‌داری در جامعه به شکل احساس بیگانگی، دلزدگی و تنش‌های طبقاتی ترسیم کرده است تا بدین‌ وسیله سرمایه‌داری را به عنوان مهره‌مار، مانعی بر سر راه آگاهی طبقاتی در جامعه معرفی کند که همین امر حکایت از دیالکتیک ساختار زیباشناختی مهره‌مار با ساختار ذهنی آگاهی جمعی مورد نظر در اثر دارد که پیوند نزدیکی را با طبقة اجتماعی منتسب به نویسنده نمایان ساخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2696 - سنجش اقتدار‌گرایی و عوامل مؤثر بر آن
فیض‌الله نوروزی سمانه زم

شخصیت قدرت نگر، شخصیتی است که در موضع بی قدرتی، قدرت را می پذیرد و در برابر آن متواضع است ولی زمانی که در موضع قدرت قرار می گیرد، قدرت را بر دیگران اعمال می کند. هدف از انجام تحقیق، سنجش میزان اقتدارگرایی افراد و مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. این تحقیق با استفاده از روش أکثر

شخصیت قدرت نگر، شخصیتی است که در موضع بی قدرتی، قدرت را می پذیرد و در برابر آن متواضع است ولی زمانی که در موضع قدرت قرار می گیرد، قدرت را بر دیگران اعمال می کند. هدف از انجام تحقیق، سنجش میزان اقتدارگرایی افراد و مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. این تحقیق با استفاده از روش پیمایش، انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. جمعیت تحقیق، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحدتهران شمال وحجم نمونه برابر با 401 نفر بود که با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شدند. واحد مشاهده و واحد تحلیل در تحقیق، فرد می باشد. رابطه بین متغیر های میزان شادی در زندگی فرد، اطاعت از تشدید تدریجی دستورات فرد صاحب قدرت، منزلت شغلی فرد، میزان اعتقادات دینی فرد، میزان احساس حقارت فرد از طبقه اجتماعی خود، میزان اهمیت قدرت پاداش دهنده برای فرد، میزان بی معنایی هویت ملّی برای فرد، میزان نا برابری در تبادل ارتباط بین فردی، میزان اقتدار گرایانه بودن نحوه جامعه پذیری فرد در خانواده، میزان درونی شدن اقتدار گرایانه ارزش‌های اخلاقی درفرد با اقتدارگرایی تأیید شد. به علاوه، تفاوت اقتدار گرایی در بین گروه های مختلف تحصیلی (فنی و انسانی) معنا دار شد و اقتدار گرایی در بین جنسیت های مختلف، معنادار نشد. میزان نیز 33 درصد بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2697 - نگاهی به دلایل جامعه‌‌شناختی نابودی زبان‌ها
نرمینه معینیان

از زمان‌های بسیار دور زبان‌ها به دنیا آمده‌اند، زیسته‌اند و از میان رفته‌اند. اما امروزه با سرعتی بی‌سابقه در حال نابودی‌اند. اکنون در جهان در هر سال ده زبان خاموش می‌شود و زبان‌شناسان پیش‌بینی می‌کنند اگر این روند ادامه یابد؛ نود درصد زبان‌ها تا سده‌ی آینده رو به خاموش أکثر

از زمان‌های بسیار دور زبان‌ها به دنیا آمده‌اند، زیسته‌اند و از میان رفته‌اند. اما امروزه با سرعتی بی‌سابقه در حال نابودی‌اند. اکنون در جهان در هر سال ده زبان خاموش می‌شود و زبان‌شناسان پیش‌بینی می‌کنند اگر این روند ادامه یابد؛ نود درصد زبان‌ها تا سده‌ی آینده رو به خاموشی خواهند رفت. از آن جایی که فرهنگ وابسته به زبان است، با زبان شکوفا می‌شود به حیات خود ادامه می‌دهد و منتقل می‌شود؛ با مرگ هر زبان فرهنگ وابسته به آن نیز در معرض نابودی قرار می‌گیرد. از سوی دیگر هر زبانی سازگاری‌های ضروری با شرایط ویژه‌ی اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی را برای گویشورانش فراهم کرده و امکان شناخت هستی از دریچه‌ای ویژه را برای آن ها میسر می‌سازد. لذا مرگ زبان‌ها به مثابه نابودی همه‌ی این امکان‌های ضروری برای حیات اجتماعی و تداوم فرهنگ است. در این مقاله سعی شده به نابودی زبان‌ها به عنوان یک مسئله‌ی مهم فرهنگی و دلایل آن پرداخته شود. جهت بررسی از روش اسنادی و کتابخانه‌ای (با مراجعه به افکار و نظریه‌های زبان‌شناسان و پژوهشگران حوزه‌ی مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی زبان) استفاده گردیده و به ویژه تحولات سده و دهه‌های اخیر (در زمینه مرگ زبان‌ها) در تمام جوامعی که با این مسئله رو به‌ روی اند مد نظر قرار گرفته است. نتیجه‌ به دست آمده نشان می‌دهد که در نابودی زبان‌ها عوامل عدیده‌ای دخیلند که دارای ابعاد روان‌شناختی، جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بوده و از جنبه‌های خرد مانند میزان علاقه‌ی فردی کاربران به حفظ زبان مادری گرفته تا جنبه‌های کلان مانند کاهش جمعیت گویشوران، عوامل طبیعی، استعمار، جهانی شدن، نقش دولت‌های ملی و ... را شامل می‌باشد. بنابراین حل این مسئله تلاش‌ها و دگرگونی‌هایی همه جانبه را در عرصه‌های خرد و کلان طلب می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2698 - بررسی مسایل اجتماعی- امنیتی و مرزی ایران و ترکیه
مهدی نجفی اکبر مهدی‌زاده

اهمیت مرز در روابط دیپلماتیک، حریم های شناخته شده بر اساس میثاق های بین المللی و حقوق جهانی می باشد که عاملی برای ثبات و آرامش میان کشورها یا اختلافات و منازعات و ادعاهای ارضی کشورها علیه یکدیگر به حساب می آیند. بخش مهمی از سیاست های خارجی و داخلی کشورها در تبعیت از چگو أکثر

اهمیت مرز در روابط دیپلماتیک، حریم های شناخته شده بر اساس میثاق های بین المللی و حقوق جهانی می باشد که عاملی برای ثبات و آرامش میان کشورها یا اختلافات و منازعات و ادعاهای ارضی کشورها علیه یکدیگر به حساب می آیند. بخش مهمی از سیاست های خارجی و داخلی کشورها در تبعیت از چگونگی از مرزهای مشترک آنان با یکدیگر و برخورداری از موقعیت ژئوپولیتیکی متاثر از مرزها شکل گرفته و تعریف می شوند. یکی از پرتنش ترین مرزهای کشور ایران، نوار مرزی شمال غرب است که از دیر باز مورد توجه مسئولان امنیتی و انتظامی کشور ایران بوده و موضوع امنیت در این منطقه از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. اگر چه از دیر باز مرزها محل مناقشات و تنش میان دولت ها بوده است، تاثیرات مستقیم و گسترده مرزها در خصوص مسایل امنیت داخلی، حاکمیت ملی، استقلال تمامیت ارضی و دیپلماسی اهمیت ویژه مرزها را آشکار می سازد. از نقش مرز، نه به عنوان عامل جدایی میان ملت ها و تناقضات دولت ها، بلکه به عنوان حلقه ای جهت اتصال پیوندهای میان آنان یاد می شود. شناخت تاثیر بازارچه های مرزی، مساله قومیت، نقش رسانه ها، عضویت ترکیه در ناتو و حضور گروه های تروریستی در نوار مرزی از اهداف این بررسی می باشد و می تواند نمونه ای از چالش های امنیتی و مرزی ایران و ترکیه قلمداد شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2699 - تحلیل‌محتوای مجلات خانوادگی ایران ازنظر فرزندسالاری بین سال‌های 91 و92
شهرام اسفندیارزاده ملکی سیروس فخرایی

این تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوی به بررسی جامعه شناختی"فرزندسالاری در داستان های مجلات خانوادگی ایران، طی سال های 91 و 92"می پردازد. هدف کلی ازانجام این تحقیق تحلیل محتوی مجلات خانوادگی از نظر فرزندسالاری بین سال های 91 و 92 و اهداف فرعی شامل بررسی رابطه بین نگرا أکثر

این تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوی به بررسی جامعه شناختی"فرزندسالاری در داستان های مجلات خانوادگی ایران، طی سال های 91 و 92"می پردازد. هدف کلی ازانجام این تحقیق تحلیل محتوی مجلات خانوادگی از نظر فرزندسالاری بین سال های 91 و 92 و اهداف فرعی شامل بررسی رابطه بین نگرانی والدین نسبت به آینده فرزندان، اختلافات والدین، نگرش ابزاری به والدین، چشمپوشی والدین از نیازهای خود، تفاوت ارزش های والدین و فرزندان؛ با فرزندسالاری بوده است. در این راستا با مراجعه به مبانی نظری: نگرانی والدین نسبت به آینده فرزندان ازنظریه کولی و استرایکر، اختلافات والدین از نظریه وبلن و نقش سنتی مادران از نظریه جیمز، نگرش ابزاری به والدین از نظریه استرایکر و وبلن؛ چشمپوشی والدین از نیازهای خود ازنظریه وبلن، تفاوت ارزش های والدین و فرزندان از نظریه گروه مرجع (مرتن) به صورت مستقیم یا غیرمستقیم اخذ یا استنباط شده اند. تحقیق حاضر دردو بخش نظری وعملی انجام شده است. در بخش نظری، اطلاعات لازم با استفاده از روش کتابخانه ای واسنادی و در بخش عملی، به شیوه تحلیل محتوا اطلاعات لازم ازطریق مقوله بندی و فیش برداری ازنمونه های آماری جمع آوری شده اند. طبق یافته های تحقیق در داستان های مجلات خانوادگی ایران، ابعاد فرزندسالاری، به صورت صریح یا ضمنی ترویج شده است. فرزندسالاری در این مجلات، معلول نگرانی والدین نسبت به آینده فرزندان، اختلافات والدین، نگرش ابزاری به والدین، چشمپوشی والدین از نیازهای خود، تفاوت ارزش های والدین و فرزندان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2700 - بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی مرتبط با اعتماد اجتماعی دبیران آموزش و پرورش شهرستان سلماس سال تحصیلی 94-1393
اشرف پیل‌نژاد حسین میرزائی

هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با اعتماد اجتماعی دبیران، در مقاطع تحصیلی دوره اول و دوم متوسطه شهرستان سلماس در سال تحصیلی 94 – 1393 می باشد . روش تحقیق پیمایشی و جامعه آماری کلیه دبیران آموزش و پرورش شهرستان سلماس انتخاب شده است. جامعه آماری 2 أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با اعتماد اجتماعی دبیران، در مقاطع تحصیلی دوره اول و دوم متوسطه شهرستان سلماس در سال تحصیلی 94 – 1393 می باشد . روش تحقیق پیمایشی و جامعه آماری کلیه دبیران آموزش و پرورش شهرستان سلماس انتخاب شده است. جامعه آماری 250 نفری با استفاده از فرمول کوکران تحقیق شامل 147 زن و 103 مرد از بین دبیران آموزش و پرورش شهرستان سلماس که به روش تصادفی خوشه ای (محلات سلماس ، مغانجوق و سیلاب ) انتخاب شده اند ، می باشد. اعتبار ابزار اندازه گیری از نوع صوری و پایایی پرسشنامه نیز با آلفای کرونباخ در برنامه SPSS محاسبه شد. اطلاعات نهایی در سطح توصیفی با فراوانی، درصد و نمودار و بعد استنباطی با آزمون های تحلیل واریانس، پیرسون و آزمون Tتحلیل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین متغیرهای مستقل ( دین د اری ، احساس امنیت ، دگرخواهی، رضایت شغلی، پایگاه اجتماعی و سنت گرایی) با میزان اعتماد اجتماعی دبیران رابطه معنی دار و مستقیم وجود دارد و بین متغیرهای زمینه ای (تحصیلات، رشته تدریس ، محل تدریس و جنسیت) با اعتماد اجتماعی رابطه معکوس وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2701 - تحلیل جامعه‌شناختی مفهوم حداکثر آگاهی ممکن و اطّلاعات قابل عبور با تأکید بر سوگ‌نامۀ ملّاحسن ادیب‌اهری در رثای سام ارشد قره‌جه ‌داغی
فلور حکیمی رامین صادقی‌نژاد

ملّاحسن ادیب اهری در اوّلین سالگرد سام خان قره چه داغی، ملقّب به امیر ارشد، مرثیه ای سروده که از نظر جامعه شناختی قابل تحلیل و بررسی است. با مطالعۀ این سوگ سروده، متوجّه می شویم که ملّاحسن، برای تأثیر نهادن در طبقات اجتماعی، از شیوۀ حداکثر آگاهی ممکن طبقاتی جامعه، س أکثر

ملّاحسن ادیب اهری در اوّلین سالگرد سام خان قره چه داغی، ملقّب به امیر ارشد، مرثیه ای سروده که از نظر جامعه شناختی قابل تحلیل و بررسی است. با مطالعۀ این سوگ سروده، متوجّه می شویم که ملّاحسن، برای تأثیر نهادن در طبقات اجتماعی، از شیوۀ حداکثر آگاهی ممکن طبقاتی جامعه، سود برده و توانسته است با ارائۀ اطّلاعات قابل عبور، شخصیّتی از سام خان، برای جامعۀ روشنفکری آن زمان، ترسیم کند که بیشتر با خواسته های ذهنی طبقۀ خویش سازگار است تا با حقایق تاریخی موجود در اسناد و کتاب ها. سام خان در این سوگ سروده، شخصیّتی آرمانی، مبارز، مشروطه خواه، استبداد ستیز، مقبول و مورد پسند جامعۀ روشنفکر وطبقۀ عامّۀ مردم معرّفی شده است،که برخی از این آگاهی ها با پیشینه واسناد تاریخی همخوانی ندارد. این که آیا ملّاحسن با مفاهیمِ طبقات اجتماعی، حداکثرآگاهی ممکن، آگاهی واقعی و ... آشنایی داشته، بر ما پوشیده است. امّا بررسی متن سوگ سروده، نشان می دهد، وی به طور غریزی و با استفاده از استعدادِ خدا دادی خود، توانسته است؛ این مفاهیم را در مرثیۀ خود، پیاده کند. در این نوشته، از شیوۀ ساختارگرایی لوسین گلدمن استفاده کرده ایم و با پیاده کردن دو روش درک و توضیح، روی متن (سوگ نامه)، سعی کرده ایم، ارتباط ساختاری متن مورد نظر با طبقات اجتماعی و مفاهیم آگاهی ممکن توده ها وحداکثر آگاهی ممکن جامعه و اطّلاعات قابل گذر را تبیین کنیم. یافته های تحقیق نشان می دهد، بین اطّلاعات قابل عبور دراین سوگ سروده و طبقۀ اجتماعی و ساختار زمان تولید اثر، ارتباطی وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2702 - بحران فرایند دولت -ملت‌سازی و نقش آن بر شکل‌گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه (مطالعه موردی عراق و سوریه)
صدیقه مرادزاده احسان شاکری خوئی

مقاله حاضر به مطالعه نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است. تبیین نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه، تبیین مولفه های مرب أکثر

مقاله حاضر به مطالعه نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است. تبیین نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه، تبیین مولفه های مربوط به فرایند دولت ملت سازی در جوامع خاورمیانه، تبیین صورت بندی و ساختار اجتماعی جوامع عراق و سوریه، تبیین خاستگاه اجتماعی پیدایش داعش، ازاهداف این تحقیق می باشد. دولت- ملت سازی ناقص درخاورمیانه (عراق و سوریه) باعث شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی شده است؛ ساختارمتنوع و متکثر قومی، مذهبی و موزائیکی بودن جوامع عراق و سوریه و انجام دولت- ملت سازی ناقص و مصنوعی بر مبنای قرارداد سایکس- پیکو در کشورهای خاورمیانه و از طرفی فرایند دولت ملت سازی باعث انباشت مطالبات و عدم تحقق آن در جوامع عراق و سوریه، به عنوان فرضیه های تحقیق درنظر گرفته شده است. مطالعه موردی دراین تحقیق در ارتباط با بنیادگرایی دینی درعراق و سوریه صورت گرفته است. بازه زمانی تحقیق مربوط به پس از اشغال عراق و سرنگونی رژیم صدام حسین در سال 2003 تا به حال و تحولات سیاسی و اجتماعی سوریه، پس ازمرگ حافظ اسد در سال 2000 و روی کارآمدن بشار اسد در نظر گرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2703 - مطالعه رابطه بین عضویت در شبکه اجتماعی و تمایل به مدگرایی در جوانان (با تاکید بر فیس‌بوک)
حسن عمیدی حاجی محمد احمدی

نخستین هدف طراحان مد در تمامی کشورها کسب درآمد بیشتر و ایجاد جامعه ای مصرف گرا است. اگر سیاست مدارانی در اروپا و آمریکا، از این سیاست ها حمایت می کنند به علت در اختیار گرفتن افکار و محدود کردن آینده نگری خصوصاً جوانان و مشغول کردن ایشان به فرعیات زندگی و توجه نکردن به أکثر

نخستین هدف طراحان مد در تمامی کشورها کسب درآمد بیشتر و ایجاد جامعه ای مصرف گرا است. اگر سیاست مدارانی در اروپا و آمریکا، از این سیاست ها حمایت می کنند به علت در اختیار گرفتن افکار و محدود کردن آینده نگری خصوصاً جوانان و مشغول کردن ایشان به فرعیات زندگی و توجه نکردن به اتفاقات سیاسی و اجتماعی است. تحقیق حاضر، با روش کمی انجام شده و اطلاعات با استفاده از توزیع پرسشنامه دربین مراجعین به مجتمع های فرهنگی بنیاد رودکی در فاصله سنی 35-18 سال ، تعداد جامعه نمونه 210 پاسخگو بوده است؛ صورت پذیرفته است. در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخت با روایی 84/0 درصد بین جامعه نمونه توزیع شده است، یافته های پژوهش نشان داده ا ند تاثیر پذیری جامعه آماری از تبلیغات و مدهای موجود درشبکه های اجتماعی در روند انتخاب و اولویت بندی ظاهر خود و زندگی شان است. این تحقیق از شامل دو فرضیه اصلی و هفت فرضیه فرعی است؛ میزان پیگیری فرد درباره آخرین نوع لباس ، مدل مو ، آرایش صورت ، وضعیت اندام ، نوع تفریح و فعالیت های اوقات فراغت ، نوع خوراک ، عقاید و ... را بررسی مولفه های متغیر مستقل عضویت در شبکه بر میزان مدگرایی رابطه وجود دارد و در فرضیه های فرعی مولفه های رفتار آگاهانه و عملکرد شغلی برمیزان مد گرایی در میان جوانان دارای رابطه معنا داری است و لیکن مولفه های جنسیت، تاهل، رشته تحصیلی و نیز میزان سواد رابطه معنا داری با مدگرایی ندارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2704 - بررسی جامعه‌شناختی گرایش به ارزش‌های غربی با تکیه بر میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی (مطالعه موردی جوانان شهر خلخال)
بهراد بختیاری عزیزخانی اقباله

پژوهش جاری به بررسی جامعه‌شناختی گرایش به ارزش‌های غربی با تکیه بر میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی توسط جوانان شهر خلخال می‌پردازد. نظریه وابستگی بال روکیچ و دی ‌فلور، جامعه شبکه‌ای کاستلز و الگوی رمزگذاری و رمزگشایی استیوارت هال به ‌عنوان پایه نظری این أکثر

پژوهش جاری به بررسی جامعه‌شناختی گرایش به ارزش‌های غربی با تکیه بر میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی توسط جوانان شهر خلخال می‌پردازد. نظریه وابستگی بال روکیچ و دی ‌فلور، جامعه شبکه‌ای کاستلز و الگوی رمزگذاری و رمزگشایی استیوارت هال به ‌عنوان پایه نظری این پژوهش انتخاب شده وفرضیات پژوهش برهمین مبنا طرح شده است. فرضیات پژوهش شامل تأثیر میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی برگرایش به فردگرایی، مادی‌گرایی، سست شدن ارزش‌های مذهبی وگرایش به سبک زندگی غربی می‌باشد. روش تحقیق پیمایشی، و ابزارگردآوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری این پژوهش، عبارت است از اعضای ایرانی شبکه اجتماعی اینترنتی و نمونه آماری، 300 نفر از جوانان شهرستان خلخال و اعضای فعال و آنلاین شبکه اجتماعی فیس‌بوک می‌باشدکه ازطریق نمونه‌گیری غیراحتمالی در دسترس انتخاب شده‌اند. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهند که میان میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و گرایش به فردگرایی، مادی‌گرایی، سست شدن ارزش‌های مذهبی و سبک زندگی غربی رابطه معناداری وجود دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2705 - نقش اجتماعی هیات مدیره در محافظه‌کاری حسابداری شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بورس اوراق بهادار تهران
محمد امین حکیمی حیدر محمد‌زاده سالطه

محافظه کاری به عنوان یکی از اصول کاربردی در تدوین استانداردهای حسابداری پدیدار شده است. حسابداران در شناسایی سود و زیان تمایل دارند که درجه تایید اخبار خوب (سود) نسبت به درجه تایید اخبار بد (زیان) زیادتر باشد. بر این اساس محافظه کاری مخلوق عدم تقارن در تایید وضعیت سود و أکثر

محافظه کاری به عنوان یکی از اصول کاربردی در تدوین استانداردهای حسابداری پدیدار شده است. حسابداران در شناسایی سود و زیان تمایل دارند که درجه تایید اخبار خوب (سود) نسبت به درجه تایید اخبار بد (زیان) زیادتر باشد. بر این اساس محافظه کاری مخلوق عدم تقارن در تایید وضعیت سود و زیان است. در این تحقیق، تجزیه و تحلیل جامعی روی، بررسی تاثیر اهرم مالی و ترکیب هیات مدیره در محافظه کاری حسابداری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام گرفت. ترکیب هیات مدیره با استفاده از معیارهای استقلال اعضای هیات مدیره، تعداد اعضای هیات مدیره و دوگانگی وظیفه مدیرعامل سنجش شده است. هم چنین برای سنجش محافظه کاری و بررسی تاثیر متغیرهای مستقل بر آن از مدل تعدیل شده باسو توسط خان و واتز (2007) استفاده شد. در این تحقیق اثرات سه متغیر اعم از اندازه شرکت، اهرم مالی و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سرمایه که انتظار می رفت بر روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته اثرگذار باشد کنترل گردید. جامعه مورد مطالعه شامل 72 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. قلمرو زمانی تحقیق شامل یک دوره پنج ساله بر اساس صورت های مالی سال های 1389_ 1385 شرکت های مورد مطالعه است. جهت آزمون فرضیات از آزمون همبستگی و آزمون رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شده است. در کل نتایج تحقیق حاکی از وجود رابطه ی منفی و معنی دار بین استقلال اعضای هیات مدیره و محافظه کاری می باشد ولی بین دوگانگی وظیفه مدیرعامل و تعداد اعضای هیات مدیره با محافظه کاری رابطه ی معنی دار مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2706 - مبانی فقهی جرم‌انگاری تامین مالی تروریسم
شیدا علیدوست بابک پورقهرمانی

تروریست‌ها برای رسیدن به اهداف خود نیازمند حمایت مالی هستند و بایستی به طریقی منابع مالی خود را تامین نمایند. افرادی که به حمایت مالی از تروریست‌ها می‌پردازند، مرتکب جرم تامین مالی تروریسم شده و در آثار زیان‌باری که این عمل در زمینه‌های مختلف می‌گذارد، سهیم‌اند. علی‌رغم أکثر

تروریست‌ها برای رسیدن به اهداف خود نیازمند حمایت مالی هستند و بایستی به طریقی منابع مالی خود را تامین نمایند. افرادی که به حمایت مالی از تروریست‌ها می‌پردازند، مرتکب جرم تامین مالی تروریسم شده و در آثار زیان‌باری که این عمل در زمینه‌های مختلف می‌گذارد، سهیم‌اند. علی‌رغم نوظهور بودن عنوان تامین مالی ترویسم با عناوین معین در محاربه و اعانه بر اثم و عدوان در فقه منطبق می‌باشد. در فقه، افرادی که بدون دخالت در تحقق فعل مجرمانه، در سایر مراحل به مجرم کمک می‌کنند، معین محسوب می‌شوند. در تروریسم نیز کسانی که از طریق تامین مالی به تروریست‌ها کمک می‌کنند، در حکم معین هستند و می‌توان از جرم‌انگاری عمل این افراد برای بررسی مبانی جرم‌انگاری تامین مالی تروریسم در فقه استفاده نمود. درواقع چون تامین مالی تروریسم به طور مستقیم در فقه مورد توجه قرار نگرفته، می‌توان از قواعد کلی مانند قواعد اکل مال به باطل، لاضرر، حرمت اعانه بر اثم و عدوان، حفظ حیات و امنیت جامعه، جرم‌انگاری آن را توجیه کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2707 - تحلیلی بر رویکرد نظام حقوقی ایران در قبال بیوتروریسم با نگاهی اجمالی به دیدگاه فقه اسلامی
سید علی اکبر موسوی غلامحسین مسعود مسعود راعی

بیوتروریسم به عنوان ابزاری نوین، مورد توجه مراکز راهبردی نظامی، اقتصادی و بهداشتی جهان قرار گرفته است. امروزه اهمیت بیوتروریسم به حدی است که، سلاح‌های هسته‌ای خطری بالفعل برای جامعه جهانی به حساب نمی‌آیند و در حاشیه قرار گرفته‌اند. زیرا در این میان عوامل بیولوژیک را خطر أکثر

بیوتروریسم به عنوان ابزاری نوین، مورد توجه مراکز راهبردی نظامی، اقتصادی و بهداشتی جهان قرار گرفته است. امروزه اهمیت بیوتروریسم به حدی است که، سلاح‌های هسته‌ای خطری بالفعل برای جامعه جهانی به حساب نمی‌آیند و در حاشیه قرار گرفته‌اند. زیرا در این میان عوامل بیولوژیک را خطرناک‌ترین تهدید علیه سلامت و امنیت بشر می‌دانند. پژوهش پیش‌رو با هدف بررسی رویکرد نظام حقوقی ایران در قبال بیوتروریسم با نگاهی به دیدگاه فقه اسلامی انجام شد و با استفاده از روش توصیفی– تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای– اسنادی انجام گرفته است. نتایج نشان داد که در حقوق ایران جرم مستقلی تحت عنوان بیوتروریسم وجود ندارد، اما در قوانین متعدد جلوه‌هایی از مفهوم تروریسم زیستی یافت می‌شود که دامنه آن‌ها بسیار محدود بوده و از جامعیت لازم برخوردار نمی‌باشد. لذا جرم-انگاری مستقل جرایم بیوتروریستی ضروری به نظر می‌رسد. از نظر فقه اسلامی، از آنجا که رعایت حقوق انسان‌ها و حق حیات آن‌ها مورد توجه می‌باشد، استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی به هر شکلی که باشد، حرام بوده و استفاده از آن جایز نمی‌باشد. در وجوب مقابله با بیوتروریسم نیز تردیدی وجود ندارد؛ که برای برقراری شرط تناسب در دفاع بیوتروریستی بهترین حالت برای دفع تجاوز دفاع علمی و بیولوژیکی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2708 - بررسی تطبیقی موجبات ارث در فقه امامیه با دین یهود
علی قلی رشیدی سید حسام الدین حسینی

10.3495/jiil.2023.707926

از آنجا که در عصر کنونی با جهانی شدن اسلام، روز به روز بر شدت و شتاب دشمنان اسلام افزوده می شود و برای ضربه زدن بر پیکره اسلام از هیچ تلاشی فروگذار نبوده اند، توضیح و تشریح قوانین اسلامی بر مبنای فقهی لازم به نظر می رسد. یکی از بزرگترین حربه های بیگانگان، برای ناقص نمای أکثر

از آنجا که در عصر کنونی با جهانی شدن اسلام، روز به روز بر شدت و شتاب دشمنان اسلام افزوده می شود و برای ضربه زدن بر پیکره اسلام از هیچ تلاشی فروگذار نبوده اند، توضیح و تشریح قوانین اسلامی بر مبنای فقهی لازم به نظر می رسد. یکی از بزرگترین حربه های بیگانگان، برای ناقص نمایاندن اسلام، طرح مسایل شبهه برانگیز است که از میان این مباحث، مساله تفاوت های بین زن و مرد در حقوق، بیشترین جنجال ها را بپا کرده است. بنابراین روش مقایسه ای بین قوانین اسلامی ایران و سایر ادیان بهترین راه حل برای از بین بردن شبهات می باشد. حال سوالی که مطرح است موجبات ارث در فقه امامیه با دین یهود و تفاوت های میان آن دو دین می‌باشد. در مفاهیم اساسی ارث، اسلام با ادیان الهی وجوه تشابه زیادی دارد از جمله اینکه موجبات ارث در ادیان الهی بطور مشترک، نسب و سبب (براساس خویشاوندی) می باشد. یهودیان افزون بر نسب و سبب، تبنّی را نیز موجبات ارث می‌دانند. تبنّی (فرزند خواندگی) قبل از اسلام هم رایج بوده و با احکام اسلام نسخ گردید. یافته‌های تحقیق حاکی از اینست که در هر دو دین یک نقطه مشترک در بهره‌مندی از ارث وجود دارد که در آن مرد به زن و پسر به دختر ارجحیت دارد. البته شدت این امر در یهودیت بسیار پررنگ‌تر از فقه امامیه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2709 - بررسی تاثیر جرایم زیست‌محیطی در امنیت ملی با رویکردی فقهی، حقوقی و جرم‌شناختی
سارا زیاد خانی صادق سلیمی سید عبدالعلی قوام

10.3495/jiil.2023.707927

تهدید نسبت به امنیت ملی عبارت از یک عمل یا یک سلسله حوادث است که طی زمان کم یا بیش کوتاه کیفیت زندگی ساکنان یک کشور را به صورت جدی تهدید می‌کند یا دامـنه اختیار یک حکـومت یا کـشور یا واحدهای خصوصی متعلق به یک کشور را در انتخاب سیاست مقتضی به شدت به مخاطره می‌اندازد. امن أکثر

تهدید نسبت به امنیت ملی عبارت از یک عمل یا یک سلسله حوادث است که طی زمان کم یا بیش کوتاه کیفیت زندگی ساکنان یک کشور را به صورت جدی تهدید می‌کند یا دامـنه اختیار یک حکـومت یا کـشور یا واحدهای خصوصی متعلق به یک کشور را در انتخاب سیاست مقتضی به شدت به مخاطره می‌اندازد. امنیت ملی به عنوان پدیده‌ای بسیار مهم قابل بحث و بررسی است که یکی از این حوزه‌ها، محیط زیست است که باعث شکل گیری مباحثی نوین تحت عنوان امنیت زیست‌محیطی شده است. خصیصه‌های متعدد بزه زیست‌محیطی که دارای آثار غیر قابل جبرانی است سبب شده است که این مقوله تاثیر بسزایی در به خطر افتادن امنیت ملی و بین المللی داشته باشد و توسعه پایدار را با خطر جدی مواجه سازد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی ابتدا به توصیف مفاهیم مهم پژوهش پرداخته و سپس از لحاظ حقوقی، فقهی و جرم‌شناختی به بررسی تاثیرگذاری بزه سبز بر امنیت ملی و امنیت زیست‌محیطی خواهد پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2710 - الگوی رفتاری سیاست خارجی روسیه پس از سال 2000 و چشم انداز آینده آن
تورج حاتمی افشین زرگر آرمین امینی

پژوهش پیرامون سیاست خارجی روسیه، طی دهه های اخیر، همواره یکی از موضوعات مورد علاقه و دارای جذابیت تحلیلی برای محققین حوزه سیاست خارجی و روابط بین الملل بوده است. فدراسیون روسیه به عنوان میراث دار اصلی شوروی، کماکان بسیاری از مولفه های قدرت سخت افزاری خود را در اشکال گون أکثر

پژوهش پیرامون سیاست خارجی روسیه، طی دهه های اخیر، همواره یکی از موضوعات مورد علاقه و دارای جذابیت تحلیلی برای محققین حوزه سیاست خارجی و روابط بین الملل بوده است. فدراسیون روسیه به عنوان میراث دار اصلی شوروی، کماکان بسیاری از مولفه های قدرت سخت افزاری خود را در اشکال گوناگون و متعدد حفظ کرده است. این در حالی است که پس از سال 2000و روی کار آمدن پوتین و طیف فکری او، به پشتوانه عوامل قدرت خود(سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی)، بازیابی اعتبار روسیه در سطوح منطقه ای و جهانی و همچنین روند اوراسیاگرایی و نواوراسیاگرایی در دستورکار سیاست خارجی قرار گرفت و بر همین مبنا سیاست موازنه سازی منطقه ای و اقدامات تقابلی مقتضی در مقابل برنامه های جاه طلبانه و مداخله جویانه آمریکا را در پیش گرفت. بر این اساس، سوال این پژوهش این است که روسیه در دوره پس از سال 2000 در سیاست خارجی خود در جهت دستیابی به اهداف و منافع ملی چگونه رفتار کرده است و چه مشخصه های بارزی برای الگوی رفتاری آن می توان در نظر گرفت؟در این تحقیق، با بهره گرفتن از نظریه رئالیسم نوکلاسیک، عوامل و متغیرهای داخلی فکری و فرهنگی و جریانات سیاسی روسیه، و همچنین مهمترین متغیرهای منطقه ای و فرامنطقه ای موثر بر روند و رفتار سیاست خارجی روسیه، بررسی می شود. یافته ها و داده های مورد استفاده بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه مطالعه کتابخانه ای و اینترنتی گردآوری شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2711 - تحلیل مقایسه ای رویکرد نظام بین المللی حقوق بشر و جمهوری اسلامی ایران نسبت به تنوع فرهنگی
شبنم بشیر تاش محسن محبّی صابر نیاورانی

چکیدهیکی از مشکلاتی که در زمینه تدوین حقوق بشر در گستره جهانی مطرح است، ارتباطی است که با تنوع فرهنگی و جهان‌بینی‌ها در جوامع مختلف و نظام های حقوقی متعدد دارد. به‌طور‌طبیعی در جوامع انسانی فرهنگ ها و جهان‌بینی‌های گوناگون وجود دارد و حقوق بشر زمانی خواهد توانست از جهان أکثر

چکیدهیکی از مشکلاتی که در زمینه تدوین حقوق بشر در گستره جهانی مطرح است، ارتباطی است که با تنوع فرهنگی و جهان‌بینی‌ها در جوامع مختلف و نظام های حقوقی متعدد دارد. به‌طور‌طبیعی در جوامع انسانی فرهنگ ها و جهان‌بینی‌های گوناگون وجود دارد و حقوق بشر زمانی خواهد توانست از جهان‌شمولی برخوردار باشد که بتواند با فرهنگ ها و جهان‌بینی‌های گوناگون کنار بیاید و ضمن پذیرش آن‌ها، بدون این‌که آن‌ها را در خود هضم کند، افراد همه فرهنگ‌ها و جهان‌بینی‌ها را مشمول خود سازد. در نتیجه در مسائل حقوق بشر باید به فرهنگ‌های بومی توجه شود و معیارهایی که صرفاً بر مبنای فرهنگ و سنن و فلسفه غربی است، نباید جهانی تلقی شود. در نوشتار تحلیلی– مقایسه ای حاضر رویکرد نظام بین المللی حقوق بشر و نیز جمهوری اسلامی ایران نسبت به تنوع و تکثر فرهنگی مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که بدون احترام به ارزش ها و فرهنگ های مختلف در مناطق جغرافیایی مختلف چه توسعه یافته و چه در حال توسعه ای همچون ایران نمی توان شاهد تحقق حقوق بشر عام و جهان شمول بود. فی الواقع حقوق بشر به لحاظ سرشتی که دارد، باید زمان و مکان نشناسد و به‌طور‌طبیعی چنین می‌نماید که باید مرزهای جغرافیایی و عقیدتی و فرهنگی را درنوردد؛ اما حقیقت این است که حقوقی که به نام حقوق بشر تشریع می‌شود، با توجه به ویژگی‌های گوناگون اجتماعی و فرهنگی جوامعی که این حقوق در آن‌جا تعریف می‌شود، گونه‌های متفاوتی می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2712 - اندیشۀ نومحافظه‌کاری در آمریکا و تأثیر آن بر دولت جورج دبلیو بوش پس از یازده سپتامبر 2001 میلادی
مسعود تیموری محمدرحیم عیوضی سوسن صفاوردی علی اکبر امینی

نومحافظه‌کاران طراح برنامه‌های گسترده جدیدی در سیاست خارجی آمریکا و نیز تحولات بسیار مهمی در سیاست‌های داخلی این کشور بوده‌اند که در مجموع چهرة سیاسی این کشور را در داخل و خارج متحول کرده است. آمریکا در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیوبوش بر این نظر بوده که مداخله گسترده د أکثر

نومحافظه‌کاران طراح برنامه‌های گسترده جدیدی در سیاست خارجی آمریکا و نیز تحولات بسیار مهمی در سیاست‌های داخلی این کشور بوده‌اند که در مجموع چهرة سیاسی این کشور را در داخل و خارج متحول کرده است. آمریکا در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیوبوش بر این نظر بوده که مداخله گسترده در مسایل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جهان نیازمند قدرت نظامی و خشونت است. پس از یازده سپتامبر،آمریکا با بزرگ‌نمایی خطر تروریسم توانست افکار عمومی را در مسیر سیاست‌های خود همراه نماید و رویکرد تهاجمی را دنبال کند. بنابراین پرسش اصلی تحقیق این است که چگونه تأثیر اندیشه نومحافظه‌کاری در آمریکا بر دولت جورج دبلیو بوش پس از یازده سپتامبر 2001 میلادی قابل ارزیابی است؟ در پاسخ به پرسش اصلی مطرح شده، فرضیه این است که تأثیر اندیشه نومحافظه‌کاری در آمریکا پس از یازده سپتامبر 2001 میلادی، منجر به داروینیسم اجتماعی، دولت‌‌گرایی، نخبه‌گرایی، نظامی‌گری، جنگ‌طلبی، امپریالیسم، جهانی‌سازی و نقض‌ حقوق‌بشر در سیاست‌های دولت جورج دبلیو بوش گردید و سیاست‌های این دولت در بُعد خارجی منجر به تشدید میزان آنارشی در نظام بین‌الملل شد. در این رابطه، اجرای سناریوی یازده سپتامبر 2001 میلادی، فرصت مناسبی را برای عملیاتی‌کردن طرح‌ها، برنامه‌ها و سیاست‌های دولت جورج دبلیو بوش در راستای هژمونی و نظم نوین جهانی موردنظر آمریکا فراهم نمود. در این پژوهش از چارچوب نظری رئالیسم و رئالیسم تهاجمی و از روش شناسی انتقادی استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2713 - دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق با رویکرد نوعثمانی‌گری و ناسیونالیسم ترکی (2003 – 2018)
پریسا پورعلی محمدرضا دهشیری محمدرضا قائدی حسن خداوردی

مطالعه دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق، منوط به فهم نگاه جدید سیاست خارجی این کشور به خاورمیانه است. دولت ترکیه با طرح موضوع منازعه صفر و بهبود روابط با کشورهای بازمانده از امپراتوری عثمانی سابق، در چارچوب نو‌عثمانی‌گری و هویت واحد ترکی در قالب ناسیونالیسم، تلاش نمود تا خ أکثر

مطالعه دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق، منوط به فهم نگاه جدید سیاست خارجی این کشور به خاورمیانه است. دولت ترکیه با طرح موضوع منازعه صفر و بهبود روابط با کشورهای بازمانده از امپراتوری عثمانی سابق، در چارچوب نو‌عثمانی‌گری و هویت واحد ترکی در قالب ناسیونالیسم، تلاش نمود تا خود را به‌عنوان یک بازیگر استراتژیک فرامنطقه‌ای مطرح نماید. هرچند تحولات پسینی در سیاست داخلی ترکیه و نیز بهارعربی و پیامدهای آن، تا حدودی باعث ابهام در سیاست خارجی ترکیه شده، اما این کشور هم‌چنان به دیپلماسی فرهنگی ناشی از این رویکرد پای‌بند است. در این چارچوب، عراق به‌عنوان مهم‌ترین راه ورود ترکیه به خاورمیانه از اهمیت استراتژیک برخوردار است. بر همین اساس، سوال اصلی مقاله این است که مهم‌ترین مؤلفه‌های دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق کدام است و تا چه اندازه متأثر از ناسیونالیسم ترکی و نوعثمانی‌گرایی بوده است؟ در پاسخ، فرضیه مطرح شده این است که ترکیه با تمرکز بر ساختارهای فرهنگی خود و ابزارهایی چون رسانه، فیلم و سریال‌های ترکی، زبان و ادبیات ترکی، پیوندهای فرهنگی ـ مذهبی با مردم عراق در قالب گفتمان نوعثمانی‌گرایی و نیز پیوند مستحکم با ترکمن‌ها در قالب هویت واحد و ناسیونالیسم ترکی، توانسته حوزه‌های نفوذ عمیقی در عراق برای خود ایجادکند. روش تحقیق در این مقاله، بر مبنای پژوهش کیفی مورد محور و مبتنی بر روش اسنادی با جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات و داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2714 - تحول رابطه دین وسیاست درایران باستان مطالعه موردی عصر ساسانیان
داریوش رحمتی آناهیتا معتضد راد علی فلاح نژاد

یکی ازمقولات مهم موردبحث ومناقشه درجامعه ایران، دین وسیاست وچگونگی رابطه میان آنهاست.اززمان پیدایش نخستین حکومت درایران توسط سلسله هخامنشی، کارکرد دین در مشروعیت سازی حکومت یاایجادهمبستگی ملی و درنهایت شکل دهی به باورهای سیاسی ملت محدود والبته غیررسمی بودوجزیی از فرهنگ أکثر

یکی ازمقولات مهم موردبحث ومناقشه درجامعه ایران، دین وسیاست وچگونگی رابطه میان آنهاست.اززمان پیدایش نخستین حکومت درایران توسط سلسله هخامنشی، کارکرد دین در مشروعیت سازی حکومت یاایجادهمبستگی ملی و درنهایت شکل دهی به باورهای سیاسی ملت محدود والبته غیررسمی بودوجزیی از فرهنگ قلمدادمی شد.این روندتازمان ساسانیان که به تدریج رابطه دین وسیاست به شرایط سیاسی وقت تحول می یابدتداوم داشت.دردوره ساسانی وروددین به ساختاررسمی سیاست سبب پیدایش طبقه روحانیون که به طوررسمی درشکل گیری ساختارهای رسمی حکومت موثربوده است منتهی می گردد.مشی حکومت هم نزدیکی به دین وارتباط باآن است.برهمین اساس چگونگی رسمیت یافتن دین ومتمرکزشدن قدرت مسئله اصلی این پژوهش راتشکیل می دهد. این نوشتار بر این باور است که چالشهای عمده داخلی همانند جنبش اجتماعی-ایدئولوژیک مانی وچالشهای خارجی حادث شده بر امپراطوری نوبنیان ساسانی ازجمله حفظ تمامیت ارضی قلمرو امپراطوری و پیوستگی ملل گوناگون با ادیان خاص خود و البته نامتجانس باحکومت ساسانی ،وازسوی دیگرگسترش و نفوذ دو رقیب قدرتمند ساسانی درجوارمرزهای شرقی و غربی (بوداومسیحیت)که هردومتکی بردین وفرهنگی ویژه خود بودند سبب شدند تاسیاست به سمت متمرکزشدن ودین به سوی رسمیت یافتن درساختارسیاست پیش رود. برای پاسخ به دغدغه اصلی این پژوهش ازروش تاریخی بهره برده شده است.یافته های پژوهش مبین تأییدفرض اصلی پژوهش مبنی برتأثیرچالشهای عمده داخلی و چالش های خارجی برتمرکزیافتن قدرت وسیاست وهمچنین رسمیت یافتن دین درسیاست گردیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2715 - تسری افساد فی الأرض به جرایم اقتصادی : بسترها و چالشها
علی اسدی امیر محمد صدیقیان علی زارع مهرجردی

پیش بینی اخلال گسترده در نظام اقتصادی کشور به عنوان مصداقی از افساد فی الأرض در ماده 286 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، مطالعه بسترهای شکل گیری این رویه در قانونگذاریِ مرتبط با جرایم اقتصادی و تحلیل چالشهای مترتّب بر آن را ضروری میسازد. اگرچه اتّخاذ رویه مزبور در قوانین أکثر

پیش بینی اخلال گسترده در نظام اقتصادی کشور به عنوان مصداقی از افساد فی الأرض در ماده 286 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، مطالعه بسترهای شکل گیری این رویه در قانونگذاریِ مرتبط با جرایم اقتصادی و تحلیل چالشهای مترتّب بر آن را ضروری میسازد. اگرچه اتّخاذ رویه مزبور در قوانین خاصِ سابق همچون قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مسبوق به سابقه بوده است، لیکن بکارگیری آن در قانون مجازات اسلامی به عنوان قانون مادر، ضرورت تبیین و تحلیل مؤلّفه های مورد اشاره را دوچندان ساخته است. صرفنظر از فقدان مبانی قابل اتکاء برای جرم انگاری علیحده افساد فی الأرض در دیدگاه مفسرین کتاب و فقهای امامیه و عامه، مطالعه بسترهای سوق دهنده قانونگذار به تسرّیِ این عنوان مجرمانه بدیع به جرایم اقتصادی، حاکی از غلبه دیدگاههای عوام گرایانه و ابزارگرایانه در قانونگذاری کیفریِ مرتبط با جرایم اقتصادی است. تأثیرپذیری از دیدگاههای مزبور، بروز چالشهایی عمده همچون اتّخاذ رویکردهای سرکوبگر و عدم التفات به ویژگیهای خاص جرایم اقتصادی و مرتکبین آنها را موجب گردیده است. الصاق برچسب امنیتیِ مفسد فی الأرض به متهم اقتصادی و کاهش توانایی متداعیینِ کیفری برای هدایت پرونده در مسیر دادرسیِ منصفانه از یکسو و تسهیلِ فرار مرتکب از مجازات قانونیِ مقرر به دلیل عدم تمایل رویه قضایی به استفاده از کیفر سالب حیات و در نتیجه زوال بازدارندگی کیفر از سوی دیگر، بخشی از توالی فاسدِ مترتب بر چالشهای فوق الأشاره است. به نظر میرسد سیاست جنایی سنجیده در قبال جرایم اقتصادی، اقتضای توسل به شیوه های کیفریِ سلبی همچون کیفرزدایی را دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2716 - مبانی اندیشه سیاسی نصر
محمد طاهری خنکداری

سنت‌گرایی و نصر از جمله جریان‌های فکری است که همچنان زنده و پویا در حال ارتقای جایگاه خود در محافل فکری و فلسفی جهان است. از این رو، غفلت از آن، در واقع، نادیده گرفتن یک جریان جدید فلسفی است. پژوهش حاضر با طرح این سوال که، سنت‌گرایانی مانند سیدحسین نصر با چه مبناهای فکر أکثر

سنت‌گرایی و نصر از جمله جریان‌های فکری است که همچنان زنده و پویا در حال ارتقای جایگاه خود در محافل فکری و فلسفی جهان است. از این رو، غفلت از آن، در واقع، نادیده گرفتن یک جریان جدید فلسفی است. پژوهش حاضر با طرح این سوال که، سنت‌گرایانی مانند سیدحسین نصر با چه مبناهای فکری به طرح، بحث و نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی موجود می‌پردازند؟ در صدد است به واکاوی اندیشه نصر در ابعاد گوناگون معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی، انسان‌شناختی، جامعه‌شناختی و فرجام‌شناختی بپردازد. بنابراین هدف پژوهش آشنایی با زوایای اصلی اندیشه نصر می‌شد که پس از تلاش بسیار به این نتیجه منجر شد که سیدحسین نصر و یارانش در پی آنند که کل نظام دانایی، شرعی شده و هویت قدسی ‌یابد. آنها تلاش وافر دارند که این ایده را جا بیاندازند که چنین هویتی با ابتناء به وجود مقدس الهی به تمام حوزه‌ها سرایت کرده و به انسان، جامعه، سیاست، حکومت و فرجام نهایی آنها نیز قداست می‌بخشد که برایند نهایی آن تولید و تثبیت نوعی ایدئولوژی محافظه‌کاری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2717 - تأثیر روابط فراآتلانتیکی (آمریکا و اروپا) بر مذاکرات هسته‌ای ایران با کشورهای 1+4 در دوره ریاست جمهوری "جو بایدن"
مهدی میری فاضل فیضی

مساله هسته‌ای ایران طی دو دهه اخیر به یکی از بزرگترین چالش‌ها برای ایران و قدرت‌های جهانی تبدیل شده است. در این میان، مذاکرات هسته‌ای که همواره به عنوان ابزاری دیپلماتیک به طرق مختلف در جریان بوده است، در دوره "دونالد ترامپ" متوقف شده بود. با به قدرت رسیدن "جو بایدن"، م أکثر

مساله هسته‌ای ایران طی دو دهه اخیر به یکی از بزرگترین چالش‌ها برای ایران و قدرت‌های جهانی تبدیل شده است. در این میان، مذاکرات هسته‌ای که همواره به عنوان ابزاری دیپلماتیک به طرق مختلف در جریان بوده است، در دوره "دونالد ترامپ" متوقف شده بود. با به قدرت رسیدن "جو بایدن"، مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه 4+1 دوباره جریان پیدا کرد. اگرچه بر مذاکرات هسته‌ای ایران متغیرهای مختلفی تاثیرگذار می‌باشد، اما در این پژوهش تاثیر روابط فراآتلانتیکی مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، سوال اصلی این است که روابط فراآتلانتیکی چه تاثیری بر مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه 4+1 در دوره "جو بایدن" داشته است؟ برای پاسخ به این سوال با بهره‌گیری از روش ترکیبی و جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی، با استفاده از چارچوب نظری سازه‌انگاری این نتیجه حاصل شد که زمانی که روابط فراآتلانتیک مبتنی بر چندجانبه‌گرایی و همسو باشد، مذاکرات هسته‌ای میزان زیادی به احیای برجام منتهی خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2718 - نسبت ازخودبیگانگی و آرمانشهر در مکتب فرانکفورت
گارینه کشیشیان سیرکی حامد مهرعلی

مکتب فرانکفورت با مشاهده‌ی وضع انسان در قرن بیستم میلادی، جامعه‌ی موجود را یکسره تهی از عقلانیت و اجزاء آن را مانع رهایی انسان ارزیابی می‌کند، فلذا مشخص می‌سازد که این ساخت بریده از حقیقت، بحرانی را پدید آورده که در مبادی غرب مدرن ریشه دارد. پرسش اساسی پژوهش توصیفی &nda أکثر

مکتب فرانکفورت با مشاهده‌ی وضع انسان در قرن بیستم میلادی، جامعه‌ی موجود را یکسره تهی از عقلانیت و اجزاء آن را مانع رهایی انسان ارزیابی می‌کند، فلذا مشخص می‌سازد که این ساخت بریده از حقیقت، بحرانی را پدید آورده که در مبادی غرب مدرن ریشه دارد. پرسش اساسی پژوهش توصیفی – تحلیلی حاضر این است که مکتب فرانکفورت در جامعه‌ی مدرن چه بحرانی را شناسایی می‌کند و برای برون‌رفت از آن چه راه‌حلی را ارائه می‌دهد؟ فرضیه‌ی پژوهش توضیح می‌دهد که فرانکفورتی‌ها با مطالعه‌ی مدرنیته متوجه بحران ازخودبیگانگی شدند و گزاره‌هایی از جمله ماشینیسم، تکنولوژی، عقل ابزاری، صنعت فرهنگ، هنر مستحیل، رسانه، کاپیتالیسم، ساینتیسم، پوزیتیویسم، بوروکراسی و ایدئولوژی‌های به‌ظاهر متضاد را - به شکل تمثیلی و نه حصری- علل موجده‌ی بحران مزبور دانستند. مواردی که در دو دسته‌ی علل عالی و علل تالی (عللی که هم‌زمان مولود و مولِد ازخودبیگانگی هستند) نیز قابل طرح است. ﺭاﻩ ﺣﻞ ﻣﻮﺭﺩ نظر آن ها منتهی به ﺁﺭﻣﺎﻧ‌‌‌‌ﺸﻬﺭﻱ است منهای ویژگی‌های جامعه‌ی موجود و مقرون به شناخت دیالکتیکی، یعنی جامعه‌ای عقلانی و به غایت آزاد. ﺟﺎﻣﻌﻪ‌اﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ، تکنولوژی در شأن اصلی خود یعنی ابزارگونگی قرار می‌گیرد تا از این رهگذر، انسان از وضعیت شیءگشتگی خارج و با فطرت اصیل خویش یگانه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2719 - تحلیل گفتمان دولت ستیزی در تجربه جمهوری کردستان(مهاباد 25-1324)
عبدالعزیز مولودی مجید توسلی رکن آبادی محمدمهدی مجاهدی

اعلام جمهوری کردستان در مهاباد در سال 1324بعد از اینکه در جریان جنگ جهانی دوم، روسها از ترک خاک ایران سرباز زدند، یک رویداد مهم آن دوران، و موثر بر تحولات کشور بود و برای آینده نیز بار معنایی ایجاد کرد. روزنامه ی کردستان، زبان حال جمهوری و ارگان حزب دمکرات کردستان ایران أکثر

اعلام جمهوری کردستان در مهاباد در سال 1324بعد از اینکه در جریان جنگ جهانی دوم، روسها از ترک خاک ایران سرباز زدند، یک رویداد مهم آن دوران، و موثر بر تحولات کشور بود و برای آینده نیز بار معنایی ایجاد کرد. روزنامه ی کردستان، زبان حال جمهوری و ارگان حزب دمکرات کردستان ایران به رهبری قاضی محمد و از منابع ارزشمند بررسی، تحلیل و نقد رویدادهای این دوره است. مقاله بر اساس روش کیفی و بر مبنای الگوی تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف، با بررسی مقالات منتشره در روزنامه کردستان، به تحلیل گفتمان دولت ستیز در تجربه جمهوری کردستان می پردازد. سوال اصلی این است که آیا گفتمان سیاسی دولت ستیز در جمهوری کردستان شکل گرفت؟ بر اساس نتایج بدست آمده، جمهوری کردستان، بخشی از نتایج استبداد حاکم بر ایران در دوران قاجاریه و پهلوی است. گفتمان اصلی جمهوری، آزادی و دمکراسی و بعد از آن، خواست خاص گرایانه ناسیونالیستی کرد بود که در کسب خودمختاری با اختیارات مشخص قانونی و در چهارچوب سیاسی دولت ایران مطرح شده است. لذا، جهت گیری جمهوری کردستان، دولت ستیزانه نبوده است، بلکه استبداد و مقابله با آن، محور فکری جمهوری بوده که خواستی عام گرایانه است و در راستای جنبش اجتماعی مردم ایران علیه استبداد سیاسی حاکم بر ایران بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2720 - نفوذ داعش در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر امنیت ملی ج. ا. ایران
زهرا توکلی کیهان برزگر مجید توسلی رکن آبادی

این مقاله به بررسی خطر نفوذ داعش در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران می پردازد. دولت‌های فرومانده و دولت‌های شکننده در آسیای مرکزی توانایی ایجاد رفاه، امنیت، آموزش و آگاهی‌های لازم را برای مردم خود ندارند؛ درنتیجه، شرایط برای گرایش مردم این مناطق به افراط‌گرایی أکثر

این مقاله به بررسی خطر نفوذ داعش در آسیای مرکزی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران می پردازد. دولت‌های فرومانده و دولت‌های شکننده در آسیای مرکزی توانایی ایجاد رفاه، امنیت، آموزش و آگاهی‌های لازم را برای مردم خود ندارند؛ درنتیجه، شرایط برای گرایش مردم این مناطق به افراط‌گرایی فراهم می‌شود. در راستای خطر وجود و افزایش افراط‌گرایی تکفیری در مرزهای غربی ایران (عراق و سوریه)، خطر رشد این جریان در مرزهای شرقی، آسیای مرکزی و قفقاز جدی است. به‌رغم وجود برتری ژئوپلتیک روسیه و ایران و همکاری این دو کشور برای جلوگیری از تلاش و موفقیت این جریانات در این مناطق، درصورت متصل شدن این جریان افراط‌گرایی در دو سوی مرزهای ایران به یکدیگر، امنیت ملی ایران از سه جهت عمده با خطر و چالشی جدی مواجه خواهد شد: نخست، ازلحاظ گسترده شدن ناامنی در طول مرزهای شمالی، شرقی و غربی ایران به‌تبع گسترش افراط‌گرایی؛ دوم، استفاده ابزاری بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای از جریان‌های افراط‌گرای تکفیری در راستای رقابت استراتژیک؛ و سوم، حادتر شدن مسئله افغانستان و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران. ازاین‌رو، تمرکز بر همگرایی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای می‌تواند مهم‌ترین استراتژی ایران برای مقابله با این پدیده باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2721 - مبانی اندیشه سیاسی بنیادگرایی سلفی
محمد طاهری خنکداری

خروج نیروهای آمریکایی از کابل در اوت 2021 و تشکیل امارت اسلامی در افغانستان به دنبال فرار دولت قانونی این کشور، دوباره واژه‌هایی چون القاعده، طالبان، داعش، نیروهای تندرو، رادیکال و بنیادگرا را به سرتیتر رسانه‌های خبری و تحلیلی تبدیل کرد. بسیار مهم است بدانیم که این گروه أکثر

خروج نیروهای آمریکایی از کابل در اوت 2021 و تشکیل امارت اسلامی در افغانستان به دنبال فرار دولت قانونی این کشور، دوباره واژه‌هایی چون القاعده، طالبان، داعش، نیروهای تندرو، رادیکال و بنیادگرا را به سرتیتر رسانه‌های خبری و تحلیلی تبدیل کرد. بسیار مهم است بدانیم که این گروه‌ها از کجا نشأت می-گیرند و تفکراتشان بر چه مبناهایی استوار است؟ به نظر می‌رسد اندیشه سیاسی این گروه‌ها فاقد چارچوب نباشد بلکه با مجموعه‌ای از داده‌های معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی و فرجام‌شناسی پشتیبانی می‌شود. در این مقاله با استفاده از روش هرمنوتیکی اقدام به بررسی بنیادهای اساسی اندیشه سیاسی گروه‌های اسلام‌گرای سلفی خواهیم کرد. گروه‌هایی که تحت عناوین مختلفی چون بنیادگرایی اسلامی، سلفی، داعشی، طالبانی و امثالهم از آنها یاد می‌شود. البته این گروه‌ها ممکن است از زوایای مختلف تفاوت-هایی با هم داشته باشند، ولی در مبانی اشتراکات بسیاری با هم دارند که با توجه به این مبانی مشترک مورد توجه قرار می‌گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2722 - فراز و فرود اخوان المسلمین؛ بررسی علل شکست پس از دستیابی به قدرت در 2011م
محمد فلاح هنگامه البرزی علی فلاح نژاد

اخوان المسلمین یکی از گروههای سیاسی مهم و تأثیرگذار در سیاست داخلی مصر است که از آغاز شکلگیری در سال 1928م. همواره از شرکت فعال آن در عرصه داخلی مصر ممانعت به عمل آمده بود. بعد از سقوط حسنی مبارک، اخوان المسلمین یک بازیگر سیاسی منسجم و سازمان یافته بود که قابلیت به دست أکثر

اخوان المسلمین یکی از گروههای سیاسی مهم و تأثیرگذار در سیاست داخلی مصر است که از آغاز شکلگیری در سال 1928م. همواره از شرکت فعال آن در عرصه داخلی مصر ممانعت به عمل آمده بود. بعد از سقوط حسنی مبارک، اخوان المسلمین یک بازیگر سیاسی منسجم و سازمان یافته بود که قابلیت به دست گرفتن قدرت در دوران پسا مبارک را داشت. اما تنها بعد از یک سال از رسیدن به قدرت، این گروه به حاشیه رانده شده و نفوذ و اعتبارش را در نگاه بسیاری از مصریان از دست داده است. این پژوهش با طرح این سوال که عوامل ناکامی اخوانالمسلمین پس از 2011میلادی چه بوده است؟ با روش توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از رویکرد سازه‌انگارانه به ارزیابی این فرضیه میپردازد که نظامیان مصر و گروه‌های مخالف، اخوان‌المسلمین را به عنوان عامل بیثباتی و رواج تفرقه در بین گروههای اسلامگرا تلقی می‌کردند و به همین دلیل مانع قدرت‌گیری این گروه می‌شدند. این تلقی گروه‌های مخالف از اخوان اصلی‌‌ترین عامل شکست اخوان در کنار دلایل ساختاری دیگر پس از دستیابی به قدرت در 2011م است. واژگان کلیدی: انقلاب مصر، اخوان المسلمین، بهار عربی، سازه‌انگاری. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2723 - بنیادگرایی اسلامی؛ از نظریه تا عمل سیاسی
محمد طاهری خنکداری فاطمه تابان

اصطلاح بنیادگرایی با تمسک به آموزه‌های مسیحیت برای نخستین بار در اوایل قرن بیستم در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت. جنبش بنیادگرایی مذهبی در آمریکا بر آن بود که علم مدرن، فرهنگ سنتی را در آستانه نابودی قرار داده است. از دهه هفتاد میلادی،این اصطلاح در رابطه با اسلام و مسل أکثر

اصطلاح بنیادگرایی با تمسک به آموزه‌های مسیحیت برای نخستین بار در اوایل قرن بیستم در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت. جنبش بنیادگرایی مذهبی در آمریکا بر آن بود که علم مدرن، فرهنگ سنتی را در آستانه نابودی قرار داده است. از دهه هفتاد میلادی،این اصطلاح در رابطه با اسلام و مسلمانان به گرفته شد که تا حد زیادی حامل بار منفی بود. اصطلاح بنیادگرایی اسلامی در ابتدا معطوف به توضیح و تبیین اسلام سیاسی و فعال‌گرایی مسلمانان در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی بود، سپس معادل فاناتیسم اسلامی، رادیکالیسم اسلامی، اصول گرایی اسلامی، خشونت گرایی مسلمانان و تندروی آنان در برخورد با نهادهای سیاسی و عامه شهروندان گردید. با توجه به استقرار مجدد طالبان در افغانستان و تأسیس امارت اسلامی در این کشور شناخت بیشتر پدیده بنیادگرایی اسلامی ضروری می‌نماید. از این رو، این سئوال مطرح می‌شود که بنیادگرایان اسلامی چگونه به یک نظریه سیاسی رسیدند و در انجام رسالت سیاسی و اجتماعی خود در چارچوب آن نظریه چگونه عمل کردند؟ هدف مقاله مروری اجمالی بر روند شکل‌گیری نظریه سیاسی بنیادگرایی اسلامی و نوع اقدامات آنان در مواجهه با بحران‌های سیاسی و اجتماعی است که با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و گردآوری داده‌ها به شیوه کتابخانه‌ای مبادرت به تجزیه و تحلیل این مسئله گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2724 - نمودهای پوپولیسم در ایران معاصر(بررسی عملکرد حزب توده و روش سیاسی مصدق در دهه بیست شمسی)
مهدی اخوان خداشهری بابک نادرپور سید عبدالامیر نبوی

از زمانیکه قدرت مردم در عرصه سیاست موضوعیت پیدا کرد، استفاده و بهره برداری از چنین قدرتی هم مورد توجه سیاستمداران و بازیگران سیاسی قرار گرفت و به تناسب چنین تحولی، اندیشمندان حوزه سیاست برای توسل به قدرت مردم سازوکارهای مختلفی اندیشیدند که از مقبولترین آنها سیستم نمایند أکثر

از زمانیکه قدرت مردم در عرصه سیاست موضوعیت پیدا کرد، استفاده و بهره برداری از چنین قدرتی هم مورد توجه سیاستمداران و بازیگران سیاسی قرار گرفت و به تناسب چنین تحولی، اندیشمندان حوزه سیاست برای توسل به قدرت مردم سازوکارهای مختلفی اندیشیدند که از مقبولترین آنها سیستم نمایندگی است. از سوی دیگر، یکی از مهمترین آسیب&lrm;ها و چالش&lrm;هایی که نظام سیاسی مبتنی بر نمایندگی تاکنون با آن دست به گریبان بوده، پوپولیسم می باشد. پوپولیسم به معنای توسل بی&lrm;واسطه و بی&lrm;قاعده به قدرت مردم، عارضه&lrm;ای است برای همه نظا&lrm;مهای سیاسی مبتنی بر نمایندگی که به شکل شدید یا ضعیف در آنها دیده می&lrm;شود. در این مقاله تلاش شده است عملکرد حزب توده و روش سیاسی دکتر محمد مصدق در دهه بیست شمسی، از طریق روش کیفی و با بهره&lrm;گیری از نظریات یان ورنر مولر در خصوص پوپولیسم مورد بررسی قرارگیرد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که مجموعه&lrm;ای از ویژگی&lrm;های پوپولیستی مانند توده&lrm;گرایی، غیریت سازی و ایده‌های کلی&lrm;گرایانه بر عملکرد حزب توده و همچنین مواردی از قبیل رفتارهای سیاسی نامتعارف و عامه &lrm;پسند، بی&lrm;قاعدگی سیاسی و سیاست خیابانی، بر روش سیاسی مصدق تاثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2725 - بازسازی مناظره لیبرال‌ها و جماعت‌گرایان بر مبنای انتقادات سندل بر لیبرال دموکراسی
علی‌اصغر کاظمی حسن بوژمهرانی

متفکرانی چون چارلز تیلور، مایکل سندل، السدیر مکینتایر و مایکل والزر که جماعت‌گرا نامیده می‌شوند بر این اعتقادند که نگرش لیبرالی به فرد به مثابه سوژه‌ای خود بنیاد و ماهیتاً انتخابگر نمی‌تواند شأن ارتباطی و پیوندی فرد را با سنن و فرهنگ اجتماعی بدرستی فهم کند. ارائه تصویری أکثر

متفکرانی چون چارلز تیلور، مایکل سندل، السدیر مکینتایر و مایکل والزر که جماعت‌گرا نامیده می‌شوند بر این اعتقادند که نگرش لیبرالی به فرد به مثابه سوژه‌ای خود بنیاد و ماهیتاً انتخابگر نمی‌تواند شأن ارتباطی و پیوندی فرد را با سنن و فرهنگ اجتماعی بدرستی فهم کند. ارائه تصویری مغشوش از نسبت فرد و جامعه باعث ضعف و نارسایی در تعریف ارزش‌های انسانی نظیر عدالت، آزادی، برابری و فضیلت‌های اخلاقی شده است. همچنین متفکران جماعت‌گرا ایده‌هایی نظیر مفهوم خود غیر زمینه‌مند، بی‌طرفی دولت، جهانشمول دانستن ارزش‌های لیبرال را مورد نقد و ارزیابی قرار داده‌اند؛ به‌عنوان نمونه، سندل ریشه زوال جمهوریت‌گرایی آمریکایی را در لیبرالیسم رویه‌مند به‌عنوان نتیجه طبیعی چنین ایده‌آل‌هایی جستجو می‌کند. در مقابل لیبرال‌ها هم تلاش کرده‌اند جواب شایسته‌ای ارائه کنند که منجر به بحث و نزاع آکادمیک بین این دو گروه شده است. این مباحثات ذیل مناظره جماعت‌گرایان و لیبرال‌ها تداوم یافته است. نوشتار حاضر به بازسازی انتقادات سندل بر لیبرالیسم اختصاص یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2726 - ازتولید تاریخی نگرش‌های ذهنی در اندیشه سیاسی عرب
حمید احمدی حسن علیزاده

تحولات فکری جهان عرب را باید حول چالش‌های سیاسی و اجتماعی آن مورد تحلیل قرار داد. جهان عرب در طول تاریخ خود با فراز و فرودهای تاریخی بسیاری مواجه بوده است. با مطالعه این تحولات می توان رویکردهای فکری سه‌گانه در جهان عرب یعنی؛ سلفی‌گرایی، سکولاریسم و همسازگرایی را در مرا أکثر

تحولات فکری جهان عرب را باید حول چالش‌های سیاسی و اجتماعی آن مورد تحلیل قرار داد. جهان عرب در طول تاریخ خود با فراز و فرودهای تاریخی بسیاری مواجه بوده است. با مطالعه این تحولات می توان رویکردهای فکری سه‌گانه در جهان عرب یعنی؛ سلفی‌گرایی، سکولاریسم و همسازگرایی را در مراحل مختلف با تفاوت‌هایی بازشناسی کرد. طی یک قرن اخیر، جریان‌های فکری جهان عرب که از ریشه‌های تاریخی خود در طول قرن‌ها تغذیه شده‌اند، بار دیگر خود را بازسازی کرده‌اند. در حالی ‌که سلفی‌گرایی عربی با رجوع به نصوص دینی و استناد به ظواهر کلام مقدس، به احیای میراث عربی‌ـ ‌اسلامی می‌پردازد و به کاربرد اصول عقل مدرن تمدن غرب چندان تمایلی ندارد، جریان سکولاریسم عربی‌ـ با همه گرایش‌ها و انشعاباتش‌ـ کنار نهادن دین از عرصه اجتماعی را توصیه می‌کند و بر جذب اصول فکری تمدن غرب تأکید می‌کند. در این میان، جریان همسازگرایی عربی ضمن اعتقاد به کامل بودن دین اسلام و تمسک به جوهر و روح آن، تلاش دارد همسازی قابل‌ قبولی میان میراث عربی و دستاوردهای تمدن غرب ایجاد کند و این را از طریق باز تفسیر نصوص دینی ممکن می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2727 - ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ راﻫﺒﺮی در ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان (ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺷﺮق و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﻤﮑﺎری ﺷﺎﻧﮕﻬﺎی)
کیهان برزگر علی آدمی

نوشتار حاضر با مضمون راهبرد نگاه به شرق و سازمان همکاری شانگهای در سیاست خارجی و جایگاه آن در تأمین امنیت و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، درپی آن است تا امکان دستیابی به منافع سیاسی و امنیتی را بواسطه همکاری با حوزه شرقی آسیایی بررسی نماید. در این مقاله شرق حوزه تمدنی أکثر

نوشتار حاضر با مضمون راهبرد نگاه به شرق و سازمان همکاری شانگهای در سیاست خارجی و جایگاه آن در تأمین امنیت و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، درپی آن است تا امکان دستیابی به منافع سیاسی و امنیتی را بواسطه همکاری با حوزه شرقی آسیایی بررسی نماید. در این مقاله شرق حوزه تمدنی و هویتی ای است که با فاصله از تقسیم‌بندی‌های ایدئولوژیک و با تأکید بر منافع امنیتی و ملی کشورها ، فرصت‌های جدیدی فراروی جمهوری اسلامی می گذارد. نویسندگان مقاله بر این اعتقادند که منطقه‌گرایی با رویکردی شرق نیاز ضروری کشور در عصر حاضر می‌باشد چراکه وجود قرابت‌های فراوان هویتی‌ و فرهنگی و مکمل بودن اقتصاد این کشورها در تعامل با ایران بخصوص اقتصاد و امنیت انرژی، امکان تأمین بخشی از نیازهای مهم اقتصادی کشور را سبب می‌شود و همگرایی در عرصه سیاست فعلی، در دراز مدت تأمین کننده نیازها و ضرورت‌های استراتژیک و امنیتی خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2728 - جهانی شدن و مناسبات دولت – جامعه در مصر
محمدحسین حافظیان

پژوهش حاضر تلاش دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که فرایند جهانی شدن در چند دهه گذشته آیا اصولاً‌ تأثیری بر رابطه دولت و جامعه در مصر داشته است و اگر پاسخ مثبت است این آثار به چه صورت بوده و اگر پاسخ منفی است، چرا فرایند جهانی شدن نتوانسته است تأثیری بر این رابطه برخلاف أکثر

پژوهش حاضر تلاش دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که فرایند جهانی شدن در چند دهه گذشته آیا اصولاً‌ تأثیری بر رابطه دولت و جامعه در مصر داشته است و اگر پاسخ مثبت است این آثار به چه صورت بوده و اگر پاسخ منفی است، چرا فرایند جهانی شدن نتوانسته است تأثیری بر این رابطه برخلاف دیگر کشورها بر جای بگذارد؟ فرضیه ای که در پاسخ به این پرسش طراحی شده این است که به‌خاطر مقاومت شدید دولت و نخبگان سیاسی مصر در برابر هر گونه تحولی در جهت دموکراتیک شدن از لحاظ سیاسی و خصوصی سازی و حاکم شدن اقتصاد بازار آزاد از جنبه اقتصادی، جهانی شدن تأثیر ناچیزی بر رابطه دولت- جامعه در مصر بر جای گذاشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2729 - ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺣﻀﻮر ﻧﺎﺗﻮ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن؛ ﺑﺮﻗﺮاری اﻣﻨﯿﺖ و ﯾﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﻧﺎاﻣﻨﯽ و ﺗﺮورﯾﺴﻢ
مجید بزرگمهری

در سال‌های اخیر سیاست جدید سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) براساس توانایی‌های این سازمان در گسترش حوزه‌های جغرافیایی تحت پوشش و افزایش شرح وظایف از جمله مبارزه با تروریسم ارزیابی می‌گردد. ناتو با استفاده از خلاء قدرت ناشی از اضمحلال پیمان ورشو تلاش دارد ضمن باز تعریف أکثر

در سال‌های اخیر سیاست جدید سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) براساس توانایی‌های این سازمان در گسترش حوزه‌های جغرافیایی تحت پوشش و افزایش شرح وظایف از جمله مبارزه با تروریسم ارزیابی می‌گردد. ناتو با استفاده از خلاء قدرت ناشی از اضمحلال پیمان ورشو تلاش دارد ضمن باز تعریف شرح وظایف خود با عنایت به تحول مفاهیم قدرت و امنیت و مولفه‌های هریک، دامنه نفوذ خود را از حوزه جغرافیایی سنتی خود یعنی آتلانتیک و اروپا به آسیا، اقیانوسیه و خاورمیانه گسترش دهد. نوشتار حاضر با بهره‌گیری از متدولوژی توصیفی- تحلیلی و با هدف شناخت توانایی‌ها و چالش‌های فراروی ناتو در برقراری امنیت در افغانستان در صدد پاسخگویی به سوال اصلی چگونگی وضعیت فعلی حضور ناتو در افغانستان و میزان موفقیت آن در محو پایگاه‌های تغذیه تروریسم در این کشور می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2730 - ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﺪرﻧﯿﺴﻢ در ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی رادﯾﮑﺎﻟﯿﺴﻢ اﺳﻼﻣﯽ: ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی ﻣﺼﺮ
احمد ساعی علی محمد حقیقی محمود مقدس

نوشتار حاضر می‌کوشد روند شکل‌گیری رادیکالیسم اسلامی را مورد بررسی قرار دهد. در این راستا تلاش می‌شود در پاسخ به این سوال که مدرنیسم چه نقشی در شکل گیری رادیکالیسم در مصر داشته این فرضیه بیان گردد که بنیادگرایی اسلامی و نوع افراطی آن یعنی رادیکالیسم اسلامی، قیام و شورشی أکثر

نوشتار حاضر می‌کوشد روند شکل‌گیری رادیکالیسم اسلامی را مورد بررسی قرار دهد. در این راستا تلاش می‌شود در پاسخ به این سوال که مدرنیسم چه نقشی در شکل گیری رادیکالیسم در مصر داشته این فرضیه بیان گردد که بنیادگرایی اسلامی و نوع افراطی آن یعنی رادیکالیسم اسلامی، قیام و شورشی علیه وضع موجود و نیز بحران چند بعدیِ به وجود آمده در کشورهای اسلامی به طور عام و مصر به طور خاص بعد از ورود مدرنیسم به آن کشورها بوده است. بنیادگرایی اسلامی در واقع پاسخی به مبارزه‌طلبی غرب و واکنشی قدرتمند نسبت به بحران‌های جامعه می‌باشد و معتقدان به این خط ‌مشی آن را هویت جدیدی برای مسلمانان و راه‌حلی برای زوال و انحطاط جوامع اسلامی می‌دانند. به عبارت دیگر، غرب و مدرنیسم علت العلل مشکلات تلقی می‌گردد و چاره درد نابسامانی‌ها در بازگشت به اسلام راستین و ضدت با غرب و ارزش‌های آن دانسته می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2731 - الگوی روسیه از نظم در نظام بین‌الملل پساجنگ سرد «نظم موازنه محور»
علیرضا رضایی

موضوع نظریه روابط بین‌الملل، حل کردن روابط بین‌الملل یا سامان دادن به آن در پرتو مسالة نظم است. به همین جهت می‌توان علم روابط بین‌الملل را به‌عنوان علم مطالعه نظم سیستمی تعریف کرد. در بحث از نظم بین‌المللی می‌بایست بین تقاضا برای نظم و عرضه نظم تمایز قائل شویم، چرا که ب أکثر

موضوع نظریه روابط بین‌الملل، حل کردن روابط بین‌الملل یا سامان دادن به آن در پرتو مسالة نظم است. به همین جهت می‌توان علم روابط بین‌الملل را به‌عنوان علم مطالعه نظم سیستمی تعریف کرد. در بحث از نظم بین‌المللی می‌بایست بین تقاضا برای نظم و عرضه نظم تمایز قائل شویم، چرا که بسیاری از بازیگران نظام بین‌الملل بیش از آنکه در ایجاد سازوکارهای نظم بین‌المللی دخیل باشند، به‌عنوان متقاضی نظم بین‌المللی عمل می‌نمایند. همچنین شایان ذکر است که در بحث بازیگران نظام بین‌المللی، نظم بیش از آنکه متکی بر افراد و بازیگران غیردولتی باشد، متکی بر دولت‌ها است. نقش و جایگاهی که قدرت‌های بزرگی نظیر ایالات متحده آمریکا، چین و روسیه و اتحادیه اروپا در عرضه نظم در عرصة نظام بین‌الملل ایفا می‌کنند، حائز اهمیت می‌باشد. این نوشتار بر آن است تا به بررسی این نکته بپردازد که الگوی روسیه از نظم در نظام بین‌الملل پسا جنگ سرد چیست؟ در پاسخ به این پرسش و در چارچوب ابعاد چهارگانه نظم بین‌المللی، الگوی روسیه از نظم بین‌المللی را در قالب مفهوم نظم موازنه محور، یعنی ایجاد موازنه سیاسی- نظامی قدرت، تحلیل خواهیم کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2732 - نظریه گفتمان و علوم سیاسی
علی اصغر داوودی

مفهوم گفتمان امروزه در بسیاری از رشته‌ها و رهیافت‌ها از زبان‌شناسی گرفته تا ادبیات، فلسفه و علوم اجتماعی و سیاسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نظریّه گفتمان یکی از نظریات جدید و تأثیرگذار در عرصه علوم سیاسی است. جامعه‌شناسان و علمای سیاست طی دهه‌های اخیر به شکل گسترده‌ای ا أکثر

مفهوم گفتمان امروزه در بسیاری از رشته‌ها و رهیافت‌ها از زبان‌شناسی گرفته تا ادبیات، فلسفه و علوم اجتماعی و سیاسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نظریّه گفتمان یکی از نظریات جدید و تأثیرگذار در عرصه علوم سیاسی است. جامعه‌شناسان و علمای سیاست طی دهه‌های اخیر به شکل گسترده‌ای از این نظریّه در تحلیل پدیده‌ها و ساختارهای اجتماعی و سیاسی بهره برده‌اند. از این رو، می‌توان آن را یکی از نظریات غالب در حوزه روش‌شناسی در عصر فرامدرن به حساب آورد. بدین جهت، شناخت پدیدارشناسانه این نظریّه و پرداختن به زوایای مختلف آن می‌تواند ما را در فهم بهتر تحلیل‌های گفتمانی پدیده‌های سیاسی و اجتماعی یاری نماید. نوشتار حاضر درصدد است تا به بررسی پیشینه تاریخی، آبشخورهای فکری، مبانی معرفتی این نظریّه، قدرت و توانمندی آن در تحلیل پدیده‌های سیاسی و اجتماعی و نیز نقدهای وارد برآن بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2733 - جهانی شدن و روند عام‌گرایی و خاص‌گرایی در فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران
سیدجواد امام‌جمعه‌زاده سید سعید موسوی

در پژوهش حاضر سعی بر آن است ضمن پرداختن به تحولات ناشی از فرایند جهانی شدن در حوزه‌های مرتبط با حوزه فرهنگ و فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، نشان داده شود که این فرایند چگونه منجر به عام‌گرایی و خاص‌گرایی در فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران شده است. مطابق با یافته‌ها أکثر

در پژوهش حاضر سعی بر آن است ضمن پرداختن به تحولات ناشی از فرایند جهانی شدن در حوزه‌های مرتبط با حوزه فرهنگ و فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، نشان داده شود که این فرایند چگونه منجر به عام‌گرایی و خاص‌گرایی در فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران شده است. مطابق با یافته‌های این تحقیق فرایند جهانی شدن نسبت به مسائل فرهنگی باعث اتفاق افتادن نگرش عام و جهانی گردیده، اما با توجه به برداشت‌های مذهبی و الگوهای دینی که در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد در حوزه فرهنگ سیاسی نگرش خاصی به وقوع پیوسته و باعث شکل‌گیری الگوهای خاص‌گرایی (مانند مردم سالاری دینی، حقوق بشر اسلامی، جامعه مدنی اسلامی) شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2734 - درنیته محل تضارب آراء
قدرت احمدیان مختار نوری

مدرنیته با گسستی معرفت شناسانه از قرون وسطی، جهان‌بینی جدیدی برای نوع بشر فراهم ساخت. در همین راستا این نوشتار به دنبال بررسی پارادایم مدرنیته بر اساس چند تحول اساسی است که از جمله می‌توان به رنسانس، پروتستانیسم، انقلاب روشنگری، انقلاب فرانسه و انقلاب صنعتی اشاره کرد. پ أکثر

مدرنیته با گسستی معرفت شناسانه از قرون وسطی، جهان‌بینی جدیدی برای نوع بشر فراهم ساخت. در همین راستا این نوشتار به دنبال بررسی پارادایم مدرنیته بر اساس چند تحول اساسی است که از جمله می‌توان به رنسانس، پروتستانیسم، انقلاب روشنگری، انقلاب فرانسه و انقلاب صنعتی اشاره کرد. پارادایم مدرنیته بر مبنای این تحولات اساسی، درصدد ایجاد شیوه زیست جدیدی برای نوع بشر بود. به گونه‌ای که این شیوه زیست جدید بتواند، سعادت، رفاه و رهایی انسان را تضمین کند. اما علی‌رغم دستاوردهای مثبت آن، بعضی از اندیشمندان پارادایم مدرنیته را به شیوه‌های مختلف نقد کرده‌اند. در راستای بررسی این انتقادات، مقاله حاضر دو نکته مهم را مطرح می‌نماید: نکته اول اینکه، ایده منتقدین مدرنیته را از متفکرین کلاسیک تا مکتب فرانکفورت و منتقدین پست مدرن مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. در نکته دوم نیز، تلاش می‌شود تا باورهای آن دسته از اندیشمندان را که به گذار از مدرنیته، و متفکران باز اندیشی چون هابرماس، گیدنز و جیمسون را که به تداوم در مدرنیته اعتقاد دارند مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2735 - تعارض دین و مدرنیته در اندیشه روشنفکران غیردینی عصر مشروطه: مقایسه آخوندزاده و ملکم‌خان
سعید گازرانی رضا امینی

در دوره قاجار و در آستانه انقلاب مشروطه، از یک سو شاهد برقراری ارتباطات گسترده میان ایران و غرب و از سوی دیگر نظاره گر شکل گیری نیروی اجتماعی نوظهوری هستیم که به تدریج با نیروهای سنت گرا به چالش برمی خیزد. این گروه که روشنفکر نوگرا بودند، نقش مهمی در پیدایش افکار اصلاح أکثر

در دوره قاجار و در آستانه انقلاب مشروطه، از یک سو شاهد برقراری ارتباطات گسترده میان ایران و غرب و از سوی دیگر نظاره گر شکل گیری نیروی اجتماعی نوظهوری هستیم که به تدریج با نیروهای سنت گرا به چالش برمی خیزد. این گروه که روشنفکر نوگرا بودند، نقش مهمی در پیدایش افکار اصلاحی در جامعه و وقوع انقلاب مشروطه داشتند. بدین‌سبب در نوشته حاضر ابتدا مدرنیته و پیشینه تاریخی آن در ایران بررسی می‌شود، و آنگاه مواضع دو تن از مهمترین روشنفکران غیردینی یعنی میرزافتحعلی آخوندزاده و میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله نسبت به مدرنیته و مذهب مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2736 - چالش‌ها‌ی فرانظری نظریه نئورئالیستی روابط بین‌الملل
اکبر ولی زاده صارم شیراوند ابوذر عمرانی کمال رنجبری

نئوواقع گرایی از رویکردها‌یی است که برای مدت طولانی به عنوان پارادایم حاکم در مطالعۀ سیاست بین‌الملل مورد توجه قرار گرفته و مفروضات آن در شکل دادن به سیاست و نظام بین‌الملل نقش مهمی داشته است. به همین دلیل بسیاری از مکاتب نظری تلاش نمودها‌ند که این نظریه را به چالش بکشن أکثر

نئوواقع گرایی از رویکردها‌یی است که برای مدت طولانی به عنوان پارادایم حاکم در مطالعۀ سیاست بین‌الملل مورد توجه قرار گرفته و مفروضات آن در شکل دادن به سیاست و نظام بین‌الملل نقش مهمی داشته است. به همین دلیل بسیاری از مکاتب نظری تلاش نمودها‌ند که این نظریه را به چالش بکشند. برای رفع این ایرادات و پاسخ‌گویی به این چالش‌ها‌، نوواقع‌گرایان به رهبری کنت والتز تلاش کردند روایتی از واقع گرایی عرضه کنند که با معیارها‌ی علمی مرسوم انطباق داشته باشد و قادر به تبیین روابط بین‌الملل باشد. حاصل تلاش والتز ارائۀ نظریه واقع‌گرایی ساختارگرا بود که مبتنی بر اصول و مفروضه‌ها‌ی اثبات گرایی است. این مسئله باعث شد که منتقدین، مخصوصا فرا اثبات‌گرایان از جنبه‌ها‌ی مختلف هستی شناختی، معرفت شناختی و روش شناختی نوواقع گرایی را به چالش بکشند. در این پژوهش سوال این است که مهمترین چالش‌ها‌ی فرانظری نظریه نئورئالیسم چیست؟ برای پاسخ به این پرسش تلاش شده است در بعد هستی‌شناسی، روش شناسی و معرفت شناسی به این پرسش پاسخ داده شود. روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی تحلیلی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2737 - تبارشناسی مبانی هویت ملی در تاریخ‌نگاری ملی گرایانه دوران قاجار و مشروطه
محمدعلی علی زاده علی محمد طرفداری

ظهور تاریخ‌نگاری ملی گرایانه در دوران قاجاریه و مشروطه یکی از مهم‌ترین محورهای شکل‌گیری هویت ملی نوین در ایران معاصر به‌شمار می رود. از زمان ورود ناسیونالیسم به‌عنوان یک ایدئولوژی مدرن به ایران در سدة نوزدهم میلادی، بسیاری از مسائل فرهنگی ایران، از جمله تاریخ‌نگاری و نح أکثر

ظهور تاریخ‌نگاری ملی گرایانه در دوران قاجاریه و مشروطه یکی از مهم‌ترین محورهای شکل‌گیری هویت ملی نوین در ایران معاصر به‌شمار می رود. از زمان ورود ناسیونالیسم به‌عنوان یک ایدئولوژی مدرن به ایران در سدة نوزدهم میلادی، بسیاری از مسائل فرهنگی ایران، از جمله تاریخ‌نگاری و نحوة نگاه به گذشته تحت تأثیر این ایدئولوژی قرار گرفت و به تدریج نوع جدیدی از تاریخ‌نگاری و بازنمود وقایع گذشته در میان منورالفکرهای دوران قاجار و مشروطیت پدید آمد که طی آن تاریخ نویسان ایرانی با محور قرار دادن ملی‌گرایی، به بازنویسی تاریخ ایران در قرون گذشته پرداختند و در این میان، به‌ویژه با برجسته کردن تاریخ ایران باستان و قرار دادن این دوره به‌عنوان دوران حیات ملی ایران و ایرانیان، بنیان‌های هویت ملی ایران نوین بر اساس هویت باستانی ایرانیان را پی ریزی کردند. در این مقاله کوشش شده است تا با مبنا قرار دادن اصلی‌ترین معاصرنویسی های دوران مورد بحث، میزان تأثیر تاریخ‌نگاری های ملی‌گرایانه بر توسعة نگاه‌های ناسیونالیستی به تاریخ ایران و جست جوی بنیان‌های هویت ملی در تاریخ ایران باستان در میان روشنفکران و رجال سیاسی و فرهنگی معاصر ایرانی شناسایی و مشخص شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2738 - فرقه وهابیت و اهداف سیاسی آن
جعفر جمشیدی راد

وهابیت بعنوان یکی از فرق اسلامی با یاری خواهی از اندیشه های ابن تیمیه و دیگران در قرون هفتم و هشتم هجری قمری و ماقبل، در قرن دوازدهم هجری قمری به وسیله محمد بن عبدالوهاب بنیان گذاشته شد. این مقاله به چگونگی پیدایی و سازکارهای سیاسی آن به لحاظ پشتیبانی فکری و عملی وهابیت أکثر

وهابیت بعنوان یکی از فرق اسلامی با یاری خواهی از اندیشه های ابن تیمیه و دیگران در قرون هفتم و هشتم هجری قمری و ماقبل، در قرن دوازدهم هجری قمری به وسیله محمد بن عبدالوهاب بنیان گذاشته شد. این مقاله به چگونگی پیدایی و سازکارهای سیاسی آن به لحاظ پشتیبانی فکری و عملی وهابیت می پردازد. چیستی پایه های پیدایی و پشتیبانی سیاسی فرقه وهابیت سوال اصلی تحقیق را تشکیل می دهد. اینکه گذشته گرایی غیرعقلی و سلفی گری غیراجتهادی پایه فکری فرقه وهابیت بوده و با گذشت زمان وهابیت به وسیله استعمار و دشمنان اسلام هدایت شده است، پاسخی است که به عنوان فرضیه به سوال اصلی داده می شود. نوع تحقیق و مطالعه کتابخانه ای و توصیفی است. پیشینه تحقیق مبتنی است بر مطالعه موارد تاریخی از لابلای کتابها ومقالات مرتبط و مراجعه به برخی از سایت ها و صاحبنظران که عمدتا نگاه نقدی و غیرتاییدی نسبت به افکار و آراء وهابیت و آبشخورهای نظری آن دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2739 - ﻣﺬﻫﺐ، ﻓﺮﻗﻪ ﮔﺮاﯾﯽ و ﻣﻨﺎزﻋﻪ در آﺳﯿﺎی ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﯽ
فرشته نصراللهی

امروزه پژوهش گران به نقش مذهب در شکل‌دهی جریان‌ها، روابط و تحولات سیاسی در جهان و بالاخص آسیای جنوب غربی اذعان دارند. به ویژه اینکه نقش مذهب را در حل و فصل و یا تشدید منازعات نمی‌توان نادیده گرفت. مذهب عامل مهمی در شکل دهی به ارزش های فردی و اجتماعی است و می‌تواند در شی أکثر

امروزه پژوهش گران به نقش مذهب در شکل‌دهی جریان‌ها، روابط و تحولات سیاسی در جهان و بالاخص آسیای جنوب غربی اذعان دارند. به ویژه اینکه نقش مذهب را در حل و فصل و یا تشدید منازعات نمی‌توان نادیده گرفت. مذهب عامل مهمی در شکل دهی به ارزش های فردی و اجتماعی است و می‌تواند در شیوه تعیین و تنظیم سیاست در حوزه‌های داخلی و خارجی نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. وفاداری‌های مذهبی اگرچه گهگاه نقش مثبتی در افزایش تعاملات منطقه‌ای داشته، اما در اکثر موارد تقویت گفتمان‌های مبتنی بر تعهدات مذهبی و فرقه ای موجب دور شدن کشورها از هم و تنش آلود شدن روابط در سطح منطقه شده لذا به‌عنوان یکی از مهمترین موانع شکل‌گیری ساختارهای نهادی و کارگزاری‌های منطقه‌ای در جنوب غرب آسیا شناخته می‌شود. ارزش‌های مذهبی دارای چارچوب‌های غیر منعطفی هستند و همچنین در مورد ارزش‌ها نمی‌توان چانه‌زنی نمود، لذا هرچه گفتمان‌های مذهبی و فرقه‌ای در منطقه تقویت شود زمینه‌های نزاع و نا امنی تقویت شده و امکان شکل‌گیری ساختارهای منطقه‌ای محدود می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2740 - EFL Writing Styles across Personality Traits and Gender: A Case for Iranian Academic Context
بیوک بهنام بهروز عزبدفتری شیما احمدی آزاد

The ways individuals use words can reflect basic psychological processes, including clues to their thoughts, feelings, perceptions, and personality. This paper seeks to determine whether there is a relationship between Iranian EFL learners' writing styles and their pers أکثر

The ways individuals use words can reflect basic psychological processes, including clues to their thoughts, feelings, perceptions, and personality. This paper seeks to determine whether there is a relationship between Iranian EFL learners' writing styles and their personality and gender. It focuses on gender and two key dimensions of personality (Neuroticism and Extroversion), which were assessed using Eysenck Personality Questionnaire (revised version). The concept of formality/contextuality was suggested as the most important dimension of variation between linguistic expressions. An empirical measure of formality, the F-score, was suggested, based on the frequencies of different word classes. Nouns, adjectives, prepositions, and articles are more frequent in formal styles; pronouns, adverbs, verbs and interjections are more frequent in contextual styles. The frequency of positive and negative emotional words was calculated by the program Linguistic Inquiry and Word Count. The result shows no significant relationship between these variables. The reason is supposed to be other non-linguistic determinants of formality (e.g. situation and educational level) which may have a stronger effect on EFL writing styles. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2741 - The COVID-19 Lingo: Societies’ Responses in form of Developing a Comprehensive Covidipedia of English vs. Persian Neologisms (Coroneologisms)
محسن محمودی دهاکی عزیزه چالاک حسین حیدری تبریزی

10.30495/jal.2021.680565

Languages as living and dynamic structured systems were influenced at the very first moments of the COVID-19 pandemic as they became medicalized by the use and practice of various jargons and technical terms. Meanwhile, homebound individuals around the world started to أکثر

Languages as living and dynamic structured systems were influenced at the very first moments of the COVID-19 pandemic as they became medicalized by the use and practice of various jargons and technical terms. Meanwhile, homebound individuals around the world started to create a COVID-19 pandemic-related lexical-overload of neologisms (Coroneologisms or Corona coinages) in different languages which started to spread across the globe by mass media, and some of them even entered the official databases of the well-known dictionaries and Wikipedia corpora. This study was a scrutinized attempt to explore the English vs. Persian (Farsi) Coroneologisms across various Extensible Markup Language (XML) corpora and a huge body of E-resource discourses (websites, social media, and news channels and forums) based on embedded mixed-method design to provide a comprehensive insight into their types, structures, and meanings. To provide a better understanding of how and why particular Coroneologisms were created in terms of social, cultural, or political contributing factors, they were investigated based on the reflections of a series of sociolinguistic focus-group E-interviews with 184 volunteer English and Persian native speakers. This study might provide implications for sociolinguistics, corpus-based language studies, lexicographers, designers of corpora, etymologists, and discourse analysts in English and Persian. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2742 - Investigating the Possibilities of Reading Literary Texts in Light of a Sociolinguistic Perspective: Applications on the Case of Alice Walker’s Selected Short Stories
Laleh Masiha بهرنگ ترابی

The present research tries to show how race, class, and gender and intersectionality in general, have their decisive impact on the black- American women; and how Alice Walker as a womanist, in her selected short stories, tries to show that black women in the U.S. suffer أکثر

The present research tries to show how race, class, and gender and intersectionality in general, have their decisive impact on the black- American women; and how Alice Walker as a womanist, in her selected short stories, tries to show that black women in the U.S. suffer two-fold acts of oppression and discrimination, i.e. male violence affects all women in social life, irrespective of age or social standing, and at the same time being black has exacerbated the black American women’s situation. In the present study, the mentioned socio-political, socio-cultural and institutionalized intersectionality have been analyzed from the perspective of Alice Walker’s selected short stories. Full analysis have been carried out, from applied linguistic point of view, in Alice Walker’s “Everyday Use” and “Roselily” while Alice Walker’s other short stories have been consulted for further analysis and discussion. The method used to analyze the data is descriptive research method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2743 - Exploring Parental Motivations, Attitudes, and Home Literacy Practices Towards Bilingualism
حامد برجسته رضا واثقی علی اصغر یوسفی آذرفام

This study embarks upon uncovering the probable relationships between Iranian parents’ attitudes, motivations, and home literacy practices (HLP) towards bilingualism, Persian and English. To undertake the study, sixty-eight parents of young language learners (YLLs أکثر

This study embarks upon uncovering the probable relationships between Iranian parents’ attitudes, motivations, and home literacy practices (HLP) towards bilingualism, Persian and English. To undertake the study, sixty-eight parents of young language learners (YLLs) were asked to fill up a survey questionnaire. The questionnaire aimed to uncover parental attitudes, motivation, and the types of HLP towards bilingualism. The results of Pearson correlation and multiple linear regression analysis indicated that parents espoused positive holistic attitudes, integrative motivation, and formal practices in HLP towards bilingualism. The findings also revealed that there was positive relationship between parental attitudes, motivation and HLP. The multiple regression analysis for the corresponding variables revealed that only motivations predict the variance in the home literacy practices. Implications for teachers, policy makers, and curriculum developers along with some suggestions are provided. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2744 - Gendered Language: Men’s vs Women’s Uses of Address Terms within New Interchange Series
امیر بهروان مرجان وثوقی

10.30495/jal.2020.677787

This study set out to check the addressing behavior within men’s and women’s talk in the written conversations in English language textbook series titled ‘New Interchange book’ by Richards, Hull and Proctor, (1998) from Cambridge University Press أکثر

This study set out to check the addressing behavior within men’s and women’s talk in the written conversations in English language textbook series titled ‘New Interchange book’ by Richards, Hull and Proctor, (1998) from Cambridge University Press. In line with this aim, the present researchers initially prepared descriptive tables for both formal and informal contexts in three theme categories (Social, Cultural & Economic) vis a vis four case appropriations (men*men, men*women, women*men, women*women). The distributions of interlocutors were coded through content analysis techniques. The major findings indicated that the highest percentage of detected address terms belonged to pronouns (67.7%). The proportions for gender appropriations between interlocutors for this address term showed that the case condition with women to men (52.3%) and men to women (36.4%) had the highest rates as compared with other cases. Then, in the final stage, the datasets were scrutinized in terms of theories on gender disparity in the instructional materials. This paper has some pedagogical implications in terms of addressing term inequality as mapped on gender status within ELT books, which might indirectly change the balance against full and rich contexts for effective learning to occur. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2745 - The Relationship between Iranian Male and Female EFL Learners’ Motivation and their Identity: Perfectionism and Hardiness
نازیلا تخمه فروشان خیابانی نسرین حدیدی تمجید

The learners’ identity is one of the most important key elements of learning to motivate learners to learn English. The aim of this study was to investigate the relationship between the male and female EFL learners’ motivation and their identity with a focus أکثر

The learners’ identity is one of the most important key elements of learning to motivate learners to learn English. The aim of this study was to investigate the relationship between the male and female EFL learners’ motivation and their identity with a focus on gender. The study had a descriptive correlational design. The participants of this study were 50 Iranian male and 50 female postgraduate English majors, aged between 23 and 41, who were selected through convenient sampling. Three questionnaires of motivation, hardiness, and perfectionism were distributed among the participants. The results of Pearson correlation analyses demonstrated that there was not a significant relationship between EFL learners’ motivation and their hardiness in both genders. Also, the results showed no significant relationship between EFL learners’ motivation and their perfectionism in the two groups. Moreover, the results of independent-sample t-tests failed to find any significant difference between male and female students’ motivation and their hardiness and perfectionism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2746 - Philosophy of Research in Applied Linguistics
محمد علی ترابی

The term “ philosophy of research in applied linguistics” may be considered to cover a wide range of academically and philosophically important issues that have recently begun to capture the attention of scholars in research programs in their efforts, on the أکثر

The term “ philosophy of research in applied linguistics” may be considered to cover a wide range of academically and philosophically important issues that have recently begun to capture the attention of scholars in research programs in their efforts, on the one hand, to reflect upon how they have traditionally approached their scientific practices and, on the other, to reconsider and redefine their research priorities in the light of new findings and revise their methodologies and designs in the very scope of their field. Language researcher’s personal commitments and presumptions and other issues of central importance will, definitely, influence future developments in research programs in applied linguistics and possibly result in fundamental changes in the way researchers in linguistics currently view their own work as well as research priorities in general. The research topics and approaches applied in the field of philosophy of research in applied linguistics, definitely, involve various philosophical and theoretical commitments, as well as methodological preferences and practices. In the present paper, alternative beliefs about the fundamental issues of the philosophy of research in applied linguistics and the central issues in research methodologies have been discussed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2747 - مروری بر مسمومیت آمونیاکی در ماهی
علیرضا جهانبانی

چکیدهمسمومیت آمونیاکی یکی از مسمومیت‌های رایج درماهی است که به شکل حاد و مزمن خود را نشان می‌دهد. آمونیاک از منابع مختلف از جمله پسماندهای صنعتی، روان‌آب‌های کشاورزی، ماحصل تجزیه میکرواورگانیسم‌های ساکن درآب و همچنین به عنوان ماده دفعی نهایی حاصل از کاتابولیسم پروتئین‌ه أکثر

چکیدهمسمومیت آمونیاکی یکی از مسمومیت‌های رایج درماهی است که به شکل حاد و مزمن خود را نشان می‌دهد. آمونیاک از منابع مختلف از جمله پسماندهای صنعتی، روان‌آب‌های کشاورزی، ماحصل تجزیه میکرواورگانیسم‌های ساکن درآب و همچنین به عنوان ماده دفعی نهایی حاصل از کاتابولیسم پروتئین‌ها و اسیدهای آمینه درجانوران آبزی وارد آب می‌شود. مسمومیت آمونیاکی بسته به غلظت این ماده با طیف گسترده‌ای از علائم همراه است. این علائم می‌تواند شامل تغییرات ساده رفتاری تا علائم شدید عصبی و مرگ را شامل شود. ماهی‌ها استراتژی‌های مختلفی را به هنگام بروز این مسمومیت در پیش می‌گیرند؛ کاهش تغذیه، کاهش متابولیسم پروتئین‌ها، سم‌زدایی آمونیاک و تبدیل آن به موادی با سمیت کمتر ازجمله آنها می باشد. تقریبا تمام اندام‌های ماهی به مسمومیت با آمونیاک واکنش نشان می‌دهند، اما نقش اندام‌هایی مثل کبد، آبشش، عضلات و مغز در بروز علائم، کنترل شرایط و سم‌زدایی پررنگ‌تر است. شناخت سازوکارهای بیوشیمیایی این اندام‌ها در مواجه با مسمومیت آمونیاکی و درک پاتوفیزیولوژی این مسمومیت به جلوگیری از بروز یا مدیریت آن در صورت وقوع می‌تواند کمک شایانی کند. البته همه گونه‌های ماهی واکنش یکسانی به مسمومیت آمونیاکی نشان نمی‌دهند و برخی گونه‌ها که مقاوم‌تر هستند می‌توانند گزینه‌های مناسب‌تری برای پرورش باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2748 - بررسی نقش عقل در دوران اخباریگری
رسول مظاهری مریم میراحمدی

با توجه به تحول علم اصول و فراز و نشیب‌های فراوانی که در درازنای تاریخی خود داشته، عقل به عنوان اصلی‌ترین مسأله‌ی اصولی، دچار چالش‌های فراوان شده است. از دیر زمانی این مسأله مارا در اندیشه داشته است که در فرآیند راه‌یافتن به گزاره‌های فقهی، عقل را چه جایگاهی است؟ این خو أکثر

با توجه به تحول علم اصول و فراز و نشیب‌های فراوانی که در درازنای تاریخی خود داشته، عقل به عنوان اصلی‌ترین مسأله‌ی اصولی، دچار چالش‌های فراوان شده است. از دیر زمانی این مسأله مارا در اندیشه داشته است که در فرآیند راه‌یافتن به گزاره‌های فقهی، عقل را چه جایگاهی است؟ این خود مسأله‌ای است کهن که از نخستین سده‌های پیدایش دانش کلام و اصول و فقه عرصه‌ای برای رویارویی اندیشه‌ها بوده و خود زمینه‌ی پیدایی مکتب‌ها و مذهب‌ها را نیز فراهم ساخته است. برخاستن مکتب‌هایی چون اهل رأی و اهل حدیث بدین سرچشمه باز می‌گردد و این دو مکتب بیش از هر چیز بر سر گستره‌ی عمل عقل در برخورد با متون دینی با یکدیگر اختلاف داشته‌اند. به هر روی، تقابل دو رویکرد متفاوت در این عرصه‌ی مهم در دانش‌هایی چون تفسیر، کلام، فقه و اصول جلوه می‌کند. از این رو، از دیرین‌ترین دستاوردهای نوشتاری اصولیان تا امروزی‌ترین کتاب‌ها، نشانه‌هایی از این نزاع را می‌توان مشاهده کرد. در تبیین جایگاه عقل، کسانی که شأن و منزلتی برای عقل باور دارند در سه رویکرد کلان زیر می‌گنجد: 1. عقل میزان شریعت باشد. 2. عقل کلید شریعت باشد. 3. عقل چراغ شریعت باشد. در این مقاله، تلاش کرده‌ایم تا این رویکردها را با نگاهی تاریخی به عنوان بررسی عقل در دوران اخباریگری مورد واشکافی قراردهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2749 - بررسی فقهی و حقوقی شرط الحاقی به‌عنوان بازنگری به معنی أخص در قراردادها
امیر بارانی بیرانوند امیر خواجه زاده عفت احمدزاده

10.22034/ijrj.2023.708074

متعاقدین ممکن است گاهی بخواهند برخی مفاد قرارداد سابق را باتوجه‌به اقتضاء شرایط جدید، تغییر دهند؛ در واقع قصد بازنگری در عقد سابق را دارند. در چنین مواردی، متعاقدین تمایل دارند این موضوعات را که جزئی از قرارداد سابق و مرتبط با آن است، به‌وسیله شرط به آن الحاق کنند تا جز أکثر

متعاقدین ممکن است گاهی بخواهند برخی مفاد قرارداد سابق را باتوجه‌به اقتضاء شرایط جدید، تغییر دهند؛ در واقع قصد بازنگری در عقد سابق را دارند. در چنین مواردی، متعاقدین تمایل دارند این موضوعات را که جزئی از قرارداد سابق و مرتبط با آن است، به‌وسیله شرط به آن الحاق کنند تا جزئی از توافقات سابق تلقی شود. نظر اشهر در فقه به جهت اتخاذ مبنا در مورد تعهدات ابتدایی باطل بودن شرط الحاقی است. ولی در سیستم حقوقی باتوجه‌به اینکه عنصر سازنده عقد تلاقی اراده و قصد مشترک طرفین است، شروط الحاقی معتبر است. این جستار که به روش توصیفی - تحلیلی صورت‌گرفته نشان می‌دهد با تحلیل آنچه در شرط ضمن عقد در نظام حقوقی اسلام اتفاق می‌افتد و مبتنی بر مفاهمه عرفی شرط، می‌توان لفظ شرط را به التزام مرتبط تعبیر و تفسیر کرد؛ بنابراین آنچه موجب برقراری رابطه شرطیت می‌باشد، علقه و ارتباط محتوایی میان دو التزام است، خواه شرط قبل از عقد یا در ضمن عقد یا بعد از آن واقع شود. این دست شروط مصادیق زیادی دارد که بعضاً توسط نص قانون و بعضاً هم رویه قضایی مورد تأیید قرار گرفته که همگی حاکی از اعتبار شروط الحاقی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2750 - تغییرجنسیت و بررسی فقهی آن
کیومرث کلانتری درونکلا نصیبه ابراهیمی

با پیشرفت علم و فنآوری مسائل جدیدی به وجود آمده که همواره مورد بحث و بررسی کارشناسان می باشد. یکی از این مسائل که مورد توجه پزشکان و حقوقدانان قرار گرفت، وجود افراد ترانس سکسوال(transsexaul)است. اینها افرادی هستند که از نظر جسمی دارای اندام های جنسی سالم ولی از نظر روحی أکثر

با پیشرفت علم و فنآوری مسائل جدیدی به وجود آمده که همواره مورد بحث و بررسی کارشناسان می باشد. یکی از این مسائل که مورد توجه پزشکان و حقوقدانان قرار گرفت، وجود افراد ترانس سکسوال(transsexaul)است. اینها افرادی هستند که از نظر جسمی دارای اندام های جنسی سالم ولی از نظر روحی دارای مشکل می باشند؛ به این معنی که از لحاظ روحی و روانی نمی توانند جنسیت خودشان را قبول کنند، مردانی که دنبال زندگی زنانه هستند و زنانی که می خواهند مثل مردان زندگی کنند. ترانس سکسوالیسم یک بیماری روانی است که در نهایت منجر به تغییر جنسیت می شود. تغییر جنسیت ترانس سکسوال ها دارای اثراتی می باشد. به همین دلیل این بیماری، تغییر جنسیت و عواقب و اثرات آن مورد بررسی فقها، حقوقدانان و پزشکان قرارگرفته است. در این مقاله ضمن بررسی تغییر جنسیت و مباحث فقهی مربوط آن، به مسائلی از این دست پرداخته می شود. این که ترانس سکسوالیسم چیست؟ آیا امکان تغییر جنسیت وجود دارد؟ آیا تغییر جنسیت از نظر فقها امری جایز است یا خیر؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2751 - فلسفه احصان در جرایم جنسی مستوجب حد با محوریت قانون مجازات اسلامی سال 1392
عادل ساریخانی

10.22034/ijrj.2017.532744

تحقق یا عدم تحقق شرط احصان در مرتکب برخی از جرائم جنسی اثر غیرقابل‌انکاری، در مجازات آن جرم دارد. احصان در جرایم جنسی اصلی، وضعیت مرد یا زن بالغ و عاقل و متأهلی است که دارای همسر دائمی است و با همسر خود در زمان بلوغ و افاقه سبق نزدیکی از طریق قُبل داشته است و امکان تمتع أکثر

تحقق یا عدم تحقق شرط احصان در مرتکب برخی از جرائم جنسی اثر غیرقابل‌انکاری، در مجازات آن جرم دارد. احصان در جرایم جنسی اصلی، وضعیت مرد یا زن بالغ و عاقل و متأهلی است که دارای همسر دائمی است و با همسر خود در زمان بلوغ و افاقه سبق نزدیکی از طریق قُبل داشته است و امکان تمتع جنسی با همسرش برای وی فراهم است. احصان در مجازات زنای به عنف که مستلزم قتل است تأثیری نداشته ولی در سایر موارد گاهی جمع مجازات جلد با رجم و گاهی نیز تشدید مجازات زانی از صد ضربه شلاق به سنگسار را در پی خواهد داشت. قانون مجازات اسلامی 1392 به دادگاه اجازه داده در صورت عدم امکان اجرای مجازات رجم، پس از کسب نظر رئیس قوه قضاییه، مجازات مذکور را حسب مورد به جلد یا اعدام تبدیل نماید که این تجددگرایی و پویایی قانون‌گذار هرچند قابل‌تحسین است؛ اما متن قانون به‌گونه‌ای تدوین‌شده که انتقادات فراوانی بر آن وارد می باشد. قانون مجازات جدید در باب لواط نیز وجود شرایط احصان در لواط کننده را از موجبات تشدید مجازات از جلد به اعدام دانسته اما در باب مساحقه آن را مؤثر در مقام ندانسته است. علاوه بر این، وجود شرایط احصان در مرتکبین برخی از جرایم جنسی، موجب تغییر وضعیت آنان از محقون الدم به مهدورالدم نیز می گردد. در این مقاله علاوه بر بررسی تأثیر احصان در جرایم جنسی مستقیم، فلسفه تشدید مجازات محصن و محصنه تبیین و به ‌نقد مقرره جدید قانون‌گذار در باب مجازات رجم پرداخته‌شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2752 - واکاوی قالب شناسی حواله با رویکرد به دیدگاه صاحب عروه
سید علی جبار گلباغی ماسوله عباسعلی سلطانی محمد تقی فخلعی

10.22034/ijrj.2018.541395

بررسی ادبیات مکتوب فقه شیعه به وضوح از این واقعیت گزارش می دهد که گاه، قالب شناسی برخی از اعمال فقهی حقوقی، محل اختلاف دانشیان فقه شیعه می باشد. حواله یکی از معاملات معینی است که در روابط اقتصادی و معاملات تجاری عصر کنونی، کاربرد چشمگیری دارد. در سده ی اخیر، دانشیان فقه أکثر

بررسی ادبیات مکتوب فقه شیعه به وضوح از این واقعیت گزارش می دهد که گاه، قالب شناسی برخی از اعمال فقهی حقوقی، محل اختلاف دانشیان فقه شیعه می باشد. حواله یکی از معاملات معینی است که در روابط اقتصادی و معاملات تجاری عصر کنونی، کاربرد چشمگیری دارد. در سده ی اخیر، دانشیان فقه شیعه، تفسیرهای متفاوتی درباره ی قالب شناختی حواله، ارائه می دهند؛ مشهور فقیهان شیعه، حواله را عقدی با یک ایجاب و یک قبول می دانند و در برابر، برخی دیگر از دانشیان فقه شیعه که صاحب عروه، رهبری آنان را عهده دار است، به مخالفت با دیدگاه مشهور فقیهان شیعه بر می خیزند و از ایقاع خواندن حواله، سخن می گویند. اینکه مبانی هر یک از دو دیدگاه مذکور چیست و چه نقدی متوجه ی هر یک از دو دیدگاه می باشد، مهمی است که نوشتار حاضر به بیان و بررسی آن، اهتمام دارد و از این گذر نمایان می گردد که عمل فقهی حقوقی حواله، از چنان ظرفیتی بر خوردار است که حسب اراده ی متعاملان، می توان آن را در هر یک از دو قالب عقد و ایقاع واقع ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2753 - بررسی فقهی و حقوقی بیوتروریسم
احمد مرادخانی فاطمه رحمانی

10.22034/ijrj.2018.541396

گسترش پدیده ترور و تروریسم در جهان امروز، تغییر ماهیت و ظاهر آن از شکلی به شکل دیگر، همزمان با پیشرفت علم و تکنولوژی و به خدمت گرفتن عوامل بیولوژیکی در انسان، حیوانات، گیاهان، داروها، مواد غذایی و ... با هدف تأثیرگذاری مخرب و کشنده بر سلامت انسان ها بویژه مسلمانان و ملت أکثر

گسترش پدیده ترور و تروریسم در جهان امروز، تغییر ماهیت و ظاهر آن از شکلی به شکل دیگر، همزمان با پیشرفت علم و تکنولوژی و به خدمت گرفتن عوامل بیولوژیکی در انسان، حیوانات، گیاهان، داروها، مواد غذایی و ... با هدف تأثیرگذاری مخرب و کشنده بر سلامت انسان ها بویژه مسلمانان و ملت های مخالف قدرت های بزرگ و در نتیجه تسلط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و محیط زیست و ... و در نهایت نابودی انسان ها به قصد سلطه بر منابع ملت های دیگر است تا جایی از عوامل بیولوژیک به عنوان سلاح بیولوژیکی یا بیوتروریستی برای نابودی و تضعیف دیگران استفاده می شود. از این رو در ابتدا تعریف بیوتروریسم، بررسی فقهی و حقوقی آن و انطباق این نوع از ترور با مؤلفه های فقهی و بررسی حکم فقهی مشروعیت دفاع در مقابل با این پدیده از جمله اهداف این مقاله می باشد. گزارش محتوا به صورت تحقیقات کتابخانه ای و میدانی مورد بررسی قرار گرفته است. جواز یا عدم جواز شرعی استفاده از سلاح های بیوتروریسم مورد بررسی قرار می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2754 - اثر بازدارندگی اسانس روغنی زنیان، گل محمدی، شوید و زیره سبز بر برخی میکروب‌های منتقله از غذا
تابان عابدی نارملا آصفی شهرام حنیفیان سحر دهقان

10.30495/jfh.2022.1950877.1343

به‌دلیل نیاز روز افزون به آگاهی بیشتر در مورد اثرات بازدارندگی گیاهان، در این پژوهش اثرات ضدمیکروبی اسانس های زنیان، زیره، شوید و گل محمدی روی چند باکتری و مخمر شاخص بررسی شد. اسانس‌ها با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج شدند و ترکیبات آن‌ها با گاز کروماتوگرافی متصل به أکثر

به‌دلیل نیاز روز افزون به آگاهی بیشتر در مورد اثرات بازدارندگی گیاهان، در این پژوهش اثرات ضدمیکروبی اسانس های زنیان، زیره، شوید و گل محمدی روی چند باکتری و مخمر شاخص بررسی شد. اسانس‌ها با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج شدند و ترکیبات آن‌ها با گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی مشخص گردید. هم‌چنین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) اسانس‌ها تعیین شد و خاصیت ضدمیکروبی آن‌ها با روش انتشار چاهک مقایسه گردید. نتایج MIC باسیلوس سرئوس و استافیلوکوکوس اورئوس نشان داد کم ترین قدرت باکتری کشی را اسانس زیره با 50 میکروگرم بر میلی لیتر داشت. اسانس های زنیان، شوید و گل محمدی دارای بیش ترین قدرت باکتری کشی با 78/0 میکروگرم بر میلی لیتر روی باکتری های مورد مطالعه بودند. در مورد اشریشیا کولای بیش ترین قدرت ضدمیکروبی را اسانس زنیان با مقدار 25/6 میکروگرم بر میلی لیتر نشان داد. اسانس گل محمدی، با غلظت 12/3 میکروگرم بر میلی لیتر، بیش ترین خاصیت ضدقارچی را روی کاندیدا آلبیکنس داشت. در مورد ساکارومایسس سرویزیه بیش ترین قدرت ضدقارچی را اسانس های گل محمدی و زیره با مقادیر یکسان 78/0 میکروگرم بر میلی لیتر داشتند. قدرت ضد باکتریایی اسانس زنیان نسبت به سه اسانس دیگر قوی تر بود. در مورد مخمرها بیش ترین قدرت ضدقارچی را اسانس گل محمدی و سپس زیره داشت. طبق نتایج حاصله، اسانس زنیان در کنترل باکتری ها و اسانس گل محمدی در کنترل مخمرهای مورد مطالعه قابل توصیه هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2755 - درون‌پوشانی جوانه گندم و باکتری پروبیوتیک باسیلوس لیکنیفورمیس توسط صمغ گوار و مالتودکسترین به روش خشک کردن انجمادی جهت افزایش عمر نگهداری جوانه گندم
مریم شریفی محمد گلی محدثه رمضانی

10.30495/jfh.2022.1967947.1376

جوانه گندم منبع غنی از اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب ضروری، مواد معدنی، ویتأمین ها، توکوفرول ها و فیتواسترول ها است که به‌عنوان محصول فرعی از صنعت آسیاب به‌دست می آید. وجود فعالیت های آنزیمی بالا همراه با محتوای بالای روغن غیراشباع، باعث کاهش ارزش غذایی جوانه گندم در طول أکثر

جوانه گندم منبع غنی از اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب ضروری، مواد معدنی، ویتأمین ها، توکوفرول ها و فیتواسترول ها است که به‌عنوان محصول فرعی از صنعت آسیاب به‌دست می آید. وجود فعالیت های آنزیمی بالا همراه با محتوای بالای روغن غیراشباع، باعث کاهش ارزش غذایی جوانه گندم در طول ذخیره‌سازی شده و در نتیجه ماندگاری محصول را به‌شدت محدود می کند. هدف از این پژوهش، درون‌پوشانی جوانه گندم و باکتری پروبیوتیک باسیلوس لیکنیفورمیس توسط صمغ گوار و مالتودکسترین به روش خشک کردن انجمادی جهت افزایش عمر نگهداری جوانه گندم است. در این راستا از سه نسبت مختلف مالتودکسترین به صمغ گوار شامل 1 به 3/0، 1 به 1/0 و 1 به 03/0 استفاده شد و ماندگاری جوانه‌گندم پروبیوتیک درون‌پوشانی شده طی 360 روز نگهداری مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمون ها در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شد و میانگین ها با روش دانکن در سطح معنی داری پنج درصد مقایسه گردید. اثر زمان بر تغییرات شاخص های اکسایشی جوانه گندم درون‌پوشانی شده مثبت ارزیابی شد و تیمار درون‌پوشانی شده با مالتودکسترین و گوار در همه نسبت های مورد بررسی در طی زمان ۳۶۰ روز نگه داری، به‌طور معنی داری سبب کاهش مقادیر عدد اسیدی کل شد (05/0>P). افزودن باسیلوس لیکنیفورمیس به‌صورت معنی داری سبب کاهش مقادیر عدد اسیدی کل و شاخص تیوباربیتوریک اسید در مقایسه با تیمارهای بدون پروبیوتیک شد (05/0>P). با افزایش زمان نگهداری، مقادیر پراکسید، آنیزیدین، توتوکس، کپک و مخمر در تیمار پروبیوتیک بصورت معنی‌داری افزایش یافت (05/0>P). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2756 - شیوع آلودگی ساندویچ‌های عرضه شده به میکروارگانیسم‌های پاتوژن و مقاومت آنتی‌بیوتیکی جدایه‌ها در شهرستان کرمانشاه، ایران
محمدامین حیدرزادی نادیا ایازی نجمه واحد دهکردی محسن کرمی سیده‌خدیجه احمدی سیدعرفان حسینی‌نسب

10.30495/jfh.2024.1993294.1414

فرآورده های گوشتی یکی از تامین کنندگان نیازهای غذایی بشر هستند و مانند سایر مواد غذایی دارای ارزش های تغذیه ای خاص می باشند. این فرآورده ها در صورت آلوده بودن به میکروارگانیسم های بیماری زا، مسبب ایجاد گاستروانتریت در انسان می شود. هدف از مطالعه حاضر شیوع آلودگی ساندویچ أکثر

فرآورده های گوشتی یکی از تامین کنندگان نیازهای غذایی بشر هستند و مانند سایر مواد غذایی دارای ارزش های تغذیه ای خاص می باشند. این فرآورده ها در صورت آلوده بودن به میکروارگانیسم های بیماری زا، مسبب ایجاد گاستروانتریت در انسان می شود. هدف از مطالعه حاضر شیوع آلودگی ساندویچ های عرضه شده به میکروارگانیسم های پاتوژن و مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه ها در شهرستان کرمانشاه، ایران بود. تعداد210 نمونه شامل ساندویچ های آماده، سس و سالاد از مراکز عرضه این محصولات نمونه گیری و به آزمایشگاه دانشگاه علوم پزشکی شهرستان کرمانشاه انتقال و طبق دستورالعمل های استاندارد، جهت شناسایی میکروارگانیسم های اشرشیاکلای، سالمونلا، کلستریدیوم، کلی فرم، کپک و مخمر، باسیلوس سرئوس، استافیلوکوکوس اورئوس و یرسینیا انتروکولیتیکا مورد ارزیابی قرار گرفتند. مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه ها به روش Disk diffusion ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بیشترین آلودگی به ترتیب مربوط به کپک و مخمر (64/83 درصد)، استافیلوکوکوس اورئوس (71/42 درصد)، سالمونلا (1/32 درصد)، اشرشیاکلای (8/27) بود. کلستریدیوم پرفرنجنس (3/13)، یرسینیا انتروکولیتیکا (25/5) و باسیلوس سرئوس (94/3) بود. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین ماده غذایی آلوده به ترتیب برای سالاد (81/43 درصد)، سس (38/42 درصد)، همبرگر سنتی (48/36 درصد)، سمبوسه (85/32 درصد)، فلافل (28/24 درصد)، کالباس (12/24 درصد) و سوسیس (9/13 درصد) بود. شیوع بالا و نگران کننده آلودگی های باکتریایی و همچنین مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه ها در ساندویچ ها، زنگ خطری جهت بکارگیری نظارت های دقیق و سریع بهداشتی به این محصولات است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2757 - مطالعه تأثیر اینولین، مقدار تلقیح و دماهای مختلف بر سرعت رشد و متابولیسم لاکتوباسیلوس اسیدو فیلوس La5 در شیر
هیوا کریمی دره‌آبی

فعالیت بیولوژیکی پروبیوتیک‌ها تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی قرار دارد که هر کدام از این عوامل می‌تواند بر روی عملکرد و نیز میزان رشد پروبیوتیک‌ها مؤثر باشد. هدف از تحقیق حاضر تعیین تأثیر اینولین، مقادیر 5/0، 1، 5/1 و 2 درصد مایه کشت اولیه و دماهای 35، 38، 41 و 44 درجه سلس أکثر

فعالیت بیولوژیکی پروبیوتیک‌ها تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی قرار دارد که هر کدام از این عوامل می‌تواند بر روی عملکرد و نیز میزان رشد پروبیوتیک‌ها مؤثر باشد. هدف از تحقیق حاضر تعیین تأثیر اینولین، مقادیر 5/0، 1، 5/1 و 2 درصد مایه کشت اولیه و دماهای 35، 38، 41 و 44 درجه سلسیوس بر سرعت رشد و متابولیسم لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس La5در شیر فرادما می‌باشد. برای این منظور از شیر تخمیرشده با لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس La5 به‌عنوان مایه کشت جهت تلقیح در نمونه‌های شیر استفاده شد. برای انتخاب دمای مناسب از گرم‌خانه‌های 35، 38، 41 و 44 درجه سلسیوس استفاده شد. اسیدیته و pH نمونه‌های شیر در طی ساعات صفر، 2، 4، 6 و 8 اندازه‌گیری و تعداد لاکتوباسیلوس در زمان‌های صفر، 4 و 8 ساعت بعد از گرم‌خانه‌گذاری شمارش گردید. برای ارزیابی تاثیر اینولین 5/0 درصد به نمونه شیر اضافه گردید سپس نمونه‌های شیر همراه با نمونه شاهد در دمای 41 درجه سلسیوس گرم‌خانه‌گذاری شد و اسیدیته، pH و تعداد لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس در زمان‌های صفر، 2، 4، 6 و 8 ساعت بعد از گرم‌خانه‌گذاری مورد ارزیابی قرار گرفتند. هر کدام از عملیات فوق 10 بار تکرار و میانگین اسیدیته،pH و تعداد لاکتوباسیلوس در زمان‌های فوق‌الذکر توسط آزمون‌های آماری با هم مقایسه شدند. نتایج حاصله نشان دادند که تعداد لاکتوباسیلوس و اسیدیته در نمونه‌های شیر گرم‌خانه‌گذاری‌شده در 41 و 44 درجه سلسیوس به‌طور معنی‌داری بیشتر از دماهای دیگر بود (05/0>P). سرعت افزایش تعداد لاکتوباسیلوس در نمونه‌های حاوی 2 درصد مایه کشت در ساعت چهارم گرم‌خانه‌گذاری به‌طور معنی‌داری بیشتر از نمونه‌های دیگر بود (05/0>P). ولی این تفاوت در ساعت 8 بعد از گرم‌خانه‌گذاری معنی‌داری (05/0>P) نبود. تعداد لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و اسیدیته در نمونه شیر حاوی اینولین به‌طور معنی‌داری بیشتر از نمونه کنترل بود(05/0>P). نتایج این تحقیق نشان داد که لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوسLa5در دماهای 41 و 44 درجه سلسیوسبهتر از سایر دماها رشد کرده و اضافه کردن اینولین به شیر سرعت رشد و متابولیسم آن را افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2758 - مطالعه پلی‌مورفیسم ژن کوآگولاز در استافیلوکوکوس آرئوس‌های جدا شده از شیر گاومیش
جلال شایق علی رضا منادی

هدف از این مطالعه آنالیز ژن کوآگوالاز در استافیلوکوکوس آرئوس‌های جدا شده از شیر گاومیش‌های بومی در شمال غربی ایران بود. برای این منظور تعداد 75 جدایه استافیلوکوکوس آرئوس به روش PCR-RFLP مورد آزمایش قرار گرفتند. نتیجه تکثیر شده برای ژن کوآگولاز تولید باندهای با اندازه‌ها أکثر

هدف از این مطالعه آنالیز ژن کوآگوالاز در استافیلوکوکوس آرئوس‌های جدا شده از شیر گاومیش‌های بومی در شمال غربی ایران بود. برای این منظور تعداد 75 جدایه استافیلوکوکوس آرئوس به روش PCR-RFLP مورد آزمایش قرار گرفتند. نتیجه تکثیر شده برای ژن کوآگولاز تولید باندهای با اندازه‌های 600، 700، 760 و 850 جفت باز بود که به ترتیب 12، 25، 29 و 9 مورد از جدایه‌های مورد آزمایش را شامل می‌شد. از هضم باندهای مذکور با آنزیم AluI الگوهای متفاوتی از هر اندازه بدست آمد. اما الگوهای متعلق به یک اندازه، مشابه هم بودند. نتایج آنالیز ژن کواگولاز در این مطالعه مشابه نتایج حاصل از جدایه‌های گاوی بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2759 - اثر کوآنزیم Q10 بر بافت بیضه پس از اصلاح کریپتورکیدیسم تجربی در موش ‌صحرایی
آرش شکاری سیداسماعیل صفوی غفور موسوی

10.30495/jvcp.2020.567460.1193

کریپتورکیدسیم حاصل اختلال در نزول بیضه به داخل اسکروتوم می باشد. متعاقب اصلاح کریپتورکیدیسم (اورکیدوپکسی)، بهبود تدریجی آسیب های بافت بیضه مشاهده می شود. هدف از انجام مطالعه حاضر ارزیابی بافت شناسی تاثیر کوآنزیم Q10 بر بافت بیضه پس از اورکیدوپکسی در موش صحرایی بود. بدی أکثر

کریپتورکیدسیم حاصل اختلال در نزول بیضه به داخل اسکروتوم می باشد. متعاقب اصلاح کریپتورکیدیسم (اورکیدوپکسی)، بهبود تدریجی آسیب های بافت بیضه مشاهده می شود. هدف از انجام مطالعه حاضر ارزیابی بافت شناسی تاثیر کوآنزیم Q10 بر بافت بیضه پس از اورکیدوپکسی در موش صحرایی بود. بدین منظور 40 سر موش صحرایی نر نابالغ به طور تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند. در گروه اول مداخله جراحی صورت نگرفت. در گروه دوم موش ها تحت جراحی کریپتورکیدیسم تجربی دوطرفه قرار گرفته و تا پایان دوره آزمایش نگه داری شدند. در گروه سوم و چهارم ابتدا کریپتورکیدیسم تجربی دوطرفه ایجاد شد و پس از 35 روز جراحی اورکیدوپکسی صورت گرفت. موش های گروه سوم پس از اورکیدوپکسی به مدت 30 روز روغن زیتون و موش های گروه چهارم پس از اورکیدوپکسی به مدت 30 روز کوآنزیم Q10 را به طور خوراکی دریافت کردند. در پایان دوره، نمونه های بافت بیضه و اپی دیدیم جهت مطالعات مورفولوژی و هیستومورفومتری اخذ گردید. نتایج با روش های آماری تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی تحلیل گردید و 05/0>p معنی دار در نظر گرفته شد. آسیب شناسی بافتی نشان داد که کوآنزیم Q10، مراحل بهبود صدمات بافت بیضه را پس از اورکیدوپکسی تسریع می کند. همچنین قطر لوله های منی ساز و ضخامت اپی تلیوم لوله ها به صورت معنی دار افزایش یافته (05/0>p ) و نیز شاخص تمایز لوله، ضریب تجدیدپذیری و ضریب اسپرمیوژنز نیز به طور معنی‌داری افزایش یافت (05/0>p ). این مطالعه نشان داد که استفاده از کوآنزیم Q10 باعث ترمیم بافت بیضه، بهبود شاخص های هیستومورفومتریک و ضرایب اسپرماتوژنز متعاقب اورکیدوپکسی در موش صحرایی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2760 - مقایسه تکنیک سینتی‌گرافی و سی‌تی‌اسکن در تشخیص پرکاری تیروئید گربه
نگار کریمی مهرداد نشاط قراملکی محمد ملازم

10.30495/jvcp.2023.1983152.1405

پرکاری غده تیروئید یکی از بیماری های رایج در گربه ها می باشد که جهت تأیید دقیق تر آن از روش سینتی گرافی استفاده می شود. اما چون استفاده از سینتی گرافی به علت محدودیت دسترسی به رادیودارو، گاماکمرا و امکان دفع ماده رادیواکتیو بعد از انجام آن محدودیت دارد، لذا هدف از انجام أکثر

پرکاری غده تیروئید یکی از بیماری های رایج در گربه ها می باشد که جهت تأیید دقیق تر آن از روش سینتی گرافی استفاده می شود. اما چون استفاده از سینتی گرافی به علت محدودیت دسترسی به رادیودارو، گاماکمرا و امکان دفع ماده رادیواکتیو بعد از انجام آن محدودیت دارد، لذا هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی امکان تشخیص بیماری مذکور با استفاده از روش سی تی اسکن به عنوان جایگزین و بررسی دقت نتایج حاصله در مقایسه با روش سنتی گرافی بود. بدین منظور از تعداد 19 قلاده گربه مشکوک به بیماری پرکاری تیروئید استفاده شده و از هر یک از آن ها جهت بررسی هورمون های تیروئیدی، خون گیری انجام گرفته و در آزمایشگاه بررسی شد. در ادامه، حیوانات پس از آماده سازی، توسط روش سینتی گرافی بررسی شده و پس از آن به مدت 24 ساعت جهت دفع رادیودارو ایزوله گردیدند. در نهایت غده تیروئید گربه ها توسط روش سی‌تی‌اسکن مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصله از آزمایشات، با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. از لحاظ آماری بین نتایج حاصله از آزمایش هورمون های سرمی خون و همچنین پارامترهای مربوط به سی‌تی‌اسکن، مانند طول، عرض، ارتفاع، حجم، ناهمگنی و میرایی اشعه، در 2 گروه بیمار و سالم اختلاف معنی‌داری وجود نداشت (05/0<p)، درصورتی که پارامترهای حاصله از سینتی گرافی گروه های بیمار و سالم گربه ها، مانند نسبت چگالی غده تیروئید به چگالی غدد بزاقی و همچنین چگالی غده تیروئید به ناحیه پس زمینه، از لحاظ آماری دارای اختلاف معنی دار بودند (05/0>p). یافته‌های مطالعه حاضر نشان داد که امکان تشخیص بیماری پرکاری تیروئید در گربه ها با استفاده از روش سی‌تی‌اسکن به‌عنوان جایگزین روش سینتی گرافی وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2761 - رخداد هایپوسپدیا در یک رأس گوساله نر هلشتاین دو ماهه به همراه کریپتوارکیدیسم و فتق نافی
اکبر ارفعی آخوله بابک قاسمی پناهی غلامعلی مقدم علی سمواتیان ایرج لطفی

هایپوسپدیا یک مشکل مادرزادی است که بیشتر در سگ، گوسفند و بز رخ می دهد و رخداد آن در گوساله ها نادر می باشد. هایپوسپدیا در حقیقت به عدم تشکیل مادرزادی مجرای پیشابراهی گفته می شود. در آبان ماه سال 94، دامداری برای درمان گوساله 2 ماهه ای به کلینیک دامپزشکی مراجعه نموده بود أکثر

هایپوسپدیا یک مشکل مادرزادی است که بیشتر در سگ، گوسفند و بز رخ می دهد و رخداد آن در گوساله ها نادر می باشد. هایپوسپدیا در حقیقت به عدم تشکیل مادرزادی مجرای پیشابراهی گفته می شود. در آبان ماه سال 94، دامداری برای درمان گوساله 2 ماهه ای به کلینیک دامپزشکی مراجعه نموده بود. با توجه به تاریخچه اخذ شده از دامدار اقدام به معاینات بالینی دام مذکور گردید. گوساله از نظر علایم حیاتی نظیر ضربان قلب، تعداد تنفس، دمای بدن، حرکات دستگاه گوارش و سایر علائم طبیعی بود. در معاینات دستگاه ادراری مشخص گردید که مجرای ادراری در ناحیه میاندوراه، در زیر رکتوم تا انتهای آن که غلاف قضیب است، تشکیل نشده است و گوساله مبتلا به هایپوسپدیازیس می باشد. همچنین در معاینه دام مذکور مشخص گردید که حیوان به فتق نافی به قطر 6 سانتی متر و کریپتوارکدیسم نیز مبتلا می باشد. پس از تشخیص بیماری اقدام به عمل جراحی برای کاهش اثرات این نقیصه گردید و عارضه به‌روش جراحی اصلاح شد. در پیگیری های انجام شده بعد از 6 ماه از جراحی، دام دارای رشد مطلوب بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2762 - تغییرات شمارش گلبول‌های قرمز خرگوش در آمبولی ریوی تجربی تایید شده توسط سینتی‌گرافی
غلامرضا اسدنسب

آمبولی ریه از بیماری‌های مهم دستگاه تنفسی می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات شمارش گلبول‌های قرمز خرگوش در آمبولی ریوی تجربی تأیید شده با سینتی‌گرافی می‌باشد‌. شمارش گلبول‌های قرمز در بیماری‌ها، به خصوص آمبولی ریه به دلیل نقش حیاتی این سلول‌ها مهم است. یکی از روش‌ أکثر

آمبولی ریه از بیماری‌های مهم دستگاه تنفسی می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات شمارش گلبول‌های قرمز خرگوش در آمبولی ریوی تجربی تأیید شده با سینتی‌گرافی می‌باشد‌. شمارش گلبول‌های قرمز در بیماری‌ها، به خصوص آمبولی ریه به دلیل نقش حیاتی این سلول‌ها مهم است. یکی از روش‌های کاربردی برای تشخیص آمبولی ریه استفاده از تکنیک‌های طب هسته‌‌ای تحت عنوان سینتی‌گرافی ریه است. در این مطالعه 12 سر خرگوش نر نژاد مخلوط بومی انتخاب شد. یک گروه 6 تایی از خرگوش‌ها به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. در گروه شش تایی دیگر آمبولی ریه به طور تجربی ایجاد شد. برای ایجاد آمبولی لخته‌های خونی همان حیوان بعد آماده سازی در ورید وداج سمت راست گردن تزریق شد. همچنین در گروه شاهد یک میلی لیتر سرم سالین نرمال از ورید وداج سمت راست گردن تزریق شد. تایید آمبولی توسط روش‌ تصویربرداری تشخیصی سینتی‌گرافی صورت گرفت. در زمان‌های صفر، 30، 60 دقیقه، 24، 48 و 72 ساعت بعد از تزریق، نمونه خونی از هر دو گروه شاهد و بیمار تهیه و به روش استاندارد، شمارش گلبول‌های قرمز انجام شد. بعد از استحصال تکنیسیوم-m99 از ژنراتور مولیبدن به تکنیسیوم، این ماده تحت شرایط خاص به کیت دارویی MAA اضافه شد. بعد از آماده‌سازی، رادیوداروی 99mTc-MAA با دوز 5/1 میلی کوری از راه ورید حاشیه‌ای گوش به تمامی خرگوش‌ها تزریق شد. در این مطالعه افزایشی معنی دار در شمارش گلبول‌های قرمز گروه بیمار در روز اول و دوم بیماری مشاهده شد. در روز سوم این شمارش به مقدار طبیعی بازگشت. به نظر می‌آید این تغییرات بیانگر عملکرد سیستم دفاعی بدن و پاسخی در جهت کاستن عوارض ناشی از آمبولی ریه باشد. بنابراین توصیه می‌گردد در بیماری آمبولی ریه در کنار مراقبت های دیگر، به شمارش گلبول‌های قرمز نیز به دلیل عملکرد ویژه آنها توجه بیشتری مبذول گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2763 - بررسی چند شکلی ژنتیکی و فراوانی آللی جایگاه ژنی GHRH (Growth-hormone-releasing hormone) در گاوهای سرابی ایران
مهدی خسروی مهدی امین افشار محمد چمنی

انتخاب حیوان بر اساس نشانگرهای مولکولی یکی از جدیدترین روش های اصلاحی است که می‌تواند باعث بهبود صحت پیش‌بینی و پاسخ به انتخاب شود. GHRH (Growth-hormone-releasing hormone) یکیازژن هایبرگزیدهبرایاستراتژی‌هایانتخاببراساسمارکرمی‌باشد.براساسگزارشاتموجود، چندشکلی‌هایژن بهطور أکثر

انتخاب حیوان بر اساس نشانگرهای مولکولی یکی از جدیدترین روش های اصلاحی است که می‌تواند باعث بهبود صحت پیش‌بینی و پاسخ به انتخاب شود. GHRH (Growth-hormone-releasing hormone) یکیازژن هایبرگزیدهبرایاستراتژی‌هایانتخاببراساسمارکرمی‌باشد.براساسگزارشاتموجود، چندشکلی‌هایژن بهطورمعنی‌داریباصفاتاجزایشیروتولیدآنارتباطدارد. به منظور بررسی چندشکلی (پلی‌مورفیسم) مکان ژنی GHRH در نژاد سرابی، از 112 رأس گاو خونگیری انجام شد.DNAژنومینمونه هایخون استخراجگردیدوقطعه297جفتبازاز اینژنبااستفادهازواکنشزنجیره‌ایپلی‌مراز تکثیرشد.قطعهتکثیرشدهبه وسیلهآنزیممحدودکننده HaeIIIموردبرشقرارگرفتورویژلآگارز2درصد الکتروفورزگردید.نتایجنشان داد که در این جایگاه دو آلل GHRH Aو GHRH Bوجود دارد کهفراوانیآنهادرکلجمعیتبه ترتیب 19/0 و 81/0 محاسبهگردید.سهترکیبژنوتیپی GHRH AGHRH A، GHRH AGHRH Bو GHRH BGHRH Bشناساییشدندکهفراوانی‌هایژنوتیپیمحاسبه شدهآنهادرکلجمعیتبه ترتیببرابر 0357/0، 3037/0 و 6607/0 بود.آزمون مربع کای تعادل هاردی- واینبرگ را در جمعیت نشان داد (05/0<p). نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که تنوع ژنتیکی در نژاد گاو سرابی می‌تواند به برنامه‌های انتخابی آینده مخصوصاً انتخاب به کمک نشانگرهای مولکولی (MAS) کمک نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2764 - تأثیر برنامه توانمندسازی روان‌شناختی معلم بر تعامل معلم ـ دانش‌آموز، هیجانات و خوش‌بینی تحصیلی معلمان
مونا واله امید شکری حسن اسدزاده

10.30495/jinev.2021.1933096.2516

پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر برنامة توانمندسازی روان شناختی معلم بر تعامل معلم ـ دانش آموز، هیجانات و خوش‌بینی تحصیلی گروهی از معلمان زن انجام شد. در یک مطالعة شبه تجربی با طرح پیش آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل غیرمعادل و همراه با پیگیری دو ماهه، 60 معلم زن در دو گروه أکثر

پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر برنامة توانمندسازی روان شناختی معلم بر تعامل معلم ـ دانش آموز، هیجانات و خوش‌بینی تحصیلی گروهی از معلمان زن انجام شد. در یک مطالعة شبه تجربی با طرح پیش آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل غیرمعادل و همراه با پیگیری دو ماهه، 60 معلم زن در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند، قبل و بعد از آموزش به پرسشنامه تعامل معلم (QTI؛ لارداسمی ‌و کنی، 2001)، سیاهه هیجان معلم (TEI، چن، 2016)، و مقیاس خوش‌بینی تحصیلی معلمان (TAOS، وولفولک هوی، هوی و کارز، 2008) پاسخ دادند. از طریق 10 جلسه و هر جلسه دو ساعت، بستة جامع توانمندسازی روانی به شیوه گروهی برای گروه آزمایش اجرا شد. نتایج روش آماری تحلیل واریانس مختلط ساده نشان داد که در کوتاه‌مدت و بلندمدت، برنامة توانمندسازی روان شناختی معلم در افزایش هیجانات مثبت معلم، خوش‌بینی تحصیلی معلمان، وجوه انطباقی مدل رفتار رابطة بین‌فردی معلم ـ دانش‌آموزان و در نهایت، در کاهش هیجانات منفی معلم و وجوه غیرانطباقی مدل رفتار رابطة بین‌فردی معلم ـ دانش‌آموز، به طور تجربی، مؤثر بود. در مجموع، نتایج مطالعة حاضر همسو با دغدغة محققان تربیتی علاقه‌مند به قلمرو مطالعاتی روان‌شناسی سلامت حرفه‌ای در معلمان نشان می‌دهد که تحقق ایدة توانمندسازی روانی معلمان به منظورت بقاء روانی و بالندگی حرفه‌ای آنها به تأمین بیش از پیش خصیصه سرمایة روان‌شناختی در معلمان مربوط می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2765 - اثربخشی روش تدریس کلاس معکوس بر مؤلفه‌های خوش‌بینی تحصیلی در درس ریاضی
رضا شاهی مهدی عیوضی نیر حیدری کلجه

10.30495/jinev.2023.1971357.2792

رسالت مهم تعلیم و تربیت کمک به رشد همه جانبه ی دانش آموزان از لحاظ فکری، رفتاری و نگرشی است. خوش بینی تحصیلی از جمله مهمترین مؤلفه های رشد نگرشی و مکمل رشد فکری و رفتاری دانش آموزان محسوب می شود که توجه متخصصان تعلیم و تربیت و محققان این زمینه را به خود جلب کرده است. ای أکثر

رسالت مهم تعلیم و تربیت کمک به رشد همه جانبه ی دانش آموزان از لحاظ فکری، رفتاری و نگرشی است. خوش بینی تحصیلی از جمله مهمترین مؤلفه های رشد نگرشی و مکمل رشد فکری و رفتاری دانش آموزان محسوب می شود که توجه متخصصان تعلیم و تربیت و محققان این زمینه را به خود جلب کرده است. این پژوهش با هدف شناسایی تأثیر روش تدریس کلاس معکوس بر مؤلفه های خوش بینی تحصیلی در درس ریاضی انجام گرفته است. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس آزمون با یک گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمام دانش آموزان دوره ی ششم ابتدایی شهرستان ورزقان است که ابتدا به روش نمونه گیری هدفمند، 34 نفر انتخاب، سپس به دلیل متجانس بودن نمونه ها، به طور تصادفیدر دو گروه آزمایش (17 نفر) و کنترل (17 نفر) جایگزین شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ی خوش بینی تحصیلی (AOQ) اسچنن موران و همکاران (2013) با پایایی 93/0 برای کل آزمون استفاده شد. فرضیه های پژوهش با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره و به وسیله ی نرم‌افزار SPSS26 تحلیل شد. یافته ها نشان داد که روش تدریس کلاس معکوس باعث افزایش معنی دار خوش بینی تحصیلی دانش آموزان در مؤلفه های اعتماد دانش آموز به معلم (001/0 < P)، تأکید تحصیلی (013/0 = P) و یگانگی مدرسه (015/0= P) می شود. در نتیجه روش تدریس کلاس معکوس یکی از مؤثرترین روش های توسعه ی خوش بینی تحصیلی محسوب می‌شود که استفاده از آن به معلمان دوره‌ی ششم ابتدایی پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2766 - طراحی بسته آموزشی اخلاق شهروندی و بررسی اثربخشی آن بر بهبود نوع‌دوستی و رفتار اجتماعی مطلوب در نوجوانان
سمانه خالقی عذرا غفاری تورج هاشمی منصور بیرامی سمیه تکلوی

10.30495/jinev.2023.1979156.2830

امروزه آموزش به عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان زندگی از اهمیتی مضاعف برخوردار است و همه ارکان علمی در راستای بهبود و اثر‌بخشی آن تلاش‌های بسیاری را صورت داده‌اند. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بررسی رابطه جو خانواده و سرمایه روان‌شناختی با اشتیاق تحصیلی با می أکثر

امروزه آموزش به عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان زندگی از اهمیتی مضاعف برخوردار است و همه ارکان علمی در راستای بهبود و اثر‌بخشی آن تلاش‌های بسیاری را صورت داده‌اند. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بررسی رابطه جو خانواده و سرمایه روان‌شناختی با اشتیاق تحصیلی با میانجی‌گری نقش ذهن‌آگاهی انجام شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان دوره متوسطه اول شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1400-1399 بود. به این منظور تعداد 707 نفر از دانش‌آموزان با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌های جوخانواده هیل‌برن، سرمایه روان‌شناختی لوتاز و همکاران، ذهن‌آگاهی براون و ریان) و اشتیاق تحصیلی فدریکز و همکاران، را به صورت الکترونیکی تکمیل کردند. پس از گردآوری داده‌ها، مدل‌یابی معادلات ساختاری برای آزمون مدل پیشنهادی و فرضیه‌ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل ارائه شده از برازش مطلوبی برخوردار است و جوّخانواده و سرمایه روان‌شناختی با اشتیاق تحصیلی رابطه معنی‌دار (001/0) و مثبت دارد. همچنین جو خانواده و سرمایه‌ روان‌شناختی از طریق ذهن‌آگاهی بر اشتیاق‌ تحصیلی اثرگذار است. یافته‌ها نشان می‌دهد با توجه داشتن به متغیرهای جوّخانواده، سرمایه روان‌شناختی و ذهن‌آگاهی، می‌توان افزایش اشتیاق‌ تحصیلی در دانش‌آموزان را انتظار داشت. با توجه به اینکه ذهن‌آگاهی می‌تواند محصول نهایی جو خانواده و سرمایه روان‌شناختی باشد، آگاهی والدین از این مهم، سمت و سوی این متغیرها به اهمیت تحصیل و اشتیاق تحصیلی را تقویت می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2767 - شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات آموزشی با استفاده از رویکرد تلفیقی ویکور فازی و مدل‌سازی ساختاری تفسیری(ISM)
سیدحبیب‌اله میرغفوری اکرم شعبانی خدیجه محمدی سلیمان منصوری‌محمدآبادی

هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات آموزشی و بررسی میزان اهمیت و اولویت هر یک از معیارها بر کیفیت خدمات آموزشی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه یزد و ابزار پژوهش، پرسشنامه می باشد و به منظور گردآوری اطلا أکثر

هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات آموزشی و بررسی میزان اهمیت و اولویت هر یک از معیارها بر کیفیت خدمات آموزشی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه یزد و ابزار پژوهش، پرسشنامه می باشد و به منظور گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه جهت رتبه‌بندی و سطح‌بندی معیارهای مؤثر بر کیفیت خدمات آموزشی استفاده شد. در این پژوهش با توجه به مطالعات انجام شده و ادبیات تحقیق 23 عامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات آموزشی شناسایی شدند. عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات آموزشی با استفاده از تکنیک ویکور فازی رتبه‌بندی و سپس مهم‌ترین عوامل با استفاده از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری(ISM) سطح‌بندی شدند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که عوامل "تدوین برنامه‌ریزی استراتژیک آموزشی،تأمین منابع مالی دوره‌های آموزشی و استفاده از مدرسان باتجربه" اساسی‌ترین عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات آموزشی می‌باشد که باید در وهله اول بر آن‌ها تأکید شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2768 - بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیت و رضایت شغلی کارکنان شرکت پتروشیمی تبریز سال 1389
رحمت‌الله نورانی‌پور حسن اکبرزاده ‌عبدالجبار

این پژوهش با هدف تعیین رابطه ویژگی های شخصیتی و رضایت شغلی کارکنان شرکت پتروشیمی تبریز با استفاده از روش تحقیق توصیفی و همبستگی انجام گرفت، حجم نمونه مورد مطالعه 194 نفر بود که از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردیدند. ابزار اندازه‌گیری شامل پرسشنامه بری فیلد و أکثر

این پژوهش با هدف تعیین رابطه ویژگی های شخصیتی و رضایت شغلی کارکنان شرکت پتروشیمی تبریز با استفاده از روش تحقیق توصیفی و همبستگی انجام گرفت، حجم نمونه مورد مطالعه 194 نفر بود که از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردیدند. ابزار اندازه‌گیری شامل پرسشنامه بری فیلد و ورث جهت ارزیابی رضایت شغلی و پرسشنامه شخصیتی نئو فرم کوتاه (NEO-FFI) بود. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفت. نتایج نشان داد، بین با وجدان بودن، برون گرایی، دلپذیر بودن رابطه مثبت و معنی دار با رضایت شغلی دیده شد. بین نوروتیسم رابطه منفی و معنی دار با رضایت شغلی دیده شد. اما بین انعطاف پذیری با رضایت شغلی رابطه معنی داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2769 - اثر‌بخشی آموزش الگوی خوش‌بینی به روش قصه‌گویی بر افزایش پیشرفت تحصیلی در کودکان دبستانی
حمزه گنجی کامران امیریان

قصه گویی به عنوان روشی غیرمستقیم برای ارایه چارچوبی برای آموزش و ارتقاء خودفهمی، کارآیی و وحدت دادن به تجارب، می تواند در سلامت کودکان و نوجوانان نقشی مؤثر داشته باشد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش الگوی خوش بینی به روش قصه گویی بر افزایش پیشرفت تحصیلی در کو أکثر

قصه گویی به عنوان روشی غیرمستقیم برای ارایه چارچوبی برای آموزش و ارتقاء خودفهمی، کارآیی و وحدت دادن به تجارب، می تواند در سلامت کودکان و نوجوانان نقشی مؤثر داشته باشد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش الگوی خوش بینی به روش قصه گویی بر افزایش پیشرفت تحصیلی در کودکان دبستانی شهر سنقر بود. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح دو گروه آزمایش و کنترل با پیش آزمون–پس آزمون و مرحله ی پیگیری می باشد. از نمرات پیشرفت تحصیلی کودکان برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شد. گروه نمونه از بین داوطلبان شرکت در کارگاه قصه گویی انتخاب شد و با روش همتا کردن براساس نمره ی پیش آزمون پیشرفت تحصیلی، آزمودنی ها به دو دسته هم‌طراز تقسیم شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش وکنترل قرار گرفتند. گروه نمونه شامل 31 نفر بوده است. طرح آزمایشی طی 12 جلسه اجرا شد. و سه ماه بعد از اتمام جلسات پس آزمون و شش ماه بعد از پس آزمون، آزمون پیگیری اجرا شد. داده ها با آمار توصیفی، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش الگوی خوش بینی به روش قصه گویی، باعث افزایش پیشرفت تحصیلی در کودکان دبستانی شده است. همچنین کاربرد پذیری این روش منجر به پایداری اثرات آن بعد ازشش ماه شده است. بنابراین می توان پیشرفت تحصیلی کودکان را با استفاده از آموزش الگوی خوش بینی به روش قصه گویی تغییر داد و با استفاده از این آموزش به کودکان می توان بسیاری از مشکلات ناشی از پیشرفت تحصیلی را که منجر به سایر مشکلات خواهد شد از بین برد یا حداقل کاهش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2770 - بررسی مقایسه‌ای تحول اخلاقی، نوع دوستی و خودکارآمدی اجتماعی در دانش‌آموزان تیزهوش و عادی دبیرستان‌های شهر ارومیه در سال تحصیلی 91-90
لیلا رضائی علی مصطفایی زینب خانجانی

هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه‌ای تحول اخلاقی، نوعدوستی و خودکارآمدی اجتماعی در دانش‌آموزان دختر دبیرستانی تیزهوش و عادی شهر ارومیه در سال تحصیلی 91-90 می‌باشد. نمونه آماری شامل 385 دانش‌آموز عادی و225 دانش‌آموز تیزهوش بود. در نمونه‌گیری از روش تصادفی چند مرحله‌ای استفاده أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه‌ای تحول اخلاقی، نوعدوستی و خودکارآمدی اجتماعی در دانش‌آموزان دختر دبیرستانی تیزهوش و عادی شهر ارومیه در سال تحصیلی 91-90 می‌باشد. نمونه آماری شامل 385 دانش‌آموز عادی و225 دانش‌آموز تیزهوش بود. در نمونه‌گیری از روش تصادفی چند مرحله‌ای استفاده شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، شامل دو پرسشنامه قضاوت اخلاقی"ما"(1981) و مقیاس خودکارآمدی نوجوان "کنلی" (1989) بود. داده‌های پژوهش با استفاده از آزمونt مستقل تحلیل شد. نتایج تحلیل‌ها نشان داد که بین دو گروه عادی و تیزهوش، از نظر تحول اخلاقی و نوعدوستی و خودکارآمدی اجتماعی (در هر 5 مؤلفه مربوط به خودکارآمدی اجتماعی) تفاوت معنی‌دار وجود دارد و گروه تیزهوش در همة موارد میانگین بالاتری نسبت به گروه عادی داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2771 - نقش میانجی جهت‌گیری اهداف پیشرفت در رابطه بین کمال‌گرایی و عملکرد تحصیلی
رضا عبدی

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی جهت‌گیری اهداف پیشرفت در رابطه بین کمال گرایی و عملکرد تحصیلی در بین دانشجویان بود. بدین منظور 240 دانشجوی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به صورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و ابزارهای پژوهش را تکمیل کردند، اما با توجه به ناقص بود أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی جهت‌گیری اهداف پیشرفت در رابطه بین کمال گرایی و عملکرد تحصیلی در بین دانشجویان بود. بدین منظور 240 دانشجوی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به صورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و ابزارهای پژوهش را تکمیل کردند، اما با توجه به ناقص بودن پرسشنامه 6 نفر، تحلیل ها بر روی 234 نفر انجام گرفت. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس کمال‌گرایی هیل، پرسشنامه جهت‌گیری اهداف (AGQ) بود. یافته‌ها نشان داد کمال گرایی مثبت تأثیر نیرومند معنی‌داری بر جهت گیری اهداف تسلط-گرایش، عملکرد-گرایش و عملکرد-اجتناب و کمال گرایی منفی تأثیر مثبت معنی‌داری بر جهت‌گیری عملکرد-گرایش و عملکرد-اجتناب دارد؛ همچنین کمال گرایی مثبت تأثیر مثبتی بر عملکرد تحصیلی دارد. علاوه براین جهت گیری هدف تسلط-اجتناب و عملکرد-اجتناب تأثیر معنی‌دار منفی بر عملکرد تحصیلی دارند. در نهایت یافته ها نشان داد که جهت گیری هدف عملکرد-اجتناب در رابطه بین کمال گرایی مثبت و عملکرد تحصیلی نقش میانجی داشته و موجب کاهش تأثیر مثبت کمال گرایی مثبت بر عملکرد تحصیلی می شود. همچنین جهت‌گیری عملکرد اجتناب در رابطه کمال گرایی منفی و عملکرد تحصیلی نقش میانجی داشته و موجب شده است که ضریب تأثیر کل منفی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2772 - نقش واسطه‌ا‌ی جهت‌گیری هدف در رابطه ابعاد کمال‌گرایی و اضطراب امتحان
سمیه حسن نیا راضیه شیخ‌الاسلامی مهین پردال

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی ابعاد کمال‌گرایی با اضطراب امتحان از طریق واسطه‌گری جهت‌گیری هدف انجام شد. برای انجام این تحقیق 320 نفر از دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شیراز با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از سه پرسشنامه شامل پ أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی ابعاد کمال‌گرایی با اضطراب امتحان از طریق واسطه‌گری جهت‌گیری هدف انجام شد. برای انجام این تحقیق 320 نفر از دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شیراز با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از سه پرسشنامه شامل پرسشنامه کمال‌گرایی هیل و همکاران(2004)، مقیاس اضطراب امتحان ساراسون (1984) و مقیاس هدف‌های پیشرفت (AGOS)، استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با روش تحلیل مسیر انجام شد. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که مدل با داده‌های این پژوهش برازش مناسبی دارد. در این پژوهش مسیر مستقیم کمال‌گرایی مثبت با بعد تفکر نامربوط اضطراب امتحان به صورت منفی، معنادار بود و مسیر مستقیم کمال‌گرایی منفی به همه ابعاد اضطراب امتحان(تنش و نگرانی، تفکر نامربوط و علایم جسمانی) به صورت مثبت معنادار بود. همچنین مسیر مستقیم کمال‌گرایی مثبت به جهت‌گیری هدف تبحری و عملکردی به صورت مثبت، معنادار بود اما کمال‌گرایی منفی هیچ کدام از دو بعد جهت‌گیری هدف تبحری و عملکردی را پیش‌بینی ننمود. جهت‌گیری هدف تبحری همه ابعاد اضطراب امتحان (تنش و نگرانی، تفکر نامربوط و علایم جسمانی) را به صورت منفی پیش‌بینی نمود. جهت‌گیری هدف عملکردی هیچ کدام از ابعاد اضطراب امتحان را پیش‌بینی ننمود. کمال‌گرایی مثبت به صورت غیر مستقیم و از طریق جهت‌گیری هدف تبحری با همه ابعاد اضطراب امتحان (تنش و نگرانی، تفکر نامربوط و علایم جسمانی) ارتباط داشت. بنابراین افراد با کمال‌گرایی مثبت به جهت انتخاب اهداف تبحری، در موقعیت‌های تنش‌زا مانند موقعیت امتحان، اضطراب کمتری را تجربه می‌نمایند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2773 - ارتباط بین کمال‌گرایی و اضطراب اجتماعی با توجه به نقش واسطه‌ای عزت نفس در میان دانش‌آموزان پایه سوم دبیرستان‌های شهر شیراز
نگین اسلمی محمد خیر لادن هاشمی

هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین کمال‌گرایی و اضطراب اجتماعی با توجه به نقش واسطه ای عزت‌نفس در میان نوجوانان پایه سوم دبیرستان بود. بدین منظور از بین دانش‌آموزان دختر و پسر پایه سوم دبیرستان در نواحی چهارگانه آموزش‌وپرورش شیراز در سال تحصیلی91-90 نمونه ای به تعداد 222 نف أکثر

هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین کمال‌گرایی و اضطراب اجتماعی با توجه به نقش واسطه ای عزت‌نفس در میان نوجوانان پایه سوم دبیرستان بود. بدین منظور از بین دانش‌آموزان دختر و پسر پایه سوم دبیرستان در نواحی چهارگانه آموزش‌وپرورش شیراز در سال تحصیلی91-90 نمونه ای به تعداد 222 نفر (115 دختر و 107 پسر) به شیوه ی نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند و با استفاده از مقیاس های اضطراب اجتماعی جرابک (1996)، عزت نفس روزنبرگ (1965) و مقیاس چندبعدی کمال‌گرایی هویت و فلت (1991)، مورد آزمون قرار گرفتند. داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه هم زمان و از روش بار اُن و کنی (1986)، ارزیابی شدند. نتایج یافته ها حاکی از آن بود که کمال‌گرایی جامعه مدار پیش بینی کننده مثبت و معنی‌دار اضطراب اجتماعی می باشد. کمال‌گرایی جامعه مدار پیش بینی کننده منفی و کمال‌گرایی خودمدار پیش بینی کننده مثبت عزت نفس می باشد و عزت نفس نقش واسطه ای در ارتباط کمال‌گرایی جامعه مدار و اضطراب اجتماعی ایفا می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2774 - مقایسه مقابله با استرس در بین افراد با نوروتیسم بالا و پایین: مطالعه بین فرهنگی
نعیمه محب

به منظور مطالعه تفاوت در مقابله با استرس در بین دانشجویان با روانرنجورخویی بالا و پایین، داده ها از 200 نفر دانشجوی مرد و زن ایرانی و 200 نفردانشجوی مرد و زن هندی در دامنه سنی 20 الی 27 جمع آوری گردید. در بین دانشجویان مرد ایرانی تست من ویتنی-یو نشان داد مردانی که نمرات أکثر

به منظور مطالعه تفاوت در مقابله با استرس در بین دانشجویان با روانرنجورخویی بالا و پایین، داده ها از 200 نفر دانشجوی مرد و زن ایرانی و 200 نفردانشجوی مرد و زن هندی در دامنه سنی 20 الی 27 جمع آوری گردید. در بین دانشجویان مرد ایرانی تست من ویتنی-یو نشان داد مردانی که نمرات روانرنجورخویی بالایی داشتند در روش مقابله ای اجتناب- فرار(z = 2.12, p<0.05) نمرات بالاتری کسب کردند. در بین زنان هندی کسانیکه نمرات روانرنجورخویی بالاتری داشتند در روش مفابله ای اجتناب- فرار(z = 2.15, p<0.05) و قبول مسئولیت (z =3.43, p<0.01) نمرات بالاتری آوردند. در بین دانشجویان مرد هندی آنهائی که نمره روانرنجورخویی پایینتری داشتند نمرات بالاتری در شیوه مقابله ای ارزیابی مجدد مثبت(z = 2.31, p<0.01) به دست آوردند . هیچ تفاوت معناداری در مقابله با استرس بین دانشجویان زن ایرانی که نمرات پایین و بالایی در روانرنجورخوریی داشتند به دست نیامد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2775 - ارزیابی عوامل مؤثر در معرفی بازارهای سنتی ایران به عنوان برند گردشگری رویکردی جهت ارتقای بهره وری گردشگری (نمونه موردی: بازار تبریز)
عارف منادی کریم حسین زاده دلیر بختیار عزت پناه

10.30495/qjopm.2020.1869054.2477

هدف از این پژوهش ارزیابی عوامل موثر در معرفی بازارهای سنتی ایران به عنوان برند گردشگری در بازار تبریز میباشد. پرسش‌نامه‌ها به منظور مصاحبه با نمونه‌های آماری سه جامعه آماری مختلف که عبارتند از مشتریان بازار سرپوشیده تبریز، بازاریان و کارشناسان طراحی شدند. برای برآورد حج أکثر

هدف از این پژوهش ارزیابی عوامل موثر در معرفی بازارهای سنتی ایران به عنوان برند گردشگری در بازار تبریز میباشد. پرسش‌نامه‌ها به منظور مصاحبه با نمونه‌های آماری سه جامعه آماری مختلف که عبارتند از مشتریان بازار سرپوشیده تبریز، بازاریان و کارشناسان طراحی شدند. برای برآورد حجم نمونه‌های آماری از مدل کوکران استفاده شد. پس از مصاحبه با نمونه‌های آماری، داده‌های اخذ شده در نرم‌افزار Excel کدگذاری و طبقه‌بندی شدند. سپس با انتقال این داده‌ها به نرم‌افزار Spss، تحلیل‌های آماری مربوط به آن‌ها انجام شد. پس از اتمام کار پرسشگری در سه گروه از نمونه‌های آماری شامل مشتریان بازار، بازاریان و کارشناسان متخصص در ارتباط با موضوع مورد مطالعه و طبقه‌بندی داده‌های اخذ شده، در اولین قدم جهت آشنایی با ویژگی‌های عمومی نمونه‌های آماری در سه گروه مذکور، خصوصیات آنها از نظر 6 فاکتور مختلف که بیشتر در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی هستند مورد بررسی قرار گرفت. این تحلیل‌ها در دو بخش شناسایی خصوصیات و ویژگی‌های عمومی نمونه‌های آماری و بررسی شاخص‌های ارزیابی متغیرهای مستقل صورت پذیرفت. بررسی 58 شاخص‌ در قالب 4 متغیر مستقل تصویر مقصد بازار، هویت بازار، تسهیلات گردشگری بازار و تمایز و منحصر به‌فرد بودن بازار و بر اساس طیف لیکرت انجام شد. این بررسی‌ها شامل برآورد میانگین تأثیرگذاری شاخص‌ها به تفکیک هر متغیر، برآورد میانگین تأثیرگذاری متغیرهای مستقل در برندسازی بازار سرپوشیده تبریز، آزمون همبستگی شاخص‌ها و متغیرهای مستقل با برندسازی بازار تبریز بر اساس آزمون همبستگی اسپیرمن، برآورد میزان اثرگذاری متغیرهای مستقل بر اساس مدل رگرسیون خطی، رتبه‌بندی نهایی متغیرهای مستقل بر اساس مدل تحلیل مسیر و سرانجام بررسی سطح معنی‌داری رابطه بین بازار سنتی و برندسازی بازار می‌شود. نتایج حاصل نشان داد که از نظر هر سه گروه میانگین تأثیرگذاری شاخص‌ها و متغیرهای مستقل بر برندسازی بازار سرپوشیده تبریز به عنوان متغیر وابسته زیاد می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2776 - مدل‌سازی عوامل مؤثر بر بهینگی زنجیره تأمین در صنعت برق با رویکرد ترکیبی تحلیل اکتشافی و ساختاری تفسیری
مجتبی امیدیان یونس وکیل الرعایا سید عبدالله حیدریه

10.30495/qjopm.2020.1882675.2697

هدف از این مطالعه مدل‌سازی ساختاری تفسیری عوامل مؤثر بر بهینگی زنجیره تأمین در صنعت برق است. مطالعه حاضر با استفاده از روش ترکیبی، یک رهیافت کیفی-کمی را برای تدوین و اعتباریابی مدل عوامل مؤثر بر بهینگی زنجیره تأمین از دیدگاه نخبگان صنعت برق ارائه می‌کند. در راستای تدوین أکثر

هدف از این مطالعه مدل‌سازی ساختاری تفسیری عوامل مؤثر بر بهینگی زنجیره تأمین در صنعت برق است. مطالعه حاضر با استفاده از روش ترکیبی، یک رهیافت کیفی-کمی را برای تدوین و اعتباریابی مدل عوامل مؤثر بر بهینگی زنجیره تأمین از دیدگاه نخبگان صنعت برق ارائه می‌کند. در راستای تدوین و شناسایی عوامل بهینگی، از تحلیل مضمون و شبکه مضمونها با استفاده از نرم‌افزار نویو برای تشکیل شبکه مضامین، الگوی کیفی عوامل مؤثر بر بهینگی زنجیره تأمین طراحی شد. برای تدوین الگوی اولیه عوامل مؤثر بر بهینگی زنجیره تأمین، تعداد 23 نفر از خبرگان و متخصصان صنعت برق با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمی برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و اعتبارسنجی عوامل مؤثر بر بهینگی زنجیره تأمین از روش کیفی، از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری ISMو تحلیل MICMAC استفاده شد. نتایج نشان داد که چارچوب اولیه الگوی کیفی بهینگی زنجیره تأمین در صنعت برق دارای شش بعد است که عبارتند از: عملکرد زنجیره تأمین، مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت ریسک زنجیره تأمین، مدیریت کیفیت زنجیره تأمین، تولید و عملیات و پایداری زنجیره تأمین. در گراف ISM، متغیرها در چهارده سطح مختلف طبقه‌بندی شدند که در بالاترین سطح مدل عوامل "سازمان"و "راهبردها" و در پایین‌ترین سطح "رضایتمندی مشتری" قرار گرفت. پس از تحلیل MICMAC متغیرها در سه گروه متغیرهای مستقل با یازده متغیر، متصل با چهار متغیر و وابسته با ده متغیر قرار گرفتند و هیچ متغیری در گروه متغیرهای خودگردان قرار نگرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2777 - فراترکیب پیشایندهای بهره‌وری سازمانی مبتنی بر تئوری نهادگرایی جدید
عبدالکریم کیانی سید علی اکبر احمدی اسماعیل اسدی

10.30495/qjopm.2022.1956089.3345

امروزه بهره‌وری نقش مهمی را در توسعه اقتصادی کشورها ایفا می‌کند و در شرایط کنونی، توجه به بهره‌وری از یک انتخاب فراتر رفته، به یک ضرورت تبدیل گردیده است. این پژوهش با هدف شناسایی پیشایندهای بهره‌وری سازمانی مبتنی بر تئوری نهادگرایی جدید انجام شده است. نوع پژوهش از نظر ه أکثر

امروزه بهره‌وری نقش مهمی را در توسعه اقتصادی کشورها ایفا می‌کند و در شرایط کنونی، توجه به بهره‌وری از یک انتخاب فراتر رفته، به یک ضرورت تبدیل گردیده است. این پژوهش با هدف شناسایی پیشایندهای بهره‌وری سازمانی مبتنی بر تئوری نهادگرایی جدید انجام شده است. نوع پژوهش از نظر هدف توسعه‌ای است. بدین منظور پس از جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی، در فاصله زمانی 1998 تا 2022، تعداد 671 مقاله در حوزه بهره‌وری ارزیابی و در نهایت 65 مقاله به روش هدفمند انتخاب و وارد مرحله تحلیل شدند. بر اساس چارچوب نهایی پژوهش، پیشایندهای بهره‌وری سازمانی مبتنی بر تئوری نهادگرایی جدید در قالب دو مقوله اصلی و هشت مقوله فرعی دسته‌بندی گردیدند. مقوله‌های اصلی حاصل از نتایج پژوهش عبارتند از: پیشایندهای درون‌سازمانی و پیشایندهای نهادی، پیشایندهای درون‌سازمانی شامل پنج مقوله فرعی رهبری و مدیریت بهره‌وری، استراتژی و خط‌مشی سازمان در قبال بهره‌وری، کارکنان، منابع سازمانی و فرایندهای سازمانی می‌باشند و پیشایندهای نهادی شامل سه مقوله فرعی الزامات قانونی/ اجباری، الزامات هنجاری و الزامات تقلیدی/حرفه‌ای هستند. چارچوب به‌دست‌آمده را می‌توان به‌عنوان ابزاری برای برنامه‌ریزی راهبردی در حوزه بهره‌وری سازمانی مورد استفاده قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2778 - تدوین استراتژی پایش بهره‌وری صنایع تولیدی کوچک و متوسط با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری
رضا اسماعیل پور محمد تاخیره مریم اجاق زاده

در این مقاله تلاش شده تا مؤثرترین شاخصهای تأثیرگذار بر بهرهوری صنایع تولیدی کوچک و متوسط، در صنایع تولید قطعات مورد نیاز شرکت نفت شناسایی شود و با استفاده از رویکرد ساختاری تفسیری نسبت اهمیت هر یک در مقایسه با یکدیگر مشخص و در نهایت مدلی جهت پایش مستمر بهرهوری آنها أکثر

در این مقاله تلاش شده تا مؤثرترین شاخصهای تأثیرگذار بر بهرهوری صنایع تولیدی کوچک و متوسط، در صنایع تولید قطعات مورد نیاز شرکت نفت شناسایی شود و با استفاده از رویکرد ساختاری تفسیری نسبت اهمیت هر یک در مقایسه با یکدیگر مشخص و در نهایت مدلی جهت پایش مستمر بهرهوری آنها ارائه گردد. برای تشخیص شاخصهای مؤثر بر بهرهوری تولید قطعات مورد نیاز صنعت نفت و ارائه مدلی کاربردی جهت رسیدن به سطح مطلوبی از آن، چهار سازمان تولیدی کوچک و متوسط، با نیروی شاغل کمتر از 150 نفر مورد مطالعه قرار گرفته و در نتیجه با استفاده از مطالعات مرتبط با بهرهوری آن شرکتها و استفاده از نظرات خبرگان شاغل در آن، شانزده شاخص جهت افزایش بهرهوری تولید در پنج بعد شناسایی و بررسی گردید. روابط بین این شاخصها مبتنی بر مدل ساختاری تفسیری تعیین گردیده و مدلی نو، به شکل سیستماتیک، تدوین و ارائه شده است. نتیجه مقاله دلالت بر اهمیت قابل توجه اخذ گواهینامهها و استانداردهای مرتبط با صنعت معرفی شده و پایش دورهای آنها دارد و در مرتبه دوم اهمیت میتوان به آموزش پرسنل مؤثر آنها و نیز بهبود سیستم تهیه مواد اولیه مورد استفاده جهت تولید اشاره نمود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2779 - تدوین چارچوب بومی چابکی سازمانی در شرکت های دانش بنیان با رویکرد مدل سازی ساختاری – تفسیری ISM
مهرداد مدهوشی جواد هادی تبار

امروزه در دنیای تجارت مهمترین مزیت رقابتی شرکت ها پاسخ گویی سریع به نیازهای متنوع مشتریان می باشد. به همین دلیل بسیاری از علمای مدیریت چابکی را کلید موفقیت سازمان در محیط پویا و غیرقابل پیش بینی عصر حاضر می دانند. از چابکی تعاریف بسیاری شده و عوامل مختلفی را برای آن برش أکثر

امروزه در دنیای تجارت مهمترین مزیت رقابتی شرکت ها پاسخ گویی سریع به نیازهای متنوع مشتریان می باشد. به همین دلیل بسیاری از علمای مدیریت چابکی را کلید موفقیت سازمان در محیط پویا و غیرقابل پیش بینی عصر حاضر می دانند. از چابکی تعاریف بسیاری شده و عوامل مختلفی را برای آن برشمرده اند. در این پژوهش سعی شده با مطالعه پژوهش های صورت گرفته در این زمینه و مطالعه مبانی نظری، عوامل عمده چابکی شناسایی شود. با توجه به اهمیت روزافزون شرکت های دانش بنیان عوامل چابکی شناسایی شده پس از تلفیق نظر خبرگان و استخراج عوامل بومی، با کمک تکنیک مدلسازی ساختاری- تفسیری (ISM) میزان قدرت نفوذ و وابستگی این عوامل در شرکت های دانش بنیان مورد بررسی قرار گرفتند. با بررسی نتایج به دست آمده از نوزده عامل اصلی چابکی شناسایی شده مشخص شد که انعطاف پذیری ساختار سازمانی و تحلیل داده ها، دارای بیشترین قدرت نفوذ و توانایی پاسخ به مسائل محیطی و توانایی تغییر اهداف کسب و کار، دارای بیشترین وابستگی می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2780 - تأثیر سبک رهبری بر نوآوری بهره وری خدمات و فرایندهابا توجه به نقش تعدیل گری تسهیم دانش
ابوطالب مطلبی ورکانی رویا متاجی علی علیمحمد پور

هدف از این تحقیق بررسی تأثیر سبک رهبری بر نوآوری بهره وری خدمات و فرایندها، با توجه به نقش تعدیل گری تسهیم دانش در شعبات بانک مهر اقتصاد غرب استان مازندران است. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق 800 نفر از کارکنان بانک مهر اقتصاد غرب استان مازند أکثر

هدف از این تحقیق بررسی تأثیر سبک رهبری بر نوآوری بهره وری خدمات و فرایندها، با توجه به نقش تعدیل گری تسهیم دانش در شعبات بانک مهر اقتصاد غرب استان مازندران است. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق 800 نفر از کارکنان بانک مهر اقتصاد غرب استان مازندران و حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 260 نفر تعیین گردیده است. در این تحقیق از روش نمونه گیری غیراحتمالی و از نوع تصادفی ساده استفاده شده است. ابزارهای استفاده شده در این تحقیق، پرسش نامه رهبری تحول کاریزماتیک و رهبری تراکنشی دن هارتوگ و همکاران(2007)، پرسش نامه نوآوری بهره وری خدمات پالادینو(2008)، پرسش نامه نوآوری فرآیندها وانگ واِحمِد(2004) و پرسش نامه تسهیم دانش دن هارتوگ و همکاران(2007) می باشد، که پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب 762/0، 725/0 و 781/0 به دست آمده و روش تحلیل عاملی برای بررسی روایی استفاده شده است. فرضیه های تحقیق با استفاده از مدل معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی از طریق نرم افزارهای SPSS و AMOS تحلیل شده است. نتایج آزمون فرضیات نشان می دهد سبک رهبری بر نوآوری بهره وری در سازمان با توجه به نقش تعدیل گری تسهیم دانش در سازمان درشعبات بانک مهر اقتصاد غرب استان مازندران تأثیر مثبت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2781 - بررسی وضعیت کیفیت زندگی کاری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال 1386
اسداله خدیوی حسن علیی

هدف عمده پژوهش حاضر بررسی وضعیت کیفیت زندگی کاری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است. روش تحقیق پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری آن راتعداد 851 نفر ازکارکنان رسمی و پیمانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال تحصیلی 87-86 تشکیل داده است.حجم نمون أکثر

هدف عمده پژوهش حاضر بررسی وضعیت کیفیت زندگی کاری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است. روش تحقیق پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری آن راتعداد 851 نفر ازکارکنان رسمی و پیمانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال تحصیلی 87-86 تشکیل داده است.حجم نمونه کارکنان براساس فرمول کوکران 257 نفر تعیین گردیده است. روش نمونه گیری پژوهش از نوع طبقه ای نسبتی است.در ارتباط با روائی ابزار سنجش به نظرات متخصصین اکتفا شده و اعتبار ابزار با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برابر با 93/0 محاسبه گردیده است. نتایج آزمون های آماری نشان داده است که: از نظر آزمون شوندگان سطح کیفیت زندگی کاری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در حدمتوسط می باشد. بین کیفیت زندگی کاری کارکنان براساس وضعیت تأهل آنان تفاوت وجود دارد. بین کیفیت زندگی کاری کارکنان و سن آنان رابطه وجود دارد. بین کیفیت زندگی کاری کارکنان و سابقه کاری آنان رابطه وجود دارد. بین کیفیت زندگی کاری کارکنان زن و مرد تفاوت وجود دارد. بین وضعیت موجود و مطلوب کیفیت زندگی کاری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز تفاوت وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2782 - بررسی تأثیر تعاملی بهره وری سرمایه و محافظه کاری حسابداری بر هزینه سرمایه در بورس اوراق بهادار تهران و بورس استانبول
ابراهیم نویدی عباسپور محمت صبحی اورهان

مفهوم بهره وری سرمایه به اندازه گیری توان مدیریت در استفاده بهینه از سرمایه به عنوان یکی از منابع مهم و محدود شرکت می پردازد و محافظه کاری حسابداری نیز یکی از ویژگیهای کیفی اطلاعات حسابداری می باشد. انتظار می رود شرکت هایی که از درجه محافظه کاری بالاتری برخوردارند، هزین أکثر

مفهوم بهره وری سرمایه به اندازه گیری توان مدیریت در استفاده بهینه از سرمایه به عنوان یکی از منابع مهم و محدود شرکت می پردازد و محافظه کاری حسابداری نیز یکی از ویژگیهای کیفی اطلاعات حسابداری می باشد. انتظار می رود شرکت هایی که از درجه محافظه کاری بالاتری برخوردارند، هزینه سرمایه کمتری را تحمل نمایند و همچنین انتظار می رود با افزایش بهره وری، سرمایه رابطه مذکور تشدید شود. در این تحقیق تأثیر تعاملی بهره وری سرمایه و محافظه کاری حسابداری بر هزینه سرمایه در بورس اوراق بهادار تهران و بورس استانبول مورد بررسی شده است. در اندازه گیری محافظه کاری حسابداری از دو معیار عدم تقارن زمانی سود و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام و در اندازه گیری بهره وری سرمایه از نسبت سود عملیاتی بر تفاوت کل حقوق صاحبان سهام و بدهی با وجه نقد و سرمایه گذاری کوتاه مدت استفاده شده است. نمونه تحقیق شامل 118 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1385 تا 1394 و 194 شرکت پذیرفته شده در بورس استانبول طی دوره زمانی 2006 تا 2015 است. فرضیات تحقیق در سطح کل نمونه آزمون شد و یافته ها نشان داد در بورس تهران و بورس استانبول بین محافظه کاری برمبنای نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام و هزینه سرمایه رابطه معکوس معنی دار وجود دارد و بهره وری سرمایه بر رابطه مذکور تأثیر با معنی دارد و آن را تشدید می کند. همچنین نتیجه آزمون فرضیات تحقیق نشان می دهد که در بورس استانبول بین محافظه کاری بر مبنای عدم تقارن زمانی سود و هزینه سرمایه رابطه معکوس معنی دار وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2783 - A Study on the Function of Mobile Message in the Life of the Youth
محمدسعید ذکایی علی اکبر تاج مزینانی ادیبه کریمی

Today, mobile and its effective presence in all aspects of human life has become undeniable. The presence compared to the internet and its effect is broader and more progressive. The mobile phones and especially applications such as the SMS services are no longer a tech أکثر

Today, mobile and its effective presence in all aspects of human life has become undeniable. The presence compared to the internet and its effect is broader and more progressive. The mobile phones and especially applications such as the SMS services are no longer a technical tool but it has a various media function, cultural, social, economic, political and shaping its own culture. This paper aims to investigate the functions of political, religious, social and cultural effects of SMS and studies the opportunities and threats of this service in among them. In this study, two methods of qualitative research techniques using in-depth interviews of students has been conducted and the documentation of this study is a quantitative survey using a questionnaire in a sample population of 300 students at Allameh Tabatavaei university. The results show that social, political, cultural and religious disfunctionals are wider than the functional ones in the study sample. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2784 - Investigating the Relationship between Social-cultural Factors and Moral Vulnerability(Case Study: Male Students of Yazd City)
مهناز فرهمند حمید محمدی مهدی عالی نژاد

Pathology and determination of students' moral vulnerability is significant step in their security against cultural, social, value, and moral changes. The present study has been done to assess the students' moral vulnerability. The theoretical framework composed of theo أکثر

Pathology and determination of students' moral vulnerability is significant step in their security against cultural, social, value, and moral changes. The present study has been done to assess the students' moral vulnerability. The theoretical framework composed of theories of Durkheim, Englehart and Lerner. By the survey technique, this study has examined the relationship between the moral vulnerability rate and socio-cultural factors influencing it among male students in the city of Yazd. The number of 386 persons was selected by multi-stage cluster sampling method for statistical sample. The research findings show that there was no significant relationship between the media usage and moral vulnerability. Multivariate regression analysis showed that variables of social acceptance, traditional -religious commitment reduction and western lifestyle explained 63% of the variance of the dependent variable of moral vulnerability. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2785 - A Comparative study of Young Learners in their Willingness to Communicate from Socio-cultural Perspective
سونا حراره حامد برجسته

This study embarks upon uncovering the probable difference in willingness to communicate between Iranian male and female EFL learners. To undertake the present research, it was limited to socio-cognitive perspective. More precisely, it aimed to distinguish the types and أکثر

This study embarks upon uncovering the probable difference in willingness to communicate between Iranian male and female EFL learners. To undertake the present research, it was limited to socio-cognitive perspective. More precisely, it aimed to distinguish the types and frequency of socio-cognitive strategies used by Iranian students as far as their gender was concerned. In doing so, 32 advance learners (16 males and 16 females) were asked to fill up a WTC and Socio-cultural strategy use questionnaire. The result revealed that both groups were similar in the cognitive strategy use. In addition, males were more willingness to communicate than female learners. This finding has implication for language teachers, social sciences, psycho-linguistic and socio-linguistic teachers and learner. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2786 - A Study on the Altruistic Attitude among the Youth in Mashhad
هما زنجانی مژگان عظیمی بهاره موفقی

The aim of this research is to study altruism among the youth and is applied by the method of grounded theory. The focus of study is on exploring the social process which shapes altruism. The data were gathered through in-depth interviews 10 youth who lived in Mashhad. أکثر

The aim of this research is to study altruism among the youth and is applied by the method of grounded theory. The focus of study is on exploring the social process which shapes altruism. The data were gathered through in-depth interviews 10 youth who lived in Mashhad. The results of the study highlight the complexity and variety of the youth experiences altruism that is a process reflects interaction among psychological, socio-economic and cultural aspects of the experience. Based on the casual and mediating conditions, the contexts and the consequences of altruism is a king of the strategies towards altruism, thus we can say and analyze the human emotional and social exchange (cost-reward analysis) with mediating of internalized values and beliefs in them. In this case they do altruistic action in a critical situation. The result of this action is satisfying themselves and social cohesion. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2787 - A Comparative Study of Women's Political Participation in Mashrouteh and Pahlavi Period and the Islamic Republic of Iran
مسعود کاوه انوش جعفری سمیه عباسی

Political participation is one of the evidences of persons' presence for determining their fate. So, by developing more democracy in the world, noticing to the different aspects of people involvement in the political scene will be highlighted. Political participation is أکثر

Political participation is one of the evidences of persons' presence for determining their fate. So, by developing more democracy in the world, noticing to the different aspects of people involvement in the political scene will be highlighted. Political participation is one of the essential prerequisites for the development and progress. In this regard, women as a significant part of the population of each country always suffered from unfair distribution of opportunities and resources. In this study, the researchers tried to answer this question to what extent did the women politically participate in the Islamic Republic of Iran? The results showed that political participation of the women has increased over Pahlavi Period but there is always a gap to take advantage of women's ability for participation in the political affairs. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2788 - Investigating Modernism and Relative Deprivation in the Use of Cosmetics from the Students' Viewpoints
علی هاشمیان فر صدیقه افروز حسین برزگر عزیزاله آقابابایی اسداله بابامیر

The main objective of this study was to investigate modernism and relative deprivation in girls` tendency in the use of cosmetics. Today, among the range of young girls we have seen excessive use of cosmetics and this requirement could make industry to become more susta أکثر

The main objective of this study was to investigate modernism and relative deprivation in girls` tendency in the use of cosmetics. Today, among the range of young girls we have seen excessive use of cosmetics and this requirement could make industry to become more sustainable. Existing theoretical literature and previous research claim to influence modern appliances as a social pattern that has affected young people. This study was conducted to survey data collected through questionnaires. The population was all female students in Islamic Azad University of Tehran Medical Branch. The population was 800 subjects and 400 of them were selected randomly. The results indicate that there is a significant relationship between the relative deprivation of the use of cosmetics(r= 0/375) and the modernism with the use of cosmetics(r=0/53. There is a meaningful relationship between the modernists and the girls tend to use the cosmetics too. Structural equation modeling results indicated that RMSEA index was 0/058 proportion of Chi-square to the degrees of freedom (CMIN/DF) was 2/31, CFI was 0/90 and PCFI index was 0/82.Also the PNFI index in this study was 0/67 that indicated the value was acceptable. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2789 - Predict marital burnout for young couples in Divorce Based on Conflict resolution styles, Perfectionism and Emotional tuning styles Babol city
M Vaygani Arsalan Khanmohammadi Jamal Sadeghi

10.22034/ssyj.2022.1960114.1249

The purpose of this study was to predict marital status based on conflict resolution styles, perfectionism and couples' emotional adjustment styles in divorce. This research was a descriptive study with correlation design. The statistical population of the study co أکثر

The purpose of this study was to predict marital status based on conflict resolution styles, perfectionism and couples' emotional adjustment styles in divorce. This research was a descriptive study with correlation design. The statistical population of the study consisted of all couples applying for divorce referring to the Justice Department of Babol in 1397, who have been at the age of at least 1 year of their common life and are on the verge of divorce, of which 200 are targeted using sampling and Available as sample size. To collect data, Rohi's conflict resolution practices questionnaire (ROCI-II), Cognitive Censorship (CERQ), Garnowski et al. (2006), Perfectionism, Identity and Felt (1991), and marital relationship (MBQ), Pines (1996) were used. Data were analyzed by Pearson correlation test and regression analysis. The results of regression analysis showed that the dominant conflict style has a significant negative effect on couples' marital status in divorce. Self-centered perfectionism also affects the marital relationship of couples with significant negative effects, and community-oriented perfectionism has a positive and significant effect on the marital relationship of couples. Finally, regression analysis indicated that acceptance, re-focusing on significant negative effects planning and focusing strategies on thought / rumination and bias-induction had a significant positive effect on couples' marital status. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2790 - Investigating the Sociological Factors in young Women's Individualism and Loneliness (Case Study: Shiraz City)
Mahboubeh Askari Esmaeil Jahanbakhsh Asghar Mohammadi

10.22034/ssyj.2022.1962650.1253

The main purpose of this study was to investigate women's individualism and its sociological factors. The theoretical framework of the research has been formulated using a sociological and social psychology approach with emphasis on Durkheim, Malinowski, Bourdieu, Gidde أکثر

The main purpose of this study was to investigate women's individualism and its sociological factors. The theoretical framework of the research has been formulated using a sociological and social psychology approach with emphasis on Durkheim, Malinowski, Bourdieu, Giddens, Mannheim, Lerner, Little, Riesman, Sarukhani and Gazi Moradi theories. This was a cross-sectional descriptive study. The present study was performed on 564 single women aged 15-29 years in Shiraz who were selected by proportional and purposeful stratified sampling method. Data collection tools included standard and researcher-made questionnaires. Data analysis was performed using SPSS software version 25 in both descriptive and analytical levels. The results show that respondents' individualism is about 69%. Also there is a negative and inverse relationship between variables of religiosity, life satisfaction, lifestyle and individualism in Shiraz, while the variables of modernity expansion, family structural changes, capital Social, media use, expansion of avatars culture, and feminist attitudes are positively correlated with the degree of individualism of Shirazi women. The only direct path of the socio-economic base to individualism has not been confirmed. Life satisfaction had the highest effect on individualism with a coefficient of (-0.71). The spread of modernity through the lifestyle and structural changes of the family affect women's individualism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2791 - Explaining the role of media literacy in mental effectiveness (fear, obsession, illness and fatigue) of covid-19 and presenting a model in social networks
Esmaeil Jamshidi Leila Niroomand Habib Saboori khosroshahi

10.22034/ssyj.2023.1990798.1290

Today,the effectiveness of social networks has become the most important concern of thinkers,especially in the field of social communication.In other words,with the entry of social networks into the media arena,a tremendous transformation occurred in the effectiveness o أکثر

Today,the effectiveness of social networks has become the most important concern of thinkers,especially in the field of social communication.In other words,with the entry of social networks into the media arena,a tremendous transformation occurred in the effectiveness of new media content,in the sense that in the past,audiences first paid attention to the source or the credibility of the source for the effectiveness of the message;But with the spread of new media,the audience has become a user;The purpose of this research is to identify the impact of media literacy with the components of media consumption regime,content understanding,hidden goals,conscious selection,critical view and message analysis,and in the psychological effectiveness of the components of fear,obsession,self-illness and fatigue of Covid-19;In this regard,the subject has been studied using the data-based method.The statistical population of this research consists of regular users over 18 years of age who use social networks for more than three hours.The number of interviews continued until the saturation of data and theories.In the in-depth interview and data entry into the AtlasTI software,open coding was done first,then they were placed in the form of central categories.In this way,according to the media consumption regime of users,they use social networks during the quarantine of the deadly disease of Covid-19 as an alternative interpersonal communication tool.The interactions have been face-to-face,so the categories of the hidden goals of the message,conscious selection of the message,critical look at the message,and analysis of the message have not had the necessary direction. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2792 - Modeling the Structural Relationship between Perfectionism and Life Expectance through Mediating Role of Moral Intelligence and Spiritual Intelligence in Young Directors of Islamic Azad University
Saeed Ahmad Khosravi Babak Hosseinzadeh Jamal Sadeghi Ali Asghar Shojaei

10.22034/ssyj.2019.668102

The research has been performed to the aim of modeling the structural relationship between perfectionism and life expectancy through the mediating role of moral and spiritual intelligences in young Islamic Azad University directors (Mazandaran Province). This applied me أکثر

The research has been performed to the aim of modeling the structural relationship between perfectionism and life expectancy through the mediating role of moral and spiritual intelligences in young Islamic Azad University directors (Mazandaran Province). This applied method of research in terms of objective is considered as a structural study as far as method of research is concerned. Statistical population of the research included all 524 directors in Islamic Azad University from among which 225 individuals have been selected based on stratified random sampling as the statistical sample. Perfectionism questionnaire developed by Asadpour, life expectancy questionnaire developed by Schneider et al., moral intelligence questionnaire developed by Lenik and Kiel and spiritual intelligence questionnaire by King have been used for data collection. In present research, structural validity of tools has been verified and their reliability has been computed through Cronbach’s alpha coefficient test and combined reliability which is statistically confirmed. According to the results, perfectionism, spiritual intelligence, and moral intelligence have direct and significant effect on life expectancy; and, considering the indirect path and effect of perfectionism on life expectancy through mediating role of spiritual intelligence and moral intelligence has been confirmed. In general, research model has been confirmed and research variables have been 70% capable of forecasting life expectancy variable. Considering the role played by moral intelligence and spiritual intelligence on life expectancy, planning has to be made in organizations for promotion of spiritual intelligence and moral intelligence; and destructive and negative effects of perfectionism have to be identified and trained. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2793 - The Effectiveness of Positive Thinking Skills Training on the Positive and Negative Affection and Perfectionism of High School Students in Fereydunkenar City
Leila Babaei Rajab Ali Mohammadzadeh

The main purpose of this study was to evaluate the effectiveness of teaching positive thinking skills on students' negative emotions and perfectionism. The present study was experimental. The statistical population of this study was all high school female students in th أکثر

The main purpose of this study was to evaluate the effectiveness of teaching positive thinking skills on students' negative emotions and perfectionism. The present study was experimental. The statistical population of this study was all high school female students in the city of Fereydunkenar in the academic year of 2017-2018. The research sample consisted of 30 high-perfectional students who were randomly selected. These 30 subjects were divided into two experimental and control groups, which were considered for 13 sessions of 90 minutes for teaching positive thinking skills. Two questionnaires were used for data collection. The obtained data were used using covariance analysis. The results showed that teaching positive thinking skills was effective in reducing the negative emotion and perfectionism among female students (P <0.01). As a result, this approach can be used as a method in schools to improve the mental status of students. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2794 - A Study on the Socio-cultural Factors Affecting Women's Cosmetic Surgery (A Case Study of Women in Noor City)
علی اصغر عباسی اسفجیر مصطفی قاسمی

The tendency toward beauty is natural and common among all human beings. However, today, the tendency toward beauty, as a social phenomenon, has reached the stage of vanity and showing off. Cosmetic surgery is one of the significant issues in the field of medicine and c أکثر

The tendency toward beauty is natural and common among all human beings. However, today, the tendency toward beauty, as a social phenomenon, has reached the stage of vanity and showing off. Cosmetic surgery is one of the significant issues in the field of medicine and culture, and one of the topics studied in the field of sociology. This study aims to investigate the sociocultural factors affecting cosmetic surgery of women in Noor city. The theoretical approach of the study includes anthropology, sociology and feminism. The methodological strategy of the research is based on using the research method. The population of the study was 329 participants. The data were analyzed using the mean comparison test, T- test, one-way variance analysis, and multiple regressions. The results indicate that there is a positive relationship between cosmetic surgery and consumerism, cultural capital, social pressure, higher social status and body management. There is also a negative relationship between cosmetic surgery and negative perceptions of the body. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2795 - The Effect of Public Awareness and Social Cohesion on the Social Participation of Women (Case study: Female Students from Azad University, Science and Research Branch, Tehran)
Ghorbanali Aghaahmady Narges Mollaei Mahnaz Rahmati

The aim of the present paper is to study the impact of public awareness and social cohesion on social participation of women in Iran. Since women constitute half of the population, their participation in political, economic, social and cultural areas can play an importa أکثر

The aim of the present paper is to study the impact of public awareness and social cohesion on social participation of women in Iran. Since women constitute half of the population, their participation in political, economic, social and cultural areas can play an important role in community development. The study employs modernization approach as the conceptual framework and data collection is based on field and library methods. The target population included 26,742 female students of Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran, out of which 480 individuals were selected as the study sample based on simple random sampling. To analyze the data in the inferential statistics section, the coefficient of TB and TC in the ordinal measurement level were first computed and then, due to promotion of the measurement level from ordinal to interval, Pearson coefficient correlation and multiple and univariate regressions were employed to assess the effects of the collective and simultaneous independent variables on the dependent variable. Analysis of variance was used to verify hypotheses and statistical significance of the effects of the variables. The findings showed that the research hypotheses, including universality, solidarity and interaction with others, socio-economic status, public awareness, and the research assumptions were all confirmed at a significance level of 0.0001. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2796 - The Role of Social Factors in the Explanation of Vandalism among High School Students in Andimeshk Focusing on the Social Security
Eshaq Arjmand Siapoush Abolghasem Haydarabadi Bahareh Arjomand Siapoush

This paper tries to study the role of social factors in the explanation of vandalism among high school students in Andimeshk. Focusing on the social security. Through survey study more than 300 ones were selected by Cochoran Formula. After gathering he data through ques أکثر

This paper tries to study the role of social factors in the explanation of vandalism among high school students in Andimeshk. Focusing on the social security. Through survey study more than 300 ones were selected by Cochoran Formula. After gathering he data through questionnaire, they were analyzed by Pearson Coefficient Correlation, Variance Analysis test, Multi-variable regression and path analysis. The results show that there are inverse negative relationship between vandalistic behavior with social satisfaction, social security. Social correlation and security needs. There are also negative relationship between lack of security and socio-economic status with vandalistic behavior. Regression analysis indicates that independent variables explains 24.8 of variances in vandalism. Social satisfaction and social correlation have more influence then. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2797 - A Study on the Frequency of Occurrence and Usage of Anglicism in Speech of Young Iranian Telegram Users
داوود مشهدی حیدر رضا ملاحسینی معصومه عصایی

This paper investigates the frequency of occurrence of English borrowed words in terms of three variables of age, gender, and educational status. To do so, a corpus including the extant files of participants in a target group of telegram social networking was selected a أکثر

This paper investigates the frequency of occurrence of English borrowed words in terms of three variables of age, gender, and educational status. To do so, a corpus including the extant files of participants in a target group of telegram social networking was selected and analyzed. The quantitative study of the data shows that the occurrence of the loanwords is much more frequent in the speech of both youngster and highly educated telegram users. The results indicated that Persian speakers' tendency to employ more Anglicism in particular functional domains can be justified in terms of gender differentiation. In short, the results of this study highlights that Telegram social networking inter alia expedites the ongoing process of loan word influx into Persian language. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2798 - Vandalism Roots among Juveniles and Youths in Public Spaces of City (Case Study: Amol City)
Fatemeh Hosseinzadeh Abdoullah Ebrahimi Ali Rahmani Firouzjah

10.22034/ssyj.2019.670241

Urbanism in third world and developing countries compared to that of developed countries has been increased with much more speed. From consequences of the population increase and accelerated growth of population in cities, reference can be lead to many problems such as أکثر

Urbanism in third world and developing countries compared to that of developed countries has been increased with much more speed. From consequences of the population increase and accelerated growth of population in cities, reference can be lead to many problems such as increase of unemployment rate, housing problems, social anomalies, increase in crime and delinquency. Vandalism in public spaces is from among undesirable social phenomena in most of the cities in the country, followed by serious damages. The research has been necessary to be performed as for identifying the roots of vandalism among juveniles and youths between 13 to 34 years of age. The research is an analytical descriptive study; and, data have been collected through questionnaire. Statistical population of the research in 2016 included 13 to 34 years old juveniles and youths in Amol City (271169 individuals). Through usage made of Cochran’s method, 400 juveniles and youths from among them have been selected as sample size to fill the questionnaire through simple random sampling method. To analyze data, independent t-test and path analysis have been applied. According to the findings there is significant relationship between contextual variables, socio-economic status, cultural status, environmental factors and vandalism among juveniles and youths. As a result, taking action in the socio-economic, cultural, and environmental fields can be resulted in reduction of damages caused by vandalism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2799 - The Study Feminist Tendencies and its Relationship with Economical, Social and Cultural Motives in the Female Students of the Islamic Azad University(Garmsar Branch)
Mojtaba Sedaghatifard Tahereh Mirsardoo Roja Abchiyan

The object of this research was to study and explain feminist tendencies and its relationship with economical, social, and cultural motives in the female students of the Islamic Azad University of Garmsar. It was used compilation of theoretic viewpoints of Ritzer, Caste أکثر

The object of this research was to study and explain feminist tendencies and its relationship with economical, social, and cultural motives in the female students of the Islamic Azad University of Garmsar. It was used compilation of theoretic viewpoints of Ritzer, Castells, Giddens, and Parsons in feminist discussion and a framework and theoretic model was formulated. By using surveyor method, researcher's personal questionnaire was made and it was done validation and reliability evaluation and data was gathered by it. A sample size was estimated 327 female students of both faculty of humanities and faculty of engineering of the Islamic Azad University of Garmsar; and they were selected proportional to size using random sampling. Findings showed that the range of feminist tendencies in studied sample is upward in a medium level and this tendency is higher in the humanities students than in the engineering students. Also belief in the existence of gender inequality in family, an inequality in the laws and roles of the society, protest to woman role as a mere housekeeper, and an inequality in women's economical advantages to men's one is upward in a medium level. Another result is that economical and socio-cultural motives in the mentioned feminist tendency showed high level which is explainable and interpretable with available theoretic approaches in the social, radical, and liberal feminism. It can be said that people tend to special tendency in this context based on their different positions and they summarize a main cause of gender inequality into the same problem and this causes that people viewpoints about gender inequality may be difference and it leads to different feminist tendencies. Moreover, Lizrel modeling values was the fitting representation of researcher's proposal model. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2800 - Sociological Survey of Factors Influencing Tourism Satisfaction (Case study: Foreign Tourists in Kish Island)
Abolghasem Heidarabadi Masoud Darabi

The purpose of this study is to do a sociological survey of the factors affecting tourism satisfaction. This study is carried out with sample group of 250 foreign tourists in Kish Island, by the survey method and the data is collected by an English questionnaire. The st أکثر

The purpose of this study is to do a sociological survey of the factors affecting tourism satisfaction. This study is carried out with sample group of 250 foreign tourists in Kish Island, by the survey method and the data is collected by an English questionnaire. The study uses Maslow’s Need Hierarchy Theory, Homans’ Exchange Theory, and Morton’s Instrument and Goal Theory to explain the tourism satisfaction. The findings of this survey showed that there are meaningful and positive relationships between the factors of population, economy, tourism knowledge, tourism experiences, tourism attractions, propaganda, Iran’s political situation, nationality, religion, and tourism satisfaction. The results of the multivariable analysis show that the variables of market attraction, tourists’ rights, historical attractions, and the age are the parameters that are most effective. The factors are entered into the regression equation in the field of tourism satisfaction and they could explain more than half of the changes of the dependent variable. The study model explains more than half of the variance of the dependent variable (tourism satisfaction). Regarding this, it seems that the theoretical model of the study, which is derived from the theories of Maslow, Homans and Morton, is a proper and efficient model to evaluate the tourism satisfaction. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2801 - Effective Factors Involving in Modernism among the Youth in Shoshtar
Akbar Zareh Shahabadi Masoud Hajizadeh Maymandi Ali Karampour

The present study attempts to examine the factors contributing to modernism of the youth in Shoshtar city. In the research the degree of modernism and the relationship between education, job status, the use of mass media, social and economic status and the degree of fai أکثر

The present study attempts to examine the factors contributing to modernism of the youth in Shoshtar city. In the research the degree of modernism and the relationship between education, job status, the use of mass media, social and economic status and the degree of faith were evaluated. The data were collected through a questionnaire. The population was all the youth in Shoshtar 400 people were selected as the participants in the study. Validity of the material was formal. Coronbach index was employed for the data. Findings from the study indicated that the degree of modernism of 1% percent of the participants was low, 83/5% average and the other 15/5 % is high. There wasn't a significant difference between men and woman(married and single) and the degree of modernism in Shoshtar. Variables such as social contribution, employment. Social-economic, standing played the major role in defining modernism. Among independent variable, mass media of 15/3 % has the most effect on the explanation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2802 - A Sociological Study on the Effective Factors involving in the Attitudes of Male Students and Vandalism at High Schools in Khoramabad
Masomeh Motlagh Sajedeh Naderi

This paper studies the effective factors involving in the attitudes of make students toward vandalism at high –schools in 2012-2013. Theories which applied here are ratio communication of Sutherland, kellawarel and online. Merton anomie, Heir chi's social ties and أکثر

This paper studies the effective factors involving in the attitudes of make students toward vandalism at high –schools in 2012-2013. Theories which applied here are ratio communication of Sutherland, kellawarel and online. Merton anomie, Heir chi's social ties and Good's family structure Throuah Cochran's formula more than 376 ones were chosen. The data wave analyzed by SPSS and the statistics indexes like Kendal's tests, and Gamma wave used. The results showed that there is meaningful relationship between economic statues, less education, family separation, and violence, crime background, cultural poverty. Relation with Criminals, decimation, antisocial, no participation, No Mutual attachment with student's attitudes to vandalism. Except no free time activity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2803 - Explaining the Effective Factors on Risk-taking as Basic Elements of Youths’ Life Style based on Modeling of Structural Equation by Minority Method of Partial Squares (PLS)
Mohsen Niazi Akbar Zolfaghari Elham Shafaiei Moghadam

10.22034/ssyj.2021.680624

The aim of this study is to survey the effective factors on the risk-taking rate as the basic elements of youths’ life style in the various and wide sampling of students quantitively. This study was from the social survey and the research data have been collected أکثر

The aim of this study is to survey the effective factors on the risk-taking rate as the basic elements of youths’ life style in the various and wide sampling of students quantitively. This study was from the social survey and the research data have been collected by using the questionnaire techniques. The statistical population includes all students of Kashan University. Using Cochran sampling formula, 403 students were randomly selected as sample size. Findings showed that fatalism with 59% of total negative effect and high impact volume in the first rank, social satisfaction with 24% overall effect and average effect volume in the second rank, luxuriousness with 21% of total effect and volume of effect at the level low in the third rank, and worldliness with 11% overall impact and volume in the lowest rank. In addition to, the Q2 value indicates that overally the predictive power of the model is moderate. Based on the obtained value in the matrix, the significance-function of the variable of Fatalism was significant. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2804 - ‎Fuzzy Subgroups and Digraphs Induced by Fuzzy Subgroups
Paul J. Allen Joseph Neggers Hee Sik Kim

10.30495/tfss.2022.690699

Given a fuzzy subgroup $\mu$ of a group $G$‎, ‎$x\rhd_uy$ if and only if $\mu(xy) < \mu(yx)$ defines a directed relation with an associated digraph $(G‎, ‎\rhd_u)$‎. ‎We consider $(\mu‎, ‎\nu)$-homomorphisms $\varphi‎: ‎(G‎, ‎\mu)\to (H‎, ‎\nu)$ where $\mu$ and $\nu$ ar أکثر

Given a fuzzy subgroup $\mu$ of a group $G$‎, ‎$x\rhd_uy$ if and only if $\mu(xy) < \mu(yx)$ defines a directed relation with an associated digraph $(G‎, ‎\rhd_u)$‎. ‎We consider $(\mu‎, ‎\nu)$-homomorphisms $\varphi‎: ‎(G‎, ‎\mu)\to (H‎, ‎\nu)$ where $\mu$ and $\nu$ are fuzzy subgroups of $G$ and $H$ respectively and the preservation of properties of the digraphs $(G‎, ‎\rhd_u)$ several of which are also noted here‎, ‎e.g.‎, ‎$(G‎, ‎\rhd_u)$ is an anti-chain if and only if $\mu$ is a fuzzy normal subgroup of the group $G$‎. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2805 - تاثیر نظام راهبری شرکت بر میزان محافظه‌کاری در گزارشگری مالی با تاکید بر توانایی مدیران
سعید انورخطیبی محدثه هاشمی

پژوهش حاضر به بررسی تاثیر نظام راهبری شرکت بر میزان محافظه‌کاری در گزارشگری مالی با تاکید بر توانایی مدیران می‌پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق ب أکثر

پژوهش حاضر به بررسی تاثیر نظام راهبری شرکت بر میزان محافظه‌کاری در گزارشگری مالی با تاکید بر توانایی مدیران می‌پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 127 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده در دوره‌ی زمانی 7 ساله بین سال‌های 1393 الی 1399 مورد بررسی قرار گرفتند. روش مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، کتابخانه‌ای بوده و داده‌های مربوط برای اندازه‌گیری متغیرها از سایت کدال و صورتهای مالی شرکت‌ها جمع آوری شده و در اکسل محاسبات اولیه صورت گرفته سپس برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از نرم افزار STATA استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که نظام راهبری شرکت بر میزان محافظه‌کاری در گزارشگری مالی رابطه معکوسی دارد. همچنین توانایی مدیران بر محافظه‌کاری در گزارشگری مالی تاثیر معکوس دارد.توانایی مدیران بر ارتباط بین نظام راهبری شرکت و میزان محافظه‌کاری در گزارشگری مالی تاثیر معکوس دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2806 - تحلیل و مقایسه ساختاری معماری کالبد فضاهای آموزشی کودکان مورد مطالعاتی: مرکز کودکان بی سرپرست آمستردام و باغ اوتیسم اصفهان
معین خمسه عشری سیده مرضیه طبائیان

10.30495/jisaud.2023.1985675.1079

این مقاله سعی در مقایسه و تحلیل دو نمونه از مکان‌های نگهداری کودکان دارد تا با یافتن پاسخی درست گامی مؤثر در جهت بهبود وضعیت کودکان بی‌سرپرست و کودکان دارای اختلال اوتیسم ایجاد شود. این تحلیل و مقایسه به لحاظ ساختار کالبدی تأثیر بسزایی در طراحی دارد و پاسخ‌های روشن‌تری أکثر

این مقاله سعی در مقایسه و تحلیل دو نمونه از مکان‌های نگهداری کودکان دارد تا با یافتن پاسخی درست گامی مؤثر در جهت بهبود وضعیت کودکان بی‌سرپرست و کودکان دارای اختلال اوتیسم ایجاد شود. این تحلیل و مقایسه به لحاظ ساختار کالبدی تأثیر بسزایی در طراحی دارد و پاسخ‌های روشن‌تری را موجب می‌گردد تا با دانستن آنها نیازهای ‌کودکانی‌ که به دلایلی دارای نیاز هستند، شناخته و برطرف شود. هدف این تحقیق یافتن همین پاسخ در نتیجه مقایسه دو طرح اجرا شده در این زمینه است. لذا از بررسی پیشینه و مبانی نظری این‌گونه استنباط می‌شود که انعطاف‌پذیری فضا ازجمله موارد اصلی طراحی برای کودکان بشمار می‌آید. همچنین استفاده از حجم‌های مناسب و متنوع در عین سادگی و به‌دوراز پیچیدگی، تزیینات مناسب کودک و پویایی پلان لازم است. در کنار تمام این موارد آنچه حائز اهمیت است، قبل از طراحی و شروع تحقیق، شناخت کودک و ویژگی‌های او و خصوصا کودکان با نیازهای ویژه است. این پژوهش از نوع بنیادی با ماهیت کیفی و روش توصیفی - تحلیلی و رویکرد تطبیقی انجام شده است. به‌منظور گردآوری اطلاعات پایه، از روش کتابخانه‌ ای و میدانی استفاده شده است. سپس به ارزیابی و مقایسه دو نمونه موردی پرداخته شد. جهت بررسی نمونه‌ها، ابتدا شاخصه‌های موردنظر جهت مقایسه تعیین شدند و باتوجه‌به توصیف، بررسی فضاهای موجود در هر دو نمونه با درنظرگرفتن موضوع تحقیق انجام شده است. پس از ارزیابی همه موارد، اصول طراحی معماری، مؤلفه‌های مشترک و وجوه تمایز و نکات مثبت و منفی هر یک از بناها تحلیل شد. این نکات در بخش یافته‌ها، در جدولی به‌صورت تحلیلی مقایسه شدند تا به عنوان راهکارهای طراحی در اینده مورد استفاده قرار گیرند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2807 - شبه‌رمانتیسم‌گرایی آمرانه حکومت پهلوی اول در شهر بندر انزلی: تحلیل شکل‌گیری و تحقق دوره رمانتیک بندر انزلی در دوره پهلوی اول از دیدگاه منورالفکران
عرفان خصم افکن نظام مصطفی کیانی هاشمی

10.30495/jisaud.2023.1977504.1038

اشتیاق نوستالژیک برای گذر از سنت به مدرنیته(تجددطلبی) و بازگشت به گذشته‌ی با اقتدار و پُرشکوه(ملی‌گرایی)، عصاره‌ی جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در دوره‌ی پهلوی اول را تشکیل می‌دهد. این جهان‌بینی و فلسفه‌ی فکری که ادبیات و معماری تنها یکی از عرصه‌های ظهور آن بود و در حوز أکثر

اشتیاق نوستالژیک برای گذر از سنت به مدرنیته(تجددطلبی) و بازگشت به گذشته‌ی با اقتدار و پُرشکوه(ملی‌گرایی)، عصاره‌ی جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در دوره‌ی پهلوی اول را تشکیل می‌دهد. این جهان‌بینی و فلسفه‌ی فکری که ادبیات و معماری تنها یکی از عرصه‌های ظهور آن بود و در حوزه‌های اجتماعی و سیاسی، در قالب جنبش‌های روشنفکری محرک ناسیونالیسم یا ملی‌گرایی ایرانی به عنوان راهی به منظور یکپارچگی و توانمند ساختن ایران در حکومت رضاخان شد و موجب تبدیل ایران به کشوری دارای ثبات و امنیت پایدار شد. یکی از راه‌های پیاده‌سازی نظریه شاهنشاهی رضاخان، هنر و به ویژه، بهره‌گیری از معماری بود. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در راستای مشروعیت‌بخشیدن به اقدامات تجددطلبانه حکومت پهلوی اول، چگونه و با چه شاخص‌ها و مؤلفه‌هایی در معماری بناهای دولتی شهر بندر انزلی تجلی پیدا کرد؟ آیا تصویر ساخته شده توسط حکومت با نظر منورالفکران هم‌راستا بود؟ لذا پژوهش از نوع کیفی و کاربردی و با استفاده از روش تطبیقی- مقایسه‌ای از طریق روش مطالعات کتابخانه‌ای صورت پذیرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد در کنار گفتمان فرهنگی پهلوی در جهت تحقق رویکرد تجددگرایانه‌اش از طریق معماری در قالب ساخت بناهای دولتی با الگوگیری از معماری اروپائی، می‌بایست ساخت تصاویر ذهنی در شهروندان از طریق همراهی منورالفکران آن دوره در قالب ارایه‌ی گزارش‌ها و سفرنامه‌ها را جهت ترغیب شهروندان برای نوگرایی و تجدد را هم باید در نظر بگیریم. تقریبا بعد از فرآیند تجددگرایی دوره پهلوی اول بود که شهر انزلی برای نخستین بار به عنوان تفرج‌گاهی برای تهرانیان درآمد که ترجیح می‌دادند اوقات فراغت خود را در این شهر بگذرانند تا جایی که همگی آن را فرنگستان ایران می‌نامیدند. با توجه به نتایج تحقیق، شاهد تحقق عصر رمانتیک شهر بندر انزلی در دوره پهلوی اول هستیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2808 - بررسی روش شناسی زمینه ای گشتالت در رمزگشایی شکل چلیپا در مقبره فردوسی
میلاد خوش مرام امیر قهرمان پوری

10.30495/jisaud.2023.1971009.1023

در زمینه گرایی به ارزیابی و مطالعه نظام شکلگیری اثر در قالب کل (بافت پیرامونی) توجه میگردد. زیرا پیوند میان معماری و بافت پیرامونی آن همواره در زمینه‌ی قابل تطبیق با اثر تفحص میگردد، به قسمی که از نظر مفهومی به کوبیسم و از نظر ادراکی و روششناسی به اصل شکل و زمینه استوار أکثر

در زمینه گرایی به ارزیابی و مطالعه نظام شکلگیری اثر در قالب کل (بافت پیرامونی) توجه میگردد. زیرا پیوند میان معماری و بافت پیرامونی آن همواره در زمینه‌ی قابل تطبیق با اثر تفحص میگردد، به قسمی که از نظر مفهومی به کوبیسم و از نظر ادراکی و روششناسی به اصل شکل و زمینه استوار است. همچنین ارتباط بین اثر و اجزای پیرامونی آن بهواسطه کلیتی پیوسته و در عین حال حفظ خصوصیات شخصی خود در نظام جزء به کل قابل تعریف میباشد. همچنین روش‌شناسی زمینه‌ای در قالب آمیختگی میان اثر و زمینه و همچنین پیاده‌سازی اثر در ساختار مولد و حل‌شدگی در آن از منظر ارتباط عناصر سازنده اثر با کلیت آن قابل تعریف میباشد؛ زیرا ارزیابی و بکارگیری آن در واژه‌ای چون گشتالت ملهم گشته است که عاملی است بین عناصر در حال تغییر و ثابت که جایگاه ویژه‌ای در خلق اثر معمارانه دارد. بر این اساس با توجه به طرح آرامگاه فردوسی که با اقتباس از نمونه‌های باستانی بر رویداد روحیه ناسیونالیسم ملی آن زمان طراحی گشته است، میتوان عناصری را شناسایی کرد که مبنای الگووارگی طرح چلیپا در چگونگی شکلگیری اثر میباشند. لذا در این جستار تلاش شده است بابهره از مدارک مکتوبی چون مقالات، کتب و... و استنتاج اولیه از آنها و سپس به تحلیل و توصیف مدارک ارزشمدار پرداخته و در قالب تحلیل و توصیف مدارک مزبور به نوعی استدلال قیاسی از منظر الگوی شکل‌گیری چلیپا در کلیت این مجموعه توجه شود که در این راستا با طرح پرسشی چون: چگونه میتوان به واسطه روش‌شناسی زمینه‌ای به رمزگشایی الگوی شکل چلیپا در مقابر ایرانی_ اسلامی اعم از؛ آرامگاه فردوسی پاسخ داد؟، بتوان از طریق عناصر سازنده پایه‌ای چون نقطه تا حجم و شناسایی پیکره‌بندی این الگواره در کلیت شکل‌گیری مقبره فردوسی از منظر روش‌شناسی عناصر پایه‌ای به زمینه‌گرایی کالبدی مجموعه پاسخ داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2809 - تاثیر عصاره پوست پسته و تمرینات هوازی بر نشانگران فشار اکسایشی عضله پهن خارجی رت های ماده چاق
محسن صاحبی محمدعلی آذربایجانی مقصود پیری

10.30495/varzesh.2023.1973759.1046

هدف : هدف از این تحقیق تاثیر مصرف عصاره پوست پسته و تمرینات هوازی بر سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و مالون دی آلدئید و در عضله پهن خارجی رت های ماده چاق بود.روش: در یک کارآزمایی تجربی 30 سر موش های صحرایی (ماده) نژاد ویستار با دامنه وزنی 180 تا 200 گرم حضور داشتند. نمونه أکثر

هدف : هدف از این تحقیق تاثیر مصرف عصاره پوست پسته و تمرینات هوازی بر سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و مالون دی آلدئید و در عضله پهن خارجی رت های ماده چاق بود.روش: در یک کارآزمایی تجربی 30 سر موش های صحرایی (ماده) نژاد ویستار با دامنه وزنی 180 تا 200 گرم حضور داشتند. نمونه ها در 5 گروه شامل: 1- گروه کنترل (Con)، گروه کنترل چاق (OB-Con)، گروه چاق و تمرین هوازی (OB-AT)، گروه چاق و عصاره پوست پسته (OB-PGH)، گروه چاق و عصاره پوست پسته و تمرین هوازی (OB-PGH-AT) تقسیم شدند. رتها به مدت چهارهفته و هفته ای پنج جلسه روی نوارگردان دویدند ودر همین زمان عصاره پوست پسته را دریافت نمودند. پس ازپایان دوره رتها قربانی شده و بافت عضله پهن جانبی برای سنجش میزان فعالیت سوپراکساید دیسموتاز و کاتالاز و غلظت مالون دآلدئید استخراج شد.یافته ها: تغذیه با غذای پرچرب موجب کاهش فعالیت آنزیم سوپرراکساید دیسموتاز و کاتالاز و افزایش معنادار مالون دآلدئید شد. تمرین هوازی غظلت سوپراکساید دیسموتاز عضله را به طور معنادار افزایش داد. (P=0.004).اما دریافت عصاره پوست پسته (P=0.135)وتعامل تمرین و عصاره پوست پسته اثر معنا داری برغلظت سوپراکسید دیسموتاز عضله نداشت(P=0.396). تمرین هوازی(P=0.001) و عصاره پوست پسته (P=0.036) غلظت کاتالازعضله رابه طور معنادار افزایش داد اما تعامل تمرین و عصاره پوست پسته اثر معنا داری برغلظت کاتالاز عضله نداشت(P=0.190). تمرین هوازی (P=0.001)و عصاره پوست پسته (P=0.001)موجب کاهش معنادار غلظت مالون دآلدئید عضله اسکلتی اما تعامل تمرین و عصاره پوست پسته اثر معنا داری برغلظت مالون دی آلدهید عضله نداشت(F=0.004,P=0.949,ƞ=0.001). نتیجه‌گیری: به علاوه افزودن مکمل یاری PGH به تمرین هوازی می تواند بر کاهش آسیب اکسایشی و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز داشته باشد. القاء چاقی باعث افزایش نشانگران فشار اکسایشی بافت عضلانی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2810 - بررسی نقش گردشگری خلاق در باز آفرینی و توسعه گردشگری محلات بافت تاریخی شهر (نمونه موردی: محلات دردشت-سرچشمه، طوقچی-شهشهان،کنگاز، کارلادان-کلیچه)
مصطفی حسینی محسن مرادیان هرندی

به عنوان هدف پژوهش،این پژوهش به دنبال بررسی نقش گردشگری خلاق در بازآفرینی و توسعه گردشگری محلات بافت تاریخی شهر اصفهان میباشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعه‌ای ـ کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است. برای دستیابی أکثر

به عنوان هدف پژوهش،این پژوهش به دنبال بررسی نقش گردشگری خلاق در بازآفرینی و توسعه گردشگری محلات بافت تاریخی شهر اصفهان میباشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعه‌ای ـ کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، شاخص‌هایی در دوبخش1-شاخص های گردشگری خلاق شامل 5 دسته(سرمایه اجتماعی،کیفیت زندگی،استعداد گردشگری،زیرساخت فیزیکی و تجربه گردشگری) و 2- شاخص های بازآفرینی در4دسته(اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی) استخراج شد. در ادامه برای ارائه الگوی توسعه گردشگری خلاق و تاثیر آن بر روند توسعه شهر اصفهان از ابزار پرسشنامه و با حجم نمونه 383 نفر و با استفاده از نرم افزار spss روند کار صورت گرفت.در ادامه نیز روند فرایند تحلیل شبکه برای شاخص های مرتبط با توسعه شهری خلاق در نرم افزار Geoda تحلیل گردید. در فرآیند تحلیل شبکه شهری برای تولید نقشه ها از ابزار (Network Analyst Tools) در محیط نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان داد که وضعیت شاخص های 5 گانه گردشگری خلاق در سطح محلات بافت تاریخی شهر اصفهان وضعیتی مناسب و تنها در بخش زیرساخت‌های فیزکی کمبود احساس می‌شود؛ اما وضعیت شاخص‌های بازآفرینی محلات بافت تاریخی شهر اصفهان کاملا نامناسب است. مقایسه میانگین وضعیت توسعه گردشگری خلاق در بین محلات مختلف شهری نیز نشان می‌دهد که بالاترین مربوط به محلات دردشت و طوقچی به ترتیب با میانگین‌های 41/16 و 90/15 و پایین‌ترین میزان نیز مربوط به محلات کنگاز و کاردالان به ترتیب با میانگین‌های 18/12 و 84/13 بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2811 - تأثیر مسئولیت های اجتماعی بر ارزش ویژه برند مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی (مطالعه موردی: شهر تبریز)
جعفر بهاری شهلا بهاری حامد بهاری

تحقیق حاضر با هدف تأثیر مسئولیت های اجتماعی بر ارزش ویژه برند مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی در شهر تبریز در تابستان ۱۳۹۸ صورت پذیرفته است. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است. همچنین از روش معادلات ساختاری با أکثر

تحقیق حاضر با هدف تأثیر مسئولیت های اجتماعی بر ارزش ویژه برند مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی در شهر تبریز در تابستان ۱۳۹۸ صورت پذیرفته است. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است. همچنین از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق آن دسته از گردشگران داخلی هستند که در تابستان ۱۳۹۸ به شهر تبریز سفر کرده‌اند. داده های مورد نیاز برای این تحقیق با روش نمونه گیری تصادفی ساده از گردشگران داخلی در شهر تبریز و با ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. با توجه به این که حجم جامعه نا معلوم می باشد از فرمول کوکران به منظور تعیین حجم نمونه استفاده شده است که عدد ۳۸۴ بدست آمده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که مسئولیت‌های اجتماعی مقصد گردشگری شهر تبریز تأثیر معنی داری بر ارزش ویژه برند مقصد و هریک از ابعاد آن دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2812 - ارزیابی ریسک زیست محیطی در منطقه کوهستانی و تفرجی درکه تهران
سپیده محبی سید مصطفی طیبی ثانی افشین جعفری باقر مرسل

هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و اولویت‌بندی جنبه‌های ریسک محیط‌زیستی در منطقه گردشگری – ورزشی درکه تهران می‌باشد. از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی سوابق اقدام به گردآوری داده‌های مورد نیاز برای ارزیابی گردید. ارزیابی توان محیطی منطقه به منظور توسعه گردشگری با أکثر

هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و اولویت‌بندی جنبه‌های ریسک محیط‌زیستی در منطقه گردشگری – ورزشی درکه تهران می‌باشد. از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی سوابق اقدام به گردآوری داده‌های مورد نیاز برای ارزیابی گردید. ارزیابی توان محیطی منطقه به منظور توسعه گردشگری با استفاده از روش ترکیبی (مدل مخدوم و مدل فایو) و تکنیک رویهم‌گذاری لایه‌های اطلاعاتی با کمک ابزار GIS صورت گرفت. در ادامه، روش‌های کمی و کیفی ارزیابی ریسک برای تعیین درجه و سطوح ریسک هر یک از فاکتوهای بیست‌گانه استفاده شد. از روش ویلیام فاین برای ارزیابی نهایی استفاده شد. نتایج بیانگر آن بود که 118.73 هکتار از منطقه برای تفرج متمرکز و 487.72 هکتار نیز برای تفرج گسترده مناسب است و مابقی ارزش حفاظتی دارد. فاکتورهای تغییرات آب و هوا و پتانسیل وقوع بلایای طبیعی بیشترین سطوح ریسک را در اختیار داشته‌‌اند. از سوی دیگر، فاکتور آلودگی آب و خاک با سطح ریسک بالا و آلودگی هوا با سطح کم ارزیابی گردیدند. همچنین، درجه فاکتور ریسک به خطر افتادن سلامت اکوسیستم 3A می‌باشد. سطح ریسک برای انتشار آلینده‌های در هوا معادل 20 و برای انتشار در خاک و آب برابر با 270 است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2813 - تحلیل خطر لرزه ای با رهیافت احتمالی و با استفاده از مدل کرایسس در شهر زرین شهر
امین عیدیوندی قاسم خسروی عبدالله واعظ شوشتری

زمین لرزه به عنوان یکی از شاخص ترین مخاطرات محیطی زمینی، اغلب مناطق ایران را مورد تهدید قرار می دهد. اهمیت خطر زلزله در کشور به واسطه گسترش سریع شهرها و تمرکز جمعیت و سرمایه در سال های اخیر بیشتر شده است. شهر زرین شهر به عنوان مرکز بخش شهرستان لنجان در استان اصفهان از ح أکثر

زمین لرزه به عنوان یکی از شاخص ترین مخاطرات محیطی زمینی، اغلب مناطق ایران را مورد تهدید قرار می دهد. اهمیت خطر زلزله در کشور به واسطه گسترش سریع شهرها و تمرکز جمعیت و سرمایه در سال های اخیر بیشتر شده است. شهر زرین شهر به عنوان مرکز بخش شهرستان لنجان در استان اصفهان از حیث جمعیت، زیر ساخت های اقتصادی_ اجتماعی و از سویی به واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و نزدیک به آن از ریسک بالایی در برابر خطر لرزه ایی برخورد دار است، بر این اساس بررسی های مربوط به تحلیل خطر لرزه ای این شهر و یافتن مناطق پر خطر یکی از ضروریات مدیریت شهری می باشد. لذا از اهداف این تحقیق استفاده از روش احتمالی جهت تحلیل و پهنه بندی خطر زمینلرزه در شهر زرین شهر با استفاده از مدل کرایسس بوده است. روش انجام تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای(اسناد، نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی، مدل رقومی زمین ، کاتالوگ دادهای لرزه ای ،تصاویرگوگل ارث) اقدام به تحلیل شده است. نتایج حاصل از این پژوهش گواه آن است که بیش از هفده هزار هکتار از اراضی شهری در محدوده با خطر بالا قرار می گیرد و لذا با توجه به جمعیت پانزده هزار نفری ساکن در این بخش لزوم توجه به طراحی و اجرای ساز های مقاوم در برابر خطر لرزه ایی و همچنین مقاوم سازی بخش های فرسوده تر کمک قابل توجهی به کاهش خسارات احتمالی ناشی از زلزله می نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2814 - شناخت فضاهای مستعد اکوتوریسم در شهرستان بروجرد و تعیین راهبردهای توسعه آن
مریم بیرانوندزاده مهناز حیدری اکبر سلطانزاده نسرین میرزا محمدی

امروزه گردشگری طبیعت بخش مهمی از فعالیت‌های جهانگردی در دنیا را به خود اختصاص داده است. از اینرو مسائل مربوط به اکوتوریسم و پایداری بیش از هر چیز نیازمند برنامه‌ریزی فضاهای گردشگری با استفاده از منابع موجود و بهره‌برداری بهینه از طریق شناسایی دقیق مناطق مستعد گردشگری می أکثر

امروزه گردشگری طبیعت بخش مهمی از فعالیت‌های جهانگردی در دنیا را به خود اختصاص داده است. از اینرو مسائل مربوط به اکوتوریسم و پایداری بیش از هر چیز نیازمند برنامه‌ریزی فضاهای گردشگری با استفاده از منابع موجود و بهره‌برداری بهینه از طریق شناسایی دقیق مناطق مستعد گردشگری می‌باشد. در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی توانها و قابلیت‌های طبیعی شهرستان بروجرد و شناسایی فضاهای مستعد اکوتوریسم و تعیین راهبردهای توسعه آن می‌باشد. روش کار در این تحقیق روش توصیفی پیمایشی و تحلیلی می‌باشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات از نرم افزار GIS و مدل SWOT استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، پهنه‌های شرقی و غربی شهرستان دارای شرایط ایده‌آل برای توسعه اکوتوریسم بوده است. همچنین راهبردهای قابل قبول در برنامه‌ریزی اکوتوریسمی شهرستان بروجرد، راهبرد تهاجمی(SO) به عنوان اولویت اصلی تعیین گردیده است. در بین استراتژی‌های راهبرد تهاجمی، استراتژی 4SO با امتیاز 91/4 در اولویت اول قرار گرفت. برای دستیابی به تحقق اهدافو توسعه اکوتوریسمی با بهره گیری از این راهبرد، شناسایی محورهای اکوتوریسمی، تقویت و افزایش میزان ارائه تسهیلات و خدمات در این محورها، با هدف جذب و توسعه توریسم و ایجاد اشتغال و درآمد پایدار پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2815 - ارزیابی و پهنه‌بندی توان اکوتوریسمی با رویکرد تحلیل چندمعیاره فازی (مطالعه ‏موردی: شهرستان مشگین‌شهر)‏
مرتضی قراچورلو فریبا اسفندیاری الهامه عبادی

این پژوهش که شهرستان مشگین‌شهر را به سبب وجود پتانسیل‌های طبیعی، مورد هدف ارزیابی اکوتوریسمی قرار داد بر آن بود تا با استفاده از روش تحلیل چندمعیاره فازی به پهنه‌بندی قابلیت اکوتوریسمی در منطقه مورد مطالعه دست یابد. در این راستا بر پایه اسناد مختلف کتابخانه‌ای، داد أکثر

این پژوهش که شهرستان مشگین‌شهر را به سبب وجود پتانسیل‌های طبیعی، مورد هدف ارزیابی اکوتوریسمی قرار داد بر آن بود تا با استفاده از روش تحلیل چندمعیاره فازی به پهنه‌بندی قابلیت اکوتوریسمی در منطقه مورد مطالعه دست یابد. در این راستا بر پایه اسناد مختلف کتابخانه‌ای، داده‌ها و اطلاعات مربوط به 9 معیار محیطی شامل نوع اقلیم، شیب، جهت شیب، ارتفاع از سطح دریا، فاصله از آبراهه‌ها، تراکم پوشش گیاهی، خاک ، سنگ- شناسی و فاصله از گسل گردآوری شد. تمامی عملیات آماده‌سازی، مدیریت و تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی ( GIS ) انجام پذیرفت که در نهایت به تهیه نقشه پهنه‌بندی قابلیت اکوتوریسمی منطقه مورد مطالعه انجامید. نتایج حاصل از این پهنه‌بندی حاکی از وجود پتانسیل‌های خوب اکوتوریسمی در سطح شهرستان مشگین‌شهر بوده و تطابق قابل قبولی را با واقعیات محیط طبیعی منطقه نشان داد. بر طبق این پهنه‌بندی حدود 17 درصد از سطح شهرستان از قابلیت بالای اکوتوریسمی و 72 درصد از سطح آن از قابلیت پایین اکوتوریسمی برخوردار بود. تمرکز فضایی پهنه‌های مساعد اکوتوریسم در جنوب شهرستان که از مراتع و بیشه‌زارهای نسبتا خوبی پوشیده شده است، ما را بر آن می‌دارد که توسعه اکوتوریسمی این قسمت از شهرستان را در اولویت قرار دهیم. در مقابل اقلیم نامساعد نیمه شمالی شهرستان و به تبع آن پوشش گیاهی ضعیف و کم‌تراکم از توان‌های اکوتوریسمی این قسمت کاسته است، به طوری که به غیر از نقاط پراکنده چندی در شمال، قسمت اعظم نیمه شمالی شهرستان را پهنه‌های با قابلیت کم اکوتوریسمی می‌پوشانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2816 - بررسی تطبیقی وضعیت سرمایه روان‌شناختی مناطق روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر، مطالعه موردی: شهرستان اردبیل
وکیل حیدری ساربان

هدف این مقاله بررسی اثرات بررسی تطبیقی میزان سرمایه روان‌شناختی جوامع روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر در مناطق روستایی شهرستان اردبیل می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقی أکثر

هدف این مقاله بررسی اثرات بررسی تطبیقی میزان سرمایه روان‌شناختی جوامع روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر در مناطق روستایی شهرستان اردبیل می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاییان ساکن در روستای نمونه گردشگری وکیل‌آباد می‌باشد. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 269 نفر بدست آمد؛ از سویی، برای برابری در آزمون و نتیجه، 269 از روستاییان ساکن در روستای فاقد گردشگری تپراقلو به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایشی با استفاده از پرسش‌نامه انجام گردیده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش‌نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسش‌نامه تحقیق 83/0 بدست آمد. نتایج آزمون t در ارتباط با ویژگی‌های شاخص‌های سرمایه‌روان شناختی دو گروه نشان می‌دهد که بین متغیر امیدواری با متغیر وابسته رابطه معنی‌داری وجود ندارد؛ اما بین متغیرهای خودکارآمدی، تاب‌آوری، اعتماد به نفس، و خوش‌بینی با متغیر وابسته رابطه معنی‌داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2817 - بررسی و اولویت بندی شهرستان های استان اردبیل از لحاظ زیرساخت ها و جاذبه های گردشگری
عطا غفاری گیلانده ابراهیم فیروزی مجنده سید میلاد حسینی امیررضا خاوریان گرمسیر

یکی از مسائل و مشکلات گردشگری در ایران از جمله استان اردبیل، عدم توازن در سازمان فضایی و عدم سلسله مراتب مبتنی بر رابطه تعاملی میان نواحی گردشگری است. رتبه‌بندی زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری در نواحی مختلف یک استان و توزیع متعادل زیرساخت‌ها و تعدیل نابرابری در نواحی مخ أکثر

یکی از مسائل و مشکلات گردشگری در ایران از جمله استان اردبیل، عدم توازن در سازمان فضایی و عدم سلسله مراتب مبتنی بر رابطه تعاملی میان نواحی گردشگری است. رتبه‌بندی زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری در نواحی مختلف یک استان و توزیع متعادل زیرساخت‌ها و تعدیل نابرابری در نواحی مختلف، یکی از اقدامات اساسی توسعه گردشگری است. بنابراین، در برنامه‌ریزی های آمایش سرزمین به منظور هدایت گردشگران با توجه به امکانات و زیرساخت‌های گردشگری و همچنین برای رفاه گردشگران رتبه‌بندی نواحی ضروری است. هدف پژوهش حاضر اولویت-بندی شهرستان‌های استان اردبیل به لحاظ زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری و بررسی عوامل موثر در جذب گردشگران و در راستای شناساندن پتانسیل‌های موجود در منطقه صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی می‌باشد. معیارهای بکار رفته در پژوهش حاضر با استفاده از نظرات کارشناسان حوزه مربوطه و استفاده از مبانی نظری موجود انتخاب گردیده است. جهت تعیین اهمیت معیارهای بکاررفته در پژوهش از مدل AHP و جهت رتبه‌بندی شهرستان‌ها از مدل VIKOR استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شهرستان‌های اردبیل، مشکین‌شهر و سرعین از لحاظ دارا بودن زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری به ترتیب در رتبه اول تا سوم قرار گرفتند. نکته قابل توجه این است که در برخی شهرستان‌ها با وجود جاذبه‌های گردشگری تمایل زیادی به ایجاد زیرساخت‌های مربوطه دیده نمی‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2818 - بررسی و تحلیل عوامل توسعه گردشگری از دیدگاه زنان گردشگر در شهرستان دره‌شهر
رضا جهان بین

آغاز برنامه ریزی گردشگری، شناخت رفتار و دیدگاه گردشگران در یک مکان گردشگری است تا با تاکید بر سنجش وضعیت موجود، پیرامون قابلیت ها و تطبیق پذیری آن با خواست گردشگران، بستری را فراهم آورد که روند برنامه ریزی برای توسعه گردشگری را تسهیل کند. در این میان گردشگران زن که از پ أکثر

آغاز برنامه ریزی گردشگری، شناخت رفتار و دیدگاه گردشگران در یک مکان گردشگری است تا با تاکید بر سنجش وضعیت موجود، پیرامون قابلیت ها و تطبیق پذیری آن با خواست گردشگران، بستری را فراهم آورد که روند برنامه ریزی برای توسعه گردشگری را تسهیل کند. در این میان گردشگران زن که از پایه های اصلی این صنعت هستند، همواره مورد غفلت بوده اند. شهرستان دره‌شهر(با نام باستانی ماداکتو) در استان ایلام یکی از نواحی مستعد در حوزه گردشگری است. از این رو، تحقیق حاضر، ضمن مطالعه توانمندی‌ها و قابلیت‌های گردشگریِ موجود در این ناحیه، عوامل توسعه گردشگری را از دیدگاه زنان گردشگر مورد بررسی، تحلیل و ارزیابی قرار داده، بعلاوه ارتباط رضایت گردشگران با متغیرهای تحقیق را سنجیده و در آخر راهکارهای توسعه‌ گردشگری برای گروه زنان در این شهرستان را پیشنهاد نموده است. در این مقاله از روش توصیفی- تحلیلی و همبستگی بهره گرفته شده و برای جمع‌آوری اطلاعات از روش مطالعات اسنادی- کتابخانه‌ای و روش پیمایشی(پرسش‌نامه محقق ساخته) استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی شفه استفاده شده است. یافته‌های پژوهش، مهم‌ترین موانع و جاذبه‌های گردشگری شهرستان دره‌شهر را از زاویه دید زنان گردشگر مشخص نمود. هم‌چنین ارتباط رضایت گردشگران با متغیرهای تحقیق سنجیده شد؛ و در نهایت با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاداتی جهت رونق گردشگری زنان در این ناحیه ارائه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2819 - برنامه‏ ریزی گسترش گردشگری جنگ در استان کردستان
فرزاد ویسی سوران منوچهری آرام کریمی

گردشگری جنگ به عنوان محصولی جدید در بازار پرسود و منفعت گردشگری، جهت بازسازی اقتصادی- اجتماعی مناطق مرزی جنگ زده مطرح شده است که گسترش مطلوب آن با توجه به چند بعدی بودن نظام گردشگری و تاثیرپذیری این نظام از عوامل محیط داخلی و خارجی، نیازمند بهره گیری از روش صحیح برنامه أکثر

گردشگری جنگ به عنوان محصولی جدید در بازار پرسود و منفعت گردشگری، جهت بازسازی اقتصادی- اجتماعی مناطق مرزی جنگ زده مطرح شده است که گسترش مطلوب آن با توجه به چند بعدی بودن نظام گردشگری و تاثیرپذیری این نظام از عوامل محیط داخلی و خارجی، نیازمند بهره گیری از روش صحیح برنامه ریزی است که توانایی درک این پیچیدگی را داشته باشد. در این راستا در پژوهش حاضر، جهت گسترش گردشگری جنگ در استان کردستان که سرشار از جاذبه های گردشگری جنگ است از تکنیک تجزیه و تحلیل سوات با توجه به انطباق و توانایی مطلوب آن، در درک پیچیدگی های نظام گردشگری، بهره گرفته شد. این پژوهش کاربردی که از حیث روش، توصیفی – تحلیلی می باشد، جهت گردآوری اطلاعات آن در بخش نظری از روش اسنادی و در بخش میدانی از مصاحبه و تجزیه و تحلیل آنها با روش تحلیل محتوا و تکنیک دلفی بهره گرفته شده است. محاسبات نیز، در نرم افزارهای expert choice جهت مقایسه دودویی و تعیین اهمیت عامل ها و نرم افزار excel انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان دادند که استراتژی های تهاجمی، استراتژی های قابل قبول جهت گسترش گردشگری جنگ در منطقه هستند. واژگان کلیدی: تکنیک سوات، گردشگری سیاه، گردشگری جنگ، استان کردستان. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2820 - توسعه‌ی گردشگری اسپا (SPA) با تاکید بر قابلیت‌های هیدروتراپیکال (مطالعه موردی: شهرستان سرعین)
ارسطو یاری حصار کلثوم یارمحمدی صغری پورنصرت

یکی از قدیمی ترین اشکال گردشگری سلامت، گردشگری اسپا (SPA) است که به معنی "سلامتی از طریق آب" است و ارائه دهنده خدمات و ارزش هایی هم چون بهبود سلامتی، حفاظت و بهبود در برابر بیماری ها می باشد. این نوع گردشگری در دهه‌های اخیر به دلیل در برگرفتن مؤلفه‌های سلامت و رفاه افرا أکثر

یکی از قدیمی ترین اشکال گردشگری سلامت، گردشگری اسپا (SPA) است که به معنی "سلامتی از طریق آب" است و ارائه دهنده خدمات و ارزش هایی هم چون بهبود سلامتی، حفاظت و بهبود در برابر بیماری ها می باشد. این نوع گردشگری در دهه‌های اخیر به دلیل در برگرفتن مؤلفه‌های سلامت و رفاه افراد و نیز مزایای اقتصادی و اشتغال‌زایی، موردتوجه و استقبال بسیاری از کشورها قرارگرفته است. شهرستان سرعین در 25 کیلومتری شهر اردبیل به لحاظ دارا بودن آبهای گرم و معدنی شرایط مساعدی را برای توسعه فعالیت های گردشگری اسپا دارد. هدف این پژوهش بررسی ظرفیت های توسعه این شاخه از گردشگری با تاکید بر مزیت های نسبی در زمینه آب درمانی در منطقه سرعین است. نوع تحقیق به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از مدل برنامه‌ریزی استراتژیک و تکنیک QSPM به شناسایی و اولویت‌بندی راهبردهای مؤثر در توسعه قابلیت های گردشگری سلامت پرداخته‌شده است. به منظور تعیین حجم نمونه از روش جدول مورگان استفاده شده است. حجم جامعه نمونه در این پژوهش مشتمل بر 300 نفر است که دو گروه گردشگران (150 نفر) و جامعه محلی (150 نفر) را در بر می گیرد. جامعه گردشگران نمونه به شکل تصادفی ساده و جامعه نمونه محلی نیز به دو شیوه انتخابی (صاحبان مشاغل گردشگری اسپا) و تصادفی ساده (ساکنین) گزینش شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2821 - راهبردهای توسعه ژئوتوریسم مورد: غار نمکی قشم
محمد محبتی حسین روستا رضا ویسی سجاد احمدی

جزیره قشم را می‌توان دروازه‌ای برای ژئوتوریسم ایران دانست. بزرگترین جزیره‌ی خلیج فارس به واسطه دارا بودن پدیده‌های زمین‌شناسی و زیست‌شناسی متنوع و بی‌همتا، توان بالایی برای تبدیل شدن به یک قطب بزرگ اکوتوریسم و ژئوتوریسم در حوضه‌ی خلیج فارس دارد. یکی از اشکال جزیره، کشف أکثر

جزیره قشم را می‌توان دروازه‌ای برای ژئوتوریسم ایران دانست. بزرگترین جزیره‌ی خلیج فارس به واسطه دارا بودن پدیده‌های زمین‌شناسی و زیست‌شناسی متنوع و بی‌همتا، توان بالایی برای تبدیل شدن به یک قطب بزرگ اکوتوریسم و ژئوتوریسم در حوضه‌ی خلیج فارس دارد. یکی از اشکال جزیره، کشف طولانی ترین غار نمکی جهان در گنبد نمکی نمکدان به طول 6580 متر می‌باشد که با وجود توانمندیهای بسیار زیاد در زمینه توسعه‌ی ژئوتوریسم هنوز نتوانسته به جایگاه واقعی خود دست یابد. لذا این سوال مطرح می‌شود که پتانسیل‌ها و محدودیت‌های توسعه ژئوتوریسم این منطقه کدامند؟ و چه استراتژی‌هایی برای توسعه ژئوتوریسم نیاز است؟ این پژوهش با توجه به هدف از نوع کاربردی و از نظر روش تحقیق از نوع تحلیلی، توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش مردم بومی، گردشگران و کارشناسان گردشگری جزیره قشم می‌باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها و تعیین استراتژی‌های توسعه ژئوتوریسم منطقه از تکنیک SWOT استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان نشان می‌دهد که منطقه مورد مطالعه با 20 نقطه قوت و امتیاز وزنی 733/3 و 21 فرصت با امتیاز وزنی 960/3 در برابر 16 نقطه ضعف با امتیاز وزنی 768/3 و 14 تهدید با امتیاز وزنی 535/3 توانمندی‌های بسیار بالایی برای توسعه ژئوتوریسم در خلیج فارس دارد ولی ضعف‌ها و تهدیدهای داخلی مانع این امر شده است. لذا با سیاست‌های مناسب و مدیریت واحد می‌توان از نقاط قوت موجود برای توسعه ژئوتوریسم غار نمکی قشم استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2822 - ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح‌های توسعه گردشگری در منطقه آزاد انزلی
عباس مرادی بهمن رمضانی

طرح‌های توسعه گردشگری نیاز به ارزیابی اثرات زیست محیطی دارند تا پایداری محیط حفظ گردد . از مدل لئوپولد و نظرات 30 نفربا تکمیل پرسشنامه ارزیابی استفاده گردید. نتایج نشان داد که میزان سودمندی این طرح ها در مقابل اثرات مخرب آن کمتر است اگر چه طرح های گردشگری منطقه آزاد انز أکثر

طرح‌های توسعه گردشگری نیاز به ارزیابی اثرات زیست محیطی دارند تا پایداری محیط حفظ گردد . از مدل لئوپولد و نظرات 30 نفربا تکمیل پرسشنامه ارزیابی استفاده گردید. نتایج نشان داد که میزان سودمندی این طرح ها در مقابل اثرات مخرب آن کمتر است اگر چه طرح های گردشگری منطقه آزاد انزلی موجب ایجاد اشتغال رونق اقتصادی را در منطقه فراهم نموده، اما در مقابل آثار زیان باری نیز به همراه داشته است که از جمله این آثار می توان به از بین رفتن زیستگاه جانوران و آلوده شدن آب و فرسایش خاک منطقه اشاره نمود. نتایج آزمایشهای انجام شده در دو بخش میکروبی و شیمیایی کیفیت آب نشان داد که کیفیت آب منطقه طالب آباد از نظر میکروبی نامناسب است که به احتمال زیاد به علت نزدیکی به دریا این میزان آلودگی مشاهده شده است. که با ازدیاد کلرید سدیم و مواد معدنی سدیم و پتاسیم همراه است . نتایج نمونه کیفیت آب منطقه چپررودزمان نشان داد که این آب ازنظر میکروبی مناسب بوده ولی برای شرب مناسب نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2823 - ارزیابی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری پزشکی داخلی ( مطالعه موردی: کلانشهر اهواز)
نورمحمد منجزی عامر نیک پور مهناز حسینی سیاه گلی

امروزه گردشگری پزشکی پدیده ای مهم و رو به رشد در جهان به شمار می رود. ایران از گذشته یکی از مراکز فعال گردشگری پزشکی در منطقه خاور میانه بوده است. در عین حال همواره نگرانی‌های پیرامون چالش‌های و فرصت‌های پیش روی آن در خصوص جذب گردشگران پزشکی مواجه بوده است. پژوهش حاضر ب أکثر

امروزه گردشگری پزشکی پدیده ای مهم و رو به رشد در جهان به شمار می رود. ایران از گذشته یکی از مراکز فعال گردشگری پزشکی در منطقه خاور میانه بوده است. در عین حال همواره نگرانی‌های پیرامون چالش‌های و فرصت‌های پیش روی آن در خصوص جذب گردشگران پزشکی مواجه بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر توسعه‌ گردشگری پزشکی در کلانشهر اهواز صورت گرفته ‌است. نوع تحقیق کاربردی–توسعه‌ای و روش مطالعۀ اسنادی و پیمایشی است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل گردشگران پزشکی وارده به کلانشهر اهواز 384 نفر برآورد گردید. نتایج به دست آمده نشان میدهد: 6 فاکتور مورد مطالعه نقش مؤثری بر توسعه گردشگری پزشکی دارند که میزان ضریب پیرسون(49/0-) در مورد قیمت خدمات پزشکی منفی و دارای جهت معکوس می‌باشد بدین معنی با افزایش قیمت خدمات درمانی میزان گردشگران پزشکی کاهش می-یابد ولی میزان ضریب پیرسون در مورد کیفیت خدمات درمانی(41/0)، فرهنگ(39/0)، امکانات و تسهیلات(38/0) و پزشکان حاذق و با تجربه(42/0)، تبلیغات و اطلاع رسانی (44/0) مثبت و دارای جهت مستقیم می‌باشد. همان‌گونه که ضریب استاندارد شده Beta نشان می‌دهد فاکتور قیمت با ضریب تأثیر 612/0 - دارای رتبه اول و فرهنگ با ضریب تاثیر 412/0 دارای کمترین اثر در توسعه گردشگری پزشکی داخلی کلانشهر اهواز می‌باشد. در خاتمه پیشنهاداتی برای توسعه گردشگری پزشکی در کلانشهر اهواز ارائه گردیده که نیازمند توجه جدی سیاستگذاران، برنامه ریزان، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و مدیران بخش بهداشت و درمان می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2824 - تحلیل چالشها، راهکارها و ارائه مدل مطلوب جذب گردشگران خارجی(مورد مطالعه: شهر تبریز)
صیاد ایرانی هریس مجید ولی شریعت پناهی بیژن رحمانی

گردشگری شهری یکی از ابزارها و راهبردهای توسعه پایدار شهرها به شمار می‌رود و در این میان گردشگران خارجی و بازار و نقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان شهری همواره به دنبال برنامه ریزی و اولویت بندی سرمایه‌های شهری، شنا أکثر

گردشگری شهری یکی از ابزارها و راهبردهای توسعه پایدار شهرها به شمار می‌رود و در این میان گردشگران خارجی و بازار و نقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان شهری همواره به دنبال برنامه ریزی و اولویت بندی سرمایه‌های شهری، شناخت تقاضای گردشگری و مدل‌های توسعه گردشگری خارجی در شهرها بودند. ضرورت توسعه مطلوب گردشگری خارجی تبریز، شناخت عوامل موثر، تقاضای گردشگری خارجی شهر و ارائه مدل مطلوب توسعه گردشگری شهری است. بنابراین هدف اصلی پژوهش، ارائه مدل پیشنهادی مطلوب برای توسعه گردشگری خارجی در شهر تبریز می‌باشد. برای این منظور ابتدا از طریق روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی و با داده‌های حاصل از مردم، گردشگران داخلی و خارجی، کارشناسان و مشاهدات میدانی، مقوله‌ها و عوامل اصلی موثر بر گردشگری خارجی شهر تبریز شناسایی شد و سپس با تکمیل پرسشنامه از 221 گردشگر خارجی، تقاضای گردشگری بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که تقاضای گردشگری در شهر تبریز دارای کشش پذیری بالایی است و توان‌های گردشگری و امنیت بالا و برنامه‌های تازه در کنار رقبای گردشگری، چالش‌های شهری و ضعف حفاظت و مسائل قومی و نژادی در شکل گیری سیستم گردشگری خارجی تبریز، نقش آفرین هستند. در نهایت مدل مطلوب توسعه گردشگری در این شهر بر پایه گردشگران چند کارکردی، آژانس‌های چند منظوره، فرهنگ سازی گردشگری، تجربه‌های گردشگری، رقبای گردشگری، مدیریت یکپارچه گردشگری، تطبیق محصول – بازار گردشگری، نوآوری و کارآفرینی و پیوندهای قومی و فرهنگی طرح ریزی و ارائه شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2825 - تدوین نقشه راه گردشگری شهری با رویکرد توسعه منابع انسانی (مطالعه موردی: استان اصفهان)
عبدالمجید محمدی اکبر اعتباریان رضا ابراهیم زاده

هدف از پژوهش حاضر تدوین نقشه راه گردشگری شهری استان اصفهان با رویکرد توسعه منابع انسانی است. در مرحله اول کلیه پژوهش‌های مرتبط با موضوع (48 تحقیق) با استفاده از روش فراترکیب تحلیل گردید که نتیجه آن شناسایی و دسته بندی 9 شاخص توسعه منابع انسانی بود. در مرحله دوم با بررسی أکثر

هدف از پژوهش حاضر تدوین نقشه راه گردشگری شهری استان اصفهان با رویکرد توسعه منابع انسانی است. در مرحله اول کلیه پژوهش‌های مرتبط با موضوع (48 تحقیق) با استفاده از روش فراترکیب تحلیل گردید که نتیجه آن شناسایی و دسته بندی 9 شاخص توسعه منابع انسانی بود. در مرحله دوم با بررسی ادبیات و مصاحبه با 21 خبره صنعت گردشگری استان 57 راهکار عملیاتی برای پیاده‌سازی شاخص‌ها شناسایی شد. در نهایت، در مرحله سوم با نظرخواهی از 10 خبره و تحلیل اطلاعات آن با استفاده از روش مدلسازی ساختاری- تفسیری، شاخص‌ها و راهکارهای عملیاتی سطح‌بندی و روابط بین آن‌ها تعیین و به عنوان نقشه راهی جهت توسعه منابع انسانی گردشگری شهری استان ارائه گردید. نتایج اینکه در پایین‌ترین سطح، شاخص‌های طراحی مدل شایستگی‌های مشاغل صنعت گردشگری و طراحی نظام اطلاعات منابع انسانی بیشترین تاثیر را بر دیگر شاخص‌ها داشته و مهمترین شاخصها محسوب می‌شوند و در بالاترین سطح شاخص تعریف و اعطای جوایز تعالی مدیریت منابع انسانی صنعت گردشگری است که دارای بیشترین وابستگی بود. در نهایت شاخص‌های بکارگیری شبکه‌های اجتماعی، تخصیص یارانه‌ها و ارائه تخفیف دوره‌های آموزشی، ارائه آموزش‌های همگانی، طراحی مدل شایستگی‌های مشاغل صنعت و طراحی نظام اطلاعات منابع انسانی بر کل شاخص‌ها تأثیر داشته و مسئولان بایستی با توجه ویژه‌ به این شاخص‌ها تأثیر آنها را بر دیگر شاخص‌ها مورد پایش قرار داده و با اتخاذ مکانیزم‌های مناسب در دیگر شاخص‌ها بهبود ایجاد نمایند. در پژوهش حاضر، این مکانیزم‌ها در قالب راهکارهای عملیاتی به همراه نقشه راه پیاده‌سازی آن‌ها ارائه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2826 - تبیین راهبردهای توسعه گردشگری شهری با تاکید بر مدیریت یکپارچه (مورد پژوهی: شهر چابهار)
عبدالباسط درزاده مهر علی رحیمی ملیحه شاه بیکی

ناهماهنگی‌های موجود بین سازمان‌های مدیریتی باعث سردرگمی اداره های شهر و اتلاف سرمایه‌های مادی و معنوی شده به گونه‌ای که تصمیم‌گیری سازمان‌ها و دستگاه‌های خدمات شهری در برخی موارد در تضاد با یکدیگر قرار می‌گیرند. امروزه عدم مدیریت یکپارچه شهرها هزینه‌هایی چندین برابر را أکثر

ناهماهنگی‌های موجود بین سازمان‌های مدیریتی باعث سردرگمی اداره های شهر و اتلاف سرمایه‌های مادی و معنوی شده به گونه‌ای که تصمیم‌گیری سازمان‌ها و دستگاه‌های خدمات شهری در برخی موارد در تضاد با یکدیگر قرار می‌گیرند. امروزه عدم مدیریت یکپارچه شهرها هزینه‌هایی چندین برابر را بر پیکر اقتصاد شهری تحمیل کرده است و مدیریت شهری را با چالش‌های زیادی مواجه ساخته.از جمله این چالش‌ها ناهماهنگی، تداخل و هم‌پوشانی در کار یکدیگر، موازی‌کاری و اتلاف‌ منابع است. بنابراین هدف از این پژوهش شناخت و تحلیل مدیریت کنونی گردشگری شهر چابهار و ارائه راهکارهایی جهت یکپارچگی مدیریت گردشگری است. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی است. جهت جمع‌آوری اطلاعات و داده‌های مورد نیاز از بررسی‌های اسنادی، کتابخانه‌ای و پرسشنامه استفاده شده است. شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید از روش تحلیلی SWOT برای تعیین راهبردها از مدلQSPM استفاده شده است.که طبق نتایج ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک، راهبرد تدافعی برای مدیریت گردشگری شهر چابهار انتخاب شد.به ‌منظور حل مشکلات پیش رو و با هدف تحقق مدیریت یکپارچه گردشگری شهر چابهار و بهبود وضع موجود مدیریت گردشگری شهر چابهار چند پیشنهاد به شرح زیر ارائه می گردد. 1-تشکیل " شورای هماهنگی" از طرف نهادهای محلی جهت هماهنگی بین سازمان ها2-هماهنگی نهادهای درگیر مدیریت گردشگری شهری3-تمرکز زدایی از وظایف نهادهای درگیر و متولی مدیریت گردشگری به سوی تمرکز گرایی در شورای هماهنگی و... تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2827 - شناسایی و تحلیل الگوهای فکری حاکم بر تاثیرات احداث اقامتگاه های بوم‌گردی بر توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: بخش موران شهرستان گرمی استان اردبیل)
علیرضا حسن پور حسین سلیمانی امیر گندمکار رامین غفاری

اقامتگاه‌های بوم‌گردی به عنوان یکی از مهمترین کسب و کارهای گردشگری روستایی به شمار می‌رود و تاثیرات بالایی در توسعه روستاها دارد. یکی از چالش‌های مهم بین برنامه‌ریزان گردشگری، وجود دیدگاه‌ها و نگرش‌های مختلف در ارتباط با تاثیرات احداث اقامتگاه‌های بوم‌گردی است که منجر ب أکثر

اقامتگاه‌های بوم‌گردی به عنوان یکی از مهمترین کسب و کارهای گردشگری روستایی به شمار می‌رود و تاثیرات بالایی در توسعه روستاها دارد. یکی از چالش‌های مهم بین برنامه‌ریزان گردشگری، وجود دیدگاه‌ها و نگرش‌های مختلف در ارتباط با تاثیرات احداث اقامتگاه‌های بوم‌گردی است که منجر به شکل‌گیری الگوهای فکری متفاوت می‌شود. شناسایی و تبیین این الگوهای فکری، کاربرد مهمی برای برنامه ریزان گردشگری در زمینه اتخاذ بهترین برنامه‌ها دارد. روستاهای بخش موران در شهرستان گرمی استان اردبیل از فضاهای مهم بوم‌گردی استان به شمار می‌رود. هدف اصلی پژوهش، شناسایی و تحلیل الگوهای فکری حاکم بر تاثیرات ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر ابعاد توسعه روستایی موران است. برای این منظور از طریق روش‌های میدانی و کتابخانه‌ای داده‌های لازم گردآوری شد. برای تعیین و تحلیل الگوهای فکری حاکم بر پژوهش از مدل تحلیلی کیو استفاده شده است. بر اساس نتایج این مدل چهار الگوی فکری حاکم بر تاثیرات اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر توسعه پایدار روستایی در موران شناسایی شد که الگوی فکری اول نسبت به دیگر الگوها دارای اهمیت بسیار بالایی است. بر اساس الگوی فکری اول اقامتگاه‌های بوم‌گردی در مجموع دارای تاثیرات مثبت و بالایی بر بخش‌های متعدد توسعه روستایی بخش موران داشته است. همچنین الگوهای دیگر از منظر ارزیابی تاثیرات دارای تفاوت با الگوی اول بوده و اساسا نگرش نسبتا متقاوتی به تاثیرات احداث اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر توسعه روستایی موران دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2828 - تحلیل رقابت‌پذیری گردشگری ایران در مقایسه با رقبای سند چشم-انداز 1404
سعیده علوی حسین نظم فر محمد حسن زاده

با توجه به اهمیت صنعت گردشگری در رشد اقتصاد و توسعه پایدار کشور‌ها و افزایش روزافزون رقابت در این صنعت، این مقاله باهدف تحلیل رقابت‌پذیری گردشگری ایران در مقایسه با رقبای سند چشم‌انداز 1404 بر اساس داده سال 2017 انجام‌شده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام‌ شده ا أکثر

با توجه به اهمیت صنعت گردشگری در رشد اقتصاد و توسعه پایدار کشور‌ها و افزایش روزافزون رقابت در این صنعت، این مقاله باهدف تحلیل رقابت‌پذیری گردشگری ایران در مقایسه با رقبای سند چشم‌انداز 1404 بر اساس داده سال 2017 انجام‌شده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام‌ شده است. شاخص‌های موردبررسی شامل توانمندسازی محیط، سیاست‌های گردشگری، زیرساخت‌ها و منابع طبیعی و فرهنگی هست که با استفاده از مدل پرومته مورد تحلیل قرارگرفته است. یافته‌های مقاله نشان داد که کشور امارات متحده عربی با جریان خالص 480/0 اصلی‌ترین رقیب گردشگری ایران محسوب می‌شود. بعد از امارات، کشور همسایه قطر با جریان خالص 374/0 در رتبه بعدی قرار دارد. کشور ایران نیز با جریان خالص 221/0- در رتبه هفدهم قرار دارد. کشورهای رقیب ایران در سند چشم‌انداز 1404 به ترتیب در خاورمیانه کشور امارات متحده عربی، در قفقاز کشور جمهوری آذربایجان و در آسیای میانه قزاقستان هست. رقبای اصلی ایران در شاخص‌های توانمندسازی محیط، سیاست‌های گردشگری و زیرساخت، کشور امارات متحده عربی و در شاخص منابع طبیعی و فرهنگی کشور ترکیه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2829 - تحلیلی بر نقش گردشگران خلاق فرهنگی در جذب گردشگران (مطالعه موردی؛ شهر اصفهان)
سید علی موسوی حسن بیک محمدی حسین صرامی

اطلاعات و داده‌های مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش‌های اسنادی و میدانی جمع آوری شده است. جامعه آماری شامل گردشگران خلاق فرهنگی شهر اصفهان می‌باشند که با استفاده از فرمول برآورد نمونه کوکران تعداد و حجم نمونه افراد مورد مطالعه برابر با 385 نفر تعیین گردیده است. به منظو أکثر

اطلاعات و داده‌های مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش‌های اسنادی و میدانی جمع آوری شده است. جامعه آماری شامل گردشگران خلاق فرهنگی شهر اصفهان می‌باشند که با استفاده از فرمول برآورد نمونه کوکران تعداد و حجم نمونه افراد مورد مطالعه برابر با 385 نفر تعیین گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزارهای Excel، SPSS و آزمون‌های آماری خی دو یا کای اسکوار، تک متغیره، اسپیرمن و همچنین جهت تعیین استراتژی‌ها و راهکارهای توسعه گردشگری خلاق فرهنگی از مدل SWOT استفاده شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که ویژگی‌ها و غنای آثار تاریخی؛ فرهنگی؛ اجتماعی؛ علمی؛ صنایع دستی؛ هنری طبیعی و ... از جاذبه‌های گردشگری شهر اصفهان به شمار می‌روند به طوری که گردشگری خلاق فرهنگی بر جذب گردشگران این شهر پرآوازه تأثیر بسیار زیادی دارد. اما دافعه‌ها و عدم امکانات مرتبط با صنعت گردشگری خلاق فرهنگی شهر اصفهان نیز موجب کاهش و عدم افزایش ورود گردشگران می‌شود که در کل ضعف امکانات زیربنایی توسعه نیافتگی گردشگری فرهنگی را در پی دارد. با بهره‌گیری از مدل (SWOT) نتایج نشان داد که شهر اصفهان با مجموع 20 نقطه قوت و فرصت به ترتیب با امتیاز وزنی 33/3 و 41/3، به عنوان مزیت‌ها، پتانسیل‌های فراوانی برای توسعه گردشگری خلاق فرهنگی دارد، ولی در عین حال 18 نقطه ضعف و تهدید فراروی این گردشگری خلاق فرهنگی شهر اصفهان به ترتیب با امتیاز وزنی 86/3 و 21/3 به عنوان محدودیت‌ها نشان می‌دهد که با چالش‌ها و مشکلاتی هم مواجه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2830 - محاسبه شاخص‌های اقلیم گردشگری مدل RayMan در شهر یاسوج و بررسی روند آن‌ها
وجیهه قربان نیا خبیری الهه عظیمی محسن آرمین

در این تحقیق تقویم گردشگری شهر یاسوج با استفاده از شاخص‌های PET، SET و PMV حاصل از اجرای مدل RayMan به لحاظ قابلیت استفاده از پارامترهای مختلف اقلیمی، فرم محاسباتی مناسب و پشتیبانی توسط نرم‌افزار مربوطه در یک دوره زمانی 30 ساله (1988 تا 2018) تعیین شد و سپس روند این شاخ أکثر

در این تحقیق تقویم گردشگری شهر یاسوج با استفاده از شاخص‌های PET، SET و PMV حاصل از اجرای مدل RayMan به لحاظ قابلیت استفاده از پارامترهای مختلف اقلیمی، فرم محاسباتی مناسب و پشتیبانی توسط نرم‌افزار مربوطه در یک دوره زمانی 30 ساله (1988 تا 2018) تعیین شد و سپس روند این شاخص‌ها و پارامترهای هواشناسی مؤثر بر آنها با استفاده از آزمون ناپارامتری من – کندال مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس هر سه شاخص مورد بررسی شرایط آسایش و راحت بدون تنش گرمایی یا سرمایی برای گردشگران در شهر یاسوج، 6 تا 7 درصد از کل روزهای سال یعنی حدوداً معادل یک ماه است که این شرایط بر اساس شاخص PET، در ماه فروردین و بر اساس شاخص‌های PMV و SET در اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد است. بر اساس شاخص‌های PET و PMV شرایط اقلیم گردشگری در شهر یاسوج در یک سال عمدتاً سرد تا خیلی سرد با تنش سرمایی شدید تا بسیار شدید است. در صورتی که شرایط عمده اقلیم گردشگری بر اساس شاخص SET، خنک تا خیلی خنک است. در مقایسه با واقعیت‌های اقلیمی به نظر می‌آید که شاخص PMV نسبت به دو شاخص دیگر بهتر گویای تقویم گردشگری شهر یاسوج هم به لحاظ تعیین مناسب‌ترین زمان گردشگری هم به لحاظ شرایط عمده اقلیم گردشگری در طول سال است. در موضوع بررسی روند شاخص‌های اقلیم گردشگری و پارامترهای مؤثر بر آنها، نتایج به طور کلی نشان دهنده این است که پارامترهای دمای خشک و فشار بخار از ماه بهمن تا تیر دارای روند افزایشی و از ماه مرداد تا دی دارای روند کاهشی هستند. پارامترهای رطوبت، سرعت باد و میزان ابرناکی از ماه بهمن تا تیر بدون روند و از ماه مرداد تا دی دارای روند کاهشی هستند. شاخص‌های PET، SET و PMV در همه ماه‌های سال به جزء ماه جولای (معادل مرداد ماه) دارای روند هستند، به طوری که از ماه بهمن تا تیر دارای روند افزایشی و از ماه مرداد تا ماه دی دارای روند کاهشی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2831 - آسیب شناسی خانه های دوم در نواحی روستایی شهرستان لاهیجان در دو دهه اخیر
منوچهر مهدی پور تیمور آمار عیسی پوررمضان

شهرستان لاهیجان با داشتن جاذبه های طبیعی و فرهنگی فراوان همواره به عنوان یکی از کانونهای گردشگری در استان گیلان بوده است. نواحی روستایی این شهرستان نیز با برخورداری از محیط طبیعی بکر در هر یک از بخشهای نواحی کوهستانی، کوهپایه‌ای و جلگه‌ای- ساحلی و همچنین جاذبه‌های فرهنگ أکثر

شهرستان لاهیجان با داشتن جاذبه های طبیعی و فرهنگی فراوان همواره به عنوان یکی از کانونهای گردشگری در استان گیلان بوده است. نواحی روستایی این شهرستان نیز با برخورداری از محیط طبیعی بکر در هر یک از بخشهای نواحی کوهستانی، کوهپایه‌ای و جلگه‌ای- ساحلی و همچنین جاذبه‌های فرهنگی و انسانی، یکی از مقاصد اصلی گردشگری این شهرستان به شمار می‌آید. اما گسترش جریانهای گردشگری دراین شهرستان که عموماً بدون برنامه ریزی و عدم مدیریت کافی همراه می‌باشد اثرات مثبت و منفی فراوانی را در زمینه‌های، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی- فضایی به همراه داشته است. هدف این پژوهش بررسی رابطه خانه‌های دوم با آسیب‌شناسی نواحی روستایی شهرستان لاهیجان می‌باشد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان و خبرگان شهرستان لاهیجان بودند که به شیوه هدفمند 125 نفر از آن‌ها انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته زیست‌پذیری بود که روایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 79/0 بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss و amos و با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل واریانس مورد تجریه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد بین تمام مؤلفه‌های زیست پذیری و گردشگری خانه‌های دوم رابطه معنادار وجود دارد و گسترش خانه‌های دوم در مناطق کوهستانی و جنگلی بیشتر از مناطق ساحلی بوده است و تاثیرات بخش کالبدی- فیزیکی از گردشگری خانه‌های دوم بیشتر از بخش‌های دیگر بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2832 - ارزیابی اثرات شاخص‌های گردشگری فرهنگی در توسعه نمونه موردی شهرستان خواف
نصراله باعقیده کتایون علیزاده حمید جعفری

توجه به گردشگری فرهنگی در سرتاسر جهان در سالهای اخیر رو به رشد بوده است که این خود ناشی از رونق گرفتن توجه به میراث فرهنگی، رشد و توسعه سفرهای ملی و بین المللی می باشد و از طرف دیگر شناسایی ظرفیت های گردشگری داخلی و به خصوص گردشگری فرهنگی به عنوان یک محرک اقتصادی با حفظ أکثر

توجه به گردشگری فرهنگی در سرتاسر جهان در سالهای اخیر رو به رشد بوده است که این خود ناشی از رونق گرفتن توجه به میراث فرهنگی، رشد و توسعه سفرهای ملی و بین المللی می باشد و از طرف دیگر شناسایی ظرفیت های گردشگری داخلی و به خصوص گردشگری فرهنگی به عنوان یک محرک اقتصادی با حفظ فرهنگ محلی کمک زیادی به توسعه گردشگری فرهنگی نموده است. در ایران امکان توسعه‌ی گردشگری فرهنگی به ویژه در شهرستانهایی مثل خواف به دلیل وجود خرده فرهنگ‌های متعدد، آثار فرهنگی و هنری غنی و اصالت صنایع دستی وجود دارد. هدف اصلی این پژوهش نیز، بررسی نقش شاخص‌های گردشگری فرهنگی در توسعه شهرستان خواف می‌باشد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش میدانی- کتابخانه ای استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، گردشگران شهرستان خواف می‌باشند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 190 نفر در نظر گرفته شد. و به صورت تصادفی پرسشنامه بین آن ها توزیع گردید. داد‌ه‌های این تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS و Amos تجزیه و تحلیل شده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می دهد که همه شاخص های گردشگری فرهنگی از دید گردشگران در شهرستان خواف به غیر از شاخص دسترسی به شهرستان و خدمات دهی به گردشگران مطلوب هستند، بنابراین برای توسعه گردشگری فرهنگی نیازمند توسعه زیر ساخت های دسترسی در این شهرستان می باشیم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2833 - تدوین الگوی توسعه پایدار گردشگری روستایی (نمونه موردی: روستاهای بخش هیر شهرستان اردبیل)
بهرام ایمانی بهروز ابول زاده

پیش‌شرط اساسی برای دستیابی به گردشگری پایدار در نواحی روستایی کشور؛ طراحی، تدوین و کاربست برنامه‌ریزی راهبردی از سوی برنامه‌ریزان و مدیران مقاصد گردشگری است. پژوهش حاضر به منظور ارائه الگوی مؤثر توسعه گردشگری در روستاهای بخش هیر شهرستان اردبیل، روش‌شناسی و ابزارهای چارچ أکثر

پیش‌شرط اساسی برای دستیابی به گردشگری پایدار در نواحی روستایی کشور؛ طراحی، تدوین و کاربست برنامه‌ریزی راهبردی از سوی برنامه‌ریزان و مدیران مقاصد گردشگری است. پژوهش حاضر به منظور ارائه الگوی مؤثر توسعه گردشگری در روستاهای بخش هیر شهرستان اردبیل، روش‌شناسی و ابزارهای چارچوب جامع تدوین راهبرد و همچنین تکنیک AHP را مد نظر قرار داده است. براین اساس، با توجه به موضوع، تحقیق به لحاظ روش، از نوع توصیفی تحلیلی و بر مبنای هدف، کاربردی است و از طریق دو شیوة گردآوری داده‌ها؛ اسنادی و میدانی به شناخت وضعیت موجود، تحلیل وضعیت و سپس ارائه پیشنهادات راهبردی پرداخته شده است. برای رسیدن به این مهم و ارزش‌گذاری عوامل پیش‌برنده و بازدارنده توسعه در قالب روش SWOT با استفاده از پرسشنامه مبتنی بر روش قضاونی هدفمند، توزیع و نتایج استخراج شده است. پرسشنامه براساس روش کوکران بین 340 خانوار روستاهای مورد مطالعه تکثیر گردید. در مجموع با عنایت به 34 نقطه قوت و فرصت و 23 نقطة ضعف و تهدید و نمره‌های حاصل از ماتریس عوامل داخلی و خارجی و همچنین نمودار 9 خانه‌ای، راهبرد استخراجی، حفظ و نگهداری می‌باشد. در نهایت، راهبردهای موضوعی توسعه با استفاده از فرایند AHP اولویت‌بندی و سپس برنامه‌های اجرایی به منظور پیاده‌سازی هریک از راهبردهای توسعه گردشگری برای حفظ و ارتقاء وضعیت موجود ارایه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2834 - تبیین الگوی تحقق گردشگری خلاق در شهر اصفهان
مریم مصاحبی فرد احمد خادم الحسینی حمید صابری رضا مختاری ملک آبادی

الگوها شبیه‌سازی واقعیت‌اند، مقایسه&lrm;ای که رویت پیچیدگی‌های دنیای حقیقی را تسهیل می‌کند. هر الگوی تبیینی با شیوه‌‌‌های متفاوتی به زندگی انسان می‌نگرد، و هر یک از این الگوها فرضیه‌های خاص درباره ماهیت واقعیت پدیده را عرضه می‌کنند. از گردشگری خلاق نیز می‌توان به عنوان أکثر

الگوها شبیه‌سازی واقعیت‌اند، مقایسه&lrm;ای که رویت پیچیدگی‌های دنیای حقیقی را تسهیل می‌کند. هر الگوی تبیینی با شیوه‌‌‌های متفاوتی به زندگی انسان می‌نگرد، و هر یک از این الگوها فرضیه‌های خاص درباره ماهیت واقعیت پدیده را عرضه می‌کنند. از گردشگری خلاق نیز می‌توان به عنوان ابزاری برای احیای گردشگری شهرها نام برد. چرا که شهرها به عنوان نظام‌های فرهنگی در نظر گرفته می&lrm;شوند که توسط میراث&lrm;های انسانی و طبیعی شکل می&lrm;گیرند. هدف این پژوهش، تبیین الگوی تحقق گردشگری خلاق در شهر اصفهان می&lrm;باشد. رویکرد حاکم، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت ژرفانگر، مبتنی بر پرسشنامه و رویکرد آینده&lrm;پژوهی می‌باشد. جهت الگوسازی، ابتدا تمامی عوامل دخیل در آینده&lrm;ی گردشگری خلاق شهر اصفهان از طریق مطالعه و بررسی پیشینه&lrm;ی پژوهش و سپس از طریق مصاحبه و بررسی اسناد و پرسشنامه‌های دلفی تهیه شده است. روش نمونه‌گیری گلوله‌ی برفی و 35 پرسشنامه میان نخبگان حیطه&lrm;ی گردشگری و استادهای دانشگاهی به عنوان جامعه&lrm;ی آماری پژوهش توزیع گردید. بر این اساس، ابتدا شاخص‌ها و 52 متغیر در 6 حوزه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فناوری، زیست &lrm;محیط و کالبدی شناسایی شده است. سپس جهت پردازش داده‌ها، از تحلیل اثرات متقابل ساختاری توسط نرم افزار میک‌مک استفاده گردیده است. عوامل کلیدی جهت ترسیم الگوی گردشگری خلاق، شناسایی و رتبه‌بندی شد و براین اساس جهت ترسیم الگوی مناسب جهت تحقق گردشگری خلاق شهر اصفهان تلاش گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2835 - بررسی و ارزیابی توانمندی‌ها و پتانسیل‌های ژئوتوریستی شهرستان سرعین (مطالعه موردی: روستاهای آلوارس، درآباد، نوران)
فریبا اسفندیاری درآباد بهروز نظافت تکله

گردشگری یا توریسم می‌تواند بین‌المللی باشد و یا این‌که به‌صورت داخلی در یک کشور انجام شود. از نظر این سازمان گردشگری صرفا محدود به سفرهایی نمی‌شود که در دوران تعطیلات انجام می‌شود بلکه اگر یک مسافر از محل زندگی خودش دور شده و به محل دیگری از کشور یا حتی کشور دیگر مسافرت أکثر

گردشگری یا توریسم می‌تواند بین‌المللی باشد و یا این‌که به‌صورت داخلی در یک کشور انجام شود. از نظر این سازمان گردشگری صرفا محدود به سفرهایی نمی‌شود که در دوران تعطیلات انجام می‌شود بلکه اگر یک مسافر از محل زندگی خودش دور شده و به محل دیگری از کشور یا حتی کشور دیگر مسافرت کند و مدت زمانی را مشغول به کسب و کار و حتی تحصیل شود در دسته‌بندی توریست یا گردشگر قرار می‌گیرد. هدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی توانمندی‌ها و پتانسیل‌های ژئوتوریستی (مطالعه موردی: روستاهای آلوارس، درآباد، نوران) می‌باشد. روش این تحقیق از نوع کاربردی، تحلیلی و مقایسه‌ای می‌باشد که در این تحقیق از مدل دینامیکی جهت ارزیابی توان گردشگری و از مدل پاوولوا جهت ارزیابی توان رقابت‌پذیری مناطق ژئوتوریستی استفاده شده است. ارزش و اهمیت مناطق ژئوتوریستی در مدل هادزیک به وسیله سه شاخص ارزش علمی، ارزش‌های مازاد و میزان آسیب‌پذیری مناطق برآورد می‌شود و در مدل پاوولوا از نظر عوامل مثبت و منفی، توان رقابت‌پذیری مناطق برآورد می‌شود. در مدل دینامیکی با استفاده فرمول حجم نمونه کوکران تعداد کارشناس و گردشگر مشخص شده است که پرسش‌نامه از 55 بازدیدکننده و 10 کارشناس جهت ارزیابی توان ژئوتوریستی منطقه مورد مطالعه استفاده گردید. نتایج حاصل نشان می‌دهد که توان ژئوتوریستی مناطق درآباد برابر 4/33، نوران برابر 44/36 و آلوارس 64/59 می‌&zwj;‌‌‌باشد که توان ژئوتوریستی درآباد و نوران متوسط و تفاوت زیادی با هم‌دیگر ندارند ولی منطقه آلوارس دارای توان ژئوتوریستی خوبی است. هم‌چنین برای ارزیابی رقابت‌پذیری مناطق مورد مطالعه نتایج به‌دست آمده از تجزیه و تحلیل عوامل مثبت و منفی نشان‌دهنده این است که نتایج نهایی ارزش عددی مناطق درآباد برابر 14/1، نوران برابر 18/1 می‌باشند که دارای رقابت‌پذیری رضایت&lrm;بخش و منطقه ژئوتوریستی آلوارس با مقدار 41/1 دارای رقابت‌پذیری خوب و مناسبی می‌باشد. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود که منطقه گردشگری آلوارس از نظر رقابت‌پذیری نسبت به سایر مناطق گردشگری مورد مطالعه پتاسیل‌های مناسبی برای جذب گردشگر را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2836 - بررسی نقش شکل هندسی سرزمین و وسعت کشورها در ایجاد چالشهای جدایی‌طلبی
حجت مهکویی مریم شعبانی حسن باویر

از چالشهایی که حکومتها با آن مواجهه هستند داعیه جدایی‌طلبی در درون قلمروهای سرزمینی می‌باشد؛ اینگونه چالشها، همواره در طی تاریخ با شکل‌گیری دولتها وجود داشته است. شکل هندسی و وسعت سرزمینی کشورها، یکی از عواملی است که در شکل‌گیری تنش‌های خودمختاری و جدایی‌طلبانه، تأثیرگذ أکثر

از چالشهایی که حکومتها با آن مواجهه هستند داعیه جدایی‌طلبی در درون قلمروهای سرزمینی می‌باشد؛ اینگونه چالشها، همواره در طی تاریخ با شکل‌گیری دولتها وجود داشته است. شکل هندسی و وسعت سرزمینی کشورها، یکی از عواملی است که در شکل‌گیری تنش‌های خودمختاری و جدایی‌طلبانه، تأثیرگذار است. در این مقاله، هدف اصلی، بررسی نقش شکل هندسی سرزمین و وسعت کشورها در ایجاد چالشهای جدایی‌طلبی است. پرسش اصلی این است که هندسه سرزمینی و وسعت کشورها چه تأثیری بر جدایی‌طلبی سرزمینی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش، از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و سایتهای اینترنتی، بهره برده شده است. نتایج یافته‌های مقاله نشان می‌دهند که هندسه سرزمین در جدایی‌طلبی نقش زیادی ندارد. با توجه به بررسی نمونه‌های چندگانه از کشورهای با شکلهای هندسی متفاوت مانند اندونزی (پاره‌پاره)، اسپانیا (فشرده)، بلژیک (فشرده)، چین (فشرده و پاره‌پاره) و ... مشاهده می‌شود که آنچه در جدایی‌طلبی عامل اصلی است نحوه حکمروایی درون سرزمین از سوی دولتهای حاکم است که به خواسته‌های قومی- فرهنگی و توزیع عادلانه منابع و امکانات میان همه مردم ساکن درون سرزمین، توجه نمی‌کنند. این عدم توجه اگر با وسعت زیاد سرزمینی همراه شود دولتها را با چالشهای بیشتر و جدی‌تری، مواجه می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2837 - تبیین نظریه‌های انتقادی شهری در واکاوی اثرات انباشت سرمایه بر ساختار فضایی شهرها (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)
پویان مذهب سعید پیری حمید رضا صباغی علیرضا استعلاجی

از دهه 70 میلادی با چرخش سرمایه داری صنعتی - تولیدی به سرمایه داری مالی تحت فرآیند جهانی‌سازی و همگام با رویکردهای نئولیبرالیستی، شهرهای جهانی شاهد سرازیر شدن سرمایه جهت انباشت و بازتولید آن در فضاهای خود می‌باشند. این حرکت سرمایه از بخش تولید به فضا سبب شده است تا ساخت أکثر

از دهه 70 میلادی با چرخش سرمایه داری صنعتی - تولیدی به سرمایه داری مالی تحت فرآیند جهانی‌سازی و همگام با رویکردهای نئولیبرالیستی، شهرهای جهانی شاهد سرازیر شدن سرمایه جهت انباشت و بازتولید آن در فضاهای خود می‌باشند. این حرکت سرمایه از بخش تولید به فضا سبب شده است تا ساختار فضایی شهرها دچار تغییرات گسترده‌ای در ابعاد فضایی، کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی خود بشوند. پیامدهای خصوصی سازی و تجاری سازی فضاهای عمومی شهرها در جهت بازتولید هرچه بیشتر سرمایه و رقابت‌های فضایی و قطبی شدن فضا را می‌توان حاصل اعمال چنین نگرشی‌هایی به حساب آورد. در مقابل این تفکر غالب، نظریه‌های انتقادی شهری بر اساس نقد بنیادین این رویکردها و تبیین علل ریشه‌ای مشکلات و پیامدهای حاصل از این سیاست‌ها بر فضاهای شهری شکل گرفته است. این پژوهش با نگرشی بنیادین و اتخاذ روشی توصیفی، تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای از طریق تحلیل‌های کیفی از منظر نظریه‌های انتقادی شهری و نیز با به کارگیری تحلیل‌های مکانی (GIS) نسبت به داده‌های به دست آمده از ناحیه مورد مطالعه کوشش کرده است تا از این طریق به تبیین نظریه‌های انتقادی شهری نسبت به شکل‌گیری ساختار فضایی شهرهای تحت انباشت سرمایه و اثرات آن بر کلانشهر تهران بپردازد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که کلانشهر تهران هم از لحاظ برنامه‌های توسعه شهری و هم در سیاست‌ورزی‌های مدیریت شهری تا اندازه قابل تاملی تحت اثرات این رویکردهای سرمایه محور و مسلط بر ساختار فضایی شهرها قرار گرفته است که به دنبال آن با مسائل فضایی غامضی همچون قطبی شدن ساختارهای کالبدی و اجتماعی فضاهای مناطق 22 گانه شهر، کالایی شدن مسکن، بورس بازی زمین و مستغلات در بازار آزاد، تغییر کاربری و تراکم فروشی گسترده، ناعدالتی فضایی و در آخر مدیریت شهری سود محور همراه بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2838 - بررسی و تحلیل نقش برند در توسعة پایدار گردشگری (مورد مطالعه: شهرستان شاهرود)
مصطفی الطافی محمد اسکندری ثانی صدرالدین متولی غلامرضا جانبازقبادی

گردشگری یک صنعت پیشرو در جهان است که ضمن توسعه بسیار، تأثیرات زیادی در کشورها داشته و توجه به معیارهای توسعه آن می‌تواند وضعیت مقصد گردشگری را بهبود بخشد، در این بین برندسازی نقشی حیاتی برای رشد گردشگری ایفا می‌کند. برندسازی مقصد گردشگری شامل مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و بر أکثر

گردشگری یک صنعت پیشرو در جهان است که ضمن توسعه بسیار، تأثیرات زیادی در کشورها داشته و توجه به معیارهای توسعه آن می‌تواند وضعیت مقصد گردشگری را بهبود بخشد، در این بین برندسازی نقشی حیاتی برای رشد گردشگری ایفا می‌کند. برندسازی مقصد گردشگری شامل مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و برنامه‌هاست که به مقصد گردشگری ماهیت داده و آن را متمایز می‌سازد و ارتباط احساسی بین گردشگر و مقصد گردشگری را تقویت و مستحکم می‌کند. این تحقیق باهدف بررسی تأثیرگذاری معیارهای گردشگری از منظر شهروندان و تعیین برند گردشگری شاهرود از منظر نخبگان انجام شده است؛ پژوهش پیش‌رو از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی - تحلیلی است. جمع‌آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی با جامعه آماری 30 نفر به‌عنوان نمونه از کارشناسان گردشگری است که پس از بررسی، معیارهایی در چهار بعد نمادهای فیزیکی، اقتصادی و زیرساختی، دید و منظر و فرهنگی و اجتماعی انتخاب و وزن‌دهی شاخص‌ها بر اساس AHP انجام شد. در بخش دیگر پرسش‌نامه محقق ساخته که دارای آلفای کرونباخ 893/0 و نمونه آماری 384 نفره بر اساس فرمول کوکران می‌باشد میزان تأثیرگذاری معیارهای گردشگری طبق نظر مردم با نرم‌افزار SPSS تحلیل گردید. محدوده پژوهش شهر شاهرود با مساحت 51419 کیلومترمربع است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که گردشگری در شاهرود از وضعیت مناسبی برخوردار نبوده و در سطح قابل قبولی نیست و در بخش خبرگان شاخص‌های اماکن رفاهی، امنیت و مهمان‌نوازی به ترتیب در اولویت قرار گرفتند و معیار اماکن رفاهی و اقامتی به‌عنوان برند گردشگری شاهرود انتخاب گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2839 - کاربرد مدل کارت‌های امتیازی متوازن (1BSC)در برنامه‌ریزی گردشگری
ارسطو یاری حصار علی مجنونی صغری نیرومند شیشوان زهرا محمدی

امروزه یکی از راه‌های نجات روستاها از فقر، مهاجرت و مشکلات اجتماعی و اقتصادی، توسعه‌ی گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی است. دست‌یابی به این هدف نیازمند به‌کارگیری برنامه‌ها و الگوهای مناسب است. در همین راستا یکی از مدل‌هایی که می‌توان از طریق آن و با مشارکت تمامی أکثر

امروزه یکی از راه‌های نجات روستاها از فقر، مهاجرت و مشکلات اجتماعی و اقتصادی، توسعه‌ی گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی است. دست‌یابی به این هدف نیازمند به‌کارگیری برنامه‌ها و الگوهای مناسب است. در همین راستا یکی از مدل‌هایی که می‌توان از طریق آن و با مشارکت تمامی عوامل مؤثر در گردشگری اعم از مردم محلی، گردشگران و سازمان‌های مسئول، برنامه‌ی مناسب را به کار گرفت؛ مدل BSC است. لذا هدف اصلی مقاله، ضمن معرفی این مدل در ادبیات گردشگری ایران، بیان مزیت‌های کاربردی آن در حوزه‌ی برنامه‌ریزی گردشگری روستایی است. تحقیق از نوع کاربردی و به روش تحلیلی-تبیینی می‌باشد که با استفاده از روش پیمایش انجام‌شده است. داده‌های مورد نیاز برای پیاده‌سازی این مدل، از طریق منابع کتابخانه‌ای، پرسشنامه و مصاحبه حضوری به‌دست‌آمده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل ساکنین روستای توتاخانه، گردشگران وارد شده به این روستا و مسئولان ادارات شهرستان بناب بوده که با استفاده از فرمول کوکران 243 نفر از ساکنین روستا، 300 نفر از گردشگران وارد شده به منطقه و همچنین 20 نفر از مسئولان و کارشناسان به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. روایی صوری پرسشنامه‌ها با کسب نظر اساتید دانشگاه و کارشناسان اجرایی به‌دست‌آمده و ضریب پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ به ترتیب 91/0 برای جامعه محلی، 89/0 برای گردشگران و 90/0 برای مسئولان محاسبه شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که این مدل از توان بالایی برای پاسخ‌گویی به نیازهای تمامی ذینفعان گردشگری برخوردار است؛ زیرا با در نظر گرفتن شرایط گذشته و حال، به ‌صورت گام‌به‌گام راه‌کارهای اجرایی شدن برنامه‌های توسعه‌ی گردشگری روستای توتا‌خانه را پیش‌روی مسئولان و برنامه‌ریزان می‌گذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2840 - تحلیل فضایی فعالیت اکوتوریستی کوهنوردی مطالعه موردی: اشترانکوه لرستان
مهدی مهدی نسب محمدحسین ناصرزاده

یکی از راهبردهای که برای تقویت نواحی محروم مطرح شده گسترش گردشگری در مناطقی است که دارای پتانسیل‌های لازم برای توسعه گردشگری می‌باشند. کوهنوردی به عنوان یکی از زیر شاخه‌های اکوتوریسم طبیعی، در یک الگو فضایی از گردشگری در طبیعت تبلور می‌یابد که در منابع مختلف اکوتوریستی أکثر

یکی از راهبردهای که برای تقویت نواحی محروم مطرح شده گسترش گردشگری در مناطقی است که دارای پتانسیل‌های لازم برای توسعه گردشگری می‌باشند. کوهنوردی به عنوان یکی از زیر شاخه‌های اکوتوریسم طبیعی، در یک الگو فضایی از گردشگری در طبیعت تبلور می‌یابد که در منابع مختلف اکوتوریستی کمتر بدان پرداخته شده است. اشترانکوه یکی از جاذبه‌های منحصر به فرد در غرب کشور می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از عرض جغرافیایی و بر اساس فرمول‌های تجربی به محاسبه زاویه ارتفاع، زاویه ساعتی و آزیموت تابش خورشید در ساعات مختلف روز در فصول سال اقدام و سپس عوامل مورفولوژیک شیب، جهت شیب (مقدار تابش دریافتی در فصول مختلف)، ارتفاع را به منظور بررسی امکان سنجی فعالیت اکوتوریستی کوهنوردی در منطقه بوسیله توابع هم پوشانی منطقی و اجتماعی، با یکدیگر ترکیب نموده تا پهنه‌های مناسب فعالیت کوهنوردی در فصول مختلف سال مشخص شده باشند. نتایج نشان داد که پهنه مناسب کوهنوردی بدون در نظر گرفتن جهت تابش خورشید با پهنه مناسب این فعالیت در فصول مختلف سال بر اساس تابش خورشید، حداقل 02/23 درصد و حداکثر 88/80 درصد، تفاوت را نشان می‌دهد. از لحاظ تغییرات روزانه پهنه‌های مناسب طبیعت گردی، به ترتیب موقع انقلاب زمستانی با 31 /10 درصد و هنگام انقلاب تابستانی با 64/5 درصد، بیشترین و کمترین نوسانات روزانه را داشته‌اند. بنابراین بهترین زمان برای فعالیت کوهنوردی در این منطقه موقع انقلاب تابستانی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2841 - تحلیل و تطبیق عناصر برجستة (طبیعت، تخیل و کیش آزادی) در آثار لرد بایرون و سیمین بهبهانی با تأکید بر سویۀ ارتباطی‌ این مؤلفه‌ها
فرزاد رستمی مرتضی رشیدی

جنبش رمانتیسم تحولی مهم در تاریخ هنر و تفکر جهانی است. از میان مؤلفه های قابل توجه این جنبش طبیعت، تخیل و کیش آزادی انتخاب شده اند، بررسی این سه عنصر بر اساس بسامد بالای کاربرد آنها در اشعار لرد بایرون و سمیمن بهبهانی انتخاب شده است. به اعتبارِ سویۀ ارتباطی میان این عنا أکثر

جنبش رمانتیسم تحولی مهم در تاریخ هنر و تفکر جهانی است. از میان مؤلفه های قابل توجه این جنبش طبیعت، تخیل و کیش آزادی انتخاب شده اند، بررسی این سه عنصر بر اساس بسامد بالای کاربرد آنها در اشعار لرد بایرون و سمیمن بهبهانی انتخاب شده است. به اعتبارِ سویۀ ارتباطی میان این عناصر می توان دریافت که گرایش به طبیعت، تخیّل و کیش آزادی نسبت به سایر عناصر رمانتیسم، دارای نقش اساسی هستند. نتیجۀ بررسی تطبیقی این مؤلفه ها نشان می دهد این دو شاعر هرچند از جغرافیا، تاریخ، فرهنگ و جنسیت مختلف اند، می توان قرابت هایی یافت که ریشه در درکی مشترک از ماهیت هنر رمانتیک دارد. نتایج مقالۀ حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است، نشان می دهد که تخیل امری اساسی و پیوندیافته با سایر مؤلفه هایی است که شعریت متن را ممکن می کند؛ برخلاف بایرون که علی رغم کوشش های بسیارش نمی تواند آزادی را به عنوان امری مشخص صورت بندیِ ادبی کند و انوار رنگین آزادی در شعر بهبهانی، در ستایش او از جنس زن کانونی می شود. اما رابطه های این عناصر در شعر هر دو عنصر مورد بررسی به شکل مشابهی نشان می دهد که طبیعت در حالی که تجلّی آزادی است، منبعی زوال نیافتنی برای تخیّل محسوب می شود، در حالی که اساساً خودِ تخیّل در شعر رمانتیک مصداقی از آزادی روح و اندیشه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2842 - بررسی و تحلیل شخصیت زن در سه اثر سندباد نامه، سمک عیار و بختیارنامه بر اساس نقد زن گرایانه (فمینیستی)
فرزاد رستمی

چکیده: زن و ویژگی‌های او از دیر باز یکی از موضوعاتی است که مورد توجّه ادبا و شعرا بوده است و گویندگان و نویسندگان بسیاری با در نظر گرفتن جنبه‌های متفاوت وجودی زن در این باره مطالب مختلفی بیان کرده‌اند. آثاری چون سمک عیار، بختیارنامه و سندبادنامه از متون منثور ادب غنای أکثر

چکیده: زن و ویژگی‌های او از دیر باز یکی از موضوعاتی است که مورد توجّه ادبا و شعرا بوده است و گویندگان و نویسندگان بسیاری با در نظر گرفتن جنبه‌های متفاوت وجودی زن در این باره مطالب مختلفی بیان کرده‌اند. آثاری چون سمک عیار، بختیارنامه و سندبادنامه از متون منثور ادب غنایی است که می‌توان زن را به عنوان یکی از شخصیت‌های داستان مورد تحلیل و بررسی قرار داد. در این مقاله که به روش توصیفی– تحلیلی انجام شده، شخصیت زن در این سه داستان عامیانه بررسی و تحلیل و مقایسه شده است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که به دلیل بهره‌گیری از بن‌مایه‌های فرهنگ ایرانی، نگرش مثبت به زن در کتاب سمک عیّار بسیار جلوه‌گر است. بختیار نامه در مرتبة بعدی با نمونه‌های متعادل و مثبت‌تری از زنان و سندباد نامه به دلیل سایه‌‌افکنی فرهنگ و آیین هندو بر جایگاه زن، نگرش منفی بیشتری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2843 - تحلیل ماهیت و مفهوم آزادی و وطن پرستی در اشعار عارف قزوینی و ابوالقاسم لاهوتی
ایوب کوشان رویا چهره برقی رستم امانی آستمال

یکی از پر جاذبه ترین مضامین در ادبیات عصر مشروطه که ذهن و زبان گویندگان آن عصر را به خود مشغول کرده بود، مفهوم آزادی و وطن پرستی است. چیزی که تا پیش از آن شاعران این گونه بدان توجه نکرده بودند و اگر هم از آزادی و وطن پرستی سخن می گفتند هدفی غیر از مفاهیم و اهداف مورد نظ أکثر

یکی از پر جاذبه ترین مضامین در ادبیات عصر مشروطه که ذهن و زبان گویندگان آن عصر را به خود مشغول کرده بود، مفهوم آزادی و وطن پرستی است. چیزی که تا پیش از آن شاعران این گونه بدان توجه نکرده بودند و اگر هم از آزادی و وطن پرستی سخن می گفتند هدفی غیر از مفاهیم و اهداف مورد نظر شاعران عهد معاصر مد نظرشان بوده است. در پژوهش حاضر که به تحلیل ماهیت و مفهوم آزادی و وطن پرستی در اشعار عارف قزوینی و ابوالقاسم لاهوتی می‌پردازیم، ابعاد پژوهش آن، عارف قزوینی و لاهوتی، حدود مسأله عباراتی از اشعار شعرای مذکور، هدف این پژوهش، استخراج و تبیین نمونه هایی از متن آن که متضمن مفاهیم آزادی و وطن پرستی است. می باشد، روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. ابزار گردآوری اطلاعات، فیش تحقیقاتی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات، تحلیل محتوایی می باشد، و از مهم ترین یافته ها و نتایج آن می توان به رهایی مردم و میهن از یوغ استعمارگران، نفی استبداد و استبدادگری، عشق به وطن، میهن پرستی، آزادی طبقه کارگر، رنجبر، برزگر و قشر فقیر از ظلم و ستم هایی که از طرف ارباب و حکام آن عصر بر آنها تحمیل می‌شد، اشاره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2844 - کهن‌الگوی قهرمان در مقالات شمس تبریزی
فاطمه مدرسی سجاد خجسته گزافرودی

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های متغیر و بارز عرفان و آثار عرفانی و آثار منثور غنایی، کهن‌الگوی قهرمان است. سیر قهرمان نیز از مهم‌ترین مسائل عرفان و آثار منثور غنایی است تا آن‌جا که کهن‌الگوی قهرمان با سیری بغرنج به تکامل شخصیتی نزدیک می‌شود. تکامل شخصیتی قهرمان به اشکال گوناگ أکثر

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های متغیر و بارز عرفان و آثار عرفانی و آثار منثور غنایی، کهن‌الگوی قهرمان است. سیر قهرمان نیز از مهم‌ترین مسائل عرفان و آثار منثور غنایی است تا آن‌جا که کهن‌الگوی قهرمان با سیری بغرنج به تکامل شخصیتی نزدیک می‌شود. تکامل شخصیتی قهرمان به اشکال گوناگونی در آثار عرفانی و آثار منثور غنایی به‌ویژه مقالات شمس تبریزی نمود می‌یابد. قهرمان عرفانی در مقالات شمس همچون قهرمان ژانر حماسی، ابزارهای گوناگونی در اختیار دارد، ولی در عین حال با قهرمان حماسی متمایز است. مکمل شخصیت قهرمان در مقالات شمس، سیر عرفانی اوست. او برای رسیدن به تکامل یا وصال باید این سیر را آغاز کند، اما آغاز سیر در مقالات شمس منوط به گذر از مراحل دیگر است. این مراحل، قهرمان را با یک ندای درونی فرامی‌خواند تا آن‌جا که قهرمان دچار یک ناخودآگاهی می‌شود. پس از عبور از مراحل مذکور، قهرمان به سیری پرمانع گام برمی‌دارد؛ این موانع در سیر عرفانی قهرمان متغیّرند و به اشکال گوناگونی در مقابل قهرمان عرفانی قرار می‌گیرند. گاه حرکت قهرمان خود مانعی در مقابل اوست؛ این متغیّر بودن موانع موجب تغیّر شخصیتی قهرمان نیز می‌شود. این پژوهش به شیوة توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تحلیل ساخت‌گرایانه با تکیه بر مقالات شمس تبریزی می‌‌کوشد تا کهن‌الگوی قهرمان را در سیر تکاملی مورد مطالعه قرار دهد و به فرضیات تکرار آغاز قهرمان در پایان سیر و عدم ایستایی شخصیت متغیّر قهرمان در سیر تکاملی دست یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2845 - تحلیل آوا و القا در اشعار عاشورایی صفایی جندقی
مهدی نجفی اسحاق طغیانی محبوبه خراسانی

صفایی جندقی فرزند ارشد یغمای جندقی است و اشعار عاشورایی مهیج و سوزناک وی در قالب ترکیب‌بند سروده شده است. او در این شیوه گوی سبقت را از اقران ربوده و ترکیب‌بند عاشورایی او، مشحون از فنون و صنایع ادبی است.در این مقاله، از میان فنون ادبی مراثی تنها به آواها و صنایع مرتبط أکثر

صفایی جندقی فرزند ارشد یغمای جندقی است و اشعار عاشورایی مهیج و سوزناک وی در قالب ترکیب‌بند سروده شده است. او در این شیوه گوی سبقت را از اقران ربوده و ترکیب‌بند عاشورایی او، مشحون از فنون و صنایع ادبی است.در این مقاله، از میان فنون ادبی مراثی تنها به آواها و صنایع مرتبط با آن مانند واج‌آرایی، انواع جناس و تکرار که بارِ موسیقایی کلام را افزایش می‌دهند، پرداخته شده است. تحلیل آوایی این اشعار از منظر مکتب فرمالیسم، با تأکید بر تحلیل آواها و القاهاست که موریس گرامون به آن‌ها توجّه داشته است. بر این اساس در ذهن پرسش‌هایی مطرح می‌شود؛ آیا می‌توان از تکرار آواهای به کاررفته در شعر صفایی به القاهایی دست یافت؟ آیا تکرار واج و القای آن می‌تواند احساسات یا نام‌آواهایی را تداعی کند؟ در تحلیل واجی نوحه‌‌ها، با در نظر گرفتن تأثیر انتخاب واژگان و تکرار آن‌ها بر موسیقی و معنای نوحه‌ها به تکرار واج‌ها، القا، جایگاه و شیوه‌های تولید توجّه شده است. در این مقاله به آواها، میزان کاربرد آن‌ها، القاها و تصویرسازی‌های به کار رفته در نوحه‌ها پرداخته تا میزان موفقیّت شاعر را در انتقال مفاهیم و پیام مشخّص کند. نتیجه اینکه تکرار آواها توانسته‌اند احساسات و حسیّات را تداعی کنند؛ بسامد بالای واکة بم "آ" و همخوان خیشومی "ن" در اشعار صفایی جندقی، حاکی از القای درد، رنج و نارضایتی است، حتّی اگر در مضمون بیت‌ها و کلام او آشکارا بیان نشده باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2846 - نقد روانکاوانه«شرح پریشانی» وحشی بافقی
کیومرث خانبابازاده

درشعرِشرح پریشانی، وحشی بافقی، به شرح رابطه عشقی خود با معشوق خود می‌پردازد. با توجه به نظریة ناخودآگاه فروید، شاعر در روند شرح حال پریشانی خود کلمه ها و جمله هایی را ناخواسته از ضمیر و ناخود آگاه یا نهاد خود بر زبان می آورد که نهاد و ضمیر او را برای ما آشکار می سازد. ب أکثر

درشعرِشرح پریشانی، وحشی بافقی، به شرح رابطه عشقی خود با معشوق خود می‌پردازد. با توجه به نظریة ناخودآگاه فروید، شاعر در روند شرح حال پریشانی خود کلمه ها و جمله هایی را ناخواسته از ضمیر و ناخود آگاه یا نهاد خود بر زبان می آورد که نهاد و ضمیر او را برای ما آشکار می سازد. با این همه شاعر با داشتن خودآگاه نیرومند تلاش می کند ناخودآگاه خود را به گونه ای ماهرانه مهار کند و بر واقعیت درونی خود سرپوش بگذارد. به گفتة فروید با این کارش امیال خود را به ناخود آگاه می سپارد و بهای متمدن شدن خودش را می پردازد. در این راه شاعر گاهی با اشاره به داستا نی کهن و مقدس لغزش زبانی خودش را توجیه می کند. کوشش وحشی یعنی جدال میان خودآگاه و ناخود آگاه باعث ایجاد نوعی تضاد درونی در این شعر شده است که تا پایان شعر ادامه دارد و شاعر نمی تواند خودش را از این تضاد رها کند و نتیجه ای قطعی بگیرد. و شاید به این دلیل است که به درد دل می پردازد، بلکه سخنانش دل معشوق را نرم کند و با او کنار بیاید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2847 - بررسی تطبیقی انواع عشق عرفانی از دیدگاه ابن عربی و جامی در بهارستان
فاطمه قاسمیان پوران یوسفی پور کرمانی آسیه ذبیح نیا عمران

بهارستان جامى (817- 898 هـ.ق) کتابى محتوی حکایات و اندرزهاى اخلاقى به نثر ساده و مسجع آمیخته با نظم است که در سال (892هـ.ق) نوشته شده است. جامی این اثر تعلیمی و اندرزی را به تقلید از گلستان سعدی نگاشته است. روضۀ پنجم بهارستان جامی در تقریرعشق و حال عاشقان است. محیی الد أکثر

بهارستان جامى (817- 898 هـ.ق) کتابى محتوی حکایات و اندرزهاى اخلاقى به نثر ساده و مسجع آمیخته با نظم است که در سال (892هـ.ق) نوشته شده است. جامی این اثر تعلیمی و اندرزی را به تقلید از گلستان سعدی نگاشته است. روضۀ پنجم بهارستان جامی در تقریرعشق و حال عاشقان است. محیی الدین بن عربی (560- 638هـ.ق) از عرفای بزرگ اهل اندلس است که اساس مشرب عرفان او حُب و عشق است. در پژوهش حاضر، با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و رویکرد تطبیقی (آمریکایی)، دیدگاه جامی دربارۀ مؤلّفه های عشق با نظرات ابن عربی در این باب مقایسه شده است. عشق مدّ نظر جامی و ابن عربی همسانی های بسیاری باهم دارد. مقالۀ حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که عشق مورد توجه ابن عربی و جامی کدام است؟ براساس دستاورد تحقیق به نظرمی رسد، جامی در تبیین عشق، تحت تأثیر ابن عربی بوده و هر دو عشق را فطری و اساس آفرینش می دانند. از دیدگاه ابن عربی و جامی، اصل اصول عرفان، عشق و وحدت وجود است؛ یعنی که مدار هستی‌بخش و حقیقت هستی حق تعالی است و جز او حقیقتی و وجودی نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2848 - کارکرد نشانه‌ «گل سرخ» در اندیشه واقع‌گرای پروین‌اعتصامی
سکینه عباسی روح اله هاشمی

یکی از شاعران کمتر شناخته شدۀ معاصر ایران، پروین اعتصامی است. اشعار وی به دلیل مناظره‌پردازی و رویارویی با زبان و نگرش ادبیات زنانه (مؤنث) معروف است. اندیشۀ وی به سبب بیماری، ورود به دنیای طبیعت را به همراه داشته است؛ اما نه برای لذت یا آرامش مطلوب، بلکه برای این نتیجۀ أکثر

یکی از شاعران کمتر شناخته شدۀ معاصر ایران، پروین اعتصامی است. اشعار وی به دلیل مناظره‌پردازی و رویارویی با زبان و نگرش ادبیات زنانه (مؤنث) معروف است. اندیشۀ وی به سبب بیماری، ورود به دنیای طبیعت را به همراه داشته است؛ اما نه برای لذت یا آرامش مطلوب، بلکه برای این نتیجۀ مهم که زمزمه‌های اجزای طبیعت به‌ویژه گیاهان بازتاب عمر کوتاه بشر، به ‌ویژه زن است. از میان این اجزا، گل سرخ در شعر او کارکردی نمادین یافته و در بستر تمثیل، در بیش از 27 مورد از قطعه، مثنوی و قصیده از مجرای مناظره، مفاخره (خودگویی و حدیث نفس) و پرسش‌گری گل در برابر ساکنان باغ و اجزای آسمان به تصویر کشیده شده است. در این مقاله به روش تحلیلی ـ توصیفی تمام اشعار روایی -که درآن شاعر از نشانۀ گل سرخ بهره برده- بررسی می‌شود تا نوع نگاه شاعر به جایگاه خود به عنوان زن در ادبیات فارسی تحلیل گردد. حاصل کار نشان می‌دهد که نقش و کارکرد متفاوت گل سرخ در این نمونه‌ها خصوصاً و در مجموعۀ اشعار پروین عموماً، گونه‌ای خاص از واقع‌گرایی زنانه را در ادب تغزلی فارسی بازتاب می‌دهد که برخلاف هنجارهای مرسوم ادب غنایی و اساطیری قوم ایرانی بوده و از اولین نشانه‌های مدرنیسم است. به بیانی دیگر، در این نگرش خاص، جایگاه زن به عنوان معشوق در پیوند با عشق و زیبایی و تقدّس نیست؛ بلکه با ماهیت مادی وی در اجتماع یعنی جوانی ناپایدار گره خورده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2849 - تحلیل نگاه عرفانی به درد و رنج در گزیدۀ متون عرفانی قرن‌های پنجم، ششم و هفتم
احمد امیری خراسانی فاطمه نیک پناه

در مجموعۀ عرفان و ادبیات، درد و رنج یکی از احساسات و هیجانات مهم در ساحت نفسانی انسان است. به لحاظ حیات کلی بشری نیز درد و رنج از وجوه تأثیربرانگیزی به شمار می‌آید. این مقولۀ خاص یکی از هفت مفهوم و مسائل اصلی انسان در طول تاریخ به صور گوناگون بوده است و با تمام مفاهیم د أکثر

در مجموعۀ عرفان و ادبیات، درد و رنج یکی از احساسات و هیجانات مهم در ساحت نفسانی انسان است. به لحاظ حیات کلی بشری نیز درد و رنج از وجوه تأثیربرانگیزی به شمار می‌آید. این مقولۀ خاص یکی از هفت مفهوم و مسائل اصلی انسان در طول تاریخ به صور گوناگون بوده است و با تمام مفاهیم درونی و ارتباط آن با مفاهیم مشابه، یکی از دغدغه های جدی انسان در هر زمان و مکانی بوده، هست و خواهد بود. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی درد و رنج از منظر ادبیات و عرفان در گزیدۀ متون قرن‌های 5 و 6 و 7 می‌پردازد و هدف از آن آگاهی یافتن از نوع نگاه عارفان به این مقولۀ بنیادین بشر است. نتیجه اینکه منظور از درد و رنج، درد جسمانی و مادی نیست؛ بلکه دردی روحانی است و این درد در انسان اندیشه‌ورز، از پایه‌های رسیدن به کمال است و تجربۀ نوع انسان در طول عمر خود گواه آن است که زندگی بشر همیشه و در همه جا توأم با درد و رنج بوده است، اما درد روحانی انسان را می‌سازد و باعث کمال روح و معرفت او می‌شود، درک این درد نه تنها رنج‌آور نیست، بلکه لذت‌بخش و بالنده نیز هست. درد و رنج در آغاز باعث شوق حرکت در انسان می‌شود و سپس انسان را به آگاهی می‌رساند و در نهایت کمال روحی را در او ایجاد می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2850 - «کافر عشق ای صنم گناه ندارد» جستاری دربارۀ معنای بیتی از حافظ
مهدی تدین سید علی محمودی لاهیجانی

بیت حافظ اگر سجدة تو کرد مکن عیب/ کافر عشق ای صنم گناه ندارد در دیوان غزلیّات حافظ، یکی از بیت‌هایی است که از نظر معنا پیچیده و مبهم به نظر می‌رسد. بسیاری از شارحان در ارائۀ معنای بیت دچار لغزش شده‌اند و دلیل آن نیز توجه نکردن به معنای دقیق ترکیب کافرِ عشق است که سبب شد أکثر

بیت حافظ اگر سجدة تو کرد مکن عیب/ کافر عشق ای صنم گناه ندارد در دیوان غزلیّات حافظ، یکی از بیت‌هایی است که از نظر معنا پیچیده و مبهم به نظر می‌رسد. بسیاری از شارحان در ارائۀ معنای بیت دچار لغزش شده‌اند و دلیل آن نیز توجه نکردن به معنای دقیق ترکیب کافرِ عشق است که سبب شده بیشتر شارحان به معنای کلّی بیت اشاره کنند و به تفسیر و شرح عبارت‌های کلیدی نپردازند. از این رو باید گفت که بیشتر شرح‌های این بیت بر منطق و استدلال درستی استوار نیست و برخی از شارحان، همان سخن نادرست پیشینیان را تکرار کرده‌اند. با در نظر گرفتن این نکته باید پرسید که معنای این بیت با توجه به اندیشۀ حاکم بر غزلیات حافظ چیست؟ این جستار به روش توصیفی-تحلیلی بر مرور شرح‌های بیتِ مذکور و نقد آنها استوار است. براساس معنای ترکیب کافرِ عشق در ادبیات فارسی، می‌توان دریافت که معشوق، حافظ را به سبب سجده کردن به غیر خدا سرزنش کرده و حافظ نیز در پاسخ، کافرِ عشق را عاری از گناه و خطا دانسته است؛ زیرا از عاشق چنین خطا و گناهی سرمی‌زند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2851 - متن‌پژوهی و‌ قصه‌شناسی داستان ملک‌جمشید
حسن ذوالفقاری سیده زیبا بهروز

داستان ملک جمشید، طلسم آصف و حمام بلور یکی از داستان‌های عامیانة فارسی و رایج در عصر قاجار و کتابی از آخرین بازماندگان سنت افسانه‌سرایی ایرانی اثر نقیب‌الممالک است. ازجمله نوادر قصه‌های عامه است که مؤلف دارد. نویسندة این کتاب، همان پردازندة امیرارسلان معروف است که به دل أکثر

داستان ملک جمشید، طلسم آصف و حمام بلور یکی از داستان‌های عامیانة فارسی و رایج در عصر قاجار و کتابی از آخرین بازماندگان سنت افسانه‌سرایی ایرانی اثر نقیب‌الممالک است. ازجمله نوادر قصه‌های عامه است که مؤلف دارد. نویسندة این کتاب، همان پردازندة امیرارسلان معروف است که به دلیل شهرت امیرارسلان، داستان ملک جمشید کمتر شناخته شده است. هدف این مقاله آشنایی اهل ادب با این داستان کمتر شناخته شده و بررسی ابعاد ادبی و اجتماعی و متن‌شناسی اثر است؛ بنابراین کوشش می‌شود به روش توصیفی-تحلیلی ضمن معرفی قصه و پردازندۀ داستان، محمدعلی شیرازی معروف به نقیب‌الممالک، و معرفینسخه‌ها و چاپ‌ها و گزارش داستان از سه منظر به قصه‌شناسی این اثر پرداخته شود: اول جنبه‌های زبانی و ادبی، دوم جنبه‌های داستانی و بن‌مایه‌های قصه و سوم جنبه‌های اجتماعی. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است و دستاورد آن به لحاظ زبانی و ادبی بیانگر اینست که نثر کتاب روان، ساده، شیرین‌ و نزدیک به زبان محاوره است و واژگان، کنایات و ترکیبات عامیانه به فراوانی کاربرد دارد. تشبیه ابزار اصلی نویسنده در توصیفات و بیان ادبی و اغلب برآمده از سنت‌های ادبی و تکراری‌اند. حوادث اصلی داستان بر محور جنگ، عشق و بازگشت به سرزمین پدری شکل می‌گیرد. حوادث داستان همگی از بن‌مایه‌های رایج افسانه‌هاست. برخی آداب ‌و رسوم مربوط به جنبه‌های گوناگون زندگی، حکومت و جنگ را در خلال داستان می‌توان یافت که بازتابندۀ آداب و رسوم زمانه است و برخی از پیشه‌های مورد اشاره در داستان، امروزه یا وجود ندارند یا تغییر نام داده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2852 - جلوه‌های ادب غنایی در تک‌بیت‌های سبک هندی (بر اساس اشعار صائب تبریزی، بیدل دهلوی، کلیم کاشانی و فیضی دکنی)
نفیسه نصیری علیرضا فولادی مرتضی رشیدی

مضمون‌آفرینی‌های بدیع و تخیل گستردة شاعران سبک هندی، خالق زمینه‌های موضوعی فراوانی در آثار آن‌هاست. ساختار سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و حتی مذهبی در دورة سبک هندی سبب بروز احساسات، عواطف شخصی و هیجانات درونی شاعران با خیالات دل‌انگیز در موضوعات مختلف در اشعار این دوره شد که أکثر

مضمون‌آفرینی‌های بدیع و تخیل گستردة شاعران سبک هندی، خالق زمینه‌های موضوعی فراوانی در آثار آن‌هاست. ساختار سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و حتی مذهبی در دورة سبک هندی سبب بروز احساسات، عواطف شخصی و هیجانات درونی شاعران با خیالات دل‌انگیز در موضوعات مختلف در اشعار این دوره شد که مجموعه‌ای از انواع ادب غنایی را در آثار آنها بازتاب داده است. تک بیت یکی از اشکال بیان این مضامین است. دیوان شاعران این دوره شامل گسترده‌ترین مجموعه‌هایی است که در آن مسائل اخلاقی، عرفانی، عشق‌ورزی، مذهبی، تعلیمی و اجتماعی با مضمون‌های بدیع و تازه در قالب کوتاه تک‌بیت جلوه‌گری می‌کند و به طور کلی بسامد ادبیات غنایی نسبت به دیگر انواع ادبی در این قالب چشمگیرتر است. در این مقاله به غنایی بودن تک‌بیت‌های سبک هندی و تنوع مضامین غنایی پرداخته شده‌ و موضوعاتی همچون: عشق، عرفان، بث‌الشکوی، مرثیه، طنز، وطنیات و... در اشعار شاعران این دوره مورد بررسی قرار گرفته‌است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است و نتیجة پژوهش نشان می‌دهد که عشق مجازی، مصطلحات عرفانی، خودستایی شاعران و وطنیات بیشترین بسامد را در میان موضوعات موجود به خود اختصاص داده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2853 - ساز و کار درآمیختن دو عنصر فرمالیستی آشنایی‌زدایی و برجسته‌سازی در دو داستان غنایی شاهنامه (زال و رودابه، بیژن و منیژه)
میترا بیغمی مریم جعفری غلامعباس ذاکری

تأکید نظری فرمالیست‌ها بر ادبیّت و تمهیدات ادبی به کاررفته در متن، اگرچه نافی اهمیت محتوا نیست، نشان‌دهندۀ نقاط محوری‌ای است که به واسطۀ آن‌ها متن ادبی از آثار دیگر جدا می‌شود. مقالۀ حاضر می‌کوشد به بررسی کاربردهای دو آرایۀ اصلی فرمالیستی در دو داستان شاهنامه فردوسی بپر أکثر

تأکید نظری فرمالیست‌ها بر ادبیّت و تمهیدات ادبی به کاررفته در متن، اگرچه نافی اهمیت محتوا نیست، نشان‌دهندۀ نقاط محوری‌ای است که به واسطۀ آن‌ها متن ادبی از آثار دیگر جدا می‌شود. مقالۀ حاضر می‌کوشد به بررسی کاربردهای دو آرایۀ اصلی فرمالیستی در دو داستان شاهنامه فردوسی بپردازد. انتساب شاهنامه به ژانر حماسی هیچ‌گاه محل تردید نبوده، اما این بدان معنا نیست که متنی با چنین وسعت که واجد ویژگی‌های محتوایی گوناگونی است، عاری از مضامین غنایی باشد. در میان این داستان‌ها تمرکز این جستار بر زال و رودابه و بیژن و منیژه است. هدف کشف و سپس تلفیق دو عنصر فرمالیستیِ مهم آشنایی‌زدایی و برجسته‌سازی در آن‌هاست. مرادِ فرمالیست‌ها از اوّلی ایجاد تغییری اساسی در روند خودکار و متعارف زبان است و در دومی ایجاد وقفه‌ای شوک‌آور. با وجود اینکه استفاده از آرایه‌های فرمالیستی هم به شکل بدیع سنتی و هم در قالب تمهیداتی که بعدها مورد توجه نظریه‌پردازان واقع شد، در سراسر شاهنامه دیده می‌شود، در داستان‌های غنایی مذکور بسامد استفاده از آن‌ها بالاتر است. نتایج بحث نشان می‌دهد استفاده از چنین تمهیداتی قدرت جذابیت و ادبیت متن را در جهت جنبه‌های غنایی بسیار بالا می‌برد. درآمیختن هر دو شگرد در روایات مذکور بیانگر نگاه هوشمندانۀ فردوسی به این مسأله و ظرفیت‌های آن بوده است. استفاده از واژگان نامأنوس، استفاده از الف اطلاق در پایان مصراع‌ها، اغراق، آشنایی‌زدایی مفهومی و واژگانی و برجسته‌سازی روایی، مهم‌ترین مصداق‌های فرمالیستی به‌کارگرفته شده در این دو منظومه‌اند. همچنین، هرچند بار غنایی این دو داستان غالب بوده، به دلیل حضور آن‌ها در بستر اثری حماسی، برخی واژگان و صناعات حماسی نیز با روایت آن درآمیخته که به واسطۀ تقویت آشنایی‌زدایی و برجسته‌سازی در آنها، تفاوتی میان آن‌ها با سایر داستان‌های شاهنامه ایجاد می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2854 - بررسی نام‌ها و جایگاه معشوق در غزل شاه نعمت الله ولی
حسین کریمی ثابت برات محمدی

جایگاه معشوق در غزل و در سیر ادبیات فارسی از دیرباز تاکنون، دستخوش تحولات بسیاری شده است؛ به نوعی که در ادوار گوناگون شعر فارسی و نیز در شعر هر شاعری با توجه به نوع جهان‌بینی او، نسبت به معشوق و جایگاه آن، رویکردی ویژه وجود داشته است. این جایگاه در بسیاری موارد، تعیین‌ک أکثر

جایگاه معشوق در غزل و در سیر ادبیات فارسی از دیرباز تاکنون، دستخوش تحولات بسیاری شده است؛ به نوعی که در ادوار گوناگون شعر فارسی و نیز در شعر هر شاعری با توجه به نوع جهان‌بینی او، نسبت به معشوق و جایگاه آن، رویکردی ویژه وجود داشته است. این جایگاه در بسیاری موارد، تعیین‌کنندۀ جهان‌بینی شاعر نیز بوده است. شاه نعمت‌الله ولی شاعر سدۀ نهم نیز، مانند بسیاری دیگر از شاعران پارسی‌گوی در غزل‌های خود، رویکرد عرفانی به شعر، غزل و به طور اخص، معشوق داشته است که این نوشتار منبع تحقیقی برای یافتن ویژگی‌ها و مقام معشوق گردیده است. علاوه بر این، چگونگی کاربردها و جزئیات نام‌ها و برخی صفات معشوق در این مقاله به نگارش در آمده است که می‌تواند رهیافتی برای درک مظاهر عرفانی شعر شاه نعمت الله ولی دانسته شود. نتیجه اینکه، جایگاهی که شاه نعمت‌الله ولی برای معشوق در غزل خود قائل است، با تمام ویژگی‌های نامی و صفاتی او با انواع کاربردهای استعاری، تشبیهی و وصفی، مقامی است که در پرتو گنجینۀ اصطلاحات اهل تصوف که پیش از او برای معشوق وجود داشته است، مخصوص معشوقی حقیقی است. ویژگی‌های معشوقی که او با صفات مجازی به کار گرفته است، معدود بوده و همه در خدمت اندیشه‌های عرفانی او و خالی از ابداعات ویژه و مسبوق هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2855 - تحلیل زیبایی‌شناختی رمان کلیدر از منظر نقد نو
الهام فتاحی

بررسی ماهیت و کارکردهای زیبایی در عرصه‌های گوناگون، موضوع زیبایی‌شناسی است. از دیدگاه زیبایی‌شناسی می‌توان گفت کارکرد اصلی زیبایی، ایجاد هماهنگی عاطفی میان انسان، طبیعت و جامعه است. از نظرگاه نقد نوی ادبی فقط آثاری، ادبی محسوب می‌شوند که در آن‌ها کارکرد زیبایی‌شناسی غال أکثر

بررسی ماهیت و کارکردهای زیبایی در عرصه‌های گوناگون، موضوع زیبایی‌شناسی است. از دیدگاه زیبایی‌شناسی می‌توان گفت کارکرد اصلی زیبایی، ایجاد هماهنگی عاطفی میان انسان، طبیعت و جامعه است. از نظرگاه نقد نوی ادبی فقط آثاری، ادبی محسوب می‌شوند که در آن‌ها کارکرد زیبایی‌شناسی غالب باشد که اثبات می‌کند ادبیات نوعی از هنر است. این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای به جست‌وجوی زیبایی‌شناسانة کلیدر از منظر نقد نو می‌پردازد و در پی انطباق مصادیق زیبایی‌شناسانۀ نوین بر این رمان و فهم و دریافت غنای هنری و کشف نهاد ادبی این اثر است. برای دستیابی به این مقصود، خودِ اثر؛ یعنی رمان ده جلدی کلیدر کانون توجه قرارگرفته و با قرائت تنگاتنگ و دقیق، شبکه‌های ارتباطی عناصر سازندۀ آن یررسی شده است. بر همین مبنا مفاهیمی چون تنش، لحن، پارادوکس، وحدت اندام‌وار و موسیقی‌های چهارگانۀ بیرونی، کناری، درونی و معنوی کلام تحلیل‌شده است. نتیجه اینکه وفور و ازدحام تصاویر، سازمان‌یافتگی موسیقایی گفتار و مضامین انسانی پرتکرار، بیان توصیفی، تجسم‌بخشی به تصویر موقعیت‌ها و وضعیت‌های زمانی و مکانی در حالتی ایستا با جزئیات ریز است که نمونۀ آن را در ریتم‌های کش‌دار و پرتکرار، اصوات برخوردار از درنگ‌های یکنواخت و طولانی و تک‌نوازی‌هایی بـا فرکانس‌های مقطع و با تکرارهای جزءبه‌جزء در یک پاره از روایت، یـا درآمدها و پیش‌درآمدهای ملایم و زمینه‌ساز می‌توان دید که نقش متعادل کنندة توصیف‌های پرشور و شتاب را در بطن روایت‌ها بازی می‌کند که سطح ادبی رمان را به معیارهای هنری این نظریة ادبی نزدیک کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2856 - تحلیل مفهوم مفاخره و خودشیفتگی در شعر ملک الشّعرای بهار
آیت شوکتی

نارسیسیسم در تمامی دوره‌ها و در ادبیات همه ملل شناخته شده است به‌ویژه در قرن بیستم که من درونی نویسنده بخش اصلی فرآیند ادبی را تشکیل می‌دهد. نارسیسیم یا خودشیفتگی نشانة خود محوری نیست؛ بلکه دلالت بر وضع فکری و برداشت خود انگیختة انسانی دارد که در آن، شخص خودش را به جای أکثر

نارسیسیسم در تمامی دوره‌ها و در ادبیات همه ملل شناخته شده است به‌ویژه در قرن بیستم که من درونی نویسنده بخش اصلی فرآیند ادبی را تشکیل می‌دهد. نارسیسیم یا خودشیفتگی نشانة خود محوری نیست؛ بلکه دلالت بر وضع فکری و برداشت خود انگیختة انسانی دارد که در آن، شخص خودش را به جای دیگری، هدف عشق قرار می‌دهد. در دیوان شعر کمتر شاعری است که مفاخره و ستایش از خود و جلوه‌های گوناگون این هنر متجلّی نشده باشد. مقالۀ پیش رو می‌کوشد به شیوه توصیفی- تحلیلی، پس از بررسی و تحلیل واژه نارسیسیم و خودشیفتگی، نمونه‌هایی از وجود چنین حس را در اشعار ملک‌الشّعرای بهار نشان دهد. پژوهش حاضر ما را به این رهنمون کرد که با وجود این که یازده شایستگی متفاوت، بهار را به خودستایی برانگیخته، آن خودستایی‌ها، فروتنی را از وی نگرفته و از او یک شاعر متفاخر متواضع ساخته که با وجود اقرار بر هنرهای خود و ظهور من متعالی، می‌تواند من شخصی خود را نیز بیابد و هنرهای دیگران را نیز بستاید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2857 - جلوه‌های رمانتیسم در داستان «اناربانو و پسرهایش» اثر گلی ترقی
سعید محمدی کیش

رمانتیسم در مفهوم خیال‌انگیز، افسانه‌ای و رؤیایی به کار می‌رود. این نهضت، انواع آثار ادبی، داستان‌های تاریخی، قصه‌های وحشت‌آور و خیالی، داستان‌های عشقی و همچنین شعر را وسیلۀ بیان خود قرار می‌دهد. داستان اناربانو و پسرهایش اثر گلی ترقی است که قرابت‌های بسیاری با برخی از أکثر

رمانتیسم در مفهوم خیال‌انگیز، افسانه‌ای و رؤیایی به کار می‌رود. این نهضت، انواع آثار ادبی، داستان‌های تاریخی، قصه‌های وحشت‌آور و خیالی، داستان‌های عشقی و همچنین شعر را وسیلۀ بیان خود قرار می‌دهد. داستان اناربانو و پسرهایش اثر گلی ترقی است که قرابت‌های بسیاری با برخی از مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم دارد. پژوهش پیش رو، مطالعه‌ای نظری است که به روش توصیفی - تحلیلی، داستان اناربانو و پسرهایش را بر اساس مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم بررسی می‌کند. جامعۀ آماری این پژوهش، داستان اناربانو و پسرهایش از مجموعۀ جایی دیگر اثر گلی ترقی است. در اشاره به برخی یافته‌ها می‌توان گفت که فردیت شخصیت اصلی داستان که یکی از شاخصه‌های مهم رمانتیسم است، زبان ویژه‌ای را در ظهور و بازتاب برخی مؤلفه‌های رمانتیسم از جمله احساس گرایی، رؤیای آرمان‌شهر، طبیعت‌گرایی، نوستالژی، یاد معشوق و نقد مدنیت آفریده است. بانوی سالخوردۀ این داستان، درون‌مایۀ نمادین عشق و گذار از دشواری‌ها را در برابر عافیت‌طلبی عقلانی قرار داده است. همان گونه که اصل اساسی رمانتیسم ترجیح احساس بر عقل است، احساس مادرانه بر هر گونه تحذیر و تعقل در احتمال وقوع هر پیشامدی فائق آمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2858 - Presentation a Model for Employee Absenteeism Management Using Qualitative Method
Mahdi Nasr Esfahani Saeed Sharifi ََAlborz Gheitani mehrnaz nasr esfahani

The purpose of this study is to present a model for employee absenteeism management using Grounded Theory (GT). Since there is a lack of study on theorizing this construct, this study aimed to conceptualize a theoretical model applying GT. This research is a qualitative أکثر

The purpose of this study is to present a model for employee absenteeism management using Grounded Theory (GT). Since there is a lack of study on theorizing this construct, this study aimed to conceptualize a theoretical model applying GT. This research is a qualitative research. The sample size was 11 interviewers who were knowledgeable human resource and organizational experts. Required data was collected through semi structured interviews. In this study, the data were analyzed by open coding, axial and selection coding based on the GT method. Coding was done in two steps and the reliability of the results of the research was confirmed by calculating the similarity index of codes by two methods. The proposed framework is presented in the form of a paradigmatic model and demonstrates a model for absenteeism management. The results showed that causal conditions affecting employee absenteeism management include non-flexible organizational structure, workplace deviance, the inefficiency of controlling, normalization of absenteeism, organizational injustice and career path management. Intervening factors included economic problems and family-work conflict (FWC). The contextual factor is outer power. The offered strategies include facilities planning, health care plans, controlling and monitoring improvement, cultural strategies and considering locations of employees. The consequences of implementation of these strategies would be participatory of employees, employee self-controlling of absenteeism, performance improvement. Absenteeism management also increases the social satisfaction of Isfahan tax administration. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2859 - Weighing and Prioritizing Branding Components of Tourism Objectives by Combining Meta synthesis Approach and Logistic Fuzzy Programming Preferences
seied mohammad hosein yousefi shanaz nayebzadeh

The destination of tourism is a major element in tourism marketing. Branding tourism destination is a process by which a tourism destination develops its focal features, develops and delivers its main audience, can build a reputation, establish its reputation, strengthe أکثر

The destination of tourism is a major element in tourism marketing. Branding tourism destination is a process by which a tourism destination develops its focal features, develops and delivers its main audience, can build a reputation, establish its reputation, strengthen slowly or even change, which is important for tourism purposes. Brand recognition is very important for communicating successfully between tourists and the destinations they are visiting. In this research, we tried to use a systematic review of internal and external databases for compilation of articles. Of the 366 papers found, 40 papers were finally included. Finally, after extracting the components related to branding objectives, these components were weighed and prioritized by the experts and with the logarithmic fuzzy preferences programming approach (LFPP). The output of the research is that brand personality and image, brand commitment and trust, market communication and audit, and destination components are more important and have been prioritized for branding tourism destinations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2860 - Designing the model of public trust evaluation (with emphasis on effective factors on electronic interaction of people and government)
Mansoureh moradi haghighi

The main purpose of this research is to design the model of public trust evaluation. In order to identify the indexes and components, Q-technique has been used. Due to this, the discourse forum was collected by using of the research literature. Then the introducer sampl أکثر

The main purpose of this research is to design the model of public trust evaluation. In order to identify the indexes and components, Q-technique has been used. Due to this, the discourse forum was collected by using of the research literature. Then the introducer sample of discourse forum was formed by using of the experts', comments. Finally, with collection and analysis of the parliament group's comments, four mental models (functionalism, architect-orientation, policy-orientation and balance-orientation) were identified. Each one of the mental models emphasized on special aspects and factors in the public trust evaluation and somehow, they were as the representative of special thought in the society. In the second stage of the research, the model fit was studied by using of the confirmatory factorial analysis and it was confirmed. In order to evaluate the amount of public trust, a phased deduction system should be designed that was realized by using of Q-method output, the factorial analysis and weighting the factors of each mental model by using of AHP technique. This model was formed from 88 indexes in the frame of 28 factors, ten components and four dimensions (mental models identified) and final output (public trust). The rules, laws and membership function of phased deduction system were written for the public trust by using of experts, comments and 648 laws were extracted. And this system was designed by using of MATLAB software تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2861 - Evaluation of marketing resources for hotels in the world's second-largest religious metropolis during the COVID-19 pandemic
Milad Khajiyan Sheini Pour Mohammad Hemati

The negative impact of the COVID-19 pandemic on the survival and income of many businesses, especially those active in the hospitality industry, is very evident. The tourism industry has been severely affected by this crisis. Religious tourism has also faced a major cri أکثر

The negative impact of the COVID-19 pandemic on the survival and income of many businesses, especially those active in the hospitality industry, is very evident. The tourism industry has been severely affected by this crisis. Religious tourism has also faced a major crisis due to the closure of many hotels in the world's religious cities. Therefore, in such a situation, it is necessary to pay attention to the factors that lead to the creation of competitive advantage and hotels survival. One of the most important of these factors is marketing resources. Marketing resources improve business performance by creating competitive advantage. The purpose of this study is to rank marketing resources for hotels in the world's second-largest religious metropolis (Mashhad in Iran) during the COVID-19 pandemic. five attractive marketing resources were selected for this purpose. To determine the weight of marketing resources and rank them, the fuzzy analytic hierarchy process (FAHP) and the fuzzy analytic network process (FANP) techniques have been used. According to the obtained results, market innovation capabilities have the first priority among other resources during the COVID-19 pandemic. This finding indicates the great importance of innovation capabilities and the provision of unique new services by hotels during the COVID-19 era. The results of this study can be considered to improve the performance of hotels in the religious city of Mashhad during the COVID-19 pandemic and similar crises. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2862 - A non-additive fuzzy hybrid model for supplier evaluation and prioritization: A case study of automotive brake system manufacturer
Naser Hamidi Parvaneh Samouei

Nowadays, due to the competitive conditions of global market, corporations try to outsource their extraneous processes to third-party suppliers. So, selecting a proper supplier play a significant role in organization success. The supplier selection problem can be viewed أکثر

Nowadays, due to the competitive conditions of global market, corporations try to outsource their extraneous processes to third-party suppliers. So, selecting a proper supplier play a significant role in organization success. The supplier selection problem can be viewed as a group decision-making problem with multiple criteria. Since in previous researches the inter relationship between criteria and sub-criteria lacks attention, this paper presents a new model which considers these relationship. Firstly, this model has determined interrelationships between criteria through Interpretive Structural Modeling(ISM), and then calculated the relative weights of each sub-criterion by considering their interactions and using the Fuzzy Analytic Network Process (FANP). Finally, the optimal supplier has been selected by applying obtained relative weights to calculate performance score of candidate suppliers in each sub-criterion and using fuzzy Choquet integral (a non-additive fuzzy integral) to remove the effects of sub-criteria interactions on performance score. A case study of an automotive brake system manufacturer in selecting its machining outsourcing suppliers is illustrated to demonstrate our model applicability in practical cases. The analytical results of this case study demonstrate the capability of the proposed model for solving group decision-making problems. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2863 - Analysis of Tourist Cluster in Mazandaran Using SWOT Approach
Hassanali Aghajani Kazem Ravanestan

Clusters are geographically close groups of related companies or institutions related to a certain area which are inherently more efficient than the other companies due to advantages such as being located in one place, networks, external knowledge, variability of human أکثر

Clusters are geographically close groups of related companies or institutions related to a certain area which are inherently more efficient than the other companies due to advantages such as being located in one place, networks, external knowledge, variability of human capital, etc. Today, development through clusters plays a pivotal role in the economic and industrial policies of developed countries. Geographic concentration can potentially help small companies overcome limitations related to the size and improve technology development and abilities to compete in local and global markets. Therefore, the present study analyzes the tourism cluster in Mazandaran identifying its strengths, weaknesses, opportunities and threats. Then, after mapping Pareto diagrams for each of the examined fields, the most important factors affecting the clusters have been identified and presented in the SWOT matrix. Finally, based on the findings appropriate strategies have been suggested for the development of tourist industry in Mazandaran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2864 - Identifying and Evaluating the Factors Affecting Excessive Buying
F. Taherikia M. Yadegari

This study attempts to identify and evaluate the factors affecting excessive buying that is of high interests theoretically and practically. At first some scales will be developed based on past researches and existing classifications to represent the logical and concept أکثر

This study attempts to identify and evaluate the factors affecting excessive buying that is of high interests theoretically and practically. At first some scales will be developed based on past researches and existing classifications to represent the logical and conceptual varieties in buying excessively. Then, psychometric properties of the scales are tested by analyzing the factors confirming using a sample containing the students of Firouzkouh Islamic Azad University based on Morgan table and selected randomly. A questionnaire is used to collect the data. The validity and reliability is reviewed and approved by testing the hypotheses. This research is objectively applied and the methodology is a method mixed of descriptive and correlated survey. To analyze the data, descriptive statistics and inferential techniques are used. Empirical analysis indicates that excessive buying is the result of stress. The buyer purchases the goods to escape from reality and keep the people away from paying attention to potential outcomes of the current behavior. Excessive buying leads to both financial problems and negative feelings. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2865 - Prioritization of IT Governance Mechanisms Based on Focus Areas in SAIPA Corporation
محمد موسی‌خانی محمدحسن کارگر

Information accompanied with the technology supporting it is valuable asset in many organizations. As organizations are highly depended on IT, implementing IT effective governance is necessary for them. IT governance areas affecting business are strategic alignment, ris أکثر

Information accompanied with the technology supporting it is valuable asset in many organizations. As organizations are highly depended on IT, implementing IT effective governance is necessary for them. IT governance areas affecting business are strategic alignment, risk management, performance management, resource management and providing value. Successful performances need a mix of structures, processes and relational mechanisms. At the same time, organizations may need to have different combinations of these mechanisms. The purpose of this research is to prioritize IT governance mechanisms based on focus areas in to choose the most effective one for the implementation of IT governance. The main question of this study is that, for establishing effective IT governance in Saipa, which mechanism of IT governance is more important? In order to answer the question, by using company's experts in the field of information technology and multi-criteria decision-making methods, the weight of IT governance focus areas are determined and then the prioritization of IT governance mechanisms is done by the use TOPSIS method. The results represent that in structures mechanisms, functions of IT governance and committees are of the highest importance. Also, in process mechanisms, the main processes of IT governance and performance evaluation have the highest value. Although relational mechanisms have lower priority, account management, knowledge management and leadership are more significant. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2866 - Magnetic and Structural Characteristics of Fe2O3 Nanostructure Synthesized in the Presence of Sour Cherry Juice
Mahboubeh Kargar Majid Ghashang Mohammad Reza Mohammad Shafiee

T The nanostructures of Fe2O3 have been synthesized applying sour cherry juice and iron chloride as a low-cost and eco-friendly method at ambient conditions. Sour cherry juice has been used as a surfactant and the kind of surfactant had an important effect on the size أکثر

T The nanostructures of Fe2O3 have been synthesized applying sour cherry juice and iron chloride as a low-cost and eco-friendly method at ambient conditions. Sour cherry juice has been used as a surfactant and the kind of surfactant had an important effect on the size and morphology of the products. The effect of sour cherry juice concentration and calcination temperature on the morphologies of Fe2O3 nanostructures has been investigated. The prepared nanoparticles were subjected to X-ray diffraction (XRD) analysis, field emission scanning electron microscopy (FE-SEM), and vibrating sample magnetometer (VSM) system. The powder X-ray diffraction analysis confirmed that Fe2O3 nanostructures are in Rhombohedral and Cubic phases. The average crystalline size estimated by the Williamson-hall method was about 13-32 nm for all samples. Various morphologies were also obtained by changing the amount of sour cherry juice. The saturation magnetization increased with the growth of crystals. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2867 - تاب آوری مقاصد گردشگری در مقابل آسیب‌های ناشی از تغییرات اقلیمی (مورد مطالعه: استان همدان)
مصطفی شایگان محسن رنجبر رضا برنا آزاده اربابی سبزواری

پدیده گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی نه تنها ممکن است منجر به تغییرات اقلیمی شود و بلکه می‌تواند تغییرات عمده در وضعیت گردشگری مناطق و پایداری آن نیز ایجاد کند که عواقب گسترده‌ای را خواهد داشت و این صنعت را ناپایدار خواهد ساخت. این پژوهش با هدف بررسی ت بررسی تاثیر آسیب پ أکثر

پدیده گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی نه تنها ممکن است منجر به تغییرات اقلیمی شود و بلکه می‌تواند تغییرات عمده در وضعیت گردشگری مناطق و پایداری آن نیز ایجاد کند که عواقب گسترده‌ای را خواهد داشت و این صنعت را ناپایدار خواهد ساخت. این پژوهش با هدف بررسی ت بررسی تاثیر آسیب پذیری در مقابل تغییرات اقلیمی و تاب آوری مقاصد گردشگری بر پایداری توسعه گردشگری انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی می‌باشد. حجم نمونه منطبق بر جامعه آماری برابر با 185 نفر بود. داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز به صورت کتابخانه‌ای و میدانی جمع آوری شد. در جهت بررسی و آزمون فرضیه‌های پژوهش از نرم افزار pls استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد آسیب پذیری در مقابل تغییرات اقلیمی تاثیر منفی بر پایداری توسعه گردشگری و تاب آوری مقاصد گردشگری تاثیری منفی بر آسیب پذیری در مقابل تغییرات اقلیمی دارد. همچنین نتایج این پژوهش نشان دهنده آن بود که تاب آوری مقاصد تاثیر مثبتی بر پایداری توسعه گردشگری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2868 - معرفی و قابلیت‌سنجی توان‌های ژئوتوریسم شهرستان بهمئی با استفاده از مدل‌های Pereira & Reynard
حمید بابلی موخر سعید نگهبان

شهرستان بهمئی با ترکیبی از پدیده‌های بکر طبیعی، اشکال ویژه زمین‌شناسی و ژئومورفولوژیکی با قابلیت‌های ژئودایورسیتی و ژئومورفودایورسیتی در کنار آثار ارزشمند تاریخی و فرهنگی، موقعیت ممتازی جهت توسعه گردشگری دارد. در پژوهش حاضر نسبت به معرفی جاذبه‌های ژئوتوریستی منطقه با تأ أکثر

شهرستان بهمئی با ترکیبی از پدیده‌های بکر طبیعی، اشکال ویژه زمین‌شناسی و ژئومورفولوژیکی با قابلیت‌های ژئودایورسیتی و ژئومورفودایورسیتی در کنار آثار ارزشمند تاریخی و فرهنگی، موقعیت ممتازی جهت توسعه گردشگری دارد. در پژوهش حاضر نسبت به معرفی جاذبه‌های ژئوتوریستی منطقه با تأکید بر ارزیابی توان‌های شش ژئوسایت با بکارگیری مقایسه‌ای دو روش پریرا و رینارد اقدام شد و به این ترتیب ارزش و جایگاه ژئوتوریستی هر ژئوسایت مشخص گردید. نتایج ارزش‌گذاری و امتیازدهی شاخص‌های موجود در مدل‌ها نشان داد که براساس مدل پریرا و از نگاه عیار ژئومورفولوژیکی و در دو ارزش علمی و دید، تنگ سروک به ترتیب با کسب امتیاز 49/4 و 85/3 و دریاچه برم الوان به ترتیب با کسب امتیاز 96/3 و 91/2 بیشترین جاذبه را دارند. همچنین از بعد عیار مدیریتی مدل پریرا و در ارزش‌های حفاطت و کاربری، تنگ سروک به ترتیب با کسب امتیاز 5/67 و 05/94 و برم الوان به ترتیب با کسب امتیاز 66/66 و 83/85 بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند. از طرفی نتایج ارزیابی ژئوسایت‌های منطقه براساس مدل رینارد نشان می‌دهد که بر مبنای ارزش علمی تنگ سروک و دریاچه برم الوان به ترتیب با کسب امتیاز 5/3 و 44/3 و بر مبنای ارزش افزوده تنگ سروک و تنگ ماغر به ترتیب با کسب امتیاز 66/6 و 06/6 بیشرین ظرفیت‌ها را به منظور توسعه ژئوتوریسم دارند. و در نهایت براساس نتایج حاصل از ارزیابی ارزش ترکیبی تنگ سروک و برم الوان به ترتیب با کسب امتیاز 55/3 و 98/2 ارزش بیشتری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2869 - شناسایی پتانسیل‌های ژئوتوریستی استان آذربایجان شرقی و توسعه آن با‌ استفاده از مدل‌های ژئوتوریستی (مطالعه موردی: زنوزق، کندوان، اشتبین)
منصور رحمتی فائزه بهادری بهروز نظافت تکله الهه نوازش حسن نظافت تکله

ژئوتوریسم یکی از انواع گردشگری پایدار است که علاوه بر بازدید از جاذبه‌های زمین‌شناختی و ژئومورفولوژیکی، بر آموزش و حفاظت از آنان نیز تاکید دارد. ژئوتوریسم یکی از گویه‌های مهم اکوتوریسم با رویکردی مسئولانه و حفاظت محور است؛ که بر مردمی کردن علوم زمین و توسعه فرهنگی، اجتم أکثر

ژئوتوریسم یکی از انواع گردشگری پایدار است که علاوه بر بازدید از جاذبه‌های زمین‌شناختی و ژئومورفولوژیکی، بر آموزش و حفاظت از آنان نیز تاکید دارد. ژئوتوریسم یکی از گویه‌های مهم اکوتوریسم با رویکردی مسئولانه و حفاظت محور است؛ که بر مردمی کردن علوم زمین و توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه بومی تاکید می‌کند. هدف از این پژوهش، بررسی توانمندی‌های ژئوتوریستی استان آذربایجان شرقی با استفاده از مدل پائوولوا و کوبالیکوا و هادزیک می-باشد. سه منطقه مورد مطالعه شامل مناطق ژئوتوریستی کندوان، زنوزق و اشتبین انتخاب شده است. براساس مدل پائوولوا نتایج حاصل نشان ‌داد که منطقه ژئوتوریستی کندوان با بیشترین امتیازدهی در عوامل مثبت ارتقا دهنده رقابت‌پذیری مقاصد ژئوتوریستی شامل ثروت طبیعی با امتیاز (7) بوده و بیشترین مقدار درمیان گویه‌های منفی رقابت‌پذیری، کسری بودجه و عدم وجود متخصّصان ماهر با امتیاز (5) بیشترین تأثیر منفی را در جذب گردشگر ایجاد می‌کند. همچنین، نتایج حاصل از مدل کوبالیکوا نشان‌ داد که منطقه کندوان با مقدار (25/9) بیشترین امتیاز را نسبت به سایر مناطق کسب کرده‌ است. در مدل هادزیک با توجّه به بررسی ارزش‌های علمی و مازاد طبق نظر کارشناس و گردشگر نتایج حاصل نشان ‌داد که میانگین امتیازات گویه‌ها در منطقه ژئوتوریستی کندوان با بیشترین امتیاز در اولویت اول قرار دارد. درمیان دو منطقه ژئوتوریستی روستای زنوزق بیشتر از روستای اشتبین می‌باشد. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود با ارزیابی و شناسایی پتانسیل-های ژئوتوریستی استان آذربایجان شرقی و توسعه توانمندی‌ها منجر به توسعه مناطق ژئوتوریستی و جذب گردشگر خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2870 - تحلیلی بر نقش عوامل طبیعی در توسعه گردشگری پایدار مناطق جنوبی مازندران (مطالعه موردی: بخش بند پی شهرستان بابل)
صدرالدین متولی

امروزه گردشگری یکی از فعالیتهای اقتصادی با رشد بالا در دنیا می باشد.متاسفانه گردشگری در کشور ما وبویژه بخش بند پی بابل علی رغم دارا بودن پتانسیل های متعدد منجمله طبیعی نتواسته در توسعه اقتصادی مردم نقش قابل توجهی را به خود اختصاص دهد. هدف این پژوهش تحلیل نقش توانمندی ها أکثر

امروزه گردشگری یکی از فعالیتهای اقتصادی با رشد بالا در دنیا می باشد.متاسفانه گردشگری در کشور ما وبویژه بخش بند پی بابل علی رغم دارا بودن پتانسیل های متعدد منجمله طبیعی نتواسته در توسعه اقتصادی مردم نقش قابل توجهی را به خود اختصاص دهد. هدف این پژوهش تحلیل نقش توانمندی های طبیعی در توسعه گردشگری پایدار بخش بند پی بابل می باشد.روش تحقیق پژوهش حاضر از بعد هدف کاربردی واز نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی ومیدانی که با روشهای کتابخانه ای و میدانی و ابزاری چون فیش،نقشه،GPS و پرسشنامه اطلاعات جمع آوری شده است. اطلاعات حاصله از طریق نرم افزار(SPSS) پرداخته شده درنهایت از طریق آزمون Tتک نمونه ای، آزمون همبستگی پیرسون وآزمون فریدمن مورد تحلیل قرار گرفته شده است.در بررسی توانمندیهای طبیعی محدوده مورد مطالعه سه شاخص جاذبه های زمین شناسی و ژئومورفولوژی،جاذبه های گیاهی وجانوری،جاذبه های اقلیمی وآبی مورد سنجش قرارگرفته شده است..نتایج تحقیق نشان می دهد که با توجه به مقایسه حد متوسط گویه های مورد ارزیابی در زمینه توانمندیهای طبیعی و توسعه گردشگری پایدار بخش بندپی با توجه به اینکه sig بدست آمده پایین تر از سطح آلفا 05/0 بوده، می توان استنباط کرد که بین توانمندیهای طبیعی و توسعه گردشگری پایدار بخش بندپی بابل رابطه معناداری وجوددارد و شاخص های جاذبه اقلیمی وآبی بامیانگین رتبه 85/3،جاذبه گیاهی وجانوری با 46/3و جاذبه زمین شناسی و ژئومرفولوژی با 98/2 به ترتیب رتبه یک الی سه را در توسعه گردشگری پایدار منطقه مورد مطالعه به خود اختصاص داده اند. کلیدواژه: توانمندی طبیعی،توسعه گردشگری پایدار، بخش بند پی شهرستان بابل تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2871 - تعیین تقویم مناسب طبیعت گردی در غرب کشور با استفاده از شاخص PET
علی حنفی

آب و هوا به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل شکل دهنده گردشگری قلمداد می‌گردد و مراکز گردشگری، موجودیت و ارزش‌های خود را مدیون عوامل متعدد به ویژه شرایط آب و هوایی مناسب می‌دانند. در این تحقیق به منظور ارزیابی و پهنه‌بندی تقویم اکوتوریسم در استان‌های کردستان، کرمانشاه و همدا أکثر

آب و هوا به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل شکل دهنده گردشگری قلمداد می‌گردد و مراکز گردشگری، موجودیت و ارزش‌های خود را مدیون عوامل متعدد به ویژه شرایط آب و هوایی مناسب می‌دانند. در این تحقیق به منظور ارزیابی و پهنه‌بندی تقویم اکوتوریسم در استان‌های کردستان، کرمانشاه و همدان از مدل ریمن و شاخص دمای معادل فیزیولوژیک ( PET) استفاده گردیده است. بدین منظور از بین ایستگاههای سینوپتیک موجود در منطقه، 19 ایستگاه که دارای طول دوره آماری بالای 30 سال (2020- 1990) بودند، انتخاب گردید. سپس داده‌های مربوط به پارامترهای اقلیمی شامل دمای هوای خشک، رطوبت نسبی، سرعت باد، ابرناکی و فشار بخار اشباع در دوره روزانه و ساعتی از سازمان هواشناسی دریافت گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در بیشتر بخش‌های منطقه غرب کشور مانند شهرهای سنندج، همدان و کرمانشاه، زمان آسایش اقلیمی برای فعالیت‌های گردشگری در دو دوره مجزا به وقوع می‌پیوندد. دوره اول آسایش اقلیمی در این مناطق، از اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد به مدت 60 روز و دوره دوم آسایش اقلیمی گردشگری از اواسط شهریور تا اوایل آبان به مدت حدود 45 روز اتفاق می افتد. در نهایت نقشه‌های اقلیم گردشگری منطقه غرب کشور براساس تغییرات ارتفاعی و با لحاظ کردن ارتباط بین شاخص دمای فیزیولوژیک و ارتفاع تهیه گردید که با تحلیل این نقشه‌ها زمان‌های مناسب برای فعالیت‌هایی مانند کوهنوردی در ارتفاعات مهم منطقه مانند الوند، چهل چشمه، پرو و شاهو را شناسایی گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2872 - بررسی و تحلیل پتانسیل‌های ژئوتوریستی و ژئومورفولوژیکی شهرستان بابلسر با استفاده از مدل کوبالیکوا و ‌هادزیک (مطالعه موردی: روستاهای ساحلی کرفون، میرود، افراتخت)
موسی عابدینی پرستو خوشخو

هدف از این پژوهش ارزیابی و تحلیل ژئوتوریستی و ژئومورفولوژیکی شهرستان بابلسر با استفاده از مدل کوبالیکوا و مدل هادزیک می‌باشد. مدل کوبالیکوا اولین روش مورداستفاده در این پژوهش است و بیشتر بر معیارهای علمی و آموزشی و مدل هادزیک نیز بر شاخص ارزش های علمی و شاخص ارزش های ما أکثر

هدف از این پژوهش ارزیابی و تحلیل ژئوتوریستی و ژئومورفولوژیکی شهرستان بابلسر با استفاده از مدل کوبالیکوا و مدل هادزیک می‌باشد. مدل کوبالیکوا اولین روش مورداستفاده در این پژوهش است و بیشتر بر معیارهای علمی و آموزشی و مدل هادزیک نیز بر شاخص ارزش های علمی و شاخص ارزش های مازاد تأکید دارد. در این پژوهش سه منطقه ژئوتوریستی شامل: میرود، کرفون، افرا تخت انتخاب شدند. تحقیق حاضر با پر کردن 60 پرسشنامه برای مدل کوبالیکو (هر پرشسنامه حاوی 55 سوال) و مدل هادزیک ( هر پرسشنامه حاوی 25 سوال) از مسافران و کارشناسان برای هر سه روستای مورد مطالعه و محاسبه میانگین امتیاز‌دهی آنان به سوالات مختلف، بعمل آمده است. نتایج حاکی از آن است که روستای کرفون در مقایسه با دو مکان دیگر جز معروف‌ترین و پرجاذبه‌ترین ژئومورفوسایت‌های شهرستان بوده و از این حیث است که 76/64 را به خود اختصاص داده است و پس‌ازآن روستای میرود با امتیاز 04/52 قرارگرفته است که هر دو ازنظر ارزش در سطح خوبی جای دارند. روستای افرا تخت نیز با امتیاز 24/23 کمترین مقدار را دارد؛ بااین‌حال امتیاز بالای کرفون علاوه بر جذابیت به دلیل نادر بودن و شاخص بودن نسبت به بقیه موارد است. از سوی دیگر ناشناخته بودن جاذبه، راه ارتباطی نامناسب، کمبود امکانات اقامتی و زیستی برای گردشگران و راهنمای تور آگاه به توانمندی‌های ژئوتوریستی از مهم‌ترین مشکلات و ضعف‌های منطقه جهت توسعه ژئوتوریسم به شمار می‌روند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2873 - ارزیابی پتانسیلهای اقلیمی گردشگری در استان کرمان
بهلول علیجانی سعیده زابلی

در این پژوهش با استفاده از دادههای هواشناسی ساعتی نه ایستگاه سینوپتیک استان کرمان دردورههای آماری موجود و با استفاده از شاخص راحتی دمای معادل فیزیولوژیکی) PET ( در نرمافزار RAY MAN وضعیت آسایش در ساعات و ماههای مختلف سال تعیین و به منظور تحلیلفضایی آسایش نقشههای آغاز، پ أکثر

در این پژوهش با استفاده از دادههای هواشناسی ساعتی نه ایستگاه سینوپتیک استان کرمان دردورههای آماری موجود و با استفاده از شاخص راحتی دمای معادل فیزیولوژیکی) PET ( در نرمافزار RAY MAN وضعیت آسایش در ساعات و ماههای مختلف سال تعیین و به منظور تحلیلفضایی آسایش نقشههای آغاز، پایان و مدت آسایش تهیه شد. نتایج پژوهش نشان میدهد درجنوب و شرق استان ماه ژانویه آغاز گر دوره آسایش میباشد. شهرستان انار در شمال استان بایک ماه تأخیر از ماه فوریه و سایر نقاط از ماه مارس دورهی آسایش خود را آغاز میکنند. اما درمنطقه کوهستانی بافت از ماه آوریل این دوره شروع میشود. همچنین سیرجان، شهر بابک وبافت در ماه نوامبر و سایر نقاط در ماه دسامبر دوره ی آسایشی خود را به پایان میبرند. مدتآسایش در جنوب استان هفت ماه، سیرجان و بافت 8 ماه، انار، رفسنجان و شهر بابک، نه ماه وبم و کرمان، ده ماه محاسبه شد. زمان مناسب برای گردشگری در استان کرمان در ماههای اکتبر،نوامبر، دسامبر، ژانویه، فوریه، مارس، آوریل، می و سپتامبر میباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2874 - گردشگری و تعیین محدوده آسایش اقلیمی آن در استان کهگیلویه و بویر احمد با استفاده از شاخص دمای موثر
حسن لشکری منوچهر فرج زاده سید احمد عبدل پور

امروزه آب و هوا و اقلیم هر منطقهای نقش به سزایی در توسعه گردشگری آن ایفا مینماید بهطوری که احساس رضایت از هر نوع فعالیت گردشگری منوط به فراهم بودن شرایط مناسباقلیمی به هنگام بازدید خواهد بود. آسایش توریسم چه از لحاظ انتخاب زمان و مکان سفر وچه از جنبه فیزیولوژیک بدن انسا أکثر

امروزه آب و هوا و اقلیم هر منطقهای نقش به سزایی در توسعه گردشگری آن ایفا مینماید بهطوری که احساس رضایت از هر نوع فعالیت گردشگری منوط به فراهم بودن شرایط مناسباقلیمی به هنگام بازدید خواهد بود. آسایش توریسم چه از لحاظ انتخاب زمان و مکان سفر وچه از جنبه فیزیولوژیک بدن انسان اهمیّت فراوانی دارد لذا به منظور توسعه گردشگری دراستان کهگیلویه و بویراحمد لازم است زمانها و مکانهای مناسب جهت آسایش اقلیمیگردشگری مشخص شود. که برای اینکار و تعیین محدوده آسایش اقلیمی استان از شاخصدمای مؤثر استفاده شده است و برای استفاده از این شاخص از دادههای ساعتی دما و رطوبتنسبی ایستگاههای یاسوج و گچساران برای یک دوره آماری 91 ساله) 5002 9191 (بهره -گرفته شده است. بر اساس نتایج حاصل از محاسبهها و نمودارهای شاخصهای دمای مؤثر،مشخص شد که در ایستگاه یاسوج در هیچ یک از ساعات شبانه روز ماههای ژانویه، فوریه،مارس، نوامبر و دسامبر شرایط مناسب آسایش اقلیمی وجود ندارد و در طول 1 ماه از سالساعتهای از ماههای آوریل، می، ژوئن، جولای، اوت، سپتامبر و اکتبر در مناطق آسایش وتقریباً آسایش قراردارد دارند که از این 1 ماه، 4 ماه آن را به ترتیب ماههای می، اکتبر، سپتامبرو ژوئن از لحاظ زمانی بیشترین زمان آسایش اقلیمی گردشگری را دارا میباشد. اما درایستگاه گچساران، آسایش اقلیمی برای ماههای مختلف سال به این ترتیب میباشد کهشرایط در طول 1 ماه از ماههای سال یعنی ماه ژانویه و فوریه، می، ژوئن، جولای، اوت، سپتامبرمناسب گردشگری نمیباشد و در بقیه ماهها از جمله مارس، آوریل، اکتبر، نوامبر و دسامبر درمناطق آسایش و تقریباً آسایش قرار دارند که بهترین شرایط زمانی مطلوب برای گردشگری رادارا میباشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2875 - اولویت بندی مناطق خور خلاصی، جگین و کوئیک در شهرستان جاسک جهت توسعه اکوتوریسم با استفاده از روش دلفی و مدل TOPSIS
ماریا محمدی زاده

شناسایی و انتخاب مناطق مناسب اکوتوریسم در برنامه ریزی و مدیریت آن از اهمیتّ باّلاییبرخوردار است. مناطق خور خلاصی، جگین و کوئیک در شهرستان جاسکّ استّان هرمزگاّندارای قابلیت های فراوان از نظر اکولوژیکی و فرهنگی برای توسعه اکوتوریسم می باشنّد. دراین پژوهش ابتدا با استفاده أکثر

شناسایی و انتخاب مناطق مناسب اکوتوریسم در برنامه ریزی و مدیریت آن از اهمیتّ باّلاییبرخوردار است. مناطق خور خلاصی، جگین و کوئیک در شهرستان جاسکّ استّان هرمزگاّندارای قابلیت های فراوان از نظر اکولوژیکی و فرهنگی برای توسعه اکوتوریسم می باشنّد. دراین پژوهش ابتدا با استفاده از روش دلفی و با همکاری 8 نفر از متخصصان مهمترین معیارهاّجهت توسعه اکوتوریسم انتخاب شدند. در این روش معیاره اّی اقلیّم، مناّبع آب، پوشش گیاهی، فاصله ازسکونتگاه های انسانی، آثار تاریخی فرهنگی، ارزش حفاظتی گونه های گیاّهی و جانوری، نواحی زادآوری حیات وحش، امکانات زیر بنایی از میان 19 معیار پیشنهادی غربال وانتخاب شدند. سپس معیارهای غربال شده توسط متخصصاّنی کهّ در روش دلفیّ همکاّریداشتند، با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون وزن دهی شدند. اولویتّ بندی مناّطق جهت توسعه اکوتوریسم نیز توسط همان متخصصان و با استفاده از مدل تاپسیس انجاّم شد. براساس نتایج بدست آمده از مدل تاپسیس، منطقه خورخلاصی با نمره 0.7100، منطقه کوئیکّبا نمره 0.2920 و منطقه جگین با نمره 0.1183 بترتیب اولویتهاّی اول، دوم و سوم جهتّتوسعه اکوتوریسم در شهرستان جاسک رتبه بندی شدند. نتاّیج پژّوهش حاضر می توان متولیان طبیعت گردی کشور را در جهت انتخاب منطقه دارای اولویتّ سرّمایه گذاری جهتتوسعه طبیعت گردی در شهرستان جاسک یاری رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2876 - بررسی ظرفیت های توسعه ژئوتوریسم در استان سمنان با استفاده از مدل SWOT
حسن لشکری محمدحسین ریاضی

کشور ایران در زمینه ی توسعه ی ژئوتوریسم و گردشگری ژئولوژیکی ظرفیت های فراوانی ناشناخته ای دارد که یکی از بارزترین آنها استان سمنان می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت ها و تنگناهای توسعه صنعت ژئوتوریسم ،همچنین شناسایی استعدادها و ظرفیت ها، فرصت ها و چالش های صنعت ژئ أکثر

کشور ایران در زمینه ی توسعه ی ژئوتوریسم و گردشگری ژئولوژیکی ظرفیت های فراوانی ناشناخته ای دارد که یکی از بارزترین آنها استان سمنان می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت ها و تنگناهای توسعه صنعت ژئوتوریسم ،همچنین شناسایی استعدادها و ظرفیت ها، فرصت ها و چالش های صنعت ژئوتوریسم و راهبردهای توسعه ژئوتوریسم و بهره برداری از ظرفیت های طبیعی استان سمنان انجام شده و ضمن معرفی پدیده های شاخص ژئوتوریستی با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و پیمایش میدانی، به تعیین عوامل داخلی وعوامل خارجی بامدل برنامه ریزی استراتژیک SWOT و ارائه ی راهبردهایی جهت توسعه ی گردشگری و به ویژه گونه ژئوتوریسم دراستان سمنان پرداخته گردیده است. نتیجه حاصل مبین این امر است که منطقه مورد مطالعه از نقاط قوت، استعدادها و فرصت های مناسبی جهت توسعه ژئوتوریسم برخوردار می باشد که به خوبی شناسایی و معرفی نشده اند و تحقق ژئوتوریسم پایدار مستلزم اتخاذ راهبردهای رقابتی/ تهاجمی و استفاده از مزیت های نسبی موجود می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2877 - رتبه بندی انگیزه ژئوتوریسم در انتخاب چشمه های باداب سورت با مدل SDAC
صمد فتوحی محمدرضا علیزاده فاطمه اسلام فرد مهدی جعفری

دیدنیها و پدیدههای زمینشناسی یکی از جذابترین زمینههای گردشگری است که میتواند درژئوتوریسم یا زمین گردی که چشم انداز اقتصاد آینده است بسیار مورد ت و جه قرار گیرد.ژئوتوریسم شکل پایدار گردشگری مبتنی بر طبیعت است که تمرکز اصلی آن بر تجربه و ادراکطبیعت و یادگیری درباره آن میب أکثر

دیدنیها و پدیدههای زمینشناسی یکی از جذابترین زمینههای گردشگری است که میتواند درژئوتوریسم یا زمین گردی که چشم انداز اقتصاد آینده است بسیار مورد ت و جه قرار گیرد.ژئوتوریسم شکل پایدار گردشگری مبتنی بر طبیعت است که تمرکز اصلی آن بر تجربه و ادراکطبیعت و یادگیری درباره آن میباشد و براساس توسعه پایدار و همه جانبه تعریف میشود ومدیریت آن به گونهای است که پیامدهای منفی حاصل از آن ناچیز، منافع آن برای جوامع محلیحداکثر و موجبات رفاه آنها را تامین میکند. کشور ایران دارای طبیعتی زیبا و اقلیم متنوع وداشتن مناطقی سرشار از پدیدههای منحصر به فرد علوم زمین میباشد که بررسی این جاذبههابرای شناخت بیشتر آنها ضروری به نظر میرسد . چشمههای باداب سورت با دارا بودن چشماندازهای زیبا و پدیدههای ژئومورفولوژیکی منحصر به فرد، تنوع جانوری، پوشش گیاهی به عنوانیکی از مهمترین منابع گردشگری استان مازندران به شمار میآید. حفظ و نگهداری این ذخایرارزشمند به خصوص پدیدههای زمین شناسی بینظیر که حاصل میلیونها سال تغییر و تحولات کرهزمین در این منطقه است، نیازمند برنامهریزی و اقدامات اساسی منطقهای و بین المللی است تا براساس اصول توسعهی پایدار و تعهدات نسل حاضر به نسلهای آینده، برای تداوم حفظ این میراثجهانی اقدام شود. بنابراین شناخت انگیزه ژئوتوریسمها برای باز دید یک جاذبه طبیعی جهت ارایهبرنامهریزی برای حفظ منابع طبیعی و توسعه گردشگری امری ضروری و لازم خواهد بود. به اینمنظور در این پژوهش به بررسی انگیزه انتخاب ژئوتوریسمها برای بازدید از منطقه باداب سورتدر استان مازندارن پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی تحلیل است. در این پژوهش براینزدیک شدن رتبهها به واقعی ت و نتیجه بهتر از مدل SDAC0 )ترکیبی از روش دلفی AHP و ضریبهمبستگی ( استفاده کردهایم. نتایج یه دست آمده نشان میدهد بیشترین انگیزه بازدید کنندگان ازمنطقه ژئوتوریسمی باداب سورت جاذبههای طبیعی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2878 - ارزیابی توانمندیها و قابلیّتهای ژئوتوریسم در توسعه پایدار (مطالعه موردی: سراب دربند در شهرستان صحنه)
آزاده اربابی سبزواری

ژئوتوریسم، به عنوان گونهای از گردشگری پایدار، در پی استفاده از جاذبهها و لندفرمهای زمین-شناسی و ژئومورفولوژیکی در توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه بومی و توسعه پایدار میباشد. براینیل به این هدف، ژئوتوریسم مجموعهای از شاخصها و معیارهای علمی، حفاظتی و گردشگری رامورد ارزیابی أکثر

ژئوتوریسم، به عنوان گونهای از گردشگری پایدار، در پی استفاده از جاذبهها و لندفرمهای زمین-شناسی و ژئومورفولوژیکی در توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه بومی و توسعه پایدار میباشد. براینیل به این هدف، ژئوتوریسم مجموعهای از شاخصها و معیارهای علمی، حفاظتی و گردشگری رامورد ارزیابی قرار داده و برنامه ریزی متناسب با وضعیت موجود برای توسعه پایدار منطقه تدوینمیکند. شهرستان صحنه در استان کرمانشاه با داشتن سرابهای متعدد، از مقاصد گردشگری ایناستان به شمار میرود. سراب دربند، یکی از مهمترین سرابهای این شهر میباشد. این سراب درشمالشرقی شهر صحنه قرار گرفته و با داشتن تنوع ژمورفولوژیکی، طبیعت زیبا، وجود جنبههایتاریخی و خدمات گردشگری مناسب، مقصد گردشگری مهمی میتواند تلقی شود. برای ارزیابیژئوتوریسم سراب دربند، از دو روش ارزیابی GAM و فاسیلاس استفاده شده است که مجموعهای ازارزشهای متعدد ژئوتوریسم را شامل میشود. ارزیابیها از طریق مطالعات میدانی و کتابخانهایانجام گرفت. نتایج نهایی نشان میدهد که سراب دربند در شرایط فعلی کیفیت مطلوبی برای توسعهژئوتوریسم و توسعه پایدار دارد و با توّجه به هماهنگی و برابری ارزشهای علمی، حفاظتی وگردشگری، در شرایط پایداری قرار دارد، هر چند که هنوز آن را یک منطقه ژئوتوریستی در سطح بالابه شمار آورد. با این حال میتوان گفت این منطقه در شرایط فعلی توان تأثیرگذاری در توسعه پایدارشهر صحنه را دارد. بنابراین برنامه ریزی ژئوتوریستی این سراب باید با رویکرد بازاریابی واقتصادی و ارتقای گام به گام ارزشهای ژئوتوریسم باشد تا پایداری آن در ادامه نیز حفظ گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2879 - ارزیابی شرایط اقلیم گردشگری شهرشیراز با استفاده از شاخصهای دمای معادل فیزیولوژی ( PET ) و متوسط نظرسنجی پیش بینی شده ( PMV)
عباسعلی آروین کبری شجاعی زاده

آب و هوا به عنوان یکی از عوامل محیط طبیعی نقش مهمّی را در فعالیّتهای انسان به ویژهگردشگری ایفا میکند. در این پژوهش به منظور ارزیابی شرایط اقلیم گردشگری شهر شیراز- از دادههای هواشناسی ایستگاه سینوپتیک شیراز در یک دوره آماری 61 ساله ) 50026990 ( استفاده شده است. روش مورد أکثر

آب و هوا به عنوان یکی از عوامل محیط طبیعی نقش مهمّی را در فعالیّتهای انسان به ویژهگردشگری ایفا میکند. در این پژوهش به منظور ارزیابی شرایط اقلیم گردشگری شهر شیراز- از دادههای هواشناسی ایستگاه سینوپتیک شیراز در یک دوره آماری 61 ساله ) 50026990 ( استفاده شده است. روش مورد استفاده برای ارزیابی شرایط اقلیم آسایشی، شاخصدمای معادل فیزیولوژیک و متوسط نظرسنجی پیش بینی شده میباشد. نتایج این پژوهشنشان میدهد که بالاترین شرایط اقلیمی برای گذران اوقات فراغت و فعالیتهای گردشگریدر این شهر به صورت دو دوره مجزا در اواسط فصل بهار)ماه می( و ابتدای فصل پاییز )ماهاکتبر(واقع شده است. تداوم تنش گرمایی متوسط از ماه ژوئن تا اوت و تنش سرمایی با درجههای مختلف از ماه نوامبر تا پایان فصل زمستان عاملی برای محدودیت گردشگری طی اینماهها میباشد. سایر ماهها با شرایط حرارتی کمی گرم و کمی خنک از نظر دمایی و رطوبتیشرایط نسبتا" مناسبی برای گردشگری دارا هستند. بنابراین در شهر شیراز حدود 2 ماه ازسال برای گردشگری و بازدید شرایط مطلوبی برقرار میباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2880 - قابلیّتهای زّمین گردشگری (ژئوتوریسم) چّشمه های آّبگرم وّ مّعدنی اّیران
سیدمحمد میرحسینی زهرا عابدپور فاضل شاکری

چشمههای آبگرم و معدنی از جمله زیباترین جاذبههای زمین گردشگری در سراسر دنیامیباشند که سهم زیادی در صنعت گردشگری برخی کشورها دارند. در کشور ایران بیش از062 چشمه آبگرم شناسایی شده است و به نظر میرسد چشمههای شناسایی نشده دیگرینیز وجود داشته باشند. جنبههای مختلف این چشمهها ا أکثر

چشمههای آبگرم و معدنی از جمله زیباترین جاذبههای زمین گردشگری در سراسر دنیامیباشند که سهم زیادی در صنعت گردشگری برخی کشورها دارند. در کشور ایران بیش از062 چشمه آبگرم شناسایی شده است و به نظر میرسد چشمههای شناسایی نشده دیگرینیز وجود داشته باشند. جنبههای مختلف این چشمهها از قبیل مظهر چشمهها، حوضچهها وآبراههها، رسوبها با ترکیب شیمیایی و رنگ متفاوت، پوششهای جلبکی متنوع، برخی بناهایتاریخی مرتبط با چشمهها و مناظر طبیعی اطراف آنها گردشگران بسیاری را به خود جلبمینماید. جنبه گردشگری مهمتر چشمههای آبگرم، استفاده از آنها در مسایل درمانی میباشدکه سابقه بسیار طولانی در ایران و جهان دارد. کاربریهای درمانی چشمههای آبگرم ارتباطزیادی با ویژگیهای ژئوشیمیایی آب آنها دارد و از این نظر چشمههای آبگرم ایران دارایتنوع ژئوشیمیایی قابل توجهی میباشند. با وجود پتانسیلهای بالای گردشگری این چشمهها،معرفی بین المللی و داخلی خوبی در رابطه با آنها انجام نشده و امکانات بهداشتی و رفاهیموجود در محل برخی از چشمهها مناسب نیست. شناسایی و مطالعه علمی چنین چشمههایی درکنار فراهم نمودن امکانات رفاهی میتواند ایران را به عنوان یکی از قطبهای گردشگریطبیعی و درمانی دنیا مطرح نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2881 - استراتژی توسعه پایدار گردشگری در استان آذربایجان غربی
بهروز سبحانی وحید صفریان زنگیر

Today, tourism is an industry beyond the socio-economic phenomenon has become global. West Azerbaijan province, a center of tourist attraction in the national and international level in the country is considered. The province because of its proximity to the lake, a neig أکثر

Today, tourism is an industry beyond the socio-economic phenomenon has become global. West Azerbaijan province, a center of tourist attraction in the national and international level in the country is considered. The province because of its proximity to the lake, a neighborhood with several countries, each year hosts a large number of domestic and foreign tourists. In addition, the province has perfect weather and valuable natural potentials that have failed standard range of appropriate capacity to attract tourists. In this study, using multiple factors by examining the criteria for major, minor and major options Tourism SWOT and AHP methods were analyzed. Results indicate that there based on SWOT natural landscape with a score of 4/6 and 4/3 are attractive places of historical Rating strengths And lack of health facilities and lack of parking with a score of 0/37 to 0/36 points were identified as weaknesses. AHP method was determined by examining indicators of temperature with a total weight of 2/356, 1/546 and relative humidity with a total weight of natural landscapes Weight Assembly 0/986 with the most important criteria in West Azarbaijan province are attracting tourists تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2882 - ارزیابی ظرفیت ژئومورفوتوریسم منطقه ویژه پارس جنوبی با روش پریرا
سمیه خالقی محمدمهدی حسین زاده

منطقه ویژه پارس جنوبی در استان بوشهر و در سواحل خلیج فارس واقع شده است که دارای مناظر ارزشمند زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی و زیست محیطی می باشد. پژوهش حاضر با هدف ظرفیت سنجی ژئوتوریسمی منطقه ویژه پارس جنوبی با روش پریرا تدوین شده است. بر اساس روش پریرا، ژئومورفوسایت های أکثر

منطقه ویژه پارس جنوبی در استان بوشهر و در سواحل خلیج فارس واقع شده است که دارای مناظر ارزشمند زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی و زیست محیطی می باشد. پژوهش حاضر با هدف ظرفیت سنجی ژئوتوریسمی منطقه ویژه پارس جنوبی با روش پریرا تدوین شده است. بر اساس روش پریرا، ژئومورفوسایت های خلیج نایبند با امتیاز 73/12، دماغه نایبند با امتیاز 89/10، کوه پردیس با امتیاز 51/9، منطقه بنو با امتیاز 88/8، خور عسلویه با امتیاز 5/8، خور بساتین با امتیاز 23/8، ساحل جزر و مدی گلی کنگان با امتیاز 09/8، آبشار بیدخون با امتیاز 77/7، آبشار درزو با امتیاز 92/6 و آبشار کلات با امتیاز 84/6 به ترتیب دارای بالاترین تا کمترین ارزش بوده اند. بنابراین خلیج نایبند دارای بالاترین ارزش ژئوتوریسمی از نظر جذب گردشگر در منطقه است. این خلیج به دلیل داشتن چشم‌انداز طبیعی با ارزش از جمله خورهای متعدد، جنگلهای حرا، سواحل ماسه‌ای، گونه های گیاهی و جانوری, اشکال زمین شناختی و ژئومورفیک دارای ارزش ژئومورفولوژیکی بالا (62/5) و به دلیل جاده دسترسی و قابلیت دید مناسب، جاذبه های طبیعی و فرهنگی، حفاظت قانونی و دسترسی به مراکز خدماتی، دارای ارزش مدیریتی بالا (11/7) در میان سایر ژئومورفوسایت های منطقه است. بنابراین از دیدگاه ژئوتوریسم، جذب گردشگر در منطقه ویژه پارس جنوبی نیازمند مطالعه جامع جهت شناسایی اشکال و فرآیندهای شکل‌گیری ژئومورفوسایت‌ها، ایجاد تسهیلات جهت رفع محدودیت‌های دسترسی و ارائه خدمات گردشگری و حفاظت از ژئومورفوسایت‌ها و کاهش آلودگی های زیست محیطی از جمله آلودگی هوا و آب در منطقه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2883 - ارزیابی توانمندیهای ژئوتوریستی گل فشانها بر اساس مدل پرالونگ در راستای توسعه پایدار( مطالعه موردی: گل فشان های جنوبشرق دریای خزر)
صدرالدین متولی

چکیده ژئوتوریسم نوعی گردشگری است که به حفظ یا تقویت ویژگی های جغرافیایی شامل فرهنگ، زیباشناسی، میراث زمین و غیره می پردازد. یکی از مهمترین مسائل در این خصوص،عدم شناخت جاذبه های ژئوتوریستی وبی توجهی به آنست.یکی از این جاذبه ها ،گل فشان های کرانه جنوب شرقی دریای خزر واقع أکثر

چکیده ژئوتوریسم نوعی گردشگری است که به حفظ یا تقویت ویژگی های جغرافیایی شامل فرهنگ، زیباشناسی، میراث زمین و غیره می پردازد. یکی از مهمترین مسائل در این خصوص،عدم شناخت جاذبه های ژئوتوریستی وبی توجهی به آنست.یکی از این جاذبه ها ،گل فشان های کرانه جنوب شرقی دریای خزر واقع در استان گلستان بنام های گل فشان نفتلیجه، قارنیاریق تپه و اینچه برون می باشنداین تحقیق با هدف معرفی ویژگیهای ژئوتوریستی این گل فشان ها صورت گرفته که خود می تواند ارزش درمانی واقتصادی داشته باشد.روش این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی ومیدانی است. به منظور ارزیابی و رتبه بندی عیارهای موجود در مکان های ژئومورفولوژیکی گل فشان ها از روش پرالونگ استفاده شده است. جهت دستیابی به این منظور نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی، نتایج حاصل از بازدیدهای میدانی و پرسشنامه به عنوان داده ها و ابزارهای اصلی پژوهش مورد توجه قرار گرفته اند. نتایج حاصل از روش پرالونگ نشان داد که هریک از گل فشان ها(گل فشان قارنیاریق و گل فشان نفتلیجه و اینچه برون) به ترتیب با عیار گردشگری 46/0، 44/0، 43/0 از جاذبه گردشگری بالایی برخوردارند واز لحاظ اولویت بندی گل فشان قارنیاریق در اولویت برای گردشگری قرار دارد. براین اساس گل فشانها توان بالایی در زمینه جذب گردشگری دارا می باشند، نبود زیر ساخت های تبلیغاتی مناسب، نبود امکانات رفاهی برای گردشگران عامل اصلی گسترش نیافتن ژئوتوریسم منطقه است. کلمات کلیدی: ژئوتوریسم، گل فشان، روش پرالونگ، جنوبشرق دریای خزر تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2884 - تحلیلی بر برند سازی با رویکرد اکوسیستم گردشگری در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی شهرستان گرگان)
نفیسه ورکیانی پور محمود رضا چراغعلی

در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فرایندهای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطـرح شـد. لـذا مطالعـات و اقـدامات تجربـی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و أکثر

در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فرایندهای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطـرح شـد. لـذا مطالعـات و اقـدامات تجربـی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل های ارزیابی آن صورت پذیرفته ولی علیرغم تمام این اقدامات نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در ایران نیز حاکی از وجود چالش های عمـده در جهت دستیابی به توسعه پایدار گردشگری به ویژه در شهرهای شـمالی کشـور مـیباشـد. برند شهری، دارایی مهمی برای توسعه ی پایدار شهری و وجه تمایز بین شهرهاست. برندسازی شهر پدیده ای است که شهرها برای نیل به مزیت رقابتی پایدار در عصر جهانی شدن و بسترسازی برای کارآفرینی، به آن نیاز دارند. هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برندسازی شهری برای توسعه اکوسیستم گردشگری شهری در شهرستان گرگان است. روش تحقیق بر حسب هدف، بنیادی و برحسب گردآوری اطلاعات کیفی بوده و با استفاده از روش نظریه ی داده بنیاد انجام گرفته است. در این پژوهش، با استفاده از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، با 31 نفر از اعضای هیأت علمی رشته های مدیریت شهری، مدیریت بازاریابی، مدیریت اجرایی، مدیریت دولتی و مدیریت فرهنگی و مدیران شهرداری و افراد دارای تجربه ی مدیریت شهری، مصاحبه های عمیق صورت گرفت و سپس داده های حاصل از آن ها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه و تحلیل شد. الگوی پارادایمی برندسازی از شرایط علی، شرایط زمینه ای، متغیرهای مداخله گر، راهبردها و پیامدهای برندسازی (توسعه اکوسیستم گردشگری شهری، توسعه ی سرمایه ی اجتماعی، جذب و توسعه ی سرمایه گذاری و گردشگری و توسعه ی روستایی و کاهش مهاجرت) برای آن شهر، نتایج تحقیق محسوب می شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2885 - بررسی نظرات بهره‌برداران در خصوص استفاده چند منظوره از مراتع ییلاقی چهارباغ در استان گلستان
رضا یاری سیده محبوبه میرمیران

استفاده چندمنظوره و سرمایه گذاری در منابع بالقوه موجود در مراتع مانند استفاده از گیاهان دارویی و همچنین توجه به صنعت گردشگری و اکوتوریسم می تواند افراد محلی را از فوایدی ازجمله اشتغال و درآمدزایی بهره مند سازد. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی نظر بهره‌برداران در خصوص به أکثر

استفاده چندمنظوره و سرمایه گذاری در منابع بالقوه موجود در مراتع مانند استفاده از گیاهان دارویی و همچنین توجه به صنعت گردشگری و اکوتوریسم می تواند افراد محلی را از فوایدی ازجمله اشتغال و درآمدزایی بهره مند سازد. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی نظر بهره‌برداران در خصوص بهره‌برداری‌ها، پتانسیل‌ها، امکانات، میزان درآمد و آموزش در مورد مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان انجام شد. انجام مصاحبه از بین 27 بهره‌بردارانجام پذیرفت. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات افراد متخصص و دارای تجربه در این زمینه تایید و همچنین پایایی پرسشنامه با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. پایایی پرسشنامه برای بهره‌برداران برابر 81/0 به‌دست آمد که در محدوده مناسب و مطلوبی قرار داشت. نتایج نشان دهنده بالاترین علاقه‌مندی، تجربه خوب، پتانسیل مراتع و امکانات و تجهیزات از دیدگاه بهره‌برداران در زمینه فعالیت‌های دامداری و چرای دام و کمترین میزان آن‌ها نیز در فعالیت‌های بهره‌برداری از گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی می‌باشد. به‌طوری‌که 1/48 درصد علاقه زیاد و خیلی زیاد به فعالیت و کسب درآمد، 78/77 درصد به تجربه خوب مراتع چهارباغ و 48/81 درصد آنان نیز به پتانسیل زیاد و خیلی زیاد مراتع و بالغ بر 88 درصد آن‌ها نیز به امکانات زیاد و خیلی زیاد مراتع در زمینه دامداری و چرای دام اشاره کردند. بیشترین میزان موافقت با حضور زنبورداران و همچنین بیشترین میزان درآمد نیز در فعالیت زنبورداری مشاهده شد. 37/70 درصد بهره برداران موافقت زیاد و خیلی زیاد با حضور زنبورداران در این مراتع داشتند و ازدیدگاه بالغ بر 50 درصد آن‌ها این فعالیت از بالاترین میزان درآمد برخوردار می‌باشد. بیشتر از 74 درصد بهره‌برداران نیز نیاز به آموزش زیاد و خیلی زیاد در زمینه بهره‌برداری از گیاهان دارویی را بیان کردند. به‌طورکلی نتایج نشان دهنده پتانسیل مطلوب منطقه جهت استفاده چندمنظوره به‌ویژه در زمینه فعالیت‌های دامداری و زنبورداری می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2886 - طبقه‌بندی آسایش سکونتی و گردشگری با استفاده از شاخص‌های اقلیمی(منطقه مورد مطالعه استان ایلام)
علی عارفی محسن رنجبر رضا برنا

شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری بر مبنای پارامترهای اقلیمی یکی از موضوعات پر کاربرد پژوهشگران اقلیم، جغرافیا و گردشگری است. به منظور شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری باید مشخص شود که هر منطقه بر اساس تغییرات اقلیمی در چه طبقه ای از آسایش قرار می گیر أکثر

شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری بر مبنای پارامترهای اقلیمی یکی از موضوعات پر کاربرد پژوهشگران اقلیم، جغرافیا و گردشگری است. به منظور شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری باید مشخص شود که هر منطقه بر اساس تغییرات اقلیمی در چه طبقه ای از آسایش قرار می گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از تحقیق حاضر طبقه بندی آسایش سکونتی و گردشگری با استفاده از شاخص های اقلیمی در استان ایلام است. ابتدا با استفاده از داده های اقلیمی بارش، دما، رطوبت نسبی و سرعت از شش ایستگاه سینوپتیک، به تحلیل شاخص های آماری توصیفی پرداخته شد. سپس با استفاده از شاخص های اقلیمی بیکر، دمای موثر و توزیع احتمالاتی، برای هر ماه درجه آسایش اقلیمی مشخص شد. این تحقیق از نظر قلمرو جغرافیایی به تحلیل پیامدهای تغییرات دما و بارش بر آسایش اقلیمی در استان ایلام می‌پردازد. نتایج برآیند شاخص های اقلیمی بیکر، دمای موثر و توزیع احتمالاتی نشان داد که ماه های فروردین، اردیبهشت، مهر، آبان و اسفند مستعد آسایش اقلیمی هستند. طبق نتایج، شهرهای دره شهر و لومار در ماه‌های گذار از گرما به سرما (مهر و آبان) و سرما به گرما (فروردین و اردیبهشت) بیشترین پتانسیل آسایش اقلیمی را داشته باشند. به طور کلی در فصل بهار و پاییز شهرهای شمالی و شرقی استان ایلام از آسایش اقلیمی بالاتری برخوردارند؛ در عوض در فصل زمستان شهرهای جنوبی و مرزی (مهران و دهلران) از آسایش اقلیمی مناسبی برخوردارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2887 - تعیین قابلیت توان طبیعت گردی جنگل های سامان عرفی قوری قلعه با تاکید بر فاکتور منابع آبی
زینب خلیلی جعفر اولادی قادیکلایی سید محمد حسینی نصر جاهده تکیه خواه

چکیده ارزیابی توان طبیعت گردی به معنای تعیین قابلیت سرزمین برای کاربری اکوتوریسم و تفرج است. با توجه به اهمیت پارک جنگلی ارزیابی توان طبیعت گردی و شناسایی محدوده های مستعد تفرجی در آنها ضروری و لازم است. در این تحقیق با استفاده از مدل تجزیه و تحلیل سیستمی و سیستم اطلاع أکثر

چکیده ارزیابی توان طبیعت گردی به معنای تعیین قابلیت سرزمین برای کاربری اکوتوریسم و تفرج است. با توجه به اهمیت پارک جنگلی ارزیابی توان طبیعت گردی و شناسایی محدوده های مستعد تفرجی در آنها ضروری و لازم است. در این تحقیق با استفاده از مدل تجزیه و تحلیل سیستمی و سیستم اطلاعات جغرافیایی، مناطق مناسب برای طرح های گردشگری و طبیعت گردی در سامان عرفی قوری قلعه واقع در شمال غربی شهرستان پاوه با مساحت 46/2498 هکتار شناسایی شد. نتایج حاصل نشان داد منطقه مورد مطالعه فاقد تفرج متمرکز طبقه یک است. 29درصد مساحت منطقه توان تفرج طبقه دو، 38 درصد مساحت منطقه توان تفرج گسترده طبقه یک و توان تفرج گسترده طبقه دو 33 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه را در برمی گیرد. به منظور بررسی تأثیر منابع آبی بر تفرج در منطقه از روش دلفی استفاده شد. به این منظور تعداد 100 پرسشنامه بین گردشگران در شهرستان کرمانشاه و سامان عرفی قوری قلعه توزیع شد. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان داد نوع و درجات مختلف تفرج به منابع آبی بستگی دارد. به منظور بررسی تأثیر فاکتور منابع آبی بر تفرج، نقشهبافرمنابع آبی تهیه شد و با نقشه توان تفرجی اولیه (حاصل از مدل تجزیه و تحلیل سیستمی) تلفیق و نقشه توان تفرجی نهایی بدست آمد. نتایج ارزیابی توان تفرجی نهایی نشان داد 6 درصد از مساحت منطقه توان تفرج متمرکز طبقه یک، 28 درصد از مساحت منطقه توان تفرج متمرکز طبقه دو، 35 درصد مساحت منطقه توان تفرج گسترده طبقه یک و توان تفرج گسترده طبقه دو 31 درصد مساحت منطقه را در برمی گیرد. با انجام این کار و مقایسه بین دو نقشه توان تفرجی اولیه و نهایی، تأثیرگذاری فاکتور منابع آبی در توان تفرجی منطقه مشخص شد. این نتایج بیانگر این مطلب است که فاکتور منابع آبی نسبت به فاکتورهای فیزیکی بیشترین تأثیر بر فرآیند ارزیابی توان تفرجی در منطقه مورد مطالعه را دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2888 - معیارهای برنامه‌ریزی کلان توسعه گردشگری روستایی در کشور مطالعه موردی: استان خراسان رضوی
بیت الله محمودی

در این تحقیق، برنامه ریزی کلان توسعه گردشگری روستایی در سطح استان خراسان رضوی، از طریق جمع آوری و تدوین معیارهای موثر و اولویت بندی آنها بر اساس روش دلفی صورت پذیرفت. پس از تعیین امتیاز و اولویت معیارها، نقشه کلان مناطق مستعد برنامه ریزی گردشگری روستایی بدست آمد. مطابق أکثر

در این تحقیق، برنامه ریزی کلان توسعه گردشگری روستایی در سطح استان خراسان رضوی، از طریق جمع آوری و تدوین معیارهای موثر و اولویت بندی آنها بر اساس روش دلفی صورت پذیرفت. پس از تعیین امتیاز و اولویت معیارها، نقشه کلان مناطق مستعد برنامه ریزی گردشگری روستایی بدست آمد. مطابق این بررسی از 8 گروه معیار گردشگری، محیطی، کالبدی– زیرساختی، اقتصادی، فرهنگی– اجتماعی، طراحی، مدیریتی و معماری 24 معیار اصلی و 89 زیرمعیار شناسایی گردید. در این راستا بیشترین زیرمعیارها در گروه معیار فرهنگی– اجتماعی با 19 معیار و کمترین آنها در گروه معیار مدیریتی است که 5 معیار را در برگرفته است. نتایج دلفی برای گروه معیارها نشان داد گروه معیارهای گردشگری، محیطی، فرهنگی – اجتماعی، کالبدی – زیرساختی، معماری، اقتصادی، طراحی و مدیریتی به ترتیب دارای اولویت 1 تا 8 هستند. مطابق بررسی انجام گرفته برای سطح بندی میزان تاثیرگذاری زیرمعیارها، 3/8 درصد از زیرمعیارها در طبقه با تأثیرگذاری بسیار زیاد، 6/22 درصد در طبقه با تأثیرگذاری زیاد، 7/35 درصد تأثیرگذاری متوسط و 4/33 درصد در طبقه تأثیرگذاری کم واقع شده اند. همچنین نتایج نشان داد زیر معیارهای جاذبه ها و مقاصد گردشگری، تقاضا و بازار گردشگری، پوشش گیاهی، اقلیم، امنیت، مخاطرات محیطی و موقعیت نسبت به محورهای گردشگری به ترتیب بیشترین اولویت را داشته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2889 - برنامه ریزی توسعه پایدار گردشگری شهر ساحلی نور با تاکید بر مدیریت بهینه شهری
اسدالله دیوسالار میثم توکلی امیرحسین خادمی

در جوامع پیچیده امروزی گردشگری شهری، جهت نیل به تعادلی پایدار میان نیازهای جوامع محلی، حفظ محیط زیست و ارتقاء سطح کیفیت زندگی، نیازمند شکل گیری یک نظام مدیریتی قوی شهری با نگرش سیستمی و با تأکید بر توسعه پایدار شهری می باشد. بر این اساس، این تحقیق نقش مدیریت شهری در توس أکثر

در جوامع پیچیده امروزی گردشگری شهری، جهت نیل به تعادلی پایدار میان نیازهای جوامع محلی، حفظ محیط زیست و ارتقاء سطح کیفیت زندگی، نیازمند شکل گیری یک نظام مدیریتی قوی شهری با نگرش سیستمی و با تأکید بر توسعه پایدار شهری می باشد. بر این اساس، این تحقیق نقش مدیریت شهری در توسعه گردشگری پایدار شهر نور را بعنوان یکی از قطب های گردشگری ساحلی در استان مازندران مورد بررسی قرار داده است. هدف از این تحقیق شناخت ابعاد اقتصادی، اجتماعی و اکولوژی گردشگری شهری در راستای زمینه سازی جهت برنامه ریزی و مدیریت پایدار گردشگری شهر ساحلی نور و تعیین و ارائۀ راهکارهای عملی برای توسعۀ گردشگری شهر مذکور و به طور کلی "ایجاد توسعۀ پایدار شهرهای ساحلی حسب گردشگری" برای سایر شهرهای ساحلی کشور می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی و در آن گردآوری داده ها بر پایه پرسشنامه هایی می باشد که جامعه آماری آن شامل256 نفر از شهروندان و تمامی جامعه مدیران شهری به تعداد 50 نفر بوده است. برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی و مورگان استفاده و انتخاب ها به شیوه تصادفی ساده بوده و جهت تحلیل آمار گردآوری شده از نرم افزارSPSS و از روش های آماری از قبیل آزمون T تک نمونه ای استفاده گردیده است. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه ای نشان داده است که از نگاه پاسخگویان، وضعیت موجود شاخص های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی گردشگری در شهر نور نامطلوب بوده و در راستای توسعه گردشگری پایدار نمی باشد. همچنین نتایج حاصل در بررسی عملکرد مدیریت شهری نور نیز نشان از ضعف عملکرد مدیران شهری در توسعه گردشگری پایدار این شهر داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2890 - پتانسیل یابی مکان های باستانی با استفاده از تئوری وزن- شاهد دمپستر- شیفر به منظور توسعه گردشگری (مطالعه موردی : شهرستان ساری)
lمهسا مقیمیان سید محسن حسینی حسن احمدی

صنعت توریسم با درآمد سالانه نزدیک به 1000 میلیارد دلار در جهان، یکی از مهمترین پدیده های قرن حاضر است که علاوه بر فقرزدایی، عدالت گستری و اشتغال زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده و برای فقرا نیز ایجاد شغل میکند. براساس آمار منتشره سازمان جهانی توریسم، تعداد گردشگران در س أکثر

صنعت توریسم با درآمد سالانه نزدیک به 1000 میلیارد دلار در جهان، یکی از مهمترین پدیده های قرن حاضر است که علاوه بر فقرزدایی، عدالت گستری و اشتغال زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده و برای فقرا نیز ایجاد شغل میکند. براساس آمار منتشره سازمان جهانی توریسم، تعداد گردشگران در سطح جهان از سال 1950 تاکنون 36 برابر شده است. به طوریکه از 25میلیون نفر در سال 1950 ، به حدود 1018 میلیون نفر در سال 2010 افزایش یافت. لذا با توجه به اینکه یکی از مولفه های تاثیر گذار در دنیا برای جذب گردشگر، نقش مکان های باستانی است و تقاضای مردم برای بازدید از مناطق باستانی بستر مناسبی برای جذب گردشگر فراهم آورده است و همچنین شهرستان ساری با وجود جاذبه های تاریخی منحصر به فرد با قابلیت های شناساندن فرهنگ ادوار گذشته ، نقش بسزایی در ایجاد پتانسیل گردشگری خواهد داشت لذا در این تحقیق با استفاده از تئوری وزن– شاهد دمپستر– شیفر که یک تئوری ایجاد شده بر پایه پتانسیل حضور، عدم حضور وحضور- عدم حضور شواهد می باشد به مکان یابی مکان های باستانی شهرستان ساری اقدام شده است. که نتایج نشان میدهد که علاوه بر مکان های حال حاضر شناسایی شده، محدوده هایی وجود دارند که دارای پتانسیل بالایی از نظر حضور مناطق باستانی می باشند که می بایست جهت بررسی بیشتر با استفاده از گمانه زنی های باستان شناسی بر اساس سایر شواهد نسبت به درستی آزمایی آن اقدام نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2891 - امکان سنجی اکوتوریسم روستایی در روستای جواهرده رامسر با استفاده از مدل SWOT
داوود کیا کجوری نگار عیسی کاکرودی

امروزه گردشگری طبیعی نه تنها به عنوان منبع درآمدی بی پایان، بلکه در جایگاه مدل توسعه ای پایدار بیش از پیش اهمیت یافته است. مقاله حاضر، با تکیه بر فرآیند برنامه ریزی راهبردی و فنون پیشنهادی، با هدف اساسی شناسایی و اولویت بندی راهبردهای مناسب گردشگری طبیعی روستای جواهرده أکثر

امروزه گردشگری طبیعی نه تنها به عنوان منبع درآمدی بی پایان، بلکه در جایگاه مدل توسعه ای پایدار بیش از پیش اهمیت یافته است. مقاله حاضر، با تکیه بر فرآیند برنامه ریزی راهبردی و فنون پیشنهادی، با هدف اساسی شناسایی و اولویت بندی راهبردهای مناسب گردشگری طبیعی روستای جواهرده رامسر تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و مشاهدات نگارندگان از منطقه مورد مطالعه بوده است. تجزیه و تحلیل بر مبنای الگوی تحلیل SWOT استوار بوده که در نهایت به ارائه راهبردهای چهارگانه منجر گردیده است. با بکارگیری ابزار SWOT راهبردهای چهارگانه تعیین شدند و با استفاده از ماتریس عوامل داخلی و خارجی موقعیت راهبردی گردشگری روستای جواهرده رامسر مشخص گردید. نتایج این پژوهش حاکی ازآن است که، راهبردهای تهاجمی-توسعه، مناسبترین روش مدیریت مؤثرفعالیتها وعملکردها است و نیز با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی، بهترین راهبرد های تهاجمی-توسعه در قالب نتیجه گیری و پیشنهادهای کاربردی ارائه گردید. اشاعه اکوتوریسم در سطح منطقه ای و ملی، حفاظت و مدیریت محیط زیست، مشارکت روستاییان در طرح های توسعه روستا، ایجاد زیرساخت های لازم جهت تحقق توسعه پایدار گردشگری، جلوگیری از فرار سرمایه، هماهنگی میان سازمان های مربوط به گردشگری طبیعی را می توان از عوامل موثر در ایجاد اکوتوریسم عنوان نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2892 - بررسی تأثیر تنظیم کننده‌های رشد گیاهی جیبرلیک اسید و 2 و4 –دی کلروفنوکسی استیک اسید بر کاهش ترکیدگی میوه پرتقال تامسون ناول(Citrus sinensis (L.) Osbeck cv. Thomson navel)
شهروز حبیبی علی عبادی علیرضا لادن مقدم سیاوش رعیت پناه

به منظور بررسی تأثیر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر کاهش ترکیدگی میوه پرتقال تامسون ناول تحقیقی در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با استفاده از 2و4 – دی کلروفنوکسی استیک اسید در غلظت‌های 0-10 و 20 میلی گرم در لیتر و جیبرلیک اسید با غلظت های 0- 50 و 100 میلی گرم أکثر

به منظور بررسی تأثیر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر کاهش ترکیدگی میوه پرتقال تامسون ناول تحقیقی در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با استفاده از 2و4 – دی کلروفنوکسی استیک اسید در غلظت‌های 0-10 و 20 میلی گرم در لیتر و جیبرلیک اسید با غلظت های 0- 50 و 100 میلی گرم در لیتر در زمان های حداکثر شکوفایی گل ها، ریزش گلبرگ ها و بلافاصله پس از ریزش فیزیولوژیک میوه در دو سال متوالی (1395 و 1396) به اجرا درآمد. در این آزمایش درصد ترکیدگی میوه، عملکرد میوه، ضخامت پوست میوه، مواد جامد محلول، میزان فعالیت آنزیم های سلولاز و سوپر اکسیددیسموتاز اندازه گیری شد. بر اساس نتایج، بیشترین اندازه ضخامت پوست مواد جامد، عملکرد و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز و کمترین فعالیت آنزیم سلولاز و درصد میوه های ترک خورده با استفاده از تیمار 20 میلی گرم در لیتر 2و4 –دی همراه با 100 میلی گرم در لیتر جیبرلیک اسید بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2893 - بررسی تغییرات ترکیبات کربوهیدراتی، فنلی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی در حذف خواب جوانه‌های جانبی گردوی ایرانی (Juglans regia L.) تحت تیمارهای مختلف سرمادهی
ژیلا قلی زاده حمیدرضا صادقی پور احمد عبدل زاده خدایار همتی

هدف از این پژوهش مطالعه اثر تیمار ساعات مختلف سرمادهی بر حذف خواب جوانه‌های جانبی گردو، متابولیسم کربوهیدرات‌ها، محتوای ترکیبات فنلی و فعالیت پراکسیداز محلول، دیواره‌ای و پلی‌فنل اکسیداز بود. در این راستا شاخه‌های یک‌ساله درختان 10 ساله‌ روستای زیارت (از توابع شهرستان گ أکثر

هدف از این پژوهش مطالعه اثر تیمار ساعات مختلف سرمادهی بر حذف خواب جوانه‌های جانبی گردو، متابولیسم کربوهیدرات‌ها، محتوای ترکیبات فنلی و فعالیت پراکسیداز محلول، دیواره‌ای و پلی‌فنل اکسیداز بود. در این راستا شاخه‌های یک‌ساله درختان 10 ساله‌ روستای زیارت (از توابع شهرستان گرگان)، پس از خزان برگ‌ها به‌صورت تصادفی جمع‌آوری و به قطعات 9 سانتی‌متری حاوی یک جوانه جانبی تقسیم و در دمای 1±4 درجه سانتی‌گراد تحت زمان‌های مختلف (0، 700، 1400 ساعت) قرار گرفتند و سپس در شرایط القایی شکوفایی جوانه (2±25 درجه سانتی‌گراد، فتوپریود 12 ساعت نور 12 ساعت تاریکی و شدت نور سفید فلورسانت µ mol m-2 s-120) واقع شدند. نتایج نشان داد که تیمارهای 700 و 1400 ساعت سرمادهی، درصد و سرعت حذف خواب را در جوانه‌های جانبی گردوی ایرانی در مقایسه با شاهد به شکل معنی‌داری افزایش و زمان آغاز شکوفایی را کاهش داد. همچنین سرمادهی سبب تجزیه نشاسته و قندهای غیراحیایی و افزایش قندهای احیایی شد که با افزایش درصد حذف خواب جوانه ارتباط مثبت و معنی‌داری داشت. محتوای فنل‌ها، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز محلول و دیواره‌ای تا 700 ساعت و فعالیت آنزیم پلی‌فنل اکسیداز تا 1400 ساعت سرمادهی نسبت به شاهد افزایش یافت. با توجه به نتایج بدست آمده به نظر می‌رسد در ساعات طولانی تر سرما دهی افزایش قندهای احیایی انرژی مورد نیاز جهت حذف خواب جوانه را تامین کرده و افزایش فنل کل و فعالیت پراکسیداز محلول و دیواره‌ای منجر به کاهش تنش اکسیداتیو و ایجاد تحمل سرما شد. به علاوه، افزایش فعالیت پلی فنل اکسیداز، نیز حذف فنل‌های بازدارنده و ساخت فنل‌های آنتی‌اکسیداتیو را در پی داشت که در نهایت این فرایندها به موازات هم منجر به حذف خواب در ساعات بالای سرما دهی جوانه‌های گردوی ایرانی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2894 - بررسی تغییرات میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، قندهای محلول، ترکیبات فلاونوئیدی و آنتوسیانینی در دو گیاه هالوفیت Salsola dendroides Pall. وLimonium reniforme (Girard) Lincz. در فصول مختلف
سپیده بخشی حسین عباس پور سکینه سعیدی سار

در گیاهان مکانیسم‌های بیوشیمیایی و مولکولی متعددی برای مقابله با تنش شوری ایجاد شده است که‌ می‌توان به تغییر محتوای اسمولیت‌ها، افزایش میزان ترکیبات فنلی و حمایت از فعالیت فتوسنتزی اشاره کرد. این مکانیسم‌ها منجر به محصولات و فرایندهایی‌ می‌گردد که تحمل به شوری را بهبود‌ أکثر

در گیاهان مکانیسم‌های بیوشیمیایی و مولکولی متعددی برای مقابله با تنش شوری ایجاد شده است که‌ می‌توان به تغییر محتوای اسمولیت‌ها، افزایش میزان ترکیبات فنلی و حمایت از فعالیت فتوسنتزی اشاره کرد. این مکانیسم‌ها منجر به محصولات و فرایندهایی‌ می‌گردد که تحمل به شوری را بهبود‌ می‌بخشند. لذا نظر به اینکه کار تحقیقاتی قابل توجهی در زمینه مکانیسم‌های مقاومتی گونه‌های Salsola dendroides pall وLimonium reniforme (Girard)Lincz. انجام نشده است، برای پی بردن به مکانیسم فیزیولوژیکی بردباری این گیاهان تحت تنش اعمال شده به صورت طبیعی در فصول مختلف برخی از تغییرات فیزیولوژیکی گیاهان فوق مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، گونه‌های مورد مطالعه از منطقه اینچه‌برون واقع در شمال گرگان به صورت کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سه فصل بهار، تابستان و پاییز جمع‌آوری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش دما و شوری در فصل تابستان محتوای رنگیز‌های کلروفیلی در هر دو گونه به صورت معنی‌داری کاهش یافت. میزان قند‌های محلول در اندام هوایی وریشه گیاه S. dendroides در فصل بهار نسبت به دو فصل دیگر و در گیاهL. reniformeدرفصل تابستان نسبت به فصل بهار افزایش معنی‌داری داشت. در تابستان نیز میزان ترکیبات فلاونوئیدی در اندام هوایی و ریشه گیاهان مورد مطالعه به صورت معنی‌داری در مقایسه با سایر فصول افزایش نشان داد. میزان آنتوسیانینی نیز به صورت معنی‌داری با تغییر فصل تغییر یافت، به‌طوری‌که بیشترین میزان تجمع آنتوسیانین‌ها در اندام هوایی و ریشه گیاه S. dendroides در فصل پاییز و در گیاه L. reniforme در فصل تابستان مشاهده شد که اغلب این تغییرات در ارتباط با فعالسازی فرایندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی که به گیاه امکان سازگاری تحت شرایط شوری را‌ می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2895 - بررسی الگوی پروتئینی، سنجش آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و میزان انباشتگی کادمیوم در گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.) تحت تیمار کادمیوم و اسید سالیسیلیک
سکینه مرادخانی

10.30495/iper.2021.679546

به‌منظور بررسی اثر برهم کنش کادمیوم به‌عنوان یک فلز سنگین و اسید سالیسیلیک به‌عنوان یک ماده آنتی‌اکسیدان و ضد تنش در گیاه آفتابگردان، بذرها پس از ضدعفونی با محلول هیپوکلریت سدیم یک درصد و شستشو با آب مقطر در گلدان‌های حاوی خاک ماسه در اتاق کشت، با دمای 34 درجه سانتی‌گرا أکثر

به‌منظور بررسی اثر برهم کنش کادمیوم به‌عنوان یک فلز سنگین و اسید سالیسیلیک به‌عنوان یک ماده آنتی‌اکسیدان و ضد تنش در گیاه آفتابگردان، بذرها پس از ضدعفونی با محلول هیپوکلریت سدیم یک درصد و شستشو با آب مقطر در گلدان‌های حاوی خاک ماسه در اتاق کشت، با دمای 34 درجه سانتی‌گراد در روز و 25 درجه سانتی‌گراد در شب و فتوپریود 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی قرار گرفتند. این پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در شرایط گلخانه ای انجام شد. گیاهان در مرحله دو برگی هر هفته در معرض تیمار کادمیوم (غلظت‌های 0، 50 ، 100، 150 و 200 میکرومولار) قرارگرفتند. یک هفته پس از پایان تیمار کادمیوم برگ گیاهان با اسید سالیسیلیک (غلظت‌های 0، 250، 500 میکرومولار) اسپری شدند. بعد از برداشت، غلظت کادمیوم در ریشه و اندام هوایی اندازه گیری شد. سپس سنجش آنزیم‌های آنتی اکسیدان انجام گرفت. پروتئین کل نمونه‌های برگی استخراج و بررسی الگوی تغییرات پروتئینی با استفاده از سیستم الکتروفورز به روش SDS-PAGE انجام شد. غلظت کادمیوم در ریشه و اندام هوایی با افزایش کادمیوم و اسید سالیسیلیک، افزایش یافت. فعالیت کاتالاز با افزایش غلظت کادمیوم، کاهش و با افزایش اسید سالیسیلیک کاهش بسیار جزئی یافت. فعالیت آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز و گلوتاتیون ردوکتاز با افزایش کادمیوم، افزایش یافت و و با افزایش اسید سالیسیلیک کاهش یافت. الکتروفورز پروتئین‌های برگ تحت تیمارهای کادمیوم و اسید سالیسیلیک نشان دهنده اختلافاتی در شدت نقاط پروتئینی برگ نسبت به گیاهان شاهد بود. به طوری که بیان برخی از پروتئین‌ها افزایش یا کاهش یافت. بنابراین تیمار کادمیوم و اسید سالیسیلیک میزان غلظت کادمیوم، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان و الگوی پروتئین‌های برگ آفتابگردان را تغییر داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2896 - تاثیر سالیسیلیک اسید بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و تولید اسانس به‌لیمو (Lippia citrodora L.) تحت تنش شوری
محمد مقدم لیلا مهدی زاده سارا فرسرایی

10.30495/iper.2021.679535

هدف از این تحقیق مطالعه اثر کاربرد سالیسیلیک اسید بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی و تولید اسانس گیاه دارویی به لیمو (Lippia citrodora L.) تحت تنش شوری بود. بدین منظور آزمایشی گلدانی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 سطح شوری (0، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید أکثر

هدف از این تحقیق مطالعه اثر کاربرد سالیسیلیک اسید بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی و تولید اسانس گیاه دارویی به لیمو (Lippia citrodora L.) تحت تنش شوری بود. بدین منظور آزمایشی گلدانی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 سطح شوری (0، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) و 4 سطح سالیسیلیک اسید (0، 150، 300 و 450 میلی گرم در لیتر) در 3 تکرار انجام شد. صفات اندازه گیری شده شامل میزان پروتئین محلول کل، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن، گلایسین بتائین و فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدانی و تولید اسانس بودند. اثر متقابل تیمارهای آزمایش بر تمام صفات مورد مطالعه در این تحقیق در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین میزان پروتئین محلول کل، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن، گلایسین بتائین و فعالیت آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز در سطح 150 میلی مولار شوری بود و کاربرد سالسیلیک اسید در سطح 300 میلی گرم در لیتر سبب کاهش پروتئین محلول کل و گلایسین بتائین و سطح 150 میلی گرم در لیتر آن سبب کاهش مالون دی آلدئید شد. اما کاربرد این تنظیم‌کننده رشد گیاهی تأثیر معنی داری بر پراکسید هیدروژن نداشت. همچنین، نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم کاتالاز و تولید اسانس در بالاترین سطح تنش شوری (150 میلی مولار) به کمترین میزان خود رسیدند. نتایج این تحقیق در مجموع نشان داد که کاربرد سالیسیلیک اسید به ویژه در سطح 300 میلی گرم در لیتر سبب بهبود صفات مورد مطالعه در این تحقیق گردید و کاربرد آن در شرایط تنش توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2897 - عملکرد ارقام مختلف گندم نان (Triticum aestivum L.) به کاربرد منابع مختلف کودی تحت شرایط دیم
رحیم ناصری امیر میرزایی عباس سلیمانی فرد

به منظور بررسی تاثیر باکتری های افزاینده رشد گیاه روی خصوصیات فیزیولوژیک ارقام جدید گندم دیم، آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی چرداول در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل ارق أکثر

به منظور بررسی تاثیر باکتری های افزاینده رشد گیاه روی خصوصیات فیزیولوژیک ارقام جدید گندم دیم، آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی چرداول در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل ارقام مختلف گندم (سرداری، کریم، کوهدشت و ریژاو) و تیمار منابع مختلف کودی شامل: شاهد (عدم مصرف هیچ منبع کودی)، 50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، باکتری ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+ ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که اثر برهمکنش رقم×منابع کودی بر فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدان و خصوصیات فیزیولوژیکی تاثیر معنی‌دار داشت. رقم ریژاو×باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+ ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن موجب افزایش فعالیت های آسکوربات پراکسیداز ، گلوتاتیون پراکسیداز کاتالاز ، پراکسیداز، سوپر اکسید دسموتاز ، کاروتنوئیدها ،کلروفیلa ، کلروفیل b ، محتوای آب نسبی ، موجب کاهش میزان مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن گردید و رقم سرداری در شاهد (عدم مصرف کود زیستی و شیمیایی نیتروژن) دارای کمترین میزان فعالیت های آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، سوپر اکسید دسموتاز و رنگیزه های فتوسنتزی بود. بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده نشان داده شد که گندم رقم ریژاو×باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن به دلیل بالا بودن خصوصیات فیزیولوژیکی و در نهایت افزایش رشد گیاه در شرایط دیم می تواند توصیه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2898 - اثرات غلظت‌های مختلف سرب بر برخی از پارامترهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه برنج
جواد صلواتی هرمز فلاح یوسف نیک نژاد داوود براری تاری

10.30495/iper.2022.1945015.1748

سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت أکثر

سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که تیمارهای سرب با تاثیر منفی بر متابولیسم کلروفیل، باعث کاهش رنگیزه‌های فتوسنتزی و در نتیجه، کاهش رشد و بیومس گیاه برنج شد. تنش سرب با افزایش تجمع پراکسید هیدروژن و متیل گلی اکسال، باعث القای تنش اکسیداتیو و آسیب به غشاهای زیستی شد. افزایش غلظت سرب باعث افزایش تجمع سرب در گیاه برنج شد که با افزایش تجمع پرولین و فیتوکلاتین ها همراه بود. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و چرخه گلی اکسالاز در برگ گیاه برنج تحت سمیت سرب افزایش یافت. تیمارهای سرب باعث تغییر سطح ترکیبات آنتی اکسیدان غیرآنزیمی (گلوتاتیون و آسکوربیک اسید) در برگ گیاه برنج شد بطوریکه باعث کاهش نسبت های آسکوربیک اسید احیاشده به اکسید شده و گلوتاتیون احیاشده به اکسیده شده نسبت به گیاهان شاهد شد. بنابراین، غلظت های 150 و 300 میکرومولار سرب در خاک می تواند تاثیرات منفی بر فرآیندهای فیزیولوژیکی و متابولیک های مهم گیاه برنج القا کند که باعث کاهش رشد و بیومس گیاه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2899 - مطالعه اثر تیمارهای اسید سالیسیلیک و سلنیوم بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و زراعی گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت تنش خشکی
سعیده رشیدی

10.30495/iper.2022.688789

به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید سالیسیلیک و سلنیوم بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و زراعی گلرنگ در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل آبیاری در سه سطح، آبیاری کامل در فصل رشد (شاهد)، قطع آبیا أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید سالیسیلیک و سلنیوم بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و زراعی گلرنگ در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل آبیاری در سه سطح، آبیاری کامل در فصل رشد (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله 50 درصد گلدهی و قطع آبیاری در مرحله 50 درصد تشکیل طبق بود. عامل فرعی محلول پاشی بوته‌های گلرنگ شامل عدم محلول پاشی (شاهد)، محلول پاشی با اسید سالیسیلیک همراه با سلنیوم در نظر گرفته شد. تنش خشکی باعث کاهش عملکرد بیولوژیکی ، اجزای عملکرد و عملکرد دانه شد. ولی درصد پروتئین، فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتازی و میزان پرولین را افزایش داد. همچنین بیشترین اثر منفی تنش خشکی در مرحله گلدهی مشاهده شد به طوری که تنش مرحله گلدهی سبب افت 49 درصدی عملکرد دانه و 33 درصدی زیست توده گلرنگ شد. محلول پاشی سبب بهبود عملکرد، اجزای عملکرد و فعالیت سوپر اکسید دیسموتازی نسبت به عدم محلول پاشی (شاهد) شد. بین تیمارهای محلول پاشی در عملکرد دانه و فعالیت سوپر اکسید دیسموتازی تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. اما محلول پاشی اسید سالیسیلیک با 7198 کیلوگرم در هکتار، بیشترین زیست توده را نشان داد. محلول پاشی در شرایط عدم تنش و تنش خشکی سبب افزایش درصد روغن دانه شد، به طوری که در آبیاری کامل و تنش مرحله گلدهی به ترتیب محلول پاشی اسید سالیسیلیک با 24 درصد و محلول پاشی اسید سالیسیلیک با سلنیوم با 28 درصد، بیشترین درصد روغن را دارا بودند. تیمارهای محلول پاشی موجب افزایش میزان پرولین در شرایط تنش نسبت به شاهد شد و در تنش مرحله گلدهی، محلول پاشی اسید سالیسیلیک و سلنیوم با 11 میکرومول بر گرم وزن تر گیاه بیشترین میزان پرولین را نشان داد. مرحله گلدهی در گلرنگ از نظر نیاز گلرنگ به آب، مرحله بحرانی بوده وتنش در این مرحله اثر منفی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه دارد. تیمارهای محلول پاشی با افزایش فعالیت آنزیم آنتی اکسیدانت (سوپر اکسید دیسموتاز) و افزایش میزان پرولین و تنظیم اسمزی سبب بهبود شرایط گیاه شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2900 - متابولیسم فروکتان در گیاه گندم تحت تنشهای غیر زنده
مهدی جودی

10.30495/iper.2022.688794

تجمع فروکتان‌ها در اندامهای مختلف گندم از راهکارهای فیزیولوژیکی مهم جهت مقابله با تنش های مختلف محیطی می‌باشد. فروکتان‌ها اولیگومر یا پلی مرهای مولکول های فروکتوز منشاء گرفته از ساکاروز بوده و بسته به نوع پیوند، انواعی مختلفی از فروکتان در گیاهان مختلف شناسایی شده است. أکثر

تجمع فروکتان‌ها در اندامهای مختلف گندم از راهکارهای فیزیولوژیکی مهم جهت مقابله با تنش های مختلف محیطی می‌باشد. فروکتان‌ها اولیگومر یا پلی مرهای مولکول های فروکتوز منشاء گرفته از ساکاروز بوده و بسته به نوع پیوند، انواعی مختلفی از فروکتان در گیاهان مختلف شناسایی شده است. فروکتان تجمع یافته در گندم از نوع لوان (دارای پیوندهای (2-6)β) و گرامینان یا لوان مخلوط (دارای پیوندهای (1-6)β و (2-6)β) می باشد. سه آنزیم 1-SST، 6-SFT و 1-FFT در ساخت فروکتان گندم دخیل هستند. با توجه به اینکه مسیرهای ساخت فروکتان در گندم متنوع است، لذا ارقام مختلف گندم از نظر مقدار و ترکیب فروکتان با یکدیگر فرق می کنند. تجزیه فروکتان در گندم توسط آنزیمهای 1-FEH و 6-FEH انجام می شود که به ترتیب باعث شکستن پیوندهای (1-6)β و (2-6)β بین مولکولهای فروکتوز در فروکتان می شوند. ارقام مقاوم گندم به تنشهای آخر فصل رشد (خشکی و گرما) مقادیر بالایی از فروکتان را در ساقه تجمع داده و با کارایی بالایی از آنها استفاده می کنند. فروکتان‌ها از طریق پایداری غشا، تنظیم اسمزی و تداوم فتوسنتزی مقاومت به تنش شوری را در گندم افزایش می دهد. همچنین گیاهچه های گندم در طی مقاوم سازی به سرما قندهای محلول و فروکتان را در برگها و طوقه خود تجمع می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2901 - بررسی برخی صفات رشدی ریشه و فعالیت آنتی اکسیدان‌های آنزیمی و غیرآنزیمی ارقام مختلف گندم دوروم (Triticum turgidum var. durum) تحت تاثیر کود فسفر و قارچ مایکوریزا در شرایط دیم
هوشنگ ناصری راد رحیم ناصری

10.30495/iper.2022.690239

به منظور بررسی تاثیر قارچ مایکوریزا و کود فسفر بر برخی ویژگی های رشدی ریشه و فعالیت آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی و غیرآنزیمی گندم دوروم در شرایط دیم، آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ی مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال أکثر

به منظور بررسی تاثیر قارچ مایکوریزا و کود فسفر بر برخی ویژگی های رشدی ریشه و فعالیت آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی و غیرآنزیمی گندم دوروم در شرایط دیم، آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ی مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 98-1397 انجام شد. چهار رقم گندم دوروم (دهدشت، ذهاب، ساورز و ساجی) به عنوان فاکتور اول و پنج سطح منبع کودی (عدم مصرف کود، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر، قارچ مایکوریزا (GM) و ترکیب قارچ مایکوریزا +25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر) به‌عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. نتایج مقایسه میانگین اثرات ساده نشان داد که در بین ارقام، رقم های ذهاب و ساجی و در بین منابع کودی، تیمار ترکیبی مایکوریزا + 25 کیلوگرم در هکتار کود فسفر و پس از آن 50 کیلوگرم در هکتار فسفر بیشترین تاثیر را در بهبود صفات مورد مطالعه داشتند. اثر متقابل رقم و منابع کودی مشخص نمود که استفاده تلفیقی از کود فسفر و قارچ مایکوریزا نتایج بهتری در مقایسه با کاربرد آنها به تنهایی دارد. به طوریکه بیشترین وزن‌تر و خشک، تراکم طول و محتوی آب ریشه و فعالیت آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، کاتالاز، سوپراکسیددسموتاز و گلوتاتیون سنتتاز از تیمار تلفیقی مایکوریزا و کود فسفر و در اقام ذهاب و ساجی حاصل شد. اگرچه، کمترین طول مخصوص ریشه، فعالیت مالون دی‌آلدئید و پراکسید هیدروژن در همین تیمار و ارقام به دست آمد. به‌طورکلی، نتایج نشان داد که تلقیح با قارچ مایکوریزا در شرایط دیم به ویژه در ارقام ذهاب و ساجی علاوه بر کاهش مقدار کاربرد کود شیمیایی فسفره می تواند از طریق بهبود ویژگی های رشدی ریشه و به دنبال آن افزایش فعالیت آنتی اکسیدان های آنزیمی و غیرآنزیمی باعث کاهش پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء (کاهش تولید مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن) و در نتیجه افزایش تحمل به تنش خشکی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2902 - تنش‌ خشکی و راهکارهای مقابله با آن در گیاهان زراعی
اسماعیل قلی نژاد رضا درویش زاده عباس ابهری

10.30495/iper.2022.1966339.1818

تنش خشکی روی جنبه های مختلف رشد و نمو گیاهان (رشد رویشی، زایشی، پیدایش و تشکیل گل، گرده افشانی و لقاح و تشکیل دانه) تاثیر می گذارد. برای کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاهان، شناسایی مکانیسم های عکس العمل گیاه در برابر تنش خشکی بسیار مهم است. در پاسخ به تنش خشکی در گیاهان تغیی أکثر

تنش خشکی روی جنبه های مختلف رشد و نمو گیاهان (رشد رویشی، زایشی، پیدایش و تشکیل گل، گرده افشانی و لقاح و تشکیل دانه) تاثیر می گذارد. برای کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاهان، شناسایی مکانیسم های عکس العمل گیاه در برابر تنش خشکی بسیار مهم است. در پاسخ به تنش خشکی در گیاهان تغییرات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی، سلولی و مولکولی رخ می دهند که برآیند این تغییرات بهبود در سیستم ریشه، ساختار برگ، تنظیم اسمزی، محتوای نسبی آب و تنظیم روزنه و برخی عوامل دیگر است. نمود فنوتیپی مواجهۀ گیاهان با تنش خشکی به صورت فرار از خشکی (زودرسی یا دوره رشد کوتاه، حساسیت به طول روز و کنترل پنجه&lrm;دهی)، اجتناب از خشکی (سیستم ریشه&lrm;ای توسعه یافته، هدایت روزنه&lrm;ای مطلوب، بهبود اندازه و فراوانی روزنه&lrm;ها، تجمع آبسیزیک اسید و ضخامت کوتیکول و قشر مومی روی برگ)، تحمل خشکی (تنظیم فشار اسمزی، تنظیم غیر فعال، تنظیم فعال، تجمع پرولین و جابجایی مواد پرورده) و بازیافت بروز پیدا می کند. از روش های مدیریتی بهبود تحمل تنش خشکی می توان ایجاد ارقام متحمل، استفاده از اسمولیت های خارجی مانند گلیسین بتائین و پرولین، محلول پاشی با هورمون‌های گیاهی مانند آبسیزیک اسید، سالسیلیک اسید (آسپرین)، جیبرلیک اسید، جاسمونیک‌ اسید، براسینو استروییدها و پلی آمین ها، کاربرد خارجی آنتی اکسیدان هایی مانند گلوتاتیون، آسکوربیک اسید (ویتامین C)، توکوفرول (ویتامین E) و اکسید نیتریک، محلول پاشی با عناصر ریز مغذی مانند آهن و روی، محلول پاشی با عناصر کمیاب مانند سیلیکون و سلنیوم و برهمکنش های میکروبی گیاهان مانند باکتری های محرک رشد و قارچ ها اشاره کرد. مقاله حاضر یک مقاله مروری است که با جستجو در مقاله های مرتبط در سایت های معتبر (Google scholar, Web of science, PubMed, Scopus, sid) بدست آمده است و با هدف بررسی اثرات، مکانیسم های تحمل، روش های پژوهش، صفات مهم قابل اندازه گیری، مدیریت و کنترل تنش خشکی تهیه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2903 - بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت‌های Agropyron cristatum (L.) Garetn. با استفاده از نشانگرهای مولکولی RAPD
رضا تقی‌زاده علی‌اشرف جعفری علی اصغری رجب چوکان

در این پژوهش، از نشانگر مولکولی چندشکلی قطعات تکثیر شده تصادفی DNA (RAPD) برای تعیین تنوع ژنتیکی 10 جمعیت Agropyroncristatum (L.) Garetn. استفاده شد. قطعات چندشکلی بوسیله 10 آغازگر اختیاری 10 نوکلئوتیدی از میان 50 آغازگر تولید گردید. در مجموع 58 نوار چندشکل که دارای تکر أکثر

در این پژوهش، از نشانگر مولکولی چندشکلی قطعات تکثیر شده تصادفی DNA (RAPD) برای تعیین تنوع ژنتیکی 10 جمعیت Agropyroncristatum (L.) Garetn. استفاده شد. قطعات چندشکلی بوسیله 10 آغازگر اختیاری 10 نوکلئوتیدی از میان 50 آغازگر تولید گردید. در مجموع 58 نوار چندشکل که دارای تکرارپذیری بالایی بودند، انتخاب و وارد محاسبات شدند. ضرایب تشابه ژاکارد بر اساس حضور و عدم حضور باندها محاسبه گردید. دامنه ضرایب تشابه از 17/0 تا 37/0 متغیر بود. بیشترین تشابه ژنتیکی بین جمعیت‌های 7844 (بافت) با 3029 (بجنورد) و کمترین تشابه ژنتیکی بین 4336 (کرمان) با 4056 (چادگان) و 208 (اصفهان) با 1727 (گرگان) مشاهده شد. نتایج تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که تنوع بین جمعیت‌ها و درون جمعیت‌ها معنی‌دار و از مجموع تنوع کل، سهم بین جمعیت‌ها و درون جمعیت‌ها به ترتیب 46/13 و 54/86 درصد بود. میانگین درجه تمایز ژنی (15/0=FST) نشان داد که درصد بالایی از تنوع کل مربوط به تنوع درون جمعیت‌ها بود. تجزیه کلاستر با استفاده از ضرایب تشابه ژاکارد مبتنی بر روش ادغام بر حسب متوسط گروه‌ها (UPGMA) انجام گرفت و جمعیت‌ها در سه گروه مجزا قرار گرفتند. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های هماهنگ اصلی به طور قوی نتایج تجزیه کلاستر را تایید کرد. گروه‌بندی جمعیت‌ها با استفاده از تجزیه کلاستر با الگوی جغرافیایی محل رویش آنها مطابقت زیادی نداشت ولی با نتایج مطالعات مورفولوژیکی که قبلا بر روی جمعیت‌ها انجام شده بود همخوانی خوبی داشت و با توجه به نتایج این تحقیق در شرایط آزمایش کنترل شده، نشانگرهای RAPD می‌‌توانند وسیله‌ای مناسب و مؤثر در ارزیابی تنوع ژنتیکی بین جمعیت‌های A.cristatum باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2904 - بررسی مقایسه‌ای پاسخ آنزیم‌های آنتی اکسیدان در دو رقم حساس و متحمل گیاه گندم (Triticum aestivum L.) نسبت به شوری
فائزه قناتی الهام نیری ترشیزی

در این مقاله تاثیر تنش NaCl بر فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان و پراکسیداسیون لیپیدی غشا در ریشه و اندام هوایی دو رقم متحمل (ماهوتی) و حساس (الموت) به شوری از گیاه گندم در مدت زمان‌های 24، 48 و 96 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. در اغلب موارد میزان آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتا أکثر

در این مقاله تاثیر تنش NaCl بر فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان و پراکسیداسیون لیپیدی غشا در ریشه و اندام هوایی دو رقم متحمل (ماهوتی) و حساس (الموت) به شوری از گیاه گندم در مدت زمان‌های 24، 48 و 96 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. در اغلب موارد میزان آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT) و آسکوربات پراکسیداز (APX) در هر دو رقم، در نمونه‌های تیمار نسبت به نمونه‌های کنترل افزایش نشان داد. همچنین سطح آنزیم کاتالاز ریشه رقم متحمل نسبت به رقم حساس افزایش بسیاری داشت که در تحمل بیشتر رقم ماهوتی می‌تواند نقش داشته باشد. فعالیت این آنزیم ها در ساعات اولیه تیمار (24 ساعت) در رقم متحمل نسبت به رقم حساس افزایش بیشتری نشان داد. میزان پراکسیداسیون لیپیدهای غشا در نمونه‌های تیمار نسبت به نمونه‌های کنترل به ویژه در رقم متحمل افزایش کمی داشت. همچنین در میزان تجمع سدیم در دو رقم، تفاوت قابل ملاحظه‌ای مشاهده نشد. نتایج حاصل نشان داد که تنش اکسیداتیو نقش موثری در فعالیت آنزیم‌های دو رقم حساس و متحمل به شوری دارد و میزان فعالیت آنزیم‌ها در دو رقم و در زمان‌های مختلف با هم متفاوت می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2905 - بررسی اثرات فیزیولوژیکی تنش خشکی بر رشد رویشی، آنتی اکسیدان‌ها و محلول‌های سازشی گیاه Sesbania aculeate L.
مظفر کامرانی آرین ساطعی عباسعلی نوری نیا

در این تحقیق اثر تنش خشکی بر گیاه سسبانبا آکوله آتا مورد بررسی قرار گرفت و پارامترهای رشد پرولین، گلایسین بتائین، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) مورد سنجش قرار گرفت. آزمایش به صورت گلخانه‌ای و با طراحی 6 تیمار وهر تیمار 7 تک أکثر

در این تحقیق اثر تنش خشکی بر گیاه سسبانبا آکوله آتا مورد بررسی قرار گرفت و پارامترهای رشد پرولین، گلایسین بتائین، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) مورد سنجش قرار گرفت. آزمایش به صورت گلخانه‌ای و با طراحی 6 تیمار وهر تیمار 7 تکرار با تغییر زمان آبیاری انجام شد.. پارامترهای رشد نظیر تعداد برگ، اندازه‌ی برگ، طول نهال، تعداد نهال طی چند مرحله اندازه‌گیری شد همچنین طول ریشه پس از جدا کردن نهال‌ها از گلدان و شستن ریشه‌ها با آب اندازه‌گیری گردید. سنجش‌های شیمیایی در آزمایشگاه صورت گرفت. در این تحقیق مشخص شد که افزایش تنش سبب تغییرات زیادی بر روی بخش‌های رویشی گیاه و همچنین بر روی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و محلول‌های سازشی می‌شود. با افزایش تنش، رشد نهال، تعداد برگ، اندازه‌ی برگ، تعداد نهال‌ها کاهش می‌یابد و نسبت رشد ریشه به طول نهال افزایش می‌یابد. گلیسین بتایین (GB) هم بر اثر تنش تغییر یافته یعنی با افزایش تنش میزان آن هم در ریشه و هم در برگ افزایش نشان می‌دهد. میزان پرولین در برگ و هم در ریشه با افزایش تنش، افزایش نشان می‌دهد. با افزایش تنش میزان فعالیت کاتالاز ریشه و برگ افزایش می‌یابد. پراکسیداز در برگ با افزایش تنش افزایش نشان می‌دهد و هیچکدام از تیمارها نسبت به همدیگر اختلاف معنی‌دار پیدا نکردند. در ریشه با افزایش تنش در تیمارها فعالیت این آنزیم افزایش یافته است. فعالیت آنزیم SOD در برگ با افزایش تنش افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا نکرده است و در بین تنشها در ریشه فعالیت این آنزیم بیشتر شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2906 - رتبه‌بندی معیارهای مؤثر در برندسازی بازار سرپوشیده تبریز با استفاده از مدل تحلیل مسیر(نمونه موردی: بازار تبریز)
عارف منادی کریم حسین زاده دلیر

هدف از انجام این پژوهش ارزیابی تأثیر شاخص‌های گردشگری در توسعه گردشگری و همچنین بررسی برندسازی بازار سرپوشیده تبریز و معیارها و شاخص‌های مؤثر در آن می‌باشد. بر این اساس پس از انجام مطالعات در ارتباط با مبانی و مفاهیم نظری، در مرحله اول پرسش‌نامه‌های مورد نظر طراحی گردید أکثر

هدف از انجام این پژوهش ارزیابی تأثیر شاخص‌های گردشگری در توسعه گردشگری و همچنین بررسی برندسازی بازار سرپوشیده تبریز و معیارها و شاخص‌های مؤثر در آن می‌باشد. بر این اساس پس از انجام مطالعات در ارتباط با مبانی و مفاهیم نظری، در مرحله اول پرسش‌نامه‌های مورد نظر طراحی گردید و بر مبنای آزمون آلفای گرونباخ از پایایی آن‌ها اطمینان حاصل شد. این پرسش‌نامه‌ها به منظور مصاحبه با نمونه‌های آماری سه جامعه آماری مختلف که عبارتند از مشتریان بازار سرپوشیده تبریز، بازاریان و کارشناسان طراحی شدند. به منظور برآورد حجم نمونه‌های آماری از مدل کوکران استفاده شد. پس از مصاحبه با نمونه‌های آماری، داده‌های اخذ شده در نرم‌افزار Excel کدگذاری و طبقه‌بندی شدند. سپس با انتقال این داده‌ها به نرم‌افزار Spss، تحلیل‌های آماری مربوط به آن‌ها انجام شد. این تحلیل‌ها در دو بخش شناسایی خصوصیات و ویژگی‌های عمومی نمونه‌های آماری و بررسی شاخص‌های ارزیابی متغیرهای مستقل صورت پذیرفت. بررسی 58 شاخص‌ در قالب 4 متغیر مستقل تصویر مقصد بازار، هویت بازار، تسهیلات گردشگری بازار و تمایز و منحصر به‌فرد بودن بازار و بر اساس طیف لیکرت انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که از نظر هر سه گروه میانگین تأثیرگذاری شاخص‌ها و متغیرهای مستقل بر برندسازی بازار سرپوشیده تبریز به عنوان متغیر وابسته زیاد می‌باشد. بر اساس نتایج حاصل از مدل تحلیل مسیر مشخص شد که بیشترین تأثیرگذاری غیرمستقیم نیز به ترتیب مربوط به متغیرهای تسهیلات گردشگری بازار، تمایز و منحصر به‌فرد بودن بازار، تصویرمقصد بازار و هویت بازار می‌باشد. بررسی‌های نهایی نیز نشان داد که بیشترین تأثیرگذاری کل به ترتیب با ضریب تأثیرگذاری 467/0، 262/0، 64/0 و 17/0 مربوط به متغیرهای تمایز و منحصر به‌فرد بودن بازار، تسهیلات گردشگری بازار، تصویر مقصد بازار و هویت بازار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2907 - کاربرد برنامه ریزی راهبردی در تعدیل نابرابری های منطقه ای با استفاده از توانمند های اقتصادی و گردشگری درمناطق کویری و بیابانی ایران(مطالعه موردی استان اصفهان)
مراد دلالت مصطفی هاشمی وحید بارانی پسیان

یکی از مهمترین الگوهای دستیابی به پایداری توسعه در مناطق کویر و بیابان ، حفظ .و ماندگاری جمعیت در این نواحی می باشد از اینرو، این پژوهش با هدف بررسی و تدوین الگوی راهبردی تعدیل نابرابری های فضایی استقرار جمعیت در مناطق کویر و بیابان با نگاهی ویژه به استان اصفهان پرداخته أکثر

یکی از مهمترین الگوهای دستیابی به پایداری توسعه در مناطق کویر و بیابان ، حفظ .و ماندگاری جمعیت در این نواحی می باشد از اینرو، این پژوهش با هدف بررسی و تدوین الگوی راهبردی تعدیل نابرابری های فضایی استقرار جمعیت در مناطق کویر و بیابان با نگاهی ویژه به استان اصفهان پرداخته است این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و روش تحقیق موردنظر در این پروژه از نوع روش تحلیلی- ترکیبی می‌باشد. یافته های حاصل از انجام تحقیق حاکی از آن است که توزیع نامتوازن جمعیت و فعالیت‌های تولیدی- خدماتی در سطح استان به‌طوری‌که تمرکز حدود دوسوم آن‌ها در کمتر از 10 درصد ناحیه مرکزی اصفهان منجر به شکنندگی اکوسیستم و آلودگی منابع آب، خاک و هوای این منطقه شده است. از این رو محققان در صدد برآمدند تا با بهره گیری از پتانسیل های غنی استان در زمینه اقتصادی به ویژه حوزه گردشگری ، زمینه را برای احیای مناطق خالی از جمعیت و خصوصا روستاهایی که جمعیت آنها مهاجرات نموده اند ، نمایند. بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که بر اساس توانمندی های اقتصادی-گردشگری تعداد 60 نقطه سکونتگاهی شرایط مناسبی را دارند که می‌توانند به‌عنوان سکونتگاه‌هایی که به‌صورت پایدار اقتصاد و جمعیت را در استان حفظ نمایند به شمار آیند. این تعداد سکونتگاه در شرایط وضع موجود تعداد 30276 نفر را در برمی‌گیرند؛ که در قالب 9158 خانوار در سطح استان توزیع گشته‌اند. ضمن اینکه این میزان شامل 16442 نفر زن و 18664 نفر مرد می‌باشد. در کنار نقاط سکونتگاهی ، محقق به پهنه‌بندی محدوده موردنظر در قالب 5 سطح، بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و بسیار نامناسب پرداخته است که بر اساس معیارهای اقتصادی-گردشگری و بر اساس توانمندی‌های موجود در استان اصفهان مشخص گردیده است. بر این اساس مناطقی از شمال غربی و همچنین نیمه جنوبی استان بهترین پهنه‌ها برای ایجاد سکونتگاه‌ها و یا تقویت سکونتگاه‌های موجود می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2908 - شناسایی پتانسیل‏های بوم‏ گردشگری پایدار شهری– منطقه ای شهرستان نوشهر بر اساس عوامل طبیعی-اقلیمی
مهرداد رمضانی پور

با توجه به محدودیت زمین در سطح کره زمین، بیشتر امکانات در مناطق شهری واقع شده اند، از این جهت، به تدریج اهمیت توسعه بوم گردشگری شهری برجسته شده است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، شناسایی سایت های گردشکری متمرکز و گسترده در سه طبقه مناسب و نیمه مناسب و نامناسب بر پایه توا أکثر

با توجه به محدودیت زمین در سطح کره زمین، بیشتر امکانات در مناطق شهری واقع شده اند، از این جهت، به تدریج اهمیت توسعه بوم گردشگری شهری برجسته شده است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، شناسایی سایت های گردشکری متمرکز و گسترده در سه طبقه مناسب و نیمه مناسب و نامناسب بر پایه توان بوم شناسی برای فصول گرم سال در شهرستان نوشهر بوده است. در این راستا، از مدل بوم گردشگری با معیارهای اقلیمی دما، بارندگی، شدت آفتابگیری و شیب، زمین شناسی و کاربری زمین بهره گرفته شد. سپس با کمک تکنیک سامانه های اطلاعات جغرافیایی و روش های شرطی و ترکیب جبری، سایت های گردشگری شناسایی گردید. پس از تحلیل، 519 مورد سایت مناسب متمرکز با مساحت 8/438 هکتار و غالبا در ارتفاعات میانی (1300–1800 متر) با جهت شرقی- غربی و در امتداد جاده و رودهای شهرستان نوشهر شناسایی شدند. 158 مورد سایت گردشگری مناسب گسترده با مساحتی حدود 8/74 هکتار در ارتفاعات میانی و بالادست(حدود 2550-4000 متر) در شهرستان نوشهر مکانیابی شدند. بطورکلی، سایت های مناسب گسترده، پراکندگی و مساحت کمتری نسبت سایت های مناسب متمرکز دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2909 - ساختارگرایی و تأثیرآن بر شهرسازی
پرنا مرادی بیژن کلهرنیا نوذر قنبری

ساختارگرایی یک مکتب فکری و شیوه‌ای برای اندیشیدن و کاویدن امور است که ریشه در چهار حوزه فکری نزدیک به هم دارد: جامعه شناسی فرانسه و اندیشه های دورکیم، زبان شناسی سوسور، ریشه های فلسفی کانت و مردم شناسی انگلیسی و فرانسه. ساختارگرایان همیشه در پی آن هستند که پرده‌هایی که أکثر

ساختارگرایی یک مکتب فکری و شیوه‌ای برای اندیشیدن و کاویدن امور است که ریشه در چهار حوزه فکری نزدیک به هم دارد: جامعه شناسی فرانسه و اندیشه های دورکیم، زبان شناسی سوسور، ریشه های فلسفی کانت و مردم شناسی انگلیسی و فرانسه. ساختارگرایان همیشه در پی آن هستند که پرده‌هایی که در ظواهر امور قرار گرفته را کنار زده و به اصول ثابت و تغییر نیافتنی برسند؛ بدین صورت مرزهای فلسفه را درنوردیدند و به ریاضیات ، ادبیات ، معماری و حتی شهرسازی وارد شدند. این تحقیق با هدف بررسی ویژگی‌های مکتب ساختارگرایی و بیان تاثیرات آن در شهرسازی انجام گرفته است. ساختارگرایان معتقدند که ساخت یا ساختار، به عنوان چارچوب کلی پیدا یا ناپیدای هر چیز، عبارت از نظامی است که در آن‌‌، همه اجزای یک مجموعه با هم در ارتباطند و کارکردی هماهنگ دارند. ساختارگرایان به طور کلی اعتقاد به کلی‌گرایی دارند و همین امر باعث به وجود آمدن جنبش پساساختارگرایی شد. از دیدگاه پساساختارگرایان ، رویکرد ساختارگرایانه ماهیتی خودکامه و سلطه‌گر دارد و نحوه کارکرد سیستم را از قبل مشخص می کند. پساساختارگرایی هر نوع نظریه‌ای را که تبیین کلی و جهان شمول از پدیده‌ها ارائه می دهد، رد کرده و هر گونه تمامیت ‌جویی و کلی ‌گرایی را نامطلوب می داند. در این مقاله، با مطالعه دیدگاه های سوسور و کانت، مباحث کلی ساختارگرایی بررسی شده و سپس چگونگی پیدایش دیدگاه های جنبش پساساختارگرا و ویژگی های آن مورد مطالعه قرار گرفته است. در ادامه با تکیه بر این اعتقاد کلی ساختارگرایان که در ساختمان بدن هر موجود زنده یک ساخت اصلی وجود دارد که عامل استواری آن است و سایر اندام ها فعالیتشان را به تبع آن ساخت اصلی صورت می دهند، با مطالعه شهر به عنوان یک موجود زنده ، به بیان دیدگاه های شهرسازان ساختار گرا در این خصوص پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2910 - رقابت‌پذیری گردشگری شهری در ایران(با استفاده از مدل یکپارچه دوآیر)
اسماعیل قادری سید سپهر اعرابی

رقابت‌پذیری بالای مقاصد در بازار گردشگری بین‌المللی یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت در صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری و بهره‌مندی از مزایای آن است. بر این اساس، پژوهش حاضر با بهره‌گیری از مدل یکپارچه دوآیر در پی آن است تا به ارزیابی تعیین‌کننده‌های اصلی رقابت‌پذیری گرد أکثر

رقابت‌پذیری بالای مقاصد در بازار گردشگری بین‌المللی یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت در صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری و بهره‌مندی از مزایای آن است. بر این اساس، پژوهش حاضر با بهره‌گیری از مدل یکپارچه دوآیر در پی آن است تا به ارزیابی تعیین‌کننده‌های اصلی رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران مبادرت ورزد. در این پژوهش پیمایش-مبنا پس از انتخاب نماگرها و دسته‌بندی آن‌ها در شش گروه با حجم نمونه 129 نفر، پرسشگری و پیمایشی آنلاین و با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی-در دسترس انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان بخش‌های خصوصی، دولتی گردشگری و اساتید و دانشجویان رشته گردشگری شده است. با شناسایی تعیین‌کننده‌های رقابت‌پذیری گردشگری، رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران نیز با استفاده از چهار شاخص اصلی OECD مورد تحلیل قرار گرفته است. برای آزمون پایایی پرسش‌نامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که از شش تعیین‌کننده اصلی رقابت‌پذیری گردشگری شهری، منابع ارثی (با میانگین کل 17/4) و شرایط موقعیتی (با میانگین کل 55/3) می‌توانند به عنوان تعیین‌کننده‌های رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران در نظر گرفته شوند. علاوه بر این از نظر این شاخص‌ها، رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران در وضعیت نسبتاً نامناسبی قرار گرفته است. همچنین تحلیل رابطه بین رقابت‌پذیری گردشگری شهری و شش تعیین‌کننده نشان داد که منابع ارثی و منابع ایجاد شده نسبت به سایر تعیین‌کننده‌ها با شدت بالاتر و به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر رقابت‌پذیری گردشگری شهری اثرگذارند بر این اساس، حفظ و ارتقای کیفیت محیط‌زیست کشور، تنوع‌بخشی و توسعه فعالیت‌های تفریحی، برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها، گسترش کمی و کیفی راهنماها و اطلاعات گردشگری و همچنین بازاریابی و تبلیغات گسترده، از پیشنهادهای اصلی این پژوهش به شمار می‌رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2911 - تحلیل آینده‌نگری تغییرات کاربری اراضی شهری با استفاده از آنالیز تصاویر ماهواره‌ای (نمونه موردی: شهر تبریز)
حمید نورش کریم حسین زاده دلیر علی آذر

تغییر کاربری زمین می‌تواند الگوی استفاده انسان از زمین در یک منطقه را منعکس کند و نقش مهمی در حفاظت از آب و خاک فضایی ایفا کند. مطالعه در مورد تغییر الگوهای کاربری زمین در جهان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی جهانی و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. بنابراین امروزه شنا أکثر

تغییر کاربری زمین می‌تواند الگوی استفاده انسان از زمین در یک منطقه را منعکس کند و نقش مهمی در حفاظت از آب و خاک فضایی ایفا کند. مطالعه در مورد تغییر الگوهای کاربری زمین در جهان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی جهانی و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. بنابراین امروزه شناخت روند تغییرات کاربری اراضی و عوامل تأثیرگذار بر آن از مباحث بسیار مهم و مطرح در مطالعات شهری به شمار می رود. مناطق پیرامون شهرها تحت تأثیر و نفوذ رشد شهری قرار می گیرند. این نفوذ سبب تغییر در نقش و کارکردها و همچنین فرم این مجتمع های زیستی می گردد. شهر تبریز به عنوان یکی از کلان‌شهرهای مهم کشور، در طی سالیان اخیر، تغییرات بسیاری را از لحاظ تغییر کاربری زمین، به خود دیده است و به واسطۀ توسعۀ شهر، زمین های اطراف (باغات و اراضی کشاورزی) توسط پیشروی کاربری های شهری، تغییر کاربری یافته اند. هدف تحقیق حاضر، به تحلیل آینده نگری تغییرات کاربری اراضی شهر تبریز در طی سال های 2016-1986 پرداخته است. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات، اسنادی و میدانی است. این پژوهش با بهره‌گیری از تصاویر ماهواره لندست و نرم‌افزار 4.8 ENVI به همراه سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS 10.2 Arcبه بررسی تغییرات کاربری اراضی شهری تبریز طی یک دوره 30 ساله از 1986 تا 2016 می‌پردازد تا فرایند تغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی این شهر را طی دوره مذکور بیان نماید. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که شهر تبریز جهت توسعۀ خود، اکثراً فضای سبز و اراضی کشاورزی را به زیر سلطۀ خود برده است و از سهم این کاربری با گذشت زمان، کم شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2912 - شناسایی پیشران های مؤثر در آینده شهر اکولوژیک ( مطالعه موردی: شهر دُرچه)*
ابراهیم براتی حمید صابری احمد خادم الحسینی مهری اذانی

در قرن حاضر که روند گسترش و رشد علم و تکنولوژی با سرعت و پیچیدگی و عدم قطعیت ها همراه است روش های سنتی برنامه ریزی با چالش های جدی روبروست، یکی از این چالش ها و نقاط ضعف، عدم توانایی برنامه ریزی سنتی در شناسایی عوامل کلیدی موثر در توسعه آینده شهرها از لحاظ اکولوژیک است. أکثر

در قرن حاضر که روند گسترش و رشد علم و تکنولوژی با سرعت و پیچیدگی و عدم قطعیت ها همراه است روش های سنتی برنامه ریزی با چالش های جدی روبروست، یکی از این چالش ها و نقاط ضعف، عدم توانایی برنامه ریزی سنتی در شناسایی عوامل کلیدی موثر در توسعه آینده شهرها از لحاظ اکولوژیک است. در واقع رویکرد آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری با بهره گیری از ابزارها و تکنیک های متنوع، تلاش برای ساخت آینده مطلوب دارد. پژوهش حاضر با تکنیک تحلیل اثرات متقابل که یکی از روش های متداول آینده نگاری است و با استفاده از نرم افزار MIC MAC به شناسایی عوامل کلیدی موثر بر توسعه شهر درچه با تاکید بر رویکرد اکولوژیک پرداخته است. برای این منظور با استفاده از روش دلفی از بین متغیرهای مطرح شده، تعداد 20 متغیر در پنج گروه (ابعاد اجتماعی ، ابعاد سیاسی، ابعاد اقتصادی، ابعاد زیست محیطی و ابعاد کالبدی) شناسایی شد و سپس با نرم افزار میک مک مورد تجزیه و تحلیل و آنالیز قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آن است که سیستم شهر درچه از پایداری اکولوژیک برخوردار نیست و در صفحه پراکندگی نمودار میک مک پنج دسته متغیر (تاثیر گذار، دووجهی، تاثیر پذیر، تنظیمی و مستقل) قابل شناسایی هستند، در نهایت با توجه به تاثیرگذاری وتاثیرپذیری متغیرها بر یکدیگر چهار متغیر احیای محیط زیست تخریب شده، استفاده از انرژی پاک، توسعه گردشگری و حفظ اراضی کشاورزی شهر به عنوان متغیرهای پیش ران و کلیدی برای توسعه شهر درچه با تاکید بر رویکرد اکولوژیک شناسایی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2913 - ارزیابی و اولویت‌بندی فضاهای زمین‌گردشگری آبی با تأکید بر نقش مدیریت شهری(مطالعه موردی: منطقه دماوند)
آزاده اربابی سبزواری

زمین‌گردشگری یا ژئوتوریسم، یکی از گونه‌های مهم اکوتوریسم به شمار می‌رود که بر ترویج ارزش‌های میراث زمین، حفاظت از آن‌ها و تأکید بر جنبه‌های فرهنگی، اکولوژیکی و اقتصادی و توسعه اقتصادی جامعه میزبان دارد. شهرها و روستاها نقش مهمی در سنجش اولویت&lrm;ها و ارزش&lrm;های فضا أکثر

زمین‌گردشگری یا ژئوتوریسم، یکی از گونه‌های مهم اکوتوریسم به شمار می‌رود که بر ترویج ارزش‌های میراث زمین، حفاظت از آن‌ها و تأکید بر جنبه‌های فرهنگی، اکولوژیکی و اقتصادی و توسعه اقتصادی جامعه میزبان دارد. شهرها و روستاها نقش مهمی در سنجش اولویت&lrm;ها و ارزش&lrm;های فضاهای زمین‌گردشگری و اولویت‌بندی آن‌ها داشته و با استفاده از تصمیم‌گیری&lrm;ها و درگیر کردن نهادهای شهری و امکانات و خدمات گردشگری شهری می‌تواند در ارائه چشم‌انداز مطلوب زمین‌گردشگری مؤثر بوده و همچنین در زمینه ترویج توسعه پایدار و حفاظت پایدار نقش مؤثری داشته باشد. منطقه دماوند با داشتن مجموعه فرایندهای آبی رودخانه‌ای، آبشار و دریاچه، از مقاصد زمین‌گردشگری محسوب می‌شود. در این پژوهش، ارزیابی و اولویت‌بندی فضاها و سایت‌های زمین‌گردشگری مرتبط با فرایندهای آبی منطقه دماوند را با تأکید بر نقش شهرها و قابلیتهای آن، به‌منظور ارائه یک چشم‌انداز بهینه برای مدیریت زمین‌گردشگری در دستور کار قرار گرفته است. برای این منظور داده‌ها از طریق مطالعات کارشناسی و نظری و ارزیابی کارشناسان، تهیه گردید. معیارها از طریق مدل آنتروپی وزن‌دهی شده و سایت‌ها از طریق مدل کوپراس اولویت‌بندی شدند. نتایج حاکی از مطلوبیت بالای سایت‌های دریاچه لار و رودخانه هراز آب اسک به‌عنوان اولویت نخست زمین‌گردشگری است. همچنین وجود شهر پلور و رینه و مدیریت شهری آن توانسته در تقویت برخی از خدمات و سرمایه&lrm;ها و امکانات زمین‌گردشگری نقش مؤثر داشته باشد؛ اما در مقابل تهدیداتی نیز به همراه داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2914 - بررسی تعارضات اجتماعی ناشی از سوء آمایش جمعیت در کلانشهرهای ایران
فاطمه دولتی مجید شمس بهمن کارگر

جمعیت و ابعاد گوناگون آن همواره ذهن سیاست‌گذاران و صاحبنظران را به خود معطوف داشته است. رشد طبیعی جمعیت حاصل میزان موالید و مرگ ومیر است. مهاجرت و جابجایی تأثیر بسزایی در افزایش یا کاهش تحولات آمایشی جمعیت خواهد داشت. حاشیه نشینی و ایجاد سکونتگاه‌های غیررسمی، افزایش نرخ أکثر

جمعیت و ابعاد گوناگون آن همواره ذهن سیاست‌گذاران و صاحبنظران را به خود معطوف داشته است. رشد طبیعی جمعیت حاصل میزان موالید و مرگ ومیر است. مهاجرت و جابجایی تأثیر بسزایی در افزایش یا کاهش تحولات آمایشی جمعیت خواهد داشت. حاشیه نشینی و ایجاد سکونتگاه‌های غیررسمی، افزایش نرخ زمین و مسکن، تخریب محیط زیست، مصرف بی‌رویه آبهای زیرزمینی، کاهش سرانه فضای سبز، ترافیک و آلودگی هوا، تولید پسماند شهری و دفع نامناسب آن، فرسایش خاک، آلودگی‌های صنعتی همه از جمله معضلات، چالش‌ها و تعارضات به‌وجود آمده ناشی از افزایش و تمرکز جمعیت درکلانشهرهای کشور می‌باشند. بر مبنای روش، این تحقیق از نوع آماری کتابخانه‌ای(توصیفی – تحلیلی) می‌باشد. مطابق با چارچوب نظری تحقیق، تمامی مؤلفه‌ها در دو سطح جهانی و کشوری با محوریت ایران بررسی و اطلاعات مورد نیاز گردآوری و نقاط قوت و ضعف پژوهش شناسایی شد. جهت غربالگری واولویت‌بندی از مدل رتبه و اندازه و الگوریتم منحنی لورنز استفاده گردید. ابتدا اطلاعات جمع‌آوری شده از طریق نرم‌افزار اکسل تحلیل و سپس توسط منحنی لورنز تبدیل به نمودار عددی گردید. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که همزمان با رشد و تمرکز جمعیت درکلانشهرها، توسعه و پیشرفت به موازات آن شکل نگرفته و در بین طبقات و سطوح مختلف جامعه اختلافات و تعارضاتی ایجادگردیده که ناشی از ازدحام و تحرکات جمعیت و عقب ماندگی توسعه در شهرها و کلانشهر‌ها می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2915 - تحلیل ساختاری-کارکردی سازمان فضایی منطقه شهری قزوین
الهام عباسی ورکی جمیله توکلی نیا ژیلا سجادی مظفر صرافی

در بررسی ساختار منطقه شهری آنچه اهمیت دارد، توجه به کارکرد مورد انتظار از این وجه است. در واقع ساختار مناسب، تبلور فضایی و عملکردی عوامل سازندة آن است که متضمن تعادل و کارایی بهینه می‌باشد. در این میان عدم شناخت ماهیت فضایی، انفعال و نقش‌آفرینی ضعیف جزء چالش‌های جدی ساز أکثر

در بررسی ساختار منطقه شهری آنچه اهمیت دارد، توجه به کارکرد مورد انتظار از این وجه است. در واقع ساختار مناسب، تبلور فضایی و عملکردی عوامل سازندة آن است که متضمن تعادل و کارایی بهینه می‌باشد. در این میان عدم شناخت ماهیت فضایی، انفعال و نقش‌آفرینی ضعیف جزء چالش‌های جدی سازمان فضایی مناطق شهر-محور ایران، به‌ویژه منطقه قزوین است. به این منظور پژوهش حاضر با هدف شناسایی ماهیت ساختاری-کارکردی منطقه شهری با روش فراتحلیل، سه مؤلفه اصلی ساختاری، کارکردی و تعاملی را استخراج نمود. برای بررسی مؤلفه‌های احصاء شده از روش‌های آماری گرافیک مبناء در برنامه Arc GIS استفاده شده است. تحلیل یافته‌ها نشان داد قلمرو کارکردی منطقه شهری قزوین براساس تحلیل جریان‌های آونگی، تقریباً منطبق بر قلمروی طرح مجموعه شهری است. تحلیل ساختاری منطقه شهری قزوین حاکی از تمرکز جمعیت و فعالیت در شمال شرق استان، به سمت کلانشهر تهران است. در تحلیل مؤلفه تعاملی، ارتباط قوی شهر قزوین با نقاط شهری و روستایی پیرامونی و ارتباط ضعیف با مناطق شهری میانی و جنوبی استان مشخص گردید. تحلیل کارکردی منطقه شهری قزوین نشان داد موقعیت پیرامونی منطقه شهری قزوین نسبت به تهران از یک سو و انفعال مدیریت محلی در سطح درون استانی از سوی دیگر باعث شد تا قزوین نتواند تعامل فعال با مراکز برون استانی پیرامون خود داشته باشد. بنابراین با تأکید بر یکپارچگی فضایی، ضرورت کاربست نگرش‌های نـوین مدیریتی مبتنی بر حکمروایی منطقه‌ای و هویت‌بخشی منطقه‌ای مطرح می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2916 - شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تأمین درآمدهای پایدار شهری با تأکید بر برندسازی شهری(مطالعه موردی: شهر ارومیه)
هادی علیزاده سهیلا حمیدزاده خیاوی کریم حسین زاده دلیر

درآمد پایدار برای هر سازمان چه در حوزه مسائل شهری و چه در سایر حوزه‌ها اهمیت زیادی دارد و پایه اساسی برای انجام درست و هدفمند فعالیت‌های یک ارگان است. از این جهت تلاش مدیران هر سازمان بر آن است تا منابع مشخصی برای بودجه سالانه خود در نظر داشته باشند و در صورت نیاز حتی م أکثر

درآمد پایدار برای هر سازمان چه در حوزه مسائل شهری و چه در سایر حوزه‌ها اهمیت زیادی دارد و پایه اساسی برای انجام درست و هدفمند فعالیت‌های یک ارگان است. از این جهت تلاش مدیران هر سازمان بر آن است تا منابع مشخصی برای بودجه سالانه خود در نظر داشته باشند و در صورت نیاز حتی منابع جایگزینی تعیین و در صورت لزوم از آن استفاده کنند. یکی از عرصه‌های جایگزین برای تأمین درآمدهای پایدار شهری عرصه گردشگری شهری است. بدین منظور در مقاله حاضر به بررسی و شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر تأمین درآمدهای پایدار شهری در شهر ارومیه پرداخته شده است. روش تحیقق حاضر پیمایشی بوده و ماهیتاً توصیفی – تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری در تحقیق حاضر تمامی کارشناسان و متخصصان در رشته مدیریت شهری، گردشگری شهری و برنامه‌ریزی شهری که جمعآ 95 نفر می‌باشند است و نمونه‌هایی آماری به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده است. در مرحله تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشهای تحلیل عاملی و مدل تحلیل شبکه جهت تعیین و شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر تأمین درآمدهای پایدار شهری با تأکید بر برندسازی شهری پرداخته‌ شد. نتایج نشان داده است که، مدیریت شهری با توجه به 6 عامل(دسترسی و حمل‌ونقل، فعالیت رسانه‌ای و تبلیغات، دسترسی به خدمات شهری و تسهیلات گردشگری و...) می‌توانند با استفاده از برندسازی شهری در حوزه گردشگری، درآمدهای پایداری را برای شهر و اقتصاد شهری به ارمغان بیاورند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2917 - تحلیل ساختاری راهکارهای برنامه‌ریزی شهری اعصاب محور شهر تهران از دیدگاه متخصصان با استفاده از نرم‌افزار (MICMAC)
خاطره مغانی رحیمی مصطفی بهزادفر سمانه جلیلی صدرآباد

اختلالات سلامت روان به عنوان یکی از تهدیدهای بزرگ برای سلامت انسان به خصوص انسان شهرنشین از مسائل مهم قرن حاضر می‌باشند. اما با وجود اهمیت سلامت روان شهری راهکارهای ارتقا آن به خوبی مطالعه نشده است. این موضوع در شهر تهران که نیاز جدی به کاربست این دسته از راهکارها دارد أکثر

اختلالات سلامت روان به عنوان یکی از تهدیدهای بزرگ برای سلامت انسان به خصوص انسان شهرنشین از مسائل مهم قرن حاضر می‌باشند. اما با وجود اهمیت سلامت روان شهری راهکارهای ارتقا آن به خوبی مطالعه نشده است. این موضوع در شهر تهران که نیاز جدی به کاربست این دسته از راهکارها دارد اهمیت چندین برابر پیدا کرده است. به همین منظور این پژوهش با هدف تعیین راهکارهای کلیدی ارتقا سلامت روان این شهر انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و ابتدا با استفاده از تحلیل محتوا راهکارهای مؤثر در ارتقاء سلامت روان شهری شناسایی شد. سپس به تحلیل ساختاری با استفاده از نرم‌افزار (MICMAC) و شناسایی راهکارهای کلیدی پرداخته شده و در نهایت چگونگی کاربست این راهکارها در برنامه‌های شهرداری تهران و قابلیت اجرای آنها مورد بحث واقع شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از شناسایی چهار نوع متغیر شامل متغیرهای تأثیر گذار، متغیرهای مستقل، متغیرهای وابسته و متغیرهای تنظیم کننده است که سه راهکار، تدوین و اجرای طرح جامع سلامت روان، توجه به طراحی شهری زیبا و ترویج کننده سلامت روان و استفاده از رویکرد‌های نوآورانه‎ای مانند برنامه‌های بهداشتی تلفن همراه و خدمات آنلاین به عنوان متغیرهای تأثیرگذار، اصلی‌ترین وکلیدی‌ترین راهکارها محسوب می‌شوند. در نتیجه با کاربست این راهکارها می‎توان سلامت روان شهری را تا حد چشمگیری ارتقا داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2918 - ارزیابی میزان توسعه‌ یافتگی شهرستان ‌های استان کرمانشاه از لحاظ برخورداری از شاخص‌ های خدمات شهری
سعید امانپور هادی علیزاده صفیه دامن باغ

پژوهش حاضر با روش شناسی توصیفی – تحلیلی با هدف ارزیابی میزان توسعه یافتگی 14 شهرستان استان کرمانشاه از لحاظ برخورداری از شاخص های خدمات شهری به انجام رسیده است. در این راستا 8 شاخص خدمات شهری تحت عنوان ایستگاه های آتش نشانی، تعداد کتابخانه های عمومی، تعداد پارک ها أکثر

پژوهش حاضر با روش شناسی توصیفی – تحلیلی با هدف ارزیابی میزان توسعه یافتگی 14 شهرستان استان کرمانشاه از لحاظ برخورداری از شاخص های خدمات شهری به انجام رسیده است. در این راستا 8 شاخص خدمات شهری تحت عنوان ایستگاه های آتش نشانی، تعداد کتابخانه های عمومی، تعداد پارک های عمومی، تعداد بیمارستان های عمومی، تعداد جایگاه های سوخت رسانی، تعداد دانشگاه ها، تعداد پایانه های مسافربری و تعداد دفاتر خدمات ارتباطی با توجه به داده های مندرج در آمارنامه کلی استان کرمانشاه به سال 1391 انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفته است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از مدل های ضریب ویژگی، حل اختلاف طبقه ای، ضریب آنتروپی شانون، مدل TOPSIS و ضریب تغییرات استفاده شده است. یافته های بدست آمده نشان می دهد که اختلاف فاحشی بین شهرستان کرمانشاه به عنوان مرکز استان با دیگر شهرستان های استان از لحاظ برخورداری از شاخص های خدمات شهری وجود دارد. چرا که بر اساس نتایج مدل ضریب ویژگی شهرستان کرمانشاه با میزان ضریب ویژگی بالای 28/1170 دارای اختلاف فاحشی با دیگر شهرستان های استان و به صورت ملموس با شهرستان دوم استان از لحاظ برخورداری از شاخص های خدمات شهری یعنی شهرستان هرسین با میزان ضریب ویژگی 51/21 می باشد. تلفیق نتایج حاصل از مدل ضریب ویژگی برای طبقه گذاری شهرستان های استان در مدل حل اختلاف طبقه ای نیز فقط شهرستان کرمانشاه را در طبقه اول توسعه و 13 شهرستان دیگر استان را در طبقه محروم یعنی طبقه پنجم قرار می دهد. نتایج حاصل از مدل TOPSIS نیز مانند نتایج مدل ضریب ویژگی و حل اختلاف طبقه ای شهرستان کرمانشاه را با فاصله فاحشی از دیگر شهرستان های استان با میزان نزدیکی به ایده آل مثبت 1 در رتبه اول قرار داده است و شهرستان های ثلاث بابا جانی، جوانرود، دالاهو، روانسر و قصرشیرین نیز شهرستان های محروم استان می باشند. نتایج حاصل از محاسبه ضریب تغییرات جهت تحلیل پراکنش شاخص های هشت گانه نیز نشان می دهد که شاخص برخورداری از خدمات ارتباطی با میزان 49/3 دارای پراکنش نابرابری بین شهرستان های استان است که این مسأله در محاسبه ضریب آنتروپی شانون نیز با کسب بیش ترین وزن از سوی این شاخص تأیید شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2919 - Investigation of Antimicrobial and Genotoxic Effects of Fe2O3, NiO and CoO NPs Synthesized by Green Synthesis
Hayrunnisa Nadaroglu Azize Alayli Selcuk Ceker Hatice Ogutcu G&uuml;leray Agar

10.22034/jna.2020.1894035.1190

It is seen that metal nanoparticles are used in many areas due to their antimicrobial effects. For this reason, our study focused on the production of -Fe2O3, NiO and CoO NPs of golden nanoparticles, which are easily obtained with the use of Erzincan grape extract, saf أکثر

It is seen that metal nanoparticles are used in many areas due to their antimicrobial effects. For this reason, our study focused on the production of -Fe2O3, NiO and CoO NPs of golden nanoparticles, which are easily obtained with the use of Erzincan grape extract, safe to use, environmentally friendly and cost-effective. Metal ions synthesized by the green synthesis method were characterized using the Scanning Electron Microscope (SEM) analysis. From the SEM diagrams of the synthesized nanoparticles, it was determined that the nanoparticles were approximately 5 to 65 nm in size. Both antimicrobial, genotoxicity and cytotoxicity effects were investigated to determine the rates at which nanoparticles can be used as biosafe. Synthesized -Fe2O3, NiO and CoO NPs showed excellent antibacterial properties on pathogen bacteria againist human. In addition, it was determined that -Fe2O3, NiO and CoO M-NPs showed genotoxic properties in parallel with increasing concentrations. This study, as far as we know, is the first report on microbial -Fe2O3, NiO and CoO NPs and their biological properties synthesized by this statistical approach. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2920 - Fabrication of Soft Magnetic Fe-based Nanoalloy
Qi Wong Yong Li

10.22034/jna.2016.01.003

The Fe-Ni-Sb-B amorphous alloy has been prepared by a solid-solid chemical reaction of ferric trichloride, nickel chloride, antimony chloride and potassium borohydride powders at room temperature. The inductive couple plasma study indicates that the resultant is compose أکثر

The Fe-Ni-Sb-B amorphous alloy has been prepared by a solid-solid chemical reaction of ferric trichloride, nickel chloride, antimony chloride and potassium borohydride powders at room temperature. The inductive couple plasma study indicates that the resultant is composed of Fe 5.38 %, Ni 56.19 %, Sb 29.02 % and B 0.44 %. The XRD and thermal analysis show that the alloy is a non-strict sense amorphous alloy which constituted with NiSb and FeNiB. The TEM image shows the resultant is spheroidicity particles which average size is estimated to be 20-30 nm. The mole ratio of the metal salts has been determined to be 1.0:1.0:0.25 to get the amorphous alloy. The largest saturation magnetization value of the 17.35 emu/g is obtained. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2921 - Synthesis of Copper Nanoparticles in Aqueous Ambient Using Dismutation Reaction
Khodarahm Ghandi Yousef Zeraatkish

10.22034/jna.2014.02.003

The present study has investigated the synthesis of copper nanoparticles via copper dismutation reaction in an aqueous solution and ambient conditions. Copper (II) chloride hydrate ( ), sodium oleate (SO), sodium chloride (NaCl) and ethylene diamine (EN) have been used أکثر

The present study has investigated the synthesis of copper nanoparticles via copper dismutation reaction in an aqueous solution and ambient conditions. Copper (II) chloride hydrate ( ), sodium oleate (SO), sodium chloride (NaCl) and ethylene diamine (EN) have been used as copper (I, II) ions source, surfactant, chloride ions supplier and ligand, respectively. Also, an amount of hydrochloric acid (HCl) was used as a multiplier for reaction rate. To perform copper dismutation reaction in the aqueous solution, the copper (I)–chloride complexes were first prepared from at a high concentration of chloride solution. Then, sodium oleate was added to solution as a size modifier. The reaction proceeded through the addition of ethylenediamine as a ligand to the solution. The crystalline structure, size, and morphology of the copper nanoparticles were characterized using X-ray diffraction (XRD), transmission electron microscopy (TEM), and scanning electron microscopy (SEM) techniques, respectively. According to the analyses, the synthesized particles are less than 20 nanometers in size and spherical in shape. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2922 - Investigation of Antimicrobial and Genotoxic Effects of Fe2O3, NiO and CoO NPs Synthesized by Green Synthesis
Hayrunnisa Nadaroglu Azize Alaylı Selçuk Çeker Hatice Ogutcu Guleray Agar

10.22034/jna.2020.680096

It is seen that metal nanoparticles are used in many areas due to their antimicrobialeffects. For this reason, our study focused on the production of a-Fe2O3, NiOand CoO NPs of golden nanoparticles, which are easily obtained with the use ofErzincan grape extract, safe t أکثر

It is seen that metal nanoparticles are used in many areas due to their antimicrobialeffects. For this reason, our study focused on the production of a-Fe2O3, NiOand CoO NPs of golden nanoparticles, which are easily obtained with the use ofErzincan grape extract, safe to use, environmentally friendly and cost-effective.Metal ions synthesized by the green synthesis method were characterized usingthe Scanning Electron Microscope (SEM) analysis. From the SEM diagrams ofthe synthesized nanoparticles, it was determined that the nanoparticles wereapproximately 5 to 65 nm in size. Both antimicrobial, genotoxicity and cytotoxicityeffects were investigated to determine the rates at which nanoparticles canbe used as biosafe. Synthesized a-Fe2O3, NiO and CoO NPs showed excellentantibacterial properties on pathogen bacteria against human. In addition, it wasdetermined that a-Fe2O3, NiO and CoO M-NPs showed genotoxic properties inparallel with increasing concentrations. This study, as far as we know, is the firstreport on microbial a-Fe2O3, NiO and CoO NPs and their biological propertiessynthesized by this statistical approach. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2923 - The Surviving Nature: An Ecofeminist Study of Cormac McCarthy’s All the Pretty Horses
Farhoodeh Naghdibak Shahram Afrougheh Fatemeh AzizMohammadi

10.30495/jfl.2023.706394

The aim of the present study is to investigate McCarthy’s All the Pretty Horses which revolves around the relationship between John and nature with a focus on the horses. Different aspects of the novel including social, cultural, and spiritual ecology are studied. أکثر

The aim of the present study is to investigate McCarthy’s All the Pretty Horses which revolves around the relationship between John and nature with a focus on the horses. Different aspects of the novel including social, cultural, and spiritual ecology are studied. In ecocriticism, the otherness of nature is one of the main themes that signifies the gap between humanity and nature that eventually results in the destruction of the environment and nature. This study also shows how the main characters, John and Alejandra, are linked in the novel which turns the present study to an ecofeminist research. The novel mostly depicts the image of John wandering in nature and searching for his identity, to be punished. Therefore, the researcher scrutinizes the link between John, nature and Alejandra and tries to examine how the novel shows similar attitudes towards both women and nature in All the Pretty Horses. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2924 - How is Islam Portrayed in Western Media? A Critical Discourse Analysis Perspective
Fatemeh Poorebrahim Gholam Reza Zarei

This study tries to critically unravel the way Islam is represented in western discourse through establishing the relationship between language and ideology, the forms it takes and its potential effect. To that end, headlines from widely circulated print media of the we أکثر

This study tries to critically unravel the way Islam is represented in western discourse through establishing the relationship between language and ideology, the forms it takes and its potential effect. To that end, headlines from widely circulated print media of the west including the Independent, the New York Times, the Herald Tribune, and The Times from January 1, 2008 to December 30, 2012 were selected and Islam and Muslim reproductions were studied therein. This study was carried out using a synthesis of Edward Said's notion of "Orientalism" and Van Dijk's notion of "ideological square", characterized by "positive self-presentation" and a simultaneous "negative other presentation". The analysis demonstrated that Islam is repetitively stereotyped and Muslims are negatively represented, both through various types of linguistic choices selected and via special construction of the headlines. The educational implications of critical discourse analysis in general and the present study in particular are discussed in relation to teaching, learning and translating the English language. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2925 - Using Foreign Language Learning Factors in Tourism Development in Iran
Ezat Amirbakzadeh Younos Vakil Alroaia

It is necessary to establish mutual relationships between suppliers and demanders to ensure the quality of services. As English is the language of international communications, and the linguistic competence can greatly help develop the tourism industry, this study aimed أکثر

It is necessary to establish mutual relationships between suppliers and demanders to ensure the quality of services. As English is the language of international communications, and the linguistic competence can greatly help develop the tourism industry, this study aimed to analyze the effects of learning English listening, speaking, reading, and writing on tourism development in Iran through the mediating roles of effective communications and teaching in English. The study is applied regarding purpose, and descriptive-survey study of correlation type regarding method. The population consisted of the professors and students of tourism management of Iran's universities, tourism faculties of Tehran, Mashhad, Semnan, Ahvaz, Babolsar, Yazd, and Kerman, as well as the experts in the tourism industry of Iran and foreign tourists. Data collection was field and library method done by distributing a questionnaire online and in person to 351 participants to complete them. Confirmatory factor analysis and structural equation modeling techniques were used to analyze the collected data. The research findings indicated that listening, speaking, reading, and writing skills have a significant effect on effective communication and education in English. On the other hand, effective communication and teaching in English affect tourism development. The results indicate the essential role of linguistic competence in developing the tourism industry. For better understanding, recognition and learning the international environment and the development of the tourism industry, Iran needs to deal with this challenge, learning English, maintain its competitiveness in the globalization stage. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2926 - A Study of Translation Problems of Tourism Industry Guidebooks: An Error Analysis Perspective
Hossein Vahid Dastjerdi Saleh Delforouz Abdolmaleki

This study was motivated by the researchers’ goal to unfold the quality of the English translations of Persian tourism industry texts and discover the most frequent error patterns the Iranian non-native translators have committed in such texts. Thus, the following أکثر

This study was motivated by the researchers’ goal to unfold the quality of the English translations of Persian tourism industry texts and discover the most frequent error patterns the Iranian non-native translators have committed in such texts. Thus, the following research questions were addressed: 1) Are the English versions of Persian tourist guidebooks and multimedia compact discs provided by Iranian translators appropriate in terms of syntax, semantics and pragmatics?, and 2) What are the possible patterns of the errors found in English translations of Persian tourist guidebooks? To answer these questions, three English tourist guidebooks translated from their Persian source texts into English by Iranian translators as well as two multimedia compact discs whose primary purpose was to introduce Isfahan tourist attractions in English were selected and carefully studied. Three hundred sentences were randomly extracted and subjected to error analysis. The results of the analysis indicated that over one-third of the total number of the sentences under study were syntactically, semantically or pragmatically erroneous. Thus, based on the proposed model of the study which was a combination of American Translation Association's (ATA, 2010) error identification categories and Keshavarz’s (1993) linguistic taxonomy of errors, the most frequent errors were identified and statistically tabulated. Most of the syntactic errors came to belong to ‘grammar’ pattern, most semantic errors to ‘terminology, word choice’ pattern , most pragmatic errors to ‘mistranslation into target language’ error pattern, and most translation-specific errors were found to have an ‘Incomplete Passage’ pattern تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2927 - Evaluation of the Validity and Reliability of a Communicative Scale for Translation Quality Assessment
Sepeedeh Hanifehzadeh Farzaneh Farahzad

The present study assessed the construct validity and reliability of a researcher-constructed psycho-motor mechanism scale based on the communicative theory of translation proposed by PACTE (2003). In doing so, the necessary criteria for designing the scale were obtaine أکثر

The present study assessed the construct validity and reliability of a researcher-constructed psycho-motor mechanism scale based on the communicative theory of translation proposed by PACTE (2003). In doing so, the necessary criteria for designing the scale were obtained by a thorough review of related literature on previously constructed scales in error analysis or holistic ones. Moreover, in the first part of the research, a qualitative data analysis according to the translation tasks done by eleven participants and their feedback through a semi-structured translation problems interview was done for finding the descriptors in designing the psycho-motor mechanism scale. Next, by designing the scale, two translation tasks were given to 90 M.A. students majoring in Translation Studies at four different branches of Islamic Azad University. Based on the rating done by two experienced raters, construct validity and reliability of the scale was revealed by the use of factor analysis and correlation statistics. The findings approved by the construct validity and reliability of the researcher-constructed scale could contribute to the field of Translation Studies since having a more objective scale for translation tasks in line with anchored theories of translation quality assessment like those of PACTE (2003) is a felt need. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2928 - Hypocritical Language and the Empire’s Double Lies: Pragmatic Study of the Selected Novels of George Orwell
Mohammad Hadi Jahandideh Jalal Rahimian

10.52547/JFL.9.39.91

World literature is replete with many texts that depict the imperialists using hypocritical language as an oppressive device for intimidating their subjects. The oppressors pretended to be the civilizers by inculcating the idea of “Benevolent Colonization” i أکثر

World literature is replete with many texts that depict the imperialists using hypocritical language as an oppressive device for intimidating their subjects. The oppressors pretended to be the civilizers by inculcating the idea of “Benevolent Colonization” into the minds of the oppressed. In this paper, the researchers investigate how situational and linguistic contexts affect the meanings of utterances in George Orwell’s selected novels. It is aimed to remove the gaps in the multicultural world by scrutinizing the power of language pragmatically. The methodology is qualitative based on Grice’s theory of implicature. The novels under investigation both violate and adhere to the four maxims of Grice’s theory of Conversational Implicature. The findings of the paper indicate that language can be used as a suppressive weapon for supporting imperialist objectives or hamper satisfactory human relations, and that positive gifts of imperialism come with the caveat that they are being achieved at the cost of exploiting the oppressed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2929 - The Relationship between English Language Teacher Perfectionism, Efficacy, and Burnout
Azadeh Ghorbanzadeh Ghafour Rezaie

Abstract The present study attempted to investigate the relationship between English language teacher perfectionism, teacher burnout, and teacher efficacy. For the purpose of the study, 114 teachers in Tabadkan District, Mashhad, were chosen. Eighty-Three of the partici أکثر

Abstract The present study attempted to investigate the relationship between English language teacher perfectionism, teacher burnout, and teacher efficacy. For the purpose of the study, 114 teachers in Tabadkan District, Mashhad, were chosen. Eighty-Three of the participants were female and thirty-one were male with different majors in English language. Three questionnaires, namely the Scale on English Language Teacher Perfectionism (SELTP), Maslach Burnout Inventory, and Teacher Efficacy Scale, were used to collect data on the variables under investigation. The data were analyzed using correlational statistics and t test procedure. The obtained results indicated that there was a high positive correlation between perfectionism, teacher burnout, and efficacy, that female teachers were more efficacious than male ones, and that the magnitude of correlation coefficients was higher for the male participants. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2930 - A Comparative Study of English and Math Teachers’ Perfectionism: Leadership and Empowerment
Hamed Ghaemi Mohammad Javad Sadeghi Fard

Abstract The present study aimed at investigating the relationship between three main characteristics of teachers; namely, perfectionism, leadership and empowerment, amongst Iranian English and math teachers. To do so, two groups of teachers were selected to participate أکثر

Abstract The present study aimed at investigating the relationship between three main characteristics of teachers; namely, perfectionism, leadership and empowerment, amongst Iranian English and math teachers. To do so, two groups of teachers were selected to participate in this study. One consisted of 177 math teachers and the other comprised 200 English teachers. All were teaching in Khorasan Razavi province, both in high schools and institutes. In order to collect the necessary data, three instruments (i.e. the Almost Perfect Scale–revised Questionnaire, School Participant Empowerment Questionnaire, and Leadership Practice Inventory) were employed. Having analyzed the data, the researchers found that the correlation among all the three variables were statistically significant for both math and English teachers. However, there was a statistically significant difference between math and English teachers regarding their leadership and empowerment, while no statistically significant difference was found between math and English teachers concerning their perfectionism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2931 - Iranian EFL Teachers’ Perceptions of Obstacles to Implementing Student-Centered Learning: A Mixed-Methods Study
Mohammad Hemmati Faramarz Aziz Malayeri

10.30495/jfl.2022.686698

Recent studies within the past four decades have confirmed the effectiveness of Student-Centered Learning (SCL) over Teacher-Centered Learning (TCL). Furthermore, the emergence of 21st-century learning skills and competencies necessitates education systems to change the أکثر

Recent studies within the past four decades have confirmed the effectiveness of Student-Centered Learning (SCL) over Teacher-Centered Learning (TCL). Furthermore, the emergence of 21st-century learning skills and competencies necessitates education systems to change their previous practices and equip their students with these skills and competencies. However, implementing SCL has not gained considerable attention among education authorities and EFL teachers in Iranian high schools. This study aims to explore EFL teachers' understanding of SCL and their perceptions of the obstacles to implementing it in Kermanshah, Iran. To this end, the study employed a convergent mixed-methods design that combined 24-item questionnaire data with 9 structured interviews using the NVIVO Software Version10. The questionnaire analysis revealed that there is a wide gap between the participants’ perceptions of SCL and their practices in the classroom. Moreover, the analysis of the interviews led to extracting three main themes of institutional, teacher-student-parent, and socio-cultural obstacles that impede implementing SCL in EFL classes and indicate that TCL practices are still running. The results revealed that teachers hold general perceptions of SCL. However, due to some constraints, they adhere to the TCL. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2932 - The Age of Enlightenment and Decline of Neo-Classicism in Europe DOR: 20.1001.1.23223898.2021.9.37.11.9
Alireza Salehi

10.52547/JFL.9.37.177

The age of enlightenment is a turning point in the movements of Neo-Classicism toward Romanticism. This period emerges after preparing the ground for the decline of neoclassicism in the first half of the eighteenth century in the areas of art, literature, etc. in Europe أکثر

The age of enlightenment is a turning point in the movements of Neo-Classicism toward Romanticism. This period emerges after preparing the ground for the decline of neoclassicism in the first half of the eighteenth century in the areas of art, literature, etc. in Europe. It is considered as the beginning of a period of art and literature consisting of artistic creativity and intuitive perception. Three main principles of "unity of time", "unity of place", and "unity of subject" based on which the classical literature was founded become subject to change and transformation. England, Germany, and France were the primary manifestation points of this movement in European literature. Although the role of the literature of ancient east in the foundations of the characteristics of "Romanticism" and pre-romanticism cannot be overlooked, the social grounds of the emergence of this age can be summarized in the longings for change of society, getting tired of old criteria in the fields of art and literature, tendency toward platonic thoughts, and escape from modernity and inclination toward logical thoughts in the works of "Kant" and "Rousseau". تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2933 - Effects of Line Defect on Electronic Transport of Double Gate Armchair Graphene Nanoribbon Field Effect Transistors: a Simulation Study
Mohammad Bagher Nasrollahnejad Parviz Keshavarzi&lrm;

Defect engineering in nonmaterials could be used to modify the properties of materials for various practical applications. In this paper, the impact of linear arrangement of ISTW (LA-ISTW) defect and its position on the transport properties of grapheme nanoribbon transi أکثر

Defect engineering in nonmaterials could be used to modify the properties of materials for various practical applications. In this paper, the impact of linear arrangement of ISTW (LA-ISTW) defect and its position on the transport properties of grapheme nanoribbon transistors is investigated. The analysis show that creating the LA-ISTW defect with a certain density in the proper position of the channel length leads to increase the bandgap, suppress ambipolar conduction and provides the higher on-off current ratio and therefore the structure with LA-ISTW defect in the proper defect position and the specified defect density has better performance than conventional structure. The results have also demonstrated the defect engineering potential on modifying the electronic transport properties of GNR FETs. Simulations has been done based on self-consistent solution of full 3D Poisson and Schrodinger equations within the non-equilibrium Green’s function formalism. Graphene nanoribbons with non-passivated edges are used in the transistor channel. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2934 - بررسی نقش واسطه ای تبادل رهبر- عضو و هویت سازمانی در رابطه بین رهبری اخلاقی با بدبینی سازمانی
مرضیه حیدری لیلا شریفی

این مطالعه با هدف بررسی نقش واسطه ای تبادل رهبر-عضو و هویت سازمانی در رابطه بین رهبری اخلاقی با بدبینی سازمانی معلمان مدارس شهرستان اقلید انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، روش تحقیق آن، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد و جامعه‌ی آماری این پژوهش را معلمان مدارس أکثر

این مطالعه با هدف بررسی نقش واسطه ای تبادل رهبر-عضو و هویت سازمانی در رابطه بین رهبری اخلاقی با بدبینی سازمانی معلمان مدارس شهرستان اقلید انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، روش تحقیق آن، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد و جامعه‌ی آماری این پژوهش را معلمان مدارس شهرستان اقلید تشکیل می‌دهند که تعداد آن‌ها برابر با 1274 نفر می‌باشد. جهت انتخاب حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران نمونه 295 نفری به شیوه تصادفی طبقه ای متناسب یا حجم انتخاب گردید. جهت اندازه‌گیری بدبینی سازمانی از پرسشنامه کالاگان(2009)؛ هویت سازمانی(بویل و همکاران، 2019)؛ رهبری اخلاقی عمادی فر(1388)؛ تبادل عضو رهبری(ابراهیم خواه، 1393) استفاده گردید. پایایی پرسشنامه به وسیله ضریب‌ آلفای کرونباخ و پایایی مرکب و روایی آن توسط روایی سازه و محتوایی مورد بررسی و تایید قرار گرفت. با استفاده از تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری فرضیه های تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق بیانگر آن بود که رهبری اخلاقی تاثیر مثبت و معناداری بر بدبینی سازمانی دارد. همچنین تبادل عضو رهبر و هویت سازمانی نقش میانجی در رابطه بین رهبری اخلاقی با بدبینی سازمانی ایفا می کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2935 - Analysis of the educational implications of positive thinking in Nahj al-Balaghah with emphasis on theology and its validity
Reza Farashbandi Zohreh Saadatmand Maryam Baratali Seyed Ebrahim Mirshah Jafari

Introduction: Throughout Nahj al-Balaghah and other teachings of Imam Ali (AS), the positive and constructive dimensions of behaviors, traits of individuals, and constructive and positive thoughts have been considered. Imam Ali (AS) not only paid attention to these issu أکثر

Introduction: Throughout Nahj al-Balaghah and other teachings of Imam Ali (AS), the positive and constructive dimensions of behaviors, traits of individuals, and constructive and positive thoughts have been considered. Imam Ali (AS) not only paid attention to these issues, but also guided others to pay attention to these dimensions voluntarily and consciously. Objective: The purpose of this study is to investigate the educational implications of positive thinking in Nahj al-Balaghah with emphasis on theism and its validation. Methods: The research method of content analysis was based on deductive categorization system. The field of research included all texts related to Nahj al-Bagheh using a purposeful approach. Data collection tools included receipts, databases, available library and electronic resources related to Nahj al-Bagheh. To assess the content validity, the CVR coefficient (CVR) was used and the questionnaire was provided to eleven professors and university experts by purposeful sampling and was approved at the level of 59%. Findings: educational meanings in 179 code concepts were combined with selective coding method in the axis of theism, the most prominent of which are: intellect in creation, power of God, wisdom of God, God's patience, divine justice, necessity of theology, greatness of God, divine mercy, benevolence and thinking. In the future conclusion: The results showed that one of the positive feedbacks is to have a healthy mind, therefore in the teachings of Imam Ali (AS) much attention has been paid to the positive and constructive dimensions of behaviors, personality traits and constructive thoughts. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2936 - The Educational Model of Social Constructivism and Its Impact on Academic Achievement and Critical Thinking
Batool Ghaedi Abbas Gholtash Seyed Ahmad Hashemi Ali Asghar Mashinchi

Constructivism is one of the theories derived from the post-modernist philosophical-social movement of the twentieth century. The principles of constructivism are based on awareness of learning, and its main message is that knowledge is not passed on to learners, but to أکثر

Constructivism is one of the theories derived from the post-modernist philosophical-social movement of the twentieth century. The principles of constructivism are based on awareness of learning, and its main message is that knowledge is not passed on to learners, but to learners themselves. This research has designed an educational model based on the theory of social constructivism. All theories of constructivism insist that the attainment of knowledge and understanding is a continuous process that is strongly influenced by the learner's prior knowledge. The social constructivist approach emphasizes the social context of learning and the fact that knowledge is constructed as a factor. Dealing with others provides opportunities for students to evaluate and correct their understanding as they are exposed to the thinking of others and play a role in creating shared perceptions. Thus, experiences in the social context provide an important mechanism for the development of students' thinking. To achieve the research goal, inductive content analysis method has been used. In this study, purposeful sampling method was used. The criteria for selecting an article to analyze qualitative content were well-known authors, published in a reputable journal, the relevance of the content of the article, and the novelty of the year the article was published. The number of final selection papers for qualitative content analysis by inductive method was 36 articles and content analysis unit. Based on the content analysis of the articles, three categories of teacher role, learning role and knowledge role were obtained. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2937 - Phenomenological analysis of the challenges and opportunities of decentralization of high school curriculum with emphasis on multiculturalism and cultural heritage
zahra Ansari Parvin Samadi

The purpose of this study was to understand the experiences of university professors in relation to the challenges and opportunities of decentralization of curriculum development in high school with an emphasis on multiculturalism and cultural heritage. This qualitative أکثر

The purpose of this study was to understand the experiences of university professors in relation to the challenges and opportunities of decentralization of curriculum development in high school with an emphasis on multiculturalism and cultural heritage. This qualitative research was performed using phenomenological method. In this study, semi-structured interview method was used. For this purpose, data were collected by interviewing 15 professors (Professors of educational sciences in Tehran universities) who had research and teaching experience in this domain which was analyzed by Streubert and Carpenter (2003) method. The analysis of the interviews identified four main themes, including cultural challenges, social challenges, economical and structural challenges, and 19 sub-themes in the form of opportunities and challenges, including: flexibility, comprehensive participation, rejection of predetermination, focus on the interests of the child, non-prescriptive nature, avoidance of prejudice, practicality, attracting financial participation of the target community, avoidance of wasting resources, loss of bureaucracy, direct communication between developer and learner, risk of rupture cultural, ethnic and cultural hatred, cultural narcissism, risk of community fragmentation, risk of ethnic self-determination, the high cost of resources, the lack of a unified structure, and the confusion of mining. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2938 - Philosophical Foundations of Citizenship Education from the Point View of Islam and Pragmatism School
Hossein Mohammadi Mohammad Mazidi saeed beheshti

The concept of citizenship and the role of education in its development in the era of globalization have attracted the attention of many researchers in different countries as well as in different schools. Citizenship education is now considered Challenging but vital con أکثر

The concept of citizenship and the role of education in its development in the era of globalization have attracted the attention of many researchers in different countries as well as in different schools. Citizenship education is now considered Challenging but vital concept for the education system and society.If education of citizenship is not planned on the basis of an optimal worldview, there will be adverse consequences for individuals and society. The concept of citizenship in terms of Islam and pragmatism is the best way to get an understanding of the interpretation of the components of citizenship education. This article attempts to express the philosophical dimensions of citizenship education between Islam and pragmatism. This study is a qualitative research that has been carried out in accordance with the principles of qualitative paradigm. The required data were collected using the documented method and according to the principle of maximum variation and saturation principle in selecting the documents related to the subject of the research. The collected data were analyzed using descriptive-interpretive method. The results of the research include the philosophical dimensions and educational implications of citizenship education. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2939 - The Relationship between Teachers’ Academic Optimism Culture and Student Achievement in Junior High Schools in Tehran
Mahmood Safari Nader Soleimani

The purpose of this research is to examine the relationship between teachers' academic optimism and student achievement at Junior High Schools in Tehran in School Year of 2017-2018. The research was performed through the descriptive method (correlation). Statistical pop أکثر

The purpose of this research is to examine the relationship between teachers' academic optimism and student achievement at Junior High Schools in Tehran in School Year of 2017-2018. The research was performed through the descriptive method (correlation). Statistical population of the research consisted of all Junior High school teachers in Tehran, about 2610 teachers. According to Morgan's Table, the sample size for the study consisted of 335 teachers (150=Females and 185=Males) who were selected by simple random sampling. Data gathering tools for measuring academic optimism was a standard questionnaire (Hoy, 2010) with a reliability coefficient of 0.86 and to measure student achievement structures were the average score of the students that had in class. Data were analyzed using descriptive statistics of mean, standard deviation, and Spearman correlation coefficients and regression analysis. The results showed that all three components of the condition of the culture of academic optimism (self-efficacy, academic emphasis, and trust) were rated as relatively unfavorable views of teachers (low). The condition of the academic optimism of teachers with an associate degree, bachelors and master is alike and low. There were no significant differences among male and female teachers. Another result showed that there was a significant relationship between teachers' academic optimism and student achievement. There was a significant positive relationship between each of the components of the culture of Hoy’s Theory (sense of self-efficacy, teacher’s trust, and academic emphasis of Teachers of English) and student achievement تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2940 - بررسی دین کوروش هخامنشی، با تحلیل داده‌های تاریخی و اسطوره‌شناختی
بهمن انصاری

آگاهی از دین شخصی کوروش بزرگ همواره مورد توجه پژوهشگران تاریخ بوده است. اما به دلیل فقر منابع و عدم اشاره مستقیم به دین کوروش در اسناد تاریخی و منابع باستان‌شناسی، تاکنون پژوهش‌های گوناگون، به نتیجة قطعی و روشنی نرسیده‌اند. اما نکته‌ای که کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گ أکثر

آگاهی از دین شخصی کوروش بزرگ همواره مورد توجه پژوهشگران تاریخ بوده است. اما به دلیل فقر منابع و عدم اشاره مستقیم به دین کوروش در اسناد تاریخی و منابع باستان‌شناسی، تاکنون پژوهش‌های گوناگون، به نتیجة قطعی و روشنی نرسیده‌اند. اما نکته‌ای که کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است، استفاده از دو دانش اسطوره‌شناسی و زبان‌شناسی برای روشن شدن این نقطه تاریک از تاریخ است. لذا در انجام این پژوهش، ابتدا این فرضیه مطرح شده است که با بهره‌گیری از اطلاعات موجود در منابع یونانی و رومی، چگونه می‌توانیم به آگاهی از دین شخصی کوروش دست یابیم و سپس این نکته مورد بحث قرار گرفته است که دانش اسطوره‌شناسی با تکیه بر زبان‌شناسی باستانی، چگونه ما را در رسیدن به پاسخی روشن در این بحث، یاری خواهند داد. از همین روی، با علم به مباحث نام‌برده، کوشیده شده است تا با بهره‌گیری از شواهد، داده‌ها و اطلاعات موجود در اسناد تاریخی نگاشته شده توسط مورخان یونان باستان و روم باستان، و سپس تحلیل و واکاوی این داده‌ها و سنجش اطلاعات منابع تاریخی که عمدتا از منابع بیگانه به دست آمده است با اسناد بازمانده از اسطوره‌شناسی باستانی ایرانی و نیم‌نگاهی به زبان‌شناسی، بتوانیم برای نخستین بار به یک پاسخ روشن در این زمینه دست یافته و اطلاعاتی از دین شخصی کوروش هخامنشی به دست آوریم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2941 - بررسی و تبیین واگذاری امتیاز نفت شمال به شوروی توسط قوام
علی رحمن پور محمد حسن رازنهان رضا شعبانی

جایگاه و موقعیت استراتژیک ایران به سبب وجود چاه‌های نفت در شمال و جنوب ایران و اهمیت بالای آن در عرصه‌ی جهانی همواره این کشور را مورد طمع استعمارگران قرار داده است. پس از پایان جنگ جهانی دوم، انگلستان نیروهای خود را از ایران خارج کرد ولی شوروی به بهانه هایی در پی کسب ام أکثر

جایگاه و موقعیت استراتژیک ایران به سبب وجود چاه‌های نفت در شمال و جنوب ایران و اهمیت بالای آن در عرصه‌ی جهانی همواره این کشور را مورد طمع استعمارگران قرار داده است. پس از پایان جنگ جهانی دوم، انگلستان نیروهای خود را از ایران خارج کرد ولی شوروی به بهانه هایی در پی کسب امتیاز بود. در این زمان بود که نقش قوام به عنوان نخست‌وزیر ایران که رابطه نسبتاً خوبی با شوروی داشت در تخلیه قوای شوروی به چشم خورد. سئوال اصلی این است که نقش قوام‌السلطنه در واگذاری امتیاز نفت شمال چه بود و چه هدفی داشت؟ سیاست قوام در این موضوع بسیار پیچیده بود، چرا که وی می‌بایست هم به عنوان نخست‌وزیر، حافظ منافع ایران باشد و از طرفی دیگر منافع شوروی، که از او حمایت کرده بود را باید حفظ می‌کرد. این مقاله با هدف بررسی روابط ایران و شوروی در این دوره و چرایی واگذاری نفت شمال به شوروی توسط قوام، سعی کرده است تا چگونگی مذاکرات و حل مسئله تخلیه نیروهای شوروی از خاک ایران را بررسی کند. روش تحقیق نیز کیفی است و به صورت تاریخی به توصیف و تحلیل وقایع پرداخته شده است. یافته ها نشان می‌دهد؛ نیت و هدف اصلی قوام از واگذاری این امتیاز، نه از بعد خیانت به کشور، بلکه این امر فقط وسیله و ابزاری جهت بیرون راندن نیروهای شوروی از خاک ایران بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2942 - مناصب و نهادهای دینی از شاه اسماعیل تا شاه عباس دوم
محمد باقر زینالی علی الهامی حسین خسروی سهراب اسلامی

با روی کار آمدن صفویان تحولات عظیم سیاسی فرهنگی و اجتماعی در ایران بوقوع پیوست با این دگرگونی ها نقش صاحب منصبان دینی از اعتبار و اهمیت خاصی برخوردار بود طوری که بدون آن ایران اتحاد و پیوستگی لازم را بدست نمی آورد. با شکل گیری صفویه عالمان اندکی در ایران وجود داشت که بت أکثر

با روی کار آمدن صفویان تحولات عظیم سیاسی فرهنگی و اجتماعی در ایران بوقوع پیوست با این دگرگونی ها نقش صاحب منصبان دینی از اعتبار و اهمیت خاصی برخوردار بود طوری که بدون آن ایران اتحاد و پیوستگی لازم را بدست نمی آورد. با شکل گیری صفویه عالمان اندکی در ایران وجود داشت که بتوانند آموزه های تشیع را برای مردم تبیین و تفسیر کنند برای پاسخ به این نیاز علمای تراز اول از جبل عامل ، سوریه و بحرین به ایران هجرت کردند این انتقال یکی از مهم ترین مسائل در حوزه تاثیر گذاری در تاریخ ایران محسوب می شود که می باست اثرات آن به طور دقیق مورد دقت قرار گیرد در میان علمای مهاجر محقق کرکی از اعتبار و اهمیت خاصی برخوردار بود. پرسش محوری پژوهش حاضر این است که مناصب دینی چه اهداف و عملکرد هایی داشتند و فرضیه ی پژوهش آن است که مناصب دینی نقش مهمی در بعد سیاسی و اجتماعی از خود نشان دادند این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی به این امر می پردازد تا بتواند زوایای پنهان آن را آشکار نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2943 - نظام شهرسازی و توسعه شهری در ایران دوره ساسانی ( 651-224.م)
محمدمهدی جهان پرور زهرا جهان پرور

شهر و شهرسازی یکی از ویژگی‌های تمدن بشری به شمار می‌رود. این پدیده از دو عنصر انسانی و ایدئولوژیکی به وجود آمده و بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر فضای جامعه است که به مرور در بستر زمان تحول یافته است. شهرسازی و توسعه شهری در دوره ساسانی یکی أکثر

شهر و شهرسازی یکی از ویژگی‌های تمدن بشری به شمار می‌رود. این پدیده از دو عنصر انسانی و ایدئولوژیکی به وجود آمده و بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر فضای جامعه است که به مرور در بستر زمان تحول یافته است. شهرسازی و توسعه شهری در دوره ساسانی یکی از مهمترین این تحولات است که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته و هدف از آن شناخت عوامل مؤثر بر بافت و الگوی شهری، مطالعه فضای کالبدی شهر و کارکردهای آن و نیز بررسی رابطه احداث شهر با اعتقادات جامعه عصر ساسانی است. در این پژوهش تحلیلی با بهره‌مندی از داده‌ها و اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای، شهر و نظام شهر سازی ایران دوره ساسانی مورد مطالعه و واکاوی قرار گرفته است و به اقتضای شرایط زیست بوم، نوعی همطرازی در سبک شهرسازی ایرانیان دوره مذکور با مؤلفه‌های زیست محیطی و ایدئولوژیکی پدید آمده که علاوه بر رشد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی، رونق اقتصادی را نیز در پی داشته است که می‌توان از این تجارب در شرایط کنونی بهره برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2944 - نقش علمای نقشبندیه در امور اجتماعی قرن نهم هجری با تأکید بر مشی دنیاگرایی در عین دنیاگریزی
میلاد پرنیانی منیره کاظمی راشد ولی دین پرست منیژه صدری

نقشبندیه از فرقه‌های تصوف در دوره تیموری است که رهبران آن تلاش داشتند در امور اجتماعی مداخله کنند. نزدیک شدن اکابر نقشبندیه به هیئت حاکمه این شبهه را در اذهان پیش می‌آورد که آنان از اصول ساختاری آیین درویشی عدول و به امور دنیایی ورود کرده اند. بنابراین پرسش پیش رو این خ أکثر

نقشبندیه از فرقه‌های تصوف در دوره تیموری است که رهبران آن تلاش داشتند در امور اجتماعی مداخله کنند. نزدیک شدن اکابر نقشبندیه به هیئت حاکمه این شبهه را در اذهان پیش می‌آورد که آنان از اصول ساختاری آیین درویشی عدول و به امور دنیایی ورود کرده اند. بنابراین پرسش پیش رو این خواهد بود که آیا علمای نقشبندیه اقدامات خود را منافی دنیاگریزی اهل تصوف می دانسته اند؟ اگر پاسخ مثبت است، ذیل چه توجیه یا تفسیری؟ یافته‌های تحقیق به نوع خاصی از اجتهاد تأکید می کند که اصل را بر ایجاد تعادل بین گرایشات دنیوی و اخروی می گذارد. در این سازوکار هر نفسی بنا به ظرفیت و مرتبه وجودی خود دارای سهمی از مادیات و معنویات است. در این میانه خود علمای نقشبندی(به عنوان خواص) این وارستگی را در خود احساس می کردند تا با مادی ترین بخش جامعه ارتباط برقرار کنند و با راهبری آنها در جهت احقاق حقوق مردم بکوشند. تنها از این طریق بود که شرایط آبادانی دنیای بیرون و درون همزمان فراهم می آمد. بنا بر ماهیت موضوع، روش تحقیق در پژوهش حاضر، تاریخی-تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2945 - بررسی چگونگی ورود نگره های روسی به اندیشه های نوگرایانه ایرانی در آغاز دوره قاجار(با تامل بر نمونه آخوند زاده)
اکبر ظریفی سید علیرضا ابطحی فیض اله بوشاسب گوشه

آغاز مناسبات با شمایل تازه میان ایران وروس، به زمان شکل گیری حکومت قاجار بر می گردد.پیش از آن مناسبات دو کشور تنش آلود نبود. از روزگار صفویان مناسبات اقتصادی شاکله این مناسبات بوده است.تا روزگار پتر، اهمیت چاره سازی از سوی روسیه برای کارگزاران ایرانی نبود و بیشتر روس ها أکثر

آغاز مناسبات با شمایل تازه میان ایران وروس، به زمان شکل گیری حکومت قاجار بر می گردد.پیش از آن مناسبات دو کشور تنش آلود نبود. از روزگار صفویان مناسبات اقتصادی شاکله این مناسبات بوده است.تا روزگار پتر، اهمیت چاره سازی از سوی روسیه برای کارگزاران ایرانی نبود و بیشتر روس ها به داشتن روابط علاقه ونیاز داشتند.پی آمدهای این منازعه چه تاثیری روی نوگرایی ایرانیان گذاشت؟واین تاثیر چگونه و دارای چه کیفیتی بود ؟ و در کجاها تاثیر مستقیم گذاشت؟ پس ازجنگ های میان دو کشور در آغاز دوره قاجار،مسائلی اتفاق افتاد که این مسائل روی کیفیت مناسبات تاثیر مستقیم داشت.مسیر قفقاز راهی شد برای ایرانی ها که از آن طریق با بارقه های زندگی مدرن آشنا شده و تلاش کنند به دست آوردهایی برسند.روس ها زودتر از ایرانی ها با مدنیت اروپایی آشنا شده بودند وپتر تلاش کرده بود که روسیه را سراسر غربی کند.پس از جنگ ها نیز ایرانی ها تلاش کردند به مدنیتی که عامل پیروزی روسیه در جنگ ها شناخته شده بود دست پیدا کنند.اندیشه ورزان ایرانی مستقر در قفقاز و یا مرتبط با قفقاز،نخستین کسانی بودند که تلاش کردند با اروپا آشنا شوند ونکره های نوگرایانه اروپایی را بومی کرده وبه کشور انتقال دهند.شناسایی راه های ورود اندیشه هایی که می تواند برای توسعه ساختار های کشور ضروری و مفید باشد،با نگاه به گذشته همیشه ضروری است.به ویژه برای کشورهایی که تازه در مسیر توسعه قرار گرفته اند.چگونگی این ورود سخن این مقاله است که به صورت توصیفی تحلیلی صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2946 - بررسی دیدگاه مورخان مسلمان (شیعه وسنی)به نظام اندیشگی سلفی گری ازقرن چهارم تا هشتم هجری قمری
ملیحه قنادیان محبوبه اسماعیلی میرزا محمد حسنی

سلفیه افرادی هستند که با افترا بستن به شیعیان کوشیده اند سایرمسلمانان را به شیعه بد بین کنند. آنها نه تنها شیعیان را خارج ازدین مبین اسلام می دانند بلکه آنان شیعیان را به تحریف قرآن کریم و کتاب خداوند متهم می کنند. مورخان و علما ی مسلمان واندیشمندان اسلامی دررد سخنان و أکثر

سلفیه افرادی هستند که با افترا بستن به شیعیان کوشیده اند سایرمسلمانان را به شیعه بد بین کنند. آنها نه تنها شیعیان را خارج ازدین مبین اسلام می دانند بلکه آنان شیعیان را به تحریف قرآن کریم و کتاب خداوند متهم می کنند. مورخان و علما ی مسلمان واندیشمندان اسلامی دررد سخنان و گفته های سلفیه، مخصوصا ابن تیمیه و شاگردان او کتابها ،مقالات وآثار بسیار زیادی برجای گذاشتند. دراین مقاله سعی برآن است تا اتهامات سلفیان برشیعه آشکارو بیان شده .و نیز به بررسی دیدگاههای مورخان و اندیشمندان ودانشمندان اسلامی وعلمای مسلمان(شیعه وسنی )در رویکرد سلفیه به سه اصل اصول دین،توحید،نبوت وامامت پرداخته شود.مسئله اصلی این است که آرا و اندیشه های علما و اندیشمندان مسلمان نسبت به اصول دین توحید،نبوت و امامت با رویکرد سلفیه چگونه است؟این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی می باشد.اما آنچه مد نظر نویسنده است با تکیه بر آرا و اندیشه های مورخان مسلمان شیعه وسنی در رویکرد سلفیه به توحید و نبوت و امامت می باشد.کلیدواژه:سلفیه،توحید،نبوت،امامت،علمای مسلمان تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2947 - قانون گریزی دوره قاجار و نقش آن بر اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران(انقلاب مشروطه)
قربانعلی نجفی اندرور امیر تیمور رفیعی محمد کریم یوسف جمالی

چکیده: دوران حـکومت شـاهان قاجار، پس از پیروزی آغامحمدخان بر حکمرانان زند و دیگر مدعیان حکومت آغاز شد. مناسبات قدرت و روابط حاکم در نظام سیاسی قاجار بر اساس قدرت سیاسی شکل گرفت. به این ترتیب، به قدرت رسیدن قاجاریه را باید نوعی جابه جایی قدرت در ساختار ایلیاتی ایران دانس أکثر

چکیده: دوران حـکومت شـاهان قاجار، پس از پیروزی آغامحمدخان بر حکمرانان زند و دیگر مدعیان حکومت آغاز شد. مناسبات قدرت و روابط حاکم در نظام سیاسی قاجار بر اساس قدرت سیاسی شکل گرفت. به این ترتیب، به قدرت رسیدن قاجاریه را باید نوعی جابه جایی قدرت در ساختار ایلیاتی ایران دانست. پایه و بنیان اصلی قدرت سیاسی حکومت قاجار همانند سایر ادوار تاریخ ایران، مبتنی بر ساختار قبیله ای بود و ایلات و عشایر قدرت واقعی کشور را در اختیار داشتند. در چنین ساختاری،شاه سایه خدا بر روی زمین و محور تصمیمات سیاسی بود. این وضعیت و ویژگی یعنی قدرت فرا زمینی شاه، موجب تمرکز قدرت، قانون گریزی، استبداد و خودکامگی و در نتیجه توسعه نیافتگی سیاسی شد. انقلاب مشروط در پاسخ به قدرت فرازمینی و آسمانی پادشاه شکل گرفت، اما با بروز استبداد صغیر به شکست انجامید. در این پژوهش تلاش بر آن است که به روش جامعه شناسی سیاسی،ضمن چگونگی شکل گیری قاجاریه، ساخت قدرت موروثی و نبود نهادهای قانونی در عصر قاجار و نقش آن بر اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران تا عصر مشروطیت مورد بررسی قرار گیرد نوع پژوهش بر اساس هدف کاربردی است و به لحاظ ماهیت پژوهش، توصیفی و تحلیل داده ها و یافته ها می باشد. روش گرد آوری داده ها و اطلاعات،مشاهده و مطالعه است که از طریق مراجعه به کتابخانه و آرشیو اسناد و مدارک و همچنین جستجو در شبکه های مجازی و اینترنتی انجام شده است. پژوهش حاضر از الگوی نظری پاتریمونیالیسم و نظریه سلطانیسم بهره برده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2948 - تاملی بر روش‌شناسی در تاریخنگاری اسماعیل رائین با تکیه بر جایگاه انگلستان در تاریخنگاری او
رضا قندهاری زاده احمد کامرانی فر سهیلا ترابی فارسانی

تاریخ‌نگاری اسماعیل رائین بر یک مبنای روش‌شناختی استوارشده است و دارای مؤلفه‌های قابل‌توجهی ست. ضعف رویکردهای علی- معلولی در تحلیل تحولات تاریخی، غلبه‌ی رویکرد سیاسی و وجود نوعی خلأ در تاریخ‌نگاری او نسبت به مسائل اجتماعی و فرهنگی، برجسته شدن نوعی گرایش به روابط بین‌الم أکثر

تاریخ‌نگاری اسماعیل رائین بر یک مبنای روش‌شناختی استوارشده است و دارای مؤلفه‌های قابل‌توجهی ست. ضعف رویکردهای علی- معلولی در تحلیل تحولات تاریخی، غلبه‌ی رویکرد سیاسی و وجود نوعی خلأ در تاریخ‌نگاری او نسبت به مسائل اجتماعی و فرهنگی، برجسته شدن نوعی گرایش به روابط بین‌الملل در تاریخ‌نگاری او، نقش برجسته‌ی اسناد و مدارک با تکیه‌بر نوعی رفتار معطوف به افشاسازی، غلبه‌ی رویکرد توصیفی بر روش‌های تحلیلی عمیق، به دست دادن روایتی از تاریخ معاصر بر مبنای مناسبات استعماری و برخی مؤلفه‌های دیگر را می‌توان به‌مثابه‌ی اصول اصلی حاکم بر روش‌شناسی در تاریخ‌نگاری اسماعیل رائین برشمرد. علاوه بر این وجوه روش‌شناختی، از منظر محتوایی نیز تاریخ‌نگاری اسماعیل رائین نسبتی قابل‌توجه با نقش انگلستان در تاریخ معاصر ایران پیدا می‌کند به‌نحوی‌که می‌توان آن را تاریخ‌نگاری انگلیس محور نامید.در این پژوهش، دو مسئله در نسبت با تاریخ‌نگاری اسماعیل رائین مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. نخست مبانی روش‌شناختی در تاریخ‌نگاری او و دوم انگلیس‌محوری و بازتاب و جایگاه آن در روایت اسماعیل رائین از تاریخ معاصر؛ بنابراین، تلاش می-شود تا با روش تحلیلی و سنجش محتوایی آثار اسماعیل رائین، این دو وجه از تاریخ‌نگاری وی مورد تأمل قرار بگیرد.طبق یافته‌ها، رائین به روشی اسنادی و مبتنی بر دیدگاه‌های افشاگرایانه و البته توصیفی و نه‌چندان تحلیلی و مبتنی بر انگاره‌های علی- معلولی، روایت خود از تاریخ معاصر ایران را به دست می‌دهد و تاریخ‌نگاری او یک تاریخ‌نگاری سیاسی بدون توجه به بسترهای اجتماعی- فرهنگی بوده و در رابطه با منظرهای روش‌شناختی علی‌رغم واقع‌گرایی در این زمینه، تاریخ‌نگاری او به‌جانب نوعی ناموزونی معطوف می‌شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2949 - دیدگاه های کسروی درمورد ناسیونالیسم دردوره رضاشاه پهلوی
کاظم حسینی فر معصومه قره داغی علی سالاری شادی منیژه صدری

خمیرمایه فکری اسیدحمد کسروی در دوران نهضت مشروطه و تحت تاثیر آرمان های آن، شکل گرفت.شخصی که در برهه‌ اول زندگی خویش به لباس روحانیت درمی‌آید، اما بر اثر شکل گیری یک سلسله از رخدادهای فکری، از این مرحله‌ زندگی خویش فاصله می‌گیرد.مشارالیه دو جنگ جهانی،نهضت مشروطه و دیکتات أکثر

خمیرمایه فکری اسیدحمد کسروی در دوران نهضت مشروطه و تحت تاثیر آرمان های آن، شکل گرفت.شخصی که در برهه‌ اول زندگی خویش به لباس روحانیت درمی‌آید، اما بر اثر شکل گیری یک سلسله از رخدادهای فکری، از این مرحله‌ زندگی خویش فاصله می‌گیرد.مشارالیه دو جنگ جهانی،نهضت مشروطه و دیکتاتوری رضاشاه را تجربه کرد .خمیرمایه ذهنی و پژوهشی اش نیز وی را به اظهارنظر درباره یمسائل مختلف و تفکر درموضوعات گوناگون واداشت. کسروی ازروشنفکران نهشت مشروطه و آرمانهای آن بود، اما این نهضت به سرعت دست خوش استبداد شد، کسروی که هر دو فضا را تجربه کرده بود، در آثار خود به بحث در باره آنها پرداخت. نکته مهم این است، که کسروی برخلاف بسیاری از منتقدان رضاشاه با وجود برخی نقدهای قابل اغماض در همه حال، قاطعانه از اقدامات رضاشاه دفاع کرد درساختار سیاسی دوره رضاشاه مفاهیمی چون ناسیونالیسم، میهن پرستی، حس ملیت مادامی کاربرد داشت که بتواند زمینه را برای بازتولید انقیاد در درون نهادهای اجتماعی جهت تضمین سلطه و سرسپردگی شخصی فراهم آورد. هدفی که کسروی در نظر داشت اعتباربخشی به ارزش های ناسیونالیستی مورد نظرش بودکه درپاره ایی از اثار کسروی در این زمینه ناسیونالیسم وحدت خواهانه او رادنبال می کرد.کسروی تحت تأثیر گفتمان ناسیونالیسم نمی تواند بپذیرد که کشور فعلی ایران در گذشته تاریخی اش زمانی فاقد استقلال بوده و یکپارچگی ارضی و سرزمینی نداشته است وقدرت محلی قدرت سرکش متمرد است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2950 - سیر تاریخی حدیث عرفانی «کنت کنزا مخفیا» در منابع عارفان مسلمان
جلال یوسفی عنایت علی حسین احتشامی محمد رضا فریدونی

یکی از کاستی‌های موجود در حدیث شناسی، فقدان اطلاعات کافی از سیر تاریخی احادیث است. وقوف بر شواهد تاریخی احادیث به ارزیابی اعتبار احادیث کمک شایانی می‌کند. اهل عرفان در پرداختن به حدیث، مبانی خاص خود را دارند. اختلاف مبنای ایشان با علمای حدیث موجب گردیده گاهی اهل عرفان ب أکثر

یکی از کاستی‌های موجود در حدیث شناسی، فقدان اطلاعات کافی از سیر تاریخی احادیث است. وقوف بر شواهد تاریخی احادیث به ارزیابی اعتبار احادیث کمک شایانی می‌کند. اهل عرفان در پرداختن به حدیث، مبانی خاص خود را دارند. اختلاف مبنای ایشان با علمای حدیث موجب گردیده گاهی اهل عرفان به جعل و تحریف احادیث منسوب شوند. به نظر می‌رسد تجزیه و تحلیل سیر تاریخی احادیث مورد اهتمام اهل عرفان با روش-های دقیق علمی راهگشای فهم مبانی و قواعد ایشان در مواجهه با احادیث است. این تحقیق به بررسی سیر تاریخی حدیث کنت کنزا مخفیا در 110 منبع عرفانی پرداخته است. تلاش شده است تاریخ بکارگیری و فراوانی این حدیث با بهره گیری از روش‌های علمی و نوین مورد تحلیل کمی و کیفی قرار گیرد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در مقاطع مختلف تاریخی این حدیث مورد توجه اهل عرفان بوده است. این اطلاعات می‌تواند در بررسی اعتبار سند حدیث کنز راهگشا باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2951 - مالکیت یا تصاحب: تاریخ اجتماعی تغییر ساختار مالکیت زمین در ایران
کرامت الله راسخ رامین رسول اف

هدف: هدف مقاله مطالعه تغییر ساختار مالکیت زمین در ایران است. روش: این پژوهش با استفاده از روش منبعث از جامعه‌شناسی تاریخی جدید چارلز تیلی و مایکل مان انجام گرفت که در چهارچوب آن موضوعی خاص در بستر تاریخ به روش اسنادی و کتابخانه‌ای بررسی می‌شود. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش أکثر

هدف: هدف مقاله مطالعه تغییر ساختار مالکیت زمین در ایران است. روش: این پژوهش با استفاده از روش منبعث از جامعه‌شناسی تاریخی جدید چارلز تیلی و مایکل مان انجام گرفت که در چهارچوب آن موضوعی خاص در بستر تاریخ به روش اسنادی و کتابخانه‌ای بررسی می‌شود. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که اقتصاد ایران در آستانه قرن بیستم، اقتصاد کشاورزی معیشتی خودکفا بود. این اقتصاد بر اساس تصاحب زمین و نه مالکیت آن، مبانی اسلام و عرف حاکم بر جامعه بناشده بود. نگرش عمومی به مالکیت حرمت آن بود، بنابراین مالکیت به‌مثابه حق عمومی در اذهان عمومی پذیرفته نشد و همواره در معرض دست‌اندازی گروه‌های اجتماعی صاحب نفوذ قرار داشت. نتیجه: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مالکیت در جامعه مدرن ایرانی نیز ارزش نیست. این را می‌توان در طرح‌های اقتصاد شبه سوسیالیستی، مالکیت مشاع و اقتصاد تعاونی مشاهده نمود که حاوی همان رویکردهای اقتصادی درباره مالکیت است که محتوای اصلی آن درنهایت نفی مالکیت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2952 - انسان‌شناسی تاریخی رواج آیین شمنیسم در بین اقوام ترکمن
شاهپور قجقی نژاد محمود سید علی باصری وحید رشیدوش

انسان‌شناسی تاریخی به عنوان یک شاخه ترکیبی و حوزه میان رشته ای نقطه تلاقی دو علم تاریخ وانسان‌شناسی است. این مقاله به مطالعه سیر تطور آیین شمنیسم در بین اقوام ترکمن می پردازد. بررسی شمنیسم به عنوان کهن ترین قالب دینی در میان ترکمن ها و تلفیق آن با تصوف اسلامی بخشی از مب أکثر

انسان‌شناسی تاریخی به عنوان یک شاخه ترکیبی و حوزه میان رشته ای نقطه تلاقی دو علم تاریخ وانسان‌شناسی است. این مقاله به مطالعه سیر تطور آیین شمنیسم در بین اقوام ترکمن می پردازد. بررسی شمنیسم به عنوان کهن ترین قالب دینی در میان ترکمن ها و تلفیق آن با تصوف اسلامی بخشی از مباحث این پژوهش را به خود اختصاص می دهد. با مطالعه بقایای آیین های شمنی سیر تطور تاریخی نظام اعتقادی اقوام ترکمن مورد بررسی قرار گرفت.چنانچه بسیاری از اعتقادات وآیین های اقوام ترکمن ریشه در باورهای کهن دینی و ابتدایی مانند اعتقاد به سحر، جادو و تسلط ارواح به انسان ها و به طور کلی در شمنیسم دارد. با وجود پذیرش اسلام از سده های پیش تاکنون امروزه نیز نشانه های شمنیستی در مراسم آیینی آن ها متجلی است.پرشش اساسی این پژوهش آن است سیر تطور آیین پرخوانی به عنوان بازمانده آیین شمنیسم در بین ترکمن های اوغوز چگونه بوده است؟ آنچه که امروزه از آن به عنوان آیین پرخوانی یاد می شود در ادیان کهن اقوام ترکمن و نیز شمن ها در نظام سیاسی و اجتماعی اوغوزها چه جایگاهی داشته اند؟در این پژوهش با رویکرد تاریخی به آیین ها وباورهای شمنی در ادیان ابتدایی اوغوزها و نیز به جایگاه شمن ها در تاریخ باستانی آن ها پرداخته شد و در نهایت با بررسی تاریخ قومی ترکمن ها(اوغوزها)به بقایای آیین های شمنی تحت عنوان آیین پرخوانی در یافته های میدانی تحقیق پرداختیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2953 - معنویت گرایی و ژرف اندیشی در دوره های تاریخی پیش از اسلام و سده های نخستین دوره ی اسلامی
زهرا خسروی ومکانی

با توجه به اینکه مضامین معنوی ، اخلاقی ، حکمی و تأمل انگیز، از موضوع های مشترک ادبیات جهانی است. در این مقاله به موضوع ژرف اندیشی در ادبیات کهن عربی و پارسی در دوره ی پیش از اسلام و سده های نخستین عصر اسلامی پرداخته شده و پاره ای از شواهد موجود در ادبیات منظوم و منثور ع أکثر

با توجه به اینکه مضامین معنوی ، اخلاقی ، حکمی و تأمل انگیز، از موضوع های مشترک ادبیات جهانی است. در این مقاله به موضوع ژرف اندیشی در ادبیات کهن عربی و پارسی در دوره ی پیش از اسلام و سده های نخستین عصر اسلامی پرداخته شده و پاره ای از شواهد موجود در ادبیات منظوم و منثور عربی و ایرانی در این زمینه معرفی شده است؛ در آغاز به بررسی و معرفی این آثار در ادبیات عربی پرداخته شده و در ادامه پاره ای از این مضامین در ادبیات کهن پارسی بیان شده، هرچند که به سبب درآمیختگی ادبیات پارسی با ادبیات عربی در عصر اسلامی و ترجمه ی مضامین معنوی موجود در ادب پارسی به زبان عربی، گاه تفکیک میان آنها چندان آسان نیست. این گونه ی ادبی آکنده از سخنان حکیمانه ی تامل برانگیز و اخلاق گرا است که نگاهی ژرف به انسان، و تمامی پدیده های هستی دارد و در پژوهش های ادبی مورد توجه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2954 - بررسی و اقدامات پیامدهای مدرنیزاسیون و ایحاد هویت ملی نوین در دوره پهلوی اول
حجت عباسی ترکی منیره کاظمی راشد محمد تقی امامی خویی

از نیمه دوم سده نوزدهم به این سو، تجدد و جوانب مختلف آن مانند دولت مدرن و هویت ملی عمده ترین مسئله مورد بحث روشنفکران ایرانی بوده است. در این پژوهش تجدد و نوخواهی و نیز خاستگاه ایدئولوژیک و تاریخی ناسیونالیسم ایرانی در دوره پس از مشروطیت و تغییر سلطنت قاجار مورد بررسی ق أکثر

از نیمه دوم سده نوزدهم به این سو، تجدد و جوانب مختلف آن مانند دولت مدرن و هویت ملی عمده ترین مسئله مورد بحث روشنفکران ایرانی بوده است. در این پژوهش تجدد و نوخواهی و نیز خاستگاه ایدئولوژیک و تاریخی ناسیونالیسم ایرانی در دوره پس از مشروطیت و تغییر سلطنت قاجار مورد بررسی قرار گرفته است. شورش ها و بحران های داخلی و مداخلات بی امان خارجی در کشور، روشنفکران سرخورده از مشروطیت را که به دنبال رهیافتی نوین جهت خروج از بن بست بودند به این نتیجه رساند که باید سعادت توده ای از مردم را بدون مشارکت آنها درفرایند سیاسی و اجتماعی تامین کرد. تفکر بنیادین که در این دوره شکل گرفت در حقیقت انعکاسی از اوضاع مملو از هرج و مرج آن زمان بود که از سویی به دنبال تشکیل دولت مقتدر مرکزی بود که بتواند اوضاع آشفته را پایان بخشد و از سویی دیگر رواج ناسیونالیسم بود که بتواند دلبستگی های دیرین مذهبی، طایفه ای، قومی و محلی را از میان برداشته و جای آن را به هویت ملی بسپارد. با توجه به این توضیحات، مساله اصلی در پژوهش حاضر، بررسی محفل های پرنفوذ روشنفکری و چهره های شاخص این نحله های فکری است که از طریق ملت سازی به دنیال ایجاد یکپارچگی ملی اقوام ساکن ایران بودند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که انکار وجود اقوام گوناگون، باعث بیگانگی گروه های قومی و منازعات در بزنگاه های سیاسی گردید که حوادث دهه 1320 در آذربایجان و کردستان از تبعات آن بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2955 - جستاری در چگونگی ترویج تشیع در شهر جوشقان
رحمت الله زرگری کیوان لولویی

جوشقان قالی، مرکز منطقهی بسیار وسیعی به نام جوشقانات بوده که از اصفهان شروع و تا نزدیکی دلیجان از استان مرکزی ادامه داشته است. این منطقه در طول دوران پرپیچ و خم خود در اثر حوادث مختلف و ندانم کاری های مسئولین دوران مختلف، امروزه به یک منطقه ی بسیار کوچک که جزئی از بخش ق أکثر

جوشقان قالی، مرکز منطقهی بسیار وسیعی به نام جوشقانات بوده که از اصفهان شروع و تا نزدیکی دلیجان از استان مرکزی ادامه داشته است. این منطقه در طول دوران پرپیچ و خم خود در اثر حوادث مختلف و ندانم کاری های مسئولین دوران مختلف، امروزه به یک منطقه ی بسیار کوچک که جزئی از بخش قمصر، شهرستان کاشان و استان اصفهان است، محسوب می گردد. این منطقه ی وسیع ازنظر دین و مذهب، قبل از ظهور اسلام روح پرست و بعدازآن آئین زرتشت را قبول میکنند و یا ظهور اسلام و تصرف ایران به دست اعراب مسلمان، به اسلام روی آورده و از قرن دوم هجری، یعنی ولایتعهدی امام رضا (ع) به بعد، کمکم مذهب تشیع در این منطقه ترویج پیدا میکند و سرانجام با ظهور صفویان و رسمیشدن مذهب شیعه در ایران، مردم جوشقان مذهب شیعه را پذیرفتهاند. امروز مردم جوشقان همه شیعه ی اثنی عشری بوده و مراسم مذهبی شیعه مخصوصاً مراسم عاشورا، شبهای قدر، عید غدیر و ... به نحو احسن برگزار میگردد. در این پژوهش تالش میشود تأثیر فضای ایدئولوژیکی ایران در قرن دوم هجری و بعد از آن در اوایل دوره ی صفویه در تغییر فرهنگ و مذهب این منطقه، مورد بررسی و تأمل قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2956 - تاثیر گذاری فلسفه حس گرا بر اندیشه میرزا محمّد امین استرآبادی.
نادیا هداوند میرزایی سید علیرضا ابطحی فروشانی فیض اله بوشاسب گوشه

در قرن ۱۱ هجری میرزا محمد امین استر آبادی(م.۱۰۳۱ ق.) به روش علمای متقدّم، اهل حدیث(عقل ستیز) با تالیف کتاب "فوائد المدنیه" مکتب اخباری را احیاء نمود .به گفته آیت الله مطهری در کتاب" اسلام و مقتضیات زمان" آیت الله بروجردی بر این نظر بوده که؛ محمّد امین استرآبادی در اندیش أکثر

در قرن ۱۱ هجری میرزا محمد امین استر آبادی(م.۱۰۳۱ ق.) به روش علمای متقدّم، اهل حدیث(عقل ستیز) با تالیف کتاب "فوائد المدنیه" مکتب اخباری را احیاء نمود .به گفته آیت الله مطهری در کتاب" اسلام و مقتضیات زمان" آیت الله بروجردی بر این نظر بوده که؛ محمّد امین استرآبادی در اندیشه های خود تحت تاثیر فلسفه حس گرا غربی بوده است. این که چگونه فلسفه حس گرا غربی، میرزا محمد امین استر آبادی را تحت تاثیر قرار داده است سوالی است که تلاش می شود؛ به روش تاریخی و به شیوه توصیفی_تحلیلی و براساس منابع معتبر موجود مورد بررسی قرار گیرد. به نظر می رسد؛ میرزا محمّد امین استر آبادی با اوج گیری روابط دولت صفویه با دول اروپایی و به دنبال ایجاد موجی اجتماعی بطور مستقیم و غیر مستقیم و تحت تأثیر فضای موجود به چنین باوری رسیده باشد.به نظر می رسد؛ به دلیل همگرایی قابل توجّه تفکر میرزا محمّد امین استرآبادی و تفکر حسی در فلسفه اروپایی و حملات هر دو جریان به عقلگرایی و نیز معاصر بودن وی با فرانسیس بیکن(م.۱۶۲۶ ق.) امکان دارد که ایشان طی سال‌ های اقامت در مکّه با فلسفه حس گرا غربی آشنا شده باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2957 - بررسی نقش یهودیان در تثبیت بابیت و بهائیت
سیدعلی حسنی آملی

جنبش بابیت و بهائیت که در حدود دویست سال پیش در ایران شکل گرفته است، به‌رغم همه مخالفت‌هایی که با آنها صورت گرفته است، تثبیت شده و در ادامه گسترش یافته است. سؤال اصلی که در این رابطه مطرح می‌شود این است که جنبش‌ها و گروههای نوظهور زیادی در طول تاریخ در تشیع در ایران یا أکثر

جنبش بابیت و بهائیت که در حدود دویست سال پیش در ایران شکل گرفته است، به‌رغم همه مخالفت‌هایی که با آنها صورت گرفته است، تثبیت شده و در ادامه گسترش یافته است. سؤال اصلی که در این رابطه مطرح می‌شود این است که جنبش‌ها و گروههای نوظهور زیادی در طول تاریخ در تشیع در ایران یا دیگر مناطق شیعه‌نشین شکل گرفته‌اند، ولی چون با مخالفت‌های گسترده مواجهه شدند، از بین رفتند و خبری از آنها جز در اسناد و کتاب‌ها نیست، ولی بابیت و بهائیت به رغم مخالفت‌های فراوانی که با آن شد، اما این جریان تثبیت شد و در ادامه گسترش پیدا کرد؟ عوامل این تثبیت چه می‌تواند باشد؟ آیا عوامل خارجی در این قضیه نقش داشته‌اند؟نقش پیروان ادیان دیگر در این رابطه چه می باشد؟این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی تنها درصدد واکاوی نقش یک عامل خارجی و نقش‌آفرینی یهودیان در این رابطه است. نتیجه حاصله حکایت از آن دارد با توجه به وضعیت ایران در این دوره زمانی، تثبیت و گسترش این جنبش بدون دخالت عوامل خارجی و نقش‌آفرینی عده‌ای در داخل ممکن نبوده است. کشور انگلستان برای حفظ اهداف سیاسی و اقتصادی خود جهت ایجاد اخلال در اتحاد و هم بستگی ایرانیان، درصدد تثبیت جنبش بابیت و بهائیت در ایران با همراهی اقلیتی چون یهودیان برآمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2958 - تحلیلی بر شیوه حکمرانی شاه اسماعیل دوم صفوی و سیاست متفاوت وی در ایجاد تعادل مذهبی در ایران
زهرا قائمی صابر اداک محسن حیدرنیا

شاه اسماعیل دوم پس از شاه طهماسب صفوی برای مدتی کوتاه به پادشاهی رسید و زمام دولت صفوی را برعهده گرفت. او خط مشی متفاوتی را در ادارۀ امور کشور در پیش گرفت که این امر انتقادهای بسیاری را در دربار صفوی برانگیخت. او سعی کرد رفتار حاکمیت را با اهل سنت، سهولت ببخشد و در براب أکثر

شاه اسماعیل دوم پس از شاه طهماسب صفوی برای مدتی کوتاه به پادشاهی رسید و زمام دولت صفوی را برعهده گرفت. او خط مشی متفاوتی را در ادارۀ امور کشور در پیش گرفت که این امر انتقادهای بسیاری را در دربار صفوی برانگیخت. او سعی کرد رفتار حاکمیت را با اهل سنت، سهولت ببخشد و در برابر، قدرت عالمان شیعی را کاهش دهد. مجموعه‌ای از این رفتارها باعث گردید تا عمر پادشاهی وی اندک باشد و در نهایت، مسموم و کشته شود. به نظر می‌رسد که شاه اسماعیل در شیوۀ کشورداری طرحی نو درانداخت و به دلیل مصاحبت با شماری از اهل سنت در دوران حبس، رویکرد خود را نسبت به این گروه دینی تغییر داد و در مماشات با آنها تا حدی پیش رفت که شائبۀ سنی بودن وی را قوّت بخشید. همچنین شاه اسماعیل دوم بر این باور بود که دخالت‌های افسارگسیختۀ عالمان شیعی در ادارۀ کشور، موجب تضعیف قدرت دولت صفوی شده بود و در نتیجه نقش این گروه را در سیاست‌های کلان، کمرنگ کرد. در این پژوهش سعی شده است رفتارهای شاه مذکور با مخالفان فکری و دینی بررسی و کاویده شود. روش تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌ها با استناد به منابع کتابخانه‌ای گردآوری شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2959 - سیری تاریخی در آموزه های عرفانی در مثنوی مولانا
فاطمه حاج زین العابدین کامل احمد نژاد فریده محسنی هنجنی افسانه لطفی عظیمی

در دیدگاه ویکتور فرانکل معنا درمانی عبارت از درمان از رهگذر معنا یا شفابخشی از رهگذر معناست. فرانکل اراده معطوف به معنا را سرچشمة همة انگیزه‌ها و اهداف انسان می‌داند. انسان در معنی درمانی باید برای سلامت روان خویش، آزادی انتخاب رفتار داشته باشد و قدم در معنویت ناخودآگاه أکثر

در دیدگاه ویکتور فرانکل معنا درمانی عبارت از درمان از رهگذر معنا یا شفابخشی از رهگذر معناست. فرانکل اراده معطوف به معنا را سرچشمة همة انگیزه‌ها و اهداف انسان می‌داند. انسان در معنی درمانی باید برای سلامت روان خویش، آزادی انتخاب رفتار داشته باشد و قدم در معنویت ناخودآگاه خود بگذارد و با پاسخ به کشف ناخودآگاهش، حقیقت متعالی درونی خویش را کشف نماید تا بتواند از اساسی-ترین رنج آدمی یعنی مرگ نیز، تعریفی زیبا داشته باشد. به عقیدة فرانکل معناجویی و یافتن معنای زندگی در واقع تجلّی انسانیت است و معنا مانند ایمان، امید و عشق کشف کردنی است. مولانا در مثنوی معنوی به دنبال ایجاد انگیزه و شوق به زندگی همراه با معنویت است. او می‌کوشد موانع رسیدن به معنویّت را از پیش پای سالک بردارد. تحمّل رنج‌ها، مسئولیّت‌پذیری، عشق راستین، اعتقاد راسخ به خدا راهکارهای رسیدن به معنویّت است. دیدگاه عرفانی مولوی با روانشناسی معناگرای ویکتور فرانکل همسوست. از این روی در پژوهش حاضر بر اساس نظریۀ معنادرمانی فرانکل به تحلیل مفهوم معنی و شوق زندگی در مثنوی معنوی پرداخته می‌شود. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و از نوع کتابخانه‌ای است. در این پژوهش مؤلّفه‌های رنج، تحمّل‌پذیری، مسئولیت‌پذیری، عشق و دین‌داری نظریۀ فرانکل در مثنوی معنوی تبیین و تفسیر شده است. در روان‌شناسی معنی‌گرای فرانکل و تعالیم عملی عرفان مولانا به رنج و سختی با دید مثبت نگریسته می‌شود و هردو استقامت و تحمّل را در برابر مصائب و مصاعب عامل پختگی و وسیلۀ کمال انسان می‌دانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2960 - سیمای خلفای راشدین در جریان های صوفیانه خراسان قرن 6 هـ.ق
محمدرضا سعیدی زهیر صیامیان سینا فروزش

اواخر قرن پنجم، سراسر قرن ششم و قرن هفتم هـ.ق از مهم‌ترین دوره‌های تاریخ تصوف است. ظهور بسیاری از مشایخ بزرگ صوفیه، پایه‌گذاری کهن‌ترین طریقه‌های سازما‌ن‌یافته، شکل‌گیری برخی آیین‌ها، رشد و توسعه خانقاه ها به عنوان نهادهای رسمی اجتماعی، از مشخصات بارز این دوره است. در ح أکثر

اواخر قرن پنجم، سراسر قرن ششم و قرن هفتم هـ.ق از مهم‌ترین دوره‌های تاریخ تصوف است. ظهور بسیاری از مشایخ بزرگ صوفیه، پایه‌گذاری کهن‌ترین طریقه‌های سازما‌ن‌یافته، شکل‌گیری برخی آیین‌ها، رشد و توسعه خانقاه ها به عنوان نهادهای رسمی اجتماعی، از مشخصات بارز این دوره است. در حالی که مذاهب جامعه از میان اهل سنت و شیعیان در مقابل هم قرار داشتند جریان های صوفی تلاش کردند با ارایه مفاهیم وحدت بخش از این اختلافات فرقه ای بکاهند. از جمله این مسایل اختلافی بین فرق اسلامی، موضوع خلافت، امامت و جایگاه خلفای راشدین من حیث مشروعیت سیاسی و افضلیت عقیدتی بود، اما جریان های تصوف با توجه به مبانی فکری شان تلاش کردند با ارایه تعریف متفاوتی از این مساله، جایگاه دیگری برای مساله خلفای راشدین در تفکر و فرهنگ اسلامی صوفیانه درنظر بگیرند؛ مساله تحقیق حاضر این است که جایگاه شخصیت خلفای راشدین در جریان های صوفیانه قرن ششم هـ.ق در خراسان چگونه بوده است؟ به‌نظر می رسد جایگاه خلفای راشدین در جریان های صوفیانه با توجه به اینکه تصوف و عرفان همواره الهام بخش و وحدت بخش مسلمان بوده است، همگرایانه تعریف شده است. در پژوهش حاضر با روش معناکاوی به سنخ شناسی مفاهیم دینی و اجتماعی زندگی خلفای اربعه در ادبیات صوفیانه پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2961 - تاریخ نویسی ناسیونالیستی در عصر قاجار
مسعود طرزمنی معصومه قره داغی عباس قدیمی ، قیداری منیژه صدری

به دنبال رویارویی ایران عصر قاجار در نیمه دوم سده 19م با دنیای غرب، تحولات مهمی در بنیان های سیاسی و فکری ایرانیان به وقوع پیوست. تاریخ نگاری هم مانند بخش های دیگر تحت تاثیر تحولات جهانی قرار گرفت به طوری که تغییراتی در بینش و شیوه های تاریخ نویسی مورخان این دوره صورت گ أکثر

به دنبال رویارویی ایران عصر قاجار در نیمه دوم سده 19م با دنیای غرب، تحولات مهمی در بنیان های سیاسی و فکری ایرانیان به وقوع پیوست. تاریخ نگاری هم مانند بخش های دیگر تحت تاثیر تحولات جهانی قرار گرفت به طوری که تغییراتی در بینش و شیوه های تاریخ نویسی مورخان این دوره صورت گرفت و گام هایی برای حرکت به سوی تاریخ نگاری جدید برداشته شد. با دگرگونی در سنت تاریخ نگاری ایران و تغییر شکل آن از فرم سنتی به شکل نوین مورخانی چون آخوندزاده، جلال الدین میرزا، آقا خان کرمانی، طالبوف تبریزی با محور قرار دادن ملی گرایی، به بازنویسی تاریخ ایران در قرون گذشته پرداخته و با برجسته کردن تاریخ ایران باستان و قرار دادن این دوره به عنوان دوران حیات ملی ایران بنیان های هویت ملی ایران نوین بر اساس هویت باستانی را پی ریزی کردند. در این مقاله روند ظهور تاریخ نویسی ناسیونالیستی و زمینه ها و ویژگی آن در ایران عصر قاجار با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2962 - بررسی منهج ابوریه درتحلیل روایات ابو هریره
موسی موسی زاده فیض اله اکبری دستک تهمینه پارسایی محمدحسین توانایی سره دینی

نقد و پالایش حدیث سره از ناسره را می‌توان از مهم‌ترین کوشش‌های حدیث شناختی حدیث پژوهان فریقین در طول تاریخ حیات سنت اسلامی به شمار آورد. ابوهریره ، راوی بخش عظیمی از روایات کتب حدیثی اهل سنت است که به اذعان دانشمندان علم رجال و حدیث، بیش از همه صحابه از پیامبر(ص) خبر نق أکثر

نقد و پالایش حدیث سره از ناسره را می‌توان از مهم‌ترین کوشش‌های حدیث شناختی حدیث پژوهان فریقین در طول تاریخ حیات سنت اسلامی به شمار آورد. ابوهریره ، راوی بخش عظیمی از روایات کتب حدیثی اهل سنت است که به اذعان دانشمندان علم رجال و حدیث، بیش از همه صحابه از پیامبر(ص) خبر نقل نموده و احادیث منقول از وی بالغ‌بر پنج هزار و سیصد حدیث می‌باشد؛ در این میان محمود ابوریه ازجمله حدیث پژوهان نواندیش و معاصرمصری، با شواهد تاریخی اثبات نمود که ابوهریره چه ازلحاظ سبقت در اسلام و انگیزه وی از ایمان به پیامبر و چه ازلحاظ دنبال کردن اهداف پیامبر بعد از وفات ایشان مانند سایر صحابه نبوده است.او به ‌نقد سندی و متنی از روایات منتخب ابوهریره پرداخته و با استفاده از معیارهایی هچون عدم تطبیق روایات با قرآن و سنت مقطوعه، مخالفت روایت باعقل و آنچه علم آن را اثبات نموده تعارض باسنت های الهی، تعارض با حس و مشاهدات حسی بر جعلی بودن شماری از روایات وی تأکید نموده است و در ادامه به نتیجه‌ای که خود دست‌یافته است اذعان نماید که ان نقش ابوهریره در وضع و جعل حدیث است. این مقاله می‌کوشد تا با روش توصیف و تحلیل داده‌های علمی حدیث شناختی، جایگاه حدیثی ابوهریره و روایات وی را در ترازوی نقد محمود ابوریه مورد واکاوی و ارزیابی علمی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2963 - بررسی ساختار بسمله وتحمیدیه دیباچه های برخی کتب تاریخی منثور فارسی ازقرن چهارم تا پایان قرن چهاردهم هجری قمری
محمد اثنی عشری داریوش کاظمی مریم شایگان

رسم براین بوده است که نویسنده قبل ازشروع متن اصلی خود،بخشی رامی آورده که درحُکم آستانه ودروازه ورودبه متن اصلی بوده وبانام هایی چون:دیباچه،آغازایه و...خوانده می شده است.این رسم ازکهن ترین دوران ودرقدیمی ترین آثار،وجودداشته وهمچنان کم وبیش وباتغییراتی نسبت به قبل ازقرن چ أکثر

رسم براین بوده است که نویسنده قبل ازشروع متن اصلی خود،بخشی رامی آورده که درحُکم آستانه ودروازه ورودبه متن اصلی بوده وبانام هایی چون:دیباچه،آغازایه و...خوانده می شده است.این رسم ازکهن ترین دوران ودرقدیمی ترین آثار،وجودداشته وهمچنان کم وبیش وباتغییراتی نسبت به قبل ازقرن چهاردهم هجری قمری،دیده می شودهرچندامروزه،مقدمه نویسی،بیشتررواج یافته است.بخشی ازاین دیباچه هاشامل شروع بانام خداوند(بسمله)وتحمیدِ باری تعالی است که دراین تحقیق،موردبررسی قرارگرفته اند. تعدادی اثربه صورت کاملاًاتفاقی درموضوعاتی چون:تاریخ،جغرافیا،نجوم،طب،عرفان،فقه وکلام انتخاب شدومورد تحلیل قرارگرفت.بررسی های به عمل آمده برروی این بسمله هاوتحمیدیه های مختلف ومتعلق به رشته های علمی گوناگون،مشخص کردکه هرچندآنهامتعلّق به دوران مختلف،سبک های متفاوت،نویسندگان گوناگون،فرهنگ های مختلف وگاه متضادباهم هستندودرظاهرشایدباهم تفاوت بسیارداشته باشندامانوعی وحدت درآنهاموجوداست که به چندساختارمشابه،منتهی می شود.لازم به ذکراست که بررسی ساختاری دراین تحقیق به معنی بررسی ساختاربسمله هاوتحمیدیه هاازنظرداشتن یانداشتن1-بسمله وآغازگری(مقدمه)،2-تحمیدیه(بدنه)و3-بسترنهایی(مؤخّره)می باشد.مقدمه،همان شروع بانام خداوندوگفتن بسم الله الرحمن الرحیم و...،بدنه،همان تحمیدخداوندبلندمرتبه ومؤخّره،ختمِ کلام وآمادگی برای ورودبه نَعت وستایش پیامبراکرم(ص)واولیای دین است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2964 - درآمدی بر باورها و اعتقادات مذهبی مردم نهاوند در دوران خلافت بنی عباس (132- 656 هجری)
علی چگنی شکوه السادات اعرابی هاشمی فیض اله بوشاسب گوشه

شاید بتوان مهمترین تحول فرهنگی در عصر بنی‌عباس در منطقه جبال به‌ویژه ناحیه نهاوند را تغییرات فراوان در باورها، اعتقادات دینی و رواج فرق و مذاهب جدید دانست. قرائن و شواهد نشان می‌دهند که این منطقه به علت موقعیت خاص جغرافیایی و قرارگرفتن بر سر راه‌های تجاری باستانی و همجو أکثر

شاید بتوان مهمترین تحول فرهنگی در عصر بنی‌عباس در منطقه جبال به‌ویژه ناحیه نهاوند را تغییرات فراوان در باورها، اعتقادات دینی و رواج فرق و مذاهب جدید دانست. قرائن و شواهد نشان می‌دهند که این منطقه به علت موقعیت خاص جغرافیایی و قرارگرفتن بر سر راه‌های تجاری باستانی و همجواری با سرزمین میانرودان و تأثیرپذیری از وضعیت خاص فرهنگی آن منطقه، از تنوع و تشتت آراء و عقاید و باورهای دینی_مذهبی برخوردار بوده است. با وجود این، برخی نویسندگان کتب تاریخی و فرق اسلامی با قاطعیت درباره دین و مذهب مردم نهاوند اظهار نظر کرده و آنها را در زمره باورمندان مذاهب انحرافی، افراطی و غالیانه مشبهه و مجسمه قلمداد کرده‌اند.این مقاله در پی آن است تا با رویکردی توصیفی_تحلیلی، روند شکل‌گیری و ظهور فرقه‌های مذهبی خرمدینیه، اسماعیلیه و شیعه را در فاصله سال‌های 132 تا 656 هجری در ناحیه نهاوند، بیان کرده، چگونگی رسوخ و نفوذ اندیشه‌های افراطی تشبیه و تجسیم در میان برخی از پیروان آیین تشیع را مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2965 - نگرش عرفانی و فلسفی امام خمینی(ره) و مولوی در سیری تاریخی
مریم پیامی فرج الله براتی مریم بختیار

خاستگاه فلسفه عقل و خاستگاه عرفان عشق می‌باشد و همواره در طول تاریخ مورد بحث صاحب‌نظران بوده‌ که اصالت با کدام است. در این مقاله نگرش فلسفی و عرفانی امام خمینی(ره) و مولانا و نیز سیر تاریخی این دو مقوله مورد بررسی و بحث واقع شده است، در خصوص اختلاف نظر تاریخی از منظر ای أکثر

خاستگاه فلسفه عقل و خاستگاه عرفان عشق می‌باشد و همواره در طول تاریخ مورد بحث صاحب‌نظران بوده‌ که اصالت با کدام است. در این مقاله نگرش فلسفی و عرفانی امام خمینی(ره) و مولانا و نیز سیر تاریخی این دو مقوله مورد بررسی و بحث واقع شده است، در خصوص اختلاف نظر تاریخی از منظر این دو بزرگوار به این نتیجه رسیدیم که از دیدگاه ایشان هر دو مقوله اصیل و بنیادی هستند و علوم برخاسته از هر دوی این مقولات برای سعادت بشر ضروری می‌باشند. امام علاوه براینکه فقیه و مجتهدی آشنا به احکام اسلام بودند، فیلسوفی آشنا با تمامی مبانی فلسفه بوده و عارفی به غایت مقصود و مطلوب عرفا رسیده بوده‌اند و مولانا نیز عارفی بزرگ بوده که با فلسفه بیگانه نبوده و در اشعارشان از حامیان عقل و آن‌هم عقل کلی بوده‌اند؛ آنچنان که می‌فرماید:عقل جزوی عقل را گمراه کرد کام دنیا مرد را بی‌کام کردمولوی عقل دنیوی را عقل جزئی و عقل عالم دیگر را عقل کلی می‌داند و جهان عقول را جهان پس از این جهان می‌داند. امام و مولانا هر دو وحدت وجودی هستند و وحدت شخصیه‌ی وجود را قبول دارند و بر این عقیده‌اند که وجود ی واحد و بی‌نهایت که همان وجود حق‌تعالی است و تمام هستی و عوالم وجود، تجلی آن وجود واحد هستند؛ تمامی مراتب عالم را فرا گرفته است و قائل به اصالت وجود هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2966 - تحلیل کمی و کیفی سیر تاریخی احادیث مورد توجه عارفان مسلمان
جلال یوسفی عنایت علی حسین احتشامی محمد رضا فریدونی

یکی از کاستی های موجود در مبحث حدیث و روایت، کمبود اطلاعات کافی از سیر تاریخی احادیث است. آگاهی بر شواهد تاریخی احادیث و این که حدیث در قرون اولیه در منابع اسلامی وجود داشته است یا خیر می تواند به ارزیابی اعتبار احادیث کمک کند. مسلک های مختلف اسلامی اهتمام ویژه ای به اح أکثر

یکی از کاستی های موجود در مبحث حدیث و روایت، کمبود اطلاعات کافی از سیر تاریخی احادیث است. آگاهی بر شواهد تاریخی احادیث و این که حدیث در قرون اولیه در منابع اسلامی وجود داشته است یا خیر می تواند به ارزیابی اعتبار احادیث کمک کند. مسلک های مختلف اسلامی اهتمام ویژه ای به احادیث معصومین (ع) نشان داده اند. از جمله اهل عرفان نیز به این مهم پرداخته اند و در آثار خود ضمن اشاره به احادیث معصومین (ع) مبانی خود را بر این پایه بنا نهاده اند. عارفان مسلمان در پرداختن به حدیث، مبانی خاص خود را دارند. اختلاف مبنای ایشان با سایر مسلک های اسلامی موجب گردیده است گاهی اهل عرفان به جعل و تحریف احادیث منسوب شوند. توجه به سیر تاریخی احادیث مورد اهتمام اهل عرفان با روش های علمی می تواند راهگشای فهم قواعد و مبانی ایشان در برخورد با احادیث باشد. این تحقیق به بررسی سیر تاریخی هفت حدیث مورد اهتمام عارفان مسلمان در یکصد و ده منبع عرفانی پرداخته است. تلاش شده است سیر تاریخی و فراوانی این احادیث با بهره گیری از روش های تحقیق نوین مورد تحلیل کمی و کیفی قرار گیرد. یافته های تحقیق نشان می دهد برخی احادیث عرفانی در قرون اولیه کم شمار و نادر بوده اند و در قرون اخیر مورد اقبال اهل عرفان قرار گرفته است. اما برخی از احادیث از صدر اسلام در آثار عرفانی ظهور داشته و دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2967 - تحلیل عوامل داخلی و خارجی تاثیرگذار بر وضعیت سیاسی-اجتماعی تبریز در جنگ جهانی اول
علی تاروردی نسب معصومه قره داغی عباس قدیمی قیداری نازلی اسکندری نژاد

ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، اقتصادی و سیاسی خود در طول تاریخ محل مناقشه دولتهای بزرگ جهانی بوده است. در جنگ جهانی اول علیرغم اینکه دولت ایران به صراحت اعلام بی طرفی کرد اما همین ویژگی های استراتژیک ایران سبب شد کشور درگیر مناسبات سیاسی نیروهای درگیر جنگ شود. در این أکثر

ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، اقتصادی و سیاسی خود در طول تاریخ محل مناقشه دولتهای بزرگ جهانی بوده است. در جنگ جهانی اول علیرغم اینکه دولت ایران به صراحت اعلام بی طرفی کرد اما همین ویژگی های استراتژیک ایران سبب شد کشور درگیر مناسبات سیاسی نیروهای درگیر جنگ شود. در این مناسبات سه عامل جریانات هویت گرا، وابستگی ایران به دولتهای بیگانه و ضعف سیاسی و اقتصادی دولت مرکزی تعیین کننده بوده است. در این دوره تبریز به دلیل موقعیت جغرافیایی، ساختار اجتماعی و فرهنگی خود عرصه مناقشه بین نیروهای عثمانی و روس بود. دولتهای عثمانی و آلمان با کوبیدن بر طبل احساسات هویت طلبانه گروه های نژادی، قومی و مذهبی سعی کردند موقعیت خود را در منطقه تثبت کنند و از طرفی دیگر نفوذ و قدرت دولت روسیه و وابستگی و ضعف دولت مرکزی در برابر آنها سبب شد آذربایجان و بویژه شهر تبریز در این دوران شاهد رویدادهایی همچون فعالیت پانترکها، مقابله ملی گراها در برابر هویت طلبان ، اختلافات مذهبی و دینی و مانع تراشی دولت روسیه در برابر احیاء سنت ولیعهد نشینی تبریز باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2968 - زمینه های رواداری سامانیان با اسماعیلیان
محمد نجفی حسن شادپور محبوبه اسماعیلی

اسماعیلیان که به نامهای مختلف خوانده شده اند، شاخه ای از مذهب شیعه هستند که پس از امام جعفر صادق (ع )، امامت را حق اسماعیل و پسرش محمد می دانند. این سلسله، در دوران پرفراز و نشیب خود، تعامل ها و تقابل هایی را با حکومت های وقت داشته است که در این میان، نوع تعامل آنان با أکثر

اسماعیلیان که به نامهای مختلف خوانده شده اند، شاخه ای از مذهب شیعه هستند که پس از امام جعفر صادق (ع )، امامت را حق اسماعیل و پسرش محمد می دانند. این سلسله، در دوران پرفراز و نشیب خود، تعامل ها و تقابل هایی را با حکومت های وقت داشته است که در این میان، نوع تعامل آنان با سامانیان به عنوان یکی از ایرانی ترین حکومت های تاریخ ایران،از اهمیت شایانی برخوردار است. لذا بر اساس ضرورت تبیین و بازشناسی تاریخ دوره سامانیان و نوع تعامل آنان با اسماعیلیان، در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی مهمترین زمینه های اجتماعی تسامح سامانیان با اسماعیلیان پرداخته و پیامدهای آن را تبیین می‌نماییم. در این میان ریشه یابی علل و عوامل نفوذ و گسترش اسماعیلیه به ویژه در میان رجال سامانی و نقش و تدابیر رجال سیاسی و فرهنگی دو طرف در نتایج این مناسبات پرفراز و نشیب از دیگر مواردی است که این تحقیق در صدد تبیین آن است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است زمینه هایی چون خاستگاه ایرانی سامانیان، سیاست باز مذهبی آنان، نفوذ اندیشه‌های شیعی نزد حاکمان سامانی و ثبات اقتصادی، اجتماعی و امنیتی نسبی در خراسان و ماوراءالنهر از جمله عواملی بود که زمینه های تعامل مثبت سامانیان با اسماعیلیان را فراهم آورد که پیامد آن این بود اسماعیلیان توانستند با بهره گیری از این فرصت پیش آمده، در دعوت خویش توفیق‌هایی را به دست آورده و گستره دعوت خود را توسعه دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2969 - تاثیر گذاری نهاد های نظام صفویه بر انسجام حکومت دوره شاه عباس صفوی
محمد هاشم رهنما فیض اله بوشاسب گوشه ناصر جدیدی

دوره شاه عباس به شرایط تازه ای از مناسبات داخلی منجر که متمایز شدن این برهه از تاریخ صفویان را در پی داشت. این دوره به واسطه بازسازی و پایبندی به نهادهایی پدیدار گردید که نظام سیاسی صفویه را صورت بندی و تداوم بخشیده بودند.پیش از آن، نهادهای نظام سیاسی صفویه علیرغم فراز أکثر

دوره شاه عباس به شرایط تازه ای از مناسبات داخلی منجر که متمایز شدن این برهه از تاریخ صفویان را در پی داشت. این دوره به واسطه بازسازی و پایبندی به نهادهایی پدیدار گردید که نظام سیاسی صفویه را صورت بندی و تداوم بخشیده بودند.پیش از آن، نهادهای نظام سیاسی صفویه علیرغم فراز و نشیب های گوناگون که ساخت و عملکرد حکومت را منسجم می کردند با فوت شاه طهماسب و عدم صراحت تعیین جانشین، دچار تهدید و همگرایی فرادستان را تا روی کار آوردن شاه عباس بحرانی ساخته بود.این مقاله در تلاش برای توضیح ساز و کار تعاملات این دوره با رهیافت نهاد گرایی تاریخی است تا نشان دهد نهادها و قواعد برساخته نظام صفوی، روی کار آوردن شاه عباس و انسجام بخشی به دوره وی را رقم زده است.مقاله در پاسخ به دلایل انسجام دوره شاه عباس، این فرض را دنبال کرده است که پایبندی به قواعد و نهادهای برساخته در این دوره مناسباتی را ایجاد نمود که توانست میان فرادستان علی رغم معیارهای متضادی که داشتند مصالحه و تعادلی ایجاد نماید که سبب رفع عدم ثبات شده و در نتیجه همگرایی، تمایز و انسجام این دوره را شکل بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2970 - عوامل تضاد میان اسماعیلیان و سلاجقه و نتایج و پیامدهای آن
محمد نجفی حسن شادپور محبوبه اسماعیلی

مخالفین اصلى دولت و اندیشه اسماعیلى، خلافت عباسى و سلطنت سلجوقى و هم پیمانان آن دو بودند.اسماعیلیه نیز در مقابل این مخالفین، بدون واکنش ننشسته و از هر فرصتی برای ضربه زدن به آنان، خصوصاً به دولت سلجوقی که در دسترس اسماعیلیان بودند فروگذار نکردند. نتیجه این تقابل‌ها، مو أکثر

مخالفین اصلى دولت و اندیشه اسماعیلى، خلافت عباسى و سلطنت سلجوقى و هم پیمانان آن دو بودند.اسماعیلیه نیز در مقابل این مخالفین، بدون واکنش ننشسته و از هر فرصتی برای ضربه زدن به آنان، خصوصاً به دولت سلجوقی که در دسترس اسماعیلیان بودند فروگذار نکردند. نتیجه این تقابل‌ها، مواضع مبتنی بر تضاد میان دولت سلجوقی و اسماعیلیان بوده است. بر این اساس، بررسی زمینه‌های این تضاد دائمی و فراگیر، ضرورتی است انکارناپذیر که روشن کننده بخشی از تاریخ فکری و سیاسی ایران زمین خواهد بود. از این رو در پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی جنش اسماعیلیه و مناسبات و تضادهای آن با دولت سلجوقیان پرداخته و زمینه های مختلف مواضع آنان را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم.نتایج این تحقیق بیانگر آن است رابطه دولت بزرگ سنى مذهب سلجوقیان با اسماعیلیان، عموماً براساس نگرش مکتب فقهى عالمان سنت و جماعت شکل مى گرفت.علاوه بر این، نبود راهکاری مسالمت آمیز برای ابراز نارضایتی، یکی از عوامل عمدة به خشونت گراییدن فرقة اسماعیلیة و تضاد آن با دولت سلجوقی بوده که مهمترین نتیجه و پیامد آن، رادیکالیزه شدن فضای سیاسی و توسل اسماعیلیان به ترور بود. نقطة مقابل این وضعیت، نادیده گرفتن فرصت گفتگو، توسل به قوة قهریه برای سرکوب مخالفان و اعمال فشارها، تبعیضها و محدودیتهای اجتماعی، سیاسی، دینی و فرهنگی از سوی سلجوقیان بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2971 - تأثیرات هجوم مغول بر تصوف
ذکرالله محمدی نصراله پورمحمدی املشی محسن سلطانی

هجوم مغول به ایران که با گسترش ناامنی، تخریب بسیاری از زیرساختهای تمدنی و خلاء ناشی از سقوطخلافت همراه بود، نه تنها تصوف را به مرجع عوام در گریز از فشارهای اجتماعی ارتقاء بخشید که مناطق دوراز دسترس را ملجاء نخبگان فرهنگی نمود. با توجه به ویژگی های مشایخ در ساده زیستی، ه أکثر

هجوم مغول به ایران که با گسترش ناامنی، تخریب بسیاری از زیرساختهای تمدنی و خلاء ناشی از سقوطخلافت همراه بود، نه تنها تصوف را به مرجع عوام در گریز از فشارهای اجتماعی ارتقاء بخشید که مناطق دوراز دسترس را ملجاء نخبگان فرهنگی نمود. با توجه به ویژگی های مشایخ در ساده زیستی، هدایت عمومی بهتسلیم و توکل، همگونی با شریعت و عدم مزاحمت برای حکومت، تصوف از دو منظر مورد توجه مردم ودولتمردان شد. مشروعیت بخشی به ساختار قدرت و تسکین آلام اجتماعی. بدین ترتیب ارادت حکام و بزرگانمحلی به تصوف، در ساخت و توسعه مالی خانقاهها نمود یافت. این هجوم برتصوف علیرغم این تأثیرات مثبتآسیب های سختی وارد آورد. که در نتیجه باعث آوارگی و قتل عده ای از صوفیان شد. همچنین در اندیشهبرخی صوفیان جبرگرایی و تکیه بر عنایات إلهی بیش از پیش غلبه کرد. و گسترش عامیانه تصوف منجر بهابتذال، بی مایگی و انحطاط آن در قرون بعدی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2972 - تاریخ قدسی صوفیانه و ستیزهای اجتماعی ایران قرون میانه: وحدت باطنی خلفای اربعه در ادبیات صوفیانه خراسان قرن ششم هجری
محمدرضا سعیدی زهیر صیامیان سینا فروزش

قرن ششم هجری زمانه برآمدن مشایخ بزرگ صوفیه و تولید ادبیات صوفیانه به زبان فارسی است که به شکل گیری طریقیت ها و آئین های تصوف و توسعه خانقاه ها به عنوان نهادهای اجتماعی در ایران قرون میانه منجر می شود. در خراسان این دوران، مذاهب جامعه اسلامی از اهل سنت و شیعیان دچار اختل أکثر

قرن ششم هجری زمانه برآمدن مشایخ بزرگ صوفیه و تولید ادبیات صوفیانه به زبان فارسی است که به شکل گیری طریقیت ها و آئین های تصوف و توسعه خانقاه ها به عنوان نهادهای اجتماعی در ایران قرون میانه منجر می شود. در خراسان این دوران، مذاهب جامعه اسلامی از اهل سنت و شیعیان دچار اختلافات عقیدتی وستیزهای اجتماعی بودند جریان های صوفی تلاش کردند با ارائه مفاهیم باطنی از مسائل دین اسلام، توجه را از اختلافات عقیدتی ظاهری دور ساخته و باورهای جامعه مسلمانان را به حقیقت باطنی و وحدت بخش این مفاهیم جلب کنند و از این اختلافات فرقه ای بکاهند. از جمله این مسائل اختلافی بین فرق اسلامی، موضوع خلافت، امامت و جایگاه خلفای راشدین اربعه از نظر مشروعیت سیاسی و افضلیت عقیدتی بود. با اینکه نظریه تربیع درباره خلفای راشدین پیشتر در باورهای فرقه ای مطرح شده بود اما جریان های تصوف با توجه به مبانی فکری شان تلاش کردند با ارائه تعریف متفاوتی از این مساله، جایگاه دیگری برای خلفای راشدین در تفکر و فرهنگ اسلامی صوفیانه درنظر بگیرند.. از آنجا که یکی از باورهای صوفیان، تاویل گرایی و باطن گرایی بوده به نظر می رسد ادبیات صوفیانه با ارائه معانی باطنی از باورها و عملکرد خلفای راشدین در تاریخ صدر اسلام سعی کردند جامعه مسلمانان را از اختلافات ظاهری بنابر باورهای صوفیانه به سوی همگرایی اجتماعی و وحدت امت که از مفاهیم باطنی عرفانی نشات می گیرد، سوق دهد؛ لذا در چنین نظام معنایی است که خلفای راشدین نه در لباس خلافت و سیاست و افضلیت که در لباس ریاضت و صفاوت و وحدت در یک مسیر به دنبال حقیقت عرفانی در سیر و سلوک الهی می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2973 - مدل‌سازی اقتصادی تاثیر محدودسازی بازار رمز ارز بر حملات باج‌افزاری
مهران گرمهء سارا رحیمی دوین

10.30495/eco.2021.1907003.2406

هدف این مقاله تبیین اقتصادی حملات باج‌افزاری و ارزیابی تاثیر متغیرهای اقتصادی بر خسارات ناشی از آن‌هاست. نتایج رویکرد میدانی نشان داد رابطه میان سود گروه مهاجم و خسارات ناشی از حمله، غیرخطی و دارای بیشینه‌ و کمینه‌هایی محلی بوده و هرگونه اقدام متقابل در پاسخ به این حملا أکثر

هدف این مقاله تبیین اقتصادی حملات باج‌افزاری و ارزیابی تاثیر متغیرهای اقتصادی بر خسارات ناشی از آن‌هاست. نتایج رویکرد میدانی نشان داد رابطه میان سود گروه مهاجم و خسارات ناشی از حمله، غیرخطی و دارای بیشینه‌ و کمینه‌هایی محلی بوده و هرگونه اقدام متقابل در پاسخ به این حملات باید با دقت کافی در عواقب آن از منظر اقتصادی صورت گیرد؛ به بیان روشن‌تر، اگرچه تابع خسارت ناشی از باج‌افزار، نسبت به مبلغ باج کاملا صعودی است؛ اما، تابع سود مهاجم، رفتاری غیریک‌نوا داشته و به این ترتیب، به ازای هر میزان سود، ممکن است، مهاجم با مطالبه مبالغ متفاوتی از باج به هدف خود برسد. بدین ترتیب، نشان داده شده است که عدم اتخاذ سیاست‌های کلان که ممکن است مهاجم را به سمت مطالبه مبالغ باج خسارت‌بارتر سوق دهد، از حساسیت تصمیم‌گیری بیش‌تر و پیامدهای مهم‌تری برخوردار خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2974 - حکمرانی، نظام‌ نوآوری ملی و ظرفیت جذب، هم‌پایی و نوآوری فناورانه (مدل‌سازی نظری)
علی دینی حجت اله حاج حسینی طاهره میرعمادی قاسم رمضانپور نرگسی

هدف اصلی این مقاله ارایه چارچوب نظری جامع‌تری درباره نظام نوآوری ملی مبتنی بر رویکرد تکاملی، از طریق الگوسازی نظری میان حکمرانی، نظام نوآوری ملی، ظرفیت جذب، هم‌پایی و توسعه فناورانه و هدف فرعی، ارایه چارچوبی برای شناسایی رابطه‌ میان عوامل نهادی غیرقیمتی و بازاری قیمتی ب أکثر

هدف اصلی این مقاله ارایه چارچوب نظری جامع‌تری درباره نظام نوآوری ملی مبتنی بر رویکرد تکاملی، از طریق الگوسازی نظری میان حکمرانی، نظام نوآوری ملی، ظرفیت جذب، هم‌پایی و توسعه فناورانه و هدف فرعی، ارایه چارچوبی برای شناسایی رابطه‌ میان عوامل نهادی غیرقیمتی و بازاری قیمتی با استفاده از شاخص‌های مهم است. با استدلال‌ورزی وابسته به متن (شواهد متنی یا متن‌محور) روابط میان نظام نهادی و حکمرانی، نظام نوآوری ملی، ظرفیت جذب، همپایی و نوآوری فناورانه، شناسایی و بر مبنای ویژگی‌های روش‌شاختی (علّیت انباشتی و کل‌گرایی نظام‌مند) و تفکیک میان عوامل زیرساختی غیرقیمتی و متغیرهای اثرگذار قیمتی، این روابط مدل‌سازی شده‌ است. نتایج نشان می‌دهد تمامی متغیرها و عوامل اثرگذار، به جز سیاست شوک قیمتی، درون‌زاد است؛ چرخه فزاینده‌ای میان ظرفیت جذب و هم‌پایی فناورانه وجود دارد (علّیت انباشتی). این چرخه، عامل اصلی هم‌پایی فناورانه و توسعه اقتصادی است. در غیاب چرخه، سیاست‌های قیمتی مبتنی برعقلانیت نئوکلاسیکی، در نیل به هم‌پایی فناورانه، شکست می‌خورند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2975 - طراحی یک مدل دینامیک برای صنعت گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم برای افق ایران 1404
علی حسین صمدی علی نقی مصلح شیرازی آناهیتا روحی

در این مطالعه یک مدل دینامیکی برای گردشگری ایران طراحی و با شبیه‌سازی آن طی سال‌های1404-1386 به پیش‌بینی وضعیت این صنعت درآینده و بررسی شرایط لازم برای دست‌یابی به اهداف آن در سال1404پرداخته‌ایم. نتایج حاصل از شبیه‌‌سازی مدل پایه با استفاده از نرم‌افزارVensim نشان می‌ده أکثر

در این مطالعه یک مدل دینامیکی برای گردشگری ایران طراحی و با شبیه‌سازی آن طی سال‌های1404-1386 به پیش‌بینی وضعیت این صنعت درآینده و بررسی شرایط لازم برای دست‌یابی به اهداف آن در سال1404پرداخته‌ایم. نتایج حاصل از شبیه‌‌سازی مدل پایه با استفاده از نرم‌افزارVensim نشان می‌دهد که با ادامه ی وضعیت کنونی، در سال 1404 شاهد ورود حدود پنج‌ونیم میلیون گردشگر خواهیم بود؛ این درحالی است که ورود بیست میلیون گردشگر خارجی یکی از اهداف صنعت گردشگری در آن سال است. بنابراین، به منظور بررسی شرایط لازم جهت دست‌یابی به این هدف، پیش‌نوشته‌های متفاوتی طراحی و شبیه‌سازی شده است. نتایج حاصل از شبیه‌سازی پیش‌نوشته‌های مختلف نشان می‌دهد که لازم است برای رسیدن به این هدف علاوه بر هماهنگی در عملکرد زیرسیستم هابه طور همزمان، تلاش‌هایی در زمینه‌ی بهبود اثرگذاری تبلیغات بر جذب گردشگران، آموزش هرچه سریعتر کارکنان این صنعت و افزایش ظرفیت‌های موجود صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2976 - تأثیر نرخ مالیات بر درآمد ارزی گردشگری کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا (رهیافت داده‌های تابلویی پویا)
مجید فشاری علی اکبر تقی پور مجتبی ولی بیگی نیر قمری

در این مطالعه با استفاده از رهیافت داده‌های تابلویی پویا به تأثیر نرخ مالیات بر درآمد ارزی گردشگری کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در سال‌های 2009-1995 پرداخته می‌شود. نتایج نشان می‌دهد نرخ مالیات تأثیر منفی بردرآمد ارزی گردشگری داشته و متغیرهای مقدار وقفه‌دار درآمد ارز أکثر

در این مطالعه با استفاده از رهیافت داده‌های تابلویی پویا به تأثیر نرخ مالیات بر درآمد ارزی گردشگری کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در سال‌های 2009-1995 پرداخته می‌شود. نتایج نشان می‌دهد نرخ مالیات تأثیر منفی بردرآمد ارزی گردشگری داشته و متغیرهای مقدار وقفه‌دار درآمد ارزی گردشگری، درآمد سرانه و رشد درآمد سرانه تأثیر‌ مثبت و معنا‌دار بر درآمد گردشگری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2977 - تحلیل ویژگی‌های فردی و انگیزه‌های رفتاری انجام فعالیت خیریه با رویکرد اقتصادی
سید حامد حسینی مصطفی سلیمی فر سید سعید ملک الساداتی

هدف این مقاله، بررسی ویژگی‌ها و انگیزه‌های فردی انجام فعالیت خیریه در شهر مشهد می‌باشد. این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می‌باشد. حجم نمونه مناسب، 389 نفر بوده و تحلیل داده‌ها از طریق نرم‌افزار R صورت گرفته است. نتایج نشان داد زنان به‌طور میانگین بیش أکثر

هدف این مقاله، بررسی ویژگی‌ها و انگیزه‌های فردی انجام فعالیت خیریه در شهر مشهد می‌باشد. این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می‌باشد. حجم نمونه مناسب، 389 نفر بوده و تحلیل داده‌ها از طریق نرم‌افزار R صورت گرفته است. نتایج نشان داد زنان به‌طور میانگین بیش از مردان، تمایل به انجام رفتار خیریه دارند. همچنین، مالکان منازل مسکونی و ساکنان منزل پدری، بیش از دیگران بر این نوع رفتار تمرکز دارند. بین سن، اشتغال و هزینه (درآمد) ماهیانه و انجام امور خیریه رابطه معناداری مشاهده نشد. نتایج مدل لاجیت نشان داد ضرایب میانگین نوع‌دوستی، رضایت درونی و شأن اجتماعی، معنادار و مثبت است؛ بنابراین، این سه متغیر، احتمال انجام فعالیت خیریه را افزایش می‌دهند. همچنین افراد ساکن در مناطق درآمدی بالا، متوسط و پایین شهری، به ترتیب، از انگیزش‌های شأن اجتماعی، نوع‌دوستی و رضایت درونی بیش‌ترین تأثیر را خواهند پذیرفت. بر اساس نتایج برای گسترش امور خیریه، عوامل انگیزشی در میان طبقات مختلف جامعه مدنظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2978 - فرایندهای واجی در گویش بادرودی -اریسمانی
علیرضا غلامی بادی محمدرضا معصومی

گویش بادرودی- اریسمانی یکی از گویش‌های مرکزی ایران است که در گمنامی و غربت به سر برده و به حیات خود ادامه می‌دهد. این گویش آن چنان از نگاه پژوهشگران پنهان مانده، که کمتر کسی آن را شناخته و راجع به آن تحقیقات علمی انجام داده است اما مطالعات میدانی و نگاهی هر چند گذرا حکا أکثر

گویش بادرودی- اریسمانی یکی از گویش‌های مرکزی ایران است که در گمنامی و غربت به سر برده و به حیات خود ادامه می‌دهد. این گویش آن چنان از نگاه پژوهشگران پنهان مانده، که کمتر کسی آن را شناخته و راجع به آن تحقیقات علمی انجام داده است اما مطالعات میدانی و نگاهی هر چند گذرا حکایت از آن دارد که فرآیند واجی در این گویش از اهمیّت خاصی برخوردار بوده و یکی از شاخصه‌های ممتاز آن به شمار می‌رود. گویشوران این گویش، واژ‌ه‌های دخیل را کمتر به صورت اصلی پذیرفته‌اند بلکه با تغییر برخی از واج‌ها یا حذف و افزایش آن‌ها واژه‌ای بر آن مبنا ساخته و به کار برده‌اند. با توجه به این ‌که با تغییر هر یک از مصوّت‌ها و صامت‌ها، واژه‌ای جدید به موازات زبان فارسی معیار خلق می‌شود که می‌تواند بر غنای زبان و ادب فارسی و شیوۀ واژه‌سازی بیفزاید؛ بررسی فرایندهای واجی گویش بادرودی- اریسمانی نیز زوایای پنهان این گویش را آشکار کرده و رابطۀ تنگاتنگ آن با زبان فارسی معیار را مشخص خواهد نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2979 - استعمارستیزی قوم بختیاری با تکیه بر "رستاخیز مسجدسلیمان" از داراب افسربختیاری
شبنم حاتم پور بیتا بابایی راد

در سال ١٢٨٧ کشف نفت و تأسیس اولین چاه خاورمیانه در سرزمین بختیاری نشین مسجدسلیمان زمینۀ حضور بیشتر استعمار انگلیس را در این منطقه فراهم آورد. گرچه عشایر ساده دل بختیاری، در ابتدا به عنوان نیروهای انسانی این تأسیسات مشغول به کار شدند اما با ذکاوت و هوش خود خیلی زود دری أکثر

در سال ١٢٨٧ کشف نفت و تأسیس اولین چاه خاورمیانه در سرزمین بختیاری نشین مسجدسلیمان زمینۀ حضور بیشتر استعمار انگلیس را در این منطقه فراهم آورد. گرچه عشایر ساده دل بختیاری، در ابتدا به عنوان نیروهای انسانی این تأسیسات مشغول به کار شدند اما با ذکاوت و هوش خود خیلی زود دریافتند که برای اهداف استعمارگران به بیگاری گرفته شده اند. حس تملّک به نفتی که از سرزمین‌های اجدادی آن‌ها می جوشید، عِرق وطن پرستی و عدم وفاداری آنان به حکومت پهلوی و بی‌اعتمادی به استعمارگران را در آنان تقویت می کرد. این مقاله با رویکردی جامعه شناختی به بررسی جنبه های استعمارستیزی در شعر گویشی رستاخیز مسجدسلیمان می پردازد که در میان قوم بختیاری از جمله اشعار محبوب به شمار می رود. نتایج این پژوهش در این موارد خلاصه می شود: انتقاد از حضور استعمار و چپاول نفت از زمین های اجدادی آنان، انتقاد از بی عدالتی کارفرمایان استعمارگر در برخورد با بومیان، انتقاد از نسل خودباخته و انتقاد از حکومت پهلوی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2980 - داستان‌های کهن کُردی و پیوند آن با سبک رئالیسم جادویی(با تکیه بر متن کردی نوشتۀ روژی لیسکوی فرانسوی)
موسی پرنیان عطا الماسی محمد زاهد سعیدی تبار

ترکیب واقعیت‌های زندگی با سنّت‌ها، عقاید و خیال‌پردازی‌های زیاده از حدّ مردمان منطقۀ کارائیب که مخلوطی از باورهای برده‌های سیاه آفریقا با رسوم سرخ‌پوستان پیش از کلمب بود، موجب پیدایش سبک نویسندگی رئالیسم جادویی شد. امّا با وجود منتسب‌بودن این مکتب داستان‌نویسی به آمریکا أکثر

ترکیب واقعیت‌های زندگی با سنّت‌ها، عقاید و خیال‌پردازی‌های زیاده از حدّ مردمان منطقۀ کارائیب که مخلوطی از باورهای برده‌های سیاه آفریقا با رسوم سرخ‌پوستان پیش از کلمب بود، موجب پیدایش سبک نویسندگی رئالیسم جادویی شد. امّا با وجود منتسب‌بودن این مکتب داستان‌نویسی به آمریکای لاتین و گابریل گارسیا مارکز کلمبیایی، نمی‌توان این سبک نویسندگی را تنها مختص این منطقه دانست؛ چرا که گوشه‌هایی از رگه‌های اولیّۀ این فن نویسندگی را باید در ادبیات مشرق زمین از جمله ادبیّات محلی و بومی مناطق کُردنشین جستجو کرد. کتابمتن کُردی یا داستان‌های کهن کُردی که روژی لیسکوی، نویسنده و محقق فرانسوی، گردآوری کرده ‌است، یکی از آثار کُردی است که بدون شک همانند دیگر آثار شرقی، سرمنشأ سبک رئالیسم جادویی قرار گرفته ‌است. از این رو، نوشتار حاضر بر آن است که چگونگی پیوند تکنیک‌های سبک نویسندگی رئالیسم جادویی را با داستان‌های کُردی با تکیه بر کتاب روژی لیسکوی بررسی و تحلیل کند. یافته‌های اولیّۀ پژوهش نشان می‌دهد که بسیاری از مؤلفه‌های رئالیسم جادویی در این کتاب به کار رفته است و در کنار فانتزی و تخیل، به دور از هر گونه قضاوت و جهت‌گیری، واقعیت‌های مهم و عمیق جامعۀ مناطق کُردنشین در فضایی خیالی و ناآشنا به تصویر کشیده شده ‌است، به گونه‌ای که گاهی مخاطب در تشخیص دنیای واقعی از فراواقعی دچار تردید و دوگانگی می‌شود و در این میان، چشم‌اندازهای تازه‌ای را فرا روی مخاطب می‌گشاید که در آن‌ها، یک زیست انسانیِ آرمانی و به دور از هر گونه زشتی، پلشتی و ناامیدی متصوّر شده ‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2981 - بررسی و تحلیل اشعار محلّی سید محمد سید
مریم طاهرزاده موسویان

سیدمحمدِ سید، شاعر توانای بهبهان، اشعار فارسی خود با لحن جدّی را در کتابی با نام کوله بار سیّد و اشعار طنزآمیز خویش را به گویش بهبهانی در کتابی با نام گپ سیّد گردآوری نموده است. کتاب گپ سیّد وی در میان مردم بهبهان ارزش و جایگاهی ممتاز دارد. شاعر در این کتاب به مسائل و أکثر

سیدمحمدِ سید، شاعر توانای بهبهان، اشعار فارسی خود با لحن جدّی را در کتابی با نام کوله بار سیّد و اشعار طنزآمیز خویش را به گویش بهبهانی در کتابی با نام گپ سیّد گردآوری نموده است. کتاب گپ سیّد وی در میان مردم بهبهان ارزش و جایگاهی ممتاز دارد. شاعر در این کتاب به مسائل و مشکلات مردم و شهر بهبهان با گویش محلّی و زبان طنز پرداخته است. بعضی از موضوعات شعری این کتاب، تنها به جامعۀ بهبهان مربوط نمی‌شود و همگانی و عمومی است. در پژوهش اخیر، چند شعر از این کتاب انتخاب گردیده و پس از مطالعه و تحلیل محتوایی، اشعار از دیدگاه نقد اجتماعی نیز بررسی گردیده است. بر اساس طبقه بندی روش های تحقیق، این پژوهش به روش تحلیل محتوا و به شیوۀ کتابخانه ای انجام شده است. در بخش پایانی، نتیجه گیری و برداشت‌های پژوهنده ذکر شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2982 - واکاوی مفاهیم صوفیانه در اشعار مولوی کُرد
علی فتح الهی شمس السادات حسینی

سید عبدالرحیم مولوی (1221-1300ه.ق) با تخلص شعری (مه عدوومی) شاعر برجسته و نامی کُرد زبان در سدۀ نوزدهم میلادی است. وی در میان متفکران کُرد دارای جایگاهی خاص بوده و به ویژه در علم کلام ید طولایی داشته است. مولوی، مرید طریقت نقشبندی بوده. او قصاید بسیاری را در مدح شیخ سرا أکثر

سید عبدالرحیم مولوی (1221-1300ه.ق) با تخلص شعری (مه عدوومی) شاعر برجسته و نامی کُرد زبان در سدۀ نوزدهم میلادی است. وی در میان متفکران کُرد دارای جایگاهی خاص بوده و به ویژه در علم کلام ید طولایی داشته است. مولوی، مرید طریقت نقشبندی بوده. او قصاید بسیاری را در مدح شیخ سراج الدین و شیخ بهاءالدین سروده است. بیشتر اشعار مولوی مملو از ارادت نسبت به پیر و مرشد و اخلاص در طریقت است. مولوی به زبان های کُردی، فارسی و عربی مسلط بوده و آثاری را درهر سه زبان به رشته تحریر در آورده است. بهترین اشعار وی، سروده های صوفیانۀ اوست. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی نشان می دهد که مولوی کُرد شاعری توانا و صوفی مسلک است. او همانند بسیاری از عارفان بر معرفت و عشق ورزی تأکید دارد. مسأله زهدورزی یا تعلّق نداشتن مولوی کُرد به مادیات و همچنین کاربرد مفاهیم عرفانی و مصطلاحات زمینی نزد مولوی، مبتنی بر اصولی فلسفی و عرفانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2983 - فراهنجاری گویشی و سبکی در 250 غزل از دیوان شمس
خدابخش اسدالهی منصور علیزاده

یکی از جریان های نقد ادبی که در خلال جنگ جهانی اوّل پا به عرصۀ وجود گذاشت، فرمالیسم روسی بود. فرمالیست ها با رویکردی زبان شناسانه به بررسی ادبیات پرداختند. آن ها به دنبال یافتن ادبیّت متن و کشف قوانین این ادبیّت بودند. به نظر فرمالیست ها از جمله راه هایی که به ادبیّت مت أکثر

یکی از جریان های نقد ادبی که در خلال جنگ جهانی اوّل پا به عرصۀ وجود گذاشت، فرمالیسم روسی بود. فرمالیست ها با رویکردی زبان شناسانه به بررسی ادبیات پرداختند. آن ها به دنبال یافتن ادبیّت متن و کشف قوانین این ادبیّت بودند. به نظر فرمالیست ها از جمله راه هایی که به ادبیّت متن کمک می کند، برجسته سازی است که از دو طریق فراهنجاری و قاعده افزایی انجام می پذیرد. به عقیدۀ لیچ فراهنجاری شعر می سازد و قاعده افزایی باعث ایجاد نظم می شود. از انواع فراهنجاری در تقسیم بندی لیچ می توان به فراهنجاری گویشی و سبکی اشاره کرد. در پژوهش حاضر نمونۀ این دو نوع فراهنجاری در 250 غزل از غزلیات مولوی مورد بررسی قرار گرفته است. شاعر از واژه های گویش زادگاه خود در لابلای اشعارش استفاده کرده و گاه کلمات را به شکل محاوره ای آن (البتّه پس از گذراندن از صافیِ ذوق و ادب) به کار برده است. این دو عمل باعث شده است که زبان شعری وی از زبان دیگر شاعران متمایز شود و درنتیجه منجر به برجسته سازی و آشنایی زدایی از اشعارش گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2984 - تحلیل بن‌مایه‌های اسطوره‌ای داستان «شاه اسماعیل و گلزار» بر مبنای روانشناسی تحلیلی یونگ و الگوی «اسطورۀ یگانۀ» کمپبل
عاتکه رسمی سکینه رسمی

10.30495/irll.2021.682502

داستان شاه‌اسماعیل و گلزار از مجموعۀ داستان‌های عاشیقلار و متأثّر از داستان شاه اسماعیل صفوی و یکی از مشهورترین داستان‌های آذربایجان است. قهرمان و اسبش قمردایی با سیب اسطوره‌ای و دعای درویش متولد می‌شوند. قهرمان به دور از آفتاب و مهتاب در دنیای تاریکی پرورش می‌یابد، امّ أکثر

داستان شاه‌اسماعیل و گلزار از مجموعۀ داستان‌های عاشیقلار و متأثّر از داستان شاه اسماعیل صفوی و یکی از مشهورترین داستان‌های آذربایجان است. قهرمان و اسبش قمردایی با سیب اسطوره‌ای و دعای درویش متولد می‌شوند. قهرمان به دور از آفتاب و مهتاب در دنیای تاریکی پرورش می‌یابد، امّا در سن نوجوانی، با قدم گذاشتن به دنیای روشنی به جهت استعداد فردیّت یافتن، به فردانیّت فراخوانده می‌شود.این داستان از جهت کهن‌الگویی و بن‌مایه‌های اساطیری بسیار غنی است و از این‌رو از یک سو با تمام مراحل سفر قهرمان ، جز امتناع از بازگشت مطابقت دارد، و از سوی دیگر با توجه به این ‌که ادبیات عامه، تجلّی‌گاه کهن‌‌الگوهاست، پنج کهن‌الگوی کلیدی روانشناسی تحلیلی یونگ؛ یعنی خود، آنیما، آنیموس، سایه و نقاب در آن کاملاً نمود دارد. این مقاله ضمن رده‌بندی عناصر داستان به شیوۀ آرنه -تومپسون به روش توصیفی- تحلیلی به نقد اسطوره‌ای و روانکاوی می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2985 - تحولات و دگرگونی‌های شعر قوم بختیاری پس از مشروطیت
علی آسمند جونقانی

10.30495/irll.2020.675290

قوم بختیاری با تاریخ و فرهنگ و ادبیات خاص خود یکی از اقوام ایرانی در بخش مرکزی زاگرس میانی است. شناخت ادبیات و گویش این قوم برای آگاهی از آداب ‌و رسوم، عناصر فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و دینی این قوم - از جنبه‌های مختلف - و به لحاظ ویژگی‌های سبکی دارای اهمیت است.پژوهش حاضر أکثر

قوم بختیاری با تاریخ و فرهنگ و ادبیات خاص خود یکی از اقوام ایرانی در بخش مرکزی زاگرس میانی است. شناخت ادبیات و گویش این قوم برای آگاهی از آداب ‌و رسوم، عناصر فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و دینی این قوم - از جنبه‌های مختلف - و به لحاظ ویژگی‌های سبکی دارای اهمیت است.پژوهش حاضر با هدف تبیین تحولات و عوامل تأثیرگذار بر شعر بختیاری انجام ‌شده است. با توجه به اهمیت ادبیات این قوم، در این پژوهش با مطالعۀ آثار موجودِ شاعران شاخص، شعر بختیاری از آغاز تاکنون با توجه به سیر تکاملی بررسی شده است، سپس با ملاحظۀ سیر تاریخی، دگرگونی‌های بعد از مشروطیت شناسایی و با ذکر نمونه‌ها تحلیل گردیده و ویژگی‌ها و عوامل تقسیم‌بندی آن‌ها نقد و بررسی شده است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و در پایان هر دوره نمونه‌هایی عینی از اشعار بختیاری ارائه گردیده است. نتیجۀ پژوهش حاکی از آن است که اشعار بختیاری پس از دورۀ مشروطه به گویش بختیاری سروده شده است در حالی که قبل از آن، نمونه‌ای از شعر مکتوب به این گویش دیده نمی‌شود. تاریخ ادبی قوم بختیاری در عین روانی و سادگی که خود موجب جذابیت و دلنشینی آن شده، پس از دورۀ مشروطیت تحت تأثیر عوامل مختلف، هم در قالب و هم در مضمون، دچار تحول و دگرگونی اساسی شده است و تنوع موضوعات، بیانگر متغیرها و مؤلفه‌های گستردۀ فرهنگی در این قوم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2986 - بررسی زبان سمبولیک اجتماعی در شعر «خه‌وه به‌ردینۀ» سواره ایلخانی‌زاده
بهار کاظمی جمال احمدی بدریه قوامی رضا برزویی

10.30495/irll.2021.1920739.1412

ادبیات یکی از شئون اجتماعی است که همواره تحت تأثیر وقایع و رویدادهای سیاسی عصر خود بوده و جایگاهی برای بیان و بازتاب آن جریان هاست. از پیامدهای حاکمیت استبداد و اختناق بر جامعه، رویکرد شاعران به بیان نمادین است. سواره ایلخانی زاده از جمله شاعران نوپرداز کُرد در کردستا أکثر

ادبیات یکی از شئون اجتماعی است که همواره تحت تأثیر وقایع و رویدادهای سیاسی عصر خود بوده و جایگاهی برای بیان و بازتاب آن جریان هاست. از پیامدهای حاکمیت استبداد و اختناق بر جامعه، رویکرد شاعران به بیان نمادین است. سواره ایلخانی زاده از جمله شاعران نوپرداز کُرد در کردستان ایران است، که تحت تأثیر شرایط جامعه و شعر نو فارسی و تأثیر پذیری از شعر نیمایوشیج، در شعر خود به جامعه گرایی و توجه به دردها و رنج های مردم و متعهد دانستن خود در فضای خفقان زده که ارمغان حکومت عصر بود، پرداخت. برخی از شاعران در شعر نو فارسی، برای بیان مشکلات و آرمان های مردم، از زبانی سمبولیک و نمادین بهره می بردند. سواره نیز به تأثیر از شرایط حاکم بر جامعه، در شعر، زبانی سمبولیک داشت. در این مقاله با نگاهی به اوضاع تاریخی و سیاسی دوران شعری سواره، به بررسی زبان شعر خه وه به ردینه (خواب سنگین/ khava bardîna)، سمبول های شعری اش و بهره گیری از آن‌ها برای بیان مشکلات و آرمان های جامعۀ سواره می پردازیم و به این مهم دست می یابیم که سواره با تلفیق نمادگرایی و جامعه گرایی که دو ویژگی بارز سمبولیسم اجتماعی است، بازگوکنندۀ وقایع تاریخی، سیاسی و اجتماعی عصر خود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2987 - بررسی مضامین عرفانی در داستان «اصلی و کرم» بر مبنای روایت‌های ایران و ترکیه
سکینه رسمی عاتکه رسمی

10.30495/irll.2021.1911037.1385

اسطوره، بیانی پر رمز و راز است که در تمامی ادوار تاریخ بشری در پیوند با انسان به وجود می‌آید، می‌بالد، تغییر و تحوّل می‌یابد و با تنوّع و گونه‌های مختلف دیده می‌شود. اسطوره‌ها با دربرگرفتن مضامین فرازمانی و فرامکانی، انواع مختلف و متنوعی دارند که از آن میان می‌توان به ا أکثر

اسطوره، بیانی پر رمز و راز است که در تمامی ادوار تاریخ بشری در پیوند با انسان به وجود می‌آید، می‌بالد، تغییر و تحوّل می‌یابد و با تنوّع و گونه‌های مختلف دیده می‌شود. اسطوره‌ها با دربرگرفتن مضامین فرازمانی و فرامکانی، انواع مختلف و متنوعی دارند که از آن میان می‌توان به اسطوره‌های تولّد، قهرمان، خلقت، عشق و ازدواج، مرگ، حرص و آز، نیکی و همچنین اسطوره‌های طبیعت اشاره کرد. اسطورۀ قهرمان یکی از مهم‌ترین اسطوره‌هاست که در بین ملل مختلف و در زمان‌های مختلف نمود یافته است. داستان سلوک قهرمانانی که غرور خویش را در هم شکسته و با گذر از عشق مجازی، عشق حقیقی را دریافت کرده‌اند، از مضمون مایه‌های مشترک آثار ادبی جهان است که در قالب اسطوره روی می نماید. این امر در روایت‌های مختلف داستان اصلی و کرم، نمود برجسته‌ای دارد. قهرمانان داستان همچون ققنوس در آتش می‌سوزند تا با فنای خویش، بقا را تجربه کنند. این مقاله بر مبنای مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی که با نگرش فرامرزی، وجوه مشترک برآمده از روح مشترک بشری را در آثار ادبی مورد بررسی قرار می دهد، مضامین عرفانی در داستان اصلی و کرم را بر اساس روایت‌های ایران و ترکیه، تبیین می کند تا ضمن مشخص کردن روابط ادبی ایران و ترکیه، نمود عرفان در داستان‌های عاشیقلار را روشن سازد. براساس دستاوردهای این تحقیق، عناصر درویش یاریگر، بوتا، عشق، دختر ترسا، پیر خرد، سفر، سختی راه عشق، گذر از عشق مجازی، فنا و دست‌یابی به حقیقت اصیل، صرف نظر از تفاوت‌های جزئی، مضامین مشترک این روایت‌هاست که بخشی به خاطر کهن الگو‌هاست و بخشی از تأثیر و تأثّر ناشی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2988 - بررسی تطبیقی عاملیت زنانه در «خسرو و شیرین» و منظومۀ بلوچی «هانی و شَیمُرید»
محمدریاض رئیسی

10.30495/irll.2023.703116

شیرین و هانی در دو منظومۀ خسرو و شیرین نظامی و منظومۀ بلوچی هانی و شیمرید، شباهت‌های بسیاری به هم دارند. هر دو شخصیت در یک فضای مردسالارانه قرار دارند و در ابتدا، مردان با آن‌ها به‌مثابۀ یک اُبژه رفتار می‌کنند. خسرو و چاکر در ابتدا تلاش می‌کنند شیرین و هانی را به‌مثابۀ أکثر

شیرین و هانی در دو منظومۀ خسرو و شیرین نظامی و منظومۀ بلوچی هانی و شیمرید، شباهت‌های بسیاری به هم دارند. هر دو شخصیت در یک فضای مردسالارانه قرار دارند و در ابتدا، مردان با آن‌ها به‌مثابۀ یک اُبژه رفتار می‌کنند. خسرو و چاکر در ابتدا تلاش می‌کنند شیرین و هانی را به‌مثابۀ یک اُبژه، به تسخیر خود درآورند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، شخصیت‌های شیرین و هانی و کنشگری و عاملیت زنانۀ آن‌ها را به‌صورت تطبیقی بررسی می‌کند و به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد که آیا شیرین و هانی در این دو داستان کنشگر هستند؟ آن‌ها چگونه در یک بستر مردسالارانه به عاملیت زنانه دست می‌یابند؟ نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که شیرین و هانی منفعل نیستند بلکه از عاملیت برخوردارند. عاملیت زنانۀ شیرین و هانی در این دو داستان، سرانجام بر رویکرد مردسالارانه غلبه می‌کند. آن‌ها در فرایند مواجهه با گفتمان مردسالارانه، به مقام فاعل‌شناسای دارای عاملیت ترفیع می‌یابند. شیرین در برابر خواسته‌های خسرو و شاپور منفعل باقی نمی‌ماند و پس از مدتی بر نگاه مردانه آن‌ها فائق آمده و با کنشگری خود خسرو را به دست می‌آورد. هانی هم در برابر فرادستی و سلطۀ مردانه انفعال ندارد و بر نگاه مردسالارانۀ چاکر و شیمرید فائق می‌آید؛ او سرانجام با کنشگری خود چاکر را رها کرده و شیمرید را به دست می‌آورد. بدین‌صورت شیرین و هانی با ارائۀ پادگفتمانی زنانه، نه‌تنها خود را از سیطرۀ گفتمان مسلط مردانه، رهایی می‌بخشند بلکه در پایان، باعث تعالی شخصیت خسرو و شیمرید می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2989 - نمادپردازی در دیوان ملا پریشان
زهرا نظری علی نوری علی حیدری

10.30495/irll.2023.1974998.1538

یکی از ابزارهای مؤثر برای بیان مفاهیم پیچیدة عرفانی، استفاده از زبان تأویل‌پذیر رمز است؛ زبانی که مناسب-ترین فرم‌ها را برای توضیح تجربیات روحانی و مفاهیم معقول در اختیار دارد. بررسی میزان و نحوة کاربرد رمز در دوره‌های مختلف شعری، کوششی راهگشا برای ورود به دنیای عواطف و أکثر

یکی از ابزارهای مؤثر برای بیان مفاهیم پیچیدة عرفانی، استفاده از زبان تأویل‌پذیر رمز است؛ زبانی که مناسب-ترین فرم‌ها را برای توضیح تجربیات روحانی و مفاهیم معقول در اختیار دارد. بررسی میزان و نحوة کاربرد رمز در دوره‌های مختلف شعری، کوششی راهگشا برای ورود به دنیای عواطف و اندیشه‌های شاعر و نیز پی بردن به فضای اجتماعی روزگار اوست، براین اساس در جستار حاضر به بررسی اشعار عرفانی ملاپریشان لک پرداخته شده است. در این مقاله، بر اساس روش توصیفی-تحلیلی، نمادها و شیوۀ نمادپردازی ملاپریشان بررسی شده-است. این پژوهش می‌تواند به شناسایی بخش مهم و ناکاویده‌ای از ذهنیات، تجربه‌ها و جنبه‌های دیگر این شاعر عارف کمک کند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که نوع نمادهای مورد استفاده در شعر پریشان متنوع است؛ هرچند بیشتر، از نمادهای طبیعی استفاده کرده است. دیگر آنکه نمادگرایی ملاپریشان، هم آمیخته با شریعت است و هم بیشتر در خدمت القای مضامین عرفانی است؛ با اینکه از اشاره به مضامین و موضوعات اخلاقی فردی و اجتماعی نیز خالی نیست، تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2990 - Survey and Effects of Manufacture and Assembly Errors on the Output Error of Globoidal Cam Mechanisms
Hassan Gheisari Ebrahim Karamian Mohammad Barati

The output error of the globoidal cam mechanism can be considered as a relevant indicator of mechanism performance, because it determines kinematic and dynamical behavior of mechanical transmission. Based on the differential geometry and the rigid body transformations, أکثر

The output error of the globoidal cam mechanism can be considered as a relevant indicator of mechanism performance, because it determines kinematic and dynamical behavior of mechanical transmission. Based on the differential geometry and the rigid body transformations, the mathematical model of surface geometry of the globoidal cam is established. Then we present the analytical expression of the output error (including the transmission error and the displacement error along the output axis) by considering different manufacture and assembly errors. The effects of the center distance error, the perpendicular error between input and output axes and the rotational angle error of the globoidal cam on the output error are systematically analyzed. A globoidal cam mechanism which is widely used in automatic tool changer of CNC machines is applied for illustration. Our results show that the perpendicular error and the rotational angle error have little effects on the transmission error but have great effects on the displacement error along the output axis. This study plays an important role in the design, manufacture and assembly of the globoidal cam mechanism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2991 - Analyzing Indexes of Agile Reverse logistics Using Interpretive Structural Modeling Approach
Mona Ganjali Hadi Shirouyehzad Arash Shahin

With development of technology and science and continuous increase in productivity, product life cycles are shortened and customer demands are more personalized and diversified, which makes companies face with ever changing and unpredictable competitive environment. The أکثر

With development of technology and science and continuous increase in productivity, product life cycles are shortened and customer demands are more personalized and diversified, which makes companies face with ever changing and unpredictable competitive environment. Therefore, rapid response to market competition has become one of the main focuses and the competitive advantages. Today, one of the most important issues in supply chain is reverse logistics, which includes all operations related to the reuse of products and materials. The concept of reverse logistics has received growing attention in the recent decades due to a number of factors such as Competition and marketing motives, direct economic motives and concerns with the environment. Reverse logistics has become an important source of opportunity for companies to improve visibility and profitability and lower the costs across the supply chain.Environmental issues are also increasing awareness of the importance of reverse logistics. More companies are now considering reverse logistics as a strategic activity because it can create value. Since agility becomes one of the most important tools for sustainable development of companies, achieving high agility of reverse logistics enterprises is an effective means of reducing costs and better meeting consumer needs for enterprise. Therefore, constructing high agile reverse logistics systems is very necessary. The problem of how organizations can successfully deal with unpredictable, dynamic, and constantly changing environments has been a prevailing topic both in industry and academia for the last decades. This paper introduces indexes of agile reverse logistic, and then analyses the interaction between indexes by using ISM. The results were obtained through a questionnaire from the experts. The obtained results reveal that the application level of the information system of reverse logisticsandthe time of starting reverse logistics system are two undeniable needs for the agility of reverse logistics. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2992 - خودشیفتگی مدیران و سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه
سبحان عبدالرضائی محمد حسن جنانی محمود همت فر

خودشیفتگی که به‌عنوان یک ساختار شخصیتی مطرح است، می‌تواند قضاوت‌ها و تصمیم‌های مدیران از احتمال نتایج گوناگون را تحت‌تأثیر قرار دهد. خودشیفتگی در بین مدیران نقشی حیاتی در انجام فعالیت‌های مرتبط با مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها و هزینه‌های تحقیق و توسعه دارد. بر این اساس أکثر

خودشیفتگی که به‌عنوان یک ساختار شخصیتی مطرح است، می‌تواند قضاوت‌ها و تصمیم‌های مدیران از احتمال نتایج گوناگون را تحت‌تأثیر قرار دهد. خودشیفتگی در بین مدیران نقشی حیاتی در انجام فعالیت‌های مرتبط با مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها و هزینه‌های تحقیق و توسعه دارد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر ارتباط خودشیفتگی مدیران با هزینه‌های تحقیق و توسعه بر اساس نقش تعدیل‌کنندگی عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت است. در این پژوهش از دو معیار پاداش نقدی مدیران و اندازه امضای مدیران برای سنجش خودشیفتگی مدیران استفاده شده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع همبستگی است. در این راستا ۱۳۲ شرکت به‌عنوان شرکت‌های عضو نمونه انتخاب گردید که در طی سال‌های ۱۳۹۹-1389 در بورس اوراق بهادار تهران فعالیت داشته‌اند. داده‌های پژوهش از صورت‌های مالی واقعی شرکت‌ها از طریق سایت کدال جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار اکسل گردآوری شد. روش آزمون فرضیه‌ها رگرسیون چندمتغیره با استفاده از نرم‌افزارهای Image J و ایویوز ۱۲ می‌باشد. یافته‌ها نشان داد که پاداش نقدی مدیران و اندازه امضای مدیران با هزینه‌های تحقیق و توسعه ارتباط معناداری ندارد. عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت با هزینه‌های تحقیق و توسعه ارتباط مثبت دارد. عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت نقش تعدیل‌کننده‌ای بر ارتباط پاداش نقدی مدیران و اندازه امضای مدیران با هزینه‌های تحقیق و توسعه ندارد. نتایج این پژوهش بر توسعه ادبیات مربوط خودشیفتگی مدیران و هزینه‌های تحقیق و توسعه می‌افزاید. برای هزینه‌های تحقیق و توسعه خودشیفتگی یک ویژگی تأثیرگذار نمی‌باشد، زیرا میل به تمجید و تحسین توسط سهام‌داران باعث می‌شود که مدیران کمتر به تحقیق و توسعه توجه کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2993 - طراحی مدل خودشیفتگی حسابرس در محیط کار حسابرسی
مهدی mahdi معصومه پاشازاده کهق احمد محمدی یونس بادآور نهندی

پژوهش حاضر با طراحی مدل خودشیفتگی حسابرس در محیط کار حسابرسی بر منطق تحلیل محتوای پنهان اجرا شده است. روش تحقیق به شیوه کیفی و مبتنی بر نظریه پدیدارشناسی است. برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبة نیمه ساختار یافته استفاده شد. جامعه آماری تحقیق را کلیه اساتید و متخصصین حو أکثر

پژوهش حاضر با طراحی مدل خودشیفتگی حسابرس در محیط کار حسابرسی بر منطق تحلیل محتوای پنهان اجرا شده است. روش تحقیق به شیوه کیفی و مبتنی بر نظریه پدیدارشناسی است. برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبة نیمه ساختار یافته استفاده شد. جامعه آماری تحقیق را کلیه اساتید و متخصصین حوزه روانشناسی و حسابرسی را تشکیل دادند. روش نمونه گیری به صورت هدفمند و گلوله برفی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از فرایند کدگذاری اولیه، محوری با استفاده از نرم‌افزار مکس کیو دی ای نسخه 2020 استفاده شده است. نتایج نشان دادند که در تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک کدگذاری باز، 47 کد اولیه شناسایی شد که با دسته بندی این مفاهیم، چهار مقوله اصلی شامل متکبر و تهاجمی، آسیب پذیری، متکبر و بزرگ منشی و همدلی، همچنین در ادامه تجزیه تحلیل نه کد محوری شامل خود شیفتگی، روان درمانی، عوامل محیطی، عوامل معنوی، عوامل اکتسابی، عوامل زیستی، اخلاق حرفه ای، کیفیت حسابرسی و رقابت در بازار حسابرسی در مدل قرار گرفته است. در نهایت با توجه به مقولات و شاخص‌های بیان شده، مدل خودشیفتگی حسابرس در محیط کار حسابرسی ارائه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2994 - شخصیت مدیریتی سه گانه تاریک و دستکاری گزارشگری مالی
محمود همت فر

خصوصیات شخصیتی ماکیاولیسم، جامعه ستیزی و خودشیفتگی، شخصیت سه گانه تاریک را تشکیل می دهند. هدف این مطالعه بررسی شخصیت مدیریتی سه گانه تاریک و دستکاری گزارشگری مالی می باشد. این تحقیق از نوع پژوهش های نیمه تجربی و کاربردی و از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری آن تمامی أکثر

خصوصیات شخصیتی ماکیاولیسم، جامعه ستیزی و خودشیفتگی، شخصیت سه گانه تاریک را تشکیل می دهند. هدف این مطالعه بررسی شخصیت مدیریتی سه گانه تاریک و دستکاری گزارشگری مالی می باشد. این تحقیق از نوع پژوهش های نیمه تجربی و کاربردی و از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری آن تمامی مدیران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1400 هستند. که بدین منظور 200 پرسشنامه توزیع گردید و 128 پرسشنامه تجزیه و تحلیل شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری تحلیل همبستگی به منظور تعیین ارتباط بین شخصیت مدیریتی سه گانه تاریک با دستکاری در گزارشگری مالی استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین شخصیت مدیریتی سه گانه تاریک و دستکاری گزارشگری مالی رابطه معناداری وجود دارد. و همچنین اختلاف معناداری بین سطوح شخصیت مدیریتی سه گانه تاریک و دستکاری گزارشگری مالی وجود دارد. این مطالعه می تواند کمک شایانی به تصمیم گیری های اخلاقی مدیران مالی در سازمان ها نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2995 - ارائه مدل کیفی محافظه کاری شرطی حسابداری و انعطاف پذیری مالی با هدف کاهش دعاوی حقوقی شرکت در دوران همه گیری کرونا
علی اصغر محمودی محمدرضا عبدلی مریم شهری فرهاد دهدار

چکیدهدعاوی حقوقی شرکت‌ها در دوران کووید19 افزایش یافته و باعث اخلال در نظام حسابداری شرکت‌ها شده است. مهم‌ترین دلیل انجام این پژوهش، ارائه مدل کیفی محافظه‌کاری شرطی حسابداری و انعطاف‌‌‌‌‌‌پذیری مالی با هدف کاهش دعاوی حقوقی شرکت در شیوع کرونا، است. روش پژوهش با بهره‌‌‌‌‌ أکثر

چکیدهدعاوی حقوقی شرکت‌ها در دوران کووید19 افزایش یافته و باعث اخلال در نظام حسابداری شرکت‌ها شده است. مهم‌ترین دلیل انجام این پژوهش، ارائه مدل کیفی محافظه‌کاری شرطی حسابداری و انعطاف‌‌‌‌‌‌پذیری مالی با هدف کاهش دعاوی حقوقی شرکت در شیوع کرونا، است. روش پژوهش با بهره‌‌‌‌‌‌‌‌گیری از متدلوژی ترکیبی کیفی (روش ارزش‌یابی انتقادی مبتنی بر نظریه داده‌بنیان چندگانه) در نرم‌‌‌افزار مکس‌کیو‌دا " اجرایی گردید. در این روش پژوهش، محقق جهت بررسی اولیه؛ اقدام به گردآوری و بررسی کلیه اسناد و مطالعات علمی پیرامون محافظه‌کاری شرطی حسابداری و انعطاف‌‌‌‌پذیری مالی با هدف کاهش دعاوی حقوقی شرکت در همه‌گیری کرونا کرده است تا بتواند مولفه ها، عوامل موثر و پیامدهای آن را شناسایی کند. جامعه موردمطالعه این پژوهش‌‌ را می‌توان به‌ کارشناسان و متخصصان شاغل در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و اساتید صاحب نظر در رشته‌های حسابداری؛ حسابرسی؛ اقتصاد؛ مهندسی مالی و مدیریت مالی، دسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی نمود. نتایج پژوهش بیانگر این مطلب است که مؤلفه‌های "محافظه‌کاری شرطی حسابداری با رویکرد وضعیت عملکردی"؛ "محافظه‌کاری شرطی حسابداری با رویکرد اهمیت ایده آل"؛ "دعاوی حقوقی شرکت با رویکرد وضعیت عملکردی"؛ "دعاوی حقوقی شرکت با رویکرد اهمیت ایده آل"؛ "تاب‌آوری مالی با رویکرد وضعیت عملکردی" و "تاب‌آوری مالی با رویکرد اهمیت ایده آل"، دارای جایگاه مهمی در مدل کیفی محافظه‌کاری شرطی حسابداری و انعطاف‌‌‌‌پذیری مالی با هدف کاهش دعاوی حقوقی شرکت در دوران کووید19 با روش ارزش‌یابی انتقادی مبتنی بر نظریه داده‌بنیان چندگانه هستند.واژه‌های کلیدی: محافظه‌کاری حسابداری؛ انعطاف‌‌‌‌‌‌پذیری مالی؛ همه‌‌‌‌گیری کووید19؛ نظریه داده‌بنیان چندگانه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2996 - آسیب شناسی تامین مالی صنعت گردشگری ایران در بستر بازار سرمایه (مطالعه موردی)
حسن قالیباف اصل معصومه نادری غلامحیدر ابراهیمبای سلامی میرفیض فلاح شمس

هدف از پژوهش حاضر بررسی چالش ها و موانع تأمین مالی طرح‌های صنعت گردشگری ایران با استفاده از ظرفیت بازار سرمایه است. پارادایم تحقیق، ساخت‌گرایی است. از نقطه نظر این پارادایم، حقیقت نسبی بوده و بستگی به دیدگاه فرد دارد. همچنین با توجه به اینکه ماهیت این پژوهش؛ آسیب شناسی أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی چالش ها و موانع تأمین مالی طرح‌های صنعت گردشگری ایران با استفاده از ظرفیت بازار سرمایه است. پارادایم تحقیق، ساخت‌گرایی است. از نقطه نظر این پارادایم، حقیقت نسبی بوده و بستگی به دیدگاه فرد دارد. همچنین با توجه به اینکه ماهیت این پژوهش؛ آسیب شناسی است لذا استراتژی آن در قالب مطالعه موردی و رویکرد آن در حوزه پژوهش‌های کیفی می-باشد. در این روش پژوهش، محقق جهت بررسی اولیه؛ اقدام به گردآوری و بررسی کلیه اسناد و مطالعات علمی پیرامون تامین مالی صنعت گردشگری به ویژه در بازار سرمایه کرده است تا بتواند مولفه ها، عوامل موثر و پیامدهای آن را شناسایی کند. سپس جهت تایید آنها اقدام به انجام مصاحبه با خبرگان صنعت گردشگری، بازار سرمایه و دانشگاه تا حصول اشباع اطلاعاتی کرده و در نهایت برای تایید اطلاعات بدست آمده مجدداً مصاحبه کانونی ثانویه در قالب چندین جلسه گروهی صورت پذیرفته است.نتایج پژوهش نشان داده است که موانع اصلی تأمین مالی این صنعت شامل شناخت ناکافی فعالان بازار سرمایه و صنعت گردشگری نسبت به یکدیگر، نداشتن برخی شرایط لازم برای ورود به بازار سرمایه، ویژگی‌های ذاتی پروژه ها، عدم تمایل و اعتماد برای ورود به بازار سرمایه، تفاوت نرخ بازده بازارهای مالی، وجود ذینفعان متعدد، خصوصی نبودن اکثر پروژه ها، قوانین و مقررات موجود و برخی از مسائل مربوط به نظام تامین مالی از جمله چالش‌های اصلی برای تامین مالی این صنعت با استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2997 - تأثیر خودشیفتگی مدیران بر بازده سهام
شهناز مشایخ محمود حسن زاده کوچو راحله میرزایی بیرامی ملیحه حبیب زاده

یکی از معیارهای اساسی برای تصمیم‌گیری در بورس اوراق بهادار، بازده سهام است. بازده سهام خود به تنهایی محتوای اطلاعاتی دارد و بیشتر سرمایه‌گذاران بالفعل و بالقوه در تجزیه و تحلیل مالی و پیش‌بینی‌ها از آن استفاده می‌کنند. در حال حاضر، سرمایه‌گذاران با ایجاد پل ارتباطی بیین أکثر

یکی از معیارهای اساسی برای تصمیم‌گیری در بورس اوراق بهادار، بازده سهام است. بازده سهام خود به تنهایی محتوای اطلاعاتی دارد و بیشتر سرمایه‌گذاران بالفعل و بالقوه در تجزیه و تحلیل مالی و پیش‌بینی‌ها از آن استفاده می‌کنند. در حال حاضر، سرمایه‌گذاران با ایجاد پل ارتباطی بیین بازده سهام و سایر اطلاعات مالی و غیر مالی، تا حدودی بازده سهام را می‌توانند پیش‌بینی کنند. بر همین اساس هدف از این پژوهش بررسی تأثیر خودشیفتگی مدیران بر بازده سهام است. به همین منظور، داده‌های مربوط به شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی ده ساله بین سال‌های 1391 الی 1400 برای 105 شرکت استخراج و از نرم‌افزار آماری ایویوز 8 استفاده گردید. پژوهش حاضر از بعد نتیجه، یک پژوهش کاربردی است. پس از تجزیه و تحلیل‌های آماری، نتایج حاصل از فرضیه‌های پژوهش حاکی از آن است که خودشیفتگی مدیران بر بازده سهام تأثیر مثبت و معنادار دارد. این امر نشان می‌دهد که رفتار مدیران خودشیفته منجر به ارائه صورت‌های مطلوب به مالکان و سهامداران جهت افزایش پاداش و همچنین کسب رضایت‌مندی بیشتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2998 - مطالعه نقش تعدیل گری اندازه شرکت بر رابطه بین چسبندگی هزینه ها و سطوح محافظه کاری (بررسی تطبیقی مدلهای باسو، اقلام تعهدی غیر عملیاتی و ارزش بازار)
ذکوان ایمانی محمدحسین رنجبر فائق احمدی حمیدرضا وکیلی فرد

مطالعات اخیر نشان داده است، چنانچه هر دو پدیدة محافظه کاری و چسبندگی هزینه توأمان وجود داشته باشد، عدم لحاظ چسبندگی هزینه ها در تخمین سطح محافظه کاری, موجب برآورد بیشتر از واقع محافظه کاری خواهد شد. این مطالعه به بررسی رابطه بین سطح برآوردی محافظه کاری و رفتار نامتقارن أکثر

مطالعات اخیر نشان داده است، چنانچه هر دو پدیدة محافظه کاری و چسبندگی هزینه توأمان وجود داشته باشد، عدم لحاظ چسبندگی هزینه ها در تخمین سطح محافظه کاری, موجب برآورد بیشتر از واقع محافظه کاری خواهد شد. این مطالعه به بررسی رابطه بین سطح برآوردی محافظه کاری و رفتار نامتقارن هزینه ها با توجه به اندازه شرکت می پردازد. در این پژوهش با استفاده از تکنیک داده های ترکیبی و با بکار گیری سه مدل اقلام تعهدی غیر عملیاتی، مدل باسو و مدل ارزش بازار و با نمونه ای متشکل از 113 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1399- 1390 به بررسی این هدف پرداخته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که چسبندگی هزینه‌ها در هر سه مدل با محافظه‌کاری مرتبط است. با این وجود شواهد بیانگر آن است که چسبندگی هزینه ها در مدل ارزش بازار و مدل تعدیل شده باسو با محافظه کاری ارتباط منفی داشته و باعث کاهش آن می گردد. نتایج همچنین نشان داد با ورود متغییر اندازه به مدل تحقیق، در هر سه مدل چسبندگی هزینه ها افزایش پیدا می کند که باعث کاهش سطح محافظه کاری شرکت ها می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2999 - پدیدارشناسی نقض حقوق اساسی بشر توسط عملکرد دولت‌های اقتدارگرا در بستر فضای سایبر
اکبر شجاع علی صابرنژد علویان حاتم سلطانی

10.30495/cyberlaw.2023.703200

فضای سایبر به‌عنوان محیطی جذاب، در دسترس و فراگیر، ظرفیت های زیادی جهت بسط و گسترش حقوق اساسی بشر و مطالبه گری در خصوص آن دارد؛ اما در مرحله ی عمل فضای مذکور تبدیل به ابزاری جهت تجاوز به همین حقوق گردیده و سیاستمداران دولت های اقتدارگرا با یاری جستن از ظرفیت های این محی أکثر

فضای سایبر به‌عنوان محیطی جذاب، در دسترس و فراگیر، ظرفیت های زیادی جهت بسط و گسترش حقوق اساسی بشر و مطالبه گری در خصوص آن دارد؛ اما در مرحله ی عمل فضای مذکور تبدیل به ابزاری جهت تجاوز به همین حقوق گردیده و سیاستمداران دولت های اقتدارگرا با یاری جستن از ظرفیت های این محیط -به‌طور ویژه شبکه های اجتماعی- دست به نقض حقوق اساسی بشری همچون حریم خصوصی، حق بر آزادی اطلاعات و آزادی بیان زده اند. مقاله ی حاضر با یاری جستن از روش توصیفی- تحلیلی و با استقراء منطقی در عملکرد برخی کشورهای اقتدارگرا در فضای سایبر، در راستای یافتن موارد حقوق بشری نقض شده توسط اقتدارگرایی سایبری این دولت ها و درک مطلوب تهدیدات حقوق بشر با استفاده از فناوری های نوین و هوش مصنوعی می‌باشد. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که اقتدارگرایی سایبری با تجاوز به امنیت و حریم داده‌های شخصی، محرومیت از دسترسی آزاد به اطلاعات، انتشار اطلاعات نادرست و محدود کردن حق بر آزادی بیان به‌صورت بنیادینی منجر به نقض حقوق بشر گردیده است و امروزه بسیاری از دولت ها با تشکیل گروه های سایبری مخرب خاص همچون ارتش صفحه‌کلید و استفاده از ترولها در مسیر مهندسی افکار عمومی، پنهان کاری اطلاعات و دادن اطلاعات نادرست؛ سعی در بسترسازی سایبری برای تداوم عملکرد اقتدارگراینه خود دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3000 - بهینه‌سازی ترکیب سرویس‌های ابری با آگاهی از کیفیت سرویس با استفاده از الگوریتم جستجوی موجودات زنده همبسته
وحیده حی‌العالم علی‌اصغر پورحاجی‌کاظم

امروزه سیستم‌های سرویس‌گرا با توجه به امکان استفاده در محیط‌های توزیع شده ناهمگون و عدم وابستگی به فناوری خاص، و نیز وجود سیستم‌های مقیاس وسیع پویا با نیازهای متغیر، بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. سرویس‌های ابر نیز یکی از روش‌های پیاده‌سازی مفهوم سرویس‌گرایی است. افزای أکثر

امروزه سیستم‌های سرویس‌گرا با توجه به امکان استفاده در محیط‌های توزیع شده ناهمگون و عدم وابستگی به فناوری خاص، و نیز وجود سیستم‌های مقیاس وسیع پویا با نیازهای متغیر، بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. سرویس‌های ابر نیز یکی از روش‌های پیاده‌سازی مفهوم سرویس‌گرایی است. افزایش تمایل کاربران به استفاده از رایانش ابری، فروشندگان سرویس‌های وب را به تولید سرویس‌هایی با ویژگی‌های غیرعملکردی (کیفیت سرویس) متفاوت، تشویق می‌کند. ‌نیاز‌های کاربران در اغلب اوقات توسط سرویس‌های تکی موجود رفع نمی‌گردد و بایستی با ترکیب تعدادی از سرویس‌ها به سرویس مورد نظر دست یافت. تعداد ارائه دهندگان سرویس روز به روز در حال افزایش است و به موازات آن، برای یک درخواست، چندین سرویس با عملکرد یکسان و با ویژگی‌های غیر‌عملکردی متفاوت پیشنهاد می‌شود، که این باعث می-شود مساله ترکیب سرویس کاملا پیچیده شده و جزو مسائل Np-Hard محسوب شود. بنابراین افزایش کیفیت سرویس‌های مرکب چالشی بزرگ می‌باشد و از آنجایی که کیفیت سرویس‌های مرکب ابری نتیجه شده از کارهای پیشین هنوز قابل افزایش می‌باشد، لذا در این تحقیق سعی شده است با استفاده از الگوریتم جستجوی موجودات زنده همبسته، کیفیت سرویس‌های مرکب ابری را افزایش داد. تمامی شبیه-سازی‌ها در محیط متلب اجرا شده و نتایج آنها با الگوریتم‌های ژنتیک، ازدحام ذرات و کلونی مورچگان مقایسه شده که نشان می‌دهد روش پیشنهادی از نظر کیفیت جواب‌ها، پایداری و مقیاس‌پذیری، برتری قابل توجهی نسبت به سایر الگوریتم‌ها دارد، همچنین دارای 13% بهبود نسبت به سایر روش‌های مورد مقایسه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3001 - یک روش مسیریابی جهت ردیابی هدف متحرک با رویکرد کاهش انرژی مصرفی
مریم حسن حسینی فرهاد مصری نژاد همایون مهدوی نسب

امروزه شبکه حسگر بی سیم در زمینه های فراوان و متنوعی کاربرد دارد. از جمله این کاربردها استفاده از این مدل شبکه با تعداد زیادی از گره‌‌های حسگر در زمینه ردیابی هدف مانند ردیابی دشمنان در جنگ و نظارت بر زیستگاه های حیات وحش است. ایده اصلی در بحث ردیابی هدف این است که اطل أکثر

امروزه شبکه حسگر بی سیم در زمینه های فراوان و متنوعی کاربرد دارد. از جمله این کاربردها استفاده از این مدل شبکه با تعداد زیادی از گره‌‌های حسگر در زمینه ردیابی هدف مانند ردیابی دشمنان در جنگ و نظارت بر زیستگاه های حیات وحش است. ایده اصلی در بحث ردیابی هدف این است که اطلاعاتی مانند مکان، سرعت و جهت حرکت هدف در هر لحظه در دسترس باشد. از آنجایی که گره‌‌های حسگر در این مدل شبکه دارای محدودیت شدید مصرف انرژی بوده و قابلیت شارژ مجدد را ندارند، در این مقاله یک الگوریتم کارآمد ردیابی به منظور کاهش مصرف انرژی ضمن حفظ کیفیت ردیابی هدف، به نام EAASA، ارائه شده است. نتایج حاصل از شبیه سازی این الگوریتم در شبیه ساز NS2 با روش ردیابی هدف مبتنی بر خوشه بندی AASA (الگوریتم فعال سازی حسگر تطبیقی مبتنی بر حراج) مقایسه شده و نشان می دهد که الگوریتم پیشنهادی می تواند با حفظ کیفیت ردیابی به صورت چشم گیری مصرف انرژی را کاهش دهد. این امر باعث افزایش طول عمر شبکه و کاهش نرخ از دست رفتن هدف شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3002 - مدلسازی عارضه رخداد ترومبوآمبولی وریدی به روش فازی
سمیه کلاته سجاد ازگلی محمدتقی حمیدی بهشتی

ترومبوآمبولی وریدی از عوارض قابل پیشگیری در اعمال جراحی است که می‌تواند موجب مرگ و میر ‌‌شود، اما تاکنون پژوهش کافی برای مدل‌سازی این عارضه صورت نگرفته است. این در حالی است که با مدل‌سازی دقیق این عارضه می‌‌توان به صورت قابل ملاحظه‌‌ای از بروز آن جلوگیری کرد. در این مقا أکثر

ترومبوآمبولی وریدی از عوارض قابل پیشگیری در اعمال جراحی است که می‌تواند موجب مرگ و میر ‌‌شود، اما تاکنون پژوهش کافی برای مدل‌سازی این عارضه صورت نگرفته است. این در حالی است که با مدل‌سازی دقیق این عارضه می‌‌توان به صورت قابل ملاحظه‌‌ای از بروز آن جلوگیری کرد. در این مقاله به مدل‌سازی این عارضه به روش فازی با استفاده از دانش خبرگان ‌پرداخته شده است. به این منظور پس از جمع‌آوری دانش و تجربه پزشکان با استفاده از مصاحبه‌های متعدد، ابتدا عوامل موثر در بروز عارضه استخراج شده و سپس به پنج گروه تقسیم شده‌اند. دانش و تجربة پزشکان در مورد احتمال بروز عارضه در اثر عوامل هریک از گروه‌ها به صورت یک موتور استنتاج فازی متناظر با آن گروه مدل شده است. خروجی نهایی سیستم فازی که همان احتمال بروز عارضه در اثر تمام عوامل است با استفاده از اجتماع این زیر سیستم‌‌ها محاسبه می‌‌گردد. در نهایت سیستم فازی طراحی شده توسط داده‌‌های واقعی جمع‌آوری شده از بیمارانی که در بخش جراحی بیمارستان شریعتی تهران تحت عمل جراحی قرار گرفته‌‌اند، مورد اعتبارسنجی قرار گرفته است. با اعمال روش ارائه شده به داده‌های مربوط به 100 بیمار مشاهده می‌شود که در 96 مورد پیش بینی این روش با پیش بینی روش متداول پزشکان انطباق داشته است و در 4 مورد دیگر نتیجه مدل ارائه شده منطبق بر واقعیت و پیش بینی متداول پزشکان خلاف واقع بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3003 - تحلیل آثار زیست محیطی – اقتصادی و فرهنگی گردشگری روستایی از دیدگاه روستاییان مطالعه ی موردی ( روستای فش ، شهرستان کنگاور )
زهرا شفیعی بیژن رحمانی

امروزه گردشگری از جنبه های مختلف اثرات شگرفی را بر حیات روستا برجا می گذارد. آگاهی از دیدگاه جامعه ی میزبان به عنوان عرضه کننده محصول گردشگری اهمیت فراوان دارد. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و به روش توصیفی و تحلیلی به بررسی دیدگاه روستاییان نسبت به اثرات گردشگری روستای فش أکثر

امروزه گردشگری از جنبه های مختلف اثرات شگرفی را بر حیات روستا برجا می گذارد. آگاهی از دیدگاه جامعه ی میزبان به عنوان عرضه کننده محصول گردشگری اهمیت فراوان دارد. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و به روش توصیفی و تحلیلی به بررسی دیدگاه روستاییان نسبت به اثرات گردشگری روستای فش شهرستان کنگاورپرداخته است .جامعه اماری روستاییان و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 226نفر به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب شده اند .برای جمع آوری داده ها ازپرسشنامه و طیف لیکرت و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss 18 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد اثرات گردشگری مثبت و منفی معناداری دراین منطقه وجود دارد. بطوریکه در زمینه ی اقتصادی باعث ایجاد مشاغل جدید، افزایش درآمد، تمایل به مشاغل خدماتی، افزایش هزینه های زندگی و شکاف درآمدی و در حوزه اجتماعی- فرهنگی باعث افزایش ارتباطات و آگاهی عمومی، کاهش امنیت برای زنان و دختران، افزایش جرم و همچنین در زمینه زیست محیطی باعث تخریب محیط زیست و همچنین بالا رفتن انتظارات و آگاهی روستائیان در ارتباط با حفاظت از محیط زیست و .... شده است. بنابراین برنامه ریزی نظامند و مشارکت روستاییان فش در بخش گردشگری می تواند موجب تغییر و تحول در ابعاد اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی در زندگی مردم روستا شود و از اثرات منفی زیست محیطی گردشگری بکاهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3004 - شاخص گردشگری TCI و کاربرد آن در گردشگری استان سیستان و بلوچستان
مهدی اسدی مختار کرمی

در جهان امروز گردشگری به یک صنعت پردرآمد به نام صنعت توریسم تبدیل گشته است و در حال حاضر اکثر کشورها درآمد بالای را از آن به دست می‌آورند. لذا با توجه به موقعیت منطقه مورد مطالعه از نظر گردشگری در این پژوهش سعی شده تا با استفاده از شاخص گردشگری TCI ماههای مناسب استان سی أکثر

در جهان امروز گردشگری به یک صنعت پردرآمد به نام صنعت توریسم تبدیل گشته است و در حال حاضر اکثر کشورها درآمد بالای را از آن به دست می‌آورند. لذا با توجه به موقعیت منطقه مورد مطالعه از نظر گردشگری در این پژوهش سعی شده تا با استفاده از شاخص گردشگری TCI ماههای مناسب استان سیستان و بلوچستان برای گردشگری مشخص نماییم. برای این منظور از داده‌های ماهانه ایستگاه‌های هواشناسی استان سیستان و بلوچستان برای یک دوره 20 ساله از سال 1990 تا 2010 استفاده شد و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها شاخص گردشگری TCI مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بدست آمده به وضوح نشان دادند که استان مذکور در طول فصول تابستان از نظر شرایط گردشگری در شرایط چندان مناسبی نمی‌باشند اما در فصول سرد سال مانند فصل زمستان و پاییز که شامل ماههای ژانویه، فوریه، مارس، اکتبر، نوامبر و دسامبر می‌باشد از نظر گردشگری به دلایل موقعیت نسبی و ریاضی خاص آن، در شرایط مناسب می‌باشد البته در برخی موارد، برخی از شهرستان‌های استان (چابهار) به دلیل شرایط خاص آن مانند نزدیکی به دریا در فصل تابستان نیز از شرایط مناسب و حتی در مواقعی عالی (نمره TCI بین 70 تا 100) نیز برای گردشگری برخوردار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3005 - مکان‌یابی بهینه کمپ‌های طبیعت‌گردی درحوضه بازفت با استفاده از معیار دسترسی
امیر گندمکار مریم السادات احدی نژاد

طبیعت گردی یکی از شاخه های گردشگری است که مبتنی بر جاذبه های طبیعی است. شناسایی مناطق مستعد طبیعت گردی و برنامه ریزی برای این مناطق، به منظور جذب علاقه مندان و ایجاد امکانات زیربنایی برای آن ها از جمله راهکارهای توسعه صنعت اکوتوریسم است. پژوهش حاضر به مکان یابی بهینه کم أکثر

طبیعت گردی یکی از شاخه های گردشگری است که مبتنی بر جاذبه های طبیعی است. شناسایی مناطق مستعد طبیعت گردی و برنامه ریزی برای این مناطق، به منظور جذب علاقه مندان و ایجاد امکانات زیربنایی برای آن ها از جمله راهکارهای توسعه صنعت اکوتوریسم است. پژوهش حاضر به مکان یابی بهینه کمپ های طبیعت گردی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی و بررسی لایه های جغرافیایی حوضه بازفت می پردازد. حوضه بازفت جزو مناطق دارای قابلیت های طبیعت گردی بالا در زمینه گردشگری است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی‌ـ تحلیلی است.. هدف مطالعۀ حاضر این است که با توجه به معیار فاصله ها و دسترسی ها و زیر معیار های مشخص شده برای آن، مکان های مستعد جهت احداث پروژه های گردشگری تعیین شوند. برای انتخاب مکان مناسب جهت احداث کمپ های طبیعت گردی، لایه های مربوط به معیار و زیرمعیارهای دسترسی، ارزیابی شده و ارزش هریک از این لایه ها در نظر گرفته شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. درنهایت، با بهره گیری از مدل تصمیم گیری تحلیل سلسله مراتبی مکان یابی مناسب برای ایجاد پروژه های گردشگری مشخص شد و با تجزیه و تحلیل انجام شده، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، بخش مرکزی حوضه و منتهی علیه شمالی حوضه دارای وضعیت بسیارنامناسب جهت احداث کمپ ها میباشد و بخش‌های پراکنده در جنوب و شمال غرب حوضه، بهترین وضعیت را جهت احداث کمپ های طبیعت گردی دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3006 - اثرات گردشگری بر معیشت پایدار روستایی (مطالعه موردی: روستاهای ملهم دره و ترخین آباد همدان)
موسی اعظمی ناهید هاشمی امین

گردشگری به طور فزاینده‌ای با مسئله‌ی کاهش فقر در کشورهای درحال‌توسعه دارای پیوند مستقیم بوده و به کار گرفته می‌شود. چارچوب معیشت پایدار توریسم محور (SLFT)، یکی از رویکردهای تحلیلی جدید، در زمینه توسعه روستایی است که در سال‌های اخیر برای بررسی توسعه روستایی و کاهش فقر، ب أکثر

گردشگری به طور فزاینده‌ای با مسئله‌ی کاهش فقر در کشورهای درحال‌توسعه دارای پیوند مستقیم بوده و به کار گرفته می‌شود. چارچوب معیشت پایدار توریسم محور (SLFT)، یکی از رویکردهای تحلیلی جدید، در زمینه توسعه روستایی است که در سال‌های اخیر برای بررسی توسعه روستایی و کاهش فقر، بسیار مورد توجه و کاربرد قرارگرفته است. بنابراین، این تحقیق با هدف تحلیل پیامدهای معیشت (اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و نهادی پایدار) گردشگری در روستاهای ملهمدره و ترخین آباد همدان به‌صورت پیمایشی انجام شد. جامعه آماری ۳۰۱ نفر از سرپرست خانوارهای روستایی را تشکیل داده که با استفاده از فرمول کوکران و به صورت تصادفی ساده ۱۴۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. ابزار مورد استفاده برای جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه بود که روایی صوری آن به وسیله اساتید و متخصصین نرم‌افزار موضوعی تأیید و پایایی ضریب آلفای کرونباخ (81/0= α) حاصل شد. جهت انجام آزمون‌های آماری از نرم‌افزارهای SPSS21 استفاده شده است. نتایج تحلیل عاملی، نشان می‌دهد که چهار عامل در مجموع 14/50 درصد واریانس کل را تبیین کرده‌اند و از دیدگاه جامعه‌ی موردمطالعه، چهار مؤلفه‌ی پیامدهای اقتصادی پایدار، پیامدهای اجتماعی پایدار، پیامدهای زیست‌محیطی پایدار، پیامدهای نهادی پایدار به ترتیب از مهم-ترین مؤلفه‌های مؤثر مربوط به پیامدهای معیشت پایدار گردشگری روستایی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3007 - ارزیابی و تحلیل شاخص اقلیم آسایش گردشگری استان آدربایجان شرقی با استفاده از شاخص‌های اقلیم گردشگری و دمای معادل فیزیولوژیک در GIS
سکینه سجودی فیروز آقازاده فهیمه نقی زاده لیلا اخوان

در این پژوهش با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (TCI) و شاخص دمای معادل فیزیولوژیک (PET) و داده‌های اقلیمی 13 ایستگاه سینوپتیک استان، شرایط آسایش استان در تمام طول سال تبیین گشته است. بدین صورت، ابتدا داده‌های اقلیمی مربوط به ایستگاه‌های مورد مطالعه از سازمان هواشناسی است أکثر

در این پژوهش با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (TCI) و شاخص دمای معادل فیزیولوژیک (PET) و داده‌های اقلیمی 13 ایستگاه سینوپتیک استان، شرایط آسایش استان در تمام طول سال تبیین گشته است. بدین صورت، ابتدا داده‌های اقلیمی مربوط به ایستگاه‌های مورد مطالعه از سازمان هواشناسی استان دریافت گردید، بعد از تجزیه و تحلیل و پردازش در محیط Excel و تهیه بانک اطلاعاتی برای هر یک از شاخص‌ها به تفکیک ماه‌های سال برای هر یک از ایستگاه‌ها محاسبه شد. سپس برای پیدا کردن شاخص TCI اطلاعات مربوط به این شاخص به نرم افزار TCI Calculator و شاخص PET به نرم افزار RayMan انتقال یافت، پس از آن با استفاده از تکنیک GIS نقشه‌های شاخص‌های مورد مطالعه برای هر یک از ماه‌های سال برای تمامی ایستگاه‌ها تهیه و ترسیم شد. نتایج حاصل از بررسی این شاخص‌ها نشان داد که شرایط آسایش گردشگری تمامی ایستگاه‌های مورد مطالعه در طول سال بر اساس شاخص TCI در ماههای ژانویه، فوریه، آوریل، ژوئیه، اوت، مارس، مه، اکتبر، نوامبر و دسامبر (با سه کلاسه ناچیز حاشیه‌ای، قابل قبول و خوب) بدترین شرایط را از نظر آسایشی به خود اختصاص دادند، بقیه ماه‌ها نیز (با سه کلاسه خیلی خوب، عالی و ایده آل) بهترین شرایط را از نظر آسایشی گردشگری به خود اختصاص دادند. بر اساس شاخص PET نیز ماه‌های ژوئن، ژوئیه، اوت، مه و سپتامبر دارای شرایط آسایش بهتری برای گردشگران انتخاب شدند، بقیه ماه‌های سال دارای بدترین شرایط آسایش برای گردشگران انتخاب شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3008 - تعیین پیشران‌‌های کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده‌ی گردشگری خلاق شهر اصفهان
مریم مصاحبی پور فرد احمد خادم الحسینی حمید صابری رضا مختاری ملک آبادی

از آنجا که صنعت گردشگری، صنعتی پول‌ساز است کشورها برای به‌دست آوردن درآمد بیشتر با یکدیگر در رقابت هستند. گردشگری خلاق گزینه&lrm;ای جدید است که توانسته نظر گردشگران را به خودش جلب نماید. چرا که سلیقه&lrm;شان تغییر کرده است و دیگر نمی‌خواهند به چشم گردشگر به آنها نگاه شو أکثر

از آنجا که صنعت گردشگری، صنعتی پول‌ساز است کشورها برای به‌دست آوردن درآمد بیشتر با یکدیگر در رقابت هستند. گردشگری خلاق گزینه&lrm;ای جدید است که توانسته نظر گردشگران را به خودش جلب نماید. چرا که سلیقه&lrm;شان تغییر کرده است و دیگر نمی‌خواهند به چشم گردشگر به آنها نگاه شود، ترجیح می‌دهند لختی در فرهنگ بومی زندگی کنند. هدف از پژوهش حاضر، تعیین پیشران‌های کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده&lrm;ی گردشگری خلاق شهر اصفهان است. رویکرد حاکم، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت ژرفانگر، مبتنی بر پرسشنامه و رویکرد آینده پژوهی می‌باشد. در وهله‌ی نخست، با بهره‌گیری از نظرهای 35 نفر از خبرگان و فعالان حوزه‌ی گردشگری و برنامه‌ریزان شهری در زمینه‌ی شیوه‌ی دلفی، 52 متغیر در 6 حوزه به عنوان متغیرهای مؤثر بر وضعیت آینده‌ی گردشگری خلاق شهر اصفهان استخراج شدند. سپس با استفاده از روش تحلیل اثرات متقابل یا ساختاری توسط نرم‌افزار میک‌مک جهت استخراج متغیرهای اصلی تأثیر‌گذار بر وضعیت آینده‌ی گردشگری خلاق شهر اصفهان مورد تحلیل قرارگرفتند. با قرار دادن عوامل از یک ماتریس 52 × 52 تأثیر هر کدام از این عوامل بر یکدیگر توسط وزن‌دهی عوامل (از صفر تا 3) مشخص گردید. آنچه از وضعیت صفحه‌ی پراکندگی متغیرها می‌توان فهمید حاکی از ناپایداری سیستم می‌باشد. 10عامل کلیدی انتخاب شدند که روابط بین‌المللی کشور با امتیاز 381 دارای بالاترین امتیاز تأثیرگذاری مستقیم و تبلیغات بین‌المللی با امتیاز 368 در رتبه بعدی و سپس نگرش آینده پژوشی نسبت به گردشگری خلاق در رتبه‌ی بعدی قرار گرفتند. اگر چرخ‌‌های گردشگری در شهری به حرکت درآیند و گردشگری رونق پذیرد، شهر به صرافت خلاقیت و پویایی می‌افتد و می‌خواهد از تمامی پتانسیل‌‌هایش بهره ببرد. یافته‌‌ها نشان می‌دهد که شهر اصفهان دارای پتاسیل گردشگری خلاق است. توجه و سرمایه‌گذاری بر روی متغیرهای پیشران می‌تواند راه رسیدن به مهم را هموار سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3009 - بررسی نقش عوامل موثر بر میزان رضایت‌مندی گردشگران درمانی شهر اهواز با تاکید بر گردشگران خارجی
نسرین مهدی زاده آزاده امیری

گردشگری درمانی یکی از روبه رشد‌ترین بخش‌های صنعت گردشگری است که از دهه 1990 عوامل متعددی همچون تغییر در ارزش‌های مصرف‌کنندگان، مسن‌ تر شدن جمعیت، اقتضائات سیستم خدماتی بهداشتی و... موجب گسترش و تقویت آن شده است و به دلیل مزایا و منافع فراوان از توجه خاصی برخورداراست.هدف أکثر

گردشگری درمانی یکی از روبه رشد‌ترین بخش‌های صنعت گردشگری است که از دهه 1990 عوامل متعددی همچون تغییر در ارزش‌های مصرف‌کنندگان، مسن‌ تر شدن جمعیت، اقتضائات سیستم خدماتی بهداشتی و... موجب گسترش و تقویت آن شده است و به دلیل مزایا و منافع فراوان از توجه خاصی برخورداراست.هدف این پژوهش ارزیابی توانمندی‌های شهر اهواز در جذب گردشگران درمانی خارجی است.این پژوهش بر اساس ماهیت و روش از نوع توصیفی، تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری درنظر گرفته شده در آن، گردشگران درمانی ومتخصصین وکارشناسان مراکز درمانی فعال در این حوزه است و حجم نمونه پژوهش با استفاده از فرمول کوکران 150 نفر درنظر گرفته شده است که از این تعداد، 100 نفر گردشگران درمانی و 50 نفر متخصصین وکارشناسان را شامل می‌شود. به منظور جمع آوری اطلاعات از2پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که پایایی آنها از طریق الفای کرونباخ برای پرسشنامه متخصصین وکارشناسان 71/0 وبرای گردشگران درماتی 85/0 محاسبه شده است.جهت تحلیل داده‌ها از آزمون t تک نمونه‌ای استفاده شده است همچنین جهت رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری درمانی شهر اهواز از روش AHP استفاده شده است؛ نتایج حاکی از آن است که زیرساخت‌های درمانی، خدماتی و رفاهی در شهر اهواز از دید گردشگران پاسخ‌گوی نیاز آن‌ها است و نشان از رضایت بالای آنها از این زیر‌ساخت‌هادارداما از دید متخصصین وکارشناسان مراکز- درمانی،زیر‌ساخت‌های درمانی پاسخ‌گوی نیاز گردشگران این شهر نمی‌باشد. درتعیین گزینه‌های تصمیم‌گیری عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری درمانی، منابع پزشکی، خدمات سفر و بازاریابی درنظر گرفته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3010 - بررسی و تعیین قابلیت های گردشگری مناطق گذرگاهی و بین راهی(نمونه: خراسان جنوبی)
رستم صابری فر

مطابق ادعای مسئولین گردشگری استان خراسان جنوبی، سالانه بیش از 12 میلیون مسافر از این استان به سمت شمال و جنوب کشور عبور می کنند، اما بهره استان از این پتانسیل بسیار اندک و در واقع هیچ است. بسیاری این مشکل را در عدم وجود قابلیت های فرهنگی، تاریخی، زیارتی و طبیعی استان می أکثر

مطابق ادعای مسئولین گردشگری استان خراسان جنوبی، سالانه بیش از 12 میلیون مسافر از این استان به سمت شمال و جنوب کشور عبور می کنند، اما بهره استان از این پتانسیل بسیار اندک و در واقع هیچ است. بسیاری این مشکل را در عدم وجود قابلیت های فرهنگی، تاریخی، زیارتی و طبیعی استان می دانند. این حالی است که علاوه بر وجود قابلیت های اساسی در این زمینه، همین شرایط تزانزیتی می تواند بهترین امکان برای بهرمندی از پیامدهای مثبت گردشگری تلقی گردد. در این بررسی سعی اصلی بر آن است تا شرایط استان خراسان جنوبی به عنوان مهمترین منزلگاهی که مسافران مرکز، جنوب و جنوب شرق کشور را به مشهد می رساند، مورد بحث و بررسی قرار گیرد. به این منظور، از روش توصیفی و تحلیل بهره برداری شده است و داده های گرددآوری شده از طریق پرسشنامه های محقق ساخته از 300 نفر نمونه انتخابی، با نرم افزار SPSS و ابزار تحلیلی SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشانگر آن است که ضعف های موجود در ارتباط با عدم بهره گیری از قابلیت گردشگران عبوری عمدتا به سیاست های اجرایی و عدم اتخاذ استراتژی های مناسب مربوط می باشد. به طوری که راهبردهای تعیین شده در این بررسی عمدتا در بخش تهاجمی می باشد حال آن که مسئولین راهبردهای دیگری را مد نظر قرار داده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3011 - بررسی پتانسیل های اشتغال زایی گردشگری در روستاهای هدف گردشگری شهرستان پاوه
مجید یاسوری آئیژ عزمی فائزه حیدری

گردشگری روستایی به واسطه تاثیرات اقتصادی که دارد، مورد بررسی محققان مختلفی قرار گرفته است. از جمله این تاثیرات اقتصادی، اشتغال زایی است. لذا هدف این مقاله بررسی تاثیر گردشگری روستایی بر اشتغال زایی از دیدگاه گردشگران روستایی است. روش تحقیق کمی، پیمایشی است که از ابزار پ أکثر

گردشگری روستایی به واسطه تاثیرات اقتصادی که دارد، مورد بررسی محققان مختلفی قرار گرفته است. از جمله این تاثیرات اقتصادی، اشتغال زایی است. لذا هدف این مقاله بررسی تاثیر گردشگری روستایی بر اشتغال زایی از دیدگاه گردشگران روستایی است. روش تحقیق کمی، پیمایشی است که از ابزار پرسشنامه جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری مشتمل بر 270 نفر از گردشگران است که با استفاده از فرمول کوکران و به صورت نمونه گیری اتفاق جمع آوری شده است. پایایی تحقیق از طریق ضریب آلفای کرونباخ(برابر با 73/0) و روایی تحقیق توسط متخصصان جغرافیا و گردشگری تایید شد. یافته ها نشان می دهند که گردشگری به واسطه گسترش امکانات خدماتی اعم از اقامتی و تسهیلاتی و همچنین از طریق توجه بیشتر مسئولان به بهداشت روستا شرایطی را فراهم می کنند که سبب می گردند، اشتغال زایی روستایی بیشتر شود. همچنین روستاییان بخش قابل توجهی از درآمد خود را صرف سوغاتی و هزینه اقامت و تفریح در روستا می کنند که این امر موجب رونق بخش های فروشگاهی و مغازه های خرده فروش روستایی شده است. در نهایت آزمون همبستگی رگرسیون نشان می دهد که گردشگران با ایجاد نیاز به ارائه برخی خدمات می توانند منجر به توسعه اشتغال زایی روستایی شوند که این امر از طریق سرمایه گذاری خصوصی و دولتی مهیا می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3012 - تبیین موانع توسعه صنعت گردشگری ( مطالعه موردی) شهر کجور
جمشید عینالی محمد علی الهی چورن مهدی چراغی

امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک پدیده اجتماعی- اقتصادی به یکی از بزرگترین بخش های اقتصادی که درآمد، شغل و مبادلات ارزی را برای بسیاری از کشورها را فراهم می کند از این رو توسعه صنعت گردشگری موجب افزایش معیشت خانوادهای محلی ،بهبود وضعیت کسب و کار آنها جهت ایجاد شرکت های ک أکثر

امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک پدیده اجتماعی- اقتصادی به یکی از بزرگترین بخش های اقتصادی که درآمد، شغل و مبادلات ارزی را برای بسیاری از کشورها را فراهم می کند از این رو توسعه صنعت گردشگری موجب افزایش معیشت خانوادهای محلی ،بهبود وضعیت کسب و کار آنها جهت ایجاد شرکت های کوچک ورفع تنگناهای زیر بنایی در صنعت گردشگری درکشورهای در حال توسعه می گردد .هدف از این تحقیق مهم ترین موانع توسعه صنعت گردشگری درشهر کجور می باشد. نوع تحقیق کابردی و روش توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق خانوارهای شهر کجور می باشد. که طبق فرمول کوکران تعداد نمونه150 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تحلیل عاملی اکتشافی) استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که، نتیجه حاصل از تقلیل 39 متغیر 8 عامل بوده است که عبارتند از: عامل کالبدی، عامل کالبدی و اقتصادی، عامل اطلاع رسانی فرهنگی، عامل فرهنگی و عامل اجتماعی بوده اند که در این میان عامل کالبدی با مقدار ویژه67/8 که به تنهایی قادر است 34/15واریانس را محاسبه کند.که به عنوان مهم ترین موانع توسعه گردشگری شهر کجور شناخته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3013 - تبیین عوامل موثر بر رضایت مندی گردشگران از فضای گردشگری روستایی( مطالعه موردی: روستای ونوش)
جمشید عینالی محمد علی الهی چورن

. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر رضایت گردشگران از فضای گردشگری روستایی در روستای ونوش است. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی بوده برای گرد آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مشاهده و پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق أکثر

. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر رضایت گردشگران از فضای گردشگری روستایی در روستای ونوش است. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی بوده برای گرد آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مشاهده و پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق در منطقه مورد مطالعه به صورت تصادفی مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است نتیجه حاصل از تقلیل 39 متغیر 8 عامل بوده است که عبارتند از: عامل دسترسی به خدمات اساسی، عامل بر خورداری از امکانات در محل جاذبه ها، عامل مناسب بودن هزینه ها ، عامل شخصیت اجتماعی و فرهنگی ساکنان منطقه عامل امنیت، عامل دست یابی به سلامتی و سر زندگی، عامل دسترسی به جاذبه های طبیعی و عامل پاکیزگی بوده اند که در این میان عامل دسترسی به جاذبه ها و خدمات اساسی با مقدار ویژه721/2 که به تنهایی قادر است 39/16واریانس را محاسبه کند.که به عنوان مهم ترین عامل رضایت مندی روستای ونوش شناخته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3014 - تحلیل راهبردهای موثر بر توسعه صنعت گردشگری شهرستان خدابنده با استفاده از روشهای تصمیم گیری چند معیاره
محمد تقی حیدری مجید حضرتی

توسعه اقتصادی در هر کشوری در گرو بهره برداری صحیح از منابع و جذب سرمایه های داخلی و خارجی بمنظور توسعه این منابع است. در این زمینه، گردشگری یکی از بخشهای مهم و قابل احیاء جهت هدایت سرمایه گذاریهای داخلی و خارجی و رسیدن به توسعه منطقه است.از اینرو، شناخت پتانسیلها و محدو أکثر

توسعه اقتصادی در هر کشوری در گرو بهره برداری صحیح از منابع و جذب سرمایه های داخلی و خارجی بمنظور توسعه این منابع است. در این زمینه، گردشگری یکی از بخشهای مهم و قابل احیاء جهت هدایت سرمایه گذاریهای داخلی و خارجی و رسیدن به توسعه منطقه است.از اینرو، شناخت پتانسیلها و محدودیتهای مناطق در بخش گردشگری و تدوین برنامه ها و راهبردهای مناسب جهت رفع محدودیتها و ارتقاء توانمندیها، از گامهای موثر در توسعه این صنعت است.2.روش شناسی: در این رابطه مقاله حاضر،با استفاده از دو روش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی، به شناسایی امکانات و محدودیتهای گردشگری شهرستان خدابنده پرداخته است. بدین ترتیب که، ابتدا نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای پیش روی منطقه را شناسایی کرده و براساس آن راهبردهای مهم جهت توسعه گردشگری در شهرستان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری شامل 442 نفر در سه گروه ساکنین شهرستان، گردشگران، و کارشناسان گردشگری می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری کوکران و کارشناسی انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از شیوه مطالعات کتابخانه ای و پژوهشهای میدانی استفاده شده است. همچنین، برای تحلیل داده ها از تکنیکهای SWOT، روش راه حل توافقی و بهینه سازی چند معیاره(Vikor)وضریب تاو کندال و نرم افزارSPSSکمک گرفته شده است.3.بحث: طبق یافته های تحلیل SWOT، 20 نقطه قوت و فرصت در مقابل 20 نقطه ضعف و تهدید، به عنوان توانمندیها و محدودیتهای گردشگری منطقه می باشند. همچنین 20 راهبرد متنوع در بخش گردشگری نیز برای منطقه شناسایی گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3015 - گردشگری روستایی راهبردی برای تحقق توسعه روستایی ؛ (مطالعه موردی: فقر روستاهای دهستان میشخاص از توابع بخش سیوان، شهرستان ایلام)
سجاد شرافت مصطفی ازکیا منصور وثوقی سید محمد سیدمیرزایی

مقاله حاضر به گردشگری روستایی به عنوان راهبردی جهت تحقق توسعه روستایی پرداخته است. فرض مطالعه بر این است که گردشگری روستایی می تواند تاثیر مثبتی بر کاهش فقر و توسعه روستایی بگذارد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی تحلیلی است. برای گردآوری داده ها أکثر

مقاله حاضر به گردشگری روستایی به عنوان راهبردی جهت تحقق توسعه روستایی پرداخته است. فرض مطالعه بر این است که گردشگری روستایی می تواند تاثیر مثبتی بر کاهش فقر و توسعه روستایی بگذارد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی تحلیلی است. برای گردآوری داده ها از روش های اسنادی و میدانی (پرسشنامه محق ساخته، مشاهده و مصاحبه) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل سرپرستان هشت روستای گردشگری دهستان میشخاص می باشد و دارای بیشترین حجم گردشگر می باشند که تعداد آنها به 1638 خانوار است. حجم نمونه با استفاده از جدول اچ. اس بولا 325 نفر برآورد شده است شیوه نمونه گیری به صورت طبقه ای چند مرحله ای بوده است. بدین ترتیب که کل روستاهای دهستان میشخاص (8 روستا) را مشخص کرده و بنابر تناسب جمعیتی از هر روستا به روش تصادفی ساده نمونه گیری به عمل آمد.برای تجزیه و تحلیل داده ها از از آمار های توصیفی و آمارهای استنباطی استفاده شده است. بررسی عوامل تاثیرگذار در کاهش فقر در اثر توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه مشارکت کنندگان در تحقیق نشان داد که ضریب تعیین 799/. بوده است. بنابراین می توان گفت که توسعه گردشگری با توجه به ایجاد رابطه با ابعاد توسعه روستایی نقش مهمی در کاهش فقر روستایی ایفا کرده است. نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد که همه ابعاد گردشگری روستایی مورد بررسی، اثرات مستقیمی بر فقر روستایی دارند. بیشترین اثر مستقیم متعلق به بعد اقتصادی (0.28) و کمترین اثر متعلق به بعد کالبدی (0.11) است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3016 - نقش اکوژئومورفولوژی در گسترش پهنه های اکوتوریستی با استفاده از مدلهای AHP و VIKOR ( مطالعه موردی شهرستان اردبیل )
طاهر صادقی اردوان بهزاد

مطالعات ژئومورفولوژی می تواند کمک شایانی در شناسایی محیط ، مکان یابی و برنامه ریزی توسعه در بخش های مختلف داشته باشد. با توجه به اینکه کشور ایران دارای پتانسیل های زیادی جهت گردشگری می باشد، شناسایی قطب های گردشگری می تواند کمک زیادی در توسعه این بخش داشته باشد. هدف این أکثر

مطالعات ژئومورفولوژی می تواند کمک شایانی در شناسایی محیط ، مکان یابی و برنامه ریزی توسعه در بخش های مختلف داشته باشد. با توجه به اینکه کشور ایران دارای پتانسیل های زیادی جهت گردشگری می باشد، شناسایی قطب های گردشگری می تواند کمک زیادی در توسعه این بخش داشته باشد. هدف این پژوهش، شناخت توانایی و قابلیت های گردشگری شهرستان اردبیل است . بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS پارامترهای شیب، جهت، ارتفاع، دما، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از بعضی عوامل محیطی مثل پهنه های لغزشی ، رودخانه ، مناطق حفاظت شده و جاده بررسی و نهایتا نقشه های رقومی هر یک تهیه گردید. طبق یافته های تحقیق فعالیت های اکو توریستی در این شهرستان عبارتند از: طبیعت گردی، گردشگری عشایر، حیات وحش، دامنه نوردی، کوهنوردی و ورزش های زمستانه . از مدل AHP بری بدست آوردن وزن شاخص ها و از مدل VIKOR برای رتبه بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. بر این اساس ماتریس رتبه بندی فعالیت های اکوتوریستی تشکیل گردید. در این ماتریس پارامترهای اکوژئومورفولوژیکی شامل شیب ، جهت ، ارتفاع ، پوشش گیاهی ، منابع آب و دما به عنوان شاخص و فعالیت های اکوتوریستی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که گردشگری عشایر ، طبیعت گردی ، ورزشهای زمستانه و حیات وحش به ترتیب دارای رتبه های 1 ، 78/0 ، 14/0 و 12/0 اولویت بندی شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3017 - ردپای بوم شناختی توریسم در نواحی روستایی مطالعه موردی: روستای وشنوه (شهرستان قم، بخش فردو)
فرزاد ویسی آرمان رحیمی

مطالعات و اقدامات تجربی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل‌های ارزیابی آن صورت پذیرفته است. اما، علی‌رغم تمام این اقدامات، نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در کشور نیز حاکی از وجود چالش‌های عمده در جهت دستیابی أکثر

مطالعات و اقدامات تجربی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل‌های ارزیابی آن صورت پذیرفته است. اما، علی‌رغم تمام این اقدامات، نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در کشور نیز حاکی از وجود چالش‌های عمده در جهت دستیابی به پایداری توسعه گردشگری به‌ویژه در روستاهای هدف گردشگری می‌باشد.در این پژوهش سعی شده است تا با روشی توصیفی تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای اسنادی و نیز برداشت های میدانی(توزیع پرسشنامه و مصاحبه با دهیار و شورای روستا و نیز گردشگران)، میزان اثرات زیست محیطی وارده به روستای وشنوه توسط گردشگران به وسیله مدل ردپای بوم شناختی برآورد گردد. جامعه آماری این پژوهش تعداد گردشگرانی است که در سال 1391 به روستای وشنوه مراجعه نموده اند. با توجه به اینکه در سال 1391 تعداد 10000 نفر گردشگر به این روستا وارد شده اند، بنابراین با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه آماری برابر با 350 نفر برآورد گردید. یافته های این پژوهش نشان می دهد که ردپای بوم شناختی گردشگری در روستای وشنوه در گروه های مصرفی مواد غذایی، حمل و نقل، گرمایش، آب، برق و نیز تولید زباله برابر با 1.08(سرانه هر گردشگر) هکتار بوده است.مقایسه این مقدار با فضای پشتیبان آن، بیانگر آن است که گردشگری در روستای وشنوه برای براوردن نیازهای زیستی و پایداری زیست محیطی خود متکی به منطقه ای فراتر از این روستا می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3018 - بررسی و تحلیل فضایی تأثیرات گردشگری بر نواحی روستایی از دیدگاه جوامع محلی (مورد: بخش شاهو - شهرستان روانسر)
علی شمس الدینی داود جمینی علیرضا جمشیدی

گردشگری به واسطه تأثیرات مختلفی که بر جوامع، اعم از نقاط شهری و روستایی، بر جای می‌گذارد، در صورت مدیریت بهینه و کارآمد می‌تواند زمینه‌های توسعه و پیشرفت جوامع میزبان را فراهم نماید و در صورت عدم مدیریت و بی توجهی، می‌تواند زمینه‌ساز بروز مسائل و چالش‌های متعدد اجتماعی، أکثر

گردشگری به واسطه تأثیرات مختلفی که بر جوامع، اعم از نقاط شهری و روستایی، بر جای می‌گذارد، در صورت مدیریت بهینه و کارآمد می‌تواند زمینه‌های توسعه و پیشرفت جوامع میزبان را فراهم نماید و در صورت عدم مدیریت و بی توجهی، می‌تواند زمینه‌ساز بروز مسائل و چالش‌های متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در مناطق میزبان باشد. هدف از پژوهش حاضر که از نوع تحقیقات کاربردی و با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام گرفته است، بررسی و تحلیل فضایی تأثیرات گردشگری بر نواحی روستایی بخش شاهو از توابع شهرستان روانسر از دیدگاه روستاییان بخش مذکور است. جامعه آماری پژوهش را، کلیه سرپرستان خانوار واقع در 8 روستای بخش شاهو (908 نفر) تشکیل می‌دهند، که با استفاده از فرمول کوکران 206 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. ابزار اصلی این پژوهش پرسش‌نامه‌ای بوده که روایی آن توسط اساتید دانشگاهی و متخصصان گردشگری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و نمایش فضایی اثرات گردشگری بر نواحی روستایی بخش شاهو به ترتیب از دو نرم‌افزار SPSS و GIS استفاده گردید. نتایج بررسی کلی تأثیرات گردشگری بر نواحی روستایی بخش شاهو نشان داد که گردشگری بر 3/38 درصد مناطق مورد مطالعه تأثیری در حد کم و خیلی کم، بر 1/30 درصد تأثیر در حد متوسط و بر 5/31 درصد تأثیر زیاد و بسیار زیادی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3019 - ارزیابی قابلیت پیاده راه در چارچوب رضایتمندی گردشگران نمونه موردی : پیاده راه علم الهدی رشت
عارفه اسلامی طاهره شهبازی امین ابراهیمی دهکردی

امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت پیشرو در جهان توسعه فراوان یافته است و بسیاری از کشورها با بهره گیری از فاکتورهای جذب توریسم همچون محورهای پیاده به تقویت حرکتهای توریستی خود پرداخته و وضعیت خود را بهبود می بخشند. مسیرهای پیاده توأم با نشانه ها و نقاط عطف مانند مکان أکثر

امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت پیشرو در جهان توسعه فراوان یافته است و بسیاری از کشورها با بهره گیری از فاکتورهای جذب توریسم همچون محورهای پیاده به تقویت حرکتهای توریستی خود پرداخته و وضعیت خود را بهبود می بخشند. مسیرهای پیاده توأم با نشانه ها و نقاط عطف مانند مکانی برای قرائت سناریوی شهری و حفظ پایداری خاطره ی شهر می باشند. قابلیت جذب گردشگری نه تنها برآورنده نیازهای مربوط مسیر پیاده راه است بلکه به عنوان یک ضرورت برای حل مسائل ارزشمند نهفته در دل شهرها از جمله جذب گردشگرتلقی میگردد. هدف اصلی این بررسی ارزیابی قابلیت پیاده راه و تعیین اثرگذاری و ارتباط آن برجذب و رضایت گردشگران پیاده راه علم الهدی می باشد. در انجام پژوهش , ابتدا از روش شناسی اسنادی وکتابخانه ای با رویکرد بازنگری نظام مند منابع مرتبط , جهت شناسایی معیارهای اصلی پیاده راه بهره گرفته شد و باروش ترکیبی, مدل مفهومی مولفه های ارزیابی پیاده راه درچارچوب رضایتمندی گردشگران تدوین گردید. متعاقباً با انجام سنجش مولفه های کالبدی و فرهنگی پیاده راه علم الهدی از طریق توزیع پرسشنامه مستخرج از مولفه های ارزیابی پیاده راه به صورت هدفمند و تحلیل داده های کیفی حاصل شده از طریق تحلیل نموداری و spss, درجه اهمیت هر مولفه مورد ارزیابی واقع شد. سرانجام با توجه به وجود اشتراک نسبی عوامل استخراج شده در مولفه های مختلف , عوامل مذکور مقوله بندی شدند که نتایج بررسی نشان می دهد که مولفه خوانایی و تصویرپذیری تاثیر بیشتری بر رضایتمندی گردشگران پیاده را علم الهدی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3020 - توسعه اکوتوریسم پایدار در مناطق حفاظت شده با تاکید بر مفهوم ظرفیت برد زیست محیطی
مژگان بزم آرا بلشتی مرتضی توکلی ستار سلطانیان کاوه جعفرزاده

در این پژوهش ظرفیت برد، اکوتوریسم و اکوتوریسم ورزشی منطقه حفاظت‌شده خائیز برای رسیدن به توسعه اکوتوریسم پایدار مورد بررسی قرار گرفته. در همین راستا پس از تهیه اطلاعات و تجزیه و تحلیل بر روی آنها در محیط (GIS) و با استفاده از روش ترکیب وزین خطی مساحت پهنه‌های مناسب هر فع أکثر

در این پژوهش ظرفیت برد، اکوتوریسم و اکوتوریسم ورزشی منطقه حفاظت‌شده خائیز برای رسیدن به توسعه اکوتوریسم پایدار مورد بررسی قرار گرفته. در همین راستا پس از تهیه اطلاعات و تجزیه و تحلیل بر روی آنها در محیط (GIS) و با استفاده از روش ترکیب وزین خطی مساحت پهنه‌های مناسب هر فعالیت اکوتوریسمی تعیین گردید و در ادامه با بهره‌گیری از اطلاعات به دست آمده و مبانی نظری مرتبط با ظرفیت برد، آستانه تحمل اکوتوریسم و فعالیت‌های اکوتوریسم ورزشی در سه سطح فیزیکی، واقعی و موثر محاسبه گردید. با توجه به نتایج 5/60 درصد از کل منطقه مورد نظر برای اکوتوریسم مناسب در نظر گرفته شد که پهنه‌ی بسیار خوب بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده است (5/24درصد). همچنین پهنه‌ی بسیار خوب با تعداد 2420145 نفر بیشترین ظرفیت‌ برد فیزیکی و با تعداد 56278 نفر بیشترین ظرفیت برد واقعی را داراست. بیشترین مساحت کاربردی فعالیت اکوتوریسم ورزشی نیز در پهنه‌ی متوسط با مساحت 24/3358 هکتار قرار گرفته و نشان دهندی این موضوع می‌باشد که خائیز جنوبی از لحاظ گردشگری ورزشی دارای توان متوسطی است. از میان فعالیت‌های اکوتوریسم ورزشی نیز فعالیت‌های دامنه‌نوردی بیشترین ظرفیت برد را در پهنه‌ی خوب به خود اختصاص داده است، این افزایش به علت شرایط محیطی و اکولوژیکی مناسب و مساحت بیشتر این پهنه‌ها می‌باشد. در نهایت، مطالعه شرایط موجود گردشگری و ارزیابی منطقه گویای آن است که عدم توجه به آستانه تحمل زیست‌محیطی در سطح منطقه حفاظت‌شده خائیز جنوبی می‌تواند پایداری این منطقه را در کوتاه مدت در معرض خطر جدی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3021 - تعیین راهبردها و سیاست های توسعه ژئوتوریسم در شهرستان مشکین شهر
کلثوم اباذری نوجه ده معصومه رجبی حبیب رهنمون

نقش صنعت گردشگری و تلفیق آن با علوم زمین، در ارتقای اقتصادی، فرهنگی ، اجتماعی، ترویج صلح، شناسایی و حفظ داراییهای طبیعی و فرهنگی و مکان یابی آن بر کسی پوشیده نیست. ژئوتوریسم یکی از زیر شاخه های صنعت توریسم است که کاملا از اصول توریسم تبعیت می‌کند و ترکیبی از زمین شناسی، أکثر

نقش صنعت گردشگری و تلفیق آن با علوم زمین، در ارتقای اقتصادی، فرهنگی ، اجتماعی، ترویج صلح، شناسایی و حفظ داراییهای طبیعی و فرهنگی و مکان یابی آن بر کسی پوشیده نیست. ژئوتوریسم یکی از زیر شاخه های صنعت توریسم است که کاملا از اصول توریسم تبعیت می‌کند و ترکیبی از زمین شناسی، ژئومورفولوژی، گردشگری چشم انداز منابع طبیعی، لند فرم ها، سنگ‌ها و کانی‌ها با تاکید بر فرایند‌های به وجود آورنده این اشکال می‌باشد. در این پژوهش پدیده‌های ژئوتوریسمی شهرستان مشگین شهر به عنوان دومین دومین شهر توریستی استان اردبیل که سالانه گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند، مانند چشمه‌های آبگرم قوتور سویی، ، شابیل، قینرجه مشگین شهر ، پارک جنگلی مشگین شهر، شیروان درهسی، آبشار گورگور سبلان و... با روش راهبردیSWOT مورد بررسی قرارگرفت. با به کار گیری این مدل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای موجود در رابطه با توسعه ژئوتوریسم در دامنه شمالی سبلان بررسی شد.طی مطالعات و تحقیقاتی که صورت گرفت پدیده های ژئوتوریستی منطقه شناسایی و معرفی شدند و برای منطقه تعداد 12 نقاط قوت،12نقاط ضعف،14نقاط فرصت و 12 نقاط تهدید مورد شناسایی قرار گرفت و نتایج آنها به صورت جداولی ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3022 - تحلیلی بر زمینه های توسعه گردشگری در نواحی روستایی، با تاکید بر سرمایه اجتماعی مطالعه موردی: دهستان دستجرده، شهرستان طارم
مهدی چراغی بهروز محمدی یگانه نسرین سعیدی

بهره مندی از آثار و نتایج گردشگری روستایی نیازمند ارزیابی و بررسی زمینه های این نواحی جهت توسعه گردشگری در این نواحی می باشد. یکی از زمینه های ضروری، وجود سرمایه اجتماعی مطلوب در جامعه میزبان می باشد. در همین راستا، در تحقیق حاضر به تحلیل سرمایه اجتماعی جهت توسعه گردشگر أکثر

بهره مندی از آثار و نتایج گردشگری روستایی نیازمند ارزیابی و بررسی زمینه های این نواحی جهت توسعه گردشگری در این نواحی می باشد. یکی از زمینه های ضروری، وجود سرمایه اجتماعی مطلوب در جامعه میزبان می باشد. در همین راستا، در تحقیق حاضر به تحلیل سرمایه اجتماعی جهت توسعه گردشگر و در منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر نوع کاربردی، از نظر ماهیت و روش به صورت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه)‌، روش تجزیه و تحلیل به صورت توصیفی و استنباطی (مدل پرومتی و ضریب همبستگی) می‌باشد. قابل ذکر است که یکی از مراحل مدل پرومتی وزن دهی به شاخص‌ها می‌باشد. در تحقیق حاضر وزن دهی شاخص‌ها به روش دلفی انجام شده است. نتایج بدست آمده از تحقیق نشان می دهد، وضعیت سرمایه اجتماعی روستاهای مورد مطالعه جهت جذب گردشگر در وضعیت مطلوبی قرار داشته و شاخص مشارکت اجتماعی بیشترین همبستگی را با سرمایه اجتماعی دارا می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3023 - اکوتوریسم و ظرفیت های توسعه گردشگری پرنده نگری مورد مطالعه: تالاب میانکاله، استان مازندران
لیلا وثوقی

تماشای پرندگان یا "پرنده‌نگری" به یکی از مهمترین بازارهای روبه رشد اکوتوریسم تبدیل شده است. در این رابطه اکوتوریسم به عنوان رویکرد جدید گردشگری‌های مبتنی بر طبیعت، در دهه‌های اخیر، از اهمیت بسزایی در برنامه‌های توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای جهان، برخوردار گشته است. أکثر

تماشای پرندگان یا "پرنده‌نگری" به یکی از مهمترین بازارهای روبه رشد اکوتوریسم تبدیل شده است. در این رابطه اکوتوریسم به عنوان رویکرد جدید گردشگری‌های مبتنی بر طبیعت، در دهه‌های اخیر، از اهمیت بسزایی در برنامه‌های توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای جهان، برخوردار گشته است. هدف اصلی پژوهش حاضر ضمن تأکید بر اهمیت توسعه پرنده‌نگری (در قالب اکوتوریسم) به عنوان یک شیوه‌ی حفاظت از زیستگاه‌های پرندگان در اکوسیستم‌های تالاب، با هدف قرار دادن تقاضا و بررسی عوامل مؤثر بر جذب گردشگران پرنده نگر در تالاب میانکاله، به عنوان یکی از مهمترین زیستگاه‌های تالابی کشور است. در این پژوهش داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه‌ مبتنی بر عناصر آمیخته بازاریابی جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق گردشگران پرنده‌نگر تالاب میانکاله در سال 1395 مورد پرسشگری قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل یافته‌ها، آزمون فرض آماری میانگین یک جامعه (آزمون T) و با استفاده از نرم افزار SPSS، تأثیر هر یک از عناصر آمیخته بازاریابی در جذب گردشگران پرنده نگر مورد سنجش قرار گرفت. در آخر نیز با استفاده از آزمون فریدمن این عناصر، الویت بندی گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد که گرچه تمام عناصر در جذب گردشگران پرنده نگر تأثیر مثبت و معناداری دارند، اما تفاوت مهمی در اولویت آنها است که عناصر به ترتیب فرد و برنامه‌ریزی از دیدگاه گردشگران و محصول در اولویت قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3024 - ارزیابی اثرات حکمروایی بر توسعه گردشگری روستایی، مطالعه موردی: شهرستان نیر
وکیل حیدری ساربان علی ارشد شراره صائب مینا زیارتی

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی اثرات حکمروایی بر توسعه گردشگری روستایی شهرستان نیر انجام شده است. ماهیت این تحقیق کاربردی، روش اجرای آن توصیفی- تحلیلی؛ و نوع آن، پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را ساکنان روستاهای کورعباسلو و سقزچی (دارای گردشگر) و روستاهای رضاقلی قشلاقی و أکثر

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی اثرات حکمروایی بر توسعه گردشگری روستایی شهرستان نیر انجام شده است. ماهیت این تحقیق کاربردی، روش اجرای آن توصیفی- تحلیلی؛ و نوع آن، پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را ساکنان روستاهای کورعباسلو و سقزچی (دارای گردشگر) و روستاهای رضاقلی قشلاقی و شیرین بلاغ (فاقدگردشگر) تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و به تعداد 250 نفر (250 پرسشنامه در روستاهای دارای گردشگر و 250 پرسشنامه در روستاهای فاقدگردشگر) تعیین شده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش‌نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، کرونباخ برای بخش‌های مختلف پرسش‌نامه 85/0 الی93/0 محاسبه شد. آزمون آماری مورد استفاده آزمون T مستقل می باشد. هم چنین با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه 922/0 محاسبه شده است. نتایج تحلیل آزمون T مستقل نشان گر وجود ارتباط بین شاخص های حکمروایی و توسعه گردشگری روستایی با سطح معنی داری 000/0 می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3025 - برآورد ظرفیت برد پهنه‌های مستعد توسعه توریسم شهر بانه، مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری دوکانان
وحید امینی پارسا اسماعیل صالحی فرشته عزیزآبادی صمد حاجی محمد امینی

رشد روزافزون صنعت گردشگری بدون توجه به توان سرزمین و ظرفیت برد منطقه می‌تواند در درازمدت آسیب‌های جدی محیط‌زیست را به همراه داشته باشد. شناخت توان و تناسب سرزمین و به‌کارگیری روش‌های کمی برای برآورد مقادیر استفاده از منابع موجود در طبیعت نقش اساسی در فرآیند برنامه‌ریزی أکثر

رشد روزافزون صنعت گردشگری بدون توجه به توان سرزمین و ظرفیت برد منطقه می‌تواند در درازمدت آسیب‌های جدی محیط‌زیست را به همراه داشته باشد. شناخت توان و تناسب سرزمین و به‌کارگیری روش‌های کمی برای برآورد مقادیر استفاده از منابع موجود در طبیعت نقش اساسی در فرآیند برنامه‌ریزی و مدیریت سرزمین ایفا می‌کند. شهربانه به در چندین سال اخیر میزبان حجم عظیمی از گردشگران بوده و نیازمند ارتقا زیرساخت‌های توریسمی می باشد. منطقه نمونه گردشگری دوکانان بانه با هدف پاسخ گویی هرچه بهتر به گردشگران شهر بانه پیشنهاد شده است. در مقاله حاضر به منظور تحقق اهداف توسعه پایدار گردشگری، پهنه های مستعد گردشگری منطقه نمونه دوکانان بانه به روش AHP-FUZZY شناسایی شده و سپس ظرفیت برد فیزیکی و واقعی محدوده مطالعاتی منطقه برای تفرج گسترده و متمرکز برآرود شد. در این پژوهش تخمین ظرفیت برد در دو حالت تعیین ظرفیت برد برای کل منطقه برحسب طبقات توان و تعیین ظرفیت برد با توجه به پهنه‌بندی طراحی منطقه صورت گرفت. این محاسبات نشان می‌دهد که در حالت دوم که ظرفیت برد با توجه به طراحی اولیه منطقه برای تفرج متمرکز و گسترده تخمین زده شده، نتایج دقیق‌تر و هدفمندتری را نسبت به حالت اول ارائه می‌دهد که می‌تواند در برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار گردشگری منطقه نقش مؤثری داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3026 - برنامه ریزی راهبردی پتانسیل های طبیعت گردی پایدار در مناطق تحت مدیریت چهارگانه (مطالعه موردی: منطقه اثر طبیعی ملی سبلان)
مهدی عالی پور اردی محمد خداپرست سمیه فروغ

مناطق تحت مدیریت به‌عنوان مناطق حفاظتی دارای جذابیت‌های مناسبی به‌منظور فعالیت‌های توریستی می‌باشد. دراین‌بین مفهوم اکوتوریسم می‌تواند به‌عنوان پدیده‌ای مدرن که انگیزه اصلی آن گردشگری، مشاهده و لذت از طبیعت و پدیده‌ها و چشم‌اندازهای طبیعی و فرهنگی و کاهش اثرات و تخریب ف أکثر

مناطق تحت مدیریت به‌عنوان مناطق حفاظتی دارای جذابیت‌های مناسبی به‌منظور فعالیت‌های توریستی می‌باشد. دراین‌بین مفهوم اکوتوریسم می‌تواند به‌عنوان پدیده‌ای مدرن که انگیزه اصلی آن گردشگری، مشاهده و لذت از طبیعت و پدیده‌ها و چشم‌اندازهای طبیعی و فرهنگی و کاهش اثرات و تخریب فعالیت‌های گردشگری بر روی منابع سرزمین برای گردشگری باشد. به‌منظور برنامه‌ریزی راهبردی پتانسیل‌های طبیعت‌گردی در منطقه اثر طبیعی ملی سبلان از مدل ترکیبی FAHP-SWOT استفاده شد. 10 زیر معیار قوت و ضعف به‌عنوان عوامل داخلی و 10 زیر معیار فرصت و تهدید به‌عنوان عوامل خارجی پتانسیل طبیعت‌گردی پایدار شناسایی شد. نتایج مدل‌سازی نشان داد که عوامل داخلی با مجموع امتیاز 631/0 به‌عنوان عامل اصلی در پتانسیل طبیعت‌گردی پایدار می‌باشد. چهار استراتژی تهاجمی، تنوع، بازنگری و تدافعی برای هر زیر معیار موردبررسی قرار گرفت که درنهایت استراتژی تهاجمی به‌عنوان استراتژی اصلی طبیعت‌گردی پایدار در منطقه اثر طبیعی ملی سبلان انتخاب شد. بررسی نتایج گرفته‌شده حاکی از وجود پتانسیل طبیعت‌گردی پایدار در داخل منطقه می‌باشد. هم‌چنین استفاده از مدیریت پایدار و مشارکت افراد بومی و محلی در این مدیریت و توسعه تاسیسات و زیرساخت‌ها و ایجاد ورزش‌های زمستانی و تنوع در فعالیت‌های گردشگری متناسب و هماهنگ با محیط طبیعی منطقه می‌تواند در پیشبرد اهداف طبیعت‌گردی پایدار در منطقه اثر طبیعی ملی سبلان مؤثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3027 - جایگاه گردشگری در امنیت ملی و روند توسعه کشورها (مطالعه موردی: کشور ایران)
علی موقرپاک فاطمه قربانی

طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی، کشور ایران در رتبه پنجم جاذبه های طبیعی، و در رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی قرار دارد.بنابراین، بررسی سطوح عملکردی گردشگران در ارتباط با مکان های گردشگری، از نظر مدیریت صحیح و کنترل رفتار آنان و ارتقاء آگاهی های عمومی در سطوح مختلف، أکثر

طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی، کشور ایران در رتبه پنجم جاذبه های طبیعی، و در رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی قرار دارد.بنابراین، بررسی سطوح عملکردی گردشگران در ارتباط با مکان های گردشگری، از نظر مدیریت صحیح و کنترل رفتار آنان و ارتقاء آگاهی های عمومی در سطوح مختلف، در مهار تروریسم گردشگر و ارتقاء امنیت ملی نقش به سزایی دارد و این امر،توسعه کشوررا درابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و کالبَدی فراهم می سازد. هیچ گردشگری علاقه‌مند به حضور در شرایط بحرانی یا ناامن مقصد سفر خود نیست. در نهایت با مدیریت و برنامه ریزی صحیح در زمینه امنیت گردشگری باعث جذب گردشگر در کشور شده، به طوری که در این توسعه باعث تقویت جنبه‌های مثبت گردشگری در ابعاد (اجتماعی – اقتصادی و زیست محیطی) شود، زمینه‌ساز توسعه پایدار مناطق نیز می‌گردد و تعاملاتی که بر اثر آن در طول زمان مناطق گردشگری ، از نظر زیست محیطی قابل سکونت، ااز نظر اجتماعی همبسته و از نظر کالبدی زیبا و دیدنی می‌گردد. پژوهش حاضر، به جایگاه گردشگری در امنیت ملی و روند توسعه کشورها نمونه موردی ایران پرداخته است.این تحقیق، مبتنی بر استدلال و به روش تحلیلی- توصیفی و به طور کلی، مبتنی بر منابع کتابخانه ای، اسنادی و داده های آماری مراکز مختلف و وب سایت های علمی انجام شده است ودرجمع آوری اطلاعات از روش های گوناگونی استفاده شده است. نتیجه حاصل از تحلیل یافته ها تایید می کند که امنیت ملی کشورها از جمله ایران رابطه مستقیمی با توسعه و گردشگری آنها دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3028 - ارزیابی توانمندی های توریسم روستایی و نقش آن در توسعه روستایی نمونه موردی: بخش لاشار در استان سیستان و بلوچستان
داود حاتمی وحید رحیمی سید مهدی موسی پور

صنعت گردشگری روستایی در حال حاضر یک از منابع مهم تولید ، درآمد ، اشتغال و ایجاد زیر ساخت‌‌‌‌‌‌‌ها برای رسیدن به توسعه پایدار روستایی است. گردشگری روستایی در دنیای امروز یکی از بخش های مهم فعالیت های اقتصادی محسوب می شود و آن را سیاستی برای توسعه متعادل سرزمینی وآمایش به أکثر

صنعت گردشگری روستایی در حال حاضر یک از منابع مهم تولید ، درآمد ، اشتغال و ایجاد زیر ساخت‌‌‌‌‌‌‌ها برای رسیدن به توسعه پایدار روستایی است. گردشگری روستایی در دنیای امروز یکی از بخش های مهم فعالیت های اقتصادی محسوب می شود و آن را سیاستی برای توسعه متعادل سرزمینی وآمایش بهینه سرزمین قلمداد می کنند. بخش لاشار در شهرستان نیکشهر به دلیل وجود جاذبه های فراوان گردشگری، قدمت دیرینه و دارای آثار تاریخی، جاذبه های طبیعی یکی از قطب‌های گردشگری شهرستان و استان می باشد. در این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مدل S.W.O.T. پتانسیل ها، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای توسعه توریسم روستایی درروستای بخش لاشار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. داده های استفاده شده در این تحقیق براساس اطلاعات و آمار مرکز آمار ایران و سازمان میراث فرهنگی و گرشگری و همچنین نظریات کارشناسان امر جمع آوری شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد راهبردهای آمایش سرزمین در زمینه گردشگری در منطقه لاشار به راهبردهای تهاجمی (SO ) نزدیک تر می باشد و برنامه ریزی ها و سرمایه گذاری ها باید در زمینه نقاط قوت و فرصت ها باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3029 - نقش مشوق های مالی در توسعه گردشگری شهری ( مطالعه ی موردی: شهرداری زرین شهر)
شهین بختیاروند بختیاری مهدی مومنی

چکیدهگردشگری پدیده‌ پیچیده‌ای است. صنعتی ارزآور،متعادل کننده توسعه اقتصادی درسطح مناطق،برقرارکننده توزیع عادلانه درآمدو برخوردار از نقش اساسی در ایجاد مشاغل و منابع تکمیلی مستقیم و ثانوی درآمد. بی تردید توسعه بخش گردشگری می‌تواند به عنوان جایگزین اقتصاد وابسته به صنعت ن أکثر

چکیدهگردشگری پدیده‌ پیچیده‌ای است. صنعتی ارزآور،متعادل کننده توسعه اقتصادی درسطح مناطق،برقرارکننده توزیع عادلانه درآمدو برخوردار از نقش اساسی در ایجاد مشاغل و منابع تکمیلی مستقیم و ثانوی درآمد. بی تردید توسعه بخش گردشگری می‌تواند به عنوان جایگزین اقتصاد وابسته به صنعت نفت کشور در توسعه ملی و منطقه‌ای ایران سهم بسزایی داشته باشد.هدف از انجام پژوهش حاضر "شناخت مشوق‌های مالی مؤثر بر جذب سرمایه‌های افراد حقیقی و حقوقی برای بهره برداری منابع شهر زرین شهر به منظور توسعه گردشگری شهری "است. در این پژوهش، پژوهشگر ابتدا با مراجعه با اسناد و کتب ثانویه به جمع آوری اطلاعات ثانویه می‌پردازد ، سپس با استفاده از پرسشنامه‌ای به بررسی فرصت‌ها، تهدید‌ها، نقاط قوت و ضعف برای جذب سرمایه گذاری افراد حقیقی و حقوقی در زرین شهر و بررسی رابطه بین مشوق‌های مالی و جذب سرمایه گذران پرداخته و پس از آن مشوق‌های مالی جهت جذب سرمایه‌های افراد شناسایی و تأثیر آنها بر جذب گردشگران بررسی خواهد شد،به منظور تحلیل داده‌ها و اطلاعات خام جمع آوری شده، مطالعه حاضر از روش تجزیه و تحلیل عوامل داخلی و خارجی و استفاده از ماتریسSWOT به منظور ارزیابی تهدید‌ها، فرصت‌ها، قوت‌ها و ضعف‌ها استفاده می‌شود و درنهایت راهکارها و راهبرد‌‌هایی متناسب با شرایط محلی منطقه، جهت توسعه مشوق‌‌های مالی گردشگری درشهر زرین شهر ارائه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3030 - شناسایی زمینه های توسعه گردشگری دریایی جزیره هرمز با استفاده از مدل SWOT و تکنیک QSPM
محمود خاندل نرگس نجم الدینی

یکی از ظرفیت های بالقوه در گردشگری ایران، دریا و ساحل است که امروزه در اغلب کشورهای دنیا توجه به تورهای دریایی؛ ورزشها و تفریحات آبی؛ غواصی و سایر سرگرمی های مرتبط با ساحل و فراساحل در صدر برنامه های گردشگری قرار دارد. هدف از این تحقیق، برنامه ریزی و امکان سنجی گردشگری أکثر

یکی از ظرفیت های بالقوه در گردشگری ایران، دریا و ساحل است که امروزه در اغلب کشورهای دنیا توجه به تورهای دریایی؛ ورزشها و تفریحات آبی؛ غواصی و سایر سرگرمی های مرتبط با ساحل و فراساحل در صدر برنامه های گردشگری قرار دارد. هدف از این تحقیق، برنامه ریزی و امکان سنجی گردشگری دریایی در جزیره هرمز است. این پژوهش که بر اساس مدل ترکیبی تحلیل استراتژیک SWOT و مدل برنامه ریزی استراتژیک QSPM است، به بررسی یافته های مطالعات کتابخانه ای و نتایج یک بررسی میدانی از طریق مصاحبه بین گردشگران و کارشناسان حوزه گردشگری پرداخته است.نتایج حاصل از تحلیل های حاصل از مدل SWOT نشان می دهد علی رغم برخورداری از قوتها و فرصتها از جمله واقع شدن در دهانه خلیج فارس و فرصت های فراوان، الحاق جزیره هرمز به منطقه آزاد قشم و توسعه و رونق اقتصادی گردشگری و وجود معادن خاک سرخ (برای فرش خاکی) و ... گرفتار ضعف ها و تهدیدهای مختلفی همچون، کمبود زیرساختهای گردشگری، عدم توجه به این جزیره نسبت به جزایر کیش و قشم و ... است. جدول اولویت بندی استراتژی های انتخاب شده QSPM بیانگر آن است که از میان چهار استراتژی برگزیده، استراتژی توسعه خدمات، امکانات زیرساختی و تفریحی با توجه به فاصله نزدیک جزیره به مرکز استان، نسبت به دیگر استراتژی ها از اولویت بالایی برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3031 - شناسایی راهکارهای بازاریابی در گردشگری ادبی: مطالعه موردی شهرستان نیشابور
سید ناصر قدمگاهی اسماعیل قادری

One of the types of tourism is literary tourism. Literary tourism can be considered as one of the clusters of cultural and tourism tourism, which includes writers, related spaces of stories and books, literary festivals, films and media productions, and so on. Due to th أکثر

One of the types of tourism is literary tourism. Literary tourism can be considered as one of the clusters of cultural and tourism tourism, which includes writers, related spaces of stories and books, literary festivals, films and media productions, and so on. Due to the cultural and literary richness of Iran, Iran has one of the most prominent countries in this field that can benefit from this intangible heritage. In Iran, Neyshabour has literally a privileged position and is an excellent place to develop it. Tourism is considered a branch but, despite its high capacity, literary tourism in Neyshabur does not boom. In this research, using qualitative method and focus group technique, solutions were identified for marketing of literary tourism in Neyshabur city, which included six categories: 1. Creation of advertising bases 2. Transportation of Mashhad passengers to Neyshabur. 3. To conduct literary festivals. 4. Familiarization of the residents of Neishabour. With tourism capacities. 5. Design of souvenirs related to Neyshabour Literary. 6. Designing games appropriate to the literary tourism of Neyshabur. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3032 - تبیین نقش مؤلفه «پایداری» در فرآیند شکل گیری «مجموعه های گردشگری اکولوژیک» (نمونه مورد پژوهش: استان مازندران، بهشهر، دریاچه عباس آباد)
عرفان خصم افکن نظام آزاده اربابی سبزواری

رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی- اجتماعی، اثرات زیست محیطی به همراه دارد که در صورت ادامه یافتن میتواند خسارتهای جبران ناپذیری را به بار آورد. گردشگری پایدار محیطی یا اکولوژیک، عبارت است از: گسترش صنعت گردشگری و جذب جهانگردان به کش أکثر

رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی- اجتماعی، اثرات زیست محیطی به همراه دارد که در صورت ادامه یافتن میتواند خسارتهای جبران ناپذیری را به بار آورد. گردشگری پایدار محیطی یا اکولوژیک، عبارت است از: گسترش صنعت گردشگری و جذب جهانگردان به کشور با استفاده از منابع موجود، به گونه ای که ضمن پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ضوابط قانونی جامعه و انتظار جهانگردان، بتوان وحدت و یکپارچگی و هویت فرهنگی و سلامت محیط زیست، تعادل اقتصادی و رفاه مردمان کشور و میهمانان آنها را به طور متوازن و پیوسته در حد بهینه تأمین کرد. ساختار اصلی مقاله بر پژوهش با رویکرد تحلیلی به روش کتابخانه ای و پیمایشی از نوع کاربردی استوار است که به واکاوی و تحلیل اطلاعات مرتبط با مبانی نظری صنعت گردشگری میپردازد؛ سپس نگاهی به مبانی گردشگری پایدار و رابطه آن با عوامل شکل دهنده مجموعه های گردشگری اکولوژیک با هدف ارتقای مجموعه های گردشگری در منطقه مورد پژوهش براساس نظریات پرداخته و فرآیند شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک تببین میشود. نتایج پژوهش نشان میدهد که شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک در اطراف جاذبه های طبیعی- تاریخی در کشورمان میتواند گامی مؤثر در توسعه پایدار گردشگری باشد؛ همچنین اگر برنامه ریزی فیزیکی گردشگری در ایران با شیوه ای نظام یافته انجام گیرد، میتواند به ایجاد اِشتغال و افزایش ارزش پول داخلی منجر شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3033 - ارزیابی ارزش ویژه برند در مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی(مطالعه موردی : شهر تبریز )
جعفر بهاری بنفشه فراهانی شهلا بهاری مرجان بذله حامد بهاری

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی ارزش ویژه برند در مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی در شهر تبریز در فروردین ماه 1394صورت پذیرفته است.تحقیق حاضر،از نظر هدف،کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است.همچنین از نرم افزارهای SPSS 16 وLisrel 8.5 از روش ه أکثر

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی ارزش ویژه برند در مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی در شهر تبریز در فروردین ماه 1394صورت پذیرفته است.تحقیق حاضر،از نظر هدف،کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است.همچنین از نرم افزارهای SPSS 16 وLisrel 8.5 از روش های مختلف آمار توصیفی و استنباطی برای تجزیه تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها استفاده شده است.جامعه آماری، شامل گردشگرانی است که در دوره زمانی نوروزسال 1394 در مکان های تجمع گردشگران در دسترس بودند. در این تحقیق از مدل کونکنیک و روزیر (2009)که دارای چهار بعد آگاهی از برند، تصویر برند،کیفیت ادرک شده و وفاداری به برند می باشد، استفاده شده است.نتایج بدست آمده حاکی از آن است که علاوه بر تصویر برند،وفاداری به برند،کیفیت ادراک شده وآگاهی به برند مقصد گردشگری نیز به صورت مستقیم بر ارزش ویژه برند شهر تبریز تأثیر دارند و از نظر اهمیت،وفاداری به برند مهم ترین عامل تاثیر گذار شناخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3034 - مکان یابی سایت‌های تفریحی - ورزشی اسکی (مطالعه موردی استان اصفهان)
امیر گندمکار فاطمه دانشور نوشین قاسمی

ورزش‌هایی که به منابع و جاذبه‌های جغرافیایی وابسته‌اند، مهمترین بخش قابل توجه در گردشگری ورزشی به شمار میروند یکی از بخش‌های گردشگری طبیعی، اسکی است که علاقه‌مندان آن طیف وسیعی از مردم می‌باشند و‌از نظر اقتصادی نیز بخش پر درآمدی از صنعت گردشگری محسوب می‌شود ارتفاعات است أکثر

ورزش‌هایی که به منابع و جاذبه‌های جغرافیایی وابسته‌اند، مهمترین بخش قابل توجه در گردشگری ورزشی به شمار میروند یکی از بخش‌های گردشگری طبیعی، اسکی است که علاقه‌مندان آن طیف وسیعی از مردم می‌باشند و‌از نظر اقتصادی نیز بخش پر درآمدی از صنعت گردشگری محسوب می‌شود ارتفاعات استان اصفهان با وجود شرایط متفاوت اقلیمی و طبیعی و همچنین وجود شهرهای بزرگ و جاذبه های اطراف آن، از مناطق مستعداحداث پیست اسکی در کشور میباشد بنابراین مکان یابی بهنیه احداث پیست به ویژه در جهت جذب گردشگر در این منطقه ضروری میباشد. در این پژوهش به مکان یابی سایت‌های تفریحی - ورزشی اسکی در استان اصفهان پرداخته شده است . ابتدا با استفاده از منطق بولین به بررسی زیر معیارهای اقلیمی و زمین شناختی پرداخته شده و جهت بررسی ارتباطات متقابل معیارهای اصلی(زمین شناختی،اقلیمی و دسترسی) بااسفاده از مدل دیمتل میزان تاثیرگذاری معیارها بررسی شده است. نتایج حاصل از هم‌پوشانی وزنی نهایی معیارهای اصلی نشان می‌دهد که ‌بیشترین مساحت و تراکم پهنه‌های مناسب در نیمه غربی استان می‌باشد. در این پهنه‌ها بویژه در شهرهای فریدن و فریدونشهر و مناطقی‌از شهرستان سمیرم شکل زمین مناسب و مطلوب می‌باشد و امکان بارش و ماندگاری برف بیش از مناطق دیگراستان‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3035 - اولویت‏بندی و سطح‏بندی روستاهای هدف گردشگری (مطالعه موردی : شهرستان مشگین‏شهر)
بهرام ایمانی علی ارشدی

روستاهای شهرستان مشگین شهر به دلیل داشتن جاذبه های وسیع گردشگری و تاریخی و دارا بودن پتانسیل های بالای گردشگرپذیری، امکان انتخاب فرصت های گردشگری مختلفی را برای گردشگران فراهم کرده است . در این تحقیق با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به مقایسه معیارهای گردشگری أکثر

روستاهای شهرستان مشگین شهر به دلیل داشتن جاذبه های وسیع گردشگری و تاریخی و دارا بودن پتانسیل های بالای گردشگرپذیری، امکان انتخاب فرصت های گردشگری مختلفی را برای گردشگران فراهم کرده است . در این تحقیق با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به مقایسه معیارهای گردشگری و همچنین اولویت بندی و سطح بندی روستاهای گردشگری مورد مطالعه در شهرستان مشگین شهر پرداخته شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر ، گردشگران روستاهای مورد مطالعه و متخصصان و اساتید دانشگاهی بودند که در زمینه گردشگری روستایی دانش و تجربه کافی داشتند. بدین ترتیب که مهم ترین معیارهای تاثیرگذار بر گردشگری از دیدگاه گردشگران انتخاب شدند و در قالب یک پرسشنامه ، مورد مقایسه زوجی قرار گرفتند سپس چهار گزینه گردشگری در روستاهای مورد مطالعه انتخاب شد و امتیاز این گزینه ها نسبت به تک تک معیارها در قالب یک پرسشنامه توسط متخصصان و اساتید دانشگاهی تعیین شد. نتایج تحقیق حاضر نشانگر این امر است که معیار زیرساختی و خدماتی با امتیاز و وزن نهایی 415/0 بیش&lrm;ترین تاثیر را در توسعه و یا عدم توسعه مناطق هدف گردشگری داشته و مهم ترین عامل در سطح بندی روستاهای موردمطالعه بوده است و بر اساس نتایج مدل، روستای موئیل با امتیاز نهایی 501/0 در رتبه اول قرار گرفته و روستای انار با امتیاز نهایی 318/0 در رتبه دوم و روستای قصابه با امتیاز نهایی 181/0 در رتبه سوم قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3036 - توان سنجی گردشگری شهرستان سردشت با استفاده از مدل SWOT
زهرا خدائی سمیه تیموری

امروزه از گردشگری به عنوان رکن اساسی توسعه پایدار یاد می کنند و در این بین جاذبه های گردشگری تاثیراتی اساسی و مهمی را بر این صنعت ایفا می کند. شهرستان سردشت با دارا بودن پتانسیل های طبیعی و تاریخی گردشگری، قابلیت تبدیل شدن به قطب گردشگری منطقه را دارد که می توان با برنا أکثر

امروزه از گردشگری به عنوان رکن اساسی توسعه پایدار یاد می کنند و در این بین جاذبه های گردشگری تاثیراتی اساسی و مهمی را بر این صنعت ایفا می کند. شهرستان سردشت با دارا بودن پتانسیل های طبیعی و تاریخی گردشگری، قابلیت تبدیل شدن به قطب گردشگری منطقه را دارد که می توان با برنامه ریزی مناسب و شناسایی توان ها و محدودیت های موجود نقش موثری در توسعه اقتصادی ملی و منطقه ای ایفا نماید. هدف پژوهش حاضر شناسایی پتانسیل ها و جاذبه های گردشگری شهری می باشد. روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی – توصیفی و از نوع پژوهشی- کاربردی می باشد . همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه استراتژی و راهبرد توسعه گردشگری، از روش تحلیلی SWOT استفاده شده است. بدین منظور، فهرستی از نقاط قوت و ضعف و هم چنین فرصت ها و تهدیدها تهیه و با تنظیم عوامل استراتژیک، ماتریس SWOT از آن استخراج و رهیافت های حاصل از این تجزیه و تحلیل ها، به عنوان خط مشی های راهگشا در جهت تقویت زیرساخت ها و پتانسیل های گردشگری شهرستان سردشت ارائه شده است . نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که استراتژی موجود برای گسترش صنعت توریست در سطح شهرستان سردشت راهبردهای So می باشد که باید با بهره گیری از نقاط قوت از فرصت های موجود نهایت استفاده را کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3037 - گردشگری کشاورزی با محوریت توسعه پایدار روستایی نمونه موردی: انار دهکده قردین – ساوه
گیتی صلاحی اصفهانی

در طی دهه های گذشته بهبود معیشت روستائیان مورد توجه بسیاری قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. یکی از راهبردهای اصلی برای بهبود اقتصاد روستا، گردشگری کشاورزی یااگروتوریسم است، که می تواند روستا را به سمت توسعه وپایداری سوق دهد. هدف این أکثر

در طی دهه های گذشته بهبود معیشت روستائیان مورد توجه بسیاری قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. یکی از راهبردهای اصلی برای بهبود اقتصاد روستا، گردشگری کشاورزی یااگروتوریسم است، که می تواند روستا را به سمت توسعه وپایداری سوق دهد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر گردشگری کشاورزی بر اقتصاد روستایی در شهرستان ساوه است. این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی-پیمایشی و با برگزاری کارگاههای مشارکتی(PRA)، پرسشنامه (منطبق بر مدل نظری و پیشینه تحقیق) و مصاحبه حضوری انجام شده است. جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزاری Spss استخراج شده و جامعه آماری کلیه ساکنان روستای قردین (انار دهکده قردین) بخش مرکزی شهرستان ساوه با نمونه آماری براساس فرمول کوکران (184 نفر) است. نمونه گیری تصادفی و چندمرحله ای است. نتایج آزمون بارتلت حاکی از همبستگی و مناسب بودن متغیرها داشت. عامل تمایل به توسعه گردشگری روستایی- کشاورزی بامقدار ویژه 285/3 بیشتراز گزینه دانش و آگاهی (561/2) بود و متغیرهای مربوط به هریک از عوامل و میزان بارهای عاملی بدست آمده پس از چرخش عامل ها به روش وریماکس نشان داد که تمایل به توسعه گردشگری روستایی اولویت اول را دارد و در همین رابطه پیشنهاد می شود که انار دهکده قردین به فعالیت هایی مانند فرآوری های انار روی آورد وزراعت راهبرد معیشتی قرار دهد و زمینه آسیب پذیری در روستا یعنی فصلی بودن تغییرات و کمبود آب را جدی بگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3038 - بررسی و تحلیل عوامل موثر بر توسعه گردشگری بر اساس روشهای اطلاعات متقابل
علی جهان تیغ پور محمد رضا شفیعی رقیه علیجانی علیجانی وند

چکیدهصنعت گردشگری سومین صنعت مولد شغل و سرمایه بعد از صنعت نفت و خودروسازی می باشد. به همین دلیل در دهه های اخیر بسیاری از دولتها، مسئولین اقتصادی و صاحبنظران با حساسیت بیشتری به گسترش این صنعت روی آورده اند و در تلاش هستند سهم بیشتری از بازار جهانی این صنعت را برای جوا أکثر

چکیدهصنعت گردشگری سومین صنعت مولد شغل و سرمایه بعد از صنعت نفت و خودروسازی می باشد. به همین دلیل در دهه های اخیر بسیاری از دولتها، مسئولین اقتصادی و صاحبنظران با حساسیت بیشتری به گسترش این صنعت روی آورده اند و در تلاش هستند سهم بیشتری از بازار جهانی این صنعت را برای جوامع خود به ارمغان ببرند. گردشگری همچون سایرصنایع نیازمند مدیریت است،مدیریت در این صنعت شامل پیش بینی نیازهاوجلب رضایت گردشگران فعلی وآتی است بطوریکه اساساعرضه کنندگان خدمات این صنعت رادررقابت بایکدیگرقرارداده است. گردشگری در چند دهه اخیر به یکی از مهمترین بخش های فعالیت اقتصادی کشور ها تبدیل شده است. این صنعت بعنوان یک سیستم جهانی بخش قابل توجهی از تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف یک تحقیق کاربردی است که به روش توصیفی- تحلیلی انجام‌گرفته است. برای گردآوری داده‌ها از دو روش کتابخانه‌ای و اسنادی و همچنین از روش‌های میدانی و مشاهده مستقیم استفاده‌شده است. سپس به‌منظور تحلیل روابط شاخص‌های موردمطالعه از تکنیک‌های انتخاب ویژگی یا تحلیل‌های اطلاعات متقابل بهره گرفته شد. در مجموع می توان گفت که نتایج حاصل از تحلیل انتخاب ویژگی بیانگر این بوده است که عوامل موثر بر توسعه گردشگری از دیدگاه مردم تبلیغات با 701/، از دیدگاه مسئولین مشارکت با 679/ و از دیدگاه گردشگران مدیریت با 677/ دارای بیشترین اهمیت است. از این رو مدیریت کلان در بحث صنعت گردشگری از مهمترین مولفه های موفقیت در این صنعت نو ظهور می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3039 - نقش جاذبه های فرهنگی، مذهبی در توسعه گردشگری (مورد پژوهی شهرستان تویسرکان)
ربابه رجبی امیرآباد

بررسی و مطالعه توانها و قابلیتهای هر منطقه، بویژه جاذبه های گردشگری مذهبی، تاریخی، فرهنگی و طبیعی آن، مهمترین مرحله شناخت و زیر بنای برنامه های توسعه ی اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود.امروزه جهانگردی بزرگترین و متنوع ترین صنعت دنیا محسوب می شود و بسیاری از کشورها، این صن أکثر

بررسی و مطالعه توانها و قابلیتهای هر منطقه، بویژه جاذبه های گردشگری مذهبی، تاریخی، فرهنگی و طبیعی آن، مهمترین مرحله شناخت و زیر بنای برنامه های توسعه ی اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود.امروزه جهانگردی بزرگترین و متنوع ترین صنعت دنیا محسوب می شود و بسیاری از کشورها، این صنعت پویا را بعنوان منبع اصلی درآمد، اشتغالزایی و توسعه ساختار زیربنایی خود محسوب می کنند.شهرستان تویسرکان با مساحتی حدود 1556 کیلومتر مربع یکی از شهرهای استان همدان و در غرب استان واقع شده است. ارتفاع متوسط شهر تویسرکان از سطح دریا 1784 متر است. این شهرستان بدلیل کوهستانی بودن و مرتفع بودن دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است. این شهرستان از سه شهر تویسرکان، سرکان و فرسفج و دو بخش مرکزی و قلقل رود و 7 دهستان تشکیل شده است. وجود مقبره یک پیامبر و یک شاعر بزرگ و همچنین دیگر جاذبه های تاریخی و طبیعی توان بالقوه مناسبی در توسعه صنعت گردشگری دارد که در صورت اجرای طرحی جامع و کامل و سرمایه گذاری در بخش گردشگری و برنامه ریزی های دقیق و حساب شده در زمینه افزایش کمی و کیفی تاسیسات و تجهیزات توریستی، شبکه راهها و خطوط حمل و نقل و کلیه زیر ساخت هایی که بخش گردشگری از آنها متاثر می گردد می توان از این صنعت به عنوان محور توسعه اقتصادی منطقه استفاده های مطلوب تری به عمل آورد همچنین با تاکید بر پتانسیل های موجود گردشگری شهرستان با برنامه ریزی و هدایت آن می توان صنعت گردشگری را در منطقه بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3040 - توسعه گردشگری در شهر میانه اندام خوی و تحلیل چالش های پیش روی آن ازدیدگاه جامعه محلی ( مطالعه موردی: آرامگاه شمس تبریزی در خوی)
مهدی پاشازاده حسین نظم فر بختیار عزت پناه

توسعه گردشگری در نواحی شهری نقش مهمی در متنوع سازی اقتصاد جوامع محلی دارد و یکی از منابع اشتغال زایی و کسب درآمد و زمینه ساز توسعه پایدار اقتصاد شهری می باشد.توسعه گردشگری در گرو تامین شرایطی است که بامهیا شدن آنها چرخه این صنعت خواهدچرخید.هدف اصلی تحقیق شناسایی و تحلیل أکثر

توسعه گردشگری در نواحی شهری نقش مهمی در متنوع سازی اقتصاد جوامع محلی دارد و یکی از منابع اشتغال زایی و کسب درآمد و زمینه ساز توسعه پایدار اقتصاد شهری می باشد.توسعه گردشگری در گرو تامین شرایطی است که بامهیا شدن آنها چرخه این صنعت خواهدچرخید.هدف اصلی تحقیق شناسایی و تحلیل مشکلات توسعة صنعت گردشگری در شهر میانه اندام خوی ازدیدگاه جامعه محلی با تاکید بر نقش مقبره شمس تبریزی در این زمینه میباشد.پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و جمع آوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و مشاهدة میدانی(توزیع پرسش نامه)انجام گرفته است.جامعة آماری پژوهش ۳۸۳ نفر از ساکنان محلی در سال۱۳۹۶ بودکه برای تعیین حجم نمونه،ازروش نمونةگیری کوکران بهره گرفته شد.برای تحلیل و طبقه بندی داده های مستخرج از پرسشنامه و آزمون فرضیه اصلی از نرم افزار SPSS و آزمون One-sample t-testاستفاده شد.یافته های پژوهش حاکی از آن است که ازدیدگاه جامعه محلی،شهرستان خوی با وجود مزار شمس از قابلیت ها و پتانسیل های لازم توسعه گردشگری و تبدیل شدن به یکی از مراکز گردشگری استان وکشور برخوردار است اما در این زمینه با یکسری چالش ها،موانع و مشکلاتی از قبیل شاخص های امکانات زیرساختی و زیر بنائی دولتی،بهداشت وکیفیت محیط،جاذبه های گردشگری و مدیریت شهری روبرو است اثر و تاثیر این عوامل بر توسعه گردشگری وجذب گردشگر معنادار و مثبت بوده و نتایج حاصل از آزمون فرضیه نشان میدهدکه عوامل مذکور جزءچالش های توسعه گردشگری ازدیدگاه جامعه محلی میباشند و اقدامات کالبدی انجام شده در راستای توسعه گردشگری از طریق شمس تبریزی کافی نبوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3041 - تحلیلی بر عوامل تعیین کننده رضایت مندی گردشگران شهری با استفاده از مدل کانو(مطالعه موردی شهر قم)
حسن مافی فروتن مجتبی جاودان

شهر قم به عنوان مهم ترین پایگاه مذهبی تشیع و دومّین مرکز زیارتی کشور بیکی از شهرهایی می باشد که بیشترین مسافرت و تردد را در کشور به خود اختصاص داده است از اینرو شناسایی عوامل تاثیر گذار که موجب افزایش رضایت دیدارکنندگان گردد معمولاً به افزایش میزان ماندگاری،وفاداری و اف أکثر

شهر قم به عنوان مهم ترین پایگاه مذهبی تشیع و دومّین مرکز زیارتی کشور بیکی از شهرهایی می باشد که بیشترین مسافرت و تردد را در کشور به خود اختصاص داده است از اینرو شناسایی عوامل تاثیر گذار که موجب افزایش رضایت دیدارکنندگان گردد معمولاً به افزایش میزان ماندگاری،وفاداری و افزایش جذب گردشگر کمک می کند.این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی ، از نظر زمان مقطعی و از نظر ماهیت و روش توصیفی تحلیلی می باشد جامعه ی آماری پژوهش، دیدارکنندگان ورودی به شهر قم در تابستان 1396 می باشد که تعداد 384 نفربه عنوان افراد نمونه انتخاب شدند. روش تحلیل اطلاعات مبتنی بر آماره های توصیفی و استنباطی است،برای تعیین توزیع متغیرها از آزمون کلمگروف اسمیرنوف و برای اثبات فرضیه های تحقیق از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است به منظور سنجش داده ها و محاسبه میزان ضریب رضایتمندی دیدار کنندگان شهر قم از عناصراصلی، ثانویه و جانبی محصول گردشگری شهری بر اساس الگوی جانسون وربک که هدف از انجام این پژوهش می باشد از مدل کانو بهره گرفته شده است و کلیه عوامل در گروه های نیازهای اساسی، عملکردی و انگیزشی این مدل طبقه بندی شد.نتایج پژوهش نشان داد مهمترین اولویت های رضایت مندی در گروه الزامات عملکردی به ترتیب رفتار دوستانه احترام متقابل، پاسخگویی و میهمان نوازی مردم و تنوع بخشی به جذابیت های گردشگری شهری می باشد ، همچنین مهمترین اولویت ها در گروه الزامات انگیزشی به ترتیب شرکت در سرگرمی های شبانه و وجود علائم راهنمایی مسیر در سطح شهر می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3042 - بررسی و تحلیل ظرفیت‌های اقتصادی گردشگری اربعین در استان خوزستان
مجید گودرزی سعید ملکی الهام ملکوتی

پژوهش حاضر باهدف بررسی و تحلیل ظرفیت‌های اقتصادی گردشگری اربعین در استان خوزستان تدوین شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی- نظری و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد که گردشگری اربعین بر زیرساخت‌های کالبدی استان خوزستان تأثیر داشته است. هم أکثر

پژوهش حاضر باهدف بررسی و تحلیل ظرفیت‌های اقتصادی گردشگری اربعین در استان خوزستان تدوین شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی- نظری و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد که گردشگری اربعین بر زیرساخت‌های کالبدی استان خوزستان تأثیر داشته است. همچنین گردشگری اربعین در سطح متوسط به بالایی به تبلیغات و بازاریابی سایر انواع گردشگری کمک کرده است. ارزیابی اثرات گردشگری اربعین بر عرضه و تقاضای محصولات و خدمات در استان خوزستان حاکی از آن است که گردشگری اربعین توانسته به مقدار قابل‌توجهی بر عرضه و تقاضای محصولات اثر داشته باشد. دیگر نتایج این پژوهش نشان داد که گردشگری اربعین بر اشتغال، افزایش درآمد، رونق تولید، درآمدهای دولتی و افزایش مخارج مصرفی خانوارها تأثیر داشته است. درنهایت ضریب همبستگی پیرسون نشان داده که بین گردشگری اربعین و برندیابی گردشگری در استان خوزستان رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. طبق نتایج به‌دست‌آمده می‌توان گفت وضعیت ظرفیت‌های اقتصادی گردشگری اربعین استان خوزستان در استراتژی تهاجمی قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3043 - تبیین برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری چوگان در ایران
کیومرث مولادوست طیبه یانپی

گردشگری چوگان در بسیاری از کشورهای جهان از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با ارائه برنامه‌ها و مراسم هیجان انگیز متعدد و ارائه بسته‌های توریستی برای گردشگران دوستدار این ورزش، در این زمینه تلاش‌های موفقی داشته‌اند. هدف پژوهش تبیین برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری أکثر

گردشگری چوگان در بسیاری از کشورهای جهان از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با ارائه برنامه‌ها و مراسم هیجان انگیز متعدد و ارائه بسته‌های توریستی برای گردشگران دوستدار این ورزش، در این زمینه تلاش‌های موفقی داشته‌اند. هدف پژوهش تبیین برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری چوگان در ایران است. این پژوهش از نوع کمی و توصیفی و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل صاحب‌نظران؛ حوزه‌های چوگان، گردشگری، فرهنگی و تربیت‌بدنی است. تعداد 256 نفر نمونه‌ آماری به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تایید تعدادی از اساتید مدیریت ورزشی و گردشگری رسید که پایایی آن نیز از طریق آلفای کرونباخ 86/0 بدست آمد. نتایج نشان داد عامل مدیریتی در خصوص وضعیت سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی پولوتوریسم، میزان آگاهی و توجه فدراسیون چوگان و هیات‌های ورزشی آن با حوزه گردشگری چوگان در رتبه سوم در بین سایر عوامل قرار دارد. میانگین رتبه‌ای میزان تاکید فدراسیون در توسعه گردشگری چوگان با 13/6 بالاترین رتبه و میزان آگاهی هیات‌های استانی از گردشگری چوگان با 21/3 کمترین رتبه را در بین عامل‌های مدیریتی به خود اختصاص داد. رتبه سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و به خصوص آگاهی هیئت‌های استانی ورزش چوگان در پایین‌ترین سطح میانگین قرار دارند. از این‌رو به‌منظور دستیابی به اهداف گردشگری بایستی سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و آگاهی به زیرمجموعه و عوامل اجرایی در دستور کار قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3044 - بررسی توان سنجی گردشگری هوشمند با تاکید بر ضرورت ها و الزامات زیرساختی (نمونه موردی کلان شهر مشهد)
سوسن نادعلی

امروزه صنعت گردشگری در بسیاری از کشورها یک صنعت پر درآمد و از منابع مهم ارزآوری تلقی می شود. در دنیای امروز می‌توان گفت تقریبا هر آنچه می‌بینیم به صورت هوشمند عمل می‌نماید. نیاز صنعت گردشگری به هوشمندسازی از دیگر صنایع مستثنی نیست. وجود گردشگری هوشمند لازمه‌ی ارائه‌ی خد أکثر

امروزه صنعت گردشگری در بسیاری از کشورها یک صنعت پر درآمد و از منابع مهم ارزآوری تلقی می شود. در دنیای امروز می‌توان گفت تقریبا هر آنچه می‌بینیم به صورت هوشمند عمل می‌نماید. نیاز صنعت گردشگری به هوشمندسازی از دیگر صنایع مستثنی نیست. وجود گردشگری هوشمند لازمه‌ی ارائه‌ی خدمات با کیفیت و سرعت بالاتر است ولی پژوهش مرتبط با گردشگری هوشمند در ایران بسیار محدود انجام گرفته است. هدف از این پژوهش اینست که از طریق بررسی توان‌سنجی گردشگری هوشمند مهم‌ترین چالش‌هایی که در "مقصد گردشگری مشهد"؛ "اکوسیستم‌های کسب و کار گردشگری مشهد" و "تجربیات گردشگران" وجود دارد و مانع تحقق گردشگری هوشمند می‌شود را شناسایی نماید. پژوهش از نظر نتیجه، هدف و نوع داده به ترتیب پژوهشی کاربردی، توصیفی و کیفی است. داده ها با ابزار پرسشنامه جمع‌آوری و با نرم افزار spss از طریق آزمون تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شده‌اند. در نتیجه فرضیه‌های پژوهش مبنی بر وجود زیر ساخت‌های گردشگری هوشمند از منظر کسب و کار، تجربیات و مقاصد هوشمند در شهر مشهد تایید شدند. نتایج نشان می‌دهد بستر اولیه پیاده سازی گردشگری هوشمند در شهر مشهد وجود دارد و نیازمند تاکید بیشتر بر لزوم سرعت عمل در تبادل و دسترسی به اطلاعات و اهمیت مشتری‌محوری و... می باشد. یافته های پژوهش همچنین حاکی از وجود ارتباط معنی دار بین برخی متغیرهای جمعیت شناختی پژوهش و لایه های اصلی گردشگری هوشمند است. در انتها پیشنهاداتی برای توسعه و پیاده سازی گردشگری هوشمند و پیشنهاداتی در جهت ادامه مسیر تحقیقاتی در این حوزه ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3045 - شناسایی، اولویت بندی و تحلیل ذینفعان منطقه گردشگری ونک مبتنی بر دوگانه پتانسیل همکاری- تهدید و روش SAW
محسن چشم براه سمانه آصفی علیرضا منصوریان

شناخت و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری و تدوین راهبردهای اثربخش برای تحقق مشارکت آنها از مهم‌ترین عوامل توفیق برنامه‌های گردشگری است. تمرکز مقاله حاضر بر شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری منطقه ونک می‌باشد که در این راستا برای شناسایی ذی‌نفعان، از مدل فریمن و برای تحلیل آنها، أکثر

شناخت و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری و تدوین راهبردهای اثربخش برای تحقق مشارکت آنها از مهم‌ترین عوامل توفیق برنامه‌های گردشگری است. تمرکز مقاله حاضر بر شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری منطقه ونک می‌باشد که در این راستا برای شناسایی ذی‌نفعان، از مدل فریمن و برای تحلیل آنها، از رویکرد به کار رفته در پژوهش جپسن و اسکرود، کمک گرفته شده است. برای شناسایی ذی‌نفعان، پرسشنامه تدوین شده بین 20 نفر از کارشناسان گردشگری منطقه توزیع شده و پس از جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات گرد آمده، فهرستی از ذی‌نفعان (به تفکیک انواع آنها) و نیز، نکات برجسته انتظارات هر گروه فراهم آمده است. مبتنی بر دوگانه پتانسیل همکاری-تهدید، ذی‌نفعان در ماتریس موقعیت‌یابی قرار گرفته و بر اساس قرارگیری در موقعیت مرتبط، یکی از راهبردهای چهارگانه پیشنهاد شده است. به منظور اولویت‌بندی ذی‌نفعان در هر یک از نواحی چهارگانه نیز از شاخص A به صورت جمع موزون سه معیار قدرت، مشروعیت و فوریت کمک گرفته شده که در این خصوص، روش چندمعیاره SAW مبتنی بر هفت گام استفاده شده است. بر این اساس، در هر یک از چهار ربع، ذی‌نفعان اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری، رسانه‌ها، شهرداری و گردشگران غیر بومی، مهم‌ترین ذی‌نفعان به شمار می‌آیند که البته متناسب با اقتضائات هر ربع، باید راهبرد متناسب با هر یک را اتخاذ کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3046 - ثبت و توسعه ژئوپارک ها زمینه ای برای توسعه گردشگری و فرصتی برای توسعه پایدار منطقه ای ( مطالعه موردی: منطقه ورزنه و تالاب گاوخونی)
غلامرضا شفیعی مهدی مومنی

منطقه ورزنه و تالاب گاوخونی از مناطق ارزشمند استان اصفهان جهت توسعه گردشگری است. قابلیت های ارزشمند از جمله : عبور زاینده رود از پهنه منطقه، مجاورت با تالاب گاوخونی، ژئو سایت های متعدد، زیست بوم های متنوع، تاریخ کهن، محوطه های باستان شناسی، آثار تاریخی متعدد، نزدیکی به أکثر

منطقه ورزنه و تالاب گاوخونی از مناطق ارزشمند استان اصفهان جهت توسعه گردشگری است. قابلیت های ارزشمند از جمله : عبور زاینده رود از پهنه منطقه، مجاورت با تالاب گاوخونی، ژئو سایت های متعدد، زیست بوم های متنوع، تاریخ کهن، محوطه های باستان شناسی، آثار تاریخی متعدد، نزدیکی به کلانشهر اصفهان و برخورداری از فرهنگی ریشه دار، غنی و منحصر بفرد، شرایط مناسبی را جهت توسعه گردشگری فراهم کرده است. از سوی دیگر طی سال های اخیر شاهد بروز و گسترش عدم تعادل های اکولوژیکی ناشی از قطع آب زاینده رود و خشک شدن تدریجی تالاب گاوخونی در منطقه بوده ایم. مجموع قابلیت های ارزشمند و کم نظیر در این منطقه، شرایط بسیار مناسبی را در راستای معرفی، برنامه ریزی و ثبت این منطقه به عنوان یک ژئو پارک ارزشمند، در استان اصفهان و بخش مرکزی فلات ایران، فراهم آورده است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بکارگیری فرایند برنامه ریزی راهبردی ، ابتدا به ارزیابی و تحلیل عوامل داخلی و خارجی موثر بر گردشگری ورزنه براساس مدلSWOT و سپس برنامه ریزی راهبردی کمی توسعه گردشگری منطقه براساس مدلQSPM پرداخته است. نتیجه این تحقیق، معرفی گونه های قابل توسعه گردشگری در ورزنه، همچنین تدوین راهبردهای توسعه گردشگری در منطقه است. یکی از راهبردهای مهم حاصل از این تحقیق، برنامه ریزی، معرفی و ثبت ژئوپارک منطقه ورزنه و تاللاب گاوخونی است. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل امکان پذیری و اهمیت معرفی و ثبت ژئوپارک منطقه ورزنه و تالاب گاوخونی در راستای توسعه پایدار منطقه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3047 - عوامل موثر بر توسعه گردشگری، کاربردی از تکنیک کارت امتیازی متوازن (مطالعه موردی استان چهارمحال و بختیاری)
محمود بخشی نژاد

فعالیتهای گردشگری به دلیل تأکید بر مشارکت جامعه محلی، توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی و مسائل زیست محیطی، پیوند عمیقی با توسعه پایدار داشته و توسعه منطقه ای از جمله نقش های اثربخش این نوع فعالیت است، در این راستا هدف این پژوهش تبیین عوامل موثر بر توسعه گردشگری با استفاده أکثر

فعالیتهای گردشگری به دلیل تأکید بر مشارکت جامعه محلی، توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی و مسائل زیست محیطی، پیوند عمیقی با توسعه پایدار داشته و توسعه منطقه ای از جمله نقش های اثربخش این نوع فعالیت است، در این راستا هدف این پژوهش تبیین عوامل موثر بر توسعه گردشگری با استفاده از تکنیک کارت امتیازی متوازن است، جامعه آماری این پژوهش اعضاء هیات مدیره، سهامدارن، کارکنان و مشتریان واحدهای گردشگردی در استان چهارمحال و بختیاری شامل واحدهای گردشگری کوهرنگ، بهشت آباد، سرداب رستم آباد، تلفن خانه شهرکرد می باشند و روش نمونه گیری تمام شماری است و داده ها با استفاده از دو پرسشنامه پژوهشگر ساخته در سالجاری جمع آوری شده است، برای تبیین عوامل موثر بر توسعه گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری از تکنیک کارت امتیازی متوازن استفاه شده است، این تکنیک از ابزارهای نسبتا جدید است و جایگزین ارزشمندی برای روشهای قبلی در تجزیه و تحلیل گردشگری است و بر اساس چهار مولفه مالی ، مشتریان ، فرآیندهای داخلی، یادگیری و رشد به اندازه گیری عوامل موثر بر گردشگری می پردازد نتایج پژوهش با استفاده از نرم افزار PLS Smart تجزیه و تحلیل شده است و حاکی از وجود رابطه معنادار بین شاخص های مالی، مشتریان، فرآیندهای داخلی، یادگیری و رشد گردشگری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3048 - ترمیم بافت تاریخی با رویکرد توسعه گردشگری(مطالعه موردی: شهر خوی)
علی خضرلوی اقدم کریم حسین زاده دلیر علیرضا سلطانی

بافت تاریخی شهر خوی از نظر میراث فرهنگی و جاذبه‌های توریستی از ارزش‌های بسیار بالایی برخوردار است از این‌رو در این مقاله هدف شناسایی وضعیت بافت تاریخی شهر خوی و ارائه راهبردهای باززنده‌سازی بافت تاریخی خوی میباشد.تحقیق حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهش‌های کاربردی، به لحاظ أکثر

بافت تاریخی شهر خوی از نظر میراث فرهنگی و جاذبه‌های توریستی از ارزش‌های بسیار بالایی برخوردار است از این‌رو در این مقاله هدف شناسایی وضعیت بافت تاریخی شهر خوی و ارائه راهبردهای باززنده‌سازی بافت تاریخی خوی میباشد.تحقیق حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهش‌های کاربردی، به لحاظ روش تحقیق پیمایشی، جامعه آماری اهالی بافت تاریخی شهر خوی و کارشناسان میباشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 379 نفر برای سرپرستان و 20 نفر کارشناسان بافت تاریخی شهر خوی به عنوان نمونه‌ی آماری برآورد گردید. شیوه نمونه‌گیری، نمونه‌گیری تصادفی است و به تعداد 379 پرسشنامه در بین افراد محدوده توزیع گردید. چهار معیار زیرساختی، اقتصادی، اجتماعی و نهادی به عنوان معیارهایی برای بررسی وضعیت بافت تاریخی شهر خوی با رویکرد گردشگری انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است و با جمع‌بندی مسائل و مشکلات با استفاده از مدل وضع موجودSWOT به تحلیل نقاط ضعف و قوت فرصت‌ها و تهدیدها پرداخته شده است و به منظور تحلیل داده‌ها، از آزمون آزمون t- test استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه‌ای گویای این است که وضعیت بافت تاریخی شهر خوی از حیث شاخص اجتماعی و اقتصادی جهت باززنده‌سازی مطلوب و از نظر شاخص زیرساختی و نهادی نامطلوب میباشد همچنین نتایج تحقیق نشان داد که محدوده مورد مطالعه دارای فرسودگی میباشد و در کنار این نقطه ضعف، محدوده بدلیل قرار گیری عناصر شاخص فرهنگی و تاریخی دارای پتانسیل بالای جذب گردشگری است که میتواند اهرمی برای باززنده سازی بافت تاریخی شهر خوی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3049 - یکپارچه‌سازی زنجیره تأمین و تأثیر آن بر پایداری توسعه صادرات و بازاریابی در صنعت گردشگری با تکیه‌بر نقش آژانس‌ها (مطالعه‌ای در آژانس‌های مسافرتی شهر تبریز)
هما سروری لاله حسین قره بیگلو بهجت آب چر

امروزه توجه به گردشگری به‌عنوان یکـی از بخش‌های مهـم و تأثیرگذار در اقتصـاد جهان و کشورها به‌سرعت در حـال گسـترش اسـت. محیط به‌شدت رقابتی صنعت، بنگاه‌های فعال درزمینه گردشگری را وادار می‌کند تا به دنبال روش‌های جدیـدی بـرای بهبـود مزیت‌های رقـابتی خـود باشـند و مـدیریت أکثر

امروزه توجه به گردشگری به‌عنوان یکـی از بخش‌های مهـم و تأثیرگذار در اقتصـاد جهان و کشورها به‌سرعت در حـال گسـترش اسـت. محیط به‌شدت رقابتی صنعت، بنگاه‌های فعال درزمینه گردشگری را وادار می‌کند تا به دنبال روش‌های جدیـدی بـرای بهبـود مزیت‌های رقـابتی خـود باشـند و مـدیریت زنجیره تأمین گردشگری اثربخش، یکی از استراتژی‌هایی است که بنگاه‌های فعال درزمینه گردشـگری می‌توانند بـرای افـزایش مزیـت رقـابتی خـود مورداستفاده قـرار دهند. مقاله حاضر به بررسی "یکپارچه‌سازی زنجیره تأمین و تأثیر آن بر پایداری توسعه صادرات و بازاریابی در صنعت گردشگری " به‌عنوان عاملی برای رونق تولید گردشگری و افزایش گردشگران ورودی و اهمیت درآمدزایی آن می‌پردازد. جامعه هدف این پژوهش کارمندان آژانس‌های مسافرتی شهر تبریز با استفاده از جدول مورگان و به‌صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته می‌باشد. تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی و ازنظر هدف کاربردی می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS21 و آزمون فرضیات از آزمون رگرسیون استفاده‌شده است .آزمون فرضیات از آزمون رگرسیون استفاده‌شده است.بر اساس نتایج پژوهش مشخص گردید که متغیر یکپارچه سازی زنجیره تامین67 درصد متغیر وابسته پایداری توسعه صادرات و60 درصد متغیر وابسته بازاریابی در صنعت گردشگریرا می تواند پیش بینی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3050 - ارزیابی قابلیت های اکوتوریستی زیر حوزه آبریز چرداول در استان ایلام
جواد جمال آبادی حمزه احمدی

یکی از سرمایه های مهم طبیعی، قابلیت‌های اکوتوریستی هر منطقه می‌باشد. مناظر طبیعی امروزه یکی از مهم‌ترین کانون های جذب توریسم در دنیا محسوب می‌شوند. در مطالعه حاضر با رهیافتی آماری – تحلیلی با استفاده از آمار و اطلاعات طبیعی و اقلیمی و تکنیک AHP، توان‌های محیطی و ا أکثر

یکی از سرمایه های مهم طبیعی، قابلیت‌های اکوتوریستی هر منطقه می‌باشد. مناظر طبیعی امروزه یکی از مهم‌ترین کانون های جذب توریسم در دنیا محسوب می‌شوند. در مطالعه حاضر با رهیافتی آماری – تحلیلی با استفاده از آمار و اطلاعات طبیعی و اقلیمی و تکنیک AHP، توان‌های محیطی و اکوتوریستی زیر حوزه آبریز چرداول در استان ایلام به عنوان یکی از زیر حوضه‌های عمده حوضه بزرگ کرخه واکاوی گردید. در این مطالعه معیارهای طبیعی به صورت شرایط جغرافیایی و اقلیمی برای سنجش قابلیت‌های اکوتوریستی مشخص گردید. نتایج نشان داد که در زیر حوزه آبریز چرداول شرایط اقلیمی نقش موثری در وزن دهی به قابلیت‌های اکوتوریستی ایفا می‌نماید. با توجه به ساختار جغرافیایی زیر حوضه چرداول، نیمه شمالی از نظر شرایط رطوبتی به صورت بارش و رطوبت نسبی از شرایط بهتری نسبت به نیمه جنوبی برخودار می باشد. شرایط دمایی در قالب میانگین دمای هوا و دماهای سرد نیز در نیمه شمالی مناسب تر از نیمه جنوبی مشاهده گردید. از شمال به جنوب زیر حوضه نقش معیارهای اقلیمی کم رنگ تر می‌گردد. عرض جغرافیایی و ارتفاع بالاتر بخش شمالی حوضه، زمینه ساز شرایط اقلیمی متنوع و مناسب‌تری در منطقه شده است. همپوشانی لایه-ها نشان داد که مناطق نیمه شمالی و غربی زیر حوضه از قابلیت‌های مناسب‌تری از نظر اکوتوریستی برخوردار می‌باشد. نتایج و دستاوردهای این تحقیق در مدیریت محیطی حوضه‌های آبریز حائز اهمیت می‌باشد. این دستاوردها می‌تواند مدیران را در اتخاذ تصمیمات بهتر بر مبنای توان اکولوژیکی راهگشا باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3051 - آینده صنعت گردشگری استان گلستان: سناریوها و راهکارهای پیشنهادی
زهرا الداغی عبدالحمید ابراهیمی سامره شجاعی حسین دیده خانی

هدف از این تحقیق، آینده صنعت گردشگری استان گلستان با رویکرد سناریونویسی است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش، پیمایشی و از نظر ماهیت بر اساس روشهای جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه خبرگان نظری و تجربی است .روش نمونه‌گ أکثر

هدف از این تحقیق، آینده صنعت گردشگری استان گلستان با رویکرد سناریونویسی است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش، پیمایشی و از نظر ماهیت بر اساس روشهای جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه خبرگان نظری و تجربی است .روش نمونه‌گیری غیر احتمالی به دو روش نمونه گیری قضاوتی و گلوله برفی است . ابزار گردآوری اطلاعات،پرسشنامه و مصاحبه با خبرگان بود. .نتایج تحقیق درمرحله اول منجر به شناسایی پنج عامل و 24 متغیر مرتبط با آینده صنعت گردشگری استان گلستان شد.و در نتایج مرحله دوم تحقیق(ماتریس تاثیرات متقابل) براساس خروجی نرم افزار میک مک ، 8 عامل اصلی موثر شناسایی شدند. واین 8 عامل در پرسشنامه عدم قطعیت بکارگرفته شد که براساس دومعیار عدم قطعیت و میزان اهمیت و از ترکیب دو محورکارآفرینی بخش گردشگری و فرهنگ پذیرش گردشگر چهار سناریو شناسایی و انتخاب شدند .در پایان هم راهکارههای پیشنهادی برای هر سناریو ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3052 - نقش گردشگری در تحولات اقتصادی (مطالعه موردی:شهر ملایر)
پگاه فرهادیان مجید شمس

درآستانه هزاره سوم،صنعت گردشگری،جایگاه خاصی رادراقتصادکشورهابه خوداختصاص داده است ونقش فعال ومؤثری رادرارتقای ساختاراقتصادی،اجتماعی وفرهنگی کشورها،به خصوص درکشورهای توسعه یافته بازی میکند. عموماشهرهاجاذبه های گردشگری متعددی دارندوهمواره گردشگران زیادی رابه سمت خودجلب می أکثر

درآستانه هزاره سوم،صنعت گردشگری،جایگاه خاصی رادراقتصادکشورهابه خوداختصاص داده است ونقش فعال ومؤثری رادرارتقای ساختاراقتصادی،اجتماعی وفرهنگی کشورها،به خصوص درکشورهای توسعه یافته بازی میکند. عموماشهرهاجاذبه های گردشگری متعددی دارندوهمواره گردشگران زیادی رابه سمت خودجلب میکنند.گردشگری،درمیان فعالیتهای فراغتی،از بیشترین تنوع وتحرک،از یکسو و وسیعترین پهنه مکانی وفضایی ازسوی دیگربرخورداراست.شایدبتوان گفت که گردشگری به خصوص گردشگری شهری،به گونه ای تمام فعالیتهای فراغتی دیگر؛مانند (خرید،پیاده روی و ...) راباخودهمراه دارد وبدین سبب،برنامه ریزی ومدیریت گردشگری،ازامورحساس وپیچیده وچندوجهی است که توجه ویژه مدیران شهری رابه خودجلب کرده ا ست. امروزه به گردشگری،به عنوان یک امراقتصادی نگریسته میشود؛ لذاتعیین کار،فعالیت وهدف آن،امری حائزاهمیت قلمداد میشود؛زیرا شهرها فضای تجلی قدرت اقتصادی،سیاسی،اجتماعی وفرهنگی وبازوی محرک دولت هامحسوب میشوند.در این مطالعه که مبتنی به روش توصیفی _ تحلیلی است با استفاده از مدل SWOT به تبیین نقاط قوت،ضعف،فرصت ها و تهدیدها در حوزه گردشگری شهری ملایر پرداخته شده است و راهبردهای منتیج از مدل ارائه شده است.یافته ها نشان می دهد که شهر ملایر به عنوان شهر دوم استان همدان علیرغم دارا بودن توانهای محیطی و سابقه تاریخی و فرهنگی از نظر گردشگری شهری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3053 - ارزیابی اثرات گردشگری در توسعه‌ی کارآفرینی مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستای غریب محله)
محمد روشنعلی وحید ریاحی

گسترش صنعت گردشگری به عنوان یکی از ابزارهای اصلی توسعه در هر ناحیه، خصوصاً نواحی روستایی است. از آنجا که گردشگری عمدتاً دربرگیرنده‌ی کسب‌وکارهای کوچک اقتصادی است، ضرورت نقش کارآفرینان گردشگری برای توسعه گردشگری روستایی محرز می‌باشد؛ و بنابراین تشویق و ترویج کارآفرینی من أکثر

گسترش صنعت گردشگری به عنوان یکی از ابزارهای اصلی توسعه در هر ناحیه، خصوصاً نواحی روستایی است. از آنجا که گردشگری عمدتاً دربرگیرنده‌ی کسب‌وکارهای کوچک اقتصادی است، ضرورت نقش کارآفرینان گردشگری برای توسعه گردشگری روستایی محرز می‌باشد؛ و بنابراین تشویق و ترویج کارآفرینی منجر به توسعه مناطق روستایی می‌گردد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین اثرات گردشگری بر توسعة کارآفرینی در روستای غریب‌محله شهرستان بهشهر است که در آن برای دستیابی به اهداف، ترکیبی از روش-های توصیفی-تحلیلی و علّی مورد استفاده قرار گرفته است. جامعة آماری پژوهش را کلّیّة سرپرستان خانوار ساکن در روستای غریب‌محله تشکیل می‌دهند که از میان آنها، 150 نفر به عنوان نمونة آماری انتخاب شده-اند. ابزار اصلی پژوهش، پرسشنامة محقق‌ساخته است که روایی آن با کسب نظرات کارشناسان گردشگری و پایایی آن با انجام پیش‌آزمون و محاسبة ضریب آلفای کرونباخ (776/0)، به تأیید رسیده است. نتایج پژوهش نشان داد معناداری تفاوت میانگین عددی از مطلوبیت عددی مورد آزمون (که میانگین طیف لیکرت=3) در نظر گرفته شده است، در همه شاخص ها در سطح 99 درصد معنادار بوده و تفاوت همه مولفه‌های بررسی شده از حد مطلوب به شکل مثبت می‌باشد که این امر، بیانگر این نکته است که توسعه گردشگری در روستای مورد مطالعه، می‌تواند نقش مهمی در بهبود شرایط کارآفرینی در بین ساکنین محلی ایجاد کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3054 - نقش هتل ها در پیشبرد و توسعه ی صنعت جهانگردی مطالعه ی موردی هتل های4 و 5 ستاره تهران
آزاده عابدین نژاد علی اکبر میرزایی

امروزه صنعت گردشگری را همه به عنوان صنعت غالب هزاره سوم می شناسند،گردشگری با همه ی زیر شاخه های خود، قوی ترین ، پایدارترین و بی خطرترین بخشی است که می تواند فرصتهای بی شماری را برای اشتغال و فعالیتهای معنادار، به ساکنان کره ی زمین عرضه نماید و گردش اقتصاد کلان جهان امرو أکثر

امروزه صنعت گردشگری را همه به عنوان صنعت غالب هزاره سوم می شناسند،گردشگری با همه ی زیر شاخه های خود، قوی ترین ، پایدارترین و بی خطرترین بخشی است که می تواند فرصتهای بی شماری را برای اشتغال و فعالیتهای معنادار، به ساکنان کره ی زمین عرضه نماید و گردش اقتصاد کلان جهان امروز را، در فضایی صلح آمیز و به دور از خطرات زیست محیطی به نحوی استوار و توسعه پذیر، پشتیبانی کند.از سوی دیگر کشور ما یکی از سرزمینهایی است که از قابلیتها و ظرفیتهای گردشگری فراوانی برخوردار است. از این رو در گذار به ســوی توسعه ی پایدار بخش گردشگری می تواند حجم بزرگی از راهبردهای اقتصادی و اجتماعی کشوررا به صورتی مطلوب دربرگیرد. یکی از اصلی ترین موضوعات مربوط به گردشگری موضوع سکونت گردشگران است.به دلیل اینکه گردشگران در هر حال برای اقامت و برآوردن نیازهای اولیه زیستی می باید در مکان مناسبی مستقر و در آنجا ساکن شوند. از این رو وجود تنوع و تکثیر واحدهای اقامتی یک شاخص ارزیابی میزان توسعه یافتگی یک کشوربه شمار می رود،لذا بایست بررسی شوددر کشور ما به خصوص در پایتخت آن یعنی شهر تهران جایگاه هتلداری کجا است؟هتلها به چه شکل تامین کننده خواسته ها و نیاز های مسافران خود هستند؟چه راهکارهایی می تواندباعث ارتقا صنعت هتلداری شود؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3055 - ارزیابی اقتصاد گردشگری در روستاهای مازندران (مطالعه موردی: دهستان ناتل‌کنار علیا از بخش مرکزی شهرستان نور)
امین ابراهیمی دهکردی

گردشگری در پنج دهه اخیر به‌عنوان یک فعالیت بشری و از صنایع با رشد بالا و گسترده شناخته‌شده است. از دیگر سو توسعه روستاها همانند شهرها در دستور کار برنامه ریزان قرارگرفته است، لذا ضرورت توجه به حوزه گردشگری، به‌عنوان راهکار مناسبی در راستای توسعه روستایی مورد وفاق همه کا أکثر

گردشگری در پنج دهه اخیر به‌عنوان یک فعالیت بشری و از صنایع با رشد بالا و گسترده شناخته‌شده است. از دیگر سو توسعه روستاها همانند شهرها در دستور کار برنامه ریزان قرارگرفته است، لذا ضرورت توجه به حوزه گردشگری، به‌عنوان راهکار مناسبی در راستای توسعه روستایی مورد وفاق همه کارشناسان است. این پژوهش به دنبال ارزیابی و تحلیل اثرات گردشگری بر توسعه اقتصادی روستایی بخش مرکزی شهرستان نور در استان مازندران می‌باشد که شامل 7 دهستان می‌باشد. این پژوهش به لحاظ ماهیت از نوع کاربردی بوده و مطالعه به‌صورت توصیفی-تحلیلی انجام‌شده است، داده‌ها کیفی است و داده اندوزی از دو شیوه کتابخانه‌ای و میدانی انجام‌شده است. در بخش مطالعات میدانی از ابزار پرسشنامه استفاده شد که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انجام‌گرفته است. پس از تجزیه‌وتحلیل اطلاعات جمع‌آوری‌شده با کمک نرم‌افزارهای رایانه‌ای Excel و Spss و بهره‌گیری از روش تحلیل عاملی، تحلیل خوشه‌ای و همچنین تکنیک تاپسیس استفاده‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اولاً درآمدزایی از طریق گردشگری، بیشتر در بخش فروش محصولات کشاورزی، خدمات گردشگری و تولیدات بومی بوده. طبق نتایج تحقیق از بین جامعه آماری منتخب، روستای عباسا بیشترین و روستای کاردیکلا کمترین بهره مفید را از صنعت گردشگری در منطقه برده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3056 - مطالعه ی اثرگذاری عوامل فرهنگی بر توسعۀ صنعت گردشگری در استان آذربایجان شرقی
بهجت آب چر حسین قره بیگلو

گردشگری از اهمیت خاصی برخوردار است. تحت تأثیر انگیزه‌ها، گردشگران انتظارات متفاوتی از محصولات سفر دارند و نتایج آن در تعیین راهبردهای توسعه‌ای مقصد بسیار قابل توجه بوده و به برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران این شناخت را می‌دهد که مقصدهای عمده گردشگری کجاست و چه ویژگی‌هایی با أکثر

گردشگری از اهمیت خاصی برخوردار است. تحت تأثیر انگیزه‌ها، گردشگران انتظارات متفاوتی از محصولات سفر دارند و نتایج آن در تعیین راهبردهای توسعه‌ای مقصد بسیار قابل توجه بوده و به برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران این شناخت را می‌دهد که مقصدهای عمده گردشگری کجاست و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد. توسعه پایدار گردشگری مجموعه‌ای از اصول، خط‌مشی‌ها و روش‌های مدیریتی برای ترسیم مسیر توسعه‌ی گردشگری به گونه‌ای است که رفاه جوامع انسانی و سلامت اکوسیستم‌های طبیعی در درازمدت تضمین شود. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تاثیر ابعاد فرهنگی بر توسعه و تقویت گردشگری در استان آذربایجان شرقی می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی، روش جمع‌آوری اطلاعات میدانی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق حاضر گردشگران استان آذربایجان شرقی هستند که از بین آن ها بر طبق جامعه نامحدود نمونه‌ای به تعداد 276 نفر جهت پخش پرسش نامه انتخاب شده‌اند. روش نمونه گیری احتمالی در دسترس، و روش آزمون فرضیه‌ها رگرسیون با استفاده از نرم افزار spss21 می باشد. نتایج ، نشان دهنده تایید کلیه فرضیه‌های پژوهش می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3057 - بررسی و تحلیلی بر چالشهای توسعه توریسم شهری نمونه موردی شهر تبریز
سپیده قربانی گلزاری کریم حسین زاده دلیر بشیر بیگ بابایی

چکیده امروزه گردشگری به عنوان یک پدیده اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی مورد توجه کشورهاست و در دهه های اخیر، رشد مداوم و روز افزونی داشته است. گردشگری مدرن با فرایند توسعه مرتبط است و اهداف گوناگونی را دنبال می کند. دراین فرایند، گردشگری به یکی از اهداف و جنبه های اصلی پیشرف أکثر

چکیده امروزه گردشگری به عنوان یک پدیده اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی مورد توجه کشورهاست و در دهه های اخیر، رشد مداوم و روز افزونی داشته است. گردشگری مدرن با فرایند توسعه مرتبط است و اهداف گوناگونی را دنبال می کند. دراین فرایند، گردشگری به یکی از اهداف و جنبه های اصلی پیشرفت اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده است. گردشگری در فرایند توسعه پایدار،نقش اساسی دارد و این مسیری است که ایران درآن از مزیت های مناسبی برخوردار است.پژوهش حاضر که از نوع پژوهش کاربردی توصیفی است با استفاده از روش های کتابخانه ای و مطالعات میدانی ، به بررسی و ارزیابی وضعیت موجود و توانمندی ها و محدودیت های توسعه گردشگری شهر تبریز می پردازد.و با استفاده از نرم افزار spssنتایج به دست آمده به شناخت و بررسی چالشهای توسعه توریسم شهری می پردازد که می تواند نقش موثری در ساماندهی و برنامه ریزی فضاهای توریستی متناسب با شرایط اجتماعی،طبیعی و فرهنگی و استفاده از ظرفیت های موجود داشته باشد.توسعه توریسم همبستگی مستقیم با ارتقاء سطح استانداردهای زندگی و درآمد مردم جهان خصوصا کشورهای درحال توسعه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3058 - ارزیابی میزان برخورداری گردشگران از خدمات گردشگری شهری مطالعه موردی: مناطق ده گانه شهرداری تبریز
مرتضی کرمی

برخورداری از خدمات شهری را می توان، داشتن حقوق شهروندی یک شهروند، بدون توجه به نژاد، جنسیت، مکان و... در برخورداری از امکانات شهر دانست. رتبه بندی مناطق شهری از بعد خدمات گردشگری، معیاری برای تعیین زیرساخت های مورد نیاز و تعدیل نابرابری بین مناطق شهرداری است. در همین را أکثر

برخورداری از خدمات شهری را می توان، داشتن حقوق شهروندی یک شهروند، بدون توجه به نژاد، جنسیت، مکان و... در برخورداری از امکانات شهر دانست. رتبه بندی مناطق شهری از بعد خدمات گردشگری، معیاری برای تعیین زیرساخت های مورد نیاز و تعدیل نابرابری بین مناطق شهرداری است. در همین راستا اولویت بندی مناطق شهری که بتواند چارچوب مؤثری برای توزیع خدمات به منطور استفاده گردشگر باشد، ضروری است. با توجه به اهمیت صنعت گردشگری و وجود پتانسیل های گردشگری در شهر تبریز، تعیین میزان برخورداری مناطق مختلف این شهر جهت انجام برنامه ریزی های مناسب و کارا به منظور خدمات رسانی بهتر و جلب رضایت گردشگران در مناطق مختلف ضروری می نماید. بدین منظور میزان برخورداری از عناصر گردشگری در خدمات شهری مورد ارزیابی قرار گرفت. روش پژوهش توصیفی- مقایسه ای و نوع آن کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات نیز میدانی-اسنادی است. در ابتدا نحوه پراکندگی عناصر در مناطق ده گانه با استفاده از روش تراکم هسته ای kernal density)) مورد ارزیابی قرار گرفت. در ادامه برای رتبه بندی عناصر بر اساس میزان اهمیت، عناصر با استفاده از مدل AHP وزن دهی و رتبه بندی شدند و سپس در مرحله بعدی با استفاده از مدل TOPSIS اقدام به تعیین میزان برخورداری مناطق از خدمات گردشگری شهری بر اساس میزان اهمیت عناصرگردید. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل، منطقه 8 با ضریب تاپسیس0.836523 در رتبه اول و منطقه 7 با ضریب 0.065989 در رتبه آخر از نظر میزان برخورداری قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3059 - رتبه بندی راهبردهای توسعه گردشگری استان کرمانشاه با بهره‌گیری از ماتریس SWOT و تحلیل پوششی داده‌های فازی (Fuzzy Dea)
الهه فلاحی سیامک آزادی

صنعت گردشگری یکی از پرطرفدارترین‌ صنایع بوده و روزبه‌روز در حال توسعه فراوانی است که به این سبب راه را برای بسیاری از توریست‌ها و مسافرانی که می‌خواهند به اقصی نقاط جهان سفر کنند، آسان کرده و بدون کمترین مشکل می‌توانند به هر نقطه از دنیا سفر کنند و از سفرشان لذت ببرند. أکثر

صنعت گردشگری یکی از پرطرفدارترین‌ صنایع بوده و روزبه‌روز در حال توسعه فراوانی است که به این سبب راه را برای بسیاری از توریست‌ها و مسافرانی که می‌خواهند به اقصی نقاط جهان سفر کنند، آسان کرده و بدون کمترین مشکل می‌توانند به هر نقطه از دنیا سفر کنند و از سفرشان لذت ببرند. استان کرمانشاه یکی از مراکز جذب گردشگر در سطح ملی و بین‌المللی در کشور ایران است این استان به دلیل دارا بودن جاذبه های گردشگری هر ساله میزبان تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است .صنعت گردشگری در استان کرمانشاه به دلیل نداشتن راهبردهای درخور موفق به استفاده از پتانسیل‌های مطلوب خود نبوده و نیاز است تا با ارائه راهکارهایی در جهت توسعه این صنعت در استان کرمانشاه این امر مهم انجام شود. تحقیق حاضر با هدف رتبه بندی راهبردهای توسعه گردشگری استان کرمانشاه انجام شده است. روش تحقیق نیز از حیث هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات پیمایشی می باشد. نمونه تحقیق نیز شامل یک نمونه ۲۳ نفری از کارشناسان در ادارات مرکزی میراث فرهنگی و گردشگری استان می باشد. داده های تحقیق با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری و جهت تعیین راهبردها از مدلSWOT استفاده شده است. همچنین از روش dea فازی نیز به منظور رتبه بندی راهبردها بهره گیری شده است. یافته ها حاکی از آن است که تعداد نقاط قوت،ضعف،فرصت ها و تهدیدهای شناسایی شده در صنعت گردشگری استان کرمانشاه به ترتیب: ۹،۱۰،۸،۱۰ عامل می باشد. همچنین موقعیت فعلی استراتژی گردشگری استان کرمانشاه در ناحیه چهارم(راهبرد رقابتی) قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3060 - تحول دیجیتال و بررسی تغییر زیرساخت ها و نگرش ها بر مبنای فروش آنلاین در گردشگری (مورد مطالعه: شهر اصفهان)
امیرمسعود لوافان امیر گندمکار

اهمیت موضوع گردشگری با توجه به کاهش درآمد نفت و مشکلات بازگشت درآمد نفتی به کشور در سال های اخیر پررنگ تر از قبل شده است. سهم گردشگری ایران نسبت به گردش مالی جهانی گردشگری و همچنین آمار ورودی و ضریب اشغال هتل ها در سه سال اخیر رشد فزاینده ای داشته است که این رشد درآمدی أکثر

اهمیت موضوع گردشگری با توجه به کاهش درآمد نفت و مشکلات بازگشت درآمد نفتی به کشور در سال های اخیر پررنگ تر از قبل شده است. سهم گردشگری ایران نسبت به گردش مالی جهانی گردشگری و همچنین آمار ورودی و ضریب اشغال هتل ها در سه سال اخیر رشد فزاینده ای داشته است که این رشد درآمدی تاثیر مستقیم بر زندگی عامه مردم ایران خواهد داشت. تاثیر اینترنت و اتکای نسل حاضر بر فناوری های جدید مبتنی بر IT در سیستم گردشگری در سه سال اخیر در دنیا و بالاخص در ایران رشد چشمگیری داشته است. استفاده از اسمارت فون ها و اپلیکیشن های رزرو در مشاغل مختلف نشان دهنده تغییر ماهیت خرید حضوری به آنلاین بوده و کم شدن هزینه های حمل و نقل و همچنین تسریع در انجام کارها مزید بر افزایش این نوع خرید می باشد. در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و جمع آوری اطلاعات از مدیران هتل ها و مدیران دفاتر خدمات مسافرتی شهر اصفهان در بازه زمانی 1397به بررسی تغییر زیرساخت های مورد نیاز در جهت رشد گردشگری آنلاین پرداخته شده است. آمار بدست آمده از طریق نرم افزار spss طبقه بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از این بررسی نشان دهنده باور دست اندرکاران صنعت گردشگری به تحول دیجیتال و فروش آنلاین به جهت رونق در آینده گردشگری و مراکز اقامتی شهر اصفهان می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3061 - ارزیابی آثار و پیامد های گردشگری در نگرش و کیفیت زندگی شهروندان مطالعه موردی: مشکین شهر
داود داداش اوغلی حسین واردی فخر آبادی ناهید عبداله زاده هنجنی

امروزه گردشگری به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی دنیا، جایگاه ویژه ای در عرصه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به خود اختصاص داده است. با توجه به این که شهرستان مشکین شهر با واقع شدن دردامنه‌های کوه سبلان، با دارا بودن اقلیمی مناسب، منابع آبی گسترده و طبیعتی بکر را د أکثر

امروزه گردشگری به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی دنیا، جایگاه ویژه ای در عرصه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به خود اختصاص داده است. با توجه به این که شهرستان مشکین شهر با واقع شدن دردامنه‌های کوه سبلان، با دارا بودن اقلیمی مناسب، منابع آبی گسترده و طبیعتی بکر را دارا می باشد، بررسی و شناخت نقش توسعه گردشگری شهری بر بهبود سطح کیفیت زندگی شهروندان می توان گامی مؤثر در توسعه پایدار سکونت گاه های شهری گردشگرپذیر برداشت. روش تحقیق این پژوهش با توجه به هدف از نوع تحقیق کاربردی بوده و با توجه به نحوه گردآوری داده های تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است. در این پژوهش با بکارگیری مدل تاپسیس وآنتروپی به بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی جامعه میزبان پرداخته شده است. نتایج حاکی از این است که اثرات به ترتیب: اثرات اقتصادی دارای امتیاز731/0، اثرات اجتماعی–فرهنگی نمره569/0 رتبه دوم، اثرات زیر ساختاری524/0 و زیست محیطی با کسب نمره 505/0جایگاه سوم وچهارم را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3062 - ارزیابی استراتژی های بهبود گردشگری با تأکید بر ارزش ویژه برند (مورد پژوهی شهرهای شیراز، اصفهان و همدان)
منصوره استکی داود محمدی تبار

صنعت گردشگری نقش مهمی در توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال دارد. برخلاف ظرفیت‌های بالقوه، این صنعت در ایران رشد شایسته ای نداشته است. هدف از انجام تحقیق پیش رو شناسایی و اولویت‌بندی استراتژی‌های بهبود صنعت گردشگری ایران با تأکید بر نقش ارزش ویژه برند و با استفاده از تکنیک‌ها أکثر

صنعت گردشگری نقش مهمی در توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال دارد. برخلاف ظرفیت‌های بالقوه، این صنعت در ایران رشد شایسته ای نداشته است. هدف از انجام تحقیق پیش رو شناسایی و اولویت‌بندی استراتژی‌های بهبود صنعت گردشگری ایران با تأکید بر نقش ارزش ویژه برند و با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره است. این تحقیق برحسب هدف، یک تحقیق کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده‌ها توصیفی است و در زمره مطالعه موردی قرارگرفته است. جامعه آماری این پژوهش را خبرگان علمی و تجربی حوزه گردشگری تشکیل داده‌اند. بر اساس مطالعات صورت گرفته معیارهای اصلی موثر در صنعت گردشگری شامل ارزش ویژه برند، بازاریابی و انگیزه سفر است. تجزیه‌وتحلیل معیارها و زیرمعیارها با استفاده از رویکرد ANP-DEMATEL صورت گرفته و پس از غربالگری استراتژی‌ها توسط تکنیک دلفی، با استفاده از روش TOPSIS به رتبه‌بندی راهکارها پرداخته‌شده است. بر اساس نتایج تحقیق مشخص گردید که از میان شاخص‌های اصلی موردمطالعه، ارزش ویژه برند در اولویت نخست قرارگرفته است. همچنین استفاده از فناوری اطلاعات و توسعه صنعت هتلداری به‌عنوان راهکارهای برتر در بهبود صنعت گردشگری می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3063 - تبیین رابطه سرمایه‌گذاری فرهنگی با توسعه جاذبه‌های گردشگری شهر تهران(مطالعه موردی: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر تهران)
عبدالرحیم رحیمی میترا توسلی

هدف از پژوهش حاضر تبیین رابطه سرمایه گذاری فرهنگی با توسعه جاذبه های گردشگری شهر تهران می باشد. در تحقیق حاضر از روش توصیفی- پیمایشی می باشد.جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران، معاونین و کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر تهران می باشد که در سال 96- أکثر

هدف از پژوهش حاضر تبیین رابطه سرمایه گذاری فرهنگی با توسعه جاذبه های گردشگری شهر تهران می باشد. در تحقیق حاضر از روش توصیفی- پیمایشی می باشد.جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران، معاونین و کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر تهران می باشد که در سال 96-1395 در یکی از مراکز وابسته به شهر مشغول به خدمت می باشند. جامعه آماری 234 نفر از مدیران، معاونین و کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر تهران به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که متغیرهای جاذبه طبیعی، جاذبه فرهنگی، جاذبه انسان ساخت و سرمایه گذاری فرهنگی با متغیر سرمایه گذاری فرهنگی در همه ی موارد در سطح اطمینان (99%) معنی دار و مثبت است. همچنین تحلیل رگرسیونی برای تفسیر میزان پیش بینی توسعه جاذبه های انسان ساخت، طبیعی و فرهنگی توسط سرمایه گذاری فرهنگی نشان داد که سرمایه گذاری فرهنگی به ترتیب مقدار 285/0، 267/0 و 394/0 از تغییرات توسعه جاذبه های انسان ساخت، طبیعی و فرهنگی را پیش بینی می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3064 - تحلیل و ارزیابی شاخص های حکمروایی خوب شهری و تاثیر آن بر متغیر توسعه گردشگری در شهر بیستون
محمودرضا هاشمی بیستونی مجید شمس

حکمروایی خوب شهری به مثابه الگوی مؤثر و کارآمد برای اداره ی امورشهر مطرح می شود. درمقاله حاضر به تحلیل و ارزیابی برخی ازمهمترین شاخصهای حکمروایی خوب شهری همچون: مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی در جامعه آماری تحقیق، وسنجش رابطه علّی آنها با متغیر وابسته توسعه گردشگری پرداخت أکثر

حکمروایی خوب شهری به مثابه الگوی مؤثر و کارآمد برای اداره ی امورشهر مطرح می شود. درمقاله حاضر به تحلیل و ارزیابی برخی ازمهمترین شاخصهای حکمروایی خوب شهری همچون: مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی در جامعه آماری تحقیق، وسنجش رابطه علّی آنها با متغیر وابسته توسعه گردشگری پرداخته شده است. این پژوهش که از نوع پیمایشی بوده و با رویکردی توصیفی- تحلیلی تنظیم شده و اطلاعات بصورت میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته بدست آمده است.جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهربیستون بوده که365نفرباروش تعیین حجم نمونه گیری کوکران مشخص و درادامه با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک، پرسشنامه ها در بین نمونه آماری و به روش کاملاً علمی توزیع گردیده است .درمرحله بعد پس از جمع آوری اطلاعات به تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری Spss/ Excel و ارزشگذاری متغیرها با بهره گیری از طیف لیکرت مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهدکه همه شاخص های حکمروایی خوب شهری مورد بررسی در این پژوهش پس از انجام آزمون پیرسون، میزان Sig بدست آمده برابر با 000/0 بدست آمده و ضریب پیرسون مشارکت 254/0، پاسخگویی 310/0 و قانونمندی 290/0 بوده است این مهم نشان می دهدکه سطح مؤلفه های حکمروایی خوب شهری دربیستون ازسطح متوسط پایین ترهستند. همچنین بین مشارکت،پاسخگویی و قانونمندی با توسعه گردشگری رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. بنابراین با کاهش مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی امتیاز حکمروایی خوب شهری و توسعه گردشگری کاهش می یابد و عکس این عمل نیز صادق است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3065 - ارزیابی عوامل موثر بر بهبود صنعت گردشگری با تاکید بر توسعه درآمد پایدار در شهر رامسر مورد مطالعه(دو طرح چشمه آبگرم و تله کابین رامسر)
علیرضا نژاد بابا شاهراجی

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عوامل موثر بر بهبود صنعت گردشگری با تاکید بر توسعه درآمد پایدار در شهر رامسر در رابطه با دو طرح چشمه آبگرم و تله کابین رامسر به صورت توصیفی- تحلیلی و به شیوه پیمایشی صورت گرفت. بدین منظور از طریق منابع کتابخانه ای و همچنین تهیه پرسشنامه و مصاحب أکثر

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عوامل موثر بر بهبود صنعت گردشگری با تاکید بر توسعه درآمد پایدار در شهر رامسر در رابطه با دو طرح چشمه آبگرم و تله کابین رامسر به صورت توصیفی- تحلیلی و به شیوه پیمایشی صورت گرفت. بدین منظور از طریق منابع کتابخانه ای و همچنین تهیه پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان و متخصصان حوزه مدیریت شهری در شهرستان رامسر داده های لازم گردآوری گردید و سپس از طریق تکنیک تحلیل سلسله مراتبی(AHP) شاخص های لازم تعیین و داده های گردآوری شده حاصل از نظر جامعه آماری در نرم افزار اکسپرت چویس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که در ارزیابی شاخص های اصلی، شاخص"مدیریت و برنامه ریزی" با وزن 0.289 از بیشترین اهمیت برخوردار بوده و شاخص های"مسائل اقتصادی"، "مسائل امنیتی"، "امکانات رفاهی" و "مسائل فرهنگی و اجتماعی" به ترتیب با اوزان 0.284، 0.240، 0.100 و 0.087 در رتبه های دوم تا پنجم قرار دارند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که نقش و اهمیت برنامه ریزی در صنعت گردشگری می باشد به گونه ای که با وجود تامین تمامی شاخص ها در صورت عدم تدوین برنامه ای که چشم انداز صنعت گردشگری را به خوبی روشن ننماید، وجود منابع مالی و رفاهی کمکی به صنعت گردشگری در این شهرستان نخواهد نمود و امینت مورد نظر گردشگران نیز تامین نخواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3066 - بررسی گردشگری شهرهای مناطق خشک و نقش آن در توسعه پایدار (مطالعه موردی: شهرستان میامی)
محمدرضا زندمقدم مهدی اصغری

یکی از مدلهایی که برخی کشورها در دو دهه اخیر، برای تو سعه گرد شگری پایدار خود در مناطق خشک به آن توجه کرده اند، بحث پرداختن به هویت و ساختارهای بومی در حوزه گردشگری بوده است که باعث شکل گیری پدیده بوم گردی شده است. توجه به بهره مندی از ظرفیت های بی شمار گردشگری بوم گردی أکثر

یکی از مدلهایی که برخی کشورها در دو دهه اخیر، برای تو سعه گرد شگری پایدار خود در مناطق خشک به آن توجه کرده اند، بحث پرداختن به هویت و ساختارهای بومی در حوزه گردشگری بوده است که باعث شکل گیری پدیده بوم گردی شده است. توجه به بهره مندی از ظرفیت های بی شمار گردشگری بوم گردی در شهرستان میامی ، می تواند در توسعه گردشگری پایدار آن مؤثر باشد. لذا هدف از انجام این تحقیق بررسی گردشگری شهرهای مناطق خشک ونقش آن در توسعه پایدار شهرستان میامی بود. این تحقیق از نظر ماهیت بر اساس روشهای جدید تحلیلی و اکتشافی و از نظر هدف کابردی است. جامعه آماری آن 384 نفر بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه عمیق و پرسشنامه می باشد. پاسخ های جمع آوری شده استخراج و با روش معادلات ساختاری pls فرضیات تحلیل و آزمون شدند. نتایج این تحقیق در این خصوص نشان داد که توانمندی های بوم گردی روستاهای شهرستان میامی بجز در بخش ساختارهای زیربنایی گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار آن اثرگذار بوده اند. بطوریکه ساختار بومی گرا با میزان و ساختار محیطی بومی گرا و ساختار مالکیت و مدیریت دارای اثر معنادار بر توسعه گردشگری پایدار در مناطق مورد مطالعه شده اند ولی ساختارهای زیربنایی گردشگری با 17.5 درصد اثر نتوانسته اثری معناداری بر توسعه پایدار این مناطق بگذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3067 - تحلیل عوامل کلیدی تأثیرگذار بر توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان صومعه سرا)
عفت ضیاء علیرضا استعلاجی نصراله فلاح تبار مجید ولی شریعت پناهی

شهرستان صومعه‌سرا با توجه به دارا بودن پتانسیل‌ها و جاذبه‌های فراوان از موقعیت خوب گردشگری برخوردار است. همچنین موقعیت جغرافیایی شهرستان صومعه سرا به گونه ای است که مسافران برای رسیدن به آستارا و ... لاجرم باید از صومعه‌سرا عبور کنند. بنابراین موقعیت جغرافیایی شهرستان ص أکثر

شهرستان صومعه‌سرا با توجه به دارا بودن پتانسیل‌ها و جاذبه‌های فراوان از موقعیت خوب گردشگری برخوردار است. همچنین موقعیت جغرافیایی شهرستان صومعه سرا به گونه ای است که مسافران برای رسیدن به آستارا و ... لاجرم باید از صومعه‌سرا عبور کنند. بنابراین موقعیت جغرافیایی شهرستان صومعه سرا نیز یک فرصت طلایی برای توسعه گردشگری به شمار می‌رود. در این راستا هدف اصلی از انجام این پژوهش شناسایی عوامل کلیدی در توسعه پایدار گردشگری در شهرستان صومعه سرا است. در واقع تلاش شد تا با استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان عوامل مؤثر شناسایی و با استفاده از روش تحلیل اثرات متقابل، عوامل کلیدی به عنوان نیروهای پیشران انتخاب شوند. در این راستا ابتدا 27 عامل شناسایی شده، سپس با استفاده از روش اثرات متقابل در محیط نرم افزار میک مک و با نظر خواهی از کارشناسان به تحلیل عوامل پرداخته شد. براساس مطالعات انجام شده در زمینه توسعه پایدار گردشگری در شهرستان صومعه سرا، در مجموع تعداد هشت عامل، به عنوان عوامل کلیدی انتخاب شد. در این زمینه می‌توان به عواملی همچون بازار یابی و تبلیغات، هزینه اقامت، کیفیت خدمات، شیوه مدیریت و هماهنگی سازمان‌ها و شبکه حمل و نقل منطقه‌ای اشاره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3068 - تحلیل پتانسیل‌های طبیعت‌گردی شهرستان لنجان و عوامل موثر بر توسعه آن
منیژه عبداللهی صدیقه عبداللهی علیرضا ایلدرمی

گردشگری به عنوان یکی از پویاترین فعالیت‌های اقتصادی عصرحاضر، نقش مهمی در توسعه پایدارمحلی ایفا می-کند. امروزه نهادهای متولی صنعت گردشگری در سراسر دنیا به امورگردشگری در طبیعت و در ورای آن لزوم حفاظت محیط‌زیست بیش از هر زمان دیگری اذعان دارند. براین اساس شناخت پتانسیل‌ها أکثر

گردشگری به عنوان یکی از پویاترین فعالیت‌های اقتصادی عصرحاضر، نقش مهمی در توسعه پایدارمحلی ایفا می-کند. امروزه نهادهای متولی صنعت گردشگری در سراسر دنیا به امورگردشگری در طبیعت و در ورای آن لزوم حفاظت محیط‌زیست بیش از هر زمان دیگری اذعان دارند. براین اساس شناخت پتانسیل‌های طبیعی مناطق و برنامه‌ریزی توسعه آن‌ها برای جذب اکوتوریست و بالا بردن سطح توسعه در مناطق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. شهرستان لنجان به دلیل جاذبه‌های طبیعی نظیر آبشارشاه‌لولاک، دهکده ساحلی زاینده‌رود، گردنه‌رخ، دریاچه قایق‌رانی حسین‌آباد و برخورداری از آب‌و هوای مناسب می‌تواند نقش مهمی در جذب گردشگر داشته باشد. هدف از این پژوهش، شناسایی جاذبه‌های طبیعت‌گردی شهرستان لنجان، برنامه‌ریزی و ارائه راه‌کارهای مناسب برای توسعه گردشگری به ویژه طبیعت‌گردی است. در این مطالعه که با استفاده از پرسش‌نامه تنظیم شده است، با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی ضمن مطالعات کتابخانه‌ای، با پرسش از تعدادی از گردشگران داوطلب در مناطق طبیعت‌گردی شهرستان لنجان پتانسیل‌های طبیعت‌گردی این شهرستان بررسی شد و سپس از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌هایی مانند یومان‌ویتنی، کروسکال والیس، آزمون همبستگی پترسون و نکویی برازش برای تجزیه و تحلیل استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که توانمندی‌های طبیعت‌گردی منطقه بیشتر از دیگر جاذبه‌های گردشگری منطقه است. عدم شناخت پتانسیل‌های طبیعی منطقه در عدم توسعه طبیعت‌گردی موثر بوده است. هم‌چنین برنامه‌ریزی توان‌های اکوتوریستی شهرستان می‌تواند در توسعه آن موثرباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3069 - عوامل موثر بر توسعه گردشگری شهر لاهیجان
رحیم پرمایه مهرداد رمضان پور کیا بزرگمهر آمنه حقزاد

شهرلاهیجان به عنوان مرکز شهرستان، از نظر تاریخی و جاذبه‌های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و همچنین فرصت‌های بیشمار طبیعی گردشگری تاریخی، تفریحی و طبیعت گردی می-تواند تبدیل به یک قطب گردشگری منطقه‌ای و حتی فرامنطقه‌ای گردد. این شهر با حوزه نفوذ و منطقه پیرامونی خود و وجود ج أکثر

شهرلاهیجان به عنوان مرکز شهرستان، از نظر تاریخی و جاذبه‌های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و همچنین فرصت‌های بیشمار طبیعی گردشگری تاریخی، تفریحی و طبیعت گردی می-تواند تبدیل به یک قطب گردشگری منطقه‌ای و حتی فرامنطقه‌ای گردد. این شهر با حوزه نفوذ و منطقه پیرامونی خود و وجود جاذبه‌های تاریخی (مانند آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، بقعه میر شمس الدین، آرامگاه کاشف السلطنه و موزه تاریخ چای، پل خشتی لاهیجان، حمام گلشن لاهیجان)، فرهنگی (مانند مسجد چهار پادشاهان، مسجد اکبریه، مسجد جامع لاهیجان)، طبیعی ( کوه و آبشار شیطان کوه، تالاب سوستان، تالاب امیر کلایه) یکی از مراکز گردشگری استان گیلان به حساب می‌آید. اما به دلیل عدم برخورداری مناظر طبیعی، تاریخی و فرهنگی این شهر از زیر ساخت های لازم در جهت توسعه و آبادانی با مشکلات فراوانی دست به گریبان است. در این راستا تحقیق حاضر تلاش دارد با روش توصیفی ـ تحلیلی و عوامل موثر بر توسعه گردشگری شهر لاهیجان را از نظر گردشگران مورد بررسی قرار دهد. روش جمع آوری داده و اطلاعات پرسش‌نامه و اسنادی کتابخانه بوده است. حجم جامعه نمونه بر اساس نظر کارشناسی ( شامل اساتید دانشگاه و کارشناسان گردشگری) 100 نفر از گردشگران حاضر در شهر لاهیجان می‌باشد که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده‌اند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون‌های آماری خی 2 و فریدمن استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که جاذبه‌های طبیعی، جاذبه‌های تاریخی، وجود امنیت کافی در شهر لاهیجان به ترتیب مهم‌ترین عوامل موثر برای جذب گردشگری در این شهر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3070 - بررسی نقش حکومت و سازمان های مردم نهاد بر توسعه دیپلماسی نوین گردشگری در ایران
کورش رومیانی محمودی

چکیده در قرن ۲۱ گردشگری به مهمترین عامل ارتباط مردم یک جامعه و سایر جوامع تبدیل شده است .بر اساس یکی از وظایف دیپلماسی رسمی ، یک کشور بایستی، سایر کشورها را جهت فرستادن گردشگران متقاعد نمایند. بر این اساس شکل گیری و تقویت موسسات ونهادهای توانمند در زمینه گردشگری در سطوح أکثر

چکیده در قرن ۲۱ گردشگری به مهمترین عامل ارتباط مردم یک جامعه و سایر جوامع تبدیل شده است .بر اساس یکی از وظایف دیپلماسی رسمی ، یک کشور بایستی، سایر کشورها را جهت فرستادن گردشگران متقاعد نمایند. بر این اساس شکل گیری و تقویت موسسات ونهادهای توانمند در زمینه گردشگری در سطوح مختلف امری اجتناب ناپذیر است . بررسی ها نشان می دهد صنعت گردشگری و دیپلماسی گردشگری به‌عنوان اشتغالزاترین و پرسودترین صنعت جهانی ، بدلایلی همچون نگاه سیاسی و امنیتی به گردشگری ، وجود ساختارهای به شدت متمرکز دولتی منجر به مشارکت پایین سازمان های مردم نهاد ، شده لذا به نظر می رسد حوزه گردشگری وبطور خاص سیاست های خارجی مرتبط با گردشگری در ایران مورد توجه سیاست‌گذاران و نظام برنامه-ریزی نبوده است . روش انجام تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز تحقیق از مجموعه سیاست ها ی دیپلماسی، قوانین ومقررات گردشگری و سایر پژوهش ها و تحقیقات داخلی ونیز منابع خارجی مرتبط تهیه گردیده است .تحقیق در پی پاسخ به این پرسش است که حکومت و سازمان های مردم نهاد در ایران چه تاثیری بر توسعه دیپلماسی گردشگری دارند . نتایج تحقیق نشان می دهد گردشگری در شرایط فعلی که تحریم گسترده و اقتصاد مقاومتی موضوع اصلی کشور است می تواند با مشارکت حکومت (دولت) و سازمان های غیردولتی مردم نهاد در سطحی مناسب انجام پذیرد کلمات کلیدی: دیپلماسی (سیاست خارجی) ، گردشگری ، سازمان های مردم نهاد ، دولت های محلی . وزارت خارجه . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3071 - بررسی مشکلات توسعه گردشگری روستایی بزکویه، روستا حاشیه جنگل از توابع رودسر در استان گیلان
پریسا محمدپور قاسم حبیبی بی بالانی

این تحقیق، مطالعه میدانی برای بررسی توسعه گردشگری در روستای بزکویه شهرستان رودسر در شرق استان گیلان انجام گردید. برای شناسایی عوامل مختلف مورد نیاز، تعیین نقاط قوت و کمبود منطقه از روش تکمیل پرسشنامه استفاده گردید. با استفاده از آزمون کوکران تعداد 100 نمونه برای تحقیق ج أکثر

این تحقیق، مطالعه میدانی برای بررسی توسعه گردشگری در روستای بزکویه شهرستان رودسر در شرق استان گیلان انجام گردید. برای شناسایی عوامل مختلف مورد نیاز، تعیین نقاط قوت و کمبود منطقه از روش تکمیل پرسشنامه استفاده گردید. با استفاده از آزمون کوکران تعداد 100 نمونه برای تحقیق جمع آوری شده و از این تعداد 77 نمونه مورد استفاده قرار گرفت. پرسشنامه های این تحقیق در بهار سال 1399 در بین افرادی که از این منطقه بازدید داشته اند به صورت تصادفی توزیع گردید. در این مطالعه از روش تعیین ضریب آلفای کرونباخ برای محاسبه پایایی پرسشنامه استفاده گردید که به منظور تعیین و محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه گیری مورد استفاده قرار می گیرد. نرم افزار مورد استفاده جهت محاسبه ضریب آلفای کرونباخ این پژوهش، نرم افزار SPSS بود و نتایج این آزمون برای تعداد 77 نمونه، ضریب آلفای 75/0 تعیین گردید. به منظور گسترش و توسعه گردشگری این منطقه دارای نقاط ضعف نیز می باشد که از جمله ای موارد بر اساس این تحقیق می توان به وضعیت راه دسترسی نامناسب و نیز وضعیت نور و روشنایی در شب نام برد که بیان گر آن است که این روستا فاقد سیاست مشخص برای توسعه گردشگری بوده و گردشگران بدون هیچ ضابطه ای و گاها با ایجاد مشکلاتی هم برای خود و هم برای بومیان و ساکنین می گردند که به تدریج می تواند عدم همکاری بومیان در اجرای طرح های گردشگری مدون و علمی تهیه شده در آینده به به بوجود آورد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3072 - ﺗﺤﻠﯿﻞ راﻫﺒﺮدی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ در ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﺘﺼﺎد اﯾﺮان
سعید سرگزی داریوش حسنوند حمید اسایش

ﭼﮑﯿﺪه ﮔﺮدﺷﮕﺮی و اﻗﺘﺼﺎد ﮔﺮدﺷﮕﺮی در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ، در ﺣﺎل ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﯾﮑـﯽ از ارﮐـﺎن اﺻـﻠﯽ اﻗﺘﺼـﺎد ﺗﺠـﺎری ﺟﻬـﺎن اﺳـﺖ و ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰان و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاران ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﯿﺰ از ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﮐﻦ اﺻﻠﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨـﺪ . در اﯾـﻦ راﺳﺘﺎ، ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ را أکثر

ﭼﮑﯿﺪه ﮔﺮدﺷﮕﺮی و اﻗﺘﺼﺎد ﮔﺮدﺷﮕﺮی در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ، در ﺣﺎل ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﯾﮑـﯽ از ارﮐـﺎن اﺻـﻠﯽ اﻗﺘﺼـﺎد ﺗﺠـﺎری ﺟﻬـﺎن اﺳـﺖ و ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰان و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاران ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﯿﺰ از ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﮐﻦ اﺻﻠﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨـﺪ . در اﯾـﻦ راﺳﺘﺎ، ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ راﻫﺒﺮد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی اﺻﻮﻟﯽ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺰﯾـﺖ ﻫـ ﺎ و ﻣﺤـ ﺪودﯾﺖﻫـﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ، ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮی در ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻨﻮع ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻨﻄﻘﻪای ﺑﺮﻋﻬﺪه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺪف از اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﺤﻠﯿـﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی و اراﺋﻪ راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﺮان اﺳﺖ. ﺑﺎ آﮔﺎﻫﯽ از ﺷﺮاﯾﻂ ﺻـﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷـﮕﺮی در اﯾﺮان ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺗﺤﻮﻻت و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ در ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﺸﻮر ﭘﯽ ﺑﺮد. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس، ﺳﻌﯽ ﺷـﺪه ﺑﺎﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﺑﺎﻟﻘﻮه درزﻣﯿﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی در اﯾﺮان، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻣﺎر ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و اﺑﺰارﻫﺎﯾﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻮاﻣﻞ داﺧﻠﯽ و و ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﮐﻤﯽ، ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ در اﯾـﺮان را ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﯽ ﻗـﺮار SWOTﺧﺎرﺟﯽ، ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ داده و ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ آن راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ اراﺋﻪ ﺷﻮد .ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺻـﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷـﮕﺮی ، اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ ﺿﻌﯿﻒ ﻗﺮاردارد. از اﯾـﻦ رو، ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ در آﯾﻨـﺪه ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ SPACE روﺳﺘﺎﯾﯽ در ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﮐﺎراﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪ. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3073 - اکوتوریسم و جایگاه آن در اقتصاد شهری شهر پاوه
جمال ابراهیمی عباس ملک حسینی بیژن رحمانی

برای ایران که در فکر خروج از مشکل اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی و مشکل اشتغال می باشد، با توجه به پتانسیل های بالقوه و بالفعل گردشگری آن توسعه این صنعت می تواند به عنوان یکی از گزینه های مناسب مطرح باشد، با وجود اینکه در سال های اخیر و در برنامه های پنج ساله و بر اسا أکثر

برای ایران که در فکر خروج از مشکل اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی و مشکل اشتغال می باشد، با توجه به پتانسیل های بالقوه و بالفعل گردشگری آن توسعه این صنعت می تواند به عنوان یکی از گزینه های مناسب مطرح باشد، با وجود اینکه در سال های اخیر و در برنامه های پنج ساله و بر اساس چشم انداز بیست ساله کشور تلاش ها و فعالیت های خوبی در این زمینه صورت گرفته، که در قیاس با رشد فزاینده گردشگری جهان این فعالیت ها به هیچ عنوان کافی به نظر نمی رسد و در همین راستا شهرستان پاوه با وجود قابلیت های متنوع طبیعی و فرهنگی جهت بهره برداری مناسب از مواهب و مزایای این صنعت نیازمند توجه، برنامه ریزی و سرمایه گذاری مناسب و مدیریت کارا در این بخش است. این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده پرسشنامه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد شرایط زیرساختی گردشگری شهرستان پاوه در حال حاضر نمی‌تواند به توسعه گردشگری شهرستان پاوه منتهی گردد و باید با ارائه خدمات زیربنایی بیشتر به توسعه گردشگری اندیشید و شرایط اقتصادی حاصل از توسعه گردشگری خوب نبوده است و باید در این زمینه برنامه‌ریزی‌های اساسی ایجاد گردد تا بتوان از قبل توسعه گردشگری به توسعه اقتصادی منطقه نائل شد. همچنین شرایط بازاریابی به طور متوسط توانسته است به توسعه گردشگری شهرستان پاوه بیانجامد، ولی باید در زمینه تبلیغات و بازاریابی تلاش‌های بیشتری صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3074 - ارزیابی عملکرد مدیریت اکوتوریسم با تأکید بر بافت های اکولوژیک شهری ( مطالعه موردی منطقه 9 شهرداری اصفهان )
سمیه حمصیان اتفاق حسین کلانتری خلیل آباد محمد میره ای

بافت‌های اکولوژیک شهری به سبب ضوابط و مقررات موجود اعمال شده توسط ارگان‌های مختلف و عدم کنترل بهینه توسط هر کدام از این‌سازمانها و از طرف دیگر کاربری‌های تعریف شده در نقشه‌های طرح تفضیلی شهری با توجه به سرانه‌های در نظر گرفته شده نیازمند مدیریت متحد اکولوژیک بوده که کنت أکثر

بافت‌های اکولوژیک شهری به سبب ضوابط و مقررات موجود اعمال شده توسط ارگان‌های مختلف و عدم کنترل بهینه توسط هر کدام از این‌سازمانها و از طرف دیگر کاربری‌های تعریف شده در نقشه‌های طرح تفضیلی شهری با توجه به سرانه‌های در نظر گرفته شده نیازمند مدیریت متحد اکولوژیک بوده که کنترل و نظارت بهینه بر کل این پهنه‌ها داشته باشد. مدیریت اکولوژیک شهری یکی از انواع حوزه‌های مختلف مدیریت شهری و از مهم‌ترین عوامل تاثیر گذار بر پایداری بافت‌های اکولوژیک شهری است. هدف این رساله ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد مدیریت اکوتوریسم با تأکید بر مدیریت بافت اکولوژی شهر در منطقه 9 شهرداری اصفهان، می‌باشد. به این منظور از روش گرانددتئوری، استفاده شده است. با کمک مطالعات کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی و پیاده‌سازی روش گرانددتئوری، 3 بعد و 10 مقوله و 35 زیرمقوله، استخراج شده است. ابعاد اصلی شامل مدیریت بافت شهری با مقوله‌های، قانونگذاری، برنامه‌ریزی، مدیریت منابع و کنرل و نظارت؛ بافت اکولوژی با مقوله‌های، حفاظت و توسعه و بهسازی، اکوتوریسم با مقوله‌های، اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و فرهنگی، هستند. نتایج این پژوهش نشان‌دهنده این است که، وضعیت فعلی مدیریت بافت اکولوژی منطقه 9 شهرداری اصفهان مطلوب نیست ولی با انجام اقداماتی می‌توان، وضعیت را بهبود بخشید. براساس نتایج حاصل از انجام این پژوهش می‌توان گفت، ضعف در قوانین، عدم‌برنامه‌ریزی مناسب و توجه نکردن به کاربری‌های اصولی، سبب شده که وضعیت اکولوژیکی منطقه در حال حاضر در شرایط مطلوب نباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3075 - جایگاه شهر مجازی در ایجاد اشتغال و توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی منطقه 12 تهران )
زهره آزادفلاح زینب کرکه آبادی عباس ارغان

امروزه هیچ صنعتی بدون بهره برداری از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی ، نمی تواند نقشی تعیین کننده در رقابتهای ملی و فراملی ایفا کند. گردشگری عنصر اصلی حرکت بسوی احیاء و باسازی مناطق( شهری)است هدف تحقیق حاضر جایگاه شهری مجازی در ایجاد اشتغال و توسعه پایدار گردشگری منطقه 1 أکثر

امروزه هیچ صنعتی بدون بهره برداری از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی ، نمی تواند نقشی تعیین کننده در رقابتهای ملی و فراملی ایفا کند. گردشگری عنصر اصلی حرکت بسوی احیاء و باسازی مناطق( شهری)است هدف تحقیق حاضر جایگاه شهری مجازی در ایجاد اشتغال و توسعه پایدار گردشگری منطقه 12 تهران بوده، که نوشتار حاضر با این رویکرد که گردشگری در محدوده مطالعه دارای پتانسیل های فراوانی است و می تواند با تمرکز بر شاخصهای شهر مجازی توسط مسولان سازمانهای دولتی و غیر دولتی (NGO)مورد توجه ویژه قرار گیرد واین امر باعث رونق و توسعه محدوده مورد مطالعه قرار گیرد انجام گرفته، روش تحقیق در مقاله حاضر براساس هدف کاربردی، و براساس روش و ماهیت توصیفی- تحلیلی بوده؛که به منظور رسیدن به این اهداف از روشهای تجزیه و تحلیل درآمد حاصل از توریست و تاثیر آن بر اشتغال و بیکاری استفاده شده است. بنابراین لازمه رسیدن به یک توسعه پایدار بویژه در زمینه توسعه گردشگری پایدار نگاه ویژه و غیرآمرانه(برنامه ریزی از پایین به بالا) به مقوله گردشگری که یکی از شقوق رسیدن به توسعه پایدار است می باشد. و شهر مجازی و گردشگری در صورتی توسعه و اشتغال پایدار منطقه را بدنبال دارد که از محیط زیست منطقه و منابع زیستی محیطی و میراث فرهنگی آن حفاظت کند و حرمت جامعه بومی و ساکن منطقه را پاس بدارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3076 - بررسی تاثیر گردشگری برتوسعه پایدار روستاهای سیستان با بهره گیری از پتانسیل های روستایی
اسما رخشانی نژاد مجید ولی شریعت پناهی مسعود مهدوی حاجیلویی

این مقاله به واکاوی اثرات گردشگری بر شاخص‌های توسعه پایدار در روستاهای سیستان پرداخته است. با توجه به همگونی و تجانس جامعه روستایی منطقه سیستان، حجم نمونه با تعداد 364 نمونه برای مطالعه انتخاب شد. داده‌های مورد نیاز مقاله با توجه به اهداف و فرضیات با دو روش کمی و کیفی و أکثر

این مقاله به واکاوی اثرات گردشگری بر شاخص‌های توسعه پایدار در روستاهای سیستان پرداخته است. با توجه به همگونی و تجانس جامعه روستایی منطقه سیستان، حجم نمونه با تعداد 364 نمونه برای مطالعه انتخاب شد. داده‌های مورد نیاز مقاله با توجه به اهداف و فرضیات با دو روش کمی و کیفی و در دو مرحله جمع‌آوری شده، پس از تجزیه و تحلیل پرسشنامه در روستاها، نتایج به این صورت حاصل شد : شاخص‌های توسعه پایدار در روستاهای مورد مطالعه مورد سنجش قرار گرفت و ویژگی‌های هر یک از روستاها مشخص گردید. بنابراین از لحاظ شاخص اقتصادی روستای قلعه‌نو (جاذبه) وضعیت بهتری نسبت به بقیه دارد و بعد از آن روستای ملاعلی و محمودآباد قرار گرفته‌اند و وضعیت روستای خمک ار لحاظ عامل اقتصادی شرایط مناسبی ندارد. از لحاظ عامل فرهنگی و آموزشی روستای ملاعلی و فیروزه‌ای وضعیت مناسبتری نسبت به بقیه روستاها دارد. با توجه به انتخاب شدن روستای سه‌کوهه بعنوان منطقه نمونه گردشگری به لحاظ عامل قانونی و سیاسی شرایط مناسبی دارد. از نظر عامل فضایی بغیر از روستای محمودآباد سایر روستاها تا حدودی از شرایط مناسبی برخوردار می‌باشد. از نظر عامل زیرساختی با توجه به متغیرهای مورد بررسی روستای محمودآباد وضعیت بسیار نامناسبی نسبت به بقیه روستاها بعد از آن سه‌کوهه تا حدودی از این نظر نامناسب می‌باشد. بقیه روستاها یا بعبارتی جاذبه‌ها شرایط بهتری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3077 - بررسی وضعیت معیشت روستائیان حوزه آبخیز واز در اثر اجرای طرح های بوم گردی
مونا تاریوردی قاسم حبیبی بی بالانی جلال محمودی

حفاظت از منابع طبیعی نظیر جنگل، مرتع امری ضروری است و بایستی با تمام توان اقدام نمود. با توجه به گردشگری پایدار می‌تواند ابزار مناسبی جهت ایجاد زمینه‌های مناسب اقتصادی نظیر درآمدزایی و اشتغال‌زایی است و می‌توان با تکیه برگردشگری طبیعی علاوه بر دست‌یابی به اهداف فوق به ا أکثر

حفاظت از منابع طبیعی نظیر جنگل، مرتع امری ضروری است و بایستی با تمام توان اقدام نمود. با توجه به گردشگری پایدار می‌تواند ابزار مناسبی جهت ایجاد زمینه‌های مناسب اقتصادی نظیر درآمدزایی و اشتغال‌زایی است و می‌توان با تکیه برگردشگری طبیعی علاوه بر دست‌یابی به اهداف فوق به امر حفاظت و توسعه اراضی طبیعی رسید.این پژوهش با هدف چگونگی بررسی اثرات مثبت و منفی توسعه گردشگری و بوم‌گردی بر وضعیت حفاظتی در حوزه‌آبخیز واز به اجرا درآمد. حوزه‌آبخیز واز با مساحت معادل 14102هکتار در یکی از زیر حوضه‌های شماره 49 البرزشمالی واقع در ارتفاعات جنوبی بخش چمستان می‌باشد. جامعه مورد مطالعه افرادبومی، گردشگران و حجم نمونه بر اساس فرمول‌کوکران 220 نفر تعیین شد. برای انجام این پژوهش پس از انجام مطالعات میدانی 3 گروه پرسشنامه در 3 سطح کارشناسان، افراد بومی و گردشگران در قالب طیف لیکرت تهیه گردید، شیوه نمونه‌گیری در این تحقیق، نمونه‌گیری تصادفی ساده بوده است. متغیرهای تحقیق با استفاده از آزمون آماری کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین میزان موفقیت طرح‌های گردشگری و مشارکت ساکنین بومی و نیز بین اجرای طرح‌های گردشگری و بهبود معیشت ساکنین حوزه آبخیز مورد مطالعه رابطه معنی‌داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3078 - ارائه الگوی توسعه بافت‌های با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری روستایی دهستان سمام (شهرستان املش استان گیلان)
حسین سلیمانی مهرناز فدایی امیر گندمکار سید رامین غفاری

هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی بهینه برنامه‌ریزی توسعه بافت‌های با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری با تاکید بر گردشگری روستایی دهستان سمام شهرستان املش می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی است. از نظر روش انجام دادن تحقیق به طور کلی، این تحقیق یک أکثر

هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی بهینه برنامه‌ریزی توسعه بافت‌های با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری با تاکید بر گردشگری روستایی دهستان سمام شهرستان املش می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی است. از نظر روش انجام دادن تحقیق به طور کلی، این تحقیق یک تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری مورد پژوهش شامل 32 نفر از کارشناسان مربوطه بوده که حجم نمونه برای کارشناسان به شیوه کل سرشماری بهره گرفته شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 36 سوالی در بخش بافت با ارزش و 28 سوال در بخش توسعه گردشگری روستایی است. برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه‌ریزی روستایی استفاده شده و روایی آن چندین بار مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از روایی سازه‌ای بر اساس تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 84/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌ افزارهای spss22 و Smart PLS به بررسی سؤالات تحقیق با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری و آزمون تحلیل عاملی تاییدی پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی برنامه‌ریزی توسعه بافت های باارزش روستایی بر توسعه گردشگری تاثیرگذار بوده است. در این میان شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری، شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری و شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری اثرگذار بوده است. بر این میان شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری بیشترین تاثیر و شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری کمترین تاثیر را داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3079 - ارزیابی رضایت گردشگران و تحلیل عوامل موثر بر رضایت آنان در شهرهای مرزی غرب ایران (مطالعه موردی: شهر مریوان، استان کردستان)
سیدهادی طیب نیا

شهرستان مریوان یکی از مراکز گردشگری است که میزبان گردشگران زیادی از نقاط مختلف است. با توجه به ورود حجم بالایی از گردشگران به این شهر، بررسی عوامل موثر بر رضایت آنان؛ ضروری است. لذا هدف از این تحقیق، بررسی میزان رضایت گردشگران از شهر مریوان و عوامل موثر بر آن است. روش ت أکثر

شهرستان مریوان یکی از مراکز گردشگری است که میزبان گردشگران زیادی از نقاط مختلف است. با توجه به ورود حجم بالایی از گردشگران به این شهر، بررسی عوامل موثر بر رضایت آنان؛ ضروری است. لذا هدف از این تحقیق، بررسی میزان رضایت گردشگران از شهر مریوان و عوامل موثر بر آن است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی-تحلیلی است. جمع آوری اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه گردشگران وارد شده به شهرستان مریوان که حداقل 24 ساعت در این شهرستان اقامت داشته اند(481500نفر). تعداد نمونه ها نیز با توجه به امکانات تحقیق و نیز نظر متخصصین مربوطه، 200 نمونه در نظر گرفته شد. داده‌ها و اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم‌افزارهای Excel(برای داده‌های توصیفی) و SPSS تحلیل شده و آزمون همبستگی میان متغیرها به دست آمد. نتایج تحقیق حاکی از تاثیر بالای عوامل؛ امکانات و خدمات شهری، امنیت اجتماعی، بازار و کنش های بازارایان بر رضایت گردشگران از شهر مرزی مریوان است. همچنین ارتباط معناداری میان رضایت گردشگران با امکانات و خدمات شهری، امنیت اجتماعی، کنش های بازاریان به ترتیب با میزان همبستگی 0.730،0.772و 0.645 و سطح معناداری کمتر از 0.5 مشاهده شد. یعنی با بهبود این عوامل، موجب بالا رفتن رضایت گردشگران از اقامت در این شهر می شود. لذا توجه به بهبود این عوامل در جهت افزایش رضایت گردشگران و بازگشت مجدد آنها، ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3080 - واکاوی عوامل توسعۀ توریسم در مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی رفسنجان
محمدرضا شریفی فدیجی مجید رمضانی سربندی

مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی رفسنجان یکی از زیباترین بناهای تاریخی کشور و استان کرمان می‌باشد که با توجه به قابلیت‌های آن به عنوان منطقۀ گردشگری شناخته شده است. با توجه به اینکه رضایت گردشگر امر مهمی در توسعۀ این صنعت به‌شمار می‌آید، لذا پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل توسع أکثر

مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی رفسنجان یکی از زیباترین بناهای تاریخی کشور و استان کرمان می‌باشد که با توجه به قابلیت‌های آن به عنوان منطقۀ گردشگری شناخته شده است. با توجه به اینکه رضایت گردشگر امر مهمی در توسعۀ این صنعت به‌شمار می‌آید، لذا پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل توسعۀ توریسم در مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی رفسنجان از دیدگاه گردشگران به‌روش توصیفی و آماری- همبستگی انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش را تعداد 150 گردشگر در بازۀ زمانی یک ماهه، که در دو روز عادی و تعطیل در مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی به سر ‌برده‌اند تشکیل می‌دهد که بر اساس جدول مورگان و کرجسی، تعداد 108 نفر از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد که پایایی آن از طریق پیش‌آزمون با مقدار آلفای کرونباخ برای هر یک از مقیاس‌های اصلی در حد مناسب (بالای 75/0) مورد تأیید قرار گرفت. نتایج پژوهش بیانگر میزان رضایت‌مندی متوسط گردشگران از وضع حاضر می‌باشد و تحلیل عاملی نیز رضایت‌مندی را در قالب 7 عامل دسترسی، امنیت، خدمات عمومی، خدمات راهنمایی، تسهیلات رفاهی، شرایط استراحت‌گاهی و تأمین نیازها تبیین نموده است که مهمترین آن مربوط به تسهیلات رفاهی با بار عاملی 47/0 و خدمات استراحت‌گاهی با بار عاملی 46/0 می‌باشد. بنابراین تقویت عوامل دسترسی، امنیت، خدمات عمومی و راهنمایی و تأمین نیازها در مرحلۀ نخست توسعۀ گردشگری مجموعۀ آقا علی رفسنجان قرار می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3081 - توسعه گردشگری با تاکید بر فرهنگ و هنر( به عنوان شاخص های شهر خلاق، مورد همدان)
فاطمه قربانی صابر مجید شمس

سیاست شهر خلاق می‌تواند موجب افزایش دارایی‌های فرهنگی و کمک به تغییر از مدل‌های قبلی رشد که تا حد زیادی وابسته به تولید بودند، به مدل بیشتر خدمات‌گرا و پایدار گردد. این به افزایش بازدیدکنندگان و مصرف منجر می‌شود و سرانجام از حفظ آن دسته از کاربردهای شهری حمایت می‌کند. ن أکثر

سیاست شهر خلاق می‌تواند موجب افزایش دارایی‌های فرهنگی و کمک به تغییر از مدل‌های قبلی رشد که تا حد زیادی وابسته به تولید بودند، به مدل بیشتر خدمات‌گرا و پایدار گردد. این به افزایش بازدیدکنندگان و مصرف منجر می‌شود و سرانجام از حفظ آن دسته از کاربردهای شهری حمایت می‌کند. نزدیکی به امکانات فرهنگی نه تنها باعث افزایش بهره‌وری اقتصادی از خلاقیت‌ها می‌شود، بلکه افزایش می‌یابد همچنین احساسات طرفداران گردشگران نسبت به شهر مطلوب‌تر می‌گردد. در این تحقیق هدف جذب توسعه گردشگری با در نظر گرفتن هنر و فرهنگ از شاخص‌های شهر خلاق می‌باشد. در پژوهش حاضر از روش ترکیبی استفاده شده است. سه مؤلفه اقتصادی، سیاست و طراحی به همراه شاخص‌های آن با بررسی مطالعات پیشین توسط نگارندگان مقاله بومی‌سازی و شناسایی شده است. در روش آمار استنباطی از تکنیک‌های مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار Lisrel 8/54، تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد همه متغیرها همبستگی بالایی را با سازه مربوط به خود نشان می‌دهند. بررسی معنی‌داری آنها با توجه به خروجی نرم‌افزار نشان می‌دهد که بارهای عاملی به‌دست آمده در خصوص تمام متغیرهای آشکار در سطح 05/0 معنی‌دار هستند. در ادامه تحقیق هر سه مؤلفه با توجه به شرایط گردشگری شهر همدان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3082 - تاثیرکیفیت عناصر آمیخته بازاریابی بر رضایت گردشگران ورزش‌های زمستانی پیست اسکی آلوارس استان اردبیل
صدف حصاری نسرین عزیزیان کهن مهرداد محرم زاده

استان اردبیل امروزه تبدیل به یکی از قطب‌های گردشگری در کشور شده و این مساله بستر سرمایه‌گذاری را در این شهر فراهم کرده است. از این رو فعالیت‌ها و برنامه‌های بازاریابی گردشگری به‌ویژه عناصر آمیخته بازاریابی در این شهر، امری ضروری و مهم تلقی می‌شود. پژوهش حاضر با بررسی تا أکثر

استان اردبیل امروزه تبدیل به یکی از قطب‌های گردشگری در کشور شده و این مساله بستر سرمایه‌گذاری را در این شهر فراهم کرده است. از این رو فعالیت‌ها و برنامه‌های بازاریابی گردشگری به‌ویژه عناصر آمیخته بازاریابی در این شهر، امری ضروری و مهم تلقی می‌شود. پژوهش حاضر با بررسی تاثیر کیفیت عناصر آمیخته بازارایابی بر رضایت گردشگران ورزش‌های زمستانی پیست اسکی آلوارس استان اردبیل انجام شده است. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و کاربردی که جامعه آماری آن گردشگرانی با حداقل یک تجربه اسکی در اردبیل بوده، می‌باشد. در این پژوهش جهت سنجش اعتبار محتوا از نظر اساتید راهنما، مشاور و خبرگان استفاده شده است. پایایی همه متغیرها در دامنه قابل قبول قرار دارد. برای جمع‌آوری داده لازم جهت آزمون فرضیه‌های تحقیق از پرسشنامه‌های عناصر آمیخته بازاریابی در بین گردشگران (110 پرسشنامه) استفاده شده و برای تحلیل توصیفی داده‌ها، از جداول نمودارها، شاخص‌های پراکندگی و برای تحلیل آمار توصیفی و استنباطی فرضیه‌ها از آماره‌های مختلف، میانگین متغیرهای تحقیق و آزمون کولموگروف-اسمیرنوف در بسته نرم‌افزاری SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهدکه مولفه کیفیت مهمترین عامل رضایتمندی گردشگران پیست اسکی آلوارس می‌باشد، که بیشترین تاثیر را دارد و عموم گردشگران پیست اﺳﻜﻲ آلوارس به ‌دﻧﺒﺎل کیفیت مناسب مقصد ﻫﺴﺘﻨﺪ تا رضایت آنان افزایش بیابد تا اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ورزش و ﺗﻔﺮﻳﺢ در پیست ﺑﭙﺮدازﻧﺪ بنابرین یافته‌ها نشان می‌دهد که فرضیه‌های اصلی مورد قبول بوده و عناصر آمیخته بازاریابی بر رضایتمندی تاثیر مثبت معناداری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3083 - آشکارسازی پهنه های مطلوب احداث ژئوپارک به روش کومانسکو در شهرستان های منتخب استان لرستان
سعید تقوی گودرزی بهروز پروانه

استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه أکثر

استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای می باشد، شناسایی و معرفی جاذبه های ژئوتوریستی، اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز و شناسایی مناطق بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان می باشد. در همین راستا با روش توصیفی- تحلیلی و میدانی و با استفاده از نظرات متخصصین و کارشناسان و مدل کومانسکو، معیارها و زیر معیارهای موثر و مناطق پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت منطقه مستعد و بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان شناسایی شد. نتایج نشان می دهد که از بین 6 منطقه پیشنهادی با وجود قابلیت های ژئوتوریستی فراوان جهت احداث ژئوپارک، در چند منطقه امکان احداث ژئوپارک وجود دارد، اما مستعدترین منطقه احداث ژئوپارک، محدوده دریاچه گهر و اطراف آن می باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3084 - راهکارهای توسعه صنعت گردشگری پایدار تبریز مبتنی بر مؤلفه‏ های منطقه‏ ای
وحید خوش الحان کریم حسین زاده دلیر حسین نظم فر

هدف این مقاله، بررسی دقیق عوامل موثر بر گردشگری پایدار شهر تبریز به خصوص از جنبه سیستم های منطقه ای نوآوری می باشد. با توجه به مولفه های منطقه ای تاثیرگذار در امر گردشگری، روش این تحقیق بر اساس تکنیک دلفی می باشد که در سه مرحله از نظرات و پیشنهادهای خبرگان استفاد أکثر

هدف این مقاله، بررسی دقیق عوامل موثر بر گردشگری پایدار شهر تبریز به خصوص از جنبه سیستم های منطقه ای نوآوری می باشد. با توجه به مولفه های منطقه ای تاثیرگذار در امر گردشگری، روش این تحقیق بر اساس تکنیک دلفی می باشد که در سه مرحله از نظرات و پیشنهادهای خبرگان استفاده شده است. برای این کار از 25 نفر از متخصصان حوزه های تاثیرگذار گردشگری تبریز بهره گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، تبریز با توجه به دارا بودن پتانسیل های متعدد از جمله مراکز تاریخی، جاذبه های طبیعت، وجود شخصیت های علمی، ادبی و مذهبی، و ثبت برخی از اماکن و صنایع آن در فرم جهانی، از معیارهای لازم برای گردشگری پایدار در آینده برخوردار است. اقدامات صورت گرفته برای پایدارسازی گردشگری در تبریز در حد مناسب می باشد و تبریز 1404 به عنوان یک سرآغاز برای توسعه گردشگری پایدار و مدرن سازی تبریز برای افق های دور مطرح می گردد. آمادگی همه جانبه شهر با توجه به معیارهای زیستی، محیطی، ارزشی، و انسانی پایدارسازی گردشگری، و فرهنگ سازی و ارتقاء دانش و بینش شهروندی برای باورسازی توریسم از مهم ترین راهکارهای توسعه گردشگری می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3085 - بررسی تاثیر بهسازی روستاهای هدف گردشگری بر توسعة پایدار گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستای آبشار بیشه خرم آباد)
غلامرضا ابراهیمی

بافت کالبدی روستاهای ایران ، دارای الگوهای بصری و زیبا شناختی، بوده و در این میان، بافت کالبدی برخی از روستاهای کشور به دلیل برخورداری از ویژگی های خاص معماری، تاریخی و فرهنگی به عنوان میراثی ارزشمند و بجای مانده از نیاکان ما به شمار می رود می تواند محیطی مطلوب و جذاب ب أکثر

بافت کالبدی روستاهای ایران ، دارای الگوهای بصری و زیبا شناختی، بوده و در این میان، بافت کالبدی برخی از روستاهای کشور به دلیل برخورداری از ویژگی های خاص معماری، تاریخی و فرهنگی به عنوان میراثی ارزشمند و بجای مانده از نیاکان ما به شمار می رود می تواند محیطی مطلوب و جذاب برای روستاییان، با جذب بیشتر گردشگران به رونق و توسعه صنعت گردشگری در این روستاها کمک فراوانی بنمایند. لذا هدف از این مقاله نیز بررسی تأثیر بهسازی بافت های با ارزش روستایی در توسعه پایدار صنعت گردشگری، شناخت محدودیت ها و پتانسیل های گردشگری منطقه در زمینه های اقتصادی،اجتماعی و کالبدی و زیست محیطی و ارائه راهکارهایی برای توسعه صنعت گردشگری در روستاهای مورد مطالعه می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش تبیین و بررسی آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. مطالعات میدانی، از طریق طراحی و تکمیل پرسشنامه از دو گروه نمونه از روستائیان (186نفر) و گردشگران (۱20 نفر) روستای آبشار بیشه که به طور تصادفی انتخاب شده اند صورت گرفته و با استفاده از آزمون خی دو و تحلیل واریانس به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که بهسازی بافت با ارزش روستایی نقش مؤثری در توسعه پایدارصنعت گردشگری در روستای مورد نظر داشته ولی جهت رسیدن به اهداف مورد نیاز می بایستی توجه ویژه در سایر بخشها نظیر اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و زیست محیطی انجام گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3086 - شناسایی و تحلیل ابعاد و شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری شهری (مطالعه موردی: مناطق 1، 3 و 5 شهر اصفهان)
مهشاد گل آمیز لیلا سلطانی

توسعه گردشگری شهری به عنوان یکی از نیروهای توسعه اقتصادی –اجتماعی بسیار مهم به شمار می‌آید که نمی‌توان انکار کرد که یک نیروی فوق العاده برای تغییر است و در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های کسب درآمد فراوان محسوب می‌شود. روش تحقیق حاضر با توجه به ه أکثر

توسعه گردشگری شهری به عنوان یکی از نیروهای توسعه اقتصادی –اجتماعی بسیار مهم به شمار می‌آید که نمی‌توان انکار کرد که یک نیروی فوق العاده برای تغییر است و در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های کسب درآمد فراوان محسوب می‌شود. روش تحقیق حاضر با توجه به هدف کاربردی و با توجه به روش کیفی می باشد. در این پژوهش از روش تحلیل مضمون برای شناخت، تحلیل و گزارش الگوهای موجود استفاده شده است. بر اساس نظر متخصصین در زمینه شناسایی شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری شهری در شهر اصفهان، در کل 5 بعد و 112 شاخص شناسایی شد که به ترتیب برای بعد اقتصادی 35 شاخص، برای بعد فرهنگی- اجتماعی 29 شاخص، برای بعد زیست‌محیطی (اکولوژی) 22 شاخص، برای بعد زیرساختی (کالبدی) 16 شاخص و برای بعد مدیریتی (نهادی) 10 شاخص مورد شناسایی و ارزیابی قرار گرفت. به منظور اولویت‌بندی مناطق سه گانه شهر بر اساس ابعاد توسعه پایدار گردشگری شهری، نظر کارشناسان در خصوص اهمیت هر یک از 5 بعد تایید شده در مصاحبه، اخذ شد و بر اساس میانگین این نظرات، مقایسه زوجی بین 5 بعد در نرم‌افزار Expert Choice صورت پذیرفت و وزن هرکدام از معیارها محاسبه شد. سپس با انجام معادلات مربوط به مدل ویکور منطقه 3 شهر اصفهان با وزن یک رتبه اول، منطقه پنج شهر اصفهان با وزن 76/0 رتبه دوم و منطقه یک شهر اصفهان با وزن صفر رتبه سوم را به خوداختصاص داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3087 - ارزیابی توان ژئوتوریسم منطقه شورسو شهرستان ملکان
موسی عابدینی نازفر آقازاده ابوذر صادقی

ژﺋﻮﺗﻮرﻳﺴﻢ، در ﻃﺒﻴﻌﺖ با هدف ﺗﻤﺎﺷﺎ و ﺷﻨﺎﺧﺖ پدیده‌ها و ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎی زمین‌شناختی و زﻣﻴﻦ رﻳﺨﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و آﻣﻮﺧﺘﻦ نحوه ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮی آن و ﺳﻴﺮ تکامل‌هاست. ژﺋﻮﺗﻮرﻳﺴﻢ ﻣﻮﺟﺐ ارﺗﻘﺎی ﺗﻮرﻳﺴﻢ، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﻔﻆ ژﺋﻮﺳﺎﻳﺖ توان سنجی و ارزیابی یکی از مراحل مهم برنامه‌ریزی‌های توسعه است که برنامه‌ریزان وسیاس أکثر

ژﺋﻮﺗﻮرﻳﺴﻢ، در ﻃﺒﻴﻌﺖ با هدف ﺗﻤﺎﺷﺎ و ﺷﻨﺎﺧﺖ پدیده‌ها و ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎی زمین‌شناختی و زﻣﻴﻦ رﻳﺨﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و آﻣﻮﺧﺘﻦ نحوه ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮی آن و ﺳﻴﺮ تکامل‌هاست. ژﺋﻮﺗﻮرﻳﺴﻢ ﻣﻮﺟﺐ ارﺗﻘﺎی ﺗﻮرﻳﺴﻢ، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﻔﻆ ژﺋﻮﺳﺎﻳﺖ توان سنجی و ارزیابی یکی از مراحل مهم برنامه‌ریزی‌های توسعه است که برنامه‌ریزان وسیاستگذاران توسعه را در تهیه برنامه‌های مناسب برای آینده یاری می‌رساند. . شورسو در ساحل رودخانه مردق چای در روستای شیخ الاسلام، از توابع شهرستان ملکان آب این چشمه به شکل یک حوضچه، به طور معجره آسایی باعث درمان بیشتر بیماری‌های پوستی و رماتیسم و زانو درد است . در این راستا هدف پژهش حاضر ارزیابی توان و استعداد‌های گردشگری زمین‌ساختی و فرهنگی منطقه شورسو است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکرد، توصیفی- تحلیلی و ارزیابی است. داده‌ها و اطلاعات از اسناد و پژوهش میدانی(پرسشنامه) حاصل و الگوهای رینارد و پریرا برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده‌اند براساس نتایج الگوی پریرا، عیار ژئومورفولوژیکی منطقه (5.5) حدود (66.07) درصد استاندارد الگو را کسب کرده است و شاخص‌های قابلیت دید (4.5)، ارزش محافظت (2.25) و ارزش کاربردی (2.5) به ترتیب، (23.08) درصد سطح استاندارد الگو را کسب کرده‌اند براساس الگوی رینارد، از زیر شاخص‌های ارزش علمی، سطح پایداری با امتیاز (0.25) و جغرافیای دیرینه با امتیاز (0.46) به ترتیب با سطح کیفی (متوسط) و (ضعیف) ارزیابی شدند. از زیرشاخص‌&zwj;‌های ارزش ‌افزوده، زیرشاخص اکولوژیکی (متوسط تا ضعیف)، فرهنگی (خوب)، زیبایی (خوب ) و اقتصادی (ضعیف) ارزیابی شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3088 - نقش اِلمان های گردشگری جنگ در افزایش نرخ بازدید گردشگران از موزه جنگ خرمشهر
حیدر محمدی سید محمد موسوی جد شبنم صالحی سارا ساعدی

جنگ تحمیلی با تمام ویرانی ها و سختی هایی که برای مردمان مناطق مرزی کشور ایران به ارمغان آورد، حس غرور و افتخار را نیز برای کشورمان نیز بر جای گذاشت حال مردم از سراسر کشور و خارج از کشور برای دیدن این مناطق و آثار بر جای مانده از جنگ سفر می نمایند و همین امر منجر به رونق أکثر

جنگ تحمیلی با تمام ویرانی ها و سختی هایی که برای مردمان مناطق مرزی کشور ایران به ارمغان آورد، حس غرور و افتخار را نیز برای کشورمان نیز بر جای گذاشت حال مردم از سراسر کشور و خارج از کشور برای دیدن این مناطق و آثار بر جای مانده از جنگ سفر می نمایند و همین امر منجر به رونق گردشگری جنگ در این مناطق شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی بوده و از حیث انجام پژوهش توصیفی - پیمایشی می باشد. ابزار اصلی جهت جمع آوری داده در این پژوهش پرسشنامه می باشد. جامعه آماری این پژوهش را گردشگرانی تشکیل می دهند که به دیدن موزه جنگ شهر خرمشهر رفته بودند. با توجه به این که حجم دقیقی از جامعه در اختیار پژوهشگران قرار نداشت، بر اساس اصل اشباع داده‌ها و دریافت کثرت نظرات اعضای نمونه تعداد ۲۴۰ نفر بر اساس نظر پژوهشگران به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری نیز به صورت تصادفی ساده بدون جایگزین می باشد. پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه های پژوهش با استفاده از نرم افزار Spss و آزمون T تک نمونه ای مستقل به بررسی فرضیه های پژوهش پرداخته شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که محرک های گردشگری جنگ با افزایش نرخ بازدید گردشگران رابطه مثبت و معناداری دارد و پیشنهاد می شود که دولت در حیطه روابط بین الملل، و موزه جنگ خرمشهر در حیطه تبلیغات و رسانه ها تلاش مضاعفی جهت جذب گردشگر داشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3089 - تدقیق توسعه گردشگری در بازآفرینی فرهنگ مبنا ( مطالعه موردی : بافت تاریخی شهر مینودری )
امیر علی محمدی حسن ستاری ساربانقلی مهسا فرامرزی اصل محمد رضا پاکدل

یکی از بهترین راههای نجات شهرها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی ، توسعه گردشگری شهری در بافتهای تاریخی با رویکرد بازآفرینی فرهنگ مبنا است . در بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعه ای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. ارتباط زیادی بین فرهنگ و توس أکثر

یکی از بهترین راههای نجات شهرها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی ، توسعه گردشگری شهری در بافتهای تاریخی با رویکرد بازآفرینی فرهنگ مبنا است . در بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعه ای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. ارتباط زیادی بین فرهنگ و توسعه گردشگری شهری وجود دارد. توسعه گردشگری به عنوان یک پدیده فرهنگی، گسترش دهنده فرصت‌های تبادل فرهنگی بین گردشگر و جامعه میزبان است. شهر مینودر یکی از شهرهایی است که از نظر آثار ارزشمند تاریخی در بافت قدیم آن ، با معماری غنی و ویژگی های منحصر به فرد در سطح کشور و جهان مورد توجه است. در این پژوهش، با رویکرد پیمایشی به برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا پرداخته شده است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی است و با اتکا به مرور پیشینة تحقیق از سویی، بررسی اسناد مربوط به بافت تاریخی و مطالعات میدانی از سوی دیگر، به تحلیل مسئله می‌پردازد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که راهکار برون‌رفت از مشکلات و تجدید حیات بافت‌های تاریخی ارزشمند در گرو اجرای برنامه‌های است که بر راهبردها و سیاست‌های تعاملی بین بازآفرینی کالبدی و گردشگری فرهنگی شهری استوار بوده و در رابطه ای مستقیم با یکدیگر حیات واقعی و مدنی شهری را تضمین می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3090 - ارائه و اولویت بندی راهکارهای گردشگری پایدار در منطقه حفاظت شده گنو
حسین پرورش لیلا بیرامی بسطام

امروزه گردشگری با وجود فواید اقتصادی زیادی که در بر دارد اما مشکلات زیست محیطی مختلفی را نیز برای مناطق مختلف ایجاد می کند. در این مطالعه به بررسی، ارائه و الویت بندی راهکارهای گردشگری پایدار در منطقه ی حفاظت شده گنو با استفاده از روش تاپسیس پرداخته شده است. منطقه ی حفا أکثر

امروزه گردشگری با وجود فواید اقتصادی زیادی که در بر دارد اما مشکلات زیست محیطی مختلفی را نیز برای مناطق مختلف ایجاد می کند. در این مطالعه به بررسی، ارائه و الویت بندی راهکارهای گردشگری پایدار در منطقه ی حفاظت شده گنو با استفاده از روش تاپسیس پرداخته شده است. منطقه ی حفاظت شده گنو از مناطق مهم و تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست در استان هرمزگان می باشد که از اهمیت اکولوژیکی بالایی برخوردار است و همه روزه پذیرای خیل زیاد گردشگران می باشد. جهت انجام مطالعه ابتدا معیارها و گزینه های مربوط به راهکارهای گردشگری پایدار انتخاب شدند. وزن بندی معیارها و گزینه ها توسط 15 کارشناس متخصص در این زمینه و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شد. پس از وزن بندی، الویت بندی نهایی گزینه ها با استفاده از روش تاپسیس صورت گرفت. نتایج نشان داد که بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی رتبه بندی معیارهای موثر بر گردشگری پایدار منطقه به ترتیب شامل: معیار هزینه (297/0)، معیار تداوم اثرات (273/0)، معیار دامنه تاثیرات (187/0)، معیار شدت تاثیرات (142/0) و معیار قطعیت اثر (101/0) می باشد. همچنین بر اساس روش تاپسیس اولویت بندی نهایی گزینه ها و وزن آنها برای اجرای گردشگری پایدار منطقه گنو به ترتیب زیر به دست آمد:افزایش تعداد محیط بانان(582/0)، زون بندی(569/0)، ایجاد محدودیت زمانی بازدید(538/0)، اخذ هزینه از بازدیدکنندگان(494/0)، پایش مداوم اثرات بازدیدکنندگان(440/0)، مشارکت مردم بومی در حفاظت منطقه(420/0)، آموزش مداوم کارکنان و بازدیدکنندگان(408/0)، محدود کردن تعداد افراد بازدید(393/0)، ایجاد سیاست تشویقی بازدید(384/0) . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3091 - برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری اصفهان با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا : مطالعه موردی منطقه 3 شهر اصفهان
ارسلان مالکی امیرحسین شبانی شهرضا

در بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعه‌ای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. کارشناسان اذعان دارند مسئولین شهرها بر نقش تأثیرگذار فرهنگ به عنوان محرک و سیاست مداخله‌ای بر بازآفرینی شهری و گسترش توسعه گردشگری شهری تأکید می‌نماید. ارتباط زیادی أکثر

در بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعه‌ای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. کارشناسان اذعان دارند مسئولین شهرها بر نقش تأثیرگذار فرهنگ به عنوان محرک و سیاست مداخله‌ای بر بازآفرینی شهری و گسترش توسعه گردشگری شهری تأکید می‌نماید. ارتباط زیادی بین فرهنگ و توسعه گردشگری شهری وجود دارد.این پژوهش با رویکرد پیمایشی به برنامه‌ریزی توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا پرداخته است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و حجم نمونه پژوهش 384 نفر بوده است. نتایج نشان داد عناصر تاریخی منطقه 3 شهر اصفهان به لحاظ کالبد، عملکرد، ارزش معماری نقش زیادی در توسعه گردشگری شهری منطقه دارند. آداب و رسوم، فرهنگ مهمان نوازی و رفتاری مردم در جذب گردشگری شهری نقش زیادی دارد. همچنین نتایج نشان داد از جمله برنامه‌ها و فعالیت‌هایی که باید در برنامه‌ریزی توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان مدنظر مسئولان و مدیران شهری قرار گیرد ساماندهی، مرمت و حفاظت عناصر تاریخی شامل حمام‌های تاریخی، مساجد و ... باید باشند. در این بین باید به احیای هویت فرهنگی و ایجاد حس تعلق مکانی در بافت‌های تاریخی منطقه نیز توجه نمود. بررسی میانگین مولفه‌های تاثیرگذار بر توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان نشان داد مراکز تفریحی تعریف شده در شهر، کاخ هشت بهشت، عناصر طبیعی موجود در منطقه3، مجموعه نقش جهان با کاربری‌های اطراف و عناصر تاریخی موجود در منطقه 3 شهر اصفهان بیشترین تاثیر را در توسعه گردشگری شهری منطقه 3 شهر اصفهان دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3092 - شاخص های رضایتمندی و وفاداری گردشگران ورودی به شهرستان سرعین از بعد جاذبه ها
سعید رجائی مستعلی بیگلو الهامه نعمت زاده مسلم قاسمی

یکی ازمولفه های مهم در گردشگری رضایتمندی و وفاداری گردشگران می باشد احساس رضایت از مقصد از یک سو و تشویق و ترغیب دوستان و آشنایان از سوی دیگر باعث بازدید مکرر از مقاصدگردشگری می شود، هدف از این پژوهش شناسایی شاخص های موثر در رضایتمندی و وفاداری گردشگران ورودی به شهرستان أکثر

یکی ازمولفه های مهم در گردشگری رضایتمندی و وفاداری گردشگران می باشد احساس رضایت از مقصد از یک سو و تشویق و ترغیب دوستان و آشنایان از سوی دیگر باعث بازدید مکرر از مقاصدگردشگری می شود، هدف از این پژوهش شناسایی شاخص های موثر در رضایتمندی و وفاداری گردشگران ورودی به شهرستان سرعین می باشد،که نقش اصلی را در کسب درآمدهای حاصل از گردشگری ایفا می کند،پژوهش مورد نظر از نظر هدف و ماهیت کاربردی و از نظر روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و روش جمع آوری داده ها پیمایشی می باشد، بعد از بررسی ۲۷ شاخص مورد مطالعه این نتایج به دست امد، که۱۷ شاخص ازجمله: ایمنی مناطق مورد بازدید، جذابیت جاذبه ها، کیفیت آب های درمانی در رضایتمندی و وفاداری گردشگران موثر بوده اند، اما ۱۰ شاخص از جمله: اطلاع رسانی بخش دولتی درمورد جاذبه های گردشگری، اطلاع رسانی بخش خصوصی درمورد جاذبه های گردشگری، راهنمایی مناسب گردشگران درمورد جاذبه ها در رضایتمندی و وفاداری گردشگران موثر نبوده اند، همچنین براساس میانگین بدست آمده ازمجموعه شاخص ها مشخص شدکه میانگین تجربی از میانگین نظری که ۳ بیشتر است بنابراین رابطه بین رضایتمندی و وفاداری گردشگران و جاذبه های گردشگری مورد تایید قرار گرفت، و مشخص شد،6/65 درصد پاسخ دهندگان برای سومین بار یا بیشتر است، که از شهرستان سرعین بازدید می کنند، و این بیانگر آن است، اکثرا گردشگران از جاذبه های گردشگری این شهرستان رضایت دارند، و این خود باعث ایجاد وفاداری در گردشگران و بازدید مکرر آنها از این مکان توریستی زیبا می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3093 - ارائه مدل گردشگری ورزشی الکترونیک در ایران با رویکرد ساختاری-تفسیری
شیدا والکی سید احسان امیرحسینی علی پیرزاد

هدف این تحقیق ارائه مدل گردشگری ورزشی الکترونیک در ایران با رویکرد ISM و از نوع کاربردی می باشد. روش شناسی تحقیق از نوع توصیفی – اکتشافی و مبتنی بر مدل سازی ساختاری-تفسیری می باشد که به صورت میدانی انجام شده است. جامعه آماری شامل اساتید خبره دانشگاهی در رشته مدیری أکثر

هدف این تحقیق ارائه مدل گردشگری ورزشی الکترونیک در ایران با رویکرد ISM و از نوع کاربردی می باشد. روش شناسی تحقیق از نوع توصیفی – اکتشافی و مبتنی بر مدل سازی ساختاری-تفسیری می باشد که به صورت میدانی انجام شده است. جامعه آماری شامل اساتید خبره دانشگاهی در رشته مدیریت ورزشی با گرایش تحقیقی گردشگری ورزشی کشور ایران به تعداد80 نفر میباشد. درگام اول پژوهش بر اساس نظر متخصصان، وضعیت گردشگری ورزشی الکترونیک ایران شناسایی و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و جدول مورگان تعداد65 نفر بعنوان نمونه اولیه تعیین شدند. ابزارتحقیق این گام شامل پرسشنامه محقق ساخته می باشد. تجزیه و تحلیل داده‌ ها به صورت کیفی توسط نرم افزار SPSS 22 انجام گرفت و با استفاده از آمار توصیفی و آماراستنباطی و اجرای تحلیل عامل اکتشافی، عوامل به شکل کیفی استخراج شدند و سطح معناداری مؤلفه ها، 04/0 بدست آمد. در گام دوم 10 نفر از اساتید خبره دانشگاهی، نمونه آماری رویکرد ساختاری- تفسیری را تشکیل دادند و پرسشنامه محقق ساخته با روش مقیاس زوجی و نرم افزار متلب 2014 اجرا گردید. مدل سازی ساختاری-تفسیری در شش مرحله انجام شد. نتایج نشان داد که مؤلفه های گردشگری ورزشی الکترونیک در ایران با مدل سازی ساختاری- تفسیری در سه سطح قرارگرفتند. در سطح یک: توسعه گردشگری ورزشی، سطح دو: فرهنگ سازی و تبلیغات، سطح سه: ساختار فناوری اطلاعات، مدیریت و برنامه ریزی، قوانین و سیاستگذاری، امکانات و توان مالی قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3094 - سطح بندی جاذبه های طبیعت گردی جزیره هرمز با استفاده از مدل پرالونگ
عماد استکی امیر گندمکار علیرضا عباسی

بخش بسیار مهمی از فعالیتهای گردشگری در دنیا مبتنی بر بهره‌مند شدن از طبیعت است و مناطقی که دارای توانهای طبیعی با ارزش‌تری باشند در این زمینه بیشتر مورد توجه قرار میگیرند. در این تحقیق با استفاده از مدل پرالونگ ، اقدام به اولویت بندی طبیعت گردی جزیره هرمز گردید. این پژو أکثر

بخش بسیار مهمی از فعالیتهای گردشگری در دنیا مبتنی بر بهره‌مند شدن از طبیعت است و مناطقی که دارای توانهای طبیعی با ارزش‌تری باشند در این زمینه بیشتر مورد توجه قرار میگیرند. در این تحقیق با استفاده از مدل پرالونگ ، اقدام به اولویت بندی طبیعت گردی جزیره هرمز گردید. این پژوهش براساس هدف، کاربردی و براساس ماهیت، توصیفی _تحلیلی است. نتایج نشان میدهد که با ترکیب 5 معیاراصلی زیبایی ظاهری، معیارعلمی، معیارتاریخی-فرهنگی، معیار اجتماعی-اقتصادی، ، معیارشکل زمین، معیارفاصله، معیاردسترسی و معیار پوشش ، در عملگر ویکور، رتبه بندی نهایی تهیه شد. در روش پرالونگ با ترکیب 4 معیار ارزش زیبایی ظاهری، ارزش علمی، ارزش تاریخی-فرهنگی و ارزش اجتماعی- اقتصادی و 2 معیار ارزش کیفیت بهره وری و ارزش بهره وری، ارزش کل هر لندفرم محاسبه گردید و سپس اولویت بندی بر این اساس صورت پذیرفت. در این روش، لندفرم دره مجسمه و دره رنگین کمان از بالاترین ارزش و جنگل حرا و غارنمکی دارای ارزش متوسط میباشد و لندفرم ساحل سرخ، ساحل تلمبک، غار رنگارنگ، ساحل لاک پشت، دره سفید، ساحل شنی از ارزش کم برخوردار است. دره مجسمه و دره رنگین کمان در دو معیار ارزش علمی و زیبایی ظاهری مکان طرح شده نسبت به سایر معیارها رتبه های زیاد کسب نموده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3095 - طراحی الگوی متقاعد سازی مشتریان شرکت های گردشگری حوزه داخلی
سیامک حبیبی رضا شافعی هیرش سلطان پناه

بازاریابی برای آژانس های گردشگری از طریق فروش و جذب و حفظ گردشگران بسیار مهم و اساسی است. به دلیل اهمیتی که فروش برای آژانس‌ های گردشگری دارد به ‌کارگیری تکنیک های متقاعد سازی گردشگران برای آژانس‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. متقاعدسازی ریشه در مباحث روانشناسی اجتما أکثر

بازاریابی برای آژانس های گردشگری از طریق فروش و جذب و حفظ گردشگران بسیار مهم و اساسی است. به دلیل اهمیتی که فروش برای آژانس‌ های گردشگری دارد به ‌کارگیری تکنیک های متقاعد سازی گردشگران برای آژانس‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. متقاعدسازی ریشه در مباحث روانشناسی اجتماعی دارد و دارای تکنیک‌های متعددی است که هرکدام دارای تأثیر ویژه‌ای در متقاعدسازی مشتری دارند. هدف از این پژوهش طراحی الگوی پارادایمی مبتنی بر تکنیک‌های متقاعدسازی مشتریان در حوزه گردشگری است. با توجه به اینکه روش انجام این پژوهش کیفی است در مرحله نخست با استناد به کتاب‌ها و مقالات موجود در حوزه بازاریابی و گردشگری مبانی نظری پژوهش گردآوری شد و در مرحله بعد با مصاحبه باز نظرهای خبرگان حوزه گردشگری که شامل استادان رشته بازاریابی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و مدیران دفاتر گردشگری بود جمع‌آوری شد که با استفاده از نرم ‌افزار MAXQDA 2020 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش منجر به شناسایی 596 کد اولیه 28 مقوله فرعی و 11 مقوله محوری گردید. نتایج این پژوهش درنهایت منجر به طراحی الگوی پارادایمی متقاعد سازی مشتریان شرکت های گردشگری بر اساس تکنیک ها و اصول متقاعد سازی و پیامدهای آن بر رفتار مشتریان گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3096 - برنامه‌ریزی توسعه گردشگری و فضایی شهر نور با بهره‌گیری از رهیافت شهر خردورز
مهدی صادقیها سولماز نوری

رشد و توسعه شهرها نیازمند هدایت با فرایندی برنامه محور و مشکل نگر در توجه به زمینه است. از سویی نیاز به مشارکت جامعه شهری در فرایندهای حل مسائل باعث ترویج رویکرد جدیدی در برنامه‌ریزی شهری به نام رهیافت شهر خردورز گردیده است. این رویکرد ضمن استفاده از فن‌آوری‌های نوین، ه أکثر

رشد و توسعه شهرها نیازمند هدایت با فرایندی برنامه محور و مشکل نگر در توجه به زمینه است. از سویی نیاز به مشارکت جامعه شهری در فرایندهای حل مسائل باعث ترویج رویکرد جدیدی در برنامه‌ریزی شهری به نام رهیافت شهر خردورز گردیده است. این رویکرد ضمن استفاده از فن‌آوری‌های نوین، هوشمندی را در جهت رفع مسائل به کار می‌برد. درواقع رهیافت شهر خردورز در تفاوت با رویکرد شهر هوشمند، تنها به کاربست فنّاوری اکتفا نمی‌کند و پایداری را با به‌کارگیری مسئله محور ابزارهای هوشمند ایجاد می‌کند. شهر ساحلی نور باوجود دارا بودن پتانسیل‌های گردشگری در حال حرکت به سمتی ناپایدار در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی است. در این مطالعه قصد داریم با استفاده از تدوین یک برنامه‌ریزی راهبردی به شناسایی پیشنهاد‌هایی فضایی در جهت رفع مشکلات مربوطه شهر با توجه به رهیافت شهر خردورز و گردشگری پایدار بپردازیم تا با دیدگاهی مسئله‌نگر بتوانیم هوشمندی را در برنامه‌های تدوینی به‌کارگیریم. روش پژوهش در این تحقیق توصیفی تحلیلی است. پس از شناختی مشکل‌نگر با استفاده از نرم‌افزار میک مک و برسی آن به‌وسیله درخت تحلیل مشکلات بیانه مشکلات و عرصه‌های تصمیم‌گیری مشخص شد. سپس تدوین راهبردهای برنامه بر اساس ماتریس QSPM صورت پذیرفت. در پایان نیز سیاست‌گذاری‌هایی فضایی نظیر احداث اقامتگاه‌های بوم گردی در زمین‌های کشاورزی و مسیر مدور گردشگری ساحلی برای شهر نور، از اقدامات اجرایی پیشنهادشده در برنامه راهبردی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3097 - اولویت بندی جاذبه های گردشگری با هدف توسعه گردشگری (منطقه مورد مطالعه: شهرمشهد)
صدیقه ذاکری طاهره صادقلو

چکیدهصنعت گردشگری با اشتغال زایی مستقیم و غیر مستقیم و در نتیجه، کسب درآمد برای مقصدهای گردشگری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد. برای دستیابی به این درآمد، ابتدا باید گردشگر جذب شود و به منظور برخورداری از منافع حاصل از گردشگری، اولویت گردشگران در انتخاب مقصدهای گردشگری أکثر

چکیدهصنعت گردشگری با اشتغال زایی مستقیم و غیر مستقیم و در نتیجه، کسب درآمد برای مقصدهای گردشگری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد. برای دستیابی به این درآمد، ابتدا باید گردشگر جذب شود و به منظور برخورداری از منافع حاصل از گردشگری، اولویت گردشگران در انتخاب مقصدهای گردشگری بررسی شود. بنابراین با توجه به اینکه بسیاری از سفرهای داخلی در ایران نیز دیدارهای مذهبی از مکان های مقدس نظیر مشهد و قم است; هدف از این تحقیق، شناسایی اولویت جاذبه های گردشگری در شهر مشهد با استفاده از تکنیک آنتروپی، VICORو SPSS است. انگیزه مطالعه این تحقیق بررسی کردن استقبال گردشگران از انواع جاذبه های جدید و قدیمی موجود در این شهر است. نتایج بدست آمده نشان داد که در مجموع، بارگاه امام رضا(ع) اولویت اول جاذبه گردشگری را در میان گردشگران و مسئولان مورد مطالعه است و سایر جاذبه های گردشگری در اولویت های بعدی قرار گرفته اند. بنابراین شهر مشهد با جاذبه های جدید ایجاد شده برای توسعه گردشگری در این شهر تاکنون موفق نبوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3098 - ارزیابی مطلوبیت پارک‌ها از منظر گردشگری شهری و گذران اوقات فراغت شهروندان با استفاده از مدل کوپراس (مطالعه موردی: منطقه2 شهری کلان‌شهر اهواز)*
عباس معروف نژاد ابراهیم امیری

امروزه پارک‌های شهری می‌توانند سهم عمده‌ای درایجاد گذران اوقات فراغت شهروندان و فضایی برای گردشگری آن‌ها در شهرها به وجود آورند. به‌طوری‌که در بسیاری از متون شهرسازی از پارک‌ها و فضاهای سبز شهری به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم شناخت کیفیت محیط‌های انسان‌ساخت یاد می‌کنند. ب أکثر

امروزه پارک‌های شهری می‌توانند سهم عمده‌ای درایجاد گذران اوقات فراغت شهروندان و فضایی برای گردشگری آن‌ها در شهرها به وجود آورند. به‌طوری‌که در بسیاری از متون شهرسازی از پارک‌ها و فضاهای سبز شهری به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم شناخت کیفیت محیط‌های انسان‌ساخت یاد می‌کنند. با توجه به اهمیت پارک‌ها و فضای سبز در زندگی شهری امروزی، هدف‌ از تحقیق حاضر، بررسی وضعیت پارک‌های شهری فعال محلات‌ منطقه2 کلان‌شهر اهواز از نظر شاخص‌های انتخابی(دسترسی، بهداشت، جذابیت، امنیت و امکانات‌رفاهی) بوده‌است. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق پیمایشی با تاکید بر پرسشنامه است. جامعه‌آماری شهروندان ساکن منطقه2 و کارشناسان ذیربط می‌باشند. وزن‌دهی متغیرها توسط مدل آنتروپی‌شانون و تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی کوپراس انجام شده است. نتایج پژوهش نشانگر سرانه پایین و حداقلی پارک‌های منطقه دو (36/9متر مربع) نسبت به استاندارهای جهانی و ملی است. همچنین بر اساس نتایج آزمون Anova، با توجه به مقدار محاسبه شده F که از 05/0 بیشتر است میانگین رضایت مخاطبان از شاخص‌ها در پارک‌های مورد مطالعه تفاوت معناداری را نشان می‌دهد. نتایج حاصل از مدل کوپراس نیز از23 پارک در محدوده مورد مطالعه نشان می‌دهد: پارک‌جزیره، پارک42هکتاری و پارک‌دولت به ترتیب با ارزش نهایی؛ 0615/0 ،0569/0،0554/0، در رتبه اول تا سوم از حیث شاخص‌های مورد بررسی قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3099 - تحلیل و بررسی موانع ارتباطی و فرهنگی توسعه گردشگری پزشکی و سلامت با استفاده از مدل‌سازی تفسیری ساختاری (مطالعه‌ی موردی: شهرستان مشکین‌شهر)
احد نوروززاده مهدی حسینی مجید معتمدی

هدف از پژوهش حاضر شناسایی موانع ارتباطی توسعه گردشگری پزشکی و سلامت و همچنین طراحی و آزمون مدل مفهومی این موانع با توجه به ماهیت میان فرهنگی گردشگری پزشکی و سلامت با استفاده از مدل‌سازی تفسیری ساختاری می‌باشد. شناسایی مهمترین موانع ارتباطی و فرهنگی توسعه گردشگری پزشکی و أکثر

هدف از پژوهش حاضر شناسایی موانع ارتباطی توسعه گردشگری پزشکی و سلامت و همچنین طراحی و آزمون مدل مفهومی این موانع با توجه به ماهیت میان فرهنگی گردشگری پزشکی و سلامت با استفاده از مدل‌سازی تفسیری ساختاری می‌باشد. شناسایی مهمترین موانع ارتباطی و فرهنگی توسعه گردشگری پزشکی و سلامت در جامعه مورد بررسی، طراحی مدل این موانع با روش مدل‌سازی تفسیری ساختاری و در نهایت، آزمون فرضیه‌های حاصل از این مدل در یک نمونه 150 نفری، سه مرحله طی شده در این پژوهش می‌باشند. نتایج پژوهش نشان داد که موانع ارتباطی و فرهنگی توسعه گردشگری پزشکی و سلامت عبارتند از: نبود شناخت، تفاوت زبانی ادراک‌شده، نبود اعتماد، تفاوت فرهنگی ادراک‌شده، تعصب و برخورد کلیشه‌ای. همچنین به شرط جمع‌آوری و دسته‌بندی عوامل اثرگذار بر مفهوم گردشگری پزشکی و سلامت توسط مدیران تصمیم‌گیر در حوزه‌های مربوطه، این موضوع می‌تواند راه‌گشای متولیان و مسئولین حوزه سلامت کشور در ایجاد و افزایش درآمد ارزی برای کشور باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3100 - بررسی وضعیت رقابت پذیری گردشگری ایران در دوران کرونا با استفاده از روش تحلیل ساختاری (جامعه میزبان: ساکنین شهر رامسر)
ودود جوان امانی حمید اکبری

یکی از بحران هایی که اخیراً جامعه جهانی و از جمله ایران را دچار چالش کرده، ویروس همه گیر کروناست. این بحران با توجه به ویژگی هایی که دارد، متمایز از بحران های دیگر است و بسیار بیشتر از سایر بحران ها صنعت گردشگری را تحت تأثیر قرار داده است. در این راستا، سعی مقالة حاضر ب أکثر

یکی از بحران هایی که اخیراً جامعه جهانی و از جمله ایران را دچار چالش کرده، ویروس همه گیر کروناست. این بحران با توجه به ویژگی هایی که دارد، متمایز از بحران های دیگر است و بسیار بیشتر از سایر بحران ها صنعت گردشگری را تحت تأثیر قرار داده است. در این راستا، سعی مقالة حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحلیل ساختاری، محرک های مؤثر بر وضعیت رقابت پذیری گردشگری کشور ایران را برای دوران کرونا بازشناسی و خوشه بندی کند. هدف پژوهش حاضر بررسی نگرش و رفتار جامعه میزبان نسبت به حضور گردشگران در دوران شیوع کووید-19 در مقصد گردشگری است. از تئوری تهدید یکپارچه به منظور شکل دهی به چارچوب نظری استفاده گردید. روش پژوهش کیفی، جامعه ی آماری، ساکنین و روش نمونه گیری قضاوتی بود و تعداد نمونه آماری مبتنی بر رسیدن به اشباع نظری 21 نفر به دست آمد. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شدند. تحلیل داده ها بر اساس تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری انجام پذیرفت. یافته های پژوهش، ابعاد جدیدی از تعامل میزبان-گردشگر در دوران کرونا مبتنی بر تلفیق نظریه های تبادل اجتماعی و تهدید یکپارچه را ارائه نمود. مقاله حاضر به این نتیجه می رسد که اگرچه نگرش اغلب مردم به حضور گردشگران در این دوران منفی بوده است، ولی می توان با تاکید بر وابستگی معیشت و اقتصاد به گردشگری و تحت شروطی پذیرای گردشگران بود و در عین حال سلامت مردم کشور را نیز در اولویت قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3101 - بررسی تأثیر غذای محلی بر تجربه محلی با نقش میانجی منافع ادراکی توریست‌ها‌ در بین گردشگران شهر رشت
رکسانا گرکانی ابوتراب علیرضایی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر گردشگری غذای محلی بر تجربه گردشگرها با نقش میانجی منافع ادراکی گردشگری انجام شد. شناسایی تنوع غذای محلی و تأثیرگذاری آن بر تجربه گردشگران از انگیزه‌های اصلی انجام پژوهش حاضر بود. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر روش أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر گردشگری غذای محلی بر تجربه گردشگرها با نقش میانجی منافع ادراکی گردشگری انجام شد. شناسایی تنوع غذای محلی و تأثیرگذاری آن بر تجربه گردشگران از انگیزه‌های اصلی انجام پژوهش حاضر بود. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر روش پیمایشی و به لحاظ ماهیت نیز پژوهشی توصیفی می‌باشد. بعد از تنظیم اهداف و سؤالات پژوهش، پرسشنامه‌ای مرکب از 21 سؤال تهیه و تنظیم شد و میان جامعه آماری توزیع گردد. برای محاسبه پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید و پایائی پرسشنامه بسیار مطلوب ارزیابی گردیده است. جامعه‌ آماری مورد مطالعه‌، کلیه گردشگرانی هستند که از شهر رشت در سال 1399 بازدید کرده بودند. باتوجه به نامعین‌ بودن این مشتریان، براساس فرمول کوکران در سطح خطای 5% تعداد 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری، تصادفی بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌های گردآوری شده و برای تعیین روابط بین متغیرها نیز از تکنیک مدل‌یابی معادلات ساختاری بهره گرفته شده است. همچنین تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و SMART PLS صورت گرفت. نتایج نشان داد؛ غذای محلی بر تجربه گردشگر‌ها با نقش میانجی منافع ادراکی گردشگر‌ها تأثیر معنی‌دار و مثبت دارد. غذای محلی بر منافع ادراکی گردشگری تأثیر معنی‌دار و مثبت دارد. غذای محلی بر تجربه گردشگر‌ها تأثیر معنی‌دار و مثبت دارد. منافع ادراکی گردشگرها بر تجربه گردشگرها تأثیر معنی‌دار و مثبت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3102 - تبیین نقش و اثرات توسعۀ گردشگری بر ارتقا متغیرهای پایداری فرهنگی و شهری (نمونة مورد مطالعه: شهر رشت)
الهام پورمهابادیان مریم افشاری

امروزه گردشگری، سومین صنعت اقتصادی در جهان شناخته می‌شود و از نظر بیشتر مردم، عبارت گردشگری بر سفرهای تفریحی دلالت می‌کند و از نظر سازمان گردشگری یعنی مسافرت با اهداف مختلف به استثنای سفر به منظور کار، مهاجرت و فعالیت‌های محلی و منطقه‌ای. در عصر حاضر، گردشگری یکی از عوا أکثر

امروزه گردشگری، سومین صنعت اقتصادی در جهان شناخته می‌شود و از نظر بیشتر مردم، عبارت گردشگری بر سفرهای تفریحی دلالت می‌کند و از نظر سازمان گردشگری یعنی مسافرت با اهداف مختلف به استثنای سفر به منظور کار، مهاجرت و فعالیت‌های محلی و منطقه‌ای. در عصر حاضر، گردشگری یکی از عوامل مؤثر در گسترش روابط بین ملت‌ها به شمار می‌رود و به منزلۀ ایجادکنندۀ فرصت‌های شغلی در بخش اقتصادی و ایجاد تعاملات اجتماعی ـ فرهنگی مطرح می‌شود. گردشگری شهری عاملی بسیار مهم در توسعۀ شهرها محسوب می‌شود، چرا که پتانسیل زیادی برای جذب گردشگران دارد. شهرهای منطقۀ شمال کشور، از جمله رشت، به دلیل بهره‌مندی از شرایط اقلیمی، فرهنگی و تاریخی خاص، نیروی زیادی در جذب گردشگری شهری دارند. از آنجا که هر عاملی از جمله گردشگری تأثیرات مختلفی دارد؛ بدین معنی که هیچ عاملی صرفاً نمی‌تواند مثبت یا منفی باشد. این پژوهش در پی بررسی تأثیرات گردشگری شهری بر 4 متغیر توسعۀ پایدار شهری (پایداری اجتماعی، پایداری کالبدی، پایداری محیطی و پایداری اقتصادی) از منظر 263 نفر از ساکنان شهر رشت (بر اساس فرمول کوکران) و 11 نفر از اساتید و کارشناسان حوزة گردشگری در شهری رشت است. این پژوهش براساس شیوة انجام، از نوع روش توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج آزمون‌های آماری استفاده شده در تحقیق بیانگر این مهم‌اند که گردشگری شهری در شهر رشت توانسته است به شیوه‌ای مؤثر باعث پایداری هرچه بیشتر شهر رشت شود. گردشگری در شهر رشت توانسته است بیشترین تأثیر را بر توسعۀ پایدار اقتصادی و کمترین تأثیر را توسعۀ پایدار محیطی داشته باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3103 - توسعه پایدار گردشگری روستایی با رویکرد کاهش فقر (موردپژوهش روستای بیشه)
مهدی صادقیها

گردشگری فعالیتی است همه‌جانبه که در توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار مؤثر است. از طرفی گردشگری در جهت کاهش فقر به‌منظور افزایش دریافت سود خالص قشر فقیر از گردشگری و اطمینان از کمک رشد گردشگری به کاهش فقر، طراحی شده‌است. این پژوهش با هدف برنامه‌ریزی گردشگری پایدار با تأکید أکثر

گردشگری فعالیتی است همه‌جانبه که در توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار مؤثر است. از طرفی گردشگری در جهت کاهش فقر به‌منظور افزایش دریافت سود خالص قشر فقیر از گردشگری و اطمینان از کمک رشد گردشگری به کاهش فقر، طراحی شده‌است. این پژوهش با هدف برنامه‌ریزی گردشگری پایدار با تأکید بر کاهش فقر در روستای بیشه که از مناطق دارای پتانسیل گردشگری در شهرستان خرم‌آباد است تدوین گردیده‌است که در بطن خود از مفاهیم گردشگری روستایی نیز استفاده می‌کند. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. در شناخت از روش‌های مطالعات اسنادی و روش‌های پیمایشی نظیر پرسشنامه استفاده شده است. در پرسشنامه از مردم بومی، مسئولین و گردشگران نظرخواهی شد و به دلیل پایین بودن تعداد جامعه آماری از روش اشباع نظری برای دستیابی به تعداد هر نمونه استفاده شد. در تجزیه‌وتحلیل از روش‌های برنامه‌ریزی راهبردی نظیر ماتریس qspm و جدول سوات استفاده شد. همچنین بر اساس مدلی منتج شده از سه گونه گردشگری مطرح‌شده در پژوهش، شش مقوله جاذبه‌های توریستی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، آموزشی، محیط زیستی و دولتی با شناخت، تحلیل و ارائه راهکارها مسیر دستیابی به اهداف را ترسیم کردند. در پایان نتایج تحقیق نشان داد که روستای بیشه به همراه روستاهای قمر آن می‌توانند از طریق زیرساخت سبز (سبزراه ها) به یکدیگر متصل شوند و یک مجموعه‌ی گردشگری ایجاد شود و گردشگر بیشتری را به این منطقه جذب کنند، از پتانسیل‌های طبیعی و صنایع‌دستی روستا استفاده شود و با مشارکت مردم در فعالیت‌های مربوط به گردشگری، فقر مردم محلی این منطقه نیز کاهش یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3104 - شناسایی و تبیین سناریوهای گردشگری فرهنگی در دوران پساکرونا (محدوده جغرافیایی: استان اردبیل)
جواد معدنی

گردشگری فرهنگی یکی از انواع گردشگری است که از متأثر از آسیب‌های جدی اپیدمی کرونا است. اکثر کشورها در دوران پساکرونا در تلاش برای به جریان انداختن گردشگری فرهنگی را دارند که آن‌ها را ملزم به اتخاذ رویکردها و روش‌های جدیدی کرده است. هدف اصلی تحقیق حاضر، شناسایی و تبیین سن أکثر

گردشگری فرهنگی یکی از انواع گردشگری است که از متأثر از آسیب‌های جدی اپیدمی کرونا است. اکثر کشورها در دوران پساکرونا در تلاش برای به جریان انداختن گردشگری فرهنگی را دارند که آن‌ها را ملزم به اتخاذ رویکردها و روش‌های جدیدی کرده است. هدف اصلی تحقیق حاضر، شناسایی و تبیین سناریوهای گردشگری فرهنگی در دوران پساکرونا است که با محوریت استان اردبیل صورت می‌پذیرد. روش تحقیق ترکیبی است که با استفاده از رویکرد متوالی اکتشافی به ترتیب از دو روش "گروه کانونی و برنامه‌ریزی سناریو" استفاده شده است. ابزار اصلی مورد استفاده در فاز کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته در قالب گروه کانونی آنلاین بوده و در فاز کمّی، پرسشنامه است. مشارکت‌کنندگان پژوهش حاضر، 8 نفر از خبرگان و صاحبنظران دانشگاهی و اجرایی کشور در حوزه گردشگری فرهنگی بودند که در گروه کانونی شرکت نمودند. مطابق با یافته‌های تحقیق، در فاز کیفی، 13 کد اصلی در قالب سه مفهوم اساسی استخراج شدند که این مفاهیم، با استفاده از مدل سه‌‌شاخگی دسته‌‌بندی شدند. مطابق با بحث و نتایج حاصله، 4 سناریو ایجاد شدند که هریک از آن‌ها می‌توانند به ایجاد انعطاف‌پذیری لازم در حوزه گردشگری فرهنگی کمک کرده و باعث شوند تا این نوع گردشگری در استان اردبیل با هم‌افزایی و نوآوری صورت پذیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3105 - نقش گردشگری خانه‌ها‌ی دوم در تغییرات کالبدی و زیست محیطی شهرستان لاهیجان طی دو دهه اخیر(مطالعه موردی: دهستان شیرجوپشت شهرستان لاهیجان)
منوچهر مهدی پور تیمور آمار عیسی پوررمضان

یکی از راهبردهای اساسی در زمینه توسعه روستایی که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته و در بسیاری از کشورها نتایج مثبت به همراه داشته است توسعه و گسترش گردشگری در نواحی روستایی می‌باشد. اما این راهبرد در ایران و به ویژه در منطقه مورد مطالعه با پدیده‌ای به نام خانه‌ها‌ أکثر

یکی از راهبردهای اساسی در زمینه توسعه روستایی که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته و در بسیاری از کشورها نتایج مثبت به همراه داشته است توسعه و گسترش گردشگری در نواحی روستایی می‌باشد. اما این راهبرد در ایران و به ویژه در منطقه مورد مطالعه با پدیده‌ای به نام خانه‌ها‌ی دوم همراه بوده که نتایج این گسترش پیامدهای منفی زیادی در ابعاد کالبدی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی و اجتماعی به همراه داشته است. نواحی روستایی دهستان لیل از بخش مرکزی شهرستان لاهیجان طی دو دهه اخیر با رونق صنعت گردشگری با پدیده گسترش خانه‌ها‌ی دوم همراه بوده است. در این تحقیق با استفاده از روشهای توصیفی- تحلیلی و آزمونهای آماری به اثرات گسترش خانه‌ها‌ی دوم بر تغییرات کالبدی و زیست محیطی نواحی روستایی دهستان لیل پرداخته شده است. نتایج نشان داد که گسترش خانه‌ها‌ی دوم بیشترین تأثیر را در بخش کالبدی روستاها داشته است. از اثرات منفی بخش کالبدی می‌توان تغییر در چشم‌انداز روستایی و شهری شدن سکونتگاه، برهم خوردن ساختار سنتی و همگونی ساخت وساز، از بین رفتن زیبایی ظاهری روستا، تغییر در واحدهای مسکونی و تجاری نام برد و همچنین تغییر کاربری اراضی، تسطیع دامنه کوه‌ها‌، افزایش تولید زباله و تغییرات واحدهای کارگاهی و شاغلان مردم محلی از مهمترین اثرات منفی در بخش زیست محیطی می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3106 - طراحی الگوی سنجش رضایت‌مندی گردشگران از خدمات رستوران‌های غذای محلی (مورد مطالعه: رستوران‌های غذای محلی واقع در تهران)
ایمان چشم فسا

امروزه مقاصد گردشگری می بایست به گردشگران خدمات با کیفیت بالا و اجزای منحصربه فرد ارائه دهند تا علاوه بر برآورده ساختن نیازها، موجب رضایت مندی آنان را فراهم آورند. هدف این مطالعه، بررسی عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران خارجی از خدمات رستوران های کشور و ارائه آن در قالب مد أکثر

امروزه مقاصد گردشگری می بایست به گردشگران خدمات با کیفیت بالا و اجزای منحصربه فرد ارائه دهند تا علاوه بر برآورده ساختن نیازها، موجب رضایت مندی آنان را فراهم آورند. هدف این مطالعه، بررسی عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران خارجی از خدمات رستوران های کشور و ارائه آن در قالب مدلی کاربردی می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و دارای رویکردی ترکیبی(کیفی و کمّی) می باشد. بر این اساس، نخست به جمع آوری اطلاعات از منابع علمی مرتبط مبادرت و عامل های اثرگذار بر رضایت مشتریان از خدمات رستوران با بهره گیری از روش کیفی فراترکیب شناسایی شد. پس از توزیع و جمع آوری 223 پرسشنامه میان نمونه آماری، تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش تحلیل عاملی و مدل یابی معادلات ساختاری توسط نرم افزار LISREL جهت بررسی و اعتبارسنجی مدل طراحی شده صورت پذیرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که کیفیت خدمات شامل کیفیت غذا و نوشیدنی، همدلی، تضمین، بُعد فیزیکی، فضا و جو، قابلیت اطمینان و بُعد فرهنگی بیشترین تأثیر را بر رضایت مندی گردشگران خارجی و نیّات رفتاری آنان به ویژه قصد بازدید مجدد دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3107 - امکان‌سنجی و مدیریت جاذبه‌های گردشگری با تأکید بر دیدگاه گردشگران (نمونه موردی: شهر برازجان)
مسعود صفایی پور مجید گودرزی فاطمه قدوسی فرد

گردشگری از مهم‌ترین فعالیت‌های انسان معاصر است که همراه با به وجود آوردن تغییراتی شگرف در سیمای زمین، اوضاع سیاسی، اقتصادی و فرهنگی روش زندگی انسان‌ها را دگرگون می‌سازد. امروزه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت‌ها برای نیل به توسعه پایدا أکثر

گردشگری از مهم‌ترین فعالیت‌های انسان معاصر است که همراه با به وجود آوردن تغییراتی شگرف در سیمای زمین، اوضاع سیاسی، اقتصادی و فرهنگی روش زندگی انسان‌ها را دگرگون می‌سازد. امروزه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت‌ها برای نیل به توسعه پایدار به شمار می‌آید و به‌عنوان یکی از عوامل اقتصادی کشورها از سوی برنامه‌ریزان اقتصادی پذیرفته‌شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل پتانسیل‌های گردشگری شهر برازجان هست. جامعه هدف شامل متخصصین، کارشناسان گردشگری، گردشگران و رهگذرانی است که از منطقه مورد مطالعه دیدن کرده‌اند. جهت تحلیل داده‌ها از آزمون‌های T تک نمونه‌ای، فریدمن و کای اسکوئر در نرم‌افزار SPSS استفاده شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد در بیشتر ظرفیت‌های گردشگری شهر برازجان، مقدار محاسبه بیش‌ازحد مبنا است و مهم‌تر اینکه در بیشتر ظرفیت‌ها این تفاوت به لحاظ آماری معنادار است و وضعیت گویه های مربوط به جاذبه‌های گردشگری چشم‌گیر و معنادار است و به بیان دقیق‌تر، شهر برازجان از لحاظ شرایط طبیعی با میانگین 22/17، مذهبی با میانگین 17/15 و تاریخی با میانگین 56/9 دارای پتانسیل بالای گردشگری در استان بوشهر هست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3108 - بررسی رابطه مدیریت راهبردی و توسعه گردشگری روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان سیریک)
عباس جهان الدینی حسین سلیمانی سید رامین غفاری

امروزه گردشگری روستایی به یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت‌ها سیاست‌های مختلفی را به منظور توسعه‌ی گردشگری روستایی در مقیاس‌های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی به‌کار گرفته‌اند. در دهه‌های گذشته به ویژه از دهه‌ی 1990، به أکثر

امروزه گردشگری روستایی به یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت‌ها سیاست‌های مختلفی را به منظور توسعه‌ی گردشگری روستایی در مقیاس‌های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی به‌کار گرفته‌اند. در دهه‌های گذشته به ویژه از دهه‌ی 1990، به دلیل رکود بخش کشاورزی و مشکلات فراروی جوامع روستایی، همواره متخصصان و برنامه‌ریزان بر اهمیت توسعه‌ی گردشگری روستایی تأکید کرده‌اند. در این راستا شهرستان سیریک با برخورداری از جاذبه‌های فراوان در مناطق روستایی می‌تواند از این پتانسیل عظیم در راستای بهبود وضع اقتصادی خود بهره برد. به همین منظور در مقاله حاضر با استفاده از انجام مراحل کیفی با تکنیکSWOT به تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای موجود برای توسعه گردشگری این شهرستان پرداخته شد و با استفاده از نرم‌افزار SPSS و با محاسبه ضریب همبستگی به بررسی رابطه مدیریت راهبردی و توسعه گردشگری پرداخته شد. نتایج حاکی از آن بود که نقاط قوت و فرصت‌ها‌ی این منطقه بیش از نقاط ضعف و تهدیدهای آن بوده که با به‌کارگیری راهبرد تهاجمی، می‌توان به توسعه گردشگری منطقه امیدوار بود‌. همچنین نتایج ضریب همبستگی نشان داد بین مدیریت راهبردی و توسعه گردشگری با ضریب همبستگی 67/0 رابطه معنادار وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3109 - بررسی نقش طرح‌های توسعه شهری در توسعه گردشگری شهر لمزان
محمد آور مرضیه موغلی محمدابراهیم عفیفی

طرح‌های توسعة شهری مهم‌ترین ابزار ساماندهی شهرها به شمار می‌روند. به‌رغم همه‌ی تمهیداتی که در تهیه طرح‌ها و تنظیم محتویات آن‌ها صورت گرفته است، بسیاری از این طرح‌ها در دست‌یابی به اهداف خود به‌خصوص توسعه گردشگری ناموفق بوده‌اند. هدف از این پژوهش بررسی نقش طرح های توسعه‌ أکثر

طرح‌های توسعة شهری مهم‌ترین ابزار ساماندهی شهرها به شمار می‌روند. به‌رغم همه‌ی تمهیداتی که در تهیه طرح‌ها و تنظیم محتویات آن‌ها صورت گرفته است، بسیاری از این طرح‌ها در دست‌یابی به اهداف خود به‌خصوص توسعه گردشگری ناموفق بوده‌اند. هدف از این پژوهش بررسی نقش طرح های توسعه‌ی شهری بر توسعه گردشگری در شهر لمزان بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی بود. محدودة انتخاب شده شهر لمزان مرکز مهران از توابع شهرستان بندرلگه در استان هرمزگان بود. به منظور شناسایی مهمترین معیارهای تأثیرگذار ابتدا از طریق مصاحبه با 20 نفر از کارشناسان و برنامه ریزان شهری اقدام به شناسایی موانع توسعه گردشگری شد. معیارهای شناساسی شده عبارتند از: 1- موانع و مشکلات مدیریت شهری، 2- مسائل و مشکلات تصویب طرح، 3- مسائل و مشکلات فرآیند تهیة طرح بودند. معیارها در قالب پرسشنامة دلفی فازی در اختیار جامعة آماری متشکل از 120 نفر از مدیران ارشد شهری، و اعضای هیأت علمی قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس نشان داد طرح‌های توسعه شهری بر توسعه گردشگری شهر لمزان تأثیر داشته است. همچنین نتایج آزمون t نشان داد مدیریت شهری، فرایند تصویب طرح و فرایند تهیه طرح بر توسعه گردشگری شهر لمزان تأثیر داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3110 - شناخت نقشه مفهومی جمع‌سپاری در گردشگری هوشمند با رویکرد فراترکیبی
فاطمه دانشور احمد خادم الحسینی امیر گندمکار محمدحسین ندیمی

اگرچه جمع سپاری به عنوان یک اصل تجاری جدید در بسیاری از برنامه های گردشگری در جهان مدرن ظاهر شده است، اما مکانیسم اساسی آن در صنعت گردشگری بویژه در کشور ایران ناشناخته باقی مانده است. هدف اصلی از این پژوهش، شناخت جامع از یک برنامه جمع سپاری در صنعت گردشگری در دو سطح فنی أکثر

اگرچه جمع سپاری به عنوان یک اصل تجاری جدید در بسیاری از برنامه های گردشگری در جهان مدرن ظاهر شده است، اما مکانیسم اساسی آن در صنعت گردشگری بویژه در کشور ایران ناشناخته باقی مانده است. هدف اصلی از این پژوهش، شناخت جامع از یک برنامه جمع سپاری در صنعت گردشگری در دو سطح فنی و مفهومی (هستی شناختی، چرایی، چالش ها و راهبردها) است. تجزیه و تحلیل خوشه‌ای در جهت شناخت چارچوب مفهومی چالش هایی که در زمینه جمع سپاری در صنعت گردشگری وجود دارد و در نهایت شناخت راهبردهای معرفی شده در زمینه جمع سپاری در صنعت گردشگری به محققان کمک می‌کند تا به یک چارچوب شناختی عمیق در زمینه جمع سپاری در صنعت گردشگری دست یابند. روش پژوهش،کیفی و نوعی از متامطالعه به نام فراترکیب است. برای گـردآوری دادهـا از روش کتابخانـه ای استفاده شده است. در راستای انجام پـژوهش پس از طراحی سؤالات پژوهش، جستجویی نظاممند بر اساس کلیدواژه های مرتبط، از پایگـاه هـای داده هدف شاملEBSCO Business Source Complete وWeb of Science صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که الگوی تحقیقات در زمینه چالش های جمع سپاری در صنعت گردشگری در چهار خوشه فناوری، انسانی، استراتژیک و مطالعات نسل سوم قابل تعریف است و راهبردهای ارائه شده توسط محققین در اجرای موفق یک پروژه جمع سپاری در صنعت گردشگری نیز، در چهار دسته راهبردهای مرتبط با چشم انداز و استراتژی، سرمایه انسانی، زیرساخت و محیط خارجی قابل اجرا است. نتایج این پژوهش به عنوان یک نقشه راه برای تحقیقات آینده پزوهشگران قابل استفاده است و درک کامل تری از چگونگی پلتفرم های جمع سپاری ایجاد شده در صنعت گردشگری ایجاد می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3111 - بررسی نقش مدل برندسازی شهری در گسترش گردشگری گیلان
سمانه اخوان فومنی هما درودی فرشته لطفی زاده

جهان گردشگری، دارای عملکرد چندمنظوره بوده که می‌توان از آن به عنوان یکی از راهکارهای توسعه اقتصادی، کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت، ایجاد اشتغال، افزایش سطح روحیه و مواردی از این دست بهره برد. به این منظور، کشورها و شهرهای مختلف تلاش می‌نمایند تا با ایجاد و توسعه برند أکثر

جهان گردشگری، دارای عملکرد چندمنظوره بوده که می‌توان از آن به عنوان یکی از راهکارهای توسعه اقتصادی، کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت، ایجاد اشتغال، افزایش سطح روحیه و مواردی از این دست بهره برد. به این منظور، کشورها و شهرهای مختلف تلاش می‌نمایند تا با ایجاد و توسعه برندشهری، در مسیر توسعه گردشگری و اقتصادی گام بردارند. پژوهش حاضر در همین راستا، به دنبال بررسی نقش و تأثیر مدل برند سازی شهری در جهت گسترش گردشگری در استان گیلان است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل اساتید و صاحبنظران رشته بازرگانی – گردشگری است که در این حوزه دست‌اندرکارند‌. در این تحقیق از روش مصاحبه برای جمع‌آوری داده‌ها‌ استفاده گردید و سرانجام داده‌ها‌ با استفاده از رویکرد تئوری داده بنیاد طی سه مرحله کدگذاری باز، انتخابی و محوری و با نرم‌افزار MaxQDA مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. در پایان 682 واحد معنایی، 171 مفهوم، 38 مقوله شناسایی گردید که در قالب 6 عامل تعریف گردیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3112 - تاثیر اگروتوریسم بر توسعه پایدار نواحی روستایی شهرستان صومعه سرا
اکبر مهدی زاده حسین سلیمانی علی شکور سید رامین غفاری

در طی دهه‌های گذشته بهبود معیشت روستائیان مورد توجه بسیاری قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. یکی از راهبردهای اصلی برای بهبود اقتصاد روستا، گردشگری کشاورزی یا اگروتوریسم است که می‌تواند روستا را به سمت توسعه و پایداری سوق دهد. هدف از أکثر

در طی دهه‌های گذشته بهبود معیشت روستائیان مورد توجه بسیاری قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. یکی از راهبردهای اصلی برای بهبود اقتصاد روستا، گردشگری کشاورزی یا اگروتوریسم است که می‌تواند روستا را به سمت توسعه و پایداری سوق دهد. هدف از پژوهش حاضر تأثیر اگروتوریسم بر توسعه پایدار شهرستان صومعه‌سرا می‌باشد. روش پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی توصیفی- پیمایشی بود. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل کشاورزان، کارشناسان و متخصصان شهرستان صومعه‌سرا می‌باشد. محدوده مورد مطالعه شهرستان صومعه‌سرا بود. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه توسعه روستایی بود. برای تجزیه و تحلیل فرضیه‌ها از آزمون تی و تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد با توجه به میزان F که برابر با 41/23 و سطح معناداری 001/0 که پایین‌تر از 05/0 می‌توان نتیجه گرفت گردشگری کشاورزی بر توسعه پایدار در شهرستان صومعه‌سرا تأثیرگذار بوده است. همچنین با توجه به نتایج و سطح معناداری گردشگری کشاورزی بر تمام ابعاد توسعه پایدار نیز تأثیر داشته است. بعد زیست محیطی با میانگین 06/4 بیشترین تأثیر و بر بعد اجتماعی با میانگین 06/4 کمترین تأثیر را داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3113 - سنجش ظرفیت پذیری گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستای وکیل‌آباد اردبیل)
بهرام ایمانی ارسطو یاری حصار صادق عبدی

امروزه توسعه گردشگری پایدار در نواحی روستایی یکی از راهبردهایی است که در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق سنجش ظرفیت پذیری گردشگری روستای وکیل آباد به‌عنوان یک مقصد مهم گردشگری روستایی در شهرستان اردبیل می باشد. جامعه آماری این تحقیق فعالین أکثر

امروزه توسعه گردشگری پایدار در نواحی روستایی یکی از راهبردهایی است که در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق سنجش ظرفیت پذیری گردشگری روستای وکیل آباد به‌عنوان یک مقصد مهم گردشگری روستایی در شهرستان اردبیل می باشد. جامعه آماری این تحقیق فعالین بخش گردشگری روستا، مردم روستا و متخصصین محلی می باشد. در این خصوص، برای تعیین ظرفیت گردشگری از مدل TCC و جهت سنجش اثرات توسعه گردشگری از آزمون t تک نمونه ای و t مستقل استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که ظرفیت پذیرش مؤثر روزانه روستای وکیل آباد در حالت متمرکز برابر با 18924 نفر و در حالت گسترده برابر با 63351 نفر می باشد. همچنین توسعه گردشگری روستا از نظر روستاییان و متخصصین محلی، اثرات مثبت و منفی زیادی را در پی داشته است. نظرات آنها در خصوص اثرات گردشگری و ظرفیت تحمل روستای وکیل آباد از نظر متغیرهای مربوط به ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3114 - ارزیابی شاخص‌های برندآفرینی گردشگری سلامت کلان‌شهر مشهد
ساناز سعیدی مفرد پردیس پاکان

همان‌طورکه می دانیم هویت یک شهر برخاسته از هویت طبیعی، اقلیمی و محیطی، هویت اقتصادی، هویت انسانی اجتماعی و هویت کالبدی آن است و برند شهر نیز با توجه به ابعاد مختلف هویتی شهر تولید می‌شود. در این میان گردشگری موفق شهری می تواند ابزاری مؤثر در جهت معرفی و شناساندن شهرها و أکثر

همان‌طورکه می دانیم هویت یک شهر برخاسته از هویت طبیعی، اقلیمی و محیطی، هویت اقتصادی، هویت انسانی اجتماعی و هویت کالبدی آن است و برند شهر نیز با توجه به ابعاد مختلف هویتی شهر تولید می‌شود. در این میان گردشگری موفق شهری می تواند ابزاری مؤثر در جهت معرفی و شناساندن شهرها و نقل تاریخ و فرهنگ و هویت هر یک از سرزمین ها واقع شود و گردشگری سلامت نیز یکی از رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری در جهان بوده و در ایران نیز یکی از بهترین وجوه توسعه اقتصادی به شمار می آید و فرصت ارتقاء برند شهرها را فراهم می آورد. در پژوهش حاضر کلان‌شهر مشهد به‌واسطه ی ظرفیت ویژه ای که در برندآفرینی و جذب گردشگر سلامت دارد، انتخاب شده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت روش، توصیفی تحلیلی بوده و برای گردآوری اطلاعات از روش بررسی اسناد کتابخانه ای، مصاحبه و مطالعات میدانی و برای تحلیل داده ها و نتایج پرسشنامه ها از روش تحلیل اهمیت عملکرد (IPA) استفاده شده است، در این مدل هر شاخص از دو بعد اهمیت و عملکرد سنجیده می شود، جامعه ی آماری 23 نفر از خبرگان بودند که به صورت هدفمندانه و قضاوتی انتخاب شدند، درباره ی هر گویه دو سؤال پرسیده شد، گویه چقدر مهم است (وضع مطلوب) و سطح عملکرد (وضع موجود) شاخص مورد نظر در کلان‌شهر مشهد چگونه است. یافته های پژوهش حاکی از آن است علی رغم اینکه درآمدهای حاصل از گردشگری سلامت تبدیل به یک منبع درآمد اصلی برای شهرها شده است، به دلیل اینکه هویت مستقل و یا برند شهری مشخصی در این خصوص وجود ندارد و یا حتی تحت عنوان چتر برند شهری نیز به عنوان برند گردشگری سلامت تعریف نشده و اقدامات و برنامه هایی که تاکنون در این زمینه انجام شده ضمن اینکه منسجم و هماهنگ با یکدیگر نسیتند، تنها منجر به اتلاف هزینه ها و منابع مالی شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3115 - تبیین تغییرات ساختاری در مدل‌سازی تقاضای گردشگری ایران
جواد براتی

از یک سو با وجود گسترش آمار و امکان استفاده از اطلاعات سری زمانی در مطالعات اقتصاد گردشگری، مدل های سری زمانی در گردشگری ایران کاربرد بیشتری یافته است؛ از سوی دیگر به دلیل تأثیرپذیری بالای صنعت گردشگری از عوامل مختلفی همچون بیماری، جنگ، تحریم، رخدادهای سیاسی و شوک های ا أکثر

از یک سو با وجود گسترش آمار و امکان استفاده از اطلاعات سری زمانی در مطالعات اقتصاد گردشگری، مدل های سری زمانی در گردشگری ایران کاربرد بیشتری یافته است؛ از سوی دیگر به دلیل تأثیرپذیری بالای صنعت گردشگری از عوامل مختلفی همچون بیماری، جنگ، تحریم، رخدادهای سیاسی و شوک های اقتصادی، عملاً تغییرات ساختاری در این صنعت رخ می دهد که نتایج متداول در بررسی های سری زمانی را غیرقابل اتکا می سازد. برای رفع آن، بایستی نقاط شکست ساختاری در مطالعات صنعت گردشگری شناسایی شود تا در مطالعات این حوزه، مبنای مدل‌سازی های پژوهشگران قرار گیرد. تحقیق حاضر با هدف تعیین نقاط شکست ساختاری در صنعت گردشگری ایران، از داده های فصلی بهار 1392 تا تابستان 1399 استفاده کرده است. بررسی آزمون های مختلف شکست ساختاری، وجود شکست ساختاری در پاییز 1398 را مورد تأیید قرار داده اند. با توجه به روند کاهشی گردشگری از زمستان 1398، انتظار می رود در بررسی های سالانه، سال 1399 تنها سالی باشد که شکست ساختاری در صنعت گردشگری ایران رخ داده باشد. رخدادهای سیاسی (از قبیل رخداد مربوط به سفارت عربستان یا امضای برجام) عملاً باعث ایجاد تغییرات ساختاری در گردشگری ایران نشده اند و عوامل فراگیرتری همچون اپیدمی کووید-19 هستند که موجب شکست ساختاری در گردشگری ایران شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3116 - تحلیل و ارزیابی تکامل مقاصد گردشگر پذیر با استفاده از مدل تلفیقی پرسکات آلن و باتلر (STLC) (مطالعه موردی: مقاصد گردشگرپذیر استان کردستان)
ارسطو یاری حصار بهرام ایمانی سعید زنگنه شهرکی آرزو مرادی برزین ضرغامی

پژوهش حاضر میکوشد با استفاده از مدل تلفیقی پرسکات آلن و باتلر (چرخه حیات گردشگری پایدار)، روستاهای هدف گردشگری استان کردستان را از منظر تکامل چرخه حیات گردشگری پایدار مورد ارزیابی قرار دهد. این بررسی از نوع مطالعات توسعه ای بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش تحلیلی-توص أکثر

پژوهش حاضر میکوشد با استفاده از مدل تلفیقی پرسکات آلن و باتلر (چرخه حیات گردشگری پایدار)، روستاهای هدف گردشگری استان کردستان را از منظر تکامل چرخه حیات گردشگری پایدار مورد ارزیابی قرار دهد. این بررسی از نوع مطالعات توسعه ای بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش تحلیلی-توصیفی انجام گرفته است. برای سنجش جایگاه مقاصد گردشگری مورد مطالعه در چرخه تکاملی گردشگری پایدار از مدل تلفیقی STLC استفاده شده است. حجم جامعه نمونه در این تحقیق برابر 356 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران برآورد شده است. روش انتخاب جامعه نمونه به صورت تصادفی می‌باشد. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که اغلب روستاهای مورد مطالعه (هفتاش، مجسه، قمچقای، دولاو، نران، میانه، سلین، پارسانیان و کانی سانان) در مراحل مداخله و درگیری یا شروع توسعه از مراحل چرخه حیات گردشگری پایدار قرار گرفته و روستاهای (سبدلو، شوی، نگل، دزلی و نی) در مرحله توسعه از مراحل چرخه حیات گردشگری پایدار و روستاهای نوره و مولان آباد و ینگیجه نیز در مرحله اکتشاف از مراحل چرخه حیات گردشگری پایدارقرار دارند و تا رسیدن به مرحله بلوغ و تثبیت فاصله قابل توجهی وجود داشته و روستاهای بلبر و پالنگان نیز در مرحله تثبیت قرار گرفته اند. راهبرد اصلی در روستاهای واقع در مرحله مداخله و درگیری بر مشارکت جامعه محلی و گسترش زیرساخت های گردشگری، ب برای روستاهای واقع درمرحله اکتشاف آموزش جامعه محلی و برای روستاهای واقع در مرحله تثبیت و بلوغ کاهش ظرفیت بار اکولوژیک و... راهکارهای پیشنهادی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3117 - نقش تابلوهای گردشگری در توسعه گردشگری شهر اصفهان
شهین بختیاروند بختیاری علیرضا سودایی ابوالفضل آبکار مرضیه موسوی

صنعت گردشگری در دنیای امروز یکی از صنایع پرسود از لحاظ اقتصادی و ایجاد و تبادل فرهنگی به شمار می‌آید. برای جذب گردشگر و معرفی بناها باید اقداماتی صورت بگیرد. از جمله این اقدامات می توان تبلیغات، چاپ کتاب، انتشار بروشور و تابلوها برای دسترسی بهتر گردشگران به مناطق مورد ن أکثر

صنعت گردشگری در دنیای امروز یکی از صنایع پرسود از لحاظ اقتصادی و ایجاد و تبادل فرهنگی به شمار می‌آید. برای جذب گردشگر و معرفی بناها باید اقداماتی صورت بگیرد. از جمله این اقدامات می توان تبلیغات، چاپ کتاب، انتشار بروشور و تابلوها برای دسترسی بهتر گردشگران به مناطق مورد نظر را نام برد. تابلوهای گردشگری نقش ویژه‌ای را ایفا می‌کنند، به نوعی که می‌توان گفت این تابلوها زبان گویا برای راهنمایی یک گردشگرند و راهنمای خوبی برای جذب گردشگر، راهنمایی امین برای رسیدن به مکان مورد نظرند. تابلوها فقط نقش راهنما را ندارند، بلکه یک برند تبلیغاتی را با خود یدک می کشند. بنا براین شکل، اندازه، رنگ، جایگاه نصب، چندزبانه بودن، همه و همه در ساختار تابلوی راهنما مؤثر است. تابلوی گردشگری هویت فرهنگی و شخصیتی یک منطقه را به تصویر می‌کشد. هدف از تدوین این مقاله بررسی میزان تأثیرگذاری استفاده از تابلوهای گردشگری در سطح شهر اصفهان و توسعه گردشگری این شهر می‌باشد. روش این پژوهش بر اساس هدف از نوع کاربردی، و بر اساس ماهیت توصیفی - تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه شهروندان بالای 18 سال شهر اصفهان در سال 97 می‌باشد که به طور تصادفی مورد نمونه برداری قرار گرفته‌اند. جمع‌آوری اطلاعات میدانی و از طریق ابزار پرسشنامه تهیه گردیده است. نتیجه حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که بیش از 62 درصد گردشگران خارجی و بیش از 52 درصد گردشگران داخلی در نظرات خود این وضعیت را بین ضعیف و خیلی ضعیف توصیف کرده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3118 - تحلیلی بر توسعه یافتگی مناطق یازده گانه شهر شیراز از نظر خدمات گردشگری
محمدجعفر نامدار علی شکور احمدعلی خرم بخت

با شروع انقلاب صنعتی و گسترش شهرنشینی انگیزه مسافرت و تفریح برای تأمین احتیاجات روحی انسان به امری ضروری مبدل گردید، این مهم در دهه‌های اخیر پدیده جهانی را به وجود آورد که اصطلاح صنعت گردشگری را بر آن نهاده‌اند. ورود گردشگر به یک مکان می‌تواند اثرات اقتصادی، اجتماعی، فر أکثر

با شروع انقلاب صنعتی و گسترش شهرنشینی انگیزه مسافرت و تفریح برای تأمین احتیاجات روحی انسان به امری ضروری مبدل گردید، این مهم در دهه‌های اخیر پدیده جهانی را به وجود آورد که اصطلاح صنعت گردشگری را بر آن نهاده‌اند. ورود گردشگر به یک مکان می‌تواند اثرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی مهمی در آن محیط برای جای گذارد و باعث توسعه و پیشرفت منطقه شود. هدف پژوهش حاضر ارزیابی توسعه یافتگی مناطق یازده‌گانه شهر شیراز از نظر خدمات گردشگری می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی - تحلیلی می‌باشد. اطلاعات و داده‌های مورد نیاز در این پژوهش، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و آمارنامه سال 1398 گردآوری شده است. جهت تحلیل، ابتدا داده‌ها استاندارد سازی شده و در نهایت با بهره‌گیری از روش اسکالوگرام مناطق یازده‌گانه شهر شیراز رتبه‌بندی شد. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر شاخص‌های مورد بررسی منطقه یک با امتیاز 79 در رتبه اول گردشگری و بسیار برخوردار قرار دارد. همچنین مناطق چهار و یازده علی رغم موقعیت جغرافیایی به دلیل جمعیت زیاد و عدم توجه مدیران مربوطه از نظر شاخص‌ها و عناصر تأمین کننده توسعه پایدار گردشگری با امتیاز‌های 46 و 49 درسطح تا حدودی برخوردار و رتبه‌های آخر شناخته شدند. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از وجود شکاف بین مناطق یازده‌گانه شیراز از نظر توسعه گردشگری می‌باشد و در این بین هیچ کدام از مناطق در شرایط کم برخوردار قرار نگرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3119 - مدلسازی پیشایندها و پیامدهای تجربه مشتری در صنعت گردشگری
صغری تقی پور صمد عالی علیرضا بافنده زنده حکیمه نیکی

هدف نهایی پژوهش حاضر، دست یافتن به مدل پیشایندها و پیامدهای تجربه گردشگران است که بر این اساس ابتدا به روش فرا ترکیب پیشایندها و پیامدهای تجربه مشتری و همچنین رویکردهای مدیریت تجربه در صنعت گردشگری شناسایی شده و با راهنمایی 10 نفر از خبرگان و متخصصان بازاریابی و گردشگری أکثر

هدف نهایی پژوهش حاضر، دست یافتن به مدل پیشایندها و پیامدهای تجربه گردشگران است که بر این اساس ابتدا به روش فرا ترکیب پیشایندها و پیامدهای تجربه مشتری و همچنین رویکردهای مدیریت تجربه در صنعت گردشگری شناسایی شده و با راهنمایی 10 نفر از خبرگان و متخصصان بازاریابی و گردشگری و اعمال نظر آنان اصلاحاتی صورت گرفت و پرسشنامه ای تهیه شده و در میان 440 نفر از گردشگران ایرانی که در 5 سال گذشته(1395-1400) به یکی از کشورهای ترکیه، مالزی، آذربایجان و امارات سفر کرده بودند توزیع گشت. در مرحله اول هریک از سازهای مدل پیشنهادی، از لحاظ تک‌بعدی بودن در یک مدل اندازه‌گیری مجزا با روش کلاین(2005) بررسی شد تا اولا، بار عاملی شاخص‌ها بیشتر از 5/0 باشد ثانیاً ضریب همبستگی بین عامل‌ها بیش از 85/0 نباشد. در مرحله دوم اعتبار و روایی سازه‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت و آلفای کرونباخ، اعتبار سازه (CR) و متوسط واریانس تبیین شده (AVE) و روایی سازه، روایی همگرا و روایی واگرا محاسبه و بررسی شد. نتیجه پژوهش حاضر به مدلسازی پیشایندها و پیامدهای تجربه گردشگر با بهره گیری از روش ترکیبی (کیفی و کمی) که از نوآوریهای این تحقیق می باشد، منجر شده که می تواند مورد استفاده مدیران و فعالین این صنعت قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3120 - زیرساخت‌ها و نقش آن در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: سواحل مکران)
سکینه حیدری امین

امروزه گردشگری مهم‌ترین فعالیت اقتصادی جهان از یک سو و مهم‌ترین موضوع‌های علمی روز از سوی دیگر است و لذا سیاست‌ها، راهبردها و برنامه‌ریزی گردشگری از چالش‌های مهم فکری جامعه علوم انسانی است. مکران سرزمینی ساحلی در جنوب خاوری ایران و جنوب باختری پاکستان است که در طول خلیج أکثر

امروزه گردشگری مهم‌ترین فعالیت اقتصادی جهان از یک سو و مهم‌ترین موضوع‌های علمی روز از سوی دیگر است و لذا سیاست‌ها، راهبردها و برنامه‌ریزی گردشگری از چالش‌های مهم فکری جامعه علوم انسانی است. مکران سرزمینی ساحلی در جنوب خاوری ایران و جنوب باختری پاکستان است که در طول خلیج عمان در جنوب خاوری ایالت بلوچستان گسترده است. تحقیق حاضر برحسب هدف از نوع تحقیقات کاربردی و بر اساس ماهیت و روش از نوع توصیفی- تحلیلی است. جهت تحلیل توصیفی داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و آزمونT-test و تی تک نمونه‌ای استفاده گردیده است. حجم نمونه آن بر طبق فرمول کوکران 384 نفر به دست آمده است. نتایج کلی پژوهش مؤید این نکته است که زیر ساختها و تسهیلات در منطقه مورد مطالعه فقط در بخش‌های کوچکی از منطقه رشد مطلوبی داشته و در بقیه قسمت‌ها از مطلوبیت چندانی برخوردار نبوده‌اند. با توجه به این‌که سطح معنی‌داری محاسبه‌شده (sig) در تجزیه و تحلیل‌ها کوچک‌تر از 05/0 است، بنابراین می‌توان بیان کرد که با 95 درصد اطمینان، حمل و نقل، تسهیلات رفاهی و پذیرایی، زیرساخت‌های گردشگری، خدمات واسطه‌ای گردشگری و... در توسعه گردشگری سواحل مکران تأثیر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3121 - طراحی الگوی ابعاد تعارض گردشگران و ساکنان با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM)
ناهید علی زاده علی قلی پورسلیمانی ابراهیم چیرانی نرگس دل افروز

هدف این تحقیق، طراحی الگوی ابعاد تعارض از دیدگاه گردشگران ورودی به استان گیلان و بومیان محلی است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و بر اساس ماهیت و روش گردآوری داده، توصیفی اکتشافی است. جامعة آماری این پژوهش، گردشگران و ساکنان بوده که هم چنین مشارکت خبرگان دانشگاهی و کارشن أکثر

هدف این تحقیق، طراحی الگوی ابعاد تعارض از دیدگاه گردشگران ورودی به استان گیلان و بومیان محلی است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و بر اساس ماهیت و روش گردآوری داده، توصیفی اکتشافی است. جامعة آماری این پژوهش، گردشگران و ساکنان بوده که هم چنین مشارکت خبرگان دانشگاهی و کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری با تعداد 18 نفر نیز لحاظ شد. داده‌های بخش کیفی، با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد کلاسیک و با استفاده از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته از طریق نمونه گیری هدفمند گلوله برفی گرد‌آوری شد. در بخش کمی، رابطه و اهمیت مقوله ها با رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری مشخص شد. براساس نتایج به‌دست آمده تورم در بخش املاک و مستغلات، اختلال در سیستم حمل‌ و نقل و تفاوت فرهنگی سنگ زیربنای الگوی ابعاد تعارض گردشگری را تشـکیل می دهند و قدرت نفوذ بالایی دارند. این مدل می تواند برای بررسی پدیده تعارض گردشگری با توجه به دیدگاه های ذی‌نفعان مختلف، به‌عنوان مرجعی برای توسعه گردشگری و راهنمایی برای مدیریت عملیات گردشگری استفاده شود. همچنین مشکلات و کاستی های توسعه گردشگری در استان گیلان را می توان با کم یا زیاد کردن هر کدام از متغیرها تغییر داد و از نتایج آن به عنوان پایه ای برای توسعه گردشگری استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3122 - ساخت و اعتبارسنجی ابزار سنجش ارزش مشارکت حاصل از تجربه گردشگران
صغری تقی پور صمد عالی علیرضا بافنده زنده حکیمه نیکی

در این پژوهش، محقق با استفاده از روش ترکیبی، درصدد ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش ارزش مشارکت گردشگران می‌باشد. در مرحله اول با استفاده از روش فراترکیب، تحقیقات انجام شده پیرامون موضوع طی سالهای 2000 تا سال 2020 مورد مطالعه قرار گرفته و ارزشهای حاصل از مشارکت گردشگران شنا أکثر

در این پژوهش، محقق با استفاده از روش ترکیبی، درصدد ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش ارزش مشارکت گردشگران می‌باشد. در مرحله اول با استفاده از روش فراترکیب، تحقیقات انجام شده پیرامون موضوع طی سالهای 2000 تا سال 2020 مورد مطالعه قرار گرفته و ارزشهای حاصل از مشارکت گردشگران شناسایی شده است. در مرحله دوم بر اساس مطالعه ادبیات تحقیق، پرسشنامه‌ای تهیه و در اختیار تعدادی از اساتید دانشگاه و محققان بازاریابی و گردشگری قرار گرفته و پس از اعمال نظرات و اصلاحات لازم، در بین 440 نفر از گردشگرانی که در 5 سال گذشته به یکی از کشورهای مالزی، امارات، آذربایجان و ترکیه سفر کرده بودند توزیع گشت. در ادامه اعتبار سنجی مدل با استفاده از نرم‌افزار SPSS24 انجام گرفت. نتایج تحلیل عاملی تأییدی برازش الگوی 5 عاملی را تأیید نمود. بر اساس نتایج به‌دست آمده پرسشنامه این تحقیق می‌تواند به عنوان ابزار مناسبی برای سنجش ارزش مشارکت گردشگران مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از روش ترکیبی برای شناسایی پیامدهای حاصل از مشارکت گردشگران و همچنین معرفی ابزاری برای سنجش ارزش مشارکت گردشگران از نوآوریهای این تحقیق بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3123 - تبیین استراتژی های گردشگری با رویکرد توسعه پایدار گردشگری (نمونه موردمطالعه: شهرستان بستان‌آباد)
مسعود حق لسان سعید اربابی بستان آباد

گردشگری به عنوان یکی از مهمترین راههای توسعه اقتصادی در جهان به شمار میرود. اما در ایران به دلایل فراوان هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است .هدف از مطالعه حاضر بررسی مزیتها و محدودیتهای گردشگری و انتخاب استراتژی مناسب برای صنعت گردشگری منطقه است. این پژوهش بر اساس أکثر

گردشگری به عنوان یکی از مهمترین راههای توسعه اقتصادی در جهان به شمار میرود. اما در ایران به دلایل فراوان هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است .هدف از مطالعه حاضر بررسی مزیتها و محدودیتهای گردشگری و انتخاب استراتژی مناسب برای صنعت گردشگری منطقه است. این پژوهش بر اساس و هدف تحقیق ، کاربردی و بر اساس تحقیق کمی و بر اساس راهبرد توصیفی- تحلیلی میباشد. روش تحلیل دادهها بصورت ترکیبی و براساس تحلیل استراتژیک SWOT و مدل برنامه ریزی استراتژیک QSPM و ماتریس داخلی و خارجی (IFE) و (EFE) استفاده به بررسی میدانی از طریق توزیع پرسشنامه بین گردشگران و همچنین مصاحبه با کارشناسان حوزه گردشگری انجام شده است. تحلیلهای حاصل از مدل SWOT از مجموع امتیاز حاصل از فرصتها (OW) بیشتر از سایر راهبردهاست و نشانگر راهبرد مناسب برای توسعه پایدار شهرستان است و همچنین جدول اولویت بندی استراتژی های QSPM بیانگر آن است که از میان چهار استراتژی برگزیده و نتایج حاصل از ارزیابی و اولویت بندی راهبردها نشان می دهند که توسعه گردشگری در میان مدت وبلند مدت با بالاترین امتیازها به ترتیب 10.63 و 8.08 بیشترین سهم را در جهت توسعه گردشگری دارد و همچنین توسعه کشاورزی با امتیازهای 9.96و6.98 و راه اندازی منطقه ویژه اقتصادی با امتیازهای 9.8 و 7.25 راهکارهای مناسبی برای توسعه پایدار گردشگری باشد و در نهایت شهرستان بستان آباد نیاز به سرمایه گذاری و ایجاد فرصت های شغلی و توسعه کشاورزی با ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در جهت جذب سرمایه و ایجاد کسب وکار و گردشگری پایدار کمک نماید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3124 - ارائه مدل جذب سرمایه‌گذار در صنعت گردشگری ورزشی ایران با تأکید برآمیخته بازاریابی و توسعه پایدار
اعظم عباسی حسین اکبری یزدی محمدرضا معین فرد علیرضا الهی

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل جذب سرمایه گذاری در صنعت گردشگری ورزشی ایران با تاکید بر آمیخته بازاریابی و توسعه پایدار انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه خبرگان حوزه مدیریت بازاریابی ورزشی، گردشگری ورزشی و همچنین مدیریت بازاریابی گردشگری بود. پرسشنامه ها به صورت الکترو أکثر

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل جذب سرمایه گذاری در صنعت گردشگری ورزشی ایران با تاکید بر آمیخته بازاریابی و توسعه پایدار انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه خبرگان حوزه مدیریت بازاریابی ورزشی، گردشگری ورزشی و همچنین مدیریت بازاریابی گردشگری بود. پرسشنامه ها به صورت الکترونیکی توزیع گردید که در نهایت تعداد 249 پرسشنامه به صورت صحیح تکمیل شدند. ابزار تحقیق در بخش کیفی، مصاحبه و بررسی مبانی نظری و در بخش کمی پرسشنامه ساخته شده از بخش کیفی با محوریت 3 متغیر آمیخته بازاریابی در صنعت گردشگری ورزشی ایران (7 گویه)، توسعه پایدار (6 گویه) و جذب سرمایه گذار در صنعت گردشگری ورزشی (2 گویه) بود. از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی برای سنجش گویه ها و سوالات هر متغیر و از آزمون مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار پی ال اس استفاده شد. نتایج مدل تحقیق نشان داد که مسیر آمیخته بازاریابی به توسعه پایدار با ضریب اثر (899/0) بیشترین اثر را در بین متغیرها داشت. مسیر آمیخته بازاریابی به سرمایه گذاری با ضریب اثر (484/0) در رده بعدی قرار داشت و مسیر توسعه پایدار به سرمایه گذاری با ضریب اثر (356/0) کمترین اثر را در بین سایر متغیرها داشت. در یک نتیجه گیری کلی باید ذکر کرد که برای توسعه صنعت گردشگری ورزشی ایران ابتدا باید توجهی ویژه ای به آمیخته بازاریابی داشت، زیرا در این صورت می توان به توسعه پایدار رسید و سرمایه گذران را ترغیب کرد تا منابع مالی خود را در صنعت گردشگری ورزشی وارد کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3125 - ارزیابی عوامل مؤثر بر جذب توریسم پزشکی در شهرک‌های جدید (نمونه مورد مطالعه شهرک خاوران)
لاچین پهلوان رضا دین پرور

در طی سال‌های اخیر به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه گردشگری پزشکی به عنوان یک تجارت مهم تبدیل شده است. گردشگری پزشکی در کشورها درآمدزایی اقتصادی، توسعه تولید ناخالص ملی، افزایش اشتغال‌زایی، جلوگیری از فرار مغزها و بهبود زیرساخت‌ها را به همراه داشته است. با توجه به اینکه أکثر

در طی سال‌های اخیر به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه گردشگری پزشکی به عنوان یک تجارت مهم تبدیل شده است. گردشگری پزشکی در کشورها درآمدزایی اقتصادی، توسعه تولید ناخالص ملی، افزایش اشتغال‌زایی، جلوگیری از فرار مغزها و بهبود زیرساخت‌ها را به همراه داشته است. با توجه به اینکه کشور ایران به عنوان یک کشور تک محصولی می‌باشد، لذا توسعه‌ی صنعت گردشگری به عنوان یک منبع قوی ارز آوری می‌تواند موجب رونق اقتصادی کشور شود. با توجه به اینکه شهر تبریز از موقعیت استراتژیک خوبی برخوردار است، اهداف اصلی تحقیق توسعه بخش بهداشت و درمان ایجاد قطب گردشگری پزشکی در استان، توسعه‌ی بازار کار مشاغل بخش خدماتی می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق کتب، مقالات، پایان نامه‌ها و پژوهش‌های مربوطه و داده‌های میدانی و پرسشنامه‌های (بر اساس مقیاس لیکرت) بوده و جامعه آماری پژوهش را متخصصان امر گردشگری و پزشکی تبریز تشکیل می‌دهند که پرسشنامه دارای 25 ‌سؤال در چهار قسمت عوامل سیاسی، عامل بیمه، عوامل امکانات اقامتی و عوامل بیمارستانی و دارویی می‌باشد که بین 200 نفر از افراد پخش شده و نتایج حاصل در نرم‌افزار اس پی اس اس مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است. براساس نتایج حاصل از داده‌ها عامل بیمارستانی دارویی با 33 درصد عامل امکانات اقامتی با 30 درصد، عامل سیاسی با 22 درصد و عامل بیمه با 15 درصد به ترتیب در اولویت‌های یک تا چهار مؤثر در جذب توریسم پزشکی در شهرک‌های بیمارستانی قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3126 - چالش‌های فراروی توسعه گردشگری روستایی، مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان مشگین‌شهر
بهرام ایمانی ارسطو یاری حصار حسین حاجبانی

امروزه سیاست گذاران و برنامه ریزان از گردشگری روستایی به عنوان اهرمی برای توسعه منطقه ای و راه‌ نجات روستاها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی یاد می کنند. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی موانع یا چالش های پیش روی توسعه گردشگری روستایی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان مشگین شهر می‌ب أکثر

امروزه سیاست گذاران و برنامه ریزان از گردشگری روستایی به عنوان اهرمی برای توسعه منطقه ای و راه‌ نجات روستاها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی یاد می کنند. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی موانع یا چالش های پیش روی توسعه گردشگری روستایی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان مشگین شهر می‌باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری شامل 42 روستای بالای 20 خانوار است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 379 نفر برآورد گردید. جهت تحلیل موضوع از 47 نماگر در 5 شاخص اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و مدیریتی استفاده گردید. نتایج نشان داد مشارکت ضعیف مردم محلی در امور گردشگری، ریسک‌پذیر بودن سرمایه‌گذاری، کمبود مراکز خرید، نبود فضای مناسب برای پارک خودرو، عدم تبلیغات و اطلاع‌رسانی، نبود مراکز و فعالیت‌های آموزشی و اقامت کوتاه گردشگران به عنوان ممهترین مشکلات گردشگری در این منطقه شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3127 - تبیین وضعیت گردشگری خلاق و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی (مورد مطالعه: شهر پاوه)
محمد حسن زاده چنور محمدی

گردشگری خلاق شکل گسترده ای از گردشگری فرهنگی بوده و به توسعه و بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مقاصد گردشگری کمک می کند. هدف پژوهش حاضر تبیین وضعیت گردشگری خلاق و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی شهر پاوه می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. جهت تحلیل د أکثر

گردشگری خلاق شکل گسترده ای از گردشگری فرهنگی بوده و به توسعه و بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مقاصد گردشگری کمک می کند. هدف پژوهش حاضر تبیین وضعیت گردشگری خلاق و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی شهر پاوه می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. جهت تحلیل داده ها از آزمون های تی تک نمونه ای، فریدمن، همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد، سطح معناداری در هر پنج شاخص از سطح خطای ۵ درصد کوچکتر است و میانگین هر پنج شاخص گردشگری خلاق در شهر پاوه بالاتر از عدد 3 می باشد. نتایج آزمون فریدمن در رتبه بندی شاخص ها نشان داد بین شاخص های گردشگری خلاق تفاوت معناداری وجود دارد و رتبه و در نتیجه اهمیت شاخص ها با یکدیگر متفاوت می باشد. با توجه به نتایج ضرایب همبستگی پیرسون بین گردشگری خلاق و شاخص های توسعه اقتصادی رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد. بررسی تأثیر گردشگری خلاق بر توسعه اقتصادی شهر پاوه با استفاده از ضریب رگرسیون نشان می دهد، همبستگی بالایی (622/0=R) بین میزان گردشگری خلاق و توسعه اقتصادی وجود دارد. با توجه به مقدار 862/9 t= و سطح معنی داری000/0 ، می توان گفت که گردشگری خلاق با ضریب بتای 622/0 بر توسعه اقتصادی شهر پاوه تأثیر گذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3128 - نقش گردشگران در شکل‌گیری هویت مقاصد هدف گردشگری مطالعه موردی: منطقه ثامن مشهد
طاهره دریادل عزت الله مافی مریم رجبی

رقابت روز افزون در صنعت گردشگری، لزوم توجه به توسعه ارزش ویژه به مقاصد گردشگری را بیش از پیش مطرح ساخته است. عوامل مختلفی از عوامل بیرونی و درونی بر جامعه در مقصد گردشگری مؤثرند. عمده تحقیقات پیشین، بررسی عوامل بیرونی همچون آگاهی از نحوه تغییرات فرهنگی و حتی نوع گویش، ر أکثر

رقابت روز افزون در صنعت گردشگری، لزوم توجه به توسعه ارزش ویژه به مقاصد گردشگری را بیش از پیش مطرح ساخته است. عوامل مختلفی از عوامل بیرونی و درونی بر جامعه در مقصد گردشگری مؤثرند. عمده تحقیقات پیشین، بررسی عوامل بیرونی همچون آگاهی از نحوه تغییرات فرهنگی و حتی نوع گویش، رفتارهای اجتماعی و هویت افراد را مورد توجه قرار داده‌اند. در این پژوهش نقش گردشگران بر هویت شهروندان در منطقه ثامن شهر مشهد در صنعت گردشگری مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه تحقیق را کلیه ساکنان و افرادی که با گردشگران در این منطقه در ارتباط هستند تشکیل داده‌اند که 195 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. نتایج نشان داد که شاخص‌های هویت معماری -کالبدی و مبلمان شهری به واسطه حضور گردشگران دارای میانگین بالاتر از 3 بوده‌اند. نتایج کلی نشان داد که حضور گردشگران بر ویژگی‌های هویت اجتماعی و فرهنگی ساکنان منطقه ثامن اثر زیادی نداشته است. اما در شاخص‌های ابعاد معماری-کالبدی و مبلمان شهری این اثرگذاری ویژه‌تر بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3129 - ارزیابی توانمندی‌های توسعه گردشگری پایدار ژئومورفوسایت‌ها با استفاده از مدل کومانسکو و مدل پائوولووا (مطالعه موردی: مسیر توریستی سبلان تا گردنه حیران)
موسی عابدینی طاهر همتی بهروز نظافت تکله آیلار خیاطی

ژئوتوریسم ترکیبی از واژه زمین و توریسم است و به توریسمی گفته می‌شود که دارای جاذبه‌های زمین‌شناسی، مورفولوژیکی و فرهنگی است. هدف از این تحقیق ارزیابی میزان قابلیت و توانمندی‌های برخی از لندفرم‌های ژئومورفولوژیکی در ایجاد جاذبه‌های ژئوتوریستی ژئوسایت‌ها با استفاده از مدل أکثر

ژئوتوریسم ترکیبی از واژه زمین و توریسم است و به توریسمی گفته می‌شود که دارای جاذبه‌های زمین‌شناسی، مورفولوژیکی و فرهنگی است. هدف از این تحقیق ارزیابی میزان قابلیت و توانمندی‌های برخی از لندفرم‌های ژئومورفولوژیکی در ایجاد جاذبه‌های ژئوتوریستی ژئوسایت‌ها با استفاده از مدل کومانسکو و مدل رقابت‌پذیری پائوولووا می‌باشد. بر اساس بر اساس نتایج مدل های کومانسکو و پائولووا، پارک جنگلی فندقلو با میانگین 45/14 بیش‌ترین و آبشار سردابه با 85/11 کم‌ترین امتیاز را در بین لندفرم‌ها کسب کرده‌اند. ژئومورفوسایت‌های دریاچه سبلان، دریاچه نئور، گردنه حیران و پیست اسکی آلوارس به ترتیب رتبه‌های دوم تا پنجم قرار گرفته‌اند. امتیاز بالای پارک جنگلی فندقلو علاوه بر دارا بودن ارزش علمی و زیبا‌شناختی به‌خاطر وجود لندفرم‌های ژئومورفولوژیکی زیبا و کم نظیر حیات وحش و محیط زیست بکر آن است. نتایج حاصل از رقابت‌پذیری نشان داد که جنگل فندوقلو نسبت به سایر مناطق ژئوتوریستی قابلیت بیش‌تری برای توریست به مناطق مورد مطالعه دارا می‌باشد. نتیجه کلی تحقیق گویای پتانسیل بالای ارزش‌های ژئوسایت‌های مورد مطالعه است؛ اما به دلیل عدم وجود زیر ساخت‌های لازم مقوله ژئوتوریسم در این مناطق نیازمند برنامه‌ریزی‌های کلان در سطح منطقه‌ای و ملی است. در نهایت برای جذب گردشگران و شناساندن مناطق ژئوتوریستی طراحی سامانه آنلاین برای گردشگری مجازی پیشنهاد می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3130 - بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی روستاییان از نگاه جامعه میزبان (مطالعه موردی: روستاهای افرینه، پران پرویز و ولیعصر شهرستان پلدختر)
سجاد بازوند تهمینه دانیالی بهرام آزاد بخت سیمین ارمغان

هدف پژوهش حاضر بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی روستاییان از نگاه جامعه میزبان در روستاهای افرینه، پران پرویز و ولیعصر شهرستان پلدختر است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را مردم محلی روستاهای افرینه، أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی روستاییان از نگاه جامعه میزبان در روستاهای افرینه، پران پرویز و ولیعصر شهرستان پلدختر است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را مردم محلی روستاهای افرینه، پران پرویز و روستای ولیعصر تشکیل می دهند که براساس سرشماری سال 1395 جمعیت این سه روستا 4084 نفر بوده است. برای انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که به وسیله آن تعداد 351 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق از آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج نشان داد که اثرات گردشگری در بعد اقتصادی با میانگین 539/3، بعد اجتماعی با میانگین 469/3، بعد زیست محیطی با میانگین 592/3، بعد کالبدی- فضایی با میانگین 562/3 و بعد سلامت و بهزیستی فردی با میانگین 562/3 مطلوب بود است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که گردشگری بیشترین تأثیر را بر بعد اقتصادی با مقدار بتای 355/0 داشته است. همچنین بر بعد اجتماعی با ضریب بتای 278/ 0، کالبدی فضایی با ضریب بتای 239/0، سلامت و بهزیستی فردی با ضریب بتای 183/0 و زیست محیطی با ضریب بتای 113/0 تأثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3131 - ارزیابی پیشران‌های تأثیرگذار در برنامه‌ریزی راهبردی توسعه‌ی گردشگری تاریخی-فرهنگی (مطالعه موردی: شهر تبریز)
احمد حمزه زاده بشیر بیگ بابایی داود مختاری

در سال‌های اخیر گردشگری به‌عنوان صنعت بدون دود، منبع درآمد سرشار در تجارت جهانی و عنصر مهمی در بهبود و تنظیم موازنه‌ی بازرگانی و تراز پرداخت‌های بسیاری از کشورها شده است. در این راستا، برنامه‌ریزی راهبردی توسعه‌ی این صنعت در اکثر کشورها کلید خورده است. با توجه به اهمیت أکثر

در سال‌های اخیر گردشگری به‌عنوان صنعت بدون دود، منبع درآمد سرشار در تجارت جهانی و عنصر مهمی در بهبود و تنظیم موازنه‌ی بازرگانی و تراز پرداخت‌های بسیاری از کشورها شده است. در این راستا، برنامه‌ریزی راهبردی توسعه‌ی این صنعت در اکثر کشورها کلید خورده است. با توجه به اهمیت این صنعت و نیاز به برنامه‌ریزی و مدیریت آن، هدف از تحقیق حاضر شناسایی پیشران‌های تأثیرگذار در برنامه‌ریزی راهبردی توسعه‌ی گردشگری شهر تبریز می‌باشد. از این‌رو، روش تحقیق در مطالعه‌ی حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران، مسئولان، کارشناسان شهری و نخبگان دانشگاهی شهر تبریز (حدوداً 2000 نفر) بوده که حجم نمونه بر اساس مدل اصلاح‌شده کوکران 340 نفر برآورد شده است. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرم‌افزار Warp-PLS استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مهمترین پیشران‌های تأثیرگذار بر توسعه‌ی گردشگری با تأکید بر گردشگری تاریخی-فرهنگی مربوط به پیشران‌های قانونی-سیاسی، اقتصاد-بازاریابی و مدیریتی بوده است که به ترتیب ضرایب استخراج شده بر اساس مدل ساختاری تحقیق برای هر کدام 71/0، 65/0 و 53/0 می‌باشد. همچنین در بین متغیرهای فرعی بیشترین تأثیرگذاری مربوط به متغیرهای اصلاح تصویر منفی و زدودن ایران‌هراسی برای تقویت انگیزه‌ی سفر به ایران، ارتقای سطح همکاری‌های گردشگری بین‌المللی و رفع موانع از جمله مقررات بروکراتیک و اقامت، اطلاع‌رسانی مناسب و تبلیغات شایسته در بازارهای هدف، تحقق مدیریت واحد و سیستمی، شکل‌گیری تعامل و اعتماد نهادی بین ارگان‌های دولتی و خصوصی، بهره‌گیری از مشارکت، ایجاد تسهیلات اقامتی مطابق با استانداردهای جهانی و ارائه‌ی تسهیلات مطابق با ملیت و فرهنگ گردشگران بر مبنای نیازسنجی مناسب ترجیحات گردشگران می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3132 - عوامل بررسی مدیریت گردشگری و پیشگیری و مقابله با آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع
ثربا نصیری فروزان الهیاری

صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت پاک و اشتغال‌زا، در سال&lrm;های اخیر جزء درآمدزاترین صنایع جهان بوده و همواره مورد توجه سیاست&lrm;ها و برنامه&lrm;های توسعه‌گرانه می&lrm;باشد. دولت&lrm;ها و بخش&lrm;های خصوصی در سطوح کلان تا خرد جهت توسعه و بقاء در بخش گردشگری نیازمند پیش&l أکثر

صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت پاک و اشتغال‌زا، در سال&lrm;های اخیر جزء درآمدزاترین صنایع جهان بوده و همواره مورد توجه سیاست&lrm;ها و برنامه&lrm;های توسعه‌گرانه می&lrm;باشد. دولت&lrm;ها و بخش&lrm;های خصوصی در سطوح کلان تا خرد جهت توسعه و بقاء در بخش گردشگری نیازمند پیش&lrm;بینی تقاضا در این بخش می&lrm;باشند. امروزه آتش‌سوزی جنگل از بلایای طبیعی پیشرو بوده و همه کشورها را در رابطه با اثرات آن نگران کرده است. آتش‌سوزی گسترده در جنگل‌ها از مصادیق بحران‌های طبیعی است و مقابله با آن مدیریت بحران می‌باشد. در این پژوهش عوامل بررسی مدیریت گردشگری و پیشگیری و مقابله با آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع پرداخته می شود که برای محافظت از جنگل‌ها و مراتع در مقابل خطر آتش‌سوزی یکی از اولین استراتژی‌هایی که مورد توجه قرار می‌گیرد، تعیین مناطق مستعد وقوع آتش‌سوزی است و از دیگر راهبردها برای این منظور می‌توان به تهیه و اجرای طرح‌های جنگل‌داری، یافتن سریع آتش و واکنش همه‌جانبه با تمام اقدامات حفاظتی‌، برنامه‌ریزی منظم و فرهنگ‌سازی درست در جهت حفظ منابع طبیعی، استفاده از دانش بومی مردم در مدیریت جنگل، ایجاد یک مرکزیت بحران آتش‌سوزی در جنگل‌ها جهت سرویس‌دهی به مناطق جنگلی در معرض خطر، هماهنگی نیروهای آتش‌نشانی با نیروهای امداد مردمی در جهت مقابله با آتش‌سوزی، آموزش نیروهای انسانی و به کارگیری تجهیزات مؤثر و به‌روز، استفاده از تجربه کشورهای می‌شود. در نتیجه گردشگران و ساکنان بومی نباید نباید در جنگل ها و و مراتع آتش سوزی و سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی در مزراع هم خوداری کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3133 - ارزیابی پتانسیل گردشگری به منظور شکل‌گیری گردشگری خلاق (مطالعه موردی: شهرستان بهشهر)
صدیقه لطفی مریم مومن پور آکردی

رسیدن به یک جامعه‌ی خلاق نیازمند وجود طبقه خلاق است و به نظر می رسد یکی از روش های مناسب برای شناخت و جذب طبقه خلاق استفاده از صنعت گردشگری باشد. خلاقیت در حوزه گردشگری نگرش نو به ابعاد ساختاری شهر و منطقه است. بنابراین پژوهش حاضر درصدد است تا با ارزیابی توان گردشگری شه أکثر

رسیدن به یک جامعه‌ی خلاق نیازمند وجود طبقه خلاق است و به نظر می رسد یکی از روش های مناسب برای شناخت و جذب طبقه خلاق استفاده از صنعت گردشگری باشد. خلاقیت در حوزه گردشگری نگرش نو به ابعاد ساختاری شهر و منطقه است. بنابراین پژوهش حاضر درصدد است تا با ارزیابی توان گردشگری شهرستان بهشهر؛ پتانسیل ها و ظرفیت های این شهرستان را در راستای ایجاد گردشگری خلاق بررسی کند. پژوهش حاضر با توجه به ماهیت خود، کاربردی- توسعه ای و بر اساس روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد. داده های مورد نیاز از دو روش مطالعات اسنادی و مطالعات میدانی (پرسشنامه) به‌دست آمده است. جهت بررسی متغیرهای پژوهش چهار شاخص عمده گردشگری شامل: جاذبه های تاریخی و معماری، جاذبه‌های طبیعی، اجتماعی- فرهنگی و زیرساخت و همچنین پنج شاخص اساسی تحقق شهر خلاق مورد ارزیابی قرار گرفته است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و ارزیابی توان گردشگری شهرستان بهشهر از نرم افزار آماری SPSS و آزمون های آماری فریدمن و T استفاده شده است. نتایج پژوهش در ارتباط با ایجاد گردشگری خلاق حاکی از آن است که شهرستان بهشهر از نظر شاخص های مورد بررسی دارای پتانسیل و ظرفیت زیادی است. همچنین نتایج حاصل از آزمون تی در ارتباط با بررسی تحقق پذیری گردشگری خلاق در شهرستان بهشهر حاکی از آن است که در میان مؤلفه ها، سرمایه اجتماعی از سطح بالاتری و مؤلفه رهبری و مدیریت از سطح پایین تری نسبت به سایر مؤلفه ها برخوردار است. نتایج حاصل از آزمون فریدمن نیز نشان می‌دهد که چهار شاخص سرمایه اجتماعی، ریسک پذیری، ابتکار عمل و نوآوری، انعطاف پذیری و پذیرش در وضعیت مطلوبی از نظر ایجاد گردشگری خلاق قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3134 - ارزیابی و تحلیل پتانسیل‌های مقاصد ژئومورفولوژیکی و ژئوتوریستی استان اردبیل با استفاده از مدل‌های فیولت و مدل دینامیکی
موسی عابدینی بهروز نظافت تکله آیلار خیاطی

ژئوتوریسم از ارتباط طبیعت و ساخته دست بشر ایجاد می‌شود. در ژئوتوریسم پدیده‌های ژئومورفولوژیک غلبه بیش‌تری نسبت به سایر پدیده‌های زمین‌شناسی دارند. این مخاطبان نه‌تنها متخصصان و کارشناسان ژئومورفولوژی و زمین‌شناسی، بلکه گردشگران عادی و علاقه‌مندان به طبیعت هم هستند. هدف أکثر

ژئوتوریسم از ارتباط طبیعت و ساخته دست بشر ایجاد می‌شود. در ژئوتوریسم پدیده‌های ژئومورفولوژیک غلبه بیش‌تری نسبت به سایر پدیده‌های زمین‌شناسی دارند. این مخاطبان نه‌تنها متخصصان و کارشناسان ژئومورفولوژی و زمین‌شناسی، بلکه گردشگران عادی و علاقه‌مندان به طبیعت هم هستند. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی و تحلیل پتانسیل‌های مقاصد ژئومورفولوژیکی و ژئوتوریستی استان اردبیل (مطالعه موردی: نیر، نمین، هیر) می‌باشد. روش‌های مورد مطالعه روش ‌هادزیک و فیولت است. در مدل ‌هادزیک ارزش و اهمیت هر مکان ژئوتوریستی در این روش به‌وسیله شاخص‌های ارزش علمی و ارزش‌های مازاد آن مکان ژئوتوریستی برآورد می‌شود. مدل فیولت بر اساس نرخ مدیریتی و گردشگری و دامنه ارزشی آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج مدل ‌هادزیک نشان داد بر اساس نتایج ارزش علمی، مازاد و آسیب‌پذیری از نظر کارشناسان و بازدیدکنندگان منطقه ژئوتوریستی نیر، نمین و هیر به ترتیب مقادیر (22/36)، (48/29) و (69/51) به خود اختصاص دادند. بر این اساس منطقه ژئوتوریستی هیر نسبت به دو منطقه دیگر توانمندی بالا و نسبتاً خوبی دارد. نتایج مدل فیولت نیز نشان داد بر اساس زیرشاخص‌های مورد مطالعه مناطق ژئوتوریستی هیر بیش‌ترین امتیاز و منطقه نیر در رتبه دوم و منطقه نمین در رتبه سوم از نظر توانمندی ژئوتوریستی قرار گرفتند. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود منطقه ژئوتوریستی هیر از نظر توانمندی ژئوتوریستی نسبت به مناطق مورد مطالعه قدرت جذب بیش‌تری در جهت توسعه ژئوتوریسم را به خود اختصاص داده است. هم‌چنین پیشنهاد می‌شود در مطالعات آتی برای شناساندن مناطق بکر ژئوتوریستی مطالعات بر مبنای مطالعات و گردشگری آنلاین باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3135 - ارزیابی و تحلیل عوامل توسعه پایدار گردشگری در شهرهای ساحلی (مطالعه موردی: شهر ساحلی گمیش تپه)
مسعود کلته محمدابراهیم عفیفی مرضیه موغلی

گردشگری ساحلی از سریع ترین بخش های در حال رشد صنعت جهانی گردشگری محسوب می شود. تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به شناسایی عوامل توسعه پایدار گردشگری در شهر ساحلی گمیش تپه با استفاده از تکنیک تحلیل راهبردی سوات (SWOT) پرداخته شده است. نوع تحقیق، کاربردی و روش أکثر

گردشگری ساحلی از سریع ترین بخش های در حال رشد صنعت جهانی گردشگری محسوب می شود. تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به شناسایی عوامل توسعه پایدار گردشگری در شهر ساحلی گمیش تپه با استفاده از تکنیک تحلیل راهبردی سوات (SWOT) پرداخته شده است. نوع تحقیق، کاربردی و روش جمع آوری داده ها به‌صورت اسنادی و میدانی می‌باشد. جامعـه آمـاری تحقیـق 18 نفر از اساتید و متخصصان در زمینه گردشگری است و به‌وسیله پرسشنامه، لیستی از همانندی‌های نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید تنظیم و در ادامه، تک تک عوامل داخلی و خارجی وزن دهی و مـاتریس Swot از آن استخراج گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که سازمان های مسئول گردشگری شهر گمیش تپه، برای راهبردی کردن برنامه‌های گردشگری ساحلی، با ضعف ها و تهدیدات عدیده ای روبه رو هستند؛ ضمن اینکه قوت ها و فرصت‌هایی هم پیش رو دارند. ضریب وزنی هرکدام از عامل‌های درونی و بیرونی از مجموع وزن نهایی هر زیر معیار به‌دست آمده است. از بین عامل‌های بیرونی و درونی، فرصت‌ها با وزن 139/4 اولویت اول و ضعف ها با وزن 680/3 اولویت آخر می باشند. تحقیقات انجام شده، نشان می دهد که در جهت رسیدن به توسعه پایدار گردشـگری سـاحلی در شهر گمیش تپه، مقبـول تـرین استراتژی، استراتژی رقابتی یا تهاجمی است و اولویت اول می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3136 - بررسی اثرات عناصر فرهنگی در توسعه گردشگری شهرستان دزپارت
علی شمس الدینی حجت الله صادقی

توسعه گردشگری در هر منطقه‌ای، نیازمند توجه به برخی شاخص‌ها و ارتقاء آنها است. از مهمترین عناصر مرتبط با گردشگری، عناصر فرهنگی است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر عناصر فرهنگی در توسعه گردشگری شهرستان دزپارت است. روش تحقیق بر مبنای هدف، توصیفی-تبیینی و بر اساس نحوه گردآوری دا أکثر

توسعه گردشگری در هر منطقه‌ای، نیازمند توجه به برخی شاخص‌ها و ارتقاء آنها است. از مهمترین عناصر مرتبط با گردشگری، عناصر فرهنگی است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر عناصر فرهنگی در توسعه گردشگری شهرستان دزپارت است. روش تحقیق بر مبنای هدف، توصیفی-تبیینی و بر اساس نحوه گردآوری داده‌ها، کمی بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش نامه بوده که روایی آن از طریق جامعه نخبگان تأیید و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 79/0 تأیید شد. جامعه آماری تحقیق را کارشناسان ادارات شهرستان دزپارت تشکیل داده‌اند. آمار دقیقی در زمینه تعداد کارشناسان در دسترس نبوده است. در این تحقیق 50 کارشناس مورد پرسشگری قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد که عناصر توسعه گردشگری به‌جز دو متغیر جاذبه‌های تاریخی-فرهنگی با میانگین 66/3 و امنیت با میانگین 68/3، وضعیت مطلوبی در منطقه ندارند. همبستگی پیرسون از وجود رابطه بین عناصر فرهنگی و توسعه گردشگری اشاره دارد که با تحلیل رگرسیون، بیشترین تأثیرگذاری در توسعه گردشگری منطقه مربوط به شاخص جاذبه‌های تاریخی-فرهنگی با ضریب 163/0 و سپس آموزش و سواد با ضریب 132/0 است. نتیجه آن‌که عناصر فرهنگی منطقه، قابلیت توسعه گردشگری و رفع چالش‌های موجود را دارند. برای توسعه گردشگری، چهار راهبرد فرهنگی شامل مشارکت و سازمان‌های مردمی، مدیریت و برنامه‌ریزی خدمات، آموزش و نیروی متخصص و توانمند سازی زنان پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3137 - تبیین نقش مؤلفه‌های مشارکت اجتماعی ساکنان محلی در کاهش پیامدهای منفی گردشگری روستایی: (روستاهای بخش مرکزی شهرستان فریدن)
احمد مومنی الناز عاشری گفشه بهناز قاسمی راد

اگر گردشگری صنعت یک جامعه باشد، مشارکت ساکنان محلی بسیار مهم است تا در درازمدت موفق و پایدار باشد. در این پژوهش سعی بر این است که به تبیین نقش مؤلفه‌های مشارکت اجتماعی ساکنان محلی در کاهش پیامدهای منفی گردشگری روستایی بخش مرکزی شهرستان فریدن بپردایم. این تحقیق از نوع کا أکثر

اگر گردشگری صنعت یک جامعه باشد، مشارکت ساکنان محلی بسیار مهم است تا در درازمدت موفق و پایدار باشد. در این پژوهش سعی بر این است که به تبیین نقش مؤلفه‌های مشارکت اجتماعی ساکنان محلی در کاهش پیامدهای منفی گردشگری روستایی بخش مرکزی شهرستان فریدن بپردایم. این تحقیق از نوع کاربردی و از نظر روش پژوهش از نوعی توصیفی –پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش ساکنان روستاهای بخش مرکزی شهرستان فریدن است که طبق آخرین سرشماری سال 1395، برابر با 14050 نفر جمعیت و 4673 خانوار است که از این تعداد با استفاده از فرمول کوکران 375 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شد. ابزار موردسنجش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن صوری و توسط پنل متخصصان تأیید و پایایی آن بر اساس فرمول آلفای کرونباخ برای مؤلفه‌های مختلف بین 963/0 تا 776/0 محاسبه شد. توزیع پرسشنامه بر اساس تقسیم به نسبت جمعیت روستا و به‌صورت کاملاً تصادفی میان ساکنین انجام پذیرفت. یافته‌های پژوهش ناشی از آزمون همبستگی پیرسون بین تمام مؤلفه مای اثرگذار پژوهش (مشارکت اجتماعی) و متغیر اجتماعی- فرهنگی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. در آزمون رگرسیون نیز متغیر آموزشی با 39/0 درصد بیشتر از سایر متغیرها در بهبود گردشگری روستایی تأثیر دارد. به سخن دیگر افرایش مشارکت نشأت گرفته از سرمایه اجتماعی می‌تواند منجر به بهبود گردشگری و کاهش پیامدهای اجتماعی گردشگری در روستاهای منطقه مورد مطالعه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3138 - تحلیل واکاوی کارایی بیمارستان های تهران در جذب گردشگر پزشکی با استفاده رابطة خاکستری
ابتهال زندی مهنا نیک بین

گردشگری پزشکی، فرصت هایی را برای بیمارستان ها فراهم می سازد تا از پتانسیل های خود در ارائه خدمت به بیماران سایرکشورها استفاده نمایند و تحلیل وضعیت این بخش می‌تواند در اتخاذ تدابیری برای شناخت و بهبود حیطه های دارای اولویت، تقویت توانمندی‌ها در این صنعت و در نهایت جذب بی أکثر

گردشگری پزشکی، فرصت هایی را برای بیمارستان ها فراهم می سازد تا از پتانسیل های خود در ارائه خدمت به بیماران سایرکشورها استفاده نمایند و تحلیل وضعیت این بخش می‌تواند در اتخاذ تدابیری برای شناخت و بهبود حیطه های دارای اولویت، تقویت توانمندی‌ها در این صنعت و در نهایت جذب بیشتر گردشگر پزشکی سودمند باشد. یکی از روش های سنجش عملکرد و کارایی در صنعت گردشگری و هتلداری روش تحلیل پوششی داده ها[1] است که به سبب جامعیت و دقت بالای آن نقش مهمی‌ در تحلیل کارایی نسبی و سنجش عملکرد صنایع گردشگری ایفا می‌کند که در این تحقیق سعی شده است از این روش استفاده شود. همچنین برای تعیین ضریب کارایی بیمارستان های دارای مجوز IPD در حوزه گردشگری پزشکی از مدل‌های مضربی BCC و CCR خروج محور و برای مقایسه و رتبه بندی واحدهای کارا از تحلیل رابطة خاکستری استفاده شده است. یافته ها نشان داد که 8 بیمارستان از 52 بیمارستان دارای مجوز IPD در حوزه گردشگری پزشکی براساس مدل CCR و 18 بیمارستان براساس مدل BCC ، کارا و مابقی ناکارا هستند. همچنین در ادامه، بیمارستان‌های مرجع الگوی بیمارستان‌های ناکارا معرفی و پیشنهاد شدند. با مقایسة دو مدل فوق می‌توان گفت که مدل بازده به مقیاس ثابت محدودکننده تر از مدل بازده به مقیاس متغیر است و واحدهای کارای کمتری را دربرمی‌گیرد. همچنین، میزان کارایی محاسبه شده برای هر بیمارستان نیز، در این مدل کمتر از مدل بازده به مقیاس متغیر است و ضروری است مدیران ذیربط از نتایج این روش برای ارتقای سطح کارایی بیمارستان‌های خود استفاده کنند.[1] - Data Envelopment Analysis تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3139 - بررسی و تحلیل موانع توسعه گردشگری کودک و خانواده در شهر اهواز
مجید گودرزی زهرا سلطانی معصومه شریف پور

اهمیت نگرش به بُعد گردشگری کودک و خانواده به این جهت است که با آرمان‌های بنیادین و اصول اخلاقی که زیربنای رشد و توسعه سیستم گردشگری جمعی مدرن است و گردشگری را به‌عنوان یک فعالیت مصرف مثبت در جوامع مدرن متمایز می‌کند، ارتباط دارد. تحلیلگران گردشگری اجتماعی بر نابرابری سا أکثر

اهمیت نگرش به بُعد گردشگری کودک و خانواده به این جهت است که با آرمان‌های بنیادین و اصول اخلاقی که زیربنای رشد و توسعه سیستم گردشگری جمعی مدرن است و گردشگری را به‌عنوان یک فعالیت مصرف مثبت در جوامع مدرن متمایز می‌کند، ارتباط دارد. تحلیلگران گردشگری اجتماعی بر نابرابری ساختاری مختلف دسترسی به فرصت‌ها برای سفر تأکید کرده‌اند که به‌طور سنتی توسط تحقیقات گردشگری نادیده گرفته‌شده‌اند و مفهوم حقوق شهروندی برای گردشگری و برجسته کردن نقش آن در مقابله با طرد اجتماعی را موردتوجه قرار داده‌اند. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل موانع توسعه گردشگری کودک و خانواده در شهر اهواز تدوین شده است. رویکرد حاکم بر این پژوهش، کاربردی- نظری و روش تحقیق آن، توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که ابعاد مدیریتی، اجتماعی- فرهنگی، امنیتی، تکنولوژیکی و زیست‌محیطی به ترتیب دارای بیشترین سهم در نامطلوبیت فضای شهری اهواز در توسعه گردشگری کودک و خانواده است. همچنین در بررسی اهمیت عوامل، عامل اجتماعی- فرهنگی با ضریب (371/0) دارای بیشترین اهمیت و عامل زیست‌محیطی با ضریب (021/0-) دارای کمترین اهمیت در بین عوامل توسعه گردشگری کودک و خانواده در کلان‌شهر اهواز می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3140 - ارزیابی نقش زیرساختها و قابلیتها در توسعه گردشگری پایدار مطالعه موردی : محور خرم آباد به اراک در محدوده استان لرستان
امیر حسینیان راد مریم بیرانوندزاده نوبخت سبحانی علی سجادی

صنعت گردشگری به عنوان یک سیستم منسجم است که عناصر آن برای یکدیگر لازم و ضروری هستند. به گونه ای که جاذبه های گردشگری به تنهایی دلایل سفر یا رونق این صنعت را فراهم نمی کند، بلکه باید امکانات و شرایطی به لحاظ زیرساختی برای استفاده گردشگران فراهم شود. هدف این پژوهش ارزیابی أکثر

صنعت گردشگری به عنوان یک سیستم منسجم است که عناصر آن برای یکدیگر لازم و ضروری هستند. به گونه ای که جاذبه های گردشگری به تنهایی دلایل سفر یا رونق این صنعت را فراهم نمی کند، بلکه باید امکانات و شرایطی به لحاظ زیرساختی برای استفاده گردشگران فراهم شود. هدف این پژوهش ارزیابی نقش زیرساخت ها و قابلیتها در توسعه گردشگری پایدار در محور خرم آباد به اراک می باشد. این مطالعه، با رویکرد توصیفی - تحلیلی و به روش اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه محقق ساخته) انجام شده است. یافته های تحقیق در چهار شاخص زیربنایی شامل زیرساخت های زیرساخت‌های فیزیکی (شش بعد)، زیرساخت‌های دولتی (چهار بعد)، زیرساخت‌های خدماتی (شش بعد)، زیرساخت‌های فرهنگی (چهار بعد) با روش کوکوسو مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق، نشان داد که زیر ساخت فیزیکی برای توسعه گردشگری نقش مهم و حیاتی برای محور مورد مطالعه دارد و مقدار امتیاز آن 3.61 است که رتبه نخست را به خود اختصاص داده است. زیرساخت های خدماتی و دولتی (مدیریتی-نهادی) به ترتیب با کسب امتیازهای 3.56 و 2.24 به ترتیب در رتبه های دوم و سوم واقع شده اند و زیرساخت فرهنگی با امتیاز 1.46 کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده است و نشان از اهمیت کمتر آن نسبت به سایر ابعاد می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3141 - تحلیل استراتژیک توسعه گردشگری پایدار بر اساس مدل ماتریس داخلی و خارجی و تعیین راهبرد SWOT (مطالعه موردی: تالاب شادگان)
سمیه اسدی جبرائیل قربانیان رضا برنا جعفر مرشدی منوچهر جوانمردی

ژئومورفوسایت ها توان تبدیل به مراکز گردشگری را دارند. تالاب شادگان به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب در فصل زمستان و بهار، پذیرای گردشگران بی‌شماری است. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی توانمندی های گردشگری تالاب شادگان و ارائه راهبرد استراتژیک گردشگری می باشد. این تحقیق با أکثر

ژئومورفوسایت ها توان تبدیل به مراکز گردشگری را دارند. تالاب شادگان به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب در فصل زمستان و بهار، پذیرای گردشگران بی‌شماری است. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی توانمندی های گردشگری تالاب شادگان و ارائه راهبرد استراتژیک گردشگری می باشد. این تحقیق با استفاده از مدل swot، پرسشنامه‌ها بر اساس طیف لیکرت تنظیم و با نظرات کارشناسان محیط زیست و گردشگران تکمیل و آنالیز شد. ابتدا در مرحله اول عوامل داخلی (IF) یعنی نقاط ضعف و قوت و در مرحله بعدی عوامل خارجی (EFE) یعنی فرصت‌ها و تهدید‌ها شناسایی و در مرحله آخر، این عوامل وزن دهی شدند. نتایج نشان داد که از عوامل خارجی، نقاط تهدید با وزن 52/2 و از عوامل داخلی نقاط ضعف با وزن 39/3 بیشترین اوزان را به خود اختصاص داده اند. راهبرد استراتژیک این تالاب یک راهبرد رقابتی از نوع حداکثر- حداقل (wo) به‌دست آمد که بایستی مسئولین امر، با بهره جستن از فرصتها، نقاط ضعف را کاهش یا از بین ببرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3142 - عوامل فردی و اجتماعی موثر بر پذیرش گردشگری ورزش‌های کویری (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران)
الهه کهدوئی فرزام فرزان محبوبه عابدی سماکوش

با توجه به‌ این‌که بخش زیادی از کشور ایران را کویر تشکیل می‌دهد و کویرگردی می‌تواند بستر مهمی برای توسعه کسب و کارهای محلی و فعالیت‌های اقتصادی باشد. پژوهشگر بر آن شد که به بررسی عوامل فردی و اجتماعی موثر بر پذیرش گردشگری ورزش‌های کویری در بین دانشجویان دانشگاه مازندران أکثر

با توجه به‌ این‌که بخش زیادی از کشور ایران را کویر تشکیل می‌دهد و کویرگردی می‌تواند بستر مهمی برای توسعه کسب و کارهای محلی و فعالیت‌های اقتصادی باشد. پژوهشگر بر آن شد که به بررسی عوامل فردی و اجتماعی موثر بر پذیرش گردشگری ورزش‌های کویری در بین دانشجویان دانشگاه مازندران بپردازد. عوامل فردی شامل تناسب‌اندام و کسب لذت و آرامش و عوامل اجتماعی شامل خانواده، همسالان و رسانه‌های جمعی بودند. جامعه‌ آماری دانشجویان دانشگاه مازندران بودند که 375 نفر به شیوه‌ی تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه عالم طلب (1394) بود که روایی آن با نظر خواهی از متخصصین گردشگری‌ ورزشی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ 88/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 و مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS نسخه 4 انجام شد. نتایج نشان داد که مدل با مقدار ضریب تعیین 114/0 به عنوان مدلی ضعیف برازش گردید و نتایج تحلیل مسیر نشان داد که عوامل فردی و اجتماعی بر پذیرش گردشگری ورزش‌های کویری در بین دانشجویان دانشگاه مازندران تاثیری ندارند. پیشنهاد می‌شود تبلیغات رسانه‌ای مناسب به منظور شناساندن ورزش‌های کویری انجام شود. همچنین با افزایش ایمنی و امنیت لازم در محیط‌های ورزش کویری، برگزاری تورهایی با امکانات رفاهی مناسب و مقرون به‌صرفه، نسبت به افزایش جذب گردشگران ورزش‌های کویری اقدام شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3143 - ارزیابی مسئولیت‌پذیری فعالان حوزه صنعت گردشگری در برابر بحران کرونا مطالعه موردی: واحدهای پذیرایی واقع در مسیرهای گردشگری شهرستان بینالود
امین فعال جلالی

بدو ورود بیماری همه‌گیر کرونا به کشور و تأثیرگذاری آن در بخش‌های مختلف از جمله فعالیت‌های گردشگری، رعایت مسئولیت‌پذیری اجتماعی فعالین این حوزه نسبت به گردشگران از اهمیت بالایی برخوردار بوده و رعایت اصول بهداشتی به عنوان یکی از مهم‌ترین انگیزه‌های استفاده از واحدهای پذیر أکثر

بدو ورود بیماری همه‌گیر کرونا به کشور و تأثیرگذاری آن در بخش‌های مختلف از جمله فعالیت‌های گردشگری، رعایت مسئولیت‌پذیری اجتماعی فعالین این حوزه نسبت به گردشگران از اهمیت بالایی برخوردار بوده و رعایت اصول بهداشتی به عنوان یکی از مهم‌ترین انگیزه‌های استفاده از واحدهای پذیرایی می‌باشد. اهمیت مسئولیت اجتماعی در برابر بیماری کرونا امروزه بیشتر درک شده و جایگاه مهمی در صنعت گردشگری یافته، چرا که گردشگری، به عنوان راه‌حلی در جبران ضررهای ناشی از شیوع بیماری کرونا به اقتصاد به ویژه در نواحی کوچک مقیاس بوده و رعایت مسئولیت‌پذیری اجتماعی امری مهم در پایداری این صعنت در جوامع آسیب دیده است. هدف انجام این پژوهش بررسی سطح و میزان رعایت مسئولیت‌پذیری اجتماعی نهادهای دولتی و محلی و مدیران واحدها و مجتمع‌های پذیرایی در مواجهه با بیماری کرونا می‌باشد. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه استفاده شده که 280 پرسشنامه بین فعالان بخش گردشگری و کارشناسان توزیع و تکمیل شد و پایایی داده‌ها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ در SPSS تأیید و پس از آن متناسب با موضوع مقاله از آزمون‌های همبستگی و آزمون T تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان رعایت مسئولیت‌پذیری اجتماعی واحدهای پذیرایی در برابر بیماری کرونا به رستوران‌ها با میزان 25/4 و کمترین آن به لمکده و استراحتگاه با مقدار 55/2 و 77/2 اختصاص یافته است. همچنین بررسی‌ها نشان داد که به طور کلی فعالان حوزه گردشگری، کارشنان و مسئولین نسبت به گردشگران ورودی به مجموعه‌های پذیرایی احساس مسئولیت داشته‌اند و پروتکل‌های بهداشتی در برابر بیماری کرونا را رعایت کرده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3144 - مطلوبیت‌سنجی سیما و منظر شهری با رویکرد توسعه‌ی گردشگری (مورد پژوهی: ورودی‌های شهر اردبیل)
محمدحسن یزدانی مهدی خاک زند ژیلا فرزانه سادات زارنجی شیوا ولایتی

سیما و منظر شهری به عنوان یکی از عوامل مهم در جذب گردشگر به شمار می‌رود. در این خصوص ورودی‌های شهر از جمله عناصر مهم مناظر شهر می‌باشند و در واقع معرف و بازتابنده هویت شهر بوده و معمولاً یکی از معیارهای مؤثر در قضاوت تازه واردین در مورد کلیت شهر محسوب می‌شود. اما هم‌اکن أکثر

سیما و منظر شهری به عنوان یکی از عوامل مهم در جذب گردشگر به شمار می‌رود. در این خصوص ورودی‌های شهر از جمله عناصر مهم مناظر شهر می‌باشند و در واقع معرف و بازتابنده هویت شهر بوده و معمولاً یکی از معیارهای مؤثر در قضاوت تازه واردین در مورد کلیت شهر محسوب می‌شود. اما هم‌اکنون شاهد شهرهایی هستیم که اثری از یک فضای ورودی، با خصوصیات مطلوبی که بایـد داشـته باشد، دیده نمی‌شود. شهر اردبیل از جمله شهرهای تاریخی دارای هویت و سابقه شهری برجسته به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری می‌باشد. اما علیرغم ویژگی‌های ممتاز به لحاظ بار فرهنگی و تاریخی و موقعیت برجسته آن، ورودی‌های این شهر از مسئله‌دارترین فضاهای شهری می‌باشند که با نابه‌سامانی‌های متعدد و متنوعی دست به گریبان هستند. بنابراین ﻫﺪف این پژوهش مطلوبیت‌سنجی سیما و منظر ورودی‌های شهر اردبیل و اولویت‌بندی آن‌ها جهت برنامه ریزی آتی انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 نفر کارشناسان و متخصصان حرفه برنامه‌ریزی شهری در شهر اردبیل بوده است. به منظور اولویت‌بندی و مطلوبیت‌سنجی ورودی‌های مورد مطالعه از 4 شاخص (کالبدی، عملکردی، زیبایی شناختی و بازنمایی هویت شهر) بهره برده شد. در این راستا ابتدا از مدل آنتروپی شانون جهت وزن‌دهی به شاخص‌ها استفاده شده و سپس در ادامه فرآیند کار ورودی‌های شهر اردبیل به لحاظ شاخص‌های مورد نظر با استفاده مدل PROMETHEE اولویت‌بندی گردیدند با کسب رتبه‌های ( 226/0، 011/0، 104/0-، 074/ 0-) رتبه‌های اول تا چهارم و ورودی تهران- اردبیل هم با کسب 059/0- در رتبه پنجم قرار دارند. لذا برنامه‌ریزی‌های ساماندهی محور متناسب با نقاط ضعف و قوت هر ورودی با رعایت اولویت مداخله ضروری می‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3145 - مدل‌سازی آمیخته بازاریابی پایدار در صنعت گردشگری ورزشی ایران
اعظم عباسی حسین اکبری یزدی محمدرضا معین فرد علیرضا الهی

این&lrm; &lrm;پژوهش&lrm; &lrm;بر&lrm; &lrm;حسب&lrm; &lrm;هدف&lrm; کاربردی، &lrm; &lrm;براساس&lrm; &lrm;شیوه&lrm; &lrm;های&lrm; &lrm;گردآوری&lrm; &lrm;داده‌ها&lrm;، &lrm;توصیفی&lrm; &lrm;از&lrm; &lrm;نوع پیمایشی، و بر مبنای ماهیت داده‌ها پژوهشی آمیخته (کیفی- کمی) بود. أکثر

این&lrm; &lrm;پژوهش&lrm; &lrm;بر&lrm; &lrm;حسب&lrm; &lrm;هدف&lrm; کاربردی، &lrm; &lrm;براساس&lrm; &lrm;شیوه&lrm; &lrm;های&lrm; &lrm;گردآوری&lrm; &lrm;داده‌ها&lrm;، &lrm;توصیفی&lrm; &lrm;از&lrm; &lrm;نوع پیمایشی، و بر مبنای ماهیت داده‌ها پژوهشی آمیخته (کیفی- کمی) بود. از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با خبرگان حوزه مدیریت بازاریابی ورزشی، گردشگری ورزشی و مدیریت بازاریابی گردشگری گویه‌های مؤثر در آمیخته بازاریابی پایدار در صنعت گردشگری ورزشی ایران استخراج شدند؛ با توجه به گویه‌های شناسایی شده، مؤلفه‌های اصلی دسته‌بندی شدند و با نظر سنجی از گروه دلفی گویه‌های تبیین کننده هر کدام از مؤلفه‌های اصلی شناسایی شدند؛ سپس پرسشنامه تحقیق ساخته شد. در بخش کیفی از تکنیک‌های کد گذاری، تلخیص، فیلترگذاری و دلفی در جهت استخراج داده‌های خام و در بخش کمی از تحلیل عاملی تأییدی برای آزمون میزان انطباق و همنوایی بین سازه نظری و سازه تجربیبا استفاده از نرم‌افزار اسمارت پی.ال.اس استفاده شد. در مجموع 104 گویه در آمیخته بازاریابی پایدار در صنعت گردشگری ورزشی ایران نقش دارد که در 10 آمیخته(محصول، قیمت، ترویج و ترفیع، توزیع و مکان، جایگاه‌یابی و شواهد فیزیکی، منابع انسانی و افراد، برنامه‌ریزی و مدیریت، اصول، وعده، شراکت) دسته بندی می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3146 - نقش گردشگری مناطق آزاد بر توسعه شهرهای میانی و کوچک پیرامون (مطالعه موردی: منطقه آزاد ارس)
جواد عابدی آبش احمدلو عباس ارغان ناصر اقبالی

اقتصاد گردشگری بهترین محرک برای کشورهایی است که به دلیل تک محصولی بودن یا محدود کردن منابع درآمدی دارای اقتصادی ناکارآمد هستند. توسعه گردشگری یکی از رویکردهای ایجاد تحول اقتصادی – اجتماعی در مناطق جهان می‌باشد که همواره مورد توجه پژوهشگران و برنامه‌ریزان قرار دارد أکثر

اقتصاد گردشگری بهترین محرک برای کشورهایی است که به دلیل تک محصولی بودن یا محدود کردن منابع درآمدی دارای اقتصادی ناکارآمد هستند. توسعه گردشگری یکی از رویکردهای ایجاد تحول اقتصادی – اجتماعی در مناطق جهان می‌باشد که همواره مورد توجه پژوهشگران و برنامه‌ریزان قرار دارد. مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ایران دارای مجموعه وسیعی از فرصت‌های گردشگری هستند. منطقه آزاد ارس در استان آذربایجان شرقی به علت دارا بودن آب و هوای معتدل و جاذبه‌های گردشگری متنوع، همه ساله جاذب تعداد کثیری از گردشگران و مسافران می‌باشد .پژوهش حاضر با هدف ارزیابی توسعه گردشگری منطقه آزاد ارس و مناطق پیرامونی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش 75 نفر از ساکنین مناطق پیرامونی و مسئولین و کارشناسان شهری بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش از آزمون من ویتنی و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده (زیرساخت راه و ارتباطات، دسترسی به آب، دسترسی به اقامتگاه‌ها و مهمان خانه‌ها، زیرساخت گاز، دسترسی به امکانات ورزشی، دسترسی به خدمات غذا و تغذیه، دسترسی به امکانات مناسب ارتباطی، برپایی نمایشگاه‌ها، دسترسی به امکانات مناسب برای اوقات فراغت، حمل و نقل مناسب زمینی و حمل و نقل درون شهری، اطلاع رسانی و تبلیغات مناسب) به ترتیب دارای بالاترین رتبه می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3147 - نقش اقامتگاه های بوم‌گردی در توسعه و رونق گردشگری غذا در ایران(مطالعه موردی:ماسوله در استان گیلان)
معصومه فتوحی گلریز مریم ایلانلو علی اصغر قاسمی فیروزآبادی

مکان‌هایی چون اقامتگاه‌های بوم‌گردی و سنتی در بافت تاریخی شهرهای ایران، ازجمله ظرفیت‌های تازه گردشگری برای انتقال میراث فرهنگ غذا هستند. این مکان‌ها در انتقال تجربه فرهنگی بومی نقش مهمی ایفا می‌کنند و ارائه خدمات گردشگری در آنها برای دست‌یابی به این هدف، به شرایط و ضواب أکثر

مکان‌هایی چون اقامتگاه‌های بوم‌گردی و سنتی در بافت تاریخی شهرهای ایران، ازجمله ظرفیت‌های تازه گردشگری برای انتقال میراث فرهنگ غذا هستند. این مکان‌ها در انتقال تجربه فرهنگی بومی نقش مهمی ایفا می‌کنند و ارائه خدمات گردشگری در آنها برای دست‌یابی به این هدف، به شرایط و ضوابط ویژه‌ای نیاز دارد. خدمات ارائه غذا ازجمله مهمترین این خدمات است که از سوی نهاد‌های ذیربط برای آن ضوابط و ویژگی‌های معینی طراحی نشده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر روی گردشگری غذا در شهر ماسوله می‌باشد. از این رو، در این پژوهش از مجموعه‌ای از روشهای گردآوری اطلاعات که هدف آن‌ها توصیف و تحلیل بوده، بهره برده شده است. پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر پژوهش‌های پیشین در دو بخش طراحی شد. بخش اول سؤالات جمعیت شناختی پاسخگویان از قبیل: سن و جنس و تحصیلات و... را در بر می‌گرفت. بخش دوم و اصلی پرسشنامه به سؤالاتی مبتنی بر شاخصهای اصلی (در طیف پنج گزینه‌ای لیکرت) اختصاص یافت. با استفاده از تکنیک دیمیتل به بررسی مدل مفهومی تحقیق پرداخته شده است. آزمون همبستگی شاخص‌ها با یکدیگر نشان می‌دهد بین کمیت اقامت‌گاه‌ها بوم‌گردی و کیفیت اقامت‌گاه‌های بوم‌گردی رابطه منفی وجود دارد. بین کمیت اقامت‌گاه‌ها بوم‌گردی و توسعه گردشگری غذا رابطه مثبت 004/0 با ضریب 005/0 برقرار است. بین کیفیت اقامت‌گاه‌های بوم‌گردی و توسعه گردشگری نیز رابطه مثبت 145/0 با ضریب 000/0 وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3148 - آسیب شناسی عملکرد دفاتر بازآفرینی در فضاهای گردشگری مطالعه موردی دفاتر تسهیلگری مناطق پیرامون حرم مطهر در شهر مشهد
امین فعال جلالی آرزو فعال جلالی زینب اباصلتیان نائینی

بناها و بافت های تاریخی محلی برای انتقال پیام فرهنگ و تمدن هستند. فضاهای تاریخی، گویای آن است که همواره نگهداری و مرمت و توسعه بناهای تاریخی در حال انجام بوده است. بافت پیرامونی اطراف حرم مطهر در شهر مشهد، با دارا بودن آثار تاریخی و مذهبی ارزنده ای از جمله خانه های تا أکثر

بناها و بافت های تاریخی محلی برای انتقال پیام فرهنگ و تمدن هستند. فضاهای تاریخی، گویای آن است که همواره نگهداری و مرمت و توسعه بناهای تاریخی در حال انجام بوده است. بافت پیرامونی اطراف حرم مطهر در شهر مشهد، با دارا بودن آثار تاریخی و مذهبی ارزنده ای از جمله خانه های تاریخی، مساجد و... به علت قرار گیری در میان بافت فرسوده از مشکلات چون دید و منظر، مقاومت، دسترسی، نارسایی های مربوط به بافت فرسوده در زمینه تأسیسات شهری، عدم استحکام ابنیه و ... رنج می برند و نیازمند بازآفرینی هستند که این اقدام علیرغم تاسیس دفاتر بازآفرینی در محدوه مورد مطالعه توفیق چندانی برای حفظ و نگهداری از این آثار تاریخی به جای آورده نشده است. هدف پژوهش آسیب شناسی عملیاتی دفاتر تسهیلگری در محدوده بافت مرکزی شهر مشهد با تاکید بر گردشگری است. محدوده پژوهش بافت پیرامونی حرم مطهر در شهر مشهد بوده و روش آن کمی و کیفی بر اساس مصاحبه های انجام شده می باشد و مخاطبان از بین مدیران دفاتر تسهیلگری و همچنین مدیران بازآفرینی به تعداد 28 نفر انتخاب شدند. نتایج نشان داد دانش بازآفرینی کارشناسان و سایر دستگاه‌ها با ضریب اهمیت 184/0، نگاه بخشی مدیریت شهری به گردشگری ضریب 110/0، ضعف در منابع مالی بازآفرینی با ضریب 099/0، ضعف در تخصص کارشناسان بازآفرینی با ضریب 095/0، عدم تمایل به همکاری دستگاه‌ها با ضریب وزنی 086/0 و ضعف در نظام ارزیابی سازمان بازآفرینی به ترتیب اولویت به عنوان مهمترین عوامل آسیب‌شناسی عملکرد دفاتر توسعه محله در مناطق پیرامونی حرم شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3149 - تأثیرشاخص تنش برگردشگری خارجی ؛ مقایسه تطبیقی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی و توسعه‌یافته منتخب (رویکرد نهادگرایی )
سیدمحمد حسینی صالحی محمد حسن فطرس محمد حسین ایمانی خوشخو احمد سرلک

شاخصهای رشد و توسعه ، دلالت بر فاصله عمیق تر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه داشته ورویکرد رشد درون‌زا و استفاده ظرفیت های داخلی و منابع پایدار تقویت شده است . طی دو دهه گذشته صنعت گردشگری بعنوان منبع پویای رشد و توسعه مورد توجه کشورهای بویژه توسعه یافته قرار گرفته أکثر

شاخصهای رشد و توسعه ، دلالت بر فاصله عمیق تر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه داشته ورویکرد رشد درون‌زا و استفاده ظرفیت های داخلی و منابع پایدار تقویت شده است . طی دو دهه گذشته صنعت گردشگری بعنوان منبع پویای رشد و توسعه مورد توجه کشورهای بویژه توسعه یافته قرار گرفته است . کشورهای اسلامی با انبوه جاذبه‌های خاص فرهنگی، تاریخی و طبیعی می توانند با ایجاد بسترهای لازم از این ظرفیت به نحو بهینه استفاده نمایند . در این پژوهش تطبیقی ، یه بررسی عوامل موثر بر گردشگری با تاکید بر شاخص تنش در دو گروه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی و کشورهای توسعه‌یافته طی سال‌های2005 تا 2019 پرداخته ایم . یافته‌های تحقیق به تاثیر مثبت و معنادار متغییرهای تنش ، میزان گردشگران دورۀ قبل، درجۀ بازبودن اقتصاد و زیرساخت‌های حمل‌ونقل بر گردشگری خارجی دلالت دارد . البته ضریب تخمینی شاخص تنش در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی بزرگتر است . همچنین ضریب برآوردی هزینه های عمومی درآموزش در کشورهای توسعه‌یافته ، مثبت ومعنی دار بوده و در خصوص تاثیر شاخص قیمت مصرف کننده بر گردشگری خارجی ، ضرایب برآوردی دو گروه کشورها بواسطه نقش قدرت خرید ارز ، با یکدیگر متناقض ( درکشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی مثبت اما در کشورهای توسعه‌یافته منفی ) می باشد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3150 - نقش جاذبه های ژئوتوریستی در جذب گردشگر به نواحی روستایی (مطالعه موردی استان گلستان)
هاجر مزیدی محمدباقر مسعودی آسیه پورخدر

روش شناسی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع هدف کاربردی است. درگردآوری اطلاعات از روش اسنادی(کتابخانه‌ای) و پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری 400نفر از گردشگرانی هستند که از جاذبه‌های ژئو توریسمی در استان گلستان به ویژه گل فشان‌های نفتلیچه، قارنیاریق تپه، اینچه برون أکثر

روش شناسی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع هدف کاربردی است. درگردآوری اطلاعات از روش اسنادی(کتابخانه‌ای) و پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری 400نفر از گردشگرانی هستند که از جاذبه‌های ژئو توریسمی در استان گلستان به ویژه گل فشان‌های نفتلیچه، قارنیاریق تپه، اینچه برون شهرستان گمیشان در استان گلستان در سال 1401 بازدید کرده بودند. حجم نمونه این پژوهش که براساس محاسبه فرمول کوکران 197 نفرمحاسبه شده است. روش نمونه‌گیری در این تحقیق نمونه‌گیری تصادفی از نوع خوشه‌ای بوده است. برای جمع آوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های استنباطی مرتبط با اهداف پژوهش آزمون T دو جمله ای، تحلیل رگرسیونی چند متغیره استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که تأثیر ژئوتوریسم بر شاخص‌های گردشگری پایدار در ابعاد مختلف (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، تکنولوژیکی و اکولوژیکی(و همچنین جذب گردشگر در نواحی روستایی دراستان گلستان می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3151 - چالش های فراروی توسعه اقتصاد گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
عبدالرحیم هاشمی دیزج ژیلا فرزانه سادات زارنجی مریم جامی اودولو

امروزه صنعت گردشگری به عنوان سومین صنعت، اهرم اقتصادی مهم برای تأمین منابع مادی در شهرها در دستور کار قرار گرفته است. به گونه ای که با مدیریت و ساماندهی، پتانسیل با ارزشی چون گردشگری می توان منابع درآمدی خوبی برای شهرها ایجاد نموده و به توسعه ی پایدار شهری نایل آمد. از أکثر

امروزه صنعت گردشگری به عنوان سومین صنعت، اهرم اقتصادی مهم برای تأمین منابع مادی در شهرها در دستور کار قرار گرفته است. به گونه ای که با مدیریت و ساماندهی، پتانسیل با ارزشی چون گردشگری می توان منابع درآمدی خوبی برای شهرها ایجاد نموده و به توسعه ی پایدار شهری نایل آمد. از این رو هدف اصلی این پژوهش شناسایی چالش های فراروی توسعه اقتصاد گردشگری شهری می باشد که به صورت موردی در شهراردبیل انجام یافته است. پژوهـش حاضـر از نـوع توصیفی ـ اکتشـافی اسـت و جامعه ی آمـاری تحقیـق را کارشناسـان آشـنا بـه صنعـت گردشـگری شـهر اردبیل تشـکیل میدهنـد کـه بـه روش گلوله برفـی، تعـداد 15 نفـر از آنهـا به عنوان نمونه آمـاری تحقیـق انتخـاب شـدند. برای سنجش پایایی پرسشنامة ، از روش آزمون مجدد استفاده شده است.. در این خصوص مجموع هم بستگی بین پاسخ های اعلام شده از طرف کارشناسان، بار اول، برابر با 780/0 و بار دوم برابر 763/0 محاسبه شد. که نشان از پایایی قابل قبول پرسشنامه دارد. برای روایــی ابــزار تحقیــق نیز از روش تحلیــل محتوایــی، جهت تجزیه و تحلیــل داده هــا نیز از مدل ســازی ساختاری ـ تفســیری ((ISM استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد چالش های آموزشی، ناآگاهی با قدرت نفوذ 9 و چالش برنامه ریزی و سازمانی با قدرت نفوذ 8 بیشترین تاثیر، چالش اجتماعی- فرهنگی نیز با قدرت نفوذ 5 کمترین تاثیر را دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3152 - ارزیابی توانهای ژئوتوریستی جزیره هنگام با استفاده از GIS
بهروز سعدین محمدابراهیم عفیفی

یکی از مطالعات اساسی برای برنامه‌ریزی و توسعه، شناخت ویژگی‌های طبیعی مناطق و آگاهی از توان‌ها و استعدادهای بالقوه آن است. روش کار: در این پژوهش، جزیره هنگام از جزیره‌های ایران در خلیج فارس است که به شکل مخروط ناقصی است که در کرانه‌های جنوبی جزیره قشم واقع‌شده، موردبررسی أکثر

یکی از مطالعات اساسی برای برنامه‌ریزی و توسعه، شناخت ویژگی‌های طبیعی مناطق و آگاهی از توان‌ها و استعدادهای بالقوه آن است. روش کار: در این پژوهش، جزیره هنگام از جزیره‌های ایران در خلیج فارس است که به شکل مخروط ناقصی است که در کرانه‌های جنوبی جزیره قشم واقع‌شده، موردبررسی قرار گرفته است. هدف این تحقیق شناخت پدیده‌های ژئومورفولوژیکی جزیره هنگام و نقش آن در توسعه‌ی توریسم در این جزیره‌ی می‌باشد. روند تحقیق بر اساس تجربیات میدانی و مشاهدات عینی در منطقه، روش کتابخانه ای و برمبنای داده‌های موجود به‌صورت توصیفی – تحلیلی با استفاده از نرم‌افزار GIS 10.01 است. داده‌های مورداستفاده در این تحقیق شکل‌های توپوگرافی، زمین‌شناسی، قابلیت اراضی، وضعیت طبیعی، پوشش گیاهی، میزان عمق و طبقات، ژئومورفولوژی و جهت شیب می‌باشد. یافته ها : منطقه ی مورد مطالعه دارای قابلیت های زیادی است که جهت استفاده از چشم اندازهای طبیعی و با وجود امتیازات این جزیره پتانسیل طبیعی بالایی در صنعت گردشگری دارد که نیازمند برنامه ریزی دقیق تر و تأمین امکانات است.نتیجه گیری : نتایج تحقیق نشان می‌دهد عوارض مورفولوژیک منطقه‌ی موردمطالعه چه به لحاظ شکل و موقعیت و چه از نظر نحوه‌ی پیدایش آن‌ها بسیار مهم و بااهمیت می‌باشد و می تواند اثرات مثبت زیادی در ایجاد تأسیسات زیربنایی و توسعه ی صنعت ژئوتوریسم در منطقه در پی داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3153 - مطالعه موردی تأثیر توریسم برسرمایه‌ی اجتماعی شهروندان در شهر کاشان
محسن نیازی علی فرهادیان طاهره عربی مرقی فاطمه مزرعتیان

مقاله‌ی حاضر با هدف بررسی تأثیرات توریسم بر سرمایه‌ی اجتماعی انجام شده است.امروزه گردشگری فراگیر شده وبه یک علم تبدیل شده است و همین فراگیر شدن آن باعث به وجود آمدن اثرات ومشکلات عمیقی می‌شود. از طرفی هم سرمایه‌ی اجتماعی لازمه‌ی توسعه برای هرکشوری است. وهر کشور و جامعه‌ أکثر

مقاله‌ی حاضر با هدف بررسی تأثیرات توریسم بر سرمایه‌ی اجتماعی انجام شده است.امروزه گردشگری فراگیر شده وبه یک علم تبدیل شده است و همین فراگیر شدن آن باعث به وجود آمدن اثرات ومشکلات عمیقی می‌شود. از طرفی هم سرمایه‌ی اجتماعی لازمه‌ی توسعه برای هرکشوری است. وهر کشور و جامعه‌ای برای این‌که بتواند راه‌های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی را بپیماید نیاز به برنامه‌ریزی در زمینه‌ی سرمایه‌ی ‌اجتماعی نیز دارد. سرمایه‌ی اجتماعی نیز متأثر از عواملی است که یکی از این عوامل گردشگری است. در این پژوهش از روش مصاحبه از نوع نیمه رهنمودی استفاده شده است. جامعه‌ی آماری ما مردم شهرکاشان و حجم نمونه‌ی ما افراد 15تا60 سال ساکن یا شاغل در مناطق فین ونیاسر هستند. نتایج به دست ‌آمده مبین آن است که سرمایه‌ی اجتماعی وگردشگری دارای رابطه‌ی معناداری هستند وسرمایه‌ی اجتماعی در برخی از مؤلفه‌ها از گردشگری متأثر بوده است. مقاله‌ی حاضر با هدف بررسی تأثیرات توریسم بر سرمایه‌ی اجتماعی انجام شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3154 - طراحی مدل تبیین‌کننده اخلاق گردشگری با استفاده از نظریه داده بنیاد
اردلان صادق حسنی نرگس دل افروز علی قلی پورسلیمانی کامبیز شاهرودی

گردشگری مدرن با تخطی از اقدامات اخلاقی به ناهنجاری های اجتماعی دامن زده و جوامع انسانی را گرفتار مخمصه های اخلاقی فراوان کرده است. بنابراین، هدف این پژوهش، طراحی مدل تبیین کننده اخلاق گردشگری در استان گیلان به عنوان یکی از پربازدیدترین مقاصد گردشگری کشور با استفاده از ر أکثر

گردشگری مدرن با تخطی از اقدامات اخلاقی به ناهنجاری های اجتماعی دامن زده و جوامع انسانی را گرفتار مخمصه های اخلاقی فراوان کرده است. بنابراین، هدف این پژوهش، طراحی مدل تبیین کننده اخلاق گردشگری در استان گیلان به عنوان یکی از پربازدیدترین مقاصد گردشگری کشور با استفاده از روش پژوهش کیفی و نظریه داده بنیاد سیستماتیک است. با توجه به اهداف پژوهش، جامعة مشارکت کنندگان شامل اساتید دانشگاه، مسئولین، کارشناسان و سیاست گذاران صنعت گردشگری هستند که حداقل از تحصیلات کارشناسی ارشد و 5 سال سابقه کاری اجرایی در بخش های مختلف صنعت گردشگری برخوردارند. انتخاب این نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انجام پذیرفت و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با طرح 7 سوال کلی تا تحقق اشباع نظری در مصاحبه 12 ادامه یافت. تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی منجر به استخراج 71 مفهوم، 19 مقوله فرعی و در نهایت 6 مقوله اصلی از تلفیق و طبقه بندی مفاهیم شد. بر مبنای مدل پیشنهادی، رفتار اخلاقی گردشگر به عنوان مقوله محوری؛ مسئولیت اجتماعی مقصد گردشگری به عنوان شرایط علی؛ ارزش های جامعه میزبان به عنوان شرایط زمینه ای؛ اخلاق کسب وکارها به عنوان شرایط مداخله گر؛ مدیریت و سیاست های گردشگری به عنوان راهبرد و سرانجام گردشگری اخلاق محور به عنوان پیامد اجرای راهبردها در نظر گرفته شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3155 - ارزیابی توان ژئوتوریستی ژئوسایت‌های حوضه بابل‌رود با استفاده از مدل M GAM
صیاد اصغری سراسکانرود پرستو خوشخو جواد معدنی

امروزه ژئوتوریسم و ژئوسایتها بعنوان یک راهکار مهم جهت توسعه اقتصادی و یکی از راه‌های مهم درآمدزایی برای مناطق مختلف و کشورها هستند که کمتر به آن پرداخته شده است و از این‌جهت مهجور و ناشناخته مانده است براین‌اساس باتوجه‌به اهمیت موضوع، در پژوهش حاضر حوضه بابل‌رود به علت أکثر

امروزه ژئوتوریسم و ژئوسایتها بعنوان یک راهکار مهم جهت توسعه اقتصادی و یکی از راه‌های مهم درآمدزایی برای مناطق مختلف و کشورها هستند که کمتر به آن پرداخته شده است و از این‌جهت مهجور و ناشناخته مانده است براین‌اساس باتوجه‌به اهمیت موضوع، در پژوهش حاضر حوضه بابل‌رود به علت برخورداری ژئوسایت‌های فراوان و پتانسیل‌های ژئوتوریستی مورد بررسی قرار گرفت که جهت شناخت و مطالعه مناطق توریستی آن در این تحقیق 8 ژئوسایت شامل (پل معلق بابلسر، پل کابلی بابلسر، سد لاستیکی بابلسر (عرب‌خیل)، هفت آبشار تیر‌کن، سجاد‌‌رود، آبگرم گرو، آبشار ترز، سد خاکی سنبل‌رود) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته شده است. باتوجه‌به آنچه که گفته شد پژوهش حاضر کاربردی و از نوع توصیفی - پیمایشی است که شیوه گردآوری داده‌ها در آن اسنادی و پیمایشی با استفاده از پرسش‌نامه کارشناسان و گردشگران بوده است؛ همچنین جهت تحلیل داده‌ها از مدل M-GAM و آزمون‌های آماری با استفاده از SPSS.26 استفاده شده است که یافته‌ها نشان می‌دهد، باتوجه‌به میانگین کلی و رتبه‌بندی حاصل، ژئوسایت سد خاکی سنبل‌رود در رتبه اول پتانسیل ژئوتوریسم قرار گرفته و پس از آن آبشار ترز، آبشار گرو و پل معلق قرار گرفته‌اند و پل کابلی با امتیاز 74.87 رتبه آخر را از نظر ویژگی‌های ژئوسایت برای توسعه ژئوتوریسم در حوضه بابل‌رود به خود اختصاص داده است و نتایج نهایی نشان داده است که فضای زیادی برای بهبود ژئوتوریسم در این مکان‌ها به‌ویژه از نظر ارزش‌های گردشگری وجود دارد و سرمایه‌گذاری برای بهبود زیرساخت‌های گردشگری مبتنی بر توسعه گردشگری و همچنین ارتقای مدی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3156 - امکان‌سنجی تحقق چشم‌انداز توسعه گردشگری کشاورزی در پایداری توسعه سکونتگاه‌های ناحیه ای (مطالعه موردی: شهرستان ساوه)
مجید گودرزی هوشنگ مرادی حجت الله پاشاپور محمد فرجی دارابخانی

هدف این مطالعه بررسی، امکان‌سنجی و تحقق‌بخشی چشم‌انداز توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان ساوه است. نوع تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، پیمایشی مبتنی بر مطالعات میدانی (پرسشنامه‌ای) است. جامعه آماری این پژوهش شامل 18 نفر از مدیران و متخصصین دانشگاهی أکثر

هدف این مطالعه بررسی، امکان‌سنجی و تحقق‌بخشی چشم‌انداز توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان ساوه است. نوع تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، پیمایشی مبتنی بر مطالعات میدانی (پرسشنامه‌ای) است. جامعه آماری این پژوهش شامل 18 نفر از مدیران و متخصصین دانشگاهی در حوزه گردشگری و برنامه‌ریزی شهری است که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب‌شده است. برای تحلیل علمی از مدل ترکیبی تحلیل استراتژیک SWOT و ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمی QSPMاستفاده‌شده است. نتایج بدست آمده بر مبنای ماتریس ارزیابی که عوامل داخلی؛ نقاط قوت و ضعف و عوامل خارجی؛ فرصت‌ها و تهدیدها می‌باشد. با توجه به امتیازبندی گویه‌های موجود در تحقیق مجموع امتیاز عوامل داخلی 28/2 (قوت‌ها 13/1 و ضعف‌ها 15/1) و عوامل خارجی 2/3 (فرصت‌ها 993/0 و تهدیدها 2/2) به‌دست‌آمده است؛ بنابراین بهترین استراتژی و راهبرد تحقق الگوی گردشگری کشاورزی در منطقه مورد مطالعه، راهبرد WO یا تقویت و استفاده از نقاط فرصت در جهت کاهش و خنثی‌سازی نقاط ضعف می‌باشد. با توجه به نتایج حاصله از بین راهبردهای تدوین‌شده، استراتژی رقابتی- تهاجمی (WO) با داشتن بالاترین نمره (82/6) بالاترین امتیاز را کسب نموده و دارای بیشترین جذابیت در بین استراتژی‌های پژوهش می‌باشد. همچنین خروجی مدل برنامه‌ریزی استراتژیک مذکور با تأکید بر استفاده هر چه بیشتر از موقعیت منطقه از نظر نزدیکی و دسترسی به مراکز جمعیتی ویژگی‌های زمین‌شناختی منطقه و تقویت برنامه‌های مربوط به آن از اولویت بالایی برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3157 - اثر تجربیات منفی از پلتفرم‌های تحویل آنلاین غذا بر میل به اجتناب و میل به تلافی در صنعت گردشگری (مورد مطالعه شهر تهران)
یزدان شیرمحمدی داود کارگرزداه

امروزه استفاده از پلتفرم‌های تحویل آنلاین غذا در طول همه‌گیری افزایش یافته و شکایات و بررسی‌های منفی نیز افزایش یافته است که به‌صورت آنلاین برای دیدن همه در دسترس است. لذا، مساله اصلی مطالعه حاضر اثر محرک‌های تجربیات منفی از برند بر میل به اجتناب و میل به تلافی از طریق أکثر

امروزه استفاده از پلتفرم‌های تحویل آنلاین غذا در طول همه‌گیری افزایش یافته و شکایات و بررسی‌های منفی نیز افزایش یافته است که به‌صورت آنلاین برای دیدن همه در دسترس است. لذا، مساله اصلی مطالعه حاضر اثر محرک‌های تجربیات منفی از برند بر میل به اجتناب و میل به تلافی از طریق خیانت و نفرت از برند با در نظرگیری متغیر تعدیل گر عشق به برند در پلتفرم‌های توزیع غذا در صنعت گردشگری شهر تهران است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی-همبستگی می‌باشد. جامعه آماری تمامی مدیران، کارشناسان و کارکنان پلتفرم‌های توزیع غذا در صنعت گردشگری شهر تهران می‌باشد. با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی حجم نمونه 170 نفر بدست آمد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ استاندارد بود که روایی‌صوری آن بااستفاده از نظر اساتید مدیریت و روایی‌سازه بااستفاده از تحلیل عاملی و پایایی متغیرها با استفاده از آلفای کرونباخ مورد تائید قرارگرفت. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزارهای SPSS22 و SmartPLS4 انجام شد. نشان داده شد که تجارب منفی تاثیر مثبت و معناداری بر خیانت به برند و نفرت از برند دارد. تاثیر مثبت و معنی‌دار خیانت به برند و نفرت از برند بر نتیجه متقابله نیز مورد تایید قرار گرفت. در نهایت، نشان داده شد تجارب منفی با تعدیلگری عشق به برند نیز بر خیانت به برند و نفرت از برند تاثیر منفی و معنی داری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3158 - ارزیابی و تحلیل قابلیت‌های ژئوتوریستی شهرستان گرمی با استفاده از مدل‌های پرالونگ و اکولوژیکی
موسی عابدینی بهروز شیخ محمدی امیرحسام پاسبان

ژئوتوریسم یا گردشگری راهکارهای نوین برای تبیین و تشریح علوم زمین و شناخت سرمایه‌های طبیعی هر منطقه بیان کرده است. هدف از این پژوهش ارزیابی توانمندی‌های ژئوتوریستی شهرستان گرمی با استفاده از مدل پرالونگ و مدل اکولوژیکی که روش کار هر دو مدل از نوع کیفی هستند مورد بررسی قر أکثر

ژئوتوریسم یا گردشگری راهکارهای نوین برای تبیین و تشریح علوم زمین و شناخت سرمایه‌های طبیعی هر منطقه بیان کرده است. هدف از این پژوهش ارزیابی توانمندی‌های ژئوتوریستی شهرستان گرمی با استفاده از مدل پرالونگ و مدل اکولوژیکی که روش کار هر دو مدل از نوع کیفی هستند مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس مدل پرالونگ و نتایج حاصل از این مدل در این پژوهش دریاچه گیلارلو به علت دارا بودن ارزش‌های بالای علمی و ارزش اقتصادی- اجتماعی بیش‌ترین میانگین ارزش گردشگری مقدار (51/0) را از قابلیت‌های ژئوتوریستی شهرستان گرمی را به خود اختصاص داده و دارای بیش‌ترین میزان قابلیت و توانمندی ژئوتوریستی است. تالاب قالغانلو (30/0) از نظر میانگین ارزش گردشگری، کم‌ترین ارزش گردشگری در بین مکان‌های ژئومورفولوژیکی در منطقه مورد مطالعه را دارند. موضوع دیگر که در این مدل (پرالونگ) مورد نظر است ارزش بهره‌وری مکان‌ها بوده است که دریاچه گیلارلو از بیش‌ترین امتیاز (87/0) برخوردار است و آبشار کول (09/0) کم‌ترین امتیاز ارزش بهره‌وری را داراست. بر اساس مدل اکولوژیکی تفرج گسترده و نتایج حاصل از این مدل در این پژوهش قسمت‌هایی از روستاهای میخوش، کالان، داش دیبی، الیله، قوزلو، قنبرلو، تپه، خانعلی‌دره‌سی و هومونلو در طبقه یک مدل اکولوژیکی تفرج گسترده و بخش‌هایی از روستاهای قره‌آغاج، هومونلو، خانعلی‌دره‌سی، و بخش مرکزی شهر گرمی در طبقه دو مدل اکولوژیکی تفرج گسترده قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3159 - الگوی مدیریت یکپارچه توریسم ساحلی (مطالعه موردی: سواحل شهر بندرعباس)
مریم درویشی رحیم سرور عباس ملک حسینی حیدر لطفی

صنعت گردشگری، در جهان امروز به‌سرعت در چارچوب الگو‌های فضایی خاصی در حال رشد است. یکی از آن‌ها، گردشگری در سواحل دریاست. دریا و ساحل فرصت بسیار خوبی برای توسعه‌ی گردشگری دارند و گردشگری ساحلی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مدل‌های توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال محسوب می‌شود. در أکثر

صنعت گردشگری، در جهان امروز به‌سرعت در چارچوب الگو‌های فضایی خاصی در حال رشد است. یکی از آن‌ها، گردشگری در سواحل دریاست. دریا و ساحل فرصت بسیار خوبی برای توسعه‌ی گردشگری دارند و گردشگری ساحلی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مدل‌های توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال محسوب می‌شود. در این نوع از گردشگری، گردشگران برای دیدن سواحل و استفاده از امکانات ساحلی، به مناطق - ساحلی سفر می‌کنند. لذا هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی مدیریت یکپارچه توریسم ساحلی، موردمطالعه سواحل شهر بندرعباس انجام‌شده است. روش تحقیق آمیخته از نوع کیفی- کمی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر در دو بخش کمی و کیفی شامل خبرگان زمینه گردشگری و کلیه گردشگرانی که در فاصله فروردین 1400 لغایت شهریور 1400 به شهر بندرعباس مسافرت کرده بودند و توریسم محسوب می‌شدند، در این پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی و محاسبه حجم نمونه 325 نفر به‌عنوان آزمودنی انتخاب شدند. در ادامه با استفاده از مدل تحلیل عاملی که در آن عوامل: ساختاری (بار عاملی 43/0)، رفتاری (بار عاملی 62/0)، محیطی (بار عاملی 38/0)، بودند، شاخص‌های الگوی مدیریت یکپارچه توریسم ساحلی، موردمطالعه سواحل شهر بندرعباس تعیین گردید. از بین 54 گویه، با توجه به اینکه کلیه بارهای عاملی بالای 6/0 بود لذا هیچ‌یک از عوامل حذف نشد هر سه مؤلفه، تحت عنوان عوامل الگوی مدیریت یکپارچه توریسم ساحلی، موردمطالعه سواحل شهر بندرعباس موردپذیرش قرار گرفت و مدل در حالت خیلی مطلوب تائید شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3160 - تحلیل محتوای انواع نیوزجکینگ برندهای گردشگری ایران(برند مورد مطالعه: علی بابا)
زینب محمودی پاچال قاسم زارعی ناصر سیف اللهی حسین رحیمی کلور

نیوزجکینگ(خبرربایی) از تکنیک‌های تبلیغاتی و روابط‌عمومی است که در آن، برندها از طریق واکنش به یک خبر ترند، موج آن‌را به‌سمت خود هدایت می‌کنند؛ که این خبر می‌تواند هم یک خبرفوری و بدون برنامه‌ریزی باشد و هم یک رویداد دوره‌ای، مناسبتی و برنامه‌ریزی‌شده. اما متاسفانه این ا أکثر

نیوزجکینگ(خبرربایی) از تکنیک‌های تبلیغاتی و روابط‌عمومی است که در آن، برندها از طریق واکنش به یک خبر ترند، موج آن‌را به‌سمت خود هدایت می‌کنند؛ که این خبر می‌تواند هم یک خبرفوری و بدون برنامه‌ریزی باشد و هم یک رویداد دوره‌ای، مناسبتی و برنامه‌ریزی‌شده. اما متاسفانه این استراتژی برای بیشتر کسب و کارهای ایرانی ناشناخته بوده و یا مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. لذا، پژوهش حاضر که با رویکرد کیفی انجام شده، به کمک استراتژی تحلیل‌محتوا، اثر انواع نیوزجکینگ برندهای گردشگری ایران از نقطه‌نظر متخصصان بازاریابی در حوزه گردشگری را مورد بررسی قرار داده است، تا کارکرد آن برای کسب و کارهای ایرانی شناسایی و اعلام گردد. جامعه آماری پژوهش حاضر، تمامی متخصصان حوزه بازاریابی و تولید محتوا در حوزه گردشگری کشور بود که هم نیوزجکینگ را به‌درستی بشناسند و هم حاضر به همکاری در پژوهش باشند؛ که درنهایت،15تَن از این افراد خبره به‌عنوان نمونه آماری، از طریق نمونه‌گیری نظری در پژوهش شرکت نمودند. جهت گردآوری داده‌های پژوهش، اسناد انتخابی که نمونه‌هایی از هر دو نوع نیوزجکینگ(واکنش به اخبار فوری و رویدادهای برنامه‌ریزی‌شده) توسط شرکت علی‌بابا بود، به کمک نمونه‌های آماری مورد مشاهده و تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که مصاحبه‌شوندگان به‌عنوان مخاطبان برند، محتوای مربوط به اخبار فوری را بیشتر لایک، اشتراک‌گذاری و مشارکت می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3161 - شناسایی پتانسیل‌های ژئوتوریستی درجهت توسعه اقتصادی شهرستان مشگین‌شهر
زهرا فتوره چی بهروز نظافت تکله

ژئوتوریسم یکی از مهم‌ترین صنایع تاثیرگذار در اقتصاد هر منطقه است که روز به روز درمعرض پیشرفت و رشد واقع می‌شود و در دنیای مدرن امروزی بسیار مورد توجه و بحث قرار دارد. برای آن که گردشگری بتواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند، باید اثرات آن مورد توجه خاصی درصنعت گردشگری ق أکثر

ژئوتوریسم یکی از مهم‌ترین صنایع تاثیرگذار در اقتصاد هر منطقه است که روز به روز درمعرض پیشرفت و رشد واقع می‌شود و در دنیای مدرن امروزی بسیار مورد توجه و بحث قرار دارد. برای آن که گردشگری بتواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند، باید اثرات آن مورد توجه خاصی درصنعت گردشگری قرارگرفته‌شود. هدف از این پژوهش شناسایی پتانسیل‌های ژئوتوریستی درجهت توسعه اقتصادی شهرستان مشگین‌شهر با استفاده از مدل فیولت و کوبالیکوا می‌باشد. منطقه ژئوتوریستی مشگین‌شهر به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شده است. براساس مدل فیولت نتایج حاصل نشان‌داد منطقه ژئوتوریستی مشگین شهر با مجموع امتیاز (۱۰) از قابلیت های متنوعی برخوردار است. از میان شاخص‌های ژئوتوریستی، منطقه مذکور در شاخص‌های کمیاب بودن، اهمیت تاریخی و نقاط قوت دارای امتیاز بالا (1) می‌باشد که دراقتصاد منطقه مشگین‌شهر تاثیر بسیاری را به‌جا می‌گذارد. همچنین نتایج حاصله از مدل کوبالیکوا نشان‌داد منطقه مشگین‌شهر با مجموع امتیاز (25/9) جز مناطق ژئوتوریستی می‌باشد. بنابراین نتایج نشان داد که توسعه گردشگری باعث افزایش درآمد و رونق اقتصادی و اشتغال می‌شود و شهرستان مشگین‌شهر دارای اقتصادی نوپا و در حال رشد می‌باشد که صنعت گردشگری بهترین گزینه در جهت رشد و توسعه اقتصادی این شهرستان می‌باشد بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود با ارزیابی و شناسایی پتانسیل‌های ژئوتوریستی در جهت توسعه اقتصادی شهرستان مشگین‌شهر منجر به توسعه مناطق ژئوتوریستی و جذب گردشگر خواهد شد. در مطالعات آتی از مدل ها و گویه‌های بیشتری جهت تاثیرگذاری گردشگری بر اقتصاد استفاده گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3162 - جایگاه گردشگری در امنیت ملی و روند توسعه کشورها (مطالعه موردی: کشور ایران)
علی موقرپاک فاطمه قربانی

طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی، کشور ایران در رتبه پنجم جاذبه های طبیعی، و در رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی قرار دارد.بنابراین، بررسی سطوح عملکردی گردشگران در ارتباط با مکان های گردشگری، از نظر مدیریت صحیح و کنترل رفتار آنان و ارتقاء آگاهی های عمومی در سطوح مختلف، أکثر

طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی، کشور ایران در رتبه پنجم جاذبه های طبیعی، و در رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی قرار دارد.بنابراین، بررسی سطوح عملکردی گردشگران در ارتباط با مکان های گردشگری، از نظر مدیریت صحیح و کنترل رفتار آنان و ارتقاء آگاهی های عمومی در سطوح مختلف، در مهار تروریسم گردشگر و ارتقاء امنیت ملی نقش به سزایی دارد و این امر،توسعه کشوررا درابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و کالبَدی فراهم می سازد. هیچ گردشگری علاقه‌مند به حضور در شرایط بحرانی یا ناامن مقصد سفر خود نیست. بنابراین لازم است بدانیم امنیت گردشگری تنها حفاظت گردشگران از دزدان و آدم‌‌رباها نیست؛ بلکه امنیت جاده‌ای، ایمنی پرواز، تشریفات اداری، دریافت ویزا، پوشش کامل بیمه‌های سفر، برخورد نیروی انتظامی، فعالیت کسبه و محدودیت‌های آمد و شد همه از مقوله امنیت گردشگری هستند که تک‌تک‌ آنها در موفقیت یا عدم موفقیت صنعت گردشگری در چهار گوشه دهکده جهانی تاثیرگذار است. و در نهایت با مدیریت و برنامه ریزی صحیح در زمینه امنیت گردشگری باعث جذب گردشگر در کشور شده، به طوری که اگر این توسعه باعث تقویت جنبه‌های مثبت گردشگری در ابعاد (اجتماعی – اقتصادی و زیست محیطی) شود، زمینه‌ساز توسعه پایدار مناطق نیز می‌گردد و تعاملاتی که بر اثر آن در طول زمان مناطق گردشگری ، از نظر زیست محیطی قابل سکونت، از نظر اقتصادی بادوام، از نظر اجتماعی همبسته و از نظر کالبدی زیبا و دیدنی می‌گردد. پژوهش حاضر، به جایگاه گردشگری در امنیت ملی و روند توسعه کشورها نمونه موردی ایران پرداخته است.این تحقیق، مبتنی بر استدلال و به روش تحلیلی- توصیفی و به طور کلی، مبتنی بر منابع کتابخانه ای، اسنادی و داده های آماری مراکز مختلف و وب سایت های علمی انجام شده است ودرجمع آوری اطلاعات از روش های گوناگونی استفاده شده است. نتیجه حاصل از تحلیل یافته ها تایید می کند که امنیت ملی کشورها از جمله ایران رابطه مستقیمی با توسعه و گردشگری آنها دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3163 - برنامه‌ریزی کالبدی-اجتماعی در شهرک‌های گردشگری مطالعه موردی : شهرک گردشگری امیرکبیر اراک
کاوه امین اصغر نظریان

شهرک‌های گردشگری به عنوان نوع خاصی از تلاش‌های بشر در سال‌های اخیر برای تلفیق اسکان و گذران فراغت، نیاز جدیدی را در عرصه نظریه و عمل برنامه‌ریزی شهرها به وجود آورده‌اند. در گونه‌شناسی برنامه‌ریزی، هنوز یک اجماع کلی بر رده‌بندی این نوع خاص به وجود نیامده است؛ لذا در این أکثر

شهرک‌های گردشگری به عنوان نوع خاصی از تلاش‌های بشر در سال‌های اخیر برای تلفیق اسکان و گذران فراغت، نیاز جدیدی را در عرصه نظریه و عمل برنامه‌ریزی شهرها به وجود آورده‌اند. در گونه‌شناسی برنامه‌ریزی، هنوز یک اجماع کلی بر رده‌بندی این نوع خاص به وجود نیامده است؛ لذا در این نوشتار تلاش بر این خواهد بود تا بررسی نظریه‌های مطرح در برنامه‌ریزی به صورت عام و برنامه‌ریزی شهری و گردشگری به صورت اخص، به یک رویکرد نظری در رابطه با نظریه‌ی برنامه‌ریزی شهرک‌های گردشگری منجر گردد. از سوی دیگر با اولویت دادن به مسائل کالبدی و اجتماعی موجود در شهرک‌های گردشگری، به دلیل رابطه‌ی متقابل کالبد و اجتماع، با استفاده از یک زمینه‌ی تحقیقی از این گونه موارد در شهرها، تلاش شده است تا جهت‌گیری کلی به سمت و سوی برنامه‌ریزی کالبدی-اجتماعی شهرک‌های گردشگری باشد. در ادامه برای ایجاد ارتباط میان کالبد و روابط اجتماعی در شهرک‌های گردشگری، فرآیند تبدیل احساس محیط به کنش اجتماعی در محیط کالبدی مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت با ملاک قرار دادن شهرک گردشگری امیرکبیر در شهر اراک، یافته‌های پژوهش در خصوص ارتباط کالبد شکل‌گرفته و اجتماع حاضر در این نمونه، مورد مطالعه قرار گرفته است. برای به سامان رسیدن این پژوهش که از نوع بنیادی و با هدف تبیین راهکارهای اجرایی انجام شده است، از روش توصیفی- تحلیلی در کنار جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای استفاده شده است. در پایان نیز اطلاعات جمع‌آوری شده با مشاهده مشارکت آمیز محقق به صورت قیاسی به سنجش گذاشته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3164 - تحلیل آثار گردشگری در توسعه مناطق روستایی استان اصفهان (مطالعه موردی روستای گردشگری جاجا )
محمد صادق ابراهیمی اسماعیل ایزد

گردشگری روستایی یک فعالیت درآمدزا در مناطق روستایی محسوب است. در این مقاله، برخی از آثار مثبت و منفی ورود گردشگران به روستا مورد مطالعه قرار گرفت. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‌نامه بود که به تعداد 34 پرسشنامه (با استفاده از فرمول کوکران أکثر

گردشگری روستایی یک فعالیت درآمدزا در مناطق روستایی محسوب است. در این مقاله، برخی از آثار مثبت و منفی ورود گردشگران به روستا مورد مطالعه قرار گرفت. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‌نامه بود که به تعداد 34 پرسشنامه (با استفاده از فرمول کوکران) از ساکنین روستای جاجا انتخاب گردید. روستای جاجا یکی از روستاهای گردشگری شهرستان نجف آباد در استان اصفهان می‌باشد. در این مقاله ویژگی‌های فردی پاسخگویان، اولویت‌های پاسخ دهندگان در مورد آثار مثبت و منفی ورود گردشگران به روستا، بررسی ارتباط بین متغیرها و تحلیل عاملی تأثیرات مثبت و منفی ورود گردشگران، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که از دیدگاه پاسخ‌گویان مهمترین آثار مثبت ورود گردشگران به روستا کمک به ایجاد درآمد تکمیلی و مهمترین آثار منفی ورود گردشگران افزایش قیمت اراضی روستا و گسترش سوداگری می‌باشد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نیز اثرات مثبت را در عوامل: توسعه اقتصادی- زیربنایی، توسعه فرهنگی و توسعه کالبدی و اثرات منفی را در عوامل: تخریب فضای کسب و کار، تخریب فضای تولیدی و تخریب تخصیص منابع بیان نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3165 - عوامل تعیین‌کننده توسعه گردشگری در کشورهای در حال توسعه: رویکرد اقتصاد سنجی بیزینی
حسین پناهی سیما نصیب پرست

با توجه به گسترش روزافزون گردشگری در دهه های اخیر، این صنعت مورد توجه بسیاری از اقتصاددانان و سیاست‌گذاران قرار گرفته است. بر این اساس، جهت اتخاذ سیاست‌های مناسب برای بهبود وضعیت گردشگری کشورها، مطالعه ی عوامل مؤثر بر تقاضای توریسم اهمیت ویژه ای یافته است. حال از آن‌جای أکثر

با توجه به گسترش روزافزون گردشگری در دهه های اخیر، این صنعت مورد توجه بسیاری از اقتصاددانان و سیاست‌گذاران قرار گرفته است. بر این اساس، جهت اتخاذ سیاست‌های مناسب برای بهبود وضعیت گردشگری کشورها، مطالعه ی عوامل مؤثر بر تقاضای توریسم اهمیت ویژه ای یافته است. حال از آن‌جایی که عوامل بالقوه فراوانی وجود دارد که می توانند تقاضای توریسم را تحت تأثیر قرار دهند، مطالعه حاضر با استفاده از رویکرد اقتصاد سنجی بیزینی و به‌کارگیری روش میانگین‌گیری مدل بیزینی (BMA) به بررسی اثرات عوامل بالقوه بر تقاضای گردشگری در کشورهای در حال توسعه در دوره 18 ساله 2012-1995 پرداخته است. نتایج این تحقیق جمعیت کشور مقصد (به عنوان شاخصی برای اندازه بازار) و GDP سرانه کشور مقصد (شاخص توسعه یافتگی) را به عنوان مهم ترین عوامل جذب توریسم معرفی می‌کند. نتایج همچنین نشان داده اند که متغیرهای مربوط به زیرساخت ها، امکانات ارتباطی، تجارت بین المللی، کیفیت مطلوب زندگی و سرمایه انسانی اثر مثبت، و بالا بودن قیمت های نسبی، نابرابری اقتصادی و کیفیت نامطلوب زندگی در کشور مقصد مثل آلودگی هوا اثر منفی و کاهنده ای بر جذب گردشگر داشته اند. با توجه به نتایج این پژوهش، پیشنهاد می شود که دولت ها سیاست های بهبود زیرساخت های حمل و نقل، توسعه و تجهیز کارآمد سرمایه های انسانی از قبیل آموزش مناسب و بهبود سطح سلامت، و بهبود وضعیت محیط زیست و کاهش آلودگی شهرها را جهت توسعه ی صنعت گردشگری جزو اولویت سیاسی خود قرار دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3166 - ارزیابی و اولویت‌بندی جاذبه‌های گردشگری با هدف توسعه گردشگری (منطقه مورد مطالعه: شهر مشهد)
صدیقه ذاکری طاهره صادقلو

صنعت گردشگری با اشتغال‌زایی مستقیم و غیر مستقیم و در نتیجه، کسب درآمد برای مقصدهای گردشگری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد. برای دستیابی به این درآمد، ابتدا باید گردشگر جذب شود و به منظور برخورداری از منافع حاصل از گردشگری، اولویت گردشگران در انتخاب مقصدهای گردشگری بررسی أکثر

صنعت گردشگری با اشتغال‌زایی مستقیم و غیر مستقیم و در نتیجه، کسب درآمد برای مقصدهای گردشگری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد. برای دستیابی به این درآمد، ابتدا باید گردشگر جذب شود و به منظور برخورداری از منافع حاصل از گردشگری، اولویت گردشگران در انتخاب مقصدهای گردشگری بررسی شود. بنابراین با توجه به اینکه اغلب گردشگران در ایران به دلیل محدود شدن گردشگری خارجی، گردشگران داخلی هستند و بسیاری از سفرهای داخلی در ایران نیز دیدارهای مذهبی از مکان‌های مقدس نظیر مشهد و قم است؛ هدف از این تحقیق، شناسایی اولویت جاذبه‌های گردشگری در شهر مشهد با استفاده از تکنیک آنتروپی، VICORو SPSS است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و داده‌های مورد نیاز آن به روش میدانی جمع‌آوری شده است. نتایج به‌دست آمده نشان داد که در مجموع، بارگاه امام رضا(ع) اولویت اول جاذبه گردشگری را در میان گردشگران و مسئولان مورد مطالعه است و سایر جاذبه‌های گردشگری در اولویت‌های بعدی قرار گرفته‌اند. بنابراین شهر مشهد با جاذبه‌های جدید ایجاد شده برای توسعه گردشگری در این شهر تاکنون موفق نبوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3167 - واکاوی اثرات اجرای قانون هدفمند سازی یارانه‌ها در بخش حمل و نقل و انرژی بر شاخص‌های توسعه گردشگری روستایی مورد: گردشگری روستاهای شهرستان بروجرد
مجید سعیدی راد بهرام ایمانی بیژن رحمانی محمد رضا حسینی

با اجرای تحول تاریخی قانون هدفمند سازی یارانه‌ها در سال 1389، جراحی اقتصادی دوران گذر از اقتصاد یارانه‌ای به اقتصاد رقابتی و آزاد پس از گذشت دو دهه انتظار، عملیاتی شد و تحقیقات در مورد این موضوع را از منظر نظارت و ارزیابی اثرات بعد از اجرا، وارد عرصه جدیدی نمود. از آن‌ج أکثر

با اجرای تحول تاریخی قانون هدفمند سازی یارانه‌ها در سال 1389، جراحی اقتصادی دوران گذر از اقتصاد یارانه‌ای به اقتصاد رقابتی و آزاد پس از گذشت دو دهه انتظار، عملیاتی شد و تحقیقات در مورد این موضوع را از منظر نظارت و ارزیابی اثرات بعد از اجرا، وارد عرصه جدیدی نمود. از آن‌جایی که طرح هدفمندی یارانه‌ها در بخش حمل و نقل و انرژی در رأس برنامه‌های تحول اقتصادی دولت قرارگرفته؛ اجرای این طرح گردشگری سکونتگاه‌های روستایی را نیز همگام با سایر بخش‌ها از سیاست‌های خود متأثر ساخته است. در تحقیق حاضر تلاشی صورت می‌گیرد تا اثرات هدفمندی یارانه‌ها در بخش حمل و نقل و انرژی بر شاخص‌های توسعه گردشگری سکونتگاه روستایی شهرستان بروجرد، به صورت ارزیابی حین اجرا بررسی شود. نوع تحقیق کاربردی و روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و میدانی که جهت تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه، از دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون همبستگی کندال تائوبی، اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره) استفاده می‌شود. در نهایت نتایج دلالت بر وجود رابطه معنادار بین شاخص‌های هدفمندی یارانه‌ها با شاخص‌های توسعه گردشگری در ناحیه مورد مطالعه دارد؛ بنابراین ارتقاء شاخص‌های عملکرد هدفمندی یارانه‌ها برای دستیابی به توسعه گردشگری در روستاهای شهرستان بروجرد به‌مثابه یکی از راهبردهای اثرگذاری است که باید بیش ‌از پیش مورد توجه دولت قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3168 - مدلسازی ارتقای دانش زیست‌محیطی جوامع محلی در روستاهای گردشگرپذیر مطالعه موردی: محور توریستی قلعه چایی شهرستان عجب شیر
وکیل حیدری ساربان علی مجنونی

با توجه به اهمیت حفظ و نگهداری از محیط‌زیست روستاهای توریستی، پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی نقش توسعه گردشگری در ارتقای دانش زیست‌محیطی در روستاهای توریستی محور قلعه چایی شهرستان عجب شیر صورت گرفته است. تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، از لحاظ ماهیت، توصیفی و نیز از نوع علی أکثر

با توجه به اهمیت حفظ و نگهداری از محیط‌زیست روستاهای توریستی، پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی نقش توسعه گردشگری در ارتقای دانش زیست‌محیطی در روستاهای توریستی محور قلعه چایی شهرستان عجب شیر صورت گرفته است. تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، از لحاظ ماهیت، توصیفی و نیز از نوع علی و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق را روستاییان ساکن نه روستای این محور تشکیل داده است. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه 370 نفر به دست آمد. روایی صوری پرسش‌نامه توسط متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. با استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا، پایایی پرسش‌نامه تحقیق 887/0 به دست آمد. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها از آزمون آماری همبستگی اسپیرمن و آزمون رگرسیون چندمتغیر و تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزار PLS استفاده شد. اولویت بندی روستاهای با استفاده از مدل های تاپسیس، ویکور، ANP و کپلند استفاده شده است. نتایج ِیافته‌های پژوهش در ارتباط با آگاهی‌های زیست‌محیطی نشان می‌دهد که تمامی متغیرهای حفاظت از تعادل اکولوژیکی روستا، حفاظت از پوشش گیاهی و جانوری، مقابله با خشک‌سالی، عدم آلودگی صوتی، حفاظت از منابع آبی و خاکی، استفاده از کشاورزی ارگانیک، کاهش استفاده از سوخت های فسیلی، دفن اصولی زباله ها، عدم استفاده از زباله های تجدیدناپذیر، مدیریت بحران زیستی و احیا و بازسازی محیط آسیب‌دیده رابطه معنی‌داری وجود دارد. همچنین بر اساس نتایج مدل های چند شاخصه روستای تپیک دره دارای بالاترین اولویت و روستای قوزلجه دارای کمترین اولویت از نظر دانش زیست‌محیطی روستاییان بوده است. درنهایت، با توجه به نتیجه پژوهش پیشنهاد‌های کاربردی ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3169 - بررسی عوامل مؤثر بر ارزش ویژه برند مقصد توریسم درمانی بیمارستان آتیه در شهر همدان
عباس جابری محمداعظیم خدایاری

ارزش ویژه برند مقصد گردشگری سلامت عبارت است از مجموع دارایی‌های (یا بدهی‌های) برند در رابطه با نام و سمبل مقصد گردشگری که موجب تغییراتی در ارزش خدمات و تجاربی که در آنجا فراهم می‌شود تعیین می‌گردد. با توجه به تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی و خصوصیات مقصدهای گردشگری ایران، در أکثر

ارزش ویژه برند مقصد گردشگری سلامت عبارت است از مجموع دارایی‌های (یا بدهی‌های) برند در رابطه با نام و سمبل مقصد گردشگری که موجب تغییراتی در ارزش خدمات و تجاربی که در آنجا فراهم می‌شود تعیین می‌گردد. با توجه به تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی و خصوصیات مقصدهای گردشگری ایران، در این پژوهش سعی شده است اندازه‌گیری ارزش ویژه برند (قدرت برند) یک مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران سلامت با توجه به مدل کونکینک (2007)، برگرفته از مدل آکر مورد بررسی قرار گیرد که البته در مدل مورد استفاده به هر دو بعد رفتاری و ادراکی توجه می‌شود. بنابراین تحقیق حاضر قصد دارد مدل آکر را در کشور ایران و روی مقصد گردشگری سلامت بیمارستان آتیه شهر همدان مورد بازبینی قرار دهد. با توجه به اینکه هدف اصلی آن بررسی تأثیر متغیرهای مستقل (یعنی تصویر برند، آگاهی از برند، کیفیت ادراک شده و وفاداری به برند) بر متغیر وابسته(یعنی ارزش ویژه برند) است. این تحقیق از نوع همبستگی و از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ اجرا یا استراتژی، توصیفی از نوع پیمایشی است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داده است که هر چهار عامل تصویر برند، وفاداری به برند، کیفیت ادراک شده و آگاهی به برند مقصد گردشگری به صورت مستقیم بر ارزش ویژه برند بیمارستان آتیه در شهر همدان تأثیر دارند و از نظر اهمیت، کیفیت ادراک شده مهم‌ترین عامل تأثیرگذار شناخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3170 - حیات‌بخشی به بافت تاریخی شهرهای معاصر با رویکرد گردشگری شهری (نمونه موردی شهر تبریز)
آمنه جوری رحیم سرور

بافت قدیم شهرها اغلب در برگیرنده آثار و نواحی تاریخی است. امروزه مدیران موفق در پی احیای مناطق تاریخی با رجوع به شهرسازی بومی، استفاده از کاربری‌های مختلط، اولویت دادن به حمل‌ونقل عمومی و تردد پیاده، فراهم آوردن شرایط زیست‌محیطی سالم، ایجاد رونق اقتصادی پایدار، اشتغال ب أکثر

بافت قدیم شهرها اغلب در برگیرنده آثار و نواحی تاریخی است. امروزه مدیران موفق در پی احیای مناطق تاریخی با رجوع به شهرسازی بومی، استفاده از کاربری‌های مختلط، اولویت دادن به حمل‌ونقل عمومی و تردد پیاده، فراهم آوردن شرایط زیست‌محیطی سالم، ایجاد رونق اقتصادی پایدار، اشتغال بومی، جذب مشارکت محلی و توجه به میراث فرهنگی و گردشگری هستند. بافت تاریخی شهرها باسابقه قدیمی، به دلیل مرکزیت جغرافیایی، سهولت دسترسی، مرکزیت ثقل اقتصادی و ویژگی‌های تاریخی- فرهنگی دارای پتانسیل بالقوه بالایی می‌باشند؛ علیرغم ویژگی‌های مثبت قسمت مرکزی شهرها، بافت آن‌ها از لحاظ مشکلات کالبدی (فرسودگی)، زیست‌محیطی، درهم ‌پیچیدگی بافت و ضعف زیرساخت‌ها رنج می‌برند. اصلی‌ترین هدف و راهبرد اساسی اقدامات مداخله‌ای برای بهسازی و نوسازی بافت تاریخی و طراحی آن‌ها بازگرداندن این مجموعه به چرخه زندگی است. زنده ماندن بافت درگرو فعالیت و مشارکت آن در زندگی جاری در شهر است، و تنها ازاین‌رو می‌توان به امور نوسازی و احیا بافت‌های تاریخی شهر و طراحی در محورهای تاریخی را اجرا و موفقیت این امر را تضمین کرد و می‌تواند در جذب و فعال‌سازی گردشگری شهر تاریخی چون تبریز بسیار مؤثر واقع گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3171 - بازآفرینی مراکز تاریخی شهر‌های ایرانی با محوریت گردشگری با تلفیق مدل‌های برنامه‌ریزی استراتژیک و تحلیل شبکه (ANP-SWOT)؛ مطالعه موردى: بافت تاریخی کلان‌شهر تبریز
محمد حسن یزدانی پروین ده ده زاده سیلابی

با توجه به نحوه شکل گیرى شهر هاى ایرانی- اسلامى، مراکز تاریخی شهر ها داراى نقش حیاتى بوده و از اهمیت زیادى برخوردار هستند. این مراکز، به دلیل مرکزیت جغرافیایی، سهولت دسترسی، مرکزیت ثقل اقتصادی و ویژگی های تاریخی- فرهنگی دارای پتانسیل بالقوه بالایی می باشند؛ اما علی‌رغم أکثر

با توجه به نحوه شکل گیرى شهر هاى ایرانی- اسلامى، مراکز تاریخی شهر ها داراى نقش حیاتى بوده و از اهمیت زیادى برخوردار هستند. این مراکز، به دلیل مرکزیت جغرافیایی، سهولت دسترسی، مرکزیت ثقل اقتصادی و ویژگی های تاریخی- فرهنگی دارای پتانسیل بالقوه بالایی می باشند؛ اما علی‌رغم ویژگی های مثبت قسمت مرکزی شهر ها، بافت آنها از لحاظ مشکلات کالبدی(فرسودگی)، زیست محیطی، درهم پیچیدگی بافت و ضعف زیرساخت ها رنج می برند. در میان شهر های کهن ایران زمین نیز، نمونه ای که در شهرسازی سنتی ایران دارای اعتبار و هویت ویژه بوده، شهر تبریز می باشد. مرکز تاریخی این شهر، گنجینه های گرانبهایی از آثار تاریخی و فرهنگی بشر را در خود جای داده که با فرسودگی آنها علاوه بر ساختار کالبدی، هویت فرهنگی و تاریخی شهر نیز در معرض خطر نابودی قرار گرفته است. بنابراین برای جلوگیری از کاهش اهمیت این مراکز تاریخی، اجرای طرح های باز آفرینی امری ضروریست. از آنجا که باز آفرینى این مراکز نیازمند سرمایه گذاری قابل توجهی مى باشد، به نظر می رسد می توان با استفاده از ظرفیت های بالقوه گردشگری شهرى به منظور تشویق هم زمان بخش خصوصی و حمایت هاى بخش دولتی جهت سرمایه گذارى برای تحقق پذیرى این طرح ها بهره بردارى نمود. لذا پژوهش حاضر با رویکری توصیفی - تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی و بهره گیری از مدل SWOT و مدل تحلیل شبکه ای(ANP )، با شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدید هاى موجود گردشگری در مرکز تاریخی شهر تبریز راهبرد هایى در جهت بهبود وضع موجود بافت ارائه داده است. بر اساس نتایج پژوهش، راهبرد های WT2، ST3 و WO1 سه راهبرد دارای اولویت برای بازآفرینی بافت تاریخی کلان‌شهر تبریز می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3172 - شناسایی و اولویت‌بندی مشکلات گردشگری ورزش چوگان در ایران
کیومرث مولادوست سحر سامانی علیرضا ذاکریان

هدف: هدف از این پژوهش شناسایی مشکلات گردشگری ورزش چوگان در ایران است.گردشگری چوگان، جایگاه و اهمیت ویژه ای در جهان دارد و تاکنون کشورهای دارنده دانش فنی این رشته ورزشی با ارائه برنامه ها و مراسم هیجان‌انگیز متعدد و ارائه بسته های توریستی برای گردشگران دوستدار این ورزش د أکثر

هدف: هدف از این پژوهش شناسایی مشکلات گردشگری ورزش چوگان در ایران است.گردشگری چوگان، جایگاه و اهمیت ویژه ای در جهان دارد و تاکنون کشورهای دارنده دانش فنی این رشته ورزشی با ارائه برنامه ها و مراسم هیجان‌انگیز متعدد و ارائه بسته های توریستی برای گردشگران دوستدار این ورزش در این زمینه تلاش های موفقی داشته اند روش تحقیق: روش پژوهش پیمایشی از نوع همبستگی است. از نظر هدف کاربردی و با ابزار پرسشنامه انجام گردید. جامعه آماری پژوهش شامل صاحبنظران سه حوزه؛ ورزش چوگان، حوزه تربیت بدنی و ورزش و حوزه گردشگری و میراث فرهنگی است. از آن‌جایی که در این حوزه دانش لازم برای جامعه آماری وجود ندارد، از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. نمونه آماری این پژوهش شامل 195 نفر است. برای پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای کل سؤالات 91/0 و برای مؤلفه های مدیریتی، فرهنگی و زیرساختی به ترتیب 86/0، 89/0 و 81/0 بود. نتایج: نتایج نشان داد عامل فرهنگی با میانگین 08/2 در رتبه یکم مشکلات گردشگری چوگان قرار دارد. همچنین عوامل زیرساختی با میانگین 06/2، مدیریتی با میانگین 86/1، به ترتیب در رده های دوم و سوم رتبه بندی شدند. نتیجه‌گیری: به منظور توسعه گردشگری چوگان در ایران، باید به همه عوامل فرهنگی، زیرساختی و مدیریتی توجه شود و لازمه توسعه همه جانبه بودن آن است. عوامل مدیریتی به عنوان موتور محرکه سایر عوامل نقش کلیدی و تعیین کننده دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3173 - طراحی مدلی جهت انتخاب هتل توسط مشتریان با استفاده از سیستم خبره
طیبه داستان

در این مقاله با هدف طراحی مدلی جهت انتخاب هتل مناسب توسط مشتریان با استفاده از سیستم خبره، در مرحله اول به تعیین معیارهای انتخاب هتل مناسب توسط مشتریان با استفاده از ادبیات پژوهش و نظرات خبرگان پرداخته شد؛ در مرحله دوم به اولویت‌بندی معیارهای تعیین شده در مرحله قبل با ا أکثر

در این مقاله با هدف طراحی مدلی جهت انتخاب هتل مناسب توسط مشتریان با استفاده از سیستم خبره، در مرحله اول به تعیین معیارهای انتخاب هتل مناسب توسط مشتریان با استفاده از ادبیات پژوهش و نظرات خبرگان پرداخته شد؛ در مرحله دوم به اولویت‌بندی معیارهای تعیین شده در مرحله قبل با استفاده از فرایند تحلیل شبکه‌ای ANP پرداخته شد و در مرحله آخر با استفاده از معیارهای رتبه‌بندی شده، سیستم خبره مذکور طراحی و تست گردید. طبق نتایج به‌دست آمده از مرحله اول معیارهای انتخاب هتل مناسب توسط مشتریان شامل هزینه اقامت، امکانات رفاهی، امنیت، ادراک مشتریان و آگاهی مشتریان از برند شناسایی گردید. نتایج حاصل از تحلیل ANP نشان داد که کیفیت ادراک شده مشتری، هزینه اقامت، آگاهی مشتری از برند هتل، امکانات حرفه‌ای و امنیت محیط به ترتیب دارای بیشترین اهمیت در انتخاب هتل بوده‌اند. سیستم خبره تحقیق بر حسب این عوامل طراحی گردیده و نتایج حاصل از طراحی سیستم خبره نشان داد که هزینه بالای اقامت از پایدارترین عوامل در تشخیص نامناسب بودن انتخاب هتل بوده است. پس از آن عامل ریسک امنیتی بالا، بیشترین پایداری را در تشخیص نامناسب بودن انتخاب هتل نشان داد. عوامل امکانات، ادراک مشتریان و آگاهی آنان از برند نیز دارای برهم کنشی بودند که نشان از حساسیت سیستم خبره انتخاب هتل به این عوامل داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3174 - بررسی گردشگری شهری بافت میانی منطقه 14 اصفهان با استفاده از مدل SWOT-QSPM
ایمان چقاجردی زیبا فتوحی مهدیه سلطانی نژاد

امروزه گردشگری به عنوان پویاترین فعالیت‌های اقتصادی عصر حاضر، از لحاظ تحرک و ایجاد زمینه‌های اشتغال و توسعه همه جانبه در جهان به خودنمایی پرداخته است و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد جوامع محلی، ایجاد فرصت‌های شغلی در نقاط جهان شده است. باعث ثبات و استقرار جمعیت أکثر

امروزه گردشگری به عنوان پویاترین فعالیت‌های اقتصادی عصر حاضر، از لحاظ تحرک و ایجاد زمینه‌های اشتغال و توسعه همه جانبه در جهان به خودنمایی پرداخته است و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد جوامع محلی، ایجاد فرصت‌های شغلی در نقاط جهان شده است. باعث ثبات و استقرار جمعیت در جوامع و جلوگیری از مهاجرت‌های بی‌رویه، حفظ تعادل اکولوژیکی منابع طبیعی و حفظ ویژگی‌های فرهنگی شهرها می‌شود. بر این اساس می‌توان گفت که یکی از بهترین راههای نجات شهرها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی، توسعه گردشگری شهری است. هدف از این پژوهش بررسی گردشگری شهری بافت میانی منطقه 14 اصفهان با استفاده از مدل SWOT-QSPM می‌باشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی می‌باشد و جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که استراتژی‌های ایجاد شرایط و اتخاذ مواضع اصولی جهت جلب و جذب سرمایه‌های خارجی خصوصاً در جهت رونق و احیای مجدد آثار و ابنیه تاریخی، بهره‌گیری از تبلیغات در سطحی گسترده، استفاده از نیروهای بومی محله و تشویق سرمایه‌‌گذاران بخش خصوصی برای همراهی دولت در ساماندهی صنعت گردشگری اصفهان به ترتیب در رتبه‌های اول تا چهارم قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3175 - سطح‌بندی شهرستان‌های استان همدان بر اساس ظرفیت‌های گردشگری با استفاده از تکنیک تحلیل عامل
آزیتا نوبخت نجات محمود امیری

برنامه‌ریزی مناطق گردشگری با در نظر گرفتن ظرفیت در این مناطق صورت می پذیرد و این مهم سبب خواهد شد که هدایت گردشگران با انسجام بیشتر صورت پذیرد. در نتیجه آثار سوء حضور جمعیت در برخی نقاط که هزینه‌های زیست محیطی را در پی خواهد داشت به حداقل کاهش خواهد یافت. این پژوهش با ه أکثر

برنامه‌ریزی مناطق گردشگری با در نظر گرفتن ظرفیت در این مناطق صورت می پذیرد و این مهم سبب خواهد شد که هدایت گردشگران با انسجام بیشتر صورت پذیرد. در نتیجه آثار سوء حضور جمعیت در برخی نقاط که هزینه‌های زیست محیطی را در پی خواهد داشت به حداقل کاهش خواهد یافت. این پژوهش با هدف اصلی ظرفیت بندی گردشگری بر اساس برخی از عوامل مؤثر جاذب گردشگر شهری و با بهره‌گیری از مدل های آماری پیشرفته می‌باشد. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و از حیث برداشت اطلاعات پیمایشی است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss 19 استفاده شده است. نتایج اولیه این تحقیق مشخص کرد که معیارهای مورد نظر برای ظرفیت بندی گردشگاه های شهری در استان به ترتیب عبارت از همدان، ملایر، کبودرآهنگ، نهاوند، تویسرکان، رزن، اسدآباد و بهار می‌باشند. پس از الویت دهی، مناطق مورد مطالعه را از لحاظ زیرساخت‌های گردشگری ظرفیت بندی شد که همدان و ملایر در سطح بسیار خوب و شهرستان‌های کبودرآهنگ و نهاوند در سطح متوسط و شهرستان تویسرکان در سطح ضعیف و شهرستان‌های رزن، اسدآباد و بهار در سطحی بسیار ضعیف قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3176 - تبیین نقش مؤلفه «پایداری» در فرآیند شکل‌گیری «مجموعه‌های گردشگری اکولوژیک»
عرفان خصم افکن نظام آزاده اربابی سبزواری

رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی- اجتماعی، اثرات زیست‌محیطی به همراه دارد که در صورت ادامه یافتن می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به بار آورد. گردشگری پایدار محیطی یا اکولوژیک، عبارت است از: گسترش صنعت گردشگری و جذب جهانگردان به أکثر

رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی- اجتماعی، اثرات زیست‌محیطی به همراه دارد که در صورت ادامه یافتن می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به بار آورد. گردشگری پایدار محیطی یا اکولوژیک، عبارت است از: گسترش صنعت گردشگری و جذب جهانگردان به کشور با استفاده از منابع موجود، به گونه ای که ضمن پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ضوابط قانونی جامعه و انتظار جهانگردان، بتوان وحدت و یکپارچگی و هویت فرهنگی و سلامت محیط زیست، تعادل اقتصادی و رفاه مردمان کشور و میهمانان آنها را به طور متوازن و پیوسته در حد بهینه تأمین کرد. برنامه های توسعه پایدار گردشگری در هر کشور می بایست با ارزش ها و ایدئولوژی های خاص آن کشور سازگار باشد، در واقع همواره باید اصل انعطاف پذیری و تغییر رعایت شود. ساختار اصلی مقاله بر پژوهش با رویکرد تحلیلی به روش کتابخانه ای و پیمایشی از نوع کاربردی استوار است که به واکاوی و تحلیل اطلاعات مرتبط با مبانی نظری صنعت گردشگری می پردازد؛ سپس نگاهی به مبانی گردشگری پایدار و رابطه آن با عوامل شکل دهنده مجموعه های گردشگری اکولوژیک با هدف ارتقای مجموعه های گردشگری در منطقه مورد پژوهش براساس نظریات پرداخته و فرآیند شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک تببین می شود و سپس نمونه مورد مطالعه به عنوان یک محیط گردشگری پایدار که بر اساس رویکرد طراحی اکولوژیک (زیست محیط‌گرا) با بهره گیری از مفاهیم و مبانی نظری تحقیق انجام شده است، ارائه می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک در اطراف جاذبه های طبیعی- تاریخی در کشورمان می تواند گامی مؤثر در توسعه پایدار گردشگری باشد؛ همچنین اگر برنامه ریزی فیزیکی گردشگری در ایران با شیوه ای نظام یافته انجام گیرد، می تواند به ایجاد اشتغال و افزایش ارزش پول داخلی منجر شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3177 - Iranian EFL Teachers’ Perceptions of the Different Features of Mediation
Mahbubeh Rezaeian

With the emergence of social constructivism, gradual changes in the role of teachers have been observed and the interests in the recognition of the importance of mediation in English language classrooms have been surged. It appears that the history of mediation pretty i أکثر

With the emergence of social constructivism, gradual changes in the role of teachers have been observed and the interests in the recognition of the importance of mediation in English language classrooms have been surged. It appears that the history of mediation pretty ignores exploring the teachers mental lives and has not treated some variables in much details. This paper sought to reveal Iranian EFL teachers thoughts on the importance of the different aspects of mediation and to discover the degree that they act as mediators. It is also aimed to investigate the differences in Iranian high school English teachers’ perceptions across various genders, ages, degrees as well as teaching experience groups. In order to collect data Mediation Questionnaire for Language Teachers consists of three parts designed by Williams and Burden (1997) was distributed among 40 Iranian EFL teachers in three institutes in Gorgan. The results showed that 57 percent of teachers believed that mediation was very important for them. Meanwhile, they consider themselves as a mediator quite often. The findings also demonstrated no statistically significant difference in Iranian high school English teachers’ perceptions across different genders, ages and degrees apart from teaching experience. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3178 - Hidden Reasons behind the Plagiarism of Iranian TEFL University Students in Their Written Studies: A Qualitative Study
Vahid Ghorbani Mehrnoosh Mashmool Golshad Daliche Ata Hamed Zarabi

In recent years, the issue of plagiarism has received a lot of attention from the academic world. However, few studies have been conducted in the area of detecting why students will be drawn into such a hateful action. The factors that overtly or covertly contribute to أکثر

In recent years, the issue of plagiarism has received a lot of attention from the academic world. However, few studies have been conducted in the area of detecting why students will be drawn into such a hateful action. The factors that overtly or covertly contribute to the growth of plagiarism among graduate TEFL students in Iran were investigated in this study. In order to accomplish this, the researchers conducted a semi-structured interview with 20 graduate students studying English language teaching to ascertain their perceptions of the underlying causes of plagiarism. Based on the data collected from the content analysis procedure, the main causes of plagiarism among TEFL students include ‘low English proficiency’, ‘lack of time’, ‘lack of support from the instructor’, ‘lack of interest in the topic, ‘laziness or a lack of motivation’, and ‘the use of science as a market for money making. The current study is of high significance since it has vital implications for academics teaching in higher education, TEFL university students, curriculum developers, and EAP/ESP specialists. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3179 - Complementary Relationship between Dynamic Assessment and Traditional Testing
Ogholgol Nazari

There have been different approaches to assess students’ learning in language teaching classes. Traditional standardized testing and dynamic assessment have been used in language classes. While traditional testing is considered a product-oriented approach, dynamic أکثر

There have been different approaches to assess students’ learning in language teaching classes. Traditional standardized testing and dynamic assessment have been used in language classes. While traditional testing is considered a product-oriented approach, dynamic assessment is believed to focus on the process of learning and assist it. Existing literature is replete with different definitions of dynamic assessment. However, different attempts in defining dynamic assessment mainly contrast it with traditional testing. This has resulted in the conception that these two approaches are contradictory and their complementary relationship is not well acknowledged. This article, taking a postmodernist perspective, in general, chaotic/complexity view point in particular, and advocating a relativistic perspective, is an attempt to highlight the complementary relationship between these two approaches i.e., traditional testing and dynamic assessment. In so doing, it deals with defining and comparing these two approaches and considers two views on their relationship including their contradictory and complementary relationships. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3180 - اصل حداقل بودن حقوق جزا در حقوق کیفری ایران؛ چالش‌ها و راهکارها
طاهر بخشی زاده تهمورث بشیریه حسین غلامی

10.30495/jcld.2023.1986786.1067

تاریخ دریافت: 21/04/1402 تاریخ بازنگری: 29/05/1402 تاریخ پذیرش: 19/06/1402 اصل حداقل بودن حقوق جزاء، برگرفته از نظریه ی‌ فلسفی لیبرالیسم است و به شکلی متفاوت به تکوین حقوق جزای حداقلی می‌پردازد. اصل حداقل بودن حقوق جزاء، با احترام به انسان‌ و ارزش‌هایی چون آزادی او، خو أکثر

تاریخ دریافت: 21/04/1402 تاریخ بازنگری: 29/05/1402 تاریخ پذیرش: 19/06/1402 اصل حداقل بودن حقوق جزاء، برگرفته از نظریه ی‌ فلسفی لیبرالیسم است و به شکلی متفاوت به تکوین حقوق جزای حداقلی می‌پردازد. اصل حداقل بودن حقوق جزاء، با احترام به انسان‌ و ارزش‌هایی چون آزادی او، خودمختاری و حق بر متفاوت ‌بودن، از یک طرف و بیان نقش حداقلی دولت و عدم حق او بر مداخله در تمام شئون زندگی انسان‌ها، حقوقی کیفری، ترسیم می‌کند که گستره‌ی آن، ‌اندک و محدود به موارد ضروری است. با توجه به این اصل، دولت ها باید، جرم‌ انگاری‌ها و پس از آن، مجازات‌ها را توجیه کنند. اجرای این اصل، با موانع و چالش هایی مانند: مداخله ی بیش از ضرورت سیستم قضایی کشور در تعارضات اجتماعی، تورم قانونی، عدم حمایت مؤثر از حقوق فردی، میزان بالای محکومیت و مشکلات سیستمی رو به رو است. فائق آمدن به این مشکلات، به بازنگری در اصول نظام کیفری محتاج است. اصل حداقل بودن حقوق جزاء، آثاری به همراه دارد که مبتنی بر این اصل، می‌توان نسبت به چالش‌ها و موانعِ تقلیل عناوین مجرمانه در حقوق کیفری ایران، فائق آمد. این اصل، ابزار‌ها و نیاز‌های لازم برای تحقق حقوق جزای حداقلی را مورد توجه قرار می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3181 - واکاوی معامله به قصد فرار از دین برمبنای اصل امنیّت قراردادی
حسن امیدوار مهدی شیداییان یگانه بیرنگ عدنان عمرانی فر

10.30495/jcld.2022.1971548.1023

از جمله عوامل تهدید کننده امنیّت قراردادی استفاده از شیوه های هوشمندانه از سوی بدهکار برای ممانعت از توقیف اموال و استیفای طلب از سوی طلبکار و به طور کلی فرار از تعهدات اجتماعی و اقتصادی است که در اصطلاح حقوقی، معامله به قصد فرار از دین نام دارد. در این میان آنچه موجب أکثر

از جمله عوامل تهدید کننده امنیّت قراردادی استفاده از شیوه های هوشمندانه از سوی بدهکار برای ممانعت از توقیف اموال و استیفای طلب از سوی طلبکار و به طور کلی فرار از تعهدات اجتماعی و اقتصادی است که در اصطلاح حقوقی، معامله به قصد فرار از دین نام دارد. در این میان آنچه موجب از بین رفتن امنیّت قراردادی و سستی اعتبار در روابط تجاری با دیگران می شود، نیرنگ بدهکار برای فرار از پرداخت دین و اضرار به طلبکار به دلیل عدم استیفای تمام یا بخشی از طلب است. به نظر می رسد با توجه به جهت نامشروع موجود در این نوع معاملات، استناد به اصل 40 قانون اساسی با تأکید بر قاعده لاضرر ، همچنین تقدم اراده باطنی بر اراده ظاهری در عقود و از آنجائی که دارایی بدهکار پشتوانه التزام های مالی او است و طلبکار بر مبنای همین وثیقه عمومی به او اعتماد کرده و با از بین رفتن این پشتوانه نه تنها زیانی ناروا به طلبکاران زده بلکه امنیّت داد و ستد و اعتماد اجتماعی را متزلزل ساخته است، می توان با بازنگری در حکم این نوع از معاملات که مستفاد از ماده 218 ق. م صرفاً در مورد صوری بودن آن ها را باطل می داند، بدون هیچ نوع قید و شرطی حکم به ممنوعیت یا بطلان معاملات به قصد فرار از دین صادر کرد و مبنای بطلان را نظم عمومی ناشی از اصل امنیت قراردادی قرار داد؛ کما اینکه در حقوق فرانسه معاملات به قصد فرار از دین از حیث وضعیت عمل حقوقی، منطبق با عدم قابلیت استناد است و نسبت به طرفین معتبر است؛ ولی نسبت به بستانکار تا حدی که به ضرر وی باشد، قابل استناد نمی باشد؛ ولی اگر ثالث از عمل حقوقی منعقده منتفع گردد، می تواند به آن استناد نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3182 - بازتاب تمایزات رویکرد عقل‌گرا و نقل‌گرا در تحلیل انگارۀ بداء: بازخوانی دو شرح کافی کلینی در عصر صفوی
محمدمهدی فرهی روح الله شهیدی محمد کاظم رحمان ستایش

اندیشمندان با رویکردهای متفاوتی با روایات و گزاره‌های دینی مواجه شده‌اند. از آن‌‌جا که هر رویکردی آثار و تبعات متفاوتی از خود بر جای می‌گذارد لازم است برای شناخت رویکردهای گوناگون آن‌ها را بررسی کنیم. دو رویکرد عمده در رویارویی با روایات و گزاره‌های دینی رویکرد عقل‌گرای أکثر

اندیشمندان با رویکردهای متفاوتی با روایات و گزاره‌های دینی مواجه شده‌اند. از آن‌‌جا که هر رویکردی آثار و تبعات متفاوتی از خود بر جای می‌گذارد لازم است برای شناخت رویکردهای گوناگون آن‌ها را بررسی کنیم. دو رویکرد عمده در رویارویی با روایات و گزاره‌های دینی رویکرد عقل‌گرایی فلسفی و رویکرد نقل‌گرایی است. در این مطالعه می‌خواهیم با روش مقایسه‌ای به بررسی و تطبیق رویکرد ملاصدرا هم‌چون نمایندۀ مکتب عقل‌گرایی فلسفی و رویکرد مجلسی هم‌چون نمایندۀ مکتب نقل‌گرایی در باب بداء در بخش اصول از کتاب کافی بپردازیم. می‌خواهیم از این رهگذر به فهم و درک بهتر هر یک از این دو رویکرد دست یابیم و تفاوت‌ها و تمایزات آن‌ها را بازنماییم. این دو اندیشمند در عصر صفویه می‌زیسته‌اند و سوگیری‌های نظری آن‌ها حاکی از تقابل فکری دو جریان عقل‌گرایی و نقل‌گرایی در آن دوره است. فرضیۀ مطالعه آن است که این دو رویکرد در شاخصه‌هایی چون نحوۀ تبیین آموزه‌های دینی، نوع بسط مسئله، گرایش به قطعیت در بیان یا احتیاط‌گرایی، و چگونگی برخورد با روایات غامض اختلاف دارند. بااین‌حال، می‌توان اشتراکاتی را نیز در شیوۀ صاحبان دو رویکرد در رویارویی با روایات مشاهده کرد؛ اشتراکاتی هم‌چون پرهیز از رد و انکار روایات، تمسک به تأویل، و رویارویی با روایات با تکیه بر پیش‌فرض‌ها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3183 - ریشه‌های تاریخی نگرش عین القضات همدانی به حدیث «اطلبوا العلم ولو بالصین»
جواد فرامرزی

صوفیان و فیلسوفان مسلمان در بسیاری از موارد فهمی خلاف ظاهر از روایات ارائه داده‌اند. از زمرۀ این قبیل عالمان مسلمان، عین القضات همدانی (مقتول در 525ق) است. او در بحث از روایات مختلف چنین می‌کند. از جمله، در بحث از روایت اطلبوا العلم ولو بالصین منظور روایت را رفتن به چشم أکثر

صوفیان و فیلسوفان مسلمان در بسیاری از موارد فهمی خلاف ظاهر از روایات ارائه داده‌اند. از زمرۀ این قبیل عالمان مسلمان، عین القضات همدانی (مقتول در 525ق) است. او در بحث از روایات مختلف چنین می‌کند. از جمله، در بحث از روایت اطلبوا العلم ولو بالصین منظور روایت را رفتن به چشمه‌ای به نام صاد برای فرا گرفتن علم حضوری و لدنی می‌شناساند؛ چشمه‌ای که به‌طبع بر معنایی رمزی دلالت می‌کند. جا دارد بپرسیم ریشه‌های تاریخی نگرش وی به این روایت چیست. چنان که خواهیم دید، این برداشت ریشه در تفکر گنوسی و رازگرایانۀ او دارد. بر اساس تفکر گنوسی‌ ــ که در بخشی از مسیر انتقال خود از طریق مسیحیت و مانویت به ایران و به‌طبع به اسلام ایرانی راه ‌یافته‌ ــ جهان مادی و علم مادی فاقد ارزش است. غنوصیان اصالت را به جهان متافیزیکی می‌دهند و عین القضات هم از ایشان متأثر است. اندیشۀ رازگرایانۀ دیگری که عین القضات از آن اثر پذیرفته، تفکر افلاطونیان است که با اعتقاد به عالم مُثُل، اصل تمام چیزها را در عالم بالا می‌دانند و اشیاء مادی را سایه و ظِلّی برای آن درنظر می‌گیرند. هر چند نگرش عین القضات به حدیث دارای ریشه‌های تاریخی در خارج از جهان اسلام است، جنبه‌هایی از تفکر عین القضات را می‌توان در ادیان مختلف و مکاتب گراینده به تفاسیر باطنی از اسلام خاصّه مذهب تشیع بازدید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3184 - نقش غلات در شکل‌گیری روایات سبعة أحرف
محمد عترت دوست

از جملۀ مباحث تخصصی در حوزه علوم و معارف قرآن کریم، نظریه نزول چندگانه قرآن کریم بر مبنای روایات سبعة أحرف است. گذشته از شناسایی زمینه صدور این روایات از پیامبر اکرم (ص)، آنچه در این میان حائز اهمیت بسیار بوده و باعث شده اختلاف‌نظرهای متعددی در میان عالمان شیعه ایجاد شو أکثر

از جملۀ مباحث تخصصی در حوزه علوم و معارف قرآن کریم، نظریه نزول چندگانه قرآن کریم بر مبنای روایات سبعة أحرف است. گذشته از شناسایی زمینه صدور این روایات از پیامبر اکرم (ص)، آنچه در این میان حائز اهمیت بسیار بوده و باعث شده اختلاف‌نظرهای متعددی در میان عالمان شیعه ایجاد شود، وجود روایاتی دالّ بر تأیید این نظریه توسط ائمه صادقین (ع) است. ازآنجاکه این روایات در ظاهر با دیگر روایات ایشان مبنی بر نزول قرآن به حرف واحد مخالفت و تعارض داشته و زمینه طرح بحث از تحریف قرآن در نزد شیعیان را فراهم آورده است، لذا در این پژوهش تلاش شده با استفاده از دو روش نقد سندی و تحلیل تاریخی و توجه به گفتمان حاکم بر عصر ائمه صادقین (ع)، سبب صدور این روایات و ارتباط آن با جریان‌های مذهبی ـ اجتماعی صدر اسلام را تبیین نموده و نظر جدیدی در راستای فهم این‌گونه روایات بیان کنیم. توجه به جریان غلات، بررسی انگیزه آنان از طرح مبحث اختلاف قرائات قرآنی و چگونگی مواجهه اهل‌بیت (ع) با این اندیشه‌های غلط، ازجمله مباحثی است که در این مقاله بدان پرداخته شده. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3185 - تحلیل کهن‌الگویی رؤیای یوسف (ع) بر پایۀ نمادها و اسطوره‌های اقوام سامی
زهرا محققیان

یکی از مهم‌‌ترین زمینه‌های تحلیلی در بررسی متن ادبی قرآن کریم تحلیل کهن‌الگویی است که با رویکردی تاریخی ـ تطبیقی، مضامین و مفاهیم این متن مقدس را در ارتباط با ساختارهای روانی و فرهنگی مخاطبانش تفسیر و تأویل می‌کند. این رویکرد بیش‌ترین تأثیرات را از نظریات کارل گوستاو یو أکثر

یکی از مهم‌‌ترین زمینه‌های تحلیلی در بررسی متن ادبی قرآن کریم تحلیل کهن‌الگویی است که با رویکردی تاریخی ـ تطبیقی، مضامین و مفاهیم این متن مقدس را در ارتباط با ساختارهای روانی و فرهنگی مخاطبانش تفسیر و تأویل می‌کند. این رویکرد بیش‌ترین تأثیرات را از نظریات کارل گوستاو یونگ دربارۀ ناخودآگاه جمعی و کهن‌الگوها پذیرفته است و به‌مثابۀ یکی از رویکردهای مهم در نقد ادبی معاصر به‌شمار می‌آید. مطالعۀ حاضر با این هدف صورت می‌گیرد که با کمک این رویکرد به بررسی رؤیای یوسف (ع) بپردازیم و زوایای کهن‌الگویی آن را به بحث و بررسی بگذاریم. سؤال اصلی در این پژوهش آن است که آیا می‌توان رؤیای یوسف (ع) را ــ چنان‌که در قرآن یاد شده است ــ از نظرگاه روان‌‌شناسی تحلیلی و رویکرد نقد کهن‌الگویی مطالعه کرد یا نه؛ و آیا می‌توان از این منظر، نمادهای بازتابیده در این رؤیا را تفسیر نمود و دریافت هریک چرا کاربسته شده‌اند یا نه. می‌توان چنین محتمل دانست که سجدۀ خورشید و ماه و ستارگان از هستۀ مرکزی کهن‌الگویی ناشی می‌شود که بازتاب آن را می‌توان در اساطیر دید. هرگاه چنین باشد، آنچه این آیه بازمی‌نمایاند، گرچه حکایت از رؤیا ست، به‌حقیقت روانِ جمعیِ قوم یوسف (ع) را آشکار می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3186 - تحلیل تاریخی فرمانبرداری شامیان از معاویه (با تمرکز بر تحلیل روایات مدح و ذم آنان در نهج ‌البلاغه)
اکرم السادات حسینی یحیی میر حسینی کمال صحرایی اردکانی

تبعیت محض شامیان از معاویه، زبانزد خاص و عام است. در برخی از گزاره‌های نهج‌البلاغه شامیان با خصوصیاتی چون جهالت، دنائت و پستی، خشونت، رذالت، فرومایگی و بندگانی تندخو معرفی شده‌اند. برخی از مورخان نیز علت تبعیت اهل شام را کم‌خردی، تبعیت کورکورانه، فقدان اندیشه و تأمل، بی أکثر

تبعیت محض شامیان از معاویه، زبانزد خاص و عام است. در برخی از گزاره‌های نهج‌البلاغه شامیان با خصوصیاتی چون جهالت، دنائت و پستی، خشونت، رذالت، فرومایگی و بندگانی تندخو معرفی شده‌اند. برخی از مورخان نیز علت تبعیت اهل شام را کم‌خردی، تبعیت کورکورانه، فقدان اندیشه و تأمل، بی‌تفاوتی نسبت به اخبار و حوادث پنهان، بیان کرده‌اند. این در حالی است که بر پایه برخی گزاره‌های نهج‌البلاغه، مردم شام به نظم، امانت‌داری، تبعیت بدون چشم‌داشت، مُصلحِ عموم و متحد توصیف شده، حتی حضرت علی (ع) آرزو کردند ای کاش معاویه ده نفر از اهل عراق را با یک نفر اهل شام معاوضه کند. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با تمرکز بر جریان اُموی‌ در شام، به علت تبعیت محض شامیان پرداخته است. از جمله نتایج‌ این پژوهش آنکه گرچه مردم شام خصائصی ممتاز داشتند اما این ویژگی‌ها دستاویز جریان ‌ِاُموی به رهبریت معاویه قرار گرفت تا با تکیه ‌بر باورهای پیشا اسلامی شامیان و سیاست‌های متناسب با روحیات آنان، ویژگی‌های مثبت مردم شام را به نفع خود مصادره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3187 - معیارهای تاریخ‌گذاری سوره‌ها در تفسیر تنزیلی قرآن
رضوانه دستجانی فراهانی عباس اشرفی احمد آکوچکیان

تاریخ‌گذاری قرآن کریم معیار و ابزار مناسبی برای تصحیح یا تصدیق روایات، اسباب نزول، ترتیب نزول، مکی و مدنی و تاریخ پیامبر (ص) است. مقاله پیش رو با روش تحلیلی و توصیفی و با هدف آشنایی با مبانی و معیارهای درست و مؤثر تاریخ‌گذاریقرآن کریم به بررسی روش‌های تاریخ‌گذاری مفسران أکثر

تاریخ‌گذاری قرآن کریم معیار و ابزار مناسبی برای تصحیح یا تصدیق روایات، اسباب نزول، ترتیب نزول، مکی و مدنی و تاریخ پیامبر (ص) است. مقاله پیش رو با روش تحلیلی و توصیفی و با هدف آشنایی با مبانی و معیارهای درست و مؤثر تاریخ‌گذاریقرآن کریم به بررسی روش‌های تاریخ‌گذاری مفسران تنزیلی پرداخته است تا به مدد آن بتوان به بررسی راهکارها و امکان نگارش تفاسیر جدید بر مبنای ترتیب نزول، تشریح و بیان فایده موارد مرتبط همت گماشت. نتیجۀ پژوهش آن است که این نظریات به تنهایی نمی‌توانند روش جامعی را برای تاریخ‌گذاریقرآنکریم پیشنهاد کنند. نظر برگزیده بر این فرآیند ترکیبی اجتهادی متمرکز است که می‌تواند با تکمیل مطالعات رجالی، درایه‌ای، تاریخی از لحاظ احتمالات آماری و ریاضی، راه گذار به تاریخ‌گذاری سور را هموار سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3188 - تحریف در روایت «تقتله الفئة الباغیة» از صحیح بخاری
جلال رضایی تیجی سید محسن موسوی

انگیزه‌های متعددی برای تحریف روایات در منابع عامۀ مسلمانان وجود داشته و دارد که یکی از آن‌ها حذف لغزش‌های صحابۀ رسول خدا (ص) و مشاجرات بین آن‌ها است. در کتاب صحیح بخاری روایتی وجود دارد که رسول خدا (ص) دربارۀ عمار بن یاسر جملاتی می‌فرمایند و سپس با عبارت تقتله الفئة الب أکثر

انگیزه‌های متعددی برای تحریف روایات در منابع عامۀ مسلمانان وجود داشته و دارد که یکی از آن‌ها حذف لغزش‌های صحابۀ رسول خدا (ص) و مشاجرات بین آن‌ها است. در کتاب صحیح بخاری روایتی وجود دارد که رسول خدا (ص) دربارۀ عمار بن یاسر جملاتی می‌فرمایند و سپس با عبارت تقتله الفئة الباغیة پیش‌گویی می‌کنند که عمار بن یاسر به دست گروهی طغیان‌گر به شهادت می‌رسد. این عبارت امروزه در برخی از نسخه‌های چاپ شده از کتاب صحیح بخاری دیده نمی‌شود. این نوشتار در صدد پاسخگویی به این سؤالات است که اولاً آیا عبارت مورد‌نظر از همان ابتدا در متن روایت کتاب صحیح بخاری وجود داشته است یا نه؟ و ثانیاً دلیلی بر اثبات تحریف عبارت مورد نظر در برخی از نسخه‌ها وجود دارد؟ طبق بررسی‌های صورت‌گرفته، این عبارت توسط بخاری از متن روایت حذف گردیده، و بعدها در برخی از نسخه‌ها وارد متن کتاب شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3189 - عائشه و روایات صحابه: نخستین نقدهای بیرونی حدیث
یحیی میرحسینی کمال صحرایی اردکانی

عائشه همسر پیامبر اکرم (ص) به‌واسطۀ زندگی درازمدت با پیامبر (ص)، نفوذ فراوان در میان صحابه و ملاقات بسیاری از تابعین با وی، در شمار مُکثِرین در حدیث شناخته می‌شود. او افزون بر روایتگری، در حوزۀ فهم و نقد حدیث نیز ایفای نقش می‌کرد؛ تا بدانجا که در شمار یکی از ناقدان جدی أکثر

عائشه همسر پیامبر اکرم (ص) به‌واسطۀ زندگی درازمدت با پیامبر (ص)، نفوذ فراوان در میان صحابه و ملاقات بسیاری از تابعین با وی، در شمار مُکثِرین در حدیث شناخته می‌شود. او افزون بر روایتگری، در حوزۀ فهم و نقد حدیث نیز ایفای نقش می‌کرد؛ تا بدانجا که در شمار یکی از ناقدان جدی روایات قرار گرفت. عائشه که خود را یکی از آگاه‌‌ترین‌ها به سنت پیامبر (ص) معرفی می‌کرد، به آسیب‌شناسی روایات نیز می‌پرداخت. بخشی از این پالایش‌ها به هویت و کلیت روایات مربوط است که در مباحث نقد متن به آن‌ها نقد بیرونی گویند. این مطالعه با روش توصیفی به تلاش‌های وی در این محور می‌پردازد؛ همان که بعدها در دانش حدیث با اصطلاح جعل و وضع دسته‌بندی شد و در ضمن مباحث علل‌الحدیث جای‌گرفت. نقدها را می‌توان با این طبقه‌بندی نشان داد: مقابله با ورود خرافات عربی، تقابل با اساطیر مناطق هم‌جوار، مقابله با استناد دروغین، تصحیح روایت‌ها دربارۀ احکام عبادی و هم‌چنین مخالفت با روایاتی که می‌توانست جایگاه زنان را در جامعه تضعیف کند. نتیجۀ مقاله افزون بر نشان دادن نقش عائشه در نقد حدیث و مقابلۀ گفتاری و عملی با روایاتی که برخی صحابه از دید وی به شکلی نامناسب نقل می‌کردند، می‌تواند نشان‌دهندۀ نخستین قاعده‌ها در حوزۀ نقد روایت باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3190 - رویکرد ابوالمفضل شیبانی به حدیث
محمد تقی ذاکری نعمت الله صفری فروشانی

ابوالمفضل شیبانی (د 387ق) محدثی امامی مذهب است که روایات پرشماری از او در منابع مختلف باقی مانده، اما شیوۀ وی در تحمل حدیث تا کنون کم‌تر کاویده شده است. با همۀ تلاشی که ابوالمفضل برای دریافت و انتقال میراث حدیثی داشته است محدثان و تراجم‌نگاران متقدم شیعه و عامۀ مسلمانان أکثر

ابوالمفضل شیبانی (د 387ق) محدثی امامی مذهب است که روایات پرشماری از او در منابع مختلف باقی مانده، اما شیوۀ وی در تحمل حدیث تا کنون کم‌تر کاویده شده است. با همۀ تلاشی که ابوالمفضل برای دریافت و انتقال میراث حدیثی داشته است محدثان و تراجم‌نگاران متقدم شیعه و عامۀ مسلمانان او را به گونه‌های مختلفی از جعل و سرقت در حدیث متهم کرده‌اند. می‌دانیم او در انتقال میراث حدیثی امامیه و زیدیه تلاش‌های بسیاری نموده، و بسیاری از آثار و روایات مهم شیعی به وساطت وی نقل شده‌ است. اهمیت میراث وی حتی سبب شده است محدثان عامۀ مسلمانان هم از روایات وی چشم‌پوشی ننمایند. براین‌پایه، بررسی رویکرد ابوالمفضل شیبانی به نقل روایات ضروری است. این مطالعه با همین هدف صورت می‌پذیرد. می‌خواهیم با مطالعۀ شواهدی از روایات ابوالمفضل دریابیم آیا برپایۀ روایات خودِ ابوالمفضل می‌توان دربارۀ اتهامی که محدثان متوجه وی کرده‌اند قضاوتی داشت یا نه. نیز، می‌خواهیم بدانیم تصرفات احتمالی وی در روایات از چه نوع و تا چه میزان، و سبب این تصرفاتِ احتمالی چه بوده است؛ آیا احیاناً وی از جریان‌های فکری غلات که در زمان حیات وی فعال بوده‌اند متأثر بود یا تحت تأثیر عوامل دیگر چنین می‌کرد. فرضیۀ این مطالعه آن است که ابوالمفضل با آگاهی از دخل و تصرفات جریان‌های رقیب امامیه در نقل احادیث گاه به مقابله‌به‌مثل با آن‌ها پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3191 - تحولات موضوعات‌نگاری در سده‌های متأخر (سدۀ 10ق تا دورۀ معاصر)
مرتضی سلمان نژاد سید کاظم طباطبایی احمد پاکتچی

حدیث به مثابه مهم‌‌ترین منبع دریافت آموزه‌های دینی پس از قرآن کریم، درگیر آسیب‌های بسیاری از روی عمد و غیرعمد شده است. مقوله وضع هم‌چون جدی‌‌ترین آسیب، بخشی از مباحث علم الحدیث را به خود اختصاص داده است. سنت وضع‌پژوهی بیش‌تر در فضای اهل سنت به‌طور مداوم از سده 5ق تا دور أکثر

حدیث به مثابه مهم‌‌ترین منبع دریافت آموزه‌های دینی پس از قرآن کریم، درگیر آسیب‌های بسیاری از روی عمد و غیرعمد شده است. مقوله وضع هم‌چون جدی‌‌ترین آسیب، بخشی از مباحث علم الحدیث را به خود اختصاص داده است. سنت وضع‌پژوهی بیش‌تر در فضای اهل سنت به‌طور مداوم از سده 5ق تا دوره معاصر ادامه داشته است و آثار بسیاری در این خصوص به نگارش درآمده است. کاربست رویکرد تاریخی در تحلیل آن‌چه به پدیده وضع در سده‌های متأخر مرتبط است، می‌تواند درک جامعی از تحولات رخ داده را نسبت به سده‌های نخستین و میانی نمایان سازد. این مقاله به مطالعه تحولات سبک الموضوعات در سده‌های متأخر با تکیه بر آثار شاخص از سده 10 هجری تا دوره معاصر پرداخته است. ازاین‌رو، در ابتدا زمینه‌های دوام موضوعات‌نگاری از جمله زمینه‌های فرهنگی و سیاسی در این سده‌ها مورد بحث قرار گرفته است و در ادامه نیز با یادکرد گفتمان‌های محوری در این دوره اعم از گفتمان نقد احادیث مشهورِ بی‌اصل و گفتمان نقد افراط‌گرایی در وضع‌شناسی، سعی دارد با تکیه بر آثار عالمان دینی در بوم‌های مختلف، ماهیت حدیث موضوع را تبیین سازد. در سده‌های متأخر بنا بر پدید آمدن زمینه‌های خاص سیاسی و فرهنگی، المقاصد الحسنه سخاوی به مثابه شاخصی از گفتمان سده قبل، جریان‌ساز شد، و آثار با محوریت بررسی احادیث مشهور بی‌اصل به نگارش در آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3192 - جایگاه روایات امام صادق (ع) در تفاسیر عرفانی کامل
رضا طباطبایی عمید قدرت‌الله خیاطیان عظیم حمزئیان

از جملۀ شخصیت‌هایی که روایت اقوالش را در تفاسیر مختلف شیعیان و عامۀ مسلمانان می‌توان بسیار دید، امام جعفر صادق (ع) است. عالمان شیعی به‌طبع با نظر به جایگاه آن امام و حجم بسیار روایاتش آراء او را در کتب تفسیری خود بسیار بازنموده‌اند. بااین‌حال، روایت اقوال تفسیری امام صا أکثر

از جملۀ شخصیت‌هایی که روایت اقوالش را در تفاسیر مختلف شیعیان و عامۀ مسلمانان می‌توان بسیار دید، امام جعفر صادق (ع) است. عالمان شیعی به‌طبع با نظر به جایگاه آن امام و حجم بسیار روایاتش آراء او را در کتب تفسیری خود بسیار بازنموده‌اند. بااین‌حال، روایت اقوال تفسیری امام صادق (ع) اختصاصی به مفسران شیعی ندارد. از میان مفسران عامه بیش از همه گرایندگان به تصوف و پدید آورندگان تفاسیر عرفانی به نقل روایات این امام گرایش نشان داده‌اند. از جمله، ابوعبدالرحمان سلمی (د 412ق) در تفسیر خود شمار قابل‌توجهی از روایات تفسیری امام صادق (ع) را جای داده است. تا کنون تفاوت این تفاسیر از حیث میزان استناد به اقوال امام کاویده نشده است. ازهمین‌رو، با مطالعۀ کنونی می‌خواهیم بدانیم در تفاسیر عرفانی به چه میزان به روایات امام صادق (ع) توجه شده، رویکرد مفسّران گراینده به عرفان به این روایات چه‌گونه بوده، و چنین توجهاتی از چه زمان آغاز شده، و در گذر زمان چه فرازوفرودهایی داشته است. از میان تفاسیر عرفانی تنها به بررسی تفاسیر کامل می‌پردازیم؛ تفاسیری که همۀ سوره‌های قرآن را دربر می‌گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3193 - رهیافتی به فمینیسم اسلامی: خوانش دیدگاه سعدیه شیخ و پردازش فمینیستی او از آراء ابن‌عربی
محمد صادق هدایت زاده سهیلا پیروزفر

از مسائل بحث برانگیز چند دهۀ اخیر مسئله و جایگاه زن در اسلام است. جریان‌های فکری مختلف از منظر خاص خود به این حوزه ورود کرده‌اند. در این میان، جریان موسوم به فمینیسم اسلامی که در طی چند دهۀ اخیر رشد روزافزونی داشته‌اند، با رویکردهای مختلف قرآنی، فقهی، تاریخی و عرفانی به أکثر

از مسائل بحث برانگیز چند دهۀ اخیر مسئله و جایگاه زن در اسلام است. جریان‌های فکری مختلف از منظر خاص خود به این حوزه ورود کرده‌اند. در این میان، جریان موسوم به فمینیسم اسلامی که در طی چند دهۀ اخیر رشد روزافزونی داشته‌اند، با رویکردهای مختلف قرآنی، فقهی، تاریخی و عرفانی به این موضوع پرداخته‌اند. در مطالعۀ کنونی می‌خواهیم به روش توصیفی ـ تحلیلی، سیر تاریخی دیدگاه‌های سعدیه شیخ هم‌چون یکی از شخصیت‌های جریان فمینیسم اسلامی را استخراج کنیم. خواهیم کوشید نشان دهیم وی پیش از آشنایی با عرفان و تصوف اسلامی، با الهام از نگرش فضل‌الرحمان و با کاربرد قابلیّت‌های زبانی زبان وحیو توجه به زمینه‌های تاریخی ظهور متن و با رویکرد هرمنوتیک فمینیستی دربارۀ زنان آثاری را نوشته؛ اما پس از آشنایی با عرفان اسلامی و بخصوص ابن‌عربی، نگرش‌های سعدیه شیخ برپایۀ پردازشی فمینیستی از آراء ابن‌عربی تغییر یافته است. وی با هدف فراهم کردن مباحث انسان‌شناختی لازم برای بازبینی اساسی فقه و کمک به شکل‌گیری فقه نوظهور فمینیستی به مفاهیمی هم‌چون انسان کامل یا صفات جلال و جمال با خوانشی فمینستی توجه کرده است. این توجهات وی در تحلیل برخی مسائل چالش‌برانگیز هم‌چون برتری مرد بر زن، شهادت زنان و آفرینش حوا از دندۀ چپ آدم تجلی یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3194 - روش‌شناسی سیدمرتضی عسکری در نقد تاریخی روایات
فاطمه کسرایی مجید معارف ملیحه السادات سیدرضادولابی

مرتضی عسکری (1386-1293ش) که در ایران اغلب با عنوان علامه عسکری شناخته می‌شود از ناقدان حدیث در دوران معاصر است. وی با رویکرد نقدی به فهم و پاکسازی روایات در عرصه‌های متعددی مانند سیره، رجال، کلام و علوم قرآنی همت گماشت. بدین منظور از معیارهایی که حدیث‌پژوهان برای شناخت أکثر

مرتضی عسکری (1386-1293ش) که در ایران اغلب با عنوان علامه عسکری شناخته می‌شود از ناقدان حدیث در دوران معاصر است. وی با رویکرد نقدی به فهم و پاکسازی روایات در عرصه‌های متعددی مانند سیره، رجال، کلام و علوم قرآنی همت گماشت. بدین منظور از معیارهایی که حدیث‌پژوهان برای شناخت روایات سره از ناسره تعیین نمودند خاصّه ملاک تاریخ بهره فراوان برد. با تأمل بر آثار وی به دست می‌آید که روش او ناظر بر نقد سند و متن احادیث به صورت توأمان است. به‌طوری‌که در نقد بیرونی که با محوریت راوی به آن پرداخته به مؤلفه‌هایی چون بررسی امکان حضور و سماع راوی از نظر تاریخی توجه داشته است، سنجش وثاقت راوی و شخصیت‌شناسی وی و تمایلات فرقه‌ای از دیگر مواردی است که در نقد روایات به آن دقت نموده است. در نقد بیرونی با محوریت کتاب به بررسی وثاقت مؤلف و نسبت اثر به او، همزمان با تحقیق در صحت و سقم مطالب کتاب و نیز سلامت کتاب از جهت وحدت یا اختلاف نسخ دقت نمود. نقد درونی روایات با استفاده از ملاک تاریخ بررسی توافق روایات با حوادث مسلم تاریخ، توجه به تثبیت متن از جهاتی چون تخلیط یا تقطیع‌های عمدی هم‌چنین سنجش متن روایات با سیر تاریخ پیدایش فرق و عقاید گام دیگری است که عسکری در نقد تاریخی روایات پیموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3195 - احادیث ابوهریره در ترازوی نقد شرف‌الدین عاملی
فیض اله اکبری دستک

سنت هم‌چون دومین منبع برای شناخت دین اسلام در طول حیات خود، همواره در معرض آسیب‌هایی بوده است که ریشۀ اصلی آن را باید در ظرفیت‌ها و کارکردهای گوناگون و اثربخش و منحصر به‌فرد آن در تبیین و نوگستری معارف بنیادین اسلامی در حوزه‌های بینشی، ارزشی و کنشی جستجو کرد. به گواه تا أکثر

سنت هم‌چون دومین منبع برای شناخت دین اسلام در طول حیات خود، همواره در معرض آسیب‌هایی بوده است که ریشۀ اصلی آن را باید در ظرفیت‌ها و کارکردهای گوناگون و اثربخش و منحصر به‌فرد آن در تبیین و نوگستری معارف بنیادین اسلامی در حوزه‌های بینشی، ارزشی و کنشی جستجو کرد. به گواه تاریخ، رهیافت پدیدۀ وضع و برساختن احادیث دروغین را باید از مهم‌‌ترین و خسارت ‌‌بار‌ترین آسیب‌های وارده بر پیکرۀ احادیث اسلامی شناخت که در آن عده‌ای با کنش آگاهانه، عامدانه و با انگیزه تحریف و به قصد صدمه‌زدن به مبانی دینی، به جعل روایات ساختگی اقدام نمودند. حدیث‌پژوهان فریقین نیز در ادوار مختلف با تعیین روش‌ها و معیارهایی چند، به نقد و پالایش اسناد و متون روایات پرداخته، استخراج و پاک‌سازی احادیث موضوعه را در دستور کار خویش قرار دادند که از آن‌جمله می‌توان به شرف‌الدین عاملی اشاره کرد که با تألیف کتاب ابوهریره، به نقد سندی و متنی شماری از روایات منتخب ابوهریره پرداخته و با استفاده از هفت معیار قرآن، سنت، احادیث متقن، عقل، تاریخ، علم و قوانین طبیعی و نیز اضطراب متن، بر ساختگی‌بودن همه آن‌ها رأی داده است که مقالۀ حاضر درصدد تبیین روش‌ها و معیارهای وی در نقد احادیث ابوهریره در کتاب مزبور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3196 - زمینه‌ها و عوامل توسعۀ فقه روایی شیعه در سده‌های 2-4ق
علی مهمان نواز

حدیث امامیه در گذر زمان دچار تحولاتی شده است. تغییر اندیشه ایشان از دورۀ اهل بیت و انتقال آن از کوفه به بغداد و سپس قم، با فراز و نشیب‌های گوناگونی همراه بوده است. بوم‌گرایی و جریان‌های مؤثر بر هر یک از بوم‌ها از جمله عوامل جهت گیری‌های گوناگون در میان اندیشمندان سده‌ها أکثر

حدیث امامیه در گذر زمان دچار تحولاتی شده است. تغییر اندیشه ایشان از دورۀ اهل بیت و انتقال آن از کوفه به بغداد و سپس قم، با فراز و نشیب‌های گوناگونی همراه بوده است. بوم‌گرایی و جریان‌های مؤثر بر هر یک از بوم‌ها از جمله عوامل جهت گیری‌های گوناگون در میان اندیشمندان سده‌های نخستین قلمداد می‌گردد. در این مجال کوشیده شده در گذر از رویکردهای حدیثی بوم‌های گوناگون، به ویژگی‌های هر منطقه پرداخته و اثرات آن را بر تفاوت نگرش‌های حدیثی و فقهی نشان دهد. چه این‌که جریان‌های غالب بر هر یک از بوم‌ها توانسته است بر خطی مشی درایی یا روایی حدیث و به تبع آن گوناگونی آراء فقهی، اثر گذار باشد. ازاین‌رو، با رصد کردن جریان‌های غالب در هر منطقه به واکاوی پیوند هر جریان با گفتمان برآمده از مکاتب حدیثی و روایی آن عصر پرداخته و در نهایت اثرات آن بر موضع گیری‌های فقهی واکاویده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3197 - خوانش تاریخی ـ گفتمانی حدیث سلسلة الذهب
یحیی میرحسینی زهرا هاشمی

سلسلة الذهب مهمترین و مشهورترین سخن هشتمین امام شیعه است؛ جمله‌ای که به سال 200 هجری در نیشابور، به درخواست جمع زیادی از غیر شیعیان به‌ویژه اصحاب حدیث، صادر شد. بواسطۀ بازتاب روایت در منابع شیعه و اهل سنت، سلسلة الذهب بسیار محل بحث و گفتگو بوده است. مروری بر پژوهش‌های ب أکثر

سلسلة الذهب مهمترین و مشهورترین سخن هشتمین امام شیعه است؛ جمله‌ای که به سال 200 هجری در نیشابور، به درخواست جمع زیادی از غیر شیعیان به‌ویژه اصحاب حدیث، صادر شد. بواسطۀ بازتاب روایت در منابع شیعه و اهل سنت، سلسلة الذهب بسیار محل بحث و گفتگو بوده است. مروری بر پژوهش‌های بسیاری که دربارۀ این حدیث سامان یافته، نشان می‌دهد برداشت‌های ایدئولوژیکی همچون توحید و امامت بیش از همه مورد توجه و تأکید بوده است. نوشتار حاضر می‌کوشد به روش تحلیل تاریخی و با نظرداشت شرایط گفتمانی و تأکید بر هرمنوتیک قصدگرای مولف‌محور، هدف و قصد امام رضا (ع) را از انتخاب و بازگفت این حدیث تبیین نماید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد این گزینش کاملا هدفمند بوده است تا مسلمانان و فراتر از آن ادیان توحیدی را به همگرایی دعوت کرده، از آنان بخواهد از تکفیر همدیگر دست بشویند. تتمۀ حدیث در روایات شیعی که بر شرط امامت تکیه کرده نیز در پی ایفای این مقصود است که برای دستیابی به مراتب والای توحید باید به معارف اهل بیت علیهم‌السلام چنگ زد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3198 - واکاوی تاریخی پدیده اباحی گری در میان فرق اسلامی و جریان های درون دینی
مرضیه صائمی سید محمد رضوی امیر توحیدی

اباحه‌گری یک روحیه یا طرز تفکراست که به مقتضای آن، انسان به خود اجازه می دهـد که نسـبت به حـدود و ضوابط شـرعی بی‌اعتنا شـده و مرزهای حلال وحرام را زیرپـا گـذارد. لـذا به گروه هـایی که برخی از اعمـال خلاف شـرع را مبـاح پنداشـته و آنرا مرتکب شوند اباحیه گفته می شود. باتوج أکثر

اباحه‌گری یک روحیه یا طرز تفکراست که به مقتضای آن، انسان به خود اجازه می دهـد که نسـبت به حـدود و ضوابط شـرعی بی‌اعتنا شـده و مرزهای حلال وحرام را زیرپـا گـذارد. لـذا به گروه هـایی که برخی از اعمـال خلاف شـرع را مبـاح پنداشـته و آنرا مرتکب شوند اباحیه گفته می شود. باتوجه به ریشه ها و جریان شناسی اباحی‌گری در میان فرق اسلامی، به روش توصیفی-تحلیلی محرزگردید مهمترین ریشه های اباحی‌گری اعتقاد و باور آنها درمقابل عقیده استوار و صحیح توحید است و از علتهای پیدایش اباحی‌گری، می‌توان بی‌اعتقادی کافر یا سهل انگاری دین‌دار را نام برد. رواج عقاید افراطی و غلوآمیز از سوی دشمنان یک مذهب و برداشت نادرست ازحقایق دین، از جمله زمینه های شکل گیری این تفکر می باشد. آثار این تفکر بدعت آمیز را می توان، وارونه جلوه دادن سیمای مذهب تشیع، جعل و وضع برخی از احادیث دروغین، و متهم شدن بسیاری از راویان به غلو، سست عنصری و بی اعتنایی به واجبات و دستورات الهی و نیز بی باکی در نافرمانی از اوامر و نواهی الهی، نام برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3199 - بررسی رویکرد تاریخی فاطمه مرنیسی به قرآن؛ مطالعه موردی آیه 34 سوره نساء
محمد صادق هدایت زاده سهیلا پیروزفر

در سده های اخیر با بالا رفتن حضور و سطح سواد زنان در جامعه شاهد گسترش گفتگوها، موضع‌گیری‌ها و حتی کشمکش‌های زیادی درباره زنان و جایگاه آنان در اسلام و فقه اسلامی هستیم. برخی از مسلمانان نواندیش موسوم به جریان فمینیسم اسلامی با اعتقاد به بدفهمی مفسران درباره آیات مرتبط ب أکثر

در سده های اخیر با بالا رفتن حضور و سطح سواد زنان در جامعه شاهد گسترش گفتگوها، موضع‌گیری‌ها و حتی کشمکش‌های زیادی درباره زنان و جایگاه آنان در اسلام و فقه اسلامی هستیم. برخی از مسلمانان نواندیش موسوم به جریان فمینیسم اسلامی با اعتقاد به بدفهمی مفسران درباره آیات مرتبط با زن بر لزوم بازنگری در فهم آیات قرآن تأکید کرده و با رویکردهای مختلفی از جمله تحلیل تاریخی به ارائه نظرات متفاوت خود می پردازند. در این میان آیه 34 سوره نساء چالشی‌ترین آیه است که مباحثی همچون قوامیت مردان، برتری مردان، اطاعت زنان از شوهران و جواز ضرب زنان توسط مردان در فهم آن مطرح‌شده است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به ارائه منسجم و تحلیل نگرش تاریخی فاطمه مرنیسی به‌عنوان یکی از شخصیت‌های برجسته فمینیسم اسلامی پرداخته است. پس از تبیین دو رویکرد متفاوت مرنیسی به اسلام و نگرش خاص مرنیسی به قرآن در دوره پسین، نظریات وی درباره آیه 34 سوره نساء و شخصیت سکینه بنت الحسین علیه السلام بیان‌ و تحلیل‌شده است. یک‌سویه نگری و عدم مراجعه به اسناد معتبر در زمره مهمترین اشکالات نگرش تاریخی مرنیسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3200 - اعتبارسنجی منابع حدیثی در پرتو تحلیل مضامین فراگیر ‏ ‏(مطالعه موردی احادیث کتاب کفایة الأثر)‏
محمد عترت دوست سید مصطفی قهاری

احادیث پیامبر اسلام(ص) یکی از منابع گران‌بها و ارزشمند در بیان مبانی دین و تفسیر حقیقی آن است. در این میان، احادیثی که در بیان فضیلت و جایگاه اهل‌بیت(ع) صادرشده، از ارزش و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و لازم است با تأمل بیشتری موردمطالعه و تحقیق و بررسی قرار گیرند. بخش أکثر

احادیث پیامبر اسلام(ص) یکی از منابع گران‌بها و ارزشمند در بیان مبانی دین و تفسیر حقیقی آن است. در این میان، احادیثی که در بیان فضیلت و جایگاه اهل‌بیت(ع) صادرشده، از ارزش و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و لازم است با تأمل بیشتری موردمطالعه و تحقیق و بررسی قرار گیرند. بخش عمده‌ای از این احادیث در کتاب کفایة‌الاثر فی النصوص علی الائمة الاثنی عشر(ع) تألیف خزاز رازی جمع‌آوری‌شده که به دلایلی در طول تاریخ مغفول واقع‌شده و حتی برخی، احادیث آن را تضعیف کرده‌اند. در این مقاله تلاش شده به‌منظور اعتبارسنجی متنی و محتوایی احادیث این کتاب، با استفاده از روش تحلیل مضمون به استخراج مضامین و مقوله های کلیدی احادیث این کتاب پرداخته و ضمن استخراج شبکه مضامین آن‌ها، مؤیدات معتبری از منابع حدیثی شیعه و اهل سنت ارائه نماییم. نتایج تحقیق بیانگر استخراج 575 مضمون پایه از 125 حدیث نقل‌شده در این کتاب است که مجموعه آن‌ها را می‌توان در پنج دسته مضامین سازمان دهنده و دو مضمون فراگیر تبیین جایگاه کلی اهل‌بیت(ع) و معرفی ائمه شاخص دسته‌بندی نمود. در بخش اول، نام و تعداد و ویژگی‌های کلی اهل‌بیت(ع) معرفی‌شده و در بخش دوم به‌صورت ویژه برخی از خصوصیات و ویژگی‌های ائمه شاخص مانند: امام علی(ع)، امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، امام مهدی(ع) و به‌صورت خاص حضرت زهرا(س) معرفی‌شده است که به دلیل محدودیت حجم مقاله، تنها بخشی از آن‌ها گزارش می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3201 - اسماعیل بن ابی‌زیاد سکونی: قاضی عامی یا صحابی رازدار امامی؟
عمیدرضا اکبری محمد قندهاری

اسماعیل بن ابی‌زیاد سَکونی (د حدود 180ق) در برخی منابع متقدم امامیه، عامی دانسته شده است. علاوه بر تصریح رجالیان اهل سنت به قاضی بودن سکونی، قرائن متعددی حکایت از ارتباط او با دربار عباسی دارد که این مسئله در کنار نحوۀ روایتگری او از امام صادق (ع)، نوع گرایش عامی او را أکثر

اسماعیل بن ابی‌زیاد سَکونی (د حدود 180ق) در برخی منابع متقدم امامیه، عامی دانسته شده است. علاوه بر تصریح رجالیان اهل سنت به قاضی بودن سکونی، قرائن متعددی حکایت از ارتباط او با دربار عباسی دارد که این مسئله در کنار نحوۀ روایتگری او از امام صادق (ع)، نوع گرایش عامی او را نشان می‌دهد؛ اما فراوانیِ روایات او در منابع امامی، مضامین برخی از روایاتش و آشنایی اندک امامیه با او موجب شده تا در چند قرن اخیر، کسانی دیدگاه متقدم در مورد مذهب سکونی را رد کرده و او را نه تنها امامی، که از اصحاب رازدار و ثقه امام صادق (ع) بشمرند. این مقاله بعد از ارائه دلایلی جدید بر گرایش عامی سکونی، نشان داده است که برخی از روایات سکونی که به خاطر نوع خطاب امام با راوی پیش‌تر شاهد امامی بودن سکونی تلقی می‌شدند، روایاتی‌اند که سکونی یا راویانش آن‌ها را از دفاتر دیگران گرفته‌اند، و گاه نسبت آن‌ها به سکونی نیز اشکالاتی دارد. همچنین، سکونی روایات زیادی با مضامین عامی و خلاف اعتقاد امامیه دارد؛ مانند اخبار همسو با فقه جریان‌های حاشیه‌ای عامه و حتی مناقب خلفا. جمعی از راویان عامه نیز از سکونی آثاری مانند تفسیر سکونی را روایت کرده‌اند، که فضایی عامی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3202 - رمزواره‌های نصیری در کتاب الهدایة الکبرى
علی عادل زاده عمیدرضا اکبری

امروزه تحقیقات متعددی جایگاه ویژه حسین بن حمدان خصیبی (م 346ق یا 358ق) را در شکل‌گیری و انسجام فرقه غالی نصیریه نمایانده، و از آرای غالیانه او در آثار‌ش سری‌اش بحث کرده‌اند. ولی خصیبی در الهدایة الکبری عقاید نصیری را -مگر در بحث بابیت- کمتر به تصریح بیان داشته، و همین م أکثر

امروزه تحقیقات متعددی جایگاه ویژه حسین بن حمدان خصیبی (م 346ق یا 358ق) را در شکل‌گیری و انسجام فرقه غالی نصیریه نمایانده، و از آرای غالیانه او در آثار‌ش سری‌اش بحث کرده‌اند. ولی خصیبی در الهدایة الکبری عقاید نصیری را -مگر در بحث بابیت- کمتر به تصریح بیان داشته، و همین موجب شده برخی این اثر را پیراسته از غلو بدانند. نوشته پیش رو با بررسی‌ تطبیقی میان روایات الهدایة و دیگر آثار نصیری پاسخ‌گوی این پرسش است که آیا عقاید نصیری خصیبی در الهدایه نمود یافته است؟ در مقاله ضمنِ بیانِ مشابهت‌های گسترده میان الهدایة و آثار اختصاصی خصیبی مانند الرسالة الرستباشیة، عقایدی چون ندای الوهیت امیرالمؤمنین (ع)، نامیرایی امامان، جایگاه خدایی شاهان ایران، حلول و تناسخ و خصوصاً در بخش مربوط به امامان در الهدایة نشانه‌یابی و رمزگشایی شده است. عمومی بودن کتاب الهدایه زمینه این پرده‌پوشی نسبی مؤلف بوده است. هم‌چنین این پژوهش جایگاه روایات غیر غالیانه الهدایة را بیش‌تر تبیین می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3203 - ارزیابی دیدگاه ها و روش‌ خاورشناسان در نقد ادبی تاریخی متن قرآن
حسن رضایی هفتادر محمد درگاه زاده صفر نصیریان

امروزه شناخت دقیق و مبنایی دیدگاه های انتقادی خاورشناسان و روش های پژوهشی آن ها درباره قرآن و نقد علمی این دیدگاه ها بر اساس مبانی دینی و عقلی استوار، ضرورتی انکارناپذیر است. روش نقد ادبی تاریخی، یکی از روش های انتقادی است که خاورشناسان درباره قرآن به کار گرفته اند. در أکثر

امروزه شناخت دقیق و مبنایی دیدگاه های انتقادی خاورشناسان و روش های پژوهشی آن ها درباره قرآن و نقد علمی این دیدگاه ها بر اساس مبانی دینی و عقلی استوار، ضرورتی انکارناپذیر است. روش نقد ادبی تاریخی، یکی از روش های انتقادی است که خاورشناسان درباره قرآن به کار گرفته اند. در این راستا، پژوهش حاضر بر آن است تا با روش تحلیلی توصیفی به تبیین و ارزیابی دیدگاه های آن ها در خصوص کاربست روش نقد ادبی تاریخی درباره متن قرآن بپردازد. انتقادات ادبی تاریخی خاورشناسان بر قرآن، از سه جهتِ پیدایش متأخر متن قرآن، نموّ قرآن در محیط یهودی- مسیحی و مجادله قرآن با مخالفان مطرح است. دیدگاه های مذکور، از جهاتی مانند نوع نگاه به هویت علم تاریخ، تأثیرپذیری قرآن از متون توحیدی پیشین و عدم توجه به ویژگی های متنی قرآن، مثل عدم اختلاف در بیان، اصلاح گری و دعوت به جدل مثبت مشکل دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3204 - نقد و بررسی حدیثی،تاریخی دیدگاه های مستشرقین درباره ی پیدایش شیعه
نبی الله پورحسرت شیل سر محمد حسین توانایی سره دینی عبدالمجید طالب تاش

بر خلاف عقیده و باور رایج شیعیان که معتقدند منشأ وپیدایش تشیّع در عصر پیامبر(صلى الله علیه وآله) وهم زمان با ظهور وپیدایش اسلام بوده است،گروهی ازمستشرقان بر اساس مبانی فکری خویش مذهب تشیّع را یک رویداد تاریخی بعد از رحلت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و پدید آمده در جریان س أکثر

بر خلاف عقیده و باور رایج شیعیان که معتقدند منشأ وپیدایش تشیّع در عصر پیامبر(صلى الله علیه وآله) وهم زمان با ظهور وپیدایش اسلام بوده است،گروهی ازمستشرقان بر اساس مبانی فکری خویش مذهب تشیّع را یک رویداد تاریخی بعد از رحلت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و پدید آمده در جریان سقیفۀ بنی ساعده.و گروهی از آنان نیز تشیّع را ساختۀ ایرانیان وواکنش تند روح ایرانی در برابر تسلّط عرب مسلمان بر ایران می دانند وحتّی دشمنی شیعیان با خلیفۀ دوم را فتح وتسخیر ایران توسط اعراب مسلمان در زمان عمر اعلام می دارند. دستۀدیگری از مستشرقان ضمن این که به منشأ عربی بودن تشیّع اعتراف دارند، ولی به نفوذ فرهنگ ایرانی در این مذهب قایلند و از مذهب تشیّع به عنوان اسلام ایرانی یاد می کنند.(1) در این نوشتار سعی شده است تا با استفاده از آیات قرآن و نهج البلاغه و روایات وشواهد و اسناد تاریخی اثبات نماییم شیعه اصل اسلام وچون خون در رگ های اسلام وظهور وپیدایش آن نیز مربوط به سال سوّم بعثت رسول الله (صلى الله علیه وآله) همزمان وهمگام با شعار(قولوا لا الاه الا الله تفلحوا) می باشد.دراین نوشتار به نقدآثار بعضی از مستشرقان با نگاهی تحلیلی و توصیفی پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3205 - بررسی و نقد رویکرد تاریخی‌نگرانه آنال در آرای قرآنی محمد ارکون
علی شریفی ابوالفضل خوش منش

محمد ارکون به عنوان یکی از نومعتزلیان پیرو مکتب تاریخ‌نگاری نوین (آنال) بر آن است که برای ارائه یک تفسیر از متن باید از شرایط اجتماعی و دوران تاریخیِ اثر و دیگر عناصر فرهنگی مؤثر در متن آگاهی یافت. این جریان، تاریخ‌نگاری خطی و سنتی را برنمی‌تابد و تاریخ را روابط پیچیده أکثر

محمد ارکون به عنوان یکی از نومعتزلیان پیرو مکتب تاریخ‌نگاری نوین (آنال) بر آن است که برای ارائه یک تفسیر از متن باید از شرایط اجتماعی و دوران تاریخیِ اثر و دیگر عناصر فرهنگی مؤثر در متن آگاهی یافت. این جریان، تاریخ‌نگاری خطی و سنتی را برنمی‌تابد و تاریخ را روابط پیچیده متقابل میان گفتمان‌های گوناگون اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و.. قلمداد می‌کند و یکی از مشکلات عقل اسلامی را فقدان نگاه تاریخی می‌داند. تاریخمندی متن قرآن و تمایز قرآن مکتوب با وحی نازله بر پیامبر (ص) (قرآن شفاهی) از آرای قرآنی ارکون است که تحت تأثیر مکتب آنال شکل گرفته‌اند. این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی، رویکرد تاریخی‌گرایی نوین (مکتب آنال) را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است و نقائص آن را احصا نموده است. یافته‌های پژوهش دلالت بر نفی نظر ارکون درباره عدم کتابت وحی در عهد پیامبر(ص) و حاکی از جزء بینی افراطی او است که یکی از تالی‌های فاسد رویکرد آنال در تاریخ‌نگاری به شمار می‌آید. همچنین پذیرش ادعاهای مکتب آنال، مستلزم دور است چرا که نیازمند دلایل عقلی و نقلی است که این مکتب آن را نمی‌پذیرد و نیز حدوث تغییر در قرآن از حالت گفتار به نوشتار به گونه‌ای که متن لاحق با سابق متفاوت باشد با دلایل مختلفی مردود تلقی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3206 - درآمدی بر دانش لایه شناسی متون حدیثی: گونه شناسی، زمینه ها و روش‌ها
محدثه قادری احمد زارع زردینی یحیی میرحسینی

محققان و پژوهشگران عرصه حدیث در کنار روش‌های سنتی برای بازیابی متون اصیل حدیثی و یافتن تحریفات و اضافات وارد شده در روایات، به شیوه های نوین و دقیق تری نیاز دارند. یکی از این روش‌ها، لایه شناسی متون است. در دهه های اخیر به این شیوه به صورت جدی تر نگریسته شده است. لیکن أکثر

محققان و پژوهشگران عرصه حدیث در کنار روش‌های سنتی برای بازیابی متون اصیل حدیثی و یافتن تحریفات و اضافات وارد شده در روایات، به شیوه های نوین و دقیق تری نیاز دارند. یکی از این روش‌ها، لایه شناسی متون است. در دهه های اخیر به این شیوه به صورت جدی تر نگریسته شده است. لیکن جای خالی لایه‌شناسی در حوزه ی علوم حدیث بسیار محسوس است. از این رو جستار حاضر به گونه‌شناسی و بررسی دلایل پیدایش لایه‌های مختلف بر متون روایی پرداخته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی با نگاهی نو به بازخوانی متون روایی در قالب لایه شناسی می پردازد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که دلایل مختلفی از قبیل شرح مزجی متن، دو مؤلفی بودن، مونتاژ شدن باعث ایجاد چندلایگی در متون می شود و توجه به زمان، زبان، مکان و اسلوب بیانی حاکم بر متن در شناسایی لایه های مختلف، می تواند مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3207 - ناکارآمدی تحلیل های لغوی در اصطلاحات تاریخ بنیان قرآن و حدیث
محمدحسن احمدی

لزوم اتخاذ رویکردی تاریخی ، یکی از اصول مهم در تحلیل اصطلاحات تاریخی در حوزه متون قرآنی و حدیثی است. آسیب عدم توجه به تمایز کاربرد اصطلاحی و غیراصطلاحی یک واژه، یکی از مهمترین آسیبها در مباحث پیشینه شناسی برای این نوع موضوعات است. معمولا ذهن پژوهشگر برای پررنگ نشاندادن أکثر

لزوم اتخاذ رویکردی تاریخی ، یکی از اصول مهم در تحلیل اصطلاحات تاریخی در حوزه متون قرآنی و حدیثی است. آسیب عدم توجه به تمایز کاربرد اصطلاحی و غیراصطلاحی یک واژه، یکی از مهمترین آسیبها در مباحث پیشینه شناسی برای این نوع موضوعات است. معمولا ذهن پژوهشگر برای پررنگ نشاندادن پیشینه، سعی دارد تا بدون توجه به این تمایز و با جمعآوری هرگونه کاربردی از لفظ، به قطور کردن پیشینه معنای اصطلاحی مورد نظر کمک برساند. ازاینرو باید به عدم التزامِ اصطلاح به معنای لغوی به مثابه یک اصل نگریست. در این مقاله ابتدا مغالطه استصحاب تاریخی، به عنوان مادر مغالطات رایج در حوزه تحلیل متون دینی مورد بررسی قرار می‌گیرد و اصطلاحات: حدیث، تفسیر، اعجاز، قرآن و جامع حدیثی از این جهت واکاوی می-شوند. در قسمت دوم مقاله نیز مسئله تغییر انگاره به عنوان، مهمترین عامل برای اثبات مغالطه بودن استصحاب تاریخی اصطلاحات، تبیین می‌شود و در ضمن آن راهکارهای شناخت انگاره حاکم بر زمان کاربرد اصطلاح، در قالب پنج موردِ : بررسی کارکرد، دریافت بی‌معنایی، ایجاد تغییر در لحن کلام، تغییر طبقه بندی و معادل سازی واژگان، مورد بررسی قرار می‌گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3208 - تبیین عوامل موثر بر رضایت شرکت‌های کوچک و متوسط از خدمات بانکداری الکترونیکی از منظر کارافرینی
هادی قدیمی حسین وظیفه دوست ,وحیدرضا میرابی

پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌آمیخته اکتشافی از نوع کیفی-کمی با رویکرد مدل‌سازی ساختاری-تفسیری بوده و با روش پیمایشی اجراشده است. ابزار گردآوری مرحله کیفی، مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه تدوین‌شده از مصاحبه‌های بخش کیفی بود. روایی ابزار تحقیق با نظرخواهی از أکثر

پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌آمیخته اکتشافی از نوع کیفی-کمی با رویکرد مدل‌سازی ساختاری-تفسیری بوده و با روش پیمایشی اجراشده است. ابزار گردآوری مرحله کیفی، مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه تدوین‌شده از مصاحبه‌های بخش کیفی بود. روایی ابزار تحقیق با نظرخواهی از کارشناسان و اساتید دانشگاه تأیید گردیده و پایایی آن‌ها پس از اجرای یک طرح آزمایشی راهنما موردتأیید قرارگرفت و میزان پایایی پرسشنامه‌ها با ضریب 85/0r= به‌دست‌آمد که نشان‌دهنده پایایی بالای پرسشنامه است. جامعه آماری در بخش کیفی، تعداد 12 نفر خبرگان و صاحب‌نظران (مدیران شرکت‌های کوچک و متوسط، مدیران شبکه بانکی دارای تخصص و سوابق اجرایی در سطوح تصمیم‌گیری) روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمی 60 نفر از معاونین، مدیران و کارشناسان شرکت‌های کوچک و متوسط شهرک صنعتی اشتهارد کرج که دریافت‌کنندگان خدمات بانکداری به‌ویژه بانکداری دیجیتال بودند و به‌روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. با جمع‌آوری نظر خبرگان در روش مدل‌سازی ساختاری-تفسیری، تم‌های به‌دست‌آمده با شناسایی روابط و توالی عوامل به مدل عوامل مؤثر بر رضایت شرکت‌های کوچک و متوسط (SME's) از خدمات بانکداری دیجیتال تبدیل شدند. نتایج نشان‌داد تعداد 122 کد اصلی و 28 بعد و 12 مؤلفه اصلی شامل کیفیت بالای محصولات و خدمات بانکداری دیجیتال، پایداری در توسعه بانکداری دیجیتال، وجود نظام بانکداری دیجیتال عملیاتی، ایجاد محیط رقابتی، آموزش کارمندان بانک، درنظرگرفتن انتظارات مشتری، ایجاد محصول و خدمت متمایز در بانکداری دیجیتال، توجه و برنامه‌ریزی درراستای الزامات بازار، ایجاد ارزش برای برند در حوزه بانکداری دیجیتال، قانون‌مدار بودن در بانکداری دیجیتال، رعایت حقوق شهروندی اجتماعی و توجه به الزامات ذینفعان بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3209 - شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری خوراک در شهر یزد
امید بیات

پژوهش حاضر مطابق ویژگی و روش، یک پژوهش توصیفی – پیمایشی است. جمع‌آوری داده‌ها مطابق ادبیات پژوهش، نظرات خبرگان و استفاده از پرسشنامه انجام شد. در گام اول، با 16 نفر از خبرگان صنعت گردشگری به منظور استخراج و تأیید عوامل با استفاده از روش دلفی مصاحبه شد. پس از تأیید أکثر

پژوهش حاضر مطابق ویژگی و روش، یک پژوهش توصیفی – پیمایشی است. جمع‌آوری داده‌ها مطابق ادبیات پژوهش، نظرات خبرگان و استفاده از پرسشنامه انجام شد. در گام اول، با 16 نفر از خبرگان صنعت گردشگری به منظور استخراج و تأیید عوامل با استفاده از روش دلفی مصاحبه شد. پس از تأیید شدن عوامل در گام دوم، پرسشنامه تهیه و در اختیار 58 نفر از مدیران رستوران‌ها، هتل‌ها ، تورها و مراکز تفریحی اقامتی شهر یزد قرار گرفت. یافته‌های پژوهش عمده‌ترین عوامل به ترتیب اوزان را مشخص کرد که عبارتند از: تهیه غذای سالم ( وزن=0.7264) ، آداب و رسوم مردم محلی در پذیرایی از گردشگران ( 0.0534)، رعایت اصول بهداشتی (0.0445)، نیروی انسانی مناسب و آموزش‌دیده (0.025)، برگزاری جشنوارة غذا در فصول مناسب (0.0233)، تبلیغات و اطلاع‌رسانی مناسب ( 0.0173)، تنوع غذاها (0.0172)، کیفیت و سبک ارائه غذا (0.0172)، ایجاد تور غذا در طبیعت (0.017)، خاطره انگیز نمودن خدمات سرو غذا (0.0168)، دانش و مهارت کافی سرآشپزها (0.0156)، ادراک مشتریان و تفسیر عاطفی و منطقی از غذاهای بومی (0.0144) ، ارائه تخفیف و قیمت مناسب (0.012)، کیفیت و نوع مکان سرو غذا (0.0098) و سلایق گردشگران و عوامل روان‌شناختی (0.0075) می‌باشد. نظر به یافته های پژوهش، برنامه‌ریزان گردشگری و صنایع وابسته باید همت خود را معطوف به سازمان‌دهی مناسب صنعت گردشگری، رفع نیازهای مشتریان، تقویت اقتصاد محلی و ایجاد چارچوبی درست و دقیق برای ادارة منابع مواد غذایی محلی و منطقه‌ای کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3210 - میکروپلاستیک های دریایی سطحی جدید برای کلونیزیشن، تشکیل بیوفیلم و تجزیه زیستی
ناهید معصومی سید رضا حسینی دوست مرتضی عزیزالهی مریم میان آبادی

10.30495/bioem.2022.703335

میکروپلاستیک ها (MPs) در اقیانوس حامل مجموعه های میکروبی هستند و هنگامی که در اقیانوس رها می شوند به سرعت توسط میکروب ها احاطه می شوند. نقش برهمکنش های میکروبی با میکروپلاستیک ها در اکوسیستم های دریایی اخیراً به تفصیل بررسی شده و حضور میکروپلاستیک ها در محیط های دریایی أکثر

میکروپلاستیک ها (MPs) در اقیانوس حامل مجموعه های میکروبی هستند و هنگامی که در اقیانوس رها می شوند به سرعت توسط میکروب ها احاطه می شوند. نقش برهمکنش های میکروبی با میکروپلاستیک ها در اکوسیستم های دریایی اخیراً به تفصیل بررسی شده و حضور میکروپلاستیک ها در محیط های دریایی توجه جهانی را به خود جلب کرده است. میکروپلاستیک ها جوامع بیوفیلم های میکروبی را که از محیط اطراف متمایز هستند، انتقال می دهند. اگرچه میکروارگانیسم‌های کلونیزه شده روی میکروپلاستیک ها پلاستیک برای سرنوشت آنها در اکوسیستم‌های مختلف مهم هستند، اما تأثیر آن بر سرنوشت آنها تا حد زیادی ناشناخته است. در این بررسی، ما بر ایجاد بیوفیلم‌های خاص پلاستیکی (Plastisphere) تمرکز کردیم. غنی سازی باکتری های بیماری زا همراه با عملکردمیکروپلاستیک ها و تخریب میکروبی میکروپلاستیک ها در محیط دریایی، درک بهتری از گسترش پلاستی‌کره و بیوفیلم در محیط‌های دریایی ارائه می‌دهد و در مورد تجزیه زیستی پلاستیک ها بحث می‌کند. همچنین، شناسایی بالقوه بیماری‌زا در پلاستی کره در نظر گرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3211 - تاثیر آسپرین بر پاندمی کووید 19
معصومه حیدری تجن مریم جعفریان انوار سید امیرعلی قاسمی

10.30495/bioem.2022.695067

آسپرین به یکی از پرمصرف‌ترین و ارزان‌ترین داروها در پزشکی است. از زمان اولین سنتز آن در سال 1897، نقش های دارویی و مکانیسم اثرآن آشکارشده است. از زمان ظهور همه‌گیری COVID-19 حتی با پیشرفت‌های قابل‌توجه در واکسیناسیون آن بخش‌های پزشکی و اقتصادی را به میزان زیادی تحت تأثی أکثر

آسپرین به یکی از پرمصرف‌ترین و ارزان‌ترین داروها در پزشکی است. از زمان اولین سنتز آن در سال 1897، نقش های دارویی و مکانیسم اثرآن آشکارشده است. از زمان ظهور همه‌گیری COVID-19 حتی با پیشرفت‌های قابل‌توجه در واکسیناسیون آن بخش‌های پزشکی و اقتصادی را به میزان زیادی تحت تأثیر قرار داده است. در فرم شدید بیماری SARS-CoV-2 می‌تواند با پیامدهای ترومبوآمبولیک در چند عضو بدن و تهدیدکننده‌ی زندگی ظاهر که باعث بروز مرگ‌ومیر قابل‌توجه ی می‌شود. آسپرین به دلیل خواص شناخته‌شده و اهداف مولکولی متعدد و به دلیل استفاده گسترده بالینی ، به‌عنوان یک عامل درمانی بالقوه برای COVID-19 تلقی شده است. این ترکیب در چندین هدف سلولی عمل می‌کند تا به اثرات ضدالتهابی و ضد پلاکتی خود دست یابد. اگرچه داده‌های بالینی امیدوارکننده در نقش آسپرین در COVID-19;مشخص شده است، اما عملکرد دقیق استفاده استفاده از آن هنوز نیاز به بررسی دارد. در این بررسی، تاریخچه آسپرین، مکانیسم‌های جدید عملکرد وکاربردهای آن را بیان کرده و مکانیسم‌های اصلی است که توسط آن التهاب حاد را مهار و فرم زیستی پلاکت‌ها را تغییر می‌کند ، شرح داده می‌شود. بنابراین، فرض بر این است که آسپرین ممکن است به‌عنوان یک داروی درمانی جدید برای مبارزه با التهاب شدید حاد و ترومبوز مرتبط با طوفان سیتوکین ها در بیماران COVID-19 بسیار مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3212 - مطالعه ارگانیسم های اصلاح شده ژنتیکی از نظر شرعی
امیررضا محمودی عباس تقوایی محدثه قوامی پور سرشکه

10.30495/bioem.2022.702190

ارگانیسم های اصلاح شده ژنتیکی که به منظور پاسخگویی به جمعیت روزافزون جهان و نیازهای غذایی ناشی از این حوزه پدید آمده اند تا با استفاده از فناوری های در حال توسعه، ویژگی های ساختاری غذاها را با تداخل در ژن های غذاها به سطح مطلوب برسانند اگرچه شواهد تجربی کافی در مورد فوا أکثر

ارگانیسم های اصلاح شده ژنتیکی که به منظور پاسخگویی به جمعیت روزافزون جهان و نیازهای غذایی ناشی از این حوزه پدید آمده اند تا با استفاده از فناوری های در حال توسعه، ویژگی های ساختاری غذاها را با تداخل در ژن های غذاها به سطح مطلوب برسانند اگرچه شواهد تجربی کافی در مورد فواید و مضرات احتمالی تداخل با ژن غذاها و حیوانات با استفاده از فناوری ژن وجود ندارد، اما باید اقدامات احتیاطی لازم برای به حداقل رساندن اثرات و خطرات احتمالی بر محیط زیست و نسل‌های آینده انجام شود. حرام یا حلال بودن GMO که در بخش مواد غذایی آغاز شده است، از نظر شرعی نیز به طور جدی مورد بحث قرار گرفته است. سعی بر این است که مسائلی که پیش‌بینی روشنی برای آنها وجود ندارد در چارچوب موازنه منفعت و ضرر و در چارچوب اصول کلی فقه اتخاذ شود. برای تعیین حکم غذاهای اصلاح شده ژنتیکی، باید اثرات آن بر سلامت، محیط زیست، اقتصاد و سیاست را نیز در نظر گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3213 - تأملی برحقیقت مفهوم «نبوت» از منظر عرفان شیعی با نگاهی به مقاله «تست پیشگویی نبوت در عهد جدید» اثر «جان پنی»
حورا سادات قضات

یکی از مباحث مهم در ادیان الهی-که پیشینه‌ای به طول تاریخ بشر دارد-مسئله چیستی؛ چگونگی و حقیقت مفهوم نبوت است. مسئله نبوت مسئله‌ای است که با توجه به جایگاه مهم و برجسته‌ آن در ادیان، ذهن هر اندیشمند علاقمند به مباحث الهیات را به خود مشغول ساخته است. الهیات یهودی، الهیات أکثر

یکی از مباحث مهم در ادیان الهی-که پیشینه‌ای به طول تاریخ بشر دارد-مسئله چیستی؛ چگونگی و حقیقت مفهوم نبوت است. مسئله نبوت مسئله‌ای است که با توجه به جایگاه مهم و برجسته‌ آن در ادیان، ذهن هر اندیشمند علاقمند به مباحث الهیات را به خود مشغول ساخته است. الهیات یهودی، الهیات مسیحی و الهیات اسلامی در هر دو مذهب شیعه و اهل سنت، هریک به طرح مباحثی در این امر پرداخته و آثاری نگاشته‌اند. از رهگذر نیم نگاهی به مفهوم نبوت در الهیات مسیحی که به بهانه مطالعه مقاله جان پنی با عنوان تست پیشگویی نبوت صورت گرفت و به تبع آن الهیات یهودی و حتی الهیات اسلامی البته با رویکرد کلامی، اینگونه به نظر می‌رسد که آنچه در این باره و پیرامون مسئله نبوت در خلال تمامی این بیانات و آثار دیده می‌شود با احترام به ساحت همه پویندگان راه علم و تحقیق دارای خلأها و نواقص بسیاری بوده و روشن کننده ابهامات موضوع نمی‌باشد و هیچیک به اندازه مکتب عرفا و نگاه عرفانی به این مسئله به حقیقت این مفهوم نزدیک نبوده است.لذا پژوهش حاضر بر آن است تا به منظور فهم و تبیین حقیقت مسئله نبوت، این مسئله را از دیدگاه ژرف و دقیق عرفان شیعی مورد بررسی قرار دهد. برای این منظور بیش از همه نقطه نظرات عارف واصل حضرت امام خمینی(ره) مد نظر قرار گرفته است. به باور نگارنده دیدگاه عارفانه شیعی ژرف‌ترین و دقیق‌ترین دیدگاه مطرح شده در این باره است و تبیین و تفهیم و درک صحیح این مفهوم از دیدگاه عرفان شیعی، به جهت جامعیت و شمولیت آن، مانع از گفت و شنودهای بی‌حاصل شده و انسان را به حقیقت رهنمون می‌شود. همچنین این تبیین عرفانی از مسئله نبوت را می‌توان پاسخگوی بسیاری از سوالات و مباحث مطروحه در این حوزه دانست. لذا بسیاری از مباحث و مسائل، مانند آنچه در مبحث تست پیشگویی نبوت طرح و دنبال می‌شوند در مقابل این دیدگاه بلند و ناب اصولا جلوه‌ای جز خُردی و رنگ باختگی نمی‌یابند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3214 - حکمت و حکیم در تعالیم اسلام با تاکید بر دیدگاه امام خمینی (ره)
میثم علی بالائی خلیل بهرامی قصرچمی محسن فهیم

راهکارهای دستیابی به حکمت اصیل همواره مورد توجه علما و عرفا ادیان مختلف بوده است چرا که انسان تمایل به حکیم شدن و کامل شدن در همه ابعاد دارد حکمت ، علم بدون خطا و محکم با منبع الهی بی شک بسیار جذاب و دستیابی به آن وسوسه انگیز است تحقق حاضر بر آن شد تا این راهکارها را اس أکثر

راهکارهای دستیابی به حکمت اصیل همواره مورد توجه علما و عرفا ادیان مختلف بوده است چرا که انسان تمایل به حکیم شدن و کامل شدن در همه ابعاد دارد حکمت ، علم بدون خطا و محکم با منبع الهی بی شک بسیار جذاب و دستیابی به آن وسوسه انگیز است تحقق حاضر بر آن شد تا این راهکارها را استخراج و به بشر امروزی راه صحیح رسیدن به حکمت را با تاکید بر دیدگاه های امام خمینی (ره) در این باب یادآوری کند. در این تحقیق با روش کتابخانه ای و بررسی منابع معتبر به بررسی این مهم پرداخته است. از دیدگاه امام خمینی (ره) برای دستیابی به حکمت و حکیم شدن ابتدا باید به تزکیه نفس پرداخت که حضرت امام (ره) شیوه آن را به صورت کامل بیان کرده اند سپس باید با راهکارهایی زمینه ظهور حکمت و حکیم شدن را در خود فراهم ساخت بی شک علم حضوری و حکمت اصیل بدون عنایت حق میسر نمی شود اما تلاش انسان و شناخت راهکار دقیق رسیدن به سرچشمه حکمت و به کارگیری آن در رفتار و عمل وی موثر و سرانجام وی را به مقصد خواهد رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3215 - بیان شبهات انکار مهدویت به بهانه آثار سوء اعتقاد به مهدویت و پاسخ به آن
مریم رضایی غلامحسین تاجری نسب

باور به اصل مهدویت با ایجاد روحیه نشاط و امید در انسان‌ها، باعث تقویت نیروی مقاومت ایشان در مقابل ظلم و زور می‌گردد و لذا مسئله‌ای با ارزش برای جوامع انسانی است. از آنجا که چنین روحیه‌ای به زیان دشمنان اسلام است، همواره تلاش می‌کنند با روش‌های مختلف ازجمله تحریف و تخریب أکثر

باور به اصل مهدویت با ایجاد روحیه نشاط و امید در انسان‌ها، باعث تقویت نیروی مقاومت ایشان در مقابل ظلم و زور می‌گردد و لذا مسئله‌ای با ارزش برای جوامع انسانی است. از آنجا که چنین روحیه‌ای به زیان دشمنان اسلام است، همواره تلاش می‌کنند با روش‌های مختلف ازجمله تحریف و تخریب و انکار مهدویت، به مبارزه با آن بپردازند. برای انکار مهدویت با طرح شبهات و القاء آن در فکر و اندیشه مردم تلاش می‌کنند که اعتقاد به اصل مهدویت را از ذهن مردم بزدایند و در نتیجه باعث ایجاد آثار و عوارض منفی مثل؛ رکود و رخوت و فساد و تباهی در جامعه اسلامی شوند، در این راستا اساس تفکر مهدویت را جعلی دانسته‌اند و آن را منکر شده و به کل رد کرده‌اند. انکار مهدویت با طرح این شبهه بدون بررسی دقیق مسئله و فقط با استناد به سخنان ابن خلدون و افزودن شبهاتی بر سخنان وی صورت گرفته است. این مقاله ضمن بیان این شبهه و موارد مربوط به آن، تلاش نموده است با پاسخ دادن به آن و از بین بردن ابهامات مربوطه، در جهت از بین بردن افکار نادرستی که باعث تضعیف عقاید مهدوی می‌شود، گام مؤثری بردارد و مانع نفوذ این افکار در اذهان اندیشمندان شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3216 - تحلیل پیشرفته قاب‌های مهاربند هم محور فولادی با رویکرد انرژی
محسن ایزدی نیا آرمین پویا پرهام معمارزاده

تحلیل پیشرفته به روشی اطلاق می‌شود که در آن مقاومت و پایداری سیستم و اعضای سازه به صورت یکپارچه تعیین شده و لزومی به بررسی جداگانه ظرفیت اعضای سازه نیست. این روش، ابزار مناسبی برای ارزیابی رفتار واقعی سازه‌‌ها است و درک طراحان سازه از ویژگی‌های موثر بر رفتار سازه‌ را اف أکثر

تحلیل پیشرفته به روشی اطلاق می‌شود که در آن مقاومت و پایداری سیستم و اعضای سازه به صورت یکپارچه تعیین شده و لزومی به بررسی جداگانه ظرفیت اعضای سازه نیست. این روش، ابزار مناسبی برای ارزیابی رفتار واقعی سازه‌‌ها است و درک طراحان سازه از ویژگی‌های موثر بر رفتار سازه‌ را افزایش می‌دهد. بدون شک یکی از پرکاربردترین سیستم‌های سازه‌ای در صنعت ساختمان قاب‌های مهاربند همگرای فولادی (CBFs) است. فروریزش این نوع قاب‌ها اغلب با تشکیل طبقه نرم در یک یا چند طبقه و کمانش بیش از حد مهاربندها اتفاق می‌افتد. این پژوهش با استفاده از تحلیل غیرالاستیک مرتبه دوم یک درک مستقیم از مکانیسم فروریزش قاب‌های مهاربند همگرای فولادی 6 و 18 طبقه تحت اثر تحریک‌های لرزه‌اصلی - پس‌لرزه ارایه می‌کند. در این مقاله مکانیسم فروریزش سازه به عنوان مرحله‌‌ای که در آن انرژی لرزه‌ای تحمیلی میرا نشده و در ادامه منجر به انرژی جنبشی کنترل نشده می‌شود، مورد ارزیابی قرار گرفته است. تمرکز این تحقیق بر شکل توزیع و نقش مقادیر مختلف انرژی و تفاوت مکانیسم‌های میرایی در همه نقاط سازه است. مکانیسم فروریزش سازه برای 32 زوج ترکیب‌ مختلف لرزه‌اصلی - پس‌لرزه در قالب فرآیند تحلیل دینامیکی فزاینده (IDAs) به تدریج مقیاس و شناسایی شده است. توزیع انرژی‌های ورودی و میرایی در طبقات مختلف نشان دهنده نقش طبقات فوقانی در کاهش انرژی تحمیلی است. علاوه بر این، شباهت نمودار تغییر مکان جانبی باقی‌مانده و انرژی‌های تحمیلی طبقه در ارتفاع به معنی سازگاری پاسخ تغییر مکان جانبی سازه‌ با مدی است که بیشترین سهم در میرایی انرژی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3217 - محاسبه ضریب رفتار سیستم ترکیبی قاب خمشی ویژه و دیوار برشی بتنی دارای بازشو، تقویت شده با الیاف پلیمری کربن
سیدفتح اله ساجدی مصطفی عچرش امیری

10.30495/civil.2022.689934

امروزه کاربرد کامپوزیت های پلیمری تقویتی به صورت گسترده در بهبود رفتار لرزه ای سازه ها رایج است. سابقه سازه های تقویت شده با ورق های پلیمری بیشتر مربوط به تقویت تیر و ستون است، و تأثیر این ورق ها بر ظرفیت دیوار برشی های بازشودار، عمدتا در قاب های یک دهانه با ارتفاع کمتر أکثر

امروزه کاربرد کامپوزیت های پلیمری تقویتی به صورت گسترده در بهبود رفتار لرزه ای سازه ها رایج است. سابقه سازه های تقویت شده با ورق های پلیمری بیشتر مربوط به تقویت تیر و ستون است، و تأثیر این ورق ها بر ظرفیت دیوار برشی های بازشودار، عمدتا در قاب های یک دهانه با ارتفاع کمتر از چهار طبقه، بررسی شدند. در این تحقیق، ضریب رفتار سیستم ترکیبی قاب خمشی بتنی ویژه همراه با دیوار برشی بتنی بازشودار و تقویت شده با الیاف پلیمری تقویتی کربن، محاسبه شد. دیوار برشی بتنی به عنوان تقویت کننده به قاب خمشی بتن مسلح ویژه در دو ارتفاع 8 و 12 طبقه که از قبل طراحی شدند، اضافه شد، سپس در دیوارها بازشوهای دایره ای، لوزی و مستطیلی ایجاد شدند و به اطراف بازشوها الیاف تقویتی کربن در امتدادهای 45 و 90 درجه در یک طرف و دو طرف دیوار افزوده شدند. نتایج تحلیل نشان داد که مقاومت سازه با ایجاد بازشو در دیوار کم شد، و وقتی که الیاف به اطراف بازشو اضافه شدند، مقاومت کمی افزایش یافت؛ این افزایش ناچیز مقاومت به دلیل کم بودن میزان الیاف است. برای پاسخ به این شبهه اطراف بازشو به مساحت دیوار یک لایه الیاف در یک طرف، در دوطرف و دولایه الیاف در یک طرف دیوار چسبانده شدند؛ تحلیل نتایج نشان داد که هرچه سطح الیاف تقویتی بر روی دیوار افزایش یابند، ظرفیت و ضریب رفتار سازه بیشتر می شود. افزودن الیاف تقویتی در دوطرف دیوار اثر بهتری بر ضریب رفتار و ظرفیت سازه نسبت به کاربرد دو لایه الیاف در یک طرف دیوار داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3218 - تحلیل پیشرفته قاب‌های مهاربند هم‌محور فولادی با رویکرد انرژی
آرمین پویا محسن ایزدی نیا پرهام معمارزاده

10.30495/civil.2024.709617

تحلیل پیشرفته به روشی اطلاق می‌شود که در آن مقاومت و پایداری سیستم و اعضای سازه به صورت یکپارچه تعیین شده و لزومی به بررسی جداگانه ظرفیت اعضای سازه نیست. این روش، ابزار مناسبی برای ارزیابی رفتار واقعی سازه‌ها است و درک طراحان سازه از ویژگی‌های موثر بر رفتار سازه‌ را افز أکثر

تحلیل پیشرفته به روشی اطلاق می‌شود که در آن مقاومت و پایداری سیستم و اعضای سازه به صورت یکپارچه تعیین شده و لزومی به بررسی جداگانه ظرفیت اعضای سازه نیست. این روش، ابزار مناسبی برای ارزیابی رفتار واقعی سازه‌ها است و درک طراحان سازه از ویژگی‌های موثر بر رفتار سازه‌ را افزایش می‌دهد. بدون شک یکی از پرکاربردترین سیستم‌های سازه‌ای در صنعت ساختمان قاب‌های مهاربند همگرای فولادی (CBFs) است. فروریزش این نوع قاب‌ها اغلب با تشکیل طبقه نرم در یک یا چند طبقه و کمانش بیش از حد مهاربندها اتفاق می‌افتد. این پژوهش با استفاده از تحلیل غیرالاستیک مرتبه دوم یک درک مستقیم از مکانیسم فروریزش قاب‌های مهاربند همگرای فولادی 6 و 18 طبقه تحت اثر تحریک‌های لرزه‌اصلی پس‌لرزه ارایه می‌کند. در این مقاله مکانیسم فروریزش سازه به عنوان مرحله‌ای که در آن انرژی لرزه‌ای تحمیلی مستهلک نشده و در ادامه منجر به انرژی جنبشی کنترل نشده می‌شود، مورد ارزیابی قرار گرفته است. تمرکز این تحقیق بر نحوه توزیع و نقش مقادیر مختلف انرژی در المان‌های سازه و تفاوت مکانیسم‌های استهلاک انرژی در همه نقاط سازه است. در این تحقیق، مکانیسم فروریزش سازه برای 32 زوج ترکیب مختلف لرزه‌اصلی – پس‌لرزه در قالب فرآیند تحلیل دینامیکی فزاینده (IDAs) به تدریج مقیاس و شناسایی شده است. توزیع انرژی‌های ورودی و میرایی در طبقات مختلف نشان دهنده نقش طبقات فوقانی در کاهش انرژی تحمیلی است. علاوه بر این، شباهت نمودارهای تغییر مکان جانبی باقی‌مانده و انرژی‌های تحمیلی طبقه در ارتفاع به معنی سازگاری پاسخ تغییر مکان جانبی سازه با مدی است که دارای بیشترین سهم در میرایی انرژی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3219 - مقاوم‌سازی قاب‌های بتنی مسلّح با استفاده از سیستم مهاربندی فولادی مگا
محمد امین شریفی عبدالرحیم جلالی

پژوهش حاضر عملکرد لرزه ای سیستم قاب خمشی بتنی ‌مسلح[1] مقاوم‌سازی شده با سیستم های مهاربندی فولادی مختلف را بررسی می کند. دو نوع ترکیب سازه‌ای شامل، سیستم مهاربندی فولادی همگرا[2] و سیستم مهاربندی فولادی مگا[3] در دو نوع سازه با تعداد طبقات مختلف استفاده شده است. این دو أکثر

پژوهش حاضر عملکرد لرزه ای سیستم قاب خمشی بتنی ‌مسلح[1] مقاوم‌سازی شده با سیستم های مهاربندی فولادی مختلف را بررسی می کند. دو نوع ترکیب سازه‌ای شامل، سیستم مهاربندی فولادی همگرا[2] و سیستم مهاربندی فولادی مگا[3] در دو نوع سازه با تعداد طبقات مختلف استفاده شده است. این دو سازه که با سیستم قاب خمشی بتنی‌مسلح 5 و 10 طبقه طراحی شده، دارای ضعف در سختی جانبی بوده و جهت جبران محدودیت های دریفت آیین‌نامه در مناطق با خطر زلزله بالا و در سطح عملکردی ایمنی جانی در نظر گرفته شده است. سپس این قاب‌ها با سیستم‌های مهاربندی فولادی همگرا و سیستم مهاربندی مگا بهسازی می‌شوند. جهت انجام این پژوهش از تحلیل استاتیکی غیرخطی (پوش آور)[4] برای ارزیابی عملکرد سازه تحت اثر حرکات زمین استفاده شده است. همچنین برای مقایسه پاسخ سازه بهبود یافته از دوران عضو[5]، دریفت طبقه[6] و برش پایه استفاده شده است. نشان داده شده که سیستم مهاربندی فولادی مگا و مهاربندی فولادی همگرا از نظر آیین‌نامه‌ای کنترل دریفت، مقدار برش پایه، تعداد مفصل پلاستیک، تعداد المان‌های گسیخته شده و همچنین از لحاظ مسائل اقتصادی، به ترتیب از بهترین نوع سیستم‌های مهاربندی فولادی جهت بهسازی و مقاوم‌سازی سازه‌ها می باشند. [1] Moment Resisting Concrete FrameSystem [2] Concentrically Brace Frame System [3] Mega Brace Frame System [4]Nonlinear Static Analysis (Push Over) [5]Chord Rotation [6] Story Drift تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3220 - بهبود رفتار لرزه‌ای‌قابهای خمشی فولادی به کمک میراگرهای ویسکوز و تعیین نیرویی میرایی مناسب آنها
سید مهدی زهرائی امید محمدی

سیستمهای اتلاف انرژی در سازه‌ها در چند دهه اخیر به طور گسترده برای کاهش نیروهای ناشی از زلزله و باد و همچنین کاهش جابجایی‌های ساختمانها در حد مجاز آیین‌نامه‌ای مورد استفاده قرار گرفته‌اند. یک نوع از این مستهلک کننده ها به عنوان سیستم‌های کنترل غیرفعال، میراگرهای ویسکوز أکثر

سیستمهای اتلاف انرژی در سازه‌ها در چند دهه اخیر به طور گسترده برای کاهش نیروهای ناشی از زلزله و باد و همچنین کاهش جابجایی‌های ساختمانها در حد مجاز آیین‌نامه‌ای مورد استفاده قرار گرفته‌اند. یک نوع از این مستهلک کننده ها به عنوان سیستم‌های کنترل غیرفعال، میراگرهای ویسکوز می باشند که مورد توجه پژوهشگران زیادی قرار گرفته اند. میراگرهای ویسکوز از یک پیستون روزنه دار درون سیلندری که حاوی سیالی با غلظت زیاد می باشد تشکیل شده اند. استهلاک این میراگر از طریق هل دادن و عبور سیال چسبنده از سوراخهای پیستون انجام می شود. این میراگرها بر دو نوع خطی و غیرخطی می باشند که نوع کاربردی و معمول آن میراگرهای خطی با ضریب توانی سرعت یک می‌باشد. درعمل مقادیر مناسب نیروی میرایی این سازه ها با توجه به روش شرح داده شده در FEMA273تعیین شده و در سه حالت کنترل شده توسط تغییرمکان، سرعت و شتاب، بدست می آیند. در این تحقیق، به بررسی تأثیر افزودن میراگرهای ویسکوز برپاسخ لرزه ای قابهای خمشی پرداخته شده است.برای این منظور سه قاب خمشی فولادی با 3 دهانه، و تعداد طبقات 1، 3 و6 و میراگرهایی ویسکوز با ضریب توانی 1، 8/0 و 6/0 انتخاب شده اند. این سازه ها تحت تحلیل های تاریخچه زمانی غیرخطی با نرم افزار Opensees ناشی از سه شتاب نگاشت ال سنترو، کوبه و نرتریج قرار گرفته و پاسخ آنها شامل تغییرمکان، شتاب و برش پایه در حالت با و بدون میراگرهای ویسکوز با یکدیگر مقایسه شده است. در پایان با توجه به پاسخ آنها در سه حالت کنترل شده توسط تغییرمکان، سرعت وشتاب، نیروی میرایی مناسب آنها بر مبنای شتاب و برش پایه حداکثر بدست آمده از FEMA273 برای سازه 1 طبقه 7/94، 3 طبقه1/240 و سازه 6 طبقه 1/557 کیلونیوتن تعیین شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3221 - نقش فاصله مابین و کاربرد میراگر ویسکوالاستیک برای کاهش اثرضربه‌ای زلزله در ساختمان های بتنی کوتاه مجاور
سیدمهدی زهرائی سید محمد خاتمی

رشد چشمگیر ساختمان‌ها در اشکال و ارتفاع های مختلف در حوزه شهرنشینی و عدم توجه به وابستگی آن‌ها در مجاورت یکدیگر به هنگام بروز زلزله، مشکلات ناشی از اثرات نامطلوب بارهای لرزه‌ای را افزایش داده است. ساختمان‌های ساخته شده هر یک به تنهایی در برابر بارهای لرزه‌ای محاسبه و سا أکثر

رشد چشمگیر ساختمان‌ها در اشکال و ارتفاع های مختلف در حوزه شهرنشینی و عدم توجه به وابستگی آن‌ها در مجاورت یکدیگر به هنگام بروز زلزله، مشکلات ناشی از اثرات نامطلوب بارهای لرزه‌ای را افزایش داده است. ساختمان‌های ساخته شده هر یک به تنهایی در برابر بارهای لرزه‌ای محاسبه و ساخته شده‌اند. اما عدم توجه به ضربات ساختمان‌های مجاور به یکدیگر در هنگام زلزله، کمتر مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. این امر باعث می‌شود هر ساختمان به صورت واحد طراحی شده و در تعداد طبقات متنوع و ارتفاعات مختلف ساخته شوند. ضربات عنوان شده بر دو نوع سقف به سقف و سقف به ستون است که در این مقاله حالت اول بررسی شده است.تفاوت در سختی دو ساختمان باعث ایجاد نیروی نابرابری به سقف ساختمان‌ها می‌شود که موجبات تخریب ساختمان را به همراه دارد. برای مطالعه عددی از نرم‌افزارهای SAP و ANSYS استفاده شده است تا جابجایی جانبی و نیروی ضربه به صورت غیرخطی نشان داده شده و همچنین میزان ترک‌خوردگی در ضربه نشان داده شود.در این مطالعه و برای بررسی میزان نیروی ضربات ساختمان‌ها به یکدیگر و نحوه کاهش آن، از دو ساختمان بتن مسلح 2 و 3 طبقه استفاده شده است و نیروی ضربه بین آنها، مورد مطالعه قرار گرفته است. برای کاهش اثرات ضربه، نقش میزان فاصله مابین دو سازه مجاور و کاربرد میراگرویسکوالاستیک در مهاربندی آنها بررسی شده است. نتایج این تحلیل‌ها نشان می‌دهد که قرارگیری میراگر و افزایش فاصله دو سازه می‌تواند با کاهش تغییرمکان جانبی رو به رو بوده و اثرات ضربه‌ای را کاهش دهد. به طور مثال، فاصله 3 سانتی‌متری دو ساختمان مجاور، 7 ضربه را به همراه داشته است که افزایش این فاصله به 5/4 سانتی متر، تعداد این ضربات را به 2 ضربه کاهش می‌دهد. همچنین قرارگیری میراگر ویسکوالاستیک در طبقات ساختمان باعث کنترل جابجایی جانبی شده و ضربات ساختمان‌ها را به یک ضربه کاهش داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3222 - بررسی پل‌های جداسازی شده با استفاده از جداگرهای الاستومری در نزدیکی گسل
رسول باقری مجید برقیان

چکیده: زمین لرزه‌های نزدیک گسل دارای محتوای فرکانسی بالا و پهنای باند باریک می‌باشند. این خصوصیات باعث می‌شوند انرژی فوق العاده زیادی که ناشی ازشتاب‌های تولیدی در ابتدای زمین لرزه است به سیستم وارد شود. در این تحقیق اثرات نیروهای ناشی از این نوع زمین لرزه‌ها برروی پل مو أکثر

چکیده: زمین لرزه‌های نزدیک گسل دارای محتوای فرکانسی بالا و پهنای باند باریک می‌باشند. این خصوصیات باعث می‌شوند انرژی فوق العاده زیادی که ناشی ازشتاب‌های تولیدی در ابتدای زمین لرزه است به سیستم وارد شود. در این تحقیق اثرات نیروهای ناشی از این نوع زمین لرزه‌ها برروی پل مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور یک پل بزرگراهی سه دهنه به طول 60 متر که برای آن سه نوع جداگر لاستیکی سربی مطابق با ضوابط آئین‌نامه آشتو طراحی گردیده و با استفاده از نرم افزار SAP2000 نسخه1/10 طراحی شده است، در دو حالت جداسازی شده وجداسازی نشده مدل سازی گردیده و تحت اثر سه شتاب نگاشت نزدیک گسل در جهات طولی، عرضی و در دو جهت ترکیبی(YZ , XZ) تحلیل تاریخچه زمانی غیر خطی شده‌اند. بررسی رفتار و منحنی‌های بار جابه‌جایی جداگرهای لاستیکی سربی حاکی از آن است که کرنش اولیه و نیروی تسلیم این نوع جداگرها باعث کاهش چشمگیر برش پایه و لنگر خمشی در پل مورد مطالعه شده است. همچنین در نظر گرفتن همزمان مولفه قائم وافقی زلزله درجهات X وY بر روی خروجی‌های تحلیل از دیگر نتایج این تحقیق می‌باشد که باعث افزایش نیروی فشاری یا کششی در ستون می‌شود که به عنوان یک نتیجه اثر گذار در این تحقیق استخراج گردیده است این نتایج همچنین نشان‌دهنده نقطه‌ضعف آئین نامه‌های معتبر دنیا نظیر IBC وNEHRP در پل‌های جداسازی شده می‌باشد که در آن‌ها اثر قائم زلزله نادیده گرفته شده و لازم است همانند سازه‌های غیر جداسازی شده لحاظ گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3223 - بهبود رفتار لرزه‌ای سیستم‌های تعمیرپذیر با مکانیزم گهواره‌ای در ساختمان‌های مهاربند فولادی نامنظم جرمی در پلان
محسن مهاجر تبریزی عباس اکبرپور نیک قلب رشتی عبدالرضا سروقد مقدم مریم فیروزی نظام آبادی محمد رضا ادیب رمضانی

10.30495/civil.2023.701043

این پژوهش به بررسی بهبود رفتار لرزه‌ای سیستم های تعمیرپذیر با مکانیزم گهواره ای در ساختمان‌های مهاربند فولادی نامنظم جرمی در پلان پرداخته است. برای پیدا کردن یک روش مناسب در ساختمان با پلان منظم با توزیع نامتقارن جرم، به منظور کاهش اثرات نامطلوب سازه و برای تعمیر سریع آ أکثر

این پژوهش به بررسی بهبود رفتار لرزه‌ای سیستم های تعمیرپذیر با مکانیزم گهواره ای در ساختمان‌های مهاربند فولادی نامنظم جرمی در پلان پرداخته است. برای پیدا کردن یک روش مناسب در ساختمان با پلان منظم با توزیع نامتقارن جرم، به منظور کاهش اثرات نامطلوب سازه و برای تعمیر سریع آسیب های ایجادشده در سازه پس از رخداد زلزله قوی از یک روش نوین استفاده می شود. بدین ترتیب که در ابتدا با ایجاد شرایط بلند شدگی در پای ستون های دهانه مهاربندی و با به کارگیری وسایل اتلاف کننده انرژی در این بخش، جذب و استهلاک انرژی به این قسمت از سازه انتقال می‌یابد و از بروز آسیب به بخش‌های دیگر جلوگیری می شود. بر اساس نتایج، تأثیر لحاظ نمودن اثرات زلزله‌های قائم و افقی در نامنظمی‌های جرمی مختلف سازه‌ها در عملکرد لرزه‌ای سازه‌های کوتاه مرتبه مشخص شد ونیز اینکه نا منظمی‌های موجود در مدل عددی سازه تأثیری بسزایی در منحنی‌های IDA دارد. با افزایش ارتفاع سازه در چهار حالت خرابی، میانه احتمال شکنندگی سازه‌ها در Sa پایین تری رخ می‌دهد، به این معنی که آسیب‌پذیری سازه افزایش می یابد. همچنین با افزایش ارتفاع، شیب کاهش Sa در چهار حالت خرابی ملایم‌تر می‌گردد و نیز منحنی‌های شکنندگی برای دو سطح عملکرد IO و سطح عملکرد CP برای هر 6 سازه به‌دست‌آمده‌اند. در نظرگیری اثر نامنظمی به‌طور قابل‌توجهی در خرابی سازه‌ای سازه ها مؤثر می‌باشند به‌طوری‌که در نظرگیری اثر این نامنظمی‌های در توزیع جرم می‌تواند منجر به بالا رفتن احتمال خرابی سازه ها گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3224 - بررسی عملکرد الگوهای مختلف بادبندها در تقویت قاب‌های فولادی سبک (LSF)
محمدرضا شکرزاده آرمین عظیمی نژاد

سازه‌های فولادی سبک (LSF) که به صورت خشک و به روش تولید صنعتی و نورد سرد(CFS) اجرا می‌شوند. برای تحمل بارهای جانبی در سازه‌های سرد نورد شده از بادبند تسمه‌ای یا دیوار برشی استفاده می‌شود. با توجه به این که وزن مصالح، آماده‌سازی و اجراء دیواربرشی عوامل محدودکننده استفاده أکثر

سازه‌های فولادی سبک (LSF) که به صورت خشک و به روش تولید صنعتی و نورد سرد(CFS) اجرا می‌شوند. برای تحمل بارهای جانبی در سازه‌های سرد نورد شده از بادبند تسمه‌ای یا دیوار برشی استفاده می‌شود. با توجه به این که وزن مصالح، آماده‌سازی و اجراء دیواربرشی عوامل محدودکننده استفاده از آن در بهسازی قاب‌ها محسوب می‌شود. تعیین آرایش‌ها مناسب که سبب کاهش استفاده دیواربرشی گردد، می‌تواند از عوامل مهم بهبود عملکرد قاب‌ها در بهسازی و مقاوم‌سازی قاب‌ها شود. نمونه‌ آزمایشگاهی انتخاب شده برای بررسی عملکرد سیستم قاب فولادی سبک LSF و صحت مدل‌سازی در نرم‌افزار ABAQUS شامل یک سیستم قاب فولادی سبک LSF است که توسط Bin Liu و همکاران (2016) آزمایش گردید. برای این منظور نمونه‌های تقویت شده قاب در3 دسته کلی که شامل نمونه تقویت نشده، نمونه مهاربند ضرب دری، نمونه مهاربند ضرب‌دری دو ردیفه و نمونه تقویت شده باورقه 45 درجه تحت بار گذاری منوتونیک قرار گرفت، با مقایسه نتایج بدست آمده از تحلیل نمونه‌های با نمونه تقویت نشده مشخص گردید که ظرفیت باربری قاب تقویت شده با باد بندهای ضرب دری دو ردیفه نزدیک به قاب پوشش کامل 45 درجه است. استفاده از فولاد با مقاومت تسلیم بالاتر باعث افزایش مقاومت استاتیکی و مقاومت لرزه‌ای بادبند می‌گردد ولی قابلیت جذب انرژی آن را کاهش می‌دهد. استفاده از ورق‌های فولادی 45 درجه باعث افزایش شکل‌پذیری قاب می‌گردد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3225 - ارزیابـی و مقایسـۀ رفتار لـرزه‌ایِ ساختمان‌های بلنـدمرتبـۀ فولادی با کاربرد دیوار برشـی‌های بتنـی و فـولادی
سیدفتح اله ساجدی فرید سلیمانی

یکی از عوامل مؤثر در فرآیند طراحی ساختمان ها، چگونگیِ کنترل و مدیریت نیروی زلزله برای دستیـابی به مقاومتِ لـرزه ای مطلوب، در عینِ رعایت شکل پذیریِ مناسب می باشد. در این راستـا، به کارگیریِ سیستم های مهاربندیِ مختلف در سازۀ ساختمان های بلندمرتبه، نظیر دیوار برشـی هایِ فو أکثر

یکی از عوامل مؤثر در فرآیند طراحی ساختمان ها، چگونگیِ کنترل و مدیریت نیروی زلزله برای دستیـابی به مقاومتِ لـرزه ای مطلوب، در عینِ رعایت شکل پذیریِ مناسب می باشد. در این راستـا، به کارگیریِ سیستم های مهاربندیِ مختلف در سازۀ ساختمان های بلندمرتبه، نظیر دیوار برشـی هایِ فولادی و بتنـی از راهکارهای متـداول است. لـذا در این پژوهش، یک بار با در نظرگرفتن اندرکنش خاک- سازه و بار دیگر بدون لحاظِ این اندرکنش بر روی دو سازۀ 10و 15 طبقه، در حالات وجود دیوار برشی های فولادی و بتنی، مدل هایِ مختلفی در نرم افزار ABAQUS به روش تحلیـلِ غیـر خطـی بررسی شدند. به همین منظور با مدل سازیِ سازه های مذکور در نرم افزار ، تأثیـرِ استفاده از دیوار برشی هایِ فولادی و بتنـی، با لحاظِ اثر اندرکنشِ خاک- سازه و بدون آن تحلیل شدند. نتایجِ حاصل از مدل سازی ها برای سازه 10 طبقه نشان داد که عملکرد سازه با دیوار برشی فولادی بهتراز دیوار برشی بتنی می باشد. هم چنین نتایج به دست آمده برای سازه 15 طبقه نیز نشان داد که عملکرد این سازه با دیوار برشی فولادی بهتر از دیوار برشی بتنی بوده است. به طور کلی، نتـایج نشان داد که دیوار برشـی فولادی رفتارِ بهتری را نسبت به دیوار برشـی بتنـی از خود نشـان می دهد. در مجموع به دست آمد که با لحـاظ نمودنِ اندرکنش خاک - سازه در مدل سازی هایِ انجام شده برای هر دو نوع سازه، خروجـی ها به واقعـیت نزدیک تر می شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3226 - شبیه‌سازی و بررسی عملکرد لرزه‌ای سازه‌های بتنی تقویت شده با الیاف CFRP بر اساس تحلیل استاتیکی غیر خطی
کامیار محبوبی محمد صابری

بیش از یک دهه است که مقوله بهبود و ارتقای کیفی زیر ساخت‌های دانش مهندسی ساختمان یکی از مهمترین موارد به حساب می‌آید. خراب شدن و از بین رفتن ستون و عرشه پل‌ها، تیرها، ستون‌ها، دیوارهای ساختمان‌ها و مواردی همچون بالا رفتن سن سازه، عوامل مضر و مخرب محیطی، طراحی یا ضعف اجرا أکثر

بیش از یک دهه است که مقوله بهبود و ارتقای کیفی زیر ساخت‌های دانش مهندسی ساختمان یکی از مهمترین موارد به حساب می‌آید. خراب شدن و از بین رفتن ستون و عرشه پل‌ها، تیرها، ستون‌ها، دیوارهای ساختمان‌ها و مواردی همچون بالا رفتن سن سازه، عوامل مضر و مخرب محیطی، طراحی یا ضعف اجرایی و همچنین تغییر کاربری سازه‌ها و آیین‌نامه‌های قدیمی و یا حوادثی همچون زلزله نسبت داده می‌شود. از طرفی در اجرای تقویت سازه‌های بتن آرمه معمولاً محل بهینه تقویت چندان مورد توجه واقع نمی‌شود. از این رو تقویت محل مناسب سازه و بالا بردن هر چه بیشتر مقاومت سازه و کاهش هزینه‌های مقاوم‌سازی از موارد بسیار مهم و مورد توجه محققین مختلف بوده است. در این تحقیق، هدف اصلی بررسی سازه بتنی مقاوم‌سازی شده در حالات مختلف تقویت المان‌ها با استفاده از الیاف FRP بوده است. به این منظور ابتدا سه سازه بتنی با تعداد طبقات 5، 7 و 9 بر اساس آیین‌نامه 2800 زلزله در نرم‌افزار SAP2000 طراحی شده و تحت تحلیل استاتیکی غیر خطی (پوش‌آور) قرار گرفتند که تحلیل پوش‌آور با الگوی بارگذاری مثلثی معکوس صورت گرفته است. این سازه را طوری تقویت می‌کنیم که از بیشترین ظرفیت سازه استفاده بشود و همچنین ستون‌ها بعد از تیرها وارد مرحله غیر خطی بشوند. در مرحله بعد سازه‌ی مورد نظر را به روش‌های گوناگونی همچون تقویت کل سازه، تقویت قاب‌ها، تقویت المانها بصورت جداگانه، تقویت قاب‌های خارجی سازه، تقویت قاب‌های داخلی (هسته سازه) و ... مورد بررسی قرار می‌دهیم تا با استخراج برش پایه، دریفت طبقات، نیروی داخلی المانها و مقدارFRP مصرفی، بهینه‌ترین روش برای تقویت سازه را بدست آوریم، که سطح عملکردی ایمنی جانی ( LS ) را با تقویت به وسیله FRP برای سازه تامین گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3227 - تاثیر میراگر جرمی تنظیم‌شونده با نسبت‌های جرمی مختلف بر عملکرد لرزه‌ای سازه‌های بتن آرمه جداسازی شده
مهدی کوهدرق

میراگرها و جداسازها، ابزار اتلاف انرژی برای کنترل و کاهش پاسخ‌های لرزه‌ای سازه‌ها تحت زمین لرزه های شدید محسوب می شوند. یکی از پرکاربردترین این وسایل نوع خاصی از میراگرها تحت عنوان میراگرهای جرمی TMD و جداسازهای هسته سربی LRB می باشند. مطالعه خواص لرزه‌ای و رفتار غیر خط أکثر

میراگرها و جداسازها، ابزار اتلاف انرژی برای کنترل و کاهش پاسخ‌های لرزه‌ای سازه‌ها تحت زمین لرزه های شدید محسوب می شوند. یکی از پرکاربردترین این وسایل نوع خاصی از میراگرها تحت عنوان میراگرهای جرمی TMD و جداسازهای هسته سربی LRB می باشند. مطالعه خواص لرزه‌ای و رفتار غیر خطی سیستم‌های سازه ای مجهز به این نوع میراگرها و جداسازها می تواند کمک قابل توجهی به درک رفتار این سیستم‌ها در برابر نیروهای جانبی ناشی از زمین لرزه های بزرگ نماید. در این پژوهش سازه بتنی 12 طبقه دارای میراگر جرمی با نسبت‌های جرمی مختلف، بدون جداساز و جداساز هسته سربی طراحی شده، سپس با استفاده از تحلیل تاریخچه زمانی در نرم‌افزار SAP2000 در حالت‌های ایزوله شده بدون میراگر و با میراگر با نسبت‌های جرمی مختلف پاسخ‌های سازه‌ها در برابر زلزله‌های ذکر شده بدست آمده است. نتایج تحلیل‌های انجام گرفته نشان می دهد که به دلیل افزایش جابه جایی در تراز جداسازی شده، وجود میراگر جرمی بسیار موثر می باشد. که با افزایش نسبت جرمی میراگر، این اثر بیشتر می‌گردد. از طرفی جداساز لرزه‌ای بطور متوسط باعث کاهش 20 الی 30 درصدی جابه جایی نسبی طبقات می شود. میراگرجرمی، جابه جایی‌های زیاد جداساز را کنترل می نماید. نتایج حاصل نشان می دهد درسازه مورد نظر برای بهره‌مندی هرچه بیشتر از قابلیت های جداساز، ترکیب آن با میراگر های جرمی مطلوب می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3228 - بررسی اثرات بهره‌گیری از سیستم حرکت گهواره‌ای در رفتار لرزه‌ای خمشی قاب‌های ویژه فولادی
علی پروری سید بهنام بهشتی

10.30495/civil.2023.701046

امروزه نیاز به طراحی واجرای سازه هایی با آسیب پذیری وخسارت کمتر و تعمیر آسان تر پس از وقوع زلزله ضروری می باشد. سیستم های مقاوم جانبی لرزه ای سنتی خسارات جدی را در سیستم سازه ای می تواند تحمیل کند و جابه جایی های نسبی باقی مانده درسازه، تعمیر سازه را بعد از وقوع زلزله أکثر

امروزه نیاز به طراحی واجرای سازه هایی با آسیب پذیری وخسارت کمتر و تعمیر آسان تر پس از وقوع زلزله ضروری می باشد. سیستم های مقاوم جانبی لرزه ای سنتی خسارات جدی را در سیستم سازه ای می تواند تحمیل کند و جابه جایی های نسبی باقی مانده درسازه، تعمیر سازه را بعد از وقوع زلزله بسیار سخت و غیر قابل اقتصادی می نماید. استفاده از حرکت گهواره ای در سازه سبب از بین رفتن اثرات مخرب لرزه ای از جمله استهلاک انرژی و بهبود رفتار لرزه ای می شود. در این مقاله به منظور بررسی اثرات سیستم گهواره ای بر روی پاسخ لرزه ای ساختمان های فولادی کوتاه و بلند مرتبه منظم یک قاب پنج و ده طبقه فولادی با سیستم باربری جانبی قاب خمشی ویژه مطابق ویرایش چهارم استاندار2800 و آخرین ویرایش های مباحث ششم و دهم مقررات ملی ساختمان در نرم افزار پرفورم طراحی شده است. سپس هفت رکورد زلزله انتخاب و سپس این رکورد ها براساس آیین نامه ASCE به طیف آیین نامه 2800 هم پایه شدند. با استفاده از تحلیل تاریخچه زمانی غیرخطی به بررسی و مقایسه پاسخ لرزه ای ساختمان مورد مطالعه در حالت های با و بدون بهره گیری از سیستم گهواره ای پرداخته شده است. نتایج مطالعات نظیر برش پایه، جابجایی نسبی طبقات، انرژی تلف شده و شتاب های جانبی و قائم سقف حاکی از آن است که بهره گیری از سیستم حرکت گهواره ای درساختمان های کوتاه و بلند مرتبه فولادی می تواند به طور قابل ملاحظه ای سبب بهبود پاسخ لرزه ای سازه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3229 - بررسی عملکرد تیر پیوند قابهای با مهاربندهای واگرای کمانش‌پذیر و کمانش تاب
آرش حسین شاهی ابوذر صالح

با توجه به اینکه کشورمان در یکی از مناطق لرزه‌خیز جهان واقع شده است، همواره احتمال رخداد زلزله‌های قدرتمند در مناطق مختلف آن دور از انتظار نیست. طی سالیان گذشته محققین سیستم‌های مختلفی جهت جذب و اتلاف انرژی زلزله در سازه‌ها پیشنهاد داده‌اند که در این راستا مهاربندهای کم أکثر

با توجه به اینکه کشورمان در یکی از مناطق لرزه‌خیز جهان واقع شده است، همواره احتمال رخداد زلزله‌های قدرتمند در مناطق مختلف آن دور از انتظار نیست. طی سالیان گذشته محققین سیستم‌های مختلفی جهت جذب و اتلاف انرژی زلزله در سازه‌ها پیشنهاد داده‌اند که در این راستا مهاربندهای کمانش تاب مورد توجه مهندسین بوده است. هدف این تحقیق بررسی رفتار تیر پیوند کوتاه در قاب‌های فولادی با مهاربندهای کمانش‌پذیر و کمانش تاب می‌باشد. بدین منظور سه سازه‌ی، 3، 6 و 9 طبقه با مهاربندهای کمانش‌پذیر و کمانش تاب براساس آیین‌نامه‌های معتبر طراحی و کلیه‌ی ضوابط لرزه‌ای نیز کنترل شده است. در ادامه قاب دو بعدی کناری آن‌ها با مهاربندهای واگرا در نرم‌افزار SeismoStruct 2016 مدل شده است. به منظور بررسی رفتار تیر پیوند از تحلیل‌های استاتیکی غیر خطی و تاریخچه زمانی تحت 3 زلزله‌ی دور از گسل و خاک نوع 2 استفاده شده است. در ادامه نتایج نیروی برشی و لنگر خمشی تیر پیوند و منحنی‌های تحلیل‌های استاتیکی غیر خطی قاب‌ها در دو حالت با مهاربندهای کمانش‌پذیر و کمانش تاب مقایسه شده است. نتایج تحلیل استاتیکی غیر خطی نشان می‌دهد لنگر و برش در تیر پیوند با مهاربندهای کمانش‌ تاب می‌تواند بترتیب تا 38 و50 درصد بیش از قاب با مهاربندهای کمانش‌پذیر می‌باشد. تحلیل‌های غیر خطی تاریخچه زمانی نیز رشد بیشتری از نیروهای تیر پیوند در قاب با مهار بند کمانش‌ تاب نسبت به تحلیل استاتیکی غیر خطی نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3230 - ارزیابی قاب‌های بتن مسلح دارای بادبند X شکل فولادی و X شکل بتن مسلح مقاوم‌سازی شده با الیاف پلیمری کربن تحت اثر بارگذاری چرخه‌ای
احمد رهبر رنجی محمد پاسالاری

انتخاب نوع سامانه مقاوم در برابر نیروهای جانبی بستگی به ترکیب بارگذاری، چگونگی رفتار سازه، نحوه هدایت بارهای ثقلی به پایه و طرح معماری دارد. به علاوه انتخاب نوع سامانه مقاوم در برابر بارهای جانبی علاوه بر موارد فوق بستگی به ابعاد هندسی سازه محدودیت های آیین نامه ای، مقد أکثر

انتخاب نوع سامانه مقاوم در برابر نیروهای جانبی بستگی به ترکیب بارگذاری، چگونگی رفتار سازه، نحوه هدایت بارهای ثقلی به پایه و طرح معماری دارد. به علاوه انتخاب نوع سامانه مقاوم در برابر بارهای جانبی علاوه بر موارد فوق بستگی به ابعاد هندسی سازه محدودیت های آیین نامه ای، مقدار نیروی جانبی، حداکثر تغییرمکان و غیره دارد. امروزه استفاده از قاب های دوگانه بتنی، در بسیاری از سازه های مدرن از جمله ساختمان های بلند مرتبه و مقاوم سازی ساختمان ها بسیار متداول شده است. در این تحقیق به بررسی قاب های بتن مسلح دارای بادبند X شکل فولادی و بادبند X شکل بتن مسلح مقاوم سازی شده با الیاف پلیمری تحت اثر بارگذاری لرزه ای پرداخته شده است. در ابتدا قاب بتن مسلح در 3 حالت قاب خمشی بتن مسلح، قاب خمشی بتن مسلح بهمراه بادبند X شکل بتنی و قاب خمشی بتن مسلح بهمراه بادبند X شکل فولادی که قبلا توسط حداد و همکاران[1] (2015) آزمایش شده بود در نرم افزار اجزای محدود آباکوس مدل سازی و تحلیل شد و نتایج حاصل از تحلیل عددی و مطالعه آزمایشگاهی با هم مقایسه شدند. نتایج حاصله تطابق نسبتا خوبی با هم داشتند. در نهایت پس از صحت سنجی نرم افزار اجزای آباکوس به بررسی نحوه مناسب آرایش مقاوم سازی با الیاف پلیمری کربن پرداخته و نمودارهای هیسترزیس بار-جابجایی، پوش بار-جابجایی و بار نهایی برای نمونه های پیشنهادی با یکدیگر مقایسه گردید. [1] Hadad, S.H. et. al. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3231 - بررسی رفتار چرخه‌ای دیوارهای برشی فولادی سخت شده با اتصالات نیمه صلب به قاب فولادی
سینا شیرجنگ احمد ملکی

با افزایش تحقیقات روی عملکرد لرزه‌ای دیوارهای برشی فولادی و افزایش اطمینان از عملکرد آن‌ها استفاده از این دیوارها به‌خصوص در آمریکا و ژاپن به ‌نحو محسوسی گسترش یافته است. باتوجه به شناخت نسبتاً جامعی از رفتار این دیوارها اکنون آیین‌نامه‌های طراحی شروع به ارائه ضوابط طرا أکثر

با افزایش تحقیقات روی عملکرد لرزه‌ای دیوارهای برشی فولادی و افزایش اطمینان از عملکرد آن‌ها استفاده از این دیوارها به‌خصوص در آمریکا و ژاپن به ‌نحو محسوسی گسترش یافته است. باتوجه به شناخت نسبتاً جامعی از رفتار این دیوارها اکنون آیین‌نامه‌های طراحی شروع به ارائه ضوابط طراحی برای این دیوارها نموده‌اند. اساس عملکرد این سازه‌ها مبتنی بر بهره‌گیری از عملکرد میدان کششی قطری پس از کمانش ورق فولادی می‌باشد. در این تحقیق قبل از بررسی عملکرد دیواربرشی‌‌های فولادی با اتصالات مفصلی، جهت اطمینان از نتایج عددی، به صحت سنجی نمونه آزمایشگاهی پرداخته و بعد از ارزیابی نتایج، به مدل‌سازی 12 نمونه دیواربرشی فولادی با نرم افزار آباکوس پرداخته شده است. در این نمونه‌ها به بررسی پارامترهایی از قبیل ضخامت ورق دیواربرشی، مشخصات هندسی تیر‌ها و ستون‌ها و میزان بازشدگی گوشه‌های ورق پرداخته شده است. نتایج حاصل از این تحقیق مشخص کرد که با افزایش سطح مقطع ستون‌ها توزیع تنش به صورت یکنواختی در سطح ورق گسترده شده و کل سطح ورق به سمت خارج از صفحه کمانش کرده، این در حالی است که در صورت افزایش مقطع تیر کمانش اغلب به صورت قطری در ورق‌ها دیده می‌شود. این در حالی است که در صورت افزایش ضخامت ورق دیواربرشی مقدار کرنش غیر‌الاستیک ایجاد شده کمتر شده و تقریبا محدود به قسمت‌های تحتانی ورق طبقه اول بوده است. با افزایش 20 درصدی ضخامت ورق دیواربرشی ظرفیت باربری و سختی نمونه‌ها به طور متوسط در حدود 18 درصد افزایش یافته و همچنین با افزایش میزان بازشدگی از 5 به 15 درصد ظرفیت باربری در حدود 20 درصد کاهش یافته و مقدار کرنش پلاستیک به صورت قطری در ورق‌ها ایجاد شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3232 - ارزیابی عملکرد لرزه‏ای حرکت گهواره‌ای و تأثیر آن در کنترل الزامات سیستم‌های دوگانه قاب خمشی و مهاربند ‏همگرای ویژه ‏فولادی
علی پروری احسان عزیزی

امروزه وجود سیستم‌های لرزه‌ای جدید می‌توانند عملکرد بهتری در زلزله داشته و باعث کاهش هزینه و افزایش عملکرد خواهد شد. در این مطالعه سه قاب از سازه‌هایی با 4، 8 و 12 طبقه با کاربری مسکونی و دارای منظمی در پلان و ارتفاع، در منطقه با خطر نسبی زیاد و خاک تیپ دو در نظر گرفت أکثر

امروزه وجود سیستم‌های لرزه‌ای جدید می‌توانند عملکرد بهتری در زلزله داشته و باعث کاهش هزینه و افزایش عملکرد خواهد شد. در این مطالعه سه قاب از سازه‌هایی با 4، 8 و 12 طبقه با کاربری مسکونی و دارای منظمی در پلان و ارتفاع، در منطقه با خطر نسبی زیاد و خاک تیپ دو در نظر گرفته‌شده است. سازه‌ها در نرم‌افزار Sap2000&lrm; برای تحلیل‌های غیرخطی تحت هفت شتاب‌نگاشت حوزه نزدیک مدل مدل‌سازی شده‌اند و با دو حالت با و بدون رعایت بند آیین نامه جهت کنترل قاب دوگانه تحلیل‌شده‌اند. بدون رعایت بند آیین‌نامه، در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای در سازه 4، 8 و 12 طبقه باعث کاهش در برش پایه شده، در حالی که جابجایی بام و نیروی ایجاد شده در ستون سازه‌ها افزایش یافته است. حالت گهواره‌ای به‌طور میانگین بیشتر از حالت معمولی انرژی مستهلک کرده است. با رعایت بند آیین‌نامه، در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای در سازه 4 طبقه باعث کاهش در برش پایه شده، جابجایی بام و نیروی ایجاد شده در ستون سازه افزایش یافته است. همچنین مقدار انرژی بیشتری نسبت به عدم رعایت بند آیین‌نامه مستهلک شده است. در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای در سازه 8 و 12 طبقه باعث کاهش در برش پایه شده است. جابجایی بام کاهش یافته و نیروی ایجاد شده در ستون سازه 8 طبقه افزایش داشته است. لذا با توجه به نتایج، در سازه‌های 4 و 12 طبقه رعایت بند آیین‌نامه نتایج بهتری داشته است ولی در سازه 8 طبقه عدم رعایت بند آیین‌نامه نتایج مناسبی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3233 - ارزیابی عملکرد لرزه‌ای سازه‌های فولادی مجهز به مهاربندهای ترکیبی فولاد-آلیاژ حافظه‌دار شکلی
محمد هوشمند بهزاد رافضی جلیل خلیل علافی

در این مقاله به بررسی رفتار لرزه‌ای مهاربندهای ترکیبی از جنس فولاد و آلیاژهای حافظه‌دار شکلی پرداخته شده است. جهت بررسی از شش مدل مهاربند ترکیبی با میزان مصرف آلیاژ حافظه‌دار شکلی با معیار طول به ترتیب صفر ، 20 ، 40 ، 60 ، 80 و 100 درصد از طول کل استفاده شده است. ارزیاب أکثر

در این مقاله به بررسی رفتار لرزه‌ای مهاربندهای ترکیبی از جنس فولاد و آلیاژهای حافظه‌دار شکلی پرداخته شده است. جهت بررسی از شش مدل مهاربند ترکیبی با میزان مصرف آلیاژ حافظه‌دار شکلی با معیار طول به ترتیب صفر ، 20 ، 40 ، 60 ، 80 و 100 درصد از طول کل استفاده شده است. ارزیابی مدل‌ها به کمک تحلیل دینامیکی غیر خطی تحت زلزله السنترو مقیاس شده با شتاب‌های حداکثر 0.6g و 0.9g در نرم افزار ANSYS v11 انجام گرفته است. نتایج مطالعات انجام شده مقادیر طولی بهینه برای درصد مهاربند ترکیبی را مشخص می‌کند بطوریکه می‌توان با استفاده از مقادیر پیشنهادی و طرح ارائه شده، سازه‌هایی بار رفتار لرزه‌ای مناسب و با هزینه ساخت قابل توجیه طراحی و اجرا نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3234 - بررسی میزان خطای روش‌های تحلیل لرزه‌ای در سازه‌‌های میان مرتبه با نامنظمی سختی جانبی
وحید صابری حمید صابری عباسعلی صادقی محمدرضا نوری

اصولاً در بین مراحل مختلفی که هنگام طراحی یک ساختمان برای پایداری در برابر زلزله موردتوجه قرار می گیرند، مرحله ی تصمیم گیری در مورد پیکربندی ساختمان از اهمیت اساسی برخوردار است. یکی از عوامل مهم که تأثیر بسزایی بر عملکرد لرزه ای ساختمان دارد موضوع منظمی یا نامنظمی آن در أکثر

اصولاً در بین مراحل مختلفی که هنگام طراحی یک ساختمان برای پایداری در برابر زلزله موردتوجه قرار می گیرند، مرحله ی تصمیم گیری در مورد پیکربندی ساختمان از اهمیت اساسی برخوردار است. یکی از عوامل مهم که تأثیر بسزایی بر عملکرد لرزه ای ساختمان دارد موضوع منظمی یا نامنظمی آن در پلان و ارتفاع می باشد. اغلب ساختمان‌هایی که دارای پیکربندی نامنظم اند، در مقابل زلزله خسارت بیشتری می بینند. ازاین‌ رو تعیین معیارهایی جهت تشخیص انواع نامنظمی ها در سازه ها از اهمیت خاصی برخوردار است. در این تحقیق، به منظور بررسی میزان خطای روش‌های تحلیل لرزه‌ای (استاتیکی معادل، طیفی و تاریخچه زمانی) در سازه‌های میان مرتبه با نامنظمی سختی، 4 نمونه ی فولادی 5 طبقه با سیستم دوگانه ی قاب خمشی و مهاربندی با حالت های مختلف نامنظمی سختی در ارتفاع در نرم افزار SAP مدل سازی شده اند. نتایج نشان داد که روش تحلیل استاتیکی معادل همواره نسبت به سایر روش‌ها مقادیر محافظه‌کارانه و تا حدودی هم غیراقتصادی را ارائه می‌دهد، لذا می‌توان گفت برای ساختمان‌های میان مرتبه، تحلیل استاتیکی معادل قابل اطمینان است. هر جند تحلیل تاریخچه زمانی نسبت به تحلیل طیفی، نمایانگر بهتر رفتار سازه در هنگام وقوع زلزله می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3235 - بررسی ضریب رفتار قاب‏ خمشی فولادی تحت اثر هندسه سازه
بابک حسام زاده محمدرضا هاشمی

آنالیز و طراحی سازه‌ها صرفاً بر اساس رفتار ارتجاعی اعضاء و عدم توجه به رفتار خمیری و ظرفیت تار خمیری سازه‌ها در تحمل نیروهای جانبی منجر به طراحی غیراقتصادی می‌شود. ‌تقریباً‌ تمامی آیین‌نامه‌های معتبر دنیا یک ضریب ویژه موسوم به ضریب رفتار ساختمان که جهت کاهش نیروهای زلزل أکثر

آنالیز و طراحی سازه‌ها صرفاً بر اساس رفتار ارتجاعی اعضاء و عدم توجه به رفتار خمیری و ظرفیت تار خمیری سازه‌ها در تحمل نیروهای جانبی منجر به طراحی غیراقتصادی می‌شود. ‌تقریباً‌ تمامی آیین‌نامه‌های معتبر دنیا یک ضریب ویژه موسوم به ضریب رفتار ساختمان که جهت کاهش نیروهای زلزله محاسبه شده،‌در نظر گرفته و طراح را مجاز به آنالیز الاستیک سازه تحت نیروهای کاهش یافته و طراحی بر اساس نتایج آن می‌نماید. مقادیر این ضریب درآیین‌نامه‌های زلزله، اصولاً بر اساس مشاهدات عملکرد سیستم‌های ساختمانی مختلف در زلزله‌های قوی گذشته و بر مبنای قضاوت مهندسی می‌باشد. بر این اساس پژوهشگران زیادی نگرانی خود را از بابت فقدان وجود ضرایب رفتار معقول و مبتنی بر مطالعات تحقیقاتی و پشتوانه محاسباتی در آیین نامه های زلزله بیان داشته و بر اصلاح این ضرایب بر اساس مطالعات علمی ،‌تأکید ورزیده‌اند. با بررسی نتایج حاصل از تحلیل دینامیکی بر روی سازه های مورد مطالعه در دو حالت با ضریب رفتار 6 و رفتار 7 مشخص شد افزایش ضریب رفتار سوای از تعداد طبقات و ارتفاع سازه می‌تواند نقش بسیار مهمی در کاهش قابل ملاحظه‌ای پاسخ لرزه‌ای در سازه‌های مورد مطالعه داشته باشد. ضریب رفتار در ساختمان، تاثیر بسزایی در تغییر مکان افقی سازه ندارند. چراکه در ساختمان‌های یک و چهار طبقه، طبق آیین‌نامه 2800 ویرایش 4، اثر پیچش لحاظ نمی‌شود، و به این علت، ضریب رفتار مختلف در ساختمان‌های یک و چهار طبقه، تاثیر چندانی در نیروی زلزله ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3236 - بررسی عملکرد چرخه ای اتصالات بتنی تقویت شده با نوارهای ضربدری FRP
محمدرضا شکرزاده آرمین عظیمی نژاد عبدالرضا سروقدمقدم

برای مقاوم‌سازی اتصالات بتن آرمه روشهای مختلفی وجود دارد که به دلیل خصوصیات منحصربه فرد کامپوزیت‌های FRP، استفاده از آن‌ها برای بهسازی اتصالات بتن آرمه، تبدیل به یکی از متداول‌ترین روشها شده است. با توجه به این که قیمت مصالح FRP یکی از عوامل محدود‌کننده استفاده از آن در أکثر

برای مقاوم‌سازی اتصالات بتن آرمه روشهای مختلفی وجود دارد که به دلیل خصوصیات منحصربه فرد کامپوزیت‌های FRP، استفاده از آن‌ها برای بهسازی اتصالات بتن آرمه، تبدیل به یکی از متداول‌ترین روشها شده است. با توجه به این که قیمت مصالح FRP یکی از عوامل محدود‌کننده استفاده از آن در بهسازی اتصالات محسوب می‌شود در این مقاله مدلسازی اتصال در نرم افزار المان محدود ABAQUS آرایش نوار های ضربدری FRPدر سه گروه باضخامت های مختلف و در هرگروه با ابعاد مختلف در عرض نوارهایFRP در مقایسه با پوشش کامل اتصال با FRP مورد بررسی قرار گرفت. با مقایسه نتایج بدست آمده از تحلیل نمونه‌های با نوارهای ضربدری با نمونه همپوشانی کامل شده مشخص گردید که ظرفیت باربری اتصال تقویت شده با نوار های ضربدری نزدیک به اتصال پوشش کامل شده بود. این در حالی است که مقدار مصرف FRP در اتصال با نوار ضربدری حدود 16٪ کاهش یافته است که این امر سبب کاهش هزینه های بهسازی اتصالات بتنی می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3237 - ارزیابی عملکرد و مقایسه لرزه‌ای قاب های خمشی فولادی با سیستم دوگانه با مهاربند همگرا و واگرا دارای امکان حرکت گهواره‌ای
علی پروری آرمان بگلر

در سال‌های اخیر، در نظر گرفتن حرکت قائم در سازه‌ها که به عنوان حرکت گهواره‌ای شناخته می‌شود از جمله روش‌هایی است که برای استهلاک انرژی وارده بر سازه از طریق زلزله به کار می‌رود. در این مطالعه جهت بررسی تأثیر حرکت گهواره‌ای در سازه‌های با مهاربند همگرا و واگرای ویژه، سه أکثر

در سال‌های اخیر، در نظر گرفتن حرکت قائم در سازه‌ها که به عنوان حرکت گهواره‌ای شناخته می‌شود از جمله روش‌هایی است که برای استهلاک انرژی وارده بر سازه از طریق زلزله به کار می‌رود. در این مطالعه جهت بررسی تأثیر حرکت گهواره‌ای در سازه‌های با مهاربند همگرا و واگرای ویژه، سه سازه فولادی 4، 8 و 12 طبقه قاب خمشی با مهاربند همگرا و واگرای ویژه تحت اثر هفت زلزله حوزه نزدیک با نرم افزار Sap2000 مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش عنوان می‌نماید با در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای رفتار سازه‌ها تغییر می‌نماید که این تغییر در قاب مهاربندی همگرا و واگرا متفاوت است. در سازه‌های مهاربندی همگرا با در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای، نیروی ایجاد شده در ستون و مهاربند افزایش داشته است. همچنین در حالت گهواره‌ای انرژی بیشتری در سازه مستهلک شده است. در سازه 4، 8 و 12 طبقه مهاربندی واگرا با در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای، نیروی ایجاد شده در ستون و همچنین نیروی مهاربند دارای افزایش بوده است که تغییرات آن با مهاربند همگرا متفاوت است. با در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای مفاصل بیشتری در تیرها تشکیل شده است. لذا در حرکت گهواره‌ای ستون‌ها، تیرهای خارج از دهانه مهاربندی بیشتر تحت تأثیر قرار گرفته اند. &lrm; &lrm;به طور کلی نتایج حاکی از عملکرد بهتر حرکت گهواره‌ای در سازه همگرا دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3238 - تأثیر نا‌منظمی سیستم‌های باربر جانبی غیر‌موازی بر عملکرد لرزه‌ای ساختمان ها با قابهای فولادی مهاربندی شده
علی سیدکاظمی المیرا عباس نژاد

10.30495/civil.2022.689389

شماری از ساختمان ها بدلایلی چون شرایط زمین و طراحی معماری، دارای نامنظمی سیستم های غیرموازی هستند که در دسته نامنظمی در پلان قرار می گیرد؛ اما آیین نامه ها حدودی را بعنوان میزان انحراف اجزای قائم باربر جانبی از امتداد محورهای متعامد ساختمان برای این نوع نامنظمی ها مشخص أکثر

شماری از ساختمان ها بدلایلی چون شرایط زمین و طراحی معماری، دارای نامنظمی سیستم های غیرموازی هستند که در دسته نامنظمی در پلان قرار می گیرد؛ اما آیین نامه ها حدودی را بعنوان میزان انحراف اجزای قائم باربر جانبی از امتداد محورهای متعامد ساختمان برای این نوع نامنظمی ها مشخص نکرده اند. از سویی دیگر سیستم قاب ساختمانی با مهاربند یکی از سیستم های رایج برای ساختمان های کوتاه تا میان مرتبه به شمار می رود. در این پژوهش به بررسی تأثیر نامنظمی سیستم های غیرموازی بر عملکرد لرزه ای سیستم قاب ساختمانی فولادی با مهاربندی همگرای ویژه پرداخته شد. برای انجام این مطالعه، سازه های فولادی با تعداد طبقات 3، 6 و 9 انتخاب شدند و علاوه بر حالت منظم، نامنظمی سیستم های غیرموازی با زوایای مختلف نسبت به امتداد محورهای متعامد از 1 تا 5 درجه (5/0 متر تا 2 متر انحراف در طول دهانه) منظور شد. ابتدا ساختمان ها طبق آیین نامه طراحی ساختمان های ایران در برابر زلزله و آیین نامه طراحی ساختمان های فولادی ایران طراحی شدند. در ادامه برای ارزیابی تأثیر نامنظمی بر عملکرد لرزه ای ساختمان های مورد مطالعه، تحلیل استاتیکی غیرخطی و دینامیکی غیرخطی تاریخچه زمانی برای مدل های انتخابی با استفاده از نرم افزار PERFORM-3D انجام شد و شاخص های عملکرد لرزه ای سازه ها بررسی شدند. نتایج نشان داد که با افزایش نامنظمی، سختی، مقاومت، شکل پذیری و توانایی استهلاک انرژی سازه کاهش پیدا می کند درصورتیکه تغییرمکان نسبی طبقات افزایش می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3239 - بهترین معیارهای شدت زلزله برای ارزیابی لرزه‌ای پل‌های چند دهانه بتنی شاه تیر جعبه‌ای با تاکید بر زلزله‌های حوزه نزدیک
هودین ملک زاده حسن عباسی محمود حسینی آرمین عظیمی نژاد محمد رضا ادیب رمضانی

10.30495/civil.2021.684416

معیارهای شدت زلزله اهمیت فوق‌العاده‌ای در ارزیابی احتمالاتی تقاضای لرزه‌ای انواع سازه‌ها دارند. در این میان انتخاب دقیق معیارهای با کیفیت شدت زلزله به منظور ارزیابی آسیب پذیری سازه‌های شریان حیاتی مانند پل‌های بزرگراهی بسیار با اهمیت است. در این مطالعه به منظور بررسی کی أکثر

معیارهای شدت زلزله اهمیت فوق‌العاده‌ای در ارزیابی احتمالاتی تقاضای لرزه‌ای انواع سازه‌ها دارند. در این میان انتخاب دقیق معیارهای با کیفیت شدت زلزله به منظور ارزیابی آسیب پذیری سازه‌های شریان حیاتی مانند پل‌های بزرگراهی بسیار با اهمیت است. در این مطالعه به منظور بررسی کیفیت معیارهای شدت زلزله، شاخص‌های تعیین‌کننده‌ای نظیر بهینه و کاربردی بودن (Efficiency& Practicality)، شاخص کارایی(Proficiency)،کفایت(Sufficiency) نسبت به بزرگا (MW)و فاصله(R) و در نهایت کفایت نسبی (Relative Sufficiency) بررسی شده‌اند. در این مطالعه 10 مدل از پل‌های شاه تیر جعبه‌ای بتنی با عرشه پیوسته به عنوان یکی از مهمترین پل‌های ساخته شده در مناطق لرزه‌خیز جهان در نرم افزار اپنسیس (OpenSees)مدل سازی و به وسیله 164 رکورد زلزله حوزه نزدیک 3 مؤلفه‌ای تحلیل تاریخچه زمانی غیر خطی شده‌اند. در این پژوهش 5 پارامتر تقاضای مهندسی مرتبط به عرشه و ستون‌ها و 24 مورد از معیارهای شدت مرتبط به مؤلفه‌های قائم و افقی زلزله برای ارزیابی کیفیت معیارهای شدت برای پارامتر پاسخ در نظر گرفته شده‌اند. در مجموع بیش از 8200 تحلیل تاریخچه زمانی غیرخطی صورت گرفته و برای هر پارامتر پاسخ، 5 معیار برتر شدت زلزله با توجه به نوع پل مورد بررسی و زلزله‌های اعمال شده به سازه معرفی شده‌اند. نتایج پژوهش نشان میدهد، بیشینه شتاب زمین مرتبط به مؤلفه افقی (PGVH)و شدت طیف سرعت (VSIH) و شدت هاوزنر (HIH)مرتبط به مؤلفه افقی از جمله مناسب‌ترین معیار های شدت هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3240 - ارائه یک رابطه محاسباتی جدید جهت ارزیابی ظرفیت باربری پی نواری واقع بر زمین دو لایه ی چسبنده ی- اصطکاکی
لقمان رحیمی نوید گنجیان مکائیل یوسف زاده فرد مهدی درخشندی

در این تحقیق به منظور ارائه ی یک رابطه تحلیلی جدید جهت ارزیابی ظرفیت باربری پی نواری واقع بر توده خاک دو لایه چسبنده ی اصطکاکی، 12 سری آزمون بار گذاری مدل فیزیکی برای سه تیپ لایه خاک فوقانی با تراکم و ضخامت های مختلف انجام شده است. در ادامه یک سری مطالعات پارامتریکی جهت أکثر

در این تحقیق به منظور ارائه ی یک رابطه تحلیلی جدید جهت ارزیابی ظرفیت باربری پی نواری واقع بر توده خاک دو لایه چسبنده ی اصطکاکی، 12 سری آزمون بار گذاری مدل فیزیکی برای سه تیپ لایه خاک فوقانی با تراکم و ضخامت های مختلف انجام شده است. در ادامه یک سری مطالعات پارامتریکی جهت ارزیابی دقت رابطه پیشنهادی با استفاده از نرم افزار المان محدود PLAXIS 2D انجام گردید. جهت بررسی نتایج مدلسازی های عددی و کنترل صحت این مدلسازی ها، نتایج این تحلیل ها با نتایج آزمایش مدل های فیزیکی متناظر با در نظر گرفتن تاثیر پارامترهای مختلف(ضخامت نسبی، نسبت تراکم و پارامترهای مقاومت برشی لایه های خاک) بر مکانیسم خرابی و ظرفیت باربری خاک مقایسه شدند. با توجه به انطباق مناسب منحنی های بار-جابجایی، الگوی خرابی و متوسط اختلاف ظرفیت باربری در حدود 3/3 درصد بین مدل های فیزیکی و عددی، نشان می دهد مدل های اجزای محدود دارای دقت مناسبی در پیش بینی رفتار واقعی نمونه های آزمایشگاهی هستند و می توان به نتایج حاصل از شبیه سازی عددی اعتماد نمود. بعداز اطمینان ازصحت نتایج آنالیز عددی، مقادیر ظرفیت باربری بدست آمده از هر دو روش عددی و تحلیلی برای 88 حالت مختلف از پی نواری به ابعاد 1 و 2 متر و توده ی خاک با لایه بندی، عمق و پارامترهای مقاومت برشی متفاوت، با هم مقایسه گردید و اختلافی در حدود 7 و 5/12 درصد به ترتیب برای پی به ابعاد 1 و 2 متر مشاهده شد. این نتایج نشان دادند که توافق نسبتا خوبی بین هر سه روش تجربی، عددی و تحلیلی در ارزیابی ظرفیت باربری نهایی وجود دارد و رابطه تحلیلی می تواند با دقت نسبتا خوبی روند تغییرات فشار حدی برحسب ضخامت نسبی لایه ها و ارزیابی ظرفیت باربری نهایی برای حالات مختلفی از پی نواری واقع بر زمین دولایه را پیش بینی بکند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3241 - تاثیر تعداد و موقعیت دهانه‌های مهار بندی بر توزیع خرابی و رفتار ستونها در سیستم دوگانه قاب خمشی و مهاربند برون محور فولادی
علیرضا فاروقی سجاد محمدی عبدالرضا سروقد مقدم

در طرح لرزه‌ای سازه‌ها، تعیین تعداد و موقعیت دهانه‌های مهاربندی با توجه به طرح معماری در پروژه‌ها معمولاً با مشکل مواجه می‌شود. این موضوع باعث شده در مواردی انتخاب بهترین موقعیت و تعداد دهانه‌های مهاربندی مشکل بوده و بویژه در قابهای دوگانه به اختلاف در تعیین نیروهای طرا أکثر

در طرح لرزه‌ای سازه‌ها، تعیین تعداد و موقعیت دهانه‌های مهاربندی با توجه به طرح معماری در پروژه‌ها معمولاً با مشکل مواجه می‌شود. این موضوع باعث شده در مواردی انتخاب بهترین موقعیت و تعداد دهانه‌های مهاربندی مشکل بوده و بویژه در قابهای دوگانه به اختلاف در تعیین نیروهای طراحی اعضاء مجاور آنها (ستونها) گردد. از الزامات طرح لرزه‌ای سیستم‌های باربر جانبی کنترل ستونهای مجاور دهانه‌های مهاربندی برای ترکیب بار زلزله تشدید یافته می‌باشد که تابعی از ضریب اضافه مقاومت سازه است. این تحقیق به دنبال ارائه و معرفی بهترین مدل سازه‌ای درمورد تعدادوموقعیتدهانههایمهاربندی در یک سیستم سازه‌ای با سیستمدوگانهقابخمشیومهاربندبرونمحورفولادی می‌باشد. علی رغم کنترل رابطه زلزله تشدید یافته در مدلهایی که ستونها از 2 جهت به مهاربندها متصل هستند و نیروی زلزله از هر 2 راستا به ستون وارد می‌شود تعداد مفاصل خرابی (از CP گذشته)نسبت به مدلهایی با مهاربندهای پراکنده میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. از آنجایی که افزایش نیروی محوری در این ستونها باعث کاهش ظرفیت خمشی آنها می‌شود که به علت وجود لنگر خمشی در قاب‌های دوگانه امری اجتناب‌ناپذیر است، این ستونها بسیار زودتر از ستون‌های دیگر دچار خرابی ترد و عبور از آستانه فروریزش می‌شوند. بنابراین پیشنهاد می‌گردد مانند نشریه 360، کنترل این ستونها در زلزله تشدید یافته صرفاً بر اساس نیروی محوری نبوده بلکه اندرکنش نیروها بررسی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3242 - تحلیل پیشرفته قاب‌های مهاربند هم‌‌محور فولادی با رویکرد انرژی
آرمین پویا محسن ایزدی نیا پرهام معمارزاده

10.30495/civil.2023.701247

تحلیل پیشرفته به روشی اطلاق می شود که در آن مقاومت و پایداری سیستم و اعضای سازه به صورت یکپارچه تعیین شده و لزومی به بررسی جداگانه ظرفیت اعضای سازه نیست. این روش، ابزار مناسبی برای ارزیابی رفتار واقعی سازه‌ ها است و درک طراحان سازه از ویژگی های موثر بر رفتار سازه‌ را اف أکثر

تحلیل پیشرفته به روشی اطلاق می شود که در آن مقاومت و پایداری سیستم و اعضای سازه به صورت یکپارچه تعیین شده و لزومی به بررسی جداگانه ظرفیت اعضای سازه نیست. این روش، ابزار مناسبی برای ارزیابی رفتار واقعی سازه‌ ها است و درک طراحان سازه از ویژگی های موثر بر رفتار سازه‌ را افزایش می دهد. بدون شک یکی از پرکاربردترین سیستم‌های سازه‌ای در صنعت ساختمان قاب های مهاربند همگرای فولادی (CBFs) است. فروریزش این نوع قاب ها اغلب با تشکیل طبقه نرم در یک یا چند طبقه و کمانش بیش از حد مهاربندها اتفاق می افتد. این پژوهش با استفاده از تحلیل غیرالاستیک مرتبه دوم یک درک مستقیم از مکانیسم فروریزش قاب های مهاربند همگرای فولادی 6 و 18 طبقه تحت اثر تحریک های لرزه اصلی - پس لرزه ارایه می کند. در این مقاله مکانیسم فروریزش سازه به عنوان مرحله ‌ای که در آن انرژی لرزه‌ای تحمیلی مستهلک نشده و در ادامه منجر به انرژی جنبشی کنترل نشده می‌شود، مورد ارزیابی قرار گرفته است. تمرکز این تحقیق بر نحوه توزیع و نقش مقادیر مختلف انرژی در المان های سازه و تفاوت مکانیسم‌های استهلاک انرژی در همه نقاط سازه است. در این تحقیق، مکانیسم فروریزش سازه برای 32 زوج ترکیب مختلف لرزه اصلی - پس لرزه در قالب فرآیند تحلیل دینامیکی فزاینده (IDAs) به تدریج مقیاس و شناسایی شده است. توزیع انرژی های ورودی و میرایی در طبقات مختلف نشان دهنده نقش طبقات فوقانی در کاهش انرژی تحمیلی است. علاوه بر این، شباهت نمودارهای تغییر مکان جانبی باقی مانده و انرژی های تحمیلی طبقه در ارتفاع به معنی سازگاری پاسخ تغییر مکان جانبی سازه با مدی است که دارای بیشترین سهم در میرایی انرژی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3243 - تاثیر میراگرهای ویسکوز در مقاوم سازی لرزه‌ای ساختمان‌های فولادی
مهدی وکیل زاده کامبیز مظاهری محدثه بختیاری آزاد

هدف از بهسازی لرزه ای ساختمان این است که اعضای سازه ای و غیر سازه ای به گونه ای تقویت شوند که در صورت وقوع زلزله آسیب های کمتری به این اجزا وارد شود. میراگرها وسایل اتلاف انرژی در سازه ها محسوب می‌شوند. این وسایل انرژی لرزه ای را مستهلک کرده و بخشی از انرژی ورودی به ساز أکثر

هدف از بهسازی لرزه ای ساختمان این است که اعضای سازه ای و غیر سازه ای به گونه ای تقویت شوند که در صورت وقوع زلزله آسیب های کمتری به این اجزا وارد شود. میراگرها وسایل اتلاف انرژی در سازه ها محسوب می‌شوند. این وسایل انرژی لرزه ای را مستهلک کرده و بخشی از انرژی ورودی به سازه را تلف می‌کنند. از این رو خسارت وارده به سازه به طور چشمگیری کاهش می یابد.در این مقاله، قاب فولادی سه،شش و ده طبقه با و بدون میراگر در نرم افزار SAP مدلسازی شده اند و با استفاده از دستورالعمل بهسازی لرزه ای و روش استاتیکی غیر خطی مورد ارزیابی قرار می گیرند. نتایج نشان می دهد افزودن میراگر ویسکوز موجب کاهش اثرات نیروی لرزه ای و سطوح خرابی عملکرد می گردد، همچنین استفاده از میراگر در سازه های بلند در مقایسه با سازه های کوتاه تر تاثیر بیشتری در کاهش نیروی زلزله دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3244 - تحلیل خطر زلزله در گستره شهرستان اندیمشک و تعیین میزان آسیب‌پذیری لرزه‌ای آن
مهدی مهدوی عادلی شاهرخ طافی

شهرستان اندیمشک به عنوان یک نقطه کلیدی در مسیرهای جاده ای و ریلی اصلی ایران، همواره از جایگاه استراتژیکی در کشور برخوردار می باشد. لیکن بسیاری شواهد نشان می دهد این شهرستان در منطقه ای لرزه خیز قرار دارد و بروز یک پدیده لرزه ای مهیب در آن دور از ذهن نیست. با چنین پیش زم أکثر

شهرستان اندیمشک به عنوان یک نقطه کلیدی در مسیرهای جاده ای و ریلی اصلی ایران، همواره از جایگاه استراتژیکی در کشور برخوردار می باشد. لیکن بسیاری شواهد نشان می دهد این شهرستان در منطقه ای لرزه خیز قرار دارد و بروز یک پدیده لرزه ای مهیب در آن دور از ذهن نیست. با چنین پیش زمینه ای، هدف از انجام این تحقیق، تحلیل خطر زلزله در گستره شهرستان اندیمشک و ارزیابی وضعیت آسیب پذیری آن می باشد. برای نیل به این هدف، ابتدا از طریق انجام یک تحلیل احتمالاتی خطر لرزه ای، منحنی خطر شتاب حداکثر زمین برای این شهرستان بدست آمد و سپس با ارزیابی ساختمانهای موجود در گستره آن، بصورت چهار تیپ، اقدام به تعیین منحنی های آسیب پذیری لرزه ای در سه سطح گردید تا از طریق ترکیب این منحنی ها با منحنی خطر، میزان آسیب پذیری هرکدام از ساختمانها مشخص و در پایان با ترکیب نتایج، میزان آسیب پذیری لرزه ای شهرستان اندیمشک مورد ارزیابی کمی قرار گیرد. نتایج حاصل نشان می دهد شهرستان اندیمشک متعلق به پهنه با سطح خطر زلزله بالای استان خوزستان است و شتاب مبنای طرح آن، معادل g325/0 و حتی بیشتر از مقدار پیشنهاد شده در استاندارد 2800 می باشد. همچنین ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای ساختمانهای این گستره نشان داد که اگرچه در خصوص ساختمانهای بتنی و فولادی نگرانی چندانی وجود ندارد اما دوره بازگشت فروریزش ساختمانهای بنایی و سنتی که به ترتیب 155 و 80 سال محاسبه شده است بسیار نگران کننده می باشد و در نهایت نتایج نشان می دهد یک دوره بازگشت 20 سال برای آسیب پذیری ناچیز به عنوان فرصتی کوتاه برای مقاوم سازی این شهر قابل پیشنهاد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3245 - تعیین ضریب رفتار قاب خمشی بتن‌مسلح ویژه دارای دیوارهای برشی بازشودار به روش عددی
سیدفتح اله ساجدی مصطفی عچرش امیری

کشور ایران در منطقه‌ای قرار دارد که از نظر لرزه‌خیزی دارای شرایط بحرانی است؛ بنابراین سازه‌های طراحی شده باید در برابر بارهای جانبی مقاوم باشند. دیوار برشی‌های بتن‌آرمه از رایجترین سیستمهای مقاوم در برابر بارهای جانبی باد و زلزله در سازه‌ها هستند. بازشوها در دیوار برشی أکثر

کشور ایران در منطقه‌ای قرار دارد که از نظر لرزه‌خیزی دارای شرایط بحرانی است؛ بنابراین سازه‌های طراحی شده باید در برابر بارهای جانبی مقاوم باشند. دیوار برشی‌های بتن‌آرمه از رایجترین سیستمهای مقاوم در برابر بارهای جانبی باد و زلزله در سازه‌ها هستند. بازشوها در دیوار برشی بازشودار باعث ایجاد تاثیراتی در مقاومت نهایی، تغییر در رفتار توزیع نیروها و تغییر در سازوکار شکست می‌شوند. با توجه به اینکه بعضی از دیوار برشی‌ها با استفاده از آیین‌نامه‌های قدیمی طراحی شده‌اند که این آیین‌نامه‌ها رفتار شکل‌پذیری دیوار برشی را تامین نمی‌کنند، لذا با توجه به عدم تطابق طرح لرزه‌ای این آیین‌نامه‌ها با آیین‌نامه‌های جدید، نیاز به ترمیم و تقویت این دیوارها ضروری است. با توجه به اینکه تاثیر دیوار دارای بازشو و تقویت شده با قاب خمشی ویژه در ارتفاع نسبتا بالا در تحقیقات گذشته چندان بررسی نگردید، لذا در این تحقیق، با مطالعه رفتار این نوع قاب‌ها، ضریب رفتار این نوع سیستم مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در این تحقیق دیوار برشی بتنی به عنوان تقویت کننده به قاب خمشی بتن‌مسلح ویژه در دو ارتفاع 8 و 12 طبقه که از قبل طراحی شده است، اضافه شد، سپس در دیوارها بازشوهای دایره‌ای، لوزی و مستطیلی ایجاد شدند و با هم مقایسه گردیدند. نتایج تحلیل‌ها نشان می‌دهد که مقاومت سازه و ضریب رفتار با ایجاد بازشو در دیوار کاسته می شود، ولی این کاستی برای بازشوهای با اشکال مختلف متفاوت است. بهترین عملکرد را بین بازشوهای هم‌سطح، بازشو دایره‌ای شکل و در بین تمام بازشوها بازشو با نصف ابعاد اولیه داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3246 - مقایسه آیین‏نامه طرح لرزه‏ای‏ کشورهای مختلف در چگونگی لحاظ اثر نزدیک گسل
محمدرضا تابش پور اسماعیل خسروجردی

نگاشت های زلزله ثبت شده در نزدیک گسل خصوصیات ویژه ای دارند که آنها را از سایر نگاشت ها متمایز می سازد. ساختمان هایی که در نزدیکی گسل قرار گرفته اند باید برای شرایط متناظر نگاشت زمین در ناحیه گسل طراحی شوند. با توجه به وجود گسل های فراوان و نزدیکی آن ها به مناطق أکثر

نگاشت های زلزله ثبت شده در نزدیک گسل خصوصیات ویژه ای دارند که آنها را از سایر نگاشت ها متمایز می سازد. ساختمان هایی که در نزدیکی گسل قرار گرفته اند باید برای شرایط متناظر نگاشت زمین در ناحیه گسل طراحی شوند. با توجه به وجود گسل های فراوان و نزدیکی آن ها به مناطق مسکونی در اکثر شهرهای مهم ایران از جمله تهران و تبریز، لزوم لحاظ این اثر در آیین نامه ایران نیز احساس می شود. بدین منظور در این مقاله به بررسی و مقایسه چگونگی لحاظ اثر زلزله نزدیک گسل در طیف طرح آیین نامه کشور ها ی مختلف پرداخته شده است. غالبا این اثر باعث افزایش برش پایه در نواحی نزدیک گسل می شود که با ضرایبی در طیف طرح اعمال می شود. ضرایب حوزه نزدیک تابعی از فاصله و پریود می باشند که معمولا در فواصل کوتاه تر نسبت به گسل و در پریود های بلندتر دارای مقادیر بیشتری می باشند. این ضرایب به طور صریح در طیف طرح آیین نامه های آمریکا و نیوزیلند و تایوان لحاظ شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3247 - عملکرد الگوهای مختلف نوارهای FRP در تقویت تیر همبند دیوار برشی کوپله
میلاد سیداسماعیلی سهیل منجمی نژاد منوچهر بهرویان

از مهمترین عوامل نیاز به مقاوم‌سازی دیوار برشی کوپله کافی نبودن تاب برشی تیر همبند در دیوار برشی کوپله می‌باشد. برای مقاوم‌‌سازی روش‌های مختلفی وجود دارد که، به علت خصوصیات منحصر به فرد کامپوزیت‌های FRP، استفاده از آن‌ها برای بهسازی اعضای بتن آرمه، تبدیل به یکی از متداو أکثر

از مهمترین عوامل نیاز به مقاوم‌سازی دیوار برشی کوپله کافی نبودن تاب برشی تیر همبند در دیوار برشی کوپله می‌باشد. برای مقاوم‌‌سازی روش‌های مختلفی وجود دارد که، به علت خصوصیات منحصر به فرد کامپوزیت‌های FRP، استفاده از آن‌ها برای بهسازی اعضای بتن آرمه، تبدیل به یکی از متداول‌ترین روش‌ها شده است. با توجه به این که قیمت مصالح FRP یکی از عوامل محدودکننده استفاده از آن در بهسازی سازه‌ها محسوب می‌شود در این مطالعه با استفاده از روش‌های عددی و نتایج آزمایشگاهی به کمک نرم‌افزار اجزاء محدود ABAQUS، 5 نمونه از آرایش‌های‌ مختلف FRP که موجب کاهش مصرف FRP در بهسازی لرزه‌ای دیوار برشی کوپله می‌شود، معرفی گردید. نتایج بدست آمده از این 5 نمونه با نمونه مبنا که بدون پوشش FRP می‌باشد و نمونه که همپوشانی کامل FRP دارد، مقایسه گردید و نمونه که به صورت ضرب‌دری می‌باشد، به عنوان بهترین نمونه انتخاب گردید که این امر سبب کاهش هزینه‌های بهسازی تیر همبند در دیوار برشی کوپله می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3248 - بررسی اثرات بهره گیری از سیستم حرکت گهواره ای در بهسازی لرزه ای ساختمان های فولادی بلند مرتبه
علی پروری روح الله حسنوند سامان منصوری

در این مقاله به منظور بررسی اثرات سیستم گهواره ای بر روی پاسخ لرزه ای ساختمان های فولادی بلند مرتبه منظم، یک سازه 15 طبقه فولادی با سیستم باربر جانبی قاب خمشی ویژه همراه با مهاربند همگرای ضربدری مطابق ویرایش چهارم استاندارد 2800 و آخرین ویرایش های مباحث ششم و دهم مقررات أکثر

در این مقاله به منظور بررسی اثرات سیستم گهواره ای بر روی پاسخ لرزه ای ساختمان های فولادی بلند مرتبه منظم، یک سازه 15 طبقه فولادی با سیستم باربر جانبی قاب خمشی ویژه همراه با مهاربند همگرای ضربدری مطابق ویرایش چهارم استاندارد 2800 و آخرین ویرایش های مباحث ششم و دهم مقررات ملی ساختمان در نرم افزار ETABS2015 طراحی شده است. سپس هفت زلزله مطابق استاندارد 2800 انتخاب و مقیاس شدند و با استفاده از تحلیل تاریخچه زمانی غیر خطی به بررسی و مقایسه پاسخ لرزه ای ساختمان مورد مطالعه در حالت های با و بدون بهره گیری از سیستم گهواره ای پرداخته شده است. نتایج مطالعات( نظیر برش پایه، دریفت، تغییرمکان ها و شتاب های جانبی و قائم سقف و ...) حاکی از آن است که بهره گیری از سیستم حرکت گهواره ای در ساختمان های بلند مرتبه فولادی می تواند سبب کاهش قابل ملاحظه ی پاسخ لرزه ای سازه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3249 - بررسی عملکرد لرزه‌ای دیوارهای برشی فولادی مرکب با تاکید بر تاثیر ضخامت ورق فولادی و پوشش بتنی
مرتضی رستاخیز احمد ملکی

دیوار برشی فولادی مرکب به عنوان سیستم مقاوم جانبی است که برای سازه های جدید و هم بعنوان سیستم تقویت کننده برای ساختما های موجود مناسب است. دیوارهای برشی مرکب در مقایسه با دیوارهای برشی بتنی مسلح، یک دیوار مرکب طراحی شده برای همان نیروی برشی، با وجود سختی و مقاومت برشی ب أکثر

دیوار برشی فولادی مرکب به عنوان سیستم مقاوم جانبی است که برای سازه های جدید و هم بعنوان سیستم تقویت کننده برای ساختما های موجود مناسب است. دیوارهای برشی مرکب در مقایسه با دیوارهای برشی بتنی مسلح، یک دیوار مرکب طراحی شده برای همان نیروی برشی، با وجود سختی و مقاومت برشی بیشتر،دارای ضخامت و وزن کمتری می باشد مقاله ی حاضر به بررسی امکان بهبود پارامترهای لرزه ای دیوارهای برشی مرکب می پردازد. میزان افزایش در ظرفیت باربری، شکل پذیری و میزان استهلاک انرژی از پارامترهایی هستند که مورد بررسی قرار گرفته اند. تحلیل عددی با استفاده از نرم افزارهای اجزای محدود برای بررسی پارامترهای مذکور مورد استفاده قرار گرفته است. بررسی مقایسه ای نتایج آزمایشگاهی با نتایج مدلسازی ها نشان می دهد که نرم افزارهای اجزای محدود توانایی مدلسازی مناسب را داشته باشد. نتایج حاصل از مطالعات عددی نشان داد که افزایش ضخامت ورق فولادی سختی اولیه نمونه ها را افزایش داده است و به ترتیب ضخامت 8.4 و 131 میلی متر برای ورق فولادی و پوشش بتنی بعنوان مناسب ترین ابعاد هندسی برای دیوار برشی مرکب با ابعاد 2.5*3 متر می باشد 35 mm . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3250 - ارزیابی کاربرد توام جداسازی‌های جرمی قائم و افقی در ساختمان‏های خمشی فولادی
نوشین قربانی فرشید فتحی

10.30495/civil.2021.684725

در چند دهه‌ی اخیر، کوشش‌های فراوانی جهت کاهش آسیب‌‌ها و خسارات ناشی از زلزله‌های نیرومند به سیستم‌های سازه‌ای و غیرسازه‌ ای ساختمان‌ها، با استفاده از شیوه‌های مختلف کنترل لرزه‌ای سازه‌ها (فعال و انفعالی)، انجام پذیرفته است. یکی از سیستم‌های کنترل لرزه‌ای انفعالی یا غیرف أکثر

در چند دهه‌ی اخیر، کوشش‌های فراوانی جهت کاهش آسیب‌‌ها و خسارات ناشی از زلزله‌های نیرومند به سیستم‌های سازه‌ای و غیرسازه‌ ای ساختمان‌ها، با استفاده از شیوه‌های مختلف کنترل لرزه‌ای سازه‌ها (فعال و انفعالی)، انجام پذیرفته است. یکی از سیستم‌های کنترل لرزه‌ای انفعالی یا غیرفعال متداول، جداسازی افقی ساختمان‌ها در تراز پایه‌ی آن‌ها یا بیس‌‌آیزولیشن می‌باشد. نوع دیگری از سیستم‌های جداسازی لرزه‌ای که در سال‌ها‌ی اخیر مطرح شده است، جداسازی جرمی قائم نام گرفته و سعی در تفکیک کردن سیستم سختی و سیستم جرمی موجود در سازه‌ها را دارد. درطی این مقاله، کارایی موثرتر استفاده‌ی توام از تکنیک‌ های جداسازی افقی پایه و جداسازی جرمی قائم، همراه با بکارگیری ادوات میراگر ( نظیر میراگرهای ویسکوز)، جهت بهبود عملکرد لرزه‌ ای سازه‌ های خمشی فولادی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور عملکرد سیستم ترکیبی پیشنهادی با انجام تحلیل‌های دینامیکی تاریخچه زمانی غیرخطی، تحت اثر مولفه‌‌های افقی شتاب زلزله‌ها، مطالعه شده است. نتایج حاصل از تحلیل ‌ها نشان‌دهنده‌ی کاهش قابل‌توجه بیشینه‌ی پاسخ‌های لرزه‌ای ساختمان‌های مورد مطالعه، خصوصاً جابجایی‌ها، دریفت‌ها و برش‌های پایه در مقایسه با دیگر انواع سیستم‌‌های سازه‌ای متداول با مشخصات مشابه بوده‌است. در این تحقیق، علاوه بر نشان دادن کارایی سیستم کنترلی پیشنهادی، برخی از پارامترهای اثرگذار بر عملکرد آن نیز مورد بررسی و توجه قرار داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3251 - Comparison of Distance-Based Fuzzy MCDM Techniques to Evaluate Marketing Strategies for Tourism-Pilgrimage Hotels During a Pandemic
Milad Khajiyan Sheini Pour Mohammad Hemati

10.30495/fomj.2022.1960102.1070

In the last two years (2020 and 2021), many businesses, especially in the tourism and pilgrimage sectors, suffered severe recession during the COVID-19 pandemic. The closure of many hotels in the world's religious cities has posed a major threat to religious tourism. Me أکثر

In the last two years (2020 and 2021), many businesses, especially in the tourism and pilgrimage sectors, suffered severe recession during the COVID-19 pandemic. The closure of many hotels in the world's religious cities has posed a major threat to religious tourism. Meanwhile, Mashhad hotels in Iran, which are demanded by many tourists and pilgrims from neighboring countries of Iran, were the most affected by this pandemic. Therefore, attracting tourists by observing health protocols for prosperity Industry is very important. Given the complexity of the issue, creativity and the use of decision-making techniques to prioritize marketing strategies are particularly important. This study aims to prioritize marketing strategies using the FMCDM techniques and compare their results together for hotels in the world's second-largest religious metropolis during the COVID-19 pandemic. Therefore, two approaches were applied using the combination of the FAHP technique with distance-based FMCDM methods. Distance-based techniques including FTOPSIS and FVIKOR were used. Based on the FTOPSIS, a strategy with an emphasis on focused differentiation was selected as the most appropriate marketing strategy. By applying the FVIKOR method, three strategies were selected as the best strategies. Two of these three strategies emphasize focused differentiation and the other emphasizes differentiation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3252 - Mechanistic Investigation of the [1+4] Cycloaddition Reaction Between Alkyl Isocyanides and 3-benzylidene-2,4-pentanedione: A Theoretical Study
Mohammad Zakarianezhad Batoul Makiabadi Atefeh Abbaslou

The stepwise reaction mechanism of the [1+4] cycloaddition reaction between alkyl isocyanides (contains methyl benzene isocyanide, tert-butyl isocyanide, cyclohexyl isocyanide) with 3-Benzylidene-2,4-pentanedione both in the gas phase and in solvent was studied theoreti أکثر

The stepwise reaction mechanism of the [1+4] cycloaddition reaction between alkyl isocyanides (contains methyl benzene isocyanide, tert-butyl isocyanide, cyclohexyl isocyanide) with 3-Benzylidene-2,4-pentanedione both in the gas phase and in solvent was studied theoretically with B3LYP method using 6-311++G(d,p) basis set. The potential energy of all structures participated in the reaction path has been evaluated. The quantum mechanical calculation was performed to gain a better understanding of the most important geometrical parameters, determine the solvent effect, and the effect of different substituted groups on the potential energy surfaces. Unexpectedly, the second step of all reactions was recognized as the rate-determining step. The best product configuration was recognized based upon the quantum mechanical calculations. The natural bond orbital method (NBO) applied for a better understanding of molecular interaction. The final rate equation shows that the overal reaction rate is second order which depends on the R1 and R2 concentration. The order of reaction with respect to each reactant is one. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3253 - Substituent effect on the stability and electronic properties of naphthalene and azulene: A computational investigation
Reza Jafari Reza Ghiasi Bita Mohtat

In this research, substituent effect on the stability and electronic properties of naphthalene and azulene studied. Hydrogen atoms of the studied molecules were replaced with methyl, fluoride and chloride substituents. Calculations were done at the M062X/6-311G(d,p) lev أکثر

In this research, substituent effect on the stability and electronic properties of naphthalene and azulene studied. Hydrogen atoms of the studied molecules were replaced with methyl, fluoride and chloride substituents. Calculations were done at the M062X/6-311G(d,p) level of theory. Bicyclobutane mechanism was considered for the rearrangement of azulene to naphthalene and substituent effect on the activation energy values were illustrated with the density functional calculations. Harmonic oscillator model of aromaticity (HOMA) parameters were used to illustration of aromoaticity in the studied molecules. Also, frontier orbital analysis in the azulenes and naphthalenes were reported. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3254 - نقد و بررسی مقاله « سیاره و ستاره» اثر پائلو کونیتچ
علی تردست

اشارات علمی قرآن کریم از دیر باز مورد توجه قرآن پژوهان مسلمان و غیر مسلمان بویژه مستشرقین بوده است. بنظر می رسد مطالعات گسترده آنان بر گرفته از فرضیات علمی که هنوز به قطعیت کامل نرسیده، می باشد در مقاله "ستاره و سیاره" اثر پائلو کونیتچ به آیات متعددی در خصوص ستاره و سیا أکثر

اشارات علمی قرآن کریم از دیر باز مورد توجه قرآن پژوهان مسلمان و غیر مسلمان بویژه مستشرقین بوده است. بنظر می رسد مطالعات گسترده آنان بر گرفته از فرضیات علمی که هنوز به قطعیت کامل نرسیده، می باشد در مقاله "ستاره و سیاره" اثر پائلو کونیتچ به آیات متعددی در خصوص ستاره و سیاره و هفت آسمان اشاره کرده است اما از سویی بیگانگی با مسائل علمی و عدم فهم درست از ظاهر آیات و نادیده گرفتن زبانشناسی و لغات در تفسیر و توضیح آیات سبب شده تا نتیجه گیرهای اشتباه بگیرد از سویی دیگر با نادیده گرفتن منابع شیعی و تکیه بر منابع غیر اصیل دچار تردید و تشکیک شده است. با استفاده از دانش تفسیری و تکامل ابزار دقیق دانش علوم تجربی و قطعی پرده از اسرار آیات الهی و شگفتی آن بر داشته می شود و بینش و درک صحیحی نسبت به آیات قرآن کریم پدیدار می گردد. در این نوشتار سعی شده است دیدگاه این مستشرق نقد و بررسی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3255 - طراحی و اعتبار یابی آموزش تلفیقی مبتنی برشبکه های اجتماعی مجازی در آموزش دانشگاهی
زهرا آزاددیسفانی حسین کارشکی سید امیر امین یزدی محمدسعید عبدخدایی

هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتبار یابی آموزش تلفیقی مبتنی بر شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد سازنده گرایی اجتماعی در آموزش دانشگاهی است. برای دستیابی به هدف پژوهش، از روش تحقیق ترکیبی استفاده شد. در بخش کیفی به منظور به دست آوردن طراحی آموزش تلفیقی، از روش تحلیل محتوای قی أکثر

هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتبار یابی آموزش تلفیقی مبتنی بر شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد سازنده گرایی اجتماعی در آموزش دانشگاهی است. برای دستیابی به هدف پژوهش، از روش تحقیق ترکیبی استفاده شد. در بخش کیفی به منظور به دست آوردن طراحی آموزش تلفیقی، از روش تحلیل محتوای قیاسی و در بخش کمی برای اعتبار یابی درونی از نظر متخصصان به روش پیمایشی پرسشنامه ای استفاده شد. در این تحلیل پس از تعریف نظری هر یک از مفاهیم اصلی در پژوهش، با مراجعه به متون علمی موجود پیرامون مولفه های آموزش های مبتنی بر سازنده گرایی اجتماعی، آموزش مبتنی بر شبکه های اجتماعی مجازی و نیز آموزش تلفیقی در بازه زمانی 2018- 2000، تعداد 53 متن علمی با روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و مطالعه گردید بر اساس تحلیل محتوای انجام شده، 6 مولفه تجزیه و تحلیل، تعیین اهداف و محتوای آموزشی، تعیین ابزارها و رسانه های آموزشی، تعیین عناصر آموزشی برای اجرا، طراحی تعامل و ارزشیابی به همراه عناصر هریک از این مولفه ها شناسایی شد. در پایان نیز با استناد به الگوهای طراحی آموزشی موجود، طراحی آموزش تلفیقی مبتنی بر شبکه های اجتماعی با رویکرد سازنده گرایی اجتماعی ارائه گردید. نتایج حاصل از اعتبار یابی درونی نشان داد که طرح آموزش پیشنهادی، از اعتبار مناسب و خوبی برخوردار است و اثر بخشی لازم برای آموزش دانشگاهی را دارا می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3256 - ساخت‎گرایی و ارتباط‌گرایی در آموزش‎ الکترونیکی
مصطفی اجتهادی نادرقلی قورچیان نورالدین میرزایی

هدف از این پژوهش تبیین ساخت&lrm;گرایی و ارتباط&lrm;گرایی در آموزش الکترونیکی می&lrm;باشد. روش پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و از نوع پیمایشی و غیرآزمایشی می&lrm;باشد. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان و استادان آموزش الکترونیکی در مراکز آموزش الکترونیکی وابسته به وزارت علوم و أکثر

هدف از این پژوهش تبیین ساخت&lrm;گرایی و ارتباط&lrm;گرایی در آموزش الکترونیکی می&lrm;باشد. روش پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و از نوع پیمایشی و غیرآزمایشی می&lrm;باشد. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان و استادان آموزش الکترونیکی در مراکز آموزش الکترونیکی وابسته به وزارت علوم و دانشگاه آزاد اسلامی در سطح کشور در سال تحصیلی 96-1395 بود که به ترتیب 60568 دانشجو و 1050 استاد بودند و در مجموع تعداد استادان و دانشجویان 61618 تن بودند. پژوهش بر روی نمونه&lrm;ای به حجم 462 نفر مشتمل بر 289 مرد و 173 زن که با استفاده از جدول مورگان و به صورت تصادفی انتخاب شده بود، اجرا گردید. برای انجام این پژوهش از پرسش&lrm;نامه محقق ساخته ساخت&lrm;گرایی و ارتباط&lrm;گرایی استفاده گردید. روایی پرسش&lrm;نامه از طریق کسب نظرات صاحب&lrm;نظران مورد تأیید قرار گرفت. برای پایایی پرسش&lrm;نامه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید که برای پرسش&lrm;نامه ساخت&lrm;گرایی 0/956 و برای پرسش&lrm;نامه ارتباط&lrm;گرایی 0/955 حاصل گردید. با توجه به یافته&lrm;های این تحقیق عناصر یادگیری مستقل، تشکیل مفاهیم و مهارت&lrm;های تفکر سطح بالا، یادگیری مبتنی برحل مسأله از مهم‌ترین عناصر ساخت&lrm;گرایی و عناصر یادگیری فراتر از کتاب و برنامه درسی، تکمیل و تقویت ساخت شناخت ذهنی از طریق ارتباط، تکمیل عینیت&lrm;گرایی در یاددهی یادگیری از طریق ارتباط نیز از مهم‌ترین عناصر ارتباط&lrm;گرایی در آموزش الکترونیکی می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3257 - رابطه مهارت‌ها و صلاحیت‌های به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات با توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان
اکرم نادی فرد بدری شاه طالبی

پژوهش حاضر، با هدف تعیین رابطه مهارت‌ها و صلاحیت‌های به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و توانمندسازی روان‌شناختی انجام گرفت. این تحقیق، از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، از نوع همبستگی است. جامعه آماری، کلیه کارکنان دارای مدرک فوق دیپلم و بالاتر اداره کل میراث فرهن أکثر

پژوهش حاضر، با هدف تعیین رابطه مهارت‌ها و صلاحیت‌های به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و توانمندسازی روان‌شناختی انجام گرفت. این تحقیق، از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، از نوع همبستگی است. جامعه آماری، کلیه کارکنان دارای مدرک فوق دیپلم و بالاتر اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر اصفهان می‌باشند که تعداد آنها در سال 1393 مشتمل بر 165 نفر بود. از بین افراد مذکور، با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم جامعه و با استفاده از فرمول کوکران، 103 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه محقق‌ساخته مهارت‌ها و صلاحیت‌های به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات با پایایی 85/0 و پرسش‌نامه ‌استاندارد توانمندسازی روان‌شناختی اسپریتزر (1996) با پایایی 81/0، مورد استفاده قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک روش‌های آمار استنباطی شامل، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تحلیل واریانس چندراهه از طریق نرم‌افزار SPSS انجام شد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که بین مهارت‌ها و صلاحیت‌های به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان رابطه معناداری وجود داشت (01/0P<، 269/0=r). هم‌چنین، بین بعد مهارت‌های عمومی با توانمندسازی روان‌شناختی (05/0P<، 247/0=r)، بین بعد مهارت‌های تخصصی با توانمندسازی روان‌شناختی (05/0P<، 195/0=r)، صلاحیت‌های شناختی با توانمندسازی روان‌شناختی (01/0P<، 283/0=r)، صلاحیت‌های عملکردی با توانمندسازی روان‌شناختی (05/0P<، 253/0=r) رابطه معناداری وجود داشت. اما، بین بعد صلاحیت‌های عاطفی با توانمندسازی روان‌شناختی (05/0P<، 052/0=r) رابطه معناداری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3258 - تأثیر به‌کارگیری نرم‌افزار آموزشی بر یادگیری فعال دانش‌آموزان در درس ریاضی (با رویکرد ساختن‌گرایی)
داریوش نوروزی فرشیده ضامنی سهیلا شرف زاده

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر به کارگیری نرم‌افزار آموزشی بر یادگیری فعال درس ریاضی دانش‌آموزان پایه پنجم (با رویکرد ساختن‌گرایی) بوده است. روش پژوهش، از نوع شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و شاهد بوده است. جامعه آماری، کلیه دانش‌آموزان پایه پنجم أکثر

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر به کارگیری نرم‌افزار آموزشی بر یادگیری فعال درس ریاضی دانش‌آموزان پایه پنجم (با رویکرد ساختن‌گرایی) بوده است. روش پژوهش، از نوع شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و شاهد بوده است. جامعه آماری، کلیه دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی در سال 1391، به تعداد 1278 نفر و نمونه آماری به تعداد 50 نفر بود که با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. برای بررسی پیشرفت تحصیلی، به طراحی سؤالات مداد ـ کاغذی در درس ریاضی پرداخته و ضریب پایایی سؤالات با اجرای آزمایشی، 85/0 محاسبه شد. برای تعیین انگیزش تحصیلی، از پرسش‌نامه استاندارد هارتر و برای سنجش یادگیری خلاقانه، از پرسش‌نامه استاندارد خلاقیت تورنس استفاده شد. آموزش توسط نرم‌افزار ActivInspire انجام شد. مراحل اجرایی برای تعیین تأثیر نرم&lrm;افزار شامل اجرای پیش‌آزمون، بررسی همتا بودن دو گروه آزمایش و شاهد، آموزش توسط رسانه با نرم‌افزار ActivInspire، اجرای پس‌آزمون، و اجرای پرسش‌نامه ها بود. داده‌ها با استفاده از آزمون tدو گروه مستقل و با کمک نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل واقع شد. نتایج نشان داد که به‌کارگیری نرم‌افزار آموزشی بر پیشرفت تحصیلی و افزایش انگیزه یادگیری فعال دانش‌آموزان در درس ریاضی مؤثر بوده، ولی بر یادگیری خلاقانه دانش‌آموزان در درس ریاضی تأثیری نداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3259 - بررسی تأثیر فن‌آورهای نوین و چند زبانه بودن دانشگاه ها بر فرهنگ عمومی
سعید زاهدپاشا کیومرث نیازآذری مریم تقوایی یزدی

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر فن‌آورهای نوین و چندزبانه بودن دانشگاه بر فرهنگ عمومی بر مبنای رویکرد کمی با هدف کاربردی و با راهبرد پیمایش انجام شد. جامعۀ آماری این تحقیق شامل 462 نفر از اعضاء هیئت علمی استادیار به بالای دانشگاه های استان مازندران بودند که با استفاده از ف أکثر

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر فن‌آورهای نوین و چندزبانه بودن دانشگاه بر فرهنگ عمومی بر مبنای رویکرد کمی با هدف کاربردی و با راهبرد پیمایش انجام شد. جامعۀ آماری این تحقیق شامل 462 نفر از اعضاء هیئت علمی استادیار به بالای دانشگاه های استان مازندران بودند که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله‌ای و طبقه‌بندی متناسب نسبی 255 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تأیید متخصصان و صاحب نظران رسید و برای بررسی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و قابلیت اعتماد ترکیبی استفاده شد که مقدار آنها برای همه سوالات سازنده مفاهیم تحقیق، مقادیر بالای 0.7را نشان داد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم‌افزارهای SPSS وLISREL استفاده شد. نتایج نشان داد که فن‌آوری های نوین نوین با ضریب تأثیر (0.52 = β) و چندزبانه بودن دانشگاه با ضریب تأثیر (0.56 = β) بر فرهنگ عمومی تأثیر مستقیم و نسبتاً قوی دارد، به عبارت دیگر با افزایش استفاده از فن‌آوری‌های نوین و تقویت چندزبانه شدن دانشگاه‌ها، مطلوبیت فرهنگ عمومی با شدتی نسبتاً قوی افزایش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3260 - تحلیل تماتیک : کارآزمایی بالینی فناوری های آموزش و یادگیری و قابلیت های تجربه شده آن در بهبود اختلالات عصبی _ تحولی : (با تاکید بر اختلال ویژه در یادگیری ، کم توانی ذهنی ، طیف اوتیسم )
سید مهدی سرکشیکیان زهرا جامه بزرگ

پژوهش حاضر در مورد کارآزمایی بالینی فناوری های آموزشی و قابلیت های تجربه شده آن در بهبود اختلالات عصبی _ تحولی با تاکید بر اختلال ویژه در یادگیری ، کم توانی ذهنی و طیف اوتیسم بود. پژوهش از نظر هدف کاربردی رویکرد آن کیفی و از نوع تحلیل تماتیک و روش به کار گرفته شده مبتی أکثر

پژوهش حاضر در مورد کارآزمایی بالینی فناوری های آموزشی و قابلیت های تجربه شده آن در بهبود اختلالات عصبی _ تحولی با تاکید بر اختلال ویژه در یادگیری ، کم توانی ذهنی و طیف اوتیسم بود. پژوهش از نظر هدف کاربردی رویکرد آن کیفی و از نوع تحلیل تماتیک و روش به کار گرفته شده مبتی بر مدل آترید _ استرلینگ بود. با استفاده از روش هدفمند و انتخاب متون و استفاده از معیار اشباع نظری 70 مقاله (35 مقاله خارجی و 35 مقاله داخلی) بین بازه زمانی 2000 تا 2021 برای مقالات خارجی و برای مقالات داخلی بین بازه زمانی 1388 تا 1400انتخاب و مورد تحلیل قرارگرفت. یافته ها در قالب مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر تحلیل و پیاده سازی شدند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار MAXqda2018 استفاده شد. نتایج نشان داد 154 مضمون پایه مضامین مرتبط با قابلیت های فناوری در بهبود اختلالات عصبی _تحولی بود که اثربخشی فناوری را در حوزه های مختلف زندگی افراد با اختلال ویژه در یادگیری (55 مضمون)، کم توانی ذهنی (47 مضمون) و طیف اوتیسم(52 مضمون) نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3261 - بررسی چند شکلی ژن کواگولاز استافیلوکوکوس آرئوس جدا شده از نمونه‌های غذایی و انسانی به روش RFLP
رقیه بخت آور اهری چنگیز احمدی زاده

استافیلوکوکوساورئوس یکی از عوامل مهم در ایجاد عفونت های بیمارستانی به شمار می رود. در این میان پرسنل بیمارستانی و مواد غذایی جز عوامل مهمی هستند که میکروب را به سایرین منتقل می نمایند. هدف ما از این تحقیق تعیین فراوانی چند شکلی ژن کواگولاز در استافیلوکوکوس آرئوس جدا شد أکثر

استافیلوکوکوساورئوس یکی از عوامل مهم در ایجاد عفونت های بیمارستانی به شمار می رود. در این میان پرسنل بیمارستانی و مواد غذایی جز عوامل مهمی هستند که میکروب را به سایرین منتقل می نمایند. هدف ما از این تحقیق تعیین فراوانی چند شکلی ژن کواگولاز در استافیلوکوکوس آرئوس جدا شده از نمونه های مواد غذایی و انسانی می باشد. این مطالعه مقطعی توصیفی درطول 6 ماه اول سال 1395 بر روی نمونه های مواد غذایی مختلف و انسانی ارسالی مشکوک به استافیلوکوکوس آرئوس به آزمایشگاه میکروبیولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد و پس از غنی سازی اولیه، نمونه های رشد کرده در محیط های جامد بلاد آگار و مانیتول سالت آگار کشت داده شدند. برای تائید حضور ژن کواگولاز از پرایمرهای Coa G2و Coa G3 استفاده شد: ژنوتایپینگ ژن کواگولاز با روش RFLP انجام شد که برای این منظور محصول PCR در حضور آنزیم ALUI مورد هضم آنزیمی قرار گرفت. محصول PCR پس از هضم آنزیمی بر روی ژل آگارز الکتروفورز گردید. از مجموع 63 نمونه که شامل 11 نمونه پرسنلی و52 نمونه مواد غذایی 10 نمونه همبرگر و7 نمونه مرغ و 11 نمونه شیر8، نمونه پنیر و 12 نمونه بستنی و 1 نمونه ماهی و 3 نمونه بلدرچین که مورد مطالعه قرار گرفته که از بین آن ها 35 نمونه هیچ گونه ژنوتیپی مشاهده نگردید و 28 نمونه ناقل استافیلوکوکوس آرئوس بودند .با توجه به نتایج به دست آمده هیچ گونه ارتباط معنا داری بین نوع نمونه ها و ژنوتیپ سویه های استافیلوکوکوس آرئوس جدا سازی شده مشاهده نشدکه نیازمند تحقیقات بیشتر در این مورد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3262 - Gastroprotective effects of ethanolic extract of Satureja bachtiarica against ethanol-induced gastric ulcers in rats
فیروزه سقایی عبدالرسول نامجو

10.30495/medherb.2022.691251

Background & Aim: Free radicals play an important role in the development of some diseases, including gastrointestinal ulcers. Current gastric ulcer drugs have side effects, so the tendency to use herbs and replace them with synthetic drugs has increased. In this re أکثر

Background & Aim: Free radicals play an important role in the development of some diseases, including gastrointestinal ulcers. Current gastric ulcer drugs have side effects, so the tendency to use herbs and replace them with synthetic drugs has increased. In this regard, plants of the Satureja family have been studied in terms of healing and antioxidant properties. The aim of this study was to evaluate the protective effects of Satureja bachtiarica ethanolic extract on ethanol-induced gastric mucosal ulcers in rats.Experimental: Thirty rats were divided into 5 equal groups. Group 1 received 200 mg / kg of ethanolic extract of Satureja bachtiarica (EESB), group 2 received 400 mg / kg EESB, group 3 received 20 mg / kg omeprazole, group 4 received 1 mL of CMC and group 5 received 1 mL of normal saline. One hour after treatment, each animal received absolute ethanol (1ml / rat) orally by gavage. The other 30 mice were treated with oral ethanol after induction of gastric ulcer as described above, but all treatments were once a day for 14 days. At the end of both tests, ulcer index, histopathologic exams, Malonedialdehyde (MDA) and Superoxide dismutase (SOD) were measured.Results: Ethanolic extract of Satureja bachtiarica (400 mg/kg) and omeprazole had a significant effect on reducing ulcer index and increasing ulcer inhibition. It significantly preserved the gastric wall mucosa and reduced the formation of ethanol-induced gastric lesions. Also in this study a significant increase in superoxide dismutase (SOD) activity and a significant decrease in Malonedialdehyde (MDA) in gastric tissue were observed.Recommended applications/industries: The anti-ulcer effect of this plant seems to be due to the reduction of oxidative stress, which is probably due to the presence of thymol and carvacrol in the plant extract. This plant may be considered officially in the treatment and prevention of stomach ulcers in the future. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3263 - Crinum glaucum A. chev bulb: Modulation of endogenous antioxidant enzyme in an animal-induced oxidative stress model
اولوفون میلایو اوگونرینولا اولواسی اوگونرینولا اولواتومیلولا اولاتونجی اولوسگون فاجانا موتیو کاظیم ژمیسولا سایبو حبیب بانکول آدمولا آدیوی باباجید المو

10.30495/medherb.2023.709441

Background & Aim: The mechanism of action of Crinum glaucumbulb (Cgb) A. Chev (Amaryllidaceae) is enigmatic. Therefore, this study aimed at investigating the possible modulating properties of an aqueous extract of Cgb on endogenous antioxidant enzymes during lipopol أکثر

Background & Aim: The mechanism of action of Crinum glaucumbulb (Cgb) A. Chev (Amaryllidaceae) is enigmatic. Therefore, this study aimed at investigating the possible modulating properties of an aqueous extract of Cgb on endogenous antioxidant enzymes during lipopolysaccharide (LPS)-induced oxidative stress in a rat model.Experimental: 25 male and 25 female rats were divided into five groups (n=5) each: control group; treatment group, rats were given an aqueous extract of Cgb for 7 days; induced-oxidative stress group, rats were injected with LPS for 4 hours; post-Cgb group, rats were injected with LPS for 4 hours and treated with an aqueous extract of Cgb; and pre-Cgb group, rats were given an aqueous extract of Cgb for 7 days, injected with LPS for 4 hours, and treated with an aqueous extract of Cgb for 7 days. The blood, brain, heart, lungs, liver, and kidneys were harvested for the biochemical analysis. The endogenous antioxidant enzymes (catalase, superoxide dismutase, and glutathione-S-transferase) were analysed spectrophotometrically.Results: The hallmark of LPS is its ability to decrease the activity of oxidative stress marker enzymes, as observed in this study. The pre- and post-administration of an aqueous extract of Cgb significantly (P≤0.05) reversed the damaging effect of LPS by increasing the activities of catalase and superoxide dismutase in the blood and organs of male and female rats, respectively, while plasma glutathione-S-transferase activity was inhibited.Recommended applications/industries: The aqueous extract of Cgb has modulating properties to reduce the action of LPS-induced oxidative stress on endogenous antioxidant enzymes in male and female rats. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3264 - Analgesic and anti-inflammatory effects of Chlorophytum alismifolium extract in murine models
عبدالحکیم ابوبکر امینا نازو عبدالهی نظیفی زهاتو محمد ادریس ماج نوحو محمد

Background & Aim:Medical conditions associated with pains and inflammation are prevalent in the global population. The tubers of Chlorophytum alismifolium are widely used traditionally in Nigeria for the management of pain and inflammation. This study aims to establ أکثر

Background & Aim:Medical conditions associated with pains and inflammation are prevalent in the global population. The tubers of Chlorophytum alismifolium are widely used traditionally in Nigeria for the management of pain and inflammation. This study aims to establish the chemical profile and evaluate the anti-inflammatory and analgesic activities of the hexane extract of C. alismifolium (HECA) tubers in experimental animals. Experimental: Gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS), phytochemical screening and acute toxicity studies were conducted according to standard protocols. Analgesic activity was investigated with graded doses of HECA (250, 500 and 1000 mg/kg) using acetic acid-induced writhing test in mice and formalin-induced pain in rats; while the anti-inflammatory activity was evaluated using carrageenan-induced paw oedema model in rats. Results: The GC-MS analysis revealed the presence of eighteen compounds covering an area of approximately 100%. Phytochemical screening revealed the presence of flavonoids, alkaloids, steroids and triterpenes while the oral median lethal dose was estimated to be >5000 mg/kg in rats and mice. In the 4th and 5th hour of the carrageenan test, HECA at 500 and 1000 mg/kg significantly (p <0.01) reduced the oedema index, respectively. In the analgesic study, HECA significantly (p <0.001) reduced the mean number of writhes with the highest inhibition (79.67%) obtained at 500 mg/kg. In the formalin test, HECA at 250 mg/kg significantly (p <0.05) reduced the mean pain scores in both phases of the test.Recommended applications/industries: The findings depict that HECA possesses pharmacologically active compounds that can be applied in the management of inflammation and pain. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3265 - Mechanism of antinociceptive activity of the methanol leaf extract of Senna italica (Mill) in murine model of pain
آمینا اولوروکوبا اسماو حمزه عایشا موسی

10.30495/medherb.2023.704606

Background & Aim: Senna italica leaf (SIL) is extensively used in traditional medicine for the management of various types of pain including stomach cramps, back ache, joint pains, headache, and migraine. The current study was designed to scientifically investigate أکثر

Background & Aim: Senna italica leaf (SIL) is extensively used in traditional medicine for the management of various types of pain including stomach cramps, back ache, joint pains, headache, and migraine. The current study was designed to scientifically investigate the purported uses of the leaves as an analgesic agent and to elucidate its possible mechanism of antinociceptive action.Experimental: Phytochemical screening and oral acute toxicity studies were conducted using standard protocols. Antinociceptive potentials were evaluated using acetic acid-induced writhing and hot plate tests in mice. The possible pharmacological mechanism(s) involved in the anti-nociceptive activity were investigated by pretreating mice with Naloxone (2 mg/kg), L-arginine (50 mg/kg), Propranolol (20 mg/kg), Glibenclamide (10 mg/kg), and Prazosin (1 mg/kg)15 min prior to SIL (1000 mg/kg) administration, then assessed using acetic acid-induced writhing 1 h later. Data was analyzed using One-way Anova followed by Bonferroni post hoc test.Results: Phytochemical screening revealed the presence of alkaloids, flavonoids, saponins, steroids and triterpenes. Oral median lethal dose of SIL was found to be greater than 5000 mg/kg. SIL at the doses of 250, 500 and 1000 mg/kg demonstrated significant (P<0.05) dose-dependent protection against acetic acid-induced writhes in mice. The extract at the highest dose (1000 mg/kg) also significantly (P<0.05) increased the reaction time of mice to thermal stimulus in the hot plate test. Pretreatment with naloxone, prazosin, L-arginine, and propranolol significantly (P<0.05) reduced the antinociceptive activity of the extract. However, pretreatment with glibenclamide showed no effect on its antinociceptive activity.Recommended applications/industries: The findings of this research has validated the traditional use of the plant in the management of pain through possible involvement of opioidergic, α-adrenergic, β-adrenergic systems including the L-arginine/nitric oxide pathway. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3266 - Antidiabetic and anti-oxidant effects of methanol leaf extract of Momordica charantia following alloxan-induced hyperglycaemia in rats
ساندی افوگ الوفکه فلایی بلسین اگونپلو آدمولا اویابمی تمیدایو اوموبوال مومو یکوبو اولووافمی اوگونتیبجو آدلو آدداپو

Background & Aim:The plant Momordica charantia is highly valuable having a wide range of medicinal uses with tropical and subtropical regions distribution. This study was conducted to appraise the medicative properties of methanol leaf extract of Momordica charantia أکثر

Background & Aim:The plant Momordica charantia is highly valuable having a wide range of medicinal uses with tropical and subtropical regions distribution. This study was conducted to appraise the medicative properties of methanol leaf extract of Momordica charantia (MEMC) on alloxan-induced diabetic rats. Experimental: The antidiabetic influence of methanol leaf extract of Momordica charantia (MEMC) was investigated in alloxan-induced diabetes in rats. 50 rats allocated into five groups (A-E) (n =10) were utilized in this study: group A was normal control, groups B to E were induced with alloxan with diabetes established, while group B was not treated, group C received glibenclamide treatment while groups D and E were administered extracts at 200 and 400 mg/kg doses, respectively, in a study that continued for 28 days. Changes in blood glucose levels, body weight, haematology, serum chemistry, antioxidant system and histopathology changes were evaluated. Results: MEMC elicited significant drop in blood glucose level from diabetic to near normal level, restoring the body weight, haematological and serum biochemical parameters to the basal non diabetic level; likewise the MEMC-treated group elicited a decreased level of oxidant markers such as malondialdehyde (MDA) and hydrogen peroxide (H2O2) but increased concentration of protein thiols (PT), non-protein thiols (NPT), glutathione (GSH), glutathione peroxidase (GPx), glutathione-S-transferase (GST) and superoxide dismutase (SOD) indicating its anti-oxidant potential. The pancreas section also revealed repair of distorted pancreatic architecture in MEMC-treated group compared to diabetic group. Recommended applications/industries: The plant exhibited anti-hyperglycaemic, anti-diabetic and anti-oxidant abilities hence could be explored for the treatment of diabetes mellitus. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3267 - Evaluation of hexane extract of Chlorophytum alismifolium on hyperglycaemia and neuropathic pain in high-fat diet and streptozotocin-induced diabetic Wistar rats
عبدالحکیم ابوبکر ادریس محمد ماج یوسف تانکو جوسف آنوکا عزالدین عبدالرحمن عبدالهی نظیفی

Background & Aim:Diabetes mellitus is an intricate metabolic disorder of the endocrine system associated with complications that result in morbidity and mortality. This study was carried out to establish the antihyperglycaemic profile and the effect of hexane extrac أکثر

Background & Aim:Diabetes mellitus is an intricate metabolic disorder of the endocrine system associated with complications that result in morbidity and mortality. This study was carried out to establish the antihyperglycaemic profile and the effect of hexane extract of Chlorophytum alismifolium (HECA) on diabetic neuropathy in high-fat diet and streptozotocin-induced hyperglycaemic Wistar rats. Experimental: C. alismifolium tubers were extracted with n-hexane using a soxhlet apparatus. The LD50 was determined using the OECD 425 guideline. The animals were served high fat diet for 6 weeks and then administered 40 mg/kg of streptozotocin to induce diabetes. Experimental groups were set up using normal rats in group I and hyperglycaemic rats in 5 groups of 5 rats each. Group I and II were the normal and hyperglycaemic controls given distilled water (1 mL/kg); groups III, IV and V were given categorized doses of HECA (150, 300 and 600 mg/kg) respectively. Group VI received pioglitazone (20 mg/kg). Fasting glycaemic level was evaluated and diabetic neuropathy was investigated using thermal and mechanical methods. Results: Phytochemical screening showed the presence of flavonoids, alkaloids, steroids and triterpenes while the oral median toxic dose was estimated to be >5000 mg/kg. Administration of HECA at all doses evidently (p < 0.05) reduced the glycaemic level relative to the hyperglycaemic group and over time. Treatment with HECA also remarkably (p < 0.05) lowered the withdrawal times in both thermal and mechanical hyperalgesic methods of diabetic neuropathy compared to the hyperglycaemic control. Recommended applications/industries: The findings revealed that the hexane extract of Chlorophytum alismifolium has beneficial effects and can be applied in the management of diabetes and some of its complications. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3268 - Gastroprotective effects of Thymus daenensis hydroalcoholic extract against ethanol-induced gastric mucosal ulcers in rats
فیروزه سقایی محمد صالحی محمد جواد نمازی محمد باقری

Background & Aim: Ulcer index is one of the most common diseases among people. Current therapies include acid secretion inhibitors which have various side effects. Herbal medicines are considered as adjuvant therapy for this disease. Hydroalcoholic extract of Thymus أکثر

Background & Aim: Ulcer index is one of the most common diseases among people. Current therapies include acid secretion inhibitors which have various side effects. Herbal medicines are considered as adjuvant therapy for this disease. Hydroalcoholic extract of Thymus daenensis has various components such as flavonoids which contribute to gastroprotection. Experimental: 35 Sprague Dawley rats (200-250 g weight) were randomly divided into 7 groups: Group 1 received salin, Groups 2 and 3 and 4 (experimental groups) received ethanolic extract of Thymus daenensis (500 and 1000 and 1500 mg/kg respectively), Group 5 received omeprazole 20 mg/kg., Group 6 received orally carboxy methyl cellulose (omeprazol vehicle), Group 7(negative control) received saline. One hour later absolute ethanol was given orally to all rats except group 7 to induce gastric mucosal injury. After 4 hrs. the rats were anesthetized and sacrificed. Blood samples were collected through heart and were administrated to SOD measurement and gastric tissues were removed for histopathologic study and MDA assessment. Results & Discussion: The extract of plant was a significant and dose dependent effect to reduce ulcer index and to increase the percentage of ulcer inhibition. The study also indicated a significant increase in SOD activity in serum, whereas a significant decrease in MDA was observed. The ulcer protective effect of this plant may possibly be due to antioxidant effects and reduction of oxidative stress. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3269 - اسلام‌گرایی محافظه‌کارانه و بازتاب آن در سیاست‌های اردوغان (بر اساس تئوری سازه‌انگاری)
علی علی حسینی عنایت الله یزدانی زهرا بهزادی بیرک علیا

چکیده کشور ترکیه را می‌توان دارای هویت متناقض و در عین حال محافظه‌کارانه دانست؛ زیرا از یک طرف اسلام صوفیانه بر بنیان آن حاکم است و از طرف دیگر، با تبلیغ ارزش‌های غربگرایی و ترکی سعی دارد به غرب نزدیک شود. اردوغان در طول بیش از یک دهه حاکمیت خود با رهبری حزب عدالت و تو أکثر

چکیده کشور ترکیه را می‌توان دارای هویت متناقض و در عین حال محافظه‌کارانه دانست؛ زیرا از یک طرف اسلام صوفیانه بر بنیان آن حاکم است و از طرف دیگر، با تبلیغ ارزش‌های غربگرایی و ترکی سعی دارد به غرب نزدیک شود. اردوغان در طول بیش از یک دهه حاکمیت خود با رهبری حزب عدالت و توسعه در ترکیه اقدامات بسیاری برای راضی نگه‌داشتن کشورهای غربی و 98% مردم مسلمان ترکیه انجام داده است. به نظر می‌رسد وی یک پا در غرب و یک پا در اسلام دارد. برای نمونه، وی از یک‌ سو قانون منع حجاب در اماکن دولتی در ترکیه را لغو می‌کند و از سوی دیگر، همپیمان غرب و اسرائیل علیه سوریه می‌شود. می‌توان بیان کرد اگرچه این سیاست‌های دوگانه و محافظه‌کارانه تاکنون برای حکومت وی مشکل جدی ایجاد نکرده و حتی در انتخابات ریاست جمهوری پیروز میدان بوده است؛ اما در نهایت، به دلیل آشکار شدن معایب این دوگانگی هویتی و محقق نشدن خواسته‌های اکثریت مسلمان ترکیه، به نظر می‌رسد نتواند هژمونی خود را بر ترکیه تداوم بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3270 - اختلافات قومی - مذهبی و تأثیر آن بر شکل‌گیری و رشد رادیکالیسم در سوریه
یدالله دهقان محمود کتابی مسعود جعفری نژاد

چکیده اکنون قریب به پنج سال از آغاز بحران در کشور سوریه می‌گذرد و در تمام این سال‌ها نظریات و تئوری‌های مختلفی در خصوص علل وقوع بحران در این کشور مطرح شده است. یکی از این تئوری‌ها بحث وجود اختلافات و تعارضات گسترده قومی و مذهبی است که در قالب تعارضات درون گروهی شیعه - أکثر

چکیده اکنون قریب به پنج سال از آغاز بحران در کشور سوریه می‌گذرد و در تمام این سال‌ها نظریات و تئوری‌های مختلفی در خصوص علل وقوع بحران در این کشور مطرح شده است. یکی از این تئوری‌ها بحث وجود اختلافات و تعارضات گسترده قومی و مذهبی است که در قالب تعارضات درون گروهی شیعه - سنی و برون‌گروهی کردی – عربی بحث و بررسی شده است. پرسش اصلی مقاله عبارت است از اینکه وجود اختلافات قومی و مذهبی در سوریه چه تأثیری در شکل‌گیری و رشد رادیکالیسم در این کشور داشته است؟ و فرض مقاله نیز این است که به نظر می‌رسد وجود اختلافات گسترده قومی و مذهبی در کشور سوریه و ناتوانی دولت در مدیریت آنها، باعث بالارفتن شدید سطح تعارضات و نارضایتی‌های اجتماعی در این کشور شده است. این اختلافات و تعارضات پس از کسب استقلال سوریه از فرانسه( 1946) و در ادامه روی کار آمدن حزب بعث( 1963) و درنهایت، تسلط علویان بر حکومت سوریه(1970) بیشتر و عمیق‌تر شده و درنهایت، به تبدیل شدن اختلافات و تعارضات به تخاصم و شکل‌گیری و رشد گروه‌های رادیکال ضد دولت در سوریه منجر شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3271 - تحلیل تاثیر سیاست های دونالد ترامپ بر قدرت نرم ایالات متحده آمریکا
خسرو دهقانی محمد علی بصیری عنایت اله یزدانی

10.30495/pir.2019.666746

تحلیل تاثیر سیاست های دونالد ترامپ بر قدرت نرم ایالات متحده آمریکاچکیده خسرو دهقانیمحمد علی بصیریعنایت الله یزدانیقدرت نرم از مولفه‌های مهم و تاثیرگذار در سیاست خارجی کشورها به شمار می‌رود. این مقاله تلاش دارد تا میزان تاثیر سیاست‌های دونالد ترامپ بر قدرت نرم آمریکا را أکثر

تحلیل تاثیر سیاست های دونالد ترامپ بر قدرت نرم ایالات متحده آمریکاچکیده خسرو دهقانیمحمد علی بصیریعنایت الله یزدانیقدرت نرم از مولفه‌های مهم و تاثیرگذار در سیاست خارجی کشورها به شمار می‌رود. این مقاله تلاش دارد تا میزان تاثیر سیاست‌های دونالد ترامپ بر قدرت نرم آمریکا را بررسی نماید. در همین راستا سوال اصلی مقاله این است که سیاست داخلی و خارجی ترامپ چه تاثیری بر قدرت نرم ایالات متحده داشته است؟ در پاسخ به این پرسش، فرضیه مقاله عبارت از این است که سیاست‌های اعلامی و اعمالی ترامپ به ویژه با محوریت دکترین نخست امریکا باعث افول قدرت نرم آمریکا شده است. یافته‌های پژوهش با تکیه بر داده‌ها و شواهد موجود نشان می‌دهد رویکرد اقتصاد محور و تمرکزشدید بر منطق هزینه- فایده، اتخاذ سیاست‌های درون‌گرایانه و تجدید نظر یا خروج از برخی معاهدات منطقه‌ای و بین‌المللی باعث گردیده تا منابع قدرت نرم ایلات متحده از جمله سیاست خارجی و ارزش‌های سیاسی تحت تاثیر قرار گیرد. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی – توصیفی است و برای تحلیل از نظریه قدرت نرم استفاده گردیده و ابزار گردآوری داده‌ها نیز مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3272 - ارزیابی نظری رابطه مسؤولیت حمایت و حاکمیت دولت‌ها از منظر سازه‌انگاری
محمد حسین جمشیدی احمد سلطانی نژاد نیکبود معصوم زاده

چکیده با پیدایش ناهنجاری‌های رفتاری برخی دولت‌ها در عرصه بین‌المللی، نظیر نسل‌کشی، نهادهای بین‌المللی تلاش کردند برای جلوگیری از تشدید و ادامه این‌گونه رفتارها، به اقدامات پیشگیرانه‌ای دست بزنند. در این رابطه دکترین مسؤولیت حمایت که در نوع خود می‌توانست به عنوان بدیلی أکثر

چکیده با پیدایش ناهنجاری‌های رفتاری برخی دولت‌ها در عرصه بین‌المللی، نظیر نسل‌کشی، نهادهای بین‌المللی تلاش کردند برای جلوگیری از تشدید و ادامه این‌گونه رفتارها، به اقدامات پیشگیرانه‌ای دست بزنند. در این رابطه دکترین مسؤولیت حمایت که در نوع خود می‌توانست به عنوان بدیلی در مقابله با این خطر جهانی استفاده شود، مطرح گردید. لازمه این طرح، این بود که دارای چنان قابلیتی باشد تا بتواند حاکمیت‌ دولت‌ها را مورد مواخذه جدی قرار دهد تا از این طریق بتواند رفتار‌های ناهنجارگونه آنها را کنترل کند. از آنجاکه طرح مذکور دارای ابهاماتی است، این مقاله به بررسی علمی این موضوع می‌پردازد. سؤال اساسی این است که خاستگاه نظری دکترین مذکور بر چه اساسی بوده و با استدلال کدام یک از نظریه‌های روابط بین‌الملل می‌توان اثرهای مثبت و منفی آن را در تعاملات بین‌المللی توجیه و یا رد کرد. این مقاله بر پایه نگاه سازه‌انگاری و با استفاده از روش قیاسی به چگونگی نقش حاکمیت دولت‌ها به عنوان ساختار کنشگر بین‌المللی اشاره کرده، و در ادامه به تحلیل و ارزیابی دکترین مزبور می‌پردازد تا چگونگی نقش آن در مداخله جامعه جهانی بر حاکمیت دولت‌ها و نیز کارآمد بودنش در رفع ناهنجاری‌های بین‌المللی بررسی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3273 - هم‌سنجی امنیت با عیار نئورئالیسم و پست مدرنیسم
محمد رضا اقارب پرست محمد میلاد شجاعی

چکیده امنیت شافت هسته‌ای و منسوب به اصل علم روابط بین‌الملل است. نظریه‌های روابط بین‌الملل، بینش‌های متفاوتی را در باره چیستی، چرایی و چگونگی ایجاد وضعیت ایمن یا بروز ناامنی عرضه می‌کند. بدین سبب، طرح پرسمان امنیت مقوله‌ای‌ است که ذهن بسیاری از اندیشه‌ورزان امنیت‌پژوه أکثر

چکیده امنیت شافت هسته‌ای و منسوب به اصل علم روابط بین‌الملل است. نظریه‌های روابط بین‌الملل، بینش‌های متفاوتی را در باره چیستی، چرایی و چگونگی ایجاد وضعیت ایمن یا بروز ناامنی عرضه می‌کند. بدین سبب، طرح پرسمان امنیت مقوله‌ای‌ است که ذهن بسیاری از اندیشه‌ورزان امنیت‌پژوه را به خود مشغول ساخته است. در تحقیق حاضر، این سؤال به بوته آزمون گذاشته می‌شود که: چه همگونی‌ها و ناهمگونی‌هایی بین پست مدرنیسم و نئورئالیسم در حیطة امنیت وجود دارد؟ در پاسخ به این سؤال، این فرضیه مطرح می‌شود که نئورئالیسم و پست مدرنیسم با صبغة به ترتیب اثباتی و پسااثباتی خویش سیما و شمایل به نسبت متفاوتی از امنیت نمودار می‌سازند. جستار کنونی بر آن است تا با روش‌شناسی تطبیقی به بحث دربارة امنیت از منظر نئورئالیسم و پست‌مدرنیسم پرداخته و از گزاره‌های همسان و ناهمسان ایشان پرده‌برداری نماید. یافته‌های تحقیق، گویای این حقیقت است که نئورئالیسم درصدد تحکیم منزلت -ابر- دولت در عرصة امنیت برآمده است. این در حالی‌ است که محور مشترک کلیة اقوال پست‌مدرنیسم، در نقد دولت به‌مثابة بازیگری اصلی و انحصارگر گفتمان امنیتی اثبات‌گرایی شکل داده؛ هیچ چارچوب مشخصی را ارائه نمی‌دهد؛ همچنین، خواهان بازتعریف امنیت می‌شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3274 - عوامل و موانع گسترش روابط جمهوری آذربایجان و اسراییل
الهه کولائی بهناز اسدی کیا سارا روا

چکیده روابط جمهوری آذربایجان به عنوان عضوی از سازمان کنفرانس اسلامی با دولت اسراییل، بسیار سریع پس از استقلال این کشور ایجاد شد. در زمانی کوتاه، با وجود اعتراض ها و برخی موانع داخلی و منطقه ای؛ روابط سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی دو کشور گسترش یافت. در این نوشتار عوا أکثر

چکیده روابط جمهوری آذربایجان به عنوان عضوی از سازمان کنفرانس اسلامی با دولت اسراییل، بسیار سریع پس از استقلال این کشور ایجاد شد. در زمانی کوتاه، با وجود اعتراض ها و برخی موانع داخلی و منطقه ای؛ روابط سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی دو کشور گسترش یافت. در این نوشتار عوامل داخلی، منطقه ای و بین المللی که این دو کشور را به هم نزدیک ساخته و همکاری گسترده آنها را شکل داده، مطالعه شده است. روابط میان دو کشور با زمینه‌های متفاوت تاریخی، جغرافیایی، مذهبی مختلف، نمونه قابل توجهی از توسعه سیاسی- اقتصادی و تکنولوژیک را نشان می دهد. پرسش اصلی این است که اهداف، انگیزه ها و اولویت های سیاست خارجی دو کشور که موجب ترغیب باکو و تل آویو به گسترش روابط به سطح موجود شده، چیست؟ با توجه به نبودِ سفارت جمهوری آذربایجان در تل آویو، موانع موجود در راه دو کشور برای رسیدن این روابط به سطح دیپلماتیک عادی بررسی می شود. روش مورد استفاده نویسندگان در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3275 - تبیین سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال تروریسم تکفیری در عراق و سوریه
مهدی هدایتی شهیدانی سجاد مرادی کلارده

چکیده خاورمیانه در سال های اخیر با افزایش فعالیت گروه های تروریستی مواجه است و فعالیت این گروه ها، واکنش های مختلف کشورهای منطقه را در پی داشته است. هدف اصلی این مقاله، بررسی سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال تروریسم تکفیری در عراق و سوریه با روش تحلیلی و محوریت تئوری ن أکثر

چکیده خاورمیانه در سال های اخیر با افزایش فعالیت گروه های تروریستی مواجه است و فعالیت این گروه ها، واکنش های مختلف کشورهای منطقه را در پی داشته است. هدف اصلی این مقاله، بررسی سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال تروریسم تکفیری در عراق و سوریه با روش تحلیلی و محوریت تئوری نوواقع گرایی تدافعی است. در همین راستا، دو پرسش اصلی مطرح می شود: نخست، نقش تروریسم تکفیری در سیاست خارجی عربستان سعودی در عراق و سوریه چیست؟ دوم، عربستان سعودی چه راهبردهایی در قبال تروریسم تکفیری در این کشورها دنبال می کند؟ یافته های مقاله نشان می دهد، نقش تروریسم تکفیری در سیاست خارجی عربستان سعودی، ایجاد موازنه تهدید در قبال افزایش قدرت ایران در عراق و سوریه است و راهبردهای عربستان سعودی در قبال تروریسم تکفیری در این کشورها، طیف های متنوعی از حمایت مستقیم، اجماع سازی در سطح سازمان های منطقه ای همسو و ائتلاف سازی با برخی کشورهای منطقه را دربرمی گیرد. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی به این موضوع می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3276 - تحول روابط بین‌الملل از خِرَدگرایی به تأمل‌گرایی و ظهور فرانظریه به مثابه متا- فیزیک نوین
سیدعلی منوری

چکیده مشهور است که چشم‌انداز تأمل‌گرا در روابط بین‌الملل معاصر، بازتاب‌ ‌دهندۀ امر اجتماعی/ معنایی است. از این منظر، چشم‌انداز مذکور با تأمل در باب فرایند نظریه‌پردازی، به تعهدات فرانظری معطوف شده است. نویسنده با روی آوردن به رویکرد فلسفی و بهره جستن از بصیرت‌های هوسرل أکثر

چکیده مشهور است که چشم‌انداز تأمل‌گرا در روابط بین‌الملل معاصر، بازتاب‌ ‌دهندۀ امر اجتماعی/ معنایی است. از این منظر، چشم‌انداز مذکور با تأمل در باب فرایند نظریه‌پردازی، به تعهدات فرانظری معطوف شده است. نویسنده با روی آوردن به رویکرد فلسفی و بهره جستن از بصیرت‌های هوسرل و هَیدگر، به‌ویژه دو پنداشت نیّت‌مندی و زمان‌مندی، می‌کوشد با اتخاذ نگاهی انتقادی، فرانظریه روابط بین‌الملل معاصر را واسازد. استدلال نویسنده آن است که در تحول چشم‌اندازهای نظریه‌پردازی در روابط بین‌الملل، متا-فیزیک چشم‌انداز خِرَدگرا که مبتنی بر بازی بی‌پایان حاکمیت و آنارشی در نظام بین‌الملل آنارشیک متشکل از دولت‌های دارای حاکمیت بود، به متا- فیزیک چشم‌انداز تأمل‌گرا مبتنی برتأملات فرانظری با محوریت وجوه سه‌گانۀ هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی، تحول یافته است. فرضیۀ این مقاله، آن است که فرانظریه/ متا-فیزیک روابط بین‌الملل معاصر برای نظریه‌پرداز تعلیق شده و می‌توان به جای نظریه، به نظریه پرداز معطوف شد. نتیجه آنکه فهم نظریه‌پرداز از معنای روابط بین‌الملل معاصر، مشروط به اشتراک افق زمانی هستندگیِ وی در کنار دیگر انسان‌ها/ هستندگان بوده و تبعاً شناخت وی نیز از آنها خارج از این حیث زمانی نیست. در این پژوهش، گردآوری داده‌ها به روش کتابخانه‌ای انجام و روش تحیل محتوا برای تحلیل داده‌ها استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3277 - تحلیل رابطه تعاملی ناسیونالیسم نفتی در ایران و تحولات ساختاری بازار نفت جهان
سید سعید میرترابی

چکیده این مقاله در چارچوب رویکردی بین رشته ای، می‌کوشد از منظر جامعه شناسی سیاسی و اقتصاد سیاسی بین‌المللی بازار نفت، رابطه تعاملی میان حرکت های ناسیونالیستی نفتی در کشور و تحولات در قواعد تولید و فروش نفت در بازار جهانی نفت را در یک بازه زمانی بسیار مهم بررسی و تحلیل ک أکثر

چکیده این مقاله در چارچوب رویکردی بین رشته ای، می‌کوشد از منظر جامعه شناسی سیاسی و اقتصاد سیاسی بین‌المللی بازار نفت، رابطه تعاملی میان حرکت های ناسیونالیستی نفتی در کشور و تحولات در قواعد تولید و فروش نفت در بازار جهانی نفت را در یک بازه زمانی بسیار مهم بررسی و تحلیل کند؛ رویکردی که در مطالعات در این حوزه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا، پرسش اصلی مقاله این است که شرایط اجتماعی داخلی و قواعد ساختاری بازار نفت جهان در بازه زمانی 1300 تا 1360، چگونه بر سیر تحول حرکت‌های ناسیونالیستی نفتی در کشور تأثیر گذاشته اند؟ پاسخی که به عنوان فرضیه به این پرسش داده شده، این است که میزان عمق اجتماعی حرکت‌های ناسیونالیستی نفتی و میزان قوت/ ضعف قواعد ساختاری تولید و فروش نفت در بازار جهانی نفت، در این دوره زمانی، از طریق تعیین اهداف و دستاوردهای جنبش ناسیونالیسم نفتی، پنج دوره متمایز از ناسیونالیسم نفتی را در کشور رقم زده است. مقاله نشان می دهد که دسته بندی ناسیونالیسم نفتی در پنج دوره زمانی مورد نظر، به درک بهتر ما از سیاستِ نفت در ایران و کشورهای نفت خیز و همچنین، رابطه تعاملی تحولات نفتی در کشورهای نفت خیز با تحولات بازار جهانی نفت در هر دوره کمک می کند. در همین راستا ویژگی های هر دوره از نظر شرایط بازار نفت، شیوه عملکرد شرکت‌ها، ماهیت حرکت‌های ضد استعماری و اهداف و نتایج این حرکت‌ها به تفکیک بررسی شده است. روش تحقیق مقاله، توصیفی- تاریخی و تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3278 - تحلیل انتقادی کتاب«نظریه‌های روابط بین‌الملل
محمد رضا اقارب پرست

چکیده کتاب نظریه های روابط بین الملل نوشته اسکات برچیل، آندرو لینکلتر و دیگران، به بررسی و تحلیل نظریات روابط بین‌الملل و تقسیم‌بندی آنها پرداخته است. این کتاب در دوازده فصل می کوشد با تبیین نظریات روابط بین الملل، چهارچوبی نظری را برای تجزیه و تحلیل روابط بین‌ بازیگران أکثر

چکیده کتاب نظریه های روابط بین الملل نوشته اسکات برچیل، آندرو لینکلتر و دیگران، به بررسی و تحلیل نظریات روابط بین‌الملل و تقسیم‌بندی آنها پرداخته است. این کتاب در دوازده فصل می کوشد با تبیین نظریات روابط بین الملل، چهارچوبی نظری را برای تجزیه و تحلیل روابط بین‌ بازیگران در عرصه بین المللی ارائه کند. نویسندگان در این کتاب ارزشمند، تنها یک صفحه را به مباحث روش شناسی اختصاص داده اند؛ حال آنکه با توجه به اهمیت مباحث روش شناسی و به طور خاص، تأثیرات رفتارگرایی در تحولات نظری این حوزه؛ به ویژه مکتب نوواقع گرایی به عنوان جریان اصلی روابط بین الملل ضروری به نظر می رسد. اما نظم منطقی و انسجام مطالب، جامعیت اثر و پوشش کامل نظریات مطرح در روابط بین الملل، و تبیین مفصل مباحث نظریه سبز، جامعه شناسی تاریخی‌ و نظریه سیاسی بین المللی (اخلاق بین الملل) این کتاب را به اثری ارزشمند برای مطالعه و درک نظریات روابط بین الملل تبدیل کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3279 - زمینه‎های پیدایش و رشد افراطی‌گری در آسیای مرکزی: مطالعه موردی داعش
محمد رضا مجیدی یوسف باقری

چکیده یکی از جریان‌های تکفیری که طی سال&lrm;های اخیر موجبات خشونت و افراطی‌گری را در منطقه غرب آسیا فراهم آورده، جریانی موسوم به داعش است. این جریان بنا به دلایلی نظیر فقدان دموکراسی و حقوق شهروندی، تحجر و واپس‌گرایی بروز یافت و با حمایت‌های مالی- لجستیکی برخی قدرت‌های أکثر

چکیده یکی از جریان‌های تکفیری که طی سال&lrm;های اخیر موجبات خشونت و افراطی‌گری را در منطقه غرب آسیا فراهم آورده، جریانی موسوم به داعش است. این جریان بنا به دلایلی نظیر فقدان دموکراسی و حقوق شهروندی، تحجر و واپس‌گرایی بروز یافت و با حمایت‌های مالی- لجستیکی برخی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای توانست قریب به نیم دهه به حیات خود تداوم بخشد و چالشی اساسی را فراروی دولت‌های این منطقه قرار دهد. داعش همچنین با توجه به ماهیت، اهداف و دورنمایی که برای خود متصور است، تهدیدی بالقوه برای کشورهای آسیای&lrm; مرکزی است. این پژوهش با کاربست نظریه مواجهه با مدرنیته و نیز نظریه دولت ورشکسته درصدد بررسی موارد امکان و امتناع حضور داعش در آسیای مرکزی است. نویسندگان مقاله برآنند که به دلیل تأثیرپذیری بخشی از جریان اسلام‌گرایی در آسیای مرکزی از اندیشه&lrm;های افراطی موجود در غرب آسیا و تضادی که این نوع اندیشه با انگاره‌های مدرنیته دارد، زمینه برای حضور داعش در آسیای ‌مرکزی فراهم است؛ به ویژه پس از آنکه داعش از سوریه و عراق رخت بربسته و در جستجوی فضایی جدید برای ادامه حیات خود است. با این حال، وجود دولت‌های اقتدارگرا و نسبتاً باثبات در آسیای مرکزی، حضور داعش را در این منطقه با محدودیت‌هایی روبه رو ساخته است. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و استفاده از داده‌های اینترنتی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3280 - تأثیر گسترش گفتمان سلفی بوکوحرام بر ساختار امنیتی غرب آفریقا
محمود علیپور گرجی حدیث قائد رحمتی

مهم‌ترین گروه سلفی- جهادی که در غرب آفریقا تأثیر گذاشته، بوکوحرام است. این گروه، به دنبال شورشی بزرگ درسال 2009 به شهرت رسید. ایدئولوژی بوکوحرام، سلفی - جهادی است و معتقدند باید اسلام را از تغییرات بیرونی که بر آن وارد شده پاک کرد. این گفتمان در غرب آفریقا در صدد است تا أکثر

مهم‌ترین گروه سلفی- جهادی که در غرب آفریقا تأثیر گذاشته، بوکوحرام است. این گروه، به دنبال شورشی بزرگ درسال 2009 به شهرت رسید. ایدئولوژی بوکوحرام، سلفی - جهادی است و معتقدند باید اسلام را از تغییرات بیرونی که بر آن وارد شده پاک کرد. این گفتمان در غرب آفریقا در صدد است تا هویت سلفی را ایجاد کند که در واکنش به گفتمان‌های دیگر با تأکید بر نشانه ها تفاوت‌ها را بپوشاند. هر یک از این نشانه‌ها در مفصل‌بندی گفتمان بوکوحرام و نیز ساختار امنیت در غرب آفریقا تأثیرگذارند. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و کتابخانه‌ای است؛ و نظریه گفتمان لاکلا و موف به عنوان چارچوب نظری به کار گرفته شده است. پژوهش حاضر با روش تحلیلی گفتمان به دنبال این پرسش است که گسترش گفتمان سلفی بوکوحرام چه تأثیری بر ساختار امنیتی غرب آفریقا داشته است؟ ایده و فرضیه محوری پژوهش این است که گفتمان بوکوحرام در غرب آفریقا با طرح دال مرکزی احیای دولت اسلامی و وقته‌های تکفیر ، ضدیت ، خصومت و ضدیت با عقل به دنبال زنجیره هم‌ارزى است تا گفتمان سلفی را گسترش دهد. اما این هویت و گفتمان به دلیل افراط منجر به تنش در ساختار امنیتی غرب آفریقا شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3281 - تقابل خشونت هژمونیسم و تروریسم در عراق
شهروز شریعتی اکرم میرزاده

چکیده تحولات اخیر در کشورهای خاورمیانه عربی و به‌ویژه عراق، موجب شده است تا این منطقه حساس و بحران‌زا بیش از گذشته موردتوجه نظریه‌پردازان روابط بین‌الملل قرار بگیرد؛ اما آنچه در بحرانی شدن اوضاع منطقه بیشتر مؤثر شده، گسترش اقدامات خشونت‌آمیز تروریستی گروه‌های رادیکال ا أکثر

چکیده تحولات اخیر در کشورهای خاورمیانه عربی و به‌ویژه عراق، موجب شده است تا این منطقه حساس و بحران‌زا بیش از گذشته موردتوجه نظریه‌پردازان روابط بین‌الملل قرار بگیرد؛ اما آنچه در بحرانی شدن اوضاع منطقه بیشتر مؤثر شده، گسترش اقدامات خشونت‌آمیز تروریستی گروه‌های رادیکال اسلام‌گرا و حضور نظامی و اقدامات خشونت‌بار هژمونی آمریکا برای تقابل با این پدیده است. بر این اساس، بررسی و تحلیل تروریسم و هژمونیسم و نقش این دو پدیده در هم‌افزایی یکدیگر، نیاز ضروری برای تبیین مسائل فراروی منطقه خاورمیانه است و سعی این پژوهش بر آن است تا چهره ژانوسی حاصل از تعاطی و تقابل این دو پدیده را ارزیابی کند. به تعبیر بهتر، آنچه این پژوهش به بررسی آن خواهد پرداخت، روند پژوهی علت رشد و گسترش تروریسم در خاورمیانه عربی با تمرکز بر نسبت‌سنجی هژمونیسم و تروریسم در کشور عراق است. مقاله حاضر، ضمن بهره‌گیری از روش‌های توصیفی، تاریخی، تحلیلی و با استناد به داده‌های آماری این فرضیه را بررسی خواهد کرد که: به نظر می‌رسد رشد و گسترش تروریستم در منطقه خاورمیانه عربی، حاصل کاربست عنصر خشونت آشکار و پنهان در رویکرد ثبات هژمونیک آمریکا در این منطقه بوده است. بدین ترتیب، مقاله حاضر با استناد به آموزه‌های نظریه ثبات‌هژمونیک می‌کوشد تا به نسبت‌سنجی منظری هژمونیسم و تروریسم در خاورمیانه بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3282 - تأثیر پولشویی بر رشد تروریسم سازمان یافته در خاورمیانه (2016-2001)
سید سعید میرترابی محسن کشوریان آزاد

چکیده گسترش و فراگیری تروریسم؛ به‌ویژه از نوع سازمان یافته آن، سبب شده است تا امروزه محققان این عرصه برای شناخت، بررسی ریشه ها و همچنین، روش های جلوگیری از آن درصدد پاسخی مناسب برآیند. از آنجایی که منطقه خاورمیانه به عنوان یکی از کانون های رشد تروریسم در جهان مطرح است، أکثر

چکیده گسترش و فراگیری تروریسم؛ به‌ویژه از نوع سازمان یافته آن، سبب شده است تا امروزه محققان این عرصه برای شناخت، بررسی ریشه ها و همچنین، روش های جلوگیری از آن درصدد پاسخی مناسب برآیند. از آنجایی که منطقه خاورمیانه به عنوان یکی از کانون های رشد تروریسم در جهان مطرح است، در پژوهش حاضر به تحلیل اثر پولشویی به‌عنوان یکی از عوامل تقویت گروه‌های تروریستی در منطقه خاورمیانه پرداخته شده و به این پرسش پاسخ داده می شود که پولشویی چگونه به رشد گروه های تروریستی سازمان یافته (القاعده و داعش) در خاورمیانه از سال 2001 تا 2016 کمک کرده است؟ در پاسخ به این پرسش، فرضیه مقاله این است که پولشویی از طریق ایجاد پوشش امن برای تأمین بخش عمده منابع مالی و داد و ستدهای بیرونی گروه‌های سازمان یافته تروریستی با طرف‌های خارجی، زمینه رشد تروریسم سازمان یافته را از سال 2001 تا 2016 در خاورمیانه فراهم کرده است. مقاله گستردگی و پیچیدگی روش‌های مورد استفاده گروه‌های تروریستی سازمان یافته برای داد و ستد و نقل و انتقال پول با توسل به پولشویی را نشان می‌دهد که بیانگر لزوم جامعیت و تجمیع اراده سیاسی در سطح منطقه و فرامنطقه برای برخورد با این معضل است و این مهم زمانی تحقق می‌یابد که این ساز وکارها و تدابیر، وسیله بهره برداری سیاسی علیه دیگران در منطقه قرار نگیرد؛ وضعیتی که متأسفانه امروز در برخورد نظام و شبکه بانکی غرب علیه کشورمان به چشم می‌خورد. روش تحقیق مقاله توصیفی- تبیینی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3283 - بازهویت‌یابی دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی آمریکا پس از 11 سپتامبر
سید اصغر کیوان حسینی علی اردکانیان

چکیده دیپلماسی عمومی که از دهه 1960 برای توصیف جنبه‌های جدید دیپلماسی بین‌المللی وارد حوزه روابط بین‌الملل شد؛ حلقه‌ای از زنجیره‌ تحول تکاملی دیپلماسی در دوره‌های زمانی گوناگون محسوب شده است. از سوی دیگر، آمریکا را باید از معدود قدرت‌های بزرگ دانست که از ابتدای ورود به أکثر

چکیده دیپلماسی عمومی که از دهه 1960 برای توصیف جنبه‌های جدید دیپلماسی بین‌المللی وارد حوزه روابط بین‌الملل شد؛ حلقه‌ای از زنجیره‌ تحول تکاملی دیپلماسی در دوره‌های زمانی گوناگون محسوب شده است. از سوی دیگر، آمریکا را باید از معدود قدرت‌های بزرگ دانست که از ابتدای ورود به عرصه‌ نقش‌آفرینی در محیط بین‌المللی، از دیپلماسی یادشده بهره برده و همواره به شیوه‌ها و ابزارهای جدید و نوآورانه برای تحقق اهداف موردنظر متعهد بوده است. در این نگارش، در راستای توجه به تجارب گسترده‌ حاصل از کاربست دیپلماسی عمومی در دوره‌ جنگ سرد و دهه‌ پایانی قرن بیستم، تمرکز اصلی بر سال‌های پس از یازدهم سپتامبر بوده و سعی می‌شود که ابعاد کمّی و کیفی رویکرد کابینه‌های بوش دوم و اوباما در مورد استفاده از دیپلماسی عمومی در فضای مبارزه با تروریسم تشریح شود. پرسش اصلی اینکه حادثه 11 سپتامبر از چه تأثیری بر روند تحولی دیپلماسی عمومی ایالات‌متحده برخوردار بوده است؟ در پاسخ به پرسش یادشده، فرضیه‌ موردنظر عبارت است از اینکه در چارچوب رویکرد محوری مبارزه با تروریسم، دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی آمریکا به‌ویژه در دوره‌ بوش از ابعاد بودجه‌ای، نهادی و ...، اهمیت بالاتری در مقایسه با مقطع پیش از آن برخوردار شده است. به‌منظور یافتن پاسخ مناسب و بررسی فرضیه مطرح‌شده از روش کتابخانه‌ای برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده‌شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3284 - بایسته‌های نظریه‌پردازی اسلامی روابط بین‌الملل
معصومه جمالی مجتبی عبدخدائی

چکیده نظریه و نظریه‌پردازی در حوزه روابط بین‌الملل همواره با فراز و نشیب‌هایی روبه‌رو بوده است؛ به‌گونه‌ای که این حوزه مطالعاتی با تنوع نظریات مواجه است. با ظهور نگرش‌های انتقادی در مطالعات روابط‌ بین‌الملل و ضرورت فهم نظم بین‌المللی موجود و ارائه‌ نظم بین‌المللی مطلوب أکثر

چکیده نظریه و نظریه‌پردازی در حوزه روابط بین‌الملل همواره با فراز و نشیب‌هایی روبه‌رو بوده است؛ به‌گونه‌ای که این حوزه مطالعاتی با تنوع نظریات مواجه است. با ظهور نگرش‌های انتقادی در مطالعات روابط‌ بین‌الملل و ضرورت فهم نظم بین‌المللی موجود و ارائه‌ نظم بین‌المللی مطلوب، از دهه 1970 اهمیت ارائه‌ نظریات هنجاری روابط بین‌الملل مطرح شده است. در این راستا، تلاش اندیشمندان مناطق مختلف بین‌المللی در جهت ارائه‌ نظریه‌ بومی روابط بین‌الملل شایان توجه است. دین اسلام با دارا بودن اصولی جهان‌شمول در راستای تحقق دو هدف اصلی و مجزای خود که در عین مجزا بودن از یکدیگر دارای ارتباط وثیقی با هم هستند؛ یعنی تحقق عدالت بین‌المللی و نظم بین‌المللی مطلوب در چند دهه اخیر مورد توجه وسیع اندیشمندان قرار گرفته است؛ از این‌رو، این پژوهش در جهت پاسخ به این پرسش بوده که آیا دین اسلام می‌تواند به عنوان یک نظریه هنجاری روابط بین‌الملل مطرح گردد، و بررسی می‌کند که این دین با دارا بودن اصولی مثل قاعده دعوت و جهاد، ظلم‌ستیزی و نفی سبیل، عزت دینی و سیادت اسلامی، پایبندی به قوانین و الزامات حقوقی(وفای به عهد)، قابلیت مطرح شدن به عنوان یک نظریه هنجاری- اسلامی روابط بین‌الملل را داراست. در نظریه اسلامی روابط بین‌الملل، توجه به نظم، پیش شرط زندگی اجتماعی بین‌المللی و اصلی‌ترین راه رسیدن به عدالت بین‌المللی است؛ نظم بین‌المللی موجود مغایر با نظم بین‌المللی مطلوب در راستای این نظریه است. این نوشتار با هدف بررسی ابعاد یک نظریه اسلامی روابط بین‌الملل، مهمترین دستاورد خود را ارتباط وثیقی می‌داند که میان چهار اصل دین اسلام که در این مقاله بررسی می‌گردد، با مباحث مطرح در روابط بین‌الملل ایجاد شده است و در این راستا با روشی توصیفی- تحلیلی و با ابزار و شیوه‌ گرده‌آوری کتابخانه‌ای اطلاعات به بررسی نظریه هنجاری اسلامی روابط بین‌الملل می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3285 - چهارچوبی نظری برای تحلیل رفتار گروه داعش
بهادر امینیان سید حسام الدین زمانی زمانی

چکیده گروه داعش به عنوان نمایشی نو از بنیادگرایی اسلامی افراطی، جنایت‌های بی‌شماری را در عراق و سوریه و دیگر کشورها به بهانه‌ احیای خلافت اسلامی مرتکب شده است و به عنوان یک بازیگر مؤثر در روابط‌ بین‌الملل نقش فزاینده‌ای را در معادلات بین‌المللی کنونی ایفا می‌کند. از ای أکثر

چکیده گروه داعش به عنوان نمایشی نو از بنیادگرایی اسلامی افراطی، جنایت‌های بی‌شماری را در عراق و سوریه و دیگر کشورها به بهانه‌ احیای خلافت اسلامی مرتکب شده است و به عنوان یک بازیگر مؤثر در روابط‌ بین‌الملل نقش فزاینده‌ای را در معادلات بین‌المللی کنونی ایفا می‌کند. از این رو، در این پژوهش این مسأله مطرح است که آیا نظریه‌های مختلف موجود روابط بین‌الملل که حوزه مطالعاتی معطوف به یافتن قانونمندی‌های رفتاری در عرصه‌ روابط بین‌الملل است، از قدرت تبیین انگیزه‌ها، اهداف، رویه‌ها و رفتار این گروه برخوردارند؟ یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد رفتارهای گروه‌های افراطی دینی یک فعالیت ابزاری مبتنی بر منطق خردگرایی هزینه – فایده نیست که بتوان به‌راحتی آنها را درک، کنترل یا مدیریت کرد. از طرف دیگر، قاعده رفتاری آنها با بسیاری از مفروضات اصلی تئوری‌های روابط بین‌الملل سازگاری ندارد. بنابراین، هیچ یک از انتخاب‌های خردگرایانه و جریان میانه امکان تحلیل جامع را ندارند. با این حال، مفاهیمی از چهارچوب تحلیلی سازه‌انگاری با نگاه به عوامل جامعه شناختی، هنجاری، هویت، فرهنگ و تاکید بر نقش گفتمان‌ها زمینه‌ مناسب‌تری را برای تحلیل گروه‌های هویتی - ایدئولوژیک فراهم می‌آورد. از جمله این مفاهیم، توجه به مبانی مقوم هویت جمعی و توجه به امنیت هستی شناختی در کنار امنیت فیزیکی است که در تحلیل رفتار گروه داعش در عرصه روابط بین‌الملل از قدرت تبیینی بیشتری نسبت به نظریات جریان اصلی برخوردارند. این مقاله با بهره‌گیری از مبانی مقوم هویت جمعی نشان می‌دهد که چگونه تفسیر ایدئولوژیک از مذهب و قومیت، تاریخ تحقیر و سرخوردگی، روایت‌ها، انگاره‌ها و باورهای مشترک و همچنین، ترس از عدم تداوم هویت، اجتماع پیرامون‌ و محیط مادی عمل‌ به رفتارهای به شدت افراطی گروه داعش منجر شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3286 - راهبرد خاورمیانه‌ای اوباما؛ از واگذاری مسؤولیت تا همراهی محدود
فرزاد محمدزاده ابراهیمی محمدرضا ملکی سید جواد امام جمعه زاده

چکیده از راهبرد خاورمیانه‌ای باراک اوباما انتقادهای فراوانی شده و به‌زعم برخی فاقد چشم‌انداز راهبردی عنوان‌شده است. بررسی راهبرد خاورمیانه‌ای ایالات‌متحده در دوره ریاست جمهوری اوباما از منظر واقع‌گرایی نوکلاسیک نه‌تنها این دیدگاه را تأیید نمی‌کند؛ بلکه مبین این نکته اس أکثر

چکیده از راهبرد خاورمیانه‌ای باراک اوباما انتقادهای فراوانی شده و به‌زعم برخی فاقد چشم‌انداز راهبردی عنوان‌شده است. بررسی راهبرد خاورمیانه‌ای ایالات‌متحده در دوره ریاست جمهوری اوباما از منظر واقع‌گرایی نوکلاسیک نه‌تنها این دیدگاه را تأیید نمی‌کند؛ بلکه مبین این نکته است که اوباما از آغاز، راهبرد منسجم و روشنی را در قبال خاورمیانه درپیش گرفته و بر همین اساس نیز توانسته‌است اقدامات درخور‌توجهی را در راستای ارتقای امنیت ملی امریکا انجام دهد. از این‌رو، پاسخ به این سؤال مهم است که اوباما در قبال خاورمیانه چه راهبردی را اتخاذ و بر اساس آن، چه روندی را طی کرده است؟ پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی، نشان‌می‌دهد راهبرد خاورمیانه‌ای ایالات‌متحده در دوره اوباما با واگذاری مسؤولیت به متحدان منطقه‌ای خود در قالب موازنه از راه دور آغاز شده و باگذشت زمان به سمت تقبل محدود مسؤولیت حرکت کرده است. با توجه به نزدیکی اصول سیاست خارجی دولت اوباما به نظریه واقع‌گرایی، ازنظر نویسندگان مقاله، این نظریه می‌تواند تبیین مناسب‌تری از سیاست خارجی ایالات‌متحده در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما ارائه دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3287 - کرسی‌های زبان فارسی و روابط سیاسی پایدار ایران و ایتالیا
رحیم خستو نوید رسولی

چکیده براساس نظریه سازه‌انگاری در روابط بین‌الملل، زبان از مؤلفه‌های هویتی و بازتاب‌دهنده‌ فرهنگ یک ملت بوده، در صورت تشابه یا فهم آن توسط ملل دیگر، عامل مهمی در نزدیکی ملت‌هاست. باتوجه به جایگاه زبان فارسی و فرهنگ ایران درایتالیا، روابط سیاسی و مناسبات بین ایران و ای أکثر

چکیده براساس نظریه سازه‌انگاری در روابط بین‌الملل، زبان از مؤلفه‌های هویتی و بازتاب‌دهنده‌ فرهنگ یک ملت بوده، در صورت تشابه یا فهم آن توسط ملل دیگر، عامل مهمی در نزدیکی ملت‌هاست. باتوجه به جایگاه زبان فارسی و فرهنگ ایران درایتالیا، روابط سیاسی و مناسبات بین ایران و ایتالیا نیز قابل‌توجه است. بررسی نسبت بین کرسی‌های زبان فارسی و مناسبات سیاسی پایدار ایران و ایتالیا، نشان‌دهنده ارتباطی معنادار است. مقاله حاضر، سعی دارد تأثیر ظرفیت‌های موجود فرهنگی را برمناسبات سیاسی مطالعه و با روش توصیفی و تحلیلی، اطلاعات لازم را از طریق پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری نماید و اهمیت مؤلفه‌ها و شاخص‌های تأثیرگذار، در شکل‌گیری روابط و مناسبات پایدار میان ایران و ایتالیا را بررسی کند. نتیجه آن این گزاره است که: سیاستمداران ایران شناس ایتالیایی که به سبب زبان فارسی با فرهنگ ایران آشنا شده‌اند، در روابط سیاسی دوکشور مؤثر بوده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3288 - پساساختارگرایی، قدرت و فقر نظریه‌پردازی در روابط بین‌الملل (مطالعه موردی: مفهوم امنیت انسانی)
حجت داوند محمد داوند

چکیده امروزه نظریّه‌های کلان روابط بین‌الملل، از تحلیل بسیاری از ریشه‌های دغدغه‌های جدید در سیاست جهان، نظیر مشکلات زیست- ‌محیطی، گرسنگی و مهاجرت بازماند‌ه‌اند. این موضوع سبب شده تا گرایش‌هایی در دیسیپلین روابط بین‌الملل شکل گیرند که ساختارها و الگوهای آنها با جهان واقع أکثر

چکیده امروزه نظریّه‌های کلان روابط بین‌الملل، از تحلیل بسیاری از ریشه‌های دغدغه‌های جدید در سیاست جهان، نظیر مشکلات زیست- ‌محیطی، گرسنگی و مهاجرت بازماند‌ه‌اند. این موضوع سبب شده تا گرایش‌هایی در دیسیپلین روابط بین‌الملل شکل گیرند که ساختارها و الگوهای آنها با جهان واقع و معیارهای علمی مطابقت نداشته باشد. یکی از این گرایش‌ها، امنیت انسانی است. نظریه‌پردازان این مفهوم، اجماع خاصی بر اصول و ساختار امنیت انسانی ندارند و کشورهای درحال توسعه را بدون شواهد علمی، مرجع اصلی تهدیدها علیه امنیت بشریت می‌دانند. اکنون جای پرسش است که چگونه می‌توان رابطه قدرت و بحران نظریه‌پردازی در روابط بین‌الملل را تحلیل نمود‌؟ با کنکاش در بنیادهای پارادایم پساساختارگرایی در ارتباط با بازتاب رابطه قدرت- دانش و تفسیر افراطی از قدرت در نظام معنا‌، مشخص شد: مفهوم امنیت انسانی، در شناسایی تهدید‌کنندگان امنیت بشری، سهم عمده‌ای از کشورهای صنعتی و نظام سرمایه‌داری را نادیده می‌گیرد. همین رویکرد، بنیادهای نظری و روشی امنیت انسانی را از معیارهای علمی دور نموده است. لذا، این گرایش که از آن به مثابه پارادایم نیز یاد شده، کمک شایانی به پیشرفت اندیشه‌ورزی در روابط بین‌الملل نمی‌کند. رویکرد تحقیق حاضر تحلیلی- تبیینی، نوع آن نظری- انتقادی، شیوه تجزیه و تحلیل داده‌ها کیفی و روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتابخانه‌ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3289 - چیستی دیپلماسی زیارت و ظرفیت‌های ایران
محمد شیخ الاسلامی علی شمس آبادی

چکیده دنیای جهانی شده امروز، با گذر از نظم وستفالیایی، انحصار ایفای نقش در عرصه بین الملل را از دستان دولت خارج ساخته است. از جمله عوامل غیردولتی مؤثر در صحنه بین المللی، اعتقادات دینی به طور اعم و مسأله زیارت به طور اخص است. تأثیر پدیده زیارت بر محیط سیاسی بین المللی أکثر

چکیده دنیای جهانی شده امروز، با گذر از نظم وستفالیایی، انحصار ایفای نقش در عرصه بین الملل را از دستان دولت خارج ساخته است. از جمله عوامل غیردولتی مؤثر در صحنه بین المللی، اعتقادات دینی به طور اعم و مسأله زیارت به طور اخص است. تأثیر پدیده زیارت بر محیط سیاسی بین المللی ما را به سوی پدیده دیپلماسی زیارت راه می نماید. در این پژوهش، در صددیم با نگاهی توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و رسانه ها، تعریفی نو و متناسب با عصر حاضر از دیپلماسی زیارت ارائه دهیم. پرسش اصلی بدین شرح است: ایران چگونه می تواند از ظرفیت های دیپلماسی زیارت، برای رشد قدرت نرم خود بهره برد؟ برای رسیدن به پاسخ، از این فرضیه استفاده می کنیم: دیپلماسی زیارت برای جمهوری اسلامی ایران می تواند به عنوان ابزاری بسیار قوی برای اثرگذاری بر افکار عمومی جهان اسلام و به تبع دولت های این منطقه به کار رود. بر این مبنا، در مقاله حاضر ضمن مطالعه رابطه سیاست با زیارت، به بررسی چیستی دیپلماسی زیارت و ظرفیت های ایران در این حوزه می پردازیم. در انتها، ضمن ارائه تعریفی از دیپلماسی زیارت، درخواهیم یافت که با توجه به اهمیت یافتن دیپلماسی عمومی و تأثیرگذاری بر افکار عمومی ملت ها، دیپلماسی زیارت می تواند به عنوان عامل مهمی در پیشبرد اهداف سیاست خارجی دولت عمل نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3290 - آینده‌پژوهی خاورمیانه طی سه دهه آینده؛ تحلیل روندهای مقابله با تروریسم در سطح بین‌الملل
محمدعلی بصیری زهرا آقامحمدی

چکیده خاورمیانه یکی از مهم‌ترین مناطق جهان است که تروریسم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تهدیدهای امنیتی، به میزان زیادی آینده این منطقه را تحت تأثیر قرار داده است. هرچند، دولت‌ها برای مقابله با تروریسم در عرصه بین‌المللی، راهبردهای مختلفی را اتخاذ کرده‌اند؛ اما هیچ کدام از ا أکثر

چکیده خاورمیانه یکی از مهم‌ترین مناطق جهان است که تروریسم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تهدیدهای امنیتی، به میزان زیادی آینده این منطقه را تحت تأثیر قرار داده است. هرچند، دولت‌ها برای مقابله با تروریسم در عرصه بین‌المللی، راهبردهای مختلفی را اتخاذ کرده‌اند؛ اما هیچ کدام از این راهبردها تاکنون نتوانسته است مشکل تروریسم در این منطقه را در عرصه بین‌المللی حل و فصل کند. این مقاله با بهره‌گیری از نظریه مکتب انگلیسی، در پی پاسخ به این پرسش است که با توجه به تدوام بحران‌های تروریستی در خاورمیانه، چه آیندۀ محتمل و مطلوبی می‌توان برای روندهای مقابله با تروریسم در سطح بین‌المللی ترسیم کرد؟ یافته‌ها گویای آن است که سناریوی تقویت همبستگی و انسجام جامعه بین‌المللی در مبارزه با تروریسم، با ویژگی‌هایی چون: رهبری جدی‌تر سازمان ملل متحد؛ تعهد به رعایت حقوق بشر در مبارزه با تروریسم؛ شکل‌گیری راهبرد عملیاتی منسجم؛ پذیرش صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی برای مجازات عاملان اقدامات تروریستی و تقویت برابری و عدالت اقتصادی، از محتمل‌ترین و مطلوب‌ترین چشم‌اندازهای روندهای مقابله با تروریسم در عرصۀ بین المللی در سه دهه آینده است. هدف این پژوهش، بررسی تهدیدهای برآمده از ترورریسم و فرصت‌های مقابله با آن طی سه دهه آینده با همکاری جامعه بین‌المللی تحت لوای سازمان ملل است. روش مورد استفاده نویسندگان در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و آینده‌پژوهی خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3291 - نقش تحولات فکری رهبران حزب عدالت و توسعه در کنش‌های راهبردی ترکیه (تحلیل سازه‌انگارانه)
علی علی حسینی حسین عربیان علیرضا آقا حسینی

چکیده با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002، ترکیه تصمیمات و اقدامات متفاوت و بعضاً متناقضی را در سیاست‌های داخلی و خارجی خود دنبال کرده است. هدف از این نوشتار، بررسی این جهت‌گیری‌ها بر اساس تحولات فکری رهبران حزب عدالت و توسعه بوده است. از این رو، این مقاله بر أکثر

چکیده با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002، ترکیه تصمیمات و اقدامات متفاوت و بعضاً متناقضی را در سیاست‌های داخلی و خارجی خود دنبال کرده است. هدف از این نوشتار، بررسی این جهت‌گیری‌ها بر اساس تحولات فکری رهبران حزب عدالت و توسعه بوده است. از این رو، این مقاله بر آن است تا با تکیه بر چارچوب ساختاریابی به این پرسش‌ها پاسخ دهد که اصولاً جهت‌گیری‌های رهبران ترکیه در حوزه‌های راهبردی؛ همچون: رابطه دین و سیاست، دموکراسی، اقتصاد و نوعثمانی‌گری متأثر از چه عواملی است؟ و چه تأثیری بر تصمیمات امروزی ترکیه دارد؟ فرضیه مقاله بر این اصل استوار است که حزب عدالت و توسعه، به‌دنبال حفظ قدرت و به‌دست آوردن منفعت با چاشنی هویتی در سیاست داخلی و خارجی است. بنابراین، از منظر این نوشتار، تأثیر متقابل ساختار و کارگزار در سیر تحولات ترکیه سبب ایجاد رویکردی منفعتی و هویتی در رهبران حزب عدالت و توسعه شده است. این رویکرد با زیربنای اقتصادی، از سویی بر گسترش الگوی ترکیه نظر دارد و از سوی دیگر، بر روابط دوسویه غرب و شرق (جهان اسلام)؛ تا از این وادی با درک شرایط زمانی و مکانی بتوانند همچنان سکان هدایت ترکیه را در دست داشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3292 - مقایسۀ رویکرد یک‌جانبه‌گرایی و چندجانبه‌گرایی ایالات متحده در قبال پروندۀ هسته‌ای ایران
حامد عامری گلستانی بهروز شجاعی

چکیده برنامۀ هسته‌ای ایران، یکی از موضوع های مهم در رابطۀ آمریکا و ایران پس از انقلاب اسلامی است. رویکردهای مختلف آمریکا در قبال این پرونده نقش مهمی در فراز و فرود آن داشته است. دو رویکرد یک‌جانبه‌گرایی و چندجانبه‌گرایی از جمله مهم‌ترین آن‌هاست. در دورۀ جرج دبلیو بوش، آ أکثر

چکیده برنامۀ هسته‌ای ایران، یکی از موضوع های مهم در رابطۀ آمریکا و ایران پس از انقلاب اسلامی است. رویکردهای مختلف آمریکا در قبال این پرونده نقش مهمی در فراز و فرود آن داشته است. دو رویکرد یک‌جانبه‌گرایی و چندجانبه‌گرایی از جمله مهم‌ترین آن‌هاست. در دورۀ جرج دبلیو بوش، آمریکا با پی‌گیری سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه، هژمون شدن را دنبال می‌کرد. در سال‌های آخر بوش، سیاستِ این دولت به‌دلیل ناکارآمدی‌های آن در خاورمیانه، رو به چندجانبه‌گرایی گذاشت، که البته رویکردی قوی نبود. اوباما سیاست‌های چندجانبه را در زمینه‌های مختلف؛ از جمله پروندۀ ایران دنبال کرد و مذاکره با ایران، و همکاری با کشورهای 1+5 حاصل چندجانبه‌گرایی آمریکا و تغییر در سیاست‌هایِ ایران بود. این مقاله، با روش مقایسه‌ای، به‌دنبال مقایسۀ این دو رویکرد اساسی با این پرسش است که رویکردهای دولت بوش و اوباما در قبال پروندۀ هسته‌ای ایران، چگونه با هم قابل مقایسه‌اند؟ با این فرضیه که در مقایسۀ میانِ سیاستِ آمریکا در قبال پروندۀ هسته‌ای ایران، هژمونیک‌گرایی و نظامیگری شاخص‌های مهم یک‌جانبه‌گرایی و همکاری و نهادگرایی بین‌المللی، شاخص‌های مهم چندجانبه‌گرایی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3293 - تجزیه و تحلیل نقش بازی‏های رایانه‌ای در ارتقای قدرت نرم آمریکا
فرهاد بدیعی حسین هرسیج

چکیده دنیای بازی های رایانه ای، جهانی بسیار زیبا و جذاب است که میلیون ها انسان را در سرتاسر جهان مجذوب خود کرده، هرروز نیز بر مخاطبان آن افزوده می شود. با وجود این، یک پرسش اساسی در ذهن برخی کاربران این بازی ها وجود داشته که هدف اصلی ساخت این بازی ها چیست؟ آیا تنها برا أکثر

چکیده دنیای بازی های رایانه ای، جهانی بسیار زیبا و جذاب است که میلیون ها انسان را در سرتاسر جهان مجذوب خود کرده، هرروز نیز بر مخاطبان آن افزوده می شود. با وجود این، یک پرسش اساسی در ذهن برخی کاربران این بازی ها وجود داشته که هدف اصلی ساخت این بازی ها چیست؟ آیا تنها برای سرگرم کردن انسان ها تولید می شوند یا اهداف دیگری در پس آن وجود دارد؟ موقعیت مکانی، داستان و شخصیت پردازی برخی از بازی ها باعث شده که برخی از مخاطبان درباره هدف ساخت این بازی ها دچار تردید شوند. این مقاله برای پاسخ به همین سؤال نوشته شده و در دو بخش به بررسی این بازی ها می پردازد: بخش اول، نبرد در کشورهای اسلامی که مربوط به بازی هایی است که داستان آن در کشورهای اسلامی اتفاق می افتد. بخش دوم به نبردهای آینده می پردازد؛ یعنی بازی هایی که داستان آن درباره جنگ هایی است که در آینده نزدیک اتفاق می افتد. در این مقاله، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و مهم ترین نتیجه آن، این است که این بازی ها به ارتقای قدرت نرم آمریکا کمک کرده و توانسته اند مخاطبان را تحت تأثیر قرار داده و باورهای آنان را تغییر دهند. همچنین، این بازی ها برای سیاست های غرب و به خصوص آمریکا زمینه سازی می کنند و آنها را مشروع جلوه می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3294 - منطق و جهان‌نگرش سیاست خارجی دولت روحانی
محمد محمودی کیا

چکیده با پیروزی حسن روحانی در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران و ظهور جریان موسوم به اعتدال‌گرایی، شاهد بروز گونه متفاوتی از کنش در عرصه سیاست داخلی و سیاست خارجی کشور هستیم. در همین راستا، تعامل‌گرایی، چندجانبه‌گرایی، خروج از انزوا و شکست حصر بین‌الملل أکثر

چکیده با پیروزی حسن روحانی در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران و ظهور جریان موسوم به اعتدال‌گرایی، شاهد بروز گونه متفاوتی از کنش در عرصه سیاست داخلی و سیاست خارجی کشور هستیم. در همین راستا، تعامل‌گرایی، چندجانبه‌گرایی، خروج از انزوا و شکست حصر بین‌المللی ناشی از تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد؛ از جمله مهم‌ترین جهت‌گیری‌ها و اولویت‌های سیاست خارجی دولت یازدهم عنوان شد. این رویکرد، در ماه‌های نخست روی کار آمدن دولت یازدهم، به دستیابی به توافق موسوم به برجام منجر شد که به نظر می‌رسد این سند و توافق بین‌المللی موجب گشایش در روابط خارجی کشور و نیز دستیابی به الگوی موفقی از همکاری جمعی برای حل مسائل حاد سیاست بین‌المللی شده است. ازاین‌رو، این پژوهش چنین استدلال می‌کند که منطق اقدام در عرصه سیاست خارجی دولت یازدهم تا حد بسیاری متأثر از راهبرد چندجانبه‌گرایی است و این‌که منطق یادشده در چارچوب یک جهان‌نگرش خاص و ملهم از بن‌نگرش‌های دینی و ارزشی محیط سیاسی داخلی، بر اساس ویژگی ضد هژمونیک‌گرایی انتظام یافته است. لذا، بر اساس این تحقیق، سیاست خارجی دولت یازدهم را می‌توان در چارچوب نوعی سیاست خارجی چندجانبه‌گرای ضد هژمونیک تحلیل و بررسی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3295 - مطالعه تطبیقی تأثیر تحولات سوریه و عراق بر سیاست منطقه‌گرایی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه
محمدجواد فتحی الهام رسولی ثانی آبادی میلاد خسروی نژاد

چکیده امروزه منطقه گرایی یکی از الزامات سیاست خارجی کشورها را شکل می دهد و توجه به مناطق پیرامونی و پتانسیل های خاص هر کشور، دولت ها را به سمت راهبردهای منطقه ای خاصی رهنمود می کند. کشورها تلاش دارند با استفاده از نقش منطقه ای و ظرفیت های موجود، به افزایش قدرت بین المل أکثر

چکیده امروزه منطقه گرایی یکی از الزامات سیاست خارجی کشورها را شکل می دهد و توجه به مناطق پیرامونی و پتانسیل های خاص هر کشور، دولت ها را به سمت راهبردهای منطقه ای خاصی رهنمود می کند. کشورها تلاش دارند با استفاده از نقش منطقه ای و ظرفیت های موجود، به افزایش قدرت بین المللی خود بیفزایند. ایران و ترکیه به عنوان دو کشور مهم منطقه ای به لحاظ شرایط خاص آنها در خاورمیانه، همواره به دنبال افزایش نقش منطقه ای خود بوده اند. تحولاتی که از سال 2011 در سوریه و سپس در کشور عراق از سال 2013 آغاز شد، تأثیرات زیادی بر منطقه گرایی دو کشور برجای گذاشته است. براین اساس، سؤال پژوهش حاضر این است که تحولات سوریه و عراق چه تأثیری بر منطقه‌گرایی ایران و ترکیه داشته است؟ فرضیه نیز بدین گونه است که تحولات منطقه با توجه به فراهم آوردن فرصت ها و چالش های مشترک منطقه ای، نگاه ژئوپلتیک ایران و ترکیه را تقویت کرده است. شایان ذکر است که با استفاده از تز مجموعه های امنیتی منطقه ای مکتب کپنهاک، چالش ها و فرصت هایی در قالب سه مؤلفه وابستگی متقابل امنیتی، الگوهای دوستی و دشمنی و همبستگی های فرهنگی و نژادی ایجاد شده است. براساس یافته های پژوهش، فرصت های سیاسی، ایدئولوژیک و اقتصادی و چالش های امنیتی و اقتصادی، موجب تقویت سیاست منطقه گرایی ایران و ترکیه پس از تحولات منطقه شده است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده و گردآوری داده ها نیز کتابخانه ای ـ اسنادی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3296 - تبیین ساختاری دگردیسیِ احزاب افغانستان از نظامی‌گری به مصالحه(نمونه‌پژوهی: حزب اسلامی گلبدین حکمتیار)
ناصر یوسف زهی مهدی نجف زاده

پیوستن حزب اسلامی حکمتیار به فرآیند صلح ملیِ افغانستان، از مهم‌ترین پیش‌آمدهای جنجال‌برانگیزِ اخیر و اثرگذار بر وضعیت سیاسی-امنیتی و مناسبات منطقه‌ای این کشور است. ریشه‌یابی این دولت‌پذیری و دولت‌ستیزی تاریخیِ حکمتیار، مسئله‌ اصلی نوشتار حاضر است. هدف طرحِ این پرسمان، ب أکثر

پیوستن حزب اسلامی حکمتیار به فرآیند صلح ملیِ افغانستان، از مهم‌ترین پیش‌آمدهای جنجال‌برانگیزِ اخیر و اثرگذار بر وضعیت سیاسی-امنیتی و مناسبات منطقه‌ای این کشور است. ریشه‌یابی این دولت‌پذیری و دولت‌ستیزی تاریخیِ حکمتیار، مسئله‌ اصلی نوشتار حاضر است. هدف طرحِ این پرسمان، بازنمایی نقش سیاست بر خشونت‌ و مصالحه در این کشور ست. پرسش جستار حاضر، این است که علت رویکرد نظامی حزب حکمتیار در برابر دولت‌های افغانستان (2016-1969م.) و سپس، تغییر آن به رویکرد سیاسی چه بود؟ فرضیه‌ پژوهش که در چارچوب نظریه نظم‌های اجتماعیِ باز و بسته‌‌ داگلاس نورث عملیاتی گردیده، بدین شرح است: نوع ساختار سیاسی قدرت در افغانستان در گزینش رویکردهای نظامی یا سیاسی حزب اسلامی تأثیر مستقیم داشته است. طبق یافته‌های پژوهش، ماهیت و ساختار قدرتِ نظام‌های پادشاهی (1933م.)، اقتدارگرا (1973م.)، کمونیستی (1978م.)، غیرنهادمند (1992م)، و بنیادگرای افغانستان (1996م.)، که متضاد با خط‌مشی اسلام‌خواهی و دموکراسی‌خواهی حکمتیار بود، رویکردی مسلحانه بر حزب تحمیل کرد. اما ساختار و نظام درحالِ دموکراتیک، نهادمند و اسلامی افغانستانِ پساطالبان، در کنار خروج حداکثری نیروهای خارجی از این کشور، اتخاذ رویکرد مسالمت‌آمیز حزب را فراهم ساخت. در تحلیل نهایی، سیاست‌ دولت‌ها و نه ساختار سنتی جامعه، موجد زایش خشونت‌های اجتماعی افغانستان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3297 - نقش دین در مناسبات انسانی و روابط بین‌الملل
جواد دهقانی

چکیده به دنبال تحولاتی که در دهه‌های اخیر به وقوع پیوسته، بار دیگر دین به‌عنوان متغیری مهم و اثرگذار وارد عرصه اجتماعی شده و مرجعیت سکولاریسم را در تمامی حوزه‌ها به چالش کشیده است. این مهم سبب شده تا نه تنها بار دیگر توجهات معطوف به نقش دین در مناسبات سیاسی جوامع انسان أکثر

چکیده به دنبال تحولاتی که در دهه‌های اخیر به وقوع پیوسته، بار دیگر دین به‌عنوان متغیری مهم و اثرگذار وارد عرصه اجتماعی شده و مرجعیت سکولاریسم را در تمامی حوزه‌ها به چالش کشیده است. این مهم سبب شده تا نه تنها بار دیگر توجهات معطوف به نقش دین در مناسبات سیاسی جوامع انسانی شود؛ بلکه بسیاری اکنون برآنند که به‌رغم تصور غالب، دین همواره در جوامع حضور داشته و به شیوه‌های گوناگون به ایفای نقش پرداخته است و دارای کارکرد مثبت در راستای رسیدن به صلح و آرامش و نیز کارکرد منفی با دامن زدن به تنش‌ها بوده است. در پاسخ به چگونگی نقش‌آفرینی پیوسته دین در سپهر عمومی به طور اعم و روابط بین‌الملل به طور اخص این فرضیه مطرح شده که دین به دلیل این که همزاد بشر و تاریخ حیات وی بوده، چارچوبی را ارائه می‌کند که انسان در قالب آن به تفکر و کنش می‌پردازد و از راه‌های گوناگون زندگی وی را متأثر می‌گرداند. لذا آنچه زیر عنوان سکولاریسم شناخته می‌شود، گرچه مرجعیت دین را به عنوان راهنمای زندگی منکر شده؛ اما هرگز نتوانسته خود را از سیطره دین و تبعات غیرمستقیم و پنهان آن رها سازد؛ به‌گونه‌ای که درپی دگرگونی اوضاع و شرایط جوامع و تحولات معناشناختی، بار دیگر دین در کنار اثرگذاری پنهان خود، در پی احیای مرجعیتش در تمامی ابعاد حیات انسانی برآمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3298 - تجزیه و تحلیل روابط روسیه و ترکیه بر اساس تئوری لیبرالیسم( 2014-2002 )
محبوبه روحی نوذر شفیعی

چکیده روابط روسیه و ترکیه از آغاز قرن 21 و به‌ویژه پس از به‌قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه در ترکیه از سال 2002، با رشد فزاینده‌ای روبه‌رو بوده است. با توجه به گسترش روابط این دو کشور، این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که آیا گسترش روابط اقتصادی میان روسیه و ترکیه در أکثر

چکیده روابط روسیه و ترکیه از آغاز قرن 21 و به‌ویژه پس از به‌قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه در ترکیه از سال 2002، با رشد فزاینده‌ای روبه‌رو بوده است. با توجه به گسترش روابط این دو کشور، این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که آیا گسترش روابط اقتصادی میان روسیه و ترکیه در فاصله سال‌های 2002 تا 2014 به توسعه مناسبات سیاسی دو کشور منجر شده است؟ طرح این سؤال از یک مبنای نظری برخوردار است؛ به این معنی که یکی از مفروض‌های اصلی نظریه لیبرالیسم آن است که وابستگی متقابل اقتصادی باعث همکاری سیاسی می‌گردد. پاسخ این مقاله به سؤال اصلی که در قالب فرضیه مطرح شده و به شیوه توصیفی - تحلیلی بررسی می‌شود، آن است که طی سال‌های 2002 تا 2014 روابط اقتصادی ترکیه و روسیه، رشد چشمگیری داشته و به موازات آن، همکاری سیاسی میان دو کشور نیز توسعه یافته است؛ اما همگرایی سیاسی ترکیه و روسیه، کمتر از همکاری اقتصادی آن‌ها تأثیر پذیرفته؛ بلکه بیشتر متاثر از متغیرهایی غیر از عامل اقتصاد و تجارت بوده است. بررسی این فرضیه ما را به این نتیجه می‌رساند که در تجزیه و تحلیل مناسبات کشورها نمی‌توان از یک رهیافت نظری بهره گرفت؛ بلکه بر اساس دیدگاه اجماع پژوهش باید از رهیافت‌های مختلفی در تحلیل روابط کشورها استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3299 - بررسی نقش مؤلفه‌های هویتی در روابط ج.ا. ایران و اتحادیه اروپا پس از انقلاب اسلامی
غلامرضا کریمی محسن کشوریان

چکیده نفوذ سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در مبادلات جهانی و منطقه‌ای زمینه مناسبی را برای گسترش همکاری و همگرایی بین دو طرف فراهم می‌آورد؛ اما تاکنون روابط دو طرف در طول بیش از سه دهه نه تنها نهادینه نشده؛ بلکه با فراز و نشیب همراه بوده و در دوره‌ أکثر

چکیده نفوذ سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در مبادلات جهانی و منطقه‌ای زمینه مناسبی را برای گسترش همکاری و همگرایی بین دو طرف فراهم می‌آورد؛ اما تاکنون روابط دو طرف در طول بیش از سه دهه نه تنها نهادینه نشده؛ بلکه با فراز و نشیب همراه بوده و در دوره‌هایی به سردی گراییده‌ است. هدف این پژوهش، بررسی شناخت نقش عناصر هویتی اثرگذار در مناسبات ایران و اتحادیه اروپا و توجه به عوامل اجتماعی و هویتی به‌عنوان یکی از عوامل واگرایی در روابط دو طرف است و فرض بر این است که روابط جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا پس از انقلاب اسلامی، تحت تأثیر سازه‌های هویت‌بخش؛ فرهنگی، ارزشی، هنجاری و انگاره‌های بیناذهنی قرار دارد و این سازه‌ها به نگاه متفاوت نسبت به مسائل جهانی و تصویر منفی طرفین از یکدیگر منجر شده است که در روابط دوجانبه به‌صورت واگرا عمل می‌کند؛ زیرا ارزش‌ها و هنجارهای جمهوری اسلامی برگرفته از هویت اسلامی – انقلابی است که در پی پیروزی انقلاب اسلامی شکل‌گرفته است و اتحادیه اروپا متکی به هویت اروپایی، ارزش‌های لیبرالیستی غربی و ماهیت دینی سکولار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3300 - سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: ارتقاء شان
قدرت احمدیان سید امیرحسین بنی اشراف

10.30495/pir.2019.664728

این نوشتار به دنبال مطالعه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد رئالیسم فرهنگی آلستیر آین جانستون است. رهیافت‌هایی که تا کنون به‌طور عام به مقوله‌ی سیاست خارجی و از جمله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازند، تحت تأثیر سنت رئالیسم و تا حدودی نظریه انتقادی و سا أکثر

این نوشتار به دنبال مطالعه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد رئالیسم فرهنگی آلستیر آین جانستون است. رهیافت‌هایی که تا کنون به‌طور عام به مقوله‌ی سیاست خارجی و از جمله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازند، تحت تأثیر سنت رئالیسم و تا حدودی نظریه انتقادی و سازه‌انگاری بوده‌اند. این پژوهش با نابسنده دانستن مطالعات پیشین و با اتکا بر رویکرد جانستون در خصوص چین نقطه تأکید خود را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر جستجو و حفظ شأن هویتی در سیستم بین‌المللی و نقش آن می‌گذارد و مفروضات واقع‌گرایانه را با مقولات فرهنگی ترکیب می‌کند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که یک نوع همخوانی آشکار میان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و رئالیسم فرهنگی جانستون دیده می‌شود. بر این اساس تمایلات استراتژیک و نظامی جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه خاورمیانه تابعی از فرهنگ استراتژیک و رئالیسم فرهنگی و همچنین تحت تأثیر تمایل این کشور برای کسب جایگاه و شأن در سیستم بین‌الملل است. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی-توصیفی است و برای تحلیل از نظریه رئالیسم فرهنگی جانستون استفاده شده و گردآوری داده‌ها نیز کتابخانه‌ای بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3301 - تحریم های بین المللی و شرق‌گرایی در روابط خارجی ایران (1392-1368)
سید سعید میرترابی محمد وردی زاده کهواده

10.30495/pir.2019.666747

پرسش اصلی مقاله این است که "تحریم های بین المللی در دوره 1392-1368، چگونه گرایش به شرق در مناسبات اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران را تقویت کرده است؟ فرضیه‌‌ای که مقاله مورد آزمون قرار داده این است که "تحریم های متعاقب بین‌المللی علیه کشور در پنج حوزه مختلف در دوره‌ی أکثر

پرسش اصلی مقاله این است که "تحریم های بین المللی در دوره 1392-1368، چگونه گرایش به شرق در مناسبات اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران را تقویت کرده است؟ فرضیه‌‌ای که مقاله مورد آزمون قرار داده این است که "تحریم های متعاقب بین‌المللی علیه کشور در پنج حوزه مختلف در دوره‌ی 1392-1368، از طریق تشدید موانع مناسبات با غرب، نخبگان تصمیم گیر در روابط خارجی کشور را به تقویت مناسبات سیاسی واقتصادی با شرق ترغیب کرده است". این فرضیه در چهارچوب واقع‌گرایی نوکلاسیک و با روش علّی- تبینی به آزمون گذاشته شده که طی آن تقویت شرق‌گرایی در مناسبات خارجی کشور در قالب دافعه تحریم های غرب نشان داده شده است. یافته مقاله حاکی از آن است که گرایش به شرق در مناسبات سیاسی و اقتصادی کشورمان کمتر به عنوان یک راهبرد منسجم و ارادی از درون و بیشتر در چارچوب واکنش به تشدید تحریم های بین المللی علیه کشورمان در مقاطع زمانی خاص، دنبال شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3302 - بحران دولت در لیبی و امنیت اروپا
رشید رکابیان مهدی محمدنیا مهرداد عله پور

10.30495/pir.2019.667206

از زمان سرنگونی قذافی، هیچ دولتی تاکنون نتوانسته است با اقتدار، حاکمیت واحدی را در لیبی ایجاد کند. لذا امروزه، لیبی دارای دو دولت مستقل است؛ دولت وحدت ملی که توسط سازمان ملل پشتیبانی می‌شود ودولت موقت که توسط پارلمان طبرق حامی ژنرال خلیفه حفتر در شهر البیضا در شرق این ک أکثر

از زمان سرنگونی قذافی، هیچ دولتی تاکنون نتوانسته است با اقتدار، حاکمیت واحدی را در لیبی ایجاد کند. لذا امروزه، لیبی دارای دو دولت مستقل است؛ دولت وحدت ملی که توسط سازمان ملل پشتیبانی می‌شود ودولت موقت که توسط پارلمان طبرق حامی ژنرال خلیفه حفتر در شهر البیضا در شرق این کشور تشکیل شده است. در فضای پساقذافی امید می‌رفت که حکومت جدید بتواند لیبی را به سمت مردم‌سالاری هدایت کند؛ اما در مقام عمل، تقسیم حاکمیت و تعارضات شدید سیاسی میان مدعیان قدرت، بحران اقتدار و ناامنی‌های ناشی از خشونت کنشگران قبیله‌ای و نیروهای سلفی، سبب شده است تا دولت پساقذافی عملاً حائز عنوان دولت ورشکسته شود. امروزه، با شدت گرفتن درگیری‌های میدانی میان گرو‌ه‌های مختلف سیاسی از جمله بین خلیفه حفتر و دولت وفاق ملی در طرابلس، امکان دولت‌سازی در این کشور، در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. پرسش اصلی مقاله این است: بحران دولت در شرایط سیاسی نوین لیبی چه تأثیری بر امنیت کشورهای اروپایی دارد؟ فرضیه مقاله این است که گسترش جنگ داخلی و هرج ومرج در دوران پسا فذافی، موجب شده است تا لیبی به عنوان یک دولت ورشکسته ، به پایگاهی برای مهاجرت گروه های ترورستی و قاچاق انسان به اروپا تبدیل شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3303 - رقابت‌های اسلام سیاسی و سکولاریسم در دوران جمهوریت ترکیه با تأکید بر دوران زمامداری حزب عدالت و توسعه در سال‌های 1990 تا 2016
کامبیز قهرمانی ابراهیم متقی علیرضا گلشنی

10.30495/pir.2020.674152

بیان‌مسئله: گفتمان‌های‌سیاسی نقش بسزایی درتدوین وشکل‌گیری رقابت‌ها،تعاملات و نزاع‌های‌سیاسی در کشورهای مختلف برعهده دارند. این تأثیرگذاری به‌ویژه در کشورهای متکثر و سرشار از گفتمان‌های سیاسی و فرهنگی بسیار قابل‌توجه است. ترکیه یکی از این کشورهای مهم و تأثیرگذار درمنطقه أکثر

بیان‌مسئله: گفتمان‌های‌سیاسی نقش بسزایی درتدوین وشکل‌گیری رقابت‌ها،تعاملات و نزاع‌های‌سیاسی در کشورهای مختلف برعهده دارند. این تأثیرگذاری به‌ویژه در کشورهای متکثر و سرشار از گفتمان‌های سیاسی و فرهنگی بسیار قابل‌توجه است. ترکیه یکی از این کشورهای مهم و تأثیرگذار درمنطقه خاورمیانه است که در دوره‌ای طولانی شاهد رقابت‌های گفتمانی متعددی بوده که همچنان نیز ادامه دارد. در همین راستا به‌نظر می‌رسد بررسی سیر تعامل و تقابل‌های گفتمانی در این کشور در قالب همکاری ومنازعه، پژوهشی مفید وضروری به‌حساب آید.هدف:پژوهش‌حاضر درصدد است تا بابهره‌گیری از روش گفتمانی لاکلائو و موف به‌بررسی نزاع‌ها و همکاری‌های گفتمانی در ترکیه از سال‌های 1990 تا 2016 بپردازد.نتیجه‌گیری:بدین‌ترتیب‌می‌توان گفتمان‌های اسلام‌گرا،سکولارها (کمالیست‌ها و لائیک‌ها) وهمچنین خرده‌گفتمان‌هایی نظیر کردها را ازجمله مهم‌ترین گفتمان‌های فعال درصحنه سیاسی این کشور به‌شمار روند.این بررسی به‌ویژه از زمانی برای پژوهش‌حاضر حائزاهمیت است که گفتمان اسلام‌گرایی در دهه90 نیزتوانست خود را به‌طورجدی در صحنه‌سیاسی ترکیه نشان دهد وحتی در دوره‌ای به‌گفتمان هژمونیک تبدیل شود. به‌علاوه قدرت‌گرفتن حزب عدالت وتوسعه به‌عنوان حزبی اعتدال‌گرا و متمایل ‌به گفتمان اسلام‌گرایان شکل وماهیت نزاع‌ها وهمکاری‌های گفتمانی را در این کشور پیچیده‌تر کرده است.روش: دراین پژوهش قصد براین است که باروش توصیفی–تحلیلی و ابزارگردآوری مطالب ازنوع روش کتابخانه‌ای، به‌بررسی رقابت‌های اسلام‌سیاسی وسکولاریسم درترکیه پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3304 - الگوهای سیاست خارجی ترکیه و ایران در منطقه آمریکای لاتین
رحمت حاجی مینه محمد استادولی

10.30495/pir.2020.679935

آمریکای لاتین به عنوان منطقه‌ای با حساسیت ژئوپلیتکی اخیرا جایگاه خاصی را در سیاست خارجی ترکیه و ایران پیدا کرده است. با عنایت به همسایگی و رقابت این دو کشور در خاورمیانه، حضور آنها در آمریکای لاتین و راهبردشان در قبال این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا سوال اصلی أکثر

آمریکای لاتین به عنوان منطقه‌ای با حساسیت ژئوپلیتکی اخیرا جایگاه خاصی را در سیاست خارجی ترکیه و ایران پیدا کرده است. با عنایت به همسایگی و رقابت این دو کشور در خاورمیانه، حضور آنها در آمریکای لاتین و راهبردشان در قبال این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا سوال اصلی مقاله این است که الگوی‌های سیاست خارجی ترکیه و ایران در آمریکای لاتین چیست؟ در این راستا، فرضیه اصلی مقاله هم چنین است که الگوی سیاست خارجی ترکیه در قبال آمریکای لاتین بر مبنای اقتصاد گذاشته شده، در حالی که الگوی ایران هویت محور و بر اساس ارزش‌های ضد هژمونیک بوده است. ضمنا یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به سبب تغییرات سیاسی خصوصا جابجایی احزاب حاکم که منطقه آمریکای لاتین همواره تجربه می‌کند، الگوی اقتصاد محور نسبت به هویت محور، در حفظ روابط دراز مدت موثرتر خواهد بود. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی با رویکرد مقایسه ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3305 - بیوتروریسم، سیاست مرگ و امنیت ملی
علی اکبر جعفری

10.30495/pir.2020.679938

بیوتروریسم به مثابه یک رفتار ضد-امنیتی، مولود فرا-فرآیندهای جهانی‌شدن می‌باشد که تهدیداتی برای جوامع انسانی، ساختارهای حکومت و امنیت بین‌الملل به بار می‌آورد. طبق چنین فهمی، تقدیس سیاست مرگ و گفتمان نفرت- ارعاب به مثابه شالوده رفتار بیوتروریستی، باعث شد تا قرن بیست‌و‌یک أکثر

بیوتروریسم به مثابه یک رفتار ضد-امنیتی، مولود فرا-فرآیندهای جهانی‌شدن می‌باشد که تهدیداتی برای جوامع انسانی، ساختارهای حکومت و امنیت بین‌الملل به بار می‌آورد. طبق چنین فهمی، تقدیس سیاست مرگ و گفتمان نفرت- ارعاب به مثابه شالوده رفتار بیوتروریستی، باعث شد تا قرن بیست‌و‌یکم به مثابه دوران گذار از عصر اطلاعات به عصر تروریسم تلقّی شود. با توسعه مطالعات و فنون بیولوژیک، پیوند بین قدرت و دانش به یک موضوع ژانوسی بدل شد که علاوه بر مصارف پزشکی، برای اهداف سیاسی هم به کار می‌رود. هم‌افزایی کارکرد دیالکتیکی بیوتروریسم با رشد منابع مالی-فنی، سازمانی-لجستیکی و کاهش انزوای سیاسی- ایدئولوژیک، آن را به یک پدیده استراتژیک امنیتی بدل ساخت. نگاشته جاری به تحلیل پیوند بین بیوتروریسم و امنیت به مثابه پرسش اصلی می‌پردازد. فرضیه پژوهش با تأکید بر همسبتگی منفی بین امنیت و بیوتروریسم، رشد یکی را ملازم با کاهش دیگری می‌پندارد. از این رو، تکمیل زنجیره نهادی سیاست پزشکی و فهم سیاست به مثابه پزشکی سیاسی به عنوان راهکار پیشنهادی پژوهش جاری است که با امنیتی‌سازی سلامت و پزشکی‌سازی امنیت، ضمن رشد امنیت جامعه‌ای، منجر به تکثیر نیروهای اجتماعی سلامت در سیاست بین‌الملل می‌شود. نگاشته جاری با روش تحلیلی و تئوری مسئولیت حفاظت و مدیریت منازعات به آزمون فرضیه جاری می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3306 - تبیین بازتولید منازعه جمهوری اسلامی ایران وآمریکا در جنوب غرب آسیا در عصر پسابرجام؛ بازگشت به نوواقع گرایی
سید امیر جعفری عنایت اله یزدانی محمد علی بصیری

10.30495/pir.2018.607134

چکیدهپس از بازگشت دو طرف منازعه هسته ای ایران و کشورهای 1+5 به مذاکرات هسته ای و انعقاد توافق بین المللی برجام، انتظار می رفت این مدل بتواند به عنوان الگویی برای حل و فصل مسالمت آمیز موضوع های اختلافی دیگر استفاده شود؛ اما تحولات پسابرجام، امیدها برای تسری این مدل به پ أکثر

چکیدهپس از بازگشت دو طرف منازعه هسته ای ایران و کشورهای 1+5 به مذاکرات هسته ای و انعقاد توافق بین المللی برجام، انتظار می رفت این مدل بتواند به عنوان الگویی برای حل و فصل مسالمت آمیز موضوع های اختلافی دیگر استفاده شود؛ اما تحولات پسابرجام، امیدها برای تسری این مدل به پرونده‌های مناقشه آمیز دیگر را کاهش داد. برخلاف تصور برخی از تحلیلگران، ایران نه تنها در صدر تهدیدهای امنیتی مورد شناسایی آمریکا و متحدان سنتی اش در منطقه باقی مانده؛ بلکه با ورود بازیگران فرامنطقه ای، بر شدت موازنه سازی در منطقه نیز افزوده شده است. تئوری نوواقع‌گرایی گرچه به تنهایی نمی تواند درک درستی از تحولات خاورمیانه ارائه نماید؛ لیکن همچنان از قدرت تبیین ساده تر و پیش بینی واقعی تر تحولات آینده برخوردار است. در مقاله حاضر سعی می شود با بهره گیری از تئوری نوواقع گرایی، این سؤال که علل بازتولید منازعه ایران وآمریکا در خاورمیانه در عصر پسابرجام چیست؟؛ پاسخ داده شود. مفروض اصلی مقاله این است که به دلیل استمرار توازن قوا در خاورمیانه، شاهد تشدید رقابت های امنیتی و بازتولید ناامنی در منطقه، با هدف برهم زدن توازن فعلی خواهیم بود. همکاری ایران با کشورهای1+5، نتوانسته است از تشدید منازعات درخاورمیانه جلوگیری کند؛ ازهمین رو، به نظر می‌رسد تسری مسیر طی شده به دیگر موضوع های مورد اختلاف برای جمهوری اسلامی ایران، رفتاری پرهزینه خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3307 - صف‌آرایی عربستان سعودی با اسرائیل از نگاه نظریه‌های روابط بین‌الملل
امیرحسین نعمتی امیر محمد حاجی یوسفی

10.30495/pir.2019.668891

چکیده:با تکیه ملک سلمان بر قدرت در سال 2015 و اعطای ولیعهدی با اختیارات و مسئولیت‌های گسترده به فرزندش محمد بن سلمان، که به روی کار آمدن نسل جدیدی از رهبران در این کشور منجر گردید، سیاست‌های این کشور در غرب آسیا در ارتباط با اسرائیل از پوسته محافظه‌کارانه خود خارج و در أکثر

چکیده:با تکیه ملک سلمان بر قدرت در سال 2015 و اعطای ولیعهدی با اختیارات و مسئولیت‌های گسترده به فرزندش محمد بن سلمان، که به روی کار آمدن نسل جدیدی از رهبران در این کشور منجر گردید، سیاست‌های این کشور در غرب آسیا در ارتباط با اسرائیل از پوسته محافظه‌کارانه خود خارج و در قالب یک صف‌آرایی در حال ظهور است. مقاله حاضر با بررسی این صف‌آرایی از منظر نظریات موازنه قدرت والتز، موازنه تهدید استفن والت و موازنه منافع رندال شولر، این سوال را مطرح می‌کند که کدام نظریه یا ترکیبی از نظریه‌ها بهتر می‌تواند ریشه‌های این صف‌آرایی را تبیین کند. در پاسخ به این سوال نویسندگان بر این باورند که رفتارسازی در سیاست خارجی عربستان سعودی نه تنها به واسطه تأثیرپذیری از عوامل ساختاری، بلکه به جهت ویژگی‌ها و عوامل داخلی موثر بر متغیر میانجی دولت است که به سمت صف‌آرایی جدید با اسرائیل و ایجاد موازنه در غرب آسیا به منظور مقابله با جمهوری اسلامی ایران پیش می‌رود. اگرچه نظریه توازن تهدید استفان والت در تبیین عوامل ساختاری از کارایی بهتری برخوردار است اما نظریه رندال شولر به جهت تأکید هم‌زمان بر عوامل داخلی و ساختاری قدرت در قالب توازن منافع، از قدرت تبیین‌کنندگی بالاتری برخوردار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3308 - خروج آمریکا از برجام و لزوم بازخوانی مفاد آن و محظورات طرفین در توافق هسته‌ای با کاربست نظریه عقلانیت محصور
علی اکبر یاری القار احمد بخشی سمیه حمیدی

10.30495/pir.2020.679934

پس از توافق هسته‌ای دو انگاره تثبیتی و تنقیدی نزد افکار عمومی مشهود بود که با یک‌جانبه‌گرایی ترامپ، انگاره دوم قوت یافت. مساله نوشتار حاضر این‌است که با خروج آمریکا از برجام، ایران چه باید بکند و بر چه اساسی می‌توان خروج گام‌به‌گام ایران را از لحاظ حقوقی و سیاسی منطقی و أکثر

پس از توافق هسته‌ای دو انگاره تثبیتی و تنقیدی نزد افکار عمومی مشهود بود که با یک‌جانبه‌گرایی ترامپ، انگاره دوم قوت یافت. مساله نوشتار حاضر این‌است که با خروج آمریکا از برجام، ایران چه باید بکند و بر چه اساسی می‌توان خروج گام‌به‌گام ایران را از لحاظ حقوقی و سیاسی منطقی و قانونی عنوان کرد؟ دیگر این‌که طرفین با چه محظوراتی مواجه بودند که توافقی را امضا کردند که در هر دو سو منتقدان فراوانی داشت؟ دو دستاورد پژوهش این‌است که اولا طرفین به‌ویژه ایران با محظورات فراوانی هنگام عقد قرارداد مواجه بودند که به‌رغم مخالفت با آن از هر دو طرف، با کاربست نظریه عقلانیت محصور هربرت سایمون این قرار داد چند جانبه را امضا نمودند. و انگهی با خروج آمریکا از برجام، اگر جمهوری اسلامی ایران تعهد به قرارداد را بر خلاف منافع ملی خود تلقی نماید؛ مطابق مکانیزم ماشه که یک سیستم خود بسنده است؛ قابلیت حقوقی و سیاسی تقلیل تعهدات یا برگشت به وضعیت پیشا برجامی را دارد. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی – توصیفی با تاکید بر تحلیل تصمیم‌گیری مستند بر نظریه‌ های هربرت سایمون و جک اسنایدر است.ابزار گردآوری داده ها نیز مبتنی بر منابع کتابخانه ای و اینترنتی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3309 - رابطه حزب عدالت و توسعه ترکیه با حکومت ا کردستان عراق از سال 2003 تا 2018
بشیر اسماعیلی نیلوفر حمدی اسماعیل شفیعی

10.30495/pir.2021.680548

دولت ترکیه، راهبردهای ویژه‌ای را در سیاست خارجی خود مخصوصاً در خصوص مسئله اقلیم کردستان عراق و کردهای داخل کشور اجرا کرده . ازآنجایی‌که ترکیه یکی از بازیگران اصلی در دامن زدن به بحران‌های منطقه می‌باشد ضروری است سیاست‌هایی که ترکیه در کشور عراق در پیش‌گرفته بررسی شود. ب أکثر

دولت ترکیه، راهبردهای ویژه‌ای را در سیاست خارجی خود مخصوصاً در خصوص مسئله اقلیم کردستان عراق و کردهای داخل کشور اجرا کرده . ازآنجایی‌که ترکیه یکی از بازیگران اصلی در دامن زدن به بحران‌های منطقه می‌باشد ضروری است سیاست‌هایی که ترکیه در کشور عراق در پیش‌گرفته بررسی شود. به دلیل پراکندگی اقوام کرد در ترکیه و کردهای کشورهای همسایه بوده که در گذر زمان شاهد سیاست‌های متفاوت از سوی دولت ترکیه در برخورد با کردها بوده‌ایم. هدف اصلی پژوهش بررسی رابطه حزب عدالت و توسعه ترکیه با حکومت اقلیم کردستان عراق می‌باشد. حزب عدالت و توسعه ترکیه چرخشی در سیاست خارجی خود داشته و در پی سیاست برقراری هژمونی منطقه‌ای به دنبال حل مسائل داخلی و منطقه‌ای است . در این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی استفاده می‌شود به همین منظور از منابع کتابخانه‌ای، مقالات و پایان‌نامه‌ها کمک گرفته‌شده. سؤال اصلی پژوهش این است که آیا بین حزب عدالت و توسعه ترکیه با حکومت اقلیم کردستان عراق رابطه وجود دارد؟ برای تبیین این پژوهش، چارچوب نظری رئالیسم تهاجمی می‌باشد. نتایج نشان داد ترکیه به‌منظور تحقق همزمان اهداف و سیاست‌ها کوشیده تا رابطه خود را با حکومت اقلیم کردستان توسعه داده و آن را به سطح رابطه استراتژیک ارتقا دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3310 - سیاست خارجی ترامپ در خاورمیانه
عبدالرضا یوسفی میانجی حسین دهشیار نوذر شفیعی رحمت حاجی مینه

10.30495/pir.2020.674153

پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 ، یک رویداد غیرمنتظره بود . هدف اصلی این مقاله بررسی سیاست خارجی ترامپ در خاورمیانه می باشد..پرسش اصلی این مقاله عبارتست از : عوامل تعیین کننده و مولفه های سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه چه می باشد ؟ در پاسخ به این سوال ، أکثر

پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 ، یک رویداد غیرمنتظره بود . هدف اصلی این مقاله بررسی سیاست خارجی ترامپ در خاورمیانه می باشد..پرسش اصلی این مقاله عبارتست از : عوامل تعیین کننده و مولفه های سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه چه می باشد ؟ در پاسخ به این سوال ، به بررسی عوامل گوناگون سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه پرداخته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که نظریه رئالیسم تهاجمی ضمن ماهیت بنیادی – نظری ،از ماهیت کاربردی برخوردار است. این نظریه پاسخ مناسبی به رفتار بازیگران نظام بین الملل داده است. .طبق یافته ها ونتایج این پژوهش سیاست خارجی ترامپ بدنبال حفظ موقعیت موجود خود در منطقه و پیشگیری از ظهور هژمون منطقه ای است که می تواند ثبات موازنه قدرت را بر هم بزند و هژمونی آمریکا در دنیا را به چالش بکشد ، می باشد. این مطالعه از نوع نظری – بنیادی بوده و به روش توصیفی – تحلیلی و منابع کتابخانه ای صورت پذیرفته است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3311 - ابتکار یک کمربند یک راه، نهادگرایی و دیپلماسی انرژی چین
بهنام وکیلی ارسلان قربانی شیخ نشین سید سعید میرترابی

10.30495/pir.2020.672619

طی دو دهه گذشته، دیپلماسی انرژی چین به‌سرعت در حال تغیر و گسترش است و تحولات ژئوپلیتیکی جدید و استقرار رژیم‌های بین‌المللی، دیپلماسی انرژی این کشور را تقویت کرده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل نقش، محتوا و اهمیت تدارکات نهادی چین و شناسایی برخی پیامد‌های آن بر دی أکثر

طی دو دهه گذشته، دیپلماسی انرژی چین به‌سرعت در حال تغیر و گسترش است و تحولات ژئوپلیتیکی جدید و استقرار رژیم‌های بین‌المللی، دیپلماسی انرژی این کشور را تقویت کرده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل نقش، محتوا و اهمیت تدارکات نهادی چین و شناسایی برخی پیامد‌های آن بر دیپلماسی انرژی این کشور در راستای تسهیل روند وابستگی متقابل اقتصادی و ارائه چشم‌اندازی از اهداف بلندپروازانه‌ی پکن در بخش انرژی است. پژوهش حاضر با اتکا به روش توصیفی-تحلیلی و مطالعات کتابخانه‌ای درصدد پاسخ به این پرسش است که رژیم‌سازی بین‌المللی جدید چین در چارچوب ابتکار یک کمربند یک راه چگونه در راستای اهداف دیپلماسی انرژی این کشور قرار گرفته است؟ فرضیه مورد آزمون با اتکا به آموزه‌های نظریه نهادگرایی نولیبرال این گونه طراحی شده است که این ابتکار ضمن افزایش اعتبار بین‌المللی و مشروعیت سازمانی پکن در راستای تسهیل روند وابستگی متقابل اقتصادی، دیپلماسی انرژی این کشور را از طریق ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید و ارتباطات فزاینده در زمینه انرژی و تجارت تقویت کرده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد، پکن با اتکا به این ابتکار، ضمن تقویت دیپلماسی انرژی خود، معماری نوین حکمرانی جهانی انرژی و انتقال خود به نظام نظارتی بین‌المللی را در نظر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3312 - جایگاه جمهوری اسلامی ایران در موازنه سازی نرم روسیه در قبال آمریکا
محمود علیپور گرجی عبدالمجید سیفی محدثه روزبهانی

10.30495/pir.2020.683315

رقابت و موازنه‌سازی ویژگی بارز دوران جنگ سرد محسوب می شد؛ و دو بلوک در مناطق مختلف جهان درگیر این رقابت و موازنه‌سازی در بسیاری از حوزه‌ها بودند. پایان جنگ سرد تا حدی سبب کاهش این رقابت شد ولی روی کار آمدن ولادیمیر پوتین و بحران‌هایی نظیر گرجستان و اوکراین که تهدید فضای أکثر

رقابت و موازنه‌سازی ویژگی بارز دوران جنگ سرد محسوب می شد؛ و دو بلوک در مناطق مختلف جهان درگیر این رقابت و موازنه‌سازی در بسیاری از حوزه‌ها بودند. پایان جنگ سرد تا حدی سبب کاهش این رقابت شد ولی روی کار آمدن ولادیمیر پوتین و بحران‌هایی نظیر گرجستان و اوکراین که تهدید فضای حیانی روسیه را به دنبال داشت ، سبب ورود روسیه به شکل جدیدی از موازنه‌‌سازی با نام موازنه نرم شد. در این میان، دولت‌هایی دارای سیاست‌های ضدهژمونیک آمریکایی نظیر جمهوری اسلامی ایران، در سیاست خارجی روسیه اهمیت ویژه‌ای یافته-اند؛ زیرا با توجه به پیشینه ضدغربی دارای ظرفیت ابتدایی کافی برای ایفای نقش موثر در این موازنه‌سازی نرم هستند. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که جمهوری اسلامی ایران چه جایگاهی در موازنه‌سازی نرم روسیه در قبال ایالات متحده آمریکا دارد؟ فرضیه محوری آن است که که با توجه به پتانسیل ایران در عدم پذیرش سرزمینی ایالات متحده در بحران سوریه، دیپلماسی گیراندازی ایالات متحده در پرونده هسته‌ای و توان بالقوه ایران در حوزه‌های اقتصادی و انرژی، جمهوری اسلامی ایران نقش مهمی در موازنه‌سازی نرم روسیه در قبال ایالات متحده ایفا می‌نماید. این مقاله با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3313 - مطالعه سیاست‌خارجی دولت دونالدترامپ بر اساس مدل بازیگر عقلایی
مهدی محمدنیا معصومه پاپی رشید رکابیان

10.30495/pir.2020.680007

درمیان مدل‌های مختلف تصمیم‌گیری، مدل بازیگر عقلایی که مبتنی بر منطق هزینه-فایده است، چارچوب مناسبی را برای درک بهتر رفتار‌های سیاست‌خارجی ترامپ فراهم می کند که می‌تواند مورد توجه تصمیم‌گیرندگان کشور قرر گیرد. پیش‌فرض اصلی مدل بازیگر عقلایی، انسان اقتصادی با مشخصه بنیادی أکثر

درمیان مدل‌های مختلف تصمیم‌گیری، مدل بازیگر عقلایی که مبتنی بر منطق هزینه-فایده است، چارچوب مناسبی را برای درک بهتر رفتار‌های سیاست‌خارجی ترامپ فراهم می کند که می‌تواند مورد توجه تصمیم‌گیرندگان کشور قرر گیرد. پیش‌فرض اصلی مدل بازیگر عقلایی، انسان اقتصادی با مشخصه بنیادین عقلانیت است که تلاش ‌می‌کند با تبعیت از منطق هزینه – فایده، مطلوب‌ترین راه را در رسیدن به هدف بر‌گزیند. سوال اصلی پژوهش این است که چگونه می-توان سیاست‌‌خارجی دونالد ‌ترامپ در خروج از موافقت‌نامه‌های بین‌المللی و نوع رویکرد وی نسبت به مسأله امنیت بین‌الملل را در یک چارچوب تئوریک تحلیل نمود ؟ در پاسخ به سؤال مذکور، این فرضیه ارائه شده است: رفتار‌های سیاست‌خارجی ترامپ در خروج از موافقت‌نامه‌های بین‌المللی و نوع رویکرد اقتصاد‌محور وی نسبت به مسأله امنیت‌بین‌الملل‌، بر اساس مدل عقلایی تصمیم‌گیری و بیشینه‌سازی سود قابل توضیح است. در این راستا، طرح شعار نخست آمریکا از سوی ترامپ، به خوبی بیانگر فایده‌گرایی و ناسیونالیسم اقتصادی در سیاست‌خارجی آمریکا است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد بازیگر‌عقلایی به مطالعه سیاست‌خارجی آمریکا پرداخته است. جمع‌‌وری داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای، مجلات علمی و استفاده از سایت‌های معتبر اینترنتی بوده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3314 - تبارشناسی گروه‌ها و سازمان های تروریستی در خاورمیانه؛ مطالعه موردی القاعده و داعش
مصطفی الماسی علیرضا ازغندی

10.30495/pir.2020.679933

این پژوهش در صدد واکاوی در صدد بررسی منشاء پیدایش گروه‌ها و سازمان‌ها تروریستی است. القاعده و داعش به عنوان بزرگترین گروه‌های تروریستی در خاورمیانه به عنوان موردهای مطالعاتی در این پژوهش انتخاب شدند. از آنجاییکه پدیده‌های مورد بررسی در جهان مدرن را نمی‌توان پدیده‌هایی ن أکثر

این پژوهش در صدد واکاوی در صدد بررسی منشاء پیدایش گروه‌ها و سازمان‌ها تروریستی است. القاعده و داعش به عنوان بزرگترین گروه‌های تروریستی در خاورمیانه به عنوان موردهای مطالعاتی در این پژوهش انتخاب شدند. از آنجاییکه پدیده‌های مورد بررسی در جهان مدرن را نمی‌توان پدیده‌هایی ناگهانی و دفعی تصور کرد، براین اساس، این پژوهش قائل به فرآیند تکاملی این گروه‌ها و سازمان‌‌ها در بستر تاریخ است. با این نگرش، در پاسخ به سوال اصلی پژوهش که عبارت است از؛ دلایل و ریشه‌های شکل گیری گروه‌ها و سازمان‌های تروریستی در خاورمیانه چه هستند؟، نظریه تبارشناسی میشل فوکو به عنوان چارچوب نظری این پژوهش انتخاب شده است. فرضیه اصلی این پژوهش این است که گروه‌ها و سازمان‌های تروریستی حاضر در جهان مدرن دارای عقبه فکری و تاریخی هستند که از منظر تبارشناسی قابل بررسی هستند. این پژوهش تلاش کرده است تا با گردآوری منابع معتبر و متنوع بر ادبیات موجود در این حوزه بیفزاید. این پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و روش گردآوری داده‌ها اسنادی و کتابخانه‌ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3315 - حرکت از چندجانبه‌گرایی1 به چندجانبه‌گرایی2 در بستر اتحادیه اروپا
سعیده مرادی فر جواد رکابی شعرباف

10.30495/pir.2021.682853

وجود بازیگران غیردولتی همانند اتحادیه اروپا در عرصه روابط بین‌الملل سبب تحول در ماهیت چندجانبه‌گرایی شده است. این تحول سبب ظهور نوع جدیدی از چندجانبه‌گرایی تحت عنوان چندجانبه‌گرایی2 یا چندجانبه‌گرایی نوین شده است. این مفهوم به استعاره گرفته شده از وب2 بوده که از اصلی‌تر أکثر

وجود بازیگران غیردولتی همانند اتحادیه اروپا در عرصه روابط بین‌الملل سبب تحول در ماهیت چندجانبه‌گرایی شده است. این تحول سبب ظهور نوع جدیدی از چندجانبه‌گرایی تحت عنوان چندجانبه‌گرایی2 یا چندجانبه‌گرایی نوین شده است. این مفهوم به استعاره گرفته شده از وب2 بوده که از اصلی‌ترین ویژگی‌های آن تنوع سازمان‌های چندجانبه‌گرایانه، اهمیت روزافزون بازیگران غیردولتی مانند سازمان‌های منطقه‌ای، نظم چندقطبی و سیستمی باز است. از اینرو نگارندگان در تلاشند تا مفهوم چندجانبه‌گرایی2 را به عنوان یک استعاره برای درک نقش اتحادیه اروپا در بافت بین‌المللی در حال تحول روابط‌ بین‌الملل معرفی ‌کنند. این مقاله بدنبال پاسخ به این پرسش بوده که اتحادیه اروپا چگونه در این نوع چندجانبه‌گرایی پیشرو بوده است؟ در مقام پاسخ به این مهم اشاره می‌شود که برای ورود به سیستم چندجانبه‌گرایی2 نیاز به ایفای نقش بایگران منطقه‌ای است، اتحادیه اروپا به عنوان بازیگر منطقه‌ای با عضویت در سازمان ملل و گروه8 توانسته پیشرو در حالت2 چندجانبه‌گرایی باشد. در واقع اتحادیه اروپا بدنبال سازگاری‌ خود با این تحولات بوده تا خود را بر اساس بافت و شرایط در حال تحول، دوباره باز تعریف و معرفی کند. نگارندگان در این مقاله سعی کردند به شیوه توصیفی-تحلیلی سوال و فرضیه مقاله را مورد ارزیابی قرار دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3316 - تهاجمی شدن سیاست خارجی ترکیه در قبال سوریه در فاصله سالهای ( 2015 تا 2020 )
سیامک کاکایی سید جلال دهقانی فیروزآبادی سید اسدالله اطهری

10.30495/pir.2021.681374

تحولات سوریه پس از 2011 موجب اتخاذ مواضع و سیاست های متعارض از سوی بازیگران منطقه ای و بین المللی درقبال ناآرامی های این کشور شد. ترکیه درهمسایگی سوریه اقدام به سازماندهی و حمایت از مخالفان سوری کرد که نهایتا به مداخله نظامی انجامید . چنین اقدامی نه تنها برپیچیدگی بحران أکثر

تحولات سوریه پس از 2011 موجب اتخاذ مواضع و سیاست های متعارض از سوی بازیگران منطقه ای و بین المللی درقبال ناآرامی های این کشور شد. ترکیه درهمسایگی سوریه اقدام به سازماندهی و حمایت از مخالفان سوری کرد که نهایتا به مداخله نظامی انجامید . چنین اقدامی نه تنها برپیچیدگی بحران سوریه افزود ، بلکه نتایج داخلی و منطقه ای آن تهاجمی شدن سیاست خارجی ترکیه را درپی داشت. این پژوهش به دنبال بررسی و پاسخ به این سوال است که عوامل موثر در تهاجمی شدن سیاست خارجی ترکیه درقبال سوریه در فاصله سالهای 2015 تا 2020 کدام است؟ درپاسخ به این پرسش فرضیه های متعددی مطرح می شود. اینکه سیاست ترکیه در این دوره تحت تاثیر افزایش فعالیت گروههای شورشی و جنگهای نیابتی درداخل سوریه و به موازات آن تحرکات سیاسی و نظامی کردها درمناطق شمالی این کشور قرار گرفت. هم زمان آنکارا در صدد افزایش قدرت منطقه ای برآمد که مجموعه این تحولات موجب درگیرانه تر شدن سیاست خارجی ترکیه شده است. روش تحقیق مقاله تحلیلی-تبیینی با استفاده جمع آوری داده ها ازکتاب و اسناد است. درراستای تبین و تحلیل مبنایی موضوع تحقیق از نظریه رئالیسم تهاجمی جان مرشایمر بهره گرفته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3317 - آزمون‌های شخصیت و تحلیل شخصیت دانالد ترامپ: نگرشی روان‌شناختی- سیاسی
علی اشرف نظری امیر ملائی مظفری

10.30495/pir.2021.682852

دانالد ترامپ یکی از شخصیت‌های سیاسی است که به‌واسطه‌ی داشتن تحرک و هیجان‌پذیری بالا، درک ماهیت افکار و رفتارهای او بیش از همه رؤسای جمهور پیشین ایالات متحده امریکا مورد توجه روان‌شناسان قرار گرفته است. تعداد بسیاری از روان‌شناسان در مقالات و مصاحبه‌های متعدد، ویژگی‌های أکثر

دانالد ترامپ یکی از شخصیت‌های سیاسی است که به‌واسطه‌ی داشتن تحرک و هیجان‌پذیری بالا، درک ماهیت افکار و رفتارهای او بیش از همه رؤسای جمهور پیشین ایالات متحده امریکا مورد توجه روان‌شناسان قرار گرفته است. تعداد بسیاری از روان‌شناسان در مقالات و مصاحبه‌های متعدد، ویژگی‌های رفتاری و سخنان ترامپ را بر اساس آزمون‌های روان‌شناختی تحلیل کرده‌اند. این مقاله سعی دارد شباهت‌ها و تفاوت‌های یافته‌های معتبرترین تشخیص‌ها را برجسته کرده و ساختار فکری و روان‌شناختی دانالد ترامپ را تحلیل کند. مسئلة بنیادین مورد نظر روانشناسان و روانکاوان این است که مشاهده‌گر بیرونی چگونه می‌تواند ساختار فکری- روانشناختی، رفتار و کنش‌های یک شخصیت سیاسی را تحلیل کند؟ پرسش اصلی این است که ماهیت شخصیت دانالد ترامپ چیست و چگونه می‌توان رفتار او را درک، تحلیل و پیش‌بینی کرد؟ با این هدف، شخصیت ترامپ را با توجه به آزمون‌های روان‌آزاری هیر، خودشیفتگی، بالینی چندمحوری تئودور میلون، پنج‌عاملی شخصیت، و شش‌عاملی شخصیت HEXACO بررسی خواهد شد. بررسی و ارزیابی نتایج آزمون‌های روان‌شناختی مختلف و تحلیل شخصیت ترامپ، می‌تواند موجب درک عمیق رفتارها و کنش‌های سیاسی و امکان پیش‌بینی‌پذیری اقدامات او شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3318 - فرهنگ راهبردی ایرانیان و محدودیت ‏های دیپلماسی قهری واشنگتن علیه تهران
مجید غلامپور غفار زارعی علی محمد حقیقی

10.30495/pir.2021.686948

هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی تأثیر مؤلفه های فرهنگ راهبردی ایرانیان بر واکنش تهران در برابر دیپلماسی قهرآمیز واشنگتن است و این پرسش مطرح شده است که فرهنگ راهبردی ایرانیان چه تأثیری بر پاسخ تهران در برابر خواسته های واشنگتن مبنی بر کوتاه آمدن از آرمان های انقلاب اسلا أکثر

هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی تأثیر مؤلفه های فرهنگ راهبردی ایرانیان بر واکنش تهران در برابر دیپلماسی قهرآمیز واشنگتن است و این پرسش مطرح شده است که فرهنگ راهبردی ایرانیان چه تأثیری بر پاسخ تهران در برابر خواسته های واشنگتن مبنی بر کوتاه آمدن از آرمان های انقلاب اسلامی داشته است؟ یافته های پژوهش که با روش شناسی استنتاجی بدست آمده و با تکیه بر قوه فهم فردی تجزیه و تحلیل شده اند، نشان می دهند که 9 مؤلفه اصلی فرهنگ راهبردی ایرانیان در حوزه دیپلماسی و دفاعی شامل شهادت طلبی، مقاومت، تأکید بر بازدارندگی، انعطاف پذیری تاکتیکی، ابهام راهبردی، صبر راهبردی، خوداتکایی، تنهایی راهبردی و احساس آسیب پذیری و رسالت رهبری اسلام و منطقه و 5 ویژگی نهفته در آنها شامل دست یافتن به حقیقت توکل، شجاعت، زیرکی و خردگرایی، رهبری هوشندانه و مدبرانه و ماهیت ترکیبی و چندبعدی باعث شده است تا ایرانیان با درک ماهیت زیاده خواه و خودتقویت کننده دیپلماسی اجبار و پی بردن به اهمیت مقاومت در برابر فشارهای ایالات متحده مانع از شروع دومینوی باج خواهی های واشنگتن شوند. به همین دلیل، برهم کنش&lrm;های چهار دهه گذشته میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده همواره یا برپایه اصل امتیاز در برابر امتیاز یا عمل متقابل بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3319 - تبیین تأثیر نئوعثمانی‌گرایی بر تغییر ماهیت روابط ترکیه وعربستان از همکاری به منازعه دربحران سوریه (2019-2011)
محسن یوسفی رحمت حاجی مینه محمد رضا دهشیری

10.30495/pir.2021.686415

روابط ترکیه وعربستان باروی کار آمدن حزب عدالت و توسعه درسال 2002، و اتخاذ سیاست خارجی جدیدموسوم به نئو عثمانی گرایی، همواره بین رقابت و همکاری درنوسان بوده. از ابتدای روی کارآمدن این حزب و اتخاذ سیاست خارجی جدید توسط آنکارا، و آغاز بحران در سوریه، ماهیت روابط دوکشور همک أکثر

روابط ترکیه وعربستان باروی کار آمدن حزب عدالت و توسعه درسال 2002، و اتخاذ سیاست خارجی جدیدموسوم به نئو عثمانی گرایی، همواره بین رقابت و همکاری درنوسان بوده. از ابتدای روی کارآمدن این حزب و اتخاذ سیاست خارجی جدید توسط آنکارا، و آغاز بحران در سوریه، ماهیت روابط دوکشور همکاری جویانه بود، اما با ادامه و تشدید وگسترش بحران، ترکیه حضور نظامی مستقیم درسوریه را ترجیح داد که درنتیجه، روابط دوکشور به رقابت ومنازعه تغییریافت و زمینه ساز رویارویی با ریاض گردید.حضورنظامی ترکیه خود بسیاری ازمعادلات منطقه و محاسبات کشورها رادچار‌دگرگونی‌کرد وعربستان نیز به دنبال کاهش نفوذ ایران درمنطقه و سوریه برآمد. در این مقاله با روش تحلیلی-توصیفی به دنبال تبیین و پاسخ به این پرسش هستیم که نوعثمانی گرایی با توجه به تحولاتی که در سیاست خارجی جدید ترکیه و در ‌روابط با کشورهای دیگر وبه طورخاص عربستان سعودی به وجود آورده است چگونه موجب تغییر ماهیت روابط دو کشور دربحران سوریه ازقالب همکاری به رقابت ومنازعه گردیده است. درپاسخ به این پرسش، از این فرضیه بهره خواهیم گرفت که نئوعثمانی گرایی دربحران سوریه با ایجاد تضاد منافع و اهداف، موجب تغییرماهیت روابط ریاض و آنکارا از قالب همکاری به منازعه‌گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3320 - بررسی احتمالات وقوع جنگ در پی صعود چین به عرصه قدرت جهانی
مهدی نصر

10.30495/pir.2022.1928839.3255

چین به تنهایی بسیاری از مفروضات دنیای پس از جنگ سردِ به نفع امریکا را زیر سوال برده. سوال این است که آیا صعود چین، طبق روالی که تاکنون طی کرده، مسیری صلح‌آمیز را طی خواهد کرد؟ در پاسخ به این سوال حالات مختلف را باید در نظر بگیریم. حالت نخست صلح به معنای تسلیم چین به امر أکثر

چین به تنهایی بسیاری از مفروضات دنیای پس از جنگ سردِ به نفع امریکا را زیر سوال برده. سوال این است که آیا صعود چین، طبق روالی که تاکنون طی کرده، مسیری صلح‌آمیز را طی خواهد کرد؟ در پاسخ به این سوال حالات مختلف را باید در نظر بگیریم. حالت نخست صلح به معنای تسلیم چین به امریکا و پذیرش منویات این کشور در آسیای شرقی و مناطق دیگر است. حالت بعدی رویارویی با ایالات متحده امریکا و ورود به جنگ در نقاط تحت نفوذ این کشور به خصوص در آسیای شرقی است. اما حالتی سوم و بینابین وجود دارد. در این حالت یک کشور نه آنقدر توان رویارویی مستقیم را دارد و نه منافع و میزان قدرتش اجازه می‌دهند که مماشات کامل کند. فرضیه ما این است که چین از منطق حالت سوم یعنی نه جنگ، نه صلح تبعیت می‌کند. اما اگر صعود چین به همین منوال پیش برود در دهه‌های آتی منازعات آن در حوزه آسیای شرقی افزایش چشمگیری خواهد داشت. این مقاله از روش توصیفی- کتابخانه‌ای و از چهارچوب نظری رئالیسم تهاجمی استفاده می‌کند. سعی می‌کنیم در این چهارچوب این دو را طبق روش تاریخی و همین طور بر اساس شواهد تجربی به خوبی نشان دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3321 - کاربرد قدرت نرم روسیه در آسیای مرکزی
سمیه زنگنه الهه کولائی شیوا علیزاده

10.30495/pir.2023.1957442.3497

چکیدهقدرت نرم روسیه در سال‌های اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه اوراسیای مرکزی را به خود جلب کرده ‌است. اقدام‌های انجام شده توسط روسیه برای توسعه روابط با کشورهای آسیای مرکزی به‌طور معمول قدرت نرم خوانده -می‌شود. اینکه سیاست قدرت نرم روسیه در آسیای مرکزی چه کاربردی دا أکثر

چکیدهقدرت نرم روسیه در سال‌های اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه اوراسیای مرکزی را به خود جلب کرده ‌است. اقدام‌های انجام شده توسط روسیه برای توسعه روابط با کشورهای آسیای مرکزی به‌طور معمول قدرت نرم خوانده -می‌شود. اینکه سیاست قدرت نرم روسیه در آسیای مرکزی چه کاربردی دارد از ابعاد مختلف قابل بررسی است. بنابراین، پرسش اصلی مقاله این است که بهره‌گیری روسیه از ابزارهای قدرت نرم در آسیای مرکزی چگونه سیاست خارجی کشورهای منطقه را زیر تأثیر قرار داده‌است؟ فرضیۀ مقاله این است که بهره گیری روسیه از ابزارهای قدرت نرم به همسویی فکری رهبران آسیای مرکزی با روسیه و همراهی بیشتر آنها با اهداف سیاست خارجی این کشور انجامیده‌است. در این پژوهش با به‌کارگیری نظریه واقع‌گرایی نوکلاسیک و روش پژوهش تبیینی_تحلیلی به تبیین منطق به‌کارگیری قدرت نرم روسیه در آسیای مرکزی، کارآمدی راهبرد روسیه در منطقه آسیای مرکزی و نیز دلایل و عوامل تعیین‌کنندۀ قدرت نرم روسیه در منطقه پرداخته ‌‌شده‌است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد ارتباط‌های شخصی فراملی به عنوان سازوکار اصلی مسکو در جهت تأثیر بر جهت‌گیری سیاست خارجی کشورهای آسیای مرکزی عمل می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3322 - ایندو پاسیفیک و ضرورت نگاه جدی‌تر جمهوری اسلامی ایران به آن
مهرداد عله پور رشید رکابیان وحید قربانی

10.30495/pir.2022.1946086.3404

ایران طی سالیان اخیر به‌منظور تثبیت و توسعۀ منافع ملی خود، با تأسی از راهبرد سنتیِ نگاه به شرق، توجه ویژه‌ای را به برقراریِ رابطۀ تنگاتنگ و تعامل وثیق با کشورهای حاضر در آوردگاه راهبردی ایندو پاسیفیک مبذول داشته است. با عنایت به دگردیسی‌های راهبردی که بر دستگاه دیپلماسی أکثر

ایران طی سالیان اخیر به‌منظور تثبیت و توسعۀ منافع ملی خود، با تأسی از راهبرد سنتیِ نگاه به شرق، توجه ویژه‌ای را به برقراریِ رابطۀ تنگاتنگ و تعامل وثیق با کشورهای حاضر در آوردگاه راهبردی ایندو پاسیفیک مبذول داشته است. با عنایت به دگردیسی‌های راهبردی که بر دستگاه دیپلماسی ایران سایه افکنده است، نگارندگان پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با به‌کارگیری مفروضاتِ تئوریکِ مستتر در نظریۀ نو منطقه‌گرایی کوشیده‌اند تا به چرایی این پرسش راهبردی پاسخ‌ گویند که ویژگی، ابعاد، وجوه و ضرورت توجه و تمرکز فزایندۀ ایران به حوزۀ قدرت آفرین ایندو پاسیفیک، چگونه ارزیابی می‌گردد؟ فرضیه‌ای که از معبر پرسش فوق مطرح گردیده ناظر بر آن است که متأثر از صعوبت‌های تحمیلیِ ناشی از تحریم‌های بی‌سابقۀ مجموعۀ غرب و همچنین با عنایت به جایگاه ویژه‌ای که حوزۀ راهبردی ایندو پاسیفیک در معادلات ژئوپلیتیکیِ پسا جنگ سرد احراز کرده است، دستگاه دیپلماسی ایران، به‌منظور حضور هرچه فعال‌تر در سامانه‌های چندجانبۀ منطقه‌ای و افزایش سطح تعاملات سیاسی ـ اقتصادی خود با منظومۀ قدرت‌های شرق آسیایی همچون چین، جهت، محور و گسترۀ سیاست خارجی خود را به سمت مناطق فراسویِ مرزهای شرقی معطوف داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3323 - تحلیلی بر مکتب چینی روابط بین الملل: ریالیسم اخلاقی
نوذر شفیعی

10.30495/pir.2022.1958015.3502

هدف این مقاله مروری بر نظریه پردازی در روابط بین الملل از منظر اندیشمندان چینی است که در یک عنوان کلی از آن به مکتب چینی روابط بین الملل یاد می شود. یکی از نظریه های مهم مکتب چینی روابط بین الملل رئالیسم اخلاقی است که از مکتب تسینگهوا نشات می گیرد. اینکه نگرش این نظریه أکثر

هدف این مقاله مروری بر نظریه پردازی در روابط بین الملل از منظر اندیشمندان چینی است که در یک عنوان کلی از آن به مکتب چینی روابط بین الملل یاد می شود. یکی از نظریه های مهم مکتب چینی روابط بین الملل رئالیسم اخلاقی است که از مکتب تسینگهوا نشات می گیرد. اینکه نگرش این نظریه به روابط بین الملل چیست، پرسش اصلی این مقاله است. رئالیسم اخلاقی در پی ان است که نشان دهد یک قدرت نوظهور مثل چین چرا و چگونه می تواند جایگزین قدرت هژمون موجود شود. یان زوتونگ بعنوان یکی از پیشگامان رئالیسم اخلاقی علت العلل این مساله را در کیفیت رهبری سیاسی می داند. رهبری سیاسی فعال و پیشگام بعنوان عنصر جوهری توانایی سیاسی یک کشور، می تواند از طریق رعایت اخلاق دولتی و جهانی ، توانایی جامع ملی (حاصل جمع توانایی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی)کشور نوظهور را چند برابر کند، به ان اعتبار استراتژیک ببخشد، اقتدار بین المللی ان را افزایش دهد، و در نهایت ان را در موقعیت رهبری نظم بین المللی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3324 - نوسازی تمدن‌اسلامی در عرصه بین‌الملل ، برمبنای آراء واندیشه‌های عرفانی امام‌خمینی (ره) در شکل‌گیری انقلاب‌اسلامی‌ایران
محمدرضا شمشیری منصور شفیع زاده

10.30495/pir.2022.1950263.3443

امام خمینی (ره) به عنوان بنیانگذار بزرگ‌ترین انقلاب معنوی‌ و مردمی قرن اخیر کوشید با تکیه برآراء و اندیشه‌های عرفانی خود به ارائه الگویی از اسلام وحاکمیت اسلامی، مکتبی ظلم ستیز، حماسی وعدالت گستر عرضه بدارد. انقلاب اسلامی ایران تنها یک انقلاب سیاسی صرف نبود بلکه انقلابی أکثر

امام خمینی (ره) به عنوان بنیانگذار بزرگ‌ترین انقلاب معنوی‌ و مردمی قرن اخیر کوشید با تکیه برآراء و اندیشه‌های عرفانی خود به ارائه الگویی از اسلام وحاکمیت اسلامی، مکتبی ظلم ستیز، حماسی وعدالت گستر عرضه بدارد. انقلاب اسلامی ایران تنها یک انقلاب سیاسی صرف نبود بلکه انقلابی ایدئولوژیک بودکه درآن دیانت عین سیاست تلقی گردید. این تحول ایدئولوژیک آغاز راه امام برای رسیدن به جهانی سراسر نور و پاکی و زدودن عالم از لوث پلیدیها وظلمت ها است. این جستار کوشیده است تا با روش توصیفی تحلیلی ضمن توجه به مبانی عرفانی امام در شکل گیری انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت اسلامی به این مساله نیز بپردازد که نقش آراء واندیشه های عرفانی امام خمینی (ره) در نوسازی تمدن اسلامی در ابعاد جهانی چگونه است؟ در این راه با استناد به دیدگاه های ایشان در خصوص تمدن اسلامی و نگاه جهانشمول اسلام در برپایی حاکمیت و الزامات اندیشه تمدن ساز اسلامی به اینجا برسدکه انقلاب اسلامی ایران در اندیشه بلند امام راحل(ره) مقدمه ای بر احیای تمدن نوین اسلامی بوده، در صورت تحقق الزامات مطرح، توان و ظرفیت عرضه فراملی را دارد و می تواند زمینه ساز حکومت جهانی حضرت ولی عصر (عج) قرارگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3325 - سیاست دولت عراق در قبال انزوای عربی سوریه (2011-2021)
محمد رضا دهشیری علی شمس آبادی

10.30495/pir.2022.1951395.3447

با آغاز بحران سوریه در اواخر سال 2010، موضوع انزوای دیپلماتیک از سوی کشورهای عربی نظیر عربستان و قطر در دستورکار قرار گرفت. برای این منظور، گام اولیه حذف جمهوری عربی سوریه از نهادهای عربی بود که سرآمد آن‌ها، "اتحادیه عرب" است. اما در مقابل این روند، دولت عراق همواره به أکثر

با آغاز بحران سوریه در اواخر سال 2010، موضوع انزوای دیپلماتیک از سوی کشورهای عربی نظیر عربستان و قطر در دستورکار قرار گرفت. برای این منظور، گام اولیه حذف جمهوری عربی سوریه از نهادهای عربی بود که سرآمد آن‌ها، "اتحادیه عرب" است. اما در مقابل این روند، دولت عراق همواره به عنوان یک مانع ظاهر شده است. در این مقاله برآنیم تا به این سوال پاسخ دهیم: چرا پس از سال 2011، عراق بر اساس یک رویه ثابت دیپلماتیک، بدنبال بازگرداندن کرسی سوریه در اتحادیه عرب به دولت دمشق بوده است؟. در مسیر کاوش پاسخ مناسب با مطالعه منابع کتابخانه‌ای، پژوهش‌های عمدتا میدانی بومی-عربی و اندیشکده‌های معتبر بین‌المللی به اعتبار این فرضیه را سنجیدیم: دولت عراق پس از بروز بحران در سوریه، به دلیل وابستگی متقابل پیچیده‌ای که با این کشور همسایه داشت و همچنین به امید کسب اعتبار دیپلماتیک در جهان عرب، در جهت حفظ کرسی دمشق نزد این سازمان تحرکات دیپلماتیک پایا داشته است. بر این اساس، پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی-تبیینی، ضمن ارائه شمای کلی از نگاه دولت عراق به مسئله عضویت سوریه در اتحادیه عرب، چرایی تشابه رفتاری حکومت‌های نوری المالکی، حیدر العبادی، عادل عبدالمهدی و مصطفی الکاظمی در قبال این پرونده را تبیین می‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3326 - تأثیر سیاست های دونالد ترامپ بر جایگاه رؤیای آمریکایی
محمدرضا اصل جوادیان ارسلان قربانی سید علی طباطبائی پناه

10.30495/pir.2022.1949115.3431

با روی کار آمدن دونالد ترامپ رویکرد سیاست خارجی آمریکا عصر جدیدی را تجربه کرد و فضای گفتمانی دولت آمریکا، رویکردی را در پیش گرفت که به‌زعم محققان، بنیادهایی را که سیاست خارجی آمریکا برای هژمونی در جهان بر مبنای آن پی‌ریزی شده بود را با چالش روبه‌رو کرد. هدف این مقاله، ت أکثر

با روی کار آمدن دونالد ترامپ رویکرد سیاست خارجی آمریکا عصر جدیدی را تجربه کرد و فضای گفتمانی دولت آمریکا، رویکردی را در پیش گرفت که به‌زعم محققان، بنیادهایی را که سیاست خارجی آمریکا برای هژمونی در جهان بر مبنای آن پی‌ریزی شده بود را با چالش روبه‌رو کرد. هدف این مقاله، تبیین اثرات اقدامات ترامپ بر رؤیای آمریکایی در سطح جهانی است و با روش تکوینی-تبیینی به این سؤال پاسخ می‌دهد که سیاست‌های ترامپ از سال 2017 تا 2020 چه تأثیری بر تحقق رویکرد رؤیای آمریکایی در نظام بین‌الملل گذاشته است؟ در پاسخ فرض بر این است که عدم توجه به نظام چندقطبی حاکم بر روابط بین‌الملل و خروج آمریکا از پیمان‌ها و تعهدات بین‌المللی، نظریه رؤیای آمریکایی را تضعیف و منجر به کم‌رنگ شدن جایگاه آمریکا در نظام بین‌الملل شده است. نتایج نشان می‌دهد دولت ترامپ در ابعاد چندجانبه‌گرایی شامل؛‌کنار گذاشتن حقوق بین‌الملل و پی‌ریزی یک‌جانبه‌گرایی، اصلاح نفتا، ‌خروج از توافق‌نامه آب‌وهوایی پاریس، توافقنامه ترانس پاسیفیک و برجام، بازبینی در ائتلاف، اتحادها و تعهدات نظامی، بی‌اعتنای به ارزش-های اقتصادی لیبرال، بازبینی در تعهدات امنیتی هند و اقیانوس آرام و... رویای آمریکایی را تضعیف کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3327 - حقوق شهروندی، امنیت شهروندان و مبارزه با تروریسم در اروپا
محمد نصیرزاده فریده محمدعلی پور

10.30495/pir.2022.1956341.3486

حقوق شهروندی ترکیب حقوق و وظایف افراد در قبال یکدیگر، جامعه و دولت است و با قانون از آن حمایت می‌شود. برخورداری از این حقوق درحالی است که در مواردی همانند تهدید علیه امنیت ملی دولت‌ها می‌توانند با رعایت اصولی همانند تناسب و عدم تبعیض محدودیت‌هایی را بر این حقوق اعمال نم أکثر

حقوق شهروندی ترکیب حقوق و وظایف افراد در قبال یکدیگر، جامعه و دولت است و با قانون از آن حمایت می‌شود. برخورداری از این حقوق درحالی است که در مواردی همانند تهدید علیه امنیت ملی دولت‌ها می‌توانند با رعایت اصولی همانند تناسب و عدم تبعیض محدودیت‌هایی را بر این حقوق اعمال نمایند. پس از حملات تروریستی یازده سپتامبر 2001، کشورهای اروپایی یکی از مواردی که با اتکا به آن سعی در تحدید حقوق شهروندی داشته‌اند مقابله با تروریسم بود. بر این اساس پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چگونه مبارزه با تروریسم در اروپا بر امنیت شهروندان تأثیر گذاشته است؟ در پاسخ با اتکا به نظریه وضعیت استثناء آگامبن این فرضیه با استفاده از روش پژوهش تبیینی بررسی ‌شده است که مبارزه با تروریسم در اروپا از طریق اتخاذ سیاست‌های کیفری پیشگیرانه و تعرض به حقوق شهروندان موجب کاهش امنیت آن‌ها گردیده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که در وضعیت استثناء، تأمین امنیت از طریق اقدامات پیش‌دستانه، در عمل، سبب نادیده گرفتن بسیاری از حقوق و آزادی‌های اساسی افراد و گروه‌های اقلیت از جمله مسلمانان در اروپا شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3328 - هوش مصنوعی؛ عرصه نوین رقابت قدرت چین و ایالات متحده
مهدی هدایتی شهیدانی جواد رمضانپور شلمانی

10.30495/pir.2023.1976353.3594

فناوری‌های نوین در دوران پساانقلاب صنعتی قابلیت تغییر موازنه قدرت را داشته‌اند. هوش مصنوعی از این امر مستثنی نبوده است. این فناوری توانایی آن را دارد که به تمامی حوزه‌ها از اقتصاد و کسب‌وکار و خدمات گرفته تا مسائل امنیتی و دفاعی نفوذ کند. بر این اساس هیچ‌یک از کشورها و أکثر

فناوری‌های نوین در دوران پساانقلاب صنعتی قابلیت تغییر موازنه قدرت را داشته‌اند. هوش مصنوعی از این امر مستثنی نبوده است. این فناوری توانایی آن را دارد که به تمامی حوزه‌ها از اقتصاد و کسب‌وکار و خدمات گرفته تا مسائل امنیتی و دفاعی نفوذ کند. بر این اساس هیچ‌یک از کشورها و قدرت‌های بزرگ نمی‌خواهند در این حوزه عقب بمانند. سؤال اصلی پژوهش این است که هوش مصنوعی چه تأثیری بر رقابت میان چین و ایالات متحده داشته است؟ براساس یافته‌ها علی‌رغم افزایش رقابت و چالش بین پکن و واشینگتن در هوش مصنوعی و فناوری‌های مرتبط با آن و اعمال تحریم توسط آمریکا علیه چین در حوزه سخت‌افزاری مرتبط با هوش مصنوعی، اما در حوزه تولید مقالات و تحقیقات علمی بین دانشمندان این دو کشور همکاری قابل توجهی وجود دارد. همچنین پکن توانسته تولید مقالات علمی، ثبت اختراعات مرتبط با هوش مصنوعی و کلان‌داده‌ها از ایالات متحده سبقت بگیرد. ایالات متحده نیز در تولید سخت‌افزار و تراشه‌ها پیشرو بوده و سعی می‌کند از این مزیت خود در جهت توقف پیشروی چین استفاده نماید. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و جمع‌آوری داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای و اینترنتی به دنبال فهم تأثیر هوش مصنوعی بر رقابت میان چین و ایالات متحده می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3329 - تحلیل سیاست توسعه رابطه با چین نوظهور مبتنی بر نظریه واقع‌گرایی
علی ایمانی

10.30495/pir.2023.1956446.3487

این مقاله به تحلیل سیاست‌های توسعه رابطه با چین نوظهور می‌پردازد. بنابراین از فرایند تحلیل سیاستی به عنوان روش سیاست‌گذاری و واقع‌گرایی به‌عنوان نظریه سیاستی استفاده می‌شود.. فرایند انجام تحقیق با مسئله‌شناسی تحلیلی آغاز و با ارائه پیشنهاد سیاستی خاتمه می‌یابد. مسئله‌ ا أکثر

این مقاله به تحلیل سیاست‌های توسعه رابطه با چین نوظهور می‌پردازد. بنابراین از فرایند تحلیل سیاستی به عنوان روش سیاست‌گذاری و واقع‌گرایی به‌عنوان نظریه سیاستی استفاده می‌شود.. فرایند انجام تحقیق با مسئله‌شناسی تحلیلی آغاز و با ارائه پیشنهاد سیاستی خاتمه می‌یابد. مسئله‌ اصلی پژوهش ارائه سیاست‌های اجرایی حهت رابطه با چین نوظهور است. سوال اصلی پژوهش عبارت است از این که" سیاست‌های توسعه رابطه با چین مبتنی بر نظریه سیاستی واقعگرایی چگونه باید باشد ؟" هدف اصلی بر " تبیین سیاست‌های مبتنی بر ظرفیت‌سازی در محیط داخل و محیط منطقه‌ای برای رابطه با چین نوظهور" تاکید دارد. وضعیت فرهنگی اجتماعی ایران و چین و محیط بین‌الملل به عنوان وضعیت‌های موثر بر سیاست‌گذاری رابطه با چین نوظهور در این پژوهش تبیین گردیده است. روش تحقیق اسنادی است، محقق با مطالعه اکتشافی و بهره‌برداری از کتب و اسناد مرتبط به جمع‌آوری اطلاعات می‌پردازد.. نوآوری مهم تحقیق تاکید بر قابلیت‌های اجرایی بجای طرح مفاهم انتزاعی است. بنابراین پس از تحلیل داده ها،پیشنهادهای اجرایی ارائه می گردد. با انجام این پژوهش، خلاء در مبانی نظری پوشش و سیاست‌های اجرایی جهت توسعه رابطه با چین نوظهور ارائه می‌شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3330 - پیامدهای بحران هویت در ناامنی هستی‌شناختی و راهبردهای سیاست خارجی اسرائیل
مصطفی تارین احمد جانسیز رضا سیمبر

10.30495/pir.2023.1993562.3654

گسترش روزافزون شکاف‌های اجتماعی در جامعه ناهمگون اسرائیل و نیز تردیدافکنی در نمادهای هویتی صهیونیسم، امنیت هستی‌شناختی این رژیم را با چالش‌هایی روبرو کرده است. اسرائیل با اعمال سیاست‌های تبعیض نژادی، عناصر اجتماعی را با انفکاک ساختاری مواجه ساخته و با شدت بخشیدن به تعار أکثر

گسترش روزافزون شکاف‌های اجتماعی در جامعه ناهمگون اسرائیل و نیز تردیدافکنی در نمادهای هویتی صهیونیسم، امنیت هستی‌شناختی این رژیم را با چالش‌هایی روبرو کرده است. اسرائیل با اعمال سیاست‌های تبعیض نژادی، عناصر اجتماعی را با انفکاک ساختاری مواجه ساخته و با شدت بخشیدن به تعارضات داخلی، تمایل نیروهای اجتماعی را در حمایت از این رژیم، کاهش داده ‌است. مقاله حاضر با مفروض‌گرفتن وجود شکاف‌های متعدد در اسرائیل، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، در چارچوب نظری سازه‌انگاری به این پرسش پاسخ می‌دهد که نقش و جایگاه بحران هویت در شکل‌گیری ناامنی هستی‌شناختی رژیم اسرائیل چیست؟ طبق یافته‌های حاصل از این پژوهش، عدم توانایی در رفع معضلات و شکاف‌های حاصل از اختلافات درونی، منجر به امنیتی‌کردن ساختار این رژیم شده است. شکل‌گیری این فضای امنیتی، با بکارگیری خشونت منبعث از ایدئولوژی صهیونیستی، موجب گرایش اسرائیل به جنگ‌طلبی شده، به گونه‌ای که تهدید و تنش به بخشی از امنیت وجودی این حکومت بدل یافته و تلاش در جهت حفظ امنیت، در راهبرد سیاست خارجی آن قرار گرفته است. از این‌رو، حل بحران ناامنی هستی‌شناختی، مستلزم تغییر در رویکرد متصلب صهیونیستی به رویکرد منعطف و نیز طی کردن فرآیند غیرامنیتی‌کردن و از میان برداشتن ساختاری است که صهیونیسم حول مولفه‌های خود ایجاد کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3331 - چالش‌های همگرایی منطقه‌ای در آسیای جنوبی از منظر بین‌حکومت‌گرایی
هادی ناروئی

10.30495/pir.2024.1997941.3681

فرایند همگرایی در منطقه آسیای جنوبی با الهام از اتحادیه اروپا در اواخر قرن بیستم آغاز شد. برای دستیابی به این هدف و ترویج همگرایی نهادهای مانند سارک و بیمستِک تاسیس شدند؛ این ابتکارات در عمل نتوانستند دستاورد موفقی کسب کنند. از سال 2014 به بعد به دلیل احیا سیاست نخست هم أکثر

فرایند همگرایی در منطقه آسیای جنوبی با الهام از اتحادیه اروپا در اواخر قرن بیستم آغاز شد. برای دستیابی به این هدف و ترویج همگرایی نهادهای مانند سارک و بیمستِک تاسیس شدند؛ این ابتکارات در عمل نتوانستند دستاورد موفقی کسب کنند. از سال 2014 به بعد به دلیل احیا سیاست نخست همسایگی هند، بار دیگر چشم‌انداز مثبتی جهت همگرایی در منطقه آسیای جنوبی‌ ایجاد شد. با وجود انجام اقدامات متعدد و همچنین حضور هند در این منطقه به عنوان یک اقتصاد نوظهور جهانی، همگرایی منطقه‌ای در آسیای جنوبی تا به امروز موفق نبوده است. هدف این مقاله بررسی چالش‌های توسعه همگرایی منطقه‌ای در آسیای جنوبی است. با تأکید بر نظریه بین‌حکومت‌گرایی این فرضیه بررسی شده است که نه‌تنها اختلافات و منافع متضاد هند و پاکستان بلکه اختلافات و منافع متضاد هند و کشورهای کوچک آسیای جنوبی مانع از همگرایی در منطقه آسیای جنوبی شده است. برای بررسی فرضیه از روش فرضیه‌ای-قیاسی و داده‌های کتابخانه‌ای استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که سیاست‌های امنیتی و منافع فردی کشورهای منطقه از جمله هند از اهمیت بیشتری نسبت به همکاری اقتصادی و همگرایی در منطقه‌ برخوردار هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3332 - بررسی مقایسه‌ای عوامل تداوم سیاست خارجی ایران درشرق مدیترانه (دوران صفویه و جمهوری اسلامی)
علی خورسندی اعظم ملایی

منطقه شرق مدیترانه از دوران صفویه تاکنون، به عنوان یکی از حوزه‌های ژئوپلیتیک حساس‌ پیرامون ایران، منافع و امنیت ملی کشور را تحت تأثیر قرار داده است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ‌گویی به این سؤال اصلی است که مؤلفه‌های تداوم سیاست‌خارجی ‌ایران‌ در ‌شرق ‌مدیترانه در دوران صفوی أکثر

منطقه شرق مدیترانه از دوران صفویه تاکنون، به عنوان یکی از حوزه‌های ژئوپلیتیک حساس‌ پیرامون ایران، منافع و امنیت ملی کشور را تحت تأثیر قرار داده است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ‌گویی به این سؤال اصلی است که مؤلفه‌های تداوم سیاست‌خارجی ‌ایران‌ در ‌شرق ‌مدیترانه در دوران صفوی و جمهوری‌اسلامی کدامند؟ پاسخ موقتی که پژوهش‌گران به عنوان فرضیه مطرح کرده‌اند، از این قرار است که نیازهای امنیتی- راهبردی و اشتراکات فرهنگی- مذهبی از مهم‌ترین علل تداوم سیاست‌خارجی ایران درشرق مدیترانه و تفاوت رویکرد ایران به اروپا، از نکات افتراق سیاست ایران در دو دوره صفویه و جمهوری‌اسلامی‌ایران بوده است. یافته‌های این تحقیق که در قالب نظریه سازه‌انگاری و با استفاده از روش علی– مقایسه ای انجام شده است، نشان می‌دهد که تشابه هویت نوعی و نقشی دولتمردان صفوی و جمهوری‌اسلامی‌ایران، به تعریف منافع مشترک و در نتیجه رویکردهای سیاست‌خارجی مشابه از سوی آن‌ها انجامیده است؛ به گونه ای که رقابت‌های راهبردی متداوم ایران با سایر قدرت‌های منطقه ای و لزوم مهار و کنترل تهدیدات آن‌ها دور از مرزها، نقش شیعیان شرق مدیترانه در پیشبرد اهداف ایران، منافع اقتصادی و ابتنای رقابت‌های ژئوپلیتیک ایران بر هویت و ایدئولوژی، مهم‌ترین علل تداوم سیاست‌خارجی‌ایران‌ در‌شرق‌مدیترانه در دوران صفویه و جمهوری‌اسلامی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3333 - امپریالیسم زبانی و جهانی شدن در محتوی آموزشی زبان انگلیسی در ایران: تحلیل دیدگاه آموزگاران زبان و اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با چالش ها و سلطه فرهنگی غرب
مصطفی رفیعی حسن سلیمانی حامد برجسته

پژوهش حاضر به بررسی برداشت آموزگاران زبان انگلیسی ایرانی و همچنین سیاست گذاران نسبت به پدیده امپریالیسم زبانی و جهانی شدن در برنامه درسی آموزش زبان انگلیسی و ارتباط بین عوامل زمینه ای و نگرش امپریالیسم زبانی پرداخته است. برای انجام این پژوهش، 674 آموزگار زبان انگلیسی ا أکثر

پژوهش حاضر به بررسی برداشت آموزگاران زبان انگلیسی ایرانی و همچنین سیاست گذاران نسبت به پدیده امپریالیسم زبانی و جهانی شدن در برنامه درسی آموزش زبان انگلیسی و ارتباط بین عوامل زمینه ای و نگرش امپریالیسم زبانی پرداخته است. برای انجام این پژوهش، 674 آموزگار زبان انگلیسی ایرانی و هشت نفر از مقامات عالی رتبه ایران که مسئول طراحی و تدوین اسناد ملی در مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای انقلاب فرهنگی و وزارت علوم و تحقیقات و فنّاوری اطلاعات هستند برای شرکت در پژوهش دعوت شدند. با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری ، داده های کمّی جمع آوری شده تجزیه و تحلیل شد و برای داده های کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده شد. یافته ها تأثیر قابل توجه عوامل فرهنگی و زمینه ای را در شکل دادن به نگرش آموزگاران و سیاست گذاران نسبت به امپریالیسم زبانی نشان داد. به منظور حفظ هویّت فرهنگی و زبانی دانش‌آموزان همراه با یادگیری زبان انگلیسی به عنوان زبان جهانی، این رویکرد می‌تواند به دانش آموزان کمک کند تا به افزایش مهارت‌های زبانی خود بپردازند و همزمان ارتباطات بین‌المللی را تسهیل نماید. بنابراین اعضای جامعه و به طورخاص برنامه ریزان، آموزگاران، زبان آموزان و والدین باید به ماهیّت و پیامدهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی این زبان توجه داشته باشند و آن را ابزار ارتباطی بی طرف تلقی نکنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3334 - گفتمان سیاست اروپایی بریتانیا تحلیلی استعاره ای
حمیرا مشیرزاده فاطمه همویی

رابطه بریتانیا و اتحادیه اروپا به دلیل رویکرد منفی این کشور نسبت به همگرایی و وحدت اروپا همواره یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز در عرصه سیاست داخلی این کشور در طول 50 سال گذشته بوده است. مسئله ای که این مقاله به آن می پردازد، این است که چگونه این رویکرد بدبینانه و پرت أکثر

رابطه بریتانیا و اتحادیه اروپا به دلیل رویکرد منفی این کشور نسبت به همگرایی و وحدت اروپا همواره یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز در عرصه سیاست داخلی این کشور در طول 50 سال گذشته بوده است. مسئله ای که این مقاله به آن می پردازد، این است که چگونه این رویکرد بدبینانه و پرتنش بریتانیا نسبت به وحدت اروپا امکان پذیر شده و چه شرایطی در شکل گیری چنین نگرشی دخیل بوده است؟ این مقاله بر آن است تا با تمرکز بر نظریه ادراکی-شناختی لاکوف و جانسون و روش تحلیل استعاره های اسنادی میلیکن و با بررسی زبان مورد استفاده در سخنرانی ها و بیانیه های سیاستمداران و وزرای خارجه بریتانیا در رابطه با همگرایی اتحادیه اروپا، به استخراج و تحلیل استعاره ها، نشانه ها، گزاره ها، نمادها و نظام-های دلالت موجود در گفتمان پرداخته و چگونگی امکان پذیری این رویکرد سیاست خارجی، فرایند برساخته شدن هویت بریتانیایی و اروپایی و نیز عرف همگانی این کشور نسبت به سیاست های اروپایی و پویایی های موجود در این گونه دریافت را تبیین کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3335 - واقع گرایی و نقش منابع انرژی در سیاست خارجی
محمد علی شیرخانی حامد مهاجرپور

این مقاله به دنبال فهم جایگاه منابع انرژی در تحلیل سیاست خارجی در نظریه های مختلف واقع گرایی است. یافته های تحقیق موجود نشان می دهد که نظریه های مختلف واقع گرایی نقطه شروع تحلیلی مناسبی برای مطا لعه اهمیت منابع انرژی در سیاست خارجی به حساب می آیند به دلیل آنکه اهمیت است أکثر

این مقاله به دنبال فهم جایگاه منابع انرژی در تحلیل سیاست خارجی در نظریه های مختلف واقع گرایی است. یافته های تحقیق موجود نشان می دهد که نظریه های مختلف واقع گرایی نقطه شروع تحلیلی مناسبی برای مطا لعه اهمیت منابع انرژی در سیاست خارجی به حساب می آیند به دلیل آنکه اهمیت استراتژیک منابع انرژی را ناچیز نشمرده و تنها به دولت مردان به عنوان بازیگران دارای اهداف اقتصادی صرف نمی نگرند. واقع گرایی به منابع انرژی به عنوان یکی از عناصر قدرت می نگرد و به همین ع لت جایگاه ویژه ای را برای آن در شکل دهی به رفتار دولت ها قائل است. البته در بین شاخه های مختلف واقع گرایی،واقع گرایی نئوکلاسیک به دلیل توجه همزمان به متغیرهای سطح سیستم و سطح داخلی، تبیین دقیق تری از چگونگی اثرگذاری منابع انرژی بر رفتار سیاست خارجی ارائه می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3336 - بررسی نگرش های موجود در دو جامعه ایران و آمریکا درباره موضوع هسته ای ایران
جلیل بیات سید جلال دهقانی فیروزآبادی

چکیده اکثر پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون موضوع هسته‌ای ایران با رویکرد نظری واقع‌گرایانه به بررسی روابط دولت‌ها و دولت‌مردان پرداخته‌اند و از بررسی عوامل غیرمادی تأثیرگذار بر موضوع هم چون محیط، نگرش‌ها و گرایش‌های اجتماعی غفلت ورزیده‌اند. یکی از موضوعات غیرمادی تأثیرگذا أکثر

چکیده اکثر پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون موضوع هسته‌ای ایران با رویکرد نظری واقع‌گرایانه به بررسی روابط دولت‌ها و دولت‌مردان پرداخته‌اند و از بررسی عوامل غیرمادی تأثیرگذار بر موضوع هم چون محیط، نگرش‌ها و گرایش‌های اجتماعی غفلت ورزیده‌اند. یکی از موضوعات غیرمادی تأثیرگذار بر مسائل سیاسی، نظرات و دیدگاه‌های جاری در سطح جامعه‌ی است که از آن به‌عنوان افکار عمومی نام‌برده می‌شود. بر اساس نگاه سازه انگارانه تمامی پدیده‌های اجتماعی ازجمله تصمیمات سیاست خارجی، به‌صورت اجتماعی برساخته می‌شوند و این موضوع شامل تصمیمات استراتژیکی هم چون موضوع هسته‌ای ایران نیز می‌شود. بنابراین از آن جا که تصمیم‌های سیاسی در خلأ پایه‌گذاری نمی‌شوند بلکه متأثر از ارزش‌ها و هنجارهای درون جامعه‌ی هستند، این تحقیق سعی دارد با توجه به تحقیقات و نظرسنجی‌های صورت گرفته در دو جامعه‌ی ایران و آمریکا به تحلیل و تبیین دیدگاه‌های مردم دو کشور درباره‌ی موضوع هسته‌ای ایران و تأثیر آن بر مواضع تصمیم‌گیرندگان دو کشور بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3337 - جنبش رومانتیسم و سیاست رومانتیک
علیرضا صدرا حبیب الله فاضلی علی علیزاده

اگر برای روشنگری عقل )و در حقیقت هوش یا شعور ابزاری یا راسیونالیسم و انتلکچوئل به جای خرد اصیل، هدایتگر و متعالی( و نهادهای منشعب از آن اصالت وجود داشت و انسان در تقابل با طبیعت قرار م ی گرفت، رومانتیسم را می توان عصیانی علیه روشنگری و فرضیات نهفته در آن دانست. یاران دا أکثر

اگر برای روشنگری عقل )و در حقیقت هوش یا شعور ابزاری یا راسیونالیسم و انتلکچوئل به جای خرد اصیل، هدایتگر و متعالی( و نهادهای منشعب از آن اصالت وجود داشت و انسان در تقابل با طبیعت قرار م ی گرفت، رومانتیسم را می توان عصیانی علیه روشنگری و فرضیات نهفته در آن دانست. یاران دانشنامه و متفکران روشنگری "عقل" را راه مطمئن به شناخت جهان و تدبیر آن م ی شناختند و سایر قوا را ناتوان م ی دانستند. در مقابل رومانتیک ها بر این باور بودند که "احساس" معتبرترین قوهی شناخت است و به اعتباری عقل راهی را پیش می گیرد که قلب حکم کرده است این مقاله در پی آن است تا به جنبش رومانتیسم، برخی زمینههای شکلگیری آن به ویژه در آلمان بپردازد و بر آن بوده ایم که رومانتیسم در آلمان خصلتی ضد فرانسوی یافت و فرانسه به مثابه دیگری برای رومانتیک های آلمانی جلوه کرده است. پرداختن به نظریهی دولت رومانتیک و افکار یوهان هامان با تأکید بر خاص گرایی این جنبش و تقابل با روشنگری بخش های دیگر مقاله-اند که به آنها پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3338 - بررسی اهمیت انرژی منطقه خلیج فارس در راهبردهای سیاسی و امنیتی ایالات متحده آمریکا
ابوالقاسم طاهری مهدی زارع

فروپاشی شوروی و مطرح شدن ایالات متحده در قالب قدرت هژمون، همزمان با تغییر ساختارهای قدرت در نظام بین الملل همراه گردید. با توجه به گسترش موضوعیت و اهمیت اقتصاد در ساختار جدید، دغدغه های امنیتی به جد با دغدغه های اقتصادی گره ناگسستنی پیدا نموده و سیاست نوین ما بعد جنگ سر أکثر

فروپاشی شوروی و مطرح شدن ایالات متحده در قالب قدرت هژمون، همزمان با تغییر ساختارهای قدرت در نظام بین الملل همراه گردید. با توجه به گسترش موضوعیت و اهمیت اقتصاد در ساختار جدید، دغدغه های امنیتی به جد با دغدغه های اقتصادی گره ناگسستنی پیدا نموده و سیاست نوین ما بعد جنگ سرد، براساس شاکله ی منسجمی از رابطه ی امنیت و اقتصاد نمود پیدا کرده است. در این شرایط، نقش انرژی در اقتصاد بین الملل، نقشی انکارناپذیر و برجسته تلقی می شود. وابستگی ایالات متحده به مساله ی انرژی، علی رغم گسترش و توسعه ی انرژی های نو و مخصوصاً انرژی خلیج فارس از یک سو و تلاش رقبای نوظهور برای ایجاد پیوندهای استراتژیک با کشورهای منطقه از سوی دیگر، این کشور را به اتخاذ استراتژی ایجاد حلقه ی کنترلی بر منطقه و تسلط بر منابع کمیاب حیاتی رهنمون ساخته است. توجه به رشد فزاینده ی تقاضای انرژی اتحادیه اروپا، چین، هند و ژاپن و تلاش های گسترده ی روسیه برای ایجاد مونوپولی انرژی جهت تاثیر بر سیاست قدرتهای مزبور، احتمال ایجاد فرآیندهای سیاسی اتحاد و ائتلاف خارج از کنترل را برای قدرت هژمونیک آمریکا متصور ساخته است. به موازات این دغدغه ها، فعالیت های بازیگران غیردولتی آشوب طلب و با حمایت برخی از دولت های منطقه، در منطقه ی مزبور، نظام بین المللی کنونی را که نه براساس موازنه ی قدرت، بلکه براساس هژمونی شکل گرفته است، با مخاطرات جدی مواجه نموده است. بدین ترتیب، ماموریت اصلی واشنگتن را می توان حفظ جایگاه خود در بازی رقابت گونه ی جدید و در صورت لزوم حذف اصل رقابت از عرصه ی منطقه ای کارکردی خلیج فارس و تشکیل ساختاری جدید برای نهادینه کردن ارزشهای آمریکایی و مبارزه با عوامل و عناصر نهادینه شده ایجاد کننده ی بی ثباتی امنیتی قلمداد نمود. القای ترس شدید از موضوع تروریسم در کنار مبارزه با این معضل شوم، روشی واقع گرایانه برای نیل به اهداف مذکور محسوب می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3339 - بررسی نقش بنیاد گرایی اسلامی در آسیای مرکزی( مطالعه ی موردی ازبکستان)
سید داوود آقائی محمد رضا دمیری

بنیادگرایی اسلامی به عنوان یک جریان تندرو مدعی بازگشت به اسلام راستین و عدم سازش با دنیای مدرن، در صحنه داخلی کشورها و هم چنین در روابط بین‌الملل به عنوان یک تهدید و رقیب جدی در جوامع کنونی تبدیل شده است. یکی از این مناطق دارای جریان های مذهبی فعال، منطقه آسیای مرکزی با أکثر

بنیادگرایی اسلامی به عنوان یک جریان تندرو مدعی بازگشت به اسلام راستین و عدم سازش با دنیای مدرن، در صحنه داخلی کشورها و هم چنین در روابط بین‌الملل به عنوان یک تهدید و رقیب جدی در جوامع کنونی تبدیل شده است. یکی از این مناطق دارای جریان های مذهبی فعال، منطقه آسیای مرکزی با مرکزیت جمهوری ازبکستان است. بی‌شک در تقویت این جریان‌های اسلامی، گروه های اسلامی سایر کشورها، و جریان تندرو طالبان و همین طور شرایط داخلی حاکم بر جامعه نقش فعالی داشته است. سوال اصلی پژوهش این است که مهم ترین عامل کلیدی در به چالش کشاندن حاکمیت سیاسی کشورهای آسیای مرکزی (به ویژه ازبکستان) چیست؟ فرضیه اصلی آن است که بنیادگرایی اسلامی به عنوان مهم ترین رقیب و تهدید جدی علیه حاکمیت و امنیت این کشورها (به ویژه ازبکستان) است. در این پژوهش از روش توصیفی –تحلیلی با بهره گیری از منابع کتابخانه ای، اسنادی و اینترنتی استفاده شده است. حاصل این پژوهش، تبیین و نشان دادن حضور و نقش بنیادگرایی اسلامی در ازبکستان به عنوان یک واقعیت جدی در ایجاد چالش در مسائل امنیتی – سیاسی این کشور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3340 - فروپاشی اتحاد شوروی ویژگی های منحصر به فرد آن و نمونه های تاریخی مشابه
هلموت واگنر حسن ملائکه

سقوط اتحاد جماهیر شوروی از مهمترین وقایع قرن بیستم بوده است و اثرات آن در ابعاد سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک چه در سطح منطقه و چه در سطح بین المللی هنوز محسوس است. این مقاله با ارایه ی رویکردی مقایسه ای تحلیلی سعی در شناخت علل فروپاشی اتحاد شوروی و نیز مقایسه ی آن با سقو أکثر

سقوط اتحاد جماهیر شوروی از مهمترین وقایع قرن بیستم بوده است و اثرات آن در ابعاد سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک چه در سطح منطقه و چه در سطح بین المللی هنوز محسوس است. این مقاله با ارایه ی رویکردی مقایسه ای تحلیلی سعی در شناخت علل فروپاشی اتحاد شوروی و نیز مقایسه ی آن با سقوط سایر امپراتوری های قرن بیستم را دارد. نگارنده با بررسی دیدگاه سیاستمداران اتحاد شوروی مانند ولادیمیر پوتین، میخائیل گورباچف و آلکساندر یاکولوف و نیز محققان آلمانی مانند الریش درو، گرهارد سیمون و هلموت آلتریشتر سعی می کند، دیدگاهی جامع از علل سقوط اتحاد شوروی ارایه کند. نویسنده انتخاب های پیش روی روسیه برای ایفای نقشی مؤثر در صحنه ی جهانی را بررسی می کند و نتیجه می گیرد که روسیه برای دستیابی به این هدف می بایست همگرایی هر چه بیشتری در چارچوب اتحادیه اروپا در پیش گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3341 - بررسی سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه پس از 11 سپتامبر ( بر اساس رویکرد واقع گرایی تهاجمی)
ابراهیم متقی خرم بقایی میثم رحیمی

حادثه ی تروریستی 11 سپتامبر 2001 فصل جدیدی در سیاست های داخلی و خارجی دولت بوش گشود. آمریکا پس از پایان جنگ سرد از خلاء راهبرد امنیتی رنج می برد. در دوره ی جنگ سرد، این کشور راهبرد بازدارندگی را در پیش گرفته بود. پایان جنگ سرد به معنای پایان این راهبرد نیز تلقی می گردد. أکثر

حادثه ی تروریستی 11 سپتامبر 2001 فصل جدیدی در سیاست های داخلی و خارجی دولت بوش گشود. آمریکا پس از پایان جنگ سرد از خلاء راهبرد امنیتی رنج می برد. در دوره ی جنگ سرد، این کشور راهبرد بازدارندگی را در پیش گرفته بود. پایان جنگ سرد به معنای پایان این راهبرد نیز تلقی می گردد. در نتیجه، آمریکا در سال های 2000- 1991 دچار خلاء شد؛ گشت. اما حمله ی تروریستی 11 سپتامبر در نوع خود فرصتی را برای سردمداران این کشور فراهم آورد تا بتوانند به اتخاذ راهبردی نوین در عرصه ی سیاست خارجی و مسائل بین المللی بپردازند. نومحافظه کاران پس از 11 سپتامبر از فرصت به دست آمده، استفاده کرده و با بزرگ نمایی خطر تروریسم در سطح ملی به منظور افزایش محبوبیت و در سطح بین المللی برای تثبیت هژمونی و رهبری بر جهان از آن بهره برداری کرده اند. آمریکا بعد از این حادثه اهداف و سیاست های جدیدی را در قبال تروریسم در سیاست خارجی در پیش گرفته است. به علاوه این کشور از این زمان تعریف جدیدی از امنیت را ارایه کرده و به دنبال مفهوم جدیدی از امنیت در سیاست خارجی خود بوده و در همین راستا، راهبرد حمله ی پیش دستانه را مطرح نموده است. به عبارت دیگر، راهبرد بازدارندگی جای خود را به راهبرد مداخله گرایی فزاینده داده است. با این اوصاف، شاهد آن هستیم که رویکرد واقع گرایی در نزد زمامداران و تصمیم گیرندگان کشور آمریکا تقویت شده و این کشور رو به سیاست های امنیتی و یک جانبه گرایی در عرصه ی بین المللی آورده است. یکی از رویکردهای نوینی که امروزه در تحلیل روابط بین الملل و سیاست خارجی آمریکا بدان توجه می شود، رویکرد واقع گرایی تهاجمی می باشد. در رهیافت واقع گرایی تهاجمی بر افزایش قدرت به منزله ی هدف، و برای کسب جایگاه هژمونیک در نظام بین الملل (به عنوان رفتار اصلی قدرت های بزرگ) تاکید می شود. در این پژوهش با بهره گیری از این رویکرد به تبیین سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه پس از سال 2001 می پردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3342 - ساختار دولت در خاورمیانه
امام جمعه زاده سید جواد جعفر نقدی

در جهان توسعه یافته دوران پساوستفالیایی هر چه از گذشته به سمت حال حرکت می‌کنیم شاهد کاهش منظم قدرت دولت و در مقابل، افزایش قدرت بازیگران غیردولتی هستیم. این موضوع با کاربست سه سنت مکتب انگلیسی (نظام بین‌الملل، جامعه بین‌الملل و جامعه جهانی) و تطابق آن با ساختار دولت در أکثر

در جهان توسعه یافته دوران پساوستفالیایی هر چه از گذشته به سمت حال حرکت می‌کنیم شاهد کاهش منظم قدرت دولت و در مقابل، افزایش قدرت بازیگران غیردولتی هستیم. این موضوع با کاربست سه سنت مکتب انگلیسی (نظام بین‌الملل، جامعه بین‌الملل و جامعه جهانی) و تطابق آن با ساختار دولت در خاورمیانه و حرکت از نظام بین المللی به سمت جامعه جهانی مورد بررسی قرار گرفت. در این مقاله نشان داده ‌شد که ساختار دولت در خاورمیانه متشکل از عناصری است که در هر سه سنت فوق جای می‌گیرند. اما روند به سمتی است که می‌توان حرکت منظم از نظام بین‌الملل به سمت جامعه جهانی موجود در جهان توسعه‌یافته را به منطقه خاورمیانه تعمیم داد. امری که در تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا نمایان شد. بنابراین هدف اصلی این نوشتار نشان دادن روند حرکتی ساختار دولت در خاورمیانه از سنت نظام بین‌الملل به سمت جامعه بین‌الملل و جامعه جهانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3343 - واکاوی رابطه و موقعیت کشورها بر پایة امپریالیسم و توسعه در عرصة روابط بین‌الملل
محمدرضا مایلی

10.30495/pir.2020.671828

از انقلاب فرانسه(1789) تاکنون مناسبات موجود میان دولت‌ها و ملت‌ها اهمیت و گسترش زیادی یافته که این روابط براساس چارچوب‌های سیاسی و حقوقی و همچنین مفاهیم ویژه قابل‌تفکیک و دسته‌بندی است. دو مفهوم و واژة کلیدی امپریالیسم و توسعه در بستر روابط میان دولت‌ها و جوامع از قرن 1 أکثر

از انقلاب فرانسه(1789) تاکنون مناسبات موجود میان دولت‌ها و ملت‌ها اهمیت و گسترش زیادی یافته که این روابط براساس چارچوب‌های سیاسی و حقوقی و همچنین مفاهیم ویژه قابل‌تفکیک و دسته‌بندی است. دو مفهوم و واژة کلیدی امپریالیسم و توسعه در بستر روابط میان دولت‌ها و جوامع از قرن 19 تاکنون در این زمینه برجسته است. در این مقاله سعی بر این است که با تکیه بر این دو مفهوم به تحلیل رابطه و بیان موقعیت کشورها و جوامع در بستر تاریخ روابط بین‌الملل پرداخته شود. این تحلیل در مقابل بحث‌های یک‌سویه‌ای است که یکسره با دیدگاهی منفی و ستیزه‌جویانه و بر اساس ایدئولوژی با دیدی یکجانب نگر اعم از مارکسیسم و چپ‌گرایانه تا ناسیونالیسم اروپایی و سرمایه‌داری طرف مقابل را عامل شر و تباهی قلمداد کرده و در مقابل تحلیل ایدئولوژیک و نه علمی، به ارزیابی تاریخ و مناسبات موجود میان دولت‌ها و جوامع برمی‌آید. روش پژوهشی در این مقاله توصیفی-تحلیلی است و به شیوة اسنادی‑کتابخانه‌ای است. فرضیه‌ای که در این مقاله بررسی می‌شود این است که : یک‌سونگری ادبیات چاپگر دربارة مقصر و متهم اصلی جلوه دادن کشورهای پیشرفته در توسعه‌نیافتگی و تحت سلطه بودن جوامع عقب‌مانده به‌دوراز واقعیات تاریخی است . ازاین‌روی در این مقاله سعی بر این است واکاوی بی‌طرفانه‌ای برپایة این دو مفهوم در بستر تاریخ روابط بین‌الملل صورت پذیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3344 - از روابط فرهنگی تا نظریه فرهنگی روابط بین الملل: مروری بر نقش فرهنگ در روابط بین الملل
فرهاد عطائی نسیم سادات واسعی زاده

پس از چند دهه غفلت از نقش فرهنگ در روابط بین الملل، در سال های اخیر دوباره این عامل مورد توجه قرار گرفته است. با وجود این، زمانی که از نقش و جایگاه فرهنگ در این عرصه سخن می رود تعابیر متفاوت و گاه ناقصی از این ارتباط مطرح می شود. هدف این نوشتار دسته بندی پیوندهای ممکن م أکثر

پس از چند دهه غفلت از نقش فرهنگ در روابط بین الملل، در سال های اخیر دوباره این عامل مورد توجه قرار گرفته است. با وجود این، زمانی که از نقش و جایگاه فرهنگ در این عرصه سخن می رود تعابیر متفاوت و گاه ناقصی از این ارتباط مطرح می شود. هدف این نوشتار دسته بندی پیوندهای ممکن میان فرهنگ و عرصه روابط بین الملل است. بدین منظور، متون مختلفی را که به نحوی به دو موضوع فرهنگ و روابط بین الملل پرداخته اند بررسی کرده ایم. این بررسی نشان می دهد که اگرچه این حوزه اولویت های سیاست فرهنگی در سیاست خارجی کشورها و در نتیجه روابط فرهنگی ملل را نیز در بر می گیرد، اما زمانی که از نقش فرهنگ در روابط بین الملل و به طور خاص از تاثیر فرهنگ بر سیاست خارجی سخن می رود این اثرگذاری از روابط و موضوعات فرهنگی فراتر می رود و دامنه ای به وسعت سیاست خارجی می یابد و هر تصمیم در این عرصه، همچون دیگر عرصه های تصمیم گیری، می تواند متاثر از فرهنگ باشد. اما نقش فرهنگ در عرصه روابط بین-الملل به همین جا ختم نمی شود. نقش تفاوت های فرهنگی در نگاه به نظام بین الملل و بروز سوء تفاهم ها، اختلافات و منازعات نیز ابعاد دیگری از این اثرگذاری است. این دسته بندی در نهایت با بررسی نظریه ِند لیبو تحت عنوان نظریه فرهنگی روابط بین الملل تکمیل می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3345 - تبیین نقش نفت در تحولات (آغاز، استمرار و پایان)جنگ ایران وعراق
سعید میرترابی مهرانگیز سمیعی اسماعیل ربیعی

صاحب نظران مسایل نفت و سیاست بر این باورند که در هر کشوری که جنگی رخ دهد و ذخایر نفتی در آنجا وجود داشته باشد، جنگ مذکور را نم یتوان با نفت مرتبط ندانست. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران میان دو کشور عمد هی صادرکنند هی نفت در منطقه خلیج فارس که به مخزن انرژی جهان شهرت دارد، ر أکثر

صاحب نظران مسایل نفت و سیاست بر این باورند که در هر کشوری که جنگی رخ دهد و ذخایر نفتی در آنجا وجود داشته باشد، جنگ مذکور را نم یتوان با نفت مرتبط ندانست. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران میان دو کشور عمد هی صادرکنند هی نفت در منطقه خلیج فارس که به مخزن انرژی جهان شهرت دارد، رخ داد. با این حساب می توان از پیوند این جنگ با ثروت و درآمدهای نفت هر دو کشور و حتی نفت منطقه خلیج فارس سخن گفت. مقاله ی حاضر کوشیده است، رابطه ی میان نفت وتحولات مرتبط با آغاز، استمرار و پایان جنگ تحمیلی را به طور مشخص و منظم مورد بررسی قرار دهد. مقاله تأثیر درآمدهای نفت و پیامدهای ناشی از تغییر موازن هی نفتی در منطقه خلیج فارس پس از پیروزی انقلاب را بر روند سیاسی و محاسبات دولتمردان عراق بررسی کرده و نشان می دهد نفت چگونه از این طریق به آغاز جنگ توسط عراق کمک کرد. در ادامه ، مقاله نقش نفت در تأمین هزین ههای جنگ و سرپا نگه داشتن اقتصاد در هر دو کشور ایران و عراق و پیامدهای ناشی از بروز سومین شوک نفتی و تشدید جنگ نفت کش ها را بررسی کرده تا نشان دهد، این شرایط چگونه به ترتیب بر استمرار و پایان جنگ تأثیر گذاشت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3346 - تروریسم از دیدگاه اسلام
محمدرضا حاتمی

همواره درحوزه ی علم سیاست و به ویژه در مناسبات و روابط بین الملل به تروریسم موضوع عنوان موضوع مهم و در خور توجه مطرح بوده است؛ تا اینکه بعد از حادثه ی تروریستی یازده سپتامبر توجه به پدیده ی تروریسم در اولویت قرار گرفت و این موضوع به اصلی ترین بحث کنفرانس های سیاسی و ر أکثر

همواره درحوزه ی علم سیاست و به ویژه در مناسبات و روابط بین الملل به تروریسم موضوع عنوان موضوع مهم و در خور توجه مطرح بوده است؛ تا اینکه بعد از حادثه ی تروریستی یازده سپتامبر توجه به پدیده ی تروریسم در اولویت قرار گرفت و این موضوع به اصلی ترین بحث کنفرانس های سیاسی و رسانه های گروهی جهان واقع شد. این حادثه ی تاریخی و فراموش نشدنی، به عنوان نقطه ی عطفی در نظام بین الملل، مفهومی جدید و نگرشی نو به موضوع تروریسم بخشید. و از آنجا که تروریست های 11 سپتامبر همگی مسلمان و از کشورهای عربی بودند؛ رسانه های گروهی غرب که بیشترتحت تأثیر بنگاه ها و محافل یهودی و صهیونیستی قرار دارند، تلاشهای خود را برای اثبات ماهیت تروریستی دین اسلام و دست داشتن مسلمان ها و از جمله اعراب در این حملات انتحاری مصروف داشته اند. در بیشتر تفاسیر و تحلیلهای خود نیز جهاد اسلامی را مترادف با تروریسم معرفی می کنند؛ به گونه ای که بسیاری از غربی ها ضمن مرتبط دانستن تمدن اسلامی با تروریسم، عقبه ی حوادث و رویدادهای تروریستی معاصر را تفکرات و اندیشه های اسلامی می دانند. لذا در این مقاله تلاش می شود ضمن ارائه ی تعریفی از تروریسم و اشاره ی مختصر به سابقه ی تاریخی آن، از منظر دینی و اسلام این موضوع مورد بحث و تدقیق قرار گیرد و ضمن تعریف و تحدید آن با توجه به ایات قرآن، احادیث، روایات و سنت و سیره ی نبوی، نهایتاً برائت اسلام از اندیشه های تروریستی، تفاوت و تمایز آن با مقاومت مشروع مشخص و معین گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3347 - معضلات فدرالیسم در عراق
احمد ساعی جهانبخش مرادی

عده ای از پژوهشگران و صاحب نظران سیاسی، فدرالیسم را مؤثرترین شیوه برای حل معضل تأسیس دولت – ملت در جوامعی می دانند که با چند گونگی های ساختاری از قبیل قومی، نژادی و مذهبی مواجه هستند. کشور عراق نیز از آن جا که کشوری چند قومی و چند مذهبی است، هم براساس ماده چهار قا أکثر

عده ای از پژوهشگران و صاحب نظران سیاسی، فدرالیسم را مؤثرترین شیوه برای حل معضل تأسیس دولت – ملت در جوامعی می دانند که با چند گونگی های ساختاری از قبیل قومی، نژادی و مذهبی مواجه هستند. کشور عراق نیز از آن جا که کشوری چند قومی و چند مذهبی است، هم براساس ماده چهار قانون اساسی موقت و هم براساس ماده اول قانون اساسی دائم، فدرالیسم را به عنوان شکل حکومتی خود برای دوران پس از سقوط صدام انتخاب کرده است . با این وجود، نوعی حالت پروبلماتیک و معضل مانند در مورد آینده فدرالیسم در ع راق وجود دارد و علت آن وجود بدعت گذاری ها و پاره ای از ابهامات در قانون اساسی عراق و همچنین معضلات حقوقی و عملی است که در مورد فدرالیسم در عراق وجود دارد. مقاله ی حاضر به بررسی این ابهامات و بدعت گذار ی ها پرداخته و از سوی دیگر نشان می دهد که عدم بهره گیری از تجارب مثبت و موفق سایر سیستم های فدرال و وجود مشکلات عملی همچون وضعیت جغرافیایی – سرزمینی؛ معضل توزیع ثروت اقتصادی و معضلات ناشی از وجود گفتمان های رقیب در خصوص جایگاه کردستان باعث شده است که فدرالیسمی لرزان در عراق جریان یابد و فدرالیسم با مشکلات و چالش های عدیده ای مواجه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3348 - دفاع مشروع پیشدستانه مشروعیت کاربرد زور در روابط بین الملل یا نقض مکرر منشور ملل متحد
محمد جواد ظریف محمد آهنی امینه

پس از خاتمه جنگ جهانی دوم و تدوین منشور ملل متحد، اصلی اساسی بنیان امنیت بین الملل را برای دوران پس از جنگ بنا نهاد و آن همانا ممنوعیت کاربرد زور در روابط بین الملل بود. بانیان منشور ملل متحد با در نظرداشت تجربه جامعه ملل که در آن دولت ها مشروط به شرایطی از اختیار کاربر أکثر

پس از خاتمه جنگ جهانی دوم و تدوین منشور ملل متحد، اصلی اساسی بنیان امنیت بین الملل را برای دوران پس از جنگ بنا نهاد و آن همانا ممنوعیت کاربرد زور در روابط بین الملل بود. بانیان منشور ملل متحد با در نظرداشت تجربه جامعه ملل که در آن دولت ها مشروط به شرایطی از اختیار کاربرد زور در روابط با سایر کشورها برخوردار بودند، این بار مطلقاً کاربرد زور را در روابط بین الملل نامشروع و غیرقانونی اعلام داشته و برای این قاعده سخت و نامنعطف، تنها دو استثنا متصور شدند. امنیت جمعی منبعث از فصل هفتم منشور، و استناد به دفاع از خود یا دفاع مشروع مبتنی بر اصل 51 منشور. غیر از این دو استثناء هرنوع تمسک به قوه قهریه درروابط بین الملل ممنوع و نامشروع تلقی می شود. در بحث ضوابط اعمال امنیت جمعی مجادلات حادی وجود نداشته است. اما پس از حادثه 11 سپتامبر بحث دفاع مشروع پیشدستانه از صندوقچه نظری سردمداران آمریکائی بیرون آورده شد و استراتژی مقابله با تروریسم بر اساس آن در ایالات متحده شکل گرفت. براساس این مفهوم که منشا در حقوق بین الملل عرفی داشته، و علیرغم تاکید منشور به وقوع یک تهاجم نظامی برای استناد به اصل دفاع مشروع، ضرورتی به وقوع تهاجم نظامی نبوده، وصرفا باوجود تهدید فوری و بلافصل که نشان از تهاجم قریب الوقوع دشمن داشته باشد، دولتها مختارند به مراکز تهدیدزا حمله نموده و نسبت به حذف تهدیدات اقدام نمایند. آنچه که این نوشتار در صدد آن است آن است که روشن نماید آیا استراتژی دفاع پیشدستانه ایالات متحده از مشروعیت قانونی مبتنی بر منشور برخوردار می باشد یا اقدامی است جهت توجیه و مشروعیت بخشی به کاربردزور در روابط بین الملل؟ فلذا درصدد است با بررسی وجود مختلف حقوقی و سیاسی این قاعده، مشروعیت یا فقدان مشروعیت آن را مورد بررسی و کنکاش قراردهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3349 - رابطه هویت و منافع در سیاست خارجی جمهوری اسلامی با تکیه بر رویکرد سازه انگاری
محمد جعفر جوادی ارجمند

سیاست خارجی کشورها را می توان بر اساس رویکردهای مختلف مورد ارزیابی قرار داد. بر اساس رویکرد سازه انگاری ، ساختار نظام بین الملل ورفتار سیاست خارجی کشورها نه امری از پیش داده شده که امری برآمده از تعامل دائمی ساختارها و بازیگرانی است که بر اساس معانی ذهنی خود دست به کنش أکثر

سیاست خارجی کشورها را می توان بر اساس رویکردهای مختلف مورد ارزیابی قرار داد. بر اساس رویکرد سازه انگاری ، ساختار نظام بین الملل ورفتار سیاست خارجی کشورها نه امری از پیش داده شده که امری برآمده از تعامل دائمی ساختارها و بازیگرانی است که بر اساس معانی ذهنی خود دست به کنش می زنند و در نهایت در یک ذهنیت مشترک، واقعیت را می سازند. در پاسخ به سوال اصلی مبنی بر اینکه رابطه بین سازه انگاری و سیاست خارجی جمهوری اسلامی چگونه قابل تحلیل است؟ می توان گفت که رابطه بین هویت ومنافع در چارچوب نظم های سه گانه رئالیستی، لیبرالیستی، وسازه انگارانه در رفتار سیاست خارجی ج.ا.ایران قابل بررسی است. یافته های پژوهش حاکی از این است که در میان شاخص های رفتاری سیاست خارجی ج.ا.ا ونظم های سه گانه، رویکرد سازه انگارانه به علت رفتارهای هنجاری و تجدید نطر طلبانه ایران از بقیه رویکردها معنی دارتر است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3350 - بررسی فعالیت های شورای ناتو - روسیه فراز و فرودها در همکاری های ناتو و روسیه از آغاز روابط تا پایان سال 2009
اسماعیل شفیعی پیام جهانگیری

روابط سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و جمهوری فدراتیو روسیه بعنوان دو بازیگر عمده ی صحنه ی روابط بین الملل از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ناتو به عنوان بزرگترین و مهم ترین پیمان سیاسی و نظامی روابط خود را با جمهوری فدراتیو روسیه -وارث أکثر

روابط سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و جمهوری فدراتیو روسیه بعنوان دو بازیگر عمده ی صحنه ی روابط بین الملل از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ناتو به عنوان بزرگترین و مهم ترین پیمان سیاسی و نظامی روابط خود را با جمهوری فدراتیو روسیه -وارث ابر قدرت شوروی سابق - در قالب شورای ناتو روسیه آغاز کرد. روسیه ضمن داشتن نگرانی های جدی از ادامه ی بقای ناتو و گسترش آن به شرق تصمیم گرفت با ناتو همکاری کند و با حضور خود در این سازمان از وقوع تحولات به زیان منافع خود جلوگیری کند. به رغم این که روسیه دیگر نظام سیاسی اقتصادی کمونیستی ندارد اما کشور های اصلی تشکیل دهنده ناتو به ویژه ایالات متحده آمریکا از پتانسیل بالقو هی روسیه برای تبدیل به یک قدرت جهانی آگاه هستند و همین امر موجب بدبینی ناتو به روسیه گردیده است. با وجود این اختلافات موضوعات بین المللی و حوزه هایی هستند که ناتو و روسیه دارای منافع و دیدگاه مشترک می باشند؛ مانند تروریسم، گسترش سلاح های کشتار جمعی، بنیادگرای اسلامی و مبارزه با ناسیونالیسم افراطی و ناآرامی های قومی مذهبی و همین امر زمینه ی تشکیل شورای ناتو -روسیه را فراهم نموده است. هدف مقاله ی حاضر بررسی فراز و فرود های روابط ناتو و روسیه می باشد. این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی و با بررسی اسناد منتشر شده در پایگاه رسمی ناتو و دیدگاه صاحب نظران به اختلافات و اشتراکات روسیه و ناتو می پردازد و این واقعیت را بیان می کند که روسیه و ناتو برای مقابله با چالش های بین المللی و ابعاد جدید تهدیدات امنیتی در قرن بیست و یکم ناگزیر به همکاری با یکدیگر می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3351 - باز تولید بحران در ساختار امنیتی خاورمیانه به سوی شناسایی یک اَبَر بحران
مهدی عابدی

این نوشتار به الگویی اشاره دارد که مطابق آن، همیشگی بودن دغدغه امنیت در خاورمیانه براساس یک چرخه علی از باز تولید بحران در این منطقه قابل توضیح است. الگوی به کار رفته در این پژوهش بر وجود یک هسته مرکزی تاکید دارد که از آن به اَبر بحران تعبیر شده است. درک ماهیت این ابر ب أکثر

این نوشتار به الگویی اشاره دارد که مطابق آن، همیشگی بودن دغدغه امنیت در خاورمیانه براساس یک چرخه علی از باز تولید بحران در این منطقه قابل توضیح است. الگوی به کار رفته در این پژوهش بر وجود یک هسته مرکزی تاکید دارد که از آن به اَبر بحران تعبیر شده است. درک ماهیت این ابر بحران و شیوه بازتولید آن در صُور بحرانی دیگر در خاورمیانه منوط به تاکید بر رهیافت نظری نوشتار پیش رو است. این مقاله باور دارد برخلاف رویکرد موسوم به جا معه بین المللی یا مکتب انگلیسی روابط بین الملل که پیدایش همگرایی و نظم دسته جمعی را به رغم موانع ساختاری، قابل دسترسی می داند، با اتخاذ رویکردی نو واقع گرایانه (کنت والتز) در چارچوب مفهومی ساختار آنارشی در نظام بین الملل، نمی توان چنین پنداری را واقع بینانه دانست. از این رو به رغم دیدگاههایی که وجود یک سلسله از ارزشهای مشترک تاریخی ـ فرهنگی و منافع مشترک اقتصادی ـ ژئوپلتیکی در میان دولتهای خاورمیانه را برای تحقق همگرایی و نظم دسته جمعی خود به فال نیک گرفته اند، ساختار خاورمیانه به شکلی درون زا متعارض و آنارشیک است. رویکرد نظری این نوشتار نقطه عزیمت این ساختار آنارشیک را فرایند رژیم سازی ناقص رژیم صهیونیستی دانسته و منشاء اساسی تعارضات در این منطقه را پیرامون این واقعیت سیاسی صورت بندی می نماید. فرض ما بر آن است که ساختار بی نظمی ناشی از فرایند رژیم سازی ناقص، در سطوح دیگر بازیگران دولتی و غیردولتی در خاورمیانه باز تولید گردیده و موجب پیدایش ساختارهای متکثر بی نظمی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3352 - سیاست خارجی قدرت‌های نوظهور نسبت به آمریکا؛ همراهی یا موازنه گری؟ (مطالعه ی موردی: بریکس)
سیداحمد فاطمی نژاد سمانه شفیع‌زاده برمی فاطمه دانشور محمدزادگان

چکیده بریکس به عنوان مجموعه‌ای از قدرت‌های نوظهور، تجلی سیاست تجدیدنظرطلبانه‌ نسبت به یک جانبه‌گرایی آمریکا در روابط بین‌الملل است. آن ها با تقویت قابلیت‌‌های اقتصادی، سیاسی و جمعیتی خود می‌توانند قطب ‌های اصلی ساختار چندقطبی جهان در آینده باشند. در این میان، تلاش این أکثر

چکیده بریکس به عنوان مجموعه‌ای از قدرت‌های نوظهور، تجلی سیاست تجدیدنظرطلبانه‌ نسبت به یک جانبه‌گرایی آمریکا در روابط بین‌الملل است. آن ها با تقویت قابلیت‌‌های اقتصادی، سیاسی و جمعیتی خود می‌توانند قطب ‌های اصلی ساختار چندقطبی جهان در آینده باشند. در این میان، تلاش این گروه برای ایجاد نظام چندجانبه، رویه‌ای معمول در نظام بین‌الملل اما بر پایه‌ی مقدورات فعلی است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که سیاست خارجی بریکس نسبت به رویه یک جانبه‌گرایی آمریکا در نظام بین‌الملل چگونه است؟ و در پاسخ این فرضیه مطرح می‌شود که بریکس نوعی سیاست تجدیدنظرطلبانه مبتنی بر موازنه ی‌گری نرم را در مقابل رویه یک جانبه‌گرایی آمریکا در پیش گرفته است. در آزمون این فرضیه، از رهیافت موازنه ی نرم استفاده می‌شود که از رهگذر دو متغیر اختلاف قدرت و وابستگی اقتصادی به این پژوهش کمک می‌کند. در این جستار ضمن توضیح چرایی و چگونگی موازنه ی نرم بریکس با یک جانبه‌گرایی آمریکا، به چالش‌های پیش‌روی این گروه می‌پردازیم. یافته‌های پژوهش حاکی از تلاش غیرمستقیم بریکس برای تقویت رویه چندجانبه‌گرایی در نظام بین‌الملل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3353 - پراگماتیسم و سیاست: بررسی و نقد پراگماتیسم در قلمرو سیاست و حکومت
علیرضا سبزیان موسی آبادی شعیب بهمن

پراگماتیسم،به مثابه یک نظریه ی فلسفی و روش دستیابی به حقیقت،دیدگاه تقریبا ًجدیدی است که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی در آمریکا رواج پیدا کرد. پراگماتیسم بر این اصل استوار است که درباره ی هر نظریه یا آموزه ای بایدبرپایه ی نتایجی که ازآن به دست می آید،داور أکثر

پراگماتیسم،به مثابه یک نظریه ی فلسفی و روش دستیابی به حقیقت،دیدگاه تقریبا ًجدیدی است که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی در آمریکا رواج پیدا کرد. پراگماتیسم بر این اصل استوار است که درباره ی هر نظریه یا آموزه ای بایدبرپایه ی نتایجی که ازآن به دست می آید،داوری کرد. به نظرپراگماتیست ها،اگرعقیده ای به نتیجه ی خوب وکار آمدبرای انسان بیانجامد،بایدآن راحقیقی قلمدادکرد. در واقع،حقیقت چیزی نیست که مستقل ومجردازانسان وجودداشته باشد. فلسفه ی پراگماتیسم نیز همانندسایر فلسفه ها دارای پیوندهای عمیقی باسیاست و مسائل سیاسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3354 - تحولات جدید خاورمیانه:چالش های درون ساختاری و فرایندهای امنیتی در خاورمیانه
بهرام منتظری

خاورمیانه شاهد پایان عصر سلطه آمریکایی است. کاخ سفید پس از 11 سپتامبر، اسلام را بزرگترین چالش غرب در سنت و در راهبرد امنیت ملی قرن بیست و یکم خود و خاورمیانه را محل اسلام سیاسی و مسلح معرفی کرد و به امید اینکه با واژگونی یکسوی دولتهای غیروابسته و غیرهمانند و انجام اصلاح أکثر

خاورمیانه شاهد پایان عصر سلطه آمریکایی است. کاخ سفید پس از 11 سپتامبر، اسلام را بزرگترین چالش غرب در سنت و در راهبرد امنیت ملی قرن بیست و یکم خود و خاورمیانه را محل اسلام سیاسی و مسلح معرفی کرد و به امید اینکه با واژگونی یکسوی دولتهای غیروابسته و غیرهمانند و انجام اصلاحات در دولتهای وابسته، سلطه بلامنازع خود را تضمین کند، راهبرد پیشدستانه را اتخاذ نمود. امروزه نیروی محرک سیاسی در خاورمیانه اسلام گرایی و نظامی گری محسوب می گردد. نظامی گری ویژگی مشخص کشورهای خاورمیانه و اسلام گرایی به عنوان نیروی محرک سیاسی و موجب تغییرات سیاسی و امنیتی در منطقه تلقی می شود. فرضیه این نوشتار بر آن است که: امروزه در منطقه خاورمیانه مشخصه هایی از جدال سیاسی و استراتژیک بین دو الگوی محافظه کار و رادیکال و مخالف صریح با مداخلات غرب در منطقه مشهود است، بنابراین غرب به سرکردگی آمریکا برای مقابله با هرگونه مقاومت سیاسی و ایدئولوژیک اسلام گرایان، به جدال سیاسی علیه فضای امنیتی موجود در منطقه اقدام می کند. روش پژوهش مقاله حاضر به صورت نظری و ابزار جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل داده ها تبیینی ـ تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3355 - بررسی کارآمدی تئوری محدودیت نسبی تدگر در تحلیل پدیده‌ی تروریسم در خاورمیانه
سید عباس هاشمی حمید جان نثار فاطمه کربلایی احمد

چکیده نظریه‌ی محرومیت نسبی تدگر (Ted Gurr) گویای شرایطی است که در آن برخی از شهروندان (گروه‌ها) از امکانات، امتیازات و بهره‌مندی بیشتری نسبت به برخی دیگر برخوردارند که نتیجه ی آن محرومیت گروه دوم است. پیدایش احساس محرومیت به‌طورکلی پدیده‌ای مدرن و ناشی از تغییرات و تحو أکثر

چکیده نظریه‌ی محرومیت نسبی تدگر (Ted Gurr) گویای شرایطی است که در آن برخی از شهروندان (گروه‌ها) از امکانات، امتیازات و بهره‌مندی بیشتری نسبت به برخی دیگر برخوردارند که نتیجه ی آن محرومیت گروه دوم است. پیدایش احساس محرومیت به‌طورکلی پدیده‌ای مدرن و ناشی از تغییرات و تحولات بنیادین اجتماعات بشری است که بیشتر در جوامع با ساختار و بافت سنتی وجود دارد که البته با مقایسه‌ی اجتماعی افراد از جایگاه خود در جامعه تشدید می‌شود. در این نظریه تدگر مدعی است که عمدتاً سرخوردگی افراد در دست‌یابی به اهدافشان در نهایت باعث ایجاد رفتارهای نامتعارف از سوی‌ آنان می‌شود. به همین ترتیب این نارضایتی مستمر انگیزه‌هایی را برای خشونت جمعی فراهم می‌کند که پیدایش تروریسم نمود بارز آن است. در این میان منطقه‌ی خاورمیانه -که یکی از مناطق استراتژیک و درعین‌حال بحران‌ساز در جهان است- در دوره‌ی کنونی مهد رشد و پیدایش تروریسم بوده است. جستار حاضر با مبنا قرار دادن تئوری محرومیت نسبی تدگر تلاش دارد، میزان کارآمدی این نظریه را در تحلیل پدیده‌ی تروریسم در منطقه‌ی خاورمیانه بررسی کند. طبق یافته‌های این پژوهش، پیدایش و رشد تروریسم در این منطقه تنها ناشی از محرومیت نسبی نیست و درواقع این عامل یکی از زمینه‌ها، در کنار دیگر عوامل درون/برون منطقه‌ای، مؤثر بر رشد تروریسم بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3356 - نشانه های وحدت در کثرت جامعه هند
حجت اله دروی شپور

انجام گرفته است . وحدت در گوناگونی در جامعه ی هند تحقیق حاضر با هدف بررسی در این تحقیق در ابتدا هند جامعه ای گوناگون فرض شد و گوناگونی ها ی حیرت انگیز جامعه ی هندوستان مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی مختصر مذهب، زبان و غیره در این ثابت گردید. در قسمت دوم، فرض دیگری م أکثر

انجام گرفته است . وحدت در گوناگونی در جامعه ی هند تحقیق حاضر با هدف بررسی در این تحقیق در ابتدا هند جامعه ای گوناگون فرض شد و گوناگونی ها ی حیرت انگیز جامعه ی هندوستان مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی مختصر مذهب، زبان و غیره در این ثابت گردید. در قسمت دوم، فرض دیگری مطرح شد گوناگونی جامعه ی هند کشور فرض و آن اینکه، جامعه ی هند در عین گوناگونی دارای وحدت است . در این خصوص عوامل وحدت بخش در این جامعه ی متکثر و گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و در این راستا بنیان ها و اصول وحدت بخش اولیه و ثانویه مورد بحث قرار گرفته و نقش هر کدام در ایجاد وحدت در جامعه ی هند مشخص گردید. در قسمت سوم ، عوامل تهدید کننده ی وحدت جامعه ی هند، که تا کنون، تا حدی تحت کنترل دولت فدرال قرار گرفته ، بررسی شده است. نتیجه ی تحقیق نشان داد که علی رغم وجود یک سری عوامل تهدید کننده ی وحدت، فرض وجود وحدت در عین گوناگونی در مورد جامعه ی هند صادق است، به عبارت دیگر در عین گوناگونی، وحدت بر جامعه ی هند حاکم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3357 - اخلاق و سیاست از دیدگاه نظریه انتقادی
جمیل حسن پور منوچهر ده یادگاری

شاید در هیچ دوره ای از تاریخ پرفراز و نشیب، مانند عصر پرتلاطم و پرحادثه ای که ما در آن زندگی می کنیم، بحث اخلاق و سیاست و ضرورت پرداختن به اصول، ارزشها، هنجارها و فضایل اخلاقی و انسانی تا بدین حد مطرح نبوده است. علم و فناوری سلطه خود را بر تمام ابعاد زندگی بشر انداخته و أکثر

شاید در هیچ دوره ای از تاریخ پرفراز و نشیب، مانند عصر پرتلاطم و پرحادثه ای که ما در آن زندگی می کنیم، بحث اخلاق و سیاست و ضرورت پرداختن به اصول، ارزشها، هنجارها و فضایل اخلاقی و انسانی تا بدین حد مطرح نبوده است. علم و فناوری سلطه خود را بر تمام ابعاد زندگی بشر انداخته و اصول بزرگ معنوی و اخلاقی ناخواسته تحت الشعاع تغییرات شگرف مادی قرار گرفته است. عصر فناوری و مدرنیته، عصر ارتباطات و اطلاعات مرزهای سیاسی را در هم شکسته و ملت ها و دولت های بزرگ و کوچک را به یکسان در معرض تهاجم تکنولوژی فرهنگی قرار داده و بحران مشروعیت سیاسی را در قرن بیست و یکم به ارمغان آورده است. نظریه انتقادی به مثابه گونه ای آسیب شناسی به نقد مدرنیته خالی از ارزش و اخلاق پرداخته است و با موضع راهنمای کنش انسانی، هدفش ایجاد خودسازی و بازسازی منافع راستین خویش است. آدورنو، هورکهایمر، مارکوزه، هابرماس، هانا آرنت و اریش فروم از جمله نظریه پردازان انتقادی قرن بیستم هستند که به نقد علوم انسانی اثبات گرا پرداخته اند. هدف پژوهشگر در این مقاله بررسی نقش مهم اخلاق و سیاست و رابطه آنها با یکدیگر از دیدگاه نظریه انتقادی و بازاندیشی اندیشگران نظریه انتقادی قرن بیستم درباره ارتباط مثبت و معنادار میان توسعه علوم با تحقق انسانیت و تعالی بشر است و سعی شده مدرنیته را که بر اثر دگرگونی علم شکل گرفته است، مورد ارزیابی قرار دهد و انتقادات وارده بر آن را بررسی کند. در این تحقیق از روش همبستگی برای رسیدن به نتایج حاصل از نظریه انتقادی استفاده شده است. بدین گونه که به دنبال این پرسش هستیم که رابطه اخلاق و سیاست از دیدگاه نظریه انتقادی چیست؟ در یک نگاه کلی به این نتیجه می رسیم که تمامی اندیشمندان نظریه انتقادی بر تعامل و هماهنگی اخلاق و سیاست تاکید دارند و تمامی فجایع و بربریت، کشتار انسانها، سرکوب طبیعت را به دلیل جدا بودن اخلاق از سیاست می دانند. در آرای اندیشمندان نظریه انتقادی چنین به نظر می رسد که مدرنیته از یک سو باعث توسعه و امکان دستیابی به رفاه و امور زندگی بشر گشته و از سوی دیگر سرمنشا اکثر آفات و بدبختی ها را عقلانیت ابزاری دانسته که باعث نابودی اخلاق و محدود شدن آزادی فردی در سیاست گشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3358 - نقش نفت در حمله آمریکا به عراق
عنایت الله یزدانی رضا محموداوغلی

حادثه یازدهم سپتامبر 2001 منجر به تغییر محیط نظام بین الملل، نوع و شکل روابط و حتی مفاهیم آن به صورت اساسی شد. این حادثه را می توان پایان دوره گذار در نظام بین الملل و سیاست خارجی آمریکا دانست. حادثه یازده سپتامبر با خلق و ایجاد دشمن جدیدی به نام تروریسم، زمینه را برای أکثر

حادثه یازدهم سپتامبر 2001 منجر به تغییر محیط نظام بین الملل، نوع و شکل روابط و حتی مفاهیم آن به صورت اساسی شد. این حادثه را می توان پایان دوره گذار در نظام بین الملل و سیاست خارجی آمریکا دانست. حادثه یازده سپتامبر با خلق و ایجاد دشمن جدیدی به نام تروریسم، زمینه را برای بهره برداری آمریکا از این دشمن برای حل مشکلات خود در نظام بین الملل فراهم کرد. این حادثه شرایط متفاوتی را برای دستگاه سیاست خارجی آمریکا فراهم آورد و باعث شد که آمریکا به بهانه مبارزه با تروریسم و نابودی سلاح های کشتار جمعی در سال 2003 به عراق حمله کند. اما به نظر می رسد که در کنار این اهداف بیان شده، دستیابی به منابع غنی نفت عراق هم جزء اهداف پشت پرده جنگ آمریکا در عراق بود. به عبارتی بحران عراق ارتباط تنگاتنگی با منابع نفتی این کشور داشته و نفت یکی از اهداف مهم آمریکا در حمله به عراق بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3359 - تروریسم هسته ای: «تبیین مفهومی در چارچوب عملکرد سازمان ملل متحد»
علیرضا گلشنی حیدر بابانسب علی باقری محمود آبادی

چکیده تروریسم هسته ای خطر و تهدیدی جدی برای صلح و امنیت بین المللی محسوب م شود و می تواند خطرناک ترین و شدیدترین عواقب را برای جامعه بشری به دنبال داشته باشد و بر این اساس مرگبارترین شکل از تروریسم است. سازمان ملل متحد در راستای مقابله و مبارزه با تروریسم هسته ای و حفظ أکثر

چکیده تروریسم هسته ای خطر و تهدیدی جدی برای صلح و امنیت بین المللی محسوب م شود و می تواند خطرناک ترین و شدیدترین عواقب را برای جامعه بشری به دنبال داشته باشد و بر این اساس مرگبارترین شکل از تروریسم است. سازمان ملل متحد در راستای مقابله و مبارزه با تروریسم هسته ای و حفظ صلح و امنیت بین المللی تاکنون اقدامات حقوقی گوناگونی را انجام داده است. در یکی از مهمترین این اقدامات به ابتکار مجمع عمومی و آژانس بین المللی انرژی اتمی کنوانسیونی در این زمینه در سال2005در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اجماع به تصویب رسید. این کنوانسیون مهمترین کنوانسیون سازمان ملل در خصوص تروریسم می باشد. با این وصف نگارندگان این مقاله در صددآن خواهند بود که اقدامات حقوقی سازمان ملل متحد را در سه حوزه اقدامات مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اقدامات شورای امنیت سازمان ملل متحد و اقدامات آژانس بین المللی انرژی اتمی که در راستای مبارزه با تروریسم هسته ای و حفظ صلح و امنیت بین المللی بوده است را به رشته تحریر در آورند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3360 - رابطه سلامت با خشونت و آسیب در سیاست بین الملل
مجید توسلی مجتبی ابویی مهریزی

این مقاله رابطه بین سلامت با بروز خشونت و آسیب در عرصه سیاست بین الملل را مورد بررسی قرار می دهد. دانش روانشناسی سیاسی و زیست سیاست رابطه بین سلامت و رفتار سیاسی را مورد توجه قرار می دهند. فروید ر یشه های روانشناختی رفتار را مورد توجه قرار می دهد و ریشه های مرضی برای رف أکثر

این مقاله رابطه بین سلامت با بروز خشونت و آسیب در عرصه سیاست بین الملل را مورد بررسی قرار می دهد. دانش روانشناسی سیاسی و زیست سیاست رابطه بین سلامت و رفتار سیاسی را مورد توجه قرار می دهند. فروید ر یشه های روانشناختی رفتار را مورد توجه قرار می دهد و ریشه های مرضی برای رفتار قایل می شود. یونگ ذهن مشترک و ناخودآگاه جمعی را به نظریه فروید اضافه می کند به این معنا که فقدان سلامت جمعی می تواند در بروز رفتار اجتماعی نقش داشته باشد. در میان روایت های نظری ر شته روابط بین الملل، نظریه های انتقادی و به ویژه سازه انگاری فرایند شناخت و نقش آن در رفتار را مورد توجه قرار می دهند. اما تاکید بر کلان نگری و تمایل به یکسان انگاری افراد و جوامع در مطالعات این رشته، مانع از توجه به نقش سلامت ذهن در شناخت و رفتار در عرصه بین المللی شده است. نگارندگان مقاله مدعی اند که وضع سلامت رهبران و جوامع نقش تعیین کننده در شناخت و رفتار در عرصه بین المللی دارد و خشونت و آسیب در سیاست بین الملل متاثر از وضع سلامت کنشگران است . از آنجا که هیچ یک از روایتهای نظری رشته روابط بین الملل به تنهایی چارچوب نظری مناسب برای طرح موضوع سلامت را فراهم نمی آورند این مقاله با استفاده از یافته های روانشناختی، زیست سیاست، پزشکی، نظریه انتقادی، سازه انگاری و همچنین استناد به شواهد عینی فرضیه رابطه سلامت با خشونت و آسیب در سیاست بین الملل را مورد بررسی قرار می دهد. نتیجه موید این رابطه می باشد و علاوه بر تاکید بر توجه به وضع سلامت افراد و جوامع، لزوم نظریه پردازی و شکل دادن به چارچوب نظری جدید برای فراهم کردن نقش سلامت در مطالعه روابط بین الملل را تاکید می نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3361 - نقد بومی گرایی در اندیشه جلال آل احمد
محمدتقی قزلسفلی نگین نوریان دهکردی

نقد و ارزیابی جریان های فکری ایران معاصر، متأثر از چگونگی برخورد آنها با مسأله ی سنت و تجدد است. در تلاقی ایرانیان با دنیای مدرن ، نخبگان فکری با قضاوت درباره ی این دو گزینه ، در عین حال از بعد نظریه پردازی نیز، جهت حرکت خود را تعیین می کردند . در مقاله ی حاضر با اشاره أکثر

نقد و ارزیابی جریان های فکری ایران معاصر، متأثر از چگونگی برخورد آنها با مسأله ی سنت و تجدد است. در تلاقی ایرانیان با دنیای مدرن ، نخبگان فکری با قضاوت درباره ی این دو گزینه ، در عین حال از بعد نظریه پردازی نیز، جهت حرکت خود را تعیین می کردند . در مقاله ی حاضر با اشاره به نیازهای فکری در فهم سه رویکرد تجددگر ا، بومی گرا و گزینش گرا با تمرکز بر اندیشه ی آل احمد مورد ارزیابی قرار می گیرد. جلال آل احمد به اقتضای آثار ادبی و سیاسی روشنفکری بومی گراست. از این حیث پرداختن دوباره و واکاوی دغدغه ها و در ضمن یافتن کاستی های نظریه ی او همیشه جالب توجه خواهد بود.تردیدی نیست او در مجموع کارهای نوشتاری از نقدها تا داستان های گوناگون، جایگاه برجسته ای را در میان گفتمان های روشنفکری ایران معاصر به دست آورده است. مقاله ی حاضر بر آن است این فرضیه را به بحث بگذارد که به چه دلایلی این نگاه واجد کاستی ها و تناقض هایی است. استدلال خواهد شد که آل احمد هم در طرح معنای "غرب" و "مدرنیته" و از آن مهم تر "شرقی" یا "بومی" تضاد ها را به نمایش می گذارد . به منظور اثبات فرضیه ی این نوشتار روش توصیفی- تحلیلی را با استناد به آثار این نویسنده، پیش خواهیم گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3362 - فدرالیزم عراق و امنیت ملی ایران؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
مهدی دهنوی حسین تاج‌آبادی

حمله نیروهای ائتلاف و امریکا به خاک عراق به بهانه تسلیحات کشتار‌جمعی، تحولات این کشور را به یکی از موضوعات اصلی مورد بحث کارشناسان مسائل سیاسی و بین‌المللی تبدیل کرد. بر اساس قانون ‌اساسی جدید عراق که به تصویب نمایندگان مجلس و تأیید اکثریت ملت عراق رسید، نظام حکومتی آن أکثر

حمله نیروهای ائتلاف و امریکا به خاک عراق به بهانه تسلیحات کشتار‌جمعی، تحولات این کشور را به یکی از موضوعات اصلی مورد بحث کارشناسان مسائل سیاسی و بین‌المللی تبدیل کرد. بر اساس قانون ‌اساسی جدید عراق که به تصویب نمایندگان مجلس و تأیید اکثریت ملت عراق رسید، نظام حکومتی آن جمهوری پارلمانی دموکراتیک و فدرال تعیین شد .مسأله ی اصلی در این مقاله بر یافتن پاسخ به این پرسش ابتناء یافته است که تاثیر نظام فدرال در عراق بر امنیت‌ ملی ایران چیست؟ برای پاسخ به این پرسش از روش توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. به نظر می‌رسد سیستم فدرال برای عراق نوین، فارغ از چالش‌هایی که ممکن است برای همسایگان از جمله ایران داشته باشد، در مقایسه با عراق یک پارچه که همواره ساحت امنیت ایران را مخدوش می ساخت و نمود بارز آن را می‌توان در افروختن شعله‌های جنگی خانمان‌سوز علیه ایران دید و یا عراق تجزیه شده که می‌تواند مأوایی برای نفوذ قدرت‌های فرامنطقه‌ای در تقابل با جایگاه منطقه‌ای ایران باشد، می‌توان مطلوب ترین مدل برای امنیت ملی ایران باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3363 - بررسی چالش ها و موانع درونی دموکراسی در خاورمیانه با تاکید بر کشور بحرین
محمدصادق کوشکی مریم ناظم بور

موضوع مقاله ی حاضر،بررسی چالش هاو موانع در ونیدموکراسی درخاورمیانه باتاکید بر بحرین می باشد. سئوال اصلی تحقیق حاضر این است که مهمترین موانع و چالش های در ونیدموکراسی در کشور بحرین چیست؟فرضیه ی اصلی استفاده شده در این مقاله عبارت است ازاینکه: چالش اصلی در بحرین حکومت اقت أکثر

موضوع مقاله ی حاضر،بررسی چالش هاو موانع در ونیدموکراسی درخاورمیانه باتاکید بر بحرین می باشد. سئوال اصلی تحقیق حاضر این است که مهمترین موانع و چالش های در ونیدموکراسی در کشور بحرین چیست؟فرضیه ی اصلی استفاده شده در این مقاله عبارت است ازاینکه: چالش اصلی در بحرین حکومت اقتدار گرایسنتیاست که خودزمینه سازموانع وچالش های دیگرمی باشد. نوع تحقیق در این مقاله نظری می باشد و روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی است. از نتایج به دست آمده در این تحقیق اینکه ریشه های مهم اقتدار گرایی راباید در فرهنگ واقتصاد این کشورها جستجوکرد. بدین معنی که فرهنگ سیاسی کشورهای خاورمیانه، فرهنگی اقتدارگراست که به صورت مانعی جدی و اساسی بر سر راه دموکراسی و جامعه ی مدنی آزاد و مستقل عمل می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3364 - پایبندی به قواعد نظام بین الملل از منظر نظریه های هنجاری روابط بین الملل
مهدی ذاکریان حسین مفیدی احمدی

نظریه های روابط بین الملل، نگرشهای متفاوتی را در مورد چرایی و چگونگی پایبندی یا عدم پایبندی بازیگران داخلی و بین المللی به قواعد نظام بین الملل ارائه می دهند. این نظریه ها براساس منطق تاثیرگذار بر رفتار منطبق با قواعد، به دو دسته نظریه های خردگرا و نظریه های هنجاری تقسی أکثر

نظریه های روابط بین الملل، نگرشهای متفاوتی را در مورد چرایی و چگونگی پایبندی یا عدم پایبندی بازیگران داخلی و بین المللی به قواعد نظام بین الملل ارائه می دهند. این نظریه ها براساس منطق تاثیرگذار بر رفتار منطبق با قواعد، به دو دسته نظریه های خردگرا و نظریه های هنجاری تقسیم می شوند. با وجود نگاه هنجار محور مکتب انگلیسی و نظریه های متکی به مشروعیت قواعد، سازه انگاری به عنوان یکی از پویاترین رهیافت های جاری در روابط بین الملل، نقشی مهمی در تبیین مفهوم پایبندی ایفا نموده است. نقطه اشتراک چشم اندازهای مختلف سازه انگاری در خصوص مسئله پایبندی، مفهوم جامعه پذیری و درونی سازی هنجارها و قواعد است، اما آنها سازوکارهای متفاوتی را درمورد پایبندی ارائه می دهند. سازوکارهایی چون فرهنگ پذیری یا زور هنجاری و اقناع. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3365 - زمینه های افزایش حملات تروریستی در عراق پس از سقوط صدام
مرتضی باقیان زارچی مریم دارابی منش روح اله امیری

یکی از مهم ترین پیامدهای حمله آمریکا به عراق و سرنگونی رژیم صدام حسین، افزایش ناامنی و خشونت در عراق بود. خشونتی که بارزترین جلوه آن، در حملات تروریستی – اغلب به صورت بمب گذاری انتحاری- جلوه گر شده است. در بازه زمانی2003 تا 2008 این خشونت ها و حملات تروریستی افزای أکثر

یکی از مهم ترین پیامدهای حمله آمریکا به عراق و سرنگونی رژیم صدام حسین، افزایش ناامنی و خشونت در عراق بود. خشونتی که بارزترین جلوه آن، در حملات تروریستی – اغلب به صورت بمب گذاری انتحاری- جلوه گر شده است. در بازه زمانی2003 تا 2008 این خشونت ها و حملات تروریستی افزایش بی سابقه ای یافت به طوری که پس لرزه های آن هنوز هم کماکان ادامه دارد. هدف نوشتار حاضر، پاسخگویی به این سوال است که زمینه های دخیل در بروز و افزایش حملات تروریستی در عراقِ پس از سقوط صدام کدامند؟ در پاسخ به این پرسش، با فاکتور گرفتن از عاملان حملات تروریستی و اهداف آنان، این فرضیه مطرح می شود که عوامل مختلف تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در افزایش حملات تروریستی در عراق جدید نقش دارند. در چارچوب فرضیه فوق و با استفاده از مدل نظری سازه انگاری، سه عامل اصلی شامل تاریخ سیاسی عراق و حزب بعث، اختلافات قومی و مذهبی و حمله آمریکا به عراق مطرح و مورد بررسی و تحلیل قرار می-گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3366 - بررسی بسترهای شکل‌گیری و رشد رادیکالیسم اسلامی در نیجریه؛ مطالعه موردی بوکو حرام
ابوالقاسم شهریاری محدثه جزائی سارا اکبری

نزدیک به دو دهه قبل گروه‌های بنیادگرا به ‌طور سازمان‌ یافته فعالیت خود را در سراسر قاره آفریقا گسترش دادند و موجی از رادیکالیسم اسلامی را در کشورهای مختلف آفریقایی به نمایش گذاشتند. یکی از جدیدترین گروه‌های اسلامی که رادیکالیزه شده، بوکو حرام، در کشور نیجریه است. نگارند أکثر

نزدیک به دو دهه قبل گروه‌های بنیادگرا به ‌طور سازمان‌ یافته فعالیت خود را در سراسر قاره آفریقا گسترش دادند و موجی از رادیکالیسم اسلامی را در کشورهای مختلف آفریقایی به نمایش گذاشتند. یکی از جدیدترین گروه‌های اسلامی که رادیکالیزه شده، بوکو حرام، در کشور نیجریه است. نگارندگان مقاله حاضر کوشیده‌اند، با مطالعه موردی این گروه، روند شکل‌گیری رادیکالیسم اسلامی در نیجریه را مورد بررسی قرار دهند. در این راستا تلاش شده است با بهره‌گیری از نظریه جنبش‌های اجتماعی آلن تورن به این سؤال که چه عواملی زمینه‌ساز ظهور و رشد رادیکالیسم مذهبی در نیجریه گردیده است، پاسخ داده شود. بر اساس فرضیه نگارندگان، متغیرهای داخلی همچون، فقر گسترده مناطق مسلمان‌نشین نسبت به مناطق مسیحی، عدم حضور مؤثر مسلمانان در عرصه سیاسی، وجود درگیری‌های قومی سابقه‌دار، احساس هویت زدایی در بین مسلمانان از سوی دولت سکولار، در کنار عواملی خارجی مانند حمایت گروه‌های تروریستی بین‌المللی، به رادیکال شدن و استفاده هر چه بیشتر بوکو حرام از خشونت، منجر شده است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر این امر است که برای کاهش خسارت جانی و مالی ناشی از فعالیت‌های بوکو حرام لازم است به جای مبارزه، راهکار مواجهه را در پیش گرفت تا در کنار کاستن از شدت حملات، پیوستن نیروهای جدید به این گروه را نیز کاهش داد؛ بنابراین در گام اول استفاده از راهبردهای سازش و اقناع می‌تواند راهکاری مناسب در جهت توقف حملات بوکو حرام به شمار آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3367 - روش شناسی سازه انگاری در حوزه روابط بین المل
جهانگیر معینی علمداری عبداله راسخی

در این مقاله پس از بررسی بنیان های فر انظری ، دیدگاه های سازه انگاری در مورد روابط بین الملل ، سیاست خارجی و فرهنگ، مورد ارزیابی قرار می گیرد. اینکه چگونه یک رشته دعوای جدید معرفت شناختی و هستی شناختی سازه انگارانه مبنای ارائه ی رویکرد جدیدی در عرصه ی روابط بین المللی ق أکثر

در این مقاله پس از بررسی بنیان های فر انظری ، دیدگاه های سازه انگاری در مورد روابط بین الملل ، سیاست خارجی و فرهنگ، مورد ارزیابی قرار می گیرد. اینکه چگونه یک رشته دعوای جدید معرفت شناختی و هستی شناختی سازه انگارانه مبنای ارائه ی رویکرد جدیدی در عرصه ی روابط بین المللی قرار گرفته است . در مقاله ی حاضر پیامدهای این امر برای نظم بین الملل ، نهادهای بین الملل ، فرهنگ جهانی و هویت ها مورد بحث قرار می گیرد . در این نوشته در پاسخ به این پرسش که روش شناسی سازه انگاری در در سازه انگاری روابط بین الملل بر چه مبنایی عمل می کند؟ این فرضیه را مطرح می کند که واقعیت به عنوان یک برساخته ی بیناذهنی اجتماعی و حاصل تعامل ساختار و کارگزار درپیامدهای این امر برای تحلیل روابط بین الملل و عملکرد دولت ها نظر گرفته شده است در سیاست جهانی ردیابی می شود و در نهایت کارکردهای فرهنگ در تکوین سازه انگارانه ی نظام بین الملل مورد بررسی قرار می گیرد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3368 - شرق آسیا و نظام توازن قوای دو قطبی
شهروز ابراهیمی جمیل میلانی جواد کرمی راد

منطقه شرق آسیا یکی از کلیدی ترین مناطق اقتصادی دنیا است. طبق پیش بینی ها این منطقه در آینده نزدیک مهمترین رکن اقتصادی نظام بین الملل خواهد بود. این موضوع و وجود قدرتهای بزرگی همچون چین، ژاپن و قدرت فرامنطقه ای آمریکا و وجود سلاح های هسته ای در این منطقه، بر اهمیت صلح و أکثر

منطقه شرق آسیا یکی از کلیدی ترین مناطق اقتصادی دنیا است. طبق پیش بینی ها این منطقه در آینده نزدیک مهمترین رکن اقتصادی نظام بین الملل خواهد بود. این موضوع و وجود قدرتهای بزرگی همچون چین، ژاپن و قدرت فرامنطقه ای آمریکا و وجود سلاح های هسته ای در این منطقه، بر اهمیت صلح و ثبات در این منطقه افزوده است. برخی از تحلیلگران معتقدند که که یکی از دلایل توسعه اقتصادی اعجاب آور شرق آسیا وجود ثبات در آن منطقه است. بعضی ها نیز معتقدند که به دلیل فقدان دموکراسی، وابستگی متقابل اقتصادی و نهادهای چند ملیتی در شرق آسیا، تنش در حال افزایش است. امکان دارد که به هم خوردن صلح و ثبات در منطقه شرق آسیا، کل نظام بین الملل را نیز تحت تاثیر قرار دهد. با آگاهی از این مطلب اندیشمندان بین المللی راهکار های صلحی ارائه داده اند که مهمترین آن کنسرت قدرت ها است. به اعتقاد این دسته، کنسرت قدرت ها یا همان امنیت دسته جمعی متشکل از آمریکا، چین و ژاپن می تواند از امنیت و صلح و ثبات در منطقه حفاظت کند. سوال اساسی نوشتار پیش رو این است که آیا اساساً امکان به وجود آمدن چنین کنسرت قدرتی در شرق آسیا وجود دارد یا خیر؟ فرضیه مورد آزمون قرار گرفته در پاسخ به این سوال این است که، این توازن قوا است که تا آینده ای قابل پیش بینی مبنای محاسبه معادلات شرق آسیا است و می تواند از بروز یک جنگ همه گیر در منطقه جلوگیری کند. مقاله در چارچوب رئالیسم ساختاری کنت والتس به رشته تحریر درآمده است. در رئالیسم ساختاری والتس موازنه قوا بهترین سازوکاری است که بویژه در نظام دوقطبی، صلح(شکننده) را حفظ می نماید. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و منابع گردآوری داده ها، کتابخانه ای می باشد. یافته نوشتار این است که به دلایلی همچون نبود ایدئولوژی سیاسی واحد و نبود استراتژی یکسان درمورد چگونگی توزیع قدرت در ساختار منطقه ای، عملاً امکان به وجود آمدن کنسرت قدرت در شرق آسیا تاآینده قابل پیش بینی امکان پذیر نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3369 - معمای دموکراسی در افغانستان
نوذر شفیعی اقدس اقبال

با وجود زمینه های معروف به دهه ی دموکراسی وحتی تصویب قانون اساسی، آغاز تصمیم گیری برای استقرار دموکرا سی در افغا نستان همزمان با حمله ی نیروهای نظامی ایالات متحده به افغانستان و شکست نظامی طالبان پس از یازده سپتامبر 2001 می باشد. با توجه به اهمیت سطوح منطقه ای و بین الم أکثر

با وجود زمینه های معروف به دهه ی دموکراسی وحتی تصویب قانون اساسی، آغاز تصمیم گیری برای استقرار دموکرا سی در افغا نستان همزمان با حمله ی نیروهای نظامی ایالات متحده به افغانستان و شکست نظامی طالبان پس از یازده سپتامبر 2001 می باشد. با توجه به اهمیت سطوح منطقه ای و بین المللی مسائل افغانستان برای کشورهای همسایه ی آن از جمله ایران، پژوهش پیش رو به بررسی و تحلیل مساله ی دموکراسی و یا به بیان مناسب تر معمای دموکراسی در افغانستان می پردازد. پس از بررسی نظریه های دموکرا سی در جوامع پیچیده و تاکید بر ارتباط تنگاتنگ مساله ی قومیت و دموکراسی در این کشور، این مقاله با تقسیم دیدگاه ها به دو گروه کلی، به تحلیل این دیدگاه ها می پردازد. بدین معنی که از زمان آغاز استقرار دموکراسی در افغانستان عمدتاً دو دیدگاه در این باره وجود داشته است. مخالفان و منتقدان استقرار دموکراسی در افغانستان عمدتاً پیچیدگی ها و موانع تحقق دموکراسی در این کشور را ناشی از شرایط خاص اجتماعی و اقتصادی این جامعه (سطح سواد، آموزش، بهداشت، توسعه و...) و پس از آن پیامدهای منفی که دموکراتیزاسیون از آغاز در این کشور ایجاد کرده است، می دانند. در مقابل موافقان دموکراتیزاسیون در افغانستان با تاکید بر دموکراسی حداقلی و ارزش های لیبرالی، معتقدند که دموکراسی با تمرکززدایی از قدرت و ایجاد توسعه ی سیاسی با حل بحران مشارکت، می تواند به کاهش منازعات کمک نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3370 - تاثیربرنامه هسته ای ایران برنظام امنیت منطقه ای خلیج فارس با تاکید برنظریه رئالیسم تهاجمی
مسعود جعفری نژاد فیدافه مدآبادی

چکیده پرونده ی هسته ای جمهوری اسلامی ایران در طول 13 سال اخیر به یکی از مهم ترین موارد در معادلات خاورمیانه بدل شده است. در این میان ایالات متحده آمریکا، ایران و کشور های حاشیه ی خلیج فارس بازی گرانی هستند که به طور مستقیم در معرض پیامد های امنیتی پرونده هسته ای هستند. أکثر

چکیده پرونده ی هسته ای جمهوری اسلامی ایران در طول 13 سال اخیر به یکی از مهم ترین موارد در معادلات خاورمیانه بدل شده است. در این میان ایالات متحده آمریکا، ایران و کشور های حاشیه ی خلیج فارس بازی گرانی هستند که به طور مستقیم در معرض پیامد های امنیتی پرونده هسته ای هستند. با توجه به موضع چالشی آمریکا و کشورهای عرب حاشیه ی خلیج فارس نسبت به برنامه ی صلح آمیز هسته ای ایران پرسش اساسی این مقاله این است که چرا ایالات متحده می کوشد با تمرکز بر تهدید آمیز جلوه دادن این برنامه به معضل امنیت در میان بازی گران منطقه ی ای دامن می زند؟ فرضیه ی پژوهش حاضر نیز بر این مطلب استوار است که امنیتی کردن پرونده هسته ای ایران به موازات پروژه ی ایران هراسی، ضامن منافع استراتژیک آمریکا در منطقه ی خاورمیانه به ویژه خلیج فارس بوده و برداشت کشور های حوزه ی خلیج فارس از این پرونده تحت تأثیر همین القائات است. در این مقاله چارچوب نظری مورد استفاده، رئالیسم تهاجمی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3371 - تغییر و تداوم در سیاست خارجی برزیل در قبال جمهوری اسلامی ایران
اسماعیل شفیعی عبدالرحمن افشاری ندا شاه نوری

چکیده مقاله‌ی حاضر درصدد بررسی تغییر و تداوم در سیاست خارجی برزیل در رابطه با جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی نقش برزیل درصحنه‌ی سیاسی بین‌المللی و تأثیر آن بر پرونده‌ی هسته‌ای ایران پرداخته است. پرونده هسته‌ای ایران نه‌تنها برای قدرت أکثر

چکیده مقاله‌ی حاضر درصدد بررسی تغییر و تداوم در سیاست خارجی برزیل در رابطه با جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی نقش برزیل درصحنه‌ی سیاسی بین‌المللی و تأثیر آن بر پرونده‌ی هسته‌ای ایران پرداخته است. پرونده هسته‌ای ایران نه‌تنها برای قدرت‌های بزرگ جهانی از جهات مختلف، موضوعی قابل‌توجه بوده است بلکه تعدادی از قدرت‌های متوسط نظام بین‌الملل نیز کوشیده‌اند با وارد شدن به آن و تلاش برای باز کردن گره‌هایش، میزان اثرگذاری خود را در عرصه‌ی جهانی افزایش دهند. یکی از این کشورها برزیل است که در بازه‌ی زمانی کوتاهی وارد موضوع هسته‌ای ایران شد و اقداماتی را در این زمینه انجام داد. این نوشتار تلاش می‌کند تا علل وارد شدن کشوری باقدرت متوسط و از یک حوزه‌ی جغرافیایی متفاوت به پرونده هسته‌ای ایران را شناسایی کند. برزیل با ارائه راهکارهای جدید در نزدیک کردن دیدگاه‌های طرفین کوشش کرد اما در شکستن اجماع کشورهای غربی و متحدان آن‌ها علیه ایران ناتوان ماند و درنهایت دنباله‌رو مسیری شد که قدرت‌های بزرگ آن را تعیین کرده بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3372 - روندهای کلان نظام بین الملل در آغاز هزاره سوم
امین دیلمی معزی حسین رفیع

هدف این مقاله شناسایی روندهای کلان در نظام بین الملل در آغاز هزاره ی سوم میلادی است. از این رو این سؤال مطرح بود که نظام بین الملل پس از فروپاشی شوروی دارای چه فرایندهای کلانی است که بازیگران را در اتخاذ خط مشی سیاست خارجی محدود می کند؟ پژوهش نشان می دهد که مواردی نظیر أکثر

هدف این مقاله شناسایی روندهای کلان در نظام بین الملل در آغاز هزاره ی سوم میلادی است. از این رو این سؤال مطرح بود که نظام بین الملل پس از فروپاشی شوروی دارای چه فرایندهای کلانی است که بازیگران را در اتخاذ خط مشی سیاست خارجی محدود می کند؟ پژوهش نشان می دهد که مواردی نظیر گسترش نقش افکار عمومی ملی و جهانی، افزایش اهمیت و جایگاه سازمان های تروریستی در ناامنی جهانی، توسعه ی امواج دموکراسی خواهی و افزایش تعداد نظام های دموکراتیک، فرایند چند بعدی جهانی شدن، تحول در گفتمان امنیت و چند لایه شدن آن و در نهایت منطقه گرایی اقتصادی و امنیتی هستند که نظام بین الملل را متأثر ساخته اند. لذا دولت ها صرف نظر از محدودیت هایساختاری با محدودیت های فرآیندی نیز مواجه هستند و ناچارند که چنین محدودیت هایی را در اتخاذ و اجرای سیاست خارجی در نظر گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3373 - پارادایم‌های روابط بین‌الملل: بررسی پارادایمیک بودن رویکردهای نظری روابط بین‌الملل در ابعاد نظری، روش شناسی و شناخت شناسی
رحیم بایزیدی

در این مقاله قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که می‌توان رشته ی روابط بین‌الملل را در ابعاد نظری، روش‌‌شناختی و شناخت‌شناسی پارادایمیک نامید؟ پاسخ به این پرسش بیشتر بر اساس پژوهش‌ها و پیمایش‌های انجام شده در این مورد در آمریکا و برخی دیگر از کشورها توسط موسسه تئوری و اعم أکثر

در این مقاله قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که می‌توان رشته ی روابط بین‌الملل را در ابعاد نظری، روش‌‌شناختی و شناخت‌شناسی پارادایمیک نامید؟ پاسخ به این پرسش بیشتر بر اساس پژوهش‌ها و پیمایش‌های انجام شده در این مورد در آمریکا و برخی دیگر از کشورها توسط موسسه تئوری و اعمال آن در روابط بین‌الملل است. فرضیه ی پژوهش حاضر این است که با توجه به کثرت نظریه ها و رویکردهای رشته ی روابط بین‌الملل و تنوع روش‌های به کار گرفته شده در این حوزه، نمی‌توان روابط بین‌الملل را در نظریه و روش پارادایمیک نامید. در بحث شناخت‌شناسی نیز با وجود تسلط آموزه ی پوزیتیویسم در آمریکا، تفاوت چشم گیری در میزان تسلط این آموزه در کشورهای دیگر از قبیل کانادا، نیوزیلند، انگلستان و آفریقای جنوبی وجود دارد و در همه موارد یاد شده آموزه‌های غیرپوزیتیویسمی در این کشورها از تسلط بیشتری نسبت به پوزیتیویسم برخوردار است. بنابراین در این نوشتار قصد داریم روابط بین‌الملل را به عنوان رشته‌ای غیرپارادایمیک معرفی کنیم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3374 - تبیین شاخص های دموکراسی از منظر جان لاک
شیوا جلال پور شهره جلال پور سید مجید موسوی

اندیشه سیاسی پدر لیبرالیسم زمینه های نظری لازم جهت شکل گیری بحث‌های جدی پیرامون مفاهیمی چون قانون طبیعی و حقوق مبتنی برآن ، تفکیک قوا، سلطنت مشروطه و ... را در قرن 18 م فراهم آورد و آموزه‌های او به بستر رشد جنبش‌های دموکراتیک و لیبرال عصرهای بعد بدل شد. از این رو تحقیق أکثر

اندیشه سیاسی پدر لیبرالیسم زمینه های نظری لازم جهت شکل گیری بحث‌های جدی پیرامون مفاهیمی چون قانون طبیعی و حقوق مبتنی برآن ، تفکیک قوا، سلطنت مشروطه و ... را در قرن 18 م فراهم آورد و آموزه‌های او به بستر رشد جنبش‌های دموکراتیک و لیبرال عصرهای بعد بدل شد. از این رو تحقیق حاضر در صدد بررسی شاخص های دموکراسی در اندیشه سیاسی جان لاک است . در این مطالعه از روش گردآوری داده های کیفی استفاده می شود و شیوه تجزیه و تحلیل داده ها نیز به صورت توصیفی- تحلیلی خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3375 - دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر فناوری‌های دفاعی-امنیتی)
نوذر شفیعی اصغر شکری مقدم

در دنیای امروز یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده قدرت‌، اعم از قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مسأله فناوری‌های برتر است که به مولد قدرت تبدیل شده است. تغییر عرصه سیاست بین‌الملل در نتیجه توسعه فناوری‌های پیشرفته، اشکال، ابعاد، دامنه و مکانیسم‌های اعمال قدرت أکثر

در دنیای امروز یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده قدرت‌، اعم از قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مسأله فناوری‌های برتر است که به مولد قدرت تبدیل شده است. تغییر عرصه سیاست بین‌الملل در نتیجه توسعه فناوری‌های پیشرفته، اشکال، ابعاد، دامنه و مکانیسم‌های اعمال قدرت را متنوع و پیچیده نموده است. به تبع پیشرفت فناوری برای کشورها مسائل جدیدی در روابط بین‌الملل بوجود آمد که یکی از آن‌ها دیپلماسی فناوری است. با توجه به تحریم‌های تکنولوژیک غرب علیه جمهوری اسلامی ایران این پژوهش در پی پاسخگویی به این سوال است که دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران چگونه می‌تواند نیازهای دفاعی- امنیتی کشور را تأمین نماید؟ به نظر می‌رسد که دستیابی ایران به فناوری‌های مرتبط با نیازهای دفاعی- امنیتی، مستلزم شناخت دقیق محدودیت‌های بین‌المللی بر سر راه تأمین فنی ایران و تنظیم راهکارهای مبتنی بر بهبود نهادی، فنی و حرفه‌ای دیپلماسی فناوری برای دور زدن تحریم‌ها و محدودیت‌های حقوقی و سیاسی به ویژه با تکیه بر رهیافت منطقه‌گرایی و سیاست تنش‌زدایی می‌باشد. روش مطالعه در پژوهش حاضر، توصیفی و تحلیل ثانویه می‌باشد. این پژوهش منطقه‌گرایی را مبنای نظری خود قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3376 - تاثیر ایدئولوژی برتناسب کاربرد قدرت سخت و نرم در سیاست خارجی خاورمیانه ای ایالات متحده آمریکا (مطالعه موردی اعراب، اسراییل)
مهرداد حلال خور محمد مهدی باباجان نژاد

تعریف منافع ملی بطور قابل توجهی تحت تاثیر خوانش های متفاوت از منفعت قرار دارد. لذا ایدئولوژی به عنوان یکی از متغییر های تاثیر گذار در عرصه سیاسی آمریکا، برای درک بیشتر تغییرات سیاست خارجی این کشور در بازه های زمانی مختلف و براساس تفاسیر مختلف از منافع ملی بسیار ضروری خو أکثر

تعریف منافع ملی بطور قابل توجهی تحت تاثیر خوانش های متفاوت از منفعت قرار دارد. لذا ایدئولوژی به عنوان یکی از متغییر های تاثیر گذار در عرصه سیاسی آمریکا، برای درک بیشتر تغییرات سیاست خارجی این کشور در بازه های زمانی مختلف و براساس تفاسیر مختلف از منافع ملی بسیار ضروری خواهد بود در این پژوهش بدنبال بررسی وزن این متغییر در دولتهای کلینتون و بوش و اوباما خواهیم بود تا دریابیم تغییر تناسب قدرت نرم و سخت در بازه زمانی ذکر شده در رابطه با درگیری های اعراب و فلسطین به چه دلیل متفاوت بوده است ؟ در پژوهش میان رودوموضوع جایگاه ایدئولوژی در سیاست خارجی این کشور و تناسب کاربرد قدرت نرم در قبال مسئله اعراب و فلسطین پیوند برقرار می شود . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3377 - واکاوی نقش هواپیماهای بدون سرنشین در عملیات ضد تروریستی (با تأکید بر کشور یمن)
محسن کرمی ناوه‌کش عباس علیپور

در سالی که گذشت در کشور بحران‌خیز یمن در استان‌های ابیان و شبوا اعلام شد که مبارزان القاعده وابسته به عربستان سعودی در آن منطقه مخفی شده و قدرت گروه‌های تأثیرگذاری هم چون انصار الشریعه را به محک آزمون گذارده‌اند. در این راستا این گروه قبل از آن که توسط ارتش یمن در تابست أکثر

در سالی که گذشت در کشور بحران‌خیز یمن در استان‌های ابیان و شبوا اعلام شد که مبارزان القاعده وابسته به عربستان سعودی در آن منطقه مخفی شده و قدرت گروه‌های تأثیرگذاری هم چون انصار الشریعه را به محک آزمون گذارده‌اند. در این راستا این گروه قبل از آن که توسط ارتش یمن در تابستان 2012 م دستگیر شوند، به وسیله هواپیماهای بدون سرنشین و در راستای استراتژی مبارزه با تروریسم اوباما مورد حمله قرار گرفتند. مقاله ی پیش‌رو در پی واکاوی این نکته است که آیا کاربرد هواپیماهای بدون سرنشین می‌تواند در ایجاد ثبات و آرامش در منطقه نقش مثبتی ایفا کند یا اینکه برعکس راه جدیدی برای گسترش و تسری افراط‌گرایی در منطقه خواهد شد؟نویسنده بر این نظر است که کاربرد این پهبادها باعث افراط‌گرایی در منطقه شده و از حوزه ی اصلی آن یعنی مناطق قبایلی تحت حاکمیت دولت پاکستان به یمن تسری یافته است و این امر به نوبه خود به گسترش بی‌ثباتی در منطقه کمک کرده و باعث درگیری‌های خونین شده و فرصت‌هایی را برای طالبان و القاعده برای ایجاد ناامنی به وجود آورده است که این مسأله از ناکامی استراتژی مبارزه با تروریسم اوباما در منطقه حکایت دارد. [1] - Abyan [2] - Shabwa تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3378 - The Legacy of Postmodernism: The Heightened Power of Lexicon over Syntax
بهروز عزبدفتری

10.30495/lct.2015.692310

This paper is composed of three parts: part one deals with the trends of language study, the interest of philosophers in determining the meanings of ʻ meaning ʼ, sentential meaning versus pragmatic meaning, and the powerful role of words in conducting social affairs, wi أکثر

This paper is composed of three parts: part one deals with the trends of language study, the interest of philosophers in determining the meanings of ʻ meaning ʼ, sentential meaning versus pragmatic meaning, and the powerful role of words in conducting social affairs, wielding political leverage, and expressing imagistic fancies in poetry. The second part, drawing on Vygotsky’s (1973) views, seeks the genetic roots of thought and speech. The third part focuses on a discussion regarding external speech, egocentric speech, and inner speech. This part also highlights differences between Vygotsky’s view and Piagetʼs view regarding the nature and functions of these parts of speech. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3379 - The Emotional Value of the Phrase ‘I love you’ for Iranian Bilinguals
علی جهانگرد شری هولدرید

Misunderstanding the emotionality of a word or an emotion-laden word used inaccurately or inappropriately might lead to pragmatically unwanted and embarrassing effects. The present study’s objective was to analyze the perception and use of the phrase ‘I love أکثر

Misunderstanding the emotionality of a word or an emotion-laden word used inaccurately or inappropriately might lead to pragmatically unwanted and embarrassing effects. The present study’s objective was to analyze the perception and use of the phrase ‘I love you’ in Iranian bi/multilingual’s different languages. The aim was to identify if variables of sociobiographical, learning history, and social and linguistic context of L2 use affect the perceivedweight and use of this phrase. The research was conducted using both quantitative (statistical correlation) analysis and qualitative (open-ended questions) to investigate the research question. Twenty Iranian bi/multilingual participants answered an emotional language valuation questionnaire derived from a subsection of the Bilingualism and Emotion Questionnaire (BEQ) database. Our research found that there was no statistical association with the variables except language dominance. Furthermore, seventy percent of the participants reported feeling that ‘I love you’ had the greatest weight in their L1regardless of their age, gender, education level, whether they learned the L2 in a natural, instructed or mixed environment, the onset age of learning, even if they had a high degree of socialization and an extensive network of interlocutors in their L2. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3380 - Photocatalytic degradation of rhodamine B by nano bismuth oxide: Process modeling by response surface methodology (RSM)
Seyed Ali Hosseini Ramin Saeedi

The photocatalytic activity of nano-Bi2O3 was evaluated in degradation of rhodamine B (RhB) as a model of dye pollutant from waste waters. Nano sized Bi2O3 was synthesized using the chemical precipitation method. The as-prepared sample was characterized by X-ray diffrac أکثر

The photocatalytic activity of nano-Bi2O3 was evaluated in degradation of rhodamine B (RhB) as a model of dye pollutant from waste waters. Nano sized Bi2O3 was synthesized using the chemical precipitation method. The as-prepared sample was characterized by X-ray diffraction (XRD), scanning electron microscopy (SEM) and Fourier transform infrared spectrometry (FT-IR). Structural analysis revealed that Bi2O3 contains a unique well-crystallized phase and the average crystallite size of 22.4 nm. The SEM analysis revealed that the size of Bi2O3 particles was mainly in the range of 16-22 nm. Response surface methodology was applied to design experiments and to optimize the photocatalytic process. A second order model was developed and a good correlation was found between experimental and predicted responses, confirming the reliability of the model. The optimal condition for maximum degradation of values of RhB resulted in initial concentration, irradiation time, initial pH and catalyst dosage of 12.5 mg.L-1, 120 min, 4.6-7 and 0. 75 g.L-1, respectively. The Bi2O3 nanoparticles exhibited an efﬁcient ultraviolet photocatalytic activity so that under optimal condition more than 95% of Rhodamine B was decolorized. The Pareto analysis indicated that the order of relative importance of the input variables on the dye degradation efficiency is as follows: Bi2O3 dosage > pH ≈ irradiation time >initial concentration of the RhB. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3381 - The Study of Photocatalytic Degradation Mechanism under Visible Light Irradiation on BiOBr/Ag Nanocomposite
Marzieh Yaghoubi-berijani bahram bahramian Solmaz Zargari

Due to the pollution of dyeing and textile industry wastewaters in different colors and the need to remove these pollutants from the wastewaters, it is necessary to study and develop effective and efficient technology solutions required. To remove dye from aqueous solut أکثر

Due to the pollution of dyeing and textile industry wastewaters in different colors and the need to remove these pollutants from the wastewaters, it is necessary to study and develop effective and efficient technology solutions required. To remove dye from aqueous solutions, photodegradation is employed as an effectively simple way. Thus, the BiOBr photocatalyst was chemically made by synthesis using a facile method. To enhance its photocatalytic activity, the synthesized BiOBr nanoplates were then functionalized with Ag NPs forming the modified BiOBr/Ag photocatalyst. The BiOBr/Ag nanocomposite was synthesized with different percentages of Ag to determine its optimized percentage in the photocatalytic process. The characterization techniques of PL, DRS, XRD, EDX, SEM, FT-IR, and Raman were used to confirm the prepared samples. The power-down white light lamp was used in the photocatalytic process, which showed good degradation. The photocatalytic activity of prepared BiOBr/Ag was investigated by the degradation of the 2,4-dichlorophenol, methyl orange, and rhodamine B. The effective separation and inhibited recombination of photo-generated electron-hole pairs resulted from the high photocatalytic activity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3382 - Kinetics and thermodynamics of the esterification reaction according to the Langmuir-Hinshelwood mechanism
Rohollah Ezzati

In this work, kinetics and thermodynamics of esterification reaction were studied. This research investigated the esterification reaction between methanol and acidified oil catalyzed by sulfonated cation exchange resin and proposed a new rate equation for consideration أکثر

In this work, kinetics and thermodynamics of esterification reaction were studied. This research investigated the esterification reaction between methanol and acidified oil catalyzed by sulfonated cation exchange resin and proposed a new rate equation for consideration of kinetics of this reaction according to the Langmuir-Hinshelwood mechanism. Thermodynamics and kinetics parameters were calculated according to this equation. The results of this study showed that this new equation was a reasonable equation for kinetics study of the esterification reaction. Also, kinetics parameters were calculated for this reaction. Activation energy and Arrhenius pre-exponential factor were equal to and respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3383 - Lump Kinetic Method in Solving Kinetic Problems and Cracking Reaction Mechanism: A Review
hasanudin Hasanudin Wan Asri Karna Wijaya

10.30495/ijc.2022.1954673.1921

The development of an appropriate kinetic model for cracking reactions is essential for simulation and process optimization. These results are to be potentially used for proper reactor design. The complexities of oil gas inlet combinations have led to an increase in the أکثر

The development of an appropriate kinetic model for cracking reactions is essential for simulation and process optimization. These results are to be potentially used for proper reactor design. The complexities of oil gas inlet combinations have led to an increase in the challenges while defining and depicting kinetics on an intrinsic scale. Hence, complicated chemical reaction circumstances are characterized by combining many possible pathways into more modest groups of comparable chemical substances. In addition, cracking kinetic demonstrations is frequently carried out in lumped forms. This is due to the complex nature of the feedstock, which is known to contain enormous hydrocarbon associated with series and parallel reaction networks. The representation of complicated compounds by consolidating a large chemical component into small amounts of apparent components has been generally utilized in industry to generate a straightforward approach to stoichiometry, thermodynamics, and kinetics. Considering the importance of this lumped method, this study focused on studying the development of a kinetic lump approach to solve kinetic problems and cracking mechanisms. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3384 - The formate and redox mechanisms of water-gas shift reaction on the surface of Ag: A nanocluster model based on DFT study
Darioush Sharafie Ali Arab Mostafa Fazli

Two different possible mechanisms of water gas shift reaction including formate and redox mechanisms on the Ag5 cluster were investigated using DFT computations. All the elementary steps involved in both mechanisms were considered. It was observed that dissociation of H أکثر

Two different possible mechanisms of water gas shift reaction including formate and redox mechanisms on the Ag5 cluster were investigated using DFT computations. All the elementary steps involved in both mechanisms were considered. It was observed that dissociation of H2Oads and OHads, as well as formation of CO2(ads), required activation energy. For these steps, transition state structures were determined and their corresponding activation energies were calculated. For both mechanisms, the highest activation energy (402.34 kJ mol-1) was related to the dissociation of OHads as the rate limiting step. The calculated activation energy of CO2(ads) formation according to the redox mechanism(COads + O ads → CO2(ads)) was 9.32 kJ mol-1 indicating that this step was relatively fast on the surface of Ag5 cluster. It was observed that, CO2(ads) formation according to the formate mechanism occurred through three consecutive steps where the dissociation of formate (HCOO(ads) → CO2(ads) + Hads) had the highest activation energy, 171.53 kJ mol-1. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3385 - Sucrose catalyzes synthesis of 2-amino-4H-chromene: Insight to the kinetics
Sayeydmosatfa Habibi-Khorassani Malek Taher Maghsoodlou Mehdi Shahraki Mohammad Ali Poorshamsoddin Mahsa Karima Maliheh Abbasi

Sucrose is applied as an efficient catalyst for the three-component reaction consisting of aromatic aldehydes, malononitrile and resorcinol in a mixture of water and ethanol media as green solvents. The advantages of this method are excellent yeild, inexpensive catalyst أکثر

Sucrose is applied as an efficient catalyst for the three-component reaction consisting of aromatic aldehydes, malononitrile and resorcinol in a mixture of water and ethanol media as green solvents. The advantages of this method are excellent yeild, inexpensive catalyst and more environmentally friendly. Mechanistic insight into the synthesis of 2-amino-4H-chromene included spectral kinetics approaches is revealed. From the temperature, concentration and solvent studies, the activation energy (Ea=102 kJmol-1) and the related kinetic parameters (ΔGǂ=41 kJmol-1, ΔSǂ=195 Jmol-1 and ΔHǂ=99 kJ mol-1) are calculated. The first step of proposed mechanism is recognized as a rate-determining step (k1) and this is confirmed based upon the steady-state approximation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3386 - Kinetics investigation of the synthesis reaction of 2,3-dihydroquinazolin-4(1H)-ones in the presence of acetic acid as a catalyst
Sayeyd Mosatfa Habibi-Khorassani Malek Taher Maghsoodlou Mehdi Shahraki Marjan Hashemi Shahri Jasem Aboonajmi Tahere Zarei

Acetic acid has been applied as an efficient catalyst and a green solvent for the two–component condensation reaction consisting of benzaldehyde, 2-amino-benzamide. The advantages of this protocol was excellent yield, short reaction time, mild reaction conditions, أکثر

Acetic acid has been applied as an efficient catalyst and a green solvent for the two–component condensation reaction consisting of benzaldehyde, 2-amino-benzamide. The advantages of this protocol was excellent yield, short reaction time, mild reaction conditions, higher availability, low costs, more environmentally friendly, lack of need for column chromatography and simple work-up procedure. In addition, based on the spectral data, the partial order with respect to each reactant was one. Furthermore, useful information regarding the mechanism of the reaction was obtained from studies of the effect of solvent, concentration and catalyst on the rate of the reaction. The results showed that the first step of the mechanism was a rate-determining step. In the studied temperature range, the second order rate constant (lnk1, lnk1/T) depended on reciprocal temperature was in good agreement with the Arrhenius and Eyring equations. These data provided the suitable plots for calculating the activation energy (Ea = 52.80 kJmol-1) and the related kinetic parameters (ΔG&Dagger; = 63.74 kJmol-1, ΔS&Dagger; = -54.22 Jmol-1 and ΔH&Dagger; = 50.28 kJmol-1) of the reaction. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3387 - Highly Porous Bi(III) Modified Rice Husk Silica Photocatalyst for the Photocatalytic Removal of Cationic Methylene Blue
Normawati Jasni Anwar Iqbal N. H. H Abu Bakar Dede Heri Yuli Yanto Hor Jia Yi Noor Haida Mohd Kaus Mohd Norazmi Ahmad Sri Mulijani

10.30495/ijc.2023.1992759.2033

A series of bismuth-silicate photocatalysts were synthesized via the sol-gel method for photodegradation of methylene blue (MB) under sunlight irradiation, utilizing rice husk ash as a silica precursor. The scanning electron microscopy/energy dispersive X-ray (SEM/EDX) أکثر

A series of bismuth-silicate photocatalysts were synthesized via the sol-gel method for photodegradation of methylene blue (MB) under sunlight irradiation, utilizing rice husk ash as a silica precursor. The scanning electron microscopy/energy dispersive X-ray (SEM/EDX) analysis detected Bi content in 3-10 wt% range. Furthermore, it can be seen that the porosity decreased as the Bi concentration increased. The N2 adsorption-desorption analysis indicates the presence of mesopores with an average diameter of 297-554 Å with Brunauer–Emmett–Teller (BET) surface area of 5.6-30.5 m2/g. The photocatalyst with a Bi concentration of 4 wt% (RHSBi-A2) was the most active in the photodegradation of MB; the removal reached 90% within 4 h. The photodegradation is proposed to be driven by superoxide ( ), hydroxyl (•OH) radicals, and hole (h+) based on the valence band (VB) and conduction band (CB) potentials. The porous silica framework is proposed to act as an electron reservoir, allowing better MB adsorption and enhancing light absorption. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3388 - شهرنشینی و مصرف نوشیدنی های الکلی (مطالعه موردی، شهروندان پسر 24-19 ساله شهر بردسیر)
آمنه فیروزآبادی

امروزه شهرها با مشکلات و مسایل عدیده ای مواجه هستند. مصرف نوشیدنی های الکلی به عنوان یک مسئله اجتماعی در تمامی جوامع شهری و با توجه به ممنوعیت آن در کشور ایران می تواند این موضوع را به صورت یک مساله اجتماعی مطرح سازد. از سوی دیگر کاهش سن گرایش به مصرف، قشر جوان جامعه را أکثر

امروزه شهرها با مشکلات و مسایل عدیده ای مواجه هستند. مصرف نوشیدنی های الکلی به عنوان یک مسئله اجتماعی در تمامی جوامع شهری و با توجه به ممنوعیت آن در کشور ایران می تواند این موضوع را به صورت یک مساله اجتماعی مطرح سازد. از سوی دیگر کاهش سن گرایش به مصرف، قشر جوان جامعه را به عنوان گروهی در معرض خطر معرفی می‌نماید. هدف پژوهش حاضر، مطالعه شهرنشینی و مصرف نوشیدنی های الکلی (مطالعه موردی، شهروندان پسر 24-19 ساله شهر بردسیر) می باشد. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی، جامعه آماری شامل شهروندان پسر 14 تا 29 ساله ساکن شهر بردسیر، که تعداد آنان 4000 نفر بوده، طبق فرمول کوکران حجم نمونه 350 نفر تعیین گردید، شیوه نمونه گیری، نمونه گیری تصادفی ساده می باشد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد گرایش به مصرف مشروبات الکلی فیش باین، آیزن و آلپورت و پرسشنامه محقق ساخته عوامل مؤثر بر گرایش شهروندان پسر به مصرف مشروبات الکلی، جمع‌آوری و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید، یافته ها با نرم افزارهای آماری SPSS ویراست 20 و AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، نتایج نشان داد که: بین عوامل فردی، روانی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، عوامل ساختاری مدیریتی، عوامل فرهنگی و گرایش جوانان پسر 14 تا 29 ساله به مصرف مشروبات الکلی در شهر بردسیر معنی‌دار و به‌صورت منفی است. یعنی با تقویت عوامل فردی، روانی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، ساختاری مدیریتی و فرهنگی، گرایش جوانان شهر بردسیر به مصرف مشروبات الکلی کاهش می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3389 - مدل کیفی اثر اجتماعی و روانی گردشگری مذهبی شهری بر شهروندان در فضاهای مذهبی شهر شیراز
سوسن سهامی

هدف این پژوهش اثر اجتماعی و روانی گردشگری شهری با تاکید بر اماکن مذهبی بر شهروندان شهر شیراز است. بررسی هدف این پژوهش اثر اجتماعی و روانی گردشگری شهری با تاکید بر اماکن مذهبی بر شهروندان شهر شیراز است. بررسی کیفی مفاهیم پدیدار گشته در تجربة زائران شهر شیراز است. روش تحق أکثر

هدف این پژوهش اثر اجتماعی و روانی گردشگری شهری با تاکید بر اماکن مذهبی بر شهروندان شهر شیراز است. بررسی هدف این پژوهش اثر اجتماعی و روانی گردشگری شهری با تاکید بر اماکن مذهبی بر شهروندان شهر شیراز است. بررسی کیفی مفاهیم پدیدار گشته در تجربة زائران شهر شیراز است. روش تحقیق، پژوهش حاضربا روش کیفی و با تکنیک مصاحبه نیمه ساختار است.جامعه زائران اماکن مقدس در شهر شیراز .روش نمونه گیری روش مبتنی برهدف وبا نمونه گیری در دسترس است. نمونه شامل 24 نفر زائر می باشد که به شیوه ای اشباع اطلاعات برآورد شده است. پژوهنده در ابتدا با استفاده از متن مصاحبه ها ، مفاهیم اولیه را استخراج کرده سپس با به‌کارگیری سه مرحلۀ رمزگذاریِ باز، محوری و انتخابی، 283 مفهوم، 67 مقولۀ فرعی و 7 مقولۀ اصلی را آشکار ساخته است. در مدل پاردایمی این مطالعه عناصر کدگذاری محوری مفهوم اصلی مکانی امن همگانی در شهر با کارکردهای فردی، اجتماعی متعددی برای شهروندان پدیدار شده. شهروندان در این مکان با انجام عبادت های دست جمعی انسجام شهروندی را تجربه می کنند و انجام مراسم و آداب زیارت نوعی مشارکت اجتماعی محسوب می شود که فرهنگ شهروندی را ارتقاء می دهد اثر معنوی زیارت بر فرد در نهایت رضایتمندی شهروندان، شهروندی تفاهمی وتعاملی و انسجام اجتماعی شهروندی را سبب می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3390 - تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه‌ی شهری قزوین
مریم مافی مصطفی ازکیا غلامرضا لطیفی

نحوه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه‌ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم‌ترین سیاست‌های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه أکثر

نحوه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه‌ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم‌ترین سیاست‌های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه پایدار گردشگری و حکمرانی مطلوب می باشد. با استفاده از آماره رگرسیون چند متغیره و تکنیکSWOT، از140نفر گردشگر نوروزی و 120نفر از مدیران مراکز اقامتی و پذیرایی و ... جمع آوری داده ها انجام شده است. اعتبار پژوهش تایید نظر متخصصان و با آلفای کرونباخ 70 صدم به تایید رسید. نتایج یافته ها نشان می دهد: بالاترین میانگین موثر از نظر ذی‌نفعان، در ابعاد، قوت‌ها: موافقت مردم با توسعه گردشگری83/4، رضایت از زندگی در شهر09/4 و افزایش درآمد گردشگری80/3 و فرصت‌ها: پتانسیل ها و تعدد آثار در شهر64/4 و جذابیت‌های تاریخی23/4 و حضور فعال زنان در مشاغل گردشگری4 .ضعف: کمبود دسترسی و کیفیت مراکز اقامتی به ترتیب8/3 و5/3، ناکافی بودن امکانات مورد نیاز گردشگران 45/3. تهدید: عدم برنامه‌ریزی منسجم گردشگری شهر63/3 عدم سرمایه‌گذاری گردشگری شهر58/3، تغییر کاربری باغستان سنتی قزوین79/2. بالاترین میانگین موثر از نظر گردشگران در ابعاد، قوت‌ها: تنوع چشم‌اندازهای گردشگری 08/4، احساس امنیت05/4، پاکیزگی آب و هوا04/4، فرصت‌ها: پتانسیل‌های متعدد28/4، توصیه به دوستان20/4، انگیزه دیدار دوباره14/4. ضعف: کیفیت نامناسب مراکز اقامتی20/3، ترافیک بافت تاریخی16/3 ، عدم دسترسی به اطلاع‌رسانی19/3. تهدید: عدم استفاده درست از منابع03/3، عدم انسجام مدیریت گردشگری3، عدم سرمایه‌گذاری گردشگری58/2. بنابراین توانمندسازی حکومت با مسئولیت پذیری اجتماعی و فرهنگی در گردشگری با محوریت صنایع فرهنگی و صنایع خلاق مورد تاکید است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3391 - ارتقاء سواد آبی مبتنی بر عملکرد رسانه در شهر اصفهان
پرستو ایران پور فائزه تقی پور سید بهنام سروری نژاد

افزایش شهرنشینی و مهاجرت خشکسالی همراه با تغییرات اقلیمی بحران بزرگ جهانی است که نیاز به تغییر در رفتار انسان دارد. این مقاله در پی آن است تا از ظرفیت رسانه ها به طور عام و گونه های جدید روزنامه نگاری مرتبط با آب به طور خاص به منظور ارتقای سواد آبی شهروندان بهره جوید. ب أکثر

افزایش شهرنشینی و مهاجرت خشکسالی همراه با تغییرات اقلیمی بحران بزرگ جهانی است که نیاز به تغییر در رفتار انسان دارد. این مقاله در پی آن است تا از ظرفیت رسانه ها به طور عام و گونه های جدید روزنامه نگاری مرتبط با آب به طور خاص به منظور ارتقای سواد آبی شهروندان بهره جوید. بر همین اساس، پژوهش حاضر در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش شناسی کیفی و با استفاده از روش نظریۀ داده بنیاد رویکرد سیستماتیک استراوس و کوربین، ازطریق نمونه گیری نظری با کارشناسان حوزه های آب، رسانه، علوم اجتماعی وارتباطات 34 مصاحبه عمیق انجام شد. پدیده هسته ای این پژوهش، ارتقای سواد آبی در نظر گرفته شد. با تحلیل داده ها، شرایط علّی(31 مفهوم)، عوامل زمینه ای(شرایط فرهنگی، شرایط سیاسی و اجتماعی، شرایط جغرافیایی، شرایط اقتصادی)، عوامل مداخله گر(نقش روزنامه نگاران حرفه ای، استقلال روزنامه نگاران، سیاسی شدن مطبوعات، آینده مبهم روزنامه نگاری ایران) و استراتژی ها (تعامل با رسانه ها، تعامل صنعت، نهادهای آموزشی، دانشگاه و رسانه، آسیب شناسی مطبوعات، ارتقاء سرمایه اجتماعی، جامعه شناسی مخاطب، اعتماد آفرینی، دموکراسی دروازه بانی، همگرایی فنآورانه و روزنامه نگاری، محتوای همجوار، تأسیس انجمن روزنامه نگاران آب، تعامل چابک رسانه ای و ایجاد رشته روزنامه نگاری آب در مدارس، نهادهای آموزشی و دانشگاهها) طی سه مرحله کدگذاری به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3392 - بکارگیری رویکرد ساختاری – تفسیری جهت طراحی مدل عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه مردان در جوامع شهری (مطالعه موردی: مردان شهر زنجان)
منیژه سلیمی بتول امین جعفری

گسترش شهرنشینی و درهم تنیدگی و فشردگی جمعیت دارای پیامدهای گسترده‌ای است که یکی از آنها افزایش خشونت خانوادگی است. در میان انواع خشونتهای خانگی در جوامع شهری خشونت زنان علیه مردان را می‌توان یک پدیده نوظهور دانست که در گذشته به شکل خاص مورد توجه نبوده است. مطرح کردن این أکثر

گسترش شهرنشینی و درهم تنیدگی و فشردگی جمعیت دارای پیامدهای گسترده‌ای است که یکی از آنها افزایش خشونت خانوادگی است. در میان انواع خشونتهای خانگی در جوامع شهری خشونت زنان علیه مردان را می‌توان یک پدیده نوظهور دانست که در گذشته به شکل خاص مورد توجه نبوده است. مطرح کردن این امر به دلیل ریشه‌های مردسالارانه‌ای که در جامعه وجود دارد با تعارضاتی همراه است که سبب شده‌اند این نوع خشونت در جامعه بصورت مسکوت باقی بماند. پژوهش حاضر با هدف بکارگیری رویکرد ساختاری – تفسیری جهت طراحی مدل عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه مردان در جوامع شهری انجام گرفت. روش این پژوهش، ترکیبی و از نوع طرح متوالی- اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، صاحبنظران و کارشناسان حوزه خانواده می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند تعداد 25 نفر انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. با استفاده از ISM اقدام به طراحی مدل اولیه شد. بر اساس سطوح تعیین شده و ماتریس دستیابی نهایی و پس از تعیین روابط و سطح متغیرها می‌توان آ‌ن‌ها را به شکل مدلی ترسیم کرد. در پژوهش حاضر عوامل در سه سطح قرار گرفته‌اند. مشکلات معیشتی به عنوان ریشه و علت اصلی در سطح سوم مدل قرار گرفت. نتایج تحلیل Micmac نیز همسو با نتایج مدل ساختاری تفسیری بر اهمیت مشکلات معیشتی به عنوان ریشه خشونت خانگی بود. می‌توان نتیجه گرفت ریشه اصلی خشونت خانگی در مشکلات اقتصادی و معیشتی نهفته است که با حل آن، می‌توان به کاهش خشونت خانگی علیه مردان کمک کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3393 - بررسی جامعه شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم
رحیم کریمی نبی اله ایدر محمدعلی چیت ساز

زمینه و هدف: گردشگری پایدار شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را به‌عنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند. هدف این پژوهش بررسی جامعه‌شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم در س أکثر

زمینه و هدف: گردشگری پایدار شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را به‌عنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند. هدف این پژوهش بررسی جامعه‌شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم در سال 1401 بود. روش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه پژوهش را شهروندان 18 تا 60 ساله ساکن شهر سمیرم تشکیل داده‌اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 350 نفر تعیین شد و با استفاده از شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای، انتخاب شدند. یافته‌ها: برای تحلیل داده‌های پژوهش، از آزمون‌های ضریب همبستگی با نرم‌افزار spss24 و تحلیل معادلات ساختاری با نرم‌افزار Amos25 استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، محاسبه و مناسب ارزیابی شد که بر اساس آن ضریب متغیرهای پژوهش و ابعاد آن بیش از 0.7 بود. در این پژوهش با به‌کارگیری آمار استنباطی رابطه متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی سنجیده شد که رابطه همه متغیرها مورد تائید قرار گرفت. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که این متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی رابطه معنی‌داری دارند. با استفاده از نرم‌افزار Amos25 و رسم مدل مقدار تغییرات متغیر وابسته به‌وسیله متغیرهای مستقل تبیین شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3394 - تحلیلی بر رابطۀ حقوق شهری و شکل‌گیری سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی (مطالعه موردی: شهر قائن/ استان خراسان جنوبی)
مرتضی کشاورزی ولدانی

امروزه شهروندي به منزلتي اساسي براي حيات سياسي و اجتماعي جوامع تبدیل شده و حقوق شهری به‌عنوان مجموعه حقوق و امتیازات شهروندان که وظیفۀ تأمین آن‌ها بر عهدۀ دولت و مدیریت شهری است، نقش محوری در تحقق شهروندی و شکوفایی استعدادها، توانایی‌ها، باورها و نگرش‌های شهروندان دارد. أکثر

امروزه شهروندي به منزلتي اساسي براي حيات سياسي و اجتماعي جوامع تبدیل شده و حقوق شهری به‌عنوان مجموعه حقوق و امتیازات شهروندان که وظیفۀ تأمین آن‌ها بر عهدۀ دولت و مدیریت شهری است، نقش محوری در تحقق شهروندی و شکوفایی استعدادها، توانایی‌ها، باورها و نگرش‌های شهروندان دارد. با توجه به اهمیت و نقش حقوق شهری در تحقق شهروندی و ارتقاء توانایی، نگرش و شایستگی شهروندان، هدف از پژوهش حاضر بررسی چگونگی نقش و تأثیر حقوق شهری بر شکل‌گیری سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی در شهر قائن است. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی و همبستگی بوده که در راستای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از آزمون میانگین عددی و پیرسون در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. جامعۀ آماری تحقیق نیز شامل شهروندان قائن (19 تا 65 سال) است که بر اساس روش کوکران 384 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین شده است و دسترسی به آنها بر اساس الگوی تصادفی ساده است. همچنین روایی و اعتبار متغیرها بر اساس مطالعات اسنادی و مصاحبه با اساتید دانشگاهی مورد تأیید قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در ابعاد چهارگانۀ حقوق شهری یعنی حقوق اجتماعی، سیاسی، مدنی و فرهنگی، تنها بعد حقوق سیاسی و در بین ابعاد سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی یعنی خودکارآمدی، امیدواری، خوش‌بینی و تاب‌آوری، تنها بعد خودکارآمدی دارای وضعیت مطلوبی در شهر قائن می‌باشند. همچنین نتایج نشان می‌دهد بین متغیرهای حقوق شهری و سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی در سطح اطمینان 95 درصد و با ضریب پیرسون 694/0 رابطۀ معناداری وجود دارد. در بین ابعاد حقوق شهری نیز بیشترین اثرگذاری بر شکل‌گیری سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی مربوط به حقوق اجتماعی و حقوق مدنی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3395 - بررسی جامعه شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم
رحیم کریمی نبی اله ایدر محمدعلی چیت ساز

10.30495/uss.2024.709685

زمینه و هدف: گردشگری پایدار شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را به‌عنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند. هدف این پژوهش بررسی جامعه‌شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم در س أکثر

زمینه و هدف: گردشگری پایدار شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را به‌عنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند. هدف این پژوهش بررسی جامعه‌شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم در سال 1401 بود.روش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه پژوهش را شهروندان 18 تا 60 ساله ساکن شهر سمیرم تشکیل داده‌اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 350 نفر تعیین شد و با استفاده از شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای، انتخاب شدند.یافته‌ها: برای تحلیل داده‌های پژوهش، از آزمون‌های ضریب همبستگی با نرم‌افزار spss24 و تحلیل معادلات ساختاری با نرم‌افزار Amos25 استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، محاسبه و مناسب ارزیابی شد که بر اساس آن ضریب متغیرهای پژوهش و ابعاد آن بیش از 0.7 بود. در این پژوهش با به‌کارگیری آمار استنباطی رابطه متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی سنجیده شد که رابطه همه متغیرها مورد تائید قرار گرفت. نتایج نشان داد که این متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی رابطه معنی‌داری دارند. با استفاده از نرم‌افزار Amos25 و رسم مدل مقدار تغییرات متغیر وابسته به‌وسیله متغیرهای مستقل تبیین شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3396 - ارائه مدلی عمومی برای محله جرم‌خیز
مصطفی اجتهادی صلاح الدین قادری فرشید خضری

وجود نظریه‌ها و مطالعات متعدد درباره جرم در سطح محله به‌رغم داشتن نقاط مثبت دچار نوعی تقلیل‌گرایی و ابهام هستند. بسیاری از این مطالعات در بررسی جرم به عوامل یکی از حوزه‌ها مانند اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی توجه کرده‌اند و قادر به مطالعه نظام‌مند جرم در سطح محله نبو أکثر

وجود نظریه‌ها و مطالعات متعدد درباره جرم در سطح محله به‌رغم داشتن نقاط مثبت دچار نوعی تقلیل‌گرایی و ابهام هستند. بسیاری از این مطالعات در بررسی جرم به عوامل یکی از حوزه‌ها مانند اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی توجه کرده‌اند و قادر به مطالعه نظام‌مند جرم در سطح محله نبوده‌اند. همچنین نظریه‌ها و مطالعاتی که سعی کرده‌اند مدلی ترکیبی‌تر برای مطالعه جرم در سطح محله ارائه دهند بازهم به‌خوبی قادر به ترکیب سطوح و ابعاد مختلف نبوده‌اند. هدف این مقاله ارائه مدلی چندبعدی و چندسطحی با تأکید بر عوامل و سازوکارهای علی برای توضیح جرم در سطح محله است. این مقاله بدون اینکه ادعای ارائه نظریه داشته باشد تلاش می‌کند با مرور فشرده نظریه‌های موجود در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و محیطی و ترکیب آن‌ها مدلی عمومی برای مطالعه جرم در سطح محله ارائه دهد. مقاله می‌کوشد توان تبیینی و توضیحی مطالعات حوزه محله و جرم را بالا ببرد. میزان موفقیت این هدف مشروط به آزمون این مدل با استفاده از داده‌های درون و بین محله‌ای و همچنین نقد آن توسط محققان این حوزه است. مدل ارائه‌شده در این مقاله مدلی چندبعدی و چندسطحی است به‌گونه‌ای که تلاش شده ویژگی‌های بیرونی و درونی محله همراه با قدرت عاملین جمعی و فردی را برای تبیین و توضیح جرم ترکیب کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3397 - نقش جهانی‌شدن در توسعه فرهنگی شهر صنعتی اراک
حمیدرضا سلیمانی فرهاد امام جمعه

10.30495/uss.2021.686077

در دنیای متراکم و فشرده امروزی که هویت‌های دیجیتالی به یکدیگر واکنش آنی نشان می‌دهند؛ تفکر جهانی‌شدن و توسعه، می‌تواند ملاک‌های مهمی را برای بررسی میزان جهان‌بودگی و درک شهروندان از زیست‌بوم جهانیِ در حالِ تغییری باشد که به تبلور بازاندیشی و شکل گیری بازیگران جدید در سا أکثر

در دنیای متراکم و فشرده امروزی که هویت‌های دیجیتالی به یکدیگر واکنش آنی نشان می‌دهند؛ تفکر جهانی‌شدن و توسعه، می‌تواند ملاک‌های مهمی را برای بررسی میزان جهان‌بودگی و درک شهروندان از زیست‌بوم جهانیِ در حالِ تغییری باشد که به تبلور بازاندیشی و شکل گیری بازیگران جدید در ساختار فرهنگی و اجتماعی انجامیده است. از این رو، وفاق و همدلی و مِیلِ به تعامل و مشارکت در دنیای متکثر فرهنگی و نگاه چند‌جانبه‌گرایی به خوبی این امکان را فراهم می‌سازند تا فرد و جامعه از استبداد و حس رقابت‌جویی خصمانه و جَزم‌گرایی افراطی بپرهیزند. این پژوهش با هدف دستیابی به نقش جهانی‌شدن در توسعه فرهنگی شهر اراک با بهره‌گیری از تئوری‌های رونالد رابرتسون و مانوئل کاستلز و استفاده از روش‌های کیفی و تکنیک دلفی و نیز روش کمّیِ پیمایشی و تکنیک پرسشنامه حاوی 26 گویه با شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای استفاده و پردازش داده‌ها با نرم‌افزار تخصصی آماری انجام شده است. نتایج آزمون پیرسون با اطمینان 99 درصد و سطح خطای کمتر از 1 درصد نشان داد که پاسخگویان در مجموع 9 فرضیه آزمون شده، نقش جهانی‌شدن در توسعه فرهنگی جامعه خود را تأیید نمودند. این مقاله نشان می‌دهد در شهر صنعتی اراک شاخص‌هایی چون: تکثُر فرهنگی، بازاندیشی جهانی و جهان‌بودگی وضعیت مناسب‌تری به نسبت وفاق، برخورداری و ابداع فرهنگی و همچنین فضا و مکان در فرایند‌های پویای جامعه شهری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3398 - بررسی تأثیر جهانی شدن و سنت گرایی بر خاص گرایی فرهنگی (مطالعه موردی همدان)
علی حجازی فر منصور حقیقتیان اصغر محمدی

10.30495/uss.2024.709662

فرهنگ عامل تمایز جوامع و گروه ها و رکن اصلی شخصیت و هویت انسانی هر ملت است و می توان از فرهنگ و هویت فرهنگی خاص سخن گفت. مهاجرپذیری در کلان‌شهرها با فرهنگ ها و قومیت های گوناگون، سبب تنوع فرهنگی شده، فرهنگ افراد بومی و غیربومی را تحت تأثیر دو جریان خاص گرایی و عام گرای أکثر

فرهنگ عامل تمایز جوامع و گروه ها و رکن اصلی شخصیت و هویت انسانی هر ملت است و می توان از فرهنگ و هویت فرهنگی خاص سخن گفت. مهاجرپذیری در کلان‌شهرها با فرهنگ ها و قومیت های گوناگون، سبب تنوع فرهنگی شده، فرهنگ افراد بومی و غیربومی را تحت تأثیر دو جریان خاص گرایی و عام گرایی قرار داده، جدایی‌گزینی فرهنگی از پیامدهای آن است. هدف پژوهش بررسی تأثیر مؤلفه های جهانی شدن و سنت گرایی، همچنین مهاجر بودن، دین‌داری، فضای مجازی، میزان تحصیلات و پایگاه اقتصادی- اجتماعی بر خاص گرایی فرهنگی در بین شهروندان همدانی و نیز تفاوت آن در میان افراد بومی و غیربومی بوده و با رویکرد نظام فرهنگی و متغیرهای الگویی پارسونز و نظریه های جهانی‌شدن و سنت گرایی انجام شده است. تحقیق با روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه با نمونه ای به حجم 500 نفر که با روش خوشه ای چندمرحله‌ای و نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند، انجام و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای SPSS وPLS استفاده شده است. بر اساس تحلیل معادلات ساختاری، فرضیه های تحقیق تأیید و حکایت از تأثیر معنادار متغیرهای مستقل بر خاص‌گرایی فرهنگی دارد؛ و در مجموع نیز 67 درصد واریانس خاص گرایی فرهنگی را توضیح می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3399 - بررسی تأثیر وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مدل متابولیسم شهری با تکیه‌بر رهیافت عدالت محیط‌زیست شهری
ساره قربانی اسماعیل صالحی شهرزاد فریادی حمید رضا جعفری

هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیه‌بر عدالت محیط‌زیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت مل أکثر

هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیه‌بر عدالت محیط‌زیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت ملکی، ارزش مسکن، درصد کارفرمایان، درصد مدیران، درصد تحصیلات دانشگاهی و درصد بی‌سوادی است با برخی از شاخص‌های جریان متابولیسم شهری نظیر مصرف انرژی، تولید پسماند و فاضلاب موردبررسی قرار گرفت. روش مورداستفاده در این پژوهش ارزیابی‌- تحلیلی است و از مدل رگرسیون خطی ساده با استفاده از ابزارهای SPSS16 وGIS10.1 استفاده‌شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که از میان شاخص‌های مختلف متابولیسم شهری تنها میزان مصرف گاز با رتبه اجتماعی و اقتصادی مردم ارتباط معناداری دارد، درصورتی‌که سایر شاخص‌ها نظیر مصرف آب، برق، تولید پسماند و فاضلاب، فاقد ارتباط معناداری میان میزان مصرف انرژی و وضعیت اجتماعی‌- اقتصادی شهروندان است. درنهایت این مطالعه چارچوب مفهومی عدالت محیط‌زیستی و مدل متابولیسم شهری را با تلفیق سه جنبه از رهیافت عدالت محیط‌زیستی را به‌منظور مؤثرتر شدن مدل متابولیسم شهری ارائه می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3400 - مدل کیفی اثر اجتماعی و روانی گردشگری مذهبی شهری بر شهروندان در فضاهای مذهبی شهر شیراز
سوسن سهامی شهین رستگاری

هدف این پژوهش اثراجتماعی و روانی گردشگری شهری با تاکید بر اماکن مذهبی بر شهروندان شهر شیراز است. بررسی کیفی مفاهیم پدیدار گشته در تجربة زائران شهر شیراز است. روش تحقیق، پژوهش حاضربا روش کیفی و با تکنیک مصاحبه نیمه ساختار است.جامعه زائران اماکن مقدس در شهر شیراز.روش نمون أکثر

هدف این پژوهش اثراجتماعی و روانی گردشگری شهری با تاکید بر اماکن مذهبی بر شهروندان شهر شیراز است. بررسی کیفی مفاهیم پدیدار گشته در تجربة زائران شهر شیراز است. روش تحقیق، پژوهش حاضربا روش کیفی و با تکنیک مصاحبه نیمه ساختار است.جامعه زائران اماکن مقدس در شهر شیراز.روش نمونه گیری روش مبتنی برهدف وبا نمونه گیری در دسترس است. نمونه شامل 24 نفر زائر می باشد که به شیوه ای اشباع اطلاعات برآورد شده است. پژوهنده در ابتدا با استفاده از متن مصاحبه ها، مفاهیم اولیه را استخراج کرده سپس با به‌کارگیری سه مرحلۀ رمزگذاریِ باز، محوری و انتخابی، 283 مفهوم، 67 مقولۀ فرعی و 7 مقولۀ اصلی را آشکار ساخته است. در مدل پاردایمی این مطالعه عناصر کدگذاری محوری مفهوم اصلی مکانی امن همگانی در شهر با کارکردهای فردی، اجتماعی متعددی برای شهروندان پدیدار شده. شهروندان در این مکان با انجام عبادت های دست جمعی انسجام شهروندی را تجربه می کنند و انجام مراسم و آداب زیارت نوعی مشارکت اجتماعی محسوب می شود که فرهنگ شهروندی را ارتقاء می دهد اثر معنوی زیارت بر فرد در نهایت رضایتمندی شهروندان، شهروندی تفاهمی وتعاملی و انسجام اجتماعی شهروندی را سبب می شود. به عبارتی اماکن مذهبی در بستر شهر شیراز به عنوان یک فضای امن همگانی در سطح شهر کارکردهای عمده ای داشته ازجمله فرهنگ شهروندی را ارتقاء می بخشد، موجب انقیاد شهروندی اخلاقی تعاملی و تفاهمی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3401 - ارتقاء سوادآبی مبتنی‌بر عملکرد رسانه در شهر اصفهان
پرستو ایران پور فائزه تقی پور سید بهنام سروری نژاد

افزایش شهرنشینی و مهاجرت‌خشکسالی همراه با تغییرات اقلیمی بحران بزرگ جهانی است که نیاز به تغییر در رفتار انسان دارد. این مقاله در‌پی آن است تا از ظرفیت رسانه‌ها به‌طور عام و گونه‌های جدید روزنامه‌نگاری مرتبط با آب به طور خاص به منظور ارتقای سواد آبی شهروندان بهره جوید. ب أکثر

افزایش شهرنشینی و مهاجرت‌خشکسالی همراه با تغییرات اقلیمی بحران بزرگ جهانی است که نیاز به تغییر در رفتار انسان دارد. این مقاله در‌پی آن است تا از ظرفیت رسانه‌ها به‌طور عام و گونه‌های جدید روزنامه‌نگاری مرتبط با آب به طور خاص به منظور ارتقای سواد آبی شهروندان بهره جوید. بر همین اساس، پژوهش حاضر در پارادایم تفسیری مبتنی‌بر روش‌شناسی کیفی و با استفاده از روش نظریۀ داده بنیاد، رویکرد سیستماتیک استراوس و کوربین، از طریق نمونه‌گیری نظری با کارشناسان حوزه‌های آب، رسانه، علوم اجتماعی وارتباطات 34 مصاحبه عمیق انجام شد. پدیده هسته‌ای این پژوهش، ارتقای سواد آبی در نظر گرفته شد. با تحلیل داده ها، شرایط علّی(31 مفهوم)، عوامل زمینه ای(شرایط ‌فرهنگی، شرایط‌ سیاسی‌و‌ اجتماعی، شرایط جغرافیایی، شرایط اقتصادی)، عوامل مداخله‌گر (نقش روزنامه‌نگاران حرفه‌ای، استقلال روزنامه‌نگاران، سیاسی‌شدن مطبوعات، آینده مبهم روزنامه‌نگاری ایران) و استراتژی‌ها (تعامل با رسانه‌ها، تعامل صنعت، نهادهای آموزشی، دانشگاه و رسانه، آسیب شناسی مطبوعات، ارتقاء سرمایه اجتماعی، جامعه شناسی مخاطب، اعتماد آفرینی، دموکراسی دروازه‌بانی، همگرایی فنآورانه و روزنامه‌نگاری، محتوای همجوار، تأسیس انجمن روزنامه‌نگاران آب، تعامل چابک‌رسانه‌ای و ایجاد رشته روزنامه‌نگاری آب در مدارس، نهادهای آموزشی و دانشگاه‌ها) طی سه مرحله کدگذاری به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3402 - بررسی ﺭﺍبطه فرهنگ شهرنشینی با تعاملاﺕ اجتماعی دﺭ فضاهاﯼ شهرﯼ دﺭ شهر ملاﯾر
اعظم خطیبی ابوالفضل نیکزاد

فرهنگ شهرنشینی ، به علت تراکم و ناهمگونی و فقدان نسبی آشنایی نزدیک شخصی، روابط انسانی را بسیار ناشناخته، سطحی و گذرا کرده است. به همین دلیل هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه میان فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی در فضاهایشهری در شهر ملایر است. روش پیمایشی- تحلیلی است، شیو أکثر

فرهنگ شهرنشینی ، به علت تراکم و ناهمگونی و فقدان نسبی آشنایی نزدیک شخصی، روابط انسانی را بسیار ناشناخته، سطحی و گذرا کرده است. به همین دلیل هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه میان فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی در فضاهایشهری در شهر ملایر است. روش پیمایشی- تحلیلی است، شیوه نمونه گیری چند مرحله ای و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد شده با پایایی 826/0 و واحد تحلیل فرد است. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد بین فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد. اما این رابطه بین مولفه های فرهنگ شهرنشینی (نوع دوستی، قانون گرایی، مسئولیت پذیری، فردگرایی، توجه به محیط زیست، غریبگی) با تعاملات اجتماعی متفاوت است. مسئولیت پذیری قوی ترین (500/0=r) و قانون گرایی ضعیف‌ترین (025/0=r) رابطه را با تعاملات اجتماعی داشتند و رابطه بین نوع دوستی با تعاملات اجتماعی منفی شد (169/0-= r). در رگرسیون چند متغیره با توجه به مقادیر Beta مسئولیت‌پذیری (382/0) بیشترین تأثیر و نوع دوستی (095/0-) در جهت منفی و کم ترین تاثیر را بر تعاملات اجتماعی داشتند. .نتیجه نهایی نشان داد که رابطه معنی داری بین فرهنگ شهرنشینی و تعاملات اجتماعی وجود دارد و قدرت تعیین و پیش بینی کنندگی فرهنگ شهرنشینی بر تعاملات اجتماعی بسیار قوی است(646/0). البته با برنامه ریزی های مناسب و آموزش و سرمایه گذاری فرهنگی می توان تعاملات اجتماعی را در جهت مطلوب هدایت نمود و با بازتعریف فرهنگ شهرنشینی مدرن و هویتی ایرانی شاهد رشد نوع دوستی و قانونگرایی در تعاملات اجتماعی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3403 - بررسی جامعه شناختی سبک زندگی جوانان کافی‌شاپ شهر دهدشت
داریوش رضاپور علیرضا فرخی غلامحسین دژند

10.30495/uss.2023.705009

سبک زندگی، از جمله موضوعاتی است که در دهه های اخیر مورد توجه صاحب نظران و نظریه پردازان علوم انسانی و اجتماعی قرار گرفته است. زیرا توجه به این مسئله، برخاسته از تحولات اجتماعی و فرهنگی عمیقی است که؛ سهم زنان و مردان را در زمینه های گوناگون فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در دن أکثر

سبک زندگی، از جمله موضوعاتی است که در دهه های اخیر مورد توجه صاحب نظران و نظریه پردازان علوم انسانی و اجتماعی قرار گرفته است. زیرا توجه به این مسئله، برخاسته از تحولات اجتماعی و فرهنگی عمیقی است که؛ سهم زنان و مردان را در زمینه های گوناگون فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در دنیای مدرن آشکار ساخته است. در این راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی سبک زندگی جوانان کافی‌شاپ شهر دهدشت انجام شد. چارچوب نظری پژوهش مستخرج از نظریه های وبر، بوردیو، گیدنز و برمن است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعۀ آماری شامل 205 نفر از جوانانی بود که در کافی‌شاپی‌های شهر دهدشت حضور داشتند. از آن میان بر اساس جدول مورگان، نمونه ای به حجم 100 نفر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش‌نامه و سنجش اعتبار متغیرها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 86/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با کمک نرم افزار spss نسخۀ 19 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین درجۀ جهان وطنی جوانان کافی‌شاپ شهر دهدشت و سبک زندگی آنان رابطۀ معناداری وجود دارد (p<0/000). در حالی که دو متغیر میزان دین‌داری و تعلقات قومی و قبیله ای رابطۀ معناداری نداشتند. در آخر، بر اساس نتایج پژوهش پیشنهادهایی ارائه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3404 - سبک زندگی در روستاهای تبدیل شده به شهر در ایران (مورد مطالعه: شهرهای جدید شهرستانهای خواف و رُشتخوار در استان خراسان رضوی)
علی اصغر مهاجرانی مهدی یوسف نیا

عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گوناگونی تحت تأثیر شهرنشینی، سبک زندگی افراد را تغییر داده است. سبک زندگی در نحوه ی گذران اوقات فراغت، پوشاک، تغذیه، مدیریت بدن، سبک معماری و چیدمان داخلی منازل جلوه گر می شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر ب أکثر

عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گوناگونی تحت تأثیر شهرنشینی، سبک زندگی افراد را تغییر داده است. سبک زندگی در نحوه ی گذران اوقات فراغت، پوشاک، تغذیه، مدیریت بدن، سبک معماری و چیدمان داخلی منازل جلوه گر می شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر بر سبک زندگی ساکنان روستاهای تبدیل شده به شهر در شهرستانهای خواف و رُشتخوار در استان خراسان رضوی انجام شده است. مبانی نظری پژوهش بر مبنای نظریات ابن خلدون، وبر، وبلن، زیمل، بوردیو، گیدنز و چِنی تدوین شده است. روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته است. نتایج نشان می دهد بین مشارکت اجتماعی، سازمان های سیاسی و اداری، شبکه ی راهها و وسایل ارتباطی، روحیه ی فردگرایی، هویت طبقاتی و روابط غیرمستقیم و ثانویه به عنوان عوامل اجتماعی، امکانات فرهنگی و آموزشی، مصرف رسانه ای و سرمایه ی فرهنگی به عنوان عوامل فرهنگی، مصرف گرایی، ایجاد مراکز خرید، تمایل به منافع سوداگرانه، کمرنگ شدن حمایت های مشترک و سطح رفاه اقتصادی به عنوان عوامل اقتصادی و سبک زندگی افراد ارتباط معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3405 - بکارگیری رویکرد ساختاری – تفسیری جهت طراحی مدل عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه مردان در جوامع شهری (مطالعه موردی: مردان شهر زنجان)
منیژه سلیمی محمدعلی چیت ساز بتول امین جعفری

گسترش شهرنشینی و درهم تنیدگی و فشردگی جمعیت دارای پیامدهای گسترده‌ای است که یکی از آنها افزایش خشونت خانوادگی است. در میان انواع خشونت‌های خانگی در جوامع شهری خشونت زنان علیه مردان را می‌توان یک پدیده نوظهور دانست که در گذشته به شکل خاص مورد توجه نبوده است. مطرح کردن ای أکثر

گسترش شهرنشینی و درهم تنیدگی و فشردگی جمعیت دارای پیامدهای گسترده‌ای است که یکی از آنها افزایش خشونت خانوادگی است. در میان انواع خشونت‌های خانگی در جوامع شهری خشونت زنان علیه مردان را می‌توان یک پدیده نوظهور دانست که در گذشته به شکل خاص مورد توجه نبوده است. مطرح کردن این امر به دلیل ریشه‌های مردسالارانه‌ای که در جامعه وجود دارد با تعارضاتی همراه است که سبب شده‌اند این نوع خشونت در جامعه بصورت مسکوت باقی بماند. پژوهش حاضر با هدف بکارگیری رویکرد ساختاری – تفسیری جهت طراحی مدل عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه مردان در جوامع شهری انجام گرفت. روش این پژوهش، ترکیبی و از نوع طرح متوالی- اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، صاحبنظران و کارشناسان حوزه خانواده می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند تعداد 25 نفر انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. با استفاده از ISM اقدام به طراحی مدل اولیه شد. بر اساس سطوح تعیین شده و ماتریس دستیابی نهایی و پس از تعیین روابط و سطح متغیرها می‌توان آ‌ن‌ها را به شکل مدلی ترسیم کرد. در پژوهش حاضر عوامل در سه سطح قرار گرفته‌اند. مشکلات معیشتی به عنوان ریشه و علت اصلی در سطح سوم مدل قرار گرفت. نتایج تحلیل Micmac نیز همسو با نتایج مدل ساختاری تفسیری بر اهمیت مشکلات معیشتی به عنوان ریشه خشونت خانگی بود. می‌توان نتیجه گرفت ریشه اصلی خشونت خانگی در مشکلات اقتصادی و معیشتی نهفته است که با حل آن، می‌توان به کاهش خشونت خانگی علیه مردان کمک کرد.کلید واژه‌ها: خشونت خانگی علیه مردان، مدل ISM، مردان ساکن شهر زنجان تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3406 - بررسی جامعه‌شناختی عوامل بازدارنده‌ی فرهنگی مؤثر بر عدم توسعه‌ی پایدار شهری در کلانشهر اهواز
احسان حیدری احمد آذین محمدعلی چیت ساز

پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه‌شناختی عوامل بازدارنده‌ی فرهنگی مؤثر بر عدم توسعه‌ی پایدار شهری در کلانشهر اهواز صورت گرفته است. داده‌های این پژوهش با روش پیمایشی از نمونه‌ای با حجم 500 نفر جمع‌آوری شد که از جمعیت 331556 نفری سرپرستان خانوار ساکن در کلانشهر اهواز به شیوه‌ أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه‌شناختی عوامل بازدارنده‌ی فرهنگی مؤثر بر عدم توسعه‌ی پایدار شهری در کلانشهر اهواز صورت گرفته است. داده‌های این پژوهش با روش پیمایشی از نمونه‌ای با حجم 500 نفر جمع‌آوری شد که از جمعیت 331556 نفری سرپرستان خانوار ساکن در کلانشهر اهواز به شیوه‌ی نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده بودند. متغیر وابسته (عدم توسعه‌ی پایدار شهری)، به دو شیوه‌ی نگرشی و عملکردی عملیاتی شد و رابطه‌ی آن با متغیرهای مستقل؛ شامل شیوه‌ی مدیریت، قوم‌گرایی، تقدیرگرایی، سنت‌گرایی و سطح آرمان‌ها؛ که برگرفته از نظریات جامعه‌شناسان مکتب تکاملی توسعه و مکتب نوسازی توسعه است؛ فرضیه‌سازی و آزمون شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه است که پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ و اعتبار آن از طریق اعتبار صوری برآورد و داده‌های به دست آمده نیز، با استفاده از نرم‌افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل یافته‌ها فرضیات پژوهش را تأیید کرد و تنها متغیر سنت‌گرایی مبتنی بر نگرش مورد تأیید واقع نشد. نتایج پژوهش نشان داد که معادله‌ی پیش‌بینی میزان عدم توسعه‌ی پایدار شهری، 6/33 درصد از واریانس متغیر وابسته را پیش‌بینی می‌کند. نتایج حاصل از تحلیل مسیر چندمتغیره نیز گویای آن بود که متغیرهای سطح آرمان‌ها، قوم‌گرایی و سنت‌گرایی به صورت مستقیم و متغیرهای تقدیرگرایی، قوم‌گرایی و سنت‌گرایی به صورت غیرمستقیم، به ترتیب بیشترین تأثیر را بر عدم توسعه‌ی پایدار شهری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3407 - تحلیل جامعه‌شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه ی شهری قزوین
مریم مافی مصطفی ازکیا غلامرضا لطیفی

نحوه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه‌ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم‌ترین سیاست‌های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه أکثر

نحوه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه‌ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم‌ترین سیاست‌های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه پایدار گردشگری و حکمرانی مطلوب می‌باشد. با استفاده از آماره رگرسیون چند متغیره و تکنیکSWOT، از140نفر گردشگر نوروزی و 120نفر از مدیران مراکز اقامتی و پذیرایی و ... جمع آوری داده ها انجام شده است. اعتبار پژوهش تایید نظر متخصصان و با آلفای کرونباخ 70 صدم به تایید رسید. نتایج یافته ها نشان می‌دهد: بالاترین میانگین موثر از نظر ذی‌نفعان، در ابعاد، قوت‌ها: موافقت مردم با توسعه گردشگری83/4، رضایت از زندگی در شهر09/4 و افزایش درآمد گردشگری80/3 و فرصت‌ها: پتانسیل ها و تعدد آثار در شهر64/4 و جذابیت‌های تاریخی23/4 و حضور فعال زنان در مشاغل گردشگری4 .ضعف: کمبود دسترسی و کیفیت مراکز اقامتی به ترتیب8/3 و5/3، ناکافی بودن امکانات مورد نیاز گردشگران 45/3. تهدید: عدم برنامه‌ریزی منسجم گردشگری شهر63/3 عدم سرمایه‌گذاری گردشگری شهر58/3، تغییر کاربری باغستان سنتی قزوین79/2. بالاترین میانگین موثر از نظر گردشگران در ابعاد، قوت‌ها: تنوع چشم‌اندازهای گردشگری 08/4، احساس امنیت05/4، پاکیزگی آب و هوا04/4، فرصت‌ها: پتانسیل‌های متعدد28/4، توصیه به دوستان20/4، انگیزه دیدار دوباره14/4. ضعف: کیفیت نامناسب مراکز اقامتی20/3، ترافیک بافت تاریخی16/3 ، عدم دسترسی به اطلاع‌رسانی19/3. تهدید: عدم استفاده درست از منابع03/3، عدم انسجام مدیریت گردشگری3، عدم سرمایه‌گذاری گردشگری58/2. بنابراین توانمندسازی حکومت با مسئولیت پذیری اجتماعی و فرهنگی در گردشگری با محوریت صنایع فرهنگی و صنایع خلاق مورد تاکید است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3408 - بازنمایی فضای اجتماعی شهری در ادبیات داستانی ایران معاصر
مجید زمانی دهاقانی سعید معدنی شاپور بهیان حسین آقاجانی

هدف این تحقیق پاسخ به این سؤال است که نویسنده‌ی ادبیات داستانی معاصر ایران در تصویرسازی از تحولات فضای اجتماعی شهری، چگونه به تعاریف عناصر و شخصیت ها پرداخته است؟ به بیان دیگر، با در نظر گرفتن تعاریف مفاهیم معین و حساس در روش پژوهش طبیعت گرایانه‌ی هربرت بلومر، آیا فضاها أکثر

هدف این تحقیق پاسخ به این سؤال است که نویسنده‌ی ادبیات داستانی معاصر ایران در تصویرسازی از تحولات فضای اجتماعی شهری، چگونه به تعاریف عناصر و شخصیت ها پرداخته است؟ به بیان دیگر، با در نظر گرفتن تعاریف مفاهیم معین و حساس در روش پژوهش طبیعت گرایانه‌ی هربرت بلومر، آیا فضاهای اجتماعی منعکس شده در ادبیات داستانی ایران معاصر از یک فرآیند دیالکتیکی بین عناصر حقیقی جامعه‌ی توصیف شده در داستان و ذهن نویسنده است یا از تعاریف منجمد و ثابت موجود در گفتمان های سیاسی و اجتماعی حاکم بر فضای عمومی و روشنفکری جامعه برگرفته است؟ جامعه‌ی آماری مورد مطالعه مجموعه داستان های کوتاه و رمان های نوشته شده در دوره‌ی معاصر ادبیات ایران است. منظور از دوره‌ی معاصر از مقدمات بروز انقلاب مشروطه تا انقلاب بهمن 1357 است. نمونه‌ی آماری شامل 2 نویسنده و 5 اثر داستانی است که بر اساس نظر 27 متخصص و با استفاده از روش دلفی انتخاب شده اند. مبنای روشی این پژوهش عین گرایی دیالکتیکی است. بر این مبنا و با استفاده از نظریات جرج زیمل، هنری لوفور و لوسین گلدمن و بسط هم زمان آن ها، به چارچوب تحلیلی دیالکتیکی منطبق با نوع پنجم دیالکتیک مورد تعریف ژورژ گورویچ با عنوان دیالکتیک چشم‌اندازها یا تقابل مناظر می رسیم که بر اساس آن می توان با بررسی هر جزء از سیستم اجتماعی به رابطه های متقابل آن عنصر یا جزء با عناصر یا اجزاء دیگر رسید. با استفاده از این چارچوب تحلیلی، امکان قرار دادن داده های حاصل از پژوهش ها و هم چنین اطلاعات ارتباطی عناصر در کنار هم و ایجاد یک نظام یا سیستم اطلاعات اجتماعی را فراهم نمود و از طریق این سیستم به تحلیل کلی جامعه/متن دست یافت. آنچه می توان به عنوان نتیجه‌ی کلی تحقیق و در جواب سؤال اصلی تحقیق ارائه نمود آن است که هیچ کدام از نویسندگان منتخب را نمی توان به طور مطلق دیالکتیک گرا یا برعکس نامید زیرا هر کدام از آثار آنان با توجه به موقعیت اجتماعی و زمان نگارش اثر و شرایط اجتماعی و فردی نویسنده و هم چنین نوع و حجم داستان، می تواند دارای خط سیر ساختاری متفاوتی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3409 - Strategic planning for Halal tourism development in Gilan Province
مریم کمال زاده گیلانی سید محمود شبگو منصف

Tourism as a necessity for economic development in many countries, therefore, in this study we intended to investigate the strengths, weaknesses, opportunities and threats of Halal tourism in Gilan province, by using SWOT model to introduce strategic solutions to furthe أکثر

Tourism as a necessity for economic development in many countries, therefore, in this study we intended to investigate the strengths, weaknesses, opportunities and threats of Halal tourism in Gilan province, by using SWOT model to introduce strategic solutions to further developments. This study is practical based on questionnaire in terms of practical objectives, in terms of data collection. The population of this study was 25 tourism experts, which according to Morgan table, 24 people were selected as sample size.To identify relationships and priority setting criteria , at first internal and external factors were identified and then multi-criteria decision-making models and AHP model was used. After that by using internal factors evaluation matrix (IFE) and external (EFE) final weight determined and at the end the model was design and the strengths, weaknesses, opportunities, threats were analyzed .The result of SWOT analysis in this research indicates that strategies for Gilan provinces according its environmental strengths and opportunities should be offensive strategy. Surveys show that due to the diversity of tourist attractions and geographical location of Gilan province, this province has the necessary capabilities to develop Halal tourism تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3410 - Performance Evaluation of Supply Chain under Decentralized Organization Mechanism
علیرضا علی نژاد

Abstract Nowadays among many evaluation methods, data envelopment analysis has widely used to evaluate the relative performance of a set of Decision Making Units (DMUs). Data Envelopment Analysis (DEA(is a mathematical tool for evaluating the relative efficiency of a se أکثر

Abstract Nowadays among many evaluation methods, data envelopment analysis has widely used to evaluate the relative performance of a set of Decision Making Units (DMUs). Data Envelopment Analysis (DEA(is a mathematical tool for evaluating the relative efficiency of a set Decision Making Units (DMUs), with multiple inputs and outputs. Traditional DEA models treat with each DMU as a “black box" thus, the performance measurement may be not effective. So, there are necessities for network DEA models. The objective of this paper is to propose a new network DEA model for measuring the efficiency of two- supplier and one manufacturer chains under the decentralized organization mechanism. In this mechanism, each section of supply chain is controlled under unique decision maker with his/her own interest. We proposed that, in comparison with CCR model, for the supply chain under decentralized organization mechanism, it is not appropriate to ignore the internal structure and treat as a “black box”, while there is more than one decision maker with different interests. Furthermore, the relation between the supply chain efficiency and division efficiency is investigated. Numerical example demonstrates the application of the proposed model. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3411 - Forecast of climatologically events using improved grey model (Case Study: Qazvin Province Climatology)
مریم کریمی خواجه قیاسی علیرضا علینژاد

The theory of grey system is used when sufficient information of the community under study is not in hand. The grey forecast model is proper when the information variety is fix and certain. Grey model can apply some additional computations to improve forecasting activit أکثر

The theory of grey system is used when sufficient information of the community under study is not in hand. The grey forecast model is proper when the information variety is fix and certain. Grey model can apply some additional computations to improve forecasting activities when data is insufficient. Through using improved grey model, the assessment error decreases significantly. This study made use of the mean maximum daily temperature data collected by Qazvin meteorological station, from August 2001 to August 2013. The findings revealed that the grey model metabolism method can reduce errors and improve the precision of forecasting the mean variable of maximum daily temperature. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3412 - علل همگرایی در نهضت های شیعی _ صوفی روزگار تیموریان ( با تأکید بر نقش علوم غریبه )
هومان محمدی شرف آباد شکوه السادات اعرابی هاشمی سهیلا ترابی فارسانی

نهضت‌های شیعی_صوفی روزگار تیموریان بر بستر مؤلفه‌هایی مشترک بروز و ظهور یافت. رهبران این نهضت‌ها با درک الزامات زمانی و محیطی و با اغتنام فرصت تلاش کردند ضمن بهره‌گیری از مؤلفه‌های مشترک موجود و به‌کارگیری همه ظرفیت‌ها به موفقیت هایی دست یابند. آن‌ها هوشمندانه و البته ب أکثر

نهضت‌های شیعی_صوفی روزگار تیموریان بر بستر مؤلفه‌هایی مشترک بروز و ظهور یافت. رهبران این نهضت‌ها با درک الزامات زمانی و محیطی و با اغتنام فرصت تلاش کردند ضمن بهره‌گیری از مؤلفه‌های مشترک موجود و به‌کارگیری همه ظرفیت‌ها به موفقیت هایی دست یابند. آن‌ها هوشمندانه و البته بلندپروازانه سعی کردند از خلأ حاصل از سقوط خلافت عباسی و زوال قدرت ایلخانان سود جسته و با استفاده از اطاعت‌پذیری صوفیه، در کنار برانگیزانندگی آموزه‌های انقلابی تشیع و قدرت بسیج کنندگی بالقوه‌ی مهدویت، زمینه هم گرایی این نهضت ها را فراهم نمایند.سه نهضت حروفیه، مشعشعیان و نوربخشیه در این زمینه نقش برجسته ای داشتند. این پژوهش بدنبال پاسخ به این سوال است که تحت تأثیر چه عواملی مؤلفه‌های مشترک سه نهضت حروفیه، مشعشعیان و نوربخشیه موجب همگرایی این گروه ها شد؟ به نظر می رسد مهمترین عامل همگرایی نهضت های شیعی_صوفی، تسامح مذهبی مغولان می باشد. ضمن آنکه وجود ادعاهای مشترک و ظهور دراویش بزرگ با چهره ای موجه که دوستدار اهل بیت علیهم السلام نیز بودند هم می تواند از دیگر عوامل تأثیرگذار در این زمینه باشد .چرایی این نزدیکی و همگرایی، مساله اصلی این پژوهش است که تلاش خواهد شد با نگاهی تحلیلی، توصیفی ضمن نقد و بررسی مؤلفه‌های مشترک سه نهضت حروفیه، مشعشعیان و نوربخشیه، به رمزیابی علل همگرایی نهضت های یاد شده پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3413 - کارکرد سیاسی منبر در رویارویی موافقان و مخالفان دوره مشروطه
شهربانو دلبری

• کارکرد سیاسی منبر یکی از کارکردهای چندگانه منابر شیعی است که در دوره مشروطیت برای آگاه‌سازی و به صحنه‌کشاندن مردم، برپایی قیام عمومی و مطالبه عدالت اجتماعی، منشأ کنش و واکنش بوده است. از این‌رو نویسندگان می کوشند در برابر این پرسش که کارکرد سیاسی منبر موافقان و م أکثر

• کارکرد سیاسی منبر یکی از کارکردهای چندگانه منابر شیعی است که در دوره مشروطیت برای آگاه‌سازی و به صحنه‌کشاندن مردم، برپایی قیام عمومی و مطالبه عدالت اجتماعی، منشأ کنش و واکنش بوده است. از این‌رو نویسندگان می کوشند در برابر این پرسش که کارکرد سیاسی منبر موافقان و مخالفان مشروطه به چه علل و عواملی وابسته بوده است؟ این فرضیه را به آزمون بگذارند که رسانه منبر در دوره مشروطیت (اعم از موافقان و مخالفان) از عناصری چون قداست جایگاه منبر به‌عنوان نماد رفتاری پیامبراکرم(ص)، نفوذ اجتماعی روحانیت و وعاظ، گسترش مناسک و شعایر شیعی، بیان نیازهای روز جامعه و عوامل دیگر بهره جسته و کارائیِ سیاسی منابر انقلابی، به عنوان عامل اصلی حرکت و قیام مردمی تا تأسیس مجلس شورای ملی چشم‌گیر و انکار ناپذیر بوده است. موافقان و مخالفان مشروطه از ابتدای جنبش مشروطیت تا اواخر دوره قاجار به وسیله منبر طیف‌هایی از جامعه را به خود جذب و مواضع مختلفی گرفتند که علل، عوامل و برخی آثار آن به تفصیل در این نوشتار مورد بحث قرار خواهد گرفت. این مقاله به شـیوه تحلیلی- توصیفی با اتکا به منابع متعدد تاریخی و اسناد موجود نگاشته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3414 - بررسی عناصر محوری ایدئولوژی ملی‌گرایی ایرانی در دوره‌ی پهلوی اول
شهرزاد رومز علیرضا ابطحی فروشانی ناصر جدیدی

بررسی عناصر محوری ایدئولوژی ملی‌گرایی ایرانی در دوره‌ی پهلوی اولشهرزاد رومزدانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانسید علیرضا ابطحی (نویسنده مسئول)استادیار گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانناصر ج أکثر

بررسی عناصر محوری ایدئولوژی ملی‌گرایی ایرانی در دوره‌ی پهلوی اولشهرزاد رومزدانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانسید علیرضا ابطحی (نویسنده مسئول)استادیار گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانناصر جدیدیدانشیار گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانچکیدهجنبش مشروطیت در ایران به دلیل آماده نبودن بسترهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جامعه ایران و دخالت‌های کشورهای بیگانه به‌جای استقرار حکومتی مردم‌سالار، به بی‌نظمی و آشوب انجامید. در چنین شرایطی برقراری امنیت و حفظ یکپارچگی کشور از مهم‌ترین ضرورت‌های جامعه ایران بود. در دوره‌ی انتقال قدرت از قاجار به پهلوی علاوه بر اینکه در ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دگرگونی گسترده‌ای رخ داد، تلاش زیادی برای بازسازی نظام فکری و هویتی ایرانیان صورت گرفت و مفاهیم و مقولات بدیعی وارد ادبیات و واژه‌های مورداستفاده عامه مردم شد. روشنفکران با الگوبرداری از کشورهای اروپایی بهترین راه چاره اوضاع آشفته ایران را تقویت وحدت ملی از طریق تشکیل دولتی مقتدر دانستند. در این مقاله ضمن بررسی روند ملی‌گرایی در دوره‌ی رضاشاه و اینکه عناصر و مؤلفه‌های محوری ایدئولوژی ملی‌گرایانه در آن دوره چه بود؟ موردبحث است و تلاش می‌گردد با استفاده از روش تاریخی و شیوه تحلیلی و با تکیه بر منابع و مآخذ معتبر موردبررسی قرار گیرد. به نظر می‌رسد وحدت ملی، باستان‌گرایی، میهن‌دوستی و شاه‌پرستی از عمده مؤلفه‌های محوری ملی‌گرایی ایران در زمان رضاشاه بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3415 - سیاست های مذهبی اسماعیلیان در قلمرو دولت اغلبیان (280- 298 ه.ق)
فروزان فرخی

چکیده در این مقاله اهداف و شیو ه های اجرایی سیاست های مذهبی اسماعیلیان در قلمرو اغلبیان بررسی شده است؛ اسماعیلیان از نیمه دوم قرن سوم هجری، مغرب اسلامی را برای ادامه فعالیت های سیاسی –مذهبی خود بر گزیدند و با ورود داعیان اسماعیلی به این بخش از قلمرو اسلام ،زمینه ه أکثر

چکیده در این مقاله اهداف و شیو ه های اجرایی سیاست های مذهبی اسماعیلیان در قلمرو اغلبیان بررسی شده است؛ اسماعیلیان از نیمه دوم قرن سوم هجری، مغرب اسلامی را برای ادامه فعالیت های سیاسی –مذهبی خود بر گزیدند و با ورود داعیان اسماعیلی به این بخش از قلمرو اسلام ،زمینه های رواج عقاید مذهبی اسماعیلی و در نهایت تشکیل حکومتی قدرتمند را فراهم آوردند. درآستانه ورود داعیان اسماعیلی به مغرب اسلا می بخش هایی از آن(افریقیه) در حاکمیت اغلبیان و تحت تاثیر عقاید اهل سنت و نفوذ فقه مالکی بود. از وجوه سیاست های مذهبی داعیان اسماعیلی در قلمرو اغلبیان؛ تبلیغ وتعلیم، جذب مخالفان مذهبی، ممانعت از اجرای مناسک اهل سنت و برخورد با فقهای مالکی بوده است. داعیان اسماعیلی سیاست ثابت و یکسانی نداشتند ،با توجه به شرایط زمانی محافظه کارانه و محتاطانه عمل می کردند،این خط مشی تسامح گرایانه و شیوه ی مسالمت آمیز، جذب مخالفان را در پی داشت و سبب گردید تا آرام آرام زمینه ی تشکیل دولت اسماعیلی مذهب فاطمی،فراهم گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3416 - تقابل اندیشه سیاسی علمای شیعه در رابطه با پادشاهان عصرصفوی(دوره شاه اسماعیل و شاه تهماسب)
علی اشرف حاتمی ناصر جدیدی علیرضا ابطحی فروشانی

چکیدهتشکیل دولت صفویه در سال 907 هجری نقطه عطفی در تاریخ تشیع و فصلی نوین در ارتباط و مناسبات علمای شیعه با پادشاهان صفوی می باشد. مقاله حاضر می کوشد که مناسبات علمای شیعه با پادشاهان صفوی را با تأکید بر دوره شاه اسماعیل و شاه تهماسب صفوی(982-907 ه ) مورد کنکاش قرار دهد أکثر

چکیدهتشکیل دولت صفویه در سال 907 هجری نقطه عطفی در تاریخ تشیع و فصلی نوین در ارتباط و مناسبات علمای شیعه با پادشاهان صفوی می باشد. مقاله حاضر می کوشد که مناسبات علمای شیعه با پادشاهان صفوی را با تأکید بر دوره شاه اسماعیل و شاه تهماسب صفوی(982-907 ه ) مورد کنکاش قرار دهد. نتایج تحقیق حاکی از این است که مناسبات علمای شیعه با شاهان صفوی در دوره مورد بحث وجوه مختلفی از اندیشه تا عمل و دارای دو رویکرد سلبی و ایجابی داشته است. در پیوند با این موضوع تأکید بر ضرورت تأسیس حکومت در زمان غیبت، توجیه نظری تأسیس حکومت صفوی، توجیه مشروعیت حکومتهای شیعی بخصوص صفویه، ضرورت برگزاری نماز جمعه ، پرداخت هدایا به شاهان صفوی رویکرهای ایجابی و عدم وجوب نماز جمعه در دوران غیبت، عدم لزوم پرداخت هدایا به شاهان صفوی و عدم برگزاری نماز جمعه درعصرغیبت وهمچنین عدم لزوم پذیرش مناصب سیاسی ازسوی علما مهمترین رویکردهای سلبی در مناسبات بعضی دیگر از علمای شیعی با پادشاهان صفوی در دوره مورد نظر بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3417 - بررسی تاریخ تصوف و تشیع در دوران حکومت تیموریان ایران
پوران دخت رمضان جماعت ناصر جدیدی

یکی از ویژگی های بارز دوره حکومت تیموریان ایران گسترش همزمان طریقت های تصوف و نزدیکی آن با تشیع است که در دراز مدت تحول بزرگی در مذهبن طریقتهریان ایران گسترش همزمان طریقته های تصوف و نزدیکی آن با تشیع است غالب در ایران بوجود آورد و در نهایت نیز غلبه تشیع بر تسنن را در د أکثر

یکی از ویژگی های بارز دوره حکومت تیموریان ایران گسترش همزمان طریقت های تصوف و نزدیکی آن با تشیع است که در دراز مدت تحول بزرگی در مذهبن طریقتهریان ایران گسترش همزمان طریقته های تصوف و نزدیکی آن با تشیع است غالب در ایران بوجود آورد و در نهایت نیز غلبه تشیع بر تسنن را در دوره صفویه در پی داشت . دوران تیموری از لحاظ ارتباط میان تصوف و تشیع دارای خصلت ویژه ای بود در این دوره تصوف و تشیع با از دست دادن جهات ممیزه خود و با افزوده شدن عنصر فلسفی به هر دو موجب تکوین جنبش های ارتباط میان تصوف و تشیع دارای خصلت ویژه ای بود در این دوره تصوف و تشیه با از دست دادن جهات ممیزه خود و با اف فکری شد که آینده را برای هر دو رقم زد . از سوی دیگر آغاز قرن نهم ، یک مقطع حساس در تاریخ تشیع ایران به شمار می‌رود؛ چرا که تصوف در این دوره حلقه پیوند تسنن و تشیع گردید و خود تشیع نیز در قالب تصوف تبلور یافت و همین موضوع در گسترش و نفوذ تشیع در بسیاری از سرزمین‌های اغلب سنی‌ مذهب نقش مهمی ایفا کرد. در این دوره یک فقیه شیعی خصوصیات یک صوفی تمام عیار را داشت و یک صوفی محض نمونه ای از یک متکلم شیعی جلوه می نمود. اینکه چرا و چگونه تصوف و تشیع در این دوره با هم همسو شد از جمله مباحثی است که همیشه مورد سوال پژوهشگران قرار داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3418 - تحلیل کنش معطوف به قدرت رهبران طریقت صفوی
ابوالفضل فتح‌آبادی

ماکس وبر در نوع‌شناسی دینی خود دو نوع مثالی اصلی و عمده را ارائه می‌کند: ریاضت‌کشی فعالانه یا زهد درون‌دنیایی که مصداق اصلی‌اش پیروان مذهب پروتستان‌اند و عرفان مراقبه‌ای یا عرفان دنیاگریز که مصداق اصلی‌اش پیروان ادیان شرق آسیا و صوفیه هستند. وبر جهت‌گیری‌های دنیوی مصادی أکثر

ماکس وبر در نوع‌شناسی دینی خود دو نوع مثالی اصلی و عمده را ارائه می‌کند: ریاضت‌کشی فعالانه یا زهد درون‌دنیایی که مصداق اصلی‌اش پیروان مذهب پروتستان‌اند و عرفان مراقبه‌ای یا عرفان دنیاگریز که مصداق اصلی‌اش پیروان ادیان شرق آسیا و صوفیه هستند. وبر جهت‌گیری‌های دنیوی مصادیق این دو نوع مثالی را در مسیر کسب رستگاری به ترتیب، فعالانه و منفعلانه در نظر می‌گیرد. دیدگاه وبر نسبت به دنیاگریز بودن و انفعال صوفیه در امور دنیوی در حالی است که وقتی با استفاده از روش پژوهش اسنادی و بررسی متون تاریخی مرتبط، واقعیات تاریخی حیات دنیوی و اقدامات اجتماعی و سیاسی بزرگان خاندان صفوی در مسیر کسب قدرت و تشکیل حکومت بررسی می‌شود، وضعیتی ناهمخوان با دیدگاه وبر آشکار می‌گردد که مسئله نوشتار حاضر نیز از همین ناهمخوانی میان معرفت علمی و واقعیت تاریخی سرچشمه گرفته است. بنابراین، پرسش اصلی پژوهش این است که آیا مطابق نظر وبر می‌توان تصوف و بزرگان صوفیه را در نوع مثالی عرفان دنیاگریز جای داد؟ یافته‌ها نشان می‌دهند که مرشدان طریقت صفوی که دارای مقامات معنوی بوده‌اند، در امور دنیوی، اجتماعی و سیاسی نیز نقش‌آفرینی فعالانه داشته و اقدامات فراوانی را انجام داده‌اند. در نتیجه، تصوف صوفیان صفوی نه‌تنها موجب انفعال دنیوی و دنیاگریزی نزد آنان نبوده، بلکه نقش مهمی در تشکیل حکومت مرکزی مقتدر دیرپای صفوی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3419 - نقش و اهمیت سایت های باستانی از دیدگاه کارآفرینی و گردشگری منظر
امیر هاشم پور مافی

2207-1156

سایت های باستانی نتیجه فعالیت انسان یا فعل و انفعالات طبیعت در یک مکان خاص می باشند که می توان گفت شامل آثار ریز و درشتی است که در گذر زمان بقایای آن برای ما باستان شناسان باقیمانده است که براساس آن به تفسیر و تبیین انها بپردازیم. صنعت‌ گردشگری و توریسم به عنوان عامل مه أکثر

سایت های باستانی نتیجه فعالیت انسان یا فعل و انفعالات طبیعت در یک مکان خاص می باشند که می توان گفت شامل آثار ریز و درشتی است که در گذر زمان بقایای آن برای ما باستان شناسان باقیمانده است که براساس آن به تفسیر و تبیین انها بپردازیم. صنعت‌ گردشگری و توریسم به عنوان عامل مهمی در جهت رشد است که مدام با تقاضای افراد جامعه رو به روست و همچنین بستری لازم و کارآمد جهت کارآفرینی محسوب می‌گردد. گسترش صنعت توریسم به ویژه گردشگری منظر، در ایران علاوه بر توسعه اقتصادی و فرهنگی در ایجاد همدلی بیشتر بین اقوام و فرهنگ های ایران در افزایش همگرایی بین اقشار مختلف کشور نقش چشمگیری دارد. موضوع منظر در مبحث مکان های انسانی قرار می گیرد. در سال های اخیر ارگان های متولی به توسعه کارآفرینی بیش از پیش توجه ویژه ای دارند و گسترش آن را راهکاریی جهت رونق اقتصادی قلمداد می‌کنند، در نیم قرن گذشته به دلایلی اعم از شغل و مشکلات عدیده شاهد مهاجرت بسیاری از مردمان روستاها و مناطقی با قابلیت های گردشگری، به شهرها گردیده است که توسعه صنعت گردشگری با ایجاد اشتغال و کمک به رفع بیکاری و توسعه ثروت می تواند در کنترل این پدیده کمک شایانی نماید. ضمن اینکه این موضوع باعث گسترش فرهنگ و آشنایی با گردشگری منظر و سایت ها و محوطه های باستانی و آثار تاریخی فرهنگی که اهمیت بسزایی دارد گردیده و بستر فرهنگی مناسبی برای حفاظت و صیانت از آنها فراهم آورده است. با این هدف سؤال اساسی و مهم پژوهش می‌تواند این باشد سایت های باستانی تا چه حد می توانند در حوزه کارآفرینی و گردشگری منظر موثر باشد؟ در خلال این پژوهش ضمن بیان عوامل شناخته شده در حوزه کارآفرینی گردشگری منظر به چون و چرایی، پدید آمدن مظاهر فرهنگ، تمدن و منظر که علاوه بر انتقال یافته هایی که به ارتقای بینش گردشگران ختم می شود پرداخته خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3420 - نقد جُنگ شرف
وحید برزگر

جنگ شرف مجموعه‌ای است که دربردارنده اشعار شاعران قرن پنجم تا اواخر قرن دهم است. نگارنده آن عبدالرحمان بن شرف است. این مجموعه را می‌توان به چند بخش تقسیم کرد، نخست غزلیاتی که سروده شاعران قرن نهم و دهم هستند. بخش دیگر این مجموعه شامل غزلیات جامی است که به واسطه توجه کاتب أکثر

جنگ شرف مجموعه‌ای است که دربردارنده اشعار شاعران قرن پنجم تا اواخر قرن دهم است. نگارنده آن عبدالرحمان بن شرف است. این مجموعه را می‌توان به چند بخش تقسیم کرد، نخست غزلیاتی که سروده شاعران قرن نهم و دهم هستند. بخش دیگر این مجموعه شامل غزلیات جامی است که به واسطه توجه کاتب به جامی به شکلی ویژه در نسخه قرار گرفته‌اند و قسمت پایانی دربردارنده منظومه یوسف و زلیخای جامی است که البته کامل نیست. نشانه‌های سبک هندی، مکتب وقوع و طرز واسوخت را در این مجموعه می‌توان یافت. اهمیت این جنگ در نوع انتخاب‌های کاتب است که سلیقه شعری مردم قرن دهم را در دل خود دارد، وجود شعرایی که از آن‌ها اطلاعی نداریم، نمونه شعرهای خاص، از جمله یک شعر با ردیف هندی و نمونه‌هایی از این دست به اهمیت موضوع افزوده است. در این تحقیق می‌کوشیم تا این جنگ را از نظر سبک‌شناسی و نقد ادبی مورد بررسی قرار داده و نگاه کاتب را در انتخاب اشعار مورد بررسی قرار دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3421 - نقد جامعه‌شناختی مجموعه داستان کورسرخی اثر عالیه عطایی
منصوره باقری مزرعه فرزانه حیدری

این پژوهش سعی دارد تا کتاب کورسرخی از عالیه عطایی را از منظر نقد جامعه‌شناسی ادبیات و شیوه ساخت‌گرایی تکوینی بررسی کند. لوسین گلدمن، نظریه‌پرداز این شیوه، ساخت‌گرایی تکوینی را بر مبنای آرای جورج لوکاچ، در نقد جامعه‌شناسی ادبیات بنیان نهاد. در این رویکرد نقد، ساختار و مح أکثر

این پژوهش سعی دارد تا کتاب کورسرخی از عالیه عطایی را از منظر نقد جامعه‌شناسی ادبیات و شیوه ساخت‌گرایی تکوینی بررسی کند. لوسین گلدمن، نظریه‌پرداز این شیوه، ساخت‌گرایی تکوینی را بر مبنای آرای جورج لوکاچ، در نقد جامعه‌شناسی ادبیات بنیان نهاد. در این رویکرد نقد، ساختار و محتوای اثر ادبی در ارتباط با ساختارهای جامعه‌ای که اثر مولود آن است، مورد مطالعه قرار می‌گیرد. عالیه عطایی نویسنده‌ای افغانستانی‌ـایرانی است و کورسرخی جستارهایی از زندگی اوست که می‌تواند گویای زندگی مهاجران افغانستانی باشد. روش کار در این تحقیق، توصیفیـ تحلیلی است و نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد نویسنده بیش از هر چیز، به بحران هویت مهاجران افغان پرداخته است. او مسبب مشکلات تمام‌نشدنی کشور افغانستان را قدرت‌های شرق و غرب و انفعال مردهای افغان می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3422 - بررسی کتاب «من زنده‌ام» از منظر ساختارگرایی
کوثر دانش عبدالحسین فرزاد احمد خاتمی

انتشار مجموعه خاطرات من زنده‌ام نوشته معصومه آباد، جریانی جدید در خاطره‌نویسی ادبیات دفاع مقدس ایجاد کرد، جریانی که تلاش دارد در کنار روایت مردانه، روایتی زنانه از دوران اسارت ارائه کند. مجموعه خاطرات من زنده‌ام ، اثری کاملاً زنانه با نثری عاطفی، معناگرا، پرمایه و سالم أکثر

انتشار مجموعه خاطرات من زنده‌ام نوشته معصومه آباد، جریانی جدید در خاطره‌نویسی ادبیات دفاع مقدس ایجاد کرد، جریانی که تلاش دارد در کنار روایت مردانه، روایتی زنانه از دوران اسارت ارائه کند. مجموعه خاطرات من زنده‌ام ، اثری کاملاً زنانه با نثری عاطفی، معناگرا، پرمایه و سالم است. در این پژوهش به تحلیل ساختار و محتوای کتاب من زنده‌ام پرداخته می‌شود. پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی و از منظر ساختارگرایی به بررسی این اثر ارزنده پرداخته است. نتایج پژوهش نشان‌دهنده آن است که جنسیت راوی بر لحن، گفتار و رفتار شخصیت‌ها تأثیر زیادی گذاشته است. من زنده‌ام نقطه عزیمت روایت زنانه در آثار دوران اسارت است و به گونه‌ای برگرفته از الگوی صبر و استقامت حضرت زینب(س) است. زبان و نثر داستان با تلفیق سایر عناصر مانند طرح، زمان، شخصیت‌پردازی دقیق و حساب‌شده، تعلیق و انتظار، همه بیانگر مهارت نویسنده در داستان‌نویسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3423 - شکل‌گیری ادبیات دفاع مقدس با توجه به تأثیر انقلاب اسلامی
کوثر دانش عبدالحسین فرزاد احمد خاتمی

ادبیات پایداری و دفاع مقدس شاخه ای پربار از ادبیات فارسی بعد از انقلاب اسلامی است که مبتنی بر اصول اسلامی و مقاومت در برابر دشمن متجاوز شکل گرفت. هدف ما جریان‌شناسی ادبی تحول این نوع از ادبیات پایداری طی جهار دهة گذشته است. لذا، ما مبتنی بر چارچوب نظری جریان‌شناسی ادبی أکثر

ادبیات پایداری و دفاع مقدس شاخه ای پربار از ادبیات فارسی بعد از انقلاب اسلامی است که مبتنی بر اصول اسلامی و مقاومت در برابر دشمن متجاوز شکل گرفت. هدف ما جریان‌شناسی ادبی تحول این نوع از ادبیات پایداری طی جهار دهة گذشته است. لذا، ما مبتنی بر چارچوب نظری جریان‌شناسی ادبی و استفاده از روش تحلیل تاریخی، تلاش کرده‌ایم با دوره‌بندی سیر تحول ادبیات دفاع مقدس به چهار دوره، و بررسی آثار مهم هر دوره، به لحاظ موضوعی و مضمونی، با شناسایی بسامد برتر میان آن ها، جریان های ادبی موجود را شناسایی کنیم. یافته های ما نشان می دهد جریان ادبی غالب از همان آغاز جنگ تا زمانة حاضر، جریان ادبیات انقلاب اسلامی و دینی است که دارای رویکردی رئالیستی می باشد، اما این رویکرد طی چهار دهة گذشته دچار تحولاتی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3424 - بخت در مخزن‌الاسرار از منظرتقدیرگرایی (رویکردی ساختارشناختی)
مرمر حسامی بهرام پروین گنابادی اصغر دادبه

تقدیرگرایی از موضوعات حوزۀ فلسفه است که به ادبیّات راه یافته. برمبنای نظریات فرضیه‌پردازان، ساختارگرایی تحلیل زبان در کاربرد واژه‌هاست. در این روش، عناصر یک زبان، نشانه‌ها هستند و نظام زبان نمی‌تواند منحصر به توصیف صورت‌های زبانی مستقل از کارکردهای فرامعنایی باشد. با تو أکثر

تقدیرگرایی از موضوعات حوزۀ فلسفه است که به ادبیّات راه یافته. برمبنای نظریات فرضیه‌پردازان، ساختارگرایی تحلیل زبان در کاربرد واژه‌هاست. در این روش، عناصر یک زبان، نشانه‌ها هستند و نظام زبان نمی‌تواند منحصر به توصیف صورت‌های زبانی مستقل از کارکردهای فرامعنایی باشد. با توجّه به بسامد بالای واژۀ بخت در آثار شعرا، این واژه‌ها باید به عنوان واژه‌هایی نشان‌دار در نظر گرفته شود که ریشه در ناخودآگاه گویندگان آن‌ها دارد. در این مقاله ارتباط این گونه واژه‌ها در مخزن الاسرار با تقدیرگرایی زروانی بررسی شده و شیوۀ تحلیل با توجّه به نظریۀ ساختارگرایی، بررسی واژه‌ها در سطح فرامعناییست. ضمن بررسی این واژه‌ها، پیرامون تأثیر تقدیرگرایی بر افکار شاعران و انتقالش به دوره‌های بعد بحث شده و در پایان با ارائۀ شواهد، نتیجه گرفته شده که اگرچه نظامی آرای کلامی اشعری را بیان می‌کند، ولی هنگام استفاده از واژه‌هایی نظیر بخت؛ از الگوی تفکّر زروانی پیروی می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3425 - دریچه‌ای از نقد اجتماعی به اشعار وحشی بافقی
مهدی صادقی

وحشی بافقی، به دلیل سبک خاصش در سخنوری و طرز واسوخت و واقع‌گرایی، اهمیت ویژه‌ای دارد و بیشتر از همه به سعدی و نظامی نظر داشته است. در این جستار با هدف نقد اجتماعی اشعار وحشی‌ بافقی به شیوۀ توصیفی، تحلیلی و استشهادی در شعر وی پرداخته می‌شود. اگرچه وحشی در اشعارش سراسر از أکثر

وحشی بافقی، به دلیل سبک خاصش در سخنوری و طرز واسوخت و واقع‌گرایی، اهمیت ویژه‌ای دارد و بیشتر از همه به سعدی و نظامی نظر داشته است. در این جستار با هدف نقد اجتماعی اشعار وحشی‌ بافقی به شیوۀ توصیفی، تحلیلی و استشهادی در شعر وی پرداخته می‌شود. اگرچه وحشی در اشعارش سراسر از عشق و عاشقی دم زده اما در عین حال به موضوعات گوناگونی همچون: درد و رنج ناشی از اوضاع نابسامان جامعه، فقر اجتماعی، اوضاع طبقات مختلف، تأثیرات محیط و اقلیم بر روی او، وضعیت پدیده‌های اجتماعی، به وضوح نمایان است. با بررسی اشعار وحشی، می‌توان با نگرش حکام صفوی به طبقات مختلف، دیدگاه وحشی و جامعه نسبت به این حکام، رواج صداقت یا ریا در جامعه، جو و فضای سیاسی که در آن دوره رواج داشته‌اند، آشنا شد. این شاعر پیوند بین شعر و آگاهی‌های جمعی اجتماعی را در حد اعتدال برقرار می‌کند و تصاویر ارائۀ شدۀ کلامش، رابطه‌ای مستقیم با واقعیت اجتماعی وی دارد و بدین شیوه، علت وجودی و هدف‌های خاص شعرش را آشکار می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3426 - دستور زبان روایت در داستان دژ بهمن بر اساس نظریه آلژیرداس گریماس
محبوبه زمانی بروجنی اصغر رضاپوریان

با استفاده از الگوی روایی گریماس می‌توان انواع داستان‌ و روایت را تحلیل کرد و مطابقت یا عدم تطبیق داستان‌ها با نظریه روایی گریماس سنجید و حتی به عناصر درون متن نیز دست‌یافت. داستان‌ دژ بهمن یکی از داستان‌های جادویی شاهنامه است. در این مقاله پژوهشگر قصد دارد با کمک یافته أکثر

با استفاده از الگوی روایی گریماس می‌توان انواع داستان‌ و روایت را تحلیل کرد و مطابقت یا عدم تطبیق داستان‌ها با نظریه روایی گریماس سنجید و حتی به عناصر درون متن نیز دست‌یافت. داستان‌ دژ بهمن یکی از داستان‌های جادویی شاهنامه است. در این مقاله پژوهشگر قصد دارد با کمک یافته‌های رساله مذکور، این داستان را بر اساس نظریه روایی آلژیرداس گریماس نقد و تحلیل کرده، مطابقت الگوی گریماس با آن را بسنجد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد تمامی داستان‌های جادویی شاهنامه از جمله داستان دژ بهمن با الگوی روایی گریماس مطابقت دارند و کنشگرهای مورد نظر گریماس، در این داستان‌ها وجود دارند و ایفای نقش می‌کنند؛ اما در همان حال، داستان‌های جادویی شاهنامه ویژگی‌های منحصربه‌فردی نیز دارند که بررسی این خصوصیات ویژه می‌تواند اصالت برخی از داستان‌ها را زیر سؤال ببرد یا اصالت داستان‌هایی که محل تردید هستند را قوت ببخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3427 - تضاد و تناظر در شعر چون سبوی تشنه (تحلیلی بر پایه نقد نو)
حجت الله ربیعی

مقاله حاضر در پی آن است که با استفاده از روش پیشنهادی نقد نو، به بررسی شعر چون سبوی تشنه از مهدی اخوان ثالث بپردازد و در ضمن توضیح و تبیین برخی کلیدواژه‌ها و مؤلفه های مورد تأکید نقد نو، نظیر تنش، موضوع و آیرونی، از آن ها به صورت کاربردی در نقد این شعر بهره گیرد. به این أکثر

مقاله حاضر در پی آن است که با استفاده از روش پیشنهادی نقد نو، به بررسی شعر چون سبوی تشنه از مهدی اخوان ثالث بپردازد و در ضمن توضیح و تبیین برخی کلیدواژه‌ها و مؤلفه های مورد تأکید نقد نو، نظیر تنش، موضوع و آیرونی، از آن ها به صورت کاربردی در نقد این شعر بهره گیرد. به این منظور، با خواندن دقیق شعر و بررسی تضادها و تناظرها و ارجاع آن ها به خط سیر اصلی شعر، چگونگی پیکره بندی اثر تحلیل شده است. در این فرآیند، مخاطب، به صورت گام به گام، با روش نقد عملی اثر از منظر نقد نو آشنا می شود. حاصل تحقیق این است که اجزاء سازنده اثر در هماهنگی با یکدیگر و با وحدتی درونی سازمان‌دهی شده اند و در ورای تضادها و تناظرها، شعر داری انسجام و وحدت ارگانیک است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3428 - واکاوی نظریۀ «علاقۀ اجتماعی» در اشعار فروغ فرخزاد بر اساس روانشناسی فردگرای آلفرد آدلر
خدیجه فولادی

به کار بردن نظریه‌های علمی- ادبی در نقد متون ادبی و خوانش آن‌ها شیوه‌‌ای است که اخیراً به جهت روشمندی و اسلوب محکم و قابل‌تجزیه و تحلیل در پژوهش، بسیار محبوب و مورد استفاده است. در میان زمینه‌های مختلف که قابلیت بحث پیرامون متون ادبی را دارند، نظریه‌های روان‌شناختی جایگ أکثر

به کار بردن نظریه‌های علمی- ادبی در نقد متون ادبی و خوانش آن‌ها شیوه‌‌ای است که اخیراً به جهت روشمندی و اسلوب محکم و قابل‌تجزیه و تحلیل در پژوهش، بسیار محبوب و مورد استفاده است. در میان زمینه‌های مختلف که قابلیت بحث پیرامون متون ادبی را دارند، نظریه‌های روان‌شناختی جایگاه ویژه و ارزشمندی دارد. روان شناسی فردنگر به وسیله آلفرد آدلر پایه گذاری شده است و یکی از نظریه‌های موجود در این روانشناسی فردگرا، نظریۀ علاقۀ اجتماعی است. در این مقاله که به شیوۀ توصیفی – تحلیلی بر مبنای سندکاوی و شیوۀ مطالعات کتابخانه‌ای صورت گرفته است، اشعار فروغ فرخزاد، بر اساس نظریۀ علاقۀ اجتماعی مستند به روانشناسی فردگرای آدلر مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. ‌نتایج تحقیق نشان می‌دهد که ‌علاقۀ اجتماعی در اشعار فروغ فرخزاد در توجه به هم&zwj;نوعان خویش خصوصاً زنان، بسیار پررنگ است. مؤلفۀ یاس و تنهایی در اشعارش باعث می‌شود که بتوان او را تیپ شخصیتی منزوی قلمداد نمود. فروغ شاعری است که کمال مطلوب او دست یافتن به دنیایی است که در آن هم نوعانش به‌ویژه زنان جامعه در امنیت و آرامش باشند. به‌طورکلی می‌توان گفت علاقۀ اجتماعی در وجود فروغ در تلاش برای ایجاد شرایطی بهتر برای هم‌نوعان خویش به‌ویژه زنان خلاصه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3429 - تراز ادبی متن (پیشنهادی در نقد ادبی)
مجید دادفر امین یعقوبی

مقالة ‌حاضر کوششی است در راستای پیشنهاد یک شیوة ‌نقد بر اساس معیارهای محسوس و سنجش پذیر. زبان ادبی از دیدگاه شکل‌گرایان، نشان دهندة ‌نقش‌ خاصی از زبان است که توسط عناصر شکلی برجسته شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد تمام عناصر این‌گونه از زبان قابل شناخت و توصیف‌‌پذیر ب أکثر

مقالة ‌حاضر کوششی است در راستای پیشنهاد یک شیوة ‌نقد بر اساس معیارهای محسوس و سنجش پذیر. زبان ادبی از دیدگاه شکل‌گرایان، نشان دهندة ‌نقش‌ خاصی از زبان است که توسط عناصر شکلی برجسته شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد تمام عناصر این‌گونه از زبان قابل شناخت و توصیف‌‌پذیر باشند. برای تعیین ادبیّت یک متن، نخست باید عناصر شکلی آن را مشخص کرد و برشمرد. سپس با توجّه به فاصلة ‌این عناصر از زبان خودکار، تراز ادبی هر عنصر را نسبت به دیگر عناصر تعیین کرد. پس از این مرحله باید مجموع تراز ادبی عناصر به‌کار رفته در متن را معیار تعیین تراز ادبی کل متن قرار داد. علاوه بر موارد یاد شده، این شیوه نقد راهکارهایی را برای بررسی متن در سه حوزة ‌تناسب، خلاقیت و تنوّع ارائه می‌دهد که عینی و قابل سنجش‌اند. این نوع نقد، می‌تواند به‌صورت قابل‌سنجش تراز ادبی متن را در واحد جمله یا بیت، با جملاتی ارجاعی ارائه دهد و به نقد و بررسی سه عامل تناسب، خلّاقیت و تنّوع به‌صورت معیارمند بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3430 - نگاهی تحلیلی به شعر محتشم کاشانی با رویکرد طنزشناسی و انتقاد اجتماعی
آزاده فداکار

سیالیت طنز به‌گونه‌ای است که بدون در نظر داشتن شرایط زمانی، مکانی، فرهنگی و زبانی نمی‌توان آن را به‌عنوان عنصری مجرد و ثابت فرض کرد.در ادب فارسی به خاطر عدم اهتمام نویسندگان و شاعران گذشته به تدوین مبانی طنز و به تعبیر امروز بی‌اعتنایی به نظریه‌پردازی علمی در باب طنز، ا أکثر

سیالیت طنز به‌گونه‌ای است که بدون در نظر داشتن شرایط زمانی، مکانی، فرهنگی و زبانی نمی‌توان آن را به‌عنوان عنصری مجرد و ثابت فرض کرد.در ادب فارسی به خاطر عدم اهتمام نویسندگان و شاعران گذشته به تدوین مبانی طنز و به تعبیر امروز بی‌اعتنایی به نظریه‌پردازی علمی در باب طنز، اصول و رویکردهای طنز را فقط می‌توان با مطالعه در آثار آنان دریافت و نقشه آن را ترسیم کرد. از قدیم‌ترین متون ادبی فارسی تا امروز بسته به شرایطی که قبلاً گفته شد پاره‌های فراوانی از آثار ادبی را می‌توان در رسته طنز قرار داد. در این مقاله با نگاهی تحلیلی به طنز محتشم نگریسته شده و نتایج قابل‌تأملی از شعر این شاعر مذهبی به دست آمده است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3431 - دلایل استفاده و پیدایی نمودهای سوررئالیستی در پنج داستان‌ فانتزی بازنویسی شده برای کودکان گروه سنی «الف»
سپیده رجبی

استفاده از تخیل در روایت های داستانی، موضوع اصلی فانتزی است. فانتزی گونه ای هنری است که سحر و جادو را در کنار ابزار فراطبیعی در آثار ادبی به کار می گیرد؛ اما با مرور زمان، ذهن انسان، دیگر پذیرای محتوای سنتی و تکراری آن نیست؛ به همین دلیل، فانتزی در داستان، برای انطباق ب أکثر

استفاده از تخیل در روایت های داستانی، موضوع اصلی فانتزی است. فانتزی گونه ای هنری است که سحر و جادو را در کنار ابزار فراطبیعی در آثار ادبی به کار می گیرد؛ اما با مرور زمان، ذهن انسان، دیگر پذیرای محتوای سنتی و تکراری آن نیست؛ به همین دلیل، فانتزی در داستان، برای انطباق با شرایط و غافلگیر کردن مخاطب، متحول شده و به اشکالی درآمده که جنبه ی تخیل بکر و جدید داشته باشند. پژوهش حاضر که به روش توصیفی- کیفی و بر اساس مدل تحلیل محتوا نگاشته شده در نظر دارد با استفاده از مطالعه در پنج داستان فانتزی و با توجه به مؤلفه های موجود، به دلایل استفاده از نمودهای سوررئالیستی در پنج داستان بازنویسی شده فانتزی برای کودکان گروه سنی الف بپردازد. نتیجه حاصل از این پژوهش این است که نمودهای سوررئال از مسیر کتاب‌های مقدس به داستان‌های عامیانه و از آنجا به داستان‌های کودکان راه یافته‌اند. همچنین مؤلفه‌های ساختاری داستان‌های فانتزی علی‌رغم داشتن نام‌های مشابه معانی متفاوتی دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3432 - نقد فرمالیستی منظومه آرش کمانگیر سیاوش کسرایی
معصومه محمدی

یکی از روش‌های بررسی متون ادبی، نگاه فرمالیستی به آثار ادبی است. در این روش، ضمن بررسی دقیق اجزا و عناصر سازنده متن، با تکیه به بسامدها و ارتباط میان آن اجزا، شاکله یا فرُم آثار ادبی بررسی می‌شود. نگارندگان در این مقاله، می‌کوشند پس از یک مقدمه اجمالی حاوی آگاهی‌هایی در أکثر

یکی از روش‌های بررسی متون ادبی، نگاه فرمالیستی به آثار ادبی است. در این روش، ضمن بررسی دقیق اجزا و عناصر سازنده متن، با تکیه به بسامدها و ارتباط میان آن اجزا، شاکله یا فرُم آثار ادبی بررسی می‌شود. نگارندگان در این مقاله، می‌کوشند پس از یک مقدمه اجمالی حاوی آگاهی‌هایی درباره زندگی و شعر سیاوش کسرایی، با نگاهی فرمالیستی، ضمن بررسی عناصر سازنده متن آرشِ کمانگیر، در سه حوزه: الف. جنبه‌های زبانی؛ ب. جنبه‌های بلاغی و ج. گزارش روایت شعر، به بررسی هماهنگی یا ناهماهنگی میان اجزای آن‌ در این منظومه بپردازند. این شعر بلند از جنبه‌های گوناگون زبانی، دستوری، سبکی، صرفی، نحوی، معنایی، موسیقایی، بلاغی، ادبی، سیاسی و اجتماعی، مهم است و نشان دادن ارزش‌های آن، نیازمند یک بررسی دقیق و همه‌جانبه نظیر روشی است که نگارندگان مقاله، در پیش گرفته‌اند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3433 - مردسالاری در دو نمایش‌نامه از بهرام بیضایی (خوانشی فمینیستی)
راضیه شایان مهر علی دهقان ناصر دشت پیما

مردسالاری از مهم‌ترین موضوعات فمینیسم، است. فمینیست‌ها معتقدند فرودستی زنان، در روابط نابرابر مرد و زن ریشه دارد، تمدن بشری تحت کنترل مردان است و به‌گونه‌ای سازمان‌دهی می‌شود که زنان را در همه جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته می‌کند. این مسئله در متون ادبی بازت أکثر

مردسالاری از مهم‌ترین موضوعات فمینیسم، است. فمینیست‌ها معتقدند فرودستی زنان، در روابط نابرابر مرد و زن ریشه دارد، تمدن بشری تحت کنترل مردان است و به‌گونه‌ای سازمان‌دهی می‌شود که زنان را در همه جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته می‌کند. این مسئله در متون ادبی بازتاب چشم‌گیری دارد. در حوزة ادبیات نمایشی، اغلب نمایش‌نامه‌های بهرام بیضایی با محوریت نقش زن نوشته شده است. هدف این مقاله بررسی جایگاه زن در گفتمان مردسالاری، در نمایش‌نامه‌های پهلوان اکبر می‌میرد و شب هزار و یکم از بیضایی، با روش توصیفی-تحلیلی است. این بررسی نشان می‌دهد که در نمایش‌نامه‌های بیضایی، سوءاستفاده از نقش مادری و همسری زن، دور کردن زنان از امتیازات تحصیل دانش، سرکوب شدن تمایلات و اعتمادبه‌نفس، چالش امنیتی و هویتی، دیگربودگی و رتبة دوم جنسیتی، از نشانه‌ها و عوامل مردسالاری است که برساخته‌های فرهنگی، ارزش‌گذاری جامعه و همکاری زنان، آن‌ها را بازتولید می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3434 - نقد پست مدرنیستی رمان «پستی» نوشته محمدرضا کاتب
فقیهه دهقان رضا صادقی شهپر

در سال‌های اخیر استفاده از شگردها و مؤلفه‌های داستان‌های پسامدرن یکی از چالش‌های مهم داستان‌نویسان ایرانی بوده است. در پژوهش حاضر رمان پستی اثر محمدرضا کاتب به روش توصیفی-تحلیلی از منظر پست مدرنیسم بررسی‌شده‌است و می‌خواهد به این پرسش‌ها پاسخ دهد که پست مدرنیسم در رمان أکثر

در سال‌های اخیر استفاده از شگردها و مؤلفه‌های داستان‌های پسامدرن یکی از چالش‌های مهم داستان‌نویسان ایرانی بوده است. در پژوهش حاضر رمان پستی اثر محمدرضا کاتب به روش توصیفی-تحلیلی از منظر پست مدرنیسم بررسی‌شده‌است و می‌خواهد به این پرسش‌ها پاسخ دهد که پست مدرنیسم در رمان پستی چگونه و با استفاده از چه مؤلفه‌هایی نمود یافته است؟ آیا می‌شود این رمان را یک رمان پسامدرن به شمار آورد؟ نتایج حاصل از بررسی نشان می‌دهد که بی‌طرحی و بی‌قصگی، عدم انسجام و ترتیب روایی، عدم قطعیت، شخصیت‌پردازی، تعدد روایت، جریان سیال ذهن، سیال بودن زمان و مکان، تناقض، پایان نداشتن داستان و آمیختگی سبک نگارش از شگردهای روایی پسامدرنیستی رمان پستی است. با توجه به ویژگی‌های پسامدرن بازتاب یافته در رمان پستی، می‌توان آن را پسامدرن قلمداد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3435 - فرم شناسی کویر دکترعلی شریعتی در بستر کتاب درسی فارسی 3 متوسطۀ دوم نظری
فضل الله رضایی ارادانی غلامرضا هاتفی اردکانی

کـویـر یکـی از آثـار ادبی- غنایی و درون‌گرای شریعتی به شمارمی‌آید. او در نگارش کویر براساس جـریان سیّال ذهـن، کوشیده‌است تا مَتنی ادبی، جلوه دهد. توصیف‌، احساس‌گرایی، کاربرد صناعات ادبی، از جمله تشبیه، استعاره و تضمین، از ویژگی‌های غالب متن کویر است. او با اشراف به علم أکثر

کـویـر یکـی از آثـار ادبی- غنایی و درون‌گرای شریعتی به شمارمی‌آید. او در نگارش کویر براساس جـریان سیّال ذهـن، کوشیده‌است تا مَتنی ادبی، جلوه دهد. توصیف‌، احساس‌گرایی، کاربرد صناعات ادبی، از جمله تشبیه، استعاره و تضمین، از ویژگی‌های غالب متن کویر است. او با اشراف به علم بیان و بدیع، از صناعات ادبی به شکل تصنّعی استفاده نکرده‌است. این جستار ادبی، با هدف دانش‌افزایی مدرّسان و دبیران، متن درس نهم کتاب فارسی 3، پایۀ دوازدهم متوسطۀ دوم نظری، با عنوان کویر، محور پژوهش قرار گرفته‌است و آن درس را در سه حوزۀ بااهمّیّت زبانی، ادبی و فکری بررسی کرده‌اند. شیوۀ پژوهش در این مقاله، توصیفی همـراه بـا تجزیـه و تحلیل یـافته‌هـای پژوهش، است. علاوه بـر آن، بـه بـررسـی هنـرسـازه‌هـای زبـانـی و ادبـی و آرایش و چیـدمـان منظّم آنهـا، در حـوزه‌هـای متعـدّدی، از قبیـل تاریخ‌نگـاری، تلمیـح‌گـویی، فـرامکانـی و فـرازمـانـی، عامیانه‌نـویسی، واژه و عبارت‌پـردازی و تصـویرپـردازی در ابعاد گوناگون، پرداخته شده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3436 - بایسته‌هایی در نقد ادبی
امین یعقوبی

آن‌چه باعث شکل‌گیری شعر می‌شود، فرم است؛ صناعات فرمی و چگونگی کاررفت آن‌ها در سطح زبان، میزان ادبیت آن را نشان ‌می‌دهد. اما تنها فرم ضامن ماندگاری آثار نیست. پژوهش حاضر برآن است تا به بایسته‌هایی در نقد شعر بپردازد. این پژوهش بر آن است که در نقد آثار باید به موضوعات مهم أکثر

آن‌چه باعث شکل‌گیری شعر می‌شود، فرم است؛ صناعات فرمی و چگونگی کاررفت آن‌ها در سطح زبان، میزان ادبیت آن را نشان ‌می‌دهد. اما تنها فرم ضامن ماندگاری آثار نیست. پژوهش حاضر برآن است تا به بایسته‌هایی در نقد شعر بپردازد. این پژوهش بر آن است که در نقد آثار باید به موضوعات مهمی چون: زبان سالم و یکدست، عدم اضطراب سبکی، نحوة به کارگیری صناعات فرمی و انصاف در نقد، توجه داشت. همچنین باید توجه داشت که هر اثری قابلیت نقد را ندارد. چه بسیارند آثاری که صاحب امتیاز نقد شدن نمی‌شوند. بنابراین برای نقد یک اثر، باید حداقل سطحی را در نظر گرفت. هم‌چنین باید در نظر داشت که استفادة صرف از صناعات ادبی، هنر به وجود نمی‌آورد؛ از جمله معضلاتی که امروزه گریبان‌گیر شعر و ادبیت کلام شده، استفادة کارکردی صرف از صناعات ادبی است. بی‌ این‌که نگاهی به چگونگی و کیفیت به کارگیری این صناعات بشود، آن‌ها را مورد استفاده قرار می‌دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3437 - نقد فمینیستی نمایشنامه های بهرام بیضایی
رضا صادقی شهپر فاطمه طالبی

فمینیست‌ها معتقدند که تمدن بشری، مردسالار و تحت کنترلِ مردان است و به گونه‌ای سازماندهی و اداره می‌شود که زنان را در همة جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته می‌کند. هم‌چنین مدعی هستند که پیوسته تفکرِ مردسالار بر آثار ادبی حاکم بوده و این آثار غالباً به قهرمانانِ م أکثر

فمینیست‌ها معتقدند که تمدن بشری، مردسالار و تحت کنترلِ مردان است و به گونه‌ای سازماندهی و اداره می‌شود که زنان را در همة جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته می‌کند. هم‌چنین مدعی هستند که پیوسته تفکرِ مردسالار بر آثار ادبی حاکم بوده و این آثار غالباً به قهرمانانِ مذکر پرداخته‌اند و زنان در آن‌ها نقشی حاشیه‌ای داشته‌اند. از این‌رو، لزوم بازنگری در متون ادبی گذشته و به چالش کشیدن آن و نیز تولید آثاری با انگیزة نمایاندنِ عواطف و احساساتِ زنانه و مخالفت با قراردادهای مردسالار جامعه را پیشنهاد می‌کنند. علاوه بر نویسندگان زن، برخی نویسندگانِ مرد نیز چنین اندیشه‌هایی را در آثارشان بازتاب داده‌اند و به نمایاندنِ وضعیتِ نابسامان زنان و تفکر نادرست جامعه دربارة آنان پرداخته‌اند. بهرام بیضایی از این دسته نویسندگان است و در نمایش‌نامه‌هایش به تبیینِ جایگاه زن و نشان دادن چهره‌ای متفاوت از او می‌پردازد و از این نظر با فمینیست‌ها هم‌سو و هم‌صدا می‌شود. نگاه سلطه‌جو، تحقیرآمیز و جنسی و ابزاری جامعة مردسالار به زن و البته منفعل نبودن و شوریدن زنان در برابر آن، از جمله مهم‌ترین مسائل فمینیستی در نمایش‌نامه‌های بیضایی است. مقالة حاضر، قرائتی فمینیستی از سه نمایش‌نامة پرده‌خانه، حقایق دربارة لیلا دختر ادریس و ندبه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3438 - ریخت‌شناسی داستان کوتاه ید فی القبر از غسان کنفانی بر اساس نظریه ولادیمیر پراپ
عزت ملا ابراهیمی پرستو بهمنی الوارس

ذهن نظام مند پراپ پیوسته در پی ساختارمند کردن داستان ها و قرار دادن آن‌ها در یک چارچوب معین بود که پس از مطالعه داستان های پریان روسی توانست به این دغدغه ذهنی خود پاسخ درخور توجهی بدهد. پژوهش حاضر بر آن است تا داستان کوتاه ید فی القبر از مجموعه داستانی القمیص المسروق أکثر

ذهن نظام مند پراپ پیوسته در پی ساختارمند کردن داستان ها و قرار دادن آن‌ها در یک چارچوب معین بود که پس از مطالعه داستان های پریان روسی توانست به این دغدغه ذهنی خود پاسخ درخور توجهی بدهد. پژوهش حاضر بر آن است تا داستان کوتاه ید فی القبر از مجموعه داستانی القمیص المسروق اثر غسان کنفانی را در چارچوب نظریه ریخت‌شناسی پراپ مورد ارزیابی قرار دهد و آن را تحلیل و تبیین کند. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که از 31 کارکرد معرفی شده از سوی پراپ، 16 مورد آن را می توان در این داستان مشاهده کرد. خویشکاری های مقدماتی و نقطه اوج داستان که معمولاً پایان آن را هم رقم می زند، مهم ترین طرح کنفانی برای ایجاد ساختار واحد و یکسان در این داستان است. توالی یکسان کارکردها، وجود تفاوت بسیار اندک و کم اهمیت در پی‌رنگ و ساختار داستان، طرح کلی و مشابه در سراسر حکایت، از مهم ترین مشخصه های این داستان از دیدگاه ریخت شناسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3439 - شگردهای مدرن روایت در مجموعه داستان «یوزپلنگانی که با من دویده‌اند»
هما هوشیار رضا صادقی شهپر قهرمان شیری

یکی از کلیدها و راه‌های گشودن پیچیدگی‌ها و درک یا رفع ابهام داستان‌های مدرن، درک شیوۀ روایت‌گری و شگردهای روایت داستان است. هر داستان، پرسش‌ها و پاسخ‌های منحصربه‌فردی را در پیوند با شیوه‌های روایت‌گری می‌آفریند. انتخاب و آفرینش شیوۀ روایت‌گری، در میان مفاهیم و مضامین که أکثر

یکی از کلیدها و راه‌های گشودن پیچیدگی‌ها و درک یا رفع ابهام داستان‌های مدرن، درک شیوۀ روایت‌گری و شگردهای روایت داستان است. هر داستان، پرسش‌ها و پاسخ‌های منحصربه‌فردی را در پیوند با شیوه‌های روایت‌گری می‌آفریند. انتخاب و آفرینش شیوۀ روایت‌گری، در میان مفاهیم و مضامین کهنه یا تکرار شدۀ روایت؛ دنیای تازه ای بر روی نویسنده می‌گشاید. بیژن نجدی یکی از داستان نویسان مدرنیست معاصر است که تکنیک‌های خاصی در داستان‌نویسی دارد و همین شگردهای خاص، داستان‌هایش را از آثار دیگر داستان‌نویسان معاصر متمایز می‌کند. در مقالۀ حاضر، مجموعه داستان یوزپلنگانی که با من دویده‌اند اثر بیژن نجدی، از منظر تکنیک‌های روایی مدرن موردبررسی قرار گرفته‌ است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که وی در این مجموعه داستان از شگردهای روایی مدرن مانند سیلان روایت، تکثر راوی، روایت هذیان‌گونه، چرخش در زاویۀ دید و... استفاده کرده‌‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3440 - Probiotic Modes of Action and Its Effect on Biochemical Parameters and Growth Performance in Poultry
م. ابد ال-فتاح

Provide a healthy diet is one of the major health challenges in the world to maintain health and nutritional status of populations. In this reason, new control strategies such as probiotics have been applied as prophylactic and therapeutic instead of antibiotics. In the أکثر

Provide a healthy diet is one of the major health challenges in the world to maintain health and nutritional status of populations. In this reason, new control strategies such as probiotics have been applied as prophylactic and therapeutic instead of antibiotics. In the same line, probiotics have antagonistic effects to various microorganisms proposed in several mechanisms including improvement of gut epithelial barrier function, competition on adhesive receptors, competition on available nutrients, antibacterial effects, degradation and neutralization of toxins and immunomodulatory effect. Furthermore, probiotics have significant impacts on biochemical parameters and could be used as substitutional supplements do health benefits including hypocholesterolemia and reduction of blood glucose. Probiotics have been explained to hypocholesterolemia and hypoglycemia through several mechanisms. Moreover, the use of probiotics in feeds enhances the protein utility in feedstuff. Thus, this review was attempted to spot generally insight on the modes of action of probiotics and its importance biochemically. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3441 - Association between MTNR1A and CYP19 Genes Polymorphisms and Economic Traits in Kurdi Sheep
ز. داوری ورانلو س. حسنی م. آهنی آذری ف. صمدی س. زکی‌زاده ع.ر. خان احمدی

The ovine melatonin receptor 1A (MTNR1A) and aromatase (CYP19) genes were structurally characterized and the association between their variants and reproductive and growth traits was studied in Kurdi sheep at Kurdi sheep breeding station located in Shirvan, Iran. The ge أکثر

The ovine melatonin receptor 1A (MTNR1A) and aromatase (CYP19) genes were structurally characterized and the association between their variants and reproductive and growth traits was studied in Kurdi sheep at Kurdi sheep breeding station located in Shirvan, Iran. The genomic DNA was extracted by guanidine thiocyanate-silica gel method. Polymerase chain reaction was carried out to amplify 824 bp fragment of exon 2 of MTNR1A and 140 bp fragment of the exon 3 of the ovine CYP19 genes. The PCR products were digested with restriction endonucleases RsaI for MTNR1A and BstMBI for CYP19 genes and checked by polyacrylamide gel electrophoresis for the presence of restriction sites. Two alleles were found for all the loci investigated, which were named as A and B for CYP19, and R and r for MTRN1A. Allelic frequencies for MTRN1A were 0.49 and 0.51 for R and r alleles, while in the case of CYP19 gene, frequencies were 0.475 and 0.525for A and B alleles, respectively. Association analysis did not show any significant relations between MTNR1A gene polymorphisms and litter size (LS), age at first lambing (AFL) and lambing interval (LI). Moreover, CYP19 gene polymorphism did not affect birth weight (BW), weaning weight (WW), 6, 9 and 12 months (YW) body weights, age at first lambing (AFL) and lambing interval (LI). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3442 - Investigation of Bovine Leukocyte Adhesion Deficiency (BLAD) and Complex Vertebral Malformation (CVM) in a Population of Iranian Holstein Cows
B. Hemati S. Gharaie-Fathabad M.H. Fazeli Z. Namvar M. Ranji

In the present research, molecular detection of bovine leukocyte adhesion deficiency (BLAD) and complex vertebral malformation (CVM)in a population of Iranian Holstein cows has been carried outusing milk somatic cells by polymerase chain reaction-restriction fragment le أکثر

In the present research, molecular detection of bovine leukocyte adhesion deficiency (BLAD) and complex vertebral malformation (CVM)in a population of Iranian Holstein cows has been carried outusing milk somatic cells by polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism(PCR-RFLP). The BLAD and CVM are monogenic and autosomal recessive heredity lethal syndrome in Holstein-Friesian cattle. BLAD characterized by affecting the haematopoietic system via reduced expression of the adhesion molecules on neutrophils. CVM characterized by intra-uterine mortality with disorders such as short neck, curved legs, abnormality of ribs and some certain heart abnormalities. In the first step of our research program,tank milk samples from 50 herds were collected. PCR-RFLP was performed to detect a point mutation of both CVM and BLAD genes. After DNA extraction, PCR was amplified using specific primers for 136 bp DNA (CD18 gene) and233 bp DNA (SLC35A3 gene).TaqIand EcoT22I enzymes were used to identify both BLAD and CVM alleles of both genes by digestion of PCR products.In these herds, we did not find any affected herd with the mutant allele of BLAD comparing with a positive evidence but the mutation of SLC35A3 gene found in 17 different herds. In the next step of our study a herd with 120 cows was randomly selected for individual test using blood samples. We showed two cows out of 120 were identified as carriers of this gene. In this herd, the total number of dominant homozygote (AA), heterozygote (Aa) and recessive homozygote (aa) genotypes for CVM were 118, 2 and 0, respectively and the frequency of A and a alleles were 0.992 and 0.008, respectively. The other affected herds will be tested in the next step of our research program. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3443 - Novel Single Nucleotide Polymorphisms (SNPs) in Two Oogenesis Specific Genes (BMP15, GDF9) and Their Association with Litter Size in Markhoz Goat (Iranian Angora)
ب. عارف‌نژاد ی. مهدی‌زاده آ. جوانمرد م.ج. ضمیری ع. نیازی

BMP15 and GDF9 are two oogenesis specific genes play a pivotal role in female fertility in mammals and potential for improvement of prolificacy in marker-assisted selection. The aim of present research was to investigate the variation and association between BMP15 and G أکثر

BMP15 and GDF9 are two oogenesis specific genes play a pivotal role in female fertility in mammals and potential for improvement of prolificacy in marker-assisted selection. The aim of present research was to investigate the variation and association between BMP15 and GDF9 polymorphism and litter size in Markhoz goats. The sequence variability of the different amplified fragments utilized for genotyping was further investigated by polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP), polymerase chain reaction-single strand conformation polymorphism (PCR-SSCP) and sequencing. Sequencing technology allowed the detection of two nucleotide variations: A both non-functional mutation (G/A) transition at nt 1026 known as P3) and a synonymous mutation at 1049 position which for the first time was found at the BMP15 gene. Also, GDF9 gene exhibited a polymorphism on BcnI site (1159 bp) within exon 2 of amplified PCR products (glutamine/proline). Our analysis using general linear model (GLM) statistical methods showed litter size was significantly influenced by genotypes of GDF9 (P<0.01). Heterozygous genotype showed higher litter size than homozygous genotypes (P<0.01). The conformation of this founding would need large sample size and test to screen in other indigenous goats. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3444 - Association of IGF-I Gene Polymorphisms with Carcass Traits in Iranian Mehraban Sheep Using SSCP Analysis
S. Behzadi S.R. Miraei-Ashtiani M. Sadeghi P. Zamani R. Abdoli

Molecular genetics selection on individual genes is a promising method to genetically improve economically important traits in livestock. The insulin like growth factor-I (IGF-I) gene may play important roles in growth of multiple tissues, including muscle cells, cartil أکثر

Molecular genetics selection on individual genes is a promising method to genetically improve economically important traits in livestock. The insulin like growth factor-I (IGF-I) gene may play important roles in growth of multiple tissues, including muscle cells, cartilage and bone. The objectives of the present study were the estimate the haplotype frequencies of the IGF-I gene polymorphisms in Iranian Mehraban sheep and to determine associations between polymorphisms and carcass traits in 439 individuals. Polymerase chain reaction-single strand conformational polymorphism (PCR-SSCP) and DNA sequencing methods were employed in screening for genetic variation. Two single nucleotide polymorphisms (C114G and G116A) and two amino acid exchange (S5T and G6S) withthree patterns were found in IGF-I gene fragment. Associations of IGF-I patterns with blood cholesterol and blood triglycerides were significant (P<0.05) and tended to be significant (P<0.1) for dorsal fat thick and carcass weight. The other studied traits were not significantly affected by different patterns of IGF-I. This finding indicates that IGF-I polymorphisms may be used as DNA markers for selection in the breeding process of Mehraban sheep. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3445 - Molecular Screening of Varroa-Resistant Trait of Honey Bee Colonies based on NorpA2 Candidate Gene Polymorphism: A Genetic Case-Control Study
B. Sepehri S. Alijani A. Javanmard H. Johnmohammadi K. Hasanpur

In recent years the Varroa destructor mite has been a dominant challenge for honey bee colonies, worldwide. Varroa- sensitive hygiene, a behavioral characteristic of honey bee, involves the detection and removal of Varroa larvae from the colony. It has been exploited as أکثر

In recent years the Varroa destructor mite has been a dominant challenge for honey bee colonies, worldwide. Varroa- sensitive hygiene, a behavioral characteristic of honey bee, involves the detection and removal of Varroa larvae from the colony. It has been exploited as a recordable trait for Varroa resistance. The sense of smell is a key element in Varroa sensitive hygiene behavior. In this scenario, NorpA2 candidate gene, a putative olfactory receptor, is associated with vision and smell in honey bee and is known as a candidate gene for Varroa sensitive hygiene. With this motivation, the main goal of the current work was to determine some single nucleotide polymorphism (SNP) markers of NorpA2 candidate gene employing PCR sequencing in a case-control approach. To this end, after the identification of resistant (RES) and susceptible (SUS) colonies according to the percentage of infections of the drone pupae to Varroa mite, a total of 10 drone pupae (5 from SUS and 5 from RES) were selected and were subjected for DNA isolation. The polymerase chain reaction (PCR) was performed based on two pairs of specific primers for the amplification of 5¢ untranslated region (5¢UTR) and promoter regions of NorpA2 gene. After expected size bands were observed, the purification process and Sanger sequencing of the PCR products were carried out. The sequencing results were quality checked and the alignment and clustering were done using the BLAST and MAFTT software, respectively. Sequences of both UTR and promoter regions displayed multiple variations (SNP, deletion). Interestingly, the results showed the existence of three specific differences in sequence in the form of SNP (C/T) at position 308 and the form of SNP/deletion at positions 504 and 563 of the nucleotide sequence region in the promoter between the SUS and RES groups. To our knowledge, this is the first report on the identification of biomarkers to control host-mite interaction in the honey bee Apis mellifera. Further research is required for the reported SNPs to be validated as biomarkers of resistance to Varroa. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3446 - Analysis of Growth Hormone Gene in Alpine and Saanen Goats Using PCR-SSCP Method
ر. خاتمی نژاد س. یوسفی م. آهنی آذری

In this study the genetic polymorphism of growth hormone (GH) gene as a candidate gene in livestock was investigated. Blood samples were randomly collected from 34 Alpine and 42 Saanen goats. DNA was extracted from blood samples and a 365 bp region of exon 5 of the GH g أکثر

In this study the genetic polymorphism of growth hormone (GH) gene as a candidate gene in livestock was investigated. Blood samples were randomly collected from 34 Alpine and 42 Saanen goats. DNA was extracted from blood samples and a 365 bp region of exon 5 of the GH genewas amplified by polymerase chain reaction (PCR). PCR products were analyzed using single strand conformation polymorphism (SSCP) method on polyacrylamide gel. The results indicated that there are four (G1, G2, G3 and G4) conformational patterns with frequencies 0.38, 0.21, 0.23 and 0.18 for Alpine goat and 0.48, 0.21, 0.17 and 0.14 for Saanen goat, respectively. These results revealed that GH gene was polymorph in this studyand showed that PCR-SSCP is an appropriate tool for detecting polymorphism and evaluating genetic variability. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3447 - Novel Single Nucleotide Polymorphisms (SNPs) in Intron 2 and Exon 3 Regions of Leptin Gene in Sumba Ongole Cattle
و.پ.ب. پوترا پ.پ. آگونگ

The bovine leptin (LEP) gene was widely used as a candidate gene for molecular selection to improve productivity traits of cattle. This study was carried out to identify single nucleotide polymorphisms (SNPs) in the LEP gene of Sumba Ongole (SO, Bos indicus) cows using أکثر

The bovine leptin (LEP) gene was widely used as a candidate gene for molecular selection to improve productivity traits of cattle. This study was carried out to identify single nucleotide polymorphisms (SNPs) in the LEP gene of Sumba Ongole (SO, Bos indicus) cows using sequencing method. A total of 31 animals were used in this study for analyses. Research showed that total of 16 SNPs were detected in the LEP gene. Along 2025 bp of LEP gene sequence was analyzed in this study and consisted of intron 2 (1002 bp) and exon 3 (1023 bp). The polymorphic informative content (PIC) value was reached from 0.06 (low) to 0.37 (moderate). Total of 16 SNPs in LEP gene of SO cattle had moderate PIC value (0.25<PIC<0.50) and consisted of twelve SNPs in intron 2 and four SNPs in exon 3. The SNPs with moderate PIC value were detected in intron 2 (g.2325G/T; g.2423A/C; g.2448C/T; g.2456C/G; g.2466C/T; g.2778T/A; g.2857G/A) and exon 3 (g.3260T/C; g.3272T/C; g.3356C/T; g.3468G/A). The SNP of g.3468G/A as the novel SNP in LEP gene of SO cattle that not reported in other breeds of cattle. This SNP was changed the amino acid from glycine (GGG) to arginine (AGG). Two type of mutation were detected in the LEP gene of SO cattle and consisted of transversions (44%) and transitions (56%). It was concluded that the LEP gene in SO cattle was showed polymorphisme and potential for molecular selection in the breeding program through depth research. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3448 - Metabolic Effects of Polyunsaturated Fatty Acids in Chickens: A Review
ب. نوبدشاد م. رویان ع. اخلاقی

Chicken has been used as a suitable model for lipid metabolism studies, because dietary modifications especially dietary fat type can change chicken body composition. Fats act as a condense source of energy and certain fatty acids such as polyunsaturated fatty acids (PU أکثر

Chicken has been used as a suitable model for lipid metabolism studies, because dietary modifications especially dietary fat type can change chicken body composition. Fats act as a condense source of energy and certain fatty acids such as polyunsaturated fatty acids (PUFAs) are required for both animal and human health. The n-3 PUFAs, especially, eicosapentaenoic acid (EPA) and docosahexaenoic acid (DHA) are well known for their favourable effects on human health. The n-3 PUFAs act as feed originated modulators of fatty acid oxidation and are feedback inhibitors of new fatty acid synthesis. This regulatory mechanism not only decreases overall liver lipid content and VLDL secretion, but also removes excessive very long-chain PUFA from cell membranes that may cause oxidant stress or damage membrane integrity. This paper reviews in brief the most important metabolic effects of PUFA in chickens. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3449 - Investigation of Kappa Casein Gene Polymorphism by PCR-RFLP in Najdi Cattle Breed Population in Khuzestan Province
گ. فرهادی م.ت. بیگی نصیری ج. فیاضی ه. روشنفکر

More than 80% of the total milk protein contains caseins that are to forms α-s1, α-s2, β-casein and kappa casein. Kappa casein is smaller than other milk proteins but due to have a role in size and stability of micelles. The present study describes poly أکثر

More than 80% of the total milk protein contains caseins that are to forms α-s1, α-s2, β-casein and kappa casein. Kappa casein is smaller than other milk proteins but due to have a role in size and stability of micelles. The present study describes polymorphism of kappa casein gene. This is the first study of kappa casein gene polymorphism in Najdi cattle of Iran. We used the polymerase chain reaction restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) technique to screen DNA polymorphism in cattle. We amplified the 453 fragment consisting on part of exon 4. The amplified fragment was digested with HinfI restriction endonuclease and subjected to electrophoretic separation in 3% agarose gel. Two alleles were observed, A and B. It gives frequencies of 0.54 and 0.46 for A and B alleles. Also, genotypes AA, AB and BB with frequencies of 35%, 37.5% and 27.5% of the total study population were diagnosed. Existence of Hardy-Weinberg equilibrium indicated that there was not any choice in order to increase or decrease the frequency of genotypes in the kappa-casein population in this herd. Also, in this population kappa-casein gene has medium level of heterozygosity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3450 - The Comparison of in vitro Digestibility of Wheat Straw by Rumen Anaerobic Fungi of Khuzestan Buffalo and Holstein Cattle
ف. شاکرمی م. چاجی م. اسلامی ط. محمد آبادی م. بوجارپور

This study was conducted to compare digestibility of wheat straw (WS) by fungi and whole rumen microorganisms (WRM). Dry matter (DM), neutral and acid detergent fiber (NDF and ADF) digestibility of WS were compared with in vitro digestion (IVD), gas production (GP) and أکثر

This study was conducted to compare digestibility of wheat straw (WS) by fungi and whole rumen microorganisms (WRM). Dry matter (DM), neutral and acid detergent fiber (NDF and ADF) digestibility of WS were compared with in vitro digestion (IVD), gas production (GP) and specific rumen anaerobic fungi culture (SRAFC). Dry matter, NDF and ADF digestibility of WS by WRM of buffalo (60.80, 49.93 and 17.45%, respectively) were more than cattle (53.00, 38.63 and 10.62%, respectively) (P<0.05). Regardless the type of microorganisms, digestibility of DM (P>0.05), NDF and ADF by buffalo (51.03, 44.41 and 12.09%) was more than cattle (48.04, 36.34 and 8.76) (P<0.05). Potential of GP (B) by fungi and WRM in cattle was more than buffalo (P<0.05). Rate of GP (C) for WRM and fungi of cattle was less than buffalo (P<0.05). Regardless the type of microorganisms, C in buffalo was more than cattle (P<0.05) and was vice versa for B (P<0.05). Regardless the type of animal species, WRM had higher digestibility and B than fungi (P>0.05), but rate of GP of them was same. In SRAFC, DM digestibility of WS by fungi of buffalo at days 3 and 12 was more than cattle (P<0.05). The number of fungi in cattle rumen was more than buffalo (P<0.05). The potential of fungi and WRM of buffalo were more than cattle. Therefore, the results were shown the advantage and supremacy of buffalo in usage the low quality roughages. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3451 - Search for Association between Ovine Wingless-Type MMTV Integration Site Family Member (Wnt10A) Genes with Supernumerary Teat in Ghezel and Romanov Sheep
S. Eydivandi S. Eghbalsaied M. Momen E. Khajouei A. Javanmard S.M. Ghoreishifar

Supernumerary teats (SNT, polythelia) is a common abnormality in many mammalian species including sheep. Recently, the WNT10A candidate gene has been reported to be associated with regulation of embryonic programming for mammary gland connective tissue differentiation a أکثر

Supernumerary teats (SNT, polythelia) is a common abnormality in many mammalian species including sheep. Recently, the WNT10A candidate gene has been reported to be associated with regulation of embryonic programming for mammary gland connective tissue differentiation and embryogenesis. Here, we propose that variants of this candidate gene may be linked with SNT in Ghezel (GHE) and Romanov (ROM) sheep. Therefore, a case-control study was conducted to uncover this abnormal phenotype. The study group consisted of fifteen individuals which had four functional teats (GHE=10, ROM=5). The control group consisted of thirty individuals which each had two (normal) teats (GHE=20, ROM=10). After extraction of genomic DNA from all samples, the candidate gene region was amplified using routine PCR. Genotyping at the WNT10A gene was performed by sequencing of the purified amplicons. Genotypes and allele frequencies were compared between the two study groups using the χ2 statistical test. A P-value of 0.05 was considered to be the threshold below which all results were significant. No effect of allelic variation (A/G in exon 4) between case and control groups in GHE and ROM sheep was found. In summary, our study provides preliminary results linking candidate gene this single nucleotide polymorphism to SNT in GHE and ROM sheep. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3452 - The Calpastatin Gene Polymorphism Study and Its Effect on Early Body Weight Traits in Zandi Sheep
ن. پیرویسی ع. نوشری ب. همتی

The goal of this study was investigation of the calpastatin gene polymorphism and its effect on early body weight traits in Zandi sheep by polymerase chain reaction restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) method. Calpastatin is the main inhibitors of calpain أکثر

The goal of this study was investigation of the calpastatin gene polymorphism and its effect on early body weight traits in Zandi sheep by polymerase chain reaction restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) method. Calpastatin is the main inhibitors of calpain-calpastatin enzyme system that play an important role in regulating the protein regeneration process. Genomic DNA was extracted by whole blood samples from 124 randomly selected Zandi breed sheep using salting out method. Birth weight, weight on 150 days old and daily weight gain from birth to 150 days old were recorded. The exon and intron 1 of ovine calpastatin gene were amplified to produce a 622 bp fragment. The PCR products were digested with MspI restriction enzyme and electrophoresised on agarose gel. Results showed 80.6% and 19.4% allele frequencies for A and B alleles and 65.32%, 4.04% and 30.64% genotype frequencies for AA, BB and AB genotypes, respectively. X2 and G2 tests showed the Hardy-Weinberg equilibrium for studied locus. The effect of calpastatin genotype on growth traits was insignificant, but genotype BB had the best performance among all the three traits, which indicates the better performance of normal allele (B) than mutant allele (A) for these traits. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3453 - RFLP Analysis of Beta‐Lactoglobulin Gene in Swamp and Murrah Buffaloes Using a Single Restriction Enzyme
W. Nualchuen K. Srisakwattana S. Chethasing K. Tasripoo S. Usawang R. Hengtrakulsin M. Kamonpatana

An attempt has been made to analyze the distribution of the beta-lactoglobulin genotype in swamp buffaloes and Murrah buffaloes utilizing polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism(PCR-RFLP). Blood samples were taken from 50 swamp buffaloes and 5 أکثر

An attempt has been made to analyze the distribution of the beta-lactoglobulin genotype in swamp buffaloes and Murrah buffaloes utilizing polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism(PCR-RFLP). Blood samples were taken from 50 swamp buffaloes and 50 Murrah buffaloes. The DNA was extracted by the phenol-chloroform method. The PCR-RFLP was performed using beta-lactoglobulin gene primers and a single restriction enzyme, Hae III. The enzyme digested products were separated by electrophoresis on 2.5%agarose gel. All the 100 DNA samples of swamp and Murrah buffaloes resulted in 398 bp product on amplifying beta-lactoglobulin gene. Those PCR products (398 bp fragment) were digested with Hae III produced only one type of restriction pattern yielding five fragments of 113, 99, 89, 73 and 24 bp. One hundred DNA samples of swamp and Murrah buffalo were examined in this study and revealed no polymorphism at the beta-lactoglobulin gene locus. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3454 - Distribution of Allele Frequencies at 5′-Flanking Region of CYP19 and ERα Genes between Iranian Simmental and Three Indigenous Cattle Breeds
ف. محمد نژاد سنگدهی ق. رحیمی میانجی م. صفدری شاهرودی س.ع. رضوی-ششده م. غلامی

This study was performed to investigate two polymorphic sites from Cyp19 gene (PvuII and MspI) and one polymorphic site from ERα gene (SnaBI) in four cattle breeds including Mazandarani, Taleshi, Sistani and Simmental. In overall 278 samples for CYP19 and 206 samp أکثر

This study was performed to investigate two polymorphic sites from Cyp19 gene (PvuII and MspI) and one polymorphic site from ERα gene (SnaBI) in four cattle breeds including Mazandarani, Taleshi, Sistani and Simmental. In overall 278 samples for CYP19 and 206 samples for ERα marker sites were genotyped using polymerase chain reactionsingle-strand conformation polymorphism (PCR-RFLP) procedure. For CYP19/PvuII, the frequency of A allele ranged from 0.89 in Mazandarani to 0.98 in Taleshi. For CYP19/MspI, Taleshi was the only monomorphic breed with just AA genotype. Other breeds were polymorphic with A allele frequency ranging from 0.93 (Simmental) to 0.98 (Sistani). No BB individuals were observed in the studied sample. Considering two loci in combination with each other, only 5 out of 8 theoretically possible combined genotypes were observed in the genotyped samples. For ERα/SnaBI, all populations showed polymorphism. The highest and lowest frequencies of A allele were observed in Sistani (0.55) and Simmental (0.96), respectively. Based on Nei’s method, the most genetic distance was observed between Sistani and Simmental and the least genetic distance was observed between Mazandarani and Taleshi breeds. The results of the present study showed significant differences in genotypic and allelic frequencies among four investigated breeds. These findings may be used in further researches, such as association studies for performance traits in cattle breeding. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3455 - The Association of Single Nucleotide Polymorphism (SNP) g.281G > A of CAST Gene with Meat Quality of Boerka Goat
ا. آنتنیوس س.پ. گینتینگ س. الایزر ا. تاریگان س. سلهودین آی.گ.س. بودیساتریا آ.پ.ز.ن.ل. ساری د.ن.ه. هاریونو د. ماهارانی

Calpastatin gene has been known as a candidate gene for meat quality in cattle, sheep, and chicken. The purpose of this study was to identify CAST gene polymorphisms and its association with meat traits in Boerka goat. The data of pH, cooking loss (CL), warner-bratzler أکثر

Calpastatin gene has been known as a candidate gene for meat quality in cattle, sheep, and chicken. The purpose of this study was to identify CAST gene polymorphisms and its association with meat traits in Boerka goat. The data of pH, cooking loss (CL), warner-bratzler shear force (WBSF), water holding capacity (WHC), cholesterol, water, ash, fat, and protein contains were recorded. Sequencing of 21 samples revealed five polymorphisms of CAST gene in intron 12 within Boerka goat, namely g.146C > A, g.224A > G, g.281G > A, g.737C > T, and g.431G > A. Only single nucleotide polymorphism (SNP) g.281G > A was used for genotyping. The genotype and allele frequency based on g.281G > A showed 14.29% (GG genotype) and 85.71% (GA genotype) followed with 57% G allele and 43% A allele. The chi-square test showed deviation from HWE (p <0.05) in Boerka goat. The SNP g.281G > A revealed having significantly effect to CL. The GA animals had lower CL percentage compared to the GG animals. In conclusion, the SNP selected may be used for identify meat having low CL in Boerka goat. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3456 - Polymorphism of DGAT1 Gene and Its Relationship with Carcass Weight and Dressing Percentage in Moghani Sheep Breed
ف. علاء نوشهر ع. رأفت

The diacylglycerol acyltransferase 1 gene (DGAT1) was identified as a strong candidate gene affecting mutton quality traits in sheep. Single nucleotide polymorphism creates a single base mutation (C to T) in AGCT site of endonuclease AluI. DGAT1 is one of the candidate أکثر

The diacylglycerol acyltransferase 1 gene (DGAT1) was identified as a strong candidate gene affecting mutton quality traits in sheep. Single nucleotide polymorphism creates a single base mutation (C to T) in AGCT site of endonuclease AluI. DGAT1 is one of the candidate genes to improve carcass characteristics in feedlot animals. In order to study area T487C in exon 17 of the DGAT1 polymorphism, Iranian Moghani sheep breeds randomly slaughtered in the abattoir were recorded. DNA was extracted from 150 samples of Moghani sheep. Polymerase chain reaction to amplify 309 bp of exon 17 DGAT1 gene using a pair of specific primers was performed. Genotypes obtained from method PCR-RFLP and directly from agarose gel. Two alleles T and C with frequencies of 0.829 and 0.171 were observed respectively. Statistical analysis showed polymorphism in exon 17 region of the gene significantly correlated with carcass weight and dressing percentage (P<0.05). So that the CC genotypes of the significant mean carcass weight and dressing percentage heavier than had TT genotypes (P<0.05). Of polymorphism can be observed that improvement in breeding programs to improve carcass weight and dressing percentage through selection in favor of superior genotypes be used. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3457 - Polymorphism in FSHβ and FSHRGenes and Their Relationship with Productive and Reproductive Performance in Iran Black, Arman and BaluchiSheep Breeds
ن. نظیفی ق. رحیمی میانجی ز. انصاری پیر سرایی

The objective of the present study was to detect polymorphism in follicle stimulating hormone receptor (FSHR) and beta subunit of follicle stimulating hormone (FSHβ) genes and their relation to litter size and body weight trait in Baluchi, Iran black and Arman shee أکثر

The objective of the present study was to detect polymorphism in follicle stimulating hormone receptor (FSHR) and beta subunit of follicle stimulating hormone (FSHβ) genes and their relation to litter size and body weight trait in Baluchi, Iran black and Arman sheep breeds. PCR-RFLP technique using ACCI and HinfI enzyme treatments employed to detection of polymorphism in FSHβ marker site but detected no polymorphism pattern in this locus. SSCP analysis used for more survey on detection of polymorphism in FSHβ marker site which resulted in AA and AC genotypes in Baluchi sheep, AA and AB genotypes in Iran black population and no polymorphism pattern detected in Arman breed and all samples showed AA genotype. Polymorphism in FSHR gene has been detected by treatment with MSCI restriction enzyme. Three genotypes of AA, AB and BB were observed among studied breeds. The B allele was found with the highest frequency in all tree breeds. Analysis of variance for the effects of theses marker loci was carried out using SAS program. Mean comparison by Duncan test showed that the effect of each FSHβ and FSHR marker sites on litter size has significant effect only in Baluchi sheep population. It seems mutant alleles can improve considerably mean of litter size than the wild type ones. Analysis of data for body weight and polymorphisms in different ages showed that there are no significant differences between genotypes of FSHβ locus and body weight trait in various ages in none of Baluchi, Iran-black and Arman breeds. Survey on polymorphisms of FSHR locus and body weight trait revealed significant difference in some ages only in Arman breed and wild type allele caused better performance. This information can be used to plan breeding programs for sheep breeds aimed at improving production and reproduction performance. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3458 - Effect of Thyroid Activity Modulation on Some Histological and Biochemical Aspects in Broiler Chicks
I. El-Wardany E.F. El-Daly A.H. Abd El-Gawad A.E.A. Hemid N.A. Abd El-Azeem

An experiment was conducted to investigate the effect of thyroid gland activity modulation (Hyper or hypothyroidism) on energy utilization in broiler chickens. Two hundred and forty one-day-old Cobb broiler chicks were distributed into three dietary metabolizable energy أکثر

An experiment was conducted to investigate the effect of thyroid gland activity modulation (Hyper or hypothyroidism) on energy utilization in broiler chickens. Two hundred and forty one-day-old Cobb broiler chicks were distributed into three dietary metabolizable energy (ME) treatment groups (80 chicks each). The control group (E0) was fed basal diet (3150 kcal/kg diet), the second group (E1) was fed low ME diet (3000, kcal/kg diet) with different thyroidal treatments and the third group (E2) was fed very low ME diet (2850 kcal/kg diet) with thyroidal treatments. Thyroidal treatments were applied at the beginning of the 2nd week, where (T0) was a control treatment; two hyperthyroidism groups induced by administration of Eltroxin (T1) or calcium iodide (T2), and hypothyroidism group induced by carbimazole administration (T3). Results showed that plasma thyroidal hormones (T3, T4) concentrations and their ratio T3 / T4 showed considerable changes related to thyroidal treatments. Plasma glucagon (G) level was significantly increased while insulin (I) level and I / G ratio were significantly decreased as affected by lowenergy diets. Carbimazole administration group had the lowest plasma insulin level and I / G ratio compared to other treatments. Moreover, calcium iodide significantly increased adenosine triphosphate (ATP), Total adenylate(TA) and phosphatepotential(PP) while carbimazole significantly decreased adenosine diphosphate (ADP) and adenosine monophosphate (AMP). Histological examination of thyroid gland sections reflect the beneficial use of calcium iodide (CaI) as a safe additive without hazards effect on thyroid gland histology. Results suggested that calcium iodide could be used to maximize the utilization of lowenergy diets, via its modulating action of thyroid gland activity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3459 - Effect of Different Levels of Milk Thistle (Silybum Marianum) in Diets Containing Cereal Grains with Different Ruminal Degradation Rate on Rumen Bacteria of Khuzestan Buffalo
ض. نیکزاد م. چاجی ک. میرزاده ت. محمدآبادی م. ساری

The objective of this study was to investigate the effects of diets containing different levels of milk thistle (0, 100 and 200 g/kg dry matter) and grains (barley and corn) with different rumen degradation rates on rumen bacteria and whole rumen microorganisms (WRM) of أکثر

The objective of this study was to investigate the effects of diets containing different levels of milk thistle (0, 100 and 200 g/kg dry matter) and grains (barley and corn) with different rumen degradation rates on rumen bacteria and whole rumen microorganisms (WRM) of Khuzestan buffalo. The gas production (GP) technique, two steps digestion and specific bacteria culture medium methods were used for this purpose. The rumen fluid was taken from two fistulated buffaloes. The results of GP potential of experimental diets by WRM were not significantly different, however in both basal diets GP increased by increasing the level of milk thistle (P>0.05). The highest amount of GP in diet based on barley and corn was for diets containing 200 and 100 g milk thistle, respectively. Rate of GP by WRM was significantly different (P<0.05), so that in both basal diets at the level of 100 g milk thistle had the highest GP rates. Potential and rate of GP of diets by buffalo rumen bacteria was not significantly different (P>0.05). In two-steps digestion method using of different levels of milk thistle in diets (based on barley and corn) had no negative effect on the digestibility of nutrients by WRM (P>0.05). In barley-based diet adding milk thistle was numerically increased dry matter andneutral detergent fiber (NDF) digestibility compared with the control (P>0.05), while in the corn-based diet dry matter and NDF digestibility were reduced (P>0.05). The digestibility of dry matter by bacteria in corn-based diet was significantly reduced compared with the control (P<0.05). Nutrient digestibility of experimental diets by bacteria in the specific bacteria culture did not be affected by milk thistle in diets (P>0.05). Therefore, results provided here suggest that milk thistle could be used up to 20% of buffalo's diet without any negative effect on digestion and fermentation characteristics by WRM and bacteria. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3460 - Single Nucleotide Polymorphisms (SNPs) of GDF9 Gene in Bahmaei and Lak Ghashghaei Sheep Breeds and Its Association with Litter Size
م. محقق دولت آبادی ج. حبیبی‌زاد

Growth differentiation factor 9 (GDF9) belong to the superfamily of transforming growth factor β that is highly expressed in growing ovarian follicles of oocyte, and it has been strongly related to fecundity traits in sheep. Therefore, the GDF9 gene could serve as أکثر

Growth differentiation factor 9 (GDF9) belong to the superfamily of transforming growth factor β that is highly expressed in growing ovarian follicles of oocyte, and it has been strongly related to fecundity traits in sheep. Therefore, the GDF9 gene could serve as a genetic marker for improvement of reproductive performance in sheep. Therefore, the aim of this study was to investigate the fecundity gene of GDF9 in two local sheep breeds, Bahmaei and Lak Ghashghaei, reared at Kuhgiloyeh and Boyer-Ahmad province of Iran. For this purpose, genomic DNA was extracted from 20 Bahmaei and 20 Lak Ghashghaei (10 single birth, 10 twin births in each breed) multiparous ewes. The entire length of exon 1 and 2 in ovine GDF9 gene was amplified using three designed primer pairs, and detection of single nucleotide polymorphisms (SNPs) in the amplified fragments was determined by direct DNA sequencing method. The first and third amplified fragments of ovine GDF9 showed single genotype in two breeds. Sequencing results of the second fragment (P2) discovered 4 SNPs, including 3 SNPs in coding sequence of exon 2 and one novel in intron of GDF9 gene. No significant association was obtained between combined genotypes of identified SNPs with litter size in both sheep breeds. In general, the two sheep breeds were different in their genetic structure with regard to the GDF9 gene. Frequency distributions of identified SNPs in exon 2 GDF9 gene were different in two sheep breeds. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3461 - Microbial Fuel Cell: New Assay for Nutritive Value Determination of Whole Cottonseed Used in Ruminants Nutrition
م. بشارتی ا. تقی زاده

The aim of this study was to determine the relationship between gas produced through in vitro gas production test and microbial fuel cell (MFC) technique and introduce new assay for evaluation of ruminants feedstuffs. The treatments were 1) control diet (without whole c أکثر

The aim of this study was to determine the relationship between gas produced through in vitro gas production test and microbial fuel cell (MFC) technique and introduce new assay for evaluation of ruminants feedstuffs. The treatments were 1) control diet (without whole cottonseed, monensin and vitamin E; CD), 2) diet containing 20.00% whole cottonseed (CSD), 3) diet including 20.00% whole cottonseed plus vitamin E (12000 IU per day; CSDE) and 4) diet containing 20.00% whole cottonseed plus monensin (24 ppm kg-1 dry matter/day; CSDM). For MFC trial, the homemade MFC configuration consisted of two plexiglass cylinders (dual-chambered) was used. The results showed that treatment containing vitamin E had higher gas production compared to the other treatments. Gas production in the monensin treatment was lower than the other treatments. The vitamin E treatment had higher voltage, current and power values in comparison with other treatments. The obtained data showed that addition of monensin in comparison with CSD treatment improved the MFC performance. The results indicated that there were high positive correlations between obtained gas production values and achieved MFC performance in experimental treatments. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3462 - The Influence of Growth Hormone Gene Polymorphism on Growth Rate of Young Cattle
ت.ا. سدیخ ای.ی. دولماتووا ف.ر. والیتوو ر.س. گیزاتولین ل.ا. کالاشینکووا

Beef production is an important development area in animal breeding with meat quality being determined by both paratypic and genetic factors. In this regard evaluating genetic material for the presence of desirable allele combinations of genes associated with growth and أکثر

Beef production is an important development area in animal breeding with meat quality being determined by both paratypic and genetic factors. In this regard evaluating genetic material for the presence of desirable allele combinations of genes associated with growth and development indicators, as well as meat qualities of animals have a certain scientific and practical significance. The aim of the study was to determine the influence of growth hormone gene polymorphism on the growth rate of bull calves of different breeds kept in the Bashkortostan Republic. The method of polymerase chain reaction (PCR) followed by the analysis of restriction fragment length polymorphism (PFLP) (SNP GH-L127V) was used to genotype Hereford (115 heads), Limousine (114 heads), Black-and-White (200 heads), Bestuzhev (200 heads) bull calves being fattened. The conducted research showed that there is a similar distribution of genotypes among bull calves of meat breeds with GHLL homozygous genotype being more common (47.83% and 52.63%). Black-and-White and Bestuzhev bull calves have a higher frequency of GHLV heterozygous genotype (62.50% and 59.0%). Hereford, Limousine and black-and-white bulls have a greater frequency of GHL allele (0.69; 0.71; 0.51), Bestuzhev animals have a higher rate of GHV allele (0.62). The paper presents the influence of somatotropin hormone gene polymorphism on some meat productivity and growth rate indicators of young animals. Thus, GHLL-genotyped Hereford, Limousine, and Black-and-White bull calves had significantly higher live weight (pre-slaughter live weight) as well as absolute and average daily live weight gains at the end of rearing. According to the results GHLV-genotyped animals were in the second place and GHVV-genotyped bulls ranked the last. As a result of the one-way analysis of variance, there has been found a high proportion of the studied polymorphism factor in developing meat productivity and growth rate indicators for Limousine, Black-and-White and Hereford bull calves. Genotyping by the GH gene as an additional criterion can be used in the selection of animals to improve cattle meat quality. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3463 - Influence of Processing of Barley Grain on Characteristics of Digestion, Ruminal Fermentation and Digestible Energy of Diet inLactating Cows
ام.آ. لوپز-سوتو آ. بارراس جی.اف. کالدرون-کرتس آ. پلاسسنسیا جی.دی. یوری‌آس-استرادا جی.آ. آگویلار-هرناندز بی. سانچز-مندوزا آ. منتلونگو-تریکوئز آر.ام. برمودز-هورتادو آ. استرادا-آنگولو آر.آ. زین

A digestion trial using cannulated lactating cows was conducted to evaluate the influence of barley grain processing on characteristics of ruminal fermentation and the site and extent of digestion. The experiment consisted in 4 periods and lasted 84 days. The total mixe أکثر

A digestion trial using cannulated lactating cows was conducted to evaluate the influence of barley grain processing on characteristics of ruminal fermentation and the site and extent of digestion. The experiment consisted in 4 periods and lasted 84 days. The total mixed rations contained 39.86% of grains and 42.90% of alfalfa hay and the rest of ration was composed mainly by cane molasses, fat, fishmeal and minerals. The barley grains were processed by dry-rolled and steam-flaking with two densities of flake (0.39 and 0.26 kg/L). Dry rolled corn was used as reference to determine energy value of barley grain. Compared to dry rolled barley, steam-flaked barley increased ruminal digestion of organic matter(OM) and starch, and energy of diet, but decreased dry matter intake. Decreasing steam-flaked density of barley from 0.30 to 0.26 kg/L increased ruminal digestion of starch and ruminal propionate and decreased dry matter intake and ruminal nitrogen digestion. Compared to corn, cows fed barley diets shown a greater dietary energy as result of greater total tract OM digestion, greater microbial protein efficiency and lower ruminal acetate and methane production. However, barley treatments had a lower ruminal pH and this was exacerbated as flake density decreased. The energy value of barley was improved (P<0.05) 8% by steam-flaking. However, flaking barley too thinly depress (P<0.05) feed intake. The optimal flake density for barley fed to lactating dairy cattle is around of 0.39 kg/L. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3464 - The Metabolic Effects of Conjugated Linoleic Acids (CLA) in Chickens: A Review
م. رویان ب. نویدشاد

Conjugated linoleic acids (CLA) are natural constituents of meat and dairy products from ruminants, originating from bacterial biohydrogenation in the rumen. CLA supplementation increases the health benefits of animal-derived foods. There are inconsistent reports of the أکثر

Conjugated linoleic acids (CLA) are natural constituents of meat and dairy products from ruminants, originating from bacterial biohydrogenation in the rumen. CLA supplementation increases the health benefits of animal-derived foods. There are inconsistent reports of the effects of dietary CLA on chicken’s performance; however, the majority of previous reports cite anti-lipogenic effects of CLA. Diets could be formulated to increase n-3 fatty acid (FA) concentration in chicken meat by feeding n-3 FAs as a replacement for n-6 FA rich ingredients. Off-flavors and the chances of oxidative deterioration during storage of meat have been attributed to highn-3 FA levels in poultry diets. An approach to increase the n-3 FA content and decrease the n-6/n-3 FAs ratio in meat, using conjugated linoleic acid in diets, has been suggested. This review deals with the main topics of CLA metabolic effects in chickens. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3465 - Analysis of Genetic Diversity in Berari Goat Population of Maharashtra State
P. Mishra A.S. Ali S.V. Kuralkar S.P. Dixit R.A.K. Aggarwal P.S. Dangi N.K. Verma

Berari goats are medium sized animals reared mainly for meat purpose. They are predominantly brown and blackish brown in colour with glossy hair and found in Vidarbha region of Maharashtra state. Berari is not a recognized breed but a well established local population o أکثر

Berari goats are medium sized animals reared mainly for meat purpose. They are predominantly brown and blackish brown in colour with glossy hair and found in Vidarbha region of Maharashtra state. Berari is not a recognized breed but a well established local population of goat which is yet to be fully explored for its phenotypic and genetic aspects. Within population genetic variation was examined in Berari goat population using microsatellite markers. The observed number of alleles varied from 4 (ILSTS05, OarJMP29) to 26 (OarFCB304) with a mean of 11.76 whereas the effective number of allele varied from 1.15 (OarJMP29) to 11 (ILSTS059) with a mean of 4.95. The effective number of allele is lesser than observed number at all the loci. Polymorphic information content ranged from 0.47 (OarJMP29) to 0.92 (OarFCB304) with the mean value of 0.82. Shannon’s information index which measures the level of diversity ranged from 0.32 (OarJMP29) to 2.61 (ILSTS059) with average of 1.76 ± 0.55. Observed heterozygosity ranged from 0.10 (OarJMP29) to 1 (RM088) with the average of 0.67 and the expected heterozygosity ranged from 0.13 (OarJMP29) to 0.91 (ILSTS059) with the average of 0.73. Six of the twenty five loci showed the negative inbreeding coefficient as also depicted by the Hd value for the same loci. The unbiased expected gene diversity (Nei’s) ranged from 0.14 (OarJMP29) to 0.92 (ILSTS059) with the overall mean 0.73 ± 0.19. The L-shaped curve obtained indicates that Berari goat population has not undergone any recent bottleneck. The genetic variability exhibited by the Berari goats can be suitably exploited for its genetic improvement and sustainable conservation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3466 - Effects of Freely Accessed Whey on Performance and Metabolism of Growing Murciano-Granadina Goats
M. Yadegar Salehi A. Nikkhah M.H. Khabbazan B. Hajimohammadi Darabi S. Sadeghi B. Moshiri

The objective of the present study was to determine effects of freely accessed whey on feed intake and efficiency, growth performance, and various blood indicators of intermediary metabolism in growing Murciano-Granadina dairy goats. Thirty 5-month-old growing goats (16 أکثر

The objective of the present study was to determine effects of freely accessed whey on feed intake and efficiency, growth performance, and various blood indicators of intermediary metabolism in growing Murciano-Granadina dairy goats. Thirty 5-month-old growing goats (16±1 kg body weight; 15 males and 15 females) were randomly assigned to three treatments (10 goats per each treatment) in a completely randomized design study. The experimental treatments were provisions of 1) only freely accessed water or WA (without whey), 2) only freely accessed whey or WY (without water), and 3) freely accessed whey and water or WW (separately). The experiment lasted for 84 days including 14 days of adaptation and 70 days of sampling and data collection. A same total mixed ration was offered to all goats three times daily at 07:00, 14:00, and 21:00 h. Feed and liquid (whey and water) intakes were recorded daily and body weight (BW), body condition score (BCS), and rectal temperature (RT) were recorded biweekly. Blood was sampled at 0900 h on days 37, 60, and 84 for blood metabolites measurements. Data were analyzed by using the Mixed Model Procedures of SAS program. Results showed that BCS, RT, and daily feed and liquid intakes were not affected by treatments (P>0.05). However, average daily gain (ADG) and feed conversion ratio (FCR) were different among treatments (P<0.05), such that female goats fed WY had lower ADG and higher FCR than other female groups. Blood beta-hydroxy butyric acid concentrations were higher (P<0.05) in goats fed WY than in other goats. Blood insulin and non-esterified fatty acids concentration were lower (P<0.05) in goats on WW than in other goats. Blood total protein, albumin, and urea concentration were similar (P>0.05) among treatments. Findings confirmed that offering water and whey together (WW) had no undesirable impacts on goat growth performance. Thus, based on the results of the present study, freely accessed whey may be offered to growing goats alongside water. Also, male goats can effectively utilize WY (offering only whey without water) without any impacts on growth performance. Offering WY to growing goats increased blood glucose and different lipids and decreased some of the liver enzymes, which possess health and metabolic implications and warrant future investigations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3467 - Association of PIT1 Gene with Milk Fat Percentage in Holstein Cattle
ز. ابراهیمی حسین‌زاده م.ر. محمدآبادی ع. اسمعیلی‌زاده الف خضری ع. نجمی نوری

The pituitary-specific transcription factor (PIT1) gene is responsible for pituitary development and hormone secreting gene expression in mammals. PIT-1 is studied as a candidate genetic marker for growth, carcass and also for milk yield traits. In dairy farm animals, t أکثر

The pituitary-specific transcription factor (PIT1) gene is responsible for pituitary development and hormone secreting gene expression in mammals. PIT-1 is studied as a candidate genetic marker for growth, carcass and also for milk yield traits. In dairy farm animals, the principal goal of the selection is the improvement of milk yield and composition. The genes of milk proteins and hormones are excellent candidate genes for linkage analysis with quantitative trait loci (QTL) because of their biological significance on the quantitative traits of interest. Thus, in this study association between polymorphism of the pituitary transcription factor 1 (PIT1) gene and milk fat percentage of Holstein cattle in Khorasan Razavi province of Iran were analyzed. A total of 100 dairy cows from a herd containing 1000 animals were included in the study. Genomic DNA was extracted from the whole blood. One pair primers were used for amplification of PIT1 gene and PCR products were electrophoresed on 1% agarose gel. Then, PCR products were digested with HinfI restriction enzyme. Results were analyzed using PopGene software and allele frequencies A and B were 0.25 and 0.75, respectively. Frequencies of AA, AB and BB genotypes, number of observed alleles, number of effective alleles, expected heterozygosity, observed heterozygosity, mean of heterozygosity, expected hemozygosity, observed hemozygosity, Nei’s index and Shanon’s index were 6, 40 and 54%, 2, 1.6, 0.37, 0.40, 0.37, 0.62, 0.59, 0.37 and 0.56, respectively. Results of k-square shown that population is in Hardy-Weinberg equilibrium. SAS software with GLM procedure was used for calculation of association between milk fat percentage and observed genotypes and results indicated that the effect of genotype on fat percentage was significant (P<0.01) and AB genotype had the highest effect on milk fat percentage. These results imply that the PIT1 genotypes affected milk fat percentage, suggesting that this polymorphism can be used as a molecular marker for this trait. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3468 - The Effects of Different Levels of Dried Aerial Parts Powder and Extract of Pennyroyal (Mentha pulegium) Medicinal Plant on Performance, Egg Quality, Blood Biochemical and Immunity Parameters of Laying Hens
J. Paymard A. Nobakht F. Mazlum M. Moghaddam

This experiment was conducted to evaluate the effects of different levels of dried aerial parts powderand extract of pennyroyal (Mentha pulegium) medicinal plant on performance, egg traits, blood biochemical and immunity parameters of laying hens. Two-hundred-fifty-two أکثر

This experiment was conducted to evaluate the effects of different levels of dried aerial parts powderand extract of pennyroyal (Mentha pulegium) medicinal plant on performance, egg traits, blood biochemical and immunity parameters of laying hens. Two-hundred-fifty-two Hi-line (W36 strain) laying hens from 46 until 58 weeks of age were used in a completely randomized design in 7 treatments and 3 replicates (12 birds per replicate). The treatment groups consisted of a control group (1) with no dried aerial parts powder or extract of pennyroyal supplementation, and experimental groups 2, 3 and 4 contained 0.5%, 1% and 1.5% of pennyroyal powder respectively, whereas experimental groups 5, 6 and 7 contained 0.1%, 0.2% and 0.3% of pennyroyal extract, respectively. Using different levels and forms of pennyroyal significantly affected the performance, egg traits, blood biochemical and immunity parameters of laying hens (P<0.05). By increasing the level of pennyroyal extract to 0.2% and 0.3% of rations, the performance of laying hens significantly decreased, whereas pennyroyal powder improved the performance of laying hens, consequently the best feed conversion ratio (2.46) was achieved by using 1.5% pennyroyal powder. The highest specific gravity (1.092) and Haugh unit (89.22) were resulted in groups 5 and 6, respectively. The lowest amount of blood triglyceride (270.4 mg/dL) and the highest amounts of albumin (3.05 mg/dL), total protein (5.40 mg/dL) and uric acid (5.39 mg/dL) were observed in group 7. The lowest percent of hetrophil (9.67%) and the highest percent of lymphocyte (90%) were observed in group 2 and the highest amount of white blood cells (266601/mm3) was resulted in group 5. The overall results showed that the use until 1.5% of dried aerial parts powder and 0.1% of pennyroyal (Mentha pulegium) extractcompared with control group had positive effects on performance of laying hens. Using different levels of pennyroyal powder and extract could change the egg traits, blood biochemical parameters and immunity levels of laying hens. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3469 - Association between Ovoinhibitor (OIH) Gene Polymorphism and Egg Quality Traits in Golden Kamper Hybrid Chickens (Gallus gallus domesticus)
D. Retnosari B.S. Daryono

The ovoinhibitor (OIH) has been identified in all egg compartments including egg white, egg yolk, and eggshell. The objective of this study was to analyze the association between OIH gene polymorphism and egg quality in the Golden Kamper Hybrid chickens. The chickens us أکثر

The ovoinhibitor (OIH) has been identified in all egg compartments including egg white, egg yolk, and eggshell. The objective of this study was to analyze the association between OIH gene polymorphism and egg quality in the Golden Kamper Hybrid chickens. The chickens used in this study were BC Golden Kamper and F4 Golden Kamper. Chickens were maintained in the individual cage to observe egg quality. Chicken blood samples were taken for DNA isolation by Chelex 5% method followed by OIH gene amplification and polymorphism detection with sanger sequencing. Significant differences in egg quality were analyzed using one-way ANOVA. The relationship between genotype and haplotype with egg quality was analyzed using Pearson correlation. Average egg weight, egg length, shell weight, and shell thickness of BC Golden Kamper were 47.06 ± 2.91 g, 5.13 ± 0.3 mm, 4.58 ± 0.52 g, 0.30 ± 0.03 mm and F4 Golden Kamper was 47.42 ± 3.74 g, 5.16 ± 0.2 mm, 5.18 ± 0.33 g and 0.315 ± 00 mm. The mean albumen height, haugh unit, and yolk color of BC Golden Kamper was 5.4 ± 1.14 mm, 85.86 ± 8.71, 8.80 ± 0.45 and F4 Golden Kamper was 6.13 ± 0.33 mm, 79.42 ± 2.21, 8.00 ± 0. There was a single nucleotide polymorphisms (SNP) G4363T in the OIH gene intron 7. Genotype (GG and TT) and haplotype (H1 and H2) were significantly negatively correlated with albumen weight (P<0.05), shell weight (P<0.05), and shell thickness (P<0.05). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3470 - Association between the Melanocortin-4 Receptor (MC4R) Gene Polymorphisms and Growth Trait in Sumba Ongole Cattle
A. Fathoni S. Sumadi I.G.S. Budisatria A.P.Z.N.L. Sari D. Maharani

Melanocortin-4 receptor (MC4R) gene has been known as a candidate gene for growth traits in livestock. This research was aimed to identify the polymorphism of MC4R gene and its association with growth traits in Sumba Ongole (SO) cattle. The growth traits data consist of أکثر

Melanocortin-4 receptor (MC4R) gene has been known as a candidate gene for growth traits in livestock. This research was aimed to identify the polymorphism of MC4R gene and its association with growth traits in Sumba Ongole (SO) cattle. The growth traits data consist of body weight and body size. Eighty four blood samples were collected and used for DNA isolation. The results showed one SNP (g.1133C>G) resulting in two alleles (C and G) and three genotypes (CC, CG, and GG) in SO cattle. The frequency of G allele (0.59) was higher than C allele (0.41). The CG genotype had the highest value of genotype frequency (0.48). The allele and genotype distributions followed the Hardy-Weinberg equilibrium. The single nucleotide polymorphism (SNP) g.1133C > G revealed having no significant association with growth traits in SO cattle. In conclusion, the SNP g.1133C > G may not useful as selection tool in Sumba Ongole cattle. It can be suggested that the future study is needed to find out the effect of the MC4R gene in Sumba Ongole cattle in different locus. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3471 - Polymorphisms in GDF9 Gene and Its Relationship with Litter Size in Five Breeds of Black Goats
G.Q. Zhu Q.I. Wang Y.G. Kang Y.Z. Lv B.Y. Cao

In this study, we investigated the relationship between the genetic polymorphism of growth differentiation factor 9 (GDF9) genes and the litter size in 384 individuals of five breeds of black goats. Four pairs of primers were designed to detect single nucleotide polymor أکثر

In this study, we investigated the relationship between the genetic polymorphism of growth differentiation factor 9 (GDF9) genes and the litter size in 384 individuals of five breeds of black goats. Four pairs of primers were designed to detect single nucleotide polymorphism of GDF9 gene in goats by PCR-SSCP. The least square was used to analyze the relation between different genotypes and the litter size. The results showed that the PCR products from primer pair 1 (P1) displayed polymorphisms in three genotypes (AA, AB and BB) in big foot (BF) and Jintang (JT) black goats. For primer pairs of P2, P3 and P4, there was no polymorphism. The sequencing results revealed that there was a single nucleotide mutation (A792→G) in exon 2 of GDF9 gene in BF and JT black goats, and this mutation resulted in an amino acid change: valine→isoleucine. In BF and JT black goats, the average litter size in the third parity was significantly higher in genotype AA than both genotypes of AB and BB while the average little size of genotype AB was higher than that of genotype BB in the same parity. GDF9 gene could be therefore considered as a candidate gene for marker-assisted selection of litter size trait in goats. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3472 - Reduced Skull Sexual Dimorphism in a Local Sheep Breed
P.M. Pares-Casanova

This study estimated the magnitude of sexual dimorphism in a relict sheep from Catalunya (NE Spain), called Fardasca,using geometric morphometric techniques. For these analyses, a total of 18 skull specimens (2 adult males and 16 females) were studied. Our results sugge أکثر

This study estimated the magnitude of sexual dimorphism in a relict sheep from Catalunya (NE Spain), called Fardasca,using geometric morphometric techniques. For these analyses, a total of 18 skull specimens (2 adult males and 16 females) were studied. Our results suggest that the breed is not cranially dimorphic, so sex determination using landmarks described here as criteria is likely to yield poor results. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3473 - Polymorphism of some Genes Associated with Meat-Related Traits in Egyptian Sheep Breeds
کا.ف. ماهروس م.اس. حسنان م. ابدل مردی اچ.آی. شافی اچ.ای. روشدی

The genetic polymorphism of some genes related to meat production in three Egyptian sheep breeds (Barki, Rahmani and Osseimi) was studied. The candidate genes were: Calpastatin, Myostatin, Diacylglycerol-acyltransferase1, Insulin-like growth factor binding protein-3 and أکثر

The genetic polymorphism of some genes related to meat production in three Egyptian sheep breeds (Barki, Rahmani and Osseimi) was studied. The candidate genes were: Calpastatin, Myostatin, Diacylglycerol-acyltransferase1, Insulin-like growth factor binding protein-3 and Booroola fecundity gene. The technique applied was the restriction fragment length polymorphism for the polymerase chain reaction products. Polymorphism was found in the genes: Calpastatin, MyostatinandDiacylglycerol-acyltransferase 1, while no polymorphism was exhibited by the other two genes, Insulin-like growth factor binding protein-3 and the Booroola fecundity in the three breeds understudy. Calpastatin locus digested with MspI had two genotypes MM and MN. The highest allelic frequency was for allele M. The same locus Calpastatin digested with NcoI also exhibited two genotypes MM and MN. The NN genotype was absent with both the MspI and the NcoI enzymes in all breeds. Myostatin digested with DraI had two genotypes AB and BB. The AA genotype cannot be detected. The highest allelic frequency was for allele B. Diacylglycerol-acyltransferase1 digested with AluI showed two genotypes CC and CT. The highest allelic frequency was for allele C. The detected CT genotype might explain the moderate intramuscular fat content and muscle marbling in the Egyption sheep breeds. Each of the remaining two loci (Insulin-like growth factor binding protein-3 and the Booroola fecundity) had only one genotype, BB genotype for Insulin-like growth factor binding protein-3 digested with HaeIII and ++ genotype for the Booroola fecundity digested with AvaII enzyme, therefore they are not recommended in the selection program. The result of Chi-square analysis indicated that the three Egyptian sheep breeds were in Hardy-Weinberg equilibrium. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3474 - The Effect of Different Levels of Tanacetum balasmita Medicinal Plant Powder and Extract on Performance, Carcass Traits and Blood Parameters of Broiler Chicks
ع. نوبخت ب. فیضی ع.ر. صفا مهر

This experiment was conducted to evaluate the effects of different levels of dried aerial parts powder and extract of Tanacetum balasmita (TB) medicinal plant on performance, carcass traits and blood parameters of broilers. Two hundred eighty Ross-308 broilers from 10 t أکثر

This experiment was conducted to evaluate the effects of different levels of dried aerial parts powder and extract of Tanacetum balasmita (TB) medicinal plant on performance, carcass traits and blood parameters of broilers. Two hundred eighty Ross-308 broilers from 10 to 42 days of age were used in a completely randomized design in 5 treatments and 4 replicates (14 birds per replicate). The treatment groups consisted of a control group (1) with no dried aerial parts powder or extract of TBand experimental groups 2 and 3 contained 0.5% and 1% of TB whereas experimental groups 4 and 5 contained 0.1% and 0.2% of TB extract, respectively. Using different levels and forms of TB significantly affected the performance, carcass traits and blood parameters of broilers (P<0.05). By increasing the level of TB powder to 1% the weight gain decreased and feed conversion increased, the best feed conversion related to group with 0.2% of TB, whereas the amount of daily feed intake was not affected. The highest liver percentage was resulted with 1% of Tanacetum balasmita powder. The level of blood glucose significantly decreased with 0.2% of TB extract. The lowest percentage of heterophile, the highest percentage of lymphocyte and the lowest ratio of heterophile to lymphocyte were observed with 0.2% of TB extract. The overall results showed that the use 1% of dried aerial parts powder of TB has adverse effects on broiler performance, while 0.2% of TB extractcompared with control group, has positive effects on performance and blood parameters. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3475 - The Effect of Uncoupling Protein Polymorphisms on Growth, Breeding Value of Growth and Reproductive Traits in the Fars Indigenous Chicken
آ. محمدی‌فر م.ر. محمدآبادی

The avianuncoupling protein (avUCP) is a member of the mitochondrial transporter superfamily that uncouples proton entry in the mitochondrial matrix from ATP synthesis. The polymerase chain reaction restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) method was used to أکثر

The avianuncoupling protein (avUCP) is a member of the mitochondrial transporter superfamily that uncouples proton entry in the mitochondrial matrix from ATP synthesis. The polymerase chain reaction restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) method was used to estimate the allele and genotype frequencies of the UCP/HhaI polymorphisms and to determine associations between these polymorphisms and the growth traits, breeding value of growth and reproductive traits in the Fars indigenous chicken. For this purpose phenotype information of 18 successive generations from 200 birds were analyzed using a univariate animal model in ASREML procedure. The evaluation of the association between this single nucleotide polymorphisms (SNP) with reproductive traits suggests a positive effect of TC genotype with age at first egg (ASM) compared with CC genotype. In addition, TC genotype was significantly associated with the breeding value of age at first egg compared with the CC genotype (P<0.05). In conclusion, our results suggest that the TC genotype of the UCP gene is associated with age at sexual maturity (ASM) and breeding value of age at sexual maturity and UCP polymorphisms may be used as DNA markers for selection in the breeding process of the Fars indigenous chicken. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3476 - Investigation of the Effects of Essential Amino Acids on Overexpression of the Vg and Sod Gene in Apis mellifera
S.M. Mortazavi م. چمنی M. Amin-Afshar A.A. Sadeghi G. Tahmasbi

Honeybee immunity and health can be significantly affected by protein nutrition. Essential amino acids have significant effects on animal health, resistance to diseases and survival. The aim of this study was to evaluate the potential of a number of dietary amino acids أکثر

Honeybee immunity and health can be significantly affected by protein nutrition. Essential amino acids have significant effects on animal health, resistance to diseases and survival. The aim of this study was to evaluate the potential of a number of dietary amino acids (lysine, methionine and threonine) to increase honeybees’ life span. To do so, 78 honeybee hives were studied divided into13 groups (6 hives each) with different concentrations of dietary amino acids. Parameters of honey and pollen production, winter survival, number of brood and mature bees in each group were evaluated. Moreover, expression of genes for immunity-related peptides (Vg and Sod) was compared among groups using real time polymerase chain reaction (PCR). The results revealed a significant effect of the different concentrations of amino acids on the parameters studied (p < 0.0001). The honeybees fed with 1.51 g lysine, 0.3 g methionine and 0.572 g threonine at each hive showed the highest levels of Vg and Sod expression compared to other groups (p < 0.0002). Therefore, our results strongly suggest that honey production could be increased by extending the life span of honeybees through the use of essential amino acids in their diet. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3477 - Molecular Study on the Exon 2 Region of the Ovis Bone Morphology Protein 15 (BMP-15) Gene in Iranian Bluchi Sheep Breed by PCR-SSCP Technique
A. Gholibeikifard M. Amin Afshar M. Hosseinpour Mashhadi H. Mohammadi

Litter size is one of the most important economical traits in sheep breeding industry. In addition to minor genes, litter size is under the influence of major genes. Bone morphogenetic protein 15 (BMP-15), a member of the transforming growth factor beta (TGF-ß) su أکثر

Litter size is one of the most important economical traits in sheep breeding industry. In addition to minor genes, litter size is under the influence of major genes. Bone morphogenetic protein 15 (BMP-15), a member of the transforming growth factor beta (TGF-ß) superfamily, which is specifically expressed in oocytes, plays a dramatic role in sheep prolificacy. Reported mutations in this gene cause increased ovulation rate and infertility in a dosage-sensitive manner. Six different point mutations have been indicated in the BMP-15 gene of sheep, each having a major effect on prolificacy. The aim of the current study was to investigate the Lacaune (FecXL) mutation in the prolificacy of the Iranian Baluchi sheep breed. Blood samples were collected in ethylenediaminetetraacetic acid(EDTA) coated tubes from jugular vein and genomic DNA was extracted from whole blood samples. Single nucleotide polymorphism of FecXL loci in BMP-15 gene were determined using polymerase chain reactionsingle-strand conformation polymorphism(PCR-SSCP) technique. No evidence of mutation in FecXL was observed, all of which were monomorphic for exon 2 BMP-15 gene. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3478 - Analysis of the Efficiency for the Pig-Tailing Technique to Dissect the Molecular Parameters Based on Microsatellite Markers: Camels (Camelus dromedaries) as Model
M. Bitaraf Sani N. Asadzadeh R. Nahavandi Z. Roudbari S.A. Rafat A. Mirjalili A. Javanmard

Microsatellite markers historically have been one of the most popular tools for assessing the genetic diversity of livestock due to their nature and polymorphism with their motifs. A challenging problem that arises in this domain is the occurrence of errors in the genot أکثر

Microsatellite markers historically have been one of the most popular tools for assessing the genetic diversity of livestock due to their nature and polymorphism with their motifs. A challenging problem that arises in this domain is the occurrence of errors in the genotyping process. Additionally, errors in genotyping and allele size determination occur when the genotype determined by the molecular technique does not match the actual genotype in the individual's genome. Furthermore, errors have a direct impact on the ability to differentiate between individuals in a population, and incorrect conclusions and mislead breeders in decisions. With this motivation, the present report aims to evaluate the efficiency of the pig-tailing technique on the parameters of molecular differentiation based on microsatellites in a population of camels. For this purpose, a total of 20 unrelated camel individuals from different regions of Yazd province were collected, and then genomic DNA was extracted using routine salting out methods. Then, five microsatellite polymorphic sites were selected according to Food and Agriculture Organization (FAO), and two groups of common primers and pig-tailed primers (GTTTCTT nucleotide sequence added to 5' reverse primer) were fluorescently candidates for in-population differentiation and diversity. Clustering and principal component analysis (PCA) was performed using the R Package (version 4.2.0), MEGA, and PRCOMP package under the R environment. Interestingly, the results of genotyping showed that the pig-tailing technique tends to reduce the false band patterns (stutter) and also significantly reduce the chance of error in di-motif microsatellite type. On this basis, we can conclude that the pig-tailing strategy in microsatellite genotyping in camel’s genetic diversity, seems to be a suitable method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3479 - Use of Microsatellite Polymorphisms in Ovar-DRB1 Gene for Identifying Genetic Resistance in Fat-Tailed Ghezel Sheep to Gastrointestinal Nematodes
ر. حاجی علیزاده ولیلو س.ع. رافت م. فیروزآمندی م. ابراهیمی

This study was designed to identify genetically resistant animals to gastrointestinal nematode (GIN) infections using microsatellite polymorphisms of Ovar-DRB1 gene in Iranian Ghezel sheep breed lambs. In the present study 120 male Ghezel lambs were at 4 to 6 months of أکثر

This study was designed to identify genetically resistant animals to gastrointestinal nematode (GIN) infections using microsatellite polymorphisms of Ovar-DRB1 gene in Iranian Ghezel sheep breed lambs. In the present study 120 male Ghezel lambs were at 4 to 6 months of age randomly selected from six different sheep flocks in East Azerbaijan province (n=20 per flock). These lambs were naturally infected with GINs, and individual fecal samples were collected twice with a week interval to evaluate fecal egg counts (FEC). Blood samples were also collected for DNA isolation and PCR was performed to amplify the second exon and microsatellites within the second intron of the Ovar-DRB1 gene. The data were analyzed using a mixed modelof SAS software. The present study identified 24 genotypes and 20 alleles on Ovar-DRB1 gene. Results indicated that the presence of 510 bp (base pair) allele (called allele F) in both homozygote and heterozygote animals had a strong association (P<0.01) with lower FEC; while, presence of 506 bp allele (called allele E) in homozygote animals was significantly associated (P<0.01) with higher FEC. Thus, this study showed a strong association between microsatellite polymorphism of Ovar-DRB1 gene and resistance to GIN infections in Ghezel sheep lambs. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3480 - Genetic Polymorphism of GDF9 Gene in Iranian Moghani Sheep Breed
F. Ala Noshahr A. Rafat

The families of TGF-β proteins are the most important growth factors in the ovary for growth and differentiation of early ovarian follicles. Three related oocyte-derived members of the transforming growth factor-β superfamily namely growth differentiation fact أکثر

The families of TGF-β proteins are the most important growth factors in the ovary for growth and differentiation of early ovarian follicles. Three related oocyte-derived members of the transforming growth factor-β superfamily namely growth differentiation factor 9 (GDF9), BMP15 and BMPR-IB have been shown to be essential for follicular growth and ovulation. Different mutations in the GDF9 gene cause increased ovulation rate and infertility in a dosage-sensitive manner in sheep. In this study, blood samples were collected from 150 Moghani sheep breed using venojects treated with the anti-clot substance (EDTA) and subsequently their DNA content were salted out and extracted. The quantity and quality of extracted DNA was examined using spectrophotometery and gel electrophoresis, respectively. With using a pair of specific primers, the DNA fragment was amplified from exon 1 of GDF9 (462 bp). Digested PCR products with HhaI enzyme showed a G to A substiuation in GDF9 locus. The wild type allele of this gene (G/+) with two restriction site resulted DNA fragments of 156, 52 and 254 bp while the mutant allele (G/-) with one restriction site resulted two DNA fragments with the size of 52 and 410 bp. Genotype frequencies for G (+/+), G (+/-) and G (-/-) were 0.66, 0.24 and 0.1, respectively. From studied luci, GDF9 was polymorphic in Iranian Moghani sheep breed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3481 - Genetic Polymorphism Detection of the Exon 1 Region of Acetyl-CoA Carboxylase Alpha Gene in Iranian Mahabadi Goat Breed
س. جوزی شکالگورابی ح. مرادی شهربابک م. عباسی فیروزجائی آ. قربانی

Acetyl-coenzyme A carboxylase α (ACC-alpha) is considered as the key regulatory enzyme in fatty acid biosynthesis. ACC-alpha gene is located on Caprine chromosome 11 and is polymorphic in many goat breeds. In the current study, we aimed to find possible single nuc أکثر

Acetyl-coenzyme A carboxylase α (ACC-alpha) is considered as the key regulatory enzyme in fatty acid biosynthesis. ACC-alpha gene is located on Caprine chromosome 11 and is polymorphic in many goat breeds. In the current study, we aimed to find possible single nucleotide polymorphisms (SNPs) in the exon 1 region of the ACC-alpha gene in Iranian Mahabadi goat breed. Genomic DNA was extracted from blood samples of 150 Mahabadi does. The exon 1 region of the ACC-alpha gene was amplified to produce a 390 bp fragment. The PCR products were analyzed by both polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) and polymerase chain reaction-single strand conformation polymorphism (PCR-SSCP) techniques. RFLP was performed utilizing HinfI endonuclease enzyme. No polymorphism was observed after digestion of the PCR products using HinfI. However, SSCP of the PCR products revealed two conformation patterns at the exon 1 region of goat ACC-alpha gene with frequencies of 86% and 14%, respectively. Sequencing the observed conformation patterns presented more than 10 SNPs compared with its reported squences in the exon 1 region of ovine ACC-alpha gene. Most observed polymorphic sites did not follow the Hardy-Weinberg equilibrium. Sequence results indicated more similarity in the exon 1 of the ACC-alpha gene among indigenous sheep and goat breeds. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3482 - طراحی و ساخت مکانیزم پر کننده جویچه های مرزبند جهت انجام عملیات خاکورزی ثانویه برای کشت شلتوک در استان خوزستان
هادی سعدی محمد منصوری فر محمد آل کثیر فرحانی

هنگام آبیاری مزرعه، آب در امتداد نوارها حرکت کرده و بیشتر آب را به انتهای نوارها منتقل و از یکنواختی آبیاری جلوگیری می کند. در تحقیق حاضر به منظور رفع مشکل مذکور، طراحی، ساخت و ارزیابی عملکرد سامانه ای صورت گرفت که با پر کردن جویچه های ایجاد شده مشکل غیر یکنواختی آبیاری أکثر

هنگام آبیاری مزرعه، آب در امتداد نوارها حرکت کرده و بیشتر آب را به انتهای نوارها منتقل و از یکنواختی آبیاری جلوگیری می کند. در تحقیق حاضر به منظور رفع مشکل مذکور، طراحی، ساخت و ارزیابی عملکرد سامانه ای صورت گرفت که با پر کردن جویچه های ایجاد شده مشکل غیر یکنواختی آبیاری رفع و بهبود عملکرد آبیاری را در پی داشت. سامانه الحاقی به مرزبند بشقابی دارای دو بشقاب مقعر به قطر 35 سانتی متر است که بصورت شناور متعاقب بشقاب های اصلی مرزبند و در امتداد پشته ایجاد شده قرار می گیرد و با انتقال بخشی از خاک بدنه پشته موجب پرکردن جویچه ها می گردد. آزمایشهای ارزیابی عملکردی مزرعه ای در سال 1397در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: نوع دستگاه (مرزبند با مکانیزم پرکننده جویچه ها و مرزبند بدون پر کننده جویچه ها)، فاصله کرت ها (5و10متر)، بر روی میزان هدر رفتن آب (برحسب متر مکعب)،هزینه کارگری جهت پر کردن جویچه های مرزبند،زمان انجام عملیات مرز کشی توسط مرزبند نتایج نشان می دهد که با استفاده از دستگاه پر کننده جویچه های مرزبند و در فاصله کرتی 10 متر کمترین میزان هدر رفتن آب به مقدار9680مترمکعب، کمترین هزینه کارگری جهت پرکردن جویچه های مرزبند 100هزار تومان و کمترین زمان جهت انجام عملیات مرز کشی در زمین های کشاورزی120 دقیقه در هکتار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3483 - بررسی اثرات بی نزاکتی سرپرست بر درهم تنیدگی شغلی و بدبینی سازمانی با نقش میانجی خود کارآمدی کارکنان
مجید ماهرانی برزانی مهرداد صادقی ده چشمه علی رشیدپور

10.30495/jmemiau.2023.704216

هدف پژوهش حاضر تعیین اثرات بی نزاکتی سرپرست بر درهم تنیدگی شغلی و بدبینی سازمانی با نقش میانجی خودکارآمدی کارکنان است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان دانشگاه‌های استان چهارمحال و بختیاری بودند که تعداد آن ها 2255 نفر است. با توجه به حجم هر دانشگاه با استفاده از فرمو أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین اثرات بی نزاکتی سرپرست بر درهم تنیدگی شغلی و بدبینی سازمانی با نقش میانجی خودکارآمدی کارکنان است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان دانشگاه‌های استان چهارمحال و بختیاری بودند که تعداد آن ها 2255 نفر است. با توجه به حجم هر دانشگاه با استفاده از فرمول کوکران 660 نفر حجم نمونه انتخاب گردید و افراد نمونه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم هر طبقه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش‌نامه استاندارد بی نزاکتی سرپرست هور و همکاران (2016)، پرسش‌نامه استاندارد درهم تنیدگی شغلی کاراتپه (2013)،پرسش‌نامه استاندارد بدبینی سازمانی دین و همکاران(1998) و پرسش‌نامه استاندارد خودکارآمدی کارکنان پیک و همکاران (2015) بود که روایی پرسشنامه‌ها بر اساس روایی محتوایی، صوری و سازه مورد بررسی قرار گرفتند و پس از اصطلاحات لازم روایی مورد تایید قرار گرفت و از سوی دیگر پایایی پرسش‌نامه‌ها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب 80/0، 77/0، 70/0 و82/0 برآورد شد و تجزیه و تحلیل داده ها در سطح استنباطی مشتمل بر مدل سازی معادلات ساختاری و از طریق نرم‌افزارهای اس پی اس اس 22 و وارپ پی ال اس 7 انجام گرفت. نتایج حاصل نشان داد که بی‌نزاکتی سرپرست از طریق خودکارآمدی کارکنان بر درهم تنیدگی شغلی تاثیر مثبت و معناداری دارد که ضریب این تاثیر 11/0 است و بی‌نزاکتی سرپرست از طریق خود کارآمدی کارکنان بر بدبینی سازمانی تاثیر مثبت و معناداری دارد که ضریب این تاثیر 22/0 است و همچنین تاثیر مستقیم بی‌نزاکتی سرپرست بر درهم تنیدگی شغلی نیز معنادار و مثبت است که ضریب این تاثیر 12/0 است و همچنین تاثیر مستقیم بی‌نزاکتی سرپرست بر بدبینی سازمانی نیز معنادار و مثبت است که ضریب این تاثیر 52/0 است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3484 - بررسی عوامل موثر بر توسعه گردشگری پساکرونا (مورد مطالعه: شهرشیراز)
تارا حیدری ارجلو امیر عباس زارع نسترن نژداغی االهه حیدری ارجلو

10.30495/uf.2022.1956501.1035

شیوع کرونا تاثیر زیادی بر روی توسعه گردشگری داشته است. بسیاری از این تاثیرات در دوره پساکرونا نیز ادامه داشته است که منجر به رکود صنعت گردشگری شده است. ادامه این روند، هشداری جدی به تمامی دولت ها است. در این رابطه بایستی به سلامت عمومی جامعه به عنوان یک متغییر مهم در رش أکثر

شیوع کرونا تاثیر زیادی بر روی توسعه گردشگری داشته است. بسیاری از این تاثیرات در دوره پساکرونا نیز ادامه داشته است که منجر به رکود صنعت گردشگری شده است. ادامه این روند، هشداری جدی به تمامی دولت ها است. در این رابطه بایستی به سلامت عمومی جامعه به عنوان یک متغییر مهم در رشد اقتصادی و حفظ و توسعه صنعت گردشگری یک کشور توجه و اهمیت زیادی داده شود. بر این اساس شناخت عوامل موثر بر توسعه گردشگری در دوره پساکرونا می تواند در مدیریت چالش ها و پیشبرد آن موثر باشد که در این تحقیق به صورت موردی شهر شیراز بررسی شد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق، کارشناسان و متخصصان صنعت گردشگری سلامت شهر شیراز است. 100 کارشناس به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت تصادفی پرسشگری شدند. روایی پرسشنامه از طریق جامعه نخبگان و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 0/81 تایید شدند. نتیجه آزمون آماری نشان داد که عوامل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، زیرساختی و مدیریتی در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده است. بررسی اختلاف میانگین نیز تایید نمود که این عوامل در توسعه گردشگری پساکرونا تاثیرگذاری مثبتی دارند. نتیجه تحلیل عاملی نیز تایید نمود که در توسعه گردشگری پساکرونا، عوامل زمینه ای و علی موثر هستند که در سطح متغیرها نیز بیشترین وزن یا بار عاملی مربوط به نوآوری مدیران شهری با وزن 0/994، تقویت دوره های آموزشی رونق گردشگری با وزن 0/975 و سپس تقویت تورهای گروهی و جمعی با 0/974 بوده است. همچنین تحلیل همبستگی پیرسون بیانگر وجود رابطه در سطح کمتر از 0/05 بین عوامل بررسی شده و توسعه گردشگری پساکرونا بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3485 - تاثیر کرونا بر وضعیت گردشگری(مورد مطالعه: شهر اصفهان)
سعید لندران اصفهانی مهسا رحیمی لنجی

10.30495/uf.2022.1953643.1026

گردشگری یکی از صنعت های روبه رشد دنیا است که بحران کرونا به شدت روی آن تاثیر منفی گذاشته است در سالهای گذشته اقتصاد جهانی شاهد رشد بسیار چشمگیر صنعت گردشگری بوده است؛ این صنعت توانست با پشت سر گذاشتن تحولات طولانی مدت و همراه با موفقیت، مسیر پرباری را با یک دهه رشد از ز أکثر

گردشگری یکی از صنعت های روبه رشد دنیا است که بحران کرونا به شدت روی آن تاثیر منفی گذاشته است در سالهای گذشته اقتصاد جهانی شاهد رشد بسیار چشمگیر صنعت گردشگری بوده است؛ این صنعت توانست با پشت سر گذاشتن تحولات طولانی مدت و همراه با موفقیت، مسیر پرباری را با یک دهه رشد از زمان بحران مالی جهانی سپری نماید. اما، این رشد و پویایی با شیوع و همه گیری جهانی بیماری کرونا دچار اختلال شدید شد. هدف تحقیق حاضر، نقش تاثیر کرونا بر وضعیت گردشگری شهر اصفهان است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش بررسی، توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها، اسنادی و میدانی (پرسشنامه) است. جامعه آماری، شهروندان ساکن شهر اصفهان است. نمونه های انتخاب شده با استفاده از روش کوکران 351 نفر است. در تجزیه و تحلیل داده ها بسته به مقیاس متغیرها و اهداف مورد نظر از میانگین، آزمون T تک نمونه ای و مدلسازی معادلات ساختاری(SEM) در محیط نرم افزار Spss و آموس (Amos) استفاده شده است. بر اساس نتایج آزمون T، وضعیت ابعاد مذکور در شهر اصفهان از سطح میانگین نرمال بالاتر قرار دارد. همچنین، به بررسی تاثیر کرونا بر وضعیت گردشگری در شهر اصفهان با مدلسازی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos پرداخته شد. بر اساس نتایج به دست آمده، اضطراب ناشی از کرونا دارای اثر مستقیم و معنادار بر وضعیت گردشگری ( 0/088=β) و (0/001 =P) در شهر اصفهان بود. همچنین، میزان و جهت سرمایه گذاری ( 0/13=β) و (0/036 =P) دارای تاثیر مستقیم و معنادار بر وضعیت گردشگری در شهر اصفهان است. بیشترین میزان بار عاملی مربوط به شاخص رضایت از حضور گردشگران از متغیر نگرش مردم نسبت به گردشگری به میزان 0/9 و سپس شاخص های ترس از ابتلا به کرونا و نگرانی از انتقال ویروس به دیگران از متغیر اضطراب ناشی از کرونا به ترتیب با بارهای عاملی 0/89 و 0/88 به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3486 - نقش ویروس کرونا بر تخریب خلاق گردشگری (مطالعه موردی: شهر چابهار)
شه بخش رئیسی ملیحه ذاکریان صفورا آبخشت سیما فیروزی راد افسانه پوریان

10.30495/uf.2022.1947237.1013

در سال‌های گذشته اقتصاد جهانی شاهد رشد بسیار چشمگیر صنعت گردشگری بوده است؛ این صنعت توانست با پشت سر گذاشـتن تحولات طولانی‌مدت و همراه با موفقیت، مسیر پرباری را با یک دهه رشد از زمان بحران مالی جهانی سپری نمایـد. امـا، این رشد و پویایی با شیوع و همه‌گیری جهانی بیماری کر أکثر

در سال‌های گذشته اقتصاد جهانی شاهد رشد بسیار چشمگیر صنعت گردشگری بوده است؛ این صنعت توانست با پشت سر گذاشـتن تحولات طولانی‌مدت و همراه با موفقیت، مسیر پرباری را با یک دهه رشد از زمان بحران مالی جهانی سپری نمایـد. امـا، این رشد و پویایی با شیوع و همه‌گیری جهانی بیماری کرونا دچار اختلال شد. هدف تحقیق حاضر، نقش ویروس کرونا بر تخریب خلاق گردشگری شهر چابهار است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش بررسی، توصیفی- تحلیلی است. روش جمع‌آوری داده‌ها، اسنادی و میدانی (پرسشنامه) است. جامعه آماری، شهروندان ساکن شهر چابهار است که در سال 1395 تعداد 106739 نفر در شهر ساکن بوده‌اند. نمونه‌های انتخاب شده با استفاده از روش کوکران، 351 نفر است. در تجزیه و تحلیل داده‌ها بسته به مقیاس متغیرها و اهداف مورد نظر از میانگین، از آزمون T تک نمونه ای و مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) در محیط نرم‌افزار SPSS و آموس (Amos) استفاده شده است. بر اساس نتایج آزمون T، وضعیت ابعاد مذکور در شهر چابهار از سطح میانگین نرمال بالاتر قرار دارد. همچنین، به بررسی نقش ویروس کرونا بر تخریب خلاق گردشگری در شهر چابهار با مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos پرداخته شد. بر اساس نتایج به دست آمده، اضطراب ناشی از ویروس کرونا دارای اثر مستقیم و معنادار بر تخریب خلاق گردشگری (0/0001 =P، 0/88=β) در شهر چابهار بود. همچنین، میزان و جهت سرمایه‌گذاری (0/036 =P، 13/0=β) دارای تاثیر مستقیم و معنادار بر تخریب خلاق گردشگری در شهر چابهار است. بیشترین میزان بار عاملی مربوط به شاخص رضایت از حضور گردشگران از متغیر نگرش مردم نسبت به گردشگری به میزان 0/9 و سپس شاخص‌های ترس از ابتلا به ویروس کرونا و نگرانی انتقال ویروس به دیگران از متغیر اضطراب ناشی از کرونا به ترتیب با بارهای عاملی 0/89 و 0/88 به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3487 - اولویت بندی شهرستان های استان سیستان و بلوچستان از نظر زیرساخت های گردشگری
مرتضی صادق بختیاری معصومه حافظ رضازاده سجاد پودینه زهرا سرابندی

10.30495/uf.2023.1973719.1065

زیرساخت های گردشگری از جمله عوامل موثری هستند که می توانند مستقیما منجر به ارائه خدمات شوند و برخورداری از آنها می تواند علاوه بر تاثیرگذاری بر توسعه گردشگری، به بهبود سطح کیفی زندگی جامعه محلی نیز کمک شایانی کنند. این پژوهش با هدف اولویت بندی شهرستان های استان سیس أکثر

زیرساخت های گردشگری از جمله عوامل موثری هستند که می توانند مستقیما منجر به ارائه خدمات شوند و برخورداری از آنها می تواند علاوه بر تاثیرگذاری بر توسعه گردشگری، به بهبود سطح کیفی زندگی جامعه محلی نیز کمک شایانی کنند. این پژوهش با هدف اولویت بندی شهرستان های استان سیستان و بلوچستان از نظر زیرساخت های گردشگری انجام گرفت. پژوهش حاضر بـر پایـه روش توصـیفی- تحلیلـی است. جامعـه آمـاری تحقیـق اسـتان سیستان و بلوچستان بـه تفکیـک شهرستان های آن (زاهدان، زابل، چابهار، سراوان، زهک، سیب و سوران، مهرستان، خاش، هیرمند، نیمروز، هامون، نیک شهر، ایرانشهر، کنارک، دلگان، سرباز، میرجاوه، فنوج، قصرقند) است. از طریق تکنیک تاپسیس فازی و فرآیند تحلیل شبکه (ANP) به اولویت بندی شهرستان ها پرداخته شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از تاپسیس فازی و اولویت بندی شهرستان های استان سیستان و بلوچستان، شهرستان خاش با مقدار وزن 0/893 در اولویت اول قرار دارد، شهرستان چابهار با مقدار وزن 0/867 در اولویت دوم، شهرستان زاهدان با مقدار وزن 0/831 در اولویت سوم، شهرستان نیک شهر با مقدار وزن 0/800 در اولویت چهارم، شهرستان زابل با مقدار وزن 0/717 در رتبه پنجم قرار گرفته است. همچنین، شهرستان مهرستان با مقدار وزن 0/000 در اولویت آخر قرار گرفته است. همچنین، از نظر میزان توسعه یافتگی شهرستان ها از نظر زیرساخت های گردشگری شهرستان به سه گروه توسعه یافته، درحال توسعه و محروم گروه بندی شدند. بر این اساس، شهرستان های خاش، چابهار، زاهدان و نیک شهر توسعه یافته، شهرستان های زابل، ایرانشهر، کنارک و میرجاوه در حال توسعه و شهرستان های سراوان، زهک، سرباز، هامون، سیب و سوران، هیرمند، دلگان، نیمروز، فنوج، قصرقند و مهرستان محروم می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3488 - توسعه گردشگری شهری با تاکید بر خلاقیت (مورد مطالعه: شهر بیرجند)
حسن حکمت نیا افسانه ابراهیمی بهادر پسندیده طالمی

10.30495/uf.2022.1947553.1014

گردشگری یکی از عوامل موثر بر رشد و توسعه اقتصادی جوامع به شمار می رود. توسعه گردشگری منجر به افزایش درآمد، ایجاد اشتغال مستقیم و غرمستقیم و همچنین کسب درآمد ارزی برای کشور می گردد. برای بهره مندی بیشتر از آثار مثبت گردشگری، توجه به خلاقیت و نوآوری از اهمیت بالایی برخورد أکثر

گردشگری یکی از عوامل موثر بر رشد و توسعه اقتصادی جوامع به شمار می رود. توسعه گردشگری منجر به افزایش درآمد، ایجاد اشتغال مستقیم و غرمستقیم و همچنین کسب درآمد ارزی برای کشور می گردد. برای بهره مندی بیشتر از آثار مثبت گردشگری، توجه به خلاقیت و نوآوری از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به آثار و جاذبه های متعدد گردشگری در استان خراسان جنوبی و به ویژه شهر بیرجند از یک طرف و خشکسالی های چندین ساله از طرف دیگر توجه به این صنعت در بهبود وضعیت اقتصادی این منطقه تاثیر گذار است در این راستا، پژوهش حاضر در صدد بررسی عوامل موثر در توسعه گردشگری در شهر بیرجند با تاکید بر خلاقیت می باشد. پژوهش حاضر کاربردی و روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و پیمایشی است. اطلاعات میدانی از طریق پرسشنامه از 67 فعال گردشگری و گردشگر جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS و نرم افزار Amos تجزیه و تحلیل صورت گرفته است. متغیرهای موثر بر گردشگری شهری با تکیه بر خلاقیت به 6 مولفه کلی ( اقتصادی، زیرساختی و کالبدی، محیط زیست، فناوری اطلاعات، سیاسی و امنیتی، اجتماعی و فرهنگی) که هر کدام در برگیرنده چند شاخص میباشد، تقسیم شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد مولفه سیاسی و امنیتی با ضریب 1/58 و مولفه فناوری اطلاعات با 1/3 بیشترین تاثیر بر گردشگری شهر بیرجند با تاکید بر خلاقیت داشته اند.واژه های کلیدی: گردشگری شهری ، خلاقیت، شهر خلاق، شهر بیرجند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3489 - شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر شکوفایی شهری با رویکرد آینده‌نگاری (مطالعه موردی: شهر تهران)
زینب علاماتی علیرضا کلدی مهرداد نوابخش

10.30495/uf.2023.1959834.1042

چالش های زندگی نوین شهری نظیر؛ رقابت بین شهرها و نواحی شهری، پایداری شهری، نیاز به استفاده از فرصت ها و دوری از تهدیدها در تحولات اجتماعی و فرهنگی، تغییرات جمعیتی انبوه و مشکلات محیطی و اجتماعی موجب روی آوردن به رویکرد آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری و بهره گیری از ابزا أکثر

چالش های زندگی نوین شهری نظیر؛ رقابت بین شهرها و نواحی شهری، پایداری شهری، نیاز به استفاده از فرصت ها و دوری از تهدیدها در تحولات اجتماعی و فرهنگی، تغییرات جمعیتی انبوه و مشکلات محیطی و اجتماعی موجب روی آوردن به رویکرد آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری و بهره گیری از ابزارهای گوناگون برای ساختن آینده مطلوب شده است. هدف اصلی پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی موثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری است. با استفاده از مطالعات موجود در زمینه توسعه شهری، شش شاخص انتخاب و طبقه بندی شد. جامعه آماری پژوهش، شهر تهران و نمونه آماری آن 30 نفر از کارشناسان و متخصصان امر برنامه ریزی شهری و منطقه ای می‌باشند. با مطالعه منابع کتابخانه‌ای، تمام عوامل مؤثر بر توسعه شهرتهران مورد بررسی و پس از تهیه لیستی از این عوامل، در جلسات مصاحبه با صاحب نظران، یافته‌های پژوهش تکمیل و مبتنی بر آنها پرسشنامه تدوین شده و فرآیند نظرسنجی آغاز و به کمک نرم افزار (MicMac) و با روش تحلیل اثرات متقابل، داده ها تحلیل و سناریوهای پژوهش ارائه شد. با توجه به نتایج 4 عامل مدیریت یکپارچه شهری، وضعیت اقتصادی، فقر و حکمروایی خوبی شهری به عنوان عوامل نخست تأثیرگذار سیستم شناخته شدند. با توجه به امتیاز تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم عوامل 51 گانه، در نهایت 12 عامل نخست تأثیرگذار بر آینده توسعه کلانشهر جهت تعیین عدم قطعیت های نهایی انتخاب و با توجه به اهمیت و قابلیت پیش بینی امتیازدهی شدند و پیشران هایی که بیشترین عدم قطعیت را در آینده توسعه تهران داشتند در راستای ارائه سناریوهای آینده توسعه تهران مشخص گردیدند که سه متغیر مدیریت یکپارچه شهری، وضعیت اقتصادی و فقر به عنوان متغیرهای با بیشترین تأثیرگذاری و عدم قطعیت انتخاب شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3490 - بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری از دیدگاه شهروندان (مطالعه ی موردی: شهر بیرجند)
افسانه ابراهیمی مهدی فاطمی

10.30495/uf.2023.1983906.1116

گردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری در شهر بیرجند أکثر

گردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری در شهر بیرجند می باشد. از نظر نوع تحقیق، مطالعه صورت گرفته کاربردی و روش بررسی آن توصیفی – تحلیلی بوده و از روش معادلات ساختاری استفاده گردیده است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان و متخصصان و صاحبنظران این حوزه بوده است. داده ها ی مورد نیازاز طریق پرسشنامه از یک نمونه 68 تایی از کارشناسان و متخصصان این حوزه جمع آوری گردید. نتایج مطالعه نشان می دهد که توسعه گردشگری شهری بر توسعه و بهسازی زیرساخت ها و خدمات عمومی، ایجاد فرصت های شغلی، افزایش تقاضا برای محصولات داخلی، افزایش تسهیلات اقامتی و رفاهی، افزایش سرمایه گذاری و ایجاد درآمد موثر بوده و درمیان این عوامل، بیشترین اثرات گردشگری مربوط به توسعه و بهسازی زیرساخت ها و خدمات عمومی و افزایش تقاضا برای محصولات داخلی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3491 - راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد با رویکرد سناریو نویسی
مهسا غفوریان

10.30495/uf.2023.1973666.1063

مقصد گردشگری مشهد، نیازمند دسترسی به مراکز اقامتی مقرون به صرفه، جای پارک مناسب، اطلاع از وضعیت آب و هوایی، مراکز خرید و سوغات و بازدید از جاذبه های گردشگری می باشد. در این راستا هدف پژوهش شناسایی سناریوهای محتمل و راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد تا افق 1410 ا أکثر

مقصد گردشگری مشهد، نیازمند دسترسی به مراکز اقامتی مقرون به صرفه، جای پارک مناسب، اطلاع از وضعیت آب و هوایی، مراکز خرید و سوغات و بازدید از جاذبه های گردشگری می باشد. در این راستا هدف پژوهش شناسایی سناریوهای محتمل و راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد تا افق 1410 است. در چگونگی انجام پژوهش، متغیرهای اولیه از طریق نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند به روش دلفی بین ده نفر از متخصصان به بحث گذاشته شده است. بدین ترتیب عوامل و متغیرهای موثر جمع آوری شده است. سپس کدگذاری و تعریف متغیرهای اولیه در نرم افزار میک مک صورت گرفته است و جدول ماتریس اثرات متقاطع به دست آمده و در اختیار5 نفر از نخبگان جهت امتیازدهی در طیف 0 تا 3 قرار گرفته است. در ادامه پس از تحلیل میزان اثرگذاری مستقیم، متغیرهایی با تاثیرگذاری بالا به دست آمده است که با توجه به نظرات کارشناسی از بین متغیرهای تاثیرگذار با عدم قطعیت بالا، پیشران های اصلی انتخاب شده اند. سپس بر مبنای مصاحبه های انجام شده به روش گلوله برفی با پنچ نفر از متخصصان، پنج توصیف گر و پانزده وضعیت مختلف، وارد نرم افزار سناریو ویزاد شده و ماتریس تاثیر متقابل خام در اختیار نخبگان جهت امتیازدهی در طیف -3 تا +3 قرار گرفته است. با توجه به نظرات، ماتریس استاندارسازی شده و سناریوهای سازگار از سناریو ویزارد استخراج شده است. در ادامه دو پیشران بحرانی از سناریوهای سازگار با عدم قطعیت بالا با هم جفت شدند و منطق سناریو را تشکیل دادند و در راستای مصاحبه های انجام شده با 5 نفر از کارشناسان، توصیف و تفسیر سناریوها در سه وضعیت سناریو مطلوب، ادامه روند و فاجعه صورت گرفته است. در نهایت با توجه به بررسی وضع موجود با مدل SWOT راهبردها ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3492 - بررسی تاثیرعوامل نهادی و کالبدی بر سیاست‌گذاری توسعه منطقه‌ای با رویکرد گردشگردی مذهبی (مطالعه موردی: شهرهای مهران و ایلام)
احمد کرمی آزیتا رجبی ناصر اقبالی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر عوامل نهادی و کالبدی بر سیاست¬گذاری توسعه منطقه¬ای با رویکرد گردشگردی مذهبی تدوین شده است. پژوهش حاضر از منظر نوع تحقیقات کاربردی محسوب می‌شود. روش تحقیق از نظر متدولوژی توصیفی-تحلیلی می باشد و جمع آوری داده ها و اطلاعات از دو روش کتابخانه أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر عوامل نهادی و کالبدی بر سیاست¬گذاری توسعه منطقه¬ای با رویکرد گردشگردی مذهبی تدوین شده است. پژوهش حاضر از منظر نوع تحقیقات کاربردی محسوب می‌شود. روش تحقیق از نظر متدولوژی توصیفی-تحلیلی می باشد و جمع آوری داده ها و اطلاعات از دو روش کتابخانه ای-اسنادی و میدانی است. جامعه¬ی آماری این پژوهش را کارشناسان و مدیران ارشد استانی و شهرستانی تشکیل می‌دادند. خبرگان به روش گلوله برفی و از میان افراد کارشناس انتخاب شدند. حجم نمونه در نظر گرفته‌شده برای تکمیل پرسشنامه 30 نفر بود. ابزار گردآوری داده¬ها پرسشنامه بود که پایایی و روایی آن به تایید رسید. یافته ها نشان داد که عوامل نهادی بر سیاست گذاری توسعه منطقه ای با رویکرد گردشگردی مذهبی تاثیر مثبت و معناداری دارد. مقدار ضریب مسیر بدست آمده برابر با 223/0 بود که با توجه به مقدار ضریب، این تاثیر در حد متوسط ارزیابی می شود. همچنین عوامل کالبدی بر سیاست گذاری توسعه منطقه ای با رویکرد گردشگردی مذهبی تاثیر مثبت و معناداری دارد. مقدار ضریب مسیر بدست آمده برابر با 565/0 بود و با توجه به آن مقدار تاثیر در حد متوسط ارزیابی می شود. از دیگر یافته های پژوهش این بود که عوامل نهادی بر عوامل کالبدی تاثیر مثبت و معناداری دارد. مقدار ضریب مسیر بدست آمده برابر با 609/0 بود که نشان از تاثیر متوسط دارد. نتایج نشان داد عوامل نهادی بر سیاست¬گذاری توسعه منطقه¬ای با رویکرد گردشگردی مذهبی تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین عوامل کالبدی بر سیاست¬گذاری توسعه منطقه¬ای با رویکرد گردشگردی مذهبی تاثیر مثبت و معناداری دارد. از طرفی عوامل نهادی بر عوامل کالبدی تاثیر مثبت و معناداری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3493 - Effect of vermicompost and mycorrhiza fungi on yield and growth of milk thistle and antioxidant system activity.
Foroozan Nikkah Naeeni Ali Reza Ladan Moghadam Pezhman Moradi Mehdi Rezaei Vahid Abdoosi

10.30495/ijpp.2017.533560

In this study, the effect of vermicompost and mycorrhizal fungi was investigated on growth, yield, chlorophyll pigments, leaf antioxidant enzymes, and seed silibinin content of Silybum marianum, milk thistle. The seeds were inoculated by two species of mycorrhiza fungi, أکثر

In this study, the effect of vermicompost and mycorrhizal fungi was investigated on growth, yield, chlorophyll pigments, leaf antioxidant enzymes, and seed silibinin content of Silybum marianum, milk thistle. The seeds were inoculated by two species of mycorrhiza fungi, Glomus mosseae and G. intraradices, and plants were irrigated and treated with 0, 25, 50, and 75% vermicompost after culturing. The treated plants were then compared to control plants in a greenhouse experiment. The results showed that growth parameters including leaf area, and plant height and yield significantly increased in mycorrhiza fungi treated plants especially along with 75 % vermicompost treatment. The effects of symbiotic relationship between milk thistle and G. intraradices were more pronounced than G. mosseae. Moreover, combination of mycorrhiza and vermicompost increased the photosynthetic pigments chlorophyll (a), chlorophyll (b), total chlorophyll, and carotenoid. Also, a significant decrease was observed in activities of peroxidase, superoxide dismutase, and catalase after vermicompost and mycorrhiza treatment. The results showed that silibinin decreased significantly in vermicompost application. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3494 - Physiological responses of peppermint (Mentha piperita L.) to plant growth regulators and salinity stress
Ammar Fathi Meysam Oveysi Mohammad Nasri Hamidreza Tohidi Pourang Kasraei

10.22034/ijpp.2020.677291

Salinity of soil is a major abiotic stress limiting the crop production and growth of peppermint. The aim of study was assessment the plant growth regulators efficacy (salicylic acid (SA), jasmonic acid (JA), brassinosteroids (BRs), and non-application of hormone as con أکثر

Salinity of soil is a major abiotic stress limiting the crop production and growth of peppermint. The aim of study was assessment the plant growth regulators efficacy (salicylic acid (SA), jasmonic acid (JA), brassinosteroids (BRs), and non-application of hormone as control) on physiological traits of peppermint under salinity stress (0, 30, and 60 mM). The experiment was conducted using the completely randomized design (CRD) with three replications at a greenhouse in Varamin city, Iran. Results indicated that the salinity stress caused an increase in malondialdehyde and proline contents, activity of superoxide dismutase and catalase enzymes, and essential oil content while decreased total chlorophyll content and menthol percentage. In 60 mM salinity, we observed 20.10% decreases of total chlorophyll compared to the control treatment (free salinity). In the interaction effects of salinity and spraying, the highest MDA content was related to the non-application of plant growth regulators under 60 mM salinity (13.8 mol/g FW) and the lowest was the foliar application of SA under free salinity conditions (5.35 mol/g FW). The highest proline content was observed in the non-application of plant growth regulators under high level of salinity (60 mM) by 7.68 µmol/g FW, which had an increase of 73.5% compared to the control treatment. Finally, the application of growth regulators under salinity stress moderated the negative effects of salinity stress by increasing the synthesis of malondialdehyde, proline, and antioxidant enzymes. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3495 - Seed priming with Electromagnetic Field Improved Growth, Nutrition, And Metabolism of Salvia nemorosa L.
Maryam Ghaemi Ahmad Majd Alireza Iranbakhsh Davoud Dorranian

10.30495/ijpp.2020.1885867.1186

In this study, the efficiencies of seed priming with electromagnetic field (0, 2, 4, and 6 mT; 30 minutes daily for 3 days) were investigated in Salvia nemorosa. The exposure to electromagnetic filed led to significant increases in biomass accumulation (mean=53.6 %). El أکثر

In this study, the efficiencies of seed priming with electromagnetic field (0, 2, 4, and 6 mT; 30 minutes daily for 3 days) were investigated in Salvia nemorosa. The exposure to electromagnetic filed led to significant increases in biomass accumulation (mean=53.6 %). Electromagnetic filed treatments significantly increased K, Ca, Mg, and Fe contents in leaves by mean 39.5 %. The electromagnetic filed treatments at all applied intensities increased both chlorophyll and carotenoid contents. Moreover, the electromagnetic filed- treated seedlings had significantly higher protein levels (mean=47 %) than the control. The applications of electromagnetic filed treatments induced peroxidase activities (mean=34.5 %) in leaves. However, these treatments reduced the activities of superoxide dismutase and catalase enzymes. The PAL activities in the electromagnetic filed-treated seedlings were higher by 61 % over the control. With a similar trend, the electromagnetic filed treatments promoted flavonoid accumulations. These results support this hypothesis that the application of the electromagnetic field may improve plant growth and secondary metabolism. Further studies, especially at molecular levels may help to elucidate the complicated involved mechanisms. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3496 - Responses of tepary bean plant under change in growth condition
Tabasom Ghadimian Hamid Madani Nourali Sajedi Masoud Gomarian Saeed Chavoshi

10.30495/ijpp.2021.1919574.1283

Plants adjust physiochemical attributes to maintain sustainable growth under different agricultural practices such as the management of sowing date and planting pattern.The present experiment aims to investigate the important role of sowing date (SD) and planting patter أکثر

Plants adjust physiochemical attributes to maintain sustainable growth under different agricultural practices such as the management of sowing date and planting pattern.The present experiment aims to investigate the important role of sowing date (SD) and planting pattern (row arrangement) on physiochemical attributes of tepary bean (Phaseolusacutifolius L.) as a split-split plot designs with three replications during 2017 and 2018 .The main plots were two planting patterns (PP1: one-row and PP2: two-row plantation) and sub plots were three sowing dates (early, medium and late planting respectively June 15:SD1, June 30:SD2, and July15:SD3). The results showed increased chlorophyll (Chl) and carotenoid content was observed under two-row plantation and medium sowing date . Although Chl content improved at PP2, carotenoid had no response to planting pattern .The greater relative water content (RWC) was observed in plants under SD2, but the increased proline accumulation was reported at SD3. The least catalase and superoxide dismutase aggregation with 19 and 9.3(Umg-1protein) was obtained in plants under two-row plantation and medium sowing date respectively. Photosynthesis pigments represented the significant and positive correlation with RWC, but they negatively correlated with proline, CAT and SOD. Sowing date and planting pattern influence the microclimate of tepary bean, which affect the physiochemical properties. Therefore, physiochemical attributes are recommended to observe the optimal situation of tepary bean under the management of sowing date and planting pattern in arid and semiarid areas. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3497 - Antioxidant enzymes response to medicinal plant of Bakhtiari savory Satureja bachtiarica Bunge.affected by density and organic fertilizers in dryland farming conditions
Ahmad Mirjalili Mohammad Hossein Lebaschi M.Reza Ardakania Hossein Heidari Sharifabad Mehdi Mirza

10.30495/ijpp.2021.685348

Antioxidant enzymes synthesis in plant is an essential process for increasing the plant's tolerance to abiotic stress. Plant cells and their organs are protected by antioxidant enzymes with removing reactive oxygen species (ROS). To investigate the effect of plant densi أکثر

Antioxidant enzymes synthesis in plant is an essential process for increasing the plant's tolerance to abiotic stress. Plant cells and their organs are protected by antioxidant enzymes with removing reactive oxygen species (ROS). To investigate the effect of plant density and organic fertilizers on the antioxidant enzymes activity including superoxide dismutase (SOD), peroxidase (POD), catalase (CAT), polyphenol oxidase (PPO), ascorbate peroxidase (APX) and electrolyte leakage (EL) of Bakhtiari savory (Satureja bachtiarica Bunge.), a field experiment was carried out at dryland farming conditions in Research station of Forests and Rangelands of Homand, Damavand, during 2018 and 2019. The results indicated that organic substrates and plant density significantly changed antioxidant enzyme activities (P≤0.05). Under these conditions, cattle manure reduced the antioxidant enzymes of APX, SOD, PPO, and EL. High plant density resulted in less SOD, POD, APX, CAT, and EL compared to low plant density. Compared to control (non- organic fertilizer), cattle manure decreased the activity of SOD, CAT, PPO and EL by 8, 14, 8, and 28%, respectively, in second year-plants. High plant density decreased the activity of SOD, POD, APX, and CAT by 12, 25, 14, and 23%, respectively. The present study can suggest the use of cattle manure and high plant density to reach the optimal growth under dryland farming conditions through controlling antioxidant enzymes production. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3498 - Monitoring Growth and Physiological Responses of Satureja hortensis L. to Music and Noise Stimulation
Setareh Azgomi Alireza IranBakhsh Ahmad Majd Mostafa Ebadi Zahra Oraghi Ardebili

10.30495/ijpp.2021.1935570.1343

This research attempted to gain a better view of music/sound interaction with the plant systems. Savory (Satureja hortensis L.) seedlings were exposed to the diverse sound treatments, including a piece of Iranian Music (IM), an electro-industrial Rock Music (RM), and Ur أکثر

This research attempted to gain a better view of music/sound interaction with the plant systems. Savory (Satureja hortensis L.) seedlings were exposed to the diverse sound treatments, including a piece of Iranian Music (IM), an electro-industrial Rock Music (RM), and Urban/Traffic Noise (UTN). The frequencies of IM, RM, and UTN ranged in 800–2000, 1100–7000, and 800–2000 Hz, respectively. The exposure time was three times a day for 45 minutes during two weeks. The applied treatments enhanced shoot dry weight by an average of 55.25% over the control. The IM treatment was the most effective way to improve stem length. The most root length was observed in RM-treated seedlings (mean=2.3–folds). Root dry weight in IM and RM treatments increased by an average 64.39% and 78% respectively. Appling music also augmented the concentrations of chlorophyll pigments approximately by 32%. Moreover, carotenoid content displayed a similar increasing trend (mean=36.5%). Likewise, the applied music and sound treatments upregulated the activities of peroxidase (mean=51.33%) and catalase (mean=21.27%) enzymes, implying stimulation in the enzymatic antioxidant system. However, the amount of total sugar adversely influenced by the treatments (mean=30%). The exposure to UTN was associated with a moderate increase in the proline concentration by a mean of 66% whereas, the music treatments exhibited less increase in this parameter. These findings support the view that both music and sound not only affect plant growth programs but also influence diverse biological processes. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3499 - Hydrogen peroxide promotes metabolic changes and alleviates effects of static magnetic field on tobacco cells
Faezeh Ghanati Farzaneh Mohammadi Mohsen Sharifi Mohammad Pormehr Abazar Hajnorouzi Atefeh Payez

10.30495/ijpp.2021.1935207.1342

Plant cells metabolism is known to undergo considerable reprogramming in response to static magnetic field (SMF). In the present research changes of metabolism induced by SMF and underlying mechanism(s) was investigated in suspension-cultured tobacco (Nicotiana tabacum أکثر

Plant cells metabolism is known to undergo considerable reprogramming in response to static magnetic field (SMF). In the present research changes of metabolism induced by SMF and underlying mechanism(s) was investigated in suspension-cultured tobacco (Nicotiana tabacum cv. Barley 21) cells. Sugars and amino acids were monitored by HPLC, components of redox system were measured by spectrophotometer and expression of genes was evaluated by RT-PCR. Exposure to SMF decreased the adenosine triphosphate, glucose, fructose, and sucrose contents but increased hydrogen peroxide, nitric oxide, hydroxyl radical, proline, and reduced glutathione (GSH). Treatment with SMF also increased the gene expression and activity of catalase, compared to the control group. Exposure to SMF also increased the contents of phenylalanine and tyrosine, elevated the gene expression and activity of phenylalanine ammonia-lyase, and subsequently increased soluble phenolic compounds. Pretreatment of the cells with 40 µM sodium ascorbate reduced all above mentioned parameters except for nitric oxide and hydroxyl radical contents. The rate of membrane lipid peroxidation was also increased in ascorbate-pretreated cells. The results suggest a crucial role for H2O2 in triggering changes in primary and secondary metabolic pathways which result in alleviation of stress of SMF in tobacco cells. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3500 - Effect of foliar application of Cycocel and some micronutrients on activity of antioxidant enzymes of Triticum aestivum under drought stress
Saeed Akbarimehr Saeed Sayfzadeh Nasser Shahsavari Seyed Alireza Valadabadi Esmaeil Hadidi Masouleh

10.30495/ijpp.2022.1947499.1387

This study aimed to investigate the effect of foliar application of Cycocel and micronutrients of iron and zinc on wheat yield and physiological traits under drought stress during the crop years of 2017-18 and 2018-19. The experiment was performed as a split factorial i أکثر

This study aimed to investigate the effect of foliar application of Cycocel and micronutrients of iron and zinc on wheat yield and physiological traits under drought stress during the crop years of 2017-18 and 2018-19. The experiment was performed as a split factorial in a randomized complete block design in three replications. In this experiment, irrigation at two levels (I1: regular irrigation and I2: cut off irrigation at the beginning of the reproductive stage) was considered the main factor. Also, Cycocell at two levels (C1: non-consumption and C2: Cycocell consumption of 0.5 l.ha-1) and foliar application of micronutrients at four levels (F1: pure water, F2: foliar application of iron, F3: foliar application of zinc, and F4: foliar application of iron + zinc (each in a ratio of 3 per thousand)) were considered sub-factors in factorial. The results showed that under normal irrigation conditions, both in terms of application of Cycocell and non-application, the application of iron + zinc had the lowest amount of ascorbate peroxidase and catalase. Under water stress conditions and non-application of Cycocel, the concentration of ascorbate peroxidase and catalase decreased significantly with the consumption of micronutrients, but their concentration increased with the consumption of micronutrients and Cycocel. In general, foliar application of Cycocel and iron + zinc under stress reduced the concentration of antioxidant enzymes. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3501 - Effects of Boron Priming On The Chemicals And Antioxidant Of Quinoa seedling
Ali Mansouri Heshmat Omidi Amir Bostani

10.30495/ijpp.2022.1935654.1344

A factorial experiment was conducted in a completely randomized design with four replications to investigate the effect of boron priming on the chemical and antioxidant content of seedlings of different quinoa genotypes.Experimental factors included seed priming(at six أکثر

A factorial experiment was conducted in a completely randomized design with four replications to investigate the effect of boron priming on the chemical and antioxidant content of seedlings of different quinoa genotypes.Experimental factors included seed priming(at six levels of control,hydropriming,and boron concentrations of 1g/L،2g/L،3g/Land4g/L) and 3 quinoa genotypes(Titicaca,Giza1 and Sajama).The traits in this study included chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, carotenoids, anthocyanins, saponins, total phenols, peroxidase,and superoxide dismutase.The results showed that boron priming has a significant effect on all traits.The highest levels of chlorophyll and carotenoids in Titicaca and Sajama genotypes were obtained by applying the level of boron concentrations of 2g/L,while the highest level of the mentioned traits was obtained by applying the level of 1g/L in the genotype of Giza1.In the studied genotypes,by increasing the concentration of boron solution,the saponin content increased(33.3%)and the highest level of saponin was observed in the Titicaca genotype(1.13 mg/gDW).The highest total phenol content in Titicaca and Sajama genotypes was obtained by applying boron concentrations of 1g/L,while boron priming reduced the total phenol content in Giza1 genotype,compared to hydropriming.In addition,the response of anthocyanin content to different levels of priming was different in different genotypes.The highest anthocyanin content was obtained in Titicaca genotype at 2g/L,in Giza1 genotype at 4g/L,and in Sajama genotype in control.At a boron concentration of 2g/L,the Titicaca and Sajama genotypes had the highest content of superoxide dismutase enzyme,while the genotype Giza1 had the highest level at a concentration of 1g/L.The highest peroxidase activity was observed in a boron concentration of 4g/L. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3502 - The effect of ageing on antioxidant and biochemical changes in wheat (Triticum aestivum L.) seeds.
Morad Shaa

10.30495ر/ijpp.2016.532651

This research was carried out to study the effect of ageing on antioxidant and biochemical changes of wheat (Triticum aestivum L.) seeds. The experiment laid out in completely randomized design (CRD) with four replications in Islamic Azad University, Boroujerd Branch, B أکثر

This research was carried out to study the effect of ageing on antioxidant and biochemical changes of wheat (Triticum aestivum L.) seeds. The experiment laid out in completely randomized design (CRD) with four replications in Islamic Azad University, Boroujerd Branch, Boroujerd, Iran in 2015. The seeds of wheat (cv Sardari) were harvested at maturity and ageing treatments were done at 43° C with 100% relative humidity for 1, 2, 3, 4, and 5 days. After ageing treatments enzymatic antioxidants, non-enzymatic antioxidants, and biochemical characteristics were measured. The results showed that ageing treatment decreased germination percentage. However, electrical conductivity, malondialdehyde content, and H2O2 were increased as the ageing progressed. Soluble sugars and proteins were decreased with an increase in ageing levels, but soluble protein in control treatment was less than that in days 1 and 2 of ageing. Non-enzymatic antioxidants such as ascorbic acid and proline increased until days 1 and 2 of ageing treatments, respectively while they decreased afterwards. Moreover, enzymatic antioxidants such as catalase, peroxidase and ascorbate peroxidase increased until 1, 2 and 3 days of seed ageing decreasing afterwards. The results of this research showed that increasing of hydrogen peroxide under ageing led to increasing of seeds damage. Also, under ageing treatment, enzymatic antioxidants were more efficient than non-enzymatic antioxidants in removing reactive oxygen species. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3503 - Effects of phosphorus on antioxidant system in pepper cultivars under saline conditions.
Behrokh Daei-hassani Nader Chaparzadeh Leila Sartibi Masoumeh Abedini

10.30495/ijpp.2016.532433

Salinity is one of the most severe abiotic stresses in one-half of all irrigated lands, causing negative effects on physiological, biochemical, and molecular responses in plants. Application of chemical fertilizers, particularly phosphorus (P) fertilizers, may reduce ha أکثر

Salinity is one of the most severe abiotic stresses in one-half of all irrigated lands, causing negative effects on physiological, biochemical, and molecular responses in plants. Application of chemical fertilizers, particularly phosphorus (P) fertilizers, may reduce harmful effects of salinity. In this study, an investigation was performed on the effects of exogenous application of different levels of phosphorous (0, 40, and 80 mg/kg soil as CaHPO4) on hydrogen peroxide (H2O2) and malondialdehyde (MDA) generation, the content of soluble proteins, and activities of antioxidant enzymes like superoxide dismutase (SOD) and peroxidase (POD), in shoots of two different cultivars of Capsicum annuum L. (cv DS 77-172 and cv Sera) under different concentrations of NaCl (0, 50, and 150 mM). Treatment of salt stressed grown seedling with CaHPO4 increased activity of POD. Under salinity conditions, phosphorous treatment decreased contents of H2O2 and MDA. These results indicate salt-induced deleterious effects in both pepper cultivars alleviated by phosphorous treatment. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3504 - Canola seed germination and seedling growth in response to saline condition and bio-priming.
Hojjat Ataei Somagh Seyyed Mehdi Mousavi Heshmat Omidi Elnaz Mohammadian Milad Hemmati

10.30495/ijpp.2017.537979

Seed priming, as a low-cost method, is a technique commonly used to increase germination percentage especially under unfavorable conditions. The objective of this study was to evaluate the effects of bio-priming on the germination of canola (Brassica napus L.) seeds und أکثر

Seed priming, as a low-cost method, is a technique commonly used to increase germination percentage especially under unfavorable conditions. The objective of this study was to evaluate the effects of bio-priming on the germination of canola (Brassica napus L.) seeds under saline (NaCl) conditions. Seeds of canola var. Hyola 401 were inoculated with plant growth-promoting microorganism (PGPM) including bacterium Bacillus subtilis strain Ham and fungus Trichoderma harzianum strain bp4. The primed seeds were subsequently exposed to four levels of salinity (0, 5, 7.5, and 10 dS.m-1). Results showed that application of priming with PGPM significantly improved the percentage of seed germination, root length and seedling vigor index under saline conditions. Results of this study may provide useful information concerning reduction of undesirable effects due to salinity on canola seed germination which leads to increase of the rate of deployment of canola in areas that are facing salinity of soil or irrigation water. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3505 - Physiological responses of Polypogon monspeliensis L. in petroleum-contaminated soils.
Mozhgan Farzamisepehr Farhad Nourozi

10.30495/ijpp.2018.539179

In a greenhouse study, decontamination capacity of the species Polypogon monspoliensis was investigatedfor detoxification of petroleum-polluted soils caused by sewage and waste materials of Tehran Petroleum Refinery. For this purpose, the amount of total oil and grease أکثر

In a greenhouse study, decontamination capacity of the species Polypogon monspoliensis was investigatedfor detoxification of petroleum-polluted soils caused by sewage and waste materials of Tehran Petroleum Refinery. For this purpose, the amount of total oil and grease before and 45 days after transplanting one-month-old seedlings in the soils of five different treatments were measured. Pollution-free agricultural soil and contaminated soil were mixed together with the weight ratios of 1 to 9 (%10), 2 to 8 (%20), 3 to 7 (%30), 4 to 6 (%40), and 5 to 5 (%50). These were then compared with the amounts obtained from control treatment without vegetation, but with the same concentration of pollution. Findings demonstrated that the maximum reduction in the petroleum rate (84.85%) was related to the treatment of 10% contamination containing the plant. Increase in the shoot height in treatments 10% and 20% as well as the root dry and fresh weight in treatments 10% , 20% , and 30% shows that probably activity of more rhizosphere microorganisms of the plant in these treatments has led to the improvement in the growth of plant organs comparing to the treatments without pollution. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3506 - Evaluation of proline content and enzymatic defense mechanism in response to drought stress in rice
Borzo Kazerani Saied Navabpour Hossein Sabouri Seyedeh Sanaz Ramezanpour Khalil Zaynali Nezhad Ali Eskandari

10.30495/ijpp.2019.664580

To study proline content and enzyme defense system in response to drought stress in rice, a randomized complete block design with three replications was conducted in two separate environments (drought stress and non-stress). The rice cultivars used included two commerci أکثر

To study proline content and enzyme defense system in response to drought stress in rice, a randomized complete block design with three replications was conducted in two separate environments (drought stress and non-stress). The rice cultivars used included two commercial cultivars, i.e., Ahlemi Tarom (low-yield and drought tolerant) and Sepidrood (high-yield and sensitive to drought) and three promising lines of fourth generation mutants (high-yield and drought tolerant), namely, No. 4, 94 and 95 tested on a research farm at Gonbad Kavous University in the 2018 crop year. Plant roots were separately sampled in each block at the reproductive stage. The proline content and activity of the enzymes involved in the defense system, including superoxide dismutase, catalase, ascorbate peroxidase and glutathione peroxidase were measured by extracting the enzymes from each root sample. Results indicated that the drought-tolerant mutant lines had lower proline contents. The mutant lines and Ahlemi Tarom and Sepidrood cultivars had the highest to lowest levels of defense enzymes in the oxidative pathway, respectively. Correlation was found between the decrease in proline contents and increase in levels of defense enzymes of the oxidative stress pathway. The mutants possessed reliable genetic storages for tolerance to drought stress and had a significant superiority over the commercial cultivars at P≤0.05. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3507 - شبکۀ واژگان و کاربردهای آن در متن‌پژوهی و نسخه‌شناسی مطالعۀ موردی: بررسی آثار حساب در دورۀ اسلامی (از سدۀ پنجم تا سیزدهم هجری قمری)
فاطمه سادات سعادتمند

10.30495/noskheh.2023.706697

شبکۀ واژگان روشی ابداعی به‌منظور یافتن تشابه میان متون از راه تطبیق واژگان و اصطلاحات تخصصی به‌کاررفته در آنهاست. این شیوه که از شبکۀ معنایی علم زبان‌شناسی الگوبرداری شده است، در یافتن مآخذ اصلی یک کتاب و نیز تشخیص هویّت یک متن ناشناس کارایی دارد. رسایل ریاضیات و به‌ویژ أکثر

شبکۀ واژگان روشی ابداعی به‌منظور یافتن تشابه میان متون از راه تطبیق واژگان و اصطلاحات تخصصی به‌کاررفته در آنهاست. این شیوه که از شبکۀ معنایی علم زبان‌شناسی الگوبرداری شده است، در یافتن مآخذ اصلی یک کتاب و نیز تشخیص هویّت یک متن ناشناس کارایی دارد. رسایل ریاضیات و به‌ویژه حساب، به‌‌سبب ساختار منطقی خود، شباهت بسیاری به یکدیگر دارند و همین امر گاهی سبب بروز اشتباهاتی در تشخیص عنوان و مؤلف اثر، ترجمه‌انگاشتن برخی متون اصیل فارسی‌ یا خلط آثار با محتوای مشابه در فهرست‌نگاری نسخ خطی شده؛ به‌گونه‌ای که در بسیاری اوقات و با تکیه بر اطلاعات فهارس، خطای مزبور در میان پژوهشگران تکرار شده است. این پژوهش بر آن است تا با معرفی این شیوۀ نو، با جست‌وجوی هدفمند در عوض تطبیق محتوای متون، رهیافتی نو در طبقه‌بندی متون و نسخ خطی، به‌ویژه منابع حساب اتخاذ ‌کند و همچنین به شرح طریقۀ بازشناسی هویّت و مأخذشناسی آنها بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3508 - رویکرد تعلیمی مولوی در مواجهه با زبان
مختار ابراهیمی حامد توکلی دارستانی

مولوی در مثنوی به دلیل اتخاذِ رویکردِ شاعرانه، عارفانه و تعلیمی و مواجهه‌های متعددی که با زبان دارد و دربارة فهم، ذات، قصد و غایتِ آن، واجد دیدگاه‌های خاصی است. مولوی در مثنوی غالباً با دو رویکرد کلان مواجه است: نخست رویکرد تعلیمی که بازتاب‌دهندة نگرش‌های دینی، معنوی و أکثر

مولوی در مثنوی به دلیل اتخاذِ رویکردِ شاعرانه، عارفانه و تعلیمی و مواجهه‌های متعددی که با زبان دارد و دربارة فهم، ذات، قصد و غایتِ آن، واجد دیدگاه‌های خاصی است. مولوی در مثنوی غالباً با دو رویکرد کلان مواجه است: نخست رویکرد تعلیمی که بازتاب‌دهندة نگرش‌های دینی، معنوی و اخلاقی اوست و دوم، رویکرد وجودی و انتولوژیک که انعکاس‌دهندة نگرش عرفانی، تفسیری و تأویلی وی است. در پژوهش حاضر نشان داده‌ایم که تلقی مولوی از زبان، غالباً ابزاری برای تعلیم مفاهیم اخلاقی و تعلیمی است حال آن‌که به‌دلیل نگرش عرفانی، تفسیری و تأویلی، بارقه‌هایی از نگرش وجودی و انتولوژیک نیز در تفکر و شعر وی شکل گرفته‌است. چنین قرابت‌هایی نمی‌بایست منجر به بدفهمی از مثنوی و تطبیق آن با آراء برخی فیلسوفان غربی شود. در پژوهش حاضر نشان داده-ایم برخلاف برخی پژوهش‌ها، که میان مولوی و فیلسوفان غربی، و مشخصاً هایدگر، ارتباط‌های فلسفی برقرار کرده‌اند، اگرچه برخی شباهت‌ها و اشتراکات لفظی و ظاهری وجود دارد، اما دارای تفاوت‌های بنیادین و عمیقی با یکدیگر هستند. در نگرش مولوی، زبان غالباً ابزاری ناقص، و هم‌چنین حاملِ مفاهیم تعلیمی است و غالب بودن عنصر تعلیمی در مقایسه با ابعاد فلسفی، موجب می‌شود تا نتوان نگرش مولوی نسبت به زبان را با نگرش فیلسوفانی چون هایدگر یکسان تلقی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3509 - دگراندیشی در اشعار اسماعیل شاهرودی(از 1332 تا 1357)
حمیدرضا قربانی محمد خدادادی

دگراندیشی، شیوۀ نگرش متفاوت و ناسازگار با اصول حاکمیت، باورهای دینی و سنّت‌های اجتماعی است که با رویکردی تعقلی و تخیّلی، دیدگاهی تازه بیان می‌دارد. این رویکرد با سلطۀ استبداد، استمرار جهل و تحجّر جهت‌گیری متضاد دارد و جنبه‌های ستیزه‌جویانۀ آن مؤلّفه‌های متنوّعی در افکار أکثر

دگراندیشی، شیوۀ نگرش متفاوت و ناسازگار با اصول حاکمیت، باورهای دینی و سنّت‌های اجتماعی است که با رویکردی تعقلی و تخیّلی، دیدگاهی تازه بیان می‌دارد. این رویکرد با سلطۀ استبداد، استمرار جهل و تحجّر جهت‌گیری متضاد دارد و جنبه‌های ستیزه‌جویانۀ آن مؤلّفه‌های متنوّعی در افکار شاعران نوپرداز پدید می‌آورد. با تحلیل و توصیف محتوای مجموعۀ اشعار اسماعیل شاهرودی به روش کتابخانه‌ای مشخص خواهد شد که در زمینه‌های فکری این شاعر به ظاهر گمنام چه اندیشه‌ها و آرمان‌های تأثیرگذار و برجسته اخلاقی و تعلیمی وجود دارد. در نتیجه متناسب با تأثیرات حوادث مهم تاریخی از وی، مبارزی عدالت‌طلب، آزادی‌خواه و الهام‌بخش تصویر می‌گردد. او مبارزه را برای مساوات، آگاهی را برای آزادی‌خواهی و دانایی را برای گذار از کاستی‌های سنّت به کار می‌بندد. با مطالعۀ زمینه‌های فکری مساوات جو، فساد ستیز، ضد استعماری، جهل ستیز، صلح‌طلب و انسان‌مدار شاهرودی در مقایسه با شاعران غیر متعهد، لذت‌طلب، وابسته به حاکمیت و فردگرا، کارکرد ارزش‌های اخلاقی و انسانی ازیادرفته برجسته می‌گردد و پیوند تاریخی اصالت‌های فکری فرهنگ ایرانی پایدار می‌ماند. افکار دگراندیشانۀ شاهرودی، نواقص سنّت‌های اجتماعی را نمودار می‌سازد، ریشه‌های ساختار حاکمیت استبداد را بر ملا می‌نماید و توانمندی‌های نهاد دین را برای هماهنگی با نیازهای روزآمد آشکار می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3510 - تحلیل زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی شکل‌گیری خشونت‌های رفتاری (رمان «خریف العصافیر» به مثابه گزارشی انتقادی از بحران یک نسل)
علی سلیمی شادی رحیمی

رمان، عموماً بازتولید تصویری از لایه‌های‌ پنهان زندگی انسانی- اجتماعی است. رمان خریف العصافیر (پاییزگنجشک‌ها) اثر نویسندۀ مغربی خالد اقلعی، از جمله رمان‌هایی است که بخشی از بحران فکری-اجتماعی نسل جوان در کشورهای اسلامی را بازگویی نموده ‌‌است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- ت أکثر

رمان، عموماً بازتولید تصویری از لایه‌های‌ پنهان زندگی انسانی- اجتماعی است. رمان خریف العصافیر (پاییزگنجشک‌ها) اثر نویسندۀ مغربی خالد اقلعی، از جمله رمان‌هایی است که بخشی از بحران فکری-اجتماعی نسل جوان در کشورهای اسلامی را بازگویی نموده ‌‌است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، این رمان را بررسی نموده و کوشیده به این پرسش پاسخ گوید که بر اساس باور نویسندۀ رمان، چه عواملی روانی و اجتماعی‌ای، بستر شکل‌گیری و رشد خشونت‌های رفتاری را در جامعه فراهم می‌کنند و افراط‌اندیشی دینی چه رابطه‌ای با این مقوله دارد؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه‌های اجتماعی‌، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی‌ای مثل طلاق، فساد اجتماعی، نابرابری اقتصادی، بی‌عدالتی و استفادۀ ابزاری از تعالیم دینی، همگی زمینه‌ساز شکل‌گیری بحران‌های روحی نسل جوان و ترویج خشونت‌های رفتاری در میان این نسل بوده است. قهرمان رمان، یکی از قربانیان این تیپ اجتماعی است. سرنوشت تراژدیک او، وصف حال دردناک نسلی است که یک تجربه زیسته تلخ داشته و پس از آن، در رؤیای دستیابی به حقیقت و عدالت، عاشقانه دل به توهمات گروه‌های تندرو سپرده است. نویسندۀ رمان بر این باور است که افراط‌اندیشی دینی نیز به بهانه مبارزه با نابسامانی‌های وضع موجود، پندار تنش‌زای دیگری منحرف را در میان این نسل تقویت و به آن رنگ و لعاب دینی بخشیده است که در نتیجۀ آن، ایجاد دشمنی و تیرگی در روابط میان افراد جامعه و توجیه دست‌زدن به هرگونه رفتار خشونت‌آمیزی به منظور حذف دیگری‌های منحرف رفته رفته به یک معضل اجتماعی تبدیل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3511 - دنیامداری در داستان‌های مثنوی مولوی
میرجلال الدین کزازی زهره وفایی فرد

مثنوی معنوی از ارزشمندترین آثار عرفانی ادب فارسی است که در پی تعلیم زندگی حقیقی و نمودن راه سعادت به بشر است. هرچند تأکید این کتاب بر وصول به منبع خلقت و کمال غایی انسان است اما در رابطه‌ای دوسویه تلاش برای زندگی مطلوب این جهانی را نیز توصیه می‌کند. مسأله این پژوهش آن ا أکثر

مثنوی معنوی از ارزشمندترین آثار عرفانی ادب فارسی است که در پی تعلیم زندگی حقیقی و نمودن راه سعادت به بشر است. هرچند تأکید این کتاب بر وصول به منبع خلقت و کمال غایی انسان است اما در رابطه‌ای دوسویه تلاش برای زندگی مطلوب این جهانی را نیز توصیه می‌کند. مسأله این پژوهش آن است که دنیا و جلوه‌های آن به چه میزان و از چه منظری در این اثر نمود یافته است. بدین منظور با دسته‌بندی داستان‌هایی که شامل مؤلفه‌های دنیامداری هستند، به بررسی مفاهیم و بخش‌بندی آن‌ها بر پایه سنجه‌های مورد نظر پرداخته شده است؛ همچنین تلاش شده چگونگی و چرایی گرایش مولانا به دنیا بررسی شود. از همین روی پس از شرح مفهوم دنیاگرایی مولانا، مثنوی در چند حوزه مهم از نمودهای دنیاگرایی یعنی خردورزی، مدارا، دوری از تعصب و تکیه بر اخلاقیات و دوری از تقلید کورکورانه بررسی شده و داستان‌هایی که این اندیشه را برجسته‌تر کرده‌اند واکاوی شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3512 - آموزة اخلاقی وفای به عهد در متون عرفانی
مهین پناهی ثریا کریمی یونجالی

گرچه وفا جزء مقامات اصلی به شمار نیامده امّا می‌توان آن را از مقامات فرعی و ملکة اخلاقی والا و از آموزه‌های مهم عارفان محسوب کرد. در کتابهای تعلیمی عارفان از وفای به عهد خداوند متعال، وفای به عهد خلق و وفای به عهد خود سخن رفته است. وفای به عهد از اصول و شرایط مقام شیخی أکثر

گرچه وفا جزء مقامات اصلی به شمار نیامده امّا می‌توان آن را از مقامات فرعی و ملکة اخلاقی والا و از آموزه‌های مهم عارفان محسوب کرد. در کتابهای تعلیمی عارفان از وفای به عهد خداوند متعال، وفای به عهد خلق و وفای به عهد خود سخن رفته است. وفای به عهد از اصول و شرایط مقام شیخی و مریدی، آداب حج، آداب سماع، علامت دوستی و علامت فتوّت عارفان و صوفیه است؛ همچنین بیشتر عارفان، مقصود از صدق را وفای به عهد دانسته‌اند.این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش است که وفا در مقامات سالکان چه جایگاهی دارد و این فضیلت اخلاقی در متون تعلیمی عرفانی و در آموزه‌های عارفان تا چه حد مورد توجه قرار گرفته است؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3513 - اشتراکات آموزه‌های اخلاقی بوستان سعدی و دیوان امام علی(ع)
عباسعلی وفایی رقیه کاردل ایلواری

دیوان اشعار منسوب به امام علی، علیه‌السّلام، تاج آثار ادبی جهان عرب، سرشار از آموزه های اخلاقی، تعلیمی و عرفانی است که بسیاری از شاعران و ادیبان مسلمان سعی داشتند تا با توجه به میزان درک و توانایی خود از این دیوان و آموزه های آن خوشه‌چینی کنند و در مراحل گوناگون زندگی، أکثر

دیوان اشعار منسوب به امام علی، علیه‌السّلام، تاج آثار ادبی جهان عرب، سرشار از آموزه های اخلاقی، تعلیمی و عرفانی است که بسیاری از شاعران و ادیبان مسلمان سعی داشتند تا با توجه به میزان درک و توانایی خود از این دیوان و آموزه های آن خوشه‌چینی کنند و در مراحل گوناگون زندگی، آن را به کار بندند. شیخ اجل سعدی شیرازی، شاعر نامدار پارسی زبان، از جمله مریدان تفکر آن حضرت، توانسته است بهره مندی شایسته و درخوری از اشعار اخلاقی، تعلیمی و عرفانی داشته باشد و در آثار خود از آن بهره مند شود. در پژوهش حاضر نیز با توجه به موضوع مقاله سعی شد تا اشتراکات آموزه های اخلاقی بوستان سعدی (سعدی نامه) با دیوان امام علی، علیه‌السّلام، که برخی آن را منسوب به ایشان می دانند، انتخاب شود و در کنار هم قرار گیرد تا میزان اشتراک آموزه های اخلاقی بوستان و دیوان آن حضرت بررسی شود. به ویژه مسایل اخلاقی و تعلیمی مد نظر است که قابل آموزش به افراد جامعه در نهادهای مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی باشد. با غور بیشتری در دیوان امام علی، علیه‌السّلام، می بینیم که همة شاعران و عارفان در هر مسلک و آیین و مذهبی، عرفان آن حضرت را مرجع و اصل آثار خود قرار داده اند و از آن بهره جسته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3514 - نقد اخلاقی کتاب تحفه (قرن هشتم هجری) براساس مکتب سودگرایی اخلاقی
آسیه ذبیح نیا عمران احمدرضا یلمه ها

10.30495/pars.2023.707731

پژوهش حاضر به نقد اخلاقی کتاب تحفه (قرن هشتم هجری) براساس مکتب سودگرایی اخلاقی می‌پردازد. تحفه دارای ده باب و چندین حکایت تمثیلی و تاریخی آمیخته با نظم و نثر است. مؤلفِ کتاب نامعلوم است؛ ولى احتمال می‌رود که مؤلف آن، میرزا شرف‌الدین فضل‌الله ابن عبدالله قزوینى (نزدیک 74 أکثر

پژوهش حاضر به نقد اخلاقی کتاب تحفه (قرن هشتم هجری) براساس مکتب سودگرایی اخلاقی می‌پردازد. تحفه دارای ده باب و چندین حکایت تمثیلی و تاریخی آمیخته با نظم و نثر است. مؤلفِ کتاب نامعلوم است؛ ولى احتمال می‌رود که مؤلف آن، میرزا شرف‌الدین فضل‌الله ابن عبدالله قزوینى (نزدیک 740‑640 ق.) باشد. تحفه اثری تعلیمی در سیاست مُدُن است که می‌توان آن را براساس نظریات اخلاقی بررسی کرد. یکی از این مکاتب، سودگرایی اخلاقی است. دیدگاه سودگرایی، نظام اخلاقی هنجاری است که که ملاک اخلاقی‌بودن فعل را اصالت لذت می‌داند. از دیدگاه این مکتب، ارزش‌ها تا جایى سزاوار حفظ و ارتقا هستند که درخور تفسیر و تأویل به منافع رفاهى فردی و لذت جمعی باشند؛ اما هموراه سود فرد بر جمع ترجیح دارد. مقالة حاضر با روش توصیفیـتحلیلی می‌کوشد تا به این پرسش پاسخ دهد که کدام یک از اقسام سودگرایی اخلاقی در تحفه کاربرد بسیار زیادی دارد؟ براساس دستاورد پژوهش، بیشترین سود اخلاقی مدّنظر در این متن ادبی، سود جمعی و منافع عامۀ مردم است. مؤلف کتاب تحفه تحت تأثیر آموزه‌های اخلاق اسلامی، به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در قالب بیش از 55 حکایت و تمثیل، توصیه‌هایی را به خواننده منتقل می‌کند که علاوه‌بر ایجاد التذاذ ادبی برای مخاطب، از ارزش دینی و تربیتی نیز برخوردارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3515 - بررسی محتوایی کلیله‏ ودمنة منظوم قانعی طوسی برپایة مکتب سودگرایی اخلاقی
آسیه ذبیح نیا عمران

10.30495/pars.2021.689605

قانعی طوسی در قرن هفتم هجری کلیله ودمنة بهرامشاهی با انشای نصرالله منشی را در 10548 بیت در بحر متقارب به نظم کشید. کلیله ودمنه اثری اخلاقی است که می توان آن را براساس نظریات اخلاقی بررسی کرد. یکی از این مکتب‌ها، سودگرایی اخلاقی است. دیدگاه سودگراییْ نظام اخلاقی هنجاری ا أکثر

قانعی طوسی در قرن هفتم هجری کلیله ودمنة بهرامشاهی با انشای نصرالله منشی را در 10548 بیت در بحر متقارب به نظم کشید. کلیله ودمنه اثری اخلاقی است که می توان آن را براساس نظریات اخلاقی بررسی کرد. یکی از این مکتب‌ها، سودگرایی اخلاقی است. دیدگاه سودگراییْ نظام اخلاقی هنجاری است که ملاک اخلاقی بودن فعل را اصالت لذت می داند. از دیدگاه این مکتب، ارزش ها تا جایى سزاوار حفظ و ارتقاء هستند که تفسیرشدنی و تأویل پذیر به منافع رفاهى فردی و لذت جمعی باشند؛ اما هموراه سود فرد بر جمع ترجیح دارد. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی می کوشد تا به این پرسش پاسخ دهد: کدام یک از اقسام سودگرایی اخلاقی در کلیله ودمنة منظوم قانعی طوسی بسامد بسیاری دارد؟ براساس دستاورد این پژوهش، با اینکه کلیله ودمنه اثری اخلاقی است، بیشترین سود اخلاقی مدّنظر در این متنِ ادبی، سود فردی است. باید سود فردی را بر منافع جمعی ترجیح داد؛ تا جایی که کلیله و دمنه به پادشاه امر می کنند، اگر زیردستی هم رتبة او شده است، باید آن را از میان بردارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3516 - مستورة کردستانی مهین بانوی شعر و هنر و عرفان
ابوالقاسم رادفر

از میان زنان شاعر پارسی‌گوی تنها تعداد محدودی از آنان علاوه بر داشتن جوهره و توانایی شعری از خط فکری معینی پیروی می‌کنند. از این روست که این افراد، نامی درخور و سزاوار در تاریخ ادبیات زنان ایران به دست آورده‌اند. یکی از برجسته‌ترین این بانوان، بزرگ بانوی شعر و ادب و عرف أکثر

از میان زنان شاعر پارسی‌گوی تنها تعداد محدودی از آنان علاوه بر داشتن جوهره و توانایی شعری از خط فکری معینی پیروی می‌کنند. از این روست که این افراد، نامی درخور و سزاوار در تاریخ ادبیات زنان ایران به دست آورده‌اند. یکی از برجسته‌ترین این بانوان، بزرگ بانوی شعر و ادب و عرفان، ماه‌شرف خانم، معروف به مستورة کردستانی است. شاعری دارای فضل و کمال و خط و ربط و شعر و انشا. در مدت نزدیک به 90 سال که از درگذشت این بانوی فاضله می‌گذرد همة آثار وی جز دیوانِ شعر دو هزار بیتی او و تاریخ کردستان، که در شرح حالات و حکمرانی وُلات اردلان از آغاز تأسیس این سلسله تا زمان مؤلف است، از بین رفته است. مستوره، شاعری شیعی و دوستدار اهل بیت، علیهم السّلام، بود که برخی اشعارش در ستایش امیرمؤمنان علی، علیه السّلام، است. وی شاعری پیرو سبک عراقی است و همچون برخی شاعران دورة‌ قاجار، خطّی خوش و زیبا دارد؛ چنان که در زمرة خطّاطان بنام زمانه خویش جای می‌گیرد. وی با برخی از سخنوران برجستة زمانه‌اش چون یغمای جندقی و ملّا خضر نالی، شاعر دردآشنا نیز مراوداتی داشته است. مستوره سخنوری خوش‌ذوق، فهیم و مستغرق عوالم عرفانی بود؛ امّا نه بدان معنا که شعرش خالی از مضامین اجتماعی و درگیری‌های عصر و زمانه‌اش باشد. بیان مفاهیم عالی انسانی و مضامین دینی در اشعار او موج می‌زند؛ به ویژه جلوه‌های عزاداری سرور شهیدان حسین بن علی، علیه‌السّلام، و مدح پیامبر اکرم، صلّی الله علیه و آله و سلّم، و ائمة اطهار، علیهم السّلام، بخصوص امیرالمؤمنین علی، علیه السّلام. از دیگر ویژگی‌های شعر مستورة کردستانی رویکرد او به عرفان و مضامین عرفانی است که صبغة خاصّی به شعر او داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3517 - تحلیل جایگاه ذکر در قرآن و بازتاب آن در عرفان اسلامی
طاهر خوشحال دستجردی مرضیه کاظمی

ذکر و یاد خداوند به عنوان یکی از مهمترین عبادات اسلامی، نقش مهمّی در تکامل معنوی انسان به عهده دارد و به همین علت، خداوند در قرآن، آیات متعددّی را دربارة آن نازل فرموده است. خداوند در قرآن، همواره مؤمنان را به ذکر و یاد خویش سفارش می‌کند و عواقب اعراض از آن را به آنان أکثر

ذکر و یاد خداوند به عنوان یکی از مهمترین عبادات اسلامی، نقش مهمّی در تکامل معنوی انسان به عهده دارد و به همین علت، خداوند در قرآن، آیات متعددّی را دربارة آن نازل فرموده است. خداوند در قرآن، همواره مؤمنان را به ذکر و یاد خویش سفارش می‌کند و عواقب اعراض از آن را به آنان گوشزد کرده، به انذار آنها می‌پردازد. جایگاه رفیع ذکر در عرفان اسلامی نیز، تا حدّ بسیاری تحت تأثیر آیات و احادیثی است که عظمت و ارزش این عمل عبادی را بیان می‌کند. عرفا و بزرگان طریقت با درک عظمت و اهمیت ذکر در سلوک الی الله ، همواره در سخنان خود و یا در آثار منظوم و منثور خویش، مریدانشان را به مداومت بر ذکر و یاد حضرت حق فرا می‌خوانند و با استناد به‌ آیات قرآن، سالکان طریق حق را متوجه جایگاه مهمّ این عمل عبادی در سیر و سلوک می‌نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3518 - تحلیل فرونسیستی از «فقر و غنا» در نظام اخلاق صوفیانه و رسالۀ اخلاقی گلستان
فرزاد بالو مصطفی میردار رضایی

مفهوم فرونسیس (حکمت عملی) که ریشه در فلسفۀ ارسطو دارد، با اصطلاح سویۀ کاربردی در هرمنوتیک گادامری پیوند وثیقی پیدا می‌کند. گادامر با الهام از فرونسیس ارسطویی، بر جنبۀ کارکردی و پراگماتیستی فهم تأکید می‌کند؛ ازاین‌رو، گادامر فهم و تفسیر را جزء امور انضمامی و تجربی می‌دان أکثر

مفهوم فرونسیس (حکمت عملی) که ریشه در فلسفۀ ارسطو دارد، با اصطلاح سویۀ کاربردی در هرمنوتیک گادامری پیوند وثیقی پیدا می‌کند. گادامر با الهام از فرونسیس ارسطویی، بر جنبۀ کارکردی و پراگماتیستی فهم تأکید می‌کند؛ ازاین‌رو، گادامر فهم و تفسیر را جزء امور انضمامی و تجربی می‌داند، نه با پیش‌داشت قواعد و روش‌های خاص. آنچه سعدی در مواجهه با آموزه‌های اخلاقی به‌طور عام، و موضوع فقر و غنا انجام می‌دهد، تحقق عینی کارکردی است. از سده‌های سوم و چهارم هجری، یکی از آموزه‌های اخلاقی که در کتب صوفیه با عناوین مختلف مطرح‌ شده، تفضیل فقیر صابر بر غنی شاکر بوده‌ است. چنین رأی و حکمی تا قرن هفتم قرائت مسلط اهل تصوف محسوب می‌شده و تمرد و سرکشی از آن، عقاب و عذاب دنیوی و اخروی را برای صاحب آن به‌دنبال داشته است؛ تا اینکه در این قرن، سعدی در رسالۀ اخلاقی گلستان، دیگر بار به مفهوم فقر و غنا با چشم‌انداز و رویکرد تازه‌ای می‌پردازد. او با تفسیری فرونسیستی متناسب با وضعیت انضمامی و عینی زیست روزمرۀ خود، این بصیرت را پیدا می‌کند تا در مقابل تفسیر مسلط و فراتاریخی و حاکم، جانب غنا را به‌عنوان عاملی نجات‌بخش در عصر انحطاط بگیرد و با اخلاقی کارکردگرایانه، زندگی را برای ایران و ایرانی به ارمغان آورد. این مقاله که به‌شیوۀ توصیفی‌تحلیلی و با بهره‌گیری از ابزار کتابخانه‌ای نوشته شده ‌است، به تبیین و تحلیل این مدعا خواهد پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3519 - مصیبت‌نامۀ عطار نیشابوری؛ آمیزه‌ای از اخلاق عملی و عرفان (با تکیه بر حکایت‌ها)
پروین رضائی

دیدگاه‌ها و سخنان اخلاقی عطار نیشابوری در نظم و نثر فارسی، ارزشمند و درخور تأمل و پژوهش بیشتر است. به‌دلیل توجه به دیدگاه‌ها عرفانی و زبانی عطار، بررسی مباحث اخلاقی و تعلیمی آثار وی، به‌خصوص مصیبت‌نامه، کمتر پژوهش شده است. این پژوهش به روش تحلیل محتوایی و آماری، مصیبت‌ن أکثر

دیدگاه‌ها و سخنان اخلاقی عطار نیشابوری در نظم و نثر فارسی، ارزشمند و درخور تأمل و پژوهش بیشتر است. به‌دلیل توجه به دیدگاه‌ها عرفانی و زبانی عطار، بررسی مباحث اخلاقی و تعلیمی آثار وی، به‌خصوص مصیبت‌نامه، کمتر پژوهش شده است. این پژوهش به روش تحلیل محتوایی و آماری، مصیبت‌نامه را بررسی کرده و در پی پاسخ‌گویی به این سؤال‌هاست که کدام مضامین و محتواهای اخلاقی و اندرزی در نگاه عرفانی عطار در مصیبت‌نامه برجسته‌تر است؟ و آیا عرفان عطار به حکمت عملی نزدیک است؟ عطار در توجه ‌دادن به اخلاق حسنه و انذار و نهی از رذیله‌ها دغدغه‌مند بوده است. مباحث اخلاقی و انسان‌ساز موجود در ادبیات تعلیمی و عرفانی در سرتاسر سفر سالک فکرت (شخصیت اصلی مصیبت‌نامه) مکرر در این اثر عطار بازگو می‌شود. عطار به‌خوبی، ضمن روایت تمثیل عرفانی سفر برای خودشناسی، از حکایت‌های تعلیمی و اندرزی و اخلاقی غفلت نورزیده و تا حد ممکن در بخش حکایات کوتاه این منظومۀ عرفانی، جانب اخلاق و نکوداشت محاسن اخلاقی و دعوت بدان‌ها و نکوهش رذیله‌های اخلاقی و پرهیز و انذار از آن‌ها را پیش چشم داشته است. نتیجۀ دیگر پژوهش این است که بیان اندرزها و مباحث تعلیمی بخش حکایت‌های کوتاه در این چهل مقاله (منزل) معمولاً با آن بخش همسوست؛ برای مثال، حین روایت سفر سالک به نزد خاک، از خاکساری و تواضع سخن گفته است و در حین سفر نزد ابراهیم خلیل از مودت و خلّت و دوستی ورزیدن؛ نتیجۀ مهم دیگر این پژوهش این است که اکثر ابیات تعلیمی و اندرزی عطار در حکایات کوتاه بیان شده است و سخنان پیر به سالک فکرت، بیشتر جنبۀ عرفانی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3520 - تحلیل کهن الگوهای «سایه» و «پیرخردمند» در طوطی‌نامة ضیاء الدین نخشبی
سیده زکیه دستمرد محمود حیدری علیرضا شانظری

10.30495/pars.2023.708464

طوطی‌نامه اثر ضیاءالدین نخشبی، عارف قرن هشتم هجری، داستانی تعلیمی، پندآموز و با موضوع محوری فریبکاری زنان، با ساختار داستان در داستان به‌شیوة هزار و یک شب است. موضوع اصلی بسیاری از این داستان‌ها، جدال بین خیر و شر و سعادت و شقاوت است و نویسنده در این داستان‌ها در‌پی رسی أکثر

طوطی‌نامه اثر ضیاءالدین نخشبی، عارف قرن هشتم هجری، داستانی تعلیمی، پندآموز و با موضوع محوری فریبکاری زنان، با ساختار داستان در داستان به‌شیوة هزار و یک شب است. موضوع اصلی بسیاری از این داستان‌ها، جدال بین خیر و شر و سعادت و شقاوت است و نویسنده در این داستان‌ها در‌پی رسیدن به نتیجة اخلاقی برای مخاطب است؛ به همین سبب، فرض بر این است که این ویژگی‌ها از یک‌سو با آموزه‌های عارفان مسلمان و ریاضت‌ها و مجاهدت‌هایی که آنها در سیر‌و‌سلوک عارفانة خویش بر نفس سرکش تحمیل می‌کنند و از‌سوی دیگر با کهن‌الگوهای سایه و پیرِخردمند در نزد یونگ، منطبق هستند. این پژوهش به‌شیوة تحلیل محتوای کیفی و با رهیافت نقد روانکاوانه در‌پی اثبات این فرضیه و پاسخ به این پرسش‌هاست که چگونه داستان‌های عامیانة طوطی‌نامه قابلیت تطبیق با دو کهن‌الگوی مذکور را دارند و این کهن‌الگوها چگونه در تکمیل فرایند ناخودآگاه جمعی و رسیدن به کمال و تعلیم مسائل اخلاقی مؤثر واقع شده‌اند؟. فرجام سخن حکایت از آن دارد که این کهن‌الگوها در مشاجرات طوطی و خجسته کاملاً مشهود است. اصرار خجسته در دنیاطلبی و کام‌گرفتن از معشوق و بیم و هشدار از‌سوی طوطی به خجسته، جلوه‌ای از رابطة نفس اماره و نفس مطمئنه است که با کهن‌الگوهای سایه و پیرخردمند تحلیل‌پذیر و درخور واکاوی است. کهن‌الگوی سایه در این داستان‌ها به‌صورت حماقت و نادانی، حیله و نیرنگ، خباثت، خیانت، حرص و طمع، شهوت‌رانی و... و کهن‌الگوی پیر فرزانه در هیأت پادشاه، طوطی سخنگو، حکیم، وزیر، دایه، پیرزن معمّر و عناصر طبیعی همچون باد و دریا نمایان می‌‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3521 - «مثنوی»، دریای فضایل تربیتی و تعلیمی
محمد بارانی رشید گل افشانی

مثنوی مولانا اثری عرفانی است که در آن حال و ذوق و عشق و آشفتگی، در قالب تعلیم بیان شده است. در این اثر علاوه بر مفاهیم و معانی اسلامی- عرفانی، مطالبی ذکر شده که راه رسیدن به مقام عالی انسانی و طریق خلیفه اللهی او را نشان می دهد که از مهم ترین آنها، متخلق گشتن به اخلاق ن أکثر

مثنوی مولانا اثری عرفانی است که در آن حال و ذوق و عشق و آشفتگی، در قالب تعلیم بیان شده است. در این اثر علاوه بر مفاهیم و معانی اسلامی- عرفانی، مطالبی ذکر شده که راه رسیدن به مقام عالی انسانی و طریق خلیفه اللهی او را نشان می دهد که از مهم ترین آنها، متخلق گشتن به اخلاق نیکوست. هدف مولانا، تعلیم برای رسیدن به کمال نفس است. اندیشه های تعلیمی مولانا، به تصوف او رنگ خاصی بخشیده و او را هم عارف و هم حکیم و هم فقیه معرفی کرده است. مولانا با تعالیم اخلاقی خود به سالکان می آموزد که آزادگی و رهایی از هوای نفس از مهم‌ترین نکته های عرفانی و اخلاقی است. مولانا اخلاق و عرفان را دو مقولة مرتبط به هم می داند و معتقد است تا سالک متخلّق به اخلاق الله نگردد، نمی تواند مراتب سیر و سلوک را طی کند و عارف راستین تا از رذیلت ها صافی نشود، به مرتبة کمال نمی رسد. در این مقاله با تکیه بر تحلیل ابیات مثنوی و روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی این مهم پرداخته می‌شود. با این هدف که اصالت تعلیم را، که رویکرد اصلی مولوی در مثنوی است، یادآور شویم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3522 - بررسی سه غزل سنایی بر پایه نقد فرمالیستی با تاکید بر آرای گرامون و یاکوبسن
محمود بشیری طاهره خواجه‌گیری

نقد فرمالیستی به رویکردی از نقد اطلاق می شود که بین سال های 1915 تا 1930 در روسیه جریان یافت. این حوزه نقد ادبی، ادبیات را از دیدگاه زبان شناسی بررسی می‌کند و اثر ادبی را یک مسألة صرفاً زبانی می داند و فرم و شکل اثر را مبنای تحلیل زیبایی‌شناسی و راه رسیدن به معنای نهفته أکثر

نقد فرمالیستی به رویکردی از نقد اطلاق می شود که بین سال های 1915 تا 1930 در روسیه جریان یافت. این حوزه نقد ادبی، ادبیات را از دیدگاه زبان شناسی بررسی می‌کند و اثر ادبی را یک مسألة صرفاً زبانی می داند و فرم و شکل اثر را مبنای تحلیل زیبایی‌شناسی و راه رسیدن به معنای نهفته در اثر ادبی در نظر می گیرد؛ در حقیقت شکل اثر ادبی را آفریننده معنا و مفهوم تلقی می کند. از جمله نظریه پردازان این رهیافت ادبی می توان از رومن یاکوبسن، بوریس آخنبام و ویکتور شکلوفسکی نام برد که از اعضای انجمن زبان شناسی در آن دوران بودند. در این جستار سعی بر آن است که سه غزل از سنایی بر پایه این رهیافت و با تأکید بر دیدگاه های موریس گرامون و رومن یاکوبسن بررسی شود و نشان داده شود که می توان به جنبه هایی از معانی نهفته در یک اثر ادبی، جدا از ساختارهای جامعة نویسنده و همچنین مسائل تاریخی و حتی روانشناسی شخصیت او دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3523 - بررسی و تحلیل یقین در متون منظوم عرفانی
سید علی اصغر میر باقری فرد احسان رئیسی

احوال عرفانی یکی از مباحث مهم عرفان و تصوّف اسلامی به شمار می آید. سالک در سیر استکمالی خود باید درون را تزکیه و صافی کند تا آماده و شایستة دریافت احوال شود. علاوه بر جایگاه والایی که یقین در قرآن کریم دارد، عرفا نیز به عنوان یکی از احوال عرفانی، اهمیت زیادی برای آن قای أکثر

احوال عرفانی یکی از مباحث مهم عرفان و تصوّف اسلامی به شمار می آید. سالک در سیر استکمالی خود باید درون را تزکیه و صافی کند تا آماده و شایستة دریافت احوال شود. علاوه بر جایگاه والایی که یقین در قرآن کریم دارد، عرفا نیز به عنوان یکی از احوال عرفانی، اهمیت زیادی برای آن قایل شده و آن را اصل و ریشة همة احوال عرفانی دانسته اند. بیشتر نویسندگان و شاعران به موضوع یقین توجه نشان داده و ابعاد گوناگون آن را تبیین کرده اند. بدین جهت، این حال عرفانی در متون منظوم بازتاب گسترده ای داشته است. این مقاله بر آن است که با مطالعة متون منظوم عرفانی تا پایان قرن ششم هجری، یقین را به عنوان آخرین حال عرفانی نقد و تحلیل کند و بازتاب آن را در این متون تبیین سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3524 - مقایسۀ مضامین اندرزی مینوی خرد و آفرین‌نامۀ ابوشکور بلخی
قربانعلی ابراهیمی

ادبیات تعلیمی و به‌ویژه اندرزگویی در ادب فارسی پیشینه‌ای به دیرینگی تاریخ دارد. این ادبیات، نخست شفاهی و نانوشته بود و بعدها در دورة نویسندگی به رشتۀ تحریر درآمد. ادبیات اندرزی به معنای ویژة آن در عصر ساسانی رواج یافت و از دو سرچشمة سنت‌های شفاهی و منابع نوشتاری به ادبی أکثر

ادبیات تعلیمی و به‌ویژه اندرزگویی در ادب فارسی پیشینه‌ای به دیرینگی تاریخ دارد. این ادبیات، نخست شفاهی و نانوشته بود و بعدها در دورة نویسندگی به رشتۀ تحریر درآمد. ادبیات اندرزی به معنای ویژة آن در عصر ساسانی رواج یافت و از دو سرچشمة سنت‌های شفاهی و منابع نوشتاری به ادبیات فارسی دری وارد شد. مینوی خرد یکی از آثار دورة میانه از زبان‌های ایرانی و متعلق به دورۀ ساسانی است که در این پژوهش در مقایسه با آفرین‌نامة ابوشکور بلخی، شباهت‌های مضمونی و فکری آنها بررسی و تحلیل می‌شود. در این مقاله به این پرسش پاسخ داده خواهد شد که آیا آفرین‌نامۀ ابوشکور بلخی از متون اندرزی در دورة میانۀ زبان‌های ایرانی تأثیر پذیرفته است یا خیر. این پژوهش برپایة روش تحلیل مقایسه‌ای به انجام رسید. هدف از این گفتار، یافتن سرچشمه‌هایی از مضامین تعلیمی است که در آفرین‌نامۀ ابوشکور بلخی بیان شده است. در این مقایسه چنین دریافت شد که آفرین‌نامۀ ابوشکور بلخی تأثیرپذیرفته و الهام‌گرفته از آثار اندرزی در دورۀ ساسانی است و شباهت‌های میان آنها انکارناپذیر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3525 - مقایسۀ «شرور» در شاهنامه و مثنوی
رامین محرمی شکرالله پورالخاص شهلا شریفی

نسبت دادن خلق شرور به خدای سبحان، به توحید ذاتی و صفاتی که خدا را مبرّا از صدور هر آلودگی می‌داند، لطمه می‌زند و جدا کردن خالق خیر و شر، به معنی اعتقاد به دو آفریننده و فاصله گرفتن از توحید افعالی است. چنان‌که از قرائن برمی‌آید؛ فردوسی و مولانا برای حلّ این معمّا از دو أکثر

نسبت دادن خلق شرور به خدای سبحان، به توحید ذاتی و صفاتی که خدا را مبرّا از صدور هر آلودگی می‌داند، لطمه می‌زند و جدا کردن خالق خیر و شر، به معنی اعتقاد به دو آفریننده و فاصله گرفتن از توحید افعالی است. چنان‌که از قرائن برمی‌آید؛ فردوسی و مولانا برای حلّ این معمّا از دو زاویه به شرور نگاه می‌کنند: زاویة نخست کلّی‌نگر است و نسبت شر را با خدا بر اساس رابطة خالق و مخلوق بررسی می‌کند. از این زاویه به اعتقاد فردوسی هر موجودی بنا بر حکمتی آفریده شده و صدور شر از خیر مطلق، عقلاً محال است. مولوی برای اثبات این حقیقت، به قدرت و لطف الهی استناد می‌کند و خدایی را که قادر بر خلق شر نباشد؛ ناقص می‌داند. به عقیدة وی خدا به دلیل لطف، جهان را خلق و شر را معدوم کرده است. از زاویة دوم نسبت موجودات با یکدیگر سنجیده می‌شود و نوع نگاه و شناخت انسان، خیر و شر آفریده‌ها را مشخّص می‌کند؛ به عبارت دیگر خیر و شر امری نسبی است و در کلّ جهان شری وجود حقیقی ندارد. این نگاه محصول اندیشه‌ای است که برای وجود اصالت قائل می‌شود و تصوّر جهانی برتر از جهان موجود را محال می‌داند. هدف تحقیق حاضر، ذکر مصداق‌هایی از شاهنامه و مثنوی است که ثابت می‌کند، فردوسی و مولانا از اصل توحید برای تفسیر وجود شر نسبی عدول نکرده‌اند. فردوسی با نگرش حکیمانه وجود شر ذاتی را عقلاً محال می‌داند و مولانا با دیدگاه عارفانه و استناد به قدرت و لطف الهی همین حقیقت را بازگو می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3526 - معرفی و نقد برخی از روش‌های تعلیمی و تربیتی صوفیه تا قرن ششم
احمد امین اعظم سیامک دستجردی

سلوک در راه شریعت و طریقت برای رسیدن به حقیقت بدون راهنمایی و هدایت کسی که خود این راه را رفته باشد، امکان‌پذیر نیست. برخی از مشایخ صوفیه که به چنین مقامی رسیده یا تا حدودی به آن نزدیک شده‌اند، وظیفۀ تعلیم دیگران را بر عهده گرفته‌اند. آنها برای نیل به این هدف از شیوه‌ها أکثر

سلوک در راه شریعت و طریقت برای رسیدن به حقیقت بدون راهنمایی و هدایت کسی که خود این راه را رفته باشد، امکان‌پذیر نیست. برخی از مشایخ صوفیه که به چنین مقامی رسیده یا تا حدودی به آن نزدیک شده‌اند، وظیفۀ تعلیم دیگران را بر عهده گرفته‌اند. آنها برای نیل به این هدف از شیوه‌های مختلف تعلیمی و تربیتی استفاده کرده‌اند. در پژوهش حاضر پس از معرّفی مختصر برخی از شیوه‌های تربیتی مشایخ صوفیه با توجه به منابع عرفانی منثور تا قرن ششم هجری، ضمن ذکر حکایت‌های مرتبط با هر روش، به نقد پاره‌ای از این شیوه‌ها پرداخته شده است. مقایسه و تحلیل این روش‌ها نشان می‌دهد که باوجود گوناگونی روش‌های تعلیمی شیوخ صوفیه، الگوهای آموزشی یکسانی در بین آنها وجود داشته است نظیر پرسش و پاسخ، تنبیه، اعزام به سفر و اخراج از محیط روحانی و ... . همچنین تحلیل و بررسی حکایات نشان می‌دهد که ظرفیت، انگیزه و خواست مریدان برای آموختن و تعلیم دیدن، در برخورداری آنها از تعالیم صوفیه مهم است. طرح شمّه‌ای از وضعیت آموزشی صوفیه به عنوان یکی از حوزه‌های اخلاقی و تربیتی وسیع و مهم آموزشی می‌تواند به عنوان پیشنهادی برای متولیان آموزش کنونی جامعه نیز به کار آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3527 - ختم ولایت از دیدگاه ابن عربی و سید حیدر آملی
عبدالرحیم عناقه

ولایت، یکی از مسائل مهم در عرفان است که بسیاری از عارفان بزرگ، پیرامون آن بحث کرده اند. این مبحث فروعاتی پیدا می کند، از قبیل تعریف ولایت، اقسام ولایت. ضرورت ولی در جهان هستی و ختم و لایت هر چند عرفا دربارة اکثر این مسائل اتفاق نظر دارند، ولی در مورد ختم ولایت اختلاف نظ أکثر

ولایت، یکی از مسائل مهم در عرفان است که بسیاری از عارفان بزرگ، پیرامون آن بحث کرده اند. این مبحث فروعاتی پیدا می کند، از قبیل تعریف ولایت، اقسام ولایت. ضرورت ولی در جهان هستی و ختم و لایت هر چند عرفا دربارة اکثر این مسائل اتفاق نظر دارند، ولی در مورد ختم ولایت اختلاف نظر مشاهده می شود. سید حیدر آملی، از عارفان بزرگ قرن هشتم است که با برقراری ارتباط بین تصوف و تشیع، به عنوان عارف بزرگ شیعه، با دقت این مسأ له را بررسی کرده و برخلاف دیگران که کوشیده‌اند سخنان عارف نامی، شیخ اکبر را توجیه کنند، به صراحت با او به مخالفت برخاسته و با توجه به دلایل عقلی و نقلی و کشفی، نظر وی را مبنی بر خلافت حضرت عیسی (ع) به عنوان خاتم ولایت مطلقه رد می کند و ختم ولایت مطلقه را مخصوص حضرت علی (ع) و خاتمیت ولایت مقیده را ویژه حضرت مهدی می داند. این تحقیق که به روش اسنادی انجام گرفته، کوششی است برای تبیین نظرات این دو شخصیت بزرگ در این زمینه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3528 - کارکردهای تعلیمی ادبیات فارسی
احمد رضی

ادبیات منبعی با ارزش برای کسب اطلاعات و یادگیری دانش‌ها و مهارت‌ها و کسب آگاهی نسبت به خود، دیگران و پدیده‌های هستی است و نوعِ تعلیمی آن مهم‌ترین و اصلی‌ترین گونة ادبی در تاریخ ادبیات ایران است که از ابتدای شکل‌گیری ادب فارسی تاکنون رواج داشته است. این مقاله بر آن است ت أکثر

ادبیات منبعی با ارزش برای کسب اطلاعات و یادگیری دانش‌ها و مهارت‌ها و کسب آگاهی نسبت به خود، دیگران و پدیده‌های هستی است و نوعِ تعلیمی آن مهم‌ترین و اصلی‌ترین گونة ادبی در تاریخ ادبیات ایران است که از ابتدای شکل‌گیری ادب فارسی تاکنون رواج داشته است. این مقاله بر آن است تا ضمن یادآوری کارکردهای ادبیات در دورة معاصر، ادبیات تعلیمی را از نگاه کارکردی مورد بررسی قرار دهد و ویژگی‌های آموزش از راه ادبیات را برشمرد و نشان دهد که امروزه این نوعِ ادبی از جهت محتوا و فرم و انواع، گسترده‌تر شده است. این پژوهش می‌تواند جایگاه ادبیات تعلیمی را به عنوان یک پدیدة فرهنگی و هنری در مجموعة آثار ادبی بنمایاند و مشخص کند که این گونه به چه کار می‌آید و پاسخگوی کدام نیازهاست. این مطالعه نشان می‌دهد که ادبیات تعلیمی دارای کارکردهای متنوّعی است و آن را می‌توان امروزه در گونه‌های مختلف، ازجمله در ادبیات کودک، ادبیات عامّه‌پسند و ادبیات اینترنتی نیز دید و در فرم‌های ادبی مختلف ازجمله رمان، داستان کوتاه، داستان مینی‌مالیستی، فیلمنامه، نمایشنامه، وبلاگ و حتّی ترانه ردیابی کرد. با این تفاوت که در این دوران، مفاهیم اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، حقوقی و... بیشتر به صورت پوشیده و از طریق دلالت ضمنی به مخاطبان القا می‌شود؛ بویژه در ادبیات داستانی که در آن تعلیم مفاهیم به صورت غیرمستقیم از راه نشان دادن وضعیت‌ها و شخصیت‌ها اتفاق می‌افتد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3529 - چهرة علم در آینة ادب عرفانی
مجید بهره‌ور

در گنجینة ادبی عرفانی ایران، از برخی مباحث مفهومی، چون علم و معرفت سخن به میان آمده است که در آن باره می توان به بررسی تعاریف و رویکردهای فراوان عرفا و صوفیه پرداخت. در این نوشتار کوتاه، ناچاریم با گذر از تعاریف و دسته بندی‌های علوم، به نمونه هایی از آرای صوفیان و عرفا أکثر

در گنجینة ادبی عرفانی ایران، از برخی مباحث مفهومی، چون علم و معرفت سخن به میان آمده است که در آن باره می توان به بررسی تعاریف و رویکردهای فراوان عرفا و صوفیه پرداخت. در این نوشتار کوتاه، ناچاریم با گذر از تعاریف و دسته بندی‌های علوم، به نمونه هایی از آرای صوفیان و عرفا نسبت به موضوع و از سویی دیگر، به تمایز و گاه تقابل آن با دیگر علوم رایج اشاره کنیم تا مرزهای هر دو سو تا حد امکان تبیین گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3530 - فضیلت صبر در ادبیات تعلیمی
علی اکبر افراسیاب پور

در ادبیات تعلیمی، فضایل اخلاقی به شیوه‌هایی هنرمندانه آموزش داده می‌شود.صبر و شکیبایی‌یکی از نمونه‌های صفاتِ نیک انسانی است‌ که در ادب منظوم و منثور فارسی مطرح و در قالبهایی زیبا و با مضمون‌پردازیهایی ظریف بیان گردیده است. بردباری، برای رسیدن به هدف، نوعی انتظار و مقاوم أکثر

در ادبیات تعلیمی، فضایل اخلاقی به شیوه‌هایی هنرمندانه آموزش داده می‌شود.صبر و شکیبایی‌یکی از نمونه‌های صفاتِ نیک انسانی است‌ که در ادب منظوم و منثور فارسی مطرح و در قالبهایی زیبا و با مضمون‌پردازیهایی ظریف بیان گردیده است. بردباری، برای رسیدن به هدف، نوعی انتظار و مقاومت برای گشایش است که در آموزه‌های دینی سابقه داشته و در نزد بزرگان ادب ‌فارسی با سه گرایشِ اخلاق دینی و انسانی در آثار شاعرانی چون فردوسی و سعدی و با گرایش اخلاق فیلسوفانه در آثار خواجه نصیرالدین طوسی و دیگران و بالاخره با گرایش اخلاق عرفانی در نوشته‌های سنایی،‌عطار،‌مولوی، عزالدین‌کاشانی،حافظ و جامی آمده که تفاوتهایی با هم دارند. در این نوشتار نمونه‌هایی از نظم و نثر آنها در مورد صبر بررسی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3531 - تحلیل مضامین آموزشی، تربیتی و عاطفی اشعار کودک ناصر کشاورز
فرزانه فرازمند محمود صادق زاده هادی حیدری نیا

10.30495/pars.2022.699736

ناصر کشاورز از شاعران نامدار شعر کودک معاصر است. هدف اصلی این پژوهش، تبیین مضامین برجسته و پربسامد در اشعار کودکانة این شاعر است؛ ازاین‌رو، مهم‌ترین مضمون‌ها، درون‌مایه‌ها و پیام‌های اشعار کودک کشاورز در قالب رویکرد کیفی پژوهش و با استفاده از روش تحلیل مضمون به‌شیوۀ توص أکثر

ناصر کشاورز از شاعران نامدار شعر کودک معاصر است. هدف اصلی این پژوهش، تبیین مضامین برجسته و پربسامد در اشعار کودکانة این شاعر است؛ ازاین‌رو، مهم‌ترین مضمون‌ها، درون‌مایه‌ها و پیام‌های اشعار کودک کشاورز در قالب رویکرد کیفی پژوهش و با استفاده از روش تحلیل مضمون به‌شیوۀ توصیفی و تحلیل استقرایی بررسی و ارزیابی می‌شود. جامعۀ آماری و محدودۀ پژوهش حاضر اشعار کودک ناصر کشاورز بوده است. از میان کتاب‌های پرشمار شاعر، یازده شعر برای نمونه انتخاب شد. ملاک تعیین حجم نمونه، رسیدن به اشباع نظری بوده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از کدگذاری استرلینگ (۲۰۰۶) انجام شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که ناصر کشاورز چهار مضمون سازمان‌دهنده را در اشعار کودک خود مطرح کرده است. این چهار مضمون در مسیر روش‌شناختی پژوهش حاضر و از ترکیب و تلخیض پنجاه و سه مضمون پایه به دست آمد. می‌توان گفت کشاورز یکی از شاعران موفق معاصر ایران است که حالت روایی و سیر داستانی را در آثار خود حفظ کرده است. او توانایی خود را در سرودن شعر کودک و در آمیختن زبان کودکانه با دنیای کودکی و عالم تخیل نشان داده است. اصلی‌ترین مضامین اشعار ناصر کشاورز شامل آموزشی و تربیتی، موضوعات لذت‌بخش و سرگرم‌کننده، طبیعت‌گرایی، احساسی و عاطفی است. در این میان، مضمون‌های احساسی و عاطفی، مهم‌ترین و برجسته‌ترین مضمون اشعار کودکانة ناصر کشاورز است که بیشتر با عنصر خیال ترکیب شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3532 - پایان‌بندی در داستان با رویکرد ادبیات تعلیمی
علی محمدی آرزو بهاروند

به طور کلی کنش روایتی یک داستان را می توان بین دو وضعیت آغازین و پایانی در نظر گرفت. با وجود اهمیتی که دو عنصر آغاز و پایان به ویژه در مباحث داستان‌نویسی مدرن دارند، در مقالات و گفتارهای مربوط به داستان نویسی فارسی تقریبا هیچ گونه توجهی به این موضوع نشده است. در این می أکثر

به طور کلی کنش روایتی یک داستان را می توان بین دو وضعیت آغازین و پایانی در نظر گرفت. با وجود اهمیتی که دو عنصر آغاز و پایان به ویژه در مباحث داستان‌نویسی مدرن دارند، در مقالات و گفتارهای مربوط به داستان نویسی فارسی تقریبا هیچ گونه توجهی به این موضوع نشده است. در این میان گفت وگو دربارة پایان بندی داستان به طور کلی نسبت به گفتارهایی که آغاز روایت را مورد بررسی قرار داده است، بیشتر مورد غفلت واقع شده است. پایان بندی در حوزه های مختلف هنر، از سینما گرفته تا موسیقی و نقاشی و معماری تا برسد به داستان و شعر، به طور طبیعی مورد توجه هنرمند بوده است؛ اما در حوزة نظریه های نقد، اگرچه اصطلاح پایان بندی، اصطلاحی کهنه و قدیمی به شمار نمی آید، در گفتارها و مقالات فارسی، خصوصاً در حوزة داستان و روایت، تقریبا هیچ مقالة مستقلی را نمی توان یافت که به مقولة پایان بندی پرداخته باشد؛ در حالی که در میان مقالات جهانی، خصوصاً در زمینة ادبیات، موضوع پایان‌بندی، جزو مباحث رایج و گستردة نقد داستان است. بسیاری از شاهکارهای منظوم و منثور ادب فارسی جنبة تعلیمی دارند؛ به این معنا که هدف اصلی گوینده از داستان، بیان نتیجه است و ارتباط منطقی و تنگاتنگی میان داستان و نتیجه ای که از آن گرفته می شود، برقرار است. در نوشتار حاضر، بررسی این عنصر در روایت کلاسیک(قصّه، حکایت، افسانه) و داستان مدرن و پیوند آن با پیرنگ داستان مورد توجه قرار گرفته است و تلاش شده است سیر تاریخی این عنصر و تحولات معنایی آن از منظر دیدگاه های مختلف منتقدان مورد نقد و بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3533 - آموزه‌های تعلیمی در جامع ‌الاسرار نورعلیشاه اصفهانی و شگرد‌های تعلیمی آن
نسرین خدابنده مهین پناهی

جامع‌ الاسرار رساله‌ای عرفانی‌‌تعلیمی است که محمد‌علی اصفهانی ملقب به نورعلیشاه (وفات 1212ق)، عارف مشهور اوایل قرن سیزدهم هجری، آن را به تقلید از گلستان سعدی، به نظم و نثر مسجع نوشته ‌است. نورعلیشاه سرآمد عارفان دورۀ قاجار است که آثار عرفانی متعددی به نظم و نثر، از وی ب أکثر

جامع‌ الاسرار رساله‌ای عرفانی‌‌تعلیمی است که محمد‌علی اصفهانی ملقب به نورعلیشاه (وفات 1212ق)، عارف مشهور اوایل قرن سیزدهم هجری، آن را به تقلید از گلستان سعدی، به نظم و نثر مسجع نوشته ‌است. نورعلیشاه سرآمد عارفان دورۀ قاجار است که آثار عرفانی متعددی به نظم و نثر، از وی به جا مانده است. بررسی آثار وی به شناخت متون ادب عرفانی دورۀ قاجار کمک خواهد کرد. مقالۀ حاضر درصدد پاسخ‌گویی به این پرسش‌هاست: جامع ‌الاسرار دارای چه آموزه‌های تعلیمی است و نورعلیشاه از چه شگرد‌هایی برای آموزش آن‌ها استفاده کرده است؟ در این پژوهش، آموزه‌های تعلیمی جامع ‌الاسرار با شیوۀ توصیفی‌تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت و آموزه‌های بارز آن در سه عنوان عرفان نظری، اخلاقی‌تربیتی و عرفانی‌صوفیانه دسته‌بندی شد. با وجود آنکه نورعلیشاه همچون شیخ اجل، سعدی، به آموزه‌های اخلاقی‌تربیتی توجه زیادی داشته و به‌دلیل اقبال عموم به گلستان سعدی مایل بوده است، همچون بسیاری دیگر، نظیره‌ای بر این شاهکار ادب فارسی بنویسد اما آموزه‌های عرفانی‌صوفیانه که علت غایی نگارش این رساله بوده، از دو آموزۀ دیگر در جامع الاسرار بیشتر است. همچنین مؤلف برای آموزش مفاهیم مورد نظر از دو روش مستقیم و غیرمستقیم و از شگرد‌هایی نظیر قصه‌گویی، آموزش از طریق گفت‌وگو بین شخصیت‌ها، آموزش از طریق مناجات، آموزش از طریق پند و اندرز و آموزش از طریق پرسش و پاسخ استفاده کرده و در نگارش این اثر، به تمام اقشار جامعه از افراد عامی تا خواص عارفان، به‌عنوان مخاطب توجه داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3534 - ابعاد مختلف نقد اجتماعی در دیوان سیف الدین محمد فرغانی
زهرا دری زینب هادی

همان گونه که از عنوان مقاله برمی آید، در این مقاله جنبه های مختلف نقد اجتماعی در دیوان سیف الدین محمد فرغانی بررسی شده است. سیف الدین محمد را می توان سیاسی ترین و اجتماعی ترین شاعر دورة مغول نامید، چرا که او شاعری دردآشناست که به دور از وابستگی های درباری و تعلقات دنیو أکثر

همان گونه که از عنوان مقاله برمی آید، در این مقاله جنبه های مختلف نقد اجتماعی در دیوان سیف الدین محمد فرغانی بررسی شده است. سیف الدین محمد را می توان سیاسی ترین و اجتماعی ترین شاعر دورة مغول نامید، چرا که او شاعری دردآشناست که به دور از وابستگی های درباری و تعلقات دنیوی، ناهنجاری های اخلاقی – اجتماعی را که گریبان گیر مردم و جامعة آن روزگار شده بود و نیز معضلات سیاسی- اجتماعی به وجود آمده در سرزمینش را مورد نقد و نکوهش قرار داده است، بلکه با لحنی تند و گزنده و جسارت و شهامتی درخور ستایش، صاحبان مناصب و موقعیت های سیاسی و اجتماعی در جامعه، از حاکم گرفته تا درویش را زیر ذره بین خود قرار داده و به نقد عملکرد و شیوة آنها پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3535 - اتّحاد و همدلی در اشعار صائب تبریزی
حسین فقیهی آرزو جوادی

اتّحاد و همدلی به معنای بشردوستی و گسترش پیوندهای عمیق انسانی، از جمله مباحثی است که گسترة زبان و ادب فارسی را به خود اختصاص داده و در اشعار بسیاری از شعرای نامدار، در نهایت انسجام و شیوایی، بیان گردیده است. صائب از جمله شاعرانی است که با توجّه به اهمّیت انسان، ارزش و ک أکثر

اتّحاد و همدلی به معنای بشردوستی و گسترش پیوندهای عمیق انسانی، از جمله مباحثی است که گسترة زبان و ادب فارسی را به خود اختصاص داده و در اشعار بسیاری از شعرای نامدار، در نهایت انسجام و شیوایی، بیان گردیده است. صائب از جمله شاعرانی است که با توجّه به اهمّیت انسان، ارزش و کرامت او، به بررسی یکی از بزرگترین نیازهای وی، یعنی اتّحاد و همبستگی می‌پردازد و به این امر واقف می‌کند که آرامش حقیقی از آن کسی است که نوای احسان و یاری به همنوع را سر دهد و به مهر و دوستی بیندیشد. شاعر برای دست یابی به این هدف، همگان را به پاسداشت ارزش‌ها و رفتارهای اخلاقی همچون: عشق و نوع‌دوستی، صبر و بردباری، گرایش به فطرت انسانی، تعقّل و دوراندیشی، خوش‌خلقی، همدلی و همزبانی، احسان و بخشندگی، خدمت به همنوع و گفتگوی منطقی و پرهیز از صفات ناپسند انسانی چون: حرص و خودخواهی، کبر و نخوت، ستم و بی‌عدالتی، تنـگ‌خلقی، عیـب‌جویی، تجمّـل‌گرایی و سخنان زشـت و ناروا فـرا می‌خواند. وی به همة ادیان و مذاهب با دیدة احتـرام می‌نگرد و آنان را به تساهل و پرهیز از هرگونه خودخواهی، ظاهربینی، دوبینی و کج‌اندیشی دعوت می‌کند و آن را عاملی برای اتحاد و همبستگی جهانی بر می‌شمارد؛ چراکه احترام به ادیان و مذاهب، از یک سـو، به بسیاری از کشتـارها و جنگ‌های دینی و مذهبی پایان می‌دهد و از سوی دیگر، زمینه‌ساز دوستی و همیاری در پیشبرد هدف‌های انسان‌دوستانه خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3536 - بررسی و تحلیل آموزه‌های تعلیمی در آثار برجستۀ عرفانی و صوفیانۀ حکیم ملاعباسعلی کیوان قزوینی
ناصر محسنی نیا محسن ابوالقاسمی رقیه صدرایی

در میان انواع ادبی، نوع تعلیمی حدومرز خاصی ندارد و این گونۀ ادبی بعد از نوع غنایی بیشترین بسامد را در ادبیات ایران دارد. تصوف و عرفان و باز شدن پای آن به ادبیات نقش مهمی در تکمیل و توسعۀ این نوع مهم ادبی ایفا نموده است و متصوفه و عرفا دیدگاه‌های خود را بیشتر در قالب این أکثر

در میان انواع ادبی، نوع تعلیمی حدومرز خاصی ندارد و این گونۀ ادبی بعد از نوع غنایی بیشترین بسامد را در ادبیات ایران دارد. تصوف و عرفان و باز شدن پای آن به ادبیات نقش مهمی در تکمیل و توسعۀ این نوع مهم ادبی ایفا نموده است و متصوفه و عرفا دیدگاه‌های خود را بیشتر در قالب این نوع ادبی بیان کرده‌اند. پژوهش پیش رو می‌کوشد تا با بررسی و تحلیل چهار اثر از برجسته‌ترین آثار صوفیانۀ حکیم ملاعباسعلی کیوان قزوینی (1277ـ1357ق) فیلسوف، مفسر، شاعر و صوفی بزرگ اواخر دورۀ قاجار و پهلوی اول، شامل رازگشا، بهین سخن، استوار رازدار و عرفان‌نامه، مهم‌ترین دیدگاه‌های او در خصوص نقد اخلاقی اقطاب گنابادیه را بعد از گسستن از آن‌ها، با استناد به اقوال خود او توضیح دهد و به این پرسش اساسی پاسخ دهد که علت اصلی جدا شدن وی از گنابادیه بعد از همراهی طولانی‌مدت با آن‌ها چه بوده و انتقادهای او از آن‌ها بر مبنای چه اصولی صورت گرفته است. و دیگر آنکه آرا و نوآوری‌های به‌قول خود او، منحصربه‌فرد و بی‌سابقه‌اش در مسائل تصوف و عرفان کدام‌اند و ارزش علمی و مقبولیت آن‌ها تا چه اندازه است. شیوۀ کار در این پژوهش، از نوع تحلیلی‌توصیفی است و روش کار کتابخانه‌ای و با رویکرد گفتمان انتقادی است، که از طریق بررسی و تحلیل آثار مورد نظر صورت می‌پذیرد. جستار حاضر با واکاوی دقیق اندیشه‌های مؤلف در موارد یادشده به این نتیجه می‌رسد که علت جداشدن کیوان قزوینی از گنابادیه و اقطاب آن و بریدن از تصوف مرسوم مریدومرادی و نقد اخلاقی گنابادیه، به‌دلیل سرخوردگی ناشی از نرسیدن به اغراض مادی و کسب عنوان قطبیت سلسلۀ مزبور نبوده، بلکه او بعد از حدود سی سال همراهی با سلاسل گوناگون تصوف مرسوم بالاخص گنابادیه درمی‌یابد که این نوع از تصوف و عرفان آن گمشدۀ حقیقی انسان طالب کمالی چون او نبوده و با معلوم شدن این حقیقت تلخ تصمیم به نقد اخلاقی و رد آن می‌گیرد، و خود دست به تعریف و توضیح دقیق و جدیدی از تصوف و عرفان حقیقی می‌زند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3537 - بررسی و تحلیل شیوه‌های اقتباس شاعران معاصر از ضرب‌المثل‌های اشعار حافظ
آرمینه کاظمی سنگدهی احمد گلی ناصر علیزاده خیاط

10.30495/pars.2022.692271

ضرب‌المثل‌ها آینة فرهنگ‌عامه هستند که سینه‌به‌سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال می‌یابند و می‌توان با بررسی آن‌ها به شیوة تفکر و روح عامة یک سرزمین دست یافت. مضامین تعلیمی ضرب‌المثل‌ها بر عوام و خواص جامعه تأثیری بسزا دارد و شاید همین یکی از عوامل مهم ماندگاری آن طی قرون أکثر

ضرب‌المثل‌ها آینة فرهنگ‌عامه هستند که سینه‌به‌سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال می‌یابند و می‌توان با بررسی آن‌ها به شیوة تفکر و روح عامة یک سرزمین دست یافت. مضامین تعلیمی ضرب‌المثل‌ها بر عوام و خواص جامعه تأثیری بسزا دارد و شاید همین یکی از عوامل مهم ماندگاری آن طی قرون متمادی باشد. غزلیات حافظ سرشار از تمثیلات است. ایجاز زبان اشعار او سبب شده است مقبول طبع مردم صاحب‌نظر شود و هفت سده، در اذهان و زبان این مرزوبوم باقی بماند. در شعر معاصر چه از نوع نیمایی باشد یا غزل معاصر، الگوبرداری از زبان و اندیشة حافظ دیده می‌شود. در این پژوهش با مطالعة آثار هجده شاعر معاصر، انواع تأثیرپذیری و اقتباس از ضرب‌المثل‌های غزلیات حافظ در اشعار آنان، کشف و استخراج شده است؛ نیز وام‌گیری صریح و غیرصریح از 110 ضرب‌المثل غزلیات حافظ در اشعار آنان دیده می‌شود. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که مضامین اندرزگونه، توصیه‌های شاعرانه، تشویق، نهی و تحذیر ضرب‌المثل‌های دیوان حافظ در شعر معاصر بازآفرینی شده است. شاعر معاصر چه در محور فرم و صورت و چه از جنبة مضمون و محتوا، گاه به‌صورت نقل‌قولی شاعرانه برای بیان تأثرات و گاه به‌منظور نقد شرایط روزگار، از آموزه‌های نهفته در محتوای ضرب‌المثل‌های اشعار خواجه وام می‌گیرد و می‌کوشد با افزودن و یا اندک تغییراتی در واژگان، تمثیلات اشعار او را بازآفرینی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3538 - آموزه‌های اخلاقی حاتم اصم، صوفی و زاهد دورة اول
منیژه پورنعمت

نخستین مشایخ صوفیه زاهدان و پارسایان واقعی بودند. آگاهی همه‌جانبه از گناه همراه با وحشت جزا موجب می شود که آنان برای رهایی از خود از دنیا گریزان باشند و تسلیم بی‌چون و چرای خداوند متعال گردند. خوف از خدا و امید نداشتن به غیر او، در عابدان زاهد و صوفیان اولیه از جمله حات أکثر

نخستین مشایخ صوفیه زاهدان و پارسایان واقعی بودند. آگاهی همه‌جانبه از گناه همراه با وحشت جزا موجب می شود که آنان برای رهایی از خود از دنیا گریزان باشند و تسلیم بی‌چون و چرای خداوند متعال گردند. خوف از خدا و امید نداشتن به غیر او، در عابدان زاهد و صوفیان اولیه از جمله حاتم اصم، در نهایت به ورع و زهد شدید منجر می‌شود. می توان گفت صوفیان اولیه پیش از آنچه عارف باشند، زاهد و عابد بودند؛ ازآن جمله حاتم اصم. ابو عبدالرحمان حاتم بن عنوان مشهور به حاتم اصم(م.237ه./ 851 م) در عصر معتصم، هشتمین خلیفة عباسی می‌زیسته و از زاهدان دورة اول (150-250ه.) است که به زهد و عبادت و اعراض از دنیا مشهور بوده است. او مرید و شاگرد ابوعلی شقیق بلخی(متوفی۱۵۴) و استاد احمد خضرویه بود. در این مقاله با بهره‌گیری از منابع قدیم، اندیشه و سخنان حاتم اصم بررسی شده است تا نشان داده شود که چگونه صوفیان زاهد و عابد با سخنان و اعمال خود به تعلیم شاگردان، حاکمان و عامة مردم می پرداختند. این حکایات و سخنان می‌تواند سندی از تاریخ تصوف و آموزه‌های اخلاقی صوفیان دورة اول باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3539 - نوآوری در شعر قیصر امین‌پور
سهیلا صلاحی‌مقدم

نوگرایی ( مکتب Modernism ) در ادبیات، بیانگر گسستن از سنن و قراردادهای حاکم و ایجاد شیوه های تازه در نگرش به جایگاه انسان و نقش او در نظام هستی است. مدرنیسم ویژگی های صوری و محتوایی خاصی دارد، مانند جدایی از نسبت فردگرایی و تأکید بر فردیّت خلّاق هنرمند، احساس تنهایی، ب أکثر

نوگرایی ( مکتب Modernism ) در ادبیات، بیانگر گسستن از سنن و قراردادهای حاکم و ایجاد شیوه های تازه در نگرش به جایگاه انسان و نقش او در نظام هستی است. مدرنیسم ویژگی های صوری و محتوایی خاصی دارد، مانند جدایی از نسبت فردگرایی و تأکید بر فردیّت خلّاق هنرمند، احساس تنهایی، بیگانگی و یأس، ترجیح ناخودآگاهی برخود آگاهی، تداعی معانی آزاد و جریان سیال ذهن، توجه به نظریه های روانشناسانی، چون فروید و یونگ و بعضی از اگزیستانسیالیست ها. نوآوری معانی فراگیرتر از نوگرایی یا مدرنیسم دارد. مدرنیسم در مورد دورة خاصی است (اوایل قرن بیستم ) و مانند هر نهضت ادبی دیگر به انتهای خود رسیده و جای خود را به نهضت دیگر، پسامدرنیسم داده است، ولی نوآوری آغاز و پایان مشخصی ندارد و همواره در طول قرون و اعصار در ادبیات و هنر یافت می شده و در مدرنیسم هم وجود داشته است. نوآوری؛ یعنی خلّاقیت و خلّاقیت تقلیدی نیست. پرسشی که در مقالة حاضر به آن پاسخ داده شده، این است که آیا اصول نوگرایی و ویژگی های نوآوری در شعر قیصر امین پور دیده می شود یا خیر ؟ پیش از بررسی شعر قیصر امین پور، با پژوهش در ادوار شعر فارسی، نوآوری‌های خاصی در هر دوره دیده می شود، اما در شعر نو معاصر، نوآوری ها و خلّاقیت ها نسبت به سبک بازگشت ادبی و حتی دورة مشروطه برتری دارد. شعر قیصر امین پور از جهت قالب بیــرونی (outer form ) و قالب درونی (inner form ) نوآوری هایی را به همراه دارد. در شعرهای برجستة -او چه کلاسیک و چه نو نیمایی- با نوآوری هایی رو‌به رو می‌شویم که در شاعران دیگر سابقه نداشته است و خلّاقیت او را نشان می دهد. آشنایی‌زدایی را در ترکیباتی چون "آیینة ناگهان " -که نام یکی از کتاب های اوست- می‌توان دید. در این مقاله مجموعة تنفس صبح بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3540 - بازنمایی اصول کلاسیسم و نئوکلاسیسم در شعر پروین اعتصامی
خلیل بیگ زاده علی صفی زاده

پروین اعتصامی از شاعران سنت‌پذیر نوگرا، خردستا، اخلاق‌مدار و آرمان‌خواه عصرمشروطه است که در پیدایش ادبیات کلاسیسم و نئوکلاسیسم در ادب معاصر فارسی دخیل بوده است و در این زمینه از سرآمدان عصر خویش است. او شاعری اجتماعی با بینشی انسانی است که کوشش انسان عصر خویش را می‌ستای أکثر

پروین اعتصامی از شاعران سنت‌پذیر نوگرا، خردستا، اخلاق‌مدار و آرمان‌خواه عصرمشروطه است که در پیدایش ادبیات کلاسیسم و نئوکلاسیسم در ادب معاصر فارسی دخیل بوده است و در این زمینه از سرآمدان عصر خویش است. او شاعری اجتماعی با بینشی انسانی است که کوشش انسان عصر خویش را می‌ستاید و او را به خردورزی، دانایی محوری و تصمیم عاقلانه دعوت می‌کند. اگرچه این شاعر مکتب کلاسیسم به دنبال تبلیغ مسلک خاصی نیست اما خردمندی و اخلاق فردی و اجتماعی را می‌ستاید و به اصلاحات اخلاقی و اجتماعی می‌اندیشد و سعادت فرد و جامعه را خواهان است. پژوهش حاضر، بازنمایی اصول کلاسیسم و نئوکلاسیسم را در شعر پروین اعتصامی به روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر نقد تطبیقی بررسی و تحلیل کرده، نشان داده ‌است که این شاعر معاصر به خردورزی، اخلاق‌مداری، آرمان‌گرایی و دوری از ناهنجاری گرایش دارد و در بند رستگاری ملی است. پروین میان سنت و مدرنیته ارتباطی مفید برقرار کرده ‌است؛ یعنی هم دستاوردها و آموزه‌های سنتی را ارج می‌نهد و هم با رویِ باز به استقبال مضامین و افکار نو می‌رود، همان اصلی که در نگاه نئوکلاسیک‌ها مهم ‌است. عقل‌ستایی و عقلانیت‌سرایی خمیرمایه اصلی شعر این شاعر عصر مشروطه است. او هم اختیار انسان را تبلیغ می‌کند و هم در انتخاب طرفین مناظره‌هایش شیوه‌ای نو و روزآمد دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3541 - تأملی در ساختار و محتوای رمان کوری
محمد رضا نصر اصفهانی

رمان کوری مشهورترین اثر خوزه ساراماگو، نویسنده نامدار پرتغالی است. این اثر که در حوزة رئالیسم جادویی نگاشته شده، داستان مردمان شهری است که بیشتر آنها در فاصله زمانی کوتاه کور می شوند، بدون اینکه از پیش علت خاصی برای کوری آنها شناخته شده باشد. این نوع کوری مثل فرو رفت أکثر

رمان کوری مشهورترین اثر خوزه ساراماگو، نویسنده نامدار پرتغالی است. این اثر که در حوزة رئالیسم جادویی نگاشته شده، داستان مردمان شهری است که بیشتر آنها در فاصله زمانی کوتاه کور می شوند، بدون اینکه از پیش علت خاصی برای کوری آنها شناخته شده باشد. این نوع کوری مثل فرو رفتن انسان است در یک حوض شیر؛ کوری سفید. نویسنده می خواهد با تمثیل کوری سفید، کوری باطنی آدمیان را گوشزد نماید، دوری بشر از بصیرت باطنی و شعور وجدانی. به نظر می رسد منظور ساراماگو از کوری سفید، نور سفید تکنولوژی و دانش تجربی است که انسان را از تعقل و تعمق دربارة حقیقت زندگی، معنای انسانیت و ارزشهای اخلاقی دور کرده است. به نظر نویسنده، بانویی بصیر و آگاه در این داستان با چشمهای بینای خود در میان کورها زندگی و آنها را راهنمایی می کند. این نشان گرایش نویسنده به نقش زن و تأثیر متعالی و فرا غریزی فمینیسم است. رمان کوری از سویی به داستان تمثیلی فیل در خانة هندوان شبیه است. مولانا در آن داستان می کوشد تا نشان دهد توجه انسان از طریق حواس و علوم تجربی به بخشی از حقیقت، موجب غفلت او از بخشهای دیگر حقیقت می شود و به دنبال آن، مغالطة جزء و کل صورت می پذیرد. ساراماگو با داستان کوری نشان می دهد که چگونه آدمیان می‌توانند به آسانی بصیرت باطنی خود را از دست دهند و چون حیوانات کور در ذلّت و پلیدی فرو روند و اگر راهنمایی بصیر و دانا نداشته باشند و از شخصیتهایی فداکار برخوردار نشوند، در حیرت و نیهیلیسم (پوچ‌گرایی) مدرن فرو می روند و از زندگی با کیفیت باز می مانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3542 - تحلیل محتوای نفثه المصدور نسوی
محمد حکیم آذر

اخلاق و مسائل اخلاقی در نفثه‌المصدور نسوی موضوع اصلی این تحقیق است. در این پژوهش کوشش شده که به درون‌مایه‌‌های اخلاقی و سرچشمه‌‌های نظری اخلاقی- تربیتی زیدری نسوی نقبی زده شود و نوع نگرش نویسنده به موضوعاتی چون وفاداری، آزادگی، دوستی و مهر، بی‌وفایی، رذایل برخی دولت‌مرد أکثر

اخلاق و مسائل اخلاقی در نفثه‌المصدور نسوی موضوع اصلی این تحقیق است. در این پژوهش کوشش شده که به درون‌مایه‌‌های اخلاقی و سرچشمه‌‌های نظری اخلاقی- تربیتی زیدری نسوی نقبی زده شود و نوع نگرش نویسنده به موضوعاتی چون وفاداری، آزادگی، دوستی و مهر، بی‌وفایی، رذایل برخی دولت‌مردان، بی اعتنایی مردم به احوال یکدیگر، خیانت در امانت و خطاهای راهبردی سلطان بازشناسی گردد. نسبت نظریه اخلاقی نسوی که مانند غالب نویسندگان، منشیان و ادیبان عصر او از آبشخور قرآن و سنت سیراب می‌شود با وضعیتی که نویسنده در آن گرفتار شده (ایلغار مغول) در این تحقیق کاویده شده. هدف این مقاله دستیابی به سرچشمۀ نگرش‌ها و آموخته‌های اخلاقی نویسنده نفثه المصدور و تعیین آبشخورهای ذهنی او در نوع برخورد انفعالی با مصیبت مغول است. همچنین قصد بررسی نوع بلاغت نویسنده و نسبت آن با مقولۀ جنگ در این مقاله از اهداف دیگر است. روش بررسی تحلیل محتوا و نوع مطالعه، کتابخانه‌ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3543 - چندگانگی و چندگونگی مضمون در دیوان سعیدا نقشبندی یزدی
محمدرضا نجاریان فاطمه بهاری‌فر

ادبیات تعلیمی یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین انواع ادبی است که هدف اصلی آن آموزش است. این اصطلاح از بدو پیدایش به دو معنای خاص و عام به کار رفته است: 1- ادبیات تعلیمی در معنای خاص خود شامل دستورالعمل‌هایی است که به آموزش یک فن یا هنر خاص اختصاص دارد؛ از جمله: نصاب‌الصبیا أکثر

ادبیات تعلیمی یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین انواع ادبی است که هدف اصلی آن آموزش است. این اصطلاح از بدو پیدایش به دو معنای خاص و عام به کار رفته است: 1- ادبیات تعلیمی در معنای خاص خود شامل دستورالعمل‌هایی است که به آموزش یک فن یا هنر خاص اختصاص دارد؛ از جمله: نصاب‌الصبیان ابونصر فراهی در لغت، دانشنامه میسری در داروشناسی و طب. 2- در معنای عام به آثاری گفته می‌شود که موضوع آن مسائل اخلاقی، عرفانی، مذهبی، اجتماعی، پند و اندرز، حکمت و امثالهم است. در بین اشعار سعیدا نقشبندی یزدی، شاعر قرن یازدهم هجری قمری و معاصر شاه سلیمان صفوی(1077-1105هـ.ق)، مضامین پیچیده و تعبیرات بی‌سابقه، مضمون‌آفرینی، لطایفی از سلوک و عرفان، دعوت به زهد و عزلت و فراغت از دنیای دون، نشانه‌هایی از عشق و معرفت باطنی، احساسات و عواطف شخصی و گاه نقدهای اجتماعی و سیاسی و پندهای اخلاقی برای رهایی از آشوب‌ها و گرفتاری‌های دنیا، طنز، و.... به چشم می‌خورد. در این مقاله به شش مضمون شاخص در دیوان او همچون مضامین اخلاقی، جبر و اختیار، مضامین سیاسی - اجتماعی، فرهنگ مردم(folklore)، طنز و مضامین عرفانی پرداخته می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3544 - دستور زبان روایت در ادبیات تعلیمی (با تکیه بر ساختار روایت و جایگاه روایت‌شنو در مناظرات پروین اعتصامی)
الیاس نورایی لیدا عزیزی

آنچه در روایت‌شناسی ساختارگرا مورد بررسی قرار می‌گیرد، جنبه‌های ساختاری، زبانی و روایی یک اثر است. ساختارگرایان با واکاوی کلیت متون و قالب‌های ادبی و تجزیۀ آن به واحد‌های کوچکتر (تا جایی که دیگر قابل تجزیه نباشد) بر آنند تا به تعریف دستور زبانی برای انواع روایت‌ها دست ی أکثر

آنچه در روایت‌شناسی ساختارگرا مورد بررسی قرار می‌گیرد، جنبه‌های ساختاری، زبانی و روایی یک اثر است. ساختارگرایان با واکاوی کلیت متون و قالب‌های ادبی و تجزیۀ آن به واحد‌های کوچکتر (تا جایی که دیگر قابل تجزیه نباشد) بر آنند تا به تعریف دستور زبانی برای انواع روایت‌ها دست یابند. پراپ از جمله روایت شناسانی بود که با بررسی کلیت ساختار صد قصۀ روسی و تجزیۀ آن‌ها به اجزای کوچکتر، ضمن بیان خویشکاری‌های تکرار شونده، به تعریف دستور زبان روایی این قصه‌ها دست یافت. مناظره در دیوان پروین اعتصامی عاملی است که سبب شده پروین را صاحب سبکی مستقل بدانند. این امر نشان می‌دهد که یکی از دلایل موفقیت مناظرات پروین گذشته از تنوع نوآوری‌هایی که در شخصیت‌های مناظره داشته است، تسلط و به‌کارگیری زبانی سخته و صیقل یافته، محتوایی ناب و امروزی، خاصه در مسائل اجتماعی فرهنگی زمان خویش است. پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه‌ای با تکیه بر مناظرات پروین اعتصامی به عنوان گونه‌ای از ادبیات تعلیمی، در گام اول به تعریف دستور زبان روایت در ادبیات تعلیمی می‌پردازد و سپس در صدد است تا ساختار روایت، موقعیت‌های روایت‌شنو (مخاطب) و محتوای این مناظرات را نیز از دیدگاه علم روایت‌شناسی مورد بررسی قرار دهد. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهدکه در ادبیات تعلیمی (روایت‌شنو) در مرکز روایت قرار دارد و نسبت به دیگر عناصر روایت برجسته تر است. همچنین در مناظرات پروین گونۀ روایت‌شنو از نوع روایت‌شنو بیرونی است و گاه تبدیل به پنهان شنو می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3545 - اخلاقیات در غزلیات بیدل
زهرا محمدیان عباسعلی وفایی

ادبیات فارسی اقیانوس بی‌کرانی از موضوعات و مفاهیم بلند آرمانی و انسانی است و در میان ادبیات ملل به همین دلیل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و از انواع ادبی حماسه، غنا، مرثیه، مدحیه، وصفیه و بسیاری از نوع‌های دیگر بهره‌مند است. یکی از مهمترین ارکان ادب فارسی پرداختن به مس أکثر

ادبیات فارسی اقیانوس بی‌کرانی از موضوعات و مفاهیم بلند آرمانی و انسانی است و در میان ادبیات ملل به همین دلیل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و از انواع ادبی حماسه، غنا، مرثیه، مدحیه، وصفیه و بسیاری از نوع‌های دیگر بهره‌مند است. یکی از مهمترین ارکان ادب فارسی پرداختن به مسائل انسانی و آرمانی است که ادب نفس از مهمترین آنها به شمار می‌رود. اخلاقیات که ریشه در باورهای تاریخی – اعتقادی دارد همواره مورد توجه و عنایت بسیاری از شاعران و نویسندگان بوده است ولی نوع پرداخت و نحوه بیان در آنها یکسان نیست و موضوعات نیز به دلیل تنوعی که در این مقوله وجود دارد بسیار است. همچنین نوع قالبهای شعری نیز در پرداختن به مسائل اخلاقی و معرفتی مهّم است. این مقاله می‌کوشد تا موضوع اخلاق را در شعر بیدل بررسی نماید؛ موضوعی که کمتر بدان پرداخته شده است، بویژه در غزل‌های بیدل که همواره به پیچیدگی زبانی و معنایی مشهور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3546 - Fuzzy Inference System Approach in Deterministic Seismic Hazard, Case Study: Qom Area, Iran
Atena-Sadat Chavoshy Seyyed Mohammad-Reza Lajevardi Nadia Tahernia

Seismic hazard assessment like many other issues in seismology is a complicated problem, which is due to a variety of parameters affecting the occurrence of an earthquake. Uncertainty, which is a result of vagueness and incompleteness of the data, should be considered i أکثر

Seismic hazard assessment like many other issues in seismology is a complicated problem, which is due to a variety of parameters affecting the occurrence of an earthquake. Uncertainty, which is a result of vagueness and incompleteness of the data, should be considered in a rational way. Using fuzzy method makes it possible to allow for uncertainties to be considered. Fuzzy inference system, is used since the study based on uncertainty estimation of seismic hazard for the region Qom, is done. First, the input parameters required for Seismic hazard assessment is fuzzified by fuzzification (in Matlab fuzzy tool-box) and the membership functions are used to set the degree of membership. The inference engine produces fuzzified sets using the output from the fuzzification stage and the rule base engine. The fuzzified sets are then defuzzified using the center of the area. Eventually, using a set of attained coordinates for the Holy Shrine (Masoumeh) a deterministic estimation of seismic hazard is made using both the usual deterministic approaches and the Mamdani fuzzy Inference System. Our results show a peak ground acceleration value of 0.43g using fuzzy inference system. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3547 - An Improved Symbiotic Organisms Search for Community Detection in Social Networks
Yahya Ghanbarzadeh Bonab

Research on network Community Detection (CD) has predominantly focused on identifying communities of densely connected nodes in undirected networks. Community structure is an integral part of a social network. Detecting such communities plays a vital role in a wide rang أکثر

Research on network Community Detection (CD) has predominantly focused on identifying communities of densely connected nodes in undirected networks. Community structure is an integral part of a social network. Detecting such communities plays a vital role in a wide range of applications, including but not limited to cluster analysis, recommendation systems, and understanding the behavior of complex systems. Researchers have derived many algorithms from discovering the community structures of networks. Finding communities is a challenging task, and there is no single algorithm that produces the best results for all networks. Therefore, despite many elegant solutions, learning communities remain active research areas.CD is a challenging optimization problem that consists in searching for communities that belong to a network or graph under the assumption that the nodes of the same community share properties that enable the detection of new characteristics or functional relationships in the network. Many methods have been proposed to address this problem in many research fields, such as power systems, biology, sociology, and physics. Many of those optimization methods use modularity to identify the optimal network subdivision. This paper proposes a new CD approach based on Symbiotic Organisms Search (SOS) and Lévy Flight (LF). The LF distribution is used to prevent the stagnation of solutions in local minima. Extensive experiments compare the SOS-LF with other state-of-the-art algorithms on real-world social networks. Experimental results show that the SOS-LF is effective and stable. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3548 - تجزیه میکروبی هیدروکربن های نفتی در محیط زیست
ویدا داودی

نفت خام یک مخلوط پیچیده طبیعی از ترکیبات هیدروکربنی و غیر هیدروکربنی است. محصولات مبتنی بر نفت منبع اصلی انرژی برای صنعت و زندگی روزمره می باشند. با این حال امروزه آلودگی محیط زیست توسط هیدروکربن های نفتی و اثرات نامطلوب آن در میان مشکلات فراوان محیط زیست قابل توجه است. أکثر

نفت خام یک مخلوط پیچیده طبیعی از ترکیبات هیدروکربنی و غیر هیدروکربنی است. محصولات مبتنی بر نفت منبع اصلی انرژی برای صنعت و زندگی روزمره می باشند. با این حال امروزه آلودگی محیط زیست توسط هیدروکربن های نفتی و اثرات نامطلوب آن در میان مشکلات فراوان محیط زیست قابل توجه است. اثر نفت روی جمعیت میکروبی به ترکیب شیمیایی نفت و به گونه های میکروارگانیسم ها ی موجود بستگی دارد. جمعیت برخی از میکروب ها را افزایش می دهد. با این حال بسیاری از میکروارگانیسم ها هیدروکربن های نفت را به عنوان مواد مغذی مصرف می کنند. فرایند زیست پالایی، به عنوان استفاده از میکروارگانیسم ها برای رفع یا حذف آلاینده ها با توجه به قابلیت های متابولیکی متنوع شان تعریف می شود که یک روش در حال توسعه برای حذف و تجزیه بسیاری از آلاینده های زیست محیطی از جمله محصولات صنعت نفت است. تجزیه زیستی توسط جمعیت های طبیعی میکروارگانیسم ها یکی از مکانیسم های اصلی را نشان می دهد که می توان نفت و سایر آلاینده های هیدروکربنی را از محیط زیست حذف کرد و از سایر فن آوری های بازسازی ارزان تر است. لذا هدف از این مطالعه مروری، بررسی تجزیه نفت و هیدروکربن های آن توسط میکروارگانیسم ها است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3549 - مروری بر آلودگی دام ها و انسان به انگل سارکوسیست
سمیه منزه هرسینی

سارکوسیست در بسیاری از حیوانات اهلی دیده می شود. این انگل از تمام نقاط دنیا گزارش شده است. میزان آلودگی دامها به این انگل در نواحی مختلف دنیا در حدود70-100% تخمین زده شده است. امروزه گونه های مختلفی از سارکوسیست در انسان و حیوانات شناخته شده اند. آلودگی آن در بعضی از می أکثر

سارکوسیست در بسیاری از حیوانات اهلی دیده می شود. این انگل از تمام نقاط دنیا گزارش شده است. میزان آلودگی دامها به این انگل در نواحی مختلف دنیا در حدود70-100% تخمین زده شده است. امروزه گونه های مختلفی از سارکوسیست در انسان و حیوانات شناخته شده اند. آلودگی آن در بعضی از میزبان ها مانند گاو، گوسفند و بز بسیار شدید است. انسان هم می تواند میزبان واسط واقع شود وهم میتواند میزبان نهائی واقع بشود. این انگل باعث کاهش اشتها، تب، کاهش وزن، ضعف عمومی، آنمی، کاهش تولید شیر، سقط جنین و گاهی مرگ در میزبانان واسط همچون گاو، گوسفند، بز و خوک می شوند. این بیماری را نمی توان با علائم بالینی تشخیص داد. کیست های دانه برنجی در برخی از حیوانات قابل شناسایی هستند. در زیر میکروسکوپ کیست ها در اندازه های مختلف و حاوی برادی زوایت هستند که به صورت بازوفیلیک مشاهده می شوند که به آنها اجسام Miescher گفته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3550 - تبیین اثرات گردشگری در پایداری روستایی (مورد مطالعه: روستای شمشک، استان تهران)
حیدر لطفی ابوالفضل مرادی ابراهیم خلیفه زهرا حقیقی مطلق

امروزه با گسترش روز افزون جمعیت و گسترش فقر درجوامع محلی، توجه به گردشگری روستایی به عنوان منبعی جهت افزایش درآمد و ایجاد رفاه مالی مطرح شده و در نتیجه سیاستگذاری ها و سرمایه گذاری های دولتی و خصوصی زمینه های تحولات ساختاری- عملکردی این گونه فضاهای روستایی را فراهم نمود أکثر

امروزه با گسترش روز افزون جمعیت و گسترش فقر درجوامع محلی، توجه به گردشگری روستایی به عنوان منبعی جهت افزایش درآمد و ایجاد رفاه مالی مطرح شده و در نتیجه سیاستگذاری ها و سرمایه گذاری های دولتی و خصوصی زمینه های تحولات ساختاری- عملکردی این گونه فضاهای روستایی را فراهم نموده که منجر به پایداری/ ناپایداری سکونتگاهی شده است. این پژوهش سعی برآن دارد تا به این مساُله پاسخ دهد که گسترش گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت اقتصادی - فرهنگی چگونه منجربه پایداری/ ناپایداری سکونتگاهی در روستای مورد مطالعه (شمشک) درمقطع زمانی (1390- 1375 ) شده است. روش تحقیق در این پژوهش (توصیفی – تحلیلی ) می باشد، و داده ها و اطلاعات مورد نیاز نیز به صورت اسنادی و میدانی گردآوری شده اند، نرم افزارهای آماریExcel وSPSS جهت تحلیل داده ها و نیز جهت ترسیم نقشه ها از Arc GIS استفاده گردیده است. جامعه آماری شامل 362 خانوار بوده که از طریق فرمول کوکران، 20 خانوار به عنوان نمونه انتخاب و مورد پرسشگری قرار گرفته است؛ و از میان گردشگران نیز 20 نفر به عنوان نمونه تعیین شده است. گردشگری با تشدید مشکلات زیست محیطی و همچنین ایجاد دوگانگی و تضاد در بافت کالبدی روستای مورد مطالعه منجر به ناپایداری محیطی– اکولوژیک و کالبدی گردیده؛ اما در زمینه اجتماعی - فرهنگی و اقتصادی، گردشگری با افزایش درآمد،کاهش مهاجرت های روستایی - شهری و در نتیجه بالابردن تمایل به ماندگاری در سکونتگاه روستایی منجر به پایداری اجتماعی - فرهنگی و اقتصادی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3551 - تاثیر سبک معماری خانه‌های دوم بر توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی
علی اکبر عنابستانی تیمور آمار سمیرا کاویانی

ساخت خانه های دوم به عنوان یکی از نمودهای توجه گردشگران به روستاها می باشد، که غالباً با هدف گذران اوقات فراغت در نواحی روستایی بنا می شوند. و بر فضای روستایی در ابعاد مختلف، به ویژه کالبدی فیزیکی، تأثیرات مثبت و منفی زیادی دارند که به موازات توسعه ی گردشگری دارای ابع أکثر

ساخت خانه های دوم به عنوان یکی از نمودهای توجه گردشگران به روستاها می باشد، که غالباً با هدف گذران اوقات فراغت در نواحی روستایی بنا می شوند. و بر فضای روستایی در ابعاد مختلف، به ویژه کالبدی فیزیکی، تأثیرات مثبت و منفی زیادی دارند که به موازات توسعه ی گردشگری دارای ابعاد پیچیده تری می شود و هر روزه نیاز به تحلیل و تبیین این اثرات، بیش از پیش احساس می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر سبک معماری خانه های دوم بر توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی در شهرستان کلاردشت انجام شده است.این پژوهش، از حیث هدف کاربردی و به لحاظ روش و ماهیت توصیفی - تحلیلی است. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌های‌ اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، 9 سکونتگاه روستایی شهرستان کلاردشت که در آن ها ساخت خانه های دوم چشم‌گیر بوده است می‌باشد. در سطح روستاها، حجم نمونه خانوارهای مورد پرسش گری بر اساس فرمول کوکران 200خانوار بوده است، که به صورت تصادفی ساده از بین روستاییان و مالکان خانه‌های دوم انتخاب شده‌اند.با مطالعه ابعاد و شاخص های متغیرهای تحقیق می توان پی به این برد که بیشترین مقدار رضایت از سبک معماری خانه های دوم در روستای تلوچال (4.06) و کمترین مقدار آن در روستای پی قلعه (3.42) می باشد و در مورد متغیر توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی، بیشترین مقدار این متغیر در روستا طایب کلا (3.09) است. همچنین شدت تأثیر متغیر سبک معماری خانه‌های دوم بر توسعه کالبدی سکونتگاه‌های روستایی حدود 24 درصد برآورد شده است که بیانگر تأثیر پایین سبک معماری خانه های دوم در توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی منطقه می‌باشد. سبک معماری خانه های دوم، فقط در بعد بهبود خدمات زیربنایی باعث توسعه سکونتگاه های روستایی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3552 - ارزیابی رضایتمندی گردشگران از مقصدهای گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان فومن)
مهدی حسام

گردشگری روستایی به همه ی فعالیت‌های گردشگری در محیط‌های روستایی با توجه به فرهنگ و بافت سنتی روستایی، هنر و صنایع روستایی، آداب‌ورسوم سنتی اشاره دارد. رشد روزافزون گردشگری و رقابتی شدن آن، لزوم توسعه و ارتقاء کمی و کیفی کارکردها و زیرساخت‌های موردنیاز گردشگران را انکارن أکثر

گردشگری روستایی به همه ی فعالیت‌های گردشگری در محیط‌های روستایی با توجه به فرهنگ و بافت سنتی روستایی، هنر و صنایع روستایی، آداب‌ورسوم سنتی اشاره دارد. رشد روزافزون گردشگری و رقابتی شدن آن، لزوم توسعه و ارتقاء کمی و کیفی کارکردها و زیرساخت‌های موردنیاز گردشگران را انکارناپذیر نموده است. بارشدگردشگری،اهمیتسنجشرضایتگردشگران،به‌مثابهابزاریبرایرشدو ایجادمزیترقابتی،موردتوجهقرارگرفتهاست. یکی از روش‌های سنجش کارایی خدمات و تسهیلات موجود در یک ناحیه، ارزیابی نظر بهره‌برداران و استفاده‌کنندگان از این خدمات است. لذاتحقیقحاضردرپیبررسیعواملمؤثربررضایتمندیگردشگراناززیرساخت‌ها وکارکردهایگردشگریروستایی در شهرستان فومناست. این تحقیق از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی تحلیلی است. به‌منظور جمع‌آوری داده‌های موردنیاز از دو روش اسنادی و میدانی(پرسشنامه) استفاده‌شده است. جامعه موردمطالعه، گردشگران استان می‌باشند که نمونه‌ای به تعداد 380 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب‌شده‌اند. تحلیل نتایج با استفاده از مدل کانو انجام‌شده است. نتایجپژوهشنشاندادکهامنیتگردشگرانباضریب 743/0مهم‌ترینالزاماساسی،غذاهای محلی باضریبرضایتمندی794/0،مهم‌ترینالزامعملکردیوتنوعفعالیت‌ها با ضریبرضایتمندی762/0 مهم‌ترینالزامانگیزشیگردشگراناست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3553 - الگویابی ساختاری نگرش مردم محلی نسبت به پیامدهای گردشگری و تاثیر آن برکیفیت زندگی با تعدیلگری تبلیغات رسانه‌ای
محمد نجارزاده مجید نعمت الهی حسین بلوچی

گردشگری یک رسانه است و گردشگران بهترین ابزار رسانه‌ای برای مناطق گردشگر‌پذیر محسوب می‌شوند. با این حال در پژوهش‌های مرتبط با گردشگری روستایی توجه کمی به تبلیغات رسانه‌ای شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری بر کیفیت زندگی مردم مح أکثر

گردشگری یک رسانه است و گردشگران بهترین ابزار رسانه‌ای برای مناطق گردشگر‌پذیر محسوب می‌شوند. با این حال در پژوهش‌های مرتبط با گردشگری روستایی توجه کمی به تبلیغات رسانه‌ای شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری بر کیفیت زندگی مردم محلی با نقش تعدیلگری تبلیغات رسانه‌ای بوده است. پژوهش از لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها توصیفی، همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، همه روستاهای دهستان دشت ارژن شهر شیراز بوده، که از این تعداد 4 روستا به عنوان نمونه آماری انتخاب شده و پرسشنامه بین آن‌ها توزیع شد. روایی محتوای پرسشنامه با استفاده از نظرات 10 نفر خبره و به روش دلفی فازی استفاده شد. برای سنجش پایایی پرسشنامه از پایایی مرکب، آلفای کرونباخ و میانگین واریانس استخراج شده استفاده شده است. برای بررسی اثر تعدیلگری تبلیغات رسانه‌ای از نرم افزارLisrel استفاده شده‌است. نمونه آماری به دو گروه تقسیم شده و مدل ساختاری پژوهش با لحاظ کردن و عدم لحاظ کردن اثر تعدیلگری بررسی شد. نتایج پژوهش نشان داد بدون لحاظ تعدیلگری تبلیغات رسانه‌ای نگرش مردم محلی نسبت به پیامدهای گردشگری مثبت بوده و این پیامدها تاثیر مثبت و معناداری بر کیفیت زندگی آنان دارد. اما با تعدیلگری تبلیغات رسانه-ای، گروه اول در مقایسه با گروه دوم متغیر تعدیلگر توانسته است فقط رابطه بین نگرش مردم محلی و پیامدهای اقتصادی را تعدیل کند. اما رابطه بین نگرش مردم محلی بر پیامدهای اجتماعی و زیست محیطی و همچنین رابطه بین پیامدهای اقتصادی و اجتماعی بر کیفیت زندگی مردم محلی تعدیل نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3554 - شناسایی مناطق گردشگری اقلیمی در غرب ایران
مهرداد رمضانی پور

اطلاعات اقلیمی به ویژه قبل و در طول دوره گردشگری برای گردشگران حائز اهمیت می&lrm; باشد. در این راستا، برای ارزیابی شرایط مکانی و زمانی مناطق گردشگری اقلیمی غرب ایران (استان های کردستان، همدان، کرمانشاه و لرستان) از شاخص اقلیمی گردشگری و متغیرهای اقلیمی؛ میانگین دما، میا أکثر

اطلاعات اقلیمی به ویژه قبل و در طول دوره گردشگری برای گردشگران حائز اهمیت می&lrm; باشد. در این راستا، برای ارزیابی شرایط مکانی و زمانی مناطق گردشگری اقلیمی غرب ایران (استان های کردستان، همدان، کرمانشاه و لرستان) از شاخص اقلیمی گردشگری و متغیرهای اقلیمی؛ میانگین دما، میانگین حداکثر دما، مجموع بارش ماهانه، میانگین رطوبت نسبی، میانگین حداقل رطوبت نسبی، میانگین ساعات آفتابی و میانگین سرعت باد به کیلومتر در ساعت در بازه زمانی 1369 تا1384استفاده شد. پس از تحلیل، نتایج نشان داد در اکثر ایستگاه ها، ماه های مِی، ژوئن، ژولای، سپتامبر، اکتبر، و نوامبر، شرایط ایده آل تا خوب را برای گردشگری دارند. در طول سال، ایستگاه سرپل ذهاب نسبت به سایر ایستگاه ها از شرایط مناسب کمتری برخوردار است. سپس با کمک سامانه های اطلاعات جغرافیایی نقشه پهنه بندی ماه های مختلف تهیه گردید. پهنه های ضرایب شاخص اقلیمی گردشگری نشان داد که در فصول سرد سال به استثنای بخش کوچکی از جنوب استان لرستان که در ماه های فوریه و مارس، شرایط خوبی برای گردشگری اقلیمی دارد در کل منطقه، ماه های دسامبر و ژانویه شرایط مناسبی برای گردشگری از لحاظ اقلیمی ندارد. در فصول گرم، در ماه مِی بخش مرکزی استان لرستان و بخش های کوچکی در شرق و جنوب استان کرمانشاه و در ژوئن، مناطق شمالی استان کردستان و جنوب شرق استان لرستان شرایط ایده آل حاکم می شود. در ماه سپتامبر مناطق شمالی استان کردستان و همدان بیشترین مساحت با رتبه ایده آل را نسبت به سایر مناطق دربر گرفته و در ماه اکتبر نیز فقط در بخش مرکزی استان لرستان شرایط ایده آل برای گردشگری فراهم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3555 - تحلیلی بر شناخت توانمندی‌ها و برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری ( مطالعه موردی : روستای نمونه گردشگری دلفارد در شهرستان جیرفت)
رخساره اسدی کرم

امروزه یکی از راه‌های نجات روستاها از فقر ، مهاجرت ، مشکلات اجتماعی واقتصادی ، توسعه گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی می‌باشد. با توجه به این مهم پژوهش حاضر در پی شناخت توانمندیهای روستای نمونه گردشگری دلفارد و تدوین برنامه استراتژیک گردشگری با استفاده از مجموعه ع أکثر

امروزه یکی از راه‌های نجات روستاها از فقر ، مهاجرت ، مشکلات اجتماعی واقتصادی ، توسعه گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی می‌باشد. با توجه به این مهم پژوهش حاضر در پی شناخت توانمندیهای روستای نمونه گردشگری دلفارد و تدوین برنامه استراتژیک گردشگری با استفاده از مجموعه عوامل درونی (قوت ،ضعف) ومجموعه عوامل بیرونی ( فرصت ، تهدید) می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی می باشد. گردآوری اطلاعات و داده های مورد نیاز به روش بررسی‌های اسنادی و کتابخانه ای و مطالعات میدانی صورت گرفته و برای تحلیل اطلاعات با بهره‌گیری از تکنیک SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای گردشگری تجزیه و تحلیل شده و استراتژی‌های ممکن جهت توسعه گردشگری منطقه تدوین شده است.یافته های حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که در این روستا 8 قوت‌، 9 ضعف داخلی‌، در عین حال 8 فرصت و 8 تهدید بیرونی دارای تاثیر عمده بر کارکردهای گردشگری روستا می-باشد. نتایج ارزیابی‌های حاصل از مدل راهبردی SWOT نشان می‌دهد که در بین عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر توسعه گردشگری دلفارد، T4, O8, W5, S8, به ترتیب دارای امتیاز وزنی،0.228 ،0.221 ،0.22 ، 0.205بوده و امتیاز نهایی ماتریس ارزیابی عوامل درونی (3.058) و بیرونی (3) نشان دهنده تاثیر گذاری بیشتر عوامل داخلی بر عوامل خارجی در روستای دلفارد می‌باشد. استراتژی‌های منتج‌از‌راهبرد SWOT نشان داد که راهبرد بازنگری (WO) با امتیاز 3.4 به عنوان اولین الویت و راهبردهای (WT) با امتیاز 3.1 ،(SO) با امتیاز 3 ،(ST) با امتیاز 2.7 به ترتیب در اولویتهای بعدی برنامه ریزی گردشگری دلفارد می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3556 - بررسی پیامدهای اجتماعی توسعه گردشگری خانه‌های دوم (مطالعه موردی: روستای زیارت)
زهرا شریفی نیا علیرضا استعلاجی

رشد و گسترش گردشگری به شیوه متداول امروزی از جمله پدیده های مهم اواخر قرن بیستم است، بهبود سامانه حمل و نقل عمومی و تملک بیش تر وسایل نقلیه خصوصی، به افراد اجازه داد که با انگیزه های متفاوت از تفریحات سالم غیر شهری یا سرمایه گذاری شخصی در خرید املاک، به تدارک خانه های د أکثر

رشد و گسترش گردشگری به شیوه متداول امروزی از جمله پدیده های مهم اواخر قرن بیستم است، بهبود سامانه حمل و نقل عمومی و تملک بیش تر وسایل نقلیه خصوصی، به افراد اجازه داد که با انگیزه های متفاوت از تفریحات سالم غیر شهری یا سرمایه گذاری شخصی در خرید املاک، به تدارک خانه های دوم بپردازند. روستای زیارت به دلیل برخورداری از آب و هوای خنک و معتدل، چشم انداز بدیع، جنگل های زیبا، داشتن موقعیت ممتاز گردشگری و استراحتگاهی و فاصله اندک تا شهر گرگان از اوایل دهه 80 مورد توجه شهرنشینان و گردشگران خانه های دوم است. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین گردشگری خانه های دوم و پیامدهای اجتماعی آن در توسعه روستای زیارت می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- زمینه یابی و همبستگی و روش اجرا کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری تحقیق را ساکنین روستای زیارت تشکیل می دهد، برای گردآوری اطلاعات با استفاده از روش میدانی(پرسش نامه) و فرمول کوکران از 384 نمونه، پرسشگری گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که در میان شاخص های 11 گانه پیامدهای اجتماعی فقط در شاخص های افزایش تعامل و تحرک اجتماعی، جلوگیری از مهاجرت روستاییان و احیای دانش بومی فراموش شده روستا رابطه ای وجود نداشته، و در سایر شاخص ها بین توسعه گردشگری خانه های دوم و پیامدهای اجتماعی آن در سطح روستای مورد مطالعه رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3557 - تحلیل اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر اقتصاد خانوارهای روستایی (مطالعه‌ی موردی: روستاهای دارای خانه دوم گردشگری، شهرستان ایجرود؛ استان زنجان)
جمشید عینالی مهدی چراغی فریبا عباسی

گردشگری خانه‌های دوم بیانگر یک روند دو سویه اقتصادی و اجتماعی بین نواحی روستایی و شهری است که می‌تواند دربرگیرند اثرات مثبت و منفی اقتصادی در سکونتگاه‌های روستایی باشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر اقتصاد روستاهای گردشگرپذیر در شهرستان ایجرود است. أکثر

گردشگری خانه‌های دوم بیانگر یک روند دو سویه اقتصادی و اجتماعی بین نواحی روستایی و شهری است که می‌تواند دربرگیرند اثرات مثبت و منفی اقتصادی در سکونتگاه‌های روستایی باشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر اقتصاد روستاهای گردشگرپذیر در شهرستان ایجرود است. تحقیق حاضر کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی مبتنی بر گردآوری داده‌ها از طریق پرسشنامه است. جامعه‌ی آماری تحقیق 11 روستای دارای گردشگری خانه‌های دوم در شهرستان ایجرود می‌باشد که براساس سرشماری (1390) دارای 1846 خانوار می‌باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 282 مورد به عنوان نمونه انتخاب گردید. روایی صوری پرسشنامه از دیدگاه متخصصان بررسی شده و پایایی متغیرها از طریق ضریب آلفا‌ی کرونباخ به میزان 77% محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل کمی داده‌ها از آزمون‌های آماری نظیر t تک نمونه‌ای و دو گروهی، تحلیل واریانس یکطرفه و تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که توسعه گردشگری خانه های دوم در روستاهای نمونه تاثیر مثبتی بر روی شاخص های اقتصادی ایجاد کرده است. همچنین نتیجه واریانس بین دو گروه نیز در شاخص افزایش قیمت زمین و مسکن و ایجاد اشتغال معنادار می باشد. علاوه بر این، بر اساس نتایج بدست آمده از تحلیل عاملی، که در 6 عامل دسته‌بندی شدند، عامل نخست با توجه به متغیرهای تشکیل‌دهنده عامل سرمایه‌گذاری نام گرفت و با تبیین (237/19) درصد واریانس به عنوان مهمترین عامل معرفی شد. این عامل همراه با عوامل تنوع فعالیت‌های اقتصادی، تغییرات کاربری اراضی، جمعیت‌پذیری، بهبود خدمات گردشگری و انتقال تکنولوژی در مجموع 67 درصد از واریانس را تبیین کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3558 - تبیین تاثیر توسعه ژئوتوریسم و ایجاد ژئوپارک با تاکید بر شاخص های گردشگری پایدار (مطالعه موردی: منطقه درفک و دیلمان استان گیلان)
طاهره صبوری محمدرضا ثروتی جمشید جداری عیوضی

ژئوتوریسم از جمله مفاهیم جدید در ادبیات جغرافیایی و گردشگری است که بر تعیین مکان های ویژه ی گردشگری ازمنظر زمین شناسی و ژئومورفولوژی تأکید می‌کند. محوریت مطالعاتی در این شاخه ی علمی، تعیین مکان های ویژه ی گردشگری و ترکیب نمودن آن با مواریث فرهنگی، تاریخی و اکولوژیکی به أکثر

ژئوتوریسم از جمله مفاهیم جدید در ادبیات جغرافیایی و گردشگری است که بر تعیین مکان های ویژه ی گردشگری ازمنظر زمین شناسی و ژئومورفولوژی تأکید می‌کند. محوریت مطالعاتی در این شاخه ی علمی، تعیین مکان های ویژه ی گردشگری و ترکیب نمودن آن با مواریث فرهنگی، تاریخی و اکولوژیکی به منظور دست یابی به توسعه پایدار گردشگری است. در این میان طرح ایجاد ژئوپارکها از سوی سازمان یونسکو با هدف حفاظت از میراث های زمین شناختی، با برنامه های مدیریتی خاص خود از بعد علمی ارائه شد. بنابراین می‌توان چنین عنوان نمود که رویکرد توسعه پایدار و نظام گرا، یکی از ضرورت های مدیریت موثر در عصر حاضر برای توسعه صنعت گردشگری در سطح جهان است. در این راستا هدف اصلی تحقیق بررسی تاثیر توسعه ژئوتوریسم و ایجاد ژئوپارک بر شاخص های گردشگری پایدار بود. روش پژوهش همبستگی و همچنین روش نمونه گیری در این تحقیق از نوع روش نمونه گیری قضاوتی هدفنمند و تعداد نمونه مورد مطالعه شامل 66 نفر از کارشناسان ارشد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در استان گیلان بودند. پس از جمع آوری داده ها به وسیله پرسشنامه های استاندارد، جهت ارزیابی روابط بین متغیرها از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد و به طور کلی کلیه تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزارهای SPSS و PLS انجام شد. نتیجه فرضیه های تحقیق حاکی از تاثیر ژئوتوریسم و ژئوپارک بر شاخص های گردشگری پایدار در ابعاد مختلف )اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، تکنولوژیکی و اکولوژیکی) داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3559 - ارزیابی ساختار کالبدی- فضایی شهرهای ایران از دیدگاه مدرنیسم و پست مدرنیسم (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)
یوسف زین العابدین نوبخت سبحانی فرانک سعیدی فرد مجید اکبری

بررسی مراحل رشد و توسعه کالبدی شهرهای جهان حاکی از تأثیر دو پارادایم مدرنیسم و پست‌مدرنیسم بر سازمان و ساختار فضایی شهرها می‌باشد. به‌گونه‌ای که تأثیرات این دو پارادایم منجر به توسعه شهرها، ایجاد و توسعه شبکه ارتباطی و بزرگراه‌ها، ایجاد شهرک‌های اقماری و حومه شهرها شده أکثر

بررسی مراحل رشد و توسعه کالبدی شهرهای جهان حاکی از تأثیر دو پارادایم مدرنیسم و پست‌مدرنیسم بر سازمان و ساختار فضایی شهرها می‌باشد. به‌گونه‌ای که تأثیرات این دو پارادایم منجر به توسعه شهرها، ایجاد و توسعه شبکه ارتباطی و بزرگراه‌ها، ایجاد شهرک‌های اقماری و حومه شهرها شده و بیش‌ترین تأثیر را در حوزه فضایی و کالبدی شهرها برجای گذاشته است. مدرنیسم و اثر آن مدرنیته، تأثیراتی بنیادی در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی فضایی داشته است و بیش از همه، تحول جامعه شهری، آن‌هم در ابعاد کالبدی-فضایی شهر، را هدف قرار داده و مفاهیم کهن شهرسازی را به‌شدت دگرگون کرده است. از سویی دیگر پست‌مدرنیسم نیز در زمینه ی اقتصادی، اجتماعی، سیاست و درزمینه روش‌شناسی نیز تأثیراتی بر سازمان فضایی شهر داشته است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر ارزیابی ساختار فضایی کلان‌شهر تهران از دیدگاه مدرنیسم و پست‌مدرنیسم می‌باشد. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و جمع‌آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی تدوین‌شده است. یافته‌ها حاکی از آن است که در مدرنیسم مؤلفه‌های دیدگاه کالبدی و شهرسازی تک‌بعدی، ایجاد فضاخورها نظیر؛ ایجاد بزرگراه‌ها، شبکه‌های هوایی و معماری و ساخت‌وساز بلند مرتبه و دانه‌دار به ترتیب در جایگاه‌های اول تا سوم و در پست‌مدرنیسم مؤلفه‌های؛ ترکیب کاربری‌ها و وجود تنوع در ساخت مسکن، وجود اصل اختیار در کالبد شهر و تراکم متوسط و کاربری ترکیبی اشاره کرد که در جایگاه‌های اول تا سوم ازلحاظ تأثیرگذاری بر ساختار فضایی بر کلان‌شهر تهران نقش داشته‌اند. بنابراین تلفیق دانش و تجربیات بومی، مدرن و پسامدرن می‌تواند ضمن حفظ هویت شهری، ایمنی، زیبایی، توسعه پایدار شهری را تحقق بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3560 - ارزیابی میزان رضایت مندی گردشگران از خدمات اقامتی و پذیرایی مجتمع های گردشگری ( مطالعه موردی: محور نوشهر-رامسر)
محمد علی الهی چورن جمشید عینالی مهدی رمضان زاده لسبوئی

رضایتمندی گردشگران یکی از مهم ترین عوامل رقابتی و بهترین شاخص برای تضمین رشد و توسعه آتی مقاصد گردشگری محسوب می شود. بر اساس دیدگاه صاحب نظران میزان رضایت گردشگران به عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت و کارآمدی خدمات ارایه شده در مقاصد گردشگری دارد. ونوع تحقیق توصیفی &nd أکثر

رضایتمندی گردشگران یکی از مهم ترین عوامل رقابتی و بهترین شاخص برای تضمین رشد و توسعه آتی مقاصد گردشگری محسوب می شود. بر اساس دیدگاه صاحب نظران میزان رضایت گردشگران به عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت و کارآمدی خدمات ارایه شده در مقاصد گردشگری دارد. ونوع تحقیق توصیفی – تحلیلی است برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون tتک نمونه ای استفاده شده است. داده های مورد نیاز به صورت میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه و همچنین به صورت کتابخانه ای جمع آوری گردیده است به منظور سنجش رضایتمندی گردشگران با حجم نمونه 214نفرو با 7مولفه و 43شاخص ارزیابی، و از آرمون tتک نمونه ای استفاده شده است به طوری که، نتایج نشان می دهد که کیفیت خدمات اقامتی و پذیرایی در منطقه مورد مطالعه در میزان رضایتمندی گردشگران تاثیر مثبت بر جای گذاشته است به طوری که، از بین مولفه‌های مورد بررسی به ترتیب مولفه‌های با تمایل به مراجعه مجدد (63/3 ) ویژگی کلی منطقه با (13/3)بیشترین مقادیر میانگین عددی را به خود اختصاص داده‌اند. در ادامه تحقیق به منظور رتبه بندی مجتمع‌های گردشگری از نظر میزان رضایتمندی گردشگران این مهم حاصل شد که در بین مجتمع های گردشگری از لحاظ کیفیت خدمات اقامتی به ترتیب مجتمع تفریحی توریستی نمک ابرود با میانگین 11/133دررتبه اول رضایت مندی را دارا می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3561 - سنجش سطح برخورداری شهرستان‌های استان مرکزی به لحاظ زیرساخت‌های گردشگری
شهاب الدین عیسی لو علی خاکساری رفسنجانی مجید سعیدی راد

امروزه گردشگری از مهم‌ترین فعالیت‌های درآمدزا به‌ویژه به‌منظور کاهش وابستگی به نفت در کشور محسوب می‌شود و در چند دهه اخیر توجه و نظر بسیاری از پژوهشگران، برنامه ریزان و برنامه‌سازان در حوزه‌های مختلف علمی برای تدوین و اجرای برنامه‌های گسترش و پیشرفت این صنعت را به خود ج أکثر

امروزه گردشگری از مهم‌ترین فعالیت‌های درآمدزا به‌ویژه به‌منظور کاهش وابستگی به نفت در کشور محسوب می‌شود و در چند دهه اخیر توجه و نظر بسیاری از پژوهشگران، برنامه ریزان و برنامه‌سازان در حوزه‌های مختلف علمی برای تدوین و اجرای برنامه‌های گسترش و پیشرفت این صنعت را به خود جلب کرده است. ازجمله موضوع‌ها و برنامه‌هایی که توجه ویژه‌ای را طلبیده تا بتواند رضایت گردشگران را تأمین و بازار گردشگری کشور را تقویت کند، مبحث زیرساخت‌های گردشگری است. این پژوهش باهدف بررسی نحوه توزیع زیرساخت‌های گردشگری استان مرکزی و رتبه‌بندی شهرستان‌ها ازنظر سطح برخورداری با استفاده ‌از تکنیک Toppsis-Saw انجام‌شده و برای تعیین نحوه توزیع زیرساخت‌ها از ضریب چولگی پیرسونی استفاده‌شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی_تحلیلی بوده و داده‌های موردنیاز با به روش اسنادی و کتابخانه‌ای جمع‌آوری‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که شهرستان اراک، ساوه و خمین در رتبه‌های نخست و شهرستان‌های خنداب و فراهان در رتبه‌های آخر قرار دارند. همچنین نتایج به‌کارگیری ضریب چولگی پیرسونی بیانگر نامتعادل بودن و ضعف شهرستان‌های استان مرکزی ازلحاظ برخورداری از زیرساخت‌های گردشگری است. لذا اولویت‌بندی شهرستان‌های این استان به لحاظ معیارهایی نظیر؛پتانسیل‌هایگردشگری، حوزه نفوذ، مناطق محرک توسعه، انگیزه سرمایه‌گذاری؛ به منظور توزیع بهینه زیرساخت ها امری الزامی است که در اسناد توسعه و آمایش استان مرکزی باید مورد بازبینی و اقدام جدی قرار گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3562 - تحلیل اثرات اجتماعی- اقتصادی گردشگری تجاری بر شهرهای مرزی (مطالعه موردی: شهرهای بانه وسردشت)
علی شماعی اسماعیل علی اکبری علی موحد علی احمدی

گردشگری تجاری فعالیتی است که در ادوار تاریخ اثرات متعددی بر اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی شهرها داشته است. شهرهای مرزی به عنوان دروازه های مبادلاتی نقش مهمی در تجارت محلی و منطقه ای دارند و گردشگری تجاری می تواند نقش بسزایی در توسعه این مناطق ایفا کند. در سالهای اخیر ش أکثر

گردشگری تجاری فعالیتی است که در ادوار تاریخ اثرات متعددی بر اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی شهرها داشته است. شهرهای مرزی به عنوان دروازه های مبادلاتی نقش مهمی در تجارت محلی و منطقه ای دارند و گردشگری تجاری می تواند نقش بسزایی در توسعه این مناطق ایفا کند. در سالهای اخیر شهرهای بانه و سردشت علاوه بر تجارت مرزی به عنوان شهر گردشگری تجاری شناخته می شوند. هدف از این پژوهش بررسی اثرات گردشگری تجاری بر وضعیت اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی بر اساس ادراک کارشناسان ساکن در شهرهای مورد مطالعه است. تحقیق از نوع کمی و تحلیل آن با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. با توجه به یافته ها و تحلیل مدل AHP مشخص شد که گردشگری در بعد اقتصادی باعث افزایش اشتغال مستقیم و غیرمستقیم افزایش درآمد ملک شده است. همچنین باعث رشد جمعیت ناشی از مهاجر پذیری و کاهش مهاجرفرستی شده است. در پی این تحولات و رشد گردشگری بر درآمد مردم افزوده شده است. همچنانکه از نتایج تحلیل AHP نیز مشاهده می شود افزایش درآمد در میان متغیرهای اقتصادی رتبه چهارم را داشته و درشهر سردشت وزن این متغیر 098/0 و در شهر بانه 102/0 می باشد. به منظور توسعه پایدار در ابعاد اقتصادی و اجتماعی می توان با اتخاذ سیاست ها و برنامه های مناسب گردشگری تجاری توسعه پایدار را محقق ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3563 - تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی روستاهای شهرستان قائمشهر
اسفندیار مهری تالارپشتی عیسی پوررمضان نصرالله مولائی هشجین آتوسا بیگدلی

گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان‌های اقتصاد روستایی می‌تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر می‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن أکثر

گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان‌های اقتصاد روستایی می‌تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر می‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن توصیفی - تحلیلی می‌باشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات اسنادی و پیمایشی بدست آمده است. جامعه آماری این پژوهش روستاییان می‌باشند. (17216N=) که بر اساس فرمول کوکران تعداد 375 نفر روستاییان به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. متغییرهای تحقیق ماهیت کمی و کیفی داشته و در جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس طیف لیکرت استفاده شده و سپس در تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و آزمون آماری tجهت اطمینان از نرمال بودن توزیع داده‌ها و سپس از روش آماری همبستگی و رگرسیون و آزمون‌های آماری پارامتری نظیر آزمون همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش در ناحیه مورد مطالعه نشاندهنده تاثیر گردشگری بر افزایش شکاف و اختلاف اجتماعی، افزایش جرم و فعالیتهای غیر قانونی، کاهش انسجام اجتماعی بین ساکنین، بهبود امکانات تفریحی و رفاهی، بهبود امکانات و خدمات گردشگری، افزایش کیفیت زندگی ساکنان روستا و گسترش فرهنگ بومی بر پایداری شاخص های اجتماعی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3564 - سنجش میزان رضایتمندی گردشگران از محصول توریسم با استفاده از مدل HOLSAT (مطالعه موردی: روستای کندوان)
علی شمس الدینی صفیه حاضری بهرام زینلی زهرا آربونی

در قرن حاضر جذب گردشگر یکی از عوامل کلیدی در موفقیت صنعت گردشگری و در نتیجه رونق اقتصاد کشور ها می باشد. در این راستا گردشگری روستایی می تواند نقشی اساسی در توسعه روستا ایفاء کند با توجه به جاذبه ها، امکانات و قابلیت های توسعه گردشگری در روستای کندوان و همچنین عنایت به أکثر

در قرن حاضر جذب گردشگر یکی از عوامل کلیدی در موفقیت صنعت گردشگری و در نتیجه رونق اقتصاد کشور ها می باشد. در این راستا گردشگری روستایی می تواند نقشی اساسی در توسعه روستا ایفاء کند با توجه به جاذبه ها، امکانات و قابلیت های توسعه گردشگری در روستای کندوان و همچنین عنایت به این مسئله که رضایت گردشگران از محصول و مقصد گردشگری نقشی غیر قابل انکار در جذب گردشگر دارد. پژوهش حاضر درصدد سنجش رضایت گردشگران از محصول گردشگری روستای کندوان با استفاده از مدل HOLSAT است . مدلی که به ارزیابی رضایت گردشگران از طریق تجزیه و تحلیل انتظارات و عملکرد از مقصد گردشگری می پردازد. برای این منظور به دلیل نامشخص بودن حجم جامعه آماری، تعداد 200 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تحلیلی با اهداف کاربردی-توسعه ای است. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و به روش مصاحبه انجام گرفته است و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهایSpssوExcel استفاده شده است. نتایج حاصل از اندازه گیری رضایت گردشگران در مدلHOLSATگویای آن است که رضایتمندی گردشگران از محصول گردشگری روستای کندوان در سناریوی (WIN) قرار گرفته است. و گردشگران از محصول گردشگری روستای کندوان رضایت دارند. همچنین نتایج حاصل از مدل رگرسیون چند متغیره نشان دهنده رابطه مثبت و معنی دار بین ابعاد محصول گردشگری روستای کندوان با رضایت گردشگران می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3565 - مدل‌یابی ساختاری - تفسیری عوامل موثر بر توسعه گردشگری غذا (نمونه موردی: شهر رشت)
مریم جعفری مهر آبادی مجید اکبری فرزانه عطایی فرزانه رازقی چمازکتی

امروزه گردشگری غذا به یکی از گونه های گردشگری تبدیل شده است که کشورهای بسیاری به اهمیت آن به عنوان یکی از منابع جذب گردشگر پی برده اند. رشت از لحاظ تنوع غذایی نسبت به سایر شهرهای کشور از وضعیت مناسبی برخوردار است. بطوری که تنها شهر ایران است که در سال 2015 به شبکه شهرها أکثر

امروزه گردشگری غذا به یکی از گونه های گردشگری تبدیل شده است که کشورهای بسیاری به اهمیت آن به عنوان یکی از منابع جذب گردشگر پی برده اند. رشت از لحاظ تنوع غذایی نسبت به سایر شهرهای کشور از وضعیت مناسبی برخوردار است. بطوری که تنها شهر ایران است که در سال 2015 به شبکه شهرهای خلاق خوراک شناسی یونسکو پیوسته است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. ابزار جمع-آوری اطلاعات، پرسشنامه مقایسات زوجی، نمونه گیری به صورت هدفمند و هدف اساسی پژوهش شناسایی مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر توسعه گردشگری غذا در شهر رشت بوده است. در گام اول این پژوهش، عوامل موثر بر توسعه گردشگری غذاهای محلی شناسایی شده و در گام بعدی با استفاده از یک متدولوژی تحلیلی مدل‌‌سازی ساختاری تفسیری (آی. اس.ام ) روابط بین عوامل توسعه گردشگری غذا تعیین و مورد تحلیل قرار گرفته است. در بخش مدل-سازی از پرسشنامه مقایسات دوبه‌دویی به منظور استفاده از نظرات 20 کارشناس در حیطه‌ی گردشگری استفاده شده و در نهایت با استفاده از تحلیل MICMAC نوع متغیرها مشخص شده است. نتایج حاصل از این پژوهش گویای این است که دو عامل تهیة غذای سالم و رعایت اصول بهداشتی در مراحل مختلف تهیه آن و نیز داشتن اصالت غذایی در سطح زیرین قرار گرفته‌اند. از پیشنهادات اصلی در جذب گردشگر توجه جدی به تهیة غذا و رعایت اصول بهداشتی در مراحل مختلف سرو آن و افزایش کیفیت غذاهای محلی و ایجاد تنوع در طعم آن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3566 - ارزیابی حمایت ساکنین روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار (مطالعه موردی: روستاهای درسجین و گلابر، استان زنجان)
احمد رومیانی خدیجه عباس رشید فریدون خادم

گردشگری یکی از فعالیت های اقتصادی، اجتماعی انکارناپذیر دنیای کنونی جوامع بشری است. این فعالیت پاسخی به نیازهای درونی انسان ها جهت تمدد اعصاب، استراحت، آشنایی با فرهنگ ها و بهره مندی از زیبایی های طبیعـی و بکر است. یکی از زیرشاخه های صنعت گردشگری، گردشگری روستایی می باشد أکثر

گردشگری یکی از فعالیت های اقتصادی، اجتماعی انکارناپذیر دنیای کنونی جوامع بشری است. این فعالیت پاسخی به نیازهای درونی انسان ها جهت تمدد اعصاب، استراحت، آشنایی با فرهنگ ها و بهره مندی از زیبایی های طبیعـی و بکر است. یکی از زیرشاخه های صنعت گردشگری، گردشگری روستایی می باشد که با توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد بر روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی و در نهایت توسعه یکپارچه و پایدار روستایی داشته باشد. هدف از این پژوهش تحلیل اثرات حمایت ساکنین روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار در دو روستای درسجین و گلابر در استان زنجان می باشد. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه، مشاهده) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق در دو روستای هدف گردشگری در نظر گرفته شده است، که براساس سرشماری سال 1390 ، 2825 نفر جمعیت برآورد شده است و طبق فرمول کوکران290 پرسش نامه به صورت تصادفی بین مردم روستاهای نمونه توزیع و پخش گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های(t تک نمونه ای، همبستگی) و مدل لیزرل بهره گرفته شده است. یافته های این تحقیق نشان داد که بین شاخص های وابستگی اجتماعی، هزینه های دریافت شده، مشارکت اجتماعی و منافع دریافت شده با حمایت ساکنان از توسعه پایدار گردشگری رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد به طوری که حمایت ساکنان از گردشگری پایدار در روستاهای نمونه مورد مطالعه به صورت مثبت، زمینه را برای پایداری مناطق روستاهای هدف گردشگری و کیفیت زندگی مردم فراهم کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3567 - تحلیل نقش گردشگری بر ارتقای دانش و آگاهی‌های زیست‌محیطی روستاییان (مطالعه موردی: محور توریستی صور- توتاخانه)
علیرضا سلیمانی علی مجنونی توتاخانه احمد آفتاب

هدف این مقاله بررسی اثرات گردشگری در ارتقای دانش و آگاهی زیست ‌محیطی روستاییان در روستاهای توریستی صور و توتاخانه شهرستان بناب است. تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، از لحاظ ماهیت، توصیفی و نیز از نوع علی- مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق روستاییان ساکن در روستاهای أکثر

هدف این مقاله بررسی اثرات گردشگری در ارتقای دانش و آگاهی زیست ‌محیطی روستاییان در روستاهای توریستی صور و توتاخانه شهرستان بناب است. تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، از لحاظ ماهیت، توصیفی و نیز از نوع علی- مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق روستاییان ساکن در روستاهای توریستی صور و توتاخانه می‌باشد. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه تحقیق 234 نفر به دست آمد؛ از سویی برای برابری در آزمون، 234 از روستاییان ساکن در بدون گردشگرپذیر (روستاهای آلقو و روشت کوچک) که نسبت به بقیه روستاهای از نظر ویژگی‌های اجتماعی و محیطی شباهت بیشتری به روستاهای صور و توتاخانه داشتند به ‌عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها از آزمون آماری کولموگروف اسمیرنوف، آزمون t مستقل و تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شده است. با استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم‌افزار SPSS، پایایی پرسش‌نامه تحقیق 89/0 به دست آمد. نتایج‌ یافته‌های پژوهش در ارتباط با آگاهی‌های زیست‌ محیطی دو گروه نشان می‌دهد که بین متغیرهای حفاظت از پوشش گیاهی و جانوری، حفاظت از خاک، عدم آلودگی صوتی، عدم رهاسازی زباله و پسماند در طبیعت ، ضرورت کاهش تولید سوخت‌های فسیلی، ضرورت دفن اصولی زباله‌ها و عدم استفاده از زباله‌های تجدیدناپذیر با متغیر وابسته(گردشگری) رابطه معنی‌داری وجود دارد. درنهایت، با توجه به نتیجه پژوهش در زمینه اثرات مثبت و سازنده گردشگری بر ارتقای آگاهی‌های زیست محیطی، پیشنهاد‌های کاربردی درزمینه‌ی استفاده هرچه بهتر از قابلیت‌های صنعت گردشگری در جهت افزایش آگاهی‌های زیست محیطی روستائیان ارائه ‌شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3568 - ارزیابی متغیرهای کالبدی آسیب پذیری لرزه ای بناهای شهری با استفاده از مدل TOPSIS (مطالعه موردی: ناحیه منفصل شهری باباریز سنندج)
کتایون بهزاد افشار پرویز اکبری

وقوع زلزله باعث خسارت های زیادی به بناهای شهری شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری در برابر زلزله می باشد، از اینرو لازم است که به بررسی و تحلیل متغیرهای تأثیر گذار کالبدی در آسیب پذیری لرزه ای پرداخته و نقش هر کدام را در جهت کاهش آسیب پذیری مشخص أکثر

وقوع زلزله باعث خسارت های زیادی به بناهای شهری شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری در برابر زلزله می باشد، از اینرو لازم است که به بررسی و تحلیل متغیرهای تأثیر گذار کالبدی در آسیب پذیری لرزه ای پرداخته و نقش هر کدام را در جهت کاهش آسیب پذیری مشخص نمود. هدف این مقاله مطالعه اصولی و مشخص کردن و شناسایی نقاط آسیب پذیر در برابر خطر زلزله در ناحیه با توجه به معیارهای سازه ای مانند (نوع سازه و مصالح، کیفیت ،قدمت و عمر ساختمان، تعداد طبقات ساختمان، کاربری زمین، معابر)، است تا آسیب ناشی از زلزله در ناحیه منفصل شهری بابا ریز سنندج را کاهش داده و فراهم آوردن امکان برنامه ریزی درست بوده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و موردی است. تکنیک گردآوری آمار و اطلاعات، با استفاده از روش ها اسنادی می باشد. و از مدلTOPSIS، نرم افزارهای GIS و excel برای جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. بیشترین آسیب پذیری به ترتیب در ناحیه 2، 4،3 می باشد و ناحیه 1 از کمترین آسیب پذیری برخوردار است. بطورکلی می توان گفت، شمال غربی شهر و بافت مرکزی شهر جزء نواحی پرخطر و نواحی شرقی جز نواحی کم خطر در زمان وقوع زلزله می باشند. با توجه به متغیرهای کالبدی (سازه ای)، بیشترین احتمال آسیب پذیری کالبدی موثر را به ترتیب معابر، سازه و مصالح، تعداد طبقات ساختمانی را در آسیب پذیری از زلزله خواهند داشت، و کمترین نقش را کیفیت و عمر ساختمان و کاربری زمین خواهند بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3569 - ارزیابی اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر روی کیفیت زندگی ساکنین دائمی (مطالعه موردی: دهستان سعیدآباد، شهرستان ایجرود)
اعظم بیگدلی جمشید عینالی علیرضا رابط فریبا عباسی

گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت اجتماعی- اقتصادی می‌تواند نقش مهمی در تنوع بخشی به اقتصاد روستایی از طریق ایجاد زمینه‌های شغلی و درآمدی جدید برعهده بگیرد که همین امر نیز می‌تواند به بهبود زندگی و ارتقای کیفیت آن در جوامع روستایی کمک کند. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات گ أکثر

گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت اجتماعی- اقتصادی می‌تواند نقش مهمی در تنوع بخشی به اقتصاد روستایی از طریق ایجاد زمینه‌های شغلی و درآمدی جدید برعهده بگیرد که همین امر نیز می‌تواند به بهبود زندگی و ارتقای کیفیت آن در جوامع روستایی کمک کند. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات گردشگری و توسعه خانه های دوم در شاخص‌های کیفیت زندگی ساکنین دائمی در نقاط روستایی دهستان سعیدآباد از توابع شهرستان ایجرود (استان زنجان) است. نوع تحقیق کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری داده‌ها از پرسش نامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون‌های آماری نظیر t تک نمونه‌ای، همبستگی و رگرسیون چندمتغیره استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق دربرگیرنده خانوارهای ساکن در روستاهای واقع در محدوده دهستان سعیدآباد است که از تعداد 818 خانوار ساکن دائمی، با استفاده از فرمول نمونه‌گیری 313 نفر از سرپرستان خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که توسعه گردشگری در یک دهه اخیر توانسته است تاثیرات مثبتی بر روی شاخص‌های کیفیت زندگی روستاییان داشته باشد. از طرفی دیگر، نتایج تحلیل رگرسیون با توجه به ضریب تعیین (924/0) نشاندهنده تاثیر مثبت توسعه گردشگری خانه‌های دوم در بهبود شاخص‌های کیفیت زندگی ساکنین در منطقه مورد مطالعه است. به طوری که، توسعه گردشگری خانه های دوم در محدوده مورد مطالعه در ابعاد کالبدی- زیرساختی (418/0) و ابعاد اقتصادی (375/0) بیشترین تاثیر مستقیم را در شاخص کیفیت زندگی از دیدگاه ساکنین محلی برجا گذاشته است. همچنین، نتیجه تحلیل مسیر نشان می دهد که توسعه گردشگری خانه های دوم به ترتیب در ابعاد اقتصادی با (716/0) و ابعاد کالبدی- زیرساختی با (640/0) بیشترین تاثیر را در کیفیت زندگی ساکنین داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3570 - شناخت و تحلیل امنیت اجتماعی در روستاهای هدف گردشگری (مطالعه موردی: استان اصفهان)
مسعود صفری علی اکبری کرم احمدیان فرد حجت اله صادقی سمیه غلامیان حسین آبادی

در زمینه تحقق گردشگری پایدار، بسترهایی مورد نیاز است که از مهمترین آن ها شاخص امنیت اجتماعی است. شاخص امنیت اجتماعی در روستاهای گردشگری، سبب جذب گردشگر و پایدارسازی این مفهوم در جامعه روستایی خواهد شد. بنابراین باید این شاخص در جامعه روستایی بخوبی نهادینه و چارچوب لازم أکثر

در زمینه تحقق گردشگری پایدار، بسترهایی مورد نیاز است که از مهمترین آن ها شاخص امنیت اجتماعی است. شاخص امنیت اجتماعی در روستاهای گردشگری، سبب جذب گردشگر و پایدارسازی این مفهوم در جامعه روستایی خواهد شد. بنابراین باید این شاخص در جامعه روستایی بخوبی نهادینه و چارچوب لازم آن فراهم گردد. در این تحقیق هدف شناخت و تحلیل امنیت اجتماعی در روستاهای هدف گردشگری در استان اصفهان در راستای کمک به توسعه توریسم از طریق شناسایی وضعیت موجود بوده است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعه پیمایشی از طریق ابزار پرسش نامه می باشد. جامعه آماری این تحقیق را گردشگران وارد شده به این روستاها تشکیل می دهند که با توجه به نبود آمار دقیق در زمینه جامعه مورد تحقیق و با توجه به محدودیت های موجود در زمینه پرسشگری، تعداد 250 گردشگر برای عملیات پرسشگری تعیین شد. نتایج بررسی آزمون آماری نشان می دهد که پنج متغیر امنیت جانی، امنیت مالی، امنیت محیط فیزیکی، امنیت اخلاقی و امنیت انتظامی با سطح معناداری برابر با 000/0 در شرایط خوب، سه متغیر امنیت ارتباطی-حمل و نقل، امنیت بهداشتی-درمانی و متغیر تعامل و ارتباط با سطح معناداری بیشتر از 05/0 در وضعیت متوسط و دو متغیر امنیت نهادی- سیاسی و امنیت ذهنی- فکری گردشگران با سطح معناداری کمتر از 05/0 در شرایط ضعیفی قرار دارند. بررسی مدل نشان می دهد که امنیت اجتماعی در توسعه گردشگری با مقدار اثر کل 668/0 اثرگذار است. در مجموع امنیت اجتماعی حدود 45 درصد واریانس گردشگری در روستاهای هدف را در استان اصفهان تبیین می نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3571 - سازوکار سرمایه داری مستغلات در ناحیه میاندوآب
رضا منافی آذر حسن افراخته عبدالحمید نظری

سرمایه‌داری مستغلات بخشی از سرمایه‌داری است، مادامی‌که ارزش افزوده را از طریق ارزش مصرفی تولید کند در خدمت گردش سرمایه مولد است، اما زمانی‌که با سوداگری و انگیزه سودجوئی فقط به تولید ارزش دارائی بپردازد، سرمایه‌داری غیرمولد محسوب می‌شود. هدف این پژوهش بررسی و شناخت سازو أکثر

سرمایه‌داری مستغلات بخشی از سرمایه‌داری است، مادامی‌که ارزش افزوده را از طریق ارزش مصرفی تولید کند در خدمت گردش سرمایه مولد است، اما زمانی‌که با سوداگری و انگیزه سودجوئی فقط به تولید ارزش دارائی بپردازد، سرمایه‌داری غیرمولد محسوب می‌شود. هدف این پژوهش بررسی و شناخت سازوکارهای سرمایه‌داری مستغلات در ناحیه میاندوآب است. بنیان فلسفی تحقیق مبتنی بر پراگماتیسم است و با روش تحقیق آمیخته انجام گرفت. با تکنیک RS تغییرات پوشش اراضی محدوده مطالعاتی در مقاطع زمانی (1998، 2006 و 2016م) از تصاویر ماهواره‌ Landsat بدست آمد. افزایش 47.49 درصدی سطح ساخته شده نشان از فعالیتهای گسترده مستغلاتی در این قلمرو داشت. جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها با روش کیو انجام گرفت. منطق استدلال این روش قیاس اقترانی است. جامعه گفتمان شامل32 نفر از اساتید اقتصاد، جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی و شهری است که از طریق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. فضای گفتمان از منابع دست اول و مصاحبه‌ها در قالب 107 گویه، توسط جامعه گفتمان در کارتهای کیو مرتب شدند. نتایج برمبنای تحلیل عاملی اکتشافی فردمحور (روش استفنسون) نشان داد هشت عامل: بستر اقتصادی و دولت رانتیر، نقص ساختارهای قانونی و فعالیتهای مافیایی، ریسک پایین سرمایه‌گذاری در مستغلات، ضعف سرمایه‌داری مولد و فقدان شبکه رسمی مالکیت، کالایی شدن زمین، خزش شهری و گسترش خدمات، نمودهای فضایی – مکانی بورژوازی مستغلات و احتکار و رانت زمین در مکانیسم سرمایه‌داری مستغلات اثر داشته‌است. همچنین ضعفهای بستر اقتصادی، وابستگی به رانت نفت و کم‌توجهی به مالیات اراضی موجب نضج گرفتن سرمایه‌داری مستغلات شده و در نهایت سرمایه را از مدار مولد خارج کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3572 - تدوین برنامة راهبردی توسعة گردشگری با تأکید بر روستا‌ی هدف گردشگری کُلم در استان ایلام
حامد قاسم پور رضا غفاری نیا کرم خلیلی

هر منطقه‌ای برای دستیابی به توسعة پایدار و نیز افزایش رقابت‌پذیری، به طرحی راهبردی نیازمند است. تحقیق حاضر به منظور ارائة راهبردهای مؤثر توسعة گردشگری در روستای هدف کُلم از توابع شهرستان بَدره در استان ایلام، روش‌شناسی و ابزارهای چارچوب جامع تدوین راهبرد و همچنین تکنیک أکثر

هر منطقه‌ای برای دستیابی به توسعة پایدار و نیز افزایش رقابت‌پذیری، به طرحی راهبردی نیازمند است. تحقیق حاضر به منظور ارائة راهبردهای مؤثر توسعة گردشگری در روستای هدف کُلم از توابع شهرستان بَدره در استان ایلام، روش‌شناسی و ابزارهای چارچوب جامع تدوین راهبرد و همچنین تکنیک AHP را مطمح‌نظر قرار داده است. براین‌اساس، با توجه به موضوع، تحقیق به لحاظ روش، از نوع توصیفی تحلیلی و بر مبنای هدف، کاربردی و از طریق دو شیوة گردآوری داده‌ها؛ اسنادی و میدانی به شناخت وضعیت موجود، تحلیل وضعیت و سپس ارائة پیشنهادات راهبردی پرداخته شده است. برای رسیدن به این مهم و ارزش‌گزاری عوامل پیش‌برنده و بازدارندة توسعه در قالب روش SWOT با استفاده از پرسشنامه میان 30 نفر از کارشناسان در سازمان‌های ذی‌نفع (میراث فرهنگی و گردشگری، جهاد کشاوزی، بنیاد مسکن، امور روستایی استانداری و منابع طبیعی و آبخیزداری) مبتنی بر روش قضاونی هدفمند، توزیع و نتایج استخراج شده است. در مجموع با عنایت به 30 نقطة قوت و فرصت و 35 نقطة ضعف و تهدید و نمره‌های حاصل از ماتریس عوامل داخلی و خارجی و همچنین نمودار 9 خانه‌ای، راهبرد استخراجی، حفظ و نگهداری می‌باشد. در نهایت، راهبردهای موضوعی توسعه با استفاده از فرایند AHP اولویت‌بندی و سپس برنامه‌های اجرایی به منظور پیاده‌سازی هریک از راهبردهای توسعة گردشگری برای حفظ و ارتقاء وضعیت موجود ارایه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3573 - شناسایی و اولویت‌بندی راه‌های جلب مشارکت بخش خصوصی در اجرای پروژه‌های عمرانی با محوریت گردشگری (مطالعه موردی: شهر یزد)
بهنام متوسلی

این پژوهـش از منظر هدف، کاربردی می‌باشد. رویکرد انتخابی در این پژوهش استقرایی و روش تحلیل داده‌ها به صورت غیرآزمایشی از نوع همبستگی است. جمع‌آوری داده‌ها، با روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی می‌باشد که حجم زیادی از اطلاعات با پرسشنامه به دست آمده است. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ أکثر

این پژوهـش از منظر هدف، کاربردی می‌باشد. رویکرد انتخابی در این پژوهش استقرایی و روش تحلیل داده‌ها به صورت غیرآزمایشی از نوع همبستگی است. جمع‌آوری داده‌ها، با روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی می‌باشد که حجم زیادی از اطلاعات با پرسشنامه به دست آمده است. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ از دو ﮔﺮوه از ﺧﺒﺮﮔﺎن داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ و مدیران و مسئولین ادارات مربوط با امر، تشکیل شده است که حجم نمونه با فرمول کوکران به میزان 72 نفر مشخص گردید. داده‌ها بـا اسـتفاده از بسـته نرم‌افزاری SPSS و روش تحلیل عاملی و تحلیل خوشه‌بندی سلسله‌مراتبی (دندوگرام) پردازش ‌شده‌اند. راه‌های شناسایی شده در جهت جلب مشارکت بخش خصوصی در اجرای پروژه‌های عمرانی با محوریت گردشگری در شهر جهانی یزد در چهار گروه اقتصادی، قانونی/ اداری، منطقه‌ای/ محیطی و اجتماعی/ فرهنگی تقسیم‌بندی شدند. اولویت‌بندی صورت گرفته با استفاده از تحلیل عاملی نشان داد که اﯾﺠﺎد زمینه‌های ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ (ﺗﺠﺎرت اﻟﮑﺘﺮونیک) در مشارکت بخش خصوصی و کاهش مالیات بر امور مرتبط با پروژه‌های عمرانی - گردشگری با مشارکت بخش خصوصی در گروه راه‌های اقتصادی با بار عاملی 934/0 و 816/0، در اولویت اول و دوم قرار گرفته‌اند. در روش دندوگرام نیز با توجه به خط روند نمودار و سلسله‌مراتب به هم پیوسته، اصلاح قوانین مؤثر بر پروژه‌های عمرانی - گردشگری با مشارکت بخش خصوصی و ایجاد قوانین مستقل در هر یک از بخش‌های عمرانی و کاهش مالیات بر امور مرتبط با پروژه‌های عمرانی - گردشگری با مشارکت بخش خصوصی در اولویت اول و دوم قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3574 - ارزیابی و سنجش پایداری گردشگری در روستاهای هدف گردشگری از دیدگاه مدیران محلی (مطالعه موردی: ناحیه اردبیل)
مصطفی طالشی کیومرث خداپناه

گردشگری روستایی بواسطه پیوندها و تعاملاتی که با محیط زیست و جاذبه های طبیعی و جوامع محلی بر قرار می کند، پیامدهای قابل توجهی در ابعاد مثبت و منفی از خود در محیط های انسانی و طبیعی بر جای می گذارد. لذا جهت رفع ناپایداری ها می بایست اصول و الزامات رویکرد توسعه پایدارگردشگ أکثر

گردشگری روستایی بواسطه پیوندها و تعاملاتی که با محیط زیست و جاذبه های طبیعی و جوامع محلی بر قرار می کند، پیامدهای قابل توجهی در ابعاد مثبت و منفی از خود در محیط های انسانی و طبیعی بر جای می گذارد. لذا جهت رفع ناپایداری ها می بایست اصول و الزامات رویکرد توسعه پایدارگردشگری در سیاست ها و برنامه های اجرایی به کار گرفته شود تـا از این طریق توسعه گردشگری در نواحی روستایی و بـه خصـوص روسـتاهای هدف گردشگری پایدار گردد. پژوهش حاضر با هدف سنجش سطح پایداری توسعة گردشگری در روستاهای هدف گردشگری ناحیه اردبیل انجام شد برای این منظور با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ادبیات تحقیق به عملیاتی نمودن مفاهیم و متغیرهای مطرح در سؤالات پرداخته شده و روایی آن به روش نظرسنجی از نخبگان مورد ارزیابی قرار گرفته و پایایی آن نیز به روش آلفای کورنباخ 80 درصد محاسبه گردیده است. سپس برای ارزیابی توسعه پایدار گردشگری، از تکنیک فرآیند شبکه ای استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را 11 روستای هدف گردشگری ناحیه اردبیل تشکیل می دهد، نتایج به دست آمده نشان می دهند که توسعة گردشگری در روستاهای مورد مطالعه درمجموع در سطح متوسط پایداری قرار دارند و در بین ابعاد بررسی شده بعد اقتصادی گردشگری از پایداری بیشتری نسبت به ابعاد زیست محیطی، اجتماعی و زیربنایی برخوردار می باشد، در بین روستاهای مطالعه شده از لحاظ پایداری توسعة گردشگری تفاوت معناداری وجود دارد و روستای آلادیزگه از بیشترین امتیاز پایداری و روستای سردابه از پایین ترین امتیاز پایداری برخوردار می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3575 - راهبردهای توسعه گردشگری ساحلی روستایی استان گیلان
یاسر رمضان نژاد عبدالرضا رکن الدین افتخاری

کرانه‌های ساحلی گیلان با برخورداری از جاذبه‌های طبیعی و همچنین داشتن سواحل ماسه‌ای و مناظر زیبا می‌تواند یکی از بزرگترین کانون‌های گردشگری ساحلی باشد. با وجود اینکه بیش از یک دهه از ایجاد مقاصد گردشگری ساحلی در استان گیلان می‌گذرد ولی این مقاصد نتوانسته‌اند به سطح قابل‌ أکثر

کرانه‌های ساحلی گیلان با برخورداری از جاذبه‌های طبیعی و همچنین داشتن سواحل ماسه‌ای و مناظر زیبا می‌تواند یکی از بزرگترین کانون‌های گردشگری ساحلی باشد. با وجود اینکه بیش از یک دهه از ایجاد مقاصد گردشگری ساحلی در استان گیلان می‌گذرد ولی این مقاصد نتوانسته‌اند به سطح قابل‌قبولی از توسعه دست یابند. بدین‌سان، این پرسش مطرح می‌باشد که چه راهبردهایی برای توسعه گردشگری ساحلی روستایی نیاز می‌باشد؟ موفقیت در توسعه گردشگری ساحلی، نیازمند برنامه‌ریزی راهبردی است. لذا، هدف پژوهش، تدوین راهبردهای توسعه گردشگری ساحلی روستایی در استان گیلان می‌باشد. بدین منظور، پرسشنامه‌ای باز در اختیار جمعی از اساتید و متخصصین قرار گرفت و از این طریق فهرستی از مشترکات نقاط ضعف‌ها، قوت‌ها، فرصت‌ها و تهدیدات شناسایی شد. با استفاده از مدل swot راهبردها تدوین شدند که اولویت آنها بر اساس نمره نهایی جذابیت‌ها به شرح زیر می‌باشد:واگذاری امور گردشگری ساحلی (طرح‌های سالم‌سازی) به سازمان گردشگری در جهت برنامه‌ریزی، مدیریت و بازاریابی کارآمد و اثربخش (102/4)، برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی در جهت ایجاد تخصص و توانمندی در منابع انسانی سازمان‌ها با نمره (079/4)، تخصیص تسهیلات مالی و تسهیل فرآیند اخذ مجوز جهت ایجاد مشاغل مرتبط با گردشگری ساحلی توسط جوامع محلی (989/3)، تشویق و حمایت از سرمایه‌گزاران بخش خصوصی برای ایجاد و توسعه امکانات مناسب در مقاصد گردشگری ساحلی (963/3)، تشویق و حمایت از ایجاد سازمان‌های مردم‌نهاد در جهت آموزش و ارتقاء فرهنگ زیست‌محیطی در راستای حفظ محیط-زیست روستا و ساحل (636/3). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3576 - -تحلیل فضایی تسهیلات و خدمات گردشگری با تاکید بر برنامه ریزی فضایی مورد پژوهی: محور گردشگری زنجان- طارم-ماسوله
محمدجواد عباسی ژیلا سجادی علی عبدالهی محمدتقی رضویان

ساختار فضایی و مطلوبیت دسترسی به تسهیلات و خدمات گردشگری در میزان جذب گردشگر و توسعه پایدار و متوازن یک محور گردشگری نقش مهمی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار فضایی محور گردشگری زنجان.طارم. ماسوله؛ تحلیل موانع ساختاری و تسهیل گرها در راستای پیاده سازی برنامه ریزی فض أکثر

ساختار فضایی و مطلوبیت دسترسی به تسهیلات و خدمات گردشگری در میزان جذب گردشگر و توسعه پایدار و متوازن یک محور گردشگری نقش مهمی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار فضایی محور گردشگری زنجان.طارم. ماسوله؛ تحلیل موانع ساختاری و تسهیل گرها در راستای پیاده سازی برنامه ریزی فضایی، همچنین تحلیل وضعیت بهره مندی ظرفیت منابع و دسترسی خدمات و تسهیلات گردشگری می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی؛ روش جمع آوری اطلاعات میدانی و کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا کیفی، تکنیک کوپراس و نرم افزار GIS با مدل IDW می باشد. یافته ها نشان می دهد؛ ساختار فضایی این محور درگیر موانع ساختاری و نیروهای بیرونی؛ همچنین دارای عرصه های عملکردی( پتانسیل و تسهیل گرها) در راستای پیاده سازی برنامه ریزی فضایی می باشد که دو مرکز شهری زنجان با 6/89 و رتبه اول و ماسوله با 1/88 رتبه دوم دارای بهره مندی نسبتا مطلوب از نظر ظرفیت منابع و دسترسی خدمات و تسهیلات گردشگری و مرکز روستایی شیت- ولیدر رتبه سوم، بهره مندی متوسط با 9/47، مرکز تهم با 6/ 10رتبه 4، مرکز شیرین سو با 6/10 رتبه 5 و نهایتا مرکز شیلاندر با 2/9 رتبه 6 که سطح بهره مندی ضعیف دارد. به عبارتی؛ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﻣﺮاﻛﺰ اﺳـﺘﺎن ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ ﺷﻬﺮﺳـﺘﺎن ﻫـﺎی اﻃـﺮاف، از مطلوبیت خدمات و ﺗﺴﻬﻴﻼت ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﻣﺤﻮرﻫﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﻛﺎﺳﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و نابرابری فضایی تسهیلات و خدمات در این محور گردشگری ناشی از فقدان برنامه ریزی فضایی در فعالیت گردشگری این محور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3577 - تبیین نقش گردشگری در کارآفرینی نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان املش و رودسر)
حسن حبیبی کوشکوهی رحمت الله منشی زاده محمدتقی رضویان

اقتصاد روستایی بخشی از اقتصاد کشورها را در بر می‌گیرد که با توجه به تعداد ساکنین شاغل در محیط روستایی تأثیر به سزایی در میزان رشد اقتصادی کشورها داشته است. شناخت ویژگی های اقتصادی و ابزارهای به کار رفته در فرآیند رسیدن به سطحی مطلوب از توسعه یافتگی بسیار با اهمیت است. گ أکثر

اقتصاد روستایی بخشی از اقتصاد کشورها را در بر می‌گیرد که با توجه به تعداد ساکنین شاغل در محیط روستایی تأثیر به سزایی در میزان رشد اقتصادی کشورها داشته است. شناخت ویژگی های اقتصادی و ابزارهای به کار رفته در فرآیند رسیدن به سطحی مطلوب از توسعه یافتگی بسیار با اهمیت است. گردشگری روستایی یکی از عناصر تأثیرگذار در رشد اقتصاد روستایی و محرک در رونق زندگی روستاییان شناخته شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش گردشگری بر کارآفرینی نواحی روستایی به دنبال پاسخ به این سوال می باشد که گردشگری روستایی چگونه می تواند زمینه توسعه کارآفرینی روستایی را فراهم کند؟ از این منظر، پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی از طریق گردآوری اطلاعات به تکمیل پرسش نامه در قالب طیف لیکرت طراحی شده و سوالات تحقیق از طریق نرم افزار آماری SPSS و EXCEL و نقشه ها با استفاده از نرم افزار ARC GIS تهیه شده اند. جامعه آماری این پژوهش 14 نقطه روستایی می باشد، که از آن میان 383 نفر از سرپرستان خانوار روستایی به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین گردشگری و کارآفرینی روستایی رابطه مستقیم وجود دارد. نتایج پژوهش با توجه به بررسی‌های صورت گرفته بیان کننده اهمیت گردشگری در روند افزایش اشتغال و رشد کارآفرینی می‌باشد و افزایش توان گردشگری روستایی باعث رونق کسب و کار و افزایش فرصت‌های کارآفرینی و رشد اشتغال در مناطق روستایی می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3578 - تحلیل وضعیت مناطق روستایی براساس شاخص های برنامه ریزی فضایی گردشگری (مطالعه موردی: شرق استان مازندران)
احمد رومیانی حمید شایان حمدالله سجاسی قیداری محمدرضا رضوانی

برنامه‌ریزی فضایی گردشگری، یکی از رویکردهایی است که در دهه‌های اخیر در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و سیاسی گردشگری موثر واقع شده است و مانند یک سیستم بر فضاهای گردشگری یک منطقه تسلط پیدا کرده و زمینه را برای مدیریت خردمندانه از فضا، انسان و فعالیت ف أکثر

برنامه‌ریزی فضایی گردشگری، یکی از رویکردهایی است که در دهه‌های اخیر در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و سیاسی گردشگری موثر واقع شده است و مانند یک سیستم بر فضاهای گردشگری یک منطقه تسلط پیدا کرده و زمینه را برای مدیریت خردمندانه از فضا، انسان و فعالیت فراهم کرده است. لذا هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل وضعیت مناطق روستایی براساس شاخص‌های برنامه‌ریزی فضایی گردشگری در شرق استان مازندران می باشد. نوع تحقیق کاربردی و برای گر‌آوری داده‌ها از روش‌های میدانی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و رتبه‌بندی روستاها از روش-های آماری و مدل‌WASPAS ، GIS بهره گرفته شد. جامعه آماری این تحقیق 21 روستای مقصد گردشگری در سه گروه مردم محلی، گردشگران و کارشناسان در نظر گرفته شده است. یافته های آماره tتک نمونه‌ای نشان دهنده سطح معنی‌داری شاخص‌های ‌برنامه‌ریزی فضایی گردشگری روستای در محدوده مورد مطالعه است. همچنین بالاتر رتبه در بین مردم محلی، گردشگران و کارشناسان متعلق به روستای التپه(‌عباس آباد) با Qi برابر با 856/0 می‌باشد و در رتبه دوم روستای شهید‌آباد با Qi برابر با 129/0 و در رتبه سوم روستای نیالا با Qi برابر با 126/0 می باشد. روستاهای تیله نو با Qi برابر با 101/0، روستای اطراب با Qi برابر با 103/0 و لمراسک با Qi برابر 105/0 در رتبه‌های آخر قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3579 - قابلیت سنجی توسعه گردشگری روستایی با تأکید بر رویکرد توسعه پایدار (مورد مطالعه: بخش تخت سلیمانِ تکاب)
شمسی صالح پور وحید ریاحی اصغر عزیزی فرح فتحی زاده

گردشگری روستایی به عنوان رویکردی جدید برای توسعه نواحی روستایی و حفاظت از محیط زیست، امروزه جایگاه چشمگیری یافته است. این تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی ـ تحلیلی است. گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری مورد مطالعه بخ أکثر

گردشگری روستایی به عنوان رویکردی جدید برای توسعه نواحی روستایی و حفاظت از محیط زیست، امروزه جایگاه چشمگیری یافته است. این تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی ـ تحلیلی است. گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری مورد مطالعه بخش تخت سلیمان بوده است. حجم نمونه، شامل 357 خانوار بوده که با استفاده از جدول مورگان مشخص‌شده است. تحلیل اطلاعات با نظر سنجی از ساکنان روستایی با استفاده از مدل ترکیبی AHP-SWOT(A’WOT) انجام شده است. نتایج نشان می دهد که مناسب ترین راهبرد برای توسعه گردشگری روستایی در محدوده مورد مطالعه، راهبرد تدافعی(WT) با امتیاز 6143/0است. بر این اساس لازم است اقداماتی نظیر تدوین مقررات جدید برای نگهداشت محیط زیست، آثار تاریخی و جلوگیری از برهم خوردن تعادل اکولوژیکی منطقه، بسترسازی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی و دولتی در صنعت گردشگری و ایجاد زیرساخت ها و تسهیلات مناسب، توسعه و ترویج برنامه های آموزشی و اطلاع رسانی به ساکنان بومی در زمینه گردشگری، آموزش افراد متخصصین برای استفاده بهینه از سرمایه های طبیعی و انسانی، بازاریابی و تبلیغات پتانسیل های گردشگری در سطح محلی، ملی و فراملی انجام گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3580 - عوامل مؤثر در رقابت‌پذیری گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان سرعین )
حسن افراخته حمید جلالیان ابراهیم آرامی

ازجمله مشکلات مهم امروز صنعت گردشگری کشور فقدان رقابت پذیری می باشد. یکی از ارکان این مشکل نبود یک رویکرد مشخص به منظور افزایش رقابت پذیری است و همچنین ارتباط مستقیمی بین افزایش توان رقابتی یک کشور و توان رقابتی بنگاه وجود دارد.رقابت پذیری مقصد گردشگری به عنوان یکی از گ أکثر

ازجمله مشکلات مهم امروز صنعت گردشگری کشور فقدان رقابت پذیری می باشد. یکی از ارکان این مشکل نبود یک رویکرد مشخص به منظور افزایش رقابت پذیری است و همچنین ارتباط مستقیمی بین افزایش توان رقابتی یک کشور و توان رقابتی بنگاه وجود دارد.رقابت پذیری مقصد گردشگری به عنوان یکی از گونه های مهم رقابت پذیری مکانی و یک صنعت رشد و توسعه درون زا در بسیاری از شهرهای دنیا مورد توجه قرار گرفته است.ناحیه سرعین ترکیبی از جاذبه های انسانی وطبیعی را در خود جای داده و از نظر اکوتوریستی دارای قابلیتهای فراوانی است. تا کنون مدل های مختلفی برای رقابت پذیری مقاصد گردشگری ارائه شده است. هدف مقاله حاضر بررسی والویت بندی عوامل موثردر رقابت پذیری گردشگری منطقه سرعین با بهره گیری و تلفیق دو مدل کراچ - ریچی و کانو می باشد .پژوهش به صورت پیمایشی و با ابزار پرسشنامه به تعداد 573 برگ در بین گردشگران،کسبه و مردم محلی در بازه زمانی 15خرداد تا 15 مرداد سال 1396انجام گرفته است. نتایج کسب شده با روش تحلیل عاملی و نرم افزار LISREL تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها حاکی از آن است که از میان 6 شاخص در مدل تلفیقی مذکور،به ترتیب منابع وجاذبه های محوری، مدیریت مقصد، عوامل تقویت کننده، برنامه ریزی خط مشی و توسعه مقصد، رضایت گردشگران، عوامل و منابع پشتیبان از اولویت برخوردارند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3581 - تعیین اولویت‌های گردشگری و سرمایه گذاری در مناطق نمونه گردشگری روستایی شمالغرب استان گیلان
شهرام امیرانتخابی رضا ویسی مژگان سبب کار سعید محمودی نیا

اولویت بندی مناطق نمونه گردشگری بر اساس اصول علمی و تکنیک‌های تصمیم گیری چند معیاره، جهت تعیین استعداد مناطق برای برنامه‌ریزی توسعه گردشگری، سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه‌های عمرانی، از جمله رویکردهای ضروری در فرایند نیل به توسعه پایدار و متوازن روستایی و جلوگیری از حدر رف أکثر

اولویت بندی مناطق نمونه گردشگری بر اساس اصول علمی و تکنیک‌های تصمیم گیری چند معیاره، جهت تعیین استعداد مناطق برای برنامه‌ریزی توسعه گردشگری، سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه‌های عمرانی، از جمله رویکردهای ضروری در فرایند نیل به توسعه پایدار و متوازن روستایی و جلوگیری از حدر رفت وقت و سرمایه است. این پژوهش با رویکرد توصیفی – تحلیلی و با بهره‌گیری از 29 معیار شامل 11 معیار در رابطه با جاذبه‌های طبیعی و انسانی، 5 معیار در زمینه شعاع جذب گردشگر، 9 معیار مربوط به دسترسی و 4 معیار در رابطه با مساحت اراضی قابل برنامه‌ریزی و مصوب اقدام به اولویت بندی حوزه های روستایی نمونه گردشگری غرب استان گیلان جهت سرمایه‌گذاری و توسعه گردشگری نموده است. یافته‌های حاصل از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP ) نشان داد که منطقه نمونه گردشگری لیسار در رتبه اول جهت برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری قرار گرفت که این امر به دلیل وجود جاذبه‌های مانند ساحل زیبا، بهره‌مندی از آثار تاریخی، وجود جاذبه های مصنوعی و فرهنگی و اجتماعی و برخورداری از مسیر گردشگی و چشم انداز زیبا است. تالاب استیل با برخورداری از جاذبه‌های زیبای طبیعی و انسانی مانند، تالاب، دریاچه، جنگل قابل نفوذ، آثارتاریخی، جاذبه فرهنگی و اجتماعی در رتبه دوم جهت برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری قرار گرفته است و روستای نمونه گردشگری گیسوم از توابع شهرستان تالش با وجود ساحل ماسه‌ای، مسیر دسترسی جنگلی و جاذبه‌های مصنوعی و طبیعی در رتبه سوم جهت برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3582 - ارزیابی توان بوم شناختی استان گیلان جهت فعالیت های بومگردی
مهدی حسام امیررضا شابهرامی

یکی از مهمترین مراحل در برنامه ریزی فعالیتهای بومگردی، ارزیابی توان نواحی مختلف برای ایجاد و توسعه این فعالیتها می باشد. در این راستا و با توجه به اینکه استان گیلان یکی از مهمترین مقصدهای اصلی گردشگری در کشور می باشد، در این تحقیق ارزیابی توان بوم شناختی استان گیلان جهت أکثر

یکی از مهمترین مراحل در برنامه ریزی فعالیتهای بومگردی، ارزیابی توان نواحی مختلف برای ایجاد و توسعه این فعالیتها می باشد. در این راستا و با توجه به اینکه استان گیلان یکی از مهمترین مقصدهای اصلی گردشگری در کشور می باشد، در این تحقیق ارزیابی توان بوم شناختی استان گیلان جهت فعالیت های بوم گردی پرداخته شده است. برای انجام این تحقیق ابتدا معیارهای اساسی برای فعالیتهای بومگردی از طریق مطالعه ادبیات تحقیق انتخاب شده و لایه های آن تهیه گردید. همچنین با توجه به نظرات 23 نفر از کارشناسان و متخصصان حوزه مربوطه، وزن هریک از معیارها با روش تحلیل سلسله مراتبی مشخص گردید. در نهایت نقشه لایه های مکانی در نرم افزار Arc Gis پس از اعمال ضریب اهمیت، روی هم گذاری و تلفیق شده و مناطق مستعد فعالیتهای بومگردی شناسایی شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که از کل مساحت استان گیلان 4907 کیلومتر مربع در طبقه بسیار مناسب، 7593 کیلومتر مربع در طبقه مناسب، 779 کیلومتر مربع در طبقه متوسط و 785 کیلومتر مربع در طبقه نامناسب جای می گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3583 - بررسی اثرات گردشگری بر تغییرات کاربری اراضی شهری و روستایی (نمونه مورد مطالعه: شهرستان کلاردشت)
ناصر علیقلی‌زاده فیروزجایی مصطفی قدمی محمود غریبی جویباری

هدف این تحقیق بررسی و تحلیل نقش گردشگری در بروز تغییرات کاربری زمین در نواحی روستایی و شهری شهرستان کلاردشت می باشد. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی مبتنی بر پیمایش است. داده های این تحقیق از طریق مشاهدات میدانی، مصاحبه و تصاویر ماهواره ای گردآوری شده است و برای تولید أکثر

هدف این تحقیق بررسی و تحلیل نقش گردشگری در بروز تغییرات کاربری زمین در نواحی روستایی و شهری شهرستان کلاردشت می باشد. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی مبتنی بر پیمایش است. داده های این تحقیق از طریق مشاهدات میدانی، مصاحبه و تصاویر ماهواره ای گردآوری شده است و برای تولید نقشه پوشش اراضی و آشکارسازی تغییرات، از تصاویر ماهواره ای لندست مربوط به سال های 1366، 1388، 1390و 1394 استفاده شد. فرآیند پردازش تصاویر از جمله تولید لایه های رستری از طریق نـرم‌افزار Erdas 2014 صورت گرفت سپس از طریق نرم‌افزار، ArcGis 10.4 ، نقشه های موضوعی تولید شد. نتایج حاصل ار مشاهدات میدانی، مصاحبه و تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که بخش زیادی از اراضی زراعی، باغات و جنگلی ناحیه مورد مطالعه در طی سال های1366 تا 1394تغییر کاربری یافته و تبدیل به کاربری ساخته شده نظیر کاربری خانه های دوم، کاربری خدماتی و مانند آن گردیده است که از عوامل اصلی محرک و فشار در بروز تغییرات کاربری اراضی، توسعه گردشگری کنترل نشده بوده است به طوری که توسعه گردشگری با طرح تقاضا در زمینة خرید زمین و ساخت‌‌ خانه دوم به همراه بورس بازی گسترده املاک و رشد تسهیلات و خدمات مرتبط با بخش گردشگری، در غیاب مدیریت کارآمد و ضعف های جدی در اجرای قوانین و مقررات در ایجاد این تغییرات نقش اساسی‌ داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3584 - تبیین عوامل موثر بر جاذبه های گردشگری شهرستان صومعه سرا با استفاده از مدل تحلیلی سلسله مراتبی
عفت ضیا علیرضا استعلاجی نصراله فلاح تبار مجید ولی شریعت پناهی

امروزه صنعت گردشگری به عنوان سیستم پویا و فراگیر،همه ارکان وجودی یک جامعه وسیستم جهانی را در بر گرفته است.توریسم از بزرگترین صنایع دنیا و وابسته به بخش عمده ای از اقتصاد جهانی ،پدیده ای است که از تحرک بالایی در تغییرات اقتصادی،سیاسی،اجتماعی ومحیطی برخوردار است که با اثر أکثر

امروزه صنعت گردشگری به عنوان سیستم پویا و فراگیر،همه ارکان وجودی یک جامعه وسیستم جهانی را در بر گرفته است.توریسم از بزرگترین صنایع دنیا و وابسته به بخش عمده ای از اقتصاد جهانی ،پدیده ای است که از تحرک بالایی در تغییرات اقتصادی،سیاسی،اجتماعی ومحیطی برخوردار است که با اثر گذاری بربنیانهای اقتصادی، اجتماعی، ومحیطی ، اثرات و پیامدهای گوناگونی را در پی دارد.از مسائل و مشکلات بخش گردشگری در ایران نبود جایگاه بخش گردشگردی در نظام برنامه ریزی کشور، برنامه ریزی و ضعف مدیریتی، فقدان برنامه و راهبرد مدون برای گردشگری، ضعف در امکانات زیربنایی و خدمات گردشگری،فقدان فرهنگ پذیرش گردشگر، ضعف آموزش وتبلیغات در زمینه گردشگری می باشد،که تحولات این بخش را با چالش روبرو کرده است. محدوده مورد مطالعه این پژوهش شهرستان صومعه سرا می باشد.این شهرستان با داشتن پتانسیلهای طبیعی و انسانی می‌تواند به یکی از قطب ههای گردشگری تبدیل گردد و یکی از محورهای مهم گردشگری باشد. مقاله حاضر با تبیین و رتبه بندی شاخص های موثر برتوسعه پایدار گردشگری می باشد.که روش تحقیق به صورت توصیفی ـ تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای و پرسشنامه بوده و بر این فرض استوار است که چه شاخصهایی در توسعه گردشگری شهرستان موثر بوده.نتایج نشان می دهد که این منطقه یکی از زیباترین و با استعداد ترین مناطق در سطح استان است.و یکی از قطب های گردشگری می باشد.وباتوجه به قابلیتها وپتانسیلهای محدوده مورد مطالعه باتحول در امکانات زیربنایی وخدمات گردشگری به لحاظ کمی و کیفی می توان گامهای در زمینه تحولات گردشگری در این محدوه برداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3585 - بررسی میزان تطابق اصول واسازی با معماری بومی روستایی گیلان
سید مهدی امیرکیایی سید مجید مفیدی شمیرانی محمد جواد مهدوی نژاد محمد مهدی رییس سمیعی

روش واسازی از ابتدای فرآیند طراحی، امکان استفاده مجدد از اجزا و مصالح ساختمان را مد نظر قرار می دهد که موجب کاهش مصرف منابع جدید، انرژی، کاهش ضایعات و حفظ محیط زیست خواهد شد. بررسی معماری بومی در برخی مناطق، اصول به کار رفته مشابهی در ساختار بناها را با اصل واسازی نشان أکثر

روش واسازی از ابتدای فرآیند طراحی، امکان استفاده مجدد از اجزا و مصالح ساختمان را مد نظر قرار می دهد که موجب کاهش مصرف منابع جدید، انرژی، کاهش ضایعات و حفظ محیط زیست خواهد شد. بررسی معماری بومی در برخی مناطق، اصول به کار رفته مشابهی در ساختار بناها را با اصل واسازی نشان می‌دهد. نوعی از این معماری بومی، در شمال ایران و در استان گیلان وجود دارد. معماری بومی روستایی گیلان دارای ویژگی‌های منحصر به فردی به لحاظ ساختاری و فرمی می‌باشد که بنا و اجزای آن به دلیل تکنیک اجرا و نوع اتصالات و مصالح مناسب، قابلیت واسازی دارند. هدف از این پژوهش، تعریفی از واسازی، اصول، اهداف، مزایا و بررسی معماری بومی روستایی گیلان و ساختارهای تشکیل دهنده آن و میزان انطباق پذیری این معماری با اصول واسازی است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. بر اساس مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و جمع آوری اطلاعات میدانی، داده های مورد نظر جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفته است. پژوهشگران نمونه‌های جامعه آماری را مطالعه کرده و برای بدست آوردن نتایج، مورد بررسی قرار داده اند. جامعه آماری، خانه‌های بومی روستایی استان گیلان و حجم نمونه، برخی بناهای منتخب می‌باشد که با تکنیک انتخاب هدفمند برگزیده شده‌اند. نتایج حاصل از تحلیل ها نشان می دهد که معماری بومی روستایی گیلان به دلیل تکنیک اجرا، استفاده از اتصالات و مصالح مناسب، قابلیت واسازی داشته و با اصول واسازی مطابقت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3586 - واکاوی تغییرات اقلیم آسایش گردشگری سکونتگاههای انسانی استان گیلان با استفاده از شاخص (PET)
سعیده مرادمند امیر گندم کار احمد خادم الحسینی علیرضا عباسی

با توجه به اهمیت صنعت گردشگری و وابستگی این صنعت به اقلیم به عنوان یک فاکتور تعیین کننده جهت برنامه ریزی گردشگران , لزوم شناخت شرایط آب و هوایی مطلوب و نا مطلوب برای گردشگران داخلی و خارجی امری ضروری است تا متقاضی بتواند متناسب با آن , برنامه ریزی خود را از نظر زمان حرک أکثر

با توجه به اهمیت صنعت گردشگری و وابستگی این صنعت به اقلیم به عنوان یک فاکتور تعیین کننده جهت برنامه ریزی گردشگران , لزوم شناخت شرایط آب و هوایی مطلوب و نا مطلوب برای گردشگران داخلی و خارجی امری ضروری است تا متقاضی بتواند متناسب با آن , برنامه ریزی خود را از نظر زمان حرکت ، نوع لباس و تجهیزات مورد نیاز انجام دهد. استان گیلان با توجه به شرایط جغرافیایی و برخورداری از عوامل طبیعی نظیر نواحی ساحلی، جلگه ای و کوهستانی به عنوان یکی از گردشگرپذیرترین مناطق کشور نیازمند تقویم مکانی و زمانی گردشگری میباشد و با تهیه این تقویم جامع می تواند گامی مهم در زیربنای آب و هوای زیستی گردشگری برداشت. هدف از این پژوهش بررسی اقلیم آسایش حرارتی استان گیلان بر اساس آمار آب و هوائی ایستگاههای سینوپتیک در فاصله زمانی(1980 - 2016) و با استفاده از مدل PET)) و تحلیل آن بر اساس نقشه های بدست آمده از نرم افزارGIS می باشد تا به کمک آن بتوان برنامه ریزیهای لازم را جهت توسعه گردشگری این استان و مکان یابی و زمان یابی مناسب ارائه داد.نتایج بدست آمده نشان میدهد در 37 سال اخیر در ماه جولای که مصادف با تاریخ شمسی 10 تیر تا 10 مرداد ماه می باشد مقدار شاخص PET روند کاهشی دارد و شرایط اقلیم آسایش در این ماه بهتر شده و از تنش گرمای شدید کاسته شده است .همچنین ماههای اکتبر و می (اردیبهشت و مهر) از جمله مناسبترین ایام برای گردشگری از لحاظ اقلیم آسایش می باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3587 - آسیب شناسی کالبدی – فضایی توسعه گردشگری در روستاهای ساحلی ( مطالعه موردی: شهرستان رشت)
مانا کشوردوست تیمور آمار

گردشگری ابزاری برای توسعه مناطق روستایی محسوب می شود. این روند موجب پدیدآیی اثرات گوناگون به دلیل شکنندگی و آسیب پذیری در برابر تغییرات محیطی و انسانی در روستاهای ساحلی شهرستان رشت گردیده است. لذا به لحاظ مشهود بودن تحولات سنوات اخیر، به آسیب شناسی توسعه این صنعت پرداخت أکثر

گردشگری ابزاری برای توسعه مناطق روستایی محسوب می شود. این روند موجب پدیدآیی اثرات گوناگون به دلیل شکنندگی و آسیب پذیری در برابر تغییرات محیطی و انسانی در روستاهای ساحلی شهرستان رشت گردیده است. لذا به لحاظ مشهود بودن تحولات سنوات اخیر، به آسیب شناسی توسعه این صنعت پرداخته شده است. روش انجام پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و دارای ماهیت کاربردی می باشد. در گردآوری داده ها از شیوه اسنادی - میدانی و جهت تحلیل پیامدهای توسعه گردشگری و تغییرات کاربری، ابتدا تصاویر ماهواره ای لندست،سنجنده ETM + و OLI سال های 2000 و 2017 تهیه و پیش پردازش آن ها انجام شد؛ سپس نقشه کاربری اراضی با روش طبقه بندی نظارت شده (SVM) در نرم افزار ENVI تهیه گردید. با بررسی نقشه ها، نتایج نشانگر افزایش مساحت مناطق انسان ساخت از 749/88به 1485/99 هکتار و تقلیل مساحت کاربری شالیزار از 2282/31 به 561/24 می باشد. برایند پژوهش حاکی از تاثیرات نظام نوین جهانی بر ابعاد کالبدی- فضایی کشورهای جنوب و در نهایت در ساختار روستاها، گسترش فضاهای ناهمگن تقاضا محور و پدیدآیی پیامدهای کالبدی ناسازگار و مداخله غیر نظام مند در مناطق ساحلی و پسکرانه ای بوده است. از این رو، فقدان برنامه ریزی می تواند عدم تحقق آثار مثبت گردشگری و بوجود آمدن پیامدهای منفی به ویژه در بعد کالبدی- فضایی را در پی داشته باشد و با توجه به لزوم حفظ این منبع جهت تامین نیازهای نسل کنونی و آتی، می بایست مورد استفاده اصولی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3588 - تبیین اقلیم گردشگری شرق استان گیلان و طبقه بندی مکانی آن به روش آماری چند متغیره
ناصر خوشدل پرویز رضائی صدرالدین متولی غلامرضا جانباز قبادی

در این پژوهش، اقلیم گردشگری شرق استان گیلان در طی دوره آماری 1996 تا 2015 (20 سال) به دو روش PET و TCI مورد بررسی و به روش کریجینگ میانیابی شد. همچنین با استفاده از تحلیل عاملی به روش مولفه مبنا (PCA) و تحلیل خوشه ای اقدام به گروهبندی مقادیر آنها از بعد مکانی گردید. تحل أکثر

در این پژوهش، اقلیم گردشگری شرق استان گیلان در طی دوره آماری 1996 تا 2015 (20 سال) به دو روش PET و TCI مورد بررسی و به روش کریجینگ میانیابی شد. همچنین با استفاده از تحلیل عاملی به روش مولفه مبنا (PCA) و تحلیل خوشه ای اقدام به گروهبندی مقادیر آنها از بعد مکانی گردید. تحلیل عاملی مقادیر PET از بعد مکانی نشان داد که مقدار PET این ناحیه به دو گروه طبقه بندی و به ترتیب 49/52 و 87/46 درصد واریانس داده‌ها را در حالت دورانی تبیین می‌کنند، بطوریکه مولفه اول ایستگاه‌های رودسر، کیاشهر، لاهیجان، رامسر، ماسوله، انزلی و رشت و مولفه دوم ایستگاه‌های منجیل، دیلمان، جیرنده و معلم کلایه را در بر می‌گیرد. همچنین تحلیل خوشه‌ای مقدار PET، ایستگاه‌های شرق گیلان را در 2 گروه تقسیم کرد، که ایستگاه‌های کیاشهر، رودسر، لاهیجان، رامسر، رشت و انزلی در گروه اول و ایستگاه‌های ماسوله، منجیل، دیلمان، معلم‌کلایه و جیرنده در گروه دوم قرار می‌گیرند. در همین راستا تعداد عاملهای شناسایی شده مقدار TCI از بعد مکانی نشان داد دو مولفه به ترتیب 50/56 و 54/37 درصد واریانس داده‌ها را در حالت دورانی تبیین می‌کنند که مولفه اول ایستگاه‌های رامسر، انزلی، رشت، کیاشهر، لاهیجان، رودسر و منجیل و مولفه دوم ایستگاه‌های ماسوله، دیلمان، جیرنده و معلم‌کلایه را شامل می‌شود. همچنین با استفاده از تحلیل خوشه‌ای(CL) دو گروه مستقل براساس میزان شباهت مقادیر TCI شناسایی گردید، گروه اول ایستگاه‌های جیرنده، دیلمان، معلم کلایه، ماسوله و منجیل و گروه دوم شامل ایستگاه‌های کیاشهر، رامسر، انزلی، لاهیجان، رشت و رودسر را در بر می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3589 - ارائه مدل بازاریابی گردشگری روستایی با رویکرد کیفی تحلیل تم (مطالعه موردی: شهرستان رودسر)
عماد صفری سیاهکلرودی ابراهیم عباسی محمد علی نسیمی پرویز سعیدی

مقدمه: توسعه گردشگری روستایی، آثار و پیامدهای متنوع و گسترده ای را بر جای می گذارد و با توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد برای روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی و در نهایت توسع أکثر

مقدمه: توسعه گردشگری روستایی، آثار و پیامدهای متنوع و گسترده ای را بر جای می گذارد و با توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد برای روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی و در نهایت توسعه یکپارچه و پایدار روستایی داشته باشد. هدف: هدف از انجام این پژوهش ارائه مدل بازاریابی گردشگری روستایی در شهرستان رودسر با استفاده از روش تحلیل تم بوده است. روش‌شناسی تحقیق: به منظور اجرای پژوهش از رویکرد پژوهش کیفی و با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاری از متخصصین حوزه گردشگری و بازاریابی استفاده شده است. حجم نمونه با منطق نمونه گیری نظری و قضاوتی و تا حصول اشباع نظری در مجموع 12 نفر را در برگرفت. کد گذاری داده ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا به انجام رسید. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهرستان رودسر است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد مدل بازاریابی گردشگری روستایی در شهرستان رودسر با 11 تم اصلی و 67 تم فرعی شامل: جاذبه ها، زیرساخت، فرهنگ، سرمایه گذاری، موقعیت زیست محیطی، قابلیت دسترسی به امکانات، نیروی انسانی ماهر، هزینه سفر، ترفیع، قوانین و مقررات و آموزش تبیین شده و تم های نیروی انسانی ماهر و فرهنگ با ضریب مسیرهای 78/0 و 55/0 به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را بر گردشگری روستایی دارند. نتایج: بر اساس این تحقیق مدل بازاریابی گردشگری روستایی در شهرستان رودسر به ترتیب اولویت شامل 11 عنصر می باشد. با توجه به فقدان مدل و مدل جامع تبیین کننده بازاریابی در گردشگری روستایی، دانستن اینکه عناصر، مؤلفه ها و مقوله های بازاریابی گردشگری روستایی از استراتژی تحقیق کیفی چگونه استفاده می کنند، حائز اهمیت است. استفاده از مدل بازاریابی گردشگری روستایی و توجه به عناصر تشکیل دهنده آن منجر به موارد زیر می شود: 1. گردشگری روستایی به عنوان راهبرد توسعه روستایی 2. گردشگری روستایی به عنوان سیاستی در بازسازی سکونتگاه های روستایی 3. گردشگری روستایی به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار و حفاظت از منابع طبیعی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3590 - تحلیل ظرفیت های توسعه خلاق بافت های شهری با رویکرد گردشگری بومی و پایدار(مورد مطالعه: شهر شوش)
سمیرا مرادی مفرد سعید امانپور سعید ملکی محسن احدنژاد

امروزه بافت های شهری به منظور دستیابی به توسعه به تلفیقی از نگاه هنرمندانه و نگاه اقتصادی نیازمند هستند. توجه به تفاوت شهری های مختلف و در نتیجه قابلیت ها، استعدادها و محدودیت های مختلف آنها، برنامه ریزان شهری را به شناخت دقیق ویژگی های فرهنگی-اقتصادی منطقه و در نتیجه ت أکثر

امروزه بافت های شهری به منظور دستیابی به توسعه به تلفیقی از نگاه هنرمندانه و نگاه اقتصادی نیازمند هستند. توجه به تفاوت شهری های مختلف و در نتیجه قابلیت ها، استعدادها و محدودیت های مختلف آنها، برنامه ریزان شهری را به شناخت دقیق ویژگی های فرهنگی-اقتصادی منطقه و در نتیجه تصمیم گیری با کمک شهروندان سوق می دهد. بنابراین امروزه رویکرد توسعه خلاق که استعدادهای محلی را با شیوه های نوآورانه تقویت و شکوفا می کند، توجه زیادی را در سطوح مختلف تصمیم گیری به خود جلب کرده است.هدف تحقیق حاضر، شناخت نقش گردشگری بر بهبود ظرفیت های توسعه خلاق بافت های شهری می‌باشد. از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت و روش؛ توصیفی- تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای-میدانی و روش تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات هم به‌ صورت آمار توصیفی و استنباطی و هم از تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر سرپرست خانوارهای شهری شوش می باشد. نتایج تحقیق نشان دهنده تاثیرگذاری مثبت گردشگری پایدار بر روی توسعه خلاق شهری و نقش آن در بهبود شرایط و کیفیت زندگی ساکنان محلی می باشد. با توجه به مدل سازی انجام شده در یافته های تحقیق می توان به این امر دست یافت که سهم پایداری اقتصادی و پایداری کالبدی(توسعه زیرساخت و وجود امکانات) به عنوان ابعاد گردشگری پایدار شهری بالاتر از دو شاخص دیگر(پایداری اجتماعی و زیست محیطی)است و به عنوان ساختاری که قوی ترین ارتباط را در بهبود و ایجاد شرایط مناسب بروز زمینه های خلاق مناطق مورد مطالعه دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3591 - تحلیل نقش گردشگری روستایی در توسعه سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان تکاب، استان آذربایجان‌غربی)
محمدصادق علیائی

گردشگری روستایی با توجه به کارکردهای متنوع و نیز توانایی بالا در ایجاد ارتباط با سایر بخش‌های اقتصادی به عنوان یک استراتژی برای توسعه مناطق روستایی مطرح گردیده است. هدف پژوهش حاضر در بررسی اثار گردشگری روستایی در توسعه مناطق روسـتایی شهرستان تکاب است. روش تحقیق در این پ أکثر

گردشگری روستایی با توجه به کارکردهای متنوع و نیز توانایی بالا در ایجاد ارتباط با سایر بخش‌های اقتصادی به عنوان یک استراتژی برای توسعه مناطق روستایی مطرح گردیده است. هدف پژوهش حاضر در بررسی اثار گردشگری روستایی در توسعه مناطق روسـتایی شهرستان تکاب است. روش تحقیق در این پژوهش از ترکیب روش‌های اسنادی و پیمایشی و جمع آوری اطلاعات با استفاده از تکنیک مصاحبه حضوری مستقیم و تکمیل پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق ساکنان 6روستای شهرستان تکاب بر حسب قواعد نمونه‌گیری تصادفی انجام پذیرفته است. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از آزمون‌های t تک نمونه‌ای و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. نتـایج تحقیقات نـشان می‌دهد در مدل برازش رگرسیونی، ضریب تعیین برابر با (0.842)، و در سطح 99 درصد معنادار بوده است که نشان‌دهنده‌ی ‌تاثیر مثبت گردشگری روستایی بر ابعاد متغیرهای مستقل تحقیق می‌باشد. مقادیر ß در ابعاد اقتصادی (775)، اجتماعی-فرهنگی (0.176)، کالبدی (046)، محیطی (0.057) می‌باشد. گردشگری روستایی به دلیل ظرفیت های بالای اشتغال و درآمد زایی اگر مسئولین امر برنامه‌ریزی‌های دقیق و اصولی طرح نمایند می‌تواند نقش مهم و اساسی در توسعه روستایی منطقه داشته باشد و اگر چنانچه درست برنامه‌ریزی نشود موجب خسارت‌های زیست‌محیطی و مشکلات اجتماعی در منطقه خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3592 - بررسی و اولویت‌بندی مناطق گردشگری شهر لاهیجان به لحاظ شاخص‌های گردشگری پایدار شهری
رحیم پرمایه مهرداد رمضانی پور کیا بزرگمهر آمنه حقزاد

مقدمه: شهر لاهیجان با حوزه نفوذ و منطقه پیرامونی خود و وجود جاذبه های تاریخی (مانند آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، بقعه میر شمس الدین، آرامگاه کاشف السلطنه و موزه تاریخ چای، پل خشتی لاهیجان، حمام گلشن لاهیجان)، فرهنگی (مانند مسجد چهار پادشاهان، مسجد اکبریه، مسجد جامع لاهیجان) أکثر

مقدمه: شهر لاهیجان با حوزه نفوذ و منطقه پیرامونی خود و وجود جاذبه های تاریخی (مانند آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، بقعه میر شمس الدین، آرامگاه کاشف السلطنه و موزه تاریخ چای، پل خشتی لاهیجان، حمام گلشن لاهیجان)، فرهنگی (مانند مسجد چهار پادشاهان، مسجد اکبریه، مسجد جامع لاهیجان)، طبیعی (کوه و آبشار شیطان کوه، تالاب سوستان، تالاب امیر کلایه) یکی از مراکز گردشگری استان گیلان به حساب می آید. اما به دلیل عدم برخورداری مناظر طبیعی، تاریخی و فرهنگی این شهر از زیر ساخت های لازم در جهت توسعه و آبادانی با مشکلات فراوانی دست به گریبان است. هدف: هدف این پژوهش، بررسی و اولویت بندی مناطق گردشگری به لحاظ شاخص های گردشگری پایدار شهری در شهر لاهیجان است. روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. روش جمع آوری داده و اطلاعات پرسش نامه و اسنادی کتابخانه بوده است. حجم جامعه نمونه 100 نفر از گردشگران حاضر در شهر لاهیجان می باشد که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل ویکور استفاده شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، مناطق گردشگری پیرامون شهر لاهیجان می باشد. یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل مقدار ویکور به دست آمده برای هر کدام از مناطق گردشگری در شهر لاهیجان نشان می دهد، از آنجایی که پایین ترین مقدار Qj برای محدوده پارک های طبیعی شهر است (00/0) می باشد بنابراین کمترین میزان تأثیر را در صنعت گردشگری این شهر خواهد داشت. این در حالی است که روستاهای تفریحی حاشیه شهر با مقدار Qj ( برابر با 00/1) بهترین وضعیت را برای توسعه گردشگری شهر به وجود آورده است. نتایج: عوامل مختلفی می تواند در جذب و توسعه گردشگری در یک مکان جغرافیایی موثر باشد. این عوامل می تواند کالبدی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و مدیریتی باشند. شهر لاهیجان با داشتن ظرفیت های زیست محیطی (اقلیم، آب و هوا)، کالبدی (جاذبه های تاریخی ـ مذهبی) و جاذبه های تفریحی فراوان می تواند نقش موثری در جذب گردشگر و به تبع آن توسعه پایدار این شهر داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3593 - تبیین نقش اجتماعی -فرهنگی گردشگری در توسعه روستایی(مطالعه موردی روستاهای جنوب غربی گیلان)
پرویز رجبی نصرالله مولائی هشجین اکبر معتمدی مهر

مقدمه: اثرات اجتماعی و فرهنگی گردشگری شیوه‌هایی هستند که در آن گردشگری تغییراتی را در نظام‌های ارزشی، رفتار افراد، روابط خانواده‌ها، سبک زندگی جمعی، مراسم سنتی و سازمان‌های اجتماعی ایجاد می‌کند. گردشگران در مدت اقامت در مقصدهای گردشگری با ساکنان محلی ارتباط و تماس برقرا أکثر

مقدمه: اثرات اجتماعی و فرهنگی گردشگری شیوه‌هایی هستند که در آن گردشگری تغییراتی را در نظام‌های ارزشی، رفتار افراد، روابط خانواده‌ها، سبک زندگی جمعی، مراسم سنتی و سازمان‌های اجتماعی ایجاد می‌کند. گردشگران در مدت اقامت در مقصدهای گردشگری با ساکنان محلی ارتباط و تماس برقرار می‌کنند و نتیجه حاصل از روابط متقابل آنها در کیفیت زندگی، نظام ارزشی، تقسیم کار، روابط خانوادگی، گرایش‌ها، الگوهای رفتاری، آداب و سنت‌های جامعۀ میزبان، تغییراتی را به وجود می‌آورد. در صورت وجود تفاوت های زیاد فرهنگی و اقتصادی بین گردشگران و ساکنان محلی، این تغییرات آشکارتر و با اهمیت‌تر خواهد بود.هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین نقش اجتماعی - فرهنگی گردشگری در توسعه روستاهای جنوب غربی گیلان است.روش شناسی: تحقیق حاضر یک پژوهش کاربردی که به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است. جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از دو شیوه مطالعات اسنادی و میدانی انجام شده است. در بخش مطالعات اسنادی مبانی نظریه ای و سوابق مطالعاتی موضوع بررسی و بر این مبنا، تعدادی از شاخص های اثر گذار ابعاد اجتماعی-فرهنگی گردشگری بر توسعه روستایی انتخاب شده است. به دلیل گستردگی محدوده مورد مطالعه و تعداد زیاد خانوار از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. با توجه به اینکه متغیرهای مورد نظر کمی وکیفی و داده ای جمع آوری شده از مقیاس فاصله ای و رتبه ای بر اساس طیف لیکرت برخوردار بوده اند از آزمون های آماری اسپرمن، خی دو و ضریب همبستگی استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: روستاهای جنوب غربی استان گیلان ناحیه مطالعاتی این پژوهش را تشکیل می دهد.یافته ها: برای سنجش و تبیین نقش فرهنگی- اجتماعی گردشگری در توسعه روستایی از شاخص‌هایی نظیر: کمک به افزایش احساس تعلق خاطر اهالی نسبت به روستا، ترغیب به استفاده بیشتر از وسایل مدرن برای منازل، ارتقاء سطح زندگی و بهبود خدمات و امکانات اجتماعی مردم، افزایش فرصتهای شغلی و احساس استقلال برای زنان روستایی، بهبود، توسعه، تحول و نوسازی فرهنگ محلی، توسعه و بهبود فرصتهای شغلی بین دوجنس مردان و زنان نواحی روستایی، توسعه خدمات بهداشتی، بهبود روابط اجتماعی و کاهش برابری‌های اجتماعی، جلوگیری از روند مهاجرت روستایی، تشویق و فراهم آوردن زمینه مهاجرت معکوس، ایجاد تسهیلات و خدمات نوین، تجدید حیات و تقویت پایبندی ساکنان روستایی به آداب و رسوم محلی، معماری، صنایع دستی و نوع لباس استفاده شده است. نشان می‌دهد که بین گردشگری و تحولات فرهنگی در نواحی روستایی جنوب غربی گیلان رابطه وجود دارد.نتایج: ناحیه جنوب غربی گیلان با بهره گیری از قابلیت ها و پتانسیل های گردشگری طبیعی، تاریخی- باستانی، مذهبی و اقتصادی زمینه توسعه روستاها را فراهم آورده است. این تغییرات که از توسعه گردشگری منتج می شود زمینه ساز توسعه روستایی با رویکرد اجتماعی- فرهنگی در سطح ناحیه جنوب غربی گیلان شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3594 - تحلیل فضایی اثرگذاری شاخص‌های گردشگری تجاری بر پایداری سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: منطقه تجاری دهشیخ- سیگار شهرستان لامرد)
علی اکبر عنابستانی مهدی معصومی غریب فاضل نیا امیدعلی خوارزمی

مقدمه: گردشگری تجاری و تاثیر آن بر شهرها و روستاها به اشکال مختلف بروز می یابد و باعث تغییرات اقتصادی مختلف در نواحی گردشگرپذیر می شود.هدف: هدف از این پژوهش ارزیابی اثرگذاری شاخص‌های گردشگری تجاری بر پایداری سکونتگاه‌های روستایی در منطقه تجاری دهشیخ- سیگار، شهرستان لام أکثر

مقدمه: گردشگری تجاری و تاثیر آن بر شهرها و روستاها به اشکال مختلف بروز می یابد و باعث تغییرات اقتصادی مختلف در نواحی گردشگرپذیر می شود.هدف: هدف از این پژوهش ارزیابی اثرگذاری شاخص‌های گردشگری تجاری بر پایداری سکونتگاه‌های روستایی در منطقه تجاری دهشیخ- سیگار، شهرستان لامرد می باشد.روش‌شناسی تحقیق: این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، شامل تمامی روستاییان ساکن در 13 روستای منطقه تجاری دهشیخ- سیگار در استان فارس می باشد که با استفاده از فرمول کوکران با سطح خطای 06/0، تعداد 235 خانوار به عنوان خانوارهای نمونه تعیین گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از نرم افزارهای، معادلات ساختاری SMART PLS، آزمون T تک نمونه ای و رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS استفاده گردیده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، منطقه تجاری دهشیخ سیگار در شهرستان لامرد می باشد.یافته ها: یافته ها مؤید آن است که، شاخص گردشگری تجاری با مقدار R(959/0) دارای بیشترین میزان تاثیر بر توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی در منطقه تجاری دهشیخ-سیگار می باشد. در نهایت با استفاده از ضریب R2، مشخص گردید که سطح توسعه یافتگی روستاهای مورد مطالعه با تاکید بر گردشگری تجاری در روستاهای دولت‌آباد، حسن‌کمالی، فیروزآباد، کاکلی با مقدار R2(992/0، 988/0، 986/0 و 983/0) دارای بیشترین تاثیر و در روستاهای دهشیخ و سیگار با ضریب R2(865/0 و 925/0) از عملکرد ضعیفی برخوردار می باشد.نتایج: گردشگری تجاری بر توسعه پایدار سکونتگاه‌های روستایی تأثیر مثبت و معناداری دارد به طوری که طبق ضرایب استاندارد، 5/32درصد از توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی در منطقه تجاری دهشیخ-سیگار به طور مستقیم توسط شاخص های گردشگری تجاری پیش بینی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3595 - بررسی تاثیر درگیری ذهنی گردشگران بر قصد بازدید مجدد از مقصد گردشگری با تاکید بر نقش ارزش ویژه برند (مطالعه موردی: شهر یزد)
امیر رضا کنجکاو منفرد محمد غفاری امین تسلیمی بابلی

با توجه به رقابتی شدن مقاصد گردشگری در دنیای امروز دیگر اولین سفر به یک مقصد گردشگری به معنی موفقیت آن مقصد نیست، بلکه این بازدید مجدد از مقصد گردشگری که می تواند شاخص مناسبی برای سنجش موفقیت مقصد گردشگری باشد. لذا پژوهش حاضر در صدد بررسی تاثیر درگیری ذهنی بر قصد بازدید أکثر

با توجه به رقابتی شدن مقاصد گردشگری در دنیای امروز دیگر اولین سفر به یک مقصد گردشگری به معنی موفقیت آن مقصد نیست، بلکه این بازدید مجدد از مقصد گردشگری که می تواند شاخص مناسبی برای سنجش موفقیت مقصد گردشگری باشد. لذا پژوهش حاضر در صدد بررسی تاثیر درگیری ذهنی بر قصد بازدید مجدد از مقصدگردشگری با تاکید بر نقش ارزش ویژه برند مقصدگردشگری است. به این منظور مقصد گردشگری یزد به عنوان مورد مطالعه انتخاب شد. جامعه آماری پژوهش شامل آن دسته از گردشگران خارجی است که در دی ماه 1395 به شهر یزد سفر کرده اند. برای گردآوری داده های پژوهش، پرسشنامه ای با مرور ادبیات پژوهش طراحی شد. به منظور آزمون فرضیه ها از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزارهای آماری SPSS و Lisrel استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد درگیری ذهنی با برند مقصد گردشگری تاثیر معنی داری بر آگاهی ازبرند مقصد گردشگری، تصویر ذهنی برند مقصد گردشگری، وفاداری به برند مقصد گردشگری و کیفیت ادراکشده برند مقصد گردشگری دارد. بخش دیگری از نتایج پژوهش نشان می دهد آگاهی از برند مقصد گردشگری تاثیر معنی داری بر تصویر ذهنی برندمقصد گردشگری دارد؛ تصویرذهنی برند مقصد گردشگری و کیفیت ادراک شده برند مقصد گردشگری تاثیر معنی داری بر وفاداری به برند مقصد گردشگری دارد. در نهایت نتایج پژوهش نشان می دهد آگاهی از برند مقصد گردشگری، تصویر ذهنی برند مقصد گردشگری، وفاداری به برند مقصد گردشگری و کیفیت ادراک شده برند مقصد گردشگری تاثیر معنی داری بر قصد بازدید مجدد از مقصد گردشگری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3596 - تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه‌ی گردشگری کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان محلات )
علی اکبر عنابستانی کبریا مرادی

گردشگری امروزه از جمله اولین فعالیت‌ها جهت اشتغال‌زایی و درآمدزایی در جهان محسوب می‌شود در سال‌های اخیر با رشدی شتابان جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. صنعت گردشگری به دلیل ماهیت چتر گونه خود دارای انواع گوناگونی است و به بخش‌های متفاوتی تقسیم می‌شود که یکی از زیر مجموعه‌ه أکثر

گردشگری امروزه از جمله اولین فعالیت‌ها جهت اشتغال‌زایی و درآمدزایی در جهان محسوب می‌شود در سال‌های اخیر با رشدی شتابان جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. صنعت گردشگری به دلیل ماهیت چتر گونه خود دارای انواع گوناگونی است و به بخش‌های متفاوتی تقسیم می‌شود که یکی از زیر مجموعه‌های آن گردشگری کشاورزی است. یکی از مهم ترین شروط برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه آن است. شهرستان محلات به دلیل برخورداری از جاذبه‌های زیبا و کم‌نظیر کشاورزی، به‌ویژه مزارع و باغات پرورش گل و گیاه قابلیت‌های فراوانی در زمینه گردشگری کشاورزی دارد. بنابراین برنامه ریزی و توسعه گردشگری گل و گیاه در شهرستان محلات نیازمند توجه به ابعاد مختلف تأثیرگذار بر توسعه این نوع گردشگری است که یکی از وجوه آن مسأله عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری کشاورزی است. در این راستا هدف از پژوهش حاضر تعیین وزن هر یک از شاخص‌های مؤثر بر توسعه‌ی گردشگری‌کشاورزی شهرستان محلات است. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی – تحلیلی است و از نظر هدف یک پژوهش کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را مسئولین و صاحب‌نظران شهرستان محلات در حوزه گردشگری تشکیل می‌دهند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) استفاده گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عوامل فرهنگی- اجتماعی با ضریب (768/0) تأثیر گذارترین عامل برتوسعه گردشگری کشاورزی می‌باشد از این منظر قطب گردشگری با ضریب تأثیر (768/0)، فرهنگ سازی ضریب تأثیر (768/0) و تبلیغات ضریب تأثیر (768/0) بیشترین نقش را در توسعه گردشگری کشاورزی شهرستان محلات دارا می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3597 - تعیین پیشران های کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری خلاق مبتنی با رویکرد آینده پژوهی (نمونه موردی: شهر ایذه)
مسعود کاوسی حمید صابری مهدی مومنی احمد خادم الحسینی

مقدمه: گردشگری خلاق از جمله موضوعاتی است که مسئولان و برنامه ریزان شهری همواره آن را مورد توجه قرار می دهند؛ چرا که در صورت رشد و توسعه گردشگری در یک شهر، اقتصاد آن شهر رونق یافته و سبب بهبود کیفیت زندگی ساکنان می گردد.هدف: در این پژوهش هدف تعیین پیشران های کلیدی مؤثر أکثر

مقدمه: گردشگری خلاق از جمله موضوعاتی است که مسئولان و برنامه ریزان شهری همواره آن را مورد توجه قرار می دهند؛ چرا که در صورت رشد و توسعه گردشگری در یک شهر، اقتصاد آن شهر رونق یافته و سبب بهبود کیفیت زندگی ساکنان می گردد.هدف: در این پژوهش هدف تعیین پیشران های کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری خلاق شهر ایذه با رویکرد آینده پژوهی است.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی از نظر ماهیت براساس روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به کار گیری ترکیبی از مدل های کمّی و کیفی انجام گرفته است. شیوه جمع آوری در این تحقیق اسنادی و کتابخانه ای بوده است. داده های کیفی پرسشنامه باز و از طریق مصاحبه و بررسی اسناد و داده های کمّی مورد استفاده به صورت عددی و از طریق وزن دهی پرسشنامه ها به صورت دلفی تهیه شده است. جامعه آماری تحقیق را 60 نفر از کارشناسان تشکیل داده اند. در نهایت جهت تجزیه و تحلیل متغیرها از نرم افزار Mic Mac بهره گرفته شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر ایذه می باشد.یافته ها: براساس یافته ها، در بین 45 متغیر مورد بررسی، برنامه های آموزشی گردشگری، فضاهای جذاب شهری، کیفیت زندگی و بانک اطلاعات گردشگری، درحیطه عوامل تأثیرگذار قرار گرفته اند و متغیرهایی که در طیف دو وجهی شناسایی شدند نیز قابلیت تبدیل شدن به متغیرهای اثرگذار را نیز دارند. در نهایت براساس تأثیرات متغیرها، روابط مستقیم و غیرمستقیم متغیرها در 5 طیف بسیار ضعیف، ضعیف، متوسط، نسبتاً قوی و تأثیرات بسیار قوی دسته بندی شده اند.نتایج: نتایج عوامل تأثیرگذار و تأثیرپذیر نشان دهنده آن است عوامل کالبدی - محیطی، اجتماعی - فرهنگی، اقتصادی و نهادی - سازمانی، بیشترین تأثیرگذاری را بر گردشگری خلاق شهر ایذه دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3598 - شناسایی عناصر موثر بر مبلمان شهری در جهت کاهش رفتارهای وندالیسم شهری (مطالعه موردی: افراد بالای 18 سال ساکن در شهر سمنان)
ملیحه نعمتی زینب کرکه آبادی محمد رضا زندمقدم

مقدمه: اهمیت مبلمان شهری در اغلب شهرهای کشور به عنوان یکی از موضوعات مهم برنامه ریزان و زیبا سازان شهری است. توجه به عناصری همانند طراحی مناسب، ابعاد، جایابی و نظارت های مناسب و ...، توانایی کاهش رفتارهای خرابکارانه را دارد.هدف: این تحقیق با هدف شناسایی بهتر این عناصر أکثر

مقدمه: اهمیت مبلمان شهری در اغلب شهرهای کشور به عنوان یکی از موضوعات مهم برنامه ریزان و زیبا سازان شهری است. توجه به عناصری همانند طراحی مناسب، ابعاد، جایابی و نظارت های مناسب و ...، توانایی کاهش رفتارهای خرابکارانه را دارد.هدف: این تحقیق با هدف شناسایی بهتر این عناصر تلاش کرده است تا مدل مناسبی را در این خصوص در اختیار برنامه ریزان و زیباسازان شهری با هدف کاهش رفتارهای وندالیسمی قرار دهد.روش شناسی تحقیق: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری تحقیق در بخش دلفی و به منظور دستیابی به اشباع نظری لازم تعداد 11 خبره از بین خبرگان دانشگاهی و مسئولان سازمان زیبا سازی شهری سمنان بود و برای آزمون مدل در نمونه آماری بزرگتر نیز افراد بالای 18 سال ساکن در شهر سمنان به تعداد 386 نفر انتخاب شدند. داده های لازم از طریق ابزار پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل های رگرسیونی در قالب تکنیک معادلات ساختاری و سیستم استنتاج فازی استفاده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر سمنان می باشد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد مدل طراحی شده دارای برازش مناسب است و در بین ابعاد اصلی، بعد "عوامل روانی" با بار عاملی 96/0 دارای بیشترین همبستگی با مفهوم اصلی تحقیق است. ترکیب بندی عوامل اصلی مدل نیز مشخص کرد که در بهترین میزان کاهش رفتارهای وندالیسم شهری زمانی محقق خواهد شد که میزان توجه به بعد جایابی 68/1، بعد عوامل روانی 83/2، نظارت 59/2 و طراحی 62/2 باشد.نتایج: کاهش رفتارهای وندالیسم شهری تحت تاثیر عناصر مبلمان شهری است و مدل طراحی شده تا 39 درصد رفتارهای وندالیسم شهری را کاهش خواهد داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3599 - بررسی زمینه‌های توسعه گردشگری در روستاهای هدف گردشگری (مطالعه موردی: روستای کزج شهرستان خلخال)
حجت الله رشیدکلویر نعیم غفاری هشتجین اصغر باقری وکیل حیدری ساربان

گردشگری روستایی از مهم‌ترین انواع گردشگری است که، با ارائه جذابیت و ایجاد تمایل در استفاده از فضا و ویژگی‌های محیط روستایی برای گردشگران و همچنین، جهت بهبود و ارتقای شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی، زیر‌ساختی و اکولوژیکی منطقه میزبان، مورد توجه بسیاری واقع‌شده است. این پژوهش أکثر

گردشگری روستایی از مهم‌ترین انواع گردشگری است که، با ارائه جذابیت و ایجاد تمایل در استفاده از فضا و ویژگی‌های محیط روستایی برای گردشگران و همچنین، جهت بهبود و ارتقای شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی، زیر‌ساختی و اکولوژیکی منطقه میزبان، مورد توجه بسیاری واقع‌شده است. این پژوهش قصد دارد تا زمینه‌های توسعه و تأثیرات گردشگری بر توسعه اجتماعی، اقتصادی، اکولوژیکی و زیرساختی روستای کزج را به‌عنوان یکی از مناطق هدف گردشگری استان اردبیل بررسی کند. پژوهش حاضر، ازلحاظ هدف توسعه‌ای و ازلحاظ روش توصیفی–تحلیلی است. جنس، وضعیت تاهل، سن، شغل، میزان تحصیلات و وضعیت اقتصادی از متغیرهای مستقل و نگرش نسبت به گردشگری متغیر وابسته تحقیق می‌باشد. گردآوری داده‌ها به دو صورت میدانی و اسنادی صورت گرفت و جامعه آماری این پژوهش را سرپرست‌های خانوار روستا (142 نفر) و همچنین گردشگران روستای موردمطالعه (54 نفر) تشکیل می‌دهند. جهت تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از روش ISDM و روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده‌شده است که متغیرها در تحلیل عاملی، از نوع هم‌ وابسته می‌باشند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که از دیدگاه ساکنین، در توسعه روستا به ترتیب چهار متغیر اکولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و زیر‌ساختی و همچنین ازنظر گردشگران، متغیرهای همچون اکولوژیکی، اجتماعی، اقتصادی و زیرساختی دارای اهمیت هستند. به کمک روش تحلیل عاملی برای پرسشنامه ساکنین، 6 عامل باارزش ویژه بالاتر از 1 تبیین شده است که این مقدار برای پرسشنامه گردشگران 5 عامل تبیین شد. عامل‌های به‌دست‌آمده از این روش، شامل "اقتصادی"، "جذب سرمایه"، "زیرساختی"، "اجتماعی"، "برنامه‌ریزی توسعه گردشگری"، "کیفیت زندگی"، "امنیت" می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3600 - ارزیابی ظرفیت برد اجتماعی گردشگری در روستای کندوان، استان آذربایجان شرقی
ابوالفضل قنبری

هدف این پژوهش، بررسی و سنجش ظرفیت برد اجتماعی گردشگری در روستای کندوان است. برای انجام این پژوهش طی سال 1394، از روش اسنادی، پیمایشی و از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از محیط نرم افزار SPSS و در مدل معادلات ساختاری از محیط نرم افزاری AMOS ا أکثر

هدف این پژوهش، بررسی و سنجش ظرفیت برد اجتماعی گردشگری در روستای کندوان است. برای انجام این پژوهش طی سال 1394، از روش اسنادی، پیمایشی و از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از محیط نرم افزار SPSS و در مدل معادلات ساختاری از محیط نرم افزاری AMOS استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که میزان اثرگذاری نگرش جامعه ی میزبان بر ظرفیت برد اجتماعی گردشگری از نظر جامعه ی میزبان در روستای کندوان، 254/0 است که کمترین تأثیر را در بین متغیرهای تحقیق بر یکدیگر دارند. اثر ورود گردشگران و تغییرات فرهنگی بویژه در سبک زندگی بر رفتار اجتماعی در جامعه ی میزبان 022/1 و میزان اثر رضایت جوامع میزبان از زیرساخت ها بر تعیین ظرفیت برد اجتماعی گردشگری، 480/1 است. میزان اثر رضایت گردشگران از زیرساخت ها بر تعیین ظرفیت برد اجتماعی گردشگری، 517/0 و اثر متغیرهای فردی و زمینه ای جامعه ی میزبان بر تغییر در ارزش ها از نظر جامعه ی میزبان 465/1 می باشد. بدین ترتیب نیز اثر متغیرهای فردی و زمینه ای جامعه ی میزبان بر تغییر در ارزش ها از نظر جامعه ی میهمان 727/0 و در نهایت اثر تراکم جمعیت بر ظرفیت برد اجتماعی گردشگری از نظر جامعه ی میزبان 460/0 است و اثر تراکم جمعیت بر ظرفیت برد اجتماعی گردشگری از نظر جامعه ی میهمان 761/0 است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3601 - تبیین ابعاد بازاریابی تجربی بر برندسازی گردشگری فرهنگی در شهرستان نیشابور
فاطمه فرامرزپور پرویز سعیدی

مقصد گردشگری فرهنگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا فرصت هایی برای ارائه تصویر و تاریخ منطقه ، که نماد هویت یک جامعه و افزایش نشاط اقتصادهای محلی فراهم می کنند و بازاریابی تجربی، ذهن گردشگران را با ایجاد شناخت ، تفکری خلاقانه و تجربه حل مسائل ، درگیر می کند و به قوه أکثر

مقصد گردشگری فرهنگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا فرصت هایی برای ارائه تصویر و تاریخ منطقه ، که نماد هویت یک جامعه و افزایش نشاط اقتصادهای محلی فراهم می کنند و بازاریابی تجربی، ذهن گردشگران را با ایجاد شناخت ، تفکری خلاقانه و تجربه حل مسائل ، درگیر می کند و به قوه درک و خرد افراد تمرکز دارد.تحقیق حاضر از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی-توسعه ای است و از حیث روش اجرا از نوع تحقیقات توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی قرار می گیرد. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق پرسشنامه بدست آمده است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان و اساتید مربوطه هستند که بر اساس روش غیر تصادفی و گلوله برفی به تعداد20نفر، انتخاب شدند، و پرسشنامه تحقیق در اختیار آنان قرار گرفت. برای تعیین روابط و سطح بندی ابعاد بازاریابی تجربی در برندسازی گردشگری فرهنگی در شهرستان نیشابور، از روش معادلات ساختاری تفسیری با استفاده از نرم افزار Lisrel انجام شده است. بر طبق یافته های حاصله ، عوامل بازاریابی تجربی در4سطح طبقه بندی شدند. تجربیات حواس پنجگانه که در سطح چهارم مدل قرار دارد، از بیشترین میزان تاثیرگذاری و کمترین میزان تاثیر پذیری درمدل برخوردار است. تجربیات هویت در سطح سوم مدل قرار دارد، پس از تجربیات حسی، بیشترین میزان تاثیرگذاری را نسبت به سایر مولفه ها دارد. پاسخ های رفتاری در سطح دوم مدل می باشد، نسبت به عوامل سطوح قبلی، از تاثیرپذیری بیشتری برخوردار است. تجربیات احساسی، تعاملی و هیجان در سطح اول مدل قرار دارند، کمترین میزان تاثیر گذاری و بیشترین میزان تاثیرپذیری در مدل دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3602 - بررسی توان های گردشگری روستایی و موانع توسعه آن در شهرستان لاهیجان
نورالدین عظیمی غزل علیدوست

همزمان با گسترش سهم فعالیت‌های توریسم در اقتصاد جهانی، گردشگری در مناطق روستایی بعنوان مکانیسمی برای تنوع بخشی به اقتصاد جوامع روستایی مورد توجه برنامه‌ریزان و حکومت‌های محلی قرار گرفته است. با توجه به موقعیت مناسب طبیعی و وجود زمینه‌های فرهنگی متنوع در شهرستان لاهیجان، أکثر

همزمان با گسترش سهم فعالیت‌های توریسم در اقتصاد جهانی، گردشگری در مناطق روستایی بعنوان مکانیسمی برای تنوع بخشی به اقتصاد جوامع روستایی مورد توجه برنامه‌ریزان و حکومت‌های محلی قرار گرفته است. با توجه به موقعیت مناسب طبیعی و وجود زمینه‌های فرهنگی متنوع در شهرستان لاهیجان، مقاله حاضر تلاش می‌کند به شناسایی توان‌ها و پتانسیل‌های گردشگری روستایی در این منطقه یپردازد. روش کلی این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و داده‌های مورد استفاده در آن عمدتاً از روش‌های اسنادی و میدانی (مصاحبه عمیق) بدست آمده است. در این تحقیق توان‌های گردشگری روستایی در هفت دهستان شهرستان لاهیجان (رودبنه، شیرجوپشت، لفمجان، بازکیاگوراب، آهندان، لیالستان و لیل) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد که در سطح شهرستان لاهیجان مجموعاً 14 نوع جاذیه گردشگری وجود دارد که در سطح هفت دهستان و 28 روستا توزیع شده اند. از میان هفت دهستان این شهرستان، دهستان لیل برخوردارترین آنها محسوب می‌شود و از میان آبادی‌ها، روستاهای سرچشمه، چی‌چی‌ نیکوتی، شیخانبر، آزارستان و بالابیجارانکیش دارای بیشترین تعداد جاذبه گردشگری هستند. وجود جنگل‌های کوهپایه‌ای، طبیعت بکر، رودخانه ها، تپه ماهورهای پوشیده از باغات چای، مزارع برنج، فعالیت‌های کوهنوردی، تپه‌نوردی، ماهیگیری و زیارت‌گاههای مذهبی از مهمترین جاذبه های گردشگری روستایی در این منطقه هستند. در این مقاله همچنین ضمن شناسایی موانع و مشکلات گردشگری در نقاط روستایی، راهبردهای پیشنهادی برای رفع این موانع و توسعه گردشگری روستایی در شهرستان لاهیجان ارائه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3603 - بررسی اثرات زیست محیطی و اجتماعی گردشگری روستایی در روستاهای شهرستان رودسر استان گیلان در دو دهه اخیر
زهرا فروتن نصرالله مولائی هشجین محمد باسط قریشی

مقدمه: امروزه گردشگری یک ساز وکار اثر گذار در توسعه به خصوص در جوامع روستایی به شمار می رود و همواره برنامه ریزان رونق گردشگری را بعنوان اولین راه کار توسعه روستایی پیشنهاد کرده اند. از این رو مطالعه بررسی اثرات مختلف گردشگری برای بهبود این روند ضروری است.هدف: تعیین اثر أکثر

مقدمه: امروزه گردشگری یک ساز وکار اثر گذار در توسعه به خصوص در جوامع روستایی به شمار می رود و همواره برنامه ریزان رونق گردشگری را بعنوان اولین راه کار توسعه روستایی پیشنهاد کرده اند. از این رو مطالعه بررسی اثرات مختلف گردشگری برای بهبود این روند ضروری است.هدف: تعیین اثرات مختلف گردشگری در روستاهای شهرستان رودسر، هدف اصلی این پژوهش می باشد.روش‌شناسی تحقیق: رونق گردشگری پیامدهای مثبت و منفی به دنبال خواهد داشت که شناخت آنها و ارائه راهکار برای جبران اثرات منفی و تقویت نکات مثبت آن موثر خواهد بود. در این پژوهش با این هدف به بررسی اثرات اجتماعی و فرهنگی گردشگری در روستاهای مورد مطالعه شهرستان رودسر طی 20 سال گذشته به روش توصیفی و تحلیلی پرداخته شده است. برای این منظور ضمن بازدید میدانی تعداد 34 پرسشنامه در بین دهیاران روستاهای منتخب توزیع شد. روایی پرسشنامه ها در 30 گویه در آزمون آلفای کرونباخ 3/91 درصد برآورد شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: روستاهای شهرستان رودسر واقع در استان گیلان به عنوان قلمرو جغرافیایی پژوهش است.یافته ها: نتایج تایید کرد که اثرات مثبت و منفی زیست محیطی و اجتماعی همزمان با رونق هرچه بیشتر گردشگری در دو دهه اخیر افزایش یافته است. همچنین نتایج آزمون t نشان داد رونق گردشگری روستایی در ایجاد اشتغال، تاثیر گذاری معماری شهری در پدید آوردن چشم اندازهای (معماری) جدید در روستاهای مورد مطالعه، ایجاد فرصت های تبادل فرهنگی و بهبود کیفیت زندگی روستاییان موثر بوده است. اما در بهبود کیفیت محیط زیست روستاها از لحاظ بهداشت و زباله، تغییر کاربری اراضی، از بین رفتن زمینهای زراعی و ایجاد مراکز تفریحی یا اقامتی تاثیر معناداری را نشان نداده است.نتایج: به طور کلی مشخص شد که اثرات مثبت توسعه گردشگری در روستاهای نمونه مورد مطالعه بیش از اثرات منفی آن بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3604 - سطح‌بندی روستاهای گردشگرپذیر استان آذربایجان شرقی، بر مبنای توسعه‌یافتگی کارآفرینی، به منظور تبیین سیاست‌های کارآفرینی روستایی
آی تک داوری محسن رنجبر علی توکلان

مقدمه: امروزه کارآفرینی تبدیل به یک سیاست کلیدی برای کشورهای در حال توسعه شده است. ضمن اینکه توسعه گردشگری نیز در روستاهای دارای پتانسیل می‌تواند نقش مهمی در بهبود شرایط کارآفرینی در بین ساکنان محلی ایجاد کند. در همین راستا، بررسی سطح توسعه یافتگی کارآفرینی در روستاهای أکثر

مقدمه: امروزه کارآفرینی تبدیل به یک سیاست کلیدی برای کشورهای در حال توسعه شده است. ضمن اینکه توسعه گردشگری نیز در روستاهای دارای پتانسیل می‌تواند نقش مهمی در بهبود شرایط کارآفرینی در بین ساکنان محلی ایجاد کند. در همین راستا، بررسی سطح توسعه یافتگی کارآفرینی در روستاهای گردشگرپذیر آذربایجان شرقی، در راستای تبیین سیاست‌های کارآفرینی روستایی ، هدف پژوهش حاضر قرار گرفته است.هدف: در راستای هدف یاد شده، هدف پژوهش از نوع کاربردی – توسعه‌ای است و از بعد ماهیت، تحلیلی- توصیفی، استنباطی است. روش شناسی تحقیق : به منظور بررسی میزان برخورداری روستاها از توسعه‌ کارآفرینی، از چک‌لیستی تکمیل شده توسط کارشناسان استفاده گردید. گویه-های مورد نظر این چک‌لیست شامل: ارائه محصولات و خدمات مختلف، تنوع و انعطاف‌پذیری محصولات و خدمات، استفاده از کارکنان بومی، وجود فروشگاه‌ها و فضای بازار، کاهش فقر و رشد اقتصاد روستا و خودکفایی روستاییان ، مشارکت مردمی در کارآفرینی ، وجود زیرساخت های مناسب بوده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، روستاهای گردشگرپذیر آذربایجان شرقی میباشد.یافته ها : مطالعات صورت گرفته از نظرسنجی اولیه ، 8 روستا نسبت به بقیه بیشترین فراوانی را در معرفی داشتند و به عنوان روستاهای نمونه انتخاب گردیدند. در نهایت با استفاده از مدلAHP و به کمک شاخص های مؤثر در توسعه کارآفرینی ، نسبت به اولویت بندی روستاهای منتخب اقدام شد. نتایج : نتایج حاکی از این بوده است که بیشترین میزان توسعه کارآفرینی در روستای کندوان (وزن نهایی242/0) و کمترین میزان توسعه‌یافتگی کارآفرینی در روستای کردشت (وزن نهایی051/0 ) رخ داده است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3605 - ارزیابی جاذبه ها و ظرفیت های گردشگری شهری در نظام مطالعاتی طرح های توسعه شهری کرمانشاه از منظر برد گردشگری
محمدصالح احمدی محمدتقی رهنمایی اسماعیل علی اکبری

عدم توجه نظام برنامه‌ریزی شهری استان منجر به ضعف جایگاه گردشگری در طرح‌های مختلف توسعه شهری شده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی جاذبه‌ها و ظرفیت‌های توجیه‌کننده جایگاه گردشگری در نظام مطالعاتی طرح‌های توسعه‌ی شهری استان کرمانشاه از منظر برد توریستی می‌باشد. روش تحقیق کیفی أکثر

عدم توجه نظام برنامه‌ریزی شهری استان منجر به ضعف جایگاه گردشگری در طرح‌های مختلف توسعه شهری شده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی جاذبه‌ها و ظرفیت‌های توجیه‌کننده جایگاه گردشگری در نظام مطالعاتی طرح‌های توسعه‌ی شهری استان کرمانشاه از منظر برد توریستی می‌باشد. روش تحقیق کیفی و شیوه نظریه مبنایی و نمونه‌گیری هدفمند(گلوله برفی) است. از طریق مصاحبه به شناسایی جاذبه‌ها و تعیین برد آنها و در نهایت با تشکیل ماتریس پورتفولیوی جاذبه‌های گردشگری مستخرج از طرح‌های توسعه شهری استان کرمانشاه صورت گرفت.نتایج حاکی از آن است که، در طبقه‌بندی مفهومی جاذبه‌ها در طرح‌های توسعه شهری استان، مفهوم تاریخی و فرهنگی با 10 مورد بیشترین و مفهوم طبیعی و اکوتوریسم با 7 مورد در رده سوم فراوانی قرار گرفت. مفهوم معماری، کالبدی، مذهبی اقتصادی با 3 مورد در یک طبقه و مفهوم تأسیساتی با 2 مورد و مفهوم درمانی با یک مورد در پایین‌ترین درجه فراوانی قرا گرفتند. جاذبه‌های گردشگری بر اساس برد محلی، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی، نتایج نشان داد که نیمی از این جاذبه‌ها قابلیت توسعه بیشتر و پذیرش گردشگر در سطوح بالاتر را دارند. که بر اساس ماتریس پورتفولیوی جاذبه‌های گردشگری سه راهکار، توسعه تجربیات و تقویت اقدامات بازاریابی در کنار استراتژی‌های سرمایه‌گذاری و رشد؛ برای جاذبه‌ای خانه شماره 4و سرمایه‌گذاری در محصول و بازار؛ برای خانه شماره 3 رهاسازی و عقب‌نشینی در طرح‌های توسعه شهری برای جاذبه‌هایی که در خانه شماره 1 ، پیشنهاد داده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3606 - آسیب‌شناسی توسعه گردشگری با تأکید بر اثرات زیست‌محیطی در نواحی روستایی شهرستان لنگرود
نغمه صاحبی عیسی پوررمضان تیمور آمار حاجی شیرکیا محمدباسط قریشی

مقدمه: گردشگری در نواحی روستایی شهرستان لنگرود بر پایه طبیعت‌گردی استوار است، لذا پیامدهای نامطلوبی را بر محیط زیست وارد می‌کند. هدف پژوهش: آسیب‌شناسی زیست محیطی فعالیت‌های گردشگری در نواحی روستایی شهرستان لنگرود.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ر أکثر

مقدمه: گردشگری در نواحی روستایی شهرستان لنگرود بر پایه طبیعت‌گردی استوار است، لذا پیامدهای نامطلوبی را بر محیط زیست وارد می‌کند. هدف پژوهش: آسیب‌شناسی زیست محیطی فعالیت‌های گردشگری در نواحی روستایی شهرستان لنگرود.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی - تحلیلی می‌باشد. برای انجام مطالعات میدانی، 15 روستا به عنوان نمونه‌های مورد مطالعه با شیوه هدفمند انتخاب شد. جامعه آماری شامل ساکنان محلی، مدیران و کارشناسان اداری شهرستان لنگرود می‌باشد. حجم نمونه‌ به از روش کوکران، 355 نمونه برآورد شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: نواحی روستایی شهرستان لنگرود در استان گیلان.یافته‌ها و بحث: فعالیت‌های گردشگری روستایی سبب افزایش آلودگی منابع اکولوژیک و کاهش جذابیت‌ چشم‌اندازها در نواحی روستایی شده است. به طوری که از 11 گویه‌ مورد بررسی در این زمینه از بین رفتن مناظر و چشم‌اندازهای طبیعی روستا با کسب میانگین وزنی 13/4 بیشترین تفاوت را دارد و گویه‌های تخریب مناظر طبیعی به علت ساخت‌ و سازهای نامناسب با روستا و تهدید گونه‌های کمیاب و آسیب‌پذیر پوشش گیاهی، با کسب میانگین وزنی 89/3 و 82/3 در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. نتایج: فعالیت‌های گردشگری در نواحی روستایی به دلیل نقصان در برنامه‌ریزی‌های مدون، سبب بروز پیامدهای نامطلوب زیست‌محیطی شده است؛ از آنجایی‌که مسائل مربوط به گردشگری باعث تغییرات زیست‌محیطی مقاصد گردشگری می‌گردد و گاهاً اثرات غیرقابل جبران هم با خود به‌همراه دارد، ارائه برنامه‌های آمایش گردشگری امری مهم تلقی می‌شود تا با ارائه روش‌های مناسب و آسیب‌شناسی پیامدها، موجبات کاهش اثرات منفی و افزایش اثرات مثبت را باعث گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3607 - تحلیل رابطه شهر و روستا در استان فارس جهت تعادل بخشی پایدار جمعیتی از طریق توسعه پایدار گردشگری
علی شجاعی فرد علی شکور محمد امید

روابط میان شهر و روستا به صورت های گوناگرن بر شکل پذیری، رشد و توسعه سکونت گاه های روستایی و همچنین بر روابط درونی و بیرونی آن ها اثر می گذارد. لذا رفع نیازهای اساسی شهر و روستا و ایجاد یک رابطه متعادل و پایداری بین شهر و حوزه نفوذ آن، می تواند با معیارسنجی پایداری جمعی أکثر

روابط میان شهر و روستا به صورت های گوناگرن بر شکل پذیری، رشد و توسعه سکونت گاه های روستایی و همچنین بر روابط درونی و بیرونی آن ها اثر می گذارد. لذا رفع نیازهای اساسی شهر و روستا و ایجاد یک رابطه متعادل و پایداری بین شهر و حوزه نفوذ آن، می تواند با معیارسنجی پایداری جمعیتی از طریق توسعه پایدار روستایی و گردشگری صورت پذیرد. لذا در این تحقیق با هدف بررسی رابطه شهر و روستا در جهت تعادل بخشی پایدار جمعیتی از طریق توسعه پایدار گردشگری و تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 34 آبادی از شهرستان شیراز و 363 خانوار از روستاهای منتخب و با استفاده از نرم افزار SPSSو تحلیل آماری داده ها (تحلیل خوشه ای و آزمون آنووا ) در 2 گروه توصیفی و تحلیلی به بررسی هدف فوق پرداخته است. نتایج بدست آمده که بر اساس تحلیل خوشه ای بررسی رابطه روستا-شهری بر مبنای بهبود پایداری جمعیتی، در بعد اقتصادی، 7/14 درصد از روستاها پایدار، در بعد اجتماعی- فرهنگی 7/14 درصد از روستاها پایدار و در بعد زیست محیطی 9/52 درصد از روستا به لحاظ زیست محیطی پایدار هستند و بر اساس آزمون ANOVA روابط روستا – شهری در روستاهای پایدار قوی تر می باشد. اما نتایج بدست آمده از آزمون ANOVA در بررسی رابطه روستا- شهری سبب بهبود پایداری گردشگری نمی‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3608 - الگوسازی مولفه های موثر بر توسعه گردشگری کشاورزی شهرستان ماسال
حبیب محمودی چناری سید حسن مطیعی لنگرودی حسنعلی فرجی سبکبار مجتبی قدیری معصوم مجید یاسوری

گردشگری کشاورزی، شکلی از گردشگری خاص؛ بخشی از گردشگری روستایی است، که آمیخته با مولفه های روستا، مزرعه، گردشگران، ذینفعان و کشاورزانی است که همواره در معرض انواع ریسک های اقتصادی قرار دارند. این پژوهش با هدف الگوسازی مولفه های موثر بر توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان ما أکثر

گردشگری کشاورزی، شکلی از گردشگری خاص؛ بخشی از گردشگری روستایی است، که آمیخته با مولفه های روستا، مزرعه، گردشگران، ذینفعان و کشاورزانی است که همواره در معرض انواع ریسک های اقتصادی قرار دارند. این پژوهش با هدف الگوسازی مولفه های موثر بر توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان ماسال با تاکید بر مولفه کشاورز، تلاش می کند تا با ارائه الگویی از جایگاه کشاورزان در شکل گیری گردشگری کشاورزی، این فرم از گردشگری را به عنوان راهبردی جهت تنوع بخشی به منابع درآمدی روستاییان معرفی نماید. شهرستان ماسال دارای 108 نقطه روستایی بوده که در مجموع و بر اساس نمونه گیری در مطالعات توصیفی، 20 درصد روستاها، یعنی 20 روستا به عنوان نمونه مشخص شد. جامعه آماری شامل 2588 خانوار روستایی ساکن در 20 نقطه روستایی انتخاب شده در سه ناحیه، دامنه ای، کوهپایه ای و کوهستانی بوده، که بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران با سطح خطای 5 درصد، 338 خانوار روستایی به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. رویکرد این پژوهش کمی، و در تحلیل داده ها از آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی-اکتشافی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد، شاخص هایی که در کشاورزان برای ایجاد گردشگری کشاورزی باید موردتوجه باشد، شامل ویژگی های فردی کشاورزان ، دانش و مهارت، سرمایه و دارایی، انگیزه و تمایل به خدمات رسانی به گردشگران کشاورزی می باشد. همچنین برآیند کلی الگوی پژوهش نشان داد که براساس شاخص های مذکور در وضع کنونی، خانوار روستایی ساکن در مناطق کوهپایه و کوهستانی، گرایش بیشتری نسبت به پذیرش گردشگری کشاورزی نشان داده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3609 - امکان سنجی مناطق مستعد گردشگری زمستانی در استان قزوین
پرویز رضائی فریده افشار

مقدمه :گردشگری زمستانه یکی از جاذبه‌های هیجان انگیز و ماجرجویانه توریم بشمار می‌رود. شناخت مناطق مستعد و مکانیابی مناسب برای توسعه این صنعت بسیار مهم و ارزشمند است.هدف پژوهش: استان قزوین با داشتن جاذبه‌های زیستی بسیار زیبا در کنار جاذبه‌های تاریخی و اقلیمی، موقعیت گذرگا أکثر

مقدمه :گردشگری زمستانه یکی از جاذبه‌های هیجان انگیز و ماجرجویانه توریم بشمار می‌رود. شناخت مناطق مستعد و مکانیابی مناسب برای توسعه این صنعت بسیار مهم و ارزشمند است.هدف پژوهش: استان قزوین با داشتن جاذبه‌های زیستی بسیار زیبا در کنار جاذبه‌های تاریخی و اقلیمی، موقعیت گذرگاهی و مجاورت با مراکز جمعیتی کشور، از مهمترین قطب‌های جذب گردشگری محسوب می‌شود. هدف این تحقیق، امکان‌سنجی مناطق مناسب گردشگری زمستانه در این استان است.روش شناسی تحقیق: داده‌های مورد استفاده در تحقیق شامل: تصاویر ماهواره‌ای سطح پوشش و عمق برف، داده‌های اقلیمی 15 ایستگاه برف‌سنجی و 14 ایستگاه هواشناسی در بازه زمانی 25ساله (2015-1990)، داده‌های توپوگرافی مانند میزان و جهت شیب است. همچنین از داده های عوارض سطح زمین مانند فاصله از رودخانه، جاده و روستا برای مکان‌یابی استفاده شده است.برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تجربی مدل تحلیل سلسله مراتبیAHP و برای مکانیابی و پهنه‌بندی از نرم‌افزار GIS استفاده شده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه در این تحقیق استان قزوین در دامنه‌های جنوبی ارتفاعات البرز است. یافته ها و بحث: با بررسی داده‌های پژوهش و لایه‌های اطلاعاتی و تهیه نقشه‌های مکانیابی،63 سایت برفگیر در شمال و جنوب استان شناسایی گردید. در این پژوهش با تجزیه وتحلیل ویژگی‌ها و تحلیل فضایی 63 مکان و در نظر گرفتن شاخص‌هایی مانند سطوح برفگیر، 8 مکان انتخاب گردید. نتایج : نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها خروجی مدل به نظر می‌رسد، از ۸ سایت شناسایی شده، برنامه‌ریزی بر روی 5 سایت کامان، زرشک، سیمیار، آوه و جوتان، دارای توجیه اقتصادی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3610 - تحلیل شاخص های سنجش رضایتمندی گردشگران در نواحی مرزی (مطالعه موردی: استان گلستان)
صادق برزگر وحید کیانی محمد باقر مسعودی آمنه علیزاده قرجقه

چکیده مقدمه: امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از بزرگ ترین صنایع جهان، تأثیرات غیر قابل انکاری بر رفاه اقتصادی و اجتماعی جامعۀ میزبان می گذارد. این شرایط در مناطقی مانند استان گلستان که قابلیت مناسبی در ارتباط با گردشگری دارند و بویژه در مناطق مرزی آن، بسیار چشم گیر و ح أکثر

چکیده مقدمه: امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از بزرگ ترین صنایع جهان، تأثیرات غیر قابل انکاری بر رفاه اقتصادی و اجتماعی جامعۀ میزبان می گذارد. این شرایط در مناطقی مانند استان گلستان که قابلیت مناسبی در ارتباط با گردشگری دارند و بویژه در مناطق مرزی آن، بسیار چشم گیر و حائز اهمیت است. از اینرو لازم است برای آن برنامه ریزی و مدیریت هدفمندی صورت گیرد. هدف پژوهش: مقاله حاضر با هدف شناسایی و تحلیل شاخص های سنجش رضایت مندی گردشگران در استان مرزی گلستان تدوین شده است. روش شناسی پژوهش:روش انجام پژوهش پیمایشی و از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی صورت گرفت. جامعه آماری شامل بازدیدکنندگان مناطق گردشگری مرزی استان گلستان بوده که حجم نمونه با استفاده از روش اشتاین 350 نفر مشخص گردید. تحلیل داده ها با استفاده از مدل آکاما، آزمون کولموگروف- اسمیرنوف، آزمون فریدمن و تحلیل عاملی انجام شده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمروجغرافیایی پژوهش شامل تمامی مناطق گردشگری در نواحی مرزی استان گلستان می باشد.یافته ها و بحث: یافته های حاصل از بررسی و سنجش ابعاد رضایتمندی نشان داد که تمامی شاخص های تعیین شده، شاخص های مناسبی برای ارزیابی سطح رضایتمندی بازدید کنندگان محسوب می شوند. در این تحقیق ضمن آشکارسازی الگوی نگرش نمونه ی تحقیق به عنوان نماینده گردشگران استان گلستان، شاخص های موثر بر میزان رضایت گردشگران به ترتیب اولویت مشخص شده است. نتایج پژوهش: نتایج پژوهش نشان می دهد پنج شاخص اطمینان، قابلیت اعتماد، مسئولیت پذیری، عناصر ملموس و همدلی از کارایی لازم جهت سنجش میزان رضایت مندی گردشگران برخوردار می باشند. همچنین در بین شاخص های ارزیابی شده بر اساس آزمون فریدمن، شاخص "اطمینان" دارای بیشترین رتبه و شاخص "همدلی" دارای پایین ترین رتبه می باشد. واژگان کلیدی: گردشگری، سنجش رضایتمندی، نواحی مرزی، استان گلستان تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3611 - سنجش میزان سرمایه اجتماعی و اثرگذاری آن در ارتقاء فرصت‌های اقتصادی کارآفرینی گردشگری (مطالعه موردی: روستاهای محور سلطانیه- غارکتله‌خور)
ثریا رفیعی رحمت اله منشی زاده پگاه مریدسادات

مقدمه: سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر کارآفرینی گردشگری می‌باشد که وجود آن بخصوص در مناطق روستایی می‌تواند اثرات زیادی را بر افزایش مشاغل و کسب و کارهای مرتبط با گردشگری داشته باشد. هدف پژوهش: بنابراین هدف پژوهش حاضر سنجش میزان سرمایه اجتماعی أکثر

مقدمه: سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر کارآفرینی گردشگری می‌باشد که وجود آن بخصوص در مناطق روستایی می‌تواند اثرات زیادی را بر افزایش مشاغل و کسب و کارهای مرتبط با گردشگری داشته باشد. هدف پژوهش: بنابراین هدف پژوهش حاضر سنجش میزان سرمایه اجتماعی و اثرگذاری آن در ارتقاء فرصت‌های اقتصادی کارآفرینی گردشگری در 11 روستای واقع در محور ارتباطی سلطانیه به غار کتله‌خور می‌باشد. روش‌شناسی تحقیق: نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی و جهت گردآوری داده‌ها از روشهای اسنادی و میدانی بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش جمعیت روستایی ساکن در 11 روستای واقع در محور ارتباطی سلطانیه به کتله‌خور می‌باشد که مطابق فرمول کوکران تعداد 322 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشهای آماری نظیر tتک نمونه‌ای، رگرسیون، مدل رتبه‌بندی پرومتی و تحلیل مسیر بهره گرفته شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: روستاهای مورد مطالعه در شهرستان خدابنده استان زنجان واقع شده‌اند که این شهرستان در جنوب غرب استان قرار دارد که کوهستانی‌ترین و مرتفع‌ترین منطقه این استان می‌باشد. همچنین این شهرستان بیشترین جمعیت روستایی استان را به خود اختصاص داده است.یافته‌ها و بحث: نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که میزان شاخص‌های سرمایه اجتماعی در روستاهای مورد مطالعه بالاتر از مطلوبیت عددی (3) به دست آمده است و در این ارتباط شاخص مشارکت با میانگین 47/3 بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. نتایج حاصل از رگرسیون هم نشان از ضریب همبستگی خوب بین متغیرهاست و شاخص شبکه با بتای (365/0) درصد بالاترین اثرگذاری را بر فرصت‌های اقتصادی کارآفرینی گردشگری داشته است. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل مسیر، مشارکت با محاسبه تاثیر کلی (مستقیم و غیرمستقیم) بیشترین تاثیر را بر فرصت‌های اقتصادی کارآفرینی گردشگری داشته است. همچنین نتایج حاصل از مدل رتبه‌بندی پرومتی نشان داد که روستای زواجر به لحاظ سرمایه اجتماعی رتبه اول و روستای دلایرسفلی رتبه آخر را به دست آورده است.نتایج: بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش، مولفه‌های سرمایه اجتماعی می‌توانند موجب ارتقاء فرصت‌های اقتصادی کارآفرینی گردشگری در منطقه مورد مطالعه شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3612 - تبیین اثرات گردشگری رویداد محور بر دگردیسی کارکردی نوزاد شهرها در ایران (مطالعه موردی: گردشگری ایینی شهر ارمغانخانه زنجان)
محمد تقی حیدری محمد رسولی پروین رحمتی شراره سعید پور

آیین ها در یک شهر خصلت مغناطیسی دارند و می توانند در تبدیل، اتحاد و پیوندها موثر افتند و بامفصل بندی اجزا، تحرک، چانه زنی و در کل قدرت اتحاد را بیشتر می کند. از طریق پیشران های آیینی شهر به جای آنکه موجودی خاموش، تعریف ناشده و ناشناخته باشد، بدل به چیزی می شود که از قطع أکثر

آیین ها در یک شهر خصلت مغناطیسی دارند و می توانند در تبدیل، اتحاد و پیوندها موثر افتند و بامفصل بندی اجزا، تحرک، چانه زنی و در کل قدرت اتحاد را بیشتر می کند. از طریق پیشران های آیینی شهر به جای آنکه موجودی خاموش، تعریف ناشده و ناشناخته باشد، بدل به چیزی می شود که از قطعات بسیار و مفاصل بسیار بیشتری بر ساخت می شود. در این چارچوب نوشتار حاضر به سهم خود می کوشد به تبیین اثرات گردشگری آینی شهر ارمغانخانه و اثرات آن بر دگردیسی شهر یپردازد. نوشتار حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز پژوهش از روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده‌اند. در این چارچوب برای تجزیه و تحلیل از نرم‌افزار منتال مدل برای بررسی اثرات، از spss برای بیان شاخص‌های گرایش به مرکز، پراکندگی، آزمون kmo و بارتلت استفاده و در نهایت از نرم افزار smart pls برای بیان سطح معنی‌داری، عملکرد شاخص‌ها استفاده بهره‌برده شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر بیانگر اثری به میزان 66% درصدی گردشگری آئینی در دگردیسی شهر آرمغانخانه بوده است. در این چارچوب بیشترین اثرگذاری گردشگری آئینی در سرمایه‌گذاری نهادهای مختلف دولتی- خصوصی، بهبود فرصت‌های شغلی، بهبود جذابیت شهری، تصویر مطلوب گردشگری، بهبود خدمات و زیرساخت‌های شهری و تعریف هویت جدید شهری بوده است. در این چارچوب نوشتار حاضر به سهم خود می کوشد به تبیین اثرات گردشگری آینی شهر ارمغانخانه و اثرات آن بر دگردیسی شهر یپردازد. نوشتار حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز پژوهش از روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده‌اند. در این چارچوب برای تجزیه و تحلیل از نرم‌افزار منتال مدل برای بررسی اثرات، از spss برای بیان شاخص‌های گرایش به مرکز، پراکندگی، آزمون kmo و بارتلت استفاده و در نهایت از نرم افزار smart pls برای بیان سطح معنی‌داری، عملکرد شاخص‌ها استفاده بهره‌برده شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر بیانگر اثری به میزان 66% درصدی گردشگری آئینی در دگردیسی شهر آرمغانخانه بوده است. در این چارچوب بیشترین اثرگذاری گردشگری آئینی در سرمایه‌گذاری نهادهای مختلف دولتی- خصوصی، بهبود فرصت‌های شغلی، بهبود جذابیت شهری، تصویر مطلوب گردشگری، بهبود خدمات و زیرساخت‌های شهری و تعریف هویت جدید شهری بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3613 - شناسایی عوامل موثر بر الگوی توسعه گردشگری روستایی (مورد مطالعه: شهرستان ماسال)
افشین عسکری زادماسوله تیمور آمار بهمن رمضانی گورابی

مقدمه: بسیاری از برنامه ریزان توسعه از فعالیت گردشگری روستایی به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار یاد می&lrm;کنند و در این راستا می&lrm;کوشند، با شناسایی مزیت&lrm;ها و محدودیت&lrm;های روستایی و امکان&lrm;سنجی فعالیت گردشگری در این نواحی و نیز برنامه ریزی اصولی، نقش أکثر

مقدمه: بسیاری از برنامه ریزان توسعه از فعالیت گردشگری روستایی به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار یاد می&lrm;کنند و در این راستا می&lrm;کوشند، با شناسایی مزیت&lrm;ها و محدودیت&lrm;های روستایی و امکان&lrm;سنجی فعالیت گردشگری در این نواحی و نیز برنامه ریزی اصولی، نقش موثری در تنوع بخشی به اقتصاد روستایی برعهده گیرند.هدف: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی عوامل موثر بر توسعه الگوی گردشگری نواحی روستایی شهرستان ماسال می&lrm;باشد.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و دارای ماهیت اکتشافی از نوع کیفی-کمّی می&lrm;باشد. جامعه آماری پژوهش شامل دهیاران و کارشناسان شورای اسلامی روستاهای هدف گردشگری شهرستان ماسال می&lrm;باشد که به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای جمع&lrm;آوری داده&lrm; ها، از مصاحبه&lrm; های عمیق به صورت سوال&lrm;های باز و سپس ساخت پرسشنامه محقق ساخته، استفاده گردید. در روش تجزیه و تحلیل داده&lrm; ها نیز از روش کدگذاری، روش آماری توصیفی شامل میانگین، انحراف استاندارد و روش آماری استنباطی شامل آزمون فریدمن و تحلیل مسیر بارهای عاملی با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS استفاده گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مطالعاتی در پژوهش حاضر، شهرستان ماسال می&lrm;باشد.یافته ها: یافته ها نشان داد، جاذبه&lrm; های طبیعی نواحی روستایی شهرستان ماسال با ضریب مسیر 89/0 نسبت به سایر عوامل اثر مستقیم و بسیار مهمی در الگوی گردشگری روستایی شهرستان ماسال دارد.نتایج: نتایج نشان داد که الگوهای اصلی گردشگری در نواحی روستایی شهرستان ماسال شامل اکوتوریسم، گردشگری تاریخی و گردشگری مذهبی می&lrm;باشد. که از جمله عوامل تاثیرگذار در این زمینه موقعیت جغرافیایی و اقلیم روستاها، قابلیت و محدودیت&lrm;های روستا به صورت مستقیم و منافع گردشگری، اثرات مثبت و منفی اقتصادی و اجتماعی و اقدامات مسئولان در جهت توسعه گردشگری به طور غیرمستقیم بر الگوی گردشگری روستایی این نواحی اثرگذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3614 - طراحی مدل هم آفرینی ارزش در صنعت گردشگری سلامت استان گیلان
مریم حسن زاده نرگس دل افروز علی قلی پور سلیمانی کامبیز شاهرودی

مقدمه: یکی از مهم‌ترین محورهای اصلی توسعه استان گیلان با توجه به قابلیت‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی آن، گردشگری است که دراین‌بین گردشگری سلامت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. وجود مرزهای مشترک آبی و خاکی با کشورهای حاشیه دریای خزر، انواع جاذبه های گردشگری، پزشکان مجرب و ب أکثر

مقدمه: یکی از مهم‌ترین محورهای اصلی توسعه استان گیلان با توجه به قابلیت‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی آن، گردشگری است که دراین‌بین گردشگری سلامت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. وجود مرزهای مشترک آبی و خاکی با کشورهای حاشیه دریای خزر، انواع جاذبه های گردشگری، پزشکان مجرب و بیمارستان هایی با امکانات تخصصی و فوق تخصصی و تعرفه پایین هزینه درمان، می تواند استان گیلان را به یکی از قطب های گردشگری سلامت در ایران بدل کند. هم آفرینی گونه ای از راهبرد بازاریابی است که بر ایجاد و تشخیص ارزش های مشترک شرکت و مشتریان به منظور بهبود کیفیت خدمات و حفظ و ایجاد ارزش برای گردشگران تأکید دارد.هدف پژوهش: هدف از این پژوهش ارائه مدل هم آفرینی ارزش در صنعت گردشگری سلامت است.روش‌شناسی تحقیق: روش پژوهش به صورت کیفی و با بهره گیری از نظریه داده بنیاد و بر اساس گام های پیشنهادی گلیزر و استراوس به اجرا در آمده است. جامعه آماری شامل 16 نفر خبرگان در حوزه گردشگری و گردشگران سلامت هستند که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر تجزیه‌وتحلیل مصاحبه‌ها از فرایند کدگذاری استفاده‌شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: استان گیلان با مساحت 14044 کیلومترمربع و جمعیت 2530696 نفر در شمال کشور واقع‌شده است. این استان با کشورهایی همچون آذربایجان، ترکمنستان، قزاقستان و روسیه دارای مرز آبی و خاکی مشترک است.یافته ها و بحث: بر اساس یافته‌های تحقیق هم آفرینی ارزش سازمانی شامل کیفیت خدمات پزشکی و پزشکان معتبر؛ عامل قیمت خدمات پزشکی؛ تسهیلات خدمات مربوط به اسکان، حمل‌ونقل و پذیرایی؛ و نیز بسته های حمایتی جذاب می تواند در طراحی آمیخته بازاریابی اثربخش عمل نماید.نتایج: هم آفرینی ارزش مشتری شامل تعامل، اشتراک گذاری دانش، مهارت، خلاقیت و اعتماد گردشگران به منظور ایجاد رفتار شهروندی و وفاداری گردشگران مورد توجه قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3615 - بررسی وضعیت زیست محیطی گردشگری شهری با استفاده از روش جای پای اکولوژیک (مورد مطالعه : شهر رشت)
طیبه قائمی راد حسین حاتمی نژاد کرامت اله زیاری احمد پوراحمد

DOI:10.17170/kobra-202110144904

شهرها به دلیل دارا بودن جاذبه های طبیعی، فرهنگی و انسان ساخت همواره به عنوان مقاصد گردشگری مورد توجه بوده اند. گردشگری نیز مانند هر فعالیت دیگری دارای آثار و پیامدهای متعدد بر فضای بوم شناختی شهرها است. شهر رشت به علت موقعیت کانونی خود و برخورداری از جاذبه های طبیعی، فر أکثر

شهرها به دلیل دارا بودن جاذبه های طبیعی، فرهنگی و انسان ساخت همواره به عنوان مقاصد گردشگری مورد توجه بوده اند. گردشگری نیز مانند هر فعالیت دیگری دارای آثار و پیامدهای متعدد بر فضای بوم شناختی شهرها است. شهر رشت به علت موقعیت کانونی خود و برخورداری از جاذبه های طبیعی، فرهنگی و انسان ساخت سالانه پذیرای گردشگران بسیاری است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت فضای بوم شناختی شهر رشت در روند گردشگری است و پاسخ به این پرسش که آیا این فضا توان پاسخ گویی به نیازهای فعلی گردشگری شهری را دارد یا خیر؟ پژوهش بر پایه روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از مدل جای پای اکولوژیک انجام پذیرفت. جامعه آماری پژوهش تعداد گردشگران شهر رشت در نظر گرفته شد از این رو 384 پرسشنامه بر اساس مدل کوکران از طریق دو روش نمونه گیری منظم و اتفاقی بین گردشگران توزیع گردید. در نهایت جای پای اکولوژیک گردشگری 908224 هکتار محاسبه گردید که با توجه به مساحت 13600 هکتاری شهر رشت می توان میزان فشار وارده بر فضای زیست محیطی شهر را مشاهده نمود. از این رو برنامه ریزی برای حفظ محیط زیست شهر در کنار توجه به گردشگری امری حیاتی محسوب می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3616 - تبیین نقش گردشگری در پایداری کالبدی و نهادی روستاها (شهرستان آمل- استان مازندران)
مریم گازا نصرالله مولائی هشجین عیسی پوررمضان محمد رضا افشاری آزاد

مقدمه: گسترش گردشگری از پدیده های مهم امروزاست، درواقع در شرایط کنونی میعادگاه گردشگران از شهرهای بزرگ و تاریخی به‌سوی فضاهای روستایی و طبیعی تغییر ماهیت داده که این امر به‌نوبه‌ی خود در زمینه توسعه نواحی روستایی تأثیر به سزایی گذاشته است. هدف: آنچه در پژوهش حاضر به‌عنو أکثر

مقدمه: گسترش گردشگری از پدیده های مهم امروزاست، درواقع در شرایط کنونی میعادگاه گردشگران از شهرهای بزرگ و تاریخی به‌سوی فضاهای روستایی و طبیعی تغییر ماهیت داده که این امر به‌نوبه‌ی خود در زمینه توسعه نواحی روستایی تأثیر به سزایی گذاشته است. هدف: آنچه در پژوهش حاضر به‌عنوان هدف اصلی در نظر گرفته شد، تعیین نقش گردشگری در پایداری کالبدی و نهادی روستاها می باشد.روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف تحقیق کاربردی؛ از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها نیز به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 365 خانوار برآورد شده است. اعتبار سنجی روایی و پایایی پرسشنامه از طریق نظرات اساتید جغرافیا و برنامه ریزی روستایی با استفاده از نرم‌افزار SPSS با محاسبه آلفای کرونباخ در گویه های بهبود زیرساخت و بهبود کیفیت دسترسی به خدمات مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه ‌و تحلیل داده ها از آزمون آماری پیرسون استفاده‌شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: 85 روستای برخوردار از منابع و جاذبه های گردشگری شهرستان آمل استان مازندران مورد هدف قرار داده است. نتیجه گیری: نتایج تحلیل به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که بهبود زیرساخت و بهبود کیفیت دسترسی به خدمات در روستا، مرتبط با توسعه پایدار روستایی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3617 - برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهر سرعین
منصور رحمتی

شهر گردشگری سرعین دارای پتانسیل‌های‌ بالای گردشگری است، ولی هنوز آنچنان که باید، نتوانسته منجر به توسعه صنعت گردشگری شود. از این‌رو، هدف اصلی این تحقیق، ارائه برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهر سرعین می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر ماهیت و روش، ت أکثر

شهر گردشگری سرعین دارای پتانسیل‌های‌ بالای گردشگری است، ولی هنوز آنچنان که باید، نتوانسته منجر به توسعه صنعت گردشگری شود. از این‌رو، هدف اصلی این تحقیق، ارائه برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهر سرعین می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعۀ آماری این تحقیق را کارشناسان امر گردشگری تشکیل می‌دهند که به روش گلوله برفی تعداد 30 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و از طریق پرسشنامه داده‌های مورد نیاز از آنها به دست آمده و با استفاده از مدل‌مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داده که عوامل آب‌های درمانی و آب و هوای مناسب به لحاظ باارزش بودن، تقلیدناپذیری و تناسب سازمانی، مهمترین عوامل توسعه گردشگری سرعین هستند که لازم است به آنها توجه ویژه‌ای داشت. همچنین عامل نوسان ارز و عدم توجه جدی دولت به صنعت گردشگری به همراه تورم و افزایش هزینه‌ها و تحریم‌های بین‌المللی، بیشترین تناسب با اهداف توسعه گردشگری سرعین را دارند که توجه بیشتر به آنها ضروری می-باشد. مهمترین پتانسیل‌های شهر سرعین عوامل طبیعی و خدادادی است و هرچند که نسبت به رقبای پیرامون خود از وضعیت گردشگری بهتری برخوردار است اما جای توسعه برای آن بسیار بالاست و نیاز است تا برخی از محدودیت‌ها و تهدیدهای محلی، ملی و بین‌المللی کنترل شده و برای از بین بردن اثرات منفی ناشی از آنها برنامه‌ریزی‌هایی صورت پذیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3618 - تبیین الگوی بهینه اقامتگاه‌های بوم‌گردی در فرآیند نیل به توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: بخش موران شهرستان گرمی استان اردبیل)
علیرضا حسن پور حسین سلیمانی امیر گندمکار سید رامین غفاری

کسب و کارهای گردشگری در مناطق روستایی، یکی ازراهبردهای مهم توسعه روستایی به شمار می‌رود. اقامتگاه‌های بوم‌گردی به عنوان یکی از مهمترین کسب و کارهای گردشگری روستایی، تاثیرات بالایی در توسعه روستاها دارد. تبیین تاثیرات اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر توسعه روستایی، از مباحث چالش أکثر

کسب و کارهای گردشگری در مناطق روستایی، یکی ازراهبردهای مهم توسعه روستایی به شمار می‌رود. اقامتگاه‌های بوم‌گردی به عنوان یکی از مهمترین کسب و کارهای گردشگری روستایی، تاثیرات بالایی در توسعه روستاها دارد. تبیین تاثیرات اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر توسعه روستایی، از مباحث چالشی بین پژوهشگران و مدیران محسوب می‌شود. روستاهای بخش موران در شهرستان گرمی استان اردبیل، از فضاهای مهم بوم‌گردی و گردشگری نوار مرزی استان به شمار می‌رود. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل تاثیرات ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر ابعاد توسعه روستایی موران و شناسایی الگوهای فکری حاکم به منظور ارائه راهبردهای توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی و سرانجام، ارائه الگوی بهینه توسعه اقامتگاه های بوم‌گردی بر مبنای توسعه پایدار روستایی است. برای این منظور، از طریق روش‌های میدانی و کتابخانه‌ای داده‌های لازم گردآوری شد. نمونه آماری در بخش تحلیل تاثیرات اقامتگاه‌ها، شامل 70 کارشناس شامل مدیران، پژوهشگران و صاحبان کسب و کار و در بخش ارائه راهبردها شامل ترکیبی از 70 کارشناس شامل مشارکت‌کنندگان روستایی و کارشناسان بیرون از روستا است که از طریق فرمول کوکران مشخص شدند. برای تحلیل تاثیرات اقامتگاه‌ها از آزمون‌های آماری و در بخش تدوین راهبردها از مدل meta-SWOT استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از تاثیرات مثبت اقامتگاه های بوم گردی در توسعه روستایی است. در نهایت الگوی بهینه توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی در بخش روستایی موران ارائه شد که از مهمترین مولفه‌های این الگو می‌توان مسیریابی بوم‌گردی، تشکیل خوشه‌های بوم‌گردی، تبادلات کسب و کارها، راهبرد اقیانوس آبی، تطبیق محصول- بازار، معماری مشارکتی و ترکیبی، پیوند با تسهیلگر، دستکاری در عوامل محرک و تغییر قواعد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3619 - تحلیل شرایط اقلیمی در جهت توسعه پایدار گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر بندر چابهار، ایران)
آزاده اربابی سبزواری

این پژوهش با هدف ارزیابی و سنجش شرایط و عوامل اقلیمی در فرایندهای گردشگری با تاکید بر رضایتمندی گردشگران، در کنار داده های اقلیمی و شاخص های اقلیم گردشگری، تدوین شده است تا ارزیابی نتایج این شاخص ها، به دلیل وجود تفاوتهای طبیعی و انسانی بین مقاصد گردشگری و ویژگی های خاص أکثر

این پژوهش با هدف ارزیابی و سنجش شرایط و عوامل اقلیمی در فرایندهای گردشگری با تاکید بر رضایتمندی گردشگران، در کنار داده های اقلیمی و شاخص های اقلیم گردشگری، تدوین شده است تا ارزیابی نتایج این شاخص ها، به دلیل وجود تفاوتهای طبیعی و انسانی بین مقاصد گردشگری و ویژگی های خاص گردشگران، تغییراتی را در روند ارزیابی شرایط اقلیمی برای گردشگران، اعمال و نتایج جدیدی را ارائه نماید. برای این منظور، شهر بندرچابهار در کشور ایران به عنوان مطالعه موردی جهت این ارزیابی، انتخاب شد. بندرچابهار به دلیل موقعیت مهم سیاسی، اقتصادی و گردشگری و شرایط خاص اقلیمی، مورد توجه گردشگران داخلی و بین المللی است. برای نیل به این هدف، شاخص های اقلیم آسایش یا اقلیم گردشگری TCI، PMV و CIT جهت ارزیابی ترکیبی در بازه زمانی 30 ساله (1985-2014) انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان دهنده این مسئله بود که بر اساس شاخص CIT، کلیه ماه ها و مقاطع زمانی در یک شبانه روز بندرچابهار، برای گردشگران، مطلوب یا قابل قبول است که این مسئله کمی با واقعیت موجود فاصله داشت.در ارزیابی شرایط اقلیمی، این پژوهش، با اعمال تغییراتی جزئی در شاخص CIT و ترکیب نتایج شاخص PMV با میزان رضایتمندی گردشگران از شرایط احساس حرارتی مختلف، به نتایج متفاوتی دست یافت که نشان از تاثیرگذاری بیشتر داده های میدانی در نظرات کارشناسانه بود. با توجه به روحیات متفاوت گردشگران نسبت به ساکنان مقاصد و تمایل آنها به کسب تجربه های خاص گردشگری، مطلوبیت اقلیم برای گردشگران ممکن است الزاما با نتایج علمی و کارشناسانه سازگاری نداشته باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3620 - بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و نگرش جامعه محلی نسبت به بوم گردی پایدار (مورد مطالعه: ساکنین روستای چی‌چی‌نی‌کوتی شهرستان لاهیجان)
محسن نیازی هادی رازقی مله صباح متولیان حسن پیری

مقدمه: اهمیت بوم گردی پایدار به عنوان بخش کوچکی از صنعت گردشگری بر کسی پوشیده نیست. بر این اساس مطالعه رابطه عوامل مختلف با بوم گردی پایدار دارای اهمیت فراوانی می باشد.هدف پژوهش: هدف اساسی تحقیق حاضر، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و نگرش جامعه محلی نسبت به بوم گردی پایدار أکثر

مقدمه: اهمیت بوم گردی پایدار به عنوان بخش کوچکی از صنعت گردشگری بر کسی پوشیده نیست. بر این اساس مطالعه رابطه عوامل مختلف با بوم گردی پایدار دارای اهمیت فراوانی می باشد.هدف پژوهش: هدف اساسی تحقیق حاضر، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و نگرش جامعه محلی نسبت به بوم گردی پایدار می باشد. برای تبیین ابعاد مسأله از نطریات بوردیو، پاتنام و اورامز استفاده شده است.روش شناسی تحقیق: برای انجام تحقیق حاضر از روش پیمایش استفاده شده و جامعه آماری در تحقیق حاضر شامل تمامی ساکنین 18 سال و بالاتر روستای چی چی نی کوتی شهرستان لاهیجان می باشد. برای تعیین حجم نمونه از نرم افزار pass استفاده شد که از این طریق حجم نمونه 103 نفر برآورد شده است. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات نیز از پرسشنامه استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: روستای چی چی نی کوتی شهرستان لاهیجان، یکی از بکرترین روستاهای ایران، واقع در شمال کشور می باشد که طبیعت آن از گزند انسان ها در امان مانده است. این روستا در استان گیلان، شهرستان لاهیجان، بخش مرکزی واقع می باشد.یافته ها و بحث: یافته های تحقیق نشان داده است که متغیر مشارکت (441/0) و متغیر اعتماد اجتماعی (202/0) به ترتیب، بیش ترین و کم ترین تأثیر را بر متغیر نگرش جامعه محلی نسبت به بوم گردی پایدار دارند. همچنین یافته ها نشان دهنده تأثیر مثبت سرمایه اجتماعی (شبکه روابط، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی) بر نگرش جامعه محلی نسبت به بوم گردی پایدار می باشد؛ به این معنی که با افزایش میزان سرمایه اجتماعی، میانگین نگرش جامعه محلی نسبت به بوم گردی پایدار افزایش می یابد.نتیجه گیری: اقدام به افزایش مشارکت مردم محلی در طراحی، اجرا و مدیریت طرح های بوم گردی پایدار می توان عاملی جهت افزایش میزان بوم گردی در منطقه مورد مطالعه باشد. رعایت هنجارهای اجتماعی جذب کننده و کنار گذاشتن هنجارهای اجتماعی بازدارنده گردشگری، شرایط مناسبی را برای توسعه بوم گردی پایدار شکل می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3621 - شناسایی ابعاد‎ ‎مسئولیت‎ ‎اجتماعی مقصد از دیدگاه گردشگران مقاصد گردشگری ‏شهری و روستایی استان گیلان با روش نظریه داده بنیاد کلاسیک
فرشته قویدل علی قلی پورسلیمانی سید محمود شبگو منصف علیرضا فرخ بخت فومنی

مقدمه: صنعت گردشگری یکی از مهمترین منابع کسب درآمد کشورهای جهان است و در قرن 21 به عنوان دومین صنعت مهم دنیا برشمرده شده است. گردشگری یک مقصد، به شدت به منابع طبیعی و فرهنگی آن وابسته است و تأثیرات مثبت و منفی بر محیط دارد. بنابراین مسئولیت پذیری اجتماعی، به عنوان دغدغ أکثر

مقدمه: صنعت گردشگری یکی از مهمترین منابع کسب درآمد کشورهای جهان است و در قرن 21 به عنوان دومین صنعت مهم دنیا برشمرده شده است. گردشگری یک مقصد، به شدت به منابع طبیعی و فرهنگی آن وابسته است و تأثیرات مثبت و منفی بر محیط دارد. بنابراین مسئولیت پذیری اجتماعی، به عنوان دغدغه مسئولین مقاصد گردشگری شهری و روستایی بیش از گذشته مورد توجه گرفته است.هدف: شناسایی ابعاد مسئولیت اجتماعی مقاصد گردشگری شهری و روستایی استان گیلان از دیدگاه گردشگران، هدف اصلی این پژوهش است.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر بر اساس نوع داده ها، کیفی و بر اساس نوع هدف، بنیادی و بر اساس مکان، تحقیق میدانی و از نظر روش و فرایند، داده بنیاد کلاسیک است. جامعه آماری این تحقیق گردشگران و خبرگان از سراسر ایران می باشند که حداقل دو سال گذشته به مقاصد گردشگری استان گیلان سفر کرده باشند. روش نمونه گیری، به دلیل نامحدود بودن جامعه آماری و عدم امکان دسترسی به کل نمونه مورد نیاز، غیراحتمالی در دسترس و گلوله برفی و ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند است که به دلیل محدودیت های قرنطینه، بیشتر به صورت تلفنی انجام شد. تعداد نمونه با توجه به رسیدن به اشباح نظری 12 نفر بود. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق کدگذاری باز، نظری و برپایه نظریه با استفاده از نرم افزار مکس.کیو.دی.ای 2020 انجام شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه پژوهش شامل تمامی مقاصد گردشگری سیاحتی، زیارتی، سرگرمی، پارک ها و فضاهای سبز، هتل ها، اقامت گا ه ها، رستوران ها در کلیه شهرها و روستاهای استان گیلان می باشد.یافته ها: یافته ها نشان می دهد ابعاد قانونی، زیست محیطی، اقتصادی، فرهنگی و اخلاقی به ترتیب به عنوان ابعاد مسئولیت اجتماعی مقصد مورد نظر گردشگران می باشند.نتایج: از آنجا که این مطالعه دیدگاه گردشگران را در مورد مسئولیت اجتماعی مقصد آشکار ساخت، نتایج آن می تواند پیامدهای مهمی برای بازاریابان و مدیران مقاصد داشته باشد؛ چرا که می توانند محصولات مقصد خود را از دیگران متمایز کنند و در طولانی مدت از مزایای بزرگی همچون پیوندهای طولانی مدت بین گردشگران و مقصد برخوردار شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3622 - تحلیل نقش سیاست‌های گردشگری در افزایش روحیه و انگیزه کارآفرینی در روستاهای شهرستان رامسر
محمد کاظم حلاجی ثانی نصرالله مولائی هشجین محمد باسط قریشی

مقدمه: توسعه روستایی نقش مهمی در رسیدن به اهداف توسعه ملّی دارد. به گونه ای که بسیاری از صاحب نظران توسعه روستایی را موتور محرکه توسعه در کشورهای جهان سوم بخصوص در مراحل اولیه توسعه دانسته و دستیابی به آن را ضرورتی اجتناب‌پذیر می‌دانند. از این رو برای غلبه بر مسائل اقتص أکثر

مقدمه: توسعه روستایی نقش مهمی در رسیدن به اهداف توسعه ملّی دارد. به گونه ای که بسیاری از صاحب نظران توسعه روستایی را موتور محرکه توسعه در کشورهای جهان سوم بخصوص در مراحل اولیه توسعه دانسته و دستیابی به آن را ضرورتی اجتناب‌پذیر می‌دانند. از این رو برای غلبه بر مسائل اقتصادی – اجتماعی پیش روی جوامع روستایی در چند دهه اخیر رویکرد کارآفرینی به عنوان یکی از راهبردهای مهم توسعه روستایی مورد توجه قرار گرفته است.هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، تحلیل و شناسایی سیاست‌های گردشگری مؤثر بر افزایش انگیزه و روحیه کارآفرینی در روستاهای شهرستان رامسر است.روش‌شناسی تحقیق: در این پژوهش 28 نوع سیاست گردشگری در سه بعد زیرساخت‌های گردشگری، آموزش و توسعه منابع انسانی و بازاریابی و تبلیغات گردشگری، به عنوان شاخص‌های مستقل انتخاب شدند. در زمینه شاخص‌های پیوسته نیز، 19 شاخص در چهار بعد آینده نگری، اعتماد به نفس، ریسک پذیری و نوآوری و خلاقیت انتخاب گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر، روستاهای هدف گردشگری در شهرستان رامسر بود. براساس مطالعات اسناد فرادست، 25 روستای هدف گردشگری در این شهرستان شناسایی شد. روش انجام پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات از تکنیک پرسشنامه استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از آزمون‌های آماری تی تک نمونه‌ای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهرستان رامسر می باشد.یافته ها: یافته ها نشان داد که در زمینه تغییرات متغیر آینده نگری، 5 سیاست تأثیرگذار هستند. در این چارچوب، سیاست‌های ترغیب بخش خصوصی به فعالیت در توسعه گردشگری روستایی با ضریب 637/0 بیشترین قدرت پیش‌بینی تغییرات متغیر آینده نگری را داشت. براساس نتایج بدست آمده، سیاست‌های ارتقاء فرهنگ عمومی در عرصه گردشگری در روستاها تا حدود 70 درصد از تغییرات متغیر اعتماد به نفس را دارد.نتایج: متغیر ریسک پذیری بیشترین تأثیرپذیری را از سیاست‌های برگزاری دوره‌های آموزشی کوتاه مدت در زمینه گردشگری در روستاها با ضریب 637/0 داشت. نهایتاً در خصوص متغیر نوآوری و خلاقیت، ارائه برنامه‌های متنوع آموزشی در بخش‌های مختلف گردشگری روستایی و سیاست‌های ترغیب بخش خصوصی به فعالیت در توسعه گردشگری روستایی بیشترین تأثیرگذاری را داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3623 - جغرافیای تاریخیِ شهرهای گیلان از منظرِ گردشگری
محمدتقی رهنمایی سید مهدی موسی کاظمی سید علی حسینی بهناز پورخداداد

شهرها از مثصدهای مهم گردشگری هستند. بسیاری از گردشگران در سفرهای گردشگری از آثار و بناهای تاریخی آنها بازدید می‌کنند. لیکن در بسیاری موارد، از پیشینه‌ی جغرافیای تاریخی آنها چندان اطلاعاتی ندارند. به همین دلیل به نوعی از ادراکات سطحی درباره‌ی شهرها بسنده می‌کنند. شهرها د أکثر

شهرها از مثصدهای مهم گردشگری هستند. بسیاری از گردشگران در سفرهای گردشگری از آثار و بناهای تاریخی آنها بازدید می‌کنند. لیکن در بسیاری موارد، از پیشینه‌ی جغرافیای تاریخی آنها چندان اطلاعاتی ندارند. به همین دلیل به نوعی از ادراکات سطحی درباره‌ی شهرها بسنده می‌کنند. شهرها در طولِ تاریخ از اصلی‌ترین عرصه‌های اجتماعی هستند که بسیاری از چالش‌های تاریخی، سیاسی و فرهنگی در آنها رخ داده است. چه بسا که به دنبالِ این چالش‌ها، محلِ شهرها جابه‌جا شده، برخی به‌دنبالِ حوادثِ طبیعی و تاریخی، نقش و اهمیتِ خود را از دست داده‌اند و چه بسا شهرهایی که به‌دنبالِ یک اراده‌ی سیاسی، اهمیت تازه‌ای پیدا کرده‌اند.گیلان از مهم‌ترین مقصدهای گردشگری ایران است. اما انگیزه‌ی اصلی گردشگران عمدتا استفاده از جاذبه‌های طبیعی گیلان است. کمتر کسی می‌داند که چگونه دو شهرِ لاهیجان در گیلان بیه پیش و فومن در گیلانِ بیه‌پس، که روزگاری مقرِ حکومت بوده‌اند، به دنبالِ یک اراده‌ی سیاسی، نقشِ خود را به شهری کوچک، یعنی رشت واگذار کرده‌اند و یا اینکه از تبدیلِ یک صیدگاهِ ساحلی به نام انزلی، چگونه یک شهر بندری و گردشگرپذیر شکل می‌گیرد و همین شهر پناهگاهِ مهاجرینِ رانده شده‌ی لهستانی، روسی و ارمنی می‌شود و یا اینکه با محدود شدنِ روابطِ سیاسی و اقتصادی ایران و شورویِ سابق، بندرِکرگانرود از رونق افتاده و ساکنینِ آن به محلِ فعلیِ هشتپر کوچ می‌کنند که امروز از فعال‌ترین شهرهای استان است.روشِ تحقیق به صورتِ اسنادی و مشاهداتِ میدانی بوده واز نقشه‌های تاریخیِ این شهرها برای تبیینِ جغرافیای تاریخیِ آن‌ها استفاده شده‌است.این مقاله سعی دارد، شهرهای رشت، لاهیجان، فومن، بندرانزلی و تالش را از منظرِ جغرافیای تاریخی واکاوی کرده و تحولاتِ فضایی، تاریخی آن‌ها را با هدفِ تقویتِ نگرشِ عمیق‌ترِ آنان به این شهرها به تصویر بکشد. با این امید که این تحقیق بتواند بن‌مایه‌ای باشد برای شناختِ بهتر و عمیق‌تراز شهرهای ایران و تبیینِ ارتباط میانِ جغرافیای تاریخی، شهر و گردشگری تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3624 - ارزیابی و رتبه بندی کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری (مورد پژوهی: مناطق 5 گانه شهر اردبیل)
علیرضا محمدی محمدجواد عباسی آذر نوری

شناخت و ارزیابی کیفیت محیطی جاذبه‌ها و ترجیحات گردشگران در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران اهمیت بسزایی دارد. در پژوهش حاضر ضمن بررسی وضعیت پراکنش فضایی عناصر گردشگری شهر اردبیل، به ارزیابی و رتبه بندی مناطق پنج گانه شهر اردبیل از منظر شاخص‌های کیفیت محیطی جاذب أکثر

شناخت و ارزیابی کیفیت محیطی جاذبه‌ها و ترجیحات گردشگران در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران اهمیت بسزایی دارد. در پژوهش حاضر ضمن بررسی وضعیت پراکنش فضایی عناصر گردشگری شهر اردبیل، به ارزیابی و رتبه بندی مناطق پنج گانه شهر اردبیل از منظر شاخص‌های کیفیت محیطی جاذبه‌های گردشگری از دیدگاه گردشگران پرداخته است. پژوهش از نظر هدف؛ کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر پارادایمی در زمره پژوهش های کمی می‌باشد. روش جمع‌آوری اطلاعات میدانی و کتابخانه‌ای )مصاحبه و پرسشنامه) می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر؛ گردشگران مناطق پنج گانه شهر اردبیل است. حجم نمونه از فرمول کوکران جهت تکمیل پرسشنامه ها 384 نفر محاسبه و با روش نمونه گیری تصادفی توزیع گردید. در راستای تجزیه و تحلیل داده ها؛ در گام اول با بررسی پراکنش فضایی عناصر گردشگری شهر اردبیل؛ از نرم‌افزار (GIS) از استفاده گردید. در گام دوم، تجزیه و تحلیل نتایج پرسشنامه گردشگران (با پایایی 738/0 در ضریب آلفای کرونباخ و روایی 721/0؛ روش فرم موازی) با نرم‌افزار SPSS و بررسی تفاوت رتبه معناداری معیارهای کیفیت محیطی شهر اردبیل از طریق آزمون فریدمن تحلیل شد. همچنین، سنجش و رتبه‌بندی مناطق پنج گانه شهر اردبیل از نظر شاخص های کیفیت محیطی جاذبه‌های گردشگری با استفاده از تکنیک Vikor در نرم افزارEXCEL انجام شده است. نتایج بررسی تفاوت رتبه عوامل کیفیت محیطی جاذبه‌های گردشگری در شهر اردبیل نشان داد که بطور کلی شاخص خدمات عمومی شهری با میانگین عددی 00/4 رتبه اول و شاخص محیط زیست شهری با میانگین عددی 87/3 رتبه دوم را از نظر بازدیدکنندگان دارد. همچنین؛ در بحث رتبه بندی مناطق پنج گانه شهر از نظر شاخص های کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری؛ نابرابری وجود دارد؛ بطوریکه عناصر و جاذبه‌های منطقه دو که بیشتر از نوع طبیعی- تفریحی هستند؛ با مقدار عددی صفر در الویت اول و بالاترین رتبه هستند و جاذبه‌های منطقه چهار با مقدار عددی 752/0 در در پایین ترین رتبه و اولویت‌ آخر از نظر گردشگران قرار دارند که این یافته ها، راهنمای مناسبی جهت آسیب شناسی، سیاستگذاری و برنامه‌ریزی‌ مناسب توسعه شهری محدوده مورد مطالعه با محوریت گردشگری خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3625 - ارزیابی مقیاس مجتمع‌گردشگری برتوانمندسازی شهری درشهرستان پارس‌آباد مغان
بهروز محمدی یگانه مهدی چراغی ثریا نصیری

مقدمه: گردشگری به عنوان بزرگترین تحرک اجتماعی، دارای پیامدهای فرهنگی و فضایی متعدد برای نواحی شهری است؛ بدین جهت برای اثربخش کردن هرچه بیشتر توسعه گردشگری و ارتقاء پیامدهای مثبت آن، نیازمند شناخت و توجه ویژه به نقش مجتمع های گردشگری می باشد.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر ارز أکثر

مقدمه: گردشگری به عنوان بزرگترین تحرک اجتماعی، دارای پیامدهای فرهنگی و فضایی متعدد برای نواحی شهری است؛ بدین جهت برای اثربخش کردن هرچه بیشتر توسعه گردشگری و ارتقاء پیامدهای مثبت آن، نیازمند شناخت و توجه ویژه به نقش مجتمع های گردشگری می باشد.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر ارزیابی مقیاس مجتمع گردشگری برتوانمندسازی شهری در شهرستان پارس آباد مغان است.روشناسی تحقیق: این پژوهش ازنظر ماهیت توصیفی – تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی شامل مشاهده - پرسشنامه استفاده‌ شده است. جامعه آماری در مورد بررسی در شهرستان پارس آباد که طبق فرمول کوکران 352 نفر از بین ساکنان دو شهر دارای مجتمع و فاقد مجتمع به‌عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه‌گیری سیستماتیک پرسشنامه‌ها تکمیل شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان پارس‌آباد مغان جلگه‌ای نسبتاً گسترده‌ای است که با مساحتی بالغ ‌بر 1383 کیلومترمربع حدود 14 درصد از مساحت استان اردبیل را به خود اختصاص داده و شمالی‌ترین منطقه در شهرستاناستان اردبیل می‌باشد.یافته ها: به ترتیب بعد اقتصادی733/0، بعد اجتماعی695/0و بعد و زیست محیطی214/0 بیش‌ترین نقش را در تمّییز توانمندی شهری بین دو گروه – شهری دارای مجتمع‌های گردشگری شهر اصلاندوز و فاقد مجتمع‌های گردشگری شهر تازه کند ایفا می‌کنند.نتایج: ابعاد توانمندسازی شهری بین دو گروه شهری دارای مجتمع‌های گردشگری شهر و فاقد مجتمع‌های گردشگری حدود51درصد تغییرات واریانس و در متغیر توانمندسازی شهری را پیش بینی نموده و حدده 50 درصد تعییرات توانمندسازی شهری توسط عواملی دیگری در این تحقیق مورد بررسی قرار نگرفت، پیش بینی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3626 - ارزیابی اثرات محیطی خانه‌های دوم گردشگری(مطالعه موردی: دهستان رودبار قصران، شهرستان شمیرانات، استان تهران)
فضیله دادورخانی حبیب محمودی چناری سمیه سادات موسوی

مقدمه: هم‌زمان با وقوع تحولات سـاختاری در زمینه گردشـگری در سـطح کشـور و به‌ویژه رواج گردشگری در نواحی روستایی پیرامون شهرها، احداث خانه‌های دوم رشد چشمگیری داشته است و همانند دیگر الگوهای گردشگری اثرات متعددی بر نواحی‌ای که استقرار می‌یابند، داشته‌اند. یکی از مهم‌ترین أکثر

مقدمه: هم‌زمان با وقوع تحولات سـاختاری در زمینه گردشـگری در سـطح کشـور و به‌ویژه رواج گردشگری در نواحی روستایی پیرامون شهرها، احداث خانه‌های دوم رشد چشمگیری داشته است و همانند دیگر الگوهای گردشگری اثرات متعددی بر نواحی‌ای که استقرار می‌یابند، داشته‌اند. یکی از مهم‌ترین روش‌های اصلی ارزیابی اثرات فعالیت‌های انسانی در محیط، ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) می‌باشد که در آن اثرات برنامه‌ها و پروژه‌های عملیاتی را بر فاکتورهای محیط زیستی در مراحل مختلف شناسایی و راهکارهایی را برای کاهش اثرات فوق پیشنهاد می‌نمایند. روش شناسی تحقیق: در پژوهش حاضر، با استفاده از روش تعدیل‌یافته آیکولد (ICOLD) که روشی برای ارزیابی پروژه‌های عمرانی است، تلاش می‌شود تا تأثیر گردشگری خانه‌های دوم بر ابعاد محیطی ارزیابی شود. جهت گردآوری داده‌ها بر اساس فرمت مدل آیکولد بجای استفاده از پرسشنامه، از مصاحبه موردی با 15 نفر از مسئولین، معتمدین محلی و ساکنین 5روستای آهار، ایگل؛باغ گل، امامه بالا و امامه پایین، با طراحی یک چک‌لیست، اثرات محیطی گردشگری خانه‌های دوم سنجیده و کمی شد. یافته ها و بحث: نتایج تحقیق نشان داد که گردشگری خانه‌های دوم در روستای مورد مطالعه بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیستی و کالبدی، تأثیر منفی بر جای گذاشته است. به‌طوری‌که درمجموع پاسخ‌ها درصد کثیری از مشارکت‌کنندگان به اثرات نامطلوب آن اشاره‌کرده‌اند. تطابق نتایج این پژوهش با مطالعات پیشین مشخص کرد که در بعد محیط زیستی، تمام تحقیقات با نتایج پژوهش حاضر هم‌سو بوده‌اند. در بعد اقتصادی و اجتماعی هم با توجه به نسبی بودن مسئله در محیط‌ها و مکان‌های جغرافیایی مختلف اختلاف داشته در برخی موارد هم سو و در مواردی دیگر خلاف جهت هم بوده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3627 - مطالعه تطبیقی مبتنی بر اصول نوشهرگرایی در محله‌های شهری (مطالعه موردی: کلانشهر رشت)
بهنام رحیمی محمدتقی معصومی حسین نظم فر

مسئله کیفیت محیط در محله‌های شهر رشت از اولویت‌های مدیران و برنامه‌ریزان شهری است، چرا که برخی از متغیر‌ها، کیفیت محیط شهری را در شهر رشت به لحاظ کمی و کیفی دچار چالش نموده است که می‌توان به مسائلی همچون آلودگی‌های زیست محیطی (آلودگی آب و هوا)، دسترسی‌ها (دسترسی به فضاه أکثر

مسئله کیفیت محیط در محله‌های شهر رشت از اولویت‌های مدیران و برنامه‌ریزان شهری است، چرا که برخی از متغیر‌ها، کیفیت محیط شهری را در شهر رشت به لحاظ کمی و کیفی دچار چالش نموده است که می‌توان به مسائلی همچون آلودگی‌های زیست محیطی (آلودگی آب و هوا)، دسترسی‌ها (دسترسی به فضاهای سبز، تجاری، آموزشی، بهداشتی و درمانی و ایستگاه‌های حمل و نقل) ایمنی و آسایش (آلودگی‌های صوتی ناشی از ترافیک، وجود جرم و سابقه جرم در محله ها) و فقدان هویت محله‌ای اشاره کرد. این تحقیق با هدف شناسایی شاخص‌های جنبش نوشهرگرایی در سطح محله‌های شهری و تطبیق وضعیت محلات براساس شاخص‌های نوشهرگرایی انجام شد. سه معیار حمل‌ونقل، کالبدی، مسکن و بافت شهری براساس 15 شاخص مورد بررسی شد. اطلاعات از نقشه‌های GIS و پرسشنامه کارشناسان گردآوری شد. تحلیل اطلاعات نیز با مدل AHP و روش همپوشانی شاخص ها انجام شد. نتایج نشان داد محلات جنوبی شهر بیشترین انطباق را با اصول نوشهرگرایی، محلات بافت مرکزی و غربی کمترین انطباق را با اصول نوشهرگرایی و محلات شرقی و شمالی نیز مطابقت متوسط با اصول نوشهرگرایی داشتند. در پایان نیز با توجه به وضعیت هر منطقه، راهکارهایی همچون برنامه ریزی و طراحی برای ساخت مراکز محله و مراکز واحد همسایگی در محلات منطقه، جلوگیری از افزایش تراکم ساختمانی در محدوده ساختمان های با ارزش و تاریخی، درختکاری در حاشیه پیاده راه ها، افزایش تراکم ساختمانی بهینه در ساخت و سازهای نوین، افزایش تراکم ساختمانی بهینه در ساخت و سازهای نوین برای ارتقاء کیفیت محیط محله‌های شهری براساس اصول نوشهرگرایی ارائه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3628 - ارزیابی شاخص‌های عینی کیفیت زندگی در روستاهای هدف گردشگری تاریخی- فرهنگی شهرستان مرودشت
آیت اله کرمی ندا علی یاری

هدف نهایی بسیاری از پروژه‌ها و برنامه‌های صورت پذیرفته در مناطق روستایی، بهبود کیفیت زندگی ساکنان است. با توجه به محدودیت منابع، سیاست‌گذاران باید کارآترین راه را برای توزیع منابع کمیاب در مسیر نیازها و اولویت‌های مردم قرار دهند. این امر می‌تواند با استفاده از نتایج حاص أکثر

هدف نهایی بسیاری از پروژه‌ها و برنامه‌های صورت پذیرفته در مناطق روستایی، بهبود کیفیت زندگی ساکنان است. با توجه به محدودیت منابع، سیاست‌گذاران باید کارآترین راه را برای توزیع منابع کمیاب در مسیر نیازها و اولویت‌های مردم قرار دهند. این امر می‌تواند با استفاده از نتایج حاصل از تحقیقات مرتبط به عنوان ورودی فرایند تصمیم‌گیری حاصل گردد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع اکتشافی است و با روش توصیفی- تطبیقی انجام شده است. جامعة آماری را تمامی سرپرستان خانوار ساکن در روستاهای هدف گردشگری تاریخی- فرهنگی (بالای 30 خانوار) شهرستان مرودشت تشکیل دادند (2269 سرپرست خانوار). حجم نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران تعداد 170 نفر تعیین شد. از سویی برای مقایسه 170 نفر از سرپرستان خانوار روستاهای غیرهدف گردشگری به‌عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. رتبه‌بندی شاخص-ها با توجه به مدل موریس (ضریب D.I) و میزان پراکندگی شاخص‌های مورد مطالعه با استفاده از ضریب تغییرات (C.V.) صورت پذیرفت. نتایج حاصل از D.I نشان داد کیفیت زندگی عینی روستاهای هدف گردشگری با ضریب (49/0) در وضعیت نسبتاً مناسب و روستاهای غیرهدف گردشگری با ضریب (39/0) در وضعیت نامناسب قرار دارند. مقایسه‌ی (C.V.) نشان داد گردشگری موجب افزایش کیفیت زندگی ساکنان شده است به گونه‌ای که بیشترین اثر را در شاخص‌های کالبدی، معیشت محلی و پایداری محیط و بعد زیست محیطی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3629 - بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلان
مهرناز فدایی حسین سلیمانی امیر گندمکار سید رامین غفاری

از آنجا که بناهای تاریخی جزء اولین نقاطی هستند که اکثر مسافران با آن برخورد دارند و بخش عمده تصویر روستا شکل می‌گیرد، لذا پرداختن به این مسئله امری اجتناب‌ناپذیر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش أکثر

از آنجا که بناهای تاریخی جزء اولین نقاطی هستند که اکثر مسافران با آن برخورد دارند و بخش عمده تصویر روستا شکل می‌گیرد، لذا پرداختن به این مسئله امری اجتناب‌ناپذیر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلان می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. . برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه ریزی روستایی استفاده شد. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 81/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌ افزارهای spss22 و AMOS به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی بافت های با ارزش روستایی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 21/0 و میزان معناداری 004/0، شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و مقدار معناداری 001/0، شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 34/0 و میزان معناداری 000/0 و شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معنادای 000/0 تاثیر گذار بوده است. نتایج نشان داد که شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معناداری 000/0، بیشترین تاثیر و شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و میزان معنادای 001/0 کمترین تاثیر را داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3630 - شهر خلاق و نقش آن در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهر همدان)
میترا رفاهی دهر مجید شمس

مقدمه: با توجه به موضوع مورد پژوهش که شهر خلاق و نقش آن در توسعه گردشگری شهر همدان است، هدف این پژوهش، بررسی شاخص های شهر خلاق در وضعیت کنونی گردشگری و آینده گردشگری در شهر همدان می باشد.هدف: هدف این پژوهش، بررسی شاخص های شهر خلاق در وضعیت کنونی گردشگری و آینده گردشگری أکثر

مقدمه: با توجه به موضوع مورد پژوهش که شهر خلاق و نقش آن در توسعه گردشگری شهر همدان است، هدف این پژوهش، بررسی شاخص های شهر خلاق در وضعیت کنونی گردشگری و آینده گردشگری در شهر همدان می باشد.هدف: هدف این پژوهش، بررسی شاخص های شهر خلاق در وضعیت کنونی گردشگری و آینده گردشگری در شهر همدان می باشد.روش‌شناسی پژوهش: در این پژوهش ابتدا مهم ترین شاخص های موثر در ایجاد شهر خلاق به منظور جذب گردشگر از طریق مطالعه سوابق در این زمینه، نمونه های اجرا شده، نیازها و ترجیحات گروه استفاده کننده تعیین شده و سپس مورد تحلیل و ارزیابی قرار می گیرند و بهترین ایده های قابل تعمیم در شرایط تحقیق تعیین می شوند. نوع پژوهش با توجه به ماهیت کاربردی و براساس روش تحلیلی- پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش را مدیران و کارشناسان شهری و متخصصین گردشگری شهر همدان، گردشگران و مردم شهر همدان تشکیل داده اند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: این پژوهش بر روی شهر همدان و شاخص های خلاق آن در زمان حال صورت گرفته است.یافته‌ها: یافته های تحقیق نشان می دهد همدان با توجه به شاخص های یونسکو و سازمانهای بین المللی و تحلیل دیدگاه های متخصصان می تواند به عنوان یک مقصد گردشگری خلاق مطرح گردد. با بررسی تواناییها و محدودیتهای کشور در حوزه ی گردشگری و با توجه به روند تکامل گردشگری و بخش هایی از گردشگران بین المللی که از لحاظ فرهنگی و اقتصادی برای ما مطلوب و سودآور محسوب می شوند، در حال حاضر می توان، گردشگری فرهنگی خلاق را مطلوبترین نوع گردشگری و گردشگران خلاق را بازار هدف مناسبی برای کشور به شمارآورد.نتایج: نتایج نشان داد شاخص های مشارکت بانوان در فعالیت های اجتماعی بافت تاریخی شهر همدان، اهمیت مراکز خدماتی دانـش بنیـان، حوادث، رویدادها، وقایع تاریخی شهرهمدان، لزوم استفاده از فناوری های نـوین و دانش بنیان و حمایت از کارآفرینان شهری و مشارکت مردم در فعالیت های اجتماعی از مهم ترین شاخص ها در تحقق پذیری رویکرد شهر خلاق در بافـت تـاریخی شهر همدان می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3631 - تبیین نقش اقامتگاههای بومگردی در نظام گردشگری باتاکید بر بعد اقتصادی (مطالعه موردی: مناطق روستایی شهرستان رشت)
علیرضا محمدی گرفمی تیمور آمار محمد باسط قرشی میناباد

امروزه می توان از گردشگری به عنوان قلمرویی که توان جذب سرمایه های داخلی و خارجی و به پیروی از آن، توسعه اقتصادی را دارد و از بوم گردی به عنوان یک زیر شاخه رو به رشد آن با افزایش توسعة اقتصادی، به منظور تسهیل مشارکت جامعه، جهت ارائة تجارب و حفاظت از منابع طبیعی و فرهنگی أکثر

امروزه می توان از گردشگری به عنوان قلمرویی که توان جذب سرمایه های داخلی و خارجی و به پیروی از آن، توسعه اقتصادی را دارد و از بوم گردی به عنوان یک زیر شاخه رو به رشد آن با افزایش توسعة اقتصادی، به منظور تسهیل مشارکت جامعه، جهت ارائة تجارب و حفاظت از منابع طبیعی و فرهنگی در بلندمدت، نام برد. با توجه به اقبال از بوم گردی در روستاهای کشور و اهمیت بعد اقتصادی آن از نگاه روستاییان، این پژوهش با هدف تبیین نقش یکی از موثرترین عوامل بوم گردی در محیط های روستایی(اقامتگاهها) و با تاکید بر بعد اقتصادی آن پرداخته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری کلیه اقامتگاههای بومگردی با بیش از یکسال سابقه فعالیت در شهرستان رشت(12 اقامتگاه)می باشد. جمع آوری اطلاعات به کمک ابزار پرسشنامه و اطلاعات مدیران اقامتگاه و کارشناسان امور گردشگری و تجزیه و تحلیل اطلاعات با تکنیک های چرخه عمر و کوپراس انجام شده است. نتایج تکنیک چرخه عمر نشان می دهد اقامتگاههای بومگردی به عنوان یک محصول گردشگری در مرحله رشد و توسعه (سومین سطح تاثیر)قرار دارند بنابراین می توان ادعا نمود که اقامتگاههای بومگردی بر نظام گردشگری تاثیر مناسبی داشته و همچنین به کمک تکنیک کوپراس مشخص شد اقامتگاه فاندرکتام بیشترین و گیلان تاج کمترین تاثیر در نظام گردشگری مکان استقرار خود داشته اند. در نهایت پیشنهاد می گردد ضمن آگاه نمودن روستاییان از اهمیت موضوع، آنها را به حفظ معماری بومی ترغیب نموده و مسیر دریافت تسهیلات جهت سرمایه گذاری در زمینه بومگردی برای بومیان آسان گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3632 - گردشگری و زیست پذیری فضای روستایی (مطالعه تطبیقی سکونتگاه های پیراشهر بیرجند)
محمد حجی پور فاطمه خسروی محمود فال سلیمان

مقدمه: سکونتگاه‌های روستایی و غیرشهری از گذشته تاکنون با چالش‌های ساختاری و مسائل کارکردی فراوانی مواجه بوده است. در حال حاضر نیز "ناپایداری" این کانون‌های جمعیتی را می‌توان یکی از ابرچالش‌های پیش رو برای نظام برنامه‌ریزی و مدیریت فضا برشمرد. به منظور سامان بخشیدن و است أکثر

مقدمه: سکونتگاه‌های روستایی و غیرشهری از گذشته تاکنون با چالش‌های ساختاری و مسائل کارکردی فراوانی مواجه بوده است. در حال حاضر نیز "ناپایداری" این کانون‌های جمعیتی را می‌توان یکی از ابرچالش‌های پیش رو برای نظام برنامه‌ریزی و مدیریت فضا برشمرد. به منظور سامان بخشیدن و استیلای پایداری در فضاهای روستایی و پیراشهری که نتیجه آن می‌تواند بهبود سطح زیست‌پذیری باشد، توسعه گردشگری از راهبردهای بی‌بدیل در بسیاری از کشورهای جهان است.هدف: هدف از این مطالعه این است تا با رویکردی تطبیقی به تحلیل اثرات گردشگری بر زیست‌پذیری سکونتگاه‌های مقصد گردشگری در پیراشهر بیرجند و مقایسه آن با تعدادی روستای شاهد (روستاهای غیرمقصد گردشگری) پرداخته شود. روش شناسی تحقیق: این تحقیق اسنادی و پیمایشی با ماهیت کاربردی است و روش آن ترکیبی از روش‌های توصیفی و تحلیلی است. ابزارگردآوری اطلاعات در سطح سکونتگاه‌های مورد مطالعه پرسشنامه بوده که پس از بررسی و تایید روایی و پایایی آن مورد استفاده قرار گرفته است. سکونتگاه‌های مورد مطالعه مشتمل بر چهارده روستای مقصد گردشگری در پیراشهر بیرجند و هفت روستای شاهد بوده است. یافته ها: طبق یافته‌های به دست آمده وضعیت زیست‌پذیری روستاهای مقصد گردشگری در پیراشهر بیرجند با روستاهای شاهد دارای تفاوت معناداری است و شاخص کلی زیست‌پذیری در روستاهای مقصد گردشگری بیشتر بوده است؛ همچنین بین ابعاد چهارگانه زیست پذیری (اجتماعی، زیست محیطی، کالبدی و اقتصادی) تفاوت معناداری برقرار است. در کل می‌توان نتیجه گرفت گردشگری بر زیست‌پذیری در فضاهای پیراشهری نیز تأثیر مثبت دارد و این تاثیر مستقیماً با مکانیزم تغییرات در وضعیت اشتغال و درآمد اهالی سکونتگاه‌های پیراشهری صورت می‌گیرد. تأثیر گردشگری بر زیست‌پذیری فضاهای روستایی دارای "تابعیت مکانی و جغرافیایی" است.نتیجه گیری: در نهایت اینکه، متنوع‌سازی زمینه‌های کسب وکار در فضاهای روستایی به ویژه پیراشهر می‌تواند نقش کلیدی در تغییر و بهبود وضعیت زیست‌پذیری سکونتگاه‌ها داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3633 - ارزیابی تطبیقی توان های مختلف گردشگری در روستاهای هدف استان گلستان
خدیجه بوزرجمهری مهدی مودودی ارخودی

بیکاری و کمبود فرصت های شغلی به عنوان مشکل اصلی روستاهای کشور، ضمن راندن بخش قابل ملاحظه ای از نیروی انسانی مناطق روستایی، آثار نامطلوبی بر ساختارهای جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی شهر و روستا تحمیل کرده است. وضعیت بخش کشاورزی حاکی از این واقعیت است که در آینده، افزایش اشتغ أکثر

بیکاری و کمبود فرصت های شغلی به عنوان مشکل اصلی روستاهای کشور، ضمن راندن بخش قابل ملاحظه ای از نیروی انسانی مناطق روستایی، آثار نامطلوبی بر ساختارهای جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی شهر و روستا تحمیل کرده است. وضعیت بخش کشاورزی حاکی از این واقعیت است که در آینده، افزایش اشتغال در نواحی روستایی نیازمند توسعه بخش های صنعت و خدمات است و لذا یکی از راهبردهای اصلی حل مشکلات روستایی، متنوع سازی ساختاری و کارکردی اقتصاد روستایی است. گردشگری روستایی به عنوان راهبردی توانمند و دارای مزیت نسبی، می تواند موجبات تحول اقتصادی را از طریق کارآفرینی و سرمایه گذاری بخش خصوصی و ایجاد زمینه لازم برای توسعه کسب و کارهای کوچک و متوسط فراهم آورد. پیش شرط تحقق این مهم، شناسایی کانون های جاذب دارای مزیت گردشگری است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی توان های گردشگری پایدار در روستاهای هدف استان گلستان و اولویت بندی آن ها جهت سرمایه گذاری های لازم انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و براساس روش توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق30 نفر از کارشنان متخصص مرتبط و 384 نفر سرپرست خانوار که از طریق فرمول مورگان تعیین شده اند.جمع آوری داده ها از طریق منابع کتابخانه ای و پیمایش میدانی و اولویت بندی روستاهای هدف براساس مدل تاپسیس امکان پذیر شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد، بین سطح توان های طبیعی، تاریخی- فرهنگی روستاهای گردشگری منطقه باسطح توان های زیر ساختی آن ها هم خوانی موثری وجود ندارد. از سوی دیگر وجود ارتباط معنی دار بین توان های زیرساختی با حجم گردشگر، نشان می دهد که برخورداری از توان های طبیعی، تاریخی-فرهنگی روستاهای هدف بدون ارتقای توان زیرساختی آن ها امکان پذیر نیست. با استفاده از مدل تاپسیس و امتیازدهی توانمندی های گردشگری مشخص گردید که از سیزده روستای هدف گردشگری استان گلستان، روستای زیارت در شهرستان گرگان، پاقلعه ازشهرستان رامیان و افراتخته در شهرستان علی آباد، دارای بیشترین توان گردشگری هستند. جهت افزایش تعداد گردشگران روستاهای هدف، ارتقاء امکانات زیر ساختی و بهبود دسترسی پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3634 - نقش مساکن سنتی روستاهای کوهپایه‌ای و کوهستانی درتوسعه پایدار روستاهای غرب مازندران (رامسر- تنکابن)
نصراله مولائی هشجین معصومه حسین نژاد

روستاهای ایران با داشتن پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی، جایگاه مناسبی برای جذب گردشگر محسوب می شوند. گردشگری روستایی که بر مبنای بهره برداری از هویت فرهنگی یک روستا استوار شده است، می تواند ما را به سمت شناخت درک و ارتباط برقرار کردن با عناصر بومی و جاذبه های فرهنگی و طبیعی أکثر

روستاهای ایران با داشتن پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی، جایگاه مناسبی برای جذب گردشگر محسوب می شوند. گردشگری روستایی که بر مبنای بهره برداری از هویت فرهنگی یک روستا استوار شده است، می تواند ما را به سمت شناخت درک و ارتباط برقرار کردن با عناصر بومی و جاذبه های فرهنگی و طبیعی روستا در جهت توسعه گردشگری پایدار روستایی سوق دهد. بدین منظور، پژوهش حاضر نقش مساکن سنتی روستاهای کوهپایه و کوهستانی را از دیدگاه مسئولان مرتبط با روستا، گردشگران و ساکنین نواحی روستایی شهرستان های تنکابن و رامسر به عنوان جامعه میزبان، مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و در پی آن است تا نقش مساکن سنتی را در توسعه پایدار روستایی غرب مازندران مشخص نماید. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر نگرش سیستمی برای جمع آوری اطلاعات داده ها از مطالعات اسنادی – کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است.یافته های تحقیق نشان می دهد که از دیدگاه ساکنین، مسئولین و گردشگران، گردشگری در افزایش درآمد ساکنین روستا و بهبود وضعیت اقتصادی آنان، همچنین در ایجاد فرصت های اشتغال در روستاها تأثیر بسیاری داشته است و مساکن سنتی کوهپایه و کوهستان توانسته است با کارکردهای مختلف و با بهره گیری از جاذبه های طبیعی درجذب گردشگر و توسعه گردشگری در ناحیه مورد مطالعه تأثیرگذار باشد. براساس آزمون کای دو (x2) بین تأثیر گردشگری با افزایش درآمد ساکنین روستا، نقش مسکن سنتی در توسعه توریسم روستایی و هممچنین ایجاد دهکده گردشگری جهت حفظ این مساکن، رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3635 - امکان سنجی توسعه گردشگری در نواحی روستایی از دیدگاه گردشگران (بخش تخت سلیمان شهرستان تکاب)
سید حسین مطیعی لنگرودی انور شریفی مریم رضائی آزادی

امروزه گردشگری به عنوان یکی از پیشروترین فعالیت در حال رشد در اقتصاد سرزمین ها محسوب می شود. در میان اشکال مختلف گردشگری، یکی از جذاب‌ترین و شاید جدیدترین نوع آن، گردشگری روستایی است. متخصصان امر توسعه، گردشگری روستایی را به عنوان عنصری اساسی و یکی از راه های نجات رو أکثر

امروزه گردشگری به عنوان یکی از پیشروترین فعالیت در حال رشد در اقتصاد سرزمین ها محسوب می شود. در میان اشکال مختلف گردشگری، یکی از جذاب‌ترین و شاید جدیدترین نوع آن، گردشگری روستایی است. متخصصان امر توسعه، گردشگری روستایی را به عنوان عنصری اساسی و یکی از راه های نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اقتصادی - اجتماعی، ایجاد رفاه و حفظ ویژگی‌های فرهنگ سنتی روستاها می‌دانند. هدف این پژوهش، امکان سنجی توسعه گردشگری در نواحی روستایی بخش تخت سلیمان شهرستان تکاب بوده و روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی است. داده های تحقیق از طریق پرسش نامه و مستندات آماری و نقش ه ای حاصل شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق گردشگران بخش تخت سلیمان می باشند که ازمصاحبه و پرسش از مسئولان منطقه، تعداد گردشگراندر سال 1390، برابر با 91622 نفر برآورد شده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و براساس روش نمونه گیری کوکران، تعداد 382 نفر به عنوان نمونه انتخاب و پرسش نامه مربوطه را تکمیل نمودند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین تنوع جاذبه های گردشگری در بخش تخت سلیمان،نحوه برخورد مردم محلی در ارتباط با گردشگران، رابطه معناداری وجود دارد، اما بین امکانات موجود اقامتی، پذیرایی و ورزشی در بخش تخت سلیمان، رابطه معناداری وجود ندارد.با برنامه ریزی علمی و منطبق با توان‌های محیطی این روستاها، سرمایه گذاری بخش خصوصی و دولتی، معرفی هر چه بیشتر جاذبه های روستاهای منطقه در سطح محلی و ملی و بین المللی، استفاده از موقعیت این روستاها در نزدیکی به مجموعه آثار باستانی تخت سلیمان، بهبود تسهیلات و امکانات زیر بنایی، اقامتگاهی و پذیرایی، می‌توان انتظار تحول در وضعیت این روستاها را از طریق رضایت و جذب بیشتر گردشگران فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3636 - امکان سنجی توسعه گردشگری تالابهای پلدختر بر اساس مدل تحلیلیSWOT
حسین نگارش بهروز پروانه مهدی مهدی نسب

امروزه بهره برداری بهینه از امکانات و توان های بالقوه و بالفعل هر سرزمین در چارچوپ اهداف توسعه پایدار به صورت یکی از دغدغه های اصلی محلی، ملی و بین المللی در آمده است.گردشگری فعالیتی است که امروزه مورد توجه بسیاری از دولت ها قرار گرفته است و در حال حاضر یکی از پردرآ أکثر

امروزه بهره برداری بهینه از امکانات و توان های بالقوه و بالفعل هر سرزمین در چارچوپ اهداف توسعه پایدار به صورت یکی از دغدغه های اصلی محلی، ملی و بین المللی در آمده است.گردشگری فعالیتی است که امروزه مورد توجه بسیاری از دولت ها قرار گرفته است و در حال حاضر یکی از پردرآمدترین بخش های اقتصادجهانی است. در این پژوهش به امکان سنجی توسعه گردشگری تالاب های شهرستان پلدختر بر اساس مدلSWOTکهیک مدل تحلیلی اساساً یک ابزار برنامه ریزی استراتژیک استپرداخته شده است. این تحقیق در راستای این سوالات صورت گرفته است:دستیابی به پتانسیل ها و محدودیت های بالقوه و بالفعل در راستای توسعه گردشگری؟ ارایه استراتژی مناسب جهت توسعه پایدار گردشگری؟ جهت دستیابی به اهداف تحقیق، ابتدا با استفاده از روش ترکیبی (پیمانی، مطالعات میدانی) به تعیین پتانسیل ها و محدودیت های بالقوه و بالفعل منطقه مورد مطالعه که در راستای توسعه گردشگری زمینه مساعد یا بازدارنده دارند، به تنظیم پرسش نامه پرداخته شده است، نتایج بررسی نشان داد که در منطقه مورد مطاله تعداد 21 نقطه قوت داخلی و فرصت خارجی به عنوان مزیت های منطقه و تعداد27 نقطه ضعف داخلی و تهدید خارجی بعنوان تنگاهای امکان سنجی توسعه گردشگری در منطقه وجود دارد. از تجزیه و تحلیل نتایج بدست آمده چنین نتیجه گرفته شد که آستانه آسیب پذیری تالاب ها به خاطر گردشگری بودن بالاست و نیازمند بازنگری و ارائه سیاست های مناسب و استفاده از قابلیت ها و توانمندی های آن می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3637 - جغرافیا و کارکردگرایی با تاکید بر جغرافیای روستایی
تیمور آمار

بررسی کارکردی یکی از ابعاد سه گانه مطالعه یک پدیده (علاوه بر ساختار و تاریخ ) به شمار می رود. نگرش به یک پدیده از زاویه کارکردی و تعمق در آنها بر این مضمون باعثپیدایش مکتب کارکردگرایی در مباحث علمی شد. زمینه پیدایش این مکتب در علوم اجتماعی مغرب زمین به وجود آمد و سپس ای أکثر

بررسی کارکردی یکی از ابعاد سه گانه مطالعه یک پدیده (علاوه بر ساختار و تاریخ ) به شمار می رود. نگرش به یک پدیده از زاویه کارکردی و تعمق در آنها بر این مضمون باعثپیدایش مکتب کارکردگرایی در مباحث علمی شد. زمینه پیدایش این مکتب در علوم اجتماعی مغرب زمین به وجود آمد و سپس این تفکر در علوم دیگر ب هویژه در جغرافیا تعمیمیافت. این مقاله می کوشد تا ضمن بررسی مفهوم کارکردگرایی، سابقه شک لگیری و انواع کارکردها، به تبیین جایگاه این مکتب در جغرافیا بالاخص جغرافیای روستایی بپردازد . یکیاز جنبه های مهم این بررسی آن است که نگرش کارکردی در مطالعات روستایی به ما کمک می کند که ضمن شناخت فعالیت ها و روابط درونی این جوامع، مکانیزم ت أثیرپذیری واثرگذاری آ نها را در مقیاس ناحی های و ملی دریافت نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3638 - تحلیل جغرافیایی گسترش خانه های دوم در نواحی روستایی شهرستان بندر انزلی بعد از انقلاب اسلامی
تیمور آمار افسانه برنجکار

خانه های دوم بعنوان یکی ازنمادهای رونق گردشگری در نقاط روستایی و نشانه ماندگاری بیشتر گردشگران درمناطق روستایی است.ظهور و گسترش این پدیده را می توان نمادی از رشد سرمایه داری در جوامع روستایی دانست که به تبع رسوب و ماندگاری در این جوامع،در بلندمدت اثرات اقتصادی قابل ملاح أکثر

خانه های دوم بعنوان یکی ازنمادهای رونق گردشگری در نقاط روستایی و نشانه ماندگاری بیشتر گردشگران درمناطق روستایی است.ظهور و گسترش این پدیده را می توان نمادی از رشد سرمایه داری در جوامع روستایی دانست که به تبع رسوب و ماندگاری در این جوامع،در بلندمدت اثرات اقتصادی قابل ملاحظه ایی بر جای می گذارد.در سواحل کاسپین ظهور و گسترش خانه های دوم بیشتر در نوار ساحلی بوده تقریباً سابقه ایی در حدود سه دهه رانشان می دهد این تحقیق با انجام مطالعات کتابخانه ای و میدانی،ابعاد و روند گسترش خانه های دوم در نواحی روستایی شهرستان بندر انزلی را مورد بررسی قرار داده است.نتیجه مطالعات نشان می دهد که گسترش خانه های دوم در این شهرستان عموماً متاثر ازشرایط جغرافیایی ناحیه و برنامه ریزیهای موضعی (مثل منطقه آزاد)می باشد.بیشترین تعداد خانه های دوم در دهه اخیر برپا شده و مالک بیش از نیمی از خانه ها ساکن تهران هستند و مدت اقامت در این خانه ها عموماً سه هفته تا یکماه در سال می باشد. . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3639 - سنجش رابطه ی توسعه گردشگری و محیط زیست پایدار با کاربست مدل AHP در شمال ایران (نمونه موردی: شهرستان رامسر)
صدیقه لطفی سید معصومه میرابوطالبی

امروزه پدیده گردشگری از یک پدیده ساده دید و بازدید فراتر رفته و ابعاد و اهمیت ویژه ای یافته است به همین دلیل ارزیابی علمی اثرات مثبت و منفی آن نقش مهمی در ادبیات گردشگری جهانی دارد. با توجه به وضع موجود و رشد و رونق این صنعت در کشور و استان های شمالی، این مقاله با هدف ا أکثر

امروزه پدیده گردشگری از یک پدیده ساده دید و بازدید فراتر رفته و ابعاد و اهمیت ویژه ای یافته است به همین دلیل ارزیابی علمی اثرات مثبت و منفی آن نقش مهمی در ادبیات گردشگری جهانی دارد. با توجه به وضع موجود و رشد و رونق این صنعت در کشور و استان های شمالی، این مقاله با هدف ارزیابی اثرات توسعه گردشگری در شهرستان رامسر پرداخته تا با کاربست مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و دلفی به ارائه یک استراتژی کارآمد در شهرهای شمال ایران دست یازد. پژوهش حاضر از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر ماهیت و روش کار پژوهش تحلیلی- توصیفی بوده است. از ابزارها و تکنیک های آماری جهت طبقه بندی، نمونه گیری،آزمون فرضیات و تجزیه و تحلیل استفاده شده و در نهایت با استفاده از تکنیک ها و مدل های فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و مدل دلفی جهت ارائه استراتژی کارآمد و برنامه ریزی اصولی و مناسب استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که آسیب های ناشی از رشد ناهماهنگ گردشگری شهری و روستایی به محیط زیست و طبیعت شهرستان بسیار بوده و تنها گزینه مناسب جهت پایدار ساختن و عدم وارد آمدن صدمات به محیط زیست منطقه رشد گردشگری تلفیقی (شهری - روستایی) است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3640 - مروری بر توسعه سکونت گاه های روستایی در گیلان و نقش آن در فرآیند ایجاد مناطق شهری
تقی احمدی زاده هند خاله مسعود مهدوی کاظم جاجرمی

گیلان سرزمین آب و خاک و درخت و انسان است.سرزمینی که اگر در درازنای تاریخ آن بکاویم جای پای حضور این عناصر را بی انقطاع در عرصه آن می بینیم.این بخش از کشور عزیزمان ایران به واسطه موقعیت خاص جغرافیایی خود دارای الگوی خاصی در شکل گیری جوامع انسانی بوده و از این حیث در میا أکثر

گیلان سرزمین آب و خاک و درخت و انسان است.سرزمینی که اگر در درازنای تاریخ آن بکاویم جای پای حضور این عناصر را بی انقطاع در عرصه آن می بینیم.این بخش از کشور عزیزمان ایران به واسطه موقعیت خاص جغرافیایی خود دارای الگوی خاصی در شکل گیری جوامع انسانی بوده و از این حیث در میان استان های دیگر بدیلی ندارد. از این رو شاهدیم که الگو های توسعه پیشنهاد شده و نیز برنامه ریزی های صورت گرفته و اقدامات انجام پذیرفته در زمینه توسعه شهری در این استان آسیب های فراوانی بر پیکره اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی گیلان وارد آورده است.این موضوع باعث گردید که در جستجوی علل عدم توفیق نسبی برنامه های توسعه شهری در گیلان به کنکاشی در تاریخ گیلان وسیر شکل گیری سکونتگاه های شهری و دریافت علل نبود شهرهای بزرگ در سرتاسر ناحیه گیلان از دیرباز تا سده گذشته بپردازیم. مقاله حاضر سعی دارد به مفهوم شهر و روستا و نیز عوامل دخیل در شکل گیری شهرها در گیلان بپردازد و با ارایه تصویری روشن از علل و موانع تولد و توسعه شهرها در گیلان از دیرباز تا کنون توجه صاحب نظران و برنامه ریزان را به تجدید نظر در ترسیم الگو های توسعه برای ناحیه گیلان دعوت نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3641 - راهکارهای بهینه توسعه اکوتوریسم استان اردبیل با استفاده از روش برنامه ریزی استراتژیک (SWOT)
علی حاجی نژاد واحد آقایی

گردشگری در شمار بزرگترینفعالیت های اقتصادیدنیا بوده و دارای رشد سریعی می باشد، بررسی وضعیت صنعت گردشگری در ایران بیانگر آن است که ایران کمتر از یک هزارم درآمد جهانی حاصل از گردشگری را نصیب خود کرده است. در این بین اکوتوریسم که گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، 7 درصد ک أکثر

گردشگری در شمار بزرگترینفعالیت های اقتصادیدنیا بوده و دارای رشد سریعی می باشد، بررسی وضعیت صنعت گردشگری در ایران بیانگر آن است که ایران کمتر از یک هزارم درآمد جهانی حاصل از گردشگری را نصیب خود کرده است. در این بین اکوتوریسم که گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، 7 درصد کل درآمد حاصل از سفرهای برون مرزی را تشکیل داده و نرخ رشد سالانه این فعالیت بین 10 تا 30 درصد است، در حالی که نرخ رشد سالانه گردشگری به طور کلی حدود 4 درصد در سال است. بنابراین با اینکه گردشگری طبیعت در حال حاضر بخش کوچکی از کل گردشگری بین المللی را به خود اختصاص داده است، این بخش از صنعت گردشگری از نرخ رشد بالایی برخوردار است. در بین استان های کشور نیز،استان اردبیلاز جاذبه های اکوتوریستی فراوانی(حدود 42 چشمه معدنی سرد و گرم، 24 سد، 11 زیستگاه و 35 جاذبه طبیعی خاص و ...) برخوردار است که در صورت توجه می تواند عاملی برای توسعه پایدار منطقه باشد. هدف این پژوهششناخت امکانات موجود وارائه راهکارهای بهینهدرجهت کمک به توسعةاقتصادی،اجتماعی وفرهنگی استان در سایهاکوتوریسم می باشد و لذا&zwj;پژوهش پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از مدل برنامه ریزی استراتژیک(SWOT) به ارائه استراتژی ها و راهبردهای مؤثر در توسعه استان با استفاده از اکوتوریسم پرداخته است و در انتها با استفاده از روش برنامه ریزی کمی استراتژیک 21 راهبرد اساسی همراه با اولویت بندی هر کدام، برای توسعه اکوتوریسم استان تدوین گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3642 - تحلیل پتانسیل‌ها و توانمندی‌های گردشگری از دیدگاه ساکنین روستایی منطقه باغبهادران
کاظم جاجرمی حسین سلیمانی

امروزه صنعت عظیم توریسم بویژه توریسم داخلی جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها داشته و نقش فعال و مؤثری در ارتقاء ساختار اقتصادی اجتماعی و فرهنگی کشورها بخصوص کشورهای درحال توسعه بازی می‌کند. هدف کلی این تحقیق بررسی تأثیر توریسم در نواحی روستایی با تأکید بر جغرافیای رفتاری روس أکثر

امروزه صنعت عظیم توریسم بویژه توریسم داخلی جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها داشته و نقش فعال و مؤثری در ارتقاء ساختار اقتصادی اجتماعی و فرهنگی کشورها بخصوص کشورهای درحال توسعه بازی می‌کند. هدف کلی این تحقیق بررسی تأثیر توریسم در نواحی روستایی با تأکید بر جغرافیای رفتاری روستاییان و ارایه استراتژی هایی در جهت توسعه این نواحی و نهایتاً رسیدن به الگوی بهینه توسعه است. برای رسیدن به این منظور از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است که پس از مطالعات و بررسی منابع علمی با انجام پرسش نامه در بین روستاییان توسعه روستایی از منظر روستاییان استنتاج و تجزیه و تحلیل گردیده و نهایتاً منجر به تدوین استراتژی هایی در جهت توسعه گردیده است. بنابراین گردشگری و توریسم روستایی نقش مؤثری در توسعه پایدار روستایی داشته و رفتار روستاییان نیز در جذب گردشگر مؤثر بوده و نهایتاً وجود ظرفیت های متعدد طبیعی می‌تواند در جذب گردشگران روستایی نقش مؤثر را ایفا نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3643 - منطقه گرایی و صلح سازی در جهان با تاکید بر خلیج فارس
رضا سیمبر

منطقه گرایی پدیده ای است با سابقه طولانی که در عرصه جغرافیای سیاسی و روابط بین الملل مفهومی متعارف دانسته می شود، موضوعی که در خلال حداقل دو دهه گذشته دستخوش تحول و از استقبال تصمیم گیرندگان سیاسی و دانشگاهیان برخوردار شده است. هدف این مقاله کنکاشی بین ساختار منطقه ای د أکثر

منطقه گرایی پدیده ای است با سابقه طولانی که در عرصه جغرافیای سیاسی و روابط بین الملل مفهومی متعارف دانسته می شود، موضوعی که در خلال حداقل دو دهه گذشته دستخوش تحول و از استقبال تصمیم گیرندگان سیاسی و دانشگاهیان برخوردار شده است. هدف این مقاله کنکاشی بین ساختار منطقه ای در جغرافیای سیاسی و صلح سازی است، و سؤال بنیادین این است که آیا منطقه گرایی می تواند دارای نقش عمده ای در روند ایجاد صلح جهانی در کلان مناطق جغرافیایی باشد ؟ در این مقاله ابتدا به یک چارچوب مفهومی چند بعدی و چند جانبه اشاره می شود که مبتنی بر پنج سطح مختلف از همگرایی است. در ضمن بر نهاد های ابزاری در صلح سازی و ویژگی های صلح در هر سطح منطقه ای به شکل مجزا تأکید می شود. در قسمت دوم به منطقه خلیج فارس به عنوان یک مطالعه موردی جهت تبیین هر چه بیشتر موضوع اشاره می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3644 - گونه شناسی گردشگری روستایی (مطالعۀ موردی : شهرستان لنگرود)
عیسی پوررمضان ابوطالب قاسمی وسمه جانی

امروزه گردشگری روستایی نقش مهمی در ایجاد اشتغال و فعالیت‌های اقتصادی روستاییان دارد بطوریکه گرایش زیادی در جهان برای سرمایه‌گذاری در این صنعت به وجود آمده است و میل به تنوع سازی فعالیت‌های روستایی از طریق گردشگری روبه‌فزونی می‌رود. در کشور ما روستاهای زیادی با جاذبه‌های أکثر

امروزه گردشگری روستایی نقش مهمی در ایجاد اشتغال و فعالیت‌های اقتصادی روستاییان دارد بطوریکه گرایش زیادی در جهان برای سرمایه‌گذاری در این صنعت به وجود آمده است و میل به تنوع سازی فعالیت‌های روستایی از طریق گردشگری روبه‌فزونی می‌رود. در کشور ما روستاهای زیادی با جاذبه‌های گوناگون، هر ساله مقصد بازدید بسیاری از مسافران در فصول مختلف گردشگری می‌باشند، روستاهای شهرستان لنگرود نیز با جاذبه‌های متنوع طبیعی گردشگران بسیاری را از نقاط مختلف و از مسافت‌های دور و نزدیک به سوی خود می‌کشاند ، لذا شاهد شکل‌گیری انواع مختلف گونه‌‌های گردشگری روستایی در این شهرستان می‌باشیم این پژوهش نیز در همین زمینه و در جهت شناسایی گونه‌های گردشگری روستایی موجود در محدوده مورد مطالعه می‌باشد. پژوهش صورت گرفته از نظرهدف کاربردی و بر مبنای روش بررسی توصیفی - تحلیلی می باشد که با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی تهیه شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که شهرستان لنگرود به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی ، دارای انواع گونه های گردشگری روستایی از قبیل : گردشگری ساحلی (روستای چمخاله) ، گردشگری جنگلی (روستاهایی همچون بلوردکان و منطقه خرما و سیسکو) ، گردشگری جاده‌ای( با واقع شدن روستاهایی چون لیلاکوه ، مریدان ، سلوش ، ملاط و . . . در مسیر ارتباطی با مناظر زیبای باغات چای و شالیزار) ، گردشگری مساکن و بافت سنتی روستایی و یک بخش بالقوه با نام گردشگری کشاورزی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3645 - نقش اکوتوریسم در توسعه پایدار گردشگری شهرستان بهشهر
وحید ریاحی علی قاسمی

صنعت گردشگری، بویژه بوم گردی به عنوان رویکردی جدید برای توسعه همزیستی انسان و اجتماع، به منظور بهره وری اقتصادی، امروز در توسعه مناطق، جایگاه چشم گیری یافته است. اکوتوریسم بخشی درحال گسترش از بازار گردشگری در طبیعت است. شهرستان بهشهر در استان مازندران، با توجه به موقعی أکثر

صنعت گردشگری، بویژه بوم گردی به عنوان رویکردی جدید برای توسعه همزیستی انسان و اجتماع، به منظور بهره وری اقتصادی، امروز در توسعه مناطق، جایگاه چشم گیری یافته است. اکوتوریسم بخشی درحال گسترش از بازار گردشگری در طبیعت است. شهرستان بهشهر در استان مازندران، با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی و وجود جاذبه های طبیعی همانند؛ شبه جزیره میانکاله،مجموعه عباس آباد و کاخ صفی آباد، پتانسیل بالایی را جهت فعالیت های اکوتوریستی فراهم ساخته است.هدف از پژوهش فوق، بررسی فرصت ها، تهدیدها، نقاط قوت و نقاط ضعف گردشگری شهرستان بهشهر و ارایه راهکارهای مناسب در جهت پایداری گردشگری می باشد. روش تحقیق به صورت توصیفی– تحلیلی و مطالعات میدانی بوده، و با مدل (SWOT)به شناخت تهدیدها و فرصت های موجود وبازشناسی ضعف ها و قوت های گردشگری بهشهر پرداخته شده است. جامعه آماری مورد مطالعه 285 نفر متشکل از سه گروه (150 نفر جامعه میزبان، 100 نفر گردشگران و 35 نفر مسئولان محلی) هستند که از روش نمونه گیری کوکران استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل های تحلیلی بیانگر این واقعیت است که شهرستان بهشهر با دارا بودن جاذبه های اکوتوریستی فراوان با آسیب پذیری بالایی مواجه است. برای فائق آمدن برمشکلات، بهره گیری ازنقاط قوت و فرصت های موجودضروری است. تحلیل های حاصل از مدل (SWOT) نشان می دهد که شهرستان بهشهر علیرغم برخورداری از ظرفیت تبدیل شدن به یک منطقه نمونه گردشگری، موانع اساسی مانند؛ تعدد تصمیم گیران، مسائل مدیریتی و نبود زیرساخت ها را در راه رسیدن به این هدف در مقابل خود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3646 - تحلیل توان های اکوتوریستی تالاب بوجاقبا استفاده از روشAHP
بهمن رمضانی طیبه قائمی راد

تحلیل توان اکوتوریستی اولین گام شناسایی پتانسیل ها و محدودیت های منطقه برای برنامه ریزی و استفاده سنجیده از فرصت ها جهت ایجاد فضای مناسب توسعه گردشگری و یکی از بهترین راه های جلوگیری از تخریب محیط های طبیعی و حفاظت آن ها است. منطقه تالابی بوجاق که در استان گیلان و أکثر

تحلیل توان اکوتوریستی اولین گام شناسایی پتانسیل ها و محدودیت های منطقه برای برنامه ریزی و استفاده سنجیده از فرصت ها جهت ایجاد فضای مناسب توسعه گردشگری و یکی از بهترین راه های جلوگیری از تخریب محیط های طبیعی و حفاظت آن ها است. منطقه تالابی بوجاق که در استان گیلان و مصب رودخانه سفیدرود قرار دارد به علت حضور چشمگیر انواع پرندگان، چشم اندازهای زیبا، آب و هوای متبوع، نزدیکی به مراکز جمعیت و راه دسترسی مناسب سالانه، پذیرای گردشگران بسیاری است. هدف تحقیق شناسایی فرصت ها و پتانسیل های اکوتوریستی تالاب بوجاق با استفاده از مدلAHPجهت توسعه توریسم گسترده و متمرکز و کمک به حفظ محیط زیست ناحیه است. روش تحقیق بر مبنای روش ترکیبی،توصیفی - تحلیلی و مدلAHPاست. نتایج بدست آمده نشان می دهد که با توجه به ارجحیت معیارها در توسعه اکوتوریسم متمرکز 714 هکتار ازمنطقه معادل تقریبی21 درصد دارای توان مطلوب،237 هکتار معادل تقریبی7درصد دارای توان متوسط و 2329 هکتار معادل تقریبی 67 درصد دارای توان نامطلوب جهت توسعه اکوتوریسم متمرکز است.کل منطقه با توجه به شاخص های مطالعاتی دارای شرایط مطلوب جهت توسعه اکوتوریسم گسترده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3647 - بررسی ظرفیت های توسعه گردشگری منطقه الموت با تاکید بر اکوتوریسم
پرویز رضائی غلامحسن حیدری

اکوتوریسم، به طور عمده بر منابع و جاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی دراختیار گردشگر قرار می دهد که بهره گیری از آن هم به امکانات و شرایط مناسب نیاز دارد و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی می باشد، این امر از طریق ارزیابی توان و ظرفیت محیط زیست طبیعی برای پذیرایی از گردش أکثر

اکوتوریسم، به طور عمده بر منابع و جاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی دراختیار گردشگر قرار می دهد که بهره گیری از آن هم به امکانات و شرایط مناسب نیاز دارد و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی می باشد، این امر از طریق ارزیابی توان و ظرفیت محیط زیست طبیعی برای پذیرایی از گردشگران قابل تحقق است.از این رو تحقیق حاضر با عنوان بررسی ظرفیتهای توسعه گردشگری منطقه الموت باتاکید بر اکوتوریسم به انجام رسیده است. شناخت پتانسیلهای طبیعی منطقه و تاثیر گردشگری بر رشد و توسعه آن و همچنین شناخت قابلیتهای طبیعت گردی وجذابیتهای آن از دید گردشگران از اهداف انجام تحقیق می باشد . نقش طبیعت گردی، و پیامدهای آن از ابعاد اقتصادی، فرهنگی، و اجتماعی در منطقه مطالعاتی نشان دهنده اهمیت پرداختن به موضوع تحقیق می باشد. این تحقیق به روش توصیفی انجام شده است، اطلاعات لازم توسط پرسشنامه از ساکنین محلی و گردشگرانی که بخصوص در ایام تعطیل به این منطقه سفر می کنند جمع آوری گردیده است. نمونه گیری به روش تصادفی از بین گردشگران وساکنین منطقه در گروههای سنی زیر 20 سال ، 45-20 و بالاتر از 45 سال انجام شده است. در این تحقیق بر اساس مبانی نظری و پیشینه تحقیقات، فرضیاتی مطرح شده که نتایج آزمون آماری آنها نشان می دهد: بین شاخصهای فرهنگی، اعتقاد گردشگران و اعتقاد ساکنین منطقه بر تغییرات فرهنگی رابطه ای نزدیک وجود دارد. یعنی هم گردشگران و هم ساکنین منطقه اعتقاد دارند که رونق گردشگری باعث تغییر در ابعاد فرهنگی منطقه مثل خوراک، پوشاک، آداب و رسوم و ... می گردد. درابعاداجتماعی، از دیدگاه گردشگران و ساکنین منطقه ، این اعتقاد وجود دارد که صنعت گردشگری نه تنها از ابعاداجتماعی، اثرات منفی در پی ندارد، بلکه اثرات مثبتی مانند اشتغالزایی و کاهش بیکاری، و جلوگیری از مهاجرت مردم از منطقه الموت به دیگر شهرها را بدنبال دارد. در جمع بندی نهایی این نتیجه حاصل شده است که توسعه و رونق اقتصادی اکوتوریسم و صنعت گردشگری در منطقه موجب پویایی و رونق اقتصادی در منطقه خواهد شد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3648 - امکان سنجی و مدیریت فرصت های جاذبه های بین المللی گردشگری (مطالعه موردی:گنبد سلطانیه، استان زنجان)
محسن رنجبر مهرداد کرمی

مطالعات امکان سنجی سعی در بهینه نمودن شرایط موجود دارد. مطالعات امکان سنجی برای برنامه ریزی های مربوطه کاملاً ضـرورت دارد. مطالعات امکان سنجی روش بسیار مناسبی است که می تواند شرایط مورد نظر رابیشتر برای ما آشکار سازد و اقتصادی بودن و یا غیر اقتصادی بودن سرمایه گذاری ها أکثر

مطالعات امکان سنجی سعی در بهینه نمودن شرایط موجود دارد. مطالعات امکان سنجی برای برنامه ریزی های مربوطه کاملاً ضـرورت دارد. مطالعات امکان سنجی روش بسیار مناسبی است که می تواند شرایط مورد نظر رابیشتر برای ما آشکار سازد و اقتصادی بودن و یا غیر اقتصادی بودن سرمایه گذاری ها را شفاف می سازد. به بیانی دیگر با اتکا به مطالعات امکان سنجی پی برده می شود که آیا بازده مورد نظر از یک فعالیت برای توجیه سرمایه گذاری مقدماتی کافی است و یا خیر. هدف از این تحقیق برآورد و امکان سنجی قابلیت های توسعه گردشگری به منظور نیازسنجی توسعه امکانات و خدمات و زیرساخت های مورد نیاز درگردشگری می باشد. این تحقیق از نظر ماهیت وروش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. درحوزه ی متدولوژیک، مهمترین روش های گرد آوری اطلاعات مورد نیاز مبتنی بر روش های اسنادی و میدانی، اخذ دیدگاه ها و ملاحظات کارشناسان در سطح استان و شهرستان، مشاهدات میدانی در منطقه، تکمیل پرسش نامه بهره گرفته شده است. نتایج مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که منطقه سلطانیه به دلیل قدمت تاریخی سرزمین و دارا بودن اثر جهانی گنبد سلطانیه و دیگر جاذبه ها از یک سو و موقعیت ویژه سرزمین و قرارگیری بر گذرگاه جاده تاریخی ابریشم از سوی دیگر، قابلیت تبدیل به یک منطقه بین المللی با درآمد زایی بالا را داراست و برنامه ریزی و مدیریت فرصت ها وسرمایه گذاری گردشگری در آن منطقه، توجیه و بازده اقتصادی بالایی به دنبال خواهد داشت. اما برای تبدیل شدن این منطقه به یک قطب گردشگری بین المللی باید طرح ها وپروژه های رفاهی خدماتی، مراکز اقامتی، مراکز پذیرایی، مراکز تفریحی- ورزشی، مراکز فرهنگی، مراکز تجاری، فضای باز و محوطه آرایی، تأسیسات زیربنایی، مراکز خدماتی و پشتیبانی درمنطقه مورد مطالعه اجرا شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3649 - تدوین و اعتبارسنجی شاخص‌های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی
حمدالله سجاسی قیداری عبدالرضا رکن الدین افتخاری مهدی پورطاهری

شاخص های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی، یکی از معیار های راهبردی برای فرآیند، برنامه ریزی و ارزیابی طرح های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی بشمار می رود، لذا با بهره گیری از این معیارها می توان میزان تدوین، پیشرفت و یا تاثیر طرح ها و پروژه های کارآفرینی ا أکثر

شاخص های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی، یکی از معیار های راهبردی برای فرآیند، برنامه ریزی و ارزیابی طرح های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی بشمار می رود، لذا با بهره گیری از این معیارها می توان میزان تدوین، پیشرفت و یا تاثیر طرح ها و پروژه های کارآفرینی اکوتوریستی را در رسیدن به اهداف در هر مرحله، ارزیابی نمود. شکاف موجود در این زمینه باعث گردیده است تا فرآیند تدوین برنامه های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی به دور از شاخص های دقیق بومی شده انجام گیرد و هدف گذاری برنامه ها و ارزیابی آن ها با مشکل مواجه شوند. از اینرو این مقاله در صدد است به تدوین و اعتبار سنجی شاخص های بومی سازی شده توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی ایران بپردازد تا برنامه ریزان و محققان کارآفرینی اکوتوریستی بتوانند در مطالعات کارآفرینی اکوتوریستی روستایی و حتی کارآفرینی گردشگری روستایی یا ارزیابی چنین پروژه هایی از این شاخص ها که به تأیید کارشناسان و خبرگان مرتبط با حوزه کارآفرینی اکوتوریستی روستایی رسیده ، استفاده کنند.روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی با استفاده از پرسش نامه در سطح خبرگان می باشد.از این رو، 36 شاخص از ادبیات نظری استخراج و از طریق پرسش نامه در معرض قضاوت و داوری 42 نفر از خبرگان و کارشناسان قرار گرفت. برای اعتبارسنجی و دستیابی به اجماع نظر متخصصان علاوه بر آماره های میانگین از تکنیک اولویت بندی تاپسیس و توان رتبه ای استفاده شده است. همچنین برای مقایسه نظرات دو گروه خبرگان دانشگاهی و کارشناسی نیز از آزمون من ویتنی کمک گرفت شد. نتایج نشان می دهد که به لحاظ میانگینی همه شاخص ها بالاتر از حد متوسط می باشند و در بین ابعاد مختلف، بعد مربوط به سیاست ها و رویه های قانونی از اهمیت بالاتری نسبت به ابعاد دیگر در زمینه کارآفرینی اکوتوریستی برخوردار هستند. از سوی دیگر وزن هر یک از شاخص ها هم به صورت جداگانه محاسبه گردید که بیشترین آن مربوط به شاخص تشخیص فرصت های اکوتوریستی با مقدار 0/112 می باشد و در عین حال کمترین مقدار وزنی نیز متعلق به شاخص زیرساخت های فیزیکی سبز با مقدار 0/001 می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3650 - شناسایی ‏و معرفی قابلیت‏های توریسم روستایی شهرستان بندرانزلی
اکبر معتمدی مهر پری موسی پور میاندهی

بندر انزلی یکی از شهرستانهای استان گیلان است که سواحل ماسه ای و تالاب آن از گذشته همواره در مقاطع مختلف سال پذیرای مقدار زیدی ازگردشگران بوده است. وجود جاذبه های طبیعی در این شهرستان موجب شده است ،که یکی از پرجاذبه ترین نقاط گردشگری ایرا ن محسوب شود .اما این شهر را فقط أکثر

بندر انزلی یکی از شهرستانهای استان گیلان است که سواحل ماسه ای و تالاب آن از گذشته همواره در مقاطع مختلف سال پذیرای مقدار زیدی ازگردشگران بوده است. وجود جاذبه های طبیعی در این شهرستان موجب شده است ،که یکی از پرجاذبه ترین نقاط گردشگری ایرا ن محسوب شود .اما این شهر را فقط با نام در یا و تالاب می شناسند ،در صورتی که گردشگران از وجود روستاهای سرسبز و زیبا در این شهرستان چندان اطلاعی ندارند . هدف اصلی این مقاله شناسایی و معرفی قابلیت های گردشگری در روستاهای این شهرستان می باشدکه بی شک می تواند سبب افزایش گردشگران روستایی در این منطقه گردد. با توجه به قابلیت های موجود در روستاها پس از مطالعه و جمع آوری اطلاعات از مدل گاتمن برای طبقه بندی این قابلیت ها استفاده شده و روستاها رتبه بندی گردیده اند ،که بر این اساس روستاهایی که دارای بیشترین قابلیت بودند در این تحقیق مشخص شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3651 - تبیین پیامدهای مکانی-فضایی گردشگری بر روستاهای شهرستان رضوانشهر
مهرانگیز یعقوبی محمد باسط قرشی میناآباد نصرالله مولایی هشجین

نواحی روستایی با کارکردهای مختلف، شبکه ای به هم پیوسته از تعامل بین انسان و محیط هستند که در طی زمان و متأثر از عوامل و نیروهای درونی و بیرونی دچار تغییر و تحولات می شوند که این امر طی دو فرآیند مبتنی بر حرکت طبیعی (ارگانیگ) و برنامه ریزی از پیش اندیشیده شده اتفاق می&lr أکثر

نواحی روستایی با کارکردهای مختلف، شبکه ای به هم پیوسته از تعامل بین انسان و محیط هستند که در طی زمان و متأثر از عوامل و نیروهای درونی و بیرونی دچار تغییر و تحولات می شوند که این امر طی دو فرآیند مبتنی بر حرکت طبیعی (ارگانیگ) و برنامه ریزی از پیش اندیشیده شده اتفاق می&lrm;افتد. در دهه های اخیر توسعه فعالیت های خود جوش گردشگری یکی از عوامل مهم در تغییر و تحول سکونتگاه های روستایی بوده است که این فعالیت ها تحولاتی عمیق و بنیادی را در ابعاد مختلف و بخصوص جنبه های کالبدی روستاها بجا گذاشته اند. روستاهای گردشگر پذیر شهرستان رضوانشهر نیز با وجود جاذبه های متنوع گردشگری، در سال های اخیر، با جذب گردشگر، دچار تحولات مختلفی شده اند. در مقاله حاضر که با هدف تبیین پیامدهای ناشی از توسعه گردشگری در روستاهای گردشگر پذیر شهرستان رضوانشهر تدوین گردیده، سعی شده به این پرسش که عوامل اصلی ایجاد پیامدهای متأثر از توسعه گردشگری درسکونتگاه های روستایی از دیدگاه جامعه نمونه کدامند؟ پاسخ داده شود تا از این طریق ابعاد و شاخص های گردشگری پایدار روستایی تعریف شده و در نهایت مدل مفهومی مناسبی برای توسعه گردشگری در مناطق روستایی ارائه گردد. روش تحقیق نیزدراینمطالعهتوصیفی-پیمایشی مبتنی بر تکمیل پرسش نامه بوده است. بدین منظور با بهره گیری از فرمول کوکران برای358 سرپرست خانوار از 23 روستای گردشگر پذیر شهرستان رضوانشهر بوده و تمامی مدیران محلی و 8 نفر از مسئولان دولتی پرسش نامه تدوین و تکمیل شده است. نتایج به دست آمده از داده ها نشان می دهد که از دیدگاه جامعه نمونه و مشاهدات صورت گرفته، در شیوه ساخت و ساز، چشم انداز طبیعی روستا، کاربری زمین، مسایل زیست محیطی پیامدها منفی بوده است ولی پیامدهایی مانند ایجاد اشتغال، مستحکم سازی ساختمان، توسعه زیر ساخت ها و افزایش آگاهی های مردم بومی، پیامدها مثبت ارزیابی شده است و در مجموع پیامدهای مکانی - فضایی در روستاهای ساحلی و کوهستانی بیشتر از روستاهای جلگه ای وکوهپایه ای بوده که برای کاهش اثرات منفی و افزایش اثرات مثبت مدل برنامه ریزی راهبردی مشارکتی همراه با نظام مدیریتی یکپارچه جهت حفظ و توسعه محیط روستا به عنوان بهترین راهبرد معرفی می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3652 - مکانیابی پهنه های اکوتوریستی شهرستان پلدختر در فصول سال بر اساس GIS با تأکید بر زاویه تابش خورشید
محمود خسروی مهدی مهدی نسب بهمن شفیعی

صعنت گردشگریبهعنوانیکیازمنابعدرآمدوایجاداشتغالدرسطحملیومنطقه ایمی تواند رهیافتیبرایتوسعهاقتصادیدرقلمروملیباشد. یکی از منابعی که امروزه توجه برنامه ریزان در امر گردشگری را پیش از پیش به خود جلب کرده، اکوتوریسم هستند. شهرستان پلدختر به دلیل داشتن میراث های طبیعی مستعد أکثر

صعنت گردشگریبهعنوانیکیازمنابعدرآمدوایجاداشتغالدرسطحملیومنطقه ایمی تواند رهیافتیبرایتوسعهاقتصادیدرقلمروملیباشد. یکی از منابعی که امروزه توجه برنامه ریزان در امر گردشگری را پیش از پیش به خود جلب کرده، اکوتوریسم هستند. شهرستان پلدختر به دلیل داشتن میراث های طبیعی مستعد، آثار و ابینه تاریخی، شرایط اقلیمی منحصر به فرد آب و هوای معتدل در دوره سرد سال، جاذبه تالاب های 11 گانه، آداب و رسوم و فرهنگ غنی و کهن از نظر اکوتوریسم و ژئوتوریسم دارای پتانسیل های مناسبی است. این پژوهش در راستای این سوال ها صورت گرفته است: بهترین زمان برای انجام فعالیت های اکوتوریستی در شهرستان پلدختر چه فصلی می باشد؟ در بین انواع فعالیت های اکوتوریستی کدام یک بیشترین پتانسیل را در شهرستان پلدختر دارند؟ جهت دستیابی به اهداف تحقیق، عوامل مورفولوژیک شیب، جهت شیب (مقدار تابش دریافتی در فصول مختلف)، ارتفاع و کاربری اراضی را به منظور بررسی امکان سنجی فعالیت های اکوتوریستی در منطقه بوسیله توابعOverlayاز نوع هم پوشانی منطقی (Logical overlay) و هم پوشانی اجتماعی، با یکدیگر ترکیب نموده تا پهنه های مناسب اکوتوریستی در فصول مختلف سال مشخص شده باشند. نتایج پژوهش نشان داد که از بین فعالیت های مختلف اکوتوریستی، فعالیت طبیعت گردی با 82/81درصد سطح شهرستان پلدختر بیشترین پتانسیل مناسب فعالیت اکوتوریستی را در شهرستان دارا می باشد. از لحاظ تغییرات روزانه پهنه های مناسب اکوتوریستی، به ترتیب موقع انقلاب تابستانی با 2 /10 درصد و هنگام اعتدالین با 3/3 درصد، بیشترین و کمترین نوسانات روزانه را داشته اند. بنابراین بهترین زمان برای فعالیت اکوتوریستی در شهرستان پلدختر موقع اعتدالین می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3653 - نقش و اثرات توسعه گردشگری خانه های دوم بر ابعاد اجتماعی و فرهنگی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستان میر شمس الدین شهرستان تنکابن)
ناصر علیقلی‌زاده فیروزجایی

در این پژوهش پیامدهای مطلوب و نامطلوب اجتماعی و فرهنگی ناشی از توسعه گردشگری خانه های دوم در نواحی روستایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ناحیه مورد مطالعه روستاهای دهستان میر شمس الدین از بخش مرکزی شهرستان تنکابن در استان مازندران می باشد. این تحقیق به لحاظ هدف کا أکثر

در این پژوهش پیامدهای مطلوب و نامطلوب اجتماعی و فرهنگی ناشی از توسعه گردشگری خانه های دوم در نواحی روستایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ناحیه مورد مطالعه روستاهای دهستان میر شمس الدین از بخش مرکزی شهرستان تنکابن در استان مازندران می باشد. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی مبتنی بر پیمایش می باشد داده های تحقیق به لحاظ ماهیت ذهنی و عینی بوده و از طریق پرسش نامه و مصاحبه و مشاهدات میدانی جمع آوری و از طریق روش های آماری نظیر آزمون تی تک متغیره و همبستگی تجزیه و تحلیل شده است در این خصوص نتایج بررسی از اثرات و پیامدهای مثبت و منفی اجتماعی و فرهنگی توسعه گردشگری خانه های دوم نشان می‌دهد که توسعه گردشگری خانه های دوم سبب اثرات و پیامدهای مثبت و مطلوب نظیر افزایش سطح آگاهی و بهبود امکانات و خدمات زیربنایی در حد زیاد شده است همچنین با توجه به توسعه بی رویه، انبوه و برنامه ریزی نشده توسعه خانه های دوم، سنخیت کم ویژگی های اجتماعی و فرهنگی جامعه میزبان با صاحبان خانه های دوم و مدیریت ناکارامد سبب بروز پیامدهای منفی نظیر؛افزایش میزان ازدحام و شلوغی در روستا، میزان افزایش ناهنجاری ها در نواحی روستایی، میزان گسترش شیوه زندگی شهرنشینان در بین خانوارهای روستایی این منطقه و میزان افزایش جرم و جنایت و فعالیت های غیرقانونی، میزان افزایش تضاد و تعارض بین صاحبان خانه های دوم با جامعه میزبان، میزان تغییر در نظام ارزشی و الگوهای رفتاری در نتیجه تقلید از گردشگران خانه های دوم، افزایش مشکلات جوانان در خرید زمین و مسکن، افزایش درگیری و نزاع بر سر مالکیت زمین، مشکلات در استفاده از امکانات و خدمات برای ساکنین در فصل گردشگری و کاهش دسترسی به جاذبه های گردشگری و امکانات و فضاهای تفریحی شده است شدت پیامدهای منفی فوق براساس درک و نگرش ساکنین براساس طیف لیکرت در حد زیاد تا خیلی زیاد در نوسان و براساس آزمون t تک متغیره معنادار نیز بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3654 - توریسم و توانمند سازی اقتصاد روستایی (نمونه موردی: روستای اورامان تخت)
مجید شمس محمد احمدی دهرشید مهناز خداکرمی

طی سال های اخیر گردشگری به عنوان صنعت سفید یا غیر آلاینده یکی از منابع اقتصادی، مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است. اگرچه این مسئله با مدیریت و برنامه ریزی می تواند اثرات مهمی در توسعه فرهنگی اجتماعی و سیاسی را به همراه داشته باشدبا توجه به این که در محافل علمی د أکثر

طی سال های اخیر گردشگری به عنوان صنعت سفید یا غیر آلاینده یکی از منابع اقتصادی، مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است. اگرچه این مسئله با مدیریت و برنامه ریزی می تواند اثرات مهمی در توسعه فرهنگی اجتماعی و سیاسی را به همراه داشته باشدبا توجه به این که در محافل علمی دنیا بحث توسعه پایدار همچنان تداوم دارد، بنابر نظر بسیاری از صاحبنظران؛ گردشگری می تواند به عنوان یکی از ارکان اصلی و مهم در امر توسعه پایدار مطرح گردد. با توجه به تقسیمات صنعت توریسم که گردشگری روستایی نیز جزئی منفک نشدنی از این صنعت است می توان با تکیه بر اطلاعات و اصول اساسی و ارائه برنامه ریزی های مناسب و اصولی نسبت به شناخت پتانسیل ها و محددیت های موجود در بخش توریسم روستایی و تقویت ویژگی های مثبت و از میان برداشتن نکات منفی در رابطه با توسعه پایدار و همچنین ایجاد توازن و تعادل اقتصادی و جمعیتی قدم های مؤثر و مثبتی برداشت. به همین منظور در مقاله حاضر سعی بر آن بوده تا به صورت اجمالی نسبت به ارائه تعاریف و ویژگی های گردشگری و گردشگری روستایی، معرفی محدوده مورد مطالعه، نسبت به شناخت نقاط قوت و ضعف منطقه مورد نظر پرداخت و نهایتا نسبت به ارائه راهکارو استراتژی مناسب در این خصوص اقدام گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3655 - توسعه فرصت های شغلی در حوزه زمین گردشگری(ژئوتوریسم) (نمونه مورد مطالعه: منطقه جلفا)
آیت اله ممیز مهدی عباسی سیده عاطفه قاسمی

امروزه، بسیاری از برنامه ریزان و سیاست گذاران توسعه، از گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند. زمین گردشگری (ژئوتوریسم)، یکی از گونه های تخصصی طبیعت گردی است. یکی از مناطق مستعد کشور ایران در زمینه زمین گردشگری منطقه جلفا در شمال غرب استان آذربایجان شرقی أکثر

امروزه، بسیاری از برنامه ریزان و سیاست گذاران توسعه، از گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند. زمین گردشگری (ژئوتوریسم)، یکی از گونه های تخصصی طبیعت گردی است. یکی از مناطق مستعد کشور ایران در زمینه زمین گردشگری منطقه جلفا در شمال غرب استان آذربایجان شرقی که محدوده مورد مطالعه این پژوهش است و به عنوان یکی از نواحی غنی از لحاظ جاذبه های گردشگری دارای مکان های مناسبی برایبرنامه ریزی بر پایه زمین گردشگری است.هدف از این پژوهش توسعه فرصت های شغلی در حوزه زمین گردشگری در منطقه جلفا می باشد. این پژوهش یک بررسی پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه آماری تحقیق 72 نفر می باشد. در جمع آوری داده ها از روش مصاحبه، مشاهده و پرسش نامه استفاده شده است. پایایی پرسش نامه از طریق آلفای کرونباخ و در روایی از دیدگاه های صاحب نظران و اساتید استفاده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماریSPSSانجام گرفته است. در ادامه برای آزمون و اولویت بندی متغیرها از آزمون ناپارامتری فریدمن استفاده شده است. نتیجه نشان می دهد توجه به ایجاد فرصت های جدید در کنار فرصت های طبیعی و موجود در منطقه، منجر به افزایش و تقویت فرصت های شغلی در منطقه گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3656 - بررسی و تحلیل گسترش خانه های دوم در نواحی روستایی مطالعه موردی: بخش خورگام شهرستان رودبار
تیمور آمار

گردشگری روستایی را می توان نتیجه تغییرات گسترده اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی بعد از جنگ جهانی دوم دانست؛که در پرتو عواملی چون بهبود راههای ارتباطی،گسترش شهرنشینی، افزایش اوقات فراغت، افزایش آلودگی های زیست محیطی در شهرها، وارتقاء سطح زندگی توسعه یافت. خانه های دوم بعنوان ی أکثر

گردشگری روستایی را می توان نتیجه تغییرات گسترده اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی بعد از جنگ جهانی دوم دانست؛که در پرتو عواملی چون بهبود راههای ارتباطی،گسترش شهرنشینی، افزایش اوقات فراغت، افزایش آلودگی های زیست محیطی در شهرها، وارتقاء سطح زندگی توسعه یافت. خانه های دوم بعنوان یکی از پیامدهای این فعالیت ابتدا در غرب و سپس در سایر قسمت های دنیا رواج یافت.در کشور ما نیز قلمروهای کوهستانی اطراف شهرهای بزرگ و مناطقی که از شرایط میکروکلیمایی مناسبی برخوردار هستند شاهد شکل گیری این پدیده بوده اند. در سواحل کاسپین نیز اگرچه ظهور و گسترش خانه های دوم بیشتر در نوار ساحلی بوده؛ اما با اشباع این مناطق از یکطرف و تسهیل دسترسی به مناطق کوهستانی و مرتفع،دامنه گسترش آن به این مناطق کشیده شد. این تحقیق با انجام مطالعات کتابخانه ای و میدانی،ا بعاد و روند گسترش خانه های دوم در یکی از نواحی روستایی استان گیلان(بخش خورگام شهرستان رودبار) مورد بررسی قرار داده است. نتیجه مطالعات نشان می دهد که گسترش خانه های دوم در این ناحیه عموماً متأثر از روابط خویشاوندی و مهاجرت معکوس(شهر به روستا) وهمچنین بهبود زیرساخت های ارتباطی می باشد.ضمن اینکه این پدیده در روند توسعه خود از برنامه ریزی ،نظارت وکنترل بی بهره بوده و بصورت خودجوش مکانیابی و افزایش یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3657 - برنامه ریزی مقاصد گردشگری با تأکید بر توسعه پایدار اقتصادی شهر کیاسر(شهرستان ساری، مازندران)
کمیل عبدی اسداله دیوسالار مصطفی صفایی رینه

گردشگری یکی از منابع اصلی درآمد ملی کشورهای توسعه‌یافته و برخی کشورهای در حال توسعه را تشکیلمی‌دهد. بسیاری از کشورهای پیشرفته و درحال‌توسعه با درک جایگاه جهانگردی در چرخه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ارتباطات و مسائل سیاسی این فعالیت انسانی و پویا و صنعت بدون آلودگی را سرل أکثر

گردشگری یکی از منابع اصلی درآمد ملی کشورهای توسعه‌یافته و برخی کشورهای در حال توسعه را تشکیلمی‌دهد. بسیاری از کشورهای پیشرفته و درحال‌توسعه با درک جایگاه جهانگردی در چرخه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ارتباطات و مسائل سیاسی این فعالیت انسانی و پویا و صنعت بدون آلودگی را سرلوحه فعالیت‌های پیشرو در کشورشان قرار داده‌اند. هدف از پژوهش حاضر مطالعه و تدوین برنامه راهبردی و اجرایی توسعه صنعت گردشگری در راستای رشد و توسعه اقتصادی در شهر کیاسر می‌باشد. ادبیات تحقیق از منابع اسنادی- کتابخانه‌ای و همچنین روش پیمایشی گرداوری شده است. روش تحقیق از نوع هدفتوصیفی- تحلیلی می‌باشد و با استفاده از مدل برنامه‌ریزی استراتژیک SWOT، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید توسعه گردشگری شهر شناسایی و راهبردهای مناسب در راستای توسعه گردشگری در منطقه ارائه‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌‌دهد، باوجود جاذبه‌های فراوان اکو توریستی، شهر کیاسر نتوانسته از فرصت‌های پیش رو استفاده لازم را درزمینه اقتصادی به عمل بیاورد. از مهم‌ترین نقاط ضعف آن نیز نبود برنامه‌ریزی‌های جامع توسعه گردشگری، ضعف مدیریتی و نبود سرمایه لازم در این زمینه می‌باشد. راهبردهای تهاجمی تدوین شده توسعه گردشگری شهر کیاسر به ایجاد یک نظام برنامه‌ریزی مناسب، فراهم آوردن امنیت در شهر، دسترسی آسان و توجه به فرهنگ و آداب‌ورسوم بومی مردم می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3658 - ارزیابی مکان های مناسب طبیعت گردی با تکنیک سامانه های اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی : منطقۀ دیلمان)
مهرداد رمضانی پور محمود روشنی عیسی پوررمضان

امروزه نقش گردشگری به عنوان عامل مؤثر در ایجاد تحول در اقتصاد یک منطقه بر کسی پوشیده نیست از آنجا که پایه و اساس بسیاری از فعالیت های گردشگری جذابیت های طبیعی است، اکوتوریسم در کانون توجه محققین قرار دارد که به ارتباط متقابل انسان و محیط می پردازد. اجرای پروژه های اکوتو أکثر

امروزه نقش گردشگری به عنوان عامل مؤثر در ایجاد تحول در اقتصاد یک منطقه بر کسی پوشیده نیست از آنجا که پایه و اساس بسیاری از فعالیت های گردشگری جذابیت های طبیعی است، اکوتوریسم در کانون توجه محققین قرار دارد که به ارتباط متقابل انسان و محیط می پردازد. اجرای پروژه های اکوتوریسمی مستلزم شناسایی دقیق قابلیت ها و تنگناهای آن مناطق می باشد. از اینرو در این پژوهش، مکانیابی مناطق گردشگری منطقۀ دیلمان بر اساس توان اکولوژیکی و استعداد طبیعی آن صورت پذیرفته است. برای مکانیابی مناطق مورد نظر بر مبنای مدل اکولوژیک از داده های مکانی برداری و رستری(شیب، جهت شیب، آفتابگیری، بافت خاک، پوشش گیاهی، دما و بارش) مورد نیاز و فن آوری توانمند سامانه های اطلاعات جغرافیایی جهت تحلیل داده ها استفاده شده است. از آنجایی که زمان گردشگری در این منطقه غالباً در فصول گرم سال صورت می پذیرد لذا از اطلاعات این فصول استفاده شده است. پس از تحلیل، با توجه به مدل اکولوژیکی توریسم و با در نظر داشتن شرایط طبیعی منطقه، مناطق گردشگری مستعد منطقۀ مورد مطالعه در زمین های کم شیب، حواشی رودها و نزدیکی روستاهای محدوده قرار داشته و اکثر مناطق به جاده های قابل دسترسی راه دارند. از این رو با توجه به شرایط منحصر به فرد طبیعی منطقه، توزیع متناسب مکان های مستعد گردشگری و در نظر گرفتن تمهیدات لازم در سطح منطقه، می توان اقتصاد بومی ناحیه را متحول ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3659 - بررسی رضایت شغلی کارکنان سازمان حج و زیارت شهرستان تهران و رابطه آن با گردشگری فرهنگی
مهدی قرخلو محمد شعبانی فرد

مطالعه رفتار در محیط کار به دلیل اهمیت نیروی انسانی در مقایسه با سایر منابع درون سازمانی (منابع مادی، مالی و اطلاعاتی) حائز اهمیت می‌باشد رضایت شغلی1 به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین شاخصه های سنجش رفتار در یک سازمان تلقی گردیده و به‌عنوان یکی از عواملی است که می‌توان بدین وسی أکثر

مطالعه رفتار در محیط کار به دلیل اهمیت نیروی انسانی در مقایسه با سایر منابع درون سازمانی (منابع مادی، مالی و اطلاعاتی) حائز اهمیت می‌باشد رضایت شغلی1 به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین شاخصه های سنجش رفتار در یک سازمان تلقی گردیده و به‌عنوان یکی از عواملی است که می‌توان بدین وسیله وضعیت یک سازمان را بررسی نمود. سازمان حج و زیارت یکی از مهم‌ترین سازمان های کشور در جهت گردشگری فرهنگی می‌باشد که در این زمینه در میان سازمان‌های دیگر مرتبط به گردشگری فرهنگی از اهمیت بالایی برخوردار است. و با توجه به اهمیت این مجموعه جای خالی چنین پژوهشی برای بررسی کم و کیف مسائل پرسنلی سازمان کاملاً احساس می‌شود. نوع روش تحقیق در پژوهش حاضر، پیمایشی و از شاخه میدانی بوده، لازم به ذکر می‌باشد که در این نوع از روش تحقیق، با استفاده از تکنیک های جمع‌آوری اطلاعات و (پرسش‌نامه، مصاحبه، مطالعه و بررسی، اسناد و مدارک و....) و نمونه آماری اطلاعات لازم به دست آمده است. نتایجبهدستآمدهکهبابهرهگیریاز۱۱متغیردرزمینهرضایتشغلیورفتارسازمانیمشخصشدهاستنشانمیدهدکهمتغیررضایتشغلیباسن،جنس،تأهل،گروههایتحصیلی،بومیبودن،پستسازمانی،سابقهکار،وضعیتاستخدامی،حقوقودستمزدرابطهمعنادارینداشتهورضایتشغلیمستقلازمتغیرهایبالااست. همچنینبینمتغیررضایتشغلیبافرصتهایارتقا،رفتار مطلوبهمکاران،تسهیلات،ماهیتکار،مشارکتدرتصمیمگیریرابطهمثبتومعناداریوجوددارد. رهآورداینپژوهشمیتواندمدیرانوتصمیمگیرندگانسازمانحجوزیارتوسایرسازمانهایدستاندرکارگردشگریرادرارائهتصمیمهایدرستدربرخوردبانیرویانسانیکهباگردشگرانارتباطدارندیارینماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3660 - راهکارهای توسعه توریسم کوهستانی در شهرستان املش با مدل تحلیلی SWOT
تیمور آمار علی صفاری راد

مناطق کوهستانی در جهان به عنوان یکی از مقصدهای مورد علاقه گردشگران است. فقدان برنامه مناسب از سوی سازمان های ذی ربط و ناآگاهی گردشگران از پتانسیل های گردشگری روستاهای کوهستانی و عدم تمایل سرمایه گذاری بخش خصوصی در فقدان تأسیسات و تجهیزات مناسب برای گردشگران در محدوده أکثر

مناطق کوهستانی در جهان به عنوان یکی از مقصدهای مورد علاقه گردشگران است. فقدان برنامه مناسب از سوی سازمان های ذی ربط و ناآگاهی گردشگران از پتانسیل های گردشگری روستاهای کوهستانی و عدم تمایل سرمایه گذاری بخش خصوصی در فقدان تأسیسات و تجهیزات مناسب برای گردشگران در محدوده های کوهستانی باعث گردیده است صنعت گردشگری در این مناطق دچار توسعه نیافتگی گردد. پژوهش حاضر در یکی از محدوده های کوهستانی استان گیلان و در راستای پاسخ گویی به این سوال بانجام رسیده که مزیت ها و محدودیت های توسعه توریسم در منطقۀ‌ کوهستانی شهرستان املش کدامندو چه راهکارهایی جهت توسعۀ توریسم کوهستانی وجود دارد؟ با توجه به اینکه شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید و برنامه ریزی در جهت رفع محدودیت ها و تقویت مزیت ها و ایجاد تحولات اقتصادی و اجتماعی در منطقه از اهداف بارز این تحقیق است، بدین منظور مقاله حاضر با استفاده از روش پیمایش (توصیفی- تحلیلی)، مطالعات میدانی و تکمیل پرسش نامه توسط سه نمونه جامعۀ آماری (گردشگران، خانوار روستایی (مردم)، مدیران محلی) و تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید در قالب عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، طبیعی و کالبدی و نهادی به شیوه SWOT به تدوین استراتژی‌های چهارگانه در جهت توسعه توریسم کوهستانی در شهرستان املش پرداخته است. مطالعات و بررسی ها نشان داد که با توجه به وجود نقاط قوت و فرصت در منطقه، میزان تهدیدها و ضعف ها نیز بسیار بالاست و منطقه به لحاظ توسعه گردشگری از سطح آسیب پذیری برخوردار است و توزیع و تخصیص مجدد منابع و برنامه ریزی درست و منطقی در سطح منطقه امری الزامی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3661 - نقش گل و گل پروری در توسعه صنعت گردشگری در شهرستان محلات
رحمت اله فرهودی زهرا حاجی لو

گرایش به مظاهر طبیعت از جمله گل وگیاه زینتی در محیط های شهری بیش از پیش موجب افزایش تولید و گسترش گل پروری درجهان شده است. تاجایی که براساس برخی از برآورد های سازمانWTOحتی بیش از 50 درصد کل سفرهایی که در جهان انجام می شود به منظور لذت بردن ازحضور درطبیعت و نیز دیدار از أکثر

گرایش به مظاهر طبیعت از جمله گل وگیاه زینتی در محیط های شهری بیش از پیش موجب افزایش تولید و گسترش گل پروری درجهان شده است. تاجایی که براساس برخی از برآورد های سازمانWTOحتی بیش از 50 درصد کل سفرهایی که در جهان انجام می شود به منظور لذت بردن ازحضور درطبیعت و نیز دیدار از جاذبه های طبیعی آن انجام می شود. شهرستان محلات به دلیل اقلیم و پدیده آب وهوایی،دارای پتانسیل بالقوه ای درتولید گل و گیاه دارد و حتی قابل رقابت درعرصه جهانی است و دارای پتانسیل بالقوه ای در کسب درآمد ارزی دارد.همچنین 80 درصد سطح زیر کشت و تولیدات گل در استان مرکزی متعلق به شهرستان محلات می باشد. و نیز بیش از 40 درصد جمعیت شهرستان محلات در امرگل کاری اشتغال دارند.در این صورت می توان با توسعه دادن تولیدات گل وگیاه در شهرستان محلات و بهره گیری از آنها، موجب افزایش اشتغال و درآمد ارزی و در نهایت رشد وتوسعه پایدار صنعت گردشگری در کشور ایران شد. روش شناسی تحقیق، در دسته روش های توصیفی و تحلیلی قرار دارد که درآن از روش ای پیمایشی مبتنی بر پرسش نامه و مصاحبه و ابزار تحلیلی، تکنیکSWOT، به منظور شناسایی، طبقه بندی و تحلیل عوامل استراتژیک محیط بیرونی و درونی با مشارکت نخبگان در این رشته و کارشناسان محلی استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3662 - قابلیتهای ژئوتوریستی تنگ زینگان صالح آباد شهرستان مهران
محسن رنجبر

ژتوریسم نوعی توریسم فرهنگی – زیست محیطی است که در مناطقی که دارای یادمان‌ها و آثار خاص ژئومورفولوژی، زمین‌شناسی است، با جاذبه‌های خود می‌تواند در گستره جهانی شدن، با ایجاد رابطه‌ای پویا و خلاق بین طبیعت و فرهنگ یک منطقه با گردشگران، جریان‌های جدیدی را در آینده برا أکثر

ژتوریسم نوعی توریسم فرهنگی – زیست محیطی است که در مناطقی که دارای یادمان‌ها و آثار خاص ژئومورفولوژی، زمین‌شناسی است، با جاذبه‌های خود می‌تواند در گستره جهانی شدن، با ایجاد رابطه‌ای پویا و خلاق بین طبیعت و فرهنگ یک منطقه با گردشگران، جریان‌های جدیدی را در آینده برای توریسم جهانی، صلح و توسعه پایدار فراهم نماید. ایران وضعیت مناسبی از لحاظ ژئوتوریسم در فهرست جهانی دارد که کمتر کشوری این همه خصوصیات منحصر به فرد زمین شناسی ما را دارد ولی متاسفانه به علت نوپا بودن این شاخه از توریسم هنوز توجهی به این مقوله نشده است بدیهی است این صنعت نیاز به برنامه ریزی دقیق و کارشناسانه دارد و درصورت بی توجهی آسیبهای جبران ناپذیری از این رهگذر به ما خواهد رسید . کوههای زاگرس کلکسیونی از اشکال ژئومرفولوژی از جمله تنگهای متعدد است.تنگ زینگان دربخش صالح آباد به عنوان یک پدیده ژئومرفولوژی حاصل فرسایش آبی یکی از زیرشاخه های رودخانه چم سرخ در مجموعه ارتفاعات زاگرس میباشد . این تنگه یک آبراهه دائمی است بطول تقریبی 1 کیلومتر که یک منظرة طبیعی بسیار جالب را در سازند بختیاری به وجود آورده است. تنگ زینگان با عرض تقریبی 5 متر که در بعضی قستمها حداقل به 8/1 متر و در قسمتهای عریضتر حداکثر به 8 متر می رسد و در قسمتهای ابتدایی و میانی تشکیل راههای عمیقی را داده است. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از مطالعات میدانی واستفاده از تصاویر ماهواره ای ونقشه های توپوگرافی وزمین شناسی ,ضمن بررسی ویژگیهای تنگ زینگان از دیدگاه زئومرفولوژی قابلیتها و پتانسیل‌های ویژه اکوتوریستی وژئوتوریستی آن مورد مطالعه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3663 - گردشگری، دولت و اقتصاد سیاسی در ایران
حیدر لطفی ناصر سلطانی ناصر اقبالی

نقش و جایگاه دولت در صنعت گردشگری، امری غیرقابل انکار و غیر قابل جایگزین با دیگر پارامترها چون افراد، گروهها و بازیگران فراملّی است و نمود عینی دخالت دولت در صنعت گردشگری را می توان در تمامی کشورها از توسعه یافته تا کمتر توسعه یافته مشاهده کرد. اما دستیابی به موفقیت در أکثر

نقش و جایگاه دولت در صنعت گردشگری، امری غیرقابل انکار و غیر قابل جایگزین با دیگر پارامترها چون افراد، گروهها و بازیگران فراملّی است و نمود عینی دخالت دولت در صنعت گردشگری را می توان در تمامی کشورها از توسعه یافته تا کمتر توسعه یافته مشاهده کرد. اما دستیابی به موفقیت در این عرصه، نیازمند برقراری توازن در کارکردها مابین دولت از یک سو و بخش های خصوصی و دیگر بازیگران از جمله نهادها و سازمانهای بین المللی از سوی دیگر، استراتژی بسیار حسّاس و پیچیده ای است که نیازمند تحقّق پیش فرض هایی چون؛ شکل گیری و تکامل روند دولت- ملّت و به نوعی افزایش سطوح اعتماد بین دو نهاد دولت و جامعه، فقدان اقتصاد رانتی، کمرنگ بودن دغدغه مشروعیت طلبی از سوی دولت می باشد. تلاش ما در این مطالعه بر این است که با استفاده از مولّفه های تاثیرگذار بر اقتصاد سیاسی ایران چون؛ روند ناقص دولت سازی یا ضعف تاریخی بورژوازی، اقتصاد متّکی به نفت و شکل گیری و گسترش اقتصاد غیررسمی و تعمیم آن بر صنعت گردشگری، به تبیین دلایل گذار دولت از سیاست گذاری به عرصه ی کارگزاری و تصدّی گری امور در سطوح پایین پرداخته شود. بدین منظور و جهت سهولت در درک عمق حضور دولت در صنعت گردشگری، از نماگر وابستگی و ویژگی حقوقی اماکن و مراکز تحت مراجعه گردشگران استفاده نموده که نتایج حاصل از این بررسی، حاکی از آن است که بیشتر مراکز مورد نظر، وابسته به نهادها و وزارتخانه های دولتی بوده و هر چند که بخش خصوصی هم از نظر کمیّت دارای جایگاه مناسبی بود اما چنین به نظر می رسد که فقدان زمینه های لازم برای ظهور یک بازار رقابتی، عرصه را برای آنها تنگ کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3664 - استفاده از روش‌های MCDM جهت الویت بندی گردشگری (مطالعه موردی: استان اردبیل)
بابک توکلی مهدی عالی پور اردی فاطمه جهانی شکیب

امروزه گردشگری به عنوان یک صنعت مهم برای پیشبرد اقتصادی برای درآمد زایی و هم چنین به عنوان یک منبع مهم برای رسیدن به توسعه پایدار از طریق بکار گیری تمامی ملاحظات در بخش توسعه پایدار می‌باشد. توسعه گردشگری به عنوان مجموعه‌ای از فعالیت‌های اقتصادی، تأثیر بسزایی در تقویت ب أکثر

امروزه گردشگری به عنوان یک صنعت مهم برای پیشبرد اقتصادی برای درآمد زایی و هم چنین به عنوان یک منبع مهم برای رسیدن به توسعه پایدار از طریق بکار گیری تمامی ملاحظات در بخش توسعه پایدار می‌باشد. توسعه گردشگری به عنوان مجموعه‌ای از فعالیت‌های اقتصادی، تأثیر بسزایی در تقویت بنیان‌های اقتصادی جوامع دارد. برای رسیدن به اینکه کدام مناطق از استان اردبیل دارای استعدادهای مختلف برای گردشگری می‌باشد در این مطالعه اقدام به الویت بندی شهرستان‌های این استان با استفاده از روش‌های تصمیم گیری چند معیاره پرداخته شد. برای این منظور از زیرساخت های گردشگری در این مناطق که به قصد ارایه خدمات وانتفاع توسعه خدمات به گردشگران و مسافران یا میهمانان طبق ضوابط ارایه می‌شود، استفاده شد. برای الویت بندی شهرستان‌های استان اردبیل از ترکیب مدل‌های تحلیل سلسله مراتبی و روش شباهت به راه حل ایده آل استفاده شد.نتایج حاصله از روش‌های تصمیم گیری نشان داد که زیرساخت های اقامتی و مناطق گردشگری بیشتر امتیازات را از لحاظ دید کارشناسان و اساتید دانشگاه و بالاخص گردشگران داشته است و اهمیت این دو تعیین کننده الویت شهرستان‌ها در جهت گردشگری بوده است. برای اثبات این حالت می‌توان دید که شهرستان‌های سرعین و اردبیل در مورد زیرساخت های اقامتی و مناطق گردشگری تعداد بیشتری دارا بوده و در نهایت به عنوان الویت های بالای دارای توان جذب گردشگر می‌باشند، در ضمن می‌توان به توانایی بالای روش‌های مورد استفاده اشاره داشت که توانسته اند به خوبی در مطالعه حاضر مفید باشند. هم چنین در این مطالعه جهت پیشبرد گردشگری در مناطق بدست آمده پیشنهاداتی نیز ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3665 - تحلیلی بر نقش گردشگری و اثرات آن بر توسعه سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان مریوان)
رحمت بهرامی

امروزه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، که از دهه 50 به بعد مطرح گردید. تحقیقباهدفبررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه پایدار جوامع روستایی شهرستا أکثر

امروزه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، که از دهه 50 به بعد مطرح گردید. تحقیقباهدفبررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه پایدار جوامع روستایی شهرستان مریوان واقع در استان کردستانانجام گرفته است. تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعهآماریتحقیق 453 نفر به صورت پرسش نامه توسطسه گروه مردم محلی، کارکنان ادارات دولتی و گردشگران تشکیلداده اند. رواییظاهری ومحتواییابزارتحقیقبااستفادهازنظراتاساتید صاحب نظروپسازانجاماصلاحاتلازمبهدستآمده است. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق پایلوت تست انجام گردید وجهتتعیینپایاییابزارتحقیقاز روشآلفایکرونباخاستفادهشد. داده هایجمع آوریشدهبا استفاده از نرم افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفته. یافته ها نشان داد مهمترین نقش های مثبت تقویت اقتصاد منطقه از طریق رونق بازارچه پیله وری موجب افزایش کیفیت زندگی و حل معضل بیکاری، اما تخریب پوشش گیاهی، افزایش شدید قیمت زمین و مسکن، از بین رفتن فرهنگ سنتی، تضاد اجتماعی بین جامعه میزبان و جامعه میهمان مهمترین پیامدهای منفی گسترش گردشگری روستایی در منطقه می باشند. نتایج تحلیل عاملی نشان می دهد رونق بازارچه پیله وری فرصتی مناسب برای بازدید گردشگران در فضای روستاهای اطراف مریوان فراهم می سازد. وجود برنامه ریزی های منطقی که با شرایط طبیعی و فرهنگی محیط انطباق داشته باشد امکان توسعه گردشگری را دو چندان خواهد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3666 - امکان سنجی توسعه صنعت جهانگردی در شهرستان اردبیل
اصغر نظریان سیدرحیم مشیری فرشاد آقاجانی

جهانگردی یکی از مهم ترین صنایع امروزی است که بسیار سودآور و توسعه بخش است. گردشگری وجهانگردی بر توسعه هر سه بخش اقتصاد یعنی صنعت،کشاورزی وخدمات اثر مستقیم دارد . همچنین در رشد و توسعه متعادل درآمدها، ایجاد محیط زیست سالم، توسعه معنوی و پایدار بسیار موثر است . در قرن اخی أکثر

جهانگردی یکی از مهم ترین صنایع امروزی است که بسیار سودآور و توسعه بخش است. گردشگری وجهانگردی بر توسعه هر سه بخش اقتصاد یعنی صنعت،کشاورزی وخدمات اثر مستقیم دارد . همچنین در رشد و توسعه متعادل درآمدها، ایجاد محیط زیست سالم، توسعه معنوی و پایدار بسیار موثر است . در قرن اخیر، جهانگردی به صورت یک صنعت، اهمیت اقتصادی و اجتماعی گسترده ای یافته، به طوری که برخی از کشورها، بخش مهمی از اقتصادشان وابسته به ارز حاصل از جهانگردی می باشد. کشور ایران هم با دارا بودن ویژگی های ممتاز در امر جهانگردی در بین کشورهای جهان می تواند درآمد هنگفتی از این صنعت داشته باشد. در این میان شهرستان اردبیل با توجه به دارا بودن موقعیت محیطی و وجود منابع سرشار طبیعی، انسانی، جاذبه های تاریخی و مذهبی، توانمندی های فراوانی در زمینه گسترش صنعت جهانگردی داشته که با خط مشی ها و سیاستگزاری های مناسب می توان صنعت جهانگردی و گردشگری را، اولین گام مؤثر در فقرزدائی و توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه منظور داشت.در این تحقیق سعی شده، با استفاده از مطالعات موردی موجود در این شهرستان، مطالعه ای تقریباً کامل از این صنعت و جاذبه های جهانگردی در شهرستان اردبیل صورتگیرد که بیشتر به شناسایی و راه های توسعه صنعت جهانگردی، تنگناها و امکانات این صنعت پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3667 - راهکارهای توسعه گردشگری روستایی در بخش کوهپایه ای گیلان
روشن بابایی همتی نصراله مولائی هشجین

در این تحقیق سعی شده تا گردشگری به عنوان ابزاری برای رشد و پیشرفت روستاها به منظور دستیابی به توسعه گردشگری روستایی وتوسعه روستایی مدنظر قرار گیرد. آن چه که به ارتباط میان گردشگری روستایی و توسعه پایدار روستایی قوت می‌بخشد تعامل این دو مقوله در چهار چوب فضاهایی است که ا أکثر

در این تحقیق سعی شده تا گردشگری به عنوان ابزاری برای رشد و پیشرفت روستاها به منظور دستیابی به توسعه گردشگری روستایی وتوسعه روستایی مدنظر قرار گیرد. آن چه که به ارتباط میان گردشگری روستایی و توسعه پایدار روستایی قوت می‌بخشد تعامل این دو مقوله در چهار چوب فضاهایی است که انواع تیپ‌های گردشگری روستایی را به وجود می‌آورد، گردشگری مزرعه‌ای، باغی، تاریخی، انسانی و طبیعی خود می توانند عاملی برای جذب گردشگران در این مقوله باشند. تدوین شناسنامه توریستی برای روستاها از حیث هدف جنبه کاربردی پژوهش حاضر را در چهار چوب روش شناسی توصیفی - تحلیلی تبیین می‌کند.در نتیجه مجموعه راهکارهایی که در بخش کوهپایه ای استان گیلان ارایه می گرددبا توجه به مباحث توسعه گردشگری روستایی بیان خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3668 - بررسی توسعه گردشگری روستایی در شهرستان سرپل ذهاب مطالعه موردی: روستای پاطاق
وحید ریاحی ماریا مرادی اصغر پاشازاده

گردشگری روستایی فعالیتی است که می‌تواند در پیشرفت و توسعه روستاها اثر فراوان داشته و در توسعه اقتصادی، جلوگیری از مهاجرت و نیز توسعه پایدار روستایی مؤثر باشد. نواحی روستایی ایران در دهه‌های اخیر با تحولات گوناگونی در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و به‌ویژه کالبدی روبرو بوده أکثر

گردشگری روستایی فعالیتی است که می‌تواند در پیشرفت و توسعه روستاها اثر فراوان داشته و در توسعه اقتصادی، جلوگیری از مهاجرت و نیز توسعه پایدار روستایی مؤثر باشد. نواحی روستایی ایران در دهه‌های اخیر با تحولات گوناگونی در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و به‌ویژه کالبدی روبرو بوده‌اند. در برخی از این روستاها، تحولات به سمت ایجاد کانون‌های گردشگری روستایی متمرکز شده و به‌نوعی سکونتگاه روستایی را به کانون گردشگری تبدیل کرده است. روستای پاطاق یکی از این روستاهاست که در سال‌های اخیر به روستای گردشگری تبدیل شده است.این تحقیق با هدف بررسی علل توسعه گردشگری در روستای پاطاق، سعی دارد تا اثرات و پیامدهای گردشگری روستایی را در محدوده مورد مطالعه بررسی نماید.جامعه آماری تحقیق ۹۰ خانوار ساکن در روستای پاطاق می‌باشند که با استفاده از فرمول کوکران ۷۱ خانوار به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده‌اند. در زمینه روایی و اعتبار ابزار گردآوری داده‌ها نیز پرسشنامه اولیه بین کارشناسان و اساتید توزیع شده و پس از اصلاحاتی (نظرسنجی از آن‌ها)، پرسشنامه نهایی تنظیم و تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارSPSS و با روش تحلیل عاملی انجام شده است.نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در روش تحلیل عاملی از ترکیب ۲۹ متغیر اولیه، شش عامل شناسایی شده که 74.4 درصد از واریانس اثرات گردشگری را در روستای پاطاق تبیین می‌کند. از بین این شش عامل شناسایی شده، عامل توسعه خدماتی- زیرساختی به عنوان مهم‌ترین عامل مطرح شده و توانسته است با 40.3 درصد واریانس تحقیق را تبیین کند. در داخل این عامل متغیرهای افزایش انگیزه ماندگاری در روستا و افزایش مهاجرت از نواحی شهری به نواحی روستایی مثبت و مهم‌تر هستند. تغییرات اجتماعی- فرهنگی، نابودی هویت کالبدی، تخریب زیست‌محیطی، افزایش پس‌انداز و تنوع شغلی و در نهایت افزایش اشتغال کاذب و توزیع ناعادلانه منافع، عوامل شناسایی دیگر این تحقیق هستند. درزمینه اجتماعی- کالبدی، کمبود امکانات در سکونتگاه‌های روستایی از بقیه مهم‌تر است. بر اساس این عوامل و اثرات آن‌ها، می‌توان نتیجه گرفت اثرات مثبت گردشگری روستایی در پاطاق قابل‌توجه و بیشتر از آثار منفی بوده و موجب درآمدزایی در روستا، تنوع شغلی و سرمایه‌گذاری در روستا شده است. از جمله محدودیت‌های این پژوهش عدم دسترسی به آمار و اطلاعات، عدم همکاری سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه می‌باشد. راهکارهای عملی که در این پژوهش ارائه شده به شرح زیر است:جذب سرمایه‌گذار خصوصی برای توسعه اماکن و خدمات گردشگری،بکار گیری نیروهای انسانی بومی و ارزان در فعالیت‌های خدماتی گردشگری، آموزش همگانی در روستای پاطاق به منظور ارتقای فرهنگی در مواجهه با گردشگران.می‌توان گفت از آنجا که کمتر به بررسی گردشگری در روستای پاطاق محیطی پرداخته شده، تحقیق حاضر در نوع خود دارای نتایجی می‌تواند باشد که برای محققان و کارشناسان مرتبط با گردشگری و همچنین گردشگران مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3669 - نقش زیرساخت های اقامتی در فعالیت های گردشگری شهررشت
محمد سلیمانی مقدم قاسم اسلامی

با توجه به این که زیر ساخت های اقامتی یکی از مهمترین اجزای نظام فضایی گردشگری می باشد، از این رو کمیت و کیفیت این زیر ساخت ها در افزایش فعالیت های گردشگری به ویژه در جذب گردشگر مؤثر است. کشور ایران با داشتن قابلیت ها و توانایی های بالا در جذب گردشگر، شرایط مناسبی جهت به أکثر

با توجه به این که زیر ساخت های اقامتی یکی از مهمترین اجزای نظام فضایی گردشگری می باشد، از این رو کمیت و کیفیت این زیر ساخت ها در افزایش فعالیت های گردشگری به ویژه در جذب گردشگر مؤثر است. کشور ایران با داشتن قابلیت ها و توانایی های بالا در جذب گردشگر، شرایط مناسبی جهت بهره برداری و توسعه زیر ساخت های اقامتی به مانند سایر کشورهای پیشرو در امر گردشگری فراهم نساخته است. در این راستا مسائل و مشکلات فراوان ساختاری نظیر کمیت، کیفیت و سطح مهارت و تخصص کارکنان مراکز اقامتی در ارتباط با جذب گردشگری، از مسائل وچالش های اساسی شهر رشت می باشد که فعالیت های گردشگری آن را تحت تأثیر قرار داده است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی می باشد و در راستای انجام تحقیق علاوه بر جمع آوری آمار و اطلاعات کتابخانه ای، تکمیل پرسش نامه مسافران ورودی به مراکز اقامتی شهر رشت و تکمیل پرسش نامه مصاحبه ای مدیران پس از استخراج، داده ها مورد تجزیه و تحلیل کمی و کیفی قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد، زیر ساخت های اقامتی به لحاظ کمی و کیفی در میزان جذب گردشگر شهر رشت مؤثر بوده است. به طوری که با کاهش تعداد مراکز اقامتی از 20 واحد در سال 80 به 18 واحد در سال 89، تعداد گردشگران ورودی به مراکز اقامتی شهر رشت نیز کاهش یافته است. یافته های تحقیق بیانگر سطح سواد و مهارت پایین نیروی انسانی شاغل در مراکز اقامتی شهر رشت است به طوری که 62 درصد آنان زیر دیپلم و 5/75 درصد آنان آموزش ندیده اند. نتایج بررسی نشان می دهد مجموعه ای از عوامل درونزاد و برونزاد نظام فضایی گردشگری در میزان جذب گردشگر، فعالیت های گردشگری شهر رشت در دهه اخیر مؤثر بوده است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3670 - مجمع البحرین،اقلیم هشتم، بهشت ناپیدای زمین
اکرم رحمانی علیرضا اقدامی

مجمع البحرین، محلّ اتّصال خلیج عقبه با خلیج سوئز، بر اساس جهان شناسی قدیم و گیتی شناسی سامی غربی، محلّ تلاقی دو دریا و پایان دنیاست که در آن آسمان و زمین به هم می رسند. مراد از دو دریا دو دریای اسطوره ای و پیش آفرینشی است که به صورت عوالم برین و زیرین خوانده شده اند و أکثر

مجمع البحرین، محلّ اتّصال خلیج عقبه با خلیج سوئز، بر اساس جهان شناسی قدیم و گیتی شناسی سامی غربی، محلّ تلاقی دو دریا و پایان دنیاست که در آن آسمان و زمین به هم می رسند. مراد از دو دریا دو دریای اسطوره ای و پیش آفرینشی است که به صورت عوالم برین و زیرین خوانده شده اند و در سطح فرکانس عالم مادّی قرار نمی گیرند. از دیدگاه اسلام در مجمع البحرین شخصیّتی به نام خضر یا پیر وجود دارد که وظیفة رساندن سالکان از وادی های پرخطر به این مکان را بر عهده دارد. در مکتب عرفان و تصوّف نیز مجمع البحرین مفاهیمی چون : قاب قوسین، دل سالک، عالم مثال یا عالم وسیط، یکی از منازل سالکین حقیقت، حضرت جمع الجمع، غار اصحاب کهف، بحر محسوسات و معانی، بحر غیب و شهادت، بحر امکان و وجوب و بحر نبوّت و ولایت دارد. هدف از این تحقیق، بیان موقعیّت جغرافیایی، اسطوره ای، دینی و عرفانی واژة مجمع البحرین می باشد. در این مقالة تحقیقی سعی شده مفاهیم گوناگون این واژه مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و اطّلاعاتی در مورد این مکان و حقیقت وجودی آن ارائه گردد. نتایج به دست آمده از این تحقیق این است که مجمع البحرین محلّ آفرینش اوّلیّة انسان، محلّ تلاقی دو دریا و محلّ اتّصال خلیج عقبه با خلیج سوئز، همان بهشت ناپیدای زمین و اقلیم هشتم ، اقلیمی که حوادث و حکایاتش در ملکوت و در عالم نفس و عالم بیداری شهودی روی می دهد، مکانی معنوی و در عین حال حقیقی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3671 - ارزیابی پایداری گردشگری و تعیین استراتژی بهینه توسعه گردشگری در بندر انزلی
حسن اسماعیل زاده یعقوب اسماعیل زاده

گردشگری همواره در طول تاریخ دارای اهمیت بوده است ولی آنچه که امروزه به این فعالیت بعدی خاص بخشیده، وجود پتانسیل این فعالیت در زمینه اشتغال و اقتصاد پایدار می باشد. گردشگری با این که دارای مزیت ها و پتانسیل های فراوانی است ولی دارای معایبی نیز هست که تزلزل اصول اخلاقی و أکثر

گردشگری همواره در طول تاریخ دارای اهمیت بوده است ولی آنچه که امروزه به این فعالیت بعدی خاص بخشیده، وجود پتانسیل این فعالیت در زمینه اشتغال و اقتصاد پایدار می باشد. گردشگری با این که دارای مزیت ها و پتانسیل های فراوانی است ولی دارای معایبی نیز هست که تزلزل اصول اخلاقی و نابودی زیستگاه های طبیعی از این جمله می باشد. بندر انزلی یکی از شهر های شمال کشور، دارای آثار جاذب گردشگری فراوانی است و همه ساله مقصد گردشگران زیادی می باشد، که سرانجام این امر وجود نتایج مثبت و منفی زیادی در این شهر می باشد. هدف اصلی از انجام این پژوهش تحلیل ویژگی ها و ظرفیت های گردشگری در بندرانزلی می باشد. روش تحقیق مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و توسعه‌ای است. گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی بوده است. تحلیل داده ها به کمک بارومتر پایداری انجام گردیده و در طراحی پرسش نامه از طیف لیکرت استفاده شده است. جامعه آماری شامل گردشگران بندر انزلی و براساس فرمول کوکران 384 نفر می باشد. نتایج تحقیق حاکی از ظرفیت متوسط گردشگری بندر انزلی و با امتیاز 54.75 می باشد که بیشترین مولفه های مؤثر بر گردشگری بندر انزلی، مولفه های محیطی-کالبدی و با امتیاز 65.04 می باشد. در نهایت برای توسعه گردشگری بندر انزلی با استفاده از مدل SWOTپیشنهادهایی مانند تبلیغاتپتانسیل هایبندرانزلیدرجهتجذبگردشگرانخارجی، تشریکمساعیباساکنیندرجهتحفظجاذبه هایطبیعیوانسان ساخت و غیره ارائه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3672 - بررسی و اولویت بندی معابر پیاده شهر زابل جهت بهسازی و نوسازی در راستای ارتقای شهری انسان مدار و پایدار (مطالعه موردی: خیابان های بافت مرکزی شهر زابل)
غلامعلی خمره اقبال نصیری

وضعیت نامطلوب زندگی پیاده در شهرها، عدم توجه کافی به مسیرهای عابرین پیاده در طرح های شهری و وضعیت نابسامان شبکه معابر و پیاده روها از جمله مسایلی هستند که دامن گیر شهرهای امروزی شده اند. این پژوهش برآنست تا با تبیین معیارهای یک محیط پیاده مدار، بر اهمیت آن به عنوان أکثر

وضعیت نامطلوب زندگی پیاده در شهرها، عدم توجه کافی به مسیرهای عابرین پیاده در طرح های شهری و وضعیت نابسامان شبکه معابر و پیاده روها از جمله مسایلی هستند که دامن گیر شهرهای امروزی شده اند. این پژوهش برآنست تا با تبیین معیارهای یک محیط پیاده مدار، بر اهمیت آن به عنوان الگویی مناسب برای جایجایی در محیط شهری، تاکید کرده و هر کدام از معابر پیاده را برای امر بهسازی و نوسازی که نقش مهمی در تجدید حیات دوباره شهرهای از پا افتاده دارند، ایجاد نماید. یکی از معضلات شهر زابل نداشتن پیاده روهای مناسب درسطح شهر می باشد که تنها 30 درصد از پیاده روهای سطح شهر برای تردد مناسب می باشد. این امر ضرورت پرداختن به این مسأله را امری بدیهی می نماید. در واقع هدف اصلی که در این پژوهش به دنبال آن هستیم، این است که پیاده راه ها را به عنوان یک فضای عمومی برای امر بهسازی و نوسازی از طریق چندین شاخص که نقش موثری در خلق یک پیاده رو در شأن شهروندی دارد، بررسی و اولویت بندی نماید، تا به یک شهر انسان مدار و پایدار که در جهت حقوق شهروندی خود فعال است تبدیل شود. روش شناسی تحقیق حاضر، توصیفی و تحلیلی بوده و با استفاده از مدل وایکور 320 نفر از جمعیت شهر زابل به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفته که در فرایند انجام آن، پس از محاسبه و زن ها با استفاده از تحلیل فرآیند سلسله مراتبی AHP، اولویت بندی پیاده روهای شهر زابل جهت بهسازی و نوسازی با استفاده از مدل وایکور مشخص می شود. یافته های تحقیق نشان می دهد که وضعیت پیاده روهای شهر زابل از لحاظ شاخص های مطرح شده در این پژوهش از صد درصد وضعیت خوب و ایده آل عدد 37 درصد را به خود اختصاص داده اند که از این لحاظ در شرایط نامساعدی قرار دارند. و جوابگوی یک شهر انسان مدار و پایدار شهری نیستند. بنابراین این پژوهش، با شناسایی و اولویت بندی کردن معابر پیاده شهر جهت بهسازی و نوسازی دوباره آن ها، در واقع کمک شایانی به شهرداری به عنوان نهاد مسئول، جهت ارتقای شهری انسان مدار، پایدار و مناسب شهروندان خود نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3673 - پژوهشی در فضای گردشگری شهر انزلی با تأکید بر بازاریابی گردشگری
سیده صدیقه حسنی مهر الهه تبری

با گذشت زمان و پیچیده تر شدن روابط و مناسبات فردی و اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، نیازهای جدیدی برای او تعریف شده که از جمله می توان به گذران اوقات فراغت اشاره کرد. شهر به عنوان عالی ترین زیستگاه انسان دارای پتانسیل ها و امکانات زیادی است که قادر به پاسخ گویی به نیا أکثر

با گذشت زمان و پیچیده تر شدن روابط و مناسبات فردی و اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، نیازهای جدیدی برای او تعریف شده که از جمله می توان به گذران اوقات فراغت اشاره کرد. شهر به عنوان عالی ترین زیستگاه انسان دارای پتانسیل ها و امکانات زیادی است که قادر به پاسخ گویی به نیازها و خواسته های شهروندان و بازدیدکنندگانش است، از این رو همواره شهر هم به عنوان مبدأ و هم مقصدگردشگری مطرح بوده است. تحقیق حاضر بر پایه تفکر اثبات گرایی بنا نهاده شده و به مطالعة عینی پدیده های موجود در شهر یا به عبارتی به توصیف وضع موجود شهر از نگاه گردشگری پرداخته شده است از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده شده است، جامعة آماری تحقیق را گردشگران وارد شده به شهر تشکیل داده که از میان آنان 400 نفر به عنوان جامعة نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. حجم جامعه نمونه نیز بر اساس جدول مورگان به دست آمده است. روش گردآوری اطلاعات از طریق اسنادی و میدانی صورت پذیرفته که با ابزارهای گوناگون از جمله پرسش نامه به جمع آوری داده ها پرداخته شده و از نرم افزارهایEXCELو SPSSاستفاده شده است. با توجه به فرضیه های تحقیق، نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که روند تغییرات مراکز خدماتی با افزایش جمعیت گردشگر متناسب نیست و هر چند منطقة آزاد به عنوان انگیزه مسافرت در ذهن گردشگران جای دارد اما شرایط موجود منطقه آزاد تجاری نقشی در فعالیت های گردشگری مسافران ایفا نمی کند و همچنین عدم توسعه جدی کمی و کیفی مراکز خدمات رسانی به عنوان چالشی در بازار گردشگری شهر به حساب می آید. نتیجة عینی اثبات فرضیه ها از طریق آمار استنباطی و آزمون آنها نیز مؤید همین نکات است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3674 - جغرافیای تغذیه، رویکردی نوین در گردشگری شرق گیلان
اکبر معتمدی مهر حسین مصداقی

در عصر حاضر گردشگری با هدف کشف پدیده های تازه فرهنگی رفته رفته می رود تا جایگزین مقاصد تفریحی در این صنعت قرار گیرد. امروزه جغرافیای تغذیه در فضای جغرافیایی خاص خود و در ارتباط با سایر عناصر فضایی از اهداف پر طرفدار و پر درآمد در کشورهای پیشرو در امر توریسم محسوب می شود أکثر

در عصر حاضر گردشگری با هدف کشف پدیده های تازه فرهنگی رفته رفته می رود تا جایگزین مقاصد تفریحی در این صنعت قرار گیرد. امروزه جغرافیای تغذیه در فضای جغرافیایی خاص خود و در ارتباط با سایر عناصر فضایی از اهداف پر طرفدار و پر درآمد در کشورهای پیشرو در امر توریسم محسوب می شود ؛ همان چیزی که کشور ترکیه به نحو احسن از آن استفاده می کند. منطقه شرق گیلان شامل شهرستان های: آستانه اشرفیه، لاهیجان، سیاهکل، لنگرود، املش و رودسر جغرافیای تغذیه مخصوص به خود را دارد که می تواند به عنوان شناسه ای برای گردشگری این منطقه قرار گیرد. در این مقاله پس از بیان تعاریف مربوط به جغرافیای تغذیه و ارتباط آن با توریسم ابعاد مختلف عناصر فضای جغرافیایی این منطقه بررسی شده است. در ادامه برای بیان دقیق تر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه مشاهدات عمدتاً میدانی و برگرفته از شیوه های رایج در جغرافیا، جغرافیای اقتصادی و معیشتی شرق گیلان، انواع خوردنی های مردم در این منطقه، آداب غذا خوردن، باورها و اعتقادات مردم در ارتباط با تغذیه و... تبیین شده و برخی از ویژگی های منحصر به فرد جغرافیایی فرهنگ غذایی شرق گیلان مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با تحلیل پرسش نامه های آماری و اثبات فرضیه از طریق آزمون همبستگی این طور نتیجه گیری شده که پرداختن به جغرافیای تغذیه شرق گیلان به توسعه گردشگری این مناطق منتهی می شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3675 - معرفی پتانسیلهای حوضه شفارود گیلان جهت توسعه اکوتوریسم
رفعت شهماری اردجانی

حوضه های رودخانه ای از گذشته های دور مکان و بستری برای شکل گیری وتوسعه تمدن های بشری ایفای نقش نموده اند و تمدن های بسیاری پس از یکجا نشینی و شروع فعالیت کشاورزی در میان حوضه های رودخانه ای شکل گرفته و توسعه پیدا کرده است . استان گیلان و بویژه حوضه های رودخانه ای غرب گ أکثر

حوضه های رودخانه ای از گذشته های دور مکان و بستری برای شکل گیری وتوسعه تمدن های بشری ایفای نقش نموده اند و تمدن های بسیاری پس از یکجا نشینی و شروع فعالیت کشاورزی در میان حوضه های رودخانه ای شکل گرفته و توسعه پیدا کرده است . استان گیلان و بویژه حوضه های رودخانه ای غرب گیلان از جمله حوضه شفارود واقع در شهرستان رضوانشهر با طبیعت زیبا و سحرآمیز،آب و هوای معتدل، پوشش گیاهی رنگارنگ وهمچنین با وسعت 349 کیلومترمربع با قرارگیری در کنار جاده سراسری انزلی – آستارا و ارتفاع متوسط 1250 متر از سطح دریا و بارش سالیانه 956 میلیمتر و نیز ساز و کار فرآیندهای درونی و بیرونی به ویژه (در مسیر جاده ترانزیتی فومن – میانه(سنتو) که از داخل حوضه عبور کرده ،و از پتانسیل های زیادی برخوردار است. که در صورت حفظ منابع موجود از طریق اجرای طرح های مدیریتی آمایش سرزمین همراه با سرمایه گذاری در بخش اکوتوریسم،می توان انتظار داشت که این حوضه به عنوان محور برنامه های توسعه منطقه ای جهت اشتغال زائی ، و نیز منطقه تیپیک برای دیگر حوضه های غرب استان گیلان در اولویت و مدنظر قرار گیرد. مقاله فوق با هدف شناسایی و معرفی مکانها ،جاذبه ها و توانهای طبیعی حوضه مورد نظر جهت جذب اکوتوریست ،بمنظور اشتغال زایی و توسعه این ناحیه با استفاده ازروش توصیفی – تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای (گردآوری اطلاعات اولیه، نقشه های توپوگرافی 50000 : 1 ، زمین شناسی 250000 : 1 ، عکسهای هوایی ، آمارهای هواشناسی) و روش میدانی(مشاهده مستقیم)انجام شده است .. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3676 - تحلیل راهبردی شاخص‌های گردشگری (مطالعه موردی: شهر چابکسر، استان گیلان)
سید علی حسینی فاطمه مبرهن قاسم آبادی مژگان خوشدلان آزاده مهری

نبود مدیریت یکپارچه توسعه گردشگری، عدم آموزش و کمبود دانش تخصصی و نگاه سنتی به مقوله گردشگری، کمبود امکانات گردشگری و ... از مسائل گردشگری شهری است. توسعه گردشگری شهری نیاز به داشتن آگاهی از توان‌ها و قابلیت‌های موجود در فضای شهری و استفاده‌ منطقی از آن دارد. بنابراین ا أکثر

نبود مدیریت یکپارچه توسعه گردشگری، عدم آموزش و کمبود دانش تخصصی و نگاه سنتی به مقوله گردشگری، کمبود امکانات گردشگری و ... از مسائل گردشگری شهری است. توسعه گردشگری شهری نیاز به داشتن آگاهی از توان‌ها و قابلیت‌های موجود در فضای شهری و استفاده‌ منطقی از آن دارد. بنابراین ارزیابی راهبردی پتانسیل‌‌ها و محدودیت‌های گردشگری شهر و ارائه راهبرد در بهینه‌سازی وضع موجود و توسعه گردشگری شهر ضروری است. این امر باید با توان‌های اقتصادی، محیطی، تاریخی، فرهنگی و هویتی فضاهای جغرافیایی متناسب باشد و بر اساس شناسایی علمی توان‌ها و خواسته‌های منطقی گردشگران انجام گیرد.شهر چابکسر به دلیل برخورداری از مواهب طبیعی (دریا و جنگل) و زیبایی منحصر به فرد، قرارگیری در مسیر اصلی جاده‌ای کشور، در موقعیت راهبردی قرار گرفته است به طوری که نیازمند نگاه راهبردی برای برنامه‌ریزی راهبردی توسعه شهری است. هدف تحقیق شناسایی نقاط قوت و ضعف شهر در امر گردشگری و بررسی فرصت‌ها و محدودیت‌های پیش رو، رفع موانع و ارائه راهبرد محوری برای رسیدن به توسعه گردشگری شهر می‌باشد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، نوع تحقیق کاربردی و شیوه اجرای آن پیمایشی است. در این راستا پرسش نامه‌ای با جامعه آماری 365 نفر از شهروندان و20 نفر از کارشناسان انتخاب و تکمیل شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که عوامل درونی و بیرونی گردشگری شهر چابکسر علی‌رغم دارا بودن ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه گردشگری، به علت تعدد و عمق میزان ضعف‌ها و تهدیدها و عدم بهره‌گیری درخور از فرصت‌های ایجاد شده، فاصله‌ی زیادی با شرایط مطلوب یک منطقه‌ی گردشگری دارد. از این رو پیاده‌سازی راهبرد تدافعی در مقطع کنونی مناسب‌ترین راهبرد برای حرکت به سوی توسعه راهبردی گردشگری چابکسر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3677 - تدوین راهبردهای توسعۀ گردشگری روستایی(مطالعه موردی: روستای شیدان، شهرستان بوانات، استان فارس)
محمد حسام پور یوسف قنبری محسن شایان

گردشگری و اقتصاد گردشگری در حال حاضر، در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است. افزون بر این بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران توسعه نیزاز صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه ی پایدار یاد می کنند. در این راستا گردشگری روستایی نیز جزئی از صنعت گردش أکثر

گردشگری و اقتصاد گردشگری در حال حاضر، در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است. افزون بر این بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران توسعه نیزاز صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه ی پایدار یاد می کنند. در این راستا گردشگری روستایی نیز جزئی از صنعت گردشگری به حساب می آید که می تواند با برنامه ریزی اصولی و مناسب و شناسایی مزیت ها و محدودیت های گردشگری روستایی، نقش موثری در توسعه ی این مناطق و در نتیجه توسعه ی ملی و تنوع بخشی به اقتصاد ملی بر عهده داشته باشد. جهت تدوین راهبردهای مناسب توسعة گردشگری در این روستا ، ابتدا با استفاده از مدل های SWOT و EFE و IFE، مهم ترین عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر توسعة گردشگری روستای شیدان شناسایی شدند، سپس با استفاده از روش ماتریس داخلی و خارجی (IEM)، موقعیت منطقة مورد مطالعه، جهت انتخاب و تدوین راهبردها مشخص شده و در مرحلة آخر، با استفاده از مدل روش تحلیل سلسله مراتبی AHP، بهترین راهبرد توسعة گردشگری در این روستا انتخاب گردید و نتایج بدست آمده نشان داد که: با توجه به پتانسیل ها و محدودیت های روستای شیدان در زمینة گردشگری، در بین چهار راهبرد اصلی، راهبرد WT، با امتیاز 0.342 به عنوان بهترین راهبرد انتخاب شده است. راهبرد ST4- توسعه زیرساخت ها و امور زیربنایی و تجهیزات خدمات رفاهی و زمینه سازی جذب سرمایه گذاران به فعالیت در بخش گردشگری با امتیاز 0.468 در بین 16 راهبرد مطرح شده، بهترین و مؤثرترین راهبرد می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3678 - امکان‌سنجی احداث سایت موزه روستای تاریخی- باستانی بویه شهرستان املش با بهره گیری از مدل تحلیلی SWOT با رویکرد گردشگری
محمدعلی رحیمی پور شیخانی نژاد هادی مدبری لیفشاگرد میرمسلم رهبر هاشمی محمد شادپور

روستای تاریخی و محوطه باستانی بویه در شهرستان املش قرار دارد. این محوطه علاوه بر جاذبه های طبیعی، دارای آثار تاریخی و باستانی و گورستان های قدیمی مربوط به عصر آهن یک و دو می باشد. تیم های کاوشگری، آثار باستانی فراوان مانند زیورآلات زینتی و ظرف های فلزی و سفالی را کشف أکثر

روستای تاریخی و محوطه باستانی بویه در شهرستان املش قرار دارد. این محوطه علاوه بر جاذبه های طبیعی، دارای آثار تاریخی و باستانی و گورستان های قدیمی مربوط به عصر آهن یک و دو می باشد. تیم های کاوشگری، آثار باستانی فراوان مانند زیورآلات زینتی و ظرف های فلزی و سفالی را کشف نموده اند. معماری مساکن و جاذبه های فرهنگی روستا بر جذابیت این محدوده برای گردشگران افزوده است. علاوه بر این روستای بویه به لحاظ برخورداری از قابلیت اکوتوریسم و توریسم تاریخی- فرهنگی به صورت توأمان یک نمونه کم نظیر به شمار می آید. سنجش امکان احداث سایت موزه نیازمند اطلاعات پایه از جمله: مردم شناسی، اقلیم،زمین شناسی، خاک شناسی،منظر و پارامترهای دیگر است؛ بدین منظور گرد آوری بسیاری از اطلاعات جزیی در قالب تیم های تخصصی از عملیات میدانی وپیمایشی صورت پذیرفت؛ سپس نقشه موضوعی بر اساس سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)از محدوده تولید شد و درپایان به موازات تحلیل اطلاعات پایه و مکانی، امکان احداث سایت-موزه با استفاده از مدلSWOTنیز مورد انجام قرار گرفت. این مطالعه در قالب دو پرسش نامه مجزا جهت کسب نظرات 45 کارشناس تدوین شد، پاسخ ها نیز طبق طیف 5 طبقه ای لیکرت تنظیم گردید، پس از نرمال سازی میانگین وزن ها، حاصل در میانگین امتیازات ضرب شد و میانگین امتیازهای وزنی محاسبه گردید، بیشترین مجموع امتیاز وزنی به میزان 38/54 برای استراتژیWOبدست آمد و مدلSWOTدر این پژوهش راهبرد رشد خارجی را پیشنهاد داد.در پایان نیز پیشنهاداتی بر مبنای توسعه رشد از خارج با محوریت احداث سایت موزه در مقوله های اقتصادی و اشتغال، امنیتی، فرهنگی و اجتماعی و بهداشتی - زیست محیطی ارایه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3679 - بررسی توانهای گردشگری شهرستان سیاهکل
علیرضا کشوردوست مانا کشوردست

جاذبه ها وتوانهای گردشگری از سرمایه های منحصر به فرد هر کشور و منطقه به شمار می رودکه شناسایی، طبقه بندی و برنامه ریزی برای آن جهت توسعه گردشگری دارای اهمیت بالایی می باشد.در این راستا توسعه صنعت گردشگری نیازمند برنامه ریزی جامع و کارآمد بوده و این در حالی است که کشور ا أکثر

جاذبه ها وتوانهای گردشگری از سرمایه های منحصر به فرد هر کشور و منطقه به شمار می رودکه شناسایی، طبقه بندی و برنامه ریزی برای آن جهت توسعه گردشگری دارای اهمیت بالایی می باشد.در این راستا توسعه صنعت گردشگری نیازمند برنامه ریزی جامع و کارآمد بوده و این در حالی است که کشور ایران با توجه به ویژگی ها و توانهای منحصر به فرد خود، دارای قابلیت بالایی در زمینه توسعه این صنعت می باشد محدوده مورد مطالعه، شهرستان سیاهکل است که در بخش شرقی استان گیلان جای گرفته است. این شهرستان از تمامی اقلیمهای گیلان، جز سرزمینهای کرانه ای بهره مند بوده و از آب و هوای جلگه ای تاکوهپایه ای و کوهستانی را شامل می گردد. با توجه به پژوهش های انجام یافته،گردشگری در بخش کوهستانی این شهرستان (منطقه دیلمان) از قابلیت بالایی برخوردار می باشد؛ زیرا با تمرکز 91.66 و 73 درصدی توانهای طبیعی و تاریخی و شرایط ویژه جغرافیایی دارای توان لازم جهت جذب گردشگر برای توسعه این صنعت می باشد. در این پژوهش، کوشش بر آن است که با شناخت قابلیتهای منطقه در بخشهای جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی به بررسی تطبیقی این مناطق پرداخته تا زمینه برنامه ریزی برای هریک از مناطق فراهم آید. روش به کار گرفته شده به شیوه توصیفی - تحلیلی بوده و پس از گردآوری، طبقه بندی وسازماندهی داده ها به تجزیه و تحلیل آنها پرداخته می شود و در روند این پژوهش ازپرسشنامه،نقشه،نمودار،جدول، نرم افزارهایی چون Excel و Autocad جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3680 - تحلیلی پیرامون راهکارهای توسعه صنعت گردشگری در استان گیلان
مهرداد گودرزوند چگینی نصرالله مـولایـی هـشجـین

گردشگری نقش اساسی در اقتصاد کشورها ایفا می کند . شناسایی عمیق و دقیق ابعاد مختلف گردشگری به عنوان رمز توسعه بازار آن محسوب می شود. صنعت گردشگری در طی دهه اخیر با نرخ رشد شتابان گسترش یافته و منبع در آمدی قابل ملاحظه ای برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته ب أکثر

گردشگری نقش اساسی در اقتصاد کشورها ایفا می کند . شناسایی عمیق و دقیق ابعاد مختلف گردشگری به عنوان رمز توسعه بازار آن محسوب می شود. صنعت گردشگری در طی دهه اخیر با نرخ رشد شتابان گسترش یافته و منبع در آمدی قابل ملاحظه ای برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته بوده استتحقیق حاضر به روش پیمایشی انجام گردیده است . جامعه مورد تحقیق شامل مدیران و تصمیم گیران اجرایی بخش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با صنعت گردشگری در سطح استان گیلان می باشند که از طریق نمونه گیری خوشه ای حجم نمونه تعیین و با پرسشنامه به عنوان ابزار سنجش داده ها و اطلاعات لازم جمع آوری گردیده است برای سنجش اعتبار ظاهری (vality face) از نظرات ، صاحبنظران بخش گردشگری استفاده شده است و برای تعیین پایاییReliability ) ) ابزار سنجش ، از روش تعیین ضریب کروبناخ استفاده شده است . ضریب آلفای کرنباخ 871% به دست آمده است که نشاندهنده پایایی ابزار سنجش و قابلیت بالای آن می باشد . داده ها و اطلاعات جمع آوری شده، از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند . یکی از مهم ترین یافته های تحقیق حاضر نشان می دهند که بخش اکوتوریسم می تواند به یکی از راهکارهای اصلی برای توسعه و گسترش این صنعت با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی استان مفید و موثر واقع شود و از میان عوامل جغرافیایی ، عامل جغرافیایی دریا و سواحل ، بالاترین تاثیر را در جذب گردشگر به استان گیلان را داشته است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3681 - روند شکل گیری و گسترش خانه های دوم در حوزه های جنگلی- کوهستانی شمال کشور در طی سال های 85-1345
خدیجه گلین مقدم

امروزه ساخت خانه های دوم به عنوان یکی از پیامدهای توسعه گردشگری در بعضی از مناطق دنیا تلقی می گردد. طی دهه اخیر ساخت خانه های دوم در پیرامون شهر های بزرگ و به خصوص شمال ایران رواج و در حال توسعه می باشد. در همین راستا منطقه جنت رودبار در شهرستان رامسر به دلیل برخورداری أکثر

امروزه ساخت خانه های دوم به عنوان یکی از پیامدهای توسعه گردشگری در بعضی از مناطق دنیا تلقی می گردد. طی دهه اخیر ساخت خانه های دوم در پیرامون شهر های بزرگ و به خصوص شمال ایران رواج و در حال توسعه می باشد. در همین راستا منطقه جنت رودبار در شهرستان رامسر به دلیل برخورداری از موقعیت جغرافیایی مناسب، نزدیکی به دریا و جنگل و مناطقی که گردشگران از آنجا می آیند (مانند تهران)، بشدت تحت تاثیر گردشگری خانه های دوم قرار دارد. ازدحام جمعیت در تابستان، کمبود امکانات، آلودگی های زیست محیطی، تغییر در کاربری اراضی و... از مهمترین پیامدهای منفی گردشگری خانه های دوم در این منطقه بشمار می رود. در این مقاله با انجام مطالعات میدانی در 46 روستای دایمی و فصلی ماهیت و روند شکل گیری و گسترش خانه های دوم طی سال های 1385- 1345 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها حاکی از آن است که با برنامه ریزی کارا می توان از گردشگری خانه های دوم در راستای بهبود رفاه و توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاهای منطقه جنت رودبار بهره برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3682 - The Effect of Cerium Nitrate and Salicylic Acid on Vase Life and Antioxidant System of Cut Lisianthus (Eustoma grandiflorum cv. Pink Picotte) Flowers
Firoozeh Pourzarnegar Davood Hashemabadi

To reduce the postharvest loss of cut lisianthus ‘Pink Picotte’ flowers, an experiment was conducted based on a randomized complete design with three replications. The experimental treatments were composed of salicylic acid (SA) at three rates of 50, 100 and أکثر

To reduce the postharvest loss of cut lisianthus ‘Pink Picotte’ flowers, an experiment was conducted based on a randomized complete design with three replications. The experimental treatments were composed of salicylic acid (SA) at three rates of 50, 100 and 200 mgL-1 and cerium nitrate (Ce(NO3)3) at four rates of 20, 40, 80 and 200 μM and distilled water (control) applied at 24-h pulses with 3% sucrose. It was found that SA and Ce (NO3)3 influenced all recorded traits significantly except for dry matter. The treatments of 40 μM Ce (NO3)3 and 100 mgL-1 SA performed the best in extending vase life so that they were associated with the longest vase lives of 15.42 and 15.20 days, respectively. In addition to improving vase life, these two treatments outperformed the other treatments in inhibiting the loss of fresh weight, reducing bacterial colony in vase solution, and increasing leaf chlorophyll. The highest catalase activity (8.57 IUg-1FWmin-1) was observed in the plants treated with 40 μM Ce (NO3)3, not differing from the treatments of 50 and 100 mgL-1 SA significantly. Furthermore, these treatments were effective in increasing superoxide dismutase activity. The results revealed that the application of 200 mgL-1 SA had adverse impacts on the vase life and the related traits. Overall, it is not recommended to apply high concentrations of Ce (NO3)3 (80 and 200 μM) and SA (200 mgL-1) in the vase solution of cut lisianthus ‘Pink Picotte’ flowers. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3683 - Effect of Different Concentration and Application Methods of Polyamines (Putrescine, Spermine, Spermidine) on Some Morphological, Physiological, and Enzymatic Characteristics and Vase Life of Rosa hybrida cv. ‘Dolce Vita’ Cut Flower
Elham Danaee Vahid Abdossi

In order to study on different methods of application of polyamines (putrescine, spermine, spermidine) on some morphological, physiological, enzymatic and vase life of Rosa hybrida cv. ‘Dolce Vita’, experiment was conducted as a factorial experiment in a com أکثر

In order to study on different methods of application of polyamines (putrescine, spermine, spermidine) on some morphological, physiological, enzymatic and vase life of Rosa hybrida cv. ‘Dolce Vita’, experiment was conducted as a factorial experiment in a completely randomized design with 32 treatments, 3 replicates and each replication containing 5 vases, a total of 480 vases were executed. First factor was, putrescine, spermine, spermidine (50, 100 mg/l) and second factor was 4 methods of uses (pre-harvest spray, postharvest spray, 24 hrs pulse and continuous). We are 2 blanks in this experiment: distilled water and 3 % sucrose + 3 mg l-1 nanosilver. Morphological, physiological and enzymatic traits such as relative fresh weight, cell membrane stability index, anthocyanin of petals, total chlorophyll of leaves, protein, phenylalanine ammonia- lyase and superoxide dismutase enzymes activity and vase life were measured. The results showed that Spm100 mg/l in pre-harvest spray method had the highest rates in protein, activity of phenylalanine ammonia- lyase and superoxide dismutase enzymes. Therefore, according to the results of this study, the method of pre-harvest spraying of polyamines can be recommended as the best way to improve morphological, physiological, enzymatic and vase life of Rosa hybrida cv. ‘Dolce Vita’. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3684 - Effects of 6-Benzylaminopurine and Salinity Stress on Flowering and Biochemical Characteristics of Winter Jasmine (Jasminum nudiflorum L.)
Masoume Fazeli Davood Naderi

The purpose of this study was to evaluate the effects of different levels of salinity stress and sprayed of the 6-benzylaminopurine (benzyl adenine) on morphological and biochemical characteristics of winter jasmine. Therefore, an experiment was conducted in 2016-2017 g أکثر

The purpose of this study was to evaluate the effects of different levels of salinity stress and sprayed of the 6-benzylaminopurine (benzyl adenine) on morphological and biochemical characteristics of winter jasmine. Therefore, an experiment was conducted in 2016-2017 growing seasons in research center of greenhouse production of Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch. The experiment was carried by using a factorial based on completely randomized design with 4 levels of salinity stress (2, 4, 6 and 8 dS m-1) as the first factor and different levels of benzyl adenine (control (non-application), 25 and 50 mg l-1) as a second factor was performed in 3 replications (total of 36 plots). The traits such as fresh and dry weight of flower, flower number, content of the chlorophyll a, b, total, carotenoids, and superoxide dismutase (SOD) enzyme of winter jasmine plant were studied. The results showed that salinity levels and benzyl adenine foliar application have a significant effect on all of traits. The results showed that the activity of SOD was significantly higher in application of 8 dS m-1 salinity than the 2 dS m-1 treatment, and the highest enzymatic activity were recorded at 8 dS m-1 treatment. On the other hand, in investigating the effects of foliar application of Benzyl adenine treatment, it was observed that this factor had positive effects on all of the above traits and their effects were concentration-dependent. It can be concluded that although salinity stress had a negative effect on winter jasmine, benzyl adenine treatment has minimized the negative effects of salinity stress. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3685 - Nutritional Value of Some Flowers Found in Green Spaces as New Food Sources
Samira Nicknezhad Davood Hashemabadi Mohammad Sadegh Allahyari

Supplying safe, natural, and inexpensive food sources for the growing population of the world is a need of contemporary societies. Edible flowers are a new natural source in humans’ food basket. In this regard, the nutritional value of five edible flowers includin أکثر

Supplying safe, natural, and inexpensive food sources for the growing population of the world is a need of contemporary societies. Edible flowers are a new natural source in humans’ food basket. In this regard, the nutritional value of five edible flowers including Tagetes erecta L., gladiolus, yucca (Yucca gloriosa), chrysanthemum, and Hibiscus syriacus were explored. According to the results, the African marigold flowers had the highest total flavonoids (16.13 mg CE g-1 FW), total phenols (14.48 mg GAE g-1 FW), antioxidant capacity (87.89 % DPPH inhibition), vitamin C (30.60 mg 100 g-1 FW), and proteins (1.56 %). The highest carotenoids (482.57 μg g-1 FW), Fe (2.54 mg 100 g-1 FW), and Zn (0.27 mg 100 g-1 FW) were recorded by the yucca flowers. The chrysanthemum flowers exhibited the highest Ca (47.25 mg 100 g-1 FW) and Mg (2.60 mg 100 g-1 FW), and the H. syriacus flowers exhibited the highest anthocyanins (30.86 mg/100 g-1 FW). In addition, the gladiolus flowers showed the lowest total flavonoids (11.17 mg CE g-1 FW), anthocyanins (2.14 mg 100 g-1 FW), proteins (0.52 %), Fe (0.36 mg 100 g-1 FW), Ca (9.11 mg/100 g-1 FW), and Zn (0.14 mg 100 g-1 FW). The chrysanthemums had the lowest total phenols (0.54 mg GAE g-1 FW) and vitamin C (8.16 mg 100 g-1 FW), the yuccas had the lowest antioxidant capacity (47.76% DPPH inhibition), and the H. syriacus flowers had the lowest carotenoids (362.17 μg g-1 FW). So, given the phenol and antioxidant compounds, minerals, and proteins of the studied flowers, they can be included in the food basket of households as natural food sources. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3686 - بررسی ژنوتیپ‌های مختلف گل داودی از نظر ترکیبات آنتی‌اکسیدانی، عناصر معدنی و مغذی
حورا بیانی فر داود هاشم آبادی محمد صادق الهیاری بهزاد کاویانی

داودی یکی از مهمترین گل‌های زینتی در جهان است که از نظر دارویی و خوراکی نیز حائز اهمیت است. در این پژوهش 20 ژنوتیپ گل داودی تولید و اصلاح شده در پژوهشکده‌ی گل و گیاهان زینتی محلات از نظر ترکیبات مغذی، معدنی و آنتی‌اکسیدانی در قالب طرح کاملا تصادفی در سال 1402 بررسی شدند أکثر

داودی یکی از مهمترین گل‌های زینتی در جهان است که از نظر دارویی و خوراکی نیز حائز اهمیت است. در این پژوهش 20 ژنوتیپ گل داودی تولید و اصلاح شده در پژوهشکده‌ی گل و گیاهان زینتی محلات از نظر ترکیبات مغذی، معدنی و آنتی‌اکسیدانی در قالب طرح کاملا تصادفی در سال 1402 بررسی شدند. نتایج نشان داد که در بین ژنوتیپ‌های منتخب گل داودی اختلاف معناداری در همه صفات ارزیابی شده وجود دارد، بطوری‌که بیشترین مقدار کلسیم (1/74 میلی‌گرم در کیلوگرم وزن تر)، آهن (231/2 میلی‌گرم در کیلوگرم وزن تر) و سلنیوم (233/0 میلی‌گرم در کیلوگرم وزن تر) به‌ترتیب برای Code 326، Code 110 و Code 562 ثبت شد. بیشترین مقدار روی (315/0 میلی‌گرم در کیلوگرم وزن تر) نیز به Code 562 و Code 134 تعلق داشت. بیشترین ویتامین A (086/0 میلی‌گرم در کیلوگرم) و ویتامین C (58/13 میلی‌گرم در 100 گرم وزن تر) به‌ترتیب برای ژنوتیپ‌های Code 540 و Code 603 ثبت شد. Code 751 (483/1 درصد) بالاترین سطح پروتئین و Code 540 و Code 138 نیز به‌ترتیب با 06/13 و 34/22 درصد کمترین و بیشترین درصد فیبر را داشتند. Code 674 و Code 108 نیز به‌ترتیب ژنوتیپ‌های برتر در صفات آنتوسیانین و کاروتنوئید گلبرگ بودند. Code 684 و Code 354 بیشترین و Code 751 کمترین فلاونوئید کل را داشتند در حالیکه بیشترین و کمترین مقدار فنل کل به‌ترتیب به Code 326 و Code 462 تعلق داشت. با توجه به نتایج حاصل، از 20 ژنوتیپ معرفی شده گل داودی که در داخل کشور اصلاح و تولید می‌شوند می‌توان به‌عنوان یک منبع غذایی جدید و در دسترس جهت تامین بخشی از مواد مغذی مورد نیاز بدن استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3687 - مدلسازی نرم عوامل مؤثر بر توسعه صادرات صنایع گل و گیاهان زینتی مازندران بر اساس مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM)
نرگس مهدئی مجید فانی مجید فتاحی

سهم مازندران از صادرات گیاهان زینتی و گل و گیاه در ده سال گذشته علیرغم همجواری با کشورهای CIS رو به کاهش بوده است. هدف تحقیق دستیابی به مدل طبقه بندی شده عوامل موثر در توسعه صادرات گیاهان و گل های زینتی مازندران در قالب یک مدل عملیاتی جامع است که ماهیتی کاربردی دارد. با أکثر

سهم مازندران از صادرات گیاهان زینتی و گل و گیاه در ده سال گذشته علیرغم همجواری با کشورهای CIS رو به کاهش بوده است. هدف تحقیق دستیابی به مدل طبقه بندی شده عوامل موثر در توسعه صادرات گیاهان و گل های زینتی مازندران در قالب یک مدل عملیاتی جامع است که ماهیتی کاربردی دارد. با بررسی ادبیات تحقیق و کنکاش نظر کارشناسان، موضوع در قالب 22 عامل و 98 شاخص شناسایی شد. مبنای تحقیق، قضاوت گروهی از کارشناسان و خبرگان صادرات و تولیدکنندگان صادراتی مازندران بود که بر اساس نمونه گیری قضاوتی هدفمند انتخاب شدند. روایی پرسشنامه محقق ساخته توسط متخصصان تایید شد. داده‌های به‌دست‌آمده از پرسش‌نامه‌ها با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و از نظر تأثیرگزاری و تأثیرپذیری در 6 سطح در یک شبکه تعاملی ترسیم شد. یافته ها نشان داد که عوامل «ویژگی سیاسی و اقتصادی بین المللی» و «بازآفرینی دولت در توسعه صادرات» بیشترین تأثیر را بر توسعه صادرات صنعت گل و گیاهان زینتی دارند. دیپلماسی تجاری، «رشد پایدار اقتصاد» نیز در پایین ترین سطح اثربخشی قرار داشتند. همچنین نیروی محرکه و وابستگی سایر عوامل نیز شناسایی شد تا تأثیر عوامل در توسعه صادرات این صنعت تبیین شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3688 - Effects of Chemicals on Vase Life of Cut Carnation( Dianthus caryophyllus L. 'Delphi ') and Microorganisms Population in Solution
B. Edrisi A. Sadrpoor V. R. Saffari

The vase life of cut flowers and foliage is often shortened by vascular occlusions that constrict vase solution supply. Reduction in stem conductivity is typically caused by blockage of cut stem ends and xylem conduits by microbes, physiological plugging, and disruption أکثر

The vase life of cut flowers and foliage is often shortened by vascular occlusions that constrict vase solution supply. Reduction in stem conductivity is typically caused by blockage of cut stem ends and xylem conduits by microbes, physiological plugging, and disruption of water columns in xylem vessels by cavitations and air emboli. Cut flower and foliage longevity can be greatly affected by the chemical composition of the vase solution. A broad range of biocides has been suggested to prevent the proliferation of microorganisms in vase solutions; however, their assumed antimicrobial action may be confounded by their other physicochemical effects. the effect of some chemicals on postharvest longevity and microorganisms in solution of cut carnation ‘Delphi’ evaluated in a randomized complete block design with three replications. Flowers harvested in paint brush stage and recutted to 60 cm stem length. Vase life evaluated in 20±2oC temperature, relative humidity 60% and 1800 lux light intensity. The results showed that flowers longevity has significant different (P£0.01) and copper sulfate and Halamid® (Sodium N-Chloro-para- Toluenesulfonamide) were the best treatments. Population (P£0.001) and relative water content (P£0.05) were significantly affected by treatments and Halamid® was the best treatment to microorganisms control and water content. Highly significant negative correlation of relative water content and the bacterial population in solution indicate that the main effect of bacteria in reducing the water uptake. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3689 - Effects of 1-MCP and Ethylene on Antioxidant Enzymes Activity and Postharvest Physio-Biochemical Characteristics of Cut Carnation Flower cv. ‘Fortune’
Azam Ranjbar Noorollah Ahmadi Maliheh Eftekhari

Carnation (Dianthus caryophyllus L.) is one of the most important cut flowers in the world. Themajority of thecarnation cultivars are sensitive to ethylene which affected the physiological and biochemical postharvest characteristics of these flowers.Applying inhibitors أکثر

Carnation (Dianthus caryophyllus L.) is one of the most important cut flowers in the world. Themajority of thecarnation cultivars are sensitive to ethylene which affected the physiological and biochemical postharvest characteristics of these flowers.Applying inhibitors of biosynthesis and action of ethylene is important factor to protect the display quality and extend postharvest life. In order to evaluate the effects of 1-methylcyclopropene (1-MCP) and ethylene on antioxidant enzymes activity of cut carnation cv. Fortune and subsequently on extending the vase life, this experiment was designed in Completely Randomized Design (CRD) with 3replications. Carnation cut flowers were firstly treated with 1-MCP at concentrations of 0, 0.5, 1 and 1.5 µl/l for 24 h and subsequently exposed to ethylene (1 µl/l) for 16 h. Data were analyzed using MSTAT-C statistical software and means were compared based on Least Significant Differences (LSD) test (p < 0.01). Our results showed that 1-MCP treatment had significant effects on vase life and biochemical characteristics like contents of leaf chlorophyll, petal anthocyanin, petal cell membrane stability and antioxidant enzymes activity such as catalase, peroxidase, and superoxide dismutase. The highest vase life and cell membrane stability were appeared in 1.5 µl/l 1-MCP which was significantly higher than 0 and 0.5 µl/l, although there was no significant difference with 1 µl. The highest chlorophyll and anthocyanin contents were also measured under 1.5 µl/l 1-MCP which was significantly higher than other treatments. The highest and lowest catalase and peroxidase activity were related to 1 and 0 µl/l 1-MCP, respectively. The highest and lowest superoxide dismutase activity was observed in 1.5 and 0 µl/l 1-MCP. In conclusion, application of 1-MCP improved and delayed the onset of senescence symptoms resulted in extending the vase life of cut carnation cv. Fortune. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3690 - Mechanisms for the Development of Human Resources in Khouzestan Sugarcane Agro Industrial Company
Neda Nasir pour Azadeh N. Noorivandi

The purpose of this research was identifying mechanisms for the development of human resources in Khouzestan sugarcane agro industrial company, Iran. This is an applied study and the research method was descriptive correlative. The population consisted of employees work أکثر

The purpose of this research was identifying mechanisms for the development of human resources in Khouzestan sugarcane agro industrial company, Iran. This is an applied study and the research method was descriptive correlative. The population consisted of employees working in the sugarcane agro industrial company in the province of Khuzestan, Iran(N=315). One hundred and seventy five people were selected as a sample size by using Krejcie and Morgan table. The questionnaire was pre-tested among 30 people and Cronbach alpha between 0.837-0.978 was determined. The main tool was a questionnaire. In this study, after the collection and classification of data, according to the type of research in two stages using descriptive statistics and inferential statistics were taken. All data processing and statistical analysis was performed using the software SPSS20. For analysis data, correlative coefficients and factor analysis were used. Based on the results of factor analysis the factors were categorized into three main components, which have been named social and professional factors, educational and infrastructural factor, information and participation factor. The obtained results from the factor analysis revealed that the three mentioned factors explained 74.599% of the variation of mechanisms for the development of human resources in Khouzestan sugar cane agro-industry. The first group which is labeled social and professional factor had the most eigen value (7.513). Also, this factor explained 30.054% of the total variances of the variables. The second group, labeled educational and infrastructural factor, with eigen value 7.475 explained 29.9% of the total variances of the variables. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3691 - Assessing Cost Effective Management Options of Eichhornia crassipes in Ecotourism Ramsar Sites, Nepal
Ram Asheshwar Mandal Pramod Kumar Jha Nir Krakaue Ajay Jha Tarendra Lakhankar

Ecotourism is growing business in Nepal due to domestic and international visitors. Specifically, natural lakes in Ramsar sites are very potential avenues for boating, scenic beauty and study the aquatic ecosystem. However Eichhornia crassipes has been threatening the b أکثر

Ecotourism is growing business in Nepal due to domestic and international visitors. Specifically, natural lakes in Ramsar sites are very potential avenues for boating, scenic beauty and study the aquatic ecosystem. However Eichhornia crassipes has been threatening the beauty, ecosystem and eco-tourism business. This research was objectively carried out to explore income generation from ecotourism and determine socio-economic management of Eichhornia crassipes for manure or biobriquette. Four Ramsar sites namely Beeshazari, Maipokhari, Lakes Clusters of Pokhara and Jagdishpur Lakes were selected for the study. Data were collected through expert consultation organizing four workshops, direct observation and sampling. Meanwhile record of manpower, removal cost and utilization of Eichhornia crassipes were also collected. Affected sites of Eichhornia crassipes were calculated analyzing the current image of Google earth pro using ArcGIS. Samples were collected establishing sixty plots of 1m×1m and these were analyzed. Altogether about US$ 785260 was earned from tourism business between 2011 to 2015. The highest income was generated about US$ 397500 between 2011 to 2015 from visitors of Lakes of Pokhara. Removal cost of Eichhornia crassipes was the highest about US$ 108.09 ha-1 of Beeshazari Lakes in 2015. Farmers could save cost about US$ 31931 using Eichhornia crassipes as manure and that could be nearly US$ 38315 for biobriquette in 2015. The B/C ratio, NPV and Profit Index could be nearly 6.13, 96059.91 and 7175.11 using Eichhornia crassipes of Beeshazari Lakes as manure while 4.81, 105868.50 and 12415.63 using it as biobriquette. The study could contribute design the ecotourism policy. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3692 - Effects of Tourism on Rural Development in Iran (Case Study: Myshkhas Rural in Ilam)
Shima Malekshahi Roya Eshraghi Samani Alireza Poursaeed

The rural tourism as the most popular forms of tourism can be regarded as a policy to reduce the problems of rural areas. Rural tourism, is a risk factor for the development of rural areas, including most the effects of its population stable, solve unemployment, reduced أکثر

The rural tourism as the most popular forms of tourism can be regarded as a policy to reduce the problems of rural areas. Rural tourism, is a risk factor for the development of rural areas, including most the effects of its population stable, solve unemployment, reduced migration and more. This study aimed to detection effects of tourism in Myshkhas Rural Center development in Ilam Province. A cross sectional survey which involved the use of researcher-made questionnaire and content validity and reliability of the questionnaire were approved. A stratified random sampling technique was used to select 368 rural households. Data was analyzed using the factor analysis. The results of factor analysis showed that the main impact of the arrival of tourists to rural areas, its effects of socio economic, socio culture, environmental and infrastructure summarized. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3693 - اثر تلقیح بذر با باکتری حل‌کننده فسفات بر عملکرد و رشد باقلا (.Vicia faba L) در مقادیر مختلف کود فسفر
پیمان شریفی زینب مقبول کردار

این پژوهش در سال زراعی 96-1395، به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در رشت انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سودوموناسفلورسنت در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) و کود فسفاته از منبع سوپر فسفات تریپل در شش سطح (بدون مصرف کود، 30، 60، 90، 12 أکثر

این پژوهش در سال زراعی 96-1395، به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در رشت انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سودوموناسفلورسنت در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) و کود فسفاته از منبع سوپر فسفات تریپل در شش سطح (بدون مصرف کود، 30، 60، 90، 120 و 150 کیلوگرم در هکتار) بودند. اثر سودوموناس بر طول غلاف، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه خشک، شاخص برداشت و محتوی فسفر دانه و اثر کود فسفاته بر تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه خشک، محتوی فسفر دانه و شاخص برداشت معنی‌دار بود (p ≤ 0.01). برهمکنش دو فاکتور بر تمام صفات به‌جز شاخص برداشت معنی‌دار بود(p ≤ 0.01).بیشترین مقدار محتوی فسفر دانه (355 میلی‌گرمبر کیلوگرم) در ترکیب تیماری تلقیح با سودوموناس و استفاده از 150 کیلوگرم کود فسفاته در هکتار حاصل شد. عملکرد دانه در ترکیب کودی تلقیح با سودوموناس و استفاده از 90 کیلوگرم کود فسفاته در هکتار برابر با 3/3893 کیلوگرم در هکتار بود که اختلاف معنی‌داری با 120 و 150 کیلوگرم کود فسفاته در هکتار و در شرایط تلقیح با سودوموناسنداشت. این ترکیب کودی سبب افزایش 38 درصدی عملکرد دانه در مقایسه با عدم تلقیح و مصرف 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار شد. درمجموع، مصرف 90 کیلوگرم کود فسفاتهدرهکتارو تلقیح با سودوموناس می‌تواند منجر به حصول به پتانسیل عملکرد دانه، کاهش اثرات مخرب زیست‌محیطی و صرفه‌جویی در مصرف کود فسفاته گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3694 - تربیت شهروندی از دیدگاه اسلام و پراگماتیسم
حسین محمدی محمد مزیدی سعید بهشتی

انسان موجودی اجتماعی است و واقعیت زندگی اجتماعی او از زمان پیدایش آدم و حوا شروع و تا به امروز ادامه دارد. به نظر می رسد بدیهی ترین و ابتدایی ترین موضوع در زندگی اجتماعی بشر وجود قواعد، هنجارها، ضوابط، ساختارها، فرهنگ و نظاماتی است که او بتواند رفتار و اعمال خود را بر م أکثر

انسان موجودی اجتماعی است و واقعیت زندگی اجتماعی او از زمان پیدایش آدم و حوا شروع و تا به امروز ادامه دارد. به نظر می رسد بدیهی ترین و ابتدایی ترین موضوع در زندگی اجتماعی بشر وجود قواعد، هنجارها، ضوابط، ساختارها، فرهنگ و نظاماتی است که او بتواند رفتار و اعمال خود را بر مبنای آن‌ها تعریف کند. از این رو ضرورت تعلیم و تربیت و نظام تربیتی برای تربیت شهروندان ضرورتی محلی، ملی و جهانی است. با این حال و با وجود ضروری بودن تربیت شهروندی در گستره جهانی به نظر می رسد بین مکاتب موجود هماهنگی کاملی در این باره وجود نداشته باشد. به منظور تبیین وجوه اشتراک و یا افتراق بین مکاتب اسلام و پراگماتیسم در زمینه تربیت شهروندی ، مقاله حاضر به مقایسه تعلیم و تربیت شهروندی در دو مکتب مذکور پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کیفی است که با رعایت اصول موضوعه ی پارادایم کیفی به انجام رسیده است. داده های مورد نیاز به روش اسنادی، و با رعایت قاعده ی حداکثر تنوع در انتخاب اسناد مرتبط با موضوع پژوهش، گردآوری شدند. داده‌های گردآوری شده، پس از اجرای قاعده ی سازواری داده های کیفی با استفاده از رویکرد توصیفی-تحلیلی مورد و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتیجه این که اسلام و پراگماتیسم دارای وجوه افتراق هستند اما مشابهت های آنان در زمینه تعلیم و تربیت و از جمله تربیت شهروندی بیشتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3695 - نقش اقتصادی گردشگری در توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر بندرعباس)
محمدحسن الهی‌منش سیدباقر حسینی نژاد ماه خاتونی محسن یاسمی

چکیده بسیاری از برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران توسعه نیز از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می‌کنند و در همین ارتباط گردشگری نیز با برنامه‌ریزی اصولی و شناسایی مزیت‌ها و محدودیت‌ها می‌تواند، نقش مؤثری در توسعه شهرها و روستاها و در نتیجه توسعه ملی و تنوع بخش أکثر

چکیده بسیاری از برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران توسعه نیز از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می‌کنند و در همین ارتباط گردشگری نیز با برنامه‌ریزی اصولی و شناسایی مزیت‌ها و محدودیت‌ها می‌تواند، نقش مؤثری در توسعه شهرها و روستاها و در نتیجه توسعه ملی و تنوع بخشی به اقتصاد ملی داشته باشد. گردشگری، از فعالیت‌های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می‌تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. این پژوهش با هدف بررسی و نقش راهبرد اقتصادی مناسب برای توسعه گردشگری در منطقه مورد مطالعه انجام شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی و با هدف کاربردی می‌باشد. این تحقیق از دو جنبه دارای نوآوری می‌باشد یکی این که ترکیب متغیرهای استفاده شده در این موضوعِ مقاله تاکنون در این جامعه مورد آزمایش قرار نگرفته است و نوآوری دوم این که جامعه آماری موضوع تحقیق (ساکنین شهر بندرعباس) با تحقیقات قبلی متفاوت است. در این پژوهش از روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه جهت جمع-آوری اطلاعات مورد نظر استفاده شده، در همین ارتباط جامعه آماری این تحقیق ساکنین شهر بندرعباس بود و در تحقیق حاضر برای محاسبه حجم نمونه از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و قابل دسترس استفاده شد و حجم نمونه مورد مطالعه، 100 نفر برآورد گردیده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از نوع آماری با استفاده از نرم افزار SPSS و از آزمون خی دو استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است گسترش شبکه حمل و نقل برای گردشگران باعث افزایش اشتغال می شود، افزایش امکانات تفریحی منطقه باعث افزایش اشتغال می‌شود و همچنین افزایش امنیت گردشگران باعث گسترش اشتغال می‌شود.واژه‌های کلیدی: اقتصاد گردشگری، توسعه پایدار شهری، بندرعباس. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3696 - مطالعه زمینه ها و موانع شکل گیری حکمرانی خوب در ایران معاصر
فاطمه دوله سیف الله سیف اللهی حبیب الله زنجانی

حکمرانی خوب الگویی تازه در ادبیات توسعه که از تعامل سه بخش خصوصی، جامعه مدنی و دولت شکل می گیرد. در واقع جامعه مدنی پایدار و دولت شهروند مدار زمینه ساز دستیابی به توسعه پایدار و حکمرانی خوب است. هدف اصلی در این پژوهشمطالعه و بررسی نقش احزاب سیاسی در شکل گیری حکمرانی خوب أکثر

حکمرانی خوب الگویی تازه در ادبیات توسعه که از تعامل سه بخش خصوصی، جامعه مدنی و دولت شکل می گیرد. در واقع جامعه مدنی پایدار و دولت شهروند مدار زمینه ساز دستیابی به توسعه پایدار و حکمرانی خوب است. هدف اصلی در این پژوهشمطالعه و بررسی نقش احزاب سیاسی در شکل گیری حکمرانی خوب در ایران می باشد. مطالعه و بررسی موضوع به صورت مطالعه ومصاحبه با صاحب نظران و فعالان سیاسی حزبی واساتید دانشگاه با استفاده از نمونه گیری نظری و هدفمند و بهره یابی از روش نظریه بنیادی صورت گرفته است. پایایی و اعتبار پژوهش به صورت قابلیت تأیید یا تأییدپذیری به شکل پرهیز از سوگیری پژوهشگر، قابلیت اعتبار یا باور پذیری و اعتماد مصاحبه شوندگان به داده های استخراج شده و اطمینان پذیری در قالب رفت و برگشت داده ها با مصاحبه شوندگان، مشورت با صاحب نظران به دست آمد. داده های پژوهش که در فرآیند بهره یابی از روش نظریه بنیادی به دست آمده است نشان می دهد که تمامیت خواهی نظام سیاسی، فرهنگ سیاسی، آگاهی بخشی احزاب سیاسی به صورت مقولات شرایطی، تعاملی پیامدی بوده است. بر مبنای یافته های پژوهش حاضر؛ عمده ترین مشکل و مانع دستیابی به حکمرانی خوب در ایران می باشد؛ از جانب نظام های سیاسی ایجاد شده است. نظام های سیاسی چه پیش و چه پس از انقلاب همواره، توزیع قدرت را تهدید قلمداد کرده و آزادی فعالیت احزاب و تشکل های مدنی را محدود کرده اند. عزیمت به سوی توسعه پایدار و رعایت حقوق شهروند مداری و قانون مداری، زمینه ساز بنیادین دستیابی به حکمرانی خوب در ایران می باشد.واژگان کلیدی: حکمرانی خوب، احزاب سیاسی، جامعه مدنی، فرهنگ سیاسی، دولت مدرن. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3697 - بررسی جامعه شناختی میزان نوگرایی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان شوشتر
عبدالرضا‌ هاشمی اشرف لشکری پور

تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان نوگرایی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان شوشتر انجام شد. برای این کار از میان جامعه آماری 3158 نفری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان های شهر شوشتر در سال تحصیلی 96-1395، تعداد 342 نفر با روش خوشه ای تص أکثر

تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان نوگرایی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان شوشتر انجام شد. برای این کار از میان جامعه آماری 3158 نفری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان های شهر شوشتر در سال تحصیلی 96-1395، تعداد 342 نفر با روش خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه تحقیق را تکمیل نمودند. ابزار اصلی گرد آوری تحقیق پرسشنامه ای با 58 گویه شامل خرده مقیاس های مشخصات عمومی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، اعتقادات دینی و استفاده از رسانه‌های مجازی بود که اعتبار و پایایی آن بررسی و تایید شد. نمونه گیری با همکاری اداره آموزش و پرورش شهرستان شوشتر با انتخاب تصادفی مدارس انجام شد و با حضور محقق در محل، پرسشنامه ها توزیع و پس از تکمیل جمع آوری گردید. داده های بدست آمده از پرسشنامه توسط آزمونهای آماری همبستگی اسپیرمن و رگرسیون گام به گام توسط نرم‌افزار SPSS در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد. نتایج نشان داد که پایگاه اقتصادی - اجتماعی خانواده (016/0=P)، رابطه مثبت وبا دینداری (001/0=P) رابطه معکوس با نوگرایی دارند. در میان قومیت ها(032/0=P) بیشترین نوگرایی در قوم بختیاری و کمترین نوگرایی در قوم عرب بود. اما بین میزان استفاده از انواع رسانه های سنتی و جدید (151/0=P) با نوگرایی رابطه معنی داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3698 - عوامل شتاب‌دهنده و بازدارنده فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی توسعه‌ پایدار شهری در اصفهان
امیرعلی درستی مهدی ادیبی عبدالرضا ادهمی

بشر از دیرباز با مفهوم توسعه در ارتباط بوده و زندگی او عمیقاً با این مفهوم گره خورده است. توسعه را باید جریان چند بعدی دانست که مستلزم تغییرات اساسی در ساخت اجتماعی، طرز تلقی عامه مردم و نهادهای ملی، تشریح رشد اقتصادی، کاهش نابرابری و ریشه کن کردن فقر مطلق است. امروزه ت أکثر

بشر از دیرباز با مفهوم توسعه در ارتباط بوده و زندگی او عمیقاً با این مفهوم گره خورده است. توسعه را باید جریان چند بعدی دانست که مستلزم تغییرات اساسی در ساخت اجتماعی، طرز تلقی عامه مردم و نهادهای ملی، تشریح رشد اقتصادی، کاهش نابرابری و ریشه کن کردن فقر مطلق است. امروزه توسعه در ابعاد گوناگونی مطرح است که توسعه پایدار شهری یکی از مهمترین ابعاد توسعه به شمار می‌رود. عنوان این تحقیق عوامل بازدارنده و شتاب دهنده اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی توسعه پایدار شهری در اصفهان‌هاباشد. این تحقیق به روش پیمایشی صورت گرفته است. اطلاعات آماری پژوهش در شهرستان اصفهان به صورت سهمیه‌ای با تعداد 388 نفر به کمک فرمول کوکران انتخاب شده‌اند. در بخش استنباطی، با کمک تحلیل های آماری، از آزمون F، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و با کمک نرم افزار spss 22 انجام شده است.برای بررسی نظری فرضیات از تئوریهای مکتب تکاملی توسعه،نظریات توسعه پایدار، مکتب نوسازی و مکتب وابستگی بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از فرضیات پژوهش نشان داده است که همه ده متغیر مشارکت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، مدیریت هماهنگ شهری، وضعیت اقتصادی، تحصیلات، فرهنگ شهروندی، فرهنگ زیست محیطی، تعهد اجتماعی، مسئولیت پذیری و کیفیت زندگی اثر مستقیم و معناداری بر توسعه پایدار شهری اصفهان داشته‌اند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان می‌دهد که مقدار ضریب همبستگی بین متغیرهای مستقل و وابسته 670/0 است که نشان می‌دهد بین مجموعه متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق همبستگی قوی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3699 - شناسایی عوامل موثر بر گردشگری ورزشی استان اصفهان
ارسلان بلالی دهکردی نگار آرازشی

گردشگری به عنوان یکی از بخش‌های مهم اقتصادی در حال رشد است. کشورهای پیشرو در این بعد از فعالیت‌های اقتصادی، سالانه سهم عمده‌ای از درآمدهای ناشی از ورود گردشگران را به خود اختصاص می‌دهند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر گردشگری ورزشی استان اصفهان به روش کمی و میدا أکثر

گردشگری به عنوان یکی از بخش‌های مهم اقتصادی در حال رشد است. کشورهای پیشرو در این بعد از فعالیت‌های اقتصادی، سالانه سهم عمده‌ای از درآمدهای ناشی از ورود گردشگران را به خود اختصاص می‌دهند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر گردشگری ورزشی استان اصفهان به روش کمی و میدانی انجام شده و جامعه آماری تحقیق حاضر را دست اندرکاران تربیت بدنی و گردشگری استان اصفهان که در امور مربوط به گردشگری ورزشی در استان فعالیت می‌کنند تشکیل می‌دهند. نمونه آماری در این تحقیق با توجه به حجم جامعه آماری از طریق جدول کرجسی مورگان برآورد شد که حجم نمونه شامل 132 نفر است که به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با تخصیص متناسب انتخاب شده‌اند که از این تعداد 82 نفر تربیت بدنی و 50 نفر گردشگری انتخاب و 150 پرسشنامه را بین دست اندرکاران ورزش و گردشگری توزیع کرده و پرسشنامه‌های تکمیل شده را جمع آوری کرده و مورد تحلیل قرار داد. نتایج نشان داد که بین دیدگاه دست اندرکاران ورزشی و گردشگری در رابطه با عوامل سوق دهنده تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین استان اصفهان با دارا بودن از ارزش‌های تاریخی و سنتی متعلق به دوران پیش از میلاد و نقش و جایگاه این استان در توسعه ورزش کشور، جایگاه ویژه‌ای را برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3700 - پیش بینی وسواس فکری- عملی دانشجویان بر اساس کمال گرایی والدین و تکانش گری
مهنوش رحیمی شیما زمانیها

این پژوهش با هدف پیش‌بینی نشانه‌های اختلال وسواس فکری- عملی دانشجویان بر اساس کمال‌گرایی والدین و تکانشگری انجام گرفت. جهت انجام پژوهش از روش توصیفی- همبستگی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد روهن در نیم‌سال تحصیلی اول 95-1394 بود که أکثر

این پژوهش با هدف پیش‌بینی نشانه‌های اختلال وسواس فکری- عملی دانشجویان بر اساس کمال‌گرایی والدین و تکانشگری انجام گرفت. جهت انجام پژوهش از روش توصیفی- همبستگی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد روهن در نیم‌سال تحصیلی اول 95-1394 بود که به صورت نمونه‌برداری تصادفی چندمرحله‌ای 150 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل سیاهه کمال‌گرایی هیل و همکاران، پرسشنامه تکانشگری بارات و پرسش‌نامه وسواس فکری عملی پادوآی ساناویو بود. تحلیل داد‌ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندمتغیری صورت گرفت. کمال گرایی والدین و تکانشگری با وسواس فکری- عملی در سطح 5 درصد رابطه ی معنادار دارند و مثبت بودن این ضرایب در واقع نشان دهنده این است که با افزایش این عوامل، میزان وسواس فکری- عملی افزایش می‌یابد. براساس یافته های پژوهش می توان گفت ویژگی‌های شخصیتی والدین مانند کمال‌گرایی بر شکل‌گیری و استمرار اختلال وسواس فکری- عملی تأثیر دارد. همچنین ناتوانه در کنترل تکانه بر بروز وسواس فکری- عملی اثرگذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3701 - بررسی جایگاه و کاربرد زبانهای فارسی و کردی در اورامانات از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی
سعید احمدی بهمن زندی

چکیدهدر این مقاله به بررسی جایگاه و کاربرد زبان‌های فارسی و کردی در اورامانات (شهرستان‌های چهارگانه پاوه، ، جوانرود ، روانسرو ثلاث باباجانی) از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی پرداخته شده‌است. براین اساس از میان جامعه آماری (شهرستان‌های چهارگانه منطقه‌ی اورامانات) ، 450 آزمود أکثر

چکیدهدر این مقاله به بررسی جایگاه و کاربرد زبان‌های فارسی و کردی در اورامانات (شهرستان‌های چهارگانه پاوه، ، جوانرود ، روانسرو ثلاث باباجانی) از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی پرداخته شده‌است. براین اساس از میان جامعه آماری (شهرستان‌های چهارگانه منطقه‌ی اورامانات) ، 450 آزمودنی به عنوان نمونه به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند. در این مقاله از پرسشنامه‌ی اصلاح شده الگوی پژوهشی پاراشر (1980) استفاده شده است. از آزمودنی‌ها خواسته شده که دو گونه زبانی فارسی و کردی را در شش حوزه اجتماعی خانواده، دوستی، همسایگی، داد و ستد، آموزش و اداری براساس یک میزان چهار گزینه‌ای همیشه، اغلب، بعضی‌وقت‌ها و هیچ‌وقت مشخص کنند. پرسشنامه شامل 36 سئوال است که براساس درجه رسمیت حوزه‌ها به ترتیب از غیررسمی به رسمی مرتب شده‌اند. پس از جمع‌آوری پرسشنامه‌ها، اطّلاعات توسط کامپیوتر پردازش شدند. روش‌های آماری آزمون ت جفت و واکاوی واریانس یک سویه جهت تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیق به کار گرفته شده است. واکاوی یافته‌ها نشان می‌دهد که اختلاف در استفاده از دو زبان فارسی و کردی توسط گروه‌های مختلف سنی، تحصیلی، جنسی و افراد متأهل با همسر کرد و غیر کرد از نظر آماری معنی‌دار می‌باشد. به نوعی که افراد جوان و تحصیل‌کرده نسبت به بقیه در حوزه‌های اداری، آموزشی و دوستی از زبان فارسی نسبت به بقیه حوزه‌ها بیشتر استفاده می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3702 - مطالعه جامعه‌شناختی نگرش پیروان ادیان توحیدی در مورد توسعه گردشگری پایدار شهر اصفهان
حمید رضا عشقی پور ابراهیم فیاض عبدالله بیچرانلو

ادیان همیشه در زندگی اجتماعی افراد نقش سازنده‌ای داشته‌‌اند و بر همین اساس می‌توان نقش آنها را در پدیده‌های اجتماعی بی بدیل دانست. بنابراین این پژوهش با هدف مطالعه جامعه‌شناختی نگرش پیروان ادیان توحیدی در مورد توسعه گردشگری پایدار شهر اصفهان به روش میکس متد انجام شده اس أکثر

ادیان همیشه در زندگی اجتماعی افراد نقش سازنده‌ای داشته‌‌اند و بر همین اساس می‌توان نقش آنها را در پدیده‌های اجتماعی بی بدیل دانست. بنابراین این پژوهش با هدف مطالعه جامعه‌شناختی نگرش پیروان ادیان توحیدی در مورد توسعه گردشگری پایدار شهر اصفهان به روش میکس متد انجام شده است. در ابتدا به کمک روش‌های کیفی تحلیل محتوا و گراندد تئوری الگوی توسعه گردشگری پایدار مبتنی بر نگرش پیروان ادیان توحیدی انجام شد و سپس با مطالعه پیمایشی برای اعتباریابی الگوی مورد نظر به کمک مدلسازی معادله ساختاری به کمک روش لگاریتمی حجم نمونه تعداد 951 مشخص شد که به جهت جلوگیری از خطاهای احتمالی و افزایش دقت 960 نمونه آماری مورد تحقیق پیمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میان نگرش پیروان ادیان توحیدی برساخته از آموزه‌های کتب مقدس و نوع دین ایشان در مورد توسعۀ گردشگری پایدار شهر اصفهان تفاوت معناداری وجود دارد. در کل نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان می‌دهد، مناسب‌ترین مدل برای پیش بینی توسعه گردشگری پایدار برای پاسخگویان متدین به ادیان چهارگانه توحیدی در شهر اصفهان متغییرهای: مناسکی، اعتقادی و پیامدی است که معادله آن نشان می‌دهد که 4/13 درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیرهای سه گانه فوق (متغیرهای مستقل) تبیین می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3703 - تاثیر خوش بینی علمی و رفتار شهروندی ـ سازمانی با میانجی گری تعهد سازمانی بر انگیزش شغلی معلمان مقطع متوسطه شهرستان رامهرمز
عبدالله مکوندی فرح نادری بهنام مکوندی رضا پاشا پروین احتشام زاده

هدف از پژوهش حاضر تاثیر خوش بینی علمی و رفتار شهروندی ـ سازمانی با میانجی گری تعهد سازمانی بر انگیزش شغلی معلمان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی معلمان مقطع متوسطه شهرستان رامهرمز در سال تحصیلی 96-95 است که تعداد آنها 701 نفراست. نمونه با استفاده از روش نمونه گیری أکثر

هدف از پژوهش حاضر تاثیر خوش بینی علمی و رفتار شهروندی ـ سازمانی با میانجی گری تعهد سازمانی بر انگیزش شغلی معلمان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی معلمان مقطع متوسطه شهرستان رامهرمز در سال تحصیلی 96-95 است که تعداد آنها 701 نفراست. نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به تعداد 250 نفر(125زن و 125مرد) و به استناد جدول کرجسی و مورگان انتخاب شدند. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از پژوهش های همبستگی با استفاده از معادلات ساختاری بود. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه های انگیزش شغلی هرزبرگ(1966)، خوش بینی علمی هوی(2005)، رفتار شهروندی سازمانی اورگان و کانوسکی (1996)، تعهد سازمانی آلن و میر(1991) بود. برای تحلیل داده ها از ضرایب و الگویابی معادلات ساختاری و نرم افزار های SPSS و AMOS ویراست 18 استفاده شد. نتایج در مسیر های مستقیم الگو حاکی از اثر مستقیم مثبت خوش بینی علمی بر تعهد عاطفی، اثر مستقیم مثبت رفتار شهروندی بر ابعاد تعهد سازمانی (عاطفی و هنجاری)، اثر مستقیم مثبت معنادار خوش بینی علمی و رفتار شهروندی سازمانی بر انگیزش شغلی معلمان ومعناداری اثر مستقیم مثبت تعهد عاطفی و معناداری اثر مستقیم منفی تعهد مستمر برانگیزش شغلی بود. همچنین درمسیر واسطه ای الگو نیزخوش بینی علمی از طریق تعهد عاطفی و هنجاری بر انگیزش شغلی اثر غیر مستقیم مثبت داشت، و رفتار شهروندی سازمانی ازطریق تعهد عاطفی و هنجاری بر انگیزش شغلی به ترتیب اثر مثبت غیر مستقیم و اثر منفی غیر مستقیم داشت. و در نتیجه تحلیل برازندگی خوبی برای الگوی نهایی به وجود آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3704 - بررسی جامعه شناختی رویکرد مصرف گرایانه به بدن در جامعه ایرانی(مطالعه موردی: دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور تهران)
لیلا فتحی محمد رحیمی

غییرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مختلفی که در جهان رخ داده است مانند تغییرات جمعیت شناختی، جنبش های فمنیستی، رشد مصرف گرایی و حرکت به سمت مدرنیته، بدن را به یک موضوع مهم در مطالعات اجتماعی تبدیل کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی علل رویکرد مصرف گرایانه به بدن در جامعه ایرانی أکثر

غییرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مختلفی که در جهان رخ داده است مانند تغییرات جمعیت شناختی، جنبش های فمنیستی، رشد مصرف گرایی و حرکت به سمت مدرنیته، بدن را به یک موضوع مهم در مطالعات اجتماعی تبدیل کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی علل رویکرد مصرف گرایانه به بدن در جامعه ایرانی در بین دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور واحد تهران غرب که در این مقاله با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه برابر با 415 نفر تعیین گردید. شیوۀ نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری طبقه ای متناسب است. برای تعیین روایی و اعتبار سازه های پرسشنامه، از روش همگرا و روایی تشخیصی در قالب تحلیل عاملی تأییدی به کار گرفته شد. است همچنین برای آزمون پایایی پرسشنامه پژوهش از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. از آنجایی که مقدار ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای هر بخش پرسشنامه و همچنین برای کل داده ها (82/0) از حد قابل قبول (7/0 α= ) بیشتر است لذا پایایی ابزار اندازه گیری تایید می گردد در این پژوهش نظریات فمینیستی، وبلن، گافمن و گیدنز در ایده سازی و حساسیت نظری به محقق کمک کرده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد عامل زمینه های فردی (63/2) و شرایط اجتماعی(47/2) در انجام جراحی های زیبایی توسط افراد در ایران مؤثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3705 - تبارشناسی جریان سیاسی اصلاحات و رابطه‌ی آن با قرائت روشنفکری دینی پس ‌از انقلاب اسلامی ایران
لفته منصوری احمدعلی حسابی نبی اله ایدر

هدف اصلی مقاله‌ی حاضر تبارشناسی جریان‌ سیاسی اصلاحات و رابطه آن با قرائت روشنفکری‌ دینی پس از انقلاب اسلامی ایراناست. برای تحقق این هدف دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی به این‌سو موردبررسی قرار گرفت، اما تأکید بر نیروهای سیاسی پس از انقلاب و رابطه آن با روشنفکری دینی است. ب أکثر

هدف اصلی مقاله‌ی حاضر تبارشناسی جریان‌ سیاسی اصلاحات و رابطه آن با قرائت روشنفکری‌ دینی پس از انقلاب اسلامی ایراناست. برای تحقق این هدف دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی به این‌سو موردبررسی قرار گرفت، اما تأکید بر نیروهای سیاسی پس از انقلاب و رابطه آن با روشنفکری دینی است. با استفاده از نظریه‌ی لاکلاو و موفه به تبیین موضوع پرداخته شد. در طول تاریخ ایران، جدال دائمی سنت و تجدد موجد قرائت‌های دینی و جریان‌های سیاسی مختلفی شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که جریان اصلاحات بر مبنای قرائت روشنفکری دینی و در ادامه نهضت مشروطه شکل گرفت، در دهه‌ی سوم انقلاب اسلامی به قدرت رسید و سپس به حاشیه رانده شد. همچنین گفتمان اصلاح‌طلبی ریشه در گرایش‌های تجددطلبانه و تحت تأثیر مدرنیسم بود؛ و به‌نوعی در مقابل سنت‌گرایی برخاسته از اندیشه‌های سنتی و مذهبی در جامعه ایران قرار می‌گیرد. این گفتمان دال مرکزی مردم و دال‌های جامعه مدنی، اصلاحات، توسعه سیاسی، آزادی و قانون را در زنجیره‌ی هم ارزی خود قرار داده و مفصل‌بندی جدیدی ارائه کرده است. اما این جریان در آستانه انتخابات دهم ریاست جمهوری دچار تصلب معنایی شد و قابلیت اعتبار و دسترسی و درنهایت هژمونی خود را از دست داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3706 - ارزیابی میزان جذابیت و سازگاری محیطی ساختار معماری اقامتگاه های بوم گردی از دیدگاه گردشگران (مورد مطالعه: اقامتگاه های بوم گردی استان گیلان)
سید محمدرضا نصیرسلامی مریم رستم پیشه سعید تیزقلم زنوزی

ساختار و عناصر معماری، از مؤلفه‌های مهم بوم گردی محسوب می‌شوند و این عناصر در ارتباط با اقامتگاه‌های بوم گردی به عنوان عوامل کلیدی خدمات بوم گردی، برجستگی و اهمیت بیشتری دارند. نوع و کیفیت معماری اقامتگاه‌های بوم گردی، میزان سازگاری معماری با فرهنگ بومی و محیط و همچنین أکثر

ساختار و عناصر معماری، از مؤلفه‌های مهم بوم گردی محسوب می‌شوند و این عناصر در ارتباط با اقامتگاه‌های بوم گردی به عنوان عوامل کلیدی خدمات بوم گردی، برجستگی و اهمیت بیشتری دارند. نوع و کیفیت معماری اقامتگاه‌های بوم گردی، میزان سازگاری معماری با فرهنگ بومی و محیط و همچنین میزان رضایت و سطح جذابیت معماری اقامتگاه‌های بوم گردی برای گردشگران به منظور بخش بندی بازار بوم گردی و برنامه‌ریزی آتی در حوزه اقامتگاه بوم گردی و بازساخت معماری توسط کارآفرینان اهمیت بالایی دارد. استان گیلان از کانون‌های بوم گردی محسوب شده و در سال‌های اخیر، اقامتگاه‌های بوم گردی این استان با معماری مختلف فعالیت خود را آغاز کرده است. با توجه به ضرورت شناخت دیدگاه گردشگران نسبت به معماری موجود، در این پژوهش میزان جذابیت معماری اقامتگاه‌ها برای گردشگران و میزان سازگاری این معماری با محیط پیرامون مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظور، از طریق تحلیل کمی و سنجش مؤلفه‌های معماری پرسشنامه در اختیار 221 گردشگر ورودی به اقامتگاه‌های بوم گردی استان قرار گرفت و با استفاده از تحلیل‌های آماری بررسی گردید. نتایج کلی حاکی از میزان جذابیت تقریبا بالای معماری برای گردشگران و همچنین میزان سازگاری قابل قبول این معماری با محیط پیرامون داشت. بر اساس نتایج، در بیشتر موارد بین معماری سازههای اقامتگاهها با عموم سازه‌های خانه‌های روستایی تفاوت قابل تأملی وجود دارد اما این مسئله الزاماً به معنای ناسازگاری نیست. باید گفت که متفاوت بودن معماری اقامتگاه با محیط پیرامون می‌تواند برای گردشگران پدیده جذابی تلقی شود، چرا که گردشگر به دنبال اقامت در معماری متفاوت ولی سازگار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3707 - بررسی تطبیقی مفهوم و کارویژه های خانواده در الگوی اسلامی و غربی
شعیب رشیدی سید حسام الدین حسینی موسی شهریاری

خانواده از نهادهای مهم اجتماعی است که در جوامع و فرهنگ های مختلف داری اهمیت بالایی است. اهمیت خانواده در اجتماعات انسانی ناشی از کارویژه های مهمی است که این نهاد ایفا می نماید؛ اما کارویژه های خانواده در جوامع مختلف متفاوت است. در این مقاله کارویژه های آن در اندیشه و ال أکثر

خانواده از نهادهای مهم اجتماعی است که در جوامع و فرهنگ های مختلف داری اهمیت بالایی است. اهمیت خانواده در اجتماعات انسانی ناشی از کارویژه های مهمی است که این نهاد ایفا می نماید؛ اما کارویژه های خانواده در جوامع مختلف متفاوت است. در این مقاله کارویژه های آن در اندیشه و الگوی اسلامی و اندیشه و الگوی غربی مورد بررسی قرار گرفته است. سوال اساسی که در این زمینه مطرح و مورد بررسی قرار گرفته این است که کارکردهای خانواده در اسلام و غرب چگونه بوده و چه تفاوت هایی با همدیگر دارد؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی سوال مورد اشاره پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد نهاد خانواده و عوامل موثر در تربیت و استحکام آن از مباحثی است که در آموزه های اسلام مورد توجه جدی قرار گرفته است. در اندیشه اسلامی توصیه های اخلاقی، اعتقادی و عبادی زیادی وجود دارد که التزام به آنها باعث تقویت و تربیت و استحکام خانواده می شود. از این رو، خانواده از جایگاه والا، منزلتی ارجمند و موقعیتی ممتاز و ویژه برخوردار است و سهم عمیق و گسترده‌ای در پیشرفت و تکامل انسان ها دارد. در اندیشه غربی، تامین نیازی جنسی، جامعه پذیری از مهمترین کارکردهای خانواده است اما در اندیشه و الگوی اسلامی، تامین نیازی روحی و معنوی، تولید نسل و در عین حال تامین نیازی جنسی، تقویت و تکامل انسان ها و جلوگیری از هرج و مرج کارکرد خانواده در اسلام است که نسبت به الگوی غربی بر ابعاد روحی و معنوی و اجتماعی خانواده تاکید زیادی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3708 - برساخت اجتماعی ایده‌الیسم توسعه‌ای غربی کاوشی زمینه‌مند از فرآیندهای اجتماعی تکثر ارزش‌های غربی در میان جوانان شهر یزد
ندا جواهرچیان سید علیرضا افشانی منصور حقیقتیان

پژوهش حاضر سعی دارد فرایندهای اجتماعی تکثر ارزش‌های غربی در میان جوانان شهر یزد را بررسی کند. یکی از مسائل مهمی که در بحث ورود رسانه و شبکه‌های اجتماعی مجازی مطرح است اثرات ورود ارزش‌های غربی به زندگی روزمره است. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه‌ای أکثر

پژوهش حاضر سعی دارد فرایندهای اجتماعی تکثر ارزش‌های غربی در میان جوانان شهر یزد را بررسی کند. یکی از مسائل مهمی که در بحث ورود رسانه و شبکه‌های اجتماعی مجازی مطرح است اثرات ورود ارزش‌های غربی به زندگی روزمره است. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه‌ای و از طریق نمونه‌گیری نظری، 22 نفر از جوانان فعال در فضای مجازی (میکرواینفلوئنسر) در شهر یزد انتخاب و مطالعه شدند. فرآیند نمونه‌گیری نظری تا اشباع داده‌ها ادامه یافت. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی مورد تحلیل قرارگرفتند و یافته‌ها در قالب خط داستان (شامل 14 مقوله اصلی و یک مقوله هسته) و مدل پارادایمی ارائه شدند. نتایج پژوهش نشان‌دهنده این واقعیت است که ارزش‌های غربی ذائقه‌های جدیدی برای جوانان برساخت کرده‌اند. به گونه‌ای که تمایلات فرهنگی، اجتماعی و خانوادگی آنان تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در چنین وضعیتی جهان ذهنی و عینی مشارکت‌کنندگان به‌طور مداوم درگیر بازاندیشی‌های فراگیر در ارزش‌های جدیدی می‌شود که دریافت کرده‌اند و مواجهه آنان با این ارزش‌ها استراتژی‌ها و پیامدهای متفاوتی همانند اپوخه غرب، مدپایی زیبایی‌شناختی، کولاژ دوستی‌های فراملیتی، محدودیت‌های اجرای مد، جاذبه و دافعه مهاجرت را برای آن‌ها به ارمغان آورده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3709 - بررسی عوامل موثر بر احساس آنومی (بی‌هنجاری) سیاسی مطالعه موردی: شهروندان استان ایلام
مهرداد نوابخش عزالدین نوریان فر

هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثربراحساس آنومی سیاسی مطالعه موردی، شهروندان استان ایلام بوده و به منظور اجرای پژوهش محقق از روش توصیفی پیمایشی استفاده کرده است. واحد مطالعه در این پژوهش حاضر (شهروندان 18سال به بالا شهر ایلام طبق مفاد قانون اساسی کشور) خانوارهای شهر ایلا أکثر

هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثربراحساس آنومی سیاسی مطالعه موردی، شهروندان استان ایلام بوده و به منظور اجرای پژوهش محقق از روش توصیفی پیمایشی استفاده کرده است. واحد مطالعه در این پژوهش حاضر (شهروندان 18سال به بالا شهر ایلام طبق مفاد قانون اساسی کشور) خانوارهای شهر ایلام هستند که با مراجعه به این قشر متغیرها و خصایص مورد نظر آنان مورد سنجش و بررسی قرار داده شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری کوکران، تعداد نمونه 414 نمونه انتخاب شدند. داده‌های پژوهش در شهریور ماه 1394 گردآوری شده است. در این پژوهش با مطالعه آثار دورکیم مدل تئوری برای بررسی عوامل موثر بر احساس آنومی سیاسی تدوین شده که عبارتند از: تغییرات شتابان اقتصادی، همبستگی سیاسی، یگانگی دینی، ناعادلانه بودن قواعد، فردگرایی، وسکیولاریزم. در این پژوهش بررسی آنومی سیاسی از هفت بعد در قالب متغیر‌های مستقل پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. در فرضیه اول که به بررسی نقش شتابان اقتصادی و صنعتی شدن بر احساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که سطح T آماره به میزان 25/1 و میزان سطح معنی داری در حدود 000/0 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. در فرضیه دوم که به بررسی نقش انسجام (تعهد) دینی بر احساس آنومی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمونT آماره به میزان 21/1- و میزان سطح معنی داری در حدود 016/0 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. در فرضیه سوم که به بررسی نقش احساس غیرعادلانه بودن قواعد بر احساس آنومی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 11/1 و میزان سطح معنی داری در حدود 018/0 است. لذا، نتیجه می‌گیریم که ارتباط این دو معناداری است. در فرضیه چهارم که به بررسی نقش فردگرایی بر احساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 11/4 و میزان سطح معنی داری در حدود 044/0 است. لذا، نتیجه می‌گیریم که ارتباط این دو معناداری است. در فرضیه پنجم که به بررسی نقش سکولاریزم براحساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 69/1 و میزان سطح معنی داری در حدود 26/22 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار نیست. در فرضیه ششم که به بررسی نقش پایگاه اجتماعی و اقتصادی بر احساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 92/3- و میزان سطح معنی داری در حدود 000/0 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. در فرضیه هفتم که به بررسی نقش همبستگی سیاسی بر احساس آنومی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون Tمعادل 86/2- و میزان سطح معنی داری در حدود 023/0 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. بنابراین، برای اندازه گیری متغیر وابسته پژوهش از چهار شاخص استفاده شد که عبارتند از: احساس آنومی سیاسی، آنومی سیاسی، نابهنجاری، تضاد هنجاری. نتایج تحلیل عاملی، آزمون T و خطای استاندارد نشان می‌دهد که: متغیرهای رشد شتابان اقتصادی، انسجام دینی، در حد متوسط به بالا، متغیرهای ناعادلانه بودن قواعد، فردگرایی و پایگاه اقتصادی– اجتماعی در حد متوسط و میانه، و متغیر سکولاریزم بسیار پایین تر از حد متوسط بر احساس آنومی سیاسی شهروندان تاثیرگذار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3710 - بخش‌بندی بازار گردشگری داخلی شهر اصفهان بر اساس انگیزه‌های سفر به عنوان ابزاری برای مدیریت گردشگری شهری
بهرام رنجبریان محمد غفاری سعید فتحی

هدف پژوهش حاضر شناسایی و تجزیه و تحلیل انگیزه‌های سفر گردشگران داخلی شهر کرده به اصفهان جهت بخش بندی بازار گردشگری داخلی این شهر است. جامعه آماری این پژوهش شامل گردشگران داخلی سفر کرده به شهر اصفهان است که در ماه‌های فروردین و اردیبهشت سال 1391 به این شهر سفر کرده‌اند. أکثر

هدف پژوهش حاضر شناسایی و تجزیه و تحلیل انگیزه‌های سفر گردشگران داخلی شهر کرده به اصفهان جهت بخش بندی بازار گردشگری داخلی این شهر است. جامعه آماری این پژوهش شامل گردشگران داخلی سفر کرده به شهر اصفهان است که در ماه‌های فروردین و اردیبهشت سال 1391 به این شهر سفر کرده‌اند. از این جامعه نمونه‌ای به حجم 1000 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته است که مشمل بر 40 سوال برای سنجش متغیرهای پژوهش است. روایی و پایایی این پرسشنامه در پژوهش حاضر مورد تأیید قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل عاملی تأییدی و آزمون تی تک نمونه‌ای استفاده شده است. نتایج پژوهش هشت انگیزه سفر برای گردشگران داخلی سفر کرده به شهر اصفهان را شناسایی کرده است که عبارتند از انگیزه فرهنگی- تاریخی، انگیزه دیدار بستگان و دوستان، انگیزه خرید، انگیزه همراهی با خانواده و دوستان، انگیزه استراحت و خوش گذرانی، انگیزه بهره مندی از سفری کم هزینه، انگیزه بهره مندی از جاذبه‌های شهری و در نهایت انگیزه امنیت. در نهایت نیز برخی پیشنهادهای کاربردی برای متخصصان بازاریابی صنعت گردشگری ارایه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3711 - بررسی جامعه‌شناختی رفتارهای تخریبی (وندالیسم) و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در خانواده و مدرسه در دبیرستان‌های پسرانه شهر نورآباد لرستان
مسعود گلچین علی حیدر حیدری

در این مقاله رفتارهای تخریبی (وندالیسم) و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در خانواده و مدرسه با استفاده از نظریه⁯های سرمایة اجتماعی پاملا پکستون، جیمز کلمن، دارلن رایت و کوین فیتزپاتریک و نظریة پیوند اجتماعی هیرشی مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، روش تحقیق پیمایشی و أکثر

در این مقاله رفتارهای تخریبی (وندالیسم) و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در خانواده و مدرسه با استفاده از نظریه⁯های سرمایة اجتماعی پاملا پکستون، جیمز کلمن، دارلن رایت و کوین فیتزپاتریک و نظریة پیوند اجتماعی هیرشی مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، روش تحقیق پیمایشی و جمعیت آماری آن شامل 3014 دانش‌آموز پسر مقطع متوسطه شهر نورآباد (لرستان) مشغول به تحصیل در سال 89 - 1388 بوده است که بر اساس فرمول نمونه‌گیری کوکران 340 دانش‌آموز از دبیرستان⁯های دوازده‌گانه شهر به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب گردیدند. برای سنجش متغیرهای مستقل و متغیر وابسته از پرسشنامة خود ساخته بهره گرفته شد. نتایج نشان می‌دهد، با آن که دانش‌آموزان مورد مطالعه، بیشتر ساکن شهر هستند (6/70%) تا روستا (2/29%)، اکثر پدران‌شان، مشاغل یدی و تحصیلاتی تا حد دیپلم دارند، مادران فاقد شغل (خانه‌دار) و بی‌سواد هستند و سطح درآمد بیشتر خانواده‌های آنها پایین است؛ 1/66% پاسخگویان، طی یکسال گذشته دارای رفتار تخریبی بوده‌اند؛ که این میزان بیشتر از سطح چنین رفتارهای است که در سال‌های اخیر در تحقیقات داخلی مشاهده شده است و در دو شاخص⁯ سرمایة اجتماعی خانوادگی و مدرسه‌ای با نسبتی تقریبا برابر حدود 48% پاسخگویان سرمایة اجتماعی خود را زیاد و خیلی‌زیاد و 30% آنها سرمایه اجتماعی شان را کم و خیلی‌کم ارزیابی نموده‌اند. میزان رابطه رفتار تخریبی با شاخص سرمایه اجتماعی در خانواده با 28/0- و با سرمایه اجتماعی در مدرسه برابر با 298/0- است. در نهایت بر اساس نتایج رگرسیون چند متغیره، دو مولفه حمایت خانوادگی و مولفه احساس تعلق و دلبستگی به مدرسه 129/0 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند. به این ترتیب، می‌توان گفت: هر قدر سرمایة اجتماعی در خانواده و مدرسه و اکثر مؤلفه‌های شاخص‌های مزبور بالاتر باشد، رفتارهای تخریبی دانش آموزان کمتر خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3712 - تحلیلی بر اثرگذاری دانشگاه آزاد اسلامی جهرم در گسترش ارزش‌های مدرن بین دانشجویان
علی شکور علی شمس الدینی سهیلا شهیم

از آنجایی که ترویج و گسترش فرهنگ های متعالی و ارزش های مدرن یکی از مؤلفه های اساسی در زمینه سازی برای رسیدن به توسعه همه جانبه در کشورها محسوب می شود، لذا نقش دانشگاه در گسترش اینگونه ارزش ها از اهمیت به سزایی برخوردار است. از سوی دیگر شناخت اقشار مختلف اجتماعی که وارد أکثر

از آنجایی که ترویج و گسترش فرهنگ های متعالی و ارزش های مدرن یکی از مؤلفه های اساسی در زمینه سازی برای رسیدن به توسعه همه جانبه در کشورها محسوب می شود، لذا نقش دانشگاه در گسترش اینگونه ارزش ها از اهمیت به سزایی برخوردار است. از سوی دیگر شناخت اقشار مختلف اجتماعی که وارد دانشگاه می شوند و نقشی که دانشگاه بر روی دانشجویان و فارغ التحصیلان می گذارد؛ از پیش شرط های اساسی در توسعه منابع انسانی جوامع محسوب می گردد. در این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و انجام عملیات وسیع پیمایشی و میدانی تلاش است اثرات دانشگاه آزاد اسلامی جهرم را در گسترش ارزش های مدرن بین دانشجویان مورد بررسی و سنجش قرار دهد. جامعه آماری را تمامی دانشجویان کارشناسی در حال تحصیل تشکیل می دهند، که از بین آنها 120 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. نتایج حاکی از تأثیرگذاری مثبت و با سطح معناداری 05/0تحصیل و آموزش در دانشگاه، بر میزان گرایش به ارزش های استدلال گرایی، فردگرایی، برابری طلبی و پیشرفت گرایی در بین دانشجویان است. همچنین تحصیل در دانشگاه تأثیر چندانی بر ترویج ارزش های مدرنی همچون انسان گرایی و افسون زدایی در بین دانشجویان نداشته است. بنابراین آرمان ها و ارزش هایی که بیشتر مورد تأیید جامعه و خانواده ها هستند؛ به دلیل نهادینه شدن اینگونه اصول در اذهان دانشجویان بیشتر از دیگر ارزش ها که فقط توسط محیط های دانشگاهی ترویج می شوند، مورد قبول و پذیرش دانشجویان واقع شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3713 - بررسی رابطه بین جهانی‌شدن و فردگرایی در بین جوانان 15 تا 29 سال یزد
علیرضا افشانی یاسین خرم پور ندا جواهرچیان

مطالعه حاضر با عنایت به نقش قابل توجه جهانی شدن و مؤلفه‌های آن در رشد فردگرایی درصدد است به بررسی رابطه بین جهانی شدن و فردگرایی در بین جوانان 15 تا 29 سال شهر یزد بپردازد. در این پژوهش که به روش پیمایش انجام شده، 384 نفر از جوانان شهر یزد با استفاده از نموه‌گیری خوشه‌ا أکثر

مطالعه حاضر با عنایت به نقش قابل توجه جهانی شدن و مؤلفه‌های آن در رشد فردگرایی درصدد است به بررسی رابطه بین جهانی شدن و فردگرایی در بین جوانان 15 تا 29 سال شهر یزد بپردازد. در این پژوهش که به روش پیمایش انجام شده، 384 نفر از جوانان شهر یزد با استفاده از نموه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله ای و با کمک ابزار پرسشنامه محقق ساخته مورد مطالعه قرار گرفتند. برای محاسبه پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بین جنس با فردگرایی افقی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد درحالی‌که بین جنس و فردگرایی عمودی رابطه معناداری وجود ندارد. بین میزان تحصیلات و فردگرایی نیز رابطه ای وجود ندارد. همچنین بین جهانی شدن و ابعاد آن با فردگرایی عمودی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و فردگرایی افقی تنها با بعد جهانی شدن فرهنگی رابطه مثبت و معنا دار را نشان می‌دهد. نتایج رگرسیون نشان می‌دهد که بعد جهانی شدن فرهنگی بیش از 17 درصد از واریانس فردگرایی عمودی را تبیین می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3714 - بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر پیدایش فرصت‌طلبی در شهر اصفهان
علی اصغر مهاجرانی پری ناز شفیعی

در این تحقیق، که موضوع آن بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر پیدایش فرصت‌طلبی در شهر اصفهان است، هدف این تحقیق تعیین ویژگی‌های فرصت طلبان، بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل اجتماعی بر فرآیند فرصت طلبی، بررسی میزان تأثیر گذاری عوامل فردی بر فرآیند فرصت طلبی، بررسی زمینه‌های أکثر

در این تحقیق، که موضوع آن بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر پیدایش فرصت‌طلبی در شهر اصفهان است، هدف این تحقیق تعیین ویژگی‌های فرصت طلبان، بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل اجتماعی بر فرآیند فرصت طلبی، بررسی میزان تأثیر گذاری عوامل فردی بر فرآیند فرصت طلبی، بررسی زمینه‌های بروز فرصت طلبی در جامعه و روابط اجتماعی، بررسی چگونگی تاثیر گذاری فرصت طلبی بر جلوگیری از پیشرفت‌های اجتماعی، است. درچارچوب نظری این تحقیق از نظرات صاحب نظرانی چون، تالکوت پارسونز، امیل دورکیم، مارکس وبر، رابرت مرتن، جانستیون، پیربوردیو، کلمن، پونتام، فوکویاما، گیدنز، کلبرگ، آلن بیرو استفاده شده است. جامعه آماری در این تحقیق مردان و زنان بین 20 تا 60 سال شهر اصفهان بوده است. تعداد حجم جامعه آماری (1121214) نفر بوده و تعداد حجم نمونه آماری آن 384 نفر بوده است. روش تحقیق پیمایشی از نوع همبستگی است و ابزار گردآوری داده‌های مورد نیاز برای آزمون این تحقیق، پرسشنامه بوده و برای تحلیل فرضیه‌ها از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مبتنی بر دو نمونه مستقل و آنالیز واریانس به همراه سطوح معنی‌داری استفاده شده است. در تجزیه و تحلیل‌هایی که صورت گرفته تمام فرضیه‌های آزمون به جز فرضیه انسجام اجتماعی تایید شدند. مطالعات در این زمینه نشان می‌دهد هر چه میزان دینداری، ا نسجام اجتماعی و سرمایه اجتماعی درجامعه بیشتر باشد میزان فرصت طلبی در جامعه کاهش می‌یابد و از سوی دیگر هر چه میزان آنومی وفرد‌گرایی در جامعه بیشتر باشد، میزان فرصت طلبی در جامعه افزایش می‌یابد همچنین با توجه به نتایج تحقیق می‌توان اذغان داشت که فرصت طلبی بر حسب سن شهروندان متفاوت است؛ حال آنکه جنسیت و وضعیت تأهل هیچگونه تأثیری بر گرایش افراد به سمت رفتا‌رهای فرصت طلبانه ندارد وطبقه رگرسیون چندگانه نشان می‌دهد که از بین متغیرهای وارد شده؛ متغیر دینداری، فردگرایی، آنومی وطبقه اجتماعی در رابطه با فرصت طلبی دارای سطح معنی‌داری هستند و می‌توانند فرصت طلبی را تبین نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3715 - بررسی نقش قابلیت‌های گردشگری جاده ادویه بر توسعه گردشگری استان فارس
بهار بیشمی مهدی سقایی مریم آرامی

اهمیت گردشگری در جوامع جایگاه ویژه‌ای در فعالیت‌های علمی و پژوهشی، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است. گردشگری نه تنها موضوع در دست بررسی مسئولان کلان، بلکه موضوع پژوهشی بسیاری از پژوهشگران و اندیشمندان این حوزه نیز قرار گرفته است. أکثر

اهمیت گردشگری در جوامع جایگاه ویژه‌ای در فعالیت‌های علمی و پژوهشی، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است. گردشگری نه تنها موضوع در دست بررسی مسئولان کلان، بلکه موضوع پژوهشی بسیاری از پژوهشگران و اندیشمندان این حوزه نیز قرار گرفته است. این پژوهش این پژوهش با هدف بررسی نقش قابلیت‌های گردشگری جاده ادویه بر توسعه گردشگری استان فارس به روش کمی انجام شده است. به منظور تعیین شدت و جهت تأثیر متغیرهای مستقل بر میزان توسعه گردشگری جاده ادویه از یک مدل معادله ساختاری بهره گرفته شده است که نحوه سنجش یک متغیر پنهان را با استفاده از دو یا تعداد بیشتری متغیر مشاهده شده تعریف می‌کند. رابطه اصلی در مدل برای بررسی ارتباط تاثیر قابلیت‌های گردشگری جاده ادویه بر روی توسعه گردشگری در ناحیه گردشگری جاده ادویه واقع در استان فارس تدوین شده و بر اساس یافته‌ها میزان این اثر گذاری 61/0 برآورد شده است. به عبارت دیگر 61 درصد از تغییرات توسعه گردشگری ناحیه گردشگری جاده ادویه واقع در استان فارس توسط قابلیت‌های گردشگری این منطقه تبیین و برآورد می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3716 - بررسی عوامل اجتماعی موثر بر گرایش محله‌ای جمعیت‌ها در دو بافت منتخب شمالی و جنوبی شهر تهران
سیدرضا معینی تکتم هادی زاده

با توجه به نقش و اهمیت محلات در مطالعات توسعه پایدار شهری، مساله گرایش‌های جمعیتی به زندگی در محله‌های شهری تحت تاثیر عوامل اجتماعی، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که محله‌های شهری مهم ترین عناصر اجتماعی یک شهر محسوب می‌شوند نقش مهمی در روند رو به رشد أکثر

با توجه به نقش و اهمیت محلات در مطالعات توسعه پایدار شهری، مساله گرایش‌های جمعیتی به زندگی در محله‌های شهری تحت تاثیر عوامل اجتماعی، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که محله‌های شهری مهم ترین عناصر اجتماعی یک شهر محسوب می‌شوند نقش مهمی در روند رو به رشد شهرها دارند. محله بیش از آنکه یک عنصر فیزیکی در شهر باشد یک بافت اجتماعی است که از نظر فضایی توسط ساکنان آن درک و مشخص می‌شود و محل ایجاد ارتباط متقابل و هویت یابی مشترک میان شهروندان است. قدرت هر محله تابع تجانس اجتماعی ساکنان آن است به گونه‌ای که همسانی و شباهت در نوع زندگی، موجب نزدیک شدن و شناسایی متقابل افراد و احساس تعلق به گروه معین می‌شود. این سوال اساسی که چه عوامل اجتماعی بر گرایش محله‌ای جمعیت‌ها نقش دارند مساله اصلی در پژوهش حاضر می‌باشد. احساس گرایش محله‌ای براساس شاخص حس تعلق و همبستگی در نظر گرفته شده و به عنوان متغیر وابسته مورد سنجش و در رابطه با سایر متغیرها (متغیرهای مستقل) قرار گرفته است. عوامل اجتماعی که بر این گرایش و حس تعلق موثر فرض شده‌اند، متغیرهای سبک زندگی، پایگاه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی می‌باشد. این فرض در نظر گرفته شده است که هریک از متغیرهای فوق در رابطه با حس تعلق و گرایش محله‌ای هستند و بر انتخاب ساکنان به عنوان محل سکونت دخیل بوده‌اند. برای انجام پژوهش حاضر و آزمون فرضیات از روش‌های اسنادی و کتابخانه‌ای و در مرحله بعد از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه استفاده شده است. نتایج و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بیشترین ارتباط معنادار و وجود همبستگی بین سبک زندگی و پایگاه اجتماعی افراد با حس تعلق و گرایش به محل زندگی بوده است. با توجه به اینکه پژوهش حاضر به صورت مطالعه تطبیقی میان دو منطقه 1 (شمالی) و منطقه 16 (جنوبی) شهر تهران صورت گرفته است، مقایسه میانگین نتایج دو منطقه وجود تفاوت معنادار میان عوامل اجتماعی مورد بررسی به عنوان شاخص‌های تاثیر گذار بر گرایش محله‌ای را نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3717 - پیش‏بینی اعتیاد به اینترنت بر اساس عزت نفس، کیفیت زندگی و مکانیسم‏های دفاعی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه‏ اول شهر تهران
آزاده رضایتی زاده سارا ضیافر فاطمه خونساری احمد ترابی

امروزه اینترنت در زندگی افراد جایگاه خاصی دارد. اعتیاد به اینترنت در دانش آموزان یکی از اعتیادهای جدید در جوامع مُدرن محسوب می شود. این پژوهش با هدف پیش بینی اعتیاد به اینترنت براساس عزت نفس، کیفیت زندگی و مکانیسم های دفاعی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه ی اول انجام شد. أکثر

امروزه اینترنت در زندگی افراد جایگاه خاصی دارد. اعتیاد به اینترنت در دانش آموزان یکی از اعتیادهای جدید در جوامع مُدرن محسوب می شود. این پژوهش با هدف پیش بینی اعتیاد به اینترنت براساس عزت نفس، کیفیت زندگی و مکانیسم های دفاعی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه ی اول انجام شد. پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر مقطع متوسطه ی اول شهر تهران بود. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 200 نفر انتخاب و به پرسشنامه اعتیاد به اینترنت (یانگ، 1996)، پرسشنامه سبک دفاعی (اندرز و همکاران، 1993)، پرسشنامه کیفیت زندگی (کارشناسان سازمان جهانی بهداشت، 1996) و پرسشنامه عزت نفس (کوپراسمیت، 1967) پاسخ دادند. نتایج نشان داد بین اعتیاد به اینترنت با عزت نفس (593/0-=r و 007/0=p) و کیفیت زندگی (714/0-=r و 012/0=p) به ترتیب رابطه منفی و معناداری وجود دارد. بین اعتیاد به اینترنت با مکانیسم های دفاعی روان آزرده (678/0=r و 005/0=p) و رشد نایافته (637/0=r و 003/0=p) رابطه مثبت و معنادار اما بین مکانیسم دفاعی رشد یافته (819/0-=r و 017/0=p) اعتیاد به اینترنت رابطه منفی و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که متغیرهای پیش بین توانسته اند با هم 41/0 درصد از واریانس نمره اعتیاد به اینترنت را تبیین نمایند. در نتیجه با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود که برنامه ریزان و مسئولین آموزش و پرورش و خانواده ها علاوه بر مدیریت استفاده از اینترنت در نوجوانان به سازه های کیفیت زندگی و عزت نفس و رشد مکانیسم های دفاعی نیز توجه نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3718 - Expected Economic Impacts of Agro-Tourism Development in Rural Areas of Tehran Province (Case Study: Pakdasht County)
Farideh Azimi Samvel Avetisyan

This study determined the situation of rural tourism and agro-tourism in Tehran Province as well as the expected economic impacts of agro-tourism development on it. In this research, we used documental research method and field research based on questionnaires and face- أکثر

This study determined the situation of rural tourism and agro-tourism in Tehran Province as well as the expected economic impacts of agro-tourism development on it. In this research, we used documental research method and field research based on questionnaires and face-to-face interview. It was found out that despite different tourist attractions in rural areas of Tehran province, tourist arrival to the rural areas was only due to natural attractions. Almost all counties have agricultural tourist attractions, but no comprehensive and coherent programs have been implemented for the development of agro-tourism in the region. It was revealed that one job can be created in exchange for the arrival of nearly 133 Agro-tourists, that tourists in their rural trips are more willing to buy agricultural products and homemade processed foods as compared to handicrafts and other goods, that in rural trips, Agro-tourists will spend more money for their purchases than other rural tourists, and that Agro-tourists earn much more benefit on their purchasing as compared to rural tourists. Based on the results, the most important expected economic impacts of Agro-tourism development in Tehran province include the increase in Agro-tourist arrivals to the rural regions, the increase in job creation, the improvement of rural economy and much more Agro-tourism revenue in rural areas as compared to other fields of rural tourism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3719 - Assessment Improving and Organizing Mechanism of Water Users Cooperatives Using AHP Method in Esfarayen County, Iran
زهرا حسین پور محمدحسین منهاج محمد کاوسی کلاشمی

Institutionalization of Water Users’ Cooperatives (WUAS) is one of the strategies for cooperative irrigation management, which lays the foundation for the participation of farmers in tackling water shortage challenge to reach the objectives of sustainable manageme أکثر

Institutionalization of Water Users’ Cooperatives (WUAS) is one of the strategies for cooperative irrigation management, which lays the foundation for the participation of farmers in tackling water shortage challenge to reach the objectives of sustainable management of agricultural water in an efficient manner. The main purpose of the present study was to identify the grounds for improving WUAs and prioritizing the effective factors for developing and strengthening these cooperatives. The statistical population was comprised of experts and members of the board of directors as well as elite farmers who were WUAs members in 2015 (n=40). The interviewees were selected through consensus sampling. The analytic hierarchy process was used to prioritize the mechanism of improvement and development of WUAs. Based on the final weights of the criteria, the mechanisms received the following scores: supportive mechanism (0.266), agricultural irrigation management (0.261), economic mechanism (0.183), education and extension (0.123), and legal mechanism (0.090) and WUA’s members’ attitude (0.076). Accordingly, the supportive, agricultural irrigation management and economic mechanisms were the most important mechanisms to improve WUAs. Hence, it is recommended that low-interest financing should be provided by the Agriculture Jihad Organization in collaboration with the Agricultural Bank for transforming from traditional irrigation to localized irrigation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3720 - On the Status of Rural Tourism and Tourism Economy in Iran
فریده عظیمی ساموئل آوتسیان

In this paper the researchers tried to study the status of tourism and rural tourism economy in Iran the condition of entry and exit of tourists in Iran, as well as the inhibiting factors affecting their positive impacts on Iran economic status. To achieve this objectiv أکثر

In this paper the researchers tried to study the status of tourism and rural tourism economy in Iran the condition of entry and exit of tourists in Iran, as well as the inhibiting factors affecting their positive impacts on Iran economic status. To achieve this objective, the researchers used documentary research methods. In addition, the researchers used a field research method based on the data obtained from a questionnaire in an attempt to find the inhibiting factors affecting positive impacts of tourism and rural tourism on Iran economics. The population of this study involve in tourism and rural tourism authorities. The sample of the population consist of 119. The statistical methods used in the study include the non-parametric statistics (Kolmogrove Smirnove). Findings revealed that Iran’s percent share of tourism contribution to GDP in the years 2003-2014 was very low and its changes in these years have been disproportionate. No special information and detailed statistics were presented that have helped clarified the status of rural tourism and rural tourists in Iran. The first five priorities in the field of inhibiting factors affecting positive impacts of tourism on Iran economics were lack of major plans and policies for tourism and rural tourism development, weak cooperation between the government, private sector and local people in planning, managing the tourism and rural tourism projects, frequent change in the authorities of cultural heritage, handicraft and tourism organization, lack of correct criteria for choosing managers and executive directors, and the effects of the sanctions on tourism programs. Furthermore, political factors were found to be important in regard to their effect on the situation of tourism economics in Iran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3721 - A Strategic Model for the Development of Medical Tourism with an Emphasis on the Co_Creation of the Organization Value and the Customer: The Case of Guilan Province
Maryam Hassanzadeh

Creating shared value is a sort of marketing strategy that emphasizes the creation and recognition of shared values of a company and customers. The present research aims to present a strategic paradigm for the development of medical tourism with an emphasis on value syn أکثر

Creating shared value is a sort of marketing strategy that emphasizes the creation and recognition of shared values of a company and customers. The present research aims to present a strategic paradigm for the development of medical tourism with an emphasis on value synergy in Guilan province. The research was conducted in a mixed-methods design. The statistical population was composed of medical tourism experts and medical tourists of Guilan province in the qualitative phase and the hospital presidents and medical tourists in the quantitative phase. The sample in the qualitative phase (16 individuals) was taken by the purposive sampling technique. In the quantitative phase, it was composed of 50 hospitals taken by the consensus technique. Data were collected by semi-structured interviews in the qualitative phase and by a questionnaire in the quantitative phase. The qualitative data were analyzed by grounded theory, but the structural equation method was employed for the analysis of the quantitative data using the PLS software package. The dimensions of the model were derived in the qualitative phase. They include the strategies of organization value co-creation and medical tourism potentials, customer value co-creation, and co-creation behavior. Then, the model was tested in the quantitative phase and was supported. Organizational value co-creation plays a key role in developing an optimal image in tourists. Tourism potentials with the dimensions of culture creation, the potential of developing medical services, human resources management, and communication capability are important for the formation of co-creation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3722 - Dimensions of Corporate Social Responsibility in Rural Cooperatives
کمال رستمی لاله صالحی

In recent decades, unsustainable human activities have had devastating and irreversible effects on environmental, social, and even economic sustainability; thereby leaving countries and governments with many problems, including migration, marginalization, increasing pov أکثر

In recent decades, unsustainable human activities have had devastating and irreversible effects on environmental, social, and even economic sustainability; thereby leaving countries and governments with many problems, including migration, marginalization, increasing poverty, and class disparities. It has been argued that integrating Corporate Social Responsibility (CSR) into corporate structures and economic activities (including rural cooperatives) can make outstanding contributions to recovering from past shortcomings and neglect of the natural environment. This requires identifying factors affecting CSR activities in rural cooperation. Therefore, the purpose of the study was to increase CSR-related activities among the stakeholders of rural cooperatives at Kamyaran township (N=14100). A researcher-made questionnaire was used to achieve the research purpose. The validity and reliability of the research instrument were confirmed by an expert panel and Cronbach’s coefficient (α ≥ 0.71). Data were analyzed using SPSS software. Findings showed a positive and significant relationship between supportive, monitoring and directional strategy (SMDS), regularity and mental and structural ability (RMSA), and participatory mechanism (PM) with CSR level in rural cooperatives. Moreover, stepwise regression findings indicated that the identified factors accounted for 36.4 percent of the variance in CSR. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3723 - Paradigmatic Analysis of Environmental Management in Iran
مهسا فاطمی کورش رضائی مقدم ماتیس واکرناگل

Iran has many critical environmental changes and challenges, especially in agricultural development. These challenges are due to land reform and subsequent modernization. The main purpose of this paper is to analyze the paradigmatic trend of agricultural environmental m أکثر

Iran has many critical environmental changes and challenges, especially in agricultural development. These challenges are due to land reform and subsequent modernization. The main purpose of this paper is to analyze the paradigmatic trend of agricultural environmental management of Iran. The study was accomplished through reviewing archival research findings as well as analyzing the content in different documents and worldwide databases. To do so, various global paradigmatic perspectives and strategies about the environmental management were reviewed. Moreover, by reviewing different environmental laws, rules, regulations, and activities in Iran, three distinct phases in environmental management including 'enthusiasm for modernization activities (1962- 1974)', 'concerns about environmental issues (1974- 2005)', and 'crisis of environmental management (2005-present)' were revealed. Thus, the most important problems leading to the unsustainable environment in the three phases and the reasons resulting in the failures of macro-policies were addressed. It is possible to declare that inappropriate paradigms within environmental management thinking, i.e., sustainability, as well as inconsistencies between the paradigms and strategies could be traced in different periods. The findings provide the researchers with the fact that the dominant perspective in environmental management is frontier economics via emphasis on economics and fewer considerations over ecological problems. Accordingly, the environmental degradation increased, via which the authorities were not successful to conduct collaborative systematic actions since the evidence represented the mere accomplishment of some sporadic strategies. As the pedagogical implications of the study, it should be asserted that a basic paradigm shift in environmental activities from technocentrism to ecocentrism seems to be necessary to achieve sustainable agriculture. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3724 - Feasibility Study of Tourism Entrepreneurship Development in Rural Areas of Darreh-Shahr County: Application of SWOT-AHP Model
نعمت اله شیری Samireh Seymohammadi

The aim of this study was to conduct a feasibility study on tourism entrepreneurship development in rural areas of Darreh-Shahr County, with the goal of providing appropriate strategies for its enhancement. The study employed a mixed-methods approach, combining qualitat أکثر

The aim of this study was to conduct a feasibility study on tourism entrepreneurship development in rural areas of Darreh-Shahr County, with the goal of providing appropriate strategies for its enhancement. The study employed a mixed-methods approach, combining qualitative and quantitative methods in a sequential exploratory design. Through purposeful and network sampling, 15 key informants from the fields of entrepreneurship and tourism were selected for in-depth interviews, continuing until data saturation was achieved. Qualitative data were subjected to SWOT analysis, while quantitative data underwent analysis using the Analytical Hierarchy Process (AHP). The findings indicated that a combination of conservative and aggressive strategies is essential for the development of tourism entrepreneurship in the rural areas of Darreh-Shahr County. The AHP analysis highlighted the importance of aggressive strategies, such as "organizing exhibitions and establishing local markets for rural and nomadic products." Additionally, it emphasized the need for conservative approaches, including "providing long-term, low-interest loans for the development of essential infrastructural facilities supporting rural entrepreneurial tourism" and "attracting local investors to establish recreational facilities like parks." In conclusion, this study underscores the necessity of employing a diverse range of strategies to foster the growth of tourism entrepreneurship in the rural areas of Darreh-Shahr County. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3725 - Evaluation of Tourism Industry Development Strategies Factors in Guilan Province
Fatholah Keshavarz Shal Parviz Rajabi Kolvani

Iran due to its unique condition in terms of tourist attraction and because of the specific location and a variety of natural resources and human Phenomena, that different regions of the country including Guilan province has a typical position in terms of tourism which أکثر

Iran due to its unique condition in terms of tourist attraction and because of the specific location and a variety of natural resources and human Phenomena, that different regions of the country including Guilan province has a typical position in terms of tourism which attracts a lot of tourists. By itself, ecological, environmental, cultural, historical and religious attraction in the north, we will see more development in the tourism industry by formulating and scientific solutions and preservation of cultural values and the environment. In this research, a descriptive– analytical approach has been taken in order to achieve mentioned goals. Also major sources of tourism are identified by field and library (Book, Magazines, Relevant document) study and with SWOT pattern, strengths, weakness, threats and opportunities will be specified and analyzed. The present research with fundamental question that whether tourism development reduces the effects of economic sanctions? Based on this assumption that, the development of tourism can reduce the effects of economic sanctions and we can use tourism industry as a means to deal with economic sanctions and create employment opportunities, distribution of income, foreign exchange increase, reducing migration, raising the living standard, regional balancing, transferring value to unprivileged area, development of rural and urban communities and the cultural and ethnic unity for the attainment of national unity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3726 - Investigation of the Factors Hindering and Promoting Tourism Evidences from Villages of Abyaneh Village
Hoda Manafian Zhila Daneshvar Ameri Saba Salehi Esfahani

Rural tourism, a dynamic industry with a promising future, can play a key role in economic improvement of talented countries such as Iran. Abyaneh village is one of the best-known villages in both Iran and the world. The number of annual visitors of this ancient village أکثر

Rural tourism, a dynamic industry with a promising future, can play a key role in economic improvement of talented countries such as Iran. Abyaneh village is one of the best-known villages in both Iran and the world. The number of annual visitors of this ancient village is approximately 550,000 that is a considerable number. Within a short radius of Abyaneh there are five villages (Barz, Tare, Komjan, Yarand, Hanjan) with a lot of potentials to develop rural tourism. But only 20% of tourists of Abyaneh population consider the surrounding villages as a separate destination. The large number of tourists visiting Abyaneh village provides opportunity for managing rural tourism in this area is to attract tourists to the surrounding villages around Abyaneh. In the present study, the hindering and promoting factors of fostering tourism in these villages have been compared by both the surrounded villagers' and locals' of Abyaneh village. To this end, 222 questionnaires were distributed among the individuals and the means were compared using Mann-Whitney test. The most important unfavorable factor, from the surrounded villagers' point of view, is lack of enough advertising and marketing and from the locals of Abyaneh village points of view, is the shortage of attractions, compared with attractions of Abyaneh. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3727 - Achieving Consensus Deal with Methodological Issues in the Delphi Technique
زهرا گودرزی عنایت عباسی همایون فرهادیان

Delphi is a powerful technique used to seek answers to appropriate questions. The purpose of this paper is to provide an overview of the Delphi technique as a research method. This paper discusses the scientific merit of the Delphi technique by investigating on 41 studi أکثر

Delphi is a powerful technique used to seek answers to appropriate questions. The purpose of this paper is to provide an overview of the Delphi technique as a research method. This paper discusses the scientific merit of the Delphi technique by investigating on 41 studies of Journal of Agricultural Education from 1981 to 2013, and 2 studies of Journal of Agricultural Science and Technology. The results showed that there is no general agreement on using indexes in different rounds of Delphi technique; however, according to the frequencies of using indexes in different studies, the following suggestions are presented. The favourable number of panel of experts is between 10 to 20. Purposive sampling method is used for selecting the panel members. Usually a three rounds of Delphi method is used. One question is designed in round one. Mean and standard deviation indexes are used for passing from round two to round three and agreement level of 70 present is used for achieving expert's consensus in round three. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3728 - Development Strategies for Rural Tourism in Mishkhas Village
رویا اشراقی شیما ملکشاهی علیرضا پورسعید

Rural tourism is a factor in multidirectional development of rural areas and its most important consequences are population stability, unemployment problem alleviation, and immigration reduction. The present survey was set to investigate the strategies of developing rur أکثر

Rural tourism is a factor in multidirectional development of rural areas and its most important consequences are population stability, unemployment problem alleviation, and immigration reduction. The present survey was set to investigate the strategies of developing rural tourism in Mishkhas Village in Ilam Province using the SWOT technique. A questionnaire was used as the data gathering instrument and the sample size was determined to be 368 based on the Krejcie and Morgan table. The Cronbach alpha coefficient was used to show the reliability of research instrument which came out to be 0.87. In this research, the internal (strengths and weaknesses) and external factors (threats and opportunities) of the region were ranked by the SWOT technique. It was indicated that the amount of advantages with the obtained value of 5.87 (strengths and opportunities) was higher than limitations rate of weaknesses and threats (4.531). Thus, according to the results, the strategy of developing rural tourism was applied in this region. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3729 - On the Effects of Tourism Development on Rural Areas (A Case Study of Giayn District, Nahvand County)
Omid Jamshidi Seyed Mohammad Javad Sobhani Seyed Davood Hajimirrahimi Abbas Nourozi

Tourism plays a significant role in the development of the society at different levels and is seen as an important source of employment and income especially in rural areas. Considering its different potential impacts, the present study aims to explore the effects of to أکثر

Tourism plays a significant role in the development of the society at different levels and is seen as an important source of employment and income especially in rural areas. Considering its different potential impacts, the present study aims to explore the effects of tourism development on the rural area of Giyan district. The target population comprised the residents of rural areas in the vicinity of Giyan tourism district (N=7500). Using the Cochran’s formula, the sample size was estimated to be 285, and a completely random sampling method was applied for data collection. A self-administered questionnaire was used as research instrument whose face validity was confirmed by a panel of experts. In order to estimate the reliability of the questionnaire, a Cronbach’s alpha was used for the pre-test. The reliability and validity of the factor analysis were estimated by Composite Reliability (CR) and Average Variance Extracted (AVE) for study components, respectively. In addition to the descriptive analysis, an Explanatory Factor Analysis and a Confirmatory Factor Analysis (CFA) were employed to classify research variables. It was found that from the residents’ viewpoint, the major effects of tourism include ‘improved job opportunities’, ‘increased income’ and ‘decreased number of agricultural sector employees’ The results of factor analysis revealed that economic, socio-cultural, and environmental factors account for 63% of the total variance. The results of the confirmatory factor analysis showed that all the employed indices were acceptable to fit the model. Moreover, it was shown that the economic factor, with a coefficient of 0.93, had the highest share in explaining the latent variable of the effects of tourism development. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3730 - بررسی تاثیر اقدامات مدیریت منابع انسانی برکاهش قوم گرایی
حسین صداقت علی رحمانی فیروزجاه فواد مکوندی

زمینه و هدف: یکی از مشکلات سازمان های کشور، وجود تمایلات قوم گرانه در سازمان ها است، به نحوی که سازمان از حالت عقلایی خارج شده و به سمت سازمان سیاسی و فاقد کارایی و بهره وری لازم به پیش می رود. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر اقدامات مدیریت منابع انسانی برکاهش قوم گرایی در ب أکثر

زمینه و هدف: یکی از مشکلات سازمان های کشور، وجود تمایلات قوم گرانه در سازمان ها است، به نحوی که سازمان از حالت عقلایی خارج شده و به سمت سازمان سیاسی و فاقد کارایی و بهره وری لازم به پیش می رود. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر اقدامات مدیریت منابع انسانی برکاهش قوم گرایی در بین ادارات ستادی و عملیاتی شرکت بهره برداری نفت و گاز مسجد سلیمان می باشد. روش بررسی: روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری تحقیق 813 نفر از کارکنان می باشد که با استفاده روش کوکران و نمونه گیری تصادفی طبقه ایی 261 نفر انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه های استاندارد گردآوری گردیدند. تجزیه و تحلیل آماری از طریق نرم‌افزارهای SPSS و LISREL انجام گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که اقدامات مدیریت منابع انسانی برکاهش قوم گرایی تاثیر دارد، ضمن آنکه کلیه فرضیه های تحقیق تاثیر مثبت و معنی داری بر قوم گرایی را نشان داد. همچنین برازش کلی مدل پیشنهادی مورد تایید قرار گرفت. نتیجه گیری: قوم گرایی در سازمان ها می تواند سبب ایجاد تعارضات درونی و بیرونی گردد و به تبع آن، مشکلات عدیده ای برای کارکنان در محیط کار ایجاد کند. اقدامات مدیریت منابع انسانی به عنوان عاملی اثربخش، می تواند مشکل قوم گرایی را در سازمان ها کاهش دهد به گونه ای که کارکنان با قومیت های مختلف، بتوانند در کنار یکدیگر بصورت مسالمت آمیز فعالیت کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3731 - مدل سازی ساختاری تفسیری عوامل نخبه ستیزی در بخش عمومی ایران
محمد یاری ناصریه محمد ضیاالدینی مصطفی هادوی نژاد مهدی ابراهیمی نژاد رفسنجانی

زمینه و هدف: نخبه ستیزی فرآیند مواجهة سلبی ارادی با نخبگان و بی‌استفاده یا کم ‌استفاده ماندن قابلیت‌ها و شایستگی‌های محوری شغلی آن‌هاست؛ هدف این پژوهش شناسایی علل و پیامدهای نخبه ستیزی در بخش عمومی است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد، پژوهشی أکثر

زمینه و هدف: نخبه ستیزی فرآیند مواجهة سلبی ارادی با نخبگان و بی‌استفاده یا کم ‌استفاده ماندن قابلیت‌ها و شایستگی‌های محوری شغلی آن‌هاست؛ هدف این پژوهش شناسایی علل و پیامدهای نخبه ستیزی در بخش عمومی است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد، پژوهشی کیفی با استفاده از روش داده بنیاد است .به‌منظور جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز مصاحبه عمیق با 17 نفر از افرادی که تخصص لازم در حوزه نخبگان داشتند، انجام شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیلی مدل‌سازی ساختاری- تفسیری (ISM ) روابط بین ابعاد و شاخص‌های نخبه ستیزی تعیین و به صورت یکپارچه تحلیل شد؛ در نهایت با استفاده از تحلیل MICMAC نوع متغیرها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر متغیرها مشخص شد. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد متغیر عدم توجه به شایسته سالاری جزء متغیرهای کلیدی به شمار می‌رود، که در دسته متغیرهای مستقل(گروه چهارم) قرارگرفته است و تأثیر بسیار زیادی بر فرآیند نخبه ستیزی در بخش عمومی، دارد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد استفاده از نظام جانشین پروری و شایسته سالاری جهت استفاده از نخبگان و دوری از سیاست زدگی در جهت استفاده از توانایی‌ها و استعدادهای نخبگان و جلوگیری از فرار آنها از بخش دولتی نقش مهمی در کاهش نخبه ستیزی در بخش عمومی خواهد داشت. کلیدواژه‌ها: نخبه ؛ نخبه ستیزی ؛ بخش عمومی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3732 - Petrology and contact metamorphism of Salafchegan quartz diorite intrusion
Mahbobe Nazari Shahriar Keshtgar

The circular Salafchegan quartz diorite intrusion (Aleh Mountain) has intruded into the sandy limestone and sandstone of the Upper Red Formation of Upper Miocene age. It is a concordant pluton and has slightly metamorphosed country rocks. This body is composed of quartz أکثر

The circular Salafchegan quartz diorite intrusion (Aleh Mountain) has intruded into the sandy limestone and sandstone of the Upper Red Formation of Upper Miocene age. It is a concordant pluton and has slightly metamorphosed country rocks. This body is composed of quartz diorite and could be divided into a layered structures outer part and a massively outcropped central part. These rocks show geochemical calc-alkaline affinity. They could be classified as meta-aluminous, similar to I type granitoids. These rocks are enriched in LILE (Large Ion Lithophile Elements) and LREE (Light Rare Earth Elements) but depleted in HREE (High Rare Earth Elements). In addition, they show negative anomalies of Nb and Ti, with a high Al content. Based on petrographic studies and geochemical analysis, it could be suggested that the parent magma of these rocks was related to a subduction zone and has emplaced in a magmatic arc. The contact aureole of the intrusion is indicated by the existence of minerals such as garnet, epidote, wollastonite and scapolite. The mineral assemblage in the contact aureole is demonstrated that albite-epidote-hornfels facies grade of metamorphism took place to the hornblende hornfels facies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3733 - A new view on the metamorphic rocks of the Boroujerd area
Ahmad Ahmadi-Khalaji Zahra Tahmasbi Shahriar Keshtgar

The studied area is as a small portion of Sanandaj - Sirjan Zone (SSZ). Metamorphic rocks in this area subdivided to 2 groups on their setting: Regional and Contact. Slate and Phyllite are petrographic facieses of regional metamorphism. This metamorphism has affected a أکثر

The studied area is as a small portion of Sanandaj - Sirjan Zone (SSZ). Metamorphic rocks in this area subdivided to 2 groups on their setting: Regional and Contact. Slate and Phyllite are petrographic facieses of regional metamorphism. This metamorphism has affected a vast area and is of low grad in green schist (Chlorite Zone). The Boroujerd granitoid massif is elongated and parallels the prevailing schistose in these rocks by the trend of NW-SE. By the injection of it, a contact metamorphism has occurred which can be considered as a pyroxene hornfels facies. Contact metamorphic rocks, consisting of spotted schists, hornfels-schist, hornfelses and migmatites, are evident only to the north of the pluton, because the southern margin of it is controlled by a fault system parallel to the contact and the granitoid rocks are thrusted onto the metamorphic rocks. Field and microscopy evidence show that migmatites are injective and occurred by intrusion of granitoid magma into metamorphic rocks. Calculation of garnet-biotite thermometer by all of the average calibrations, account 472° C for equilibrium this two minerals in hornfels. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3734 - Application of image-processing to crack propagation process identification in concrete under fatigue phenomenon
Mohsen Heydari Mofrad Yasin Hoseini-Azar

Concrete is the most important material in geotechnical projects and constructions which that due to the cyclical loading and fatigues were always under failures. The fatigue is natural events were occurred in under cyclical loaded materials which causes very complex fa أکثر

Concrete is the most important material in geotechnical projects and constructions which that due to the cyclical loading and fatigues were always under failures. The fatigue is natural events were occurred in under cyclical loaded materials which causes very complex failures in under low stress and in elastic behavior. Although the concrete behavior and changes under axial loading are studied, but failure mechanism of fatigue and crack propagation on concrete (as the main factor to failure) is on obscurity. The investigation of crack propagation process from the beginning to failure under cyclic axial loading can be identified the fatigue mechanism. This study tired to monitoring and modeling the crack propagation mechanism under the cyclic uniaxial compressive strength (UCS ) in axial loading of concrete specimens which help to understands of crack propagation and developed path in the body. For this purpose, the concrete specimens are tested by UCS , take photos repetitively (in 5 loading-unloading cycles) and used the image-processing techniques (IPT) for crack detection, propagation and simulation of the failure in concrete. The simulation results shown the IPT is good performance to crack propagation detections and propagation process is perfectly simulated by IPT. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3735 - Tourism potential and assessment of its environmental impact on the northern coasts of the Oman Sea, Iran
Mohyeddin Ahrari-Roudi

Today, tourism activities are as one of the most dynamic activities in the world. The number of foreign and domestic tourists and theirs income that is constantly increasing in the world. Tourism activities have different types that among them we can mention to the coas أکثر

Today, tourism activities are as one of the most dynamic activities in the world. The number of foreign and domestic tourists and theirs income that is constantly increasing in the world. Tourism activities have different types that among them we can mention to the coastal tourism. The concept of coastal tourism, the full range of tourism consists of recreational activities that occur in coastal areas of the oceanic water. In the southern coasts of Iran, various natural factors have come together to create structures and phenomena, natural and historical attractions which in turn display of beautiful natural attractions. Despite such potential positive impacts of tourism on the coast, not only negative but also have undesired effects but also originate from a lack of planning and management of coastal areas of the country. Summary, the results of the studies such as soil erosion, destruction of natural resources, destruction of coastal landscapes, waste accumulation and uncontrolled increase in construction, water and soil pollution, stagnation of agriculture and animal husbandry, death of plant and animal organisms, noise pollution, land use change and so on show that types of environmental pollution in the region, the main negative impacts on tourism. In this research, it has been tried to present ways of reducing harmful environmental effects and expressing the tourism characteristics of the studied area and the consequences of tourism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3736 - Investigating the effect of soil structure interaction on the seismic response of concrete buildings
Seyed Mohsen Seyedi Ferydoon Khosravi

For structural engineers, it is common in the analysis to consider a fixed base structure, which means that the foundations and the underlying soil are assumed to be rigid. This assumption is not correct because the underlying soil in the near field often consists of so أکثر

For structural engineers, it is common in the analysis to consider a fixed base structure, which means that the foundations and the underlying soil are assumed to be rigid. This assumption is not correct because the underlying soil in the near field often consists of soft layers that have different properties and may behave nonlinearly, which results in a significant change of the seismic motion before reaching the structure foundation. In addition, interaction between the structure, its foundation and the underlying soil during vibrations can significantly alter the structure response. This change depends on the characteristics of the structure, the soil properties and the nature of the seismic excitation. As a result, accurate evaluation of inertial forces and displacement in structures requires a careful examination of soil structure interaction (SSI) effects. In this paper, a numerical study was conducted to investigate the seismic response of concrete buildings exposed to various seismic excitations with nonlinear SSI assumption using PLAXIS V8.6 software. Two types of two-dimensional moment resisting frames including a five-story frame and a ten- story frame have been analyzed. Three types of soil hard (type I), medium (type III) and weak (type IV) are considered with shear wave velocity of 1000, 270 and 90 m /s, respectively. The results of the analysis show that considering the effects of SSI on seismic design is essential. Generally, by decreasing the dynamic stiffness of the underlying soil (with decreasing shear wave velocity VS and shear modulus G), the base shear ratios decrease. In addition, a fixed base assumption can lead to high overestimation of the structural design forces and seismic response. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3737 - Microstructure analysis of Zarab region, south of Kerman
Farnaz Iranmanesh Amir Shafiei Bafti Sohrab Shahriari Mohsen Pourkermani

Zarab region situated in south of Baft city and Northern Boundary of Sanandaj-Sirjan zone. Petrographical studies indicate the metamorphism grade of Rock units is about of moderately green schist facies and contain of: orthogenesis, Marble and abundance schist>s in m أکثر

Zarab region situated in south of Baft city and Northern Boundary of Sanandaj-Sirjan zone. Petrographical studies indicate the metamorphism grade of Rock units is about of moderately green schist facies and contain of: orthogenesis, Marble and abundance schist>s in mentioned region. flow structures are seen In the mentioned rock unites specially in marble rock unite. Microstructural studies show various microstructures as like S-C structures, σ and δ structures Mica Fishes in mica schist>s which those indicate dextral shear stress sense, which caused Microstructures. The amounts of tension strains in normal section that prepared from oriented samples indicate prolate form strain ellipsoid parallel to schistosity fabrics. Field studies show, which the thrust faults, have a dextral movement (co orientation with microstructures shear sense), similar orientation and slip movement and absence of fault plan erosion. Varieties between faulting deformation (brittle deformation) and shear sense of microstructures (ductile deformation), reveal two deformation phase with a nonconcurring deformation time. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3738 - Estimating of seismicity parameters in Golab 2 conveyance water tunnel with preliminary Gutenberg - Richter Method
Mohammad Azarafza Shahrzad Nikoobakht Ebrahim Asghari-Kaljahi Mirali-Akbar Nogol Sadat

Generally, one of the most problematic tunnel drilled, are water transfer tunnels. These tunnels in terms of risk such as a particularly important constructs is considered and Calculation of strength parapmeters on seismic movements of earth must be done carefully and b أکثر

Generally, one of the most problematic tunnel drilled, are water transfer tunnels. These tunnels in terms of risk such as a particularly important constructs is considered and Calculation of strength parapmeters on seismic movements of earth must be done carefully and based on designed criteria. Due to the high sensitivity of the transfer of water in underground, study of engineering geology, seismicity tunnel, tunnel safety and stability control is critical and essential. In this study, try to study of seismotectonic and seismicity of Golab 2 water transfer tunnel located at Koron plain in Isfahan province. The aim of this study was to identify the faults, structural trends and estimation of seismicity parameter using Gothenburg - Richter primary method for 150 Km area of around the tunnel entrance by moment magnitude (Mw). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3739 - Study of Height Effect on Earthquake Modal Response in Embankment Dams
Mehdi Koohdarag Mehdi Shirdel

10.30495/geotech.2020.679344

Knowledge of the earthquake behavior of embankment dams comes from four sources: observations made from the dam response during earthquakes, experiments conducted on prototype dams for determination of their dynamic properties, experiments conducted on reduced scale mod أکثر

Knowledge of the earthquake behavior of embankment dams comes from four sources: observations made from the dam response during earthquakes, experiments conducted on prototype dams for determination of their dynamic properties, experiments conducted on reduced scale models of dams including shaking table and centrifuge testing and finally analytical studies. From numerical analysis point of view, two dimensional seismic response analyses is usually applied to seismic design of embankment dams. Evaluation of seismic behavior for different height of dam is important. Many embankment dams have been made in different height in the world that we have not general point of view about seismic behavior of them. To achieve this goal, Masjed Soleyman dam for a case study has been selected. Masjed Soleyman zoned rock fill dam with 177 m height was constructed and impounded in South-West of Iran in 2001. Finite Element model of Masjed Soleyman dam has been constructed and the Mohr-coulomb elastic-perfectly plastic constitutive model is taken into account to reflect the soil stress-strain relation. First, layer analyses have been carried out considering 12 layers in end of construction stage. Then, this analysis has been continued considering water table and weight of dam reservoir. 2 earthquake records have been applied horizontally to the bedrock for dynamic analysis. For study of mode of vibration and distribution of acceleration, 10 models have been used with different height. Then seismic response of earth dam due to some known earthquake has been investigated. These data were used to identify the modes of vibration of the dam. Result shows that First and second mode of vibration in Masjed Soleyman dam case to peak horizontal displacement and acceleration decreased in height of dam. Also changing of peak horizontal acceleration and peak horizontal displacement in height of dam depends on dominant mode of vibration, height of dam, properties of materials and frequency specification. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3740 - Study of Soil Liquefaction Potential in the South of Urmia plain, reviewing the Japanese specifications for highway bridges 1999
Ali Alizadeh Tohid Malekzadeh Dilmaghani

10.30495/geotech.2020.680484

Liquefaction is one of the main topics of seismic geotechnics. The effects of liquefaction on structures and installations during an earthquake can be very destructive. In the two earthquakes Alaska and Niigata Japan in 1964, spectacular examples of earthquake-induced f أکثر

Liquefaction is one of the main topics of seismic geotechnics. The effects of liquefaction on structures and installations during an earthquake can be very destructive. In the two earthquakes Alaska and Niigata Japan in 1964, spectacular examples of earthquake-induced failures, such as rupture of slopes, deformation of foundation in buildings and bridges, and the floating of buried structures a result of the flow of soil bed occurred. In liquefaction in general, soils tend to be denser when non-adherent, saturated and loose soils are exposed to earthquake vibrations. However, in certain granulation ranges, drainage is somewhat slow, as the rapid fluctuations in the soil due to lack of drainage will necessarily increase the pore pressure. Increasing pore water pressure results in a reduction in effective stress, which results in reduced shear resistance of the soil. Based on the relationship between the geostatic stresses in the soil, the increase in pore pressure may reduce the effective stress in the soil, which results in low or even zero shear strength and, consequently, Soil flows into fluid state, which is called liquefaction. In this research, we will study this phenomenon in the East of Urmia plain using the Japanese specifications for highway bridges 1999. The basis of this method is the evaluation of the liquefaction potential, by comparing the liquefaction resistance assessed from the soil SPT with the shear stress ratio induced by the earthquake to the normal effective stress from the earthquake. Of the 6 study boreholes, only one of the boreholes with high-liquefaction risk was evaluated. So the risk of liquefaction is very low. In general, the southern part of Urmia region requires more geotechnical studies due to the density of existing industries and roads, and also geophysical studies such as the use of shear waves. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3741 - Behavioral evaluation of soil-based rocking foundations against seismic loading: A review study
Arash Esmatkhah Irani masoud Hajialilue-Bonab Fariba Behrooz Sarand Hooshang Katebi

10.30495/geotech.2021.682715

The presented article provides a comprehensive review of rocking foundations and related works. The purpose of review studies is to carefully recognize the related literature to evaluate a particular research question, substantive domain, theoretical approach, or method أکثر

The presented article provides a comprehensive review of rocking foundations and related works. The purpose of review studies is to carefully recognize the related literature to evaluate a particular research question, substantive domain, theoretical approach, or methodology and, in this way, to provide readers with a state-of-the-art understanding of the research topic. In this paper, the viewpoint of significant geotechnical undertaking, methods, techniques and their disadvantages and restrictions are discussed. This assignment focuses on rocking foundation procedure as an important task with performing the high-rise loading platforms on buildings and bridges under seismic conditions with shallow foundations. Giving an introduction to the methodology, the theoretical foundations and background of studies in this field are expressed in this respect. The perspective of this approach is then explored based on the geotechnical aspects of rocking foundations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3742 - Numerical modeling and seismic behavior analysis of strip foundation on sandy soils
Morteza Alemyparvin Mehdi Kouhdaragh

10.30495/geotech.2022.692381

The present study studies and evaluates the interactions between the states of structure-soil interaction for strip foundations reinforced with pile pedestals under dynamic loads such as earthquakes. To do this, the first design of strip foundation on sandy soil attempt أکثر

The present study studies and evaluates the interactions between the states of structure-soil interaction for strip foundations reinforced with pile pedestals under dynamic loads such as earthquakes. To do this, the first design of strip foundation on sandy soil attempted to understand the geotechnical behavior of foundation under dynamic loading. The strip foundation is a regular procedure used to improve the dynamic response to earthquakes. As a methodology, the finite element method and Plaxis software were used to simulate the displacement and deformation condition of the soil-structure interaction. According to the results, the program was successfully implemented to model the strip reinforced foundations in saturated sandy soil under dynamic loading. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3743 - PGA Estimation for Gulab 2 Water Transfer Tunnel using Probabilistic Seismic Hazard Analysis Method (PSHA)
Javad Salamati Maryam Haghbeen Seyed Mohammadali Sadreddini

10.30495/geotech.2022.693980

The Gulab 2 water transmission tunnel in order to supply water to Isfahan city in the length of 17 km from the end of the Gulab tunnel has been done. This tunnel is located in Sanandaj - Sirjan zone and lithostratigraphic the oldest formations of the tunnel site are Pal أکثر

The Gulab 2 water transmission tunnel in order to supply water to Isfahan city in the length of 17 km from the end of the Gulab tunnel has been done. This tunnel is located in Sanandaj - Sirjan zone and lithostratigraphic the oldest formations of the tunnel site are Paleozoic metamorphic rocks. Based on geological studies, Gulab 2 tunnel in Khamiran shale formation under the alluvial plain has been drilled which mainly is directed in NW-SE. As seismotectonic, the tunnel is located in the northwest of the Zagros zone and witnesses various earthquake events with various magnitudes. Based on seismic calculations, to determine the seismic parameters by probabilistic methods, the tunnel site classification is average risk rating and Gulab 2 tunnel is level 1-important class. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3744 - تحلیل تأثیر بدبینی سازمانی بر کیفیت ارائه خدمات با نقش میانجیگری رضایت شغلی و نقش تعدیل گر هویت سازمانی
مصطفی علیرضایی آمنه مالمیر حمیده عباسی

هدف: مطالعه حاظر با هدف تحلیل تأثیر بدبینی سازمانی بر کیفیت ارائه خدمات با نقش میانجی گری رضایت شغلی و نقش تعدیل گر هویت سازمانی در اداره کل بیمه سلامت همدان انجام گرفته است.طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیما أکثر

هدف: مطالعه حاظر با هدف تحلیل تأثیر بدبینی سازمانی بر کیفیت ارائه خدمات با نقش میانجی گری رضایت شغلی و نقش تعدیل گر هویت سازمانی در اداره کل بیمه سلامت همدان انجام گرفته است.طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مدیران و کارکنان شرکت بیمه سلامت همدان است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 188 نفر به عنوان نمونه آماری به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب شد. برای اندازه گیری روایی پرسشنامه ها از روش صوری و محتوایی و برای تعیین پایایی آلفای کرونباخ که مقدار آن برابر 0.786 برآورد گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از مدلسازی معادلات ساختاری، نرم افزار اسمارت پی. ال. اس نسخه 2 بهره گرفته شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد در اداره کل بیمه سلامت همدان بدبینی سازمانی بر کیفیت ارائه خدمات، بدبینی سازمانی بر رضایت شغلی؛ رضایت شغلی بر کیفیت ارائه خدمات ؛ هویت سازمانی بر کیفیت ارائه خدمات به طور معنی دار تأثیر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3745 - ارائه الگوی اثرگذاری تصویرسازمانی با رویکرد سرمایه انسانی در صنعت گردشگری ایران
آزاده فعلی نیا داود کیا کجوری محمد جواد تقی پوریان

مقاله حاضر با هدف ارائه الگوی اثرگذاری تصویرسازمانی با رویکرد سرمایه انسانی در صنعت گردشگری ایران صورت گرفته است. این تحقیق از نوع توسعه ای و توصیفی- غیرآزمایشی است و از نوع پژوهش آمیخته است. در بخش کیفی، جهت گردآوری داده ها از دو روش کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شده أکثر

مقاله حاضر با هدف ارائه الگوی اثرگذاری تصویرسازمانی با رویکرد سرمایه انسانی در صنعت گردشگری ایران صورت گرفته است. این تحقیق از نوع توسعه ای و توصیفی- غیرآزمایشی است و از نوع پژوهش آمیخته است. در بخش کیفی، جهت گردآوری داده ها از دو روش کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شده است در گام اول، 25 منبع داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گرفتند. تحلیل محتوای متنی این اسناد تا حد اشباع ادامه یافت و در نهایت 129 شاخص، با استفاده از روش تحلیل محتوای متنی به عنوان عوامل اثرگذار استخراج شدند. در ادامه با بهره گیری از 15 نفر خبره دانشگاهی فعال در صنعت گردشکری و با تکنیک دلفی کیفی، 47 زیرمعیار به عنوان زیرمعیارهای نهایی تصویرسازمانی با رویکرد سرمایه انسانی شناسایی شدند و در 7 دسته اقتصادی، برندسازی، کیفیت برند، پتانسیل گردشگری منطقه، فعالیت های تبلیغاتی، تصویر سازی متمرکز بر شغل و مدیریت کلان جای گرفتند. در بخش کمی باتوجه به هدف پژوهش پیش رو؛ جهت پاسخ به پرسشنامه ی تحلیل عاملی اکتشافی تعداد 440 نفر از کارشناسان صنعت گردشگری بعنوان جامعه ی مورد بررسی انتخاب شده و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 205 پرسشنامه در میان پاسخ دهندگان توزیع شده است و سپس تجزیه‌وتحلیل داده‌های تحقیق با استفاده از تکنیک ANP-DEMATEL صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان داد، معیار " اقتصادی" تأثیرگذارترین معیار بوده و در اولویت اول میان معیارها قرار دارد. همچنین زیرمعیار " ارز آوری" در اولویت اول میان زیرمعیارها قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3746 - بررسی نقش میانجی بدبینی سازمانی در رابطه بین بی نزاکتی در محیط کار و سکوت سازمانی
مجید ماهرانی برزانی مهرداد صادقی ده چشمه علی رشید پور

10.30495/msds.2022.1966634.1080

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی بدبینی سازمانی در رابطه بین بی نزاکتی در محیط کار و سکوت سازمانی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه‌های استان چهارمحال و بختیاری به تعداد ۲۲۵۵ نفر می‌باشد. با توجه به حجم هر منطقه با استفاده از فرمول کوکران 660 نفر حجم أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی بدبینی سازمانی در رابطه بین بی نزاکتی در محیط کار و سکوت سازمانی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه‌های استان چهارمحال و بختیاری به تعداد ۲۲۵۵ نفر می‌باشد. با توجه به حجم هر منطقه با استفاده از فرمول کوکران 660 نفر حجم نمونه انتخاب گردید و افراد نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم هر طبقه انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌های مورد نیاز در این پژوهش از پرسشنامه‌های استاندارد استفاده گردید و روایی و پایایی آنها مورد آزمون قرار گرفت که از روایی و پایایی بالایی برخوردار بوده‌اند. جهت بررسی فرضیات پژوهش از روش بررسی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر به روش حداقل مربعات جزئی به کمک نرم‌افزار PLS- warp استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل‌های انجام شده در پژوهش نشان داد که بی نزاکتی در محیط کار بر سکوت سازمانی تأثیر معنادار مثبت دارد که ضریب تأثیر آن 77/0 می‌باشد. با توجه به خروجی نرم‌افزار وارپ بی نزاکتی در محیط کار بر بدبینی سازمانی تأثیر معنادار مثبت دارد که ضریب تأثیر آن 66/0 می‌باشد و همچنین تأثیر بی‌نزاکتی در محیط کار بر سکوت سازمانی از طریق بدبینی سازمانی مثبت با ضریب تأثیر 88/0 می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3747 - تحلیل گفتمان مدیریت دولتی ایران در بخش توسعه گردشگری (گفتمان‌های مورد بررسی: اصلاحات، عدالت‌محور و اعتدال)
مصطفی قدرتی مهربان هادی پیکانی رضا ابراهیم‌زاده

10.30495/msds.2023.1999945.1176

هدف از این پژوهش، تحلیل گفتمان مدیریت دولتی ایران در بخش توسعه‌ گردشگری است. حوزه‌ این پژوهش، تمامی متون بیان شده توسط مدیران دولتی در بخش گردشگری در سه دوره‌‌ تاریخی حاکمیت در جمهوری اسلامی ایران از جمله گفتمان اصلاحات و گفتمان عدالت‌محور و گفتمان اعتدال در دوره‌های 8 أکثر

هدف از این پژوهش، تحلیل گفتمان مدیریت دولتی ایران در بخش توسعه‌ گردشگری است. حوزه‌ این پژوهش، تمامی متون بیان شده توسط مدیران دولتی در بخش گردشگری در سه دوره‌‌ تاریخی حاکمیت در جمهوری اسلامی ایران از جمله گفتمان اصلاحات و گفتمان عدالت‌محور و گفتمان اعتدال در دوره‌های 8 ساله بوده است. حوزه‌ این پژوهش شامل مجموعه متونی بوده است که داخل روزنامه‌ها، مجلات و سایت ریاست جمهوری و... منتشر شده است. نمونه‌ آماری در این پژوهش جمعاً 83 متن بود که مورد تفسیر و بررسی قرار گرفت. جهت گردآوری داده‌ها در این پژوهش از روش کتابخانه‌ای استفاده شد. روش تحقیق حاضر تحلیل گفتمان بود. یافته‌ها نشان داد که مدیران دو دوره به رسیدن به شاخص‌های حکمرانی خوب، فکر کرده‌اند و در بسیاری از متون بیان داشته‌اند که باید به آن سمت و سو حرکت کرد. لیکن در هر دو دوره برخلاف مطالب بر زبان رانده شده واقعیت چیز دیگری است و وضعیت موجود از وضعیت موعود که همان حکمرانی خوب می‌باشد فاصله‌ بسیاری دارد. با استفاده از روش تحلیل گفتمان و بررسی قواعد زبانی می‌توان در مختصات گفتمان مدیران دولتی به این پی برد که زیبا سخن گفتن در نظر عامه مردم می‌تواند عملکرد ضعیف را به اشتباه با فریب افکار عمومی قوی جلوه داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3748 - تدوین چارچوبی در راستای آسیب‌شناسی مدیریت توسعه پایدار گردشگری در ایران
سحر ملکی ورکی ابوالحسن فقیهی غلامرضا معمارزاده طهران

هدف این پژوهش، آسیب‌شناسی مدیریت توسعه پایدار گردشگری و ارائه چارچوبی برای این موضوع بوده که به صورت توصیفی پیمایشی و کاربردی انجام شده است. به این منظور، در ابتدا با بررسی ادبیات تحقیق و پیشینه پژوهش، چارچوب نظری تحقیق تدوین گردید. بر اساس این چارچوب، مدل مفهومی پژوهش أکثر

هدف این پژوهش، آسیب‌شناسی مدیریت توسعه پایدار گردشگری و ارائه چارچوبی برای این موضوع بوده که به صورت توصیفی پیمایشی و کاربردی انجام شده است. به این منظور، در ابتدا با بررسی ادبیات تحقیق و پیشینه پژوهش، چارچوب نظری تحقیق تدوین گردید. بر اساس این چارچوب، مدل مفهومی پژوهش ارائه و فرضیات تحقیق نیز تدوین شدند. به منظور آزمون فرضیات تحقیق، جامعه آماری شامل مدیران و کارشناسان ستاد مرکزی وزارت گردشگری، در نظر گرفته شدند که بالغ بر 90 نفر بوده‌اند و به‌جای نمونه‌گیری، تمام شماری انجام شده است. در ادامه، پرسشنامه‌هایی که روایی و پایایی آنها تأیید شد، بین 90 نفر توزیع شده و با توجه به عدم نرمال بودن توزیع داده‌ها، از روش حداقل مربعات جزیی و نرم‌افزار اسمارت پی ال اس3 برای تحلیل‌های آماری استفاده شد. بر اساس مقادیر معنی‌داری مربوط به فرضیات، همگی تأیید شدند. میزان تأثیر آسیب اجتماعی در ایجاد مانع توسعه پایدار گردشگری برابر با ۵۶۸/۰، میزان تأثیر آسیب اقتصادی در ایجاد مانع توسعه پایدار گردشگری برابر ۷۲۲/۰، میزان تأثیر آسیب نهادی بر ایجاد مانع در توسعه پایدار گردشگری برابر با ۵۸۷/۰ و میزان تأثیر آسیب زیست محیطی بر ایجاد مانع در توسعه پایدار گردشگری برابر با ۸۰۵/۰ می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3749 - بررسی و رتبه‌بندی متغیرها و مؤلفه‌های تأثیر نهادینه‌سازی فرهنگ‌ سازمانی بر هم‌افزایی در هلدینگ سیاحتی و گروه هتل‌های پارسیان با استفاده از روش AHP
بهنام رحیمی مجید جهانگیرفرد فرشاد حاج علیان

10.30495/msds.2023.1999929.1175

در مواجهه با تنوع فرهنگی، کامل‌ترین مواجهه و برخورد هم‌افزایی فرهنگی است. هم‌افزایی فرهنگی رویکردی در مدیریت تأثیرات تنوع فرهنگی است که مدیران در استراتژی‌ها، رویه‌ها، ساختارها و اعمال سازمان بر الگوهای فرهنگی اعضای سازمان تکیه می‌کنند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و رتبه‌ب أکثر

در مواجهه با تنوع فرهنگی، کامل‌ترین مواجهه و برخورد هم‌افزایی فرهنگی است. هم‌افزایی فرهنگی رویکردی در مدیریت تأثیرات تنوع فرهنگی است که مدیران در استراتژی‌ها، رویه‌ها، ساختارها و اعمال سازمان بر الگوهای فرهنگی اعضای سازمان تکیه می‌کنند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و رتبه‌بندی متغیرها و مؤلفه‌های تأثیر نهادینه‌سازی فرهنگ‌سازمانی بر هم‌افزایی در هلدینگ سیاحتی گروه هتل‌های پارسیان با استفاده از روش AHP می‌باشد. در این پژوهش از روش تحقیق آمیخته (اکتشافی متوالی) با اولویت زمانی و وزن بیشتر داده‌ها و شیوه کیفی نسبت به داده‌های کمّی استفاده شده است. بدین ترتیب، ابتدا از روش‌های کیفی، برای شناسایی ابعاد و عوامل مؤثر در ایجاد مدل نهادینه‌سازی فرهنگ‌سازمانی مبتنی بر هم‌افزایی استفاده گردید و سپس برای کشف روابط علت و معلولی و تأیید یافته‌ها، از روش‌های کمّی بهره گرفته شد. نتایج حاصل از وزن دهی به متغیر هم‌افزایی نشان می‌دهد که بین شاخص‌های شناسایی شده سازگاری وجود دارد. همچنین، یافته‌های حاصل از وزن دهی به متغیر نهادینه‌سازی فرهنگی نشان می‌دهد که کمتر بودن نرخ ناسازگاری از ۱/۰ که معیار سازگاری شاخص‌ها می‌باشد، حاکی از این است که بین شاخص‌های شناسایی شده سازگاری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3750 - رابطه کیفیت زندگی و تنظیم شناختی هیجان در روان رنجوری دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد کرمانشاه
امیرحسین شیخ پور یاسمن نوروزی الهام کاویانی

10.30495/psych.2023.1999489.1040

جامعه پرستاری در معرض طیف وسیعی از خطرات مرتبط با موقعیت شغلی و مسئولیت های حرفه پرستاری است بنابراین این پژوهش با هدف بررسی رابطه کیفیت زندگی و تنظیم شناختی هیجان در روان رنجوری دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد کرمانشاه صورت گرفته است. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی از نوع أکثر

جامعه پرستاری در معرض طیف وسیعی از خطرات مرتبط با موقعیت شغلی و مسئولیت های حرفه پرستاری است بنابراین این پژوهش با هدف بررسی رابطه کیفیت زندگی و تنظیم شناختی هیجان در روان رنجوری دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد کرمانشاه صورت گرفته است. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی از نوع معادلات ساختاری می باشد.جامعه آماری این پژوهش کلیه ی دانشجویان پرستاری ترم 7 و 8 دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه در سال تحصیلی 1401-1400 و 1402-1401 بود و حجم نمونه 250 نفر بود که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند.برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی(1996)پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و کرایج(2006)پرسشنامه روان رنجوری کاستا و مک کری(2004)استفاده گردید. داده های بدست آمده از پرسشنامه ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری و نرم افزارهای آماری اسمارت پی ال اس مورد تحلیل قرار گرفت.با توجه به یافته های این پژوهش بین کیفیت زندگی و تنظیم شناختی هیجان در روان رنجوری دانشجویان پرستاری رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3751 - بررسی پیامدها ی فرهنگی و مدیریتی در زندگی عشایر ایران
عزت الله کیانی آرش جمال منش سید احسان ظهوری

کوچ نشینی کهن ترین شیوه زیست بشر است که پابرجا بودن آن تا عصر حاضر از بزرگ ترین جاذبه های این شیوه معیشت است و همین شیوه خاص زندگی سبب شده ایلات و عشایر دیدنی ترین جاذبه عصر تکنولوژی لقب بگیرند. عشایر به شیوه ای جذاب و باورنکردنی طی قرن ها وسال های طولانی اقدام به حفظ س أکثر

کوچ نشینی کهن ترین شیوه زیست بشر است که پابرجا بودن آن تا عصر حاضر از بزرگ ترین جاذبه های این شیوه معیشت است و همین شیوه خاص زندگی سبب شده ایلات و عشایر دیدنی ترین جاذبه عصر تکنولوژی لقب بگیرند. عشایر به شیوه ای جذاب و باورنکردنی طی قرن ها وسال های طولانی اقدام به حفظ سنن و آداب و رسوم گذشته خود نموده اند و این اصالت به جاذبه ای برای صنعت گردشگری تبدیل شده است.مسکن عشایر و نوع زندگی آن ها، زبان و موسیقی، غذاهای محلی، صنایع دستی، رقص و لباس های محلی به همراه آیین های به جای آوردن جشن های عروسی و محلی از مهم ترین جاذبه های ایلات و عشایر است. بارزترین مشخصه ایلات و عشایر شیوه زیست آنان است که بر خلاف یک جا نشینان روستایی و شهری, در کوچ و نقل و انتقال دایمی سیاه چادرها و رمه های خود هستند. عشایر کوچ رو که یکی از جاذبه های مهم گردشگری فرهنگی به شمار می آیند در همه نقاط ایران, در حوزه های غرب و جنوب غرب, شرق و جنوب شرق, شمال غرب, شمال شرق و مرکزی ایران ایلات و عشایر پراکنده شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3752 - The application of Discriminant analysis in identifying tourism potential areas
Javad Mahmoodi Karamjavan

This study is to identify the potential of tourism in areas that According to weaknesses of usual methods, the Discriminant analysis approach was used for this purpose. A method for combining the independent variables, to create a new variable that can be obtained using أکثر

This study is to identify the potential of tourism in areas that According to weaknesses of usual methods, the Discriminant analysis approach was used for this purpose. A method for combining the independent variables, to create a new variable that can be obtained using different variations. In order to have criteria for comparison, six another tourism regional information, entered in the analysis and differences between study areas examined. The dependent variable of this study is the planar variable of regions, in both tourist attraction areas and areas with tourism potential have been diagnosed. This method shows combines two or more independent variables that best explain the difference between two or more groups. The results showed that 25 variables of 33 study variables have no significant effect in attracting tourists and rate of them in control areas and areas of study were identical. Also, the 53.414 for detection indicator (between 0 to 100) was estimated tourist areas and areas with potential for tourism that is obtained from 8 variables of the notification, Reputation, awareness of people from regional, tourism service availability, quality of access reads, the route map existence, access to water for washing and access to drinking water. As results, four of the five target area has the potential for tourism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3753 - تفکر نئولیبرالیسم و تجاری سازی حرفه حسابرسی: شواهدی از بخش خصوصی حسابرسی
بهمن بنی مهد

تفکر نئولیبرالیسم، بر رقابت و خصوصی سازی فعالیت های اقتصادی و در نتیجه بر منافع فردی به جای منافع عموم تاکید می نماید. در مکتب نئولیبرالیسم ، فعالان اقتصادی برای حداکثر نمودن منافع خود ، باید مشتریان فعلی را حفظ و به دنبال جذب مشتریان جدید باشند. شواهد در بازار حسابرسی أکثر

تفکر نئولیبرالیسم، بر رقابت و خصوصی سازی فعالیت های اقتصادی و در نتیجه بر منافع فردی به جای منافع عموم تاکید می نماید. در مکتب نئولیبرالیسم ، فعالان اقتصادی برای حداکثر نمودن منافع خود ، باید مشتریان فعلی را حفظ و به دنبال جذب مشتریان جدید باشند. شواهد در بازار حسابرسی کشور نشان می¬دهد که موضوع حفظ و هم¬چنین جذب مشتری برای موسسات حسابرسی بسیار مهم است. از این رو ، هدف این پژوهش آن است تا در درجه اول سطح تفکر نئولیبرالیسم در حسابرسان را بررسی و در درجه دوم روابط میان تفکر نئولیبرالیسم و اثر آن بر تجاری¬سازی حرفه حسابرسی را مورد بررسی قرار دهد. جامعه آماری این پژوهش نمونه شامل حسابرسان شاغل در موسسات خصوصی حسابرسی است که نمونه ای به تعداد 129 از این جامعه انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها نیز پرسش نامه است. آزمون فرضیه نیز بر اساس رگرسیون چند متغیره انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می‌¬دهدکه گرایش حسابرسان به تجاری¬سازی حرفه¬حسابرسی تحت تاثیر تفکر نئولیبرالیسم است و رابطه ای مثبت با آن دارد. هم¬چنین متغیرهای جنسیت ، سطح تحصیلات ، تجربه کاری و حسابدار رسمی بودن حسابرس بر تمایل حسابرسان به تجاری¬سازی حرفه حسابرسی تاثیر معنی¬داری ندارد. واژه های کلیدی : نئولیبرالیسم ، تجاری سازی ، حرفه حسابرسی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3754 - An electromagnetism-like metaheuristic for open-shop problems with no buffer
Bahman Naderi Esmaeil Najafi Mehdi Yazdani

This paper considers open-shop scheduling with no intermediate buffer to minimize total tardiness. This problem occurs in many production settings, in the plastic molding, chemical, and food processing industries. The paper mathematically formulates the problem by a mix أکثر

This paper considers open-shop scheduling with no intermediate buffer to minimize total tardiness. This problem occurs in many production settings, in the plastic molding, chemical, and food processing industries. The paper mathematically formulates the problem by a mixed integer linear program. The problem can be optimally solved by the model. The paper also develops a novel metaheuristic based on an electromagnetism algorithm to solve the large-sized problems. The paper conducts two computational experiments. The first includes small-sized instances by which the mathematical model and general performance of the proposed metaheuristic are evaluated. The second evaluates the metaheuristic for its performance to solve some large-sized instances. The results show that the model and algorithm are effective to deal with the problem. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3755 - Development of framework for sustainable Lean implementation: an ISM approach
Jagdish Rajaram Jadhav S. S. Mantha Santosh B. Rane

The survival of any organization depends upon its competitive edge. Even though Lean is one of the most powerful quality improvement methodologies, nearly two-thirds of the Lean implementations results in failures and less than one-fifth of those implemented have sustai أکثر

The survival of any organization depends upon its competitive edge. Even though Lean is one of the most powerful quality improvement methodologies, nearly two-thirds of the Lean implementations results in failures and less than one-fifth of those implemented have sustained results. One of the most significant tasks of top management is to identify, understand and deploy the significant Lean practices like quality circle, Kanban, Just-in-time purchasing, etc. The term ‘bundle’ is used to make groups of inter-related and internally consistent Lean practices. Eight significant Lean practice bundles have been identified based on literature reviewed and opinion of the experts. The order of execution of Lean practice bundles is very important. Lean practitioners must be able to understand the interrelationship between these practice bundles. The objective of this paper is to develop framework for sustainable Lean implementation using interpretive structural modelling approach. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3756 - A DMAIC approach for process capability improvement an engine crankshaft manufacturing process
G. V. S. S. Sharma P. Srinivasa Rao

The define–measure–analyze–improve–control (DMAIC) approach is a five-strata approach, namely DMAIC. This approach is the scientific approach for reducing the deviations and improving the capability levels of the manufacturing processes. The أکثر

The define–measure–analyze–improve–control (DMAIC) approach is a five-strata approach, namely DMAIC. This approach is the scientific approach for reducing the deviations and improving the capability levels of the manufacturing processes. The present work elaborates on DMAIC approach applied in reducing the process variations of the stub-end-hole boring operation of the manufacture of crankshaft. This statistical process control study starts with selection of the critical-to-quality (CTQ) characteristic in the define stratum. The next stratum constitutes the collection of dimensional measurement data of the CTQ characteristic identified. This is followed by the analysis and improvement strata where the various quality control tools like Ishikawa diagram, physical mechanism analysis, failure modes effects analysis and analysis of variance are applied. Finally, the process monitoring charts are deployed at the workplace for regular monitoring and control of the concerned CTQ characteristic. By adopting DMAIC approach, standard deviation is reduced from 0.003 to 0.002. The process potential capability index (CP) values improved from 1.29 to 2.02 and the process performance capability index (CPK) values improved from 0.32 to 1.45, respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3757 - Analysis of critical drivers affecting implementation of agent technology in a manufacturing system
Om Ji Shukla Abhijeet Joshi Gunjan Soni Rajesh Kumar

Technological advancement in the manufacturing system in current scenario is inevitable due to today’s customer-driven and volatile nature of the market. Implementation of agent technology in a manufacturing system increases flexibility which handles uncertainty g أکثر

Technological advancement in the manufacturing system in current scenario is inevitable due to today’s customer-driven and volatile nature of the market. Implementation of agent technology in a manufacturing system increases flexibility which handles uncertainty generated due to advance technology. Therefore, in this paper, the critical drivers affecting implementation of agent technology are identified and the relationships among them are analysed for a case study of a manufacturing system in an Indian steering wheel manufacturing company. Interpretive structural modelling (ISM) is used to provide binary relationships among identified critical drivers (CDs), while MICMAC approach describes sensitive analysis of driving and dependence behaviour of CDs. The classification of the drivers affecting agent technology and their relationships according to ISM-MICMAC approach provides importance to this study. A structural model is developed for providing rank to the identified critical drivers, and driving-dependent power diagram is presented for analysing the behaviour of different critical drivers with respect to others. The identification of the most influential CDs that lead to increase the effect of other drivers is the major finding of this study. Finally, the implication of this research for the industries is also described. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3758 - A customer oriented systematic framework to extract business strategy in Indian electricity services
Suchismita Satapathy Pravudatta Mishra

Competition in the electric service industry is highlighting the importance of a number of issues affecting the nature and quality of customer service. The quality of service(s) provided to electricity customers may be enhanced by competition, if doing so offers service أکثر

Competition in the electric service industry is highlighting the importance of a number of issues affecting the nature and quality of customer service. The quality of service(s) provided to electricity customers may be enhanced by competition, if doing so offers service suppliers a competitive advantage. On the other hand, service quality offered to some consumers could decline if utilities focus their attention on those customers most likely to exercise choice, while reducing effort and investment to serve customers less likely to choose alternatives. Service quality is defined as the way in which the utility interacts with and responds to the needs of its customers. To achieve maximum consumer satisfaction in electricity service, This paper has designed a framework by QFD by measuring service quality of electricity utility sector in ANN and also find interrelationship between these design requirements by ISM. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3759 - Analysis of interactions among the barriers to JIT production: interpretive structural modelling approach
J. R. Jadhav S. S. Mantha S. B. Rane

‘Survival of the fittest’ is the reality in modern global competition. Organizations around the globe are adopting or willing to embrace just-in-time (JIT) production to reinforce the competitiveness. Even though JIT is the most powerful inventory management أکثر

‘Survival of the fittest’ is the reality in modern global competition. Organizations around the globe are adopting or willing to embrace just-in-time (JIT) production to reinforce the competitiveness. Even though JIT is the most powerful inventory management methodologies it is not free from barriers. Barriers derail the implementation of JIT production system. One of the most significant tasks of top management is to identify and understand the relationship between the barriers to JIT production for alleviating its bad effects. The aims of this paper are to study the barriers hampering the implementation of successful JIT production and analysing the interactions among the barriers using interpretive structural modelling technique. Twelve barriers have been identified after reviewing literature. This paper offers a roadmap for preparing an action plan to tackle the barriers in successful implementation of JIT production. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3760 - Customer involvement in greening the supply chain: an interpretive structural modeling methodology
Sanjay Kumar Sunil Luthra Abid Haleem

The role of customers in green supply chain management needs to be identified and recognized as an important research area. This paper is an attempt to explore the involvement aspect of customers towards greening of the supply chain (SC). An empirical research approach أکثر

The role of customers in green supply chain management needs to be identified and recognized as an important research area. This paper is an attempt to explore the involvement aspect of customers towards greening of the supply chain (SC). An empirical research approach has been used to collect primary data to rank different variables for effective customer involvement in green concept implementation in SC. An interpretive structural-based model has been presented, and variables have been classified usingmatrice d'impacts croises-multiplication appliqué a un classementanalysis. Contextual relationships among variables have been established using experts' opinions. The research may help practicing managers to understand the interaction among variables affecting customer involvement. Further, this understanding may be helpful in framing the policies and strategies to green SC. Analyzing interaction among variables for effective customer involvement in greening SC to develop the structural model in the Indian perspective is an effort towards promoting environment consciousness. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3761 - Cooperative aggregate production planning: a game theory approach
Ashkan Hafezalkotob Samaneh Chaharbaghi Tahmineh Moradi Lakeh

Production costs in general, and workforce and inventory costs in particular, constitute a large fraction of the operating costs of many manufacturing plants. We introduce cooperative aggregate production planning as a way to decrease these costs. That is, when producti أکثر

Production costs in general, and workforce and inventory costs in particular, constitute a large fraction of the operating costs of many manufacturing plants. We introduce cooperative aggregate production planning as a way to decrease these costs. That is, when production planning of two or more facilities (plants) is integrated, they can interchange workforce and products inventory; thus, their product demands can be satisfied at lower cost. This paper quantifies the cost saving and synergy of different coalitions of production plants by a new linear model for cooperative aggregate planning problem. The developed approach is explicated with a numerical example in which inventory and workforce levels of different coalitions of facilities are evaluated. Afterward, a key question would be how the cost saving of a coalition should be divided among members. We tackle the problem using different methods of cooperative game theory. These methods are implemented in the numerical example to gain an insight into properties of the corresponding game results. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3762 - Roadmap for Lean implementation in Indian automotive component manufacturing industry: comparative study of UNIDO Model and ISM Model
J. R . Jadhav S. B. Rane S. S. Mantha

The demands for automobiles increased drastically in last two and half decades in India. Many global automobile manufacturers and Tier-1 suppliers have already set up research, development and manufacturing facilities in India. The Indian automotive component industry s أکثر

The demands for automobiles increased drastically in last two and half decades in India. Many global automobile manufacturers and Tier-1 suppliers have already set up research, development and manufacturing facilities in India. The Indian automotive component industry started implementing Lean practices to fulfill the demand of these customers. United Nations Industrial Development Organization (UNIDO) has taken proactive approach in association with Automotive Component Manufacturers Association of India (ACMA) and the Government of India to assist Indian SMEs in various clusters since 1999 to make them globally competitive. The primary objectives of this research are to study the UNIDO–ACMA Model as well as ISM Model of Lean implementation and validate the ISM Model by comparing with UNIDO–ACMA Model. It also aims at presenting a roadmap for Lean implementation in Indian automotive component industry. This paper is based on secondary data which include the research articles, web articles, doctoral thesis, survey reports and books on automotive industry in the field of Lean, JIT and ISM. ISM Model for Lean practice bundles was developed by authors in consultation with Lean practitioners. The UNIDO–ACMA Model has six stages whereas ISM Model has eight phases for Lean implementation. The ISM-based Lean implementation model is validated through high degree of similarity with UNIDO–ACMA Model. The major contribution of this paper is the proposed ISM Model for sustainable Lean implementation. The ISM-based Lean implementation framework presents greater insight of implementation process at more microlevel as compared to UNIDO–ACMA Model. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3763 - Analysis of interactions among barriers in project risk management
Rahul V. Dandage Shankar S. Mantha Santosh B. Rane Vanita Bhoola

In the context of the scope, time, cost, and quality constraints, failure is not uncommon in project management. While small projects have 70% chances of success, large projects virtually have no chance of meeting the quadruple constraints. While there is no dearth of r أکثر

In the context of the scope, time, cost, and quality constraints, failure is not uncommon in project management. While small projects have 70% chances of success, large projects virtually have no chance of meeting the quadruple constraints. While there is no dearth of research on project risk management, the manifestation of barriers to project risk management is a less dwelt topic. The success of project management is oftentimes based on the understanding of barriers to effective risk management, application of appropriate risk management methodology, proactive leadership to avoid barriers, workers’ attitude, adequate resources, organizational culture, and involvement of top management. This paper represents various risk categories and barriers to risk management in domestic and international projects through literature survey and feedback from project professionals. After analysing the various modelling methods used in project risk management literature, interpretive structural modelling (ISM) and MICMAC analysis have been used to analyse interactions among the barriers and prioritize them. The analysis indicates that lack of top management support, lack of formal training, and lack of addressing cultural differences are the high priority barriers, among many others. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3764 - Evaluation of Seismic Performance of Multi-Level Pipe Dampers Considering Connection Flexibility in Steel Frames
soroush safakhah Ehsan kazeminezhad Mohammad Reza Arabpour

10.1007/ijase.2023.701513

The current study set to investigate the seismic performance of the steel moment-resisting frames equipped with multi-level pipe dampers considering the connection flexibility in the model. Initially, the behavior model of the damper, connections, and steel columns are أکثر

The current study set to investigate the seismic performance of the steel moment-resisting frames equipped with multi-level pipe dampers considering the connection flexibility in the model. Initially, the behavior model of the damper, connections, and steel columns are presented and calibrated based on the experimental results. Then, three steel moment-resisting frames having 4, 8, and 12 stories with poor lateral strength were modeled in the OpenSees software, while the flexibility of the beam-column connection was taken into account. The structural models were then subjected to the one-direction lateral load and evaluated using the nonlinear static analysis. The results revealed that the rehabilitation of steel moment-resisting frames using the multi-level pipe dampers significantly led to enhanced load bearing capacity of frames compared to the corresponding control frame. The maximum load bearing capacity increase was 57%, 56%, and 60% in the 4-, 8-, and 12-story frames, respectively. The ultimate deformation capacity increased as well, while the yield displacement of frames decreased. The maximum increase on the ultimate ductility of strengthened frames was 43%, 34%, and 33% in the 4-, 8-, and 12-story frames, respectively. The findings can be considered as a criterion to compare the performance of this type of damper with the conventional control structures. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3765 - Performance Evaluation and Comparison of Schools with Masonry System Treated by Braces, FRP Strips and Friction Dampers Using Fragility Curves (Case Study: Khorram Abad)
Saeed BahariPour Mahdi Nani Mojtaba Hosseini Abdolreza sarvghad Moghadam Mehran Mehran S. Razzaghi

10.30495/ijase.2023.1992357.1075

Due to the importance of seismicity in the region of Iran, the improvement and retrofitting of structures has always been the focus of competent employers and engineers. In order to achieve the goals of this research, a three-story concrete school structure in need of i أکثر

Due to the importance of seismicity in the region of Iran, the improvement and retrofitting of structures has always been the focus of competent employers and engineers. In order to achieve the goals of this research, a three-story concrete school structure in need of improvement has been selected. Then, the investigation of possible improvement options (three improvement options: 1 with braces, 2 with friction damper, 3 using FRP in the columns) has been done in Opensees software. In the following, incremental nonlinear dynamic modeling and analysis under selected earthquake records using the recommended FEMA P695 accelerometers for co-based seismic records (5 acceleration maps for the far field and 5 acceleration maps for the near field) has been performed. Then a comparison between the fragility curves for different states has been made. In this research, the behavior of the building against different earthquake intensities is shown According to the results obtained from other non-linear analyses, it can be seen that the maximum capacity obtained is in good agreement with the results of these analyzes and this method is very suitable for evaluating the behavior of buildings and ultimate capacities against earthquakes. Also, it can be a good alternative method for approximate methods such as pushover analysis to determine the performance level of the building and to determine the behavior of the building. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3766 - Seismic Vulnerability Evaluation of Pipe Rack Supporting Structures in A Petrochemical Complex
Mohammad Karimi Naghdali Hosseinzadeh Farshid Hosseini Navid Kazem Hamid Kazem

Seismic evaluation of pipe rack supporting structures in a petrochemical complex as one of the most important parts of structural systems for safe and stable production processes have been studied in this paper. The behavior of these supporting structures is similar to أکثر

Seismic evaluation of pipe rack supporting structures in a petrochemical complex as one of the most important parts of structural systems for safe and stable production processes have been studied in this paper. The behavior of these supporting structures is similar to steel or reinforced concrete frame supporters for elevated processes pipes. Qualitative and quantitative methods of seismic vulnerability evaluations have been used according to the ASCE-1998 standard. In qualitative evaluation, the seismic vulnerability factors are determined by visual inspection and walk down the structural systems. Computer modelings have been used in quantitative evaluation of the supporting structures, including equivalent static analysis and linear dynamic analysis by considering torsion and P-∆ effects. Site specific earthquake records and design spectrum have been used as input seismic forces. Also, gravity and thermal loads based on the existing documents and design calculation sheets and specification notes have been considered in analyses. Gravity and lateral load combinations have been considered for seismic evaluation of foundation systems. Overturning stability of structures and uplifting of foundation systems due to gravity and lateral loads, and also, lateral displacements, frame element and connection capacities, have been investigated. However, different methods of seismic strengthening and retrofitting of structural system have been proposed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3767 - Seismic Evaluation and Strengthening of Vertical and Horizontal Pressure Vessels in a Refining Complex
Hossein Kazem Mahmood Minavand

Pressure vessels are one of the most important equipment in the refining of the crude oil. For this reason, these equipment must be resist against the loads resulting from the earthquake.Pressure vessels are found in different units of refineries and in different vertic أکثر

Pressure vessels are one of the most important equipment in the refining of the crude oil. For this reason, these equipment must be resist against the loads resulting from the earthquake.Pressure vessels are found in different units of refineries and in different vertical and horizontal shapes. These equipment are locating on different foundation and their seismic behavior are quite different. For seismic study of pressure vessels, at first this equipment must be screened and categorized in order to find their real behavior. The selected sample should be a sample that in comparing to others must have critical condition in terms of seismic vulnerabilities.According to the qualitative studying, mechanical specifications such as dimensions, temperature, weight, and the dimensions of the foundation will be determined.After analytical modeling and calculations the amount of vessel vulnerabilities will be found. All the modeling is done with the SAP2000 and SAFE2000 softwares. For modal and spectrum dynamic analysis shell elements and frame elements is used.After analysis is done, the stresses and the displacement in the body of vessel and also stresses in pedestal and bolts will be determined and then compared to the allowable values. At the end those elements which have no adequate strength, will be retrofitted and all drawing and details will be presented. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3768 - Ductility-based Seismic Design Of Steel Plate Shear Walls: Practical Application Using Standard Sections
Mayank K. Gupta Swapnil B. Kharmale Siddhartha Ghosh

Over the past decade of extensive research works, the thin un-stiffened steel plate shear wall(SPSW) has now emerged as a promising lateral load resisting system. Considering thedemand of performance-based seismic design (PBSD) philosophy in current and futureseismic de أکثر

Over the past decade of extensive research works, the thin un-stiffened steel plate shear wall(SPSW) has now emerged as a promising lateral load resisting system. Considering thedemand of performance-based seismic design (PBSD) philosophy in current and futureseismic design codes, a ductility-based design was recently proposed for SPSW systems withpin-connected boundary beams. However, the effectiveness of that method was not testedusing standard steel sections. The focus of this paper is to check the applicability of thatPBSD procedure for practical designs of SPSW systems in the US and Indian context, usingstandard rolled steel sections available commercially in these countries. Based on sampledesign case studies on 4-story test buildings, the method is found to be a practicable solutionfor PBSD of SPSW systems. In addition, the distribution of inter-story drift over the height ofthe structure is also found to be suitable for adopting in design guidelines. The need forwidening the range of available Indian Standard sections for realistic PBSD applications is تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3769 - Seismic Upgrading of Non-ductile Steel Frames using Steel Plate Shear Walls
Vishal Bhatia Siddhartha Ghosh

Many old damaged and undamaged building structures do not meet the criteria of modern seismic design codes. Such structures need to be seismically enhanced. The main objective of this paper is to propose and validate the effectiveness of an upgrade scheme for non-seismi أکثر

Many old damaged and undamaged building structures do not meet the criteria of modern seismic design codes. Such structures need to be seismically enhanced. The main objective of this paper is to propose and validate the effectiveness of an upgrade scheme for non-seismic buildings using steel plate shear walls (SPSW). The upgrade is carried out considering a probability-based drift-based criterion, wherein incremental dynamic analysis is used for performance evaluation. The proposed upgrade procedure involves a static energy based scheme for the design of SPSW. It is tested on a 7- and a 5-story steel framed building structure. The results show substantial drift reduction overall, showing the effectiveness of the SPSW; however, selected target performance is not achieved exactly. Various reasons for the inability of the SPSW in meeting the probabilistic target are indicated. Overall, the proposed procedure is found to be effective for the upgrade of non-seismic steel frame structures to satisfy an inelastic drift-based probabilistic performance criterion. Need for future research works are indicated based on the shortcomings of the proposed procedure تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3770 - Performance Evaluation of Viscoelastic and Friction Passive Damping Systems in Vibration Control of Tall Buildings
Ehsan Noroozinejad Farsangi

This paper provides a comparison of the maximum inter-story drifts and tip acceleration of both a 16 and 30 stories building each with different structural systems; hybrid R.C moment frame with shear walls and hybrid steel frame with shear walls and X bracing which are أکثر

This paper provides a comparison of the maximum inter-story drifts and tip acceleration of both a 16 and 30 stories building each with different structural systems; hybrid R.C moment frame with shear walls and hybrid steel frame with shear walls and X bracing which are equipped by passive dampers. Each of the building models were analyzed as fully non-linear structures for variety of dampers placements and subjected to a total of 4 different earthquake excitations. Three-dimensional (3D) finite-element models have been developed in the (FE) code LUSAS to predict the effects of passive damping on the vibrating structures. The manuscript tries to presents a rational comparison for determining dynamic response of seismic-excited high-rise buildings installed with friction and viscoelastic dampers in the cut outs of shear walls in order to capture their advantages in creating efficient damping systems. The results have shown that it is possible to achieve seismic mitigation, under all earthquake excitations, for all the structures considered in this study, by using appropriate damper types suitably located within the structure. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3771 - چگونگی استقرار نظام مدیریت دانش در سازمان در جهت حذف بوروکراسی‌های اداری، موازی‌کاری و فرایندهای طولانی در انجام فعالیت‌ها (مطالعه موردی: کتابخانه‏های دانشگاهی کشور)
سیده نیلوفر شامرادی

هدف: هدف تحقیق حاضر چگونگی استقرار نظام مدیریت دانش در سازمان در جهت حذف بوروکراسی‌های اداری، موازی‌کاری و فرایندهای طولانی در انجام فعالیت‌ها در کتابخانه های دانشگاهی کشور است. روش پژوهش: روش تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات، اکتشافی از نوع آمیخته اس أکثر

هدف: هدف تحقیق حاضر چگونگی استقرار نظام مدیریت دانش در سازمان در جهت حذف بوروکراسی‌های اداری، موازی‌کاری و فرایندهای طولانی در انجام فعالیت‌ها در کتابخانه های دانشگاهی کشور است. روش پژوهش: روش تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات، اکتشافی از نوع آمیخته است. جامعه آماری مورد نظر در بخش کیفی را خبرگان حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در سمت های مدیریتی تشکیل دادند که با روش هدفمند تا 15 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و با آن ها مصاحبه صورت پذیرفت. همچنین در بخش کمی، جامعه آماری شامل کلیه مدیران کتابخانه های دانشگاهی در سطح کشور هستند که تعداد آن ها برابر است با 1007 نفر و به دلیل پراکندگی جغرافیایی و حجم زیاد جامعه آماری، در این تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای که با تقسیم دانشگاه ها به چهار بخش (شمال، جنوب، شرق و غرب) و فرمول کوکران، حجم نمونه 278 نفر تعیین شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه است که روایی آن با نظرات خبرگان و پایایی با آلفای کرونباخ 87/0 تأیید شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از رویکردهای گرندد تئوری و معادلات ساختاری با نرم افزار Pls استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که ابعاد اصلی مدل را، عوامل سازمانی، عوامل مدیریتی، عوامل فردی و عوامل ساختاری تشکیل می دهند و شامل 74 زیرمؤلفه هستند. نتیجه گیری: مدیریت دانش و ابعاد آن به دلیل بهبود فرایندهای کاری و فعالیت های سازمانی باعث افزایش سرعت انجام کارها و کاهش بوروکراسی‌های اداری، موازی‌کاری می گردد. جهت پیاده سازی مطلوب و مناسب مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی در سطح کشور لازم است تا زیرساخت های لازم در چهار حوزه سازمانی، مدیریتی، فردی و ساختاری مورد توجه قرار گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3772 - رابطه سرقت علمی- ادبی با سلامت معنوی در میان دانشجویان کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های آزاد اسلامی شهر تهران
لیلا نعمتی انارکی رویا پورنقی سمیه رضایی سکینه شکارچی

هدف: هدف از این پژوهش بررسی رابطه سرقت علمی-ادبی با سلامت معنوی در میان دانشجویان کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های آزاد اسلامی شهر تهران بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش 486 نفر بودند. نمونه گیری به روش أکثر

هدف: هدف از این پژوهش بررسی رابطه سرقت علمی-ادبی با سلامت معنوی در میان دانشجویان کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های آزاد اسلامی شهر تهران بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش 486 نفر بودند. نمونه گیری به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انجام شد. حجم نمونه برآوردشده براساس فرمول کوکران برابر 215 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه سرقت علمی-ادبی گوا (2011) و پرسشنامه سلامت معنوی پولوتزین و الیسون (1982) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) با کمک نرم‌افزار SPSS نسخه 20 استفاده شد. یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین سلامت معنوی و سرقت علمی- ادبی دانشجویان کارشناسی ارشد رابطه معناداری وجود داشت. بین رشته تحصیلی دوره کارشناسی با سلامت معنوی و سرقت علمی- ادبی رابطه معنا‌داری وجود نداشت. همچنین بین بعد وجودی سلامت معنوی و میزان سرقت علمی-ادبی و بعد مذهبی سلامت معنوی و میزان سرقت علمی-ادبی رابطه معناداری وجود داشت. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که هرچه سلامت معنوی در میان دانشجویان بیشتر شود، سرقت علمی-ادبی در میان آن‌ها کاهش می‌یابد. بنابراین به مسئولان در دانشگاه‌ها توصیه می‌گردد با توجه بیشتر به ابعاد سلامت معنوی در بین دانشجویان برای سالم نگه‌داشتن محیط علمی و ادبی در جامعه تأکید کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3773 - بررسی تطبیقی خدمات و منابع بخش ایران‌شناسی کتابخانه‌های منتخب ایران و هند
زهره میرحسینی سمیه متقی الحق

هدف: هدف پژوهش حاضر، مطالعه تطبیقی خدمات و منابع بخش ایران‌شناسی کتابخانه‌های منتخب ایران و هند است.روش پژوهش: این پژوهش، کاربردی و از نظر روش انجام پیمایشی – مقایسه ای است. جامعه آماری آن شامل مدیران و منابع مراکز ایرانشناسی ایران و هند شامل کتابخانه ملی، بنیاد أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر، مطالعه تطبیقی خدمات و منابع بخش ایران‌شناسی کتابخانه‌های منتخب ایران و هند است.روش پژوهش: این پژوهش، کاربردی و از نظر روش انجام پیمایشی – مقایسه ای است. جامعه آماری آن شامل مدیران و منابع مراکز ایرانشناسی ایران و هند شامل کتابخانه ملی، بنیاد ایرانشناسی، کتابخانه خدا بخش و کتابخانه مرکزی دانشگاه عثمانیه است. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی و پرسشنامه و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها نرم‌افزار اکسل است. در بررسی خدمات مراکز ایران‌شناسی از پرسشنامه محقق ساخته در قالب 5 سؤال اصلی در طیف لیکرت استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان داد که بیشترین منابع ایران شناسی در ایران به زبان فارسی و انگلیسی است اما در هند بیشتر به زبان انگلیسی، پهلوی، فارسی و عربی است و تنوع موضوعی منابع موجود در حوزه‌های موضوعی مراکز ایران‌شناسی هندی نسبت به مراکز ایران شناسی ایرانی بیشتر است و بیشتر خدمات ارائه‌شده (امانت دهی ، استفاده از مراجع و اطلاع رسانی) در مراکز ایران‌شناسی ایران و هند متعلق به اساتید، پژوهشگران و دانشجویان است. همچنین خدمات پژوهشی بیشترین خدمات بنیاد ایران‌شناسی، کتابخانه ملی، کتابخانه مرکزی عثمانیه و کتابخانه خدابخش برای جامعه استفاده‌کننده پژوهشگران، ایران‌شناسان و دانشجویان است. علاوه براین، ارائه اصل منبع در مراکز ایران و میکروفیلم و نسخه‌های الکترونیکی در مراکز هند بیشترین نحوه استفاده از منابع را شامل می شوند و مهم‌ترین نحوه همکاری بین مراکز ایران‌شناسی در ایران از طریق ایران‌شناسان و امانت منابع و در هند نیز از طریق ایران شناسان، ارائه خدمات و شناسایی پیشینه است.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که منابع و خدمات ایران شناسی کتابخانه های منتخب هند وضعیت بهتری نسبت به ایران دارند. بنابراین مسئولان ایران شناسی ایران باید زمینه های لازم برای گسترش خدمات و منابع اطلاعاتی خود فراهم کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3774 - عوامل مرتبط با وندالیسم کتابخانه‌ای از دیدگاه کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه
ثریا زنگنه آرزو قنبری

هدف: هدف اصلی پژوهش بررسی عوامل مرتبط با وندالیسم کتابخانه ای از دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه بود.روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه ی پژوهش تمام کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی نهادی استان کرمانشاه (168 نفر) ب أکثر

هدف: هدف اصلی پژوهش بررسی عوامل مرتبط با وندالیسم کتابخانه ای از دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه بود.روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه ی پژوهش تمام کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی نهادی استان کرمانشاه (168 نفر) بودند که با فرمول کوکران، حجم نمونه 118 نفر حاصل شد. از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. سه دسته عامل"فردی"، "کتابخانه ای" و "اجتماعی و فرهنگی" مرتبط با پدیده ی وندالیسم در کتابخانه های عمومی شناسایی شد که این مدل نظری با استفاده از نرم افزار معادلات ساختاری اموس و تحلیل عاملی تاییدی مورد آزمون قرار گرفت.یافته ها: بیشترین نوع تخریب خط خطی کردن کتاب ها، حاشیه نویسی یا نوشتن داخل کتاب ها بود. بین سطح برخورداری مراجعان و گرایش به وندالیسم رابطه ی معنادار دیده شد. مهمترین عامل کتابخانه ای مرتبط با وندالیسم کمبود منابع اطلاعاتی مورد نیاز مراجعان بود. در بین متغیرهای سازه فرهنگی و اجتماعی، رابطه ی متغیر فقر فرهنگی و جرم خیز بودن مکان کتابخانه معنادار شد. در مورد ابعاد سازه عوامل فردی، متغیر ویژگی‌های شخصیتی افراد (ضریب رگرسیون 82/0) معنادار شد. در بین عوامل سه گانه ی مرتبط با وندالیسم کتابخانه ای، مهمترین سازه بعد کتابخانه ای (ضریب مسیر74/0) بود. نصب دوربین مدار بسته و سیستم اعلام سرقت، شناسایی افراد وندال و تذکر بدور از خشونت به آنها، نظارت دقیق کتابداران و وجود نگهبانی در کتابخانه ها از راه های مقابله با وندالیسم ارائه شد.نتیجه گیری: تجهیز کتابخانه ها و آموزش کتابداران در راستای برخورد خوب با کاربران، برگزاری کارگاه های آموزشی جهت آگاه سازی کاربران از جرم بودن اعمال وندالیستی می تواند به کاهش وقوع این مسئله کمک کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3775 - راهکارهای ارتقاء وضعیت ترویج علم در ایران؛ با بررسی دیدگاه صاحب‌نظران و متولیان
آزاده حیدری

هدف: در سازوکار ملی ترویج علم، علاوه بر موضوع سیاست‌گذاری و فرایند مهم پیاده‌سازی آن، عوامل متعدد و تأثیرگذار دیگری نیز مدنظر قرار بگیرند زیرا بر موفقیت و یا عدم موفقیت سازوکار طراحی شده نقش عمده‌ای دارند. شناسایی عوامل بازدارنده و همچنین راهکارهای حل مسئله و ارتقاء وضع أکثر

هدف: در سازوکار ملی ترویج علم، علاوه بر موضوع سیاست‌گذاری و فرایند مهم پیاده‌سازی آن، عوامل متعدد و تأثیرگذار دیگری نیز مدنظر قرار بگیرند زیرا بر موفقیت و یا عدم موفقیت سازوکار طراحی شده نقش عمده‌ای دارند. شناسایی عوامل بازدارنده و همچنین راهکارهای حل مسئله و ارتقاء وضعیت ترویج علم در کشور، از جمله مسائل مهمی است که باید به آن‌ها توجه ویژه داشت. روش شناسی: جامعه پژوهش، 60 نفر از صاحب‌نظران حقیقی و حقوقیِ (شاغل در سازمان‌هایی متولی ترویج علم) فعال و باتجربه در زمینه ترویج علم در کشور هستند که بر اساس معیارهایی همچون سابقه فعالیت، تخصص، تجربه کاری و ... انتخاب شده‌اند. داده های پژوهش با استفاده از روش پیمایشی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی بوده است. یافته ها: تحلیل یافته ها نشان داد که اصلاح نظام آموزشی (مدارس و دانشگاه ها) به گونه ای که ترویج علم بخش مهمی از فعالیت‌های مهم آن‌ها قلمداد شود با کسب امتیاز نهایی 59 بالاترین امتیاز را از آن خود کرده است و به عنوان اولویت اول متولیان و اولویت دوم صاحبنظران، به عنوان راهکار مهمی در توسعه ترویج علم در کشور معرفی و شناخته شده است. نتیجه گیری: ارتقاء آگاهی مسئولان دولتی و نهادهای خصوصی نسبت به اهمیت ترویج علم و توجه به ترویج علم از سنین پایین تر با کسب امتیاز نهایی 56 و 54، دو راهکار مهمی هستند که توسط صاحبنظران و متولیان معرفی شده اند.حمایت مالی دولت از مراکز تازه تاسیس، خصوصی، مراکز پرورش خلاقیت، کارآفرینی و . . . که در راستای ترویج ایده ها و خلاقیت‌های خود با امکانات محدود تلاش می کنند، با میانگین 5.93، پرداخت وجوهی به عنوان کمک هزینه در قالب برنامه های تشویقی به سازمان‌های فعال (جهت جبران برخی محدودیت‌های مالی و تشویق سایر نهادها به فعالیت بیشتر) با میانگین 5.78 و تعریف و تعیین سیاست ویژه اعطای بودجه مورد نظر، حقوق و مزایا، اعطای وام های بلاعوض، کم بهره و . . . برای سازمان ها و نهادهای متولی (دولتی و خصوصی) توسط دولت با میانگین 5.55، سه راهکار مهمی هستند که توسط متولیان، به منظور رفع مشکلات مالی نهادهای متولی معرفی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3776 - رابطه کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی و نگرش آنان نسبت به همکاری با کتابداران در دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول
محمدامین سخاوت منش علی شاه شجاعی فریده عصاره

هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی و نگرش آنان نسبت به همکاری با کتابداران، در دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- توصیفی و همبستگی است. جامعه پژوهش شامل 53 نفر ا أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی و نگرش آنان نسبت به همکاری با کتابداران، در دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- توصیفی و همبستگی است. جامعه پژوهش شامل 53 نفر اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول است. ابزار گردآوری داده‌ها، شامل پرسش‌نامه‌ی سنجش کیفیت خدمات کتابخانه‌ها و پرسش‌نامه نگرش اعضای هیأت علمی نسبت به همکاری با کتابداران است. پرسش‌نامه‌ها توزیع و 50 پرسش‌نامه گردآوری گردید. به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون) استفاده شد. یافته‌ها: کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی در سطح متوسط (72/5) و نگرش آنان نسبت به همکاری با کتابداران، موافق (93/3) ارزیابی شد. همچنین، مشخص شد بین کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی و نگرش آنان نسبت به همکاری با کتابداران در دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول، در سطح 05/0، رابطه‌ی معناداری وجود ندارد. نتیجه‌گیری: متغیر کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی نمی‌تواند نقش پیش‌بین برای متغیر نگرش نسبت به همکاری با کتابداران داشته باشد و لازم است، رابطه متغیرهای دیگر با متغیر نگرش، نسبت به همکاری با کتابداران بررسی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3777 - طرح پیشنهادی ایجاد کتابخانه دیجیتال درپژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و ارائه راه حل ها و راهکارها
آزیتا علی یوسفی فاطمه نوشین فرد

پژوهش حاضر تحت عنوان " طرح پیشنهادی ایجاد کتابخانه دیجیتال در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله" به منظور سنجش وضعیت نیروی انسانی، بودجه، تجهیزات و امکانات رایانه ای موجود، زیرساختهای مخابراتی، منابع اطلاعاتی، مزایای کتابخانه دیجیتال از دیدگاه مدیران و اولو أکثر

پژوهش حاضر تحت عنوان " طرح پیشنهادی ایجاد کتابخانه دیجیتال در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله" به منظور سنجش وضعیت نیروی انسانی، بودجه، تجهیزات و امکانات رایانه ای موجود، زیرساختهای مخابراتی، منابع اطلاعاتی، مزایای کتابخانه دیجیتال از دیدگاه مدیران و اولویت منابع از دیدگاه مدیران پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله جهت ایجاد کتابخانۀ دیجیتال و ارائه راه حل ها و راهکارها می باشد،روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی است که برای بررسی وضعیت موجود از دو پرسشنامه استفاده شده است که پرسشنامه ها مشتمل بر 47 پرسش می باشد که توسط معاونت ها، مدیران پژوهشکده ها، مدیر کتابخانه، کتابداران و مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه پاسخگویی شده است نتیجه حاصل از بررسی نشان می دهد این پژوهشگاه با توجه به تمایل مدیران به ایجاد کتابخانه دیجیتال و نبودن هیچگونه محدودیتی در رابطه با تخصیص بودجه، ساختار های خوب مخابراتی، نیروی متخصص شامل 3 کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، تشویق دیگر کارکنان کتابخانه به فراگیری روشهای تولید اطلاعات دیجیتالی و اینترنت و همچنین استفاده از راهنمائیهای متخصصان موضوعی و متخصصان رایانه شاغل در پژوهشگاه و حمایت مالی پژوهشگاه برای تامین تجهیزات فنی متناسب با نیازهای ضروری جهت ایجاد کتابخانه دیجیتال، از قبیل خرید یا قرارداد با سازمان های بیرونی، خرید و مشترک شدن منابع الکترونیکی، امکان ایجاد کتابخانه دیجیتال را دارا می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3778 - تأثیر ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی بر رفتار اطلاع‌یابی آنها
فائزه فرهودی

هدف: هدف اصلی این پژوهش شناسایی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان بر دو عامل رفتار اطلاع یابی آنان (میزان ساعات اطلاع‌یابی در هفته و استفاده از مجاری دستیابی به اطلاعات) بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی و روش این پژوهش پیمایشی- تحلیلی بود و به شیوه همبستگی انج أکثر

هدف: هدف اصلی این پژوهش شناسایی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان بر دو عامل رفتار اطلاع یابی آنان (میزان ساعات اطلاع‌یابی در هفته و استفاده از مجاری دستیابی به اطلاعات) بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی و روش این پژوهش پیمایشی- تحلیلی بود و به شیوه همبستگی انجام شد. با استفاده از پرسش‌نامه 5 عاملی شخصیت، ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان و جهت بررسی رفتار اطلاع‌یابی دانشجویان از پرسش‌نامه دیگری استفاده شد. پایایی گویه‌های این دو پرسش‌نامه با آلفای کرونباخ به ترتیب 75/0 و 80/0 به دست آمد. جامعه این پژوهش شامل 60 دانشجوی سال آخر یا فارغ التحصیل کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران بود. جهت تحلیل داده ها از شاخص های آماری میانگین و انحراف معیار از آزمون تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون هم‌زمان استفاده شد. یافته‌ها: بین عصبیت و ساعات اطلاع یابی در هفته رابطه معنادار و منفی وجود دارد (003/0r = -) و برون‌گرایی و ساعات اطلاع‌یابی رابطه معنادار و مثبت با هم دارند (541/0r=). بین انعطاف پذیری و ساعات اطلاع یابی (258/0r=) و بین توافق پذیری و ساعات اطلاع یابی (275/0r=) رابطه وجود دارد اما معنادار نیست. یافته‌ها مبین آن است که بین استفاده از مجاری دستیابی به اطلاعات و عصبیت رابطه معنادار و منفی وجود دارد (001/0r= -) و بین استفاده از مجاری دستیابی به اطلاعات و برون‌گرایی رابطه معنادار و مثبت وجود دارد (483/0r =). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش حاکی از آن است که دانشجویان برون‌گرا، بیش از دیگران وقت خود را در هفته به جست‌وجوی اطلاعات و استفاده از کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی بیش از هر مجرای اطلاع یابی دیگری استفاده می‌کنند و دانشجویان عصبی، کمتر در پی جست‌وجوی اطلاعات هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3779 - نقش تعامل طراحان جمعی بر تفکر و یادگیری کنش‌گران طراحی
فاطمه زارع کاوه بذرافکن هما ایرانی بهبهانی بهروز منصوری

طراحی امری چندلایه است که در جهت پاسخ به نیازهای امروزه تغییر یافته است. طراحی جمعی با نقد رویکرد فردی، بر مبنای هم‌بازی میان کنش‌گران طراحی تکامل می‌یابد. اساس این روند بر گفت‌وگوی کنش‌گران تمرکز دارد و در آن، امر یادگیری درون تیمی قابل توجه است. در این راستا پژوهش حاض أکثر

طراحی امری چندلایه است که در جهت پاسخ به نیازهای امروزه تغییر یافته است. طراحی جمعی با نقد رویکرد فردی، بر مبنای هم‌بازی میان کنش‌گران طراحی تکامل می‌یابد. اساس این روند بر گفت‌وگوی کنش‌گران تمرکز دارد و در آن، امر یادگیری درون تیمی قابل توجه است. در این راستا پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به پرسش گفت‌وگومندی در طراحی جمعی چه تاثیری بر تفکر و یادگیری کنش‌گران دارد؟ گام بر می‌دارد. پژوهش حاضر، در دسته پژوهش‌های طراحی، به صورت کیفی صورت گرفته و ماهیتی کاربردی دارد. داده‌ها در این پژوهش از مطالعات کتابخانه‌ای و مشاهده اقدام عملی طراحی جمعی جمع‌آوری شده و پس از کدگذاری، با راهبرد استدلال منطقی تحلیل شده‌اند. تعامل در روند طراحی، ماهیت طراحی را از امری شهودی و فردی به رویدادی جمعی دگردیس می‌کند. یافته‌ها نشان می‌دهد چهار مدل چیدمانی باز، بسته، سلسله‌‌مراتبی و شبکه‌ای در طراحی جمعی قابل حصول است که در جهت دستیابی به نتایج مختلف از ادغام این چیدمان‌ها می‌توان بهره برد. همه این مدل‌ها، گفت‌وگومحور هستند. مشاهدات تجربه عملی طراحی جمعی نشان می‌دهد کیفیت گفت‌و‌گوها بیشتر انتقادی بوده و نقش تفکر انتقادی در آن قابل توجه است. همچنین، با توجه به سه سطح یادگیری فعال، تجربی و مشارکتی که بر تعامل جمعی تاکید دارند؛ چرخه گفت‌وگوها، بر یادگیری کنش‌گران تاثیر داشته و موجب تحول فکری می‌شود. این یادگیری منطبق بر مدل یادگیری اجتماعی است و به دنبال ارائه راه‌کارهای موازی به مثابه ماشین ایده‌زایی عمل می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3780 - بررسی ارتباط واریانت های ژن UBE2B با تاثیر بر تکامل اسپرم و ناباروری ادیوپاتیک در جمعیتی از مردان شمال ایران
الهام سیاسی محمد صادق صفایی

ناباروری یک مشکل کلینیکی عمده است که حدود 10 تا 15 درصد زوج ها را در سراسر جهان درگیر می کند. 40 تا 50 درصد ناباروری زوجین مربوط به مردان است که می تواند ناشی از برهم کنش بین فاکتورهای ژنتیکی و محیطی باشد. در %58 -37 از موارد ناباروری در مردان هیچ دلیل قابل شناسایی دیده أکثر

ناباروری یک مشکل کلینیکی عمده است که حدود 10 تا 15 درصد زوج ها را در سراسر جهان درگیر می کند. 40 تا 50 درصد ناباروری زوجین مربوط به مردان است که می تواند ناشی از برهم کنش بین فاکتورهای ژنتیکی و محیطی باشد. در %58 -37 از موارد ناباروری در مردان هیچ دلیل قابل شناسایی دیده نمی شود. این گروه در جایگاه ناباروری با منشأ ناشناخته قرار می‌گیرند. ژن UBE2B و تغییرات آن به عنوان یکی از این عوامل ژنتیکی ناشناخته محسوب می گردند. هدف این مطالعه بررسی ارتباط پلی مورفیسم های T293G و A20016G از ژن UBE2B با ناباروری در جمعیت مردان شمال ایران بود.در این مطالعه نمونه خون 60 مرد بارور و60 مرد نابارور گرفته شد. پس از استخراج DNA از نمونه ها، فراوانی اللی و ژنوتیپی واریانت‌های مذکور به روش PCR-RFLP تعیین گردید. نتایج مطالعه ما اختلاف معنی داری در فراورنی آللی بین افراد بیمار و سالم در پلی مورفیسم هایT293G ( P=0.66) و A20016G ( P=0.52 ) از ژن UBE2B نشان نداد. با توجه به اینکه در فراوانی آلل های مورد مطالعه در گروه بیمار و کنترل تفاوت معنیداری وجود نداشت، به نظر می‌رسد بین این پلی مورفیسم ها و ناباروری ادیوپاتیک مردان شمال ایران ارتباطی وجود نداشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3781 - بررسی پلی مورفیسم ژن های درگیر در دیابت نوع دوم ژن MNSODA16V در جمعیت مبتلایان استان مازندران
زینب نوروزی عباسعلی دهپور جویباری

یکی از ژن هایی که می تواند در افزایش ابتلا به دیابت نوع 2 نقش مشارکتی داشته باشد ژن MNSODA16V است. در این پژوهش به بیان ارتباط بین این ژن با بیماری هایی چون دیابت نوع 2 در بین مردم مازندران می‌پردازیم که حدود cc1 خون حاوی پلاسمای EDTA(CBC) از 50 فرد مبتلا و 50 فرد گرفته أکثر

یکی از ژن هایی که می تواند در افزایش ابتلا به دیابت نوع 2 نقش مشارکتی داشته باشد ژن MNSODA16V است. در این پژوهش به بیان ارتباط بین این ژن با بیماری هایی چون دیابت نوع 2 در بین مردم مازندران می‌پردازیم که حدود cc1 خون حاوی پلاسمای EDTA(CBC) از 50 فرد مبتلا و 50 فرد گرفته شد. در ادامه برای تعیین مقدار و کیفیت DNA، از دو روش ارزیابی کمی به روش اسپکترفتومتری و ارزیابی کیفی به روش الکتروفورز استفاده کردیم. جهت تخمین غلظت DNA، 4 میکرولیتر از محلول پایه DNA با یک میکرولیتر بافر نمونه گذاری مخلوط و در چاهک ژل آگارز 2/1 درصد در بافر TAE یک برابر تخلیه گردید. برای ارزیابی محصول PCR روی ژل آگارز 2% انجام شد. 5 میکرولیتر از محصول هر یک از واکنش‌ها به همراه ml 1 رنگ به چاهک‌های ژل منتقل و الکتروفورز در ولتاژ 100 ولت به مدت 5/1 ساعت انجام شد. ژل در محلول اتیدیوم برماید (mg/ml 5/0) به مدت 20 دقیقه رنگ آمیزی شد و سپس از انتقال به آب مقطر از آن با دستگاه ژل داک عکس‌برداری شد. به دلیل تکرار تا 3 مرتبه و استفاده از کیت استخراج DNA متأسفانه این اشکال به روند کار مربوط نمی‌شود و نیاز به بررسی بیشتری دارد. به همین دلیل این مطالعه موفقیت کمی را به ارتباط پلی مورفیسم MNSODA16V نشان می دهد و هم چنین نیاز به مطالعه بیشتر در جمعیت های مختلف برای شناخت بهتر از نقش MNSODA16V هستیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3782 - بررسی ارتباط سرطان سینه و پلی مورفیسم rs 3803662 از ژن TOX3 درجمعیت زنان ایرانی با روش Tetra Arms PCR
الهام سیاسی بهاره قانع فاطمه اشرفی

مقدمه: ژن TOX3نقش مهمی در خطر بروز سرطان سینه در زنان دارد. پلی مورفیسم هایی در این ژن شناسایی شده اند که می توانند با ایجاد سرطان سینه مرتبط باشند. هدف این مطالعه بررسی ارتباط سرطان سینه و پلی مورفیسم rs3803662 از ژن TOX3 در جمعیت زنان ایرانی با روش Tetra Arms PCR بود. أکثر

مقدمه: ژن TOX3نقش مهمی در خطر بروز سرطان سینه در زنان دارد. پلی مورفیسم هایی در این ژن شناسایی شده اند که می توانند با ایجاد سرطان سینه مرتبط باشند. هدف این مطالعه بررسی ارتباط سرطان سینه و پلی مورفیسم rs3803662 از ژن TOX3 در جمعیت زنان ایرانی با روش Tetra Arms PCR بود. مواد و روش ها: نمونه گیری از خون 50 نفر فرد سالم و 50 نفر بیمار مبتلا به سرطان سینه انجام شد. پس از استخراج ژنوم از نمونه ها فراوانی این پلی مورفیسم در ژن TOX3 با روش Tetra Arms PCR بررسی شد. نتایج: فراوانی ژنوتیپ های TT، TC و CC به ترتیب در افراد سالم 10% ، 88% و 2% و در بیماران 6% ، 50% و 44% بدست آمد. بین فراوانی حضور ژنوتیپ هموزیگوت مغلوب CC از پلی مورفیسم rs3803662 در ژن TOX3 بین افراد سالم و مبتلا به سرطان سینه اختلاف معنادار مشاهده شد (P<0.05). بحث: تحقیق حاضر برای اولین بار به بررسی ارتباط خطر ابتلا به سرطان پستان و حضور پلی مورفیسم rs3803662 از ژن TOX3 در جامعه زنان ایرانی انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که حضور پلی مورفیسم rs3803662 از ژن TOX3 می تواند به عنوان مارکر ژنتیکی، با سرطان سینه در زنان ایرانی مرتبط باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3783 - ارتباط پلی مورفیسم های T886C در ژن TAS2R38 و C109869T در ژن SLC6A14 با ناباروری ادیوپاتیک مردان ایرانی
الهام سیاسی احمد ال یاسین جواد مولا

10.30495/jdb.2023.1963938.1321

مقدمه: میزان شیوع ناباروری در مردان 15- 10درصد است و برای حدود 50% موارد ناباروری مردان نمی‌توان علت خاصی یافت. این وضعیت به عنوان ناباروری ایدیوپاتیک نامیده می‌شود و یکی از علل ناباروری ادیوپاتیک در مردان عوامل ژنتیکی می باشد. بنابراین هدف این تحقیق بررسی ارتباط بین دو أکثر

مقدمه: میزان شیوع ناباروری در مردان 15- 10درصد است و برای حدود 50% موارد ناباروری مردان نمی‌توان علت خاصی یافت. این وضعیت به عنوان ناباروری ایدیوپاتیک نامیده می‌شود و یکی از علل ناباروری ادیوپاتیک در مردان عوامل ژنتیکی می باشد. بنابراین هدف این تحقیق بررسی ارتباط بین دو پلی مورفیسم T886C در ژن TAS2R38 و C109869T در ژن SLC6A14 با ناباروری ادیوپاتیک مردان در جمعیتی از بیماران ایرانی بود.مواد و روش ها: در این تحقیق از 200 نمونه خون، شامل گروه بیمار که 100 مرد با نابابروری ادیوپاتیک (الیگواسپرم و ازواسپرم) و 100 نفر گروه کنترل بودند استخراج DNA، انجام گرفت. ژنوتایپینگ دو پلی مورفیسم مورد مطالعه، با استفاده از روش های مولکولی HRM-PCR Corbett ، PCR-RFLP و Sequencing انجام گرفت، سپس نتایج انالیز اماری شد.نتایج: برای پلی مورفیسم T886C در ژن TAS2R38 تفاوت معنی دار بین گروه بیماران و گروه کنترل مشاهده نشد (P=0.9) و نتایج نشان داد که بین این پلی مورفیسم با جمعیت مردان نابارور ایرانی ارتباطی وجود ندارد. فراوانی پلی مورفیسم C109869T در ژن SLC6A14 دارای تفاوت معنی دار بین گروه بیمار و کنترل بود (P=0.04) و با ناباروری آدیوپاتیک در جمعیت مردان ایرانی مورد مطالعه ارتباط معنی دار نشان داد. بحث: بنابر نتایج این مطالعه، پلی مورفیسم C109869Tدر ژن SLC6A14 در ایجاد ناباروری آدیوپاتیک در جمعیت مردان ایرانی موثر است و می تواند با ایجاد اولیگواسپرمی و آزواسپرمی، سبب ناباروری در مردان ایرانی گردد. برای تایید نتایج مطالعات در نمونه های بیشتر توصیه می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3784 - "The Consequences of Extremism in African Continent and Strategies for Curbing It"
kanani bandkohan yasser

In the various parts of the world, the continent is struggling with the phenomenon of terrorism and extremism more than other regions. The African continent also faces various causes, including various software and hardware weaknesses, including economic backwardness, p أکثر

In the various parts of the world, the continent is struggling with the phenomenon of terrorism and extremism more than other regions. The African continent also faces various causes, including various software and hardware weaknesses, including economic backwardness, political instability, social inequalities, and alongside external interventions that see their own interests, except in insecurity and instability. Now it has turned into an extremist and violent group. While fighting the extreme and terrorism phenomenon only through the hardware and military methods that Western powers use as a strategy to repatriate terrorism in this region has not only led to the eradication of terrorism At this point in the world, not the result of the photo. The emergence of al-Shabaab, Boko Haram, al-Qaeda in the Islamic Maghreb, ISIL, Ansar al-Sharia, Ansar Bayt al-Qaeda and ... has led to an increase in the use of force by terrorist groups in African countries. However, the identification, containment and counteraction to this extremism is currently on the agenda of the security, military, and political apparatus of these countries, which Western, American and Arab versions have not been able to control this increasing wave. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3785 - Security Issues in the Indo-Pacific Region: India’s Strategic ‘Plurilateral’ Engagement
Peu Ghosh Akshat Mehta

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3786 - Iran and Central Asia: Chances or Challenges?
Dal Yu

The fall of Soviet Union and independence of republics of central Asia as well as South Caucasus have brought both chances and challenges for Iran. At first it seemed that Muslim republics, which broke from Soviet Union, might have brought great chances for Iran to prom أکثر

The fall of Soviet Union and independence of republics of central Asia as well as South Caucasus have brought both chances and challenges for Iran. At first it seemed that Muslim republics, which broke from Soviet Union, might have brought great chances for Iran to promote her ideological claims and economic interests. Dreams of Islamic revolution in new independent central Asian republics invoked Iran, so much that it worried USA. In this article it is argued that Iran's challenge outweighs its chances. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3787 - The Accountability Levels of Saudi Arabia towards United Nations Mechanisms (2009-2016)
Farzaneh Mostofi-far Fatemeh Hashemi Seyed Mohammad Kazem Sajadpoor

The Human Rights Council (HRC) is one of the sub-bodies of the UN General Assembly, whose duty is to point out human rights violation cases and promote the accountability of states in this regard. The UPR is the most important monitoring tools of the HRC with the aim of أکثر

The Human Rights Council (HRC) is one of the sub-bodies of the UN General Assembly, whose duty is to point out human rights violation cases and promote the accountability of states in this regard. The UPR is the most important monitoring tools of the HRC with the aim of monitoring, promotion and protection of human rights in all states and based on dialogue and cooperation, and is based on reliable and targeted information and equal treatment of all states. With the use of this mechanism and based on an organized program, the commitment of all countries of the world be reviewed and assessed. Now to what level this process has been able to affect the accountability levels of Saudi Arabia is not something that can be clearly answered in the first place. With a review of Saudi Arabia’s performance between the first and second rounds its UPR, the accountability levels of this country towards human rights bodies of the UN can be studied. For this purpose a review of the commitment levels of this country on the basis of its accepted recommendations in the first and second round of the UPR has been scrutinized in this article. With attention to conducted researches it seems that the promotion of human rights and increasing Saudi Arabia’s accountability to human rights mechanisms, further than standardization, the international community needs to guarantee the implementation and make Saudi Arabia to be accountable in observation of human rights principles, and to show commitment level, can increase the speculation of the tool usage of these mechanisms for the purpose of the presentation of the unreal human rights picture. The establishment of universal mechanisms for the protection of human rights, overall, must deemed as a positive step and hope that what is called the “Universal Periodic Review”, can be seen as the accountability of states to international bodies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3788 - The Impact of the Shanghai Cooperation Organization on Central Asia’s Security
Mohammadreza Dehshiri Hedayat Allah Nobar Turkaman Fatemeh Hashemi

This paper tries to address the impact of the Shanghai Cooperation Organization on Central Asian security. This organization was established on April 26, 1996 to settle security and territorial disputes between China and Russia and Central Asian countries (other than Uz أکثر

This paper tries to address the impact of the Shanghai Cooperation Organization on Central Asian security. This organization was established on April 26, 1996 to settle security and territorial disputes between China and Russia and Central Asian countries (other than Uzbekistan and Turkmenistan). After the accession of Uzbekistan to this assembly, the level of the organization was promoted, and its geographic scope has been expanded in the following years by the membership of new countries. Although significant changes have been made and economic issues have been raised in the process of developments in this regional security cooperation, this organization has paid attention to security-military disputes and problems. The main question of the paper is how does the Shanghai Cooperation Organization play a role in the Central Asia’s security? This paper fully addresses the impact of the Shanghai Cooperation Organization on Central Asia, and the effects of this organization on the security and stability of Central Asia with the settlement of regional conflicts, such as fighting against terrorism, separatism and extremism, drug and arms trade, organizational crimes, concerns about insecurity and domestic instability, and in particular the occurrence of color revolutions in countries and confronting with American influence and unilateralism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3789 - Comparative Study of the Concept of Justice in the Contemporary Political Philosophy of Islam and the West (With emphasis on Michael Sandel's votes)
Niloofar Chinichian Malek Yahiya Salahi Sadegh Zibakalam Abolghasem Taheri

The idea of Communitarianism with epistemic teachings, such as politics as virtue, the priority of good faith, respect for the cultural diversity of societies, is one of the most prominent intellectual currents of the present age. The hypothesis of this research is that أکثر

The idea of Communitarianism with epistemic teachings, such as politics as virtue, the priority of good faith, respect for the cultural diversity of societies, is one of the most prominent intellectual currents of the present age. The hypothesis of this research is that based on the comparative analytical attitude of key societal teachings and the epistemic principles of Islam, one can find common ground in order to achieve another understanding of the challenging issues, especially the category of justice. The purpose of this study is to develop such a discourse to understand another and to live human beings in the field of opinion and practice. This research is a descriptive-analytic method based on the hermeneutic Quinton Skinner (text authoring). Many Islamic thinkers, especially Muslim ones, with regard to the great efficiency in understanding and interpreting texts, consider hermeneutic method. Nasr Hamed Abu Zayd, Mohammad MojtahedShabestari, Fazl-Rahman, and Argon are among the Muslim thinkers who based on hermeneutical knowledge of topics such as history, interpretation and understanding of religious texts, the interpreter's mentality, religious experience, the unlimited sense of meaning, and the lack of a single reading in the texts. They ask. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3790 - Knowing Afghanistan: Can there be an end to the saga?
Pirouz Mojtahed-Zadeh

War on terrorism, as the motto which formed the cornerstone of global policies of former neo-conservative administration of the United States, is increasingly becoming ineffective in Afghanistan with the dreaded consequence of spilling over into Pakistan. This inevitabl أکثر

War on terrorism, as the motto which formed the cornerstone of global policies of former neo-conservative administration of the United States, is increasingly becoming ineffective in Afghanistan with the dreaded consequence of spilling over into Pakistan. This inevitable consequence of War on Terrorism in Afghanistan has brought the West face to face with the ‘nest of terrorism’ that CIA built in Pakistan’s so-called madrasas of extremist Wahhabi teachings in the first place, with the enthusiastic assistance of Nawaz Sharif’s government in Pakistan, the Al-Saud of Saudi Arabia and the Al-Nahyan of the United Arab Emirates in late 1990s. In their evil planning they found it necessary to invent a state history for Afghanistan based on former British colonial designs for the region during their geopolitics of Great Game with Russia in 19th century. They invented the Afghan state by putting together territories they severed from the veining Persian Empire of the time. This process of state-manufacturing in Afghanistan though served the colonial purposes at the time, never proved to be working in the sense that is expected of a genuinely founded nation and nation-state. The ills of this ill-designed state will naturally disallow any remedy that is not based on a genuine state-building process in that country. To produce such a remedy Afghanistan needs to address the ills of its state-structure by pinpointing the centrifugal forces that drives various ethnicities apart and to try and find some kind of accommodation among components that makes up the state of Afghanistan. The best method to achieve this in today world of politics would probably be a genuinely designed federalism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3791 - An Analysis of Dialogism in Mikhail Bakhtin’s Thought: Convergence of Philosophy and Methodology
Abbas Manouchehri Gitti Pour Zaki

Undoubtedly, the twentieth century can be regarded as one of the richest periods of the history of philosophy and thought which globalized this tradition, generally, because of the spread of mass media and even the published books, and joined all vast and narrow streams أکثر

Undoubtedly, the twentieth century can be regarded as one of the richest periods of the history of philosophy and thought which globalized this tradition, generally, because of the spread of mass media and even the published books, and joined all vast and narrow streams, here and there, together and at their Juncture a big sea is formed which is the most important gain of the century. One of the narrow streams that was flowing through the fearful and dictatorial land of Russia and joined the ocean of century’s thought was that of Mikhael Bakhtin, the Russian linguist. In this article, an attempt will be made to use Bakhtin’s dialogic viewpoints in order to show that one of the important possibilities in Mikhail Bakhtin’s ideology is to unite methodology and philosophy, as an introduction. This quality might fill the historical gap between methodology and philosophy. Here, we try to access the methodological possibilities with emphasis on Bakhtin’s dialogism and by speculating about and rejoining the conceptual elements in his ideas. It is believed that they can make a new basis for theoretical conceptualizations in humanities and social sciences. Thus, in this article we try to investigate on two philosophical and methodological aspects in the analysis of Bakhtin’s ideas. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3792 - The Basics and Functions of Putinism in Russia
Jahangir Karami Mahin Niroomand

Abstract:The present Russian political system is tied up with Putin's name; and Putin is consi-dered as a full-fledged political reality. Today's powerful Russia, which has got a new life after the Cold War and the weak collapse period, and has a major impact on global أکثر

Abstract:The present Russian political system is tied up with Putin's name; and Putin is consi-dered as a full-fledged political reality. Today's powerful Russia, which has got a new life after the Cold War and the weak collapse period, and has a major impact on global developments including the Middle East, is not understandable except under this title. What inspired writers to analyze Putin's performance is to study the causes of the exis-tence of a personality such as him and the formation of Putinism in today's Russian so-ciety. Knowing the performance of Putin and Putinism requires a clear answer to some questions like, why the phenomenon of Putinism in the 21st century whit democratic structure has emerged and persisted, and what is Putinism at all? The hypothesis that will be presented to understand this issue is that the long-standing political culture of Russia and the geographical and historical imperative of Russian nation have led to the emergence and continuation of Putinism in today's Russian society, as well as the secu-rity and economic problems of the 1990s, humiliation, pressure, and blockade of the west against Russia is the mainstay of the emergence and continuation of Putinism. To investigate the hypothesis of research, firstly we examine the system of pseudo-democracy and then we will discuss Putin's functions and behaviors in the economic, political, and social spheres. Finally, we will discuss about the Russian domestic context and the external factors that led to the formation of Putinism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3793 - The Dialectics of Globalization and the Rise of Populism: Selected Issues in Perspective
Oluwatobi Aje Yildom Dungse Felix Chidozie

Abstract: This paper examines the dialectical nature of globalization and the rise of populism incontemporary world politics. Unequivocally, thesubject of globalization has become one of the preponderant issues in the 21st century.UsingLibrary Research Methods, the pape أکثر

Abstract: This paper examines the dialectical nature of globalization and the rise of populism incontemporary world politics. Unequivocally, thesubject of globalization has become one of the preponderant issues in the 21st century.UsingLibrary Research Methods, the paperscrutinizes the inherent contradictions in the globalizedworld alongside the resurgence of populism in the developed world. This work contends that the new wave of protectionism and populism by the engineers and architects of globalizationrepudiates the logic of globalization and is itself contradictory.It finds that theunprecedented backlash of globalization servespopulist individuals and groups as atangible claim to justify their anti-global aspirations in appealing to the people againstestablished global agents and institutions. It concludes that, although the backlash of globalizationhas been used by ambitious populists promise a quick fix, theincreasing vulnerability of the international system cannot be resolved by clinging to national pedigrees as the ultimate solution. The problems and challenges of current globalization are problems without passport and demand solutions beyond borders through the same logic of globalization.It recommends the realization of sustainable development goals as a reasonable point ofdeparture for national, regional and international bodies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3794 - A Critical Reading of Neoliberalism from the Perspective of David Harvey
Seyed Ebrahim Alavi جلال درخشه hasan majidi

By discrediting the Keynesian versions, it gave way to return to the fundamental principles of liberalism and spurred economists who wanted to revive liberalism. Friedrich von Hayek played a special role in this way. Milton Friedman, the American economist of the Chicag أکثر

By discrediting the Keynesian versions, it gave way to return to the fundamental principles of liberalism and spurred economists who wanted to revive liberalism. Friedrich von Hayek played a special role in this way. Milton Friedman, the American economist of the Chicago school, accompanied Hayek on this path. Unlike Keynes, both of them believed in reducing the role of the government in the economy and evaluated the market-oriented economy as the only way to achieve political and economic freedom. After some time, neoliberalism inspired by the theories of Hayek and Friedman was criticized by the opponents. As the critics of economic globalization see neoliberalism as responsible for the creation of a world that has brought a minority to fabulous wealth and has plunged a large part of human society into misery; And they think that neoliberalism shows itself all over the world with components such as the difficulty of living, the intensification of the class gap, the intensification of exploitation, etc. trends such as the class division of education and the deprivation of many people from health. As one of the most prominent critics of neoliberalism, David Harvey tried to show the important differences between liberal and neoliberal policies. He introduces neoliberalism as a deviant path to free employers, governments, and capitalists from the constraints on which liberalism was formed. Harvey emphasizes that neoliberalism is a political project that was keyed by the capitalist class in the late 60s and early 70s to curb the power of the working class, at a time when it felt strongly threatened by this class both politically and economically. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3795 - The Position of the Transnational Region in the five-year Development Plans of the Islamic Republic of Iran
Hossein Ramezani kheradmardi Hamid Ahmadi Mehdi Zakerian Amiri

In the contemporary era, regionalism as aligned or Alternative to globalization, is one of the selective approaches of States. Iran, which is an international country and a regional power by geographical and historical circumstances, was able to improve its regional pos أکثر

In the contemporary era, regionalism as aligned or Alternative to globalization, is one of the selective approaches of States. Iran, which is an international country and a regional power by geographical and historical circumstances, was able to improve its regional position from the beginning of the last decade of the twentieth century, with the end of the Soviet occupation of Afghanistan and the independence of the Central Asian and South Caucasus republics; But despite Iran's privileged geographical location, Iran's cultural and civilizational affinities with these countries and the formulation of six five-year development plans, during the past three decades, I.R. of Iran could not act as regional pole country and benefit from its regional capacities in relation to those countries. In the present study, the main question is "What is the position of the transnational region in Iran's five-year development plans?" and with using the method of document review and content analysis, the materials and clauses of the six development plans were reviewed. Findings of the article show that, in development plans, the meaning of the region is not clear; the amount of attention to the region in the programs varies widely and the main component of the region, its territory and its constituent countries, differs from one to another. As a practical result, suggested that "Iranian Civilization Area" as the geographical-cultural region surrounded Iran, be defined as the target region of Iran and a specific example of the transnational region in the country's macro-planning and policies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3796 - The Authoritative Governance in the Middle East And the Process of “Transition to Democracy”
Seyed Abdolamir Nabavi

Duringpast two decades, “Pass through a democratic status” gave attention by mostMiddle East analysts. In fact, since the early 1980s, The Middle East and TheNorth of Africa affected by third wave of democratization effects and bothstate and society felt its أکثر

Duringpast two decades, “Pass through a democratic status” gave attention by mostMiddle East analysts. In fact, since the early 1980s, The Middle East and TheNorth of Africa affected by third wave of democratization effects and bothstate and society felt its impacts. Since, civil society has been promoting andstrengthening, from one hand, and sovereign governments gradually withdrawalhas begun, from the other. In a number of countries, this civil societystrength with weakness and withdrawal of sovereign governments was so that madesome analysts optimists to the coming Middle East. However, during the time, itwas revealed that the democracy in the states’ viewpoints was different fromthe Middle Eastern citizens’ democratic calls. Put it differently, thesovereign political elites sought for a democracy in which there was no changesin power relationships, and participation declined to a quantitative presencein elections - with predictable results - as well. This led the writers andanalysts to adopt more real and precise positions to obstacles of democratictransition. To better understanding, one should aware that, like any othersocial changes, this democratic transient, in each nation and country, requiresproper subjective and /or objective conditions to achieve. Proper subjectivegrounds mean penetration of democratic thoughts and notions among peoples.Besides, Proper socio-economic conditions are very important and necessary;the increased and promoted middle-classand its independence of state is the most important indications of theseobjective situations. Of course, these two positions is hard to reach, and itdoesn’t mean that this democratic transition will be occurred so fast andsimple, since, as evidently, the historicaland cultural background might appear a rigid and hard obstacle - or onthe contrary - shortens this process. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3797 - The Effect of Women's Publications on Promoting the Position of Women in Qajar Period
Fatemeh Mahboob علی اصغر داودی Hamid Saeedi Javadi

During the Qajar period, women were subjected to severe restrictions due to patriarchal and traditional society, and due to illiteracy and lack of presence in society, they suffered from ignorance of the environment and ignorance due to lack of connection with the outsi أکثر

During the Qajar period, women were subjected to severe restrictions due to patriarchal and traditional society, and due to illiteracy and lack of presence in society, they suffered from ignorance of the environment and ignorance due to lack of connection with the outside world. In addition to associations, women created women's magazines and newspapers to raise awareness and protest their status. The Constitutional Revolution led to the gradual presence of women journalists and women's publications in the press arena. This was not easy to do because religious and traditional communities were among the factors limiting women's activities. For this reason, the question arises that what effect did women's publications have on the promotion of the position and situation of women in Qajar society? Given that after the Constitutional Revolution, newspapers were one of the most important media outlets, the hypothesis is that women, like other sections of society, have expressed their views and goals through publications and tried to raise awareness and change the mentality and attitude of women. The results of the research show the growth of awareness, change of attitude and the entry of a large number of women into society. Because with the entry of the first Pahlavi period, submissive women without claiming the Qajar period, have become aware and demanding women and have raised demands such as equal rights with men and the right to enter society and employment, which is mainly the result of the activities of Qajar periodicals. The method of the present research is descriptive-analytical and the data are collected in a library method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3798 - Effecting of the Hidden Layers in Canadian Political Power (with Emphasis on Immigration Programs)
Shirin Yadegari Rahim Khastoo

Canada’s immigration system is currently undergoing significant change driven by several goals that include: (1) a desire to improve the economic outcomes of entering immigrants, given the deterioration in labour market outcomes over the past several decades; (2) أکثر

Canada’s immigration system is currently undergoing significant change driven by several goals that include: (1) a desire to improve the economic outcomes of entering immigrants, given the deterioration in labour market outcomes over the past several decades; (2) an attempt to better respond to short-term regional labour market shortages often associated with commodity booms, and (3) a desire to shift immigration away from the three largest cities to other regions of the country. These goals are reflected in the modification of the point system in 2002 and the implementation of a series of new immigrant programs. The paper discusses the recent changes to Canadian immigration policy and examines the preliminary results achieved by the new programs. Given this body of research, Canadian policy makers have put considerable effort into improving labour market outcomes. Key changes have been made in an attempt to improve labour market outcomes of new immigrants, including changes to the immigrant selection rules, the strengthening of language tests, the introduction of new programs as mentioned earlier, increasing the share of immigrants in the economic class, and beefing up immigrant settlement programs. Some of these programs are still in their infancy, but initial evaluation of these changes is under way. Overall, language skills appear to have a significant direct and indirect influence on labour market outcomes, and are key to positive outcomes. Above definitions shows that aim of absorbing immigrants limited in developing human abilities to improve the economic activities and the base of power is summarized in welfare layers .Thus, the soft skills has been designed by Canadian government in the people layers with high consideration. The below pointed items can be defined part of such skills that bring power through outstanding talents among society which help to improve democratic thinking better than before. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3799 - An Introduction to Morteza Motahari''''s Political Thought
Khosrow Qobadi

Although Motahari is not a political thinker but analyzing his political ideas and believes amongst the ideas of Iranian political thinkers in the last 5 decades is indeed essential because Motahari’s political standpoint has a key role in Islamic revolution of Ir أکثر

Although Motahari is not a political thinker but analyzing his political ideas and believes amongst the ideas of Iranian political thinkers in the last 5 decades is indeed essential because Motahari’s political standpoint has a key role in Islamic revolution of Iran. This paper regards Motahari''s vision to his time and studies his writings according to the questions he faced and posed in his time. The first class of questions was mainly set around his opposition with Marxism and Marxism-centrism of his age with few references to the rejection of science-centrism. The second class included the "decadence of the Muslims" and Motahari''s views about that. This paper ends with a focus on reason-based vs. discourse-based and theological vs. philosophical methods and their relevance to Motahari''s self-raised method for answering the above-mentioned issues. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3800 - A Comparative Study of the Metaphysical Basis of Ancient Iran-China Political Approach
Dal yu

Considering the cosmology with mythological form of consciousness era as the primary base of metaphysical form and the basis of development toward an integrated cosmology, political ideas has been placed in an organic link with a metaphysical system in the ancient Per أکثر

Considering the cosmology with mythological form of consciousness era as the primary base of metaphysical form and the basis of development toward an integrated cosmology, political ideas has been placed in an organic link with a metaphysical system in the ancient Persians as well as Chinese political thought. Based on considerable similarities among cosmological systems in civilizations e.g. the Chinese, Indian, Egyptian, and Persian nations a comparison of the metaphysical base of the ancient civilizations’ political ideas could be an interesting subject in the field of political thought. This article has a brief comparative glance at the metaphysical basis of the political thought in the Persian as well as Chinese cosmology. The research questions include: 1- In the two ancient civilizations – Persia and China – how was political thought related to their metaphysical bases. And; 2- In comparison, how could the relation conceptualized? This study enables us to understand the nature of political thought in the first days of human civilization. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3801 - Reflections on different aspects of Reza Shah’s absolute/modern state; a Durkheimian structural perspective
Ghaffar Zarei Taghi Jafari

Abstract: Modern state as a critical institution and, of course, a social phenomenon didn’t emerge accidentally in Iran, but rather originated from a complex set of intellectual and concrete conditions. With execution and operationalization of various action plans أکثر

Abstract: Modern state as a critical institution and, of course, a social phenomenon didn’t emerge accidentally in Iran, but rather originated from a complex set of intellectual and concrete conditions. With execution and operationalization of various action plans under the process of modernization in political and societal area, Reza Shah’s new state sought to initiate structural transformations and establishment of a new division of labor in the society that was required for statebuilding. Following these action plans, the military power of government seriously enforced and local governors, who enjoyed considerable authority in Qajar period, eliminated completely so as to develop a centralized governance of modern state as a united authority structure. As a result of such incorporation of previously fragmented social institutions, a kind of modern state in an authoritative and absolute sense existed in Iran and consequently redefined the Iranian identity in a distinctive form that was predominantly based on nation-state ideology. Accordingly, by using a descriptive-analytic method, this article tries to find a convincing answer for the question that: how could we explain the raise of modern state in Iran by application of Durkheim’s theory Division of labor. Therefore, the hypothesis implies that given the increasing qualitative/quantitative extension of social arena and development of professional-occupational fields, as well as transformation of social structures toward a partial integration in global system politically and economically, new institutions with differentiated functions appeared that facilitated the very modern state-building in Iran at the time of Reza Shah’s rule. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3802 - The Impact of International Sanctions on Development of Health Tourism in Iran
ایمان امیری حمید احمدی حمید احمدی

Health tourism, as a subset of Tourism, is composed of separate sections. This industry is currently one of the most leading and lucrative industries in the World. Different countries benefit from this industry according to their abilities, capabilities and the amount o أکثر

Health tourism, as a subset of Tourism, is composed of separate sections. This industry is currently one of the most leading and lucrative industries in the World. Different countries benefit from this industry according to their abilities, capabilities and the amount of attention they pay to it. But Iran is not able properly to exploit these sections due to its capabilities. One of the main obstacles to the development of Health tourism are international sanctions. This study aims to answer the following Question: How international sanctions effect on development of Health tourism in Iran? According to the descriptive- analytical method from the statistics and data of reputable international and domestic organizations and through the following hypothesis supposes that international sanctions, directly and indirectly, hinder the development of Health tourism. The results demonstrate that international sanctions directly prevent the sale of aircraft and its parts, bank transactions and etc. and indirectly, by prohibiting the export of oil, petrochemical products, minerals and crude metals, cause the government a lack of access to foreign currency, thereupon creating the budget deficit and ultimately postponing the development of infrastructure as a base for development of health tourism, therefore, it has a negative impact and reduces the growth rate of its development. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3803 - Identity and Foreign Policy
Ebrahim Anoosheh

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3804 - The Effect of Modernism on Spatial-physical Development of Iranian-Islamic Cities such as Tehran
Amin Faraji Mollaie Asadolah Rashedi

In this paper, we have tried to analyze and asses the process of formation and spatial – structural evolution of Iranian-Islamic cities through Tehran case study as well as how to organize and effecting different factors specially modernism on urban elements. Also أکثر

In this paper, we have tried to analyze and asses the process of formation and spatial – structural evolution of Iranian-Islamic cities through Tehran case study as well as how to organize and effecting different factors specially modernism on urban elements. Also we have discussed about formation and emergence of Tehran and the effect of different pre modernism and postmodernism socio-economic and cultural factors .the result was that Tehran has been as a central point of evolution, concepts, and promoting of new concepts –whether good or bad- during last 200 years, and as a witness of modernity so that it presents the clear face of spatial-structural thoughts of modernism era. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3805 - An Ideal Society from the Perspective of the Frankfurt School
حامد مهرعلی گارینه کشیشیان سیرکی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3806 - The Ratio of Political Goodness and Negative Freedom in Berlin's Political Thought (With Emphasis on Russian Communism)
Mahin Niroomand Hassan Abniki

The present article aims to examine Isaiah Berlin's views and ideas, and gives answers to the questions of how political goodness is linked to the concept of negative liberty in Berlin's thought, and how his view of political goodness has formed his critique looking tow أکثر

The present article aims to examine Isaiah Berlin's views and ideas, and gives answers to the questions of how political goodness is linked to the concept of negative liberty in Berlin's thought, and how his view of political goodness has formed his critique looking toward the political system of the Soviet Union. Political goodness in Berlin's thought seems to be multiplied, and from the pluralist perspective links to the notion of negative freedom, which means the choice among values by the humans. Berlin believes that political goodness belongs to certain cultural and social contexts and criticize it for the fact that the Russian Communism has a monistic view of political truths in society. In other words (Namely), it can be said that negative liberty as a restriction of decision-making and human selection, is the most important and central element of the political goodness, and without it, other goodness cannot be raised considerably. According to Isaiah Berlin's pluralistic view, we find that the ruling party in the Soviet political system, based on Marxist ideology, is a monotonous and monistic party that did not allow growth and presence of other political ideas. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3807 - Cooperation & Conflict in Transatlantic Defence and Security Structure
Rouya Khezri Kazem Sultanahmadi

The both Atlantic side relations from the ancient time had been faced with too much challenge but the continuing of this relation is due to the common political and economical interests. The upper Atlantic and the two organizations (NATO, EU) still exist to gain the ess أکثر

The both Atlantic side relations from the ancient time had been faced with too much challenge but the continuing of this relation is due to the common political and economical interests. The upper Atlantic and the two organizations (NATO, EU) still exist to gain the essential goals and the political and security connection which are boosting with the economical integration at the same time. But we cannot neglect the disintegration of the two Atlantic sides and the approach of the US and the EU in facing with some serious treats such as terrorism which had created a big gap on the strategic and military designing of two sides. In fact there is another gap in the matter of defending investment which could be managed. The first gap caused the increasing of deference in military capability between the EU and the US in fulfilling the common military operations either in Europe or elsewhere. Although the military cooperation in NATO is very important, The US doesn’t make any contribution with its European allies in NATO to seek the national security strategy. Now concerning the new security challenged in 21 century, the main question is, whether the security and defense relation of two Atlantic side countries is moving towards cooperation or conflict? تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3808 - A Comparative Study of Iranian and Turkish Cultural Diplomacy in Iraq (2003 to 2020)
پریسا پورعلی Mohammad Reza Dehshiri Mohamadreza Ghaedi

The purpose of this study is to conduct comparative review of Iran and Turkey’s cultural diplomacy in Iraq after the US invasion and the fall of Saddam Hussein's regime. Iran and Turkey, as two influential powers in the developments of the Middle East, are trying أکثر

The purpose of this study is to conduct comparative review of Iran and Turkey’s cultural diplomacy in Iraq after the US invasion and the fall of Saddam Hussein's regime. Iran and Turkey, as two influential powers in the developments of the Middle East, are trying to advance their cultural diplomacy in Iraq according to the nature of their government, goals, and aspirations. The main question of the research is, “On what approach are the effectiveness factors of Iranian and Turkish cultural diplomacy in Iraq between 2003 and 2020 based?” The hypothesis is that Iranian cultural diplomacy in Iraq after 2003 has been following Shi’ism, the axis of resistance, and Iranianism as the cornerstones of its approach, as opposed to Turkish cultural diplomacy that is based on Turkish nationalism and neo-Ottomanism. Accordingly, each of these governments is trying to exert influence in Iraq using soft power and cultural diplomacy. In doing this, Iran and Turkey have different conditions, opportunities, threats, and tools to advance their cultural diplomacy. The research findings indicate that Iran is in a better position than Turkey in terms of conditions, opportunities and tools but the focus on Shiism and the issue of resistance in Iraq has led to little attention paid to other features of cultural diplomacy. In contrast, Turkey, with its benefit-oriented and opportunistic approach, has been able to make the most of tools such as Kurdish language and literature, media diplomacy, tourism development, scientific and educational topics, etc. through careful planning and has gained more influence in Iraq. The method of data analysis is descriptive-analytical and the data collection was carried out via library research. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3809 - A Comparative Study on the Obama and Trump Administrations’ Foreign Policy Approaches
Saeid Khosravi Zahra Emami

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3810 - Religion and Politics in Ayatollah Taleghani’s Modernist Thought
Seyed Mohammad Ebrahimi Hosseini Ali Asghar Davoodi Saeed Gazrani

Two religious modernism movements were formed in Iran since the Persian Constitutional Revolution. Centering on “Tawhid” (oneness) and “reason” and referring to the Quran, one movement focused on religious reform through confronting different for أکثر

Two religious modernism movements were formed in Iran since the Persian Constitutional Revolution. Centering on “Tawhid” (oneness) and “reason” and referring to the Quran, one movement focused on religious reform through confronting different forms of polytheism and stamping out superstitions attributed to Islam and Sharia. On the other hand, another movement was formed that came to be known as religious intellectualism and reform. It stepped in a tangible and realistic path, which the society and the young generation needed, and distanced itself from abstract, philosophical, and “Kalami” notions cut off from concrete actual challenges. Ayatollah Taleghani and Mehdi Bazargan were the prominent pioneering figures in this school of thought. Taleghani was a follower of Grand Ayatollah Sheikh Naini and put forward a new form of Quranic studies in his modernist religious thought. Moreover, he suggested new models for the common and accepted religious and political notions, among which “shura” [consultation] was the most important with its highlighted position in the political and governance system. This descriptive-analytical study aimed to examine the relation between religion and politics in Taleghani’s thought through library research. The results indicated that in his view, religion possesses components that should be studied through a new perspective and used to challenge politics, particularly governance. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3811 - Pathology of the New Cyber Terrorism Threat to Iran's National Security
Reza Solgi حسن خداوردی Zohreh Poustinchi

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3812 - Europe, America and the Atlanticism Approach in Eastern Europe (2008-2018)
Mohsen Sharif Khodaei Mohammad Reza Dehshiri Mohammad Reza Ghaedi

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3813 - The Continuation of the Transatlantic Relations on the NATO Framework: A Theoretical Perspective
Roya Khezri Kazem Soltanahmadi

The unity of two Atlantic sides from the birth date up to now passed too many ups and downs and now on it remains as one of the satiable and long life unity. After the 11 SEP, there were many tensions and challenges among the two Atlantic sides which face the future of أکثر

The unity of two Atlantic sides from the birth date up to now passed too many ups and downs and now on it remains as one of the satiable and long life unity. After the 11 SEP, there were many tensions and challenges among the two Atlantic sides which face the future of this unity into the doubts and suspicions. From this point of view the existing and expansion of the NATO could be mention as a virtual challenge to the international relation Theory. After the collapse of the Soviet Union, two ways of thinking and ideology about NATO were raised. Neo - realist perspective , dissolution of NATO, Neo - liberalist perspective, the continuation of NATO and the expansion of it to the East but with some new geographical and topical change. With this regard, this paper tries to look to the cause of this continuation and the existing philosophy of NATO. The two perspective of Neo-realism and Neo- liberalism with the strategy of the NATO expansion to the east will be explained and analyzed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3814 - Rationality in Fundamentalist and Anti-Fundamentalist Phi-losophy
Mohammad Kamalizadeh Mir Ghasem Seyedinzadeh Hassan Sadeghian Komar-e Olya

In this article, after reviewing the difference between fundamentalist and anti-fundamentalist philosophy, the features of the rationality will be explained from the perspective of five anti-fundamentalist philosophers (Habermas, Richard Rorty, MacIntyre, Michel Foucaul أکثر

In this article, after reviewing the difference between fundamentalist and anti-fundamentalist philosophy, the features of the rationality will be explained from the perspective of five anti-fundamentalist philosophers (Habermas, Richard Rorty, MacIntyre, Michel Foucault and Hayek). The common point stated by all these philosophers is that they all criticize metaphysics and doubt about the basis of fundamentalist narrative on the world that rely on two predicates: first, the world has rational constitution and it is possible to reduce it to precise mathematical relations and second, that basis of the world is reflected totally in the mind of human beings. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3815 - Viral World War (VWW): Where do COVID-19, Multilateralism and the International Law Stand?
Adib Bazgir

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3816 - Iran’s Stance among Three Approaches to FATF Action Plans
محمودرضا فارسیانی هیلدا رضایی احد باقرزاده مصطفی نورالهی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3817 - The long-term and short-term factors affecting the Arab Revolutions
Garineh Keshishyan Siraki Majid Alavian

With the emergence of the phenomenon of "Arab revolutions", the Middle East has entered a new era. The investigation of the goals of the Arab revolutions requires their pathology. The developments of the Arab world, although occurred with the self-immolation of a young أکثر

With the emergence of the phenomenon of "Arab revolutions", the Middle East has entered a new era. The investigation of the goals of the Arab revolutions requires their pathology. The developments of the Arab world, although occurred with the self-immolation of a young Tunisian and its widespread reflection in the global media, but these events origins returns to the previous years. These countries have a wide range of problems. It seems that the intellectual movements which have been occurred in the Middle East and the Muslim world in the last 100 years, have brought new demands and implications into the peoples live of this part of the world that have been ignored by the ruling systems and eventually has led to the emergence of the "Arab Spring." These factors include economic crises such as unemployment, demographic and demographic changes in Arab countries, bribery being of governments and dependence on windfall wealth or foreign helps, widespread corruption among government officials and the gap between the poor and rich. On the one hand, however, another factor, along with the above issues, has deepened the legitimacy crisis and, on the other hand, has accelerated the process of changes and that is the globalization and expansion of Cyber space. In fact, under the influence of the globalization of the access of Arab youth to the Internet, and in particular Social networks, such as Facebook and Twitter have been facilitated, and while creating cyber base challenged the legitimacy of a system, and, on the other hand, They have brought the crisis of legitimacy, and in addition that planned their campaign communities and organizing. In this article, we will try to address the external factors in the process of the Arabic countries democratization. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3818 - Factors concerning the phenomenon of pan-Arabism in Iran
Reza Kaviani Shideh Shadloo

The study of abstract and objective factors in the emergence of pan-Arabism in Iran, in pre and post-revolutionary eras is the subject of this essay. The goal is to examine and study elements that provoked ethnic sentiments in southern and Arab-dominated parts of Iran. أکثر

The study of abstract and objective factors in the emergence of pan-Arabism in Iran, in pre and post-revolutionary eras is the subject of this essay. The goal is to examine and study elements that provoked ethnic sentiments in southern and Arab-dominated parts of Iran. At a juncture in history, such desires and sentiments manifested themselves in terms of separatist movements. This essay is based on the hypothesis that a sequence of domestic factors such as political, social, cultural and economic factors on the one hand and foreign interference on the other hand have been the cause of instigation which led up to pan-Arabic sentiments and orientations. During the course of this study, it was concluded that domestic factors have played a major role in such inclinations. Such factors can be a breeding ground for a serious national crisis. Given the fact that preservation of national unity and territorial integrity of the country is the primary objective and safeguarding national pride and history of Iran is of paramount importance, all efforts must be invested in gaining knowledge about and diminishing such separatist inclinations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3819 - The Use of Gender Justice Paradigm in the Islamic Republic of Iran (1997-2005) from the Institutional Theory
Alieh Taheri Ravyzi Tahereh Ebrahimifar Seyed Abdolamir Nabavi Zohreh Balazadeh

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3820 - Effecting of the hidden layers in Canadian political power
Khastoo Rastegari

Canada’s immigration system is currently undergoing significant change driven by several goals that include: (1) a desire to improve the economic outcomes of entering immigrants, given the deterioration in labour market outcomes over the past several decades; (2) أکثر

Canada’s immigration system is currently undergoing significant change driven by several goals that include: (1) a desire to improve the economic outcomes of entering immigrants, given the deterioration in labour market outcomes over the past several decades; (2) an attempt to better respond to short-term regional labour market shortages often associated with commodity booms, and (3) a desire to shift immigration away from the three largest cities to other regions of the country. These goals are reflected in the modification of the point system in 2002 and the implementation of a series of new immigrant programs. The paper discusses the recent changes to Canadian immigration policy and examines the preliminary results achieved by the new programs. Given this body of research, Canadian policy makers have put considerable effort into improving labour market outcomes. Key changes have been made in an attempt to improve labour market outcomes of new immigrants, including changes to the immigrant selection rules, the strengthening of language tests, the introduction of new programs as mentioned earlier, increasing the share of immigrants in the economic class, and beefing up immigrant settlement programs. Some of these programs are still in their infancy, but initial evaluation of these changes is under way. Overall, language skills appear to have a significant direct and indirect influence on labour market outcomes, and are key to positive outcomes(New Directions in Immigration Policy: Canada’s Evolving Approach to Immigration Selection* Ana M. Ferrer (University of Calgary) Garnett Picot (Queens University and Statistics Canada)W. Craig Riddell (University of British Columbia) Above definitions shows that aim of absorbing immigrants limited in developing human abilities to improve the economic activities and also the base of power is summarized in welfare layers .Thus, the soft skills has been designed by Canadian government in the people layers with high consideration. The below pointed items can be defined part of such skills that bring power through outstanding talents among society which help to improve democratic thinking better than before . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3821 - Modeling the Decision-making Method of Imam Khomeini for the Officials and Managers of the Islamic Republic of Iran
Morteza Mohammadzadeh Abdolreza Baghi Morteza Abazari

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3822 - Constitutionalism and the Concept of Law in Mirza Naini’s Political Thought
Mohammad Yeganeh بهنام جودی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3823 - The Place of the "Other" in Ali Shariati's Political Thought
Donya Rah Hagh Reza Akbari Noori Hassan Abniki Giti Pourzaki

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3824 - Evaluation of Possibility Assessment of Russia - China Cooperation on Atlanticism (2011-2021)
Miad Sadeghi گارینه کشیشیان سیرکی Mohammadreza Ghaedi

The expansion of NATO to the East under the policies of Atlanticism is one of the current issues of international relations, which has a lot to think about for the countries involved in this policy, their neighbors and the international order. After the expansion of NAT أکثر

The expansion of NATO to the East under the policies of Atlanticism is one of the current issues of international relations, which has a lot to think about for the countries involved in this policy, their neighbors and the international order. After the expansion of NATO to the east, what will happen in the spheres of influence of NATO and the neighboring countries of those spheres and the conditions created, causes predictions in this field; One of them is the evaluation of the feasibility of cooperation between China and Russia with their own special conditions against this action, that is, Atlanticism. After experiencing many ups and downs in China-Russia relations, these two countries have gradually expanded their comprehensive cooperation since the mid-1990s. In the meantime, the expansion of NATO to the east is one of the important political, military and security issues that has led to the expression of common concern. And at the same time, the cooperation and positions of the two countries have come closer, especially towards the policies and actions of America and even Europe. Russia's concern about the presence of NATO in its borders and China's concern about the close military cooperation of the West with Taiwan have caused the two countries to work harder for mutual cooperation and their development fields. The concept of new Atlanticism provides a framework for analyzing security and normative challenges facing Europe and the world. This work and many similar works emphasize the fact that the behavior of America and its allies in the international system has become the basis for the creation of various coalitions and alliances. From the perspective of this research and emphasizing the threat balance theory, when the hegemon country and its allies create threats, or show threatening behaviors; They will create coalitions and alliances. In this article, an attempt was made to discuss the feasibility of expanding cooperation between China and Russia against Atlanticism by using the theoretical framework of threat balance. And the topic of these cooperation was examined according to the concepts, general capabilities such as (population, economic power, military power, etc.), geographical proximity, offensive capabilities and offensive intentions from the perspective of the threat balance theory. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3825 - Expansion Factors of Extremism on the Continent of Africa and its Containment Strategies
Yasser Kanani Bandkohan Gholamhossein Bolandian

In various parts of the world, the continent of Africa is struggling with the phenomenon of terrorism and extremism more than other regions. This continent, for various reasons, including the various weaknesses of software and hardware, including economic backwardness, أکثر

In various parts of the world, the continent of Africa is struggling with the phenomenon of terrorism and extremism more than other regions. This continent, for various reasons, including the various weaknesses of software and hardware, including economic backwardness, political instabilities, social inequalities, and foreign interventions that find their interests only in insecurity and instability, it has now become a safe haven for extremists and violent groups. This is while fighting the phenomenon of extremism and terrorism, It is also only through the hardware and military practices that the Western powers use as a strategy to repatriate terrorism in the area. Not only has it not led to the eradication of terrorism at this point in the world, but also the result of the photo. The emergence of Al-Shabaab, Boko Haram, Al-Qaeda in the Islamic Maghreb, ISIL, Ansar al-Sharia, Ansar Bayt al-Qaeda and so on has led to an increase in the use of force by terrorist groups in African countries. However, the identification, containment, and counteraction to this extremism are currently on the agenda of the security, military, and political system of these countries. Western, American and Arab versions have not been able to control this surge and thus, identification of coherent and native strategies for controlling extremism and violence in a modest perspective can be realized. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3826 - Challenges and Opportunities of Cultural Diversity and Human Rights
Ahmad Montazeri Babak Baseri Ali Faghih Habibi Masih Behnia

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3827 - The Place of Tradition and Modernity in the Works and Thought of Dariush Shayegan before the Islamic Revolution of Iran
Ehsan Ayoobi Fereshteh Sadat Etefagh Far Amir Dabiri Mehr Mohsen Asgari Jahaghi

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3828 - Nigeria Government Perception on Boko Haram and Search for National Security
Shehu Enoch Amila

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3829 - The Role of Identity in Iraq’s (post- Saddam) Challenges and Iran’s Foreign Policy Orientation
مسلم حقی Mohammad Yousefi Jouybari,

With the collapse of Iraq’s previous political structures by US invasion in 2003, all political and social institutions based on Ba'ath party ideology were dismantled and Iraq entered into a new phase. The democracy entrance in Iraq began in 2003 and led to an acc أکثر

With the collapse of Iraq’s previous political structures by US invasion in 2003, all political and social institutions based on Ba'ath party ideology were dismantled and Iraq entered into a new phase. The democracy entrance in Iraq began in 2003 and led to an acceptable political participation level with the constitution drafting in 2005 and with various election holding by people direct voting. Iraq’s entrance into the new phase has made regional actors sensitive to their future, including Iran. Iraq’s domestic ethnic-religious characteristics and geographical location have tied its events to its neighbors and international actors. The political structure, social realities and the lack of comprehensive identity to achieve political order have created many challenges in current Iraq. These challenges in various political, social, ethnic-religious, security, etc. dimensions have disturbed the forming of a national identity process in Iraq and created the necessary ground for terrorism and terrorist groups’ emergence and creation. The purpose of this study is to investigate the role of identity in Iraq’s (post- Saddam) challenges and Iran’s foreign policy orientation applying Constructivism Theory. The descriptive-analytical method and library resources used in collecting data and information. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3830 - A Comparative Study of Iran's Neighborhood Policy Discourse with the Ottomans and Russia
Bahar Ravandi Kayhan Barzegar Davood Kiani

The importance of the historical study of the Russian and Ottoman neighborhood policy lies in the fact that, in addition to the importance of these two countries in geographical, social, cultural, political and economic dimensions, a large number of Iran's neighboring c أکثر

The importance of the historical study of the Russian and Ottoman neighborhood policy lies in the fact that, in addition to the importance of these two countries in geographical, social, cultural, political and economic dimensions, a large number of Iran's neighboring countries were somehow under the control of these two empires before independence. In this research, the historical process of Iran's relations with these two important neighboring countries has been studied using the descriptive method and discourse analysis of Lacla and Moufe with the approach of historical institutionalism. The results show that during the lifetime of the Ottoman Empire until the disintegration of this empire, coinciding with the Safavid to Qajar governments, we witness two neighboring discourses. The discourse of the first period, the discourse of structural divergence, later with the change of political, economic and social geography and the requirements of the world system, this discourse turns into the discourse of minimal convergence. The discourse of "structural divergence" was formed on the centrality of the neighborhood policy based on the tyranny of the kingdom. The discourse signs of structural divergence included geographical dominance, expansion of religious ideology, political divergence, economic divergence, and world trade. The minimal convergence discourse is based on the centrality of the political signifier based on the court's understanding of global realities. The semantic system of this discourse is based on the main signs of acknowledging the existence of the neighboring country, the unbalanced weight of different aspects of the relations between the two countries, and the continuation of divergence alongside convergence. However, in comparison, the central sign of the discourse of the neighborhood with Russia is tsarist imprudence and court tyranny, and the main signs are passivity against Russia's expansionism, "military weakness in exercising territorial sovereignty, weakness in attracting the Iranian peoples of Central Asia and the Caucasus, and giving in to disgraceful agreements." they give. With the formation of the Soviet Union and the beginning of a new discourse, Russian expansionism in Iran in its territorial form ended and the chapter of ideological confrontations between communism and capitalism began. The discourse of Iran's neighborhood policy with the Ottomans and Russia is like two pieces of a puzzle that are both complementary and effective on each other's growth. If Iran's neighborhood policy regarding Russia and Ottomans had the same importance for Iran's ruling body, it is possible that a different historical path would have been established for the region and Iran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3831 - The Strategies for Realizing the Strategy of Unilateralism in the US Foreign Policy in the Trump Era
Mohammadreza Asl Javadian Seyed Ali Tabatabaei Panah

With the formation of the new world order after the Cold War under the leadership of America, the foreign policy of this country has fluctuated between the two traditions of unilateralism and multilateralism. From this point of view, interacting with different countries أکثر

With the formation of the new world order after the Cold War under the leadership of America, the foreign policy of this country has fluctuated between the two traditions of unilateralism and multilateralism. From this point of view, interacting with different countries, joining regional alliances and coalitions, interacting with international institutions and organizations as the axes of multilateralism and avoiding alliances and coalitions, pessimism towards organizations and international institutions and ignoring issues such as America's role in promoting human rights and democracy are considered as axes of unilateralism. However, the changes that have taken place in the foreign policy of the Trump era have indicated a tendency towards unilateralism and paying more attention to the national and domestic interests of the United States. Based on this, this article raises the question that which solutions influenced unilateralism as one of the strategies of the Trump administration. In other words, what are the solutions to realize the unilateralist strategy of the United States of America in the Trump era? The hypothesis of the article is: Isolationism instead of interactionism, pessimism and non-cooperation with regional and global institutions and organizations, and the pursuit of America first policy and the priority of America's national and economic interests over the costs of this country, are the solutions to realize the unilateralism strategy in the Trump era. The findings of the article show that based on the approach of realism, Trump, by withdrawing from regional and global agreements, put the government's sovereignty at the top of the globalized order, defend the American identity, emphasize national interests, cost Considering America's support for democracy and human rights and reducing America's military role in the world and military and commercial alliances, it has supported the approach of unilateralism through increasing the internal power of the United States of America. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3832 - The Role of Space in Cooperation and Competition Between Great Powers
Maryam Dorri Vernosfaderani Ardeshir Sanaie Alireza Soltani Kabak Khabiri

Space has increasingly shaped the discourse of international relations in the 21st century. Space has always been an attractive area for cooperation and competition between governments and especially great powers. Space is a relatively new and developing scene in the in أکثر

Space has increasingly shaped the discourse of international relations in the 21st century. Space has always been an attractive area for cooperation and competition between governments and especially great powers. Space is a relatively new and developing scene in the international system. The launch of Sputnik not only created the space race, but also accelerated the arms race and intensified the Cold War between the two rival superpowers. During the Cold War, the United States and the Soviet Union dominated space activities. At the same time as the competition that has formed in space, there are sometimes collaborations, the International Space Station is one of the projects that brings together space countries and is seen as a symbol of cooperation between governments in space. However, there is still a sense of competition for supremacy in space even in the presence of such cooperation among all governments, whether those who are superior in terms of space technology or those who have less technological ability. The main question in this article is what role does space play in cooperation and competition between great powers? The hypothesis is that the great powers were always competing and seeking superiority in space from the beginning, and based on the theory of neo-realism, they cooperate with each other in space only to secure their interests and protect their space assets. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3833 - The Position of Good Governance in Iran from the Perspective of Human Development Indicators during the Years 2000-2010
Azam Sartibi Mohammad Tohidfam Ahmad Bakhshayesh Ardestani Ali Akbar Amini

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3834 - Recognition of Allameh Naeini's Political Pragmatism in the Constitutional Movement
نازنین زهرا بروغنی Seyed Mohammadreza Ahmadi Tabatabaei Jalal Derakhshe

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3835 - Political Discourse in the Poems by Constitutionalism Era’s Poets (Case Studies: Adib Al-Mamalek Farahani and Malek Al-Sho’ara’a Bahar)
Yaghoub Pazandeh Miari Masoud Mahdian Maliheh Mahdavi

Political poetry underwent considerable changes in both the format and the theme after the onset of the constitutionalism movement. While poetry and being a poet were commodities belonging to the educated persons until before constitutionalism. They made a lot of effort أکثر

Political poetry underwent considerable changes in both the format and the theme after the onset of the constitutionalism movement. While poetry and being a poet were commodities belonging to the educated persons until before constitutionalism. They made a lot of efforts in this period to get close to the language of the alleys and streets. In this era, political poetry seeks to express the people’s concerns and it becomes sublime with poets becoming the people’s tongue against superstition and despotism. Both prose and poetry experience subtle changes in this period. To be more exact, the constitutionalism’s literature is formed and enlivened in the course of the battle with the old literature and, due to the same reason, it is novel and it violates the tradition in terms of both form and content. The constitutionalist thinkers insist on pulling words out of the magnificent aristocratic palaces and making them serve the people of alleys and bazars. The goals of the poems in this period are awakening the people and inciting the national and patriotic feelings and promoting the individual and social freedoms and denial of the superstitions and loose and improper thoughts, fighting with the foreigners and westernism, harshly and mercilessly criticizing the disorders and familiarizing the people with their human limits and rights. It was with the constitutionalism’s revolution that the newspapers along with the preaching, discussion and lecture sessions became the primary medium for the conversations and expressing of the revolutionary notions and opinions, and a “public arena” that had been never seen before came about. More importantly, insolence, insult, and frivolity lost their private, fanciful, and exceptional aspects and became completely political and one of the most important and most effective means of the political fight. Such a thing was unprecedented in the political and literary history of the country. Two essential dimensions are seen in the constitutionalism’s literature: one is the criticizing of the past literature and the other is the positing of a novel literature. Zain Al-Abedin Maraghe’ei has the following words in this regard: “these days are not the time in which the masters of pen and thoughts spend their time on simple things, chimerical myths and senseless nonsense like their antecedents for nothing but fiction would result thereof. The present article tries introducing the prominent political figures of the constitutionalism era تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3836 - The Effect of Social Capital on the Realization of Energy Consumption Optimization Policies in the Islamic Republic of Iran
Mohsen Delaviz Seyed Khodayar Mortazavi Asl

Today, in all societies, the excessive consumption of energy and the concerns caused by its lack, especially for the future generations, are very important. In times of crisis, social capital can be used as one of the important components to solve problems and improve e أکثر

Today, in all societies, the excessive consumption of energy and the concerns caused by its lack, especially for the future generations, are very important. In times of crisis, social capital can be used as one of the important components to solve problems and improve existing processes. One of the most important of these problems is the inappropriate way and lack of attention to optimal energy consumption in different dimensions. One of the prerequisites for correct and optimal consumption of energy is huge social capital. Unfortunately, some statistics show inappropriate patterns of consumption of goods and energy in our country. The per capita consumption rate of Iranians is outside the standards of global and logical standards. Iranian people are consumer oriented in all areas of consumption, including food and energy, more than people in other parts of the world. The study of consumerism in new societies is of special importance because consumerism is not only a problem for consumers, but producers and distributors of goods and services need to understand its characteristics. For this purpose, in social sciences, sociologists, economists and contemporary policy makers analyze it comprehensively, and every expert pays attention to it from a specific angle. Modern consumerism is a social damage in an indiscriminate way that requires scientific knowledge and then basic treatment, or in other words, planning. In this article, first, the characteristics and definitions of social capital have been examined from the point of view of different experts, and its role in the optimization of energy consumption policies has been examined, and at the end, planning for the modification of consumption patterns has been discussed with an emphasis on strengthening social capital. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3837 - Investigating the Effect of Modern Diplomacy on Foreign Policy based on Constructivist Theory
Yousef Fassihi Amir Soorizadeh Hamidreza Nazerian

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3838 - Thematic Analysis of Political Poems of Contemporary Iranian Poets (Sample Study: Four Constitutional Poets)
Mahdi Ziaratban Mahdi Ziaratban GholamAli Zare

In the Constitutional era, the situation in Iran changed the poetry language and expression to change compared to the previous era, i.e., so-called "literary return", leading poets to adopt appropriate formats and meters in order to convey the concepts and themes arisin أکثر

In the Constitutional era, the situation in Iran changed the poetry language and expression to change compared to the previous era, i.e., so-called "literary return", leading poets to adopt appropriate formats and meters in order to convey the concepts and themes arising from the new era, such as homeland, law, justice, freedom, poverty, tyranny, and so on. The main catalyst for this change of approach was nothing but tyranny and socio-political repression. Certainly, the poet will not have freedom of expression in an environment where tyranny and oppression prevail, and he will not thus convey his thoughts to the audience through implicit and explicit language and expression. On the other hand, his task is to compose as he considers himself a mirror of the history of his time while recognizing the fact that as an artist, he has a social commitment. So, he has no choice but to resort to indirect language and expression or what is called "satire" to struggle with the evils, dysfunctions and crises facing the society. The authors sought in this article to explore the satirical poetry of four prominent poets of the Constitutional era, namely, Nasim Shomal, Iraj Mirza, Mirzadeh Eshghi and Ali Akbar Dehkhoda in order to analyze the most important themes of their satire from content point of view. The present study suggested the most evident "poetic satires" themes of these four poets are social, political and religious. These four poets have sought to convey their ideas to the people via a simple language, through appropriate formats and often lively meters, while at thee same time criticizing the rulers of the time by means of various satirical techniques by raising important issues regarding a constitutional society, in order that the oppressed people are awakened from their ignorance slumber. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3839 - Populist thought (Narodniks) in Russia An analytical study from Spragens' point of view
Mahin Niroomand Garineh Keshishyan Siraki Jahangir Karami

The idea of populism or Narodniki in Russia has received less attention in Iran because it has been placed in the shadow of Russian communist leftist ideas. Conceptually, this idea is far beyond populism and Russian communism, and has had wide-ranging effects both in Ru أکثر

The idea of populism or Narodniki in Russia has received less attention in Iran because it has been placed in the shadow of Russian communist leftist ideas. Conceptually, this idea is far beyond populism and Russian communism, and has had wide-ranging effects both in Russia and outside of this country. How this thought has been able to be so influential is the main issue in this article that the authors have tried to analyze with the aim of investigating its roots, dimensions and consequences. In fact, the main question is how populist thought appeared in Russia and why did it become an effective and widespread trend? The hypothesis of this article is that the idea of populism emerged as a reaction to the neglect of the role of the people in the political life of Russia in the second half of the 19th century, and because of its acceptance by intellectuals and based on a combination of three British constitutional and democratic views. French socialism and Russian nativism were spread. To investigate this hypothesis, we have used the analytical-descriptive method of political thoughts from the perspective of Thomas Spragens and in a qualitative format. The finding of this article is that social issues have arisen and the intellectual responses of thinkers, despite their own timeliness, have been reproduced in a way for centuries and are still useful and very important for understanding the social and political conditions of the periods after that. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3840 - The Effect of Russian Populism on the Iranian Intellectual Society (1917-1979)
Mahin Niroomand Alankesh گارینه کشیشیان سیرکی Jahangir Karami

With the beginning of the new era after the Renaissance, the Enlightenment and the Great Industrial Revolution in the West, the issue of the spread of new western ideas became a complex reality for all societies, including Iran, and there was no escaping this situation. أکثر

With the beginning of the new era after the Renaissance, the Enlightenment and the Great Industrial Revolution in the West, the issue of the spread of new western ideas became a complex reality for all societies, including Iran, and there was no escaping this situation. Especially since the 19th century and the wars between Iran and Russia, as the first blow to the intellectual traditions of the Iranian people, the issue of transferring new ideas has become an undeniable reality for us Iranians, and this issue is mainly according to Iran's military needs due to the defeat of the Tsarist army. It was for the first time that Qajar Crown Prince Abbas Mirza came to the conclusion that he could not defend his land without using the tools of the new world and by sending a group headed by his son Khosrow Mirza, he opened the first intellectual interactions with the Western world and Russia. And this first step led to the education of a generation of Iranians who later became the initiators of modernization in Iran, and although they failed in this path, they should be considered serious in every word about the modernization of Iranians. Undoubtedly, the Russian Revolution is considered one of the greatest events in the history of the world in terms of its impact, and countless works have been produced in connection with it, but few works have been published about the influence of Russia in the 19th century on the intellectual atmosphere of Iran. which have been less expressive of this effect. Therefore, the main issue in this research is how and the specific mechanisms of the influence of political ideas on Iranian intellectuals in the late 19th century and early 20th century, a subject that naturally requires intellectual exploration and reflection in its dimensions and angles. It can open the knot of many intellectual and thought problems of Iran at that time. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3841 - بررسی الگوی مولفه‌های مدل چابکی راهبردی با رویکرد مدیریت جهادی اسلامی در سازمان تامین اجتماعی
محمد رضا کریم فر محمد جلال کمالی یاسر سالاری

هدف پژوهش بررسی الگوی مولفه‌های مدل چابکی راهبردی با رویکرد مدیریت جهادی اسلامی در سازمان تامین اجتماعی می‌باشد. در این پژوهش ابتدا مولفه‌های مدل چابکی راهبردی سازمان تامین اجتماعی با رویکرد مدیریت جهادی اسلامی درابعاد ارزش گرایی، نوآوری و خلاقیت و جدیت و شوق به کار ،از أکثر

هدف پژوهش بررسی الگوی مولفه‌های مدل چابکی راهبردی با رویکرد مدیریت جهادی اسلامی در سازمان تامین اجتماعی می‌باشد. در این پژوهش ابتدا مولفه‌های مدل چابکی راهبردی سازمان تامین اجتماعی با رویکرد مدیریت جهادی اسلامی درابعاد ارزش گرایی، نوآوری و خلاقیت و جدیت و شوق به کار ،از طریق مطالعات اکتشافی و نظرسنجی از خبرگان آگاه به موضوع با استفاده از تکنیک دلفی، مورد شناسایی قرار گرفت و سپس این عوامل در قالب الگوی طراحی شده در جامعه آماری مورد نظر به آزمون گذاشته شد. جامعه آماری پژوهش جهت آزمون الگو ۳۰ نفر از خبرگان بود و جهت سنجش متغیرهای تحقیق از نظر مدیران ارشدسازمان تامین اجتماعی استفاده شد که تعداد آنها 140 نفر بود که به دلیل محدود بودن جامعه آماری از روش سرشماری استفاده شد. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های توصیفی- همبستگی است که به روش پیمایشی انجام شده است. همچنین این پژوهش از نظر هدف، توسعه ای- کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، ترکیبی از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی است . یافته‌های پژوهش ضمن تأیید الگوی پیشنهادی پژوهش، نشان داد که مدیریت جهادی اسلامی (ارزش گرایی، نوآوری و خلاقیت و جدیت و شوق به کار) بر چابکی راهبردی سازمان تامین اجتماعی تاثیر مثبت و معناداری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3842 - بررسی رابطه بین بی‌ادبی سازمانی و سکوت سازمانی با نقش میانجی بدبینی سازمانی (موردمطالعه: دانشگاه پیام‌نور خراسان شمالی)
وحید میرزایی سکینه داودی

کاهش زمینه‌های سکوت سازمانی کارکنان و مشارکت آنان در کار از دغدغه‌های مدیریت سازمان‌های امروزی است براین‌اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بی‌ادبی در محل کار با سکوت سازمانی و نقش میانجی بدبینی سازمانی صورت پذیرفت. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، شیوه گردآوری داده‌ها مید أکثر

کاهش زمینه‌های سکوت سازمانی کارکنان و مشارکت آنان در کار از دغدغه‌های مدیریت سازمان‌های امروزی است براین‌اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بی‌ادبی در محل کار با سکوت سازمانی و نقش میانجی بدبینی سازمانی صورت پذیرفت. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، شیوه گردآوری داده‌ها میدانی و از نظر روش اجرا توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق را کارکنان دانشگاه پیام‌نور استان خراسان شمالی تشکیل دادند. به علت محدود بودن جامعه، از روش سرشماری استفاده گردید. روش گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه بود، بدین منظور از چهار پرسش‌نامه استاندارد استفاده شد. روایی و پایایی پرسش‌نامه با به‌کارگیری ضریب آلفای کرونباخ و روایی تأییدی بررسی و تأیید شد. برای تجزیه‌وتحلیل آماری اطلاعات جمع‌آوری شده از مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزار ای موس 24 استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن بود که بین بی‌ادبی در محل کار با سکوت سازمانی رابطه مثبت و معناداری دارد، همچنین نتایج نشان داد بدبینی سازمانی، رابطه بی‌ادبی در محل کار و سکوت سازمانی را میانجیگری می‌نماید، باتوجه‌به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که با کاهش زمینه‌های بروز بی‌ادبی سازمانی و بدبینی سازمانی کارکنان، سکوت کارکنان نیز کاهش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3843 - تاثیر بی‌نزاکتی در محیط کار بر رفتارهای انحرافی در محیط کار با نقش میانجی بدبینی سازمانی و خستگی عاطفی(مورد مطالعه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان))
عباس قائدامینی هارونی رضا ابراهیم زاده دستجردی مهرداد صادقی ده چشمه

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر بی‌نزاکتی در محیط کار بر رفتارهای انحرافی در محیط کار با نقش میانجی بدبینی سازمانی و خستگی عاطفی بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان دانشگاه آزاد أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر بی‌نزاکتی در محیط کار بر رفتارهای انحرافی در محیط کار با نقش میانجی بدبینی سازمانی و خستگی عاطفی بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) به تعداد 660 نفر تشکیل دادند که از طریق فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 445 نفر به عنوان نمونه از طریق روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش‌نامه بی‌نزاکتی در محیط کار کورتینا و همکاران (2001)، پرسش‌نامه رفتارهای انحرافی در محیط کار اسپکتور و همکاران (2006)، پرسش‌نامه بدبینی سازمانی دین و همکاران(1998) و پرسش‌نامه خستگی عاطفی ماسلاخ و جکسون (1981) بودند که روایی پرسش‌نامه‌ها بر اساس، روایی محتوایی، صوری و سازه مورد بررسی قرار گرفتند و پس از اصطلاحات لازم روایی مورد تائید قرار گرفت و از سوی دیگر پایایی پرسش‌نامه‌ها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب 90/0، 90/0، 88/0 و 88/0 برآورد شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو سطح توصیفی و استنباطی مشتمل بر مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بی‌نزاکتی در محیط کار بر رفتارهای انحرافی در محیط کار تاثیر مثبت داشت که ضریب این تاثیر 77/0 بود و هم‌چنین، نتایج نشان داد که بدبینی سازمانی و خستگی عاطفی نقش میانجی بین بی‌نزاکتی در محیط کار بر رفتارهای انحرافی در محیط کار داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3844 - طراحی مدل کیفی توسعه گردشگری قهرمان‌پروری در فدراسیون کشتی جمهوری اسلامی ایران
یاسر خالپور علمداری وحید شجاعی محمد حامی

این پژوهش با هدف طراحی مدل کیفی توسعه گردشگری قهرمان‌پروری در فدراسیون کشتی ج.ا.ا انجام شد. این ﭘﮋوﻫﺶ از نظر استراتژی کیفی متوالی و اکتشافی است که نمونه آماری در بخش کیفی شامل تمام صاحب‌نظران دانشگاهی و خبرگان حوزه گردشگری ورزشی و مربیان نخبه‌ی کشتی که برابر 15 نفر بود. أکثر

این پژوهش با هدف طراحی مدل کیفی توسعه گردشگری قهرمان‌پروری در فدراسیون کشتی ج.ا.ا انجام شد. این ﭘﮋوﻫﺶ از نظر استراتژی کیفی متوالی و اکتشافی است که نمونه آماری در بخش کیفی شامل تمام صاحب‌نظران دانشگاهی و خبرگان حوزه گردشگری ورزشی و مربیان نخبه‌ی کشتی که برابر 15 نفر بود. ابزار تحقیق شامل برگه‌های کدگذاری محقق ساخته بود که روایی آن توسط اعضای گروه دلفی تأیید و پایایی آن با معیار پی اسکات 95/0 محاسبه شد. یافته های تحقیق نشان داد که عوامل مرتبط با مدل توسعه توریسم ورزشی مرتبط با حوزه قهرمانی در فدراسیون کشتی کشور در قالب 28 مقوله و 136 کد مفهومی مشخص شد و در ابعاد ۶ گانه مدل پارادایمی به صورت شرایط علّی (5 مقوله)، مقوله اصلی و محوری: کسب وکارهای ورزشی مستمر (3 مقوله)، راهبردها (3 مقوله)، شرایط زمینه ای (9 مقوله)، ‌شرایط مداخله گر یا میانجی (4 مقوله) و پیامدها (4 مقوله) جای گرفتند. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که با بهره‌گیری از یافته‌های مطالعه می‌توان به تدوین برنامه های جامع و متنوع خدمات گردشگری ورزشی در راهبردهای کلان، میانی و عملیاتی دست یافت تا توسعه‌ی توریسم ورزشی مرتبط با حوزه قهرمانی در فدراسیون کشتی در کشور حاصل گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3845 - تأثیر قلمروگرایی بر عملکرد و کج رفتاری در محیط کار با تاکید بر پنهان سازی دانش (مورد مطالعه: شهرداری مرکزی مشهد)
معصومه عارف حسن دلیری

دانش به عنوان یک منبع با کاربردهای خود چند برابر می شود، اما تمایل عمومی انسان، دانش را به عنوان یک منبع محدود باور دارد که باید پنهان شود، پژوهش‌های زیادی در ارتباط با اشتراک گذاری دانش انجام گردیده است، با این وجود مفهوم پنهان سازی دانش هنوز کشف نشده است، همچنین مشاهد أکثر

دانش به عنوان یک منبع با کاربردهای خود چند برابر می شود، اما تمایل عمومی انسان، دانش را به عنوان یک منبع محدود باور دارد که باید پنهان شود، پژوهش‌های زیادی در ارتباط با اشتراک گذاری دانش انجام گردیده است، با این وجود مفهوم پنهان سازی دانش هنوز کشف نشده است، همچنین مشاهدات انجام شده نشان دهنده عدم موفقیت و تلاش‌های سازمانی جهت جلوگیری از پنهان سازی و اشتراک گذاری دانش در سازمان‌ها می باشد و کارکنان در بسیاری از مواقع تمایلی برای تسهیم دانش خود ندارند و در مواردی از آن چون گنجی محافظت می کنند و این بی میلی و پنهان سازی دانش حتی در زمانی که به اشتراک گذاری دانش تشویق می شوند و برای انجام آن پاداش می گیرند همچنان ادامه دارد. پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی بوده و از منظر هدف، کاربردی می باشد که هدف اصلی آن بررسی تأثیر قلمروگرایی بر عملکرد و کج رفتاری در محیط کار با تاکید بر پنهان سازی دانش در بین کارکنان شهرداری مرکزی شهر مشهد است. جامعه آماری تحقیق شامل 1200 نفر از کارکنان شهرداری مرکزی مشهد بودند که نمونه آماری بر اساس جدول مورگان به تعداد 291 نفر از این بین انتخاب شدند. از پرسشنامه استاندارد با روایی و پایایی مناسب استفاده شد. این چنین به منظور جمع آوری اطلاعات از روش نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس استفاده گردید. یافته‌ها و نتایج بیانگر این بود که قلمروگرایی و پنهان سازی دانش بر عمکرد تأثیر منفی و معناداری می گذارند اما بر انحراف محیط کار تأثیر مثبت و معناداری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3846 - چالشهای اعمال صلاحیت جهانی در مقابله با تروریسم سایبری
حسن موثقی

بدون شک یکی از جنایاتی که به شکل مرموز و گسترده صلح و امنیت داخلی کشورها و جامعه بین‌المللی را تهدید کرده و می‌کند جنایت تروریسم است که تقریباً موجبات نگرانی عمیق همه ملل و دول جهان را فراهم کرده است و مقابله با آن به عنوان یک تعهد عام الشمول از همه کشورها مطالبه می‌گرد أکثر

بدون شک یکی از جنایاتی که به شکل مرموز و گسترده صلح و امنیت داخلی کشورها و جامعه بین‌المللی را تهدید کرده و می‌کند جنایت تروریسم است که تقریباً موجبات نگرانی عمیق همه ملل و دول جهان را فراهم کرده است و مقابله با آن به عنوان یک تعهد عام الشمول از همه کشورها مطالبه می‌گردد و چون برخی از کشورها تجربه تهدیدات و حملات تروریستی را ندارند هیچ تمایل و گرایشی به همکاری با جامعه یبن‌المللی برای حذف جنایت تروریسم ندارند و همین موضوع به ظاهر ساده موجب استمرار حملات تروریستی در جهان شده که در این تحقیق به چالشها و موانع اعمال اصل صلاحیت محاکم قضایی در پیکار با تروریسم خواهیم پرداخت و رهنمودهایی را جهت پذیرش و اعمال آن ارائه خواهیم داد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی و مقایسه‌ای است و یافته‌های تحقیق ثابت می‌کند که دولتها در زمینه صلاحیت محاکم داخلی کاملاً انحصاری عمل می‌کنند و چندان تمایلی به اعمال صلاحیت جهانی ندارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3847 - بررسی تاثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی برگردشگری ورزشی شهرهای میزبان
زهرا نوبخت رمضانی

هدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر اجتماعی و اقتصادی گردشگری ورزشی بر شهرهای میزبان بود. این تحقیق بر مبنای هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده‌ها پیمایشی از نوع مقطعی می‌باشد. . جامعه آماری تحقیق شامل اساتید مدیریت و بازاریابی ورزشی، کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی و گرد أکثر

هدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر اجتماعی و اقتصادی گردشگری ورزشی بر شهرهای میزبان بود. این تحقیق بر مبنای هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده‌ها پیمایشی از نوع مقطعی می‌باشد. . جامعه آماری تحقیق شامل اساتید مدیریت و بازاریابی ورزشی، کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران، کارشناسان اداره کل ورزش و جوانان استان تهران، ارومیه، سمنان و صاحبان کسب و کار و مدیران هتل ها در نظر گرفته شد که از بین آنها151 نفر به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای – تصادفی در دسترس بعنوان نمونه آماری انتخاب شدند و پرسشنامه در بین آن‌ها به‌طور تصادفی در دسترس توزیع گردید. پرسشنامه این پژوهش به شکل محقق ساخته تهیه شد که روایی آن توسط 10 نفر از اساتید و خبرگان با استفاده از ضریب لاوشه(0.62) تایید و همچنین با تحلیل عاملی اکتشافی نیز مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. همچنین پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برای تمام عوامل بالاتر از 0.7 به دست آمد. . برای محاسبه داده های توصیفی از نرم افزار spss ورژن 23 و برای داده های استنباطی از نرم افزار Smart PLS3 و از تحلیل عاملی تاییدی برای سنجش روابط میان متغیرها استفاده شد. نتیجه اینکه آگاهی از اثرات اقتصادی و اجتماعی گردشگری ورزشی جزء عواملی است که اختلال ناخواسته از زندگی جامعه برگزار کننده را کاهش و اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی را به حداکثر می رساند و همچنین انگیزه ی بیشتری در جوامع داوطلب برای کسب امتیاز میزبانی ایجاد می کند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3848 - تحلیل نقش قوم‌گرایی و جهان شهرگرایی مصرفی بر ترجیح خرید برندهای ورزشی داخلی و خارجی با نقش میانجی کیفیت عملکرد محصول
شکوفه درسازان ملایری بهرام یوسفی شهاب بهرامی

از آنجایی که مصرف‌کنندگان نقطه عطف تمام فعالیت‌های بازاریابی هستند و خرید محصولات ورزشی با اقبال روز افزون روبه‌رو می‌باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیل نقش قوم‌گرایی و جهان شهر‌گرایی مصرفی بر ترجیح خرید برندهای ورزشی داخلی و خارجی با توجه به نقش میانجی کیفیت أکثر

از آنجایی که مصرف‌کنندگان نقطه عطف تمام فعالیت‌های بازاریابی هستند و خرید محصولات ورزشی با اقبال روز افزون روبه‌رو می‌باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیل نقش قوم‌گرایی و جهان شهر‌گرایی مصرفی بر ترجیح خرید برندهای ورزشی داخلی و خارجی با توجه به نقش میانجی کیفیت عملکرد محصول طراحی گردید. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و، بر اساس نوع روش تحقیق، توصیفی همبستگی که به شکل مقطعی انجام شده و مبتنی بر مدل‌یابی معادلات ساختاری می‌باشد که به صورت میدانی اجراء شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه‌های آزاد اسلامی تربیت‌بدنی مراکز استان‌های غرب کشور بود. با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و استفاده از روش حداکثر درست نمایی تعداد 300 دانشجو مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از بسته آماری SPSS بهره گرفته شد و مدل ساختاری با نرم‌افزار Amos22 اجراء و فرضیات پژوهش مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد متغیر قوم‌گرایی مصرفی به ‌طور مستقیم و با میانجی‌گری کیفیت عملکرد محصول توانسته بر میزان ترجیح برندهای داخلی بر خارجی در بین دانشجویان تأثیر معنی‌داری داشته باشد. در حالی که متغیر جهان شهر گرایی مصرفی تاثیری بر متغیر ترجیح خرید برند داخلی بر خارجی نداشت و به دلیل عدم معناداری ضریب مسیر قادر به پیش‌بینی ترجیح خرید برند داخلی نبود. در کل یافته‌های مطالعه فرضیه‌ی اصلی که در مفهوم قوم‌گرایی بیان شده است، افراد به دلیل خودی بودن کالاهای داخلی ترجیح می‌دهند تا از کالاهای داخلی استفاده کند، را تایید می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3849 - تاثیر خودشیفتگی پیروان بر احساس حسادت و عملکرد کاری با نقش تعدیل‌کنندگی ادراک از مبادله رهبر- عضو (مورد مطالعه: کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان)
مهرداد صادقی میثم بابایی فارسانی

پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر خودشیفتگی پیروان بر احساس حسادت و عملکرد کاری با نقش تعدیل‌گر درک از مبادله رهبر– عضو با روش توصیفی از نوع همبستگی، انجام شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان به تعداد 120 نفر بودند که از بین آن‌ها ب أکثر

پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر خودشیفتگی پیروان بر احساس حسادت و عملکرد کاری با نقش تعدیل‌گر درک از مبادله رهبر– عضو با روش توصیفی از نوع همبستگی، انجام شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان به تعداد 120 نفر بودند که از بین آن‌ها با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 89 نفر برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. چهار پرسش‌نامه احساس حسادت، خودشیفتگی پیروان، مبادله رهبر– عضو و عملکرد کاری به منظور سنجش متغیرها مورد استفاده قرار گرفتند. روایی پرسش‌نامه‌ها، با روش‌های روایی سازه (اکتشافی، تأییدی، هم‌گرا و واگرا) مورد بررسی قرار گرفت و پس از اصلاحات لازم، مورد تائید قرار گرفت و پایایی نیز با روش‌های کلاسیک (آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی) و همچنین روش نوین (دایسترا) برآورد شد. برای تحلیل داده‌ها از معادلات ساختاری (WapPls6 و Amos18) استفاده شد. نتایج نشان داد که اثرخودشیفتگی پیروان بر احساس حسادت با ضریب تأثیر 25/0 معنادار می‌باشد. متغیر خودشیفتگی پیروان بر عملکرد کاری با ضریب تأثیر 25/0 معنادار و باعث کاهش عملکرد شغلی و رابطه تعدیل‌گر مبادله رهبر– عضو بین خودشیفتگی و احساس حسادت معنادار نشده است؛ ولی بین خودشیفتگی پیروان بر عملکرد شغلی را با ضریب تاثیر 22/0 و سطح معناداری P=0/01 معنادار بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3850 - طراحی الگوی کارآفرینی‌ گردشگری ورزشی‌- تفریحی با رویکرد ساختاری تفسیری
محمد مهدی گرزین پرویز سعیدی سید محمد رضا حسینی زین العابدین فلاح

هدف: پژوهش حاضر به دنبال طراحی الگوی کارآفرینی‌ گردشگری ورزشی‌- تفریحی با رویکرد ساختاری- تفسیری در شمال کشور بوده است. روش شناسی: از لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش اجرا توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی است. برای این منظور در گام اول عناصر تشکیل دهنده الگوی ‌توسعه‌ کارآف أکثر

هدف: پژوهش حاضر به دنبال طراحی الگوی کارآفرینی‌ گردشگری ورزشی‌- تفریحی با رویکرد ساختاری- تفسیری در شمال کشور بوده است. روش شناسی: از لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش اجرا توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی است. برای این منظور در گام اول عناصر تشکیل دهنده الگوی ‌توسعه‌ کارآفرینی‌ گردشگری ورزشی‌- تفریحی از ادبیات نظری (به روش مرور نظامند) شناسایی شد. خروجی این مرحله شناسایی 88 عامل فرعی در قالب 7 عامل اصلی با روش دلفی بود. در گام بعدی به منظور برقراری ارتباط و توالی بین عوامل و ارائه مدل ساختاری شان از روش مدل سازی ساختاری تفسیری با نرم افزار اکسل بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج تحقیق بیانگر آن است که عوامل( فرهنگی، اجتماعی و بازاریابی) در سطح یک و عوامل( اقتصادی، ساختار ورزش، مدیریتی و اجرایی ، فرصتهای کارآفرینانه) در سطح دو قرار دارند. نتیجه گیری: در نهایت می توان گفت زیربنای الگوی کارآفرینی گردشگری ورزشی- تفریحی، عوامل( اقتصادی، ساختار ورزش، مدیریتی و اجرایی ، فرصتهای کارآفرینانه) می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3851 - عوامل موثر بر بازاریابی خیرخواهانه در تولیدات ورزشی
آیدین حاجی بکلو سیدعماد حسینی جمشید سیار نژاد

این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر بازاریابی خیرخواهانه در تولیدات ورزشی شکل گرفت. بر این اساس این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. جامعه آماری 450 نفر از تولیدکنندگان ورزشی بودند و نمونه های تحقیق بر اساس محاسبات فرمول کوکران از 250 نفر تشکیل شد که به شیوه طبقه ا أکثر

این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر بازاریابی خیرخواهانه در تولیدات ورزشی شکل گرفت. بر این اساس این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. جامعه آماری 450 نفر از تولیدکنندگان ورزشی بودند و نمونه های تحقیق بر اساس محاسبات فرمول کوکران از 250 نفر تشکیل شد که به شیوه طبقه ای و تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده های پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه به روش صوری و پایایی آن با آزمون آلفای کرنباخ به میزان 901/0 مورد تائید قرار گرفت. داده ها با نرم افزارهای spss و pls مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که عوامل اجتماعی، عوامل محیطی، عوامل فرهنگی-اخلاقی و عوامل مدیریتی بر بازاریابی خیرخواهانه تاثیر مثبت و معناداری دارند. مهم ترین عامل مدیریتی بازاریابی خیرخواهانه در تولیدات ورزشی عامل مسئولیت پذیری است. مهم ترین عامل اجتماعی، مسئولیت اجتماعی است. مهم ترین عامل محیطی، شرایط بازار و مهم ترین عامل فرهنگی، دگرخواهی می باشد. در مجموع، بازاریابی خیرخواهانه ایده مناسبی برای تولیدات ورزشی است و به عنوان یک استراتژی خوشنام برای پیشبرد فروش یا بهبود تصویر برند توسط آنان می تواند به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3852 - مطالعه تاثیر اعتیاد به کار بر ابعاد سلامتی عمومی با نقش میانجیگری کیفیت زندگی کاری در کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی
کاظم مهری محمد نصیری

اعتیاد به کار در بسیاری از موارد به اشتباه در مورد افراد پرانرژی و پرکار استفاده می‌شود که تنها تفاوت آنها با یکدیگر در نحوه برنامه‌ریزی در امور زندگی و شغلی است. هدف از این پژوهش تأثیر اعتیاد به‌کار بر ابعاد سلامتی عمومی با نقش میانجیگری کیفیت زندگی کاری در کارکنان دان أکثر

اعتیاد به کار در بسیاری از موارد به اشتباه در مورد افراد پرانرژی و پرکار استفاده می‌شود که تنها تفاوت آنها با یکدیگر در نحوه برنامه‌ریزی در امور زندگی و شغلی است. هدف از این پژوهش تأثیر اعتیاد به‌کار بر ابعاد سلامتی عمومی با نقش میانجیگری کیفیت زندگی کاری در کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی می‌باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است. 225 شرکت‌کننده به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه‌های اعتیاد به کار اسپنس و رابینز (1992)، پرسشنامه کیفیت زندگی کاری والتون (1973) و پرسشنامه سلامت عمومی GHQ (1996) است که پایایی آنها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین اعتیاد به‌کار و کیفیت زندگی کاری (49/0- =r) و همچنین بین اعتیاد به کار با سلامت عمومی (51/0- =r) ارتباط منفی و معنی‌داری وجود دارد (01/0P<). نتایج معادلات ساختاری نشان داد که بیشترین میزان اثر مربوط به ارتباط اعتیاد به کار و کیفیت زندگی کاری کارکنان بود (52 درصد). کیفیت زندگی کاری نیز با 15 درصد بر سلامت عمومی کارکنان تأثیر داشت. اعتیاد به کار می‌تواند بر کیفیت زندگی کاری و سلامت عمومی کارکنان تأثیر منفی بگذارد لذا مدیران با می‌توانند با شناسائی کارکنان معتاد به‌کار، برنامه‌های متنوعی برای توسعه کیفیت زندگی کاری و سلامت عمومی آنها فراهم آورند چرا که ارتقای کیفیت زندگی کاری و افزایش سلامت عمومی باعث حضور مستمر کارکنان شده و در نتیجه باعث بهره‌وری بیشتر کارکنان می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3853 - طراحی الگوی ساختاری تفسیری (ISM) برندینگ در کسب و کار (مورد مطالعه : صنایع پتروشیمی ایران )
حامد انوری پور فرشید نمامیان ، فخرالدین معروفی نقدهی فرهاد وفائی

امروزه با گسترش روند جهانی شدن، افزایش رقابت، ورود شرکتهای مختلف داخلی و خارجی، محصولات متنوع و پیشرفت تکنولوژی، حفظ رضایت و وفاداری مشتری مشکل شده است، یکی از ویژگی‌های شرکتهای موفق امروز، برخورداری از قدرت رقابت‌پذیری است. هدف اصلی پژوهش حاضر مدلسازی ساختاری – ت أکثر

امروزه با گسترش روند جهانی شدن، افزایش رقابت، ورود شرکتهای مختلف داخلی و خارجی، محصولات متنوع و پیشرفت تکنولوژی، حفظ رضایت و وفاداری مشتری مشکل شده است، یکی از ویژگی‌های شرکتهای موفق امروز، برخورداری از قدرت رقابت‌پذیری است. هدف اصلی پژوهش حاضر مدلسازی ساختاری – تفسیری رقابت پذیری نشان تجاری در صنعت پتروشیمی می باشد. این پژوهش یک پژوهش آمیخته اکتشافی از نوع کیفی - کمی می باشد. جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش شامل اعضای هیات علمی و متخصص در زمینه مدیریت صنعتی، بازاریابی و نشان تجاری ، اساتید آشنا با موضوع پژوهش و مدیران و معاونین با سابقه شرکتهای پتروشیمی کشور می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی تعداد 16 نفر انتخاب شدند. در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل پرسنل(مدیران، معاونین و کارشناسان) بخش بازاریابی و فروش شرکتهای پتروشیمی کشور می باشد. برای نمونه‌گیری نیز با توجه به حجم کم جامعه آماری و احتمال برگشت ناپذیری پرسشنامه ها، از تمام شماری استفاده شده است و همه جامعه در بخش کمی به عنوان نمونه در نظر گرفته شده است(255=N). ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته می باشد و در بخش کمی نیز پرسشنامه محقق ساخته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از تحلیل تم و تکنیک دلفی فازی استفاده شده است و در بخش کمی نیز برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک ISM استفاده شده است. در بخش کیفی پژوهش در مجموع 14 متغیر به عنوان عوامل تاثیرگذار بر رقابت پذیری نشان تجاری شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3854 - برآورد تابع تقاضای گردشگری ایران
سهیلا خوشنویس یزدی مریم غمامی

توسعۀ صنعت گردشگری برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی همچون نرخ بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک‌محصولی مواجه هستند، دارای اهمیت فراوانی است. اقتصاد کشور ما نیز اتکای شدیدی به درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام داشته است. بنابراین، پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های ق أکثر

توسعۀ صنعت گردشگری برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی همچون نرخ بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک‌محصولی مواجه هستند، دارای اهمیت فراوانی است. اقتصاد کشور ما نیز اتکای شدیدی به درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام داشته است. بنابراین، پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های قابل اعتماد برای یک برنامه‌ریزی کارآ در صنایع مرتبط با بازار گردشگری، ضرورت تام دارد. هدف اصلی این پژوهش، تخمین تابع تقاضای خارجیان برای گردشگری در ایران و اندازه‌گیری میزان تأثیرگذاری متغیرهای تولید ناخالص جهانی، نرخ ارز رسمی، شاخص قیمت مصرف‌کننده و قیمت نفت بر تقاضای گردشگری در ایران است. در این بررسی، از روش الگوی خود توضیح با وقفه‌های گسترده و با کمک آزمون ریشۀ واحد دیکی‌فولر تعمیم‌ یافته و آزمون هم‌جمعی جوهانسون و آزمون ARDL استفاده کردیم. درنهایت، به این نتیجه رسیدیم که در بلندمدت، متغیرهای تعداد گردشگر خارجی واردشده به ایران، قیمت نفت، شاخص قیمت مصرف‌کننده و تولید ناخالص داخلی جهانی، مثبت و معنا دار بوده و متغیر نرخ ارز، منفی و معنادار است. کشش قیمتی تقاضا در بلندمدت، با‌کشش و متغیر نرخ ارز رسمی و تولید ناخالص داخلی جهانی بی‌کشش است و باتوجه به کشش درآمدی گردشگری کالای ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3855 - تأثیر توسعۀ گردشگری بر اقتصاد ایران
بهرام شکوری سهیلا خوشنو یس یزدی نیلوفر ناطقیان

در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی ا أکثر

در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی است؛ چون سیاست‌های گردشگری جزوِ نگرانی‌های این کشورها محسوب می‌شوند. گردشگری بین‌المللی، مبادلات ارزی را نیز به‌همراه داشته است که می‌تواند برای واردات کالاها و خدمات مورد استفاده واقع شود، که به نوبة خود، به رشد اقتصادی می‌انجامد. اهمیت این بخش، به‌دلیل این حقیقت که این صنعت درآمدها را افزایش می‌دهد، اشتغال ایجاد می‌کند، بخش خصوصی را تشویق می‌کند و زیرساخت‌ها را توسعه می‌دهد، قابل‌توجه است. در پژوهش حاضر، پیرامونِ ارتباط بین تعداد ورود گردشگران خارجی و رشد اقتصادی در ایران، بین سال‌های 1980 تا 2012 بررسی شده است. با استفاده از آزمون‌های ARDL و علیّت گرنجر، در این پژوهش، ارتباط پویای بین تعداد ورود گردشگران بین‌المللی، تولید ناخالص داخلی حقیقی، نرخ ارز مؤثر واقعی و عدم ثبات سیاسی را مورد بررسی قرار دادیم. نتایج نشان می‌دهند که بین تعداد ورود گردشگران خارجی، نرخ ارز مؤثر واقعی، عدم ثبات سیاسی و تولید ناخالص داخلی حقیقی در کشور ایران رابطة بلندمدت وجود دارد. آزمون علیّت گرنجر نشان می‌دهد که ارتباط علّی دوطرفه‌ای بین نرخ ارز مؤثر واقعی و رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت و بلندمدت وجود دارد. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند که گردشگری تاحدودی بخشی از فرایندِ رشد داخلی است و وجودِ رشدِ ناشی از گردشگری را در ایران تأیید می‌کنند. به‌علاوه، مشخص شد که فرضیة صادرات گردشگری، با محوریتِ رشد اقتصادی، به‌شکل بهتری با هر اقتصاد ایران مطابقت دارد. هرچه کشور پیشرفت بیشتری می‌کند، ثبات بیشتری می‌یابد و وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بهتری پیدا می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3856 - بررسی تأثیر محدودیت‌های فروش کوتاه‌مدت بر گزارش‌های مالی محافظه‌کارانۀشرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران
الهه میرزایی زهرا امیرحسینی

در سال‌های اخیر، مبحث کیفیت سود گزارش‌شده مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. یکی از جوانبِ کیفیت، سود محافظه‌کاری است. بدان معنا که هرچه محافظه کاری سود بیشتر باشد، کیفیت آن بالاتر است. در مقالۀ حاضر، تأثیر محدودیت‌های فروش کوتاه‌مدت بر گزارش‌های مالی محافظه‌ أکثر

در سال‌های اخیر، مبحث کیفیت سود گزارش‌شده مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. یکی از جوانبِ کیفیت، سود محافظه‌کاری است. بدان معنا که هرچه محافظه کاری سود بیشتر باشد، کیفیت آن بالاتر است. در مقالۀ حاضر، تأثیر محدودیت‌های فروش کوتاه‌مدت بر گزارش‌های مالی محافظه‌کارانه بررسی شده است. براساس ادبیات پژوهش حاضر، برای بررسی این رابطه، از مدل رگرسیون استفاده شده است. ما براساس اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، برای دورۀ زمانی 1390-1394، به این نتیجه رسیدیم که محدودیت‌های فروش کوتاه‌مدت بر گزارش‌های مالی محافظه‌کارانه تأثیر ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3857 - تأثیر محافظه کاری بر کیفیت اطلاعات حسابداری شرکت های پذیرفت هشده در بورس اوراق بهادار تهران
فضه ولیزاده اوغانی یونس بادآور نهندی رسول برادران حسن زاده

در این تحقیق، تأثیر محافظه کاری بر کیفیت اطلاعات حسابداری و نیز بر ابعاد مربو طبودن و قاب لاتک ابودن آن بررسی شده است. محافظه کاری با استفاده از مدل گیول یوهاین، مربوط بودن با استفاده از روش سود آتی با سود جاری، و قابل اتکابودن با استفاده از پایداری سود انداز هگیری شد أکثر

در این تحقیق، تأثیر محافظه کاری بر کیفیت اطلاعات حسابداری و نیز بر ابعاد مربو طبودن و قاب لاتک ابودن آن بررسی شده است. محافظه کاری با استفاده از مدل گیول یوهاین، مربوط بودن با استفاده از روش سود آتی با سود جاری، و قابل اتکابودن با استفاده از پایداری سود انداز هگیری شد ه است. این تحقیق ازلحاظ هدف، کاربردی و ازنظر روش، علّی پس از وقوع است. جامعۀ آماری تحقیق، شرک تهای 1383 - پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده که ازمیان آنها تعداد 70 شرکت براساس روش حذف سیستماتیک طی دورۀ 1390 انتخاب شده است. برای آزمون فرضی ههای تحقیق، از روش همبستگی و مدل رگرسیون چند متغیره، آزمون کولموگروف اسمیرنف و بهره گرفته شده است. یافت ههای Excel و صفح هگستر SPSS آزمون دوربین واتسون استفاده و برای تحلیل داد هها، از نرم افزار آماری تحقیق بیانگر آن است که محافظه کاری بر مربو طبودن و قاب لاتک ابودن اطلاعات حسابداری تأثیر ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3858 - بررسی رابطۀ محافظه‌کاری و انعطاف‌پذیری مالی در شرکت‌های سودده
رویا دارابی

هدف صورت‌های مالی، ارائۀ اطلاعات مفید دربارۀ وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی است و در گزارشگری مالی، محافظه‌کاری به‌عنوان یکی از ویژگی‌های اصلی قابلیت اتکای اطلاعات در نظر گرفته شده است. بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر محافظه‌کاری بر انعطاف‌پذیری مالی أکثر

هدف صورت‌های مالی، ارائۀ اطلاعات مفید دربارۀ وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی است و در گزارشگری مالی، محافظه‌کاری به‌عنوان یکی از ویژگی‌های اصلی قابلیت اتکای اطلاعات در نظر گرفته شده است. بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر محافظه‌کاری بر انعطاف‌پذیری مالی شرکت‌های سودده پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی دورۀ 1394- 1389 است. تعداد 126 شرکت به‌عنوان نمونه، با استفاده از روش غربالگری انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر جمع‌آوری داده‌ها، پس‌رویداری و از نوع پژوهش‌های توصیفی- همبستگی است. در این پژوهش، به‌منظور انجام آزمون فرضیه‌ها از روش تحلیل رگرسیون و داده‌های پانل استفاده شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که ارتباط مثبتی بین محافظه‌کاری شرکت‌های سودده و انعطاف‌پذیری مالی، شامل حساسیت تغییرات وجه نقد به جریان‌های نقدی آزاد دوره و حساسیت جریان وجه نقد، سرمایه‌گذاری و تصمیمات پرداخت سود به سهام‌داران وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3859 - ارتباط بین ساختار سررسید بدهی و محافظه‌کاری حسابداری با تأکید بر نقش هزینه‌های نمایندگی
محمدصادق فرشچی یونس بادآور نهندی

هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین ساختار سررسید بدهی و محافظه‌کاری حسابداری با تأکید بر نقش هزینه‌های نمایندگی است. جامعۀ آماری پژوهش، شامل شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است و از میان آنها، تعداد 83 شرکت، طی سال‌های 1386 تا 1393 به‌عنوان نمونه، انتخاب أکثر

هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین ساختار سررسید بدهی و محافظه‌کاری حسابداری با تأکید بر نقش هزینه‌های نمایندگی است. جامعۀ آماری پژوهش، شامل شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است و از میان آنها، تعداد 83 شرکت، طی سال‌های 1386 تا 1393 به‌عنوان نمونه، انتخاب و مورد پژوهش واقع شده است. برای سنجش ساختار سررسید بدهی از نسبت بدهی‌های بلندمدت به کلِّ بدهی‌ها و برای اندازه‌گیری محافظه‌کاری حسابداری، از دو مدل باسو (محافظه‌کاری شرطی) و مدل گیولی و هاین(محافظه‌کاری غیرشرطی) استفاده شده است. در این پژوهش، برای آزمون فرضیه‌های پژوهش، از مدل رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد، بین ساختار سررسید بدهی با محافظه‌کاری شرطی و غیرشرطی ارتباط معنادار و مثبت وجود دارد. همچنین، نتایج نشان داد، هزینه‌های نمایندگی بر ارتباط بین ساختار سررسید بدهی و محافظه‌کاری شرطی تأثیر معنادار و منفی دارد، ولی بر ارتباط بین ساختار سررسید بدهی با محافظه‌کاری غیرشرطی تأثیر معناداری ندارد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3860 - Environmental History as a Model of Eco-Criticism in Gregory’s The Other Boleyn Girl and Virgin Earth
Atieh Rafati Saeed Yazdani (Corresponding author) Fatemeh Azizmohammadi

Eco criticism is the study of the relations between the physical environment and literature. It involves an earth-centered approach to literary studies. The subject of eco criticism takes between nature and culture, explicitly the cultural artefacts of language and lite أکثر

Eco criticism is the study of the relations between the physical environment and literature. It involves an earth-centered approach to literary studies. The subject of eco criticism takes between nature and culture, explicitly the cultural artefacts of language and literature. . As Hughes (2009) debates, even though eco-criticism has become a field in literary theory and in the extensive landscape of environmental history and cultural ecology, it could benefit from an enhanced frame work. Environmental History is relevant to numerous things, the history of the mutual relations between human race and remnants of nature. Cultural Ecology, on the other hand, is based on the interaction between man, culture and environment. It describes the roots of peculiar cultural type which characterize specific cultural space. This research attempts to analysis the Philippa Gregory’s The Red Queen based on the features of environmental history and cultural ecology as an eco-criticism hybrid model. In her novel, Gregory tries to define the true history and surrounding of Margaret Beaufort’s life who became the mother of the first Tudor’s king (Henry VII). First, with the reference to the features of environmental history and cultural ecology a model of analysis will be structured. Then, the analysis of Gregory’s novel based on these features will be indicated. Finally, the results of the analysis will be discussed to confirm how it can be implied as a novel’s approach to literary theory. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3861 - Selective Impairment in Verb Inflection: Evidence from Persian Agrammatism
Leila Salehnejad Mansoore Shekaramiz Elkhas Veisi Nastaran Majdinasab

10.30495/ttlt.2023.705461

Impaired morpho-syntactic production is the hallmark of agrammatic aphasia. It has been shown across several languages that verb inflection is difficult for agrammatic aphasic speakers. Many studies have indicated that this deficit is selective. Agreement is relatively أکثر

Impaired morpho-syntactic production is the hallmark of agrammatic aphasia. It has been shown across several languages that verb inflection is difficult for agrammatic aphasic speakers. Many studies have indicated that this deficit is selective. Agreement is relatively preserved, while tense is severely impaired. The present work is based on Interpretable Features' Impairment Hypothesis (Fyndanis, 2012) which believes that categories with uninterpretable features (e.g. Agr) are better preserved than categories with interpretable features (e.g. Tense & Aspect). It is argued that the increased processing demands of Tense and Aspect, which carry interpretable features, render them more vulnerable compared to Agreement, which bears an uninterpretable feature and is a local, strictly grammatical operation. A sentence completion task tapping subject-verb agreement and tense and a picture description task were administered to two native speakers of Persian with agrammatic aphasia. The patients were classified as Broca's aphasics according to the Persian aphasia test, their MRI reports and CT Scans. They were asked to participate in a battery of tests designed to assess their abilities in production of inflectional morphology. Results showed that all the agrammatic speakers performed as hypothesized. Overall, the tense was significantly more impaired than agreement. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3862 - Developing a Pluralistic Curriculum Model for ESP in Iran
Sakineh Behboudi Karim Nazari Bagha Mohammad Amini Farsani

10.30495/ttlt.2023.696899

No pluralistic curricula have ever been developed for ESP education in the context of Iran. Therefore, the present study was conducted to design a pluralistic curriculum (PC) model for ESP in the Iranian setting. In so doing, the study benefited from presenting an analy أکثر

No pluralistic curricula have ever been developed for ESP education in the context of Iran. Therefore, the present study was conducted to design a pluralistic curriculum (PC) model for ESP in the Iranian setting. In so doing, the study benefited from presenting an analysis scheme in a qualitative method. The participants of the study consisted of 20 Iranian male and female ELT experts who were chosen through purposive sampling from various universities of Iran, including Tehran University, Isfahan University, University of Shahid Chamran, University of Shiraz, Shahid Rajaei University, University of Allameh Tabatabaei, and the University of Tarbiat Modares, from among the teachers whose educational and research interests were curriculum planning and teaching materials, who had a history of teaching and research in TEFL for over 10 years. Semi-structured interviews were used to gather the needed data. The results showed that the PC components for ESP include three main components: pluralistic ESP teaching, pluralistic ESP materials, and pluralistic ESP content. Each of these components included several subcomponents. The findings indicated that if educational systems become pluralistic, students can achieve academic success with full potential in ESP courses by joining different groups such as racial, ethnic, and cultural groups. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3863 - A Postcolonial Analysis of Arthur J. Arberry’s Selected Translations of Poetry from Persian into English
Maliheh Molaei Seyyed Shahabeddin Sadati Shahin Ojaghalizadeh

10.30495/ttlt.2023.703386

Over the past few centuries, the function of translation has become wider and in addition to linguistic aspects, ideological, economic, cultural, and political factors have dominated the process of translation. Since translation is not merely a linguistic and neutral ta أکثر

Over the past few centuries, the function of translation has become wider and in addition to linguistic aspects, ideological, economic, cultural, and political factors have dominated the process of translation. Since translation is not merely a linguistic and neutral task and for too long, it assisted superpowers in colonizing weaker nations, the relationship between the original text and the translation requires considerable investigation under postcolonial approach. It is proved that there is a special relationship between ‘postcolonialism’ and ‘translation’ and many postcolonial translators and authors transmitted their own cultures in their works; therefore, this paper is focused on postcolonial analysis of English translations of five Persian poems translated by the postcolonial orientalist, Arthur John Arberry to see whether he has made any attempts to replace Eastern concepts with Western ones or not. Accordingly, the intended English translations have been selected from Persian Poetry: An Anthology of Verse Translations (2008) edited by A. J. Arberry and corresponding Persian poems have been collected from various books. The results of the analysis of the data obtained from the corpus revealed that in transferring some specific concepts in the Persian poems, the translator ignored Persian-Eastern identity, thus making the poems westernized for the readers. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3864 - Norms of Translating Taboo Words and Concepts from English into Persian after the Islamic Revolution in Iran
Hossein Vossoughi Zohre Etemad Hosseini

The research attempted to discover the norms of translating taboo words and concepts after the Islamic Revolution in Iran using Toury’s (1995) framework for classification of norms. The corpus of the study composed of Coelho’s novels between 1990 and 2005 an أکثر

The research attempted to discover the norms of translating taboo words and concepts after the Islamic Revolution in Iran using Toury’s (1995) framework for classification of norms. The corpus of the study composed of Coelho’s novels between 1990 and 2005 and their Persian translations which were prepared and analyzed manually to discover the norms. During both the selection of novels for translation and the process of translating by translator norms were at work. It was also discovered that the translators of the novels complied with the target language norms, i.e. the translators had attempted to produce acceptable translations. Regarding preliminary norms, the research suggested that the translation policy was based on popularity of the author that could guarantee the salability of translations. The frequency of the norms suggested that euphemism with 37.87 percent was the dominant norm in translating taboo words and concepts. The frequency of the norms in each of the books, as well as their frequency in the entire corpus was measured and presented in tables and discussed. Finally, it was found out that the dominant ideology in Iran was a determining factor in the process of decision making by the translators. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3865 - The Study of Ideological Manipulation in Persian Translations of Noam Chomsky’s Media Control Based on Farahzad’s Translation Criticism Model
Shokoufeh Amiri Abdollah Baradaran

Abstract Critical Discourse Analysis as an interdisciplinary approach aims at making transparent the connections between discourse practices and social practices and provides ways of looking into translations from a critical standpoint.Farahzad is among the scholars أکثر

Abstract Critical Discourse Analysis as an interdisciplinary approach aims at making transparent the connections between discourse practices and social practices and provides ways of looking into translations from a critical standpoint.Farahzad is among the scholars who presented her specific CDA model inspired by Fairclough’s approach. The present Critical Discourse Analysis (CDA)-based study aimed to explore the probable ideological manipulations exerted in the three translations of a single English political book called "Media Control" by "Noam Chomsky." This comparative qualitative study was conducted based on Farahzad’s (2011) three-dimensional CDA model. The textual, paratextual, and semiotic as-pects were critically scrutinized. At textual level, it was revealed that different manipulative strategies, mostly addition, deletion, and deliberate lexical selection were applied by the translators to incorporate their own ideologiesand stances.At paratextual level, the existence of extended footnoteswasobserved , and at semiotic level, the book covers’ designs and colour combinations which were the indicators of the translators’ lines of thoughts and ideologies were analyzed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3866 - Transcreation and New Historicism in Terms of Althusser’s Ideology in the Translations of Saadi’s Gulistan
Elham Ehterami امیر مرزبان

10.30495/ttlt.2021.683476

This research aimed to study four translations of Saadi’s Gulistan by four English translators during three centuries in England, from the 19th to the 21st centuries, namely Gladwin (1806), Burton (1888), Platts (1904), and Thackston (2008) in terms of Transcreati أکثر

This research aimed to study four translations of Saadi’s Gulistan by four English translators during three centuries in England, from the 19th to the 21st centuries, namely Gladwin (1806), Burton (1888), Platts (1904), and Thackston (2008) in terms of Transcreation and Althusser’s Ideology, in order to find the effect of the dominant ideology of England on the translators while rendering a piece of Persian literature. In this descriptive study, 30 anecdotes selected purposefully were examined. All the relevant features were extracted, compared, and contrasted with the original and subsequently the data were analyzed using the chi-square procedure. The result indicated no significant difference among the translations in question in terms of ideology and transcreation although huge differences among some elements are perceivable, which could provide significant evidence in the existence of hidden ideology in the translations in question. Moreover, transcreation was most frequently used in Thanckston’s translation while Gladwin’s had the highest frequency of ISA. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3867 - Home and Diasporic Belonging: Sam Selvon’s The Lonely Londoners and Hanif Kureishi’s The Buddha of Suburbia
Morteza Lak

10.30495/ttlt.2020.679018

The current paper examines the ways the concepts of ̳home‘ and ̳belonging‘ are conceived, accepted, and imagined by the characters of Sam Selvon‘s The Lonely Londoners (1956) and Hanif Kureishi‘s The Buddha of Suburbia (1990). Taken from two diff أکثر

The current paper examines the ways the concepts of ̳home‘ and ̳belonging‘ are conceived, accepted, and imagined by the characters of Sam Selvon‘s The Lonely Londoners (1956) and Hanif Kureishi‘s The Buddha of Suburbia (1990). Taken from two different but close-knit periods in twentieth-century Eng- land, the 1950s and the late 1970s, the novels represent the socio-political circumstances that formulated, and consolidated the discursive and ideological constructs, the operation of which had been aimed at im- peding the immigrant characters‘ conceptualisation of England as home. The paper explains the moments in the narratives that testify to the systematic discriminating and undermining practices via which the pro- tagonists‘ consciousness of home is destabilised, if not completely torpedoed. Employing postcolonial criticism as the theoretical framework, the current study unravels that although the British immigration policies in the periods in question encouraged multiculturalism, there was a handful of cultural and eco- nomic issues that practically impinged on the full realisation of such an anticipation. To this end, built upon the postcolonial theories of less acknowledged thinkers as Stuart Hall, Paul Gilroy, and Avtar Brah, whose theories enjoy identity- and race-related imbrications, the research underpins the transitory exposi- tion of the meaning of home, belonging, and diasporic nostalgia. It will demonstrate that the discursive representation of immigration proves that home and belonging are defined essentially not on the basis of multiculturalism, but on that of ideological and racial dogma, as the novels in question illustrate. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3868 - Postmodernism and Translation: Analyzing the Translation of Postmodernism Fictional Text
Fateme Abooee Nezamaddin Moeinzadeh

10.30495/ttlt.2022.690697

The present paper explored the Persian translation of Richard Brautigan’s Trout Fishing in America by Payam Yazdanjoo as a fictional text in order to highlight the extent of postmodernism and the main problems of translating postmodernism were assessed by the rese أکثر

The present paper explored the Persian translation of Richard Brautigan’s Trout Fishing in America by Payam Yazdanjoo as a fictional text in order to highlight the extent of postmodernism and the main problems of translating postmodernism were assessed by the researchers. In conducting this qualitative corpus-based study, the researchers focused on eight postmodernism techniques which were presented by Sheeba (2017). The findings of the study revealed that all the techniques of postmodernism were applied by the Iranian translator. Among all, magical realism has been applied more than other techniques while reader involvement has been used less than other ones in rendering the translation. The results of the study also indicated the ability of the translator in highlighting illusory and imaginary phrases to assist the reader in understanding such imaginative items. Regarding the main problems, the translator has to omit many cultural differences which can produce the most far-reaching misunderstandings among readers. Also, in most cases, he only transferred the sentences into the target text.Keywords: Fiction; Fictional translation; Postmodernism; Translation تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3869 - Quality Assessment of English-into-Persian Translations of Tourism Management Academic Textbooks
Amirhossein Imanizadeh Mir Saeed Mousavi Razavi

This paper addresses the quality of the Persian translations of 32 English tourism textbooks. The qual- ity was assessed at sentence-level and page-level by the researchers and from the viewpoint of a tour- ism management student. In Phase 1, the quality of one randomly أکثر

This paper addresses the quality of the Persian translations of 32 English tourism textbooks. The qual- ity was assessed at sentence-level and page-level by the researchers and from the viewpoint of a tour- ism management student. In Phase 1, the quality of one randomly selected sentence from each text- book was assessed applying Hurtado Albir‘s analytical model; two were acceptable and 30 unaccept- able. The dominant error types according to her model were also identified. In Phase 2, the quality of one randomly selected page from each textbook was assessed applying Waddington‘s Method C, which is a holistic model; on average, the quality proved to be inadequate. In phase 3, the opinion of one end-user regarding the overall quality of the translation of six sentences and six pages from the whole corpus was elicited. To her, the overall quality was adequate at the sentence-level and inade- quate at the page-level. It can be concluded that the quality of the translated textbooks is unacceptable and that they fail to serve the intended purpose. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3870 - Intertextuality and Plagiarism in EFL Writing: An Analysis of University Professors’ Attitudes towards MA Theses
Hossein Pourghasemian Mohammad Afzali

Intertextuality is an important academic writing ability when using others’ ideas efficiently and is tanta- mount to failing in the fulfillment of the research part of MA programs if improperly utilized. This study was thus intended to delve into university teache أکثر

Intertextuality is an important academic writing ability when using others’ ideas efficiently and is tanta- mount to failing in the fulfillment of the research part of MA programs if improperly utilized. This study was thus intended to delve into university teachers’ judgment of what they may count as proper or im- proper intertextuality and the reasons why students might deviate from the acceptable norms of intertex- tuality. To this end, four extracts of MA theses together with their original sources were presented to four university professors with different academic rankings. Through an interview, the four extracts were evaluated and their intertextual qualities were explained. The data analysis revealed that university pro- fessors assessed intertextualities as proper or improper inconsistently within two rounds of evaluation. Furthermore, they recounted cultural, social, educational, developmental, virtual and economic reasons for students’ deviating behaviors in the utilization of the resources available. As for the criteria of illegit- imate intertextuality, it was found that no signaling to the reader subject to the violation of the following conditions including specific domain knowledge, more than one sentence copied or paraphrased, mis- match between source and target, and the particular section of the thesis where borrowed ideas are to be used could lead to plagiarism. This study has implications for thesis writers, thesis raters, and EFL writing teachers which are discussed in the paper. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3871 - Postmodernism and Translation: Analyzing the Translation of Postmodernism Fictional Text
فاطمه ابویی معین زاده نظام الدین

The present paper sought to analyze the translation of postmodern fictional text. More specifically, the researchers made an attempt to determine postmodern techniques which have been used by the Iranian translator. The study also explored the Persian translation of "Tr أکثر

The present paper sought to analyze the translation of postmodern fictional text. More specifically, the researchers made an attempt to determine postmodern techniques which have been used by the Iranian translator. The study also explored the Persian translation of "Trout Fishing in America" as a fictional text in order to highlight the extent of postmodernism, and main problems of translating postmodernism were assessed by the researchers. This research is a qualitative corpus-based one focusing on eight postmodernism techniques which were presented by Sheeba (2017). The corpus collected for the purpose of this research consisted of Richard Brautigan “Trout Fishing in America” and its Persian translation by Yazdanjoo. After analyzing and interpreting data, the results were fully discussed and presented by the researchers. Findings revealed that all the techniques of postmodernism were applied by the Iranian translator. Among all, “magical realism” has been applied more than other techniques, but “reader involvement” has been used less than other ones in rendering translation. Results of the study also indicated the ability of the translator in highlighting illusory and imaginary phrases to assist the reader in understanding such imaginative items. regarding the main problems, the translator has to omit many cultural differences which can produce the most far-reaching misunderstandings among readers. Also, in most cases he just transferred the sentences in to target text and finding the exact meaning of the sentences are very hard for the reader in Persian. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3872 - English School Teachers with a Background in Translation Studies: Exploring Multiculturalism in School Curriculum
فرزانه احسانی

10.30495/ttlt.2021.682809

This study aimed to examine the status of multiculturalism in the English curriculum in Iran from the viewpoint of high school teachers and students. To this aim, a quantitative survey method was used. The participants recruited for this study consisted of two groups. T أکثر

This study aimed to examine the status of multiculturalism in the English curriculum in Iran from the viewpoint of high school teachers and students. To this aim, a quantitative survey method was used. The participants recruited for this study consisted of two groups. The first group included 250 high school students who were selected through convenience sampling from a representative sample of high schools in Fars Province in Iran. The second group consisted of 150 EFL teachers with a background in translation studies who were selected through convenience sampling. They were selected from the EFL teachers at high schools in Fars Province in Iran. There were two instruments used in this study. The first instrument involved a questionnaire with 20 5-Point-Likert items, which was developed for eliciting the students’ perspectives about the application of multicultural education in teaching English to Iranian high school students. The second instrument consisted of 40 -point- Likert items, which was developed for measuring the teachers’ perspectives about the application of multicultural education in teaching English to Iranian high school students. Data analysis was conducted using descriptive statistics and one-sample t-tests. The results of data analysis showed that multicultural education is not appropriately applied in English curriculum of Iranian high schools. Teachers may need more information and training regarding the positive effects of a multicultural education on all learners. Thus, multicultural education should be implemented in the ELT curriculum, introducing students to an excellent and challenging range of world literature. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3873 - Re-narration and Identity Construction: Frame-oriented Approach (90s Translation of Orientalism Concepts and Edward Said Identity in Iran: Paratext in Focus)
Anahita Amirshojai Hussein Mollanazar

10.30495/ttlt.2024.709390

Reality is perceived differently by different people, and the translator is no exception. Identity construction is related to reality construction. So, the main issue is how the narrative acts as a mental tool in constructing reality and hence identity. Like the controv أکثر

Reality is perceived differently by different people, and the translator is no exception. Identity construction is related to reality construction. So, the main issue is how the narrative acts as a mental tool in constructing reality and hence identity. Like the controversial issue of language-thought, it is not easy to deal with narrative discourse and narrative thinking, since the reality in the mind, depends on the spatiotemporal framework of the culture in question. This paper shows how society, as a cultural frame, forces the translator to retell the narrative and reconstruct the identity, and why this identity formation will be more pronounced in the paratextual elements (translatorial &authorial prefaces). To provide effective insights into the involvement of multiple agents in the translation process, it tries to indicate how Orientalism concepts have been re-narrated in translatorial and authorial prefaces of Edward Said’s Orientalism, how it has been affected by structure and agency during the 90s in Iran, and how these prefaces as metadiscourse play a crucial role in framing readers interpretation. Analyzing the framework, along with literature and media in the mentioned decade, it proposes a hybrid model regarding Somers’ features (Paul Ricoeur’s Mimesis), and Goffman’s Framework for the concrete manifestation of re-narration and analysis of the prefaces, and the incorporation of the core conception of identity construction. The outcome shall also tell us that the identity, has been constructed by and existed as a narrative, in this case, mostly through paratexts, and various functions and author-identities have emerged regarding structure/agency dichotomy. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3874 - David Foster Wallace’s Infinite Jest: Acquiring Post-Postmodern Shared Identity via Virtual Communication
Abdolreza Goudarzi Morteza Lak

10.30495/ttlt.2022.690707

The current paper examines the ways David Foster Wallace’s (1962-2008) encyclopedic and all-encompassing novel The Infinite Jest, can be considered a piece of art in which the central features of post-postmodernism can be traced. Furthermore, the paper tries to in أکثر

The current paper examines the ways David Foster Wallace’s (1962-2008) encyclopedic and all-encompassing novel The Infinite Jest, can be considered a piece of art in which the central features of post-postmodernism can be traced. Furthermore, the paper tries to investigate the nature of human identity during a time when programs, applications, and virtual products such as WhatsApp, Viber, Telegram, Facebook, Twitter, and YouTube have made it incomprehensibly conceivable to create a sense of communication and the ability to share between those who used to be painful, fragmented, separated, and alienated in the previous era of postmodernism. Alternatively, each painful, separated, fragmented, and alienated person is thought to be a dynamic operator, communicator, and lastly, a maker as opposed to a sole inactive watcher, peruser, and one-route communicator portrayed in postmodern narratives. Employing post-postmodern criticism as the theoretical framework and utilizing the ideas of post-postmodern critics such as Fredric Jameson, Alan Kirby, and Charles Reginald Nixon, the current study unravels that humans living in the post-postmodern era have been able to successfully receive such a new personality and identity thereby making a new chance to express it to have the capacity to leave the postmodern inactiveness, passivity, and detachment. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3875 - The Effect of the Big Five Personality Traits and Parental Education Levels on EFL Learners’ Achievement Scores
Shokouh Rashvand Semiyari Mahnaz Azad

10.30495/ttlt.2020.673603

Among the contributing factors to learners’ performance, personality traits and levels of parents’ educa- tion have been taken into account in this research. Accordingly, 440 learners, mostly pre-intermediate and a small number of intermediate EFL learners w أکثر

Among the contributing factors to learners’ performance, personality traits and levels of parents’ educa- tion have been taken into account in this research. Accordingly, 440 learners, mostly pre-intermediate and a small number of intermediate EFL learners with the age range of 18-25, studying atIAU East Tehran Branch participated in this study. They were asked to complete the Big Five Personality Questionnaire as well as a socio-economic status (SES) sheet for their parents’ education levels. First, the measurement models for investigating the impacts of personality traits and parental education levels on participants’ achievement scores were drawn using the AMOS program. The data was analyzed by means of SEM through the CFA approach. The complete structural model for the Big Five personality factors, parents’ education levels, and students’ achievement scores fit well with the data while the measurement model for the levels of parents’ education did not adequately fit the data. Open-mindedness had a significant negative impact, conscientiousness did not have any significant impact, extraversion had a significant positive effect, agreeableness did not have a significant positive effect, and neuroticism had a slight posi- tive impact on students’ achievement scores. These findings showed that personality traits can be used to predict students’ achievement scores to some degree. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3876 - Parody: Another Revision
Mohammad Reza Sadrian

The vast diversity of the proposed definitions of parody, both before and after the twentieth century, can be an emblem of the lack of a thorough agreement amongst the literary critics about the definition of this literary technique (genre?!). While there is not a compr أکثر

The vast diversity of the proposed definitions of parody, both before and after the twentieth century, can be an emblem of the lack of a thorough agreement amongst the literary critics about the definition of this literary technique (genre?!). While there is not a comprehensive all-accepted definition of parody, modern and postmodern literatures both exhibit a wide application of it. After looking at the definition of parody under Bakhtin’s dialogic concepts, Genette’s structuralist viewpoints, and Barthes’s poststructuralist notions this study endeavours to put forward a more comprehensive and more applicable definition of parody mainly based on Bakhtin’s dialogic criticism. Parody then can be defined as a deliberate imitation or transformation of a socio-cultural product (including literary and non-literary texts, and utterance in its very broad Bakhtinian understanding of it) that recreates its original subject having at least a playful stance towards it. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3877 - Traces of Translators' Occidentalism in the Translations of Post-Colonial Novels into Farsi: The Case Studies of Burmese days, A Passage to India and Heart of Darkness
katayoon Afzali Akram Koochehbaghi

10.30495/ttlt.2021.679450

The cultural turn in Translation Studies puts the emphasis on the role of social and political factors in translation. After the Islamic Revolution of 1979 in Iran, anti-Western discourse became dominant in the country. Given this change, the present research aimed to s أکثر

The cultural turn in Translation Studies puts the emphasis on the role of social and political factors in translation. After the Islamic Revolution of 1979 in Iran, anti-Western discourse became dominant in the country. Given this change, the present research aimed to study the representation of colonizers in the translations of post-colonial novels into Farsi. To this end, Burmese Days by George Orwell, Heart of Darkness by Joseph Conrad, and A Passage to India by Edward Morgan Forster and their translations into Farsi were studied, and the parts representing colonizers were discerned and com- pared with their Farsi translations. The results show that translators used amplification, modulation, particularization, and generalization to represent their anti-Western ideologies. The findings indicate how anti-Western discourse of society was reflected in the translations of post-colonial novels. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3878 - A Sound Symbolic Study of Translation of Onomatopoeia in Children's Literature: The Case of '' Tintin''
Mehdi Zolfagharian Alireza Ameri

As onomatopoeic words or expressions are attractive, the users of languages in the fields of religion, literature, music, education, linguistics, trade, and so forth wish to utilize them in their utterances. They are more effective and imaginative than the simple words. أکثر

As onomatopoeic words or expressions are attractive, the users of languages in the fields of religion, literature, music, education, linguistics, trade, and so forth wish to utilize them in their utterances. They are more effective and imaginative than the simple words. Onomatopoeic words or expressions attach us to the real nature and to our inner senses. This study aims at familiarity with onomatopoeia, its trans- lation, and usage by bringing pure studies on onomatopoeia into practice, and drawing a map of verbal onomatopoeic utterances in the nature more objectively. It also wishes to pave the way in future for providing onomatopoeic dictionaries and other reference books. To do so, it has primarily followed a library research by which the researcher gathered information through legitimate references and heuris- tically and qualitatively analyzed it. The pertinent instrumentation comprised in content analysis of Tintin’s story books in English language, and first and second translations in Persian language each in four volumes via Hinton et al.’s model of sound symbolism, semi-structured interview, and inter-rated coding with 10 readers and a publisher. Data analysis shows that Persian translations of onomatopoeias are phonetically and culturally adaptable to the original texts. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3879 - Applying the Tensive Model to Ferdowsi's Rustam and Sohrab and Its Translation by Arnold
shiva olfat Kourosh Akef

The purpose of this study is to look into post-Greimasian semiotics and investigate how this tensive model can be applied to Rustam and Sohrab in Ferdowsi’s Shahnameh and its translation by Arnold. The tensive model, considering the two dimensions of intensity and أکثر

The purpose of this study is to look into post-Greimasian semiotics and investigate how this tensive model can be applied to Rustam and Sohrab in Ferdowsi’s Shahnameh and its translation by Arnold. The tensive model, considering the two dimensions of intensity and extent, investigates meaning formation and production. Accordingly, this research intends to analyze the semiotic patterns in the two poems and see whether Arnold’s translation follows the same pattern as the source text. There are four elementary plus canonical models defined for the tensive model. Since in Arnold’s version of Rustam and Sohrab, some parts of the source text do not exist (although the main topic is followed), only those common parts in meaning were selected and the tensive model was applied to the discourses. Arnold followed the Greek style in his poems that considered mostly the impression derived from the poem and regarded the whole poem and not the isolated parts. In Rustam and Sohrab, Arnold shows this Greek style remarkably. The results of this study demonstrate that the discourses in the two poems mostly follow the tensive model which shows more affection, sensation, emotion, and tension. Furthermore, Arnold’s translation follow the same semiotic patterns as Ferdowsi’s Rustam and Sohrab in most cases. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3880 - The Activist Role of Translation in Promoting Cultural Anti-Imperialism: A Historical Analysis of Translations Rendered by Ali Shariati
Azita Ghazizadeh Hossein Mollanazar

10.30495/ttlt.2022.692155

The activist view regards translation as an influential instrument for furthering large programs of social and political change. Accordingly, this study aimed to investigate the activist role of translation in promoting attitudes against cultural imperialism in Iran wit أکثر

The activist view regards translation as an influential instrument for furthering large programs of social and political change. Accordingly, this study aimed to investigate the activist role of translation in promoting attitudes against cultural imperialism in Iran with a focus on two translations carried out by Ali Shariati. To achieve this, a historical analysis of the translations was conducted using an exploratory-analytical approach. The data were collected from paratextual sources including the translator’s foreword to translations, translatorial comments in sources other than the translated books, biographical records, and news or views about translations based on D’hulst’s (2010) questions to investigate the history of translation. The data relevant to the translator and authors were collected and analyzed based on Chesterman’s (2009) method of analyzing translators. The data were analyzed using Tymoczko’s (2010) ideas on activism in translation. The results indicated that the translations were used as a means to develop ideas against cultural imperialism in Iran via a number of measures and attempts. Moreover, the translations seem to stand in the second stage of activism in a colonial or imperial context tending to reject and oppose imperialism and define an identity based on polarized thinking and binary opposites. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3881 - A Micro- and Macro-Level Descriptive-Analytical Study of Translation Criticism in Iran: Are We Moving within a Framework?
Mir Saeed Mousavi Razavi Morteza Gholami

The present corpus-driven study addresses the current situation of translation criticisms published in print or online in the Iranian media. A sample of 17 criticisms (roughly 68,000 words altogether) from a variety of valid media outlets was compiled. Having been categ أکثر

The present corpus-driven study addresses the current situation of translation criticisms published in print or online in the Iranian media. A sample of 17 criticisms (roughly 68,000 words altogether) from a variety of valid media outlets was compiled. Having been categorized into those with, and those without an ex- plicit theoretical framework, the criticisms were examined on two levels: firstly, on a micro-textual level to ascertain their degree of subjectivity as well as the general features and secondly, on a macro-textual level, the aim of which was to find out the overall organizational pattern(s). The results showed that only 17 percent of the criticisms had been carried out within an explicit theoretical framework. The micro- textual analysis indicated that, despite being unsystematic, the criticisms‟ degree of subjectivity is rela- tively low: 0.81 percent in the first and 2.8 percent in the second category. The macro-structural analysis revealed interesting similarities and differences within and between the two categories, most strikingly the resemblance between the macro-textual structure of criticisms with an explicit framework and that of academic papers. The findings of this study might contribute to the literature on translation criticism and review in terms of both theory and practice. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3882 - The Indigenous Structures of Narrative in Half of a Yellow Sun by Chimamanda Ngozi Adichie
نجمه قابلی

10.30495/ttlt.2021.682817

The influence of the Igbo indigenous culture is of structural significance to the work of Chimamanda Ngozi Adichie, an African female novelist from the Igbo tribe of Nigeria. The present article studies the effects and reflections of the Igbo oral heritage in the langua أکثر

The influence of the Igbo indigenous culture is of structural significance to the work of Chimamanda Ngozi Adichie, an African female novelist from the Igbo tribe of Nigeria. The present article studies the effects and reflections of the Igbo oral heritage in the language and narrative structure of Adichie’s novel, Half of a Yellow Sun as a significant cultural phenomenon at the hand of the Igbo female novelist to create a discourse of counter-identification with that of the colonial and/or patriarchal discourse. As Gayatri Chakravorty Spivak argues, ‘the epistemic violence’ of colonialism has long silenced the voices of the subaltern women. Her postcolonial feminist theory of the cultural difference, which calls for a self-conscious un-learning of the Eurocentric theories and focusing on the cultural specificities of the Third World women, serves as the backbone of the present study. The textual strategies of recursion and revision, as defined by Karla F.C. Holloway, are employed in this novel to re-read the palimpsest of the non-recognized history of the subaltern African woman. This novel provides a space where these silenced voices can be heard throughout using the strategies mentioned above. Adichie emphasizes the indigenous Igbo cultural factors informing the self-image and development of the identity of the subaltern woman in post-independent Nigeria under violent militarism, civil war, and ethnic fanaticism. The study of the novel reveals the significant influence of the Igbo oral heritage not only in the language but also in the narrative structure of the novel. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3883 - تبیین ابعاد سلوک عرفانی و اثر آن بر ایجاد آرامش روانی در خانواده ها
معصومه مؤمنی زاده علی فتح الهی حسین فلسفی

خانواده اساس اجتماع، اولین سلول سازنده‌ی زندگی جمعی انسان، خشت بنای جامعه و کانون اصلی حفظ و ارتقای سنت‌ها، هنجارها و ارزش‌های اجتماعی است. بی‌شک شالوده‌ی استوار پیوندهای اجتماعی و روابط خویشاوندی در بروز و ظهور عواطف انسانی کانون خانواده است. عارفان متقدم و متأخر به اه أکثر

خانواده اساس اجتماع، اولین سلول سازنده‌ی زندگی جمعی انسان، خشت بنای جامعه و کانون اصلی حفظ و ارتقای سنت‌ها، هنجارها و ارزش‌های اجتماعی است. بی‌شک شالوده‌ی استوار پیوندهای اجتماعی و روابط خویشاوندی در بروز و ظهور عواطف انسانی کانون خانواده است. عارفان متقدم و متأخر به اهمیت و نقش سازنده خانواده واقف بوده‌اند. آنان احکام، آداب و اخلاق خانوادگی را در حد لازم و کافی از منابع دینی، اخلاقی و عرفانی فراگرفته و مهارت‌های لازم را کسب کرده اند. این پژوهش با هدف بیان نقش مؤلفه‌های عرفان عملی در نظام‌مندی کانون خانواده و با روش توصیفی و مطالعه‌ی کتابخانه‌ای نشان می‌دهد که اهل سلوک ضمن مراعات حرمت اهل خانه اعم از همسر یا کودکان خود در توجه و تأمین بهداشت روانی و شادمانی آنان نیز اهتمام خاص ورزیده اند. عارفان در برقراری رابطه‌ی صمیمانه با همگان به ویژه با خردسالان کوشا بوده و در انجام بازی و هم‌کلامی با کودکان همچون خودشان ایفای نقش می کرده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3884 - بررسی عرفان های نوظهور از دیدگاه فقه امامیه
مرضیه شفیعی فائزه مقتدایی

در جهان امروزی، ارضای کاذب معنویت خواهی بشر به وسیله ی عرفانهای دروغین رو به گسترش است. پژوهش حاضر با هدف بررسی فقهی عرفان های کاذب از دیدگاه فقه امامیه انجام شده است. در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، ضمن معرفی عرفان های نوظهور، به بررسی فقهی و روشهای مقا أکثر

در جهان امروزی، ارضای کاذب معنویت خواهی بشر به وسیله ی عرفانهای دروغین رو به گسترش است. پژوهش حاضر با هدف بررسی فقهی عرفان های کاذب از دیدگاه فقه امامیه انجام شده است. در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، ضمن معرفی عرفان های نوظهور، به بررسی فقهی و روشهای مقابله با این جریان های انحرافی پرداخته شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که عرفان کاذب راه و روش یا مکتبی است که با استفاده از روش‌های عرفانی در مسیری غیر از رسیدن به کمال حقیقی حرکت می کند. عرفان های نوظهور کاذب با اعتقاد به مظاهرکفر و الحادی همچون حلول وتناسخ و تفویض و اباحی گری وانکار برخی اصول و فروع دین مقدس اسلام به ستیزه با دین مقدس اسلام برخاسته اند. عرفان کاذب، بر خلاف عرفان واقعی با روش های غلط ، انسان را به‌جای رساندن به حقیقت عالم و خدای هستی، به امور دنیوی و خیالی سرگرم می کند. بر اساس نظر مشهور فقهای مشهور امامیه ، جواز شرعی برای فعالیت عرفان های کاذب وجود ندارد. همچنین مبانی مبارزه با عرفان های کاذب، ارتداد، بدعت در قرآن کریم و از سیره نبی اعظم (ص) و ائمه معصومین (ع) الهام می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3885 - درمان بیماری روحی و اعتقادی شرک در المیزان
عزیزعلی دهقانی محمد حسین صائینی حسین مرادی زنجانی فرهاد ادریسی

یکی از مسائل چالش‌برانگیز انسان درگذشته و حال مشکلات روحی و روانی بوده که موجب پیدایش انواع تباهی‌های روزافزون جامعه انسانی، دانسته می‌شود که بسیاری از گناهان و فسادهای اخلاقی و خوی های زشت که از هرکسی مشاهده می‌شود، علتش یک نوع بیماری روانی است که او را ناگزیر به عمل غ أکثر

یکی از مسائل چالش‌برانگیز انسان درگذشته و حال مشکلات روحی و روانی بوده که موجب پیدایش انواع تباهی‌های روزافزون جامعه انسانی، دانسته می‌شود که بسیاری از گناهان و فسادهای اخلاقی و خوی های زشت که از هرکسی مشاهده می‌شود، علتش یک نوع بیماری روانی است که او را ناگزیر به عمل غیرانسانی نموده است. علامه در المیزان، بیماری روانی را، تلبس دل به‌نوعی شک و شبهه می‌داند که جریان ایمان به خدا و اطمینان به آیات او را کدر و ایمان را به شرک مخلوط می‌سازد و سلامتی دل در آن است که قلب در مستقری قرار گیرد که خلقتش در همان مستقر بوده است. در قرآن کریم بحث شرک به‌طور گسترده مطرح‌شده است و یکی از مهم‌ترین موانع رشد اخلاقی و به‌عنوان یک بیماری اعتقادی و روحی در کنار بیماری‌های جسمی به شمارمی رود به همین علت هدف مقاله حاضر به روش توصیفی –تحلیلی، به دنبال تبیین موانع رشد اخلاقی انسان از بعد انحرافات اخلاقی و راه‌حل‌های آن است که نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که تکرار عمل صالح و مداومت بر آن، توجه، توبه، تدریج در تعدیل رفتار، محو زمینه‌های رذایل اخلاقی، تهذیب نفس، راه‌حل‌هایی از انحرافات مذکور است. درمجموع می‌توان گفت که علامه در المیزان معتقد است که انسان موجود مختار و آزاد است و آگاهانه می‌تواند تغییر جهت دهد و با نیشتر اصلاح غده رذایل اخلاقی را از پیکره روح درآورد و این‌زمانی میسر خواهد بود که به راه‌حل‌های مذکور که برگرفته از نسخه شفابخش قرآن هست عمل نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3886 - تلفیق عرفان و معنادرمانی در مثنوی مولوی و انعکاس مفاهیم قرآنی در آن
فاطمه حاج زین العابدین کامل احمدنژاد فریده محسنی هنجنی افسانه لطفی عظیمی

در پژوهش حاضر بر اساس نظریۀ معنادرمانی فرانکل به تحلیل مفهوم معنی و شوق زندگی در مثنوی معنوی پرداخته می‌شود. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و از نوع کتابخانه‌ای است. در این پژوهش مؤلّفه‌های رنج، تحمّل‌پذیری، مسئولیت‌پذیری، عشق و دین‌داری نظریۀ فرانکل در مثنوی معنوی تبی أکثر

در پژوهش حاضر بر اساس نظریۀ معنادرمانی فرانکل به تحلیل مفهوم معنی و شوق زندگی در مثنوی معنوی پرداخته می‌شود. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و از نوع کتابخانه‌ای است. در این پژوهش مؤلّفه‌های رنج، تحمّل‌پذیری، مسئولیت‌پذیری، عشق و دین‌داری نظریۀ فرانکل در مثنوی معنوی تبیین و تفسیر شده است. در روان‌شناسی معنی‌گرای فرانکل و تعالیم عملی عرفان مولانا به رنج و سختی با دید مثبت نگریسته می‌شود و هردو استقامت و تحمّل را در برابر مصائب و مصاعب عامل پختگی و وسیلۀ کمال انسان می‌دانند.دیگر مؤلّفۀ معنادرمانی فرانکل عشق است که به زندگی معنا و شوق می‌بخشد. از رهگذر نگاه عارفانۀ فرانکل و مولوی به عشق، زندگی هدفی والا می‌یابد و از مادیات و ظواهر عالم مادی فراتر می‌رود، فرد به تهی بودن و بی‌مقداری خویش در برابر ذات الهی پی می‌برد و در دریای لایزال او محو می‌شود تا به جاودانگی ابدی برسد. معنادرمانی و عرفان جز با دین‌داری با عشق الهی میسر نمی‌شود و تجربۀ درک خدا تنها از راه شهود و قلب ممکن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3887 - نوع دوستی از نگاه پولس رسول و امام علی (ع) در روابط اجتماعی
بشیر اشرفی قربان علمی زهرا حسینی حمید زهرا ابراهیمی

نوعدوستی در روابط اجتماعی در دو دین اسلام و مسیحیت اهمیت ویژه ای دارد به طوری که از دیدگاه امام علی (ع ) و پولس رسول، دو تن از استوانه های این دو دین، تضعیف آن باعث فروریزی روابط انسانی می گردد. از آنجا که در اسلام و بالاخص در نگاه امام علی مردم اهل و عیال خداوند ند و د أکثر

نوعدوستی در روابط اجتماعی در دو دین اسلام و مسیحیت اهمیت ویژه ای دارد به طوری که از دیدگاه امام علی (ع ) و پولس رسول، دو تن از استوانه های این دو دین، تضعیف آن باعث فروریزی روابط انسانی می گردد. از آنجا که در اسلام و بالاخص در نگاه امام علی مردم اهل و عیال خداوند ند و در مسیحیت و نگاه پولس رسول، عضوی از بدن مسیح محسوب می شوند، محبت به آنها در واقع محبت به خود خداوند است، توصیه میکند، مسیحیان مهمان نواز باشند، از مریضان و داغدیدگان مراقبت نموده و در برابر کسانى که در احتیاج هستند سخاوتمند باشند. بجاى کار کردن براى رفع احتیاجات و خواسته هاى خود، مى بایست دید به همه مسیحیان داشته و براى سهیم شدن درآمد خود با دیگران حریص مى بودند. از مصادیق نوعدوستی در نگاه امام علی می توان به ایثار، مهربانی، کمک به نیازمندان، مهمان نوازی، و گذشت....اشاره کرد، از نظر امام اصل و جوهره زندگی، ملایمت‌ و همواری نسبت به رنج های مردم است و آرامش نیز از رهگذر دوستی با مردم تحقق می یابد‌. از وصایای امام، توجه به وجدان اخلاقی در روابط با دیگران است، در این خصوص می فرمایند؛ ای پسرم نفس خود را میزان میان خود و دیگران قرار ده .پژوهش حاضر به روش تحلیلی مقایسه ای نشان می دهد، اگر محبت به مردم که نمودار محبت به پروردگار است بر روح آدمی حاکم گردد انسانی خدمتگزار و پرتلاش می‌سازد که هیچ گاه از خدمت به دیگران غفلت نمی ورزد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3888 - حکمت از دیدگاه امام خمینی )ره(
میثم علی بالائی خلیل بهرامی قصرچمی محسن فهیم

راهکارهای دستیابی به حکمت اصیل همواره مورد توجه علما و عرفا ادیان مختلف بوده است چرا که انسان تمایل به حکیم شدن و کامل شدن در همه ابعاد دارد حکمت ، علم بدون خطا و محکم با منبع الهی بی شک بسیار جذاب و دستیابی به آن وسوسه انگیز است تحقیق حاضر بر آن است تا این راهکارها را أکثر

راهکارهای دستیابی به حکمت اصیل همواره مورد توجه علما و عرفا ادیان مختلف بوده است چرا که انسان تمایل به حکیم شدن و کامل شدن در همه ابعاد دارد حکمت ، علم بدون خطا و محکم با منبع الهی بی شک بسیار جذاب و دستیابی به آن وسوسه انگیز است تحقیق حاضر بر آن است تا این راهکارها را استخراج و به بشر امروزی راه صحیح رسیدن به حکمت را با تاکید بر دیدگاه های امام خمینی (ره) در این باب یادآوری کند. در این تحقیق با روش کتابخانه ای و بررسی منابع معتبر به بررسی این مهم پرداخته است. از دیدگاه امام خمینی (ره) برای دستیابی به حکمت و حکیم شدن ابتدا باید به تزکیه نفس پرداخت که حضرت امام (ره) شیوه آن را به صورت کامل بیان کرده اند سپس باید با راهکارهایی زمینه ظهور حکمت و حکیم شدن را در خود فراهم ساخت بی شک علم حضوری و حکمت اصیل بدون عنایت حق میسر نمی شود اما تلاش انسان و شناخت راهکار دقیق رسیدن به سرچشمه حکمت و به کارگیری آن در رفتار و عمل وی موثر و سرانجام وی را به مقصد خواهد رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3889 - بررسی تطبیقی جایگاه زن در ادیان ابراهیمی
نفیسه نوید

دیدگاه اسلام در مورد زن و جایگاه وی، با سایر ادیان ابراهیمی، بسیار متفاوت است. با وجود اینکه ادیان الهی، همگی از منبع وحی سرچشمه گرفته‌اند، اما اختلاف موجود ناشی از تحریفاتی است که در طول تاریخ در آموزه‌ها و کتب آسمانی آنها به وجود آمده است. آیین تحریف شده یهود، رویکرد أکثر

دیدگاه اسلام در مورد زن و جایگاه وی، با سایر ادیان ابراهیمی، بسیار متفاوت است. با وجود اینکه ادیان الهی، همگی از منبع وحی سرچشمه گرفته‌اند، اما اختلاف موجود ناشی از تحریفاتی است که در طول تاریخ در آموزه‌ها و کتب آسمانی آنها به وجود آمده است. آیین تحریف شده یهود، رویکرد منفی نسبت به زن دارد و او را وجودی ثانوی و طفیلی مرد می‌داند که همواره باید مطیع و در تملک مرد باشد و از حقوق اقتصادی و اجتماعی خویش محروم است. آیین تحریف شده مسیحیت نیز، آفرینش زن را به‌تبع مرد و برای او می‌داند. زن موجودی ناقص و در خدمت مرد است و او را فریبکار و اغواگر می‌داند که همواره باید از شّر او در امان بود و لایق بسیاری از حقوق انسانی نیست. دین اسلام، ارزش والایی برای زن قائل است. قرآن خلقت زن و مرد را مستقل و جوهر انسانیت را یکی می‌داند و زن را همچون مرد، لایق بهره‌مندی از تمامی حقوق انسانی می‌داند و او را در رسیدن به مرحله کمال و قرب الهی در ردیف مردان قرار می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3890 - وسواس های طهارت و عبادت در یهودیت و تشیع با التفات به رویکرد علمی
رویا هذبی علیرضا ابراهیم طاهره حاج ابراهیمی

تردید یکی از ویژگی‌های اندیشه‌ی انسان و عارضه‌ای شناختی است که از فقدان آگاهی سرچشمه می‌گیرد و در صورت تداوم، می‌تواند به ایجاد اضطراب و رفتار وسواسی بیانجامد. امور دینی در سرشت خویش رازآمیز به‌شمار می‌روند و بر همین اساس، همواره در معرض تردید، تولید اضطراب و مستعد وسوا أکثر

تردید یکی از ویژگی‌های اندیشه‌ی انسان و عارضه‌ای شناختی است که از فقدان آگاهی سرچشمه می‌گیرد و در صورت تداوم، می‌تواند به ایجاد اضطراب و رفتار وسواسی بیانجامد. امور دینی در سرشت خویش رازآمیز به‌شمار می‌روند و بر همین اساس، همواره در معرض تردید، تولید اضطراب و مستعد وسواس هستند. این پژوهش که با روش تحلیلی- تطبیقی و با التفات به یافته‌های روانشناسی صورت پذیرفته، نشان می‌دهد که وسواس دینداران در یهودیت و تشیع، تا اندازه‌ای مرهون رازآمیز بودن امور مقدس است و تا حدی نیز از تفاسیر اضطراب‌انگیز برخی دینیاران بر متون مقدس سرچشمه می‌گیرد. از دیدگاه درون‌دینی، القائات شیطانی هم در ایجاد وسواس سهیم هستند و می‌توانند رفتارهایی ناهنجار را در پاکسازی بدن از خون و دفعیات و یا خواندن نیایش باعث شوند. درمان وسواس به شیوه‌هایی چون تغییر نگرش فرد مبتلا نسبت به امور مقدس، تصحیح و تلطیف تفاسیر اضطراب‌انگیز از متون مقدس، و آگاهی بخشی در مورد نقش شیاطین صورت می‌گیرد. البته استفاده از روش‌های شبه‌دینی (طب سنتی) یا مراجعه به مراکز روان‌درمانی نیز مرسوم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3891 - نقش اعتقادات در حفظ محیط زیست از دیدگاه قرآن
احمد مرادخانی علیرضا الماسوندی سید حسن عابدیان

در جهان هستی، حیات همة موجودات زنده بر زندگی یکدیگر تأثیر می‌گذارد. محیط زیست ظرف کمال انسان است و باید به آن توجه شود تا بتواند کمال انسان را به ظهور برساند. از این ‌رو، شایستگی حفاظت و مراقبت را دارد. وخامت بحران های محیط زیستی تا حدی است که حیات انسان و سایر موجودات أکثر

در جهان هستی، حیات همة موجودات زنده بر زندگی یکدیگر تأثیر می‌گذارد. محیط زیست ظرف کمال انسان است و باید به آن توجه شود تا بتواند کمال انسان را به ظهور برساند. از این ‌رو، شایستگی حفاظت و مراقبت را دارد. وخامت بحران های محیط زیستی تا حدی است که حیات انسان و سایر موجودات بر کره خاکی را به مخاطره انداخته است. از منظر قران کریم مالکیت همه اشیاء خدا است و مالکیت انسان نسبت به اموال مالکیت قراردادی است. بنابراین، تبیین اخلاق محیط زیستی براساس مفهوم خداباوری می تواند رهیافت فراگیرتری نسبت به تعامل انسان با محیط زیست طبیعی فراهم آورد. در این مقاله، با رویکرد توصیفی- تحلیلی سعی برآن است با تکیه بر قرآن کریم و آموزه‌های وحی، تأثیر اعتقاد به خدا و وحی در حفظ محیط زیست مورد بررسی واقع گردد. انسان خداشناس در صدد است که با عمل به آموزه‌های قرآن کریم در حفظ و نگهداری محیط زیست کوشا باشد، زیرا خدا را ناظر بر رفتار خود با طبیعت می‌داند و به عنوان حق جمعی به محیط زیست می‌نگرد و مانع از پایمال شدن حق دیگران می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3892 - کارکردهای اجتماعی طریقة خاکساریه در دوره‌های صفوی و قاجار
زهری ابراهیمی

چکیدهطریقة خاکساریه که از دورة صفوی به‌این‌سو در ایران قوت‌گرفت، در این دوره و پس از آن منشاء تحولات اجتماعی بسیاری بود و با نهادهای گوناگون جامعه تعامل داشت. اعضای این طریقة شیعی با مداحی و روضه‌خوانی در ترویج فرهنگ تشیع سهیم بوده و با جنبش‌های برآمده از شیعه(همانند با أکثر

چکیدهطریقة خاکساریه که از دورة صفوی به‌این‌سو در ایران قوت‌گرفت، در این دوره و پس از آن منشاء تحولات اجتماعی بسیاری بود و با نهادهای گوناگون جامعه تعامل داشت. اعضای این طریقة شیعی با مداحی و روضه‌خوانی در ترویج فرهنگ تشیع سهیم بوده و با جنبش‌های برآمده از شیعه(همانند بابیت) به مخالفت می‌پرداخته‌اند. آنان ضمن ترویج اخلاق مدارا و پرهیز از خشونت در میان مردم، ارتباط بین اقوام ایرانی را قوت بخشیده و مواریث مهم فرهنگی آنان را با ابزاری چون شعر، خط، موسیقی، نقاشی و پرده‌خوانی حفظ و منتقل می‌کردند. آنها با نگارش رسائلی عملی و عرفانی(همانند فتوت‌نامه‌ها)،‌افزون بر فعالیتی ادبی، کوشیدند تا اخلاق عرفانی را در میان اصناف و پیشه‌وران نهادینه ساخته و تصوف را در قالب آنان عرضه دارند. خاکساریه خود را شیعة اثنی‌عشری می‌دانند. آنها در متون خود از ائمة شیعه با احترام یاد کرده و به آنها متوسل می شوند. از این‌رو ایشان را باید در شمار تقویت‌کنندگان سنت توسل دانست، سنتی که اغلب از سوی مخالفان تشیع مورد ایراد بوده‌است. واژگان کلیدی: خاکساریه، تصوف صفوی، تصوف قاجاری، اصناف، اهل فتوت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3893 - تحلیل مفهوم می در اشعار صدرالمتالهین شیرازی
سعید محمدی کیش

صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی یا مُلاصَدرا، حکیم متأله و فیلسوف و عارف و شاعر ایرانی قرن یازدهم هجری قمری و بنیان‌گذار حکمت متعالیه است.وی در مثنوی خود، برخی نظرات عرفانی و فلسفی و حکمی خود را بیان داشته است.هدف از پژوهش حاضر بررسی نگرش شاعر در بیان اصطلاح می با أکثر

صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی یا مُلاصَدرا، حکیم متأله و فیلسوف و عارف و شاعر ایرانی قرن یازدهم هجری قمری و بنیان‌گذار حکمت متعالیه است.وی در مثنوی خود، برخی نظرات عرفانی و فلسفی و حکمی خود را بیان داشته است.هدف از پژوهش حاضر بررسی نگرش شاعر در بیان اصطلاح می با تعابیر گوناگون است که به روش توصیفی - تحلیلی صورت می پذیرد.از یافته های این پژوهش می توان به مفاهیم می در این مثنوی اشاره کرد.ملاصدرا آن می را می طلبد که پرتو آتش آن سوزاندۀ خاشاک پندار باشد و بتواند خودیت عارف را در مرحله فنا فی الله محو کند، از نظر ملاّصدرا عارف کامل در آتش می عشق، از خودی رهانیده می شود و در فزونی مستی به مشاهده ابکار اسرار نائل می گردد. در مرتبه ای که او در مستی می نیستی، برای ممکنات وجودی مستقل و منفصل قائل نیست.آن می که دل، محل ازلی پرتو روحانی اوست،چنان که خانۀ تاریک دل به سبب وجود منور آن باده به گلشن معانی مبدل شده است.آن می که صدرالمتالهین خواستار اوست شراب آگاهی از نفی وجود از عدم اعتباری است و عارف از نوشیدن آن به معرفت هستی مطلق که همانا راز وحدت است پی می برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3894 - دفع شبهات ولادت و عمر امام زمان علیه السلام در اخبار فریقین
علیرضا حیدری نسب

باور به منجی موعود در اسلام به صورتی هر چه واضح‌تر جلوه کرده است. اخبار این باب به اندازه‌ای صریح و گسترده بوده و با نقل اجماعی روایت شده است که به‌رغم گذشت قرن‌ها، پیشامد فراز و فرودها در تاریخ و سوء استفاده‌های بی‌سابقه جریانات تاریخی از آن باور، هنوز می توان به آنها أکثر

باور به منجی موعود در اسلام به صورتی هر چه واضح‌تر جلوه کرده است. اخبار این باب به اندازه‌ای صریح و گسترده بوده و با نقل اجماعی روایت شده است که به‌رغم گذشت قرن‌ها، پیشامد فراز و فرودها در تاریخ و سوء استفاده‌های بی‌سابقه جریانات تاریخی از آن باور، هنوز می توان به آنها استناد نمود. این که مهدی از عترت و آخرینِ فرد از سلالة پیامبر اسلام (ص) است و با آمدن او قبل از پایان دنیا عدل و داد حاکم می‌شود و ...، هماهنگ و به‌طور اجماعی در اهم جوامع حدیثی فریقین ثبت شده است. در این میان به سبب قرن‌ها وجود اختلاف مذهبی، اختلافاتی هم در باره برخی ابعاد این موضوع، چون تبار، نام پدر و یا ولادت حضرت (ع) بروز کرده که به نظر می رسد با بررسی و تحلیل بی‌طرفانۀ علمی برطرف ‌گردد و معلوم می‌شود موعود اسلام کسی جز امام دوازدهم از امامان اهل بیت (ع)، یعنی محمد بن حسن عسکری(ع)، نیست که به تقدیر الهی ولادت و حیاتش چون برخی انبیای عظام، مثل یوسف (ع)، موسی (ع) و عیسی (ع) نامتعارف رقم خورده و به همین دلیل هم، معصومان (ع) به‌طور ویژه او را معرفی کرده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3895 - اسباب و نتایج جرح راوی بر اساس مذهب
محمد قاسمی

رجالیان فریقین برای تحصیل اطمینان از صحت حدیث در باره شخصیت راویان، آنها را داوری و بعضی را جرح کرده‌اند. ایشان برای راوی صفاتی را لازم شمرده‌اند که عدالت و ضبط مهم‌ترین آنهاست. بررسی و تحلیل رفتار و گفتار رجالیان و محدثان برجسته که با عقل و نقل هم سازگارتر است نشان می أکثر

رجالیان فریقین برای تحصیل اطمینان از صحت حدیث در باره شخصیت راویان، آنها را داوری و بعضی را جرح کرده‌اند. ایشان برای راوی صفاتی را لازم شمرده‌اند که عدالت و ضبط مهم‌ترین آنهاست. بررسی و تحلیل رفتار و گفتار رجالیان و محدثان برجسته که با عقل و نقل هم سازگارتر است نشان می دهد که بیشتر ایشان، روایت اهل مذهب دیگر را هم در صورت احراز وثاقت پذیرفته‌اند. واردساختن عنصر مذهب در جرح، در امر زمامداری امت و اختلاف دیدگاه ها در این باره ریشه دارد. درحالی‌که رجالیان شیعه به سبب پیشامد انحراف در زمامداری و سوءاستفاده زمامداران از جریان حدیث، به مذهب راوی توجه کرده اند، رجالیان اهل سنت به دلیل عناصری مانند تقیه و یا پدیده‌ای چون غلو و غالیان، به مذهب راوی اهتمام نموده‌اند. در این نوشتار تحلیلی- استدلالی، معلوم شده است واردساختن بی دلیل عنصر مذهب سبب محرومیت از بخشی از میراث نبوی و افتادن فاصله میان اتباع مذاهب اسلامی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3896 - عشق نزد روزبهان‌بقلی و ابن‌عربی؛ با تأکید بر جایگاه زن
زهرا کوشکی انشاء الله رحمتی

چکیدهعشق به عنوان مقوله ای پرچالش، دغدغه بسیاری از عرفای مسلمان از جمله روزبهان و ابن عربی بوده است. به علاوه این واژه همواره با جنس زن در مقام معشوقه هم نشینی داشته است. این پیوند در آراء دو عارف یادشده، محکم تر از سایرین به نظر می رسد. اهمیّت موضوع عشق از دیدگاه روزبه أکثر

چکیدهعشق به عنوان مقوله ای پرچالش، دغدغه بسیاری از عرفای مسلمان از جمله روزبهان و ابن عربی بوده است. به علاوه این واژه همواره با جنس زن در مقام معشوقه هم نشینی داشته است. این پیوند در آراء دو عارف یادشده، محکم تر از سایرین به نظر می رسد. اهمیّت موضوع عشق از دیدگاه روزبهان و ابن‌عربی با تأکید بر نقش زن از آن روست که هر دو عارف نظرات بدیع و تاحدود زیادی متفاوت از سایر بزرگان صوفیه درخصوص عشق و زن داشته‌اند. همین نکته است که این موضوع را بحث‌انگیز و قابل مطالعه می‌کند. درهمین راستا نگارندگان طی مطالعه‌ای پدیدارشناسانه، احوال و دیدگاه‌های این دو شخصیت درباره زن و عشق عفیف انسانی، را مورد کنکاش قرار داده‌اند. چگونگی تعبیر این دو عارف از عشق و انواع آن و نیز مقام وجایگاه زن در اندیشه آن ها پرسش هایی هستند که تلاش شده به آن ها پاسخ داده شود. پس از مطالعه آراء شیخ شطاح و شیخ اکبر این نتیجه حاصل شده که نزد هرایشان، عشق مجازی صرفاً به مثابه میدان تمرین و یا نردبان و معبری به سوی عشق حقیقی نبوده بلکه عشق عفیف انسانی شعاعی از بارقه عشق الهی و در امتداد و هم جنس با آن برشمرده می‌شود. به‌‌علاوه هر دو عارف معتقدند که درک زیبایی ازلی خداوند و چشیدن طعم عشق الهی، تنها از طریق توجّه به تجلّیات آن حقیقت سرمدی در صور مخلوقات مخصوصا عالی‌ترین آن‌ها یعنی انسان به‌ویژه زن، آن هم با تمام ابعاد وجودی‌اش اعم از جسمانیّت و روحانیّت، میسّر می‌گردد. درهمین راستا است که زن و عشق عفیف انسانی در زندگانی و اندیشه این دو در مقایسه با آراء دیگر بزرگان صوفیه جایگاه ممتازی می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3897 - انکار مهدویت: یکی از مؤلفه‌های اصلی جنگ نرم دشمنان اسلام
مریم رضایی غلامحسین تاجری نسب

رشد روزافزون دین اسلام در طول تاریخ، موجب تلاش‌های گوناگون دشمنان اسلام برای نابود کردن آن شده و یکی از راهکارهای آن‌ در طول تاریخ جنگ نرم بوده و انکار مهدویت نیز از مؤلفه‌های اصلی آن است. دشمنان در این مسیر قدم‌های بسیاری برداشته‌ و سعی نموده اند از راههای مختلف به مسئ أکثر

رشد روزافزون دین اسلام در طول تاریخ، موجب تلاش‌های گوناگون دشمنان اسلام برای نابود کردن آن شده و یکی از راهکارهای آن‌ در طول تاریخ جنگ نرم بوده و انکار مهدویت نیز از مؤلفه‌های اصلی آن است. دشمنان در این مسیر قدم‌های بسیاری برداشته‌ و سعی نموده اند از راههای مختلف به مسئله مهدویت ضربه وارد کنند که یکی از آن راهها، انکار مهدویت است. در این مقاله، ضمن تعریف و تبیین جنگ نرم به معرفی انکار مهدویت به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی جنگ نرم پرداخته شده و شبهات منکرین مهدویت بیان گردیده و برپایه ضوابط عقلی و توصیفی تحلیل شده است؛ با این هدف که با این معرفت افزایی گامی در جهت تقویت معارف شیعی برداشته شود و یکی از ابزارهایی را که برای ضربه زدن به مهدویت و در نهایت اسلام مورد استفاده قرار گرفته را تبدیل به قدرت نرم نموده و در جهت منافع اسلام از آن بهره برده و اهداف استعماری دشمنان اسلام تبیین و معرفی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3898 - شاخصه معنویت های مدرن
زهرا ابراهیمی

ظهور فرقه های اعتقادی و فکری، قدمتی بسیار طولانی دارد. طیّ چند دهۀ اخیر نیز شاهد شکل گیری بسیاری جریانهای معنویت گرای نوپدید و ترویج و گسترش روز افزون آنها در سطح جهان بوده ایم. این جریان ها، به واسطۀ برخورداری از برخی جلوه ها و جذابیت های ظاهری، توانسته اند جمع زیادی ر أکثر

ظهور فرقه های اعتقادی و فکری، قدمتی بسیار طولانی دارد. طیّ چند دهۀ اخیر نیز شاهد شکل گیری بسیاری جریانهای معنویت گرای نوپدید و ترویج و گسترش روز افزون آنها در سطح جهان بوده ایم. این جریان ها، به واسطۀ برخورداری از برخی جلوه ها و جذابیت های ظاهری، توانسته اند جمع زیادی را جذب برنامه های خود نمایند. پردازش معنویت سازگار با اومانیسم و سکولاریسم در قالب های مدرن و خوشایند مردم، به پیدایش فرقه های معنویت گرای نوین انجامید. تنوّع این فرقه ها به اندازه ای است که هر سلیقه ای را پاسخ می دهد. پیدایش و رشدِ روز افزون این نوع فرقه های معنویت گرا شاید پاسخی به حسّ معنویت خواهی انسان تلقّی گردد. بطور کلی از شاخصه های این نوع عرفانها می توان به مواردی اینچنین اشاره کرد: در راس آنها خدا وجود ندارد، در آنها شریعت آسمانی جایی ندارد، تمامی آنها بر اساس تجربیات شخصی انسانها پدید آمده اند و به بسیاری از آنها می توان عنوان عرفان سکولار به معنای عرفان بدون خدا اطلاق کرد. این نوشتار؛ تلاشی است برای معرفی ویژگی های معنویت های نوظهور و اشاره به بعضی از علل تنوّع روزافزون آنها که عمدتاً ماهیتی "غیردینی" دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3899 - آیین ازدواج در دین هندویی شیوایی
زهرا حق پرست علیرضا ابراهیم

سنت دینی شیوایی یکی از صورت های کهن هندویی است که خاستگاه آن در تمدن دیرپای دره سند قرار داشته و شاخه‌های مختلف آن، هنوز در سراسر شبه قاره‌ی هند پیروانی فراوان دارد. این سنت نیز مانند سایر ادیان و فرق، دارای مناسک ویژه‌ای موسوم به آیین‌های گذار است که در چهار مرحله از ز أکثر

سنت دینی شیوایی یکی از صورت های کهن هندویی است که خاستگاه آن در تمدن دیرپای دره سند قرار داشته و شاخه‌های مختلف آن، هنوز در سراسر شبه قاره‌ی هند پیروانی فراوان دارد. این سنت نیز مانند سایر ادیان و فرق، دارای مناسک ویژه‌ای موسوم به آیین‌های گذار است که در چهار مرحله از زندگی فرد (یعنی تولد، تشرف، ازدواج و مرگ) انجام می‌شود. آیین‌های مزبور که تحت عنوان سمسکاره شناخته می‌شوند، در واقع تشریفاتی دینی هستند که به منظور مشخص کردن نقاط عطف مهم در پیشرفت زندگی دینداران شیوایی صورت می‌پذیرند و هدف آن ها رسمیت‌دادن و متبرک ساختن هر مرحله، تعیین وظایف و حقوق دینداران، حفظ افراد در مقابل تاثیرات زیان‌بخش محیط، و سرانجام، اطمینان یافتن از ارتباطی سازنده و مستمر با ایزدان است. سمسکاره‌ی ازدواج نیز نوعی تجربه‌ی پیوند میان شیوا و شکتی بوده و متضمن نگاهی ایزدوار به شریک زندگی زناشویی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3900 - ماهیت روح القدس در عرفان مسیحی و اسلامی
جمشید سرمستانی علیرضا ابراهیم

روح القدس اقنوم سوم از اقانیم سه‌گانه در عرفان مسیحی و وجودی مقدس در اسلامی است که درباب ابعاد ماهیت آن در عرفان مسیحی و اسلامی تلاش شایسته‌ای صورت نگرفته است. در تبیین این ماهیت، پرسش اساسی این است که روح القدس چیست و چه ویژگی‌ها و صفاتی دارد؟ این تحقیق با روش توصیفی- أکثر

روح القدس اقنوم سوم از اقانیم سه‌گانه در عرفان مسیحی و وجودی مقدس در اسلامی است که درباب ابعاد ماهیت آن در عرفان مسیحی و اسلامی تلاش شایسته‌ای صورت نگرفته است. در تبیین این ماهیت، پرسش اساسی این است که روح القدس چیست و چه ویژگی‌ها و صفاتی دارد؟ این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد مقایسه انجام شده و داده‌های آن ازطریق منابع کتاب‌خانه‌ای و نرم‌افزاری گردآوری شده است و هدف اصلی آن شناخت ابعاد گوناگون ماهیت روح القدس در عرفان مسیحی و اسلامی و تعیین وجوه مشترک این ماهیت است. ضرورت و اهمیت این پژوهش مبتنی بر این واقعیت است که انسان‌ها با شناخت ماهیت روح القدس، می‌توانند به توانمندی‌های مادی و معنوی و ظرفیت‌های او شناخت پیدا کنند و ازاین طریق، از آن‌ها بهره‌مند شوند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که به‌علت وجود اشتراک فراوان در ابعاد ماهیتی روح القدس در عرفان مسیحی و اسلامی، ماهیت این وجود مقدس در عرفان این دو دین، یکسان است و روح‌القدس عارفان مسیحی –با اندکی اغماض- همان روح القدس عارفان مسلمان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3901 - بررسی تطبیقی احکام (ربا) در اسلام و یهود
ساره قاسملو یحیی صباغچی طیبه اکبری راد

در میان بحث های اقتصاد اسلامی، ربا اهمیت ویژه ای دارد زیرا از یک طرف یکی از عمده ترین تفاوت های بین اقتصاد اسلامی و سرمایه داری است و از طرفی دیگر وجود و عدم آن می تواند نقش تعیین کننده ای در سیاست های اقتصادی داشته باشد تا جایی که اکثریت اقتصاددانان سرمایه داری از آن ب أکثر

در میان بحث های اقتصاد اسلامی، ربا اهمیت ویژه ای دارد زیرا از یک طرف یکی از عمده ترین تفاوت های بین اقتصاد اسلامی و سرمایه داری است و از طرفی دیگر وجود و عدم آن می تواند نقش تعیین کننده ای در سیاست های اقتصادی داشته باشد تا جایی که اکثریت اقتصاددانان سرمایه داری از آن به عنوان عامل تخصیص دهنده منابع و تعادل اقتصادی نام می برند. در نوشتار حاضر، احکام ربا در اسلام و یهود به صورت تطبیقی بررسی شده و ضمن معناشناسی ربا به روش تحلیلی مشابهت ها و تفاوت ها بین این دو مکتب در موارد ذیل مورد مطالعه قرار گرفته است: معنا شناسی ربا، مسئله ربا در اسلام و یهود، فلسفه حرمت ربا، برخورد مسلمانان و بهودیان در برابر تحریم ربا، که از آنچه بررسی شد به دست می آید که ربا در هر دوآیین اسلام ویهود حرام شمرده است با این تفصیل که یهودیان زنا گرفتن از هر غیر یهودی ، بدون هیچ قید وشرطی را جایز می دانند اما در دین اسلام ربا گرفتن به عقیده بیشتر علماء از کافر حربی جایز است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3902 - چیستی نکاح در عرفان اسلامی؛ از ازدواج اسمایی تا ازدواج عنصری
محسن حاکمی فاطمه حامی کارگر الهام شیردل

بحث هستی شناسی تناکح/ ازدواج بعنوان یکی از مبانی معرفتی مهم در تشکیل خانواده در مکتب عرفای اسلامی و با توجه به زوجیت در اسماء و در نهایت در عالم انسانی مورد بحث واقع شده است. تناکح در نظام عرفانی به گونه ای تصویر می شود که نحوه خلق کثیر از واحد را تبیین می کند. این تناک أکثر

بحث هستی شناسی تناکح/ ازدواج بعنوان یکی از مبانی معرفتی مهم در تشکیل خانواده در مکتب عرفای اسلامی و با توجه به زوجیت در اسماء و در نهایت در عالم انسانی مورد بحث واقع شده است. تناکح در نظام عرفانی به گونه ای تصویر می شود که نحوه خلق کثیر از واحد را تبیین می کند. این تناکح مستلزم فاعلیت و منفعلیت است که در تمام هستی جریان و سریان دارد؛ از ذات الهی گرفته تا جهان ماده. آنچه که سبب این تناکح در تمام هستی می شود، حب و عشق است. حب الهی علت آفرینش اسماء است و فاعل و قابل بودن در امر الهی و نظام طبیعی علت آفرینش، و پذیرش امر الهی، از طرف عالم طبیعت است. در عرفان اسلامی ازدواج زمینه ای مناسب برای خودسازی و خدمت به خانواده و تعالی فردی و معنوی محسوب می شود زیرا عارفان، عشق زمینی را مسیری لازم برای رسیدن به عشق الهی می دانند. در این پژوهش ابتدا به تنکاح اسماء و صفات الهی پرداخته شده است و سپس، از منظر عرفان اسلامی؛ امتداد آن در عالم انسانی، و بین زن و مرد در مسئله زناشویی؛ تحلیل شده است. باتوجه به اینکه یکی از چالش های زندگی مدرن، نگاه مکانیکی به مقوله زوجیت و زناشویی است، با تبیین مبانی عرفان اسلامی می توان زناشویی را که عنصر شهوت در آن دخالت دارد، یک رابطه پر معنا و مقدس، با لحاظ کردن احساسات و عواطف دانست که فی نفسه اصالت دارد و موجبات صیقل روح و سلامت جسمانی و ارتقاء روحانی می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3903 - محورهای اصلی اندیشۀ گنوسی
نسرین وکیلیان فاطمه لاجوردی ابوالقاسم اسماعیل پور

مکتب گنوسی از مهمترین مکاتب دینی-عرفانی سده‌های اول پیشامسیحی و پس از آن است که شالوده‌ای از بنیادی‌ترین اندیشه‌های معرفتی و فلسفی آن روزگار را در نظام الهیاتی خود دارد. اندیشه‌هایی چون ثنویت، هبوط روح، معرفت شهودی و نظریۀ نجات و رستگاری. دراین مقاله تلاش شده تا ضمن تبی أکثر

مکتب گنوسی از مهمترین مکاتب دینی-عرفانی سده‌های اول پیشامسیحی و پس از آن است که شالوده‌ای از بنیادی‌ترین اندیشه‌های معرفتی و فلسفی آن روزگار را در نظام الهیاتی خود دارد. اندیشه‌هایی چون ثنویت، هبوط روح، معرفت شهودی و نظریۀ نجات و رستگاری. دراین مقاله تلاش شده تا ضمن تبیین ساختار کلی اندیشۀ گنوسی و چگونگی شکل‌گیری آن در مقام نحله‌ای فکری وتأثیرگذار، به مهمترین مبانی این مکتب در باب موضوعاتی چون معرفت و آگاهی باطنی گنوسی، خداشناسی و چشم‌انداز ثنوی حاکم بر هستی، انسان شناسی و خاستگاه دوگانۀ روحانی و مادی انسان، کیهان شناسی و ساختار مادی و ناپایدار جهان، فرجام شناسی و موضوع رهایش، نجات ورستگاری آدمی و نیز بحث اخلاقیات گنوسی و چارچوب‌های عملی آن پرداخته شود و دیدگاههای کلی این مکتب، در باب موضوعات اساسی فکری و فلسفی آن روزگار مورد بررسی وتحلیل قرارگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3904 - تحلیل حجیّت، بزرگداشت و منزلت عقل در هندسه معرفتی استاد مطهری مبتنی بر نصّ
محسن حاکمی انشاء الله رحمتی عزیز الله افشار کرمانی

بحث از جایگاه عقل در معارف الهی و بشری، از موضوعات پر چالش در محافل علمی دین پژوهان، فیلسوفان دین و مخصوصاً در میان پیروان ادیان است. نقش عقل در کسب معرفت، منجر به ایجاد فرقه ها و مکاتب و اندیشه های مختلف گردیده است. آنچه در این پژوهش مورد نظر است ارزیابی جایگاه عقل و ا أکثر

بحث از جایگاه عقل در معارف الهی و بشری، از موضوعات پر چالش در محافل علمی دین پژوهان، فیلسوفان دین و مخصوصاً در میان پیروان ادیان است. نقش عقل در کسب معرفت، منجر به ایجاد فرقه ها و مکاتب و اندیشه های مختلف گردیده است. آنچه در این پژوهش مورد نظر است ارزیابی جایگاه عقل و ارزش آن در قرآن کریم است. آیا قرآن قائل به حجیت بی حدّ و حصر عقل است؟و یا قرآن پای عقل را چوبین دانسته و آن را نه تنها از ورود در مسائل دینی بلکه از اندیشیدن در حوزه مسائل و مشکلات بشری نیز منع می کند؟ آیا عقل تنها ابزاری در فهم دین است یا از جایگاه یک منبع قابل اتکاء برخوردار است؟ در جهان اسلام سه پاسخ در قالب مکاتب اعتزالی، اشعری و شیعی به پرسش های فوق داده شده است که به ترتیب منجر به ظاهرگرایان(اهل حدیث در اهل سنت و اخباریون شیعه)، عقل گروی اعتزالی و عقل گروی شیعی شده است. درجهان مسیحیت هم منجر به بروز تفکرات ایمان گرایانه افراطی و ایمان گرایی اعتدالی، و عقل گروی(انتقادی)اعتدالی و عقل گرایی حداکثری شده است. در این پژوهش به منظور یافتن پاسخ هایی مستدل برای این سؤالات و استخراج نظرات قرآن به آراء استاد مطهری مسلمانیْ اندیشمند مراجعه شده است. نظر مطهری ، برآمده از نگاه قرآنی درباره عقل این است که عقل، دارای مقام والایی است و می توان از آن بعنوان عقل مطهر یاد کرد؛که در قرآن هیچ ممنوعیتی برای کاربست عقل وجود ندارد بلکه عقل حجّت و سند محسوب می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3905 - سلوک عرفانی از نگاه ابن‌فارض
امیر حسین رسول‌نیا

یکی از مهم‌ترین مباحثی که در علم عرفان مطرح می‌شود، بحث از سیر و سلوک است. هر کدام از عارفان برای بیان مقصود از سیر و سلوک، تعبیری مخصوص دارند. آن چنان‌که رسیدن به سرمنزل مقصود نزد هر عارف با عارف دیگر متفاوت است؛ چه در انتخاب راه و چه بیان آن. یکی از مشهورترین شاعران و أکثر

یکی از مهم‌ترین مباحثی که در علم عرفان مطرح می‌شود، بحث از سیر و سلوک است. هر کدام از عارفان برای بیان مقصود از سیر و سلوک، تعبیری مخصوص دارند. آن چنان‌که رسیدن به سرمنزل مقصود نزد هر عارف با عارف دیگر متفاوت است؛ چه در انتخاب راه و چه بیان آن. یکی از مشهورترین شاعران و گویندگان متصوف زبان عربی ابن‌فارض(576 ـ 632ق) معروف به سلطان‌العاشقین است که از آبشخور عرفان و ادب هم‌زمان نوشیده است. ابن‌فارض عرفان و سلوک خود را بر پایه‌های عشق بنا نهاده و از شرب مدام سخن می‌گوید؛ به گونه‌ای که در باور او عشق مهم‌ترین موضوع در عالم هستی و بزرگ‌ترین انگیزه برای متعالی شدن آدمی است. این جستار نگاهی است عرفانی ـ ادبی به سلوک این شاعر عارف و در چهار مرحلة ملاحظة حسی، معاینة نفسانی، مطالعة قلبی و مشاهدة روحی مورد پژوهش و تحقیق قرار گرفته است. بررسی این مراحل نشان می‌دهد مهم‌ترین وسیله‌ای که ابن‌فارض را در بیان این سلوک یاری می‌دهد، استفاده از رمز است و پیغام او را تنها اهل عرفان درک می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3906 - دیالوگ یا جبروت متن؛ واکاوی برداشت جامی از باده‌سرایی ابن‌فارض
سیّد حسین سیّدی سعیده ممیزی

دیدگاه‌های مخاطب‌محور، رویکردهای جدیدی پیش‌ روی ما قرار داده است تا با استفاده از آن بتوانیم، ارتباط بهتری با متون ادبی ـ به‌ویژه متون قدیمی ـ برقرار کنیم. با توجه به تفاوت مقتضیات خواننده و یک متن قدیمی، ارتباط متن و خواننده، به کمال نمی‌رسد مگر آنکه از گذر تاریخ برداش أکثر

دیدگاه‌های مخاطب‌محور، رویکردهای جدیدی پیش‌ روی ما قرار داده است تا با استفاده از آن بتوانیم، ارتباط بهتری با متون ادبی ـ به‌ویژه متون قدیمی ـ برقرار کنیم. با توجه به تفاوت مقتضیات خواننده و یک متن قدیمی، ارتباط متن و خواننده، به کمال نمی‌رسد مگر آنکه از گذر تاریخ برداشت‌ها از یک متن، مقتضیات خاص متن را بازشناسی کنیم. هدف این پژوهش آن است که آیا فردیت می‌تواند تلقی افراد را از موضوع تحت تأثیر قرار دهد یا نه.این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی نشان‌دهندة آن است که جامی از جهت عاطفه و شور که اساس باده‌سرایی ابن‌فارض است با او یک‌دله شده و از همین رو توانسته تصویر روحی و کلی شعر ابن‌فارض را احیاء کند. انسجام شعری ابن‌فارض یک نمود اساسی از ماتریس متن اوست و ما را از تصاویر جزئی مشترک با باده‌سرایی مادی به تصویر کلی از متن می‌رساند تا جایی که به جای تصویرِ "لایعقلِ"(مستانگی در لحظه) باده‌سراییِ مادی، به تصویر لن‌یعقل "(مستانگی ابدی) می‌رسیم، و اگر در جزء به باده‌سرایی مادی نزدیک می‌شود نیک می‌داند که چگونه در سیاق و ساختار "یک چیز دیگر" باشد، اما جامی به دلیل پرداختن مفصل به هر بیت از انسجام سراسری، بازمانده و هر بیت برای او یک فصل جدا و یک شب شورانگیز است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3907 - شیوه‌های کرامت شفابخشی در متون نثر عرفانی
مریم حقی

کرامت، خرق عادتی است که از اولیاءالله سر می‌زند و در عرفان و تصوف جایگاه ویژه‌ای دارد. انواع گوناگون کرامات به سه گونه اصلی اِخبار از غیب، اشراف بر ضمایر و تصرف در عالم هستی تقسیم‌بندی می‌شوند و هر کدام شامل چندین گونة فرعی می‌باشند. از گونه‌های فرعی کرامات، تصرف در عال أکثر

کرامت، خرق عادتی است که از اولیاءالله سر می‌زند و در عرفان و تصوف جایگاه ویژه‌ای دارد. انواع گوناگون کرامات به سه گونه اصلی اِخبار از غیب، اشراف بر ضمایر و تصرف در عالم هستی تقسیم‌بندی می‌شوند و هر کدام شامل چندین گونة فرعی می‌باشند. از گونه‌های فرعی کرامات، تصرف در عالم هستی و شفا دادن بیماران است که گاه در زمان حیات صاحب کرامت و گاه پس از وفات او اتفاق می‌افتاد. بیماری‌هایی که در این‌گونه کرامت وارد شده است اغلب بیماری‌های مادرزاد و یا بیماری‌های مزمنی بود که همة طبیبان از علاج آن عاجز شده و یا بر اثر نفرین شیخ به وجود می‌آمد. شیوه‌های شفابخشی بسیار متنوع است که از میان آن می‌توان به سورة حمد خواندن، دعا خواندن، دست کشیدن، دمیدن، آب دهان مالیدن، استفاده از وسایل صاحب کرامت همچون لباس، کفش، کلاه و خلال دندان او، پانیذ دادن، شعر خواندن، برگرفتن بیماری، توبه کردن بیمار و... اشاره کرد. در اغلب این کرامات، بیمار شفای کامل می‌یابد به گونه‌ای که گاه تا پایان عمر به آن بیماری دچار نمی‌شود. در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی سعی شده است شیوه‌های مختلف کرامت شفابخشی که در کتب منثور عرفانی متقدم آمده است، دسته‌بندی و تحلیل شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3908 - تحلیل ساختاری کمال دیوان و امشاسپندان با نگاهی به آیین مزدیسنا و اسطوره‌های پیشاآریایی
حجت اله اسماعیل‌نیا گنجی رضا فرصتی جویباری حسینعلی پاشاپاسندی

نویسنده در این مقاله سعی دارد با روش توصیفی ـ تحلیلی واژة کمال دیوان و امشاسپندان را در زبان اوستایی ریشه‌یابی کند و با ژرف کاوی در ساختار واژگانی از یک‌سو و کنکاش در مفاهیم تطبیقی آن از سوی دیگر تلاش می‌شود تا صورتی دیگرگونه از طرح مسأله به دست داده شود. از این منظر، ج أکثر

نویسنده در این مقاله سعی دارد با روش توصیفی ـ تحلیلی واژة کمال دیوان و امشاسپندان را در زبان اوستایی ریشه‌یابی کند و با ژرف کاوی در ساختار واژگانی از یک‌سو و کنکاش در مفاهیم تطبیقی آن از سوی دیگر تلاش می‌شود تا صورتی دیگرگونه از طرح مسأله به دست داده شود. از این منظر، جوهرة ثنویّت مزداپرستی، در تمام جزئیات و شئونات این آیین جاری ست و عملکرد به اصطلاح درخت گون دارد، هر چه از ریشه به سمت جزئیات پیش می رویم، تکثّر در کمیّت مشهودتر می گردد و این در حالی است که ویژگی های بنیادین ریشه در فرعی ترین سرشاخه ها، قابل پی گیری است. بی تردید آنچه ریشه های این ثنویّت را تشکیل می دهد، نخستین تقابل اهوره با اهریمن است و این همانا آفرینش امشاسپندان به دست اهوره و آفرینش کمال دیوان به تلافی، از سوی اهریمن است. واکاوی دقیق هر یک از اعضای این دو گروه خود روشنگر جزئیات تشکیل دهندة این ثنویّت و آشکارکنندة زوایای مستور تقابل ها با یکدیگر است. برای دست یافتن به این مقصود، مؤثرترین روش، بررسی ژرف کاوانة اعضای هر یک از دو گروه و قیاس آن ها با یکدیگر است. این شیوه، خود راه گشایی است برای رسیدن به تقابل‌هایی دیگر که در سرشاخه های فرعی این نظام درخت گون صورت می‌پذیرد و در قالب موجودات اهریمنی و اهورایی تجلی می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3909 - بررسی و نقد بن‌مایۀ اساطیری دیو در منظومۀ ویس و رامین و داستان گنبد پنجم هفت‌پیکر نظامی
قدرت قاسمی پور نصراله امامی مختار ابراهیمی پگاه تلاوری

اسطوره‌ها، به عنوان زیرساخت و پشتیبان فرهنگ در متون غنایی فارسی، نقش مهمی در بازنمایی خویش‌کاری شخصیت‌های روایی داشته است. در همین راستا، در روایت‌های اساطیری آفرینش، دیو و اهریمن با نقش نابودگری خود، در زیرساخت داستان سبب پس زدن شخصیت‌های اهورایی شده است. اگر از این زا أکثر

اسطوره‌ها، به عنوان زیرساخت و پشتیبان فرهنگ در متون غنایی فارسی، نقش مهمی در بازنمایی خویش‌کاری شخصیت‌های روایی داشته است. در همین راستا، در روایت‌های اساطیری آفرینش، دیو و اهریمن با نقش نابودگری خود، در زیرساخت داستان سبب پس زدن شخصیت‌های اهورایی شده است. اگر از این زاویه به موضوع بنگریم، بن‌مایۀ دیو باعث غنای داستانی در هر دو منظومۀ ویس و رامین و داستان گنبد پنجم هفت‌پیکر است و هر دو شاعر با تقابل نیروهای اهریمنی و اهورایی، شوق دوگانۀ خیر و شرّ را در ژرف‌ساخت روایت برجسته‌ کرده‌اند. در هر دو منظومه، روایت‌گر می‌کوشد با گفتار و رفتار شخصیت‌ها، اخلاق و حکمت را رنگ و نمای پیروزمندانه بزند، اما پردازش و پرورش نقش دیو در ژرف‌ساخت دو منظومه، یکسان نیست. مقالۀ حاضر، با روش تحلیلی و توصیفی، می‌کوشد خویش‌کاری بن‌مایۀ اساطیری دیو، در ظاهر و بطن روایت این دو داستان را بررسی و تعیین کند. در زیرساخت اسطوره‌ای منظومۀ ویس و رامین که نبرد میان اهریمن و اهورامزداست، اخلاق و حکمت اهورایی که شاه‌موبد نماد آن است، در برابر عشقِ ویس و رامین شکست می‌خورد، درحالی‌که در هفت‌پیکر نظامی، خرد اشراقی (اهورایی) و روح قدسی بر اهریمن نفس چیره می‌گردد. باید یادآوری کرد که نوع نگرش شاعر و فضای اندیشگانی پیشامتن، به‌ویژه اندیشۀ زرتشتی، زروانی و مانوی حاکم بر این دو منظومه، سبب تفاوت‌هایی در تصویرپردازی‌ها و روایت‌گری‌های داستان‌ها شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3910 - خاستگاه و منشاء خواب‌های مشایخ در تذکرةالاولیا
عیسی نجفی قدرت الله علیرضایی

یکی از معماهایی که از دیرباز ذهن بشر را به خود مشغول کرده، مسأله خواب بوده است. این امر بر بسیاری از علوم چون ادیان، اساطیر، روان‌شناسی، ادبیات، عرفان و تصوّف تأثیر گذاشته است. عرفا و متصوّفه از خواب به عنوان منبع الهام، برای حلّ بسیاری از مسائل خود استفاده می‌کردند و ب أکثر

یکی از معماهایی که از دیرباز ذهن بشر را به خود مشغول کرده، مسأله خواب بوده است. این امر بر بسیاری از علوم چون ادیان، اساطیر، روان‌شناسی، ادبیات، عرفان و تصوّف تأثیر گذاشته است. عرفا و متصوّفه از خواب به عنوان منبع الهام، برای حلّ بسیاری از مسائل خود استفاده می‌کردند و برای آن ارزش زیادی قائل بودند. عطار در تذکرةالاولیا بسیاری از خواب‌های مشایخ و اولیا را بدون هیچ تردید و تزلزلی نقل کرده است. به دلیل اهمیت موضوع خواب از گذشته تعریف و تقسیم‌بندی‌‌هایی برای آن ذکر شده است، مانند: خواب‌های صادقه، صالحه و... . در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی نخست خواب‌های نقل شده در تذکرةالاولیا را از لحاظ کمی و موضوع مطرح در آن‌ها یا شخصیت‌های اصلی آن‌ها تقسیم‌بندی و در پایان ارتباط خواب‌های تعریف شده را با واقعیات زندگی شخصیت‌ها مورد بررسی و تطبیق قرار می‌گیرد. نتیجۀ پژوهش آن است که بسیاری از خواب‌ها ریشه در زندگی واقعی مشایخ و عرفا داشته و همچنین هدف مشایخ از تعریف و بیان خواب‌ها و تأثیرگذاری آن‌ها به این دلیل بوده که خواب جزئی از نبوّت و پیامی از فراسوی عالم ماده تلقی می‌شده‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3911 - مقایسه کهن‌الگوهای یونگ با شیوة عرفانی ابوسعید
تقی اژه‌ای مهدی عرب جعفری

عارفان مسلمان و یونگ نظریات و تعالیم همانندی دارند. کهن‌الگوهای یونگ، به‌ویژه دو کهن‌الگوی سایه و نقاب را می‌توان به تعالیم عارفان مسلمان نزدیک دانست. ویژگی‌هایی که یونگ برای کهن‌الگوی سایه برمی‌شمارد، نزدیک به ویژگی‌هایی است که عارفان اسلامی برای نفس برمی‌شمارند و عباد أکثر

عارفان مسلمان و یونگ نظریات و تعالیم همانندی دارند. کهن‌الگوهای یونگ، به‌ویژه دو کهن‌الگوی سایه و نقاب را می‌توان به تعالیم عارفان مسلمان نزدیک دانست. ویژگی‌هایی که یونگ برای کهن‌الگوی سایه برمی‌شمارد، نزدیک به ویژگی‌هایی است که عارفان اسلامی برای نفس برمی‌شمارند و عبادت‌ها و ریاضت‌هایی که عارفان برای رام کردن نفس انجام می‌دهند تا حدودی همانند کهن‌الگوی نقاب در نزد یونگ است. البته به دلیل متفاوت بودن هدف و مبانی معرفتی یونگ و عارفان، تفاوت‌هایی نیز در روش آنان وجود دارد. این پژوهش می‌کوشد این دو کهن‌الگو در نزد یونگ را با تعالیم ابوسعید ابوالخیر تطبیق و مقایسه کند. نگارنده کوشیده است با نگاهی مقایسه‌ای شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو شیوه معرفتی را تبیین کند و نمودهای سایه را در اندیشة ابوسعید بنمایاند و با یافتن انواع نقاب در دیدگاه وی نقش مثبت و منفی آنها را بیان کند. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که هدف یونگ سازگار و هماهنگ کردن انسان با جامعه و رساندن او به فردیت در همین اجتماع است، ولی هدف ابوسعید رساندن انسان به حقیقت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3912 - نمادپردازی عرفانی در قصیده «بکائیة إلی حافظ الشیرازی» سروده عبدالوهاب البیاتی با نگاهی به تأثیر‌پذیری از حافظ
محسن سیفی مهوش حسن پور

گنجایش میراث عرفانی برای بیان حقایق به ‌صورت رمزی و غیرمستقیم سبب شده است تا شاعران به سوی الهام گرفتن از این میراث سوق داده شوند. جستار پیشِ‌رو بر آن است تا به بررسی این مهم در سرودة بکائیة إلی حافظ الشیرازی از عبدالوهاب البیاتی بپردازد و به تطبیق نمادهای عرفانی به‌ کا أکثر

گنجایش میراث عرفانی برای بیان حقایق به ‌صورت رمزی و غیرمستقیم سبب شده است تا شاعران به سوی الهام گرفتن از این میراث سوق داده شوند. جستار پیشِ‌رو بر آن است تا به بررسی این مهم در سرودة بکائیة إلی حافظ الشیرازی از عبدالوهاب البیاتی بپردازد و به تطبیق نمادهای عرفانی به‌ کار رفته در آن با نمادهای شعر عرفانی حافظ اهتمام ورزد. نگارندگان این پژوهش را با تکیه بر اصول مکتب فرانسوی ادبیات تطبیقی و با شیوة توصیفی ـ تحلیلی انجام داده و به این نتیجه دست یافته‌اند که بیاتی برخی از نمادهای عرفانی شعر حافظ مانند قدح، خمر، غزال، قفس، میکده و ... را برای بیان مقاصد خود به ‌کار برده است. هر دو شاعر طبیعت را فضائی مناسب برای تأمّل و اندیشه در ذات باری تعالی یافته و رمزهای خود را از میان عناصر آن برگزیده‌اند. به دیگر بیان، بیاتی و حافظ این نمادها را نه در معنای حقیقی که در معنای مجازی و استعاری به کار بسته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3913 - امیرعبدالقادرالجزایری عارف سلحشور و بنیان‌گذار شعر پایداری الجزایر
نازنین فرزاد عبدالحسین فرزاد

بسیاری از صوفیان بزرگ از همان سده‌های نخستین، همواره درحفظ سرحدات بلاد اسلامی در برابر هجوم دشنمان شرکت داشته‌اند. در دوره‌های تیموری و صفوی، صوفیان به‌ عنوان مهم‌ترین قدرت در برابر بی‌عدالتی اجتماعی، عزلت و گوشه‌نشینی را رها و به‌ طور مستقیم در امور سیاسی دخالت کردند. أکثر

بسیاری از صوفیان بزرگ از همان سده‌های نخستین، همواره درحفظ سرحدات بلاد اسلامی در برابر هجوم دشنمان شرکت داشته‌اند. در دوره‌های تیموری و صفوی، صوفیان به‌ عنوان مهم‌ترین قدرت در برابر بی‌عدالتی اجتماعی، عزلت و گوشه‌نشینی را رها و به‌ طور مستقیم در امور سیاسی دخالت کردند. در قرون اخیر که اروپاییان استعمارگر برای اشغال کشورهای اسلامی به‌ ویژه سرزمین‌های شمال آفریقا حمله کردند، بسیاری از رهبران مقاومت در برابر آنها زاهدان و مشایخ صوفیه بودند. کشور الجزایر نزدیک به یک قرن و نیم (1962-1830) در زیر سلطة بی‌رحمانة فرانسویان قرار داشت. در میان مبارزان الجزایر، امیر عبدالقادر الجزایری، شاعر، عارف، جنگاور و سیاستمداری برجسته بود که حتی دشمنانش نیز فتوت و جوانمردی او را می‌ستودند. در این پژوهش، عبدالقادر به ‌عنوان نخستین شاعر عارف پایداری الجزایر در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم مورد بر‌رسی قرار گرفته است. یکی از بخش‌های مهم عرفان عبدالقادر، قیام به سیف علیه ظلم و بیداد است. به بیان دیگر، عرفان امیر عبدالقادر الجزایری عرفان سلحشوری و انقلابی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3914 - دگردیسی اسطورة آفرینشِ مهری در عرفانِ ایرانی- اسلامی (با تکیه بر اشعارِ مولوی)
عبدالله واثق عباسی یعقوب فولادی

یکی از اصلی‌ترین جایگاه‌های بازتولید اسطوره‌ها، نحله‌های فرهنگی ـ اعتقادی در بسترِ دین و فرهنگِ جدید است. در این گرایش‌های فرهنگی نو، بازتولیدِ اسطوره گاه آگاهانه است و گاه ناآگاهانه؛ گاه به صورت مستقیم و با همان شکل است و گاه با جرح و تعدیل و به شکل‌های مختلف که معمولا أکثر

یکی از اصلی‌ترین جایگاه‌های بازتولید اسطوره‌ها، نحله‌های فرهنگی ـ اعتقادی در بسترِ دین و فرهنگِ جدید است. در این گرایش‌های فرهنگی نو، بازتولیدِ اسطوره گاه آگاهانه است و گاه ناآگاهانه؛ گاه به صورت مستقیم و با همان شکل است و گاه با جرح و تعدیل و به شکل‌های مختلف که معمولاً برای ادامة حیاتِ خود به لایه‌های ژرف‌ترِ فرهنگِ جدید پناه می‌برد. این پژوهش با روشِ تطبیقی ـ تحلیلی بر آن است تا چگونگی دگردیسی و بازتولیدِ اسطورة آفرینشِ مهری (میتراییسم) را در عرفانِ ایرانی ـ اسلامی نشان‌دهد. به نظر می‌رسد اسطورة آفرینشِ مهری از طریق لایه‌های نهانِ فرهنگی، در عرفانِ ایرانی ـ اسلامی تبلور یافته است و به شکلِ کشتنِ گاوِ نفس و گاوِ تن در عرصة عرفان حیاتِ خود را در کالبَدی جدید ادامه می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3915 - بررسی سمبولیسم عرفانی و اجتماعی در اشعار تقی پورنامداریان
محمد بهنام فر اردشیر سنچولی جدید

پورنامداریان از منتقدان و پژوهشگران برجستة جامعة ادبی کشور به حساب می‌آید که جنبة شاعری وی کمتر مورد توجه واقع شده است. وی تحت تأثیر افکار نیما و پیروان او، همچنین مطالعات و پژوهش‌های خود در زمینة عرفان و داستان‌های رمزی آن، در اشعارش گرایش خاصی به بیان رمزی و سمبولیک د أکثر

پورنامداریان از منتقدان و پژوهشگران برجستة جامعة ادبی کشور به حساب می‌آید که جنبة شاعری وی کمتر مورد توجه واقع شده است. وی تحت تأثیر افکار نیما و پیروان او، همچنین مطالعات و پژوهش‌های خود در زمینة عرفان و داستان‌های رمزی آن، در اشعارش گرایش خاصی به بیان رمزی و سمبولیک دارد. بسیاری از این رمزها و نمادها را می‌توان در دو حوزة غالب عرفانی و اجتماعی یا حماسی جای داد. با توجه به همین مطلب، این جستار کوشیده است تا سمبولیسم عرفانی و اجتماعی موجود در شعر پورنامداریان را با توجه به زمینه‌های مطالعات عرفانی شاعر و پژوهش‌های دقیق او در این زمینه و همچنین شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم در زمان سرایش آثارش، مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. نتایج نشان می‌دهد که مطالعات و تأملات شاعر در زمینة عرفان و دقت و تفکر در احوالات عارفان، در خلق سمبل‌های عرفانی اشعارش بسیار مؤثر بوده است. همچنین نتایج بیانگر این است که شاعر بنابر شرایط خاص سیاسی و اجتماعی دوران شاهنشاهی و استبداد حاکم بر آن، به ناچار به زبان سمبولیک روی آورده است و با بیانی نمادین، جامعة بحران‌زده عصر خویش را به تصویر کشیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3916 - ترسیم ساختار دانش در پژوهش‌های عرفانی: تحلیل هم‌واژگانی
سهیلا فرهنگی علی اکبر خاصه آرزو ابراهیمی دینانی

با استفاده از تحلیل هم‌واژگانی می‌توان ساختار دانش را در یک حوزۀ پژوهشی، شناسایی و خوشه‌های موضوعیِ زیر مجموعۀ آن را بیان کرد. در این پژوهش سعی بر آن است تا با کاربرد این روش و استفاده از رویکردهای تحلیل شبکه و دیداری‌سازی علم، ساختار دانش در پژوهش‌های حوزۀ عرفان بررسی أکثر

با استفاده از تحلیل هم‌واژگانی می‌توان ساختار دانش را در یک حوزۀ پژوهشی، شناسایی و خوشه‌های موضوعیِ زیر مجموعۀ آن را بیان کرد. در این پژوهش سعی بر آن است تا با کاربرد این روش و استفاده از رویکردهای تحلیل شبکه و دیداری‌سازی علم، ساختار دانش در پژوهش‌های حوزۀ عرفان بررسی شود. مجموعۀ اصلی رکوردهای تحت مطالعه، 1931 مقالة‌ چاپ ‌شده در حوزۀ عرفان است که در پایگاه استنادی جهان اسلام نمایه شده‌اند. در این پژوهش ـ که به روش کتاب‌سنجی و تحلیل شبکه‌های اجتماعی انجام شده ـ پس از بازیابی رکوردها و یکپارچه‌سازی فایل داده‌ها، اطلاعات به ‌دست‌ آمده با استفاده از نرم‌افزارهای مختصّ علم‌سنجی و همچنین spss مورد تحلیل قرار گرفته است. تحلیل خوشه‌های واژگانی، مهم‌ترین موضوعات مرتبط با پژوهش‌های عرفانی را در یازده خوشه، هر یک را تحت عنوانی مجزا نشان می‌دهد. بر اساس نقشۀ مقیاس چند بُعدی، این یازده خوشه به هشت خوشه با موضوعاتی کلی‌تر و پیوستگی و شباهت بیشتر تقلیل یافت. بررسی مرکزیّت و تراکم هر یک از این خوشه‌ها ـ که بیانگر میزان بلوغ و توسعۀ هر موضوع بر مبنای کلیدواژه‌های آن است ـ در نمودار راهبردی نشان می‌دهد که موضوع حکمت یا عرفان نظری، به‌ویژه در دیدگاه ابن‌عربی علاوه بر داشتن قابلیت توسعه، دارای بیشترین مرکزیت در میان دیگر موضوعات است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3917 - مصادیق ریاضت حقیقی (مشروع) در جهان‌بینی عطار نیشابوری
هادی دینی میر جلیل اکرمی

ریاضت شرعی، اهتمام ورزیدن بیشتر به ورع، پرهیزکاری و رسیدن به عبودیّت واقعی است. ریاضت در عرفان اسلامی هرگز از چهارچوب شریعت خارج نمی‌شود. بررسی ریاضت از دیدگاه عطار به عنوان یکی از سه قلّۀ بلند ادبیات عرفانی، برای مشخص کردن چهارچوب و حدود ریاضت شرعی در عرفان، حائز اهمیت أکثر

ریاضت شرعی، اهتمام ورزیدن بیشتر به ورع، پرهیزکاری و رسیدن به عبودیّت واقعی است. ریاضت در عرفان اسلامی هرگز از چهارچوب شریعت خارج نمی‌شود. بررسی ریاضت از دیدگاه عطار به عنوان یکی از سه قلّۀ بلند ادبیات عرفانی، برای مشخص کردن چهارچوب و حدود ریاضت شرعی در عرفان، حائز اهمیت است. هدف پژوهش این است که به روش تحلیلی، نمایه‌های ریاضت حقیقی و مشروع را در مثنوی‌های عطار نیشابوری بیان کند. عطار در مثنوی‌های خود به چله‌نشینی، شب زنده‌داری، سکوت، چالاکی، صبر و اسیر کردن شهوت به عنوان جلوه‌های مهم ریاضت تأکید می‌کند و آن‌ها را بهترین راه برای پیوستن به حقّ می‌داند. یادکرد بسیار از طرق مختلف ریاضت در مثنوی‌های عطار، نتیجۀ مستقیم پریشانی اوضاع سیاسی و اجتماعی روزگار وی است. بسامد ریاضت‌های جسمانی در مثنوی‌های عطار بیشتر است؛ زیرا این نوع ریاضت‌ها مقدمه و ابزاری برای تزکیۀ نفس به شمار می‌رود. ریاضت حقیقی یا جهاد اکبر از نظر او غلبه بر خواسته‌های نفس امّاره است. به عقیدۀ شیخ، آن زمان که سالک به کمک ریاضت، وجود خود را شکست، نور ذات احدیّت تمامی ‌اجزای وجودش را فرا می‌گیرد و قوت‌‌‌های نفسانی وی در نور حقّ، مستهلک و ناچیز می‌گردد‌‌‌‌. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3918 - بررسی نمادها و کارکردهای کهن‌الگوی «دایره» با تأکید بر تفکّر اسطوره‌ای و عرفانی
امیرحسین مدنی

کهن‌الگوها مجموعه‌ای از تصاویر، صور مثالی و تجربیات زیستی ـ روانی آدمیان را تشکیل می‌دهد که در قالب نماد و مضامین مشترک در اساطیر، ادیان و آیین‌ها، عرفان و قصه‌ها، نمود پیدا کرده است. از مهم‌ترین این کهن‌الگوها، تصویر دایره است که از دیرباز، نمادها و کارکردهای مشترکی در أکثر

کهن‌الگوها مجموعه‌ای از تصاویر، صور مثالی و تجربیات زیستی ـ روانی آدمیان را تشکیل می‌دهد که در قالب نماد و مضامین مشترک در اساطیر، ادیان و آیین‌ها، عرفان و قصه‌ها، نمود پیدا کرده است. از مهم‌ترین این کهن‌الگوها، تصویر دایره است که از دیرباز، نمادها و کارکردهای مشترکی در اسطوره و عرفان داشته است. از جمله نمادهای مربوط به کهن‌الگوی دایره می‌توان به وحدت و تمامیّت، روح، خود، کمال، جلال و قدرت، قداست و تبرّک، بخت و طالع، دوستی و صمیمیّت، زمان و ابدیّت و کارکردهایی چون حفاظت و نگهبانی، تمایز دو فضای ناهمگون، درمان بخشی و تحرک، خودشناسی، تجلّی حقّ، تمثّل معارف الهی و حقایق ربّانی و اطوار هفت‌گانة قلب، اشاره کرد. این مقاله با رویکرد تطبیقی ـ تحلیلی، به برشمردن مهم‌ترین نمادها و کارکردهای کهن‌الگوی دایره در اسطوره و عرفان و بیان خاستگاه‌ها و وجوه مشترک آن کوشیده است اهمیت دایره، مرکز و حرکت دوری را در تفکر اسطوره‌ای و باورهای دینی ـ عرفانی بیان کند همچنین وضوح نقش محوری این طرح‌وارة تصویری را در بیان موتیف‌هایی چون تجلّی، روند تکاملی عالم، قوس نزولی و صعودی، خلق مدام و هفت‌گانه‌های نمادین و مقدّس در حوزة عرفان و تصوّف آشکار تر کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3919 - فرآیند فردیّت‌یابی همای در منظومه همای و همایون بر اساس نظریه تفرّد یونگ
مرتضی بالار حمیدرضا فرضی رستم امانی

امروزه از مهم‌ترین و پرکاربرد‌ترین روش‌های نقد ادبی معاصر، نقد کهن‌الگویی یا نقد اسطوره‌ای است، که به بررسی ماهیّت و ویژگی و کهن‌الگوها و نقش آن‌ها در ادبیات می‌پردازد. نقد بر مبنای اسطوره از بحث‌های یونگ سرچشمه گرفته است و با استعانت از آرای او انجام می‌شود. در این مقا أکثر

امروزه از مهم‌ترین و پرکاربرد‌ترین روش‌های نقد ادبی معاصر، نقد کهن‌الگویی یا نقد اسطوره‌ای است، که به بررسی ماهیّت و ویژگی و کهن‌الگوها و نقش آن‌ها در ادبیات می‌پردازد. نقد بر مبنای اسطوره از بحث‌های یونگ سرچشمه گرفته است و با استعانت از آرای او انجام می‌شود. در این مقاله سعی شده است منظومة همای و همایون خواجوی کرمانی بر اساس نظریة تفرّد یونگ مورد نقد و بررسی قرار گیرد، به این صورت که همای قهرمان داستان، برای رسیدن به همایون سفر خود را به سوی سرزمین چین آغاز می‌کند. سفر قهرمان داستان به سوی چین نمادی از جست‌وجوی وی در خودشناسی و روند فردیّت روانی است، که اساس داستان این منظومه را پی‌ریزی می‌کند؛ قهرمان داستان که در آغاز شاهزاده‌ای جوان و بی‌تجربه بود با فعال شدن کهن‌الگوی آنیما و ارسال فراخوان پیوستگی و یگانگی به قلمرو خودآگاه روان قهرمان، روند فردیّت‌یابی وی آغاز می‌شود و با هدایت پیرخردمند و گذر از مشکلات و سایه‌های درون و انعطاف‌پذیری پرسونا، بین خودآگاه و ناخودآگاه‌اش هماهنگی ایجاد شده و در نهایت فرآیند فردیّت و خودشناسی را با موفقیت به پایان می‌رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3920 - سرگذشت اومروس و اومریسم
سیروس شمیسا شوبانه صراف

بدون شک یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین مکتب‌های اسطوره‌شناسی اِوِمریسم است که اسطوره‌ها را گزارش‌های تحریف‌شدة رویدادهای تاریخی می‌شمارد. این رویکرد از دیرباز در ایران هواداران بسیاری داشته، اما پژوهش اندکی در مورد آن صورت گرفته است. در این مقاله تاریخچۀ این مکتب را از زم أکثر

بدون شک یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین مکتب‌های اسطوره‌شناسی اِوِمریسم است که اسطوره‌ها را گزارش‌های تحریف‌شدة رویدادهای تاریخی می‌شمارد. این رویکرد از دیرباز در ایران هواداران بسیاری داشته، اما پژوهش اندکی در مورد آن صورت گرفته است. در این مقاله تاریخچۀ این مکتب را از زمان انتشار کتاب تاریخِ مقدس اومروس در 300 سال پیش از میلاد مسیح تا قرن 18 میلادی هنگامی‌که به‌ عنوان یک مکتب اسطوره‌شناسی تثبیت شد، مورد بررسی قرارداده‌ و نشان داده‌ایم که چرا و چگونه دیدگاه اومروس به‌ عنوان نظریه‌ای مذهبی دربارۀ خدایان اساطیری به‌ تدریج تبدیل به مکتبی در اسطوره‌شناسی مدرن شده است. در این راستا تلاش کرده‌ایم از متون دست اول استفاده کنیم، از جمله بخشی از کتاب تاریخ مقدس اومروس را به فارسی برگردانده‌ایم. در نهایت کوشیده‌ایم بازتاب کتاب اومروس را در ادبیات فارسی بیابیم و نشان داده‌ایم که بخشی از حماسة کوش‌نامه را می‌توان اقتباسی از این کتاب دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3921 - نقش «منِ نفسانی» در مقالات شمس؛ تجّلی «فرایند آینه» در «ساحت خیالیِ» مؤلف و خصایص «نارسیسیستیِ» آن
شهاب کاظمیان شروین خمسه

شمس تبریزی از مشایخ بزرگ تصوّف و از تأثیرگذارترین چهره‌ها بر مولانا به ‌شمار می‌رود، در عین‌حال از قِبل روایات موجود، ابعاد مبهم بسیاری در مورد احوال و خصوصیّات وی به‌ چشم می‌خورد. در متن مقالات شمس به ‌منزلۀ اثری که بازتاب‌دهندۀ بخش‌هایی از زندگی و عقاید مؤلفِ خود است، أکثر

شمس تبریزی از مشایخ بزرگ تصوّف و از تأثیرگذارترین چهره‌ها بر مولانا به ‌شمار می‌رود، در عین‌حال از قِبل روایات موجود، ابعاد مبهم بسیاری در مورد احوال و خصوصیّات وی به‌ چشم می‌خورد. در متن مقالات شمس به ‌منزلۀ اثری که بازتاب‌دهندۀ بخش‌هایی از زندگی و عقاید مؤلفِ خود است، با مجموعۀ عباراتی مواجهیم که متضمن مفاهیمی نظیر انانیّت و تفاخر بوده، نمایانگر جایگاه و اعتبار مفهوم من نزد مؤلف هستند. این عبارات عمدتاً به ایراد ‌وجوه تحسین برانگیز خود اختصاص‌ داشته، یا دیگر مشایخ را به باد نقد و تقبیح گرفته‌ است. نظر به اینکه در مبانی تصوف، خودپسندی همواره به ‌مثابة مانعی در راه وصول ‌به مطلوب تلقی شده‌ است، با مسئله‌‌ای متناقض‌نما روبه‌روایم که به‌ حتم واجد ریشه‌های گسترده‌ای در شخصیت مؤلف است. بنابر رویکرد روان‌کاوانه، آثار ادبی به ‌منزلۀ مفاهیمی برخاسته از دستگاه نفسانی و بازتابی از ناخودآگاه مؤلف بررسی می‌شوند. بدین‌ترتیب، با روش نقد روان‌شناسانۀ مؤلف از مجرای متن اثر ادبی، به تحلیل مسئلۀ مذکور مبادرت شده، با محوریت مفهوم من نفسانی به بررسی زوایای فکری مؤلف در بستر ساحت خیال وی و کارکردهای نمادین آن پرداخته شده‌ است. این امر در قالب شکلی تحقق‌ یافته از کارگزاری فرایند استعاری مرحلۀ آینه ترسیم شده و در نهایت به ‌صورت بروز مفهوم نارسیسیسم و نمودهای رفتاری آن تبیین شده‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3922 - بررسی تطبیقی قبض و بسط عرفانی در متون آموزشی صوفیه تا قرن هشتم هجری
عبدالعلی اویسی عبدالله واثق عباسی اسماعیل علی پور

قبض و بسط عرفانی، منشأ قرآنی دارد و تا قرن هشتم هجری قمری در متون آموزشی صوفیه محل بحث بوده است. غالب مؤلفان این منابع معتقدند که قبض و بسط از جانب حق بر قلب سالک وارد می‌شود و از جملۀ احوال به شمار می‌رود. در این پژوهش، سعی شده است تا ضمن نشان‌ دادن سیر تحوّل تاریخی قب أکثر

قبض و بسط عرفانی، منشأ قرآنی دارد و تا قرن هشتم هجری قمری در متون آموزشی صوفیه محل بحث بوده است. غالب مؤلفان این منابع معتقدند که قبض و بسط از جانب حق بر قلب سالک وارد می‌شود و از جملۀ احوال به شمار می‌رود. در این پژوهش، سعی شده است تا ضمن نشان‌ دادن سیر تحوّل تاریخی قبض و بسط در متون آموزشی صوفیه به بررسی موارد تشابه، اختلاف و مسئلة تأثیر و تأثر و طرح دیدگاه‌های ممتاز و شاخص راجع به قبض و بسط بر پایة روش‌شناسی عرفان تطبیقی پرداخته شود. پرسش اصلی تحقیق این است که قبض و بسط در سیر تحوّل تاریخی‌شان در متون آموزشی صوفیه، چقدر از معانی قاموسی خود فاصله گرفته و زمینه‌های معنایی و دلالت‌های مفهومی آن‌ها چگونه گسترش و تغییر یافته ‌است؟ با توجه به بسامد بالای کاربرد اصطلاحات قبض و بسط در ادبیات عرفانی فارسی، پژوهش حاضر موجب خواهد شد تا هنگام خوانش متون عرفانی، تأویل‌ها و تحلیل‌های درستی از دیدگاه‌ها و سخنان موجود در آن‌ها انجام گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3923 - انسان در جهان‌بینی شمس تبریزی
سونیا فرهنگ فرهی سهیلا موسوی سیرجانی

جهان‌بینی فردی یا گروهی، به طور کلی، مجموعه نگرش‌های فرد یا گروهی خاص، در باب جهان هستی، خالق هستی و انسان را در بر می‌گیرد. اهمیت بررسی جهان‌بینی از آنجا سرچشمه می‌گیرد که اعمال انسان‌ها بر اساس جهان‌بینی آنها صورت می‌پذیرد. در سخنان باقی مانده از شمس تبریزی در مقالات، أکثر

جهان‌بینی فردی یا گروهی، به طور کلی، مجموعه نگرش‌های فرد یا گروهی خاص، در باب جهان هستی، خالق هستی و انسان را در بر می‌گیرد. اهمیت بررسی جهان‌بینی از آنجا سرچشمه می‌گیرد که اعمال انسان‌ها بر اساس جهان‌بینی آنها صورت می‌پذیرد. در سخنان باقی مانده از شمس تبریزی در مقالات، نکته‌ها و موضوع‌های فراوانی بیان شده است که با بررسی دقیق آنها می‌توان جهان‌بینی شمس تبریزی را دریافت. هدف این مقاله تبیین نگرش شمس در باب انسان - به عنوان یکی از مبانی شناخت جهان‌بینی وی- است. به منظور حصول نتیجه‌ای استوار و دقیق، در این پژوهش، همۀ مطالب وسخنان شمس تبریزی در کتابِ مقالات، مورد بررسی قرار گرفته و استدلال‌ها و شواهد مبتنی بر مجموعه سخنان وی است. با توجه به آنکه عارفان، اغلب به انسان، در سه ساحت انسان و خویشتن، انسان و خدا، و انسان و همنوعان توجه می‌کنند، مباحث این پژوهش نیز، غالب سخنان مهم شمس را در سه زمینۀ فوق در بر می‌گیرد. در این مقاله، مقام و جایگاه برجستۀ انسان در نگاه این عارف ـ که براساس نگرش وحدت وجودی وی بوده است ـ و توجه جدّی و مسئولانه شمس در برابر همۀ انسان‌ها (و نه فقط انسان کامل)، نشان داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3924 - تطبیق غزلی از مولانا با غزلی از سنایی براساس مؤلفه‌های مکتب سوررئالیسم
محمد بهنام فر مصطفی غریب

سرچشمۀ بسیاری از اصول و روش‌های فکری و ادبی مولانا را باید در شعر سنایی جست؛ وجود برخی مؤلفه‌های سوررئالیستی در اشعار مولانا نیز می‌تواند از جملۀ این تأثیرپذیری‌ها باشد و می‌توان گفت که اندیشه‌های سوررئالیستی یا شبه سوررئالیستی، در اشعار هر دو شاعر، البته با شدت و ضعف أکثر

سرچشمۀ بسیاری از اصول و روش‌های فکری و ادبی مولانا را باید در شعر سنایی جست؛ وجود برخی مؤلفه‌های سوررئالیستی در اشعار مولانا نیز می‌تواند از جملۀ این تأثیرپذیری‌ها باشد و می‌توان گفت که اندیشه‌های سوررئالیستی یا شبه سوررئالیستی، در اشعار هر دو شاعر، البته با شدت و ضعف، وجود‌ دارد. در پژوهش حاضر، با روش توصیفی-‌ تحلیلی، دو غزل سوررئالیستی از سنایی و مولانا بررسی و وجوه اشتراک و افتراق آن دو در مؤلفه‌های سوررئالیستی نشان‌ داده ‌شده ‌است. نتایج تحقیق نشان‌ می‌دهد که ویژگی‌هایی سوررئالیستی همچون ذهنیت مطلق، حذف دو عامل زمان و مکان، بیان امور شگفت‌انگیز، نگارش خودکار، مستی و سکر، تخیل و رؤیا، تجلی روحانی، اعتقاد به نامحرمی زبان، عشق و آزادی، در هر دو غزل وجود‌ دارد. از جمله تفاوت‌های دو غزل، می‌توان به تفاوت در میزان نگارش خودکار، مستی و سکر بیشتر مولانا نسبت به سنایی و زبان تصویری‌تر و هیجان‌انگیزتر مولانا اشاره‌کرد؛ چنانکه شعله‌واری بیان سنایی در تصویر شمع و شعله‌واری بیان مولانا در خود آتش نمایان شده ‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3925 - بازکاوی «چلّه‌نشینی» در ساختار عرفان اسلامی ـ ایرانی
طاهره کوچکیان بهناز پیامنی

چلّه‌نشینی یکی از آداب ویژه، برای ارتباط خاصّ با حقیقت یگانه است که با جلوه‌های مشترک و گاه متفاوتی در فرهنگ‌ها و مکاتب عقیدتی و مسلکی در ایران و بخش‌هایی از اروپا و شرق آسیا ظهور و بروز یافته است. هدف از پژوهش حاضر، بازکاوی چلّه و چّله‌نشینی در عرفان شرقی و به‌ویژه عرف أکثر

چلّه‌نشینی یکی از آداب ویژه، برای ارتباط خاصّ با حقیقت یگانه است که با جلوه‌های مشترک و گاه متفاوتی در فرهنگ‌ها و مکاتب عقیدتی و مسلکی در ایران و بخش‌هایی از اروپا و شرق آسیا ظهور و بروز یافته است. هدف از پژوهش حاضر، بازکاوی چلّه و چّله‌نشینی در عرفان شرقی و به‌ویژه عرفان اسلامی است؛ در این راستا به بن‌مایه‌های اجتماعی و تاریخی و ساختارهای فردی و سازمانی آن توجه شده است. ریشۀ چلّه‌نشینی را گونه‌ای اصیل از یکی از رسوم اعتقادی، مذهبی و عرفانی باید به شمار آورد که مقاصدی چون تسخیر عالم ماوراء‌الطبیعه، به خلوت پناه بردن از قیل و قال روزمره، پیراسته شدن از آلایش‌ها، آراسته شدن به صفات متعالی، خالص شدن روح به منظور هماهنگی با روح آفرینش و رسیدن به کمال حقیقی و حقیقت ناب را دنبال می‌کند. بر این اساس چلّه‌نشینی در دو مفهوم عامّ و خاصّ مطرح می‌گردد؛ در مفهوم عامّ، گوشه‌گیری‌های سالکان در ساختارهای اعتقادی، عرفانی و دینی مورد نظر است تا بتوان با توجه به مرز ظریف بین شیوه‌های سلوک، محدوده‌ای مشخص برای چلّه‌نشینی متصوّر شد. چلّه‌نشینی در مفهوم خاصّ، چلّه نشستن در زمان مشخص در خانقاه به منظور دست یافتن به کمال حقیقت است. این پژوهش به روش توصیفی و تاریخی بر اساس منابع کتابخانه‌ای و استناد به منابع کتبی صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3926 - تأثیر آخرت‌اندیشی بر عرفان سنایی در حدیقةالحقیقه
علیرضا محمدی کله سر سوسن موسایی

معمولاً حدیقةالحقیقه را به دلیل در بر داشتن اصطلاحات، حکایات و مضامین عرفانی، نخستین منظومة عرفانی می‌خوانند. با وجود این به نظر می‌رسد عرفان نقشی مرکزی در این منظومه ندارد. مقالة حاضر بر آن است تا ضمن شناسایی مضمون و اندیشة اصلی و غالب در حدیقةالحقیقه، تأثیر آن را بر ت أکثر

معمولاً حدیقةالحقیقه را به دلیل در بر داشتن اصطلاحات، حکایات و مضامین عرفانی، نخستین منظومة عرفانی می‌خوانند. با وجود این به نظر می‌رسد عرفان نقشی مرکزی در این منظومه ندارد. مقالة حاضر بر آن است تا ضمن شناسایی مضمون و اندیشة اصلی و غالب در حدیقةالحقیقه، تأثیر آن را بر تلقی سنایی از اصطلاحات و مفاهیم عرفانی نشان دهد. برای دست‌یابی به این اهداف، با استفاده از روشی ساختاری، به تحلیل روابط معنایی واژگان و مفاهیم اصلی پرداخته شده است. می‌توان گفت تقابل دنیا و آخرت مضمون و تقابل اصلی حدیقةالحقیقه را تشکیل می‌دهد. وابسته‌های معنایی طرفین تقابل نشان می‌دهند که تلقی سنایی از دنیا و آخرت تفاوتی با تلقی رایج در متون غیر عرفانی ندارد. قدرت این تقابل تا حدی است که معنای اصطلاحات و مؤلفه‌های عرفانی را نیز به نفع خود تغییر داده و آن‌ها را به عناصری به دور از باطن‌گرایی رایج در سنت تصوف تبدیل کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3927 - مفهوم‌شناسی واژۀ «هنر» در عرفان با تکیه بر شعر حافظ
حیدر قلی زاده فرهاد محمدی

واژۀ هنر در متون کهن در معانیِ گوناگونی به کار رفته و در تمام انواع متون ادبی هر صفت و مفهومی که جنبۀ مثبت داشته با عنوان هنر بیان شده است. این واژه در حماسه بر هر عمل و صفتی که دارای ارزش و در ارتباط با آیین پهلوانی و حماسی بوده، اطلاق شده است. خالقان آثار تعلیمی و غنا أکثر

واژۀ هنر در متون کهن در معانیِ گوناگونی به کار رفته و در تمام انواع متون ادبی هر صفت و مفهومی که جنبۀ مثبت داشته با عنوان هنر بیان شده است. این واژه در حماسه بر هر عمل و صفتی که دارای ارزش و در ارتباط با آیین پهلوانی و حماسی بوده، اطلاق شده است. خالقان آثار تعلیمی و غنایی نیز هرگاه‌ خواسته‌اند مفهومی را برجسته جلوه دهند، آن را هنر نامیده‌اند. به نظر می‌رسد مفاهیمی که از این واژه برداشت می‌شود، ناشی از خود واژه نیست، بلکه گوناگونی معنایی آن، نتیجۀ بافت موضوعی است. در عرفان هم واژۀ هنر علاوه بر معانی رسمی و عامی که در غیر عرفان نیز وجود دارد، برای معانی خاصی که شاعران عارف مدّنظر داشته‌اند، به کار رفته است. در شعر حافظ هنر در چند معنا به کار گرفته شده است: عشق، رندی، نظربازی، توکّل، غم و دیگر مفاهیمی که در عرفان مهّم‌اند و هنر دانسته شده‌اند. امّا مهم‌ترین نکتۀ مورد بحث در شعر حافظ، اطلاق هنر به عمل سیر و سلوک و اشاره به عارفان با عنوان اهل هنر است. در این نوشتار نخست به واژۀ هنر در متون کهن اشاره می‌کنیم، سپس به معنای خاصّ آن در شعر حافظ می‌پردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3928 - بررسی و تحلیل جایگاه زهد در اندیشۀ مولوی
رضا رفایی قدیمی مشهد غلام حسین غلام حسین‌زاده

زهد به ‌عنوان یکی از عوامل اصلی شکل‌ دهندۀ تصوف، از مباحث مهم و مورد توجه صوفیه است که در متون عرفانی از آن سخن به میان آمده است. در این پژوهش دیدگاه‌های مولانا جلال‌الدین محمد بلخی دربارۀ زهد بررسی شده است. مولانا تلقیات متفاوتی نسبت به زهد داشته و از منظرهای گوناگون ب أکثر

زهد به ‌عنوان یکی از عوامل اصلی شکل‌ دهندۀ تصوف، از مباحث مهم و مورد توجه صوفیه است که در متون عرفانی از آن سخن به میان آمده است. در این پژوهش دیدگاه‌های مولانا جلال‌الدین محمد بلخی دربارۀ زهد بررسی شده است. مولانا تلقیات متفاوتی نسبت به زهد داشته و از منظرهای گوناگون به این مقوله نگریسته است. هدف پژوهش پاسخ به تبیین تلقیّات متفاوت مولانا در باب زهد و چرایی نگاه‌های متفاوت از سوی او است. نگارندگان برای نیل به این هدف، واژه‌های زهد و زاهد را در آثار منثور و منظوم مولانا بررسی و تحلیل کرده‌اند و تلاش می‌کنند جایگاه ارزشی زهد و کارکردهای آن را در هر یک از این دو دسته از آثار نمایان و دلیل یکسان نبودن نگاه مولانا به زهد را تبیین نمایند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مولانا از سه منظر فقیه، عارف و قلندر به زهد نگریسته است. از منظر نخست، زهد جایگاه والایی دارد و از دو منظر دیگر، امری کم ارزش است. به‌ نظر می‌رسد میزان فردیت متفاوت مولانا در آثار مختلف، عامل ارزش‌گذاری متفاوت او در مورد زهد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3929 - واکاوی تشابه و افتراق مؤلّفه‌های سوررئالیسم غربی و مؤلّفه‌های مشابه در مثنوی معنوی
فاطمه کولیوند غلامرضا سالمیان فاطمه کلاهچیان

سوررئالیسم مکتبی است که در قرن بیستم در فرانسه پدیدار شد. این مکتب دارای اصولی است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: رؤیا و تخیّل، نگارش خودکار، تصادف عینی، جنون و دیوانگی، امر شگفت و جادو و ... . هر چند این مکتب در اروپا مطرح شد، امّا پیشتر در میان فرهنگ‌های دیگر نشانه‌ه أکثر

سوررئالیسم مکتبی است که در قرن بیستم در فرانسه پدیدار شد. این مکتب دارای اصولی است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: رؤیا و تخیّل، نگارش خودکار، تصادف عینی، جنون و دیوانگی، امر شگفت و جادو و ... . هر چند این مکتب در اروپا مطرح شد، امّا پیشتر در میان فرهنگ‌های دیگر نشانه‌هایی از آن دیده می‌شد. آثار عرفانی شرق از جمله عرفان ایران نمونه‌ای از آن است. می‌توان گفت نویسندگان متون صوفیه پیش از ظهور سوررئالیسم در اروپا آثار ارزشمندی با ویژگی‌های سوررئالیستی ارائه کرده‌اند. گاه بین این آثار و آثار سوررئالیستی غرب، تفاوت‌های عمیقی وجود دارد که از اصالت سوررئالیسم ایرانی حکایت می‌کند. مثنوی مولانا یکی از آثاری است که در کنار طرح اندیشه‌های سوررئالیستی، در مواردی تفاوت‌های بارزی با شاخصه‌ها و مفاهیم این مکتب دارد و این مقاله سعی دارد به بررسی وجوه تشابه و تمایز مفاهیم مثنوی و سوررئالیسم بپردازد. درواقع هرچند بین مثنوی و آثار سوررئالیستی شباهت‌هایی دیده می‌شود امّا تمایزاتی نیز وجود دارد که علاوه بر اثبات فرضیّۀ تقدّم و استقلال سوررئالیسم ایرانی، در برخی موارد، دلایلی بر برتری آن ارائه می‌دهد؛ تمایزاتی که در حوزۀ تخیّل، کرامت و جادو، حقیقت و واقعیّت و اصالت مستی بروز یافته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3930 - مرور انتقادی نظریه اسطوره‌شناختی رنه ژرار
مسعود آلگونه جونقانی

رنه ژرار، با اتخاذ رویکردی انتقادی نسبت به دیدگاه‌های مردم‌شناختی فریزر و اشتروس و در ضمن تعلّق خاطر به مکتب روان‌کاوی فرویدی یا همان روان‌کاوی متأخر فرانسوی، مبحثی را در باب تاریخ و فرهنگ مطرح می‌کند که آمیزۀ بدیعی از نقد ادبی، اسطوره‌شناسی، روان‌کاوی و دین‌پژوهی است. أکثر

رنه ژرار، با اتخاذ رویکردی انتقادی نسبت به دیدگاه‌های مردم‌شناختی فریزر و اشتروس و در ضمن تعلّق خاطر به مکتب روان‌کاوی فرویدی یا همان روان‌کاوی متأخر فرانسوی، مبحثی را در باب تاریخ و فرهنگ مطرح می‌کند که آمیزۀ بدیعی از نقد ادبی، اسطوره‌شناسی، روان‌کاوی و دین‌پژوهی است. او با طرح این موضوع که در هر اسطوره‌ای می‌توان ردّپای خشونتی واقعی را یافت که در گذر زمان تبدّل یافته و تغییر چهره داده است، در نهایت به نوعی نظامِ اسطوره‌شناختی اُهمریستی روی می‌آورد که به موجب آن، خشونت‌های عینی تاریخی، برسازندۀ آیین‌ها و اسطوره‌های اقوام تلقی می‌شوند. به این ترتیب، با خوانش متون، قرائن و نشانه‌هایی را احصاء می‌کند که دالّ بر وجود میل محاکاتی در ساخت وجودی و روانی بشر و استمرار فراشدِ قربانی و بلاگردان در بنیادهای فرهنگی اقوام است. بر این اساس، مقالۀ پیش‌رو می‌کوشد با رویکردی تحلیلی ـ انتقادی ضمن بررسی خاستگاه‌های نظری اندیشۀ ژرار، استدلال‌های وی را در این باره بررسی و تحلیل کند. در این پژوهش نگارنده با تأکید بر جایگاه نظری ژرار مبنی بر قول به عدم اصالت آگاهی، موضع ضد دکارتی او را نسبت به سوژه، محل تأمل می&lrm;داند و معتقد است آنچه ژرار به مثابۀ ساختارِ بنیادی فرهنگ مطرح می‌کند، از نوعی ناخودآگاهی کور و لجام گسیخته پیروی می‌کند که مبتنی بر نفیِ جایگاه خودآگاه و خودکار بودگی میل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3931 - بررسی تطبیقی عارفانه‌های عاشقانه عبدالوهاب البیاتی و سهراب سپهری
حسین اعتمادی ناهده فوزی مهرداد آقائی

عشق و عرفان رابطة بسیار نزدیکی با هم دارند، که در ادبیات عربی و فارسی شاعران زیادی به این دو مقوله پرداخته‌اند. عارفانه‌های بیاتی و سپهری بیانگر رویکرد عرفانی آن‌ها در اشعارشان است. با بررسی در اشعار این دو شاعر، رنگ و بوی عرفان شرقی و اسلامی به خوبی هویداست، و نشان‌دهن أکثر

عشق و عرفان رابطة بسیار نزدیکی با هم دارند، که در ادبیات عربی و فارسی شاعران زیادی به این دو مقوله پرداخته‌اند. عارفانه‌های بیاتی و سپهری بیانگر رویکرد عرفانی آن‌ها در اشعارشان است. با بررسی در اشعار این دو شاعر، رنگ و بوی عرفان شرقی و اسلامی به خوبی هویداست، و نشان‌دهندة آن است که هر دو از عرفان شرقی و اسلامی متأثر بوده‌اند. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، به کشف مضامین مشترک عرفانی موجود بین اشعار این دو شاعر همچون: نگاه نوین، تکثرگرایی دینی، آرمان‌شهر، بشارت‌دهنده، زیستن در حال و مرگ، بپردازد و با بررسی تجلّی عرفان شرقی و اسلامی در اشعار آن‌ها نگاه تازه‌ای از این دو شاعر را ارائه دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3932 - مقایسه کهن‌الگوی مرگ و نوزایی در آثار شفیعی‌کدکنی و بدیع صقور
غلامرضا پیروز پری ناز باقری

کهن‌الگوها از اعماق ناخودآگاه جمعی بشر نشأت می‌گیرند و این امر موجب شده در ذهن و روان بشر اسطوره‌ای فراتر از مرزهای جغرافیایی، جریان و سریان پیدا کند. در مقالة پیش رو سعی شده است بر اساس روش تحلیلی ـ تطبیقی، کهن‌الگوی مرگ و نوزایی در دو مجموعة فارسی و عربی معاصر، بگذار أکثر

کهن‌الگوها از اعماق ناخودآگاه جمعی بشر نشأت می‌گیرند و این امر موجب شده در ذهن و روان بشر اسطوره‌ای فراتر از مرزهای جغرافیایی، جریان و سریان پیدا کند. در مقالة پیش رو سعی شده است بر اساس روش تحلیلی ـ تطبیقی، کهن‌الگوی مرگ و نوزایی در دو مجموعة فارسی و عربی معاصر، بگذار کبوتر بخوابد سرودة بدیع صقور، شاعر سوری و مجموعة در ستایش کبوترها از شفیعی‌کدکنی نقد و بررسی گردد. رهاورد این جستار تبیین شباهت‌ها و برخی تمایزات قابل تأمّل در موضوع کهن‌الگوی مرگ و نوزایی در دو اثر مذکور است. موضوع مرگ و نوزایی در این دو مجموعه به سه شکل قابل ردیابی است؛ الف: رویکرد شاعر به موضوع مرگ بیشتر از توجه وی به مفهوم نوزایی است. ب: مرگ و نوزایی به شکل متعادل رخ می‌نماید. ج: میزان توجه به مفهوم نوزایی بیش از توجه به موضوع مرگ است. مهم‌ترین نتایج این پژوهش عبارتند از: بیشتر شعرهای این دو مجموعه بر تعادل میان موضوع مرگ و نوزایی استوار هستند؛ البته توجه به مرگ در شعر بدیع صقور چشمگیرتر است و شفیعی‌کدکنی در اشعارش بر موضوع نوزایی تأکید می‌ورزد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3933 - بررسی رمزهای قمری یک افسانه ایرانی
حکیمه مجاهدی محمدرضا صرفی محمود مدبری

رمزهای قمری، ویژگی‌هایی هستند که با کارکردها و تجلیات قدسی ماه (در مقام یک ایزد) مرتبط‌‌اند. این ویژگی‌‌ها به طور کلی شامل تغییر و دگرگونی، تنظیم زمان، بافتن تقدیر، باروری و باران‌‌زایی، تجدید حیات و مرگ و رستاخیز هستند که ماه به عنوان یک ایزد، جامع و عامل آن‌ها‌ست. هر أکثر

رمزهای قمری، ویژگی‌هایی هستند که با کارکردها و تجلیات قدسی ماه (در مقام یک ایزد) مرتبط‌‌اند. این ویژگی‌‌ها به طور کلی شامل تغییر و دگرگونی، تنظیم زمان، بافتن تقدیر، باروری و باران‌‌زایی، تجدید حیات و مرگ و رستاخیز هستند که ماه به عنوان یک ایزد، جامع و عامل آن‌ها‌ست. هر چیز یا پدیده‌ای که دارای یک یا چند تا از این ویژگی‌ها باشد، نشان و رمزی قمری دارد؛ یعنی ماه حاکم و مسلط بر آن است. افسانه‌های ملی ایران به خوبی باورها و نمادهای مذهبی ـ اساطیری را بازتاب می‌دهند. افسانۀ چشمۀ پری (منتخب از فرهنگ افسانه‌های مردم ایران) به صورت جامع، مجموعه‌‌ای از رمزهای قمری را در خود گرد آورده است. به همین جهت، نگارنده‌‌ها در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی این افسانه را مد نظر قرار داده‌اند تا از رهگذر بررسی آن، ردپای باورهای اساطیری قوم ایرانی را ـ که متمایل به کیش‌های پرستش ماه و آب است ـ نمایان سازند. به این منظور با در نظر گرفتن ویژگی‌های یاد شده، این افسانه ارزیابی شده است. آب، مهم‌ترین عنصر و یا رمز قمری است که مدار روایت و وقوع رویدادها پیرامون آن در گردش است. تقریباً تمام کارکردهای مرتبط با ماه در این افسانه به کار رفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3934 - تحلیل نشانه‌شناختی رابطۀ انسان و خدا در روح الارواح سمعانی
حامد شمس محمود براتی خوانساری

روح‌‌الارواح از آثار مهم قرن ششم هجری است که به شرح اسماء‌الله اختصاص دارد. ارتباط انسان و خدا از موضوعات محوری کتاب است. در این مقاله بر اساس روش تحلیلی ـ توصیفی نشانه‌‌شناسی ساختارگرا، به بررسی رابطۀ انسان و خدا در متن روح‌الارواح سمعانی پرداخته‌‌ شده است. در بررسی مت أکثر

روح‌‌الارواح از آثار مهم قرن ششم هجری است که به شرح اسماء‌الله اختصاص دارد. ارتباط انسان و خدا از موضوعات محوری کتاب است. در این مقاله بر اساس روش تحلیلی ـ توصیفی نشانه‌‌شناسی ساختارگرا، به بررسی رابطۀ انسان و خدا در متن روح‌الارواح سمعانی پرداخته‌‌ شده است. در بررسی متن، به ‌دنبال یافتن آن دسته از عناصر ژرف‌ساختی بودیم که در موضوع ارتباط انسان و خدا، نظام‌‌های نشانه‌‌ای متن را پدید آورده است. این عناصر کلیدی در ساختار تقابل‌‌های متن، به‌ عنوان عوامل اصلی نظام‌ساز شناخته می‌شوند. برای رسیدن به این هدف، از روش لوی استروس بهره بردیم که بر اساس تحلیل تقابل‌‌های دوگانه به بررسی روابط نشانه‌‌ها می‌‌پردازد. با بررسی روابط نشانه‌های متن، نشان دادیم که در دایرۀ نشانه‌‌های قطب خدا، تقابل جلال و جمال؛ قهر و لطف، شبکه‌‌ای از تقابل‌‌ها را به وجود آورده است که با تقابل مثبت و منفی شأن و قدر و مرتبۀ آدمی در نشانه‌‌های قطب انسان، مرتبط است. متن از راه ترکیب عناصر متضاد و تلفیق ویژۀ خود به حل تضادها و تقابل‌‌ها می‌‌پردازد. در نهایت راهی که متن برای حلّ تضادّ‌‌های رابطۀ انسان و خدا ارائه می‌‌دهد، نفی یک طرف رابطه‌ (قطب انسان) است که با شبکه شانه‌‌های جلالی و نظام کلامی متن روح‌الارواح ارتباط پیدا می‌‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3935 - بررسی سلوک عرفانی در قلعه سقریم نیمایوشیج با کاربست نظریه روایت‌شناسی ژرار ژنت
رحمن مکوندی منصوره شکر آمیز ساسان شرفی شهین قاسمی

مبحث روایت‌شناسی دارای چنان قدمتی است که پیشینۀ آن را می‌‌توان در آرای افلاطون و ارسطو یافت. در زمانۀ ما، ژرار ژنت (1930-2018) یکی از منسجم‌ترین نظریه‌های روایت‌‌شناسی را عرضه کرده است. این نوشتار جنبه‌های عرفانی قلعۀ سقریم نیما را با کاربست عناصر روایی نظریۀ ژنت بررسی أکثر

مبحث روایت‌شناسی دارای چنان قدمتی است که پیشینۀ آن را می‌‌توان در آرای افلاطون و ارسطو یافت. در زمانۀ ما، ژرار ژنت (1930-2018) یکی از منسجم‌ترین نظریه‌های روایت‌‌شناسی را عرضه کرده است. این نوشتار جنبه‌های عرفانی قلعۀ سقریم نیما را با کاربست عناصر روایی نظریۀ ژنت بررسی می‌کند. در پژوهش حاضر که با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام گرفته است، نخست نظریة روایی ژنت معرفی می‌گردد، سپس، به تأثیر کاربست هر کدام از عناصر روایی این نظریه در منظومه پرداخته است و در پایان تأثیر کاربست مجموعۀ این عناصر در اثر ارزیابی می‌شود. هدف پژوهش حاضر این است که نشان دهد کاربست این عناصر تا چه اندازه در شکل دهی قلعۀ سقریم به عنوان اثری عرفانی نقش داشته و تا چه میزان به شاعر در بیان مفاهیم عرفانی یاری رسانده ‌است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نیما، با به ‌کارگیری متناسب عناصر رواییِ نظریۀ ژنت در اثر خود، (به طور ناخودآگاه) توانسته اثری همسو با آثار عرفانی ادبیات فارسی خلق کند و نیز با به کارگیری این عناصر روایی، مفاهیم عرفانی را به شیوه‌ای تأثیرگذار در اثر خود بازتاب دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3936 - تحلیل کارکرد اسطوره‌ای معدن‌الدرر شمس‌الدین محمد مرشدی، براساس نظریة جوزف کمپبل
رامین محرمی ثریا کریمی مهین پناهی

10.30495/mmlq.2021.680949

بسیاری از مضامین معدن‌الدرر منطبق با مفاهیم اساطیری است و باورهای اساطیری نقش بارزی در شکل‌گیری مطالب این تذکرة عرفانی دارد. این پژوهش به روش تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی تجربة عرفانی و مراحل سیر و سلوک شیخ حاجی ناصرالدین عمر مرشدی بر مبنای نظریة جوزف کمپبل پرداخته است. هدف أکثر

بسیاری از مضامین معدن‌الدرر منطبق با مفاهیم اساطیری است و باورهای اساطیری نقش بارزی در شکل‌گیری مطالب این تذکرة عرفانی دارد. این پژوهش به روش تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی تجربة عرفانی و مراحل سیر و سلوک شیخ حاجی ناصرالدین عمر مرشدی بر مبنای نظریة جوزف کمپبل پرداخته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان سنخیّت مضامین معدن‌الدرر با نظریة جوزف کمپبل و موارد انطباق عرفان با اسطوره است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که قداست اسطوره‌ای قهرمان معدن‌الدرر، همانند ایزدان و دیرینه‌الگوها است. مطابق با نظریة تک‌اسطورة کمپبل، سفر قهرمان معدن‌الدرر در سه مرحلة: عزیمت، تشرف و بازگشت قابل تبیین است. شیخ مرشدی به عنوای قهرمان جستجوگر برای تحقق فردانیت، سفر انفسی خود را با ندای آهو آغاز، و با گذر از آستان و خروج از زهدان غار، تولدی دوباره را تجربه می‌کند و با گذراندن آیین تشرف و بازگشت، به تجلّی مقدّس دست می‌یابد. در پایان سفر انفسی، قهرمان به مقامی فراتر از تضادها دست می‌یابد و خداوند در همه چیز برای او متجلی می‌شود. شیخ مرشدی در تجربة عرفانی خود، الگوهای اساطیری را تکرار می‌کند. بسیاری از حکایت‌های معدن‌الدرر با مؤلفه‌های سفر قهرمان کمپبل همخوانی دارد و تنها در برخی از مؤلفه‌ها جابه‌جایی دیده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3937 - تحلیل نرینگی گوساله سامری براساس نقدکهن الگویی
زهرا محققیان

داستان گوسالة سامری یکی از داستان‌های مهم قرآن کریم است که در تورات نیز بارها بدان اشاره شده است. در کنار تمامی تحقیقاتی که پیرامون این داستان انجام شده آنچه حائز اهمیت است توجه به علت انتخاب این گوساله در میان انواع حیوانات توتمی و سپس علت نرینگی آن است؛ به این معنا که أکثر

داستان گوسالة سامری یکی از داستان‌های مهم قرآن کریم است که در تورات نیز بارها بدان اشاره شده است. در کنار تمامی تحقیقاتی که پیرامون این داستان انجام شده آنچه حائز اهمیت است توجه به علت انتخاب این گوساله در میان انواع حیوانات توتمی و سپس علت نرینگی آن است؛ به این معنا که علت انتخاب گوساله از میان تمامی حیوانات توسط سامری چیست؟ چرا جنسیت این گوساله در قرآن کریم به صورت مذکر بازتاب یافته ‌است؟ اساساً بازگویی این واقعه و تلمیح به این گوسالة نرینه در آیات قرآن کریم با چه هدفی بوده‌ است و کارکرد آن در القای پیام هدایت چیست؟ در این مقاله با کاوش در باورهای فرهنگی منطقه بین‌النهرین و سرزمین اقوام مختلف سامی کوشش شده‌ است تا ویژگی‌های گوساله از حیث اهمیت آیینی و نمادین آن مورد بررسی قرار گیرد و سپس بافت معنایی جنسیت‌یافتگی این گوساله در قرآن کریم واکاوی شود. این نوشتار با رویکرد تحلیلی ـ تطبیقی میان قرآن کریم و کتاب مقدّس از روش نقد کهن‌الگوهای یونگی نیز بهره برده‌ است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که نرینگی این گوساله از شمار آن دسته مضامینی است که بار معنایی خاصی دارد و در مقام نفی برخی از رسوم جاهلی پیرامون تقدیس اجرام طبیعی به کار رفته ‌است. البته از آنجا که این جنسیت‌زدگی دارای کارکرد ثبوتی در ادیان توحیدی نبوده؛ بنابراین زمینه‌ای برای گسترش و تداوم فراهم نیافته‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3938 - بررسی و تحلیل تعالیم تصوف بر مبنای نظریه گفتمان قدرت میشل فوکو
فاطمه الهامی عبدالغفور جهاندیده محمدریاض رئیسی

تصوف به ‌مثابه یک نهاد اجتماعی در تاریخ ایران از اهمیت فراوانی برخوردار است. اصول، قواعد و تعالیم آن دارای آیین خاصی بوده که صوفیه ملزم به رعایت آن بوده‌اند. تصوف به ‌موازات تغییرات سیاسی و اجتماعی، فراز و فرودهایی داشته و دارای گرایش‌ها و شاخه‌های بسیاری بوده است، اما أکثر

تصوف به ‌مثابه یک نهاد اجتماعی در تاریخ ایران از اهمیت فراوانی برخوردار است. اصول، قواعد و تعالیم آن دارای آیین خاصی بوده که صوفیه ملزم به رعایت آن بوده‌اند. تصوف به ‌موازات تغییرات سیاسی و اجتماعی، فراز و فرودهایی داشته و دارای گرایش‌ها و شاخه‌های بسیاری بوده است، اما با همة گستردگی، همچنان می‌توان آن را به عنوان یک گفتمان فوکویی در نظر گرفت. پژوهش حاضر با روش تحلیلی ـ تطبیقی در پی کشف کارکردها، ساختار و تشریح مقولة قدرت در تصوف بر پایة نظریة گفتمان قدرت فوکو است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که تصوف دارای کارکرد دوگانه است؛ از یک‌سو نوعی انضباط عمومی به وجود می‌آورد، آزادی فردی را تحت شعاع قرار می‌دهد و تعالیم آن، گزاره‌های قدرت را تقویت و تثبیت می‌کند؛ از سوی دیگر تصوف اگرچه درون اِپیستمة (معرفت و آگاهی) زمانة خود قرار دارد، در برخی مواقع می‌تواند دامنة معرفت عمومی را گسترش داده و به‌ عنوان یک گفتمان رقیب در برابر گفتمان‌های دیگر از جمله نهادِ قدرتِ حاکم مطرح شود و با توزیع قدرت و ثروت، تا حدودی هرچند اندک از خودکامگی نهادهای موازی و به ‌خصوص نهاد حاکم بکاهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3939 - چهره سیستان در آینه باورها و اساطیر زرتشتی
سیده فاطمه زارع حسینی وجیهه ابهری مارشک

در متون دینی ایران باستان و به ویژه در ادبیات زرتشتی، دیار سیستان اهمیت شایانی یافته و بارها از این منطقه و مکان‌های اساطیری، تاریخی، جغرافیایی و یا افراد مرتبط با آن سخن به میان رفته است. با عنایت به اهمیت این موضوع و نبود پژوهشی جامع در این باره، در مقالة حاضر با روشی أکثر

در متون دینی ایران باستان و به ویژه در ادبیات زرتشتی، دیار سیستان اهمیت شایانی یافته و بارها از این منطقه و مکان‌های اساطیری، تاریخی، جغرافیایی و یا افراد مرتبط با آن سخن به میان رفته است. با عنایت به اهمیت این موضوع و نبود پژوهشی جامع در این باره، در مقالة حاضر با روشی توصیفی ـ تحلیلی، رد پاهای دینی و اساطیری سرزمین سیستان در دین زرتشتی بررسی می‌شود. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که این خطّه با سکاها و کیانیان در ارتباط بوده و از آنجا که زادگاه پیام‌آور دین زرتشتی است، مهد گسترش و تبلیغ این دین و محل ظهور منجیان پایان جهان نیز بوده است؛ همچنین به دلیل جای‌دادن چندین آتشکده، دریا، رود و کوه مقدس در خود، به عنوان سرزمین ظهور منجیان موعود در این دین، از جایگاه والایی برخوردار است. یادکرد فراوان و گوناگون سیستان در متون زرتشتی، می‌تواند بازتاب سیمای دینی و اساطیری این سرزمین در این دین باستانی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3940 - بازنمایی یا بازساخت تطوّر ساختاری شخصیت جنید بغدادی در برخی آثار عرفانی
ناصر امیرمحمدی نعمت اصفهانی عمران حمید طبسی

10.30495/mmlq.2021.680942

در میان عارفان شهیر تاریخ اسلامی، نام ابوالقاسم جنید بغدادی کم همتاست. او به اعتبار درجات بالای سلوک، تحسین و تأیید معاصرانش و البته کرامات و عبارات لطیفی که از او نقل شده، جایگاه ممتازی دارد. عمدة آشنایی مخاطبان فارسی‌زبان در عصر حاضر، تنها با توجه به ذکر وی در تذکرةال أکثر

در میان عارفان شهیر تاریخ اسلامی، نام ابوالقاسم جنید بغدادی کم همتاست. او به اعتبار درجات بالای سلوک، تحسین و تأیید معاصرانش و البته کرامات و عبارات لطیفی که از او نقل شده، جایگاه ممتازی دارد. عمدة آشنایی مخاطبان فارسی‌زبان در عصر حاضر، تنها با توجه به ذکر وی در تذکرةالاولیای عطار است؛ با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از آثار عرفانی و تذکره‌های دیگر نیز، توجه ویژه‌ای به این شخصیت داشته‌اند. بررسی‌های بیشتر، گویای این موضوع است که در بسیاری از تذکره‌ها و آثار عرفانی، سخن از یک جنید واحد نمی‌شود، بلکه در ادوار مختلف و زیر قلم آفرینندۀ نویسندگان، معرفی و تشریح شخصیت جنید تفاوت‌هایی پیدا کرده است. مقالۀ حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی می‌کوشد شکل ساختاری پنهان این روایات گوناگون دربارۀ این عارف را بررسی و تبیین نماید. نتایج نشان می‌دهد که تنها با در نظر گرفتن و کنار هم قرار دادنِ این آثار متفاوت، می‌توان به شکل ساختاری، سیمای واحدی از جنید رصد کرد. هرچند سلایق نویسندگان بنا بر دلایل مختلف، یکسان نیست، اما گویی به تدریج در متون آنها، سیمای جنید، کمالی مجزّا بیش از آنچه این عارف شهیر در زمان حیات واقعی‌اش تجربه کرده، یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3941 - نقد اسطوره‌شناختی حکایت شیخ صنعان در منطق‌الطیر عطار نیشابوری بر مبنای نظریه مناسک‌گذار
مسعود حسنی فرهاد درودگریان علی پدرام میرزایی ایوب مرادی

مناسک‌گذار به آیین‌هایی نظیر تولد، بلوغ، تشرّف، مرگ و... در جوامع کهن اطلاق می‌شود که ساختاری اسطوره‌ای دارند. نظریه‌پردازان مناسک‌گذار بر این باورند که ساختار اسطوره‌ای این مناسک از الگویی واحد پیروی می‌کند. هدف این پژوهش بررسی میزان مطابقت ساختار اسطوره‌ای مناسک‌گذار أکثر

مناسک‌گذار به آیین‌هایی نظیر تولد، بلوغ، تشرّف، مرگ و... در جوامع کهن اطلاق می‌شود که ساختاری اسطوره‌ای دارند. نظریه‌پردازان مناسک‌گذار بر این باورند که ساختار اسطوره‌ای این مناسک از الگویی واحد پیروی می‌کند. هدف این پژوهش بررسی میزان مطابقت ساختار اسطوره‌ای مناسک‌گذار با سیر و سلوک صوفیانة شیخ صنعان در منطق‌الطیر عطار با روش تحلیلی ـ توصیفی است. پژوهش حاضر با تأکید بر ماهیت آئینی تصوف، ضمن تأویل روان‌کاوانة هر یک از مراحل گذار عرفانی شیخ صنعان، نشان می‌دهد ساختار روایی حکایت با الگوی چهار مرحله‌ای نظریة مناسک‌گذار (گسست، بحران، جبران و پیوند دوباره) همخوانی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3942 - بررسی و تحلیل آیین‌های سنتی سیستان و چند مضمون اساطیری آن‌ها
محمد فاطمی منش

10.30495/mmlq.2023.704809

آیین ها بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ و گذشتۀ اقوام مختلف ایرانی به‌ویژه اهالی سرزمین سیستان به شمار می آیند که با توجه به مذهب، باورها و عقاید قومی و قبیله ای، به شکلی خاص، نمودار گردیده است. درواقع، مردمان سیستان، با توجه به ویژگی های اسطوره شناختی، مردم شناختی، تاریخی و أکثر

آیین ها بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ و گذشتۀ اقوام مختلف ایرانی به‌ویژه اهالی سرزمین سیستان به شمار می آیند که با توجه به مذهب، باورها و عقاید قومی و قبیله ای، به شکلی خاص، نمودار گردیده است. درواقع، مردمان سیستان، با توجه به ویژگی های اسطوره شناختی، مردم شناختی، تاریخی و روان شناختی که دارند، دارای آیین هایی هستند که آن‌ها را نسبت به سایر اقوام دیگر ایرانی متمایز می کند.آیین هایی که با توجه به صبغۀ کهنی که این مردمان دارند، در داستان های این سرزمین نیز نمایان گردیده و زمینه را برای بررسی و تحلیل های گوناگون ادبی فراهم کرده است. بر همین اساس، در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و با توجه به امکاناتی که نقد اسطوره ای در اختیار ما قرار می دهد، به بررسی و پژوهش در آیین های موجود در داستان های حوزۀ فرهنگی سیستان و تحلیل مضامین آن‌ها بپردازد. بررسی ها نشان می دهد که داستان‌های سیستانی، حاوی آیین های مختلفی است که از مهم ترین آن‌ها آیین خون‌خوردن، اوشیدر، ازدواج با خویشان، جادوگری و سوگواری است که بسیاری از آن‌ها تحت‌تأثیر فرهنگ باستانی ایرانی و زرتشتی و همچنین آداب و مناسک اقوام کهنی همچون سکاها در داستان ها ایجاد شده و در میان مردمان ناحیۀ سیستان رواج یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3943 - نقد اسطوره ای رمان طوبی و معنای شب
خدیجه بهرامی رهنما

نقد اسطوره‌ای ابزاری کارآمد برای بررسی اندیشه‌های نخستین، رویدادهای تاریخی و آرمان‌های بشر در تاریخ است و به وسیلة آن می‌توان، به علل خویش‌کاری‌های انسان‌های باستان دست یافت. رمان طوبی و معنای شب، ظرفیّت بسیاری برای کاوش در حوزه‌های مختلف از جمله نقد اسطوره‌ای را دارد. أکثر

نقد اسطوره‌ای ابزاری کارآمد برای بررسی اندیشه‌های نخستین، رویدادهای تاریخی و آرمان‌های بشر در تاریخ است و به وسیلة آن می‌توان، به علل خویش‌کاری‌های انسان‌های باستان دست یافت. رمان طوبی و معنای شب، ظرفیّت بسیاری برای کاوش در حوزه‌های مختلف از جمله نقد اسطوره‌ای را دارد. هدف پژوهش بررسی و تبیین مولّفه‌های نقد اسطوره‌ای در رمان طوبی و معنای شب با روش توصیفی ـ تحلیلی می‌باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که رابطة معنادار و مستقیمی میان ارتباط زنان با عناصر طبیعت در این رمان وجود دارد که به خویش‌کاری‌های اسطوره‌ای زنان جهت و معنا بخشیده است؛ به گونه‌ای که با استفاده از مفاهیم سمبلیک و کهن‌الگویی آب، می‌توان قرارگرفتن مونس در کنار سرچشمه و لیلا در کنار حوض آب را که به ترتیب خواهان دست‌یابی به باروری و فرایند تفرّد هستند، تبیین کرد. همچنین می‌توان به تأثیرپذیری رمان طوبی و معنای شب از حماسة گیل‌گمش اشاره کرد؛ زیرا هر دو با زدودن سایه‌های ضمیر خود و با استفاده از کهن‌الگوی سفر، در پی دست‌یابی به خویشتن و کمال هستند که یونگ بر آن تأکید دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3944 - خوانش نشانه‌های اسطوره‌ای رمان ولی دیوانه‌وار اثر شیوا ارسطویی
نرگس باقری

اسطوره‌ها همواره پیوند عمیقی با ادبیات داشته‌اند و می‌توانند علاوه بر معنا، بر فرم و ساختار صوری اثر، تأثیر بگذارند. بررسی و تحلیل مناسبات اسطوره‌ای یک متن ادبی نقش مهمی در تبیین و دریافت معانی و مفاهیم آن دارد. هدف از پژوهش حاضر خوانش نشانه‌های اسطوره‌ای رمان ولی دیوان أکثر

اسطوره‌ها همواره پیوند عمیقی با ادبیات داشته‌اند و می‌توانند علاوه بر معنا، بر فرم و ساختار صوری اثر، تأثیر بگذارند. بررسی و تحلیل مناسبات اسطوره‌ای یک متن ادبی نقش مهمی در تبیین و دریافت معانی و مفاهیم آن دارد. هدف از پژوهش حاضر خوانش نشانه‌های اسطوره‌ای رمان ولی دیوانه‌وار نوشتۀ شیوا ارسطویی به روش تحلیلی ـ توصیفی است. نتایج بررسی این رمان بر مبنای خوانش اسطوره‌ای نشان می‌دهد که معانی و حتی فرم رمان از اسطوره تأثیر پذیرفته و احضار اسطورۀ شیوا به متن رمان، علاوه بر کمک به گسترش مفاهیم رمان، در فرم و پیشبرد روایت نقش داشته است؛ یعنی زنی که در دایرة ساعت می‌رقصد، با حرکت خود ریتم رمان را تنظیم می‌کند و مشخص می‌سازد که کدام ماجرا در چه زمانی روایت شود. همچنین رمزگان‌های مختلفی همچون نام‌ها (شیوا، خدای سه‌سر هندی...)، مکان‌ها (آب‌انبار، جعبة پاندورا، پالمیر...) و مفاهیمی چون مرگ و نوشتن در این رمان به عنوان واحدهای معناداری از یک گفتمان اسطوره‌ای هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3945 - بررسی ساحات تفسیر زمینه‌زدایانۀ ابوسعید در اسرارالتوحید
فرزاد بالو رضا رضاپور

10.30495/mmlq.2021.682679

در سنت ما، عرفان در کنار فقه، کلام، فلسفه و... افق‌های تازه‌ای در حوزۀ تفسیر گشوده‌ و دستاوردهایی قابل تأملی در این حوزه به جای گذاشته‌اند. آثار حاصل کشف و شهود و یا محصول تأمل نظرورزانة عارفان، گواه این مدعا است. عارفان در حوزة عرفان عملی و نظری، اگرچه غالباً رویکرد تف أکثر

در سنت ما، عرفان در کنار فقه، کلام، فلسفه و... افق‌های تازه‌ای در حوزۀ تفسیر گشوده‌ و دستاوردهایی قابل تأملی در این حوزه به جای گذاشته‌اند. آثار حاصل کشف و شهود و یا محصول تأمل نظرورزانة عارفان، گواه این مدعا است. عارفان در حوزة عرفان عملی و نظری، اگرچه غالباً رویکرد تفسیری‌شان را با ارجاع به آیات و روایات موجه جلوه می‌دادند، اما در این حد متوقف نشدند و مبانی معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی خاص خود را نیز مطرح می‌کردند. در میان عارفانِ عرفان عملی، ابوسعید ابوالخیر، در مقام تحقق عینی، زمینه‌زدایی را به ‌عنوان کانون تفسیرهای خود در ساحات مختلف، اعم از آیات و روایات، تا شعر و قول و فعل‌ها و وقایعِ روزمره و... قرار می‌دهد. در این رویکرد، نیت مؤلف/گوینده از یک‌سو مطرح، و زمینه‌ای که آیه یا حدیث یا قول یا فعل و... از آن برخاسته از دیگرسو به کناری می‌روند و ابوسعید بالجمله تمامی آیات و اقوال و افعال و... را از زمینه و بستر تاریخی خارج می‌‌نماید و به تناسب احوال و زمینۀ عرفانی خود تفسیر می‌کند. خلق و آفرینش معانی و تفسیرهای نو، و طرح افکنی افق‌ها و جهان‌های تازه، محصول چنین چشم‌اندازی است که مقالۀ حاضر به تفصیل با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی به آن پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3946 - تقابل ادبیات اعتراضی با ادبیات عرفانی
علی آسمند جونقانی

10.30495/mmlq.2021.683646

در طبقه‌بندی‌های موضوعی شعر فارسی با نوع ادبی خاصی که به مبارزه علیه ظلم و بیداد حاکمان و صاحبان قدرت می‌پردازد روبه‌رو می‌شویم. این نوع در موضوعات و گونه‌های مختلف ادبی نمود و بروز دارد و در دورة اخیر از آن با عنوان ادبیات اعتراضی ـ انتقادی یاد می‌کنیم. ادبیات اعتراضی- أکثر

در طبقه‌بندی‌های موضوعی شعر فارسی با نوع ادبی خاصی که به مبارزه علیه ظلم و بیداد حاکمان و صاحبان قدرت می‌پردازد روبه‌رو می‌شویم. این نوع در موضوعات و گونه‌های مختلف ادبی نمود و بروز دارد و در دورة اخیر از آن با عنوان ادبیات اعتراضی ـ انتقادی یاد می‌کنیم. ادبیات اعتراضی-انتقادی در شعر عرفانی به شکل متمایز از دیگر گونه‌های ادبی مشاهده می‌شود و تاکنون به چگونگی ارتباط آن با ادبیات عرفانی پرداخته نشده است. بنابراین، هدف از این جستار با رویکرد توصیفی-تحلیلی نخست دسته‌بندی شاعران عارف و صوفی از منظر اعتراضی و سپس بیان علل تقابل ادبیات اعتراضی با شعر عرفانی و نمود و بروز ریشه‌های آن در دوره‌های مختلف است. در نهایت این نتیجه به دست آمد که شعر عرفانی به علت روح درون‌گرایی، تسامح و تساهل عمیق عرفانی، زمینة مناسبی برای عرضة اعتراض و انتقاد نبوده و علی‌رغم وجود نمونه‌های انگشت‌شمار، بیشتر شاعران عرفانی تمایلی به پرداختن به مضامین اعتراضی نداشته‌اند. همچنین نتیجة تحقیق بیانگر آن است که ادبیات عرفانی به سبب مبانی فکری و نگاه جبرگرایانه و توکل صرف و روحیة تسلیم، رضا و گاه ترس از سخت‌گیری‌های حاکمان و یا تعامل با اهل قدرت، در تقابل با اعتراض بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3947 - تحلیل اسطوره‌شناختی داستان بهرام و آزاده براساس نظریۀ میتوس پاییز نورتروپ فرای؛ بستر مطالعاتی سفالینه منقوش
یعقوب طالبی بهمن نامور مطلق

10.30495/mmlq.2022.689680

یکی از رویکردهای مهم در نقد ادبی معاصر، رویکرد کهن الگویی است. مهم‌ترین نظریه‌پرداز نقد کهن‌الگویی، نورتروپ فرای، بر آن است که کهن‌الگوهای اسطوره‌ای، در انواع متون ادبی پدیدار می‌شوند و در جهان ادبی، چهار میتوس بنیادین که برابر با چهار فصل، در چرخۀ جهان طبیعت هستند، چها أکثر

یکی از رویکردهای مهم در نقد ادبی معاصر، رویکرد کهن الگویی است. مهم‌ترین نظریه‌پرداز نقد کهن‌الگویی، نورتروپ فرای، بر آن است که کهن‌الگوهای اسطوره‌ای، در انواع متون ادبی پدیدار می‌شوند و در جهان ادبی، چهار میتوس بنیادین که برابر با چهار فصل، در چرخۀ جهان طبیعت هستند، چهار ژانر اصلی در ادبیات؛ یعنی کمدی (بهار)، رُمانس (تابستان)، تراژدی (پاییز) و طنز (زمستان) را دربرمی‌گیرند. بنا به نظریۀ فرای، کانون تراژدی، قهرمانی است که در حیات خود شش مرحله را از معصومیت نخستین تا سقوط فرجامین طی می‌کند و در نهایت با قربانی شدنش، تعادل و آرامش بر محیط حاکم می‌شود. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به بررسی نقوش کاسه‌ای مینایی متعلق به دوران ایلخانی پرداخته و این داستان بهرام و آزاده را مطابق روایت شاهنامۀ فردوسی به‌ تصویر کشیده است. هدف این پژوهش و نتیجه تحلیل این نقوش بر مبنای نقد کهن‌الگویی نورتروپ فرای نشان می‌دهد که روایت تصویری مذکور در قالب میتوس پاییز و ژانر تراژدی شکل گرفته است تا پیام سیاسی و اجتماعی ویژه‌ا‌ی را در قالب این داستان تصویری و ادبی به مخاطبانش، چه در دوران پیش از اسلام و چه پس از آن منتقل کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3948 - تقریرهای صوفیه از اسقاط تکلیف شرعی در طایفه عقلاءالمجانین با تأکید بر دیدگاه ابن‌عربی و عین‌‌ القضات همدانی
علی رحیمی هاتف سیاه کوهیان جمشید صدری

10.30495/mmlq.2022.689682

در متون عرفانی اسقاط تکالیف شرعی عقلاءالمجانین از جمله موضوعات پربسامدی است که با تقریرهای گوناگونی بیان شده است. این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی به روشن کردن رهیافت‌های نظری صوفیه در رواداشت اسقاط تکالیف شرعی در عقلاءالمجانین و بازشناسی عوامل این اسقاط از نظر آن‌ها پر أکثر

در متون عرفانی اسقاط تکالیف شرعی عقلاءالمجانین از جمله موضوعات پربسامدی است که با تقریرهای گوناگونی بیان شده است. این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی به روشن کردن رهیافت‌های نظری صوفیه در رواداشت اسقاط تکالیف شرعی در عقلاءالمجانین و بازشناسی عوامل این اسقاط از نظر آن‌ها پرداخته است. بر این اساس مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که در انسان‌شناسی عرفانی صوفیه مخاطب تکالیف شرعی در عقلاءالمجانین کدام قوه است و آیا با زوال عقل متعارف، قوه دیگری در آن‌ها محل تکلیف شرعی می‌گردد؟ همچنین با توجه به برخورداری عقلاءالمجانین از نوعی عقل، آیا می‌توان آن‌ها را مانند سایر عقلا مکلّف به انجام تکالیف شرعی دانست؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که رهیافت اصلی صوفیه در این باب، اعتقاد به معذوریت عقلاءالمجانین به واسطه غلبه حال بر آن‌ها و برخورداری آن‌ها از حالات سُکر صوفیانه در اثر دریافت واردات غیبی است. در برخی از تقریرهای صوفیانه زوال عقل و پیرو آن سقوط تکالیف شرعی از عقلاءالمجانین موهبتی از سوی خدا برای آن‌ها در نظر گرفته شده‌ است و برخی از صوفیه سکر باطنی آن‌ها را به منزله نماز دائم آن‌ها دانسته‌اند. هدف از این پژوهش بازشناسی علل عدم التزام عقلاءالمجانین به تکالیف شرعی از منظر صوفیه به‌ویژه ابن‌عربی و عین ‌القضات است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3949 - بررسی عناصر گنوسی در نظام عرفانی عین‌القضاه همدانی
ابراهیم رنجبر بابک سوداگر

10.30495/mmlq.2021.686114

گنوسیسم بر مجموعة اندیشه‌ها و روش‌هایی دلالت دارد که در اعتقاد هواداران آن‌ها، برای رسیدن به یقینی‌ترین و عالی‌ترین نوع معرفت و دانش و کسب سعادت حقیقی، در تزکیه و تصفیۀ روح باید غایت جهد را به کار بست تا از راه شهود و اشراق به مقصد رسید. ایـن باور از عهد باستان نیز در م أکثر

گنوسیسم بر مجموعة اندیشه‌ها و روش‌هایی دلالت دارد که در اعتقاد هواداران آن‌ها، برای رسیدن به یقینی‌ترین و عالی‌ترین نوع معرفت و دانش و کسب سعادت حقیقی، در تزکیه و تصفیۀ روح باید غایت جهد را به کار بست تا از راه شهود و اشراق به مقصد رسید. ایـن باور از عهد باستان نیز در میان اقوام متعدد، طرفدارانی داشت و در طی قرون بر عرفان اسلامی ـ ایرانی نیز تأثیر گذاشت. عرفان عین‌القضاة همدانی متأثر از این نشان‌‌ها است. این مقاله با روش تحلیلی ـ تطبیقی به شناسایی و طرح مشخصه‌های گنوسی و تطابق آن با آرای عین‌القضاة پرداخته و هدف آن تبیین و تصویر وجوه مشترک باورهای گنوسی با مبانی عرفانی عین‌القضاة است. نتیجۀ تحقیق بیانگر آن است که ثنویت نور و ظلمت، اعتماد به معرفت شهودی و مستقیم به جای دانش اکتسابی، رازآلود دیدن هستی، باطن‌گرایی، تأکید بر خودشناسی برای حصول معرفت راستین، اعتقاد به اصالت روح در تقابل با جهان جسمانی و باور به اصل انسان ایزدی (انسان کامل) از جملۀ شباهت‌هایی هستند که در تعالیم گنوسی و آرای عین‌القضاه مشترک است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3950 - بازتاب اندیشة آفرینش بنی در شاهنامة فردوسی و مثنوی مولوی
رضا ساریخانی قدمعلی سرّامی عبدالحسین فرزاد

10.30495/mmlq.2021.1935395.2823

از کلیدی‌ترین مباحث در ادب حماسی و عرفانی به‌ویژه در شاهنامه و مثنوی، جلوه‌های نوع دوستی انسان است. در این آثار، خاستگاه متفاوت آفرینش و خلقت، تصاویر متفاوتی از انسان و جلوه‌های نوع ‌دوستیش پدید آورده است که بر ضروری بودن این کاوش صحّه می‌گذارد. پژوهش حاضر به روش تحلیلی أکثر

از کلیدی‌ترین مباحث در ادب حماسی و عرفانی به‌ویژه در شاهنامه و مثنوی، جلوه‌های نوع دوستی انسان است. در این آثار، خاستگاه متفاوت آفرینش و خلقت، تصاویر متفاوتی از انسان و جلوه‌های نوع ‌دوستیش پدید آورده است که بر ضروری بودن این کاوش صحّه می‌گذارد. پژوهش حاضر به روش تحلیلی ـ توصیفی می‌کوشد به بازتاب اندیشة آفرینش بنی در شاهنامه و مثنوی بپردازد. در تصویر آفرینش، بنی از آمیزشِ نیروهای مخفی در یک بن، گیتی و انسان پدید می‌آید.یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مهر و پیوند، هدف نهایی زندگی انسان‌هایی است که خود را آفریده‌ء مهر و آمیزش می‌دانند. فردوسی و مولوی نیز با چنین مهری در اشعارشان، سعی در آفرینش ایرانی تازه دارند؛ ایرانی که گوهرش مردمی و جهانی است. این مردمی بودن، به فرد و جامعه، بی آن که شخصیّتشان را بگیرد و یا بزداید، معنا و جان می‌دهد و مردمی بودن جهانی، تنوّع و هماهنگی همگان را می‌پسندد و می‌پرورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3951 - بررسی تطبیقی رقص سماع در طریقه قادریه و کَتَک در هندوئیسم
آزاده رحمانی جمشید جلالی شیجانی محمود رضا اسفندیار

10.30495/mmlq.2022.689684

آیین سَماع در طریقت قادریه و کَتَک در هندوئیسم از شناخته‌ شده‌ترین رقص‌ها هستند. این آیین‌ها که آمیخته با باورهای مذهبی هستند، رقصیدن را یکی از راه‌های برقراری ارتباط با کائنات می‌دانند. رقص‌های آیینی علاوه بر جنبه‌های زیباشناختی در صورت‌های حرکتی، دارای مفاهیم عرفانی، أکثر

آیین سَماع در طریقت قادریه و کَتَک در هندوئیسم از شناخته‌ شده‌ترین رقص‌ها هستند. این آیین‌ها که آمیخته با باورهای مذهبی هستند، رقصیدن را یکی از راه‌های برقراری ارتباط با کائنات می‌دانند. رقص‌های آیینی علاوه بر جنبه‌های زیباشناختی در صورت‌های حرکتی، دارای مفاهیم عرفانی، دینی و روایی‌ هستند که درطول زمان تکامل پیدا کرده است. در طریقت قادریه عارف در طی سماع برای برقراری ارتباط با عالمی دیگر می‌کوشد. این مقاله به روش مطالعۀ تحلیلی ـ تطبیقی به بیان همانندی‌ها و تفاوت‌های این دو آیین و تأثیرپذیری آن‌ها از یکدیگر و کـشف روابط زمـانی و مکـانیِ آن‌ها در فرهنگ صوفیسم و هندوئیسم در طول تاریخ می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می دهد که با وجود تفاوت‌های آیینی و دینی، ساختارهای مشترکی در دو رقص سماع و کتک وجود دارند. رقص کَتَک، در معابد هندوئیسم مانند سماع ریشه در نیایش آفریـدگار دارد و در برخی از ابعاد صورت و محتوا با آن همانند است. در مورد تأثیرپذیری‌های کتک از سماع قادریه به نظر می‌رسد که کتک در هند، در دوران سلاطین دهلی و امپراتوران مغول، به ‌واسطۀ ارتباطات فرهنگی بین اسلام و هندوئیسم، دگرگونی هایی پیدا کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3952 - وجوه طنز در شخصیت ابوسعید ابی‌الخیر با تکیه بر اسرارالتوحید و حالات و سخنان ابوسعید
محمد رضا موحدی مسعود معظمی گودرزی

10.30495/mmlq.2022.693082

در این پژوهش به بررسی و تحلیلِ انگیزه‌ها و دلایلِ رفتار و گفتار طنزآمیزِ ابوسعید به عنوان یک شخصیت برجستۀ عرفانی پرداخته‌ایم و تأثیر ویژگی‌های اخلاقی و عرفانی ابوسعید بر گفتار و رفتار طنازانۀ او را به روش تحلیل محتوایی بررسی کرده‌ایم. اصلی‌ترین وجه شخصیت طنّاز ابوسعید، أکثر

در این پژوهش به بررسی و تحلیلِ انگیزه‌ها و دلایلِ رفتار و گفتار طنزآمیزِ ابوسعید به عنوان یک شخصیت برجستۀ عرفانی پرداخته‌ایم و تأثیر ویژگی‌های اخلاقی و عرفانی ابوسعید بر گفتار و رفتار طنازانۀ او را به روش تحلیل محتوایی بررسی کرده‌ایم. اصلی‌ترین وجه شخصیت طنّاز ابوسعید، بداهه‌گویی و تسلط بر بازی‌های لفظی و کلامی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مهم‌ترین وجوهی که به عنوان پایه و اساس شوخی‌ها و طنازی‌های ابوسعید است در سیزده دسته قرار می‌گیرند. از این میان سه مورد که عبارت هستند از: 1ـ بداهه‌گویی و بازیهای کلامی ابوسعید؛ 2ـ طنز موقعیت یا آموزش عملی عرفان با تکیه بر طنز؛ 3ـ پرهیز از خودخواهی و خودبینی، بیش از 60% از مجموعه انگیزه‌ها و دلایل طنّازی ابوسعید را تشکیل می‌دهند. مسأله شوخ‌طبعی ذاتی ابوسعید، اقبال مردم به او به دلیل روحیۀ طنّاز او و طنز به مثابه آیینۀ تمام‌نمای ویژگی‌های برجستۀ عرفانی، اخلاقی و اجتماعی ابوسعید از موضوعات مورد بحث در این پژوهش هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3953 - تحلیل شخصیت‌ها مفاهیم اساطیری و انواع آن در رمان سمفونی مردگان
سهیلا شیخلو حمیدرضا اردستانی رستمی اسماعیل آذر

10.30495/mmlq.2021.685319

به کار بردن عناصر و مضامین اسطوره‌ای ـ کهن‌الگویی، یکی از مفاهیم و مؤلفه‌های موجود در رمان‌های فارسی است. در این مقاله کوشش شده است با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، مؤلفه‌های اسطوره‌ای در رمان سمفونی مردگان اثر عباس معروفی بررسی‌ شود. کاربرد اسطوره در رمان حاضر ممکن است با قص أکثر

به کار بردن عناصر و مضامین اسطوره‌ای ـ کهن‌الگویی، یکی از مفاهیم و مؤلفه‌های موجود در رمان‌های فارسی است. در این مقاله کوشش شده است با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، مؤلفه‌های اسطوره‌ای در رمان سمفونی مردگان اثر عباس معروفی بررسی‌ شود. کاربرد اسطوره در رمان حاضر ممکن است با قصد قبلی نویسنده و یا با توجّه به کهن‌الگوهای نخستین بشر، به ‌صورت غیرارادی در رمان آورده شده باشد که نشان‌گر آگاهی نویسنده از اسطوره‌ها و نمادهای ایران و جهان، فرهنگ دینی، ملی و قومی است. صرف نظر از درون‌مایۀ اصلی رمان که قتل و برادرکشی است و با اسطوره هابیل و قابیل پرورانده شده‌، معروفی برای درک رمان خود از اسطوره‌های مختلفی استفاده کرده است که آن‌ها را می‌توان به سه دستۀ اساطیر شاهنامه‌ای (سیاوش، ایرج، بیژن و منیژه و...)، حیوانات اساطیری (ققنوس، کلاغ، گرگ، پروانه، ماهی) و مفاهیم اسطوره‌ای (آفرینش، دوگانه‌نگری، پالایش، ماندالا، گیاه‌پیکری و...) تقسیم کرد. نظر به گسترده و وسیع بودن این مفاهیم، در این پژوهش، تنها به مفاهیمی که در پژوهش‌های دیگر، کمتر به آن‌ها پرداخته شده است، توجّه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3954 - بازنمایی گذار عرفانی ابوسعید ابوالخیر در چارچوب نظریه مناسک‌گذار
مسعود حسنی فرهاد درودگریان

10.30495/mmlq.2021.1938786.2852

پژوهش‌های مناسکی، گفتمان میان‌رشته‌ای و گسترده‌ای است که شاخه‌های مختلف و متنوعی از علوم انسانی را دربرمی‌گیرد. بر اساس نظریه مناسک‌گذار، ساختار نمادین این آیین‌های کهن و اسطوره‌ای در فرهنگ‌های مختلف، دارای الگویی مشخص است. هدف از پژوهش حاضر به روش تحلیلی ـ توصیفی، پاسخ أکثر

پژوهش‌های مناسکی، گفتمان میان‌رشته‌ای و گسترده‌ای است که شاخه‌های مختلف و متنوعی از علوم انسانی را دربرمی‌گیرد. بر اساس نظریه مناسک‌گذار، ساختار نمادین این آیین‌های کهن و اسطوره‌ای در فرهنگ‌های مختلف، دارای الگویی مشخص است. هدف از پژوهش حاضر به روش تحلیلی ـ توصیفی، پاسخگویی به این پرسش است که گذار عرفانی ابوسعید ابوالخیر که در متن‌های کهنی همچون تذکرةالاولیاء عطار و اسرارالتوحید محمّدبن منوّر بازتاب یافته است، تا چه اندازه با الگوی نظریة مناسک‌گذار همخوانی دارد؟ گذار عرفانی ابوسعید ابوالخیر با الگوی سه‌ مرحله‌ای وَن‌جَنِپ (گسست، گذار، پیوند دوباره) همخوانی دارد و ساختار عرفانی سلوک‌ وی که طی گذاری سخت و منسک‌گونه و بر اساس ویژگی‌های اعتقادی و عملی منحصر به فردی شکل گرفته است، در نهایت به یک ضدّ ساختار در تصوف آن روزگار تبدیل می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3955 - تحلیل منظومة مانلی نیمایوشیج بر پایة نقد کهن‌الگویی یونگ
ناهید تیرانداز ابوالقاسم اسماعیل پور مطلق عبدالحسین فرزاد

10.30495/mmlq.2021.1927282.2745

این پژوهش به تحلیل منظومة مانلی نیمایوشیج بر پایة نقد کهن‌الگویی یونگ می‌پردازد. نقد کهن‌الگویی (اسطوره‌ای)، از رویکردهای نوین در حوزة نقد ادبی معاصر است که با دیدگاه روان‌شناسانه به اسطوره‌ها، ماهیت کهن‌الگوها را کشف می‌کند و نقش آن‌ها را در آثار ادبی نشان می‌دهد. از ا أکثر

این پژوهش به تحلیل منظومة مانلی نیمایوشیج بر پایة نقد کهن‌الگویی یونگ می‌پردازد. نقد کهن‌الگویی (اسطوره‌ای)، از رویکردهای نوین در حوزة نقد ادبی معاصر است که با دیدگاه روان‌شناسانه به اسطوره‌ها، ماهیت کهن‌الگوها را کشف می‌کند و نقش آن‌ها را در آثار ادبی نشان می‌دهد. از این رو بحث اسطوره و کهن‌الگو در ادبیات معاصر(شعر)، به نوعی با بحث روان‌شناسی (بر پایة نظر یونگ) گره خورده است. در این منظومه، مانلی نمودی از اسطوره‌قهرمان است که طی یک سفر درون‌شناختی، با گذر از من به خود، موفق به فردیت‌یابی می‌شود، و در سایة این دگرگونی از دیگران ممتاز می‌گردد؛ همچنین کردار مانلی با مراحلی از الگوی قهرمان شامل کاوش و نوآموزی تطبیق داده می‌شود. کهن‌الگوهای مرگ و باززایی، پیر دانا و نماد آب، در ارتباط با اسطوره‌قهرمان در منظومه مانلی معنا می‌یابند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مانلی شخصیت اصلی منظومه، فردی از طبقة فروتر جامعه است که با تدابیر پیر دانا در این سفر، به شناخت درستی از خویش می‌رسد و هماهنگ با طبیعت، به دامن جامعه باز می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3956 - تحلیل استعاره‌های مفهومی «عشق» در حکایت شیخ صنعان
امید وحدانی فر صفورا انتظاری

10.30495/mmlq.2022.693081

در این پژوهش رویکرد زبان‌شناختی استعارۀ مفهومی عشق در حکایت شیخ صنعان منطق‌الطیر عطار را با توجّه به نظریّۀ لیکاف و جانسون بررسی کرده‌ایم. به این منظور حکایت ذکر شده را به سه دورۀ شریعت، طریقت و حقیقت تقسیم کرده‌ایم و برای درک مفاهیم انتزاعی عشق به تبیین نگاشت‌های مورد أکثر

در این پژوهش رویکرد زبان‌شناختی استعارۀ مفهومی عشق در حکایت شیخ صنعان منطق‌الطیر عطار را با توجّه به نظریّۀ لیکاف و جانسون بررسی کرده‌ایم. به این منظور حکایت ذکر شده را به سه دورۀ شریعت، طریقت و حقیقت تقسیم کرده‌ایم و برای درک مفاهیم انتزاعی عشق به تبیین نگاشت‌های مورد نظر در هر دوره به روش تحلیلی ـ تطبیقی پرداخته‌ایم و نمونه‌هایی از ابیات حکایت مورد بحث را بر اساس استعارۀ مفهومی عشق مورد بررسی قرار داده‌ایم. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که عطّار برای بازنمایی عشق در حکایت شیخ صنعان از انواع استعاره‌های مفهومی بهره برده است. استعاره‌های خرد به کار رفته در روساخت این حکایت دارای زیرساختی پایه‌ای به نام عشق عرفانی هستند که آن‌ها را انسجام می‌بخشند. کلان‌استعاره‌های موجود در این حکایت نیز از نظر بسامدی در سه دسته استعارۀ هستی‌شناختی، استعارۀ جهتی، استعارۀ ساختاری قرار می‌گیرند. توجّه به استعاره‌های موجود در حکایت ذکر شده، نشان می‌دهد که استعارۀ کلان خداوند عشق است به عنوان مرکزی‌ترین استعاره است و تمام استعاره‌های خرد در تکامل این کلان‌استعاره به کار رفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3957 - بررسی پدیدة عزلت‌گزینی از دیدگاه مولانا و کارن هورنای
شهرام محمودی ابراهیم دانش فرامرز جلالت

10.30495/mmlq.2022.697102

بسیاری از رنج‌های روانی انسان ریشه در رفتار والدین با وی در دوران کودکی دارد. کارن هورنای روان‌شناس نئوفرویدی، نظریّة روان‌رنجوری را بر اساسِ رنج‌های روانی و عوارضِ آن‌ها بنا کرده است. هورنای معتقد است شخص روان‌رنجور به مکانیسم‌های دفاعی مهرطلبی، برتری‌طلبی و عزلت‌گزینی أکثر

بسیاری از رنج‌های روانی انسان ریشه در رفتار والدین با وی در دوران کودکی دارد. کارن هورنای روان‌شناس نئوفرویدی، نظریّة روان‌رنجوری را بر اساسِ رنج‌های روانی و عوارضِ آن‌ها بنا کرده است. هورنای معتقد است شخص روان‌رنجور به مکانیسم‌های دفاعی مهرطلبی، برتری‌طلبی و عزلت‌گزینی پناه می‌بَرَد، امّا این مکانیسم‌ها تسکین موقّت روان‌رنجوری را به دنبال دارد و ممکن است منجر به تشدید ناراحتی وی شوند. مولانا نیز، به عنوان عارفی مردمی که رفتار اقشار مختلف جامعه را به دقّت زیر نظر داشته، در پرتو علوم و معارف گران‌قدر اسلامی، راهکارهایی را برای درمان روان‌رنجوری افراد ارائه کرده است که شباهت‌هایی با مکانیسم‌های نظریّة کارن هورنای دارد. این مقاله به روش تحلیلی ـ تطبیقی، نمودهای مختلف عزلت‌گزینی را در مثنوی بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که عزلت‌گزینی روان‌رنجورانه نمودهای بیشتری در رفتار شخصیت‌های مثنوی دارد. همچنین مولانا برای صحبت، در تکامل انسان و اجتماع شأنی عظیم قائل است و عزلت‌گزینی را در صورتی جایز می‌داند که به هیچ وجه امکان معاشرت وجود نداشته باشد. وی برای عزلت‌گزینی انواع متعددی چون عرفانی، اجتماعی و روان‌رنجورانه قائل است و عزلت‌گزینی روان‌رنجورانه را بیشتر ناشی ازعواملی چون جهل، حسد، نفرت، عدم درک فلسفة اختلافات انسانی و عدم درک متقابل می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3958 - ارزش‌های نسب‌شناسی خِرد نباتی و رُستن «گیاه کین» در شاهنامه بر مبنای نقد کهن‌الگویی (مورد کاوی: اسطورۀ سیاوش و کیخسرو)
پگاه محمودی ندا منزوی

10.30495/mmlq.2023.707026

رویکرد نقد اسطوره‌ای، اسطوره‌شناختی یا کهن‌الگویی، رویکردی میان رشته‌ای است که بستری انسان‌شناختی دارد. کاربرد روش نقد کهن‌الگویی در بررسی و نقد آثار کلاسیک ادب پارسی به‌ دلیل وجود ژرف‌ساخت کهن‌الگویی و شالوده‌های عمیق اساطیری در آثار حماسی و پیش تاریخی بودن خاستگاه اسط أکثر

رویکرد نقد اسطوره‌ای، اسطوره‌شناختی یا کهن‌الگویی، رویکردی میان رشته‌ای است که بستری انسان‌شناختی دارد. کاربرد روش نقد کهن‌الگویی در بررسی و نقد آثار کلاسیک ادب پارسی به‌ دلیل وجود ژرف‌ساخت کهن‌الگویی و شالوده‌های عمیق اساطیری در آثار حماسی و پیش تاریخی بودن خاستگاه اسطوره‌ها در شاهنامۀ فردوسی و برخی آثار حماسی دیگر بسیار پررنگ است. غلبۀ نقش ناخودآگاه جمعی در این خزائن سترگ اسطوره‌ای و عرفانی، بن‌مایه‌هایی چون تکرار رفتارهای کیهانی، آیین‌ها، خدایان و عناصر فرا طبیعی، همه‌و‌همه به‌ویژه شاهنامۀ را متنی مستعد برای واکاوی عناصر کهن‌الگویی ساخته است. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل ارتباط کهن الگویی گیاه و انسان در اساطیر با تکیه به داستان سیاوش و کیخسرو می‌باشد. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهره گیری از نقد کهن‌الگویی از منظر یونگ به واکاوی رموز کهن‌الگویی و نقد اسطوره ای ارزش های نسب شناسی خِرد نباتی با محوریت داستان سیاوش می‌پردازد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که گیاه کین که از خون سیاوش می‌روید نمادی از کهن الگوی خرد و تبار گیاهی بشر است که در وجود کیخسرو تجلّی می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3959 - روان‌اسطوره ‎شناسی در ادبیات نمایشی (مطالعۀ موردی؛ اسطوره‌سنجی بهرام بیضایی با روش نقد اسطوره‌ای ژیلبر دوران)
بهروز عوض پور الهام ابراهیمی ناغانی

10.30495/mmlq.2023.702446

پژوهش پیش رو به روش توصیفی ـ تحلیلی، بر آن است تا روش نقد اسطوره‌ای ژیلبر دوران را بر آثار نمایشی بهرام بیضایی (نمایشنامه و فیلمنامه) اعمال نماید و از این مسیر به اسطوره‌سنجی نویسنده یا الگوی اسطوره‌ایِ پسِ پشت این آثار نائل آید. این مهم از مسیر فرایند سه‌گانۀ اسطوره‌شن أکثر

پژوهش پیش رو به روش توصیفی ـ تحلیلی، بر آن است تا روش نقد اسطوره‌ای ژیلبر دوران را بر آثار نمایشی بهرام بیضایی (نمایشنامه و فیلمنامه) اعمال نماید و از این مسیر به اسطوره‌سنجی نویسنده یا الگوی اسطوره‌ایِ پسِ پشت این آثار نائل آید. این مهم از مسیر فرایند سه‌گانۀ اسطوره‌شناسی، با تکیه بر متن و تدقیق در مهم‌ترین اثر هنرمند و تشخیص خرده‌اسطورۀ کانونی آثار وی به انجام رسید. روان‌سنجی با تکیه توأمان بر متن و فرامتن (ردیابی خرده‌اسطورۀ یافت‌شده در دیگر آثار نویسنده، زندگی شخصی ـ حرفه‌ای هنرمند و تشخیص عقدۀ شخصی نویسنده) و کنار هم‌گذاری مجموعۀ یافته‌ها، به کشف اسطورۀ شخصی و فراشخصی هنرمند نائل می‌شود. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که خرده‌اسطورۀ کانونی آثار بیضایی عبارت است از: برخوانی گذشته برای ساخت آینده، ستیز با ستم و جهل و هر آنچه مانع باروری مام میهن باشد، و در صورت لزوم قربان شدن برای نیل به این باروری و بر همین سیاق، زندگی در برابر مرگ، و زنانگی در حکم منشأ زندگی. عقدۀ شخصی وی نیز تثبیت‌شدگی و توقف در گذار از ساحت خیالی به ساحت نمادین ژاک لکان و اسطورۀ شخصی او ایزدبانو آناهیتا است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3960 - «بررسی مقایسه‌ای «تجرید» در اندیشه مولانا و جیدو کریشنامورتی»
مریم مردانی ورپشتی حسن پور آلاشتی مسعود روحانی علی اکبر باقری خلیلی

10.30495/mmlq.2023.704659

تجرید به معنای ترک کلیة تعلقات مادی و معنوی برای رسیدن به حق و حقیقت، به عنوان یکی از مهمترین عوامل تشکیل‌دهندة تصوف، از مباحث اصلی و مورد توجه عرفاست که در متون عرفانی از آن سخن به‌میان-آمده‌است. در این جستار که به روش توصیفی – تحلیلی نگاشته‌شده، دیدگاه‌های مولان أکثر

تجرید به معنای ترک کلیة تعلقات مادی و معنوی برای رسیدن به حق و حقیقت، به عنوان یکی از مهمترین عوامل تشکیل‌دهندة تصوف، از مباحث اصلی و مورد توجه عرفاست که در متون عرفانی از آن سخن به‌میان-آمده‌است. در این جستار که به روش توصیفی – تحلیلی نگاشته‌شده، دیدگاه‌های مولانا جلال‌الدین‌محمد‌ بلخی و جیدو‌ کریشنامورتی درخصوص تجرید با یکدیگر مقایسه‌شده‌است. هدف پژوهش، یافتن همسانی‌ها وناهمسانی‌ها در نظام فکری و اندیشگانی این دو عارف بزرگ مشرق زمین است. نتایج پژوهش نشان‌می‌دهد که این دو عارف در مسائل بسیاری همچون: اعتقاد همزمان به تجرید مادی و معنوی، تجرید از کشور یا سرزمین، تجرید از عقل، دانش و دانستگی، تجرید از خود یا نفس، تجرید و عشق، تجرید و خودشناسی و... با هم اشتراک اندیشگانی و در مسائلی همچون: تجرید از مرشد و معلم و تجرید از دین و ایدئولوژی با یکدیگر اختلاف و ناهمسانی دارند. اما به‌ طور‌کلی نقاط اشتراک این دو بیش از نقاط افتراق است و این امر یکسان‌بودن آبشخور معرفتی و مشارب تجربی این دو عارف که همان عرفان حقیقی یا حقیقت عرفان است را نشان‌می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3961 - تحلیل تصاویر انسان‌گونه‌انگارانه و درونمایة آن‌ها در مثنوی مولانا
سهراب خورسند پشت مساری هنگامه آشوری علیرضا نیکویی بهرام پروین

10.30495/mmlq.2023.703710

مثنوی مولانا جدای از زیبایی‌ها و جذابیت‌های ادبی، دارای مفاهیم ژرفی است که پس از قرن‌ها، همچنان با معیارهای فکری امروز قابل سنجش است و به همین دلیل هنوز تازگی دارد و کهنگی نمی‌پذیرد. بی تردید یکی از ژرف‌ترین مفاهیم مثنوی، مفهوم انسان است. انسان در مثنوی، با اعتبارهای مخ أکثر

مثنوی مولانا جدای از زیبایی‌ها و جذابیت‌های ادبی، دارای مفاهیم ژرفی است که پس از قرن‌ها، همچنان با معیارهای فکری امروز قابل سنجش است و به همین دلیل هنوز تازگی دارد و کهنگی نمی‌پذیرد. بی تردید یکی از ژرف‌ترین مفاهیم مثنوی، مفهوم انسان است. انسان در مثنوی، با اعتبارهای مختلف، شئون و وجوه گونه‌گون دارد. گاهی ضعیف، خوار و ناتوان است، ولی با این‌همه مغرور و سرکش و طاغی و گاهی وجهی خداگونه دارد و تاج کرامت بر سر او نهاده می‌شود و عالَم در او، مُنطَوی. اما آنچه مهم است، این است که این هردو شأن، مبنای تصویرگری‌های انسان‌گونه‌انگارانه از خدا، جهان، امور اُلوهی و طبیعی است. پژوهش حاضر با تأملی در ریشه‌ها و زمینه‌های انسان‌گرایی و انسان‌گونه‌انگاری در قلمروهای مختلف، به روش توصیفی ـ تحلیلی به تحلیل تصاویر انسان‌گونه‌انگارانه و درون‌مایة آن‌ها در مثنوی مولانا پرداخته است. این تحقیق نشان می‌دهد که چگونه معرفت و شناخت و زبان و بیان و تخیل آدمی، همواره دچار انسان‌گونه‌انگاری است حتی آنگاه که از تنزیه سخن می‌گوید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3962 - بازخوانی و تحلیل نشانه‌های نمادین در روایت «نبرد بودا با مارا» در متون بودایی با تأکید بر مکتب تراوادا
امیرحسین فرخ زادنیا هاتف سیاه کوهیان

سویه‌های استعاری و نمادین روایت «رویایی بودا با مارا»، در متون بودایی و انباشتگی این روایت از سمبل‌ها و استعاره‌های عرفانی ـ اسطوره‌ای، توان‌مایگی تفسیری و وجه پویایی این روایت را برای مخاطبان در سطوح مختلف فراهم ساخته است. در این روایت، نبرد نمادین بودا با مارا به مثاب أکثر

سویه‌های استعاری و نمادین روایت «رویایی بودا با مارا»، در متون بودایی و انباشتگی این روایت از سمبل‌ها و استعاره‌های عرفانی ـ اسطوره‌ای، توان‌مایگی تفسیری و وجه پویایی این روایت را برای مخاطبان در سطوح مختلف فراهم ساخته است. در این روایت، نبرد نمادین بودا با مارا به مثابه یک پارادایم سلوکی، رهیافت‌ها و راه‌کارهای الهام¬بخش و مفیدی را فرا روی سالک بودایی در وصول به نقطه بودهی (روشن‌شدگی و بیداری روحانی) قرار می‌دهد. این مقاله به روش تحلیلی ـ توصیفی، و با تبیین نمادشناسانه این روایت، ضمن توصیف ویژگی‌های مارا به عنوان سد راه سلوک انسان بودایی، به واکاوی ابعاد قطب خیر و شرّ در وجود انسان در سنّت تراوادا پرداخته و برخی از نشانه‌های نمادین مهم را در این روایت اساطیری تجزیه و تحلیل کرده است. بررسی¬ها نشان می‌دهد که روایت نبرد بودا با مارا در متون بودایی با بهره‌گیری از زبان استعاره، چالش‌های بنیادین معنوی انسان بودایی را در ساحتی فراتر از زندگی شخصی بودا نشان داده و با بسط یک گفتمان اخلاقی ـ سلوکی اسطوره‌محور، جدال پیوسته آدمی با اهریمن نفس، و روند دیالکتیکی این ستیز را در غلبه انسان بودایی بر تمامی وسوسه‌های قطب شرّ و وصول به غایت قصوای «نیروانا» بازنمایی می-کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3963 - واکاوی و تحلیل باورهای اساطیری موجود در داستان ها و افسانه های سیستانی
محمد فاطمی منش

10.30495/mmlq.2023.707418

باورهای اساطیری، مجموعه دیدگاه هایی هستند که عمری به درازای تاریخ بشر دارند و سرچشمۀ بسیاری از آداب و سنّت هایی می باشند که انسان امروزی، تعاملات و روابط خود را با سایرین، براساس آن تنظیم نموده است. این باورهای اساطیری که از لحاظ مردم شناختی، بسیار اهمیّت دارند، در بسیا أکثر

باورهای اساطیری، مجموعه دیدگاه هایی هستند که عمری به درازای تاریخ بشر دارند و سرچشمۀ بسیاری از آداب و سنّت هایی می باشند که انسان امروزی، تعاملات و روابط خود را با سایرین، براساس آن تنظیم نموده است. این باورهای اساطیری که از لحاظ مردم شناختی، بسیار اهمیّت دارند، در بسیاری از عرصه های جامعه شناختی، هنری و ادبی متجلّی شده اند و می توان به راحتی، نشانه های آنها را در میان پدیده های مختلف انسانی یافت. از جمله عرصه هایی که یکی از اصلی ترین تجلّی گاه های باورهای اساطیری می باشد، افسانه ها و داستان های بومی و محلی است؛ عناصری که با توجه به ارتباط تنگاتنگی که با اسطوره ها دارند، نیازمند توجهی جدّی می باشند؛ مسئله ای که در این پژوهش نیز مورد توجه قرار گرفته و براساس آن نگارنده کوشیده است تا به روش توصیفی- تحلیلی، به واکاوی و تحلیل باورهای اساطیری در داستان ها و افسانه های سیستانی بپردازد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که باورهایی همچون اعتقاد به ثنویّت و ستیز ناسازها، تقدّس و قداست خواب و رؤیا، فرّه ایزدی، باور به آرمانشهر و تقدّس استخوان مردگان، از جمله مهم ترین معتقدات اساطیری موجود در داستان ها و افسانه های سیستانی به شمار می آیند که خود حاصل پیوند ناگسستنی مردمان سیستان با فرهنگ کهن ایران باستان و همچنین فرهنگ سکایی می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3964 - بررسی مؤلفه‌های حماسی در رسالۀ عقل سرخ سهروردی
عسکر سیادت سودابه کشاورزی زرین تاج واردی

10.30495/mmlq.2023.708638

علاوه بر حماسۀ ملی، تاریخی و دینی، حماسۀ عرفانی نیز در بین آثار صوفیان و عارفان فارسی یافت ¬شده است که روح سالکان مانند قهرمانان حماسه با شیطان پنهان درون یا نفس امّاره خود، پی‌درپی در ستیز و جدال است. سهروردی نیز در رسالۀ عقل سرخ با زبانی رمزی به وصف چگونگی گرفتار‎شدن أکثر

علاوه بر حماسۀ ملی، تاریخی و دینی، حماسۀ عرفانی نیز در بین آثار صوفیان و عارفان فارسی یافت ¬شده است که روح سالکان مانند قهرمانان حماسه با شیطان پنهان درون یا نفس امّاره خود، پی‌درپی در ستیز و جدال است. سهروردی نیز در رسالۀ عقل سرخ با زبانی رمزی به وصف چگونگی گرفتار‎شدن روح در بند جسم می‌پردازد و از زبان پیر نورانی، پیچ‌و‌خم‌ها و عقبه‌های مسیر بازگشت به اصل روحانی را بیان می¬کند. پژوهش پیش‌رو با روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی مؤلفه‌های حماسی در رسالۀ عقل سرخ سهروردی پرداخته و هدف از آن یافتن مؤلفه¬های حماسی عرفانی است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه¬ها و نمادهای حماسی چون جدال نیکی و بدی، سفر، هفت‌خان، لزوم همراهی پیر یا راهنما در هفت‌خان، کوه قاف، سیمرغ، پهلوانان حماسی، جام گیتی¬نما، جنگ‌افزارها و چشمۀ زندگانی به رسالۀ عقل سرخ رنگ و بوی حماسۀ عرفانی بخشیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3965 - نگرش عرفانی و اساطیری شهرنوش پارسی‌پور نسبت به زن و جایگاه اجتماعی او براساس رمان زنان بدون مردان
سولماز پورتقی میاندوآب تورج عقدایی حیدر حسن لو مهری تلخابی

10.30495/mmlq.2023.707419

یکی از ابزارهای نشر آگاهی و معنویت در حوزة عرفان و سیر انسان به سمت تعالی، داستان‌های عرفانی است. نویسندگان بسیاری در آثار خود سیر انسان به سمت تعالی را با عنوان عرفان و سیروسلوک مورد توجّه قرار داده‌اند. شهرنوش پارسی‌پور یکی از نویسندگانی است که با دیدگاهی عرفانی به زن أکثر

یکی از ابزارهای نشر آگاهی و معنویت در حوزة عرفان و سیر انسان به سمت تعالی، داستان‌های عرفانی است. نویسندگان بسیاری در آثار خود سیر انسان به سمت تعالی را با عنوان عرفان و سیروسلوک مورد توجّه قرار داده‌اند. شهرنوش پارسی‌پور یکی از نویسندگانی است که با دیدگاهی عرفانی به زندگی شخصیت‌های داستانی می‌نگرد و جاودانگی در حقیقت را به تصویر می‌کشد. رمان زنان بدون مردان، از آثار مهم شهرنوش پارسی‌پور است که با بهره‌‌گیری از بن‌مایه‌های عرفانی به خلق شخصیت زنان داستان پرداخته است. هدف پژوهش حاضر با روش تحلیلی ـ توصیفی، بررسی نگرش اجتماعی و عرفانی شهرنوش پارسی پور در رابطه با زن و جایگاه اجتماعی او بر اساس رمان زنان بدون مردان، می‌باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که هر یک از شخصیت‌های داستان زنان بدون مردان را می‌توان نمایندۀ قشری از جامعه زنان دانست؛ زنانی که با رسیدن به مرحلۀ خودشناسی و سیر در انفاس خود سعی در شناخت حقیقت وجودی خود دارند و با پاکی درون، در پی جاودانگی و حقیقت هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3966 - نگاهی گذرا به سیر تاریخی مهدویت در تصوف
محمودرضا اسفندیار فائزه رحمان

مهدویت بیشتر به عنوان آموزه‌ای شیعی در فرهنگ اسلامی ـ ایرانی، نقش و جایگاه مهمی دارد. در این مقاله، پس از مروری گذرا بر مفهوم موعودگرایی در ادیان ابراهیمی، جایگاه مهدویت در تصوف سده‌های نخستین (قرون دوم تا پنجم) را بررسی کرده‌ایم. در ادامه، مهدویت در سده‌های ششم و هفتم أکثر

مهدویت بیشتر به عنوان آموزه‌ای شیعی در فرهنگ اسلامی ـ ایرانی، نقش و جایگاه مهمی دارد. در این مقاله، پس از مروری گذرا بر مفهوم موعودگرایی در ادیان ابراهیمی، جایگاه مهدویت در تصوف سده‌های نخستین (قرون دوم تا پنجم) را بررسی کرده‌ایم. در ادامه، مهدویت در سده‌های ششم و هفتم (نیمه اول) تاریخ تصوف (دوره ظهور مهدویت در تصوف) و آن‌گاه در قرون هفتم (نیمه دوم)، هشتم و نهم (آغاز جریان نزدیکی بیشتر تصوف و تشیع) پی جسته‌ایم. در تعقیب این جریان، عصر صفویه (دوران استقرار تشیع به عنوان مذهب رسمی در ایران) و قاجار، آخرین بخش این پژوهش است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3967 - نقد اسطوره‌شناختی ژرفا، بر بنیاد کهن‌نمونة مادینه روان
بهروز اتونی

کهن‌نمونه‌ها، با تصویرهای کهن‌نمونه‌ای مانند کوه و اعداد و درون‌مایه‌های کهن‌نمونه‌ای چونان آفرینش و مرگ همسان نیست و به گمان نهان‌پژوه سوئیسی، کارل گوستاو یونگ، کهن‌نمونه‌ها، سازندة نمایه‌ها و درون‌مایه‌های کهن‌نمونه‌ای است. پنج کهن‌نمونة خود، سایه، نرینه روان (= آنیمو أکثر

کهن‌نمونه‌ها، با تصویرهای کهن‌نمونه‌ای مانند کوه و اعداد و درون‌مایه‌های کهن‌نمونه‌ای چونان آفرینش و مرگ همسان نیست و به گمان نهان‌پژوه سوئیسی، کارل گوستاو یونگ، کهن‌نمونه‌ها، سازندة نمایه‌ها و درون‌مایه‌های کهن‌نمونه‌ای است. پنج کهن‌نمونة خود، سایه، نرینه روان (= آنیموس)، مادینه روان (= آنیما) و نقاب از کهن‌نمونه‌های برجسته و بُنیادین یونگ است که کارکرد آنها در دبستان نقد اسطوره‌شناختی ژرفا برای گزارش و رمزگشایی اسطوره و حماسه‌های اسطوره‌ای، بُنیادین و بی‌بَدیل می‌نماید. در کتاب‌های نقد ادبی، این کهن‌نمونه‌ها در زیر دبستان‌های نقد اسطوره‌شناختی و روان‌شناختی می‌آید و در اندازة تعریف، پایان می‌یابد و هیچ‌گونه تحلیل و کارکردی از آنها در نقدهای اسطوره‌شناختی به‌دست داده نمی‌شود. ما، در این جُستار برای نخستین بار یکی از این کهن‌نمونه‌ها، نامزد به مادینه‌روان را می‌گزاریم و کارکرد آن را در حماسه‌های اسطوره‌ای، فرارویِ منتقدان ادبی‌ می‌نهیم و به رمزگشایی‌های نوی در حماسه‌های اسطوره‌ای، چونان شاهنامه دست می‌یابیم.در پایان، آنچه بایستة گفت می‌نماید آنست که گزارش و تحلیل ما از کهن‌نمونة مادینه‌روان، بی‌پیشینه و نوآیین است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3968 - نقش دیوان و موجودات اهریمنی در نگاره های شاهنامه رشیدا
زهرا پاکزاد

جمال و جلال دو اصطلاح منحصر به فرد فلسفه و عرفان اسلامی است . اما نقش آنها درساحت هنر سنتی ، به ویژه نگارگری ، آن چنان شگفت انگیز است که بدون بررسی کارکردشان،تبیین نگارگری چندان ممکن نیست . در نگارگری ایرانی ، به ویژه نگاره های شاه نامه رشید ا،شخصیت های گوناگونی با ظراف أکثر

جمال و جلال دو اصطلاح منحصر به فرد فلسفه و عرفان اسلامی است . اما نقش آنها درساحت هنر سنتی ، به ویژه نگارگری ، آن چنان شگفت انگیز است که بدون بررسی کارکردشان،تبیین نگارگری چندان ممکن نیست . در نگارگری ایرانی ، به ویژه نگاره های شاه نامه رشید ا،شخصیت های گوناگونی با ظرافت های خاص وجودی و بصری به تصویر کشیده شده اند. اینویژگی را می توان با عناوین ارزشی؛ موجودات خیر و شر، خیالی؛ موجودات اسطوره ای وواقعی، عرفانی؛ عاشق ها و معشوق ها، اجتماعی؛ شاهان و گدایان ، و اهریمنی؛ دیوان و اژدهایانبررسی کرد . تمامی این موجودات ذیل جلوه های جمال و جلال قابل بررسی اند. اما این مقالهبه موجودات اهریمنی می پردازد و اینکه چرا روح حاکم بر نگارگری و نگاره های شاهنامهرشیدا، زیبایی است، تا آنجا که اهریمن ها هم زیبا تصویر شده اند . خاستگاه نظریزیبایی شناختی ر ا بایستی در جلوه های جمال و جلال جست وجو کرد. نگارگر ایرانی از نظرگاهجمال و زیبایی هیبت و جلال موجودات خوفناک را نگریسته و آنها را به تصویر کشیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3969 - کنسرواتیزم و مشابهت‌های مضامین «کلیله و دمنه»و «مرزبان‌نامه» با آن
خدیجه اطمینان

کنسرواتیزم (محافظه‌کاری) مکتبی است که بر نابرابری انسان‌ها با یکدیگر تأکید می‌کند و آن را انگیزة اصلی سعی و کوشش آدمیان در زندگی می‌داند. در این مکتب، مالکیت همچون خانواده و مذهب اموری مقدس شمرده می‌شود. محافظه‌کاری سلطة دولت را همچون سلطة پدر می‌داند، به تعبیری می‌توان أکثر

کنسرواتیزم (محافظه‌کاری) مکتبی است که بر نابرابری انسان‌ها با یکدیگر تأکید می‌کند و آن را انگیزة اصلی سعی و کوشش آدمیان در زندگی می‌داند. در این مکتب، مالکیت همچون خانواده و مذهب اموری مقدس شمرده می‌شود. محافظه‌کاری سلطة دولت را همچون سلطة پدر می‌داند، به تعبیری می‌توان اساسی‌ترین ویژگی محافظه‌کاری را حفظ وضعیت موجود و احتیاط در نیل به وضعِ مطلوب دانست. گرچه کلیله و دمنه و مرزبان‌نامه به نمونه و الگویی متفاوت از کنسرواتیزم متعلق است، اما سعی شده است تا امکان تطبیقِ این دو اثر با مضمون یادشده (کنسرواتیزم) در نظر و نگاهی روش‌شناسانه پی‌گرفته شود. به نظر می‌رسد این دو کتاب مملو از مضامینی است که با مفهوم کنسرواتیزم سازگارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3970 - دبستان نقد اسطوره‌شناختی ژرفا بر بنیاد کهن‌نمونة نرینه روان (= آنیموس)
بهروز اتونی

پنج کهن‌نمونة "خود"، "سایه"، نرینه روان (= آنیموس)، مادینه روان (= آنیما) و نقاب از کهن‌نمونه‌های برجسته و بُنیادین یونگ است که کارکرد آنها در دبستان نقد اسطوره‌شناختی ژرفا برای گزارش و رمزگشایی اسطوره و حماسه‌های اسطوره‌ای بُنیادین و بی‌بَدیل می‌نماید.در کتاب‌های نقد ا أکثر

پنج کهن‌نمونة "خود"، "سایه"، نرینه روان (= آنیموس)، مادینه روان (= آنیما) و نقاب از کهن‌نمونه‌های برجسته و بُنیادین یونگ است که کارکرد آنها در دبستان نقد اسطوره‌شناختی ژرفا برای گزارش و رمزگشایی اسطوره و حماسه‌های اسطوره‌ای بُنیادین و بی‌بَدیل می‌نماید.در کتاب‌های نقد ادبی این کهن‌نمونه‌ها در زیر دبستان‌های نقد اسطوره‌شناختی و روان‌شناختی می‌آید و در اندازة شناختگی (= تعریف) پایان می‌آید و هیچ‌گونه تحلیل و کارکردی از آنها در نقدهای اسطوره‌شناختی به‌دست داده نمی‌شود.ما، در این جُستار برای نخستین بار یکی از این کهن‌نمونه‌ها نامزد به نرینه‌روان (= آنیموس) را می‌گزاریم و کارکرد آن را در حماسه‌های اسطوره‌ای فراروی منتقدان ادبی‌ می‌نهیم.در پایان، آنچه بایستة گفت می‌نماید آنست که گزارش و تحلیل ما از کهن‌نمونة نرینه‌روان (= آنیموس) بی‌پیشینه و نوآیین است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3971 - بررسی افکار و باورهای گنوسی ابوالعلاء معرّی و صادق هدایت
حمیدرضا اردستانی رستمی

با نگاهی به تاریخ زندگی سخنورانِ اندیشمند، به نام کسانی برمی‌خوریم که زیستن آنها متفاوت از دیگران بوده است و این تفاوتِ برخاسته از پیچیدگی‌های شخصیّتی باعث شده است که هر کس از پندار خود سخنی دربارة آنان بگوید و امکان شناخت حقیقی آنها فراهم نیاید. از جملة این کسان در تار أکثر

با نگاهی به تاریخ زندگی سخنورانِ اندیشمند، به نام کسانی برمی‌خوریم که زیستن آنها متفاوت از دیگران بوده است و این تفاوتِ برخاسته از پیچیدگی‌های شخصیّتی باعث شده است که هر کس از پندار خود سخنی دربارة آنان بگوید و امکان شناخت حقیقی آنها فراهم نیاید. از جملة این کسان در تاریخ ادب فارسی، صادق هدایت در دورة معاصر است که پرسش‌ها، سرگشتگی‌ها و شوریدگی‌هایِ حاصل از تفکرات خود را در داستان‌هایش بیان کرده است. همانند این اندیشمند در ادب تازی، ابوالعلاء معرّی است که همان پیچیدگی‌های فکری و شخصیّتی را در روزگار گذشته دارا بوده است. ممکن است بخشی از این اندیشه‌ها و باورها تحت تأثیر اندیشه‌های گنوسی (= آمیزه‌ای از عقاید فلسفی – دینیِ یهودی، مصری، بابلی، یونانی، سوری و ایرانی) شکل گرفته باشد. پژوهش کنونی بر آن است که برخی از همین باورهای مشترک فکری برخاسته از اندیشه‌های گنوسی، چون مانویت، مزدکیه و مرقیون، همانندِ دوری جستن از زنان، اجتناب از خوردنِ گوشت و توجّه به گیاه‌خواری، باور به رنجبار بودنِ زیستن و آمیختگی تن و جهان به شرارت را آشکار سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3972 - شاملو، شاعر زندگی و مرگ
عباس باقی نژاد

مرگ، تجربه‌ای است که در حیطة دیگر تجربیاتِ انسانی نمی‌گنجد. به همین دلیل، انسان‌ها در برابر آن، واکنش‌های متفاوت و گاه متضادی نشان داده و داوری‌های گوناگونی دربارة آن نموده‌اند. شعر فارسی در همة گونه‌های خود، راویِ احساس‌هایی بوده است که شاعران فارسی در برابر مرگ و زندگ أکثر

مرگ، تجربه‌ای است که در حیطة دیگر تجربیاتِ انسانی نمی‌گنجد. به همین دلیل، انسان‌ها در برابر آن، واکنش‌های متفاوت و گاه متضادی نشان داده و داوری‌های گوناگونی دربارة آن نموده‌اند. شعر فارسی در همة گونه‌های خود، راویِ احساس‌هایی بوده است که شاعران فارسی در برابر مرگ و زندگی داشته و دارند. در روزگار ما، احمد شاملو، شاعر انسان‌گرا و متعهدِ معاصر، کسی است که انسان، زندگی و مرگ را به گونه‌های مختلف، دستمایة شاعریِ خویش قرار داده است. او شاعری است متفکر که خود را در برابر انسان و سرنوشت او مسئول می‌شناسد. اندیشه درباره زندگی و مرگ، جریانی مداوم در شعر شاملوست که زمینة گفت‌وگوهای او را دربارة انسان، آفرینش و هر آنچه به انسان و انسانیتِ او مربوط است، فراهم آورده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3973 - ابلیس در جهان‌بینی عطار
ابراهیم ابراهیم‌تبار

در ادبیات ملل اسلامی درباره ابلیس و طرد یا دفاع از او، به تلویح و تصریح، سخنان بسیار زیادی گفته شده است. برخی از عارفان نامی ایران، در خصوص اهمیّت بنیادین این شخصیت مهم قرآنی، حقایق زیادی را در آثارشان آشکار کرده‌اند. عطّار، یکی از برجستگان بادیه‌ سلوک، در باب تمرّد و ت أکثر

در ادبیات ملل اسلامی درباره ابلیس و طرد یا دفاع از او، به تلویح و تصریح، سخنان بسیار زیادی گفته شده است. برخی از عارفان نامی ایران، در خصوص اهمیّت بنیادین این شخصیت مهم قرآنی، حقایق زیادی را در آثارشان آشکار کرده‌اند. عطّار، یکی از برجستگان بادیه‌ سلوک، در باب تمرّد و تقرّب ابلیس در مقابل درگاه حضرت عزّت، نظریاتی متناقض در آثارش بیان کرده است؛ وی گاهی ابلیس را ابزار خداوند دانسته که همه‌ اعمال او براساس قضا و قدر بوده است. در این تصویر، عطار هیچ تقصیری را بر ابلیس وارد ندانسته و او را در کسوت یک قربانی اندوهبار نمایش داده است که رازی شایسته را جست‌وجو می‌کند و گاهی ابلیس را به علت طغیان علیه‌ مشیت الهی محکوم کرده و او را دشمن نفرت‌انگیز خداوند دانسته است. نگارنده در این مقاله، به روش تحلیلی و توصیفی، به نقد و بررسی جهان‌بینی عطار در باب ابلیس پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3974 - خرقه‏سوزی در شعر حافظ
خدیجه حاجیان سعید بزرگ بیگدلی

خرقه‌پوشی از جمله آیین‌ها و رسوم رایج تصوف است که گاه آدابی دیگر همچون خرقه ‌انداختن یا تخریق خرقه، خرقه از سر به درآوردن و خرقه از سر برکشیدن را به همراه داشته است؛ تخریق خرقه بیشتر به هنگام وجد به ویژه در مراسم سماع صوفیانه رخ می‌داده است؛ خرقه از سر به درآوردن گاه ا أکثر

خرقه‌پوشی از جمله آیین‌ها و رسوم رایج تصوف است که گاه آدابی دیگر همچون خرقه ‌انداختن یا تخریق خرقه، خرقه از سر به درآوردن و خرقه از سر برکشیدن را به همراه داشته است؛ تخریق خرقه بیشتر به هنگام وجد به ویژه در مراسم سماع صوفیانه رخ می‌داده است؛ خرقه از سر به درآوردن گاه از سر وجد بوده است و گاه برای زدودن کدورت میان دو صوفی، و خرقه از سر برکشیدن برای تنبیه صوفی خاطی در خانقاه ها رایج بوده است. به نظر می‌رسد خرقه سوزی نیز از جمله آدابی بوده که با خرقه‌پوشی ‌ارتباط داشته است. اگرچه در منابع اصلی صوفیه و نیز پژوهش هایی که تاکنون در این زمینه انجام گرفته است، مطلبی قابل استناد به دست نیامده است، این اصطلاح در شعر عرفانی فارسی، از جمله اشعار عطار، سعدی، مولوی، قاسم انوار، فخر‌الدین‌ عراقی و حافظ بازتابی نسبتاً گسترده دارد. در این مقاله کوشش شده است ضمن بررسی اجمالی خرقه و خرقه‌پوشی در اشعار عرفانی فارسی، به تحلیل و نقد خرقه‌سوزی به ویژه در اشعار عطار و حافظ پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3975 - سیری در مضامینِ عرفانی اشعار صائب
خدابخش اسداللهی

صائب از شاعران نامدارِ دورۀ صفوی است که با وجودِ نابسامانی اوضاعِ عرفان اسلامی، شعرِ وی افزون بر درون‌مایه‌های ادبی، اخلاقی، اجتماعی و حکمی، مضامین بلند عرفانی دارد و به دلیل کمبود تحقیق در این زمینه، هنوز سزاوار بررسی است.هدف از تحقیق حاضر، ارائۀ مضامینِ عرفانی در شعر أکثر

صائب از شاعران نامدارِ دورۀ صفوی است که با وجودِ نابسامانی اوضاعِ عرفان اسلامی، شعرِ وی افزون بر درون‌مایه‌های ادبی، اخلاقی، اجتماعی و حکمی، مضامین بلند عرفانی دارد و به دلیل کمبود تحقیق در این زمینه، هنوز سزاوار بررسی است.هدف از تحقیق حاضر، ارائۀ مضامینِ عرفانی در شعر صائب است. به همین منظور، ابتدا به ذکر مقامات، احوال و هفت وادی معرفت در شعر او پرداخته و گفته‌ایم که وی، بیشتر در حالِ محبّت سیر می‌کند و با دو بالِ جذبه و کوشش، به فنا در معشوق ازل می‌رسد. در مبحث وحدت وجود، بیان کرده‌ایم که وی اعتقاد به هر نوع حقیقتی مستقل از حقیقت مطلق را در حکمِ شرک می‌داند. سپس در زمینۀ وحدت ادیان یادآور شده‌ایم که بر تعصّب نداشتن نسبت به مذهبی خاص تأکید می‌کند. دربارة حقیقتِ عالم و مرگ نیز گفته‌ایم که وی از فرصت‌های دنیوی برای عبرت و اندوختن توشۀ اُخروی بهره می‌برد و از یادِ مرگ، بدان سبب که مشتاق دیدارِ خداست، همچون کبک سرمست می‌گردد و بر این باور است که بیشترین خلوتِ عارفِ راستین باید در انجمن صورت گیرد. همچنین وی، ملامت و زخم زبان را برای حفظ اخلاص و توفیق در سلوک، کارساز می‌داند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3976 - رمزگشایی آیین قربانی در اسطوره، عرفان و فرهنگ
نجیمه آزادی ده عباسی

بین اسطوره، عرفان، و فرهنگ همواره پیوندها و اشتراکاتی گسترده وجود داشته است. آیین قربانی کردن که قدمتی به درازای حیات بشریت دارد، یکی از این اشتراکات است. در پژوهش حاضر، این آیین نمادین در سه سطح اسطوره‌ای، عرفانی و فرهنگی بررسی و رمزگشایی شده است. اصل تطابق ادیان، قربا أکثر

بین اسطوره، عرفان، و فرهنگ همواره پیوندها و اشتراکاتی گسترده وجود داشته است. آیین قربانی کردن که قدمتی به درازای حیات بشریت دارد، یکی از این اشتراکات است. در پژوهش حاضر، این آیین نمادین در سه سطح اسطوره‌ای، عرفانی و فرهنگی بررسی و رمزگشایی شده است. اصل تطابق ادیان، قربانی کردن انسان یا حیوان، آمیخته شدن خرافات با این آیین مقدس، داستان ذبح اسماعیل و نظرات قاطع قرآن کریم درباره این آیین از جمله موضوعات دیگری است که در پژوهش حاضر به آنها پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3977 - پساساختارگرایی و عرفان حافظ
مهری تلخابی

هدف مقاله پیش‌رو آن است که نشان دهد چگونه مکتب پساساختارگرایی، از تعیین معنای نهایی برای متن امتناع می‌ورزد. در این راستا، نخست با اشاره به بخشی از ویژگی‌های متنی چون غزلیات حافظ، به تبیین این مطلب پرداخته می‌شود که از منظر نقد پساساختارگرایی، نمی‌توان معنای غزل حافظ را أکثر

هدف مقاله پیش‌رو آن است که نشان دهد چگونه مکتب پساساختارگرایی، از تعیین معنای نهایی برای متن امتناع می‌ورزد. در این راستا، نخست با اشاره به بخشی از ویژگی‌های متنی چون غزلیات حافظ، به تبیین این مطلب پرداخته می‌شود که از منظر نقد پساساختارگرایی، نمی‌توان معنای غزل حافظ را تنها در انحصار تحلیل عرفانی نگاه داشت. از این رو، برای رسیدن به فهم متن، باید خود را از بند قصد مؤلف رهانید و با تکیه بر متن و افق انتظار خواننده، معنی را آفرید. نقد پساساختارگرایی با تکیه بر عدم قطعیت رابطه بین دال و مدلول و بازی بی پایان دلالت‌ها در زبان و نیز به واسطة ویژگی‌های خاص زبان ادبی، مانند ابهام و معما و ماهیت استعاری و مجازی آن و استفاده از قواعد ساختارشکنی، نشان می‌دهد که چگونه دال‌ها می‌توانند در یک روند دلالتی بی‌انتها ادامه داشته باشند. این نوشتار در پایان پیشنهاد می‌کند که برای تفسیر و تأویل متنی گشوده چون حافظ نیاز به خواننده‌ای است که واقف بر نظام و مناسبات نشانگان متن باشد، از روند ساختارشکنی آگاه باشد و نیز بداند که چگونه می‌توان معنا را افزایش داد و از حصار یک معنای قطعی و نهایی گریخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3978 - واقعات (مکاشفات) لاهیجی در شرح گلشن‌راز
علی محمد پشتدار محمدرضا عباسپور خرمالو

عرفان علم معرفت و شناخت باطنی است. عارف با تزکیة باطن و از راه‌های فرا حسی به عوالمی وارد می‌شود که برای جسم و حواس جسمانی امکان‌پذیر نیست. در این مسیر عنصر نفس یا روان نقش مهمی ایفا می‌کند. یکی از راه‌های مهم ورود به عالم فوق طبیعی، کشف عارفانه (واقعه) است. انسان از را أکثر

عرفان علم معرفت و شناخت باطنی است. عارف با تزکیة باطن و از راه‌های فرا حسی به عوالمی وارد می‌شود که برای جسم و حواس جسمانی امکان‌پذیر نیست. در این مسیر عنصر نفس یا روان نقش مهمی ایفا می‌کند. یکی از راه‌های مهم ورود به عالم فوق طبیعی، کشف عارفانه (واقعه) است. انسان از راه مکاشفه یا گاه الهام یا در شرایطی ویژه به مغیّبات علم پیدا می‌کند؛ اما واقعه از عناصر فرا حسی است که نفس ناطقة آدمی به کمک آن از گذشته و آینده باخبر می‌شود، به طوری که علم حاصل از این راه می‌تواند در زندگی و بیداری فرد تأثیرگذار باشد. شناسایی و روایت و تحلیل و واقعات یک عارف اشراقی چون شیخ محمّد لاهیجی شاهدی گویا برای اثبات این نیروی عظیم فرا حسی در نفس انسان است. لاهیجی در ضمن شرح گلشن‌راز، ده واقعة خود را روایت کرده که در همة این واقعات، بی‌استثنا پس از رهاکردن وجود خاکی و اتصال به افلاک و نور مطلق در نورالانوار فانی شده است. این وصال یا تجرید منتهای مشرب اشراقی است که هر عارف در آرزوی آن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3979 - زبان نشانه‌ها
حافظ حاتمی محمدرضا نصر اصفهانی

بهره‌گیری از زبان نمادین یا رمزی همواره مورد توجّه شعرا، نویسندگان و هنرمندان بوده است. ظرفیت بالای عنصر زیبایی‌بخش رمز، به همة انواع ادب حماسی، غنایی، عرفانی، نمایشی و تعلیمی امکاناتی فراوان داده است تا شاعر، نویسنده و هنرمند بتواند اثری از هر نظر برجسته و متمایز بیافر أکثر

بهره‌گیری از زبان نمادین یا رمزی همواره مورد توجّه شعرا، نویسندگان و هنرمندان بوده است. ظرفیت بالای عنصر زیبایی‌بخش رمز، به همة انواع ادب حماسی، غنایی، عرفانی، نمایشی و تعلیمی امکاناتی فراوان داده است تا شاعر، نویسنده و هنرمند بتواند اثری از هر نظر برجسته و متمایز بیافریند. ادبیات عرفانی جولانگاه و پهنة زبان نمادها است و عرفا برای بهره‌گیری بیشتر از مفاهیم واژگان و موضوع غیرت عرفانی و اینکه افراد بیگانه و غیر اهل نتوانند به مقصود آنان پی ببرند، از این زبان استفاده می‌کنند.زبان نشانه‌ها ـ که در رُمان کیمیاگر از آن به روح جهان، زبان روح، رویای شخصی، اصل مطلوبیّت، مکتوب و عشق یاد شده است ـ مهم‌ترین عنصر سازندة این رمان است. در این میان آشنایی نویسنده با عرفان مشرق‌زمین، به ویژه عرفای اسلامی و ایرانی، و در نهایت تأثیرپذیری از آنان، موضوعی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3980 - رمزپردازی غار در فرهنگ ملل و یار غار در غزل‌های مولوی
مریم حسینی

مطالعة روان‌شناسانه غزل‌های مولانا نشان می‌دهد که بیشتر غزل‌هایی که حاصل شور و جذبه و هیجان عاطفی است، حاوی نوعی خودشناسی و درک و بیان درست و عمیق از خودآگاه و ناخودآگاه شخصی و جمعی مولاناست. تجربة دیدار با فرامن که مولوی بنا بر عقاید عرفانی خود، او را با جبرییل، حق، ان أکثر

مطالعة روان‌شناسانه غزل‌های مولانا نشان می‌دهد که بیشتر غزل‌هایی که حاصل شور و جذبه و هیجان عاطفی است، حاوی نوعی خودشناسی و درک و بیان درست و عمیق از خودآگاه و ناخودآگاه شخصی و جمعی مولاناست. تجربة دیدار با فرامن که مولوی بنا بر عقاید عرفانی خود، او را با جبرییل، حق، انسان کامل و معشوق یکی می‌گیرد، در وجود شمس تبریز ظهور می‌یابد و شمس، یار غارِ مولانا در دیوان کبیر است که تجسمی از ضمیر ناخودآگاه و فرامن شخصی وی است.روش مطالعه در مقالة حاضر نقد روان‌شناختی است. نگارنده می‌کوشد تا با طرح مسأله فرامن (Superego) که یکی از کهن‌الگوهای روان‌شناسی یونگ است، به بررسی یکی از کهن‌الگوهای گسترده در دیوان بپردازد. در این مسیر رمز غار در ادب فارسی و فرهنگ جهانی نیز بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3981 - تمثیل، آیینة اجتماع (سیری در تمثیل‌های ادبیات عرفانی در آثار عطار و مولانا)
مرضیه بهبهانی

تمثیل یکی از صور خیال است و یکی از انواع تشبیه به شمار می‌آید. از آنجا که مشبهٌ‌به در تمثیل معمولاً حسی و ملموس است، می‌توان از ظاهر آن پی به واقعیت‌های اجتماعی برد. ادبیات عرفانی ما قسمت عمده‌ای از گنجینة ادبی ما را شامل می‌شود و عطار و مولانا کوه‌موج این دریای عظیم اد أکثر

تمثیل یکی از صور خیال است و یکی از انواع تشبیه به شمار می‌آید. از آنجا که مشبهٌ‌به در تمثیل معمولاً حسی و ملموس است، می‌توان از ظاهر آن پی به واقعیت‌های اجتماعی برد. ادبیات عرفانی ما قسمت عمده‌ای از گنجینة ادبی ما را شامل می‌شود و عطار و مولانا کوه‌موج این دریای عظیم ادب عارفانه هستند. با نگاهی به تمثیل‌های این دو شاعر بزرگ می‌توان از ورای آموزه‌های عرفانی و با دقت در ظاهر داستان‌های آنان، به واقعیت‌های جامعة قرن ششم و هفتم هجری پی برد. اگر چه محور ادبیات عرفانی، به ویژه در شعر این دو شاعر، برتری عالم غیب بر عالم شهادت است، باز هم می‌توان از ظاهر تمثیل‌ها و انتخاب موضوعاتی که پیام‌های عرفانی دارند، اجتماع شاعر را شناخت، زیرا اگر تمثیل را مشبهٌ‌بهی ملموس برای مشبهی معقول بدانیم، شاعر ناگزیر است از حکایات و داستان‌هایی به عنوان مثل استفاده کند که برای مخاطبان او شناخته شده باشد؛ پس انتخاب چنین تمثیل‌هایی خواننده را به فهم اوضاع و احوال اجتماعی شاعر از ورای آموزه‌های عرفانی و تجربیات شخصی عارفانه نایل می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3982 - بررسی مضامین عرفانی کتیبه‌های مقبرة شیخ صفی (با تکیه بر صفوة الصفا و دیگر متون عرفانی)
سیدهاشم حسینی

جریان عرفان، جنبة شاخصی از معنویت اسلام است که در عرصه‌های گوناگون فرهنگی، هنری، ادبی و... فرصت رشد و نمو یافته است. یکی از بارزترین عرصه‌های رشد این جریان مربوط به بناهای مذهبی به‌ویژه مقابر است که پس از مساجد بیشترین و مهم‌ترین حجم بناهای بازمانده از معماری ایران دورا أکثر

جریان عرفان، جنبة شاخصی از معنویت اسلام است که در عرصه‌های گوناگون فرهنگی، هنری، ادبی و... فرصت رشد و نمو یافته است. یکی از بارزترین عرصه‌های رشد این جریان مربوط به بناهای مذهبی به‌ویژه مقابر است که پس از مساجد بیشترین و مهم‌ترین حجم بناهای بازمانده از معماری ایران دوران اسلامی ‌را به خود اختصاص داده است. مقابر شیوخ و بزرگان متصوفه گونه‌ای از مقابر دوران اسلامی ‌است که معمولاً به‌وسیله مریدان در داخل همان خانقاه شیخ و با خصوصیات ویژه‌ای ساخته شده‌اند. موضوع اصلی این تحقیق بررسی و کشف تأثیرات عرفان اسلامی ‌به‌طور عام و تصوفِ مکتب شیخ صفی به‌طور خاص بر مضامین کتیبه‌های قرآنی و حدیث مقبرة این عارف و صوفی بزرگ با تکیه بر متون عرفانی به‌ویژه کتاب صفوةالصفا به‌عنوان زندگینامه و مرامنامة عرفانی شیخ صفی است. نکتة اساسی در این راستا اثبات این حقیقت است که اصولِ عرفان و تصوف اسلامی فقط محدود به یک عقیده و طرز خاصی از زندگی نبوده، بلکه به‌طور گسترده‌ای در سایر ابعاد زندگی عرفا و متصوفه، از جمله در نحوة تزیین و انتخاب مضامین کتیبه‌های مقابر آنها نیز مؤثر بوده است. با توجه به یافته‌های تحقیق، مضامین کتیبه‌های قرآنی و حدیث مقبرة شیخ صفی‌الدین اردبیلی؛ ارتباط مستقیم با مفاهیم عرفان اسلامی ‌و به‌ویژه آراء و اندیشه‌های صوفیانة مکتب صفویه دارد که به تفصیل در صفوةالصفا و سایر متون عرفانی تشریح و تفسیر شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3983 - عشق پژوهشی؛ از خدا تا انسان
سید حسن حسینی

محور اصلی این نوشتار، تحلیل روشمند موضوع عشق با نظری بر آموزه‌های کتاب مثنوی معنوی مولانا است. نویسنده مقاله بر اساس یک ساختار منطقی و الگوی نظری خاص درباره عشق، به جست‌وجوی این مفهوم در رابطه انسان و خدا می‌پردازد. در این جست‌وجو نویسنده، به برخی منابع و پایه‌های این آ أکثر

محور اصلی این نوشتار، تحلیل روشمند موضوع عشق با نظری بر آموزه‌های کتاب مثنوی معنوی مولانا است. نویسنده مقاله بر اساس یک ساختار منطقی و الگوی نظری خاص درباره عشق، به جست‌وجوی این مفهوم در رابطه انسان و خدا می‌پردازد. در این جست‌وجو نویسنده، به برخی منابع و پایه‌های این آموزه‌ها در قرآن و سنت نیز نظر داشته است. بدین ترتیب برای بررسی و تحلیل معنا و مفهوم عشق در آموزه‌های دینی و عرفان الهی، بایستی در یک تحقیق جامع از خدا پژوهی به سمت انسان پژوهی حرکت کرد تا در نهایت بتوانیم به عشق پژوهی بُنیادینی دست یابیم. نوشتار کنونی بر اساس همین الگوی کلّی شکل گرفته است و مسأله را از زاویه این سه نگاه پی می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3984 - کرامت از دیدگاه عرفان اسلامی و نظریة روان شناختی یونگ
علی محمد پشتدار محمدرضا عباسپور خرمالو

این‌که آدمی نیروهای فراحسی دارد، از گذشته‌های دور در نزد نحله‌ها و ادیان گوناگون امری پذیرفته، اما راه رسیدن به این نیروها و دستیابی به آن عوالم نیز متعدد و متفرق بوده است. به طور کلی، صوفیه و به طور خاص لاهیجی، شارح گلشن‌راز، راهی کوتاه اما دشوار برای رسیدن به عالم فرا أکثر

این‌که آدمی نیروهای فراحسی دارد، از گذشته‌های دور در نزد نحله‌ها و ادیان گوناگون امری پذیرفته، اما راه رسیدن به این نیروها و دستیابی به آن عوالم نیز متعدد و متفرق بوده است. به طور کلی، صوفیه و به طور خاص لاهیجی، شارح گلشن‌راز، راهی کوتاه اما دشوار برای رسیدن به عالم فراحس پیشنهاد کرده‌اند که آن تصفیة باطن از غیرحق است؛ چون زمینه آماده شد، حقایق برای فرد کشف می‌شود. از میان متأخرین، گوستاو یونگ ـ که روان‌شناسی مسیحی است ـ نیز با مطالعة ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه در انسان، کوشیده با زبان خود امکان رسیدن به این عرصه را برای روح و روان آدمی تشریح کند؛ پس از آن‌که سالک (فرد) به این جهان رسید، در آنجا مُقام می‌کند و در ظاهر و باطن رفتارش (ظاهری ـ معنوی) تحولاتی رخ می‌دهد که صوفیه از آن با عنوان کرامت یاد می‌کنند. کرامت نزد عرفا به فنای فی الله ختم می‌شود، به‌گونه‌ای که فرد در ظاهر و باطن خدایی می‌شود.موضوع این پژوهش راه رسیدن به این مرحله از نگاه عرفا و روان‌شناسان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3985 - بحران های انسان امروز و پاسخ حکمت اشراق به آنها
حسینعلی قبادی مریم عاملی رضایی

ادبیات عرفانی ایرانی - اسلامی،گنجینة عظیمی از دستاوردهای فکری و روحانی انسان است کهدرجهان امروز می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات و آسیب های روحی و معنوی باش د.انسان امروز گرچه به پیشرفت های چشمگیری دست یافته ، اما در حل بحران و چالش هایروحی خویش چندان موفق نبوده است . أکثر

ادبیات عرفانی ایرانی - اسلامی،گنجینة عظیمی از دستاوردهای فکری و روحانی انسان است کهدرجهان امروز می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات و آسیب های روحی و معنوی باش د.انسان امروز گرچه به پیشرفت های چشمگیری دست یافته ، اما در حل بحران و چالش هایروحی خویش چندان موفق نبوده است . این امر برآمده از جداسازی علم و معرفت از وجهقدسی آن و به فراموشی سپردن دیدگاه شهودی و عرفانی نسبت به هستی و عالم است . در اینمقاله با تکیه بر دیدگاه عرفانی و شهودی سهروردی و حکایات تمثیلی وی و با در نظر گرفتنبحران های روحی انسان معاصر، به تناظر میان این بحران ها و حکمت اشراق پرداخته وچگونگی پاسخگویی معرفتی شیخ اشراق به مسائل انسان معاصر از خلال متون تمثیلی وعرفانی وی دنبال می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3986 - چرا پهلوان‌نامه‌های پس از شاهنامه مطرح نشده‌اند؟
احمد خاتمی علی جهانشاهی افشار

فردوسی به‌عنوان بزرگ‌ترین حماسه‌سرای ادب فارسی از سوی شاعران پس از خود مورد تقلید قرار گرفته است. امّا نکته مهم آن است که هیچ یک از این مقلّدان نتوانسته‌اند اثری همسنگ شاهنامه در ارزش و اقبال عمومی بیافرینند. محققان دلایل گوناگونی چون برتری جنبه‌های ادبی(دوری از تزاحم ت أکثر

فردوسی به‌عنوان بزرگ‌ترین حماسه‌سرای ادب فارسی از سوی شاعران پس از خود مورد تقلید قرار گرفته است. امّا نکته مهم آن است که هیچ یک از این مقلّدان نتوانسته‌اند اثری همسنگ شاهنامه در ارزش و اقبال عمومی بیافرینند. محققان دلایل گوناگونی چون برتری جنبه‌های ادبی(دوری از تزاحم تصاویر، هماهنگی تصاویر با موضوع و ...) و مسائل تاریخی را در این خصوص برشمرده‌اند. اما جدای از موارد یادشده، می‌توان ضعف ساختاری این پهلوان‌نامه‌‌ها را نیز بر این دلایل افزود. نگارندگان بر این باورند که خروج منظومه‌های پهلوانی پس از شاهنامه از ساختارهای حاکم داستان‌سرایی حماسی، سبب پذیرفته نشدن و عدم مقبولیّت آنها در مقایسه با شاهنامه گردیده است. برای تبیین و اثبات این مدّعا، ساختار داستانی دو منظومه پهلوانی پس از شاهنامه (برزونامه و جهانگیرنامه) بر اساس الگوی پراپ با ساختار داستان رستم و سهراب، که هر سة آنها بر پایة نبرد خویشاوندی شکل گرفته‌اند، مقایسه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3987 - زمان در عرفان اسلامی
مرتضی شجاری

در فرهنگ اسلامی، تصورات گوناگونی از زمان انعکاس یافته است. متکلمان آن را امری موهوم و فیلسوفان آن را مقدار حرکت فلک اطلس می‌دانند. اما از منظر صوفیان، زمان با جان، که اصل وجود آدمی است، در ارتباط است. جانی که نزد دلبر حاضر است، چیزی جز لاله‌زار و گلشن نمی‌تواند باشد و ب أکثر

در فرهنگ اسلامی، تصورات گوناگونی از زمان انعکاس یافته است. متکلمان آن را امری موهوم و فیلسوفان آن را مقدار حرکت فلک اطلس می‌دانند. اما از منظر صوفیان، زمان با جان، که اصل وجود آدمی است، در ارتباط است. جانی که نزد دلبر حاضر است، چیزی جز لاله‌زار و گلشن نمی‌تواند باشد و بنابراین، پیری و پژمردگی را در او راهی نیست. از این‌رو، زمان عرفانی ارتباطی با گذشته و آینده ندارد؛ زیرا صوفی با خداوند است و در آنجا ماضی و مستقبل نیست. تمام کوشش یک صوفی آن است که خداگونه شود و از قید زمان، آزاد یا به تعبیری دیگر نیست گردد. این امر جز با عشق حاصل نمی‌شود. سالکی که اسیر عشق نشود، بندة جسم و زمان خواهد ماند. تنها عشق است که آزادی را از این نوع بندگی به ارمغان می‌آورد. عشق چون شمشیری است که سر جسم و زمان را از جان سالک جدا می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3988 - هنجارشکنی در شعر صائب تبریزی
محمد حکیم‌آذر

نگرش صائب تبریزی به شخصیتی معروف نظیر خضر ـ علیه‌السلام ـ دوگانه است. صائب در برخورد با داستان خضر(ع) و در ساختن تلمیح، گاه موافق سنت ادبی عمل‌می‌کند و گاه به‌خلاف عرف و عادت شاعران گذشته، با خضر(ع) و عناصر داستانی او مخالف‌خوانی می‌کند. اگر شاعرانی چون خاقانی، سعدی و ح أکثر

نگرش صائب تبریزی به شخصیتی معروف نظیر خضر ـ علیه‌السلام ـ دوگانه است. صائب در برخورد با داستان خضر(ع) و در ساختن تلمیح، گاه موافق سنت ادبی عمل‌می‌کند و گاه به‌خلاف عرف و عادت شاعران گذشته، با خضر(ع) و عناصر داستانی او مخالف‌خوانی می‌کند. اگر شاعرانی چون خاقانی، سعدی و حافظ با انتقادی ملیح به ماجرای خضر ـ علیه‌السلام ـ نگریسته‌اند، صائب در وسعت‌بخشیدن به این نگرش، تلاشی جدّی کرده است. او گاه با شماتت خطاب به خضر(ع)، خود را بی‌نیاز از عمر جاودان و آب حیات، صاحبِ ویژگی‌هایی می‌داند که حتی خضر به آنها دست نیافته است. بدیهی است که صائب برای اثبات نظریات و افکار خویش و نیز برای ترجیح روش سلوک خود حاضر است از خضر(ع) سبق ببرد و او را با وجود همة اعتباری که در عالم ادب و عرفان دارد، بیرون از دایرة علایق و پسندهای خود بپندارد، این نحوة نگرش، نوعی هنجارشکنی و گریز از سنت ادبی به‌شمار می‌رود. در این مقاله، موضوعاتی دسته‌بندی شده که در آنها صائب تبریزی نگرش انتقادآمیز خود را متوجه ماجرای حضرت خضر(ع) کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3989 - داستان سودابه و سیاوش از منظری دیگر
قدمعلی سرّامی

داستان سیاوش و سودابه، از شاهکارهای فردوسی است که در آن، شاهد رویارویی دو ابرقهرمانیم. تأمّل ژرف در این داستان ما را متقاعد می‌کند که بنیان آن بر تقابل عقل و عشق، عصمت و عصیان و در تحلیل نهایی غریزه و فرهنگ استوار است. براساس آیین زرتشت، خیر و شر، در روزگاران نُه هزار س أکثر

داستان سیاوش و سودابه، از شاهکارهای فردوسی است که در آن، شاهد رویارویی دو ابرقهرمانیم. تأمّل ژرف در این داستان ما را متقاعد می‌کند که بنیان آن بر تقابل عقل و عشق، عصمت و عصیان و در تحلیل نهایی غریزه و فرهنگ استوار است. براساس آیین زرتشت، خیر و شر، در روزگاران نُه هزار سالة گمیزشن، همواره با هم درگیرند، امّا با لحاظ نگرة مذهب مهر (میتراییسم) آن دو، در عین حال که در نمود با یکدیگر می‌ستیزند، بودی یگانه دارند و وجود هر یک از آنان، ضرورت وجود دیگری است. تاکنون شاهنامه‌پژوهان با نگاه زردشتی به دو قهرمان اصلی این داستان نگریسته و معمولاً سیاوش را کارگزار حق و سودابه را عامل باطل به شمار آورده‌اند. در این مقاله باتوجه به چرخش فرهنگ ایرانی در روزگار پس از اسلام به سوی عرفان ـ که از بن و ریشه، مهر‌ی‌نگر است ـ به سیاوش و سودابه نگریسته و کوشیده‌ام تا حق هر کدام از این دو ابر مردم را بتوزم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3990 - رابعه در گذار از پل مجاز
قدمعلی سراّمی مهری تلخابی

هدف مقالة پیش رو، آن است که نشان دهد چرا در قلمرو عرفان، همواره این‌گونه یاد شده است که نخست بار، زنی از عشق و محبت الهی دم زده است. در این مقاله، با نگاهی ساختارشکنانه، نخست، تردد روانی رابعه در دو قلمرو عشق وعرفان کاویده و آسیب‌گاههای نگرة عرفانی رابعه با تأمل بر خصیص أکثر

هدف مقالة پیش رو، آن است که نشان دهد چرا در قلمرو عرفان، همواره این‌گونه یاد شده است که نخست بار، زنی از عشق و محبت الهی دم زده است. در این مقاله، با نگاهی ساختارشکنانه، نخست، تردد روانی رابعه در دو قلمرو عشق وعرفان کاویده و آسیب‌گاههای نگرة عرفانی رابعه با تأمل بر خصیصه‌های وابستگی، مازوخیستی و از خود بیگانگی او گزارده می‌شود. سپس در بخشی با عنوان رابعه به مثابة زن نارسیسیست، چرایی گرایش او به عرفان از منظری نوین تحلیل می‌گردد. نتیجة به دست آمده از این مقاله آن است که گرایش به عرفان، گاه می‌تواند پیامد نوعی واپس‌خوردگی در قلمرو زیست جهان دنیوی فرد باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3991 - ویژگی‌های حکایات موسیقایی در آثار عطار نیشابوری
منصوره ثابت زاده

حکایات موسیقایی در آثار عطار، حکایاتی است که بافت و ساختاری موسیقایی دارند و برای طرح و درک مبانی و مفاهیم عرفانی، امکانی مهم به شمار می‌روند. بررسی تعامل عرفان و موسیقی از منظر منظومه‌های عطار و نیز تذکرة‌الاولیاء، فضا و دیدگاه‌های موسیقایی عطار را نیز مشخص می‌کند. در أکثر

حکایات موسیقایی در آثار عطار، حکایاتی است که بافت و ساختاری موسیقایی دارند و برای طرح و درک مبانی و مفاهیم عرفانی، امکانی مهم به شمار می‌روند. بررسی تعامل عرفان و موسیقی از منظر منظومه‌های عطار و نیز تذکرة‌الاولیاء، فضا و دیدگاه‌های موسیقایی عطار را نیز مشخص می‌کند. در منظومه‌ها و تذکرة‌الاولیاء عطار، 19 حکایت موسیقایی ذکر شده که در این میان، الهی‌نامه با 9 حکایت موسیقایی بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده است. حکایات منثور در تذکرة‌الاولیاء، شش حکایت مستقل‌اند که منظومه‌ها فاقد آنند. در حالی که بیشتر حکایات موسیقایی منظومه‌ها در تذکرة‌الاولیاء بارها ذکر شده است. درون‌مایة حکایات موسیقایی متضمن درک باطن نغمات و حقیقت نفخه الهی و مرافقت و پذیرش اهل موسیقی از دیدگاه مثبت‌اندیش عرفانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3992 - هفت زینة مهری در هفت خوان بیژن
قدمعلی سراّمی سیما منصوری

هرگاه در داستان پارتی بیژن و منیژه با باریک‌بینی نگریسته شود، بن‌مایه‌های اساطیری نهفته در آن جلوه‌ای پررنگ‌تر می‌یابد و ارتباطی عمیق و ریشه‌دار با بنیان‌های اعتقادی کیش مهر و عناصر زندة هفت‌خوانی را که با اعمال یلان اسطوره‌ای هفت‌خوان‌ساز مرتبط است،‌ به نمایش می‌گذارد. أکثر

هرگاه در داستان پارتی بیژن و منیژه با باریک‌بینی نگریسته شود، بن‌مایه‌های اساطیری نهفته در آن جلوه‌ای پررنگ‌تر می‌یابد و ارتباطی عمیق و ریشه‌دار با بنیان‌های اعتقادی کیش مهر و عناصر زندة هفت‌خوانی را که با اعمال یلان اسطوره‌ای هفت‌خوان‌ساز مرتبط است،‌ به نمایش می‌گذارد. بیژن جوان پس از گذران روند آغازین سلوک میترایی، در حالی‌که رازآموزی را از سرگذرانده و آماده انجام مراحل عملی آزمون است، به فرمان مرشد مهری خویش راهی سفر ارمان می‌شود تا با کشتن گرازان بیشة ارمان- که نمادی از اژدرکشی باستان است- شایستگی خود را به اثبات برساند. در توران‌زمین حوادثی را از سر می‌گذراند که همسانی شگفتی با سختی‌های مراحل سلوک مهری دارد و چنین به نظر می‌رسد که زینه‌های آیینی همچون گورخوابی؛ عبور از دالان‌های تاریک و سرما و گرما؛ غسل تعمید و تحمل گرسنگی و غربت، که از مشخصه‌های آزمون سالکان میترایی است، را می‌گذراند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3993 - هفت‌کاخ کاووس و نردبان آیین مِهری
حمید جعفری قریه علی

عناصر سپهری در اندیشه‌ اقوام ایرانی، جایگاهی ویژه‌ داشته‌اند و این عناصر در آیین‌های پیشین ایرانی از جمله آیین مهر، مقدّس شمرده می‌شده‌اند. مهری‌دینان بر آن بوده‌اند که ارواح از جایگاه آسمانی به زمین فرود آمده‌اند و در کالبدها جای گرفته‌اند. این ارواح برای پاک شدن و باز أکثر

عناصر سپهری در اندیشه‌ اقوام ایرانی، جایگاهی ویژه‌ داشته‌اند و این عناصر در آیین‌های پیشین ایرانی از جمله آیین مهر، مقدّس شمرده می‌شده‌اند. مهری‌دینان بر آن بوده‌اند که ارواح از جایگاه آسمانی به زمین فرود آمده‌اند و در کالبدها جای گرفته‌اند. این ارواح برای پاک شدن و بازگشتن به آسمان باید از هفت مرحله‌ بگذرند. در اسرار مهری از نردبان آیینی هفت‌پله‌ای یاد شده است که نماد طبقات آسمان است و راه‌های رسیدن به جایگاه برتر را نشان می‌دهد. در شاهنامه آمده است که کاووس در البرزکوه هفت خانه از زر، سیم، آبگینه و سنگ خارا می‌سازد و در این جستار نشان داده شده است که این هفت‌کاخ، یادآور نردبان آیینی مهری‌دینان است و به‌گونه‌ای ریشه در اعتقادات یزدان‌شناسی و ادامه‌ جوهره زندگی در جهانی دیگر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3994 - جمال‌شناسی گلشن‌راز
تورج عقدایی

شبستری در مثنوی گلشن‌راز که متنی عرفانی است، با تکیه بر پیوند دیرینة عرفان و زیبایی، برای بیان و تجسم بخشیدن به دریافته‌های مجردّش، از ابزارهای گوناگون زیبایی‌آفرینی و جمال‌افزا استفاده می‌کند تا انتقال پیامش را آسان کند و بر تأثیر کلامش بیفزاید.مقالة پیش رو، گلشن‌راز ر أکثر

شبستری در مثنوی گلشن‌راز که متنی عرفانی است، با تکیه بر پیوند دیرینة عرفان و زیبایی، برای بیان و تجسم بخشیدن به دریافته‌های مجردّش، از ابزارهای گوناگون زیبایی‌آفرینی و جمال‌افزا استفاده می‌کند تا انتقال پیامش را آسان کند و بر تأثیر کلامش بیفزاید.مقالة پیش رو، گلشن‌راز را از منظر زیبایی‌شناسی نگریسته و بر آن است تا نشان دهد که شیخ محمود شبستری، تشبیه را ابزاری مناسب برای بیان مشابهت‌های خیال‌انگیز میان مفاهیم مجرد و پدیده‌های عینی تشخیص داده و به فراوانی از آن استفاده کرده است.امّا او برای انتقال اندیشه‌های عمیق‌تر یا تجربه‌های شهودی، به ترتیب استعاره و نماد را به‌کار می‌گیرد، هم‌چنان که برای بیان مفاهیم و اندیشه‌های دو سطحی، کنایه، ایهام و پارادوکس را ابزارهایی کارآمد می‌یابد که قادر به انتقال چنین دریافته‌هایی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3995 - رویکردی انتقادی به انگاره‌های کهن‌الگویی زنان در آثار غزاله علیزاده
نرگس باقری مصطفی موسوی راد

ویژگی‌های مشترک زیادی تعدادی از شخصیت‌های زن در داستان‌های غزاله علیزاده را شاخص و قابل توجه کرده و از آنها انگاره‌هایی اسطوره‌اییا شبه‌اسطوره‌ای ساخته است؛ ویژگی‌های مثبت و منفی شیطانیا فرشته بودن، کودک یا پیر بودن همزمان، برخورداری از قدرت جادوی زنانه، فرزانگی روحانی، أکثر

ویژگی‌های مشترک زیادی تعدادی از شخصیت‌های زن در داستان‌های غزاله علیزاده را شاخص و قابل توجه کرده و از آنها انگاره‌هایی اسطوره‌اییا شبه‌اسطوره‌ای ساخته است؛ ویژگی‌های مثبت و منفی شیطانیا فرشته بودن، کودک یا پیر بودن همزمان، برخورداری از قدرت جادوی زنانه، فرزانگی روحانی، مظهر الهام و ارضای معنوی بودن و دیگر ویژگی‌هایی که برای انگاره‌‌های کهن‌الگویی ذکر شده است. از آنجا که بین نقد اسطوره‌ای و شیوۀ روان‌شناختی ارتباط کاملاً نزدیکی وجود داردو کهن‌الگوها همچون غرایز، بر رفتار انسان تأثیرمی‌گذارند و به شکل‌گیری شخصیت کمک می‌کنند و هر دوی اینها با انگیزه‌های زیربنایی رفتار انسان سر و کار دارند، در این مقاله با رویکردی انتقادی به تحلیل ویژگی‌های شخصیت‌هایزن در آثار علیزادهپرداخته شده است.این پژوهش نشان می‌دهد که خلق تصاویریکسویه، رمزآلودگی و ناشناختگی، و نابهنجاری در پیوند بین واقعیت و رؤیا در خلق چهره‌ زنان از جمله پیامدهای توجه نویسنده به نشانه‌های اسطوره‌ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3996 - شاهدبازی در ادبیات عرفانی از منظر روان‌شناسی
جمشید باقرزاده بهروز مهری سیّدمحمّد آرتا

با گسترش عرفان و تصوف در ایران و دیگر سرزمین‌های اسلامی و به تبع آن، نوشته شدن متون عرفانی، رهروان و بزرگان این طریقت به دلیل ابراز پاره‌ای اندیشه‌های خاص نکوهش شدند. یکی از مهم‌ترین این اندیشه‌ها شاهدبازی است که همواره موجب سرگردانی خوانندگان متون صوفیه شده است. از سوی أکثر

با گسترش عرفان و تصوف در ایران و دیگر سرزمین‌های اسلامی و به تبع آن، نوشته شدن متون عرفانی، رهروان و بزرگان این طریقت به دلیل ابراز پاره‌ای اندیشه‌های خاص نکوهش شدند. یکی از مهم‌ترین این اندیشه‌ها شاهدبازی است که همواره موجب سرگردانی خوانندگان متون صوفیه شده است. از سویی، متون علم‌الرّجال و آثار به‌جای‌مانده از خود ایشان، گواهی آشکاری است بر این مدعا که آنان از جمله بزرگانی بوده‌اند که در مراحل والایی از عرفان سیروسلوک داشته‌اند و از دیگر سو، شاهدبازی اخلاقی است که تناقض آشکار با این طریقت دارد. نقد روان‌شناسی از جمله مهم‌ترین نقدهایی است که چشم‌انداز تازه‌ای به متن در اختیار خواننده می‌گذارد و موجب آشکار شدن زوایای پنهان یک اثر ادبی می‌شود. از همین رهگذر، نگارندگان این جُستار می‌کوشند تا با خوانشی متفاوت از خوانش‌های موجود در متون عرفانی و از منظر روانکاوی تحلیلی یونگ و لاکان به بررسی این مسأله بپردازند و زوایای پنهان آنها را بازنمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3997 - بررسی آداب و آرای صوفیان در مورد زکات و سؤال
مهدی جباری فرهاد طهماسبی

آداب و رسوم متصوّفه که متضمّن ابعاد و زوایای مختلف عقاید و اندیشه‌های آنها است، از تعالیم اسلامی مایه گرفته است، اما بنا به دلایلی در مسیر تطّور و تحّول خود، شکلی متفاوت یافته است. زکات به عنوان فریضه‌ای دینی و سؤال به عنوان پدیده‌ای اجتماعی، از جمله آدابی هستند که صوفی أکثر

آداب و رسوم متصوّفه که متضمّن ابعاد و زوایای مختلف عقاید و اندیشه‌های آنها است، از تعالیم اسلامی مایه گرفته است، اما بنا به دلایلی در مسیر تطّور و تحّول خود، شکلی متفاوت یافته است. زکات به عنوان فریضه‌ای دینی و سؤال به عنوان پدیده‌ای اجتماعی، از جمله آدابی هستند که صوفیه نگاهی متمایز از شریعت بدان دارند؛ از جمله این تفاوت نگرشها، اعتقاد به واجب نبودن زکات بر صوفیان، تجویز سؤال و دریوزگی و ترجیح آن بر دریافت زکات بوده است. در این مقاله، ضمن بیان دیدگاه‌های اهل شریعت و طریقت درباره زکات و سؤال، به بررسی و تحلیل عواملی که سبب شکل‌گیری رویکرد متفاوت متصوّفه به این دو موضوع شده است، می‌پردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3998 - پدیدارشناسی زن جادو (با تکیه بر شاهنامه و شهریار‌نامه)
مهدی شریفیان بهزاد اتونی

از جمله موجودات اهریمنی که در اساطیر، افسانه‌ها و حماسه‌های پارسی در تقابل با قهرمان داستان به ایفای نقش می‌پردازد و سعی در اغوای قهرمان و گاه کامگیری از او دارد، زن جادو است. در شاهنامه و شهریارنامه، دو اثر حماسی پارسی، نیز سه بار با این موجود اهریمنی روبه‌رو می‌شویم؛ أکثر

از جمله موجودات اهریمنی که در اساطیر، افسانه‌ها و حماسه‌های پارسی در تقابل با قهرمان داستان به ایفای نقش می‌پردازد و سعی در اغوای قهرمان و گاه کامگیری از او دارد، زن جادو است. در شاهنامه و شهریارنامه، دو اثر حماسی پارسی، نیز سه بار با این موجود اهریمنی روبه‌رو می‌شویم؛ در شاهنامه در خان چهارم رستم و خان چهارم اسفندیار، و در شهریارنامه در داستان مرجانة جادو با شهریار. در این مقاله پس از بحثی مختصر پیرامون پری، کوشیده‌ایم اثبات نماییم که زن جادو، همان پری است. آنگاه به بررسی تأثیر اعتقادات و افکار زرتشتی در شکل‌گیری این موجود اهریمنی با تکیه بر روانشناسی ژرفا پرداخته‌ایم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3999 - تأثیر اندیشه‌های کلامی غزالی بر آراء سنایی
فرهاد کاکرش

سنایی غزنوی نقطة آغازین عرفان و تصوف در شعر فارسی است. در میان بزرگان ادب و فرهنگ، بیش از همه ردپای غزالی در آثار وی دیده می‌شود و می‌توان گفت که به راستی غزالی در تکامل اندیشة سنایی، تأثیر شگفت‌انگیزی دارد.این نوشتار، سیری در اندیشه‌های کلامی و دینی غزالی و سنایی است. أکثر

سنایی غزنوی نقطة آغازین عرفان و تصوف در شعر فارسی است. در میان بزرگان ادب و فرهنگ، بیش از همه ردپای غزالی در آثار وی دیده می‌شود و می‌توان گفت که به راستی غزالی در تکامل اندیشة سنایی، تأثیر شگفت‌انگیزی دارد.این نوشتار، سیری در اندیشه‌های کلامی و دینی غزالی و سنایی است. تحقیق پیش‌رو براساس روش کتابخانه‌ای انجام شده و در آن، افزون بر شباهت زندگانی آن دو، مضامین مشترک مسائل مهم کلامی و عقیدة غزّالی و سنایی از جمله موارد زیر تا حدّی تبیین شده است: صفات خداوند، حدوث و قدم، عادة الله، قضا و قدر، نظام احسن، قرآن، نماز و... تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4000 - تحلیل روایی- عرفانی داستان دلاویزتر از سبز
معصومه حامی‌دوست دکتر احمد رضی

منتقدان و پژوهشگران ادبی در تحلیل عرفانی آثار ادبی معاصر بیشتر به بررسی اشعار فارسی پرداخته‌اند؛ در حالی که نثر داستانی به‌ویژه داستان کوتاه، در دهه‌های اخیر در بازتاب دادن باورها، رفتارها، و آموزه‌های عرفانی نقش بسزایی داشته است؛ داستان کوتاه دلاویزتر از سبز نوشته علی أکثر

منتقدان و پژوهشگران ادبی در تحلیل عرفانی آثار ادبی معاصر بیشتر به بررسی اشعار فارسی پرداخته‌اند؛ در حالی که نثر داستانی به‌ویژه داستان کوتاه، در دهه‌های اخیر در بازتاب دادن باورها، رفتارها، و آموزه‌های عرفانی نقش بسزایی داشته است؛ داستان کوتاه دلاویزتر از سبز نوشته علی مؤذنی ازجمله این داستان‌ها است. هدف ما در این مقاله این است که این داستان را با روش توصیفی تحلیل کنیم و با بررسی آن در سه سطح درون‌مایه، کاربرد تصاویر ادبی، و نحوة روایت نشان دهیم که چگونه مفاهیم عرفان کلاسیک در آن بازسازی شده‌اند. در این داستان، مضامین عرفانی مانند سیروسلوک، معرفت نفس، امتحان الهی، صلح و دوستی، ولایت، وحدت شهود، و جمعیت خاطر با مفاهیم دینی پیوند خورده‌اند و مفاهیم و درون‌مایه‌های عرفان کلاسیک در فرمی جدید در آن بازتاب یافته‌اند؛ همچنین هماهنگی نحوة به‌کارگیری تصاویر ادبی و شیوة روایت با درون‌مایة عرفانی آن سبب انسجام ساختاری داستان شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4001 - دیوانه‌نمایی و دیوانه‌نماها در مثنوی معنوی
هاتف سیاهکوهیان

عقلای مجانین یا فرزانگان دیوانه‌نما که گاه بهالیل نیز خوانده می‌شوند، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات عرفانی دارند. در برخی از حکایات مثنوی، اقوال و احوال حکیمانه و در عین حال رازآلود این شوریدگان با ظرافت خاصی در قالب حکایات عامیانه بیان شده است. مولانا با آوردن تمثیل‌های پُر أکثر

عقلای مجانین یا فرزانگان دیوانه‌نما که گاه بهالیل نیز خوانده می‌شوند، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات عرفانی دارند. در برخی از حکایات مثنوی، اقوال و احوال حکیمانه و در عین حال رازآلود این شوریدگان با ظرافت خاصی در قالب حکایات عامیانه بیان شده است. مولانا با آوردن تمثیل‌های پُرمعنا، در پی نشان دادن حکمت و معرفت عمیق این دسته از اولیای الهی، خلاف ظاهر غیرعادّی و دیوانه‌وار آنان و تبیین لایه‌های عمیق شخصیت آنهاست. وی شناخت این نوع دیوانگان از دیوانگان معمولی را مستلزم نوعی بصیرت باطنی و فراست معنوی می‌داند. حال و مقام این شوریدگان و اطوار جنون معنوی آنها، به‌ویژه در دفتر دوم مثنوی معنوی، بیان شده است. مولوی جنون مافوق عقل این دیوانگان را نمادی از إماتة نفس و إحیای قلب عارفان و نشانه‌ای از حرّیت و آزادگی آنان می‌داند. وی در حکایت آن بزرگی که خود را دیوانه ساخته بود، ضمن توصیف دقیق خصوصیات و مراتب معنوی این عارفانِ دیوانه‌نما، آنها را دارای مقام ولایت دانسته و جنون یا جنون‌نمایی ظاهری آنان را گاه بهانة ستر حال آنان برای وارد نشدن در نظام قدرت و نیز وسیله‌ای برای اعتراض در برابر ارباب قدرت از طریق نفی عظمت جباران عصر می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4002 - مطالعة تطبیقی کارکرد ضمیر ناخودآگاه در تجارب عرفانی و سوررآلیستی
رحمان مشتاق مهر ویدا دستمالچی

ضمیر ناخودآگاه به دلیل رابطه‌ای که با فطرت آدمی دارد، راهی برای نزدیک شدن به حقیقت برتر به‌شمار می‌آید. در تلاش‌های مبتنی بر جست‌وجوی ناخودآگاه، عقلانیّت به‌عنوان بزرگ‌ترین مانع ظهور ناخودآگاه، کنار گذاشته می‌شود تا راه برای فعالیّت این ضمیر باز شود. عرصه‌هایی از زندگی أکثر

ضمیر ناخودآگاه به دلیل رابطه‌ای که با فطرت آدمی دارد، راهی برای نزدیک شدن به حقیقت برتر به‌شمار می‌آید. در تلاش‌های مبتنی بر جست‌وجوی ناخودآگاه، عقلانیّت به‌عنوان بزرگ‌ترین مانع ظهور ناخودآگاه، کنار گذاشته می‌شود تا راه برای فعالیّت این ضمیر باز شود. عرصه‌هایی از زندگی آدمی که خالی از نیروهای اراده و عقل و آگاهی است، بهترین جولانگاه ضمیر ناخودآگاه است. چنانکه به‌عنوان نمونه خواب و رویا یکی از مظاهر ناخودآگاهی و ارتباط با دنیای فراواقعی و حقیقت برتر شمرده می‌شود. سوررآلیسم با شباهت‌های بسیار زیادی که با معرفت عرفانی دارد، به تبع عرفان، از امکانات ناخودآگاه در رسیدن به هدف متعالی‌اش بهره‌ها جسته است. با اینکه در موارد گوناگون، نوع به کارگیری ابزارهای مشترک بین عرفان و سوررآلیسم متفاوت، و گاه حتّی متمایز است، و چنین استفاده‌ای به طور طبیعی بر تفاوت در نتایج تلاش‌های این دو تأثیر خواهد گذاشت، امّا ابزار و اهداف نسبتاً مشترک عرفان و سوررآلیسم در استفاده از ضمیر ناخودآگاه برای کشف حقیقت، بررسی مقایسه‌ای را ضروری‌تر و منطقی‌تر می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4003 - بررسی کهن‌الگوی سایه و انطباق آن با نفس در مثنوی‌های عطار
سعید قشقایی

آرکی‌تایپ (کهن‌الگو) مهم‌ترین اصطلاح مکتب روانکاوی کارل گوستاویونگ، روان‌پزشک سوئیسی، (1875-1961 میلادی)، است و شامل تصاویر کهن و افکار غریزی است که در ناخودآگاه جمعی مشترک انسان‌ها وجود دارد. این صور ازلی به شیوه‌ای نمادین در رویا و اسطوره خود را آشکار می‌کنند. با توجه أکثر

آرکی‌تایپ (کهن‌الگو) مهم‌ترین اصطلاح مکتب روانکاوی کارل گوستاویونگ، روان‌پزشک سوئیسی، (1875-1961 میلادی)، است و شامل تصاویر کهن و افکار غریزی است که در ناخودآگاه جمعی مشترک انسان‌ها وجود دارد. این صور ازلی به شیوه‌ای نمادین در رویا و اسطوره خود را آشکار می‌کنند. با توجه به اینکه آثار حماسی و عرفانی با ناخودآگاه در ارتباط هستند، پس این آثار جایگاه مناسبی برای تجلی کهن‌الگوها است.از آنجا که مثنوی‌های عطار در زمرۀ آثار شگرف عرفانی است، می‌توان در آن به بررسی کهن‌الگوهای مختلف پرداخت. در پژوهشِ پیشِ رو، کهن‌الگوی سایه (Shadow) و انطباق آن با نفس در مثنوی‌های عطار ـ منطق‌الطیر، اسرارنامه، مصیبت‌نامه، الهی‌نامه ـ بررسی و تحلیل شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4004 - اسطوره آفرینش از نگاه اسماعیلیه و اصطلاحات آن
غلامرضا دهبد

اندیشه‌های اسماعیلیان درباره آفرینشبا توصیفی اسطوره‌ای آغاز می‌شود و بعدها با به‌کارگیری شیوه و زبان فیثاغورسیان، نوافلاطونیان، اصحاب قبالا و اخوان‌الصفا، به صورت آمیخته‌ای از اعداد رازآمیز، نظریه‌ مُثُل و موازی‌سازی‌های متعدد بین پدیده‌های طبیعی و برابرهای آسمانی آنها أکثر

اندیشه‌های اسماعیلیان درباره آفرینشبا توصیفی اسطوره‌ای آغاز می‌شود و بعدها با به‌کارگیری شیوه و زبان فیثاغورسیان، نوافلاطونیان، اصحاب قبالا و اخوان‌الصفا، به صورت آمیخته‌ای از اعداد رازآمیز، نظریه‌ مُثُل و موازی‌سازی‌های متعدد بین پدیده‌های طبیعی و برابرهای آسمانی آنها و سپس یافتن برابرهای آن در دین که مؤید باورهای دینی آنها و حقانیت چهره‌های اعتقادی‌شان است، شکل می‌گیرد. در این شیوه، مفهوم حدّ یک اصطلاح کلیدی و شامل حدّهای دوگانه، پنج‌گانه و هفت‌گانه است. بیشتر از همه حدّهای پنج‌گانه برای توجیه و توصیف آفرینش به کار گرفته شده‌اند. پژوهش حاضر به بررسی آرای اسماعیلیان و دیدگاه ناصرخسرو درباره اسطوره آفرینش اختصاص دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4005 - تطبیق منازل سلوک بودایی و برخی مفاهیم «دَهَمَّه پَده» با دیدگاه عارفان مسلمان
علی فتح اللهی قاسم صحرایی

دهمّه‌پَدَه از آثار مشهور فلسفی، اخلاقیِ گوتمه بودا، مصلح بزرگ قرن ششم پیش از میلاد مسیح، در کیش هندویی است. باتوجه به اینکه نواحی شرقی ایران، به ویژه بلخ، از خاستگاه‌های تصوف ایرانی و نزدیک‌ترین محل برخورد دو فرهنگ بودایی و اسلامی به شمار می‌آمده است، گمان می‌رود آیین أکثر

دهمّه‌پَدَه از آثار مشهور فلسفی، اخلاقیِ گوتمه بودا، مصلح بزرگ قرن ششم پیش از میلاد مسیح، در کیش هندویی است. باتوجه به اینکه نواحی شرقی ایران، به ویژه بلخ، از خاستگاه‌های تصوف ایرانی و نزدیک‌ترین محل برخورد دو فرهنگ بودایی و اسلامی به شمار می‌آمده است، گمان می‌رود آیین بودایی با پیشینه‌ای هزار ساله بر ذهن و آداب سالکان مسلمان اثر گذاشته باشد.این نوشتار به بررسی آرا و بیان شباهت د‌یدگاه‌های بودایی با آراء عارفان مسلمان در بیان منازل سلوک و مقامات عرفانی یادشده در کتب متصوفه می‌پردازد. شایان ذکر است که در این مقاله مشابهت‌های لفظی و لغوی، و نیز مشابهت‌های مفهومی و معنایی بحث و بررسی شده‌اند. البته ضمن بیان مشابهت‌های منازل سلوک، مفاهیم برجستة عرفانی- اخلاقی را نیز در دو فرهنگ بررسی و مقایسه شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4006 - بررسی آیین شمنی و سایر جادوها در داستان «رستم و اسفندیار»
مریم امینی پور احمد ابومحبوب

جادو و آیین‌های مربوط به آن، موضوعی است که همواره از جنبه‌های گوناگون مورد توجه انسان بوده است. در شاهکارهای ادبی از جمله شاهنامه فردوسی نیز، این موضوع به چشم می‌خورد. هدف این پژوهش، بررسی جادوها و آیین‌های جادویی در داستان رستم و اسفندیار است. بدین منظور، کوشیده شده اس أکثر

جادو و آیین‌های مربوط به آن، موضوعی است که همواره از جنبه‌های گوناگون مورد توجه انسان بوده است. در شاهکارهای ادبی از جمله شاهنامه فردوسی نیز، این موضوع به چشم می‌خورد. هدف این پژوهش، بررسی جادوها و آیین‌های جادویی در داستان رستم و اسفندیار است. بدین منظور، کوشیده شده است تا با روش کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا، ضمن بررسی و تحلیل جادوهای این داستان و آیین‌های مربوط (مانند آیین شمنی و شمنیسم، جادو درمانی، سلاح جادویی، رویین‌تنی و شکست طلسم آن و سایر جادوها)، به بررسی تطبیقی این موارد در دنیای واقعی و نیز مقایسه آنها با اساطیر اقوام دیگر پرداخته شود. سپس، علل رویکرد بشر به امور جادویی و ماوراءالطبیعه و همچنین، میزان تاثیر قدرت‌های جادویی در جاودانگی یا فناپذیری دارندگان چنین قدرت‌هایی مورد بررسی قرار گرفته است. حاصل آنکه وجوه مشترکی میان جادوها و آیین‌های جادویی در این داستان با جامعه‌ ایران باستان و سایر تمدن‌های باستانی و نیز، شباهت‌هایی میان اسطوره‌های داستان با برخی از اساطیر اقوام دیگر به چشم می‌خورد. دیگر آنکه از عمده‌ترین دلایل توجه و گرایش بشر به جادو و قدرت‌های ماورایی و خلق قهرمانان اسطوره‌ای، غلبه او بر ناتوانی خویش در مقابله با رنج‌ها و سختی‌های زندگی و دستیابی به بزرگترین آرزویش، یعنی حیات جاودانه است. همچنین درمی‌یابیم تحقّق این آرزو حتی در مورد اسطوره‌های ساخته‌ ذهن بشر نیز علی‌رغم داشتن قدرت‌های جادویی و نامیرایی، امکان‌پذیر نیست و سرانجام آنها شکست و مرگ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4007 - تبیین کهن‌الگوی «سفر قهرمان» بر اساس آرای یونگ و کمبل در ‌هفت‌خوان رستم
محمد طاهری حمید آقاجانی

جوزف کمبل مبتنی بر آرای کارل گوستاو یونگ با طرح کهن‌الگوی سفر قهرمان، عرصه‌ای جدید در نقد کهن‌الگویی، پدید آورد. آرای کمبل درباره این کهن‌الگو، قابلیت‌های فراوانی برای تجزیه و تحلیل تطبیقی و زیبایی‌شناسی آثار داستانی، به‌ویژه حماسه‌های کهنی که در آنها پهلوان مراحلی چندگ أکثر

جوزف کمبل مبتنی بر آرای کارل گوستاو یونگ با طرح کهن‌الگوی سفر قهرمان، عرصه‌ای جدید در نقد کهن‌الگویی، پدید آورد. آرای کمبل درباره این کهن‌الگو، قابلیت‌های فراوانی برای تجزیه و تحلیل تطبیقی و زیبایی‌شناسی آثار داستانی، به‌ویژه حماسه‌های کهنی که در آنها پهلوان مراحلی چندگانه را برای رسیدن به هدفی مقدس و انسانی پشت سر می‌گذارد، دارد. هفت‌خوان رستم را در شاهنامه نیز می‌توان مبتنی بر آرای کمبل بررسی کرد. در این هفت‌خوان، رستمِ قهرمان با اجابت ندای فراخوان زال برای نجات سرداران ایران، پای در سفری به‌غایت دشوار می‌نهد و با گذر از مراحلی هفت‌گانه، ضمن توفیق در مأموریت خود و کسب مواهب مادّی، به نوعی خودشناسی و کمال معنوی نائل می‌شود که این امر، خویشکاری اصلی قهرمان مطابق با آرای کمبل درباره ‌کهن‌الگوی سفر قهرمان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4008 - نقد و تحلیل کرامات خواجه عبید ا... احرار
غلامحسین غلامحسین زاده سید جلال موسوی

کرامت عمل خارق عادتی است که از اولیا سر می‌زند. مباحث مربوط به این اعمال در کتاب‌های عرفانی از جنبه‌های مختلفی مطرح شده است. با بررسی علل پیدایش و رواج کرامات می‌توان کارکردهای گوناگونی برای آنها قائل شد. مشرب و موقعیت اجتماعی صاحب کرامت، اوضاع عصر او و چگونگی ارتباط وی أکثر

کرامت عمل خارق عادتی است که از اولیا سر می‌زند. مباحث مربوط به این اعمال در کتاب‌های عرفانی از جنبه‌های مختلفی مطرح شده است. با بررسی علل پیدایش و رواج کرامات می‌توان کارکردهای گوناگونی برای آنها قائل شد. مشرب و موقعیت اجتماعی صاحب کرامت، اوضاع عصر او و چگونگی ارتباط وی با اقشار گوناگون اجتماع، از نوع کرامت و درون‌مایه آن قابل استنباط است. در این مقاله کرامات خواجه عبیدا... احرار بررسی شده است. بیشتر کرامات او حاوی کنش و واکنش است. نقد و بررسی این اعمال نشان می‌دهد که احرار بر اساس ویژگی‌های شخصیتی، اصول طریقت نقشبندیه و اوضاع عصر، در امور سیاسی اجتماعی و اقتصادی فعالیت گسترده داشته و از این راه موقعیت ویژه‌ای به‌دست آورده است. بنابراین، حفظ موقعیتِ یادشده، از راه تنبیه و مجازات متجاوزان، کارکرد عمدة کرامات اوست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4009 - رمز و رمزگرایی با تکیه بر ادبیات منظوم عرفانی
محمدرضا نصر اصفهانی حافظ حاتمی

تلاش برای بیان تعریفی مستقل از رمز و تبیین آن به عنوان تصویری خیالی جدای از دیگر صور خیال، برای هر پژوهشگر آثار ادبی و عرفانی بایسته و شایسته است. از سوی دیگر، طرح این موضوع نیز برجسته و با اهمیت است که رمز در عین رابطة بسیار فشرده با کنایه، استعارة مصرّحه، تمثیل رمزی، أکثر

تلاش برای بیان تعریفی مستقل از رمز و تبیین آن به عنوان تصویری خیالی جدای از دیگر صور خیال، برای هر پژوهشگر آثار ادبی و عرفانی بایسته و شایسته است. از سوی دیگر، طرح این موضوع نیز برجسته و با اهمیت است که رمز در عین رابطة بسیار فشرده با کنایه، استعارة مصرّحه، تمثیل رمزی، اضافة سمبلیک، کهن‌الگو، تشبیه تمثیل و نوع ادبی فابل، تصویری جدای از اینهاست. لزوم توجّه شعرا و نویسندگان به رمز، تاریخچه و انواع آن، اشاره به رمز و اشتقاق آن در دیگر زبان‌ها و اشاره‌ای کوتاه به رمز در گونه‌های ادب حماسی، غنایی، انتقادی و سیاسی و فرهنگی به عنوان مدخلی برای ورود به رمزعرفانی، موضوعاتی هستند که این مقاله در پی تفسیر و تبیین آنها است.کوتاه سخن آنکه در این پژوهش تلاش بر این است که سیر گذر نمادهای شناخته شدة عرفانی نامی، هرچند کوتاه و مختصر، بیشتر بررسی و به آن توجه شود و بنابراین، پژوهش پیش رو، بر یک یا دو عارف خاص متمرکز نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4010 - آگاهی یافتن از ابعاد مرگ در داستان ماتی و پدربزرگ
نرگس باقری شهروز حمیدی

داستان ماتی و پدربزرگ اثر روبرتو پیومینی، داستانی نمادین و کودکانه با درونمایه مرگ است. شخصیت اصلی داستان که با مرگ پدربزرگ روبه‌رو می‌شود، طی سفری آیینی، از اسرار مرگ آگاهی می‌یابد و این سفر منجر به رسیدن او به فردیّت و تقویت درون و تولد دوباره می‌شود. در این مقاله با أکثر

داستان ماتی و پدربزرگ اثر روبرتو پیومینی، داستانی نمادین و کودکانه با درونمایه مرگ است. شخصیت اصلی داستان که با مرگ پدربزرگ روبه‌رو می‌شود، طی سفری آیینی، از اسرار مرگ آگاهی می‌یابد و این سفر منجر به رسیدن او به فردیّت و تقویت درون و تولد دوباره می‌شود. در این مقاله با توجه به رویکرد روان‌شناسی تحلیلی و با تکیه بر نقد کهن‌الگویی به تحلیل این سفر پرداخته شده است. نظام نمادین داستان، در فضایی عاطفی نمادها را چون کارمایه‌های روانی و پویا و موادی مؤثر و نزدیک به تخیل کودکانه به کار گرفته است. رمزگشایی نمادهای داستان نشان می‌دهد که ماتی الگوی قهرمان، پدربزرگ الگوی پیر خردمند، رودخانه، نماد زندگی و سمت چپ آن ناخودآگاهی و کشف راز مرگ دستاورد سفر است. سفر در یک روز کامل صورت می‌گیرد و این نیز نماد تمامیّت و یک چرخه کامل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4011 - سیر آفاق در مشرب متصوفه
لیلا هاشمیان میثم احمدی

تصوف، افزون بر تثبیت گفتمانی فراگیر در جامعه، رفتارهای اجتماعی خاصی را با خود به همراه داشت. یکی از این رفتارها سفر بود که نقش و کارکرد مهمی در میان صوفیان پیدا کرده بود. سفر که از آن با اصطلاح سیر آفاق (در مقابل سیر انفس) یاد می شود، در پندار نهانگرایان مسلمان و در نگا أکثر

تصوف، افزون بر تثبیت گفتمانی فراگیر در جامعه، رفتارهای اجتماعی خاصی را با خود به همراه داشت. یکی از این رفتارها سفر بود که نقش و کارکرد مهمی در میان صوفیان پیدا کرده بود. سفر که از آن با اصطلاح سیر آفاق (در مقابل سیر انفس) یاد می شود، در پندار نهانگرایان مسلمان و در نگاه نخست، بر گرفته از قرآن وحدیث بود که با انگیزه‌هایی مانند تبلیغ، زیارت، کسب علم، ریاضت و ... انجام می‌شد.در بینشی ژرف‌تر، ساختار کهن و اساطیری این آیین و جنبة نمادین و کهن‌الگویی آن آشکار می‌گردد. همچنین جنبه‌های سیاسی این سفرها نیز از موارد قابل توجه است که گاهی حتی زمینة بروز انقلاب‌ها و برخی جریان‌های اجتماعی را فراهم نموده است.مقالة پیش‌رو، تلاشی است برای نمایاندن وجوه گوناگون سیر آفاق در میان صوفیان و تبیین و توضیح انواع سفرها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4012 - تصاویر بلاغی خورشید در شاهنامه و بازتاب اسطورة مهر در آن
سید رسول موسوی

این مقاله‌ نشان می‌دهد که اسطورة‌ مهر به عنوان یکی از عناصر مهم خیال شاعرانه می‌تواند زمینه‌های ساخت تصاویر بلاغی، استعاری و تشبیهی را برای شاعر فراهم نماید. نویسنده کوشیده است روایت‌های اساطیری مهر را با مصادیق هنری آن در شاهنامه تطبیق دهد. مهر در شاهنامه صورت خیال شاع أکثر

این مقاله‌ نشان می‌دهد که اسطورة‌ مهر به عنوان یکی از عناصر مهم خیال شاعرانه می‌تواند زمینه‌های ساخت تصاویر بلاغی، استعاری و تشبیهی را برای شاعر فراهم نماید. نویسنده کوشیده است روایت‌های اساطیری مهر را با مصادیق هنری آن در شاهنامه تطبیق دهد. مهر در شاهنامه صورت خیال شاعرانه و رنگ ادبی و اعتلای هنری و زیباشناختی یافته است. سایه‌روشن‌های سنّت پرستش و ستایش مهر و آیین میتراییسم و آراسته‌شدن مهر به اوصاف انسانی در تصاویر استعاری و بلاغی، به ویژه در ترسیم طلوع و غروب، در شاهنامه مشهود است. پرندگان اساطیری نیز در ساخت تصاویر بلاغی نقش مؤثری دارند. در این مقاله سعی شده است خلّاقیت هنری فردوسی در حوزة تصویرسازی بر مبنای اسطورة مهر بررسی و تحلیل قرار شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4013 - بن‌مایه‌های توتمیسم در قصه‌های عامیانة ایران
مرتضی محسنی مریم ولی زاده

قصه‌های عامیانة‌ ایرانی، مانند قصه‌های عامیانة دیگر ملل، ریشه در عقاید و باورهای مردم دارد. کارکرد اصلی این قصه‌ها نیز انتقال اندیشه‌ها، باورها و فرهنگ از نسلی به نسل دیگر است. توتمیسم ریشه در ادیان و اعتقادات باستانی و ماقبل تاریخی دارد که از نمونه‌های ابتدایی و آغازین أکثر

قصه‌های عامیانة‌ ایرانی، مانند قصه‌های عامیانة دیگر ملل، ریشه در عقاید و باورهای مردم دارد. کارکرد اصلی این قصه‌ها نیز انتقال اندیشه‌ها، باورها و فرهنگ از نسلی به نسل دیگر است. توتمیسم ریشه در ادیان و اعتقادات باستانی و ماقبل تاریخی دارد که از نمونه‌های ابتدایی و آغازین ادیان بشر شمرده می‌شود. توتمیسم، گیاهان و‌ یا حیوانات خاصی را مقدس می‌داند و براساس این اعتقاد، زندگی و معیشت انسان ابتدایی شکل می‌گیرد و منظم می‌شود. در بعضی از این قصه‌های عامیانه، می‌توان ردپای اساطیر، ادیان و باور‌های باستانی را دید. این اساطیر و باورهای باستانی به صورت پنهان و در قالب رمز در ساختار قصه‌ها وجود دارد که با کنکاش و بررسی دقیق آنها می‌توان به این لایه‌های پنهان پی برد. با بررسی این قصه‌ها می‌توان نشانه‌هایی از توتمیسم را در آنها ‌یافت. مقالة پیش‌رو می‌کوشد تا با آوردن مثال‌هایی از این‌گونه قصه‌ها و بررسی ژرف‌ساخت و لایه‌های پنهان آنها، بن‌مایه‌های توتم گیاهی ‌یا جانوری را در آنها بکاود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4014 - بررسی تطبیقی دو آیین میترایی و ایزدی
مصطفی دماوندی سامان رحمان زاده

آیین میتراآیینی با‌نفوذ و مؤثر در تاریخ ادیان و آیین‌های جهان بوده است. آیین ایزدی نیز آیینی محلّی در منطقه‌ای کوچک از کردستان است که تحت تأثیر آیین‌های مختلف، از جمله آیین میترا قرار گرفته است. پرسش اصلی این مقاله این است که آیین میترا بیشتر بر چه بخش‌هایی از آیین ایزد أکثر

آیین میتراآیینی با‌نفوذ و مؤثر در تاریخ ادیان و آیین‌های جهان بوده است. آیین ایزدی نیز آیینی محلّی در منطقه‌ای کوچک از کردستان است که تحت تأثیر آیین‌های مختلف، از جمله آیین میترا قرار گرفته است. پرسش اصلی این مقاله این است که آیین میترا بیشتر بر چه بخش‌هایی از آیین ایزدی تأثیر نهاده است. به منظور پاسخ گفتن به این پرسش با روش اسنادی و با بررسی نظریّات محققان در‌بارة دو آیین، جنبه‌های تشابه آنها استخراج شده است. بر این اساس، در چهار بخش مناسک، باورها، اساطیر و جشن‌هاتطبیق و همسانی مشاهده می‌شود و در بخش تاریخ و جغرافیا نیز بررسی اشتراکات نیازمند تحقیقات بیشتراست؛ در قسمت مناسک دینی، در نماز، روزه و حج (ضیافت همگانی) و در بخش باورها، در رازآمیزی، درجات هفت‌گانةسلوک،تثلیث خدایان و نقش اهریمن در هردو آیین همسانی وجود دارد. در بحث اساطیر نیز در تولّد میترا و یزید‌بن مسافر و توتم‌هایی مانند خروس، گاو، مار، سگ و عقرب اشتراکاتیدیدهمی‌شود. دو جشن مهرگان و میلاد میترا نیز با جشن همگانی و بلنده برابر هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4015 - نظامی، شاعری صوفی‌مسلک
یعقوب نوروزی حجت ا... قهرمانی

در این مقاله به بررسی عرفان و تصوف نظامی خواهیم پرداخت. بحث آغازین این خواهد بود که آیا نظامی را می‌توان همچون سنایی، عطار، مولوی و دیگران، شاعری عارف نامید. سپس به این نکته می‌پردازیم که آیا او صوفی رسمی بوده یا تحت تأثیر گسترش این اندیشه‌ها در این دوره نمودی از آن در أکثر

در این مقاله به بررسی عرفان و تصوف نظامی خواهیم پرداخت. بحث آغازین این خواهد بود که آیا نظامی را می‌توان همچون سنایی، عطار، مولوی و دیگران، شاعری عارف نامید. سپس به این نکته می‌پردازیم که آیا او صوفی رسمی بوده یا تحت تأثیر گسترش این اندیشه‌ها در این دوره نمودی از آن در آثارش دیده می‌شود. سپس نظرات وی را دربارة مطرح‌شدن این اندیشه‌ها در شعر خواهیم آورد و بازتاب اعتقادات عرفانی‌اش را در زندگی عملی و شعرش به تماشا خواهیم نشست و آداب سلوک و موانع سلوک و آنچه را مرتبط با تصوف و عرفان است و در آثارش جلوه دارد، را نیز بحث و بررسی خواهیم کرد. همچنین نظرات او را دربارة صوفیه عصر خود و دیدی که نسبت به آنها داشته را مطرح می‌کنیم و دربارة زهد و دنیاگریزی ـ که بخش پر رنگ تصوف او را شامل می‌شود ـ به تفصیل سخن خواهیم گفت و اثبات خواهیم کرد که نظامی شاعری عارف نیست و در عالم عرفان و صوفیگری، دریافت‌های شاعران بزرگ عارف، همچون سنایی و عطار و مولوی و دیگر شاعران عارف را از مبانی و اصول عرفانی ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4016 - تصرفات مولانا در حکایات صوفیه
ناصر نیکوبخت سعید بزرگ بیگدلی حسن حیدرزاده

حکایات صوفیه بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می‌دهد. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می‌شوند که عمده‌ترین آنها ترغیب و تعلیم صوفیه در سیر و سلوک است. مولانا نیز در آثار خود توجه زیادی به قصه و حکایات صوفیه دارد، به‌گونه‌ای که در همة آثار او، ای أکثر

حکایات صوفیه بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می‌دهد. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می‌شوند که عمده‌ترین آنها ترغیب و تعلیم صوفیه در سیر و سلوک است. مولانا نیز در آثار خود توجه زیادی به قصه و حکایات صوفیه دارد، به‌گونه‌ای که در همة آثار او، این حکایات دیده می‌شود. در آثار او، حکایت صوفیه از نظر کمیت تنوع زیادی دارند و برخی از آنها کوتاه و برخی طولانی هستند. مولانا در روایت برخی حکایات به روایت مآخذ پای‌بند است، اما در بیشتر موارد در روایات پیشینیان دخل و تصرف می‌کند. وی گاهی زمان و مکان و گاهی شخصیت‌های حکایت را تغییر می‌دهد و با افزودن توصیف، گفت‌وگو، شخصیت و ...، پیرنگ داستان کوتاه را توسعه داده و بر جذابیت آن می‌افزاید. این مقاله کوشیده است با نشان دادن مهم‌ترین تصرفات مولانا در حکایات صوفیه، هدف او از این تغییر و تصرفات را بیان کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4017 - بررسی وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی
مسعود روحانی سیاوش حق جو علی اکبر شوبکلائی

اندیشه وحدت وجود ابن عربی آرام‌آرام در سراسر سرزمین‌های اسلامی به‌ویژه در ایران و پس از آن در هندوستان، گسترش یافت. یکی از مهم‌ترین راه‌های گسترش این اندیشه متون ادبی عرفانی مخصوصاً شعر شاعران عارف بوده است. اندیشه وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی نیز به نحو بارزی تجلییا أکثر

اندیشه وحدت وجود ابن عربی آرام‌آرام در سراسر سرزمین‌های اسلامی به‌ویژه در ایران و پس از آن در هندوستان، گسترش یافت. یکی از مهم‌ترین راه‌های گسترش این اندیشه متون ادبی عرفانی مخصوصاً شعر شاعران عارف بوده است. اندیشه وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی نیز به نحو بارزی تجلییافته است. موضوعاتی چون وحدت وجود، تشبیه و تنزیه، ظاهر و باطن، وحدت و کثرت و دیگر موضوعات در رباعیات بیدل مطرح شده است و می‌توان گفت رباعیات بیدل عرصه بیان اندیشه‌های عرفانی او است. بیدل به وحدت وجود اعتقادی راسخ دارد و در کلامی محکم و استوار مباحث این اندیشه را تبیین نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4018 - مقایسه مفهوم سماع در آثار سُلمی و احمد غزّالی بر مبنای الگوی پیش‌انگاشت‌های زبانی
راضیه حجتی‌زاده

پیش‌انگاشت ازجمله مباحث زبان شناختی است که تفسیر یک متن مورد توجه قرار می‌گیرد. پیش‌انگاشت‌ها در حکم پنداشت‌ها و گمان‌هایی در خصوص دانش زبانی و جهان‌بینی نویسنده هستند که آنها را با خوانندگان احتمالی‌اش به اشتراک می‌گذارد تا اهداف ارتباطی او به‌خوبی شکل گیرد. ارتباط ما أکثر

پیش‌انگاشت ازجمله مباحث زبان شناختی است که تفسیر یک متن مورد توجه قرار می‌گیرد. پیش‌انگاشت‌ها در حکم پنداشت‌ها و گمان‌هایی در خصوص دانش زبانی و جهان‌بینی نویسنده هستند که آنها را با خوانندگان احتمالی‌اش به اشتراک می‌گذارد تا اهداف ارتباطی او به‌خوبی شکل گیرد. ارتباط ما با متونی که در گذشته تولید شده‌اند، براساس بازسازی موقعیت‌های تاریخی و اندیشگانی روزگار تولید متن است. مبحث سماع نیز که از موضوعات پرمناقشه در تاریخ تصوف به‌شمار می‌آید، در معرض ارزیابی‌های متعدد و گاه ضدونقیض است و از این رو، درک پیام گویندگان و استنباط معنی ضمنی حاصل از آن منوط به درک پیش‌انگاشت‌های گزاره‌های آنها خواهد بود.هدف ما در این مقاله این است که با استفاده از روش زبان شناختی ـ معنی شناختی مفهوم سماع را در آثار سلمی و غزّالی مقایسه کنیم و کارکرد پیش‌انگاشت را برای درک کامل‌تر و دقیق&lrm;تر سیر تحول تاریخی این پدیدار عرفانی نشان دهیم. نتایج حاصل از این پژوهش به اجمال چنین است که پیش‌انگاشت‌ دو دورة تکوین و اثبات را در مسیر شکل‌گیری و تحول عرفان و تصوف ترسیم می‌کند. بر این اساس، سلمی با توجه به دیدگاه‌های پدیدارشناختی و کل‌نگرانة خود به دورة نخست و احمد غزّالی با توجه به زبان و تفکر استعاری و نگرش پدیداری ـ روان شناختی خود به دورة دوم تعلق دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4019 - بیان‏ ناپذیری تجربه عرفانی با نظر به آرای مولانا در باب «صورت» و «معنا»
منظر سلطانی سعید پورعظیمی

بیان ناپذیری تجربه عرفانی امری است که صوفیان با استعانت از رمزها و تمثیل های متعدد و یا به‌صراحت از آن سخن گفته&lrm;اند. به عقیده آنها، عظمت و کمال معنی به اندازه ای است که صورت ظاهر به‌ هیچ‌رو نمی تواند آن را بیان کند. زبان عرفانی در بطن خود تناقض صورت و معنی را بازتا أکثر

بیان ناپذیری تجربه عرفانی امری است که صوفیان با استعانت از رمزها و تمثیل های متعدد و یا به‌صراحت از آن سخن گفته&lrm;اند. به عقیده آنها، عظمت و کمال معنی به اندازه ای است که صورت ظاهر به‌ هیچ‌رو نمی تواند آن را بیان کند. زبان عرفانی در بطن خود تناقض صورت و معنی را بازتاب می دهد؛ تناقضی که از ادراک صوفیان نسبت به راز سرچشمه می گیرد. رازی در عمق معنی نهفته است که زبان نمی تواند آن را بیان کند و به مخاطب انتقال دهد. صوفی نیز می کوشد این راز را پنهان نگاه دارد. وسوسه بیان معنی از یک سو، و اصرار بر ناتوانی زبان در بیان معنی از سوی دیگر، بنیان بخش عمده ای از میراث سخن صوفیه است. بحث صورت و معنی در آثار مولانا نیز به شکلی گسترده مطرح شده است. تأکید مولانا بر محال بودن بیان تجربه عرفانی، سرانجام او را به ساحت خاموشی کشانده است. مقاله حاضر به این موضوع اختصاص دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4020 - نقد کهن‌الگویی منظومه بانوگشسب‌نامه
خدیجه بهرامی رهنما محمود طاووسی&rlm;

یکی از رویکردهای مهم نقد آثار ادبی، نقد کهن‌الگویی است که ریشه در نقد روان‌شناسی ژرفانگر دارد. این رویکرد که بر پایه اندیشه‌های کارل گوستاو یونگ شکل گرفته است، به بررسی انواع کهن‌الگوها در ضمیر ناخودآگاه بشر اختصاص دارد. به اعتقاد یونگ، علت تکرار مضمون‌های اسطوره‌ای را أکثر

یکی از رویکردهای مهم نقد آثار ادبی، نقد کهن‌الگویی است که ریشه در نقد روان‌شناسی ژرفانگر دارد. این رویکرد که بر پایه اندیشه‌های کارل گوستاو یونگ شکل گرفته است، به بررسی انواع کهن‌الگوها در ضمیر ناخودآگاه بشر اختصاص دارد. به اعتقاد یونگ، علت تکرار مضمون‌های اسطوره‌ای را باید در نوعی تجربه همگانی جست‌وجو کرد که در همه نسل‌ها تکرار شده است. منظومه بانوگشسب‌نامه سرشار از کهن‌الگوهای مختلف است. بانوگشسب الگوی صورت مادر مثالی است که برای رسیدن به فردیّت، مراحل و موانع بسیاری را پشت سر می‌گذارد. وی به نبرد با سایه‌های درون خود در قالب نخچیر کردن و مبارزه با خواستگاران انیرانی می‌پردازد‌ تا به خودیابی و یکپارچگی شخصیّت دست یابد. هدف نگارندگان این پژوهش تحلیل شخصیّت بانوگشسب براساس آرای یونگ و بررسی کهن‌الگوهایی چون فرآیند فردیّت یافتن، سایه و ماندالا در آن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4021 - مقالات شمس تبریزی از دیدگاه نظریه ساحت اخلاقی زبان
حسین علیزاده ایرج مهرکی

زبان یکی از ابزارهای اصلی در مشترک ساختن جهان "خود" با "دیگری" است و با اخلاق ارتباط دارد. هدف نگارندگان این مقاله این بوده است که با رویکردی پدیدارشناسانه، به منشأ اخلاقی برخی بحث‌های مهم در مقالات شمس تبریزیبپردازند؛ مسائلی که فهم آن‌ها راهی به درک درست شخصیت شمس می گ أکثر

زبان یکی از ابزارهای اصلی در مشترک ساختن جهان "خود" با "دیگری" است و با اخلاق ارتباط دارد. هدف نگارندگان این مقاله این بوده است که با رویکردی پدیدارشناسانه، به منشأ اخلاقی برخی بحث‌های مهم در مقالات شمس تبریزیبپردازند؛ مسائلی که فهم آن‌ها راهی به درک درست شخصیت شمس می گشاید؛ از همین روی، با به کارگیری روش کتابخانه ای و تحلیل محتوا ابتدا یکی از مهم‌ترین مفاهیم نزد او، یعنی انزوا را مطرح و دیدگاه او را درباره مسئولیت اخلاقی در برابر خود و دیگری و رابطه‌ اخلاق و زبان از خلال گفته‌هایش بیان کرده ایم. سپس ضمن بیان دو نوع بهره‌گیری او از زبان در قبال "دیگری" به این نکته پرداخته ایم که چرا او گاه به ضرورت سخن گفتن در مقابل دیگری اعتقاد داشته و گاه قائل به برخوردی سلبی با زبان در قبال دیگری بوده است؛ سرانجام، انتقاد شمس نسبت به برخی عارفان پیش از او به مثابه جنبه‌ای از گفتمان در ساحت اخلاق بررسیشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4022 - نقش عنصر گفت‌وگو در رابطه‌ مرید و مراد بر مبنای نظریه سازنده‌گرایی در منطق‌الطیر عطار
عفت سادات غفوری غلامرضا پیروز سیاوش حق جو سهیلا هاشمی

عنصر گفت‌وگو در حوزه‌ ادبیات، ظرفیت و افق تازه‌ای برای خوانش متون به دست داده است. عطار با بهره‌گیری از این عنصر، در رابطه‌ تربیتی مراد و مرید، در پی تبیین فرایند سیر و سلوک عارفانه با رهبری مراد و رسیدن به یک دگردیسی شخصیتی است. همسو با آن در تعلیم و تربیت نیز نوعی تعا أکثر

عنصر گفت‌وگو در حوزه‌ ادبیات، ظرفیت و افق تازه‌ای برای خوانش متون به دست داده است. عطار با بهره‌گیری از این عنصر، در رابطه‌ تربیتی مراد و مرید، در پی تبیین فرایند سیر و سلوک عارفانه با رهبری مراد و رسیدن به یک دگردیسی شخصیتی است. همسو با آن در تعلیم و تربیت نیز نوعی تعامل کلامی و فکری بین مربی و متربی در جهت رسانیدن او به کمال فکری و شخصیتی وجود دارد. بنابراین همانندی‌های درخور تأمّلی، برای ایجاد یک تعامل مدبّرانه بین سیر و سلوک عارفانه و تعلیم و تربیت به چشم می‌خورد. این مقاله با نگاهی نو، در صدد است تا در حوزه‌‌ ادب عرفانی بدین عنصر بپردازد و با بازخوانی رابطه‌ مراد و مرید بر اساس نظریه‌ سازنده‌گرایی، همخوانی روایت عطار از سیر پرندگان به سوی سیمرغ را بررسی و تحلیل نماید. در ساختار این داستان تمثیلی، ضمن تمرکز بر مسأله گفت‌وگو، به عنوان عنصر کانونی و انسجام‌بخش، کارکردهای این نظریه مورد بررسی قرار می‌گیرند. بنابراین پیشبرد این اثر با تکیه بر گفت‌وگو است که موجب برجسته شدن، درک دیگری، مشارکت و سازماندهی گروهی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4023 - چشم اندازهای اومانیستی در عرفان ایرانی
مهدی شریفیان

اومانیسم مکتبی فلسفی و ادبی است که منشأ پیدایش آن را یونان قدیم می‌دانند. این مکتب بر ارزش و مقام انسان ارج نهاده و او را میزان همه چیز قرار می‌دهد. اوج تجلی اومانیسم در قرون وسطی بود که راهی نو برای تقابل با استبداد کلیساهای قرون وسطی ایجاد کرد. آزادی، خود مختاری، خود أکثر

اومانیسم مکتبی فلسفی و ادبی است که منشأ پیدایش آن را یونان قدیم می‌دانند. این مکتب بر ارزش و مقام انسان ارج نهاده و او را میزان همه چیز قرار می‌دهد. اوج تجلی اومانیسم در قرون وسطی بود که راهی نو برای تقابل با استبداد کلیساهای قرون وسطی ایجاد کرد. آزادی، خود مختاری، خود رهبری، خویشتن شناسی و شناخت ابعاد مختلف استعدادهای انسان از جمله موضوعات مهمّی است که در این مکتب مورد تأکید قرار گرفته‌اند. بی‌گمان وجه اشتراک عرفان با اومانیسم نیز در همین موضوعات است. پژوهش حاضر به شیوۀ تحلیلی توصیفی، کوششی است در جهت تطبیق برخی از مسائل عرفانی اسلامی با موضوعات اساسی مورد بحث در مکتب اومانیسم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4024 - بررسی مبانی معرفت‌شناختی نظریۀ جبر و اختیار در کشف‌المحجوب هجویری
رضا سمیع‌زاد اسماعیل گلرخ ماسوله

در این مقاله آراء معرفت‌شناختی هجویری در باب جبر و اختیار بررسی می‌شود و در خلال آن برخی مسائل دیگر که به نحوی با آن در ارتباط هستند، مورد تحلیل قرار می‌گیرند. از آنجایی که برخی از متصوفه نظیر هجویری به این نتیجه رسیده‌اند که برای بر کنار داشتن آثارشان از انحرافات فکری أکثر

در این مقاله آراء معرفت‌شناختی هجویری در باب جبر و اختیار بررسی می‌شود و در خلال آن برخی مسائل دیگر که به نحوی با آن در ارتباط هستند، مورد تحلیل قرار می‌گیرند. از آنجایی که برخی از متصوفه نظیر هجویری به این نتیجه رسیده‌اند که برای بر کنار داشتن آثارشان از انحرافات فکری و اجتماعی، تبیین معرفتی آن‌ها ضروری است لذا، تحلیل آرای آشکار و پنهان معرفتی صاحبان چنین آثاری در شناخت موضع معرفتی و مذهب آن‌ها بسی راهگشاست و ضروری به نظر می‌رسد. در بررسی دیدگاه‌های هجویری چنین به نظر می‌رسد که جز مسئلۀ قبض و بسط که بیشتر ناظر بر حالات درونی و نفسانی انسان است، آن دسته از آرای او که به نحوی مربوط به اعمال و حوزۀ اختیارات و مسئولیت‌های انسانی است، غالباً متأثر از آراء ماتریدیه باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4025 - نمادهای اسطوره‌ای در سایه نور عرفانی در هفت‌پیکر نظامی
عباس خائفی بهاره هوشیار کلویر

هفت‌پیکر متنی سرشار از آموزه‌ها، اسطوره‌ها، آیین‌ها و حکمت‌های کهن است؛ حکمت‌هایی که در پوشش رمز و نماد، معنایی روحانی برای عروج انسان و ناشناختگی مرگ در خود دارند. در این جستار، نمادهای این اثر به لحاظ اسطوره‌ای یا عرفانی بودن بررسی می‌شوند. این نمادها نشانه‌هایی از دو أکثر

هفت‌پیکر متنی سرشار از آموزه‌ها، اسطوره‌ها، آیین‌ها و حکمت‌های کهن است؛ حکمت‌هایی که در پوشش رمز و نماد، معنایی روحانی برای عروج انسان و ناشناختگی مرگ در خود دارند. در این جستار، نمادهای این اثر به لحاظ اسطوره‌ای یا عرفانی بودن بررسی می‌شوند. این نمادها نشانه‌هایی از دوران تکامل اسطوره و حضور آن در حماسه‌های عرفانی هستند؛ همچنین شخصیت بهرام از این منظر تحلیل می‌شود. این شخصیت پیش از هفت داستان میانی، از چند راهنمای بیرونی و درونی یاری می‌گیرد تا پذیرای آزمون خودشناسی (غار نخست) شود و پس از گذر از پوشش نور نادیدنی (گنبدهای میانی) با عروج به گنبد هشتم (غار پایانی) با طیف نوری "نورٌ علی نور" به جاودانگی روحی برسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4026 - کرده‌ام توبه به دست صنم باده‌فروش... (تحلیل یک آیین فراموش شده)
خیرا... محمودی میثم حاجیپور

توبه اولین مقام سیر و سلوک و از اصطلاحات عرفانی است که به صورت ترکیب توبه کردن بر دست... در گذر زمان کارکردها و معانی متفاوتی یافته و از دربار پادشاهان تا جامعة دین‌داران و حکومتیان و حتی در ادبیات مغانه و قلندری بازتاب گوناگونی را به نمایش گذاشته است. توبه، دو وجه درون أکثر

توبه اولین مقام سیر و سلوک و از اصطلاحات عرفانی است که به صورت ترکیب توبه کردن بر دست... در گذر زمان کارکردها و معانی متفاوتی یافته و از دربار پادشاهان تا جامعة دین‌داران و حکومتیان و حتی در ادبیات مغانه و قلندری بازتاب گوناگونی را به نمایش گذاشته است. توبه، دو وجه درونی و بیرونی دارد. در وجه درونی، شخص توبه‌کار از خطایی که مرتکب شده در پیشگاه پروردگار استغفار می‌کند و از عمل خویش پشیمان است و پروردگار نیز توفیق توبه را شامل حال بندۀ خطاکار می‌کند. امّا وجه بیرونی، صورت نمودیافته و انفعالی وجه درونی است. در این وجه، توبه‌کار برای احیای حیثیت و ترمیم هویت اجتماعی خویش، در عمل به توبۀ خود با مراجعه به شخصیتی مقبول رسمیت می‌بخشد و بر دست پیر و...توبه می‌نماید.در این مقاله وجه بیرونی توبه با رویکردی به ترکیب توبه کردن بر [= به] دست... بررسی و تحلیل شده و بازتاب ترکیب یادشده از آیین تا تعبیرات کنایی در میان متصوّفه، جامعۀ دین‌داران، حکومتیان، ادبیات مغانه و... نیز طبقه‌بندی و تحلیل شده است. نیز به آیین‌هایی که با محوریت بر دست کسی شکل گرفته‌اند، اشاره شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4027 - تأثیر باورهای میترایی بر تاریخ بلعمی
فرناز گلشنی عطامحمد رادمنش مهدی تدین نجف آبادی

ایران آریایی مهد دین کهن مهرپرستی است؛ دینی اسرارآمیز که مرزهای فرهنگی- دینی را درهم نوردید و در سراسر جهان گسترش یافت؛ به‌گونه‌ای که عقاید رازوارانة مهریان و بسیاری از آداب و رسوم برخاسته از آن باورها به بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران و جهان بدل گردید. بازتاب اندیشه‌های ا أکثر

ایران آریایی مهد دین کهن مهرپرستی است؛ دینی اسرارآمیز که مرزهای فرهنگی- دینی را درهم نوردید و در سراسر جهان گسترش یافت؛ به‌گونه‌ای که عقاید رازوارانة مهریان و بسیاری از آداب و رسوم برخاسته از آن باورها به بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران و جهان بدل گردید. بازتاب اندیشه‌های این آیین دیرینه در آیین زردشتی، مسیحی و حتی عرفان اسلامی به‌خوبی نمایان است. ردّپای ایزد باستانی مهر یا میترا، ایزد بزرگ ایرانی و پروردگار گرما و فروغ و روشنایی، در متون ادبی- تاریخی فارسی نیز به وضوح مشاهده می شود. تاریخ بلعمی ازجمله آثاری است که در آن، باورهای میترایی با تاریخ بشری گره خورده است. بسیاری از مطالب این تاریخ پژواکی از فرهنگ و تمدن ایرانی و باورهای برخاسته از دین مهر است. هدف نگارندگان این پژوهش این است که با روش تحلیلی، ریشة بسیاری از اعتقادات و داستان‌های منعکس شده در این اثر را از این منظر شناسایی و بررسی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4028 - نقد کهن‌الگویی شعر «قصه شهر سنگستان» مهدی اخوان‌ثالث
حمیدرضا فرضی

نقد کهن‌الگویی یکی از رویکردهای اصلی نقد ادبی معاصر است که به کشف ماهیت و ویژگی اسطوره‌ها و کهن‌الگوها و نقش آنها در ادبیات می‌پردازد. در این مقاله قصه شهر سنگستان از دیدگاه نقد کهن‌الگویی، بررسی و براساس کهن‌الگوهای قهرمان، مرگ و تولد دوباره، پیر دانا، سایه و خویشتن، و أکثر

نقد کهن‌الگویی یکی از رویکردهای اصلی نقد ادبی معاصر است که به کشف ماهیت و ویژگی اسطوره‌ها و کهن‌الگوها و نقش آنها در ادبیات می‌پردازد. در این مقاله قصه شهر سنگستان از دیدگاه نقد کهن‌الگویی، بررسی و براساس کهن‌الگوهای قهرمان، مرگ و تولد دوباره، پیر دانا، سایه و خویشتن، و نمادهای کهن‌الگویی درخت، کوه، درّه، غار، چشمه، چاه و عدد هفت، تحلیل شده است. اساس کهن‌الگویی این شعر بر اسطوره قهرمان ـ منجی شکل گرفته و بقیه کهن‌الگوها و نمادها در ارتباط با آن معنا یافته‌اند. از میان مراحل سه‌گانه تحول و رستگاری، رفتار قهرمان (شاهزاده) با مرحله دوم که پاگشایی نام دارد و دارای سه مرحله (حرکت و جدایی، تغییر و بازگشت) است، تطبیق داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4029 - جلوه‌های آرمانشهر و شهریار آرمانی فردوسی با جستاری در داستان سیاوش
حسنعلی عباسپور اسفندن احمد رنجبر

اگر چه اولین بار واژه یوتوپیا را تامس مور، نویسنده و فیلسوف انگلیسی ساخته است، بشر از دیرباز در برابر ناکامی‌ها، بیدادگری‌ها و ناهمواری‌های زندگی سعی کرده است طرح شهری آرمانی را تصویر کند. انگیزه بشر از طرح این شهر خیالی این بوده است که از دردها و رنج‌های خود بکاهد و مع أکثر

اگر چه اولین بار واژه یوتوپیا را تامس مور، نویسنده و فیلسوف انگلیسی ساخته است، بشر از دیرباز در برابر ناکامی‌ها، بیدادگری‌ها و ناهمواری‌های زندگی سعی کرده است طرح شهری آرمانی را تصویر کند. انگیزه بشر از طرح این شهر خیالی این بوده است که از دردها و رنج‌های خود بکاهد و معایب و محاسن جوامع را بازگو کند. در کانون بشری، شاعران، فیلسوفان و نویسندگان زیادی چون افلاطون، ارسطو، فارابی، نظامی و... با طرح این موضوع به ویژگی‌ها و چگونگی شکل‌گیری آن پرداخته‌اند. در ایران باستان نیز جلوه‌هایی از شهریاران آرمانی مانند جمشید، فریدون، کیخسرو و سیاوش و آرمان‌شهرهایی مانند گنگ‌دژ و سیاوشگرد دیده می‌شود که در شاهنامه فردوسی منعکس است. در این مقاله به نمونه‌هایی از این جلوه‌ها به‌ویژه در داستان سیاوش اشاره شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4030 - بررسی تطبیقی مفهوم خوف و رجا در دوزخ کمدی الهی دانته و عرفان اسلامی
محمد ابراهیم مالمیر سودابه فرهادی ایوب امیدی

با مقایسۀ میان سروده‌های کمدی الهی و مبانی قرآنی، عرفانی، برهانی و ادبی، و با پرده برداشتن از زبان تأویلی و رازآلود آن، می‌توان به اشتراکات بسیاری میان مبانی معرفت‌شناسانۀ اثر گرانقدر دانته و عرفان اسلامی پی برد. در مقالۀ پیش رو، با رویکرد تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی حال و أکثر

با مقایسۀ میان سروده‌های کمدی الهی و مبانی قرآنی، عرفانی، برهانی و ادبی، و با پرده برداشتن از زبان تأویلی و رازآلود آن، می‌توان به اشتراکات بسیاری میان مبانی معرفت‌شناسانۀ اثر گرانقدر دانته و عرفان اسلامی پی برد. در مقالۀ پیش رو، با رویکرد تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی حال و مقام خوف و رجا در مقدمۀ بخش دوزخ این کتاب و مقایسۀ آن با مبانی عرفان اسلامی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده بیان‌گر این نکته‌اند که در سروده‌های این بخش، علی‌رغم مشابهت‌هایی در لزوم هادی و پیر در سفر تصعیدی ارتقایی و پی‌سپاری در طرق حصول معرفت عقلانی در آغاز سلوک، ادامه دادن راه با پیر عشق، پس از قصور و واماندگی و عدم توان عقل در ادامة راه، خوف و ترس رهبانی ترسایی بسیار تبلور دارد و کمتر نشانی از عشق و محبّت دیده می‌شود و خوف عقوبت، بسیار برجسته‌تر از خوف مکر است و این مسائل به دلیل تأثیرپذیری دانته از تعالیم کلیسا و نگاه خائفانه و شریعت‌مدارانۀ او در ارتباط با پروردگار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4031 - تحلیل اسطوره‌ای رمان سووشون با نگاه به تأثیر کودتای 28 مرداد1332 در بازتاب اسطوره‌ها
محمد علیجانی حسینعلی قبادی سعید بزرگ بیگدلی

اسطوره‌ها در طول تاریخ همواره از رخدادهای سیاسی - اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و در برابر آنها واکنش نشان می‌دهند. در حوزه داستان‌نویسی معاصر یکی از اصلی‌ترین حوادثی که بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و ادبی تأثیر عمیقی گذاشت، واقعه کودتای 28 مرداد است. این حادثه باعث اجت أکثر

اسطوره‌ها در طول تاریخ همواره از رخدادهای سیاسی - اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و در برابر آنها واکنش نشان می‌دهند. در حوزه داستان‌نویسی معاصر یکی از اصلی‌ترین حوادثی که بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و ادبی تأثیر عمیقی گذاشت، واقعه کودتای 28 مرداد است. این حادثه باعث اجتناب نویسندگان از بیان انتقادی صریح و پناه بردن به درون و بهره‌گیری از زبان مبهم، نمادین و اسطوره‌ای در انعکاس مسائل جامعه و جهت‌گیری اذهان توده‌ی مردم و روشنفکران گردید. داستان سووشون یکی از برجسته‌ترین داستان‌هایی است که با بهره‌گیری از اساطیر ملی و دینی انعکاس دهنده وضعیت اجتماعی و فکری مردم ایران در سالهای بعد از کودتای 28 مرداد در گفتمان مخالف حکومت و بیگانه بوده است. نویسنده با بازآفرینی شخصیت‌ها، روایات و فضاهای اسطوره‌ای در تناسب با موقعیت خاص زمانی و تلفیق هنرمندانه روایا‌ت اسلامی و ایرانی شاهکاری کم‌نظیر در عرصه داستا‌ن‌نویسی فارسی پدید آورده است. مقاله حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی و چارچوب نظری نقد اسطوره‌ای به تحلیل ادبیت اسطوره‌ای و چگونگی بازتاب اسطوره در این اثر ادبی متأثر از حادثه کودتای 28 مرداد می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4032 - تعامل زبان و معنا در سوانح احمد غزالی بر پایه نظریه ارتباطی یاکوبسن
تورج عقدایی فاطمه بیدا خویدی

زبان تنها ابزار انسان برای بیان دقیق جهان تجربی او است. هر کس جهان را به گونه‌ای خاص در‌می‌یابد و آن را با زبانی ویژه گزارش می‌کند. با توجه به این اصل می‌پنداریم که زبان در سوانح، بیانگر تجربیات منحصر به فرد احمد غزالی است. در این مقاله برای تعیین دقیق جایگاه پیام زیباش أکثر

زبان تنها ابزار انسان برای بیان دقیق جهان تجربی او است. هر کس جهان را به گونه‌ای خاص در‌می‌یابد و آن را با زبانی ویژه گزارش می‌کند. با توجه به این اصل می‌پنداریم که زبان در سوانح، بیانگر تجربیات منحصر به فرد احمد غزالی است. در این مقاله برای تعیین دقیق جایگاه پیام زیباشناختی متن سوانح، آن را با توجه به نظریه ارتباط یاکوبسن بررسی و تحلیل می‌کنیم تا نشان دهیم زبان در این کتاب، اگرچه برای ایجاد ارتباط به کار رفته است، در آن معنا و دریافت آن به تأخیر می‌افتد. از آن روی که ابزارهای زیبایی‌شناختی زبان، در به تأخیر انداختن معنا و دریافت آن مؤثرند، در بررسی نقش ادبی متن به برجسته‌ترین ابزارهای تبدیل زبان به ادبیات، نظیر حکایت، تمثیل، تشبیه، استعاره و تشخیص به اختصار اشارت رفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4033 - تحلیل اسطوره‌ای رمان درد سیاوش با نگاه به تأثیر کودتای 28 مرداد1332 در بازتاب اسطوره‌ها
حسینعلی قبادی سعید بزرگ بیگدلی محمد علیجانی

اسطوره‌ها در طول تاریخ، هم از حوادث سیاسی - اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و هم بر آنها تأثیر می‌نهند. در تاریخ معاصر ایران، کودتای 28 مرداد 1332 یکی از اصلی‌ترین حوادث تأثیرگذار بر ساختارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بود که موجب شد نویسندگان حوزه ادبیات و داستان‌نویسی به اسطوره أکثر

اسطوره‌ها در طول تاریخ، هم از حوادث سیاسی - اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و هم بر آنها تأثیر می‌نهند. در تاریخ معاصر ایران، کودتای 28 مرداد 1332 یکی از اصلی‌ترین حوادث تأثیرگذار بر ساختارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بود که موجب شد نویسندگان حوزه ادبیات و داستان‌نویسی به اسطوره ها گرایش یابند؛ اسطوره‌هایی که بازتاب دهنده ناخودآگاه جمعی مردم ایران در سال های بعد از کودتاهستند. رمان درد سیاوش اثر اسماعیل فصیح یکی از شاخص‌ترین داستان‌هایی است که نمایانگر جریان اسطوره‌گرایی در آن سال ها است. مقاله حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و چارچوب نظری نقد اسطوره‌ای، به تحلیل ادبیت اسطوره‌ای و چگونگی بازتاب اسطوره در این اثر می پردازد. این پژوهش نشان می دهد که نویسنده رمان با توجه به نوع شخصیت و تیپ فکری‌اش و همچنین متناسب با موقعیت خاص زمانی، به بازآفرینی شخصیت‌ها، روایات و فضاهای اسطوره‌ای کهن با تکیه‌ بر روایت اسطوره‌ای داستان سیاوش از شاهنامه دست زده است. هدف وی از انتخاب زمان مرگ سیاوش، قهرمان داستان، در 28 مرداد 1332 این بوده است که هم او را با مصدق همانند کند و هم با ارجاع به اسطوره سیاوش، قهرمان‌کشی ایرانی‌ها را نشان دهد؛ به عبارتی دیگر، فضای داستان را وسعت بخشد و آن را با کل تاریخ ایران مطابقت دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4034 - بن‌مایه‌های عرفان گنوسی در داستانی از هفت پیکر نظامی
مهین دخت فرخ نیا

هفت‌پیکر نظامی اثری رمزی و نمادین است که تمام اجزای آن از ساختاری واحد و منسجم برخوردار است. این اثر علاوه بر نشان دادن قدرت داستان‌سرایی نظامی، نشانه‌های آشنایی نظامی با میراث غنی ادبی، فرهنگی و عرفانی بازمانده ازادوار پیشین را در بر دارد. بخشی از این میراث متعلق به ان أکثر

هفت‌پیکر نظامی اثری رمزی و نمادین است که تمام اجزای آن از ساختاری واحد و منسجم برخوردار است. این اثر علاوه بر نشان دادن قدرت داستان‌سرایی نظامی، نشانه‌های آشنایی نظامی با میراث غنی ادبی، فرهنگی و عرفانی بازمانده ازادوار پیشین را در بر دارد. بخشی از این میراث متعلق به اندیشه‌های گنوسی و مانوی و نیز حکمت هرمسی است. هدف این مقاله نشان دادن ردپای این اندیشه‌ها در یکی از داستان‌های هفت‌پیکر است. در این جستار پس از معرفی و تبیین اندیشه‌های گنوسی و ذکر پیشینه آشنایی تمدن اسلامی با این اندیشه‌ها، تأثیر مضامین گنوسی از جمله دوگانگی ماده و روح، هبوط، اسارت، فراموشی و غربت، بدبینی، شناخت، نوزایی و نجات، در داستان پنجم این منظومه باعنوان افسانه شاهدخت گنبد پیروزه یا داستان ماهان، نشان داده می‌شود. واکاوی داستان مذکور و ارائه تفسیری تازه از آن، هدف دیگر این جستار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4035 - بررسی و تحلیل تجلّی زمان و مکان مقدّس اساطیری در عرفان (با توجّه به متون برگزیده، نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری)
کورش گودرزی سید محسن حسینی مؤخر محمدرضا روزبه

در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تعریف و تبیین وجوه تشابه و تفاوت اسطوره و آیین و عرفان، تجلّی و تأثیر و ردّپای محسوس و نامحسوس زمان و مکان مقدّس اساطیری و آیین‌های مربوط به هر یک در برگزیده نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری مورد تبیین و تحلیل قرار گیرد. با توجه به أکثر

در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تعریف و تبیین وجوه تشابه و تفاوت اسطوره و آیین و عرفان، تجلّی و تأثیر و ردّپای محسوس و نامحسوس زمان و مکان مقدّس اساطیری و آیین‌های مربوط به هر یک در برگزیده نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری مورد تبیین و تحلیل قرار گیرد. با توجه به برخی بنیادهای مشترک اسطوره و عرفان در آفاق تاریخ تفکّر بشر، و در پرتو ضمیر ناخودآگاه مشترک وی، زمان و مکان قدسی و آیینی نیز به مثابه دو مقوله مشترک بین اسطوره و عرفان، کارکردهایی مشابه و مشترک یافته‌اند که این تشابه و اشتراکات در متون عرفانی ادوار گوناگون، تجلّی یافته‌اند. کارکردهایی از قبیل ترک دنیا، شهود حق، ادب‌دانی، بازگشت به زمان ومکان ازلی،احساس آرامش، تزکیه، درک حضورخدایان وطلب خواسته‌ها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4036 - طنز؛ زبان تبلیغ و اعتراض در متون عرفانی و سوررئالیستی
ناصر علیزاده ویدا دستمالچی

طنز عکس العملی ناشی از ناخرسندی یا عدم تعادل و تناسب است که می تواند بستری هنری و به تبع آن تأثیرگذار برای اعتراض و اصلاح فراهم کند. ادبیّات طنز در پس ظاهر سرگرم کننده اش با زبانی کم خطر، از کاستی های عمیق اجتماعی انتقاد می کند. ورود ادبیّات طنز به حیطۀ انواع ادبی بهتری أکثر

طنز عکس العملی ناشی از ناخرسندی یا عدم تعادل و تناسب است که می تواند بستری هنری و به تبع آن تأثیرگذار برای اعتراض و اصلاح فراهم کند. ادبیّات طنز در پس ظاهر سرگرم کننده اش با زبانی کم خطر، از کاستی های عمیق اجتماعی انتقاد می کند. ورود ادبیّات طنز به حیطۀ انواع ادبی بهترین شاهد این مدعا است. زبان طنزآمیز برخی از متون عرفانی که منعکس کنندة اوضاع اجتماعی و فرهنگی حاکم بر روزگار آفرینش خود هستند، ابزاری ادبی برای عصیان در برابر جامعه و تبلیغ باورهای درست از طریق نقد باورهای نادرست است. کنایه های طنزآمیز سوررئالیست ها در سال های قبل و بعد از جنگ جهانی اوّل، جامعۀ مسیحی اروپا، انسان اروپایی، اندیشۀ غربی و متعلّقات آن را هدف ریشخند قرار می دهد. با توجّه به تأثیرپذیری سوررئالیسم از عرفان اسلامی، تشابهاتی بین این دو مکتب پدید می آید که زبان طنزآمیز یکی از آنها است. در این مقاله، با اذعان به تفاوت های اساسی دو مکتب از نظر فکری و هنری و صرف نظر از آنها، زبان طنزآمیز آنها با رویکرد تطبیقی بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4037 - بررسی خلوت و تحوّل آن در تصوّف
ذکیه فتاحی شهرام پازوکی

خلوت یکی از مراحل سیروسلوک در عرفان عملی است که دارای دو جنبه ظاهری و باطنی است. جنبه ظاهری آن انقطاع از غیر با شروط خاص با هدف تزکیّة نفس است؛ اما جنبه باطنی و حقیقت آن، جمعیت خاطر، تداوم مراقبت، استمرار ذکر، ترک علایق و در نهایت، بندگی خداوند است. این مرحله از سیر معن أکثر

خلوت یکی از مراحل سیروسلوک در عرفان عملی است که دارای دو جنبه ظاهری و باطنی است. جنبه ظاهری آن انقطاع از غیر با شروط خاص با هدف تزکیّة نفس است؛ اما جنبه باطنی و حقیقت آن، جمعیت خاطر، تداوم مراقبت، استمرار ذکر، ترک علایق و در نهایت، بندگی خداوند است. این مرحله از سیر معنوی، آداب و شروطی دارد و فواید و آثاری بر آن مترتب است. خلوت از ارکان اساسی سلوک به شمار می آید و همواره رهبران طریقت پیروان خود را به نوعی از خلوت سفارش نموده اند؛ در دوره های مختلف، در شیوه خلوت گزینی تحولاتی رخ داده است که این امر مبیّن پویایی عرفان عملی با توجه به مقتضیات زمان و اجتماع است. در این مقاله به بررسی مسأله خلوت در متون عرفانی و آداب آن پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4038 - امکان، مراتب و غایت معرفت مبتنی بر ادراک زیبایی در نظام معرفتی فخرالدین عراقی
سارا منوچهری مقدم محمدرضا ریخته گران

در نظام معرفتی فخرالدین عراقی تلقی وحدت وجودی از خلقت عالم به شکل ستایش زیبایی‌های جهان اعیان به مثابه تجلیات حسن الهی ظاهر می‌شود. این مقاله با هدف تبیین معرفت‌شناختی ادراک زیبایی در اندیشۀ عراقی، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی ابتدا به تبیین جایگاه زیبایی در نظام ف أکثر

در نظام معرفتی فخرالدین عراقی تلقی وحدت وجودی از خلقت عالم به شکل ستایش زیبایی‌های جهان اعیان به مثابه تجلیات حسن الهی ظاهر می‌شود. این مقاله با هدف تبیین معرفت‌شناختی ادراک زیبایی در اندیشۀ عراقی، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی ابتدا به تبیین جایگاه زیبایی در نظام فکری وی می‌پردازد و سپس مراتب و غایت ادراک زیبایی را در این نظام بررسی می‌کند. از جمله یافته‌های پژوهش این است که در نظر عراقی ادراک زیبایی محسوس، امکان و زمینه و شرط لازم برای معرفت حقّ در تجلیات گوناگون آن و سلوک معرفت‌شناختی به سوی اوست. تلقی زیبایی محسوس به مثابه تجلی حسن الهی با عنایت حقّ و جذبه‌ای از سوی او آغاز می‌شود و طی مقامات سلوک و در نهایت وصال و بقا باز با عنایت و جذبه برای کامل‌ترینان محقق می‌گردد. سیر در مراتب معرفت‌شناختی که در نظر عراقی همان احوال و مقامات عشق به حقّ و رؤیت او در تجلیات گوناگون است، مساوق و همزمان با استحاله و فرا رفتن در مراتب وجودی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4039 - راه‌های نیل به نجات (اشراق) در تنتریسم بودایی
سعید گراوند لیلا مفاخری

رخلاف بسیاری از طریقت‌ها که امکان نیل به نجات را در چشم‌اندازی دوردست، بعد از این جهان و در التزام عملی به احکام و دستورات فرابشریمیسر می‌دانند، در طریقت‌های تنتره‌ای به نحو بنیادین، این تفکر حضور دارد که امکان دستیابی به نجات ضمن مراسم و صور آیینی از طریق انجام اعمال ج أکثر

رخلاف بسیاری از طریقت‌ها که امکان نیل به نجات را در چشم‌اندازی دوردست، بعد از این جهان و در التزام عملی به احکام و دستورات فرابشریمیسر می‌دانند، در طریقت‌های تنتره‌ای به نحو بنیادین، این تفکر حضور دارد که امکان دستیابی به نجات ضمن مراسم و صور آیینی از طریق انجام اعمال جسمی و جنسیبا رعایت شروطی خاص، در همین جهان نه تنها برای معتقدان به یک دینیا فرهنگ خاص، بلکه برای همه انسان‌ها بدون توجه به هرگونه نظام دینی و ارزشی امکان‌پذیر است. این تلقی دینی از نجات به نظر می‌رسد از آنجا ناشی می‌شود که در تنتریسم، انسان موضوع اندیشه بودایی است نه خدا. همچنین در سنن رازآمیز‌تنتره‌ای،تن نه توده‌ای خوارداشتنی و تحقیرآمیز، بلکه معبد مقدّسی است که از طریق آن، انساناگر بداند آن را چه‌طور به کار ببرد، می‌تواند به‌آسانی به نجات دست یابد.نگارندگان در این نوشتار، ابتدا به سیر تحوّل تاریخ تفکر بودایی پرداخته‌اند، سپس ضمن بیان قلمرو معنایی تنتره و طبقه‌بندی متون تنتره‌ای، امکان نیل به نجات را در تنتریسم بودایی در راه‌های منتره، کاله‌چکره، وجره و سهجه معرّفی کرده‌اند و در‌نهایت،بر اساس گزارش تنتره‌ها، به بررسی تفاسیر مختلف این طریقت‌ها در باب نجات پرداخته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4040 - The Metaphysics of Sufism and Concomitant Philosophies: A Study of Khalil Gibran’s The Prophet
Pinky Isha

Sufism as a religious and socio-cultural movement in India and the Middle-East has contributed a whole body of literature for posterity to unravel its mystic and devotional significance. It has also opened up vibrant debates on the quality and true essence of worship to أکثر

Sufism as a religious and socio-cultural movement in India and the Middle-East has contributed a whole body of literature for posterity to unravel its mystic and devotional significance. It has also opened up vibrant debates on the quality and true essence of worship to God. While Sufism has been explored in this paper with references to some seminal works of various Sufi saints and poets; the major thrust area of this study deals with an interpretation of The Prophet, a sustained and highly artistic work of devotional literature by the Lebanese American poet and writer, Khalil Gibran. Gibran’s work merits discussion not only because of its inherent philosophy but also due to its combination of a varied aesthetic perception of life, combined with a purely ethical stance; the most important aspect of the work being, how the writer manages to discuss thoughts of the divine through a purely secular framework of the text. This study attempts to explain and analyze the text of The Prophet keeping in mind such predilections and resonances. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4041 - سماع اهل تصوف و رویکرد سعدی بدان
فرح نیازکار

سماع اهل تصوف و عرفان از دو منظر قابل بررسی است: یکی سماع رسمی که دارای آداب و رسوم و ترتیباتی خاص است و موافقان و مخالفان آن فراوانند؛ دیگر سماعی که ناظر بر مراتب تکاملی و تبدّلات وجودی سالک است. یکی از عمده‌ترین دلایل مخالفان با مکتب تصوّف، سماع ترسّمی است. از اسرارال أکثر

سماع اهل تصوف و عرفان از دو منظر قابل بررسی است: یکی سماع رسمی که دارای آداب و رسوم و ترتیباتی خاص است و موافقان و مخالفان آن فراوانند؛ دیگر سماعی که ناظر بر مراتب تکاملی و تبدّلات وجودی سالک است. یکی از عمده‌ترین دلایل مخالفان با مکتب تصوّف، سماع ترسّمی است. از اسرارالتوحید برمی‌آید که از زمان ابوسعید ابوالخیر این اختلاف نظرهای عقیدتی در مورد سماع فراوان بوده است. برخی از صاحب‌نظران آن را غذای روح دانسته، از آن بر حالت و صفت روحانی تعبیر می‌کنند و سماع این جهان را سایه‌ای از آن حقیقت مجرد فرض می‌کنند و برخی دیگر آن را آلت شیطان دانسته‌اند. سعدی سماع را خاص هر کسی نمی‌داند و معتقد است که از هزاران تن، سماع تنها در یک نفر (آشنایان راه) اثر خواهد کرد. در این مقاله کوشیده شده است ضمن بررسی این اختلاف نظرها، به بررسی سماع از دیدگاه اهل سماع و رویکرد سعدی بدان پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4042 - نقد اسطوره‌شناختی نمایشنامه «دلی بای و آهو» اثر عباس معروفی
محمد علی محمودی کمال الدین ارخی

در مقاله حاضر به بررسی اسطوره‌شناختی نمایشنامه دلی بای و آهو، اثر عباس معروفی پرداخته‌ایم. گمان ما بر این است که معروفی برای نیل به شناختی عمیق‌تر از فرهنگ و ارزش‌های قوم ترکمن، این نمایشنامه را بر بنیاد اسطوره‌های این قوم پدید آورده است و بدون کشف و تحلیل این اسطوره‌ها أکثر

در مقاله حاضر به بررسی اسطوره‌شناختی نمایشنامه دلی بای و آهو، اثر عباس معروفی پرداخته‌ایم. گمان ما بر این است که معروفی برای نیل به شناختی عمیق‌تر از فرهنگ و ارزش‌های قوم ترکمن، این نمایشنامه را بر بنیاد اسطوره‌های این قوم پدید آورده است و بدون کشف و تحلیل این اسطوره‌ها توفیقی در ورود به ژرفای اثر نخواهیم داشت؛ لذا مسأله اصلی ما در این مقاله این است که این نمایشنامه تا چه اندازه و چگونه از اسطوره‌های ترکمنی برای انتقال پیام خود بهره برده است. از این رو پس از معرفی اجمالی اسطوره‌ها و نمایشنامه دلی بای و آهو به استخراج، بررسی و تحلیل اسطوره‌های موجود در نمایشنامه پرداخته‌ایم. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که نویسنده، طرح این نمایشنامه را با استفاده از اساطیر، باورها و آداب و رسوم ترکمنی پی‌ریزی کرده است. بیشتر اساطیر این نمایشنامه مربوط به دوران قبل از اسلام ترکمن‌ها است؛ دورانی که آنها معتقد به آیین شامانیسم بودند. اندیشه اساسی که در سراسر اثر بازتاب دارد، باور اساطیری مربوط به روح مرده و تاثیر آن در زندگی بشر است؛ از دیگر اسطوره‌ها و باورهای اساطیری موجود در اثر می‌توان به باورهای شامانیستی، نظیر اعتقاد به آسمان، پرستش ارواح نیاکان و پرستش طبیعت (کوه، ماه و...) اشاره کرد. روش این پژوهش توصیفی_ تحلیلی و متکی بر مطالعات کتابخانه‌ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4043 - بررسی چندصدایی و چندزبان‌گونگی جهد و توکل ( مطالعۀ موردی دو داستان از مثنوی معنوی)
لیلا میرزایی عبدالحسین فرزاد محمود طاووسی امیرحسین ماحوزی

گفت وگوهای متعدد میان جهد و توکل در مثنوی معنوی اهمیت این مفاهیم را در نزد مولانانشان می دهد. نظریة چندصدایی باختین نیز بر پایة گفت گو استوار است. وی طرح اندیشه هایموافق و مخالف را در گونه های زبانی مناسب در صورت غالب نبودن یک صدا یا صدایراوی چندصدایی می نامد. این نظریه أکثر

گفت وگوهای متعدد میان جهد و توکل در مثنوی معنوی اهمیت این مفاهیم را در نزد مولانانشان می دهد. نظریة چندصدایی باختین نیز بر پایة گفت گو استوار است. وی طرح اندیشه هایموافق و مخالف را در گونه های زبانی مناسب در صورت غالب نبودن یک صدا یا صدایراوی چندصدایی می نامد. این نظریه می تواند معیاری مناسب برای رسیدن به رویکرد مولانابه جهد و توکل باشد. در پژوهش حاضر، ایدئولوژی، جهان بینی و گونة زبانی شخصیت هایدو داستان از دفتر نخست و پنجم مثنوی معنوی بر پایة نظریة چندصدایی باختین بررسی شدهاست. نتایج نشان می دهد در گفت وگوهای حاوی جهان بینی و ایدئولوژی، چندزبان گونگیبی فروغ است، ولی در گفت وگوهایی که جهان بینی حضور و نقش ندارد، چندزبان گونگیپررنگ است. راوی در گفت وگوها دخالت آشکار دارد و از دو داستان نتیجة یکسان می گیرد.در پی فاصله گرفتن داستان از چندصدایی، صدای راوی غلبه می یابد: وی معتقد است، درصورت نداشتن ثبات قدم و تقلیدی بودن توکل، بازگشت کننده به مقام فرودین (جهد) درخورنابودی است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4044 - ششتری و نقش او در گسترش شعر عرفانی عربی
سید مهدی مسبوق

ششتری از جمله شاعران نامدار سدۀ هفتم هجری در اندلس است که شعر او افزون بر درون مایه های عرفانی، از زبان و ساختاری متفاوت با سروده های سایر عرفا برخوردار است. او مضامین عرفانی و معانی صوفیانه را در قالب زجل و موشّح که ساختاری متفاوت با قصاید کلاسیک عربی دارد و زبان آن عا أکثر

ششتری از جمله شاعران نامدار سدۀ هفتم هجری در اندلس است که شعر او افزون بر درون مایه های عرفانی، از زبان و ساختاری متفاوت با سروده های سایر عرفا برخوردار است. او مضامین عرفانی و معانی صوفیانه را در قالب زجل و موشّح که ساختاری متفاوت با قصاید کلاسیک عربی دارد و زبان آن عامیانه و مورد اقبال مردم است، بیان نمود و از این رهگذر، شعر عرفانی را نه برای طبقۀ صوفیه که برای عامۀ مردم سرود. هدف از پژوهش پیش رو، بیان نقش ششتری در شعر عرفانی عربی است؛ به همین منظور، ابتدا به جایگاه ششتری در عرفان و ادب عربی می پردازیم و پس از ذکر نوآوری های او در بیان مضامین عرفانی با به کارگیری گویش های عامیانه و زبانی ساده و صریح و به دور از پچیدگی ها و رمزپردازی های صوفیه، تعریفی از موشّح و زجل صوفیانه که ششتری از پایه گذاران آن است، بیان می کنیم و بازتاب مضامین عرفانی را در نمونه هایی از موشّحات و زجل های او نشان می دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4045 - انگیزه‌های عارفان برای نگارش
محمدرضا موحدی بهاءالدین اسکندری سلمان رحیمی

این پژوهش، ناظر بر این نکته تاریخی که عارفان صاحب قلم به اقتضای زمانه خود و در برابر رقیبان متشرع، درصدد اثبات این مدعا برآمده‌اند که معارف صوفیه با مفاد کتاب و سنت، پیوندی راستین داشته است، با بررسی بیش از بیست اثر عرفانی نشان می‌دهد که در بسیاری موارد، ترکیبی از دو نو أکثر

این پژوهش، ناظر بر این نکته تاریخی که عارفان صاحب قلم به اقتضای زمانه خود و در برابر رقیبان متشرع، درصدد اثبات این مدعا برآمده‌اند که معارف صوفیه با مفاد کتاب و سنت، پیوندی راستین داشته است، با بررسی بیش از بیست اثر عرفانی نشان می‌دهد که در بسیاری موارد، ترکیبی از دو نوع انگیزه فردی (از قبیل گونه‌ای الهام، ذکر یار، اجابت حضرت رسول، نذر و الزام خویش، حفظ نام و یادگاری، جلب شفاعت نیکان و...) و اجتماعی (از قبیل هدایت ورزی، نگرانی از زوال این معرفت، اتمام حجت بر بطالان، تقویت دل نوسالکان، مقابله با مدعیان عرفان، اصرار مریدان، عدم فهم کتب تازی و...)، مؤلفان عارف را به نگارش واداشته است. سنت رایج در میان عارفان، این بوده است که اصرار مریدان زمینه‌های لازم را برای قرار گرفتن در موقعیت الهام و دریافت اشارات ربانی، فراهم می‌آورده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4046 - بررسی علّت تحولات نخستین انسان از یمه تا کیومرث، در اسطوره‌های زردشتی
فاطمه وفایی ابوالقاسم اسماعیل&rlm;پور

اسطوره‌های زردشتی مثل تمام اسطوره‌ها از دوره‌ای به دورۀ دیگر دستخوش تغییر و تحولاتیشده اند. این تغییرات به دلایل متعددیصورت گرفته است؛ ازجمله تغییر ساختار اجتماعی، شیوه های تولیدی و نوع ادارۀ حکومت. این عوامل در ارتباطی دوسویه با باورهای دینی قرار دارند؛ یعنی هم از آنها أکثر

اسطوره‌های زردشتی مثل تمام اسطوره‌ها از دوره‌ای به دورۀ دیگر دستخوش تغییر و تحولاتیشده اند. این تغییرات به دلایل متعددیصورت گرفته است؛ ازجمله تغییر ساختار اجتماعی، شیوه های تولیدی و نوع ادارۀ حکومت. این عوامل در ارتباطی دوسویه با باورهای دینی قرار دارند؛ یعنی هم از آنها تأثیر گرفته‌اند و هم بر آنها تأثیرگذاشته اند. اسطورۀ نخستین انسان نیزکه بخشی از اسطورۀ آفرینش است، تغییر یافته است. پس از سکونت بخشی از قوم آریایی در نجد ایران، جامعۀ ایرانی شکل گرفت. به تدریج این قوم دستخوش تغییراتیشد و به این ترتیب، اسطورۀ ایرانی بنا به نیازهای جدید جامعۀ ایرانی و با توجه به شرایط جدید با این تغییرات سازگار شد. یمۀ آریایی(نخستین انسان) نقش مهم شاه نخستین و سپس شاه آرمانی را بر عهده گرفت و برخی از ویژگی های نخستین انسانییمه به مهم‌ترین چهرۀ اسطوره ای زردشتی،یعنی نخستین انسان بدل شد. پژوهش حاضر به بررسی این دگرگونی می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4047 - تحلیل داستان فریدون بر پایه دوانگاری
اسماعیل نرماشیری

ساختار داستان فریدون بیان‌گر این است که فردوسی آن را با اصلی دو‌انگاری ولی با شکلی پادشاهی- داستانی پرداخته است. تأمّل در ژرف‌ساخت داستان نشان می‌دهد که فریدون بر پایه سرشتی دو‌قطبی، یعنی بُعد اهورایی و بُعدی اهریمنی چون آیین زروانی که زروان را پدیدآورنده‌ اهورا و اهریم أکثر

ساختار داستان فریدون بیان‌گر این است که فردوسی آن را با اصلی دو‌انگاری ولی با شکلی پادشاهی- داستانی پرداخته است. تأمّل در ژرف‌ساخت داستان نشان می‌دهد که فریدون بر پایه سرشتی دو‌قطبی، یعنی بُعد اهورایی و بُعدی اهریمنی چون آیین زروانی که زروان را پدیدآورنده‌ اهورا و اهریمن می‌داند، قرار دارد. سرشت اهورایی او نورانی، عدالت‌خواه، خردگرا و صلح‌طلب است که بعدها به ایرج و آن‌گاه منوچهر که در واقع پایان‌دهنده‌ عصر اهریمنی سلم و تور است، منتقل می‌گردد؛ امّا بُعد اهریمنی فریدون که به ظاهر بُعدی فروخفته و خاموش است، ناگهان در موقعیت سنجش فرزندان بعد از بازگشت از سرزمین یمن ظهور می‌یابد. این سرشت اهریمنی او که به شکل اژدها نمود پیدا می‌کند، با صفاتی چون حرص و آز، نابکاری، نابخردی، تباهی و آشفتگی، در سلم و تور متبلور می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4048 - تحول مفاهیم اخلاقی و دیگردوستی در دانش‌آموزان دوره راهنمایی
پریرخ دادستان معصومه پورمحمدرضا تجریشی

در این پژوهش فرایند تحول مفاهیم اخلاقی و دیگردوستی در دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی بررسی شد. 1020 دانش آموز(510 دختر و 510 پسر) از پایه های تحصیلی اول تا سوم راهنمایی و در پنج منطقه اقتصادی- اجتماعی شهر تهران به طور تصادفی با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و سطوح تحو أکثر

در این پژوهش فرایند تحول مفاهیم اخلاقی و دیگردوستی در دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی بررسی شد. 1020 دانش آموز(510 دختر و 510 پسر) از پایه های تحصیلی اول تا سوم راهنمایی و در پنج منطقه اقتصادی- اجتماعی شهر تهران به طور تصادفی با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و سطوح تحول اخلاقی و دیگردوستی آنان به وسیله پرسشنامه ”ما“(MDT، 1989) تعیین شد. تحلیل داده ها نشان داد (1) دیگردوستی با افزایش سن متحول نمی شود اما رفتارهای دیگردوستانه با تغییر نوع روابط از نزدیکان به بیگانگان تغییر می کند. (2) تفاوت شاخص کلی تحول اخلاقی بین پایه اول با پایه های دوم و سوم معنادار بود اما عدم افزایش معنادار نمرات بین پایه های دوم و سوم، توقف روند تحول این شاخص را نشان داد. (3) نمرات دانش آموزان دختر و پسر در متغیرهای کلی دیگردوستی(RAT، RBT، RCT) و در شاخص کلی تحول اخلاقی(TJ) تفاوت معناداری را به دست نداد. (4) وجود رابطه معنادار بین وضعیت اقتصادی- اجتماعی با تحول اخلاقی و دیگردوستی برجسته شد و پایینترین میانگینها در مناطق غیرمرفه و بالاترین میانگینها در مناطق مرفه به دست آمد. یافته ها ضرورت ایجاد یک جـّو تعاون و تقابل در روابط اجتماعی، لزوم ارائه الگوهای دیگردوستانه و جامعه گرایانه توسط بزرگسالان و اتخاذ راهبردهایی به منظور تضمین شرایط بهینه تحول شناختی را مطرح کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4049 - روابط موضوعی و مکانیزم‌های دفاعی در اضطراب اجتماعی
فاطمه مسگریان پرویز آزادفلاح حجت‌الله فراهانی نیما قربانی

هدف این پژوهش شناخت ابعاد روان‌پویشی روابط موضوعی و مکانیزم‌های دفاعی و تعیین نقش آن در پیش‌بینی اضطراب اجتماعی بود. نمونة پژوهش، شامل 558 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران در مقاطع تحصیلی گوناگون، به روش نمونه‌برداری در‌دسترس انتخاب شد. این افراد مقیاس روابط موضوعی بل (بل أکثر

هدف این پژوهش شناخت ابعاد روان‌پویشی روابط موضوعی و مکانیزم‌های دفاعی و تعیین نقش آن در پیش‌بینی اضطراب اجتماعی بود. نمونة پژوهش، شامل 558 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران در مقاطع تحصیلی گوناگون، به روش نمونه‌برداری در‌دسترس انتخاب شد. این افراد مقیاس روابط موضوعی بل (بل، بکر و بیلینگتون، 1986)، پرسشنامة سبک‌های دفاعی (اندروز، سینگ و باند، 1993) و مقیاس هراس اجتماعی (کانور و دیگران، 2000) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد بین اضطراب اجتماعی با ابعاد روابط موضوعی (خودمیان&lrm;بینی، بیگانگی، دلبستگی ناایمن و بی‌کفایتی اجتماعی) و دفاع‌های شوخ‌طبعی و فرونشانی در سبک رشدیافته رابطة معنادار وجود دارد. هم‌چنین اضطراب اجتماعی رابطة معنادار با همة انواع دفاع‌های سبک رشدنایافته به غیر از دفاع انکار، داشت. نتایج تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام نیز نشان داد بی‌کفایتی اجتماعی، دلبستگی ناایمن، خیال‌پردازی درخودمانده، تفرق و پرخاشگری فعل‌پذیر مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌های اضطراب اجتماعی است. یافته‌های این بررسی شواهد پژوهشی برای الگوی تبیینی روان‌پویشی در آسیب‌های روانی فراهم کرد و همسو با نظریه&lrm;های روان‌پویشی نشان داد کیفیت روابط موضوعی و مکانیزم‌های دفاعی رشد‌نایافته در اضطراب اجتماعی نقش بسزایی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4050 - کمال گرایی و سبکهای مقابله با تنیدگی
محمد علی بشارت حسین نادعلی عذرا زبر دست مریم صالحی

رابطة کمال‌گرایی و سبکهای مقابله با تنیدگی در 378 دانشجو (183 پسر و 195 دختر با میانگین سنی 22 سال و دامنه 18 تا 25 سال) با استفاده از نسخه فارسی مقیاس کمال‌ گرایی مثبت و منفی (تری ـ شورت، اوئنز، اسلید و دیویی، 1995) و مقیاس سبکهای مقابلة تهران (بشارت، 1387) بررسی شد. ت أکثر

رابطة کمال‌گرایی و سبکهای مقابله با تنیدگی در 378 دانشجو (183 پسر و 195 دختر با میانگین سنی 22 سال و دامنه 18 تا 25 سال) با استفاده از نسخه فارسی مقیاس کمال‌ گرایی مثبت و منفی (تری ـ شورت، اوئنز، اسلید و دیویی، 1995) و مقیاس سبکهای مقابلة تهران (بشارت، 1387) بررسی شد. تحلیل داده‌ها نشان دادند که بین کمال‌‌ گرایی مثبت و سبکهای مقابله مسئلـه محور و هیجان محور مثبت، همبستگی مثبت وجود دارد در حالی که بین کمال‌گرایی مثبت و سبک مقابله هیجان محـور منفی همبستگی منفی وجود دارد. این روابط در مورد کمال‌ گرایی منفی معکوس بود. چگونگی افزایش راهبردهای مقابله‌ای مسئله محور و کـاهش راهبردهای هیجـان محور بر پایه مفاهیم و مؤلفه‌های کمال‌گـرایی مانند پویاییهای انگیزشی مثبت/منفی؛ تعامل/تضاد؛ آرمان‌گرایی‌ـ ‌واقعیتـ ‌سنجی؛ رضایت / نارضایتی از عملکرد شخصی؛ تعمیم تعاملهای سازش‌یافته/ سازش‌نایافته با والدین و مثبت ‌نگری/منفی‌نگری‌ مورد بحث قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4051 - کمال‌گرایی و اضطراب رقابتی در ورزشکاران
محمدعلی بشارت سیده اسما حسینی

تبیین جنبه‌های مختلف اضطراب رقابتی شامل اضطراب شناختی، اضطراب بدنی و اعتماد به خود بر حسب ابعاد کمال‌گرایی شامل تلاش برای کامل بودن (کمال‌گرایی مثبت) و واکنش منفی به ناکامل بودن (کمال‌گرایی منفی) هدف پژوهش حاضر بود. 173 ورزشکار داوطلب (115 پسر و 58 دختر) از فدراسیون&lrm أکثر

تبیین جنبه‌های مختلف اضطراب رقابتی شامل اضطراب شناختی، اضطراب بدنی و اعتماد به خود بر حسب ابعاد کمال‌گرایی شامل تلاش برای کامل بودن (کمال‌گرایی مثبت) و واکنش منفی به ناکامل بودن (کمال‌گرایی منفی) هدف پژوهش حاضر بود. 173 ورزشکار داوطلب (115 پسر و 58 دختر) از فدراسیون&lrm;های ورزشی تهران با تکمیل مقیاس کمال گرایی رقابتی (CPS؛ بشارت، 1388الف) و پرسشنامه چند‌بُعدی اضطراب رقابتی (MCAQ؛ بشارت، 1388ب) در این پژوهش شرکت کردند. نتایج پژوهش نشان دادند که تلاش برای کامل بودن (کمال‌گرایی مثبت) با اضطراب شناختی و بدنی ورزشکاران همبستگی منفی و با اعتماد به خود آنها همبستگی مثبت، واکنش منفی به ناکامل بودن (کمال‌گرایی منفی) با اضطراب شناختی و بدنی ورزشکاران همبستگی مثبت و با اعتماد به خود آنها همبستگی منفی دارد و ابعاد کمال‌گرایی میتواند تغییرات مربوط به اضطراب رقابتی ورزشکاران را پیش‌بینی کنند. همچنین تلاش برای کامل بودن از طریق تقویت احساسات شایستگی شخصی، تقویت قدرت مهار و مدیریت شرایط مسابقه و تمرکز و دقت در اجرای فنون و مهارت‌های ورزشی، اضطراب شناختی و بدنی را کاهش و اعتماد به خود را افزایش داد. در مقابل، واکنش منفی به ناکامل بودن، از طریق تضعیف احساسات شایستگی شخصی، تضعیف قدرت مهار و مدیریت شرایط مسابقه و اختلال تمرکز و دقت در اجرای فنون و مهارت‌های ورزشی، اضطراب شناختی و بدنی را افزایش و اعتماد به خود را کاهش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4052 - نقش واسطه‌ای مکانیزم‌های دفاعی در رابطة بین آسیب‌های دلبستگی و نشانه‌های اضطراب و افسردگی
توحید رنجبری محمدعلی بشارت رضا پورحسین

این پژوهش با هدف تعیین نقش واسطه‌ای مکانیزم‌های دفاعی در رابطة بین آسیب‌های دلبستگی و نشانه‌های اضطراب و افسردگی صورت گرفت. از 406 شرکت‌کننده (242 پسر و 164 دختر) در پژوهش خواسته شد مقیاس دلبستگی بزرگسال (AAI؛ بشارت، 1392، 2011)، مقیاس افسردگی، اضطراب، تنیدگی (DASS؛ لاو أکثر

این پژوهش با هدف تعیین نقش واسطه‌ای مکانیزم‌های دفاعی در رابطة بین آسیب‌های دلبستگی و نشانه‌های اضطراب و افسردگی صورت گرفت. از 406 شرکت‌کننده (242 پسر و 164 دختر) در پژوهش خواسته شد مقیاس دلبستگی بزرگسال (AAI؛ بشارت، 1392، 2011)، مقیاس افسردگی، اضطراب، تنیدگی (DASS؛ لاویباند و لاویباند، 1995) و پرسشنامة‌ سبک‌ دفاعی (DSQ؛ اندروز، سینگ و باند، 1993) را تکمیل کنند. نتایج تحلیل مسیر مدل فرضی پژوهش با داده‌های مشاهده‌شده برازش مطلوبی داشت و نشان داد که رابطة بین آسیب‌های دلبستگی و نشانه‌های اضطراب و افسردگی رابطه‌ای غیرخطی است و مشخص می‌کند که آسیب‌های دلبستگی از طریق مکانیزم‌های دفاعی بر نشانه‌های اضطراب و افسردگی اثر می‌گذارد. بر این اساس، توجه به مکانیزم‌های دفاعی در کنار آسیب‌های دلبستگی برای پیشگیری از اختلال‌های اضطرابی و افسردگی و ارتقای سطح سلامت روانی افراد جامعه اهمیت فراوان دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4053 - نقش واسطه‌ای بخشش در رابطه بین ابعاد کمال‌گرایی و مشکلات بین شخصی:مقایسه بر حسب جنس
حامد کاشانکی محمدعلی بشارت فرشته رجبیان‌تابش

هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه‌ای انواع بخشش در رابطه بین کمال‌گرایی و مشکلات بین‌شخصی بود. تعداد 286 نفر (154 دختر، 132 پسر) از دانشجویان دانشگاه‌های تهران در این پژوهش شرکت کردند. شرکت‌کنندگان مقیاس کمال‌گرایی چندبعدی تهران (بشارت، 1386)، مقیاس بخشش هارتلند (تامپسون و أکثر

هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه‌ای انواع بخشش در رابطه بین کمال‌گرایی و مشکلات بین‌شخصی بود. تعداد 286 نفر (154 دختر، 132 پسر) از دانشجویان دانشگاه‌های تهران در این پژوهش شرکت کردند. شرکت‌کنندگان مقیاس کمال‌گرایی چندبعدی تهران (بشارت، 1386)، مقیاس بخشش هارتلند (تامپسون و دیگران، 2005)، و پرسشنامه مشکلات بین‌شخصی (بشارت، 1395) را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد که ابعاد کمال‌گرایی با انواع بخشش رابطة منفی معنادار دارند و این رابطه در دختران و پسران متفاوت بود. همچنین ابعاد کمال‌گرایی در هر دو جنس با مشکلات بین‌شخصی رابطه مثبت داشت. نتایچ پژوهش نشان داد که به طور کلی، بخشش در رابطه بین کمال‌گرایی و مشکلات بین‌شخصی نقش واسطه‌ای ایفا می‌کند. مقایسه دختران و پسران نشان داد که جنس نقشی تعیین‌کننده در مدل رابطه بین این متغیرها دارد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت که کمال‌گرایی در روابط الزاماً آسیب‌زا نیست و اگر با بخشش همراه شود، می‌تواند کارآمد و مؤثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4054 - بررسی رابطة کمال‏ گرایی و حرمت‏ خود در دانش‏ آموزان پیش‏ دانشگاهی
محمدعلی بشارت

در این پژوهش، رابطه کمال گرایی و حرمت خود در دانش آموزان بررسی شده است. هدف اصلی پژوهش، مطالعة نوع رابطه کمال گرایی مثبت و منفی با حرمت خود در دانش آموزان بود. یکصدوهشتاد دانش آموز و دیپلمة پیش دانشگاهی (90 دختر و 90 پسر) به تعداد مساوی از رشته های علوم انسانی، علوم تجر أکثر

در این پژوهش، رابطه کمال گرایی و حرمت خود در دانش آموزان بررسی شده است. هدف اصلی پژوهش، مطالعة نوع رابطه کمال گرایی مثبت و منفی با حرمت خود در دانش آموزان بود. یکصدوهشتاد دانش آموز و دیپلمة پیش دانشگاهی (90 دختر و 90 پسر) به تعداد مساوی از رشته های علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنیها خواسته شد مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی و مقیاس حرمت خود کوپراسمیت را تکمیل کنند. برای تحلیل داده های پژوهش، از شاخصها و روشهای آماری شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، تحلیل واریانس، ضرایب همبستگی و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین کمال گرایی مثبت و حرمت خود همبستگی مثبت معنا دار و بین کمال گرایی منفی و حرمت خود همبستگی منفی معنا دار وجود دارد. کمال گرایی مثبت از طریق تقویت احساس شایستگی شخصی و پذیرش خویشتن با افزایش سطح حرمت خود در ارتباط قرار می گیرد و کمال گرایی منفی از طریق تضعیف احساس شایستگی شخصی و پذیرش خویشتن و نیز از طریق تشکیل یا تشدید اختلالهای روانشناختی شامل افسردگی، اضطراب و مشکلات شخصیتی و بین شخصی با کاهش سطح حرمت خود مرتبط می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4055 - مادی‎گرایی بر اساس حمایت اجتماعی ادراک‎شده، حرمت خود و سبک‎های تصمیم‎گیری در نوجوانان
مژگان سپاه‌منصور

هدف این پژوهش پیش‌بینی مادی‌گرایی براساس حمایت اجتماعی ادراک‌شده،حرمت خود و سبک‌های تصمیم‌گیری بود و شرکت‌کنندگان پژوهش 200 دانش‌آموز دختر دورۀ دوم متوسطۀ شهر تهران در سال تحصیلی 95- 1394 بودند که به شیوۀ چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به مقیاس مادی‌گرایی (ریچنز و داوسون، 19 أکثر

هدف این پژوهش پیش‌بینی مادی‌گرایی براساس حمایت اجتماعی ادراک‌شده،حرمت خود و سبک‌های تصمیم‌گیری بود و شرکت‌کنندگان پژوهش 200 دانش‌آموز دختر دورۀ دوم متوسطۀ شهر تهران در سال تحصیلی 95- 1394 بودند که به شیوۀ چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به مقیاس مادی‌گرایی (ریچنز و داوسون، 1992)، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک‌شده (زیمت، دالم، زیمت و فارلی، 1988)، حرمت خود (روزنبرگ، 1965) و سبک&lrm;های تصمیم&lrm;گیری (اسکات و بروس، 1995) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که بر اساس حرمت خود، سبک‌های تصمیم‌گیری وابستگی، اجتنابی و شهودی و حمایت خانواده می‌توان مادی‌گرایی را پیش‌بینی کرد. نتایج این پژوهش با روشن ساختن نقش حمایت اجتماعی، حرمت خود و سبک‌های تصمیم‌گیری در گرایش به مادی‌گرایی در کاهش این پدیده کاربرد خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4056 - نقش تجربه‌های دینی در پیش‌بینی حل ‌مسئله اجتماعی
لیلا رشیدبیگی فریده یوسفی

هدف پژوهش حاضر شناخت نقش تجربه‌های دینی در پیش‌بینی حل‌ مسئله اجتماعی ‌بود. بدین منظور تعداد 416 نفر دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز که باروش نمونه‌برداری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه بنیادگرایی مذهبی (آلتمیر و هانسبرگر، 2004)، مقیاس پرسشگری (بتسون و شوئنرا أکثر

هدف پژوهش حاضر شناخت نقش تجربه‌های دینی در پیش‌بینی حل‌ مسئله اجتماعی ‌بود. بدین منظور تعداد 416 نفر دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز که باروش نمونه‌برداری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه بنیادگرایی مذهبی (آلتمیر و هانسبرگر، 2004)، مقیاس پرسشگری (بتسون و شوئنراد، 1991) و سیاهة حل‌ مسئله اجتماعی (دزوریلا، نزوومیدو‌ـ‌الیویرز، 2002) را تکمیل کردند. داده‌هابا استفاده از روش آماری تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه‌گام ‌به‌گام مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان دادند بعد خودانتقادگری (از ابعاد جهت‌گیری پرسشگری) جهت‌گیری مثبت به مسئله را به صورت مثبت و معنادار پیش‌بینی می‌کند. همچنین ابعاد خودانتقادگری و پیچیدگی به صورت مثبت و معنادار حل‌ مسئله منطقی را پیش‌بینی می‌کنند. علاوه بر این، بنیادگرایی‌ به صورت مثبت و معنادار و تساهل‌گرایی به صورت منفی و معنادار، جهت‌گیری منفی به مسئله را پیش‌بینی می‌کنند. نتایج تحلیل رگرسیون مشخص کرد بعد تساهل گرایی، بنیادگرایی و خودانتقادگری نقشی معنادار در پیش‌بینی حل ‌مسئله تکانشی‌ـ‌اجتنابی دارند. بنابراین، تجربه‌های دینی می‌توانند نقش مهمی در چگونگی حل‌ مسئله اجتماعی ایفا نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4057 - هراس اجتماعی، سبکهای والدگری و کمال گرایی
شبنم بیطرف محمدرضا شعیری منصور حکیم جوادی

این پژوهش به بررسی نقش کمال‌گرایی و سبکهای والدگری در تبیین هراس اجتماعی دانشجویان پرداخت. نمونه¬ای از 396 دانشجو (215 دختـر و 181 پسـر) از دانشگاه گیلان به پرسشنـامه سبکهای والدگری بامریند (1973)، مقیاس کمال‌گرایی چند بعدی فراست (فراسـت، مارتن، لاهارت و روزنـبلات، أکثر

این پژوهش به بررسی نقش کمال‌گرایی و سبکهای والدگری در تبیین هراس اجتماعی دانشجویان پرداخت. نمونه¬ای از 396 دانشجو (215 دختـر و 181 پسـر) از دانشگاه گیلان به پرسشنـامه سبکهای والدگری بامریند (1973)، مقیاس کمال‌گرایی چند بعدی فراست (فراسـت، مارتن، لاهارت و روزنـبلات، 1990) و فهرست هراس اجتماعی (کانر و دیگران، 2000) پاسخ دادند. یافته‌ها براساس همبستگی نشان دادند که هراس اجتماعی با سبک والدگری مستبـدانه و با دو بعد از کـمال‌گرایی شامل نگرانی درباره اشتباهها و شک درباره اعمال، همبستگی مثبت دارد، در حالی که با سبک والدگری مقتدرانه و بـعد انتظارهای والدینی (از ابعاد کامل‌گرایی) همبستگی منفی معنادار نشان می‌دهد. نتایج براساس تعامـل بیـن پیامدهای تربیتی والدگری و ویژگیهـای شخصیتی والدین بر سلامت روانی کودکان تفسیر شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4058 - فرایند تحول انواع خودمیان‏ بینی براساس تحلیل محتوای کتابهای کودکان و نوجوانان
رقیه بلالی

در پژوهش حاضر، به تحلیل محتوای کتابهای کودکان و نوجوانان در سالهای 76-1374، در چهار گروه سنی، به منظور بررسی مراحل تحول انواع خودمیان بینی غیرمستقیم بر اساس نظریة پیاژه پرداخته شد. سی عنوان کتاب، از کتابهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نمونة پژوهش را تشکیل داد. أکثر

در پژوهش حاضر، به تحلیل محتوای کتابهای کودکان و نوجوانان در سالهای 76-1374، در چهار گروه سنی، به منظور بررسی مراحل تحول انواع خودمیان بینی غیرمستقیم بر اساس نظریة پیاژه پرداخته شد. سی عنوان کتاب، از کتابهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نمونة پژوهش را تشکیل داد. برای دسته بندی داده ها و تنظیم جدولها، از آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها نشان دادند: 1) در اکثر کتابها، به ویژه در آثار نویسندگان ایرانی، از انواع خودمیان بینی غیرمستقیم استفاده شده است. 2) نویسندگان خارجی بیش از نویسندگان ایرانی، کودکان و نوجوانان را در راه خروج از خودمیان بینی یاری کرده اند. 3) میزان همخوانی نتایج این پژوهش با نظرات شورای عالی پژوهشنامة ادبیات کودک و نوجوان، پایین است و این امر به تفاوت دیدگاه داوران، نسبت دادنی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4059 - کمال‌گرایی و سلامت جسمانی: اثر واسطه ای عواطف مثبت و منفی
محمد علی بشارت علی عسگری سیده زهرا علی بخشی علی اکبر موحدی نسب

با هدف مطالعة اثر واسطه&lrm;ای عواطف مثبت و منفی در رابطه بین ابعاد کمال&lrm;گرایی (خودمحور، دیگر محور و جامعه محور) با سلامت جسمانی، یک گروه نمونه از جمعیت عمومی شامل 234 داوطلب (131 زن، 103 مرد) مقیاس کمال گرایی چند بعدی تهران (بشارت، 1386)، فهرست عواطف مثبت و منفی (و أکثر

با هدف مطالعة اثر واسطه&lrm;ای عواطف مثبت و منفی در رابطه بین ابعاد کمال&lrm;گرایی (خودمحور، دیگر محور و جامعه محور) با سلامت جسمانی، یک گروه نمونه از جمعیت عمومی شامل 234 داوطلب (131 زن، 103 مرد) مقیاس کمال گرایی چند بعدی تهران (بشارت، 1386)، فهرست عواطف مثبت و منفی (واتسون، کلارک و تلگن، 1988) و مقیاس سلامت جسمانی (مولنار، رکر، کالپ، ساداوا و داک‌کورویل، 2006) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل مسیر نشان دادند که کمال گرایی خودمحور و دیگرمحور به واسطه عواطف مثبت و منفی در دو جهت متضاد بر سلامت جسمانی تاثیر می&lrm;گذارند. عواطف مثبت و منفی در رابطه بین کمال&lrm;گرایی جامعه&lrm;محور و سلامت جسمانی نقش واسطه&lrm;ای معنادار نداشتند. در رابطه بین ابعاد کمال&lrm;گرایی با سلامت جسمانی اثر واسطه&lrm;ای عواطف منفی (56/0=2R) بیشتر از اثر واسطه&lrm;ای عواطف مثبت (44/0=2R) بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4060 - تحول هیجانی کودکان درخودمانده بر اساس مدل تحولی تفاوت‌های فردی
کبری اباذری مختار ملک‌پور امیر قمرانی احمد عابدی سالار فرامرزی

چکیده این پژوهش به منظور شناخت تحول هیجانی کودکان مبتلا به طیف درخودماندگی بر اساس مدل تحولی مبتنی بر تفاوت‌های فردی انجام شد. بدین منظور 30 کودک مبتلا به طیف درخودماندگی از سه مرکز درخودماندگی به شیوه نمونه‌برداری غیرتصادفی و 30 کودک عادی به شیوه تصادفی در تهران انتخاب أکثر

چکیده این پژوهش به منظور شناخت تحول هیجانی کودکان مبتلا به طیف درخودماندگی بر اساس مدل تحولی مبتنی بر تفاوت‌های فردی انجام شد. بدین منظور 30 کودک مبتلا به طیف درخودماندگی از سه مرکز درخودماندگی به شیوه نمونه‌برداری غیرتصادفی و 30 کودک عادی به شیوه تصادفی در تهران انتخاب شدند و در نهایت برای مقایسه تحول هیجانی دو گروه، به مادران آن‌ها پرسشنامه تحول هیجانی کارکردی (گرین&lrm;اسپن، 2001) داده شد. والدین دو گروه از نظر وضعیت اقتصادی، سنی و تحصیلات همتا شدند. یافته‌ها نشان داد تحول هیجانی کودکان عادی و درخودمانده در سنین پایین‌تر (5/3 -0 سالگی) در هر شش مرحله تحول هیجانی یعنی خودنظم&lrm;جویی و علاقه به دنیا، صمیمیت، ارتباط دو جانبه، ارتباط پیچیده، باورهای هیجانی، تفکر هیجانی و منطقی تفاوت معنادار با یکدیگر دارد، اما در سن کنونی، در چهار مرحله اول تحول هیجانی تفاوت معنادار بین دو گروه مشاهده نشد، فقط در مهارت های پنجم و ششم، کودکان عادی تحول هیجانی بالاتری از کودکان مبتلا به درخودماندگی داشتند. پایین تر بودن تحول هیجانی در کودکان مبتلا به درخودماندگی در مراحل پنجم و ششم، ممکن است به دلیل نارسایی پردازش حسی، زبانی و بینایی درخودمانده ها باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4061 - خستگی شناختی و حل مسائل شناختی: آزمون الگوی اثر تعدیل‌کنندة خوش‌بینی گرایشی
حسین زارع علی خدایی امید شکری

به منظور تعیین اثر تعدیل‌کنندة خوش¬بینی در رابطة بین خستگی شناختی و حل مسئله شناختی، آزمایشی طراحی و اجرا شد. ابتدا نسخة تجدید نظرشدة آزمون جهت¬گیری هدف (شیر، کارور و بریجز، 1994) بر روی 300 دانشجو اجرا شد. از بین افرادی که نمره¬های آنها در سازه خوش¬بینی أکثر

به منظور تعیین اثر تعدیل‌کنندة خوش¬بینی در رابطة بین خستگی شناختی و حل مسئله شناختی، آزمایشی طراحی و اجرا شد. ابتدا نسخة تجدید نظرشدة آزمون جهت¬گیری هدف (شیر، کارور و بریجز، 1994) بر روی 300 دانشجو اجرا شد. از بین افرادی که نمره¬های آنها در سازه خوش¬بینی 2± واحد انحراف استاندارد از میانگین نمره¬ها فاصله داشت، تعداد 40 دانشجو انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه 10 نفری تخصیص داده شدند. آزمایش دارای دو مرحله بود. در مرحله اول، آزمودنی¬های گروه کنترل با تکالیف افتراقی قابل کنترل و آزمودنی¬های گروه آزمایش با تکالیف افتراقی غیرقابل کنترل رو به‌رو شدند و در مرحله دوم، گروه¬ها در موقعیت حل مسئله، به تکلیف آناگرام پاسخ دادند. نتایج تحلیل واریانس دوراهه از معناداری اثر اصلی عامل گروه و عامل خوش¬بینی و از عدم معناداری کنش متقابل عوامل گروه و خوش¬بینی در پیش&lrm;بینی نمره&lrm;های حل مسئلة شناختی به طور تجربی حمایت کردند. عدم معناداری کنش متقابل عوامل گروه و خوش¬بینی نشان داد خوش&lrm;بینی رابطة بین خستگی شناختی و حل مسائل شناختی را تعدیل نمی¬کند. این یافته¬ها ضمن تأکید بر توجه به نقش اصلی منابع تغییرپذیری خستگی شناختی و خوش¬بینی در پیش-بینی حل مسئله شناختی فراگیران نشان می¬دهند رابطة علّی بین خستگی شناختی و عملکرد حل مسئله تابعی از تغییر در عامل خوش¬بینی محسوب نمی¬شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4062 - رابطه کمال گرایی و فرسودگی در ورزشکاران نخبه دارای معلولیت‌های جسمانی-حرکتی
سارا عزیزی رضا نیک‌بخش

هدف این تحقیق تعیین رابطة کمال¬گرایی و فرسودگی در ورزشکاران نخبة معلول جسمانی&lrm;ـ حرکتی بود. 118 نفر (با میانگین سنی 74/5±83/24 سال، سابقة ورزشی 53/6±43/12 سال و سابقه رقابتی 40/4±39/8 سال) از ورزشکاران حاضر در بازی¬های آسیایی گوانجو در سا أکثر

هدف این تحقیق تعیین رابطة کمال¬گرایی و فرسودگی در ورزشکاران نخبة معلول جسمانی&lrm;ـ حرکتی بود. 118 نفر (با میانگین سنی 74/5±83/24 سال، سابقة ورزشی 53/6±43/12 سال و سابقه رقابتی 40/4±39/8 سال) از ورزشکاران حاضر در بازی¬های آسیایی گوانجو در سال 2010، به&lrm;صورت داوطلبانه مقیاس کمال¬گرایی مثبت و منفی (هاس و پراپاوسیس، 2004) و پرسشنامة فرسودگی ورزشکار (رادک و اسمیت، 2001) را تکمیل کردند. ضرایب همبستگی پیرسون نشان دادند که (1) کمال¬گرایی مثبت، روابط منفی معنا¬دار با کاهش احساس پیشرفت، خستگی جسمانی/ هیجانی، احساس بی¬ارزشی و سطح کلی فرسودگی دارد، و (2) رابطة کمال¬گرایی منفی فقط با بُعد کاهش احساس پیشرفت، معنا¬دار بود. نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند که تنها کمال-گرایی مثبت پیش&lrm;بینی&lrm;کنندة معنا¬دار سطح کلی فرسودگی است. بر اساس یافته¬ها، وجود گرایش¬های کمال¬گرایی مثبت در پیشگیری از اثرات مخرب فرسودگی در ورزشکاران معلول جسمانی&lrm;ـ&lrm;حرکتی مؤثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4063 - آزمون روان‌سنجی سیاهة شناختارهای کمال‌گرایی چندبعدی
نگین معتمدیگانه امید شکری

مطالعه حاضر با هدف آزمون روان¬سنجی سیاهه شناختارهای کمال¬گرایی چندبعدی‌ـ‌نسخه انگلیسی (MPCI-E؛ کابوری، 2006) انجام شد. 300 دانشجو (156 پسر ، 144 دختر) به سیاهه شناختارهای کمال¬گرایی چندبعدی و برنامه عاطفه مثبت و منفی (PANAS؛ واتسون، کلارک و تلگن، 1988) پاسخ أکثر

مطالعه حاضر با هدف آزمون روان¬سنجی سیاهه شناختارهای کمال¬گرایی چندبعدی‌ـ‌نسخه انگلیسی (MPCI-E؛ کابوری، 2006) انجام شد. 300 دانشجو (156 پسر ، 144 دختر) به سیاهه شناختارهای کمال¬گرایی چندبعدی و برنامه عاطفه مثبت و منفی (PANAS؛ واتسون، کلارک و تلگن، 1988) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی MPCI-E از روش¬های آماری تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی MPCI-E از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی واگرای MPCI-E، ضریب همبستگی بین ابعاد سه¬گانه شناختارهای کمال¬گرا با مقیاس¬های عاطفه مثبت و منفی دانشجویان گزارش شد. نتایج تحلیل مؤلفه‌های اصلی با استفاده از چرخش اوبلیمین نشان داد MPCI-E از سه بعد استانداردهای فردی، بیش¬نگرانی درباره اشتباهات و پیگردی کمال تشکیل شده است. شاخص¬های برازش تحلیل عامل تأییدی، وجود عوامل سه¬گانه را تأیید کرد. الگوی متمایز ضرایب همبستگی بین ابعاد سه¬گانه شناختارهای کمال¬گرا با مقیاس-های عاطفه مثبت و منفی از روایی واگرای MPCI-E به طور تجربی حمایت کرد. همسانی درونی زیرمقیاس¬های MPCI-E مناسب بودند. در مجموع، نتایج مطالعه حاضر شواهدی را برای روایی و اعتبار MPCI-E به مثابه ابزار بررسی شناختارهای کمال¬گرایی چندبُعدی در بین دانشجویان ایرانی فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4064 - نقش واسطه ای اسنادهای علّی در رابطه بین کمال گرایی با بهزیستی تحصیلی در نوجوانان تیزهوش
مجتبی ملک جعفریان امید شکری مسعود شریفی

این پژوهش با هدف آزمون تعیین نقش واسطه‌ای اسنادهای علّی در رابطة بین کمال‌گرایی و بهزیستی تحصیلی در دانش‌آموزان تیزهوش انجام شد. در پژوهش همبستگی حاضر، 352 دانش‌آموز تیزهوش (200 دختر و 152 پسر) که با روش نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شدند به سیاهه شناختارهای کمال‌گرایانة أکثر

این پژوهش با هدف آزمون تعیین نقش واسطه‌ای اسنادهای علّی در رابطة بین کمال‌گرایی و بهزیستی تحصیلی در دانش‌آموزان تیزهوش انجام شد. در پژوهش همبستگی حاضر، 352 دانش‌آموز تیزهوش (200 دختر و 152 پسر) که با روش نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شدند به سیاهه شناختارهای کمال‌گرایانة چندبُعدی (کوبوری، 2006)، پرسشنامه سبک اسنادی (پیترسون و دیگران، 1982)، سیاهة مشغولیت مدرسه (سالملاـ آرو و آپادایا، 2012) و سیاهة فرسودگی مدرسه (سالملاـ آرو، کیورا، لسکینن و نورمی، 2009) پاسخ دادند. به منظور آزمون روابط ساختاری در مدل مفروض در دو جنس، از روش آماری مدل یابی معادله ساختاری چندگروهی استفاده شد. نتایج نشان داد که در کل نمونه و در نمونة دانش‌آموزان تیزهوش دختر و پسر، مدل مفروض واسطه مندی نسبی اسنادهای علّی در رابطة کمال‌گرایی و بهزیستی تحصیلی با داده ها برازش مطلوبی داشت. علاوه بر این، نتایج تخصیص گروهی روابط ساختاری بین متغیرهای چندگانه نشان داد روابط بین کمال‌گرایی، اسنادهای علّی و بهزیستی تحصیلی در دو گروه دانش‌آموزان تیزهوش دختر و پسر، هم‌ارز بودند. در نهایت، نتایج نشان داد که در مدل‌های مفروض چندگانه، تمامی وزن های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار بودند و در این مدل‌ها بین 41 و 32 درصد از پراکندگی نمرات مشغولیت تحصیلی و فرسودگی تحصیلی از طریق متغیرهای مکنون کمال‌گرایی و اسنادهای علّی تبیین شد. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که کمال‌گرایی مثبت و منفی از طریق شکل‌دهی به اسنادگزینی‌های علّی مثبت و منفی در دانش‌آموزان تیزهوش دختر و پسر، در پیش‌بینی بهزیستی تحصیلی آنها موثر واقع می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4065 - ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه حرمت خود مشروط نوجوانان
سهراب امیری امیر قاسمی نواب یوسف جمالی

این پژوهش، به منظور بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه حرمت خود مشروط نوجوانان، بر روی جامعه دانش آموزان انجام شد. 286 نفر از دانش آموزان به صورت نمونه برداری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه حرمت خود مشروط نوجوان (SCQA؛ ووتر، ویشرمن، بریرس و جانسن، 2016)، أکثر

این پژوهش، به منظور بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه حرمت خود مشروط نوجوانان، بر روی جامعه دانش آموزان انجام شد. 286 نفر از دانش آموزان به صورت نمونه برداری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه حرمت خود مشروط نوجوان (SCQA؛ ووتر، ویشرمن، بریرس و جانسن، 2016)، پرسشنامه خود&lrm;ارزشمندی مشروط (کراکر، لتان، کوپر و بویرت، 2003) و مقیاس چند بعدی کمال گرایی(فراست ودیگران، 1990)پاسخ دادند. برای تعیین ویژگی های روان سنجی حرمت خود مشروط نوجوانان ابتدا اعتبار این پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ و باز آزمایی و دو نیمه&lrm;سازی سنجیده و روایی ملاکی آن با پرسشنامه خود ارزشمندی مشروط و مقیاس چند بعدی کمال گرایی (MPS؛ فراست، مارتین، لاهارت و روزنبلات، 1990) بررسی شد، که حاکی از روایی تفکیکی و همگرایی مطلوب بود. ساختار عاملی آن هم با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی ارزیابی شد. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل عاملی مشخص شد که پرسشنامه حرمت خود مشروط دارای هشت عامل است و بررسی اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضرایب آلفا، باز آزمایی و دو نیمه سازی ثبات پرسشنامه را نشان داد. در مجموع یافته ها مشخص کرد که پرسشنامه حرمت خود مشروط ویژگی روان سنجی مطلوب در نمونه جمعیتی دانش آموزان نوجوان دارد و می توان از این ابزار در بررسی های مرتبط با فرهنگ ایرانی استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4066 - نقش واسطه‌ای استحکام من در رابطه بین ابعاد کمال‌گرایی و نشانه های افسردگی
محمدعلی بشارت محمدمهدی اسدی مسعود غلامعلی لواسانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای استحکام من در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی انجام شد. 268دانشجو (144 زن، 124 مرد) از رشته&lrm; های مختلف تحصیلی دانشگاه تهران دراین پژوهش شرکت کردند. از شرکت&lrm;کنندگان خواسته شد مقیاس چندبعدی کمال&lrm;گرایی تهران ( أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای استحکام من در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی انجام شد. 268دانشجو (144 زن، 124 مرد) از رشته&lrm; های مختلف تحصیلی دانشگاه تهران دراین پژوهش شرکت کردند. از شرکت&lrm;کنندگان خواسته شد مقیاس چندبعدی کمال&lrm;گرایی تهران (TMPS؛ بشارت، 1386)، مقیاس افسردگی اضطراب تنیدگی (DASS-21؛ لاویباند و لاویباند، 1995) و مقیاس استحکام من (ESS؛ بشارت، 1395) را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان داد که کمال&lrm;گرایی خودمحور با نشانه&lrm;های افسردگی رابطه منفی و کمال گرایی دیگرمحور و جامعه محور با نشانه&lrm;های افسردگی رابطه مثبت دارد. استحکام من با نشانه&lrm;های افسردگی رابطه منفی معنادار داشت. نتایج پژوهش همچنین نشان داد که استحکام من در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی نقش واسطه&lrm;ای ایفا می کند. بر اساس یافته&lrm;های این پژوهش می&lrm;توان نتیجه گرفت که رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی، خطی و یک بعدی نیست و استحکام من می تواند در رابطه بین آن ها نقش واسطه ای ایفا کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4067 - پیش‌بینی غیبت کارکنان با استفاده از دو روش رگرسیونی کمترین مجذورهای متداول و توبیت
حجت الله فراهانی حمیدرضا عریضی محمد کاظم سلیمی زاده

یافته‌های پـژوهشی حاصل از روش رگرسیون کمترین مجذورهای متداول (OLS) دربـاره غیبت کارکنان، به‌ویژه به‌دلیل همبستـگی متغیرهای پیش‌بینی‌کننده مـورد انتقاد قـرار گرفتـه است. در این پژوهش نتایـج پیش‌بینی غیبت کارکنان بر پایه چهار متغیر دلبستگی شغلی، غیبت در مقایسه بادیگران، ت أکثر

یافته‌های پـژوهشی حاصل از روش رگرسیون کمترین مجذورهای متداول (OLS) دربـاره غیبت کارکنان، به‌ویژه به‌دلیل همبستـگی متغیرهای پیش‌بینی‌کننده مـورد انتقاد قـرار گرفتـه است. در این پژوهش نتایـج پیش‌بینی غیبت کارکنان بر پایه چهار متغیر دلبستگی شغلی، غیبت در مقایسه بادیگران، تنیدگی رویدادهای زندگی و تعداد فرزندان، با دو روش رگرسیونی کمترین مجذورهای متداول (OLS) و تحلیل توبیت (Tobit) مقایسه شد. 197 نفر از کارکنان مرد کارخانه ذوب آهن و فولاد مبارکه اصفهان (با میانگین سنی 28 و انحراف استاندارد 10 سال) به مقیاسهای فهـرست تنیدگی رویدادهای زندگی تویتس (1981)، غیبت در مقایسه بـا دیگران (بابا، 1990)، دلبستگی شغلی (لودال و کجنر، 1965) پاسخ دادند. تحلیل توبیت، غیبت شغلی را نسبتاً دقیق‌تر و با 13 درصد تبیین واریانس بیشتر (1/42=2R) پیش‌بینی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4068 - نقش واسطه‌ای اهمال‌کاری در رابطة بین آسیب‌های کمال‌گرایی و نشانه‌های افسردگی و اضطراب
محمدعلی بشارت هادی فرهمند مسعود غلامعلی لواسانی

هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه‌ای اهمال‌کاری در رابطة بین آسیب‌های کمال‌گرایی و نشانه‌های افسردگی و اضطراب بود. ۵۲۸ نفر (۲۷۴ دختر، ۲۵۴ پسر) از دانشجویان دانشگاه تهران با تکمیل مقیاس کمال‌گرایی چندبعدی تهران (بشارت، 1386)، مقیاس افسردگی اضطراب تنیدگی (لاویباند و لاویباند، أکثر

هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه‌ای اهمال‌کاری در رابطة بین آسیب‌های کمال‌گرایی و نشانه‌های افسردگی و اضطراب بود. ۵۲۸ نفر (۲۷۴ دختر، ۲۵۴ پسر) از دانشجویان دانشگاه تهران با تکمیل مقیاس کمال‌گرایی چندبعدی تهران (بشارت، 1386)، مقیاس افسردگی اضطراب تنیدگی (لاویباند و لاویباند، 1995) و مقیاس اهمال‌کاری ناب (استیل، 2010) در این پژوهش شرکت کردند. نتایج نشان داد که داده‌های تجربی با مدل پژوهش برازش مطلوب دارد. بین کمال‌گرایی دیگرمحور و جامعه‌محور، اهمال‌کاری و نشانه‌های افسردگی و اضطراب همبستگی مثبت معنادار وجود داشت. نتایج حاصل از تحلیل مسیر، نقش واسطه‌ای اهمال‌کاری در رابطة بین آسیب‌های کمال‌گرایی و نشانه‌های افسردگی و اضطراب را تأیید کرد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، می&lrm;توان نتیجه گرفت که آسیب‌های کمال‌گرایی و اهمال‌کاری شدت نشانه‌های افسردگی و اضطراب را پیش‌بینی می‌کند. درنظرگرفتن این متغیرها در زمینة پیشگیری، تشخیص و درمان نشانه‌های افسردگی و اضطراب مؤثر است و سطح سلامت روانی را در جمعیت عمومی ارتقا می‌بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4069 - نقش واسطه ای حرمت خود: رابطة بین ابعاد کمال گرایی با افسردگی و پرخاشگری
طیبه ملکی الهام اسبقی

این پژوهش، با هدف تعیین نقش واسطه‌ای حرمت‌خود در رابطه بین ابعاد کمال‌گرایی با افسردگی و پرخاشگری انجام شد. 301نفر (172 زن، 129مرد) به روش نمونه‌برداری داوطلب انتخاب شدند و به مقیاس کمال‌گرایی چندبعدی تهران (بشارت، 1386)، سیاهه چندبعدی حرمت‌خود (ابراین و اپستاین، 1998)، أکثر

این پژوهش، با هدف تعیین نقش واسطه‌ای حرمت‌خود در رابطه بین ابعاد کمال‌گرایی با افسردگی و پرخاشگری انجام شد. 301نفر (172 زن، 129مرد) به روش نمونه‌برداری داوطلب انتخاب شدند و به مقیاس کمال‌گرایی چندبعدی تهران (بشارت، 1386)، سیاهه چندبعدی حرمت‌خود (ابراین و اپستاین، 1998)، سیاهه افسردگی بک – ویرایش دوم (بک و دیگران، 1996) و پرسشنامه پرخاشگری (باس و پری، 1992) پاسخ دادند. بر اساس نتایج آزمون تحلیل مسیر، بین ابعاد کمال‌گرایی (دیگرمحور، جامعه‌محور) با حرمت‌خود رابطه منفی معنادار و بین حرمت‌خود با افسردگی و پرخاشگری رابطه منفی معنادار وجود داشت. نتایج آزمون تحلیل مسیر بیانگر آن بود که 53 درصد از واریانس حرمت خود از طریق کمال‌گرایی تبیین‌پذیر است. همچنین کمال‌گرایی و حرمت خود توانایی تبیین 63 درصد از واریانس افسردگی و 44 درصد از واریانس پرخاشگری افراد را داشتند.بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که رابطه بین ابعاد کمال‌گرایی با افسردگی و پرخاشگری رابطه خطی و یک بعدی نیست و حرمت‌خود می‌تواند در رابطه بین آن‌ها نقش واسطه‌ای ایفا کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4070 - کمال گرایی، مشکلات هیجانی و رضایت از زندگی در دانشجویان ایرانی
زهره محمدی بهرام جوکار

در پژوهش حاضر رابطه بین پیامدهای کمال‌گرایی، مشکلات هیجانی و رضایت از زندگی اندازه‌گیری شدند. شرکت‌کنندگان، شامل 297 (81 پسر و 216 دختر) دانشـجوی دانشگاه آزاد اسلامـی واحد مرودشت بودند و مقیاسهای چند ‌بعـدی کمال‌گرایی (فراست، مارتن، لاهارت و روزنبلیت، 1990)، مقیاس افسرد أکثر

در پژوهش حاضر رابطه بین پیامدهای کمال‌گرایی، مشکلات هیجانی و رضایت از زندگی اندازه‌گیری شدند. شرکت‌کنندگان، شامل 297 (81 پسر و 216 دختر) دانشـجوی دانشگاه آزاد اسلامـی واحد مرودشت بودند و مقیاسهای چند ‌بعـدی کمال‌گرایی (فراست، مارتن، لاهارت و روزنبلیت، 1990)، مقیاس افسردگـی، اضـطراب و تنیدگی (لاویبوند و لاویبوند، 1995)و مقـیاس رضایت از زندگی (هبنر، 1994) را تکمیل کردند. تحلیل رگرسیون چند‌ متغیری به شیوه همزمـان نشان دادند که ابعاد کمال‌گرایی شامل نگرانی درباره اشتباهها، انتقادگری والدینی، شک درباره اعمال و هنجارهای شخصی، رضایت از زندگی را تبیین می‌کنند (21/0= 2R ). دو بُعد هنجارهای شخصی و سازماندهی، اضطراب (33/0= 2R)، افسردگی (41/0= 2R) و تنیدگی (28/0= 2R) را تبیین کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4071 - ارتباط اضطراب، خودکارآمدی و کمال‎گرایی با اهمال‎کاری در تدوین پایان‎نامه
محسن شیخی جلیل فتح‌آبادی محمود حیدری

هدف این پژوهش تعیین نقش اضطراب، خودکارآمدی و کمال&lrm;گرایی در پیش&lrm;بینی اهمال&lrm;کاری پایان&lrm;نامه بود. با استفاده از روش نمونه&lrm;برداری در دسترس 198 دانشجوی کارشناسی ارشد انتخاب شدند و به مقیاس های اهمال&lrm;کاری پایان&lrm;نامه (ماسزینسکی و آکاماتسو، 1991)، پر أکثر

هدف این پژوهش تعیین نقش اضطراب، خودکارآمدی و کمال&lrm;گرایی در پیش&lrm;بینی اهمال&lrm;کاری پایان&lrm;نامه بود. با استفاده از روش نمونه&lrm;برداری در دسترس 198 دانشجوی کارشناسی ارشد انتخاب شدند و به مقیاس های اهمال&lrm;کاری پایان&lrm;نامه (ماسزینسکی و آکاماتسو، 1991)، پرسشنامه ارزیابی پایان&lrm;نامه (وارنی، 2003)، کمال&lrm;گرایی چندوجهی (هویت و فلت، 1991)، و فرم خودگزارش&lrm;دهی اضطراب پایان&lrm;نامه (گریفین، 2002) پاسخ دادند. نتایج آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام نشان دادند که بین اهمال&lrm;کاری تهیه پایان&lrm;نامه با اضطراب پایان&lrm;نامه و کمال&lrm;گرایی جامعه&lrm;مدار همبستگی مثبت معنادار و بین اهمال&lrm;کاری پایان&lrm;نامه با خودکارآمدی پایان&lrm;نامه و کمال&lrm;گرایی خودمدار همبستگی منفی معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز آشکار کردند که در مجموع سه متغیر اضطراب پایان&lrm;نامه، خودکارآمدی پایان&lrm;نامه و کمال&lrm;گرایی جامعه&lrm;مدار به ترتیب، بیشترین سهم را در پیش&lrm;بینی اهمال&lrm;کاری پایان&lrm;نامه دارند. از آنجایی که متغیرهای مذکور نقش مؤثری در اهمال&lrm;کاری پایان&lrm;نامه دارند، ضروری است که دانشگاه&lrm;ها توجه بیشتری به عوامل تأثیرگذار در کاهش اضطراب و کمال&lrm;گرایی جامعه&lrm;مدار و بالابرنده خودکارآمدی داشته باشند تا از این طریق اهمال&lrm;کاری تهیه پایان&lrm;نامه کاهش یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4072 - رابطه هوش هیجانی و مکانیزمهای دفاعی با اعتیاد
سعید اکبری زردخانه رضا رستمی مصطفی زارعان

مقیـاس هوش هیجانـی (بشارت، 2007)، پرسشنـامه سبـک دفـاعی (اندروز، سینگ، و باند، 1993) و مقیاس پذیرش اعتیاد (AAS؛ وید و دیگران، 1992)، در 296 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران با انتخاب تصادفی اجرا شد. نتایج نشان دادند که بین نمره‌های کل هوش هیجانی، زیرمقیاس ادراک هیجانی و پ أکثر

مقیـاس هوش هیجانـی (بشارت، 2007)، پرسشنـامه سبـک دفـاعی (اندروز، سینگ، و باند، 1993) و مقیاس پذیرش اعتیاد (AAS؛ وید و دیگران، 1992)، در 296 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران با انتخاب تصادفی اجرا شد. نتایج نشان دادند که بین نمره‌های کل هوش هیجانی، زیرمقیاس ادراک هیجانی و پذیرش اعتیاد رابطه منفی معنادار وجود دارد. با کنترل اثر هوش هیجانی و مؤلفه‌های آن، بین مکانیزمهای دفاعی رشد یافته و رشد نایافته و پذیرش اعتیاد به ترتیب رابطه منفی و مثبت معنادار مشاهده شد. اما با کنترل اثر مکانیزمهای دفاعی، هوش هیجانی، مؤلفه ادراک هیجانی و پذیرش اعتیاد رابطه منفی داشتند. بنابراین، سازه هوش هیجانی می‌تواند نقش متغیر میانجی نیرومند بین وی&zwj;ژگیهای هیجانی با پذیرش اعتیاد داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4073 - ارزشهای ازدواج در جوانان ایرانی
محمد تقی دلخموش

به منظور بررسی ارزشهای ازدواج در بین جوانان ایرانی 2680 دانشجو و دانش‌آموز زن و مرد ایرانی با استفاده از مقیاس مؤلف ساخته ارزشهای ازدواج (MVS) که براساس چهارچوب مفهومی ارزشهای فرهنگی با ابعاد فرضی محاط‌شدگی، خودپیروی عاطفی، خودپیروی عقلی، سلسله مراتب، برابرنگری (شوارتز أکثر

به منظور بررسی ارزشهای ازدواج در بین جوانان ایرانی 2680 دانشجو و دانش‌آموز زن و مرد ایرانی با استفاده از مقیاس مؤلف ساخته ارزشهای ازدواج (MVS) که براساس چهارچوب مفهومی ارزشهای فرهنگی با ابعاد فرضی محاط‌شدگی، خودپیروی عاطفی، خودپیروی عقلی، سلسله مراتب، برابرنگری (شوارتز و راس، 1995) تدوین شده بود، ارزشیابی شدند. روی‌آورد آماری پژوهش حاضر برای تحلیل ساختاری و محتوای ارزشهای ازدواج، فن تحلیل کوچکترین فضا (SSA) بود. یافته‌های پژوهش نشان دادند که محتوا و ساختار ارزشهای ازدواج جوانان ایرانی، با 5 بُعد الگوی نظری ارزشهای شوارتز و راس (1995) در زمینه ازدواج تبیین‌پذیر است. این الگو برحسب سن، جنس و قومهای فرهنگی تغییر نمی‌کند و ثابت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4074 - مقایسه آموزش نظریه انتخاب و خوش‌بینی بر حس انسجام روانی دانشجویان
رضا مه‌پویا افسانه قنبری‌پناه منصوره شهریاری‌احمدی

هدف این پژوهش مقایسه‌ اثربخشی آموزش نظریه انتخاب و خوش‌بینی بر حس انسجام روانی دانشجویان بود. پژوهش از نوع شبه تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. 120 دانشجوی دختر از طریق نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شدند و به مقیاس حس ‌انسجام (آنتونوسک أکثر

هدف این پژوهش مقایسه‌ اثربخشی آموزش نظریه انتخاب و خوش‌بینی بر حس انسجام روانی دانشجویان بود. پژوهش از نوع شبه تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. 120 دانشجوی دختر از طریق نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شدند و به مقیاس حس ‌انسجام (آنتونوسکی، 1987) پاسخ دادند و پس از آن، 60 نفر با کمترین نمره به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه جایگزین شدند. سپس دانشجویان دو گروه‌ آزمایش، در دوره‌های آموزش نظریه انتخاب و خوش‌بینی به مدت هشت جلسه شرکت کردند. بعد از پایان دوره‌ها، پس‌آزمون و بعد از گذشت دو ماه، آزمون پیگیری برای هر سه گروه اجرا شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که هر دو دوره‌ آموزش نظریه انتخاب و خوش‌بینی به‌طور معنادار حس انسجام دانشجویان را افزایش می دهد، اما آموزش نظریه انتخاب اثربخشی بیشتری دارد. بر اساس یافته های پژوهش و اهمیت حس انسجام روانی می توان دریافت هر دو دوره آموزشی نظریه انتخاب و خوش بینی در آموزش دانشجویان سودمند است، اما آموزش نظریه انتخاب به‌عنوان روشی با اثربخشی بیشتر توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4075 - مقایسه تحمل درماندگی و ترس از مسخره شدن در همشیرهای کودکان با و بدون اختلال طیف درخودماندگی
امیر قمرانی احمد یارمحمدیان علیرضا محسنی&lrm;اژیه ناهید وکیلی زاد

این پژوهش با هدف مقایسه تحمل درماندگی و ترس از مسخره‌شدن در همشیرهای کودکان با و بدون اختلال طیف درخودماندگی انجام شد. جامعه آماری شامل کل همشیرهای کودکان با و بدون اختلال طیف درخودماندگی شهر اصفهان بود. نمونه مورد بررسی شامل 29 نفر از همشیرهای کودکان با اختلال درخودمان أکثر

این پژوهش با هدف مقایسه تحمل درماندگی و ترس از مسخره‌شدن در همشیرهای کودکان با و بدون اختلال طیف درخودماندگی انجام شد. جامعه آماری شامل کل همشیرهای کودکان با و بدون اختلال طیف درخودماندگی شهر اصفهان بود. نمونه مورد بررسی شامل 29 نفر از همشیرهای کودکان با اختلال درخودماندگی (19پسر،10دختر) و 29 نفر از همشیرهای کودکان بدون این اختلال (19 پسر، 10 دختر) بود که به‌صورت نمونه‌برداری در دسترس انتخاب و همتاسازی شدند. ابزار این پژوهش مقیاس تحمل درماندگی (DTS؛ سیمون و گاهر، 2005) و مقیاس ترس از مسخره‌شدن (FBLS؛ راج و پرویر، 2009) بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج نشان داد تفاوت میانگین نمره&lrm;های تحمل (001/0>P)، ارزیابی (018/0>P) و تنظیم (001/0>P) و ترس از مسخره شدن (034/0>P) در همشیرهای کودکان با و بدون اختلال طیف درخودماندگی معنا‌دارست. این نتایج لزوم استفاده از برنامه‌های پیشگیری و مداخله برای جلوگیری از بروز آسیب‌های روان‌شناختی بلندمدت را نشان می&lrm;دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4076 - نقش واسطه‌ای خوش‌بینی تحصیلی در رابطه بین ذهن‌آگاهی و رفتار غیرمولد تحصیلی
ابراهیم کریمی کیان سلماز دانشمندی محمود رستمی حجت‌اله فانی

هـدف از ایـن پژوهـش بررسـی نقـش واسـطه‌ای خوش‌بینـی تحصیلـی در رابطـۀ بیـن ذهن‌آگاهـی و رفتـار غیرمولـد تحصیلـی بـود. روش پژوهـش از نـوع همبسـتگی بـود و نمونـه شـامل ۳۰۳ دانش‌آمـوز (۱۴۳ پسـر و ۱۶۰ دختـر) دورۀ دوم متوسـطۀ شهرسـتان مرودشـت بودنـد کـه بـه روش نمونه گی أکثر

هـدف از ایـن پژوهـش بررسـی نقـش واسـطه‌ای خوش‌بینـی تحصیلـی در رابطـۀ بیـن ذهن‌آگاهـی و رفتـار غیرمولـد تحصیلـی بـود. روش پژوهـش از نـوع همبسـتگی بـود و نمونـه شـامل ۳۰۳ دانش‌آمـوز (۱۴۳ پسـر و ۱۶۰ دختـر) دورۀ دوم متوسـطۀ شهرسـتان مرودشـت بودنـد کـه بـه روش نمونه گیـری خوشـه‌ای تصادفـی انتخـاب شـدند. بـه منظـور بررسـی متغیرهـای پژوهـش شـرکت کننـدگان مقیـاس ذهن‌آگاهـی (دروتمـن، گالـوب، اوگانسـیان و ریـد، ۲۰۱۸)، پرسـشنامۀ خوش‌بینـی تحصیلـی (اسـچنن مـوران، بانـکل، میشـل و میـور، ۲۰۱۳) و مقیـاس رفتـار غیرمولـد تحصیلـی (ریمکـوس، ۲۰۱۲) را تکمیـل کردنـد. داده‌هـا بـه روش مدل یابـی معـادلات سـاختاری تحلیـل شـد. یافته‌هـا نشـان دادنـد کـه اثـر مسـتقیم ذهن آگاهـی بـر رفتـار غیرمولـد تحصیلـی معنـادار نیسـت؛ امـا اثـر مسـتقیم ذهن آگاهـی بـر خوش‌بینـی تحصیلـی و اثـر مسـتقیم خوش‌بینـی تحصیلـی بـر رفتـار غیرمولـد تحصیلـی معنـادار و همچنیـن، اثـر ذهن‌آگاهـی بـر رفتـار غیرمولـد تحصیلـی بـا واسـطه‌گری خوش‌بینـی تحصیلـی معنـادار اسـت. به‌طـور کلـی یافته‌هـای ایـن پژوهـش نقـش ذهن‌آگاهـی و خوش‌بینـی تحصیلـی را در تبییـن رفتـار غیرمولـد تحصیلـی نشـان می‌دهـد و بـر اسـاس یافته‌هـای آن می‌تـوان نتیجـه گرفـت کـه لازمـۀ کاهـش رفتـار غیرمولـد تحصیلـی دانش‌آمـوزان توجـه بـه ذهن‌آگاهـی و خوش‌بینـی تحصیلـی آنهاسـت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4077 - طراحی برنامه تعمیم مهارت های اجتماعی در نوجوانان دارای درخودماندگی با کنش وری بالا: کاربرد مدل شناختی پردازش اطلاعات اجتماعی
صدیقه السادات میرزائی شهلا پاکدامن ابراهیم علیزاده

هدف این پژوهش، تدوین و تعیین اثربخشی برنامه&lrm;ای مبتنی بر مدل پردازش اطلاعات بر مهارت&lrm;های اجتماعی افراد دارای درخودماندگی با کنش&lrm;وری بالا بود. اینپژوهش از نوع شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون‌ـ پس‌آزمون و پیگیری باگروه گواه وجامعه آن شامل همه نوجوانان دارای درخودمان أکثر

هدف این پژوهش، تدوین و تعیین اثربخشی برنامه&lrm;ای مبتنی بر مدل پردازش اطلاعات بر مهارت&lrm;های اجتماعی افراد دارای درخودماندگی با کنش&lrm;وری بالا بود. اینپژوهش از نوع شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون‌ـ پس‌آزمون و پیگیری باگروه گواه وجامعه آن شامل همه نوجوانان دارای درخودماندگی با کنش&lrm;وری بالا در شهر سیرجان بود که از بین افراد مراجعه‌کننده به مرکز اتیسم مهرک، ابتدا 12 نفر به‌صورت هدفمند انتخاب و سپس به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمایش(6n=)و گواه (6n=)تقسیم شدند. در مرحله پیش‌آزمون،مقیاس درجه‌بندی مهارت‌هایاجتماعی گرشام و الیوت‌ـ نسخه والد و معلم (1990) و نیز مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با والدین و نوجوان روی گروه نمونه اجرا شد.برنامه آموزشی طی 12 جلسه دوساعته به‌صورت هفته‌ای دو بار روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه گواهآموزشی دریافت نکرد. 60 روز پس از پایان جلسه‌ها، گروه‌ها به لحاظ وضعیت مهارت‌های اجتماعی بار دیگر ارزیابی شدند تا ماندگاری نتایج، مورد بررسی قرار گیرد.نتایج نشان داد، آموزش مهارت&lrm;های اجتماعی برمبنای این مدل به بهبود، تعمیم (مصاحبه با والدین و نوجوان) و ماندگاری مهارت&lrm;های اجتماعی منجر شده است. بنابراین آموزش مهارت&lrm;های اجتماعی متکی بر اصول مدل پردازش اطلاعات اجتماعی باعث بهبود، تعمیم و ماندگاری مهارت&lrm;های اجتماعی در نوجوانان درخودمانده می&lrm;شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4078 - آزمون مدل رابطه کمال‌گرایی مثبت و رویدادهای منفی زندگی با سبک‌های مقابله و بهزیستی روان‌شناختی: نقش واسطه‌ای سرمایه روان‌شناختی
اعظم منوچهری ناصر بهروزی منیجه شهنی ییلاق غلامحسین مکتبی

هدف این پژوهش تعیین رابطه بین کمال‌گرایی مثبت و رویدادهای منفی زندگی با سبک‌های مقابله و بهزیستی روان‌شناختی با توجه به نقش واسطه‌ای سرمایه روان‌شناختی در میان دانشجویان دانشگاه شهید چمران بود. 254دانشجوی دختر و253دانشجوی پسر با روش تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند.سپس پر أکثر

هدف این پژوهش تعیین رابطه بین کمال‌گرایی مثبت و رویدادهای منفی زندگی با سبک‌های مقابله و بهزیستی روان‌شناختی با توجه به نقش واسطه‌ای سرمایه روان‌شناختی در میان دانشجویان دانشگاه شهید چمران بود. 254دانشجوی دختر و253دانشجوی پسر با روش تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند.سپس پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی(لورنز، بیر، پوتز و هینیتز،2016)، پرسشنامه کمال‌گرایی(تری‌ـ‌شورت، اونز، اسلاد و دیوی،1995)، مقیاس رویدادهای استرس‌زای زندگی(هولمز و راهه،1967)، نسخه کوتاه سیاهه مقابله با موقعیت‌های تنیدگی‌زا(اندلر و پارکر،1990)و نسخه کوتاه مقیاس بهزیستی روان‌شناختی(ریف،2002)اجرا شدند.یافته‌ها نشان داد که کمال‌گرایی مثبت و رویدادهای منفی زندگی، سرمایه روان‌شناختی را پیش‌بینی می‌کنند و سرمایه روان‌شناختی نیز به‌نوبه خود بهزیستی روان‌شناختی، سبک مقابله مسئله‌مدار و سبک مقابله هیجان‌مدار را پیش‌بینی می‌کند.این نتایجاهمیت سرمایه روان‌شناختی، کمال‌گرایی مثبت و رویدادهای منفی زندگیدر تبیینبهزیستی روان‌شناختی و سبک‌های مقابله دانشجویانرا برجسته ساختوهمچنین نشان داد کهکاربردهایمهمیدرزمینهاقداماتلازمبهمنظور ارتقاء بهزیستی روان‌شناختی و سبک مقابله مسئله‌مدار دردانشجویاندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4079 - اثربخشی روش یکپارچگی حسی در کاهش رفتارهای کلیشه‏ای کودکان درخودمانده
محمد خاموشی سیدرضا میرمهدی

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روش یکپارچگی حسی بر کاهش رفتارهای کلیشه ای کودکان درخودمانده بود. 20 کودک درخودمانده با دامنة سنی 8 سال و دو ماه الی 14 سال از مرکز کودکان درخودمانده اردیبهشت اصفهان با روش نمونه&lrm;برداری هدفمند، انتخاب شدند و به روش تصادفی در دو گروه آزما أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روش یکپارچگی حسی بر کاهش رفتارهای کلیشه ای کودکان درخودمانده بود. 20 کودک درخودمانده با دامنة سنی 8 سال و دو ماه الی 14 سال از مرکز کودکان درخودمانده اردیبهشت اصفهان با روش نمونه&lrm;برداری هدفمند، انتخاب شدند و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. کودکان گروه آزمایش، 11 جلسه درمانگری یکپارچگی حسی را دریافت کردند. طرح پژوهش تحقیق از نوع شبه تجربی با پیش&lrm;آزمون و پس&lrm;آزمون بود. ابزار گردآوری اطلاعات شامل مقیاس تجدیدنظرشده رفتارهای تکراری (بودفیش و دیگران، 2000) بود. نتایج تحلیل کوواریانس نشان دادند روش یکپارچگی حسی، رفتارهای کلیشه ای، وسواسی، آیینی، یکنواختی، محدود و خودآزاری کودکان درخودمانده را کاهش می دهد. با توجه به یافته های مذکور پیشنهاد می شود اثربخشی روش یکپارچگی حسی برای درمان ناتوانی های دیگر این کودکان مورد استفاده قرار گیرد. واژه‌های کلیدی: درخودماندگی، یکپارچگی حسی، رفتارهای کلیشه ای تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4080 - رابطه ابعاد کمال گرایی با سلامت روان شناختی: نقش واسطه ای تحمل ناپذیری بلاتکلیفی
محمد صادقی منیر حسینی رضا زمانی مریم السادات حسینی

ایـن پژوهـش بـا هـدف تعییـن نقـش واسـطه‌ای تحمل‌ناپذیـری بلاتکلیفـی در رابطـۀ بیـن کمال‌گرایـی مثبـت و منفـی و افسـردگی، اضطـراب و تنیدگـی دانشـجویان انجـام شـد.۲۴۰ دانشـجوی مقطـع کارشناسـی و کارشناسـی ارشـد دانشـگاه آزاد اسـلامی واحـد کرمانشـاه در سـال تحصیلـی ۹۹-۱۳۹ أکثر

ایـن پژوهـش بـا هـدف تعییـن نقـش واسـطه‌ای تحمل‌ناپذیـری بلاتکلیفـی در رابطـۀ بیـن کمال‌گرایـی مثبـت و منفـی و افسـردگی، اضطـراب و تنیدگـی دانشـجویان انجـام شـد.۲۴۰ دانشـجوی مقطـع کارشناسـی و کارشناسـی ارشـد دانشـگاه آزاد اسـلامی واحـد کرمانشـاه در سـال تحصیلـی ۹۹-۱۳۹۸ بـه روش نمونه‌بـرداری داوطلـب برگزیـده شـدند و بـه مقیـاس کمال‌گرایـی مثبـت و منفـی (تری-شـورت و دیگـران، ۱۹۹۵)، مقیـاس افسـردگی، اضطـراب و تنیدگـی (لاویبانـد و لاویبانـد، ۱۹۹۵) و مقیـاس تحمل‌ناپذیـری بلاتکلیفـی (فریسـتون و دیگـران، ۱۹۹۴) پاسـخ دادنـد. نتایـج نشـان داد کمال‌گرایـی منفـی بـا افسـردگی، اضطـراب و تنیدگـی همبسـتگی مثبـت معنـادار دارد، در حالـی کـه کمال‌گرایـی مثبـت فقـط بـا تنیدگـی رابطـۀ مثبـت معنـادار دارد و بـا افسـردگی و اضطـراب رابطـۀ معنـادار نـدارد و تحمل‌ناپذیـری بلاتکلیفـی بـا هـر دو بُعـد کمالگرایـی مثبـت و منفـی و بـا افسـردگی، اضطـراب و تنیدگـی رابطـۀ مثبـت معنـادار دارد. همچنیـن نتایـج نشـان داد داده‌هـا بـا مـدل پژوهـش بـرازش متوسـطی دارد و نقـش واسـطه‌ای تحمل‌ناپذیـری بلاتکلیفـی در رابطـۀ بیـن متغیرهـای پژوهـش مـورد تأییـد قـرار نگرفـت. یافته‌هـای ایـن پژوهـش ایـن نکتـه را آشـکار می‌سـازد کـه سـازه‌های فراتشـخیصی بـر سـلامت روانـی اثـر قابـل توجهـی داشـته و افزایـش شـدت ایـن متغیرهـا، خطـر کاهـش کیفیـت سـلامت روانـی دانشـجویان را بـه همـراه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4081 - ارائه برنامه راهبردی استقرار کاربری توسعه گردشگری طبیعت در دریاچه سد کارون 3 استان خوزستان
سحر رضایان سید علی جوزی

در این تحقیق، با هدف ارائه برنامه راهبردی دریاچه سد کارون 3 ابتدا با تکمیل پرسشنامه کلاوسون در قالب روش هزینه سفر(TCM) کار ارزشگذاری و تجزیه و تحلیل شاخص تقاضای اکوتوریسم به انجام رسید. به این منظور تعداد 220 عدد پرسشنامه کلاوسون در زمان حداکثر تقاضای تفرجگاهی ( آبان 13 أکثر

در این تحقیق، با هدف ارائه برنامه راهبردی دریاچه سد کارون 3 ابتدا با تکمیل پرسشنامه کلاوسون در قالب روش هزینه سفر(TCM) کار ارزشگذاری و تجزیه و تحلیل شاخص تقاضای اکوتوریسم به انجام رسید. به این منظور تعداد 220 عدد پرسشنامه کلاوسون در زمان حداکثر تقاضای تفرجگاهی ( آبان 1389 لغایت مرداد ماه 1390) در منطقه مطالعاتی تکمیل گردید. نتایج این بررسی نشان داد ارزش تفرجگاهی محدوده سد کارون 3 در زمان مطالعه 000و850و175و3 ریال در ماه پیش بینی می شود. به منظور ارائه راهبردهای کمّی توسعه اکوتوریسم از روش برنامه ریزی راهبردی SWOT بهره گیری شد. به منظور وزن دهی عوامل داخلی و خارجی این روش در جداول ارزشیابی از روش تصمیم گیری چند معیاره استفاده شد. حاصل جمع امتیازات وزنی جداول ارزشیابی عوامل داخلی(IFE) 12/3 و ارزشیابی عوامل خارجی(EFE) 78/1 محاسبه گردید. با در نظر گرفتن نتایج حاصل از جدول QSPM استراتژی: " ایجاد فرصت های جدید شغلی بر مبنای پتانسیل های طبیعی و فرهنگی منطقه با هدف حمایت از صنایع دستی، صیانت از هویت فرهنگی و پیش گیری از مهاجرت افراد محلی به خارج از منطقه (ST4)"با امتیاز 78/4 به عنوان اولویت نخست توسعه اکوتوریسم در محدوده دریاچه سد کارون 3 پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4082 - بررسی تاثیردامنه جزرومد بر سطح مقطع تعادلی در مصب‌ها
علی کرمی خانیکی فیروزه بخشنده کامران لاری

مصب ها پیکره هایی مهم و تاثیرگذار بر کنترل حرکات رسوب و توزیع آن در سواحل می باشد. اندرکنش موج، جریان و رسوب می تواند تاثیر قابل توجهی بر مشخصات مصب ها داشته باشد. در محلگلوگاه در جایی که حداقل مقطع ورودی است، نیروی غالب برای انتقال رسوب، نوسان جزر و مداست. دامنه جزر و أکثر

مصب ها پیکره هایی مهم و تاثیرگذار بر کنترل حرکات رسوب و توزیع آن در سواحل می باشد. اندرکنش موج، جریان و رسوب می تواند تاثیر قابل توجهی بر مشخصات مصب ها داشته باشد. در محلگلوگاه در جایی که حداقل مقطع ورودی است، نیروی غالب برای انتقال رسوب، نوسان جزر و مداست. دامنه جزر و مد، یکی از عوامل تاثیر گذار بر سطح مقطع تعادلی می باشد. روابط تجربیشناخته شده میان حداقل مساحت سطح مقطع ورودی مصب ) A ( و منشور جزر و مدی توسطمحققین مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. محققین بررسی گستردهای در مورد روابط A=CPnانجام دادند. A حداقل مساحت مقطع دهانه )نسبت به میانگین تراز دریا(، P تایدل پریسم می باشد.درتحقیق زیر با استفاده از خروجی مدل سازی رابطه مساحت سطح مقطع کانال با منشور جزر ومدی (Tidal prism) بررسی شد، و ضرایب تجربی C 6 و ×01- 2و 6 ×01-5 ، n=1 بدست آمد . سپسمقادیر این ضرایب با روابط تئوری)رابطه دین(، مقایسه شد. مقایسه نتایج با تحقیقات انجام شده،نشان دهنده توافق خوب بین آنها بود. همچنین مشاهده شد بین دو پارامتر مساحت سطح مقطعکانال با منشور جزر و مدی و دامنه جزرومدی رابطه مستقیم وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4083 - ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه بوالحسن دزفول به منظوراستقرار کاربری گردشگری به روش تصمیم گیری چند معیاره
سید علی جوزی نسرین مرادی مجد هدی عبداللهی

منطقه جنگلی بوالحسن با مساحت 5725 هکتار در شمال شرقی شهرستان دزفولواقع شده است. این منطقه جزء جنگل های طبیعی و مناطق گردشگری در شهرستان دزفول می باشد. این منطقه از جمله عرصه هایی است که واجد پتانسیل های مناسب جهت توسعه کاربری گردشگری است. توریسم یکی از بزرگترین و سریعتر أکثر

منطقه جنگلی بوالحسن با مساحت 5725 هکتار در شمال شرقی شهرستان دزفولواقع شده است. این منطقه جزء جنگل های طبیعی و مناطق گردشگری در شهرستان دزفول می باشد. این منطقه از جمله عرصه هایی است که واجد پتانسیل های مناسب جهت توسعه کاربری گردشگری است. توریسم یکی از بزرگترین و سریعترین صنایع در حال رشد جهان است. در توسعه سریع صنعت توریسم، سریع ترین رشد در بخش اکوتوریسم بوده که بین 5/2 تا 7 درصد سریع تر از سایر بخش های توریسم توسعه یافته است. صنعت توریسم به عنوان صنعتی پویا با ویژگی های توسعه مدارانه خود نقش مهمی در اقتصاد کشورهای جهان ایفا می نماید. رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامه مدیریتی مؤثر است. ارزیابی توان اکولوژیکی مناطق در راستای کاربری توریسم به عنوان ابزاری برای حصول به این هدف شناخته شده است. در این راستا و با توجه به ویژگی اکولوژیکی منطقه بوالحسن ارزیابی منطقه مورد مطالعه با استفاده از وزن دهی به معیارها با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در محیط نرم افزار Expert Choice به انجام رسید. در این تحقیق با کمک تحلیل سلسله مراتبی و سامانه اطلاعات جغرافیایی ارزشیابی معیارها صورت گرفته و با استفاده از این روش و انتقال داده ها وضعیت توان اکولوژیکی را برروی نقشه نشان داده شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که در حدود 18/74% معادل 4419هکتار از منطقه دارای توان بسیار مطلوب برای توریسم گسترده، 21/18% معادل 1232هکتار از منطقه دارای توان مطلوب و7/7% معادل 84هکتار دارای توان نامطلوب و87/32% معادل 1881هکتار از منطقه دارای توان بسیار مطلوب برای توریسم متمرکز،6/15% معادل 882هکتار از منطقه دارای توان مطلوب و61/51% معادل 2970هکتار دارای توان نامطلوب است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4084 - ارزیابی توان اکولوژیکی حوزه آبریز رودخانه کرج با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)
لیندا یادگاریان علی جوزی مهسا زبرجد

در این پژوهش ارزیابی اکولوژیکی و زون بندی مناسب برای فعالیت های تفرجی در حوزه آبریز رودخانه کرج، به صورت مطالعه موردی بر روی رودخانه شهرستانک صورت گرفته است. رودخانه شهرستانک از دامنه های شمالی توچال به ارتفاع 3930 متر سرچشمه می گیرد. طول آن تقریبا 18 کیلومتر می باشد و أکثر

در این پژوهش ارزیابی اکولوژیکی و زون بندی مناسب برای فعالیت های تفرجی در حوزه آبریز رودخانه کرج، به صورت مطالعه موردی بر روی رودخانه شهرستانک صورت گرفته است. رودخانه شهرستانک از دامنه های شمالی توچال به ارتفاع 3930 متر سرچشمه می گیرد. طول آن تقریبا 18 کیلومتر می باشد و قسمت عمده ای از آبگیری سد کرج را تامین می نماید. در تحقیق حاضر، از سیستم اطلاعات جغرافیایی برای تهیه نقشه های زون بندی کاربری های تفرج گسترده و تفرج متمرکز استفاده شده است .در فرآیند زون بندی منطقه حوزه آبریز رودخانه کرج، فاکتورهای شیب، جهت، ارتفاع، خاک، اقلیم، در نظر گرفته شده و طبقه بندی شده اند. نتایج بدست آمده برای فصول تابستان و زمستان را می توان بدین صورت بیان نمود. تفرج متمرکز تابستانه: 05/2 درصد حوزه آبریز شهرستانک دارای پهنه هایی با توان مناسب و 19/43 درصد حوزه دارای پهنه هایی با توان نسبتا مناسب، 73/54 درصد حوزه آبریز شهرستانک دارای پهنه هایی با توان نامناسب می باشد. تفرج متمرکز زمستانه: 07/2 درصد حوزه آبریز شهرستانک دارای پهنه هایی با توان مناسب و 67/31 درصد حوزه دارای پهنه هایی با توان نسبتا مناسب، 26/66 درصد حوزه آبریز شهرستانک دارای پهنه هایی با توان نامناسب می باشد. تفرج گسترده: 16/13 درصد حوزه آبریز شهرستانک دارای پهنه هایی با توان مناسب و 68 درصد حوزه دارای پهنه هایی با توان نسبتا مناسب و 36/17 درصد حوزه آبریز شهرستانک دارای پهنه هایی با توان نامناسب می باشد. در نهایت بر اساس نتایج بدست آمده، به علت موقعیت کوهستانی و مرتفع بودن منطقه شهرستانک، تفرج گسترده برای این منطقه در اولویت قرار دارد و در زمینه تفرج متمرکز تابستانه و زمستانه دارای موقعیت متوسط رو به ضعیف می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4085 - ارزیابی استفاده از کانال صوتی در طراحی سیستم هشدار سونامی در دریای مکران
افشین محسنی آراسته کامران لاری

مطالعه حاضر به بررسی روشی مبتنی بر استفاده از کانال های صوتی زیر آب برای دریافت سیگنال های زمین لرزه ای زیرآبی پرداخته است. در این پژوهش، پس از بررسی وجود و ایجاد کانال صوتی در دریای عرب و دریای عمان با ارزیابی اطلاعات موجود از پارامترهای فیزیکی آب دریا و امکان تغییرات أکثر

مطالعه حاضر به بررسی روشی مبتنی بر استفاده از کانال های صوتی زیر آب برای دریافت سیگنال های زمین لرزه ای زیرآبی پرداخته است. در این پژوهش، پس از بررسی وجود و ایجاد کانال صوتی در دریای عرب و دریای عمان با ارزیابی اطلاعات موجود از پارامترهای فیزیکی آب دریا و امکان تغییرات مکانی و زمانی آن در اثر وقوع پدیده های مختلف نظیر باد، جریانات سطحی، جریانات داخلی، رسوبگذاری و غیره، امکان انتقال صوت حاصل از زمین لرزه در کانال صوتی مطالعه شده است. همچنین زمان سیر سیگنال صوتی و مقایسۀ آن با زمان رسیدن یک سونامی احتمالی، محاسبه گردید. روش کار مبتنی بر شناخت از نحوۀ تشکیل کانال صوتی با تغییر پارامترهای فیزیکی آب دریا، تغییر در تشکیل لایۀ آمیخته و ارزیابی شیب موجود در کانال صوتی با تغییر در شیب لایۀ آمیخته است. نتایج نشان داد که می توان از کانال صوتی برای ردیابی صوت حاصل از زمین لرزۀ زیرآبی در این نواحی استفاده نمود. زمان سیر این صوت در کانال صوتی، یک هفتم زمان سیر سونامی بوجود آمده در اثر زمین لرزه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4086 - اثر آلومینیوم بر فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان، فعالیت نیترات ردوکتاز،میزان اسمولیت‌ها و برون ریزش آمونیوم در teodoresco Dunaliella salina
آرین ساطعی مه لقا قربانلی فاطمه یدالهی

اثر آلومینیوم با غلظت‌های 0، 100، 200، 300، 400، 500و1000 میکرومولار بر روی فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان، نیترات ردوکتاز، محتوای اسمولیت‌ها و برون ریزش آمونیوم بر روی جلبک TeodorescoDunaliella salina مورد بررسی قرار گرفت. اثر آلومینیوم بر فعالیت پراکسیدازی، نیترات ردوک أکثر

اثر آلومینیوم با غلظت‌های 0، 100، 200، 300، 400، 500و1000 میکرومولار بر روی فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان، نیترات ردوکتاز، محتوای اسمولیت‌ها و برون ریزش آمونیوم بر روی جلبک TeodorescoDunaliella salina مورد بررسی قرار گرفت. اثر آلومینیوم بر فعالیت پراکسیدازی، نیترات ردوکتازی، برون‌ریزش آمونیوم ومحتوای گلیسین بتائین معنی‌دار نبود اما این غنصر باعث کاهش فعالیت کاتالازی، سوپر اکسید دیسموتازی(در غلظت300میکرومولار) و افزایش فعالیت اسکوربات پراکسیدازی شد. همچنین آلومینیوم باعث کاهش محتوای پرولین در این جلبک شد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که جلبک teodorescoDunaliella salina از طریق افزایش فعالیت آسکوربات پراکسیدازی قادر به تحمل تنش فلز آلومینیوم می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4087 - Detection of Autism with Electroencephalographic Signals and Comparison with Healthy People Using Genetic Algorithm Network
Faeze Asadi Bahram Kimia Ghalam

Autism, also called autism spectrum disorder (ASD), is a complicated condition that includes problems with communication and behavior. It can involve a wide range of symptoms and skills. ASD can be a minor problem or a disability that needs full-time care in a special f أکثر

Autism, also called autism spectrum disorder (ASD), is a complicated condition that includes problems with communication and behavior. It can involve a wide range of symptoms and skills. ASD can be a minor problem or a disability that needs full-time care in a special facility. People with autism have trouble with communication. They have trouble understanding what other people think and feel. This makes it hard for them to express themselves, either with words or through gestures, facial expressions, and touch. According to the Centers for Disease Control, autism affects an estimated 1 in 59 children today. Indicators of autism usually appear by age 2 or 3. Some associated development delays can appear even earlier, and often, it can be diagnosed as early as 18 months. Research shows that early intervention leads to positive outcomes later in life for people with autism. In this paper, we describe an Autism detection algorithm that runs over electroencephalography (EEG) signals. Because this technique comprises different parameters that significantly affect the detection performance, we will use genetic algorithms (GAs) to optimize these parameters to improve the detection accuracy. And in the end, the results have been compared statistically by the T-test. In this paper, we describe the GA setup. EEG signals of 20 children with Autism and 20 healthy children aged 6 to 12 years have been obtained. The results have been compared. Lower correlation levels between resources of the left hemisphere of the brain especially C3 channels region in autistic children compared with healthy subjects have been observed. Also, the average energy of theta frequency band in C3 and F3 channels for children with autism was lower than that in healthy people and this criterion was higher in the gamma frequency band. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4088 - اثرات ضدباکتریایی و ضدبیوفیلمی نانوذرات اکسید بیسموت تولید شده توسط باسیلوس سوبتیلیس بر روی سویه های سودوناس آئروجینوسا جدا شده از عفونت زخم
لیلا فیروزی دالوند فرزانه حسینی شهرام مرادی دهقی الهام سیاسی تربتی

سابقه و هدف: بیوسنتز نانوذرات با روش‌های زیستی توسط میکروارگانیسم‌ها به دلیل سازگاری بالا با محیط زیست و کاهش مصرف انرژی و هزینه‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. هدف از این پژوهش تعیین اثر نانوذرات اکسید بیسموت سنتز شده به روش سبز بر روی باکتری ایجاد کننده عفونت‌های ب أکثر

سابقه و هدف: بیوسنتز نانوذرات با روش‌های زیستی توسط میکروارگانیسم‌ها به دلیل سازگاری بالا با محیط زیست و کاهش مصرف انرژی و هزینه‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. هدف از این پژوهش تعیین اثر نانوذرات اکسید بیسموت سنتز شده به روش سبز بر روی باکتری ایجاد کننده عفونت‌های بیمارستانی می‌باشد.مواد و روش‌ها: در این پژوهش از نمونه های زخم بیماران مبتلا به عفونت سوختگی بستری در بیمارستان سوانح سوختگی مطهری 160 نمونه جمع آوری گردید. سویه‌های مقاوم سودوموناس آئروجینوسا از نظر فنوتیپی و ژنوتیپی شناسایی شدند. سنتز نانوذرات اکسید بیسموت به کمک سویه باسیلوس سوبتیلیس وحشی انجام گرفت. تشکیل نانوذرات اکسید بیسموت سنتز شده از طریق تکنیک‌های طیف سنجی مادون قرمز، پراش اشعه ایکس و میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد تائید قرار گرفت. در نهایت، اثر ضدباکتریایی نانوذرات بر روی سویه‌های جدا شده به روش استاندارد دیسک دیفیوژن مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: نانوذرات سنتز شده با میانگین اندازه 44 نانومترتوسط باسیلوس سوبتیلیس به دست آمدند. تمامی 77 سویه 44% (71 سویه) سودوموناس آئروجینوسا جدا شده بیوفیلم تشکیل دادند. نانوذرات اکسید بیسموت با غلظت ppm 2000، بر روی 5% سویه‌های سودوموناس آئروجینوسا اثر بازدارندگی داشت.نتیجه گیری: با افزایش غلظت نانوذرات اکسید بیسموت اثر مهارکنندگی آن افزایش یافت. نتایج نشان داد که بین گروه‌های مورد مواجهه با نانوذرات و سیپروفلوکساسین تفاوت معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4089 - ارزیابی بیماری زایی و پلی مورفیسم ژن omph پاستورلا مولتاسیدا
مریم اولاد یحیی تهمتن نوشین سهرابی

سابقه و هدف: پاستورلا مولتاسیدا باکتری گرم منفی است که باعث بیماری های تنفسی در حیوانات اهلی و وحشی می شود. این مطالعه با هدف جداسازی و شناسایی باکتری پاستورلا مولتاسیدا و نیز بررسی پلی مورفیسم ژن ompH در این باکتری انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی تعداد 160 أکثر

سابقه و هدف: پاستورلا مولتاسیدا باکتری گرم منفی است که باعث بیماری های تنفسی در حیوانات اهلی و وحشی می شود. این مطالعه با هدف جداسازی و شناسایی باکتری پاستورلا مولتاسیدا و نیز بررسی پلی مورفیسم ژن ompH در این باکتری انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی تعداد 160 نمونه سوآب بینی و حلق از بزهای مبتلا به پاستورلوز در استان فارس جمع آوری گردید. طبقه بندی مولکولی و پلی مورفیسم 26 جدایه با روش RFLP-PCR و به کمک آنزیم های برش دهنده HindIII و EcoRI انجام گرفت. هر نمونه با غلظت نیم مک فارلند به دو سر موش تزریق شد. پس از برش ژن ompH توسط آنزیم های اندونوکلئاز، در نهایت الگوهای ایجاد شده با مدت زمان مرگ موش ها مقایسه گردید. یافته ها: آنزیم های HindIII و EcoRI هر کدام الگوهای متفاوتی ایجاد کردند که در مقایسه با میانگین زمان مرگ موش ها قابل توجه بود. تمامی جدایه های کشنده میانگین زمان مرگ زیر 24 ساعت داشتند. همچنین از مجموع 29 پاستورلا مولتاسیدا جدا شده، 89.6 درصد قادر به مرگ موش ها بودند. نتیجه گیری: با توجه به الگوهای ایجاد شده، مدت زمان مرگ در موش ها نیز متفاوت بود. بر این اساس نمونه های دارای الگوهای پر تکرار موش ها را در زمان کوتاهتری از بین بردند و کشنده تر بودند. الگوهای ناشی از هضم آنزیمی به منظور شناسایی سویه های حاد و بیماری زا و در نتیجه تهیه سویه های واکسینال به کار می رود. بنابراین با توجه به تنوع پذیری این سویه ها تهیه واکسن های چندگانه ضرورت پیدا می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4090 - ارتباط پلی مورفیسم ژن اینترلوکین-27(-964 A/G) با تظاهرات بالینی عفونت هلیکوباکتر پیلوری
الهام معظمیان منوچهر رسولی صدف عصایی

سابقه و هدف: هلیکوباکتر پیلوری یکی از شایع ترین عوامل بیماری زای باکتریایی در انسان می باشد. تقریباً نیمی از جمعیت دنیا با این باکتری آلوده اند و به عنوان عامل مهم بیماری های گوارشی مانند التهاب مزمن معده، بیماری زخم معده و سرطان معده شناخته شده است. اینترلوکین-27 یک سا أکثر

سابقه و هدف: هلیکوباکتر پیلوری یکی از شایع ترین عوامل بیماری زای باکتریایی در انسان می باشد. تقریباً نیمی از جمعیت دنیا با این باکتری آلوده اند و به عنوان عامل مهم بیماری های گوارشی مانند التهاب مزمن معده، بیماری زخم معده و سرطان معده شناخته شده است. اینترلوکین-27 یک سایتوکاین پیش التهابی می‌باشد که توسط سلول‌های (CD4+) Th ترشح شده و از طریق القای فاکتورهای مختلف باعث ایجاد و تقویت التهاب می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط پلی‌مورفیسم ژن اینترلوکین-27 در بیماران مبتلا به هلیکوباکتر پیلوری و مقایسه آن با گروه شاهد انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه مورد-شاهدی بر روی 434 نفر انجام گردید. این افراد شامل 149 بیمار (100 مورد گاستریت و 49 مورد زخم معده)، 58 نفر افراد دارای گاستریت بدون هلیکوباکتر پیلوری و 227 فرد سالم بودند. DNA ژنومی با روش نمکی استخراج گردید. ژنوتیپ‌های حاصل از پلی‌مرفیسم اینترلوکین-27(-964 A/G) با روش PCR-RFLP مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بین گروه های بیماران و شاهد مقایسه گردید. یافته ها: فراوانی آلل A در بیماران مبتلا به زخم معده بیشتر (78.5 درصد) از فراوانی آن در گروه سالم (75.6 درصد) بود. اما این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار نبود. همچنین فراوانی ژنوتیپ ها نیز بین گروه های مختلف فاقد تفاوت معنی دار آماری بود. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که پلی مورفیسم ژن اینترلوکین-27(-964 A/G) دلیل تفاوت تظاهرات بالینی حاصل از عفونت با هلیکوباکتر نمی باشد. بنابراین مطالعه سایر مناطق پلی مورفیک اینترلوکین 27 توصیه می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4091 - تاثیر کلرید پتاسیم بر صفات رویشی سورگوم تلقیح شده با قارچ مایکوریز Glumus mossea در تنش کم‌آبی
احمد مهربان بهمن فاضلی نسب

سابقه و هدف: به ‌منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود پتاسیم بر سورگوم رقم KGS تلقیح شده با قارچ مایکوریز Glumus mossea در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. مواد و روش ها: تیمارهای آزمایشی شامل س أکثر

سابقه و هدف: به ‌منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود پتاسیم بر سورگوم رقم KGS تلقیح شده با قارچ مایکوریز Glumus mossea در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. مواد و روش ها: تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش در سه سطح شامل؛ آبیاری پس از 40 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A (S1)، آبیاری پس از 80 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A (S2) و آبیاری پس از 120 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A(S3) و مقادیر مختلف کود پتاسیم در سه سطح بدون کود پتاسیم (K1)، 75 کیلوگرم در هکتار کلرید پتاسیم (K2) و 150 کیلوگرم در هکتار کلرید پتاسیم (K3) بود. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع گیاه، تعداد پنجه، طول برگ‌پرچمی، طول پانیکول، عملکرد علوفه تازه و خشک بود. یافته ها: بیشترین مقدار همه صفات اندازه‌گیری شده از تیمار S1 حاصل شد و با افزایش تنش کم‌آبی تمامی پارامترهای اندازه گیری شده در رشد و عملکرد سورگوم کاهش نشان داد. در بین تیمارهای مقادیر مختلف کود پتاسیم نیز بیشترین طول پانیکول و عملکرد علوفه تازه و خشک سورگوم از تیمار K3 به دست آمد. ارزیابی ضریب همبستگی نشان داد که عملکرد علوفه سورگوم با ارتفاع ساقه و قطر ساقه همبستگی مثبت و معنی‌داری دارد. نتیجه گیری: در بین تیمارهای اعمال‌شده تیمار مناسب، اعمال 150 کیلوگرم کود کلرید پتاسیم در هکتار و آبیاری پس از 40 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4092 - مهندسی تولید چربی در ریزسازواره های روغنی
فاطمه قناعتیان احمدفرهاد طالبی

روغن های میکروبی به دلیل تأمین اسیدهای چرب ضروری و به عنوان منابع تجدیدپذیر انرژی، مورد توجه محققین قرار دارند. ریزسازواره های روغنی تا بیش از 60 درصد وزن خود، روغن را به شکل تری گلیسرید انباشته می کنند. چهار گروه از ریزسازواره ها شامل باکتری ها، ریزجلبک ها، قارچ ها و م أکثر

روغن های میکروبی به دلیل تأمین اسیدهای چرب ضروری و به عنوان منابع تجدیدپذیر انرژی، مورد توجه محققین قرار دارند. ریزسازواره های روغنی تا بیش از 60 درصد وزن خود، روغن را به شکل تری گلیسرید انباشته می کنند. چهار گروه از ریزسازواره ها شامل باکتری ها، ریزجلبک ها، قارچ ها و مخمرها از بزرگترین تولید کننده های روغن های میکروبی هستند. عوامل مختلف فیزیکی و شیمیایی در تولید روغن های میکروبی موثراند. از میان عوامل مختلف می توان به منبع کربن، فقر برخی از مواد مغذی دما، شدت نور و pH محیط اشاره نمود. بهینه سازی تولید روغن های میکروبی توسط عوامل مختلف فیزیکی و شیمیایی با محدودیت هایی روبه رو است. بنابراین، در حال حاضر بیشتر پژوهش ها به سمت اصلاحات ژنتیکی برای بهینه سازی تولید چربی در ریزسازواره های روغنی معطوف شده اند. در این مطالعه مروری، نخست مقالات مرتبط با عنوان مهندسی تولید چربی در ریزسازواره های روغنی با کلیدواژه های مرتبط، از سال 1990 تا سال 2017 در پایگاه علمی جستجو و از بین 210 مقاله اصیل، جمعاً 89 مقاله انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تحقق هرچه بهتر جایگزینی منابع جدید روغن در ابعاد وسیع، این منابع باید از نظر ویژگی های منحصربفردی مانند تولید اسیدهای چرب غیراشباع، عملکرد تولید روغن، محتوی و نوع چربی تولید شده بهینه شوند. مقاله حاضر تلاشی است برای ارائه مجموعه جامعی از راهبردهای افزایش عملکرد تولید روغن در ریزسازواره های روغنی که ضمن حفاظت از محیط زیست و منابع ژنتیکی، می توانند در راستای اهداف اقتصادی بنگاه های دانش بنیان موثر واقع شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4093 - عملیات فروشویی زیستی کانسنگ کم عیار کالکوپیریتی در شرایط کلریدی با استفاده از سازگاری میکروارگانیسم های بومی
علی بهراد وکیل آباد پیمان محمدزاده جهانی زهرا منافی

سابقه و هدف: انحلال کالکوپیریت از مهمترین چالش های هیدرومتالورژی است زیرا به دلیل غیرفعال شدن سطح با رسوبات انفعالی انجام لیچینگ بسیار دشوار است. این پژوهش با هدف استفاده از ترکیب مزایای فروشویی زیستی و فروشویی کلریدی برای افزایش شاخص در بازیابی مس از منابع کم عیار کالک أکثر

سابقه و هدف: انحلال کالکوپیریت از مهمترین چالش های هیدرومتالورژی است زیرا به دلیل غیرفعال شدن سطح با رسوبات انفعالی انجام لیچینگ بسیار دشوار است. این پژوهش با هدف استفاده از ترکیب مزایای فروشویی زیستی و فروشویی کلریدی برای افزایش شاخص در بازیابی مس از منابع کم عیار کالکوپیریتی انجام گردید.مواد و روش ها: در این پژوهش، سویه های مختلف میکروارگانیسم های بومی مزوفیل، ترموفیل معتدل و مطلق از معدن سرچشمه جداسازی و به مدت 4 ماه با محیط کشت کلریدی سازگار گردید. سپس، عملیات بیولیچینگ به صورت سیستماتیک در ستون های حاوی کانسنگ کم عیار کالکوپیریتی (کمتر از 3/0 درصد مس) به منظور بررسی تاثیر کلر در فرایند بیولیچینگ اجرا شد. همچنین برای بررسی دقیق مکانیسم و فرایند تولید آنالیزهای دستگاهی جامدهای باقیمانده از لیچینگ و خوراک انجام شد.یافته ها: بر اساس آنالیزهای انجام شده (SEM، EDS، XRD) بر روی جامدات باقیمانده فروشویی زیستی، غلبه بر مشکلات ناشی از رسوبات ناخواسته طی فرایند بیولیچینگ کلریدی (2 گرم بر لیتر کلر) یکی از دلایل اصلی این نتایج تشخیص داده شد. به طوری که افزایش 23 درصدی در بازیابی با استفاده از محیط کلریدی (81 درصد با کلر و 58 درصد بدون کلر) مشاهده گردید. نتیجه گیری: کنترل رسوبات ناخواسته (غنی از آهن و گوگرد) در فرایند فروشویی زیستی کانسنگ کالکوپیریتی کم عیار، مهمترین دلیل بهبود بازیابی مس (بیش از 81 درصد مس در طول 120 روز) بود. این راندمان با تنظیم فرایند رشد و فعالیت میکروارگانیسم ها از مزوفیل ها تا ترموفیل های مطلق همراه با افزودن نمک کلریدسدیم بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4094 - همسانه سازی زنجیره سنگین ژن نوروتوکسین باکتری کلاستریدیوم بوتولینیوم در باکتری اشریشیا کلی
عباس دوستی

سابقه و هدف: بوتولیسم یک بیماری ناشی از فعالیت نوروتوکسین&zwnj;های بوتولینوم می&zwnj;باشد که توسط باکتری کلاستریدیوم بوتولینوم تولید شده و در انتقال محرک&zwnj;های عصبی و عضلانی ایجاد اختلال می&zwnj;نماید. نوروتوکسین&zwnj;های این باکتری از سمی&zwnj;ترین مواد شناخته شده ه أکثر

سابقه و هدف: بوتولیسم یک بیماری ناشی از فعالیت نوروتوکسین&zwnj;های بوتولینوم می&zwnj;باشد که توسط باکتری کلاستریدیوم بوتولینوم تولید شده و در انتقال محرک&zwnj;های عصبی و عضلانی ایجاد اختلال می&zwnj;نماید. نوروتوکسین&zwnj;های این باکتری از سمی&zwnj;ترین مواد شناخته شده هستند به طوری که با جلوگیری از آزاد شدن استیل کولین در پایانه&zwnj;های عصبی، موجب فلج کردن عضلات می&zwnj;شوند. این پژوهش با هدف همسانه سازی زنجیره سنگین ژن نوروتوکسین باکتری کلاستریدیوم بوتولینیوم به عنوان کاندیدای واکسن ژنی در باکتری اشریشیا کلی انجام گرفت. مواد و روش&zwnj;ها: در این مطالعه، توالی کامل زنجیره سنگین ژن نوروتوکسین باکتری کلاستریدیوم بوتولینیوم با استفاده از پرایمرهای اختصاصی و روش PCR تکثیر گردید. قطعه DNA مربوط به زنجیره سنگین ژن نوروتوکسین به روش T/A Cloning در حامل PCR 8/GW/TOPO کلون و ساختار حاصل به باکتری اشریشیا کلی ترانسفورم گردید. یافته&zwnj;ها: با استفاده از روش PCR همسانه سازی قطعه 2530 جفت بازی مربوط به زنجیره سنگین نوروتوکسین تایید گردید. نتایج مرحله بعد نیز نشان دهنده همسانه سازی موفقیت آمیز زنجیره سنگین ژن نوروتوکسین باکتری کلاستریدیوم بوتولینیوم در باکتری اشریشیا کلی بود. تایید نهایی سازواره تهیه شده با استفاده از آنزیم&zwnj;های HindIII و BamHI انجام شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در این مطالعه به نظر می&zwnj;رسد که سازه ژنی تولید شده در این پژوهش می&zwnj;تواند به عنوان واکسن ژنی علیه نوروتوکسین بوتولینیوم در تحقیقات آینده مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4095 - بررسی ارتباط بین پلی‌مورفیسم‌های ژن بتا 1 رسپتور اینتر لوکین 12 و بیماری سل ریوی در بین جمعیت ایرانی
نورالهدی سعدایی جهرمی پریسا فرنیا محمد کارگر مهدی کاظم پور جمیله نوروزی محمد رضا مسجدی علی اکبر ولایتی

سابقه و هدف: بیماری سل ریوی یکی از مهم&zwnj;ترین عوامل عفونی منجر به مرگ و میر جهانی است. از بین مبتلایان به این بیماری تنها 10% از افراد آلوده شده با باکتری مایکوباکتریوم توبرکیلوسیس علائم بیماری را از خود بروز می&zwnj;دهند. این مساله نقش عوامل ژنتیکی را در حساسیت ابتل أکثر

سابقه و هدف: بیماری سل ریوی یکی از مهم&zwnj;ترین عوامل عفونی منجر به مرگ و میر جهانی است. از بین مبتلایان به این بیماری تنها 10% از افراد آلوده شده با باکتری مایکوباکتریوم توبرکیلوسیس علائم بیماری را از خود بروز می&zwnj;دهند. این مساله نقش عوامل ژنتیکی را در حساسیت ابتلا به این بیماری را نشان می&zwnj;دهد. هدف از این پژوهش تعیین پلی&zwnj;مورفیسم&zwnj;های ژن رسپتور بتا 1 اینترلوکین 12 در بین بیماران مبتلا به سل ریوی است. مواد و روش ها : این پژوهش به صورت مقطعی-توصیفی بر روی 120 بیمار سل ریوی و 167 کنترل سالم انجام شد. پلی مورفیسم&zwnj;های تک نوکلئوتیدی در دو ناحیه G/A 1637 + و C/T 1664+ به وسیله PCR-RFLP تعیین گردید. یافته&zwnj;ها: در بین افراد بیمار و سالم مورد پژوهش هیچ&zwnj;گونه تفاوت عمده&zwnj;ای در توالی آللی نواحی G/A 1637+ و C/T1664+ مشاهده نشد (05/0≥p). همچنین هیچ&zwnj;گونه ارتباط معناداری بین پلی&zwnj;مورفیسم ژن رسپتور بتا 1 اینترلوکین 12و حساسیت به سل ریوی وجود نداشت. نتیجه&zwnj;گیری : با وجود عدم ارتباط بین پلی&zwnj;مورفیسم&zwnj;های ژن رسپتور بتا 1 اینترلوکین 12 و سل ریوی به دلیل نقش موثر عوامل ژنتیکی در حساسیت نسبت به بیماری&zwnj;ها، انجام پژوهش&zwnj;های بیشتر در این مورد پیشنهاد می&zwnj;گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4096 - آینده پژوهی چالش های حقوقی سرزمینی قومیت گرایی در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
حسین ترکی محدعلی خسروی علی قربان پور

10.30495/alr.2022.1951023.2270

فرصت‌ها و چالش‌های حقوقی سرزمینی در قومیت‌های مختلف به خصوص در مناطق جنوبی و به ویژه مناطق عرب نشین استان خوزستان، ایجاب می‌کند که به مسائل و تحولات این منطقه بیشتر توجه شود و تاثیرات آن‌ها بر امنیت ملی سنجیده شود. بر این اساس، برای پیش‌بینی وضعیت امنیتی کشور در سال‌های أکثر

فرصت‌ها و چالش‌های حقوقی سرزمینی در قومیت‌های مختلف به خصوص در مناطق جنوبی و به ویژه مناطق عرب نشین استان خوزستان، ایجاب می‌کند که به مسائل و تحولات این منطقه بیشتر توجه شود و تاثیرات آن‌ها بر امنیت ملی سنجیده شود. بر این اساس، برای پیش‌بینی وضعیت امنیتی کشور در سال‌های آتی توجه به وضعیت قومی، فرصت‌ها و فرصت‌ها و چالش‌های حقوقی سرزمینی قومی کاملا ضروری به نظر می‌رسد. این تحقیق از نظر ماهیت و هدف، کاربردی و از نظر نوع روش، توصیفی- پیمایشی و با توجه به آینده پژوهانه بودن پژوهش، اکتشافی نیز می‌باشد. در پژوهش حاضر برای شناسایی متغیرهای کلیدی و تشکیل گویه‌های پرسشنامه از روش پایش محیطی استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش با توجه به رویکرد آینده پژوهی به شکل پنل خبرگان است. شناسایی متغیرهای کلیدی این تحقیق به روش ماتریس متقاطع و با استفاده از نرم‌افزار میک مک صورت گرفت. برای شناسایی سناریوهای محتمل از نرم‌افزار سناریو ویزارد استفاده گردید. یافته‌های حاصل از این تحقیق نشان داد هفت متغیر: ذخایر عظیم نفت و گاز، توسعه نیافتگی، حمایت‌های عربستان و امارات از مخالفین، جنگ هشت ساله تحمیلی، فعالیت جریان وهابی، وجود ریزگردها و رقابت‌های منطقه‌ای به عنوان متغیرهای کلیدی مستخرجه از نرم‌افزار میک مک، عوامل فصت زا و فرصت‌ها و چالش‌های زای آینده حقوقی سرزمینی قوم‌گرایی عربی در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. نتایج نشان می‌دهد، 6 سناریوی فرصت‌ها و چالش‌هایی با سازگاری و امتیاز بالا، پیش روی آینده جمهوری اسلامی ایران است که از میان آن‌ها 1 سناریو بسیار قوی و محتمل و 5 سناریو ضعیف به دست آمدند. سناریوی بسیار قوی به دست آمده، سناریوی ادامه روند موجود می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4097 - آسیب شناسی توسعه احزاب در ایران با تأکید بر فرایند اساسی سازی تحزب سیاسی
مونا احمدی مهدی شعبان نیا منصور اسدالله یاوری ناصرعلی منصوریان

10.30495/alr.2022.1949180.2253

زمینه و هدف: فعالیت احزاب سیاسی در ایران، تاریخ قابل توجهی دارد و حداقل هم‌زمان با انقلاب مشروطه، اولین احزاب شروع به فعالیت کرده‌اند. با این حال، نگرشی به وضعیت احزاب سیاسی ایران نشان می‌دهد آنها در حیات سیاسی کشور نقش چندان زیادی ندارند و نتوانسته‌اند در نظام حکمرانی أکثر

زمینه و هدف: فعالیت احزاب سیاسی در ایران، تاریخ قابل توجهی دارد و حداقل هم‌زمان با انقلاب مشروطه، اولین احزاب شروع به فعالیت کرده‌اند. با این حال، نگرشی به وضعیت احزاب سیاسی ایران نشان می‌دهد آنها در حیات سیاسی کشور نقش چندان زیادی ندارند و نتوانسته‌اند در نظام حکمرانی کشور، جایگاهی برای خود کسب نمایند. در این پژوهش تلاش شده با بررسی مفهوم اساسی‌سازی و نقش آن در حمایت و ارتقای تحزب سیاسی، به بررسی چالش‌هایی بپردازد که نظام حقوق اساسی ایران چه در دوره مشروطه و چه در دوره جمهوری اسلامی در عرصه تحزب سیاسی با آنها مواجه است.روش: روشی که در این مقاله به کار گرفته شده است، روش تحلیلی- تاریخی است و داده‌ها و اطلاعات خام از طریق مطالعه کتابخانه‌ای گردآوری شده است.یافته ها و نتایج: با آنکه در نوشته‌های مختلف، تحلیل‌های متفاوتی درباره علل ضعف احزاب سیاسی ایران ذکر شده است، اما آنچه در این میان مغفول می‌باشد، این واقعیت است که فرایند اساسی‌سازی احزاب سیاسی در کشور از همان دوره مشروطه دارای آسیب‌هایی بوده است. با آنکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با قانون اساسی مشروطه عملکرد بهتری درباره احزاب سیاسی داشته و آزادی تحزب را پذیرفته است، اما سکوت قانون اساسی درباره برخی از مهم‌ترین مسائل مربوط به احزاب سیاسی به شرحی که گذشت، باعث شده تحزب سیاسی فاقد تضمینات لازم باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4098 - بررسی قاعده قوامیت مردان بر زنان از منظر تفاوت های زیستی
بتول دوست محمدی علی رفیعی مقدم محمد اکبری

10.30495/alr.2021.1941056.2176

زمینه و هدف: قاعده فقهی قوامیت رجال بر زنان بر اساس آیه 34 سوره مبارکه نساء است که منشأ قواعد و قوانین بسیار در فقه و حقوق به ویژه در حقوق خانواده و روابط زن و مرد شده است. سرپرستی مرد بر زن در نظام اسلامی در مواردی از قبیل تمکین زن از شوهر؛ تعیین محل سکونت؛ حق مخالفت م أکثر

زمینه و هدف: قاعده فقهی قوامیت رجال بر زنان بر اساس آیه 34 سوره مبارکه نساء است که منشأ قواعد و قوانین بسیار در فقه و حقوق به ویژه در حقوق خانواده و روابط زن و مرد شده است. سرپرستی مرد بر زن در نظام اسلامی در مواردی از قبیل تمکین زن از شوهر؛ تعیین محل سکونت؛ حق مخالفت مرد با شغل زن؛ تابعیت؛ ولایت شوهر بر اطفال و ... جلوه کرده است. لذا این سوال مطرح است که آیا این قاعده می‌تواند علت سرپرستی مردان بر زنان باشد؟روش‌شناسی: این مقاله به شیوه تحلیلی- توصیفی نگارش یافته است.یافته‌ها و نتایج: بعضی دیدگاه‌ها در تفسیر آیه بما فضل الله بعضهم علی بعض بیش از ده مورد را در اثبات برتری مردان بر زنان برشمرده‌اند؛ برتری در عقل، زیادی دین و یقین در مردان، تحمل شداید و کارهای سخت و سنگین، فیزیک بدنی مردان، پرداخت نفقه و مخارج خانه و در آخر حکم و امر الهی. عده‌ای معتقدند؛ بهترین تفسیر از آیه مذکور، با توجه به سیاق آیات قبل و بعد و حتی صدر و ذیل آیه، مربوط به روابط زن و مرد در خانواده است. عده دیگر با تعمیم علت‌هایی همانند قوای عقلانی، حکم آیه را به جامعه تسری داده و معتقد به سرپرستی نوع مردان بر نوع زنان هستند، گرچه دلایل علمی محکمی وجود دارد که تفاوت زیستی مردان و زنان را جز در امور جنسی، به شدت نفی می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4099 - بررسی افراط گرایی دینی در افغانستان و سوریه در چارچوب حقوق بین الملل و راهبرد سیاست خارجی روسیه
سید نورالدین واحدپور محسن دیانت سهیل سهیلی نجف آبادی

10.30495/alr.2022.1953983.2307

یکی از چالش‌های نظام بین الملل(سازمان‌ها و هنجارهای بین المللی و نیز کشورها) در منطقه خاورمیانه و به طور مشخص در افغانستان و سوریه گسترش افراط‌گرایی( دینی و قومی و ...) است. هر چند این موضوع را از ابعاد مختلفی می‌توان مورد بررسی قرار داد اما هدف این پژوهش بررسی این مسال أکثر

یکی از چالش‌های نظام بین الملل(سازمان‌ها و هنجارهای بین المللی و نیز کشورها) در منطقه خاورمیانه و به طور مشخص در افغانستان و سوریه گسترش افراط‌گرایی( دینی و قومی و ...) است. هر چند این موضوع را از ابعاد مختلفی می‌توان مورد بررسی قرار داد اما هدف این پژوهش بررسی این مساله در افغانستان و سوریه در چارچوب حقوق بین الملل و راهبرد سیاست خارجی روسیه است. سوال اصلی مقاله این است که موضوع گروه‌های افراط گرای دینی و اقدامات آن‌ها و نیز نوع برخورد با آن‌ها(دولت‌ها و نهادهای فراملی) در حقوق بین الملل و از طرفی سیاست خارجی خاورمیانه‌ای روسیه چگونه نگریسته شده است؟ روش انجام این پژوهش کیفی است. روش جمع آوری داده‌ها نیز کتابخانه‌ای بوده و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش توصیفی تبیینی بهره گرفته شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که خطر اصلی افراط‌گرایی دینی از نظر حقوق بین الملل نقض حقوق بشر، صلح و امنیت بین‌المللی، تروریسم و آزادی مذهبی در چارچوب گفتمان لیبرالیسم است. از طرف دیگر هر چند روس‌ها در مسایلی چون مبارزه با تروریسم، روند صلح، منع تکثیر جنگ افزارهای کشتار جمعی، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان یافته با کشورهای غربی منافع یکسانی دارند، با این حال در مسایلی مثل تغییر نظام های سیاسی، تغییر سیستم‌های نظامی و گسترش لیبرالیسم غربی در کشورهای منطقه با بهانه مبارزه با افراط گرایی، از نگرانی‌های مهمی برخوردار هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4100 - مقررات ناظر بر تحریم های بانکی در پرتو حقوق بین الملل
ذبیح الله پورجان آباد علی زارع محسن محبی صابر نیاورانی

10.30495/alr.2022.1936235.2122

زمینه و هدف: یکی از ابزارهای ضمانت اجرای حقوق بین الملل عمومی، تحریم علیه کشورهاست که بر اساس منشور ملل متحد در دست شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفت تا بر طبق آن بتواند بحران های بین المللی را که تهدید کننده صلح و امنیت جهانی است مدیریت نماید. تحریم‌های شورای امنیت أکثر

زمینه و هدف: یکی از ابزارهای ضمانت اجرای حقوق بین الملل عمومی، تحریم علیه کشورهاست که بر اساس منشور ملل متحد در دست شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفت تا بر طبق آن بتواند بحران های بین المللی را که تهدید کننده صلح و امنیت جهانی است مدیریت نماید. تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران برگرفته از فصل هفتممنشور ملل متحدهستند، که در آن صحبت از تهدید و یا نقض صلح در جهان به میان آمده‌است. یکی از اهداف این تحریم ها بانکها می باشند که در این مقاله به مقررات بین المللی ناظر بر تحریم ها آنها می پردازیم.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات به دست آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.یافته ها و نتایج: شورای وزیران اتحادیه اروپا تاکنون تحریم های متنوع و متعددی را علیه بانکهای ایران به صورت مصوبه‌های مستقل از هم تصویب کرده است. تحریم های اتحادیه اروپا همه کشورهای عضو را ملزم به رعایت آن می‌کند و لغو تحریم‌ها از سوی شورای وزیران اتحادیه اروپا با تصویب طرحی در این شورا انجام می‌شود. در واقع دولت ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا با این اقدام؛ تعهدات عهدنامه ای، قواعد مربوط به مسئولیت بین المللی دولت ها و تعهدات خاص دولت آمریکا مبنی بر عدم مداخله در امور داخلی ایران را نقض نموده است و اتحادیه ی اروپا نیز با نقض قطعنامه های شورای امنیت و همچنین مواد 24 و 25 منشور ملل متحد و حتی ماده 53 و 103 منشور (بدون مجوز شورای امنیت) اقدام به تحریم جمهوری اسلامی ایران می نماید و حتی این موارد با ماده 59 طرح مسئولیت بین المللی دولت ها نیز در تعارض است که این موارد از جمله دلایل انجام این پژوهش بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4101 - سیاست قضایی بین‌المللی ایران در قبال ترور شخصیت‌ها با نگاهی به ترور سپهبد شهید قاسم سلیمانی
محمد صالحی شهرداد دارابی علیرضا سعید

10.30495/alr.2022.1962582.2414

زمینه و هدف: تاکنون علیه مقامات و دانشمندان ایرانی اقدامات متعددی باهدف ترور و شهادت آن‌ها صورت گرفته است. بر این اساس دولت آمریکا طی عملیاتی در سال 2020 سردار قاسم سلیمانی را در نزدیکی فرودگاه بغداد به شهادت رساند. این اقدام به دستور رئیس‌جمهور وقت آمریکا دونالد ترامپ أکثر

زمینه و هدف: تاکنون علیه مقامات و دانشمندان ایرانی اقدامات متعددی باهدف ترور و شهادت آن‌ها صورت گرفته است. بر این اساس دولت آمریکا طی عملیاتی در سال 2020 سردار قاسم سلیمانی را در نزدیکی فرودگاه بغداد به شهادت رساند. این اقدام به دستور رئیس‌جمهور وقت آمریکا دونالد ترامپ در قالب حمله پهپادی در خاک عراق صورت پذیرفت که بسیاری از مقررات بین‌المللی را نقض نمود. در مقابل دولت ایران اقداماتی را برای مقابله انجام داد که بخشی از این اقدامات در قالب اقدامات حقوقی و قضایی می‌باشد، که در این پژوهش مورد بررسی قرارگرفته تا درنهایت سیاست قضایی ایران در این زمینه بیش‌ازپیش مشخص شود.یافته‌ها و نتایج: در خصوص ادعای واهی آمریکا مبنی بر وجود موافقت‌نامه امنیتی با عراق باید اذعان داشت با امعان نظر به ماده (3) این موافقت‌نامه، روشن است که اجازه‌ی اقدامات تروریستی یا هرگونه عملیات نظامی از سوی آمریکا در خاک عراق که در تغایر آشکار با رعایت قوانین، عرف بین‌المللی، کنوانسیون‌های دولت عراق و روح حاکم بر آن است فاقد اعتبار و عاری از هرگونه محمل قانونی می‌باشد. اقدامات دولت ایران نیز در قالب تدابیر قضایی به دودسته پیگرد قضایی در محاکم بین‌المللی (دیوان بین‌المللی دادگستری و دیوان کیفری بین‌المللی) و همچنین طرح دعوی در محاکم داخلی دولت عراق و محاکم داخلی ایران بر اساس صلاحیت‌های حاکم بر حقوق جزای بین‌الملل تقسیم می‌شود که در ایران پیگرد قضایی در قالب قانون مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه نیز قابل تحقق است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4102 - آسیب شناسی سیاست جنایی ایران در جرایم اقتصادی
مهدی دیدا سلامه ابوالحسنی نغمه فرهود

10.30495/alr.2022.1928172.2063

زمینه و هدف: جرایم اقتصادی به خاطر تاثیر گذار بودن بر تمام سطوح جامعه، یکی از مسائل چالش برانگیز در جهان می باشند. که کشور ایران مستثنی نخواهد بود. فضای اقتصادی ایران هم به دلیل ابتلا به آسیب های عدیده، نسبت به نظام های اقتصادی سایر کشورها، زمینه مساعدتری برای ارتکاب جر أکثر

زمینه و هدف: جرایم اقتصادی به خاطر تاثیر گذار بودن بر تمام سطوح جامعه، یکی از مسائل چالش برانگیز در جهان می باشند. که کشور ایران مستثنی نخواهد بود. فضای اقتصادی ایران هم به دلیل ابتلا به آسیب های عدیده، نسبت به نظام های اقتصادی سایر کشورها، زمینه مساعدتری برای ارتکاب جرم اقتصادی ایجاد می کند، گسترش جرایم اقتصادی مانع دستیابی دولت به اهداف ملی در حوزه امنیت اقتصادی شده و جرایم عمومی امور را به مخاطره می اندازد. هدف پژوهش آسیب شناسی رویکرد سیاست جنایی ایران در قبال جرایم اقتصادی می باشد.روش: پژوهش حاضر به صورت روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته ها و نتایج: فقدان ارائه تعریف از جرم اقتصادی، پراکندگی تقنینی در حوزه جرایم اقتصادی، سرکوبگرانه بودن سیاست جنایی در این زمینه، عدم انسجام عملی در سیاست کیفری واحد، غلبه عوام گرایی کیفری و امنیت محوری در سیاست جنایی مقابله با جرایم اقتصادی از جمله چالش ها و آسیب های موجود در سیاست جنایی فعلی ایران در قبال جرایم اقتصادی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4103 - تعدد محاکم و صلاحیت‌ها در حقوق تجارت بین‌الملل و راه‌کارهای مواجهه با آن
میرشهبیز شافع مهدی دلگیر

10.30495/alr.2022.1960012.2379

زمینه و هدف: تعدّد محاکم و صلاحیت‌های بین‌المللی پدیده‌ی نسبتاً نو-ظهوری است که در حقوق بین‌الملل عمومی به‌طور کلی و حقوق تجارت بین‌الملل به‌طور خاص شکل گرفته است. هرچند این پدیده نشان‌دهنده‌ی تمایل روزافزون دولت‌ها برای استفاده از روش‌های مسالمت‌آمیز برای حل-و-فصل اختل أکثر

زمینه و هدف: تعدّد محاکم و صلاحیت‌های بین‌المللی پدیده‌ی نسبتاً نو-ظهوری است که در حقوق بین‌الملل عمومی به‌طور کلی و حقوق تجارت بین‌الملل به‌طور خاص شکل گرفته است. هرچند این پدیده نشان‌دهنده‌ی تمایل روزافزون دولت‌ها برای استفاده از روش‌های مسالمت‌آمیز برای حل-و-فصل اختلافاتِ‌شان است، اما در نظام حقوقی بین‌المللیِ فاقدِ سلسله‌مراتب می‌تواند با پیامدهای زیان‌بخشی، مانندِ رقابت صلاحیتی و صدور احکام متعارض، همراه باشد. در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که آیا پدیده‌ی تعدّد محاکم و صلاحیت‌ها در حقوق تجارت بین‌الملل شکل گرفته است یا خیر؛ و در صورت شکل‌گیری این پدیده، این امر چه آثاری بر حقوق تجارت بین‌الملل دارد و چه راه‌کارهایی را می‌توان برای مواجهه با پیامدهای منفی آن پیش‌نهاد کرد.روش: این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی ارزیابی شده است.یافته‌ها و نتایج: با توجه به عوامل مؤثر در پیدایش تعدد محاکم و صلاحیت‌ها که در این پژوهش بررسی شده‌اند، پاسخ پرسش مذکور در قسمت هدف مثبت است. براین‌اساس، آثاری که تعدد محاکم و صلاحیت‌ها در حقوق تجارت بین‌الملل دارد تبیین شده است. سپس، با توجه به صلاحیت انحصاری سازمان تجارت جهانی بر اختلافات تجاری بین‌المللی، و استثنائات وارد بر آن از سوی موافقت‌نامه‌های تجارت آزاد، نمونه‌های عملی تعارضات صلاحیتی در رویه‌ی قضایی تجاری بین‌المللی بررسی شده است. در نهایت، به منظور مواجهه با پیامدهای منفیِ تعدد محاکم و صلاحیت‌ها، ابزارهای پیش‌نهادشده برای حل تعارضات صلاحیتی میان ساز-و-کارهای حل-و-فصل اختلافِ سازمان تجارت جهانی و موافقت‌نامه‌های تجارت آزاد، و هم‌چنین راه‌کارهای بهبود تعاملات مشارکتی میان این ساز-و-کارها شناسایی و ارزیابی گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4104 - نقش شبکه های نظارتی اینترپل در مهار تروریسم فراملی
آذر علی نژاد

10.30495/alr.2024.1999614.2656

زمینه و هدف: گسترش تروریسم به خارج از مرزهای کشورها منجر به شکل گیری نوعی از تروریسم، موسوم به تروریسم فراملی گردید. امروزه گسترش و پیشرفت فناوری‌های ارتباطاتی و اطلاعاتی و استفاده افراد و سازمانهای تروریستی از آن، وضعیتی را ایجاد کرده است که مقابله با این شکل از تروریس أکثر

زمینه و هدف: گسترش تروریسم به خارج از مرزهای کشورها منجر به شکل گیری نوعی از تروریسم، موسوم به تروریسم فراملی گردید. امروزه گسترش و پیشرفت فناوری‌های ارتباطاتی و اطلاعاتی و استفاده افراد و سازمانهای تروریستی از آن، وضعیتی را ایجاد کرده است که مقابله با این شکل از تروریسم با چالش‌های جدید در سطح بین‌المللی بدل شده و سازمانها و نهادهای متعدد بین‌المللی را نیز درگیر این مقابله و ارائه راهکارهای کارآمد نموده است. اینترپل از جمله سازمانهایی است که با داشتن نهادهای نظارتی در سطح بین‌المللی می‌تواند در زمینه مهار این شکل از ترویسم اقدامات موثری داشته باشد. روش: این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی نگارش یافته است. یافته ها و نتایج: یافته‌ها بیانگر آن است که گروه‌های تروریستی با اهداف، فعالیت‌ها و اشکال سازمانی که فراتر از مبدأ خود هستند را می‌توان فراملی نامید. بنابراین تروریست ها از سه طریق اهداف، اقدامات و شکل سازمانی می‌توانند فراملیتی باشند. اینترپل در مقابله با شبکه تروریسم فراملی شیوه‌هایی اتخاذ نموده است که عبارتند از: الف- شناسایی تروریست های مظنون؛ ب-جلوگیری از سفر افراد مظنون به فعالیت های تروریستی؛ پ- ردیابی منابع مالی تروریست‌ها؛ ت- استفاده از دو شبکه نظارتی شامل پایگاه داده شبکه سیار و پایگاه داده شبکه ثابت. کشورهای عضو اینترپل که اتصال به شبکه های موبایل و ثابت را پذیرفته‌اند و همچنین از آن برای غربال افراد و اسناد در گذرگاه‌های مرزی و سایر نقاط کلیدی استفاده کرده‌اند، کمتر دچار حوادث تروریستی فراملی شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4105 - شباهت ها و تفاوت های سبک فکری منظومه چهارچمن و منطق الطیر
بهزاد ذاکری گتابی سپیده سپهری الهه حاجیها

موضوع تأثیرپذیری از ادبیات گذشته امر مسلّم و قطعی در هر دوره است و اختصاص به دوره خاص یا مشخص و معینی ندارد. هر شاعری، هم از جهت انتخاب لفظ و واژه و هم از نظر کیفیت کاربرد آنها در ترکیبات و به ویژه از نظر محتوا و درون‌مایه، نظر بر آثار گذشتگان دارد. از جمله این منظومه‌ه أکثر

موضوع تأثیرپذیری از ادبیات گذشته امر مسلّم و قطعی در هر دوره است و اختصاص به دوره خاص یا مشخص و معینی ندارد. هر شاعری، هم از جهت انتخاب لفظ و واژه و هم از نظر کیفیت کاربرد آنها در ترکیبات و به ویژه از نظر محتوا و درون‌مایه، نظر بر آثار گذشتگان دارد. از جمله این منظومه‌ها، چهارچمن اثر رمزی و تمثیلی شاه‌داعی، عارف و شاعر قرن نهم است که متأثر از منطق‌الطیراست؛ یعنی مضمون اصلی هر دو منظومه، جستجوی معبود یا فهم چونیِ اوست. در چهارچمن، شخصیت اصلی داستان که شوق نام دارد با شانزده گل و چهار پرنده به گونه‌ای انفرادی به خلوت می‌نشیند و پرسش‌های خود را با هر یک رد و بدل می‌کند. از این رو مضامین، تعابیر و ساختار این اثر، شباهت بسیاری با منطق‌الطیر دارد. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی است و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بسیاری از مفاهیم عرفانی به کار رفته در منطق‌الطیر، چون وحدت وجود، حیرت، حجاب راه، درد و ... در چهارچمن نیز تکرار شده است. بسیاری از شخصیت‌ها در چهارچمن و منطق‌الطیر چون بنفشه و صعوه، سوسن و بط، نسرین و طاووس، دارای اندیشه و مسلک مشترکی هستند و نقش و عملکردشان در داستان یکی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4106 - بررسی طنز خانواده در دو داستان «چرت و پرت» و «دری وری» ابراهیم رها از دیدگاه کارناوالیسم باختین
فاطمه جعفریان شروین خمسه سهیلا قسیمی ترشیزی

چکیدهطنز خانواده یا خویشاوندوار مقوله ای است که می‌خواهد به لایه‌های فرهنگ، زبان و مناسبات اجتماعی ارتباط خانوادگی وارد شود و پیوستگی این مناسبات را در شکل شوخی- جدی آن نشان دهد. میخائیل باختین منتقد و نظریه پرداز روس (1895-1975) با الهام از جشن های آزاد کارناوالی که در أکثر

چکیدهطنز خانواده یا خویشاوندوار مقوله ای است که می‌خواهد به لایه‌های فرهنگ، زبان و مناسبات اجتماعی ارتباط خانوادگی وارد شود و پیوستگی این مناسبات را در شکل شوخی- جدی آن نشان دهد. میخائیل باختین منتقد و نظریه پرداز روس (1895-1975) با الهام از جشن های آزاد کارناوالی که در جهان به شکل‌های مختلف برپا می‌شود نظریه‌ی طنز کارناوالیسم خود را مطرح می‌کند او معتقد است که زبان هنری طنز می‌تواند روابط انسانی را بدون هیچ ترسی برملا کند و رفتار های آزاد و خودمانی خود را نشان دهد. کارناوال در شکل رمان گونگی خود، زندگی واقعی را نشان می‌دهد. هدف از این پژوهش بررسی کنش های کارناوالی مثل تاج گذاری و تاج برداری، خنده، مکالمه گرایی و موقعیت‌های کارناوالی در دو داستان خانوادگی دری وری و چرت و پرت از ابراهیم رهاست. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و با بهره-گیری از مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته است. در پژوهش حاضر به این نتیجه می‌رسیم که در سطوح روابط خانوادگی صمیمیتی وجود دارد که در دیدارها و پیوستارهای زمانی- مکانی، موقعیت های کارناوالیزه خود را نشان می‌دهند. خصلت های فردی و اجتماعی اعضای خانواده در ورای دشنام ها و خنده ها زندگی را به بحران می‌کشانند یا بحران ها را برطرف می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4107 - روایت رئالیسم در داستان های پزشکزاد
افسانه صحتی گرگان منیره احمد سلطانی

هدف مقاله‌ی حاضرآن است که روایت رئالیسم یا واقع‌گرایی را در دو اثر ایرج پزشکزاد بررسی کند. یکی از آن آثار دائی جان ناپلئون است که معمولاً به سبب طنز بودن آن به جزءآثار طنز نقد و بررسی شده است اما نگارنده سعی دارد این اثر را از زوایه‌ دید واقع‌گرایی که همانا واقعی بودن ا أکثر

هدف مقاله‌ی حاضرآن است که روایت رئالیسم یا واقع‌گرایی را در دو اثر ایرج پزشکزاد بررسی کند. یکی از آن آثار دائی جان ناپلئون است که معمولاً به سبب طنز بودن آن به جزءآثار طنز نقد و بررسی شده است اما نگارنده سعی دارد این اثر را از زوایه‌ دید واقع‌گرایی که همانا واقعی بودن اشخاص و حوادث و روایت کردن آنان با در نظرگرفتن موقعیت و شرایط راوی است، بررسی کند که نکات اصلی این مقاله است. اثر دیگری که مورد بررسی قرار خواهد گرفت حاج ممدجعفر در پاریس است که به خاطرات بازرگان ایرانی در سفر به پاریس می‌پردازد. ازآنجا که حوادث و شخصیت‌ها واقعی است و راوی داستان از ابتدا تا انتها ناظر بر اعمال و رفتار افراد می‌باشد نگارنده سعی کرده است به روایتگری از جهت رئالیست بودن اثر بپردازد. این نکته قابل ذکر است که این اثر هم خالی از طنز نیست اما چون در برهه‌ای از زمان این حوادث اتفاق افتاده است نگارنده به جنبه‌های واقعی داستان و اثبات این نکته که سبک این داستان رئالیسم است، پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4108 - مقایسه‌ هشت داستان کوتاه فارسی بر اساس نقد زن- محور"
پانته آ نبی ئیان

با درنظر داشتن چارچوب نظریه جوزفین دونوان، ضمن انتخاب دو نویسنده مرد، به‌عنوان نویسندگان مشهور معاصر، به نام هدایت و ‌آل‌احمد، جلوه زن، در فرهنگ مردسالار و نفوذ این فرهنگ در آثار نویسندگان مرد، به تصویر کشیده شده‌است. اهداف این مقاله، بررسی جلوه زن، در ادبیات مردان می‌ب أکثر

با درنظر داشتن چارچوب نظریه جوزفین دونوان، ضمن انتخاب دو نویسنده مرد، به‌عنوان نویسندگان مشهور معاصر، به نام هدایت و ‌آل‌احمد، جلوه زن، در فرهنگ مردسالار و نفوذ این فرهنگ در آثار نویسندگان مرد، به تصویر کشیده شده‌است. اهداف این مقاله، بررسی جلوه زن، در ادبیات مردان می‌باشد تا تجلی زن در قالب‌های کلیشه‌ای و ابزاری در این دست آثار به نمایش درآید. فرض بر آن بود که در داستان‌های این دو نویسنده مرد، زن به‌صورت کلیشه‌ای و با نقش‌های قالبی به خواننده ‌ارائه شده‌است و هدایت و‌آل‌احمد در برخورد با زن در مقام یک عضو مستقل جامعه، با ساختارهای فرهنگی، اجتماعی و سنتی مردسالارانه، موضع‌گیری حمایتگرانه ای در برابر نمایش زنان در داستان‌هایشان، اتخاذ نکرده‌اند. پس از بررسی و تحلیل هشت داستان، می توان نتیجه گرفت که زن، در این آثار، دارای نقشی کلیشه‌ای و ابزاری است و اهمیت ثانویه و نقشی منفعل دارد و به هر نحو، تسلیم ملزومات فرهنگ مردسالار زمان خویش و محقق‌کننده اهداف مرد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4109 - نظریه بینامتنی در حوزه نقد ادبی عربی، ترجمه‌های ارائه شده از آن و معرفی بزرگان این حوزه
سجاد عربی حمیدرضا غلامی

مفهوم بینامتنی در سال 1982میلادی توسط سیزا قاسم در مقاله ای تحت عنوان المفارقة فی القصّ العربی المعاصر (متناقض نما در داستان های معاصر عربی) در گفتمان نقد معاصر عربی سربرآورد؛ این نظریه با واکنش های متفاوتی از سوی ناقدان عربی همراه بود و ترجمه های متفاوتی از آن ارائه دا أکثر

مفهوم بینامتنی در سال 1982میلادی توسط سیزا قاسم در مقاله ای تحت عنوان المفارقة فی القصّ العربی المعاصر (متناقض نما در داستان های معاصر عربی) در گفتمان نقد معاصر عربی سربرآورد؛ این نظریه با واکنش های متفاوتی از سوی ناقدان عربی همراه بود و ترجمه های متفاوتی از آن ارائه دادند و هرکدام دیدگاه های متفاوتی را در قبال آن ایراد کردند و برخی نیز به نظریه پردازی در این خصوص پرداختند و دیدگاه هایی را مطرح کردند که تا آن زمان در این حوزه مطرح نشده بود.در تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، نظریة بینامتنی در حوزه نقد ادبی عربی، ترجمه های ارائه شده از آن، نحوه برخورد منتقدان عرب با آن و رویکردهای آنها در قبال این نظریه مورد بررسی قرار گرفته شده و مهمترین تلاش های نویسندگان این حوزه در جهان عرب مورد مداقه و واکاوی قرار گرفته شده است. نتایج نشان داد که بیش از بیست ترجمه با رویکردهای مختلف از این نظریه توسط نظریه پردازان عرب ارائه شد. تلاش های آنها درباره ی بینامتنی دو روند را در پیش گرفته است: رجوع به حوزه ی نقد کهن عربی و تطبیق این نظریه با میراث نقدی عرب، و اکتفا به شکل جدید نظریة بینامتنی بدون رجوع به میراث کهن نقد ادبی. منتقدان عرب در این خصوص به دستاوردهای زیادی در هر دوجنبه ی کاربردی و نظری دست یافته و در برخی اوقات به نظریه پردازی هم پرداخته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4110 - بررسی مؤلفه‌های ادبیات روستایی در رمان سیاسی"یحدث فی مصر الآن" نوشته یوسف القُعیّد
علیرضا اله بخشی

ادبیات روستایی در کشورهای مختلف همواره به مثابه یکی از زیر شاخه‌های مهم ادبیات داستانی مطرح است و نویسندگان بزرگی رمان هایی در این زمینه نگاشته اند. اهمیت این شاخه از ادبیات داستانی در جوامع عربی تا بدان جاست که مفهومی به نام الأدب الریفی به عنوان بخشی از ادبیات رمان نو أکثر

ادبیات روستایی در کشورهای مختلف همواره به مثابه یکی از زیر شاخه‌های مهم ادبیات داستانی مطرح است و نویسندگان بزرگی رمان هایی در این زمینه نگاشته اند. اهمیت این شاخه از ادبیات داستانی در جوامع عربی تا بدان جاست که مفهومی به نام الأدب الریفی به عنوان بخشی از ادبیات رمان نویسی جایگاه خاصی به خود اختصاص داده است. تأثیر ورود این نوع ادبی به ادبیات داستانی انکارناپذیر است. در پرتو اهمیت مسأله، مقاله حاضر با بهره‌گیری از نقد اجتماعی می کوشد تا با الهام گیری از مضامین و درون مایه های زندگی روستایی مفهوم ادبیات روستایی را تبیین نماید و به عنوان نمونه، رویکرد یوسف القُعیّد (1944م) نویسنده توانمند مصری از روستا و زادگاه خود را در رمان "یحدث فی مصر الآن" مورد بررسی قرار دهد. نتایج تحقیق حاکی از این است که نویسنده با بهره گیری از محیط روستا به عنوان یک نماد و جزء از کل ، در رمان خود ناهنجاری های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه مصر را بصورت واقع گرایانه و به دور از افراط و تفریط به تصویر کشیده و آنها را در طیف وسیعی از مفاهیم منفی نگاه تحقیر آمیز نسبت به روستائیان، نبود امکانات اجتماعی، فقر و تنگدستی، قدرت و فساد سیاسی، سوء استفاده از احساسات روستائیان بویژه احساسات مذهبی آنها، بی توجهی به این قشر و بازیچه قرار دادن آنان برای اغراض سیاسی با استفاده از وعده ها و سیاست های پوپولیستی برشمرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4111 - مهاجرت شیعیان ایرانی به شبه جزیره دکن و گسترش زبان فارسی
رقیه بابایی حسن سرا محمود سید سید علیرضا واسعی

سرزمین دکن در جنوب هند از نخستین قرون ظهور و گسترش اسلام مورد توجه بسیاری از مسلمانان قرار گرفت و گروه‌هایی از‌ بازرگانان‌ و صوفیان‌ مسلمان به قصد تجارت و نیز‌ برای‌ تبلیغ‌ اسلام وارد این منطقه گردیدند؛ مهاجرت این افراد، پیامدهای بسیاری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سی أکثر

سرزمین دکن در جنوب هند از نخستین قرون ظهور و گسترش اسلام مورد توجه بسیاری از مسلمانان قرار گرفت و گروه‌هایی از‌ بازرگانان‌ و صوفیان‌ مسلمان به قصد تجارت و نیز‌ برای‌ تبلیغ‌ اسلام وارد این منطقه گردیدند؛ مهاجرت این افراد، پیامدهای بسیاری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و مذهبی در دکن داشت .اما زمانی طولانی به اندازه چندین قرن لازم بود تا دکن به تسخیر مسلمانان درآید. از اواخر قرن چهارم همزمان با فتوحات غزنویان در هند نه تنها آیین اسلام؛ بلکه فرهنگ، هنر و معماری و زبان فارسی در آن سرزمین رواج یافت.پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی که مبتنی بر توصیف و تحلیل است، به این سوال پاسخ دهد که علل و عوامل مهاجرت شیعیان ایرانی به منطقه دکن و گسترش زبان فارسی چه بوده است؟ یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که ریشه های مذهب تشیعی که در دوره بهمنیان نهاده شده بود پس از انقراض آنان و در زمان جانشینان آنها یعنی قطب شاهیان، نظام شاهیان و عادل شاهیان ادامه پیدا کرد و آنان نیز مذهب تشیع را به عنوان مذهب رسمی حکومت خود اعلام کردند. حمایت آنان از شیعیان مهاجری که از ایران و سرزمین های عربی به دکن مهاجرت می کردند موجب گسترش مذهب تشیع، رواج فرهنگ و تمدن ایرانی– اسلامی در دکن شد. یکی از مهم‌ترین نتایج حضور و نقش مهاجران شیعه در سیاست دکن تأثیرات اجتماعی و فرهنگی آنها بود. آنان به عنوان مبلغان فرهنگی با ایجاد مؤسسات آموزشی و با استفاده از حضور عالمان فضای مناسبی را برای حمایت‌های ادبی به وجود آوردند. تألیفات ارزشمندی که در این دوره به رشته تحریر درآمدند زبان فارسی را به اوج رساندند و رشد و شکوفایی فرهنگ ایرانی- اسلامی را رقم زدند و زبان فارسی علاوه بر این که زبان رسمی و اداری به شمار می‌رفت عامه مردم نیز در مکالمات روزمره از فارسی استفاده می کردند و نشانه افتخار به شمار می‌رفت. همچنین این زبان مورد علاقه سلاطین مسلمان نیز بود و علم دوستی و ادب‌پروری آنان، دربارشان را به محل تجمع دانشمندان و ادیبان تبدیل کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4112 - نقد مارکسیستی با برررسی اشعار سواره ایلخانی زاده
بهار کاظمی جمال احمدی

از میان پژوهش های بین رشته ای، جامعه شناسی ادبیات یکی از رویکردهای نوین نقد ادبی است که مسائل جامعه در اثر ادبی را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد و به تعامل جامعه و ادبیات می پردازد. در میان مکتب های نقدی، تاریخ نقد مارکسیستی را می توان متعلق به قرن بیستم دانست. در این أکثر

از میان پژوهش های بین رشته ای، جامعه شناسی ادبیات یکی از رویکردهای نوین نقد ادبی است که مسائل جامعه در اثر ادبی را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد و به تعامل جامعه و ادبیات می پردازد. در میان مکتب های نقدی، تاریخ نقد مارکسیستی را می توان متعلق به قرن بیستم دانست. در این نوع نقد از ارتباط جامعه و ادبیات سخن به میان می آید و ادبیات را بر اساس شرایط تاریخی پدید آورندة آن تحلیل می کند؛ بنابراین برای نقد مارکسیستی شناخت زمینة تاریخی آن نیز ضرورت دارد. با اشغال ایران و منطقۀ کردستان، بعد از جنگ جهانی اول توسط نیروهای متفقین، جریانی بر ادبیات کردی مسلط می شود که بسیاری از ادیبان و روشنفکران کرد را تحت تأثیر مارکسیسم و کمونیسم قرار می دهد. سواره ایلخانی زاده (1316ش ـ 1354)، از شاعران مطرح شعر معاصر کردی است که در دهۀ چهل و پنجاه در تهران زندگی می کرد. او همچون بسیاری از روشنفکران آن دوران، متأثر از جریان های ایدئولوژیک زمانۀ خود بوده است. سواره بنابر اقتضای زمانۀ خود، زبان سمبولیک را برای اشعارش برگزیده است. او سعی می کند اندیشه های خود را با زبانی رمزگونه مطرح کند. در این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی، با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت پذیرفته، سعی می شود که ضمن بررسی زبان سمبولیک اشعار او، به تحلیل مؤلفه های نقد مارکسیستی در شعر او نیز پرداخته شود. نتیجه ها حاکی از این است که اوضاع سیاسی و اجتماعی زمانۀ سواره بر اشعار او تأثیرگذار بوده است و این اشعار وسیله ای برای بیان افکار و ایدئولوژی او که همان افکار مارکسیستی ـ سوسیالیستی است بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4113 - طبیعت در شعر فروغ فرخزاد؛ از انس و همخوابگی با شعر تا حلول
عنایت‌اله دارائی عفت نجار نوبری

پیشینۀ جلوه‌گری طبیعت در ادب فارسی، به‌درازای تاریخ ادبیات است. از قرن بیستم میلادی، دیدگاه انسان به طبیعت دگرگون شد که ظهور زیست‌بوم‌گرایی (Ecologism) و به‌تبع آن، شکل‌گیری نقد بوم‌گرا (Ecocriticism) را در پی داشت. در این نقد، رابطۀ ادبیات و محیط‌زیست بررسی می‌شود. هدف أکثر

پیشینۀ جلوه‌گری طبیعت در ادب فارسی، به‌درازای تاریخ ادبیات است. از قرن بیستم میلادی، دیدگاه انسان به طبیعت دگرگون شد که ظهور زیست‌بوم‌گرایی (Ecologism) و به‌تبع آن، شکل‌گیری نقد بوم‌گرا (Ecocriticism) را در پی داشت. در این نقد، رابطۀ ادبیات و محیط‌زیست بررسی می‌شود. هدف این پژوهش، بررسیِ چگونگی بازنمایی طبیعت در شعر فروغ فرخزاد است؛ اینکه پدیده‌های خوشایند یا ناخوشایند طبیعت و همچنین بازنمایی جنسیت‌محورِ طبیعت در شعر او چگونه است؟ روش پژوهش، آمیخته‌ای از نقد بوم‌گرا و بلاغت است. نمودِ طبیعت در دو دورۀ شعری فروغ متفاوت است. در دورۀ اول (اسیر، دیوار، عصیان) او از بیرون به طبیعت می‌نگرد (به‌صورت تشبیه و استعاره و به‌ندرت جاندارانگاری و نماد). در دورۀ دوم (تولدی دیگر و ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد) طبیعت، نمادین و جاندار است. فروغ به همذات‌پنداری با طبیعت می‌رسد و دستانش را در باغچه می‌کارد. پدیده‌های خوشایند طبیعی در شعر فروغ، نشانگر آرمان‌های والای انسان هستند؛ مانند آسمان و ستاره‌ها (برتری و آگاهی)، پرندگان (رهایی و شادی)، زمین و روییدنی‌ها (باروری و خرّمی)، آب و باران (پاکی و لطافت) و آتش (عشق و شور). در شعر او، لجنزار، سنگلاخ، سنگ (بی‌عاطفگی)، شب، مار، کلاغ (ملامتگر و سخن‌چین) و باد (مرگ و نیستی) به‌صورت نامطلوب بازنمایی شده است. فروغ، فرهنگ تاریخی و اسطوره‌ای مردسالار را بازتولید می‌کند. او مرد را همانند آسمان، ماه، خورشید و باران به‌گونه‌ای والا، نورانی، گرم، فعال، پاک و پالاینده بازنمایی می‌کند؛ در‌حالی‌که زن را به‌سانِ پرنده، زمین، کشتزار، شبنم، سنگلاخ و لجنزار به‌صورتی کوچک، ضعیف، پذیرنده و آلوده نمایانده است. اشعار فروغ مخالف دیدگاه فمینیست‌هاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4114 - مقایسه ای میان دو داستان هنگام اثر مندنی‌پور و پیرمرد فرتوت با بال های عظیم اثر مارکز
مهدی پرهام الهام جعفرزاده الهه جعفرزاده

رئالیسم جادویی گاه به عنوان یک طرز داستان نویسی تاریخی ـ سیاسی نگر و پسااستعماری و گاه به عنوان شیوه ای مرکب از دید و شگرد خاص ادبی و نیز به منزله ی سبکی منحصراً محلی ـ منطقه ای شناخته می شود. چنانکه از پیشینه ی پژوهش پیداست، معمولاً وجود برخی مؤلفه ها اثبات رئالیسم جاد أکثر

رئالیسم جادویی گاه به عنوان یک طرز داستان نویسی تاریخی ـ سیاسی نگر و پسااستعماری و گاه به عنوان شیوه ای مرکب از دید و شگرد خاص ادبی و نیز به منزله ی سبکی منحصراً محلی ـ منطقه ای شناخته می شود. چنانکه از پیشینه ی پژوهش پیداست، معمولاً وجود برخی مؤلفه ها اثبات رئالیسم جادویی را در یک اثر امکان پذیر می سازد. نقش و اهمیت متفاوت این مؤلفه ها، دیدگاه محققان را در باره ی اصلی و فرعی بودن هر یک از آنها و نیز شمار هرکدام تفاوت بخشیده است. مؤلفه‌های سبک رئالیسم جادویی به انواع مختلف بررسی شده است و بیش و کم آنچه مورد توافق و اجماع محققان است تلفیقی از شگرد های خیال پردازی و حقایق زندگی است. با توجه به هدف مقایسه‌ای نوشتار حاضر کاربرد مشترک برخی از این موارد به گونه ای محدود، نزدیکی دو اثر ، هنگام و پیرمرد فرتوت با بالهای عظیم به ترتیب نوشته‌ی شهریار مندنی پور و گابریل گارسیا مارکز را نشان می‌دهد. نوشتار کنونی یک بررسی محتوایی – ساختی است و مؤلفه‌های همسان در دو داستان را شناسایی و توصیف می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4115 - شگردهای پست‌مدرنیسم در رمان همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها بر‌اساس نظریه برایان مک‌هیل
سحر علیکاهی لطیفه سلامت باویل علیرضا صالحی

نظریه‌های پست‌مدرنیستی به دو گروه عمده تقسیم شده‌اند. گروه نخست نظریه‌های کسانی مانند بری لوئیس، پیتر والن و دیوید لاج را در برمی‌گیرد که فهرستی از مؤلفه‌های سبکی متمایزکننده نگارش پسامدرنیستی (عدم قطعیت، پارانویا، بی نظمی زمانی و...) ارائه می‌کنند. درگروه دوم، شاخص‌تر أکثر

نظریه‌های پست‌مدرنیستی به دو گروه عمده تقسیم شده‌اند. گروه نخست نظریه‌های کسانی مانند بری لوئیس، پیتر والن و دیوید لاج را در برمی‌گیرد که فهرستی از مؤلفه‌های سبکی متمایزکننده نگارش پسامدرنیستی (عدم قطعیت، پارانویا، بی نظمی زمانی و...) ارائه می‌کنند. درگروه دوم، شاخص‌ترین نظریه را برایان مک‌هیل مطرح کرده است که برای تبیین پسامدرنیسم از مفهوم"عنصر غالب" در فرمالیسم روسی مدد می‌گیرد و مشخصه پسامدرنیسم را وجودشناسی (در تباین با معرفت‌شناسی که عنصر غالب مدرنیسم است) می‌داند. در راستای تحقق این هدف، ابتدا شگردها و مؤلفه‌هایی از رمان همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها استخراج و در سه بخش عناصر داستان، مفهوم، شکل یا صورت مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ سپس بر اساس نظریه غالب برایان مک‌هیل که ویژگی داستان‌های پسامدرن را طرح مباحث هستی‌شناسانه می‌داند، مشخص می‌شود که این شگردها و مؤلفه‌ها تا چه حد در برجسته کردن عناصر هستی‌شناسانه اثر نقش دارند. نتیجه نشان می‌دهد که این رمان، رمانی پیچیده و دشوار است که نویسنده به خوبی از تکنیک چندصدایی، عدم قطعیّت، حضور دو بعدی راوی، عدم انسجام ذهن و آشفتگی شخصیت‌ها و... به بهترین شکل بهره گرفته و رمان خود را در کنار آثار پست‌مدرن قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4116 - عرفان در شخصیت و آثار مولانا و اکهارت
مریم افشار طهرانی علی اصغر حلبی احمد خیالی خطیبی

مولانا جلال الدین محمد بلخی و مایستر اکهارت مانند هر اندیشمند دیگری در بنای جهان بینی خود به دنبال معرفت هستی و وجود بودند و به امری الهی روی آوردند. دو عارف نامور در تاریخ که محیط فرهنگی و مذهبی خاص و متفاوتی داشته و در یک عصر یعنی قرن هفتم هجری یا سیزدهم میلادی زندگ أکثر

مولانا جلال الدین محمد بلخی و مایستر اکهارت مانند هر اندیشمند دیگری در بنای جهان بینی خود به دنبال معرفت هستی و وجود بودند و به امری الهی روی آوردند. دو عارف نامور در تاریخ که محیط فرهنگی و مذهبی خاص و متفاوتی داشته و در یک عصر یعنی قرن هفتم هجری یا سیزدهم میلادی زندگی می کرده اند. این دو در یک زیر ساخت فرهنگی و مذهبی عام شریک هستند به این معنا که از یک حقیقت کلی و برتر یعنی خدا، سخن گفته اند و هریک تجارب عرفانی عظیمی دارند. نظر به اینکه تجربه های عارفانة هر عارفی امری کاملا شخصی است و انسان های عادی به تجربة ایشان راه ندارند از راه تعبیرات زبانی و در قالب کلام، گفتار و نوشتار، به طور نسبی قادرند که تجربیات خویش را بدون درنظرگرفتن عواملی نظیر زمان، مکان و زبان به نوع بشر منتقل سازند و پر واضح است که تنها راه ارتباطی با عُرفا بررسی آثار و مکتوبات ایشان است. در این پژوهش که مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای تدوین شده؛ ابتدا اشاره ای مختصر به مفهوم عرفان داشته و سپس به بررسی تأثیر این مفهوم در شخصیّت و آثار مولانا و اکهارت می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4117 - واکاوی ریشه‌های انسان‌شناسانه نقد بوم‌گرا
مهدی خسروی مریم محمودی پریسا داوری

در پی ظهور مدرنیسم و آسیب‌های جدی به طبیعت ، پژوهش‌گران حوزۀ ادبیات، نقد بوم‌گرا را به¬عنوان دانشی نو معرفی کردند. در این پژوهش با استفاده از نظریه‌های انسان‌شناسانه به تبیین دو نیروی عظیم ترس و عشق در انسان اشاره شده که در ارتباط با مرگ و زندگی، به مواضع او در برابر پ أکثر

در پی ظهور مدرنیسم و آسیب‌های جدی به طبیعت ، پژوهش‌گران حوزۀ ادبیات، نقد بوم‌گرا را به¬عنوان دانشی نو معرفی کردند. در این پژوهش با استفاده از نظریه‌های انسان‌شناسانه به تبیین دو نیروی عظیم ترس و عشق در انسان اشاره شده که در ارتباط با مرگ و زندگی، به مواضع او در برابر پدیده‌های پیرامونی شکل می‌دهد و کنش‌های او را مشخص می‌کند. همچنین تفاوت رویکرد، نسبت به طبیعت در روزگار مادرتباری و پدرسالاری و عصر مدرن را بررسی شده است. در این مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، سعی بر آن بوده که ریشۀ آسیب به طبیعت که سبب شکل گرفتن نقد بوم‌گرا شده مورد بررسی قرار گیرد. مولفه‌هایی چون ترس از طبیعت، جاندارپنداری طبیعت، وجود و حضور نظام مادرتبار و بالاخره مدرنیته که هرکدام در برهۀ خاص زمانی حد و حدود و چرایی و چگونگی رابطه و رفتار را تعیین کرده‌اند و البته نقش و مناسبات قدرت در این تاثیر و تاثر نیز قابل توجه است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد تفکر جاندارپندار و شیوۀ زیست مادرتبار، به تلاش‌های انسان برای منقاد کردن طبیعت می‌انجامد. با افول مادرتباری، طبیعت و زن به یک اندازه تنزل مقام می‌یابند. سیر بی¬ارزش شمردن طبیعت، با ظهور مدرنیسم به سوء استفاده و تخریب زمین منجر می¬شود. انسان خود را میزان و معیار اخلاق و ارزش-گذاری می¬شمرد و حق بهره بردن از تمام امکانات را به خود می¬دهد و طبیعت را با تخریبی جبران ناپذیر روبه رو می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4118 - عملکردپادشاهان بهمنی درگسترش فرهنگ وادب ایرانی ( باتاکیدبرنقش مذهب تشیع)
نسرین عسگری محمود سید فیاض زاهد

بهمنیان، سلسله ای ازپادشاهان مسلمان هند( 934-748ق)، اولین حکومت مستقل مسلمان بودند که در جنوب هند مستقر شدند. بنیانگذار این سلسله علاء الدین حسن کانگو یا بهمن شاه (748-759 قمری )بود .هیجده تن از اعضاء این خاندان بر دکن حکومت می کردند، که پایتخت هشت تن از آنان حسن آباد أکثر

بهمنیان، سلسله ای ازپادشاهان مسلمان هند( 934-748ق)، اولین حکومت مستقل مسلمان بودند که در جنوب هند مستقر شدند. بنیانگذار این سلسله علاء الدین حسن کانگو یا بهمن شاه (748-759 قمری )بود .هیجده تن از اعضاء این خاندان بر دکن حکومت می کردند، که پایتخت هشت تن از آنان حسن آباد گلبرگه بود و پایتخت ده تن دیگرازاین سلاطین بهمنی، محمد آباد بیدر بود . حـمایت‌ بـسیار پادشاهان این سلسله از ایرانیان‌ و سادات‌ عراق و مکه و مدینه موجب شد که گروه فراوانی از ایـن مـهاجران سرزمین دکن را بهترین‌ پناهگاه خویش بدانند و به شکل انفرادی و گروهی به قلمرو بهمنیان مهاجرت کنند . پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی که مبتنی بر توصیف و تحلیل است، به این سوال پاسخ دهد که عملکرد پادشاهان بهمنی در گسترش فرهنگ و ادب ایرانی با تاکید بر نقش مهاجرین شیعه ایرانی به این منطقه چه بوده است و نیز به دنبال آن است که علل مهاجرت شیعیان به دربار بهمنیان را مورد بررسی قرار دهد ؟ یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که شبه جزیره دکن با داشتن شرایط اقلیمی و موقعیت اقتصادی ویژه، همیشه جایی مناسب، برای مهاجرت بوده است. حمایت پادشاهان این سلسله از شیعیان مهاجری که از ایران و سرزمین های عربی به دکن هجرت می کردند سبب گسترش مذهب تشیع،گسترش مناسبات سیاسی و در نهایت بسط فرهنگ وادب ایرانی واوج زبان فارسی دردکن دردوره بهمنیان شد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4119 - انواع نمادها در شعر معاصر عربی
باقر قربانی زرین

نماد یا سمبل از دیرباز در ادبیات عربی مطرح بوده است حتی برخی از سروده های امریء القیس و زُهیر نمادین محسوب می شوند، ولی نمادگرایی به عنوان یک مکتب در ادبیات معاصر عربی و پس از پیدایش مکتب سمبولیسم در فرانسه هویدا شد. شاعران و نویسندگان بسیاری از این مکتب استقبال کردند و أکثر

نماد یا سمبل از دیرباز در ادبیات عربی مطرح بوده است حتی برخی از سروده های امریء القیس و زُهیر نمادین محسوب می شوند، ولی نمادگرایی به عنوان یک مکتب در ادبیات معاصر عربی و پس از پیدایش مکتب سمبولیسم در فرانسه هویدا شد. شاعران و نویسندگان بسیاری از این مکتب استقبال کردند و نوشته ها و سروده هایشان را از نمادهای مختلف آکندند. موارد گوناگون این نمادگرایی در آثار نویسندگان و شاعران تا حدی است که می توان مجلداتی چند را بدان اختصاص داد. بدین جهت در این نوشتار فقط انواع نمادها در شعر معاصر عربی بررسی و نمونه های بارز نمادگرایی در سروده های شاعران معاصر عربی تحلیل شده است. تحلیل نمادها در بیان مفاهیم و مضامین اشعار و وا کاوی معانی آن سروده ها تاثیری اساسی دارد تا بدانجا که اگر نماد در یک سروده به درستی شناخته و تحلیل نشود مفهوم کلی و مضمون آن سروده نامفهوم خواهد بود. برای تبیین انواع نمادها به شاعران یک کشور بسنده نشده است و با تقسیم بندی نمادها که برای نخستین بار بدین شکل در یک جا انجام می پذیرد سعی بر آن بوده که تصویری کلّی از نمادگرایی در شعر معاصر عربی ترسیم شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4120 - نقش طبیعت در آثار نویسندگان دوره ماقبل رومانتیسم
مهدی حیدری

جایگاه طبیعت وجلوه های آن درآثارنویسندگان دوره ماقبل رومانتیسم با آنچه که درقبل از آن بوده متفاوت است، طبیعت دیگریک دکور ساده محسوب نمی گردد، برعکس برانسان تاثیرگذارمی باشد. ژان ژاک روسو[1] ، شاتو بریان[2] و برناردن دوس پیر[3] برای طبیعت ومظاهر آن جایگاه ویژه ای قائل هس أکثر

جایگاه طبیعت وجلوه های آن درآثارنویسندگان دوره ماقبل رومانتیسم با آنچه که درقبل از آن بوده متفاوت است، طبیعت دیگریک دکور ساده محسوب نمی گردد، برعکس برانسان تاثیرگذارمی باشد. ژان ژاک روسو[1] ، شاتو بریان[2] و برناردن دوس پیر[3] برای طبیعت ومظاهر آن جایگاه ویژه ای قائل هستند زیرا طبیعت جائی است که ازنظر این نویسندگان انسان درآن به خوبی بازتاب احساسات خود را می بیند وبه آن پناه می برد. نویسنده ماقبل رومانتیسم وجود وحضور خداوند را درمظاهر طبیعت جستجو می کند. بررسی آثاراین نویسندگان همگی به نحوی بیانگر تاثیر مظاهر طبیعت برخلق وخوی ایشان می باشد. نویسندگان فوق هرکدام به شکلی برای رهائی از روزمرگی ورسیدن به حداقل آرامش به طبیعت پناه برده اند وطبیعت را مامن، نشانه عظمت خداوند وهم پیری ومرگ می دانند. 3- Jean-Jacques Rousseau 4- Chateaubriand 5- Bernardin de Saint-Pierre تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4121 - نقد و بررسی سه ترجمه معاصر(مطالعه موردی الهی قمشه ای، فولادوند، آیتی)
ابراهیم فلاح معصومه شمسی پور

این مقاله با عنوان نقد ترجمه های معاصر قرآن کریم، مطالعه موردی سوره نبأ را با هدف تلاش برای تبیین مفاهیم صحیح قرآنی از زبان مبدأ به زبان مقصد به قدر طاقت بشری و تأثیر مثبت آن برمخاطبان قرآنی با استفاده از روش کتابخانه ای و منابع لغوی و تفسیری به ترجمه دقیق تر و مناسب تر أکثر

این مقاله با عنوان نقد ترجمه های معاصر قرآن کریم، مطالعه موردی سوره نبأ را با هدف تلاش برای تبیین مفاهیم صحیح قرآنی از زبان مبدأ به زبان مقصد به قدر طاقت بشری و تأثیر مثبت آن برمخاطبان قرآنی با استفاده از روش کتابخانه ای و منابع لغوی و تفسیری به ترجمه دقیق تر و مناسب تر آن همت گماشته است. شیوه کار در این پژوهش به این صورت است که با روش توصیفی- تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به روش فیش‌نگاری و با هدف دستیابی به ترجمه دقیق‌تر درصدد کنکاش در آسیب‌شناسی فنی-ادبی سه ترجمه مذکور است. نتیجه ی حاصل از این تحقیق نشان می دهد که : در مقایسه سه ترجمه ی ذکر شده ترجمه آقای فولادوند از مطابقت و شیوایی بهتری نسبت به سایر ترجمه ها با متن مقدس قرآن کریم را دارا می باشد و مناسب تربه نظرمی رسند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4122 - تحلیل مؤلفه های کارناوالی در مجموعۀ هوای تازه از احمد شاملو؛ با رویکرد به آراء باختین
رضا جلیلی پروین دخت مشهور

میخاییل باختین با نظریۀ منطق مکالمه فضای نوینی در حوزۀ رشته های ادبیات، زبان شناسی و جامعه شناسی پدید آورد. یکی از شاخصه های اصلی این نظریه، سخن کارناوالی است که بارزترین ویژگی آن، از بین بردن مرزبندی های رسمی پذیرفته شده، دگرگون ساختن و واژگونی مبادی غالب از سوی نهادها أکثر

میخاییل باختین با نظریۀ منطق مکالمه فضای نوینی در حوزۀ رشته های ادبیات، زبان شناسی و جامعه شناسی پدید آورد. یکی از شاخصه های اصلی این نظریه، سخن کارناوالی است که بارزترین ویژگی آن، از بین بردن مرزبندی های رسمی پذیرفته شده، دگرگون ساختن و واژگونی مبادی غالب از سوی نهادها و گفتمان های قدرت است. کارناوالیته با استفاده از ابزاری چون انتقاد، هجو، کنایه و تمسخر، مفاهیم و قوانین و ارزش های حاکم بر جامعه را به چالش می کشد و فضای تک صدایی را برهم می زند و جامعه ای چندآوایی، همراه با گفت وگوهای متنوع پدید می آورد. در شعر معاصر فارسی، احمد شاملو به عنوان چهره ای منتقد، در سروده هایش از جمله مجموعۀ هوای تازه به نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی جامعۀ تک صدایی و محدود زمان خود پرداخته و مبادی فرهنگ رسمی را به چالش کشیده و مرزبندی های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی معمول را درهم شکسته است. به این اعتبار، آنچه در مقالۀ حاضر بررسی و کاویده شده است، تطبیق توصیفی- تحلیلی موازین نظریۀ سخن کارناوالی باختین با رویکردهای انتقادی شاملو می باشد. به نظر می رسد شماری از مؤلفه های این نظریه همچون آمیختگی احساسات متناقض و بهره گیری از گروتسک، توجه به ابعاد زمینی حیات انسانی، درهم شکستن ارزش های رسمی و تحمیل شده به جامعه، نفی تک صدایی و ترویج چندصدایی با رویکردهای شاملو در مجموعۀ هوای تازه همخوانی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4123 - بازتاب وضعیت موقتی مهاجرت در زمان ـ مکان روایی رمان های مهاجران افغان
احمد خیالی خطیبی رقیه شعبانلویی

مفهوم مهاجرت به عنوان پدیده ای سیاسی ، اجتماعی در پدیدار های فرهنگی مهاجرانی نمود می یابد که بنا بر دلایلی به اجبار یا به اختیار ترک وطن گفته اند. بازتاب شرایط حاشیه ای و گسیختگی جغرافیایی و تداخل فرهنگی در جامعه میزبان در رمان های ادبیات مهاجرت به عنوان گونه ای ادبی با أکثر

مفهوم مهاجرت به عنوان پدیده ای سیاسی ، اجتماعی در پدیدار های فرهنگی مهاجرانی نمود می یابد که بنا بر دلایلی به اجبار یا به اختیار ترک وطن گفته اند. بازتاب شرایط حاشیه ای و گسیختگی جغرافیایی و تداخل فرهنگی در جامعه میزبان در رمان های ادبیات مهاجرت به عنوان گونه ای ادبی با صدایی حاشیه ای و معترض به وضعیت موجود کشور و متن واقعیت های مسلط بازنمون انتقادی اوضاع سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی کشور خواهد بود. جدایی جغرافیایی متن جامعه مهاجرت از متن واقعیت های کشور مبداء باعث گردیده تا در پدیده فرهنگی رمان های ادبیات مهاجرت با اعلام خودمختاری انتقادی این متون از متن واقعیت های اجتماعی جامعه مبداء و به تبع آن با درگیری موقتی متن جامعه مهاجر با جامعه میزبان ، پیامدهای زیرساختی در جامعیت محتوایی نمود یابد که در رمان های این گونه ادبی به کلیت شکلی در آمده است . لذا میدان واقعیت های مسلط جامعه ی مبداء و معضلات جامعه مهاجر با جامعه ی میزبان ، در جستار ادبی جان های از تن گسیخته ی جامعه مهاجر در روایت داستانی بحران هویتی رانده شده از وطن نه به عنوان مرجع الهام که به عنوان موضوع مورد تفکر نویسندگان مهاجر ، در کنش های شخصیت ها و ساحات زمان و مکان وقوع روایت در دنیای متن مورد بررسی قرار می گیرد . در این مقاله با توسل به استراتژی خواندن انتقادی جامعه شناسی ادبیات و نظریه میدان مکتب ساختارگرایی تکوینی، با نقد پاره ای از آثار رمان نویسان مطرح مهاجر افغان به بازتاب وضعیت موقتی مقوله ی مهاجرت در زمان- مکان روایی رمان های مهاجران افغان پرداخته می شود . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4124 - نقد ساختار گرایانه و تحلیل محتوایی اشعار ولی دشت بیاضی
لطیفه سلامت باویل

امروزه ساختار گرایی از شیوه های رایج در بررسی متون ادبی به شمار می آید ومنتقدین با استفاده از این شیوه متون را به عناصر سازنده آن تجزیه کرده و مورد نقد قرار می دهند. نقد ساختارگرایانه در حوزه ادبیات و زبانشناسی است. شیوه ای که در آن پدیده های جزیی در ارتباط با یک کل برر أکثر

امروزه ساختار گرایی از شیوه های رایج در بررسی متون ادبی به شمار می آید ومنتقدین با استفاده از این شیوه متون را به عناصر سازنده آن تجزیه کرده و مورد نقد قرار می دهند. نقد ساختارگرایانه در حوزه ادبیات و زبانشناسی است. شیوه ای که در آن پدیده های جزیی در ارتباط با یک کل بررسی می شوند. در این نوع نقد، بر ساخت اثر تاکید می شود وزندگی شاعر و مولف در حاشیه قرار می گیرد.دربخش اول این مقاله، اشعار ولی دشت بیاضی، یکی از شعرای مکتب وقوع در قرن ده، مورد نقد ساختارگرایانه قرار گرفته است و از آنجا که این نوع نقد رابطه تنگاتنگی با زبانشناسی ساختاری دارد عناصر ساختاری اشعار در سه سطح آوایی ، واژگانی و نحوی بررسی شده است . با نگاهی جامع می توان نتیجه گرفت که وسعت عملکرد شاعر در حوزه توازن آوایی بیش از توازن واژگانی و نحوی بوده است .در بخش دوم مقاله برای شناخت اندیشه های شاعر درون مایه های شعر به روش تحلیلی مورد بررسی قرار است. نگاهی به نتایج تحقیق در این قسمت مبین آن است که دشت بیاضی در اشعارش از مدایح مذهبی ، مفاهیم قرآنی و مفاخره بیش از سایر مفاهیم بهره جسته است و از آنجا که شاعر مکتب وقوع محسوب می شود درغزلیاتش درونمایه عشق را بیش ازدیگر موضوعات می بینیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4125 - واقع گرایی در شعر نو
احمد خیالی خطیبی تینا نیکنام

یکی از مباحث ادبی،بویژه در ضمن مطالب نقد ادبی،مسئله مکتب های مختلف ادبی با گرایش های فکری گوناگون است.این موضوع در شکل و شیوه ی جدید طبعا نتیجه ی افکار و اندیشه های نو می باشد.از جمله ی مکاتب مذکورواقع گرایییا همان رئالیسم است که بی شک ساختار فعلی آن از مغرب زمین به جاه أکثر

یکی از مباحث ادبی،بویژه در ضمن مطالب نقد ادبی،مسئله مکتب های مختلف ادبی با گرایش های فکری گوناگون است.این موضوع در شکل و شیوه ی جدید طبعا نتیجه ی افکار و اندیشه های نو می باشد.از جمله ی مکاتب مذکورواقع گرایییا همان رئالیسم است که بی شک ساختار فعلی آن از مغرب زمین به جاهای دگیر انتقال یافته و در مراکز علمی و آموزشی در رشته های گوناگون از جمله ادبیات،تدریس و درباره ی مسائل و مبانی آن بحث و گفتگو می شود و شاید بتوان رگه های آن را در آثار قرون گذشته و اقوام دیگر هم یافت.شیوه و اندیشه های این مکتب در دو قالب منثور و منظوم قابل بررسی است.در ایران در دهه های اخیر پژوهش هایی درباره ی شعر کلاسیک و دوره های گوناگون شعر فارسی و همچنین شعر نو انجام پذیرفته است که از آن جمله پژوهش هایی درباره ی شعر نو بر پایه ی دیدگاه های نو مانند مکتب رئالیسم یا واقع گرایی می باشد. با توجه به اینکه عمده ویژگی واقع گرایی،توصیف انسان به صورت موجود اجتماعی است و به عبارت دیگر جستجوی ریشه ی رفتار آدمی در شرایط اجتماعی می باشد، بنابراین صفات نیک و بد را ذاتی انسان نمی پندارند و بلکه آنها را محصول جامعه می شمارد.بر اساس مقاله ی حاضر به بررسی واقع گرایی در شعر معاصر بویژه شعر چهار شاعر(اخوان،شاملو،کسرایی،مصدق)و ذکر نمونه ایی از آنان با تجزیه و تحلیل مبانی واقع گرایی و برخی علل و نتایج آن،می پردازد.با توجه به مضمون و محتوای شعر این شاعران اینگونه می توان دریافت که تا حدودی به مانیفیست واقع گرایی پایبند بودند و ضمن جستجوی ریشه ی رفتار مردم جامعه در شرایط اجتماعی،وضعیت نامطلوب اجتماعرا نتیجه ی دیدگاه و رفتار و کردار ناپسند چرخانندگان آن می دانستند و می دانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4126 - تطبیق مؤلفه های ناتورالیسم با آثار صادق چوبک
لطیفه سلامت باویل فتانه قُملاقی

صادق چوبک نویسنده ای است که در داستان هایش به شرح زندگی اقشار فرودست جامعه می پردازد و با استفاده از زبان و لحن آنان واقعیت های زشت و تلخ حیات را با دقّت و جزئیات تمام بررسی می کند و در تصویرسازی خود دنیایی از انسان های مفلوک و واخورده را برای خواننده مجسم می کند که در أکثر

صادق چوبک نویسنده ای است که در داستان هایش به شرح زندگی اقشار فرودست جامعه می پردازد و با استفاده از زبان و لحن آنان واقعیت های زشت و تلخ حیات را با دقّت و جزئیات تمام بررسی می کند و در تصویرسازی خود دنیایی از انسان های مفلوک و واخورده را برای خواننده مجسم می کند که در برابر جبر زمانه راهی جز تسلیم ندارند . ناتورالیسم نظام کسانی است که طبیعت را بعنوان یک اصل اولیه قبول دارند و هر حادثه و رویدادی را به آن حمل می کنند ولی با گذشت زمانی اندک ، افراط در کار پیروان این مکتب موجب می شود هر سانسوری را که جامعه بر بخشی از مظاهر طبیعت و زندگی اعمال کرده بود در هم شکنند و از زشتی ها و فجایعی سخن بگویند که تا آن روز هیچ نویسنده ی ادبی در آثار خود نگفته بود . صادق چوبک نیز بعنوان نویسنده ی ناتورال از این هنجارگریزی بهره ها برده که در مقاله ی حاضر به بررسی توصیفی تحلیلی تأثیر ناتورالیسم بر آثار وی پرداخته شده است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4127 - مطالعه رئالیستی رمان های «شکر تلخ» و «گزنه» از جعفر شهری
اعظم لطفی ویدا وفایی

در این مقاله برآنیم که با معرفی سبک رئالیسم و ویژگی های آن، به مؤلفه های طرح شده در ساختار روایی رمان های رئالیستی دست یابیم. رئالیسم به منزلة نگرشی در هنر و ادبیات و روشی دقیق برای باز نمایی واقعیت در آثار هنری و ادبی است. در واقع رئالیست ها نگاه کاوشگرانة خود را دقیقا أکثر

در این مقاله برآنیم که با معرفی سبک رئالیسم و ویژگی های آن، به مؤلفه های طرح شده در ساختار روایی رمان های رئالیستی دست یابیم. رئالیسم به منزلة نگرشی در هنر و ادبیات و روشی دقیق برای باز نمایی واقعیت در آثار هنری و ادبی است. در واقع رئالیست ها نگاه کاوشگرانة خود را دقیقاً به دیدن مشکلات اجتماعی نظیر فقر، فحشا و محرومیت ها معطوف می دارند و مصداق ها و نمونه های آن را در برهه ای خاص از زمان و نیز مکانی خاص دستمایة نوشتن می کنند در این مقاله با بررسی دیدگاه ها و نظریه های متعدد راجع به سبک رئالیسم، مؤلفه های این سبک از جمله زاویه دید، مکان، زمان، توصیف، شخصیت پردازی و پیرنگ را در کتاب های "شکر تلخ" و "گزنه" از "جعفر شهری" مورد بررسی و ارزیابی قرار داده ایم . روش تحقیق در این پژوهش کیفی، بر مبنای هدف، توصیفی - تحلیلی و بر مبنای پیشینة پژوهش توسعه ای - ترویجی و روش گردآوری داده ها اسنادی - کتابخانه ای می باشد. از آن جا که سبک رئالیسم عرصة وسیعی از ادبیات معاصر و حتی برخی آثار کلاسیک را به خود اختصاص داده، لذا امید است تعمیق بیشتر بر روی این جنبش و بررسی آثار نویسندگانی چون "جعفر شهری " که درباره شان تا به امروز گامی جدی برداشته نشده است، راهی هموارتر برای علاقه مندان به رمان ها و مجموعه داستان های سبک رئالیسم باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4128 - فرانقد ادبی در آثار سیدمرتضی(ره)
محمد امین تقوی علی صابری

در مقاله ی حاضر، نگارنده با مطالعه ی آثار سیدمرتضی و همچنین کتابهایی که به بررسی چهره ی ادبی و نقدی او پرداخته اند وجهه ی فرانقدی او را مورد بررسی قرار داده است. مسئله ی فرانقد از جمله مباحثی است که به تازگی در مجامع نقدی با این عنوان، مطرح شده است. بررسی مجموعه ی آثار أکثر

در مقاله ی حاضر، نگارنده با مطالعه ی آثار سیدمرتضی و همچنین کتابهایی که به بررسی چهره ی ادبی و نقدی او پرداخته اند وجهه ی فرانقدی او را مورد بررسی قرار داده است. مسئله ی فرانقد از جمله مباحثی است که به تازگی در مجامع نقدی با این عنوان، مطرح شده است. بررسی مجموعه ی آثار سیدمرتضی نشان می دهد که سه اثر امالی، الشهاب و طیف الخیال او بیشترین قضایای نقدی ادبی را در خود جای داده اند و سیدمرتضی با تبیین برخی قضایای نقدی شایع در زمان خود و با بهره گیری از نظریات نظریه پردازان نقدی و ادبی از جمله جاحظ، ابن قتیبة، آمدی و ... در کتابهایشان، دانش نقدی خود را ارتقا داده است. او با بهره گیری از دانش خود در سایر زمینه ها از جمله کلام، فقه، تفسیر و ... در این وادی به نقد برخی از نظریات و قضایای نقدی حاضر در زمان خود اقدام نموده است. او تئوری های نقدی رایج در زمان خویش را نقد و بررسی کرده و تئوری هایی چون لفظ و معنی ، نقد بلاغی ، موازنه و برتری دادن شاعری بر دیگر شاعران (اسلوب مفاضله) و ... را مورد مطالعه قرار داده است. وی در این فرایند، ضمن تحلیل، بررسی و تفسیر آثار ادبی، گاهی خود در قضایای نقدی، نظریه پردازی کرده و گاهی نیز شیوه ی نقدی جدیدی را در نقد ادبی آثار پیشنهاد داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4129 - نماد و نمادگرایی در اشعار فریدون مشیری
شیوا امین اسکندری احمد خیالی خطیبی

نماد در قلمرو ادبیات و شعر از پیشینه طولانی و پرفراز و نشیب برخوردار است. نماد یا رمز معانی متنوعی دارد رمز عبارت از چیزی است که نماینده چیز دیگر باشد اما این نماینده بودن نه به علت شباهت دقیق میان دو چیز، بلکه از طریق اشاره مبهم یا رابطه‌ای اتفاقی و قراردادی است. یونگ أکثر

نماد در قلمرو ادبیات و شعر از پیشینه طولانی و پرفراز و نشیب برخوردار است. نماد یا رمز معانی متنوعی دارد رمز عبارت از چیزی است که نماینده چیز دیگر باشد اما این نماینده بودن نه به علت شباهت دقیق میان دو چیز، بلکه از طریق اشاره مبهم یا رابطه‌ای اتفاقی و قراردادی است. یونگ معتقد است زبان ناخودآگاه، زبان نمادهاست. ناخودآگاه بی‌پرده و برهنه با ما مشخص نمی‌گوید، بلکه همواره در جامعه‌ای از رمز و راز و در پوششی از نماد پنهان می‌شود. رمز و نماد در آثار ادبی اعم از نثر و نظم و با توجه به سبک آن آثار به طور چشمگیر یافت می شود که در این میان فریدون مشیری نیز همانند شعرای دیگر از این مسئله دور نبوده و با بهره گیری از نماد و نمادگرایی در اشعارش کلمات به ظاهر ساده را دارای محتوایی دو چندان کرده است. ازاین‌رو هدف از این پژوهش بررسی نماد و نمادگرایی در اشعار این شاعر معاصر است و در نهایت پاسخ به این سؤال که وی از چه نمادهایی بیشتر بهره برده است. وی علاوه‌بر طبیعت و گل و گیاه و آب و آتش در موضوعات دیگری از قبیل عرفان، شخصیت‌های اسطوره‌ای، قهرمانان و بزرگان دین و شعرا نیز از مقوله رمز و نماد به شیوه و روش خاص خود و به زیبایی تمام بهره جسته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4130 - بررسی مفهوم مذهب از دیدگاه کالوینیسم در دو داستان کوتاه "گودمن برون جوان" و "نقاب سیاه کشیش" اثر ناتانائیل هاثورن
فاطمه عزیزمحمدی

در این پژوهش دو داستان کوتاه گودمن برون جوان و نقاب سیاه کشیش اثر ناتانائیل هاثورن[1] با بررسی مفهوم مذهب، گناه و رستگاری براساس دیدگاه کالوینیسمهمچون تباهی مطلق، انتخاب قطعی، لطف اجباری، جبران مشروط، مداومت پرهیزگاران ارزیابی و تبیین می‌شود. همچنین دیدگاه نظریه جان کال أکثر

در این پژوهش دو داستان کوتاه گودمن برون جوان و نقاب سیاه کشیش اثر ناتانائیل هاثورن[1] با بررسی مفهوم مذهب، گناه و رستگاری براساس دیدگاه کالوینیسمهمچون تباهی مطلق، انتخاب قطعی، لطف اجباری، جبران مشروط، مداومت پرهیزگاران ارزیابی و تبیین می‌شود. همچنین دیدگاه نظریه جان کالونرا در ارتباط با حوزه ادبی و چگونگی استفاده از آن برای شرح آثار ناتانائیل هاثورن را روشن می‌نماید. چارچوب نظری که برای این تحقیق در نظر گرفته شده است بررسی مفاهیم کالوینیسم بر دو داستان کوتاه هاثورن، گودمن برون جوان و نقاب سیاه کشیش است. همچنین این تحقیق می‌کوشد که به دو سوال بسیار مهم و اساسی پاسخ گوید. نخستین سوال بررسی کامل مفهوم کالوینیسم و چگونگی پیدایش آن و دومین سوال این است که چگونه می‌توان کالوینیسم را در داستان‌های کوتاه مذکور هاثورن به طور عملی به کار برد. در نهایت، این تحقیق به نتایج و اهدافی که ذکر می‌شود دست یافته است. این تحقیق در واقع نوعی مطالعه دقیق‌تر دو داستان کوتاه هاثورن در دو بعد تئوری و عملی است. ابتدا در بخش تئوری تاریخچه‌ای دقیق و کلی از مذهب کالوینیسم و چگونگی تشکیل این مذهب ارائه گردیده و سپس به بررسی جایگاه هاثورن به عنوان نویسنده‌ای مذهبی در آثار وی پرداخته شده است. در بخش عملی، مفاهیم کالوینیسم آثار مذهب کالوینیسم را در جامعه پیوریتن بر داستانهای کوتاه هاثورن تبیین و موشکافانه نقش نیو انگلند بعنوان محیط اصلی داستانهایش بررسی شده است. حاصل پژوهش نشان می‌دهد که هاثورن در بیشتر داستانهایش چه کوتاه و چه بلند از این موضوع استفاده کرده است و مفهوم کالوینیسم نه تنها می‌تواند آثار هاثورن را تبیین، بلکه می‌تواند جنبه‌های تاریک پیوریتنیسم را شفاف سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4131 - تحلیل کاربردی ارسال‌المثل در شعر صائب تبریزی
اشرف شیبانی اقدم ژاله کریمی کیوی

شعر و مثل همواره کارکردی دو طرفه دارند؛ ارسال‌المثل، از ارکان مهم ادبیات به شمار می‌رود که شاعران و نویسندگان در اشعار خود برای شیرینی کلام به سبب روانی الفاظ و روشنی مفاهیم و معانی و وضوح ‌بخشی بیشتر به حقیقت و اثبات سخن، از آن بهره جسته و با بیان آن هنرمندی و توانایی أکثر

شعر و مثل همواره کارکردی دو طرفه دارند؛ ارسال‌المثل، از ارکان مهم ادبیات به شمار می‌رود که شاعران و نویسندگان در اشعار خود برای شیرینی کلام به سبب روانی الفاظ و روشنی مفاهیم و معانی و وضوح ‌بخشی بیشتر به حقیقت و اثبات سخن، از آن بهره جسته و با بیان آن هنرمندی و توانایی خود را در شعر نشان داده‌اند. از مهم‌ترین مباحث زبان‌شناسی در حوزة سبک شناسی کاربردی، کنش گفتار است. در این مقاله مطالعة جنبه‌های کاربردشناسی زبان که یکی از ابزارهای علمی تحلیل گفتار است؛ بر طبق نظرات جان سرل[1]، زبان‌شناس آمریکایی بررسی می‌شود و غزل‌های صائب تبریزی را در حیطة کاربردشناسی و نوع کنش‌های گفتاری تبیین می‌کند. این مقاله برگرفته ‌از پایان نامة کارشناسی ارشد پژوهشگر است. یکی از دستاوردهای این پژوهش آن است که مقولات سبک‌شناسی کاربردی را به صورت عملی و از طریق طبقه‌بندی کنش‌های گفتاری و جنبه‌های کاربردی آن تحلیل و توصیف می‌کند که چارچوبی روشن برای در نظر گرفتن تفاوت‌های کنش‌ها در ارسال‌المثل‌های صائب است و نگرش او را به دنیای پیرامونش آشکارمی‌سازد که از طریق پاره‌گفتارهای گوناگون حامل پیام و مضمون‌هایی است که وجهه‌های اجتماعی افراد را در زبان تعاملی خود نشان می‌دهد. 3- John searl تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4132 - بررسی تطبیقی مولفه‌های رمانتیسم در سروده‌های «احمد شاملو» و «نزار قبانی»
شیما صادقی بنیس معصومه صادقی

در پس کاوش های ادبی هر ملل، جدا از بازتاب شعر و ادب بر مردمان یک جامعه به طور خاص، درهم تنیدن افکار ادبی و اندیشه های شعری شاعران بر دیگر ملل جهان نیز از جمله شگفتی های ادبیات بوده که کشف این فرآیند تأثیر و تأثر و اشتراک و افتراق بر عهده ادبیات تطبیقی است. در این جستار أکثر

در پس کاوش های ادبی هر ملل، جدا از بازتاب شعر و ادب بر مردمان یک جامعه به طور خاص، درهم تنیدن افکار ادبی و اندیشه های شعری شاعران بر دیگر ملل جهان نیز از جمله شگفتی های ادبیات بوده که کشف این فرآیند تأثیر و تأثر و اشتراک و افتراق بر عهده ادبیات تطبیقی است. در این جستار به شیوه توصیفی- تحلیلی، بن مایه های مکتب رمانتیسم در نگاه شعری احمد شاملو شاعر معاصر ایرانی و نزار قبانی شاعر معاصر عرب، بررسی شده است. تخیل، بازگشت به طبیعت، فردگرایی، عشق و مرگ اندیشی برخی از مهم ترین مولفه های مکتب رمانتیسم است که در این جستار در شعر دو شاعر یادشده تطبیق شده اند. یافته های تحقیق نشان می دهد یکی از اشتراکات شعری دو شاعر تخیل سرشار و آشکارشان است که در این میان نزار در تصویرسازی و کاربست تکنیک ها و روساخت شعری موفق تر بوده و شاملو نیز در ژرف ساخت و استفاده از تخیل در بیان معانی و مضامین گوناگون بشری توانایی بیشتری داشته است. از دیگر شاخص های رمانتیسم در شعر آنان پرداختن به شعر طبیعت و تلفیق دوست داشتن با بازگشت به طبیعت است، البته دوست داشتنی که شاملو از طبیعت می آموزد دوست داشتن تمام بشریت است، اما نزار طبیعت را موجب نزدیک شدن به معشوق خویش می داند؛ به عبارت دیگر شاعرایرانی در رویارویی با طبیعت، نگاهی فراجزئی و جهان شمول و شاعر عرب نگاهی جزئی و شخصی دارد. همچنین فردگرایی و اهتمام به خویشتن و یا به نوعی کشف خویش، در سروده های این دو شاعر به وضوح دیده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4133 - نقد و بررسی ترجمة کتاب سبک ‏شناسی
زهرا سادات طاهری قلعه‌نو

این مقاله به بررسی و نقد ترجمة کتاب سبک شناسی نوشتة پل سیمپسون می پردازد که نسرین فقیه ملک مرزبان آن را به فارسی ترجمه و انتشارات دانشگاه الزهرا منتشر کرده است. سیمپسون در این کتاب با رویکرد تازه ای به سبک شناسی نگریسته است. در این مقاله ترجمة کتاب را از چهار منظر نقد ظ أکثر

این مقاله به بررسی و نقد ترجمة کتاب سبک شناسی نوشتة پل سیمپسون می پردازد که نسرین فقیه ملک مرزبان آن را به فارسی ترجمه و انتشارات دانشگاه الزهرا منتشر کرده است. سیمپسون در این کتاب با رویکرد تازه ای به سبک شناسی نگریسته است. در این مقاله ترجمة کتاب را از چهار منظر نقد ظاهری و صوری، ساختاری، محتوایی و زبانی بررسی می کنیم. در نقد ظاهری و صوری به وزن، حجم و قطع کتاب، صفحه آرایی، نمودارها، قلم و اندازة حرف ها، صحافی و شیرازه بندی، جنس کاغذ و جلد، طرح جلد و پشت جلد می پردازیم و در نقد ساختاری نظام طبقه بندی خاص کتاب؛ در نقد محتوایی ویژگی های ترجمه و در نقد زبانی نشانه های سجاوندی یا ویرایشی، کاربرد فعل اشتباه، حرف اضافه و ضمیر، دوگونه نویسی، ضبط صورت غیررایج اعلام را بررسی می کنیم. ارزیابی محتوایی بیشتر معطوف به بررسی دقت و صحت ترجمه و معادل گزینی ها است. وجود اشکالات ویرایشی و نگارشی، ضعف در معادل گزینی ها، دوگونه نویسی و در موارد بسیاری عدم ترجمه از نقاط ضعف این کتاب است. کتاب سبک شناسی افق های فکری جدیدی پیشِ روی خوانندگان فارسی زبان می گشاید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4134 - بررسی اثر گردشگری بر رشد اقتصادی ایران (در سالهای 1368-1387)
حسین شریفی رنانی مریم صفایی شکیب مصطفی عمادزاده

وابستگی به درآمد نفت یکی از ویژگیهای برجسته اقتصاد ایران است که این میزان در سه دهه گذشته افزایش یافته است. با آنکه ذخایر نفتی ایران بسیار غنی است ولی در سالهای نه چندان دور به پایان خواهد رسید. لذا،اهمیت صنعت گردشگری در ایران،به ویژه در دهه های آینده که امکانات کشور از أکثر

وابستگی به درآمد نفت یکی از ویژگیهای برجسته اقتصاد ایران است که این میزان در سه دهه گذشته افزایش یافته است. با آنکه ذخایر نفتی ایران بسیار غنی است ولی در سالهای نه چندان دور به پایان خواهد رسید. لذا،اهمیت صنعت گردشگری در ایران،به ویژه در دهه های آینده که امکانات کشور از درآمدهای نفتی محدودتر خواهد شد بر کسی پوشیده نیست.امروزه بیشتر کشورهای جهان در رقابتی نزدیک و تنگاتنگ در پی بهره گیری از مزایای اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و به ویژه دریافت سهم بیشتری از درآمد و بالا بردن سطح اشتغال ناشی از صنعت گردشگری در کشور خود هستند. در این پژوهش به بررسی صنعت گردشگری بر رشد اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد خودتوضیحی با وقفه گسترده (ARDL) و با بهره گیری از داده های فصلی در دوره 1387-1368 پرداخته ایم.نتایج این پژوهش نشان می دهد که سرمایه گذاری سرانه در بخش گردشگری و همچنین ورود سرانه گردشگران به کشور اثر معناداری بر رشد اقتصاد ایران دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4135 - شناسایی بخش‌های کلیدی در صنعت گردشگری ایران (بر مبنای مدل داده- ستانده)
محمدرضا فرزین ابتهال زندی مرجان عبدی نیلوفر عباس پور

امروزه تخصیص بهینه منابع به بخش های کلیدی و سودآور اقتصادی بر حسب اولویت ها در روند توسعه اقتصادی و دستیابی به رشد پایدار مقوله ای اجتناب ناپذیر و ضرورتی اساسی محسوب می شود. شناسایی بخش های کلیدی ضمن جلوگیری از پراکندگی سرمایه گذاری ها منجر به هدفمند شدن فعالیت های اقتص أکثر

امروزه تخصیص بهینه منابع به بخش های کلیدی و سودآور اقتصادی بر حسب اولویت ها در روند توسعه اقتصادی و دستیابی به رشد پایدار مقوله ای اجتناب ناپذیر و ضرورتی اساسی محسوب می شود. شناسایی بخش های کلیدی ضمن جلوگیری از پراکندگی سرمایه گذاری ها منجر به هدفمند شدن فعالیت های اقتصادی و اولویت گذاری مناسب در تخصیص منابع محدود می شود. صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین فعالیت های خدماتی دارای زیر بخش‌های متنوعی است که هر یک نقشی اساسی در فعالیت های رشد اقتصادی ایفا می کنند. این مقاله در پی آن است تا با استفاده از جدول داده- ستانده مربوط به سال ۱۳۸۵، بخش های کلیدی صنعت گردشگری را شناسایی و میزان اثرگذاری هر یک را در اقتصاد ملّی تعیین نماید. طبق یافته های این پژوهش، بر اساس معیار کشش تولید و سرمایه گذاری در بخش های کلیدی صنعت گردشگری شامل خدمات حمل‌ونقل جاده ای مسافر، خدمات حمل‌ونقل ریلی و خدمات حمل‌ونقل آبی و خدمات کتابخانه ای و موزه ها، در تحقق رشد اقتصادی و افزایش تولید کشور نقش محوری دارند. مطابق کشش اشتغال و درآمد، توسعه ی بخش‌ خدمات حمل‌ونقل آبی در صنعت گردشگری کشور به عنوان بخش کلیدی اقتصاد مناسب به نظر می رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4136 - تأثیر توسعه گردشگری بر رشد اقتصادی(مقایسه ایران وکشورهای منتخب)
حسین میرزایی ساناز جلیلی

صنعت گردشگری مجموعه‌ای پیچیده از خدمات گوناگون است که سرمنشأ بسیاری از آنها در رشد و توسعة اقتصاد ملی (زیربنایی و روبنایی) می‌باشد. مجموعة این صنعت پیچیده، فرصت‌های اشتغال گوناگونی را در بخش‌های مختلف ایجاد می‌کند و به طور مستقیم می‌تواند در تولید و تجارت دیگر خدمات (نظ أکثر

صنعت گردشگری مجموعه‌ای پیچیده از خدمات گوناگون است که سرمنشأ بسیاری از آنها در رشد و توسعة اقتصاد ملی (زیربنایی و روبنایی) می‌باشد. مجموعة این صنعت پیچیده، فرصت‌های اشتغال گوناگونی را در بخش‌های مختلف ایجاد می‌کند و به طور مستقیم می‌تواند در تولید و تجارت دیگر خدمات (نظیر حمل و نقل، هتلداری و ...) تأثیر بگذارد. در این تحقیق به بررسی آماری تأثیر توسعه گردشگری بر رشد تولید ناخالص داخلی (مقایسه ایران وکشورهای منتخب¬) از طریق برآورد به روش داده¬های تابلویی، در دو آزمون اول و دوم کشورهای منتخبی از خاورمیانه عبارت بودند از: پاکستان¬، ترکیه¬، ایران¬، عربستان¬، امارات، کویت، لبنان، اردن، مصر و قطر که در بازه زمانی2008-1995 مورد آزمون واقع شدند. و برای پنج کشور صادرکننده نفت از کشورهای منتخب شامل ایران، عربستان، امارات، کویت و قطر از متغیر دامی استفاده نمودیم. در هر چهار آزمون با توجه آماره¬های مورد محاسبه استفاده از روش اثرات ثابت کارایی بیشتری داشت. آزمون فرضیه اول بیانگر این بود که "توسعه صنعت گردشگری تأثیر مثبتی بر رشد تولید ناخالص داخلی در کشورهای منطقه خاورمیانه دارد." که با توجه به این نکته که ضریب دریافتیهای ناشی از گردشگری و ضریب تعداد گردشگر وارد شده به کشور در هر چهار آزمون مثبت و معنی¬دار بودند بنابراین این فرضیه تایید می¬گردد. همچنین با توجه به این نکته که هم ضریب دریافتیهای حقیقی ناشی از گردشگری و هم ضریب تعداد گردشگر ورودی در هر دو آزمونی که از متغیر مجازی استفاده شد برای کشورهای صادرکننده نفت کمتر از کشورهای وارد کننده نفت در منطقه خاورمیانه می¬باشد، فرضیه "درکشورهای صادرکننده نفت صنعت گردشگری اثرکمتری روی رشد اقتصادی دارد" نیز تایید می¬گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4137 - بررسی نقش بازار در تخصیص بهینه منابع آب
منوچهر جفره سعیده علیزاده

هدف مقاله حاضر بررسی شکل گیری بازار در تخصیص بهینه منابع آب است.با مطالعاتی که بر اساس کارکردهای بازار آب در ایران و جهان صورت گرفته است می توان گفت:بازار هخای آب عموما در شرایطی که مازاد تقاضا برای آب وجود داشته باشد تشکیل شده اند.ملی بودن منابع آب مانع تشکیل بازارهای أکثر

هدف مقاله حاضر بررسی شکل گیری بازار در تخصیص بهینه منابع آب است.با مطالعاتی که بر اساس کارکردهای بازار آب در ایران و جهان صورت گرفته است می توان گفت:بازار هخای آب عموما در شرایطی که مازاد تقاضا برای آب وجود داشته باشد تشکیل شده اند.ملی بودن منابع آب مانع تشکیل بازارهای آب نشده است .تفکیک مالکیت آب از زمین جز شرایط لازم تشکیل بازارهای آب می باشد.در قانون سوم توسعه اقتصادی-اجتماعی کشور ( ماده 106) و مستندات اجرایی ماده 17 قانون چهارم توسعه و ماده 142 قانون پنجم برنامه توسعه بر لزوم تقویت بازارها ی محلی آب و تسهیل مبادلات تاکید شده است.به علاوه بر اساس قانون تشویق سرمایه گذاری در طرح های آب نیز مجوز فروش آب به قیمت توافقی به سرمایه گذار داده شده است.به منظور افزایش کارایی مصرف آب،افزایش درآمد زارعین،کاهش ریسک درآمد زارعین ،افزایش سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنعت آب کشور ،افزایش مشارکت مردم در مدیریت منابع آب و کاهش هزینه های دولت در مدیریت و توزیع منابع آب شایسته است تشکیل و تقویت بازارها ی آب مورد توجه ساستگذاران صنعت آب و بخش کشاورزی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4138 - بررسی روش‌های تأمین مالی پروژه‌ها در بخش بالادستی صنعت نفت ایران
ابراهیم عباسی سید ایمان مصطفوی

چکیده این پژوهش تلاشی در جهت معرفی یک روش تأمین مالی مناسب در بخش بالادستی صنعت نفت ایران می‌باشد، به این منظور در جهت انتخاب روش‌های مناسب تأمین مالی پروژه‌ها در صنعت مزبور با توجه به قوانین و ساختارهای سیاسی و بررسی موانع موجود و ارائه راهکارهایی جهت مرتفع نمودن آن أکثر

چکیده این پژوهش تلاشی در جهت معرفی یک روش تأمین مالی مناسب در بخش بالادستی صنعت نفت ایران می‌باشد، به این منظور در جهت انتخاب روش‌های مناسب تأمین مالی پروژه‌ها در صنعت مزبور با توجه به قوانین و ساختارهای سیاسی و بررسی موانع موجود و ارائه راهکارهایی جهت مرتفع نمودن آن‌ها، سه گزینه امتیازی، مشارکت در تولید و بیع متقابل مورد بررسی قرارگرفته و با استفاده از مدل سلسله مراتبی (AHP) باهم مقایسه شده و در راستای آن، مباحث مرتبط با موضوع تشریح گردیده است. معیارهای تصمیم‌گیری برای انعقاد قراردادها در بخش بالادستی صنایع نفت و گاز به دو دسته کلی زیر تقسیم‌بندی شده‌اند:معیارهای قبل از عقد قرارداد، معیارهای درون قرارداد. جهت مقایسه سه نوع روش قرارداد طی سه مرحله تکمیل پرسشنامه توسط افراد متخصص و صاحب‌نظر در صنعت نفت و به‌کارگیری نرم‌افزار EC از معیارهای درون قرارداد استفاده گردیده است و برای انتخاب آن‌ها به روش علمی دلفی عمل شده است. این مقاله نشان می‌دهد که میزان ارجحیت تصمیم گیران برای روش‌های تأمین مالی در میادین مستقل و برای روش‌های بیع متقابل، مشارکت در تولید و امتیازی به ترتیب ۳/۶۳ ، ۴/۲۵ و ۲/۱۱ بوده و درمیادین مشترک ۴۵ ، ۴۹ و ۶ می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4139 - عوامل موثر بر تقاضای گردشگری در ایران
تیمور محمدی مجتبی کریمی نگین نجارزاده معصومه شاه کرم اوغلی

با توجه به اهمیت درامد توریسم برای اقتصادهای فعلی در سطح جهان ،تحلیل تقاضای گردشگری و برآورد تابع تقاضای ان از اهمیت وافر برخوردار است.لذا در این مطالعه ضمن یررسی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری به طور نظری بر اساس مدل تعدیل جزئی توابع کوتاه مدت و بلند مدت تقاضای توریسم در أکثر

با توجه به اهمیت درامد توریسم برای اقتصادهای فعلی در سطح جهان ،تحلیل تقاضای گردشگری و برآورد تابع تقاضای ان از اهمیت وافر برخوردار است.لذا در این مطالعه ضمن یررسی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری به طور نظری بر اساس مدل تعدیل جزئی توابع کوتاه مدت و بلند مدت تقاضای توریسم در ایران مورد برآورد قرار می گیرد.دوره مورد برآورد سالهای 1370-88 می باشد که به وسیله روش OLS تخمین ضرایب صورت گرفته است.نتایج حکایت از معنا داری تاثیر تولید ناخالص ملی جهانی و نرخ ارز حقیقی می باشد.کشش کوتاه مدت و بلند مدت تقاضای گردشگری نسبت به شاخص قیمت 0.59 و0.72 محاسبه شده است.از جمله نتایج این تحقیق عدم تاپیر هزینه حمل و نقل و تاثیر معنا دار تعداد گردشگران وارد شده به ایران و تولید ناخالص ملی جهانی و نرخ ارز حقیقی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4140 - عوامل مؤثر بر صنعت گردشگری در منطقه مرکز، جنوب و غرب آسیا
نارسیس امین رشتی فاطمه فهیمی فر ابراهیم صیامی عراقی

قاره اسیا از دیر باز به دلیل برخورداری از تاریخ کهن و گونه های طبیعی متنوع خاص خود،جهانگردان را از سراسر دنیا به سوی خود جذب کرده است،اما به دلیل ناامنی در مناطق مختلف آن از قبیل جنگهای داخلی و خارجی،تروریسم،نبود امکانات مناسب در ارائه خدمات به جهانگردان،محدودیتهای گونا أکثر

قاره اسیا از دیر باز به دلیل برخورداری از تاریخ کهن و گونه های طبیعی متنوع خاص خود،جهانگردان را از سراسر دنیا به سوی خود جذب کرده است،اما به دلیل ناامنی در مناطق مختلف آن از قبیل جنگهای داخلی و خارجی،تروریسم،نبود امکانات مناسب در ارائه خدمات به جهانگردان،محدودیتهای گوناگون در خصوص،تعصبهای قومی و قبیله ای و غیره همواره سهم اندکی از گردشگری جهانی را به خود اختصاص داده است. به رغم وجود تمرکز ذخایر عظیم نفت و گاز در برخی از کشورهای این منطقه و وجود درآمدهای بالا در این حوزه،صنعت گردشگری در این منطقه مغفول مانده و توجه شایسته و درخور به آن نشده است.این مقاله قصد دارد عوامل موثر برگردشگری منطقه جنوب،غرب و مرکز آسیا را مورد مطالعه قرار داده و همچنین با توجه به شرایط جهانی و درگیریهای اخیر نظامی در منطقه،این اثرها را بر صنعت گردشگری تحلیل کند.علاوه بر هدف های یاد شده ،هدف مهم دیگر این مقاله بررسی اثر جاذبه های طبیعی مانند انقراض گونه های گیاهان ،پرندگان،پستانداران و ماهیان بر جذب گردشگر است.در این جا روش داده های تابلویی در دوره زمانی 1995-2008 استفاده شده است.از نتایج این پژوهش می توان به عوامل ناامنی و عدم ثبات در منطقه جغرافیایی مانند جنگ اشاره کرد که بر میزان آمار گردشگر اثر منفی گذاشته و عوامل ایجاد کننده اکوتوریسم می تواند اثر مثبت بر تعداد گردشگران داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4141 - بررسی تأثیر سرمایه‌گذاری بر ارزش افزوده صنعت گردشگری در چارچوب اقتصاد منطقه‌ای: مطالعه موردی استان خراسان رضوی
هادی رفیعی دارانی مهسا بهرامی نسب جواد براتی فاطمه رحمانی

10.30495/fed.2024.709346

چکیده امروزه صنعت گردشگری یکی از پایه های اصلی و استوار اقتصاد جهان است که با ایجاد بالاترین میزان ارزش افزوده به صورت مستقیم و غیرمستقیم می تواند سایر فعالیت های اقتصادی و فرهنگی را تحت تأثیر قرار دهد. صنعت گردشگری در استان خراسان رضوی قابلیت برنامه ریزی و استفاده از أکثر

چکیده امروزه صنعت گردشگری یکی از پایه های اصلی و استوار اقتصاد جهان است که با ایجاد بالاترین میزان ارزش افزوده به صورت مستقیم و غیرمستقیم می تواند سایر فعالیت های اقتصادی و فرهنگی را تحت تأثیر قرار دهد. صنعت گردشگری در استان خراسان رضوی قابلیت برنامه ریزی و استفاده از سرمایه های داخلی و خارجی استان را برای توسعه این بخش و رشد تولید و ایجاد ارزش افزوده و افزایش اشتغال و منابع درآمدی در منطقه، دارا است. هدف این مطالعه بررسی میزان ارزش افزوده ایجادی فعالیت های اصلی گردشگری استان (هر یک از 12 بخش گردشگری) است. ضمن اینکه بررسی میزان تأثیرگذاری سرمایه گذاری بر ارزش افزوده صنعت گردشگری به صورت مستقیم و غیر مستقیم از دیگر اهداف مطالعه است. بدین منظور از جدول داده ـ‌ ستانده ‌بروز رسانی ‌شده‌ استان‌ خراسان ‌رضوی مربوط به سال 1397 ‌استفاده ‌شده‌ است. نتایج با درنظر گرفتن 2 سناریو (سرمایه گذاری متناسب در تمامی بخش های اقتصادی صنعت گردشگری بصورت یکجا، و سرمایه گذاری در هر یک از بخش های اقتصادی صنعت گردشگری بصورت مجزا) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد چنانچه سرمایه گذاری در همه بخش های گردشگری، به صورت هم زمان 100 میلیارد ریال -در کل معادل 1200 میلیارد ریال- افزایش یابد (به عنوان سناریوهای تحلیلی)، 7/851 میلیارد ریال بر میزان ارزش افزوده ی فعالیت های اقتصادی استان افزوده خواهد شد؛ که از این میزان 5/95 درصد از خلق ارزش افزوده، به صورت مستقیم مربوط به بخش های 12 گانه ی صنعت گردشگری است. بیشترین اثر مستقیم سرمایه گذاری در خلق ارزش افزوده، مربوط به بخش "عمده فروشی و خرده فروشی" و پس از آن مربوط به "بخش های هنر، سرگرمی و تفریح" و "خدمات آژانس مسافرتی" می باشد. همچنین اگر 100 میلیارد ریال سرمایه گذاری در هریک از بخش های گردشگری نیز بصورت مجزا انجام گیرد، بیشترین خلق ارزش افزوده مستقیم، در بخش "هنر، سرگرمی و تفریح"، صورت می گیرد. سرمایه گذاری بر تشکیل گروه ها و مؤسساتی در سطح استان برای تولید، تبلیغ و راه اندازی فعالیت های مختلف هنری، تفریحی و ورزشی، سرمایه‌گذاری در طراحی بسته‌های سفر در موضوعات خاص در حوزه خدمات آژانس مسافرتی و خدمات دهی در بخش اقامت (تأمین جا) بر اساس ذائقه و سلیقه مسافران از مهمترین پیشنهادات این پژوهش بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4142 - شهیدصدر و عقل گرایی
عماد طیبی محمدمهدی مشکاتی

عقل‌گرایی در تقابل با تجربه‌گرایی، به معنای اعتقاد به معارف و قضایای پیشینی است. شهید صدر در دو کتاب فلسفتنا و الاسس المنطقیه للاستقراء تحلیل دقیقی از دیدگاه‌های معرفت‌شناختی بهخصوص در زمینه نزاع عقل‌گرایی-تجربه‌گرایی به عمل آورده است. ایشان مکتب معرفت‌شناختی خود را به أکثر

عقل‌گرایی در تقابل با تجربه‌گرایی، به معنای اعتقاد به معارف و قضایای پیشینی است. شهید صدر در دو کتاب فلسفتنا و الاسس المنطقیه للاستقراء تحلیل دقیقی از دیدگاه‌های معرفت‌شناختی بهخصوص در زمینه نزاع عقل‌گرایی-تجربه‌گرایی به عمل آورده است. ایشان مکتب معرفت‌شناختی خود را به عنوان مکتب ذاتی معرفی می‌کند که در اعتقاد به معارف پیشینی همسو با عقل‌گرایان بوده و قائل به فطری بودن اصل امتناع تناقض است، همچنین احکام ریاضی را با دیدگاهی رئالیستی و مبتنی بر نظریه انتزاع بدیهی و فطری می‌داند؛ اما در بحث از علیت، با بیان تمایز علیت عقلی و تجربی حکم بر محتمل دانستن علیت به مفهوم عقلی کرده و همچنین بدیهی بودن اصل اولیه استقراء یا همان اصل عدم مداومت تکرار را نمی‌پذیرد و از عقل‌گرایان ارسطویی فاصله می‌گیرد. با وجود اختلاف شهید صدر در برخی اصول بدیهی و سیر معرفت شناختی با عقل گرایان اما در کل او یک مبناگرای عقلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4143 - وجه هرمنوتیک زبان در اندیشه هایدگر و امکان گذار از طرح سوبژکتویستی شناخت
امیر صمصامی جهانگیر مسعودی

هایدگر از جمله فیلسوفانی است که در فلسفة خود بیش‌ترین کوشش‌ها را در جهت گذار از طرح معرفت‌شناختی سوبژکتیویسم به انجام رسانده است. او مساعی خود در باب این مسئله را از وجوه گوناگونی ‌پی‌گیری کرده است. این مقاله اما به طور خاص درصدد است تا چگونگی گذار هایدگر از سوبژکتیویسم أکثر

هایدگر از جمله فیلسوفانی است که در فلسفة خود بیش‌ترین کوشش‌ها را در جهت گذار از طرح معرفت‌شناختی سوبژکتیویسم به انجام رسانده است. او مساعی خود در باب این مسئله را از وجوه گوناگونی ‌پی‌گیری کرده است. این مقاله اما به طور خاص درصدد است تا چگونگی گذار هایدگر از سوبژکتیویسم را از منظر زبان و در اندیشة متقدم و متأخر او بررسی کند. از همین‌رو، نخست مؤلفه‌های اصلی طرح سوبژکتیویستی شناخت را بررسی و تحلیل خواهیم کرد؛ سپس به کمک بصیرت‌هایی که هایدگر در آثار خود در مورد زبان به دست داده است، هم‌چون در نظر گرفتن زبان به عنوان یک اگزیستنسیال برای دازاین، بازتعریف مفاهیمی چون حقیقت به‌مثابه ناپوشیدگی و لوگوس به‌مثابه گفتار، و هم‌چنین تاکید بر نسبت میان زبان و وجود که به نحو تاریخی تعین می‌یابد، می‌کوشیم مدعای خود را موجه سازیم. مدعا آن است که طرح معرفت‌شناختی سوبژکتیویسم که شناخت را صرفاً بر اساس فعالیت محض سوبژکتیویته تبیین می‌کند و از وجه هرمنوتیک زبان و نقش آن در گشایش، انکشاف و شناخت‌پذیر کردن موجودات غفلت می‌ورزد نمی‌تواند تصویری درست از نحوة دسترسی انسان به جهان به دست دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4144 - عقل و نقش آن در فهم نصوص دینی با نگاهی به اندیشه های شیخ مفید و غزالی
امیر توحیدی مهناز طاهرقلی

ارتباط بین عقل و دین از جمله مسائلی است که متفکران اسلامی از دیرباز با امعان نظر به آن پرداخته اند. جستار حاضر این موضوع را از منظر غزالی و شیخ مفید به عنوان دومتکلّم و متفکّر بزرگ اسلامی بررسی می کند. نتایج به دست آمده در نوشته های غزالی مبین آن است که وی معانی چهارگان أکثر

ارتباط بین عقل و دین از جمله مسائلی است که متفکران اسلامی از دیرباز با امعان نظر به آن پرداخته اند. جستار حاضر این موضوع را از منظر غزالی و شیخ مفید به عنوان دومتکلّم و متفکّر بزرگ اسلامی بررسی می کند. نتایج به دست آمده در نوشته های غزالی مبین آن است که وی معانی چهارگانه ای برای عقل ذکر کرده است که عبارتند از عقل نظری و عملی و عقل اکتسابی و غریزی. در نزد غزالی علوم دینی بر علوم عقلی برتری دارد و شرع را بر عقل مقدم می شمارد. و معتقد است که عقل در طلب معرفت ذات الهی ناتوان است. اما شیخ مفید، متکلمی عقل بنیاد است که از راه احتجاجات عقلی، به تبیین گزاره های کلامی و فقهی می پردازد و اندیشمندان را به سوی ایمان استدلالی فرا می خواند. در نظر او، عقل به عنوان منبعی در جهت دفاع از آموزه های وحیانی به حساب می آید. وی علاوه بر بهره مندی از عقل در مباحث کلامی، در مباحث نقلی نیز، مطابقت و مخالفت مفاد حدیث با عقل را ملاک صحّت و سقم حدیث می داند. از آنجا که مفید فهم حدیث را منوط به توجّه دقیق و عمیق عقلانی می داند، با اصحاب حدیث ، به عنوان جریانی ظاهرگرا به مخالفت پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4145 - بررسی مبانی فضایل فکری با تاکید بر آراء لیندا زگزبسکی
فرخنده دیسناد سیدجلال هاشمی سیدمنصور مرعشی مسعود صفایی مقدم

فضایل فکری ویژگی‌های پایدار نفس هستند که در دستیابی به معرفت به کار می‌آیند در رویکرد نوینِ معرفت‌شناسی فضیلت‌محور، بر ارزش معرفتی فضایل فکری بسیار تأکید شده است. معرفت‌شناسان فضیلت‌محور معتقدند که جایگاه شناختی یک باور ویژگی‌های معینی (فضایل فکری) از عامل است و در فرآی أکثر

فضایل فکری ویژگی‌های پایدار نفس هستند که در دستیابی به معرفت به کار می‌آیند در رویکرد نوینِ معرفت‌شناسی فضیلت‌محور، بر ارزش معرفتی فضایل فکری بسیار تأکید شده است. معرفت‌شناسان فضیلت‌محور معتقدند که جایگاه شناختی یک باور ویژگی‌های معینی (فضایل فکری) از عامل است و در فرآیند معرفت تنها با کاربرد آن‌ها می‌توان به حقیقت دست یافت. با وجود این در بینِ نظریه‌پردازان آن در خصوص ماهیت عمومی فضایل فکری اختلاف‌نظر وجود دارد، به‌گونه‌ای که برخی، همچون سوسا آن را قوای معرفتی می‌دانندکه افراد در اثر کاربردِشان به نحو قابل‌اعتمادی می‌توانند باورهای صادق به دست آورند و برخی دیگر چون زگزبسکی آن‌ها را خصوصیات شخصیتی فکری دانسته که زیر مجموعه‌ای از فضایل اخلاقی‌اند. این مقاله درصدد است با رویکرد تحلیلی از منظر هر دو نگرش به ماهیت فضایل فکری بنگرد. در حالی که وثوق‌گرایان شناختی، فضایل فکری را نوعی توانایی‌های شناختی طبیعی تلقی می‌کنند؛ تحلیل‌ها نشان می‌دهند که تا جایی که مفهوم تحسین در تحلیل شناختی عامل‌ها ضروری است، و برخورداری از فضیلت و توسعۀ آن عمدتاً خارج از کنترل عامل شناختی است، نظریۀ فضیلت به عنوان مهارت، و فهم فضیلت‌ها به عنوان توانایی‌های شناختی طبیعی را بهتر که رد کنیم و بپذیریم رویکرد شخصیت‌محور با قائل شدن دو مؤلفۀ انگیزش و قابلیت اعتماد برای فضایل فکری و وجود فضیلت به‌عنوان یک ویژگی شخصیتی قابل تحسین که به میزان کافی تحت‌کنترل عامل شناختی است، تبیین مناسب‌تری از ماهیت فضایل فکری باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4146 - توجیه ساختاری به مثابه دستاورد درون گروی آئودی
محسن شمس امیرحسین منصوری نوری عبداله صلواتی عین الّله خادمی

تحلیل سه جزئی متعارف درباره معرفت، معرفت را باورِ صادقِ موجه می‌داند و ضابطه ی معرفت را تحقق سه شرط باور، صدق، و توجیه معرفی می‌کند. در این میان شرط توجیه بیش از دو شرط دیگر محل بحث بوده است. معرفت شناسان عموماً توجیه را در دو قسم توجیه باوری و توجیه وضعیتی پیگیری می کن أکثر

تحلیل سه جزئی متعارف درباره معرفت، معرفت را باورِ صادقِ موجه می‌داند و ضابطه ی معرفت را تحقق سه شرط باور، صدق، و توجیه معرفی می‌کند. در این میان شرط توجیه بیش از دو شرط دیگر محل بحث بوده است. معرفت شناسان عموماً توجیه را در دو قسم توجیه باوری و توجیه وضعیتی پیگیری می کنند. لیکن آئودی، توجیه را چهار قسم می داند؛ توجیه باوری، توجیه وضعیتی، توجیه گزاره ای و توجیه ساختاری. توجیه ساختاری نوآوری و حاصل دیدگاه درون‌گروانه ی آئودی به توجیه است. درون-گروی و برون‌گروی دو دیدگاه رقیب در تبیین معرفت و توجیه هستند. آئودی در توجیه قائل به درون-گروی مبتنی بر دسترسی اقلّی است و توجیه ساختاری ثمره ی دیدگاه خاص وی به توجیه است. با عنایت به اینکه، یکی از انتقادات مهم برون‌گروان به درون‌گروی، نامتعیّن و ذهنی دانستن آن است، پیامد نوآوری آئودی، صورت بندی و تعیّن توجیه در رویکرد درون گروانه به عنوان یک فرآیند از ابتدا تا رسیدن به توجیه باوریِ مورد نیاز برای معرفت، و در نتیجه تقویت دیدگاه درون گروی به توجیه در مقابل برون گروی است. در این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4147 - رمزپردازی معرفت در اندیشه ملاصدرا
احمدرضا هنری

رمزپردازی روشی است که از دیرباز در دو ساحت عینی و معرفتی برای انتقال معانی استفاده شده است. در ساحت عینی یک پدیده به عنوان رمزی از یک حقیقت یا معنا تلقی می‌گردد و از کاربردهای مهم آن در عرصه معرفت بیان معانی و حقائق متافیزیکی در قالب رموز است؛ لذا همواره ادیان و مکاتب م أکثر

رمزپردازی روشی است که از دیرباز در دو ساحت عینی و معرفتی برای انتقال معانی استفاده شده است. در ساحت عینی یک پدیده به عنوان رمزی از یک حقیقت یا معنا تلقی می‌گردد و از کاربردهای مهم آن در عرصه معرفت بیان معانی و حقائق متافیزیکی در قالب رموز است؛ لذا همواره ادیان و مکاتب مختلف عرفانی و باطنی از این شیوه بهره برده‌اند. در فرهنگ اسلامی نیز در آثار سهروردی و عرفا به شکل گسترده‌ای این امر نمایان است. با توجه به جایگاه مهم حکمت متعالیه در حکمت اسلامی این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که فرایند رمزپردازی در عرصه معرفت در اندیشه ملاصدرا چگونه است؟ آیا در چارچوب معرفتی وی می‌توان روشی را برای کشف رمز و دستیابی به حقیقت رمزها ارائه داد؟ تحلیل و بررسی آموزه‌هایی نظیر ادراک خیالی، شهود، تأویل و معرفت نفس می‌تواند ما را در رسیدن به مطلوبمان یاری رساند؛ بر اساس نتایج حاصله چارچوبی فراهم می‌گردد که بنیانی عقلانی و قوی برای رمزپردازی در عرصه معرفت خواهد بود و همچنین معیاری را برای ارزیابی و تشخیص رمزپردازی‌های صحیح و عقلانی در اختیار قرار می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4148 - تحلیل و نقد مبانی معرفت شناختی فوتوریسم
مهدی عاطفی محمد شکری

فوتوریسم یکی از مهمترین جنبشهای هنری اوایل قرن بیستم در ایتالیا است که ریشه در فلسفه دارد و بر سیاست اثرگذار می‌شود. هدف از این مقاله شناخت، تحلیل و نقد مبانی معرفت شناختیِ جنبش فوتوریسم است. اندیشه نیچه بیشترین تاثیر را بر فوتوریسم داشت. نگرش آری‌گویانه نیچه به زندگی ا أکثر

فوتوریسم یکی از مهمترین جنبشهای هنری اوایل قرن بیستم در ایتالیا است که ریشه در فلسفه دارد و بر سیاست اثرگذار می‌شود. هدف از این مقاله شناخت، تحلیل و نقد مبانی معرفت شناختیِ جنبش فوتوریسم است. اندیشه نیچه بیشترین تاثیر را بر فوتوریسم داشت. نگرش آری‌گویانه نیچه به زندگی از طریق ارجی که او بر ارزش-های رویکرد دیونوسوسی می‌نهد و نقد وی از اخلاق فضیلت محور بر اساس نظریه اراده معطوف به قدرت، وفق استنباط فوتوریستها مطالعه و بررسی شده است. رویکرد سیاسی به اندیشه نیچه در جنبش فوتوریسم به اوج میرسد.در نتیجه پژوهش مشخص می‌شود که برخی از مفاهیم کلیدی فلسفه نیچه مورد تفسیر و تعبیر خاصی قرار گرفته اند و به گونه ای خوانش شده‌اند که نظام حکومتی فاشیسم و سیستمهای حکومتی اقتدارگرای مشابه را توجیه کنند. هنر فوتوریسم در جهت تهییج توده‌ها و ستایش جنگ پیش رفت و یکی از عوامل ایجاد جنگ، خشونت و اِعمال استبداد شد و مهر تاییدی بود بر حکومت فاشیسم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4149 - معرفت شناسی گزاره های اخلاقی از منظر علامه و شهید مطهری و پاسخ به چالشها
محمدرضا مهاجری امیری

چکیده یکی از مسائل مطرح در این روزگار، معرفت شناسی گزاره های ارزشی است. از دیدگاه برخی، مفاهیم ارزشی، از مفاهیم فلسفی اند. و در نتیجه گزاره های برآمده از این مفاهیم معرفت زا و استدلال پذیرند و از نگاه برخی مفاهیم تصوری این گزاره ها، از اعتبارات ذهن هستند و از آنجایی که أکثر

چکیده یکی از مسائل مطرح در این روزگار، معرفت شناسی گزاره های ارزشی است. از دیدگاه برخی، مفاهیم ارزشی، از مفاهیم فلسفی اند. و در نتیجه گزاره های برآمده از این مفاهیم معرفت زا و استدلال پذیرند و از نگاه برخی مفاهیم تصوری این گزاره ها، از اعتبارات ذهن هستند و از آنجایی که قوام ماده قیاس به اعتبار ذهن است، پس گزاره های برآمده از این مفاهیم نامعرفت زا و استدلال ناپذیرند و بحث دیگری که به دنبال این دیدگاه، مطرح می گردد، نسبی بودن این گزاره ها است. این تحقیق بر آن است تا با نگاهی مسئله محور، با توصیف و مقایسه آثار علامه طباطبایی و استاد مطهری و تجزیه و تحلیل عقلانی آنها، حقیقت این امر، روشن گردد. از دقت در بیاناتشان، این مطلب حاصل می گردد که آنها، بر دیدگاه دوم هستند اما نمی توان نسبیت گزاره های ارزشی را به آنها نسبت داد. اشکالهای زیادی، بر دیدگاه علامه و شهید مطهری، وارد گشت اما اکثر آنها صحیح نیستند. به نظر می رسد دیدگاه اعتباری بودن مفاهیم تصوری، در جملات انشائی، درست باشد ولی در گزاره های خبری، نادرست است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4150 - بررسی انتقاد استاد مطهری از ادراکات اعتباری علامه طباطبایی در اخلاق
علی اصغر ترکاشوند عباس گوهری

نظریّة ادراکات اعتباری برای اولین مرتبه توسط علاّمه طباطبائی(ره) مطرح شد و در حوزه معرفت‌شناسی از ابتکارات مبتنی بر رئالیسم تعاملی است، طبق این نظریه شناخت ما در مواجهه با واقعیّت خارجی تصحیح می‌شود و تکامل می‌‌یابد. طرح ادراکات اعتباری نتیجة مواجهة علاّمه با مسئلة تکثّ أکثر

نظریّة ادراکات اعتباری برای اولین مرتبه توسط علاّمه طباطبائی(ره) مطرح شد و در حوزه معرفت‌شناسی از ابتکارات مبتنی بر رئالیسم تعاملی است، طبق این نظریه شناخت ما در مواجهه با واقعیّت خارجی تصحیح می‌شود و تکامل می‌‌یابد. طرح ادراکات اعتباری نتیجة مواجهة علاّمه با مسئلة تکثّر ادراکات است که بر اساس آن، ادراکات انسان تکثیر می‌‌یابد و به تبع آن، ماهیّت گزاره‌های اخلاقی تبیین می‌‌شود، طبق این فرض در برداشت اولیه استدلال علاّمه برای اعتباری ‌بودن حُسن و قبح و نفوذ احساسات در اعتباریّات، ناخودآگاه به نسبیّت‌گرایی هنجاری منجر می‌‌شود، استاد مطهّری در مواجهه با دیدگاه علامه ضمن پذیرش نظریّة اعتباریّات با نقد دیدگاه علامه سعی در ثابت ‌نگه ‌داشتن پایه‌های اخلاقی دارد و راه‌حل قضیه را در تفکیک میان فعل اخلاقی و معیار اخلاقی، تفاوت قائل شدن بین من علوی و من سفلی انسان و تفکیک قائل شدن بین حسن و قبح فاعلی و حسن و قبح فعلی می‌داند، که صرف نظر از برخی نقدها می‌توان رویکرد اصلاحی استاد مطهری را راهگشا دانست، ضمن اینکه باید اذعان نمود که رویکرد نگاه تکثرگرایانه علامه به مسئله اخلاق در ادراکات اعتباری راه گفتگو با دیگر فرهنگ‌ها را باز نگه می‌دارد. در این پژوهش ضمن پاسخ به این پرسش که انتقاد استاد مطهری نسبت به علامه طباطبایی در موضوع اخلاق از منظر ادراکات اعتباری چبست؟ دیدگاه استاد مطهری نیز در موضوع اخلاق از منظر ادراکات اعتباری نقد و بررسی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4151 - رئالیسم و ایده آلیسم هستی شناختی و معرفت شناختی از دیدگاه علامه جعفری
محمد حیدری فرد عبدالله نصری

علامه جعفری در دو رویکرد متفاوت، در حیطه هستی شناسی به رئالیسم و در حیطه معرفت شناسی به نوعی ایده آلیسم معتقد است. وی در مقام هستی شناسی با ارائه استدلال های چند، ثبوت جهان خارج را امری مسلم انگاشته، و از این عقیده دفاع می نماید، . البته بر استدلال هایی که وی در این مقا أکثر

علامه جعفری در دو رویکرد متفاوت، در حیطه هستی شناسی به رئالیسم و در حیطه معرفت شناسی به نوعی ایده آلیسم معتقد است. وی در مقام هستی شناسی با ارائه استدلال های چند، ثبوت جهان خارج را امری مسلم انگاشته، و از این عقیده دفاع می نماید، . البته بر استدلال هایی که وی در این مقام ذکر نموده می توان انتقاداتی داشت. اما در مقام معرفت شناسی، با ابداع نظریه بازیگری‌های ذهنی، تطابق عین و ذهن را امری غیرممکن دانسته و ذهن را از حالت تماشاگری صرف خارج می‌کند؛ این امر او را به سمت نظریه ایده‌آلیستی معرفت‌شناسانه سوق می‌دهد. وی در این مسئله تا حدودی به نظریه ایده آلیسمی معرفت شناسانه کانت نزدیک می گردد، هرچند تمایزاتی نیز بین نظر او و کانت وجود دارد. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4152 - مبانی معرفت‌شناختی تعریف‌ناپذیری خوب و بد اخلاقی از دیدگاه ابن‌سینا و مور
لیلی حیدریان انشااله رحمتی جمشید جلالی شیجانی

در این مقاله با تحلیل آراء ابن‌سینا و مور ضمن آنچه درباره تعریف‌ناپذیری خوب و بد اخلاقی مطرح است، نگرش آنها از جهت معرفت‌شناختی تبیین شده و آراء این دو متفکر بر اساس شیوه گفتگو مقایسه می‌شود. مسئله اصلی تحقیق نگرش ابن‌سینا و مور درباره نقد ملاک و معیار طبیعت‌گرایانه برا أکثر

در این مقاله با تحلیل آراء ابن‌سینا و مور ضمن آنچه درباره تعریف‌ناپذیری خوب و بد اخلاقی مطرح است، نگرش آنها از جهت معرفت‌شناختی تبیین شده و آراء این دو متفکر بر اساس شیوه گفتگو مقایسه می‌شود. مسئله اصلی تحقیق نگرش ابن‌سینا و مور درباره نقد ملاک و معیار طبیعت‌گرایانه برای حمل خاصه‌های اخلاقی نظیر خوب و بد در موضوعات اخلاقی است. ابن‌سینا در آراء خویش بیان می‌دارد که اعتدال به عنوان امری مابعدالطبیعی و طبیعی نمی‌تواند در همه زمینه‌ها معیار و ملاک برای خوب یا بد بودن موضوعات اخلاقی باشد، مور نیز با تحلیل مغالطه طبیعت‌گرایانه لذت یا هماهنگی با طبیعت را ملاک و معیار حمل خوب و بد بر موضوعات اخلاقی نمی‌داند. نتایج تحقیق نشان می‌دهند که رویکرد این دو متفکر برای اثبات مدعای خویش توجه به ایراد منطقی‌ای است که در مساوق دانستن خوب و بد با اموری نظیر اعتدال، لذت و هماهنگی با طبیعت رخ می‌دهد. ابن‌سینا و مور برای پاسخ به مسئله، از واقع‌گرایی غیرطبیعت‌گرایانه گزاره‌های اخلاقی دفاع می‌کنند، در این میان تأکید بر شهودِ خاصه‌ها در شهودِ عقلای قوم برای یافتن ملاک و معیار برای صدق و کذب‌پذیری گزاره‌های اخلاقی امکان گفتگو در آراء این دو متفکر را میسر می‌سازد. روش انجام پژوهش تحلیل محتوای آراء این دو فیلسوف در جهتِ پدید آمدن نوعی گفتگو برای مقایسه آراء ایشان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4153 - تحلیل روند شکل‌گیری و اهمیت یافتن مسئله «منشأ تصورات و مفاهیم» در دوره جدید فلسفه غرب
احمد حمداللهی

مسئله منشأ تصورات و مفاهیم یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مسائل مطرح در دوره جدید فلسفه غرب به شمار می‌رود. من در مقاله پیش رو تلاش کرده‌ام تحلیلی از روند شکل‌گیری و اهمیت یافتن این مسئله در این دوره ارائه کنم. در این تحلیل نشان داده‌ام: گام اول در شکل‌گیری این مسئله طرح ا أکثر

مسئله منشأ تصورات و مفاهیم یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مسائل مطرح در دوره جدید فلسفه غرب به شمار می‌رود. من در مقاله پیش رو تلاش کرده‌ام تحلیلی از روند شکل‌گیری و اهمیت یافتن این مسئله در این دوره ارائه کنم. در این تحلیل نشان داده‌ام: گام اول در شکل‌گیری این مسئله طرح ایده تصورات فطری از سوی عقل‌گرایان دوره جدید بوده است که بیشتر به اقتضاء برخی از مبانی و دیدگاه‌های مابعدالطبیعی ایشان و نه لزوماً در پاسخ به پرسش صریح و مستقلی به نام منشأ تصورات و مفاهیم، صورت پذیرفته است. در این مرحله، هرچند پرسش از منشأ تصورات و مفاهیم به‌نوعی مطرح‌شده است، اما هنوز به‌عنوان یک مسئله جدی و مستقل ظهور و بروز نیافته است. در گام دوم، جان لاک باهدف رد و انکار ایده تصورات فطری اولین بار به‌طور صریح و مستقیم پرسش از منشأ تصورات و مفاهیم را مطرح می‌کند و به‌طورجدی و مفصّل به بحث درباره آن می‌پردازد. دفاع دوباره لایبنیتس از ایده تصورات فطری در مقابل حملات لاک، برای اولین بار موجب شکل‌گیری صریح دوگانه عقل‌گرایی (فطری گرایی) و تجربه‌گرایی می‌شود و بدین ترتیب این بحث اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. در گام سوم و نهایی، هیوم خواسته یا ناخواسته با گره زدن سرنوشت مسائل بسیار مهمی همچون امکان علم و امکان مابعدالطبیعه به تبیین منشأ تصورات و مفاهیم، موجب می‌شود این مسئله ارزش و اهمیت فوق‌العاده‌ای پیدا کند؛ ارزش و اهمیتی که پیش‌ازآن هرگز نداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4154 - برون‌گرایی و درون‌گرایی معرفتی در سنت اسلامی
محمد حسین صفایی حسین واله

یکی از راه‌های متداول برای واکاوی دیدگاه معرفتی اندیشمندان سنت اسلامی، معرفت‌شناسی آثار آنها در مقام توصیف و جایگذاری مبادی علوم اسلامی در قالب معرفت‌شناسی معاصر است. در این مقاله مسئله حجّیّت ذاتی قطع و مباحث متفرع بر آن برای روشن ساختن زیرساخت‌های معرفتی اصولی و اخبار أکثر

یکی از راه‌های متداول برای واکاوی دیدگاه معرفتی اندیشمندان سنت اسلامی، معرفت‌شناسی آثار آنها در مقام توصیف و جایگذاری مبادی علوم اسلامی در قالب معرفت‌شناسی معاصر است. در این مقاله مسئله حجّیّت ذاتی قطع و مباحث متفرع بر آن برای روشن ساختن زیرساخت‌های معرفتی اصولی و اخباری به عنوان دو نحله ی فکری شاخص سنت اسلامی با معرفت‌شناسی معاصر تطبیق داده خواهد شد. به نظر می‌رسد هم‌زمان با رشد مباحث معرفت‌شناختی در اروپا و نزاع بر سر چگونگی پاسخ به مسئله گتیه، رگه‌های از اعتقاد به درون‌گرایی در اصولی‌ها و برون‌گرایی در اخباری‌ها بدون ارتباط بین سنت اسلامی و فلسفه غرب در آن زمان قابل‌مشاهده باشد؛ درون‌گرایی و برون‌گرایی معرفتی در سنت اسلامی رنگ و بویی کاملاً دین مدارانه داشته و برخلاف فلسفه غرب هر دو گروه تنها درصدد شناخت و دست‌یابی به احکام الهی بوده‌اند؛ اعمال لوازم معرفتی این دو ریکرد در سنت اسلامی موجب تقویت سازوکارهای استنباط احکام الهی از ادله آنها خواهد شد. ما در این مقاله در صدد ارائه تصویری از لوازم هر کدام از دیدگاه های معرفتی و به تبع آن ضرورت اصلاح در برخی قواعد اصولی هستیم.اهمیت قبول تفاوت بین آثار تکوینی قطع (محرکیت) با آثار شرعی آن (صدق و توجیه) در اصولی گری و لزوم توسعه اعتماد گرایی در اخباری گری از مهمترین یافته های این تحقیق به حساب می آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4155 - معرفت‌شناسی اجتماعی و مسألۀ عینیت علم
جلال پیکانی میثم صادق پور

در کنار دو قسم رویکرد غالب در قلمرو علوم در باب عینیت، یعنی رویکرد پست‌مدرنیستی ـ کوهنی و رویکرد پوزیتیویستی ـ پوپری، برخی دلالت‌ها و لوازم معرفت‌شناسی اجتماعی بر دلالت‌های علم‌شناختی خاص خود را دارد که می‌تواند برای دفاع از گونه‌ای از عینیت در قلمرو علم به کار آید و در أکثر

در کنار دو قسم رویکرد غالب در قلمرو علوم در باب عینیت، یعنی رویکرد پست‌مدرنیستی ـ کوهنی و رویکرد پوزیتیویستی ـ پوپری، برخی دلالت‌ها و لوازم معرفت‌شناسی اجتماعی بر دلالت‌های علم‌شناختی خاص خود را دارد که می‌تواند برای دفاع از گونه‌ای از عینیت در قلمرو علم به کار آید و در عین حال از توجه به هر دو رویکرد اصلی غافل نباشد. در این مقاله، ابتدا، در نهایت اختصار چیستی معرفت‌شناسی اجتماعی را نشان داده‌ایم و سپس با برشمردن مشکلات دو رویکرد پیش‌گفته، نشان داده‌ایم که کدام مولفه‌های معرفت‌شناسی اجتماعی می‌تواند برای قائلان به عینیت علم به کار آید. با توجه به غلبۀ رویکردهای پست‌مدرنیستی ـ کوهنی در فضای فلسفی ایران و رویکرد پوزیتیویستی در فضای علمی، این راهِ میانه می‌تواند ثمربخش باشد. در این مقاله نشان داده‌ایم که معرفت-شناسی اجتماعی نه فاعل شناسا، و به‌ طور خاص دانشمند را، در حصول معرفت ناظری کاملاً بی‌طرف می‌انگارد ـ که امکان کسب گزاره‌های کاملاً مطابق با واقع برای او به سهولت فراهم است ـ و نه این‌که او را در مقابل نظام قدرت و ساختار اجتماعی و پیش‌داوری‌های خویش به‌ کلی دست‌بسته و منفعل می‌داند. به بیانی روشن‌تر، معرفت شناسی اجتماعی به دلیل اتخاذ اصل مودی به صدق بودن، رویکردی اعتدالی درباره مسأله عینیت علم اتخاذ می‌کند. این رویکرد اعتدالی می تواند مقدمه ای باشد برای گشودن راهی نو. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4156 - شناخت شناسی زیبایی از منظر پراگماتیسم در تقابل با زیباشناسی تحلیلی
سعیده گل محمدی شمس الملوک مصطفوی

چکیده زیباشناسی، تلقی معرفت شناختی از زیبایی است و زیباشناسی پراگماتیستی را می توان نوعی از انواع زیباشناسی دانست که به عنوان یک معرفت درجه دوم از پایگاه شناخت فلسفی و با روشی پراگماتیستی به هنر و زیبایی می پردازد و درباره ویژگی های آن بحث می کند.از آن جا که مکتب پراگما أکثر

چکیده زیباشناسی، تلقی معرفت شناختی از زیبایی است و زیباشناسی پراگماتیستی را می توان نوعی از انواع زیباشناسی دانست که به عنوان یک معرفت درجه دوم از پایگاه شناخت فلسفی و با روشی پراگماتیستی به هنر و زیبایی می پردازد و درباره ویژگی های آن بحث می کند.از آن جا که مکتب پراگماتیسم در واکنش به فلسفه تحلیلی نضج گرفت،زیباشناسی پراگماتیستی هم در مقابل زیباشناسی تحلیلی معنا می یابد.کارگردگرایی،تجربه گرایی،وحدت انگاری،نسبیت بافتاری از ویژگی های خاص مکتب پراگماتیسم است که شاخه های مختلف پراگماتیسم در آن مشترک اند و زیباشناسی پراگماتیستی نیز با بهره گیری از همین ویژگی ها،در مقابل زیباشناسی تحلیلی شناخته و عرضه می شود.این مقاله تلاش می کند به یاری ریچارد شوسترمن و بر اساس تقابل اساسی پراگماتیسم و فلسفه تحلیلی، راه را به سمت کشف ویژگی های زیباشناسی پراگماتیستی بگشاید.و ضمن این کار، تلاش کند تا از میان فیلسوفان پراگماتیست مورد بحث،فیلسوفی که موفق ترین پرداخت معرفت شناختی را در این باب داشته است را به عنوان زیباشناس، در این حوزه معرفی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4157 - سولیپسیسم نزد شوپنهاور و ویتگنشتاین متقدم
مهران سینایی مقدم محمد رعایت جهرمی

سولیپسیسم، به مفهوم اینکه از لحاظ هستی‌شناختی تنها من هستی دارم و هستیِ جهانِ خارج فقط به مثابه موضوع و مضمون ذهن من، هستی دارد و هر آنچه شناخته می‌شود فقط به واسطه ذهنمندی من همچون تنها شناسنده، نگریسته می‌شود، مساله‌ای است که از دوران مبنا قرار گرفتن سوژه اندیشنده توس أکثر

سولیپسیسم، به مفهوم اینکه از لحاظ هستی‌شناختی تنها من هستی دارم و هستیِ جهانِ خارج فقط به مثابه موضوع و مضمون ذهن من، هستی دارد و هر آنچه شناخته می‌شود فقط به واسطه ذهنمندی من همچون تنها شناسنده، نگریسته می‌شود، مساله‌ای است که از دوران مبنا قرار گرفتن سوژه اندیشنده توسط دکارت و همچنین توجه به ذهن شناسنده توسط فلاسفه‌ای همچون بارکلی و کانت و سپس در ایده‌آلیسم آلمانی، اهمیت فراوانی داشته است. در نتیجه سولیپسیسم مساله‌ای فرعی در فلسفه نیست بلکه به طور اساسی در همین چارچوب، من به عنوان هستنده‌ای خودآگاه و شناسنده، منطبق بر نحوه هستومندی و به خاطر قالب‌ها و صورت‌های آگاهی‌ام، جهان و آگاهی و ذهنمندی دیگران را به طور سولیپسیستی می‌شناسم. این مساله نزد برخی فیلسوفان معاصر، آنچنان که شایسته است مورد توجه قرار نگرفته است. شوپنهاور و ویتگنشتاین به این موضوع در قالب بحث پیرامون نحوه شناخت من متافیزیکی و نیز محدوده و مرزهای جهان پرداخته‌اند. شوپنهاور بر اساس ایده‌آلیسمِ مبتنی بر فلسفه استعلایی کانت، معتقد است که هستی جهان منوط به ذهنی شناسنده است که جهان در آن بازنمود یافته است. این ذهن، خودش در قالب زمان و مکان و علیت نمی-گنجد. خود، شناسنده جهان است ولی نمی‌تواند خودش را بشناسد. ویتگنشتاین متقدم نیز در تراکتاتوس، تحت تاثیر شوپنهاور، بر اساس کاربردها و نقش زبان، مرزهای جهان و شناختِ من متافیزیکی را در بحث سولیپسیسم مورد توجه قرار داده و آن را در تجربیات اول شخص مانند درد و تجربه‌ عواطف نسبت به شناخت آن در دیگران به بحث گذاشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4158 - «هدفِ بهینه برای علم» در فلسفۀ علم جان واتکینز
سید ناصر افضلی فر علی حقّی

پرسش از چیستی هدفِ علم از دیر باز پرسش دانشمندان وفلاسفۀ علم بوده‌است و می‌تواند صورتی ایدئولوژیک، اخلاقی، وتکنولوژیک داشته باشد. در این مقاله برآنیم که در ضمن اشاره به دیدگاه‌های مختلف دربارۀ هدفِ علم؛ به دیدگاهِ جان واتکینز خلف کارل پوپر از طرفداران عقلانیت علمی بپردا أکثر

پرسش از چیستی هدفِ علم از دیر باز پرسش دانشمندان وفلاسفۀ علم بوده‌است و می‌تواند صورتی ایدئولوژیک، اخلاقی، وتکنولوژیک داشته باشد. در این مقاله برآنیم که در ضمن اشاره به دیدگاه‌های مختلف دربارۀ هدفِ علم؛ به دیدگاهِ جان واتکینز خلف کارل پوپر از طرفداران عقلانیت علمی بپردازیم وروش‌شناسی او را در معرفی هدفِ بهینۀ علم مورد ارزیابی قرار دهیم و شک ‌گرایی او را در علم از دو منظرِ شک‌گرایی بر مبنای عقلانیت و شک‌گرایی برمبنای احتمال درچالش معرفی هدفِ بهینۀ علم مورد بررسی قراردهیم و عقلانیتِ علمی او در گزینش نظریه‌های رقیب علمی را ارزیابی نماییم. واتکینز مدعی است که با شک‌گرایی مبتنی بر احتمال می‌توان قطعیت برای علم را رها نموده درحالی‌که هنوز خواهانِ حقیقت تأیید شده می‌باشیم و براین باور است که این مورد به دانشمندان کمک می‌کند تا بر روی هر موضوعی که دوست دارند کار کنند ولی آن‌ها را از اتخاذ نظریه‌هایی که تشخیص می‌دهند غلط است بازمی‌دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4159 - نهشتن، به مثابه یک متدولوژی (بستر-نهاد) جدید
علی مرجوعی بهرام شاهدی مرضیه پیراوی ونک مریم قاسمی سیچانی

رویکرد شناختی (4E) در پیوند با منطق استدلالیِ اگزیستانسیالیسم، این امکان را فراهم می آورد تا با گذر از دوگانه-انگاری هایِ رایجِ متافیزیک، بتوان متدولوژیِ جدیدی خارج از رابطه شناختیِ سوژه-ابژه، طرح اندازی کرد. لزوم چنین طرح اندازی ای در ناکارآمدی متدولوژی های موجود، مخصو أکثر

رویکرد شناختی (4E) در پیوند با منطق استدلالیِ اگزیستانسیالیسم، این امکان را فراهم می آورد تا با گذر از دوگانه-انگاری هایِ رایجِ متافیزیک، بتوان متدولوژیِ جدیدی خارج از رابطه شناختیِ سوژه-ابژه، طرح اندازی کرد. لزوم چنین طرح اندازی ای در ناکارآمدی متدولوژی های موجود، مخصوصا در راهبریِ پژوهش های بنیادی و هنر نهفته است (یعنی تز، در مفهوم حقیقیِ نهادن). در ابتدای مقاله، ترمینولوژیِ حوزه متدولوژی مشخص خواهد کرد که مفاهیم مرتبط با متدولوژی، همگی بر وضع و قرار، ابتناء دارند و نه شناسایی. اتیمولوژیِ واژه متدولوژی نیز مشخص می کند که ـلوژی و لوگوس با فرا-آوردن و ظهور، نسبت دارند و نه شناختِ امر موجود. در نهایت با جانشنیی مفهومِ بستر-نهاد، که معرفِ اقلیم و نهادن است، بجای متدولوژی، که به غلط، روش شناسی، معنا می شود و لاجرم با روش خلط می گردد، بستر-نهادِ جدید با نام نهشتن معرفی می گردد. در این بستر-نهاد، انسان به مثابه نهشتا و نه، شناسا یا مفسر، از طریقِ نهش، غیرِخود یا غیرِ پیکر را وضع می کند. این بستر-نهاد، صحت خود را از تَنِش (در-هم تنیدگی) با سایر چیزها بدست می آورد و نگاهی اتمیستیک به پدیده ها ندارد. بستر-نهادِ نهشتن، معرفت را امری ممکن، فرض نمی کند، بلکه با جانشینیِ مفهومِ هِشته با معرفت، اول، تمایزِ میان شناخت و هستی را محال می داند و دوم، نهش، را جایگزینِ مفهومِ مشاهده، می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4160 - تبیین عقلانیت دینی ونقد عقلانیت سکولاری با تأکید بر اندیشه صدراالمتآلهین
حسن یعقوبی داود خوش باور

تبیین عقلانیت دینی با تأکید بر اندیشه صدراالمتآلهین ونقد عقلانیت سکولاری چکیدهبحث عقلانیت، یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین مباحث معرفت‌شناسی است. با توجه به بررسی تحلیلی- منطقی در حوزه دین وسکولاریسم وایضاح تفاوت ورابطه عقلانیت دراین دو حوزه که هدف این مقاله می باشد وبراس أکثر

تبیین عقلانیت دینی با تأکید بر اندیشه صدراالمتآلهین ونقد عقلانیت سکولاری چکیدهبحث عقلانیت، یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین مباحث معرفت‌شناسی است. با توجه به بررسی تحلیلی- منطقی در حوزه دین وسکولاریسم وایضاح تفاوت ورابطه عقلانیت دراین دو حوزه که هدف این مقاله می باشد وبراساس مطالب بررسی شده به این نتیجه خواهیم رسید عقلانیت در سکولاریسم یک عقلانیت ابزاری است که با فطرت ، معنویت وعقلانیت عملی وارزشی در تضاد است که در زندگی روزمره بازتاب دیدگاهی صرفاً عمل‌گرایانه و خودسرانه دارد وسکولاریسم با عقلانیت ابزاری و نفوذ در همة عرصه‌های زندگی اجتماعی بشر غربی، جهان اجتماعی او را شکل داده و سیاست‌گذاری کرده است. اما در اندیشة دینی، عقلانیت همراه فطرت سالم ،ملازم معنویت ،کنترل کننده، تعدیل کننده واصلاح کننده قدرت وسیاست است؛و با تأکید بر اصول و قواعد علمی دینی برای خردورزی به برخی اصول نظیر عقل، ایمان، قدسی بودن، حکمت، حریت، تهذیب واخلاق برگرفته از شریعت ؛نیازمند است. کلید واژه ها: عقلانیت دینی،سکولاریسم،انسان محوری،قدسی بودن،اخلاق،حکمت،حریت،فطرت،معنویت،خرد ورزی،خدامحوری،صدراالمتآلهین تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4161 - محافظه‌کاری پدیداری در توجیه معرفتی
محمدعلی پودینه

یکی از مهمترین دیدگاه‌های توجیه معرفتی در معرفت‌شناسی معاصر، دیدگاه محافظه‌کاری پدیداری است. بنابر این دیدگاه در توجیه، اگر به نظر شناسا برسد که یک گزاره صادق است، آنگاه وی در بادی نظر در باور به آن گزاره موجه است؛ از این رو، بنابر معتقدین به این دیدگاه در توجیه، اگر به أکثر

یکی از مهمترین دیدگاه‌های توجیه معرفتی در معرفت‌شناسی معاصر، دیدگاه محافظه‌کاری پدیداری است. بنابر این دیدگاه در توجیه، اگر به نظر شناسا برسد که یک گزاره صادق است، آنگاه وی در بادی نظر در باور به آن گزاره موجه است؛ از این رو، بنابر معتقدین به این دیدگاه در توجیه، اگر به نظرم صادق برسد که امروز واکسن کووید-19 زدم، من واجد توجیه برای باور به این گزاره که امروز واکسن کووید-19 زدم هستم. معتقدین به دیدگاه محافظه‌کاری پدیداری مدعی اند که این دیدگاه نظریه‌ی کاملی در توجیه معرفتی است و نتایج شهودی درستی در اقسام مختلف باور نیز در اختیار می‌گذارد. در این مقاله به تبیین، تقریر و ارزیابیِ این دیدگاه در توجیه معرفتی می‌پردازیم. نخست دیدگاه‌های مختلف در چیستی به‌ نظر رسیدن را بیان و ارزیابی می‌کنیم و سپس تقریری از دیدگاه محافظه‌کاری پدیداری را ارائه خواهیم داد. در ضمنِ تقریر و سنجشِ مشکلات این دیدگاه، به این نتیجه می‌رسیم که این دیدگاه نه شرط لازم برای توجیه است و نه شرط کافی؛ از این رو، می‌توانیم مدعی شویم که این دیدگاه نمی‌تواند دیدگاهِ قابل قبولی برای توجیهِ معرفتیِ باورهای شناسا تلقی شود.( این دیدگاه به نحو مفصل در این مقاله بررسی، ارزیابی و نقد شده است) تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4162 - بررسی تطبیقی میزان سازواری و کنش‌های انگار‌ه‌های نظریه «اصالت واقع انتقادی» ایان باربور با تفسیر علمی روشمند با محوریت دیدگاه آیت الله جوادی آملی
سید عبدالله اصفهانی

تفسیر علمی که در عصر پست‌مدرنیسم دوران پختگی و کمال خود را تجربه می‌کند، افزون بر روش‌شناسی خاص و معیارهای معتبر، به تناسب توسعه دانش‌های بشری، به ویژه در حوزه فلسفه علم، نیازمند تبیین کنش‌های تاثیرگذارترین دیدگاه‌های نوین فلسفه علم بر حوزه مبانی و قواعد این شیوه تفسیری أکثر

تفسیر علمی که در عصر پست‌مدرنیسم دوران پختگی و کمال خود را تجربه می‌کند، افزون بر روش‌شناسی خاص و معیارهای معتبر، به تناسب توسعه دانش‌های بشری، به ویژه در حوزه فلسفه علم، نیازمند تبیین کنش‌های تاثیرگذارترین دیدگاه‌های نوین فلسفه علم بر حوزه مبانی و قواعد این شیوه تفسیری است. دستاورد مقاله حاضر که به روش توصیفی، تحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگارش یافته، پس از بررسی نقادانه نظریه رئالیسم انتقادی ایان باربور با محوریت مناظر آیت‌الله جوادی آملی، تبیین چیستی کنش‌ها و میزان سازواری نظریه وی با مبانی و قواعد تفسیر علمی به شرح ذیل است:هم‌عرض دانستن خداوند با سایر پدیده‌های هستی، محدودسازی اصل علیّت در حدّ پدیده‌های طبیعیت؛ تقدّم معرفت تجربی بر معرفت دینی؛ یکسان‌پنداری روش‌شناسی علم با دین؛ این‌که هیچ نظریه نهایی را نمی‌توان حقیقت غایی دانست و حقیقت نهایی هیچ چیز قابل درک نیست؛ شکاکیت و سفسطه به عنوان نتیجه منطقی نسبیت فهم؛ دیدگاه‌هایی از ایان باربور است که در ناسازگاری با فلسفه دین و مبانی تفسیر علمی قرآن است؛ لیکن تلاش وی در تنش‌زدایی بین علم و دین که زمینه مساعد وحدت علم و دین را در غرب تمهید نموده، با مصالح دین و آموزه‌های قرآنی سازگار بوده، پذیرش واقعیات خارجی و جهان‌بینی علمی به عنوان واقعیتی مسلّم، معتبر و اطمینان‌بخش، مورد پذیرش فلسفه دین و سازگار با دیدگاه مفسران علمی قرآن مبنی بر جواز استناد قضایای طمأنینه‌بخش تجربی به قرآن در قالب استناد احتمالی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4163 - بررسی تحلیلی مبناگرایی در معرفت شناسی لورنس بونجور
عیسی موسی زاده مهدی عباس زاده

دست‌آوردها و جریان‌های مختلف بوجود آمده در حوزه‌های مختلف فکری و فلسفی در دوران معاصر، باعث توجه و گرایش به روشهای توجیهی‌ای مانند انسجام‌گرایی شده است که سرانجام‌شان تسلیم شدن در برابر نسبی‌گرایی و در نتیجه تخریب ارزشها و ملاکهای بشری در همه حوزه‌ها و بالمآل اومانیسم‌ه أکثر

دست‌آوردها و جریان‌های مختلف بوجود آمده در حوزه‌های مختلف فکری و فلسفی در دوران معاصر، باعث توجه و گرایش به روشهای توجیهی‌ای مانند انسجام‌گرایی شده است که سرانجام‌شان تسلیم شدن در برابر نسبی‌گرایی و در نتیجه تخریب ارزشها و ملاکهای بشری در همه حوزه‌ها و بالمآل اومانیسم‌های مدرن و واگذاری انسان به حال خود یعنی خود‌محوری یا نهایتاً جامعه‌محوری است. مبناگرایی مهم‌ترین، جدی‌ترین و پرسابقه‌ترین رویکرد در برابر این جرایان است. پژوهش حاضر با هدف توجه، تقویت و غنا بخشیدن به رویکرد مبناگرایی و با روش توصیفی_تحلیلی به بررسی تحلیلی مبناگرایی در اندیشه لورنس بونجور پرداخته است. نگارندگان به این نتیجه رسیدند که بونجور با تاکید بر امکان مواجهه مستقیم بین واقعیت غیر مفهومی و مفاهیم توصیف کننده آن واقعیت از مبانی تجربی دفاع کرده و با پذیرش نقش توجیهی شهود عقلی به نوعی عقل‌گرایی گرایش دارد، ولی از آنجه که امکان خطا را در باورهایی مبنایی نفی نمی‌کند، در مبناگرایی خود یک اعتدال گرای کامل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4164 - بررسی اعتبار شهود عرفانی و امکان توجیه معرفتی آن با نظریة وثاقت گروی بر پایة آراء صدرالمتألهین
عباس احمدی سعدی

ارزش واعتبار معرفت شناختی آگاهی و معرفت شهودی همواره مورد بحث و نظر فلاسفه و عرفا بوده است . اما از منظر معرفت شناسی- به معنای عام آن یعنی مباحث اپیستمولوژیک یا معرفت شناسی پیشینی - جای این پرسش هست که چرا و به کدام دلیل باید کشف و شهود عارف را تصدیق و باور کرد؟ در سنت أکثر

ارزش واعتبار معرفت شناختی آگاهی و معرفت شهودی همواره مورد بحث و نظر فلاسفه و عرفا بوده است . اما از منظر معرفت شناسی- به معنای عام آن یعنی مباحث اپیستمولوژیک یا معرفت شناسی پیشینی - جای این پرسش هست که چرا و به کدام دلیل باید کشف و شهود عارف را تصدیق و باور کرد؟ در سنت های عرفانی مختلف و حتی برخی مکاتب فلسفی از جمله حکمت متعالیه شهود عرفانی و عقلی و باورهای حاصله ازآن معتبر شمرده شده و به عنوان یکی از طرق مهم حصول معرفت پذیرفته شده است. شهود عقلی نزد ملاصدرا یکی از مراتب کشف و شهود معنوی است که با شهود عرفانی صرفأ تمایز تشکیکی دارد نه نوعی .ملاصدرا خود صراحتأ بر اساس نظریة مبناگروی به توجیه وحدت شخصی وجود پرداخته است اما به نظر می رسد نظریة اعتمادگروی می تواند گزاره ها و باورهای ناظر به هستی را که از طریق شهودعقلی- عرفانی حاصل شده، به نحو قابل قبولی توجیه نماید. وثاقت گروی از جمله رهیافت های برون گرایانه به توجیه معرفتی است که استعداد بیشتری برای توجیه آگاهی باطنی و شهودی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4165 - درون‌گروی ناظر به توجیه و برون‌گروی ناظر به معرفت به مثابه دستاورد نگرش دوگانه‌انگار آئودی در معرفت‌شناسی
محسن شمس امیرحسین منصوری نوری عبداله صلواتی عین الّله خادمی

چکیده:از حدود نیم‌قرن پیش، دوگانگی درون‌گروی و برون‌گروی در خصوص توجیه و معرفت بحثی چالش‌برانگیز بوده و گرایش به یکی از آن دو، به مثابه مشخِّصه‌ی دیدگاه معرفتی معرفت‌شناسان معاصر تلقی می‌شده است. درون‌گروی، مبتنی بر ضرورت درونی‌بودن همه‌ی عوامل توجیه و معرفت، و برون‌گرو أکثر

چکیده:از حدود نیم‌قرن پیش، دوگانگی درون‌گروی و برون‌گروی در خصوص توجیه و معرفت بحثی چالش‌برانگیز بوده و گرایش به یکی از آن دو، به مثابه مشخِّصه‌ی دیدگاه معرفتی معرفت‌شناسان معاصر تلقی می‌شده است. درون‌گروی، مبتنی بر ضرورت درونی‌بودن همه‌ی عوامل توجیه و معرفت، و برون‌گروی در نقطه‌ی مقابل و مبتنی بر سلب ضرورت یادشده است. رابرت آئودی، در خصوص توجیه و معرفت نظریه‌ای ترکیبی دارد؛ درون‌گروی ناظر به توجیه و برون‌گروی ناظر به معرفت. پرسش محوری این نوشتار این است که از دیدگاه آئودی دیدگاه ترکیبی در مورد توجیه و معرفت چگونه ممکن است، منشأ آن چیست و چگونه متمایز می شود؟ آئودی مانند گتیه تعریف سه‌جزئی معرفت را قابل انتقاد می‌داند، از تفاوت شالوده توجیه و معرفت سخن می‌گوید و معرفت را به خاطر وابستگی به صدق مانند توجیه دسترس‌پذیر نمی‌داند. ترکیبی بودن نظریه و تفصیل آن در خصوص توجیه و معرفت، مبتنی بر دیدگاه دوگانه‌انگار او به موضوع معرفت‌شناسی و اعتقاد او به تفاوت در قابلیت دسترسی به دو موضوع موازی معرفت‌شناسی یعنی توجیه و معرفت است؛ او توجیه را درونی و معرفت را بیرونی می داند. نظریه آئودی تنها نظریه تفصیلی و ترکیبی مشهور در باب ماهیت توجیه و معرفت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4166 - پوچ گرایی معرفت شناختی: نارسایی نشانه ها در متافیزیک و معرفت شناسی ویتگنشتاین
احمد ابراهیمی پور مالک حسینی

اگرچه ویتگنشتاین به‌عنوان یکی از مخالفان شکاکیت فلسفی شناخته می‌شود، اما جنبه‌هایی از معرفت‌شناسی وی در نظریه‌ی تصویری زبان و فلسفه‌ی زبانِ معمولی، دارای ویژگی‌های پوچ‌گرایانه است. این ویژگی‌ها به‌موجب نگرش زبانی ویتگنشتاین، با نشانه‌شناسی و متافیزیکِ وی گره خورده و جدا أکثر

اگرچه ویتگنشتاین به‌عنوان یکی از مخالفان شکاکیت فلسفی شناخته می‌شود، اما جنبه‌هایی از معرفت‌شناسی وی در نظریه‌ی تصویری زبان و فلسفه‌ی زبانِ معمولی، دارای ویژگی‌های پوچ‌گرایانه است. این ویژگی‌ها به‌موجب نگرش زبانی ویتگنشتاین، با نشانه‌شناسی و متافیزیکِ وی گره خورده و جدایی‌ناپذیرند. این مقاله با بررسی گرایش‌های پوچ-گرایانه در نشانه‌شناسی و متافیزیک ویتگنشتاین، به تحلیل ویژگی‌های پوچ‌گرایانه در معرفت‌شناسی وی می‌پردازد. از دیدگاه ویتگنشتاین نشانه‌ نمی‌تواند به جهانی خارج از زبان، به درون ما، به دیگری یا به مدلول‌های فلسفی دلالت کند. وی امکان تحقیق در متافیزیک را نفی می‌کند: در رساله به‌خاطر محدودیت منطق، در پژوهش‌ها به‌خاطر کاربرد نداشتن عبارات متافیزیکی، و در در باب یقین به‌خاطر گریزناپذیری از چارچوب‌های زبانیِ حاکم بر شک و یقین. بر این اساس در فضای منطقی هیچ چیزی واقعا قابل شناختن نیست چون شناخت، محصور در فرامنطق است. شناخت امری کاملا نسبی، مقطعی و وابسته به زمینه است چون جهان ما فقط یک جهان ممکن است و نه تنها جهانی که هست. با این‌ همه ویتگنشتاین نمی‌گوید که شناخت مطلقا ممکن نیست بلکه می‌گوید شناخت تابع منطق و بازی زبانی ماست و نه به-طور مستقیم تابع اعیان یا امور واقع. حال اگرچه منطق و بازی زبانی، بی‌ربط به واقعیت نیستند و پیوندی با واقعیت دارند اما این به آن معنی نیست که بازتاب‌دهنده‌ی امور واقع‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4167 - معرفت خدا در بیان اهل بیت علیهم‌السلام و توجیه معرفت‌شناختی آن
محمدحسین مهدوی نژاد مسعود فکری محمدحسین امامی جو

تبیین معرفت‌شناسانه بحث خداشناسی، به طور قطع، یکی از مهم‌ترین و پرمناقشه‌ترین مباحث در حوزه فلسفه دین است. یکی از نظریّات ارایه‌شده، خداشناسی فطری است. ائمه علیهم‌السلام در خانواده حدیثی خویش به فراوانی فطری بودن معرفت خدا را مطرح کرده‌اند. معرفت فطری خدا در بیان اهل‌بی أکثر

تبیین معرفت‌شناسانه بحث خداشناسی، به طور قطع، یکی از مهم‌ترین و پرمناقشه‌ترین مباحث در حوزه فلسفه دین است. یکی از نظریّات ارایه‌شده، خداشناسی فطری است. ائمه علیهم‌السلام در خانواده حدیثی خویش به فراوانی فطری بودن معرفت خدا را مطرح کرده‌اند. معرفت فطری خدا در بیان اهل‌بیت‌ علیهم‌السلام‌ چنین است که خداوند معرفت خویش را در نهاد تمامی انسان‌ها قرار داده است و آنان در حصول این معرفت هیچ‌گونه دخالتی ندارند. افزون بر آن گروه بزرگی از آیات و روایات گزاره‌هایی را در باب توحید بیان کرده‌اند که باور به آن صرفا در گرو منابع نقلی است. هدف این پژوهش و نوآوری آن، بررسی اعتبار معرفت‌شناختی گزاره‌های مرتبط با معرفت خدا با تکیه بر قرآن و روایات اهل بیت است. بر این اساس، در بین تئوری‌های توجیه، نظریّه مختار این پژوهه خوانشی از مبناگروی میانه‌رو است. روش این مقاله، در ارتباط با گزاره‌های خداشناسی، روش مطالعه کتابخانه‌ای (مطالعه اسناد و مدارک) و در رابطه با توجیه معرفت‌شناختی روش توصیفی ـ تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4168 - واکاوی عینی‌گرایی در هرمنوتیک روشگرا با تکیه بر دید‌گاه هیرش
سمیه عبداللهی زهره اخوان مقدم(نویسنده مسئول) محمدرضا آرام

هرمنوتیک به معنای تفسیر‌کردن و تاویل‌کردن است ودانش آن در تاریخ پرفراز ونشیب خود با اختلافات و تعارضات فراوانی مواجه‌بوده‌، آراء نظریه‌پردازان در چیستی شناسی هرمنوتیک و قلمرو آن تفاوت گسترده‌ای داشته‌است. یکی از پرمناقشه‌ترین مباحث در هرمنوتیک که باعث ایجاد یک چرخش بنیا أکثر

هرمنوتیک به معنای تفسیر‌کردن و تاویل‌کردن است ودانش آن در تاریخ پرفراز ونشیب خود با اختلافات و تعارضات فراوانی مواجه‌بوده‌، آراء نظریه‌پردازان در چیستی شناسی هرمنوتیک و قلمرو آن تفاوت گسترده‌ای داشته‌است. یکی از پرمناقشه‌ترین مباحث در هرمنوتیک که باعث ایجاد یک چرخش بنیادی در مباحث هرمنوتیکی شده‌ دیدگاه هستی شناسانه‌ای بود که نسبت به فهم به‌وجود‌آمد. قائلان به این دیدگاه- هایدگر وگادامر- راه وصول به حقیقت را، همچون دوره‌های قبل از خود، از طریق، ارائه روش نمی‌‌دانستند و هرمنوتیک فلسفی قائل به ذهنی‌گرایی در فهم بود. پیش از آن، هرمنوتیستهایی مانند شلایرماخر ودیلتای در پی یافتن روشی برای فهم بودند و فهم صحیح را رسیدن به نظر مولف وعینی می‌دانستند، هرچند دیدگاه هستی‌شناسی به فهم گفتمان غالب هرمنوتیک درقرن بیستم گردید، اما منتقدانی را نیز درپی‌داشت. امیلیو‌بتی و اریک هیرش با نگاهی انتقادی و روشی نسبت به فهم، از اصل عینیت‌گرایی در فهم متون دفاع می‌کردند. این رویکرد روش‌شناسی را، هرمنوتیک روشگرا و رویکرد هستی‌شناسی به هرمنوتیک را هرمنوتیک فلسفی می‌دانند. پرسش اصلی این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده‌های کتابخانه‌ای است، آن است که عینی‌گرایی در هرمنوتیک روشگرا-به ویژه هیرش-چگونه تبیین می‌شود ودارای چه شاخصه‌ها ومولفه‌هایی است؟و هدف از آن رهایی از نسبی‌گرایی معرفتی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4169 - ضرورت بازنگری در معرفت‌شناسی پوپر در سایۀ تغییر نگرش او نسبت به داروینیسم
مهدی بروجردی هادی صمدی رضا عزیزی نژاد

فهم ما از تغییرات فکری پوپر دربارۀ تکامل زیستی می‌تواند ما را در آشکارسازی برخی زوایای مغفول از نظام فکری وی یاری دهد. دعوی مقاله آن است که برخی از آراء پوپر در طول حیات فکری وی به‌تناسب رویکرد وی به تکامل، دچار دگرگونی‌هایی شده است. از امکان عدم به‌کارگیری صدق و کذب در أکثر

فهم ما از تغییرات فکری پوپر دربارۀ تکامل زیستی می‌تواند ما را در آشکارسازی برخی زوایای مغفول از نظام فکری وی یاری دهد. دعوی مقاله آن است که برخی از آراء پوپر در طول حیات فکری وی به‌تناسب رویکرد وی به تکامل، دچار دگرگونی‌هایی شده است. از امکان عدم به‌کارگیری صدق و کذب در آراء اولیه، تا تأکید بر موضوع صدق و حقیقت‌نمایی، و سرانجام گذار هر چه بیشتر از نگاه گزاره‌محور به سمت دیدگاه‌های تکاملیِ غیرگزاره‌ای، نمونه‌ای از این تغییرات فکری به شمار می‌آیند. در پوپر متأخر شاهد رجوع به دیدگاه تکاملی، البته با خوانشی خاص، هستیم. این تغییرات پیامدها و نتایجی را برای نظام فکری پوپر به‌خصوص در حوزۀ معرفت‌شناسی به بار می‌آورد. از سوی دیگر با توجه به آراء پوپر که در آن سازگاری به‌عنوان محور و نتیجه‌ای حاصل از یک فرایند حل مسأله معرفی می‌شود می‌توان نتیجه گرفت که تکامل زیستی محصول یک فرایند معرفتی است. مقاله دعوتی است به بازسازی نظام فلسفی پوپر در سایۀ فهم او از خوانش بدیع وی از تکامل؛ خوانشی که با برخی تحولات نوین در زیست‌شناسی تکاملی همنواست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4170 - واقع‌گرایی نزد علامه طباطبایی مبتنی بر ایده معرفت شاکله‌مند (با تأکید بر نقش بدن در معرفت)
نفیسه ساطع عباس ایزدپناه سیدرضا تقوی

اعتبار دانش‌های بشری تابع اعتبار اصل شناخت بشر است و از این‌رو، دفاع از واقع‌نمایی معرفت بشری مهمترین مسئله معرفت‌شناسی محسوب می‌شود. مشهورترین نظریه در تبیین اعتبار معرفت بشری، واقع‌گرایی خام است که بر اساس آن ذهن در فرایند شناخت مانند آینه صرفاً منفعل است. این تصویر، أکثر

اعتبار دانش‌های بشری تابع اعتبار اصل شناخت بشر است و از این‌رو، دفاع از واقع‌نمایی معرفت بشری مهمترین مسئله معرفت‌شناسی محسوب می‌شود. مشهورترین نظریه در تبیین اعتبار معرفت بشری، واقع‌گرایی خام است که بر اساس آن ذهن در فرایند شناخت مانند آینه صرفاً منفعل است. این تصویر، امروزه به چالش کشیده شده است و در مقابل آن نظریات دیگری شکل گرفته است مبتنی بر سهم داشتن ذهن در فرایند شناخت، که در مجموع می‌توان آنها را معرفت‌شناسی‌های شاکله‌مند نامید. چالش پیش روی این نظریه‌ها حفظ رئالیسم در عین عبور از واقع‌گرایی خام است. علامه طباطبائی ضمن ارائه تبیین خاص خود از شاکله‌مند بودن ادراک، هم از زوایه تحلیل علم حصولی و هم از منظر ادراکات اعتباری، همچنان بر رئالیسم نیز پای می‌فشرد. مدل ایشان در جمع بین رئالیسم و شاکله‌مندی بر تبیین یکنواخت نبودن ارتباط سطوح معرفت آدمی با واقع مبتنی است که در آن همه معرفت‌های آدمی باواسطه یا بی‌واسطه به واقعیت گره می‌خورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4171 - لاک و مسألۀ معیار
محمد حسین اسفندیاری

در ادبیات مربوط به مسألۀ معیار جان لاک را روش گرا معرفی می کنند: کسی که معیار معرفت را بر مصادیق آن مقدم دانسته و باور دارد بر اساس معیار معرفت می توان مصادیقی را از آن یافت. با این حال، هیچ تحقیق مستقلی در اثبات این اسناد صورت نگرفته است. این یعنی، مستقلاً استدلال ها و أکثر

در ادبیات مربوط به مسألۀ معیار جان لاک را روش گرا معرفی می کنند: کسی که معیار معرفت را بر مصادیق آن مقدم دانسته و باور دارد بر اساس معیار معرفت می توان مصادیقی را از آن یافت. با این حال، هیچ تحقیق مستقلی در اثبات این اسناد صورت نگرفته است. این یعنی، مستقلاً استدلال ها و شواهدی که مؤید روش گرایی لاک است، ارائه و بررسی نشده اند. مقالۀ پیش رو به همین امر توجه دارد. از این‌رو، نویسنده پس از بررسی اجمالی مسألۀ معیار و پیشینۀ آن، دلایل و شواهدی له روش گرا بودنِ لاک ارائه می‌کند که عبارتند از استدلال بر پایۀ انکار معرفت فطری (NIKA)، استدلال بر پایۀ لوح سفید (TRA) و استدلال بر پایۀ ردّ اقتدارگرایی معرفتی. سپس، از چند و چون روش گرایی او و در واقع، نوع نگاه لاک به معیار معرفت بحث می شود. در ضمن این بحث، بررسی می شود که آیا لاک معیار معرفت را ناظر به حصول معرفت می داند یا توجیه. سپس، از این سخن می گوییم که چنان چه معیار معرفت در نظر لاک ناظر به حصول معرفت باشد، آیا باید معرفت شناسی او را طبیعی شده قلمداد کرد؛ و اگر بله، بحث از تقدم معیار معرفت بر مصادیق آن، که بحثی هنجاری ست، چه جایگاهی نزد لاک دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4172 - منطق و ساختار توجیه در گزاره‌های علوم انسانی اسلامی (با تأکید بر معیار قرآن کریم)
رمضان علی‌تبار مهدی عباس زاده

از مهم‌ترین مسائل معرفت‌شناسی علوم انسانی (اسلامی)، مسأله معیارهای ثبوتی و اثباتی حجیت در سطح گزاره‌ها به‌ویژه ساختار و فرایند توجیه آنها است. گزاره‌های علوم انسانی، به دو دسته توصیفی و توصیه‌ای تقسیم‌ می‌شوند. پژوهش حاضر نشان داده است: در سطح ثبوتی، واقع‌نمایی گزاره‌ها أکثر

از مهم‌ترین مسائل معرفت‌شناسی علوم انسانی (اسلامی)، مسأله معیارهای ثبوتی و اثباتی حجیت در سطح گزاره‌ها به‌ویژه ساختار و فرایند توجیه آنها است. گزاره‌های علوم انسانی، به دو دسته توصیفی و توصیه‌ای تقسیم‌ می‌شوند. پژوهش حاضر نشان داده است: در سطح ثبوتی، واقع‌نمایی گزاره‌های توصیفی، در مطابقت آن‌ها با واقع و نفس الامر است؛ اما واقع‌نمایی گزاره‌های توصیه‌ای (ازجمله اعتباریات)، قدری متفاوت است؛ زیرا اعتباریات، تابع احتیاجات حیاتی و عوامل محیطی بشر بوده و به تبع سیر تکاملی زندگی اجتماعی، متغیراند؛ لذا برخی با پذیرش ناواقع‌نمایی در این حوزه، قائل به نسبیت شده‌اند، زیرا معتقدند اعتبار گزاره‌های اعتباری در علوم انسانی، وابسته به خواست و قرارداد جامعه است؛ در حالی که گزاره‌های اعتباری نیز دارای نفس الامراند و نفس الامر هر چیزی به حسب خودش است. همچنین معیار اثباتی حجیت گزاره‌های علوم انسانی و شیوه توجیه آنها عمدتاً بر مدار نظریه ابتناء (مبناگرایی) است. پژوهش حاضر می‌کوشد با روش عقلی و با بهره‌گیری از برخی آیات قرآن کریم، مسأله معیار صدق و ساختار توجیه انواع گزاره‌های علوم انسانی را نشان دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4173 - بررسی دیدگاه لوئیس پویمن در باب دفاع از واقع‌گرایی اخلاقی
محمد سعید عبداللهی محمدعلی عبداللهی

واقع‌گرایی اخلاقی، یکی از مهمترین رویکردهایی است که در فرا اخلاق مطرح است. پذیرفتن این رویکرد و یا انکار آن، نقش بی بدیلی در منظومه فکری یک فیلسوف اخلاق دارد. لوئیس پویمن، فیلسوف برجسته آمریکایی یکی از مدافعان دو آتشه واقع‌گرایی اخلاقی است. وی معتقد است شکاکیت و پوچ‌گرا أکثر

واقع‌گرایی اخلاقی، یکی از مهمترین رویکردهایی است که در فرا اخلاق مطرح است. پذیرفتن این رویکرد و یا انکار آن، نقش بی بدیلی در منظومه فکری یک فیلسوف اخلاق دارد. لوئیس پویمن، فیلسوف برجسته آمریکایی یکی از مدافعان دو آتشه واقع‌گرایی اخلاقی است. وی معتقد است شکاکیت و پوچ‌گرایی اخلاقی که مکی و هارمن آن دو را نمایندگی می‌کنند، مهم‌ترین حملات به واقع‌گرایی اخلاقی‌اند و اگر بتوان واقع‌گرایی را از این دو گردنه علمی به سلامت عبور داد، می‌توان با آسودگی این رویکرد مهم اخلاقی را پذیرفت. در این مقاله پس از طرح دو استدلال بنیادین مکی، یعنی استدلال از راه نسبیت و غرابت، با توجه به دیدگاه پویمن سعی در نشان دادن نارسایی‌های استدلال او داریم. در ادامه به ناکارآمدی فرضیه ضد قیاس هارمن پرداخته و آشکار ساخته که چگونه واقعیات اخلاقی وجود دارند و در پایان نیز، به رویکرد پویمن در دفاع از واقع‌گرایی اخلاقی ‌می‌پردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4174 - تأثیر عقل‌گرایی اعتدالی غزالی بر سیر فلسفه و پیدایش آن در ملاصدرا
سهیله عاصمی سیدحسین سجادی عبدالرضا جمالزاده

یکی از مسائل بنیادین در سیر تعالی انسان، کسب معرفت است. معرفت انسان، هر چه متعالی‌تر باشد می‌تواند نفس را به کمال ویژه‌اش نزدیک‌تر کند. همین امر مهم و اساسی اندیشمندان متعددی را به فکر واداشته است. به‌طوریکه در طول تاریخ متفکران شیوه‌های مختلفی را در این رابطه ارائه کرد أکثر

یکی از مسائل بنیادین در سیر تعالی انسان، کسب معرفت است. معرفت انسان، هر چه متعالی‌تر باشد می‌تواند نفس را به کمال ویژه‌اش نزدیک‌تر کند. همین امر مهم و اساسی اندیشمندان متعددی را به فکر واداشته است. به‌طوریکه در طول تاریخ متفکران شیوه‌های مختلفی را در این رابطه ارائه کرده‌اند. تفاوت اساسی این شیوه‌ها میزان بهره‌مندی از عقل یا ایمان (وحی) است. در نتیجه برخی از این شیوه‌ها اساس عقلی و برخی اساس ایمانی- وحیانی دارند. از جمله اثرگذارترین افراد در سیر این امر، امام محمد غزالی است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تأثیر شیوه معرفتی غزالی بر سیر فلسفه به روش تحلیلی-توصیفی است. این تحقیق در پی یافتن پاسخ این سؤالات است که بیانات غزالی بر کدام شیوه معرفتی استوار است؟ شیوه ایشان چه تأثیراتی را بر سیر فلسفه به ویژه تفکرات ملاصدرا داشته است؟ برخورد غزالی با فلاسفه برداشت‌های متفاوتی را به همراه داشته است. به طوری که حتی برخی ایشان را فردی عقل ستیز می‌دانند. اما موضع دقیق ایشان جای بررسی جامع‌تر و واضح‌تری دارد. در حقیقت غزالی با بیاناتش شیوه جدید عقل‌گرایی اعتدالی را در میان اندیشمندان استوار کرد. این تأثیر را می‌توان در سیر عقل‌گرایی فلسفه و ظهور آن را به ویژه در ملاصدرا می‌توان یافت. به نحوی که ملاصدرا هم نظر با غزالی، عقل فلسفی را از ارائه نظر در همه زمینه‌ها قاصر دانسته و بهره‌مندی از وحی در کنار عقل را مطمئن‌ترین شیوه معرفتی می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4175 - بررسی تطبیقی ساختار شناخت در فلسفۀ دکارت و جان دیویی
سید صابر سیدی فضل اللهی محمد اکوان

دکارت در ساختارِ شناختی خود قصد دارد تا بر مبنای ریاضیات، روشی مؤثر از جنس یقین را برای تحقیق و پژوهش ساماندهی نماید. ازنظر او ریاضیات، مجموعه‌ای از حقایق ضروری و فراگیر است که مابین حالات مختلف ذهن، نظم و ارتباط ایجاد می‌کند. طبق معرفت‌شناسی دکارت، انسان تبدیل به محقق أکثر

دکارت در ساختارِ شناختی خود قصد دارد تا بر مبنای ریاضیات، روشی مؤثر از جنس یقین را برای تحقیق و پژوهش ساماندهی نماید. ازنظر او ریاضیات، مجموعه‌ای از حقایق ضروری و فراگیر است که مابین حالات مختلف ذهن، نظم و ارتباط ایجاد می‌کند. طبق معرفت‌شناسی دکارت، انسان تبدیل به محقق و کاشفی شده است که باید به کشف خودش بپردازد. ازنظر دکارت شناختِ یقینی امکانپذیر است. در سبک ‌شناختی ساختارگرایانۀ او، عمل تابع صورت است درحالی‌که سبک شناخت دیویی عملکردگرایی است که در آن صورت تابع عمل و رفتار است. دیویی با بررسی پیامدهای نگاه داروینی به جهان دیدگاه دکارت را نقد نموده و بیان می‌کند که شناخت درگرو تجربۀ انسان است و پرسشی که از امکان شناخت و معرفت آدمی می‌شود اساساً نادرست بوده است. دیویی در رویکرد پراگماتیستی خود با نگاهی دوباره به امر مطلق، نامشروط و یقینی، آن را تنها به‌عنوان ابزاری پذیرفته که در صورت داشتن نتایج موفقیت بار به کار بسته می‌شود. شناخت، سازمان‌دهی ذهنی از حقیقتی ابدی و مطلق نیست، بلکه فناوری، روش و تکنیک است و بایستی ابزاری برای اصلاحات اجتماعی، تنظیم و بهبود رفتار انسان و جامعه باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4176 - خطاپذیری و قطعیت ریاضیات در دیدگاه قیاس‌گرایی
محمود کوه گشت احمد شاهورانی محمود عبایی کوپانی

خطاپذیری و قطعیت ریاضیات در دیدگاه قیاس‌گرایی چکیدهاین پژوهش نشان می‌دهد که خطاپذیری با تمام دگرگونی‌های که ایجاد کرده است، تا حدودی قابل انعطاف است و امکان به وجود آوردن نسبتی میان آن با قطعیت مفاهیم ریاضی وجود دارد. این امکان از طریق احیای قیاس‌گرایی صورت می‌پذیرد. تم أکثر

خطاپذیری و قطعیت ریاضیات در دیدگاه قیاس‌گرایی چکیدهاین پژوهش نشان می‌دهد که خطاپذیری با تمام دگرگونی‌های که ایجاد کرده است، تا حدودی قابل انعطاف است و امکان به وجود آوردن نسبتی میان آن با قطعیت مفاهیم ریاضی وجود دارد. این امکان از طریق احیای قیاس‌گرایی صورت می‌پذیرد. تمایز بین ریاضیات محض و کاربردی منجر به شکل غیر قابل بحثی از خطاپذیری ریاضی به ویژه در ریاضی محض می‌شود. علاوه بر این، این تمایز به خوبی با قیاس‌گرایی مطابقت دارد. زیرا با توجه نگرش انیشتین اثبات قطعیت ریاضی اگرچه در واقعیت امکان‌پذیر نیست اما در ریاضی محض ممکن است. در نتیجه قیاس‌گرایی با هدف اثبات قضایا و مفاهیم ریاضی می‌تواند برخی از خطاهای ممکن در ریاضیات را برطرف کند و اصلاحات به قیاس‌گرایی یکپارچه شده و ادعاهای خطاپذیری در اشکال غیرمناقشه‌آمیز خود بازگو می‌شوند.واژگان کلیدی: ریاضیات، خطاپذیری، قطعیت، قیاس‌گرایی، اثبات واژگان کلیدی: ریاضیات، خطاپذیری، قطعیت، قیاس‌گرایی، اثبات ,,واژگان کلیدی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4177 - بررسی الزامات معرفت‌شناختی فطرت در تبیین گزاره‌های اخلاقی
عین الله خادمی علی حیدری

فطرت، مبنای انسان‌شناسی دینی است. بر اساس مبانی حکمت متعالیه می‌توان تبیینی قابل دفاع از فطرت ارائه نمود. فطرت به‌معنای خاص، بینش ها و گرایش های رتبه خاص هستی انسان است. به فطرت از دو حیث وجودشناختی و معرفت شناختی می‌توان نگریست. فطرت در معرفت‌شناسی عام، مبنایی قابل دفا أکثر

فطرت، مبنای انسان‌شناسی دینی است. بر اساس مبانی حکمت متعالیه می‌توان تبیینی قابل دفاع از فطرت ارائه نمود. فطرت به‌معنای خاص، بینش ها و گرایش های رتبه خاص هستی انسان است. به فطرت از دو حیث وجودشناختی و معرفت شناختی می‌توان نگریست. فطرت در معرفت‌شناسی عام، مبنایی قابل دفاع برای دیدگاه مبناگروی درباره ابتنای گزاره‌های نظری بر گزاره های پایه و بدیهی ارائه می‌نماید و بر مبنای آن می‌توان از تئوری مطابقت، که نظریه‌ای واقع‌گرایانه در باب صدق است، دفاع نمود. فطرت در مباحث معرفت‌شناسی اخلاق نیز لوازم مهمی در پی دارد. بر پایه آن می‌توان از نوعی مبناگروی در اخلاق (فطری بودن اصول اخلاقیات) دفاع کرد. همچنین، چون اخلاق مبتنی بر فطرت ریشه‌ای تکوینی دارد، می توان از نوعی واقع‌گرایی اخلاقی حمایت نمود که ثمرات آن، شناخت‌گرایی اخلاقی، صدق و کذب پذیری، استدلال‌پذیری، مطلق‌گرایی و پذیرش داوری اخلاقی است. مکاتب اخلاقی از منظری به دو دسته وظیفه‌گرا و غایت‌گرا تقسیم می‌شوند. اما با تکیه بر پیوند عقل و شهود فطری می‌توان به نوعی نظام‌سازی اخلاقی پرداخت که جامع مزایای وظیفه‌گرایی و غایت‌گرایی باشد. در غایت‌گرایی، از بررسی نتایج افعال اختیاری انسان با غایت مدنظر، اخلاقی بودن فعل توجیه می‌شود ولی اثبات اخلاقی بودن غایت مدنظر، که شکافی ترمیم‌نشدنی در طبیعت‌گرایی اخلاقی جلوه می‌کرد، در اخلاق مبتنی بر فطرت، از طریق جهت‌گیری الزامات فطری به‌خوبی تبیین شده و طراوت و پویایی زبان اخلاق نیز به‌لحاظ درگیری وجودی عامل اخلاقی با الزامات فطری تأمین می‌گردد.فطری بودن مبنای دین و اخلاق، ارتباط موجهی بین این دو مقوله برقرار نموده است؛ حکم اخلاقی ضروری حقانیت دین (صادق بودن خدا) را تأمین می‌کند و زمینه حضور گزاره‌های ارزشی دین در حوزه اخلاق هنجاری، غنای محتوایی این حوزه را فراهم می‌سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4178 - رویکرد علامه طباطبایی به مسئلة نسبیّت معرفت
ابراهیم شیر علی نیا رضا اکبریان محمد سعیدی مهر

هویت تحوّلی، پیوستگی درونی، وابستگی بیرونی و محدودیت‌های روشی، چهار عامل اصلی نسبیت معرفت هستند. از نظر علامه طباطبایی، نسبیت معرفت با حقیقت علم و معرفت (واقع‌نمایی) سازگار نیست و سخن نسبی‌گرایان در تحلیل نهایی به سخن سوفسطائیان و انکار علم کشیده می‌شود. ازآنجاکه علامه أکثر

هویت تحوّلی، پیوستگی درونی، وابستگی بیرونی و محدودیت‌های روشی، چهار عامل اصلی نسبیت معرفت هستند. از نظر علامه طباطبایی، نسبیت معرفت با حقیقت علم و معرفت (واقع‌نمایی) سازگار نیست و سخن نسبی‌گرایان در تحلیل نهایی به سخن سوفسطائیان و انکار علم کشیده می‌شود. ازآنجاکه علامه بر فلسفه به مثابة ابزار گفتگوی عقلی میان همة انسان‌ها تأکید داشته و نقش برجسته‌ای برای حس در فرآیند شناخت قائل هستند، نظریة معرفت ایشان بیشتر در معرض پرسش از نسبیت قرار دارد. در این نوشته، رویکرد علامه طباطبایی درمواجهه با مسئلة نسبیت معرفت، مبتنی بر اصول انکارناپذیر بررسی می‌شود. اصول انکارناپذیر، اصولی هستند که انکار آنها مستلزم اثبات شان است. اصل واقعیت و اصل علم، به عنوان اصول انکارناپذیر، مبادی عبور از سفسطه و نسبیت معرفت هستند و اصل تجرّد علم و بازگشت علم حصولی به حضوری، جهان علم را با واقعیت پیوند می‌زند و به لحاظ روش‌شناختی، جهان را در جهان می‌شناسانند. این چهار اصل، ارکان مواجهة علامه طباطبایی با مسئلة نسبیت معرفت هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4179 - بررسی نسبت میان سه تز از مقاله «دوجزم»کواین
ضیاء موحد حسین شقاقی

مباحث این مقاله متمرکز بر مقاله دو جزم تجربه‌گرایی کواین است. ما کل‌گرایی کواین را مورد بررسی قرار می‌دهیم. کل‌گرایی او دو بعد دارد: کل‌گرایی معرفت‌شناختی و کل‌گرایی معنایی. تز سومی که مورد بررسی ما قرار می‌گیرد، عدم تمایز تحلیلی‌ـ‌ترکیبی است. فودور و لپور با دو تز کل گ أکثر

مباحث این مقاله متمرکز بر مقاله دو جزم تجربه‌گرایی کواین است. ما کل‌گرایی کواین را مورد بررسی قرار می‌دهیم. کل‌گرایی او دو بعد دارد: کل‌گرایی معرفت‌شناختی و کل‌گرایی معنایی. تز سومی که مورد بررسی ما قرار می‌گیرد، عدم تمایز تحلیلی‌ـ‌ترکیبی است. فودور و لپور با دو تز کل گرایی معرفت‌شناختی و عدم تمایز تحلیلی‌ـ‌ترکیبی مخالفتی ندارند اما مدعی هستند: الف) عدم تمایز تحلیلی‌ـ‌ترکیبی، مقدمه کل‌گرایی معرفت‌شناختی کواین است. ب) هرچند کل‌گرایی معرفت‌شناختی کواین مقدمه کل‌گرایی معنایی او دانسته می‌شود، ولی این استنتاج قابل دفاع نیست. از سوی دیگر اوکاشا و بکر نشان می‌دهند: الف) کل‌گرایی معرفت‌شناختی کواین مقدمه عدم تمایز تحلیلی‌ـ‌ترکیبی او است. ب) استنتاج کل‌گرایی معنایی از کل‌گرایی معرفت‌شناختی، قابل دفاع است. ما در این مقاله اولاً، هر دو دعوی فودور و لپور را رد و از دعاوی اوکاشا و بکر حمایت می‌کنیم و ثانیاً، یک ادعا را بر دعاوی اوکاشا و بکر می‌افزاییم، مبنی بر اینکه عدم تمایز تحلیلی‌ـ‌ترکیبی و کل‌گرایی معنایی (که هر دو مبتنی بر کل‌گرایی معرفت‌شناختی هستند)، درواقع یک تز هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4180 - تحلیل تطبیقی ویژگی های تجربه و استقراء در فلسفه ابن سینا و پوپر
قدرت الله قربانی

استقراء و تجربه از مسائل مهم فلسفه علم در جهان معاصر است که در فلسفه ابن سینا و پوپر همواره مورد توجه بوده است. ابن سینا با استناد به مواردی چون اخذ ذاتی، قاعده اتفاقی و قیاس خفی، تلاش نمود تا تجربه را از استقراء جدا کند و برای آن یقین و کلیت مشروط خاصی را لحاظ کند؛ ضمن أکثر

استقراء و تجربه از مسائل مهم فلسفه علم در جهان معاصر است که در فلسفه ابن سینا و پوپر همواره مورد توجه بوده است. ابن سینا با استناد به مواردی چون اخذ ذاتی، قاعده اتفاقی و قیاس خفی، تلاش نمود تا تجربه را از استقراء جدا کند و برای آن یقین و کلیت مشروط خاصی را لحاظ کند؛ ضمن اینکه تقسیم او از استقراء به تام و ناقص نیز اهمیت خاص خود را دارد. پوپر با نظر به مشکل عدم امکان استنباطات کلی در استقراء، تلاش نمود با طرح اصل انتقال و نشان دادن همسانی نگرش منطقی و روانشناسی گری، مشکل استقراء را حل کند و سپس با معرفی معیار ابطال پذیری، معیاری کلی و تجربی برای تأیید نظریات علمی ارائه دهد. شباهت دیدگاه ابن سینا و پوپر، مواجهه نقادانه با مسئلۀ استقراء و تجربه و تلاش برای تبیین ابعاد معرفتی آنها در علم و زندگی عملی بشر است، اما درنهایت ضمن اینکه هر دو، روش علمی را در تجربه و استقراء محدود نمی کنند، پوپر درحالی تجربه را بعنوان یکی از معیارهای تفکیک علم از غیر علم می داند که برای تجربه هیچ مبنای محکمی درنظر نمی گیرد، ولی ابن سینا تأکید دارد که تجربه از بدیهیات اولیه است و بنابراین در شکل گیری مجموعه معرفت بشری نقش مهمی دارد. در نوشتار حاضر، با تبیین و تحلیل تطبیقی دیدگاه های ابن سینا و پوپر درباب تجربه و استقراء، تلاش می شود توانمندهای رویکرد ابن سینا نشان داده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4181 - عرفان به‌مثابه یک معرفت علمی مقایسه دیدگاه‌های قونوی و امام خمینی
غلامرضا حسین پور محمد سعیدی مهر

بنا بر قول مشهور، هر علمی نیاز به موضوع دارد و بحث از موضوع یک علم، برای تعین و تشخص آن علم، امری ضروری است. از این‌رو، موضوعات علم در خود آن علم مورد بررسی قرار نمی‌گیرند و این مهم بر عهده فلسفه آن علم است. اما علم بودن عرفان به‌دلیل آنکه از مقوله کشف و شهود است، همیشه أکثر

بنا بر قول مشهور، هر علمی نیاز به موضوع دارد و بحث از موضوع یک علم، برای تعین و تشخص آن علم، امری ضروری است. از این‌رو، موضوعات علم در خود آن علم مورد بررسی قرار نمی‌گیرند و این مهم بر عهده فلسفه آن علم است. اما علم بودن عرفان به‌دلیل آنکه از مقوله کشف و شهود است، همیشه معرکه آرای اهل نظر بوده است و عرفا هم برای اینکه علم بودن آن را ثابت کنند، در برخی از کتب عرفان نظری، به بحث درباره موضوع و مبادی و مسائل این علم پرداختند. از جمله منظم‌ترین و تحلیلی‌ترین کتابی که در آن موضوع علم عرفان مورد مداقه قرار گرفته است، می‌توان از مفتاح‌الغیب صدرالدین قونوی نام برد. از نظر قونوی موضوع علم عرفان، حق تعالی است و اسماء ذات، مبادی آن ـ‌البته بر اساس اصول مشهود عرفا‌ـ اسماء صفات و افعال از مسائل علم عرفانند. اما از نظر امام خمینی اساساً علوم، به شهادت تدوین تاریخی‌شان، نیاز به بیان موضوع ندارند و تمایز آنها هم به سنخیت ذاتی‌شان برمی‌گردد و لذا موضوع علم عرفان نیز از نظر امام، چون ذات حق تعالی است، شخصی و جزئی است، نه حقیقی و کلی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4182 - افلاطون و خاستگاههای فلسفه زبان
سیدحمید طالب زاده مالک شجاعی جشوقانی

فلسفه معاصر(بویژه فلسفه تحلیلی) را در قیاس با فلسفه های وجود محور وشناخت محور، فلسفه ای زبان محور دانسته اند .با این وجود می توان خاستگاههای تاملات فلسفی در باب زبان را در تاریخ فلسفه دنبال کرد. نخستین تاملات فلسفی جدی در باب زبان در محاورات افلاطون وبیش ازهمه در محاوره أکثر

فلسفه معاصر(بویژه فلسفه تحلیلی) را در قیاس با فلسفه های وجود محور وشناخت محور، فلسفه ای زبان محور دانسته اند .با این وجود می توان خاستگاههای تاملات فلسفی در باب زبان را در تاریخ فلسفه دنبال کرد. نخستین تاملات فلسفی جدی در باب زبان در محاورات افلاطون وبیش ازهمه در محاوره کراتیلوس به چشم می خورد. وی در این محاوره ، به نقادی دودیدگاه عمده درباب رابطه زبان وحقیقت، یعنی دیدگاه طبیعت گرایی افراطی و قراردادگرایی افراطی با بهره گیری از اتیمولوژی وبویژه با اتکاء به نظریه صور(مثل) خویش می پردازد. افلاطون ، وصول به ماهیت اشیاء و ایده‌ها از طریق بررسی واژه‌ها(دیدگاه کراتیلوس)را نمی پذیرد و این راه وصول را نه راهی زبانی، که فراتر اززبان دانسته و تلقی او فرسنگ ها از این گزاره ویتگنشتاینی دور است که ، مرزهای هستی ما همان مرزهای زبان ماست تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4183 - مبانی معرفت شناسی اصلاح شده و میزان تأثیرات توماس رید بر آن
عباس یزدانی حسینعلی نصراللهی

معرفت شناسی اصلاح شده به عنوان مکتبی نوپا در فلسفۀ دین با انتقاد از مبناگروی کلاسیک و مدرن در باب معیار معقولیت باورهای دینی مدعی است باور به وجود خداوند، با صرف نظر از موفقیت یا عدم موفقیت براهینی که برای اثبات وجود خداوند ارائه شده اند؛ همچنان می تواند معقول باشد. ادع أکثر

معرفت شناسی اصلاح شده به عنوان مکتبی نوپا در فلسفۀ دین با انتقاد از مبناگروی کلاسیک و مدرن در باب معیار معقولیت باورهای دینی مدعی است باور به وجود خداوند، با صرف نظر از موفقیت یا عدم موفقیت براهینی که برای اثبات وجود خداوند ارائه شده اند؛ همچنان می تواند معقول باشد. ادعا شده است که معرفت شناسان اصلاح شده به میزان قابل توجهی از توماس رید (1796-1710) فیلسوف اسکاتلندی قرن هجدهم متأثر بوده اند. هدف این نوشتار این است که میزان صحت این ادعا را با پرداختن به مبانی معرفت شناسی اصلاح شده در آثار پلنتینگا، ولترستورف و آلستون، و نیز مطالعۀ مکتوبات رید و مقالات و کتبی که دربارۀ او نوشته شده است از یک سو، و تحلیل و تطبیق میان آنها از سوی دیگر بررسی کند. نتیجه این بررسی این است که هر چند معرفت شناسی اصلاح شده در مبانی معرفت شناسی عام از رید متأثر بوده است، اما به عنوان یک معرفت شناسی دینی نمی توان ادعای اصلی این مدرسه یعنی پایه بودن باور به خداوند را به راحتی به رید منسوب کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4184 - مبناگرایی حداکثری ملاصدرا و توجیه معرفت
باقر گرگین نجف یزدانی علی نصر آیادی

یکی از نظریه ‌های توجیه معرفت که از دیرینه ای بلند برخوردار است، مبناگرایی حداکثری است. بیشتر فیلسوفان سنتی، از افلاطون و ارسطو در یونان تا فیلسوفان مسلمان و عقل‌گرایان و تجربه‌گرایان کلاسیک دوران جدید و شماری از فیلسوفان معاصر، آن را پذیرفته اند. ملاصدرا نیز در معرفت‌ش أکثر

یکی از نظریه ‌های توجیه معرفت که از دیرینه ای بلند برخوردار است، مبناگرایی حداکثری است. بیشتر فیلسوفان سنتی، از افلاطون و ارسطو در یونان تا فیلسوفان مسلمان و عقل‌گرایان و تجربه‌گرایان کلاسیک دوران جدید و شماری از فیلسوفان معاصر، آن را پذیرفته اند. ملاصدرا نیز در معرفت‌شناسی دیدگاهی مبناگرایانه دارد. البته نباید این نکته را فراموش کرد که مبناگرایی در معرفت‌شناسی غربی بر اساس تمرکز بر علم حصولی تصدیقی و رها کردن علم تصوری شکل گرفته است و بر این فرض استوار است که گویا علم صرفاً تصدیق است نه تصور؛ اما دیدگاه صدرا در بستری شکل گرفته است که علم تصوری مرکز توجه بوده و در همین بستر نظریه علم حضوری شکل گرفته است. مهم‌ترین دلیل مبناگرایان بر مبناگرایی حداکثری، برهان تسلسل شناختی است که ملاصدرا با پذیرش دیدگاه مبناگرایانه تقریری از این برهان اقامه کرده است. او در توجیه معرفت به بدیهیات اولیه متوسل می شود و با استناد به وضوح و تمایز و بداهت آنها، به توجیه سایر باورها می پردازد. روش وی در رسیدن از نظریات به بدیهیات، قیاس برهانی است که کاملاً بر نظریه مبناگرایی حداکثری منطبق است و در نتیجه، اشکالاتی از قبیل عدم معیار گزاره‌های پایه، محدود بودن گزاره‌های بدیهی، فقدان حد وسط مشترک در قضایای بدیهی و ارتباط بداهت و صدق که بر مبناگرایان وارد است، درباره نظریه صدرا نیز مطرح می شود. نگاه وجودی ملاصدرا به علم و نقشی که برای علم حضوری در معرفت‌شناسی در نظر می‌گیرد، به او این امکان را می‌دهد که به پاسخ‌گویی به اشکالات وارده بر گزاره‌های پایه مبادرت ورزد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4185 - در باب یقین ویتگنشتاین و نقد برهان خواب دکارت
اعظم محسنی سید مسعود سیف

ویتگنشتاین به صراحت از مبنا بودن یقین و تقدم آن بر شک سخن می گوید و معتقد است که بازی شک در زمین یقین امکان پذیر است و شکاکیت افراطی خود متناقض است؛ برای ویتگنشتاین برهان خواب دکارت، عمیق ترین و قوی ترین نوع شکاکیت افراطی است. ادعای اصلی دکارت در این برهان این است که هی أکثر

ویتگنشتاین به صراحت از مبنا بودن یقین و تقدم آن بر شک سخن می گوید و معتقد است که بازی شک در زمین یقین امکان پذیر است و شکاکیت افراطی خود متناقض است؛ برای ویتگنشتاین برهان خواب دکارت، عمیق ترین و قوی ترین نوع شکاکیت افراطی است. ادعای اصلی دکارت در این برهان این است که هیچ ملاک قطعی برای تمایز قائل شدن میان حالات خواب و بیداری وجود ندارد. برخی از فیلسوفان این فرضیه را یکی از چالش برانگیزترین مباحث در موضع شکاکیت دانسته و تمام همّ و غم خود را مصروف پاسخگویی به این برهان کرده اند؛ که البته در این زمینه توفیق چندانی نصیب آنها نشده است. اما ویتگنشتاین معتقد بود که شکاکیت بی معنی است و جوابی را نمی طلبد؛ با توجه به همین مبنا زمانیکه به برهان خواب می رسد، می گوید این عبارت که من ممکن است خواب باشم اگر جدی گرفته شود، همانطور که دکارت آن را جدی گرفته است، بی معنی است. برخلاف تصور ویتگنشتاین و دیگران، هدف دکارت هرگز ماندن در حالت عدم یقین نبوده است؛ او همواره بدنبال فرا رفتن از شک و رسیدن به یقین بوده است و در مورد شکاکیت حاصل از برهان خواب هم، در نهایت می گوید باید آن تردید کلی در مورد خواب را که به علت آن نمی توانستیم میان خواب و بیداری فرق بگذاریم، به عنوان شکوک مبالغه آمیز و مضر به دور افکنیم و در ادامه معیاری برای تفکیک تجارب ما در حالت خواب و بیداری ارائه می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4186 - انسجام اخلاقی و موازنه متأملانه گسترده
بهروز محمدی منفرد

در دهه های اخیر، شاهد سطحی از انسجام اخلاقی با عنوان موازنه متأملانه گسترده هستیم که از درجه اعتماد بالاتری نسبت به سطح محدود انسجام اخلاقی برخوردار است؛ زیرا برای توجیه یک باور اخلاقی، علاوه بر انسجام آن با باورهای اخلاقی دیگر، ضروری است آن باور اخلاقی با باورهای غیرا أکثر

در دهه های اخیر، شاهد سطحی از انسجام اخلاقی با عنوان موازنه متأملانه گسترده هستیم که از درجه اعتماد بالاتری نسبت به سطح محدود انسجام اخلاقی برخوردار است؛ زیرا برای توجیه یک باور اخلاقی، علاوه بر انسجام آن با باورهای اخلاقی دیگر، ضروری است آن باور اخلاقی با باورهای غیراخلاقی مناسب و مرتبط از قبیل باورهای روان شناختی، زیست شناختی، جامعه شناختی و انسان شناختی نیز منسجم باشد. آنچه اهمیت دارد این است که چنین سطحی از انسجام نیز با چالش هایی مواجه بوده و نسبت به نظریه رقیب، یعنی مبناگرایی اخلاقی موفق نیست. این نوشتار می کوشد پس از تبیین سطح گسترده انسجام اخلاقی، یعنی موازنه متأملانه گسترده، این رویکرد کلی را نقد کند. درنهایت روشن خواهد شد که اگر تصور شود یک باور اخلاقی در موازنه متأملانه گسترده، موجه است، اما این باور تنها به طور مسامحه‌ای موجه است؛ یعنی تا این اندازه موجه است که فاعل دلیلی معرفتی برای پذیرش یا ردّ آن گزاره ندارد و لذا نمی توان آن را به طور معرفتی موجه دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4187 - پژوهشی تطبیقی درباره وحدت وجود از دیدگاه مولوی و اسپینوزا
مهناز صفائی هوادرق علی اصغر حلبی

وحدت وجود یکی از گسترده ترین مفاهیمی است که ریشه در مکاتب بسیار کهن بشری دارد. گستردگی این مفهوم مانع از یافتن معنایی واحد در میان مشرب های فکری است و دست یابی به نظریه ای مبتنی بر حقیقتی که تفاوت های لفظی و ظاهری این مفهوم را خاتمه بخشد بس دشوار است. با وجود این ، پردا أکثر

وحدت وجود یکی از گسترده ترین مفاهیمی است که ریشه در مکاتب بسیار کهن بشری دارد. گستردگی این مفهوم مانع از یافتن معنایی واحد در میان مشرب های فکری است و دست یابی به نظریه ای مبتنی بر حقیقتی که تفاوت های لفظی و ظاهری این مفهوم را خاتمه بخشد بس دشوار است. با وجود این ، پرداختن به این مسأله برای تقریب دیدگاه اندیشمندانی که در این باره تفکّر نموده اند لازم و ضروری به نظر می آید. در این مقاله پژوهشگر بر آن است که وجوه تشابه و تفاوت آن حوزه را آشکار سازد. لذا در راستای تبیین مفهوم وحدت وجود ، به بررسی راه های شناخت و معرفت در اندیشه مولوی و اسپینوزا که از برجسته ترین پژوهندگان حقیقت و از بزرگترین چهره های اندیشه بشری اند پرداخته و سعی شده است که برخی از وجوه تشابه وحدت وجود متعالی مولوی و وحدت تک جوهری اسپینوزا که به ظاهر بس متفاوت از یکدیگر می نماید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4188 - اعتباریات درفلسفه اخلاق علامه طباطبائی و مقایسه آن با رویکرد ناشناخت گرایی درفرا اخلاق
انشاءاله رحمتی لیلی حیدریان

نظریه اعتباریات علامه با نظریه ناشناخت‌گرایی در فرا اخلاق، از این حیث که هر دو جزء احکام انشایی هستند وجه تشابه دارد، ولی علامه برخلاف ناشناخت‌گرایان انشایی بودن را به معنی بی‌معنی بودن نمی‌دانند.در نظریه ناشناخت‌گرایان، جملات ارزشی عین ظهور عواطف‌اند نه معلول عقلانی عو أکثر

نظریه اعتباریات علامه با نظریه ناشناخت‌گرایی در فرا اخلاق، از این حیث که هر دو جزء احکام انشایی هستند وجه تشابه دارد، ولی علامه برخلاف ناشناخت‌گرایان انشایی بودن را به معنی بی‌معنی بودن نمی‌دانند.در نظریه ناشناخت‌گرایان، جملات ارزشی عین ظهور عواطف‌اند نه معلول عقلانی عواطف و نه معناهایی حاکی از عواطف. در حالی که در اعتباریات علامه، ادراکات اعتباری و بیان خوب و بد تابع دواعی و نیازهای ما هستند، نه عین آنها.از آنجایی که علامه طباطبایی ادراکات و معانی را زاییده عوامل درونی دانسته و دارای ارتباط تولیدی [یعنی منطقی] با ادراکات و علوم حقیقی نمی‌داند، با عاطفه‌گرایان تشابه دارد. از نظر عاطفه‌گرایان احکام ارزشی و اخلاقی نسبی هستند، اصول ثابتی نداشته و اختیار حسن و قبح را به عواطف سرکش و متغیر انسان‌ها داده‌اند.ناشناخت‌گرایا ن آنچه را که مربوط به طبیعت مادی و تجربی است را ملاک امور اخلاقی می‌دانند در نتیجه نتوانسته‌اند از دام نسبی‌گرایی رهایی یافته و برون شدی از آن داشته باشند. ولیکن علامه با توجه به اعتقاد به وجود فطرت الهی در انسان که ویژگی مشترک همه انسان‌هاست و به کمال و سعادت آدمی ناظر است به ارزش‌هایی می‌رسد که به سبب داشتن مبنایی ثابت، دارای ثبوت و دوام بوده و ریشه در نهاد آدمی دارد بنابراین اعتباریات علامه طباطبایی که ریشه در سنت و فرهنگ غنی اسلام دارد و برگرفته از آموزه‌های وحیانی که خود دارای اصول محکم منطقی است در دام نسبی‌گرایی فرو نرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4189 - هندسه معرفت دینی فخرالدین رازی
ابراهیم نوری مرتضی عرفانی محمود صیدی

فخر رازی در اوایل حیات علمی خود سخت از نقش عقل در حوزه دین دفاع می‌کرد اما در دوران متأخر، بُرد عقل در حوزه الهیات را محدود دانسته و نقل و شهود را کارآمدترین ابزار می داند. او برهان، قرآن و عرفان و به‌تعبیری دینداری و خردورزی را با هم قابل جمع می‌بیند و به جایگاه برتر ن أکثر

فخر رازی در اوایل حیات علمی خود سخت از نقش عقل در حوزه دین دفاع می‌کرد اما در دوران متأخر، بُرد عقل در حوزه الهیات را محدود دانسته و نقل و شهود را کارآمدترین ابزار می داند. او برهان، قرآن و عرفان و به‌تعبیری دینداری و خردورزی را با هم قابل جمع می‌بیند و به جایگاه برتر نقل و شهود اذعان می کند، فهم دین را به‌وسیله عقل لازم و یکی از مهم‌ترین کارکردهای عقل را فهم باورهای دینی و رفع تعارض و تناقض از مدعیات دینی می داند. تمام تعریف و تمجیدی که رازی از جایگاه خِرَد و خردورزی به‌عمل می آورد، به همین کارکرد عقل برمی‌گردد. در این پژوهش با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی و انتقادی به ترسیم هندسه معرفت دینی رازی پرداخته و دیدگاه وی در باب جایگاه هر یک از اضلاع این شکل هندسی و چگونگی ترتّب آنها بر یکدیگر مورد بررسی قرار گرفته و به این نتیجه می‌رسد که هندسه معرفت دینی وی مثلثی است که اضلاع آن را قرآن، عرفان و برهان تشکیل می‌دهد. عقل نقش مقدماتی و مبنایی برای حصول معرفت متعالی قرآنی و عرفانی دارد و کنار نهادن آن در هیچ مرحله‌ای موجّه نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4190 - نقدی بر معرفت شناسی مطالعات مربوط به آینده، با تأکید بر عقلانیت آینده نگاری راهبردی
مسلم شیروانی ناغانی محمد رحیم عیوضی

سرعت بالای تغییرات و افزایش عدم اطمینان و پیچیدگی در شرایط محیطی هزاره جدید، موجب پرهیز از برنامه ریزی و تصمیم گیری با پیش فرض خطی بودن تغییر در پارامترهای مختلف و روی آوردن هرچه بیشتر به آینده پژوهی در سطوح و حوزه های گوناگون شده است. اما مطالعات مربوط به آینده، همواره أکثر

سرعت بالای تغییرات و افزایش عدم اطمینان و پیچیدگی در شرایط محیطی هزاره جدید، موجب پرهیز از برنامه ریزی و تصمیم گیری با پیش فرض خطی بودن تغییر در پارامترهای مختلف و روی آوردن هرچه بیشتر به آینده پژوهی در سطوح و حوزه های گوناگون شده است. اما مطالعات مربوط به آینده، همواره با چالش های معرفت شناسی مواجه بوده اند. در این پژوهش، ابتدا به نقد نظریه وندل بِل در معرفت شناسی آینده پژوهی، به عنوان یکی از شهیرترین نظریه پردازان در این عرصه، پرداخته شده و سپس عقلانیت آینده نگاری راهبردی به عنوان رویکردی عملگرا در آینده پژوهی، مورد واکاوی قرار گرفته است؛ بدین معنا که گزاره هایی که با رویکرد آینده نگاری راهبردی از مطالعات مربوط به آینده مستخرج می شوند، چقدر عقلانی هستند. یافته های پژوهش، ضمن احصاء مهم ترین ایرادات وارد بر نظریه بِل، نشان می دهند که حلّ مسئله نمودن، دقت در پیش بینی، توازن بین موضوعات، سادگی، گستردگی و سازگاری در کنار ارزش گرایی معیارهایی هستند که آینده نگاری راهبردی را به عنوان رویکردی موجّه و معقول معرفی می نمایند که می تواند به موفقیت دراز مدت مطالعات مربوط به آینده کمک شایانی نماید. بر این اساس، پیشنهاداتی در راستای توسعه و بکارگیری آینده نگاری راهبردی به متصدیان امر در دانشگاه ها و صنایع و متولیان دولتی ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4191 - محمد ارکون و کاربست پساساختارگرایی در نقد عقل اسلامی
حامد علی اکبرزاده مصطفی سلطانی

محمد ارکون یکی از مهم‌ترین روشنفکران جهان اسلام در سال‌های اخیر است که تلاش می‌کند در پروژه‌ای با عنوان نقد عقل اسلامی، خوانشی نوین از میراث فکری اسلامی و نحوه شکل‌گیری و رشد آن ارائه دهد و با تبیین نقاط چالش‌برانگیز عقل اسلامی، به نقد قرائت‌های سنتی، سلفی و شرق‌شناسانه أکثر

محمد ارکون یکی از مهم‌ترین روشنفکران جهان اسلام در سال‌های اخیر است که تلاش می‌کند در پروژه‌ای با عنوان نقد عقل اسلامی، خوانشی نوین از میراث فکری اسلامی و نحوه شکل‌گیری و رشد آن ارائه دهد و با تبیین نقاط چالش‌برانگیز عقل اسلامی، به نقد قرائت‌های سنتی، سلفی و شرق‌شناسانه از اسلام بپردازد. او روشی تلفیقی را در این عرصه پی می‌گیرد اما روش پساساختارگرایی در نقد وی نمود بیشتری دارد. ارکون در پساساختارگرایی تحت تأثیر فیلسوفان پست‌مدرن فرانسوی، همچون میشل فوکو و ژاک دریدا است و به‌خوبی توانسته همان رهیافت‌ها را در اندیشه اسلامی دنبال کند. او در سایه این روش از تبارشناسی و واسازی عقل اسلامی سخن می‌گوید و تلاش می‌کند به‌زعم خویش، نگرش‌های اسطوره‌ای، راست‌کیشی، جزم‌اندیشی، فهم‌های انحصاری رجال دین و انگاره‌های خیالین را کنار نهاده و به نااندیشیده‌هایی بپردازد که تاکنون از دید اندیشمندان اسلامی پنهان بوده است. در این مقاله نحوه کاربست روش پساساختارگرایی توسط ارکون در نقد عقل اسلامی واکاوی و تحلیل می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4192 - بررسی رویکرد تاریخ‌مندانه به معرفت دینی با تأکید بر نگاه تاریخی به قرآن
راضیه موحدی نیا حسام الدین ربانی

تاریخی‌نگری یکی از روش‌های فیلسوفان غربی در بررسی متون دینی است که طی دهه‌های اخیر در میان روشنفکران مسلمان نیز رواج یافته است. در این نگرش، معرفت دینی تاریخ‌مند تلقی شده و به هیچ وجه قابل تسری به زمان‌های دیگر نیست؛ به تعبیر دیگر میان دوره‌های معرفتی نوعی گسست وجود دار أکثر

تاریخی‌نگری یکی از روش‌های فیلسوفان غربی در بررسی متون دینی است که طی دهه‌های اخیر در میان روشنفکران مسلمان نیز رواج یافته است. در این نگرش، معرفت دینی تاریخ‌مند تلقی شده و به هیچ وجه قابل تسری به زمان‌های دیگر نیست؛ به تعبیر دیگر میان دوره‌های معرفتی نوعی گسست وجود دارد. بر همین اساس قرآن که متن اصلی مسلمانان محسوب می‌شود نیز همواره در معرض تفاسیر و برداشت‌های مختلف قرار گرفته است اما هیچ‌کدام از این خوانش‌ها مطلق نیست بلکه هر فهمی از این متن تاریخ‌مند بوده و تحت تأثیر زمینه‌های متن در دوره‌های زمانی متفاوتی شکل گرفته است. طرف‌داران این نگرش در دنیای اسلام، تأکید می‌کنند که قرآن یک محصول فرهنگی و مختص عصر نزول است و نمی‌تواند در زمان‌های بعدی نیز یک متن مرجع قرار گیرد؛ بر این اساس، باید رویکرد جزم‌اندیشانه نسبت به هر نوع معرفت دینی متخذ از قرآن را کنار نهاد و به قةرآن به‌عنوان یک پدیده تاریخی نگریست. بررسی ادعاهای طرف‌داران این نگرش نشان می‌دهد که برخی مبانی تاریخی‌نگری مخدوش و قابل نقد است و گرچه این رویکرد در برخی تعالیم دینی و به‌ویژه فقهی قابل پیگیری است، چراکه در تاریخ اندیشه اسلامی و روش‌های فهم در متون دینی چنین سابقه‌ای وجود دارد، اما نمی‌توان آن را به همه آموزه‌های دینی تسری داد و با عینک تاریخی به همه تعالیم دینی نگریست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4193 - شمول تئوری‏های بازنمودگرایی درباره حالات پدیداری
مهدی همازاده ابیانه

این مقاله به دسته ای خاص از اشکالات علیه تئور های بازنمودگرایی درباره تجربیات پدیداری می پردازد. نویسنده در ابتدا توضیحی درباره تئوری های بازنمودگرایانه ارائه کرده و برخی تقسیم بندی ها از تئوری های مذکور در این مقاله را شرح داده است. سپس یک دسته از اشکالات در مقابل تئو أکثر

این مقاله به دسته ای خاص از اشکالات علیه تئور های بازنمودگرایی درباره تجربیات پدیداری می پردازد. نویسنده در ابتدا توضیحی درباره تئوری های بازنمودگرایانه ارائه کرده و برخی تقسیم بندی ها از تئوری های مذکور در این مقاله را شرح داده است. سپس یک دسته از اشکالات در مقابل تئوری های بازنمودگرایی که شمول و اطلاق این تئوری ها نسبت به تمامی حالات پدیداری را زیر سؤال می برد، بحث شده است تا توانایی تئوری های بازنمودگرایی در تبیین تمامی حالات پدیداری، ارزیابی شود. این بخش از مقاله، دو اشکال درباره خصیصه پدیداری احساسات بدنی و خصیصه پدیداری حالات التفاتی را به تفصیل، ذکر کرده که اشکال اوّل، دامنه فراوانی در ادبیات بحث دارد و اشکال دوّم نیز توسّط نویسنده مطرح شده است. در انتها با بررسی پاسخ های بالفعل و بالقوّه طرفداران بازنمودگرایی، این جمع بندی به دست می آید که تئوری مذکور از پس اشکال مربوط به احساسات بدنی، بر می آیند. اما در مورد حالات التفاتی، این تئوری ها باید برخی تبیین های خاص برای پاسخ به اشکال، ارائه کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4194 - عرفان و خرد شرقی در اندیشه و آثار حکیم اقبال لاهوری
مسعود سرحدی عزیزالله سالاری

علامه اقبال لاهوری، با تکیه بر نظام فکری خویش ( حکمت خودی)، بر خرد شرقی مشرق زمینیان و مسلمانان پای فشرده، خرد غربی و فلسفه‌های مادی گرا، انسان‌مدار و پوچ انگارانه آنان را به چالش می‌کشد. حکمت او آمیزه‌ای از برهان، عرفان، قرآن، حدیث، عشق، درد، فطرت، خودآگاهی، بیداری و ش أکثر

علامه اقبال لاهوری، با تکیه بر نظام فکری خویش ( حکمت خودی)، بر خرد شرقی مشرق زمینیان و مسلمانان پای فشرده، خرد غربی و فلسفه‌های مادی گرا، انسان‌مدار و پوچ انگارانه آنان را به چالش می‌کشد. حکمت او آمیزه‌ای از برهان، عرفان، قرآن، حدیث، عشق، درد، فطرت، خودآگاهی، بیداری و شور و حماسه است که نظر و عمل تعالی‌بخش را در بر می‌گیرد. اقبال عقلانیت حاکم بر دنیای غرب را در فن و خبر خلاصه کرده و آن را خالی از نگاه (نگه) و نظر و شهود می‌داند. وی دستاورد فرهنگ و تمدن مغرب زمین را عمران و آبادی خرد ابزاری و ویرانی دل می‌بیند. او در منظومة پس چه باید کرد ای اقوام شرق؟ چنین می‌گوید: دانش افرنگیان غارتگری دیرها خیبر شد از بی‌حیدری آه از افرنگ و از آیین او آه از اندیشة لادین او روح شرق اندر تنش باید دمید تا بگردد قفل معنی را کلید (اقبال، 1343: 410) حکمت غربی، سرانجام از تجاوز و سیطرة بر سرزمین‌های جهان سوم سر بر آورده و خرد غیررحمانی‌اش با رنگ و نیرنگ و نقشه‌های سلطه‌گرانه و فزون‌خواهانه توأم است. لازمة چنین فرایندی، مسخ فرهنگ‌های اصیل ملل محروم و نیز قربانی ساختن معارف و معنویات شرقی و باورهای دینی و کرامت انسانی آنان است. از این رو مردم مسلمان و شرقی را به اندیشة خودی، قوّت، همگرایی و خیزش دردمندانه و غیرتمندانه فرا می‌خواند؛ اندیشه‌ای که عین صلاح و فلاح و حق است: پس چه باید کرد ای اقوام شرق باز روشن می‌شود ایام شرق ای اسیر رنگ پاک از رنگ شو مؤمن خود کافر افرنگ شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4195 - بررسی امکان وجود رابطه‌ای قابل‌فهم میان «طرح مفهومی» و «محتوای تجربی»
میثم محمدامینی

استدلال دیویدسن علیه اعتبار تمایزِ طرح مفهومی و محتوای تجربی، یا به‌اصطلاح جزم سوم تجربه‌گرایی بحث‌های فراوانی را برانگیخته است. دو ایراد کلی به دیدگاه دیویدسن از این قرار است: ۱. بر خلاف ادعای دیویدسن، استدلال‌های او اصل ایدۀ یک طرح مفهومی را مردود نمی‌شمارد، بلکه انتق أکثر

استدلال دیویدسن علیه اعتبار تمایزِ طرح مفهومی و محتوای تجربی، یا به‌اصطلاح جزم سوم تجربه‌گرایی بحث‌های فراوانی را برانگیخته است. دو ایراد کلی به دیدگاه دیویدسن از این قرار است: ۱. بر خلاف ادعای دیویدسن، استدلال‌های او اصل ایدۀ یک طرح مفهومی را مردود نمی‌شمارد، بلکه انتقادهای او صرفاً به برداشت خاص کواین از طرح مفهومی وارد است. ۲. کل استدلال‌های دیویدسن مبتنی بر آموزه‌های معناشناختی او است و پذیرش و رد آنها اساساً وابسته به موضعی است که در برابر نظریۀ معنای او اتخاذ می‌کنیم. در این مقاله پس از بیانِ مختصر استدلال دیویدسن و دو ایراد یادشده، انتقاد تازه‌ای به استدلال دیویدسن مطرح می‌کنیم به این مضمون که استدلال دیویدسن علیه تجربه‌گرایی حتی در صورت موفقیت نتیجه‌ای ضعیف‌تر از آن‌چه خود او ادعا می‌کند به‌دست می‌دهد. حتی اگر فرض کنیم استدلال دیویدسن صحیح است، او فقط نشان داده نظریه‌هایی که تجربه‌گرایان تا به حال عرضه کرده‌اند نمی‌تواند نقش توجیهیِ تجربۀ حسی را تبیین کند. از این‌جا، بر خلاف ادعای دیویدسن، نمی‌توان نتیجه گرفت که ارائۀ چنین تبیینی علی‌الاصول ممکن نیست. به طور خاص به یکی از پاسخ‌هایی که تجربه‌گرایان در سال‌های اخیر ارائه کرده‌اند اشاره می‌کنیم، که دست کم از گزند انتقادات ضدمبناگرایانۀ دیویدسن در امان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4196 - نزاع درباره«هنجار»، در معرفت شناسی طبیعی شده
حسین شقاقی

کواین سعی دارد مسائل غیر علمی ای که به شکل سنتی در معرفت شناسی مطرح بودند، از معرفت شناسی طبیعی شده خود حذف کند، و معرفت شناسی را به مثابه علم؛ یا به تعبیری به مثابه فصلی از روانشناسی تجربی مطرح کند. ییگوان کیم در انتقاد به کواین، مدعی است رویکرد کواین مستلزم حذف هرگونه أکثر

کواین سعی دارد مسائل غیر علمی ای که به شکل سنتی در معرفت شناسی مطرح بودند، از معرفت شناسی طبیعی شده خود حذف کند، و معرفت شناسی را به مثابه علم؛ یا به تعبیری به مثابه فصلی از روانشناسی تجربی مطرح کند. ییگوان کیم در انتقاد به کواین، مدعی است رویکرد کواین مستلزم حذف هرگونه عنصر هنجاری از معرفت شناسی است و از آنجا که -بر اساس استدلال کیم- خود مفاهیم معرفت و باور مفاهیم هنجاری هستند، در نتیجه نه معرفت و نه باور، نمی توانند موضوع معرفت شناسی طبیعی شده کواین باشند. در اینجا نشان می دهیم، عنصر هنجاری، به دو معنا در فلسفه کواین قابل دفاع است، ولی قبول عنصر هنجاری، ظاهرا با دفاع کواین از اصل تحقیق پذیری معنا، سازگار نیست. نهایتا سعی داریم این ناسازگاری ظاهری را با تفسیری از اصل تحقیق پذیری کواین، از بین ببریم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4197 - اختلاف هویتی یهودیان آمریکا و رژیم صهیونیستی؛ دستور کار سیاستی
ناصر پورحسن سید یوسف قرشی

جمعیت یهودیان دنیا، حدود 15میلیون نفر تخمین زده شده که 85درصد آنها در آمریکا و سرزمین‌های اشغالی سکونت دارند. اگرچه صهیونیسم و یهودیت معادل هم نیستند؛ زیرا تعدادی از یهودیان، ضد‌صهیونیسم سیاسی‌اند و تعدادی از غیر یهودیان ، صهیونیست‌اند؛ با این وصف یهودیان وجه غالب صهیون أکثر

جمعیت یهودیان دنیا، حدود 15میلیون نفر تخمین زده شده که 85درصد آنها در آمریکا و سرزمین‌های اشغالی سکونت دارند. اگرچه صهیونیسم و یهودیت معادل هم نیستند؛ زیرا تعدادی از یهودیان، ضد‌صهیونیسم سیاسی‌اند و تعدادی از غیر یهودیان ، صهیونیست‌اند؛ با این وصف یهودیان وجه غالب صهیونیسم محسوب می‌شوند. یهودیان دارای هویت واحدی نیستند. سوال اصلی مقاله عبارتست از: دیدگاه یهودیان آمریکا و یهودیان ساکن سرزمین های اشغالی فلسطین نسبت به آرمان‌های صهیونیسم چگونه است ؟ فرضیه مقاله با استفاده از نتایج موسسه نظر سنجی pew نیز اینگونه صورت‌بندی شده‌است: یهودیان ساکن آمریکا و سرزمین‌های اشغالی به دلیل منابع هویتی و تجربه متفاوت زیستی از نظر اعتقاد به آرمان‌های صهیونیسم، پایبندی به عقاید و مراسم یهودیت و عملکرد رژیم صهیونیستی دیدگاههای متفاوتی دارند. این اختلاف دیدگاه باعث کنش‌های سیاسی متفاوتی از جمله کاهش مهاجرت یهودیان آمریکا به سرزمین‌های اشغالی شده‌است. صهیونیسم بین‌الملل، ضمن پذیرش تلویحی این اختلاف، اعمال نفوذ یهودیان در سیاست آمریکا و حتی جهان را مکمل مهاجرت یهودیان سایر مناطق دنیا به سرزمین‌های اشغالی می‌داند و می‌کوشد که این اختلافات را کاهش دهد. هدف اصلی این مقاله، گشایش سویه جدیدی در مطالعات صهیون پژوهی و تببین شکاف‌های واقعی بین جوامع یهودی بویژه آمریکا و سرزمین‌های اشغالی و توصیه های سیاستگذارانه دراین زمینه است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4198 - دلایل خروج آمریکا از برجام از منظر رئالیسم نئوکلاسیک
اکرم صالحی محمدرضا دهشیری رحمت حاجی مینه

برجام یکی از اتفاقات حقوقی و بین المللی مهم در تاریخ روابط بین الملل محسوب میشود. این توافق بین المللی که نتیجه دو سال مذاکرات رسمی و فشرده بود، بین ایران و گروه 1+5 در شهر وین منعقد شد. در پی امضای این سند، قطعنامه 2231 شورای امنیت به تصویب رسید که براساس آن، کشورهای ا أکثر

برجام یکی از اتفاقات حقوقی و بین المللی مهم در تاریخ روابط بین الملل محسوب میشود. این توافق بین المللی که نتیجه دو سال مذاکرات رسمی و فشرده بود، بین ایران و گروه 1+5 در شهر وین منعقد شد. در پی امضای این سند، قطعنامه 2231 شورای امنیت به تصویب رسید که براساس آن، کشورهای امضاکننده برجام، موظف به اجرای کامل تعهدات مندرج در آن شدند. اما طولی نکشید که ریاست جمهوری جدید آمریکا دونالد ترامپ ناسازگاری خود با این توافق را آشکار ساخت و از برجام خارج شد. ازاین رو این پژوهش در صدد است تا به این پرسش پاسخ دهد که دلایل خروج آمریکا از برجام چیست؟ در پاسخ به این پرسش با درنظرگرفتن سطوح مختلف تحلیل که برگرفته از رویکرد رئالیسم نئوکلاسیک است، این فرضیه مورد آزمون قرار میگیرد که خروج ترامپ از برجام را میتوان در سطوح فردی: ویژگیهای شخصیتی ترامپ، ملی: رویکرد یکجانبه گرایانه برآمده از دکترین "نخست آمریکا" و سیستمی: حمایت از متحدان منطقه ای و تحکیم موقعیت هژمونیک آمریکا مورد بررسی قرارداد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و اینترنتی است. همچنین استفاده از نظریه رئالیسم نئوکلاسیک برای بررسی علل خروج آمریکا از برجام، بدعت پژوهش حاضر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4199 - سنجش موازین کیفری حقوق هسته‌ای در اسناد بین‌المللی
پیمان نمامیان ابراهیم آقامحمدی

موازین کیفری حقوق هسته‌ای در چارچوب ساختار کیفری به عنوان گروهی از قواعد که در سطح ملی، منطقه ای یا بین‌المللی به کار بسته می‌شوند تا شیوه های مرتبط با انرژی هسته ای یا رادیواکتیو را جرم‌انگاری کنند یا دولت‌ها ملزم به جرم انگاری آنها نمایند، و می توانند به استناد ماهیت أکثر

موازین کیفری حقوق هسته‌ای در چارچوب ساختار کیفری به عنوان گروهی از قواعد که در سطح ملی، منطقه ای یا بین‌المللی به کار بسته می‌شوند تا شیوه های مرتبط با انرژی هسته ای یا رادیواکتیو را جرم‌انگاری کنند یا دولت‌ها ملزم به جرم انگاری آنها نمایند، و می توانند به استناد ماهیت فوق العاده خطرناک ذاتی انرژی هسته‌ای یا رادیواکتیو از سایر مقرره‌های مربوط به شیوه های مشابه متمایز شوند. سوالی که در اینجا پیش می آید این است که: آیا در نظام بین المللی کنونی حقوق کیفری هسته ای توسط کشور جرم انگاری شده اند و تا چه میزان موازین کیفری حقوق هسته ای در اسناد بین المللی بازتاب یافته است؟ این مقاله سعی بر آن دارد تا موازین کیفری حقوق هسته‌ای در سطوح بین‌المللی شامل کنوانسیون حفاظت فیزیکی از ماده هسته‌ای، کنوانسیون بین‌المللی سرکوب تروریسم هسته‌ای و قطعنامه‌های شورای امنیت ملل متحد را تحت سنجش و ارزیابی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4200 - جنگ جهانی علیه تروریسم از منظر حقوق بین الملل بشر‌دوستانه
مهدی حیدری فرد علی پورقصاب امیری

یکی از شاخص‌های مهم جنگ‌های امروزی ورود نهادهای غیر‌دولتی و فروملی، در نتیجه ساختار نامتوازن مخاصمات است. طی دهه های اخیر، تحت تاثیر پیشرفت‌های سریع فن‌آوری‌های تولید سلاح، شاهد افزایش فاصله طرفین درگیری از لحاظ ظرفیت‌های نظامی، بر هم خوردن توازن قوا و تقسیم آنها به طرف أکثر

یکی از شاخص‌های مهم جنگ‌های امروزی ورود نهادهای غیر‌دولتی و فروملی، در نتیجه ساختار نامتوازن مخاصمات است. طی دهه های اخیر، تحت تاثیر پیشرفت‌های سریع فن‌آوری‌های تولید سلاح، شاهد افزایش فاصله طرفین درگیری از لحاظ ظرفیت‌های نظامی، بر هم خوردن توازن قوا و تقسیم آنها به طرف قوی وضعیف بوده‌ایم که پیامد طبیعی چنین وضعیتی، ابداع شیوه های جنگی نامتقارن ، بدون ساختار و مبتنی بر کاربرد ابزار و شیوه های نامتعارفی چون توسل به اقدامات تروریستی بوده‌است. ظهور شیوه های مذکور باعث کشیده شدن دامنه درگیری نظامی به جوامع شهروندی و کاهش پایبندی طرفین مخاصمه به اصول اساسی حقوق بشردوستانه بین المللی به عنوان یگانه ابزار حقوقی حفظ جان افراد و اموال غیرنظامی در برابر آثار سوء حملات نظامی گردیده است. از آن گذشته تغییر ماهیت جنگ های امروزی و رفتن به سوی درگیری های غیردولتی با اهداف قومی، مذهبی و هویت طلبانه توسعه میدان نبرد و ورود افراد غیرنظامی به عنوان جنگجو را بدنبال داشته که مرز تشخیص بین نظامیان و افراد غیرنظامی را تا حد زیادی تیره و تار می نماید. در نهایت نبود اجماع بین المللی در خصوص تعریف تروریسم و مصادیق آن، برخورد سیاسی کشورها و بعضا استفاده ابزاری آنها از گروه های تروریستی، انحصار اعمال اصول حقوق بشردوستانه بر وضعیت های جنگی در حالی که بخشی از اقدامات تروریستی خارج از صحنه نبرد روی می دهد و... از عواملی هستند که چالش مذکور را تشدید نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4201 - روابط ترکیه و اسرائیل در دو دهه اخیر(2019-2000) همگرایی یا واگرایی
مجید بزرگمهری

DOR:20.1001.1.24234974.1399.13.4.1.7

موضوع روابط ترکیه و اسرائیل از جمله مباحث مهم مطالعات منطقه ای، خاورمیانه و جهان اسلام محسوب می شود. جمهوری ترکیه اولین کشوردر میان کشورهای اسلامی خاورمیانه بود که در سال 1949م رژیم صهیونیستی را با نام اسرائیل به عنوان یک دولت به رسمیت شناخت و روابط دیپلماتیک أکثر

موضوع روابط ترکیه و اسرائیل از جمله مباحث مهم مطالعات منطقه ای، خاورمیانه و جهان اسلام محسوب می شود. جمهوری ترکیه اولین کشوردر میان کشورهای اسلامی خاورمیانه بود که در سال 1949م رژیم صهیونیستی را با نام اسرائیل به عنوان یک دولت به رسمیت شناخت و روابط دیپلماتیک با آن برقرار نمود. روابط دو کشور، دارای ماهیت راهبردی بر اساس نیازهای امنیتی دو طرف است. به رغم بروز تغییرات سیاسی در ترکیه و روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه که یک حزب با ماهیت و سیاست اسلامی است این روابط همچنان ادامه یافته است. دولتمردان اسرائیل از هر حزب ، از جمله حزب راستگرای افراطی لیکود به رهبری بنجامین نتانیاهو،نیز مستمرا سیاست حفظ روابط با ترکیه را تعقیب کرده اند. قرارداد همکاری نظامی امنیتی دو کشور از سال 1996 تا کنون فعال است و ملغی نشده است. سوال محوری ما ازچیستی عوامل همگرایی و واگرایی روابط ترکیه و اسرائیل در دو دهه اخیر (2000-2019) می باشد. در این تحقیق با تکیه بر نظریه مجموعه امنیتی منطقه ای، چهارچوب روابط ترکیه و اسرائیل تحلیل شده است وروش تحقیق ، توصیفی تحلیلی و تکیه بر اسناد و گزارش های متخصصان موضوع بوده است. نتیجه نهایی تحقیق عبارت از اینست که در شرایط فعلی ترکیه و اسرائیل سیاست اتحاد و همکاری خود را ادامه می دهند هرچند که این اتحاد از انسجام کافی برخوردار نیست و هر دو طرف از اهرم فشار برای اجبار به همسویی طرف مقابل در شرایط خاص استفاده می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4202 - پیامدهای سیاست خارجی دولت روحانی بر تعاملات بین المللی جمهوری اسلامی ایران
محمدرضا صارمی علیرضا رضایی قاسم ترابی

دولت یازدهم اصول و محور های سیاست خارجی دولت خود را در چارچوب تعامل سازنده با جهان معرفی نمود. این ایده در پاسخ به دیپلماسی دولت نهم و دهم اتخاذ شد. ایده تعامل سازنده دولت یازدهم دارای اصول و مولفه هایی است. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است که ضمن بررسی ویژگی تعامل سازنده و أکثر

دولت یازدهم اصول و محور های سیاست خارجی دولت خود را در چارچوب تعامل سازنده با جهان معرفی نمود. این ایده در پاسخ به دیپلماسی دولت نهم و دهم اتخاذ شد. ایده تعامل سازنده دولت یازدهم دارای اصول و مولفه هایی است. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است که ضمن بررسی ویژگی تعامل سازنده و معرفی سیاست خارجی دولت یازدهم و دوازدهم، پیامدهای سیاست خارجی دولت روحانی بر تعاملات بین المللی جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به موضوع، پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که: به کارگیری رویکرد تعامل سازنده از سوی دولت یازدهم چه پیامدهایی را بر تعاملات بین المللی جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ یافته ها و نتایج نشان داده اند که: رویکرد های تعاملی دولت یازدهم بر تعاملات بین المللی جمهوری اسلامی ایران تاثیر و نتایجی معکوس برای جمهوری اسلامی در سیاست خارجی به همراه داشته است. پیروزی و راهیابی دونالد ترامپ به کاخ سفید و تعریف سیاست ایذا و آزار در قبال ایران و همچنین راه اندازی کارزار فشار حداکثری، خروج از برجام، یارگیری های منطقه ای در عصر ترامپ به زیان جمهوری اسلامی ایران از جمله جریان های عبری- عربی،بر قراری نظام های تحریم در قالب تحریم های ثانویه، رفتار های پاندولیسم و سینوسی اروپا در قبال تعهدات برجامی و عدم اتخاذ سیاست جامع از سوی روسیه و چین به عنوان شرکای غیر اروپایی برجام در شکل دهی این نتایج معکوس نقش داشته اند.پژوهش حاضر در رهیافت نظری خوداز الگوی نظری سازه انگاری بهره برده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4203 - تاثیرات بحران سوریه بر ملاحظات راهبردی ترکیه در قبال روسیه
طاهر حیدرزاده رحمت حاجی مینه نوذر شفیعی

با توجه به حساسیت تحولات در سوریه و اعمال نیات دیگر کشورها در این بحبوحه از جمله روسیه و ترکیه، می‌تواند علاوه بر زمینه‌های تهدید و فرصت در روابط با یکدیگر بر ملاحظات راهبردی دو کشور نیز تاثیرگذار باشد. روسیه و ترکیه همواره دارای منافع مشترکی در حوزه ژئواکونومی و منافع أکثر

با توجه به حساسیت تحولات در سوریه و اعمال نیات دیگر کشورها در این بحبوحه از جمله روسیه و ترکیه، می‌تواند علاوه بر زمینه‌های تهدید و فرصت در روابط با یکدیگر بر ملاحظات راهبردی دو کشور نیز تاثیرگذار باشد. روسیه و ترکیه همواره دارای منافع مشترکی در حوزه ژئواکونومی و منافع متضادی در حوزه ژئوپلیتیکی بوده‌اند که این امر باعث شکل گیری منافع مشترک و متضاد در مناسبات دو کشور شده است. روسیه و ترکیه در بحران سوریه تا جایی پیش رفتند که احتمال وقوع رویارویی مستقیم میان دو کشور وجود داشت، اما دو کشور با در نظر گرفتن ملاحظات راهبردی از وقوع درگیری احتمالی جلوگیری کردند. هدف این پژوهش تاثیر بحران سوریه بر ملاحظات راهبردی ترکیه در قبال روسیه می‌باشد. این پژوهش با طرح این سوال که بحران سوریه چه تاثیری بر ملاحظات راهبردی ترکیه در قبال روسیه گذاشته است؟ با روش توصیفی-تحلیلی به ارزیابی این فرضیه می‌پردازد که: بحران سوریه با آشکار ساختن آسیب پذیری ترکیه در قبال واکنش روسیه باعث شیفت ملاحظات راهبردی آنکارا از رئالیسم تهاجمی به رئالیسم مشروط در روابط خود با مسکو مبنی بر جایگزینی همکاری به جای تقابل شد. یافته‌های تحقیق حکایت از اثبات این موضوع دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4204 - واکاوی فرایند تصمیم سازی در الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی از منظر ساختار کارگزار
فاطمه میرزایی احمد بخشایشی علی اکبر امینی حجت الله درویش پور

فرآیند تصمیم سازی در الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی یکی از مسائل مهم حوزه سیاست خارجی ایران به شمار آمده و این سؤال را به ذهن متبادر نموده که فرآیند تصمیم سازی در الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی از منظر ساختارکارگزار برمبنای چه رویکرد، و عناصری قابل تبیین می با أکثر

فرآیند تصمیم سازی در الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی یکی از مسائل مهم حوزه سیاست خارجی ایران به شمار آمده و این سؤال را به ذهن متبادر نموده که فرآیند تصمیم سازی در الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی از منظر ساختارکارگزار برمبنای چه رویکرد، و عناصری قابل تبیین می باشد؟ در پاسخ ،تحلیل های متضادی برمبنای دو رویکرد ساختارو کارگزار صورت پذیرفته که هر کدام از این رویکردها برمبنای چشمانداز خاص خود به تحلیل این مسئله پرداخته که به دلیل نگاه تک بعدی بر این رویکردها، پاسخ کاملی را در بر نداشته . از منظر آینده پژوهی اگر چشم انداز الحاق ایران به این نهاد را تابع صرف اراده ساختار و تبعیت مطلق کارگزار ایرانی ترسیم نمود، الحاق ایران به این نهاد، پیامدهای فشار و ایجاد محدودیت برای ایران را در پی خواهد داشت .در مقابل عدم الحاق ایران به این نهاد از منظر رویکرد کارگزار بی تردید انفعال و انزوای اقتصادی ایران را تشدید خواهد کرد .اما تصمیم سازی الحاق به این نهاد در چارچوب تعامل ساختار کارگزار، حصول توافق مطلوب تامین منافع متقابل وساختار و کارگزار را به دنبال خواهد داشتمسئله مهم در سیاست خارجی ایران برمبنای رویکرد تعامل ساختار کارگزار مورد مطالعه قرار گیرد. فرض بر این نوشتار این است که فرآیند تصمیمسازی در الحاق ایران به گروه ویژه در چارچوب رویکرد تعامل ساختار و کارگزار از منظر سازه انگاری برمبنای تأثیرگذاری ساختار بی نالمللی و کارگزاری دولت ایران مبتنی بر مؤلفه های مادی و معنایی قابل ارزیابی می باشد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4205 - واکاوی گسترش پوپولیسم در شرق اروپا مطالعه موردی کشورهای گروه ویشگراد 2018 -2008
محسن شریف خدایی محمدرضا دهشیری محمد رضا قائدی ارسلان قربانی شیخ نشین

DOR:20.1001.1.24234974.1399.13.4.5.1

با فروپاشی نظام دوقطبی و پایان جنگ سرد، کشورهای مرکزی و شرقی اروپا که تازه از نظام کمونیستی رها شده بودند در تلاش برآمدند تا به ساختار های اروپایی به پیوندند. کشورهای گروه ویشگراد در موج اول گسترش در سال 2004 به اتحادیه اروپا پیوستند.بحران مالی جهانی 2008 روند اصلاحات د أکثر

با فروپاشی نظام دوقطبی و پایان جنگ سرد، کشورهای مرکزی و شرقی اروپا که تازه از نظام کمونیستی رها شده بودند در تلاش برآمدند تا به ساختار های اروپایی به پیوندند. کشورهای گروه ویشگراد در موج اول گسترش در سال 2004 به اتحادیه اروپا پیوستند.بحران مالی جهانی 2008 روند اصلاحات در شرق این قاره را با کندی مواجه کرد. سیل مهاجرین به اروپا متأثر از بحران سوریه، کشورهای جنوب و مرکز اروپا را غافلگیر کرد و احزاب ملی و راست افراطی در مقابل این پدیده بشدت مقاومت کردند. رفراندوم خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) ومتعاقبا پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا در سال 2016 بر روند پیروزی احزاب پوپولیست وحضورآن هادر مراکز تصمیم گیری در شرق اروپا تأثیر بسزایی گذاشت. پژوهش حاضر درصدد است تا به این سئوال پاسخ دهد که چگونه پدیده پوپولیسم درمیان کشورهای گروه ویشگراد درفاصله سالهای(2008-2018) گسترش یافت؟ نحوه پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و گردآور اطلاعات با استفاده ازمنابع اسنادی- کتابخانه ای و یافته های تحقیق نشان میدهد که گسترش پدیده پوپولیسم نه تنها موجب انشقاق درهمگرایی اروپایی شده، بلکه گفتمان بیگانه ستیزی و اسلام هراسی رادراین منطقه شدت بخشیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4206 - آمریکا و استراتژی‌ صلح سازی در افغانستان‌؛ از نئو‌محافظه‌کاری تا نئو‌همیلتونیسم
سمیه حمیدی احسان مزدخواه پیمان زنگنه

حادثه تروریستی ۱۱سپتامبر۲۰۰۱ باعث دگرگونی بنیادین در عرصه‌ی سیاست خارجی آمریکا شد. در علت سنجی این پدیده، دولتمردان آمریکایی عدم دموکراسی و عدم صلح سازی پایدار را در جوامع فرومانده را به‌عنوان پیشران خشونت‌طلبی و حرکت‌های تروریستی می‌دانستند. پرسش اصلی پژوهش حاضر این اس أکثر

حادثه تروریستی ۱۱سپتامبر۲۰۰۱ باعث دگرگونی بنیادین در عرصه‌ی سیاست خارجی آمریکا شد. در علت سنجی این پدیده، دولتمردان آمریکایی عدم دموکراسی و عدم صلح سازی پایدار را در جوامع فرومانده را به‌عنوان پیشران خشونت‌طلبی و حرکت‌های تروریستی می‌دانستند. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که استراتژ‌ی‌های صلح سازی آمریکا از دوران جرج بوش(پسر) تا دوران نئو‌همیلتونیسم به رهبری جو‌‌ بایدن، در افغانستان به‌منظور صلح سازی چگونه‌ بوده است؟ فرضیه پژوهش به این نکته اشاره دارد کنشگری آمریکا در افغانستان به‌منظور صلح سازی ریشه در تأمین منافع فرا منطقه‌ای و اجرای جهانی‌سازی آمریکایی دارد. اساساً توجه به مسئله و رهیافت صلح سازی در افغانستان در دستگاه ادارکی ‌ـ‌ اعمالی ایالات‌متحده آمریکا به‌منظور ایجاد یک کشور پایدار در صلح به حاشیه رفته است، سیاستی که به‌نوعی برای صلح سازی، جریانات داخلی در افغانستان را از مناسبات دورنگه‌ داشته است و توجهی به ساخت و ساحت داخلی افغانستان ندارد به همین دلیل پروسه صلح سازی پایدار موفق نبوده و منجر به نتایج مثبت نشده است. روش پژوهش توصیفی-‌تحلیلی با تکیه‌بر مفهوم صلح دموکراتیک/صلح سازی است. دستاورد پژوهش نشان می‌دهد، دولت‌های حاکم بر کاخ سفید از زمان حاکمیت نئو‌محافظه‌کاران در زمان بوش(پسر) تا دوران موسوم به نئو‌همیلتونیسم(جو بایدن) از استراتژی صلح سازی برای تأمین منافع خود در بُعد فرا منطقه‌ای و همچنین حضور استراتژیک به‌منظور تمرکز بر رقبای منطقه‌ای مانند چین و روسیه استفاده کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4207 - سازمان‌های بین‌المللی و دموکراتیزاسیون: مطالعه موردی افغانستان
آرزو روانستان نوذر شفیعی حسین دهشیار رحمت حاجی مینه

چکیدهدر رویکرد دموکراتیزاسیون ریشه جنگ و ناامنی در نظام بین‌الملل، فقدان دموکراسی است. لذا دموکراتیزاسیون دولت‌ها به یک روند مهم در جهان پساجنگ سرد تبدیل شده است. این مهم گاه در شکل پروسه و گاه در شکل پروژه توسط سازمان‌های بین‌المللی که دارای مشروعیت و مقبولیت جهان شمول أکثر

چکیدهدر رویکرد دموکراتیزاسیون ریشه جنگ و ناامنی در نظام بین‌الملل، فقدان دموکراسی است. لذا دموکراتیزاسیون دولت‌ها به یک روند مهم در جهان پساجنگ سرد تبدیل شده است. این مهم گاه در شکل پروسه و گاه در شکل پروژه توسط سازمان‌های بین‌المللی که دارای مشروعیت و مقبولیت جهان شمولی هستند، در حال انجام است. هدف این تحقیق بررسی نقش سازمان‌های بین‌المللی بر دموکراتیزاسیون دولت‌هایی است که در وضعیت غیر دموکراتیک قرار دارند. از این رو در این مقاله با تمرکز بر نقش سازمان‌ ملل متحد به‌ عنوان یکی از تأثیرگذارترین سازمان‌های بین‌المللی دولتی، این سؤال مطرح می‌گردد که سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه سازمان ملل متحد چگونه در دموکراتیزه کردن دولت‌ها نقش دارند؟ فرضیه مقاله که به شیوه توصیفی-تحلیلی بررسی شده آن است که سازمان ملل متحد از طریق نهادهای اصلی خود نظیر شورای امنیت، مجمع عمومی و دبیرکل با پیاده‌سازی و اجرای اقدامات حقوقی، سیاسی (یا دیپلماتیک) و نهادسازی در جهت تسریع اقتدار زدایی و تثبیت دموکراسی در کشورهای غیردموکراتیک نقش فعالی را ایفا کرده است. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که سطوح بالای استقلال و مشروعیت سازمان‌های بین‌المللی نظیر سازمان ملل امر دموکراتیزه کردن دولت‌های غیردموکراتیک را امکان‌پذیر ساخته‌ است. نمونه افغانستان برای روشن‌تر شدن این تعامل بررسی خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4208 - راهبرد سیاست خارجی ایالات متحده در قبال مبارزه با تروریسم در افغانستان
عزیز عباسی دهبکری ابوالقاسم طاهری احمد ساعی عبدالعلی قوام

آمریکا پس از حادثه 11 سپتامبر ذیل عنوان نبرد جهانی علیه تروریسم برای مقابله با القاعده و طالبان در افغانستان حضور داشته‌است. هدف این مقاله، بررسی راهبرد کلان آمریکا برای خروج از افغانستان است. سؤال اصلی مقاله اینگونه مطرح شده‌است راهبرد ایالات متحده در قبال مبارزه با تر أکثر

آمریکا پس از حادثه 11 سپتامبر ذیل عنوان نبرد جهانی علیه تروریسم برای مقابله با القاعده و طالبان در افغانستان حضور داشته‌است. هدف این مقاله، بررسی راهبرد کلان آمریکا برای خروج از افغانستان است. سؤال اصلی مقاله اینگونه مطرح شده‌است راهبرد ایالات متحده در قبال مبارزه با تروریسم در افغانستان چگونه بوده‌است؟ فرضیه مقاله نیز اینگونه صورت‌بندی شده‌است: راهبرد اصلی آمریکا برای مقابله با تروریسم پس از سرنگونی امارت اسلامی طالبان در افغانستان، گذار از مسؤلیت‌پذیری به احاله مسؤلیت بوده ‌است. اما به دلیل ناکامی در دولت‌سازی در افغانستان و نیز نبودن کنشگر مسؤلیت‌پذیر در مجموعه امنیتی منطقه‌ای، از احاله مسؤلیت ناکام مانده‌است. داده‌هایی که برای این مقاله گردآوری شده‌بود، با روش توصیفی- تحلیلی پردازش شده‌است.یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که پس از سرنگونی سریع دولت خودخوانده طالبان، جرج بوش کوشید با حمایت ناتو و ایساف، دولت جدید در افغانستان بار مسؤلیت مبارزه با تروریسم را به عهده بگیرد. اوباما نیز بتدریج خروج آمریکا از افغانستان را آغاز کرد و ترامپ برای رهاسازی تدریجی افغانستان، می‌کوشد مسؤلیت مبارزه با تروریسم را به گروه طالبان بسپارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4209 - تبیین و تحلیل انقلاب تونس از منظر رویکرد گفتمان
کریم شاه ولی محمد یوسفی جویباری احسان شاکری خوئی

هدف نوشتار حاضر تبیین و تحلیل انقلاب 2011 تونس، از منظر رویکرد گفتمانی ارنستو لاکلائو و شانتال موف می‌باشد. در راستای هدف تحقیق، سؤال محوری که قابل طرح و ارزیابی است این است که در چارچوب تئوری تحلیل گفتمان لاکلائو و موف انقلاب 2011 تونس چگونه قابل تحلیل می‌باشد؟ فرضیه م أکثر

هدف نوشتار حاضر تبیین و تحلیل انقلاب 2011 تونس، از منظر رویکرد گفتمانی ارنستو لاکلائو و شانتال موف می‌باشد. در راستای هدف تحقیق، سؤال محوری که قابل طرح و ارزیابی است این است که در چارچوب تئوری تحلیل گفتمان لاکلائو و موف انقلاب 2011 تونس چگونه قابل تحلیل می‌باشد؟ فرضیه مقاله مدعای آن است که در چارچوب تئوری گفتمان لاکلائو و موف، انقلاب تونس را می‌توان انقلابی توأم با تنازع درون گفتمانی و تنازع برون گفتمانی برای رسیدن به موقعیت هژمونیک تفسیر کرد. تنازع درون گفتمانی به رقابت دال‌های مدلول سکولاریسم ارتباط می‌یابد که در چارچوب آن، دال دموکراسی و آزادی سیاسی جایگزین دال اقتدارگرایی در مدلول سکولاریسم گردید. و تنازع برون گفتمانی هم مربوط به رقابت گفتمان اسلام سیاسی با سکولاریسم به ویژه دال امتزاج دین و سیاست در مقابل جدایی دین از سیاست می‌شود. هر چند در نهایت گفتمان اسلام سیاسی و سکولاریسم ( دال دموکراسی و آزادی سیاسی) با قرار گرفتن در یک زنجیره هم‌ارزی انقلاب تونس را به وجود آوردند. یافته تحقیق حکایت از آن دارد که در کشور تونس ایدئولوژی خاصی حاکم نیست و این خود عاملی شده تا گفتمان‌های رقیب بتوانند با یک همزیستی سازنده، تحولات سیاسی و اجتماعی در این کشور را با مشارکت یکدیگر مدیریت کنند. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و برای پیشبرد کار تحقیقی از تحلیل گفتمان به عنوان ابزار تحلیل بهره گرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4210 - راهبرد توسعه گردشگری ایران در عصر جهانی شدن و پیامدهای آن
محمد رضا لنجانی مهدی مطهرنیا محمد ترابی

گردشگری بزرگترین صنعت جهان به شمار می رود به طوری که بیش از یک سوم ارزش کل تجارت خدمات در سطح جهانی را به خود اختصاص داده است. گردشگری جهانی را می توان به عنوان یک عامل راهبردی بالقوه برای رشد اقتصادی در نظر گرفت. صنعت گردشگری در ایران علیرغم داشتن جاذبه های فراوان نقش أکثر

گردشگری بزرگترین صنعت جهان به شمار می رود به طوری که بیش از یک سوم ارزش کل تجارت خدمات در سطح جهانی را به خود اختصاص داده است. گردشگری جهانی را می توان به عنوان یک عامل راهبردی بالقوه برای رشد اقتصادی در نظر گرفت. صنعت گردشگری در ایران علیرغم داشتن جاذبه های فراوان نقش بسیار ناچیزی در اقتصاد کشور ایفا می کند. این در حالی است که جهانی شدن از طریق مرززدایی، تسهیل در مقررات آمد و شد و بهبود امر حمل و نقل و ارتباطات می تواند در افزایش گردشگران بین المللی و تحول این صنعت بسیار موثر باشد. نویسندگان بر این باورند که امنیت و تنش های سیاسی حاکم در جامعه میزبان، جاذبه های تاریخی فرهنگی و تضادهای فرهنگی میان جامعه میزبان و مبدا از جمله عوامل تعیین کننده در عرصه گردشگری در عصر جهانی شدن محسوب می شوند. البته هرگز نباید از تاثیرات فناوری رایانه در عرصه سفر، هزینه های اقامتگاهی و حمل و نقل و میزان تبلیغات مربوط به گردشگری در جامعه میزبان نیز در راستای جذب گردشگر بین المللی غافل ماند. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی ضمن تحلیل وضعیت کنونی گردشگری ایران، به شکل و وضعیت گردشگری در عصر جهانی شدن می‌پردازد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که دولت باید زمینه سرمایه گذاری بخش خصوصی و سرمایه گذاران خارجی در توسعه زیرساخت های گردشگری را فراهم ساخته و امنیت لازم را برای مسافران خارجی مهیا سازد و زمینه ورود آسانتر آنها به کشور را فراهم کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4211 - «نقش دیپلماسی عمومی در جهت رشد و توسعه روابط اقتصادی ج.ا.ا و عراق(در دورۀ پساداعش1400-1396)»
سیدحمید سیدتقی زاده مهناز گودرزی

روابط اقتصادی تهران و بغداد در دورۀ پساداعش، بواسطۀ برخی چالش‌های اجتماعی و هویتی مانند مسائل عرب‌و‌عجم، چالش‌های شیعی-سنی در مناطق سنی‌نشین عراق، وجود انگاره‌های ایران‌هراسانه، تفاوت‌های موجود در سبک زندگی اقتصادی، با آسیب‌پذیری مواجه بوده است. بنابراین با توجه به اهمی أکثر

روابط اقتصادی تهران و بغداد در دورۀ پساداعش، بواسطۀ برخی چالش‌های اجتماعی و هویتی مانند مسائل عرب‌و‌عجم، چالش‌های شیعی-سنی در مناطق سنی‌نشین عراق، وجود انگاره‌های ایران‌هراسانه، تفاوت‌های موجود در سبک زندگی اقتصادی، با آسیب‌پذیری مواجه بوده است. بنابراین با توجه به اهمیت عراق در میان شرکای اقتصادی ج.ا.ا، کاهش این چالش‌ها اهمیت زیادی در حفظ و توسعۀ روابط اقتصادی ایران و عراق خواهد داشت. این در حالی است که دیپلماسی عمومی که نقش مهمی در کاهش شکاف‌های هویتی با مخاطبین خارجی دارد، عمدتاً از سوی تهران در راستای تحکیم روابط سیاسی و فرهنگی با عراق بکار گرفته شده است. لذا، این پژوهش در پی پاسخ به این سئوال بود که دیپلماسی عمومی چه نقشی در روابط اقتصادی ج.ا.ا با عراق دارد؟ یافته‌‌های تحقیق حاکی است که انتظام‌بخشی به دیپلماسی عمومی ج.ا.ا در قبال عراق، متناسب با چالش‌های اجتماعی و هویتی موجود در مسیر همکاری‌های اقتصادی فی‌مابین، تأثیری مثبت بر حفظ و توسعۀ تعاملات دوجانبه در این حوزه خواهد داشت. بر این اساس حفظ و توسعۀ روابط اقتصادی تهران و بغداد از طریق کاهش انگاره‌های متفاوت و متعاقباً تحکیم هویت مشترک اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، بوسیلۀ تأثیرگذاری بر هویت نخبگان و نظام اقتصادی عراق، مدیریت منش‌های تجاری متفاوت و تأثیرگذاری بر سلیقۀ مصرف‌کنندگان عراقی، کاهش آثار چالش‌های قومی، مذهبی و تاریخی بر تعاملات اقتصادی و همچنین کاهش پیامدهای ایران‌هراسی کشورهای رقیب بر فعالیت‌های اقتصادی و تجاری، از جمله نتایج تنظیم دیپلماسی عمومی در جهت بسط روابط اقتصادی می‌باشد. این تحقیق از نوع تحقیقات کیفی بوده و روش تحقیق نیز توصیفی-تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4212 - رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال سازمان ملل متحد در سالهای 1392 تا 1400
فاطمه سادات میرخان رضا سیمبر گارینه کشیشیان سیرکی محمدرضا قائدی

چکیدهسازمان ملل متحد یکی از سازمانهای بین‌المللی و مهمترین سازمانی است که متشکل از تمامی کشورهای جهان می‌باشد و ارکان آن نقش اساسی در مناسبات بین‌المللی دارند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند دیگر کشورهای دنیا در این سازمان عضویت دارد. کشور ما ایران، به عنوان یک کشور و تم أکثر

چکیدهسازمان ملل متحد یکی از سازمانهای بین‌المللی و مهمترین سازمانی است که متشکل از تمامی کشورهای جهان می‌باشد و ارکان آن نقش اساسی در مناسبات بین‌المللی دارند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند دیگر کشورهای دنیا در این سازمان عضویت دارد. کشور ما ایران، به عنوان یک کشور و تمدن کهن، نیاز مبرم به بازخوانی و بازنگری اساسی در روابط و نگرش خود در قبال سازمان ملل و ارکان آن دارد. هدف اصلی در این مقاله، تحلیل و شناخت رفتار سیاست خارجی ج.ا.ایران در قبال سازمان ملل متحد در محدوده سال‌های 1392(2013 میلادی) تا 1400(2021 میلادی) است؛ پرسش اصلی مطرح شده این است که رفتار سیاست خارجی جهموری اسلامی ایران در قبال سازمان ملل متحد در سالهای 1392 تا 1400 چگونه بوده است؟ محقق با رویکرد نظری به واقع‌گرایی (رئالیسم) تدافعی، و با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و سایتهای اینترنتی سعی در رسیدن به پاسخ‌ مناسب به این پرسش دارد. نتایج یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که مشکل اصلی سیاست خارجی ایران در قبال سازمان ملل در سینوسی‌ بودن آن دیده می‌شود. و راه‌حل این مشکل در این است که، ایران با پارادایم تغییر در سیاست خارجی سینوسی خود نسبت به این سازمان و تلاش برای ایجاد رایزنی‌های مختلف در راستای رفرم آن می‌تواند نقش مؤثرتری را در سازمان ملل متحد ایفاء کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4213 - بررسی جایگاه عربستان در سیاست خارجی آمریکا با توجه بر نقش ضد هژمونیکی ایران.
سجاد حسنی ارسلان قربانی شیخ نشین حسن خداوردی گارینه کشیشیان سیرکی

ساخت حاکم بر نظام بین‌الملل و به‌تبع آن، نظم خاورمیانه که متأثر از چینش، رقابت و تعامل مجموعه بازیگران منطقه‌ای و قدرت‌های مداخله‌گر فرامنطقه‌ای است، آثار و عواقب خاصی را بر روابط بازیگران واقع در سطح منطقه‌ای مترتب می‌سازد. مناسبات جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و أکثر

ساخت حاکم بر نظام بین‌الملل و به‌تبع آن، نظم خاورمیانه که متأثر از چینش، رقابت و تعامل مجموعه بازیگران منطقه‌ای و قدرت‌های مداخله‌گر فرامنطقه‌ای است، آثار و عواقب خاصی را بر روابط بازیگران واقع در سطح منطقه‌ای مترتب می‌سازد. مناسبات جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و الگوهای تعامل و دوستی- دشمنی این دو کشور نیز تابعی از صورت‌بندی‌های ساختار نظام بین‌الملل و نظم منطقه‌ای خاورمیانه است. پرسش مقاله حاضر این است که ظهور ضد هژمونیک جمهوری اسلامی ایران چه تأثیری بر جایگاه عربستان در سیاست امریکا (با در نظر گرفتن نقش برتر آمریکا در ساختار نظام بین الملل) در منطقه غرب آسیا دارد؟ یافته-های مقاله با بهره‌گیری از گزاره‌های نظری نوواقع‌گرایی نشان می‌دهد که واشنگتن در چارچوب نقش برتر خود در ساختار نظام بین‌الملل از ریاض به‌عنوان یک وزنة ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیک و ژئوکالچری به‌منظور حفظ توازن قوای منطقه‌ای و مقابله با ظهور و گسترش قدرت‌های ضدهژمونیک چون ایران می‌نگرد. این مقاله از طریق روش کیفی –تفسیری و استنباط اطلاعات از طریق اسناد موجود با رویکرد توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده و اطلاعات مورد نیاز هم به روش فیش برداری از منابع موجود و در دسترس از جمله: کتب، مقالات فصلنامه های علمی پژوهشی داخلی و مقالات خارجی، سایت ها و منابع اینترنتی معتبر و... گردآوری شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4214 - بررسی همسویی رفتار سیاسی دولت روحانی با سازوکارهای گروه بین المللی بحران
محمد علی رافت پرویز رضا میر لطفی احمدرضا طاهری

با شروع مذاکرات هسته ای دولت روحانی با گروه 1+5 اختلافاتی درباره مسایل مختلف ایجاد شد که علاوه بر دشوار نمودن دستیابی به یک توافق، فرآیند این مذاکرات را نیز طولانی نمود. سازمان های غیردولتی و اندیشکده های بسیاری درباره مذاکرات هسته ای و حل این اختلافات پیشنهاداتی نمودند أکثر

با شروع مذاکرات هسته ای دولت روحانی با گروه 1+5 اختلافاتی درباره مسایل مختلف ایجاد شد که علاوه بر دشوار نمودن دستیابی به یک توافق، فرآیند این مذاکرات را نیز طولانی نمود. سازمان های غیردولتی و اندیشکده های بسیاری درباره مذاکرات هسته ای و حل این اختلافات پیشنهاداتی نمودند. گروه بین المللی بحران از جمله این سازمان های غیردولتی بود که توانست با میانجیگری و ارایه توصیه هایی به طرفین، خود را به روند مذاکرات بقبولاند و در مواقع ناکام ماندن مذاکرات توصیه ها و پیشنهاداتی نماید که مورد بررسی و گاهاً مورد پذیرش دولت ها، بخصوص دولت روحانی قرار گیرد. نین روندی در نهایت منجر به توافقنامه برنامه اقدام مشترک (برجام) میان طرفین شد.این پژوهش با روش توصیفی- تبیینی در پی پاسخ به این پرسش است که آیا در برخی از تصمیمات راهبردی دولت روحانی در حوزه داخلی و خارجی با سازوکارهای گروه بین المللی بحران هماهنگی وجود داشته است؟ منابع پژوهش حاضر بصورت کتابخانه ای جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد که بین سازوکارها و پیشنهادات ارائه شده توسط گروه بین المللی بحران و برخی از سیاست ها و تصمیمات اتخاذ شده دولت روحانی همخوانی وجود دارد. بطوریکه اصرار بر پذیرش برخی از مفاد برجام مانند کاهش حجم غنی سازی، پذیرش نظارت بازرسان آژانس بر تأسیسات هسته ای، و برخی از پیشنهادات در پسا برجام مانند تصویب اف.ای.تی.اف و یا تبادل زندانیان و ... در راستای توصیه های این گروه به دولت روحانی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4215 - مطالعه تطبیقی دیپلماسی فرهنگی ایران و ترکیه در عراق (2003 تا 2020)
پریسا پورعلی محمدرضا دهشیری محمدرضا قائدی حسن خداوردی

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی دیپلماسی فرهنگی دو کشور ایران و ترکیه در عراق بعد از فروپاشی حکومت صدام حسین است. پرسش اصلی پژوهش این است که شاخصه‌های تأثیرگذاری دیپلماسی فرهنگی کشورهای ایران و ترکیه در عراق در سال‌های 2003 تا 2020 مبتنی بر چه رویکردی بوده است؟ فرضیه این اس أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی دیپلماسی فرهنگی دو کشور ایران و ترکیه در عراق بعد از فروپاشی حکومت صدام حسین است. پرسش اصلی پژوهش این است که شاخصه‌های تأثیرگذاری دیپلماسی فرهنگی کشورهای ایران و ترکیه در عراق در سال‌های 2003 تا 2020 مبتنی بر چه رویکردی بوده است؟ فرضیه این است که دیپلماسی فرهنگی ایران در عراق پس از 2003 با رویکرد شیعی‌گری، محور مقاومت و ایران شهری در مقابل دیپلماسی فرهنگی ترکیه با رویکرد ناسیونالیسم ترکی و نوعثمانی‌گری مطرح شده است. بر این مبنا هر کدام از این دولت‌ها سعی دارند با رویکرد قدرت نرم و دیپلماسی فرهنگی به اعمال نفوذ در عراق بپردازند. در این مسیر ایران و ترکیه از شرایط، فرصت‌ها، تهدیدها و ابزارهای متفاوتی برای پیشبرد دیپلماسی فرهنگی خود برخوردار می‌باشند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که ایران به لحاظ شرایط، فرصتها و ابزارها در موقعیت مناسب‌تری نسبت به ترکیه قرار گرفته است، ولی تمرکز بر شیعی‌گری و مبحث مقاومت در عراق، باعث توجه اندک به سایر شاخصه‌های دیپلماسی فرهنگی شده است. در مقابل ترکیه با رویکردی منفعت‌محور و فرصت‌طلبانه توانسته است با برنامه‌ریزی دقیق از ابزارهایی مانند زبان و ادبیات کردی، دیپلماسی رسانه‌ای، توسعه گردشگری، مباحث علمی و آموزشی و غیره نهایت استفاده را ببرد و نفوذ بیشتری در عراق به دست آورد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته و گردآوری مطالب نیز به شیوه کتابخانه‌ای انجام یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4216 - مبانی و پیامدهای سیاست ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ
علی صباغیان مسعود فتحی پور

با روی کار آمدن دونالد ترامپ در ژانویه 2017 تغییرات مهمی در عرصه اقتصاد آمریکا رخ داد. خروج آمریکا از توافقنامه‌های بین‌المللی، افزایش تعرفه‌های گمرکی و حمایت از تولید داخلی از جمله این تغییرات بود. ترامپ با تاکید بر" اول آمریکا" در سخنرانی تحلیف خود به دنبال رویکردهای أکثر

با روی کار آمدن دونالد ترامپ در ژانویه 2017 تغییرات مهمی در عرصه اقتصاد آمریکا رخ داد. خروج آمریکا از توافقنامه‌های بین‌المللی، افزایش تعرفه‌های گمرکی و حمایت از تولید داخلی از جمله این تغییرات بود. ترامپ با تاکید بر" اول آمریکا" در سخنرانی تحلیف خود به دنبال رویکردهای دولت‌گرایی نوینی بود که اقتصاد آمریکا را از مشکلات و گرفتاری‌های طولانی‌ مدت رها سازد. این مهم از نظر ترامپ با تغییر در رویکردهای کلان اقتصادی امکان‌پذیر بود. اتخاذ این تصمیم‌ دلایل و نیز پیامدهای مختلفی داشت که موضوع این پژوهش است. از این رو، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که سیاست ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ بر چه مبانی‌ایی استوار بوده و بروز عملی آن چه پیامدهایی در پی داشته است؟ این مقاله بر اساس این فرضیه به بررسی موضوع پرداخته که مبانی ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ از سه عنصر شخصیت ترامپ، رویکردهای حزب جمهوری‌خواه و فشارهای خارجی نشات گرفته و بروز عملی آن در شکل خروج آمریکا از موافقتنامه‌های بین‌المللی یا تلاش برای اصلاح آنها، افزایش تعرفه‌ها و حمایت از تولید داخلی نمود داشته است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش کیفی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اجرای سیاست ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ موجب تعارض الزامات هژمونیک آمریکا با انزواطلبی بیشتر این کشور شده است. از این روی، تصمیم‌سازان دستگاه سیاست خارجی آمریکا در این دوران برای ایجاد سازگاری میان دیدگاه ملی‌گرایانه و جهان‌گرایانه تلاش کرده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4217 - راهبرد حفظ وضع موجود به مثابه الگوی رفتاری چین نوین
عبدالمجید سیفی محمود علیپور گرجی

با شروع رشد سریع اقتصادی چین که از آن تحت عنوان خیزش چین یاد می‌شود موضوع نوع نگاه چین به نظم بین‌المللی کنونی مورد توجه قرار گرفته است. از منظر طرفداران واقعگرایان تهاجمی با توجه به شرایط جمعیتی، جغرافیایی و مبدل شدن چین به بزرگترین اقتصاد جهان در سال ۲۰۳۰، این کشور با أکثر

با شروع رشد سریع اقتصادی چین که از آن تحت عنوان خیزش چین یاد می‌شود موضوع نوع نگاه چین به نظم بین‌المللی کنونی مورد توجه قرار گرفته است. از منظر طرفداران واقعگرایان تهاجمی با توجه به شرایط جمعیتی، جغرافیایی و مبدل شدن چین به بزرگترین اقتصاد جهان در سال ۲۰۳۰، این کشور با به چالش کشیدن نظم بین‌المللی موجود در پی نیل به جایگاه هژمون بوده است. اما از منظر واقع گرایان تدافعی چون استیو چن و همکاران وی، رشد اقتصادی و خیزش چین در پرتو نظم جاری بین‌المللی رخ داده است و این موضوع در کنار هزینه‌هایی که برای تغییر نظم کنونی وجود دارد سبب شده تا چین تمایل به حفظ وضع موجود کنونی داشته باشد؛ و این نظم امنیت چین در محیط آنارشیک را بهتر تأمین نموده است. در این راستا پرسش اصلی پژوهش مطرح می‌گردد که راهبرد حفظ وضع موجود چه جایگاهی در رویکرد چین به نظم جاری بین‌المللی دارد؟ فرضیه‌ای که مقاله حاضر از معبر آن به مساله می‌پردازد این است که با ارزیابی اسناد رسمی دولت چین، حضور در کنوانسیون‌ها و معاهدات و آرای این کشور در این سازمان‌های مختلف، راهبرد حفظ وضع موجود نظم جایگاه مهمی نگاه چین به نظم حاکم بین‌المللی دارد و با توجه به اینکه رشد و توسعه اقتصادی سریع چین در نظم بین‌المللی کنونی رخ داده، حفظ این نظم را برای ادامه رشد خود مفید می‌داند. در این مقاله از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده و اطلاعات با روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4218 - استراتژی هنجارسازی اتحادیه اروپا در رویاروئی با تروریسم و رشد افراط‌گرایی
رامسین بیت جم محمدعلی خسروی رضا جلالی دیدخت صادقی حقیقی

این پژوهش تلاش می‌کند تا استراتژی هنجارسازی اتحادیه اروپا در رویارویی با تروریسم و رشد افراط‌گرایی در نظام بین‌الملل را مورد بررسی قرار دهد. تروریسم یکی از بزرگترین تهدیدکننده‌های امنیت جامعه‌ی بشری به حساب می‌آید که می‌تواند علیه بسیاری از مولفه‌های مدنیت برخیزد زیرا ت أکثر

این پژوهش تلاش می‌کند تا استراتژی هنجارسازی اتحادیه اروپا در رویارویی با تروریسم و رشد افراط‌گرایی در نظام بین‌الملل را مورد بررسی قرار دهد. تروریسم یکی از بزرگترین تهدیدکننده‌های امنیت جامعه‌ی بشری به حساب می‌آید که می‌تواند علیه بسیاری از مولفه‌های مدنیت برخیزد زیرا تروریسم افرادی را تربیت خواهد کرد که قائل به هیچ‌گونه تسامح، تساهل و همزیستی مسالمت آمیز میان خود و جامعه نیستند. با ظهور جنگ‌ در منطقه‌ی خاورمیانه، اروپا نیز تماس ملموسی را با تروریست‌ها پیدا کرد زیرا بسیاری از افرادی که در گروه‌های تروریستی فعال در خاورمیانه حضور داشتند اروپایی بودند که این امکان وجود دارد که پس از برقراری آرامش در منطقه با آن گرایش‌های افراطی به کشور خودشان بازگشته و تبدیل به یک نیروی خطرناک شوند. از این رو مقابله با تروریسم و رشد افراط‌گرایی برای اتحادیه‌ی اروپا یک مساله‌ی امنیتی است که مقابله با آن برای اروپایی‌ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به صورت کلی می‌توان گفت رفتارهای اتحادیه‌ اروپا در مقابله با تروریسم و رشد افراط‌گرایی دربرگیرنده همکاری با کشورهای دیگر در مبارزه با تروریسم، ارائه‌ی خدمات در راستای مبارزه با تروریسم، مسدود نمودن راه‌های تامین مالی تروریسم، اختصاص بودجه به منظور رویاروئی با با تروریسم و اقدامات پارلمانی در راستای محدود نمودن اقدامات تروریستی، بخشی از فعالیت هائی می باشند که می‌توانند در رویاروئی با گروه های تروریستی مورد توجه واقع گردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4219 - وضعیت سنجی جامعه مدنی، حقوق بشرو حقوق محیط زیست در غرب آسیا با تاکید بر نو منطقه‌گرایی
نسا زاهدی حنانه درشتی

براساس ادبیات جدید نو منطقه گرایی باید میان منطقه یا پهنه جغرافیایی تفکیک علمی قایل شویم. در این جا منطقه را چنین تعریف می‌کنیم: گروهی از کشورها که پروژه سیاسی مشترک کمابیش صریحی دارند و در راستای ادغام در جهانی شدن فعالند. یعنی هر دوی این روندها در بطن جریان دگرگونی سا أکثر

براساس ادبیات جدید نو منطقه گرایی باید میان منطقه یا پهنه جغرافیایی تفکیک علمی قایل شویم. در این جا منطقه را چنین تعریف می‌کنیم: گروهی از کشورها که پروژه سیاسی مشترک کمابیش صریحی دارند و در راستای ادغام در جهانی شدن فعالند. یعنی هر دوی این روندها در بطن جریان دگرگونی ساختار جهانی به هم گره خورده‌اند. در ادبیات نو منطقه گرایی، ابعاد جغرافیایی یا حتی اقتصادی صرف، تضعیف می شوند و مابه ازای آن کارکردهایی چون رعایت ملاک های حقوق بشری، ارتقای جامعه مدنی و رعایت حقوق محیط زیست در تاسیس و برسمیت شناختن مناطق اهمیت میابند. سوال اصلی مقاله این است که نظر به تحولات مفهومی در بعد نومنطقه‌گرایی به عنوان یک شیوه فهم در درک ساختار جهانی، در حال حاضر آیا اطلاق واژه "منطقه" به غرب آسیا حایز معیارهای علمی است؟ فرضیه مقاله با روش های مبتنی بر تحلیل و تبیین، با توجه به گذار ادبیات نومنطقه گرایی از صرف معیارهای جغرافیایی و یا حتی اقتصادی در تاسیس مناطق، پیش‌فرض های اولیه و بنیادین تشکیل منطقه غرب آسیا را منوط به تحقق فاکتورهای حرکت به سوی چند قطبی شدن، تحقق مردم‌سالاری و جامعه مدنی، تحقق ملاک ها و ارزش های حقوق بشری و اهمیت دارا بودن خرد زیست محیطی در سیاست گذاری های ملی کشورهای این محدوده جغرافیایی می داند. نظر به نوپدید بودن مباحث مربوط به نومنطقه گرایی و شاخص های منطقه بودگی در غرب آسیا پیشینه پژوهی، منبع خاصی را نشان نمی دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4220 - ائتلاف راهبردی چین و روسیه در مقابل یک‌جانبه‌گرایی آمریکا و تأثیرآن بر امنیت ملی ایران: 2021-2009
طاهره نظافتی گارینه کشیشیان سیرکی

ساختار نظام بین‌الملل پس از فروپاشی شوروی شکل تک‌قطبی به خود گرفت که مشخصه اصلی آن، اتخاذ رویکرد یک‌جانبه‌ی آمریکا به عنوان ابرقدرت حاکم بود. اما در طول دو دهه بعد از قرن 21، روسیه و چین در جایگاه قدرت بزرگ موفق به رقابت و ایجاد چالش برای آمریکا شده‌اند. این روند رقابتی أکثر

ساختار نظام بین‌الملل پس از فروپاشی شوروی شکل تک‌قطبی به خود گرفت که مشخصه اصلی آن، اتخاذ رویکرد یک‌جانبه‌ی آمریکا به عنوان ابرقدرت حاکم بود. اما در طول دو دهه بعد از قرن 21، روسیه و چین در جایگاه قدرت بزرگ موفق به رقابت و ایجاد چالش برای آمریکا شده‌اند. این روند رقابتی بر امنیت ملی کشورهای دیگر نیز تأثیرگذار بوده است. سوال اصلی پژوهش این است که ائتلاف روسیه و چین در مقابل یکجانبه‌گرایی ایالات متحده چه تأثیری بر امنیت ملی ایران در سال‌های 2021-2009 داشته است؟ به نظر می‌رسد ائتلاف راهبردی چین و روسیه در مقابل آمریکا بر مبنای رقابت و مهار هژمونی واشنگتن در راستای تقویت امنیت ملی ایران بوده است. نتایج نشان می‌دهد که ائتلاف چین و روسیه علیه آمریکا امنیت ملی ایران را در بعد سیاسی تأکید ایران بر نقش سازمان ملل، عضویت ایران در سازمان شانگهای، جستجوی افق‌های نو در بریکس؛ در بعد نظامی مقابله با تحریم‌های غرب و ارتقاء همکاری‌ نظامی با چین و روسیه؛ در بعد اقتصادی ارتقاء همکاری اقتصادی، خرید نفت و گاز ایران و در بعد زیست‌ محیطی همکاری دو طرف با ایران را، تحت تأثیر قرار داده است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی به موضوع پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4221 - تحلیل تهدیدهای امنیتی روسیه پس از خروج آمریکا از افغانستان در آسیای مرکزی با تأکید بر بنیاد گرایی اسلامی
حسن آئینه وند علی کیوانی محمدعلی بصیری

خروج نیروهای ایالات متحده آمریکا از افغانستان در اوت 2021 توسط دولت جو بایدن صورت پدیرفت که پیش زمینه آن توافقنامه دوحه در 29 فوریه 2020 میان دونالد ترامپ و طالبان با عنوان رسمیتوافق آوردن صلح به افغانستان بود. پایان حضور نظامی بیست ساله ایالات متحده در افغانستان پژوهش أکثر

خروج نیروهای ایالات متحده آمریکا از افغانستان در اوت 2021 توسط دولت جو بایدن صورت پدیرفت که پیش زمینه آن توافقنامه دوحه در 29 فوریه 2020 میان دونالد ترامپ و طالبان با عنوان رسمیتوافق آوردن صلح به افغانستان بود. پایان حضور نظامی بیست ساله ایالات متحده در افغانستان پژوهش گران روابط بین الملل را با این سوال مهم مواجه کرده است که خروج نظامی آمریکا و متحدانش چه پیامدهایی برای دیگر بازیگران فعال در خاورمیانه، آسیای مرکزی و غربی خواهد داشت و چه جنبه هایی از منافع ملی آنها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. از جمله این بازیگران، فدراسیون روسیه می باشد که مجاورت افغانستان با آسیای مرکزی به عنوان حوزه نفوذ سنتی مسکو می تواند بحران های جدیدی از جمله گسترش دامنه بنیادگرایی اسلامی را متوجه منافع ملی این کشور نماید. بنابراین سوال اصلی مقاله حاضر اینگونه مطرح می شود که پیامدهای منفی خروج آمریکا از افغانستان بر منافع ملی روسیه در آسیای مرکزی چیست؟ فرض اصلی این نوشتار آن است که منطقه آسیای مرکزی را باید مرکز بحران جهان در آینده و به عنوان مستعد ترین منطقه رشد بنیادگرایی اسلامی دانست که این امر هم پویایی امنیت منطقه را از بین خواهد برد و هم روسیه را با تهدیدات امنیتی جدیدی مواجه خواهد کرد. نویسندگان تلاش می کنند با به کار گرفتن نظریه مجموعه امنیتی منطقه ای به اثبات فرضیه خود در این نوشتار بپردازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4222 - واکاوی پیامدهای تحول مفهوم امنیت بر راهبرد سیاست خارجی چین در رابطه با جمهوری اسلامی ایران
مهدی سلامی ماشاء الله حیدر پور

تحول مفهوم امنیت پس از فروپاشی نظام دو قطبی در روابط بین‌الملل تاثیر گسترده‌ای بر کلیت سیاست خارجی چین در قبال سایر کشورها بر جای گذارده است.بر این اساس لازم است تحقیقاتی در زمینه واکاوی پیامدهای تحول مفهوم امنیت برراهبرد سیاست خارجی چین در قبال کشورهای منطقه خلیج فارس أکثر

تحول مفهوم امنیت پس از فروپاشی نظام دو قطبی در روابط بین‌الملل تاثیر گسترده‌ای بر کلیت سیاست خارجی چین در قبال سایر کشورها بر جای گذارده است.بر این اساس لازم است تحقیقاتی در زمینه واکاوی پیامدهای تحول مفهوم امنیت برراهبرد سیاست خارجی چین در قبال کشورهای منطقه خلیج فارس و علی‌الخصوص ایران صورت پذیرد. هدف اصلی پژوهش حاضر،پاسخ به این سوال است که تحول مفهوم امنیت چه تاثیراتی بر رویکرد سیاست خارجی چین در قبال جمهوری اسلامی ایران بر جای گذاشته است؟فرضیه مقاله حاضر بر این اساس تدوین شده است که تحول مفهوم امنیت بر رویکرد سیاست خارجی چین در قالب گذار از امنیت تک‌بعدی صرف نظامی به امنیت چند‌بعدی همه جانبه پایدار، موجب توجه چین به ابعاد متعدد امنیت نظیر امنیت اقتصادی،سیاسی،فرهنگی،تامین انرژی،نظامی و دفاعی این کشور در قبال جمهوری اسلامی ایران گردیده و سیاست خارجی چین در قبال ایران را دستخوش تغییر و دگرگونی گسترده‌ای نموده است که در متن مقاله حاضر به پژوهش مولفه‌های تاثیرگذار آن پرداخته می-شود.گردآوری داده‌های مقاله حاضر بر مبنای روش کتابخانه‌ای و بهره برداری از اسناد و منابع مجازی بوده و روش تحقیق این پژوهش،توصیفی-تحلیلی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4223 - ظرفیت های بین المللی رسیدگی حقوقی ترور شهدای هسته‌ای ایران
صالح رضایی پیش رباط

ترور دانشمندان هسته‌ای ایران از جمله رویدادهای مهم و البته تلخ کشور در دهه های اخیر به شمار می‌آید. این موضوع از منظرهای مختلف می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد و مقاله حاضر در نظر آن را از منظر حقوقی و به روش توصیفی- تحلیلی بررسی و ارزیابی نماید. پرسش اصلی که این مقاله در أکثر

ترور دانشمندان هسته‌ای ایران از جمله رویدادهای مهم و البته تلخ کشور در دهه های اخیر به شمار می‌آید. این موضوع از منظرهای مختلف می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد و مقاله حاضر در نظر آن را از منظر حقوقی و به روش توصیفی- تحلیلی بررسی و ارزیابی نماید. پرسش اصلی که این مقاله در صد پاسخ به آن می‌باشد این است که در عرصه بین‌المللی چه ظرفیت‌های برای رسیدگی حقوقی ترور این دانشمندان وجود دارد و جمهوری اسلامی ایران تا چه میزان می‌تواند از آن‌ها در جهت احقاق حقوق حقه خود استفاده نماید ؟ فرضیه و یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که در وضعیت فعلی، در حقوق بین‌الملل سازوکارهایی برای رسیدگی حقوقی ترور دانشمندان هسته‌ای پیش‌بینی‌شده است که در قضیه حاضر جمهوری اسلامی ایران نیز می‌تواند در چارچوب مقرر از آنها استفاده نماید؛ اما در عین حال خلا ها و کاستی هایی نیز در این زمینه وجود دارد که ممکن است پیگیری حقوقی این ترورها را با چالش هایی مواجه نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4224 - مطالعه تطبیقی سیاست خارجی روسیه در دوران پوتین و مدودف
حبیب اله ابوالحسن شیرازی

چکیده سیاست خارجی روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی دارای فراز و فرودهای زیادی بوده است. شاکله اصول کلان سیاست خارجی روسیه بر مبنای جهان چند قطبی، محافظه کاری، واقع گرایی و موازنه قوا شکل گرفته است. نخستین دوره سیاست خارجی روسیه در قالب نهاد خانه مشترک اروپایی مطرح أکثر

چکیده سیاست خارجی روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی دارای فراز و فرودهای زیادی بوده است. شاکله اصول کلان سیاست خارجی روسیه بر مبنای جهان چند قطبی، محافظه کاری، واقع گرایی و موازنه قوا شکل گرفته است. نخستین دوره سیاست خارجی روسیه در قالب نهاد خانه مشترک اروپایی مطرح شد. در این دوران(1995-1991) و در ادامه سیاست تفکر نوین گورباچف، فدراسیون روسیه نیز یکپارچگی درنظام اقتصاد سرمایه‌داری و بهره‌گیری از تکنولوژی پیشرفته غربی را مورد توجه قرار داد. در دوره دوم که از سال 1996 با تصدی وزارت خارجه از جانب پریماکف شروع شد، چرخشی در سیاست خارجی روسیه آغاز شد، که همزمان نگاه به شرق و غرب را مدنظر قرار داد. در مرحله سوم تعادل بین نگاه به شرق و غرب حفظ شد، اما پوتین که مظهر دوره سوم سیاست خارجی روسیه است، دو ویژگی خاص را در سیاست خارجی روسیه درج کرد. نخست اینکه سیاست خارجی روسیه به طور فوق‌العاده‌ای عملگرا شد و دوم اینکه، پوتین از سال 2000 به بعد به دنبال مشارکت راهبردی با اروپا و به ویژه با آمریکا بود. از سوی دیگر، پوتین گام در راه برپایی شوکت دوباره روسیه از طریق بازگشت به اصول سیاست خارجی روسیه شوروی اما نه از منظری ایدئولوژیک بلکه با تکیه بر ملی گرایی و اقتدارگرایی روسی گذارد و دکترین خود را در مبانی سیاست خارجی و امنیت ملی روسیه تثبیت نمود. این اقتدارگرایی و سودای بازگشت به دوران قدرت و اقتدار روسیه شوروی در سیاست خارجی روسیه در دوران پوتین و مدودفخود را نشان داده است. در این مقاله این مدعا بررسی می شود که با وجود ایجاد تیم پوتین-مدودف و ریاست جمهوری و نخست وزیری مداوم این دو و چرخه حاکمیت آنان، آیا تفاوتی بنیادین و اصولی میان عملکرد و مبانی فکری پوتین و مدودف در سیاست خارجی وجود دارد و یا مدودف همان ادامه دهنده راه پوتین اما با کمی تغییرات جزئی در سیاست های وی می باشد؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4225 - سیاست خاورمیانه ای روسیه و مدیریت تعارض رابطه تهران – ریاض
رضا اختیاری امیری حسین رفیع عطیه بلبل امیری

با قدرت گرفتن ملی گرایان روسی و اوراسیاگرایان، خاورمیانه از اهمیت راهبردی در محاسبات منطقه ای و جهانی روسیه برخوردار شده است. در همین چارچوب توسعه مناسبات با کنشگران اصلی زیرسیستم خاورمیانه نظیر جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از اولویت های سیاست خارجی روسیه بوده أکثر

با قدرت گرفتن ملی گرایان روسی و اوراسیاگرایان، خاورمیانه از اهمیت راهبردی در محاسبات منطقه ای و جهانی روسیه برخوردار شده است. در همین چارچوب توسعه مناسبات با کنشگران اصلی زیرسیستم خاورمیانه نظیر جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از اولویت های سیاست خارجی روسیه بوده است. اما تهران و ریاض منافع متعارضی را در منطقه پیگیری می کنند که این موضوع چالشی برای دستگاه دیپلماسی روسیه محسوب می گردد. با توجه به این مساله، سوال پژوهش بر این اساس شکل گرفته است که روسیه چگونه همزمان با حفظ مناسبات با تهران و ریاض، به مدیریت تعارض موجود در روابط آنها در راستای منافع منطقه ای خود پرداخته است؟ فرضیه مقاله بر این مبنا قرار دارد که روسیه تلاش کرده تا بر اساس رویکرد کاملا واقع بینانه و پراگماتیستی روابط مستقلی را با هر دو کشور همزمان برقرار کند تا بدین ترتیب منافع منطقه ای و همچنین جهانی خود را تامین نماید. روش تحقیق تحلیلی- تبیینی است و از رهیافت نظری واقع گرایی جهت تبیین موضوع استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که در رابطه با مساله فعالیت های هسته ای ایران، نفوذ منطقه ای و حضور این کشور در سوریه، تقابل جبهه مقاومت با ائتلاف عربی-عبری و حمایت ایران از حوثی های یمنی در جنگ با عربستان، رهبران کرملین توجه ای به خواست سعودی ها نداشته و در مقابل سیاست هماهنگی را با تهران، در راستای منافع ملی خود، اتخاذ نمودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4226 - واکاوی تاثیر تغییرات آب و هوایی بر امنیت بین المللی
مسعود اخوان کاظمی طیبه سادات حسینی فرشته بهرامی پور

DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.46.1.4

امروزه نگرانی‌های زیست محیطی به یک مسئله جدی امنیتی در مناسبات بین المللی تبدیل گردیده و دغدغه های مهمی را برای دولتمردان ایجاد نموده است. از آنجا که مشکلات زیست محیطی ناشی از تغییرات آب و هوایی در حال جدی تر شدن است، این امر می تواند بعنوان متغیری تاثیر گذار در منازعات أکثر

امروزه نگرانی‌های زیست محیطی به یک مسئله جدی امنیتی در مناسبات بین المللی تبدیل گردیده و دغدغه های مهمی را برای دولتمردان ایجاد نموده است. از آنجا که مشکلات زیست محیطی ناشی از تغییرات آب و هوایی در حال جدی تر شدن است، این امر می تواند بعنوان متغیری تاثیر گذار در منازعات داخلی، یا بین المللی قلمداد شود. تغییرات آب و هوایی نه تنها زیست گاه های طبیعی بلکه ترتیبات اجتماعی جوامع را مختل می سازند و احتمال درگیری های خشونت آمیز را افزایش داده و صلح و امنیت بین الملل را با خطر مواجه ساخته و عدالت زیست محیطی را تحت تاثیر قرارمی دهند. هدف پژوهش حاضر بررسی و شناسایی تهدیدات و عوامل زیست محیطی ناشی از تغییرات آب و هوایی بر صلح و امنیت نظام بین الملل است و میزان و مکانیسم چگونگی این تأثیرگذاری را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. یافته های این پژوهش نشان می دهند که تغییرات آب و هوایی آتی بر همگرایی ملی جوامع و صلح و امنیت پایدار و امنیت نظام بین الملل تاثیراتی غیر قابل انکار بر جای خواهند گذارد و منشأ انواع جدیدی از منازعات خواهند شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4227 - گسترش کارکردی سازمان های منطقه ای؛ مطالعه موردی نفتا
طه اکرمی احمد صبوری نژاد سید داود آقایی

چکیده حادثۀ 11 سپتامبر2001 و پیامدهای ناشی از آن، باعث شد تا تروریسم و ضرورت مقابله با آن به اولویت اول سیاست خارجی آمریکا در نظم جهانی و سازمان‌های منطقه ای ازجمله نفتا تبدیل شود. با توجه به این امر، سؤال اصلی مقاله حاضر این است که ایالات‌متحدۀ آمریکا چگونه کشورهای عض أکثر

چکیده حادثۀ 11 سپتامبر2001 و پیامدهای ناشی از آن، باعث شد تا تروریسم و ضرورت مقابله با آن به اولویت اول سیاست خارجی آمریکا در نظم جهانی و سازمان‌های منطقه ای ازجمله نفتا تبدیل شود. با توجه به این امر، سؤال اصلی مقاله حاضر این است که ایالات‌متحدۀ آمریکا چگونه کشورهای عضو نفتا را به همراهی در برنامه مقابله با تروریسم متقاعد کرد؟ در پی یافتن پاسخی مناسب برای این پرسش، نویسندگان مقاله با استفاده از "تئوری شناخت" سعی کرده اند صعود مبارزه با تروریسم به صدر برنامه‌های امنیتی نفتا را توصیف و تبیین نمایند. نتایج این پژوهش نشان می دهد آمریکا به‌عنوان تنها ابرقدرت نظام بین‌الملل تلاش کرد تا با ایجاد محرک ها و انگیزه های مختلف، کشورهای عضو نفتا را به همراهی با خود ترغیب نماید. در این راستا، این کشور از دو پایه تفکری "وابستگی تجارت - امنیت" و "امنیت بشر"، برای رسیدن به این هدف بهره جست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4228 - تأثیر سیاست خارجی دولت ترامپ بر مکانیزم امنیت دسته‌جمعی
محمدرضا بیگدلی کابک خبیری

چکیده مکانیزم امنیت دسته‌جمعی به‌عنوان الگویی جهت حفظ و گسترش امنیت بین‌المللی دارای الزامات و مختصاتی است که از سوی نو واقع‌گرایان به علت ماهیت آرمان‌گرایانه آن همواره مورد انتقاد بوده است از طرفی نقض این مکانیزم به شکل مستقیم و یا غیرمستقیم کارکرد الگوی امنیت دسته‌جمع أکثر

چکیده مکانیزم امنیت دسته‌جمعی به‌عنوان الگویی جهت حفظ و گسترش امنیت بین‌المللی دارای الزامات و مختصاتی است که از سوی نو واقع‌گرایان به علت ماهیت آرمان‌گرایانه آن همواره مورد انتقاد بوده است از طرفی نقض این مکانیزم به شکل مستقیم و یا غیرمستقیم کارکرد الگوی امنیت دسته‌جمعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در طول تاریخ، ایالات‌متحده آمریکا به ‌مثابه یک قدرت برتر همواره نقش مهمی در تضعیف و یا تقویت الگوی امنیت دسته‌جمعی داشته است. به‌طوری‌که رؤسای جمهور این کشور بعد از جنگ جهانی دوم و بر مبنای دکترین ترومن با رویکردی بین‌الملل‌گرا در قالب دکترین امنیت ملی خود توانسته‌اند نقش ویژه‌ای را برای آمریکا در ساز و کار امنیت بین‌المللی تعریف نماید. این در حالی است که چهل و پنجمین رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ با سیاست خارجی که مدنظر قرار داده است، در مورد چشم‌انداز نقشی که آمریکا از سال 1945 با رویکردی بین‌الملل‌گرایانه تا پیش از ترامپ در نظام بین‌الملل ایفا نموده، تردیده ایجاد کرده است.سیاست خارجی آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، که ریشه در دیدگاه‌های ملی‌گرایانه دارد با ﺗﺄکید بر منافع ملی ایالات‌متحده و با رویکردی اقتصادمحور؛ همچنین تأثیر از برخی ویژگی‌های نهادینه شده سیاست خارجی این کشور ازجمله یکجانبه‌گرایی، خواسته یا ناخواسته منجر به تضعیف بایدها و نبایدهای امنیت دسته‌جمعی می‌شود. درنهایت تشدید این‌روند به علت افزایش میزان خودیاری دولت‌ها منجر خواهد شد تا آنارشی حاکم بر نظام بین‌الملل افزایش یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4229 - پیمان سارک و تأثیر آن بر منطقه گرایی
محمد جواد آقاجری سیمین سادات رستمی فر

چکیده سازمان همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا، سارک، از جمله سازمان‌های منطقه‌ای می‌باشد که در سال 1985 توسط هشت کشور هند، پاکستان، بنگلادش، سریلانکا، نپال، مالدیو، بوتان و افغانستان، با هدف همکاری‌های هرچه بیشتر اقتصادی و سیاسی به منظور سرعت بخشیدن به رشد اقتصادی، تبدیل م أکثر

چکیده سازمان همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا، سارک، از جمله سازمان‌های منطقه‌ای می‌باشد که در سال 1985 توسط هشت کشور هند، پاکستان، بنگلادش، سریلانکا، نپال، مالدیو، بوتان و افغانستان، با هدف همکاری‌های هرچه بیشتر اقتصادی و سیاسی به منظور سرعت بخشیدن به رشد اقتصادی، تبدیل منطقه جنوب آسیا به یک قطب اقتصادی و استفاده از تمامی امکانات بالقوه منطقه جهت تسریع در برنامه‌های اجتماعی و توسعه کشاورزی، رسیدن به تفاهم از طریق مذاکره در موارد اختلاف و تحکیم همکاری بین کشورهای عضو در رابطه با مسائل بین المللی و... شکل گرفت. تشکیلات مذکور درصدد گسترش هرچه بیشتر همکاری ها در چارچوب اتحادیه و بر مبنای احترام به اصول حاکمیت برابر، تمامیت سرزمینی، استقلال سیاسی و عدم دخالت در امور داخلی دیگر دولت ها بر آمد؛ اما علیرغم اصول و اهداف والایی که در ابتدا برای خود ترسیم نموده، در عرصه عمل به سبب وجود عوامل واگرا در درون پیمان از قبیل اختلافات ارضی و مرزی(اختلافات هند با پاکستان و پاکستان با افغانستان)، مداخله‌گری قدرت‌های برون منطقه‌ای، ساختار نامتوازن قدرت در منطقه، بی ثباتی داخلی کشورهای عضو و نیز موقعیت جغرافیایی اعضای پیمان سارک، در تحقق همگرایی و منطقه گرایی با مشکل مواجه شده است. این مقاله سعی دارد تا یکی از ترتیبات منطقه‌ای تحت عنوان پیمان سارک را مورد بررسی قرار داده و به شناسایی عوامل همگرا و واگرا در قالب این اتحادیه پرداخته و کلیت موضوع را در راستای منطقه‌گرایی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4230 - جایگاه فرهنگ در هویت مشترک اروپایی و همگرایی اتحادیه اروپا
حیبب اله ابوالحسن شیرازی حمید نیکو

فرهنگ‌های مشترک اروپایی با لایه بنیادین فرهنگ مبتنی بر سکولاریسم تعیین‌کننده هویت مشترک اروپایی است. هویتی اروپایی به لحاظ نظری هم‌زمان در کنار سایر هویت‌های ملی یا فرهنگی وجود دارد و در واقع افراد هویتی چندلایه و سلسله‌مراتبی به لحاظ اهمیت مولفه‌های ملی یا فرهنگی دارند أکثر

فرهنگ‌های مشترک اروپایی با لایه بنیادین فرهنگ مبتنی بر سکولاریسم تعیین‌کننده هویت مشترک اروپایی است. هویتی اروپایی به لحاظ نظری هم‌زمان در کنار سایر هویت‌های ملی یا فرهنگی وجود دارد و در واقع افراد هویتی چندلایه و سلسله‌مراتبی به لحاظ اهمیت مولفه‌های ملی یا فرهنگی دارند. تقویت هویت مشترک اروپایی که در آن مردم اتحادیه اروپا فرهنگ مبتنی بر سکولاریسم را مشخصه ارزش‌ها و هنجارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی خود تلقی کنند، برای یکپارچگی طولانی‌مدت این اتحادیه حیاتی است. دولت‌های عضو اتحادیه اروپا به رغم شباهت‌ها و اشتراکات دینی و فرهنگی، خرده‌تفاوت‌هایی نیز دارند که به پدیدار شدن هویتی خاص برای آنها شده و در نتیجه فرهنگ راهبردی و اولویت‌های راهبردی متفاوتی دارند. این فرهنگ راهبردی متفاوت از جمله عوامل کلیدی است که سبب شده این کشورها به ویژه در مواقع بحران نتوانند به سیاست منسجم امنیتی و دفاعی دست یابند. در واکاوی ابعاد مختلف فرهنگ در اروپا و و جایگاه و اثرگذاری آن بر هویت مشترک اروپایی، با تکیه بر نظریه سازه‌انگاری و رویکرد فرهنگ راهبردی باید گفت فرهنگ مبتنی بر سکولاریسم به عنوان لایه‌ اصلی هویت مشترک اروپایی به شمار می‌رود و نقش بنیادین در همگرایی اتحادیه اروپا و معیار اصلی در پذیرش اعضای جدید در این اتحادیه بوده‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4231 - ﺗﺄثیر الگوی اقتصاد نولیبرالی بر فرایند توسعه در مکزیک(1994-2016)
سیدمحمد طباطبایی هادی آجیلی مهدی رضایی

مطالعه تاریخی اقتصاد توسعه در مکزیک و مروری بر تحولات و تغییرات در الگوهای توسعه اقتصادی در این کشور به دلیل نقش و جایگاه مکزیک در جهان امروز و به ویژه جایگاه مهم آن در اقتصاد جهانی که به یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان ارتقا یافته است اهمیت به سزایی دارد. به خصوص مسایل جنجال أکثر

مطالعه تاریخی اقتصاد توسعه در مکزیک و مروری بر تحولات و تغییرات در الگوهای توسعه اقتصادی در این کشور به دلیل نقش و جایگاه مکزیک در جهان امروز و به ویژه جایگاه مهم آن در اقتصاد جهانی که به یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان ارتقا یافته است اهمیت به سزایی دارد. به خصوص مسایل جنجال برانگیز مطرح شده از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب و جدید آمریکا در ارتباط با مکزیک، بار دیگر این کشور را در کانون توجهات قرار داده است. با توجه به جهش اقتصادی مکزیک در سال های اخیر در نوشتار پیش رو سعی شده است اقتصاد توسعه در مکزیک در بستری تاریخی و با ﺗﺄکید بر تحولات چند دهه اخیر از منظر تحولات و ﺗﺄثیرات نظام اقتصاد جهانی، به ویژه رویکرد اقتصادی نئولیبرال بر این کشور مورد بررسی قرار گرفته و تلاش شده تا رمز و راز توفیقات اقتصادی مکزیک در سالهای اخیر تا اندازه ای روشن شود. به این ترتیب دغدغه اصلی پژوهشی در این نوشتار تعمق در فرایند تغییر و تحول در الگوهای اقتصاد توسعه در مکزیک با هدف بررسی ﺗﺄثیرات و پیامدهای مختلف الگوی نولیبرالی توسعه بر توسعه اقتصادی این کشور در چند دهه اخیر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4232 - واقع گرایی انتقادی، برون رفت از دوگانه پوزیتیویسم و هرمنوتیک
اکبر اشرفی علی فلاحی سیف الدین

چکیده حوزه علوم انسانی، بر خلاف علوم طبیعی که کمتر شاهد مناقشات روشی بوده است، عرصه کشمکش دیدگاه‌های متعدد و متعارض است. رویارویی پوزیتیویسم و هرمنوتیک (به عنوان دو مکتب اصلی فلسفه علوم اجتماعی)، در پاسخ به این سوال که تا چه حد می توان جامعه را با همان روش های علوم طبی أکثر

چکیده حوزه علوم انسانی، بر خلاف علوم طبیعی که کمتر شاهد مناقشات روشی بوده است، عرصه کشمکش دیدگاه‌های متعدد و متعارض است. رویارویی پوزیتیویسم و هرمنوتیک (به عنوان دو مکتب اصلی فلسفه علوم اجتماعی)، در پاسخ به این سوال که تا چه حد می توان جامعه را با همان روش های علوم طبیعی مطالعه کرد؟، وجه غالب این منازعه را تشکیل می دهد؛ پوزیتیویسم قائل به وحدت روش شناختی و کاربست روش تجربی در مطالعات علوم انسانی است حال آنکه هرمنوتیک معتقد است میان این دو حوزه اساسا تفاوت ماهوی وجود دارد. در این میان برخی از رهیافت های جدید همچون واقع‌گرایی انتقادی کوشیده اند سنتزی برای برون رفت از این مناقشه ارائه کنند. نوشتار حاضر تلاش دارد حتی الامکان پرتویی بر این رهیافت بیفکند. بنابراین سوال اصلی تحقیق پیش روی این است که آیا واقع‌گرایی انتقادی قادر به ارائه سنتز جدیدی برای تلفیق وجوه اصلی پوزیتیویسم و هرمنوتیک بوده است؟ به منظور یافتن پاسخ های مناسب برای این سوال، ضمن اشاره‌ای مختصر به اصول پوزیتیویسم و هرمنوتیک بنیادهای فکری و پیوند این رهیافت (بویژه دیدگاه باسکار) با علوم طبیعی و اجتماعی مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4233 - فمینیسم و دموکراسی در گذر تاریخ
محمد توحیدفام لیلا عیسی وند

چکیده در طول قرن بیستم جنبش های اجتماعی فراوانی شکل گرفت که یکی از آنها جنبش زنان بود و باعث تغییرات بسیاری در وضعیت زنان گردید. جنبش زنان بعدها فمینیسم نام گرفت و تا به امروز تغییرات فراوانی درون خود داشته است و سه دوره را تجربه کرده که امواج فمینیسم نام گرفته اند. أکثر

چکیده در طول قرن بیستم جنبش های اجتماعی فراوانی شکل گرفت که یکی از آنها جنبش زنان بود و باعث تغییرات بسیاری در وضعیت زنان گردید. جنبش زنان بعدها فمینیسم نام گرفت و تا به امروز تغییرات فراوانی درون خود داشته است و سه دوره را تجربه کرده که امواج فمینیسم نام گرفته اند. موج اول جنبش زنان از سال 1850 شروع شد و تا سال 1920 طول کشید. زنان در این دوره به آزادی های سیاسی از جمله حق رای دست یافتند. موج دوم جنبش زنان از 1920 شروع شد و تا 1980 به طول انجامید، زنان در این دوره موفق به برخی اصلاحات حقوقی شدند و تحت تاثیر گرایش های چپ در آن زمان قرار گرفتند و فمینیسم مارکسیست، سوسیال و رادیکال از آن دسته می باشند. موج سوم از دهه ی 1980 شروع شده و تا به امروز نیز ادامه دارد.زنان مدعی اند که در موج سوم بر ساختار های فرهنگی جوامع خود تاثیر گذار بوده اند. فمینیسم از گذشته تا به امروز نظم مسلط به ویژه وجوه مرد سالارانه ی آن را به نقد کشیده است. فمینیست ها مدعی اند که توانسته اند چشم انداز جدیدی به روی دانش بشر بگشایند.به این ترتیب مبارزه با سلطه ی مردان در سطوح سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی رسالت زنان در امواج سه گانه ی فمینیسم بوده است.فمینیست ها معتقدند کهآزادی و دموکراسی سرنوشت مقدر همه ی انسان هاست و آنها هم برای همین مبارزه می کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4234 - نقش جامعه پذیری سیاسی در شکل گیری طالبانیزم در افغانستان
احمد بخشایشی اردستانی پرویز میرلطفی

چکیده نوشتار حاضر در پی علت یابی ظهور پدیده طالبان است. گرچه علل تام این پدیده سلسله عللی است که در دو حوزه درونی و بیرونی زمینه ساز شکل گیری طالبان هستندوبا در نظر گرفتن این نکته که علل بیرونی این پدیده نقش شتاب دهنده در شکل گیری این جنبش را دارد، لذا بررسی و شناخت علل أکثر

چکیده نوشتار حاضر در پی علت یابی ظهور پدیده طالبان است. گرچه علل تام این پدیده سلسله عللی است که در دو حوزه درونی و بیرونی زمینه ساز شکل گیری طالبان هستندوبا در نظر گرفتن این نکته که علل بیرونی این پدیده نقش شتاب دهنده در شکل گیری این جنبش را دارد، لذا بررسی و شناخت علل شکل گیری طالبان همچنان شایسته تامل و اندیشه ورزی است. به نظر می رسد چگونگی شکل گیری آرا، افکار و اندیشه سیاسی طالبان در حوزه جامعه شناسی سیاسی از دید محققان مغفول مانده ویا به صورت سطحی به آن توجه شده است. جستارهایی که در چند سال اخیر در رابطه با علل شکل گیری طالبان انجام گرفته، بیشتر تلاش خود را مصروف چگونگی رشد طالبان در برون متن نموده اند. ضمن اینکه نگاه اکثر محققان بیشتر به عوامل خارجی ونظریه اسلام هراسی معطوف و ازاین جهت کاستی هایی هم مشاهده شد. مقاله حاضر سعی دارد تابا استفاده ازیک چارچوب تئوریک برگرفته از تئوری ساختارگرایانه میشل کروزیه و تئوری تفهمی ماکس وبر، نقش کانالهای اولیه و ثانویه جامعه پذیری سیاسی رادر شکل گیری طالبانیزم تبیین نموده و به ریشه یابی آن بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4235 - آزادی به مثابه معنا
جهانبخش ایزدی

چکیده آزادی مفهومی بلند، پرآوازه، دیریاب و درعین‌حال گمگشته تاریخ مبارزات و مجاهدت‌های وسیع و دامنه‌دار بشری است. اما این مفهوم گرانسنگ و غیرقابل مقایسه با سایر ارزش‌های همطراز، مشکل معنایی و مفهومی داشته، و میان سرشت و طبیعت آزادی با محدوده و قلمرو آن، نوسان ذهنی و عین أکثر

چکیده آزادی مفهومی بلند، پرآوازه، دیریاب و درعین‌حال گمگشته تاریخ مبارزات و مجاهدت‌های وسیع و دامنه‌دار بشری است. اما این مفهوم گرانسنگ و غیرقابل مقایسه با سایر ارزش‌های همطراز، مشکل معنایی و مفهومی داشته، و میان سرشت و طبیعت آزادی با محدوده و قلمرو آن، نوسان ذهنی و عینی یا نظری و عملی یافته است. آزادی گاهی به‌صورت نفس‌الامر تعریف مثبت و منفی شده، و گاهی در تقابل با استبداد، دموکراسی، حقیقت و واقعیت معنایابی گردیده، و گاهی نیز مستوی ماهیت آدمی معرفی می‌شود. افزون‌بر بررسی شکلی و ماهوی مضامین فوق‌الاشاره، فرض مقاله این است که مفهوم آزادی به موازات گذر از سنت به مدرنیته، پیچیدگی و درهم‌تنیدگی خاصی یافته، و رمز آن نیز درگرو کثرت تولیدات، ارتباطات و وقوف به مطالبات سیاسی ـ اجتماعی ازیک‌سو، و از سوی دیگر مرهون تسری و توسعه آزادی از معنای اولیه رهایی از درون و زدودن رذائل، به آزادی از موانع رسمی و غیررسمی سازمان‌یافته بیرونی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4236 - ارتقای مفهوم مداخله بشردوستانه در بستر نظریه‌های روابط بین‌الملل (با تأکید بر مکتب انگلیسی)
سید عبدالعلی قوام رحمان نجفی سیار

مفهوم مداخله بشردوستانه حاکی از تفوق یافتن اصلِ مترقی‌عدالت بر اصل کلاسیک حاکمیت کشورها است. طبق این مفهوم، در صورت وقوع جنایت‌های فاحش حقوق بشر از سوی حاکمان ستمگر، حق حاکمیت آنها مخدوش شده و بنا به شرایطی، مداخله در امور داخلی آنها تجویز می‌گردد. بر این اساس، با وقوع أکثر

مفهوم مداخله بشردوستانه حاکی از تفوق یافتن اصلِ مترقی‌عدالت بر اصل کلاسیک حاکمیت کشورها است. طبق این مفهوم، در صورت وقوع جنایت‌های فاحش حقوق بشر از سوی حاکمان ستمگر، حق حاکمیت آنها مخدوش شده و بنا به شرایطی، مداخله در امور داخلی آنها تجویز می‌گردد. بر این اساس، با وقوع جنایت‌های گسترده حقوق بشری در سال‌های پس از جنگ سرد در رواندا، یوگسلاوی، سومالی و...، جامعه بین المللی نسبت به فرهنگ حقوق بشر متعهد گردید و برای جلوگیری از نسل‌کشی، شکنجه و تجاوز اساسی به حقوق انسان‌ها مداخلات بشردوستانه را دردستور کار خود قرار داد. در همین راستا، نظریه‌پردازان مختلف روابط بین‌الملل نیز تلاش‌های نظری متفاوتی را برای درک پیدایی این مداخلات صورت دادند. نظریه‌پردازان با استفاده از نظریات گوناگون نظیر واقع‌گرایی، سازه‌انگاری، لیبرالیسم و... سعی در تبیین مفهومی این پدیده داشته‌اند. این مقاله نیز ضمن استفاده از نظریات مذکور، سعی دارد مداخله بشردوستانه و ارتقای آن به اصل مسئولیت حمایترا در چارچوب مکتب انگلیسی و گرایش‌های کثرت‌گرایی و همبسته‌گرایی آن مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4237 - داعش و پدیداری موازنه تهدید در روابط ایران و عراق
عبدالمجید سیفی ناصر پورحسن

چکیده روابط ایران و همسایه غربی آن را می توان یکی از غیر عادی ترین و استثنایی ترین روابط خارجی در دنیا تلقی کرد. روابط ایران و عثمانی و سپس عراق طی قرون اخیر شامل چرخه ای از تعارض های بلندمدت، جنگ ها و دوره های کوتاه مدت اتحاد، صلح سرد و همزیستی بوده است. از به قدرت رس أکثر

چکیده روابط ایران و همسایه غربی آن را می توان یکی از غیر عادی ترین و استثنایی ترین روابط خارجی در دنیا تلقی کرد. روابط ایران و عثمانی و سپس عراق طی قرون اخیر شامل چرخه ای از تعارض های بلندمدت، جنگ ها و دوره های کوتاه مدت اتحاد، صلح سرد و همزیستی بوده است. از به قدرت رسیدن عبدالکریم قاسم در سال 1958 تا سرنگونی صدام در سال 2003، پرتعارض ترین دوره در روابط دو کشور محسوب می شود به گونه ای که طولانی ترین جنگ قرن بیستم بین ایران وعراق رخ داد. با پیدایش داعش، روابط دو کشور وارد مرحله ای شد که با ادوار گذشته تفاوت ماهوی دارد. دراین مقاله، براساس چهارچوب نظری موازنه تهدید چگونگی این دگردیسی بنیادین در روابط ایران وعراق تحلیل شده است. فرضیه نویسندگان این بوده که شکل گیری داعش به مثابه یک تهدید امنیتی مشترک، موجب گذار روابط ایران وعراق جدید از تعارض به تعاون راهبردی شده است. این تهدید از همجواری دو کشور و ادراک مشترک آنها از میزان جدی بودن خطر هویتی داعش ناشی می شود. با توجه به جایگاه حیاتی عراق در محیط امنیتی جمهوری اسلامی و عدم وجود پژوهش‌هایی که موازنه تهدید مبنای نظری آنها باشد، این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی دگردیسی در روابط ایران و عراق را تحلیل کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4238 - جناح راست در فرانسه: از دوگل تا سارکوزی
حجت الله ایوبی

چکیده در این مقاله تاریخچه و ویژگی‌های احزاب دست راستی فرانسه با تاکید بر گلیست‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. ژنرال دوگل به رغم مخالفت با نظام حزبی، با تشکیل حزب سیاسی، نظام حزبی در فرانسه را به پیش برد. پس از وی، ژاک شیراک با تشکیل حزب تجمع برای دموکراسی میراث داری ژنر أکثر

چکیده در این مقاله تاریخچه و ویژگی‌های احزاب دست راستی فرانسه با تاکید بر گلیست‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. ژنرال دوگل به رغم مخالفت با نظام حزبی، با تشکیل حزب سیاسی، نظام حزبی در فرانسه را به پیش برد. پس از وی، ژاک شیراک با تشکیل حزب تجمع برای دموکراسی میراث داری ژنرال دوگل را بر عهده گرفت. دردوران ریاست جمهوری ژاک شیراک این حزب دوران افول خود را سپری کرد و سرانجام نیکلا سارکوزی در جنگ درون حزبی پیروز شد و با تغییر نام حزب" به اتحاد برای اکثریت ریاست جمهوری" این حزب را در اختیار خود گرفت. علاوه بر احزاب دیگر گلیست و ناگلیست، جبهه ملی فرانسه از مهترین احزاب سیاسی در جناح راست است. برخی این حزب را که در منتهی الیه جناح راست قرار دارد به دلیل مواضع تند و افراطی‌اش در زمره‌ نونازی‌ها قرار می‌دهند. در این نوشتار مهمترین احزاب دست راستی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4239 - جایگاه راهبردی یمن در سیاست خارجی و امنیتی ترامپ
حمید درج سید داود آقائی

چکیده این روزها اقدامات ترامپ در صدر اخبار منطقه و جهان است. قراردادهای جدید او در فروش تسلیحات نظامی، موجی از نگرانی برای رشد عنان گسیخته جنگ افزارها در جهان ایجاد کرده است. دولت ترامپ از زمان روی کار آمدن با ادعاهای مکرری مبنی بر ورود مستقیم به عرصه نظامی در منطقه، ت أکثر

چکیده این روزها اقدامات ترامپ در صدر اخبار منطقه و جهان است. قراردادهای جدید او در فروش تسلیحات نظامی، موجی از نگرانی برای رشد عنان گسیخته جنگ افزارها در جهان ایجاد کرده است. دولت ترامپ از زمان روی کار آمدن با ادعاهای مکرری مبنی بر ورود مستقیم به عرصه نظامی در منطقه، توجهات را به خود جلب کرده است. وی ابتدا با مطرح کردن منطقه امن در سوریه، در صدد بود که حضور مستقیم آمریکا را در منطقه غرب آسیا موجه جلوه دهد که با مخالفت روسیه و ایران تعدیل‌هایی در طرح خود ایجاد کرد. با توجه به مشکلات عدیده ای که واشنگتن برای ورود به عرصه نظامی سوریه دارد، ترامپ گزینه جدید را برای عرض اندام آمریکا در منطقه انتخاب کرده است که در این باره ترامپ دستور استفاده از پهبادهای آمریکایی را برای بمباران مناطق مختلف یمن به بهانه مبارزه با القاعده داده است. سؤال اصلی پژوهش این است که اهمیت راهبردی یمن در سیاست خارجی و امنیتی ترامپ در چیست؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که ترامپ با اهدافی همچون پاره کرده حلقه های محور مقاومت، حذف ایران از معادلات منطقه و نیز جلوگیری از سرایت امواج شیعه گری به عربستان، رویکردی سخت و قدرت طلبانه را در قبال تحولات یمن اتخاذ کرده است. وی برای به رخ کشیدن قدرت آمریکا در منطقه از دست زدن به اقدامات نمایشی ابایی ندارد و با نگاهی کاسب کارانه و منفعت محور به تحولات یمن، انبار سلاح های غربی را با دلارهای نفتی مرتجعین عرب به منطقه سرازیر می کند. روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی و بر مبنای رئالیسم تهاجمی شکل می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4240 - نسبت میان سیاست خارجی درون‏گرا/برون‏گرا با ظهور و سقوط هژمون‏های جهانی
مجتبی تویسرکانی ابومحمد عسگرخانی

DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.46.2.5

هرچند الگوهای مربوط به ظهور و افول قدرت ها طی قرن های متمادی تکرار شده اند، اما به طور شگفت آوری حتی امروزه نیز شواهد قاطعی برای پاسخ به این پرسش که دلیل پیدایش و سقوط قدرت ها چیست؟ در دست نیست. تلاش هایی که تا به امروز به منظور به نظم درآوردن الگوهای ظهور و سقوط قدرت ه أکثر

هرچند الگوهای مربوط به ظهور و افول قدرت ها طی قرن های متمادی تکرار شده اند، اما به طور شگفت آوری حتی امروزه نیز شواهد قاطعی برای پاسخ به این پرسش که دلیل پیدایش و سقوط قدرت ها چیست؟ در دست نیست. تلاش هایی که تا به امروز به منظور به نظم درآوردن الگوهای ظهور و سقوط قدرت های جهانی انجام شده است پیوندی تنگاتنگ میان الگوهای تناوبی پیدایش (و افول) نظم های جهانی با چرخه های ظهور (و سقوط) هژمون های جهانی برقرار نموده اند که هر دوی آنها نیز شدیداً متأثر از امواج جنگ های سراسری هستند. مقاله پیش رو، با بهره گیری از ادبیات موجود در این زمینه و ارائه مفاهیم جدیدی ازجمله درون گرایی (جستجوی منابع قدرت در داخل) و برون گرایی (درون گرایی+جستجوی منابع قدرت در خارج از مرزها)، در پاسخ به پرسش آغازین بالا این فرضیه را به آزمون گذاشته است که کسب منزلت هژمونی جهانی ازسوی قدرت های بزرگ مستلزم اتخاذ رویکرد درون گرایی تا زمان ورود هژمون مستقر به مرحله افول و سپس گذار به رویکرد برون گرایی است. ازسوی دیگر، درپیش گرفتن رویکرد درون گرایی ازسوی هژمون مستقر منجر به کوتاه شدن چرخه هژمونی و سقوط هژمون خواهد شد. این پژوهش از نوع اکتشافی بوده و برای تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده از روش علّی یا پس رویدادی استفاده شده است. یافته های پژوهش نیز ضمن تأیید فرضیه بالا، این نتیجه را درپی دارند که اگرچه گریزی از تکرار چرخه هژمونی و نظم جهانی نیست، اما تطویل یک چرخه هژمونی ممکن و منوط به درپیش گرفتن رویکرد برون گرایی ازسوی هژمون درعین حفظ تعادل میان افزایش تعهدات و مسئولیت های بین المللی و افزایش قدرت اقتصادی، نظامی و هنجاری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4241 - نومنطقه‌گرایی و معیارهای جدید منطقه بودن: وضعیت سنجی جامعه مدنی، حقوق بشر و حقوق محیط زیست در غرب آسیا
حنانه درشتی نسا زاهدی

بر اساس ادبیات جدید نو منطقه گرایی باید میان منطقه یا پهنه جغرافیایی تفکیک علمی قایل شویم. در این جا منطقه را چنین تعریف می‌کنیم: گروهی از کشورها که پروژه سیاسی مشترک کمابیش صریحی دارند و در راستای ادغام در جهانی شدن فعالند. یعنی هر دوی این روندها در بطن جریان دگرگونی س أکثر

بر اساس ادبیات جدید نو منطقه گرایی باید میان منطقه یا پهنه جغرافیایی تفکیک علمی قایل شویم. در این جا منطقه را چنین تعریف می‌کنیم: گروهی از کشورها که پروژه سیاسی مشترک کمابیش صریحی دارند و در راستای ادغام در جهانی شدن فعالند. یعنی هر دوی این روندها در بطن جریان دگرگونی ساختار جهانی به هم گره خورده‌اند. در ادبیات نو منطقه گرایی، ابعاد جغرافیایی یا حتی اقتصادی صرف، تضعیف می شوند و مابه ازای آن کارکردهایی چون رعایت ملاک های حقوق بشری، ارتقای جامعه مدنی و رعایت حقوق محیط زیست در تاسیس و برسمیت شناختن مناطق اهمیت میابند. سوال اصلی مقاله این است که نظر به تحولات مفهومی در بعد نومنطقه‌گرایی به عنوان یک شیوه فهم در درک ساختار جهانی، در حال حاضر آیا اطلاق واژه "منطقه" به غرب آسیا حایز معیارهای علمی است؟ فرضیه مقاله با روش های مبتنی بر تحلیل و تبیین، با توجه به گذار ادبیات نومنطقه گرایی از صرف معیارهای جغرافیایی و یا حتی اقتصادی در تاسیس مناطق، پیش‌فرض های اولیه و بنیادین تشکیل منطقه غرب آسیا را منوط به تحقق فاکتورهای حرکت به سوی چند قطبی شدن، تحقق مردم‌سالاری و جامعه مدنی، تحقق ملاک ها و ارزش های حقوق بشری و اهمیت دارا بودن خرد زیست محیطی در سیاست گذاری های ملی کشورهای این محدوده جغرافیایی می داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4242 - ناسیونالیسم اقتصادی دونالد ترامپ و رهیافت شبکه‌ای در سیاست‌خارجی آمریکا
حسین دهشیار سیدامیرسینا نورانی

آمریکا در دوره ترامپ سیاست ناسیونالیسم اقتصادی را درپیش گرفته‌است که مخاطرات جدی برای نظم اقتصادی لیبرال به همراه دارد؛ اما این سیاست دلایل خاص خود را دارد. لذا سؤال اصلی این پژوهش این است که دلایل اتخاذ سیاست‌های ناسیونالیستی اقتصادی توسط دونالد ترامپ چیست؟ فرضیه این ا أکثر

آمریکا در دوره ترامپ سیاست ناسیونالیسم اقتصادی را درپیش گرفته‌است که مخاطرات جدی برای نظم اقتصادی لیبرال به همراه دارد؛ اما این سیاست دلایل خاص خود را دارد. لذا سؤال اصلی این پژوهش این است که دلایل اتخاذ سیاست‌های ناسیونالیستی اقتصادی توسط دونالد ترامپ چیست؟ فرضیه این است که بنا بر رهیافت شبکه‌ای در سیاست‌خارجی آمریکا، سیاست‌های حمایتی ترامپ در بعد داخلی به دلیل جلب و حفظ طرفداران خود است که نگرانی‌های وسیعی از مخاطرات نظم اقتصاد جهانی کنونی دارند و زیان‌های بسیاری از آن دیده و حقوق خود را ضایع شده و خود را بازنده می‌پندارند. همچنین دربعد خارجی پیشروی قدرت‌های نوظهور اقتصادی و خطر تهدید موقعیت آمریکا در عرصه اقتصادی که به دنبال آن به سایر بخش‌ها در بلند مدت تعمیم می‌یابد، دلیل دیگر اتخاذ این سیاست‌ها است. هدف از انجام این پژوهش بررسی دلایل ناسیونالیسم اقتصادی ترامپ در چارچوب رویکرد شبکه‌ای در سیاست ‌خارجی آمریکاست که ترامپ توانست با پیوند ناسیونالیسم اقتصادی با محافظه‌کاری پیروز شود. از سوی دیگر، وی با توجه به چالش‌های اقتصادی آمریکا و کُند نمودن روند رشد سایر کشورها خصوصاً چین که بنا بر پیش‌بینی‌ها تا سال 2030 از آمریکا پیشی می‌گیرد به ناسیونالیسم اقتصادی روی آورده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4243 - تلازم آزادی و حکومت قانون در اندیشه هایک
محمد توحیدفام

چکیده فریدریش فون هایک از ژرف‌اندیش‌ترین مدافعان آزادی فردی و حکومت قانون است. آزادی محوری‌ترین اندیشه سیاسی هایک است که در کنار مالکیت و قانون اضلاع سه‌گانه اندیشه سیاسی وی را تشکیل می‌دهند. حکومت قانون ضرورتاً از آزادی و فرد حمایت می‌کند و مالکیت و آزادی ذاتاً به هم و أکثر

چکیده فریدریش فون هایک از ژرف‌اندیش‌ترین مدافعان آزادی فردی و حکومت قانون است. آزادی محوری‌ترین اندیشه سیاسی هایک است که در کنار مالکیت و قانون اضلاع سه‌گانه اندیشه سیاسی وی را تشکیل می‌دهند. حکومت قانون ضرورتاً از آزادی و فرد حمایت می‌کند و مالکیت و آزادی ذاتاً به هم وابسته‌اند. هایک عمدتاً به آزادی منفی به معنی فقدان هرگونه اجبار خارجی یا وابستگی به اراده خودسرانه دیگران معتقد است که در این صورت قانون تنها ضامن این نوع آزادی است و تنها راه تأمین این آزادی رعایت رفتار عادلانه می‌باشد. او هرگونه اجبار خارجی را دشمن آزادی فردی می‌داند و حکومت قانون مانند هر فرد تابع تنفیذ رفتار عادلانه است. طرح حکومت قانونی هایک عمدتاً بدین جهت مطرح گردید که حکومت‌ها خود را فراتر از قانون تعریف نکنند. حکومت قانونی هایک با استفاده از قانون بازدارنده ضامن آزادی فردی می‌گردد. مقاله حاضر درصدد است تا ضمن واکاوی مختصر در زندگی، معرفت‌شناسی فلسفی و اقتصادی هایک، ارتباط وثیق آزادی و حکومت قانون را در اندیشه وی مورد بازاندیشی قرار دهد. واژه‌گان کلیدی: آزادی، حکومت قانون، نظم خودجوش، بازار آزاد اقتصادی، توتالیتاریسم، لیبرالیسم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4244 - اوباما و تداوم سیاست خارجی آمریکا در قبال مصر
مهدی حبیب اللهی سید جواد امام جمعه زاده حسین مسعودنیا

چکیده آمریکا با تکیه برتجربیات بیش از نیم قرن خود درتعامل با منطقه خاورمیانه، مصر را کشوری کلیدی در منطقه قلمداد می کند. به عبارت بهتر، مصر لنگرگاه ثبات و امنیت برای غرب به ویژه آمریکا محسوب می شود، به طوری که در دهه های گذشته، واشنگتن- قاهره برای ﺗﺄمین منافع مشترک راه أکثر

چکیده آمریکا با تکیه برتجربیات بیش از نیم قرن خود درتعامل با منطقه خاورمیانه، مصر را کشوری کلیدی در منطقه قلمداد می کند. به عبارت بهتر، مصر لنگرگاه ثبات و امنیت برای غرب به ویژه آمریکا محسوب می شود، به طوری که در دهه های گذشته، واشنگتن- قاهره برای ﺗﺄمین منافع مشترک راهبردی خود در خاورمیانه همکاری های نزدیک و مستمری با یکدیگر داشته اند. با رخداد تحولات کشورهای عربی (بیداری اسلامی) و سرنگونی مبارک، سیاست آمریکا در قبال مصر با چالش مواجه شد، با این وجود سیاست خارجی آمریکا از مدیریت راهبردی خاصی پیروی و دولت اوباما بدون توجه به نوع حکومت مصر، روابط مستمر و مداوم خود را با این کشور کلیدی خاورمیانه حفظ نمود. علی رغم تحولات گسترده اخیر در مصر، ایالات متحده اهداف سیاسی مشابهی را از رابطه با این کشور دنبال کرده است. دلایل استمرار سیاست خارجی آمریکا در قبال مصر به ویژه تحت ریاست جمهوری اوباما را در کجا باید جستجو کرد؟ پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با بهره مندی ازمنابع کتابخانه ای و اینترنتی درصدد است چرایی تداوم مناسبات دو کشور را با توجه به گستردگی تحولات چندسال اخیر مصر، مورد بررسی و کنکاش قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4245 - سیاست خارجی آمریکا و کردهای عراق
منوچهر جفره ایوب منتی محمد رهگوی

چکیده مقاله حاضر به بررسی سیاست خارجی آمریکا درقبال کردهای عراق درپرتو تحولات سیاسی درمنطقه خاورمیانه می پردازد. حضورنظامی آمریکا درشمال عراق درزمان جورج بوش پدر و همچنین اشغال صورت گرفته این کشور درزمان جورج بوش پسرهمزمان به افزایش نقش عنصر کرد در تحولات قدرت دراین ک أکثر

چکیده مقاله حاضر به بررسی سیاست خارجی آمریکا درقبال کردهای عراق درپرتو تحولات سیاسی درمنطقه خاورمیانه می پردازد. حضورنظامی آمریکا درشمال عراق درزمان جورج بوش پدر و همچنین اشغال صورت گرفته این کشور درزمان جورج بوش پسرهمزمان به افزایش نقش عنصر کرد در تحولات قدرت دراین کشور ماهیت جدیدی داده است، تا بدانجاکه کردهای عراق نقش میانجی وتعین کننده رادرمیان شیعیان واعراب سنی به عنوان دو عنصر قدرت داخلی ایفا کرده و بدون همکاری آنها سیاست خارجی آمریکا به موقعیت فعلی دست نمی یافت. بدین منظورجهت درک سیاست خارجی آمریکا در عراق نیاز به شناخت تحولات درونی قومیت کرد و نیز بررسی تحولات عراق خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4246 - ﺗﺄثیر ناامنی هویتی بر گسترش نئوتروریسم در خاورمیانه با ﺗﺄکید بر ایران و عربستان
امیر حشمتی علیرضا رضایی

DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.45.3.4

چکیده طی چند سال اخیر، گسترش فعالیت گروه‌های نئوتروریستی در خاورمیانه، موجی از تهدیدات امنیتی متنوع در این منطقه ایجاد کرده است. هرچند اخبار موثقی مبنی بر تضعیف و انهدام هسته‌های سازمانی و لجستیکی این گروه‌ها در عراق و سوریه منتشر شده است، اما اسناد معتبری، حکایت از ادا أکثر

چکیده طی چند سال اخیر، گسترش فعالیت گروه‌های نئوتروریستی در خاورمیانه، موجی از تهدیدات امنیتی متنوع در این منطقه ایجاد کرده است. هرچند اخبار موثقی مبنی بر تضعیف و انهدام هسته‌های سازمانی و لجستیکی این گروه‌ها در عراق و سوریه منتشر شده است، اما اسناد معتبری، حکایت از ادامه اقدامات پراکنده جریان‌های ﻣﺘﺄثر از داعش دارد. پیرامون ریشه‌های گسترش تروریسم پژوهش‌های متنوع و برای مقابله با اقدامات تروریستی، تدابیر متعدد دیده شده است. اما تجربه ﻣﺆثری از پژوهش‌ها و اقدامات مبتنی بر شناسایی ناامنی هویت در سطح منطقه‌ای در دسترس نیست. پژوهش حاضر به روش کیفی و با رویکرد توصیفی و تحلیلی به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که؛ ناامنی هویتی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی چه ﺗﺄثیری بر گسترش نئوتروریسم در خاورمیانه داشته است؟ به باور نگارنده‌‌گان؛ ره‌گیری مطلق روایت بیوگرافیک توسط ایران و عربستان، ضمن ایجاد ناامنی هویتی برای هر دو کشور، موجب آغاز یا تشدید اضطراب ناشی از شرم در باور و رفتار منطقه‌ای این بازیگران، ره‌گیری سیاست کسب شرافت و در اثری ناخواسته، سبب گسترش نئوتروریسم در منطقه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4247 - جی استریت، لابی نوظهور در ایالات متحده آمریکا
احمد بخشایش اردستانی محمد شاهدی

چکیده در ایالات متحده آمریکا هیچ محدودیتی برای انجمن سازی برای مقاصد سیاسی وجود ندارد. عضویت در انجمن ها در آمریکا نسبت به دیگر نقاط جهان بسیار بیشتر است. بنابراین با توجه به ساختار آن، جایگاه لابی ها به عنوان گروهای ذی نفوذ و تاثیرگذار بر روند تصمیم گیری کاملا قانونی أکثر

چکیده در ایالات متحده آمریکا هیچ محدودیتی برای انجمن سازی برای مقاصد سیاسی وجود ندارد. عضویت در انجمن ها در آمریکا نسبت به دیگر نقاط جهان بسیار بیشتر است. بنابراین با توجه به ساختار آن، جایگاه لابی ها به عنوان گروهای ذی نفوذ و تاثیرگذار بر روند تصمیم گیری کاملا قانونی و آشکار است، در این میان یهودیان توانسته اند از این فرصت استفاده کنند و جایگاه و قدرت خویش را در میان رقبای خود افزایش دهند تا جایی که تمامی تصمیم گیریها باید از فیلتر لابی های یهودی (که در راس آن صهیونیسم بین الملل قرار دارد) بگذرد و نظارت کامل بر روند تصمیم گیری های داخلی و خارجی با نفوذ و تاثیرگذاری بر کنگره، کاخ سفید، اتاق های فکر و دیگر مراکز تاثیر گذار در روند تصمیم گیری داشته باشد. البته آقای ج. د بوش در سال 2002 اعلام کرد که در سال 2005 دولت فلسطینی در چارچوب دو دولت تاسیس خواهد شد. و زمانیکه این خواسته عملی نشد بار دیگر بوش اعلام کرد که در سال 2008 این خواسته را تحقق خواهد داد که بار دیگر اتفاق نیفتاد. در دو سال آخر دوره بوش فرآیندی شکل گرفت تحت عنوان آناپولیس که بحث دو دولت را در اولویت سیاست خارجی آمریکا قرار داد که به عنوان راه حلی برای بحران خاورمیانه شناخته شد و سپس این طرح به شورای امنیت رفت و در چارچوب قطعنامه 1850 به تصویب رسید. این طرح با روی کار آمدن اوباما به عنوان برنامه سیاسی انتخاب شد. در این میان از سال 2008 پرزیدنت اوباما با شعار تغییر بر سرکار آمد، وی تاکید داشت کلید صلح خاورمیانه حل مسئله اسراییل و فلسطین است و از همان ابتدا به دنبال حل این مسئله برآمد چرا که با حل آن می توانست بر بحران های داخلی و خارجی ایالات متحده از قبیل بحران مالی، مشکلات داخلی، خروج از عراق و افغانستان وتغییر نگاه افکار عمومی جهان بخصوص منطقه خاورمیانه به ایالات متحده آمریکا فائق آید. در این میان لابی از دل آیپک بزرگترین لابی یهود (لابی جدید تاسیس جی استریت[1]) ظهور می کند که به تفکرات آقای اوباما بسیار نزدیک است و با شعار صلح طلبی، مذاکره و ایجاد دو دولت اسراییل و فلسطینی قد علم می کند. در ادامه سعی شده به علل ظهور، جایگاه، اقدامات و نوع نگاه این لابی جدید تاسیس مورد بررسی قرار گیرد. [1]. J-Street تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4248 - ریشه‌های بحران اوکراین و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران
احسان فلاحی اسداله عامری

چکیده در عصر جهانی شدن اوضاع منطقه ای و جهانی در هم تنیده شده است. لذا بحران در یک منطقه منافع بازیگران در مناطق دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد. اوکراین از زمان استقلال با بحران های متعددی مواجه بوده است که نقطه اوج آن در سال 2014 و تقابل آمریکا و روسیه در مورد آن بوده أکثر

چکیده در عصر جهانی شدن اوضاع منطقه ای و جهانی در هم تنیده شده است. لذا بحران در یک منطقه منافع بازیگران در مناطق دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد. اوکراین از زمان استقلال با بحران های متعددی مواجه بوده است که نقطه اوج آن در سال 2014 و تقابل آمریکا و روسیه در مورد آن بوده است. بر این اساس مقاله پیش رو درصدد پاسخ به این سئوالات است که ریشه های بحران 2014 اوکراین چیست؟ و تقابل روسیه و آمریکا در بحران اوکراین چه تاثیری بر منافع ملی ایران دارد؟ فرضیه این پژوهش بدین ترتیب قابل طرح است که بحران اوکراین، ریشه در رقابت روسیه و آمریکا در این کشور دارد که در انقلاب های نارنجی، آبی و بحران 2014 به منصه ظهور رسیده است. این بحران باعث تقویت روابط مسکو- تهران در راستای تحقق منافع ملی ایران خواهد شد. برای آزمون این مدعا منافع ملی ایران در سه سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4249 - بازخوانش جغرافیایی از دیاسپورا
محمدرضا حاتمی

در جهان پست مدرن امروزی، دیاسپورا یا آوارگی قومی، خواه به اجبار و یا داوطلبانه نقشی اساسی در تعیین سیاستهای کشورهای میزبان و یا مهمان دارد؛ چرا که دیاسپورا در سیالیت مرزها، ایجاد و یا تخریبب پدیده دولت - ملت نقشی شگرف دارد. دیاسپورا یا جوامع دیاسپورا به عنوان یک کارگزار أکثر

در جهان پست مدرن امروزی، دیاسپورا یا آوارگی قومی، خواه به اجبار و یا داوطلبانه نقشی اساسی در تعیین سیاستهای کشورهای میزبان و یا مهمان دارد؛ چرا که دیاسپورا در سیالیت مرزها، ایجاد و یا تخریبب پدیده دولت - ملت نقشی شگرف دارد. دیاسپورا یا جوامع دیاسپورا به عنوان یک کارگزار توسعه یا ضد توسعه، ابعاد متفاوتی از نگرش های جامعه شناسی و روانشناسی را در خود مسستتر دارد و این در حالی است که این نگرش ها با توجه به بعد مسافتی جوامع میزبان از وطن اصلی، باری جغرافیایی دارد. این تحقیق با نگاهی تحلیلی - توصیفی و با استعانت از نگرش جغرافیایی و مفاهیم فضا - قلمرو به دیاسپورا می نگرد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4250 - مبانی فکری خشونت سیاسی در بنیاد گرایی اسلامی
علی اکبر امینی قاسم حزباوی

چکیده در این مقاله تلاش شده است تا ضمن آشنایی با نگرش بنیاد گرایان به دولت و جامعه، خاستگاه خشونت و مبانی فکری آن مورد بررسی قرار گیرد.آنچه امروزه از بنیاد گرایی اسلامی در برداشت های مختلف دریافت می شود، پرداختن به این پدیده از منظر رفتاری است. درحالی که بنیاد گرایی از أکثر

چکیده در این مقاله تلاش شده است تا ضمن آشنایی با نگرش بنیاد گرایان به دولت و جامعه، خاستگاه خشونت و مبانی فکری آن مورد بررسی قرار گیرد.آنچه امروزه از بنیاد گرایی اسلامی در برداشت های مختلف دریافت می شود، پرداختن به این پدیده از منظر رفتاری است. درحالی که بنیاد گرایی از ریشه هایی در گفتمان دینی و در واقعیت معاصر تغذیه می کند. اگر چه این ریشه ها در بسترسنت اسلامی دارای کارکرد های دیگری بوده اما با تفسیرهای مودودی، ندوی، سید قطب و عمرعبدالرحمان این کارکرد ها جهتی خشونت زا به خود می گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4251 - بررسی واکنش ایران به چالش‌ها و تحریم‌های بین‌المللی از منظر سازه‌انگارانه
زهره بالا زاده امراله اشرفی فرهاد بارانی

هدف اصلی این مقاله، بررسی مسئله تحریم ایران از سوی غرب و کنش سلبی ایران به این تحریم‌ها است. مسئله‌ای که از سال 2002 به این‌سو به چالشی اساسی میان ایران و غرب تبدیل شده بود. استدلال این نوشتار آن است که غربی‌ها با تحریم‌های گوناگون در مجاب‌سازی ایران در راستای اهداف راه أکثر

هدف اصلی این مقاله، بررسی مسئله تحریم ایران از سوی غرب و کنش سلبی ایران به این تحریم‌ها است. مسئله‌ای که از سال 2002 به این‌سو به چالشی اساسی میان ایران و غرب تبدیل شده بود. استدلال این نوشتار آن است که غربی‌ها با تحریم‌های گوناگون در مجاب‌سازی ایران در راستای اهداف راهبردی خود تلاش کرده‌اند. درعین‌حال، ایران نه‌تنها در برابر این تحریم‌ها از خود کنش ایجابی نشان نداده؛ بلکه به راهبرد کنش سلبی روی آورده است. درواقع، کشور های غربی و به‌ویژه آمریکا و اروپا در برخورد با ایران همواره بر ارزش‌های غربی همچون پیشینه‌سازی امنیت اسرائیل، مهار ایران و نادیده‌گرفتن حقوق هسته‌ای ایران تأکید داشته‌اند. در مقابل، ایران هم به‌کارگیری و تشدید این تحریم‌ها را عامل بی‌ثباتی سیاسی و تشدید کاهش ضریب امنیت ملی خود دانسته است؛ لذا نویسندگان در این پژوهش تلاش کرده‌اند تا این موضوع را در ورای نظریه سازه‌انگاری بررسی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4252 - سیاست روسیه در بحران سوریه و پیامدهای آن بر منافع ملی ایران
روح الله درآینده حمید احمدی

چکیده در چند سال اخیر، بحران سوریه به یکی از مهمترین موضوعات نظام بین الملل تبدیل شده و توجه بسیاری از کشورهای جهان را به خود معطوف کرده است. سوریه عرصه رقابت و محل جولان برخی از قدرت های منطقه ای و بین المللی گشته و هر یک بر اساس اهداف و منافع خود به ایفای نقش در آن می أکثر

چکیده در چند سال اخیر، بحران سوریه به یکی از مهمترین موضوعات نظام بین الملل تبدیل شده و توجه بسیاری از کشورهای جهان را به خود معطوف کرده است. سوریه عرصه رقابت و محل جولان برخی از قدرت های منطقه ای و بین المللی گشته و هر یک بر اساس اهداف و منافع خود به ایفای نقش در آن می پردازند. در این بین، فدراسیون روسیه همواره یکی از اصلی ترین بازیگران بین المللی تأثیرگذار و دارای نقش تعیین کننده در این عرصه بوده است. لذا در این مقاله چرایی و چگونگی سیاست ها و اقدامات روسیه در قبال بحران سوریه مورد مطالعه قرار گرفته است. علاوه بر آن، با توجه به اینکه تحولات در سوریه و رویکرد روسیه در قبال آن، به شکل مستقیم و غیرمستقیم دارای پیامدهایی برای منافع ملی جمهوری اسلامی ایران است لذا در این مقاله، بررسی جامعی از این موضوع شده است. سوال اصلی آن است که سیاست روسیه در قبال بحران سوریه و پیامدهای آن بر منافع ملی ایران چه بوده است؟ فرضیه مقاله حاکی از آن است که سیاست روسیه در بحران سوریه تلاشی در جهت ایجاد موازنه در نظام بین الملل و مقابله با تهدیدات موجود از طرف غرب و آمریکا بر سر راه امنیت و منافع ملی این کشور است که همسویی مقطعی آن با سیاست های ایران تأمین کننده منافع ملی ایران می باشد ولی با این وجود، اختلاف رویکرد این دو کشور و نوع کنشگری آنها می تواند چالش هایی را ایجاد نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4253 - بایسته های دیپلماسی انرژی ایران در نظام اقتصاد سیاسی بین الملل
اکبر صادقی سید جلال دهقانی فیروزآبادی هادی آجیلی

چکیده دیپلماسی انرژی را می توان بخشی از سیاست کلان انرژی ایران در دوران های مختلف دانست. این امر زمینه های لازم را برای حفظ و افزایش سهم ایران در بازار اقتصاد جهانی فراهم می آورد. انرژی به عنوان یک متغیر ژئوپلیتیک، جایگاه ویژه ای را در روابط قدرت در نظام جهانی معاصر ب أکثر

چکیده دیپلماسی انرژی را می توان بخشی از سیاست کلان انرژی ایران در دوران های مختلف دانست. این امر زمینه های لازم را برای حفظ و افزایش سهم ایران در بازار اقتصاد جهانی فراهم می آورد. انرژی به عنوان یک متغیر ژئوپلیتیک، جایگاه ویژه ای را در روابط قدرت در نظام جهانی معاصر باز کرده و دسترسی به منابع انرژی برای تمامی سطوح سلسله مراتبی قدرت جهان، اهمیتی استراتژیک پیدا کرده است. از این رو، هر یک از بازیگران نظام جهانی به دنبال تعریفی معقول از جایگاه دیپلماسی انرژی خود در جهان می باشند. در این میان، ایران با واقع شدن در مرکز بیضی استراتژیک انرژی جهان و با در دست داشتن دومین منابع نفت خام و گاز طبیعی جهان از جایگاه مهمی در زمینه تحولات انرژی جهانی برخوردار می باشد. در این مقاله تلاش می شود تا موضوع دیپلماسی انرژی به عنوان یکی از ضرورت های رفتار راهبردی ایران مورد بررسی قرار گیرد. فرضیه مقاله بر این موضوع ﺗﺄکید دارد که بهره گیری از دیپلماسی انرژی، زمینه لازم برای کاهش محدودیت بین المللی علیه ایران را فراهم می سازد. روش شناسی این مقاله بر اساس رهیافت اقتصاد سیاسی بین الملل (وابستگی متقابل) است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4254 - تحلیل سازه انگارانه سیاست خارجی نوین ترکیه و رقابت با جمهوری اسلامی ایران
محمد منصور عظیم زاده اردبیلی حسین مسعود نیا سید جواد امام جمعه زاده

چکیده با به قدرت رسیدن اسلام گرایان ترکیه در سال 2002 و پیروزی حزب عدالت و توسعه، الگویی از سیاست گذاری خارجی توسط رهبران سیاسی این کشور تحت عنوان نوعثمانی گری شکل گرفت. مؤلفه های حاکم بر این سیاست گذاری به صفر رساندن مشکلات با همسایگان از یک سو، و تلاش برای ارائه چهر أکثر

چکیده با به قدرت رسیدن اسلام گرایان ترکیه در سال 2002 و پیروزی حزب عدالت و توسعه، الگویی از سیاست گذاری خارجی توسط رهبران سیاسی این کشور تحت عنوان نوعثمانی گری شکل گرفت. مؤلفه های حاکم بر این سیاست گذاری به صفر رساندن مشکلات با همسایگان از یک سو، و تلاش برای ارائه چهره ای جدید از ترکیه مسلمان به عنوان الگوی دموکراسی، آزادی و حقوق بشر در خاورمیانه و دیگر مناطق پیرامونی این کشور بود. هدف نوعثمانی گری ترکیه احیای نفوذ فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی این کشور در مناطقی بود که در گذشته تاریخی نه چندان دور جزو امپراطوری عثمانی محسوب می شدند. اتخاذ و پیگیری این سیاست موجب شد تا حوزه نفوذ این کشور در خاورمیانه مخصوصاً در جریان انقلاب های عربی 2010 افزایش یابد و به حوزه ها و منافع راهبردی و سنتی ایران در خاورمیانه برخورد کند که مسائل اساسی در روابط دو کشور بوجود آورد. بررسی چرایی و چگونگی این برخورد منافع که بیشتر ﻣﺘﺄثر از سیاست خارجی نوعثمانی گری ترکیه نتیجه می شود، هدف تحقیق حاضر است. یافته های تحقیق در چارچوب نظریه سازه انگاری که به روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی بدست آمده، گویای آن است که هویت و هنجارهای سیاست گذاران دولت اسلام گرای ترکیه با سیاست گذاران ایرانی در تضاد است؛ لذا مشاهده می شود که نوعثمانی گری ترکیه موجب برخورد منافع دو کشور در منطقه خاورمیانه را ایجاد کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4255 - سیاست خارجی آمریکا در پرتو راهبرد محور آسیایی دولت اوباما
فرزاد محمدزاده ابراهیمی محمدرضا ملکی سید جواد امام جمعه زاده

چکیده با روی‌کارآمدن باراک اوباما که با وعده تغییر به ریاست جمهوری ایالات متحده رسید، تمرکز و جهت‌گیری راهبردی این کشور از خاورمیانه به شرق دور ابعاد جدیدی به‌خود گرفت، به‌گونه‌ای که اوباما در سال‌های ریاست جمهوری خود تلاش زیادی انجام داد تا توجه و منافع ایالات متحده آم أکثر

چکیده با روی‌کارآمدن باراک اوباما که با وعده تغییر به ریاست جمهوری ایالات متحده رسید، تمرکز و جهت‌گیری راهبردی این کشور از خاورمیانه به شرق دور ابعاد جدیدی به‌خود گرفت، به‌گونه‌ای که اوباما در سال‌های ریاست جمهوری خود تلاش زیادی انجام داد تا توجه و منافع ایالات متحده آمریکا را به‌سوی آسیا- اقیانوسیه معطوف کند. دلیل تغییر جهت‌گیری راهبردی آمریکا در دوره اوباما از خاورمیانه و توجه بیشتر به شرق دور چیست؟ زمینه و بستر این تغییر جهت‌گیری در سیاست خارجی آمریکا را در کجا باید جست‌وجو کرد؟ با توجه به نزدیکی دکترین اوباما به اصول واقع‌گرایی سیاسی، دلیل این تغییر را باید در سیاست‌های واقع‌گرایانه اوباما ریشه‌یابی کرد. از این‌رو این پژوهش تلاش می‌کند تا با بهره‌گیری از روش تحلیلی- توصیفی، نشان دهد که چگونه سیاست خارجی واقع‌گرایانه اوباما موجبات تغییر جهت‌گیری راهبردی این کشور و تمرکز بیشتر بر آسیا- اقیانوسیه را فراهم آورده است. در این راستا، پس از بررسی دکترین واقع‌گرایانه اوباما، راهبرد محور آسیایی دولت او که نشان‌دهنده تغییر مهمی در سیاست خارجی ایالات متحده از خاورمیانه به خاور دور است را بررسی می‌کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4256 - پارادوکس های سیاست خارجی آمریکا در بحران سوریه
محمد صادق کوشکی محجوبه کریمی

از نگاه اغلب تحلیل گران، سیاست خارجی آمریکا در برابر جنگ داخلی سوریه بسیار منفعل کننده و ابهام آمیز بوده است. با آنکه بیش از چهار سال از شروع جنگ داخلی در سوریه می گذرد آمریکا نتوانسته موضعی قاطع در برابر این بحران اتخاذ کند و در مورد تسلیح تمام عیار مخالفان و یا حمله ن أکثر

از نگاه اغلب تحلیل گران، سیاست خارجی آمریکا در برابر جنگ داخلی سوریه بسیار منفعل کننده و ابهام آمیز بوده است. با آنکه بیش از چهار سال از شروع جنگ داخلی در سوریه می گذرد آمریکا نتوانسته موضعی قاطع در برابر این بحران اتخاذ کند و در مورد تسلیح تمام عیار مخالفان و یا حمله نظامی به سوریه مردد باقی مانده است.انفعالی که پیامد آن ناخشنودی برخی متحدان آمریکا مانند عربستان سعودی از سیاست های واشنگتن بود. ریشه این سردرگمی به استراتژی مبهم و نامشخص تیم سیاست خارجی آمریکا در رابطه با رویارویی با بیداری اسلامی مربوط بود و به طور کلی پیامد سردرگمی در سیاست خارجی را در سطوح منطقه ای و بین المللی عیان کرد. کاهش اعتبار و قدرت جهانی آمریکا از یک سو و تضعیف مناسبات واشنگتن با متحدانی همچون عربستان سعودی و اسرائیل در این رابطه قابل جمع بندی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4257 - معمای امنیتی پرونده هسته ای ایران از منظر نو واقعگرایی
رضا سیمبر رضا رحم دل مهسا فلاح

چکیده پرونده هسته ای، تاکنون یکی از پیچیده ترین معماهای امنیتی روابط خارجی ایران بوده است. نقطه ثقل سیاست خارجی ایران، تقابل ایدئولوژیک (محور مقاومت) با قدرت های ساختاری نظام بین الملل است. پرسش اصلی بدین ترتیب قابل طرح است که ﺗﺄثیرات بلند مدت سیاست های منطقه ای ایران أکثر

چکیده پرونده هسته ای، تاکنون یکی از پیچیده ترین معماهای امنیتی روابط خارجی ایران بوده است. نقطه ثقل سیاست خارجی ایران، تقابل ایدئولوژیک (محور مقاومت) با قدرت های ساختاری نظام بین الملل است. پرسش اصلی بدین ترتیب قابل طرح است که ﺗﺄثیرات بلند مدت سیاست های منطقه ای ایران در خاورمیانه بر برنامه هسته ای از منظر نو واقعگرایی چیست؟ پاسخ بدین شکل فرض گردید که موازنه ناکام ایران در برابر ساختار هژمونیک قدرت، هزینه های سنگینی از جمله فشار مضاعف بر برنامه هسته ای، تحریم های سوئیفت مالی، عدم جذب سرمایه گذاری خارجی، تحریم تکنولوژیکی، تحریم های تسلیحاتی و غیره در بر داشته است. بدین سان مشکل طولانی شدن توافق جامع ایران با قدرت های بزرگ، نه از جهت تعداد سانتیریفوژها، فرایند مذاکرات، تیم دیپلماتیک، کارشکنی طرف ها و غیره... بوده، بلکه تحت ﺗﺄثیر ساختاری است که سیاست خارجی ایران را دچار چالش های پیچیده ای نموده که حتی اثرات آن پس از توافق جامع به طریقی پابرجاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4258 - مطالعه تطبیقی استراتژی ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا در مقابله با تروریسم
اردشیر سنائی

با به قدرت رسیدن نومحافظه کاران در آمریکا و متعاقب حمله تروریستی به برج های سازمان تجارت جهانی در 11 سپتامبر 2001- به عنوان تأثیرگذارترین حادثه تروریستی و نقطه عطفی در روابط بین¬الملل- مقوله تروریسم به یکی از مهمترین دستورکارهای امنیتی تبدیل شد. در واقع تروریسم بعد أکثر

با به قدرت رسیدن نومحافظه کاران در آمریکا و متعاقب حمله تروریستی به برج های سازمان تجارت جهانی در 11 سپتامبر 2001- به عنوان تأثیرگذارترین حادثه تروریستی و نقطه عطفی در روابط بین¬الملل- مقوله تروریسم به یکی از مهمترین دستورکارهای امنیتی تبدیل شد. در واقع تروریسم بعد از 11سپتامبر خود به عاملی در جهت شکل دهی به سیاست خارجی برخی کشورها تبدیل شده و در عرصه سیاست بین الملل هرکشوری براساس ارزشها و هنجارهای مدنظر خود به مقابله با تهدیدات نامتقارن و تروریسم پرداخته، استراتژی خاصی را اتخاذ نموده و در همین راستا در آمریکا پس از 11سپتامبر دکترین جنگ علیه تروریسم و مبارزه با تسلیحات کشتار جمعی توسط نومحافظه کاران تدوین گردید. اتحادیه اروپا هم راهبرد مقابله با تسلیحات کشتار جمعی را به تصویب سران اتحادیه رساند. این امر سبب شد تا قدرتهای بزرگ به ائتلاف ضد تروریسم بپیوندند. در راستای مبارزه با تروریسم، حملات تروریستی 11سپتامبر شرایط و بستر لازم را برای آمریکا جهت حمله به افغانستان در سال 2001 و متعاقباً حمله به عراق در سال 2003 بدون همراهی و مشارکت کشورهای اتحادیه اروپا بویژه فرانسه و آلمان و با بی¬اعتنایی به سازمان ملل فراهم کرد که این مسأله مهمترین شکاف در روابط فراآتلانتیکی اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا در زمینه مبارزه با تروریسم را بوجود آورد. این مقاله در صدد مطالعه تطبیقی استراتژی ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا در مقابله با تروریسم می¬باشد. واژگان¬کلیدی: استراتژی، تروریسم، چندجانبه گرایی، یکجانبه گرایی، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4259 - بررسی سیاست خارجی آمریکا در مبارزه با تروریسم: اهداف و پیامدهای پیمان امنیتی کابل- واشنگتن
اسماعیل بایبوردی کابک خبیزی محمد حسن شاه رضایی

چکیده حادثه تروریستی 11 سپتامبر 2001 و حمله آمریکا به افغانستان در فاصله کمتر از یک ماه پس از آن واقعه، افغانستان را به کانون سیاست خارجی ایالات متحده مبدل کرد. در همین راستا تحولات سیاسی– امنیتی افغانستان پس از حمله آمریکا به این کشور و اشغال آن توسط نیروهای ائت أکثر

چکیده حادثه تروریستی 11 سپتامبر 2001 و حمله آمریکا به افغانستان در فاصله کمتر از یک ماه پس از آن واقعه، افغانستان را به کانون سیاست خارجی ایالات متحده مبدل کرد. در همین راستا تحولات سیاسی– امنیتی افغانستان پس از حمله آمریکا به این کشور و اشغال آن توسط نیروهای ائتلاف، به یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در خلال یک دهه گذشته تبدیل شد. این مسئله تحت تأثیر عواملی مانند رویکردها، منافع، اهداف و سیاست‌های متفاوت و در مواردی متعارض بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در قبال افغانستان و عدم تحقق یک رویکرد مشترک منطقه‌ای نسبت به آن بوده است. این تحولات سبب تداوم منازعات سیاسی، اجتماعی و امنیتی در این کشور شده است. در سده کنونی آنچه منافع آمریکا را از دید رهبران این کشور تهدید می کند پدیده تروریسم است. از طرفی نقطه محوری سیاست خارجی آمریکا در هزاره جدید مبارزه با تروریسم است. برای اولین بار است که آمریکا در طول تاریخ خود با بازیگری غیر دولتی به عنوان خطر اصلی مواجه شده، و لذا آمریکا با تهدیدی مواجه است که می توان آن را ظهور تروریسم فراگیر نامید. قدرت هژمون آمریکا و نقش حیاتی این کشور در جهان به عنوان ایجاد کننده نظم نوین جهانی و از طرفی حضور پررنگ آمریکا در خاک افغانستان طی چهارده سال اخیر که سرانجام منجر به انعقاد پیمان امنیتی کابل- وشنگتن در زمان دولت اشرف غنی شد، مولفین را بر آن داشت تا به اهداف و پیامدهای سیاست خارجی آمریکا در انعقاد این پیمان و تاثیر آن در امنیت منطقه و جمهوری اسلامی ایران بپردازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4260 - سکولارسازی و سکولارزدائی در نظریه روابط بین‌الملل
مجتبی عبدخدایی

DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.45.5.6

چکیده در چند دهه گذشته نظریه‌های انتقادی در سیاست بین‌الملل با این باور که نقصانهای تحلیلی این حوزه ریشه در تنگ‌نظری‌های تحلیلی جریان غالب دارد به نقد ابعاد اثبات‌گرایانه (یافت‌باورانه)، خردگرایانه، مادی‌گرایانه، و نگرش سلطه‌جویانه و استیلا طلبانه جریان رائج پرداختند و أکثر

چکیده در چند دهه گذشته نظریه‌های انتقادی در سیاست بین‌الملل با این باور که نقصانهای تحلیلی این حوزه ریشه در تنگ‌نظری‌های تحلیلی جریان غالب دارد به نقد ابعاد اثبات‌گرایانه (یافت‌باورانه)، خردگرایانه، مادی‌گرایانه، و نگرش سلطه‌جویانه و استیلا طلبانه جریان رائج پرداختند و بر ضرورت تحول در جهان نگرشهای غرب‌محورانه نظریه‌های روابط‌بین‌الملل و مدخلیت بخشیدن به نگرشهای پسایافت‌باورانه، تأمل‌گرایانه، انگاره‌گرایانه و رهایی‌جویانه تاکید ورزیدند و منشا ناتوانی تحلیلی بسیاری از نظریات را به عوامل مذکور بازگرداندند. با این وجود کمتر به این مساله پرداخته‌اند که منشا و ریشه ابعاد این عوامل چالش برانگیز در چه مولفه‌ایی بنیادین نهفته است و نسبت آن با فرایند سکولار سازی این علم چیست؟ این نوشتار با این ایده که نگاه مادی‌گرایانه به روابط بین‌الملل، که میراث حاکمیت اقتدارورزانه نگرش سکولاریستی به این عرصه است، یکی از عوامل موثر در پیدایش چالش‌های تحلیلی تئوری‌های موجود روابط بین‌الملل می‌باشد، تلاش می‌کند تا سهم سکولاریسم در پیدایش نقصانهای مذکور را ترسیم نموده و نشان دهد که چگونه فرایند سکولارسازی علم روابط‌بین‌الملل، فرصت نگاه آزاداندیشانه به تحلیل واقعیتهای عینی را از نظریه‌های این علم بازستانده است و منشا آنچه نظریه‌های انتقادی بر جریان غالب خرد گرفته‌اند ریشه در فرایند سکولارسازی این گرایش دارد. همچنین بیان می‌دارد که جریانهای انتقادی خود بدلیل پایبندی به سکولاریسم از آفت آن مصون نمانده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4261 - تبیین جهت‌گیری های سیاست خارجی روسیه در قبال پرونده هسته ای ایران از منظر ژئوپلیتیک انتقادی
حامد شهبازی اردشیر سنایی

PRB-2302-2427(R2)

بررسی سیاست‌خارجی روسیه پس از مطرح شدن پرونده هسته‌ای ایران در سال 2002 که در ابتدا با هرگونه شدت عمل و اعمال تحریم‌ها علیه ایران مخالفت کرده بود و سپس در سال 2006 با تغییر رویکرد سیاست‌خارجی اش با ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل موافقت کرد هدف مقال أکثر

بررسی سیاست‌خارجی روسیه پس از مطرح شدن پرونده هسته‌ای ایران در سال 2002 که در ابتدا با هرگونه شدت عمل و اعمال تحریم‌ها علیه ایران مخالفت کرده بود و سپس در سال 2006 با تغییر رویکرد سیاست‌خارجی اش با ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل موافقت کرد هدف مقاله حاضر است. این پژوهش ارائه‌گر پاسخ به این پرسش است که از منظر ژئوپلیتیک انتقادی، جهت‌گیری‌های روسیه در قبال پرونده هسته‌ای ایران به عنوان عضو دائم شورای امنیت، امضا کننده برجام و البته میانجی چگونه قابل تبیین است؟ فرضیه مقاله جهت‌گیری‌های سیاست‌خارجی روسیه در قبال تهران را با محوریت چند جهت‌گرایی، فرصت‌طلبی و عمل‌گرایی تبیین می‌کند. یافته‌های مقاله ضمن به رسمیت شناختن ملاحظات ژئوپولیتیک و اقتصادی در مبانی سیاست‌خارجی روسیه، به این نتیجه‌گیری منجر می‌شود که این رویکردها به دلیل مبانی مادی‌گرایانه، دارای محدودیت‌هایی هستند. ژئوپلتیک عملی به عنوان یکی از چهار حوزه پژوهشی ژئوپلتیک انتقادی ارائه‌گر پاسخی به چرایی سیاست‌خارجی عمل‌گرایانه و چندجهت‌&lrm;گرایانه روسیه خواهد بود. روسیه با نقش میانجی ضمن آنکه تلاش کرده ایران را در مدار ارتباطی خود نگهدارد از پرونده هسته‌ای هم در تنظیم روابطش با غرب بهره می‌گیرد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای است. در این راستا از کتاب‌ها، مقاله‌ها، اسناد، منابع اینترنتی و اظهارنظرهای کارشناسان و مقام‌های مربوطه برای گردآوری داده‌ها استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4262 - مطالعات بین المللی از منظر سنت اثباتی و فرااثباتی در روابط بین الملل
حسن عیوض زاد

چکیده: مطالعات روابط بین الملل از منظر معرفت شناسی تحت تسلط دو سنت معرفت شناختی است. معرفت شناسی اثباتی و معرفت شناسی فرااثباتی اینکه هدف از پژوهش، و مطالعه روابط بین الملل چیست؟ پرسشی است که در این مقاله مورد بحث قرار می گیرد. با این فرض که هدف تحت تأثیر موضع معرفت شن أکثر

چکیده: مطالعات روابط بین الملل از منظر معرفت شناسی تحت تسلط دو سنت معرفت شناختی است. معرفت شناسی اثباتی و معرفت شناسی فرااثباتی اینکه هدف از پژوهش، و مطالعه روابط بین الملل چیست؟ پرسشی است که در این مقاله مورد بحث قرار می گیرد. با این فرض که هدف تحت تأثیر موضع معرفت شناختی است که پژوهشگر اتخاذ می کند. در مطالعات روابط بین الملل اگر پژوهشگر در چارچوب معرفت شناسی اثباتی قرار گیرد هدف او مهار پیش بینی پدیده های بین المللی خواهد بود حال اگر پژوهشگر در چارچوب معرفت شناسی فرااثباتی قرار گیرد هدف ازمطالعه و پژوهش صرفاً فهم و رهایی پدیده های بین المللی خواهد بود. منطق تحلیلی حاکم بر این پژوهش دیالکتیک است، یعنی به یاری اندیشه دیالکتیک ابتدا به تحلیل و بررسی سنت معرفت شناختی مسلط یعنی اثباتی گرایی می پردازیم و هدف مطالعات بین المللی را از منظر این معرفت شناسی بررسی می کنیم. سپس سنت معرفت شناختی مخالف یعنی فرااثبات گرایی را بررسی و هدف مطالعات بین الملل از این منظر مورد بحث قرار می دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4263 - تأثیر جهانی‌شدن اقتصاد بر جایگاه ژئواکونومیک ایران در منطقه آسیای جنوب غربی
گارینه کشیشیان سیامک سیار

جهانی‌شدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانی‌شدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانی‌شدن است، می ‌تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقل‌و‌انتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکت‌های فراملیتی برای توسعه و یکپارچ أکثر

جهانی‌شدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانی‌شدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانی‌شدن است، می ‌تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقل‌و‌انتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکت‌های فراملیتی برای توسعه و یکپارچگی بازارهای خود و گسترش مبادلات تجاری در راستای گسترش و تعمیق وابستگی‌ های متقابل بین کشورهای منطقه و اقتصاد ملی آنان می ‌تواند با برداشتن بسیاری از موانع تجاری موجود در جهت مقررات‌ زدایی و ایجاد اقتصادی باز از نتایج جهانی‌شدن اقتصاد باشد. موقعیت ژئواکونومیک ایران در منطقه جنوب غربی آسیا به‌عنوان تولید‌کننده انرژی، بازیگر تسهیل ‌گر توزیع و یا یکی از حلقه ‌های مکمل این نظام اقتصادی می‌ تواند زمینه را برای سرمایه‌گذاری هرچه بیشتر در منطقه آماده کند. در این راستا با فراهم‌ساختن زیرساخت‌های اقتصادی، افزایش هر چه بیشتر ظرفیت‌های تولید و رشد و پیشرفت صنایع نفت و صنایع وابسته به آن را فراهم می‌کند. عواملی چون مشارکت در توزیع و گسترش فناوری و انتقال ذخایر، توسعه، تولید و افزایش ظرفیت تولید ناخالص ملی و رشد شاخصه‌های توسعه می‌تواند اقتصاد کشور را در سایه جهانی‌شدن به‌سوی اقتصادی پویا پیش ببرد. در این مقاله تأثیر جهانی‌شدن اقتصاد در منطقه جنوب غربی آسیا بر جایگاه ژئواکونومیک ایران، با روش همگرایی مورد بررسی قرار گرفته است. روش جمع‌آوری اطلاعات توصیفی – تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4264 - مناقشه پلورالیسم و نئوپلورالیسم به مثابه چالش نوین نهادهای بین‌المللی در قرن بیست‌ویکم
منصور صالحی محمد توحیدفام

چکیده الگوهای پلورالیستی دموکراسی با ﺗﺄکید بر الگوهای نظارت بیرونی به عنوان یکی از کارآمدترین الگوهایی حکمرانی تا به امروز شناخته شده است. این الگو تا به امروز دچار بحران هایی گشته و همواره راه کارهایی برای برون رفت از آن بحران ارائه شده است. نئوپلورالیسم با ﺗﺄکید بر ن أکثر

چکیده الگوهای پلورالیستی دموکراسی با ﺗﺄکید بر الگوهای نظارت بیرونی به عنوان یکی از کارآمدترین الگوهایی حکمرانی تا به امروز شناخته شده است. این الگو تا به امروز دچار بحران هایی گشته و همواره راه کارهایی برای برون رفت از آن بحران ارائه شده است. نئوپلورالیسم با ﺗﺄکید بر نظارت های درونی پاسخی برای برون رفت از این بحران بود لیکن به تنهایی قادر به حل این معضل نبود؛ لذا به نظر می‌رسد تلفیق این دو، بهترین راه خروج از بحران موجود است. با توجه به اینکه نهادهای بین المللی نیز بر پایه اصول و قواعد الگوی دموکراتیک بنا نهاده شده، لذا فراز و فرود این مناقشه، نهادها و نظام بین‌المللی را هم ﻣﺘﺄثر از خود ساخته است. به نظر می رسد که کژکارکردی رویکردهای پلورالیستی و نئوپلورالیستی منطبق با الگوی دموکراسی در عصر حاضر، نهادهای بین المللی نظام جهانی را نیز از خود ﻣﺘﺄثر ساخته و به این سبب تحقق دموکراسی در عرصه بین الملل را دچار بحران نموده است. الگوی مطالعاتی این پژوهش بر اساس کاربست روش شناسی نهادگرایی جدید، سعی بر ارائه مدلی هم پوشان دارد تا با ارائه مدلی تلفیقی راه کار نوینی را پیش روی نهادهای بین‌المللی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4265 - چالشهای مشترک هیدروپولیتیک ایران با عراق و افغانستان، از سال 2001 تا 2010 مطالعه موردی اروند و هیرمند
حمید پیشگاه هادیان علیرضا حجازی

چکیده این مقاله به تشریح و تحلیل ِسیاست آب آبراهه های بین المللی ایران با افغانستان: هیرمند/ هلمند و ایران و عراق: اروند رود/ شط العرب در دوره زمانی 2011 تا 2010 می پردازد. شکل گیری پروسه امنیت بین المللی، تابع متغیر های مستقل بیشماری است که یکی از آنها می تواند منبع اس أکثر

چکیده این مقاله به تشریح و تحلیل ِسیاست آب آبراهه های بین المللی ایران با افغانستان: هیرمند/ هلمند و ایران و عراق: اروند رود/ شط العرب در دوره زمانی 2011 تا 2010 می پردازد. شکل گیری پروسه امنیت بین المللی، تابع متغیر های مستقل بیشماری است که یکی از آنها می تواند منبع استراتژیک چون آب باشد. در واقع آب می تواند منبع بنیادین برای صلح، امنیت، همکاری و منازعه در روابط و سیاست خارجی دولتها بشمار آید. ایالات متحده پس از همسایگی با مکزیک و کانادا، در عراق و افغانستان اشغال شده با ایران؛ همکنون؛ همسایگی دارد. محدودیت آب در یک منطقه، به ایجاد چرخه ای از انواع نا امنی ها منجر میشود. تهدیدات فراگیری چون: گرد و غبار، مواد مخدر، بیماری ایدز، تروریسم، آلودگی، فقر فراگیر و معضلات محیط زیستی، براحتی از مرزهای ملی عبور و عواقب شوم آن به تمام دنیا سفر می نماید. در مقابل طیفی از نا امنی های فوق الذکر، فرا روایت امنیت انسانی، معرف طیفی از انواع امنیت چون امنیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، سلامت، فردی، زیست محیطی است. امنیت انسانی ارتباطی با تسلیحات ندارد. امنیت انسانی، علاوه بر توجه به مادیات مورد نیاز برای معیشت، به زندگی و شان انسانی مرتبط استو مشارکت معنا دار در زندگی اجتماعی را امکان پذیر می نماید.ارتقا امنیت انسانی در حوزه آبراهه های بین المللی در ایران نه تنها برای ملت شریف ایران، بلکه برای همسایگان ایران نیز امنیت و ثبات به ارمغان خواهد آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4266 - 1 گفتمان پسا‌صهیونیسم و آینده‌ اسرائیل؛ فرصت‌ها و تهدیدها
محمد سهرابی

چکیده ایده‌ صهیونیزم محصول قرن نوزدهم و ناشی از نوعی برداشت سیاسی از مذهب یهود بوده که به تدریج و با حمایت‌های دول غربی در قرن بیستم توانست با ایجاد یک گفتمان مشترک، افکار عمومی یهودیان را معطوف به سرزمین فلسطین نماید و با تشکیل دولت یهودی، ضمن دادن نوید آرامش به یهودیا أکثر

چکیده ایده‌ صهیونیزم محصول قرن نوزدهم و ناشی از نوعی برداشت سیاسی از مذهب یهود بوده که به تدریج و با حمایت‌های دول غربی در قرن بیستم توانست با ایجاد یک گفتمان مشترک، افکار عمومی یهودیان را معطوف به سرزمین فلسطین نماید و با تشکیل دولت یهودی، ضمن دادن نوید آرامش به یهودیان مهاجر در سرزمین تعیین شده، ایده‌ فراسرزمینی نیل تا فرات را نیز مطرح نمود. اما این اجتماع چندپاره پس از گردهم آمدن با چالش‌های مختلفی در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، جمعیتی، استراتژیک و بالاخره فکری، هویتی و گفتمانی مواجه می‌باشد به نحوی که تغییرات وسیعی در حوزه‌ اندیشه‌ حاکم بر تشکیل دولت یهودی خود را نمایان نموده است. تغییراتی در سطوح دانشگاهی و آکادمیک درونی اسرائیل که با بازنگری در صورت بندی‌های گفتمان صهیونیزم، آسیب‌شناسی و سنجش میزان تحقق وعده‌ها و اهداف، چالش نوین فکری را پیش روی جامعه و هیئت حاکمه‌ این رژیم قرار داده است. این روند تشابهات بسیاری با جریان پسامدرنیسم در برابر مدرنیته در غرب دارد. عبور از این بن‌بست فکری و عملی از طریق گفتمان‌های جایگزین و راهکارهای نوینی که با توجه به واقعیات درونی و بیرونی اسرائیل در منطقه‌ خاورمیانه در حال طرح شدن است، گمانه‌هایی را پیرامون اقبال عمومی به پیشنهاد فکری نوین، دارای تطابق بیشتر با واقعیات و احتمال سقف گونگی و جایگیری آن، رهنمون خواهد ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4267 - ژئوپلتیک احساس و روابط ایران و آمریکا (با تأکید بر بحران گروگان گیری)
مهدی محمدنیا ناصر پورحسن

DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.47.4.9

چکیده خروج آمریکا از برجام در روز 13 آبان 97، بار دیگراهمیت این روز تاریخی را برای آمریکایی‌ها روشن ساخت. روابط ایران با آمریکا نسبت به سایر قدرت های بزرگ، عمرکوتاهی دارد. کودتای 28 مرداد و اشغال سفارت آمریکا در 13 آبان، آغاز و پایان روابط سیاسی واقعی دو کشور را رقم زده أکثر

چکیده خروج آمریکا از برجام در روز 13 آبان 97، بار دیگراهمیت این روز تاریخی را برای آمریکایی‌ها روشن ساخت. روابط ایران با آمریکا نسبت به سایر قدرت های بزرگ، عمرکوتاهی دارد. کودتای 28 مرداد و اشغال سفارت آمریکا در 13 آبان، آغاز و پایان روابط سیاسی واقعی دو کشور را رقم زده اند. در این مقاله اشغال سفارت آمریکا از منظر استثناگرایی مورد تحلیل قرار گرفته است. سؤال اصلی مقاله این است که اشغال سفارت آمریکا در تهران در 13 آبان 1358 با استثناگرایی آمریکایی ها چه نسبتی دارد؟ در پاسخ به سؤال مذکور، این فرضیه ارائه شده است: مهم‌ترین مؤلفه فرهنگ استراتژیک امریکا، تصور استثنایی بودن این کشور است. اشغال سفارت آمریکا، موجب تحقیر این کشور در نظام بین الملل شد و تصور استثنایی بودن این کشور را به چالش کشید. از اینرو پس از آین حادثه، ایالات متحده در تقابل با ایران، همواره به دنبال حقارت زدایی و جبران این حس شرم بوده است. فرضیه مذکور از چارچوب نظری ژئوپلتیک احساس استخراج شده و بر اساس خوانش خاطرات متعدد مقامات سیاسی و گروگانهای آمریکایی و به شیوه توصیفی- تحلیلی پردازش شده است. این مقاله با مفروض گرفتن از بین رفتن منافع استراتژیک آمریکا در اثرسقوط رژیم پهلوی، استثناگرایی آمریکایی را یکی از دلایل عمده رفتارهای استراتژیک این کشور در قبال جمهوری اسلامی ایران طی 40 سال اخیر تلقی کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4268 - سکولاریسم از منظر اندیشمندان ترک، آمریکایی و فرانسوی: با تأکید بر حزب عدالت و توسعه ترکیه
مهدی لکزی مسعود غفاری

چکیده ترکیهازآغازتأسیستوسطمصطفیکمالآتاترک،یکیازپایه هاواصولاساسی نظامحکومتیخودرابرمبنای سکولاریسمقرارداده است. یکی از عوامل کلیدی سکولاریسم در ترکیه مدرن با میراث عثمانی، نظارت نهادینه حکومت بر دین است. با تأسیس جمهوری در سال 1923 دولت منافع خود را در چهارچوب سکولاریزا أکثر

چکیده ترکیهازآغازتأسیستوسطمصطفیکمالآتاترک،یکیازپایه هاواصولاساسی نظامحکومتیخودرابرمبنای سکولاریسمقرارداده است. یکی از عوامل کلیدی سکولاریسم در ترکیه مدرن با میراث عثمانی، نظارت نهادینه حکومت بر دین است. با تأسیس جمهوری در سال 1923 دولت منافع خود را در چهارچوب سکولاریزاسیون و بنای ملتی برخاسته از گروه های متنوع قومی و دینی تعریف کرد. پیروزی حزب عدالت و توسعه ترکیه در انتخابات نوامبر 2002 به عنوان حزبی با ریشه های اسلامی،پرسشهای مهمی را درباره آینده سکولاریسم و نیز اسلام گرایی در این کشور به میان آورد. ویژگی های اصلی سکولاریسم ترکیه با گونه فرانسوی یا آمریکایی آن متفاوت است و قرائتی که از این مفهوم در ترکیه می شود، متفاوت از جداسازی دین و حکومت، مهار دین و حذف آن از سپهر عمومی را دنبال می کند. در این مقاله،تلاشخواهیمکردبابهره گیریازرویکرد جریان شناسی فکری به اینپرسشپاسخدهیم که سمت گیری عدالت و توسعه به عنوان یک حزب با ریشه های اسلامی در مواجهه با سکولاریسم چگونه بوده است؟ یافتههای مقالهحاکیازآناستکهحزب عدالت و توسعه با پذیرش سکولاریسم به عنوان یک روش حکومت داری، ضمن کاستن از حساسیت نیروهای طرفدار ایدئولوژی کمالیسم (و به طور خاص حامیان قرائت حداکثری از سکولاریسم) در پی جدایی دین از ساختار حکومتی است تا بدین وسیله آزادیهای دینی را تضمین کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4269 - نیروی کار مهاجر در فراسوی مرزها: منازعه برسر نظم و سود
احمد ساعی عبدالمجید سیفی

چکیده این مقاله به بررسی مهاجرت نیروی کار از کشورهای کمتر توسعه یافته به کشورهای توسعه یافته و تضادهایی که در این قالب در کشورهای توسعه یافته ایجاد می شود، می پردازد. این مهاجرت ها باعث ایجاد یک چالش بزرگ در کشورهای توسعه یافته می شود، چالشی بین سود و نظم. ازیک سو سرمای أکثر

چکیده این مقاله به بررسی مهاجرت نیروی کار از کشورهای کمتر توسعه یافته به کشورهای توسعه یافته و تضادهایی که در این قالب در کشورهای توسعه یافته ایجاد می شود، می پردازد. این مهاجرت ها باعث ایجاد یک چالش بزرگ در کشورهای توسعه یافته می شود، چالشی بین سود و نظم. ازیک سو سرمایه داران و تولیدکنندگان در کشورهای پیشرفته همواره درخواست برای دسترسی فراوان به نیروی کار ارزان مهاجران را دارند کنند و از سوی دیگر طیف وسیعی از شهروندان این کشورها قرار دارند که از حضور مهاجران و نیروهای کار خارجی در کشورشان راضی نیستند و آنها را عوامل اصلی گسترش ناامنی و بی نظمی در کشور خود می دانند. ازاین رو دولت های کشورهای توسعه یافته با چالشی اساسی در جهت پاسخگویی به نیازهای متناقض بین سرمایه داران و تولیدکنندگان از یک سو و بخش مهمی از شهروندان عادی خود از سوی دیگر قرار دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4270 - بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با اتحادیه اروپا در سه دهه اخیر
کامران طارمی ایرج مرادی

از بدو پیروزی انقلاب، روابط جمهوری اسلامی ایران واتحادیه اروپا با فراز ونشیب‌های فراوانی مواجه بوده است. این فراز و نشیب ها از تنش های مضمن در روابط دوجانبه نشات گرفته است. در طول این مدت دولتهای مختلف بر اساس گفتمان های واقع بینانه و آرمان گرایانه جهت گیری سیاست خارجی أکثر

از بدو پیروزی انقلاب، روابط جمهوری اسلامی ایران واتحادیه اروپا با فراز ونشیب‌های فراوانی مواجه بوده است. این فراز و نشیب ها از تنش های مضمن در روابط دوجانبه نشات گرفته است. در طول این مدت دولتهای مختلف بر اساس گفتمان های واقع بینانه و آرمان گرایانه جهت گیری سیاست خارجی خود را با اتحادیه اروپا تنظیم کرده اند. یکی از ویژگیهای اصلی در سیاست خارجی ایران تلاش مداوم برای ایجاد توازن بین قدرت‌های بزرگ و یا همکاری با یکی بر علیه دیگری بوده است. این در حالی است که ایران به لحاظ موقعیت ژئوپلتیک از موقعیت منحصر به فرد بین‌المللی برخوردار است که سبب شده ایران همواره در کانون توجه قدرت‌های بزرگ قرار گیرد. از این رو اتحادیه اروپا برای ایفای نقش فعال در منطقه خلیج‌فارس، خاورمیانه و آسیای مرکزی خواهان توسعه روابط با ایران بوده است. اما اتحادیه بر اساس هنجارها و منافع خاص خویش سیاست خارجی اش را در قبال جمهوری اسلامی تنظیم کرده است که نتایج آن را به شکل تحریم وقطع رابطه دیپلماتیک تبلور پیدا کرده است. این مقاله سیاست خارجی ایران را در قبال اتحادیه اروپا در دولتهای مختلف مورد بررسی قرار می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4271 - تحویل نظریه سازه انگاری از روابط بین الملل به مباحث علوم سیاسی
مجید حسینی صیادنورد محمدرضا مایلی

ویژگی مشترک میان سازه انگاران، توجه به رابطه تکوینی و ساختارمند میان ساختار و کارگزار است. حال سئوال این است که آیا می توان از مولفه ها و متغیرهای پژوهشی نظریه سازه انگاری در حوزه مطالعاتی داخلی یک کشور و در محدوده علوم سیاسی بهره برد؟ از سوی دیگر با توجه به اینکه منابع أکثر

ویژگی مشترک میان سازه انگاران، توجه به رابطه تکوینی و ساختارمند میان ساختار و کارگزار است. حال سئوال این است که آیا می توان از مولفه ها و متغیرهای پژوهشی نظریه سازه انگاری در حوزه مطالعاتی داخلی یک کشور و در محدوده علوم سیاسی بهره برد؟ از سوی دیگر با توجه به اینکه منابع اصلی هستی شناسی و معرفت شناسی سازه انگاری در حوزه پژوهشی روابط بین الملل، در رشته های جامعه شناسی، روانشناسی و فلسفه علم، وجود دارد، می توان از میان انواع نحله های سازه انگاری، سازه انگاری کل گرا را در تبیین مسائل داخلی یک کشور بهره برد و در این مسیر ماهیت و تداوم روابط قدرت؛ منابع هویتی سیاستگذاری داخلی و خارجی؛ نقش مولفه های هویتی در زندگی روزمره و باورهای عامه و فرهنگ سیاسی؛ بررسی روابط قدرت براساس مولفه های هویتی و فرهنگی؛ نقش رسانه ها، شبکه های اجتماعی و جهانی شدن در زندگی روزمره، باورهای سیاسی و حکمرانی در یک کشور؛ بررسی منابع مشروعیت تداوم ساز یک نظام سیاسی، تکوینی و ساختارمند بودن روابط ساختار و کارگزار در یک کشور؛ را می توان به عنوان مهمترین حوزه های پژوهشی در علوم سیاسی با تکیه بر نظریه سازه انگاری مورد توجه قرار داد. به دلیل بنیادی و در عین حال کاربردی بودن هدف موضوع مورد تحقیق، روش شناختی تحقیق تأویلی و تفسیری است که در آن به منظور رسیدن به پاسخ سئوال اصلی فرضیه مورد بحث از روش تحقیق کتابخانه ای، اسنادی و تاریخی به صورت استقرایی، تطبیقی و در برخی موارد استفهامی، استفاده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4272 - فراز و فرود روابط ایران و روسیه ٢٠١٦-١٩٩٠
الهه کولایی عفیفه عابدی

چکیده هرچند اکنون برداشت عمومی از روابط روسیه با ایران، روابطی بسیار همگرا و گرم است، اما واقعیت‌های تاریخی در مورد روابط مسکو و تهران، نشان‌دهنده رابطه‌ای پیچیده همراه با فراز و فرود بسیار و وابسته به عوامل و ﻣﺆلفه‌های گوناگون دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی است. این را أکثر

چکیده هرچند اکنون برداشت عمومی از روابط روسیه با ایران، روابطی بسیار همگرا و گرم است، اما واقعیت‌های تاریخی در مورد روابط مسکو و تهران، نشان‌دهنده رابطه‌ای پیچیده همراه با فراز و فرود بسیار و وابسته به عوامل و ﻣﺆلفه‌های گوناگون دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی است. این رابطه میراث‌دار رخدادهای دشمنی‌آلود ایران و روسیه از اوایل قرن 19 است که همچنان سایه تردید و بدبینی آن بر این رابطه گسترده مانده است. تصرف خاک ایران توسط امپراتوری روسیه در اوایل قرن 19، مداخله ویرانگر روسیه تزاری در انقلاب مشروطه ایران در اوایل قرن 20، حمایت اتحاد شوروی از جریان‌های تجزیه طلب در شمال و شمال غربی ایران، تخلیه نکردن خاک ایران در پایان جنگ جهانی دوم از سوی نیروهای نظامی اتحاد شوروی، حمایت اتحاد شوروی از حزب توده ایران، حمله اتحاد شوروی به افغانستان و اشغال این کشور مسلمان‌نشین در همسایگی شرقی ایران (1979-1989)، حمایت ﻣﺆثر اتحاد شوروی از عراق در طول جنگ ایران و عراق از سال 1980 تا سال 1988 از جمله اقدام‌ها و رفتار‌های خصمانه روسیه است که با وجود اراده ایران برای داشتن روابط نزدیک با روسیه در شرایط جدید، همچنان بر روابط دو کشور سایه انداخته است. هر چند به دلایل گوناگون که در ادامه خواهد آمد، ایران با ﺗﺄکید بر حق حاکمیت، منافع خود در سطوح گوناگون از مسیر رابطه با روسیه پیگیری می‌کند، اما این میراث تاریخی سبب شده همچنان نگاه بدبینانه همراه با بی‌اعتمادی به مسکو و روابط با این کشور، در مطبوعات و مردم ایران وجود داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4273 - راهبرد عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن
سید علی نجات سیده راضیه موسوی محمدرضا صارمی

چکیده روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران که سال‌های گذشته به سردی گراییده بود با حمله نظامی عربستان به یمن و متهم‌کردن ایران به حمایت‌های نظامی و سیاسی از جنبش انصار الله، رویه‌ای تقابلی به‌خود گرفت. هدف این مقاله، تبیین راهبرد جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعو أکثر

چکیده روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران که سال‌های گذشته به سردی گراییده بود با حمله نظامی عربستان به یمن و متهم‌کردن ایران به حمایت‌های نظامی و سیاسی از جنبش انصار الله، رویه‌ای تقابلی به‌خود گرفت. هدف این مقاله، تبیین راهبرد جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در قبال بحران یمن است. نویسنده با بهره‌گیری از روش توصیفی - تحلیلی و با رویکرد مقایسه‌ای، به‌دنبال پاسخ به این پرسش اساسی است که عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران چه راهبردی را در قبال بحران یمن به‌کارگرفته‌اند؟ در پاسخ به این پرسش، عربستان سعودی تلاش کرده است تا با تشکیل ائتلاف و تهاجم نظامی به یمن، جنبش انصار الله را از قدرت سیاسی حذف کند و با چینش جریان‌های هم‌سو در ساختار قدرت از نفوذ ایران در دولت جدید یمن جلوگیری کند. جمهوری اسلامی ایران نیز با حمایت و پشتیبانی معنوی و سیاسی از جنبش انصار الله و انقلابیون یمن تلاش کرده است تا موازنه قدرت منطقه‌ای را به‌نفع خویش تغییر دهد. همچنین یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که رقابت و تعارض منافع میان عربستان و ایران در بحران یمن، بازی با حاصل جمع جبری صفر را ایجاد کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4274 - اولویت های سیاست خارجی و امنیتی اسرائیل در فضای نوین منطقه ای
محمد سهرابی احسان جنتی

چکیده از ابتدای تشکیل رژیم صهیونیستی رویکرد سیاست خارجی و امنیتی اسرائیل برآموزه های تحریف شده مذهبی، استراتژی گسترش سرزمین و شهرک سازی، دستیابی به عمق استراتژیک، فائق آمدن بر چالش ها و شکاف های درونی و در نهایت رسیدن به آرمان اسرائیل بزرگ به عنوان تمهیدی جهت تحقق وعده أکثر

چکیده از ابتدای تشکیل رژیم صهیونیستی رویکرد سیاست خارجی و امنیتی اسرائیل برآموزه های تحریف شده مذهبی، استراتژی گسترش سرزمین و شهرک سازی، دستیابی به عمق استراتژیک، فائق آمدن بر چالش ها و شکاف های درونی و در نهایت رسیدن به آرمان اسرائیل بزرگ به عنوان تمهیدی جهت تحقق وعده های تورانی، استوار بوده است. اکنون و پس از گذشت 60 سال از تشکیل این رژیم و سپری نمودن جنگ های متعدد به ویژه جنگ 33 روزه، همچنین وقوف به شکاف ها و چالش های درونی و خواست افکار عمومی مبنی بر برقراری و تامین امنیت، دولتمردان اسرائیل تصمیم به تغییر سیاست خارجی و امنیتی برای دستیابی به امنیت پایدار گرفته اند. این تحول شامل تصمیم این رژیم برای عقب نشینی ارضی و تعریف مرز و تصحیح استراتژی های منطقه ای به جای اشغالگری، سلطه و سرکوب می باشد. بدیهی است که این تحول پیامدها و آثاری را برای منطقه و ایران به همراه خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4275 - روابط ایران و اتحادیه اروپا پس از روی کار آمدن دولت یازدهم
اردشیر سنائی رومیسا رحمتی مقدم

عمده کشورهای اروپایی علاقه‌مند به برقراری روابط و استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون بوده‌اند. هر چند در طول سه دهه گذشته روابط طرفین فراز و نشیب‌های گوناگونی(اعم از خصمانه و یا دوستانه) را پشت سر گذاشته است. با آغاز بحث پرونده هسته أکثر

عمده کشورهای اروپایی علاقه‌مند به برقراری روابط و استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون بوده‌اند. هر چند در طول سه دهه گذشته روابط طرفین فراز و نشیب‌های گوناگونی(اعم از خصمانه و یا دوستانه) را پشت سر گذاشته است. با آغاز بحث پرونده هسته‌ای ایران، کشورهای اروپایی سعی کردند محوریت خود را در مناسبات میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حفظ نمایند.سرانجام همراهی اروپا با آمریکا پرونده هسته ای ایران را به شورای امنیت ارسال نمود.اما یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران مرحله جدیدی از مناسبات ایران و اتحادیه اروپا را رقم زد. طرح مباحثی چون اعتدال و میانه‌روی، تنش‌زدایی، اعتمادسازی و تعامل سازنده با نظام بین‌الملل از سوی دولت با استقبال کشورهای اروپایی روبه‌رو شد. اتحادیه اروپا در قالب گروه 1+5 روند مذاکرات برای حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران را دوباره آغاز نمود. مذاکرات سرانجام در نوامبر 2014 (آذر 1393) منجر به توافق موقت 6 ماهه ای ژنو شد. مذاکرات طرفین برای رسیدن به توافق جامع و نهایی پس از دو بار تمدید توافق ژنو (در زمان نگارش این مقاله) کماکان ادامه دارد. مولفین در این مقاله سعی دارند تا چارچوبی تحلیلی برای بررسی روابط ایران و اتحادیه اروپا پس از روی کار آمدن دولت یازدهم ارائه دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4276 - ظهور داعش و تاثیر آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
اردشیر سنایی مونا کاویانپور

چکیده شروع هر بحرانی بستر و ریشه های مختلفی از جمله عوامل تاریخی، ژئوپلتیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. گاهی دولتها در مناسبات بین‌المللی، در راستای دست یابی به منافع خود و یا جلوگیری از به خطر افتادن امنیت و ثبات کشور خود، اقدام به محدود کردن اثرپذیری خود از گروهه أکثر

چکیده شروع هر بحرانی بستر و ریشه های مختلفی از جمله عوامل تاریخی، ژئوپلتیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. گاهی دولتها در مناسبات بین‌المللی، در راستای دست یابی به منافع خود و یا جلوگیری از به خطر افتادن امنیت و ثبات کشور خود، اقدام به محدود کردن اثرپذیری خود از گروههای تروریستی می‌کنند. داعش خشن‌ترین تشکیلات تروریستی در بین همه گروههای مسلح برجسته در منطقه خاورمیانه است. پس از حمله آمریکا به عراق، شاخه القاعده در عراق پایه گذار داعش شد. پس از آنکه نا آرامی‌های سوریه شدت گرفت، داعش از عراق به سوریه هم وارد شد. ظهور داعش در عراق و سوریه تبعات مختلفی در خاورمیانه و سپس در اغلب نقاط دنیا به همراه داشت. کشورهای گوناگونی نیز با پدیده داعش درگیر شده و به ناچار در مقابل آن به تدابیر مختلفی دست زدند. در این میان جمهوری اسلامی ایران به طور مستقیم با داعش در تقابل قرار گرفت زیرا داعش علاوه بر اینکه تمامیت ارضی و رژیم‌های سیاسی متحدان منطقه ای ایران را به چالش کشید؛ تهدید امنیتی و ایدئولوژیکی برای ایران نیز به شمار می رفت. لذا سیاست خارجی ایران تحت تاثیر ظهور داعش ناچار به اعمال راهکارهایی برای مقابله با آن شد. این مقاله سعی دارد با استفاده از چارچوب سازه انگاری به بررسی ظهور پدیده داعش و تاثیر آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی در منطقه و سطح بین‌الملل بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4277 - بررسی مقایسه‌ای کنش سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه بر اساس نظریه سازه‌انگاری
محمد محمودی کیا عباس فرهادی

DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.47.5.0

چکیده بحران سوریه یکی از خسارت‌بارترین و پیچیده‌ترین مسائل حاد بین‌المللی طی دهه‌ اخیر بوده است. بحرانی که به دلیل طولانی شدن زمان، تعدد بازیگران مؤثر در آن و نیز تضاد منافع بسیار به آوردگاه رقابت‌های قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. دراین‌بین، ایران و ترکیه به‌ أکثر

چکیده بحران سوریه یکی از خسارت‌بارترین و پیچیده‌ترین مسائل حاد بین‌المللی طی دهه‌ اخیر بوده است. بحرانی که به دلیل طولانی شدن زمان، تعدد بازیگران مؤثر در آن و نیز تضاد منافع بسیار به آوردگاه رقابت‌های قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. دراین‌بین، ایران و ترکیه به‌عنوان دو بازیگر قدرتمند منطقه‌ای از تأثیرگذاری بالایی بر روند تحولات میدانی و سیاسی بحران مذکور برخوردار هستند. ایران به دنبال تضمین حیات محور مقاومت در منطقه، افزایش اعتبار و نفوذ خود در منطقه و جهان اسلام و نیز ارتقای منزلت خود در سطح بین‌المللی است؛ درحالی‌که ترکیه به دلیل وجود برخی نگرانی‌های ژئوپلیتیک، سیاست عمق استراتژیک و ارتقای خود به‌عنوان رهبری جهان اسلام را در چارچوب احیای شکوه امپراتوری عثمانی دنبال می‌کند. لذا با توجه به نقش‌آفرینی مؤلفه‌های هنجاری در تعیین رفتار سیاست خارجی بازیگران، این تحقیق در پی بررسی مقایسه‌ای کنش سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه با بهره‌گیری از نظریه سازه‌انگاری است. فرضیه تحقیق بدین صورت بیان می‌شود که به علت برساختگی متفاوت هویت و منافع این دو بازیگر، شاهد بروز الگوهای کنش متفاوتی در این رابطه هستیم. بر این اساس، به‌واسطه وجود تهدیدات امنیتی مشترک، شاهد جلوه‌های از همکاری و به دلیل مسائل هویت پایه، شاهد جلوه‌هایی از تقابل‌گرایی و رقابت هستیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4278 - حقوق بین‌المللی و مسئله تروریسم
کابک خبیری مارال دربندی

چکیده شورای امنیت سازمان ملل متحد، به عنوان تنها مرجعی است که حق استفاده قانونی از زور در تعاملات بین‌المللی را داراست، در حالی اختیارات و وظایف خود در مبارزه با تروریسم را گسترش می‌دهد، که هنوز هیچگونه تلاشی نه از سوی کشورهایی که داعیه دارا بودن مسئولیت جهانی درمبارزه أکثر

چکیده شورای امنیت سازمان ملل متحد، به عنوان تنها مرجعی است که حق استفاده قانونی از زور در تعاملات بین‌المللی را داراست، در حالی اختیارات و وظایف خود در مبارزه با تروریسم را گسترش می‌دهد، که هنوز هیچگونه تلاشی نه از سوی کشورهایی که داعیه دارا بودن مسئولیت جهانی درمبارزه علیه تروریسم بین‌المللی را دارند، و نه از سوی هیچیک از نهادهای این سازمان، برای ارایه تعریفی مشخص، جامع‌الاطراف، و فراگیر که با اجماع بین‌المللی همراه باشد، صورت نگرفته است. کنوانسیون ممانعت و مجازات تروریسم 1937 (کنوانسیون ژنو 1937) را می‌توان اولین کنوانسیون بین‌المللی در خصوص تروریسم دانست. از آن زمان تا کنون نه تنها مفهوم تروریسم دستخوش تغییرات فراوان قرار گرفته، بلکه مکانیسم‌های بین‌المللی نیز به همین ترتیب بنیان‌های مستقل‌ و در عین حال فراگیرتری از حوزه‌ها و موضوعات را در بر گرفته است. اما علیرغم این موارد، به نظر می‌رسد روند تحولی ایجاد مکانیسم‌ها و ساز و کارهای لازم برای تعریف، تبیین، تعیین حدود و مقابله با تروریسم بین‌المللی در حقوق بین‌الملل حرکت نسبتاً کندی را نسبت به سایر حوزه‌ها دنبال کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4279 - فمینیسم در فراز و فرود پارادایم زمان
احمد نقیب زاده مونا سعیدلویی

چکیده فمینیسم از ظهور نخستین موجش تا به امروز دچار تغییر و تحولات شگرفی حتی در ریشه ای ترین خواستگاههای فکری خود بوده است. به ویژه در موج سوم که بر پایه تکثر، تنوع و تعدد بنا شده است. فمینیسم پست مدرن یکی از متأخرترین گرایشهای فمینیسم است و به دلیل پیچیدگیهای بنیادین ک أکثر

چکیده فمینیسم از ظهور نخستین موجش تا به امروز دچار تغییر و تحولات شگرفی حتی در ریشه ای ترین خواستگاههای فکری خود بوده است. به ویژه در موج سوم که بر پایه تکثر، تنوع و تعدد بنا شده است. فمینیسم پست مدرن یکی از متأخرترین گرایشهای فمینیسم است و به دلیل پیچیدگیهای بنیادین که در تعریف خود پست مدرنیسم وجود دارد بررسی این گرایش از منظر پساساختارگرایی که زیر مجموعه ای از پست مدرنیسم است پیچ و تابهای فمینیسم در طول زمان را بیشتر آشکار می کند. نوشتار حاضر پس از پس ذکر فضای گفتمانی دوره مدرن و رابطه آن با مفهوم جنسیت، به بررسی نقش زبان و تأثیر آن در انقیاد زنان شکل گیری ماهیت آنها و همچنین از بعد روانکاوی به بررسی نظرات اندیشمندان مختلف فمینیسم و نقشی که آنها برای زبان قائل هستند می پردازد. در این راستا فمینیسم پساساختارگرا و بنیادیترین مبحثش یعنی زبان و تأثیر آن بر اندیشمندان فمینیسم بررسی می شود. در آخر نیز نگاهی به تفاوتهای فمینیسم پساساختارگرا در دو کشور آمریکا و فرانسه می اندازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4280 - تاثیرجهانی شدن نئولیبرال بر دولت تحصیلدار(رانتیر)جمهوری اسلامی ایران
حمید رضا شیرزاد

دولت های صادر کننده نفت از دهه 1340 با افزایش ناگهانی و تصاعدی درآمدهای نفتی، وپیشی گرفتن آن نسبت به درآمدهای سایر بخشهای اقتصاد رسما به دولتهای رانتیر (متکی به درآمدهای نفتی) تبدیل شدند. این وضعیت تا امروز وآینده قابل پیش بینی نیز همچنان ادامه دارد.پدیده فوق باعث تحول أکثر

دولت های صادر کننده نفت از دهه 1340 با افزایش ناگهانی و تصاعدی درآمدهای نفتی، وپیشی گرفتن آن نسبت به درآمدهای سایر بخشهای اقتصاد رسما به دولتهای رانتیر (متکی به درآمدهای نفتی) تبدیل شدند. این وضعیت تا امروز وآینده قابل پیش بینی نیز همچنان ادامه دارد.پدیده فوق باعث تحول ساختارها ،تورم و گستردگی کارکردی دولت و در عین حال شگل گیری نوع منحصر به فرد رابطه حکومت با جامعه مدنی و جهان خارج شده است.بر این همه باید تجدید ساختار اقتصاد سیاسی داخلی ،تنظیم مجدد چیدمان بلوکهای قدرت داخلی ، استقلال نسبی سیاست خارجی کشور و نهایتا تغییر الگوی روابط داخل با خارج را نیز افزود.گرامشی هژمونی را نتیجه تفوق یک گفتمان بر سایر گفتمانهای رقیب می انگارد.درآمدهای رانتی نفتی با پیشی گرفتن بر سایر درآمدها قدرت ایجاد بلوکهای قدرت گفتمانی نوین نفتی که قادر به تفوق بر سایر گفتمانها باشد را به دولتهای مسلط نفتی، به صورت نابرابر داده است. وقوع پدیده های مختلف همچون انقلاب ,کودتا و روی کار آمدن مسلح حکومتهای رادیکال در این قالب تنها راه جابه جایی تصاحب درآمدهای رانتی نفت جهت تفوق بر گفتمانی بوده که تغییر دموکراتیک آن به سادگی میسر نبوده است. با این تغییرات در اولویتهای ارتباط داخل با خارج بر مبنای ارزشهای ایدئولوژیک تغییر انقلابی حاصل گردیده اما در رانتیر بودن دولت و نقش آن در اقتصاد در عرصه داخلی و نوع پیوستگی با خارج تغییر چندانی حاصل نگشته است. وقوع و تعمیق پدیده جهانی شدن و خصوصا پروژه نئولیبرالی آن اساسی ترین بنیادهای این نوع حکومتها را در دو سطح کارآمدی و حاکمیتی به چالش کشیده یعنی باعث تحول ناگزیر دولت رانتیر ، تغییرمشی سیاسی داخلی حاکمان و نوع ارتباط و پیوستگی آنان با نظام بین الملل گردیده است. در این مقاله سعی بر آن است تا بدون ادعا در خصوص ارایه نظریه ای نوین تنها به سمت رهیافتی میان رشته ای با یاری گرفتن از دیدگاه های نئو گرامشیانی و همچنین مفاهیم کنترل و تنظیم اقتصاد جهانی (مکتب اقتصاد سیاسی آمستردام) برای مدل سازی و درک چگونگی تاثیر جهانی شدن( پروژه ای شده) بر دولتی رانتیر خارج از نظم یا مخالف نظم موجود (دیالکتیک داخل – خارج) ، پرداخته شود .مسئله ای که نظریات مسلط رشته اقتصاد سیاسی بین الملل از قدرت چندانی برای تبیین آن برخودار نیستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4281 - نئوپلورالیسم به مثابه دولت جدید پساوستفالیایی در نظام بین الملل
منصور صالحی محمد توحیدفام

DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.46.5.8

مشکلات و مسائل روابط بین الملل غالبا از یک سو به دولت ملی ارتباط پیدا می کنند؛ آنگونه که هر گاه الگوی ساخت سیاسی ملی کارآمد باشد شاهد مشکلات و مسائل روابط بین الملل هستیم و برعکس. مهم ترین وظیفه علم سیاست ارائه راهکارهایی جهت بهبود این وضعیت است. این پژوهش با استفاده ا أکثر

مشکلات و مسائل روابط بین الملل غالبا از یک سو به دولت ملی ارتباط پیدا می کنند؛ آنگونه که هر گاه الگوی ساخت سیاسی ملی کارآمد باشد شاهد مشکلات و مسائل روابط بین الملل هستیم و برعکس. مهم ترین وظیفه علم سیاست ارائه راهکارهایی جهت بهبود این وضعیت است. این پژوهش با استفاده از رویکرد پژوهشی اسپریگنز تلاش دارد عمده مسائل مبتلا به روابط بین الملل در عصر حاضر را شناسایی نموده و در سطح تحلیل دولت به ارائه راه حل هایی اقدام نماید. در این پژوهش سوال اصلی بیان می دارد که دولت نئوپلورالیسم در مواجهه با نظام بین الملل پساوستفالیایی چه سازوکارهایی ارائه می دهد؟. فرضیه اصلی این پژوهش بیان می دارد که دولت نئوپلورالیسم با رویکرد پساوستفالیایی و توجه به فرهنگ سیاسی و مشارکت شهروندان در مقابل تمامیت خواهی دولت مطلقه در نظام بین الملل قرار می گیرد. یافته های این پژوهش، فرضیه مطرح شده را تأیید می نماید. آنگونه که دولت های نئوپلورال در عصر جهانی شدن کارآمدی لازم جهت کاهش مشکلات و مسائل مبتلابه روابط بین الملل را دارا می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4282 - بحران سوریه و دخالت قدرتهای بیگانه
امیر ساجدی

اکثر ملتهای ناحیه خاورمیانه در یک دوره نسبتا طولانی از برخی مزایای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی- اجتماعی بی بهره و محروم بوده اند. ساختار سیاسی کشورهای خاورمیانه برای سالیان دراز بصورت نظام پادشاهی با گرایشات قبیله ای، عشیره ای و مذهبی بوده که رهبران ناحیه از این گرایشات بعن أکثر

اکثر ملتهای ناحیه خاورمیانه در یک دوره نسبتا طولانی از برخی مزایای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی- اجتماعی بی بهره و محروم بوده اند. ساختار سیاسی کشورهای خاورمیانه برای سالیان دراز بصورت نظام پادشاهی با گرایشات قبیله ای، عشیره ای و مذهبی بوده که رهبران ناحیه از این گرایشات بعنوان ابزار کشورداری برای بقاء سیستم سیاسی خود استفاده کرده و می کنند. اما این گونه سیستم ها تنها منافع یک گروه خاص از جامعه را مد نظر گرفته و سایر طبقات و گروههای جامعه را از مشارکت سیاسی و بهره اقتصادی تا حدود زیادی محروم می سازند. به سبب اینگونه محرومیت ها و با گسترش تکنولوژی و تبادل ارتباطات و کسب آگاهی های نسبی از حقوق مدنی و آزادی های اقتصادی- فرهنگی دیگر جوامع، دولتهای منطقه خاورمیانه با انباشتی از مطالبات و خواسته های مردم مواجه گردیده اند. خواسته های مردم خاورمیانه تغییر بنیادین و یا اصلاحات در ساختار سیاسی، اجتماعی و افزایش مشارکت مدنی و بهبود وضعیت اقتصادی بوده که عدم پاسخ گویی صحیح و کارآمد به این مطالبات، منجر به اعتراضات و نا آرامی های چند سال اخیر در منطقه گشته است. اعتراضات مردم کشور سوریه و بحران ناشی از آن، نسبت به دیگر بحران های صورت گرفته در دیگر کشورهای خاورمیانه ای، یک دوره طولانی تری را طی می کند و علت آن را می توان در مقاومت حکومت سوریه و دخالت برخی از قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای در بحران این کشور دانست. مداخله قدرتهای بیگانه در بحران سوریه به سبب موقعیت حساس جغرافیایی و استراتژیکی سوریه بوده که منافع هر یک از بازیگران تاثیر گذار در تحولات سوریه را دربر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4283 - نقش قومیت ها در تکاپوی فدرالیسم نوین سیاسی عراق
بیژن نیری محمد امین انصاری

چکیده ویژگی های جغرافیای سیاسی عراق موجب تقسیم آن کشور به مناطق شمال، مرکز و جنوب گردیده است که هر کدام خاستگاه ویژه خود را داراست. در مناطق شمالی و کردنشین مهمترین دغدغه آنها استقرار فدرالیسم و الحاق کرکوک (منطقه مورد مناقشه میان کردها، اعراب سنی و ترکمن ها که 40% نفت أکثر

چکیده ویژگی های جغرافیای سیاسی عراق موجب تقسیم آن کشور به مناطق شمال، مرکز و جنوب گردیده است که هر کدام خاستگاه ویژه خود را داراست. در مناطق شمالی و کردنشین مهمترین دغدغه آنها استقرار فدرالیسم و الحاق کرکوک (منطقه مورد مناقشه میان کردها، اعراب سنی و ترکمن ها که 40% نفت عراق را دارد) است. البته طرح چنین ادعایی موجب ایجاد شکاف میان کردها و اعراب (شیعه- سنی) شده است و در این مقطع کردها در مقابل اعراب قرار می گیرند. در مناطق جنوبی که غالب آنان شیعه نشین هستند (60% نفت عراق را برخوردارند) و به نحوی تحت تأثیر شیعیان کشورهای همسایه (به خصوص جمهوری اسلامی ایران) هستند؛ این مسئله باعث رودررویی اعراب سنی و کردها در مقابل شیعیان که دولت عراق را در دست دارند شده است. اما در منطقه مرکزی که عمدتأ اعراب سنی در آنجا ساکن هستند دلایلی چون آب و هوای بسیار بد و عدم وجود خاک مناسب جهت کشاورزی و فقدان نفت باعث می شود تا هرگاه زمزمه فدرالیسم کردی (اقلیم کردستان و الحاق کرکوک) و فدرالیسم شیعی (منطقه بصره و حوزه شیعه نشین جنوب) مطرح می شود اعراب سنی در مقابل کردها و شیعیان قرار گیرند. در نظام اداری عراق کیفیت نامطلوب مدیریتی حاکم موجب می شود تا مدیران هر کدام به جای اینکه به دنبال کارآمدی نظام اداری باشند، بیشتر متوجه منافع قومیتی و عشیره ای خود شوند و این باعث انزجار ونفرت سایر گروه ها و اقوام می شود. همچنین، مانع دیگر بر سر راه رسیدن به وحدت ملی، پارادوکس موجود در ایجاد دولتی ملی است که خود مانعی برای دو مقوله امنیت و دموکراسی خواهد شد و همین موضوع موجب می شود تا الگوهای حکمرانی در منطقه بر آن تأثیر بگذارد و براین پارادوکس بیفزاید. این مقاله نگاهی تحلیلی به درون جامعه عراق و چگونگی روابط قومیت ها و رقابت های درون حکومتی آنها برای کسب قدرت سیاسی و تصاحب مناصب دولتیدر عراق بعد از سقوط صدام و شکل گیری نهاد های سیاسی جدید و به رسمیت شناختن همه اقوام و مذاهب موجود در قانون اساسی خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4284 - اصالت فرد در اندیشه سیاسی امام علی (ع)
عباسعلی رهبر علی ملک زاده

چکیده اصالت فرد معمولا"درکناراصالت جامعه بکارمی رود ودارای معانی متعدد می باشد یکی از مفاهیمی که در مورد این واژه بکا ر رفته است حقیقت بودن چیزی که اصل نامیده می شود، ودیگری تابع آن محسوب می گردد.از آنجایی که ا نسان موجودی است که اورا حیوان نا طق نامیده اند موجودی که د أکثر

چکیده اصالت فرد معمولا"درکناراصالت جامعه بکارمی رود ودارای معانی متعدد می باشد یکی از مفاهیمی که در مورد این واژه بکا ر رفته است حقیقت بودن چیزی که اصل نامیده می شود، ودیگری تابع آن محسوب می گردد.از آنجایی که ا نسان موجودی است که اورا حیوان نا طق نامیده اند موجودی که دارای عقل واراده بوده واز طریق فکر و اندیشه برای چگونه زیستن خود تصمیم می گیرد، یا فته های تاریخی وباستان شناسی ثابت می کند که از اول انسان دارای زندگی جمعی بوده که بخاطر رفاه وامنیت بیشترمی باشد، اما بعضا"زندگی اجتماعی برای او محدودیت های فراوانی را بوجود آورده است که این مسئله با دو نظریه جامعه شناسان روبرو شده است، یعنی فردگرایی وجامعه گرایی، از آنجایی اندیشه امام علی ( ع) که از متن اسلام سرجشمه می گیرد ودر اسلام این فرد است که مورد خطات خداوند است، ودستوات خدا را باید در زندگی فردی واجتماعی به درستی به کار ببندد لذا جایگاه فر د وجامعه در اندیشه سیاسی امام علی (ع ) مورد بررسی قرار می گیرد واینگونه نتیجه می گیرد که گرچه دراین نظریه جامعه دارای جایگاه خاصی است اما دردیدگاه وی فرد اصالت دارد چرا که باوجود افراد است که جامعه بوجود می آید وهم خواسته اوست که باعث شده است خصلتهای جوامع با یکدیگر فرق داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4285 - تأثیر حوادث 11سپتامبر بر ارتقاء جایگاه روسیه در نظام بین‌الملل (2010-2001)
سید محمد طباطبایی راضیه حضرتی

حوادث 11سپتامبر منجر به تغییرات عمده‌ای در محیط امنیت بین‌المللی گردیده است، بسیاری این رویداد را حتی مهم‌تر از پایان جنگ سرد می‌دانند. حوادث مذکور با ایجاد تغییر و تحول در ساختار نظامبین‌الملل دولت‌های هژمون را به بازتعریف روابط با یکدیگر واداشته است. روابط ایالات متحد أکثر

حوادث 11سپتامبر منجر به تغییرات عمده‌ای در محیط امنیت بین‌المللی گردیده است، بسیاری این رویداد را حتی مهم‌تر از پایان جنگ سرد می‌دانند. حوادث مذکور با ایجاد تغییر و تحول در ساختار نظامبین‌الملل دولت‌های هژمون را به بازتعریف روابط با یکدیگر واداشته است. روابط ایالات متحده امریکا تحت‌تأثیر این حوادث با رقیب دوران جنگ سرد خود، روسیه وارد مرحله جدیدی شده است.در این نوشتار سعی می‌شود بر اساس نظریة رئالیسم تهاجمی، علل همکاری روسیه با ایالات متحدة امریکا در دوران پس از جنگ سرد و سپس نیازهای امنیتی و سیاسی ایالات متحده بعد از حوادث 11سپتامبر و در نهایت تأثیر اینحوادث در جهت ارتقاء و اعتلای جایگاه روسیه در عرصة بین‌المللی مورد بررسی و واکاویقرار گیرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4286 - شالوده شکنی جدال های امنیتی ایران و عربستان (2001-2014)
رضا سیمبر

ایران و عربستان از جمله کشورهایی هستند که داعیه تسلط و رهبری بر جهان اسلام را دارند و از دریچه معرفتی خاص خود این هدف را دنبال می کنند. به دلیل اختلافات بنیادین در نشانگان زبان شناختی، رقابت و تقابل بین دو کشور نه تنها کم نشده، بلکه به شدت در اشکال گروههای شبه نظامی واب أکثر

ایران و عربستان از جمله کشورهایی هستند که داعیه تسلط و رهبری بر جهان اسلام را دارند و از دریچه معرفتی خاص خود این هدف را دنبال می کنند. به دلیل اختلافات بنیادین در نشانگان زبان شناختی، رقابت و تقابل بین دو کشور نه تنها کم نشده، بلکه به شدت در اشکال گروههای شبه نظامی وابسته توسعه یافته است. بحران سوریه، نبرد بین حزب الله لبنان با گروه النصره و داعش در سوریه، درگیری های فرقه گرایانه شبه نظامیان اهل سنت و شیعه در عراق، درگیری های فرقه گرایانه در لبنان نشانگان نبرد سخت ایدئولوژیک با بنیادهای زبان شناختی در محیط خاورمیانه است. از طرفی دیگر با توجه به اینکه مساله التفاتی یا اراده سیاست گذاران خارجی دو کشور به شدت محدود به این عناصر ایدئولوژیک با بنیاد زبان شناختی شده، امکان یک راه حل سریع منطقه ای در خاورمیانه برای کنترل تروریسم در کوتاه مدت را از میان برده است. با این اوصاف سوال این است که آیا در پس جدال های ظاهری سیاست خارجی عربستان و ایران، اراده قدرت توسعه بنیاد گرایی با اشکال متفاوت متنی زبان شناختی نمی باشد؟ بدین وجه نیاز است که تحلیل گران روابط بین الملل تا حدودی به بنیاد های زبان شناختی سنت، فرهنگ و اختلافات در خاورمیانه توجه نمایند. پاسخ به این جدال بدین گونه مطرح است که رقابت دو کشور بیش از آنکه تحت انگاره های منافع ملی عرفی دو کشور باشد، تحت تاثیر رقابت های زبان شناختی و نشانگان متنی آن می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4287 - تأثیر نفوذ وهابیت در پاکستان بر روابط این کشور با جمهوری اسلامی ایران
حسین رفیع

اتحاد شیخ وهابی و امیر سعودی در قرن هجدهم و تداوم تاریخی آن سبب شکل‌گیری دولت عربستان سعودی در قرن بیستم با مذهب رسمی وهابیت در این کشور شد. دولت سعودی از این مسلک هم برای جلب نظر روحانیون وهابی و هم به‌عنوان ابزار نفوذ و دیپلماسی خود در کشورهای اسلامی بهره‌برداری می‌کن أکثر

اتحاد شیخ وهابی و امیر سعودی در قرن هجدهم و تداوم تاریخی آن سبب شکل‌گیری دولت عربستان سعودی در قرن بیستم با مذهب رسمی وهابیت در این کشور شد. دولت سعودی از این مسلک هم برای جلب نظر روحانیون وهابی و هم به‌عنوان ابزار نفوذ و دیپلماسی خود در کشورهای اسلامی بهره‌برداری می‌کند. کشور پاکستان نیز، به‌دلیل برخی زمینه‌ها آمادگی نفوذپذیری وهابیت سعودی را دارد؛ نفوذی که می‌تواند برای تحدید نفوذ ایران رقیب و اختلال در روابط جمهوری اسلامی ایران و پاکستان، مورد بهره‌برداری قرار گیرد. این مقاله می‌کوشد تا زمینه‌های نفوذ وهابیت سعودی را در پاکستان بررسی کند و تأثیر این نفوذ را بر روابط پاکستان و جمهوری اسلامی ایران مورد واکاوی قرار دهد. در این زمینه، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بهره‌گیری از منابع معتبر کتابخانه‌ای، این فرض به آزمون گذاشته می‌شود که اشتراکات مذهبی و فقر اقتصادی و فرهنگی در پاکستان، در کنار قدرت مالی و مراکز آموزشی-تبلیغی در اختیار و نفوذ عربستان، زمینه‌ساز پیدایش و گسترش سلفی‌گری وهابی در پاکستان بوده‌اند. از سوی دیگر با توجه به تعارض شدید این مسلک با مذهب شیعه، سلفی‌گری وهابی برای مقابله با شیعیان و ایجاد چالش در روابط پاکستان با جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4288 - فهم کانستراکتیویستی تروریسم بین الملل
رضا سیمبر رضا رحم دل مهسا فلاح

فهم سازه انگارانه رفتارهای حوزه تروریسم به ویژه گروه القاعده و انشعابات آن از جمله داعش به دلیل رویکرد تحلیلی و ترکیبی که هم شامل حوزه روش شناسی معناگرایی و هم حوزه عوامل مادی می باشد مجالی فراهم آورد که به بررسی عمیق تر از رفتارهای خشونت طلبانه این گروه ها بپردازیم. از أکثر

فهم سازه انگارانه رفتارهای حوزه تروریسم به ویژه گروه القاعده و انشعابات آن از جمله داعش به دلیل رویکرد تحلیلی و ترکیبی که هم شامل حوزه روش شناسی معناگرایی و هم حوزه عوامل مادی می باشد مجالی فراهم آورد که به بررسی عمیق تر از رفتارهای خشونت طلبانه این گروه ها بپردازیم. از این رو هم به ساختارهای هویتی- ذهنیتی این گروه ها و هم به ساختارهای مادی توجه خواهد شد. لذا جهان پسا ایدئولوژیک، امنیت نظام بین الملل و ترتیبات آن و شکل گیری این گروه ها در ساختارهای مدرن به بحث و بررسی گذاشته خواهد شد. در این خصوص ساختار دولت های مبتنی بر سلطه و غیرمشروع خاورمیانه و شمال آفریقا در شکل گیری گروه های تندرو اسلامی و فرقه گرایی نقش وافری داشته اند. در این مقاله سعی شده تا با نگاهی جدید و رویکردی نو به بررسی القاعده و گروه های مشابه آن از جمله داعش پرداخته گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4289 - فردگرایی در سیاست خارجی آمریکا در دوره دونالد ترامپ: نتایج و پیامدها
وحید نوری سید حسن حسینی

DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.47.6.1

چکیده دو سال از دوران ریاست دونالد ترامپ بر دولت آمریکا می گذرد؛ دو سالی که واشنگتن سیاست خارجی پرتلاطمی را به نمایش گذاشته است؛ هر روزه خبرهایی از تصمیمات جدید ترامپ رسانه ای می شود که وصف پیش بینی ناپذیر را شایسته سیاست خارجی آمریکا نموده است. مقاله پیش روی می کوشد عل أکثر

چکیده دو سال از دوران ریاست دونالد ترامپ بر دولت آمریکا می گذرد؛ دو سالی که واشنگتن سیاست خارجی پرتلاطمی را به نمایش گذاشته است؛ هر روزه خبرهایی از تصمیمات جدید ترامپ رسانه ای می شود که وصف پیش بینی ناپذیر را شایسته سیاست خارجی آمریکا نموده است. مقاله پیش روی می کوشد علل مبنایی چنین تغییراتی را دریابد؛ بنابراین سؤال اصلی مقاله آن است که مهم‌ترین متغیر تأثیرگذار بر سیاست خارجی اخیر آمریکا چیست؟ در پاسخ با بهره گیری از نظریه جیمز روزنا در سیاست خارجی، یافته های دو پژوهش شخصیت سنجی ترامپ، ارزیابی مواضع سیاست خارجی، تحلیل نحوه تعامل وی با نهادهای سیاستگذاری خارجی و نیز تحولات درونی آنها، به عنوان فرضیه استدلال می شود که ویژگی های شخصیتی ترامپ، موجب ارتقاء جایگاه متغیر فردی بر دیگر عوامل تأثیرگذار سیاست خارجی آمریکا یعنی، متغیرهای سیستمی، بوروکراتیک، اجتماعی و نقشی شده است. پوپولیسم اقتدارگرایانه، خودشیفتگی، انتقام‌جویی و ناسازگاری ویژگی‌های برجسته شخصیت ترامپ است که خودمحوری نهفته در او را آشکار می سازد؛ این ویژگی‌های فردی ترامپ وزن و نسبت میان نهادهای بوروکراتیک سیاست خارجی را تحت تأثیر قرار داده و اینک نهادهایی کاملاً همسو با نظرات رئیس جمهور شکل گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4290 - مجتمع‌های نظامی صنعتی و نقش نظامیگری در سیاست خارجی امریکا
فاطمه شکوهی آذر سعید گیوکی

چکیده مجتمع های نظامی-صنعتی یکی از پدیده های سیاست بین المللی هستند که نقش پیچیده ای را در فرآیند تصمیم گیری و سیاست خارجی برخی کشورها ایفا می کنند. مجتمع های نظامی – صنعتی قادر به شکل دادن رفتار و سیاست خارجی کشورها می باشند و در بررسی تحولات بین الملل، به عنوان أکثر

چکیده مجتمع های نظامی-صنعتی یکی از پدیده های سیاست بین المللی هستند که نقش پیچیده ای را در فرآیند تصمیم گیری و سیاست خارجی برخی کشورها ایفا می کنند. مجتمع های نظامی – صنعتی قادر به شکل دادن رفتار و سیاست خارجی کشورها می باشند و در بررسی تحولات بین الملل، به عنوان یک ابزار تحلیل، در تبیین علل رفتار بعضی کشور ها به ویژه در حوزه های امنیتی و نظامی می تواند مورد بررسی قرارگیرد.چرا که برخی کشورها همواره در سیاست خارجی خود به دنبال این مسئله بوده اند که چالشهای سیاسی موجود را وارد حوزه های امنیتی نمایند. مجتمع های نظامی- صنعتی حاصل پیوند بخشهای مختلف سیاسی و اقتصادی هستند که با نفوذ در لایه های مرکزی حاکمیت ودستگاه سیاسی کشورهادست یابی به قدرت و ثروت را برای خود مهیا ساخته اند. و در نتیجه بر اقتصاد، علم،سیاست و جامعۀکشورها تاثیر گذارده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4291 - جستارهایی در باب الیتیسم کلاسیک با تأکید بر آراء ویلفردو پاره تو
محمدحسین رفیعی سید محمدجواد قربی

چکیده جوامع بشری از نیروهای اجتماعی مختلفی سازمان می یابند که هر کدام دارای خصال ومولفه های مربوط به خویش هستند که بررسی هریک از آنها درجای خودشان حائز اهمیت است. یکی از این نیروهای اجتماعی موثر در سطح جامعه، الیت ها می باشند. باوجود بحث های متنوع و گاهاً تحلیلی، تصویر أکثر

چکیده جوامع بشری از نیروهای اجتماعی مختلفی سازمان می یابند که هر کدام دارای خصال ومولفه های مربوط به خویش هستند که بررسی هریک از آنها درجای خودشان حائز اهمیت است. یکی از این نیروهای اجتماعی موثر در سطح جامعه، الیت ها می باشند. باوجود بحث های متنوع و گاهاً تحلیلی، تصویر کلیشه ای درباره ی رابطه نخبه و غیرنخبه به قوت خود باقی است و این نشان دهنده ی نیاز به بررسی های بیشتر درحوزه مسائل نخبه و نخبگی است. نظریه ها درگذر زمان، تغییر وتحولات بسیاری می یابند ونظریه ی الیتیسم هم از این قاعده مستثنی نیست وتغییراتی را پذیرفته است. اما آنچه در این مقاله مترصد بررسی آن هستیم، نخبه گرایی(الیتیسم) کلاسیک می باشد که مهد آن ایتالیا می باشد و در آراء ونظرات اشخاصی چون ویلفردو پاره تو، گائاتنا موسکا و روبرت میخلز مشاهده می شود. این مقاله با هدف توسعه ای از طریق مطالعات موردی درصدد بررسی مفهوم الیت و آراء یکی از مهمترین نظریه پردازان این جرگه، یعنی "ویلفردو پاره تو" می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4292 - تحلیل تاثیر عناصر گفتمان اعتدال گرایی دولت روحانی بر مناسبات جمهوری اسلامی ایران با اتحادیه اروپا
علی محمد متقی سید علی طباطبایی پناه

طرح گفتمان اعتدال گرایی آقای روحانی به عنوان رئیس جمهور دولت های یازدهم و دوازدهم به همراه رویکردهای تعاملی و انعطافی، با استقبال کشورهای اتحادیه اروپا روبرو شد و با شروع مذاکرات هسته ای که منجر به توافق هسته ای برجام گردید، فصل نوینی از همکاری ها و تعامل را با اتحادیه أکثر

طرح گفتمان اعتدال گرایی آقای روحانی به عنوان رئیس جمهور دولت های یازدهم و دوازدهم به همراه رویکردهای تعاملی و انعطافی، با استقبال کشورهای اتحادیه اروپا روبرو شد و با شروع مذاکرات هسته ای که منجر به توافق هسته ای برجام گردید، فصل نوینی از همکاری ها و تعامل را با اتحادیه اروپا گشود. ارزیابی روابط طرفین از محدوده سال های 1392 تا کنون نشان می دهد که همه عوامل و متغیرهای تحول آفرین گفتمانی در سیاست خارجی دولت آقای روحانی به سمت نوعی واقع گرایی به مفهوم درک و شناخت صحنه بین المللی و عمل براساس منافع و ظرفیت های کشور و پرهیز از ایدئولوژیک نمودن مسائل و در جهت بهبود مناسبات نقش داشته اند. این مقاله در نظر دارد در چارچوب نظریه سازه انگاری و به روش تحلیل محتوا، عناصر موثر گفتمان اعتدال گرایی دولت آقای روحانی که بر مناسبات با اتحادیه اروپا تاثیرگذار بوده اند را تبیین نماید. مجموع عناصر این گفتمان، رویکردهای تنش زدایی و تعامل با جهان و ارائه چهره ای مسئولیت پذیر و متعهد به قوانین و مقررات بین المللی را تداعی می کنند که با طرح این مباحث، تغییری اساسی در باور و برداشت اتحادیه اروپا نسبت به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ایجاد شد و جهت گیری سیاست خارجی و مناسبات دوجانبه را از رویکردهای تقابلی گذشته به سمت تعامل و تنش زدایی، سوق داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4293 - ساخت موضوعی امنیت از دیدگاه سازه‌انگاری
حسن عیوض زاده اردبیلی

چکیده سازه انگاری به عنوان دیدگاهی بدیع در روابط بین الملل معاصر از قابلیت های بسیاری جهت ارزیابی مقولات رشتۀ روابط بین الملل برخوردار است. این دیدگاه به مثابۀ بدیلی برای جریان اصلی می تواند به مؤلفه هایی که چشم اندازهای نظری خردگرا از آنها فروگذار کرده اند بپردازد. در أکثر

چکیده سازه انگاری به عنوان دیدگاهی بدیع در روابط بین الملل معاصر از قابلیت های بسیاری جهت ارزیابی مقولات رشتۀ روابط بین الملل برخوردار است. این دیدگاه به مثابۀ بدیلی برای جریان اصلی می تواند به مؤلفه هایی که چشم اندازهای نظری خردگرا از آنها فروگذار کرده اند بپردازد. در این میان مقولۀ امنیت با توجه به روند تحول آن پس از جنگ سرد از جملۀ مقولات مورد نظر است. ارزیابی نویسنده از مقولۀ امنیت در دیدگاه سازه انگاری چنین نشان می دهد که مقولۀ امنیت در تعامل میان هویت های مختلف و با ایجاد قواعد و هنجارهای میان ذهنی در جهان فرهنگی شدۀ روابط بین الملل معاصر تکوین می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4294 - القاعده و آمریکا، تهدید یا بهانه برای جنگ
حبیب الله ابوالحسن شیرازی

چکیده در حال حاضر فرضیات مختلفی در ارتباط با سناریوهای تقابل یا تعامل میان آمریکا و القاعده وجود دارد. عده ای از تحلیلگران معتقدند مرگ بن لادن در نهایت به نابودی شبکه القاعده منجر نخواهد شد. این گروه معتقدند که القاعده یک سازمان مستقل از افراد که در مناطق مختلف جهان ری أکثر

چکیده در حال حاضر فرضیات مختلفی در ارتباط با سناریوهای تقابل یا تعامل میان آمریکا و القاعده وجود دارد. عده ای از تحلیلگران معتقدند مرگ بن لادن در نهایت به نابودی شبکه القاعده منجر نخواهد شد. این گروه معتقدند که القاعده یک سازمان مستقل از افراد که در مناطق مختلف جهان ریشه دوانده است می باشد. از آنجا که پیش بینی می شود این شبکه انتقام خون بن لادن را از آمریکا بگیرد. این کشور برای سالها بهانه ی لازم را برای ادامه ی جنگ و خون ریزی خواهد داشت. اما عده ای دیگر از تحلیلگران نظر مخالف دارند و از منظر آنها القاعده ساخته و پرداخته آمریکا بوده است و بن لادن به طور مستقیم یا غیر مستقیم، منویات آمریکایی ها را تامین می کرد. از این رو آمریکا با حذف بن لادن به سوی خلق تهدیدات جدید حرکت خواهد کرد. این گروه معتقدند که آمریکا در شرایط حساس کنونی خاورمیانه موضوع به اصطلاح جنگ با تروریسم را کنار گذاشته است، تا با خیال آسوده به موضوع مقابله با خیزش های مردمی در جهان عرب بپردازد. در این زمینه قیامهای مردمی در خاورمیانه برای آمریکایی ها خطرناکتر از تروریسم است و واشنگتن باید با بستن ماجرای نخ نما شدن مبارزه با تروریسم انرژی خود را به موضوع جدیدی معطوف سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4295 - Socio-economic Factors Affecting Acceptance of Livestock and Rangelands Insurance (Case Study: Agh Ghala county, Golestan Province, Iran)
Mehdi Foladizada Hossein Barani Ahmad Abedi Sarvestani Hamid Mostafaloo

Insurance services and financial compensation are regarded for the consequences of events that may happen or not.Farmers and stakeholders can be benefited from the agricultural and natural resources insurance so that they can attain much more stability in resources mana أکثر

Insurance services and financial compensation are regarded for the consequences of events that may happen or not.Farmers and stakeholders can be benefited from the agricultural and natural resources insurance so that they can attain much more stability in resources management, especially through mitigating the effects of potential and imminent risks. The current research was aimed to determine the effective factors in the acceptance of livestock and rangeland insurance by stakeholders in Agh Ghala, Golestan Province, Iran in 2015. Data were collected based on the survey-descriptive research method. Statistical population was all the rangers having a range management plan. Among 93 subjects, sample size was determined as 76 people based on Cochran formula. The effective socio-economic variables among stakeholders were determined using logistic regression. Results of logistic regression suggest that such variables as livestock insurance against previous 20-year risk factors, risk taking and insurance expert knowledge had positively significant effects and family size had negatively significant effects on the acceptance of livestock and rangeland insurance (P≤0.05). Variable of "insurance expert knowledge" had the highest impact on adopting livestock and rangeland insurance among the factors entered into logistic regression model (P≤0.05). It was concluded that holding the extension workshop on risk transfer and dealing with different aspects of insurance provided by an educator who is fluent in native language will be effective. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4296 - Required Growing Degree-Days (GDDs) for each Phenological Stage of Fritillaria imperialis
Elahe Zafarian Ataollah Ebrahimi Ali Abbasi Esmaeel Asadi

Studying plant phenology is very important to regulate the rangeland utilization. Plant phenology can be determined by Growing Degree Days (GDDs). Since temperature varies yearly, the phenological stages may consequently differ yearly. Determining the base temperature i أکثر

Studying plant phenology is very important to regulate the rangeland utilization. Plant phenology can be determined by Growing Degree Days (GDDs). Since temperature varies yearly, the phenological stages may consequently differ yearly. Determining the base temperature is one of the key steps in the calculation of GDDs. The aim of this study was to calculate the required GDDs for each phenological stage to predict phenological stage of Fritillaria imperialis based on GDDs in the consequent years. To do so, Fritillaria bulbs were placed at constant temperatures of 0, 1, 2, 3 and 4°C. The length of sprouts as a growth index was measured as a function of temperature. Plant chronology was recorded in three day intervals from March 1st, 2016 in the field and the date of each phenological stage was recorded in the form of an index developed by combining Fick and Haun indices. Then, 20 plant individuals were selected in Dasht-e-Laleh of Kouhrang County, Iran and their growth stages were recorded. Meanwhile, the required amount of accumulated GDDs (AGDDs) to reach each phenological stage was also calculated. Results showed that Fritillaria imperialis began the sprouting (phase E) after receiving 130.75 GDDs on March 23rd, 2016. The emergence of leaves began on 27th March with 166.30 GDDs and finished on 9th April. Finally, this plant on 9th May received 560 AGDDs and went to senescence. Based on the phenological data, when the plant received 240 AGDDs, flowering stage started. The most appropriate time for tourist entrance is in the R2 stage (flower opening) when the plant receives 298.8 AGDDs and the best exit time is when the plant receives 359.2 AGDDs. So, the relationship between phenological stages of the plant and GDDs will be useful in visiting the site in terms of ecotourism and determining proper visit times. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4297 - Forage Loss Valuation under Traditional Pastoralism in Arid to Semiarid Rangelands of Iran
Azam Khosravi Mashizi Mohsen Sharafatmandrad

10.30495/rs.2023.689643

Economic valuation of rangelands is one of the best methods for conservation goals. A study was conducted to assess the economic value of forage loss under the two main forms of traditional pastoralism i.e. sedentary pastoralism and nomadism in historic grazing semiarid أکثر

Economic valuation of rangelands is one of the best methods for conservation goals. A study was conducted to assess the economic value of forage loss under the two main forms of traditional pastoralism i.e. sedentary pastoralism and nomadism in historic grazing semiarid rangelands in Khabr National Park, Kerman province, Iran in 2019. Forage production was measured by clip-and-weigh method and forage quality was assessed using Crude Protein (CP) and Acid Detergent Fibre (ADF) indices. The replacement cost method was used for forage valuation and Total Digestible Nutrients (TDN) was used as the principal character of forage value. Forage production was decreased by 65% and 78% under nomadism and sedentary pastoralism respectively as compared to exclosure. Assessing species distribution along grazing gradient, using Detrended Correspondence Analysis (DCA), showed that forage quality decreased as grazing intensity increased due to plant composition change. Lathyrus annuus and annual grasses were the highest and lowest value forage, respectively. The forage values for exclosure area, near exclosure area and near village and pastoral tent were 75 $, 20-25 $ and 6-10 $.ha-1.year-1, respectively, indicating 65 to 92% reduction in the forage value in traditional pastoralism forms than to exclosure area. Therefore, there was priority to perform appropriate grazing systems such as rest rotational grazing to improve the condition of historic grazing lands and pastoral’s income. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4298 - Causes and Effects of Rangeland Degradation in the Lowland Districts of the Bale Eco-Region, Ethiopia
Aliyi Jarso

This study was carried out in Bale Eco-Region (BER) which is located in Southeastern Ethiopia with the objective of addressing the cause and effect of ecological damage, particularly rangeland degradation. Both purposive and stratified random sampling approaches were us أکثر

This study was carried out in Bale Eco-Region (BER) which is located in Southeastern Ethiopia with the objective of addressing the cause and effect of ecological damage, particularly rangeland degradation. Both purposive and stratified random sampling approaches were used to select HouseHolds (HH). Individual interview, key informants and Focus Group Discussion (FGD) were the main sources of data for this study. The livelihood activity in BER lowland area was pastoralism before 1965 and it was based on highly productive, vast and free Rangeland with unlimited movement of the pastoralists. In the low land of BER, migration has a destination, pattern and objective to meet. These destinations are sources of mineral, a breeding site, feed and water. Migration is used as strong seasonal disease, water and feed shortage escaping mechanism. However, this is currently changed to Agro-pastoral or some of them to crop production do different disturbances. The change was mainly aggravated by expansion of agricultural investment, high population growth, illegal settlement and cultivation and banning of migration to Forest. Utilization of grazing land is communal and rangeland around homestead and watering points are overgrazed and resulted in bare land and encroached by unpalatable and thorny species. The vegetation cleaning and cultivation of drought prone area under rain-fed regimes have accelerated bare land expansion and unpalatable vegetation encroachment. The overall rangeland condition has deteriorated and the livelihoods were jeopardized. The people get in trouble, then moving from degraded area to protected and moist source forest land in Bale Mountain National Park and now causing serious deforestation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4299 - Estimating Recreation Value and Factors Affecting Willingness-to-Pay of Visitors to Badab-e Surt GeoPark, Summer Rangelands of North of Iran
Farzane Esfandiari Mehni Shafagh Rastgar Zeinab Jafarian

10.30495/rs.2022.685603

Rangelands supply many benefits to society as forage and non-forage goods and services. While some of these can be valued in monetary terms, but it is not possible for some products and services such as recreational use of rangelands. So, the present study was conducted أکثر

Rangelands supply many benefits to society as forage and non-forage goods and services. While some of these can be valued in monetary terms, but it is not possible for some products and services such as recreational use of rangelands. So, the present study was conducted for the purpose of the recreational value of Mazandaran Badab-e Surt GeoPark summer rangelands using the Contingent Valuation Method (CVM) based on the maximum likelihood logit regression model. Data were collected from 311 sample visitors randomly by face-to-face interview and Double-Bounded Dichotomous Choice (DB-DC) questionnaire in 2016- 2017. The results showed that majority of the visitors (96.34%) were Willingness-To-Pay (WTP) for ecotourism in the region. The average WTP for an entrance fee was found to be about $0.4 per visitor, and $2.17 for each family. The total annual recreation value of the region estimated at $39.84 per hectare. Logit regression model indicated that the involved variables, bid, income, number of family members, education, and regional quality were significant. However, based on research findings, the economic value of the recreational function of Badab-e Surt is very low, but other benefits such as environmental culture, job creation for the local community, alternative livelihoods and increased economic prosperity in the region will also be available using a nature tour in addition to the calculated amounts. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4300 - The effect of facilitators on enhancement of seed germination, seedling growth and establishment in some plant species
parvin rokhforoz Ardavan Ghorbani Mehdi Moameri zeynab hazbavi Masoomeh Abbasi khalaki sudabeh gharemahmoodli

- - - - Abstract. Improper Seed Germination (SG) of plants is an undesirable factor in agriculture, pasture and rangeland restoration operations. Therefore, researchers are trying to examine different techniques to facilitate germination and improve seedling establishme أکثر

- - - - Abstract. Improper Seed Germination (SG) of plants is an undesirable factor in agriculture, pasture and rangeland restoration operations. Therefore, researchers are trying to examine different techniques to facilitate germination and improve seedling establishment. Facilitators play an important role in managing and improving growth processes, through accelerating SG. Towards this, the key aim of this study is to review different types of facilitators and their effects on the germination, growth, and establishment of plants. Results showed that: firstly, the most used method by various facilitators was seed pretreatment. Secondly, most of the germination tests for nanoparticles have been done in laboratory environments. It is necessary to examine these facilitators in the field and natural environments to determine their real efficiency and effectiveness. Thirdly, it seems that the use of effective microorganisms is much more cost-effective than nanoparticles due to the ease of use in large areas, cheaper price and higher efficiency. The general positive effects of facilitators include improving environmental stress resistance, plant growth, surface coverage, root depth, root length, the fresh and dry weight of root, SG, crop quality, and yield. Their adverse effects also differ depending on the various characteristics of both facilitators and plants. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4301 - نقد لیبرالیسم فرهنگی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره )
محمد انسان دوست صمد قائم پناه اسدالله اطهری حسن شمسینی غیاثوند

با بررسی و تبیین رویکرد دو مکتب لیبرالیسم و اسلام از نگاه رهبر انقلاب و امام خمینی (ره ) می توان بیان نمود که این دو مکتب در مسائلی از جمله آزادی ، نداشتن مسئولیت در قبال دولت ، آزادی در بیان و اندیشه ، عدم مسئولیت فرد در قبال جامعه و غیره تفاوت ماهوی زیادی دارند . لیکن أکثر

با بررسی و تبیین رویکرد دو مکتب لیبرالیسم و اسلام از نگاه رهبر انقلاب و امام خمینی (ره ) می توان بیان نمود که این دو مکتب در مسائلی از جمله آزادی ، نداشتن مسئولیت در قبال دولت ، آزادی در بیان و اندیشه ، عدم مسئولیت فرد در قبال جامعه و غیره تفاوت ماهوی زیادی دارند . لیکن نویسنده در مقاله حاضر از روش توصیفی – تحلیلی استفاده نموده و سعی کرده ابتدا لیبرالیسم و اقسام ان را مورد بررسی قرار دهدوسپس با مقایسه دو مکتب اسلام و لیبرالیسم و چالش بین انها را مورد واکاوی قرارده و در پایان برای روشن شدن موضوع پژوهش به نقد لیبرالیسم فرهنگی از منظر مقام معظم رهبری وامام خمینی (ره ) پرداخته است . در واقع هدف پژوهش حاضر جلوگیری از گسترش اصول و عقاید مکتب لیبرالیسم به وبه ویژه لیبرلیسم فرهنگی در بطن جامعه و در بین مسئولان مربوطه بوده است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4302 - گفتمان مردم‌سالاری اسلامی در اندیشه سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای
اکبر اشرفی

هدف این مقاله مطالعه گفتمان مردم‌سالاری اسلامی در اندیشه سیاسی آیت ‌الله خامنه‌ای است. در اندیشه سیاسی آیت ‌الله خامنه‌ای مردم‌سالاری اسلامی دارای چند رکن خاص خود است. توحید، کرامت انسانی، هدف‌داری جهان، منشاء قانون، و نبرد حق و باطل از جمله بنیان‌های این نظریه است و ار أکثر

هدف این مقاله مطالعه گفتمان مردم‌سالاری اسلامی در اندیشه سیاسی آیت ‌الله خامنه‌ای است. در اندیشه سیاسی آیت ‌الله خامنه‌ای مردم‌سالاری اسلامی دارای چند رکن خاص خود است. توحید، کرامت انسانی، هدف‌داری جهان، منشاء قانون، و نبرد حق و باطل از جمله بنیان‌های این نظریه است و ارکان مذکور، اعتقاد مشترک بین تمام مسلمانان در جهان اسلام می‌باشد.مردم، جایگاه تعیین‌کننده‌ای در اندیشه سیاسی آیت&lrm; الله خامنه‌ای دارند که ایشان از آن با عنوان مردم‌سالاری اسلامی یاد می‌کند. بر اساس این نظریه، نقش‌آفرینی مردم در نظام مردم‌سالاری اسلامی، مستخرج از اسلام است و نظام مذکور فقط مبتنی بر یک قرارداد عرفی نیست، بلکه هم‌چنین یک وظیفه ی دینی است که در آن مردم حاکم اسلامی را انتخاب کرده و سرنوشت اداره کشور را به وسیله منتخبان خود در اختیار می‌گیرند. پایه و اساسِ حق مردم در این انتخاب، خود اسلام است. در عین حال از نظر رهبر انقلاب اسلامی، نظام مردم‌سالاری اسلامی یک تفاوت اساسی با نظام لیبرال دموکراسی دارد و آن اختلاف این است که مردم‌سالاری اسلامی مبتنی بر قانون اساسی‌ اسلام است و در آن هم شرایط منتخب و هم قوانین حاکم بر کشور مستخرج از اسلام است و در عین حال، انتخاب اصل نظام ولایت و حاکم آن با رای و خواست ملت است.روش تحقیق در این مقاله توصیفی – تحلیلی است که با بررسی نظرات آیت‌الله خامنه‌ای، به تحلیل و استخراج بنیان‌های اندیشه سیاسی ایشان می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4303 - زمینه های تغییر جایگاه ایالات متحده در خاورمیانه پساجنگ سرد: از منظر جامعه‌شناسی تاریخی
مهدی زیبائی شهلا نجفی

پس از فروپاشی شوروی و موفقیت ائتلاف بین‌المللی تحت هدایت ایالات متحده در بیرون راندن عراق از کویت در اوائل دهه 90 میلادی زمینه‌های شکل‌گیری نظام تک قطبی به رهبری امریکا در عرصه بین‌الملل فراهم گردید. در این ارتباط، رئیس جمهور وقت ایالات متحده جورج بوش طی یک سخنرانی از ع أکثر

پس از فروپاشی شوروی و موفقیت ائتلاف بین‌المللی تحت هدایت ایالات متحده در بیرون راندن عراق از کویت در اوائل دهه 90 میلادی زمینه‌های شکل‌گیری نظام تک قطبی به رهبری امریکا در عرصه بین‌الملل فراهم گردید. در این ارتباط، رئیس جمهور وقت ایالات متحده جورج بوش طی یک سخنرانی از عبارت "نظم نوین جهانی" استفاده نمود که دلالت بر آغاز فصل جدید مناسبات سیاسی بر پایه قدرت فائقه امریکا در عرصه بین‌الملل از جمله خاورمیانه داشت. با این حال، ظهور چین به عنوان قدرت نوظهور و عدم تحقق سیاست‌های منطقه‌ای این کشور در خاورمیانه طی نزدیک به دو دهه اخیر گویای ناکافی بودن قدرت ایالات متحده در برپایی نظم مورد نظر است. حال سوال این است که چه عواملی زمینه‌ساز افول جایگاه ایالات متحده در خاورمیانه طی سه دهه اخیر بوده‌اند؟ واکاوی حقایق تاریخی گویای آن است که مجموعه‌ای از نتایج گسترش اقتصاد نئولیبرالی در سطح جهان (تعمیق فقر در منطقه)، تحولات محیط بین‌الملل (نتایج غیرمنتظره روند جهانی‌سازی) اهداف نادرست (حمایت جانبدارانه از اسرائیل)، محاسبات اشتباه (حمله به عراق) و ... که پیشینه آنها بعضاً به پیش از اتمام جنگ سرد باز می‌گردد موجب تضعیف موقعیت امریکا در عرصه بین‌الملل به طور عام و در خاورمیانه به طور خاص گردیده است. نوشتار حاضر قصد دارد در پرتو نظریه جامعه‌شناسی تاریخی روابط بین‌الملل تغییر جایگاه منطقه‌ای ایالات متحده را در خاورمیانه چند دهه اخیر مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4304 - مقایسه‌ی گفتمان جبهه مقاومت اسلامی و گفتمان نظام سلطه در غرب آسیا
یونس خداپرست

هدف اصلی در این نوشتار، مقایسه‌ی گفتمان جبهه مقاومت اسلامی و گفتمان نظام سلطه در غرب آسیا است. در تجزیه و تحلیل موضوع از روش مقایسه‌ای با ابزار نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موفه استفاده می‌کنیم. در پاسخ این فرضیه طرح می‌شود که دو الگوی مورد بحث، به لحاظ تصوری، تلقی و تعری أکثر

هدف اصلی در این نوشتار، مقایسه‌ی گفتمان جبهه مقاومت اسلامی و گفتمان نظام سلطه در غرب آسیا است. در تجزیه و تحلیل موضوع از روش مقایسه‌ای با ابزار نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موفه استفاده می‌کنیم. در پاسخ این فرضیه طرح می‌شود که دو الگوی مورد بحث، به لحاظ تصوری، تلقی و تعریف متفاوتی از دستگاه محاسباتی داشته و به لحاظ تصدیقی در حوزه‌های رهبری، راهبرد، ائتلاف، دستگاه محاسباتی، وحدت، روش و اهداف تفاوت‌های اساسی دارند. با توجه به فرضیه پژوهش، نتایج تحقیق حاکی از این است که از لحاظ تصوری و تصدیقی دستگاه محاسباتی در این دو الگو، جز در پاره‌ای از موارد شکلی، متفاوت و متباین است. بنابراین راهبرد مقاومت فعال و دفاع مشروع راهکار جبهه مقاومت در برابر راهکار نظام سلطه یعنی؛ راهبرد مداخله‌گرایی، تجاوز و هزار زخم، تغییر نظام محاسبه و اختلال در دستگاه محاسباتی ایران و مقاومت‌اسلامی است. بطور اساسی افول مرحله‌ای استکبار امریکا در غرب آسیا با تقویت جبهه مقاومت و مداخلات ژئوپلیتیکی پرهزینه و کاهش موفقیت‌های تاکیتکی امریکا بخاطر ایجاد بحرانهای منطقه‌ای، افزایش مداخله‌گرایی، گسترش یک‌جانبه‌گرایی و جنگ‌های بی‌پایان در محیط منطقه‌ای غرب آسیااجتناب‌ناپذیر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4305 - اغوای ضدانقلابی گری دینی به کودکان (مورد مطالعه: انیمیشن روح «Soul»)
مرتضی عزیزی شهره پیرانی

با رشد فناوری، کیفیت ساخت انیمیشن‌ها به موازات روایت‌های آن‌ها پیچیده‌تر شده است؛ به قدری که شمولیت مخاطبان از کودکان به بزرگسالان گسترش یافته و کشورهای صاحب فناوری به همین جهت تأثیرگذاری محتوایی بیش از گذشته، بدین وسیله برای انتقال پیام به نسل‌های مختلف در سراسر جهان ا أکثر

با رشد فناوری، کیفیت ساخت انیمیشن‌ها به موازات روایت‌های آن‌ها پیچیده‌تر شده است؛ به قدری که شمولیت مخاطبان از کودکان به بزرگسالان گسترش یافته و کشورهای صاحب فناوری به همین جهت تأثیرگذاری محتوایی بیش از گذشته، بدین وسیله برای انتقال پیام به نسل‌های مختلف در سراسر جهان استفاده می‌کنند. طبعاً شناسایی مضامین اصلی و فرعی این انیمیشن‌ها، آسیب و خطری را خاطرنشان خواهد کرد که بایستی در برنامه‌ریزی و توسعه این صنعت متناسب با آرمان‌ها و نیازهای انقلاب اسلامی ایران تدقیق یافته و مورد اهتمام جدی قرار گیرد. مقاله حاضر با هدف بررسی انیمیشن روح با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون قصد دارد که لایه پنهان آن را که در تقابل با مبانی دینی و انقلابی می‌باشد، هویدا سازد. یافته‌ها حاکی است که نظام بین‌الملل با هر عاملی که معیارهای اساسی آن‌ها را دچار تحول کند و باعث عدم تعادل در سیستم بین‌الملل شود، به عنوان عنصری مخل تلقی و با آن به مقابله برخواهند خاست. این محور در این انیمیشن قابل بررسی بوده که جهان‌بینی و گرایش‌های کودکان را به دلیل تلقین پذیری بالا با رویکردی نرم و تدریجی به سوی مکاتب الحادی غرب سوق دهد تا زمینه گرایش و انتخاب آنها را در بزرگسالی، نهادینه ‌کند. اغوای ضدانقلابی‌گری دینی در این انیمیشن، با اهداف غرض‌ورزانه غربی با هدف تحول روند تربیت دینی فرزندان قابل ردیابی و شناسایی است درصورتی که در لایه آشکار و وجهه معتبر یک پیام فارغ از سمت وسوی اعتقادی و سیاسی، توانسته مقبولیتی عام یافته و تحسین عموم را برانگیزاند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4306 - مدل ساختاری-تفسیری انگیزش خدمات عمومی در بخش آموزش عالی
محمد رضا لطف اله همدانی احمد ودادی کاوه تیمورنژاد

هدف این پژوهش ارائه مدل ساختاری-تفسیری انگیزش خدمات عمومی در بخش آموزش عالی می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف توسعه ای بوده و در دو فاز انجام گردید. نخست با استفاده از روش کیفی فراترکیب و با غربالگری، مطالعه، کُدگذاری علمی و نظام مند 86 مقاله معتبر پیشین، ابعاد، مولفه ها و أکثر

هدف این پژوهش ارائه مدل ساختاری-تفسیری انگیزش خدمات عمومی در بخش آموزش عالی می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف توسعه ای بوده و در دو فاز انجام گردید. نخست با استفاده از روش کیفی فراترکیب و با غربالگری، مطالعه، کُدگذاری علمی و نظام مند 86 مقاله معتبر پیشین، ابعاد، مولفه ها و شاخصهای مدل انگیزش خدمات عمومی شناسایی و با روش دلفی اعتباریابی گردید. روایی و پایایی از طریق ابزار ارزیابی گلین، روایی صوری و محتوا و توافق بین دو کدگذار و ضریب کاپا تایید شد. در فاز دوم پژوهش، از مدل ساختاری-تفسیری و نظرخواهی از 12 نفر از خبرگان دانشگاهی، سطح بندی و ترسیم روابط تعاملی مولفه ها انجام گردید. یافته ها نشان میدهد مولفه های سطح اول مدل شامل (عناصر تاثیرپذیر) ویژگی های رفتاری و محرکهای اجتماعی و در سطح دوم (عناصر ساختار داخلی) تمایلات درون سازمانی و ارزشهای مادی و در سطح سوم (عناصر تاثیرگذار) تمایلات بیرون سازمانی و ارزشهای معنوی می باشند. این پژوهش با سطح بندی و تعیین اولویت مولفه های موثر در انگیزش خدمات عمومی در بخش آموزش عالی میتواند کمک بسیار مفیدی برای معرفی زیرساختهای لازم جهت استقرار انگیزش خدمات عمومی در اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی و عمومی فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4307 - ارائه مدل کارکردهای پیدا و پنهان بازاریابی با تمرکز بر مادی گرایی با استفاده از نظریه زمینه ای
سید فرهنگ آبرومندی بهرام خیری احمد ودادی

هدف این تحقیق ارائه مدلی جامع در ارتباط با کارکردهای مثبت و منفی بازاریابی در زیست‌ جهان مدرن است. کارکردهای مثبتی که بازاریابی تا کنون بر آن ها متمرکز بوده و کارکردهای منفی ای که با توجه به مشکلاتی که در جوامع مصرفی در سطوح فردی و اجتماعی پدید آمده است بایستی بدان ها ن أکثر

هدف این تحقیق ارائه مدلی جامع در ارتباط با کارکردهای مثبت و منفی بازاریابی در زیست‌ جهان مدرن است. کارکردهای مثبتی که بازاریابی تا کنون بر آن ها متمرکز بوده و کارکردهای منفی ای که با توجه به مشکلاتی که در جوامع مصرفی در سطوح فردی و اجتماعی پدید آمده است بایستی بدان ها نگاهی جدی شود. روش تحقیق حاضر متمرکز بر استفاده از روش نظریه زمینه ای با هدف رسیدن به یک مدل جامع در ارتباط با روی سیاه بازاریابی بوده و سپس با استفاده از ابزار پرسشنامه که در میان 430 نفر از مشتریان فروشگاه های زنجیره ای توزیع گردیده است کوشیده است به آزمون مدل پرداخته است. رویکرد این تحقیق مبنی بر اکتشاف زمینه هایی نظری بوده است که در پرتو آن مصرف کننده، تولید کننده و بازاریاب در خلال فعالیت های روزمره و زندگی تحت پارادایم مدرن و مصرفی به آگاهی عمیق تری نسبت به وجوه گوناگون رفتارهای خود دست یابند. نتایج تحقیق حاضر در بخش کیفی که از دل مصاحبه های عمقی به دست آمده است ما را به این نتیجه رسانده است که مادی گرایی و ازخودبیگانگی انسانِ مصرف کننده تبدیل به یکی از محوری ترین مفاهیم زندگی انسان مدرن بدل گشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4308 - آوای کارکنان و پیامدهای سازمانی: تبیین چهار راهبرد آوای کارکنان بر اساس تغییرات دو متغیر تعدیل کننده فرهنگ عام گرا/خاص گرا و تبادل رهبر-عضو
غلامعلی طبرسا علی رضاییان پریسا فلکی

با وجود انجام پژوهش هایی پیرامون تاثیر آوای کارکنان بر پیامدهای سازمانی نظیر رضایت شغلی، تعهد سازمانی، تحلیل رفتگی و ترک خدمت، مطالعات اندکی به بررسی تاثیر متغیرهای دیگر در رابطه میان این متغیرها پرداخته اند. بنابراین با توجه به تاثیر بالای آوای کارکنان در پیامدهای سازم أکثر

با وجود انجام پژوهش هایی پیرامون تاثیر آوای کارکنان بر پیامدهای سازمانی نظیر رضایت شغلی، تعهد سازمانی، تحلیل رفتگی و ترک خدمت، مطالعات اندکی به بررسی تاثیر متغیرهای دیگر در رابطه میان این متغیرها پرداخته اند. بنابراین با توجه به تاثیر بالای آوای کارکنان در پیامدهای سازمانی، شناخت چنین متغیرهایی اهمیت بسیار دارد. از اینرو پژوهش حاضر به بررسی نقش تعدیل کننده فرهنگ سازمانی (عام گرا/خاص گرا) و تبادل رهبر- عضو در رابطه میان آوای کارکنان و پیامدهای سازمانی پرداخته است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و غیر مدیران سازمان مرکزی بانک صادرات بوده که تعداد آنان 2063 نفر می باشد. حجم نمونه در سطح خطای 05/0، 330 نفر برآورد و اعضاء نمونه آماری به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ای محقق ساخته جمع آوری شد. فرضیه ها با روش مدلسازی معادلات ساختاری و با کمک نرم افزار اسمارت پی ال اس آزمون گردیدند. یافته های پژوهش نشان می دهد، که فرهنگ عام گرا و تبادل رهبر-عضو تاثیر مثبت صدای کارکنان بر تعهد سازمانی و رضایت شغلی و تاثیر منفی آن بر ترک خدمت و تحلیل رفتگی را افزایش می دهد. براساس یافته ها میتوان نتیجه گرفت استقرار فرهنگ سازمانی عام گرا و نیز بهبود روابط بین رهبران و کارکنان، اثرات مثبت آوای کارکنان بر پیامدهای سازمانی را تقویت می نماید.همچنین چهار راهبرد سازمانی صدای کارکنان بر اساس تغییرات دو متغیر فرهنگ عام گرا و تبادل رهبر-عضو به صورت ماتریس سه گانه تعریف و ترسیم شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4309 - شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر گردشگری هوشمند در کشور ایران(مورد مطالعه: شهر اصفهان)
زهرا دشت لعلی منصوره علیقلی سید کامران نوربخش

امروزه توسعه سریع فناوری، هوشمندی را به همه سازمان‌ها و جوامع معرفی کرده است. مفهوم گردشگری هوشمند تلفیقی از فناوری اطلاعات و ارتباطات با صنعت گردشگری برای پاسخگویی به نیازها و خواسته‌های فردی گردشگران قبل، حین و بعد از سفر است که می‌تواند سطح رقابت‌پذیری مقصد(ها) را اف أکثر

امروزه توسعه سریع فناوری، هوشمندی را به همه سازمان‌ها و جوامع معرفی کرده است. مفهوم گردشگری هوشمند تلفیقی از فناوری اطلاعات و ارتباطات با صنعت گردشگری برای پاسخگویی به نیازها و خواسته‌های فردی گردشگران قبل، حین و بعد از سفر است که می‌تواند سطح رقابت‌پذیری مقصد(ها) را افزایش دهد. هدف اصلی این مقاله، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر گردشگری هوشمند در کشور ایران است. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی، از نظر هدف کاربردی، روش نمونه-گیری در دسترس و از پرسشنامه آنلاین محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری ورودی گردشگران داخلی و خارجی به شهر اصفهان و حجم نمونه آماری 384 نفر در نظر گرفته شده است. داده‌های جمع‌آوری شده به کمک نرم‌افزار Spss22 و Smart Pls2.0 تجزیه و تحلیل شده اند. یافته-های پژوهش حاکی از آن است که شرایط علّی بر پدیده محوری گردشگری هوشمند، پدیده محوری گردشگری هوشمند بر بعد تعامل، بعد تعامل بر پیامدها، عوامل مداخله‌گر و عوامل زمینه ای بر بعد تعامل تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نتایج رتبه بندی نشان می‌دهد با احتمال 95 درصد در اولویت زیر بعدهای موثر بر گردشگری هوشمند تفاوت معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4310 - طراحی مدل تعالی سازمانی (EFQM)در ورزش ایران (مطالعه موردی فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران)
سیدمحمد توسلی محمدرضا اسمعیلی حمید فروغی پور

هدف از تحقیق حاضر ارائه مدل تعالی سازمانی در فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران می باشد. تحقیق حاضر از جهت پارادایم از نوع تحقیقات پراگماتیسم، از منظر رویکرد تحقیق آمیخته، از لحاظ استراتژی در بخش اول تحلیل محتوای پنهان و در بخش کمی توصیفی- پیمایشی می باشد. نمونه تحقیق أکثر

هدف از تحقیق حاضر ارائه مدل تعالی سازمانی در فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران می باشد. تحقیق حاضر از جهت پارادایم از نوع تحقیقات پراگماتیسم، از منظر رویکرد تحقیق آمیخته، از لحاظ استراتژی در بخش اول تحلیل محتوای پنهان و در بخش کمی توصیفی- پیمایشی می باشد. نمونه تحقیق در بخش اول 15 نفر از خبرگان حوزه تعالی سازمانی و مدیریت ورزشی و در بخش دوم کارکنان، مربیان و داروران فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران بودند. محقق پس از تحلیل محتوای مبانی و مدل های تعالی سازمانی در قالب پرسشنامه بسته و باز به صورت روش دلفی فازی شاخص ها و ابعاد تعالی سازمانی را در اختیار خبرگان قرار داد و در دو مرحله و پس از تایید روایی ظاهری و محتوای CVR و CVI شاخص های اندازه گیری را در اختیار به به بوته آزمایش در اختیار نمونه بخش کمی قرار داد در بخش اول پس از کد گذاری باز و محوری و تبیین مقولات مبادرت به ارائه مدل کیفی در قالب عوامل موثر و زمینه ای، پیامد ها، راهبردها و البته با در نظر گرفتن اصول تعالی سازمانی نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4311 - چابکی در قابلیتهای بازاریابی ،طراحی و اولویت بندی معیارها-موردمطالعه گردشگری سلامت
انوش امیدی علیرضا پویا هادی بستام علی حسین زاده

سرعت تغییرات در دنیای امروز باعث شده کسب و کارها برای مقابله با چالش های محیطی به سمت چابک شدن و ارتقای قابلیتهای ضروری گام بردارند. چابکی یا همان توان سازگاری سریع و به موقع با بازارهای در حال تغییر بین المللی با هزینه کم و ارزش افزوده بالامی باشد که باید در قابلیتهای أکثر

سرعت تغییرات در دنیای امروز باعث شده کسب و کارها برای مقابله با چالش های محیطی به سمت چابک شدن و ارتقای قابلیتهای ضروری گام بردارند. چابکی یا همان توان سازگاری سریع و به موقع با بازارهای در حال تغییر بین المللی با هزینه کم و ارزش افزوده بالامی باشد که باید در قابلیتهای بازاریابی مد نظر قرار گیرد. از این رو در پژوهش حاضر پس از ارائه مدل با رویکرد کیفی از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با خبرگان صنعت گردشگری سلامت ، اساتید دانشگاه و شناسایی ابعاد چابکی قابلیتهای بازاریابی، در مرحله بعد با بهره گیری از روش بهترین-بدترین BWM(توسط خبرگان منتخب در صنعت گردشگری سلامت) که از جدیدترین و دقیق ترین روش های وزن دهی است به تعیین اهمیت و اولویت بندی مفاهیم بدست آمده پرداخته شده است. نتایج این تحقیق منجر به رتبه بندی 14 مفهوم اصلی بدست آمده شد که در قالب مدل پارادایمی ارائه و تعیین اولویت گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4312 - مدل محاسباتی ساختاری-تفسیری (ISM) برای شناسایی و طبقه‌بندی شاخص‌های مدیریت بازاریابی داخل سازمانی
محمدرضا درانی فرشید نمامیان

پژوهش حاضر به منظور پیاده‌سازی عملکرد و توانایی بازاریابی داخل بر پیامدهای سازمانی و شغلی در شرکت تولیدات صنایع توسعه دیجیتال (سهامی خاص)، با هدف شناسایی عوامل محیطی و موثر، نقاط قوت و ضعف داخلی سازمان می‌باشد. در این راستا از رویکردهای توصیفی-پیمایشی و مدل ساختاری-تفسی أکثر

پژوهش حاضر به منظور پیاده‌سازی عملکرد و توانایی بازاریابی داخل بر پیامدهای سازمانی و شغلی در شرکت تولیدات صنایع توسعه دیجیتال (سهامی خاص)، با هدف شناسایی عوامل محیطی و موثر، نقاط قوت و ضعف داخلی سازمان می‌باشد. در این راستا از رویکردهای توصیفی-پیمایشی و مدل ساختاری-تفسیری برای تعیین استراتژی مدیریت بازاریابی سازمانی بهره گرفته شده که به سبب آن عوامل پیرامونی درگیر در سازمان شامل عوامل انگیزشی مادی، عوامل انگیزشی غیرمادی، عوامل محیطی، ابزار و تجهیزات متناسب کاری، دانش و تخصص پرسنل و مدیران، پشتیبانی و بهینه‌سازی، چشم‌انداز و آینده‌نگری سازمانی شناسایی گردیده است. این عوامل به عنوان ورودی مدل ISM در قالب ماتریس‌های خود تعاملی ساختاری، دستیابی‌ها تهیه شده و در برآورد نمودار قدرت نفوذ-وابستگی بکار گرفته شده است. نتایج مدل‌سازی نشان می‌دهد که عامل انگیزشی مادی (بلاترین سطح و عامل کلیدی) مهمترین تاثیر را در اولویت‌بندی نسبت به سایر عوامل شناسایی شده را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4313 - ارائه مدل رفتار مصرف‌کننده با تأکید بر بازاریابی درونگرا و برونگرا (مورد مطالعه: مصرف‌کنندگان کالاهای زودمصرف در تهران)
مریم خواجوی بهرام خیری احمد ودادی

هدف از انجام تحقیق حاضر کشف جنبه‌های رفتار مصرف‌کننده با تاکید بر بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا ‌می‌باشد‌. در بخش کیفی تحقیق حاضر روش تحقیق مورد استفاده روش نظریه زمینه‌ای می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر در بخش کیفی را خبرگان دانشگاهی و در بخش کمی را ‌مصرف‌کنندگ أکثر

هدف از انجام تحقیق حاضر کشف جنبه‌های رفتار مصرف‌کننده با تاکید بر بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا ‌می‌باشد‌. در بخش کیفی تحقیق حاضر روش تحقیق مورد استفاده روش نظریه زمینه‌ای می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر در بخش کیفی را خبرگان دانشگاهی و در بخش کمی را ‌مصرف‌کنندگان کالاهای زود مصرف در تهران تشکیل داده‌اند و نمونه آماری بخش کمی‌ تحقیق حاضر 385 نفر در نظر گرفته شده است‌. در بخش کیفی تحقیق حاضر با استفاده از کدگذاری‌های باز، محوری و گزینشی تلاش گردید تا داده‌های به دست آمده در 10 مصاحبه انجام شده و به خلق مدل فرایندی تحقیق منتج شوند. در بخش کیفی نتایج تحقیق حاضر در قالب ارائه مدل‌های فرایندی و زمینه‌ای از رفتار مصرف‌کننده با تاکید بر بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا ارائه شده است که متشکل از مدلی ساختار یافته از متغیرهای گرایشات معناگرایانه، بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا، درگیری محتوایی و همگرایی اجتماعی تبلیغات می‌باشد‌. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4314 - ارائه الگوی بازاریابی گردشگری حلال در خاورمیانه (مطالعه موردی: جزیره کیش) با رویکرد کیفی
سیده فاطمه عبدالهی بهنمیری وحیدرضا میرابی علی نوروزی مبارکه

این پژوهش با هدف ارائه الگوی بازاریابی گردشگری حلال در خاورمیانه، سال 1398 در جزیره کیش انجام شده است؛ نمونه‌های این پژوهش 10‌نفر بودند؛ پس از مصاحبه و کدگذاری در مجموع 227 فراوانی از 10‌فایل مصاحبه به‌دست آمد. پس از مطالعه، کلیدواژه‌هایی بامعنی بسیار کوتاه به بخشی از م أکثر

این پژوهش با هدف ارائه الگوی بازاریابی گردشگری حلال در خاورمیانه، سال 1398 در جزیره کیش انجام شده است؛ نمونه‌های این پژوهش 10‌نفر بودند؛ پس از مصاحبه و کدگذاری در مجموع 227 فراوانی از 10‌فایل مصاحبه به‌دست آمد. پس از مطالعه، کلیدواژه‌هایی بامعنی بسیار کوتاه به بخشی از متن اختصاص دادیم. پس از دسته‌بندی زیرمؤلفه‌ها، مقوله قوت‌ها با 8 زیر‌مؤلفه که غذاهای متنوع و کیفیت و تنوع بالای محصول با بیشترین فراوانی و آب‌و‌هوای مناسب کم‌ترین فراوانی وجود داشت، ضعف‌ها با 8 زیر‌مؤلفه که عدم تبلیغ صحیح و کارآمد بیشترین فراوانی و زیاد بودن افراد غیربومی بدون تخصص و کم بودن افراد غیربومی متخصص ،گرمای هوا در فصل بهار و تابستان کم‌ترین فراوانی داشتند. فرصت‌ها با 8 زیر‌مؤلفه که دریایی و ساحلی با بیشترین فراوانی، به صرفه بودن قیمت اجناس با کم‌ترین فراوانی مشاهده شد ، تهدیدها با 7 زیر‌مؤلفه که گرانی و قیمت پروازها بیشترین فراوانی و مدیریت ضعیف و ناکارآمد و پیشی گرفتن رقبای خارجی کم‌ترین فراوانی مشاهده شد. در مجموع 254 فراوانی برای مقوله‌ها، به‌دست آمد، در پایان مدل درختی ارائه شد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4315 - طراحی مدل تبلیغات آنلاین با رویکرد بازاریابی مبتنی بر تصویر (مورد مطالعه: قطب‌های گردشگری ایران)
سمانه عطایی سینا نعمتی زاده وحیدرضا میرابی

هدف از این تحقیق طراحی و تبیین مدلی از تبلیغات آنلاین با رویکرد بازاریابی مبتنی بر تصویر می‌باشد. در این راستا ضمن مروری بر مفاهیم تبلیغات آنلاین، بازاریابی مبتنی بر تصویر (گیف مارکتینگ) و گردشگری، از طریق انجام پژوهش آمیخته و با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی و مدل أکثر

هدف از این تحقیق طراحی و تبیین مدلی از تبلیغات آنلاین با رویکرد بازاریابی مبتنی بر تصویر می‌باشد. در این راستا ضمن مروری بر مفاهیم تبلیغات آنلاین، بازاریابی مبتنی بر تصویر (گیف مارکتینگ) و گردشگری، از طریق انجام پژوهش آمیخته و با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی و مدل سازی معادلات ساختاری به طراحی و تبیین مدل تبلیغات آنلاین با رویکرد گیف مارکتینگ در قطب‌های گردشگری ایران پرداخته شده است. استراتژی تحقیق شامل بررسی کیفی نظریه داده بنیاد و تحلیل کمی زمینه‌یابی بوده و جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی شامل خبرگان حوزه تبلیغات با تمرکز بر صنعت گردشگری است و در بخش کمی کلیه گردشگران در قطب‌های گردشگری ایران میباشد. نتایج نشان داد که مؤلفه‌های (عوامل علی، زمینه‌ای و برون‌دادها) مدل تبلیغات آنلاین با رویکرد گیف مارکتینگ در قطب‌های گردشگری ایران به ترتیب اولویت تبیین و در راستای انجام مصاحبه و کد گذاری باز، در نهایت 62 شاخص استخراج شد. نتایج اعتبار سنجی مدل و شاخص برازش کلی مدل (GOF) که دارای مقدار 0.794 است، نشان داد که برازش کلی مدل مطلوب بوده و در نتیجه مدل کلی دارای اعتبار بوده و تأیید می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4316 - مقایسه انواع خودشیفتگی و عاطفه خودآگاه شرم و گناه در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه های تهران
الهه صفائیان مهرانگیز پیوسته گر

هدف از مطالعه حاضر مقایسه خودشیفتگی و انواع آن و عاطفه خودآگاه شرم و گناه در بین دختران و پسران دانشجوی شاغل به تحصیل در دانشگاه های تهران است. تعداد 180 دانشجو (90 دختر و 90 پسر) به صورت نمونه گیری در دسترس از میان دانشجویان شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاه ها أکثر

هدف از مطالعه حاضر مقایسه خودشیفتگی و انواع آن و عاطفه خودآگاه شرم و گناه در بین دختران و پسران دانشجوی شاغل به تحصیل در دانشگاه های تهران است. تعداد 180 دانشجو (90 دختر و 90 پسر) به صورت نمونه گیری در دسترس از میان دانشجویان شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاه های تهران انتخاب شدند، و پرسشنامه خودشیفتگی آسیب شناختی (PNI) و مقیاس عاطفه خودآگاه (TOSCA-3) را تکمیل کردند. داده ها به وسیله ضریب همبستگی پیرسون و روش آماری تی مستقل مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد بین میزان تجربه شرم در دختران و پسران تفاوتی وجود ندارد، اما میزان تجربه گناه در دختران به شکل معناداری بیشتر از میزان تجربه گناه در پسران است. علاوه بر آن نتایج در رابطه با متغیر خودشیفتگی و زیرمقیاس های آن نشان داد که، میزان تجربه خودشیفتگی آسیب شناختی و فنوتیپ خودشیفتگی آسیب پذیر بین دختران و پسران دانشجو تفاوت معنادار ندارد، اما میزان تجربه خودشیفتگی از نوع خود بزرگ بین به شکل معناداری در پسران دانشجو بیشتر از دختران است. نتایج پژوهش نشان می دهد که اگرچه میزان تجربه خودشیفتگی در دختران و پسران یکسان است، اما در پسران میزان ابراز ملاک های خودشیفتگی خود بزرگ بین بیشتر از دختران است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4317 - اثربخشی آموزش روانشناسی مثبت نگر بر حمایت ادراک شده وخود انتقادی در زنان سرپرست خانوار
فاطمه ترکاشوند فاطمه سادات زاهدی مهشید ایزدی

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش روانشناسی مثبت نگر بر حمایت اجتماعی ادراک شده و خود انتقادی در زنان سرپرست خانوار بود. مواد و روش: روش این پژوهش نیمه آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه زنان سرپرست خانوار منطقه 6 شهر مشهد می باشد که تعداد آن ها براب أکثر

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش روانشناسی مثبت نگر بر حمایت اجتماعی ادراک شده و خود انتقادی در زنان سرپرست خانوار بود. مواد و روش: روش این پژوهش نیمه آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه زنان سرپرست خانوار منطقه 6 شهر مشهد می باشد که تعداد آن ها برابر 250 نفر می باشند. نموﻧﻪ پژوهش حاضر شامل 30 زن سرپرست خانوار می باشد که به روش داوطلبانه و در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند. گروه آموزش تحت آموزش قرار گرفت و بعد از اتمام جلسات و 2 ماه بعد از آموزش هر دو گروه به پرسشنامه ها پاسخ دادند. برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه های حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988) و مقیاس سطوح خود انتقادی تامپسون و زوروف (2004) بهره گرفته شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد آموزش روانشناسی مثبت نگر بر حمایت اجتماعی ادراک شده و خود انتقادی زنان سرپرست خانوار مؤثر بود (05/0 >P). بحث: از یافته های این تحقیق می توان نتیجه گرفت که آموزش روان شناسی مثبت نگر می تواند موجب به کاهش خود انتقادی و افزایش حمایت اجتماعی ادراک شده در زنان شود، در نتیجه می تواند کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و بهزیستی ذهنی و روانی را در این افراد افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4318 - پیش بینی امید به درمان و روان رنجوری افراد وابسته به مواد مخدر تحت درمان بر اساس مثبت اندیشی
مونا قاضیان

مثبت اندیشی تمایل به اتخاذ امیدوارانه ترین دیدگاه و یک پیش آمادگی عاطفی و شناختی در فرد برای ارزیابی و پیش بینی وقایع زندگی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش بینی امید به درمان و روان رنجوری افراد وابسته به مواد مخدر تحت درمان بر اساس مثبت اندیشی است. تعداد 256 فرد وابست أکثر

مثبت اندیشی تمایل به اتخاذ امیدوارانه ترین دیدگاه و یک پیش آمادگی عاطفی و شناختی در فرد برای ارزیابی و پیش بینی وقایع زندگی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش بینی امید به درمان و روان رنجوری افراد وابسته به مواد مخدر تحت درمان بر اساس مثبت اندیشی است. تعداد 256 فرد وابسته به مواد مخدر تحت درمان در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان در پژوهش، پرسشنامه مثبت اندیشی، پرسشنامه امید بزرگسالان و پرسشنامه روان رنجوری کوندو را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد که مثبت اندیشی با امید رابطه مثبت معنادار و با روان رنجوری رابطه منفی معنادار دارد. همچنین امید و روان رنجوری از طریق مثبت اندیشی قابل پیش بینی هستند. بر اساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که در درمان افراد وابسته به مواد، تقویت مثبت اندیشی اهمیت زیادی در افزایش امید به درمان و رفع روان رنجوری دارد و می تواند به بهبود نتایج درمانی کمک کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4319 - طراحی و تدوین مدل آموزش خودشناسی بر اساس احساسات، مکانیسم های دفاعی و اضطراب
داود معنوی پور نسرین شادمان فر

پژوهش حاضر با هدف مدل یابی آموزش خودشناسی بر اساس احساسات، مکانیسم های دفاعی و اضطراب انجام شد. 345 دانشجو با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به مقیاس های احساسات محقق ساخته (1397)، مقیاس اضطراب غلامی (1395)، مقیاس مکانیسم دفاعی آرنولد و همکاران DSQ (1996) پاسخ دادند. د أکثر

پژوهش حاضر با هدف مدل یابی آموزش خودشناسی بر اساس احساسات، مکانیسم های دفاعی و اضطراب انجام شد. 345 دانشجو با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به مقیاس های احساسات محقق ساخته (1397)، مقیاس اضطراب غلامی (1395)، مقیاس مکانیسم دفاعی آرنولد و همکاران DSQ (1996) پاسخ دادند. داده های پژوهش با استفاده از روش معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که ضریب معناداری بین احساسات و خودشناسی 47/54 بدست آمد و این مقدار نشان می دهد که احساسات بر خودشناسی تأثیر مثبت، مستقیم و معناداری دارد و ضریب معناداری بین مکانیسم دفاعی و خودشناسی 33/112 و این مقدار نیز نشان می دهد که مکانیسم دفاعی بر خودشناسی تأثیر مثبت، مستقیم و معناداری دارد. همچنین ضریب معناداری بین اضطراب و خودشناسی 45/0 بدست آمد و این مقدار نشان می دهد که اضطراب بر خودشناسی تأثیر معناداری ندارد. یافته ها نشان دادند که شاخص های برازش مدل اصلاح شده درحد مطلوب و قابل قبول هستند. شاخص نسبت مجذور کای به درجه آزادی برابر (68/2) است و نشانگر برازش مدل است. شاخص ریشه دوم میانگین خطای تقریب (RMSEA) برابر (08/0) است که با توجه به پایین بودن این شاخص، به منزله مطلوبیت برازش مدل است. شاخص نیکویی برازش (GFI) برابر(97/0) و شاخص برازش هنجار یافته (NFI) برابر (99/0) و شاخص برازش تطبیقی (CFI) برابر (98/0) است، که همگی حاکی از مطلوبیت مدل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4320 - تأثیر هشت هفته تمرین هوازی منتخب بر کیفیت زندگی، افسردگی و ترکیب بدن زنان مبتلا به کم کاری تیروئید
مهسا صفایی ماندانا غلامی کیوان ملانوروزی

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر هشت هفته تمرین هوازی استپ بر کیفیت زندگی، افسردگی و ترکیب بدن زنان مبتلا به کم کاری تیروئید بود. بدین منظور 30 زن مبتلا به کم کاری تیروئید که دارای افسردگی خفیف بودند انتخاب شدند. آزمودنی های گروه تجربی به مدت هشت هفته در تمرینات هوازی (ایر أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر هشت هفته تمرین هوازی استپ بر کیفیت زندگی، افسردگی و ترکیب بدن زنان مبتلا به کم کاری تیروئید بود. بدین منظور 30 زن مبتلا به کم کاری تیروئید که دارای افسردگی خفیف بودند انتخاب شدند. آزمودنی های گروه تجربی به مدت هشت هفته در تمرینات هوازی (ایروبیک استپ)، سه جلسه در هفته شرکت کردند. توده بدن، مجموع چین های پوستی، درصد چربی، توده چربی، توده بدون چربی، نسبت دور کمر به باسن، شاخص توده بدن و همچنین کیفیت زندگی و افسردگی آزمودنی ها قبل و بعد از هشت هفته تمرین هوازی مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی مستقل استفاده شد. نتایج، افزایش کیفیت زندگی و کاهش افسردگی و بهبود ترکیب بدن را در گروه تمرین کرده در مقایسه با گروه کنترل نشان داد، اما تفاوت معنادار در نسبت دور کمر به لگن بین گروه ها مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4321 - بررسی اثر سبکهای شناختی بر توانایی حسابرسان در کشف تقلب
ناهید رضائی زهرا دیانتی دیلمی رضا غلامی جمکرانی فریدون رهنمای رودپشتی

DOI: 10.30495/FAAR.1403.1073213

تقلب (سوءاستفاده از دارایی ها، فساد مالی و تقلب در صورت های مالی) یک مشکل عمده در هر نوع صنعت و نهادی است. سوء استفاده از دارایی ها بیشترین فراوانی تقلب را در جوامع مختلف دارد. براساس نظریه اسناد، عملکرد افراد (کشف تقلب سوء استفاده از دارایی ها)، یا ناشی از تمایلات د أکثر

تقلب (سوءاستفاده از دارایی ها، فساد مالی و تقلب در صورت های مالی) یک مشکل عمده در هر نوع صنعت و نهادی است. سوء استفاده از دارایی ها بیشترین فراوانی تقلب را در جوامع مختلف دارد. براساس نظریه اسناد، عملکرد افراد (کشف تقلب سوء استفاده از دارایی ها)، یا ناشی از تمایلات درونی و ویژگی های فردی (سبک های شناختی) است؛ یا شرایط بیرونی، محیطی و الزامات شغلی (تردید حرفه ای) و یا هردو عامل. ازاین‌رو هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر سبک های شناختی حسابرسان (ویژگی های درونی) بر توانایی کشف سوءاستفاده از دارایی‌ها با تأکید بر نقش میانجی‌گری تردیدحرفه ای (عامل بیرونی) است. این تحقیق از نوع کاربردی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل حسابرسان شاغل عضو جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1400 می باشد؛ که تعداد 375 نفر که با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید. داده‌ها از طریق پرسشنامه جمع‌آوری ‌شده و با استفاده از مدل‌ سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) مورد تحلیل قرارگرفته است. نتایج نشان می‌دهند که سبک های شناختی انتزاعی-تصادفی، انتزاعی-متوالی، عینی-متوالی و عینی-تصادفی به ترتیب بیشترین تأثیر را بر توانایی کشف سوءاستفاده از دارایی ها دارند و تردید حرفه‌ای روابط آنها را میانجی گری می‌کند. تردید حرفه ای حسابرسان نیز توانایی کشف سوءاستفاده از دارایی ها را افزایش می دهد. یافته ها حاکی از آن است که حسابرسان انتزاعی با تکیه بر قدرت شهود و استدلال خود نسبت به حسابرسان عینی که ارزیابی ها را بر اساس آنچه می بینند، انجام می دهند، موفق تر هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4322 - تأثیر محافظه‌کاری شرطی و غیرشرطی بر سطح سرمایه‌گذاری آتی و ارزش سهام
مهدی حقیقت شهرستانی محسن دستگیر افسانه سروش یار

10.30495/faar.2022.691684

چکیدهسرمایه‌گذاری به عنوان یکی از راه‌های مهم توسعه شرکت‌ها و جلوگیری از رکود و عقب‌ماندگی آنهاست، زمانی که سطح سرمایه‌گذاری‌های شرکت متناسب باسیاست‌های مالی و عملیاتی باشد، می‌تواند برای شرکت ارزش‌آفرینی کند و ارزش سهام یک شرکت را افزایش دهد. یکی از عوامل مؤثر بر این د أکثر

چکیدهسرمایه‌گذاری به عنوان یکی از راه‌های مهم توسعه شرکت‌ها و جلوگیری از رکود و عقب‌ماندگی آنهاست، زمانی که سطح سرمایه‌گذاری‌های شرکت متناسب باسیاست‌های مالی و عملیاتی باشد، می‌تواند برای شرکت ارزش‌آفرینی کند و ارزش سهام یک شرکت را افزایش دهد. یکی از عوامل مؤثر بر این دو پارامتر، یعنی سطح سرمایه‌گذاری و ارزش سهامداران، معیار محافظه‌کاری است؛ بنابراین هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر محافظه‌کاری شرطی و غیرشرطی بر سطح سرمایه‌گذاری آتی و ارزش سهام است. در این راستا از اطلاعات مالی 129 شرکت برای دوره مالی 1387 تا 1395 به صورت داده‌های ترکیبی استفاده گردید. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که واحدهای تجاری که سطح بالایی از محافظه‌کاری شرطی را اعمال می‌کنند سطح پایین‌تری از سرمایه‌گذاری را انجام می‌دهند. همچنین واحدهای تجاری که سطح بالایی از محافظه‌کاری غیرشرطی را اعمال می‌کنند، سطح بالاتری از سرمایه‌گذاری دارند. دیگر یافته پژوهش حاکی از آن است که سطح محافظه‌کاری شرطی و غیرشرطی، تأثیر سرمایه‌گذاری شرکت بر روی ارزش سهام را تشدید می‌کند. نتایج این تحقیق از منظر تئوری قراردادی محافظه‌کاری و تئوری عدم تقارن اطلاعاتی قابل تبیین می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4323 - ارزیابی محافظه کاری مشروط به عنوان فاکتور ریسک
غلامرضا کردستانی محمد اصل روستا

ارزیابی محافظه کاری مشروط بر اساس حساسیت به هنگام سود حسابداری به اخبار بد اقتصادی(بازده منفی سهام) به یکی از ویژگی های فراگیر اطلاعات حسابداری برای انجام تحقیقات تجربی تبدیل شده است. در ادبیات مالی برای بررسی تاثیر سیاست گزارشگری مالی شرکت بر هزینه سرمایه مدل هایی توسع أکثر

ارزیابی محافظه کاری مشروط بر اساس حساسیت به هنگام سود حسابداری به اخبار بد اقتصادی(بازده منفی سهام) به یکی از ویژگی های فراگیر اطلاعات حسابداری برای انجام تحقیقات تجربی تبدیل شده است. در ادبیات مالی برای بررسی تاثیر سیاست گزارشگری مالی شرکت بر هزینه سرمایه مدل هایی توسعه یافته که بر اساس آن می توان ریسک سرمایه گذاری را ارزیابی کرد. با بهبود کیفیت اطلاعات حسابداری، بازار در هنگام پردازش اطلاعات، قیمت را به سطحی مناسب هدایت می کند و با کاهش نوسان های شدید قیمت سهام ریسک سرمایه گذاری کاهش یافته و در نتیجه هزینه سرمایه کاهش می یابد. در این تحقیق به منظور ارزیابی محافظه کاری مشروط به عنوان فاکتور ریسک ، داده های 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1382 تا 1389 مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد محافظه کاری مشروط یک فاکتور ریسک به حساب می اید و صرف ریسک را تحت تاثیر قرار می دهد . یافته¬های تحقیق نشان می¬دهد محافظه کاری مشروط به‌عنوان فاکتور ریسک بوده و صرف ریسک را تحت تأثیر قرار می¬دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4324 - رابطه بین محافظه‌کاری مشروط و غیرمشروط با میزان پیش‌بینی سود
محمد حسین ستایش حمید رضا رضایی

هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط بین محافظه‌کاری و میزان پیش‌بینی سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. برای کمی کردن محافظه‌کاری مشروط از دو معیار ضریب منفی جمع اقلام تعهدی اختیاری(غیرعملیاتی) به جمع دارایی‌ها و نسبت سود خالص قبل از اقلام غیرمترقب أکثر

هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط بین محافظه‌کاری و میزان پیش‌بینی سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. برای کمی کردن محافظه‌کاری مشروط از دو معیار ضریب منفی جمع اقلام تعهدی اختیاری(غیرعملیاتی) به جمع دارایی‌ها و نسبت سود خالص قبل از اقلام غیرمترقبه به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام و برای کمی کردن محافظه‌کاری غیرمشروط از دو معیار نرخ ارزش دفتری به ارزش بازار خالص دارایی‌ها و ضریب منفی جمع اقلام تعهدی به میانگین جمع دارایی‌ها استفاده شده است. فرضیه‌های پژوهش در سطح هر صنعت و در سطح کل صنایع مورد برررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می¬دهد که بین ضریب منفی جمع اقلام تعهدی اختیاری(غیرعملیاتی) و سود پیش‌بینی شده در سطح کل صنایع رابطه معناداری وجود ندارد. رابطه معنی‌دار بین نسبت سود خالص قبل از اقلام غیرمترقبه به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام و سود پیش‌بینی شده شرکت‌ها در صنایع ماشین‌آلات-تجهیزات، الکتریکی و کاشی-سرامیک وجود دارد ولی در سطح کل صنایع به‌صورت تجمعی این رابطه صادق نیست. علاوه بر آن، عدم وجود رابطه معنی‌دار بین نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار خالص دارایی‌ها روی پیش‌بینی سود شرکت‌ها در صنایع الکتریکی و غذایی-آشامیدنی برقرار است بنابراین در صنایع دیگر و در سطح کل صنایع این فرضیه تأیید شده است. در نهایت نتایج بیانگر عدم وجود رابطه معنی‌دار بین ضریب منفی اقلام تعهدی به میانگین دارایی‌ها بر روی پیش‌بینی سود می¬باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4325 - تأثیر مدت تصدی حسابرس و نوع حسابرس بر گزارشگری محافظه کارانه سود
آزیتا جهانشاد مرتضی نوایی لواسانی

در ایران طبق دستورالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب سال 1386، موسسات حسابرسی مجاز نیستند پس از گذشت چهار سال متوالی، مجددا سمت حسابرس مستقل و بازرس قانونی اشخاص حقوقی مشمول دستورالعمل را بپذیرند. هدف از تدوین این دستورالعمل ارتقای استقلال حسابرس أکثر

در ایران طبق دستورالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب سال 1386، موسسات حسابرسی مجاز نیستند پس از گذشت چهار سال متوالی، مجددا سمت حسابرس مستقل و بازرس قانونی اشخاص حقوقی مشمول دستورالعمل را بپذیرند. هدف از تدوین این دستورالعمل ارتقای استقلال حسابرسان بیان شده، زیرا تدوین‌گران آن بر این عقیده‌اند که در مدت تصدی طولانی مدت حسابرس، از استقلال وی کاسته می‌شود. این امر توجه پژوهشگر را به موضوع مدت تصدی حسابرس و اثر آن بر شاخص محافظه‌کاری جلب نمود که آیا مدت تصدی طولانی مدت باعث افزایش محافظه‌کاری می‌گردد و یا از آن می‌کاهد. همچنین اثر نوع حسابرس( سازمان حسابرسی در مقابل سایر موسسات) نیز بر شاخص محافظه‌کاری مورد آزمون قرار گرفت. در این پژوهش برای محاسبه شاخص محافظه‌کاری از مدل گیولی و هاین(2000) استفاده شده است. قلمرو زمانی پژوهش شامل یک بازه هشت ساله از سال 1382 تا سال 1389 می‌باشد و قلمرو مکانی پژوهش شامل شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. نتایج پژوهش حاکی از ارتباطی مثبت و معنی‌دار بین مدت تصدی حسابرس و شاخص محافظه‌کاری است، به همین جهت از نظر پژوهشگر، تعویض اجباری حسابرسان کمکی به افزایش شاخص محافظه‌کاری نمی‌نماید و شاید ضرورت بازنگری در دستورالعمل احساس می‌شود. به‌عنوان نتیجه دیگر پژوهش، ارتباط معنی‌داری بین نوع حسابرس و شاخص محافظه‌کاری مشاهده نگردید. به این معنی که تفاوت معنی‌داری در شاخص محافظه‌کاری در شرکت‌هایی که توسط سازمان حسابرسی، حسابرسی شده‌اند و شرکت‌هایی که توسط سایر موسسات، حسابرسی شده‌اند وجود ندارد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4326 - تفاوت‌های فردی و قضاوت حرفه ای حسابرس
مسلم سعیدی گراغانی احمد ناصری

این مقاله در جست و جوی پاسخ به این سؤال است که آیا تفاوت‌های فردی در حسابرسان منجر به تفاوت در قضاوت آن‌ها می‌شود یا خیر؟ این تحقیق در زمره تحقیقات بین رشته ای (حسابرسی-روانشناسی) قرار می‌گیرد. در این تحقیق اثر چهار ویژگی فردی شامل دو ویژگی جمعیت‌شناختی (جنسیت و تجربه) أکثر

این مقاله در جست و جوی پاسخ به این سؤال است که آیا تفاوت‌های فردی در حسابرسان منجر به تفاوت در قضاوت آن‌ها می‌شود یا خیر؟ این تحقیق در زمره تحقیقات بین رشته ای (حسابرسی-روانشناسی) قرار می‌گیرد. در این تحقیق اثر چهار ویژگی فردی شامل دو ویژگی جمعیت‌شناختی (جنسیت و تجربه) و دو ویژگی روان‌شناختی (خوش بینی و اعتماد به نفس) بر قضاوت حرفه ای مورد مطالعه قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش حسابرسان شاغل در مؤسسات عضو جامعه حسابداران رسمی ایران بودند. برای انجام این تحقیق از یک طرح آزمایشی و به منظور جمع آوری داده‌ها و سنجش شخصیت آزمودنی‌ها از پرسش‌نامه‌های استاندارد روان‌شناسی استفاده شده است. داده‌های جمع آوری شده با استفاده از آزمون تی- استیودنت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می‌دهد کلیه متغیرهای مورد مطالعه در این مقاله (خوش بینی و اعتماد به نفس، تجربه و جنسیت) منجر به وجود تفاوت در قضاوت حرفه ای حسابرسان می‌شود This paper investigates to recognize if the auditor’s personal characteristics impact his/her professional judgment? This research stands amongst the interdisciplinary accounting-psychology studies. The personal characteristics which are considered in this research are “Optimism”, “Self-confidence”, “Experience” and “Gender”. To collect the data, standard questionnaires were distributed through all auditors working in those auditing firms which are of members of IACPA (Iranian Association of Certified Public Accountants). T-student method and SPSS software are used in analyzing the data. It concludes that all of the considered variables effect on the auditor’s personal judgment in Iran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4327 - تأثیر حساسیت جریانات نقدی نامتقارن بر رابطه محدودیت در تأمین مالی و محافظه‌کاری مشروط The Impact of Cash Flow Asymmetric Sensitivity on Relationship between Financing Constraints and Conditional Conservatism
یداله تاری وردی ندا عمادیان

مقاله حاضر به بررسی تأثیر حساسیت جریانات نقدی نامتقارن بر رابطه محدودیت در تأمین مالی و محافظه‌کاری مشروط در شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. در این تحقیق تعداد 138 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی گردید. جهت آزمون فرضیه‌ها از م أکثر

مقاله حاضر به بررسی تأثیر حساسیت جریانات نقدی نامتقارن بر رابطه محدودیت در تأمین مالی و محافظه‌کاری مشروط در شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. در این تحقیق تعداد 138 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی گردید. جهت آزمون فرضیه‌ها از مدل رگرسیونی خطی چندگانه (پانلی) استفاده شده است. یافته‌ها نشانمی‌دهد که محدودیت در تأمین مالی بر محافظه‌کاری مشروط تأثیر مثبت و معناداری دارد. حساسیت جریانات نقدی نامتقارنبرمحافظه‌کاری مشروط تأثیر معناداری ندارد. همچنین حساسیت جریانات نقدی نامتقارنبر رابطه محدودیت در تأمین مالی و محافظه‌کاری مشروط تأثیر معناداری نداردThe Impact of Cash Flow Asymmetric Sensitivity on Relationship between Financing Constraints and Conditional ConservatismYadollah TariverdiNeda EmadianThis study reviewed the impact of cash flow asymmetric sensitivity on relationship between financing constraints and conditional conservatism in listed firms of Tehran Stock Exchange (TSE). In this study, 138 firms of Tehran Stock Exchange were evaluated. To test the hypothesis, themultiple linear regression modelswere used. The findings show that financing constraints have a positive& meaningful impact onconditional conservatism.AlsoCash flow asymmetric sensitivitydoesn't have positive &meaningful impact on conditional conservatism. In addition, Cash flow asymmetric sensitivity does not have a positive & meaningful impact on relationship between financing constraints and conditional conservatism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4328 - تبیین الگوی مناسب قدرت ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران بر اساس ویژگی‌های شخصیتی
سید پوریا میربزرگی محمود همت فر محمدحسن جنانی

10.30495/faar.2022.691690

چکیدهعاملان اقتصادی بر خلاف نظریه‌های نئوکلاسیک منطقی نیستند و به خاطر ترجیحاتشان یا به دلیل خطاهای شناختی، کاملاً عقلایی رفتار نمی‌کنند. عوامل غیر عقلایی همچون ویژگی‌های شخصیتی، فرهنگ، دین و ایدئولوژی احساسات، نظرات دیگران و. از جمله عواملی هستند که نقش به سزایی در رفت أکثر

چکیدهعاملان اقتصادی بر خلاف نظریه‌های نئوکلاسیک منطقی نیستند و به خاطر ترجیحاتشان یا به دلیل خطاهای شناختی، کاملاً عقلایی رفتار نمی‌کنند. عوامل غیر عقلایی همچون ویژگی‌های شخصیتی، فرهنگ، دین و ایدئولوژی احساسات، نظرات دیگران و. از جمله عواملی هستند که نقش به سزایی در رفتار و عکس‌العمل افراد در موقعیت‌های مختلف تصمیم‌گیری دارند لذا هدف این پژوهش تبیین الگوی مناسب قدرت ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران بورس بر اساس ویژگی‌های شخصیتی با استفاده از رویکرد تحلیل عاملی اکتشافی و مدلسازی معادلات ساختاری می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و در دسته تحقیقهای علّی قرار دارد جامعه‌ی مورد پژوهش شامل خبرگان و سرمایهگذاران بوده که برای شناسایی شاخص‌ها از پرسشنامه 35 سؤالی استفاده شد که پس از تأیید روایی و پایایی جهت جمع‌آوری داده‌ها مورد استفاده قرار گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی استفاده شده است. با توجه به تجزیه‌وتحلیل دادهها یافته‌ها و اطلاعات آماری این پژوهش نشان می‌دهد که چهار بعد از زیر عاملهای شخصیت بر ریسک‌پذیری سرمایهگذاران تأثیر مثبت و معنادار دارد لذا می‌توان نتیجه گرفت بین شخصیت و ریسکپذیری سرمایه‌گذاران رابطه قوی وجود دارد؛ که در راستای نتایج پژوهش حاضر می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4329 - تحلیل توانایی حسابرسان در کشف تقلب با استفاده از تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده: تأثیر تجربه حسابرس و تیپ شخصیتی با نقش تردید حرفه‌ای
لیلا علی زاده گان محمود صمدی لرگانی محسن ایمنی

10.30495/faar.2023.699788

چکیدههدف از مقاله حاضر بررسی تحلیل توانایی حسابرسان در کشف تقلب در گزارشگری مالی با استفاده از تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده و تأثیر تجربه حسابرس و تیپ شخصیتی باتوجه به نقش میانجی تردید حرفه‌ای در کشور ایران با مراجعه به نظر اعضای حرفه‌ای حسابداری، شامل حسابرسان شاغل در م أکثر

چکیدههدف از مقاله حاضر بررسی تحلیل توانایی حسابرسان در کشف تقلب در گزارشگری مالی با استفاده از تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده و تأثیر تجربه حسابرس و تیپ شخصیتی باتوجه به نقش میانجی تردید حرفه‌ای در کشور ایران با مراجعه به نظر اعضای حرفه‌ای حسابداری، شامل حسابرسان شاغل در مؤسسات حسابرسی عضو جامعۀ حسابداران رسمی ایران است. میزان تأثیر تجربه حسابرس و تیپ شخصیتی بر توانایی کشف تقلب با نقش میانجی تردید حرفه‌ای، با استفاده از پرسش‌نامه و در مقیاس طیف پنج‌گزینه‌ای لیکرت بررسی شد. بدین منظور 333 پرسش‌نامه، طراحی و بین اعضای جامعه حسابداران رسمی توزیع شد و 302 فقره آن در نهایت مورداستفاده قرار گرفت. به‌منظور بررسی تأثیر متغیرها از روش معادلات ساختاری و برای تحلیل الگوها از رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که تجربه حسابرس، انواع تیپ‌های شخصیتی حسابرسان و تردید حرفه‌ای، بر توانایی کشف تقلب در صورت‌های مالی توسط حسابرسان، رابطه مثبت و معناداری دارند. همچنین، تجربه حسابرس و تیپ شخصیتی به طور غیرمستقیم باتوجه ‌به نقش میانجی تردید حرفه‌ای بر کشف تقلب در صورت‌های مالی رابطه مثبت و معناداری دارند. بر اساس یافته‌های پژوهش، حسابرسان با شناسایی و رفع محدودیت‌های ناشی از عوامل منجر به شکل‌گیری تقلب باتوجه‌به نقش اثرگذار تجربه شغلی و تیپ شخصیتی با تأکید بر تردید حرفه‌ای، توانایی کشف تقلب را افزایش داده به‌نوعی که هر چه حسابرسان در هنگام حسابرسی شک و تردید حرفه‌ای بیشتری نشان دهند، تمایل آن‌ها برای جستجوی اطلاعات در خصوص علائم تقلب بیشتر و از این ‌رو توانایی کشف تقلب آن‌ها بالاتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4330 - تاثیر عوامل فرهنگی بر چسبندگی هزینه‌ها
صادق همه خانی رمضانعلی رویایی

10.30495/faar.2022.693673

چکیدهدر ادبیات حسابداری در فهم این نکته توجه ویژه شده است که چگونه تفاوت‌ها در فرهنگ ملی بر نتایج و عواقب حسابداری و بازارهای مالی تاثیر می‌گذارد، بنابراین بخش عمده‌ای از پژوهش‌های انجام شده در این زمینه به بررسی تاثیر فرهنگ بر تصمیم‌گیری‌های مدیریت و گزارش‌دهی گسترده ت أکثر

چکیدهدر ادبیات حسابداری در فهم این نکته توجه ویژه شده است که چگونه تفاوت‌ها در فرهنگ ملی بر نتایج و عواقب حسابداری و بازارهای مالی تاثیر می‌گذارد، بنابراین بخش عمده‌ای از پژوهش‌های انجام شده در این زمینه به بررسی تاثیر فرهنگ بر تصمیم‌گیری‌های مدیریت و گزارش‌دهی گسترده تمرکز دارد بر این اساس هدف این مقاله، مطالعه شواهد عینی درباره رابطه ریز فرهنگ‌ها بر پدیده چسبندگی هزینه‌ها می‌باشد، جامعه آماری پژوهش 104 شرکت پذیرفته‌ شده در بورس اوراق بهادار انتخاب گردید. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه اجرا توصیفی، پیمایشی و از نوع همبستگی است. نتایج حاصل از آزمون فرضیهها، بیانگر آن است که بین ریزفرهنگ&zwj;&zwj;&zwj;‌ها (مردگرایی/زن‌گرایی، فردگرایی/جمع‌گرایی، فاصله قدرت و اجتناب از عدم اطمینان) بر پدیده چسبندگی هزینه با اطمینان 99درصد &zwj;&zwj; تاثیر معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4331 - تحلیل جامعه‌شناختی تئوری‌های حسابداری
زهرا مداحی رضا غلامی جمکرانی مجید زنجیردار حسن خیری

10.30495/faar.2023.702112

چکیده با توجه به وجود پارادایم‌ها و تئوری‌های متنوع در حسابداری و فقدان دسته‌بندی مشخص نظریه‌های حسابداری و از آنجایی که حسابداری دانش اجتماعی است، بر آن شدیم تا نظریه‌های حسابداری را به بافت وسیع‌تر جامعه‌شناختی آنها ارتباط دهیم. جهت نیل به این هدف از روش تحلیل مضمون أکثر

چکیده با توجه به وجود پارادایم‌ها و تئوری‌های متنوع در حسابداری و فقدان دسته‌بندی مشخص نظریه‌های حسابداری و از آنجایی که حسابداری دانش اجتماعی است، بر آن شدیم تا نظریه‌های حسابداری را به بافت وسیع‌تر جامعه‌شناختی آنها ارتباط دهیم. جهت نیل به این هدف از روش تحلیل مضمون استفاده کردیم. به این گونه که ابتدا با بررسی مکاتب و نظریه‌های جامعه‌شناسی سه پارادایم اصلی اثباتگرایی، تفسیرگرایی و انتقادی، شناسایی و مؤلفه‌هایی که معرف و شاخصه‌های این پارادایم‌ها بود از مضامین استخراج و دسته‌بندی شده سپس خروجی‌ها به تأیید اساتید جامعه‌شناسی رسانده و پس از آن تئوری‌های مختلف حسابداری با استفاده از روش فیش‌برداری از کتب و متون و مقالات استخراج و مؤلفه‌های جامعه‌شناسی در مضامین تئوری‌های حسابداری جستجو و تجزیه و تحلیل شده و در پایان تئوری‌های حسابداری با توجه به مضامین استخراج شده و کدهای تحلیلی آن دسته‌بندی و بر اساس نتایج بدست آمده تحلیل و تفسیر شده است. نتایج تجزیه و تحلیل مضامین، تئوری‌های حسابداری را در سه دسته پارادایم‌های اصلی جامعه‌شناسی، اثبات‌گرا، تفسیرگرا و انتقادی قرار داد و با توجه به نتایج بدست آمده تحقیق، اکثر تئوری‌های حسابداری در دسته تئوری‌های تفسیرگرایی قرار گرفته‌اند که این نشان‌دهنده نقش مؤثر افراد مرتبط با این تئوری‌ها از جمله حسابداران، مدیران و سرمایه‌گذاران و ... می‌باشد و همچنین موضوع اختلاط پارادایمی در بین برخی تئوری‌های حسابداری به چشم می‌خورد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4332 - خود شیفتگی مدیران، انتخاب سبک‌های رهبری در حسابداری
سعید فرخ آزیتا جهانشاد

10.30495/faar.2022.698387

چکیده مطالعات نشان داده است که خودشیفتگی مدیران می‌تواند بر انتخاب سبک‌های رهبری در مقولات حسابداری (از جمله مدیریت سود، مسئولیت‌پذیری اجتماعی، کیفیت گزارشگری مالی و....) اثرگذار باشد؛ پژوهش حاضر در نظر دارد تا به ارزیابی روابط بین خود شیفتگی مدیران، انتخاب سبک‌های رهب أکثر

چکیده مطالعات نشان داده است که خودشیفتگی مدیران می‌تواند بر انتخاب سبک‌های رهبری در مقولات حسابداری (از جمله مدیریت سود، مسئولیت‌پذیری اجتماعی، کیفیت گزارشگری مالی و....) اثرگذار باشد؛ پژوهش حاضر در نظر دارد تا به ارزیابی روابط بین خود شیفتگی مدیران، انتخاب سبک‌های رهبری در حسابداری بپردازد. جامعه‌ی آماری این پژوهش شامل مدیران شرکت‌های پذیرفته شده در بورس می‌باشند. به دلیل این که دسترسی به تمامی اعضای جامعه‌ی آماری امکان‌پذیر نبود بنابراین از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده گردید. از این رو پرسشنامه‌ها بین مدیران توزیع گردیده و جمعا 150 پرسشنامه تکمیل شده گردآوری شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از معادلات ساختاری و به کمک نرم‌افزار لیزرل صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان داد که خودشیفتگی مدیران بر سبک رهبری تحول‌گرا در حسابداری-در مقایسه با عمل‌گرا- تأثیر بیشتری داشته است. علاوه بر این، خودشیفتگی مدیران بر سبک رهبری عمل‌گرا و سبک رهبری تحول‌گرا در تعیین استراتژی تجاری شرکت‌ها، مسئولیت‌پذیری اجتماعی، مدیریت سود و کیفیت گزارشگری مالی تأثیرگذار است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4333 - اثربخشی آموزش روانشناسی مثبت نگر بر حمایت ادراک شده وخود انتقادی در زنان سرپرست خانوار
فاطمه ترکاشوند فاطمه سادات زاهدی مهشید ایزدی

10.30495/hpsbjourna.2022.1959946.1098

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش روانشناسی مثبت نگر بر حمایت اجتماعی ادراک شده وخود انتقادی در زنان سرپرست خانوار بود.مواد و روش: روش این پژوهش نیمه آزمایشی است جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه زنان سرپرست خانوار منطقه 6 شهر مشهد می باشد که تعداد آن ها برابر 2 أکثر

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش روانشناسی مثبت نگر بر حمایت اجتماعی ادراک شده وخود انتقادی در زنان سرپرست خانوار بود.مواد و روش: روش این پژوهش نیمه آزمایشی است جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه زنان سرپرست خانوار منطقه 6 شهر مشهد می باشد که تعداد آن ها برابر 250 نفر ، می باشند. نموﻧﻪ پژوهش حاضر شامل 30 زن سرپرست خانوار می باشد که به روش داوطلبانه و در دسترس انتخاب و در دوگروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند .گروه آموزش تحت آموزش قرار گرفت و بعد از اتمام جلسات و 2 ماه بعد از آموزش هر دو گروه به پرسشنامه ها پاسخ دادند. برای اندازه گیری متغیره ها از پرسشنامه های حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران(1988) و مقیاس سطوح خودانتقادی تامپسون و زوروف(2004) بهره گرفته شده است.یافته ها: یافته ها نشان می دهد آموزش روانشناسی مثبت نگر بر حمایت اجتماعی ادراک شده وخود انتقادی زنان سرپرست خانوار موثر بود(05/0 >P).بحث: از یافته های این تحقیق می توان نتیجه گرفت که آموزش روان شناسی مثبت نگر می تواند موجب به کاهش خود انتقادی و افزایش حمایت اجتماعی ادراک شده در زنان شود، در نتیجه می تواند کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و بهزیستی ذهنی و روانی را در این افراد افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4334 - نقش واسطه ای شادکامی: رابطه بین کمال‌گرایی با اضطراب پیشرفت تحصیلی در طلاب شهر بابـل
محمدحسین زیوری اظهر ارسلان خان محمدی علی اصغر عباسی اسفجیر بابک حسین زاده

10.30495/hpsbjourna.2023.1990189.1179

چکیدهپژوهش حاضر با هدف نقش واسطه‌ای شادکامی: رابطه بین کمال‌گرایی با اضطراب پیشرفت تحصیلی در طلاب شهر بابـل انجام شد. روش روش پژوهش توصیفی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری کلیه طلاب پسر شهر بابل در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که تعداد 220 نفر، به روش نمونه گیری تص أکثر

چکیدهپژوهش حاضر با هدف نقش واسطه‌ای شادکامی: رابطه بین کمال‌گرایی با اضطراب پیشرفت تحصیلی در طلاب شهر بابـل انجام شد. روش روش پژوهش توصیفی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری کلیه طلاب پسر شهر بابل در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که تعداد 220 نفر، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و با پرسشنامه‌های هوش معنوی (SIQ ) عبدالله زاده، کشمیری و عرب عامری (1387)، پرسشنامه شادکامی (HQ) آرگیل و لو (1989) و پرسشنامه اضطراب پیشرفت تحصیلی (AAAQ) آلپرت و هار (1960) ارزیابی شدند. از روش مدل یابی معادلات ساختاری برای تجزیه وتحلیل داده‌های استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که هوش معنوی و شادکامی در ارتباط بین کمال‌گرایی و اضطراب پیشرفت تحصیلی نقش میانجی دارد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که با کاهش کمال‌گرایی و افزایش شادکامی می‌توان اضطراب پیشرفت تحصیلی را در طلاب کاهش داد.واژگان کلیدی: اضطراب پیشرفت تحصیلی، شادکامی، کمال‌گرایی، طلاب.. . . . . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4335 - بررسی نقش میانجی بهزیستی روان شناختی در رابطه ی ذهن آگاهی و پذیرش با کمال گرایی در افراد متاهل شهر مشهد
زهرا نوری اعظم نوفرستی

10.30495/hpsbjourna.2024.1982525.1159

این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی بهزیستی روان شناختی در رابطه ی ذهن آگاهی و پذیرش با کمال گرایی در افراد متاهل انجام شده است.روش این پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش حاضر کلیه‌ی افراد متأهل غیر بالینی ساکن مشهد در سال 1401 بود. از میان جام أکثر

این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی بهزیستی روان شناختی در رابطه ی ذهن آگاهی و پذیرش با کمال گرایی در افراد متاهل انجام شده است.روش این پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش حاضر کلیه‌ی افراد متأهل غیر بالینی ساکن مشهد در سال 1401 بود. از میان جامعه مورد نظر بود بر اساس فرمول کوکران تعداد 400 نفر عنوان تعداد نمونه در نظر گرفته شد . افرد نمونه به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ ،پرسشنامه پذیرش و عمل نسخه دوم بوند ،هیز بایر کرپنتر، جینو و همکارانش (۲۰۱۱) ،پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف (1980)،مقیاس کمال گرایی چند بعدی تهران بشارت (1386) می باشد. داده ها با روش آماری معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج نشان داد بهزیستی روان شناختی در رابطه ی ذهن آگاهی و پذیرش با کمال گرایی نقش میانجی دارد ( p<0.5). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4336 - بررسی واژه «اعتصام» در تفاسیر فریقین و نقش آن در ایجاد وحدت و نفی تفرقه
ایوب شافعی پور

وحدت و یکی بودن و با هم بودن از دیرباز تا کنون از ضروریات هر جامعه به شمار می‌آید. از آن جایی که قرآن برنامه‌ای کامل برای زندگی بشر بوده، پژوهشگر در تحقیق حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای به تبیین وحدت و نفی تفرقه با استفاده از آیات قرآنی أکثر

وحدت و یکی بودن و با هم بودن از دیرباز تا کنون از ضروریات هر جامعه به شمار می‌آید. از آن جایی که قرآن برنامه‌ای کامل برای زندگی بشر بوده، پژوهشگر در تحقیق حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای به تبیین وحدت و نفی تفرقه با استفاده از آیات قرآنی که واژه‌ی اعتصام را به بحث گذاشته‌اند و تفسیر آن در منابع شیعه و اهل سنت پرداخته و در رأس آنان به اعتصام به حبل‌الله نیز با نگاهی ویژه پرداخته شده است. با تأمل در نصوص قرآنی و تفاسیر، فهمیده می شود که همه‌ی آیاتی که در مورد اعتصام در قرآن ذکر شده و از تفرقه، تنازع و اختلاف نهی کرده، آیات مدنی بوده و در مدینه نازل شده‌اند و به این اشاره دارد که اعتصام به حبل‌الله و تمسک به خداوند و دینش، از دلایل اصلی و عامل مهم قوت مسلمانان و اقامه و برپایی دولت مستقل اسلامی به شمار می‌رود. اعتصام به حبل‌الله راهی است برای نیرومند شدن، قوت گرفتن، اطاعت از خداوند، وحدت امت اسلامی و عزّت مسلمانان و در مقابل تفرقه، تنازع و اختلاف، سببی است برای متفرق شدن امت اسلامی، ضعف و سستی آن‌ها و در نتیجه، غلبه ی دشمنان بر آنان. اطاعت از اوامر و فرامین الهی، هدایت شدن به راه راست و مستقیم، داخل شدن به رحمت الهی و کسب فضل خداوندی، معیّت و همراهی مؤمنان و مرافقت آنان در دنیا و آخرت، از مهم‌ترین ثمرات اعتصام به حبل‌الله به شمار می‌روند و در مقابل شبیه شدن به کفار امت‌های پیشین، سست و ضعیف شدن امت اسلامی، وارد شدن در دایره‌ی شرک و تبرّی پیامبر خدا از کسانی که در دین تفرق ایجاد کرده‌اند، از تبعات اختلاف و تفرقه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4337 - مفهوم نور در قرآن ، برهان و عرفان
علی فتح الهی اکرم بغدادی

در این نوشتار به بررسی جایگاه عنصر نور در قرآن، برهان و عرفان پرداخته ایم. این مقاله مشتمل بر سه بخش تقسیم است. ابتدا نور از دیدگاه قرآن و مفسرین مورد بررسی قرار می گیرد. در بخش دوم دیدگاه های فلاسفه در باره ی نور بیان می شود و در بخش سوم عنصر نور در آثار عرفای بزرگ برر أکثر

در این نوشتار به بررسی جایگاه عنصر نور در قرآن، برهان و عرفان پرداخته ایم. این مقاله مشتمل بر سه بخش تقسیم است. ابتدا نور از دیدگاه قرآن و مفسرین مورد بررسی قرار می گیرد. در بخش دوم دیدگاه های فلاسفه در باره ی نور بیان می شود و در بخش سوم عنصر نور در آثار عرفای بزرگ بررسی شده است. سرانجام به مقایسه این دیدگاه ها و وجوه اشتراک و افتراق آنها خواهیم پرداخت. در نخستین بخش، معانی و کاربردهای نور در آیات مختلف قرآن ذکر شده و پس از آن تئوری نور از دیدگاه امام صادق (ع) و سپس تفسیر آیه 35 نور در تفاسیری همچون البرهان فی تفسیر القرآن، الصافی، جوامع الجامع، المیزان و کشاف نقل شده است. بخش دوم شامل مقایسه دیدگاه های فلاسفه بزرگ اسلامی از جمله سهروردی، ابن سینا، ملاصدرا و امام محمد غزالی و تعاریف و دیدگاه های آنها در اقسام نور می باشد. بخش سوم به تبیین دیدگاه عرفای مشهوری چون ابن عربی، شبستری، عین القضات همدانی، قشیری و مولوی بلخی پیرامون نور اختصاص یافته است. نتیجه کار نشان می دهد که منظور از نور در آیه 35 سوره نور از باب مجاز و تشبیه نیست؛ بلکه واقعیت است و نور دارای مراتبی است که ذات باری تعالی کامل ترین مصداق نور می باشد و هر موجودی به وسیله او موجود می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4338 - Evaluation of Optimal Fuzzy Membership Function for Wind Speed Forecasting
Shahram Javadi Zeinab Hojjatinia

In this paper, a new approach is proposed in order to select an optimal membership function for inputs of wind speed prediction system. Then using a fuzzy method and the stochastic characteristics of wind speed in the previous year, the wind speed modeling is performed أکثر

In this paper, a new approach is proposed in order to select an optimal membership function for inputs of wind speed prediction system. Then using a fuzzy method and the stochastic characteristics of wind speed in the previous year, the wind speed modeling is performed and the wind speed for the future year will be predicted. In this proposed method, the average and the standard deviation of inputs data are calculated. The membership function shape and the domain intervals are evaluated using the variance of system. This technique prevents from trial and error method for defining the shape and domain intervals of optimal membership function and helps to achieve the desired prediction in a quick way. The wind speed is estimated in the fuzzy inference system and simulated with the fuzzy logic. The sensitivity analyses are performed by changing the input parameters and membership functions shape and the results are compared. The results demonstrate that this new prediction method is a fast and applicable method compared to the other methods since the calculated error will be more than the error of this method if the shape and domain interval of membership function are changed تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4339 - Islanding Detection and Frequency Circuit Measurement by Power Distribution Relation Depending on the Angle
Masoumeh Seyedi Seyed Abbas Taher Babak Ganji

IJSEE-1705-1045

This paper presents a new islanding detection method based on the difference of the power transfer angle between the distributed generation and local load. After islanding, current id and iq will be changed by adding the variation to d_q transformation block of current. أکثر

This paper presents a new islanding detection method based on the difference of the power transfer angle between the distributed generation and local load. After islanding, current id and iq will be changed by adding the variation to d_q transformation block of current. This makes voltage and frequency disturbance and therefore islanding is recognized. Active islanding detection method usually has a negative effect on power quality .The great advantage of this method include small negative impact on power quality. Performance of the proposed method will be evaluated and simulation results will be presented. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4340 - بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی و رفتارهای مطلوب اجتماعی جوانان (موردمطالعه شهر کرمانشاه)
علی مرادی محمد تقی ایمان

هدف اصلی این مقاله، سنجش رابطه بین مسئولیت اجتماعی و رفتارهای مطلوب اجتماعی جوانان شهر کرمانشاه می‌باشد. از لحاظ روش شناسی بر اساس روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه انجام‌ گرفت. جامعه آماری جوانان شهر کرمانشاه با تعداد 360450 نفر است. تعداد 400 نفر به شیوه تصادفی ساده برای م أکثر

هدف اصلی این مقاله، سنجش رابطه بین مسئولیت اجتماعی و رفتارهای مطلوب اجتماعی جوانان شهر کرمانشاه می‌باشد. از لحاظ روش شناسی بر اساس روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه انجام‌ گرفت. جامعه آماری جوانان شهر کرمانشاه با تعداد 360450 نفر است. تعداد 400 نفر به شیوه تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شدند. برای ارزیابی ابزار پژوهش از روایی صوری و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. از همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیات و رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر برای آزمون مدل استفاده به عمل آمد. نتایج نشان می‌دهد که بین مسئولیت‌پذیری جوانان و ابعاد مختلف رفتارهای اجتماعی مطلوب ارتباط معناداری وجود دارد. رابطه معنی‌داری بین متغیرهای میزان تحصیلات (49/0r=)، میزان درآمد(37/0 r=)، مسئولیت اجتماعی با بعد همدلی(64/0 r=)، مسئولیت اجتماعی با بعد انگیزه‌های داوطلبانه (54/0r=)، مسئولیت اجتماعی با بعد نوع‌دوستی (23/0r=) و مسئولیت اجتماعی با بعد جهت‌گیری درون دینی (42/0r=) با رفتارهای اجتماعی مطلوب وجود دارد. نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان می‌دهد مسئولیت اجتماعی(57/0Beta=)، میزان تحصیلات (39/0- Beta=)، طبقه اجتماعی(32/0Beta=) و جنسیت با مقدار(28/0Beta=) به ترتیب میزان اهمیتی در تبیین متغیر وابسته داشته‌اند، وارد معادله رگرسیونی شده‌اند و درمجموع این 4 متغیر توانسته‌اند 63/0 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین و توضیح کنند(63/0=R²). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4341 - مدل تدوین خط‌مشی‌گذاری سازمان تامین اجتماعی با رویکرد پست‌مدرنیسم
مطهر ابراهیمی قره تکان حسین شریعت مسعود پورکیانی

هدف از پژوهش حاضر، طراحی مدل تدوین خط‌مشی‌گذاری سازمان تأمین اجتماعی با رویکرد پست‌ مدرنیسم است. روش تحقیق آمیخته اکتشافی است؛ جامعه آماری شامل متخصصان سازمان تامین اجتماعی و اساتید دانشگاه آشنا به ادبیات رفاه اجتماعی بودند که در فاز کیفی با نمونه گیری هدفمند و تکنیک گو أکثر

هدف از پژوهش حاضر، طراحی مدل تدوین خط‌مشی‌گذاری سازمان تأمین اجتماعی با رویکرد پست‌ مدرنیسم است. روش تحقیق آمیخته اکتشافی است؛ جامعه آماری شامل متخصصان سازمان تامین اجتماعی و اساتید دانشگاه آشنا به ادبیات رفاه اجتماعی بودند که در فاز کیفی با نمونه گیری هدفمند و تکنیک گوله برفی به تعداد 23 نفر و در فاز کمی با رویکرد نمونه گیری هدفمند و تکنیک نمونه گیری قضاوتی به تعداد 30 نفر انتخاب شدند. جمع آوری داده ها در فاز کیفی با مصاحبه نیمه سختار یافته و در فاز کمی با پرسشنامه نیمه باز 61 سوالی بود. فاز اول داده ها به روش کد گذاری برگرفته از نظریه داده بنیان و به کمک نرم افزار Atlasti و در فاز کمی با کمک نرم افزار Pls مدل برآمده از فاز نخست تحقیق به روش مدلسازی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که 93/0 از مشارکت کنندگان بر مدل مفهومی تحقیق اجماع داشتند و تمامی ابعاد مدل داده بنیاد استخراجی تبیین گردید. برای بدست آوردن اعتبار و روایی داده ها در فاز کیفی از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور نخبگان غیر شرکت کننده در پژوهش استفاده شد و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ 95/0بدست آمد. مقوله محوری پژوهش حاضر، تدوین خط مشی گذاری با رویکرد پست مدرن است که با توجه به شرایط علی و زمینه ای و میانجی، ابعاد آن تبیین و راهبردهای تحقق آن تدوین شد و سپس مدل نهایی ارائه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4342 - واکاوی جامعه شناختی پارادایم های توسعه نیافتگی ایران، از منظر نظریه پردازان ایرانی
سید سیاوش موسوی رکعتی مهرداد جواهری پور حسن محدثی

در تحلیل پیش رو می کوشیم تا به این سوال پاسخ دهیم که ،چرا جامعه ی ایرانی از توسعه یافتگی باز ماند؟که در این راستا، کتاب هایی که توسط نظریه پردازان ایرانی نگاشته شده بود مورد تحلیل واقع گردید، که برایند آن بدین قرار شد؛الف. نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران أکثر

در تحلیل پیش رو می کوشیم تا به این سوال پاسخ دهیم که ،چرا جامعه ی ایرانی از توسعه یافتگی باز ماند؟که در این راستا، کتاب هایی که توسط نظریه پردازان ایرانی نگاشته شده بود مورد تحلیل واقع گردید، که برایند آن بدین قرار شد؛الف. نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران را ساختار جامعه قلمداد می کنند. این نظریه پردازان معتقدند ساختار اقتدارگرایانه و عدم رشد سرمایه داری در این ساختار، علت توسعه نیافتگی ایران بوده است.آن چه باعث پیدایش مولفه های اقتدارگرایانه در ایران شده است ، تمرکز اقتصادی وسیاسی، ساختار فرهنگی رشد نایافته و همچنین ضعف در یادگیری از جوامع موفق بوده است.اما آنچه که باعث عدم تکوین نظام سرمایه داری در ایران شد، نا امنی بوده است و علت آن هم ترس از مصادره اموال توسط کارگزاران استبداد بوده است.ب.نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران را عاملیت جامعه تلقی می کنند. این نظریه پردازان معتقدند کنش کنشگران جامعه ی ایرانی باعث توسعه نیافتگی ایران شده است.از اهم این عناصر فرهنگی باید به خلقیات ایرانیان، خاصه فرهنگ استبدادی، غربزدگی و نخبه کشی اشاره کرد.ج. نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران را تلفیقی می دانند. این نظریه پردازان معتقدند، علاوه بر ساختار و عاملیت، باید به عوامل خارجی به مثابه ی حملات نظامی بیگانگان و نقش استعمار هم اشاره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4343 - سنجش نگرش پیروان ادیان توحیدی در مورد توسعه گردشگری پایدار شهر اصفهان
حمیدرضا عشقی‌پور ابراهیم فیاض عبدالله بیچرانلو

گردشگری از دیرباز به عناوین مختلف مورد توجه ادیان و آموزه‌های دینی بوده است و در عمدۀ ادیان جهان در خصوص سفر، گردش، سیر و سیاحت سخنانی آموزنده در قالب وحی یا اسطوره سخن به میان آمده است. در همین راستا این پژوهش به منظور سنجش نگرش پیروان ادیان توحیدی در مورد توسعه گردشگر أکثر

گردشگری از دیرباز به عناوین مختلف مورد توجه ادیان و آموزه‌های دینی بوده است و در عمدۀ ادیان جهان در خصوص سفر، گردش، سیر و سیاحت سخنانی آموزنده در قالب وحی یا اسطوره سخن به میان آمده است. در همین راستا این پژوهش به منظور سنجش نگرش پیروان ادیان توحیدی در مورد توسعه گردشگری پایدار شهر اصفهان به روش کمی انجام شده است که با اتکا بر رویکردهای نظری موجود در ارتباط با نگرش پیروان ادیان توحیدی پرسشنامه‌ای مشتمل بر 114 پرسش 5 گزینه‌ای انجام شده و سپس این پرسشنامه بر طبق فرمول کوکران 384 نمونه مشخص شد که با توجه به حجم میلیونی تعداد مسلمانان در اصفهان در مقابل جمعیت چند صد تا چند هزار نفری مسیحیان، یهودیان و زرتشتی‌ها، فرمول کوکران تعداد آنها را در نمونه آماری لحاظ نمی‌نمود، لذا به کمک روش لگاریتمی حجم نمونه تعداد 951 مشخص شد که به جهت جلوگیری از خطاهای احتمالی و افزایش دقت 980 نمونه آماری مورد تحقیق پیمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میان نگرش پیروان ادیان توحیدی برساخته از آموزه های کتب مقدس و نوع دین ایشان در مورد توسعۀ گردشگری پایدار شهر اصفهان تفاوت معناداری وجود دارد. در کل نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان می دهد، مناسب ترین مدل برای پیش بینی توسعه گردشگری پایدار برای پاسخگویان متدین به ادیان چهارگانه توحیدی در شهر اصفهان متغییرهای: مناسکی، اعتقادی و پیامدی است که معادله آن نشان می‌دهد که 4/13 درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیرهای سه گانه فوق (متغیرهای مستقل) تبیین می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4344 - رانتیریسم و توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران
سعید باغخانی مجید کفاشی سروش فتحی

امروزه اهمیت نفت بر کسی پوشیده نیست و پیامدهای ناشی از درآمدهای حاصل از آن در همه حوزه های مختلف زندگی اجتماعی کشورهای صادر کننده تأثیر می گذارد، بررسی این پیامدها بدون در نظر گرفتن شرایط سیاسی- اجتماعی مرتبط با دولت بیهوده می باشد. ایران کشوری است که اقتصاد آن همواره م أکثر

امروزه اهمیت نفت بر کسی پوشیده نیست و پیامدهای ناشی از درآمدهای حاصل از آن در همه حوزه های مختلف زندگی اجتماعی کشورهای صادر کننده تأثیر می گذارد، بررسی این پیامدها بدون در نظر گرفتن شرایط سیاسی- اجتماعی مرتبط با دولت بیهوده می باشد. ایران کشوری است که اقتصاد آن همواره متکی به نفت بوده و از همین رو در این پژوهش سعی شده است با یک روش دلفی به بررسی رانتیریسم و توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران با چهار هدف شناسایی تهدیدها، فرصت ها، نقاط ضعف و نقاط قوت پرداخته شود که با استفاده از روش دلفی به میدان تحقیق رفته و از صاحبنظران طی مراحل دلفی سوالاتی پرسیده شد تا توافق نظر صورت پذیرد، که اهم نتایج این تحقیق بدین شرح می باشد: فرصت های رانتیریسم: تقویت بنیه نظامی، فراهم شدن راه های خروج از وابستگی سیاسی و اقتصادی و امکان برقراری روابط بین المللی مناسب از طریق درآمدهای ناشی از فروش نفت، تهدیدهای رانتیریسم: مداخله گسترده کشورهای خارجی،کاهش امنیت ملی و عدم تعامل با اقتصاد جهانی نقاط قوت رانتیریسم: شکل گیری طبقه متوسط، نهاد سازی اجتماعی، نظم و دولت مدرن، نقاط ضعف رانتیریسم: عدم جدیت در دریافت مالیات، تمرکز منابع در دست دولت، عدم تشکیل گروه های مستقل. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4345 - بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر وندالیسم دانش‌ آموزان دبیرستان‌های شهر پارس‌آباد
اسلام قاسم زاده اجیرلو سید رضا معینی روزا کرم پور

وندالیسم یا تخریب ارادی اموال و متعلقات عمومی جامعه، آسیبی اجتماعی- فرهنگی است که همواره خسارات هنگفتی بر جوامع وارد می سازد و مدارس به عنوان یکی از متعلقات عمومی و فرهنگی جامعه به صورت مداوم در معرض این آسیب می باشد. در همین راستا ؛ هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی م أکثر

وندالیسم یا تخریب ارادی اموال و متعلقات عمومی جامعه، آسیبی اجتماعی- فرهنگی است که همواره خسارات هنگفتی بر جوامع وارد می سازد و مدارس به عنوان یکی از متعلقات عمومی و فرهنگی جامعه به صورت مداوم در معرض این آسیب می باشد. در همین راستا ؛ هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی موثر بر وندالیسم دانش آموزان دبیرستان های شهر پارس آباد می باشد. روش تحقیق، پیمایش و ابزارگردآوی اطلاعات، پرسشنامه ای محقق ساخته است. جامعه آماری تحقیق، شامل دانش آموزان دبیرستان های دولتی و غیردولتی شهر پارس آباد بوده که تعداد 362 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برای پاسخگویی به پرسشنامه انتخاب شدند. یافته ها با استفاده از آزمون ضریب همستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر نشان داد که به ترتیب احساس اجحاف، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، ارتباطات و همنشینی ها، میزان جامعه پذیری و عوامل فردی بر رفتارهای وندالیستی دانش آموزان فوق تاثیر دارد. نیز؛ 63 درصد از تغییرات میزان وندالیسم، ناشی از رابطه بین یک ترکیب خطی از متغیرهای مستقل بوده و 37 درصد باقیمانده، ناشی از سایر عواملی است که در این تحقیق مد نظر نبوده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4346 - ارزیابی قابلیت‌های جاذبه‌های فرهنگی و ارائه راهبردهای توسعه پایدار (مطالعه موردی: مجموعه شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی)
محمد علیزاده حجت اله درخشان سونیا ازهری

گردشگری از خدمات پیشرو در جهان امروز محسوب می شود. از طرفی در عصر حاضر محدودیت منابع و ضرورت توسعه پایدار چالشی نوین فراروی سازمان‌های مدیریت مقصد قرار داده است. از این رو سیستم مدیریت راهبردی و اولویت‌بندی عوامل کلیدی به منظورکسب مزیت رقابتی پایدار، جزو چالش‌های سازمان أکثر

گردشگری از خدمات پیشرو در جهان امروز محسوب می شود. از طرفی در عصر حاضر محدودیت منابع و ضرورت توسعه پایدار چالشی نوین فراروی سازمان‌های مدیریت مقصد قرار داده است. از این رو سیستم مدیریت راهبردی و اولویت‌بندی عوامل کلیدی به منظورکسب مزیت رقابتی پایدار، جزو چالش‌های سازمان‌های گردشگری گردیده است. در این راستا، جاذبه‌ها به عنوان انگیزاننده و هسته اصلی محصولات گردشگری و همچنین بخش عرضه این صنعت از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. پژوهش‌حاضر، ‌راهنمایی کاربردی در زمینه ارزیابی موثر و کارآمد راهبردهای توسعه جاذبه‌ها برای برنامه‌ریزان و سیاستگذاران بخش گردشگری است که قصد دارند با استفاده از نظرسنجی به روش دلفی و بهره‌جویی از تکنیکSWOT به ارائه راهبردهای‌علمی و ‌عملی در راستای‌توسعه‌ای‌سایت بپرازند. همچنین‌به منظور اولویت‌بندی استراتژی‌های‌تعیین شده از مدلAHP استفاده شده است. روش مطالعه پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی با ماهیت کاربردی می‌باشد. منطقه و مجموعه شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردیده است. نتایج حاصل از اطلاعات به‌دست آمده مبین این بود که راهبرد رقابتی دارای برتری نسبی در مقایسه با استراتژی‌های چهارگانه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4347 - گرایش به تحزب و سنجش میزان تأثیر آن بر توسعه سیاسی کشور از منظر نمایندگان مجلس شورای اسلامی (بررسی علی نگرش به تأثیر تحزب بر رفتار حزبی)
عبدالحسین ضمیرى سیدرضا صالحی امیری سروش فتحی

از منظر جامعه‌شناسی سیاسی احزاب یکی از نیروهای اجتماعی مهم و مؤثر در فرایندهای سیاسی به شمار می‌آیند؛ به گونه‌ای که فضای سیاسی جوامع مدرن بدون احزاب قابل تصور نیست. از سوی دیگر بر نقش احزاب در فرایند توسعه سیاسی و تعمیق دمکراسی بسیار تأکید شده است. در این پژوهش نگرش نما أکثر

از منظر جامعه‌شناسی سیاسی احزاب یکی از نیروهای اجتماعی مهم و مؤثر در فرایندهای سیاسی به شمار می‌آیند؛ به گونه‌ای که فضای سیاسی جوامع مدرن بدون احزاب قابل تصور نیست. از سوی دیگر بر نقش احزاب در فرایند توسعه سیاسی و تعمیق دمکراسی بسیار تأکید شده است. در این پژوهش نگرش نمایندگان دوره های ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی -به عنوان یک از ارکان مهم نظام سیاسی- به نقش تحزب در توسعه سیاسی، و تأثیر این نگرش بر رفتار سیاسی آنان مورد سنجش قرار گرفته است. ماهیت تحقیق حاضر از نظر هدف، تحقیقی کاربردی است و نوع تحقیق، توصیفی، از نوع پیمایشی می‌باشد. در این تحقیق واحد تحلیل، فرد است. پژوهشگر، به داده های گردآوری شده از نمایندگان دوره های ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی توجه نموده و پاسخ هر یک ازپاسخ دهندگان، به عنوان یک ماخذ اطلاعات فردی، مورد تحلیل و سنجش قرار گرفته است. اعضای جامعه آماری در این پژوهش نمایندگان دوره های ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی می باشند. یافته‌های تحقیق نمایانگر وجود همبستگی محسوس میان نگرش مثبت به نقش احزاب در توسعه سیاسی، و گرایش به فعالیت حزبی است. به عبارت دیگر، بخش قابل ملاحظه ای از نمایندگان مجلس ششم و هفتم، بر این باورند که احزاب و تحزب نقش مثبت و کارآمدی در فرایند توسعه سیاسی دارند، از سوی دیگر نگرش مثبت به تأثیر تحزب بر توسعه سیاسی، بر رفتار سیاسی نمایندگان نیز تأثیر مثبت نهاده و نمایندگانی که به نقش مثبت احزاب در فرایند توسعه سیاسی باور داشته‌اند در عمل نیز به فعالیت حزبی گرایش بیشتری نشان داده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4348 - تحلیل جامعه‌شناختی تفسیر مردم از تغییرات جهان زیست خانواده (مطالعه موردی: شهر مریوان)
آکو کهنه پوشی علیرضا کلدی سید محمد سیدمیرزایی

در طول چند دهه اخیر، جهان زیست خانواده ایرانی تحت تأثیر عوامل گوناگون از گونه‌های گذشته ی خود متمایز شده است. مطالعه حاضر به بررسی درک معنایی تجارب زیسته مردم از ویژگی‌ها و مشخصه‌های کنونی خانواده می‌پردازد. رویکرد تحقیق حاضر تفسیرگرایی اجتماعی و روش‌شناسی آن مبتنی بر ر أکثر

در طول چند دهه اخیر، جهان زیست خانواده ایرانی تحت تأثیر عوامل گوناگون از گونه‌های گذشته ی خود متمایز شده است. مطالعه حاضر به بررسی درک معنایی تجارب زیسته مردم از ویژگی‌ها و مشخصه‌های کنونی خانواده می‌پردازد. رویکرد تحقیق حاضر تفسیرگرایی اجتماعی و روش‌شناسی آن مبتنی بر روش تحقیق کیفی است. داده‌های آن براساس فنون قوم‌نگاری (مشاهده مشارکتی، مصاحبه باز و بی‌ساخت)، براساس منطق نمونه‌گیری هدفمند و نظری در بین ساکنان شهر مریوان گردآوری و براساس نظریه زمینه‌ای تحلیل و درنهایت، نتیجه در قالب الگوی پارادایمیک ارائه شده است. هدف عمده این تحقیق بررسی درک و تفسیر تجارب مردم از ویژگی‌ها و خصوصیات خانواده کنونی، آن طور که توسط مردم تحت مطالعه تجربه شده است. یافته‌ها شامل 24 مفهوم، 5 مقوله جزء (ورود عناصر مدرن، پذیرش، تمایلات فردگرایانه، تغییرات ارزشی و ارتقای اجتماعی ـ اقتصادی)، 2 مقوله عمده (پدیده نوسازی و خانواده نوسازی شده) است. خانواده در حال گذار مقوله ی هسته نهایی است. نتایج پژوهش نشان‌دهنده ظهور ویژگی‌های متعددی در جهان زیست خانواده کنونی در جامعه مورد بررسی است. براساس درک و تفسیر مردم این جامعه، خانواده تحت تأثیر عوامل سنت‌زدا، ازجمله عناصر نوسازی ویژگی‌های متفاوت و بعضاً متمایز به خود گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4349 - سهم ابعاد سرمایه اجتماعی در میزان تمایل به گردشگری ساکنین شهرهای ساحلی استان مازندران (مورد مطالعه: بابلسر، محمودآباد، نوشهر، چالوس، رامسر)
فاطمه موسی زاده علی اصغر عباسی اسفجیر علی رحمانی فیروزجاه

هدف پژوهش حاضر بررسی سهم ابعاد سرمایه اجتماعی در میزان تمایل به گردشگری ساکنین شهرهای ساحلی استان مازندران (مورد مطالعه: بابلسر، محمودآباد، نوشهر، چالوس، رامسر) می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تبیینی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش تمام افراد ساکن بالای 20 سال أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی سهم ابعاد سرمایه اجتماعی در میزان تمایل به گردشگری ساکنین شهرهای ساحلی استان مازندران (مورد مطالعه: بابلسر، محمودآباد، نوشهر، چالوس، رامسر) می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تبیینی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش تمام افراد ساکن بالای 20 سال پنج شهر ساحلی استان مازندران (بابلسر، محمودآباد، نوشهر، چالوس، رامسر می‌باشند. حجم نمونه تحقیق حاضر با استفاده از فرمول کوکران 530 نفر می‌باشد. ابزار گردآوری اطلاعات این تحقیق پرسشنامه محقق‌ساخته می‌باشد که از تحقیقات پیشین نیز استفاده شده است و شامل 119 سوال بسته در قالب طیف لیکرت و سوالات بسته و باز، مربوط به متغیرهای زمینه‌ای تحقیق می‌باشد. پس از جمع‌آوری اطلاعات، با استفاده از نرم افزار SPSS و سپس Amos داده‌ها استخراج، طبقه‌بندی، توصیف و تحلیل شده و در نهایت گزارش نهایی تحقیق بر مبنای یافته‌ها و نتایج تنظیم و تدوین گردید. نتایج نشان می‌دهد که بین ابعاد کل سرمایه اجتماعی (بعد روابط اجتماعی، بعد هنجار اجتماعی و بعد اعتماد اجتماعی) با تمایل به گردشگری و انگیزه گردشگری رابطه معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4350 - تحلیل رمان‌های «جزیره سرگردانی» و «ساربان سرگردان» با نظریه تفسیرگرایانه
باقر قشلاقی حسین ابوالحسن تنهایی جمشید مصباحی پور ایرانیان

کنش انسانی در برابر هر نوع واقعیت اجتماعی، می تواند محصول انتخاب و اراده او و یا فشارهای بیرونی دانسته شود . تفسیرگرایان رفتار اجتماعی را درگیر در شرایط، ولی فاعلانه تبیین می کنند. ارتباط هستی شناختی تنگاتنگ آگاهی و معنایابی انسان با شرایط و موقعیت های تاریخی ـ اجتماعی أکثر

کنش انسانی در برابر هر نوع واقعیت اجتماعی، می تواند محصول انتخاب و اراده او و یا فشارهای بیرونی دانسته شود . تفسیرگرایان رفتار اجتماعی را درگیر در شرایط، ولی فاعلانه تبیین می کنند. ارتباط هستی شناختی تنگاتنگ آگاهی و معنایابی انسان با شرایط و موقعیت های تاریخی ـ اجتماعی و درگیری فرد با ساختارهای مسلط در جامعه برای تفسیرگرایی مسئله ای است که در این مقاله با مطالعه رمان های جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش تلاش شده است تا کنش گری شخصیت رمان و رابطه ی او با واقعیت های اجتماعی، از منظر تفسیرگرایی و رویکرد طبیعت گرایانه یا فرود به زمین و با استفاده از گراندد تئوری مورد مطالعه قرار گیرد. بر همین اساس هستی به عنوان شخصیت اصلی رمان، به عنوان محور تحلیل در نظرگرفته شده است. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که مرکزی ترین و محوری ترین مقوله در رمان های مورد بررسی در رابطه ی بین فرد و جامعه از منظر تفسیر گراییکنش جستجوگرانه اجتماعی و سیاسی و ناآرامی درونی و تلاش برای گذر از وضع موجود می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4351 - بررسی جامعه شناختی تغییرات روابط زوجین براساس تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر میزان تعاملات اجتماعی آنان (مورد مطالعه: همسران گروه سنی 40-25 سال ساکن شهر تهران)
یاسمن فرشادفر علی باصری نوروز هاشم زهی

10.30495/jscc.2021.688240

شبکه‌های اجتماعی، نقش پررنگی در دنیای امروز دارند که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. این شبکه‌‌ها ابعاد مختلف زندگی افراد را تحت تأثیر قرار داده و حتی کانون خانواده را مورد هدف قرار می‌دهند؛ بدین روی هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه شناختی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر میزان تعامل أکثر

شبکه‌های اجتماعی، نقش پررنگی در دنیای امروز دارند که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. این شبکه‌‌ها ابعاد مختلف زندگی افراد را تحت تأثیر قرار داده و حتی کانون خانواده را مورد هدف قرار می‌دهند؛ بدین روی هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه شناختی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر میزان تعاملات اجتماعی همسران شهر تهران می‌باشد، این پژوهش از نظر نوع هدف یک بررسی کاربردی، از نظر وسعت پهنانگر، از نظر دامنه خرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش روش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش، و ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه همسران گروه سنی 25-40 سال ساکن شهر تهران می‌باشد؛ که براساس اطلاعات مرکز آمار ایران در سال 1395 برابر با 2,688,972 نفر می‌باشند و از این تعداد 1,376,338 نفر زن و 1,312,634 نفر مرد هستند. حجم نمونه در این تحقیق با استفاده از فرمول کوکران و همچنین بر اساس جدول مورگان تعداد 384 نفر است. نتایج تحقیق نشان داد که در سطح معناداری 95 درصد رابطه معکوس و معنی‌داری بین مشارکت و فعال بودن در شبکه‌های اجتماعی، تنوع انگیزه در استفاده از شبکه‌های اجتماعی، واقعی تلقی کردن محتوای شبکه‌های اجتماعی با میزان تعاملات اجتماعی همسران وجود دارد؛ در نتیجه می‌توان بیان نمود که با افزایش استفاده از شبکه‌های اجتماعی، مطلوبیت میزان تعاملات اجتماعی همسران کاهش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4352 - بررسی میزان سلامت اجتماعی و عوامل مرتبط با آن (مورد مطالعه: زنان 15 تا 65 سال پارس آباد)
شبنم زینالی حسین بنی فاطمه

10.30495/jscc.2021.685212

زنان امروزه با ورود به بازار و تحصیلات آکادمیک، به عنوان نیروی فعال در روند توسعه اجتماعی، سهمی انکارناپذیر در سرنوشت جامعه دارند. همچنین سلامتی افراد شاخصی مهم برای سنجش توسعه یافتگی جوامع می‌باشد. از ابعاد سلامت که در سالیان اخیر مورد توجه قرار‌گرفته و تاکید بیشتری رو أکثر

زنان امروزه با ورود به بازار و تحصیلات آکادمیک، به عنوان نیروی فعال در روند توسعه اجتماعی، سهمی انکارناپذیر در سرنوشت جامعه دارند. همچنین سلامتی افراد شاخصی مهم برای سنجش توسعه یافتگی جوامع می‌باشد. از ابعاد سلامت که در سالیان اخیر مورد توجه قرار‌گرفته و تاکید بیشتری روی آن برای نیل به توسعه وجود دارد، سلامت اجتماعی می‌باشد. این امر محقق را بر آن داشت تا به بررسی برخی عوامل فردی، اجتماعی و روانی (متغیرهای زمینه‌ای، سلامت روانی، خودکارآمدی، جامعه‌پذیری و قانون‌گرایی) مرتبط با سلامت اجتماعی زنان بپردازد. جامعه آماری پژوهش زنان (15-65 سال) شهر پارس‌آباد به تعداد 57528 نفر می‌باشد، نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران و واریانس داده‌های پیش آزمون 251 نفر می‌باشد. روش تحقیق پیمایش مقطعی بوده و اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه استاندارد کیز و محقق ساخته جمع‌آوری و با نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان‌ داد میزان سلامت اجتماعی زنان بر حسب اشتغال و تحصیلات متفاوت می‌باشد، همچنین نشانگر وجود رابطه معنادار بین سلامت روانی، خودکارآمدی و جامعه پذیری با میزان سلامت اجتماعی می‌باشد. مدل رگرسیونی سلامت اجتماعی نشان می‌دهد، متغیر‌های خودکارآمدی و سلامت‌روانی بیشترین تاثیر را بر سلامت اجتماعی دارند و 32/2 درصد تغییرات آن را پیش‌بینی می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4353 - بررسی رفتار زیست محیطی با تاکید بر سبک زندگی مصرف گرایی مادی (شهروندان شهر تهران )
فرزانه فرهادیان بابادی علیرضا محسنی تبریزی مصطفی ازکیا

10.30495/jscc.2023.1976205.2066

از آنجاییکه رفتار زیست محیطی متاثر از رفتار افراد جامعه است لذا بررسی سبک زندگی و چگونگی برخورد افراد جامعه با محیط زیست حائز اهمیت است، هدف اصلی این پژوهش، سنجش رفتار زیست محیطی با تاکید بر سبک زندگی از بعد مصرف گرایی مادی است ؛به همین دلیل چارچوب نظری تحقیق براساس نظر أکثر

از آنجاییکه رفتار زیست محیطی متاثر از رفتار افراد جامعه است لذا بررسی سبک زندگی و چگونگی برخورد افراد جامعه با محیط زیست حائز اهمیت است، هدف اصلی این پژوهش، سنجش رفتار زیست محیطی با تاکید بر سبک زندگی از بعد مصرف گرایی مادی است ؛به همین دلیل چارچوب نظری تحقیق براساس نظریه وبلن می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه ساکنین هشت منطقه از شهر تهران که در دامنه سنی (18-60)سال واقع شده است، براساس فرمول کوکران 384 نفربه عنوان نمونه آماری بدست آمد اما با توجه به جمعیت زیاد جامعه آماری و با در نظر گرفتن داده های از دست رفته احتمالی حجم نمونه 810 نفر انتخاب شد. این تحقیق با رویکرد کمی و با روش پیمایش انجام و ابزار گرد آوری پرسشنامه است.یافته های پژوهش نشان بین سبک زندگی مصرف‌گرای مادی و رفتارهای زیست محیطی (حمایتگر، بی‌تفاوت و تخریبگر) رابطه وجود دارد.بین سن، جنس، تحصیلات، درآمد، پایگاه اجتماعی و اقتصادی رفتار زیست محیطی رابطه معنادار وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4354 - تبیین رابطه فردگرایی افراطی با همبستگی اجتماعی در شهروندان تهرانی
محیا شعیبی

10.30495/jscc.2021.690271

فردگرایی مفهومی است که در مقابل جمع گرایی جامعه سنتی قرار می گیرد. جامعه فردگرا عدم همنوایی با جمع را ارزش تلقی می کند و بر شکوفایی فردی و بازاندیشی در سنت ها و هنجارهای اجتماعی تأکید می کند؛ هم چنین طبق آن چه عموماً در جامعه شناسی از مفهوم همبستگی اجتماعی مستفاد می شود أکثر

فردگرایی مفهومی است که در مقابل جمع گرایی جامعه سنتی قرار می گیرد. جامعه فردگرا عدم همنوایی با جمع را ارزش تلقی می کند و بر شکوفایی فردی و بازاندیشی در سنت ها و هنجارهای اجتماعی تأکید می کند؛ هم چنین طبق آن چه عموماً در جامعه شناسی از مفهوم همبستگی اجتماعی مستفاد می شود، این مفهوم به درجه یا نوع هم گرایی یک جامعه و در واقع، به پیوندها و روابطی که اعضای یک جامعه یا گروه را به یکدیگر مرتبط می سازند، اشاره دارد؛ لذا با توجه به این مفاهیم هدف تحقیق حاضر تبیین میزان رابطه شکل گیری فردگرایی افراطی با همبستگی اجتماعی در شهروندان تهرانی است. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان 65-18ساله تهران می باشد. که تعدادشان بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390، 5876659 نفر می باشد که در میان مناطق شه تهران با توجه به حجم نمونه که حداقل 384 نفر می بایست باشد، 400 نفر در مجموع و هر منطقه تعداد 80 پرسشنامه با روش نمونه گیری تصادفی پر شد. نتایج تحقیق نشان دهنده این مطلب است که بین دو متغیر فردگرایی افراطی و همبستگی اجتماعی همبستگی نسبتاً ضعیفی وجود دارد و جهت رابطه نیز منفی و معکوس است. مقدار ضریب تعیین تعدیل شده نشان میدهد که متغیر مستقل فردگرایی افراطی قادر به تبیین 9/1 درصد از تغییرات متغیر وابسته (همبستگی اجتماعی) است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4355 - تحلیل جامعه شناختی اثر عوامل اجتماعی و فرهنگی بر گرایش به باروری زنان در شهر تهران
سعیده حاج علی سید محمد سیدمیرزایی محمد صادق مهدوی

10.30495/jscc.2021.688238

هدف این پژوهش مطالعه اثر عوامل اجتماعی وفرهنگی بر گرایش به باروری در زنان متاهل شهر تهران است . باروری و گرایش به آن از متغیرهای چند وجهی است که در رشته های علمی گوناگون به آن پرداخته شده است . در این پژوهش بعد جامعه شناختی آن مد نظر قرار گرفته است .این پژوهش بر اساس دا أکثر

هدف این پژوهش مطالعه اثر عوامل اجتماعی وفرهنگی بر گرایش به باروری در زنان متاهل شهر تهران است . باروری و گرایش به آن از متغیرهای چند وجهی است که در رشته های علمی گوناگون به آن پرداخته شده است . در این پژوهش بعد جامعه شناختی آن مد نظر قرار گرفته است .این پژوهش بر اساس داده های یک پیمایش بر روی 384 نفر از زنان متاهل 20 تا 44 ساله شهر تهران صورت گرفته است . ابزار گرد آوری اطلاعات ، پرسش نامه است . تجزیه تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفته است .متغیر وابسته گرایش به باروری است و متغیرهای مستقل در دوبخش اجتماعی شامل حمایت اجتماعی ، فردگرایی ، تحصیلات و فرهنگی گرایش به دینداری هستند . نتایج نشان می دهدکه بین متغیر های اجتماعی و فرهنگی و گرایش به بارروی رابطه وجود دارد . همچنین در نتایج رگرسیون مشاهده شد که دینداری43.5 درصد ، تحصیلات 24.3 درصد توانسته اند بر گرایش به باروری تاثیر گذارند . در تحلیل مسیر نیز متغیر دینداری بیشترین تاثیر و فردگرایی کمترین تاثیر کل را بر گرایش به باروری داشته اند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4356 - انسجام اوضاع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با تأکید بر ادبیات مقاومت عصر شاه اسماعیل صفوی؛ مروری بر متون پژوهشی
افشین شکارچی فاطمه شیخلوند خدابخش اسداللهی زیبا قاسم زاده ابلی

10.30495/jscc.2021.690326

این پژوهش با هدف بررسی انسجام اوضاع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با تأکید بر ادبیات مقاومت عصر شاه اسماعیل صفوی انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی بر پایه‌ی منابع کتابخانه‌ای است. بر اساس نتایج و بررسی جامعه‌شناسی ادبیات (نثر و نظم) عصر شاه اسماعیل صفوی، وجود سطح بالایی أکثر

این پژوهش با هدف بررسی انسجام اوضاع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با تأکید بر ادبیات مقاومت عصر شاه اسماعیل صفوی انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی بر پایه‌ی منابع کتابخانه‌ای است. بر اساس نتایج و بررسی جامعه‌شناسی ادبیات (نثر و نظم) عصر شاه اسماعیل صفوی، وجود سطح بالایی از محتوای عصر شامل تغییرات اجتماعی، سیاسی، و فرهنگی در قالب‌های ادبی و تولیدات ادبی است. یافته های پژوهش بیانگر این است که زبان اکثر شعرای این عصر در راستای هویت دینی و حفظ وحدت ملَی بود که اوضاع اجتماعی را ترسیم می‌کرد، لذا دوره صفوی نقطه قوّت تاریخ کشور ما را تشکیل می دهد، چراکه وقتی دولت صفوی قوام گرفت و آنگاه که تثبیت شد، تحوّل عمیقی را در ایران آغاز کرد و گرچه این تحول با ابزارهای سنتی صورت می‌گرفت، اما سبب شکوفایی همه‌جانبه در ایران شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4357 - بررسی اثر باورهای دینی- ملی بر فردگرایی عمودی (موردمطالعه: شهروندان شهر تهران)
فرشاد نجفی اسدالهی مجید کفاشی بهرنگ صدیقی

فردگرایی به‌عنوان مفهومی مدرن از مشخصه‌های اصلی مدرنیته است. آنچه در تبیین و تحلیل فردگرایی باید لحاظ گردد توجه به ابعاد مختلف آن است. در نوعی از فردگرایی فرد نفع شخصی خود را دنبال می‌کند که فردگرایی عمودی نامیده می‌شود. پژوهش حاضر با بررسی اثر باورهای دینی-ملی بر فردگر أکثر

فردگرایی به‌عنوان مفهومی مدرن از مشخصه‌های اصلی مدرنیته است. آنچه در تبیین و تحلیل فردگرایی باید لحاظ گردد توجه به ابعاد مختلف آن است. در نوعی از فردگرایی فرد نفع شخصی خود را دنبال می‌کند که فردگرایی عمودی نامیده می‌شود. پژوهش حاضر با بررسی اثر باورهای دینی-ملی بر فردگرایی عمودی انجام شده است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی، از حیث معیار تحلیل توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری کلیه شهروندان تهرانی بالای 25 سال شهر تهران می‌باشد و حجم نمونه با فرمول کوکران 400 نفر در نظر گرفته شد. همچنین اطلاعات این افراد به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای گردآوری شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته می‌باشد. یافته‌های پژوهش نشان داد که رابطه متغیر دین‌داری و فردگرایی عمودی معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.385- و رابطه متغیر نشان ملی(پرچم) و فردگرایی عمودی معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.456- شده است. همچنین همبستگی جمعی دو متغیر دین‌داری و نشان ملی(پرچم) با فردگرایی عمودی برابر 0.725- و ضریب تعیین برابر 0.525 به دست آمد و متغیرهای دین‌داری و نشان ملی(پرچم)، به میزان 52.5 درصد از تغییرات متغیر میزان فردگرایی عمودی را تبیین می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4358 - بررسی جامعه‌شناختی نظریه‌های فمینیستی معاصر با رویکرد انتقادی
مرتضی فرجیان

10.30495/jscc.2022.1972097.2048

پژوهش حاضر به بررسی نظریه‌های فمینیستی معاصر با رویکرد انتقادی می‌پردازد. در این تحقیق از روش تحقیق نقدعلمی و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش آرشیوی استفاده شده است. نظریه‌های فمینیستی طیف وسیعی از نظریات از جمله: نظریه زن محور، نظریه‌های تفاوت (فمینیسم فرهنگی، نظریه سیمون أکثر

پژوهش حاضر به بررسی نظریه‌های فمینیستی معاصر با رویکرد انتقادی می‌پردازد. در این تحقیق از روش تحقیق نقدعلمی و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش آرشیوی استفاده شده است. نظریه‌های فمینیستی طیف وسیعی از نظریات از جمله: نظریه زن محور، نظریه‌های تفاوت (فمینیسم فرهنگی، نظریه سیمون دوبووار)، نظریات جامعه‌شناسی تفاوت جنسی (نظریه نهادی و نظریه تعامل‌گرایی)، نظریه‌های نابرابری جنسیت (فمینیسم لیبرال)، نظریه‌های ستم (فمینیسم روانکاوی، فمینیسم رادیکال)، نظریه‌های ستم ساختاری (فمینیسم سوسیالیست، نظریه تداخل) و نظریه‌های پست‌مدرن فمینیسم را شامل می‌شود. نقد و بررسی یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که نظریه‌های فمینیستی به دلیل غیرتاریخی بودن، در نظر نگرفتن فرهنگ‌های مختلف، بدبینی نسبت به مردان، نگرش یکسان به همه مردان، نگرشی صرفاً ماتریالیستی به عشق، عدم پاسخگویی به مکانیسم ایجاد پدرسالاری، ستمگر دانستن مردان، مخالفت با آموزه‌های ادیان جهان و نگرش یکسان به همه ادیان، حمله متعصبانه به ناهمجنس خواهی، تحمیل همجنس خواهی به زنان به‌عنوان معرفت‌شناسی برتر، ترویج هویتی جدید در مقابل هویت واژگون شده، ضدیت با فردگرایی با ادعای فردگرایی، تعدد و آزادی جنسی و تعریف سکسوالیته برای زنان، نقد بر نظریه فمینیست نهادی، عدم توجه به نامحقق کردن، عدم توجه به تفاوت در جسم و درنهایت ضعف فمینیسم روانکاو در بررسی ترتیبات اجتماعی عواطف مورد نقد می‌باشند. می‌توان بیان کرد که نظریه‌های فمینیستی علی‌رغم تأثیرات خود به‌صورت عملی و نظری به‌عنوان نقاط قوت دارای ضعف‌های نظری عدیده‌ای می‌باشند که در این تحقیق به آن پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4359 - بررسی رابطه بین خوش بینی تحصیلی و رشد حرفه ای معلمان مقطع ابتدایی شهر چهاربرج
اکبر معمارباشی

10.30495/jscc.2023.1975658.2068

هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه بین خوش بینی تحصیلی و رشد حرفه‌ای معلمان مقطع ابتدائی شهر چهاربرج بود. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی بود و با روش توصیفی انجام شد. جامعه‌ی تحقیق شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهر چهار برج به تعداد 284 نفر(110زن و 174 مرد) بود. نمونه أکثر

هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه بین خوش بینی تحصیلی و رشد حرفه‌ای معلمان مقطع ابتدائی شهر چهاربرج بود. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی بود و با روش توصیفی انجام شد. جامعه‌ی تحقیق شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهر چهار برج به تعداد 284 نفر(110زن و 174 مرد) بود. نمونه بصورت تصادفی طبقه‌ای و با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 163نفر (64 زن و 99 مرد) انتخاب شد. روش جمع‌آوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و میدانی بود. برای جمع‌آوری اطلاعات، در بخش اول برای سنجش خوش بینی تحصیلی معلمان از پرسشنامه خوش بینی تحصیلی که توسط اسچنن موران و همکاران (۲۰۱۳ )، ساخته شده و دارای 37 گویه است، استفاده شد. در بخش دوم از پرسشنامه استاندارد 18 سوالی رشد حرفه‌ای معلمان استفاده شد. روایی و پایایی آن (با استفاده از آلفای کرانباخ80%-76%) توسط طراح آن مورد تایید قرار گرفته بود. از آمار توصیفی برای محاسبه میانگین و ترسیم جداول استفاده شد. برای آزمون فرضیه‌ها از آمار استنباطی پارامتریک (بدلیل نرمال بودن توزیع داده‌ها) ضریب همبستگی پیرسون، استفاده شد. پس از آزمون فرضیه‌ها و تحلیل یافته‌ها، نتایج نشان داد: بین تاکید تحصیلی، اعتماد دانش‌آموزان به معلم شان، کارآمدی معلم و رشد حرفه‌ای معلمان مقطع ابتدائی شهر چهاربرج رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4360 - بازنمایی جنبش‌های اجتماعی زنان در فیلم های سینمایی (حق رأی، سرزمین شمالی، فرشته‌های آرواره آهنین، داستان رزا پارکس) از دهه (2016-1920) باروش نشانه شناسی چارلز سندرس پیرس
ایلمیرا ساسانپور افسانه ادریسی مجید توسلی

10.30495/jscc.2024.2001554.2167

در این مقاله به موضوع بازنمایی جنبش‌های اجتماعی زنان در فیلم‌های سینمایی حق رأی، سرزمین شمالی، فرشته‌های آرواره آهنین، داستان رزا پارکس از دهه (2016-1920) ، پرداخته می‌شود. جنبش زنان، جنبشی سازمان یافته برای دستیابی به حقوق زنان وایدئولوژی برای دگرگونی جامعه است که هدف أکثر

در این مقاله به موضوع بازنمایی جنبش‌های اجتماعی زنان در فیلم‌های سینمایی حق رأی، سرزمین شمالی، فرشته‌های آرواره آهنین، داستان رزا پارکس از دهه (2016-1920) ، پرداخته می‌شود. جنبش زنان، جنبشی سازمان یافته برای دستیابی به حقوق زنان وایدئولوژی برای دگرگونی جامعه است که هدف آن رویای دفع انواع تبعیض وستم نژادی می باشد.در این مقاله نویسنده با بررسی چهار فیلم سینمایی با روش کیفی و با بهره‌گیری از رویکرد نشانه‌شناسی چارلز سندرس پیرس و با نظریه کنش جمعی چارلز تیلی و نظریه‌های بنیادی فمینیسم می‌خواهد به این تحلیل برسد که فیلم‌های سینمایی تا چه حد در بازنمایی جنبش‌های اجتماعی زنان موثر خواهد بود. به نظر می‌رسد که فیلم‌های سینمایی نقش پررنگی در بیان و بازنمایی جنبش‌های اجتماعی زنان در جامعه دارند. یافته‌های تحقیق حاکی از آن بودند که معناهایی که در فیلم‌ها بازنمایی شده‌اند شامل: نفی وضع موجود وهویت ما محور، داشتن برنامه و رفتار جمعی سازمان یافته، مشخص بودن اهداف، داشتن ایدئولوژی، تعهدو الزام، مخالفت با رفتارهای خشونت‌آمیز، جنبش رادیکال، ارزشمندی، تعهّد، وحدت بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4361 - خانواده در مسیر تغییرات اجتماعی، مطالعه کیفی روابط فرازناشویی زنان با رویکرد GT (مورد مطالعه: زنان شهر قزوین)
زهرا آقاجانی بیگی

10.30495/jscc.2023.1947246.1949

هدف پژوهش حاضر، شناسایی علل تغییرات ساختار خانواده و دلایل ورود زنان در مدل مفهومی رابطۀ فرازناشویی است. پژوهش با رویکرد کیفی و روش گراندد تئوری انجام شد. تکنیک گردآوری داده‌ها، مصاحبۀ ساخت نیافته و داده‌های مورد نیاز از مصاحبه با هفده نفر از زنان ساکن شهر قزوین که تجرب أکثر

هدف پژوهش حاضر، شناسایی علل تغییرات ساختار خانواده و دلایل ورود زنان در مدل مفهومی رابطۀ فرازناشویی است. پژوهش با رویکرد کیفی و روش گراندد تئوری انجام شد. تکنیک گردآوری داده‌ها، مصاحبۀ ساخت نیافته و داده‌های مورد نیاز از مصاحبه با هفده نفر از زنان ساکن شهر قزوین که تجربۀ رابطۀ فرازناشویی داشتند، جمع‌آوری‌ و انتخاب مصاحبه‌شوندگان با روش نمونه‌گیری هدفمند که نیازمند استفاده از نمونه‌گیری متوالی به نام گلولۀ برفی است، انجام شده است؛ در این پژوهش از اعتبار زاویه‌بندی استفاده‌شده است. بر اساس یافته‌ها، شرایط علّی این پژوهش تنوع‌طلبی جنسی، عدم مهارت و دانش جنسی و توجیه رابطۀ فرازناشویی و عدم حضور همسر شناسایی شدند. پدیدۀ محوری روابط فرازناشویی که در زمینۀ جایگزینی برای رشد روابط اجتماعی و تغییر ارزش‌های اجتماعی، افزایش اوقات فراغت و تسهیل گری فن‌آوری‌های نوین پدید آمده است. فردگرایی، دوسویگی جنسیتی، بی‌تفاوتی همسر، فرودستی زن در کسب درآمد به‌عنوان شرایط مداخله‌گر و درنهایت اینکه زنان در این کنش و واکنش‌ها، با اقدام به رابطۀ فرازناشویی و با میل به مصرف‌گرایی، مدیریت بدن و تردید داشتن در ادامۀ زندگی و توجیه این رابطه، پیامدهایی چون افزایش لذت‌گرایی و عادی شدن رابطۀ فرازناشویی را خلق کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4362 - ارزیابی تأثیر اجتماعی توریسم‌درمانی بر شهر اردبیل با محوریت اتباع کشور جمهوری آذربایجان
شاهرخ علیزاده صمد عابدینی

این مقاله از یک پژوهش که به‌منظور ارزیابی تأثیر اجتماعی توریسم‌درمانی بر شهر اردبیل با محوریت اتباع کشور جمهوری آذربایجان و بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدها بر ساختارهای توریسم‌درمانی بر شهر اردبیل انجام گرفت، استخراج شده است. روش آزمون تصادفی ساده است. جامعه آماری ش أکثر

این مقاله از یک پژوهش که به‌منظور ارزیابی تأثیر اجتماعی توریسم‌درمانی بر شهر اردبیل با محوریت اتباع کشور جمهوری آذربایجان و بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدها بر ساختارهای توریسم‌درمانی بر شهر اردبیل انجام گرفت، استخراج شده است. روش آزمون تصادفی ساده است. جامعه آماری شامل پزشکان متخصص که محدوده جغرافیایی در میدان سرچشمه اردبیل است و مدیران و کارشناسان دستگاه‌ها و ادارات مرتبط با توریسم‌درمانی به تعداد 160 نفر بوده که از بین این جامعه با استفاده از ابزارهای گردآوری، بر اساس پرسشنامه ساختارمند و محقق‌ساخته و چک‌لیست SWOT بر مبنای شاخص‌های توریسم‌درمانی به تعداد 96 نمونه آماری انتخاب شد. در مدل تحلیل سوات (SWOT) مجموع امتیاز وزن‌دار بیانگر این شد که توریسم‌درمانی شهر اردبیل از لحاظ عوامل درونی در ساختار اقتصادی دارای ضعف، در ساختار اجتماعی / فرهنگی دارای قوت، در ساختار زیرساختی دارای ضعف و در ساختار مدیریتی / نهادی دارای ضعف است. مجموع امتیاز وزن‌دار بیانگر این شد که از لحاظ عوامل بیرونی در ساختار اقتصادی دارای قوت، در ساختار اجتماعی / فرهنگی دارای قوت، در ساختار زیرساختی دارای قوت و در ساختار مدیریتی / نهادی دارای قوت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4363 - گستره بدعت و ملاک تشخیص آن: مطالعه‌ای تطبیقی بر تفاسیر قرآنی و روایی علمای اهل تسنن و تشیع
علی هنرمند سید ابوالقاسم نقیبی سید صادق موسوی

یکی از آسیب های مهمی که اسلام مانند دیگر ادیان الهی با آن مواجه بوده جریان های بدعت گذار است. از این رو در آیات و روایات مکررا و به وضوح بدعت مذموم دانسته شده و بدعتگذاران مورد نکوهش و شماتت قرار گرفته اند. اگرچه عالمان اسلامی بدعت را به ادخال ما لیس من الدین فی الدین م أکثر

یکی از آسیب های مهمی که اسلام مانند دیگر ادیان الهی با آن مواجه بوده جریان های بدعت گذار است. از این رو در آیات و روایات مکررا و به وضوح بدعت مذموم دانسته شده و بدعتگذاران مورد نکوهش و شماتت قرار گرفته اند. اگرچه عالمان اسلامی بدعت را به ادخال ما لیس من الدین فی الدین معنا کرده اند اما اتفاق نظری در مورد ملاک های بدعت بین ایشان وجود ندارد. اغلب علمای امامیه نسبت دادن امری به دین بدون وجود مستند شرعی را بدعت دانسته اند ولی گروهی از اهل سنت هر آنچه را که بعد از سه قرن ابتدایی اسلام حادث شده است را بدعت شمرده اند. از این رو معیار تشیع در این خصوص کیفی و معیار اهل سنت کمی (زمان) می باشد. این رویه در بازشناسی سنت از بدعت به اختلاف آرای علمای اسلامی در زمینه گستره بدعت و مصادیق آن می انجامد. از منظر کسانی که امور حادثه بعد از سه قرن نخستین را بدعت می دانند، دامنه بدعت بسیار وسیع و گسترده است ولی بنا به دیدگاه گروهی که با استفاده از ادله عام، مسائل نوپدید را واجد مستند شرعی تلقی می کنند گستره بدعت محدود می باشد. در این نوشتار ضمن تبیین مفهوم بدعت برخی از معیارها، ادله و مصادیق آن مورد بازخوانی تحلیلی و تطبیقی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4364 - نقد پدیدۀ عوام گرایی کیفری با تاکید بر رویکرد نظام عدالت کیفری ایران
حمید قربان پور سید محمد مهدی ساداتی علی جمادی

در اندیشه عوام گرا، تاکید بر افکار آحاد جامعه به عنوان مبنایِ سیاستگذاری های عمومی، اهمیت دوچندان دارد. محوریتِ افکار عمومی و مداخله سیاسی در سیاستگذاری کیفری، رویکرد عوام گرایی را موجب شده است. به بیان دیگر، سیاست کیفری عوام گرایانه مترصد آن است تا با جلب افکار عمومی ب أکثر

در اندیشه عوام گرا، تاکید بر افکار آحاد جامعه به عنوان مبنایِ سیاستگذاری های عمومی، اهمیت دوچندان دارد. محوریتِ افکار عمومی و مداخله سیاسی در سیاستگذاری کیفری، رویکرد عوام گرایی را موجب شده است. به بیان دیگر، سیاست کیفری عوام گرایانه مترصد آن است تا با جلب افکار عمومی به مبارزه با بزه بپردازد. در نظام کیفری ایران نیز در سالهای اخیر به تاثیر از فضای حاکم بر جامعه، سیاستهای توده گرایی پا به عرصه وجود نهاده است. در واقع، اندیشه عوام گرایی کیفری، بر مدل کنترل جرم از طریق دشمن مداری با مجرم تاکید دارد. این نوع سیاست کیفری از فرایند اصولی و علمیِ آموزه های جرم شناسانه منحرف و آن را تابع ملاحظات سیاسی می نماید، به گونه ای که با آسیب رسانی به استلزامات ساختاریِ حقوق کیفری و حق هایِ اخلاقی تابعین حقوق کیفری،همراه است. در این نوشتار، به شیوه توصیفی -تحلیلی موضوع را بررسی و به سئوال پاسخ خواهیم داد که: چه عواملی موجب پیدایش عوام گرایی می شود و این پدیده چه ویژگی هایی دارد؟ در ادامه نیز بازتاب قوانین عوام گرایانه را مورد بررسی قرار خواهیم داد و پیشنهاداتی در این راستا ارائه خواهیم داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4365 - نگاهی به جلوه‏های سیاست‌های عوام‌گرایانه کیفری در مراحل مختلف دادرسی جرایم اقتصادی
مرتضی رضائی محمود قیوم زاده حسین خسروی امیر ملامحمدعلی

نفوذ عوام‌گرایی کیفری به حوزه سیاست‌گذاری جرایم اقتصادی باعث شده تا سیاست‌های سخت‌گیرانه احساسی ، روزمره و مبتنی بر حوادث مجرمانه ، تصویب و اجرا شوند. در حالی که این برنامه‌ها سنجش علمی نشده‌اند. در بررسی جلوه های سیاست‌های عوام‌گرایانه کیفری در مراحل مختلف دادرسی جرایم أکثر

نفوذ عوام‌گرایی کیفری به حوزه سیاست‌گذاری جرایم اقتصادی باعث شده تا سیاست‌های سخت‌گیرانه احساسی ، روزمره و مبتنی بر حوادث مجرمانه ، تصویب و اجرا شوند. در حالی که این برنامه‌ها سنجش علمی نشده‌اند. در بررسی جلوه های سیاست‌های عوام‌گرایانه کیفری در مراحل مختلف دادرسی جرایم اقتصادی با هدف کاهش این گونه از سیاست‌ها و با روش توصیفی و تحلیلی ، یافته‌های زیر حاصل شد که: اتخاذ سیاست ها و برنامه های کیفری فوری و کوتاه مدت و تبلیغاتی ، تمرکز بر پاسخ های کیفری سختگیرانه ، تاکید بر جنبه های نمایشی در محاکمه و اجرای مجازات ، بدنام کردن محکومان از طریق افشای هویت آنان ، ایجاد ساختارهای سازمانی نابهنگام و سیطره گفتمان رسانه ای بر سیاست‌های کنترل از مهم‌ترین جلوه‌های سیاست‌های عوام‌گرایانه کیفری در ایران هستند. اتخاذ سیاست‌های عوام‌گرایانه در رسیدگی به جرایم اقتصادی پیامدهایی نظیر: سیاست‌گذاری با هدف کسب مقبولیت عمومی ، تورم قوانین کیفری ، گرایش به سازوکارهای سختگیرانه ، کاهش اختیارات قضات در تعیین مجازات ، تحدید معیارهای دادرسی عادلانه و... در پی دارد. تاثیرپذیری افکار عمومی از فضای سیاسی- رسانه ای و احساسی شدن جو حاکم بر مقابله با مفاسد اقتصادی ، بسترهای مناسبی را برای اتخاذ سیاست ها و برنامه های کیفری فوری ، کوتاه مدت و تبلیغاتی فراهم می آورد. این سیاست ها در عمل موجب تشکیل ساختارهای جدید برای مقابله با مفاسد اقتصادی و ایجاد تکلیف مضاعف برای نهادهای کنترل جرم شده است به گونه ای که عدم توفیق نظام عدالت کیفری و نهادهای تازه تاسیس ، در تحقق اهداف تعیین شده موجب بدبینی و بی‌اعتمادی مردم نسبت به کارآمدی و اثربخشی نظام عدالت کیفری و نهادهای مبارزه با مفاسد اقتصادی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4366 - نگاهی حقوقی به کاهش خاص بودن دولت در دوران پسامدرن با تفکیک «عمومی- خصوصی» به عنوان عنصری از تفکر بنیادین
محمد میرزائی مهر خیرالله پروین عبدالکریم شاحیدر

شکل جدید دولت که همراه با تنوع، تفاوت و فاصله‌هایی در حال تحقق است موجب طرح پرسش راجع به شرایط اعمال قدرت دولتی در جوامع وارد شده در دوران پسامدرن می‌شود. دولت با چنین وضعی و با ورود در روابط پیچیده وابستگی متقابل و حاضر شدن در رقابت قدرت‌های متنوعی که ملزم به ترکیب با أکثر

شکل جدید دولت که همراه با تنوع، تفاوت و فاصله‌هایی در حال تحقق است موجب طرح پرسش راجع به شرایط اعمال قدرت دولتی در جوامع وارد شده در دوران پسامدرن می‌شود. دولت با چنین وضعی و با ورود در روابط پیچیده وابستگی متقابل و حاضر شدن در رقابت قدرت‌های متنوعی که ملزم به ترکیب با آنهاست و گذر از طریق خطوط متعدد گسست، به نظر می‌رسد که بخش قابل توجهی از ابزار عمل و قابلیت سیطره خود را بر تحول اجتماعی از دست داده است؛ دولت دیگر نه تنها به عنوان عرصه خلوص، بی غرضی و ایثار قلمداد نمی‌شود بلکه مقام و موقعیت پیگیری منافع فردی تلقی می‌گردد. در حال حاضر این تفکر حاکم شده است که اداره عمومی باید همانند شخص خصوصی، کارآمد و سودمند باشد و این کارآمدی باعث تحقق مدیریت خوب گردد. با توجه به پژوهش باید گفت؛ فرضی که بر اساس آن، مدیریت عمومی که در خدمت نفع عام است قادر به تأمین کارآمدی و سودمندی نیست جای خود را به این ایده داد که اداره ملزم است همچون اشخاص خصوصی بدون وقفه کارکردهای خود را بهبود بخشد و هزینه‌های خود را کاهش دهد؛ اداره متعهد به انجام مأموریت‌های خود در بهترین شرایط ممکن، و مراقبت بر کیفیت حمایت‌های خود با استفاده از بهترین ابزارها و امکانات در دسترس خود است. بنابراین تفاوت آن با مؤسسات خصوصی در حال کم رنگ شدن است. در این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی سعی در بررسی حقوقی کاهش خاص بودن دولت در دوران پسامدرن با تفکیک عمومی-خصوصی به عنوان عنصری از تفکر بنیادین شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4367 - بررسی و سنجش تاثیر فایده‏ گرایی قتل عمد در کیفیت و میزان مجازات مرتکب آن
محمد جوان بخت زهرا تجری موذنی

قتل واژه ای کلی است که به همه قتل های غیر قانونی نسبت داده می شود از جمله قتل عمد و قتل غیر عمد که گاه دربردارنده نوعی فایده برای مرتکب است. همه قتل ها عمدی نیستند بلکه برخی غیرعمدی و برخی نیز قانونی اند مانند ارتکاب قتل به دلیل دفاع مشروع و یا تهاجم فرد دیوانه که علیر أکثر

قتل واژه ای کلی است که به همه قتل های غیر قانونی نسبت داده می شود از جمله قتل عمد و قتل غیر عمد که گاه دربردارنده نوعی فایده برای مرتکب است. همه قتل ها عمدی نیستند بلکه برخی غیرعمدی و برخی نیز قانونی اند مانند ارتکاب قتل به دلیل دفاع مشروع و یا تهاجم فرد دیوانه که علیرغم عامدانه بودن، موجه تلقی می شوند. قتل عمد، سلب حیات دیگری همراه با سوء نیت است. بزه دیده اولیه در این جرم که بزرگترین سرمایه زندگی خود یعنی جانش را از دست می دهد گاه خود زمینه ارتکاب جرم را پدید می آورد و در نتیجه، ایجاد کننده انگیزه در قاتل، خود وی می باشد. بنابراین، ایجاد موقعیت و اوضاع و احوال مساعد برای ارتکاب جرم از سوی مقتول، که وضعیت خطرناکی را برای قاتل بوجود می آورد و او نیز به ناچار دست به ارتکاب جرم می زند، قتل را دارای سود و فایده به نفع فاعل جرم می نماید. هدف نوشتار حاضر تبیین و تشریح نوع برخورد فقه امامیه و به تبع آن حقوق کیفری موضوعه با مرتکبین قتل مبتنی بر فایده است. یافته های ناشی از مطالعه توصیفی-تحلیلی منابع فقهی و حقوقی مرتبط، نشان می دهد که این عنوان نوظهور جرم شناختی، پیش از این در فقه امامیه و حقوق کیفری نیز مورد توجه صاحبان اندیشه قرار داشته و آنها مرتکبان چنین رفتار مجرمانه ای را چندان قابل سرزنش ندانسته و برخوردی سهل گیرانه و چشم پوشانه و گاه تقلیل گرایانه داشته اند که همین موضع در قانون جزای موضوعه نیز اتخاذ شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4368 - تحلیل ارتباط معیار‌های ریسک و عملکرد با محافظه‌کاری با تأکید بر نقش سرمایه فکری: رویکرد معادلات ساختاری
مهرداد عبدالکریمی علی نجفی مقدم رویا دارابی

تحلیل ارتباط معیار‌های ریسک و عملکرد با محافظه‌کاری با تأکید بر نقش سرمایه فکری: رویکرد معادلات ساختاری چکیدهمحافظه‌کاری یکی از ویژگی‌های گزارشگری مالی است که در قالب یک اصل محدودکننده در چارچوب اصول و مفاهیم حسابداری، ایفاگر نقش مهمی در محدود کردن رفتارهای خوش بینانه م أکثر

تحلیل ارتباط معیار‌های ریسک و عملکرد با محافظه‌کاری با تأکید بر نقش سرمایه فکری: رویکرد معادلات ساختاری چکیدهمحافظه‌کاری یکی از ویژگی‌های گزارشگری مالی است که در قالب یک اصل محدودکننده در چارچوب اصول و مفاهیم حسابداری، ایفاگر نقش مهمی در محدود کردن رفتارهای خوش بینانه مدیران در جایگاه تهیه‌کنندگان اطلاعات از یک‌سو و برآوردی از حداقل عایدات سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان در جایگاه مهم‌ترین استفاده‌کنندگان، از سویی دیگر است. هدف اصلی این پژوهش رویکرد معادلات ساختاری در تحلیل ارتباط معیار‌های ریسک و عملکرد با محافظه‌کاری با تأکید بر نقش سرمایه فکری است با توجه به هدف پژوهش از اطلاعات مالی 138 شرکت طی سال‌های 1390 الی 1397 با استفاده از روش تحلیل ساختار و نرم‌افزار pls اقدام به آزمون فرضیه‌های پژوهش شده است نتایج تحقیق نشان داد که بین معیار‌های ریسک و محافظه‌کاری و عملکرد رابطه معناداری وجود دارد اما سرمایه فکری شرکت نمی‌تواند نقش تعدیل گری در رابطه با تاثیر محافظه‌کاری و عملکرد ایفا نماید.کلمات کلیدی: محافظه‌کاری، معیار‌های عملکرد، معیار‌های ریسک، سرمایه فکری تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4369 - نهادهای مالی خاص در تأمین مالی پروژه های صنعت گردشگری ایران دربستر بازار سرمایه
معصومه نادری حسن قالیباف اصل غلامحیدر ابراهیمبای سلامی میر فیض فلاح شمس

هدف از پژوهش حاضر بررسی نهادهای مالی ویژه؛ در تأمین مالی پروژه‌های صنعت گردشگری ایران در بستر بازار سرمایه می‌باشد. براساس پیش فرض فلسفی تحقیق، این پژوهش از نوع تفسیری است. همچنین پارادایم پژوهش، پراگماتیسم (عملگرا) و رویکرد آن در حوزه پژوهش‌های آمیخته می‌باشد. در اینجا أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی نهادهای مالی ویژه؛ در تأمین مالی پروژه‌های صنعت گردشگری ایران در بستر بازار سرمایه می‌باشد. براساس پیش فرض فلسفی تحقیق، این پژوهش از نوع تفسیری است. همچنین پارادایم پژوهش، پراگماتیسم (عملگرا) و رویکرد آن در حوزه پژوهش‌های آمیخته می‌باشد. در اینجا نوعی گرایش به قابلیت کاربرد”آنچه کارگر می افتد” و راه حل‌های مسائل وجود دارد. بنابراین بر ابعاد مهم پژوهش و سوال‌های آن تاکید می‌گردد لـذا فرضیه‌ای مورد بررسی قرار نمی‌گیرد و هدف آن پاسخ‌گویی به سوالات پژوهش است. در این روش پژوهش، محقق با بررسی اسناد و نظرخواهی خبرگان از طریق مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته اولیه و پرسشنامه به روش دلفی، نتایج کیفی و کمّی را با رویکرد مثلث‌سازی مقایسه و جمع‌بندی کرده است. نتایج پژوهش نشان داده است که صندوق‌های سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات، تشکیل شرکت سهامی عام پروژه، صندوق سرمایه‌گذاری خطر پذیر، تشکیل صندوق سرمایه‌گذاری زیرساخت گردشگری، تشکیل سندیکای ضمانت اوراق توسط صندوق توسعه گردشگری با بانک‌ها، ایفای نقش بیمه‌گر اتکایی توسط صندوق توسعه گردشگری، تشکیل انجمن مشترک بیمه برای جبران خسارت طرح‌های گردشگری مورد اجماع و توافق قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4370 - بررسی میزان اثر پذیری چسبندگی چشم انداز درآمد آتی از محافظه کاری و توانمندی مدیریت با بهره گیری از مدل رگرسیون خطی چند متغیره
مرجان شاه علی محمدرضا عبدلی

چشم انداز درآمد آتی، چسبندگی آن و نیز بازده نقدی سهام یک شرکت، به‌واسطه عینیت و ملموس بودن، از جایگاه ویژه‌ای نزد سهامدارن و بازیگران بازار سرمایه، در تحلیل شرکت برخوردارند. از آنجا که منش و طرز برخورد مدیران اجرایی بر چشم انداز درآمد آتی و چسبندگی آن موثر میباشد، لذا د أکثر

چشم انداز درآمد آتی، چسبندگی آن و نیز بازده نقدی سهام یک شرکت، به‌واسطه عینیت و ملموس بودن، از جایگاه ویژه‌ای نزد سهامدارن و بازیگران بازار سرمایه، در تحلیل شرکت برخوردارند. از آنجا که منش و طرز برخورد مدیران اجرایی بر چشم انداز درآمد آتی و چسبندگی آن موثر میباشد، لذا در این پژوهش رابطه بین چسبندگی چشم انداز درآمد آتی و دو ویژگی مالی رفتاری شامل: محافظه کاری و توانمندی مدیریت مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری مورد بحث در این تحقیق شامل 206 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1388-1395 بوده که به کمک رگرسیون خطی چند متغیره و با بهره گیری از نرم افزار Eviews آزمون شده اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین هر دو معیار و چسبندگی چشم انداز درآمد آتی رابطه معنادار مثبتی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4371 - خوانش معماری فنلاند درگذر از سنّت و مدرنیسم
محمد محمدزاده دوگاهه

10.30495/jsps.2023.1976141.1025

بررسی معماری فنلاند از دوره اولیه تا معاصر موضوع این تحقیق می باشد، اهمیت این موضوع به این سبب است که چگونگی ایجاد پیوند با معماری گذشته فنلاند که دارای سابقه کهن از معماری سنتی می‌باشد، همواره به عنوان یکی از چالش‌های معماری معاصر آن مطرح بوده است و هدف از این پژوهش شن أکثر

بررسی معماری فنلاند از دوره اولیه تا معاصر موضوع این تحقیق می باشد، اهمیت این موضوع به این سبب است که چگونگی ایجاد پیوند با معماری گذشته فنلاند که دارای سابقه کهن از معماری سنتی می‌باشد، همواره به عنوان یکی از چالش‌های معماری معاصر آن مطرح بوده است و هدف از این پژوهش شناخت چگونگی تاثیر مولفه‌هایی مانند، مواد، مصالح بومی و جنبه‌های فرهنگی در شکل‌گیری دوره‌های تاریخی این منطقه است. پرسش اصلی تحقیق این است که نقش این عوامل در شکل‌گیری این دوره‌ها چگونه بوده است؟ از روش‌های تحقیق توصیفی – تحلیلی و تاریخی- تفسیری با نمونه‌گیری هدفمند از آثار معماران شاخص هر دوره و تجزیه و تحلیل آن‌ها استفاده شده است. گردآوری داده‌ها به صورت اسنادی و کتابخانه‌ای بوده است. متغیر مستقلِ پژوهش، طبیعت و مصالح بومی، جریان‌های فرهنگی، سنّت‌ها و جنبش‌های ملی گرایانه بوده و متغیر وابسته آن معماری فنلاند است. جامعه آماری و روش نمونه برداری، سهمیه‌ای است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که دوره‌های تاریخی معماری فنلاند تا قبل از استقلال تحت تاثیر معماری سوئد و روسیه و سبک‌های نئوکلاسیسیم، نئوگوتیک، التقاطی، ملّی و هنر نو و پس از استقلال، سبک نوردیک و جنبش‌های مدرنیسمی و در دوره بازسازی پس از جنگ جهانی دوم، سیاست‌های دولت بوده است. در دوره معماری معاصر نیز سه نوع جریان، تحت تاثیر آثار آلوار آلتو، پائولی بلومشتت و ریما پیه تیله شکل گرفت که در آن‌ها علاوه بر عوامل تاریخی و جغرافیایی، طبیعت پیرامونی و فرهنگ بومی نیز نقش بسیار مهمی در تداوم سنّت در آثار عصر حاضر داشته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4372 - تبیین مؤلفه‌های کیفیت‌بخشی و ایجاد سرزندگی در مجتمع‌های تجاری (نمونه مطالعاتی: مجتمع تجاری چارسو)
مریم کریمی فریبا البرزی

10.30495/jsps.2023.1979540.1038

فضاهای تجاری از دیرباز مورد توجه مخاطبان بوده‌اند و یکی از فضاهای مهم شهری هستند که از پویایی بالایی برخوردارند. از بارزترین نمونه‌های آن‌ها بازارهای سنتی شهرها هستند. مراکز خرید و فضاهای تجاری امروزی برگرفته از همان بازارهای تاریخی گذشته‌ هستند. امروزه این مراکز به مجت أکثر

فضاهای تجاری از دیرباز مورد توجه مخاطبان بوده‌اند و یکی از فضاهای مهم شهری هستند که از پویایی بالایی برخوردارند. از بارزترین نمونه‌های آن‌ها بازارهای سنتی شهرها هستند. مراکز خرید و فضاهای تجاری امروزی برگرفته از همان بازارهای تاریخی گذشته‌ هستند. امروزه این مراکز به مجتمع‌های تجاری چندمنظوره تبدیل شده‌اند و این تنوع فعالیتی بر سرزندگی این فضاها افزوده است.‌‌ هدف از پژوهش حاضر بررسی مؤلفه‌های کیفیت‌بخشی و ایجاد سرزندگی در مجتمع‌های تجاری است. فرضیات پژوهش بیان می‌دارند که توجه به جنبه‌های کالبدی معماری در یک مجتمع تجاری بر ارتقای مؤلفه سرزندگی و افزایش حضور افراد و جلب رضایت آن‌ها مؤثر است. از طرفی افزایش میزان پویایی و سرزندگی در مجتمع‌های تجاری بر تحریک حس حضور مخاطبان و تعاملات اجتماعی تأثیر بسزایی دارند. روش تحقیق به‌صورت توصیفی-‌تحلیلی و پیمایشی است و ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و منابع مکتوب، مشاهدات عینی، برداشت‌های میدانی و پرسشنامه است. به‌منظور تحلیل مؤلفه‌های اصلی هر یک از متغیرها، بیشترین فراوانی نسبی و انحراف از معیار، از نرم‌افزار Spss 20 برداشت ‌گردیدند. نتایج حاصل نشان‌دهنده آن هستند که در مجتمع‌های تجاری برای دستیابی به تعاملات اجتماعی که منجر به پویایی و سرزندگی می‌شود باید توجه به جنبه‌های کالبدی- عینی و مفهومی- ادراکی لحاظ شوند، به‌کارگیری مؤلفه‌های فوق در یک مجموعه بر کیفیت فضاها تأثیرگذار است و سبب تحریک حس حضور افراد و ارتقای تعاملات اجتماعی می‌شود و در جلب رضایت افراد مؤثر خواهدبود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4373 - تأثیر اندیشه‌های عرفانی در تزئینات معماری بناهای دوره ایلخانی نمونه مطالعاتی: مسجد جامع ورامین
لیدا بلیلان اصل حنانه فیاض مقدم رقیه غفاری حافظ

10.30495/jsps.2022.1972700.1021

طی دوران های مختلف تاریخی تحولات سیاسی، اجتماعی و مذهبی به بهترین شکل در هنر و معماری ظاهر شده به گونه ای که آثار معماری هر دوره، نشان‌دهنده باورها و اندیشه‌های غالب آن جامعه است؛ بر جامعه ایلخانی نیز اندیشه‌های عرفانی و تصوف حاکم بوده است. در این دوره آموزه‌های عرفانی أکثر

طی دوران های مختلف تاریخی تحولات سیاسی، اجتماعی و مذهبی به بهترین شکل در هنر و معماری ظاهر شده به گونه ای که آثار معماری هر دوره، نشان‌دهنده باورها و اندیشه‌های غالب آن جامعه است؛ بر جامعه ایلخانی نیز اندیشه‌های عرفانی و تصوف حاکم بوده است. در این دوره آموزه‌های عرفانی در تمامی بخش‌های جامعه، به خصوص معماری و تزئینات معماری، گسترش یافت؛ به طوری که در اکثر بناهای این دوره این تأثیرات مشهود است. موضوع مقاله حاضر، بررسی تأثیر اندیشه‌های عرفانی در تزئینات معماری دوره ایلخانی و تزئینات مسجد جامع ورامین، به عنوان یکی از بناهای مهم این دوره است. به عبارتی این پژوهش به بررسی نمود عرفان در آثار و تزئینات معماری دوره‌ی ایلخانان مغول می‌پردازد. روش تحقیق مقاله، بررسی و تحلیل های تفسیری-تاریخی متون و آثار معماری دوره ایلخانی است. از یافته های پژوهش این شواهد حاصل می شود که تصوف و اندیشه‌های عرفانی، حکومت و معماران ایلخانی را تحت تأثیر قرار داده و این تأثیرات در تزئینات معماری بناهای این دوره به ویژه در تزئینات مساجد نمایان است. در مسجد جامع ورامین از هر سه نوع تزئینات (هندسی، گیاهی و کتیبه‌ای) استفاده شده است که این طرح‌ ها به طور عمده هندسی و یا کتیبه‌ای هستند. با این وجود نقوش گیاهی نیز، هرچند اندک ولی در بنا وجود دارند. این کتیبه‌ها دارای مضامین دینی و یا تاریخی هستند که کتیبه‌های تاریخی جهت توضیح چگونگی و زمان آغاز بنا به کار می‌روند. همچنین در طرح‌های هندسی که بیشترین حجم تزئینات را به خود اختصاص داده و با اسلوب بسیار مؤثری نیز به کار رفته‌اند از مفاهیم نمادین اعداد و اشکال به وفور استفاده شده که به مضامین عرفانی اشاره دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4374 - تأثیر محافظه‌کاری حسابرس و وجود عدم قطعیت سیاست‌های اقتصادی بر کیفیت سود
بهزاد قربانی فرزانه پورطاهر اقدم فریدون رهنما رودپشتی

10.30495/jdaa.2022.693138

در این مقاله تأثیر محافظه‌کاری حسابرس با وجود عدم قطعیت سیاست‌های اقتصادی برکیفیت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفت. محافظه‌کاری حسابرس با استفاده از مدل چونگ و همکاران (2003) و بر اساس بسط معیار باسو (1997) و بکارگیری رتبه‌بندی أکثر

در این مقاله تأثیر محافظه‌کاری حسابرس با وجود عدم قطعیت سیاست‌های اقتصادی برکیفیت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفت. محافظه‌کاری حسابرس با استفاده از مدل چونگ و همکاران (2003) و بر اساس بسط معیار باسو (1997) و بکارگیری رتبه‌بندی مؤسسات حسابرسی منطبق با دستورالعمل طبقه‌بندی مؤسسات حسابرسی و اشخاص موضوع ماده 10 دستورالعمل مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس اوراق بهادار محاسبه و ارزیابی گردید. برای عدم قطعیت سیاست اقتصادی نیز از انحراف استاندارد میانگین بازده قیمت سهام شرکت در طی سال مالی استفاده گردید. همچنین به منظور سنجش کیفیت سود از اقلام تعهدی اختیاری مدل تعدیل شده جونز (1995) استفاده شد. در این راستا تعداد 150 شرکت از شرکتهای حاضر در بورس در دوره زمانی 1392 تا 1398 به روش حذف سیستماتیک انتخاب گردید. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش داده‌های تابلویی با رویکرد اثرات ثابت، بررسی و آزمون شد. نتایج آزمون فرضیه پژوهش نشان داد که محافظه‌کاری حسابرس اثر مستقیم و عدم قطعیت سیاست‌های اقتصادی اثر معکوس برکیفیت سود دارد؛ به عبارت دیگر، محافظه کاری حسابرسان منجر به افزایش کیفیت سود و عدم قطعیت سیاست‌های اقتصادی منجر به کاهش کیفیت سود شرکت‌ها میشود.The Impact of Auditor Conservatism and the Uncertainty of Economic Policies on Profit QualityThis research examines the effect of auditors conservatism on Earnings Quality despite the uncertainty of economic policies in listed companies in Tehran Stock Exchange. .Conservatism of auditors was calculated and evaluated using the model of Chong et al. (2003). (Auditor Conservatism based on Basu's model (1997) and the use of the ranking of the audit institutions in accordance with the classification guidelines of the audit institutions and entities subject to Article 10 of the Trusteeship Audit Institutions Code of the Stock Exchange). Jones' modified model (1995) used to measure the earnings quality. In this regard, 150 companies from listed companies were selected for systematic elimination during 2013-2019. The research regression model was tested and tested using static effects approach using panel data . The results of the research hypothesis test showed that auditor conservatism has a positive effect and economic policy uncertainty has a negative effect on profit quality. In other words, the conservatism of auditors leads to an increase in the quality of profits and the uncertainty of economic policies leads to a decrease in the quality of corporate profits. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4375 - نقش شک سازمانی در رابطه ریسک کشف تقلب و شک و تردید حرفهای حسابرس
امیر شمس

10.30495/jdaa.2022.693141

چکیدههدف این مقاله بررسی نقش تعدیلگری شک سازمانی در رابطه ریسک کشف تقلب و شک و تردید حرفهای است. جامعه آماری تحقیق شامل؛ حسابرسان مؤسسات حسابرسی معتبر بورس کل کشور (عضو جامعه حسابداران رسمی) بوده است که دارای حداقل 10 سال سابقه فعالیت بوده و حداقل مدرک لیسانس داشتهاند. أکثر

چکیدههدف این مقاله بررسی نقش تعدیلگری شک سازمانی در رابطه ریسک کشف تقلب و شک و تردید حرفهای است. جامعه آماری تحقیق شامل؛ حسابرسان مؤسسات حسابرسی معتبر بورس کل کشور (عضو جامعه حسابداران رسمی) بوده است که دارای حداقل 10 سال سابقه فعالیت بوده و حداقل مدرک لیسانس داشتهاند. با توجه به مشروطشدن جامعه آماری، مشمولین به روش تصادفی در دسترس مطالعه شدند که پرسشنامههای جمعآوری شده، پس از حذف نسخههای مخدوش یا شامل پاسخهای ناقص به تعداد 133 نسخه در تجزیه‌وتحلیل شرکت دادهشدند. برای بررسی روابط از روش مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد بین ریسک کشف تقلب و شک و تردید حرفهای، رابطه وجود دارد. همچنین، باتوجه به اینکه ضریب این متغیر269/0برآوردشدهکه مقداری مثبت است، نتیجه میشود که با تقویت ریسک کشف تقلب، شک و تردید حرفهای افزایش مییابد. همچنین مشخص شد شک سازمانی رابطه ریسک کشف تقلب و شک و تردید حرفهای را تعدیل میکند؛که باتوجه به اینکه مقدار بتا برابر 625/0 بهدست آمدهاست و علامت آن مثبت است، می‌توان نتیجه گرفت که باتقویت شک سازمانی، رابطه ریسک کشف تقلب و شک و تردید حرفه‌ای در مؤسسات حسابرسی، تقویت میشود.Moderator Role of Organizational Doubt in Relationto Fraud Detection and Professional SkepticismAbstractThe purpose of this study is to investigate the moderating role of organizational skepticism in relation to the risk of fraud detecting and professional skepticism. The statistical population of the research includes; The auditors of reputable auditing firms of the entire stock exchange (members of the Society of Certified Public Accountants) have at least 10 years of experience and have at least a bachelor's degree. Due to the conditionality of the statistical population, the subjects were studied by the available random method. The collected questionnaires were included in the analysis after removing the distorted copies or including incomplete answers in 133 copies. Structural equation modeling with Smart PLS software was used to investigate the relationships. The results showed that there is a relationship between the risk of fraud detecting and professional skepticism. Also, considering that the coefficient of this variable is estimated to be 0.269, which is a positive value, it is concluded that by increasing the risk of fraud detection, professional skepticism increases. Organizational skepticism was also found to moderate the relationship between the risk of fraud detecting and professional skepticism. Given that the value of β is equal to 0.625 and its sign is positive, it can be concluded that by strengthening organizational skepticism, the relationship between the risk of fraud detecting and professional skepticism in auditing firms is strengthened. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4376 - رابطه دلهره ارتباطی و خودکارآمدی کار گروهی با نقش میانجی خودکارآمدی ارتباطی با استفاده از رویکرد محرک، ‎ارگانیسم، پاسخ در دانشجویان حسابداری
حسین رجب دری

10.30495/jdaa.2024.709478

چکیده داشتن توانایی ارتباطی مناسب برای دانش‌آموختگانی که در آستانه ورود به حرفه هستند، ضروری است. ازآنجاکه کاهش &lrm;فاصله توانمندی دانش‌آموختگان و انتظار کارآفرینان از آنان می‌تواند به توسعه حرفه‌ای منجر شود و ارتباط مناسب نیز &lrm;یکی از مقوله‌های مهم مطرح‌شده در این أکثر

چکیده داشتن توانایی ارتباطی مناسب برای دانش‌آموختگانی که در آستانه ورود به حرفه هستند، ضروری است. ازآنجاکه کاهش &lrm;فاصله توانمندی دانش‌آموختگان و انتظار کارآفرینان از آنان می‌تواند به توسعه حرفه‌ای منجر شود و ارتباط مناسب نیز &lrm;یکی از مقوله‌های مهم مطرح‌شده در این حوزه است، ضرورت پژوهش حاضر روشن می‌شود. هدف این پژوهش، مطالعه &lrm;رابطه دلهره ارتباطی و خودکارآمدی کار گروهی با نقش میانجی خودکارآمدی ارتباطی با استفاده از رویکرد محرک، &lrm;ارگانیسم، پاسخ در دانشجویان حسابداری مقاطع مختلف کشور است. مطالعه پیش رو از نوع پیمایشی کاربردی است. &lrm;همچنین، بررسی موضوع به‌وسیله پرسشنامه و نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی ساده از 168 نفر از دانشجویان حسابداری &lrm;مقاطع و دانشگاه‌های مختلف کشور در زمستان 1401 صورت گرفت. برای تحلیل یافته‌ها در قالب 3 فرضیه اصلی، &lrm;از روش معادلات ساختاری توسط نرم‌افزار Smart PLS، استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین دلهره &lrm;ارتباطی و خودکارآمدی ارتباطی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین، بین خودکارآمدی ارتباطی و خودکارآمدی &lrm;کار گروهی نیز رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد. مطالعه روند علی پژوهش در دو فرضیه ابتدایی نیز نشان می‌دهد &lrm;که نقش میانجی خودکارآمدی ارتباطی بر رابطه دلهره ارتباطی و خودکارآمدی کار گروهی مورد تائید است. درنتیجه بر &lrm;اساس یافته‌ها، لازم است در راستای توسعه حرفه‌ای و پوشش نیازهای بازار کار دانشجویان حسابداری، به مهارت‌های &lrm;نرم ازجمله مهارت‌های ارتباطی بیش‌ازپیش توجه شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4377 - عوامل و راهبردهای مؤثر بر خودشیفتگی مدیران دانشگاه پیام نور با تأکید بر حالت نظارتی
آناهیتا فهیم طالبی سید رسول آقاداوودجلفایی علیرضا شیروانی جوزدانی مریم قربانی

10.30495/mlseo.2022.696966

این پژوهش با هدف عوامل و راهبردهای مؤثر بر خودشیفتگی مدیران دانشگاه پیام نور با تأکید بر حالت نظارتی انجام شده است. روش تحقیق حاضر آمیخته اکتشافی از نوع کیفی و کمی می باشد. جامعه آماری مورد نظر در بخش کیفی را خبرگان در سمت های مدیریتی منطقه 5 دانشگاه پیام نور تشکیل دادن أکثر

این پژوهش با هدف عوامل و راهبردهای مؤثر بر خودشیفتگی مدیران دانشگاه پیام نور با تأکید بر حالت نظارتی انجام شده است. روش تحقیق حاضر آمیخته اکتشافی از نوع کیفی و کمی می باشد. جامعه آماری مورد نظر در بخش کیفی را خبرگان در سمت های مدیریتی منطقه 5 دانشگاه پیام نور تشکیل دادند که با روش هدفمند تا 8 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و با آن ها مصاحبه صورت پذیرفت. هم چنین در بخش کمی جامعه آماری در این پژوهش، شامل کلیه مدیران مراکز و واحدهای دانشگاهی پیام نور منطقه 5 (استان اصفهان، یزد، چهارمحال و بختیاری) که تعداد آن ها مجموعا 168 نفر می باشد. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که از بخش کیفی استخراج شد و روایی آن به نظرات خبرگان و پایایی با آلفای کرونباخ تأیید شد، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده گردید. عوامل علی شامل16 شاخص، راهبردها، کنش و واکنش ها، 48 شاخص و عوامل زمینه ای نیز 31 شاخص شناسایی شده و سپس برای عوامل مداخله گر، 35 شاخص و برای پیامدها نیز 47 شاخص در نظر گرفته شده است و نتایج کای اسکوایر بهنجارشده یا نسبی در این پژوهش مدل تحقیق را قابل قبول نشان داده و بیانگر برازش خوب مدل است و گویای این مسئله می باشد که در میان ابعاد اصلی مدل عوامل علی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردها و پیامدها می توانند در ارتقای توان تصمیم گیری مدیران مؤثر باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4378 - A note on quasi irresolute topological groups
T. Oner A. Ozek

In this study, we investigate the further properties of quasi irresolute topological groupsdefined in [20]. We show that if a group homomorphism f between quasi irresolute topologicalgroups is irresolute at $e_G$, then $f$ is irresolute on $G$. Later we prove that in a أکثر

In this study, we investigate the further properties of quasi irresolute topological groupsdefined in [20]. We show that if a group homomorphism f between quasi irresolute topologicalgroups is irresolute at $e_G$, then $f$ is irresolute on $G$. Later we prove that in a semi-connectedquasi irresolute topological group $(G,*,\tau )$, if $V$ is any symmetric semi-open neighborhood of $e_G$, then $G$ is generated by $V$. Moreover it is proven that a subgroup $H$ of a quasi irresolutetopological group $(G,*,\tau)$ is semi-discrete if and only if it has a semi-isolated point. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4379 - On $m^{th}$-autocommutator subgroup of finite abelian groups
A. Gholamian M. M. Nasrabadi

Let $G$ be a group and $Aut(G)$ be the group of automorphisms of&lrm;&lrm;$G$&lrm;. &lrm;For any natural&lrm;number $m$&lrm;, &lrm;the $m^{th}$-autocommutator subgroup of $G$ is defined&lrm;&lrm;as&lrm;: &lrm;$$K_{m} (G)=\langle[g,\alpha_{1},\ldots,\alpha_{m}] |g\in G&l أکثر

Let $G$ be a group and $Aut(G)$ be the group of automorphisms of&lrm;&lrm;$G$&lrm;. &lrm;For any natural&lrm;number $m$&lrm;, &lrm;the $m^{th}$-autocommutator subgroup of $G$ is defined&lrm;&lrm;as&lrm;: &lrm;$$K_{m} (G)=\langle[g,\alpha_{1},\ldots,\alpha_{m}] |g\in G&lrm;,\&lrm;alpha_{1},ldots,\alpha_{m}\in Aut(G)\rangle.$$&lrm;&lrm;In this paper&lrm;, &lrm;we obtain the $m^{th}$-autocommutator subgroup of&lrm;&lrm;all finite abelian groups&lrm;. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4380 - Stability and hyperstability of orthogonally ring $*$-$n$-derivations and orthogonally ring $*$-$n$-homomorphisms on $C^*$-algebras
R. Gholami Gh. Askari M. Eshaghi Gordji

In this paper, we investigate the generalized Hyers-Ulam-Rassias and the Isac and Rassias-type stability of the conditional of orthogonally ring $*$-$n$-derivation and orthogonally ring $*$-$n$-homomorphism on $C^*$-algebras. As a consequence of this, we prove the hyper أکثر

In this paper, we investigate the generalized Hyers-Ulam-Rassias and the Isac and Rassias-type stability of the conditional of orthogonally ring $*$-$n$-derivation and orthogonally ring $*$-$n$-homomorphism on $C^*$-algebras. As a consequence of this, we prove the hyperstability of orthogonally ring $*$-$n$-derivation and orthogonally ring $*$-$n$-homomorphism on $C^*$-algebras. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4381 - Interval valued fuzzy weak bi-ideals of $\Gamma$-near-rings
V. Chinnadurai K. Arulmozhi S. Kadalarasi

In this paper, we introduce the concept of interval valued fuzzy weak bi-ideals of $\Gamma$-near-rings, which is a generalized concept of fuzzy weak bi-ideals of $\Gamma$- near-rings. We also characterize some properties and examples of interval valued fuzzy weak bi-ide أکثر

In this paper, we introduce the concept of interval valued fuzzy weak bi-ideals of $\Gamma$-near-rings, which is a generalized concept of fuzzy weak bi-ideals of $\Gamma$- near-rings. We also characterize some properties and examples of interval valued fuzzy weak bi-ideals of $\Gamma$-near-rings. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4382 - On the automorphism groups of 2-generator 2-groups of class two
M. Hashemi M. Polkouei

In this paper, by using the relations and properties of some classes of two generator2-groups of nilpotency class two, we find the order of automorphism group of these groups.

In this paper, by using the relations and properties of some classes of two generator2-groups of nilpotency class two, we find the order of automorphism group of these groups. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4383 - An algebraic perspective on neutrosophic sets: fields and linear spaces
V. Cetkin B. Pazar Varol H. Aygun

In this work, we intend to introduce and study another algebraic structure of single-valued neutrosophic sets called neutrosophic field as a continuation of our investigations on neutrosophic algebraic structures. For this goal, we define the concept of neutrosophic fie أکثر

In this work, we intend to introduce and study another algebraic structure of single-valued neutrosophic sets called neutrosophic field as a continuation of our investigations on neutrosophic algebraic structures. For this goal, we define the concept of neutrosophic fields and observe some of their basic characteristics and properties. Then we give the definition of a neutrosophic linear space over the proposed neutrosophic field and consider its fundamental properties. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4384 - Some categorical aspects of coarse proximity spaces
Gh. Mirhosseinkhani

In this paper, we study some categorical structures of the category $\mathbf{CoarsePro}$, whose objects are coarse proximity spaces and whose morphisms are coarse proximity maps. We investigate the structure of initial, final, embedding and quotient morphisms in the con أکثر

In this paper, we study some categorical structures of the category $\mathbf{CoarsePro}$, whose objects are coarse proximity spaces and whose morphisms are coarse proximity maps. We investigate the structure of initial, final, embedding and quotient morphisms in the construct $\mathbf{CoarsePro}$. A special attention is paid to investigate quotients by introducing some conditions that they exist. Also, it is shown that bimorphisms are exactly bijective coarse proximity maps, but not isomorphisms. Consequently, $\mathbf{CoarsePro}$ is not balanced. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4385 - $n$-Jordan homomorphisms on C-algebras
A. Bodaghi B. Shojaee

Let $n\in \mathbb{N}$. An additive map $h:A\to B$ between algebras $A$ and $B$ is called $n$-Jordan homomorphism if $h(a^n)=(h(a))^n$ for all $a\in A$. We show that every $n$-Jordan homomorphism between commutative Banach algebras is a $n$-ring homomorphism when $n < أکثر

Let $n\in \mathbb{N}$. An additive map $h:A\to B$ between algebras $A$ and $B$ is called $n$-Jordan homomorphism if $h(a^n)=(h(a))^n$ for all $a\in A$. We show that every $n$-Jordan homomorphism between commutative Banach algebras is a $n$-ring homomorphism when $n < 8$.For these cases, every involutive $n$-Jordan homomorphism between commutative C-algebrasis norm continuous. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4386 - s-Topological vector spaces
M. Khan S. Azam S. Bosan

In this paper, we have defined and studied a generalized form of topological vectorspaces called s-topological vector spaces. s-topological vector spaces are defined by using semi-open sets and semi-continuity in the sense of Levine. Along with other results, it is prov أکثر

In this paper, we have defined and studied a generalized form of topological vectorspaces called s-topological vector spaces. s-topological vector spaces are defined by using semi-open sets and semi-continuity in the sense of Levine. Along with other results, it is provedthat every s-topological vector space is generalized homogeneous space. Every open subspaceof an s-topological vector space is an s-topological vector space. A homomorphism betweens-topological vector spaces is semi-continuous if it is s-continuous at the identity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4387 - Generalized notion of character amenability
A. Bodaghi F. Anousheh S. Etemad

This paper continues the investigation of the rst author begun in part one. The hereditary properties of n-homomorphism amenability for Banach algebras are investigated and the relations between n-homomorphism amenability of a Banach algebra and its ideals are found. A أکثر

This paper continues the investigation of the rst author begun in part one. The hereditary properties of n-homomorphism amenability for Banach algebras are investigated and the relations between n-homomorphism amenability of a Banach algebra and its ideals are found. Analogous to the character amenability, it is shown that the tensor product of two unital Banach algebras is n-homomorphism amenable if and only if each one is n-homomorphism amenable. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4388 - On the Finsler modules over H-algebras
F. Hasanvand M. Khanehgir M. Hassani

In this paper, applying the concept of generalized A-valued norm on a right $H^*$-module and also the notion of ϕ-homomorphism of Finsler modules over $C^*$-algebras we first improve the definition of the Finsler module over $H^*$-algebra and then define ϕ-morphismof Fi أکثر

In this paper, applying the concept of generalized A-valued norm on a right $H^*$-module and also the notion of ϕ-homomorphism of Finsler modules over $C^*$-algebras we first improve the definition of the Finsler module over $H^*$-algebra and then define ϕ-morphismof Finsler modules over $H^*$-algebras. Finally we present some results concerning these newones. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4389 - Permanence and Uniformly Asymptotic Stability of Almost Periodic Positive Solutions for a Dynamic Commensalism Model on Time Scales
Mahammad Khuddush Kapula Rajendra Prasad K. V. Vidyasagar

In this paper, we study dynamic commensalism model with nonmonotic functional response, density dependent birth rates on time scales and derive sufficient conditions for the permanence. We also establish the existence and uniform asymptotic stability of unique almost pe أکثر

In this paper, we study dynamic commensalism model with nonmonotic functional response, density dependent birth rates on time scales and derive sufficient conditions for the permanence. We also establish the existence and uniform asymptotic stability of unique almost periodic positive solution of the model by using Lyapunov functional method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4390 - Theory of a Superluminous Vacuum Quanta as the Fabric of Space
Rajan Iyer

10.30495/ijm2c.2021.685125

Our observations of magneton with Ferrolens shows evidence pointing to such magneton entity, and more evidently in recent results with the synthetic vacuum unipole experiments. Physics formalism ansatz novel model analyses demonstrate how vacuum quanta may have sufficie أکثر

Our observations of magneton with Ferrolens shows evidence pointing to such magneton entity, and more evidently in recent results with the synthetic vacuum unipole experiments. Physics formalism ansatz novel model analyses demonstrate how vacuum quanta may have sufficient energy for vacuum genesis, by constructing eigenspinors of zero_point microblackhole Hamiltonian quantum mechanics with Helmholtz decomposition matrix of gradient and rotational tensors, that are characteristic of translational vortex fields. With these mathematical physics processes, we obtain resulting energy fields spatial property partial differential equations characterizing eigenstate energetics of zero_point vacuum quagmire, as well as eigenstate vortex fields of microblackhole, both together making up plasmodial zones within quagmire. Specific eigenspinors Hamiltonian partial differential equations quantifying energy and fields eigenfunctions. Vacuum that is dipole vacuum may have superposition of complex input of quagmire vortex fields acting to create non-Hermitian quantum relativistic physics. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4391 - AN ELECTROMAGNETISM-LIKE ALGORITHM FOR FIXED CHARGE SOLID TRANSPORTATION PROBLEM
Masoud Sanei Ali Mahmoodirad Saber Molla-Alizadeh-Zavardehi

Fixed charge solid transportation problem (FCSTP) is one of the main and most important problems in transportation and network research areas. To tackle such an NP-hard problem, An Electromagnetism-like algorithm (EM) is employed. To the best of our knowledge, EM has be أکثر

Fixed charge solid transportation problem (FCSTP) is one of the main and most important problems in transportation and network research areas. To tackle such an NP-hard problem, An Electromagnetism-like algorithm (EM) is employed. To the best of our knowledge, EM has been considered for any kind of transportation problems. Due to the significant role of parameters on the algorithm’s performance, a calibration in EM is carried out with the aid of a set of experimental design. The efficiency of employed parameters is measured by the experimental design method. To evaluate the performance of the proposed EM, a computational study has been conducted and the associated results obtained by the EM are compared with simulated annealing algorithm (SA). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4392 - تدوین الگوی فلسفی خردگرایی براساس سه محور اندیشه،گفتار و رفتار؛ برای دانشجویان فلسفه تعلیم و تربیت
محسن ایمانی شهین امیری عباسعلی رستمی نسب روح الله کریمی

چکیده: این پژوهش، با هدف تدوین الگوی فلسفی خردگرایی براساس سه محور اندیشه، گفتار و رفتار؛ برای دانشحویان فلسفه تعلیم و تربیت انجام شده است، به روش کیفی به تحلیل محتوای مجموعه کتاب ها، شرح ها و مقالات پیرامون فلسفه از دیدگاه خردگرایی در سه بخش اندیشه، رفتار و گفتار پرداخ أکثر

چکیده: این پژوهش، با هدف تدوین الگوی فلسفی خردگرایی براساس سه محور اندیشه، گفتار و رفتار؛ برای دانشحویان فلسفه تعلیم و تربیت انجام شده است، به روش کیفی به تحلیل محتوای مجموعه کتاب ها، شرح ها و مقالات پیرامون فلسفه از دیدگاه خردگرایی در سه بخش اندیشه، رفتار و گفتار پرداخته شده است. یافته های به دست آمده در تحلیل محتوای کیفی، در قالب پرسشنامه محقق ساخته، تدوین گردید و در اختیار جامعه آماری از پیش تعیین شده که مشتمل بر متخصصان حوزۀ تعلیم و تربیت بود قرار گرفت. روایی صوری پرسشنامه محقق ساخته مورد تأیید قرار گرفت داده‌ها با روش‌های آماری توصیفی و استنباطی( SPSS و Smart PLS ) تحلیل شدند. یافته های این تحقیق در بخش کیفی نشان داد که الگوی نهایی از دیدگاه خردگرایی با تکیه بر اصول عقلی و منطقی در اندیشه، رفتار و گفتار برای دانشجویان رشته فلسفه تعلیم و تربیت شامل پنج شاخص اهداف، شیوه ها، چالش و خلاء ها، عناصر و پیامدها می شوند. خروجی مرحله کیفی مدل نهایی از دیدگاه خردگرایی، با تکیه بر اصول عقلی و منطقی در اندیشه، رفتار و گفتار نیز شامل ابعاد، عامل‌ها و مؤلفه‌های مدل به همراه بار عاملی آن‌ها می شود. همچنین تحلیل عاملی در بخش کمی، نشان داد که هر یک از این متغیر ها، دارای شاخص‌های برازش و قابل‌قبول هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4393 - نقش واسطه‌ای آگاهی فراشناختی در رابطه بین اثربخشی مدرسه و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان
مهسا محمودی مشایی مائده ابراهیمی زاهد زهرا صدری محمدرضا زائری بهروز عباس نجفی پور تابستانق

10.30495/jcdepr.2023.709613

هدف پژوهش تعیین نقش واسطه‌ای آگاهی فراشناختی در رابطه بین اثربخشی مدرسه و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه یازدهم دوره دوم متوسطه منطقه یک شهر زنجان در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 5600 نف أکثر

هدف پژوهش تعیین نقش واسطه‌ای آگاهی فراشناختی در رابطه بین اثربخشی مدرسه و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه یازدهم دوره دوم متوسطه منطقه یک شهر زنجان در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 5600 نفر بودند که از بین آنها به روش نمونه گیری در دسترس و بر اساس جدول مورگان و بعد از مشورت با اساتید دانشگاهی تعداد 300 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش برای جمع آوری داده‌ها سه پرسشنامه اثربخشی مدرسه هوی (2009)، خوش بینی تحصیلی تچانن- موران (2013) و خودآگاهی فراشناختی مختاری و ریچارد (2002) بود. برای تحلیل داده‌ها از مدل‌های ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده گردید. نتایج تحلیل‌ها نشان داد که اثرات مستقیم اثربخشی مدرسه بر خوش بینی تحصیلی (96/4t=، 000/۰p=) و خودآگاهی فراشناختی (38/4t=، 02/۰p=) ، و آگاهی فراشناختی بر خوش بینی تحصیلی (96/9t=، 000/۰p=) معنادار بود. همچنین اثر غیرمستقیم اثربخشی مدرسه بر خو ش بینی تحصیلی با میانجیگری خودآگاهی فراشناختی نیز معنادار بود (37/9t=، 001/۰p=). در نهایت، مدل پیشنهادی از برازش مطلوب برخوردار است. بنا بر یافته‌های پژوهش، اثربخشی مدرسه یکی از متغیرهای مهم و تأثیرگذار در تبیین خوش بینی تحصیلی دانش‌آموزان است که این اثر را به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق بهبود آگاهی فراشناختی صورت می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4394 - ارتباط تنش کمبود آب و کود زیستی بر فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدانت و نقش آنها در تغییرات عملکرد جو (Hordeum vulgare)
محمدرضا دادنیا

برای بررسی برخی خصوصیات کمی جو در واکنش به کود زیستی تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. در این آزمایش تیمارهای آبیاری در کرت های أکثر

برای بررسی برخی خصوصیات کمی جو در واکنش به کود زیستی تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. در این آزمایش تیمارهای آبیاری در کرت های اصلی شامل 3 سطح، آبیاری در 80، 65 و 50 درصد ظرفیت زراعی (آبیاری نرمال، 35 و50 درصد تخلیه رطوبتی) و کرت های فرعی شامل تلقیح بذر با باکتری در 7 سطح (آزوسپیریلوم لیپوفروم، ازتوباکتر کروکوکوم، سودوموناس پوتیدا، سودوموناس× ازتوباکتر، سودوموناس×آزوسپیریلوم و ازتوباکتر× آزوسپیریلوم) و شاهد (عدم تلقیح) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد کود زیستی اثر معنی دار بر آنزیم های آنتی اکسیدانت در سطح 1 درصد داشت. در شرایط تنش، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت تحت تاثیر کودهای زیستی افزایش یافت، به طوری که آزوسپیریلوم لیپوفروم به ترتیب سبب افزایش 7/16 و 4/21 و سودوموناس× آزوسپیریلوم سبب افزایش 2/18 و 9/25 درصدی سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در تیمار آبیاری در شرایط آبیاری در50 درصد ظرقیت زراعی نسبت به شاهد شدند. میزان عملکرد در این شرایط در تیمارهای باکتری نسبت به آبیاری نرمال کاهش اندکی نشان داد و عملکرد در تیمار آبیاری در 50 درصد ظرقیت زراعی و تحت تاثیر آزوسپیریلوم فقط 2/13 درصد نسبت به آبیاری نرمال کاهش یافت. داده ها نشان داد کود زیستی نقش موثر در بهبود عملکرد جو در شرایط کمبود آب در مراحل انتهایی رشد دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4395 - بررسی تاثیر رژیم آبیاری و پلیمر سوپرجاذب بر آنزیمهای آنتی اکسیدانت و نفوذپذیری نسبی غشاء سلولی سورگوم علوفهای رقم اسپیدفید (Sorghum bicolor L.)
منصور فاضلی رستم پور مسعود فاضلی رستم پور

برای ارزیابی اثر رژیم آبیاری و پلیمر سوپرجاذب بر میزان آنزیمهای آنتی اکسیدانت، محتوی نسبی آب برگ، و رابطه آنها با نفوذپذیری نسبی غشاء سلولی سورگوم علوفهای رقم اسپیدفید آزمایشی در منطقه دشتک زاهدان در سال 1392 و 1393 انجام شد. طرح آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده با دو عا أکثر

برای ارزیابی اثر رژیم آبیاری و پلیمر سوپرجاذب بر میزان آنزیمهای آنتی اکسیدانت، محتوی نسبی آب برگ، و رابطه آنها با نفوذپذیری نسبی غشاء سلولی سورگوم علوفهای رقم اسپیدفید آزمایشی در منطقه دشتک زاهدان در سال 1392 و 1393 انجام شد. طرح آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده با دو عامل شامل آبیاری با چهار رژیم (100، 80، 60 و 40 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی و سوپرجاذب با چهار سطح (0، 75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار) به عنوان کرت فرعی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بود. نتایج به دست آمده نشان داد که محتوی نسبی آب برگ، آنزیمهای آنتی اکسیدانت و نفوذ‌پذیری نسبی غشاء سلولی تحت تاثیر معنی دار رژیم آبیاری، سوپرجادب و اثر متقابل آن ها قرار گرفت. مدلهای رگرسیونی برآورد شده برای آنزیمهای سوپراکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون پراکسیداز، کاتالاز، و نفوذپذیری نسبی غشاء سلولی نشان دادند که با افزایش میزان آبیاری و سوپرجاذب مقدار این صفات کاهش یافت. براساس نتایج این آزمایش در شرایط کاربرد 75 کیلوگرم سوپرجاذب در هکتار و تامین 80 درصد آب مورد نیاز سورگوم، نفوذ پذیری نسبی غشاء سلولی سورگوم، 83/59 درصد بود که مشابه تیمار 100 آبیاری همراه با کاربرد 150 و 225 کیلوگرم سوپرجاذب بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4396 - پاسخ محتوای یونی و فعالیت آنتی اکسیدانی جو به روش‌های کاربرد اسیدسالیسیلیک در شرایط شور
سیده الهه هاشمی یحیی امام هادی پیرسته انوشه

اگرچه به‌خوبی مشخص شده است که اسیدسالیسیلیک‌ می‌تواند موجب افزایش تحمل شوری در جو گردد، اما هنوز اتفاق نظر کلی در مورد بهترین روش و مرحله اعمال آن وجود ندارد. بدین منظور یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در س أکثر

اگرچه به‌خوبی مشخص شده است که اسیدسالیسیلیک‌ می‌تواند موجب افزایش تحمل شوری در جو گردد، اما هنوز اتفاق نظر کلی در مورد بهترین روش و مرحله اعمال آن وجود ندارد. بدین منظور یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال 1393 انجام شد. در این پژوهش تاثیر کاربرد اسیدسالیسیلیک در پنج سطح شاهد، پیش‌تیمار بذر، محلول‌پاشی در مراحل استقرار کامل، برجستگی دوگانه و گلدهی بر عملکرد دانه، غلظت سدیم و پتاسیم شاخساره و ریشه و همچنین فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان جو رقم ریحان تحت سه سطح تنش شوری شاهد، 6 و 12 دسی‌زیمنس برمتر بررسی شد. نتایج نشان داد که تنش شوری، بسته به شدت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4397 - تأثیر اسپرمیدین و سالیسیلیک اسید بر میزان پلی‌آمین‌های داخلی، فعالیت آنزیم‌های شکارکننده رادیکال‌های آزاد و میزان تخریب اکسیداتیو لیپیدها در گل بریدنی رز رقم "بلک‌مجیک"
رضا نعمت اله ثانی سیدحسین نعمتی محمود شور محمد فرجادی شکیب

گل رز یکی از مهمترین گیاهان زینتی می‌باشد که به دلیل دارا بودن گل‌های زیبا و رنگ‌های متنوع، امروزه دارای رتبه نخست در تولید و صادرات گل‌های بریدنی است. کمیت و کیفیت در ارقام این گل به شدت تابع شرایط محیطی و تغذیه‌ای بوده و کاربرد تنظیم کننده‌های رشد قبل و پس‌ازبرداشت یک أکثر

گل رز یکی از مهمترین گیاهان زینتی می‌باشد که به دلیل دارا بودن گل‌های زیبا و رنگ‌های متنوع، امروزه دارای رتبه نخست در تولید و صادرات گل‌های بریدنی است. کمیت و کیفیت در ارقام این گل به شدت تابع شرایط محیطی و تغذیه‌ای بوده و کاربرد تنظیم کننده‌های رشد قبل و پس‌ازبرداشت یکی از روش‌های متداول در افزایش کیفیت و دوام این گل می‌باشد. لذا در این پژوهش، گل بریدنی رز رقم"بلک‌مجیک" قبل‌ازبرداشت با اسپرمیدین (0، 50، و 100 میلی‌گرم‌درلیتر) و پس‌ازبرداشت با سالیسیلیک اسید (0، 50، و 100 میلی‌گرم‌درلیتر) مورد تیمار قرار داده و کیفیت پس‌ازبرداشت آن از جنبه‌های بیوشیمیایی مختلف همچون میزان پلی‌آمین‌های داخلی (اسپرمیدین، اسپرمین و پوترسین)، فعالیت آنزیم‌های شکارکننده رادیکال آزاد (همچون سوپراکسیددسموتاز، کاتالاز، پلی فنل اکسیداز) و میزان تخریب اکسیداتیو لیپیدها (از طریق میزان بیومارکر تخریبی مالون‌دی‌آلدئید تولید شده) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد کاربرد اسپرمیدین و سالیسیلیک اسید موجب افزایش میزان پروتئین‌های محلول، بهبود فعالیت آنزیم‌های سوپراکسیددسموتاز، کاتالاز و پلی فنل اکسیداز در گلبرگ‌های گل بریدنی رز رقم"بلک‌مجیک" گردید. افزایش فعالیت آنزیم‌های دخیل در تنش اکسیداتیو نیز موجب کاهش تخریب لیپیدها و کاهش میزان بیومارکر تخریبی مالون‌دی‌آلدئید تولید شده گردید. از سوی دیگر میزان پلی‌آمین‌های درونی اسپرمیدین، اسپرمین و پوترسین نیز به طور معنی‌داری از کاربرد خارجی اسپرمیدین و سالیسیلیک‌اسید متأثر گردیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4398 - تأثیر تنش خشکی بر بیومس، فعالیت آنزیم‌ها و پرولین ریشه و برگ نهال‌های کنار (Ziziphus spina-christi) در شرایط نهالستان
جواد میرزایی

در این پژوهش تأثیر تنش خشکی بر بیومس، پرولین و فعالیت آنزیمی ریشه و برگ نهال‌های کنار (Ziziphus spina-christi) در شرایط نهالستان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور نهال‌های کنار در چهار سطح (25%، 50%، 75% و 100% ظرفیت زراعی) برای مدت 9 ماه تحت شرایط تنش در نهالستان گر أکثر

در این پژوهش تأثیر تنش خشکی بر بیومس، پرولین و فعالیت آنزیمی ریشه و برگ نهال‌های کنار (Ziziphus spina-christi) در شرایط نهالستان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور نهال‌های کنار در چهار سطح (25%، 50%، 75% و 100% ظرفیت زراعی) برای مدت 9 ماه تحت شرایط تنش در نهالستان گرم‌سیری مهران واقع در استان ایلام قرار داده شدند. سپس زنده‌مانی، وزن تر و خشک ریشه و شاخساره و فعالیت برخی آنزیم‌ها همچون کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز و همچنین میزان پرولین در ریشه و برگ نهال‌های تنش یافته مورد بررسی و اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار زنده‌مانی، وزن تر و خشک شاخساره، وزن تر ریشه و حجم ریشه شد، اما بر وزن خشک ریشه اثر معنی‌داری نداشت. افزون بر این تنش خشکی باعث افزایش فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز در شاخساره نهال‌های کنار شد، در حالی‌که بر فعالیت آنزیم‌ کاتالاز در هیچ یک از اندام‌های نهال‌ها تأثیر معنی‌دار نداشت. همچنین میزان پرولین آزاد در شاخساره نهال‌های تحت تنش کنار بالاتر از سایر تیمارها بود. با توجه به نتایج این تحقیق می‌توان اظهار داشت که گونه کنار با وجود اینکه جزء گونه‌های مقاوم به خشکی به حساب می‌آید، در مقابله با تنش خشکی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و آنزیمی از جمله افزایش فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و پرولین و کاهش زنده‌مانی، وزن تر و خشک از خود نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4399 - Change of the tautomeric preference for radical cation of pyruvic acid. DFT studies in the gas phase
Ewa Daniela Raczyńska Malgorzta Hallmann Kinga Duczmal

Keto-enol tautomerism was investigated for ionized pyruvic acid using the DFT(B3LYP) method and the larger basis sets [6-31++G(d,p), 6-311++G(3df, 3pd) and aug-cc-pVDZ]. Change of the tautomeric preference was observed when going from the neutral to ionized tautomeric m أکثر

Keto-enol tautomerism was investigated for ionized pyruvic acid using the DFT(B3LYP) method and the larger basis sets [6-31++G(d,p), 6-311++G(3df, 3pd) and aug-cc-pVDZ]. Change of the tautomeric preference was observed when going from the neutral to ionized tautomeric mixture. Ionization favors the enolization process (ketoenol) of pyruvic acid, whereas the ketonization (ketoenol) is preferred for the neutral system. Ionization influences also -electron delocalization, which increases exceptionally in the enol form, and slightly decreases in the keto form. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4400 - Design novel optical sensor for determination of bismuth based on immobilization of 4-(4-nitrophenyl)-1-naphthol on a triacetylcellulose membrane
Ali Niazi Shiva Karimi Afshar

A novel optical sensor has been proposed for sensitive determination of bismuth ion basedon immobilization of 4-(4-nitrophenylazo)-1-naphthol on a triacetylcellulose membrane.Chemical binding of bismuth ions in solution with a 4-(4-nitrophenylazo)-1-naphtholimmobilized أکثر

A novel optical sensor has been proposed for sensitive determination of bismuth ion basedon immobilization of 4-(4-nitrophenylazo)-1-naphthol on a triacetylcellulose membrane.Chemical binding of bismuth ions in solution with a 4-(4-nitrophenylazo)-1-naphtholimmobilized on the triacetylcelluse surface could be monitored spectrophotometrically. Theoptode shows excellent response over wide concentration range 0.4-3.6 μg mL-1 bismuth with alimit of detection of 0.14 μg mL-1 bismuth. The influence of factors responsible for the improvedsensitivity of the sensor were studied and identified. The response time of the optode was 30 secfor a stirrer solution. The influence of potential interfering ions on the determination of 0.4 μgmL-1 bismuth was studied. The proposed optode was applied to the determination of bismuth inpharmaceutical formulation samples. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4401 - Tautomeric equilibria for ionized oxamic acid - inhibitor of LDH
Ewa D. Raczyńska Małgorzata Hallmann Kinga Duczmal

Amide-iminol tautomerism was studied for ionized oxamic acid (OA+•) in the gas phase using theDFT method with the UB3LYP functional and various basis sets {6-31++G(d,p), 6-311+G(d,p), and augcc-pVDZ}. Among twenty tautomers-rotamers possible for OA+•, eleven i أکثر

Amide-iminol tautomerism was studied for ionized oxamic acid (OA+•) in the gas phase using theDFT method with the UB3LYP functional and various basis sets {6-31++G(d,p), 6-311+G(d,p), and augcc-pVDZ}. Among twenty tautomers-rotamers possible for OA+•, eleven isomers were found to bethermodynamically stable. Similarly as for the neutral molecule, ionization (OA → OA+• + e) favors theamidization process (amide ← iminol). Isomerization seems to change solely the conformationalpreferences. π-Electron delocalization in the NCO and OCO moieties is close to that for n-π conjugatedfragments. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4402 - Tautomeric behaviors of 5-arylazobarbituric acids in different concentrations
Nader Noroozi Pesyan Jabbar Khalafy Karim Akbari Dilmaghani, Saeed Rastgar, Zahra Malekpoor, Mina Mohammadzadeh

The NMR spectra of azo dyes, 5-arylazobarbituric (5a-g), 5-arylazo-1,3-dimethylbarbituric(6a-g) and 5-arylazothiobarbituric acids (7a-g) were studied in DMSO-d6 in differentconcentrations. An intramolecular hydrogen bond was observed and indicating that thehydrazone for أکثر

The NMR spectra of azo dyes, 5-arylazobarbituric (5a-g), 5-arylazo-1,3-dimethylbarbituric(6a-g) and 5-arylazothiobarbituric acids (7a-g) were studied in DMSO-d6 in differentconcentrations. An intramolecular hydrogen bond was observed and indicating that thehydrazone forms is mostly predominant. The peak of the hydrazone proton was severelybroadened and its chemical shift appeared at down field due to intramolecular hydrogen bond.Existence of nitro group at ortho-position on phenyl ring caused the chemical shift value of theproton of hydrazone form in 5a-7a to be more deshielded than other hydrazone protons in 5bg−7b-g due to bifurcated intramolecular hydrogen bond and anisotropic ring-current effect. Dyes6 shows two tautomers in NMR time scale at low concentration in DMSO-d6. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4403 - بررسی تأثیر ابعاد اقتصاد پایدار بر عملکرد بازاریابی صنعت گردشگری
سیاوش میرزائی میلانی حسین بوداقی خواجه نوبر

امروزه اهمیت اقتصادی و اشتغالزائی و بازاریابی گردشگری چنان مهم می باشد که می تواند به عنوان موتور اقتصادی هر کشوری تلقی شود. گردشگریمزایای فراونی دارد و می تواند به عنوان یکی از مهمترین منبع برای اشتغالزائی در سطوح مختلف ملی، منطقه ای و محلی مطرح باشد و یکی از مهمترینعو أکثر

امروزه اهمیت اقتصادی و اشتغالزائی و بازاریابی گردشگری چنان مهم می باشد که می تواند به عنوان موتور اقتصادی هر کشوری تلقی شود. گردشگریمزایای فراونی دارد و می تواند به عنوان یکی از مهمترین منبع برای اشتغالزائی در سطوح مختلف ملی، منطقه ای و محلی مطرح باشد و یکی از مهمترینعوامل تأثیرگذار در پایداری گردشگری امنیت می باشد. با این حال مطالعات موجود در رابطه با این موضوع بسیار کمیاب است. روش استفاده شده در اینتحقیق بر حسب روش از نوع توصیفی- پیمایشی است چرا که به بررسی تأثیر ابعاد اقتصاد پایدار بر عملکرد بازاریابی صنعت گردشگری است، و از لحاظهدف، جزء پژوهش های کاربردی می باشد و از نظر جمع آوری اطلاعات از نوع پیمایشی است. از آنجایی که این تحقیق درباره یک موضوع واقعی، عینی و زنده (پویا) صورت گرفته است و از نتایج آن می توان بطور عملی استفاده کرد، یک تحقیق کاربردی نیز می باشد. جامعۀ آماری این پژوهش، شامل تمامی متخصصین، کارکنان میراث فرهنگی و دانشجویان رشته های مرتبط در خصوص اقتصاد پایدار و گردشگری در شهرهای تبریز، مشهد، تهران، اصفهان و کاشانمی باشد که تعداد آنها در مجموع 150 نفر می باشد. از این رو ما در این تحقیق عواملی که می تواند در زمینه عملکرد بازاریابی صنعت گردشگری تأثیر گذار باشد را مورد بررسی قرار داده ایم. همچنین چالش های موجود را شناسایی و راهکارهایی را ارائه دادیم. در نهایت پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده ارائه شدهاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4404 - مکانیسم پیشگیری از جرایم اقتصادی از دیدگاه مقام معظم رهبری
سجاد رحمتی ترکاشوند پری باباکشی زاده فرزانه صبوری ندا محمد اوغلی حیقی حورا عطایی فر

جرائم اقتصادی یکی از موضوعات مهم و مبتلا‌به جامعه کنونی جمهوری اسلامی ایران است، که آثار مخرب اقتصادی و اجتماعی متعددی به دنبال دارد. اقتصاد در زندگی افراد جامعه نقش بی‌بدیلی را ایفا می‌کند و به دلیل برخورد مستقیم با زندگی مردم اساسی بوده و به هیچ عنوان نمی‌توان آن را ن أکثر

جرائم اقتصادی یکی از موضوعات مهم و مبتلا‌به جامعه کنونی جمهوری اسلامی ایران است، که آثار مخرب اقتصادی و اجتماعی متعددی به دنبال دارد. اقتصاد در زندگی افراد جامعه نقش بی‌بدیلی را ایفا می‌کند و به دلیل برخورد مستقیم با زندگی مردم اساسی بوده و به هیچ عنوان نمی‌توان آن را نادیده گرفت؛ به نحوی که به نقل از معصومین، نابسامانی در حوزه اقتصاد نه تنها باعث اخلال در حوزه‌های دیگر زندگی می‌شود بلکه دین و معاد انسان را نیز تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. علی‌رغم وجود قوانین مختلف و تلاشهای متعدد مبارزه و مقابله با این نوع از جرائم، آن‌گونه که باید نتیجه‌بخش نبوده است. مقاله حاضر درصدد بررسی همین موضوع مهم است که چالشهای مقابله با جرائم اقتصادی و راهکارهای قابل طرح در این زمینه با توجه به بیانات و دیدگاه مقام معظم رهبری چیست؟ تحقیق حاضر از نوع نظری بوده؛ روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی می‌باشد، نحوه انجام پژوهش به صورت کیفی بوده و روش جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است. در پایان یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که، اصلاح قوانین، نظارت سازمانی بر فعالیت‌های مالی، پیشگیری از طریق اصلاح قوانین ناکارآمد و مبهم و همچنین پیشگیری وضعی، شامل رفع تعارض منافع، نظارت بر نظام بانکی، کاهش نقش دولت در حوزه تصدی-گری و همچنین پیشگیری اجتماعی شامل آموزش عمومی و مشارکت مردم در گزارش دادن جرایم اقتصادی، مهمترین راهکارها در مقابله با جرائم اقتصادی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4405 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات وارتباطات(فاوا) بر عملکرد صنعت توریسم در کشورهای منتخب و ایران
علی شاهین پور حسین قره بیگلو نیر بنی محمدتقی

توجه به صنعت توریسم و عوامل مؤثر بر گسترش آن برای استفاده از مزایای بیشمار اقتصادی آن در کشورها، تحقیق پیرامون شناسایی عوامل مؤثر بر صنعت توریسم را ضروری نموده است. به دلیل نیاز این صنعت به گسترش یکی از مهمترین ابزارهای اطلاعاتی یعنی فناوری اطلاعات و ارتباطات بررسی رابط أکثر

توجه به صنعت توریسم و عوامل مؤثر بر گسترش آن برای استفاده از مزایای بیشمار اقتصادی آن در کشورها، تحقیق پیرامون شناسایی عوامل مؤثر بر صنعت توریسم را ضروری نموده است. به دلیل نیاز این صنعت به گسترش یکی از مهمترین ابزارهای اطلاعاتی یعنی فناوری اطلاعات و ارتباطات بررسی رابطه این دو به‌عنوان هدف اصلی این کار تحقیقی بیان می‌شود. صنعت توریسم به دلیل گسترش بسترهای اقتصادی حاصل از جهانی‌شدن به‌عنوان صنعتی پایدار مورد توجه سیاست‌های اقتصادی در هزاره سوم محسوب می‌شود. گسترش استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در راستای گسترش عرضه و تقاضای گردشگری سبب گردیده تا گردشگران قبل از سفر به بررسی و ارزیابی وضعیت مقصد‌های سفر بپردازند. در این مقاله به بررسی اثرات متغیرهای مربوط به شاخص‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، جهانی‌شدن، تولید ناخالص داخلی سرانه واقعی و سرمایه انسانی بر شاخص عملکرد صنعت توریسم در 28 کشور مختلف جهان در طی دوره زمانی 2003 تا 2012 با روش داده های تابلویی پرداخته شد. براساس نتایج رگرسیونی، شاخص‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، جهانی‌شدن، تولید ناخالص داخلی و سرمایه انسانی دارای تأثیرات مثبتی بر تعداد گردشگران وارد شده به کشورها می باشند. براساس یافته‌های تحقیق آزادی و گسترش استفاده از نمادهای فاوا برای شفاف‌سازی و بهبود عملکرد اقتصاد کشور پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4406 - ارزیابی اثرات منفی خصوصی سازی بر میزان فقر و شکاف درآمدی در برنامه پنجم توسعه
سپهر سید سجادی مسعود جعفری نژاد محمد کتابی

خصوصی سازی به عنوان فرایندی اجرایی و مؤثر در رشد اقتصادی و افزایش کارایی در دوران حاضر مورد استقبال بسیاری از سیاستگذاران در کشورهای مختلف جهان قرار گرفته است، همچنین این فرایند توانسته در حوزه‌های اقتصادی رشد اقتصادی را نیز در مواردی به ارمغان آورد. پژوهش حاضر برنامه پ أکثر

خصوصی سازی به عنوان فرایندی اجرایی و مؤثر در رشد اقتصادی و افزایش کارایی در دوران حاضر مورد استقبال بسیاری از سیاستگذاران در کشورهای مختلف جهان قرار گرفته است، همچنین این فرایند توانسته در حوزه‌های اقتصادی رشد اقتصادی را نیز در مواردی به ارمغان آورد. پژوهش حاضر برنامه پنجم توسعه را از حیث وجود برخی سیاست‌هایی که خصوصی سازی را تشویق و یا تسهیل می‌نمایند با بهره گیری از روش تحلیل ثانویه بررسی نموده و اثرات نامطلوبی، همچون شکاف درآمدی و فقر را متأثر از روش‌های اجرایناقص و یا نا صحیح خصوصی سازی در این برنامه می‌داند. بر این اساس به دنبال اجرای سیاست‌های خصوصی سازی طی برنامه‌های پیشین و انتقال تبعات آن به این دوره و نیز طی دوره اجرای برنامه پنجم توسعه، شکاف در آمدی بین سالهای 1390 تا 1392 روندی افزایشی را طی کرده و نابرابری‌های جغرافیایی در توزیع امکانات به چشم می‌خورد. کاهش فقر نیز طی این دوره روند مطلوبی را طی نکرده و نتایج رضایت بخشی را نشان نمی‌دهد. ارزیابی اثرات و ریشه یابی آثار منفی خصوصی سازی که هدف اصلی پژوهش حاضر است می‌تواند در تدوین برنامه‌های آتی توسعه از بروز آسیب پیشگیری نماید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4407 - تحلیل عوامل موثر در گردشگری پایدار فرهنگی ایران (مورد مطالعه: مراکز استان های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و بوشهر)
علی لوافان

مهمترین عوامل موثر در گردشگری پایدار فرهنگی ابعاد شش گانه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، مدیریتی و زیست محیطی می باشد که این پارامترهای اساسی می توانند در صنعت گردشگری تحول آفرین باشند. برای چگونگی اولویت بندی اثرگذاری این عوامل و مولفه های گردشگری پایدار فرهنگی از پژ أکثر

مهمترین عوامل موثر در گردشگری پایدار فرهنگی ابعاد شش گانه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، مدیریتی و زیست محیطی می باشد که این پارامترهای اساسی می توانند در صنعت گردشگری تحول آفرین باشند. برای چگونگی اولویت بندی اثرگذاری این عوامل و مولفه های گردشگری پایدار فرهنگی از پژوهشی که براساس کار انجام گرفته نوعی روش آمیخته است و در مرحله ساخت مدل از نوع تحقیق کیفی- کمی و در مرحله آزمون مدل، از نوع تحقیق توصیفی (رویکرد اثبات گرایی) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه خبرگان، مدیران و کارشناسان ارشد سازمان میراث فرهنگی و سازمانهای مرتبط با صنعت گردشگری در شهرهای اصفهان، شهرکرد، شیراز، یاسوج، بندرعباس و بوشهر است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 128 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار اندازه گیری تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته گردشگری پایدار فرهنگی بود که مورد استفاده قرار گرفت. برای اندازه گیری روایی پرسشنامه ها از روش محتوایی و برای تعیین پایایی آن آلفای کرونباخ محاسبه گردید که مقدار آن برابر 0.716 برآورد گردید. برای بررسی فرضیات از روش معادلات ساختاری در نرم افزار Smart Pls3 و آزمون فریدمن در نرم افزار SPSS23 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد شاخص های بررسی شده در مدل شامل عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی ، مدیریتی و زیست محیطی بر گردشگری پایدار فرهنگی بطور معنی داری تاثیر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4408 - بررسی اثر تروریسم بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه: رویکرد داده‌های ترکیبی
مهرزاد ابراهیمی مجتبی کفایت هاشم زارع عباس امینی فر

تروریسم یک پدیده پیچیده است بدون آن که تعریفی فراگیر در مورد آن وجود داشته باشد، زیرا بسیاری از محققان اصطلاح تروریسم را بر اساس درک خودشان از آن تعریف کرده اند. تروریسم و تبعات ناشی آن فراتر از جنبه های ترس، وحشت و خسارت های جانی و مادی است. ارتباط بین امنیت و رشد اقتص أکثر

تروریسم یک پدیده پیچیده است بدون آن که تعریفی فراگیر در مورد آن وجود داشته باشد، زیرا بسیاری از محققان اصطلاح تروریسم را بر اساس درک خودشان از آن تعریف کرده اند. تروریسم و تبعات ناشی آن فراتر از جنبه های ترس، وحشت و خسارت های جانی و مادی است. ارتباط بین امنیت و رشد اقتصادی ضروری است، زیرا توسعه اقتصادی بدون امنیت نمی تواند رخ دهد و صلح و امنیت بدون رشد ممکن است پایدار نیست. بر اساس ادبیات، تروریسم دارای تاثیرات مستقیم بر رشد اقتصادی است. تروریسم، درگیری و خشونت، سرمایه های فیزیکی و انسانی را از بین می برد و نهادهای سیاسی و اجتماعی را که بر رشد اقتصادی تأثیر مثبت دارند ، تضعیف می کند. با توجه به این موضوع، هدف این مطالعه بررسی اثر تروریسم بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه طی دوره زمانی 2018-2000 به روش داده های ترکیبی است. نتایج این مطالعه نشان داد که تعداد حوادث تروریستی و کشته شدگان حملات تروریستی اثر منفی و معنی داری بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه داشته است. با توجه به سایر نتایج مشاهده شده است که شاخص توسعه انسانی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، اعتبارات بانکی و تجارت خارجی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند. نرخ تورم نیز دارای رابطه منفی و معنی داری با رشد اقتصادی کشورها می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4409 - Plant Growth Regulators Improve Yield and Yield Components of Wheat under Deficit Irrigation Treatments With Considering the Productive Capacity
MOHAMMAD HASHEM AZIZI ALI SOLEYMANI Ali Soleymani HAMID REZA JAVANMARD

10.30486/roce.2023.707588

Plant Growth Regulators Improve Yield and Yield Components of Wheat under Deficit Irrigation Treatments With Considering the Productive CapacityMohammad Hashem Azizi 1 , Ali Soleymani 1,2* , and Hamid Reza Javanmard 11- Department of Agronomy and Plant Breeding, Isfahan أکثر

Plant Growth Regulators Improve Yield and Yield Components of Wheat under Deficit Irrigation Treatments With Considering the Productive CapacityMohammad Hashem Azizi 1 , Ali Soleymani 1,2* , and Hamid Reza Javanmard 11- Department of Agronomy and Plant Breeding, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University,Isfahan, Iran 2- Plant Improvement and Seed Production Research Center, Isfahan (Khorasgan) Branch,Islamic Azad University, Isfahan, Iran*Corresponding email address: a.soleymani444@gmail.com Received: 15 November October 2022 Accepted: 28 January 2023AbstractWheat (Triticum aestivum L.) is one of the major crop plants, which is an important source of various compounds such as carbohydrates, lipids, proteins, and nutrients. Several methods have been used so far to improve wheat growth, seed yield and yield competition under drought stress, and one of the most important one is application of different plant growth regulators (PGRs). In order to determine the effects of different PGRs on the grain yield and yield components of wheat under water shortage treatments, an experiment was designed as a split plot on the basis of a complete randomized block design with three replications in two different experimental locations, namely Abarkuh and Faragheh in 2018-2019. Main plots were the evaporation from the pan class A, namely control treatment (80 mm), 100 mm, and 120 mm evaporation from pan class A, and subplots were control treat (water), foliar application of PGRs of gibberellic acid (GA3 at 100 mgL-1), salicylic acid (SA at 1.5 mM), benzyl adenine (BA at 60 mgL-1), GA3+SA, as well as superoxide dismutase (SOD at 5 gL-1). In this experiment the effects of irrigation treatments and foliar application of PGRs were significant on all experimental characteristics, such as plant height, spike length, the number of tillers per plant, and peduncle length. The highest values of plant height (68.06 cm), spike length (8.81 cm), the number of tillers per plant (3.37), and peduncle length (9.55 cm) was related to 80 mm evaporation from pan class A, and combined application of gibberellic acid and salicylic acid also had obtained the maximum plant height (69.47 cm), spike length (9.23 cm), the number of tillers per plant (3.93), and peduncle length (10.40 cm). The maximum value of plant height (71.27 cm), spike length (10.53 cm), the number of tillers per plant (5.47), and peduncle length (11.69 cm) was related to interaction between 80 mm evaporation from pan class A, and combined application of gibberellic acid and salicylic acid. Other experimental characteristics such as leaf area index (LAI), the number of grains per spike, one thousand grain weight, grain yield, biological yield and harvest index (HI) were significantly affected by irrigation treatments and different PGRs. The highest values of LAI at anthesis stage (187.71), the number of grains per spike (28.53), one thousand grain weight (32.35 g), grain yield (555.18 ton/ha), biological yield (1178.92 ton/ha), and harvest index (47.11 %) were obtained for interaction between 80 mm evaporation from pan class A and combined application of gibberellic acid and salicylic acid. According to the findings, the combined application of gibberellic acid and salicylic acid was the most effective treatments followed by usage of superoxide and benzyl adenine which reveal the importance of application of plant hormones for wheat growth under drought conditions. To sum up, it is important to use tested PGRs to increase wheat yield and yield components particularly under drought stress condition. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4410 - The Types of Plant Growth Regulators on Grain Yield and Yield Components of Barley (Hordeum vulgare L.) in Water Stress Condition
MOHAMMAD REZA ASKARNEJAD ALI SOLEYMANI HAMID REZA JAVANMARD

10.30486/roce.2022.707321

The Types of Plant Growth Regulators on Grain Yield and Yield Components of Barley (Hordeum vulgare L.) in Water Stress Condition Mohammad Reza Askarnejad1, Ali Soleymani1,2*, and Hamid Reza Javanmard1 1-Department of Agronomy and Plant Breeding, Isfahan (Khorasgan) أکثر

The Types of Plant Growth Regulators on Grain Yield and Yield Components of Barley (Hordeum vulgare L.) in Water Stress Condition Mohammad Reza Askarnejad1, Ali Soleymani1,2*, and Hamid Reza Javanmard1 1-Department of Agronomy and Plant Breeding, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran 2-Plant Improvement and Seed Production Research Center, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran *Corresponding email address: a.soleymani444@gmail.com Received: 20 March 2022 Accepted: 2 June 2022 Abstract Iran is climatically located in semi-arid and arid zones, as stressful environment in the world, Barley is one of the stress-tolerant crops that adapted to salinity and drought simultaneously. In order to evaluate the impacts of different plant growth regulators (PGR) on the grain yield and yield components of irrigated barley crop under water low or deficit irrigation condition, an experiment was conducted as a split plot with three replications in two different experimental fields, namely Abarkuh and Faragheh in 2018-2019 cropping year. Main plots were irrigation after the evaporation from the class A pan, namely control (80 mm) (S1), 100 mm (S2), and 120 mm (S3), and the subplots were the PGR application by spraying water (control) (P1), gibberellic acid (GA3 at 110 mg/l) (P2), salicylic acid (SA at 1.5 mM) (P3), benzyl adenine (BA6 at 60 mg/l) (P4), GA3 (110 mg/l) + SA (1.5 mM) (P5), and superoxide dismutase (SOD at 5 mg/l) (P6) solutions in water. In this experiment the effects of experiment treatments were affected plant height, leaf area index (LAI), the number of tillers per plant, peduncle length, spike length, the number of seed per spike, one thousand grain weight, grain yield, biological yield, harvest index (HI), and grain protein significantly. The highest values of plant height (102.64 cm), leaf area index (3.62), the number of tillers per plant (4.27), peduncle length (26.02 cm), spike length (7.87 cm), the number of seed per spike (33.09), one thousand grain weight (39.86 g), grain yield (3.06 t/ha), biological yield (5.62 t/ha), harvest index (54.53%), and grain protein (11.82%) was related to 80 mm evaporation from the Pan class A and combined application GA3 and SA. All PGRs, particularly the combined application of SA and GA3 followed by superoxide dismutase significantly increased nutrient uptake, grain yield, grain protein, and yield components of barley. In conclusion, it is important to use tested PGR to increase barley yield and yield components particularly under drought stress condition. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4411 - اثر سرب و مس بر برخی صفات فیزیولوژیکی گونه گیاهی خلر (Lathyrus sativus)
سیده مهتاب بلادی علی کاشانی داوود حبیبی فرزاد پاک نژاد محیا گلشن

این تحقیقبه منظور بررسی اثرات سرب و مس بر گونه گیاهی خلر در خاک های آلوده به این عناصرصورت پذیرفت. بر این اساس به منظور برآورد و شناسایی توانایی گیاه خلر نسبت به عناصرسنگین سرب و مس آزمایشی در پاییز 1387 بر خلر(Lathyrussativus) رقم زنجان انجام شد. این آزمایش به صورت فاک أکثر

این تحقیقبه منظور بررسی اثرات سرب و مس بر گونه گیاهی خلر در خاک های آلوده به این عناصرصورت پذیرفت. بر این اساس به منظور برآورد و شناسایی توانایی گیاه خلر نسبت به عناصرسنگین سرب و مس آزمایشی در پاییز 1387 بر خلر(Lathyrussativus) رقم زنجان انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریلو در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. که در این راستا از چهار سطح سرب (2 Pb(NO3)) 0، 200، 400 و800 میلی گرم بر کیلوگرم خاک و چهار سطح مس 2) (Cu(SO4)0،150،300 و400 میلی گرم بر کیلوگرم خاکاستفاده شد. اگرچه نتایج آزمایش حاکی از افت محتویکلروفیل کل و غشای لیپیدی تحت سمیت عناصر سنگین سرب و مس بود اما فعالیت بیشتر آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز(SOD) با افزایشسطوح سرب و مس در این گونه گیاهی مانع از تولید بیشتر رادیکال های آزاد اکسیژنتولیدی در این گونه گیاهی شد، به طوری کههمبستگی منفی بین محتوی کلروفیلa، کلروفیلb وکلروفیل کل با آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز(SOD) مشاهده شد، همچنین همبستگی بین ظرفیت مالوندی آلدهید (MDA) کهوسیله ای برای اندازه گیری فرایند پراکسیداسیون لیپید است با آنزیم سوپر اکسیددیسموتاز(SOD) مثبتبود بدین معنی که افزایش ظرفیت این بیومارکر که نشان دهنده ی تولید بیشتر اکسیژنبرای تخریب غشای لیپیدی است با فعالیت بیشتر آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز(SOD) برای هضم وحذف بیشتر اکسیژن های مخرب همراه بود. همچنین وضعیت آب دربافت برگ ها (RWC) تحتتاثیر این عناصر قرار نگرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4412 - Assessment Bioremediation of Contaminated Soils to Petroleum Compounds and Role of Chemical Fertilizers in the Decomposition Process
H. Parvizi Mosaed S. Sobhan Ardakani M. Cheraghi

10.22034/jchr.2018.544020

Today oil removal from contaminated soil by new methods such as bioremediation is necessary.Â In this paper, the effect of chemical fertilizers and aeration on bioremediation of oil-contaminated soil has been investigated. Also the control group, (bioremediation of pet أکثر

Today oil removal from contaminated soil by new methods such as bioremediation is necessary.Â In this paper, the effect of chemical fertilizers and aeration on bioremediation of oil-contaminated soil has been investigated. Also the control group, (bioremediation of petroleum hydrocarbons in contaminated soil without treatment by chemical fertilizers and aeration treatment was examined. The condition of experiment is as following: those were treated 70 days in glass columns (30Ã—30Ã—30cm dimensions), ambient temperature (25-30 0C), relative humidity 70%, aeration operation with flow 0.7 lit/min.Â The total number of heterotrophic bacteria of break down oil and the total of petroleum hydrocarbons were analyzed using gas chromatography analysis. all experiments were replicated three times. The microbial population results for control soil, treated soil by aeration and treated soil by aeration and chemical fertilizers columns are 2.3Ã—105, 1.04Ã—1010, and 1.14Ã—1011 CFU/gr, respectively. The concentrations of total petroleum hydrocarbons of remaining are 46965, 38124, and 22187 mg kg-1respectively. The obtained results show that the aeration operation and chemical fertilizers have effective role on degradation of petroleum hydrocarbon by oil degrading bacteria from soil. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4413 - Extraction of Ultra Trace Amounts Bismuth in Water Samples Using Cloud Point Extraction with 2-Amino-Cyclopentene-1-Dithiocarboxylic Acid
A. Moghimi

10.22034/jchr.2012.543985

A new approach for a cloud point extraction-electrothermal atomic absorption spectrometric method was used for determining bismuth. The aqueous analyte was acidified with sulfuric acid (pH 3.0â€“3.5). Triton X-114 was added as a surfactant and 2-amino-cyclopentene-1-dit أکثر

A new approach for a cloud point extraction-electrothermal atomic absorption spectrometric method was used for determining bismuth. The aqueous analyte was acidified with sulfuric acid (pH 3.0â€“3.5). Triton X-114 was added as a surfactant and 2-amino-cyclopentene-1-dithiocarboxylic acid was used as a complexing agent. After phase separation at 50 â—¦C based on the cloud point separation of the mixture, the surfactant-rich phasen was diluted using tetrahydrofuran (THF). Twenty microliters (20 Î¼L) of the enriched solution and 10 Âµl of 0.1% (w/v) Pd (NO3)2 as chemical modifier were dispersed into the graphite tube and the analyte was determined by electrothermal atomic absorption spectrometry. After optimizing extraction conditions and instrumental parameters, a preconcentration factor of 195 was obtained for a sample of only 10 mL. The detection limit was 0.04 ng mlâˆ’1 and the analytical curve was linear for the concentration range of 0.04â€“0.70 ng mLâˆ’1. Relative standard deviations were <5%. The method was successfully applied for the extraction and determination of bismuth in water samples.Â تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4414 - The Risk of Exposure To Pesticides on Autism Disorder: a Systematic Review and Meta-analysis
Zahra Moradpour Ali akbar Shafikhani Neda Izady Rezvan Zendehdel Ali Omidi

10.22034/jchr.2021.1935357.1355

There are always concerns about the environmental and human consequences of the widespread use of pesticides. This study aimed to determine the role of pesticides in the development of autism spectrum disorders in children through meta-analysis. All studies (11 articles أکثر

There are always concerns about the environmental and human consequences of the widespread use of pesticides. This study aimed to determine the role of pesticides in the development of autism spectrum disorders in children through meta-analysis. All studies (11 articles) that had the potential to be used in our study were exported in EndNote X8 software and reviewed by authors. We extracted the required data, and we used Stata software (version 12) to analyze the pooled effect. Random and fixed-effect models were used to determine the combined estimation using the “metan” command.The results showed exposure to organochlorine pesticides could increase the risk of autism by 32% (OR=1.32; 95% CI: 1.14-1.53). The first trimester of pregnancy had the highest risk for autism (OR=1.23; 95% CI: 1.15-1.31). The cumulative meta-analysis showed a decreasing trend for crude and adjusted odds ratio over time.This study showed that exposure to pesticides can increase the risk of autism, and the time of exposure to pesticides is associated with the risk of autism. These results came as the cumulative meta-analysis results for crude and adjusted odds ratios showed a decreasing trend over time. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4415 - Effect of Tannery Effluents on the Antioxidant Enzymes of a Fresh Water Fish Channa striatus
Sivachandran Ramachandran Navaneetha Lakshmi Krishnan Priya Ponmudi

10.22034/jchr.2022.1963722.1593

Tannery effluents add pollutants to the aquatic environment. The characterization of responses to toxic exposure at the molecular level of biological systems is a major challenge in ecotoxicology because it enables the unraveling of mechanisms of toxicity, the discovery أکثر

Tannery effluents add pollutants to the aquatic environment. The characterization of responses to toxic exposure at the molecular level of biological systems is a major challenge in ecotoxicology because it enables the unraveling of mechanisms of toxicity, the discovery of novel biochemical markers, and early diagnoses of exposure and effects. The three major classes of antioxidant enzymes viz. superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT), and glutathione peroxidase (Gpx) were analyzed in the liver, testes, and ovary of Channa striatus to delineate the impact of tannery effluents on these enzymes.The oxidative stress biomarkers showed a significant reduction (p<0.05) in their activities among the control and experimental groups exposed to both 10 and 1 % concentrations of the tannery effluents. The SOD activity was reduced to 96.13 % in the ovary compared to the liver (60.73 %) and testes (47.89 %) after 30 days of exposure to a 10 % concentration of the tannery effluents. However, the activities of catalase and glutathione peroxidase decreased to 58.59 % and 43.64 % in the testes when compared to the liver and ovary. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4416 - The Correlation Between Vitamin D Deficiency and Vitamin D Receptor Polymorphisms and The Frequency of Type 2 Diabetes Mellitus Complications Among Egyptian Patients
Sahar H. Ahmed Khaled E. Foad Amer E. Ahmed Nagla U. Mohamed Dina Sabry

10.22034/jchr.2021.1892030.1097

Diabetes mellitus and obesity are a growing overall medical issues, particularly in developed nations. Vitamin D deficiency is pandemic that has been involved in a different kind of disease. This study was intended to detect the effect of vitamin D deficiency and vitami أکثر

Diabetes mellitus and obesity are a growing overall medical issues, particularly in developed nations. Vitamin D deficiency is pandemic that has been involved in a different kind of disease. This study was intended to detect the effect of vitamin D deficiency and vitamin D receptor polymorphisms on type 2 diabetes mellitus (T2DM) patients through induction of obesity. 80 Egyptians T2DM patients and 20 non diabetic subjects were included in our research. Diabetic cases were categorized into two subgroups according to diabetic complications. PCR-RFLP for vit D receptor polymorphisms and vit D level were assessed to all subjects. The deficiency of vitamin D was more prevalent in diabetic cases than in control cases. There was significant difference between control and diabetic patients in genotyping of FokI (VDR 2228570 C) and TaqI (VDR rs731236 T) polymorphisms. The results of our study revealed that vitamin D deficiency could be a contributing factor for T2DM rising among Egyptian patients. Additionally, there was a genetic variation in the VDR genes FokI and TaqI related to diabetic mellitus in Egyptian patients. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4417 - Cold Plasma Technology Impact on Microorganisms Inactivation in Foods: A Systematic Review
Leila Monjazeb Marvdashti Majid Arabameri Bahman Yousefi Majid Eslami Alireza Emadi Arezoo Ebrahimi anna abdolshahi Mosaad A. Abdel-Wahhab

10.22034/jchr.2023.1971021.1633

Cold plasma is a high-end technology that offers favorable opportunities for microorganism inactivation in contaminated food. This review aimed to evaluate the efficacy of cold plasma treatment to reduce different pathogen and spoilage microorganisms in various foods. I أکثر

Cold plasma is a high-end technology that offers favorable opportunities for microorganism inactivation in contaminated food. This review aimed to evaluate the efficacy of cold plasma treatment to reduce different pathogen and spoilage microorganisms in various foods. In addition, the effect of influential factors related to plasma processing, including microorganism type, gas type, treatment time, and treatment voltage, on the reduction rate of microorganisms was assessed using principal component analysis and hierarchical cluster analysis. The extracted data showed that most researcher investigated plasma efficiency on the inactivation of Escherichia coli in different food samples. Also in most studies the plasma was generated using air as plasma gas. The microorganism inactivation rate obtained by cold plasma treatments was raging from -0.90 to 8.00 log CFU. The plasma voltage (0.7) and plasma gas (0.66) had a significant correlation with principal component 1 and had a negative correlation coefficient with treatment time (-0.76). The reduction rate (0.68) and microorganism (0.7) were positively correlated with principal components 2. The findings indicated that cold plasma has an excellent potential to decontaminate hazardous organisms in different food. Besides, plasma treatment conditions should be considered to optimize the effective inactivation rates. The reduction rate of microorganisms in different foods is strongly influenced by microbial factors and technical plasma performance factors. Regarding the crucial damage to microorganism cell components using plasma, this novel technology could efficiently apply for preservation and also promote the shelf life of food products. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4418 - Mechanisms of Antioxidant Actions and their Role in many Human Diseases: A Review
Zahraa Kamil Kadhim Lawi Feryal Ameen Merza Shiama Rabeea Banoon Mohammed Abd Ali Jabber Al-Saady Aswan Al-Abboodi

10.22034/jchr.2021.683158

Antioxidants are substances that are available in various natural food products, which play a vital role in reducing body cell damage caused by free radical formation. An imbalance between antioxidants and free radicals contributes to an oxidative stress in the human bo أکثر

Antioxidants are substances that are available in various natural food products, which play a vital role in reducing body cell damage caused by free radical formation. An imbalance between antioxidants and free radicals contributes to an oxidative stress in the human body. The electron acceptability of O2 produced Reactive Oxygen Species (ROS). The imbalance equilibrium between the production of reactive oxygen species (ROS) and the purification supports a rise in the ROS levels, which is the key cause of disrupted cellular activity. A recent review of excessively mild antioxidants, processes of movement, and their role in many human illnesses. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4419 - The Influence of Overt Hyperthyroidism on the Plasma Level of β- type Natriuretic Peptide
Ruqaya M. Al-sultan Hazim A. Mohammed

10.22034/jchr.2021.684439

Thyroid hormones (THs) have different effects on the heart and peripheral vascular system. Several changes occur across different status of thyroid dysfunctions. Overt hyperthyroidism (OHyper) induces significant changes in cardiac functions. Untreated OHyper is a cause أکثر

Thyroid hormones (THs) have different effects on the heart and peripheral vascular system. Several changes occur across different status of thyroid dysfunctions. Overt hyperthyroidism (OHyper) induces significant changes in cardiac functions. Untreated OHyper is a cause of heart failure (HF). B-type Natriuretic Peptide (BNP) synthesized primarily in the myocardium. Thus, it is recommended as a diagnostic and prognostic marker for patients with HF. The present study was conducted to measure the effects of OHyper on the BNP level. A case-control study was conducted at a private clinic; Mosul Daily Surgical Clinic, Mosul, Nineveh, Iraq. From 1st Oct., 2020 to 1st Mar., 2021. Thirty (30) apparently healthy subjects with normal thyroid functions; Euthyroid (EU) subjects regarded as control group. Another newly diagnosed thirty (30) OHyper patients were enrolled in this study after exclusion of any facts that affect BNP level as cardiac disease, hypertension, patient taking angiotensin converting enzyme inhibitor, and pregnant ladies. They were diagnosed on the basis of thyroid function tests (TFTs); Thyroid Stimulating Hormone (TSH), Free Triiodothyronine (FT3) and Free Thyroxine (FT4). Plasma level of BNP were measured in OHyper and EU subjects’ group. Plasma BNP level is higher in patients with OHyper than EU individuals with mean values of 27.40± 35.59 and 21.68± 28.57 pg ml-1, (p>0.05) respectively. Moreover, there was a positive correlation between plasma BNP and serum FT4 level in EU (r=0.31, p=0.01) and in OHyper patients (r=0.57, P=0.001). OHyper affect plasma BNP level possibly influencing the secretion of this peptide. Therefore, thyroid functions have to be considered when evaluating any high plasma BNP level. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4420 - The Effect of Seasonal Variation on the Chemical and Microbial Quality of Raw Milk Samples Used in Qazvin, Iran
Masoud Kazeminia Razzagh Mahmoudi Peyman Ghajarbygi Shagahyegh Moosavi

10.22034/jchr.2019.665825

Although milk and dairy products are considered as nutritious food for human, it serves as a beneficent medium for the growth of many microorganisms such as psychrotrophic microorganisms (PMs). PMs can be affected by the milk quality and dairy products by production the أکثر

Although milk and dairy products are considered as nutritious food for human, it serves as a beneficent medium for the growth of many microorganisms such as psychrotrophic microorganisms (PMs). PMs can be affected by the milk quality and dairy products by production thermostable enzymes. The present study aimed to evaluated the psychrotrophic microorganisms count (PMsC) of raw cow milk samples in milk collection centers. A total of 60 raw cow milk samples were collected from 15 main milk collection centers located in Qazvin, Iran for a period of one year (four seasons). The mean±SD of PMs, Ph, and acidity levels for a period of one year was 4.83±0.43 Log10 CFU/ml, 6.30±0.41, and 20.13±3.21°D, respectively. PMsC, Ph, and acidity levels in cold seasons (autumn and winter) were greater than warm seasons (spring and summer). It may be expected that PMs values can affect the pH and acidity levels while no significant relationship (P>0.05) was found among PMs, Ph, and acidity levels. Seasonal variations had a significant effect (P<0.05) on PMs values while seasonal variations had no significant effect (P>0.05) on the pH and acidity levels. 55% (33 out of 60) of milk samples were in the accepted limit. Milk quality properties in Qazvin in terms of PMs were relatively within the hygienic standards limit. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4421 - Primary Placental Dysfunction Development Features in Women at High Risk and the Prognostic Value of Biochemical Screening
Iryna Marynchyna Svitlana Pecheriaha

10.22034/jchr.2021.686713

Pregnancy forms an integral part of lives of more than half of the female population. During this period, there is greater need to take care of woman's health and the health of her child, so the relevance of this study is conditioned by the necessity of taking a more re أکثر

Pregnancy forms an integral part of lives of more than half of the female population. During this period, there is greater need to take care of woman's health and the health of her child, so the relevance of this study is conditioned by the necessity of taking a more responsible approach to pregnancy, especially in the early stages. Since the disease detected at an early stage is easier to control and to intervene with minimal threat to the lives of woman and her child in case of threat. As part of the project, 30 pregnant women with hyperandrogenism (HA) and 30 pregnant women with uncomplicated pregnancy were examined. The main selection criterion is the presence of deviations according to the results of the first biochemical screening in pregnant women of the study group and placental dysfunction (PD) according to histological examination. Placental lactogen, estriol, progesterone, fibrin degradation products (FDPs), soluble fibrin monomer complexes (SFMCs) were determined in pregnant women of the “risk group” for the frequency of PD at 16-18 and 20-24 weeks of gestation. Decreased levels of progesterone more than 2 times, placental lactogen 3 times, estriol 1.5 times compared with the data in physiological pregnancy is an indication for a comprehensive examination of pregnant women in the absence of clinical symptoms of PD. Based on this result, it was determined that pregnant women at risk who are prone to abnormalities need to re-tested and examined two to three times more often than other women. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4422 - ارائه مدل توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران جهت پویایی سازوکارهای راهبری برون‌سازمانی
پژمان حاجت پور صابر ملاعلیزاده زواردهی اله کرم صالحی

10.30495/afi.2023.1980824.1201

هدف: سازمان‌ها امروزه در محیطی نامطمئن، پیچیده و در حال تغییر فعالیت می‌نمایند که نیازمند توسعة قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایی به‌عنوان کسب مزیت رقابتی است. هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه جهت پویایی سازوکارهای راهبری برون‌سازمانی است. روش‌شناسی پژوهش: أکثر

هدف: سازمان‌ها امروزه در محیطی نامطمئن، پیچیده و در حال تغییر فعالیت می‌نمایند که نیازمند توسعة قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایی به‌عنوان کسب مزیت رقابتی است. هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه جهت پویایی سازوکارهای راهبری برون‌سازمانی است. روش‌شناسی پژوهش: پژوهش از نظر هدف اکتشافی و از نظر روش ترکیبی (کیفی، کمی) بود. جامعه آماری در پژوهش کیفی شامل خبرگان و مدیران عالی شرکت‌های صنعتی بورس اوراق بهادار بودند که ۲۰ نفر از آن‌ها به‌صورت هدفمند انتخاب شدند و نمونه‌گیری تا دستیابی به اشباع نظری ادامه یافت. در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل 5۰۰ نفر از اعضای هیأت‌علمی، مدیران عالی، میانی و کارشناسان شرکت‌های صنعتی بورس اوراق بهادار تهران بود و حجم نمونه‌گیری با استفاده از فرمول کوکران ۲۱۷ نفر برای سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ به دست آمد. پژوهش حاضر با استفاده از روش نظریه‌پردازی زمینه بنیان، الگوی جامع توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه مبتنی بر پویایی سازوکارهای راهبری برون‌سازمانی را ارائه و تبیین می‌کند. یافته‌ها: نتایج بیانگر آن است که محدودیت منابع مالی (بودجه‌های پژوهش و توسعه) و تسهیم ریسک، تحول (چرخش) به‌سوی اقتصاد دیجیتال همگام با تحولات منطقه و جهان، فرآیند نفوذ به بازار و افزایش رقابت‌پذیری و شکل‌گیری مقیاس اقتصادی برای توسعه محصول و تحولات اجتماعی و فرهنگی همچون شکل‌گیری طبقه متوسط تحصیل‌کرده و در نهایت ضرورت تأکید بر تفکر راهبردی در سازمان متناسب با تغییر محیط فعالیت به‌عنوان مقوله‌های علی توسعه استارت‌آپ‌ها می‌باشد. همچنین مقوله‌های زمینه‌ای و مداخله‌گر به ترتیب شامل 10 و 5 مقوله شامل شرایط کلان اقتصادی و محدودیت در جذب سرمایه‌گذار خارجی و پیچیدگی ذاتی نوآوری و تجاری‌سازی به‌ویژه در حوزه فناوری‌های پیشرفته است. به‌علاوه راهبردها شامل 16 مؤلفه من‌جمله اتخاذ رویکرد استارت‌آپ ناب (چابک) و ریسک‌پذیری و مدیریت بحران است. همچنین مقوله پیامدی شامل خلق ارزش برای کسب‌وکارها متعاقب رویکرد بازار محور با ادغام منابع و توسعه محصولات، انعطاف‌پذیری فناورانه و سازمانی و کسب مزیت رقابتی پایدار، خلق و تصاحب فرصت‌های توسعه و رشد در راستای توسعه اقتصادی با رویکرد بازآرایی، انطباق و ارتقای استارت‌آپ با گسترش سرمایه‌گذاری و تخصیص بهینه سرمایه تعیین شد. در بخش کمی نیز، مدل مفهومی پژوهش ارائه‌شده مورد آزمون قرار گرفت و فرضیه پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. اصالت / ارزش‌افزوده علمی: یافته‌های پژوهش می‌تواند به توسعه سطح رقابت در بین شرکت‌های بورس اوراق بهادار مؤثر باشد و انتظار می‌رود استقرار سازوکارهای راهبری برون‌سازمانی به اجرای اثربخش وظایف هیأت‌مدیره و رعایت الزامات قانونی کمک مؤثری بنماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4423 - مدل سازی و پیش بینی استحکام تسلیم آلیاژ آلومینیم 6061 پس از انجام فرایند نورد تجمعی
محمد رضا رضائی محمدرضا طرقی‌نژاد فخرالدین اشرفی زاده

در پژوهش حاضر خواص مکانیکی آلیاژ آلومینیم 6061 فوق‌ریزدانه پس از سیکل‌های مختلف فرایند نورد تجمعی به‌صورت کمّی مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت نیل به این هدف، مدل‌سازی استحکام تسلیم نمونه‌ها بر مبنای پارامترهای ریزساختاری مستخرج از الگوهای پراش پرتو ایکس و تصاویر میکروسکوپی أکثر

در پژوهش حاضر خواص مکانیکی آلیاژ آلومینیم 6061 فوق‌ریزدانه پس از سیکل‌های مختلف فرایند نورد تجمعی به‌صورت کمّی مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت نیل به این هدف، مدل‌سازی استحکام تسلیم نمونه‌ها بر مبنای پارامترهای ریزساختاری مستخرج از الگوهای پراش پرتو ایکس و تصاویر میکروسکوپی و استفاده از روابط ریاضی مربوطه برای محاسبه مکانیزم‌های استحکام‌دهی صورت پذیرفت. ریزساختار نمونه‌ها پس از سیکل‌های مختلف نورد تجمعی توسط میکروسکوپ الکترونی عبوری و خواص مکانیکی آنها با آزمون کشش تک‌محوری بررسی شدند. چگالی نابجایی‌های ذخیره شده در نمونه‌ها از الگوهای پراش پرتو ایکس مربوطه با استفاده از رابطه معروف ویلیامسون-هال تعیین گردید. مطالعات ریزساختاری نمایانگر تشکیل تدریجی ساختار فوق‌ریزدانه همراه با حضور اندک رسوبات برش‌ناپذیر با افزایش تعداد سیکل‌ها بود. نتایج بررسی تجربی خواص مکانیکی نشان داد که استحکام تسلیم آلیاژ پس از سیکل‌های مختلف نورد تجمعی افزایش پیدا کرد تا پس از سیکل سوم به MPa 278 رسید . مکانیزم استحکام‌دهی ناشی از مرزهای دانه با افزایش استحکام حدود MPa 95 بیشترین سهم را در افزایش استحکام تسلیم پس از سیکل‌ اول داشت و نقش مثبت آن با افزایش تعداد سیکل‌های نورد افزایش پیدا کرد. همچنین، استحکام تسلیم تجربی تعیین شده توسط آزمون کشش در توافق خوبی با استحکام تسلیم تئوری محاسبه شده از مکانیزم‌های استحکام‌دهی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4424 - مطالعه رفتار سایشی پوشش‌های اعمال شده بر روی تیتانیوم به روش‌های آبکاری الکتریکی و نیتروژن دهی پلاسمایی
آروین تقی زاده تبریزی حسین آقاجانی حسن ثقفیان فرهاد فرهنگ لاله

10.30495/apme.2021.681635

خواص سطحی قطعات صنعتی و مخصوصاً رفتار سایشی آن ها در کاربردهای مشخص نقش تعیین کننده ای در طول عمر سرویس دهی دارد. آبکاری کروم و نیتروژن دهی پلاسمایی از جمله دو روش رایج جهت اعمال پوشش های سخت هستند که قابلیت اعمال بر روی زیرلایه های مختلف دارند. در تحقیق حاضر، این دو پو أکثر

خواص سطحی قطعات صنعتی و مخصوصاً رفتار سایشی آن ها در کاربردهای مشخص نقش تعیین کننده ای در طول عمر سرویس دهی دارد. آبکاری کروم و نیتروژن دهی پلاسمایی از جمله دو روش رایج جهت اعمال پوشش های سخت هستند که قابلیت اعمال بر روی زیرلایه های مختلف دارند. در تحقیق حاضر، این دو پوشش بر روی زیرلایه تیتانیومی اعمال شده و رفتار سایشی پوشش های اعمال شده با یکدیگر مقایسه شده است. برای بررسی رفتار سایشی از آزمایش پین بر روی دیسک استفاده شده است. برای تعیین مکانیزم سایش غالب در نمونه ها، از بررسی توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی جهت بررسی سطح اثر قسمت سایش یافته استفاده شده است. نتایج نشان می دهد علیرغم ریزسختی به دست آمده بیشتر در نمونه های آبکاری کروم شده در حدود 597 ویکرز در چگالی جریان 50 آمپر بر دسی متر مربع و 60 دقیقه و 528 ویکرز در نمونه نیتروژن دهی شده در 600 درجه سانتی گراد که تقریباً 3 برابر ریزسختی نمونه تیتانیومی است، این نمونه ها دارای کاهش وزن بیش تری بوده و رفتار سایشی ضعیف تری نسبت بـه نمونه های نیتـروژن دهی شده از خود نشان می دهند. نتایج نشان دهنده فعال بودن مکانیزم سایش چسبان در هر دو نمونه های پوشش کروم دار و نمونه های نیتروژن دهی شده است. هم چنین کم ترین ضریب اصطکاک به دست آمده در نمونه نیتریده شده در دمای 600 درجه سانتی گراد برابر با 519/0 است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4425 - سنتز تک مرحله ای نانوذرات اکسید آهن سوپرپارامغناطیسی دوپ شده با کاتیونهای فلز روی و پوشیده شده با ساکاریدها برای کاربردهای زیست پزشکی
حمزه فراتی راد مصطفی آقازاده

در این مقاله، سنتز سه نوع نانوذرات اکسید آهن (IONs) سوپر پارامغناطیس شامل نانوذرات اکسید آهن دوپ شده با Zn2+ و پوشیده شده با گلوکز (گلوکز/Zn-IONs)، نانوذرات اکسید آهن دوپ شده با Zn2+ و پوشیده شده با ساکارز (ساکارز/Zn-IONs) و نانوذرات اکسید آهن دوپ شده با Zn2+ و پوشیده ش أکثر

در این مقاله، سنتز سه نوع نانوذرات اکسید آهن (IONs) سوپر پارامغناطیس شامل نانوذرات اکسید آهن دوپ شده با Zn2+ و پوشیده شده با گلوکز (گلوکز/Zn-IONs)، نانوذرات اکسید آهن دوپ شده با Zn2+ و پوشیده شده با ساکارز (ساکارز/Zn-IONs) و نانوذرات اکسید آهن دوپ شده با Zn2+ و پوشیده شده با نشاسته (نشاسته/Zn-IONs) گزارش شده است. این نانوذرات اکسید آهن با سنتز الکتروشیمیایی از طریق رسوب‌دهی کاتدی تهیه شدند. بطوریکه، طی یک مرحله سنتزی و همزمان با درج شدن کاتیون‌های فلز روی (Zn2+) در درون ساختار بلوری مگنتیت، پوشش لایه ساکاریدی نیز روی سطح IONs انجام می‌شود. دوپه شدن کاتیون‌‌های Zn2+ در ساختار مگنتیت با روش‌های طیف سنجی تبدیل فوریه (FT-IR)، میکروسکوپ اکترونی روبشی گسیل میدانی (FE-SEM)و پراش انرژی ایکس (EDX) تایید شد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی نشان دادند که مورفولوژی ذرات سنتز شده به صورت کروی است. آنالیزها ساختار بلوری سوپرپارامغناطیس نمونه‌های آماده شده با 10 درصد دوپنت روی را تائید کردند. ارزیابی مغناطش با مغناطیس سنج نمونه مرتعش (VSM) رفتار سوپر پارامغناطیس را برای نمونه‌های ساخته شده تایید کرد و مقادیر وادارندگی (Hci) و پسماند مغناطیسی (Mr) کوچکی مشاهده شد. مقدار وادارندگی برای گلوکز/Zn-IONs، ساکارز/Zn-IONs و نشاسته/Zn-IONs به ترتیب 9/8، 6/3 و Oe 2/9 اندازه‌گیری شد. همچنین مقدار پسماند مغناطیسی نیز برای همین نمونه‌ها به ترتیب برابر با 24/0، 09/0 و emu g-1 28/0 تعیین شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4426 - تاثیر عصاره آبی- الکلی پنیر نخل بر میزان هورمون های گنادوتروپین و استروئیدهای جنسی در موش صحرایی نر بالغ مبتلا به کم کاری تیروئید
مریم صالحی مختار مختاری

از جمله موارد استفاده از گیاهان داروئی استفاده از آنها در درمان ناباروری است. یکی از این گیاهان نخل خرما از گونهی Phoenix dactylifera و از تیره پالماسه است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر عصاره آبی- الکلی پنیر نخل بر میزان گنادوتروپینها (LHو FSH) و استروئیدهای جنسی (ت أکثر

از جمله موارد استفاده از گیاهان داروئی استفاده از آنها در درمان ناباروری است. یکی از این گیاهان نخل خرما از گونهی Phoenix dactylifera و از تیره پالماسه است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر عصاره آبی- الکلی پنیر نخل بر میزان گنادوتروپینها (LHو FSH) و استروئیدهای جنسی (تستوسترون و دی هیدروتستوسترون) در موش صحرایی نر بالغ مبتلا به کم کاری تیروئید میباشد. در این مطالعه تجربی از 48 عدد رت نر بالغ از نژاد ویستار با وزن تقریبی 190 تا 200 گرم و سن 5/2 تا 3 ماه استفاده شد. حیوانات به طور تصادفی به 6 گروه 8 تایی تقسیم شدند. گروه کنترل آب و غذای استاندارد، گروه شاهد 2 میلیلیتر آب مقطر، گروه تجربی 1 داروی متی مازول به میزان 25 میلیگرم بر کیلوگرم به مدت 10 روز، گروه تجربی 2 عصاره پنیر نخل به میزان 200 میلیگرم بر کیلوگرم به مدت 21 روز و گروههای تجربی 3 و 4 ابتدا داروی متیمازول به میزان 25 میلیگرم بر کیلوگرم به مدت 10 روز و سپس عصاره پنیر نخل به میزان 100 و 200 میلیگرم بر کیلوگرم به مدت 21 روز به صورت خوراکی دریافت کردند. از تمام گروهها در پایان دوره آزمایش خونگیری انجام شد و میزان هورمونهای LHFSH ، تستوسترون و دیهیدروتستوسترون به روش الایزا اندازهگیری شد. نتایج حاصل با استفاده از نرمافزار SPSS و تست آماری ANOVA و در اختلاف سطح آماری معنیدار 05/0p بین گروههای تجربی، کنترل و شاهد مورد بررسی قرار گرفت. میانگین غلظت سرمی هورمون LH، تستوسترون و دیهیدروتستوسترون درگروه تجربی 1 با گروههای کنترل و شاهد کاهش معنیدار را نشان داد. همچنین غلظت سرمی هورمون LH، تستوسترون و دی هیدروتستوسترون در گروههای تجربی 3 و 4 نسبت به گروه تجربی1 افزایش معنیداری را نشان داد، اما در گروه تجربی 2 نسبت به گروههای کنترل و شاهد فقط در میزان تستوسترون افزایش معنیدار مشاهده شد. مقایسه میانگین غلظت سرمی FSHدر هیچ گروهی تغییرات معنیداری را نشان نداد.بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق و مطالعات سایر محققان، احتمالا ترکیبات آنتیاکسیدانی و ریزمغذیهای موجود در عصاره پنیر نخل خرما از طریق بهبود عملکرد غده تیروئید توانسته است سطوح کاهش یافته هورمونهای تستوسترون و لوتئینی را افزایش دهد و باعث بهبود عملکرد بیضه و تولیدمثل شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4427 - تأثیر عصاره آبی الکلی برگ گردو بر شاخص‌های هماتولوژیک در موش صحرایی نر مبتلا به کم‌کاری تیروئید
سارا حبیب پور مختار مختاری اسفندیار شریفی

هایپوتیروئیدیسم از جمله بیماری های انسانی است که در نتیجه اختلالات خود ایمنی و کمبود ید در رژیم غذایی روزانه افراد بوجود می آید.در این تحقیق اثر عصاره آبیالکلی برگ گردو بر شاخص های هماتولوژیک در موش صحرایی نر مبتلا به کم کاری تیروئید مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش ا أکثر

هایپوتیروئیدیسم از جمله بیماری های انسانی است که در نتیجه اختلالات خود ایمنی و کمبود ید در رژیم غذایی روزانه افراد بوجود می آید.در این تحقیق اثر عصاره آبیالکلی برگ گردو بر شاخص های هماتولوژیک در موش صحرایی نر مبتلا به کم کاری تیروئید مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از ٦٠ سر موش صحرایی نر بالغ، با وزن تقریبی ٢٢٠-٢٠٠ گرم استفاده شد که به شش گروه ١٠ تایی تقسیم شدند.گروه کنترل بدون هیچ تیمار دارویی، گروه شاهد که حلال عصاره دریافت کرد. گروه تجربی1، کم کاری تیروئید که داروی متی مازول بصورت گاواژ به مدت ١٠ روز دریافت کرد. گروه تجربی 2، تیمارشده با عصاره برگ گردو به میزان (mg/kg)1500، گروه تجربی ٣ و 4 که علاوه بر القای هایپوتیروئیدیسم به ترتیب و روزانه (mg/kg)1500 و750 عصاره برگ گردو را بصورت خوراکی و به مدت 4 هفته دریافت کردند و شاخص های هماتولوژیک شامل گلبول های قرمزوسفید، نوتروفیل، لنفوسیت، مونوسیت، ائوزینوفیل، بازوفیل، پلاکت، هماتوکریت، هموگلوبین، MCH،MCHC وMCVاندازه گیری شد. نتایج با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانسANOVAو نرم افزارSPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت (05/0andgt;P). بر اساس نتایج آماری بدست آمده ازاین تحقیق در گروه تجربی 1، تعداد گلبول قرمز، هموگلوبین، پلاکت، لنفوسیت، MCH،MCHC نسبت به گروه کنترل و شاهد کاهش و ائوزینوفیل افزایش معنی داری را نشان داده است. در گروه های تجربی 3 و 4 نسبت به گروه تجربی 1، تعداد گلبول قرمز، هموگلوبین و پلاکت افزایش وائوزینوفیل کاهش معنی داری را نشان می دهد. براساس نتایج این تحقیق و مطالعات سایر محققان، احتمالاً عصاره آبی الکلی برگ گردو بعلت داشتن ترکیبات فلاونوئیدی و پلی فنلی که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی هستند، گلبول های قرمز و هموگلوبین را در برابر آسیب های اکسیدانی محافظت می کند و باعث کاهش تعداد ائوزینوفیل ها نیز می گردد و تجمع و چسبندگی پلاکت ها را مهار و تعداد پلاکت را در افراد مبتلا به هایپوتیروئید افزایش می دهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4428 - بررسی دوشکلی جنسی در جکوی انگشت خمیده ی خزری، Cyrtopodion caspium (سوسمارها: جکونیده)
ویدا حجتی کاظم پریور اسکندر رستگارپویانی عبدالحسین شیروی

جکوی انگشت خمیده خزری، Cyrtopodion caspiumیکی از فراوان ترین مارمولک های خانگی شب فعال ایران است که انتشار گسترده ای بخصوص در استان های شمالی کشور دارد. این تحقیق به منظور بررسی دوشکلی جنسی در این گونه از 15 فروردین تا 30 مهرماه 1390 در شهرستان ساری انجام شد. طی این مطا أکثر

جکوی انگشت خمیده خزری، Cyrtopodion caspiumیکی از فراوان ترین مارمولک های خانگی شب فعال ایران است که انتشار گسترده ای بخصوص در استان های شمالی کشور دارد. این تحقیق به منظور بررسی دوشکلی جنسی در این گونه از 15 فروردین تا 30 مهرماه 1390 در شهرستان ساری انجام شد. طی این مطالعه، 140 نمونه شامل هفتاد نر و هفتاد ماده ی بالغ مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد نر ها علاوه بر داشتن منافذ رانی و پیش مخرجی مشخص، دارای وزن بیشتر، طول بدن، طول سر و طول دم بزرگتری نسبت به ماده ها هستند. تفاوت معنی داری در نوع رژیم غذایی نرها و ماده ها وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4429 - مقایسه سطح سرمی هورمون پرولاکتین در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک با گروه کنترل
سیدپیمان مقدسی غلامحسن واعظی سیدمهدی کلانتر

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) شایع‌ترین اختلال اندوکرین در زنان در سنین باروری با شیوع 5 تا 10 درصد است. علت این بیماری به طور کامل شناخته شده نیست، اما سطح سرمی برخی هورمون‌ها در این بیماری غیر طبیعی است. مطالعه‌ی حاضر به منظور مقایسه سطح پرولاکتین در بیماران مبتلا به أکثر

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) شایع‌ترین اختلال اندوکرین در زنان در سنین باروری با شیوع 5 تا 10 درصد است. علت این بیماری به طور کامل شناخته شده نیست، اما سطح سرمی برخی هورمون‌ها در این بیماری غیر طبیعی است. مطالعه‌ی حاضر به منظور مقایسه سطح پرولاکتین در بیماران مبتلا به PCOsو گروه کنترل انجام گرفته است. این مطالعه از اردیبهشت 1391 تا پایان مهر 1392 در مراکز هشت استان انجام گرفت. جامعه آماری 400 بیمار و گروه شاهد 500 نفر در نظر گرفته شدند. اندازه‌گیری سطح سرمی پرولاکتین خون انجام گرفت و اطلاعات جمع‌آوری شده با انجام آزمون من‌ویتنی، محاسبه ضریب همبستگی اسپیرمن، و رسم منحنی ROCبه ‌کمکنرم‌افزار SPSSویرایش 16، تجزیه و تحلیل شد. میانگین سطح سرمی پرولاکتین در بیماران تحت مطالعه 08/7±08/20 نانوگرم بر میلی‌لیتر با دامنه 26/50-1/10، و در گروه شاهد 77/2 ± 08/17 نانوگرم بر میلی‌لیتر با دامنه 23-12 محاسبه شد. محاسبات نشان داد که بین سطح سرمی پرولاکتین افراد بیمار و گروه شاهد با حد طبیعی 25 نانوگرم بر میلی‌لیتر اختلاف معنی‌داری وجود دارد (001/0>P). با استناد به نتایج به‌دست آمده در مطالعه‌ی حاضر، نمی‌توان به طور قاطع ارتباط میان سطح بالای پرولاکتین و بیماری PCOرا به عنوان یک نشانه تشخیصی در نظر گرفت. با این حال، انجام مطالعات بیشتر روی جمعیت بزرگتر ضروری به نظر می‌رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4430 - تاثیر آنتی‌اکسیدانی ان-استیل سیستئین بر بیان ژن‌های SOD وHO1 در سلول‌های فیبروبلاست پوستی انسانی در محیط با گلوکز بالا
بهاره صفوی زینب پیراور مینا رمضانی

10.22034/ascij.2022.1949310.1353

رشد و تکثیر سلول‌های فیبروبلاست پوست جهت درمان زخم در بیماران دیابتی به دلیل وجود استرس اکسیداتیو، با تاخیر اتفاق می افتد. در این مطالعه تغییرات مولکولی موثر در رشد و بقای سلول‌های فیبروبلاست پوستی انسانی در محیط با گلوکز بالا و همچنین تاثیر آنتی اکسیدانی ان استیل سیستئ أکثر

رشد و تکثیر سلول‌های فیبروبلاست پوست جهت درمان زخم در بیماران دیابتی به دلیل وجود استرس اکسیداتیو، با تاخیر اتفاق می افتد. در این مطالعه تغییرات مولکولی موثر در رشد و بقای سلول‌های فیبروبلاست پوستی انسانی در محیط با گلوکز بالا و همچنین تاثیر آنتی اکسیدانی ان استیل سیستئین (NAC) بر بیان ژن‌های دخیل در استرس اکسیداتیو از جمله SOD و HO1 بررسی می گردد. سلول‌های فیبروبلاست پوستی انسانی در محیط با غلظت های مختلف گلوکز شامل 25، 50 و 75 میلی مولار به مدت 72 ساعت کشت داده می شوند. میزان سمیت سلولی توسط تست MTT ارزیابی می گردد. بیان ژن‌های آنتی اکسیدانی SOD و HO1 توسط روش ریل تایم PCR بررسی می‌شود. اثر آنتی اکسیدانی 1mM NAC بر سلول‌های فیبروبلاستی پوستی مطالعه می گردد. سلول‌های فیبروبلاستی کشت شده در محیط با غلظت‌های مختلف گلوکز به مدت 72 ساعت با روش MTT، کاهش بقا و تکثیر سلول‌ها در غلظت‌های بالای گلوکز به ویژه در غلظت‌های 50 و 75 میلی مولار نسبت به گروه کنترل داد. این تاثیر در گروه‌های تیمار شده با NAC تغییر معنی داری نسبت به کنترل نداشت. سطح بیان ژن‌های SOD وHO1 در محیط های با گلوکز بالا افزایش معنی داری داشته و این تغییر در گروه‌های NAC تغییرات معنی داری را نشان ندادند. گلوکز بالا تکثیر و بقای سلول‌های فیبروبلاستی را دچار اختلال کرده و به دلیل ایجاد استرس اکسیداتیو بیان ژن‌های دخیل در استرس اکسیداتیو مانند SOD وHO1 افزایش می یابد. اثر آنتی اکسیدانی NAC باعث کاهش آسیب ناشی از محیط با گلوکز بالا بر سلول‌های فیبروبلاست پوستی می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4431 - بررسی پلی مورفیسم C23237T ژن Cyp3a4 در افراد سالم غرب مازندران از نظر سن و جنسیت
فاطمه حیدریان ویدا حجتی رضا گلیجانی مقدم

10.22034/ascij.2023.1976847.1452

Cyp3a4 Cyp3a4 (سیتوکروم P450 3A4) یک آنزیم مهم در بدن است که عمدتاً در کبد و روده یافت می شود. مولکول های آلی کوچک خارجی مانند سموم یا داروها را اکسید می کند تا بتوان آنها را از بدن خارج کرد. از آنجا که مطالعات چندانی روی پلی مورفیسم های این ژن صورت نگرفته این مطالعه ب أکثر

Cyp3a4 Cyp3a4 (سیتوکروم P450 3A4) یک آنزیم مهم در بدن است که عمدتاً در کبد و روده یافت می شود. مولکول های آلی کوچک خارجی مانند سموم یا داروها را اکسید می کند تا بتوان آنها را از بدن خارج کرد. از آنجا که مطالعات چندانی روی پلی مورفیسم های این ژن صورت نگرفته این مطالعه به منظور بررسی پلی مورفیسم C23237T ژن Cyp3a4در افراد سالم مذکر و مونث هفت ماهه تا 79 ساله در غرب مازندران انجام شد. در این تحقیق، خون تام از افراد مذکر و مونث سالم شهرهای غرب استان مازندران دریافت شد. برای هر فرد اطلاعات مربوط به سن، جنس، سابقه فامیلی، مصرف الکل و دخانیات ثبت شد. در این بررسی از تکنیک ARMS-PCR استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 2016 و آزمون مربع کای انجام شد. در جمعیت مورد مطالعه 50 نفر مونث و 38 نفر مذکر بودند. نتایج نشان داد در جنس مونث، 33 نفر دارای ژنوتیپ هتروزیگوت با درصد فراوانی 66 درصد، 11 نفر دارای ژنوثیپ هموزیگوت غالب با درصد فراوانی 22 درصد، 5 نفر دارای ژنوتیپ هموزیگوت مغلوب با درصد فراوانی 10 درصد و 1 نفر فاقد جهش با درصد فراوانی 2 درصد بودند. در جنس مذکر، 22 نفر دارای ژنوتیپ هتروزیگوت با فراوانی 89/57 درصد، 5 نفر دارای ژنوتیب هموزیگوت غالب با درصد فراوانی 15/13 درصد، 8 نفر دارای ژنوتیپ هموزیگوت مغلوب با درصد فراوانی 05/21 درصد و 3 نفر فاقد جهش با درصد فراوانی 89/7 درصد بودند. از نظر جنسیت هم در جنس مونث و هم در جنس مذکر ژنوتیپ هتروزیگوت بالاترین درصد فراوانی را به خود اختصاص داد. همچنین بین پلی مورفیسم C23237Tژن Cype3a4 با سن افراد (81/0 = p) و با جنسیت افراد (845/0 = p) ارتباط معناداری وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4432 - بررسی پلی مورفیسم ژن VEGF405CG در جمعیت مبتلایان دیابت نوع دوم در استان مازندران
زینب نوروزی عباسعلی دهپور جویباری

دیابت نوع 2 شایع ترین نوع دیابت بوده و 90 درصد موارد این بیماری را به خود اختصاص داده است. رایج ترین پلی مورفیسم ژن (VEGF405CG) درناحیه غیر قابل ترجمه 5UTR است که پلی مورفیسم 405CG احتمالا در سطح بیان پس از ترجمه ی ژن تاثیر داشته و سبب افزایش محصول ژنی میشود .VEGF یک فا أکثر

دیابت نوع 2 شایع ترین نوع دیابت بوده و 90 درصد موارد این بیماری را به خود اختصاص داده است. رایج ترین پلی مورفیسم ژن (VEGF405CG) درناحیه غیر قابل ترجمه 5UTR است که پلی مورفیسم 405CG احتمالا در سطح بیان پس از ترجمه ی ژن تاثیر داشته و سبب افزایش محصول ژنی میشود .VEGF یک فاکتور آندوتلیوم رگی است که به عنوان یک فاکتور قوی آنژیونیک و نفوذپذیری مویرگی ،نقش مهمی را در بیماری زایی DR بازی میکند. لذا ممکن است VEGF405CGکاندید مناسبی برای استعداد به دیابت تیپ 2 باشد. هدف از این پژوهش، تعیین ارتباط بین این ژن با بیماری هایی چون دیابت نوع 2 در جمعیت استان مازندران می باشد. نمونه های مورد آزمایش، شامل 50 فرد مبتلا و50 فرد سالم مراجعه کننده به آزمایشگاه های تخصصی آتیه و شهید بابایی می باشند. که حدود 1 سی سی خون حاوی پلاسمای EDTA (CBC) از 50 فرد مبتلا و 50 فرد سالم به عنوان کنترل پس از کسب رضایت آگاهانه گرفته شد. برای تعیین مقدار و کیفیت DNA، که مرحله بسیار مهمی در روش RFLP می باشد، از دو روش ارزیابی کمی به روش اسپکترفتومتری و ارزیابی کیفی به روش الکتروفورز استفاده شد. جهت تخمین غلظت DNA، 4 میکرولیتر از محلول پایه DNA با یک میکرولیتر بافر نمونه گذاری مخلوط و در چاهک ژل آگارز 5/1 درصد در بافر TAE یک برابر تخلیه گردید. برای ارزیابی محصول PCR روی ژل آگارز 2 درصد انجام شد. 5 میکرولیتر از محصول هر یک از واکنش ها به همراه 1 میلی لیتر رنگ به چاهک های ژل منتقل و الکتروفورز در ولتاژ 100 ولت به مدت 5/1 ساعت انجام شد. ژل در محلول اتیدیوم برماید (5/0 میلی گرم بر میلی لیتر) به مدت 20 دقیقه رنگ آمیزی شد و پس از انتقال به آب مقطر، با دستگاه ژل داک عکس‌برداری شد. این مطالعه ارتباط چندانی بین پلی مورفیسم VEGF405CGدر بین مبتلایان دیابت نوع دو نشان نمی دهد و نیاز به مطالعه بیشتر در جمعیت های مختلف برای شناخت بهتر نقشVEGF405CGمی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4433 - اثر عصاره هیدروالکلی گیاه تشنه داری (Scophularia striata) در پیشگیری از زخم معده القاء شده توسط ایندومتاسین در موش صحرایی نر
شیرین فردوسی زهرا هوشمندی احسان شاهمرادی

زخم معده یک بیماری شایع است. یکی از اهداف درمانی استفاده از داروهایی با عارضه جانبی کمتر است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر آنتی اکسیدانی عصاره هیدروالکلی گیاه تشنه داری در پیشگیری از زخم معده ناشی از ایندومتاسین انجام گرفت. در مطالعه حاضر 64سر موش صحرایی نر نژاد ویستار أکثر

زخم معده یک بیماری شایع است. یکی از اهداف درمانی استفاده از داروهایی با عارضه جانبی کمتر است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر آنتی اکسیدانی عصاره هیدروالکلی گیاه تشنه داری در پیشگیری از زخم معده ناشی از ایندومتاسین انجام گرفت. در مطالعه حاضر 64سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به 8 گروه 8 تایی تقسیم شدند شامل: 1-گروه کنترل، تیمار با سرم فیزیولوژی 9/0 درصد و سپس 48 میلی گرم ایندومتاسین در پایان روز آخر، 2- تیمار آسکوربیک اسید 50 میلی گرم بر کیلوگرم وزن موش-ایندومتاسین، 3- تیمار امپرازول 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن موش-ایندومتاسین، 4- تیمار رانیتیدین 50 میلی گرم بر کیلوگرم وزن موش-ایندومتاسین، 5- تیمار عصاره گیاه تشنه داری 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن موش، 6- تیمار عصاره تشنه داری 50 میلی گرم بر کیلوگرم وزن موش، 7- تیمار عصاره تشنه داری 100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن موش، 8- تیمار عصاره تشنه داری150 میلی گرم بر کیلوگرم وزن موش. بعد از بررسی ماکروسکوپی، بافت معده جهت بررسی آنزیم های کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز مورد بررسی قرار گرفت. میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز در تیمار عصاره تشنه داری با دوزهای 50، 100 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم و میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دسموتاز در تیمار 100 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم در مقایسه با گروه کنترل دارای اختلاف معنی دار بود (001/0p<). بررسی بافت معده نشان داد که آسیب بافتی ایجاد شده در تیمار 100 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره تشنه داری و همچنین تیمار با رانیتیدین و امپرازول نسبت به گروه کنترل دارای کاهش معنی دار است (05/0p<). گیاه تشنه داری، نقش آنتی اکسیدانی خود را از طریق افزایش آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز انجام می دهد و به صورت وابسته به دوز مانع از آسیب بافت معده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4434 - انوری و بدعت در زبان غزل
فروغ جلیلی

چکیده انوری از شاعران نوآور و اثرگذار فارسی است که در پیدایش و تثبیتِ غزل به عنوان قالبی شعری با سازمان و محتوای ویژه، نقش اساسی و تاریخی ایفا کرده است. او توانسته شعر فارسی را با ذهنیّتی کاملاً غنایی درآمیزد و از این طریق، مفاهیم تغزّلی و مناسبات عاشقانه را به صورت ج أکثر

چکیده انوری از شاعران نوآور و اثرگذار فارسی است که در پیدایش و تثبیتِ غزل به عنوان قالبی شعری با سازمان و محتوای ویژه، نقش اساسی و تاریخی ایفا کرده است. او توانسته شعر فارسی را با ذهنیّتی کاملاً غنایی درآمیزد و از این طریق، مفاهیم تغزّلی و مناسبات عاشقانه را به صورت جزئی لاینفک از غزل عاشقانه درآورد. غزلی که انوری ابداع و عرضه نموده، دارای محتوا و خصلت عاشقانۀ انحصاری و مبتنی بر رویکرد تغزّلی تازه و بی سابقه است. این امر، منجر به ظهور بدایعی در ساختار و نظام غزل او شده و زمینه را برای بهره مندی انوری از هنجار زبانی و بیانی متفاوت و نامتعارف هموار کرده است. انوری قالب غزل را با زبانی ساده و روان و طبیعی پیوند بخشیده است؛ بدین گونه که فاصلة تثبیت شده میان زبان محاوره و کلام شاعرانه را از میان برده و با استفاده از قابلیّت و استعدادهای زبان گفتاری، توفیق یافته میان زبان شعری و زبان محاوره، گونه ای اُنس و پیوند ایجاد کند. این رفتار زبانی، به تلفیقی مناسب میان زبان هنری و زبان عادی انجامیده و عناصر و امکانات زبان گفتاری را بر زبان شعری منطبق ساخته است؛ در نهایت، زبانی عاطفی و لطیف پدیدآمده که در عین هنری و شاعرانه بودن، ساده، روان و طبیعی و به دور از تکلّف است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی – تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4435 - بازتاب رئالیسم جادویی در هفت‌خان رستم
زهرا قدسی بتول فخراسلام مهدی نوروز اکبر شعبانی

چکیده رئالیسم جادویی اگرچه سبکی نو در داستان‌نویسی محسوب می‌شود، امّا در ایران سابقه‌ای هزار ساله دارد و در آثار ادبی ما ریشه دوانده ‌است. بدون تردید گنجینة وسیع اساطیر که در دنیای منطق گریز شاهنامه انعکاس یافته، می‌تواند سهم بزرگی در اثبات این موضوع باشد. فردوسی واقع‌ أکثر

چکیده رئالیسم جادویی اگرچه سبکی نو در داستان‌نویسی محسوب می‌شود، امّا در ایران سابقه‌ای هزار ساله دارد و در آثار ادبی ما ریشه دوانده ‌است. بدون تردید گنجینة وسیع اساطیر که در دنیای منطق گریز شاهنامه انعکاس یافته، می‌تواند سهم بزرگی در اثبات این موضوع باشد. فردوسی واقع‌گرایی است که با بهره‌مندی از بن مایه‌های رئالیسم جادویی داستان‌هایی چون هفت‌خان را خلق کرده است، او واقعیّت روزگارش را در بستر حوادثی فرامنطقی طرح می‌کند تا دریچه‌ای از معرفت را به سوی خوانندگان خود بگشاید. این پژوهش بر آن است که به روش توصیفی - تحلیلی به بررسی بن‌مایه‌های رئالیسم جادویی بپردازد، با رسیدن به این هدف که جادو طیف گسترده‌ای از اساطیر و باورهای باستانی را در داستان هفت خان انعکاس می‌دهد. در عین حال از واقعیّتی به نام شورش در برابر آزمون‌های دشوار زندگی سخن می‌گوید. پس تلاش می‌شود با واکاوی بن‌مایه‌های رئالیسم جادویی در هفت‌خان به ارتباط این پیوند همّت گمارد. برآیند پژوهش، گواه آن است که هفت خان رستم با هفت آیین مهر گره خورده و با بهره‌گیری از عنصر خیال، این اثر حماسی خیال‌انگیز می‌نماید و همین ویژگی‌ بر رئالیسم جادویی تأکید می‌کند. سراسر هفت خان بازتاب اندیشه‌های یونگ است. نکتة آخر این که روند داستان بر خرد سیاسی ایران باستان که در آن پادشاه رکن اساسی است، پافشاری می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4436 - بررسی اندیشه‎های تلفیقی در آثار مهدی اخوان‌ثالث
فاطمه حاجی رحیمی حسن شهریاری

چکیده اندیشه‌های تلفیقی در شعر، با هر زمینه‌ای، اساساً از پیچیده‌ترین فرآورده‌های تخیّل شاعرانه است و البتّه به&lrm;سببِ گستردگیِ مفاهیم و بارمعنایی که، اندیشه دارد، تأویل آن‌ها مخاطب را در مسیر نگاه و کیفیّتِ عواطفِ شاعر، هدایت می‌کند. شعرِ اخوان &lrm;ثالث، به‌عنوان أکثر

چکیده اندیشه‌های تلفیقی در شعر، با هر زمینه‌ای، اساساً از پیچیده‌ترین فرآورده‌های تخیّل شاعرانه است و البتّه به&lrm;سببِ گستردگیِ مفاهیم و بارمعنایی که، اندیشه دارد، تأویل آن‌ها مخاطب را در مسیر نگاه و کیفیّتِ عواطفِ شاعر، هدایت می‌کند. شعرِ اخوان &lrm;ثالث، به‌عنوان شاعرِ برجستۀ معاصر و صاحب&lrm;سبک تلفیق و ترکیبی از سنّت‌های ادبی پیشینیان با زبان و اندیشه‌های نوآورانه‌ای ا&lrm;ست که برای نخستین &lrm;بار در شعر فارسی عرضه می‌شوند. احاطۀ وسیع اخوان به میراثِ ادبِ فارسی، این مجال را برایش فراهم کرده است که اندیشه‌هایش را هرچه زیباتر، در شعر خود بگنجاند. نویسندگان این مقاله در پژوهش حاضر که مطابق با روش کیفی با رویکرد توصیفی- تحلیلی حاصل شده است، به بررسی اندیشه&lrm;های تلفیقی در آثار اخوان می‌پردازند. ازجمله نتایج حاصل از پژوهش در شعر اخوان که در سه سطح زبانی، ادبی و فکری انجام یافته است عبارتند از: تلفیقی از زبان کهن و عامیانه با زبان نو و ادیبانه، تلفیقی از حماسه و غزل، تلفیقی از ایران پیش از اسلام و ایران پس از اسلام، تلفیقی از ادیان و مذاهب مختلف و تلفیقی از شعرنیمایی با شعرکلاسیک که این شاعر توانسته است با نمادگرایی و دیدگاه نوین خود سبکی تازه را در عرصه شعر و ادب این سرزمین به&lrm;وجود آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4437 - بازتاب مؤلّفه‌های رئالیسم در داستان «گیله‌مرد» بزرگ علوی
رضا دهقان آشتیوانی اکبر شعبانی

چکیده پس از انقلاب مشروطه و ترجمۀ متون داستان‌های غربی به زبان فارسی، شاهد حضور و نفوذ مکتب های ادبی در داستان نویسی فارسی بوده ایم. در این بین، رئالیسم با بیشترین اقبال روبه رو بوده و دوره های گوناگون انتقادی، سوسیالیستی، اقلیمی و روان شناختی را تجربه کرده است. از نما أکثر

چکیده پس از انقلاب مشروطه و ترجمۀ متون داستان‌های غربی به زبان فارسی، شاهد حضور و نفوذ مکتب های ادبی در داستان نویسی فارسی بوده ایم. در این بین، رئالیسم با بیشترین اقبال روبه رو بوده و دوره های گوناگون انتقادی، سوسیالیستی، اقلیمی و روان شناختی را تجربه کرده است. از نمایندگان برجستۀ رئالیسم در داستان نویسی فارسی، بزرگ علوی است. او در گیله مرد با نگرشی واقع گرایانه به تبیین اوضاع جامعۀ ایران پرداخته و مبادی نظام حاکم را به چالش کشیده است. دغدغه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نویسنده در این داستان به طرز برجسته ای قابل مشاهده است. به این دلیل، در مقالۀ حاضر، با استناد به روش توصیفی- تحلیلی، مهمّ ترین مؤلّفه های رئالیستی داستان مذکور بررسی و کاویده شده است. به نظر می رسد بزرگ علوی در بازنمایی مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، توجةه به زمان و مکان، شخصیّت پردازی، صحنه پردازی و توصیف وقایع و مناظر، رویکردی رئالیستی داشته و بر بنیاد مبانی نظری این مکتب عمل کرده و به رسالت ادبی خود جامۀ عمل پوشانده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4438 - بررسی حکایات مخزن‌‌الاسرار نظامی گنجوی با رویکرد نقد ساختگرای تکوینی لوسین گلدمن
فاطمه حاجتی بردمیلی زیبا اسماعیلی

چکیده لوسین گلدمن هر اثر ادبی را به عنوان یک ساختار معنادار معرّفی می کند که تحت تأثیر مسائل اقتصادی- اجتماعی زمان خود خلق می‌شود. خالق راستین اثر نه یک فرد، بلکه نمایندۀ طبقه ای اجتماعی است که فرد آفریننده جزءِ خلّاق آن طبقه است. مخزن الاسرار نظامی دارای سه بخش مجزا أکثر

چکیده لوسین گلدمن هر اثر ادبی را به عنوان یک ساختار معنادار معرّفی می کند که تحت تأثیر مسائل اقتصادی- اجتماعی زمان خود خلق می‌شود. خالق راستین اثر نه یک فرد، بلکه نمایندۀ طبقه ای اجتماعی است که فرد آفریننده جزءِ خلّاق آن طبقه است. مخزن الاسرار نظامی دارای سه بخش مجزا است که هر کدام دارای ساختاری معنادار است. این پژوهش با روش کتابخانه ای و با رویکردی توصیفی - تحلیلی موضع گیری نظامی در مورد مسائل جاری عصرش را بررسی می کند، برای این منظور ابتدا مفاهیم بنیادی نقد تکوینی لوسین گلدمن شرح داده می شود؛ سپس حکایاتی که قابلیّت بررسی از نگاه این نوع نقد را دارند انتخاب و در فرآیندی دو مرحله ای، دریافت و تشریح می شوند؛ یعنی پس از فهم ساختار درونی هر حکایت، کلیّت اثر با بسترهای فراگیر اجتماعی زمان نگارشِ اثر پیوند می یابد و با استناد به منابع تاریخی توجیه جامعه شناسانه می شوند. نتایج بررسی ها نشان داد که بینش عرفانی- اعتراضی طبقۀ اجتماعی نظامی، از ساختارهای بنیادین واقعیّت اجتماعیِ عصرش منبعث گشته و آشفتگی های حاصل از حکومت ملوک الطوایفی ایران در زمان سلجوقیان (بی عدالتی، ظلم و ستم، قتل و غارت و جهت دادن سیاسی به دین و...) چون هاله ای روح حکایات مخزن الاسرار را در برگرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4439 - بررسی بسامد اوزان بحور و ساختار قوافی در نسخة خطّی عقودالجواهر احمد داعی
عبداله قاسمی زهرا خسروی و مکانی

چکیده امروزه بررسی اوزان اشعار فارسی و عربی، با تعیین بسامد و ترسیم فراز و نشیب‌های گوناگون آن با وجود چاپ‌های پاکیزه و منقّح از دواوین شعر فارسی و عربی امری ضروری و مفید به نظر می‌رسد. آسیای صغیر به ویژه در دورة عثمانی که مرکز نضج زبان و ادب فارسی در دربار پادشاهان ب أکثر

چکیده امروزه بررسی اوزان اشعار فارسی و عربی، با تعیین بسامد و ترسیم فراز و نشیب‌های گوناگون آن با وجود چاپ‌های پاکیزه و منقّح از دواوین شعر فارسی و عربی امری ضروری و مفید به نظر می‌رسد. آسیای صغیر به ویژه در دورة عثمانی که مرکز نضج زبان و ادب فارسی در دربار پادشاهان بود، بستر مناسبی برای پرورش شعرا و آثار ارزشمند ادبی آنان محسوب می شد. احمد داعی با عقود الجواهر یکی از پیشتازان نصاب سرایی در این عصر محسوب می‌شود که با اشراف بر لغات فارسی و عربی با سرودن پنجاه و یک قطعه در 653 بیت نوآوری خاصّی در اوزان عروضی با تلفیق و پیوند سخنان حکمی و ضرب‌المثل‌ها بوجود آورده است. وی در کنار آموزش زبان عربی و معانی لغات و واژگان ثقیل عربی اهداف دیگری چون؛ نگاه مبتکرانه به اوزان شعر و تعلیم پندهای اخلاقی و حکمی نیز داشته است. این مقاله به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی اوزان به این سؤال پاسخ می‌دهد که احمد داعی در عقودالجواهر از نظر علم عروض در چه جایگاهی قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4440 - تحلیلی فرمالیستی از نفثة‌المصدور
فروغ عظیمی

چکیده کتاب نفثة‌المصدور، اثر محمّد زیدریِ نسوی از کتب مطرح در حوزۀ نثر مصنوع است. مؤلّف با وجود این که کتاب خود را به قصد بیانِ تألّمات و شرحِ ستم هایی نگاشته که نتیجۀ حملۀ مغول به سرزمین اوست، بیش از حدِّ انتظار به آرایش های کلامی توجّه داشته است؛ تا جایی که روایتِ تا أکثر

چکیده کتاب نفثة‌المصدور، اثر محمّد زیدریِ نسوی از کتب مطرح در حوزۀ نثر مصنوع است. مؤلّف با وجود این که کتاب خود را به قصد بیانِ تألّمات و شرحِ ستم هایی نگاشته که نتیجۀ حملۀ مغول به سرزمین اوست، بیش از حدِّ انتظار به آرایش های کلامی توجّه داشته است؛ تا جایی که روایتِ تاریخ و اظهار شکوه و دردمندیِ وی کاملاً تحت الشعاع وسواس های زبانی و بلاغی قرار گرفته است. در این مقاله که چارچوب نظری آن، نظریّه هایی است که از سوی نخستین فرمالیست ها مطرح گردیده، وجوهی از ساختارِ زبانِ نفثة‌المصدور و شاخصه هایی که در تکوینِ متن این اثر نقش دارند، شناسایی شده و از منظر فرمالیسم مورد بررسی قرار گرفته است. محدودۀ بررسی ها چند مؤلّفه از مؤلّفه های اصلی فرمالیسم و مبنای بررسی نیز معیارهای برآمده از آرای منتقدان مطرح فرمالیست است. در این راستا مصداق هایی از متن نفثة‌المصدور که با شاخصه های اصلی فرمالیسم، یعنی؛ تعلیقِ معنایی، عدول از هنجار، آشنایی زدایی، ادبیّت و برجسته سازی قرابت دارد، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4441 - بررسی و تحلیل عین‌الحقیقه از محمّد میرزیورالدّین پادشاه صاحب
قباد مهرپور احمدرضا یلمه‌ها مریم محمودی

مقاله حاضر به بررسی نسخة خطّی عین‌الحقیقه از محمّد میرزیورالدّین پادشاه صاحب (متوفّی 1151)، عارف و شاعر فارسی گوی افغانی قرن دوازدهم قمری می پردازد. نسخة منحصر به فرد این اثر به شماره 5610 در کتابخانة مرکزی دانشگاه تهران نگهداری می شود. پژوهش حاضر که به روش توصیفی&ndash أکثر

مقاله حاضر به بررسی نسخة خطّی عین‌الحقیقه از محمّد میرزیورالدّین پادشاه صاحب (متوفّی 1151)، عارف و شاعر فارسی گوی افغانی قرن دوازدهم قمری می پردازد. نسخة منحصر به فرد این اثر به شماره 5610 در کتابخانة مرکزی دانشگاه تهران نگهداری می شود. پژوهش حاضر که به روش توصیفی– تحلیلی انجام شده در پی پاسخ به این پرسش است که درونمایه و مضمون اصلی و محتوایی کتاب عین‌الحقیقه چیست؟ نتایج بررسی نشان می‌دهد، کتاب عین‌الحقیقه، اثری تعلیمی و عرفانی است که بر پایۀ اخلاق، عرفان نظری و عملی تألیف شده است. موضوع عین‌الحقیقه، در بیان مقامات عرفانی، منازل، مسالک، مهالک، شرایط مرید و سالک، احوالات و سخنان عرفا و اولیاء وبه طور اخصّ طریقت اویسیه است؛ این اثر نشان دهندۀ افکار و اندیشه های عرفانی مؤلف است. که به صورت نظم و نثر نگارش شده است و نثر آن مانند اغلب متون عرفانی ساده و به دور از پیچیدگی است. میرزیورالدّین از جملات کوتاه و ساده بهره می گیرد، زیرا هدف وی دراین کتاب تفهیم حقیقت به مریدان و راه رسیدن به آن است. از امتیازات کتاب عرفانی عین الحقیقه، اطّلاعات جامع و کامل در باب فرقۀ اویسیه و نقشبندیّه و مشایخ آنان است که می تواند به عنوان کتابی مرجع عرفانی مورد استفاده قرارگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4442 - بررسی تطبیقی مؤلّفه‌های رئالیسم جادویی در مان «طوبا و معنای شب» و «باغ‌گذرگاه‌های هزارپیچ»
بهروز اظهری حمیدرضا فرضی علی دهقان

چکیده اساس رئالیسم جادویی بر واقعیّت بنا شده‌ است، امّا نویسندة این گونة ادبی، پدیده‌های فرا واقعی را چنان با مهارت، در بافت واقعی داستان می‌گنجاند که به‌آسانی برای خواننده، باورپذیر می‌شود. در مقالة حاضر به روش تحلیلی و با نگاهی تطبیقی به مطالعه و بررسی عناصر مهمّ رئ أکثر

چکیده اساس رئالیسم جادویی بر واقعیّت بنا شده‌ است، امّا نویسندة این گونة ادبی، پدیده‌های فرا واقعی را چنان با مهارت، در بافت واقعی داستان می‌گنجاند که به‌آسانی برای خواننده، باورپذیر می‌شود. در مقالة حاضر به روش تحلیلی و با نگاهی تطبیقی به مطالعه و بررسی عناصر مهمّ رئالیسم جادویی در رمان طوبا و معنای شب نوشتۀ شهرنوش پارسی پور و مجموعه‌ داستان‌های کوتاه باغ گذرگاه‌های هزار پیچ اثرِ بورخس پرداخته شده ‌است. نتایج بررسی نشان می‌دهد که از بینِ مؤلّفه‌های مورد مطالعه، اغراق و غٌلٌو و پیوند و دوگانگی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین، در مقایسة دو نوشته، می‌توان گفت که خاموشی و سکوت در طوبا و معنای شب نسبت به باغ گذرگاه‌های هزار پیچ بیشتر به کار رفته ‌است. در عین حال، کاربست مؤلّفه‌های دوگانگی و تلفیق و نیز طعنه‌آمیزی و کنایه در باغ گذرگاه‌ها، پررنگ‌تر از رمانِ پارسی‌پور است و به نظر می‌رسد نبودِ جوهرِ طنز و کنایه در برخی قسمت‌های رمان مذکور، باورپذیری رویدادها را به مخاطره انداخته‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4443 - بررسی هویّت زنان شاهنامه فردوسی با دیدگاه فمینیستی سیمون دوبووار
مریم سعید علی عشقی سردهی سیّدعلی‌اکبر شریعتی‌فر سعید روزبهانی

10.30495/bahar.2022.697993

شاهنامه شاهکار ارزشمند فردوسی، بازتاب ارزش های فرهنگی و هویّت ملّی ایران است. زنان در شاهنامه فردوسی براساس هویّت زنانه خویش در مقاطع مختلف زندگی نقش های متفاوتی را ایفا می‌کنند. سیمون دوبووار، نویسندۀ فمنیست فرانسوی دهۀ هفتاد، در کتاب جنس دوّم زنان را دارای قابلیّت های أکثر

شاهنامه شاهکار ارزشمند فردوسی، بازتاب ارزش های فرهنگی و هویّت ملّی ایران است. زنان در شاهنامه فردوسی براساس هویّت زنانه خویش در مقاطع مختلف زندگی نقش های متفاوتی را ایفا می‌کنند. سیمون دوبووار، نویسندۀ فمنیست فرانسوی دهۀ هفتاد، در کتاب جنس دوّم زنان را دارای قابلیّت های فکری و یادگیری برابر با مردان می داند که نباید آن‌ها را صرفاً براساس برداشتی ثابت از زنانگی قضاوت کرد. هدف از این جستار بررسی نگاه فردوسی به زنان شاهنامه و تحلیل آن با دیدگاه فمنیستی سیمون دوبووار است. این پژوهش که به روش (توصیفی- تحلیلی- تطبیقی) انجام می‌گیرد نشان می دهد که سیمون دووبوار جوامع زنان را جنس دوّم می‌داند و زنان باید نقش همسری و مادری را کنار بگذارند تا بتوانند با مردان رقابت کنند. نمونه های بارز از کوچک و فرودست شمردن زنان در برابر مردان، طبیعتی که دووبوار وجود و ماهیّت آن را مورد انتقاد قرار داده است. طبیعتی منحصر به زنان که آنان را غیر قابل اعتماد می‌سازد، در اشعار فردوسی مشهود است. برخی سروده‌های فردوسی زن را کم‌عقل و جنس دوّم برمی‌شمرد که نباید در امور کارها با او به مشورت پرداخت. اشعار فردوسی نشان‌دهندۀ فرهنگ و نظام مردسالار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4444 - بررسی مقایسه‌ای رابطة عشق و نخبگی در اشعار مولانا و شاملو
مسعود برزگر جلالی کامران پاشائی فخری پروانه عادل زاده

چکیده این تحقیق مواجهه ای ادبی و جامعه شناختی با یکی از مهمّ ترین مضامین شعر ایران در ادوار گذشته و امروز است. در این پژوهش سعی بر آن است که سیر تحوّل عشق و رابطه آن با نخبگی با تأکید بر اشعار مولانا و شاملو بررسی شود. در این پژوهش کتاب خانه ای، نظریّات حضرت مولانا ب أکثر

چکیده این تحقیق مواجهه ای ادبی و جامعه شناختی با یکی از مهمّ ترین مضامین شعر ایران در ادوار گذشته و امروز است. در این پژوهش سعی بر آن است که سیر تحوّل عشق و رابطه آن با نخبگی با تأکید بر اشعار مولانا و شاملو بررسی شود. در این پژوهش کتاب خانه ای، نظریّات حضرت مولانا با شاعر نام آور معاصر ایران (شاملو) بررسی و مقایسه شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که مفهوم عشق و نخبگی در شعر کلاسیک و شعر معاصر، تنها لفظی مشترک است و کاربرد مفاهیم عشق در هر یک از آن ها محتوای متفاوتی را منعکس می کند. مؤلّفه های عشق و نخبگی در اشعار مولانا شامل، تکامل عشق در انسان نخبه، قدرت ماورایی عشق و تأثیر آن بر نخبگی، وحدت آفرینی عشق، توکّل انسان نخبه به عشق خدا و در اشعار شاملو شامل، شادی و شعف عشق در انسان نخبه، صداقت انسان نخبه در عشق، ایمان و عشق انسان نخبه و ... می باشد. نتایجی که از این پژوهش به دست آمده تحوّل نگرش در توصیف عشق و نخبگی است که هم‌زمان با تغییر عواطف، تجلّی عشق و نوع معشوق تغییر می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4445 - بررسی مؤلّفه‌های رئالیسم اجتماعی در اشعار فروغ فرّخزاد
لیلا قلی پوری

چکیده رئالیسم مکتبی ادبی است که در فاصلة سال های 1880-1850 در اروپا و آمریکا رواج یافت. مهمّ‌ترین ویژگی آثار رئالیستی آن است که انسان را به عنوان موجودی اجتماعی مطرح می‌کند و ریشه همة رفتارهای نیک و بد او را در اجتماع جستجو می کند. مکتب رئالیسم در ایران در اثر آشنایى ا أکثر

چکیده رئالیسم مکتبی ادبی است که در فاصلة سال های 1880-1850 در اروپا و آمریکا رواج یافت. مهمّ‌ترین ویژگی آثار رئالیستی آن است که انسان را به عنوان موجودی اجتماعی مطرح می‌کند و ریشه همة رفتارهای نیک و بد او را در اجتماع جستجو می کند. مکتب رئالیسم در ایران در اثر آشنایى ایرانیان با غرب به صورت تقلیدى، همسو با انقلاب مشروطیّت وارد ادبیّات فارسى شد و شاعران و نویسندگان در خلق آثار خود از این مکتب بهره بردند. شاعران زن ایران از جمله فروغ فرّخزاد همگی در سرودن اشعار اجتماعی خود گوشه چشمی به این مکتب داشتند. مقالة حاضر با روش تحلیلی- توصیفی و با این هدف که حکومت های گوناگون چه تأثیری بر مؤلّفه‌های اجتماعی از انقلاب مشروطه تا سال های پس از انقلاب داشته است، به بررسی برخی از مؤلّفه های رئالیسم اجتماعی در شعر شاعر مذکور پرداخته است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که عنصر زن با اتکا بر محتوای (یأس ستیزی، عدل پرستی و حق طلبی) از مهم ّترین مؤلّفه‌های رئالیسم اجتماعی بوده که در جنبش مؤثّر و تحوّل زای نگرش او بر زنان از دیدگاه متفاوت از عوامل مهمّ در شعر این بانوی ایرانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4446 - تحلیلی بر کهن‌الگوی آنیما در منظومة غنایی مهر و مشتری اثر عصار تبریزی
ویدا رکاب آرش مشفقی غلامحسین جوانمرد

چکیده از مهمّ ترین ویژگی های منظومه های غنایی، پرداختن به احوال درونی شخصیّت ها و نمودهای آن است. این احوال، با کهن الگوهای مطرح شده در علم روان‌شناسی رابطة تنگاتنگی دارد که نمونة آن، آنیما و آنیموس است. بر اساس نظریّة یونگ، کهن الگوهای آنیما، تجسّم روحیّات و گرایش‌ه أکثر

چکیده از مهمّ ترین ویژگی های منظومه های غنایی، پرداختن به احوال درونی شخصیّت ها و نمودهای آن است. این احوال، با کهن الگوهای مطرح شده در علم روان‌شناسی رابطة تنگاتنگی دارد که نمونة آن، آنیما و آنیموس است. بر اساس نظریّة یونگ، کهن الگوهای آنیما، تجسّم روحیّات و گرایش‌های زنانه در مرد، بر اساس تجارب نژادی در طول تاریخ است. در منظومة غنایی مهر و مشتری اثر عصار تبریزی، شاعر قرن هشتم، این گرایش به اشکال مختلف نمود یافته است. مهر، به عنوان معشوق کارکرد گسترده ای در پیشبرد داستان دارد؛ ولی در برخی از موارد، روحیة زنانه، او را از دیگر شخصیّت ها برجسته تر کرده است. همچنین، مشتری با ویژگی هایی از قبیل خلق و خوی مبهم و... به شخصیّت زنانه نزدیک می شود. در پژوهش حاضر که با بهره گیری از منابع کتابخانه و روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، به بررسی و تحلیل این نمودها پرداخته می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4447 - تأثیر مکتب رمانتیسم بر روزنامۀ عرفان
زهرا زحمانی محبوبه خراسانی مرتضی رشیدی آشجردی

10.30495/bahar.2022.697994

در دورۀ پهلوی اوّل مطبوعات فروغ چندانی نداشت. در حقیقت دوران سلطنت پهلوی اوّل را باید دورۀ خاموشی و رکود مطبوعات به‌ حساب آورد. در این شرایط زمینه براى رشد ادبیّات ژورنالیستى به شیوۀ دوران مشروطیّت فراهم نبود و قلم ها و اندیشه ها، خود به‌ خود و یا با هدایت دستگاه رضاشاه أکثر

در دورۀ پهلوی اوّل مطبوعات فروغ چندانی نداشت. در حقیقت دوران سلطنت پهلوی اوّل را باید دورۀ خاموشی و رکود مطبوعات به‌ حساب آورد. در این شرایط زمینه براى رشد ادبیّات ژورنالیستى به شیوۀ دوران مشروطیّت فراهم نبود و قلم ها و اندیشه ها، خود به‌ خود و یا با هدایت دستگاه رضاشاهی، به سمت جنبه هاى کم خطر ادبیّات مانند ترجمه سوق یافتند. در دورۀ پهلوی اوّل بیشترین ترجمه‌ها در حوزۀ ادبیّات بوده که با بررسی مطالب این حوزه، تأثیر خاص رمانتیسم مشاهده می‌شود و به‌ تبع آن، روزنامۀ عرفان با ربع قرن فعالیّت نیز از این روش دور نبوده است. در مقالۀ پیش رو به ادبیّات ترجمه‌ای و عاشقانه‌های ادبی روزنامۀ عرفان پرداخته می‌شود. برای بررسی و مطالعة جنبۀ ادبی نشریۀ عرفان از روش تحقیق استفاده از داده‌های موجود و تکنیک تحلیل محتوا بهره گرفته‌ شده است. جامعۀ آماری، مطالب ادبی درج‌شده در روزنامۀ عرفان است. از مؤلّفه‌های مکتب رمانتیسم هیجان و احساس، رتبۀ اوّل را در روزنامه به خود اختصاص داده است. شور و هیجان در متون روزنامۀ عرفان موج می‌زند و مخاطب را به دنیای عشق و اشتیاق می‌برد. عشق از مهم‌ّترین درون‌مایه‌های مطالب درج ‌شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4448 - تحلیل و بررسی تصویر جنسیّتی در رمان «بعد از پایان» فریبا وفی
فریبا رحیمی ناصر علیزاده آرش مشفقی

چکیده نگرش جنسیّتی یا فمینیسم، که اوّلین بار در سال 1929م. توسّط ویرجینیا و ولف بریتانیایی با کتاب اتاقی از آنِ خود بنا نهاده شد، در دورۀ معاصر، بالاخص در گسترۀ جنبش های سیاسی، ایدئولوژیکی و اجتماعی در قالب رمان، جایگاه وسیعی باز کرده و فمینیسم های رمان نویس، عمدتاً ب أکثر

چکیده نگرش جنسیّتی یا فمینیسم، که اوّلین بار در سال 1929م. توسّط ویرجینیا و ولف بریتانیایی با کتاب اتاقی از آنِ خود بنا نهاده شد، در دورۀ معاصر، بالاخص در گسترۀ جنبش های سیاسی، ایدئولوژیکی و اجتماعی در قالب رمان، جایگاه وسیعی باز کرده و فمینیسم های رمان نویس، عمدتاً با گرایش لیبرالی، بر این باورند که جنسیّت در زندگی انسان‌ها، عاملی تعیین کننده دارد که جایگاه اجتماعی و اقتصادی افراد را شکل می دهد. فریبا وفی، به عنوان یک فمینیسم لیبرالی، و رمان نویس زن، در آثار خود، خصوصاً در رمان بعد از پایان همواره از مظلومیّت‌ها، محدودیّت‌ها، و تظلّم خاموشانۀ زن سخن می گوید و به طرزی زیرکانه به دفاع از او می پردازد تا جایی که شاخصه هایی همچون جزئی نگری، اطناب در کلام، نوستالژی، و ابهامی تو در تو و... در این رمان موج می زند و دو دستگاه متمایز بازنمایی زنانگی را آشکارا به نمایش می‌گذارد که می‌توان از آن به عنوان تصویر زن سنّتی و تصویر زن مدرن تعبیر کرد که تفکّر اصلاح طلبانه در مورد زنان جامعه مشهود است و می توان آن را نمونۀ بارز یک اثر فمینیستی لیبرالی معاصر ایران دانست. در این مقاله ضمن بررسی رمان بعد از پایان فریبا وفی، به عنوان یک اثر فمینیستی ایرانی معاصر، شاخصه های اصلی آن با جریان فمینیست لیبرال مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته، و ویژگی های آن در ترازوی نقد و سنجش گذاشته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4449 - بررسی محتوایی مرثیه‌‌های عاشورایی حیدر شبگرد «در قالب: آزادگی، احیای دین اسلام، عشق الهی و هدایت»
فاطمه آقازاده رسول اعتباری

چکیده یکی از موضوعات موثّری که از آغاز شعر فارسی تا امروز توجّه ادب شناسان و شعر دوستان را به خود جلب کرده است، مرثیه سرایی است که به طور عامّ بر شعری دلالت می‌کند که در اندوه از دست دادن عزیزی و ذکر نیکی‌های او سروده شده باشد و به طور خاصّ بر شعری که در مورد سوگ و شها أکثر

چکیده یکی از موضوعات موثّری که از آغاز شعر فارسی تا امروز توجّه ادب شناسان و شعر دوستان را به خود جلب کرده است، مرثیه سرایی است که به طور عامّ بر شعری دلالت می‌کند که در اندوه از دست دادن عزیزی و ذکر نیکی‌های او سروده شده باشد و به طور خاصّ بر شعری که در مورد سوگ و شهادت حضرت امام حسین(ع) و حوادث مربوط به کربلا و امامان معصوم(عم) باشد اشاره می‌کند، و در این میان تنها تفاوت در محتوا و نوع ابراز آن و شدّت و ضعف بیان تأثّرات قلبی است؛ مخصوصاً در حوزۀ مرثیه‌های خاصّ که از ارادت قلبی و عشق فراوان شاعران نسبت به حضرت اباعبدالله(ع) و اهل بیت عصمت و طهارت(عم) حکایت می‌کند. حیدر شبگرد یکی از شاعران مرثیه سرایی است که در زمینۀ مرثیه های خاصّ مخصوصاً مرثیه‌های عاشورایی طبع آزمایی کرده و مهارت و استادی و نهایت عشق خود را به امام حسین(ع) به اثبات رسانیده است. مرثیه‌های این شاعر پراحساس که- غوغا و آشوب را در دل تمام عاشقان حضرت اباعبدالله(ع) بر پا می‌کند - از سوز دل و آتش درونش نسبت به فجایع کربلا و مصائب امام حسین(ع) حکایت دارد. استاد شبگرد در مرثیه‌هایش ضمن اشاره به حوادث کربلا، به اهداف مهمّ قیام عاشورا همچون: احیاء و تبلیغ دین اسلام، آزادگی و عزّت طلبی و خودداری از بیعت با ذلّت، مبارزه با ظلم و ستم، حمایت از حجاب و ... اشاره کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4450 - تصحیح تصحیف‌های دیوان شایق لرستانی
جواد تراب پور

چکیده هادی بیگ ساکی متخلّص به شایق و مشهور به شایق لرستانی شاعر صاحب ذوق و خوش قریحة پارسی گو در دوران زندیّه و قاجاریّه و از شاعـران منتسب به مکتب بازگشت ادبی اسـت که در اغلب قالب های شعر فارسی طبع آزمایی کرده است. تنها نسخة موجود از دیوان این شاعر به خطّ حسین علی ا أکثر

چکیده هادی بیگ ساکی متخلّص به شایق و مشهور به شایق لرستانی شاعر صاحب ذوق و خوش قریحة پارسی گو در دوران زندیّه و قاجاریّه و از شاعـران منتسب به مکتب بازگشت ادبی اسـت که در اغلب قالب های شعر فارسی طبع آزمایی کرده است. تنها نسخة موجود از دیوان این شاعر به خطّ حسین علی ابن علی یار بیگ زنگنه بختیاری در سال 1223 کتابت و در تاریخ 25 اردیبهشت 1331 با شماره 5117 در کتابخانة ملّی ملک ثبت شده است. حمید رضا دالوند در سال 1383نسخة یاد شده را تصحیح و چاپ کرده اند. با توجّه به فراوانی غلط های راه یافته در متن این تصحیح، نگارندة این جستار برای نخستین بار بر پایة معیارهای زیبایی شناختی، قواعد معنایی، معیارهای عروضی و سنّت های ادب فارسی شماری از تصحیف های این دیوان را تصحیح و گزارش نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4451 - سیاست تمرکزگرایی در سیاست‌نامه و قابوس‌نامه
نجیبه هنرور

چکیده سیاست نامه، یکی از نظام‌مندترین کتاب‌های حکومت‌داری است که اندیشة علمی سیاسی خواجه نظام‌الملک طوسی به صورت تکنیک‌های قدرت در پنج بخش اصلی پادشاهی، وزارت، قضاوت، دیوان سالاری و لشگرداری مدوّن شده است که سلطان سلجوقی آن را سرلوحة حکومت‌داری خود قرار داد. قابوس‌نا أکثر

چکیده سیاست نامه، یکی از نظام‌مندترین کتاب‌های حکومت‌داری است که اندیشة علمی سیاسی خواجه نظام‌الملک طوسی به صورت تکنیک‌های قدرت در پنج بخش اصلی پادشاهی، وزارت، قضاوت، دیوان سالاری و لشگرداری مدوّن شده است که سلطان سلجوقی آن را سرلوحة حکومت‌داری خود قرار داد. قابوس‌نامة حکیم عنصرالمعالی نیز یکی از مهمّ‌ترین کتاب‌هایی است که آیین ملک‌داری در آن به روشن‌ترین وجهی بازتاب یافته است. آنچه که در عقاید نظام‌الملک مشاهده می‌شود، نوعی تمرکزگرایی همه جانبه است که در ظاهر، دوام سلطنت نیز به آن بستگی دارد. نتیجة یافته‌ها حاکی از آن ست که نظام‌الملک رابطة سلطان ایران و خلیفة بغداد را از نظر کسب مشروعیّت مذهبی اصلاح کرد و قوانین اداری بسیار دقیق و کاربردی و با ضمانت اجرایی، پایه‌ریزی کرد. خواجه نظام‌الملک اندیشمندی عملگرا است که در خصوص حکومت داری با عقایدش برشیوه‌های عملی انحصار قدرت تأکید دارد. وی با استفاده از دین و ارتش مطیع و اشراف توانست ساختار حکومتی مقتدر با مرکزیّت سلطان پایه‌ریزی کند. اندیشة عنصرالمعالی نیز در بیشتر موارد با نظام‌الملک مشترک است. در این تحقیق ابعاد مختلف تمرکزگرایی در سیاست نامه و قابوس‌نامه تطبیق و مورد نقد و ارزیابی قرارگرفت. یافته‌های تحقیق نشانگر این است که خواجه نظام‌الملک در حیطة تمرکزگرایی اندیشه‌های گسترده‌تری نسبت به حکیم عنصرالمعالی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4452 - زمینه‌های عرفان در شعر معاصر (با تأکید بر اخوان ثالث و هوشنگ ابتهاج)
نادر جوادزادگان

چکیده عرفان در ادب پارسی از مضمون های اصلی شعراست و در دورة معاصر و بویژه پس از انقلاب شاعران متعهّدی بدان توجه ژرف کرده‌اند و میزان باورمندی به عرفان و به دنبال آن بسامد ورود مفاهیم عرفانی، همچنین نوع نگاه عرفانی در شعر هر یک از شاعران معاصر متفاوت است و موضوع این مق أکثر

چکیده عرفان در ادب پارسی از مضمون های اصلی شعراست و در دورة معاصر و بویژه پس از انقلاب شاعران متعهّدی بدان توجه ژرف کرده‌اند و میزان باورمندی به عرفان و به دنبال آن بسامد ورود مفاهیم عرفانی، همچنین نوع نگاه عرفانی در شعر هر یک از شاعران معاصر متفاوت است و موضوع این مقاله بررسی عرفان در شعر معاصر فارسی است و اهمّیّت این پژوهش به این جهت است که عده ای معتقدند که شعر معاصر از معشوق حقیقی فاصله گرفته و بیانگر یأس و پوچی است ولی واقعیّت غیر از این است. برای این منظور اشعار شعرای برجسته شعر معاصر مورد ارزیابی قرار گرفته شده و مضامین عرفانی اشعار آنان ذکر شده است. در این بین میزان پرداختن به مسائل عرفانی در شعر مهدی اخوان ثالث از مقبولیت خوبی برخوردار است، امّا به شدت تحت تأثیر مسائل اجتماعی است. امیرهوشنگ ابتهاج نیز با مطالب عرفانی موجود در ادبیّات گذشته آشناست و آنها را در شعرش ورود می‌دهد، امّا عرفان در مرکز توجّه او نیست. در واقع شعر او از عرفانی ملایم برخوردار است. در نتیجه روشن شد که این شاعران اگر چه عارف نیستند ولی به مضامین آن دلبستگی دارند و آن را به شیوه های گوناگون در اشعار خودمنعکس ساخته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4453 - تحلیل استعارة مفهومی خدا در دیوان عطّار
لیلا پایدار جهاندوست سبزعلیپور خدابخش اسدالهی ثوراله نوروزی داودخانی

زبان‌شناسی شناختی یکی از شاخه‌های زبان شناسی معاصر است که نشان می دهد انسان چگونه به شناخت هستی دست پیدا کرده و آن شناخت را در زبان منعکس می‌کند. استعاره مفهومی از نظریات مهمّ زبان‌شناسی شناختی است. به واسطه نظریّۀ استعارۀ مفهومی می توان جهان فکری نویسندگان و شاعران را أکثر

زبان‌شناسی شناختی یکی از شاخه‌های زبان شناسی معاصر است که نشان می دهد انسان چگونه به شناخت هستی دست پیدا کرده و آن شناخت را در زبان منعکس می‌کند. استعاره مفهومی از نظریات مهمّ زبان‌شناسی شناختی است. به واسطه نظریّۀ استعارۀ مفهومی می توان جهان فکری نویسندگان و شاعران را واکاوی کرد. این استعاره کمک می کند تا به ‌واسطه پدیده های ملموس و شناخته ‌شده به درکی از ناشناخته ها برسیم. موضوع شناخت خدا و تعریف او همواره راهی دشوار و به مثابه بر لب تیغ راه رفتن است، امّا تحلیل استعارة مفهومی برای نویسندگان و شاعران این فرصت را فراهم می کند تا بتوانند وارد این حوزة حساس شوند. این پژوهش در چهارچوب مدل لیکاف و جانسون به بررسی استعاره ‌های مفهومی خدا در دیوان عطّار می پردازد تا نشان دهد خدا در نگاه و جهان بینی این شاعر عارف قرن ششم چگونه تعریف می‌‌شود. نتیجة بررسی نشان می‌دهد یک کلان ‌استعاره انسان ‌گونه‌انگاری وجود دارد که در دل آن چندین استعاره خُرد وجود دارد که خدا را در قالب نویسنده، نقّاش، آئینه‌بند، صنعتگر مفهوم‌سازی کرده و گاه نیز خدا را طبق سنّت اسلامی نور پنداشته و یا خورشید فرض کرده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4454 - تحلیل فضاهای «وهم، خیال و انزوا» در عرفان و بازتاب آن‌ها بر روح عارف
ندا بصاری عزیز حجاجی کهجوق آرش مشفقی

چکیدهدر عرفان اسلامی، به فضای مثالی که در حقیقت فضایی بین روح و مادّه است؛ فضای میانی و یا فضای خیالی می گویند که در اصل مظهر ضرورت پذیری تجلّیّات غیبی بر عارف و محلّ تجمیع اضداد به صورت طرح های صوری است. شریعت اسلام، عالم برزخ را به عالم خیال تعبیر می کند. عالم خیال هی أکثر

چکیدهدر عرفان اسلامی، به فضای مثالی که در حقیقت فضایی بین روح و مادّه است؛ فضای میانی و یا فضای خیالی می گویند که در اصل مظهر ضرورت پذیری تجلّیّات غیبی بر عارف و محلّ تجمیع اضداد به صورت طرح های صوری است. شریعت اسلام، عالم برزخ را به عالم خیال تعبیر می کند. عالم خیال هیچ رابطه ای با قوّة تخیّل آدمی ندارد و در جایگاهی فراتر از عقل قرار گرفته است. وهم یا به تعبیری خیال واهی، اغلب با رؤیا می آمیزد و چه بسا هراس ها را برای عارف در فضاهای عرفانی برمی انگیزد. محصور شدن عارف در فضای انزوا و عزلت، تصویری است از دیالکتیک درون و برون او در رویارویی و بازنگری نفس و روح متحیّر خویش. این پژوهش داده های خود را از طریق مطالعة منابع کتابخانه ای و با استفاده از روش توصیفی، تحلیل کرده است. در هدف غایی این جستار، تحلیل تا جایی پیش می رود تا ثابت کند که خیال مرز بین توهّم و واقعیّت است. رؤیاها، عارف متوهّم را در بر می گیرد و بازتاب این صور معلّقه و موهوم در فضای انزوا که از طریق عالم خیال در روح و ذهن عارف نقش می بندد؛ می تواند معیار خلق آثار عرفانی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4455 - جلوه‌هایی از سوررئالیسم در مثنوی معنوی مولانا
زهرا وحیدی شهین اوجاق علیزاده

چکیده کاوشگری در متون کلاسیک فارسی با نگاهی بدیع می‌تواند دستاوردهای فراوانی برای نقد ادبی داشته باشد و زمینۀ درک راستین در هر دو حوزه را بهار مغان آورد. سوررئالیسم، یکی از مکتب‌های تأثیرگذار غرب است که سعی داشت از حاکمیّت عقل و منطق بکاهد و به جای آن با روش‌های خود ا أکثر

چکیده کاوشگری در متون کلاسیک فارسی با نگاهی بدیع می‌تواند دستاوردهای فراوانی برای نقد ادبی داشته باشد و زمینۀ درک راستین در هر دو حوزه را بهار مغان آورد. سوررئالیسم، یکی از مکتب‌های تأثیرگذار غرب است که سعی داشت از حاکمیّت عقل و منطق بکاهد و به جای آن با روش‌های خود از قبیل: نگارش خودکار، خواب، رویا و ... به هدف خود که رسیدن به نقطۀ علیاست دست یابد. این مکتب با تمام تاثیراتی که در ادبیّات جهان گذاشت در ادبیّات فارسی بی‌سابقه نبوده است. بسیاری از وی&zwj;ژگی‌های آن را می‌توان در مثنوی مولانا مشاهده کرد. در این مقاله با تکیه بر سه دفتر اوّل مثنوی طرحی ارائه شده است که در آن ویژگی‌های سوررئالیستی این اثر شگرف در دو محور داستان‌ها و بیت‌ها قابل ملاحظه است. در عین حال با وجود برخی تشابهات صوری که به چشم می خورد، نمی‌توان آن را یک اثر سوررئالیستی صرف دانست. در این جستار بیش از پیش قدرت شاعری مولانا و ارتباط مکتب ادبی که در قرن بیستم شکل گرفت با شعر این شاعر توانمند نشان داده می‌شود. این دو تجربه هرچند نقاط مشترک بسیاری دارند ولی آبشخور و رویکرد هر یک نیز باهم متفاوت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4456 - نقد نگرش پراگماتیسمی به ادب تعلیمی در تقابل اخلاق و سیاست (با تکیه بر کلیله و دمنه)
رسول کاظم زاده

چکیده کلیله و دمنه در قیاس با سایر متون هم دستِ خود از جایگاه ویژه ای در مباحث نقد روز برخوردار است و به سبب اصول تعلیمی مطرح شده با قالب قصه های متنوع و دیالوگ های موجود در اثنای قصه ها نظر منتقدان را به خود جلب کرده است. پراگماتیسم دیدگاهی است که نتایج عملی عقاید را أکثر

چکیده کلیله و دمنه در قیاس با سایر متون هم دستِ خود از جایگاه ویژه ای در مباحث نقد روز برخوردار است و به سبب اصول تعلیمی مطرح شده با قالب قصه های متنوع و دیالوگ های موجود در اثنای قصه ها نظر منتقدان را به خود جلب کرده است. پراگماتیسم دیدگاهی است که نتایج عملی عقاید را به عنوان معیار تعیین ارزش و صدق آنها به کار می برد. این مقاله بر آن است با روش توصیفی - تحلیلی با استناد به متن کلیله و دمنه و مباحث نقد روز به این نکته اشاره کند که باید با عنایت به فراداستان ها، متن را با توجّه به شکل زبانی – روایی سنجید و از برش جملات از بطن داستان و جاری کردن حکم دربارۀ آن خودداری کرد. آنچه گاه با نقد سطحی، عبارات شخصیّت های منفی داستان ها را به عنوان ضدّ ارزش مطرح می کند، در ادامه در تقابل خیر و شرّ رنگ می بازد و جای خود را بر نتیجه ای اخلاقی و ارزشی می دهد. کلیله و دمنه در واقع روایتگر وضعیت اجتماعی– اخلاقی عصر خویش است و نسخه ای که ارائه می دهد چه بسا با ماکیاولیسم و پراگماتیسم که محصولی چون اومانیسم دارد، بسیار متفاوت است. بررسی ساختار روایی داستان ها نشان می دهد سطح زیرداستانی در تبیین ایده اصلی و اندیشه غالب فراداستان است و هر چندگاه روساخت عبارات داستانی کلیله در نگاه اوّل پراگماتیستی باشد ولی با توجّه به فضای داستان و گفتمان حاکم در لایه‌های روایی و نتیجه داستان نمی توان عبارت پراگماتیسمی یا ماکیاولیستی را بدان اطلاق کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4457 - معرّفی قطرات‌الحیات محمّد امین‌دار کشمیری «اثری کمتر شناخته شده از سدۀ یازدهم هجری»
کیهان نامجو مهدی فاموری جلیل نظری

چکیده یکی از با ارزش‌ترین و مهمّ‌ترین میراث‌های فرهنگی هر کشور، گنجینۀ عظیم نسخ خطّی است. نسخة خطّی قطرات الحیات اثر محمّد امین دار کشمیری یکی از نسخه‌های خطّی با ارزش قرن یازدهم هجری است. از این اثرکه تاکنون مورد تصحیح و پژوهش قرار نگرفته، دونسخه موجود است. نسخۀ اول أکثر

چکیده یکی از با ارزش‌ترین و مهمّ‌ترین میراث‌های فرهنگی هر کشور، گنجینۀ عظیم نسخ خطّی است. نسخة خطّی قطرات الحیات اثر محمّد امین دار کشمیری یکی از نسخه‌های خطّی با ارزش قرن یازدهم هجری است. از این اثرکه تاکنون مورد تصحیح و پژوهش قرار نگرفته، دونسخه موجود است. نسخۀ اول به شمارۀ 7866 متعلّق به کتابخانة دانشگاه تهران در253برگ به خطّ نستعلیق نوشته شده و نسخۀ دوم که درتصحیح این اثر به عنوان نسخه بدل استفاده شده؛ نسخۀعکسی شماره184کتابخانۀ دانشگاه تهران که اصل آن گنج بخش با شمارۀ861گنج2/754باخط نستعلیق در348برگ کتابت شده است. از آنجا که این اثر یکی از جمله آثاری است که در آن به مسائل تصوّف اسلامی و سیر و سلوک و همچنین معتقدات، اصول و مشایخ فرقۀ نقشبندیّه پرداخته شده است، می‌توان آن را اثری درخور توجّه به حساب آورد که با تصحیح و تعلیقات آن می‌توان ضمن دستیابی به ویژگی های سبکی آن، جایگاه مؤلّف را در ادبیّات، تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از هم عصران، به مسائل و معتقدات صوفیانه که در این اثر انعکاس یافته است دست پیدا کرد. در این مقاله ضمن پرداختن به معرّفی کلّی این اثر و مؤلّف آن، سعی شده است به مهمّ‌ترین ویژگی های سبکی، ادبی وعرفانی آن پرداخته شود. روش تصحیح در این اثر بر مبنای نسخة اساس است که یک نسخه را اساس تصحیح قرارداده و هرگاه نقص و نادرستی و یا اشتباه محرزی درآن باشد، به کمک ضبط نسخه بدل مرتفع می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4458 - تحلیل قصّة شهر‌سنگستان مهدی اخوان ثالث با رویکرد نقد فرمالیستی‌ (با تکیه بر آشنایی‌زدایی و برجسته‌سازی)
علی آذرگون

فرمالیسم، اوّلین جریانی بود که به قابلیّت‌های زبانی ادبیّات، در خلق معناهای جدید تأکید کرد و خود متن ادبی را پایه و اساس پژوهش متون قرار داد. در این راستا، نیّت مؤلّف و پیشینه‌های تاریخی، فلسفی و ... از حوزۀ بررسی و نقد متون خارج می‌شوند. فرمالیست‌ها به آرایش اجزا و پیک أکثر

فرمالیسم، اوّلین جریانی بود که به قابلیّت‌های زبانی ادبیّات، در خلق معناهای جدید تأکید کرد و خود متن ادبی را پایه و اساس پژوهش متون قرار داد. در این راستا، نیّت مؤلّف و پیشینه‌های تاریخی، فلسفی و ... از حوزۀ بررسی و نقد متون خارج می‌شوند. فرمالیست‌ها به آرایش اجزا و پیکره و صورت ظاهری اثر ادبی توجّه داشتند. در دوران معاصر، بویژه پس از نیما، تلاش برای یافتن فضاهای تازه و ابتکار و نوآوری در قلمرو زبانی شعر، زیاد به چشم می‌خورد. شاعران معاصر به شیوه‌های تازه‌ای برای عدول از هنجار و یافتن فضاهای تازه در قلمرو ادبیّات دست زده‌اند که در این میان، آشنایی زدایی‌های اخوان، تشخیص و برجستگی ویژه‌ای به شعرش بخشیده است. مهدی اخوان ثالث، از جمله شاعران پس از نیما است که با به کار‌گیری شیوۀ بیان خاصّ خود ، قابلیّت‌های تازه‌ای را به محدودة زبان فارسی افزود. هدف از این پژوهش، بررسی سازه‌های شعر قصّه شهر سنگستان اخوان ثالث بر اساس رویکرد فرمالیستی بر محوریّت آشنایی‌زدایی و برجسته سازی است. طبق نتایج به عمل آمده، اخوان در گزینش و چینش واژه‌ها و القای هنری کلمات، با استفاده از عینیّت‌های خارجی و آهنگ آنها، استفاده از ترکیبات و و صف‌ها در کنار کلمات کهن فارسی به فرم شعر، برجستگی بخصوصی بخشیده است. این مقاله، ابتدا به بررسی مفاهیم کلیدی فرمالیسم و تاریخچۀ آن و سپس به تحلیل اشعار اخوان با استمداد از نظریّة فرمالیسم می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4459 - «کیفیت هنری سازه‌های بلاغی، در اثری نویافته از فتح‌الله عارف»
محمدرضا امیرخانی دهبالایی احمدرضا یلمه‌ها

چکیده آنچه موضوع این پژوهش است، بررسی و تعیین کیفیّت کاربرد شگردهای علوم معانی، بیان و بدیع و نقد آنها در اثری نویافته از فتح الله عارف، شاعر قرن دهم و شاهنامه‌چی دربار سلیمان قانونی است. از ویژگی‌هایی که یک اثر ادبی را از دیگر آثار متمایز می کند، نوع بهره‌گیری از ساز أکثر

چکیده آنچه موضوع این پژوهش است، بررسی و تعیین کیفیّت کاربرد شگردهای علوم معانی، بیان و بدیع و نقد آنها در اثری نویافته از فتح الله عارف، شاعر قرن دهم و شاهنامه‌چی دربار سلیمان قانونی است. از ویژگی‌هایی که یک اثر ادبی را از دیگر آثار متمایز می کند، نوع بهره‌گیری از سازه‌های بلاغی است که توسّط نویسنده به شکل های گوناگون به تصویر کشیده می شود. با توجّه به نوع حماسی این منظومه، عارف می‌کوشد شعرش را از سروده‌های دیگر شاعران بویژه شاهنامۀ فردوسی ممتاز و یا اثری همتراز آن خلق کند. در مباحث بلاغی گاه با توفیق همراه بوده و گاه به درازدامنی انجامیده است. برجسته‌ترین شگردهای بلاغی عارف در این اثر، بیان حسّی در توصیف صحنه‌ها و انتخاب مشبهٌ‌به از فضایی متفاوت است. عارف در یک بیت ضمن طرح عبارات کنایی، به شکل غیرمنتظره‌ای از دیگر ویژگی ممدوح و موصوف پرده برمی‌دارد. بیان همراه با تحکّم و استفهام در چکیدۀ براعت استهلال، از شگردهای بارز و موفّق اوست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4460 - بررسی نیروهای اهریمنی در اساطیر ایران باستان و بازتاب آن در ویس و رامین
معصومه نظری ایوب کوشان

چکیده باور به دوگانگی و تقابل نیروهای خیر و شرّ در طبیعت، در وجود انسان و در نیروهای متعارض موجود در جهان را تقریباً در اساطیر تمام اقوام از جمله اقوام هند و اروپایی و آریایی کهن، می‌توان دید. در آیین زردشت، اهورامزدا در رأس نیروهای خیر و نیکی، و اهریمن در رأس تمام نیر أکثر

چکیده باور به دوگانگی و تقابل نیروهای خیر و شرّ در طبیعت، در وجود انسان و در نیروهای متعارض موجود در جهان را تقریباً در اساطیر تمام اقوام از جمله اقوام هند و اروپایی و آریایی کهن، می‌توان دید. در آیین زردشت، اهورامزدا در رأس نیروهای خیر و نیکی، و اهریمن در رأس تمام نیروهای بدی قرار دارد. باور به این دوگانگی در آثار حماسی- اساطیری، نشانگر باور انسان اساطیری بر تقسیم جهان به دو عرصۀ نیک و بد است. در این پژوهش سعی شده است تا نیروهای اهریمنی در اساطیر ایران باستان و بازتاب آن در ویس و رامین مورد بررسی قرار گیرد و به این سؤال پاسخ داده شود که آیا این موجودات نشانی از موجودات اهریمنی مطرح در اوستا دارند و آیا خویشکاری اسطوره‌ای خود را حفظ کرد‌ه‌اند؟ روش کار، توصیفی- تحلیلی است. از نتایج به دست آمده می‌توان گفت که موجودات اهریمنی در ویس و رامین با دیوان سترگ موجود در اوستا و متون پهلوی قابل تطبیق است و گاه موجوداتی واقعی هستند که با تصویری عینی و آشکار در دنیای اساطیری توانایی‌های فرا طبیعی دارند. در این داستان علاوه بر وجود دیوان مطرح در فرهنگ ایران باستان دربارۀ دو دیوِ مهر و تباهی نیز سخن رفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4461 - نگرشی بر مرآت‌السّالکین اثر میربابا پسر میردرویش نقشبندیّه
محمدتقی مقتصودی احمدرضا یلمه‌ها محمد حکیم آذر

چکیده نسخه مرآت‌السالکین میربابا پسر میردرویش نقشبندی یکی از آثار مکتوب قرن دوازدهم هجری قمری است. که چندان شناخته شده نیست و نگارنده قصد دارد ضمن معرّفی این اثر برخی از ویژگی آن را در قالب این مقاله مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. با توجّه به متن این اثر این کتاب در موضو أکثر

چکیده نسخه مرآت‌السالکین میربابا پسر میردرویش نقشبندی یکی از آثار مکتوب قرن دوازدهم هجری قمری است. که چندان شناخته شده نیست و نگارنده قصد دارد ضمن معرّفی این اثر برخی از ویژگی آن را در قالب این مقاله مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. با توجّه به متن این اثر این کتاب در موضوع ادبیّات عرفانی وتصوّف نقشبندیّه است و در سال (1118) هجری قمری به رشتة تحریر درآمده که تاکنون هیچ پژوهشی در این خصوص صورت نگرفته است. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل مرآت‌السالکین بر اساس متدولوژی خاص ادبی و معرّفی آن به علاقه‌مندان ادبیات فارسی است، این تحقیق که براساس و شیوة اسنادی توصیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای بررسی و تحلیل شده و در صدد پاسخگویی به این پرسش است که این نسخه از کیست و ویژگی آن در چیست؟ جز کدام حوزة ادبی است؟ و معرّفی آن چه تأثیری در شناخت ادبیّات فارسی خواهد داشت؟ در پژوهش پیش رو به این پرسش‌ها پاسخ داده خواهد شد که همین موضوع ضرورت و اهمّیّت این تحقیق را اثبات می‌کند، لذا تصحیح و بیان ویژگی ادبی این نسخه به عنوان یکی از آثار مکتوب ادبی قرن دوازدهم ونسخه منحصر به فرد شناخته نشده حایز اهمّیّت شناخت و ضرورت قرار می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4462 - فردیّت عشق در غزلیّات منزوی
رضا هادی لو تورج عقدایی حیدر حسنلو مهری تلخابی

چکیده تا پیش از عصر مشروطیّت، معشوق شعر فارسی، غالباً با سیمایی کلّی، مبهم، فاقد هویّت عینی و غرق در هاله‌ای از تقدّس و رازناکی در شعر شاعران تجلّی می‌یافت. امّا از عصر مشروطه با ظهور گفتمان‌های تازه، از جمله توجّه به جایگاه زن و فردیّت او در عرصۀ جامعه و خانواده، ماهی أکثر

چکیده تا پیش از عصر مشروطیّت، معشوق شعر فارسی، غالباً با سیمایی کلّی، مبهم، فاقد هویّت عینی و غرق در هاله‌ای از تقدّس و رازناکی در شعر شاعران تجلّی می‌یافت. امّا از عصر مشروطه با ظهور گفتمان‌های تازه، از جمله توجّه به جایگاه زن و فردیّت او در عرصۀ جامعه و خانواده، ماهیّت معشوق دگرگون شد و چهره‌ای ملموس و عینی یافت، آن معشوق رازآمیز، آرمانی و آسمانی، مبدّل به معشوقی زمینی و این جهانی شد با جلوه‌های مادّی و محسوس. در کنار گونه‌های متنوّع معشوق که در میراث شعری یک قرن اخیر تجلّی یافته‌اند؛ به تبع توجّه به نقش زن و باز تعریف نظام خانواده، به گونه‌ای دیگر از معشوق مواجه‌ایم که همانا همسر واقعی شاعر است. معشوقی که وجود تابوهای فرهنگی و اخلاقی و نیز دیگر عوامل اجتماعی از جمله فاصلۀ موجود بین عشق و زناشویی، مانع ظهور و بروز آن در اشعار عاشقانۀ کلاسیک می‌شد. در این مقاله، به شیوۀ تحلیلی – توصیفی در پی باز نمودن ابعاد و آفاق این گونه عشق‌ورزی در غزلیّات حسین منزوی از منظر فردیّت عشق، بودیم و به این نتیجه رسیدیم که در پرتو تغییر و تکامل ساختارهای فکری و فرهنگی و نیز تحوّل در نظام زیبایی شناختی شعر معاصر، فردیّت در جایگاه درخور تأمّلی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4463 - زبان عرفان و رابطۀ آن با شطح
ودود ولیزاده

چکیدهدر این تحقیق به دنبال این هستیم که علل متناقض نمایی کلام عارفان را واکاوی کرده و با بررسی زبان عارف به علل بروز شطح پی ببریم. درخصوص رابطۀ شطح با مسألۀ زبان آرای متعدّدی ذکر شده است. برخی معتقدند که در عالم واقع هیچ تناقضی وجود ندارد بلکه تنها در مقام گفتار تناقض ن أکثر

چکیدهدر این تحقیق به دنبال این هستیم که علل متناقض نمایی کلام عارفان را واکاوی کرده و با بررسی زبان عارف به علل بروز شطح پی ببریم. درخصوص رابطۀ شطح با مسألۀ زبان آرای متعدّدی ذکر شده است. برخی معتقدند که در عالم واقع هیچ تناقضی وجود ندارد بلکه تنها در مقام گفتار تناقض نمایی بروز می‌کند. پس ذاتاً هیچ تناقضی در مقام عالم واقع وجود ندارد. برخی بر این نظر بوده اند که عرفا جهت پنهان ماندن حقایق از نااهلان چنین ادبیّات رمز آلودی را پیش گرفته اند. برخی هم این تناقض گویی را ناشی از شخصی بودن تجربیّات عرفانی دانسته اند. آرای دیگری نیز در این خصوص ذکر شده است. علی‌رغم این که هر کدام از این باورها ممکن است مصداق هایی داشته باشد آنچه که بیشتر جلب توجّه کرد این است که صوفیّه، جهت ابراز معانی پرسوز لاهوتی خویش، هیچ ابزاری جز ابزار الفاظ متداول نداشتند و شطح عمدتاً هنگامی به وجود آمده است که الفاظ متداول را جهت بیان معانی متعالی و متافیزیکی به کار برده اند. آنگاه که مفاهیم حوزه های ازلیّت و ابدیّت را در چهار چوب حیات مادّی و شرایط معمول و مرسوم جامعه ابراز می کردند، متناقض نمایی بروز می کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4464 - جلوه‌های ادبیّات غنایی در اشعار شهریار
لیلا زارع سلماسی ناصرتازه شهری ناصری جلیل امیرپور دریانی

چکیده تخیّل گستردۀ شهریار، زمینه‌های موضوعی فراوانی را در سخنش به وجود آورده و در آیینة اشعارش به شیوه‌های گوناگون رخ نموده است. زندگی پر فراز و نشیب شاعر، افق دیده‌اش را وسعت بخشیده و فراخی اندیشه‌اش، چشم ‌اندازهای کلامش را گسترش داده است و احساسات، عواطف شخصی و هیجانا أکثر

چکیده تخیّل گستردۀ شهریار، زمینه‌های موضوعی فراوانی را در سخنش به وجود آورده و در آیینة اشعارش به شیوه‌های گوناگون رخ نموده است. زندگی پر فراز و نشیب شاعر، افق دیده‌اش را وسعت بخشیده و فراخی اندیشه‌اش، چشم ‌اندازهای کلامش را گسترش داده است و احساسات، عواطف شخصی و هیجانات درونی را با خیال‌های دل انگیز در موضوعات مختلف در اشعار خود بازتاب داده است و گلستانی از انواع ادبیّات غنایی در آثارش بنیان نهاده است. دیوان اشعارش یکی از گسترده‌ترین دیوان‌هایی است که در آن مسائل اخلاقی، ملّی، میهنی، تعلیمی، مذهبی، عرفانی، عشق‌ورزی و اجتماعی در قالب کلمات دلنشین جلوه‌گری می‌نماید و بسامد ادبیّات غنایی نسبت به دیگر انواع ادبی بسی چشمگیر است. در این مقاله به غنایی بودن اشعار شهریار و تنّوع و بسامد اشعار غنایی وی پرداخته شده است و متغیّرهایی چون عشق و عرفان، بثّ الشکوی، نوستالژی، رثا، طنز، مفاخره و … در اشعار شهریار با ذکر شواهد مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد متغیّر عشق مجازی و عرفانی شهریار و گلایه‌ها و مراثی دینی و اجتماعی وی به ترتیب بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده‌اند. روش تحقیق بر اساس توصیفی – تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4465 - رنج ایّوب، مسیحیّت و عرفان مسیحی با تکیه بر اندیشه‌های مولانا
سالومه ایرانفر قدمعلی سرامی حیدر حسنلو

چکیده از ابتدای خلقت ابنای بشر، ابتلای پیامبران- از حضرت آدم گرفته تا به حضرت ختمی مرتبت، پیامبر اکرم(ص)، دل‌ها را رنجانیده و به درد آورده است. تفحّص در سرنوشت هر یک از این وارستگان تاریخ بشریّت آدمی را بر آن می‌دارد که بیندیشد که علّت و چرایی دردهای جانکاه ایشان و گرف أکثر

چکیده از ابتدای خلقت ابنای بشر، ابتلای پیامبران- از حضرت آدم گرفته تا به حضرت ختمی مرتبت، پیامبر اکرم(ص)، دل‌ها را رنجانیده و به درد آورده است. تفحّص در سرنوشت هر یک از این وارستگان تاریخ بشریّت آدمی را بر آن می‌دارد که بیندیشد که علّت و چرایی دردهای جانکاه ایشان و گرفتاری به انواع امتحان و آزمایش‌های الهی چه بوده است و سعی در درک و دریافت حکمت نزول بلیّه بر سرنوشت برگزیدگان نوع انسان نماید؛ حال آنکه ایشان هر یک از جهت عصمت و طهارت وجودی، همواره موجبات هدایت خلق را فراهم می‌آوردند و همّ و غم خود را مصروف سعادت اخروی ایشان می‌نمودند. مقالة حاضر که در آن روش تحقیق به صورت کتابخانه‌ای می‌باشد، هدف بر آن است که با نظر بر رنج‌های پیامبران و خاصّان تاریخ بالاخص با تکیه بر رنج‌های حضرت ایّوب که نقطه اوج ظهور صفت ثبوتی صبر می‌باشد، به بررسی چرایی این رنج‌ها و در نهایت تأثیرات آن بر زندگی مسیحیان از انسان‌های عادی گرفته تا مبلّغین و فیلسوفان آن‌ها بپردازد. در این بین سعی شده است نقاط مشترک آن با اندیشه‌های عرفانی مولانا نیز سنجیده شود؛ حال آنکه مشترکات فراوانی در موضوع رنج میان اندیشه‌های عرفانی مسیحیت و اسلام وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4466 - نقد روانکاوانۀ چهره‌های مطرح در تاریخ بیهقی بر اساس مکاتب روان‌شناسی جدید (فروید، راجرز، مزلو، آدلر)
سارا محمدی آرش مشفقی

چکیده تاریخ بیهقی، از جمله آثار متون ارزشمند و پُرسودی است که نگارندة آن از تمام شگردهای نویسندگی سود بُرده و اثری ماندگار خلق کرده است. که در آن صحنه‌هایی از تضارب ‌آرا و اندیشه‌ها و شخصیت‌های گوناگون را به نمایش گذاشته است. ابوالفضل ‌بیهقی نویسنده‌ای دانا و زیرکی است أکثر

چکیده تاریخ بیهقی، از جمله آثار متون ارزشمند و پُرسودی است که نگارندة آن از تمام شگردهای نویسندگی سود بُرده و اثری ماندگار خلق کرده است. که در آن صحنه‌هایی از تضارب ‌آرا و اندیشه‌ها و شخصیت‌های گوناگون را به نمایش گذاشته است. ابوالفضل ‌بیهقی نویسنده‌ای دانا و زیرکی است که گویا خارج از گود بازی سیاست و حکومت نشسته و تمامی حرکات و رفتارهای بازیگران عصر خویش را به نظاره نشسته و همة آنها را موشکافانه مورد بررسی قرار داده است و هیچ حرکت و رفتاری را از صُنع آفرینش خود فروگذار نکرده است. نقد روانکاوانۀ متون ادبی، رویکرد علمی جدیدی است که از میان انواع رویکردهای گوناگون نقد و بررسی آثار ادبی و هنری سر برآورده و تاریخ بیهقی با وجود داشتن بازیگران مختلف نقش‌های مستقل و در عین‌حال با هارمونی بهم پیوسته چنین نقد و تحلیلی را برای این تحقیق میّسر می‌گرداند، که می‌توان از این ویژگی در بررسی‌های روان‌شناسی سود برد و شخصیت اشخاص و بازیگران عصر بیهقی را در دورة غزنویان با بهره‌مندی از فرضیه‌های علمی روان‌شناسی جدید و نظریه‌های بزرگانی چون: فروید، آدلر، راجز و مزلو مورد مطالعه و بررسی قرار داد، تا در لابه‌لای این پژوهش و جستجو علل برخی اتفاقات و ناکارآمدیها و حوادثی که موجب زوال و سقوط دورة غزنویان گردید نمایان ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4467 - نقد جامعه‌شناختی مجموعه داستان کوتاه «طعم گس خرمالو» اثر زویا پیرزاد
منصوره باقری مزرعه عبدالرضا مدرس زاده فاطمه حیدری

چکیده کتاب طعم گس خرمالو از زویا پیرزاد در سال 1376 منتشر شد و مورد توجّه بسیاری قرار گرفت. هدف از این پژوهش، نقد جامعه‌شناختی این اثر و مطالعة چگونگی بازنمایی جامعه در جهان تخیّلی داستان‌های کوتاه این مجموعه است. نقد جامعه‌شناختی ادبیّات یکی از شیوه‌های کاربردی در تح أکثر

چکیده کتاب طعم گس خرمالو از زویا پیرزاد در سال 1376 منتشر شد و مورد توجّه بسیاری قرار گرفت. هدف از این پژوهش، نقد جامعه‌شناختی این اثر و مطالعة چگونگی بازنمایی جامعه در جهان تخیّلی داستان‌های کوتاه این مجموعه است. نقد جامعه‌شناختی ادبیّات یکی از شیوه‌های کاربردی در تحلیل متون ادبی به‌ویژه رمان است که تناظر میان ساختار اجتماع و ساختار زیبایی‌شناختی داستان را بررسی می‌کند. در نقد این اثر، آرای جورج لوکاچ، بنیان‌گذار این رشته و شیوة ساخت‌گرایی تکوینی لوسین گلدمن مبنای کار بوده است. نتایج به‌دست آمده از روش تحلیلی ـ توصیفی نشان می‌دهد که دغدغة اصلی پیرزاد، ترسیم سیمای زن در جامعه و پیمودن مسیر تحوّلی است که با خودآگاهی آغاز می‌شود و به تغییر در جایگاه اجتماعی می‌انجامد. او به ‌عنوان نویسنده‌ای رئالیست به ‌خوبی توانسته است در داستان‌های خود، ورود مجدّد مدرنیته به ایرانِ پس از جنگ، تغییر ارزش‌ها، شکاف نسلی، افزایش سهم زنان در فعالیت‌های اجتماعی و به ‌طور کلّی روند دگرگونی جامعة ایرانی را نشان دهد؛ روندی که در نهایت به تغییراتی اساسی در نیمة دهة هفتاد منجر شد. همچنین تأیید می‌شود که این شیوة نقد ابزارهای لازم را برای تحلیل و تفسیر داستان کوتاه فارسی، در اختیار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4468 - گذر بر شاهراه اکسیر(تخلیص و بر رفتن ماهیّت آدمی در اندیشة مولانا جلال‌الدّین)
اکرم رحمانی

چکیده کیمیا در قدیم، دانش تبدیل فلز کم‌بها به فلز گران‌بها توسّط اکسیری که کیمیاگر به دست می‌آورد، بوده است. البتّه نوعی کیمیاگری مرموز و نهانی هم بوده که انسان را به موجودی کامل و فرابشری تبدیل می‌کرد. یونگ کیمیاگری را پدر علم روان شناسی می‌دانست. عرفا نیز بدون توجّه أکثر

چکیده کیمیا در قدیم، دانش تبدیل فلز کم‌بها به فلز گران‌بها توسّط اکسیری که کیمیاگر به دست می‌آورد، بوده است. البتّه نوعی کیمیاگری مرموز و نهانی هم بوده که انسان را به موجودی کامل و فرابشری تبدیل می‌کرد. یونگ کیمیاگری را پدر علم روان شناسی می‌دانست. عرفا نیز بدون توجّه به خاصیّت مادّی کیمیا، برای تبدیل مس وجود انسان به طلای کمال با هدفی معنوی آن را به کار گرفته‌اند. مولانا، حقّ را کیمیاگری می‌داند که اصیل‌ترین کیمیا را به انسان عرضه می‌کند و معتقد است تبدیل آدمی به انسان کامل، فرآیندی کیمیاوی است. از نظر او، یکی از کاربردهای کیمیا، آزاد شدن روح از کالبد جسم خاکی است و عشق، به عنوان ارمغان عالم غیب، کیمیایی است که می‌تواند انسان را به والاترین مقام برساند و کفر را به ایمان بدل کند. این تحقیق بر آن است تا اندیشة مولانا را در مورد کیمیا و کیمیاگری و تأثیرات آن بر انسان و نحوة بهره برداری او از این واژه و مفاهیم آن واکاوی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4469 - مؤلّفه‌های پسااستعماری در اشعار محمّدتقی بهار
سیده گوهر نوربخش عبدالحسین فرزاد

چکیده حضور گستردۀ استعمار و تسلّط آن بر بیش از نیمی از مردم دنیا و سرزمین هایشان شاید بهترین دلیل و انگیزه برای شکل گیری مطالعات پسا استعماری بود. این نظریّه، توسّط ادوارد سعید و کتاب شرق‌شناسی او شکل گرفت. در اشعار دورۀ معاصر ایران، مؤلّفه های متعدّد پسااستعماری و و أکثر

چکیده حضور گستردۀ استعمار و تسلّط آن بر بیش از نیمی از مردم دنیا و سرزمین هایشان شاید بهترین دلیل و انگیزه برای شکل گیری مطالعات پسا استعماری بود. این نظریّه، توسّط ادوارد سعید و کتاب شرق‌شناسی او شکل گرفت. در اشعار دورۀ معاصر ایران، مؤلّفه های متعدّد پسااستعماری و واکنش در برابر ایدئولوژی استعماری و تخریب تقابل های برترانگارانۀ غرب و شرق دیده می شود. این مقالۀ توصیفی- تحلیلی بر آن است تا بیان دارد جلوه های پسااستعماری در اشعار ملک الشّعرای بهار چگونه ظهور می یابد؟ بررسی ها نشان می دهد: بسیاری از آرای مبارزه طلبانه و استعمارستیز ملک الشّعرای بهار از جمله نظریّاتش در مورد وطن، هویت، آزادی و آزادی خواهی و مبارزه با استعمارگران و استبدادگران داخلی در حوزۀ ادبیّات پسااستعماری می گنجد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4470 - مؤلّفه‌‌های هویّت ملّی در سروده‌های عارف قزوینی و احمد شوقی
طاهره چال دره معصومه صادقی

چکیده هویّت ملّی موجب جاودانگی و رشد و تعالی مردم یک کشور می‌شود و حفظ آن از دغدغه‌های دولتمردان و سیاستمداران یک جامعه است. از آنجا که هدف استعمارگران از بین بردن هویّت ملّی مردم یک سرزمین و از خود بیگانه‌ کردن آن‌هاست، وظیفۀ بیدارسازی و آگاه کردن ملّت برعهدۀ شاعران أکثر

چکیده هویّت ملّی موجب جاودانگی و رشد و تعالی مردم یک کشور می‌شود و حفظ آن از دغدغه‌های دولتمردان و سیاستمداران یک جامعه است. از آنجا که هدف استعمارگران از بین بردن هویّت ملّی مردم یک سرزمین و از خود بیگانه‌ کردن آن‌هاست، وظیفۀ بیدارسازی و آگاه کردن ملّت برعهدۀ شاعران و صاحبان قلم و اندیشه است. بر همین اساس در این پژوهش مؤلّفه‌های هویّت ملّی در آثار دو شاعر انقـلابی، عارف قزوینی و احمد شوقی از شاعـران معاصـر ایران و عـرب به روش توصیفی- تحلیلی و در قالب سه رویکرد سیاسی، تاریخی و اجتماعی بررسی و تبیین شده است. نتایج حاصل از تحقیق، نشان از آن دارد که این دو شاعر برجسته، توجّه ویژه‌ای به شاخصه‌ها و عناصر هویّت ملّی و ناسیونالیسم داشته‌اند. وطن‌ستایی، استعمارستیزی، تجلیل و تمجید از مبارزان، قهرمانان و شهدا و بیان عظمت و گذشتۀ پیشینیان از مضامین برجسته سروده‌های آن‌هاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4471 - همانندی‌های حکمت نوافلاطونی و اسرارنامة عطّار نیشابوری
سهیلا زینلی تورج عقدایی حسین آریان نزهت نوحی

فلوطین پس از ارسطو و افلاطون، تأثیرگذارترین فیلسوف یونان بر فلاسفۀ مسلمان است. از او به عنوان مهم ترین نمایندۀ مکتب نوافلاطونی یاد شده است. این نظام فلسفی در قرن سوم میلادی، به یمن اندیشه های والای این فیلسوف، به رشد و بالندگی رسید و توانست سال های زیادی در غرب و شرق رو أکثر

فلوطین پس از ارسطو و افلاطون، تأثیرگذارترین فیلسوف یونان بر فلاسفۀ مسلمان است. از او به عنوان مهم ترین نمایندۀ مکتب نوافلاطونی یاد شده است. این نظام فلسفی در قرن سوم میلادی، به یمن اندیشه های والای این فیلسوف، به رشد و بالندگی رسید و توانست سال های زیادی در غرب و شرق رواج یابد. تعامل حکمت نوافلاطونی با فلسفه و عرفان اسلامی موجب شد، اندیشمندان و عارفان مسلمان به دلیل نگرش عرفانی نوافلاطونی ها، در آثار خود از تعالیم آنان استفاده کنند. هدف این مقاله، به تصویر کشیدن اندیشه های مشترک فلوطین با افکار عطّار نیشابوری است. نگارنده در این مقاله تلاش دارد با ذکر شواهد شعری متعدّد از منظومۀ اسرارنامه، به عنوان بخشی از نتایج پژوهش نشان دهد که عطار، در این مثنوی به موضوعاتی نظیر؛ وحدت گرایی، عقل، روح، سریان عشق، سیر و سلوک عارفانه، نظام احسن و ... اشاره کرده که پیش تر در آثار فلوطین آمده است. با بررسی این اشتراکات، میزان دقیق مشابهت های اندیشه های نوافلاطونی با آرای عطّار نمایان شد. برای تحلیل داده‌های تحقیق، از روش توصیفی استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4472 - نقد کهن‌الگوی‌ قهرمان در داستان جمشید و خورشید بر اساس دیدگاه یونگ و کمپبل
بهناز علیمیرزایی میرجلال الدین کزازی

چکیده جوزف کمپبل بر‌‌پایة اندیشة یونگ با پیشنهاد کهن ‌نمونة‌ سفر قهرمان، دریچه‌ای نو در نقد کهن‌الگویی گشود و نشان داد که سفر قهرمانان در آثار روایی مردمان گوناگون بیشتر از الگوی یکسانی پیروی می‌کنند. الگوی کمپبل دربردارندة سه بخش عزیمت، تشرّف و بازگشت‌ است. از این ر أکثر

چکیده جوزف کمپبل بر‌‌پایة اندیشة یونگ با پیشنهاد کهن ‌نمونة‌ سفر قهرمان، دریچه‌ای نو در نقد کهن‌الگویی گشود و نشان داد که سفر قهرمانان در آثار روایی مردمان گوناگون بیشتر از الگوی یکسانی پیروی می‌کنند. الگوی کمپبل دربردارندة سه بخش عزیمت، تشرّف و بازگشت‌ است. از این روی نویسندگان این جستار برآنند تا داستان جمشید و خورشید سلمان ساوجی را براساس نقد کهن‌الگوی‌ و تک اسطوره کمپبل بررسند. جمشید با پاسخ به ندای فراخوان، برای درک خویشتن و شناخت آنیمای درونش با راهنمایی پیرخرد، پای در سفری دشوار می‌نهد و مراحلی سخت را سپری می‌کند و سرانجام با پیوند با خورشید و بازگشت به چین، بهروزی را برای مردم سرزمینش به ارمغان می&lrm;آورد. جمشید در این راه گذشته از بخشش‌های این ‌جهانی به گونه‌ای به خودشناسی دست می‌یابد که این دستاورد هماهنگ با اندیشة کهن‌نمونة‌ سفر قهرمان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4473 - Failure Mechanisms Investigation in Thermal Barrier Coatings under Isothermal and Non-sothermal Fatigue Loadings using Design of Experiments
محمد آزادی غلامحسین فرهی

In this article, failure and fracture mechanisms in an aluminum alloy (which has been used in diesel internal combustion engines), with and without ceramic thermal barrier coatings, have been investigated under isothermal and non-isothermal fatigue loadings. In this res أکثر

In this article, failure and fracture mechanisms in an aluminum alloy (which has been used in diesel internal combustion engines), with and without ceramic thermal barrier coatings, have been investigated under isothermal and non-isothermal fatigue loadings. In this research, the base material is an aluminum-silicon-magnesium alloy and the thermal barrier coating includes a metallic bond coat layer with 150 µm thickness and a top coat layer, made of zirconia stabilized 8%wt. yttria with 350 µm thickness, which is applied on the substrate by the plasma thermal spray method. In order to study the failure and the sensitivity analysis, isothermal fatigue tests (or low-cycle fatigue tests at constant temperatures) and non-isothermal fatigue tests (or out-of-phase thermo-mechanical fatigue tests) were performed on test specimens. Then, fracture mechanisms in the aluminum alloy, were investigated by the scanning electron microscopy. After checking the fatigue damage and the failure analysis, the sensitivity of the material lifetime was studied based on different parameters (the temperature and the strain). Based on obtained results, the fracture surface of the aluminum alloy had dimples and therefore, its fracture was ductile. In thermal barrier coating, the damage mechanism was the separation between the substrate and the bond coat layer. The highest sensitivity was related to the strain parameter in fatigue tests of the aluminum alloy (with and without coating). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4474 - Comparison between continuous sensitivity analysis and Taguchi method in optimization of electromechanical devices
Mohammadali Tavakkoli

In this paper, the optimization of electromechanical devices by continuous sensitivity analysis and its comparison with Taguchi method is investigated. The present research can be useful for researchers in one of the important and practical issues that is the optimizati أکثر

In this paper, the optimization of electromechanical devices by continuous sensitivity analysis and its comparison with Taguchi method is investigated. The present research can be useful for researchers in one of the important and practical issues that is the optimization of different systems. In practice, it will be observed that the continuous sensitivity analysis method, in addition to achieving significant results, also increases the convergence rate significantly compared with the Taguchi method. In addition to the above, this dissertation also tries to improve the method of continuous sensitivity analysis, which has been done using the help of interpolation such as Spline and Bizar. One of the advantages of the continuous sensitivity analysis method using Spline interpolation in comparison with the Taguchi method is the absence of sharp angles at the optimized border and ease of construction. This specification is of great importance in electromagnetic devices. The main purpose of this article is to compile a complete and understandable reference for use in today's industry and further studies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4475 - Evaluation of the use of robotic surgery with remote simulation for use in the field of Medical Tourism and Pro-Tourism development
Esmaeil Khaksarshahmirzadi Tulen Saner Ali Attaeyan Somayeh Abdollahi Molood Mohammadi Sharif Heydari

Today, using modern technology and software simulation, it is possible to help the medical tourism industry with the support of treating patients all over the world in order to treat diseases for those who are not able to migrate. Therefore, in this study we consider al أکثر

Today, using modern technology and software simulation, it is possible to help the medical tourism industry with the support of treating patients all over the world in order to treat diseases for those who are not able to migrate. Therefore, in this study we consider all the essential parameter to reach to the best condition for medical tourism using robotic and artificial intelligence (AI) system. Recently, information technology has penetrated in all fields and changed the face of many phenomena. In the field of medicine, engineering and tourism, the use of this technology is becoming a necessity by using advance robots. Telemedicine is a general concept used to describe various aspects of telemedicine care. The main idea of telemedicine is to transmit information via electrical signals and to automate clinical services and counseling all around the world by advance and smart system. Use of robots, AI and the creation of medical robots as assistants to physicians. The success of medical robot’s design and construction means that the realization of such ideas cannot be unexpected. Today, the use of robots in various fields of medicine, from the creation of small cavities without the need for deep incisions to complex surgeries has become possible. One of the goals of telemedicine is to improve patient care, improve access and medical care for rural areas and deprive better access to physicians for counseling. Telemedicine includes distance counseling E-learning, remote monitoring, remote surgery treatment of skin diseases telemedicine ultrasound imaging, pathology, and remote cognitive disorders treatment. The observation indicated that using progressed telemedicine and remote surgery has become possible in which skilled surgeon in one country with strong internet connections and precise technical infrastructure can perform the surgery quickly. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4476 - Finite Element Analysis of Safety Mechanism in a Mechanical Controller
مهدی مساح کورش حسن‌پور مهرداد پورسینا مهدی سلمانی تهرانی مسیح سنبلستان

In this study, dynamic behavior of safety mechanism of a mechanical controller is investigated using 3D-FE simulation. This paper is concentrated on controller of a high acceleration projectile. The controller is located in the top of the projectile. Safety mechanism is أکثر

In this study, dynamic behavior of safety mechanism of a mechanical controller is investigated using 3D-FE simulation. This paper is concentrated on controller of a high acceleration projectile. The controller is located in the top of the projectile. Safety mechanism is divided to deformable and rigid parts. Deformable and rigid parts are simulated in Abaqus and Adams commercial soft wares; respectively. The goal of this study is to investigate the safety mechanism operation includes plastic deformation of safety ring, rotor rotation and the required time for this operation. Also, some important parameters of safety mechanism such as, determination of required time and angular velocity for plastic deformation of safety ring, exit of safety pin, and the angular velocity correspondent to rotor rotation, when the axis of needle and guide hole are aligned, are studied. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4477 - Simulation of Human Foot Mechanism with a Degree of Freedom Motion
دامون بختیاریان هادی همایی امین ملکی زاده مراد شهبازی تک آبی

The need for simulation of human foot mechanism has made researchers and engineers move towards different patterns to describe this movement. In this regard, optimal solutions such as energy consumption, accuracy, etc. are of utmost importance. In this paper, efforts ha أکثر

The need for simulation of human foot mechanism has made researchers and engineers move towards different patterns to describe this movement. In this regard, optimal solutions such as energy consumption, accuracy, etc. are of utmost importance. In this paper, efforts have been made to present a new solution by designing a fully two-dimensional six-bar mechanism with one degree of freedom so that it has the least error with regard to human foot while walking. Meanwhile, the findings of this paper present a process for the optimization of multi-bar mechanisms so that they can be employed in any other field such as making human foot prosthesis. Here, the particle swarm optimization algorithm was used. The results from the optimization were compared with experimental data regarding human feet. The results show that while optimizing many motor parameters, the proposed six-bar mechanism is able to simulate the movement of the human foot very well. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4478 - Path Planning of a 3 DOF Servo-Hydraulic Mechanism Using Genetic Algorithm
فرشید آقاداوودی شهرام لنجان نژادیان

The objective of this paper is path planning of a 3 DOF planer robot with hydraulic actuator using genetic algorithm. First the geometric and kinematic parameters of robot were established. The equations of motion are derived by Lagrange method. We proposed the model fo أکثر

The objective of this paper is path planning of a 3 DOF planer robot with hydraulic actuator using genetic algorithm. First the geometric and kinematic parameters of robot were established. The equations of motion are derived by Lagrange method. We proposed the model for proportional valve and hydraulic actuators. Then using the genetic algorithm we minimized the hydraulic energy consumption as a fitness function during the mechanism motion between two specified points. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4479 - Passive Non-Prehensile Manipulation of a Specific Object on Predictable Helix Path Based on Mechanical Intelligence
عبدالله باجلان عادل اکبری مجد

Object manipulation techniques in robotics can be categorized in two major groups including manipulation with and without grasp. The aim of this paper is to develop an object manipulation method where in addition to being grasp-less, the manipulation task is done in a p أکثر

Object manipulation techniques in robotics can be categorized in two major groups including manipulation with and without grasp. The aim of this paper is to develop an object manipulation method where in addition to being grasp-less, the manipulation task is done in a passive approach. In this method, linear and angular positions of the object are changed and its manipulation path is controlled. The manipulation path is a screwed track with constant radius and incline. As there is no actuator and active controller in the mechanism, the system requires a kind of mechanical intelligence to navigate the object from initial to goal configuration. This intelligence is achieved by geometry of the object and dynamical and kinematical characteristics if the object and the track. A general set up for the components of the system is considered to satisfy the required conditions. Then after kinematical analysis, detailed dimensions and geometry of the mechanism is obtained. M.SC-ADAMS is exploited to simulate the proposed mechanism تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4480 - Comparison of the prevalence and mechanism of sports injuries among elite male basketball players
Mohammad Hasan Kordi Ashkezari Abuzar Saadatian

10.30486/epp.2023.1985313.1015

Background: Basketball is a team-oriented and contact sport and participation in this sport entails accepting the risk of injury. The purpose of this study was to determine the causes and prevalence of sports injuries among male basketball players in the country. The ai أکثر

Background: Basketball is a team-oriented and contact sport and participation in this sport entails accepting the risk of injury. The purpose of this study was to determine the causes and prevalence of sports injuries among male basketball players in the country. The aim of this study was to determine the causes and prevalence of sport injuries.Methods: This cross-sectional study employed a retrospective method and utilized a questionnaire on basketball injuries as documented by Marcus et al. The study surveyed 82 players from the Premier League and Division I, belonging to the 1401 basketball season. Data were analyzed by descriptive statistics and chi-square test (c2). Results: The results of the study showed that the frequency of injuries in the lower extremities (75%) was significantly higher than in the other parts of the body (p = 0.001, c2 = 94.46). In the lower limbs, knees and wrists had the highest injury rates (48.7%, and 46.2%, respectively) (p = 0.001, c2 = 41.49). Conversely, in the upper limb, shoulder had the highest injury rate (50%) though the difference was not significant (p = 0.26, c2 = 2.62). The mechanism of occurrence of damage was related to landing (44.2%), which was statistically significant (p = 0.001, c2 = 58.53).Conclusion: The majority of injuries among basketball players affect the lower extremities, particularly the knees and ankles, likely due to frequent jumping and rapid movements during the game. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4481 - ارائه مدلی برای آموزش شهروند حرفه‌ای جهانی در دانشگاه
فاطمه آخوندی حمیدرضا آراسته نادر قلی قورچیان پریوش جعفری

در جوامع امروزی از نهاد دانشگاه و آموزش عالی انتظار می رود دانش آموختگان خود را به گونه ای تعلیم دهند که در دو ساحت اشتغال حرفه ای و الزامات زندگی شخصی و اجتماعی از بینش، دانش و مهارت های مؤثر و مقتضی نیازهای زیست جمعی را به کف آورند. لذا این پژوهش با هدف ارائه مدلی برا أکثر

در جوامع امروزی از نهاد دانشگاه و آموزش عالی انتظار می رود دانش آموختگان خود را به گونه ای تعلیم دهند که در دو ساحت اشتغال حرفه ای و الزامات زندگی شخصی و اجتماعی از بینش، دانش و مهارت های مؤثر و مقتضی نیازهای زیست جمعی را به کف آورند. لذا این پژوهش با هدف ارائه مدلی برای آموزش شهروند حرفه‌ای جهانی‌دردانشگاه انجام شده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و استراتژی‌پژوهش در بخش‌کیفی،تحلیل محتواو در بخش کمی، پیمایشی بود. ابزارگردآوری داده‌ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و در بخش کمّی، پرسشنامه محقق ساخته بود. مشارکت کنندگان پژوهش در بخش کیفی، خبرگان و متخصصان حوزه آموزش عالی بودندکه به روش نمونه گیری هدفمندانتخاب شدند. در بخش کمّی، اعضای هیئت علمی واحد‌های دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. اعتبار داده‌های کیفی از طریق بررسی توسط اعضاء، بازبینی توسط همکاران و بازنگری توسط ناظران خارجی بررسی و تأیید شد و برای پایایی کیفی و محاسبه قابلیت اطمینان یا سازگاری کدگذاری‌های انجام‌شده، از روشپایایی بین دو کُدگذار استفاده شد. در بخش کمی نیز روایی همگرا و واگرا و پایایی ترکیبی انجام و تأیید شد. نتیجه تحلیل‌های بخش کیفی استخراج 320 کد باز، 110 کد محوری و 16 مقوله شد. در نهایت، مدلی مشتمل بر پیوند میان این مقوله‌ها که شامل5 بعد (شایستگی‌های شناختی، شایستگی‌های علمی و تخصصی، شایستگی‌های فرهنگی و اجتماعی، شایستگی‌های اخلاقی و شایستگی‌های خود بالندگی مستمر) و16 مؤلفه است، به‌عنوان عناصر آموزش شهروند حرفه‌ای جهانی شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4482 - تبیین موانع تولید به هنگام در صنعت گاز با استفاده از رویکرد ترکیبی مدل سازی ساختاری تفسیری و تحلیل مسیر
مهدی اجلی عزت اله اصغری زاده

تولید یا خدمات به هنگام) JiT ( سیستم تولیدی یا خدماتی است که با آرمان اولیه ی کاهش مستمرو در نهایت حذف تمامی فرم های اتلاف معرفی شده است. در حال حاضر سازمان های پیشرفته دنیا، نسبت به پذیرش و بکارگیری تولید به هنگام برای بهبود بهره وری و مقابله با رقبا تمایل و توافق کامل أکثر

تولید یا خدمات به هنگام) JiT ( سیستم تولیدی یا خدماتی است که با آرمان اولیه ی کاهش مستمرو در نهایت حذف تمامی فرم های اتلاف معرفی شده است. در حال حاضر سازمان های پیشرفته دنیا، نسبت به پذیرش و بکارگیری تولید به هنگام برای بهبود بهره وری و مقابله با رقبا تمایل و توافق کامل دارند. بی شک تولید به هنگام به عنوان قدرتمندترین متدولوژی مدیریت موجودی، با موانع و مشکلاتی مواجه است. یکی از وظایف عمده ی مدیریت ارشد، شناسایی و درک ارتباط بین موانع تولید به هنگام از طریق کاهش تأثیرات منفی آن است. اهداف اصلی این مقاله مطالعه ی موانع بازدارنده در بکارگیری موفق تولید به هنگام در صنعت گاز کشور و تحلیل تأثیرات متقابل میان موانع با استفاده از تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری) ISM ( است. بدین منظور دوازده مانع پس از مرور ادبیات و مصاحبه با خبرگان صنعت گاز شناسایی شدند. سپس با توزیع و جمع آوری 170 پرسشنامه و با استفاده از آزمونهای آماری )کولموگوروف- اسمیرنوف و میانگین( فرضیه ی اصلی تحقیق و 12 فرضیه ی پیشنهادی تأیید شدند. همچنین برای پاسخ سؤال اساسی تحقیق )ارتباط و توالی میان موانع چگونه است؟( از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری استفاده گردید و موانع در هفت سطح قرار گرفتند. در ادامه مدل ساختاری بدست آمده، با روش تحلیل مسیر )تحلیل عاملی مرتبه دوم( تأیید شد. بدین ترتیب یک نقشه ی مفهومی جهت ارائه ی یک برنامه ی عملی برای مقابله با موانع بکارگیری موفقیت آمیز تولید به هنگام و بهبود بهره وری در صنعت گاز فراهم شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4483 - تبیین الگوی راهبردی مدیریت کوتوله‎‌پروری در سازمان‌های دولتی ایران
مریم رزمجو جعفر بیک زاد فرهاد نژاد ایرانی یحیی داداش کریمی

یکی از مبانی توسعه هر جامعه‌ای، نظام اداری و مدیریت آن است. بدیهی است که نظام اداری نامطلوب و ناکارآمد، می‌تواند تسهیل‌کننده و زمینه‌ساز عدم تحقق اهداف برنامه‌های توسعه قرار گیرد. هدف اصلی این پژوهش، تبیین الگوی راهبردی مدیریت کوتوله&lrm;‌پروری در سازمان‌های دولتی ایران أکثر

یکی از مبانی توسعه هر جامعه‌ای، نظام اداری و مدیریت آن است. بدیهی است که نظام اداری نامطلوب و ناکارآمد، می‌تواند تسهیل‌کننده و زمینه‌ساز عدم تحقق اهداف برنامه‌های توسعه قرار گیرد. هدف اصلی این پژوهش، تبیین الگوی راهبردی مدیریت کوتوله&lrm;‌پروری در سازمان‌های دولتی ایران بود. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی- پیمایشی بوده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیة مدیران، معاونین و کارشناسان رده‌های عالی سازمان‌های دولتی ایران بودند که حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 356 نفر برآورد و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود. فرضیه‌های پژوهش با استفاده از نرم‌افزارهای PLS3 و SPSS با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که شرایط علّی بر پدیده محوری تأثیر مثبت و معناداری دارد، پدیده محوری بر راهبردها تأثیر مثبت و معناداری دارد، شرایط زمینه‌ای و شرایط مداخله‌گر بر راهبردها تأثیر مثبت و معناداری دارند و همچنین راهبردها بر پیامدهای کوتوله‌پروری تأثیر مثبت و معناداری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4484 - تأثیر تفکر استراتژیک بر ظرفیت تغییر سازمانی
عفت حاجی حسینی طهمورث آقاجانی بهزاد شوقی

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر تفکر استراتژیک بر ظرفیت تغییر سازمانی در مراکز آب و فاضلاب استان یزد انجام شد. روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی، از نظر روش گرداوری داده ها توصیفی- همبستگی و همین طور از نظر نوع داده کمی بود. جامعۀ آماری شامل 190 نفر از کارکنان خط مقدم و مدیران أکثر

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر تفکر استراتژیک بر ظرفیت تغییر سازمانی در مراکز آب و فاضلاب استان یزد انجام شد. روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی، از نظر روش گرداوری داده ها توصیفی- همبستگی و همین طور از نظر نوع داده کمی بود. جامعۀ آماری شامل 190 نفر از کارکنان خط مقدم و مدیران بودند که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 123 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. به منظور گرداوری داده ها از پرسشنامه تفکر استراتژیک لیدکا (1998) و ظرفیت تغییر سازمانی جاج (2009) بهره گرفته شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، توصیف داده ها از طریق میانگین، انحراف معیار، درصد، فراوانی و جدول از طریق نرم افزار Spss و استنباط آماری داده ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار Smart PLS 2 در دو بخش مدل اندازه گیری و بخش ساختاری انجام پذیرفت. در بخش اول ویژگی های فنی پرسشنامه شامل پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا مختص PLS بررسی گردید. در بخش دوم، ضرایب مسیر و ضرایب معناداری نرم افزار برای بررسی فرضیه های پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها نشان داد، درجه تناسب مدل ارائه شده با توجه به مؤلفه های پژوهش مناسب بود؛ هم چنین تفکر استراتژیک و هریک از مولفه های آن بر ظرفیت تغییر سازمانی تأثیر داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4485 - بررسی مولفه های بازاریابی دیجیتال از منظر توسعه صنعت گردشگری (مورد مطالعه: هتل‌های جزیره کیش)
زهرا طهماسب پور علی اکبر فرهنگی عبداله نعامی فرزاد آسایش

تحقیق حاضر به بررسی چگونگی تأثیر بازاریابی دیجیتال بر توسعه صنعت گردشگری می‌پردازد. روش تحقیق از نوع کاربردی و ازلحاظ رویکرد، اکتشافی از نوع کیفی /کمی که در این مقاله به بررسی بخش کیفی می پردازیم . جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان و خبرگان صنعت گردشگری است که با بازاریا أکثر

تحقیق حاضر به بررسی چگونگی تأثیر بازاریابی دیجیتال بر توسعه صنعت گردشگری می‌پردازد. روش تحقیق از نوع کاربردی و ازلحاظ رویکرد، اکتشافی از نوع کیفی /کمی که در این مقاله به بررسی بخش کیفی می پردازیم . جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان و خبرگان صنعت گردشگری است که با بازاریابی دیجیتال آشنایی کامل بوده که به روش گلوله برفی هدفمند تعداد 12 نفر به‌عنوان نمونه تحقیق انتخاب شد. در این تحقیق برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوا مبتنی کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، بر اساس نظریه داده بنیاد استفاده شد. نتایج نشان داد، نتایج تحقیق حاضر نشان داد، عناصر بازاریابی دیجیتال از طریق 5 مؤلفه ویژگی‌های فنی ابزار دیجیتال، مزیت نسبی، هزینه برای مشتریان، مدیریت اقلام و فرایندها، ترویج، کیفیت خدمات و کیفیت اطلاعات، موجب قصد گردشگری یا به عبارتی یادگیری گردشگران، درگیری گردشگران، قصد سفر و مراجعه مجدد می‌گردد؛ همچنین، قصد گردشگری موجب توانمندسازی منابع انسانی و توانمندسازی محیطی هتل‌های جزیره کیش می‌گردد. این در حالی است که، عوامل محیطی از قبیل عوامل سیاسی - امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و سیاست‌های گردشگری به‌عنوان شرایط مداخله‌گر و زیرساخت‌ها از قبیل حمل‌ونقل، خدمات اقامتی و بهداشتی، غذا و رستوران‌ها و سیستم‌های اطلاعاتی و ارتباطی؛ به‌عنوان عوامل زمینه بر توانمندسازی هتل‌های جزیره کیش تأثیر گذاشته و درنهایت موجب توسعه گردشگری یا به عبارتی توسعه اقتصادی، توسعه فرهنگی - اجتماعی، توسعه سیاسی و توسعه زیست‌محیطی می‌گردد. بنابراین می‌توان اذعان داشت، توسعه گردشگری پروسه پیچیده‌ای بوده و به‌شدت تحت ویژگی‌های فنی ابزار دیجیتال، عوامل محیطی و زیرساخت است، قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4486 - Assessing the risk of environmental pollution caused by tourism activities (recreation - sports) in natural environments of Shahrood County
Sepideh Hosseini Dinani SEYED MOSTAFA TAYEBI SANI Bagher Morsal Ali fahiminejad

10.22034/ap.2020.1904167.1072

The purpose of this study is to identify environmental pollution caused by tourism activities in Shahrood county and environmental risk assessment. In the first step, tourism sites (recreational-sports) in the study area were identified. In the next step, the type and e أکثر

The purpose of this study is to identify environmental pollution caused by tourism activities in Shahrood county and environmental risk assessment. In the first step, tourism sites (recreational-sports) in the study area were identified. In the next step, the type and extent of environmental pollution in each were identified and their zoning map was drawn. Finally, risk assessment was performed using risk assessment models. The results showed that some types of environmental pollution can be seen in these areas, but the pollution caused by solid waste has been present in all tourist sites. The daily sewage pollution rate produced by natural tourism in Shahrood is relatively high and is about 140kg/day and the waste production rate is 10 tons per year. Also; the average measured sound level is 88dB. In terms of the level of risk of pollutants, the three most common types of pollution are solid waste and then sewage. The lowest type of pollution is related to air pollution. As for air pollution, the type of risk is obvious and the level of the aspect is low. In the case of noise pollution, the type of risk is obvious and the level of risk is high. In the case of wastewater pollution and waste pollution, the type of risk, the level and the level of the aspect is the ultimate. The principles of sustainable tourism in this region have not been observed and the need to develop a comprehensive and strategic model for tourism management is essential. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4487 - New Theory in Environmental Ethics: Truth Centrism or Right Oriented Environmental Ethics
Jalal Valiallahi

10.22034/ap.2021.1919381.1086

The theory of “truth centrism in environmental ethics” is a new theory that discusses the human needs and protection of life and nature. This theory holds that all beings have a right in the system of existence. So the attitude and consequences of human mora أکثر

The theory of “truth centrism in environmental ethics” is a new theory that discusses the human needs and protection of life and nature. This theory holds that all beings have a right in the system of existence. So the attitude and consequences of human morality and behavior with their environment and other beings must be oriented according to the type and proportion of the right position of each of them and the position of human himself. Numerous theories have been proposed in the field of environmental ethics, however, each has its shortcomings and has provoked much criticism about itself. Along these theories, a new theory has been described which, from the theorist's point of view, is a holistic view that encompasses the scope of moral consideration of all universes and creations, including living and non-living. Also, its holistic look is realistic and practical. This theory was proposed in 2014 and in 2020 it received a lot of attention. In this article, this theory is explained and developed so that it can be exposed to the judgment and critical view of experts in order to become more comprehensive. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4488 - Designing a mobile tourism program and achieving sustainable development
Yaser Ebazadeh Reza Alayi Maedeh Kiani Sakaleh

10.22034/ap.2021.1929091.1103

Today, the use of mobile applications has flourished a lot. Many businesses have moved to application design to increase their relationship with customers. Iran has also made good progress in the field of application design. One of the areas that has recently been addre أکثر

Today, the use of mobile applications has flourished a lot. Many businesses have moved to application design to increase their relationship with customers. Iran has also made good progress in the field of application design. One of the areas that has recently been addressed in our country is the creation of applications in the field of tourism, hotels, museums and accommodation centers. The development of ecotourism as one of the most attractive types of tourism, in addition to economic, social and cultural consequences, can also have significant environmental effects. These effects will have many destructive consequences in human and natural environments and will cause environmental instability and ultimately instability of ecotourism if carelessness, lack of formulation and implementation of preventive measures in the form of strategies, standards and continuous evaluations. In this article, the design of a tourism app for zoo is considered, with features such as suggesting a route to visitor, providing images of different animals in the zoo, and offering various audio-visual services for users along with images and textual information. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4489 - A presentation of SWOT strategies for the sustainable tourism development on the Caspian Sea coast of Gilan province, Iran
Marjaneh Kharrat Sadeghi

10.22034/ap.2021.1934536.1112

Coastal areas are of the most important natural ecosystems around the world, continuously influenced by various human activities, in particular tourism development leading to instability in some coastal areas. The coastal areas of Gilan province in Iran as an important أکثر

Coastal areas are of the most important natural ecosystems around the world, continuously influenced by various human activities, in particular tourism development leading to instability in some coastal areas. The coastal areas of Gilan province in Iran as an important tourist destination have been attracting always special attention of many tourists, investors and operators of tourism. Given the need for the environmental protection regarding the coastal tourism development, the present descriptive-analytical study aimed to identify coastal tourism potentials in the Gilan province by analyzing satellite images and field surveys and provide relevant promotional strategies through SWOT analysis. The results revealed that a majority of coastal areas had developmental constraints, and only one-third of these coasts, including Amirkalaye and Talesh, had the tourism development potential. Moreover, total score of internal factors calculated less than 2.5 (i.e., 2.11) highlighted a relative weakness for the coasts of Gilan province in terms of tourism capabilities. The results of the SWOT analysis also showed that the coastal tourism in this region was in a defensive state environmentally. In conclusion, the factors affecting coastal tourism development based on our developed SWOT matrix were found to be domestic and foreign investments, administrative coordination, detection of coastal capacity, tourism development and environmental tourism planning. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4490 - Investigating the effect of Pulsed Electric Field (PEF) on Escherichia coli (E. coli) bacteria as an indicator of water contamination
Noushin i Osouleddin Amir Hesam Mahlooji Mohammad Abdollahzadeh

Preserving the health of food resources, including drinking water, is considered one of the most important issues in human usability. Therefore, all efforts and research are based on finding and utilizing the best methods to safeguard the hygiene of water and municipal أکثر

Preserving the health of food resources, including drinking water, is considered one of the most important issues in human usability. Therefore, all efforts and research are based on finding and utilizing the best methods to safeguard the hygiene of water and municipal wastewater, aiming to protect human health and improve the quality of treated sanitary sewage. Hence, the objective of this study is to investigate water contaminated with Escherichia coli bacteria (E.coli) and the removal of this microorganism as an indicator of drinking water contamination and the degree of treatment of sanitary wastewater using a Pulsed Electric Field (PEF). In this research, the PEF device was utilized within the range of 1 to 13 kV/cm with a frequency of 500 Hz for some time of 3 to 60 min. The investigation was conducted using the Most Probable Number (MPN/100 mL) test in a 9-tube format. The results of this assessment at a temperature of 20 ºC showed that the minimum removal efficiency of total coliform bacteria was achieved at 1 kV voltage with a contact time of 1 min, yielding a 0% efficiency, while the highest removal efficiency was obtained at 13 kV voltage with a contact time of 30 min, resulting in a 99.8% efficiency. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4491 - بررسی تاثیر تنش خشکی بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی گونه های وحشی وزراعی گندم
نفیسه مهدی نژاد حمیرا شاهی

به-منظور بررسی پاسخ ژنوتیپ‌های وحشی و زراعی گندم به تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل درسال-96 1395درآزمایشگاه بیوتکنولوژی ومهندسی ژنتیک پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی دانشگاه زابل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلدان روی ارقام زراعی تتراپلویید (بهرنگ، شبرنگ)، أکثر

به-منظور بررسی پاسخ ژنوتیپ‌های وحشی و زراعی گندم به تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل درسال-96 1395درآزمایشگاه بیوتکنولوژی ومهندسی ژنتیک پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی دانشگاه زابل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلدان روی ارقام زراعی تتراپلویید (بهرنگ، شبرنگ)، هگزاپلویید (بولانی، سیستان) و گونه های وحشی گندم (تائوشی، اورارتوواسپلتوئیدس) به‌ عنوان عامل اول و تیمار آبیاری در سه سطح عادی (آبیاری 90 درصد ظرفیت نگهداری آب ، تنش ملایم (60درصد ظرفیت نگهداری آب) و تنش شدید (40درصد ظرفیت نگهداری آب) به‌عنوان عامل دوم انجام گردید. بررسی‌های فیزیولوژیکی شامل کلروفیل a و b، کلرفیل کل، کارتنوئید، کارائی مصرف آب، محتوای نسبی آب برگ (RWC) و مورفولوژیکی شامل تولید ماده خشک گیاه (وزن خشک گیاهان)، وزن خشک ساقه ، وزن تر ساقه ، وزن خشک ریشه، وزن تر ریشه، طول ساقه، طول ریشه بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده تنش خشکی تاثیر معنی‌داری بر صفات کلروفیل a،b ، کل، کارتنوئید، وزن خشک ساقه، وزن خشک گیاه، محتوای نسبی آب برگ، کارائی مصرف آب و هم چنین برصفات طول ساقه، وزن تر ریشه، وزن ترساقه، وزن خشک ریشه گذاشت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد ارقام و گونه های متحمل دارای بیشرین وزن تر ساقه، وزن خشک گیاه، محتوای نسبی آب برگ و کارایی مصرف آب بودند. در مقایسه ارقام زراعی و وحشی رقم زراعی بولانی وگونه وحشی تائوشی مقاومت بیشتری از خود نشان داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4492 - بررسی ارتباط بین نشانگرهای ISSR و صفات مهم در ارقام مختلف سویا با روش رگرسیون
زهرا ملک محمدی حسین صبوری عباس بیابانی ابراهیم هزارجریبی احمدرضا دادرس

یکی از پیشرفت‌های بزرگ در زمینه‌ی تشخیص نشانگر‌ها، شناسایی نشانگر‌های پیوسته با صفات زراعی مفید، است و همچنین ارزش نشانگر‌ها در آنالیز وراثت صفات در گیاهان زراعی، مشخص شده است. در این تحقیق ارتباط بین صفات زراعی و نشانگر مولکولیISSR درژنوتیپ‌های مختلف سویا مورد بررسی قر أکثر

یکی از پیشرفت‌های بزرگ در زمینه‌ی تشخیص نشانگر‌ها، شناسایی نشانگر‌های پیوسته با صفات زراعی مفید، است و همچنین ارزش نشانگر‌ها در آنالیز وراثت صفات در گیاهان زراعی، مشخص شده است. در این تحقیق ارتباط بین صفات زراعی و نشانگر مولکولیISSR درژنوتیپ‌های مختلف سویا مورد بررسی قرار گرفت. تنوع ژنتیکی ارقام مختلف سویا با استفاده از10آغازگر ISSRنشان داد که ازتعداد 68 قطعه ای که در کل ارقام تولید شد34 قطعه چند شکل بودند. مقدارPIC بین 147/0 تا 058/0 در آغازگرهامتغیر بود. بیشترین میزان شاخص نشانگری مربوط به آغازگر PRl-6با مقدار 39/8 به دست آمد که نشان‌دهنده قدرت تفکیک بالاتر این آغازگر نسبت به سایر آغازگر‌ها است. تجزیه ارتباط با استفاده از ماتریس ساختار جمعیت و با مدل‌های آماریGLM،MLM وبا استفاده از نرم افزارTASSELبرای 21 متغیر انجام شد. مدل MLMدرسطح احتمال 5 درصد 6 نشانگر را مرتبط با صفات ارزیابی شده شناسایی نمود. مطابق نتایج تجزیه ارتباط بالاترین ضریب تبیین به نشانگرISSR9-2با توجیه 21/0 درصد از تغییرات تعداد شاخه اصلی اختصاص داشت. در مجموع با توجه به بالا بودن آماره‌های تنوع ژنتیکی برای نشانگر‌هایISSR10-1،ISSR2-3و ISSR2-4می‌توان از آن‌ها در برنامه‌های اصلاحی دیگر استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4493 - الگوی تحلیلی نظام مسائل توسعه کسب‌وکارهای فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران
مجتبی جعفرزاده محمدرضا بهمنی خدنگ محمد مهدی مستوفی شربیانی

پژوهش حاضر با هدف مسئله‌&lrm;شناسی تحلیلی توسعه کسب‌وکارهای فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران انجام شده و سوال اصلی‌اش آن است که الگوی تحلیلی مسئله‌شناسی توسعه کسب‌وکارهای فرهنگی در ایران به چه صورت است؟؛ در این راستا با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان، مس أکثر

پژوهش حاضر با هدف مسئله‌&lrm;شناسی تحلیلی توسعه کسب‌وکارهای فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران انجام شده و سوال اصلی‌اش آن است که الگوی تحلیلی مسئله‌شناسی توسعه کسب‌وکارهای فرهنگی در ایران به چه صورت است؟؛ در این راستا با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان، مسائل مربوطه شناسایی شدند و 45 مسئله اصلی با رویکرد تحلیل مضمون در 6 ‌کلان‌مسئله دسته‌بندی شدند، در ادامه با بهره‌گیری از روش مدلسازی ساختاری تفسیری، الگوی تحلیلی مسائل با رویکرد خبرگانی استخراج شدند؛ در ادامه الگوی تحلیلی سه سطحی از مسائل پیش‌روی توسعه کسب‌وکارهای فرهنگی ارائه شد و برای تحلیل‌های بیشتر و ارائه راهبردهای مناسب به سیاستگذاران کشور، تحلیل قدرت نفوذ و میزان وابستگی نیز بر روی کلان مسائل انجام شد و مولفه‌‌ها مبتنی بر میزان نفوذ و وابستگی در 4 دسته مسائل خودمختار، وابسته، مستقل و پیوندی قرار گرفتند. بر اساس نتایج پژوهش، کلان مسائل سیاستگذاری و تقنینی بیشترین نفوذ را دارند و در پایه‌ای‌ترین سطح قرار گرفتند و مستحق بیشترین توجه اند؛ پس از آن در سطح دوم کلان مسائل اقتصادی، سرمایه انسانی و زیرساختی قرار گرفتند و در نهایت در سطح سوم کلان مسائل بازاریابی و طراحی محصول قرار گرفتند که کمترین تاثیر را بر سایر ابعاد نظام مسائل حوزه کسب‌وکارهای فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4494 - مطالعۀ فرهنگی دو زیست جهان زنان تهرانی؛ هیأت مذهبی و کافی شاپ
حمیرا حاج محمد کاظمی حسین تنهایی محمد باقر تاج الدین

پژوهش حاضر به مطالعۀ کیفی دو زیست جهان زنان شهر تهران اعم از هیأت مذهبی و کافی شاپ می‌پردازد و طی آن معناها و تفاسیر و نمادهایی که این دو گروه از زنان از خود بروز می‌دهند مورد واکاوی قرار می گیرد. مطالعه کیفی در این تحقیق نشان می دهد که عوامل هویتی در طول دو دهه اخیر تغ أکثر

پژوهش حاضر به مطالعۀ کیفی دو زیست جهان زنان شهر تهران اعم از هیأت مذهبی و کافی شاپ می‌پردازد و طی آن معناها و تفاسیر و نمادهایی که این دو گروه از زنان از خود بروز می‌دهند مورد واکاوی قرار می گیرد. مطالعه کیفی در این تحقیق نشان می دهد که عوامل هویتی در طول دو دهه اخیر تغییرات اساسی کرده است، به طوری که وضعیت امروز زنان ایران با گذشته تفاوت های بسیارشایانی را نشان می دهد. پژوهش حاضر مبتنی بر پارادایم تفسیری و ر وش تحقیق کیفی پدیدارشناسی و با تکنیک تحلیل تماتیک(مضمون) در شهر تهران انجام یافته است. جمعیت مورد مطالعه این مقاله زنان شهرتهران است که از بین آنها تعداد 42 نفر به روش نمونه گیری نظری انتخاب و با مصاحبه های عمقی اطلاعات مورد نظر جمع آوری و مورد بازنویسی قرار گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مقوله های به دست آمده در نحوۀ شکل گیری هویت زنان را می توان در موارد زیر بیان کرد: فراغت سیّال، تأثیر موسیقی کافی شاپی، ترکیب نامتجانس سنت و مدرنیسم در فردیّت، شیوع کودکی مذهبی بر جدار ذهنی کنشگران، هدایت معنوی، اعتیاد اعتقادی، مهاجرت و احساس نیاز به باز تولید معنای دین در تکوین هویتی، دیالکتیک معنویت در تأثیر گذاری بر حاجت و معصیت، جاهلیت زنانه ناشی از تعصب، غلبه فرهنگ مرد سالاری و راهی برای عبور زنان، دوآلیته کافه و هئیت، تجانس ناهمگون، ساختارشکنی ارتباطی، عدم همخوانی هئیت‌های مدرن با جوهره معنویت، ترکیب لذت و معنویت، کنش عاشقانه هئیت‌روها، بازسازی دیالوگ‌های معنوی. نتایج نشان می دهد که وقتی قرار است به شکل دهی هویت زنان در جامعه ایرانی امروز نگاه کنیم، ابتدا باید به مؤلفه های تأثیر پذیری آنان از هویت دینی که از خانواده یا از مدرسه برمی خیزد، توجه نشان داد. از سویی دیگر، بروز قالب های جدید مدرن مانند کافی شاپ در این زمینه می تواند تأثیرگذاری عمیقی بر روند ذهنی و هویتی زنان داشته باشد. همچنین چرخش های عمیقی در تغییر مسیر ذهنی زنان در حال شکل گیری است؛ به گونه ای که نوع نگرش آن ها الزاماً ضد معنویت و دین به حساب نمی آید، اما با نگاه سنتی دینی تفاوت هایی را نشان میدهد. از طرف دیگر حضور آنها در مکان های مدرن مانند کافی شاپ، بیانگر آن است که پذیرش مدرنیسم در نسل زنان امروزیک مسئله غیر قابل انکار است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4495 - تبیین جامعه شناختی اثرپذیری فرهنگ سیاسی شهروندان کلانشهراهواز براساس مؤلفه‌های فرهنگی قوم گرایی و سنت گرایی
احمد آذین نسرین درویشی اصغر محمدی

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی فرهنگ سیاسی و مؤلفه های قوم گرایی و سنت گرایی مؤثر بر آن در کلانشهر اهواز صورت گرفته است. داده های پژوهش با روش پیمایشی از نمونه ای با حجم 384 نفر جمع آوری شد که از جمعیت 781091 نفری شهروندان 18 تا 65 سال ساکن در کلانشهر اهواز به شیو أکثر

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی فرهنگ سیاسی و مؤلفه های قوم گرایی و سنت گرایی مؤثر بر آن در کلانشهر اهواز صورت گرفته است. داده های پژوهش با روش پیمایشی از نمونه ای با حجم 384 نفر جمع آوری شد که از جمعیت 781091 نفری شهروندان 18 تا 65 سال ساکن در کلانشهر اهواز به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند. متغیر وابسته ( فرهنگ سیاسی ) با سه بعد ارزش های سیاسی، نگرش های سیاسی و دانش سیاسی، عملیاتی شد و رابطۀ آن با متغیرهای مستقل شامل قوم گرایی و سنت گرایی که ترکیب و تلفیقی از نظریات اینگلهارت، الازار، هابرماس، آلموند و وربا است؛ فرضیه سازی و آزمون شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه است که پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ برآورد و داده های حاصله ، با استفاده از نرم افزار spss26 و AMOS در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد، از بین دو متغیر قوم‌گرایی و سنت‌گرایی، متغیر سنت‌گرایی با فرهنگ سیاسی رابطه مثبت و قوم‌گرایی با فرهنگ سیاسی رابطه منفی معنی‌داری دارند. هم چنین در خصوص رابطۀ قوم گرایی و سنت گرایی با ابعاد فرهنگ سیاسی مشخص شد که قوم گرایی با ارزش های سیاسی، رابطه مثبت معنی‌دار و با نگرش‌های سیاسی و دانش سیاسی، رابطه منفی معنی‌داری دارد. هم چنین سنت گرایی هم با ارزش های سیاسی، رابطۀ مثبت معنی‌دار و با نگرش‌های سیاسی، رابطۀ منفی معنی‌دار دارد، ولی سنت گرایی با دانش سیاسی، رابطۀ معنی‌داری ندارد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4496 - تحلیل امکان و چیستی فلسفه آفریقایی بر اساس خوانش میان فرهنگی هاینتس کیمرله از تاریخ فلسفه
علی سنائی رضا دهقانی

در این نوشتار دیدگاه هاینتس کیمرله را درباره امکان، چیستی و موانع تحقق فلسفه آفریقایی توصیف و تحلیل میکنیم. کیمرله تحت تأثیر هرمنوتیک گادامر از امتزاج افقهای فهم برای گفتگومیان دو فرهنگ سخن می گوید. به نظر او برای اینکه فرهنگ های مختلف در تعامل با هم قرار گیرند، لازم اس أکثر

در این نوشتار دیدگاه هاینتس کیمرله را درباره امکان، چیستی و موانع تحقق فلسفه آفریقایی توصیف و تحلیل میکنیم. کیمرله تحت تأثیر هرمنوتیک گادامر از امتزاج افقهای فهم برای گفتگومیان دو فرهنگ سخن می گوید. به نظر او برای اینکه فرهنگ های مختلف در تعامل با هم قرار گیرند، لازم است که ضمن حفظ هویت فرهنگی، از مرکزیت گرایی فاصله بگیرند تا امکان گفت و گو میان آنها فراهم شود. بر اساس خوانشی که پس از رواج استعمار اروپایی و عصر روشنگری رواج یافته و بر تاریخ فلسفهها نیز سایه افکنده است، فلسفه ریشه در تفکر غربی دارد و سایر ملل مخصوصاً اقوام افریقایی فاقد تفکر فلسفی هستند. به نظر کیمرله این تفکر اروپایی- غربی محور، مانع جدی بر سر راه گفتگوی میان فرهنگی است. با توجه به تحلیلی که کیمرله از ظهورات فلسفه آفریقایی ارائه میدهد، بازنویسی تاریخ فلسفهای جدید بر مبنای اصول گفتگوی میان فرهنگی ضروری مینماید که این امر به نوبه خود زمینه را برای احترام متقابل در سطح بین المللی و تحقق صلح پایدار جهانی فراهم میکند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4497 - چندجانبه گرایی فرهنگی؛ الگویی تعاملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
مریم درخشنده لزرجانی محمدرضا دهشیری

عصر کنونی دنیای ارتباطات و حرکت به سوی تمدنی جهانی، لقب گرفته است. در این عصر دیپلماسی فرهنگی ابزار بسیار مهمی در سیاست خارجی کشورها قلمداد می‌شود. یکی از ملزومات این دیپلماسی، رویکرد چند جانبه گرا در سیاست خارجی کشورها می باشد که ریشه در نظریه سازه انگاری در جهت ساخت ر أکثر

عصر کنونی دنیای ارتباطات و حرکت به سوی تمدنی جهانی، لقب گرفته است. در این عصر دیپلماسی فرهنگی ابزار بسیار مهمی در سیاست خارجی کشورها قلمداد می‌شود. یکی از ملزومات این دیپلماسی، رویکرد چند جانبه گرا در سیاست خارجی کشورها می باشد که ریشه در نظریه سازه انگاری در جهت ساخت روابط دوستانه و پایدار با رویکرد مکانیزم‌های مشترک همکاری میان دولت‌ها و دعوت از جوامع آنها برای یادگیری از یکدیگر درساخت نگرش‌های فرهنگی در چارچوب سازمان‌ها و نهادهای جهانی می باشد. مقاله در مقام پاسخ به این سوال است که سیاست خارجی فرهنگی با رویکردی چند جانبه گرا چگونه زمینه ارتقای تحرک ایران را در صحنه بین الملل محقق می سازد؟ در چارچوب روشی تحلیلی- توصیفی فرضیه‌ای که مقاله درصدد آزمون آن برآمده عبارت است از این که سیاست خارجی فرهنگی چند جانبه گرا از رهگذر ارتقا پویایی ساختارهای مادی و معنوی بر اساس سنتز دیالکتیک لایه های هویتی ایرانی، اسلامی و مدرنیته در بستر یک ابر گفتمان هویتی به نام انقلاب اسلامی و نیز نگاه تعاملی- تفاهمی در جهت هم تکمیلی و هم افزایی فرهنگی در چارچوب نهادهای بین‌المللی زمینه ارتقای تحرک ایران را در صحنه بین‌الملل محقق می‌سازد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4498 - جنبش بنیادگرای فرهنگی مذهبی نوین
محمدسالار کسرایی مجید فاطمی خصال

پژوهش حاضر با هدف مطالعة جامعه‌شناختی جنبش‌ نوظهور فرهنگی-مذهبی در ایران می‌باشد. مسأله اصلی محقق در مورد چگونگی و شیوه عملکرد این جنبش‌ می‌باشد و سؤال تحقیق نیز در مورد چیستی اهداف و آرمان‌ها وچگونگی سازماندهی، شیوه‌های عضوگیری و زمینه‌های اجتماعی آن می‌باشد. در این تح أکثر

پژوهش حاضر با هدف مطالعة جامعه‌شناختی جنبش‌ نوظهور فرهنگی-مذهبی در ایران می‌باشد. مسأله اصلی محقق در مورد چگونگی و شیوه عملکرد این جنبش‌ می‌باشد و سؤال تحقیق نیز در مورد چیستی اهداف و آرمان‌ها وچگونگی سازماندهی، شیوه‌های عضوگیری و زمینه‌های اجتماعی آن می‌باشد. در این تحقیق برخی از مؤسسات فرهنگی مذهبی موجود در شهرهای مختلف ایران، که فعالیت آنها از یک جنس می‌باشد، جنبش بنیادگرای فرهنگی نام نهاده شد. فعالیت این جنبش به‌صورت شبکه‌ای و با فنون مختلف جذب جوانان صورت می‌گیرد. با توجه به اینکه سطح فعالیت این جنبش شهرهای مختلف کشور می‌باشد، اما در این پژوهش دو مؤسسه نورمعرفت در کرج و بهشت در تهران به‌عنوان موردهای مورد مطالعه انتخاب گردید. در نهایت محقق به این نتیجه رسید که جنبش مزبور طی سالیان گذشته به لحاظ کمی و کیفی پیشرفت‌های قابل توجهی نموده و منابع بسیاری همچون منابع انسانی و اعتباری و... را جذب نموده است و به سرعت در حال پیشرفت هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4499 - الگوهای مدیریت تنوعات فرهنگی و مذهبی و رابطه آن با شورش و انسجام
حسن غنیمتی

یکی از مسایل مهم جوامع چند قومیتی و چندفرهنگی، تضاد و تنش های ناشی از وجود عناصر متفاوت فرهنگی در این جوامع است و سیاست‌گذاران به منظور ایجاد و حفظ انسجام و نظم استراتژی های متفاوتی را به منظور مدیریت تنوعات فرهنگی و قومی اتخاذ می کنند. ادبیات نظری مدل های مختلفی از دخا أکثر

یکی از مسایل مهم جوامع چند قومیتی و چندفرهنگی، تضاد و تنش های ناشی از وجود عناصر متفاوت فرهنگی در این جوامع است و سیاست‌گذاران به منظور ایجاد و حفظ انسجام و نظم استراتژی های متفاوتی را به منظور مدیریت تنوعات فرهنگی و قومی اتخاذ می کنند. ادبیات نظری مدل های مختلفی از دخالت کامل تا عدم دخالت کامل دولت ها در مدیریت تنوعات را پیشنهاد می کنند. مدعای این مقاله آن است که بنظر می رسد جوامعی که با میزان کمتری از دخالت دولت ها در تنظیمات تفاوت های فرهنگی، مذهبی و قومی مواجه هستند، میزان کمتری از تنش های قومی و فرهنگی و مذهبی را دارا بوده و از سطح بالاتری از انسجام برخوردارند. به منظور آزمون این مدعا یک مطالعه تطبیقی با استفاده از داده های ثانویه انجام شده است. برای این منظور از داده های Minorities at Risk و Indices of Social development و International Religious Freedom استفاده شده، دوره زمانی داده های این مطالعه از 2003 تا 2010 و شامل 199 کشور می شود. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که: جوامعی با میزان بالایی از تکثرگرایی در مدیریت تنوعات فرهنگی و قومی برخوردارند میزان بالایی از انسجام را دارا می باشند و جوامعی با میزان بالایی از محدودیت های فرهنگی و قومی از میزان بالایی از شورش برخوردارند. بنابراین استراتژی پذیرش تنوعات فرهنگی و قومی مناسب تر از استراتژی ایجاد محدودیت برای جوامع متکثر فرهنگی است، در عین حال (میزان بهینه تکثرگرایی فرهنگی) به منظور رسیدن به انسجام در کشورهای مختلف برحسب تقسیم بندی جغرافیایی متفاوت است و جوامع به‌منظور رسیدن به حداکثر میزان انسجام بایستی از میزان متفاوتی از تکثرگرایی بهره‌مند باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4500 - تحلیل گفتمان ادبیات پژوهشی هویت فرهنگی ایرانیان
علیرضا حسینی پاکدهی آرش حیدری یعقوب مرادیان

هدف از پژوهش حاضر بررسی هویت فرهنگی و بحرانی برساختن آن در ادبیات پژوهشی ایران است. بدین منظور با مرور متون پژوهشی چاپ شده در نشریات داخلی به واکاوی چفت و بست‌های گفتمانی حاکم بر آنها در بحرانی برساختن مفهوم هویت فرهنگی ایرانیان می‌پردازیم. بدین منظور با مروری بر نسبت ه أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی هویت فرهنگی و بحرانی برساختن آن در ادبیات پژوهشی ایران است. بدین منظور با مرور متون پژوهشی چاپ شده در نشریات داخلی به واکاوی چفت و بست‌های گفتمانی حاکم بر آنها در بحرانی برساختن مفهوم هویت فرهنگی ایرانیان می‌پردازیم. بدین منظور با مروری بر نسبت هویت فرهنگی با امپریالیسم فرهنگی و جهانی شدن به بررسی انسجام کلی، گره‌گاه‌ها، چشم‌انداز‌های متن، عناصر مثبت و منفی مطرح شده در متن، تقید‌ها و پیش فرض‌ها و معانی ضمنی این متون پرداختیم. در مرحله دوم برای نشان دادن اینکه آیا وضعیت هویت فرهنگی واقعا بحرانی است یا خیر؟ پژوهشی میدانی انجام دادیم. این پژوهش در بین 75 دانشجوی مشغول به تحصیل در خارج از کشور و 75 دانشجوی مشغول به تحصیل در داخل صورت گرفت. نتایج نشان داد که وضعیت هویت فرهنگی ایرانیان داخل و خارج بر خلاف مدعای گفتمانی مبنی بر بحرانی بودن هویت، در وضعیتی بحرانی به سر نمی‌برد و بحرانی دیدن وضعیت هویت فرهنگی محصول نگاهی فراتاریخی و صلب به هویت فرهنگی است. دیگر نتایج بخش کمی و تجربی حاکی از بالاتر بودن وجوه دینی و اسلامی هویت فرهنگی در نمونه داخل نسبت به نمونه خارج از کشور بود. همچنین بین دو نمونه تفاوت معناداری در نمره هویت فرهنگی با تأکید بر عناصر ملی مشاهده نشد اگرچه در مرز معناداری بود. هویت فرهنگی دانشجویان خارج از کشور در بعد عناصر ایرانی و ملی بالاتر از نمونه داخل بود. دیگر یافته حاکی از نبود تفاوت معنادار بین دو نمونه در نمره کلی هویت فرهنگی بود. یافته‌های کمی در نسبت با یافته‌های حاصل از تحلیل گفتمان مورد بررسی قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4501 - نقش شاعران در بحران هویت ملی
اسماعیل آذر

وقتی خیزش مشروطه شکل گرفت، استعمار بر این اندیشه بود تا در دین و چیستی هویت ملی ایرانی شکاف ایجاد کند. به همین دلیل غرب نفوذ خود را توسعه داد و ایرانی ها با فرهنگ گذشته خود فاصله گرفتند. خیزش ملی هم که پشتوانه استواری جز گروهی از علمای مسلمان نداشت منتج به یک بحران هویت أکثر

وقتی خیزش مشروطه شکل گرفت، استعمار بر این اندیشه بود تا در دین و چیستی هویت ملی ایرانی شکاف ایجاد کند. به همین دلیل غرب نفوذ خود را توسعه داد و ایرانی ها با فرهنگ گذشته خود فاصله گرفتند. خیزش ملی هم که پشتوانه استواری جز گروهی از علمای مسلمان نداشت منتج به یک بحران هویتی شد. محصول این بحران یک دوگانه نگری بود. مردم از یک سو جذب فرهنگ غرب و پیشرفت های آن شده بودند و از سوی دیگر نگاهشان به آداب و سنن گذشته شان بود. نیروهای پسااستعماری که در مستعمره های آزاد شده جریان هائی را به راه انداخته بودند. همچنین به بحران های موجود دامن می زدند. در چنین فضایی خاصه در اواخر حکومت قاجار، یأس و دلزدگی می رفت تا در همه شئون زندگی مردم رسوخ کنند. این بود که شاعران با هنر شاعری خود در زدودن این یأس و بیداری و بازگفت مردم به هویت ملی نقش قابل توجهی داشتند و همین یاس و دلزدگی می‌رفت تا در همه شئونات ملی تأثیر سوء بگذارد. به همین دلیل شاعران این دوره با هنر شاعری خود در زدودن یأس و بیداری و بازگشت مردم به هویت ملی سهم به سزائی را ایفا کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4502 - بررسی جریان‌های فرهنگی ـ مذهبی در سودان با تأکید برآسیب‌شناسی دیپلماسی فرهنگی ایران در این کشور
مصطفی قاسمی محمد علی بصیری عنایت اله یزدانی

یکی از مهم‌ترین‌سازوکارها و ابزار تأمین هدف سیاست خارجی جمهوری اسلامی که بر گسترش فرهنگ ایرانی-اسلامی و الهام‌بخشی بر سایر جوامع ابتنا دارد، تدوین و اعمال دیپلماسی فرهنگی کارامد است. اهمیت این مسئله در کشور سودان به‌عنوان یکی از کشورهایی که دارای بیشترین حد مسامحه‌ در م أکثر

یکی از مهم‌ترین‌سازوکارها و ابزار تأمین هدف سیاست خارجی جمهوری اسلامی که بر گسترش فرهنگ ایرانی-اسلامی و الهام‌بخشی بر سایر جوامع ابتنا دارد، تدوین و اعمال دیپلماسی فرهنگی کارامد است. اهمیت این مسئله در کشور سودان به‌عنوان یکی از کشورهایی که دارای بیشترین حد مسامحه‌ در مواجهه با جریان‌های صوفیگری و تعالیم صوفیه است، اهمیت مضاعف دارد. طریقت‌های صوفیان سودان که ریشه شیعی دارند، در حفظ آیین‌های تشیع نیز بسیار مؤثر بوده‌اند، به ‌طوری که در هنگام بررسی فرهنگ شیعی در سودان باید تصوف را نیز مطالعه کرد، بنابراین به لحاظ فرهنگی و مذهبی می‌توان انتظار بزرگ‌ترین دستاوردها را در آنجا داشت. علی‌رغم وجود دو جریان ریشه‌دار فکری، فرهنگی تصوف و تشیع در سودان، فعالیت وهابی‌ها، در دوران‌ اخیر تهدیدی جدی برای این دو جریان است. آسیب‌شناسی دیپلماسی فرهنگی ایران در سودان می‌تواند زمینه‌ساز توسعه روابط فرهنگی و مقابله با تهدیدات پیش رو در روابط بین دو کشور باشد. این مقاله در پی توضیح و تبیین جریان‌های فرهنگی، مذهبی در سودان به‌منظور شناسایی فرصت‌ها و آسیب‌های دیپلماسی فرهنگی ایران در این کشور است. هدف اصلی پاسخگویی به این پرسش اساسی است که در راستای هدف یاد شده، چه جریان‌های فرهنگی مذهبی در سودان وجود دارند؟ فرضیه این مقاله آن است که سه جریان مهم فرهنگی-مذهبی تصوف، تشیع، و وهابیت را می‌توان در سودان مشاهده کرد. در این مقاله با روش توصیفی، تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای در پی پاسخ به سؤال اصلی خواهیم بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4503 - محافظه کاری فرهنگی و سیاسی: اهمیت بنیان‌های اخلاقی
محمود رضا رهبرقاضی سمانه رحمانی ابوالفضل باقری اژیه

سنجش تأثیر بنیان های اخلاقی بر زوایای مختلف زندگی فرهنگی و اجتماعی و سیاسی مشکل است زیرا هنوز داده‌های کافی در این مورد وجود ندارد. اما بدون شک نفوذ عوامل اخلاقی بر رفتار انسان قطعی است. اولویت‌های اخلاقی اگرچه به خودی خود تعیین کننده نیستند اما یک مؤلفه از نظام پیچیده أکثر

سنجش تأثیر بنیان های اخلاقی بر زوایای مختلف زندگی فرهنگی و اجتماعی و سیاسی مشکل است زیرا هنوز داده‌های کافی در این مورد وجود ندارد. اما بدون شک نفوذ عوامل اخلاقی بر رفتار انسان قطعی است. اولویت‌های اخلاقی اگرچه به خودی خود تعیین کننده نیستند اما یک مؤلفه از نظام پیچیده عوامل علی هستند که می‌توانند عامل برانگیزاننده مهمی در بلند مدت باشند. در این راستا، در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از الگوی بنیان‌های اخلاقی هیت و گراهام، به بررسی تاثیرات ارزش‌های اخلاقی بر جهت گیری شهروندان نسبت به محافظه‌کاری در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان پرداخته شود. این پژوهش همچنین به مقایسه میزان اهمیت نسبی بنیان‌های اخلاقی به عنوان متغیر تبیین کننده هر یک از نگرش‌های محافظه‌کاری سیاسی و فرهنگی می‌پردازد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که بنیان های اخلاقی با ضریب تعیین 45% بیشترین واریانس محافظه کاری فرهنگی را توضیح می دهد. همچنین، یافته های پژوهش نشان می دهد تنها دو متغیر مراقبت و احترام به مرجعیت بر روی متغیر محافظه‌کاری سیاسی تاثیرگذار هستند که در این میان درحالی که اخلاق مراقبت باعث کاهش محافظه کاری سیاسی می‌گردد، اما متغیر احترام به مرجعیت باعث افزایش گرایش به محافظه‌کاری سیاسی می شود. از سوی دیگر یافته‌ها برای محافظه‌کاری فرهنگی حاکی از آن است که سه متغیر مراقبت، احترام به مرجعیت و تقدس عوامل تأثیرگذار بر روی محافظه کاری فرهنگی بودند. در این راستا، درحالی که متغیرهای تقدس و احترام به مرجعیت باعث افزایش گرایش به محافظه کاری فرهنگی می گردد اما متغیر مراقبت افزایش در میزان کثرت گرایی فرهنگی را سبب می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4504 - تاثیر نظریه چندفرهنگ گرایی بر توسعه حقوق اقلیتها در حقوق بین الملل
احمد کاظمی محمد علی کفائی فر

تکوین و شناسایی اقلیتهای فرهنگی چهارگانه (مذهبی، قومی، زبانی و ملی) در روابط و حقوق بین الملل حدود پنج قرن طول کشید. علیرغم این پروسه طولانی، شناسایی حقوق سنتی اقلیتها (حقوق فرهنگی، مذهبی و زبانی) در حقوق بین‌الملل معاصر که برای اولین بار در ماده 27 میثاق بین المللی حقو أکثر

تکوین و شناسایی اقلیتهای فرهنگی چهارگانه (مذهبی، قومی، زبانی و ملی) در روابط و حقوق بین الملل حدود پنج قرن طول کشید. علیرغم این پروسه طولانی، شناسایی حقوق سنتی اقلیتها (حقوق فرهنگی، مذهبی و زبانی) در حقوق بین‌الملل معاصر که برای اولین بار در ماده 27 میثاق بین المللی حقوق مدنی وسیاسی (1966) انجام شد، بدلیل رویکرد سیاسی کشورها، محدود و با زبان سلبی صورت گرفت اما با توسعه نظریه چندفرهنگ‌گرایی در دهه‌های هشتاد و نود میلادی و تاثیر آموزه‌های آن بر اعلامیه 1992 اقلیتها، حقوق اقلیتها دچار تحول شد. این مقاله با هدف بررسی تاثیر نظریه چندفرهنگ‌گرایی بر توسعه حقوق اقلیتها در حقوق بین الملل، در پی پاسخ به این پرسش است که آموزه‌های نظریه چندفرهنگ‌گرایی چگونه و چه تاثیری بر حقوق اقلیتها و توسعه آن در حقوق بین‌الملل گذاشته است؟ فرضیه نوشتار آن است که تصویب اعلامیه 1992 اقلیتها، تحت‌تاثیر آموزه‌های چندفرهنگ‌گرایی صورت گرفته و این اعلامیه نیز، دایره حقوق اقلیتها را به فراتر از حقوق سنتی فرهنگی، مذهبی و زبانی توسعه داده است. نوشتار با راهبرد استفهامی و روش تحلیلی – تبیینی و با کاربست نظریه چندفرهنگ‌گرایی و بررسی اعلامیه 1992با استفاده از روشهای هرمنوتیک حقوقی (تفسیر طبیعی، سیاق متن و پویا)، نشان می دهد که حقوق اقتصادی، حق بر مشارکت موثر، حق ارتباط و حق همگرایی برابری خواهانه، مصادیقِ حقوق نوین اقلیتها هستند. از منظرسند مذکور، مشارکت موثر در همه جنبه های زندگی عمومی و حفظ مشترکاتِ فرهنگی، جلوه ای مشروع از حق تعیین سرنوشت در حقوق بین‌الملل محسوب می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4505 - تبیین جامعه‌شناختی مدگرایی از دید دانشجویان دختر دانشگاه خوارزمی
صادق جهانبخش گنجه نیما جعفری

مدگرایی از جمله مطرح ترین مسائل نوپدید اجتماعی در عصر حاضر به شمار می رود، یعنی نوعی از مصرف که نه برای رفع نیازهای زیستی بلکه برای اهداف اجتماعی صورت می گیرد. بر این اساس مطالعه حاضر با عنایت به نقش قابل‌توجه مدگرایی درصدد است تا به تبیین جامعه‌شناختی مدگرایی از دید دا أکثر

مدگرایی از جمله مطرح ترین مسائل نوپدید اجتماعی در عصر حاضر به شمار می رود، یعنی نوعی از مصرف که نه برای رفع نیازهای زیستی بلکه برای اهداف اجتماعی صورت می گیرد. بر این اساس مطالعه حاضر با عنایت به نقش قابل‌توجه مدگرایی درصدد است تا به تبیین جامعه‌شناختی مدگرایی از دید دانشجویان دختر دانشگاه خوارزمی بپردازد. در این راستا با توجه به عرصه های گسترده مدگرایی در زندگی افراد چارچوب نظری تلفیقی براساس نظریه های زیمل، وبلن و بوردیو برای راهنمای کلی مسیر پژوهش انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دختران دانشگاه خوارزمی است که در سال تحصیلی 96-95 مشغول به تحصیل بوده‌اند. از این تعداد 362 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌های پژوهش، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده‌شده است. داده‌های حاصل با استفاده از روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون، تی‌مستقل ، تحلیل واریانس و رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین متغیرهای مدیریت بدن، اوقات فراغت و پایگاه اقتصادی و اجتماعی با گرایش به مدگرایی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که به ترتیب متغیرهای اوقات فراغت و مدیریت بدن درمجموع 32 درصد از واریانس متغیر وابسته گرایش به مدگرایی را تبیین می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4506 - دین و تضاد اجتماعی در کردستان ایران: نیم قرن اخیر
سید یاسین حسینی حسن محدثی گیلوایی محمد باقر تاج الدین

تضاد در جوامع مسأله‌‌ای فراگیر است که در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، علمی و دینی متجلی می‌‌شود، دین علارغم آنکه غالباً انسجام‌‌بخش است امّا نمی‌‌توان تضادهای مبتنی بر آن را انکار کرد. بر همین اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی تضادهای اجتماعی مبتنی بر دین در نیم‌‌ قرن اخیر در ا أکثر

تضاد در جوامع مسأله‌‌ای فراگیر است که در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، علمی و دینی متجلی می‌‌شود، دین علارغم آنکه غالباً انسجام‌‌بخش است امّا نمی‌‌توان تضادهای مبتنی بر آن را انکار کرد. بر همین اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی تضادهای اجتماعی مبتنی بر دین در نیم‌‌ قرن اخیر در استان کردستان است. رویکرد پژوهش کیفی بوده و از دو روش تاریخی که ابزار آن اسناد تاریخی شامل زندگی نامه‌‌ها، کتاب‌‌ها و روزنامه‌‌ها و تاریخ شفاهی که این بخش نیز مصاحبه با افراد مطلع در کردستان بوده است و روش قوم نگاری که محقق با دو شیوه‌ی مشاهده و گفت‌وگو در باره‌ی تجارب زیسته‌‌ی جامعه مورد مطالعه (افراد دیندار در فرقه‌های گوناگون مذهبی)، به کاوش تضادهای احتماعی مرتبط با دین پرداخته است. یافته‌‌های حاصل از آن، از نظر جغرافیایی و توزیع تضادها در بین گروه‌‌های مختلف شناسایی شده است. هفت شیوه از تضادهای اجتماعی مبتنی بر دین در کردستان در قالب دین به‌مثابه از بین‌برنده‌ی تضادها، دین به‌مثابه پوشاننده و پنهان‌کننده‌ی تضادها، دین به‌مثابه انعکاس‌دهنده و بازنمایی‌کننده‌ی تضادها، دین به‌مثابه تداوم‌بخش تضادها، دین به‌مثابه تقویت‌کننده و تشدید‌کننده‌ی تضادها، دین به‌مثابه منبع و منشأ تضادهای اجتماعی و دین به‌مثابه تضعیف کننده‌‌ی تضادها استخراج شده است. هر یک از تضادهای مذکور، گاهی بین افراد یا بین گروه‌های فکری با سلایق متفاوت دینی یا گروه‌‌های مذهبی با گرایش فکری سکولار بوده است. گاهی این تضادها به صورت فکری و در قالب کشاکش در عقاید، و گاهی این تضادها به صورت فیزیکی و نیروهای قهری نمایان شده است. همچنین گاهی این تضادها توسط دین، به صورت فرایندی و در بلند مدت تقویت یا تضعیف شده است، و گاهی در کوتاه مدت و یا آنی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4507 - ارائه مدل پارادایمی فرهنگ گردشگری با استفاده از روش داده بنیاد
لیلا حامدی محسن عامری شهرابی عباسعلی قیومی

فرهنگ یکی از فاکتورهایی است که گردشگران برای انتخاب مقصد خود آن را مد نظر قرار میدهند، اینکه جامعه میزبان از چه سطح فرهنگی برخوردار است و تمایز فرهنگی آن نسبت به دیگر ملل چیست. بنابراین شناخت فرهنگ جامعه خودی یکی از راهکارهایست که می توان با پر رنگ تر کردن مزیت های رقاب أکثر

فرهنگ یکی از فاکتورهایی است که گردشگران برای انتخاب مقصد خود آن را مد نظر قرار میدهند، اینکه جامعه میزبان از چه سطح فرهنگی برخوردار است و تمایز فرهنگی آن نسبت به دیگر ملل چیست. بنابراین شناخت فرهنگ جامعه خودی یکی از راهکارهایست که می توان با پر رنگ تر کردن مزیت های رقابتیش، گردشگران را جذب و با شناخت ضعف ها در جهت رفع آنها گام برداشت. روش این پژوهش کیفی و به روش نظریة بنیانی (گراندد تئوری) است و داده ها ازطریق مصاحبه و مشاهده گردآوری شده است. جامعه پژوهش از میان خبرگان گردشگری که شامل اساتید دانشگاه، مسئولین و فعالان صنعت گردشگری بودند به روش گلوله برفی و با معیار اشباع نظری، 13 نفر شدند. یافته های مصاحبه ها کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) شده و مفاهیم و مقوله های به دست آمده تجزیه و تحلیل شده اند. مقوله محوری این بررسی فرهنگ گردشگری است که مقولات دیگر را در بر می گیرد. یافته های پژوهش بیست گزاره درخصوص این پدیده است. به طور خلاصه می توان گفت که شرایط علّی شامل حلقه های هویت، تاثیر گذاری بر دیگران ، علایق ذاتی انسان ها، بازتاب رفتار و فرهنگ، تشابهات فرهنگی، تعارضات درونی و تطابق دادن خود و رفتارهای نمایشی است. آشنایی با ادبیات و الگوریتم سفر، تاثیرپذیری از دیگر فرهنگ ها، دورشدن از روزمرگی جز شرایط مداخله گر بود و راهبردها شامل حفظ هویت، فضاهای تعاملی، دگراندیشی، قوانین و مقررات و سیاستگذاری و همچنین کاهش فرصت های رشد،کاهش رشد اقتصادی، یکسان سازی فرهنگی ،شکاف فرهنگی، مصرفی شدن و تجاری شدن فرهنگ مربوط به پیامدها بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4508 - فرقه‌گرایی، برخورد تمدن‌ها و مدیریت بحران در جهان اسلام
نجمه ملکیان بروجنی نوذر شفیعی محمدرضا دهشیری

بحران در جهان اسلام عوامل و اشکال زیادی دارد و بسیاری ریشۀ آن را از دریچۀ فرقه‌گرایی مورد تحلیل قرار می‌دهند؛ به‌نحوی‌که فرقه‌گرایی را چه به‌صورت فعال و یا غیرفعال، شاخص‌ترین بحران در دنیای اسلام قلمداد می‌کنند. هدف اصلی این مقاله بررسی منشأ فعال شدن فرقه‌گرایی در دنیای أکثر

بحران در جهان اسلام عوامل و اشکال زیادی دارد و بسیاری ریشۀ آن را از دریچۀ فرقه‌گرایی مورد تحلیل قرار می‌دهند؛ به‌نحوی‌که فرقه‌گرایی را چه به‌صورت فعال و یا غیرفعال، شاخص‌ترین بحران در دنیای اسلام قلمداد می‌کنند. هدف اصلی این مقاله بررسی منشأ فعال شدن فرقه‌گرایی در دنیای اسلام در سطح کلان است. این پژوهش با طرح این سؤال که چه عواملی باعث فعال شدن فرقه‌گرایی و ظهور و بروز آن در شکل درگیری‌های فرقه‌ای در جهان اسلام شده به‌گونه‌ای که آن را به یک بحران مسلط در این پهنه تبدیل کرده است؟ به ارزیابی این فرضیه می پردازد که نظم سیاسی بین‌المللی اقتضا می کند فرقه‌گرایی به‌عنوان یک بحران مزمن (غیرفعال) در دنیای اسلام در راستای اهداف نظم سیاسی بین‌المللی فعال شود. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش تحلیلی- تبیینی است. ابزار گردآوری اطلاعات، فیش‌برداری و پرسشنامه و روش تجزیه‌وتحلیل اطلاعات کمی و کیفی و بر اساس چارچوب نظری جنگ تمدن‌های هانتینگتون و طیف لیکرت استخراج‌شده است. یافته نظری پژوهش آن است که پدیده‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی قابل دست‌کاری و مدیریت هستند و یافته کاربردی هم به این موضوع برمی‌گردد که جهان اسلام باید با تقسیم و توزیع قدرت سیاسی متناسب با بافت اجتماعی کشورها که نزدیک‌ترین راه‌حل به نظر می‌رسد در جهت رفع این عارضه اقدام کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4509 - مطالعه تطبیقی نقش جنسیت در سیاست از منظر فمینیسم و اسلام
نوذر شفیعی محسن اخباری

طرح نظریه فمینیستی روابط بین الملل در قرن 19، ساختار روابط بین الملل و دولت به عنوان واحد اصلی نظام بین الملل و عالی ترین تجلی قدرت را مورد نقد جدی قرار داده و با مردانه قلمداد کردن این ساختار، خواهان تحول در آن شدند که فمینیسم لیبرال با لزوم مشارکت حداکثری زنان در صحنه أکثر

طرح نظریه فمینیستی روابط بین الملل در قرن 19، ساختار روابط بین الملل و دولت به عنوان واحد اصلی نظام بین الملل و عالی ترین تجلی قدرت را مورد نقد جدی قرار داده و با مردانه قلمداد کردن این ساختار، خواهان تحول در آن شدند که فمینیسم لیبرال با لزوم مشارکت حداکثری زنان در صحنه نظام بین الملل و فمینیسم رادیکال با مورد هجمه قرار دادن ساختارهای موجود بین المللی در پی تبیین نقش جنسیت زن در سیاست برآمدند. به طور کلی، طیف های فمینیسم با نگاه تک جنسی، به دنبال تمرکززدایی از ساختار قدرت مردانه و یا نابودی نظام کنونی هستند. در حالی که اسلام با تکیه بر ویژگی های ذاتی زن و مرد، نظریه خود را بیان داشته که تفاوت های ماهوی با فمینیسم دارد. در این مقاله تلاش می شود نظریه فمینیستی روابط بین الملل و نظریه اسلام پیرامون نقش جنسیت زن در نظام بین الملل و سیاست تبیین و مقایسه شود. در نتیجه این بررسی مشخص خواهد شد اسلام با تکیه بر ماهیت انسانی برابر زن و مرد و تفاوت های زیست شناختی آن ها قائل به عدالت جنسیتی بوده و بدون قضاوت مردانه یا زنانه از نظام بین الملل و با توجه به شرایط جامعه و لزوم حفظ صیانت و عفت زن هیچ مانعی برای حضور زن در عرصه روابط بین الملل نمی بیند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4510 - بررسی شناختی نگاه ابزاری به زن در جوامع زبانی روسی و یونانی
حامد اکبرپور علی علیزاده شهلا شریفی

هدف از انجام این پژوهش بررسی و مقایسۀ شناختی فاصلۀ فرهنگی دو جامعۀ زبانی نامتجاور روسیه و یونان در میزان نگاه ابزاری به زن از دیدگاه زبان‌شناسی فرهنگی است. برای این منظور 330 ابزارواژۀ رایج در فهرست جامع آلمانی در این دو زبان معادل‌یابی شده و سپس بسامد جنس دستوری مؤنث د أکثر

هدف از انجام این پژوهش بررسی و مقایسۀ شناختی فاصلۀ فرهنگی دو جامعۀ زبانی نامتجاور روسیه و یونان در میزان نگاه ابزاری به زن از دیدگاه زبان‌شناسی فرهنگی است. برای این منظور 330 ابزارواژۀ رایج در فهرست جامع آلمانی در این دو زبان معادل‌یابی شده و سپس بسامد جنس دستوری مؤنث در آن‌ها به‌ مثابه یک شاخص در چهارچوب نظری تحقیق استحصال گردید. نتایج آزمون کای‌دو با سطح معنی‌داری 0/416 نشان می‌دهد که اختلاف بین دو بسامد معنی‌دار نیست اما کماکان وجود دارد و جنس دستوری مؤنث در ابزارواژگان یونانی بیشتر از روسی است. معنادار نبودن این اختلاف را می‌توان در تقارب فرهنگی مبتنی بر بنیادهای مذهبی مشترک، سرایت مفهوم‌سازی‌های فرهنگی یونانی به روسیه، اشتراکات ابعاد فرهنگی هوف‌استیده و نزدیکی ارزش‌های بنیادین انسانی یافت و بازنمایی وجود این اختلاف را در قوانین مربوط به تن‌فروشی زنان و شاخص فرهنگی بی‌بندباری مشاهده کرد که بر این اساس نگاه ابزاری به زن میان روسی‌زبانان روسیه کمتر از یونانی‌زبانان یونان به‌دست داده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4511 - فهم دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه: ضرورت رویکرد تلفیقی سازه‌انگاری و تحلیل گفتمان
پریسا پورعلی محمدرضا دهشیری محمدرضا قائدی حسن خداوردی

DOR:20.1001.1.17358663.1398.14.40.4.6

اگرچه خاورمیانه یکی از کانون‌های اصلی همواره درحال تحول در نظام بین‌المللی بوده است اما نقش و اهمیت آن، در نظریات روابط بین‌الملل، خصوصاً نظریات موسوم به جریان اصلی مورد غفلت قرار گرفته است. جمهوری اسلامی در این منطقه، از کشورهای پیش‌آهنگ دیپلماسی فرهنگی است. فهم دیپلما أکثر

اگرچه خاورمیانه یکی از کانون‌های اصلی همواره درحال تحول در نظام بین‌المللی بوده است اما نقش و اهمیت آن، در نظریات روابط بین‌الملل، خصوصاً نظریات موسوم به جریان اصلی مورد غفلت قرار گرفته است. جمهوری اسلامی در این منطقه، از کشورهای پیش‌آهنگ دیپلماسی فرهنگی است. فهم دیپلماسی فرهنگی سیاست خارجی ایران در چارچوب نظریات جریان اصلی چندان امکان‌پذیر نیست. لذا، بهره‌گیری از نظریات نوین به شکل تلفیقی می‌تواند زمینه را برای فهم عمیق از سیاست خارجی فرهنگی جمهوری اسلامی در خاورمیانه فراهم نماید. حال، بر مبنای دغدغه‌ی اصلی این مقاله، با نقد بر این برون‌گذاری عامدانه‌ی منطقه و بازیگران آن از نظریه‌پردازی روابط بین‌الملل این سوال مطرح است که برسازی پیکره‌ای نظری - تلفیقی از نظریات متأخر سازه‌انگاری و تحلیل گفتمان چرا و چگونه می‌تواند زمینه را برای فهم دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه فراهم آورد؟ یافته‌های این مقاله‌ی نظری - راهبردی نشان می‌دهد با توجه به رویکرد اجتماعی، فرهنگی و هویتی نظریات سازه‌انگاری و تحلیل گفتمان و نیز ویژگی‌های خاص سیاست خارجی فرهنگی جمهوری اسلامی با تمرکز بر ساخت اجتماعی واقعیت، امکان لازم برای برسازی یک چارچوب تلفیقی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4512 - بررسی رابطه بین جهان ـ محلی شدن با فردگرایی و جمع‌گرایی
عاطفه ذهبی مهدی عالی نژاد مهناز فرهمند

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین جهان ـ محلی‌شدن با فردگرایی و جمع‌گرایی در بین دانشجویان دانشگاه یزد انجام شده است. متغیرهای وابسته این پژوهش، فردگرایی و جمع‌گرایی است که در ابعاد افقی و عمودی بر اساس نظریات تریاندیس سنجیده شده است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری د أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین جهان ـ محلی‌شدن با فردگرایی و جمع‌گرایی در بین دانشجویان دانشگاه یزد انجام شده است. متغیرهای وابسته این پژوهش، فردگرایی و جمع‌گرایی است که در ابعاد افقی و عمودی بر اساس نظریات تریاندیس سنجیده شده است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه است که از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب، تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند. سوال اصلی پژوهش به دنبال این بوده که آیا رابطه معناداری میان جهان- محلی شدن و فردگرایی و جمع گرایی وجود دارد؟ با توجه به سوال اصلی تحقیق فرضیه اصلی بر وجود رابطه میان جهان – محلی شدن با فرگرایی و جمع گرایی اشاره دارد. همچنین فرضیات فرعی حاکی از این است که میان متغیرهای زمینه ای جنس، وضعیت تأهل و تحصیلات با فردگرایی و جمع گرایی رابطه وجود دارد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بین جنس، وضعیت تأهل و میزان تحصیلات با فردگرایی و جمع‌گرایی رابطه معناداری وجود ندارد. بین جهان ـ محلی‌شدن با فردگرایی رابطه معناداری مشاهده شد. همچنین میان متغیر جمع‌گرایی با جهان محلی- شدن نیز رابطه معناداری وجود دارد. تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان می‌دهد که بعد تقابل با کشورهای جهان ﺑﯿﺶ از 16 درﺻﺪ از وارﯾﺎﻧﺲ جمع‌گرایی را تبیین می‌کند. همچنین بعد انطباق با روند جهانی‌شدن، 5/9 درﺻﺪ از وارﯾﺎﻧﺲ ﻓﺮدﮔﺮاﯾﯽ را تبیین می‌کند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4513 - جاده ابریشم دریایی و نقش آن در گفت‌وگوی فرهنگی ـ تمدنی ساکنان خلیج‌فارس
محمد مهدی مظاهری اعظم ملایی

خلیج‌فارس به‌سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز، در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای مهم و راهبردی به‌شمار می‌آید و می‌تواند قدرت و موقعیت استراتژیکی کشورهای ساحلی را ارتقا ببخشد. با این حال، وجود برخی تفاوت‌ها در هویت و جهت‌گیری‌های سیاسی ایران با سایر کشورها، سبب رویکرد ستیزه‌جو أکثر

خلیج‌فارس به‌سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز، در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای مهم و راهبردی به‌شمار می‌آید و می‌تواند قدرت و موقعیت استراتژیکی کشورهای ساحلی را ارتقا ببخشد. با این حال، وجود برخی تفاوت‌ها در هویت و جهت‌گیری‌های سیاسی ایران با سایر کشورها، سبب رویکرد ستیزه‌جویانه و تقابلی آنها در عرصه منطقه‌ای گردیده است. بنابراین پژوهش حاضر به‌دنبال بررسی راهکارهای افزایش همکاری و همگرایی کشورهای خلیج‌فارس بوده و در صدد است تأثیرات احیای راه ابریشم دریایی بر نزدیکی و همکاری‌های فرهنگی ـ تمدنی کشورهای خلیج‌فارس را بررسی کند. یافته‌های پژوهش که بر اساس تئوری‌های همگرایی و سازه‌انگاری صورت گرفته، حاکی از آن است که احیای راه‌ابریشم دریایی در ابتدا می‌تواند سبب افزایش مناسبات اقتصادی، ارتباطی و توریستی کشورهای منطقه شود و پس از آن با تغییر تصاویر بین‌الاذهانی ملت‌ها و دولت‌های منطقه از یکدیگر، سطح همکاری و مناسبات آنها را به مسائل سیاسی و فرهنگی نیز ارتقا می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4514 - چند صدایی و امکان‌های موسیقایی؛ تحلیل گفتمان‌های ترانه‌های موسیقی مردم‌پسند در دهه 70
محمدسالار کسرایی سهیل حمیدی ساوجی

موسیقی مردم پسند، به عنوان یکی از پرمخاطب ترین تولیدات فرهنگی، نقش مهمی در شکل دادن به باورهای عمومی در هر جامعه ایفا می‌کند. موسیقی ابزار یا منبعی است که مردم برای سامان دادن به خویشتن، در مقام عاملان برخوردار از ذوق و قریحه و در مقام موجوداتی که قادر به احساس، تفکر و أکثر

موسیقی مردم پسند، به عنوان یکی از پرمخاطب ترین تولیدات فرهنگی، نقش مهمی در شکل دادن به باورهای عمومی در هر جامعه ایفا می‌کند. موسیقی ابزار یا منبعی است که مردم برای سامان دادن به خویشتن، در مقام عاملان برخوردار از ذوق و قریحه و در مقام موجوداتی که قادر به احساس، تفکر و عمل در زندگی خود هستند، به آن روی می‌آورند. تولیدات رسانه‌های گروهی (و از جمله موسیقی مردم پسند) همچون خصلت خود آگاهی عمل می‌کنند که آگاهی، بینش، ارزش‌ها، و هنجارها را شکل می‌دهند. در ایران پس از انقلاب نیز، این سبک موسیقی در دهه 70، مجوز انتشار یافت و از طریق انتقال معانی، نقشی مهم در شکل دادن به باورهای عمومی داشته است. در این پژ&zwj;وهش، معانی موجود در ترانه‌های این سبک موسیقایی مورد بررسی قرار گرفته تا به این سؤال پاسخ داده شود که در متن ترانه‌های موسیقی مردم پسند که در دهه 70، مجوز انتشار یافته‌اند، چه مفاهیمی بازنمایی می‌شود؟ برای پاسخ گویی به این سؤال با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلا و موفه، به بررسی متن ترانه‌های مورد نظر، پرداخته شده است. طبق نتایج حاصل شده، دو گفتمان اصلی در ترانه‌های موسیقی مردم پسند ایران قابل شناسایی می‌باشد: 1) گفتمان توصیف کننده شرایط موجود 2) گفتمان آرزوها.در این ترانه‌ها، گفتمان آرزوها، با دال مرکزی روشنایی و معطوف نمودن توجه به زندگی، خواسته‌ها، امیدها و آرزوهای مردم و همچنین دارا بودن خصلت چند صدایی، به مقابله با گفتمان شرایط موجود با دال مرکزی شب، که معنای کلی غم و تنهایی را القا می‌کند پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4515 - ساختاردهی محرک‌های نقش‌آفرین سازمان‌های چند ملیتی در انتقال و توسعه فرهنگی با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری
حسین رحمان سرشت سیدعلی ایازی محمد ثابت مطلق

فرهنگ پدیده‌ای است که می‌سازد و ساخته می‌شود. کنش و واکنش‌های اجتماعی در بین افراد، بر اساس فرهنگ شکل می‌گیرد و حاصل این کنش و واکنش‌ها، سبب اثرگذاری بر فرهنگ موجود است. استقرار سازمان‌های چند ملیتی در بازارهای جهانی و تعامل با فرهنگ‌های متفاوت، حامل خصوصیت‌های فرهنگی ب أکثر

فرهنگ پدیده‌ای است که می‌سازد و ساخته می‌شود. کنش و واکنش‌های اجتماعی در بین افراد، بر اساس فرهنگ شکل می‌گیرد و حاصل این کنش و واکنش‌ها، سبب اثرگذاری بر فرهنگ موجود است. استقرار سازمان‌های چند ملیتی در بازارهای جهانی و تعامل با فرهنگ‌های متفاوت، حامل خصوصیت‌های فرهنگی برای جوامع میزبان خواهد بود. با توجه به اهمیت این موضوع این پژوهش محرک‌هایی را که موجب انتقال فرهنگ سازمان‌های چند ملیتی به فرهنگ‌های محلی می‌شود را شناسایی و ساختار روابط بین این محرک‌ها و عوامل را ترسیم می‌کند. بدین منظور چند شرکت چند ملیتی در ایران مورد مطالعه قرار گرفته شده است و سپس با جمع آوری داده‌ها از ادبیات پژوهش و مصاحبه با خبرگان، محرک‌ها شناسایی شده و سپس به کمک تحلیل عاملی مورد بررسی و تایید قرار گرفته شده‌اند. در گام بعد با استفاده از مدلسازی ساختاری تفسیری محرک‌های تایید شده سطح بندی شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از مدلسازی ساختاری تفسیری، محرک‌ها در سازمان مورد بررسی با توجه به روابط درونی بین آنها به هفت سطح تقسیم و در نهایت قدرت نفوذ و وابستگی آنها نشان داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4516 - بررسی جایگاه تناسخ در فرهنگ هندوئیزم و نقد آن در مکتب فلسفی ملاصدرا
ندا بهرامی عباس گوهری

DOR:20.1001.1.17358663.1398.14.40.6.8

پیشینیان به دلیل عدم آگاهی و اشراف به حیات پس از مرگ، باورهای گوناگونی به آن، داشته اند. از جمله این باورها تناسخ است که طبق قانون کارما عبارتست از: کیفیت و چگونگی توالد ثانوی، حیات و سرنوشت بعدی انسان که طبق کردار و گفتار و پندار او در زندگی قبلی تعیین می شود. این سلسل أکثر

پیشینیان به دلیل عدم آگاهی و اشراف به حیات پس از مرگ، باورهای گوناگونی به آن، داشته اند. از جمله این باورها تناسخ است که طبق قانون کارما عبارتست از: کیفیت و چگونگی توالد ثانوی، حیات و سرنوشت بعدی انسان که طبق کردار و گفتار و پندار او در زندگی قبلی تعیین می شود. این سلسله توالد، ادامه داشته و در نهایت طبق آموزه موکشه روح میتواند به نجات و رهایی برسد. نظریه تناسخ به عنوان نمودی از آداب و رسوم و فرهنگ، شاخص شناختی برخی ادیان سرزمین هند بوده است. مساله اصلی این نوشتار بررسی جایگاه تناسخ به عنوان یکی از ابعاد فرهنگی هندوئیزم و نقد آن در مکتب فلسفی ملاصدرا است. این مقاله با رویکرد توصیفی تحلیلی در صدد است ضمن آشنایی با کارکردها و اثرات اعتقاد به تناسخ بر فرهنگ مردم هند، به تحلیل براهین بدیع ملاصدرا بر ابطال آن بپردازد. از جمله کارکردهای فرهنگی تناسخ: بازدارندگی، ایجاد ارزشهای اخلاقی، حاکمیت کاست، توجیه رنجها و ارزشمندی اعمال نیک است. استلزامات پذیرش این نظریه عبارتند از: اعتقاد به مسخ، انکار وجود نفس و تعلق آن به سایر ابدان در مرحله نطفه است. ملاصدرا علاوه بر ارائه برهان بر انکار مسخ، براهین تجرد نفس، برهان قوه و فعل، حرکت جوهری و... بر رد نظریه آنان آورده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4517 - فرهنگ و امپریالیسم فرهنگی در مطالعات پسااستعماری
مسعود مطلبی

امروزه مطالعاتِ پسااستعماری، یکی از حوزه های پژوهشیِ میان رشته ای و یکی از جدی‌ترین حوزه‌های مطالعاتی جدید در زمینه رابطه فرهنگ و امپریالیسم و نیز آثار فرهنگی استعمار در کشورهای در حال توسعه به شمار می آید. یکی از انگیزه های اساسی در مطالعات پسااستعماری، ارائه خوانشی مق أکثر

امروزه مطالعاتِ پسااستعماری، یکی از حوزه های پژوهشیِ میان رشته ای و یکی از جدی‌ترین حوزه‌های مطالعاتی جدید در زمینه رابطه فرهنگ و امپریالیسم و نیز آثار فرهنگی استعمار در کشورهای در حال توسعه به شمار می آید. یکی از انگیزه های اساسی در مطالعات پسااستعماری، ارائه خوانشی مقاومت آمیز در برابر فرهنگ غربی در اَشکالِ امپریالیستی، نوامپریالیستی، گفتمانی و مادی آن است. نوشتار حاضر با بهره گیری از متدولوژی توصیفی – تحلیلی و با هدف پاسخ به این سوال اصلی که رویکرد مطالعات پسا استعماری به فرهنگ و امپریالیسم فرهنگی چیستو یا چگونه است، به رشته تحریر درآمده است. نتایج تحقیق نشان می دهد مهم ترین اصلی که مطالعات پسااستعماری به عنوان هدف خود انتخاب کرده است، تلاش برای به رسمیت شناخته شدن است. یعنی این که فرهنگ و دانش غیرغربی شناسایی شود و غیر غربی به عنوان طرف گفت و گو پذیرفته شود و به وی ارج نهند و این که دست آوردهای فرهنگی و فکری مردمان غیر اروپایی سهم بیشتری در شکل دادن به فرهنگ جهانی داشته باشد و شرط آن این است که سیاست همسان سازی بخصوص در حوزه فرهنگی جای خود را به سیاست به رسمیت شناختن تفاوت ها دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4518 - تحلیل پی‌آمدهای چندفرهنگ‌گرایی در ایران بر مدار آرای منتقدان
علی تدین راد سارا نجف پور سیدمحسن آل سیدغفور

در شرایطی که تنوع فرهنگی و قومی در درون سازواره فراگیر میهن و هویت ملی امری واقعی و انکارناشدنی است، چند فرهنگ‌ گرایان برآنند که بر مدار آراء و انگاره‌های آنان و با به رسمیت شناختن تفاوت‌ها و الزامات آن در سیاست‌گذاری‌ها می‌توان به سازگاری و تقویت هویت و همبستگی ملی رسی أکثر

در شرایطی که تنوع فرهنگی و قومی در درون سازواره فراگیر میهن و هویت ملی امری واقعی و انکارناشدنی است، چند فرهنگ‌ گرایان برآنند که بر مدار آراء و انگاره‌های آنان و با به رسمیت شناختن تفاوت‌ها و الزامات آن در سیاست‌گذاری‌ها می‌توان به سازگاری و تقویت هویت و همبستگی ملی رسید. منتقدان در مقابل، مبانی این آراء را به چالش می‌کشند و برخی نیز بر ضرورت نگاه بومیِ مبتنی بر فرهنگ‌ها و بسترهای محلی تأکید می‌نمایند. با نظر به این نقدها و در شرایطی که ایران دارای تنوع قومی و فرهنگی زیادی است، کاربست سیاست‌های چندفرهنگ‌ گرایانه نیازمند توجه بیشتر است. بر این اساس، مسئله اصلی پژوهش حاضر بررسی و تحلیل آثار چندفرهنگ‌گرایی در ایران و سوال اصلی این است که چندفرهنگ‌گرایی چه اثری بر رویکردهای مختلف گروه‌های اقلیت‌ دارد؟ هدف رسیدن به فهمی بهتر از پی‌آمدهای سیاست‌ها و رویکردهای چندفرهنگ‌گرایانه است و این فهم به سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی مناسب‌تر در این حوزه کمک خواهد کرد. برای بررسی موضوع، از روش کمّیِ پیمایش و ابزار پرسشنامه در شهر اهواز استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد رویکرد چندفرهنگ‌ گرایانه به تقویت هویّت ملی و همبستگی اجتماعی نمی‌انجامد، اما درعین‌حال حس مسئولیت‌پذیری اعضای گروه‌های مختلف نسبت به مسئولیت‌های شهروندی ملی را کاهش نمی‌دهد و با نظر به این که به تقویت گرایش اعضای گروه‌های اقلیت به فرهنگ خودی نیز منجر نمی‌شود، می‌توان گفت این سیاست‌ها تا حد زیادی مطابق نقدهای نظری ارائه‌شده، در عمل در ایران نامطلوب یا دست‌کم بی‌اثر هستند و کاربست این رویکرد باید مورد بازاندیشی و بررسی بیشتر قرار گیرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4519 - مقایسه میزان حاملگی در زنان مبتلا به هیپوتیروئیدی تحت درمان با لووتیروکسین با زنان بدون اختلال عملکرد تیروئید در بیماران مراجعه کننده جهت IVF به مرکز ناباروری در سالهای 91 تا 92
محمود عرفانیان احمدپور حکمت خلیلی فر زینت وکیلی

مقدمه : IVF به معنای لقاح آزمایشگاهی یکی از مهمترین روش های کمک باروری جهت درمان ناباروری میباشد. ارتباط شناخته شده ای بین کم کاری تیروئید و کاهش میزان باروری وجود دارد. میزان حاملگی در IVF به تعداد تخمک های به دست آمده و تعداد جنین های موجود برای انتقال مربوط میشود.هدف أکثر

مقدمه : IVF به معنای لقاح آزمایشگاهی یکی از مهمترین روش های کمک باروری جهت درمان ناباروری میباشد. ارتباط شناخته شده ای بین کم کاری تیروئید و کاهش میزان باروری وجود دارد. میزان حاملگی در IVF به تعداد تخمک های به دست آمده و تعداد جنین های موجود برای انتقال مربوط میشود.هدف از این مطالعه مقایسه میزان حاملگی،تعداد و کیفیت جنین و تخمک در خانم های هیپوتیرویید تحت درمان با لووتیوکسین با خانم های نرمال است. مواد و روش ها : براساس این هدف در یک مطالعه مورد-شاهدی پرونده 80 بیمار که در سالهای 91 تا 92 در مرکز ناباروری نوین تحت IVF قرار گرفته بودند بررسی شد .اطلاعات بیماران شامل سن مادر، تعداد و کیفیت تخمک و جنین، سطح TSH و نتیجه سیکل که به صورت HCG مثبت با سونوگرافی بعد از آن تایید می شد،استخراج گردید.پس از آن اطلاعات بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در مطالعه ما از بین 39 خانم هیپوتیرویید 3/51% نتیجه سیکل مثبت داشتند که منجر به بارداری شدواز بین 41خانم با تیرویید نرمال4/63% نتیجه سیکل مثبت داشتند. .در مطالعه ای که ما انجام دادیم بر طبق آنالیز آماری، اختلاف آماری معنی داری بین میزان حاملگی، میانگین تعداد و کیفیت تخمک و همچنین میانگین تعداد و کیفیت جنین در دو گروه هیپوتیروئید و نرمال مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج IVF خانم های هیپوتیرویید در مقایسه با خانم ها با تیرویید نرمال اختلاف آماری معنی داری ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4520 - تأثیر نقش پلیمر سوپر‌جاذب بر خصوصیات کمی و کیفی گندم در خاک‌های آلوده به نیکل
هادی زارعی حمید‌رضا توحیدی‌مقدم فرشاد قوشچی

به منظور اثربخشی پلیمر سوپر جاذب در کاهش خطرات آلودگی فلز سنگین نیکل آزمایشی گلخانه ای در سال 1395 در ورامین بر روی گندم انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی عامل نیترات نیکل در سه سطح(صفر، 60 و 120 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) و عامل کاربرد پلیمر أکثر

به منظور اثربخشی پلیمر سوپر جاذب در کاهش خطرات آلودگی فلز سنگین نیکل آزمایشی گلخانه ای در سال 1395 در ورامین بر روی گندم انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی عامل نیترات نیکل در سه سطح(صفر، 60 و 120 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) و عامل کاربرد پلیمر سوپر جاذب در سه سطح شامل(صفر، 2 و 4 گرم بر کیلو گرم خاک) در سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که اثر کاربرد نیکل بر تمامی صفات مورد بررسی معـنی دار بود. افزایـش غلظـت نیکل سبـب کاهش ارتفاع گیاه، وزن خـشک هر بـوته و وزن خشک ریـشه بـه ترتیـب به میزان51/8، 52/31 و 06/56 نسبت به تیمار شاهد شد. اما میزان پرولین برگ، میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و محتوای نیکل در اندام هواییافزایشیافت. همچنین کاربرد پلیمر سوپر جاذب سبب افزایش ارتفاع گیاه، وزن خشک هر بوته وعملکرد دانه گردید. ولی میزان پرولین برگ، میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و محتوای نیکل در اندام هوایی گیاه کاهش یافت. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که کاربرد پلیمر سوپر جاذب می تواند اثر مثبتی بر رفع تنش ناشی از فلز سنگین نیکل و کاهش خسارت اکسیداتیو در گیاه گندم گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4521 - بررسی اثر تنش خشکی و قارچ میکوریزا بر صفات کیفی و فعالیت‌های آنزیمی گلرنگ
امیر مؤمنی حسینعلی شیبانی محمد‌رضا ممیزی

خشکسالی در سال های اخیر کمبود آب را در بخش کشاورزی از هر زمان دیگری ملموس تر ساخته است. تحقیقی به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ(Carthamus tinctorius .L) در شرایط تنش کم آبی انجام شد. آزمایش در مزرعه آموزشی –پژوهشی دانشکده کشاور أکثر

خشکسالی در سال های اخیر کمبود آب را در بخش کشاورزی از هر زمان دیگری ملموس تر ساخته است. تحقیقی به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ(Carthamus tinctorius .L) در شرایط تنش کم آبی انجام شد. آزمایش در مزرعه آموزشی –پژوهشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا واقع در استان تهران - شهرستان ورامین در سال 1392 به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل کرت اصلی، تنش خشکی در سه سطح: 50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (آبیاری معمول)، 90 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش متوسط) و 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش شدید) و عامل دوم تلقیح بذر با قارچ میکوریزا در چهار سطح شامل: عدم تلقیح (شاهد B1)، 100 میلی گرم قارچ میکوریزا B2، 200 میلی گرم قارچ میکوریزا B3و 300 میلی گرم قارچ میکوریزاB4 بودند. نتایج نشان داد که کاربرد میکوریزا تأثیر معنی داری بر درصد روغن و فعالیت آنزیم های کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز داشت. همچنین تأثیر تنش خشکی بر میزان پرولین، درصد پروتئین و روغن و همچنین فعالیت آنزیم های سوپر اکسیداز دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز معنی دار بود. اثر متقابل تنش خشکی و کاربرد میکوریزا نیز معنی دار بود و کاربرد 200 میلی گرم میکوریزا به همراه آبیاری معمول بیش ترین تأثیر را در صفات اندازه گیـری شده داشت. بیـش ترین و کم ترین درصـد روغن در تلقیـح بذر با 200 میلی گرم قارچ میکوریزا (B3) و شاهد (B1) به ترتیب با میانگین های 11/28 و 44/23 درصد حاصل شد. همچنین بیش ترین و کم ترین فعالیت آنزیم کاتالاز در تیمار 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاسA3 (تنش شدید) و 50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A1 (آبیاری معمول) به ترتیب 6/16 و 7/9 میلی گرم پروتئین در دقیقه به دست آمد. بیش ترین میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در تیمار تنش شدید خشکی (4/8 میلی گرم پروتئین در دقیقه) و کم ترین میزان آن در تیمار عدم تنش خشکی ( 9/4 میلی گرم پروتئین در دقیقه) بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4522 - بررسی اثر محلول‌پاشی سلنیوم بر صفات کیفی و فعالیت‌های آنزیمی گلرنگ تحت رژیم‌های مختلف رطوبتی خاک در منطقه ورامین
بهنام خادمی حسینعلی شیبانی آرش برزو

به منظور بررسی اثر کاربرد سلنیوم بر صفات کیفی و فعالیت های آنزیمی گلرنگ تحت رژیم های مختلف رطوبتی خاک، تحقیقی در مزرعه آموزشی – پژوهشی دانشکده کشاورزی واحد ورامین واقع در استان تهران- شهرستان ورامین در سال 1393به صورت کرت خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلو أکثر

به منظور بررسی اثر کاربرد سلنیوم بر صفات کیفی و فعالیت های آنزیمی گلرنگ تحت رژیم های مختلف رطوبتی خاک، تحقیقی در مزرعه آموزشی – پژوهشی دانشکده کشاورزی واحد ورامین واقع در استان تهران- شهرستان ورامین در سال 1393به صورت کرت خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل عامل اصلی رژیم های آبیاری در سه سطح: [50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (آبیاری معمول)، 80 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش متوسط)، 110 میلی متر تبخیـر از تشتک تبخیـر کلاس A (تنش شدید)] و عامل فـرعی محلول پاشی سلنیوم در چهار سطح شامل: [محلول پاشی آب خالص، 100 میلی گرم در لیتر، 200 میلی گرم در لیتر، 300 میلی گرم در لیتر] بودند. نتایج نشان داد که رژیم های مختلف آبیاری و محلول پاشی سلنیوم تأثیر معنی داری بر فعالیت آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز داشت اما با افزایش شدت تنش تغییری در فعالیت این آنزیم ها مشاهده نشد. همچنین اثر تیمار های اعمال‌شده بر درصد و عملکرد روغن، درصد پروتئین و میزان سلنیوم دانه معنی دار بود. همچنین تأثیر کاربرد سلنیوم بر میزان سلنیوم دانه معنی دار بود اما تأثیـر رژیم های مختلف آبیـاری بر این صفت از نظر آماری تاثیر معنی داری نداشت. اثر متقابل رژیم های مختلف آبیاری و محلول پاشی سلنیوم نیز بر میزان سلنیوم دانه و درصد روغن معنی دار بود. به طور کلی نتایج نشان داد محلول پاشی 300 میلی گرم در لیتر به همراه آبیاری معمول بیش ترین تأثیر را در این صفات داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4523 - تأثیر محلول‌پاشی اسید آسکوربیک (Vitamin C) و توقف آبیاری در مراحل مختلف رشد بر خصوصیات کمی، کیفی، فیزیولوژیکی و برخی تغییرات بیوشیمیایی آفتابگردان.
ملاحت داودی‌مکی‌نژاد حمید‌رضا توحیدی‌مقدم نبی‌اله نعمتی

این پژوهش به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید آسکوربیک در شرایط تنش کم آبی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین بر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آفتابگردان انجام گرفت. این تحقیق به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه ب أکثر

این پژوهش به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید آسکوربیک در شرایط تنش کم آبی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین بر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آفتابگردان انجام گرفت. این تحقیق به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت که آبیاری به عنوان عامل اصلی در چهار سطح (آبیاری مطابق عرف منطقه، توقف آبیاری در مرحله هشت برگی، توقف آبیاری در مرحله پر شدن دانه در طبق، توقف آبیاری در مرحله هشت برگی و هم در مرحله پر شدن دانه در طبق) و عامل فرعی شامل محلول پاشی اسید آسکـوربیک در سـه سطـح (بدون محلول پاشی، محلـول پاشی با غلظت ppm100، محلول پاشی با غلظت ppm200در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که توقف آبیاری در مراحل مختلف رشد گیاه سبب کاهش معنی دار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد روغن، عملکرد روغن و پروتئین و محتوای کلروفیل برگ ها و افزایش میزان پرولین، درصد پروتئین و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز گردید. محلول پاشی با اسید آسکوربیک به عنوان یک آنتی اکسیدانت توانست از کاهش عملکرد کمی و کیفی و محتوای کلروفیل گیاه و همچنین افزایش میزان پرولین و سوپراکسید دیسموتاز جلوگیری نماید. کاربرد اسید آسکوربیک با غلظت pm200 در زمان توقف آبیاری دردو مراحله رویشی و زایشی در مقایسه با تیماری که تحت این شرایط محلول پاشی انجام نگرفت،عملکرد دانه را 46/38 درصد افزایش داد. به طور کلی اسیدآسکوربیک به عنوان یک آنتی اکسیدان توانست با کاهش اثرات مضر سبب بهبود رشد گیاه در شرایط تنش شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4524 - تأثیر کاربرد پلیمر سوپر‌جاذب بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم تحت شرایط قطع آبیاری
اشکان اشکیانی فرشاد قوشچی حمیدرضا توحیدی مقدم

به منظور بررسی اثر کاربرد پلیمر سوپر جاذب بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیو شیمیایی گندم تحت شرایط قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد، آزمایشی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامیـن صورت پذیرفت. این تحقیق به صورت کرت خرد شده (اسپلیت پل أکثر

به منظور بررسی اثر کاربرد پلیمر سوپر جاذب بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیو شیمیایی گندم تحت شرایط قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد، آزمایشی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامیـن صورت پذیرفت. این تحقیق به صورت کرت خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل آبیاری (I) به عنوان عامل اصلی در چهار سطح، I1: آبیاری مطابق عرف منطقه (شاهد، بدون تنش)، I2:قطع آبیاری در مرحلـه ساقه دهی، I3:قطع آبیاری در مرحله گل دهی و I4:قطع آبیاری در مرحله گل دهی و پر شدن دانه و عامل فرعی شامل کاربرد پلیمر سوپر جاذب (S) در سه سطـح، S1: بدون کاربرد پلیمر سوپر جاذب، S2:کاربرد پلیمر سوپر جاذب به میزان 20 کیلو گرم در هکتار و S3:کاربرد پلیمر سوپر جاذب به میزان 40 کیلو گرم در هکتار می باشد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که توقف آبیاری در مراحل مختلف رشد میزان عملکرد دانه، درصد کربوهیدرات دانه، محتوای کلروفیل کل و هورمون جیبرلین را کاهش داد در حالی که درصد پروتئین دانه، آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و مالون دی آلدئید را افزایش داد. کاربرد پلیمر سوپر جاذب تحت شرایط قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد از طریق بهبود اثر تنش سبب افزایش میزان عملکرد دانه گردید. به طور کلی نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که کاربرد پلیمر های سوپر جاذب توانست سبب بهبود شرایط رشد گیاه تحت شرایط تنش خشکی شود. این بررسی نشان داد که پلیمر سوپر جاذب قادر است تا اثرات مخرب قطع آبیاری را از طریق جذب و نگهداری آب کاهش دهد و از سوی دیگر از طریق کاهش نیاز آبی گیاه سبب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد گندم گردد. بنابراین استفاده از این مواد را از لحاظ اقتصادی قابل قبول است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4525 - مطالعه کنش‌های وندالیسم (خشونت) ورزشی: دهه 1398- 1388
طاهره جهان پرور طه عشایری

ورزش کنشی اجتماعی است که در جهان امروز به‌عنوان سبک فراغتی موردپسند رایج شده و اثرات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دارد. ورزش به دلیل ارتباط آن با جامعه، گروه، الگوهای مرجع و همچنین تنیدگی آن با مسائل اجتاعی-فرهنگی، خشونت و رفتارهای ووندالیسمی را بازتولید می‌کند. جام أکثر

ورزش کنشی اجتماعی است که در جهان امروز به‌عنوان سبک فراغتی موردپسند رایج شده و اثرات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دارد. ورزش به دلیل ارتباط آن با جامعه، گروه، الگوهای مرجع و همچنین تنیدگی آن با مسائل اجتاعی-فرهنگی، خشونت و رفتارهای ووندالیسمی را بازتولید می‌کند. جامعه ایرانی به ورزش علاقه خاصی داشته و سبک فراغتی خود را با آن زنده نگه می‌دارند. در این میان گاهی خشونت و رفتارهای وندالیستی نیز در بین طرفداران تیم‌های ورزشی مشاهده می‌شود. بر این اساس هدف این مطالعه، بررسی کنش‌های وندالیسم ورزشی از سال 1388 الی 1398 است. روش پژوهش؛ فراتحلیل و ابزار مطالعه، تحقیقات منتشر یافته در SID، Noormags و Magiran؛ بازه زمانی 1388-1399 که شامل 39 جامعه آماری و 21 حجم نمونه به روش نمونه‌گیری تعمدی-قضاوتی (غیر احتمالی) انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که محرومیت اجتماعی؛ خانواده ازهم‌گسیخته و تحریک رسانه‌ای (اندازه اثر بالا)؛ سرمایه فرهنگی؛ تعصب اجتماعی تیمی – قومی؛ احساس بی‌هنجاری؛ انسجام قومی– تیمی؛ هم‌نشینی افتراقی و ناکامی اجتماعی (اندازه اثر متوسط) و نظارت غیررسمی؛ عملکرد رسانه جمعی؛ نارضایتی اجتماعی؛ تعلق به خرده‌فرهنگ قومی؛ سابقه رفتار مجرمانه؛ نظارت رسمی و سرمایه اقتصادی (اندازه اثر پایین) تأثیر معنی‌داری برکنش خشونت‌ورزشی دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4526 - ارائه مدل توسعه گردشگری ورزشی با تاکید بر عوامل اجتماعی (مطالعه موردی استان لرستان)
پوریا بهاران حمید فروغی پور نجف آقائی

این مطالعه با هدف ارائه مدلی جهت توسعه گردشگری ورزشی استان لرستان و با تاکید بر عوامل اجتماعی انجام گرفت. روش تحقیق این مطالعه توصبفی به روش پیمایشی مبتنی بر مدلسازی معادلات ساختاری و به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی بود که به شکل میدانی اجرا شد. جامعه آماری تمامی گرد أکثر

این مطالعه با هدف ارائه مدلی جهت توسعه گردشگری ورزشی استان لرستان و با تاکید بر عوامل اجتماعی انجام گرفت. روش تحقیق این مطالعه توصبفی به روش پیمایشی مبتنی بر مدلسازی معادلات ساختاری و به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی بود که به شکل میدانی اجرا شد. جامعه آماری تمامی گردشگران ورزشی در استان لرستان بود که با توجه به فرمول کوکران 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه بر اساس نظرات خبرگان شامل 5 بعد و 29 گویه بود. عوامل اجتماعی مورد بررسی در این مطالعه شامل، امنیت، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی، خدمات گردشگری و تبلیغات می باشد. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مقدار پایایی ابعاد فرهنگی و اجتماعی 94/0، اقتصادی 97/0 امنیت 96/0 کیفیت خدمات گردشگری 92/0و تبلیغات 94/0 گزارش شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌های از، آزمون تی و سوارا و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج ازمون t نشان داد عوامل اجتماعی مورد بررسی در این مطالعه به ترتیب : امنیت (30/261)، فرهنگی و اجتماعی (28/121)، کیفیت خدمات گردشگری (25/759 )، اقتصادی (25/433)، تبلیغات ( 20/307) بر توسعه گردشگری ورزشی در استان لرستان اثر معناداری داشته اند. که از میان ابعاد توسعه گردشگری ورزشی با تاکید بر عوامل اجتماعی، بعد امنیت (262/30) در رتبه اول قرار داشته است. بر اساس نتایج مدل معادلات ساختاری مدل اصلی تحقیق از برازش مطلوبی برخودار بود که بر این اساس مدل مفهومی توسعه گردشگری ورزشی با تاکید بر عوامل اجتماعی از بهینگی و برازش لازم برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4527 - تاثیر ویبریشن کل بدن بر تعادل ایستا و پویای کودکان مبتلا به اتیسم آسپرگر
ندا رضوان خواه عابدین صالحی گلسفیدی حسین نظری شریف

کودکان مبتلا به اتیسم دارای مشکلاتی چون نقص در تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی، پردازش حسی و نیز اختلال در عملکردی حرکتی و تعادلی هستند. تعادل یکی از توانایی های پایه زندگی روزمره است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر ویبریشن کل بدن بر تعادل ایستا و پویای کودکان مبتلا أکثر

کودکان مبتلا به اتیسم دارای مشکلاتی چون نقص در تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی، پردازش حسی و نیز اختلال در عملکردی حرکتی و تعادلی هستند. تعادل یکی از توانایی های پایه زندگی روزمره است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر ویبریشن کل بدن بر تعادل ایستا و پویای کودکان مبتلا به اوتیسم آسپرگر است. جامعه تحقیق این مطالعه نیمه تجربی، کودکان سنین بین 8 تا 10 سال مبتلا به اتیسم آسپرگر رشت بودند. 20 کودک در تحقیق حاضر شرکت کردند که به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. آزمودنی ها به مدت 24 هفته و هفته ای 3 جلسه در برنامه تمرینی ویبریشن کل بدن شرکت کردند. پیش و پس از برنامه تمرینی، آزمون لک لک برای اندازه گیری تعادل ایستا و آزمون راه رفتن پاشنه – پنجه برای اندازه گیری تعادل پویا به کار برده شد. نتایج آزمون تی مستقل نشان داد، پس از تمرین گروه تجربی افزایش معنادار در تعادل ایستا و تعادل پویا در مقایسه با گروه کنترل داشته است (05/0p<). تغییرات درون گروهی نشان می دهد اختلاف معنادار بین تعادل ایستا و تعادل پویا در پیش و پس آزمون گروه تجربی وجود دارد (05/0p<). اما در گروه کنترل اختلاف معناداری مشاهده نشد(05/0P>). بر اساس نتایج به نظر می رسد که تمرین ویبریشن کل بدن بر تعادل ایستا و پویا تاثیر داشته و کودکان مبتلا به اتیسم می توانند از این روش برای بهبود تعادل خود بهره مند شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4528 - مطالعة تأثیر جنگ و تروریسم بر وجهة ورزش خاورمیانه
حمیدرضا جلیلی علی همتی عفیف نیما ماجدی مهدی نادری نسب

پژوهش حاضر با هدف مطالعة تأثیر جنگ و تروریسم بر وجهة ورزش خاورمیانه انجام گرفته است. روش پژوهش حاضر از نظر روش گردآوری داده ها همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش حاضر شامل خبرگان آگاه به موضوع ورزش و سیاست بودند به منظور شناسایی این نمونه ها، از روش نمونه گیری هدفمند استفاد أکثر

پژوهش حاضر با هدف مطالعة تأثیر جنگ و تروریسم بر وجهة ورزش خاورمیانه انجام گرفته است. روش پژوهش حاضر از نظر روش گردآوری داده ها همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش حاضر شامل خبرگان آگاه به موضوع ورزش و سیاست بودند به منظور شناسایی این نمونه ها، از روش نمونه گیری هدفمند استفاده گردید. این نمونه گیری تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و در نهایت تعداد 52 نفر به عنوان نمونه مشخص گردیدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی و پایایی آن مورد بررسی قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاضر از روش معادلات ساختاری استفاده گردید. کلیة روند تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاضر در نرم افزار SPSS و PLS انجام گردید. نتایج پژوهش نشان داد که جنگ نظامی بر وجهه ورزش خاورمیانه دارای تأثیری به میزان 198/0- می باشد. همچنین جنگ روانی بر وجهة ورزش خاورمیانه دارای تأثیری به میزان 387/0- می باشد. نتایج پژوهش حاضر مشخص نمود که تروریسم بر وجهه ورزش خاورمیانه دارای تأثیری به میزان 540/0- می باشد. پژوهش حاضر مشخص نمود که جنگ اقتصادی و جنگ سایبریک بر وجهه ورزش خاورمیانه تأثیر معناداری ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4529 - تبیین مدل ساختاری-تفسیری توسعه گردشگری ورزشی در ایران
زهرا کیوانی هفشجانی علی محمد صفانیا محمد پورکیانی محسن باقریان فرح آبادی

هدف از&lrm; &lrm;پژوهش حاضر، شناخت در مورد مدل&lrm; &lrm;ساختاری &lrm;-&lrm;تفسیری&lrm;&lrm; توسعه‌ی گردشگری ورزشی&lrm; &lrm; ایران بوده است. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از&lrm; &lrm;ﻧﻈﺮ هدف، ﮐﺎرﺑﺮدی و با رویکرد آمیخته، که به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه&lrm; &lrm;آماری&lrm; &lrm;تحق أکثر

هدف از&lrm; &lrm;پژوهش حاضر، شناخت در مورد مدل&lrm; &lrm;ساختاری &lrm;-&lrm;تفسیری&lrm;&lrm; توسعه‌ی گردشگری ورزشی&lrm; &lrm; ایران بوده است. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از&lrm; &lrm;ﻧﻈﺮ هدف، ﮐﺎرﺑﺮدی و با رویکرد آمیخته، که به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه&lrm; &lrm;آماری&lrm; &lrm;تحقیق&lrm; &lrm;در دو سطح کمّی و کیفی بود، جامعه کیفی 15 نفر شامل خبرگان گردشگری و گردشگری ورزشی و مدیریت ورزشی و جامعه کمّی 30000نفر شامل مدیران دفاتر مسافرتی، مربیان و داوران و دست اندرکاران برگزاری مسابقات، تماشاچیان رویداد ورزشی، بازیکنان تیم ها و مدیران ارشد و با استفاده از جدول مورگان تعیین شد که افراد به صورت تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این&lrm; &lrm;مطالعه،&lrm; &lrm;با&lrm; &lrm;مرور&lrm; &lrm;اسناد و مدارک&lrm; &lrm;و&lrm; &lrm;مصاحبه از&lrm; &lrm;خبرگان، عوامل&lrm; &lrm;گردشگری&lrm; &lrm;ورزشی&lrm; &lrm;ایران&lrm; &lrm;شناسایی&lrm; &lrm;و&lrm; &lrm;سپس&lrm; &lrm;روابط&lrm; &lrm;بین&lrm; &lrm;این&lrm; &lrm;عوامل&lrm; &lrm;با&lrm; &lrm;استفاده&lrm; &lrm;از&lrm; &lrm;روش&lrm; &lrm;مدلسازی&lrm; &lrm;ساختاری&lrm;- &lrm;تفسیری&lrm; &lrm;تعیین شد. &lrm; &lrm;ابزار&lrm; &lrm;جمع&lrm; &lrm;آوری&lrm; &lrm;داده&lrm; &lrm;ها&lrm; &lrm;مصاحبه&lrm; &lrm;و&lrm; &lrm;پرسشنامه که به منظور جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه استفاده&lrm; &lrm;شد. با&lrm; &lrm;توجه&lrm; &lrm;به&lrm; &lrm;نتایج،&lrm; &lrm; 7 عامل&lrm; &lrm;به&lrm; &lrm;عنوان&lrm; &lrm;مهم&lrm; &lrm;ترین&lrm; &lrm;عوامل شناسایی&lrm; &lrm;گردید. عامل تقویت زیرساختی و مطلوبیت از اساسی&lrm; &lrm;ترین عوامل می&lrm; &lrm;باشد و در مدل ساختاری- تفسیری ابتدا روابط بین عوامل تعیین شد و با استفاده از تحلیل میک&lrm;-&lrm;مک میزان اثرپذیری و اثرگذاری عوامل تعیین شد، که عوامل دولتی و قانونی با قدرت نفوذ6 بالاترین تأثیر را بر دیگر عوامل دارند. نتایج&lrm; &lrm;این&lrm; &lrm;پژوهش&lrm; &lrm;برنامه ریزان&lrm; &lrm;را&lrm; &lrm;کمک&lrm; &lrm;می&lrm; &lrm;کند،&lrm; &lrm;بتوانند، تصمیمات&lrm; &lrm;هوشمندانه&lrm; &lrm;تری اتخاذ&lrm; &lrm;و&lrm; &lrm;مسیر&lrm; &lrm;مناسب&lrm; &lrm;تری&lrm; &lrm;را&lrm; &lrm;جهت توسعه‌ این&lrm; &lrm;صنعت،&lrm; &lrm;انتخاب نمایند&lrm; تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4530 - تدوین مدل کار آفرینی با تأکید بر گردشگری ورزشی
جعفر حیدری مهدی سوادی حمید رضا سایبانی

هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل کار آفرینی با تأکید بر گردشگری ورزشی بود. این کار با انجام پژوهش کیفی از نوع گرانددتئوری که شیوه آن اکتشافی است، انجام شد. این تحقیق از طریق بررسی ادبیات و مصاحبه اکتشافی به شیوه تحلیل محتوا (کدگذاری واحد تحلیل، مقوله ها و واحد ثبت) صورت پذیر أکثر

هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل کار آفرینی با تأکید بر گردشگری ورزشی بود. این کار با انجام پژوهش کیفی از نوع گرانددتئوری که شیوه آن اکتشافی است، انجام شد. این تحقیق از طریق بررسی ادبیات و مصاحبه اکتشافی به شیوه تحلیل محتوا (کدگذاری واحد تحلیل، مقوله ها و واحد ثبت) صورت پذیرفت. برای انجام مصاحبه میدانی، جامعة آماری پژوهش شامل اساتید برجسته حوزة مدیریت ورزشی، کارآفرینی و گردشگری متخصص و همچنین کارآفرینان حوزه گردشگری ورزشی بود که این افراد، به صورت هدفمند، برای مصاحبه‌های کیفی انتخاب شدند(12 مصاحبه با 12 نفر و تا حد اشباع نظری ادامه یافت). پس از تحلیل ادبیات و برای ارائه مدل پژوهش ، با 12 نفر از جامعة آماری مصاحبه شد تا فهرست عوامل کار آفرینی با تأکید بر گردشگری ورزشی تکمیل گردد. در نهایت مقوله‌ها در قالب 23 مقوله و 81 کد مفهومی مشخص شد و در دل ابعاد ۶ گانه مدل پارادایمی به صورت موجبات علی(1 مقوله)، مقوله اصلی: کارآفرینی گردشگری ورزشی (1 مقوله)، راهبردها(8 مقوله)، شرایط زمینه‌ای(7 مقوله)، ‌شرایط مداخله‌گر(1 مقوله)، و پیامدها(5 مقوله) جای گرفتند. در این راستا عوامل مانندجذابیت محیطی، مالی، زیرساخت‌های گردشگری ورزشی، خدمات واسطه‌ای گردشگری ورزشی، تسهیلات پذیرایی، امکانات و تسهیلات مربوط به رویدادهای ورزشی و رسانه به عنوان شرایط زمینه‌ای شناخته شدند و افزایش همکاری‌های سازمانی، راهبردهای اقتصادی، راهبردهای فرهنگی و فرهنگ سازی، اطلاع‌رسانی، تأسیساتی، کسب اطلاع، نیروی انسانی و همراهی مدیران به عنوان راهبردهای توسعه کارآفرینی در صنعت گردشگری ورزشی شناسایی شدند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4531 - ارائه مدل توسعه گردشگری ورزشی با تاکید بر عوامل اجتماعی (مطالعه موردی استان لرستان)
پوریا بهاران نجف آقائی حمید فروغی پور

این مطالعه با هدف ارائه مدلی جهت توسعه گردشگری ورزشی استان لرستان و با تاکید بر عوامل اجتماعی انجام گرفت. روش تحقیق این مطالعه توصبفی به روش پیمایشی مبتنی بر مدلسازی معادلات ساختاری و به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی بود که به شکل میدانی اجرا شد. جامعه آماری تمامی گرد أکثر

این مطالعه با هدف ارائه مدلی جهت توسعه گردشگری ورزشی استان لرستان و با تاکید بر عوامل اجتماعی انجام گرفت. روش تحقیق این مطالعه توصبفی به روش پیمایشی مبتنی بر مدلسازی معادلات ساختاری و به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی بود که به شکل میدانی اجرا شد. جامعه آماری تمامی گردشگران ورزشی در استان لرستان بود که با توجه به فرمول کوکران 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه بر اساس نظرات خبرگان شامل 5 بعد و 29 گویه بود. عوامل اجتماعی مورد بررسی در این مطالعه شامل، امنیت، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی، خدمات گردشگری و تبلیغات می باشد. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مقدار پایایی ابعاد فرهنگی و اجتماعی 94/0، اقتصادی 97/0 امنیت 96/0 کیفیت خدمات گردشگری 92/0و تبلیغات 94/0 گزارش شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌های از، آزمون تی و سوارا و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج ازمون t نشان داد عوامل اجتماعی مورد بررسی در این مطالعه به ترتیب : امنیت (30/261)، فرهنگی و اجتماعی (28/121)، کیفیت خدمات گردشگری (25/759 )، اقتصادی (25/433)، تبلیغات ( 20/307) بر توسعه گردشگری ورزشی در استان لرستان اثر معناداری داشته اند. که از میان ابعاد توسعه گردشگری ورزشی با تاکید بر عوامل اجتماعی، بعد امنیت (262/30) در رتبه اول قرار داشته است. بر اساس نتایج مدل معادلات ساختاری مدل اصلی تحقیق از برازش مطلوبی برخودار بود که بر این اساس مدل مفهومی توسعه گردشگری ورزشی با تاکید بر عوامل اجتماعی از بهینگی و برازش لازم برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4532 - طراحی الگوی نقش شبکه‌های اجتماعی در گردشگری ورزشی
امین رضا بخشی چناری رضا شهبازی حامد کریمی ابراهیم علیدوست قهفرخی

هدف از تحقیق حاضر، طراحی الگوی نقش شبکه‌های اجتماعی در گردشگری ورزشی بود. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی و از لحاظ هدف، کاربردی بود که به صورت میدانی اجرا شد. جامعه آماری این تحقیق مدیران و متخصصان ورزش، گردشگری و میراث فرهنگی و رسانه‌های ورزشی بودند. روش نمونه‌گی أکثر

هدف از تحقیق حاضر، طراحی الگوی نقش شبکه‌های اجتماعی در گردشگری ورزشی بود. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی و از لحاظ هدف، کاربردی بود که به صورت میدانی اجرا شد. جامعه آماری این تحقیق مدیران و متخصصان ورزش، گردشگری و میراث فرهنگی و رسانه‌های ورزشی بودند. روش نمونه‌گیری در این تحقیق به صورت در دسترس انتخاب شد و تعداد 384 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن توسط 12 نفر اساتید از متخصصان مدیریت ورزشی، گردشگری و رسانه مورد تأیید قرار گرفت. روایی همگرا، واگرا و پایایی مرکب نیز از طریق نرم‌افزار PLS مورد بررسی و تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی (فراوانی، درصد) و آزمون معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS نسخه 25 و PLS نسخه 3 انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که شبکه‌های اجتماعی نقش مثبتی در توسعه ابعاد گردشگری ورزشی دارد؛ بنابر این استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند نقش مثبتی در تصویر ذهنی گردشگران ورزشی داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4533 - تأثیر نانوسلنیوم و سلنیت سدیم بر عملکرد، خصوصیات لاشه و آنزیم های آنتی اکسیدانی بلدرچین های تحت تنش گرمایی
ابراهیم طالبی ریحانه غضنفرپور

به منظور بررسی تأثیر نانو سلنیوم و سلنیت سدیم بر عملکرد، خصوصیات لاشه و برخی فاکتور های بیوشیمیایی خون بلدرچین های تحت تنش گرمایی تحقیقی انجام شد. در این پژوهش از 300 قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی استفاده و جوجه ها تا 21 روزگی در شرایط یکسان پرورش یافتند. آزمایش در قالب طرح ب أکثر

به منظور بررسی تأثیر نانو سلنیوم و سلنیت سدیم بر عملکرد، خصوصیات لاشه و برخی فاکتور های بیوشیمیایی خون بلدرچین های تحت تنش گرمایی تحقیقی انجام شد. در این پژوهش از 300 قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی استفاده و جوجه ها تا 21 روزگی در شرایط یکسان پرورش یافتند. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با استفاده از 3 تیمار و 5 تکرار و هر تکرار شامل 20 قطعه جوجه، به انجام رسید. پرندگان در سه گروه، شاهد (1) از جیره پایه (بدون استفاده از مکمل سلنیوم) و گروه های آزمایشی 2 و 3 به ترتیب از جیره پایه به همراه 2/0میلی گرم در کیلوگرم نانو سلنیوم و جیره پایه به همراه 2/0 میلی گرم در کیلوگرم سلنیت سدیم استفاده نمودند. جوجه ها روزانه به مدت 8 ساعت در دمای o C5/0±34 قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افزایش وزن و مصرف غذای جوجه های تغذیه شده با جیره های حاوی نانو سلنیوم نسبت به دو گروه دیگر معنی دار بود (05/0p <) و بین ضریب تبدیل غذایی گروه های مختلف، اختلاف معنی داری مشاهده نگردید (05/0p>). استفاده از تیمار های مختلف تأثیری بر اجزای لاشه نداشت (05/0p>). نتایج این تحقیق نشان داد که فعالیت آنزیم های گلوتاتیون پر اکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز در گروه آزمایشی 2 با استفاده کننده از منابع سلنیومی به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل افزایش یافت )05/0 (p . از یافته های این تحقیق مشخص شد که نانوسلنیوم می تواند جایگزین مناسب تری برای سلنیت سدیم باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4534 - وقوع بوتولیسم ناشی از مصرف نان خشک حاوی تکه‌های گوشت در گاوهای پرواری در اطراف تهران
پیمان دهقان رحیم آبادی دیبا گلچین بابک باستانی امین انوشه پور جواد عباسی حسن عسگری راد

در مرداد سال 1399 تعداد 10 راس گاو پرواری در یکی از دامداری‌های اطراف تهران با سابقه ضعف در اندام‌های حرکتی خلفی، عدم تعادل، فلجی و زمین‌گیری جناغی مورد معاینه قرار گرفتند. در معاینه بالینی هیپوترمی، کاهش حرکات شکمبه، یبوست، فلجی زبان، ریزش بزاق، فلجی دم و مقعد، برادیکا أکثر

در مرداد سال 1399 تعداد 10 راس گاو پرواری در یکی از دامداری‌های اطراف تهران با سابقه ضعف در اندام‌های حرکتی خلفی، عدم تعادل، فلجی و زمین‌گیری جناغی مورد معاینه قرار گرفتند. در معاینه بالینی هیپوترمی، کاهش حرکات شکمبه، یبوست، فلجی زبان، ریزش بزاق، فلجی دم و مقعد، برادیکاردی و آریتمی به ثبت رسید. در کالبدگشایی مبتلایان انباشتگی شدید پیش‌معده‌ها و خونریزی در سطح اندوکارد دیده شد. وجود نشانه‌های بوتولیسم در سه سر موش پس از تزریق داخل صفاقی 0/5 میلی‌لیتر از محتویات دستگاه گوارش گاوهای مبتلا، تائید کننده تشخیص بود. بررسی ریزبینی حضور تغییرات بافتی را در قلب، ریه‌ها، کلیه‌ها، کبد و شیردان به صورت غیراختصاصی نشان داد. در بررسی جیره مشخص شد که وجود تکه‌های گوشت در نان خشک بستر رویش هاگ و تولید توکسین بوتولینوم را فراهم کرده است. در پایان همه‌گیری در یک دوره 45 روزه، لاشه 98 راس گاو مبتلا به بوتولیسم پس از تشخیص براساس دستورالعمل کشتارگاه معدوم شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4535 - بررسی اثرات محافظتی کوآنزیم Q10و ویتامین Cدر پراکسیداسیون لیپیدی و استرس اکسیداتیو ناشی از سیستئامین در موش صحرایی
سروش الماسی بابک رضوانجو سید حامد شیرازی بهشتی ها علی ناموران عباس آباد مهدی خسروی

زمینه و هدف: مصرف مکملهای آنتی اکسیدانی بر عملکرد ارگانهای بدن و کاهش رادیکالهای آزاد شده در جریان اختلالات و بیماریهای مختلف همیشه مورد توجه بوده است. هدف از این مطالعه بررسی اثر کوآنزیم Q10و ویتامین Cبر پراکسیداسیون لیپیدی و استرس اکسیداتیو ناشی از سیستئامین میباشد. أکثر

زمینه و هدف: مصرف مکملهای آنتی اکسیدانی بر عملکرد ارگانهای بدن و کاهش رادیکالهای آزاد شده در جریان اختلالات و بیماریهای مختلف همیشه مورد توجه بوده است. هدف از این مطالعه بررسی اثر کوآنزیم Q10و ویتامین Cبر پراکسیداسیون لیپیدی و استرس اکسیداتیو ناشی از سیستئامین میباشد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی مداخله گر موشهای صحرایی نر نژاد ویستار به چهار گروه شش تایی تقسیم شدند. گروه ( :1کنترل،)گروه ( 2سیستئامین)، گروه ( 3ویتامین Cبه اضافه سیستئامین،) گروه ( 4کوآنزیم Q10به اضافه سیستئامین) درمان شدند. 24ساعت پس از آخرین تزریق موشهای صحرایی بیهوش گردیده و نمونه گیری انجام شد. به منظور مقایسه میانگین دادهها در گروههای مورد مطالعه، آزمونهای Welch و کروسکال-والیس مورد استفاده قرار گرفت و سطح معنیدار P < 0.05در نظر گرفته شد. یافتهها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد تزریق سیستئامین موجب کاهش معنیدار ( )P < 0.05فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در گروه سیستئامین در مقایسه با گروه کنترل شد. پیش درمانی با ویتامین Cموجب افزایش معنیدار ( )P < 0.05فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در مقایسه با گروه سیستئینامین تنها شد. پیش درمانی با کوآنزیم Q10موجب افزایش بسیار معنیدار فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکــسیداز ( )P < 0.001و آنزیم سوپراکسیددیسموتاز ( )P < 0.05در مقایسه با گروه سیستئینامین تنها شد. نتیجه: بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه جهت کاهش عوارض استرس اکسیداتیو ناشی از سیستئامین در موشهای صحرایی میتوان از کوآنزیم Q10و ویتامین Cاستفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4536 - بررسی تغییرات وزن بدن ناشی از نگهداری انفرادی موش های آزمایشگاهی
محمدرضا رحیم نژاد وهاب باباپور سید دانیال محمدی

شرایط نگهداری حیوانات اهلی و آزمایشگاهی میتواند منجر به تغییرات گسترده در متابولیسم آنها شود. یکی از موثرترین عوامل مرتبط با شرایط نگهداریحیوانات که میتواند بر متابولیسم آنها اثر گذار باشد نگهداری انفرادی است. در این پژوهش اثر نگهداری انفرادی بر وزن بدن 28موش ( 14ماده و أکثر

شرایط نگهداری حیوانات اهلی و آزمایشگاهی میتواند منجر به تغییرات گسترده در متابولیسم آنها شود. یکی از موثرترین عوامل مرتبط با شرایط نگهداریحیوانات که میتواند بر متابولیسم آنها اثر گذار باشد نگهداری انفرادی است. در این پژوهش اثر نگهداری انفرادی بر وزن بدن 28موش ( 14ماده و 14نر)دردو گروه نگهداری گروهی و انفرادی به مدت 4هفته مورد بررسی قرارگرفت.نتایج این پژوهش نشان داد میزان افزایش وزن در گروه موشهای نر و ماده انفرادی به طور معنی داری نسبت به موشهای گروهی بیشتر بوده است. افزایشوزن بدن در گروه موشهای نر انفرادی به مقدار معنی داری نسبت به گروه موشهای ماده انفرادی بیشتر بود که نشان دهنده اثرگذاری بیشتر زندگی انفرادی برموشهای نر میباشد.بر اساس این نتایج توصیه میشود در کلیه فرایندهای نگهداری و پرورش حیوانات اهلی و آزمایشگاهی که مستلزم نگهداری انفرادی آنها میباشد به اثراتگسترده این عامل مداخله گر توجه کافی مبذول گردد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4537 - زن به مثابه قربانی و تروریست: تأملی بر دلائل پیوستن زنان اروپایی به داعش
سید یوسف قرشی فاطمه احمدنژاد

چرا زنان اروپایی به داعش می‌پیوندند؟ این سؤال در ابتدای ظهور داعش در خاورمیانه، مسئله ذهنی بسیاری از اجتماعات مسلمان بود تا این‌که رفته رفته، با اعلام تشکیل خلافت اسلامی و پیوستن تعداد زیادتری از زنان مسلمان به آن، اهمیت پژوهشی به خود گرفت. در این راستا، تعداد انگشت‌شما أکثر

چرا زنان اروپایی به داعش می‌پیوندند؟ این سؤال در ابتدای ظهور داعش در خاورمیانه، مسئله ذهنی بسیاری از اجتماعات مسلمان بود تا این‌که رفته رفته، با اعلام تشکیل خلافت اسلامی و پیوستن تعداد زیادتری از زنان مسلمان به آن، اهمیت پژوهشی به خود گرفت. در این راستا، تعداد انگشت‌شماری از مؤسسات پژوهشی، گزارش‌هایی منتشر کردند که به ارتباط میان داعش و زنان می‌پرداخت اما از حیث علمی، ادبیات درخور توجهی تولید نشد. این امر سبب شد در مقاله حاضر با محوریت سؤال مذکور، به بررسی علل پیوستن زنان اروپایی به داعش بپردازیم. حدس اولیه یا فرضیه مقاله آن است که زنان با قربانی دانستن خود و بخاطر دلائلی همچون حس عدم تعلق به فرهنگ غرب، ظلم و بی‌عدالتی در قبال امت مسلمان، واکنش به بی‌تفاوتی جامعه بین‌المللی در قبال فجایع انسانی و در نهایت، تأسیس آرمان‌شهر اسلامی به عضویت داعش درآمدند. این موارد در پرتو نظریه فشار عمومی در باب تروریسم رابرت اگنیو، به بوته آزمون گذاشته می‌شوند. شایان ذکر است که پدیده داعش همزمان به عنوان یک سازمان تروریستی و یک حکومت به عنوان مفروض این نوشتار پنداشته شده تا با اتکا به آن، بتوان نقش‌های زنان داعشی را تشریح کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4538 - مقایسه اندیشه های سیاسی آیت الله سید عبد الحسین لاری و آیت الله خامنه ای در باب حکومت
محمد بیدگلی صادق زیباکلام

مقایسه میان اندیشه‌هایی که باعث ایجاد تحولات اجتماعی- سیاسی در یک جامعه می‌شوند، دارای اهمیت بسیاری است. در دو برهه از تاریخ معاصر ایران، دو اندیشه مهم وجود دارد که بر تحولات پس از خود تاثیر به‌سزایی بر جای گذاشته‌اند. این دو اندیشه عبارتند از مشروطه مشروعه و ولایت فقیه أکثر

مقایسه میان اندیشه‌هایی که باعث ایجاد تحولات اجتماعی- سیاسی در یک جامعه می‌شوند، دارای اهمیت بسیاری است. در دو برهه از تاریخ معاصر ایران، دو اندیشه مهم وجود دارد که بر تحولات پس از خود تاثیر به‌سزایی بر جای گذاشته‌اند. این دو اندیشه عبارتند از مشروطه مشروعه و ولایت فقیه که اولی را در دوره شکل‌گیری مشروطه و دومی در دوره حاکمیت جمهوری اسلامی ایران پایه‌گذاری شده است. بر این اساس، این مقاله در پی مقایسه میان بخشهایی از دو اندیشه سیاسی نامبرده است. بنابراین، روش پژوهش آن، تحلیل مقایسه‌ای است و با توجه به این پرسش اصلی که در مقایسه میان اندیشه سیاسی آیت الله لاری و آیت الله خامنه ای چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی را می‌توان یافت، به بررسی آرای آنها درباره حکومت در زمینه‌های مبانی فقهی، حدود اختیارات، نقش روحانیت، مشروعیت و مصلحت و قانون و قانونگذاری پرداخته است. مقاله در نتیجه کلی در مقایسه میان اندیشه سیاسی دو فقیه در عصر انقلاب مشروطه و عصر انقلاب اسلامی، به شباهت، بهره‌گیری از اسلام در چگونگی شکل حکومت اما با برداشت‌های متفاوت یعنی بقای سلطنت و اجرای احکام اسلام برای شیخ آیت الله لاری و تاسیس حکومت اسلامی و اجرای احکام اسلام، توجه به مشروعیت مردمی و مصلحت برای آیت الله خامنه ای رسیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4539 - بررسی رابطه دین و دموکراسی در نواندیشی دینی؛ مطالعه موردی مهدی بازرگان
محمد تقی قزلسفلی پونه قاسم پور مهرداد خرم نصر

ارتباط میان دین و سیاست و ماهیت و چگونگی برپایی حکومت مطلوب، همواره از مسائل مهم در اندیشه معاصر ایران بوده است. عده ای دیانت را به کل از سیاست برکنار دانسته و عده ای سیاست ما را عین دیانت ما قلمداد کرده اند. در این میان اما دموکراسی و امکان یا عدم امکان برپایی آن به عن أکثر

ارتباط میان دین و سیاست و ماهیت و چگونگی برپایی حکومت مطلوب، همواره از مسائل مهم در اندیشه معاصر ایران بوده است. عده ای دیانت را به کل از سیاست برکنار دانسته و عده ای سیاست ما را عین دیانت ما قلمداد کرده اند. در این میان اما دموکراسی و امکان یا عدم امکان برپایی آن به عنوان نمونه ی حکومتی مطلوب در جامعه ی ایران از موارد مورد توجه روشنفکران بوده و هست. مهدی بازرگان به عنوان یکی از نوگرایان دینی ایران به این مهم توجه ویژه ای نشان داده است. او را می توان از جمله افرادی دانست که بر امکان برپایی دموکراسی در یک جامعه مدرن و دین مدار پای می فشردند. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که بازرگان با توجه به مبانی معرفتی-سیاسی مستخرج از نوگرایی دینی چه رویکردی نسبت به دموکراسی دارد؟ در پاسخ به این سؤال و با بهره گیری از روش تحلیل محتوا به بررسی دو نگاه متفاوت بازرگان به دموکراسی در ادوار اولیه و بعدی انقلاب اسلامی می پردازیم. پژوهش نشان می دهد که بازرگان متقدم بر حکومت دموکراسی مبتنی بر دین متمرکز شده و اندیشه متأخر او از دموکراسی مبتنی بر عقل دفاع می کند. به این ترتیب ما شاهد وجهی تجدید نظر در اندیشه دموکراسی خواهی او هستیم. مقاله حاضر در چارچوب نظریه نوگرایی دینی به نگارش درامده و روش توصیفی تحلیلی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4540 - لیبرال دموکراسی معاصر در کشاکش الیگارشی و عوامگرایی
محسن عباس زاده مرزبالی محمدحسن حبیب زاده شیرازی

10.30495/psq.2023.1985970.2204

دموکراسی مدرن در تاریخ خود با بحران‌های مختلفی رو‌به‌رو شده است. بحران کنونی تباری دوگانه دارد؛ از یک سو، گرایش به تشکیل دولت پنهان شبه‌الیگارشیک و از سوی دیگر، شبح همیشگی عوام‌گرایی. سوال اصلی مقاله این است که منشا این معضلِ دو چهره چیست و هر یک چه پیامدهایی برای نظم د أکثر

دموکراسی مدرن در تاریخ خود با بحران‌های مختلفی رو‌به‌رو شده است. بحران کنونی تباری دوگانه دارد؛ از یک سو، گرایش به تشکیل دولت پنهان شبه‌الیگارشیک و از سوی دیگر، شبح همیشگی عوام‌گرایی. سوال اصلی مقاله این است که منشا این معضلِ دو چهره چیست و هر یک چه پیامدهایی برای نظم دموکراتیک به دنبال دارند؟ فرضیه مقاله این است که معضل پیش‌گفته ریشه در مواجهه‌ی برداشت‌های تقلیل‌گرایانه از دو بُعد دموکراسی مدرن دارد. از یک‌سو، نخبه‌گراییِ نهفته در بطن ساختارهای لیبرال – سرمایه‌دارانه (و در شکل افراطی آن، نو لیبرال) که نظام سیاستگذاری دموکراسی مدرن را بازتابی از نیازهای سرمایه می‌سازد و از سوی دیگر، عوام‌گراییِ نهفته در بطن ساختارهای دموکراتیک که مطالبه مردم عادی را دستاویز تضعیف حکومت قانون قرار می‌دهد. به منظور توجیه این فرضیه، از مقایسه میان دو رویکرد در توضیح مشروعیت بهره گرفته می‌شود: رویکرد فلسفی (برداشت هنجاری) و رویکرد جامعه‌شناسانه (برداشت توصیفی). روش تحقیق مقاله توصیفی- تحلیلی، و گردآوری مطالب به شیوه مطالعه کتابخانه‌ای است. نتیجه آن که، رفع معضل دموکراسی مدرن ضرورت تقویت کیفیت مشارکتی برای تعادل‌بخشی میان حقوق اقلیت و اکثریت را برجسته می‌سازد؛ در چارچوب دموکراسی مشارکتی می‌توان دو برداشت هنجاری و توصیفی از مشروعیتِ دموکراتیک را همپوشان دید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4541 - بررسی تطبیقی مفاهیم روابط بین‌الملل از منظر رئالیسم و مکتب انگلیسی
معصومه غنی لو سیدفرشید جعفری پابندی سعید وثوقی

رئالیسم و مکتب انگلیسی جزو مهمترین مکاتب روابط بین‌الملل در طول تاریخ این رشته بوده و کماکان جایگاه خود را حفظ کرده اند. با توجه به نقش مکاتب در فهم پدیده‌های بین‌المللی، داشتن تصویر جامع و دقیق نسبت به این مکاتب ضروری می‌نماید. بر همین اساس در مقاله حاضر با معرفی اجمال أکثر

رئالیسم و مکتب انگلیسی جزو مهمترین مکاتب روابط بین‌الملل در طول تاریخ این رشته بوده و کماکان جایگاه خود را حفظ کرده اند. با توجه به نقش مکاتب در فهم پدیده‌های بین‌المللی، داشتن تصویر جامع و دقیق نسبت به این مکاتب ضروری می‌نماید. بر همین اساس در مقاله حاضر با معرفی اجمالی رئالیسم و مکتب انگلیسی، چهار مفهوم نظام بین‌الملل، موازنه قوا، حقوق بین‌الملل و نهادهای بین‌المللی با توجه به اهمیت‌شان در مطالعات روابط بین‌الملل به عنوان نمونه انتخاب شده و ضمن بررسی تعریف این دو مکتب از این چهار مفهوم، میزان تطابق آن‌ها مورد سنجش قرار گرفته است. از نتیجه این تطبیق، درجه هم‌پوشانی و سازگاری دو مکتب مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته‌های این پژوهش که روش آن توصیفی-تحلیلی-مقایسه‌ای است، نشان می‌دهد این دو مکتب، با اندک تفاوت، نگاه تقریباً مشابهی به این چهار مفهوم کلیدی در روابط بین‌الملل دارند. لذا با وجود دیدگاه رایج نسبت به مکتب انگلیسی به عنوان دیدگاهی میانه، این مکتب هم در هدف و هم در ماهیت با مکتب رئالیسم قرابت بیشتری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4542 - نظریه رهبری ( امامت)
فرهاد ترابی سید محمد علی ایازی مهدی مهریزی

مقاله حاضر به کاوشی پیرامون نظریه امامت درنحله های گوناگون اسلامی می پردازد. مسائلی چون چیستی ، چرایی و کیستی امامت در مشرب های کلامی اشاعره ، معتزله و امامیه مورد بررسی قرار می گیرد. ویژگی های رهبری و چارچوب های نظری مشروعیت قدرت در جامعه مسلمان ، به عنوان نقطه مرکزی پ أکثر

مقاله حاضر به کاوشی پیرامون نظریه امامت درنحله های گوناگون اسلامی می پردازد. مسائلی چون چیستی ، چرایی و کیستی امامت در مشرب های کلامی اشاعره ، معتزله و امامیه مورد بررسی قرار می گیرد. ویژگی های رهبری و چارچوب های نظری مشروعیت قدرت در جامعه مسلمان ، به عنوان نقطه مرکزی پژوهش در این مقاله مطرح شده است. مطالعه نظریه پردازی های دانشیان اهل سنّت درخصوص بایستگی های شخصیتی مقام امامت که برمبنای تصویرتقلیل گرایانه آنان شکل گرفته است ، ویژگی های حداقلی مدیریت کلان جامعه ، از قبیل شایستگی ، دانش کافی ، امانت داری و عدالت محوری ، کمتر مورد توجه قرار گرفته ، و تنها به دلیل غلبه و زور و غصب می توان ، با عنوان خلیفه رسول الله ، برجامعه مسلمانان حکمرانی کرد ، و در عین ستمگری و خیانت و ناشایستگی ، نه قیام علیه آنان جایز است و نه می توان از رهبری جامعه برکنار نهاد ، و آن چه در این نوع از فلسفه اهمیت دارد ، توجه به امنیت جامعه و رهایی ازهرج و مرج سیاسی و اجتماعی است . هر چند برخی دانشیان اعتزال به بایستگی برخی ویژگی های ارزشی در امامت اشاراتی داشته اند. اما جایگاه امامت در مکتب امامیه ، استمرار حرکت نبوت ، تبیین فهم دینی در عینیت جامعه ، پاسداری از ارزش های دینی و جلوگیری از کج فهمی ها ، اقامه قسط و نفی فقر مادی و معنوی نسل ها وهدایت و تربیت نفوس انسان ها ست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4543 - تحلیلی بر تضاد دو اصل مداخلات بشردوستانه و حاکمیت ملی
جمیل حسن پور

چکیده بدون تردید رعایت قواعد آمره از جمله اصول مسلم ، قطعی و لازم الاجرا در حقوق بین الملل می باشد . قواعدی که تخطی از آن به هیچ وجه امکان پذیر نیست .لذا احترام به دو اصل حاکمیت ملی و حقوق بشر نیز امری بدیهی و مسلم می باشد. . اما آنچه که در اینجا مورد سوال می باشد این أکثر

چکیده بدون تردید رعایت قواعد آمره از جمله اصول مسلم ، قطعی و لازم الاجرا در حقوق بین الملل می باشد . قواعدی که تخطی از آن به هیچ وجه امکان پذیر نیست .لذا احترام به دو اصل حاکمیت ملی و حقوق بشر نیز امری بدیهی و مسلم می باشد. . اما آنچه که در اینجا مورد سوال می باشد این است که در صورت تضاد بین این دو اصل از د قواعده آمره ، کدامیک را باید به عنوان اصلی برتر در نظر گرفت . که در اینجا دو دیدگاه کاملا متضاد در برابر یکدیگر قرار دارند . اول عده ای از صاحب نظران که با استدلال های حقوقی و یا بعضا سیاسی به دنبال تاکید جدی یر اصل حاکمیت ملی کشورها دارند . و در نهایت گروهی دیگر که با استدلال های حقوقی ، اخلاقی و حتی فطری - بشری به دنبال برتری قائل شدن اصل حمایت از حقوق بشر می باشند . اما آنچه که در این پژوهش بدان اشاره شده است ، تاکید بر اولویت به حقوق بشر می باشد . اما نه بدان معنا که کاملا به حاکمیت ملی کشورها خدشه وارد خدشه وارد گردد، بلکه این امر بستگی به آن دارد که از چه منظری به حاکمیت ملی کشورها نگریسته می شود . اگر به حاکمیت ملی نگاهی غیر سنتی و عاری از نگاه دوران وستفالی داشته باشیم ، می توان گفت که مداخلات بشردوستانه در جهت حمایت از حقوق بشر هیچگونه منافاتی با حاکمیت ملی کشورها نخواهد داشت . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4544 - نقش عوامل داخلی، نهادهای حاکمیتی و چهره های موثر در رویکرد واقع گرایی نوکلاسیک سیاست خارجی ایران
سیدمحمود کمال آرا

10.30495/psq.2023.1991034.2217

واقع‌گرایی نوکلاسیک با مبنا قرار دادن ذات آنارشیک نظام بین الملل،همواره انتقاداتی را از سوی غیرواقع گرایان به خود دیده است.برخی نظریات،نوواقع گرایی را بی توجه به ساخت دولت وعوامل درونی تاثیر گذار بر رفتار آن می دانند.این نظریه بنوعی حاصل جمع واقع گرایی کلاسیک و نوواقع گ أکثر

واقع‌گرایی نوکلاسیک با مبنا قرار دادن ذات آنارشیک نظام بین الملل،همواره انتقاداتی را از سوی غیرواقع گرایان به خود دیده است.برخی نظریات،نوواقع گرایی را بی توجه به ساخت دولت وعوامل درونی تاثیر گذار بر رفتار آن می دانند.این نظریه بنوعی حاصل جمع واقع گرایی کلاسیک و نوواقع گرایی است که ساختار نظام بین الملل و عوامل داخلی را تواما مدنظر قرار می دهد.از این رو هدف اصلی در این پژوهش بررسی نقش عوامل داخلی، نهادهای حاکمیتی و چهره های موثر در سیاست خارجی ج.ا.ا می باشد که با تاکید بر رویکرد واقع گرایی نوکلاسیک می کوشد تا امکان بکارگیری این نظریه را برای تبیین سیاست خارجی ج.ا.ا مورد بررسی قرار دهد.در این مقاله برای بررسی اهداف، فرآیند تصمیم گیری و رفتارهای سیاست خارجی ج.ا.ا و نیز بررسی حاصل جمع ساختار نظام بین الملل، سطوح سیستماتیک و نیز برخی عوامل داخلی اثرگذار در سیاست خارجی ج.ا.ا از نظریه واقع گرایی نوکلاسیک بهره خواهیم برد و با روش بررسی عناصر وابسته بخصوص عوامل داخلی اثرگذار بر سیاست خارجی ج.ا.ا به بررسی پرونده های مشخص و نمونه های موجود پرداخته و جایگاه این نظریه و نقش عوامل داخلی، نهادهای حاکمیتی و چهره های موثر را در سیاست خارجی ج.ا.ا مورد بررسی قرار خواهیم داد.نتایج این پژوهش نشان میدهد،با عنایت به رویدادهای حساس در سیاست خارجی ج.ا.ا،چهره های مهم و اثرگذار تاثیر مشخصی در روند تصمیم گیری و رفتار سیاست خارجی داشته و میتوان گفت دو مولفه ساختار نظام بین الملل و عوامل داخلی،همواره شاکله ی رفتار سیاست خارجی ج.ا.ا را ترسیم کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4545 - تغییرمبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن
علی نیکوکار مهناز گودرزی

با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه جهت‌گیری سیاست‌خارجی ترکیه دستخوش تغییرات جدی گردید و رویکرد این کشور در خاورمیانه از همکاری به سمت تعارض گرایش پیدا کرد. تغییرات بوجود آمده در بافت سیاسی و اجتماعی ترکیه و تاکید این کشور بر لایه های هویتی، تنش‌های ایدئولوژیکی جدیدی را أکثر

با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه جهت‌گیری سیاست‌خارجی ترکیه دستخوش تغییرات جدی گردید و رویکرد این کشور در خاورمیانه از همکاری به سمت تعارض گرایش پیدا کرد. تغییرات بوجود آمده در بافت سیاسی و اجتماعی ترکیه و تاکید این کشور بر لایه های هویتی، تنش‌های ایدئولوژیکی جدیدی را بوجود آورد که بررسی تغییر مبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن را ضروری می‌نماید.بنابراین پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال بود که تغییر مبانی هویتی ترکیه چه تاثیرات منطقه ای در خاورمیانه داشته است؟یافته ای پژوهش نشان داد که که بهره گیری حزب عدالت و توسعه از مبانی هویتی در خاورمیانه این کشور را تا حدودی درگیر بازی‌های ایدئولوژیکی می-کند که وجه اشتراک چندانی با آنها ندارد و از طرفی هم با قرائتی که از اسلام‌گرایی دارد وارد حوزه رقابتی ایران و عربستانی می‌شود که هر کدام نماینده بخشی از هویت آن (شیعی و سنی) هستند و از طرفی هم در قبال آن، منافع متضاد و مشترکی دارند، لذا حضور ترکیه در خاورمیانه منجر به پیچیده‌تر شدن معادلات منطقه‌ای و تضاد رویکردها شده و رقابتهای ایدئولوژیکی را تشدید می‌کند. این مقاله بر اساس تئوری ساز‌ه‌انگاری مورد واکاوی قرارگرفته که روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جمع آوری مطالب نیز بصورت کتابخانه‌ای می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4546 - انقلاب اسلامی و گسترش اسلام سیاسی در دنیای عرب
سجاد بهرامی مقدم مهدیه حیدری

این مقاله، به تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران، در گسترش اسلام خواهی در دنیای عرب و چالش های گسترش اسلام سیاسیِ الهام گرفته از انقلاب اسلامی، که دنیای عرب با آن مواجه شده است؛ می پردازد. وقوع انقلاب اسلامی در ایران، بر تحولات سیاسی و اجتماعی کشورهای عربی تاثیرگذار بوده اس أکثر

این مقاله، به تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران، در گسترش اسلام خواهی در دنیای عرب و چالش های گسترش اسلام سیاسیِ الهام گرفته از انقلاب اسلامی، که دنیای عرب با آن مواجه شده است؛ می پردازد. وقوع انقلاب اسلامی در ایران، بر تحولات سیاسی و اجتماعی کشورهای عربی تاثیرگذار بوده است، به طوری که سبب احیای نیروی عظیم اسلامی برای بازسازی اجتماعی و ترسیم هندسه سیاسی جوامع عربی، بر طبق ارزش های ضد سلطه اسلامی شده است. اما گسترش اسلام سیاسیِ الهام گرفته از انقلاب اسلامی ایران، با چالش هایی نیز در دنیای عرب روبرو بوده است که در این مقاله، در سطح درونی دولت های عربی به آن پرداخته شده است. این چالش ها را می توان به سه دسته چالش ژئوپلیتیکی، جریان های وابسته افراط گرا و چالش سکولاریسم تقسیم کرد. بنابراین، تحت تأثیر انقلاب اسلامی ایران در دنیای عرب، فراتر از سایه اسلام افراطی، یک انقلاب و دگرگونی وسیع اجتماعی - ایدئولوژیکی در حال وقوع است که بر پایه ارزش های اسلامی، متن و محتوای ارزشی، سیاسی و اجتماعی جوامع عربی را در چارچوب حکومت ها و ساختارهای مردم سالارانه باز تعریف کرده؛ به گونه ای که این بازتعریف، شکل گیری فرمانروایی متعالی در متن ارزش های اسلامی را در این جوامع ناگزیر ساخته است، گرچه این امر با چالش های افراط گرایی و دستورکارهای نظام های سیاسی محافظه کار دنیای عربی نیز مواجه است. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری داده های آن مبتنی بر روش کتابخانه ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4547 - تأمّلی سازه انگارانه بر نقش هویت در سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر خودکفایی دفاعی
علی آجورلو مجتبی مقصودی

متغیّرهای مختلف داخلی و خارجی در سیاست دفاعی تأثیرگذار هستند. عقاید، باورها، ارزش‌ها، تجربیات تاریخی ملتها و اندیشه‌های دفاعی از مهمترین متیّرهای هویّتی تأثیرگذار بر سیاست دفاعی به شمار می‌روند. مروری بر تحولات دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران بیانگر این است که خودکفا أکثر

متغیّرهای مختلف داخلی و خارجی در سیاست دفاعی تأثیرگذار هستند. عقاید، باورها، ارزش‌ها، تجربیات تاریخی ملتها و اندیشه‌های دفاعی از مهمترین متیّرهای هویّتی تأثیرگذار بر سیاست دفاعی به شمار می‌روند. مروری بر تحولات دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران بیانگر این است که خودکفایی دفاعی یکی از مهمترین جهت‌گیری‌های سیاست دفاعی این کشور در چهار دهه گذشته به شمار می‌رود. تحقیق حاضر در قالب رویکرد کیفی اجرا شده و داده‌های آن به روش ترکیبی (کتابخانه‌ای و مصاحبه) جمع‌آوری شده‌اند. تجزیه تحلیل داده‌ها به روش تحلیل مضمونی و ایجاد رابطه همبستگی میان گزاره های محوری صورت گرفته است. هدف اصلی این مقاله شناخت نقش هویت در سیاست دفاعی جمهوری اسلامی با تأکید بر خودکفایی دفاعی بود؛ متأثر از این هدف، سؤال اصلی آن چنین سامان یافت؛ هویت چه نقشی در موضوعیّت یافتن خودکفایی در سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران دارد؟ این نقش‌آفرینی از چه طریقی انجام می‌شود؟ و با کدام رهیافت و نظریهِ تحلیلِ سیاست قابل تبیین است؟ رابر نتایج حاصله، تجربیات تاریخی و قاعده نفی سبیل، از مهمترین متغّرهای هویتی تأثیرگذار بر خودکفایی در ایران هستند؛ این نقش‌آفرینی به واسطه ادراک نقش ملی دولت مستقل صورت می‌گیرد؛ رهیافت فرهنگی با محوریت نظریه سازه‌‌انگاری، چارچوب نظری مناسب برای تحلیلِ سیاست دفاعی ایران می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4548 - نظریه فمینیسم و اثرگذاری آن بر اقدامات ملل متحد در حمایت از حقوق زنان
ثریا طیبی

سازمان ملل متحد به عنوان مهم‌ترین نهاد بین‌المللی، نقش بسیار مهمی در ارتقاء وضعیت زنان در جهان ایفا و از همان آغازِ تأسیس، حقوق زنان را در دستورکار خود قرار داده و در این مسیر از طریق تصویب قطعنامه‌ها، اعلامیه‌ها، میثاق‌ها، ..گام‌های موثری برداشته است. نظریه فمینیسم، ب أکثر

سازمان ملل متحد به عنوان مهم‌ترین نهاد بین‌المللی، نقش بسیار مهمی در ارتقاء وضعیت زنان در جهان ایفا و از همان آغازِ تأسیس، حقوق زنان را در دستورکار خود قرار داده و در این مسیر از طریق تصویب قطعنامه‌ها، اعلامیه‌ها، میثاق‌ها، ..گام‌های موثری برداشته است. نظریه فمینیسم، به‌ویژه فمینیسم لیبرال که در چارچوب نظریه‌های انتقادی روابط بین‌الملل مورد بررسی قرار می‌گیرد و از دغدغه‌های اصلی قائلان به این مکتب می‌باشد، در غایت اهداف خود، پایان دادن به نابرابری‌های جنسیتی را مطمح‌نظر قرار داده و به سهم خود توانسته در اقداماتی که سازمان ملل در حمایت از حقوق زنان انجام می‌دهد، ورود و تاثیر خود را بر آن اقدامات بر جای گذارد. بر این اساس، مقالۀ حاضر بر آن است تا ارتباط نظریه فمینیسم و تاثیرگذاری آن بر اقدامات سازمان ملل و به طور کلی نقشی که این رویکرد انتقادی در ارتقاء وضعیت زنان و حمایت از حقوق زنان داشته را مورد ارزیابی و واکاوی قرار می‌دهد. در این راستا، به نظر می‌رسد که این رویکردِ انتقادی از همان ابتدای تأسیس ملل متحد با تمرکز بر ارکان و مبانیِ حقوق زنان و همچنین درکِ نیاز عملی به ترکیب مفاهیم کاربردی به منظور توجیه و رسیدن به اهداف مورد نظر که همانا حمایت از حقوق زنان است؛ با در نظر گفتنِ قطعنامه 1325 شورای امنیت به شکلی روشن اثر گذار بوده و در این مسیر گام بر می‌دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4549 - نقش استراتژی‌ها و تاکتیک‌های اقتصادی در تداوم حیات گروه‌های سلفی-تکفیری
رضا خراسانی محمد میرعبدلی

تروریست‌ها برای رسیدن به اهداف خود نیازمند تأمین مالی هستند و به همین علت به راه‌های گوناگون قانونی و غیرقانونی متوسل می‌شوند. گروه‌های تندروی اسلامی نیز که از آنها می‌توان به عنوان تروریست‌های تکفیری نام برد، از این قاعده مستثنی نیستند و علی‌رغم تأکید بر مسائل ایدئولوژ أکثر

تروریست‌ها برای رسیدن به اهداف خود نیازمند تأمین مالی هستند و به همین علت به راه‌های گوناگون قانونی و غیرقانونی متوسل می‌شوند. گروه‌های تندروی اسلامی نیز که از آنها می‌توان به عنوان تروریست‌های تکفیری نام برد، از این قاعده مستثنی نیستند و علی‌رغم تأکید بر مسائل ایدئولوژیک و مذهبی-معنوی، جهت رشد و موفقیت، جذب مخاطبان و پیروان از طریق تبلیغات، تأمین تسلیحات، انجام عملیات‌های تروریستی و سایر نیازهای روزمره خود نیازمند دسترسی به منابع مالی لازم برای تحقق اهداف خویش می‌باشند. لذا پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش کلیدی می‌باشد که چه عواملی موجب تداوم حیات تروریسم تکفیری در مناطق گوناگون شده است؟ در راستای پاسخ‌گویی به پرسش مذکور این فرضیه مطرح شده است که به نظر می‌رسد یکی از عوامل موثر در عدم نابودی گروه‌های سلفی-تکفیری ناشی از تنوع راه‌های دسترسی تکفیری‌ها به منابع مالی متعدد و عدم وابستگی آنان به یک شیوه درآمدی جهت تأمین هزینه‌های خود می‌باشد. لذا در این رابطه مهم‌ترین منابع تأمین کننده نیازهای مالی گروه‌های تروریستی-تکفیری که نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری آنان در اتخاذ روش‌های مختلف درآمدزایی می‌باشد، در این پژوهش تشریح شده و چشم‌انداز رویکرد اقتصادی آنان در آینده نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در پژوهش حاضر از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4550 - نظام سیاسی و حق پرسشگری از منظر فقه
علی متقی محمد هادی مهدوی علی فلاحی سیف الدین احمدرضا توکلی

در راستای تقلیل خطای کارگزاران و بالا بردن کیفیت عمل و ارتقای ضریب اطمینان در حسن انجام وظایف در جوامع مختلف امروزی مطلوبیت نظارت و نقد و بررسی و پاسخگویی کارگزاران اثبات گردیده است . در این خصوص پرسش اصلی این است که چرا مردم حق دارند بر کارکردهای حکومت و کارگزاران خویش أکثر

در راستای تقلیل خطای کارگزاران و بالا بردن کیفیت عمل و ارتقای ضریب اطمینان در حسن انجام وظایف در جوامع مختلف امروزی مطلوبیت نظارت و نقد و بررسی و پاسخگویی کارگزاران اثبات گردیده است . در این خصوص پرسش اصلی این است که چرا مردم حق دارند بر کارکردهای حکومت و کارگزاران خویش نظارت نمایند و اگر انتقاد و اعتراضی دارند آن را اظهار نمایند و امور را تغییر دهنددر این رابطه نگاه فقه چیست ؟ نگارنده در این تحقیق با مراجعه به پاره ای از منابع مرتبط و آیاتی از قرآن و روایاتی از معصومین(ع) و اندیشمندان ... و با روش استنادی و تحلیلی به تشریح چگونگی نظارت و نقد و بررسی عملکرد کارگزاران توسط شهروندان پرداخته و به این نتیجه رسیده است که این شیوه اگر منطبق با فقه ارائه گردد و به آن فراخوانده شود کارائی بیشتری به نظام اسلامی میبخشد . و میتواند در ارائه الگوی نظام اسلامی شیعی نقش مهم تری را ایفا کند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4551 - جماعت خدمت و فهم گولنیستی از اسلام در ترکیه نوین؛ ماهیت، روندها و چشم انداز
مسعود مطلبی

از دهه 1960 به بعد، جنبشی اسلامگرا در ترکیه تحت عناوینی هم‌چون جماعت خدمت، جریان نورچی و جماعت گولن رشد کرده که از جهات گوناگون به ارائه الگویی نوین از اسلام اجتماعی مبتنی بر منظومه فکری و اندیشه ای فتح‌الله گولن معترض مذهبی مقیم آمریکا پرداخته است. این جنبش نه تنها در أکثر

از دهه 1960 به بعد، جنبشی اسلامگرا در ترکیه تحت عناوینی هم‌چون جماعت خدمت، جریان نورچی و جماعت گولن رشد کرده که از جهات گوناگون به ارائه الگویی نوین از اسلام اجتماعی مبتنی بر منظومه فکری و اندیشه ای فتح‌الله گولن معترض مذهبی مقیم آمریکا پرداخته است. این جنبش نه تنها در ترکیه، بلکه در سطح منطقه نیز جریانی تاثیرگذار محسوب می شود و طی سالهای گذشته، رشدی فزاینده در مناطقی همچون آسیای مرکزی و قفقاز، بالکان، آفریقا و حتی آمریکا داشته است. یافته های نوشتار توصیفی – تحلیلی حاضر که با بهره گیری از رهیافت جامعه شناسی تاریخی به رشته تحریر درآمده است نشان می دهد که جماعت خدمت ازیک‌سو محصول شرایط تاریخی ترکیه و واکنشی به سیاستهای سکولاریستی دولتها و ازسوی‌دیگر، تلاشی مستمر به‌منظور سازگاری اسلام با مدرنیته بوده‌است. این جماعت با بهره گیری از اخلاق اسلامی مبتنی بر آموزه های تصوف، تقدیس کار جمعی، مبارزه با فقر و تلاش برای آشتی سنت و مدرنیته با وام گیری از سنت لیبرالیسم و اخلاق پروتستانی، نوعی از اسلام را عرضه نموده که از الگوی اسلام اجتماعی در برابر اسلام سیاسی دفاع‌می کند. اگرچه فعالیتها و اقدام‌های این جنبش تحت‌الشعاع حوادث پس از کودتای نافرجام جولای 2016 قرارگرفته و دولت اردوغان مبارزه‌ای گسترده را برای حذف این جنیش آغاز نموده، اما به‌نظر‌نمی رسد جنبشی که ریشه ای عمیقی در سنت اسلامی و فرهنگ بومی دارد و توانایی خود را در تطبیق با شرایط موجود و روزآمدکردن اندیشه های اسلامی نشان‌‌داده‌، به این زودی محو و یا به حاشیه رانده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4552 - بررسی نسبت گفتمان‌‌های داخلی با دیپلماسی هسته‌ای ایران
سعید آجورلو مجید توسلی‌رکن‌آبادی عباس ملکی صادق زیباکلام

در این مقاله تاثیر گفتمان‌های سیاست داخلی بر عملکرد جریان‌های سیاسی در مذاکرات هسته‌ای بررسی خواهد شد. فرضیه نویسنده مقاله این است که اعتقاد گفتمان اصلاح ‌طلبی به‌ تنش زدایی و توسعه سیاسی موجب شده تا این گفتمان مخالف چالش برای پیشرفت در فناوری هسته‌ای باشند. در مقابل، ا أکثر

در این مقاله تاثیر گفتمان‌های سیاست داخلی بر عملکرد جریان‌های سیاسی در مذاکرات هسته‌ای بررسی خواهد شد. فرضیه نویسنده مقاله این است که اعتقاد گفتمان اصلاح ‌طلبی به‌ تنش زدایی و توسعه سیاسی موجب شده تا این گفتمان مخالف چالش برای پیشرفت در فناوری هسته‌ای باشند. در مقابل، اصول‌-گرایان انرژی هسته‌ای را نماد مقابله و مقاومت مقابل غرب می دانند. اعتدال گرایان نیز به‌ واسطه اعتقاد به ‌توسعه اقتصادی و همکاری با نظام جهانی، موافق اعتماد سازی با غرب برای حل مساله هسته‌ای هستند. ضمن اینکه آرایش نیروهای سیاسی داخل نظام بر اساس اعتقاد به برجام یا مخالفت با برجام سنجیده می شود. به منظور آزمون فرضیه مزبور، ضمن مرور برخی تئوری‌ها، ابعاد اندیشه‌های جناح‌های اصلی سیاست ایران بر اساس نظریه گفتمان ‌بررسی خواهد شد و سپس، عملکرد آنها در زمینه مذاکرات هسته‌ای ارزیابی خواهد شد. مناقشه هسته‌ای ایران موجب پیوند سیاست داخلی و سیاست خارجی گردید به نحوی که فراز و نشیب این پرونده موجب تغییرات در آرایش نیروهای سیاسی داخلی نظام شد. برخی از اصولگرایان را به اعتدال‌گرایان نزدیک کرد و موجب شد شکاف بزرگی میان اصولگرایان شکل بگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4553 - بررسی نقش روشنفکران در به قدرت رسیدن رضاخان
بیژن میرزائی مرتضی محمودی علی کریمی مله علی اصغر زرگر

برآمدن رضاخان یکی از مهمترین حوادث تاریخ معاصر ایران است. عوامل مختلفی را برای این مسئله عنوان کرده‌اند. از دخالت بیگانه تا هرج‌ومرجی که ایران را پس از مشروطه فرا گرفته بود. در این میان باید به نقش روشنفکران اشاره کرد که با پشتیبانی فکری و عملی از رضاخان، نقش مهمی در صع أکثر

برآمدن رضاخان یکی از مهمترین حوادث تاریخ معاصر ایران است. عوامل مختلفی را برای این مسئله عنوان کرده‌اند. از دخالت بیگانه تا هرج‌ومرجی که ایران را پس از مشروطه فرا گرفته بود. در این میان باید به نقش روشنفکران اشاره کرد که با پشتیبانی فکری و عملی از رضاخان، نقش مهمی در صعود او به قدرت داشتند. روشنفکران این دوره با دوری از آرمان‌های مشروطه، راه نجات کشور را در ایجاد دولت مقتدر، گسترش ناسیونالیسم و تجدد آمرانه دانسته و تحقق این ایده‌ها را در شخص رضاخان می‌دیدند، از این‌رو در نشریات‌شان که تا پیش از پادشاهی رضاخان منتشر می‌کردند با قدرت این موارد را دنبال می‌نمودند و برای تحقق همۀ این‌ها، در یک کلمه متفق بودند آن هم ایجاد یک قدرت برتر و متمرکز سیاسی. ائتلاف میانِ رضاخان و روشنفکران، موجب تقویت جایگاهِ سیاسی رضاخان گردید و نیز توانست برای حکومتِ آیندۀ او نقشۀ راهی درست کند که در طول بیست سالِ حضورش در سیاست، سعی در اجرایی کردنِ آن داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4554 - نقد و بررسی دکترین ام القری محمدجواد لاریجانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی
محمدرضا رشید کردستانی علیرضا ازغندی

موضوع این مقاله بررسی تئوری (دکترین) ام القرای محمدجواد لاریجانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. در این مقاله پرسش اصلی،چیستی دکترین ام القرای است.در پاسخ به این پرسش،محیط سیاست خارجی در دوره ی طرح آن مورد بررسی قرار می گیرد،مفروضات و گزاره های اصلی آن استخراج م أکثر

موضوع این مقاله بررسی تئوری (دکترین) ام القرای محمدجواد لاریجانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. در این مقاله پرسش اصلی،چیستی دکترین ام القرای است.در پاسخ به این پرسش،محیط سیاست خارجی در دوره ی طرح آن مورد بررسی قرار می گیرد،مفروضات و گزاره های اصلی آن استخراج می شود،مفاهیم به کار رفته در هر گزاره بر اساس رویکرد نظریه پرداز،تعریف می شود و با توجه به رویکرد تمدنی آن،سلسله مراتب هویتی و نقش هویت اسلامی در آن تعیین می شود. در ادامه قابلیت های این دکترین مورد بررسی قرار می گیرد و در پایان به این پرسش پرداخته می شود که هویت سیاست خارجی در این دوره،چگونه تکوین پیدا می کند و چگونه ساختارهای تعاملی(خرد)،هویت کارگزار (جمهوری اسلامی) را تحت تاثیر قرار می دهد. فرضیه اصلی در این پژوهش به این صورت طرح شده که((دکترین ام القرا)) بازتاب تاثیرات ساختارهای بینا ذهنی،ذهنی و عینی بر خصوصیات کارگزار به ویژه بر هویت آن در مقطع سال های ۱۳۶۳ به بعد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4555 - نقش هویت در روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از 2005 تا 2018 با تأکید بر نظریه سازه انگاری
مهدی شیرازیان گارینه کشیشیان

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی کشورهایی مهم در منطقه پر آشوب خاورمیانه هستند. زمینه های تقابل و تعارض در روابط دو کشور به دهه های گذشته باز می گردد. اما طی تحولات بعد از انقلاب اسلامی و خصوصاً دهه ی اخیر الگوی تعارض مبتنی بر هویت بر روابط دو کشور حاکم شده است. کانو أکثر

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی کشورهایی مهم در منطقه پر آشوب خاورمیانه هستند. زمینه های تقابل و تعارض در روابط دو کشور به دهه های گذشته باز می گردد. اما طی تحولات بعد از انقلاب اسلامی و خصوصاً دهه ی اخیر الگوی تعارض مبتنی بر هویت بر روابط دو کشور حاکم شده است. کانون های حساس بحران در روابط دو کشور در هویت متعارض وهابی-سلفی – عربی محافظه کار عربستان از یکسو و هویت انقلابی- شیعی ایران از سوی دیگر نهفته است. هویت به ساختار منافع و امنیت دو کشور در ارتباط با یکدیگر سمت و سو بخشیده است. در روابط ایران و عربستان سعودی در کنار سایر عوامل ذهنی همچون فرهنگ، ایدئولوژی و عوامل عینی همانند حوزه رقابت های ژئوپلیتیک، انرژی و... هویت از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این میان نقش ساختار نظام بین الملل و سیاست های قدرت های بزرگ در تشدید تعارضات هویتی میان دو کشور نیز برجسته است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف بنیادی و از لحاظ ماهیت کیفی و از لحاظ روش توصیفی است. شیوه گردآوری اطلاعات بر اساس روش کتابخانه ای بوده و این تحقیق با چارچوب نظری سازه انگاری نشان می دهد که فقدان هویت مشترک به عنوان کانون حساس بحران در روابط دو کشور قرار دارد و تعارض هویتی است که سایر منابع تنش و ناسازواری میان دو کشور را تشدید و تداوم می بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4556 - زمینه ی اجتماعی تاثیر گذار بر شکل گیری جنبش اجتماعی محیط زیست گرایی در ایران
محمدعلی گل محمدزاده علیرضا اسمعیل زاد پرویز احدی

دراین پژوهش زمینه ای اجتماعی تا ثیر گذار بر شکل گیری جنبش اجتماعی محیط زیست گرایی درایران با استفاده از نظریه پردازان جنبش های اجتماعی جدید بویژه یورگن هابرماس ، آنتونی گیدنز و آلن تورن مورد بررسی قرار گرفته است .نظریه غالب براین این تاکید دارد که جنبش اجتماعی محیط زیست أکثر

دراین پژوهش زمینه ای اجتماعی تا ثیر گذار بر شکل گیری جنبش اجتماعی محیط زیست گرایی درایران با استفاده از نظریه پردازان جنبش های اجتماعی جدید بویژه یورگن هابرماس ، آنتونی گیدنز و آلن تورن مورد بررسی قرار گرفته است .نظریه غالب براین این تاکید دارد که جنبش اجتماعی محیط زیست نیز عموما نه تنها مخرب نیست بلکه لازمه زندگی اجتماعی جهت تحولی نو برای زیست بشری محسوب می شود، وبا قبول شرایط مدرنیته متاخر و جهانی شدن ، بازاندیشی اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی جزو لاینفک زیست بشری است ، و عرصه عمومی در جهان مدرن ویا پسا مدرن حلقه مفقوده است که بایستی حکمرانی این عرصه را برای ارتباط بین جامعه مدنی و حکومت مناسب سازی کند. در این مقاله باتوجه به بررسی پیشینه های تحقیق در دامنه موضوع مقاله حاضر پاسخی مطلوب ارائه نشده است به همین منظور سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: زمینه های اجتماعی تاثیرگذار بر شکل گیری "جنبش محیط زیست گرایی" در ایران چیست؟ در پاسخ به این پرسش فرضیه مقاله حاضر به شرح ذیل بیان می کند: پیامدهای جهانی شدن و مدرنیته متاخر یا مدرنیزاسیون بازاندیشانه زمینه اجتماعی خارجی و گسترش تردیدها در خصوص نتایج مدرنیزاسیون و افزایش آگاهی نسبت به ضرورت مراقبت از اکولوژی سیاره و تقاضای انسانی کردن تکنولوژی در میان بخشی از جامعه را زمینه اجتماعی داخلی "جنبش محیط زیست گرایی" در ایران می توان دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4557 - بین الملل گرایی ایالات متحده بعد ازیازدهم سپتامبر2001 و سیاست خارجی جمهوری اسلامی
محسن جمشیدی حمید رضا سعیدی نژاد

یازدهم سپتامبر صرفا یک حادثه بود، اقدامات بعد از ان هم بیشتر عکس العملی به جبران ان حادثه بوده است . جمهوری اسلامی بعد از یازدهم سپتامبر در مقطعی کوتاه با همراهی هژمون در منطقه نئورئالیستی رفتار کرده اما بر اساس رویکرد ایدئولوژیک انقلاب اسلامی ایران، این کشور همواره بر أکثر

یازدهم سپتامبر صرفا یک حادثه بود، اقدامات بعد از ان هم بیشتر عکس العملی به جبران ان حادثه بوده است . جمهوری اسلامی بعد از یازدهم سپتامبر در مقطعی کوتاه با همراهی هژمون در منطقه نئورئالیستی رفتار کرده اما بر اساس رویکرد ایدئولوژیک انقلاب اسلامی ایران، این کشور همواره بر خلاف این نظریه عمل نموده و میتوان بر اساس عملکرد این کشور و همچنین داده های مورد بحث در پژوهش رئالیسم نئوکلاسیک را بعد از یازدهم سپتامبر مبنای سیاست خارجی ایران قلمداد نمود. تلاش ایران برای افزایش نقش منطقه ای بیشتر با هدف افزایش امنیت نسبی صورت می گیرد (رئالیسم تدافعی )همچنین اهداف وراهبردهای سیاست خارجی ایران بیشتر تدافعی و عمل گرایانه است . بعد از انقلاب اسلامی و تضاد ایدئولوژیک و استراتژیک با امریکا ، ایران برای ضعف نظامی خود در برابر امریکا و مقابله با جنگ اقتصادی غرب به تقویت توان نامتقارن خود در منطقه خاورمیانه مبادرت نمود( رئالیسم تهاجمی). حمایت از گروههای مقاومت منطقه فارغ از ایدئولوژی انها ( فرقه گرایی مذهبی)، تولید و استفاده از سلاح های ساده ، کم هزینه و گسترش این نوع سلاح ها در منطقه ( گرایش و تمایل به هژمون منطقه ای) دو تاکتیک مهم در دکترین نظامی ایران در نبرد نا متقارن است . نگارنده باروش کیفی و رویکرد توصیفی – تحلیلی در صدد پاسخ به سوال موجود و اثبات فرضیه خود از طریق داده های مورد بحث خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4558 - مقابله با تروریسم از طریق مدیریت ریسک
نوروز کارگری

اگر تروریسم را به مثابه یک تهدید اجتماعی قلمداد کنیم که می تواند افراد جامعه را بر اساس شرایط زمانی و مکانی تحت تاثیر قرار دهد، بررسی مفاهیم خطر و خطرناکی در راستای پاسخ دهی و مقابله با آن معنا می یابد. اگر اقدامات تروریستی را به عنوان یک رفتار مجرمانه و یا لااقل زیان ب أکثر

اگر تروریسم را به مثابه یک تهدید اجتماعی قلمداد کنیم که می تواند افراد جامعه را بر اساس شرایط زمانی و مکانی تحت تاثیر قرار دهد، بررسی مفاهیم خطر و خطرناکی در راستای پاسخ دهی و مقابله با آن معنا می یابد. اگر اقدامات تروریستی را به عنوان یک رفتار مجرمانه و یا لااقل زیان بار قلمداد کنیم و در پی سرکوب کردن آن از طریق سیستم کیفردهی کلاسیک باشیم، با لحاظ همان اهداف و کارکردهایی که برای مجازات قائل هستیم، می توان آنها را موضوع برخوردهای سرکوب گرانه کیفری قرار داد، ولی با توجه به نشانه های متعددی می توان رویکردهای جدید را در خصوص آنها موثرتر دانست. به صورت مشخص این رویکردهای جدید، مدیریت ریسک و اعمال کنترل بر موقعیت های خطرزا با استفاده از شیوه های قانونی را شامل می شود. بر اساس این رویکرد جدید، اقدامات تروریستی به مثابه یک ریسک اجتماعی قلمداد می شوند که بایستی موضوع مدیریت خطر قرار بگیرد. این اقدامهای غیرکیفری از چند جهت می تواند بر واکنش های کیفری ترجیح داشته باشد چرا که از یک سو چالش های امنیت گرایی موجود در قانون گذاری های ضد تروریستی را رفع می کند و از سوی دیگر می تواند موثرتر از اقدامات کیفری عمل نماید و کنترل بیشتری را بر اقدامات مورد بحث اعمال نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4559 - تحلیل روابط ایران و عربستان؛ منطقه غرب اسیا مطالعه موردی یمن
حمیدرضا شیرزادنشلی خسرو وفایی علی باقری زاده

تحولات عربی 2011 سبب افزایش رقابت بین قدرت‌های غرب آسیا شد. بحرانِ سرنگونی دیکتاتورهای وابسته به عربستان، زمینه توسعه نفوذ ایران در یک اتحاد طبیعی با این تحولاتِ عربی را فراهم کرد.‌ سعودی‌ها برای تقابل با این تهدید، با توسل به جنگ‌های نیابتی به ویژه در عراق، سوریه و یمن أکثر

تحولات عربی 2011 سبب افزایش رقابت بین قدرت‌های غرب آسیا شد. بحرانِ سرنگونی دیکتاتورهای وابسته به عربستان، زمینه توسعه نفوذ ایران در یک اتحاد طبیعی با این تحولاتِ عربی را فراهم کرد.‌ سعودی‌ها برای تقابل با این تهدید، با توسل به جنگ‌های نیابتی به ویژه در عراق، سوریه و یمن، سیاست تجدیدنظر طلبانه‌ای را برای انحراف بهار عربی اتخاذ کردند. هدف این سیاست مقابله با توسعه نفوذ ایران از طریق قطع دست گروه‌های حامی آن بود. سیاست عربستان فرقه‌ای جلوه دادن این تحولات حول شیعی-سنی بود. تحولات یمن و افزایش قدرت انصارالله پس از سرنگونی علی عبدالله صالح و منصور هادی زمینه مداخله نظامی سعودی‌ها علیه انصارالله را فراهم کرد. عدم توافق گروه‌ها بر سر تشکیل دولت و حمایت‌های عربستان از منصور هادی و ترس از سلطه حوثی‌ها و انصارالله، زمینه حمله نظامی عربستان در سال 2015 به یمن را فراهم کرد. سعودی‌ها با این استدلال که با نیروهای حامی ایران در حال جنگ هستند، تداوم جنگ در یمن را باعث شده‌اند. این مقاله درصدد بررسی تاثیر جنگ نیابتی سعودی‌ها علیه ایران در تداوم بحران یمن است. سوال اصلی این است که چرا جنگ نیابتی عربستان علیه ایران در یمن همچنان تداوم داشته است؟ این مقاله با استفاده از روش تبیینی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای نشان داده است که برهم خوردن توازن قدرت در غرب آسیا به سود ایران و به ضرر عربستان، سبب پیدایش و تداوم جنگ‌های نیابتی به ویژه در یمن شده است و عربستان با ائتلاف دیگر کشورها سعی در برهم زدن این توازن دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4560 - بررسی توسعه نیافتگی ایران در عصر قاجار از منظر الگوی مفهومی دولت نرم میردال
زهرا آریاکیان علی اکبر امینی اهورا راهبر اصغر کیوان حسینی

10.30495/psq.2021.674381

در این مقاله، با کاربرد روش توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری اسنادی، تلاش بر این است تا توسعه نیافتگی ایران در عصر قاجار با توجه به نقش سیاست و ویژگی های دولت از دیدگاه میردال مورد تأمل قرار گیرد و به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که توسعه نیافتگی ایران در دوران قاجار، چگونه أکثر

در این مقاله، با کاربرد روش توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری اسنادی، تلاش بر این است تا توسعه نیافتگی ایران در عصر قاجار با توجه به نقش سیاست و ویژگی های دولت از دیدگاه میردال مورد تأمل قرار گیرد و به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که توسعه نیافتگی ایران در دوران قاجار، چگونه با توجه به نقش و مختصات دولت نرم از دیدگاه میردال قابل تبیین است؟ یافته ها حاکی از این است که جامعه ایران در عصر قاجار که مصادف با توسعه صنعتی در غرب بود، در حال مواجهه فزاینده با خارج و تحولات مذکور بوده و در عین حال در درون نیز، مشکلات فراوانی داشته است که از مهم ترین آنها می توان به سلطنت دلبخواهی شاهان، نقص وضع واجرای قانون در کشور، عدم اطاعت گروه های قدرتمند جامعه از جمله خاندان قاجار، اشراف زمیندار، خوانین و رؤسای قبایل و طبقه بازرگان از قوانین و مقررات موجود و نیز فساد دیوانسالاری فراگیر اشاره کرد که نشان دهنده وجود شاخص های دولت نرم میردال در ساختار سیاسی ایران است و این امر باعث شد تا دولت در دوران قاجار ، توانایی وضع قانون، کنترل اوضاع داخلی و به تمکین واداشتن گروه های مختلف برای اجرای قوانین و مقررات دولتی و نیز اقدام جدی در جهت برکندن ریشه ای فساد در سطوح مختلف را نداشته باشد و لذا موانع زیادی بر سر راه توسعه و اجرای برنامه های مدرنیزاسیون در این دوران ایجاد گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4561 - رویکرد روشنفکرانِ سنّتی و تجدّدخواهِ ایران به شرق‌شناسی در آفاقِ مدرنیته
علی بالی

10.30495/psq.2023.1972935.2175

زمینه و هدف: در ایران، از نیمۀ دوم قرن نوزده به این‌سو، در حالی‌که روشنفکرانِ تجددخواهِ آشنا با فرهنگِ غرب، عمدتاً به مدرنیزاسیون با دیدۀ تعامل و رواداری می‌نگریستند و حتی از دستاوردهای علمی و تکنولوژیکِ آن مسامحتاً جانبداری می‌کردند؛ در دگرسو امّا، روشنفکران سنّتی و بو أکثر

زمینه و هدف: در ایران، از نیمۀ دوم قرن نوزده به این‌سو، در حالی‌که روشنفکرانِ تجددخواهِ آشنا با فرهنگِ غرب، عمدتاً به مدرنیزاسیون با دیدۀ تعامل و رواداری می‌نگریستند و حتی از دستاوردهای علمی و تکنولوژیکِ آن مسامحتاً جانبداری می‌کردند؛ در دگرسو امّا، روشنفکران سنّتی و بومی‌گرا با پشتوانه‌های نسبتاً اعتقادی، نسبت به پدیداری و کارکرد مدرنیته و طلیعۀ تجدّد، با دیدۀ تخطئه و تقابل نگریسته و آن را مصداقِ غربزدگی می‌انگاشتند. این جستار می‌کوشد تا ضمن پاسخ به این پرسش که کیفیت دو سوی رویاروییِ فکریِ دگراندیشانِ ایرانی نسبت به شرق‌شناسی و ورودِ مظاهر مدرنیسم در امتداد سدۀ بیستم چگونه بوده‌است؟، دلایل نظری و تئوریکِ این دو دیدگاه را در نگاهی به شرق‌شناسی، بررسی نماید.روش‌شناسی: رویکرد روش‌شناسانۀ این پژوهش تطبیقی و تحلیلی و مبتنی بر منابعِ کتابخانه‌ای است.یافته‌ها و نتایج: مدرنیته در سِرشت خود گزاره‌های فردیت، آزادیِ مدنی و اهمیتِ قانون را ترویج می‌کرد. به‌نظر می‌رسد رویکرد روشنفکرانِ ایرانی به شرق‌شناسی دوگانه بوده است؛ چنان‌که به موازات شیفتگیِ برخی از ترقّی-خواهان نسبت به غرب و مظاهر مدرنیته که از فرقِ سر تا نوک پا غربی‌شدن را لازمۀ توسعه و پیشرفت جامعه می-دانستند؛ همزمان روشنفکرانِ سنت‌گرای ایران، دیدگاهِ گروهِ نخست را دگربودگی، غربزدگی و توطئۀ استعمار پنداشته و هرگونه تعامل و تسامح با غرب را نفی می‌کردند. مآلاً چنین می‌نماید که در مقطعِ سال‌های منتهی به انقلاب اسلامی، گفتمانِ گروهِ متأخر، مؤثّرتر افتاد و تا سال‌ها گفتمان غالبِ جامعۀ ایران باقی ماند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4562 - عملکرد یکجانبه گرایانه ایالات متحده و اتحادیه اروپا در عرصه بین الملل
مهدی اشتری دکتر علی پور قصاب امیری دکتر فخرالدین ابوئیه

دولت‌ها استانداردها و قوانین خاص خود را در داخل کشور وضع و در محدوده قلمرو خود آنها را به اجرا می گذارند، اما زمانی که محدوده اجرا یا اثرگذاری تصمیمات به سطح بین المللی رود، در حالی امکان مداخله و اظهارنظر در وضع و تثبیت قوانین و هنجارها را در سطح فراملی نداشته‌اند، یکج أکثر

دولت‌ها استانداردها و قوانین خاص خود را در داخل کشور وضع و در محدوده قلمرو خود آنها را به اجرا می گذارند، اما زمانی که محدوده اجرا یا اثرگذاری تصمیمات به سطح بین المللی رود، در حالی امکان مداخله و اظهارنظر در وضع و تثبیت قوانین و هنجارها را در سطح فراملی نداشته‌اند، یکجانبه‌گرایی رخ می دهد. ایالات متحده نیز بعد از جنگ سرد و فروپاشی شوروی به همراه کشورهای اروپای بویژه غربی یکه تاز عرصه بین المللی شده اند که پس از مدتی با بروز حوادث مختلف در نقاط گوناگون دست به مداخلات سیاسی، حقوقی، نظامی و اقتصادی زده، نقض حقوق بین المللی را بطور آشکار سبب شده اند در صورتی که بر اساس اصل عدم مداخل در امور داخلی کشورها که سازمان ملل کشورها را متعهد بدان نمود هیچ کشوری حتی آمریکا که نقش هژمون دارد و یا اتحادیه اروپا نمی تواند در امور سایر نقاط دخالت نماید مگر در یک شرایط استثنایی که بحث حقوق بشردوستانه مطرح باشد و آن هم باید با مجوز شورای امنیت نه بطور یکجانبه گرا و خودسرانه باشد در حالی که آمریکا آشکارا قوانین تجارت بین المللی را نقض می کند، مداخله نظامی را در نقاط مختلف جها خودسرانه رقم می زند، نهادهای سیاسی-حقوقی داخلی کشورها را محکوم می کند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4563 - ترسیم سناریوهای پیش روی فرصت ها و تهدیدهای قوم گرایی عربی در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
حسین ترکی محمدعلی خسروی علی قربانپور

امنیت ملی شرط اولیه و البته مهم ترین شرط حفظ، بقا، پیشرفت و ترقی هر کشور در همه ی زمینه هاست. برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در سال های آتی توجه به وضعیت قومی و چالش های قومی کاملا ضروری است. هدف از انجام این تحقیق ترسیم سناریوهای پیش روی فرصت ها و تهدیدات قوم گرایی عر أکثر

امنیت ملی شرط اولیه و البته مهم ترین شرط حفظ، بقا، پیشرفت و ترقی هر کشور در همه ی زمینه هاست. برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در سال های آتی توجه به وضعیت قومی و چالش های قومی کاملا ضروری است. هدف از انجام این تحقیق ترسیم سناریوهای پیش روی فرصت ها و تهدیدات قوم گرایی عربی در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.این تحقیق از نظر ماهیت و هدف، کاربردی و از نظر نوع روش، توصیفی-پیمایشی و با توجه به آینده پژوهانه بودن پژوهش، اکتشافی نیز می باشد. بدین منظور عوامل موثر در حوزه قوم گرایی عربی با استفاده از روش پایش محیطی و مرور مطالعات تخصصی این حوزه شناسایی و در قالب پرسشنامه ماتریس در اختیار 15 نفر از خبرگان قرار گرفت. متغیرهای به دست آمده به روش ماتریس متقاطع و با استفاده از نرم افزار میک مک، طیف بندی گردیده و ضمن اخذ نظرات خبرگان با استفاده از نرم افزار سناریوویزارد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته بود و در نهایت سناریوهای محتمل و سازگار شناسایی و استخراج گردید. یافته های حاصل از این تحقیق نشان داد سناریوی شماره یک قوی ترین و محتمل ترین سناریوی به دست آمده از نرم افزار سناریو ویزارد است.سناریوی شماره یک از 7 وضعیت تشکیل شده که 6 وضعیت از وضعیت های محتمل وضعیت میانه و ادامه روند موجود و 1 وضعیت یعنی(کاهش ریزگردها) وضعیت مطلوب می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4564 - موانع منطقه ای بازیابی قدرت فدراسیون روسیه در دوره دوم پوتین، از سال 2014 تا سال 2019
محسن حبیبی احمد بخشایشی اردستانی سیدعلی طباطبایی نژاد حمیدرضا شیرزاد

فدراسیون روسیه از دوره دوم پوتین بیش از هر زمان دیگری در تاریخ خود تحت تاثیر تحولات فزاینده منطقه ای و بین الملی قرار گرفت. پوتین با اتخاذ سیاست عمل گرایی و راهبرد قدرت بزرگ مدرن هنجارمند درصدد بازیابی قدرت بر آمد؛ اما مسیر بازیابی قدرت از سال 2014 به این سو، با موانعی أکثر

فدراسیون روسیه از دوره دوم پوتین بیش از هر زمان دیگری در تاریخ خود تحت تاثیر تحولات فزاینده منطقه ای و بین الملی قرار گرفت. پوتین با اتخاذ سیاست عمل گرایی و راهبرد قدرت بزرگ مدرن هنجارمند درصدد بازیابی قدرت بر آمد؛ اما مسیر بازیابی قدرت از سال 2014 به این سو، با موانعی در حوزه منطقه ای همراه بوده است که به دو دسته کلی در زمینه های بحران اوکراین و شبه جزیره کریمه و دیگری اهرم صادرات گاز روسیه به اروپا نمود یافته است. در این تحقیق به دنبال درک موانع منطقه ای موجود بر سر راه بازیابی قدرت فدراسیون روسیه در دوره دوم ریاست جمهوری پوتین از سال 2014 تا سال 2019، از منظر نظریه واقع گرایی تدافعی بودیم. روش تحقیق به توصیفی تبیینی و به روش مطالعات کتابخانه‌ای بود. پس از بررسی نتیجه حاصل شد که روسیه در راستای بازیابی قدرت خود با موانعی هم چون بحران اوکراین، گسترش ناتو به شرق، استقرار سپر دفاع موشکی، اهرم صادرات گاز به اروپا، مبحث امنیت انرژی اتحادیه اروپا روبروست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4565 - شناسایی پیشران های مولد اندیشه پان کردیسم در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
رضا پارسای علی مرتضویان محمد رحیم عیوضی

10.30495/psq.2021.684546

زمینه و هدف: آینده نامعلوم است و سناریوها به ما می آموزند که درباره نامعلومی ها بیندیشیم و فرض های دست و پاگیر امروزی را از دست و پای ذهن باز کنیم و بتوانیم گسست هایی را که ممکن است جهان ما را دگرگون سازند، شناسایی کنیم. بر این اساس، برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در س أکثر

زمینه و هدف: آینده نامعلوم است و سناریوها به ما می آموزند که درباره نامعلومی ها بیندیشیم و فرض های دست و پاگیر امروزی را از دست و پای ذهن باز کنیم و بتوانیم گسست هایی را که ممکن است جهان ما را دگرگون سازند، شناسایی کنیم. بر این اساس، برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در سال های آتی و طراحی سناریوهای امنیتی مناسب توجه به وضعیت قومی و چالش های قومی کاملا ضروری است. هدف از انجام این تحقیق شناسایی پیشران های مولد اندیشه پان کردیسم در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.روش: این تحقیق از نظر ماهیت و هدف، کاربردی و از نظر نوع روش، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری آن با توجه به رویکرد آینده پژوهی به شکل پنل خبرگان است. شناسایی پیشران های این تحقیق به روش ماتریس متقاطع و با استفاده از نرم افزار میک مک صورت گرفت.یافته ها: یافته های حاصل از این تحقیق نشان داد هفت متغیر: دخالت عوامل بیگانه، فعالیت های شبکه های ماهواره ای کردزبان، توسعه شبکه های مجازی، توسعه نیافتگی، جایگزینی زبان فارسی به جای زبان بومی، رقابت های منطقه ای و تاثیرات کردستان عراق به عنوان متغیرهای کلیدی مستخرجه از نرم افزار میک مک، در قالب سه پیشران اقتصادی، سیاسی و فرهنگی شناسایی گردیدند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نیز مبین این مطلب هستند که هر هفت متغیر شناسایی شده توسط نرم افزار میک مک با واقعیت ها و وضعیت پان کردیسم در منطقه منطبق هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4566 - امکان سنجی صلاحیت دیوان کیفری بین المللی در مقابله با تروریسم
مریم ولی زاده یوسف الماسی فرهاد زرشکی

10.30495/psq.2021.1939301.2100

تروریسم از جمله جرائم بین المللی است که به عنوان پدیده ای نه چندان نو ظهور توانسته با بهره گیری از عامل ترس و حمله علیه جمعیت غیر نظامی نظم و امنیت بین المللی را بر هم بریزد. این امر ضرورت مقابله با آن را نشان می دهد. از جمله این اقدامات تدوین کنوانسیون رم توسط دولتها ب أکثر

تروریسم از جمله جرائم بین المللی است که به عنوان پدیده ای نه چندان نو ظهور توانسته با بهره گیری از عامل ترس و حمله علیه جمعیت غیر نظامی نظم و امنیت بین المللی را بر هم بریزد. این امر ضرورت مقابله با آن را نشان می دهد. از جمله این اقدامات تدوین کنوانسیون رم توسط دولتها به منظور مقابله با جرائم بین المللی و موارد فاحش نقض معاهدات مرتبط با حقوق بشردوستانه می باشد. بر این اساس این سوال مطرح است که آیا دیوان کیفری بین المللی در چارچوب اساسنامه خود، امکان رسیدگی به جرائم تروریستی را دارد؟ نگاهی به اعمال تروریستی انجام شده توسط گروه های تروریستی می تواند به ما لیستی از مصادیق اعمال تروریستی ارائه نماید که امکان تطبیق آن با جرائم داخل در صلاحیت دیوان وجود دارد و بر این اساس اگر چه جرم تروریسم در صلاحیت دیوان(ماده5) قرار ندارد اما در مقایسه با سایر جرائم مندرج در این ماده قابلیت پیگرد دارد. اما در خصوص صلاحیت سرزمینی، زمانی، شخصی و تکمیلی محدودیت هایی برای مقابله کیفری توسط دیوان کیفری بین المللی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4567 - واکاوی الزامات رقابت ایران و عربستان در کسب جایگاه قدرت منطقه ای
مهدیه حیدری

10.30495/psq.2021.684699

ایران - عربستان، دو قدرتِ برخوردار از مؤلفه های متعدد قدرت همواره در تلاش برای تأثیر گذاری حداکثری بر معادلات منطقه ای و کسب بالاترین جایگاه قدرت در خاورمیانه بوده انداین پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، در صدد پاسخگویی به این پرسش است که الزامات رقابت ایران و عربستان برای ک أکثر

ایران - عربستان، دو قدرتِ برخوردار از مؤلفه های متعدد قدرت همواره در تلاش برای تأثیر گذاری حداکثری بر معادلات منطقه ای و کسب بالاترین جایگاه قدرت در خاورمیانه بوده انداین پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، در صدد پاسخگویی به این پرسش است که الزامات رقابت ایران و عربستان برای کسب جایگاه قدرت منطقه ای در خاورمیانه چیست ؟ پاسخ موقتی این است که کسب جایگاه قدرت منطقه ای، مستلزم برخورداری و کاربرد دو بعد قدرت مادی و غیرمادی این دو، در سیاست خارجی و نیز نوع رفتارها و سیاست ها سایر دولت های منطقه ای و فرامنطقه ای در تعامل با این دو بازیگراست. یافته‌های تحقیق با کاربست تئوری رئالیسم نئوکلاسیک، بیانگر آن است که وجود مقدورات ملی متفاوت، و نیز تکیه بر، یا تقابل با نظم موجود به صورت همزمان فرصت ها و چالش های متعارضی را برای این دو بازیگر در تحقق این هدف مهم به وجود آورده است به گونه ای که این تعارض، مانع از صدر نشینی یکی از این دو بر فراز معادلات قدرت منطقه گشته است. شیوه گردآوری داده ها، مبتنی بر روش کتابخانه ای که مشتمل بر استفاده از کتب و مقالات داخلی و خارجی معتبر است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4568 - جایگاه انگیزه و ایدئولوژی در تعریف جرایم تروریستی با مطالعه تطبیقی با اسناد بین المللی
مظاهر خواجوند مینا جعفری

10.30495/psq.2021.1933691.2080

یکی از معظلات مقابله با تروریسم اختلاف نظر در خصوص مفهوم و ماهیت این پدیده است. عناصر تشکیل‌دهنده تروریسم مورد وفاق جهانی نبوده و همین امر سبب برداشت‌های مختلف از تروریسم و درنتیجه عدم هماهنگی در مقابله با آن شده است. سؤال اساسی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که ویژ أکثر

یکی از معظلات مقابله با تروریسم اختلاف نظر در خصوص مفهوم و ماهیت این پدیده است. عناصر تشکیل‌دهنده تروریسم مورد وفاق جهانی نبوده و همین امر سبب برداشت‌های مختلف از تروریسم و درنتیجه عدم هماهنگی در مقابله با آن شده است. سؤال اساسی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که ویژگی‌ها و عناصر مورد تأکید در جرم تروریسم کدامند؟ در تعریف جرائم تروریستی انگیزه و ایدئولوژی در حقوق ایران در مقایسه با اسناد بین‌الملل چه جایگاهی دارد؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی سؤال مورد اشاره پرداخته است. نتایج تحقیق بیانگر این امر است که خشونت نظام وار، انگیزه (ایدئولوژی)، سازماندهی و فقدان مشروعیت مهمترین ویژگی‌های جرم تروریسم است. در اسناد بین‌المللی ازجمله تعریف مجمع عمومی سازمان ملل از تروریسم، بر انگیزه به‌عنوان یکی از ویژگی‌های تروریسم یادشده است اما در حقوق کیفری ایران، اساس، عنوان مجرمانه مستقلی برای تروریسم پیش‌بینی‌نشده و تأکید بر خشونت نظام وار تروریسم در ایجاد رعب و وحشت عمومی است. در حقوق کیفری ایران، تروریسم عمدتاً تحت عنوان محاربه رسیدگی می‌شود. تروریسم در اسناد بین‌الملل و یا به‌عنوان یک جنایت بین‌المللی فی‌نفسه تلقی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4569 - تاثیر گفتمان غرب ستیزی بر روابط ایران و روسیه
محمدجواد پورحسینی

10.30495/psq.2021.1927295.2034

رقابت پنهان و آشکار روسیه و آمریکا در سال های پس از جنگ جهانی دوم همچنان تداوم یافته است. کشور های جداشده از اتحاد جماهیر شوروی از کانون های رقابت راهبردی دو کشور در قبال یکدیگر هستند ، از یک سو آمریکا نفوذ و سیطره خود را در این جمهوری‌ها در چارچوب هدف‌های کلان خود مبتن أکثر

رقابت پنهان و آشکار روسیه و آمریکا در سال های پس از جنگ جهانی دوم همچنان تداوم یافته است. کشور های جداشده از اتحاد جماهیر شوروی از کانون های رقابت راهبردی دو کشور در قبال یکدیگر هستند ، از یک سو آمریکا نفوذ و سیطره خود را در این جمهوری‌ها در چارچوب هدف‌های کلان خود مبتنی بر ورود به حیات خلوت روسیه از طریق گسترش ناتو به منطقه و کاهش نفوذ روسیه در منطقه می دانندو از سوی دیگر این راهبرد آمریکا منافع سیاسی و اقتصادی روسییه را در منطقه مورد تهدید قرار داده است و همین مسله سبب شده است که روسیه تلاش کند تا با ایجاد منطقه حائل ، مانع گسترش حضور آمریکا در منطقه شود تلاش والایمیر پوتین برای به کار گیری ساز و کارهای نظامی از سوی دیگر نشانه ناکامی غرب به ویژه آمریکا و پیش بینی پیامد های منفی اش در مورد خارج نزدیک و همچنین ایجاد روابط با کشورهای خاور میانه از جمله ایران و روسیه شده است . غرب ستیزی ایران در سال های اخیر به فعالیت هسته ای ایران ، ایران هراسی ، جنگ روانی غرب علیه ایران را شامل می شود و همین ماهیت غرب ستیزی ایران و روسیه باعث روابط متقابل در سال های اخیر در قالب بحران در کشور سوریه شود و حمایت از دولت بشار اسد که در قالب تضاد با غرب وجود دارد به خوبی گسترش روابط این دو کشور را در خود منعکس کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4570 - تطبیق دیدگاه رژیم پهلوی و انقلابیون درباره مسأله فلسطین( در چارچوب نظریه واقع گرایی و آرمان گرایی)
زهرا میرزایی منش شهره پیرانی

10.30495/psq.2023.1944945.2122

چکیده مساله فلسطین از جمله مهم‌ترین مسائل بین‌المللی در منطقه است که مستلزم توجه و بررسی زیادی است، در این مقاله به مطالعه تطبیقی دیدگاه حکومت پهلوی و انقلابیون پیرامون مساله فلسطین پرداخته می‌شود. با توجه به تاریخچه اشغال فلسطین و ادعای یهودیان درباره سرزمین فلسطین در أکثر

چکیده مساله فلسطین از جمله مهم‌ترین مسائل بین‌المللی در منطقه است که مستلزم توجه و بررسی زیادی است، در این مقاله به مطالعه تطبیقی دیدگاه حکومت پهلوی و انقلابیون پیرامون مساله فلسطین پرداخته می‌شود. با توجه به تاریخچه اشغال فلسطین و ادعای یهودیان درباره سرزمین فلسطین در این پژوهش موضع رژیم پهلوی از نگاه نظریه واقع‌گرایی تدافعی و همچنین موضع انقلابیون از نگاه نظریه ایده الیسم بررسی شده است و در صدد پاسخ به این سوال اصلی هستیم که حکومت پهلوی و انقلابیون درباره مساله فلسطین چه دیدگاه و مواضعی داشته اند؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که نگاه انقلابیون به مساله فلسطین از جنبه ایده الیسم و امت گرایی است که سرزمین فلسطین را جزیی از سرزمین‌های اسلامی می‌دانند، از سوی دیگر برخلاف نگاه امت محور انقلابیون به مساله فلسطین، نگاه رژیم شاه به مساله فلسطین مبتنی بر ملت‌گرایی براساس موضع واقع‌گرایی تدافعی بوده است و فلسطین را بیش از آنکه کشوری مسلمان ببیند که توسط غیرمسلمانان اشغال شده است، به امنیت و منافع داخلی کشور خود توجه کرده و هر جا که به نفع خود بوده است ابراز حمایت کرده گاهی در جبهه فلسطین و گاهی در جبهه اسرائیل در نتیجه فاقد سیاست بین الملل مشخصی بوده است. روش مورد استفاده روش کیفی از نوع تحلیل اسنادی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4571 - نقش دیپلماسی پارلمانی مجلس شورای اسلامی درتامین منافع ملی جمهوری اسلامی
سیدحسین حسینی رضا شیرزادی

10.30495/psq.2023.1990555.2216

کشورها با رویکرد مزیتسازی حداکثری از فرصتها و تقلیل آسیبها به سمت ترسیم نقشه راه دیپلماسی پارلمانی متناسب با ظرفیتهای داخلی و الزامات منطقهای و جهانی گام برمیدارند. دیپلماسی پارلمانی از طریق همافزایی ظرفیتهای فکری و فیزیکی نقش قابل توجهی در تحقق اولویتهای سیاست خارجی ای أکثر

کشورها با رویکرد مزیتسازی حداکثری از فرصتها و تقلیل آسیبها به سمت ترسیم نقشه راه دیپلماسی پارلمانی متناسب با ظرفیتهای داخلی و الزامات منطقهای و جهانی گام برمیدارند. دیپلماسی پارلمانی از طریق همافزایی ظرفیتهای فکری و فیزیکی نقش قابل توجهی در تحقق اولویتهای سیاست خارجی ایفا میکند. با هدف بررسی این مهم چنین پرسشی مطرح میشود که مهمترین ابزار و روشهای پارلمان برای تأمین منافع ملی و دستیابی به اولویت-های سیاست خارجی کدامند؟ با استفاده از روش اسنادی و کتابخانهای بیان شد که گروههای دوستی پارلمانی و سازمانهای بینالمجالس پارلمانی ابزاری کارآمد در دیپلماسی پارلمانی بوده و مهمترین شاخصهای یک دیپلماسی پارلمانی موفق و موانع و خلاءهای فراروی مدیریت استراتژیک دیپلماسی پارلمانی برای دستیابی به منافع ملی بررسی شد. نتایج بیانگر آن است که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام مبتنی بر مردمسالاری دینی با تجربه گرانسنگ پارلمانی در یک محیط امنیتی بیثبات قرار گرفته و بخشی از ظرفیتهای تهاجمی آمریکا و اتحادیه اروپا با تمرکز بر نهادهای پارلمانی ملی و منطقهای سازماندهی میشود که این امر ضرورت همافزایی ظرفیتهای دیپلماتیک مجلس شورای اسلامی با نهادهای اجرایی مرتبط با عرصه سیاستگذاری خارجی و بهره گیری از ظرفیتهای دیپلماسی عمومی و پارلمانی را افزایش میدهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4572 - مهم‌ترین انتقادات وارده بر پست‌مدرنیسم با تکیه بر نگرش جامعه‌گرایان
فرزاد محمدی حسن شمسینی غیاثوند

10.30495/psq.2023.1979935.2189

برای به چالش کشیدن وعده‌ها در گفتمان‌ها از یک مجموعه انتقادی به نام پست‌مدرنیسم یاد می‌شود. این نحله با رویکردی معرفت‌شناسانه از مدرنیته فاصله گرفت و یک جهان‌بینی جدیدی را برای بشر ارائه کرده است. لذا پرداختن به این مکتب نه از بابت معرفی طرح نو بلکه مخالفت با هرگونه تمر أکثر

برای به چالش کشیدن وعده‌ها در گفتمان‌ها از یک مجموعه انتقادی به نام پست‌مدرنیسم یاد می‌شود. این نحله با رویکردی معرفت‌شناسانه از مدرنیته فاصله گرفت و یک جهان‌بینی جدیدی را برای بشر ارائه کرده است. لذا پرداختن به این مکتب نه از بابت معرفی طرح نو بلکه مخالفت با هرگونه تمرکزگرایی، سلسله‌مراتب ارزشی و منطق دوانگارانه هویت هست. این نوشتار، در پی آن است تا به‌واسطه‌ی مرور و بررسی مطالعات انجام‌شده، نظریه‌ی پست‌مدرنیسم را به‌ویژه از منظر جامعه‌گرایان مورد نقد و بررسی قرار داده و قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها، و مهم‌ترین انتقادات واردشده بر آن را مورد ارزیابی قرار دهد. روش انجام این پژوهش، به صورت توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات، به صورت کتابخانه‌ای با تأکید ویژه بر روی کتب و منابع دست اول نوشتاری، مقالات منتشرشده در نشریات معتبر و نیز پژوهش‌های جدید می‌باشد. نتایج حاصله این پژوهش نشان می‌دهد که جامعه‌گرایان نسبت به برخی از مسائل همچون؛ اولویت داشتن مسائل جامعه، اتمیزه شدن افراد، مخالفت با نسبی‌گرایی و ذهنی گرا بودن با اندیشه&lrm;های پست مدرنیسم اختلاف نظرهای بنیادین دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4573 - رقابت منطقه‏ای ایران و عربستان سعودی و تأثیر آن بر امنیت خلیج فارس بر اساس رئالیسم تهاجمی
نادر مولائیان

10.30495/psq.2023.1990668.2215

این مقاله براساس شرایط امنیتی خلیج فارس و ارائه راهکارهایی جهت ثبات و امنیت دراین منطقه حساس بین المللی تهیه و تنظیم شده است. امنیت پایدار دراین منطقه ژئو استراتژیک، ژئو کالچرال و ژئو پلتیک از جهان به دلیل مسیر عبور انرژی و تخمین بیش از 90% از انرژیهای فسیلی (درسال 2030 أکثر

این مقاله براساس شرایط امنیتی خلیج فارس و ارائه راهکارهایی جهت ثبات و امنیت دراین منطقه حساس بین المللی تهیه و تنظیم شده است. امنیت پایدار دراین منطقه ژئو استراتژیک، ژئو کالچرال و ژئو پلتیک از جهان به دلیل مسیر عبور انرژی و تخمین بیش از 90% از انرژیهای فسیلی (درسال 2030) از اهمیت بالایی برخوردار است. جغرافیای خلیج فارس که با تنگه هرمز از دریای عمان جدا میشوند، تشکیل میشود از کشورهای: ایران، عراق، عربستان سعودی، کویت، بحرین، امارات متحده عربی، عمان و قطر که از لحاظ اقتصادی و تولید انرژی های فسیلی برای جهان مهم و حیاتی است. خروج بریتانیا از این منطقه و جایگزین شدن ایالات متحده درسال 1970 م، این منطقه از خاورمیانه را دچار فراز و فرودهای بسیاری کرده است. آمریکا در اینسال از دو کشور ایران و عربستان به عنوان دو ستون امنیت منطقه ای برای کم کردن تنش بین دو کشور و سدی در برابر کمونیسم در طرحی به نام دکترین نیکسون – کسینجر (امنیت دو ستونی) استفاداه کرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4574 - رابطه سیاسی جمهوری اسلامی ایران و هند ؛فرصت ها و چالش ها
سید جواد احمدی حسن خداوردی گارینه کشیشیان سیرکی

10.30495/psq.2023.1993502.2226

روابط ایران و هند بعنوان دو کشور مهم آسیای غربی و جنوبی بعد از انقلاب اسلامی ایران دارای فراز و فرودهای بسیاری بوده است که عواملی همچون سیاست های داخلی هر دو کشور،و تاثیر گذاری نظام بین الملل دراین رابطه سینوسی نقش داشته است. دراین پژوهش سعی میشود با استفاده آثار و مناب أکثر

روابط ایران و هند بعنوان دو کشور مهم آسیای غربی و جنوبی بعد از انقلاب اسلامی ایران دارای فراز و فرودهای بسیاری بوده است که عواملی همچون سیاست های داخلی هر دو کشور،و تاثیر گذاری نظام بین الملل دراین رابطه سینوسی نقش داشته است. دراین پژوهش سعی میشود با استفاده آثار و منابع کتابخانه ای در دسترس به روش توصیفی-تبیینی، به دنبال پاسخ این سوال باشد که چه فهمی کارگزاران سیاست خارجی ایران و هند از یکدیگر دارند؟چه فرصت ها و چالش های برای این رابطه وجود دارد ؟ نتایج حاصله نشانگراین است که پس از پیوستن ایران به جنبش عدم تعهد،امیدواری زیادی به بهبود روابط بین ایران و هند ایجاد شدکه به دلایلی همچون حمایت ایران از موضع پاکستان در قضیه کشمیر و حمایت هند و بلوک شرق از عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران محقق نشد. اما پس از پایان جنگ سرد و شیفت پارادایم سیاست خارجی هند ازآرمانگرائی به واقعگرائی،تغییر درسیاست داخلی، به حاشیه رفتن حزب کنگره ملی، پیروزی حزب بهاراتیا جاناتا BJP، نزدیکی به غرب وحمایت ازمواضع آمریکا، روابط به سردی گرائید. نتیجه اینکه ایران وهند فرصت هائی درهمگرائی منطقه ای،استراتژیک و دفاعی ومقابله با تروریسم و چالش هائی مانند تاثیر آمریکا،اسرائیل وسیاست های خاورمیانه ای هند و مهم تر از همه برنامه اتمی ایران دارند که می تواند درتغییر موازنه روابط موثرباشد.این پژوهش ازمنظر نظریه واقع گرائی به تحلیل این رابطه پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4575 - باستان‌گرایی و هویت ملی؛ تجدد و استبداد منوّر: از دیدگاه سیدحسن تقی‌زاده و مجله کاوه
محمد شفیعی فر نوذر خلیل طهماسبی

شکل‌گیری گفتمان جدید بعد از انقلاب مشروطه، نتیجه شرایط عینی و ذهنی بود که در ایران رخ داد. از یک جهت هرج و مرج داخلی و ملوک الطوایفی شدن کشور، سبب به هم ریختن اوضاع داخلی ایران گردید و از سوی دیگر ارتباط روشنفکران با خارج و درک مستقیم شرایط و اوضاع غرب، سبب تحولی اساسی أکثر

شکل‌گیری گفتمان جدید بعد از انقلاب مشروطه، نتیجه شرایط عینی و ذهنی بود که در ایران رخ داد. از یک جهت هرج و مرج داخلی و ملوک الطوایفی شدن کشور، سبب به هم ریختن اوضاع داخلی ایران گردید و از سوی دیگر ارتباط روشنفکران با خارج و درک مستقیم شرایط و اوضاع غرب، سبب تحولی اساسی در ذهنیت ایرانیان مقیم خارج شد. آنان به سبب احساس دَینی که به ایران داشتند، سعی در یافتن و ارائه راه حل‌هایی داشتند که به تولید گفتمان جدید در عرصه ی روشنفکری منجر شد؛ گفتمانی که از دل آن رضاشاه بیرون آمد. در این میان، حسن تقی‌زاده با سرخوردگی از انقلاب مشروطه، ضمن اینکه به تمدن غرب پناه بُرد، چاره درد جامعه در حال فروپاشی ایران را سرکار آمدن یک دیکتاتور مصلح دانست؛ یک استبداد منوّر که عظمت ایران باستان را برگرداند و در کنار آن دستاوردهای تمدن غرب را در ایران عملی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4576 - نظام اندیشه‌ای جان رالز: سرچشمه‌ها و یافته‌ها
سعید مقیمی

انتشار کتاب نظریه‌ای در باب عدالت (Rawls, 2005) جان رالز در سال 1971 را می‌توان سرآغاز رونق دوباره اندیشه‌های لیبرالی در فلسفه سیاسی محسوب کرد. این اثر جدا از آنکه باعث گردید جان رالز به برجسته‌ترین فیلسوف سیاسی زمانه‌اش تبدیل شود موجب شد که آنچه نقد اجتماعی لیبرالیسم(م أکثر

انتشار کتاب نظریه‌ای در باب عدالت (Rawls, 2005) جان رالز در سال 1971 را می‌توان سرآغاز رونق دوباره اندیشه‌های لیبرالی در فلسفه سیاسی محسوب کرد. این اثر جدا از آنکه باعث گردید جان رالز به برجسته‌ترین فیلسوف سیاسی زمانه‌اش تبدیل شود موجب شد که آنچه نقد اجتماعی لیبرالیسم(مکنزی و دیگران، 1375: 65) خوانده شده را از اوایل دهه 1980 مشاهده کنیم. از لحاظ سنت فلسفی جان رالز تحت تأثیر کانت بوده و به عنوان یک فیلسوف نوکانتی کوشیده است از آن دیدگاه یکی از پیچیده‌ترین مسائل فلسفه سیاسی یعنی مسئله عدالت را به گونه‌ای متفاوت بازگو کند. بیانی که می‌توان آنرا تلاشی برای تعامل آموزه‌های لیبرالیسم و سوسیالیسم دانست. اهمیت و برجستگی آموزه‌های سیاسی رالز از سویی و نقد وی از لیبرالیسم باعث گردیده که تبیین و بررسی آرای این متفکر برجسته دست مایه این پژوهش قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4577 - نخبگان عصر مشروطه و صورتبندی گفتمان ناسیونالیسم در ایران
علیرضا ازغندی آرش صادقی زیدی

نخبگان سیاسی همواره نقش به‌سزایی در شکل‌گیری گفتمان‌ها در درون جامعه داشتند؛ به‌گونه‌ای که یکی از اساسی‌ترین نقش‌های نخبگان، پویش نهادینگی سیاسی و بسط حوزه سیاست، مشروعیت بخشیدن به ارزش‌ها و نهادهای جدیدی است که اصول و مبانی همکاری و همزیستی عمومی را تبیین می‌کنند و به أکثر

نخبگان سیاسی همواره نقش به‌سزایی در شکل‌گیری گفتمان‌ها در درون جامعه داشتند؛ به‌گونه‌ای که یکی از اساسی‌ترین نقش‌های نخبگان، پویش نهادینگی سیاسی و بسط حوزه سیاست، مشروعیت بخشیدن به ارزش‌ها و نهادهای جدیدی است که اصول و مبانی همکاری و همزیستی عمومی را تبیین می‌کنند و به پویش‌های سیاسی خصلتی ملی-اخلاقی می‌بخشند. نخبگان سیاسی ایرانی نیز در قرن نوزدهم، در پی انحطاط ایران و واگرایی گفتمان غالب آن زمان، دچار بحران هویت شدند؛ از اینرو جهت هویت‌یابی، دست به تاسیس نظمی‌نو در قالب گفتمان ناسیونالیسم باستانگرا زدند. آن‌ها برای این منظور، دال‌ها گفتمان پیشین را با طرد کردن، به حوزه گفتمانگونگی سوق دادند و حول دال مرکز ملت ایران، گفتمان جدیدی را بنا نهادند. در این تحقیق با بررسی افکار سه اندیشمند قرن نوزدهمی، به این موضوع پرداخته شده است که این اندیشمندان تحت تاثیر چه عواملی، صورتبندی نظم نوینی را تدارک دیدند که سالیان بعد به عنوان گفتمان مسلط در ایران به کار گرفته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4578 - تأثیر جمهوری اسلامی ایران بر شکل‌گیری گروه جهاد اسلامی در فلسطین
حسین مسعود نیا سعید قر بانی تازه کندی

پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 منشأ تحولات عظیمی در منطقه و جهان گردید،این رویداد تأثیرات زیادی در بیداری مسلمانان جهان و احیای باورهای دینی داشت.از جمله گروه‌هایی که به‌صورت مستقیم تحت تأثیر انقلاب اسلامی شکل گرفت، گروه جهاد اسلامی در فلسطین بود، یکی از دستاورد أکثر

پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 منشأ تحولات عظیمی در منطقه و جهان گردید،این رویداد تأثیرات زیادی در بیداری مسلمانان جهان و احیای باورهای دینی داشت.از جمله گروه‌هایی که به‌صورت مستقیم تحت تأثیر انقلاب اسلامی شکل گرفت، گروه جهاد اسلامی در فلسطین بود، یکی از دستاوردهای انقلاب در منطقه و جهان، صدور انقلاب اسلامی است که در آن، جمهوری اسلامی ایران در چارچوب اصل دعوت، صدور انقلاب را در دستور کار سیاست خارجی خود قرار داده است و حتی صدور انقلاب به‌عنوان یک اصل و هدف در سیاست خارجی درآمده است، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی الگوهای مختلفی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران حاکم شد که دیدگاه‌های متفاوتی در رابطه با صدور انقلاب داشتند، و با توجه به الگوهای صدور انقلاب، میزان و نوع حمایت از نهضت‌های اسلامی متفاوت بود، گروه جهادی فلسطین نیز یکی از این گروه‌های اسلامی است که در گفتمان‌های مختلف جمهوری اسلامی تحت تأثیر انقلاب اسلامی قرارگرفته است. در پژوهش زیر نویسنده درصدد است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی روند تأثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران در گروه جهاد اسلامی فلسطین از آغاز شکل‌گیری جهاد اسلامی تا دوران سازندگی را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دهد و سؤالی که نویسنده درصدد بررسی آن است این‌که جمهوری اسلامی ایران درروند شکل‌گیری گروه جهاد اسلامی فلسطین چه تأثیری داشته است؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4579 - مدل‌های متعارض توسعه در روسیه: سه سده جستجو و دستاوردهای آن
جهانگیر کرمی

مساله توسعه، از سده هیجدهم به یک مساله حیاتی برای دولت روسیه و جامعه فکری این کشور تبدیل شد و اندیشه‌هایی را پدید آورد که ریشه بسیاری از تحولات از آن زمان تا امروز شده و هنوز هم فضای اجرایی و فکری جامعه را درگیر ساخته است. اینکه چه مدلی می‌تواند روسیه را به موقعیت سایر أکثر

مساله توسعه، از سده هیجدهم به یک مساله حیاتی برای دولت روسیه و جامعه فکری این کشور تبدیل شد و اندیشه‌هایی را پدید آورد که ریشه بسیاری از تحولات از آن زمان تا امروز شده و هنوز هم فضای اجرایی و فکری جامعه را درگیر ساخته است. اینکه چه مدلی می‌تواند روسیه را به موقعیت سایر دولت‌های پیشرفته برساند؟ این مدل چه نسبتی با سنت‌ها، اصالت‌ها و موقعیت روسیه پیدا می‌کند؟ و چه آثار و پیامدهایی را برای جامعه، مردم و حکومت به دنبال دارد؟ این‌‌ها از مهم‌ترین پرسش‌هایی هستند که از زمان نخستین تلاش‌های فکری و عملی در روسیه برای اتخاذ الگوی توسعه مطرح بوده‌اند. ایده اصلی این مقاله آن است که الگوهای پیشرفت در روسیه سه سده اخیر، عمدتا غربی بوده &zwj;‌‌اند، اما معمولا در اجرا رنگ بومی و روسی گرفته&lrm;اند. الگوی پیشرفت بومی مورد ادعای برخی اندیشنمندان روس هیچ‌گاه آنقدر روشن و قابل اجرا ارائه نشده که مجال در دستور کار قرار گرفتن داشته باشد. در این مقاله به بررسی سیر تحول مدلهای توسعه در روسیه، اندیشه‌های فلسفی و سیاسی و اقدامات عملی در راستای تحقق این الگوها و پیامدهای فکری و عملی این مسائل برای شکل‌گیری پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4580 - بررسی نقش دولت چین در توسعه این کشور
مهناز گودرزی حمید درخشنده

فهم روندهای توسعه در کشورهایی که توفیق دستیابی به این مهم را داشته‌اند، ارزش‌های نظری و کاربردی فراوانی برای سیاست گذاران و نخبگان جوامع در حال توسعه دارد. در میان کشورهای کامیاب در تحقق توسعه، بی تردید کشور چین دارای تجربه‌ای گرانبها و به گمان بسیاری از صاحب نظران، دار أکثر

فهم روندهای توسعه در کشورهایی که توفیق دستیابی به این مهم را داشته‌اند، ارزش‌های نظری و کاربردی فراوانی برای سیاست گذاران و نخبگان جوامع در حال توسعه دارد. در میان کشورهای کامیاب در تحقق توسعه، بی تردید کشور چین دارای تجربه‌ای گرانبها و به گمان بسیاری از صاحب نظران، دارای تجربۀ اعجاب آوری در مسیر دستیابی به توسعه بوده است. اولین و مهم‌ترین عامل موفقیت این کشور،‌ وجود دولتی توسعه‌خواه است. این دولت از طریق نخبگان توسعه‌گرا، نظام اداری کارآمد و ناسیونالیسم ملی‌گرای خود، توانست سیاست‌های عقلانی و مناسبی را طراحی و اجرا کند؛ سیاست‌هایی که با هدف توسعة کشور و صنعتی‌شدن طراحی شده بودند. موفقیت این کشور، حاصل تلاش دولتی توسعه‌خواه و نظام اداری طرفدار توسعه بود. این مقاله بر آنست تا با بررسی دولت توسعه‌گرای چین که اهداف توسعه‌ای‌ آن به طور سیاسی جهت‌گیری شده‌اند؛ نشان دهد که کارکرد، نیرو محرکه و آهنگ استراتژی رشد و توسعة این کشور، از خلال ساختارهای دولتی قابل پیگیری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4581 - نقش و جایگاه سازمان‌های مردم نهاد در مشارکت سیاسی در دوران‌های ریاست جمهوری خاتمی، احمدی‌نژاد و روحانی
نصرت اله حیدری محسن جمشیدی

اصطلاح سازمان‌های مردم‌نهاد به سازمانی اشاره می‌کند که مستقیما بخشی از ساختار دولت محسوب نمی‌شود، اما نقش بسیار مهمی به عنوان واسطه بین فرد و مردم (اتم‌های اجتماعی) و قوای حاکم را ایفا می‌کند. در گفتمان توسعه‌گرایی سیاست‌محور (دوره خاتمی)، نهادها بحث ترویج و مذاکره را ا أکثر

اصطلاح سازمان‌های مردم‌نهاد به سازمانی اشاره می‌کند که مستقیما بخشی از ساختار دولت محسوب نمی‌شود، اما نقش بسیار مهمی به عنوان واسطه بین فرد و مردم (اتم‌های اجتماعی) و قوای حاکم را ایفا می‌کند. در گفتمان توسعه‌گرایی سیاست‌محور (دوره خاتمی)، نهادها بحث ترویج و مذاکره را از مسائل کلیدی، در عمومی کردن موضوعات و اشاعه آن در سطح مسوولان و مردم دنبال می‌کردند. در گفتمان آرمان‌گرایی اصول‌محور (دوره احمدی‌نژاد) به دلیل نگاه محدود دولت، نهادهای مدنی که به تدریج وارد فاز تثبیت می‌شدند، با چالش‌های جدیدی روبه‌رو شده‌اند. گفتمان خرد‌گرایی تعامل‌محور (دوره روحانی) اساس سیاست دولت یازدهم بر این است که در همه امور تا آنجا که می‌تواند وظایف را به مردم، تشکل‌ها و انجمن‌ها واگذار کند که مثلث سرمایه‌گذاری خصوصی، غیردولتی و دولت شکل گیرد. برای اثبات فرضیه خود نگارنده از روش کیفی با رویکرد توصیفی- تحلیلی استفاده نموده است. هدف از پژوهش فوق تحلیل و بررسی نقش سمن‌ها در مشارکت سیاسی گفتمان‌های مطرحه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4582 - اهمیت اوراسیای مرکزی در رقابت‌های ژئوپلتیکی بین قدرت‌های بزرگ
افشین زرگر سینا صیاد

مقاله حاضر در پی پاسخ‌گویی به این سوال می‌باشد که چرا منطقه اوراسیای مرکزی در رقابت ژئوپلتیکی میان قدرت‌های بزرگ، حائز اهمیت است؟ با فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، بسیاری بر این عقیده بودند که دوران نظریات ژئوپلتیک و رقابت قدرت‌های بزرگ در اوراسیا، به پایان رسیده است. ا أکثر

مقاله حاضر در پی پاسخ‌گویی به این سوال می‌باشد که چرا منطقه اوراسیای مرکزی در رقابت ژئوپلتیکی میان قدرت‌های بزرگ، حائز اهمیت است؟ با فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، بسیاری بر این عقیده بودند که دوران نظریات ژئوپلتیک و رقابت قدرت‌های بزرگ در اوراسیا، به پایان رسیده است. اما در دهه 1990 و هنگامی که روسیه تضعیف شده، روابط مسالمت آمیز خود را با غرب بهبود می‌بخشید، غرب نیز در قالب ناتو، مرزهای خود را به سمت شرق و اوراسیای مرکزی گسترش می‌داد. آغاز سال2000 و حوادث 11 سپتامبر موجب شد که غرب به بهانه مبارزه با تروریسم، نفوذ خود در آسیای مرکزی را بیش از پیش گسترش دهد. روسیه نیز که در حال بازیابی قدرت پیشین بود، این مساله را یک تهدید تلقی می‌نمود و این آغازی برای تقابل دوباره رقبای دیرینه در اوراسیای مرکزی بود. از طرفی دیگر، خلاء قدرتی که پس از فروپاشی شوروی در اوراسیای مرکزی به وجود آمده بود، توجه بسیاری از قدرت‌ها به این منطقه ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک را جلب نمود. این مقاله به بیان رقابت میان قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با هدف کسب برتری‌های ژئوپلتیک در اوراسیای مرکزی می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4583 - فرهنگ سیاسی، فردیت و بازتولید اقتدارگرایی در ایران
سیده لیلا موسوی مجید توسلی رکن آبادی

اقتدارگرایی در ایران سابقه ای طولانی دارد. از زمانی که نخستین امپراتوری های باستانی و ساخت سیاسی در ایران شکل گرفت اقتدارگرایی نیز متولد شد. در تمام طول سده های گذشته نیز ساخت سیاسی اقتدارگرا ایرانیان را همراهی کرده و ویژگی کمابیش ثابت نظام های سیاسی در این سرزمین بوده أکثر

اقتدارگرایی در ایران سابقه ای طولانی دارد. از زمانی که نخستین امپراتوری های باستانی و ساخت سیاسی در ایران شکل گرفت اقتدارگرایی نیز متولد شد. در تمام طول سده های گذشته نیز ساخت سیاسی اقتدارگرا ایرانیان را همراهی کرده و ویژگی کمابیش ثابت نظام های سیاسی در این سرزمین بوده است. اما سوال اینجاست که چرا اقتدارگرایی در طول سده های متمادی به رغم تغییرات تاریخی و گذشت زمان با برخی تغییرات ظاهری کماکان ریشه های عمیق خود را در ایران حفظ کرده و در قالب شبه اقتدارگرایی تداوم یافته است؟ فرضیه نوشتار پیش رو این است که با وجود تاثیر عوامل گوناگون، فرهنگ سیاسی را باید مهم ترین عامل بازتولید اقتدارگرایی در ایران دانست. عاملی که موجب شده تا اقتدارگرایی و نظام های سیاسی اقتدارگرا و شبه اقتدارگرا از سده های گذشته با ایرانیان و حیات سیاسی آنان همراه باشد. از میان مولفه های فرهنگ سیاسی به مواردی بیشتر و به بعضی از آنها کمتر پرداخته شده است. در این نوشتار سعی بر این است که از میان مولفه های متعدد عمدتاً بر روی عامل ضعف فردیت در جامعه ی ایرانی و علل آن به ویژه ساخت اقتدارگرایانه ی خانواده ی ایرانی و آموزه های مذهبی پایدار در تداوم اقتدارگرایی تمرکز شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4584 - مبانی ضرورت نصب الهی امام در اندیشه اسماعیلیه
محمد جعفر واصف سید محمد ثقفی نژاد محمود سید

امامت، محور اساسي و شالوده اصلي فلسفه سياسي در آیین تشیع به شمار می آید. در ميان مجموعه فرقه‏ هاي اسلامي، در باب ضرورت و وجوب نصب امام اختلاف نظر وجود دارد و هركدام از آنها بنا به خاستگاه کلامی و فقهی خود عقاید ویژه ای در پیش گرفته اند. یکی از این فرقه های مهم اسماع أکثر

امامت، محور اساسي و شالوده اصلي فلسفه سياسي در آیین تشیع به شمار می آید. در ميان مجموعه فرقه‏ هاي اسلامي، در باب ضرورت و وجوب نصب امام اختلاف نظر وجود دارد و هركدام از آنها بنا به خاستگاه کلامی و فقهی خود عقاید ویژه ای در پیش گرفته اند. یکی از این فرقه های مهم اسماعیلیه است که ضمن تأكيد بر صراحت و وجوب نصب امام از جانب خداوند و امام پیشین، در باب شالوده نصب امام نظري ويژه دارند. متکلمان این فرقه از جهات مختلف عقلی، روائی و تاریخی قائل به ضرورت نصب الهی امام، شناخت آن و استمرار امامت تا قیامت هستند. نظر به چنین موضوعی پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن بررسی مسأله نصب الهی امام در نزد فرق مختلف تشیع، موضوع ضرورت نصب الهی، شناخت و استمرار امامت تا قیامت را از منظر متکلمان اسماعیلی و در مقایسه با دیدگاه شیعیان دوازده امامی مورد بحث و بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4585 - هویت اجتماعی و اثرات آن در تهدید همبستگی اجتماعی محلات شهری (مطالعه موردی: بندر ماهشهر)
صدیقه آغاجری دکتر محسن آقائی جوبنی

امروزه جنبه‌های اجتماعی شهرها مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. در برنامه ریزی شهری باید از نگاه صرف کالبدی به نگاهی چند بعدی بود که کلیه ابعاد را در برمی گیرد. از طرف دیگر محله نیز به عنوان یکی از ابزارهای برنامه ریزی شهری است، در حقیقت محله ها بیشتر از آنکه أکثر

امروزه جنبه‌های اجتماعی شهرها مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. در برنامه ریزی شهری باید از نگاه صرف کالبدی به نگاهی چند بعدی بود که کلیه ابعاد را در برمی گیرد. از طرف دیگر محله نیز به عنوان یکی از ابزارهای برنامه ریزی شهری است، در حقیقت محله ها بیشتر از آنکه واحدهای جغرافیایی و کالبدی باشند واحدهای اجتماعی و فرهنگی هستند. در پژوهش حاضر با توجه به اهمیت ابعاد اجتماعی در برنامه‌ریزی شهری به بررسی عامل تنوع هویت‌های اجتماعی درشهر و عوامل تهدید کننده همبستگی اجتماعی درسطح محلات ماهشهر پرداخته شده است. براین اساس با استناد به روش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای بررسی‌های میدانی، عامل‌همبستگی اجتماعی در محله ماهشهر بررسی شد. در ابتدا دو منطقه ماهشهر قدیم و جدید دو محله انتخاب شدند و سپس پرسش -‌نامه میان ساکنین محله به صورت تصادفی توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS، انجام شده است و با استفاده از آزمون تی و پیرسون به بررسی رابطه معنادار میان مولفه‌ها پرداخته شد. نتایج نشان می‌دهدکه متغیرهای اجتماعی با شدت همبستگی قوی وکاهش خطای بالا، ارتباط بیشتری با عامل همبستگی دارد و قوم‌گرایی مهم‌ترین عامل تهدید کنندۀ همبستگی اجتماعی در منطقه شناخته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4586 - طراحی و اعتباریابی الگوی توسعه پایدار مقاصد ورزشی مبتنی بر رفتار گردشگران
نگار متین نیا ابوالفضل فراهانی محسن باقریان فرح آبادی علی محمد صفانیا

هدف: هدف این پژوهش طراحی و اعتباریابی الگوی توسعه پایدار مقاصد ورزشی مبتنی بر رفتار گردشگران بود. روش: این تحقیق از نوع آمیخته (کیفی- کمی) بود. در مطالعه کیفی از نظریه داده بنیاد رویکرد گلیزر و در مطالعه کمی از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق را أکثر

هدف: هدف این پژوهش طراحی و اعتباریابی الگوی توسعه پایدار مقاصد ورزشی مبتنی بر رفتار گردشگران بود. روش: این تحقیق از نوع آمیخته (کیفی- کمی) بود. در مطالعه کیفی از نظریه داده بنیاد رویکرد گلیزر و در مطالعه کمی از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق را در بخش کیفی صاحب‏نظران تشکیل می‏دادند. این افراد با استفاده از روش نمونه‏گیری گلوله برفی انتخاب شدند و با استناد با اشباع نظری 17 نفر از آنها انتخاب شدند. همچنین جامعه آماری این تحقیق را در مطالعه کمی کارکنان وزارت میراث فرهنگی و گردشگری، کارکنان شرکت‏های خدمات مسافرتی و گردشگری و همچنین برگزار کنندگان و راهنمایان تورهای ورزشی تشکیل می‏دادند و حجم نمونه آنها برابر با 270 نفر بود و به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. در بخش کیفی از ابزار مصاحبه و در بخش کمی از ابزار پرسشنامه استفاده شد. جهت بررسی کیفیت و اعتباربخشی به نتایج کیفی در تحقیق حاضر از معیارهای ارزشیابی لینکلن و گابا (1985) شامل معیارهای اعتبار، انتقال، قابلیت اعتماد و تأییدپذیری استفاده شد. همچنین در بخش کمی از روایی محتوای، روایی سازه و آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته‌‌ها: براساس یافته‏های تحقیق مطابقت‏های رفتاری گردشگران ورزشی با هدف توسعه پایدار مقاصد ورزشی مبتنی بر 9 مقوله فرعی و سه مقوله اصلی (رفتار اصلی) تحت عناوین رفتارهای محیطی، رفتارهای فرهنگی- اجتماعی و رفتارهای اقتصادی است. همۀ سازه‏های تعریف کننده این عوامل در تحلیل عاملی تایید و مشخص گردد مدل نظری از اعتبار لازم برخوردار می‏باشد. نتایج: همانگونه که ملاحظه شد، اهداف رفتاری گردشگران ورزشی مبتنی بر توسعه پایدار مقاصد ورزشی بر ایجاد توازن در توسعه گردشگری از طریق رفتارهای محیطی، رفتارهای اجتماعی- فرهنگی و رفتارهای اقتصادی تأکید دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4587 - واکاوی ریشه‌های انسان‌شناسانه نقد بوم‌گرا
مهدی خسروی مریم محمودی پریسا داوری

در پی ظهور مدرنیسم و آسیب‌های جدی قرن بیست و بیست و یکم به طبیعت به‌عنوان زیست‌بوم انسان‌ها و خطر نابودی آن، پژوهش‌گران حوزه ادبیات نقد بوم‌گرا را به¬عنوان دانشی نو معرفی کردند. رویکردی که به ارتباط ادبیات و هنر و طبیعت و تأثیر متقابل آن‌ها می‌پردازد تا شاید با تمرکز بر أکثر

در پی ظهور مدرنیسم و آسیب‌های جدی قرن بیست و بیست و یکم به طبیعت به‌عنوان زیست‌بوم انسان‌ها و خطر نابودی آن، پژوهش‌گران حوزه ادبیات نقد بوم‌گرا را به¬عنوان دانشی نو معرفی کردند. رویکردی که به ارتباط ادبیات و هنر و طبیعت و تأثیر متقابل آن‌ها می‌پردازد تا شاید با تمرکز بر این موضوع ملاحظاتی در خصوص حفظ و حراست از زیستگاه از سوی جامعه انسانی در نظر گرفته شود. هرچند کنش و رفتار انسان با دگرگونی نظام ساختار اجتماعی و تحت تأثیر فلسفه نگاه به زندگی تغییر می‌کند اما آنچه سبب رابطه رفاقتی یا رقابتی با طبیعت، یگانه شدن یا تفوق بر آن می‌شود، ریشه‌هایی در روان انسان دارد که پیشینی و بسیار بنیانی‌تر از روساخت‌هاست. در این مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، سعی بر آن بوده که ریشه آسیب به طبیعت که سبب شکل گرفتن نقد بوم‌گرا شده مورد بررسی قرار گیرد. مؤلفه‌هایی چون ترس از طبیعت، جاندارپنداری طبیعت، وجود و حضور نظام مادر تبار و بالاخره مدرنیته که هرکدام در برهه خاص زمانی حد و حدود و چرایی و چگونگی رابطه و رفتار را تعیین کرده‌اند و البته نقش و مناسبات قدرت در این تأثیر و تاثر نیز قابل توجه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4588 - سیر تحول تئوری برنامه ریزی شهری پارادایم پساساختارگرایی و تدوین اصول نظریه با تاکید بر اجماع موثر( افتراق) در شهر شیراز
سمیه رودکی نیما موهبتی مهرنوش حسن زاده

برنامه‌ریزی به عنوان یک علم پوزیتویستی و بر مبنای اصالت هستی‌شناسی بنیان گذاشته‌ است. نظریه‌های فلسفی مایلند که برکنش بدون توجه به فضا تاکید کنند در حالی که گرایش یا نظریه‌های شهرسازی و معماری بر آن است که فضا را در فقدان کنش جمعی خود‌انگیخته ساکنین ترسیم نمایند. بناب أکثر

برنامه‌ریزی به عنوان یک علم پوزیتویستی و بر مبنای اصالت هستی‌شناسی بنیان گذاشته‌ است. نظریه‌های فلسفی مایلند که برکنش بدون توجه به فضا تاکید کنند در حالی که گرایش یا نظریه‌های شهرسازی و معماری بر آن است که فضا را در فقدان کنش جمعی خود‌انگیخته ساکنین ترسیم نمایند. بنابراین فاکتور بنیادی در تحلیل مسائل شهری آگاهی از چگونگی فرایند تولید شهر در قالب نظریه پوزیتیویسم و سیر تحول نظریه های دخیل در طرح های توسعه شهری است، چرا که شهرهای ایران به طور عام و شهر شیراز به طور خاص «به خودی خود» وجود نداشته است، بلکه در متن طرح‌های جامع و تفصیلی برگرفته از کشورهای غربی تولید شده است. طرح‌هایی که مشارکت صرفا در آن ها صوری است.هدف پژوهش حاضر، ارایه نظریه مبتنی بر مبارزه برای به رسمیت شناخته شدن و احترام و ارزش و اعتبار هویت‌هاست تا همه کنشگران فرصتی برابر برای مشارکت در سازمان‌دهی و سیاست‌سازی زندگی مشترک خود داشته باشند. مسئله این پژوهش رمزگشایی سازوکارهای موثر بر شکاف‌های طبقاتی، شکل‌های مختلف آگاهی و از همه مهمتر، بر باد رفتن نیروی سترگ وجدان در شیراز است. نتایج حاصل از پژوهش، تببین اصول اجماع در برنامه‌ریزی شهر شیراز است که بر مبنای نظریه دیالکتیک اجماع، باید فضای شهر شیراز به سمت تغییر فضای محسوس (فضای کنش ها و زندگی روزمره)، فضای معقول (تجلی نهادهای مدنی و نظام مالی) و تغییر فضای زیسته (فضای ارگانیک مبتنی بر هستی و تعاملات) نشانه‌گذاری و معنا یابد. بنابراین در این تحقیق به صورت ترکیبی از روش های پدیدار شناسی، تحلیل محتوا و قوم‌نگاری استفاده شده است. پژوهش درصدد پاسخ گویی به سوالات زیر است: 1- شکل‌گیری فضای انتزاعی حاکم بر طرح تفصیلی متاثر از چه جریان‌هایی است؟ 2-پیامدهای عمده فضای انتزاعی طرح تفصیلی بر شهر شیراز چگونه است؟ 3-فضای مطلوب برای شکل گیری اجماع موثر چگونه شکل می گیرد؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4589 - پیش‌بینی تبادل اجتماعی بر اساس ابعاد شخصیت با نقش میانجی خودشیفتگی در دانشجویان شهر تهران
مجید صفاری نیا سمیرا منصوری خامنه

هدف از انجام این پژوهش پیش‌بینی تبادل اجتماعی بر اساس ابعاد شخصیت با نقش میانجی خودشیفتگی در دانشجویان شهر تهران بود. این تحقیق از نوع پژوهش‌های کمّی ‌و از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی محسوب می‌شود. روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، جامعه آما أکثر

هدف از انجام این پژوهش پیش‌بینی تبادل اجتماعی بر اساس ابعاد شخصیت با نقش میانجی خودشیفتگی در دانشجویان شهر تهران بود. این تحقیق از نوع پژوهش‌های کمّی ‌و از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی محسوب می‌شود. روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، جامعه آماری در این پژوهش شامل تمامی دانشجویان شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 است به تعداد 300000 نفر در شهر تهران بود که بر اساس جدول گرجسی و مورگان 384 و با روش در دسترس نمونه‌گیری شد. از ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های 5عاملی ویژگی‌های شخصیتی نئو، پرسشنامه سبک تبادل اجتماعی توسط لیبمن و همکاران (2011) و پرسشنامه ﺷﺨﺼﯿﺖ خودشیفته راسکین و تری (1988) بود. اطلاعات اخذ شده توسط نرم افزار SPSS نسخه 26 و AMOS تحلیل شد. نتایج نشان‌داد که خودشیفتگی نقش میانجی جزیی در رابطه ویژگی‌های شخصیتی «تحریک‌پذیری، برون‌گرایی، گشودگی و توافق‌پذیری» با کلیه سبک‌های تبادل دارد اما ویژگی شخصیتی «وظیفه‌شناسی» با میانجی‌گری خودشیفتگی نقشی در تبیین هیچکدام از سبک‌های تبادل ایفا نمی‌کند. درنتیجه می‌توان گفت خودشیفتگی و عوامل شخصیتی نقش بی‌بدیلی در تبادل اجتماعی دانشجویان ایفا می‌کنند. همچنین یافته‌های این پژوهش نشان از رابطه پایین «تحریک‌پذیری» و «توافق‌پذیری» با خودشیفتگی دارد و رابطه خودشیفتگی با برون‌گرایی عدد بالایی را نشان داد لذا می‌توان گفت که خودشیفتگی از نوع جلوه بزرگ‌منشی رابطه قوی‌تری با ویژگی‌های شخصیتی دارد و لذا در این حالت بیشتر می‌تواند نقش واسطه‌ای میان ویژگی‌های شخصیتی و تبادل اجتماعی را ایفا کند. از سوی دیگر بررسی ضرایب مسیر خودشیفتگی با سبک‌های تبادل اجتماعی نشان می‌دهد که سبک تبادل «منفعت طلبی» با ضریب مسیر 416/0- و سبک تبادل اجتماعی «فردگرایی» با ضریب مسیر 343/0- دارای ضریب همبستگی قوی‌تری نسبت به بقیه سبک‌های تبادل اجتماعی (سرمایه‌گذاری، پیگیری، انصاف) دارا هستند. در جمع بندی نتایج می‌توان گفت افراد خودشیفته کم‌کم از جامعه طرد می‌شوند و از طرف دیگر ویژگی‌های مثبت شخصیتی و رفتاری باعث تقویت ارتباطات تبادل اجتماعی دانشجویان می‌گردد. پیشنهاد می‌شود در جهت كاهش خودشيفتگي افراد و تقويت ویژگی‌های شخصیتی، کارگاه‌هایی در این خصوص برگزار شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4590 - بررسی «انکار اولیای الهی به عنوان وسیله» در تفسیر «مصطفی حسینی طباطبائی»
مجید بابالیان علیرضا رادبین ملیحه پورستار

جریان وهابی¬گرای "قرآنیان" با شعار بازگشت به قرآن و ادعای حذف خرافات در شیعه و طرح دیدگاههای کلامی سلفیت ، برخی از بنیان¬های عقیدتی شیعه را که مبانی کلامی و قرآنی متقن دارد، مورد تخطئه قرار داده است. مصطفی حسینی طباطبائی مؤلف تفسیر «بیان معانی در کلام ربانی» از جمله عنا أکثر

جریان وهابی¬گرای "قرآنیان" با شعار بازگشت به قرآن و ادعای حذف خرافات در شیعه و طرح دیدگاههای کلامی سلفیت ، برخی از بنیان¬های عقیدتی شیعه را که مبانی کلامی و قرآنی متقن دارد، مورد تخطئه قرار داده است. مصطفی حسینی طباطبائی مؤلف تفسیر «بیان معانی در کلام ربانی» از جمله عناصر این جریان، در تفسیر خود با ردّ واسطه¬گری و وسیله¬جویی درتقرب به خدا، هرگونه توسل به اولیای الهی را ردّ نموده و با نفی انتساب وسیله به اولیای الهی در آیات قرآنی و محدود نمودن آن به اعمال صالح، با شبیه¬سازی توسل شیعیان به عبادت بت¬پرستان، شیعیان را به قبر¬پرستی متّهم نموده است. در این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی بر اساس آیات قرآن و روایات، ثابت شد اولیای الهی از جمله مصادیق وسیله در آیه يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَه بوده و تتبّع ناقص وی به آیات قرآن مبنی بر توسل به رسول خدا و کم¬اعتنایی وی به احادیث صحیح در این زمینه، از جمله دلایل این پیش¬داوری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4591 - اثرات غلظت¬های مختلف سرب بر برخی از پارامترهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه برنج (Oryza sativa L.)
جواد صلواتی هرمز فلاح یوسف نیک نژاد داوود براری تاری

سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت¬های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت أکثر

سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت¬های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که تیمارهای سرب با تاثیر منفی بر متابولیسم کلروفیل، باعث کاهش رنگیزه¬های فتوسنتزی و در نتیجه، کاهش رشد و بیومس گیاه برنج شد. تنش سرب با افزایش تجمع پراکسید هیدروژن و متیل گلی اکسال، باعث القای تنش اکسیداتیو و آسیب به غشاهای زیستی شد. افزایش غلظت سرب باعث افزایش تجمع سرب در گیاه برنج شد که با افزایش تجمع پرولین و فیتوکلاتین¬ها همراه بود. فعالیت آنزیم¬های آنتی اکسیدان و چرخه گلی اکسالاز در برگ گیاه برنج تحت سمیت سرب افزایش یافت. تیمارهای سرب باعث تغییر سطح ترکیبات آنتی اکسیدان غیرآنزیمی (گلوتاتیون و آسکوربیک اسید) در برگ گیاه برنج شد بطوری‌که باعث کاهش نسبت¬های آسکوربیک اسید احیاشده به اکسید شده و گلوتاتیون احیاشده به اکسیده شده نسبت به گیاهان شاهد شد. بنابراین، غلظت¬های 150 و 300 میکرومولار سرب در خاک می¬تواند تاثیرات منفی بر فرآیندهای فیزیولوژیکی و متابولیک¬های مهم گیاه برنج القا کند که باعث کاهش رشد و بیومس گیاه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4592 - تاثير قارچ مایکوریزا، تنش آب و سال بر عملکرد گل و برخی خصوصیات گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در منطقه یاسوج
علی رحیمی

شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گی أکثر

شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گیاهان مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تکرار، در سال¬های¬ 1394 و 1395 در منطقه یاسوج اجرا ¬گردید. تنش آب به‌عنوان عامل اصلی بصورت آبياري پس از 30، 60، 90، 120 و 150 ميلي¬متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A و قارچ مایكوريزا به‌عنوان عامل فرعی بصورت عدم کاربرد، کاربرد Glomus mosseae و کاربرد Glomus intraradices در نظر گرفته شد. نتایج نشان¬ داد که برهمکنش آبیاری و قارچ مایکوریزا بر فسفر گل، عملکرد گل¬، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گاوزبان معنی¬دار بود. در سطوح آبیاری پس از 60، 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر، کاربرد قارچ¬¬¬های مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices نسبت به عدم وجود قارچ به ترتیب موجب افزایش عملکرد گل گیاه (04/30 و 35/27 درصد)، (2/92 و 98/90 درصد)، (1/94 و 21/93 درصد) و (73/81 و 86/78 درصد) شدند، همچنین در این سطوح از آبیاری، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گل گاوزبان در شرایط حضور قارچ مایکوریزا نسبت به عدم کاربرد قارچ افزایشی معنی¬دار حاصل نمودند. کاربرد هر دو سویه قارچ مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices در سطوح آبیاری پس از 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر نسبت به عدم کاربرد قارچ مایکوریزا به ترتیب موجب افزایش معنی¬دار شاخص برداشت گل گاوزبان (55/44 و 36/43 درصد)، (21/13 و 96/15 درصد) و (6/5 و 41/5 درصد) و فسفر گل (69/44 و 45/20 درصد)، (150 و 125 درصد) و (74/267 و 48/235 درصد) شدند. قارچ مایکوریزا توانست باعث تعدیل اثرات منفی تنش کم‌آبی و موجب افزایش صفات فوق در آن سطوح آبیاری گردد و بر اساس نتایج این بررسی، تیمار آبیاری پس از 90 میلی‌متر تبخیر آب از تشتک تبخیر + کاربرد قارچ‌ مایکوریزای Glomus mosseae توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4593 - Investigating the Relationship between CEO Optimism, CEO Selection, compensation, and Corporate Investment Decisions
Parvin Sadri shima parysay

This study aims at investigating the relationship between CEO optimism, CEO selection, compensation, and corporate investment decisions. The study focused on companies listed on the Tehran Stock Exchange between 2015 and 2021. The present research falls into the categor أکثر

This study aims at investigating the relationship between CEO optimism, CEO selection, compensation, and corporate investment decisions. The study focused on companies listed on the Tehran Stock Exchange between 2015 and 2021. The present research falls into the category of applied research. If we classify research types based on nature and methodology, the current research method falls into the descriptive research category and, in terms of methodology, is considered a correlational study. For data collection, a library research method was employed. Data were collected from financial statements, explanatory notes, and the stock exchange monthly magazine for the sample companies. Using a systematic elimination method, 126 companies were selected as the statistical sample. Descriptive and inferential statistics were used for data description and summarization. To analyze the data, preliminary tests such as variance heterogeneity tests, Levene’s, Hausman, and Jarque–Bera tests were conducted. Subsequently, a multivariate regression test was used to confirm or reject the research hypotheses (using E-Views software). The obtained results indicated that CEO optimism significantly influences CEO selection, bounces, and corporate investment decisions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4594 - EFL Teachers’ Perceptions of Pluralistic Teacher Effectiveness: Iranian Teachers in Focus
Fahimeh Karvandi Afshin Soori Mohammad Ali Ayatollahi

Seeking to promote multicultural and multi-linguistic interaction and peaceful co-existence, pluralistic education is a democratic construct that encompasses diversity in language, culture, mindset, understanding, socio-cultural orientation, and communicative styles. Mo أکثر

Seeking to promote multicultural and multi-linguistic interaction and peaceful co-existence, pluralistic education is a democratic construct that encompasses diversity in language, culture, mindset, understanding, socio-cultural orientation, and communicative styles. Moreover, teacher effectiveness is a crucial factor in English as a Foreign Language (EFL) teaching/learning. Combining the two concerns, this study aimed at exploring EFL teachers’ perceptions of pluralistic teacher effectiveness. It benefited from a basic interpretive design. A group of 30 Iranian male and female EFL instructors participated in the present study, selected through convenient sampling from State and Azad universities in Iran. A one-on-one semi-structured interview was used to collect data. The data were analyzed using thematic analysis. Data analysis revealed the following perceptions of pluralistic teacher effectiveness among EFL teachers : Building Verbal Relations with all Students, Identifying Learning Styles of all Students, Mastery over Content in Different Fields, Teaching through Different Teaching Methods or Strategies, Showing Care and Support to all Students, Teaching Reflectively, Being Accountable, Generating a Friendly Class Environment, Using Technology, Having Motivational Skills, Using Diverse Assessment Methods, and Enacting Classroom Fairness. The findings have some implications for EFL teachers, teacher educators, and teacher education curriculum planners. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4595 - Designing a Multicultural Curriculum Model for English Language Teaching in Iranian High Schools
Hossein Safarpour Davood Mashhadi Heidar Ramin Rahimy

The present study aimed to create a diverse curriculum model for teaching English in high schools in Iran. Utilizing an exploratory mixed-methods design to collect the desired data, the study enlisted the participation of 38 Iranian curriculum designers, with a gender d أکثر

The present study aimed to create a diverse curriculum model for teaching English in high schools in Iran. Utilizing an exploratory mixed-methods design to collect the desired data, the study enlisted the participation of 38 Iranian curriculum designers, with a gender distribution of 26 males and 12 females. To evaluate the model, a questionnaire was developed, and its reliability was gauged using Cronbach's Alpha. The validity of the curriculum model was established through Exploratory Factor Analysis employing principle component analysis (PCA). In qualitative phase, the analysis of the data uncovered several key components of the multicultural curriculum, including multicultural education, cultural diversity, and equity pedagogy, social, gender, and educational equality, prejudice reduction, upholding the intrinsic dignity, equity pedagogy, empowering school culture. Furthermore, the proposed model encompassed four essential elements: objectives, content and learning activities, methods, and evaluation. The results of quantitative phase of the study indicated that the multicultural curriculum model was deemed valid by designers in the field of curriculum development. As a result, it is recommended for adoption by English language educators in Iranian high schools. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4596 - Studies on Mechanism of Formation and Medicinal applications of structurally diverse Indole and Oxindole derivatives
Noor ud Din Zargar Khaliq Zaman Khan

The field of heterocyclic chemistry is vast and has played a significant role in synthetic organic chemistry. Heterocyclic compounds and methods for their synthesis form the bedrock of modern medicinal and pharmaceutical research. Indoles and Oxindoles are the most stud أکثر

The field of heterocyclic chemistry is vast and has played a significant role in synthetic organic chemistry. Heterocyclic compounds and methods for their synthesis form the bedrock of modern medicinal and pharmaceutical research. Indoles and Oxindoles are the most studied bicyclic nitrogen heterocycles. The selective acylation of indoles often requires sensitive and reactive acyl chloride derivatives. A chemoselective N-acylation of indoles1 using thioesters 2 as a stable acyl source has been reported. Interaction of 1-acylindoles 10 with acetyl chloride in the presence of AlCl3 yields the corresponding 1- acyl-3-acetylindoles 11 which upon hydrolysis affords 3-acetylindole12.Addition of (1Hindol- 3-yl) magnesium iodide (16) to 2-(benzyloxy) acetyl chloride 17 in diethyl ether forms 3-benzyloxyacetylindole 18. Acylation of Oxindole 20 with chloroacetyl chloride affords 5- chloromethyl ketone derivatives31whichwhen treated with thioureas and thioamides leads to the formation of 5-thiazole oxindoles32.This article focuses on various synthetic methods and suggested mechanism of different indole and oxindole derivatives.Apart from this, applications of medicinal importance of these heteroatom compounds have also been discussed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4597 - The effect of concurrent aerobic resistance exercise on thyroid hormones, body composition, and maximum oxygen consumption of sedentary overweight and obese women with hypothyroidism
fatemeh loghmani Khartomi mohadeseh dadmanesh آناهیتا شعبانی

Introduction: The aim of this study was to investigate the effect of simultaneous resistance aerobic training on selected indicators of body composition, maximal oxygen consumption and thyroid hormones in sedentary overweight and obese women with hypothyroidism. Materi أکثر

Introduction: The aim of this study was to investigate the effect of simultaneous resistance aerobic training on selected indicators of body composition, maximal oxygen consumption and thyroid hormones in sedentary overweight and obese women with hypothyroidism. Material & Methods: In this semi-experimental study, 24 women with hypothyroidism were randomly divided into two control groups (number = 12 people; body mass index: 31.33±3.62 kg/m2) and experimental (number= 12 people; body mass index: 32.33 ± 4.05 kg/m2) were divided. The experimental group did 8 weeks of simultaneous aerobic-resistance training. Each session consisted of 30 minutes of aerobic training (80-55% of maximum heart rate) and 30 minutes of resistance training. Before and after the 8-week training period, body composition measurements (weight, body mass index, waist-to-hip ratio, and fat percentage), maximum oxygen consumption (Rockport 1609-meter walking test) and blood hormone measurements (TSH and T4) to It was done. Statistical information was measured by SPSS software version 26 and the statistical level α<0.05 was considered. Results: Compared to the pre-test in the experimental group, there was a significant decrease in the variable of weight (p=0.01), body mass index (p=0.008), body fat percentage (p=0.002), TSH (p=0.005) and a significant increase in maximum oxygen consumption (p=0.002), T4 (p=0.01) was seen, but no significant difference was observed in the variable of waist circumference to hip circumference. In the inter-group comparison, there was no significant difference in all the variables in the pre-test, and in the post-test comparison, there was a significant decrease in the experimental group compared to the control group, but there was no change in the waist-to-hip ratio variable. Conclusions: These findings show that resistance aerobic exercise has an effect on selected indicators of body composition, maximal oxygen consumption, and thyroid hormones in sedentary, overweight and obese women with hypothyroidism. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4598 - Watching Film Through Literary Theories: A Structuralist Reading of Rocky, Kickboxer, Kill Bill I & II, and Southpaw Movies
Zeinab Nasiripour

Abstract Structuralist film theory focuses on how the meaning is conveyed through films, while the significance originates from the elements lying in the "system" or "structure" of a movie. Tzvetan Todorov introduced his narrative theory consisting of five main steps: أکثر

Abstract Structuralist film theory focuses on how the meaning is conveyed through films, while the significance originates from the elements lying in the "system" or "structure" of a movie. Tzvetan Todorov introduced his narrative theory consisting of five main steps: equilibrium (happy beginning), a disruption (a problem comes up), realization (chaos), restored order (repair the damage), and equilibrium again (normality). As Scholes noted the study of literature must involve the study of the communicative process in general—or semiotics—and in particular the development of the codes that govern the production and interpretation of the major kinds of literature, and the subcodes that inform the various genres that have developed in the course of literary history. This paper aims to investigate the narrative module, and the structure of action films finding some of the verbal and non-verbal codes according to Tzvetan Todorov’s Theory in Rocky, Kickboxer, Kill Bill I & II, and Southpaw movies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4599 - تبیین شاخصه های منطقه گرایی در معماری کوی های مسکونی ایران در دوره پهلوی دوم (مطالعه موردی شهر تهران)
الهام شعبانی جمال الدین سهیلی کمال رهبری منش

مسکن های جمعی و کوی¬های مسکونی مفاهیمی هستند که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته¬اند. مسکن جمعی شامل ساختمان¬های بلند مرتبه یا مجتمع¬های مسکونی هستند که برای زندگی گروهی طراحی شده¬اند و می¬توانند امکانات و خدمات مشترکی داشته باشند. اما کوی¬های مسکونی، مناطق کوچکتر أکثر

مسکن های جمعی و کوی¬های مسکونی مفاهیمی هستند که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته¬اند. مسکن جمعی شامل ساختمان¬های بلند مرتبه یا مجتمع¬های مسکونی هستند که برای زندگی گروهی طراحی شده¬اند و می¬توانند امکانات و خدمات مشترکی داشته باشند. اما کوی¬های مسکونی، مناطق کوچکتر و معمولا سنتی¬تری هستند؛ که از طریق یک فضای مشترک مانند میدان یا حیاط داخلی با هم متصل می¬باشند و تعاملات اجتماعی و همبستگی بیشتری را ترویج می¬دهد. در دوران پهلوی دوم با توسعه شهرها تغییراتی که در معماری و شهرسازی ایران رخ داد و مفهوم منطقه گرایی جزئی از موارد مورد توجه در کوی¬های مسکونی آن دوران بود. هدف از انجام پژوهش حاضر تبیین شاخصه¬های منطقه¬گرایی در معماری کوی¬های مسکونی ایران در دوره پهلوی دوم (مطالعه موردی شهر تهران) می¬باشد. پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی و از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوري داده¬ها میدانی- اسنادی و نمونه آماری 9 کوی مسکونی در شهر تهران می¬باشند. روش تجزیه و تحلیل داده ها استنتاجی و تحلیل اصلی مضمون با استفاده از متون تاریخی، تفسیر نمادها و فرم موجود بر روی ساختمان¬ها، الگوهای فضایی و زمانی در نقشه¬ها، ارتباط بین سبک-های معماری لحاظ شده در کوی¬ها و شرایط اجتماعی- فرهنگی (پهلوی دوم) است. نتایج نشان داد در دوران پهلوی دوم، رویکرد منطقه‌گرایی به‌عنوان یک رویکرد جهانی در معماری، تأثیر قابل توجهی بر کوی‌های مسکونی در تهران داشته است. این دوره با تأکید بر مدرنیته و توسعه شهری در ایران، به ویژه در تهران، زمینه‌ساز تغییرات گسترده‌ای در شکل و ساختار معماری شهری بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4600 - تدوین الگوی پیشنهادی لبه اکولوژیک منطقه 15 در جنوب شرقی تهران با تأکید بر اکوتوریسم
منا خلیلی

الگوهای جدید شهر و زندگی شهری مدت‌ها است که انسان را نسبت به تجربه حضور در طبیعت و همپیوندی با آن دورتر کرده است؛ با این وجود اغلب شهرها دارای محدوده‌هایی طبیعی با عناصر ارزشمند اکولوژیک و بستری برای ارضای نیازهای طبیعت‌گرای انسان‌ها می‌باشند. محدوده‌هایی که در سال‌های أکثر

الگوهای جدید شهر و زندگی شهری مدت‌ها است که انسان را نسبت به تجربه حضور در طبیعت و همپیوندی با آن دورتر کرده است؛ با این وجود اغلب شهرها دارای محدوده‌هایی طبیعی با عناصر ارزشمند اکولوژیک و بستری برای ارضای نیازهای طبیعت‌گرای انسان‌ها می‌باشند. محدوده‌هایی که در سال‌های اخیر برنامه‌ریزان شهری را برای اتخاذ بهترین تصمیمات در جهت بهره‌برداری مناسب از این پتانسیل‌های بالقوه اکولوژیک به چالش کشیده است. لبه اکولوژیک مناطق شهری تهران نقش پر اهمیتی در ارتقاء اکوتوریسم و سیما و منظر شهری دارد. سؤال‌ اصلی پژوهش تحلیل عوامل تأثیرگذار داخلی و خارجی بر لبه اکولوژیک منطقه 15 با تأکید بر اکوتوریسم است. هدف اصلی پژوهش تدوین الگوی پیشنهادی لبه اکولوژیک منطقه 15 در جنوب شرقی تهران با تأکید بر اکوتوریسم است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت تحلیلی و از نظر روش کیفی- کمی است.روش جمع‌آوری داده‌ها کتابخانه‌ای است. جامعه‌ی آماری تحقیق را 80 نفر از کارشناسان شهرداری منطقه 15، دفاتر توسعه محله‌ای و اساتید شهرسازی تشکیل می‌دهند و تکنیکی که در این راستا استفاده‌شده تکنیک دلفی است. روش نمونه‌گیری مورد استفاده در پژوهش حاضر احتمالی و از نوع طبقه‌ای بوده است. ا‌بزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه از نوع بسته است. برای تحلیل داده‌ها از ترکیب SWOT و AHP استفاده‌شده است. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد که با توجه به ماتریس داخلی (قوت، ضعف) و خارجی(فرصت، تهدید) استراتژی‌های دفاعی در راستای لبه اکولوژیک منطقه 15 در جنوب شرقی تهران با تأکید بر اکوتوریسم انتخاب‌شده است. همچنین با توجه به نتایج اولویت‌بندی گزینه‌ها، استراتژي‌هاي تهاجمی به‌عنوان بالاترین اولویت انتخاب شد. انتخاب این استراتژي بدین معنا است که لبه اکولوژیک منطقه 15در جنوب شرقی تهران با تأکید بر اکوتوریسم داراي توانمندي‌هایی است که می‌تواند با استفاده از آن‌ها و فرصت‌هاي محیطی نسبت به توسعه خود اقدام کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4601 - نقش راهبردهای خود تنظیمی، خود انگیزشی دانش آموزان و کمال گرایی مادران در پیشرفت تحصیلی
نرجس امانی موحد یوسف گرجی

هدف پژوهش حاضر، پیش بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس راهبردهای خودتنظیمی و خودانگیزشی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه و کمال گرایی مادران شان بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری متوسطه اول شهر اصفهان و مادران آن ها بود که تعداد دانش آموزان 1846 نفر بود و با توجه به أکثر

هدف پژوهش حاضر، پیش بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس راهبردهای خودتنظیمی و خودانگیزشی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه و کمال گرایی مادران شان بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری متوسطه اول شهر اصفهان و مادران آن ها بود که تعداد دانش آموزان 1846 نفر بود و با توجه به این که مؤلفه های پرسشنامه ها 10 مورد می باشد و برای هر مؤلفه 20 نفر برای حجم نمونه کافی است؛ بنابراین، حجم نمونه 200 نفر در نظر گرفته شده است و به روش نمونه گیری تصادقی خوشه ایی چند مرحله ایی انتخاب شدند و پرسشنامه های راهبردهای خودتنظیمی میلر و براون (1999)، پرسشنامه خودانگیزشی بارکلی (2012) و پرسشنامه کمال گرایی اهواز نجاریان و همکاران (1387)APS را تکمیل نمودند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد، سهم دو متغیر راهبردهای خودتنظیمی و خودانگیزشی در پیش بینی پیشرفت تحصیلی معنادار بوده و به ترتیب 24درصد و36 درصد بر متغیر پیشرفت تحصیلی مؤثر بوده است. اما، متغیر کمال گرایی مادران دانش آموزان توان پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر را نداشت. با توجه به یافته های پژوهش متغیرهای راهبردهای خودتنظیمی و خودانگیزشی در پیش بینی پیشرفت تحصیلی نقش دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4602 - طراحی الگوی برنامه درسی اخلاق زیست محیطی مبتنی بر برساختگرایی اجتماعی در دوره متوسطه دوم
هانیه خدادادی عصمت رسولی وحید فلاح

هدف از پژوهش حاضر، طراحی الگوی برنامه درسی اخلاق زیست محیطی مبتنی بر برساختگرایی اجتماعی در دوره متوسطه دوم است. در این پژوهش روش تحلیل محتوای کیفی از نوع استقرایی مورد استفاده قرار گرفت. انتخاب مشارکت کنندگان با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند و معیار اشباع نظری بود أکثر

هدف از پژوهش حاضر، طراحی الگوی برنامه درسی اخلاق زیست محیطی مبتنی بر برساختگرایی اجتماعی در دوره متوسطه دوم است. در این پژوهش روش تحلیل محتوای کیفی از نوع استقرایی مورد استفاده قرار گرفت. انتخاب مشارکت کنندگان با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند و معیار اشباع نظری بود که تعداد 15 نفر از اساتید و متخصصان برنامه درسی انتخاب شدند. در واقع، انتخاب مشارکت کنندگان بر اساس میزان تجارب آن ها در زمینه برنامه درسی بود. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته فردی استفاده شده است. داده های بدست آمده از مصاحبه ها با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل مصاحبه های برگرفته از نظر متخصصان، حاکی از این است که برنامه درسی اخلاق زیست محیطی در دوره متوسطه دوم از مطلوبیت کافی برخوردار نبوده و دارای نقاط ضعفی است. هم چنین به ویژگی های عناصر برنامه درسی اخلاق زیست محیطی مبتنی بر برساختگرایی اجتماعی به ترتیب برای هدف، محتوا و راهبردهای یاددهی-یادگیری و ارزشیابی اشاره شد و الگوی برنامه درسی اخلاق زیست محیطی مبتنی بر برساختگرایی اجتماعی طراحی شد. نتایج نشان می دهد که تمامی عناصر و اجزا برنامه درسی در تعامل با یکدیگر هستند و بین برنامه درسی اخلاق زیست محیطی و برساختگرایی اجتماعی رابطه وجود دارد و برساختگرایی اجتماعی برای افزایش قابلیت های برنامه درسی اخلاق زیست محیطی کفایت لازم را دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4603 - طراحی و تبیین الگوی عوامل مؤثر بر خودشیفتگی مدیران با تأکید بر حالت نظارتی(مطالعه موردی مدیران دانشگاه پیام نور)
آناهیتا فهیم طالبی دکتر سید رسول آقاداوودجلفایی علیرضا شیروانی جوزدانی مریم قربانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر خودشیفتگی مدیران انجام شده است. محقق بدون دستکاری و مداخله در وضعیت موجود پژوهش، تنها به دنبال گزارش وضعیت حال حاضر براساس نظرات افراد مورد مطالعه می‌باشد؛ لذا جهت انجام پژوهش، از روش توصیفی_پیمایشی بهره گرفته شد. جامعۀ آمار أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر خودشیفتگی مدیران انجام شده است. محقق بدون دستکاری و مداخله در وضعیت موجود پژوهش، تنها به دنبال گزارش وضعیت حال حاضر براساس نظرات افراد مورد مطالعه می‌باشد؛ لذا جهت انجام پژوهش، از روش توصیفی_پیمایشی بهره گرفته شد. جامعۀ آماری شامل کلیه مدیران مراکز و واحدهای دانشگاهی پیام نور منطقه 5 (استان اصفهان، یزد، چهارمحال و بختیاری) به تعداد 168 نفر می‌باشد. با توجه به محدود بودن جامعۀ آماری، حجم نمونه برابر با جامعه آماری در نظر گرفته شد. به‌منظور تحلیل استنباطی داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از ابزار اندازه‌گیری، از روش آماری t تک متغیره (برای شناسایی عوامل مؤثر بر خودشیفتگی مدیران) مرحلۀ پیمایشی تحقیق تکمیل گردید. درنهایت برای طراحی مدل عوامل مؤثر بر خودشیفتگی مدیران، از مدل معادلات ساختاری (Amos) استفاده شد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، مدل ارائه شده براساس نظرات مدیران دانشگاه‌های پیام نور در قالب 16 عامل شامل خلاصه می گردد که عبارت اند از کمبود روحیۀ مشارکت‌پذیری، کمبود روحیۀ خود انتقادی، میل و گرایش به تمرکزگرایی، رجحــان رابطه بر ضابطه، بی‌ثباتی قوانین و مقررات، عدم تناسب اختیارات و مسئولیت‌های محوله، فقدان همدلی و صمیمیت، خیال‌پردازی و خودنمایی، تصور دارا بودن قدرت بی‌نهایت، تصور دارا بودن موفقیت نامحدود، استفاده از دیگران در جهت پیشرفت و ارتقای خود، خصومت نسبت به دیگران، عزت‌نفس، غرور سازمانی، ریاست‌طلبی و ساختار سازمان. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4604 - تأثیر پیش‌ زمینه‌ های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران (موردمطالعه: استان کرمانشاه)
ناهید جلیلیان بیژن رضایی علی بدیع زاده

گردشگری سلامت به‌صورت امروزی تقریباً موضوع جدیدی است که کشور های پیشرفته و در حال‌ توسعه به عنوان یک منبع درآمدی جدید در آن سرمایه‌ گذاری می‌کنند. کشور ایران نیز به دلیل امکانات پزشکی و شرایط منطقه‌ ای در کشور های همسایه، پتانسیل بالایی در این حوزه دارد؛ از این‌ رو هد أکثر

گردشگری سلامت به‌صورت امروزی تقریباً موضوع جدیدی است که کشور های پیشرفته و در حال‌ توسعه به عنوان یک منبع درآمدی جدید در آن سرمایه‌ گذاری می‌کنند. کشور ایران نیز به دلیل امکانات پزشکی و شرایط منطقه‌ ای در کشور های همسایه، پتانسیل بالایی در این حوزه دارد؛ از این‌ رو هدف پژوهش حاضر، تحلیل پیش‌ زمینه‌ های شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامد های گردشگری سلامت در ایران می‌ باشد. جامعه آماری پژوهش را جامعه متخصصان فعال در حوزه گردشگری سلامت استان کرمانشاه به تعداد 94 نفر تشکیل می‌ دهند که 75 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. این پژوهش با روش و پارادایمِ اثبات باوری و رویکرد قیاسی به روش پیمایش، اجرا شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه‌ ای محقق ساخته که روایی صوری و محتوایی پرسشنامه براساس نظر متخصصان، و روایی سازه نیز براساس تحلیل عاملی تأییدی، تأیید شده و با آزمون آلفای کرونباخ، پایایی آن نیز تائید گردید. برای تجزیه‌ و تحلیل داده از الگوی معادلات ساختاری با روش PLS به کمک نرم‌افزار Smart-PLS استفاده شد که نتایج آن نشان می‌دهد پیش‌ زمینه‌ های شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی بر شکل‌ گیری اکوسیستم، و شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامد های گردشگری سلامت مؤثر است. همچنین پویایی‌ های کسب‌ و کار منطقه‌ ای در استان کرمانشاه، بر پیامد های گردشگری سلامت مؤثر می باشد. درنهایت پویایی‌ های کسب‌ و کار منطقه‌ ای در رابطه میان شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی و پیامد های گردشگری سلامت نقش تعدیلی ایفا می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4605 - بررسی اثربخشی مدیریت مهارت‌های زندگی به شیوه گروهی بر خودکارآمدی و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان پایه یازدهم دوره دوم متوسطه مدارس پسرانه شهر ایلام
مسعود نظرزاده طاهره نکوئیان سبحان مومنی

خودکار آمدی و خوش‌بینی تحصیلی از موضوعات مهم دوران تحصیل هستند و زمینه موفقیت تحصیلی را نیز در پی دارند. از سوی دیگر، آموزش مهارت‌های زندگی به شیوه‌گروهی می‌تواند زمینه پیشرفت تحصیلی را تسهیل کند. مدیریت مهارت های ازندگی می تواند زمینه موفقیت تحصیلی و رشد دانش‌آموزان را أکثر

خودکار آمدی و خوش‌بینی تحصیلی از موضوعات مهم دوران تحصیل هستند و زمینه موفقیت تحصیلی را نیز در پی دارند. از سوی دیگر، آموزش مهارت‌های زندگی به شیوه‌گروهی می‌تواند زمینه پیشرفت تحصیلی را تسهیل کند. مدیریت مهارت های ازندگی می تواند زمینه موفقیت تحصیلی و رشد دانش‌آموزان را در پی داشته باشد. بنابراین هدف اصلی پژوهش‌حاضر بررسی اثربخشی‌مدیریت‌مهارت‌های زندگی‌به‌شیوه گروهی بر خودکارآمدی و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان پایه یازدهم دوره دوم متوسطه مدارس پسرانه شهر ایلام بود. روش مطالعۀ حاضر نیمه‌آزمایشی با گروه آزمایش، کنترل و گواه بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پسر پایه دوم متوسطه دوم بودند که تعداد 30 نفر از آنان با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، شامل پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی(ASEQ) جینگز و مورگان(1999) و مقیاس خوش بینی تحصیلی(AOS) اسچنموران و همکاران(2013) بود که پایایی ابزار با آزمون آلفای کرونباح بررسی شد و مقدار پایایی متغیرها بالاتر از 70 درصد حاصل شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و از آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس چندمتغیره) استفاده شد. همچنین نرم افزار تحلیل داده ها SPSS نسخه 24 بودیافته ها نشان داد آموزش مهارت‌های زندگی به شیوه گروهی بر افزایش خودکارآمدی تحصیلی(550/0) و خوش‌بینی تحصیلی(405/0) در دانش آموزان پایه یازدهم دوره دوم متوسطه مدارس پسرانه شهر ایلام دارای اثرگذاری مطلوب و مثبتی بودند. بر اساس یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت‌های زندگی به شیوه گروهی موجب افزایش نمرات خودکارآمدی و خوش بینی تحصیلی دانش‌آموزان می‌شود لذا برنامه ریزان و متولیان امر آموزش باید بیشتر به آموزش مهارت‌های زندگی توجه نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4606 - تحلیل ساختاری تاثیر فضیلت‌گرایی سازمانی بر استقلال شغلی و رفتار شهروندی کارکنان دانشگاه پیام نور تهران
سپیده فتحی سعید مرادی فیروزه کیومرثی

پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختاری تاثیر فضیلت‌گرایی سازمانی بر استقلال شغلی و رفتار شهروندی کارکنان دانشگاه پیام نور تهران انجام شده‌است. روش تحقیق از نوع کاربردی، توصیفی و پیمایشی بوده است. جامعه آماری تحقیق را کارکنان دانشگاه پیام نور شهر تهران به حجم 392 نفر تشکیل داده أکثر

پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختاری تاثیر فضیلت‌گرایی سازمانی بر استقلال شغلی و رفتار شهروندی کارکنان دانشگاه پیام نور تهران انجام شده‌است. روش تحقیق از نوع کاربردی، توصیفی و پیمایشی بوده است. جامعه آماری تحقیق را کارکنان دانشگاه پیام نور شهر تهران به حجم 392 نفر تشکیل داده‌اند که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای، با حجم 172 نفر به کمک فرمول کوکران، مورد نظرسنجی واقع شده‌اند. ابزار گردآوری اطلاعات سه مقیاس فضیلت سازمانی کارمون و همکاران(2004)؛ رفتار شهروندی سازمانی پادساکف (2000) و استقلال شغلی دیوید (2014) بوده‌است که به روش‌های روایی صوری، محتوایی و سازه، روایی آنها تایید شده‌است. برای آزمون فرضیه‌ها از نرم افزار Spss نسخه 20، و روش مدل یابی معادلات ساختاری به شیوه حداقل مربعات جزئی با نرم افزار Smart Pls نسخه 2، بهره برده شده‌است. یافته‌ها نشان از تایید هر دوازده فرضیه پژوهش داشته است. تاثیر فضیلت گرایی سازمانی بر رفتار شهروندی به میزان 508/0 و بر استقلال شغلی کارکنان به میزان 284/0 تایید شده‌است. همچنین تاثیر ابعاد 5 گانه فضیلت سازمانی به صورت تک‌تک، بر رفتار شهروندی سازمانی و استقلال شغلی کارکنان نیز به تایید رسیده‌است. بیشترین میزان تاثیر مربوط به تاثیر بخشش بر استقلال شغلی به میزان 825/0 ، و کمترین میزان تاثیر مربوط به تاثیر انسجام بر استقلال شغلی به میزان 192/0 بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4607 - بررسی رابطه هوش معنوی و رفتارشهروندی سازمانی اعضای هیئت علمی دانشگاه
حسن نودهی زهره سادات صدر

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4608 - بررسی رابطه بین سبک‌های رهبری تحول‌آفرین و تعامل‌گرا و نگرش به تغییر سازمانی
مهدی فرازجا محسن خادمی

چکیده: هدف پژوهش حاضر تحلیل رابطه بین دو متغیر سبک های رهبری تحول آفرین و تعامل‌گرا و نگرش به تغییر سازمانی از دیدگاه کارشناسان حوزه ستادی سازمان آموزش و پرورش فارس بود. جامعه و نمونه آماری پژوهش، کلیه کارشناسان حوزه ستادی سازمان آموزش و پرورش فارس به تعداد 230 نفر در س أکثر

چکیده: هدف پژوهش حاضر تحلیل رابطه بین دو متغیر سبک های رهبری تحول آفرین و تعامل‌گرا و نگرش به تغییر سازمانی از دیدگاه کارشناسان حوزه ستادی سازمان آموزش و پرورش فارس بود. جامعه و نمونه آماری پژوهش، کلیه کارشناسان حوزه ستادی سازمان آموزش و پرورش فارس به تعداد 230 نفر در سال 88-87 بود که در این پژوهش مشارکت نمودند. دو پرسش‌نامه رهبری تحول آفرین و نگرش به تغییر سازمانی برای جمع آوری اطلاعات مورد استفاده واقع شد. پرسش‌نامه رهبری تحول آفرین دارای پنج بعد رهبری فرمند، توجه و ملاحظه فردی، تحریک ذهنی، پاداش مشروط و مدیریت مبتنی بر استثناء است که، دو بعد آخر مربوط به رهبری تعامل‌گرا می باشد. پرسش‌نامه نگرش به تغییر سازمانی دارای سه بُعد شناختی، عاطفی و رفتاری می باشد. از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون هم زمان جهت تحلیل داده های به دست آمده استفاده گردید. نتایج پژوهش بیان‌گر رابطه معنادار رهبری فرمند با نگرش شناختی به تغییر سازمانی؛ تحریک ذهنی با نگرش شناختی و رفتاری؛ پاداش مشروط با نگرش شناختی، عاطفی و رفتاری و مدیریت مبتنی بر استثناء با نگرش عاطفی بود که رابطه ابعاد رهبری تعامل گرا با نگرش عاطفی به تغییر سازمانی، منفی بود. هم چنین نتایج نشان داد که رهبری فرمند دارای قدرت پیش بینی برای ابعاد شناختی و عاطفی و پاداش مشروط دارای قدرت پیش بینی بر ای بعد رفتاری نگرش به تغییر سازمانی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4609 - رابطه اعتیاد به کار با تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی دبیران
ناصر ناستی زایی حسین جناآبادی فاطمه رخشانی مهر

دبیران زمان بسیارزیادی را به طور دلخواه و داوطلبانه به فعالیتها یه کاری اختصاص می دهند و این می تواند اعتیاد به کار را در آنها ایجاد کند که از پیامدهای آن تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانیاست. هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی رابطه اعتیاد به کار با تعهد سازمانی و رفتار شهر أکثر

دبیران زمان بسیارزیادی را به طور دلخواه و داوطلبانه به فعالیتها یه کاری اختصاص می دهند و این می تواند اعتیاد به کار را در آنها ایجاد کند که از پیامدهای آن تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانیاست. هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی رابطه اعتیاد به کار با تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی دبیرانزاهدان بود. مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی بوده که به شیوه نمونه گیری طبقه ای تصادفی تعداد 300 نفر از دبیران شهر زاهدان از طریق سه پرسشنامه اعتیاد به کار، تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانیمورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه همزمان با کمک نرم افزارspss21 استفاده شد. یافته ها نشان داد میانگین نمرات معلمان در متغیرهای اعتیاد به کار، تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در سطح بالاتری از میانگین نظری قرار داشت؛ بین اعتیاد به کار و مولفه های آن (تمایل درونی به کار، عجین شدن در کار و لذت بردن از کار) هم با تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی دبیرانرابطه مثبت و معناداری وجود داشت (01/0p<). نتایج تحلیل رگسیون چندگانه همزمان نیز نشان داد که مولفه های اعتیاد به کار توان پیش بینی هم تعهد سازمانی و هم رفتار شهروندی سازمانیرا دارند (05/0p<). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4610 - بررسی رابطه بین خودشیفتگی با عزت نفس و رضایت شغلی با توجه به نقش میانجی رفتار شهروندی کارکنان در دانشگاه گلستان
سامره شجاعی منصوره صادقی ملیحه مقصودلو

آن چه همواره مورد توجه روان شناسان و اندیشمندان علوم اجتماعی بوده، رضایت شغلی افراد و آثار این رضایت در روحیه آنها و بازدهی کارشان می باشد لذا هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین خودشیفتگی با عزت نفس و رضایت شغلی با توجه به نقش میانجی رفتار شهروندی کارکنان در میان کارکنا أکثر

آن چه همواره مورد توجه روان شناسان و اندیشمندان علوم اجتماعی بوده، رضایت شغلی افراد و آثار این رضایت در روحیه آنها و بازدهی کارشان می باشد لذا هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین خودشیفتگی با عزت نفس و رضایت شغلی با توجه به نقش میانجی رفتار شهروندی کارکنان در میان کارکنان دانشگاه گلستان است.روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی است و جامعه‌ی آماری آن کلیه کارکنان دانشگاه گلستان به تعداد 120 نفر می باشد و تعداد نمونه نیز بر اساس روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان،92 نفر بوده است . ابزار گرداوری داده‌ها در این پژوهش پرسشنامه است که از چهار پرسشنامه خود شیفتگی دونالد و جان(2011) ، پرسشنامه عزت نفس دونالد و جان (2011)، پرسشنامه رضایت شغلی مینوسوتامی(1995) و پرسشنامه رفتار شهروندی ارگان (1998) استفاده‌شده است که ضریب آلفای کرونباخ همه آن‌ها بالای 7/0 بوده است. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش معادلات ساختاری مبتنی بر نرم‌افزار لیزرل استفاده‌شده است. نتایج حاکی از آن است که تمامی فرضیات پژوهش تایید شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4611 - نقش آموزش در رونق صنعت جهانگردی و رضایت جهانگرد در ایران
مجید کفاشی

چکیده: مقاله حاضرحاصل مطالعاتی است که به منظور شناخت موانع و تنگناهای صنعت جهانگردی در ایران صورت گرفته است. در این مطالعه سعی شده کمّی ها و کاستی هایی که در این صنعت وجود دارد به تصویر کشیده شود.سنجش میزان رضایت جهانگردانی که به ایران سفر می‌کنند و مقایسه دیدگاه کارشنا أکثر

چکیده: مقاله حاضرحاصل مطالعاتی است که به منظور شناخت موانع و تنگناهای صنعت جهانگردی در ایران صورت گرفته است. در این مطالعه سعی شده کمّی ها و کاستی هایی که در این صنعت وجود دارد به تصویر کشیده شود.سنجش میزان رضایت جهانگردانی که به ایران سفر می‌کنند و مقایسه دیدگاه کارشناسان صنعت جهانگردی ایران با دیدگاه جهانگردان خارجی در مورد صنعت توریسم ایران از جمله اهداف پژوهشی است که انجام شده است. نمونه آماری ما در این گزارش دو گروه بوده که یک گروه آن را کارشناسان صنعت جهانگردی در سازمان ایرانگردی و جهانگردی وگروه دیگر را جهانگردان خارجی که به اصفهان سفر کرده اند تشکیل می دهند. روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت تمام شماری مقطعی در هتلهای توریست پذیر اصفهان انجام شده بطوری که تعداد 200 نفر جهانگرد از هشت ملیت و تعداد50 کارشناسان صنعت جهانگردی در این نمونه مورد مطالعه قرار گرفته اند. چهارچوب نظری تحقیق با استفاده از نظراتی مانند مبادله، نظریه توسعه جهانگردی پایدار استفاده شده و در این تحقیق تلاش بر آن بوده است به سوالات زیر پاسخ داده شود که: چه عواملی در جذب ودفع صنعت جهانگردی ایران موثر است؟ میزان رضایت توریست های خارجی که به ایران (شهر اصفهان) سفر می‌کنند در چه حدی است؟ و این میزان رضایت تحت تاثیر چه عواملی کاهش یا افزایش می‌یابد؟ به منظور حصول از اطمینان ،اعتبار و روایی پرسشنامه ها، ابتدا پرسشنامه اولیه در جمعیت محدودی از جهانگردان و کارشناسان جمع آوری شد و سپس با توجه به دستاوردها و نتایج حاصله ، پرسشنامه نهایی طراحی و در نمونه مورد مطالعه، اجرا گردید .پس از وارد نمودن اطلاعات در کامپیوتر با استفاده از نرم افزار SPSS پردازش اطلاعات آماری انجام گرفت. پس از جمع آوری وتحلیل اطلاعات محقق به این نتیجه رسیده است که عواملی ازقبیل: بهبود امکانات رفاهی جهانگردان، ارائه مدت زمان اقامت بیشتر، برقراری امنیت، اطلاع رسانی گسترده تر،کاهش اعمال محدودیتهای مذهبی، سرمایه گذاری خصوصی درصنعت جهانگردی، حمل ونقل پایدار،کاهش محدودیت تجاری، ارتقای کیفیتهای آموزشی مناطق توریست پذیر، افزایش روابط فرهنگی ایران باسایرکشورهاو... در میزان رضایت جهانگردان و رونق صنعت جهانگردی ایران موثرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4612 - مقایسه‌ی یادگیری زبان انگلیسی دانش‌آموزان دو زبانه با دانش‌آموزان یک زبانه
ناصر یوسفی احمد سهرابی عذرا اعتمادی سیداحمد احمدی

چکیده: این پژوهش به بررسی رابطه دو زبانه و یک زبانه با یادگیری زبان انگلیسی در میان دانش آموزان پسر پایه سوم مقطع راهنمایی با کنترل سه متغیر فردی(هوش)، خانوادگی وآموزشگاهی می پردازد. در این پژوهش200 دانش‌آموز پایه سوم مقطع راهنمایی(نیمی عرب زبان ونیمی فارسی زبان)از مد أکثر

چکیده: این پژوهش به بررسی رابطه دو زبانه و یک زبانه با یادگیری زبان انگلیسی در میان دانش آموزان پسر پایه سوم مقطع راهنمایی با کنترل سه متغیر فردی(هوش)، خانوادگی وآموزشگاهی می پردازد. در این پژوهش200 دانش‌آموز پایه سوم مقطع راهنمایی(نیمی عرب زبان ونیمی فارسی زبان)از مدارس ناحیه چهار اهواز به طور تصادفی خوشه ای انتخاب شدند.برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته،آزمون هوشی ریون وامتحان معلم ساخته پایانی برای متغیرهای کنترل و یادگیری زبان انگلیسی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد بیشترین همبستگی ساده بین یادگیری زبان انگلیسی دانش آموز با تدریس شاگردمحور بدست آمده است.دراین پژوهش به جز متغیر های درسی محور و ترتیب تولد،بقیه متغیرها با یادگیری زبان انگلیسی رابطه داشته اند بخصوص متغیر دو زبانگی،تدریس شاگردمحور،موقعیت اقتصادی،فرهنگی خانواده،وضعیت مطلوب آموزشگاهی،تحصیلات معلم وهوش دانش آموز در معادله رگریسون مؤثر بوده اند.این متغیرها حدود 88 درصد واریانس یادگیری زبان انگلیسی را تبیین می کنند. با کنترل متغیرهای فردی،نمره زبان با دو زبانگی همبستگی معنی داری بدست آمد:( r = 47، 050/0α<). بدین ترتیب دو زبانگی بعد از کنترل برخی متغیرهای مربوط به دانش آموزان از قبیل هوش،خانواده،وضعیت، مدرسه معلم وتدریس شاگردمحور،می تواند 25درصد واریانس یادگیری زبان انگلیسی را تبیین کند که در سطح آلفای ( 05/0α<) معنی دار است.به طور کلی بعد از کنترل یا خنثی کردن متغیرهای خانوادگی،فردی وآموزشگاهی،دانش آموز دو زبانه ویک زبانه دریادگیری زبان انگلیسی با هم تفاوت معنی داری دارند.(یعنی دانش آموزان دو زبانه بیشتر از دانش آموزان یک زبانه،انگلیسی را یاد می گیرند)تحلیل کواریانس هم نتایج مشابهی نشان می دهد،که در بخش تبیین کاملاّ به آن اشاره شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4613 - ارتباط بین شخصیت جامعه پسند و خودشیفتگی با سلامت اجتماعی جوانان ورزشکار والیبال استان تهران
عباس شعبانی سپیده شکری

هدف کلی پژوهش حاضر تعیین ارتباط بین شخصیت جامعه پسند و خودشیفتگی با سلامت اجتماعی جوانان والیبالیست استان تهران میباشد. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ والیبالیست های باشگاه های استان تهران تشکیل می دادند. نمونه برای جامعه نامحدود، 384 نفر و به صورت نمونه گیری در دسترس در نظر أکثر

هدف کلی پژوهش حاضر تعیین ارتباط بین شخصیت جامعه پسند و خودشیفتگی با سلامت اجتماعی جوانان والیبالیست استان تهران میباشد. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ والیبالیست های باشگاه های استان تهران تشکیل می دادند. نمونه برای جامعه نامحدود، 384 نفر و به صورت نمونه گیری در دسترس در نظر گرفته شد. در این تحقیق از پرسشنامه های استاندارد شخصیت جامعه پسند، شخصیت خودشیفته و سلامت اجتماعی استفاده شد که روایی و پایایی آنها در مطالعات متعدد خارجی و داخلی تایید شده است. برای تجزیه و تحلیل داد ها از شاخص های آمار توصیفی و آزمون های کلموگروف- اسمیرنوف، همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندگانه استفاده گردید. یافته ها نشان داد که بین شخصیت جامعه پسند با سلامت اجتماعی رابطۀ مثبت معنادار وجود دارد. هم چنین، نتایج حاکی از آن بود که بین مولفۀ مسوولیت جامعه پسند و ارتباط همدلانه با سلامت اجتماعی رابطۀ مثبت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز بیانگر آن بود که مسوولیت اجتماعی و شخصیت جامعه پسند پیش بینی کنندۀ معنادار سلامت اجتماعی هستند. علاوه بر این، بین خودشیفتگی با سلامت اجتماعی ارتباط منفی و معنادار مشاهده شد. هم چنین، بین مولفه های اقتدار و خودبینی و خودبسندگی با سلامت اجتماعی رابطۀ منفی معنادار و بین برتری جویی و بهره کشی و محق بودن و خودنمایی با سلامت اجتماعی رابطۀ معناداری وجود نداشت. در نهایت، خودبینی و خودشیفتگی پیش بینی کنندۀ معنادار سلامت اجتماعی بودند. بنابراین، پیشنهاد می شود ورزشکاران در راستای بهبود سلامت اجتماعی شخصیت جامعه پسند و خودشیفتگی را مورد توجه قرار دهند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4614 - توریسم روستایی و توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: منطقه توریستی – گردشگری هچیرود ، نمک‌آبرود)
زهرا ناصری داود رودگرنژاد

در عصر حاضر صنعت گردشگری به عنوان بزرگترین صنعت جهان امروز و یکی از ارکان توسعه پایدار معرفی می شود. توریسم اشکال مختلفی دارد که اکنون شکلی نوین از توریسم با عنوان توریسم روستایی، با هدف توسعه پایدار جوامع محلی در نواحی روستایی، بعنوان ابزاری جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی أکثر

در عصر حاضر صنعت گردشگری به عنوان بزرگترین صنعت جهان امروز و یکی از ارکان توسعه پایدار معرفی می شود. توریسم اشکال مختلفی دارد که اکنون شکلی نوین از توریسم با عنوان توریسم روستایی، با هدف توسعه پایدار جوامع محلی در نواحی روستایی، بعنوان ابزاری جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی و یکی از مهمترین مشاغل مدرن در مناطق روستایی تجسم یافته است روستاها به لحاظ شرایط اقلیمی و داشتن پتانسیل‌های انسانی و طبیعی ویژه می‌توانند به‌عنوان جاذبه‌های منحصربه‌فرد مطرح شوند . روند مهاجرت از روستاها به شهرها و روند شهرنشینی نشان می‌دهد که برخی کمبودهایی چون کمبود درزمینه امکانات اجتماعی (ضعف زیرساخت‌ها) و درآمد (ضعف اقتصادی) از دلایل اساسی مهاجرت روستاییان است. همچنین ارزیابی اهمیت و اثرات اقتصادی توریسم موضوع مهمی است.این تحقیق با هدف بررسی توریسم روستایی و توسعه پایدار روستایی در منطقه نمک آبرود و هچیرود با استفاده از روشبحث گروهی متمرکز، مصاحبه عمیق و کاربرد مدل تحلیلی swot انجام شد و نتایج حاصل از آن نشان داد که وجود جذابیتهای و ظرفیتهای یک منطقه از نکات کلیدی حضور گردشگران در آن می باشد . همچنین وجود مسئولین مقتدر و آشنا به مسیولیتهای محوله و دلسوز نسبت به منطقه می تواند از جمله مهمترین زمینه های زیر بنایی حفظ و گسترش گردشگر و به تبع آن افزایش علاقه جوانان به منطقه محل سکونت و تشویق برای رونق بخشی به منطقه محسوب شود.در این دو منطقه مورد مطالعه از مهمترین دلایل افزایش گردشگر و توسعه پایدار این منطقه علاوه بر جذابیتهای خدادادی ، وجود نیروهای متعهد می باشد که با توجه به اشراف کامل محقق به منطقه آنها تمامی تلاشهای خود را جهت افزایش امکانات منطقه و افزایش ظرفیتهای خود جهت رفاه گردشگران مبذول می دارند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4615 - واکاوی جایگاه کارآفرینی زنان در جمهوری اسلامی ایران
ایمان جعفری نسب ماشاالله ولیخانی دهاقانی

در سال های اخیر فعالیت زنان در حوزه کارآفرینی بسیار مورد توجه قرار گرفته است، توجه به حوزه اشتغال زنان از حیث رشد و شکوفایی استعدادهای آنان و استفاده از توانمندی ‌های زنان در عین توجه به ‌‌‌‌نقش ‌های خانوادگی آنان اهمیت ویژه ‌ای دارد. در واقع زنان در کنار کار، معمولا نق أکثر

در سال های اخیر فعالیت زنان در حوزه کارآفرینی بسیار مورد توجه قرار گرفته است، توجه به حوزه اشتغال زنان از حیث رشد و شکوفایی استعدادهای آنان و استفاده از توانمندی ‌های زنان در عین توجه به ‌‌‌‌نقش ‌های خانوادگی آنان اهمیت ویژه ‌ای دارد. در واقع زنان در کنار کار، معمولا نقش فرزندی، همسری و مدیریت خانواده و مادر بودن را نیز دارند که فعالیت و کنشگری بیشتر را برای آنها در قیاس با مردان سخت تر می کند. اسلام به تساوی زن و مرد در بسیاری از جهات باور دارد و در زمینه اشتغال نیز دستوراتی را داده است تا شأن زن در جامعه و در محیط کار حفظ شود. هدف ما در مقاله حاضر این است تا به نوعی مسئله کارآفرینی زنان را در نظام جمهوری اسلامی مورد مطالعه قرار دهیم تا با این واکاوی ضعف ها و قوت های آن مشخص شود. چه اینکه از کارآفرینی زنان در ایران چند سالی بیشتر نگذشته است و نیاز به تحلیل این مهم احساس می شود. همچنین هدف دیگر این پژوهش واکاوی و آسیب شناسی کارآفرینی زنان در جمهوری اسلامی بوده است تا با نگاهی علمی، امکان استفاده از اندیشه و عمل نیمی از افراد جامعه مشخص شود. در این میان پس از انقلاب نیز جمهوری اسلامی تلاش هایی را جهت ورود زنان به بازار کار و البته کارآفرینی و تولید شغل انجام داده است که ما در این مقاله بدان پرداخته ایم. به نظر می رسد که دولت های مختلف جمهوری اسلامی کمتر به مشاغل کلان کارآفرینی برای زنان تمایل نشان داده اند. روش تحقیق ما توصیفی-تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4616 - نقش گردشگری ورزشی در توسعة اجتماعی- زیست محیطی شهری از دیدگاه مدیران و کارشناسان تربیت بدنی استان اصفهان
بهرام صالح نیا زهرا کیوانی

چکیدهگردشگری ورزشی در توسعه اجتماعی- زیست محیطی شهری در صورت وجود امکانات، نقش دارد و با توجه به وجود پتانسیل های مختلف می تواند موجبات توسعه مناطق و سایر منافع اجتماعی، زیست محیطی را فراهم آورد. هدف از این تحقیق بررسی نقش گردشگری ورزشی در توسعه ی اجتماعی- زیست محیطی شه أکثر

چکیدهگردشگری ورزشی در توسعه اجتماعی- زیست محیطی شهری در صورت وجود امکانات، نقش دارد و با توجه به وجود پتانسیل های مختلف می تواند موجبات توسعه مناطق و سایر منافع اجتماعی، زیست محیطی را فراهم آورد. هدف از این تحقیق بررسی نقش گردشگری ورزشی در توسعه ی اجتماعی- زیست محیطی شهری از دیدگاه مدیران و کارشناسان تربیت بدنی استان اصفهان است. جامعه آماری این تحقیق را 200 نفر مدیران آژانس های مسافرتی و کارشناسان تربیت بدنی و گردشگری استان اصفهان تشکیل داد که براساس آمار اداره کل گردشگری و تربیت بدنی در سال 1389 بود و نمونه تحقیق بر اساس جدول گرجسی و مورگان 132 نفر تعیین شد . ابزار اندازه گیری متغیرها پرسشنامه محقق ساخته بود، که اعتبار آن براساس ضریب کندال 89% محاسبه شد. روش تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی بود و داده های این تحقیق در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی بررسی شد. روش تحقیق با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره مانوا، t تک متغیره، t هتلینگ، t همبسته، بررسی شد. یافته های تحقیق نشان داد که گردشگری ورزشی در توسعه اجتماعی با میانگین (40/4و42/3) و t تک متغیره (47/20) و در توسعه زیست محیطی با میانگین (78/3و78/2) و t تک متغیره (06/7) نقش داشت و در سطح 5 درصد بیش از سطح متوسط نقش داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4617 - اثربخشی روش درمانی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و بازپردازش و ایماگو درمانی بر دشواری در تنظیم هیجان ، نوع دوستی و نردبان ناکامی زنان درگیر شکست عاطفی
مهسا حاجی آقا بزرگی آدیس کراسکیان حمیدرضا وطن خواه محمد رضا صیرفی

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش درمانی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و بازپردازش و ایماگو درمانی بر دشواری در تنظیم هیجان ، نوع دوستی و نردبان ناکامی زنان درگیر شکست عاطفی است . پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل انجام أکثر

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش درمانی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و بازپردازش و ایماگو درمانی بر دشواری در تنظیم هیجان ، نوع دوستی و نردبان ناکامی زنان درگیر شکست عاطفی است . پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری افراد درگیر طلاق عاطفی مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره تهران در سال 1399 بودند. نمونه‌گیری به روش هدفمند بود. 45 نفر نمونه با توجه به نتیجه پرسشنامه طلاق عاطفی و به دست آوردن 1 انحراف معیار بالاتر از میانگین پرسشنامه‌های ملاک انتخاب، و به سه گروه 15 نفری، کاملا تصادفی تقسیم شدند. روش درمانی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و بازپردازش و ایماگو درمانی به مدت 11 جلسه به طور هفتگی به دو گروه آزمایش ارائه شد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. ابزارهای جمع آوری اطلاعات برگه اطلاعات جمعیت شناسی، مقیاس طلاق عاطفی گاتمن (1997)، پرسشنامه رفتار نوعدوستانه احمدی (1388) ، پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجان گراتز و رومر (2004)، مقیاس حافظه ناکامی‌های روزمره بود. به منظور تحلیل فرضیه‌ها از روش تحلیل کواریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی با اندازه‌گیری مکرر استفاده شد. تحلیل نتایج با بهره‌گیری از نرم افزار آماری SPSS نسخه 26 انجام گرفت. نتایج نشان داد که در پیش آزمون تفاوت معنی داری بین گروه‌ها وجود ندارد. اما در پس آزمون و پیگیری بین میانگین دشواری در تنظیم هیجان ، نوع دوستی و نردبان ناکامی در روش درمانی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و بازپردازش و ایماگو درمانی با میانگین گروه کنترل در سطح p<0/01 تفاوت معنادار وجود داشت. رویکرد ایماگو درمانی در متغییر نوعدوستی اثربخشی بیشتری در مقایسه با همه متغییرها در روش درمانی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و بازپردازش داشت. نتایج در مرحله پیگیری پایدار بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4618 - مدل‌یابی معادلات ساختاری کمال گرایی والدین بر عملکرد تحصیلی با میانجی گری سبک‌های هویت در دانش آموزان
شهربانو دهرویه نجمه توکلی نغمه توکلی

هدف از پژوهش حاضر، مدل ساختاری کمال گرایی والدین و فشار روانی ادراک شده با عملکرد تحصیلی با نقش میانجی‌گری سبک‌های هویت در دانش آموزان بود. روش پژوهش همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دانش آموز پسر پایه نهم شهرستان قائم شهر در أکثر

هدف از پژوهش حاضر، مدل ساختاری کمال گرایی والدین و فشار روانی ادراک شده با عملکرد تحصیلی با نقش میانجی‌گری سبک‌های هویت در دانش آموزان بود. روش پژوهش همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دانش آموز پسر پایه نهم شهرستان قائم شهر در نیمسال دوم تحصیلی 1398-1397 بودند. تعداد 330 نفر به عنوان حجم نمونه به روش در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه عملکرد تحصیلی فام و تیلور (EPT)، پرسشنامه کمال گرایی چند بعدی تهران (TMPS)، مقیاس سبک هویت برزونسکی (ISI-6G) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از معادلات ساختاری با نرم افزار SPSS18 و AMOS23 استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیرهای کمال گرایی والدین، الگوهای ارتباطی خانواده، فشار روانی ادراک شده، تاب آوری، تعلل ورزی و سبک هویت بر عملکرد تحصیلی اثر مستقیم و معنی‌داری دارا هستند و همچنین اثر غیر مستقیم کمال گرایی والدین، الگوهای ارتباطی خانواده، فشار روانی ادراک شده، تاب آوری و تعلل ورزی با میانجیگری سبک هویت بر عملکرد تحصیلی مورد تایید واقع گردید. پژوهش حاضر نشانگر اهمیت عوامل شناختی مانند فشار روانی ادراک شده، سبک هویت، تاب آوری، کمال گرایی والدین و تعلل ورزی و عوامل اجتماعی مانند الگوهای ارتباطی خانواده در تبیین عملکرد تحصیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4619 - تبیین ویژگیهای روان سنجی مقیاس کیفیت زندگی کاری و رابطه آن با فرسودگی شغلی در کارکنان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
افسانه قنبری پناه مصطفی هرندی

در پژوهش حاضر ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی کاری و رابطه آن با فرسودگی شغلی بین کارکنان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مطالعه شد. بدین منظور گروه نمونه‌‌ای با حجم 350 نفر از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به دو پرسشنامه 27 سؤالی کیفیت زندگی کاری أکثر

در پژوهش حاضر ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی کاری و رابطه آن با فرسودگی شغلی بین کارکنان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مطالعه شد. بدین منظور گروه نمونه‌‌ای با حجم 350 نفر از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به دو پرسشنامه 27 سؤالی کیفیت زندگی کاری و 25 سؤالی فرسودگی شغلی (در دو بٌعد شدت و تعداد دفعات ) پاسخ دادند. برای پایایی مقیاس از فرمول کلی آلفای کرونباخ استفاده شد که برابر 930/0گزارش شد. همچنین برای بررسی روایی از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد و ساختارها و مؤلفه‌های اساسی این مقیاس با شاخص کفایت نمونه‌برداری (KMO) و بارتلت بررسی شد. از نتایج حاصل روایی مقدار 902/0= KMO و بارتلت برابر 295/4561 به‌دست آمد و تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد با حذف یک عامل به دلیل بار عاملی کم، پرسشنامه مذکور از شش عامل اصلی اشباع شد. این شش عامل (نقش قانون و قانون‌گرایی، انسجام و یکپارچگی اجتماعی، تأمین فرصت رشد و امنیت، توسعه قابلیت‌های انسانی، پرداخت منصفانه و کافی، فضای کلی زندگی) 134/62 درصد کل واریانس متغیرها را تبیین می‌کند. همچنین تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد خرده مؤلفه‌های پرداخت منصفانه به میزان 229/0- و فضای کلی زندگی به میزان 129/0- بر فرسودگی شغلی تأثیرگذار هستند که در این بین پرداخت منصفانه بیشترین تأثیر ممکن را گذاشته است. نتایج حاصل نشان داد با تقویت یا کاهش برخی از مؤلفه‌های کیفیت زندگی کاری می‌توان سلامت روانی، زندگی اجتماعی و کاری مناسب را برای کارکنان، هدایت مؤثر کارکنان را برای مدیران و رفع کمبود اطلاعاتی به‌منظور برنامه‌ریزی شغلی مفید و افزایش بهره‌وری سازمان را برای برنامه‌ریزان ایجاد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4620 - سنجش نقش واسطه‌ای مشکلات بین فردی در رابطه بین کمال‌گرایی و افسردگی
مجید ضرغام حاجبی طاهره جولانیان الهام منطقیان

هدف پژوهش حاضر تبیین نقش واسطه ای مشکلات بین فردی در رابطه بین کمال گرایی منفی و مثبت و نشانه های افسردگی بود. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری آن شامل تمام دانشجویان استان البرز در نیمسال تحصیلی دوم 95-1394 بود. حجم نمونه شامل 220 نفر بود که به روش نمونه ب أکثر

هدف پژوهش حاضر تبیین نقش واسطه ای مشکلات بین فردی در رابطه بین کمال گرایی منفی و مثبت و نشانه های افسردگی بود. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری آن شامل تمام دانشجویان استان البرز در نیمسال تحصیلی دوم 95-1394 بود. حجم نمونه شامل 220 نفر بود که به روش نمونه برداری چندمرحله ای از دو دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و دانشگاه پیام نور البرز انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های کمال گرایی مثبت و منفی تری شورت، اوونس، اسلاید و دیوئی (1995)، مشکلات بین فردی-47 پیلکونیس و همکاران (1996) و افسردگی بک بود. داده های گردآوری شده با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که مدل مفهومی پژوهش با داده های گردآوری شده به خوبی برازش دارد و مشکلات بین فردی رابطه بین کمال گرایی منفی و نشانه های افسردگی را واسطه گری می کند. کمال گرایی منفی با مشکلات بین فردی مانند حساسیت بین فردی، دوسوگرایی بین فردی، پرخاشگری، به تأیید اجتماعی و عدم جامعه پذیری؛ حمایت اجتماعی را کاهش و افسردگی را افزایش می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4621 - بررسی ویژگی روایی و اعتبار سیاهه چندبعدی شناخت کمال‌گرایی در پرستاران شهر تهران
رقیه نوری پور لیاولی سیمین حسینیان مجتبی حبیبی علیرضا سلیمی‌نیا مهدی دهستانی مسعود حجازی

چکیده کمال گراییبهعنوانویژگیشخصیتیدرارتباطبا سلامت و نیز آسیب روانی، پژوهش‌های بسیاری را به خود جلب کرده است. اکنون ابزارهای متفاوتی برای اندازه‌گیری ابعاد متفاوت کمال‌گرایی ساخته‌شده‌اند. ولی پژوهشگران هنوز ساختن ابزارهای جدید و اجرای آن در نمونه‌ها و فرهنگ های مختلف أکثر

چکیده کمال گراییبهعنوانویژگیشخصیتیدرارتباطبا سلامت و نیز آسیب روانی، پژوهش‌های بسیاری را به خود جلب کرده است. اکنون ابزارهای متفاوتی برای اندازه‌گیری ابعاد متفاوت کمال‌گرایی ساخته‌شده‌اند. ولی پژوهشگران هنوز ساختن ابزارهای جدید و اجرای آن در نمونه‌ها و فرهنگ های مختلف را پیشنهاد می کنند. هدفاین پژوهش، بررسی ویژگی روایی و اعتبار سیاهه چندبعدی شناخت کمال‌گرایی در پرستاران شهر تهران بود. این پژوهش توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری کلیه بیمارستان های دولتی شهر تهران بود که در این مطالعه با استفاده از روش تصادفی سهمیه ای 190 نفر از پرستاران بیمارستان میلاد، امام خمینی، صدر، آیت اله کاشانی و شهید مدرس شهر تهران در سال1394 انتخاب شدند. ابزار پژوهش سیاهه چندبعدی شناخت کمال‌گرایی (استوبر، کوبوری و تانو،2010) بود. آلفای کرونباخ محاسبه‌شده 79/0 و با تحلیل عاملی ابزار مذکور که شامل 15گویه است، با استفاده از نرم‌افزار لیزرل،3عامل استخراج شد.براساس یافته‌های پژوهش، سیاهه کمالگرایی دارای روایی و اعتبار قابلقبول است و می‌تواند در جمعیت ایرانی مخصوصا پرستاران به کار گرفته شود. انجام مطالعات بعدی با نمونه‌های بیشتر توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4622 - بررسی رابطه سخت کوشی وکمال‌گرایی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پردیس فاطمه الزهرا(س) دانشگاه فرهنگیان تبریز
شمسی جوان هوشیار شعله لیوارحانی

هدف مطالعه حاضر تعیین رابطه سخت کوشی و کمال‌گرایی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پردیس فاطمه الزهرا تبریز در سال تحصیلی 96-1395 بوده است .روش تحقیق پژوهش حاضر از نظر روش توصیفی – همبستگی بوده و از نظر هدف کاربردی می-باشد.جامعه‌ آماری‌ تحقیق‌ حاضر عبارتست‌ از کلیة‌ دان أکثر

هدف مطالعه حاضر تعیین رابطه سخت کوشی و کمال‌گرایی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پردیس فاطمه الزهرا تبریز در سال تحصیلی 96-1395 بوده است .روش تحقیق پژوهش حاضر از نظر روش توصیفی – همبستگی بوده و از نظر هدف کاربردی می-باشد.جامعه‌ آماری‌ تحقیق‌ حاضر عبارتست‌ از کلیة‌ دانشجویان پردیس فاطمه الزهرا دانشگاه فرهنگیان تبریز به تعداد 500 نفر می‌باشد .بر اساس‌ جدول مورگان حجم‌ نمونه‌ 217 نفر مشخص و با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی ساده انتخاب شده است.ابزار جمع‌آوری‌ اطلاعات‌ در این‌ پژوهش‌ دو پرسشنامه‌ سخت کوشی کوباسا می‌باشد که دارای 50 سوال دارای سه بعد تعهد ، کنترل و مبارزه طلبی است ، کمال‌گرایی هویت و فلت ۳۰ سوالی و در طیف لیکرت می‌باشد و در خصوص پیشرفت تحصیلی از معدل پایان ترم دانشجویان استفاده شده است. برای‌ سنجش میزان‌ روایی‌ ابزار پژوهشی از روایی صوری استفاده شده و در خصوص پایایی ابزارها ، پرسشنامه روی سی نفر از اعضاء جامعه که بطور تصادفی انتخاب شده بودند اجرا گردید و با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ میزان پایایی متغیر سختکوشی 78% و کمال‌گرایی 87% محاسبه گردید.نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین سختکوشی ، تعهد ، کنترل و مبارزه طلبی با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. همچنین بین کمال‌گرایی و پیشرفت تحصیلی رابطه منفی معنی دار و معکوسی وجود دارد . نتایج رگرسیون چند متغیری نشان داد سختکوشی و کمال گرایی به میزان 41% درصد پیشرفت تحصیلی دانشجویان را تبیین می کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4623 - جستاری بر اندیشه‌های زیباشناسانه ی ایمانوئل کانت
پرویز ضیاءشهابی امیر اشرف آریان پور مالک حسینی حمیده جعفری

چکیده یکی از مهم‌ترین پویه‌های روشنگری در جنبش ایده‌آلیسم متبلور گردید و آنچه بعدها به ایده‌آلیسم‌ آلمانی شهرت یافت، خود ریشه در اندیشه‌ی روشنگری داشت. در آلمان، بر خلاف انگلیس و فرانسه، اندیشه بر احساس و تجربه تقدم یافت و ایده‌آلیسم به عنوان رهیافت فلسفی بر اذعان متفکر أکثر

چکیده یکی از مهم‌ترین پویه‌های روشنگری در جنبش ایده‌آلیسم متبلور گردید و آنچه بعدها به ایده‌آلیسم‌ آلمانی شهرت یافت، خود ریشه در اندیشه‌ی روشنگری داشت. در آلمان، بر خلاف انگلیس و فرانسه، اندیشه بر احساس و تجربه تقدم یافت و ایده‌آلیسم به عنوان رهیافت فلسفی بر اذعان متفکران این سرزمین، چیره شد. در نظر متفکران، ایده‌آلیسم آلمانی عبارت است از فلسفه‌ی کانت و پیروان بلاواسطه‌ی او، در حالی‌که در نظر مورخین، ادبیات ایده‌آلیسم در نوشته‌های کسانی چون گوته و شیلر تبلور می‌یافت. کانت، بنیانگذار فلسفه‌ی کلاسیک آلمان و اندیشمند دوران‌سازی است که تأثیری عمیق بعد از خود به جای گذارد. در حقیقت، چارچوب و بنیاد فلسفی ایده‌آلیسم، به‌ زعم اندیشه‌های او پی‌ریزی شد. اندیشمندی که خواست تا تجربه‌گرایی و عقل‌گرایی را در نظام فلسفی خویش تلفیق کند. با این‌همه، الویتی که وی به ذهنیت در برابر طبیعت می‌دهد، اهمیت درک ذهنیت هنرمند و آفریننده را در پی دارد. لوک فری، فلسفه‌ی کانت را نخستین و کامل‌ترین بیان فلسفه‌ی مدرنیته می‌داند؛ چرا که معلوم شد که نیروی متعالی آفریده‌ی خردورزی و کار ذهنی آدمی است. ما در این تحقیق تلاش خواهیم کرد تا ضمن بازشناسی جریان‌های تاریخی عصر کانت به ویژه جریان رمانتیسم و ایدئالیسم، اندیشه‌های زیباشناسانه‌ی کانت‌ را از خلال کتاب نقد قوه حکم او استخراج کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4624 - ارائه مدل سبک رهبری خدمتگزار در جهت تعالی آموزش و پرورش استان تهران
جعفر عسکری دئفه محمد صالحی رضا یوسفی سعیدآبادی

هدف پژوهش حاضر ارائه مدل سبک رهبری خدمتگزار در جهت تعالی آموزش و پرورش استان تهران بود؛ روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی-بنیادی و به لحاظ روش پژوهش ، آمیخته از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، خبرگان دانشگاهی و مسئولین آموزش‌وپرورش بودند. همچنین، جامعه آماری أکثر

هدف پژوهش حاضر ارائه مدل سبک رهبری خدمتگزار در جهت تعالی آموزش و پرورش استان تهران بود؛ روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی-بنیادی و به لحاظ روش پژوهش ، آمیخته از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، خبرگان دانشگاهی و مسئولین آموزش‌وپرورش بودند. همچنین، جامعه آماری در بخش کمی پژوهش شامل، کلیه روسا و معاونین و مسئولین واحدهای ادارات آموزش‌وپرورش و مدیران مدارس استان تهران بودند که تعداد 780 نفر با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش به منظور گردآوری داده‌ها از روش کتابخانه ای، مصاحبه نیمه ساختار یافته (بخش کیفی) و پرسشنامه محقق ساخته (بخش کمی) استفاده شد. روایی و پایایی ابزارها مورد تایید قرار گرفت. برای تحلیل داده های کیفی پژوهش از تحلیل محتوا استفاده شد. در بخش کمّی نیز از مدل سازی معادلات ساختاری، تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد. نتایج نشان داد مؤلفه‌های رهبری خدمتگزار شامل خدمت‌رسانی، تواضع و فروتنی، قابلیت اعتماد، نوع‌دوستی، تعامل، تعادل کار و زندگی، آینده‌نگری و اخلاق‌گرایی و مؤلفه‌های تعالی سازمانی شامل رهبری، خط‌مشی ؛ کارکنان ؛ مشارکت ؛ فرایندها ؛ نتایج مشتریان؛ نتایج کارکنان؛ نتایج حاصل از جامعه؛ نتایج کلیدی بر اساس عملکرد؛ یادگیری؛ نوآوری؛ بهره‌وری؛ مورد شناسایی قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4625 - طراحی الگوی مدارس هوشمند بر اساس رویکرد سازنده‌گرایی
محمد رضایی امینه احمدی مهدی باقری

این پژوهش با هدف طراحی الگوی مدارس هوشمند بر اساس رویکرد سازنده‌گرایی انجام شد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات جزء پژوهش‌های آمیخته (کمی و کیفی ) است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان دانشگاهی و صاحب‌نظران حوزه مدارس هوشمند و در بخش کم أکثر

این پژوهش با هدف طراحی الگوی مدارس هوشمند بر اساس رویکرد سازنده‌گرایی انجام شد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات جزء پژوهش‌های آمیخته (کمی و کیفی ) است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان دانشگاهی و صاحب‌نظران حوزه مدارس هوشمند و در بخش کمّی شامل کلیه معلمان و مدیران مدارس هوشمند در سال 1397 بود. حجم نمونه در بخش کیفی با اشباع نظری (30 نفر) و در بخش کمّی بر اساس فرمول کوکران 357 نفر برآورد شد. برای انتخاب نمونه در بخش کیفی از نمونه‌گیری هدفمند و در بخش کمّی از نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده‌ها، در بخش کیفی، مصاحبه و در بخش کمّی، پرسشنامه محقق‌ساخته بر مبنای مقیاس 5 گزینه‌ای بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آلفای کرونباخ، ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ وارﯾﺎﻧﺲ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه (AVE)، ماتریس جذر AVE، کولموگروف‌اسمیرنف، تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. نتایج به دست آمده به شناسایی 5 مولفه و 44 شاخص منجر شد که 5 مؤلفه اثرگذار شامل برنامه درسی (پنهان و آشکار)، محیط مدرسه، معلم (عوامل فردی و شایستگی‌های حرفه‌ای)، مدیر مدرسه و کارکنان آموزشی و آموزش (دانش، مهارت و نگرش) تأثیر دارند. نتایج دیگر نشان داد که اولویت مؤلفه های شناسایی شده به ترتیب عبارت است از: برنامه درسی (پنهان و آشکار) (0.57)، محیط مدرسه (0.55)، معلم (عوامل فردی و شایستگی‌های حرفه‌ای) (0.44)، مدیر مدرسه و کارکنان آموزشی (0.33) و آموزش (دانش، مهارت و نگرش) (0.12). همچنین، درجه تناسب آن با اطمینان 95 درصد از نظر متخصصین مورد تایید قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4626 - تدوین الگوی حکمرانی کارآفرین براساس دیدگاه متخصصان و مدیران ارشد در وزارت آموزش و پرورش
مریم صفابخش یلدا دلگشایی فرشته کردستانی بهارک شیرزاد کبریا

هدف این پژوهش تدوین الگوی حکمرانی کارآفرین براساس دیدگاه متخصصان و مدیران ارشد در وزارت آموزش و پرورش با روش پژوهش، به شیوه کیفی و با استفاده از رویکرد زمینه ای بود. جامعه آماری مورد مطالعه کلیه خبرگان و مدیران ستادی با روش نمونه برداری هدفمند به شیوه دلفی،30 خبره برای أکثر

هدف این پژوهش تدوین الگوی حکمرانی کارآفرین براساس دیدگاه متخصصان و مدیران ارشد در وزارت آموزش و پرورش با روش پژوهش، به شیوه کیفی و با استفاده از رویکرد زمینه ای بود. جامعه آماری مورد مطالعه کلیه خبرگان و مدیران ستادی با روش نمونه برداری هدفمند به شیوه دلفی،30 خبره برای مشارکت و انجام مصاحبه نیمه ساختار یافته و تعاملی تا رسیدن به حد اشباع مقوله ها انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و تعاملی تا رسیدن به اشباع اطلاعات گردآوری شده است. برای بررسی محتوای مصاحبه های صورت گرفته مفهوم سازی و استخراج مقوله ها از شیوه نظامند استفاده شد. طرح تحقیق نظامند نظریه برخاسته از داده ها بر استفاده از مراحل تحلیل داده ها ازطریق کدگذاری باز کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی تأکید دارد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار 12MAXQDA استفاده شد. نتایج کیفی پژوهش پیرامون الگوی حکمرانی کارآفرین 95 شاخص و 31 مقوله بدست آمد که درکدگذاری محوری در 8 دسته مقوله فرعی قرار گرفتند. سپس با استفاده از مثلث سازی براساس مقوله های مستخرج از مصاحبه با متخصصین و پژوهش ها مدل الگوی حکمرانی کارآفرین در 5 بعدکارآفرین، عملگرایی و ریسک پذیری، چالش طلبی و رویاپردازی تدوین شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4627 - طراحی الگوی فلسفی تربیت بدنی مبتنی بر رویکرد اسلامی در سازمان ورزش شهرداری تهران
سید علی امیر زاده سعید صفاریان همدانی ترانه عنایتی

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی فلسفی تربیت بدنی مبتنی بر رویکرد اسلامی در سازمان ورزش شهرداری تهران انجام شد. پژوهش مذکور از نظر هدف بنیادی- کاربردی و از نظر روش اجراء آمیخته بود. جامعۀ آماری در بخش کیفی خبرگان و مدیران سازمان ورزش شهرداری تهران بودند که به‌صورت هدفمند و أکثر

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی فلسفی تربیت بدنی مبتنی بر رویکرد اسلامی در سازمان ورزش شهرداری تهران انجام شد. پژوهش مذکور از نظر هدف بنیادی- کاربردی و از نظر روش اجراء آمیخته بود. جامعۀ آماری در بخش کیفی خبرگان و مدیران سازمان ورزش شهرداری تهران بودند که به‌صورت هدفمند و بنا بر اصل اشباع نظری تعداد 20 نفر انتخاب شدند. گروه دوم از جامعۀ آماری این پژوهش در بخش کمی مدیران ستادی و اجرایی سازمان ورزش شهرداری تهران به تعداد ، 1200 نفر بودند. برای تعیین حجم نمونه بخش کمی از فرمول کوکران استفاده شد بنابراین تعداد 291 نفر به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها، در بخش کیفی پژوهش حاضر از مصاحبه‌های نیمه عمیق استفاده شد و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته بهره گرفته شد. روایی و پایایی ابزارهای مورد بررسی و تایید قرار گرفت. روش تحلیل داده‌ها در بخش کیفی، کدگذاری نظری بود که با استفاده از نرم افزارMAXQDA انجام پذیرفت. همچنین در بخش کمی، برای پاسخ به سؤال‌های پژوهش از آزمون‌هایی نظیر ‌همبستگی پیرسون، آزمون تی تک نمونه‌ای، مدل‌سازی معادلات ساختاری (تحلیل عاملی تأییدی) و تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS-v21، Smart Pls-v2 و Lisrel-v8.8 نیز بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که از میان 57 شاخص (گویه) موجود، 3 مولفه‌ی اصلی قابل شناسایی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4628 - مدل گردشگری مذهبی در مرز بین المللی مهران،تحلیل ها و راهبردها
علی رستمی محمد ایدی علیرضا اسلامبولچی محمدرضا ربیعی مندجین

گردشگری در اقتصاد کشورهای مختلف دنیا دارای جایگاه مهم و با اهمیتی می باشد و از از مهم ترین صنایع درآمد زای حال حاضر دنیا محسوب می گردد و از گردشگری می توان به عنوان یکی از ابزارهای اصلی و اساسی برای حل مشکلات ناشی از معضلات بیکاری و رکود اقتصادی در کشورهای مختلف استفاده أکثر

گردشگری در اقتصاد کشورهای مختلف دنیا دارای جایگاه مهم و با اهمیتی می باشد و از از مهم ترین صنایع درآمد زای حال حاضر دنیا محسوب می گردد و از گردشگری می توان به عنوان یکی از ابزارهای اصلی و اساسی برای حل مشکلات ناشی از معضلات بیکاری و رکود اقتصادی در کشورهای مختلف استفاده نمود،حجم وسیعی از گردشگران دنیا را گردشگران مذهبی تشکیل می دهند که بیشتر این گردشگران مذهبی مرز بین المللی مهران را به لحاظ امن بودن و نزدیکی به عتبات عالیات در کشور عراق،جهت ورود و خروج از ایران جهت انجام زیارت و امور مذهبی خود انتخاب می نمایندهدف این پژوهش طراحی و تبیین مدل گردشگری مذهبی در مرز بین المللی مهران می باشد که روش تحقیق مورد استفاده آمیخته اکتشافی می باشد و برای استخراج مدل مفهومی تحقیق،نظریه ها،مدل ها و تحقیقات مختلف مرتبط با گردشگری مذهبی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. برای نمونه در روش کیفی با استفاده از روش گلوله برفی تعداد 18 نفر از خبرگان موضوع گردشگری مذهبی و در روش کمی نیز پس از توزیع پرسش نامه ی محقق ساخته تعداد 384 پرسش نامه مورد تجزیه و تحلیل و ارزیابی قرار گرفت که یافته های پژوهش نشان داد الگوی گردشگری مذهبی در مرز بین المللی مهران دارای 6 مولفه اصلی شامل شرایط علی، مقوله ها، بسترها، عوامل مداخله گر، راهبردها، پیامدها و نتایج می باشد که طبق نظر خبرگان این مدل را می توان به عنوان یک مدل مناسب برای گردشگری مذهبی در مرز بین المللی مهران معرفی نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4629 - تأثیر نیمکره های مغز، تغذیه و ذکرهای معنوی بر مکتب پراگماتیسم و ابن سینایی
حمیدرضا صارمی منش سیده عصمت رسولی وحید فلاح

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر نیمکره‌های مغز، تغذیه و ذکرهای معنوی بر مکتب پراگماتیسم و ابن سینایی انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گرداوری داده‌ها توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش مورد نظر کلیه ی دانش آموزان مقطع ابتدایی دختر و پسر شهرستان س أکثر

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر نیمکره‌های مغز، تغذیه و ذکرهای معنوی بر مکتب پراگماتیسم و ابن سینایی انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گرداوری داده‌ها توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش مورد نظر کلیه ی دانش آموزان مقطع ابتدایی دختر و پسر شهرستان سبزوار که حدود 24000 نفر که در 100 مدرسه دولتی در سال تحصیل 1398 بودند. روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای و حجم نمونه آماری براساس تمام صاحب نظران حوزهSEM (343 نفر) و با توجه به احتمال 20درصد افت آزمودنی ها تعداد نمونه 350 نفر در نظر گرفته شد و مورد تحلیل قرار گرفت. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردیده است. در تحقیق حاضر به‌منظور تعیین روایی پرسشنامه‌ها از روایی محتوا و سازه استفاده شد؛ همین‌طور به‌منظور سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شد که یافته‌ها بیانگر پایا و روا بودن ابزار اندازه گیری بود. داده‌های گرداوری شده حاصل از توزیع پرسشنامه در دو بخش توصیفی و استنباطی (معادلات ساختاری) با استفاده از نرم افزارهای Spss22 و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد برآیند پژوهش نشان داده است که: نیمکره های مغز، تغذیه، ذکر و قرآن در بهبود فرآیندهای تحولی مغز با تکیه بر مکتب پراگماتیسم و ابن‌سینایی تاثیر گذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4630 - واکاوی صلاحیت های حرفه‌ای معلمی از منظر رویکرد پست مدرن به منظور ارائة الگو
احترام ابراهیم محمدحسین حیدری سید هاشم گلستانی

پژوهش حاضر با هدف واکاوی صلاحیت های حرفه‌ای معلمان از منظر رویکرد پست مدرن به منظور ارائة الگویی برای صلاحیت های حرفه‌ای معلمی انجام شده است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با بهره‌گیری از روش تحلیل فرارونده در دو گام توصیف و تبیین شروط لازم انجام گرفت. یافته‌های پژوهش نشان أکثر

پژوهش حاضر با هدف واکاوی صلاحیت های حرفه‌ای معلمان از منظر رویکرد پست مدرن به منظور ارائة الگویی برای صلاحیت های حرفه‌ای معلمی انجام شده است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با بهره‌گیری از روش تحلیل فرارونده در دو گام توصیف و تبیین شروط لازم انجام گرفت. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که پست مدرنیست به جای قرار دادن معلمان در چارچوب محدود و غیرقابل انعطاف صلاحیت های فنی و تخصصی، معلمان را به عنوان اندیشمندانی دگرگون آفرین در نظر می‌گیرد. در این پژوهش صلاحیت های لازم برای حرفة معلمی در سه حیطه صلاحیت های معطوف به آگاهی، صلاحیت های معطوف به توانایی و صلاحیت های معطوف به نگرش مورد بررسی قرار گرفت. مبتنی بر آراء ژیرو مولفه های صلاحیت های حرفه ای شامل نقد دانش موجود، خلق صور جدید دانش، ساختارشکنی متون، توجه به ابعاد سیاسی تدریس، عدم اقتدارگرایی، داشتن روابط دموکراتیک، تعامل و همکاری با همکاران و تکریم تفاوت ها است. یافته‌ها برای سوال دوم پژوهش نشان می‌دهد که ژیرو برای معلمان مرزنورد نقش‌هایی چون: روشنفکر حرفه‌ای، اندیشمند تحول آفرین، تسهیل گر فرایند یادگیری، آموزش چگونه یادگرفتن و کارگزار فرهنگی قائل است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4631 - طراحی الگوی اثربخش تفکر راهبردی مدیران منابع انسانی شرکت ملی گاز ایران در راستای بهره‌وری و نوآوری فردی با رویکرد ترکیبی
محمود هاشمی ملیکه بهشتی فر سید سبحان لواسانی

توانایی تفکر راهبردی در چندین سطح سازمانی، برای رهبران و مدیران بسیار مهم است. تجربیات کاری خاص می‌توانند در توسعه توانایی تفکر راهبردی فرد، مشارکت داشته باشند. بنابراین ظرفیت مدیران برای تفکر راهبردی، کلیدی برای سطح عملکرد بالا است. هدف از پژوهش حاضر، طراحی الگوی اثربخ أکثر

توانایی تفکر راهبردی در چندین سطح سازمانی، برای رهبران و مدیران بسیار مهم است. تجربیات کاری خاص می‌توانند در توسعه توانایی تفکر راهبردی فرد، مشارکت داشته باشند. بنابراین ظرفیت مدیران برای تفکر راهبردی، کلیدی برای سطح عملکرد بالا است. هدف از پژوهش حاضر، طراحی الگوی اثربخشی توسعه تفکر راهبردی مدیران منابع انسانی شرکت ملی گاز ایران در راستای بهره وری و نوآوری فردی بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت، پیمایشی و جزء تحقیق‌های ترکیبی_ اکتشافی بود. نتایج تحقیق بیانگر آن است که مدیریت ارشد، عوامل فردی، عوامل گروهی، عوامل سازمانی و عوامل سیستمی بر تفکر راهبردی سازمان موثرند. همچنین تجزیه و تحلیل داده‌های آماری اثبات نمود که بهره‌گیری از تفکر راهبردی بر بهره‌وری در اجرای سیاست‌های سازمان دارای رابطه مثبت و معناداری است. همچنین برای انجام این تحقیق از تکنیک ISM استفاده شده است. در نهایت پس از انجام تحقیق بعد نگرش سیستمی، در سطح اول قرار گرفته است و این بدان معناست که این شاخص تاثیرپذیرترین عنصر می باشد. درسطح آخر شاخص مدیریت ارشد قرار گرفته که به این معنی است که این شاخص تاثیر گذارترین عامل در بین عوامل موثر بر تفکر راهبردی نیروی انسانی می-باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4632 - مروری بر آموزش کلامی توحید در دعای عرفه
عباس ایزدپناه سید علیرضا فاطمیان پور

خداجویی از خواست های فطری انسانی است که در طول تاریخ انسانها این میل فطری را همواره نشان داده اند. امام باقرع می فرمایند : فَطَرَهُمْ عَلَى اَلْمَعْرِفَةِ . در این مقاله عـنوان‌ آموزش توحید در دعای عرفه امام حسین علیه السلام تبیین شده است.دعا قطراتی است از دریای بی‌کران أکثر

خداجویی از خواست های فطری انسانی است که در طول تاریخ انسانها این میل فطری را همواره نشان داده اند. امام باقرع می فرمایند : فَطَرَهُمْ عَلَى اَلْمَعْرِفَةِ . در این مقاله عـنوان‌ آموزش توحید در دعای عرفه امام حسین علیه السلام تبیین شده است.دعا قطراتی است از دریای بی‌کران معارف الهی که از زبان اولیای خدا‌ جاری شده است. انـسان وقتی به نیایش‌های ائمه اطهار ع رجوع می‌کند‌، خود را در کنار‌ اقیانوسی‌ بـی‌کران می‌بیند و از میان دعای عرفه ، مملو ازعرفان ناب الهی است که ما در این مقاله به دنبال آنیم.روش پژوهش، توصیفی-تحلیل و روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی است.آنچه به عنوان نتیجه تلقی توحید در دعای عرفه استنتاج میشود در این عبارت امام حسین علیه السلام در دعای‌ عرفه‌ مستتر است: فَلا‌ الهَ‌ غَیْرُهُ‌ وَلا شَی‌ءَ یَعدِلُهُ وَلَیْسَ‌ کَمِثْلِهِ شَیْ‌ءٌ چون چـیزی مـانند خدا نیست‌، از‌ این‌ رو‌، رابطه‌ انسان با چیزهای‌ دیگر‌ نباید مانند رابطه او با خدا باشد. وحدانیّت خداوند اقتضا می‌کند که روابط مخلوقات با او‌ نیز‌ وحدانی‌ باشد. معنای توحید عبادی در ایـنجا بـهتر‌ ظاهر‌ می‌شود‌ که‌ آدمی‌ تنها‌ مطیع خدا است و در مقابل وی سر تعظیم فرود می‌آورد. عشق و عبادت و اطاعت هر خداشناسی باید چون خدا، واحد و یکتا باشد؛ به‌گونه‌ای که غیر خدا را از‌ آن مـرتبه دور دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4633 - زن، خانواده و ازدواج در آیین بودا
حسین علی جعفری سحر دادفر

اخلاقیات، نظام های اجتماعی و خانواده، موضوعی نیست که مرتبط با دین بودایی[1] باشد؛ سابقه این نظام ها را می توان با تاریخ بشریت یکی دانست[2]، در ادیان سامی[3]، سایر ادیان و آیین بودا (که موضوع این مقاله است)، درس ها وآموزه های گوناگونی که دارای مشترکاتی (هم از نظر اخلاقی أکثر

اخلاقیات، نظام های اجتماعی و خانواده، موضوعی نیست که مرتبط با دین بودایی[1] باشد؛ سابقه این نظام ها را می توان با تاریخ بشریت یکی دانست[2]، در ادیان سامی[3]، سایر ادیان و آیین بودا (که موضوع این مقاله است)، درس ها وآموزه های گوناگونی که دارای مشترکاتی (هم از نظر اخلاقی و هم از نظر ظواهر)، با سایر ادیان می باشد، وجود دارد. ما در این تحقیق با بهره بردن از منابع معتبر علمی که اسامی آن به ترتیبِ نگارش مقاله در پاورقی و در پایان در فهرست منابع آمده است، به موضوعِ زن، ازدواج و خانواده می پردازیم. در این مقاله موضوعات مذکور، به صورت تفکیک شده و در بیش از هفتاد درصد متن، به صورت گردآوری و ترجمه بیان شده است.[1]. Buddhism.[2]. در منابع دینی مختلف و قرآن کریم، خلقت انسان با زن و مرد بوده است.[3]. یهودیت، مسیحیت و اسلام. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4634 - رابطه شادکامی با کمالگرایی و سبک های دفاعی در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
کبری محمدی میرزایی معصومه بهبودی

هدف از انجام این پژوهش رابطه شادکامی با کمالگرایی و سبک های دفاعی در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن بوده است. روش پژوهش همبستگی از نوع کاربردی است. جامعه آماری شامل کلیه ی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن در سال 1395 می باشد که تعداد آنها 400 نفر است. أکثر

هدف از انجام این پژوهش رابطه شادکامی با کمالگرایی و سبک های دفاعی در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن بوده است. روش پژوهش همبستگی از نوع کاربردی است. جامعه آماری شامل کلیه ی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن در سال 1395 می باشد که تعداد آنها 400 نفر است. حجم نمونه با رعایت نسبت زن و مرد240 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها 1) پرسشنامه شادکامی (آکسفورد)، 2) پرسشنامه کمالگرایی(هُویت و فلت) و 3) پرسشنامه سبک های دفاعی (DSM-40) است. در بخش آمار توصیفی به توصیف نمونه ی آماری در قالب شاخص های مرکزی و شاخص های پراکندگی مانند میانگین - میانه - نما - واریانس - انحراف معیار وجداول توزیع فراوانی استفاده شده است. در بخش آمار استنباطی از رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که بین شادکامی و سبک های دفاعی رشد یافته رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. و بین شادکامی با کمالگرایی و شادکامی با سبک های دفاعی در این پژوهش رابطه معناداری دیده نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4635 - تأثیر مهرپرستی بر مسیحیت
حسین علی جعفری سحر دادفر

مِهر، میترا یا میثره از ایزدان باستانی آریایی یا هندوایرانی پیش از روزگار زرتشت است که معنی عهد و پیمان و محبت و خورشید نیز می‌دهد که پس از ظهور حضرت زرتشت و رواج دین زرتشتی، یکى از ایزدان یا فرشتگان دین مزدیسنا گردید. دین مهرپرستی یا میترائیسم و دین مسیحیت همانندی های أکثر

مِهر، میترا یا میثره از ایزدان باستانی آریایی یا هندوایرانی پیش از روزگار زرتشت است که معنی عهد و پیمان و محبت و خورشید نیز می‌دهد که پس از ظهور حضرت زرتشت و رواج دین زرتشتی، یکى از ایزدان یا فرشتگان دین مزدیسنا گردید. دین مهرپرستی یا میترائیسم و دین مسیحیت همانندی های بسیاری دارند؛ امروزه محققان معتقدند که مسیحیتِ غرب چارچوب اصلی خود را که به این دین پایداری و شکل بخشیده، به ادیان پیش از مسیحیت روم باستان از جمله میترائیسم، مدیون است. در قرن‌های ابتدایی پس از میلاد مسیح، میترائیسم رقیب بسیار سرسخت مسیحیت بود؛ چرا که در آن زمان میترا تنها ناجی و نشان‌دهندة راه و آئین زندگی بود. بی‌گمان، به‌دلیل حضور موازی دو دین قدرتمند در یک زمان و در یک محدوده جغرافیایی، ۲۵ دسامبر روز تولد میترا، روز تولد مسیح شد و درست از همین‌جا نفوذ ایده‌های میترایی بر مسیحیت آغاز شد. به غیر از آن، تولد مسیح از مادری باکره، مراسم غسل تعمید، جشن عروج، افسانة نان و شراب یا شام آخر و مراسم عشاء ربانی و گرامی داشت روز یکشنبه، از جمله تأثیراتی است که دین میترائی بر مسیحیت گذاشته است. این مقاله قصد دارد به تأثیر دین میترائی یا مهرپرستی بر دین و آیین های مسیحیت بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4636 - تحلیل سیر شخصیت قهرمان در یک داستان عاشقانه- قهرمانی از منظر نقد روان‌شناختی (بر مبنای مطالعة موردی: داستان بیژن و منیژه)
معصومه صادقی

تحلیل سیر شخصیّت قهرمان در یک داستان عاشقانه- قهرمانی از منظر نقد روان شناختی(بر مبنای مطالعة موردی: داستان بیژن و منیژه) معصومه صادقی* استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گرمسار، دانش گاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران. تاریخ دریافت: 15/2/1397 تاریخ پذیرش: 12/6/139 أکثر

تحلیل سیر شخصیّت قهرمان در یک داستان عاشقانه- قهرمانی از منظر نقد روان شناختی(بر مبنای مطالعة موردی: داستان بیژن و منیژه) معصومه صادقی* استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گرمسار، دانش گاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران. تاریخ دریافت: 15/2/1397 تاریخ پذیرش: 12/6/1398 چکیده نقد روان شناختی گونه ای از نقد ادبی است که بر اساس اصول روان شناسی به نقد و تحلیل اثر ادبی می پردازد. در این نوع نقد، شخصیّت مهم‌ترین مسألة تحقیق است. مطابق این روی کرد، در این مقاله که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی انجام شده، شخصیّت قهرمان در یک داستان عاشقانه (بیژن و منیژه)، از حیث تحلیل روان کاوانه بررسی شده تا این فرضیه اثبات شود که یک داستان عاشقانه– قهرمانی، فارغ از جنبه‌های رمانتیک خود، داستانی از تعالی شخصیّت قهرمان در مسیر تشرّف از من به فرامن یا منِ آرمانی است. بیژن در این داستان، هبوط در ظلمت ناخودآگاه را تجربه می‌کند، سپس، احساس گناه، زمینة تعالی او را فراهم می‌کند؛ مسیری که با تبعید به چاه تاریک آغاز می‌شود. این چاه را می توان مظهری از جنبة تاریک خویشتن بیژن دانست که خروج وی از آن، مستلزم فرایندی چون یک درمان روان‌شناختی است تا این چاه تاریک درون را به روشنای خودآگاهی و رهایی تبدیل کند. در نتیجه بیژن (خود)، هم راه منیژه که نمادی از اروس اوست، تاوان گناه را با سخت ترین رنج ها می پردازد تا ناخودآگاه (چاه) به خودآگاه (رهایی) تبدیل شود. آزمون پایانی او نمادی از همین تعالی است. * . sadeghi2002@yahoo.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4637 - آرکائیسم حماسی (مشخّصة اصلی سبک قیصرنامة ادیب پیشاوری)
صفا کاظمیان مقدم فرزاد قائمی

آرکائیسم حماسی (مشخّصة اصلی سبک قیصرنامة ادیب پیشاوری) صفا کاظمیان مقدم* دانش جوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. فرزاد قائمی** استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. (نویسنده مسوول) تاریخ دریافت: 11/10/1396 تاریخ أکثر

آرکائیسم حماسی (مشخّصة اصلی سبک قیصرنامة ادیب پیشاوری) صفا کاظمیان مقدم* دانش جوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. فرزاد قائمی** استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. (نویسنده مسوول) تاریخ دریافت: 11/10/1396 تاریخ پذیرش: 6/12/1396 چکیده آرکائیسم حماسی نوعی از کاربرد هم زمان حماسه به عنوان سبکی فخیم و تأثیرگذار هم راه با شکلی از کهن گرایی است که به تشخّص زبان و بیان شاعر می انجامد. منظومۀ حماسی قیصرنامه اثر ادیب پیشاوری نیز نمونة کامل استفاده از الگوی حماسه به هم راه کهن گرایی در سطح واژگانی، نحوی و بلاغی است. این حماسۀ تاریخی بیش از هر اثر دیگری در دوران خود، به سنّت های زبانی- ادبی پیشینان تأسی جسته است و علی رغم روایت یکی از نوین ترین اتّفاقات تاریخ معاصر خود، برای پای بندی به زبان خراسانی شعر حماسی کوشیده، زبان اثرش تا جای ممکن به نمونة معیار ژانر اثر (شاهنامة فردوسی) وفادار باشد. یکی از عوامل اصلی حفظ زبان حماسی قیصرنامه، باستان‌گرایی بوده است. این مقاله جنبه های مختلف آرکائیسم حماسی در قیصرنامۀ ادیب پیشاوری را بررسی و این نتیجه را در این خصوص حاصل کرده است که این کیفیت در شعر ادیب در سه سطح واژگانی، نحوی و بلاغی فردیت سبکی یافته است. واژه‌سازی با اصطلاحات جدید سیاسی، اجتماعی و نظامی، بازسازی نحو خراسانی و خلق تصاویر مرکب مبتنی بر تشبیهات حماسی کهن از رئوس باستان‌گرایی در قیصرنامه بوده است. * . safakazemian@gmail.com ** . farzadghaemi@gmail.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4638 - بررسی ساختار پیمان ها در آثار حماسی و پیوند آن با باورهای اسطوره ای و دینی
نصرالله دشتی مهدی رضائی

عهد و پیمان یکی از عناصر مذهبی و اجتماعی و اساس انضباط در جوامع ابتدایی است که مراعات آن سبب هم‌بستگی اقوام اولیه می‌شود و به عقیدۀ آنان پیمان‌شکنی گناهی نابخشودنی و برهم ‌زنندۀ نظم اخلاقی بوده است. میترا از ایزدان بزرگ اقوام هند و اروپایی است که هم‌راه با ورونه کار حفا أکثر

عهد و پیمان یکی از عناصر مذهبی و اجتماعی و اساس انضباط در جوامع ابتدایی است که مراعات آن سبب هم‌بستگی اقوام اولیه می‌شود و به عقیدۀ آنان پیمان‌شکنی گناهی نابخشودنی و برهم ‌زنندۀ نظم اخلاقی بوده است. میترا از ایزدان بزرگ اقوام هند و اروپایی است که هم‌راه با ورونه کار حفاظت از پیمان‌ها را بر عهده دارد. این ایزد وارد هر سرزمینی که می‌شود با خدایان آن سرزمین امتزاج می‌یابد و تقدس خود را حفظ می‌کند. پیمان که نزد اقوام هند و اروپایی دارای تقدس و جای‌گاهی والا است، بخشی مهم از آثار حماسی و اساطیری آن‌ها را تشکیل می‌دهد و سرنوشت تعدادی از حوادث مهم و قهرمانان داستان‌های حماسی را تعیین می‌کند. در این جستار ساختار و اجزای مشترک انواع پیمان‌ها را در آثار حماسی، تاریخی و اسطوره‌ای ایران، هند و یونان بررسی و مقایسه می‌کنیم. نتایج به دست آمده نشان می‌دهدکه آدابی مانند قربانی کردن، جرعه‌افشانی، حضور شاهد و حضور دو عنصر مقدس آب و آتش و فشردن دست در هنگام پیمان بستن، اجزای مشترک پیمان‌ها بوده است. سپس با در کنار هم قراردادن همین آداب و عناصر مشترک به الگوهایی یک سان و نزدیک به هم می‌رسیم که در بیش‌تر پیمان‌ها رعایت می‌شود. مقایسۀ این الگوها و آداب مشترک با باورهای اساطیری و دینی اقوام هند و اروپایی مشخص می‌سازد که ساختار پیمان‌ها با ساختار و باورهای آیین میترائیسم (ایزد پیمان) پیوندی بسیار نزدیک دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4639 - از میراث مشترک ادب عربی، ترکی و فارسی حماسة منثور بطّال‌نامه
میلاد جعفرپور

مقالۀ حاضر برای نخستین بار در ایران، به معرّفی حماسه‌های دینی سه‌گانۀ ادب ترکی پرداخته است و از این میان، تکیۀ گفتار به معرّفی ترجمۀ فارسی حماسۀ منثور بطّال‌نامه و برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن معطوف شده است. بر این اساس، ابتدا به اصالت و آبشخور عربی این حماسه و حضور پُ أکثر

مقالۀ حاضر برای نخستین بار در ایران، به معرّفی حماسه‌های دینی سه‌گانۀ ادب ترکی پرداخته است و از این میان، تکیۀ گفتار به معرّفی ترجمۀ فارسی حماسۀ منثور بطّال‌نامه و برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن معطوف شده است. بر این اساس، ابتدا به اصالت و آبشخور عربی این حماسه و حضور پُررنگ پهلوان تازی‌تبار آن در ادب ترکی اشاره شده است و پس از توصیف صلتیخ‌نامه و دانش‌مندنامه، هویّت تاریخی و شخصیّت محوری حماسۀ بطّال‌نامه، یعنی جعفربن‌حسین ملقّب به سیّد بطّال غازی معرّفی شده است و در پایان، به ارتباط او با صوفیّه، عیاران و حضورش در حماسۀ فارسی مسیّب‌نامه اشاره شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4640 - تأثیر حماسه ملی و میهنی ایران در اشعار اقبال لاهوری
علیرضا رضائیان سید ابراهیم آرمن فاطمه امامی

علامه محمد اقبال لاهوری از شاعران نام دار و برجستۀ پاکستان است که نقشی بسزا در دفاع از ارزش های ملّی و آزادی خواهی در پاکستان و شبه قارّه و بویژه در قلمرو زبان و در پیروی از گران مایگان فرهنگ و ادب ایران و معارف اسلامی دارد و چشمه زلال اندیشه وطنی وی همواره در جوش و خ أکثر

علامه محمد اقبال لاهوری از شاعران نام دار و برجستۀ پاکستان است که نقشی بسزا در دفاع از ارزش های ملّی و آزادی خواهی در پاکستان و شبه قارّه و بویژه در قلمرو زبان و در پیروی از گران مایگان فرهنگ و ادب ایران و معارف اسلامی دارد و چشمه زلال اندیشه وطنی وی همواره در جوش و خروش بوده است و این شوریدگی ملّی و آیینی را در قالب زبان فاخر فارسی و اندیشه های بلند فرهنگ ایرانی، ناموس اخلاقی و شرف دینی خود می دانست. در این مقاله که از روش کتاب‌خانه ای و فیش برداری از کتاب ها، مقاله ها، فرهنگ لغات، مجله ها، دانش‌نامه ها و دیوان شاعران و هم چنین نرم افزارها، از جمله نرم افزار لغت نامه ها استفاده شده، کوشش نگارندگان بر آن بوده است که تأثیر پذیری این گوینده پر آوازه را از فرهنگ فاخر ایرانی و معارف ارزش مند اسلامی نشان دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4641 - تطبیق حکایت هبوط در دو حماسه‏ی شاهنامه‌ی فردوسی و بهشت گمشده‌ی میلتون
شکر اله پورالخاص چیمن فتحی

پردازجان میلتون در اثر حماسی خود، بهشت گم‌شده، به بیان و توصیف حکایت هبوط در داستان هبوط ابلیس، هبوط آدم و هبوط روح مسیح در کالبدی خاکی پرداخته است. در توصیفات و تعاریف میلتون علاوه بر جنبه‌های متفاوت هبوط، گاهی دیدگاه شاعر را در بیان لزوم و پیامدهای هبوط بشر هم‌چون عشق أکثر

پردازجان میلتون در اثر حماسی خود، بهشت گم‌شده، به بیان و توصیف حکایت هبوط در داستان هبوط ابلیس، هبوط آدم و هبوط روح مسیح در کالبدی خاکی پرداخته است. در توصیفات و تعاریف میلتون علاوه بر جنبه‌های متفاوت هبوط، گاهی دیدگاه شاعر را در بیان لزوم و پیامدهای هبوط بشر هم‌چون عشق، مرگ، برافروختن شعلۀ شهوت و نیاز به توبه و تضرّع و هم‌چنین عظمت هبوط روح آسمانی مسیح را در جسمی زمینی و تأثیر آن در رستگاری و جاودانگی نهایی بشر، می‌توان دید. در شاهنامۀ فردوسینیز هبوط، گاه معنوی و گاه عینی است؛ گاه متوجه شاهان و پهلوانان و گاه در پیوند با قلمرو های آنان و سرزمین های اساطیری و تاریخی است. افزون بر آن، این حماسۀ ملّی، ریشه در اساطیر و باورهای اساطیری ایرانیان دارد. داستان آفرینش و نبرد بزرگ اساطیری میان دو قطب اهورامزدا و اهریمن یا خیر و شرّ (هم‌چون نبرد میان خدا و شیطان در برخی از ادیان زندۀ دنیا) که بنیاد این باورهای کهن را تشکیل می دهد، و نیز درون‌مایه های اصلی برخی از داستان ها و شخصیت‌پردازی قهرمانان آن‌ها هم‌چون تهمورث، جمشید و کاووس به گونه ای آشکار یا نمادین در بردارندۀ معانی آشکار و نهان هبوط است. این پژوهش به بررسی جنبه های گوناگون هبوط در این دو اثر حماسی می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4642 - کارکردهای ملّی-میهنی با رویکرد حماسی در شعر رعدی آذرخشی
فرامرز احمدی مهدی ماحوزی محمود طاووسی

در هر جامعه‌ای، نوعی آگاهی جمعی وجود دارد که آن را آگاهی ملّی گویند و در ادبیّات فارسی با عنوان درون مایۀ ملّی– میهنی مطرح می‌گردد. هدف این مقاله تبیین دیدگاه غلام‌علی رعدی آذرخشی نسبت به زبان، فرهنگ، تمدّن و ارزش‌های اجتماعی ایران و بررسی و تحلیل درون‌مایه‌های مل أکثر

در هر جامعه‌ای، نوعی آگاهی جمعی وجود دارد که آن را آگاهی ملّی گویند و در ادبیّات فارسی با عنوان درون مایۀ ملّی– میهنی مطرح می‌گردد. هدف این مقاله تبیین دیدگاه غلام‌علی رعدی آذرخشی نسبت به زبان، فرهنگ، تمدّن و ارزش‌های اجتماعی ایران و بررسی و تحلیل درون‌مایه‌های ملّی و میهنی و کارکرد ادب حماسی معاصر در سروده‌های رعدی و نیز ارزش‌یابی نقطه‌نظرهای این گویندة بزرگ ادب غنایی و حماسی معاصر است. نویسندگان در این جستار کوشیده اند با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بهره‌گیری از روش کتاب خانه‌ای، درون‌مایه‌هایی نظیر وطن‌دوستی، دشمن‌ستیزی و شخصیّت‌های ملّی و تاریخی را بررسی کنند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که رعدی به کارکردهای حماسی معاصر از جمله استعمارستیزی، توجّه به هویّت و زبان ملّی و حفظ استقلال و تمامیّت ارضی توجّه داشته است. نگرش او به مفهوم میهن و وطن‌دوستی تا حدّی متفاوت از نگاه دیگر شاعران است و گستردگی اندیشة شاعر در بزرگ‌داشت شخصیّت‌های تاریخی و ملّی از گذشته تا حال امتداد دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4643 - تحلیل ادبی و هنری رؤیا در متن و نگاره داستان «خواب دیدن توس سیاوش را» از منظر نقد تخیلی گاستون باشلار
حمیده حرمتی رویا رضاپور مقدم

تحلیل ادبی و هنری رؤیا درمتن و نگارۀ داستان خواب دیدن توس سیاوش را از منظر نقد تخیلی گاستون باشلار حمیده حرمتی* استادیار زبان و ادبیات فارسی، هیأت علمی دانش گاه هنر اسلامی تبریز، ایران. رویا رضاپور مقدم** هیأت علمی دانش کدۀ هنرهای اسلامی، دانش گاه هنر اسلامی تبریز، أکثر

تحلیل ادبی و هنری رؤیا درمتن و نگارۀ داستان خواب دیدن توس سیاوش را از منظر نقد تخیلی گاستون باشلار حمیده حرمتی* استادیار زبان و ادبیات فارسی، هیأت علمی دانش گاه هنر اسلامی تبریز، ایران. رویا رضاپور مقدم** هیأت علمی دانش کدۀ هنرهای اسلامی، دانش گاه هنر اسلامی تبریز، ایران. تاریخ دریافت: 27/8/1396 تاریخ پذیرش: 19/10/1397 چکیده گاستون باشلار معرفت شناس، فیلسوف منتقد و از ساختارگرایان نخست فرانسه، شیوۀ نقدی تازه را بر پایۀ تحلیل و تفسیر تصاویر ادبی و هنری پایه گذاری کرد. باشلار که مبنای نقد خویش را بر پایۀ عناصر چهارگانه قرار داده بود، برای تخیل مادی شاعر و رابطۀ آن با ضمیر ناخودآگاه و مسائل پدیدار شناسی نقشی گسترده قائل بود. از دیدگاه معرفت شناسانه وی، خیال و رؤیای شاعرانه به واسطۀ عناصر چهرگانه و در قالب کهن الگوهای اسطوره ای با دلالت های آشکار و پنهان جلوۀ مادی می یابند و برای پذیرش نقش ادبی و برانگیختن احساسات مخاطب با تصاویری دوگانه جلوه می‌نمایند که تحلیل تخیل مادی و تفسیر این دوگانگی‌ها، سبب گشودن عقدۀ متن می‌شود. داستان خواب دیدن توس سیاوش را یکی از ده ها روایت رؤیا در شاهنامه است که در یکی از نگاره های شاهنامه شاه طهماسبی به عنوان نمونۀ بی بدیلی از به تصویر کشیده شدن عالم رؤیا و خیال شاعر در نقاشی ایرانی نمود یافته است. این مقاله کوششی در جهت بازنمایی پیوند دیرینه ادبیات و هنر به‌ویژه نگارگری از دریچۀ تخیل مادی با روی کردی بر آرای باشلار در باب تخیل مادی شاعر در شعر و تطابق آن ها با نگاره است تا آشکار نماید که عناصر چهارگانه در تخیل فردوسی در این داستان چه جای گاهی داشته و چگونه در قالب کلمات و تصویرسازی ها نمود پیدا کرده و تا چه اندازه با نقد تخیلی باشلاری در شعر و نگاره قابل تطبیق است. به استناد موارد یافت شده می‌توان گفت شاعر و نگارگر از تخیل مادی و دوگانگی دیالکتیکی مورد نظر باشلار در خلق اثر خود بهره مند گردیده‌اند. * . hormati@tabriziau.ac.ir ** . rezapour@tabriziau.ac.ir تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4644 - جستاری در شیوۀ استفادۀ فردوسی از منابع بر اساس مقایسۀ داستان همای و دارا در شاهنامه، غررالسّیر و نهایة الارب
حامد صافی

جستاری در شیوۀ استفادۀ فردوسی از منابع بر اساس مقایسۀ داستان همای و دارا در شاهنامه، غررالسّیر و نهایه الارب حامد صافی* دانش آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. تاریخ دریافت: 20/1/1397 تاریخ پذیرش: 19/2/1397 چکیده ماجرای آبستن شدن همای أکثر

جستاری در شیوۀ استفادۀ فردوسی از منابع بر اساس مقایسۀ داستان همای و دارا در شاهنامه، غررالسّیر و نهایه الارب حامد صافی* دانش آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه فردوسی مشهد، ایران. تاریخ دریافت: 20/1/1397 تاریخ پذیرش: 19/2/1397 چکیده ماجرای آبستن شدن همای از پدرش بهمن در شاهنامۀ فردوسی بخش پایانی داستان پادشاهی بهمن اسفندیار است. بر اساس روایت فردوسی بهمن بر اساس تعالیم دین پهلوی (زرتشتی) همای را آبستن می‌کند و او را ولی‌عهد خود می‌سازد و دستور می‌دهد که فرزندی که از او زاییده می‌شود، پادشاه آینده باشد. ساسان، فرزند بهمن، که این رُخ داد را می‌بیند از شهر خارج می‌شود و به نیشابور می‌رود. در همان شهر ازدواج می‌کند و فرزندش را نیز ساسان نام می‌نهد. در نهایه الارب نیز روایتی مشابه همین آمده ‌است. بر اساس روایت ثعالبی نیز بهمن، خمای را به زنی می‌ستاند و خمای از او آبستن می‌شود. پس از مرگ بهمن، خمای به پادشاهی می‌رسد. مقایسۀ روایت فردوسی از ایـن داستان با روایت ثعالبی و نویسندۀ نهایه الارب حاکی از آن است که روایت این سه متن خاست گاهی مشترک دارد. از سوی دیگر تفاوت موجود در روایت شاهنامه و دو متن دیگر به شیوۀ روایت گری فردوسی و نحوۀ استفادۀ او از منابعش بازمی‌گردد. بر این اساس، شیوۀ استفادۀ فردوسی از منابعش التقاطی است. فردوسی با تلفیق دو روایت، داستان را به شیوه‌ای روایت می‌کند که داستانی‌تر و نمایشی‌تر باشد. در واقع فردوسی هر پی رفت را از یک منبع برمی‌گیرد و برای استحکام پی رفت‌ها، روی دادهایی را به داستان می‌افزاید. * . hamed19s2003@yahoo.com تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4645 - حماسه ایرانی در فرانسه
سینا فروزش مریم برزگر

چکیده شاهنامۀ فردوسی با گزارش ویلیام جونز و ترجمه بخش هایی از آن به شعر لاتین و نثر فرانسوی تا حدی در غرب شناخته شد و پس از آن شخصیت هایی چون لوئی لانگلس، ارنست رنان، ژان ژاک آمپر، نولدکه اعلام کردند که حماسۀ ملی ایرانیان برترین حماسه جهان است. چگونگی نفوذ شاهنامه فرد أکثر

چکیده شاهنامۀ فردوسی با گزارش ویلیام جونز و ترجمه بخش هایی از آن به شعر لاتین و نثر فرانسوی تا حدی در غرب شناخته شد و پس از آن شخصیت هایی چون لوئی لانگلس، ارنست رنان، ژان ژاک آمپر، نولدکه اعلام کردند که حماسۀ ملی ایرانیان برترین حماسه جهان است. چگونگی نفوذ شاهنامه فردوسی در فرانسه و میزان تأثیرپذیری فرانسویان از داستان های شاهنامه مسأله اصلی پژوهش است که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. از قرن هجدهم و پس از انقلاب کبیر فرانسه، در ادبیات فرانسه نهضت بی مرزی در ادبیات شکل گرفت که توجه آنان را به آثار ادبی دیگر ملل معطوف ساخت. با گسترش شرق شناسی در اروپا روند نهضت ترجمه سرعت گـرفت. اولین ترجمه ها از بخش هایی از شاهنامه توسط لوئی لانگلس، دو والنبورگ و بیانکی انجام گرفت، اما ترجمه و تصحیح انتقادی ژول مول از شاهنامه فردوسی که چهل سال به طول انجامید و در سال ۱۸۷۷.م در هفت جلد منتشر گردید. پس از این ترجمه نویسندگان فرانسوی چون آلفرد دلوو، موریس مترلینگ، نولدکه نقدها و تحقیقاتی پیرامون شاهنامه انجام دادند که باعث تأثیرپذیری شاعران فرانسوی چون آبل بونار، ویکتور هوگو، فرانسوا کوپه، پل فور، آندره ژید از شاهنامه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4646 - تحلیل ساختار داستان‌های سهراب، سیاوش و فرود بر اساس نظریۀ استروس
پروین پیکانی رحمان ذبیحی علیرضا شوهانی محمد تقی جهانی

چکیده لوی استروس، مردم شناس فرانسوی، برای شناخت ساختار اسطوره‌ها، آن‌ها را به واحدهای سازنده تجزیه می‌کند و می‌کوشد با چینشی جدید، دلالت‌های پنهان آن‌ها را کشف کند. در پژوهش حاضر با استفاده از نظریۀ استروس و با روش توصیفی ـ تحلیلی، ساختار داستان‌‌های سهراب، سیاوش و فر أکثر

چکیده لوی استروس، مردم شناس فرانسوی، برای شناخت ساختار اسطوره‌ها، آن‌ها را به واحدهای سازنده تجزیه می‌کند و می‌کوشد با چینشی جدید، دلالت‌های پنهان آن‌ها را کشف کند. در پژوهش حاضر با استفاده از نظریۀ استروس و با روش توصیفی ـ تحلیلی، ساختار داستان‌‌های سهراب، سیاوش و فرود تحلیل شده است. سه قهرمان یادشده، از پهلوانان دورگۀ شاهنامه هستند که علاقه به سرزمین پدری و خدمت به سرزمین مادری از ویژگی‌‌های مشترک آن‌هاست. تقابل‌‌های دوگانۀ خودی/بیگانه (ایرانی/انیرانی)، پدر/پسر و پدرسالاری/مادرسالاری، سه تقابل مهم این داستان‌‌هاست که در بروز تراژدی نقشی مهم دارند. نتایج پژوهش نشان می‌‌دهد که اقامت قهرمان در سرزمین مادر که تقابل خودی/بیگانه را پدید می‌آورد، مهم‌ترین عامل در سرنوشت اوست. هم چنین در داستان سهراب و فرود، برخورد و مبارزه با قهرمان دورگه از نبرد با دشمن اصلی مهم‌تر است و اعمال به‌‌ظاهر اتفاقی ایرانیان منجر به مرگ قهرمان می‌‌شود. این امر به سبب تقابل تفکر مردسالار ایرانی در برابر تفکر مادرسالار فرهنگ‌‌های دیگر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4647 - «دینِ خُرَّم» در سخنِ فردوسی و پیوندِ آن با کیشِ اسماعیلیِ شاعر
حمیدرضا اردستانی رستمی

چکیده دربارۀ ترکیبِ دینِ خُرّم در مصراعی از دیباچۀ داستانِ سیاوخشِ شاهنامه، سخن بسیار گفته اند. نگارنده نیز در جستارِ پیشِ رو، تعبیر و تأویلِ خویش را از این سخن بازگفته است. به باورِ نویسندۀ این جستار، با توجّه به این که فردوسی از اسماعیلیان بوده است و بیش ترِ این گروه أکثر

چکیده دربارۀ ترکیبِ دینِ خُرّم در مصراعی از دیباچۀ داستانِ سیاوخشِ شاهنامه، سخن بسیار گفته اند. نگارنده نیز در جستارِ پیشِ رو، تعبیر و تأویلِ خویش را از این سخن بازگفته است. به باورِ نویسندۀ این جستار، با توجّه به این که فردوسی از اسماعیلیان بوده است و بیش ترِ این گروهِ باطنی در ایران، پیش از مسلمان شُدَن، بر باورِ خُرّم دینی بودند و خُرّم دینانْ در پیِ استقلالِ ایران از تازیان برآمدند، فردوسی نیز در بیتِ موردِ نظر، خود را شیفتۀ عمل کردِ سیاسی و فرهنگیِ این گروه و پی رَوی کنندۀ راهِ آنان می داند که در پیِ متابعت از ایشان در ایران دوستی، شاهنامه را سروده است تا این درختِ برومند، بارِ خود را بر همۀ ایرانیان بپراکَنَد و آنان را بهره مند سازد. گذشته از این، در دیباچۀ داستانِ سیاوخش، فردوسی از موبدی سخن می گوید کـه این موبد، همه را به سَخُن گویی، خردمندی، نکوخویی، نرم گویی، توجّه به دست آوردِ کـردار و جهانِ دیـگر سفارش می کند. با تـوجّه به متنی کـه از شخصی اسماعیلی مذهب (که پیش از آن خُرّم دین بوده) به جا مانده است و تطبیقِ آن با کلامِ موبد در شعرِ فردوسی، این موبدْ نیز باید شخصیّتی خُرّم دینی بوده باشد. برخی اندیشه هایِ مانوی نیز در سخنِ موبد هست که آن نیز پیوندِ او را با اندیشه هایِ خُرّم دینی نشان می دهد؛ زیرا ریشۀ اندیشه هایِ خُرّم دینی در کیشِ مزدکیان بوده است و آنان نیز در باورهایِ مذهبی، با مانویان پیوند داشته اند؛ پس با توجّه به مذهبِ اسماعیلیِ فردوسی و پیوندِ اسماعیلیّه بـا خُرّم دینان و همین طور وجودِ سخنانِ موبد با درون مایه هایِ خُرّم دینی، می توان بر آن شد که ماندن بر دینِ خُرّم در سخنِ فردوسی، احتمالاً تأییدِ برخی باورهایِ دینیِ خُرّم دینان (آن چه متناسب با عقایدِ اسماعیلیّه بوده است) و به ویژه پی رَوی از روی کردِ فرهنگیِ آنان است که به سراییدنِ شاهنامه انجامیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4648 - تحلیل بوم‌فمینیستی مویه‌های زنانه در شاهنامه (مطالعة موردی: تهمینه، فریگیس و کتایون)
هستی قادری سُهی قادری سُهی مهیار علوی مقدم ابراهیم استاجی علی تسنیمی

چکیده بحران‌های زیست‌محیطی دوران معاصر، بشر را به جست‌وجوی راه حل‌های بنیادین برای گذار از این بحران‌ها و پیامدهای آن واداشته ‌است. بوم‌فمینیسم به عنوان روی کردی برآمده از فمینیسم‌ با اندیشه‌های زیست‌بوم‌گرایانه، سعی در تغییر اندیشه‌هایی دارد که صرفاً در پی مدیریت پی أکثر

چکیده بحران‌های زیست‌محیطی دوران معاصر، بشر را به جست‌وجوی راه حل‌های بنیادین برای گذار از این بحران‌ها و پیامدهای آن واداشته ‌است. بوم‌فمینیسم به عنوان روی کردی برآمده از فمینیسم‌ با اندیشه‌های زیست‌بوم‌گرایانه، سعی در تغییر اندیشه‌هایی دارد که صرفاً در پی مدیریت پی آمدهای بحران محیط زیست است. بوم‌فمینیست‌ها اندیشه‌های توسعه‌طلبانۀ بی‌حد و حصر مردان را از دلایل اصلی تخریب محیط زیست می‌دانند و در پیِ آن هستند که جای گاه زنان را در جامعه با مردان برابر سازند و مردان را از اندیشه‌های سلطه‌جویانه برحذر دارند. روابط زنان با طبیعت، ارتباط بین سلطه بر زن و طبیعت و نقش زنان در حل مشکلات اکولوژیکی، مبانی اساسی بوم فمینیسم هستند. شاهنامۀ فردوسی به عنوان یک اثر حماسی، تأثیراتی بسزا در اندیشه و فرهنگ ایرانیان داشته ‌است و بررسی آن با تکیه بر اندیشه‌های بوم‌فمینستی می‌تواند راه بر باشد. در این مقاله، با تکیه بر منابع کتاب‌خانه‌ای و روش تحلیلی‌ـ توصیفی، به بررسی بوم‌فمینیستی سوگواری‌ها و مویه‌های زنان (تهمینه، فریگیس و کتایون) در شاهنامه پرداخته‌ایم. حاصل این پژوهش آن است که این سو‌گواری‌ها در قریب به اتفاق موارد راه‌کاری است زنانه، برای ایستادن در برابر توسعه‌طلبی مردان؛ توسعه‌طلبی‌هایی که با جنگ و تخریب محیط زیست پیوندی تنگاتنگ دارد و از این نظر با گمانه‌های بوم‌فمینیست‌‌ها هم‌خوان و هم‌سو است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4649 - درفش کاویانی، بیرقی عادی یا رایتی ماورائی
سید امیر جهادی حسینی

چکیدهدرفش از جمله ادوات نظامی مهم با کارکردی نمادین است که از دیرباز تا کنون در نبردهای صورت گرفته نقشی برانگیزاننده و روحیه بخش ایفا می کرده است. درفش ها در رنگ های خاص هر یک بیان کنندۀ خصلتی و نمایانگر ویژگی هایی از یک سرزمین و قومیت به حساب می آمده اند. گاه نیز د أکثر

چکیدهدرفش از جمله ادوات نظامی مهم با کارکردی نمادین است که از دیرباز تا کنون در نبردهای صورت گرفته نقشی برانگیزاننده و روحیه بخش ایفا می کرده است. درفش ها در رنگ های خاص هر یک بیان کنندۀ خصلتی و نمایانگر ویژگی هایی از یک سرزمین و قومیت به حساب می آمده اند. گاه نیز درفش ها از ویژگی خاصی برخوردار نبوده، بلکه حامل و برافرازندۀ آنهاست که بدان هویت می بخشد و کارکرد نیرومندانه ای را سبب می گردد. به هر روی درفش چه به خودی خود و چه به پایمردی و نیروی بشری یا فوق بشری، کارکردی بسیار مهم در میان ملل قدیم داشته است. عناصری مانند رنگ درفش، تصاویر نقش بسته بر آن، جنس بیرق و نیز دیدۀ تفأل گونه به درفش به نوعی در ماورائی جلوه دادن درفش ها، به ویژه درفش کاویان نقش آفرین بوده اند. مهم ترین نکتۀ حائز بیان که تا کنون مورد توجه قرار نگرفته و اصلی ترین ویژگی ماورائی درفش کاویان است، دخیل بودن عناصری از علوم غریبه و نقوش عددی و طلسمات (اوفاق) است که در برخی منابع کهن از جمله الواح الذهب بونی، مقدمۀ ابن خلدون و حرزالأمان کاشفی بدان اشاره شده است و بدین سان نیرویی ماورائی با بیرقی عادی گره خورده است و مسبب پیروزی بر ضحاک اهریمن خو می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4650 - بررسی سیمای بَستورِکودک در یادگار زریران برپایۀ ساختارتقابل‌های دوگانه
منوچهر علی پور حبیب الله عباسی الهه حاجیها

یادگار زریران یکی از متون کهن حماسی ایرانیان است که روایت قدیمی آن به دورۀ اشکانیان بر می گردد. هدف این مقاله، نشان دادن سیمای کودک در ساختار ادبی یادگار زریران است. در این جستار تلاش شد با روش توصیفی- تحلیلی و با روی کرد ساختارگرایی با تکیه بر تقابل های دوگانه، نقش بس أکثر

یادگار زریران یکی از متون کهن حماسی ایرانیان است که روایت قدیمی آن به دورۀ اشکانیان بر می گردد. هدف این مقاله، نشان دادن سیمای کودک در ساختار ادبی یادگار زریران است. در این جستار تلاش شد با روش توصیفی- تحلیلی و با روی کرد ساختارگرایی با تکیه بر تقابل های دوگانه، نقش بستور به عنوان یک کودک هفت ساله، در این متن حماسی واکاوی شود . نتایج به دست آمده از این پژوهش، نشان می‌دهد، حضور بسیار پررنگ و دوگانۀ بستور در یادگار زریران، ازیک طرف به عنوان یک کودکِ هفت ساله و از دیگرسوی، به عنوان یک رادمردِ جنگاور، علاوه بر افزایش جذابیت داستانی این حماسه، توانسته است ظرفیت ادب حماسی برای حضور کودک را نشان دهد. هم چنین، براساس نظریه ساختارگرایی، برخی از تقابل های دوگانه همانندِ تقابل کودک و بزرگ سال، تقابل ایرانیان و خیونان، تقابل پیروزی و شکست و... دراین متن تحلیل شده است که ازاین منظر، یادگار زریران می‌تواند کودکان را هم به عنوان مخاطبان متون حماسی جذب کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4651 - آسیب شناسی مبانی و بنیان های ِاسطوره پژوهی در ایران در حوزة مطالعات متن شناختی، کارکرد گرایی و نظریه پژوهی
فرهاد فروزان کیا مهیار علوی مقدم زهرا جمشیدی ابراهیم استاجی

آسیب شناسی اسطوره پژوهی در ایران، درچارچوبِ مطالعات متن شناختی، کارکرد گرایی و نظریه پژوهی، فرآیند اسطوره پژوهی را در ایران، بارورتر می سازد. اسطوره پژوهی درایران– با خاستگاه دانشگاهی و یا غیر دانشگاهی – به دور از نظام طبقه بندی جهانی و در نگاهی جزیره وار، ب أکثر

آسیب شناسی اسطوره پژوهی در ایران، درچارچوبِ مطالعات متن شناختی، کارکرد گرایی و نظریه پژوهی، فرآیند اسطوره پژوهی را در ایران، بارورتر می سازد. اسطوره پژوهی درایران– با خاستگاه دانشگاهی و یا غیر دانشگاهی – به دور از نظام طبقه بندی جهانی و در نگاهی جزیره وار، بیشتر به تک نگاری اساطیر ایران و پژوهش های متن شناختی پرداخته است. در این پژوهش، تمایزی بیناسطوره شناسی بر پایة مکتب های این حوزه در غرب و نظریه پژوهی بااسطوره پژوهی رایج در میان پژوهشگران ایرانی قایل می شویم که با این مکتب ها، نظریه ها وکارکردهای اسطوره شناسی کم و بیش ناآشنایند. اسطوره پژوهی درایران، از آفت های گوناگونی در این حوزه رنج می برد ازجمله: تمرکز بر متن به جای ژرف ساخت اساطیری، روایت پردازی و صرفِ شارح بودن، آشنایی اندک با مکتب های اسطوره شناسی، نگاه جزیی گرا، روش مند نبودن اسطوره پژوهی، آشنایی اندک با مطالعات میان رشته ای، رویکرد اثبات گرا به جای فرااثبات گرا، کاستی های ناشی از ترجمه متن‌های اسطوره شناسی غربی، بی توجهی به نقش سیّال اساطیر، کم توجّهی به هدف های اسطوره شناسی، بی توجّهی به خوانش اسطوره های ایرانی در طبقه بندی منسجم جهانی، کم توجّهی به کارکرد اساطیر در کاربَست علوم دیگر، یکسان انگاری قلمرو تاریخ و اسطوره و نبودِ رشتة تخصصی اسطوره شناسی در دانشگاه های ایران. نویسندگان در این مقاله می‌کوشند به آسیب شناسی اسطوره پژوهی درایران بپردازند و شماری از این آفت ها و کاستی ها را برشمارند و راهکارهایی در زدودن این آفت ‌ها به‌دست دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4652 - تحلیل سحرانگیزی پدیده‌های طبیعی اسطوره‌ای در گرشاسب‌نامه با تأکید بر رابطۀ سه محور آنیمیسم، مانا و فتیشیسم
افسانه نوری محمد نادر شریفی

بشر برای در امان بودن از خشم طبیعت به تقدیس مظاهر طبیعت پرداخته و این تقدّس سبب شده است که انسان‌های بدوی برای مظاهر طبیعی، قدرت سحر و جادو، نیروی مافوق طبیعی و یا روح قائل شوند. بدین ترتیب مذاهب فتیش(قدرت جادو)، مانا(نیروی مافوق طبیعی) و آنیمیسم(روح) شکل گرفته است. برخ أکثر

بشر برای در امان بودن از خشم طبیعت به تقدیس مظاهر طبیعت پرداخته و این تقدّس سبب شده است که انسان‌های بدوی برای مظاهر طبیعی، قدرت سحر و جادو، نیروی مافوق طبیعی و یا روح قائل شوند. بدین ترتیب مذاهب فتیش(قدرت جادو)، مانا(نیروی مافوق طبیعی) و آنیمیسم(روح) شکل گرفته است. برخی اسطوره‌ها، زادۀ طبیعت و اعتقادات دینی آن سرزمین است از آن‌جایی‌که بنا بر نظر برخی پژوهش‌گران، حماسه‌ها زاییدۀ اسطوره هستند؛ بنابراین وجود پدیده‌های سحرانگیز در آن‌ها امری طبیعی است. گرشاسب نامه اسدی توسی نیز این گونه است. در این پژوهش نگارنده درصدد است تا به شیوۀ توصیفی- تحلیلی پدیده‌های طبیعی در گرشاسب‌نامه را که خاصیّت سحرانگیز دارند، تحلیل نماید. نتایج پژوهش بیان‌گر این است که آیینه قدرت شفابخشی، سنگ قدرت ریزش باران و زایندگی زنان، کمربند افزون دهندۀ قدرت پهلوان، درخت قدرت شفای بیماران، و... پر پرنده شفای بیماران، چشمه شامل قدرت یاری‌گری و شفابخشی؛ گیاه دارای نیرویِ شجاعت و شفا بخشی، شادی‌آور و خواب آور؛ آب دارای قدرت حیات بخشی، گرز گرشاسب قدرت پهلوانی فوق‌العاده است. بنابراین می‌توان گفت پدیده‌های طبیعی سحرانگیز به عنوان فتیش و نیرو عمل می‌کند و روح موجود در آن‌ها نقش مانا و آنیمیسم دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4653 - تحلیل زبان‌ زنان در هشت داستان شاهنامۀ فردوسی و مقایسۀ آن با هشت داستان از مثنوی مولانا (بر پایۀ چندزبانی باختین)
لیلا میرزایی عبدالحسین فرزاد امیر حسین ماحوزی

شاهنامۀ فردوسی و مثنوی معنوی از تأثیرگذارترین آثار ادب فارسی هستند که ساختار داستانی دارند و از این رو می توانند در جای گاه مقایسه با یک دیگر قرار گیرند. باختین، نظریه پرداز روس، چندزبانی را در حوزۀ داستان زیرساخت چندصدایی معرفی می کند؛ اما نوع حماسه و قالب شعر را در ای أکثر

شاهنامۀ فردوسی و مثنوی معنوی از تأثیرگذارترین آثار ادب فارسی هستند که ساختار داستانی دارند و از این رو می توانند در جای گاه مقایسه با یک دیگر قرار گیرند. باختین، نظریه پرداز روس، چندزبانی را در حوزۀ داستان زیرساخت چندصدایی معرفی می کند؛ اما نوع حماسه و قالب شعر را در این مقوله جای نمی دهد؛ مسألۀ پژوهش حاضر آن است که در صورت وجود لایه های زبانی در این دو اثر داستانی منظوم، میزان بهره مندی هر یک از چندزبانی چقدر بوده و این ویژگی چه تأثیری بر آن ها داشته است. در این پژوهش، بررسی زبان زنان هشت داستان از مثنوی معنوی و هشت داستان از شاهنامۀ فردوسی از دیدگاه چندزبانی نشان داده است که برخی از گونه های زبانی باختین در زبان تعدادی از این زنان یافت می شود، اما زنان شاهنامه بیش تر از زنان مثنوی از این ویژگی برخوردارند و فردوسی بیش تر از مولانا از چندزبانی در شخصیت پردازی زنان داستان ها بهره برده است. هم چنین این بررسی، تفاوت دیدگاه این دو شاعر بزرگ و خاست گاه داستان ها را دربارۀ زن نمایان می کند؛ زن در شاهنامه شخصیتی گفت وگو محور است، اما در مثنوی بیش تر سکوت می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4654 - تحلیل پیکرگردانی اژدها در ماجراهای گرشاسپ براساس نقد کهن‌الگویی
هوشنگ محمدی افشار

نقد کهن‌الگویی از جمله روی‌کردهای میان‌‌رشته‌ای در نقد ادبی معاصر است. کارل گوستاو یونگ میراث ادبی و تجربه‌های مشترک فرهنگ‌های متفاوت را در ناخودآگاه جمعی می‌پندارد و دلیل شباهت‌های فرهنگی میان ملل مختلف را اشتراک در کهن‌الگوهای مشترک می‌داند. هدف این‌گونه نقد، تحلیل و أکثر

نقد کهن‌الگویی از جمله روی‌کردهای میان‌‌رشته‌ای در نقد ادبی معاصر است. کارل گوستاو یونگ میراث ادبی و تجربه‌های مشترک فرهنگ‌های متفاوت را در ناخودآگاه جمعی می‌پندارد و دلیل شباهت‌های فرهنگی میان ملل مختلف را اشتراک در کهن‌الگوهای مشترک می‌داند. هدف این‌گونه نقد، تحلیل و ارزیابی آثار ادبی و روایات کهن، در صورت داشتن ظرفیت اسطوره‌ای و کهن‌الگویی است. از جمله اهداف اصلی پیکرگردانی، ارائۀ نمادها و نشانه‌هایی است که قصد بازنمایی حالات روانی انسان را دارد و در پی بیان رازهای مبهم هستی در اسطوره‌ها به‌وسیلۀ کهن‌الگوهاست. این پژوهش قصد دارد انواع پیکرگردانی هیولاهایی را که در اصل اژدها هستند، در ماجراهای گرشاسپ مورد تحلیل و ارزیابی قراردهد. در این جستار از میان ضدّقهرمانانی که گرشاسپِ اوستا به‌عنوان کهن‌الگوی قهرمان با آن‌ها مبارزه کرده‌است، تنها پتیاره‌های اژدهاگونه‌ای که به هیأت پری وهیولاهای سهم‌گین پیکرگردانی شده‌اند، از دیدگاه نقد یونگی، به شیوۀ کتاب‌خانه‌ای و با روی‌کرد تحلیلی - توصیفی مورد بررسی قرارگرفته‌اند و این نتیجه به‌دست ‌آمده‌است که این بوده‌های اهریمنی به‌رغم تفاوت در پیکره‌های ظاهری، در اصل پیکرگردانی اژدهای درون و سایه وآنیمای منفی قهرمان هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4655 - ده نفر قزلباش به مثابۀ یک حماسه منثور: نگاهی به درون‌مایه ‌های حماسی رمان
منوچهر جوکار زهرا نصیری شیراز ،سمیه شرونی

رمان تاریخی و پنج جلدی ده نفر قزلباش یکی از مهم ترین و هدف مندترین رمان های تاریخی فارسی است و به گمان ما ظرفیّت هایی فراتر از یک رمان تاریخیِ صرف دارد. از جمله این ظرفیّت ها، برخورداری متن از سازه ها و بن مایه های حماسی است که این پژوهش با هدف نمایاندن جنبه‌های حماسی ا أکثر

رمان تاریخی و پنج جلدی ده نفر قزلباش یکی از مهم ترین و هدف مندترین رمان های تاریخی فارسی است و به گمان ما ظرفیّت هایی فراتر از یک رمان تاریخیِ صرف دارد. از جمله این ظرفیّت ها، برخورداری متن از سازه ها و بن مایه های حماسی است که این پژوهش با هدف نمایاندن جنبه‌های حماسی این اثر صورت گرفته است. پژوهش حاضر با استفاده از روش کتاب خانه ای و شیوه تحلیلی - توصیفی به بررسی بن مایه های حماسی در رمان ده نفر قزلباش پرداخته است. وجود صحنه های گوناگون جنگ با بیگانگان در این رمان از یک سو و تأکید هم زمان نویسنده آن بر عناصر و ارزش های ملی ایرانی و مذهب تشیّع از سوی دیگر، موجب شده است که این اثر شباهت های بسیاری به یک متن حماسی منثور پیدا کند. برخی از بن مایه های حماسی این اثر عبارتند از: سفر قهرمان، پیش گامی زنان در ابراز عشق، جنگ و شگردهای جنگاوری، حضور اسب با کارکردی اسطوره ای - حماسی، توصیف جنگ افزارها، یکپارچگی اقوام در رویارویی با دشمنان خارجی، وطن پرستی، جنگاوری برای حفظ نام و پرهیز از ننگ، عیّاری، اخترشناسی و پیش گویی. میزان استفاده از کنش ها و مؤلفه های حماسی در این اثر قابل توجه است. برخی از این مؤلفه های حماسی عیناً از شاهنامه گرفته شده اند و تأثیر پذیری مسرور در به کارگیری لوازم حماسه از استاد نیز توس دیده می شود. در پایان بحث می توان این گونه استنباط کرد که این رمان تاریخی با تفاوت هایی که در مقایسه با شاه نامه دارد، به عنوان نوع نثر حماسی، پیوندی نزدیک با سبک حماسی برقرار کرده است و می توان از آن به مثابۀ یک اثر منثور حماسی نام برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4656 - نقد کهن‌الگویی شهریارنامه براساس نظریۀ یونگ
ابوالقاسم قوام مژگان حسن پور

نقد کهن‌الگویی یکی از روی‌کردهای مهم نقد آثار ادبی است که به بررسی انواع کهن‌الگو‌ها در متون ادبی می‌پردازد. منظومۀ شهریارنامه در زمرۀ متون حماسی پهلوانی پس از شاهنامه است که به سرنوشت شهریار فرزند برزو، اختصاص دارد. در پژوهش حاضر پس از مطالعۀ دقیق شهریارنامه، به استخرا أکثر

نقد کهن‌الگویی یکی از روی‌کردهای مهم نقد آثار ادبی است که به بررسی انواع کهن‌الگو‌ها در متون ادبی می‌پردازد. منظومۀ شهریارنامه در زمرۀ متون حماسی پهلوانی پس از شاهنامه است که به سرنوشت شهریار فرزند برزو، اختصاص دارد. در پژوهش حاضر پس از مطالعۀ دقیق شهریارنامه، به استخراج و تحلیل کهن‌الگوهای برجسته در آن براساس نظریۀ یونگ پرداخته شده است. در این منظومه قهرمان برای رسیدن به فردیت باید موانعی را پشت سر گذارد. او در ابتدا با سایۀ خویش مقابله می‌کند و قدم در راه سفری دشوار می‌نهد. در این مسیر، پیری خردمند که راه‌نمای او برای طی کردن مسیر پرمخاطره است، او را همراهی می‌کند. نیروهای اهریمنی ازجمله دیوان و اژدها که نمودی از سایه هستند در مسیر سفر او ظاهر می‌شوند و شهریار به مقابله با آن‌ها می‌پردازد. او هم‌چنین از مکان‌های جادویی و محیرالعقول با موفّقیت عبور می‌کند. معشوقه‌ای زیبا و فریبنده و نیز زنی جادوگر در این منظومه نمودی از کهن‌الگوی منفی مادینه‌روان در قهرمان هستند که شهریار به مقابله با آن‌ها می‌پردازد. در این منظومه، سیستان را می‌توان نمایندۀ خودآگاهی روان دانست که حرکت شهریار از آن‌جا شروع می‌شود و او بعد از تجربه کردن فردیت و کمال در سرزمین ناخودآگاهی(هندوستان)، در انتها با پیوستن به خاندان خود به خودآگاهی بازمی‌گردد و به‌این‌ترتیب پایان دایرۀ فردیت را به آغاز آن پیوند می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4657 - بررسی تحلیلی₋تطبیقی دو سفر رستم با آیین‌های شمنی
علی فرزانه قصرالدشتی محمود رضایی دشت ارژنه فرخ حاجیانی

خاندان رستم در حماسه‌های ایرانی پیوند بسیاری با جادو₋درمان‌گری و شمنیسم دارد. احتمال می‌رود این خاندان یکی از انجمن‌های اخوت آریایی پر نفوذ در ایران بوده باشد. در این انجمن‌ها فرد پیش از شمن یا پهلوان شدن تشرف می‌یافته و علاوه بر جنگ‌جویی، توانایی ارتباط با جهان زیرین ی أکثر

خاندان رستم در حماسه‌های ایرانی پیوند بسیاری با جادو₋درمان‌گری و شمنیسم دارد. احتمال می‌رود این خاندان یکی از انجمن‌های اخوت آریایی پر نفوذ در ایران بوده باشد. در این انجمن‌ها فرد پیش از شمن یا پهلوان شدن تشرف می‌یافته و علاوه بر جنگ‌جویی، توانایی ارتباط با جهان زیرین یا جهان مردگان را برای ارتباط با ارواح مردگان و درمان بیماری به دست می‌آورد. دو داستان دربارة رستم در حماسه‌های ملی ایران با دو مفهوم تشرف و سفر به جهان زیرین یا جهان مردگان در رابطه است. نخست داستان ببر بیان که مقام تشرف رستم به انجمن‌های شمنی₋جنگ‌جویی است و دیگر هفت خان رستم که نمودی از سفر به جهان زیرین است. در این مقاله به بررسی نشانه‌های آیین‌های شمنی در این دو داستان پرداخته‌ شده و در نهایت مشخص می‌شود که هفت‌خان رستم بر خلاف هفت‌خان اسفندیار مقام تشرف او نیست؛ بلکه روایتی از سفر شمن به جهان ارواح برای بازگرداندن روح بیمار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4658 - بازخوانی سیر دگردیسی اسطوره اسب در گذر از حماسه به عرفان
زهرا عسگری سیدعلی قاسم زاده

اسب به عنوان توتم ایرانیان، اسطوره‌ای است که در متون آیینی- ادبی ادوار مختلف، حضوری چشمگیر داشته، اسطوره‌ای پرتکرار محسوب می‌شود. اسب به دلیل بهره‌مندی از طبیعتی دوگانه، در اساطیر و همچنین آموزه‌های عرفانی، هم‌ سمبل و نمادی از مضامین اهورایی و هم اهریمنی است که به دلیل أکثر

اسب به عنوان توتم ایرانیان، اسطوره‌ای است که در متون آیینی- ادبی ادوار مختلف، حضوری چشمگیر داشته، اسطوره‌ای پرتکرار محسوب می‌شود. اسب به دلیل بهره‌مندی از طبیعتی دوگانه، در اساطیر و همچنین آموزه‌های عرفانی، هم‌ سمبل و نمادی از مضامین اهورایی و هم اهریمنی است که به دلیل محبوبیت آن در میان اقوام ایرانی، بیشتر به عنوان اسطوره‌ای نیک و مینوی شناخته می‌شود. این مقاله با روش تحلیل- محتوا در پی بررسی سیر دگردیسی اسطورۀ اسب در گذر از عصر حماسی به دورۀ عرفانی است که نتایج پژوهش نشان می‌دهد اسب در متون حماسی و پهلوانی، دارای نقش و جایگاه ویژه‌ای است که نیمۀ‌پنهان و تکمیل‌کنندۀ پهلوانان محسوب می‌شود و یاریگر آنان در تمام مراحل زندگی است. پس از گذر از عصر حماسی، اسب همچنان در متون عرفانی، نمادی از مضامین عالی است؛ اما به دلیل داشتن طبیعت سرکش، به عنوان نمادی از نفس نیز به کار رفته است؛ اما همین نفس، چون اسبی تعلیم‌پذیر، قابلیت رام شدن دارد که می‌توان با ریاضت و تمرین، آن را مطیع و رام ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4659 - همانند سنجی شخصیّت پردازی بانوان در شاهنامه فردوسی و قصص قرآن کریم
سیّد امیر سیّد جعفری سیّد محمّد حسینی

شخصیّت پردازی بانوی ایرانی در داستان‌ها و شعرها و نمایشنامه‌ها هنگامی مانا و پایا خواهد بود که از تراث فرهنگ ایرانی- اسلامی بهره برده باشد. در این راستا، این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که در شخصیّت پردازی بانوان در قصص قرآن کریم و داستان‌های شاهنامه فردوسی از چه ز أکثر

شخصیّت پردازی بانوی ایرانی در داستان‌ها و شعرها و نمایشنامه‌ها هنگامی مانا و پایا خواهد بود که از تراث فرهنگ ایرانی- اسلامی بهره برده باشد. در این راستا، این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که در شخصیّت پردازی بانوان در قصص قرآن کریم و داستان‌های شاهنامه فردوسی از چه زمینه‌ها و عواملی استفاده شده است؟ بر این اساس، با به کارگیری نظرگاه تطبیقی و روش توصیفی- تحلیلی در متون مذکور، چنین نتیجه گیری شده است که شخصیّت بانوان به دو دسته‌ی بانوان نیک اندیش و بداندیش تقسیم شده است. بانوی نیک اندیش به ظواهر مادیّات و اولویّت آن متمایل نمی‌باشد و همچنین بر پیروی از آئین‌ها و سنت‌ها و اهمیّت نهاد خانواده به ویژه نقش همسر و پدر تأکید می‌کند. در مقابل، بانوی بداندیش دارای شخصیتی است که فقط به مادیّات و ظواهر آن تمرکز دارد و از این رهگذر، به خانواده و سنت و آئین متعهد و پای‌ بند نمی‌باشد. در نهایت، شخصیّت پردازی بانوان در متون مذکور بر اساس درون مایه دوگانه مادیّ گرایی و معنویت گرایی قابل بحث هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4660 - مانیِ شاهنامه زروانیست
حمید رضا اردستانی رستمی

یکی از کیش های باستانی ایران که روزگاری قلمروِ خود را در بیرون از ایران نیز گستراند، کیش مانیست. مانی در پایان حکومت اشکانی، در مردینویِ بابل دیده به جهان گشود و در آن جا مدّعیِ پیام بری شد؛ امّا مطابق با شاهنامه، او نقّاشی است چرب&zwnj;دست، که از چین در دورۀ شاپور ذوال أکثر

یکی از کیش های باستانی ایران که روزگاری قلمروِ خود را در بیرون از ایران نیز گستراند، کیش مانیست. مانی در پایان حکومت اشکانی، در مردینویِ بابل دیده به جهان گشود و در آن جا مدّعیِ پیام بری شد؛ امّا مطابق با شاهنامه، او نقّاشی است چرب&zwnj;دست، که از چین در دورۀ شاپور ذوالاکتاف به ایران آمده است. نه تنها این اطّلاعات شاهنامه دربارۀ مانی نادرست است؛ بلکه آن چه موبدِ مناظره کننده با او نیز، بِدو نسبت می دهد و فردوسی آن را نقـل می کند، باورهایِ مانوی نیست؛ موبد او را معتقد به خدایی معرّفی می کند که نور و ظلمت از بطن آن بیرون آمده است. ایـن اندیشه که موبد، مانی را بِـدان متّهم می کند، متعلّق به اندیشۀ زروانیست که خودِ مانویان به این باورِ زروانی تاخته اند. آنان، مطابق با متنی مانوی معتقدند که اگر بپذیریم اورمزد و اهـریمن از یک بطن بیرون شدند و آن گـونه کـه زروانیان می گویند، دیوی به اورمزد، راه انداختنِ جهان را آموخته باشد، این بِدان معنی است که خوبی و بدی به هم آمیخته است و هیچ یک از دو بن، ذاتاً خوب یا بد؛ آگاه یا ناآگاه نیست و این عدم را لازم خواهد کرد؛ زیرا دیگر قانون علّیّت معنا نخواهد داشت. موبد در ادامۀ سخن پیشین (مانی را معتقد به خدایی که اورمزد و اهریمن از آن برون آمده، دانستن) که هم راه با سرزنش است، خطاب به مانی می گوید که اگر اهریمن جفت یزدان باشد؛ پس می توان، شب، نماد اهریمن را به مانندِ روز، نمادِ اورمزد پنداشت و تفاوتی در راستی و ناراستی نـدیـد. آن چه موبد دربارۀ اعتقاد مانی مطرح می کند و به نقد آن می پردازد، همان انتقادیست که مانویان دربارۀ ایـن اندیشۀ زروانی بـاز گفته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4661 - قلمرو حیرت و مشکات عرفان
مظاهر مصفا

آنچه در این مقال می خوانید، مروری است ادیبانه بر تاریخ تلاش های نافرجام فکری بشر در جهت شناخت حقیقت هستی و گشودن گرهی از معمای رازناکِ وجود. و شاید بث الشّکوایی است برخاسته از قلمی که حاصل سال ها مداقه و باریک بینی در فلسفه حیات و مشاهدة گم گشتگی های انسانی را به نثری ش أکثر

آنچه در این مقال می خوانید، مروری است ادیبانه بر تاریخ تلاش های نافرجام فکری بشر در جهت شناخت حقیقت هستی و گشودن گرهی از معمای رازناکِ وجود. و شاید بث الشّکوایی است برخاسته از قلمی که حاصل سال ها مداقه و باریک بینی در فلسفه حیات و مشاهدة گم گشتگی های انسانی را به نثری شعرآمیز و یا شعری نثرآمیز بیان ساخته است. نویسنده در نهایت مدّعی است آنچه از دست لرزان فلاسفه و حکمای ژرف بین یونان و مغرب زمین برنیامده به صدق نفس پیران طریقت، لباس تحقق پوشیده و نهایتاً عرفان توانسته پرتوی و بارقه ای به شبستان ذهن آدمی بیفکند و کوکبی از هدایت در ظلمات تاریخ اندیشه برافروزد. سیر در تاریخچة این مجاهدت های فکری را باید از قلم سحرانگیز نویسنده ای شنید که خود از شاعران محض و گران سنگ معاصر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4662 - سبک‌شناسی نظم در قرن ششم
سید ضیاء الدین سجادی

بخش دوم از مقالة شادروان استاد سید ضیاء الدین سجادی که بخش نخست آن در شمارة پیشین به اطّلاع خوانندگان گرامی رسید، اختصاص به معرفی ویژگی‌های سبک دو شاعر برجستة دیگر از قرن ششم یعنی انوری و جمال الدّین اصفهانی دارد. در این بخش ابتدا بارزترین ویژگی‌های سبک انوری در قصائد، أکثر

بخش دوم از مقالة شادروان استاد سید ضیاء الدین سجادی که بخش نخست آن در شمارة پیشین به اطّلاع خوانندگان گرامی رسید، اختصاص به معرفی ویژگی‌های سبک دو شاعر برجستة دیگر از قرن ششم یعنی انوری و جمال الدّین اصفهانی دارد. در این بخش ابتدا بارزترین ویژگی‌های سبک انوری در قصائد، غزلیات و رباعیات از نقطه‌نظر کاربرد کلمات و ترکیبات، وزن اشعار، قافیه و ردیف و نیز محتوای اشعال وی و موضوعات اصلی مندرج در آن مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش معرفی جمال الدّین اصفهانی نیز ضمن بر شمردن آرای منتقدان ادبی، تأثیر‌پذیری‌ها، سبک قصائد، اوزان، قافیه و ردیف و صنایع بدیعی مورد استفادة او و نیز معلومات و اطلاعات درج شده در شعر وی و سرانجام ترکیب‌بندها، غزلیات، قطعات و رباعیات وی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4663 - تبیین اندیشه خیامی از خلال رباعی‌های متوازن و مقبول الاصاله
مهدی ماحوزی

شاید هیچ گوینده و متفکری چون حکیم عمر خیام نیشابوری، مورد توجه و اقبال جهانیان نبوده است و هیچ اثری چون رباعیات وی موضوع گفتگوها، بحث ها، پژوهش ها، ترجمه ها و نقدهای جهان شرق و غرب قرار نگرفته است. اعتقاد بنده براین است که تبیین اندیشه خیامی جز از خلال رباعی های مقبول أکثر

شاید هیچ گوینده و متفکری چون حکیم عمر خیام نیشابوری، مورد توجه و اقبال جهانیان نبوده است و هیچ اثری چون رباعیات وی موضوع گفتگوها، بحث ها، پژوهش ها، ترجمه ها و نقدهای جهان شرق و غرب قرار نگرفته است. اعتقاد بنده براین است که تبیین اندیشه خیامی جز از خلال رباعی های مقبول الاصاله وی میسر نیست و آن چه اصالت هر رباعی را تأیید می کند، سازگاری و توازن مفاهیم آن است با سایر رباعی هایی که مجموعاً منظومة فکری خیام را معرفی می کند. از سوی دیگر وزن و اعتبار علمی خیام به علاوه فرهیختگی و متانت او، در تشخیص درجه اصالت هر رباعی و در نتیجه، تقویت منظومه فکری خیام سودمند تواند بود. در این مقاله 60 رباعی که در ساختار منظومه فکری خیام نقش کلیدی داشته، انتخاب شده است و 10 عامل یا عنصر، ساختار این منظومه را تشکیل می دهد. به مدد این عوامل و عناصر، تشخیص میزان اصالت هر رباعی و صحت انتساب آن ها به خیام آسان تر می نماید، چه با تحلیل رباعی های مذکور براساس آن منظومه فکری، افراط ها و تفریط ها تعدیل شده، شناختی نزدیک به واقع از چهره حکیمی آگاه، پرسش گر و محیط بر دانش های زمان حاصل می آید. در این رهگذر ملاحظاتی چند در باب تبیین اندیشه خیامی از سوی همة پژوهش گران شرق و غرب از روزگار خیام تا امروز ایراد و منابع مهم معرفی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4664 - تجدید و نوگرایی در شعر شاعران نِؤُکلاسیک مصر
محمود شکیب عبدالاحد غیبی

شاعران نِؤُکلاسیک مصر نخستین شاعرانی بودند که توانستند در دورة نهضت ادب عربی شعر را از آفاتی که در عصر انحطاط گریبان گیر آن بود رهایی بخشیده و آن را در مسیر اصلی حرکت خود قرار دهند. در این مقاله سعی برآن شده است تا سه شاعر مشهور نؤُکلاسیک (بارودی و شوقی و حافظ ابراهیم) أکثر

شاعران نِؤُکلاسیک مصر نخستین شاعرانی بودند که توانستند در دورة نهضت ادب عربی شعر را از آفاتی که در عصر انحطاط گریبان گیر آن بود رهایی بخشیده و آن را در مسیر اصلی حرکت خود قرار دهند. در این مقاله سعی برآن شده است تا سه شاعر مشهور نؤُکلاسیک (بارودی و شوقی و حافظ ابراهیم) که نشانه های نوگرایی و تجدید در شعر ایشان بیش از دیگر شاعرانِ این مکتب نمود پیدا کرده است مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند. این شاعران راه را بر آرایه های متکلفانة بدیعی بستند و از دیگر سوی، مجال را برای جولان ابزارهای بیانی، باز نگاه داشتند و در عین اهتمام به متانت الفاظ و قوالب به پیروی از ادبای بزرگ دوره های شکوفایی و زرّین ادب عربی، از دست یازیدن به تجربة سبکی نوین و یا پرداختن به اغراضی تازه و نوپدید پروایی به خود راه ندادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4665 - بیدل در عرصة غزل عرفانی
مهدی ماحوزی

بیدل دهلوی از گویندگان بزرگ شعر عرفانی در شبه قاره است که سبک هندی را از تنگنای صورت، به فراخنای معرفت رسانید. شعر میرزا عبدالقادر بیدل در عرصه غزل، ادامه تفکر مولانا جلال الدین محمد بلخی در عرصة شمسیات اوست. هدف از نگارش این مقاله معرفی بیدل در عرصة غزل عرفانی است. در أکثر

بیدل دهلوی از گویندگان بزرگ شعر عرفانی در شبه قاره است که سبک هندی را از تنگنای صورت، به فراخنای معرفت رسانید. شعر میرزا عبدالقادر بیدل در عرصه غزل، ادامه تفکر مولانا جلال الدین محمد بلخی در عرصة شمسیات اوست. هدف از نگارش این مقاله معرفی بیدل در عرصة غزل عرفانی است. در نظر بیدل، همه تعینات و کثرت ها، در سیر رجوعی و عروجی انسان به وحدت باز می گردد و در سیر نزولی او یعنی سفر از حق به خلق، همه کثرت ها و تعین ها را امری اعتباری می شناسد که مجلای صفات آفریننده هستی است. غزل های عرفانی بیدل چون حماسه ای است روحانی که از عشق ورزی به معشوق ازلی حکایت می کند. این غزل ها غالباً با تفکری سوررالیستی هم راه است، از این رو اصطلاحات عرفانی غزل های بیدل که در قالب سبک هندی است، غالباً بر فهم عاصی است و نمی توان ما بازایی یا معادلی روشن برای آنها یافت، با این همه در این غزل ها شوری نهفته است که قالب های عروضی و ردیف های فعلی نیز بدان شور و حرکت مدد رسانیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4666 - منوچهری و تأثیرپذیری او از ادبیات دوران جاهلی عرب
لیلا حلاج زاده

در این نوشته سعی برآن بوده که تأثیر شعر جاهلی عرب بر شعر منوچهری مورد بررسی قرار گیرد. از آن جا که بسیاری از مضامین شعر منوچهری برگرفته از شعر شاعران جاهلی است، پرسشی که مطرح می شود این است که اگر شعر جاهلی در اختیار منوچهری نمی بود، آیا بازهم شاهد چنین تعابیری در شعر م أکثر

در این نوشته سعی برآن بوده که تأثیر شعر جاهلی عرب بر شعر منوچهری مورد بررسی قرار گیرد. از آن جا که بسیاری از مضامین شعر منوچهری برگرفته از شعر شاعران جاهلی است، پرسشی که مطرح می شود این است که اگر شعر جاهلی در اختیار منوچهری نمی بود، آیا بازهم شاهد چنین تعابیری در شعر منوچهری بودیم یا نه. در ضمن پاسخ به این پرسش، شواهد تأثیر مضامین شعرای عرب بر شعر منوچهری آورده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4667 - مسأله جبر و اختیار در اندیشة مولانا
غلام حسین ابراهیمی دینانی

یکی از پیچیده‌ترین مسائل فلسفی و کلامی، مسألة جبر است و اختیار. این مسأله هرگاه با مسائلی دیگر چون جبر و تفویض، خیر و شر، حق و تکلیف و نظایر آن‌ها گره بخورد، پیچیده‌تر می‌شود. مولانا در خلال مثنوی و دیوان شمس تبریزی این مسألة غامض را با چاشنی اندیشة چاره‌جوی و ذوق سرشار أکثر

یکی از پیچیده‌ترین مسائل فلسفی و کلامی، مسألة جبر است و اختیار. این مسأله هرگاه با مسائلی دیگر چون جبر و تفویض، خیر و شر، حق و تکلیف و نظایر آن‌ها گره بخورد، پیچیده‌تر می‌شود. مولانا در خلال مثنوی و دیوان شمس تبریزی این مسألة غامض را با چاشنی اندیشة چاره‌جوی و ذوق سرشار خود شکافته و هرچند پاسخی روشن برای آن نیافته، لیکن به‌تر از هر متکلمی در این عرصه پر تزاحم ظاهر شده است. این مقاله، نظری و گذری است بر این مسأله، با توجه به نگرش مولانا جلال‌الدین محمد بلخی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4668 - فردوسی، ناصرخسرو و اسماعیلیّه
حمیدرضا اردستانی

پژوهندگان شاهنامه پیش از این اغلب به تشیّع فردوسی، از گونۀ زیدی و دوازده امامی و اسماعیلی اشاره کرده اند . نگارنده نیز نظرِ اخیر را بـه حقیقت نزدیک تر می بیند زیرا 1- میانِ اسماعیلیان و دهقانانِ ایران دوست، پیوند هایِ بسیار نزدیک وجود داشته است و اهل تسنّن پیوسته اسم أکثر

پژوهندگان شاهنامه پیش از این اغلب به تشیّع فردوسی، از گونۀ زیدی و دوازده امامی و اسماعیلی اشاره کرده اند . نگارنده نیز نظرِ اخیر را بـه حقیقت نزدیک تر می بیند زیرا 1- میانِ اسماعیلیان و دهقانانِ ایران دوست، پیوند هایِ بسیار نزدیک وجود داشته است و اهل تسنّن پیوسته اسماعیلیّه را به داشتن باورهای کهن ایرانی متّهم می کردند؛ 2- فردوسی مانند ناصرخسروِ اسماعیلی و اسماعیلیان، هم راهیِ تشبیه و تنزیه را در شناختِ خداوند سودمند می داند؛ 3- در مصراعی از دیباچه، خداونـد نگارندۀ برشده گوهر دانسته می شود که بر بنیانِ سخنانِ ناصرخسرو اسماعیلی، می توان برشده را جوهرِ (در مقابل عَرَض) عقل و نفس کلّی پنداشت که مایۀ همۀ آفرینش است؛ 4- فـردوسی چون نـاصرخسـرو، بر بنیانِ حکمتِ اسماعیلی، دیگران را به ژرف نگری در کلامِ خداوند فرامی خواند که دست آوردِ آن می تواند دریافتِ بطنِ سخنِ خداوند باشد؛ 5- وصف روندِ آفرینش در دیباچه، بدان چه اسماعیلیان و ناصرخسرو معتقدند، نزدیک است؛ 6- فردوسی چون ناصرخسرو اسماعیلی، از خداوندِ تنزیل (ناطق) سخن می گوید که خداوندِ تأویل (وصیّ) باید رمزِ سخنانِ او را بگشاید؛ 7- فردوسی هم چون ناصرخسرو در ستایشِ خاندانِ پیامبر، از تعبیرِ اهل بیت استفاده می کند و برخلاف بسیاری از مورّخان و جغرافی دانانِ سنّی مذهب که چون از شهرِ تـوس سخن می گویند، یادی هم از امام رضا (ع) می کنند، اشاره ای به این امام نمی کند که در نزدیکیِ او مدفون است. اگر چنین می کرد، دلیلی بر دوازده امامی بودنِ او می شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4669 - حماسۀ ایرانی و کتابِ غولانِ مانوی
پرادز اُکتور پشِروو حمیدرضا اردستانی رستمی

در این جستار به بررسیِ پیوند میانِ سنّتِ حماسیِ کهنِ ایرانی و کتابِ غولانِ مانی پرداخته ام: روایتِ حماسی اسطوره ای و داستان هایِ پُرآوازۀ گذشته دربارۀ سرچشمۀ جهان و انسان، تا اندازه ای در اسطورۀ مانی و مبلّغانِ مانوی گنجانده شده و با سنّت هایِ اسطوره ای و در پیوند با أکثر

در این جستار به بررسیِ پیوند میانِ سنّتِ حماسیِ کهنِ ایرانی و کتابِ غولانِ مانی پرداخته ام: روایتِ حماسی اسطوره ای و داستان هایِ پُرآوازۀ گذشته دربارۀ سرچشمۀ جهان و انسان، تا اندازه ای در اسطورۀ مانی و مبلّغانِ مانوی گنجانده شده و با سنّت هایِ اسطوره ای و در پیوند با کتابِ مقدّس دربارۀ غولان و طوفان برآمیخته است. مانیْ اسطوره هایِ ایرانی را دگرگون کرده است تا با روایتِ خویش از پیدایشِ گیتی هم آهنگی یابد. همۀ قطعه هایِ ادبیِ بازمانده از مانی که دربردارندۀ اشاره هایی به سنّتِ حماسیِ ایران است، برایِ آسانیِ کار در این جا گرد آمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4670 - طرحی برای طبقه‌بندی قصه‌های مربوط به «مرگ خارق‌العاده» (در متون عرفانی منثور تا پایان قرن ششم هجری)
ایرج شهبازی

یکی از انواع قصه های کرامت، قصه های مربوط به مرگ است. مرگ اولیا نیز مانند سایر بخش های زندگی آن ها، در هاله ای از امور خارق العاده قرار دارد. از آن جا که تاکنون کوشش جدّی در زمینة طبقه بندی این قصّه ها انجام نشده است، در این تحقیق طرحی نسبتاً جامع و دقیق برای این منظور أکثر

یکی از انواع قصه های کرامت، قصه های مربوط به مرگ است. مرگ اولیا نیز مانند سایر بخش های زندگی آن ها، در هاله ای از امور خارق العاده قرار دارد. از آن جا که تاکنون کوشش جدّی در زمینة طبقه بندی این قصّه ها انجام نشده است، در این تحقیق طرحی نسبتاً جامع و دقیق برای این منظور ارائه می شود. در تحقیق حاضر بیش از بیست و هشت گونه از مرگ های خارق العاده طبقه بندی شده است. برای هرگونه از قصه ها اطلاعاتی جامع در مورد پی رنگ، صاحبان کرامت و صاحبان واقعه، ترکیب ها، نکته ها و منابع آن ها، بطور منظم و مرتب ارائه می شود و به این ترتیب حجمی عظیم از اطلاعات بآسانی در دست رس قرار می گیرد. برای طبقه بندی قصه ها از روش آرنه ـ تامپسون استفاده شده و داده های تحقیق، از سیزده متن منثور عرفانی، تا پایان قرن ششم، فراهم آمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4671 - خیر و شر در آیین مزد یسنی
رفعت حاجی زاده

آریاییان از دیرباز به دو مبدأ خیر و شر قائل بودند. در یک سو اهورا مزدا و در سوی دیگر اهریمن قرار داشت. امور نیک و خیر مانند روشنایی و باران و همه نیکی ها را به اهورامزدا نسبت می‌دادند و امور بد و شر همچون تاریکی و خشک‌سالی را به اهریمن، بطور کلی اهورامزدا بانی و حامی رو أکثر

آریاییان از دیرباز به دو مبدأ خیر و شر قائل بودند. در یک سو اهورا مزدا و در سوی دیگر اهریمن قرار داشت. امور نیک و خیر مانند روشنایی و باران و همه نیکی ها را به اهورامزدا نسبت می‌دادند و امور بد و شر همچون تاریکی و خشک‌سالی را به اهریمن، بطور کلی اهورامزدا بانی و حامی روشنی، گرما و زندگانی است و اهریمن سبب مرگ و نیستی، تاریکی یا خشکی و نیروهای این دو همواره در مبارزه هستند. تفکر دوالیسم در بین ایرانیان و حتی آریایی‌های هند و ایران قبل از زرتشت وجود داشته ولی شیوه بیان زرتشت به‌کلی نو و مختص به خود اوست. ثنویت او یک دوالیسم توحیدی است. زیرا هرچند اهریمن همراه با هورمزد بوده لکن سرانجام اهورامزدا باقی و اهریمن در پایان دوازده هزار سال فانی خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4672 - نگاه دیگرگونة مولانا به مسألۀ جبر و اختیار
اصغر دادبه

جبر و اختیار از مسائل مهم کلامی ـ دینی است که در عرفان و فلسفه نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با پذیرش جبر، معمای مسؤولیت انسان و معمای خلق گناه از سوی خدا مطرح می‌شود و با قبول اختیار (تفویض) معمای محدود شدن قدرت خدا و استثناپذیری، قانون استثناناپذیر علّیّت چهره أکثر

جبر و اختیار از مسائل مهم کلامی ـ دینی است که در عرفان و فلسفه نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با پذیرش جبر، معمای مسؤولیت انسان و معمای خلق گناه از سوی خدا مطرح می‌شود و با قبول اختیار (تفویض) معمای محدود شدن قدرت خدا و استثناپذیری، قانون استثناناپذیر علّیّت چهره می‌نماید. متکلمان، فلاسفه و عرفا، هر یک با معیارهای خود کوشیده‌اند به حل معماها نایل آیند. مولانا با نگاهی دیگرگونه به موضوع: اولاً بیان می‌کند که جبر و اختیار چونان هر مسألۀ فلسفی دیگر جدلیّ ‌الطرفین و بحث دربارۀ آن پایان ناپذیر است؛ ثانیاً نشان می‌دهد که به لحاظ عملی، هر دو مسأله مورد نیاز انسان است و انسان برحسب نیاز خود گاهی بدین و گاهی بدان روی می‌آورد؛ ثالثاً چون مسأله را از منظر کثرت‌گرایی یا دوگرایی می‌نگرد، چونان یک فیلسوف خردگرای آزاداندیش به تبیین و توجیه اختیار می‌پردازد و چون از منظر یک گرایی (وحدت‌گرایی) به موضوع می‌پردازد، همانند هر عارف وحدت‌گرا در برابر خود جبری می‌بیند که عین اختیار و برتر از اختیار است و بر آن نام جبر چو جان می‌نهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4673 - نکاتی در ویژگی‌های سبکی دورة مغول (بخش دوم) (تقریرات مرحوم استاد فروزان‌فر در سال تحصیلی 36-1335 ش)
اسماعیل حاکمی

نوشته ای که ملاحظه می فرمایید بخش دوم از تقریرات استاد فروزان فر در سال 36-35 در دانشگاه تهران است که جناب آقای دکتر اسماعیل حاکمی بازنویسی و تنظیم آن را بر دوش همت گرفته اند. این یادداشت ها شامل نکاتی در مورد تأثیرات فرهنگ و نیز الفاظ مغولی بر آثار قرن هفتم به بعد، نکا أکثر

نوشته ای که ملاحظه می فرمایید بخش دوم از تقریرات استاد فروزان فر در سال 36-35 در دانشگاه تهران است که جناب آقای دکتر اسماعیل حاکمی بازنویسی و تنظیم آن را بر دوش همت گرفته اند. این یادداشت ها شامل نکاتی در مورد تأثیرات فرهنگ و نیز الفاظ مغولی بر آثار قرن هفتم به بعد، نکاتی دربارة تأثیرات تصوف و عرفان بر شعر و نثر و نیز آثاری است که دین و نژاد می تواند بر ادبیات و فرهنگ داشته باشد. در نقل سخنان مرحوم استاد فروزان فر همانند بخش نخست، ترجیح داده ایم شیوة محاوره ای استاد و اصالت آن حفظ شود. بدیهی است که مطالب شفاهی ایشان حوزه ای سیال را در بر می گیرد. به همین دلیل اشارات ایشان ابعادی متفاوت و متنوع دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4674 - شباهت اساطیر گنوستیک‌ها و مانویان با مرصادالعباد نجم‌الدین رازی
سیامک نادری

مرصادالعباد اثری عرفانی است که از امهات آثار منثور زبان فارسی بشمار می‌رود و نظایر آن در میان کتب صوفیانه انگشت‌شمار است. به اعتراف خود نویسنده، او هنگام تحریر اول و دوم این اثر سی سال آوارگی در محیط آسیای صغیر و مصر و روم را پشت سر گذارده که این محیط به زعم تاریخ‌نگارا أکثر

مرصادالعباد اثری عرفانی است که از امهات آثار منثور زبان فارسی بشمار می‌رود و نظایر آن در میان کتب صوفیانه انگشت‌شمار است. به اعتراف خود نویسنده، او هنگام تحریر اول و دوم این اثر سی سال آوارگی در محیط آسیای صغیر و مصر و روم را پشت سر گذارده که این محیط به زعم تاریخ‌نگاران و پژوهش‌گران مولد و پای‌گاه اندیشه‌ها و اساطیر مانویان و گنوستیک‌ها بوده که با توجه به آن‌چه در مرصادالعباد می‌بینیم، دور از ذهن نمی‌نماید که نجم‌الدین رازی در این محیط با اساطیر ایشان آشنا گردیده باشد؛ چنان که خود بطور دایم در مرصادالعباد به آشنایی با تفکرات ایشان و فرقه‌های زیر مجموعة ایشان از جمله اسماعیلیه، اباحیه، ملاحده و تناسخیه اشاره می‌کند. برطبق همین امر، این مقاله در صدد برآمده که شباهت برخی چهارچوب‌های داستانی مرصادالعباد را با اساطیر مانویان و گنوستیک‌ها نشان دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4675 - عشق از دیدگاه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی
شیرین بیانی

نظریّات عرفانی- فلسفی مولانا در مجموع، بر یک اصل استوار است و آن وحدت وجود است. ارکان این اصل عبارت است از: هستی و نیستی؛ عشق؛ جمع و تفریق؛ تضادّ؛ انسان کامل. بحث حاضر بر رکن عشق استوار است که در فلسفة وحدت وجود، مبنای عرفان و تصوّف شناخته آمده است. مولانا عشق را خمیرما أکثر

نظریّات عرفانی- فلسفی مولانا در مجموع، بر یک اصل استوار است و آن وحدت وجود است. ارکان این اصل عبارت است از: هستی و نیستی؛ عشق؛ جمع و تفریق؛ تضادّ؛ انسان کامل. بحث حاضر بر رکن عشق استوار است که در فلسفة وحدت وجود، مبنای عرفان و تصوّف شناخته آمده است. مولانا عشق را خمیرمایة همة پیش‌رفت‌ها و بزرگ‌واری‌ها می‌دانست. عین‌القضات همدانی معتقد است که عشق، واسطه است میان عاشق و معشوق که موجب پیوند می‌شود. مولانا معتقد است که واجب‌الوجود، محور عشق است و جهان مَدارهای متّصل و وابستة به آن. مثنوی مولانا با عشق آغاز شده و با عشق پایان می‌پذیرد. جمع باید کرد اجزا را به عشق تا شوی خوش چون سمرقند و دمشق تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4676 - تحلیل کیفیت بیداری قهرمان درون در شخصیت سیاوش و کی‌خسرو با تکیه بر نظریة پیرسون -کی‌مار
محمد جواد عصاریان سید علی قاسم زاده محمد حسین سرداغی

بی&zwnj;گمان شاهنامة فردوسی متنی است که نظام اخلاقی-انسانی آن، حصار جغرافیایی و نژادی را برداشته و بدان خاصیتی جهانی و فرازمانی- فرامکانی بخشیده است. از نشانه&zwnj;های این ادعا، ظرفیت کم&zwnj;نظیر شاهنامه و شخصیت&zwnj;های آن با نمادهای جهانی و کهن&zwnj;الگوهای شخصیتی ان أکثر

بی&zwnj;گمان شاهنامة فردوسی متنی است که نظام اخلاقی-انسانی آن، حصار جغرافیایی و نژادی را برداشته و بدان خاصیتی جهانی و فرازمانی- فرامکانی بخشیده است. از نشانه&zwnj;های این ادعا، ظرفیت کم&zwnj;نظیر شاهنامه و شخصیت&zwnj;های آن با نمادهای جهانی و کهن&zwnj;الگوهای شخصیتی انسان&zwnj;هاست. این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی مبتنی بر چارچوب نظری تحلیل روان&zwnj;شناختی-کهن&zwnj;الگویی کارول.اس. پیرسون و هیو کی&zwnj;مار در نظریة بیداری قهرمان درون و در بستر نظریة سفر قهرمان جوزف کمپل تلاش کرده &zwnj;است به اثبات این فرضیه در داستان زندگی سیاوش وکی&zwnj;خسرو در شاهنامه بپردازد. از نتایج کاربردی این نظریات برمی&zwnj;آید که داستان زندگی سیاوش و کی&zwnj;خسرو از کهن&zwnj;الگوی یتیم و نهادینه شدن آن در وجود آن&zwnj;ها آغاز می&zwnj;شود و با وجود تلّون و تبدّلی که ناشی از تحول در شخصیت و موقعیت زندگی آن&zwnj;هاست، این کهن&zwnj;الگو تقریبا در وجود سیاوش به گونه&zwnj;ای نمادین با مرگ به تکامل می&zwnj;رسد و نمود بیرونی و عینی این دگردیسی تکاملی و بیداری یا بازگشت در وجود کی&zwnj;خسرو با بروز کهن&zwnj;الگوی فرزانه در او به بیداری درون منجر می&zwnj;شود. بنابراین فرایند شخصیت&zwnj;سازی فردوسی از سیاوش تا کی&zwnj;خسرو هم از نظر چرخة مرگ و حیات (خدای نباتی و شهیدشونده در وجود سیاوش تا الهة باروری و حیات در وجود کی&zwnj;خسرو) و هم از نظر کیفیت سفرقهرمان مکمل یک&zwnj;دیگر&zwnj; است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4677 - سیری در دیوان و سبک قصاید وحید قزوینی
رقیه صدرایی

وحید قزوینی از خاندانی است که در خدمت‌های دیوانی روزگار می‌گذرانید و مانند بسیاری از دیوانیان عصر صفوی، شاعر بود و اتفاقاً شاعری پر کار نیز بود. اشعار وحید در موضوع‌هایی متفاوت چون مضامین حماسی تا غنایی و اخلاقی و شهرآشوب سروده شده‌ است. سبک اصلی شعر او سبک اصفهانی یا ه أکثر

وحید قزوینی از خاندانی است که در خدمت‌های دیوانی روزگار می‌گذرانید و مانند بسیاری از دیوانیان عصر صفوی، شاعر بود و اتفاقاً شاعری پر کار نیز بود. اشعار وحید در موضوع‌هایی متفاوت چون مضامین حماسی تا غنایی و اخلاقی و شهرآشوب سروده شده‌ است. سبک اصلی شعر او سبک اصفهانی یا هندی است که سبک شاعران عهد صفوی‌ است. در این مقاله ویژگی‌های سبک قصاید وحید، زبان (واژگان و نحو) و بیان (عناصر بلاغی) را بررسی نموده و نمونه‌هایی از هر کدام ذکر شده‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4678 - تحلیل و بررسی شخصیّت سیاوش در شاهنامه براساس نظریّة ماکس وبر دربارة رهبر آرمانی (کاریزماتیک)
رقیه صدرایی

شاهنامه در بردارندة مضامینی ناب است که فردوسی آن را با هنرنمایی پهلوانان گوناگون، منظوم ساخته است. در این میان سیاوش به‌عنوان تنها شاه‌زاده ای که نماد پاکیست، بسیار جالبِ‌توجّه است. او همة خصوصیاتِ یک فرمان روای آرمانی را در اندیشه و گفتار خود دارد. او شاه زاده‌ایست که أکثر

شاهنامه در بردارندة مضامینی ناب است که فردوسی آن را با هنرنمایی پهلوانان گوناگون، منظوم ساخته است. در این میان سیاوش به‌عنوان تنها شاه‌زاده ای که نماد پاکیست، بسیار جالبِ‌توجّه است. او همة خصوصیاتِ یک فرمان روای آرمانی را در اندیشه و گفتار خود دارد. او شاه زاده‌ایست که می‌تواند آینۀ تمام‌نمای آرزوی دیرینۀ ملّت‌های جهان باشد. نگارنده در مقالة پیشِ رو با عنایت به ویژگی‌های حاکم آرمانی (کاریزماتیک)، بر اساس نظریّۀ ماکس وبر، بر آن شده است تا به بررسی شخصیّت سیاوش بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4679 - تصحیح نسخة خطی رسالة عرفانی و کلامی از عارف بارع: کمال‌الدین ملاعبدالرزاق اسحاق کاشی (730 هـ.ق)
مهدی ماحوزی

از کمال‌الدین ملّا عبدالرزاق اسحاق کاشی (کاشانی) در مدرسة عالی سپه سالار (شهید مطهری) یک نسخه خطی در 505 صفحه موجود است که مجموعه‌ای است از رسایل او در باب حکمت، عرفان، مظاهر وجود حضرت باری، علم استدلالی و علم شهودی. از صفحة 100 تا 126 این رساله اختصاص دارد به رسالة عرف أکثر

از کمال‌الدین ملّا عبدالرزاق اسحاق کاشی (کاشانی) در مدرسة عالی سپه سالار (شهید مطهری) یک نسخه خطی در 505 صفحه موجود است که مجموعه‌ای است از رسایل او در باب حکمت، عرفان، مظاهر وجود حضرت باری، علم استدلالی و علم شهودی. از صفحة 100 تا 126 این رساله اختصاص دارد به رسالة عرفانی و کلامی ملّا عبدالرزاق کاشی (در گذشته 730 هـ.ق) در باب مباحث مذکور. به دلیل اهمیّت موضوع و شخصیّت مؤلف، لازم آمد به تصحیح این نسخه اقدام شود. در این ره‌گذر چه بسا نکته‌هایی یافت شود که در نقد و تحلیل صاحب‌نظران مفید افتد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4680 - نقد و بررسی دو کهن الگوی آنیما و آنیموس در منظومۀ بانوگشسب‌نامه
خدیجه بهرامی رهنما محمود طاووسی مهدی ماحوزی

منظومۀ بانوگشسب نامه، ریشه در ناخودآگاه جمعی ملّت ایران دارد. این اثر را می توان از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار داد. یکی از این دیدگاه ها، دیدگاه روان&zwnj;شناسی تحلیلی یونگ است که از موضوعات عمده در نقد ادبی بشمار می رود. این پژوهش درصدد است تا دو عنصر آنیما و آنی أکثر

منظومۀ بانوگشسب نامه، ریشه در ناخودآگاه جمعی ملّت ایران دارد. این اثر را می توان از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار داد. یکی از این دیدگاه ها، دیدگاه روان&zwnj;شناسی تحلیلی یونگ است که از موضوعات عمده در نقد ادبی بشمار می رود. این پژوهش درصدد است تا دو عنصر آنیما و آنیموس را در روان شخصیّت های منظومه مورد تحلیل قرار دهد. این دو عامل، ﺗﺄثیری شگرف در ایجاد حوادث و روی&zwnj;دادهای داستان دارد و زمینه های کشمکش در میان شخصیّت های داستان را ایجاد کرده است. کهن الگوی آنیما در وجود فرامرز، شیده، تمرتاش، خواستگاران هندی و یلان ایرانی و کهن الگوی آنیموس در وجود بانوگشسب تبلور یافته است و این دو آرکی تایپ، شخصیّت های داستان را به کنش های مختلف برانگیخته است. این پژوهش درصدد است تا عوامل ایجاد کننده آنیما و آنیموس را بر اساس نظریات یونگ مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4681 - رمانتیسم از انگلیس تا ایران نگاهی به جلوه‌های مکتب رمانتیسم در شعر ویلیام بلیک و پروین اعتصامی
مریم خادم

در این مقاله، کوشش نگارنده بر آن است که با مطرح‌ نمودن مباحثی همچون کلیاتی درباره مکتب رمانتیسم، ریشه اصطلاح رمانتیسم، ویژگی‌های رمانتیسم، شعر غنایی در مکتب رمانتیسم گامی دیگر در شناساندن این مکتب بردارد و سپس با طرح موضوع جلوه‌های رمانتیسم در سبک‌های ادبی ایران، به مقا أکثر

در این مقاله، کوشش نگارنده بر آن است که با مطرح‌ نمودن مباحثی همچون کلیاتی درباره مکتب رمانتیسم، ریشه اصطلاح رمانتیسم، ویژگی‌های رمانتیسم، شعر غنایی در مکتب رمانتیسم گامی دیگر در شناساندن این مکتب بردارد و سپس با طرح موضوع جلوه‌های رمانتیسم در سبک‌های ادبی ایران، به مقایسه تحلیلی شعر دودکش پاک‌کن ویلیام بلیک و طفل یتیم پروین اعتصامی ‌پردازد و بدین ترتیب تجلی رمانتیسم را در شعر این دو شاعر نشان ‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4682 - نقد و تحلیل محتوایی شرح‌های مخزن‌الاسرار
خورشید نوروزی

مخزن الاسرار، نخستین اثر از پنج گنج نظامی گنجوی است که بسیاری از محققان به سبب ابهام و پیچیدگی های فراوان معنایی، به شرح و توضیح ابیات آن همّت گمارده اند. در این مقاله به نقد و تحلیل محتوای شروح مخزن الاسرار پرداخته شده است. آشنایی با ابیات مشکل و پیچیدة این مثنوی و گرد أکثر

مخزن الاسرار، نخستین اثر از پنج گنج نظامی گنجوی است که بسیاری از محققان به سبب ابهام و پیچیدگی های فراوان معنایی، به شرح و توضیح ابیات آن همّت گمارده اند. در این مقاله به نقد و تحلیل محتوای شروح مخزن الاسرار پرداخته شده است. آشنایی با ابیات مشکل و پیچیدة این مثنوی و گردآوری و ارزیابی معانی مختلف شارحان، یادآوری و اصلاح اشتباهات در توضیح برخی ابیات، برگزیدن معنی صحیح تر ابیات و هم چنین شناخت منشأ اختلاف نظر شارحان در شرح مخزن الاسرار، از اهداف نگارش این مقاله بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4683 - سیمای ابلیس در مثنوی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی
ماندانا هاشمی‌اصفهان

ابلیس در مثنوی معنوی دو سیمای متفاوت دارد. از سویی شخصیتی شرور و شوم است که کمر به ویرانی آرمان الهی بسته است. در مواردی برابر با نفس اماره شمرده می شود و کار او وسوسه است و تنها با هدایت پیر راه دان می توان از وسوسه های او در امان ماند. نگاه دیگر به ابلیس در مثنوی بسیا أکثر

ابلیس در مثنوی معنوی دو سیمای متفاوت دارد. از سویی شخصیتی شرور و شوم است که کمر به ویرانی آرمان الهی بسته است. در مواردی برابر با نفس اماره شمرده می شود و کار او وسوسه است و تنها با هدایت پیر راه دان می توان از وسوسه های او در امان ماند. نگاه دیگر به ابلیس در مثنوی بسیار شگفتی آفرین است و با آنچه در آثار عارفانی چون عین القضات و حلاج آمده است شباهت دارد. تصویر این چهره در داستان معاویه و ابلیس آشکار می شود. در این داستان مولانا با وسعت دید و نگاه نوآور خود هر چند با جمال، نکاتی حکیمانه را یادآور می شود. داستان معاویه و ابلیس در این مقاله مورد بازنگری قرار گرفته است و نکات مورد نظر مولانا و نیز اشارات مشابه آن در تاریخ اندیشه عرفانی مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4684 - بررسی اصلاح طلبی و نوگرایی از دیدگاه فرّخی یزدی (1318-1267 ش)
محمد صادق‌زاده

مفهوم اصلا ح طلبی و تجدّدخواهی یکی از موضوعات اصلی، گسترده و متنوّع در دورة مشروطه بود و روشن فکران و مشروطه خواهان، هر کدام برداشتی خاص از آن داشتند، که بعدها تناقضات و مشکلات بسیار تاریخی، فرهنگی و سیاسی ایجاد کرد. فرّخی یزدی نیز با توجّه به گرایش های سیاسی و اندیشه ه أکثر

مفهوم اصلا ح طلبی و تجدّدخواهی یکی از موضوعات اصلی، گسترده و متنوّع در دورة مشروطه بود و روشن فکران و مشروطه خواهان، هر کدام برداشتی خاص از آن داشتند، که بعدها تناقضات و مشکلات بسیار تاریخی، فرهنگی و سیاسی ایجاد کرد. فرّخی یزدی نیز با توجّه به گرایش های سیاسی و اندیشه های مسلکی و سبک انتقادی شدید خود، بطور جدّی به اصلاحات زیربنایی و انقلاب فکری و اخذ علوم و فنون غربی می اندیشید و در مبارزات سیاسی و قلمی، بدان می پرداخت. از این رو بیش ترین بسامد موضوعی سرمقالات وی انتقادات مستقیم علیه حکومت و دولت خودکامه و مجلس پوشالی و سپس اصلاح طلبی، آرمان خواهی و نوگرایی بود، که تاکنون تحقیقی مستقل در این باره پدید نیامده است. نگارنده در این نوشتار می کوشد براساس نتایج بازخوانی و تجزیه و تحلیل روزنامه ها، سرمقالات و اشعار فرّخی، از سه منظر زیر به نقد و بررسی دیدگاه های وی دربارة اصلاح طلبی و نوگرایی بپردازد: الف ـ موانع و مشکلات بر سر راه مشروطه خواهی، اصلاحات انقلابی و فکری؛ ب ـ ضرورت اصلاحات انقلابی و فکری و عوامل مؤثّر در آن؛ ج ـ شیوه های نوگرایی و اخذ علوم و فنون غربی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4685 - نقد و تحلیل مفهوم «سکوت عارفانه» از دیدگاه عطار
شهین قاسمی مهدی ماحوزی

غایت عرفان، یکی شدن با هستی مطلق و درک حضور است؛ اهل تحقیق برای چشیدن طعم این حضور معنوی، ریاضت‌هایی برشمرده‌اند که خاموشی از جمله آن‌هاست و نه تنها در مبادی سلوک، که بیش‌تر در آن جنبه تربیتی مراد است، که در وصال نیز سالک خود را ملزم به سکوتی می‌کند که حاصل اندیشه تیزنگ أکثر

غایت عرفان، یکی شدن با هستی مطلق و درک حضور است؛ اهل تحقیق برای چشیدن طعم این حضور معنوی، ریاضت‌هایی برشمرده‌اند که خاموشی از جمله آن‌هاست و نه تنها در مبادی سلوک، که بیش‌تر در آن جنبه تربیتی مراد است، که در وصال نیز سالک خود را ملزم به سکوتی می‌کند که حاصل اندیشه تیزنگر صوفیانه در تجربه‌های عرفانی است؛ این التزام گاهی در ارتباط با محبوب ازلی معنا می‌یابد، هم‌چون خموشی حاصل از حیرت در مقام مشاهده جمال و جلال الاهی و گاهی در پیوند با خلق؛ مانند نهفتن اسرار تبیین می‌شود. عطار نیشابوری که با مداقه در مبانی سلوک این منازل را بروشنی توصیف نموده، در سروده‌های خویش بارها به جای‌گاه و خاست‌گاه این سلوک معنوی پرداخته است. با توجه به انس مولانا با آثار عطار و پیش‌گامی او و نیز پیوند و تجلی اندیشه‌های ناب عرفانی در سروده‌های این دو عارف دیده‌ور، تحلیل اصل خاموشی از دیدگاه عطار، در بازشناسی تلقی مولانا از این مفهوم ضرر می‌نماید؛ پژوهش حاضر می‌کوشد با بررسی و تحلیل دلایل و جای‌گاه خاموشی نزد عطار، نگرشی نسبی از این مقوله ارج‌مند در منظومه فکری صوفیان بدست دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4686 - تحلیلی بر نقیضه‌پردازی در بازآفرینی روایت اساطیری و حماسی یوشتِ فریان
ابراهیم واشقانی فراهانی سعید مهری مسعود محمدی لعل آبادی

در دهه‌های بیست و سی شمسی، سنگینی بار شکست، رنج از مرور گذشته و احساس دلهره از تصوّر آینده، نویسندگان روشن‌فکر ایرانی را به انواع گریز‌ها فرا می‌خواند. نویسندۀ نسل شکست می‌کوشد با داستان‌های تمثیلی و با پناه‌بردن به روایت‌های اساطیری، خوانندگان خود را تسلّی دهد. در این أکثر

در دهه‌های بیست و سی شمسی، سنگینی بار شکست، رنج از مرور گذشته و احساس دلهره از تصوّر آینده، نویسندگان روشن‌فکر ایرانی را به انواع گریز‌ها فرا می‌خواند. نویسندۀ نسل شکست می‌کوشد با داستان‌های تمثیلی و با پناه‌بردن به روایت‌های اساطیری، خوانندگان خود را تسلّی دهد. در این دوره، افسانه به دلیل غرابت و ابهام آن، موردتوجّه نویسندگان قرار می‌گیرد و اساطیر هم برای بازآفرینی شخصیّت و روحیۀ فروکوفتۀ جامعه، بازروایت و حتّا بازسازی می‌شود. احسان طبری، از نویسندگان معاصر ایرانی است که غور او در عالم فلسفه و اشتغالش به کنش‌های سیاسی، سایه بر آفرینش‌های ادبی او افکنده‌ و موجب شده ‌است که آثارش کم‌تر از منظر نظریه‌های ادبی تحلیل شود. او که به لحاظ فلسفی تعلّق به نحلۀ رئالیسم دارد، در آثار داستانیش هم‌راه با نشان دادن واقعیت، از طنز نیز بهره برده‌ است. این گرایش به طنز، معلول فضای بستۀ سیاسی در عصر پهلوی است و همین عامل، نحوۀ بیان داستان‌های او را نیز تمثیلی می‌سازد. هرجا که طنز به اثر ادبی تزریق می‌شود، می‌توان حضور نقیضه‌گویی و نقیضه‌اندیشی را نیز پیش‌بینی کرد. نقیضه را می‌توان شگردی در میان انواع شیوه‌های طنزپردازی پرخاش‌گرانه دانست که در گونه‌های متنوّع ادبی نمایان می‌شود. در این مقاله برآنیم که جلوه‌های نقیضه را در داستان یوشت فریان اثر طبری، بررسی کنیم. یوشت فریان داستانی افسانه‌ای است که در کتاب سفر جادو اثر احسان طبری آمده است. در این اثر، نویسنده با آشنایی‌زدایی از مفاهیم اسطوره‌ای، به نقیضه‌سازی روی آورده است. هدف نگارندگان در این مقاله آن است که نشان دهند نقیضه در اثر نویسنده چگونه خودنمایی کرده‌ است. از آن‌جا که این داستان ظرفیّت‌های متنوّعی برای خوانش در اختیار قرار می‌دهد، پس از تعریف نقیضه و ویژگی‌های آن، به شیوة تحلیلی، جای‌گاه این داستان در نظریه‌های ادبی چون ساختارگرایی، ساخت‌شکنی و هم‌چنین منطق گفت‌وگویی بررسی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4687 - بررسی اندیشه‌های پارادکسیکال (متناقض) در شعر ناصرخسرو
بتول کرباسی عامل

پارادوکس واژه‌ای اروپایی است که در دورة معاصر به مباحث ادب فارسی وارد شده‌ است و آن را تناقض‌نمایی و اخیراً پادنمایی معنی کرده‌اند و در دو زمینة شعری و فکری یا مفهومی قابل بررسی است. آن‌چه ‌امروز بیش‌تر زیر عنوان تناقض‌نمایی در شعر و ادب فارسی مورد تحقیق واقع شده، زمین أکثر

پارادوکس واژه‌ای اروپایی است که در دورة معاصر به مباحث ادب فارسی وارد شده‌ است و آن را تناقض‌نمایی و اخیراً پادنمایی معنی کرده‌اند و در دو زمینة شعری و فکری یا مفهومی قابل بررسی است. آن‌چه ‌امروز بیش‌تر زیر عنوان تناقض‌نمایی در شعر و ادب فارسی مورد تحقیق واقع شده، زمینة شعری آن است که ذیل بدیع معنوی در فنون و صنایع ادبی و به عنوان یک فنّ ادبی یا به تعبیر امروزی‌تر، آرایه ‌ادبی تعریف می‌شود. امّا آن‌چه ما بدان پرداخته‌ایم از این مقوله نیست و در این زمره نمی‌گنجد. حتّی نمی‌شود آن را تناقض نمایی معنی کرد، بلکه باید صراحتاً آن را تناقض نامید. ما تناقض‌گویی‌ها و تضادهای فکری، اعتقادی، ادّعایی شاعران را در این مقاله مورد نقد و ارزیابی قرار داده‌ایم، بدین صورت که نه تنها آرایه یا فنّ ادبی محسوب نمی‌گردد، بلکه بطور کلّی از این مقوله خارج بوده و در دامنة مباحث نقد ادبی گنجانیده می‌شود. مباحثی که در حوزة تحقیقات ادبی ما، متأسفانه غریب مانده و کم‌تر مورد توجه قرار گرفته و بدان پرداخته شده‌ است، در صورتی‌که ‌این گونه تحقیقات، اتّفاقاً، بیش‌تر به سرمایه‌های فکری نیازمند است و نیز بیش‌تر به پویایی جریان فکر و اندیشه کمک می‌کند. هم‌چنین موجب تحوّل و دگرگونی در بینش و نگرش شخص محقّق و نیز مخاطبان آن تحقیق می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4688 - پساساخت‌گرایی در شاهنامة فردوسی (با تأکید بر مرگ بهرام)
رویا سیدالشهدایی

در این مقاله برآنیم که با بررسی زیباشناسانة مرگ یکی از شخصیت‌های حماسة فردوسی، گوشه‌ای از قابلیت پویایی و تأویل این اثر را تصویر کنیم. بنیاد اسطوره‌ای ـ تاریخی متون حماسی در ظاهر آنان را به سوی تفسیرناپذیری سوق می‌دهد، در حالی که بافت داستان‌های شاهنامه به گونه‌ای است ک أکثر

در این مقاله برآنیم که با بررسی زیباشناسانة مرگ یکی از شخصیت‌های حماسة فردوسی، گوشه‌ای از قابلیت پویایی و تأویل این اثر را تصویر کنیم. بنیاد اسطوره‌ای ـ تاریخی متون حماسی در ظاهر آنان را به سوی تفسیرناپذیری سوق می‌دهد، در حالی که بافت داستان‌های شاهنامه به گونه‌ای است که متن را به شدت تأویلی می‌نماید. حماسة فردوسی بافتی پارادوکسی دارد: از سویی در آن نشانه‌هایی است که به نحوی اساسی اصیل و واقعی هم‌چون مشخصه‌هایی منسجم و متناسب و نظام‌مند موجودیت دارد و از سوی دیگر تأویل و تفسیر در آن متوقف نمی‌شود و بشدّت بافت‌زدا و معناساز و سرشار از ابهام است، پیوسته می‌کوشد فاقد بافت قطعی بماند، غیرتاریخی و غیرمکانی جلوه کند و برخود جاودانگی ببخشد. گزینش مرگ بهرام و جلوة زیباشناسانة مرگ این قهرمان حماسی مناسبتی است در بیان ویژگی شگرف حماسة فردوسی که با وجود گرایش به ساختار پیوسته، خصلتی پساساخت‌گرایانه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4689 - انتقاد صوفیان از روزگار نامناسب و مردم ناسازگار
قهرمان شیری

تصوف به دلیل پای‌بندی به اصولی چون نظام احسن خلقت، جبر و تقدیرگرایی، و تسلیم طلبی در اعتقاد، و نیز به سبب تمایل به تساهل و تسامح در رفتار، اساساً بر وضع موجود چندان اعتراض و انتقادی ندارد. امّا واقعیت این است که در عمل شکایت بزرگان صوفیه از اوضاع روزگار و کار و کردار آد أکثر

تصوف به دلیل پای‌بندی به اصولی چون نظام احسن خلقت، جبر و تقدیرگرایی، و تسلیم طلبی در اعتقاد، و نیز به سبب تمایل به تساهل و تسامح در رفتار، اساساً بر وضع موجود چندان اعتراض و انتقادی ندارد. امّا واقعیت این است که در عمل شکایت بزرگان صوفیه از اوضاع روزگار و کار و کردار آدمیان، در مجموع چندان هم اندک‌تر از شاعران و سایر مردمان نیست. ریشة این ناخرسندی‌ها را باید در چه عواملی جست‌وجو کرد؟ حقیقت این است که در بسیاری از دوره‌ها در هم آشفتگی اوضاع روزگار آن چنان شدید بوده است که حتّی زبان بزرگان صوفیه را نیز به انتقاد باز کرده است. علاوه بر این دنیا‌گرایی و بی‌رغبتی به آموزه‌های دینی و بویژه فراموشی یاد حق از ذهن و زبان مردم و ارباب قدرت در زندگی روزمره و ایجاد درگیری‌های تعصّب‌آمیز فرقه‌ای و وابستگی به مقام و ثروت به وسیلة متولیان مذاهب، و البتّه روحیة حساس و هنرمندانة اهل تصوف، از عوامل مؤثّر این نارضایتی‌ها بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4690 - در این کهنه‌محراب فردوسی و نقد سیاست‌های ساسانی و غزنوی در سایة چرخش شخصیت گشتاسب در شاهنامه
حمیدرضا اردستانی رستمی

یکی از شخصیت‌هایی که حضور او در شاه‌نامه، وقایعی دردناک را می‌آفریند، گشتاسب است. چهرة این شاه کیانی در شاه‌نامه، متفاوت از آن چیزی است که در متون دینی اعمّ از اوستا و پهلوی نقش شده است. او در شاه‌نامه پادشاهی کوته‌اندیش، آزورز، پیمان‌شکن و خودپرست است؛ در حالی که در او أکثر

یکی از شخصیت‌هایی که حضور او در شاه‌نامه، وقایعی دردناک را می‌آفریند، گشتاسب است. چهرة این شاه کیانی در شاه‌نامه، متفاوت از آن چیزی است که در متون دینی اعمّ از اوستا و پهلوی نقش شده است. او در شاه‌نامه پادشاهی کوته‌اندیش، آزورز، پیمان‌شکن و خودپرست است؛ در حالی که در اوستا و متون پهلوی از تقدس بسیار برخوردار است. شاید در ذهن خوانندة شاه‌نامه این پرسش پیش آید: مگر نه این که فردوسی، بنابر تأکید بسیار خود در اثرش، به منابع مورد استفاده‌اش پای‌بند بوده، پس چگونه این چرخش شخصیتی در شاه‌نامه پدیدار شده است؟ این نوشتار بر آن است تا به علل و عوامل این دگرگونی پاسخ دهد. شاید بتوان چنین پنداشت که یکی از عوامل تغییر شخصیت گشتاسب، مبارزة فردوسی و دیگر ایران‌دوستانِ هم‌فکر او، با حکام عصر، اعمّ از ترک و تازی باشد. به دیگر سخن، تغییر شخصیت گشتاسب، حاصل اهداف سیاسی شاعر و راویانی بوده است که روایت‌هایی را برخلاف متون دینی زردشتی انتشار داده بودند، چه با گردش شخصیت گشتاسب که ساسانیان خود را بدو منسوب می‌کردند، حکومت ساسانی و شیوة حکم‌رانی آن‌ها مورد نقد قرار می‌گرفت؛ یعنی حکومتی که محمود غزنوی مدعی پیوند با آن بود؛ که البته در نوع شکل‌گیری و زمان سیطره شباهت‌هایی بسیار به شیوة حکم‌رانی ساسانیان دارد. بنابراین شاعر، چهرة حقیقی سلطنت ترکان و تازیان را که طریق حکومت ساسانی را می‌پیمودند و به استبداد دینی و تمرکز قدرت روی آورده بودند، آشکار می‌کند. فردوسی و راویان هم‌فکر او با چرخش احوال گشتاسب، قصد مبارزه با همه کسانی را داشتند که هم‌چون او می‌اندیشیدند و می‌گفتند و عمل می‌کردند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4691 - وحدت درونی ادیان در اندیشه مولانا
اکبر قربانی

سنت عرفانی اسلام که مبانی و آموزه‌های آن بخوبی در آثار عارفان مسلمان ترسیم و تبیین شده است، یکی از عناصر ارزش‌مند فرهنگ و هویت دینی ما به شمار می‌آید و بازخوانی آن برای کشف قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایش در عرصة جهانی شدن و تبادل افکار و اندیشه‌ها، وظیفه و رسالتی است که بیش از أکثر

سنت عرفانی اسلام که مبانی و آموزه‌های آن بخوبی در آثار عارفان مسلمان ترسیم و تبیین شده است، یکی از عناصر ارزش‌مند فرهنگ و هویت دینی ما به شمار می‌آید و بازخوانی آن برای کشف قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایش در عرصة جهانی شدن و تبادل افکار و اندیشه‌ها، وظیفه و رسالتی است که بیش از همه بر دوش اندیش‌مندان فکور و آگاه نهاده شده است. در این نوشتار اندیشه‌های مولانا را بازبینی و بازخوانی کرده و کوشیده‌ایم تا رد پای یکی از نظریات جدید در عرصة دین پژوهی تطبیقی را در آن نشان دهیم. نظریة وحدت متعالی ادیان یا وحدت درونی ادیان که اساس آن بر پایة تفکیک شریعت و طریقت نهاده شده است، کم یا بیش در اندیشه‌های مولانا جلال ‌الدین محمد بلخی دیده می‌شود. مولانا در آثار خود، با تکیه بر اصل محوری وحدت وجود، به یگانگی ادیان اشاره کرده و محتوای درونی ادیان را برتر از صورت ظاهری آن‌ها دانسته است. اندیشة وحدت گرایانة مولانا در باب ادیان، گاهی بر پایة کثرت ظاهر و وحدت باطن، بنا شده و گاهی بر مبنای وحدت حقیقت و اختلاف منظر تبیین گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4692 - مولانا و مفهوم «من»
امیرحسین ماحوزی

با غور در شعر مولانا به طور مشخص به دو نوع "من"بر می‌خوریم: یک من دروغین که تنها تصویر و سایه ای از من حقیقی است ؛در برابر منی دیگرکه حقیقی است ومفهوم واقعی هستی انسان را تشکیل می‌دهد. در این مقاله بر آنیم تا ویژگی‌های این دو نوع "من"را برشماریم،شباهت ها و تفاوت‌های آن أکثر

با غور در شعر مولانا به طور مشخص به دو نوع "من"بر می‌خوریم: یک من دروغین که تنها تصویر و سایه ای از من حقیقی است ؛در برابر منی دیگرکه حقیقی است ومفهوم واقعی هستی انسان را تشکیل می‌دهد. در این مقاله بر آنیم تا ویژگی‌های این دو نوع "من"را برشماریم،شباهت ها و تفاوت‌های آن دو را باز یابیم و در نهایت چگونگی گذر از من کاذب به من حقیقی را نشان دهیم.در این رهگذر از روان شناسی نیز بهره برده‌ایم.چه،تجلی آن من دروغین بویژه در نوعی اختلال شخصیت به نام اختلال شخصیت خود شیفته دیده می‌شود. مولانا در برابر چنین روی‌کردی به جهان ایستادگی می‌کند و تمرکز اصلی خویش را بیش از هر موضوعی دیگر بر مبارزه با این حس خودبزرگ بینی سراب‌گونه می‌نهد. او به انسان برای نیازش به تمجید هشدار می‌دهد و از طریق نشان دادن ارزش واقعی انسان به او – از طریق عشق- حس حقارت بشر را که منجر به خودبزرگ بینی می‌شود از او می‌ستاند. او عشق را در جهان بی ثبات عاطفی درمان دردها می‌خواند. از سوی دیگر او با رسیدن به حقیقت اصلی خویش‌، در شوری از وجد و عاطفه، حالتی خداگونه می‌پذیرد که تفکیک آن از ادعایی حاکی از خودشیفتگی محض و تصویر دروغین آن، ضروری است و گاهی دشوار. او در اوج تجربیات وجدآسای خویش در سطح فرامن، قدرت، دانایی و حضور مطلق می‌یابد و آسیب ناپذیر و بی نظیر است. نشان دادن تفاوت این دو عرصه و دو گونه از حالات شخصیتی که ظاهری یک‌سان دارد و بیان حساسیت مولانا در نمودن این تفاوت مورد توجه این مقاله قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4693 - پست مدرنیسم در ادبیات داستانی معاصر ایران (بررسی مؤلفه‌های پست مدرن در آثار هوشنگ گلشیری)
سیاوش گلشیری

اصطلاح پست مدرنیسم اگر چه ‌امروز در ایران از طرف نویسندگان و حتی منتقدان بارها و بارها بکاربرده می‌شود، اما به علّت عدم آشنایی با خاست‌گاه‌ها، اصول و مؤلفه‌های این نوع ادبی، قائل بودن به چنین جریانی را در ادبیات داستانی ایران همواره با تردید هم‌راه می‌سازد. این که چه خص أکثر

اصطلاح پست مدرنیسم اگر چه ‌امروز در ایران از طرف نویسندگان و حتی منتقدان بارها و بارها بکاربرده می‌شود، اما به علّت عدم آشنایی با خاست‌گاه‌ها، اصول و مؤلفه‌های این نوع ادبی، قائل بودن به چنین جریانی را در ادبیات داستانی ایران همواره با تردید هم‌راه می‌سازد. این که چه خصایصی را می‌توان به عنوان مبنا جهت قیاس مؤلفه‌ها مدّنظر قرار داد و آیا آن ویژگی‌ها تنها به جهت اقتباس از شیوه‌های جهانی صورت یافته‌ است، به همراه ‌این مسأله که ‌این متون به همان اندازة شالوده شکنانه بودنشان آیا به گذشته و امکانات بومی زبان فارسی پایبند بوده‌ است، از مهم‌ترین پرسش هایی ‌است که ‌این تحقیق با بررسی و تحلیل برخی از آثار هوشنگ گلشیری چون داستان‌های کوتاه شب شک، مردی با کراوات سرخ، عکسی برای قاب عکس خالی من، معصوم اول، زندانی باغان و داستان‌های بلند و رمان‌های شازده ‌احتجاب، کریستین و کید و آیینه‌های دردار در نظر دارد پاسخ‌گوی آن‌ها باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4694 - حافظ در ترازوی خلاف آمدِ عادت
ناصر ناصری

عصر حافظ، عصر انحطاط اخلاق و از میان رفتن ضوابط سالم در روابط طبقات مختلف مردم، بویژه حاکمان و فرمان‌روایان و صوفیان و زاهدان است و نابسامانی و هرج و مرج ناشی از ظلم و بیداد حاکم و فرمان‌روایان از یک طرف و رواج و ریاکاری و خدعه و نیرنگ فقیهان دینی و صوفیان مدعی از طرفی أکثر

عصر حافظ، عصر انحطاط اخلاق و از میان رفتن ضوابط سالم در روابط طبقات مختلف مردم، بویژه حاکمان و فرمان‌روایان و صوفیان و زاهدان است و نابسامانی و هرج و مرج ناشی از ظلم و بیداد حاکم و فرمان‌روایان از یک طرف و رواج و ریاکاری و خدعه و نیرنگ فقیهان دینی و صوفیان مدعی از طرفی دیگر، سبب سقوط ارزش‌های اخلاقی و مذهبی شده است و حافظ در بطن این منجلاب فساد و تباهی و نفاق و یأس و به قول خودش در شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل گرفتار شده است و به عنوان یک متفکر و مصلح اجتماعی به تمام دردها و فسادها و آفت‌ها و آسیب‌های زمانه اشراف دارد و جراح‌وار با نیشتر انتقاد و طنز می‌خواهد بیماری‌های اجتماعی جامعه را بشکافد و با مهربانی بر زخم‌ها مرهم نهد. برای وصول به این آمال بناچار می‌بایست زبانی را برمی‌گزید که از گیرایی و دل‌نشینی و تأثیرگذاریی بیش‌تر برخوردار باشد و به کالبد واژه‌های مرده و معتاد و بی‌روح زبان، جانی تازه ببخشد و با استفاده از ترفندها و هنرهای ادبی، رستاخیزی در عادت‌های مألوف ذهنی و زبانی ایجاد کند از این‌رو به‌ترین مسیر برای مبارزة قلمی با دو قشر حاکمان و صوفیان، چنگ زدن به هنرهایی چون آشنایی‌زدایی و هنجارگریزی و باورشکنی و عقل‌ستیزی و تصاویر متناقض‌نما و بالاخره خلاف عرف و عادت عامّه است و کاربرد هنرهای ادبی فوق به صورت گسترده، سبب شهرت و آوازة حافظ شده است که خود می‌فرماید: از خلاف آمد عادت بطلب کام که من کسب جمعیت از آن زلف پریشان کردم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4695 - مقالات شمس و مینی‌مالیسم
برات محمدی

گسترش صنعت و مدرنیزم باعث شده که زندگی بشر دچار تغییر و تحول گردد و این امر حوزة هنر و ادبیات را نیز تحت تاثیر قرار داده است. حاصل این تاثیرپذیری پدید آمدن مینی‌مالیسم در عرصة داستان‌سرایی است. به این معنی که نویسنده از حداقل واژگان و ایجاز بهره می‌گیرد تا داستانی را در أکثر

گسترش صنعت و مدرنیزم باعث شده که زندگی بشر دچار تغییر و تحول گردد و این امر حوزة هنر و ادبیات را نیز تحت تاثیر قرار داده است. حاصل این تاثیرپذیری پدید آمدن مینی‌مالیسم در عرصة داستان‌سرایی است. به این معنی که نویسنده از حداقل واژگان و ایجاز بهره می‌گیرد تا داستانی را در طرح ساده بیان کند. هرچند این پدیده در غرب مقوله‌ای جدید محسوب می‌شود، اما در ادبیات وسیع ایران‌زمین نمونه‌هایی فراوان وجود دارد که کاملاً منطبق با ویژگی‌های داستان مینی‌مال است. مقالات شمس تبریزی علاوه بر داشتن ارزش‌های محتوایی و بیان آموزه‌های دینی و عرفانی از جهت داستان‌پردازی نیز قابل اهمیت است. موجز بودن، حذف حشو و زواید و داشتن درون‌مایه و تم جذاب از برجسته‌ترین ویژگی‌های حکایات و قصه‌های مقالات است که به نوعی منطبق با شگردهای داستان‌سرایی مینی‌مالیستی بشمار می‌رود. در این نوشته سعی بر آن است که چگونگی بیان حکایات و قصه‌ها در مقالات شمس، هم‌راه با ویژگی‌های داستان مینی‌مالیسم بررسی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4696 - تبیینی از جبرگراییِ روان شناختی و اختیارگراییِ جامعه شناختی نزد مولانا
حسن جعفری تبار

بزرگ‌ترین دشواری اختیار، تردید و اضطرابِ ماست، اما آفتِ بزرگِ جبر، بی‌مسؤولیتی است. مولانا با جمعِ اختیار و جبر، نظریه‌ای را بنیان می‌نهد که خود آن را جبّاری می‌نامد. معنیِ جبّاری نزد مولانا، پذیرش جبر است از منظرِ روان‌شناختی و قبول اختیار از نظرگاه جامعه شناختی؛ نزد خ أکثر

بزرگ‌ترین دشواری اختیار، تردید و اضطرابِ ماست، اما آفتِ بزرگِ جبر، بی‌مسؤولیتی است. مولانا با جمعِ اختیار و جبر، نظریه‌ای را بنیان می‌نهد که خود آن را جبّاری می‌نامد. معنیِ جبّاری نزد مولانا، پذیرش جبر است از منظرِ روان‌شناختی و قبول اختیار از نظرگاه جامعه شناختی؛ نزد خود بپذیر که هر آن‌چه رخ داده باید می‌بوده و بدین‌سان نه از خود متنفّر باش، نه از دیگری. لیکن هم مسؤولیتِ رفتارِخود را آگاهانه بپذیر و هم مسؤولیتِ دیگری را از او بخواه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4697 - پژوهشی در طبقات اجتماعی و آسیب شناسی عصر غزنوی و سلجوقی از خلال آثار ناصرخسرو و سنایی
کبری نودهی

بی تردید ملت ها طی قرن‌های متمادی به مقتضای وضع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی فراز و فرودهایی بسیار را تجربه کرده‌اند. قرآن کریم به سقوط و سر در نشیب آمدن ملل و اقوام گوناگون چنین اشاره کرده: و هنگامی که خواستیم ملتی را نابود کنیم به ثروت‌مندان و خوش‌گذرانشان فرمان می‌د أکثر

بی تردید ملت ها طی قرن‌های متمادی به مقتضای وضع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی فراز و فرودهایی بسیار را تجربه کرده‌اند. قرآن کریم به سقوط و سر در نشیب آمدن ملل و اقوام گوناگون چنین اشاره کرده: و هنگامی که خواستیم ملتی را نابود کنیم به ثروت‌مندان و خوش‌گذرانشان فرمان می‌دهیم (وقتی که آن‌ها تمرّد کردند) و به فسق و فجور سرگرم شدند، حکم قطعی خداوند در حقشان نفوذ یافته، نابودشان خواهیم کرد. (اسراء / 16) با توجه به مفهوم این آیه، هنگامی که جامعه فاسد شد، فساد در تمامی طبقات، روابط و مناسبات اجتماعی رسوخ یافته، هیچ چیز از گزند آن در امان نخواهد بود. در چنین شرایطی، ناامنی در ساختار سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، دینی و اجتماعی پدید می‌آید و کلیة این ساختارها به جای تعامل و پیوند با یک‌دیگر در تقابل و تضاد با هم قرار گرفته، کارکردی مطلوب نخواهد داشت. این‌جاست که وجود روشن‌گران و منتقدان اجتماعی، نمودی خاص می‌یابد که با آگاه کردن آحاد ملت از طریق نشان دادن و انتقاد از تباهی‌ها و فسادها و نابکاری‌ها نقشی مهم در واداشتن اقشار مختلف اجتماعی به تحرّک در برابر زشتی‌ها و کاستی‌ها و کج‌اندیشی‌ها ایفا می‌کنند. نقد و تحلیل طبقات اجتماعی از دیدگاه ناصرخسرو و سنایی به عنوان شاعران روشن‌گر و منتقد از اهداف نگارش این مقاله بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4698 - تأثر مولانا از بهاء ولد در مقولة روح
مهدی پرهام

نوشتة حاضر بازتاب اندیشه‌های بهاءالدین ولد در کتاب معارف را در غزلیات و رباعیات مولانا پیرامون مقوله روح می‌کاود. موضوعات گزینش‌شده در این مقاله هر یک بیان‌گر جهتی مشترک در نگرش و اتخاذ روش مشابه در بیان است. مشترکات مورد نظر اغلب به عقاید صوفیه پیشین نیز متکی است و در أکثر

نوشتة حاضر بازتاب اندیشه‌های بهاءالدین ولد در کتاب معارف را در غزلیات و رباعیات مولانا پیرامون مقوله روح می‌کاود. موضوعات گزینش‌شده در این مقاله هر یک بیان‌گر جهتی مشترک در نگرش و اتخاذ روش مشابه در بیان است. مشترکات مورد نظر اغلب به عقاید صوفیه پیشین نیز متکی است و در مواردی خلاف آن چیزی می‌نماید که در میان صوفیان رایج بوده و بیان شده است. جلال‌الدین محمد در بحث‌هایی مانند منشأ و مبدأ روح، ویژگی‌های متنوع روح، روح دیگر موجودات جهان برین و فرودین، و نیز غایت و منتهای روح، با پدر خود هم عقیده است. با نگاهی گذرا به هم‌گونی‌های محتوایی ـ صوری و بدون دقیق شدن در ریشه‌های مباحث، می‌توان تأکید کرد که جلال‌الدین محمد از اندیشه‌های پدر متأثر بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4699 - تصویر جامعه در اشعار سید اشرف الدین گیلانی «نسیم شمال»
افسانه وارسته فر دلشاد عامری افسر افشاری نادری

جامعه شناسی ادبیات یکی از جدیدترین حیطه‌ها در جامعه‌شناسی است. در این حوزه ‌اوضاع و احوال دینی، اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ایدؤلوژیک جامعه در ارتباط با ادبیات مورد بررسی قرار می گیرد. در چارچوب این حوزه به تحلیل اشعار سید اشرف الدین گیلانی، یکی از شعرای محبوب دور أکثر

جامعه شناسی ادبیات یکی از جدیدترین حیطه‌ها در جامعه‌شناسی است. در این حوزه ‌اوضاع و احوال دینی، اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ایدؤلوژیک جامعه در ارتباط با ادبیات مورد بررسی قرار می گیرد. در چارچوب این حوزه به تحلیل اشعار سید اشرف الدین گیلانی، یکی از شعرای محبوب دورة مشروطیت پرداختیم. در این دوره در ادبیات شاهد مفاهیمی جدید چون وطن، دولت، ملّت، آزادی، قانون و. . . . هستیم. اگرچه برخی از این کلمات قبلاً نیز در اشعار بچشم می خورد، اما با کاربرد مدرن آن‌ها که برآمده‌ از اندیشه‌های نوین مشروطه خواهی و حاکمیت مردم است بر می‌خوریم. دیوان نسیم شمال از آن جهت انتخاب شد که تصور می شود با توجه به کم سوادی غالب ایرانیان در آن زمان، مردم اشعاری را که آهنگین بوده و به خصوص سبک محاوره‌ای داشته به‌تر به حافظه سپرده و تحت تأثیر اندیشه‌های آن قرار می‌گرفتند. سیداشرف الدین گیلانی از میان مردم و از خطة شمال برخاسته بود، تمام عمر با مردم و در میان مردم زیست و از احوال و دغدغه‌های زندگی آنان اطلاع کامل داشت و به همین دلیل بخوبی توانست با آنان ارتباط برقرار نماید. از آن جا که یکی از موضوع هایی که جامعه‌شناسی ادبیات بدان می پردازد، بررسی بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی در پدیده‌های ادبی است در این پژوهش ابتدا وقایع زمان مشروطیت را در سه مقولة اجتماعی، سیاسی و اقتصادی طبقه‌بندی کردیم، سپس محتوای اشعار دیوان را در این مقوله‌ها قرار دادیم، از انطباق مضامین دیوان با وقایع تاریخی به ‌این نتیجه رسیدیم که شاعر، وجدان آگاه زمانة خود بوده‌ است و نابسامانی‌ها، امیدها، اختلافات طبقاتی، فقر، مشکلات خانوادگی و . . . را بخوبی در اثر خود منعکس کرده‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4700 - «مولانا و مینی مالیسم»(بررسی داستان‌های مینی مالیستی در دیوان کبیر)
رامین صادقی نژاد

یکی از تصورات رایج، اما قطعاً نادرست در مورد نظریه و نقد ادبی، آن است که نظریه و نقد ادبی را فقط در متون معاصر می‌توان اعمال کرد. حال آن‌که نقد یک ابزار علمی است و هر متن ادبی، خواه کلاسیک و خواه معاصر، از دیدگاه مدرنیستی قابل نقد و بررسی است. یکی از گونه‌های ادبی که در أکثر

یکی از تصورات رایج، اما قطعاً نادرست در مورد نظریه و نقد ادبی، آن است که نظریه و نقد ادبی را فقط در متون معاصر می‌توان اعمال کرد. حال آن‌که نقد یک ابزار علمی است و هر متن ادبی، خواه کلاسیک و خواه معاصر، از دیدگاه مدرنیستی قابل نقد و بررسی است. یکی از گونه‌های ادبی که در طول سال‌های اخیر دست‌خوش تغییراتی مهم بوده است داستان کوتاه است و شکلی نوین از روایت داستانی که هر روز، کوتاه و کوتاه‌تر می‌شود، مینی‌مالیسم (minimalism) است که آن را در زبان فارسی خردگرایی و حداقل گرایی نامیده‌اند که دارای ویژگی‌هایی مشترک است. در ادبیات غنی کلاسیک فارسی، چه در نثر و چه در نظم، حکایت‌ها و داستان‌هایی فراوان وجود دارد که از جهاتی بسیار قابل انطباق با خصوصیات داستان‌های مینی مالیستی است. مقاله حاضر می‌کوشد با ارائه و بررسی نمونه‌هایی از داستان‌های بسیار کوتاه دیوان کبیر مولانا، ویژگی‌هایی را که برای سبک مینی‌مالیسم برشمرده‌اند تبیین نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4701 - بررسی جامعه‌شناختی و آسیب‌شناسی اجتماعی در آیینة شعر مشروطه
برات محمدی

آثار ادبی بطور نامحسوس و غیرمستقیم، آرمان‌ها، تفکرات و شیوة زندگی هر ملّت را در طول تاریخ نشان می‌دهد و تصاویری هنرمندانه‌ از واقعیات اجتماعی عرضه می‌دارد. نگاه جامعه‌شناختی به ‌ادبیات می‌تواند وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره را تا حدودی نمایان سازد. یکی از مهم‌تر أکثر

آثار ادبی بطور نامحسوس و غیرمستقیم، آرمان‌ها، تفکرات و شیوة زندگی هر ملّت را در طول تاریخ نشان می‌دهد و تصاویری هنرمندانه‌ از واقعیات اجتماعی عرضه می‌دارد. نگاه جامعه‌شناختی به ‌ادبیات می‌تواند وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره را تا حدودی نمایان سازد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ادبیات و شعر مشروطه، تأثیرپذیری آن از جریانات اجتماعی و سیاسی است که تحت تأثیر اوضاع و شرایط حاکم بر جامعه، شعر وارد حوزة زندگی مردم می‌شود و نحوة زندگی ملّت را بتصویر می‌کشد. جامعة ‌ایران در حال و هوای انقلاب و تغییر و تحول اساسی است و روشن‌فکران تلاش دارند، سنت‌های جدید، جای‌گزین سنت‌های کهنه گردد. در این راستا نیز ادبیات اعتراض و انتقاد شکل می‌گیرد که خصیصة بارز آن جامعه‌گرایی و واقع‌گرایی است. از ره‌گذر بررسی اشعار این دوره براحتی می‌توان اوضاع جامعه آن زمان را ترسیم نمود و افق فکری شاعران و نوع تلقی آنان را نسبت به مسایل اجتماعی و فرهنگی تبیین و تفسیر کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4702 - Iranian Bilingual EFL Learners’ Willingness to Communicate across Gender
زهره سیفوری

Interactive versatility in the global community is a vital skill that must be catered for particularly in EFL contexts where learners strive to achieve native like competence in order to enter the international market and compete with the numerous rivals who are floodin أکثر

Interactive versatility in the global community is a vital skill that must be catered for particularly in EFL contexts where learners strive to achieve native like competence in order to enter the international market and compete with the numerous rivals who are flooding the job market. This competence, however, grows gradually during years of attending language classes and through participation in communicative activities for which willingness to community (WTC) is essential and may be impacted by individual differences like gender and linguistic background. The main question addressed in the present study is the extent to which Iranian EFL learners may differ significantly in their WTC with respect to gender. To serve the purpose of the study, a random sample of 250 male and female bilingual Turkish-speaking EFL learners were recruited from three language institutes in Tabriz, Iran. They were asked to complete the WTC questionnaire to find out the level of their WTC. The independent samples t-test analysis of the findings revealed low levels of WTC for both groups with males reporting significantly higher WTC. The findings support sociocultural, psychological, and sociolinguistic variations that can lead to gender differences and will be discussed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4703 - واکاوی رویکردهای نظریه¬ی جرمشناسی پسا پست ¬مدرنیسم
وحید زارعی شریف مریم پورباقی

جرمشناسی پسا پست ¬¬مدرنیسم یا جرمشناسی ترنس ¬مدرنیسم، به بررسی عوامل مؤثر در وقوع جرم، مبتنی بر مباحث نظری توسعه ¬یافته از تفکر جرمشناسی مدرنیسم، به دنبال ایدئولوژی جرمشناسی پست ¬مدرنیسم، با انتقاد از رویکردهای جرمشناسانه مدرنیته و پست ¬مدرنیته با اعلام پایان تفکر مدرنی أکثر

جرمشناسی پسا پست ¬¬مدرنیسم یا جرمشناسی ترنس ¬مدرنیسم، به بررسی عوامل مؤثر در وقوع جرم، مبتنی بر مباحث نظری توسعه ¬یافته از تفکر جرمشناسی مدرنیسم، به دنبال ایدئولوژی جرمشناسی پست ¬مدرنیسم، با انتقاد از رویکردهای جرمشناسانه مدرنیته و پست ¬مدرنیته با اعلام پایان تفکر مدرنیسم می¬پردازد. نوشتار حاضر، به دنبال یافتن پاسخ به این پرسش است که رویکردهای جنبش فکری پسا ¬پست ¬مدرنیسم، در مواجهه با پدیده¬ی مجرمانه، جرم ¬انگاری¬ها و کشف علل وقوع جرم چگونه است و اینکه آیا جرمشناسی پسا ¬پست ¬مدرنیسم در پیشگیری از وقوع بزه و اصلاح بزهکار، ضمن انتقاد از جرمشناسی مدرنیسم و پسا مدرنیسم، به اهداف خود دست یافته است؟ پژوهش گزارش شده در این مقاله، به روش توصیفی تحلیلی، با واکاوی واپسین نظریه‌های جرمشناسان و یافته¬های حقوقی داخلی و خارجی، به این نتیجه دست یافته است که جرم ¬انگاری مانع، عامدانه بودن بزهکاری، مطلق¬گرایی دو وجهی، عینیت¬گرایی، دین گرایی، از خود بیگانگی و واقعیت¬گرایی، از مؤلفه¬های بنیادین جرمشناسی پسا پست¬ مدرنیسم، در تقابل با ذات¬گرایی، ذهن نا آگاه، نسبی¬گرایی، ذهنیت¬گرایی، پوچ¬گرایی، عقل خودبین و شکل¬گرایی برگرفته از دستاوردهای جرمشناسی مدرنیسم و پست ¬مدرنیسم است؛ مضافاً به اینکه بررسی تطبیقی شاخصه¬های مذکور، بیانگر موفقیت نسبی جرمشناسی ترنس ¬مدرنیسم در تحقق اهداف انتقادی است؛ از این رو، ضرورت ژرف‌نگری در رویکردهای جرمشناسی پسا پست مدرن، راجع به رفع خلأهای قانونی و تعیین اختیارات قضات، در مقام وضع یا تفسیر قانون، صدور یا اجرای رأی در محکمه کیفری و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه یا سرکوبنده، در مقابله با پدیده جنایی، مورد تأکید قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4704 - بررسی نقش میانجی سبک‌های دلبستگی در رابطه بین ابعاد نابهنجار شخصیت و یادگار‌خواهی
مینا ریحانی رضا عبدی

انحراف جنسی را می‌توان با فقدان دلبستگی یا پیوند عاطفی با سایر انسان‌ها که بر رشد صفات شخصیتی ناهنجار نقش دارد، تبیین نمود. یادگارخواهی یکی از انواع انحرافات جنسی است که می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی ایجاد و تشدید شود. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی سبک‌های دلبستگی د أکثر

انحراف جنسی را می‌توان با فقدان دلبستگی یا پیوند عاطفی با سایر انسان‌ها که بر رشد صفات شخصیتی ناهنجار نقش دارد، تبیین نمود. یادگارخواهی یکی از انواع انحرافات جنسی است که می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی ایجاد و تشدید شود. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی سبک‌های دلبستگی در رابطه بین ابعاد نابهنجار شخصیت و یادگارخواهی بود. برای این منظور، طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، از جامعه‌ی مردان بالای 18 سال شهر تبریز، 300 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و از نظر دلبستگی و نشانه&lrm;های اختلال شخصیت و سیاهه چند بعدی رشد، جنسیت و پرخاشگری مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر نشان داد که دلبستگی دوسوگرا و نیز مخالفت‌ورزی و مهارگسیختگی، یادگارخواهی را به طور معنادار و مثبت پیش بینی می کنند. همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان داد که سبک دلبستگی دوسوگرا نقش میانجیگری را بین ابعاد نابهنجار شخصیت با یادگارخواهی ایفا می کند.به نظر می‌رسد،سبک دلبستگی دوسوگرا که ریشه در تجربیات دوران کودکی و رابطه ناپایدار و ناهنجار فرد با مراقبان اولیه ‌دارد، می‌تواند رابطه‌ی بین ابعاد ناهنجار شخصیت که تحت تأثیر عوامل زیادی شکل گرفته و اختلال یادگارخواهی که نوعی انحراف جنسی است را تحت تأثیر قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4705 - نقش میانجی راهبردهای شناختی تنظیم هیجان سازگارانه و ناسازگارانه در بین کمال‌گرایی و علایم اختلال خوردن افراطی دختران
مینا سلطانی بتول صالحی مالک بسطامی کتولی

اختلال های خوردن جزء زیان‌بارترین بیماری های روان‌پزشکی هستند که با بیماری های پزشکی و روان‌شناختی مهمی همراه هستند و موجب هزینه های شخصی، خانوادگی و اجتماعی چشمگیری می گردد. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی راهبردهای شناختی تنظیم هیجان سازگارانه و ناسازگارانه در بین کما أکثر

اختلال های خوردن جزء زیان‌بارترین بیماری های روان‌پزشکی هستند که با بیماری های پزشکی و روان‌شناختی مهمی همراه هستند و موجب هزینه های شخصی، خانوادگی و اجتماعی چشمگیری می گردد. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی راهبردهای شناختی تنظیم هیجان سازگارانه و ناسازگارانه در بین کمال‌گرایی و علایم اختلال خوردن افراطی دختران دانشجو بود. برای این منظور، طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی 214 نفر از دختران دانشجوی شهر اصفهان به‌صورت نمونه در دسترس انتخاب و از نظر کمال‌گرایی، تنظیم شناختی هیجان و خوردن افراطی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل مسیر حاکی از برازش مناسب مدل پژوهش بود. همچنین نشان داده شد مسیر مستقیم متغیر‌ کمال گرایی به متغیر علایم اختلال خوردن افراطی (218/0T= ،016/0=β) معنادار نبود اما این متغیر توانست از طریق متغیر میانجی تنظیم شناختی هیجان ناسازگارانه بر علایم اختلال خوردن افراطی تاثیر بگذارد (001/0p= ،166/0=β). بر اساس نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می شود به نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان ناسازگارانه در رابطه بین کمال‌گرایی و علایم اختلال خوردن افراطی توجه شود و درمانگران این مولفه را در کاربست درمانی خود بگنجانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4706 - اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر ترس از پیشرفت بیماری و واکنش روانی بیماران مبتلا به کم‌کاری تیرویید
اعظم حسین زاده سلمان زارعی

ترس از پیشرفت بیماری به عنوان یکی از مهم ترین سازه های روان شناختی از شایع ترین علایم پریشانی و استرس زا برای بیماران مبتلا به یک بیماری تهدیدکننده زندگی محسوب می شود. ترس از پیشرفت بیماری را می‌توان به عنوان یک ترس واکنشی، واقع بینانه تعریف کرد که فرد کاملا از آن آگاه أکثر

ترس از پیشرفت بیماری به عنوان یکی از مهم ترین سازه های روان شناختی از شایع ترین علایم پریشانی و استرس زا برای بیماران مبتلا به یک بیماری تهدیدکننده زندگی محسوب می شود. ترس از پیشرفت بیماری را می‌توان به عنوان یک ترس واکنشی، واقع بینانه تعریف کرد که فرد کاملا از آن آگاه است. هدف پژوهش، بررسی تاثیر درمان شناختی رفتاری بر ترس از پیشرفت بیماری و واکنش های روان شناختی بیماران مبتلا به کم کاری تیرویید هاشیموتو بود. برای این منظور طی یک مطالعه نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری و گروه کنترل، 32 نفر بیمار مبتلا به کم کاری تیرویید هاشیموتو از بین بیماران مراجعه کننده به کلینیک های پزشکان فوق تخصص شهر کرج به روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (16 نفر در هر گروه) قرار گرفتند. گروهها قبل و بعد از پایان مداخله و سه ماه بعد از اتمام پژوهش از نظر ترس از پیشرفت بیماری و واکنش روان‌شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل کواریانس با اندازه گیری مکرر تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و کنترل در ترس از پیشرفت بیماری ، و واکنش های روانشناختی نشان داد. یافته ها بیانگر تاثیر درمان شناختی رفتاری بر ترس از پیشرفت بیماری و واکنش های روانشناختی بیماران مبتلا به کم کاری تیرویید بود؛ بنابراین می توان از این درمان به عنوان یک درمان مکمل در کنار دارودرمانی برای بهبود زندگی بیماران مبتلا به بیماری هاشیموتواستفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4707 - نقش ابعاد نابهنجار شخصیت در پیش‌بینی ویژگی‌های شخصیت خودشیفته
رضا عبدی احد نصیری

تغییرات پیشنهادی مربوط به اختلالات شخصیت در DSM-5 اهمیت توجه به خودشیفتگی را افزایش داده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش ابعاد نابهنجار شخصیت در پیش بینی شخصیت خودشیفته در بین دانشجویان بود. بدین منظور، طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، 300 دانشجوی کارشناسی به‌ صورت تصا أکثر

تغییرات پیشنهادی مربوط به اختلالات شخصیت در DSM-5 اهمیت توجه به خودشیفتگی را افزایش داده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش ابعاد نابهنجار شخصیت در پیش بینی شخصیت خودشیفته در بین دانشجویان بود. بدین منظور، طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، 300 دانشجوی کارشناسی به‌ صورت تصادفی خوشه ای انتخاب‌ و از نظر شخصیت خودشیفته و ابعاد نابهنجار شخصیت مورد آزمون قرارگرفتند. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین اغلب مولفه‌های خودشیفتگی(اقتدار، خودنمایی، برتری‌جویی، بهره‌کشی، خودبینی، محق بودن) و نمره ی کل خودشیفتگی با ابعاد نابهنجار شخصیت همبستگی معناداری وجود دارد اما، خودبسندگی با ابعاد نابهنجار شخصیت رابطه ی معناداری نشان نداد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که به‌جز خودبسندگی که هیچ‌یک از ابعاد شخصیت پیش‌بین آن نبودند، ابعاد نابهنجار شخصیت مختلف به‌صورت معناداری مولفه‌های خودشیفتگی را پیش‌بینی می کنند که در این میان به‌ویژه عاطفه ی منفی، روان‌پریش خویی و مخالفت ورزی نقش بیشتری داشتند، هرچند فقط مخالفت ورزی نمره ی کل خودشیفتگی را به‌صورت بهتری پیش‌بینی می کرد. به نظر می رسد نیمرخ ارایه‌شده در DSM-5 جهت تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته که فقط مخالفت ورزی را در تشخیص این اختلال ملاک قرار داده است، بیشتر خودشیفتگی نوع بزرگ منش را شامل می شود درحالی‌که دیگر ابعاد نابهنجار شخصیت از جمله عاطفه ی منفی و روان‌پریش خویی نیز در این اختلال نقش دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4708 - مقایسه‌ی بازشناسی هیجان‌های چهره‌ در کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم و کودکان بهنجار
مهسا احدیان حمید پورشریفی لیلی پناغی

در آغاز کودکان هیجانهای دیگران را از طریق فرایند نسبتا خودکار سرایتحالات هیجانیتشخیص می دهند. شادی، غم، ترس و خشم ازجمله (اصلی ترین) حالات هیجانی هستند که با توجه به درونی بودنشان می‌توان آنها را مستقیما از جلوه های صورت استنباط کرد. پاسخ دادن به حالات هیجانی دیگران نشا أکثر

در آغاز کودکان هیجانهای دیگران را از طریق فرایند نسبتا خودکار سرایتحالات هیجانیتشخیص می دهند. شادی، غم، ترس و خشم ازجمله (اصلی ترین) حالات هیجانی هستند که با توجه به درونی بودنشان می‌توان آنها را مستقیما از جلوه های صورت استنباط کرد. پاسخ دادن به حالات هیجانی دیگران نشان دهنده‌ی این است که این حالات توسط کودک درک و معنادار شده اند. نتایج متناقضی در خصوص نقص در بازشناسی هیجان در کودکان طیف اوتیسم گزارش شده است. هدف این پژوهش، مقایسه ی کودکان مبتلا به اوتیسم و کودکان بهنجار در بازشناسی هیجان های شش گانه از چهره و زمان واکنش به آن بود. برای این منظور، طی یک پژوهش مقایسه ای، 20 کودک مبتلا به اوتیسم به شیوه‌ی نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و با 20 نمونه‌ی بهنجار از نظر سنی با این کودکان همتا شدند. گروه‌ها از نظر بازشناسی هیجان چهره و زمان واکنش به این هیجان ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که دو گروه در بازشناسی هیجان و زمان واکنش تفاوت دارند و عملکرد گروه اوتیستیک در مقایسه با کودکان عادی، در بازشناسی هیجان و زمان واکنش به آن ضعیف تر بود. این پژوهش از وجود نقص در بازشناسی اظهارات هیجانی چهره در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم حمایت می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4709 - نقش واسطه ای نشخوار خشم و نشخوار خودسرزنش گری در رابطه ی بین دلزدگی و خشونت زناشویی
مونا کوچکی امیرهنده احمد کربلایی مهرداد ثابت

خشونت زناشویی به دلیل پیامدهای نامطلوبش، باید پیشگیری و از طریق سیاست های اجتماعی آموزشی و حقوقی به آن توجه شود و پژوهش های قبلی، دلزدگی را عاملی برای پریشانی و آشفتگی در روابط زناشویی شناسایی کرده اند. هدف پژوهش حاضر، تعیین نقش واسطه ای نشخوار خشم و نشخوار خودسرزنش گری أکثر

خشونت زناشویی به دلیل پیامدهای نامطلوبش، باید پیشگیری و از طریق سیاست های اجتماعی آموزشی و حقوقی به آن توجه شود و پژوهش های قبلی، دلزدگی را عاملی برای پریشانی و آشفتگی در روابط زناشویی شناسایی کرده اند. هدف پژوهش حاضر، تعیین نقش واسطه ای نشخوار خشم و نشخوار خودسرزنش گری در رابطه ی بین دلزدگی و خشونت زناشویی بود. بدین منظور، طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی 250 نفر از ساکنین شهر تهران به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب و از نظر تاکتیک های تعارضی، دلزدگی زناشویی، نشخوار خشم و نشخوار خودسرزنش گری مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادله های ساختاری نشان داد دلزدگی با واسطه گری نشخوار خشم، خشونت زناشویی را پیش بینی می کند اما، با واسطه گری نشخوار خودسرزنش گری، خشونت زناشویی را پیش بینی نمی کند. از نتایج پژوهش حاضر چنین برمی آید که نشخوار خشم، افراد را برای درگیر شدن در رفتار خشونت برای تنظیم عاطفه ی منفی ناشی از دلزدگی زناشویی با انگیزه می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4710 - رابطه ی راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان و مکانیسم های دفاعی با علایم اختلال شخصیت مرزی
سهیلا نوحی جعفر حسنی

مشخصه‌ی اختلال شخصیت مرزی، بی ثباتی مفرط‌ و ‌فراگیر‌ هیجانات، خودپندار و روابط بین‌فردی و همچنین، تحریک پذیری قابل توجه است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان و مکانیسم های دفاعی با علایم اختلال شخصیت مرزی در جمعیت غیربالینی بود. بدین منظور، أکثر

مشخصه‌ی اختلال شخصیت مرزی، بی ثباتی مفرط‌ و ‌فراگیر‌ هیجانات، خودپندار و روابط بین‌فردی و همچنین، تحریک پذیری قابل توجه است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان و مکانیسم های دفاعی با علایم اختلال شخصیت مرزی در جمعیت غیربالینی بود. بدین منظور، 396 دانشجوی دختر و پسر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و از نظر نظم جویی شناختی هیجان، شخصیت مرزی و مکانیسم های دفاعی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل رگرسیونگام به گام نشان داد که افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی نمی‌توانند از مکانیسم‌های دفاعی رشد یافته و بهنجار استفاده کنند و نظم جویی شناختی هیجان، راهبرد ارزیابی مجدد مثبت توانایی پیش بینی مولفه ی تکانشگری شخصیت مرزی را دارد. همچنین، از بین راهبردهای سازش نایافته، راهبرد فاجعه سازی و همچنین از بین مکانیسم های دفاعی نوروتیک، مکانیسم دفاعی تشکل واکنشی مولفه ی علایم تجزیه ای و پارانوییدی وابسته به استرس و از بین مکانیسم های دفاعی رشدنایافته، مکانیسم های دفاعی گذار به عمل، خیال پردازی و پرخاشگری منفعلانه با شخصیت مرزی در ارتباط هستند. یافته ها موید این امر است که بد تنظیمی هیجان و انتخاب مکانیسم های نابهنجار در اختلال شخصیت مرزی موثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4711 - اختلال شخصیت وسواسی و کمالگرایی: بررسی مروری
محمدعلی بشارت سیده اسماء حسینی حسینعلی جاهد

اختلال شخصیت وسواسی که برای اولین بار تقریبا بیش از ۱۰۰ سال پیش توسط فروید توصیف شد، به عنوان رایج‌ترین اختلال شخصیت در بین جمعیت عمومی شناخته شدهاست. این اختلال، با تخریب حداقل عملکرد روانی اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی رابطه دارد و بار اقتصادی قابل توجهی را تحمیل می‌کند. أکثر

اختلال شخصیت وسواسی که برای اولین بار تقریبا بیش از ۱۰۰ سال پیش توسط فروید توصیف شد، به عنوان رایج‌ترین اختلال شخصیت در بین جمعیت عمومی شناخته شدهاست. این اختلال، با تخریب حداقل عملکرد روانی اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی رابطه دارد و بار اقتصادی قابل توجهی را تحمیل می‌کند. اختلال شخصیت وسواسی در ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی به عنوان الگوی نافذی از اشتغال ذهنی با نظم و ترتیب، کمال‌گرایی و کنترل ذهنی، دست دادن انعطاف‌پذیری، سعه صدر و کارایی تعریف شده است که از اوایل بزرگسالی شروع و در حوزه‌های گوناگون دیده می‌شود. کمال‌گرایی به عنوان تمایلی برای تنظیم و پیگیری معیارهای بالای غیرواقع‌بینانه و خودارزیابی‌های کاملا انتقادی، یکی از ویژگی‌های مهم اختلال شخصیت وسواسی است. در مطالعه‌ی حاضر، اختلال شخصیت وسواسی با تاکید بر کمال‌گرایی به عنوان یکی از ویژگی‌های مهم آن مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی از این نقطه نظر حمایت می کند که در مشکلاتی که شک داشتن در مورد کارها و نگرانی در مورد اشتباه کردن وجود داشته باشد، تمرکز بر درمان برای کمال‌گرایی، ‌می‌تواند به پاسخ‌های درمانی بهتر منجر شود. درک سایر متغیرهای مداخله کننده به نتایج پژوهش‌ها و کارهای بالینی کمک خواهد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4712 - پیش‎بینى ناگویی هیجانی بر اساس طرحواره‌هاى ناسازگار اولیه و کمال‌گرایی با نقش میانجیگری انعطاف‌پذیری شناختی در بیماران مبتلا به درد مزمن
لیلی وکیلیان مرتضی ترخان جواد خلعتبری

درد مزمن، وضعیتی تحلیل برنده است که فرد دردمند را نه تنها با فشار ایجاد شده به وسیله درد، بلکه با بسیاری از عوامل تنیدگی‌زای مستمر مواجه می‌سازد و وجوه گوناگون زندگی وی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و زندگی فرد را مختل می‌کند. هدف این پژوهش، پیش‌بینی ناگویی هیجانی بر اساس طر أکثر

درد مزمن، وضعیتی تحلیل برنده است که فرد دردمند را نه تنها با فشار ایجاد شده به وسیله درد، بلکه با بسیاری از عوامل تنیدگی‌زای مستمر مواجه می‌سازد و وجوه گوناگون زندگی وی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و زندگی فرد را مختل می‌کند. هدف این پژوهش، پیش‌بینی ناگویی هیجانی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و کمال گرایی با نقش میانجیگری انعطاف‌پذیری شناختی در بیماران مبتلابه درد مزمن بود. برای این منظور از بین بیماران مبتلا به درد مزمن مراجعه‌کننده به بیمارستان‌های شهر تهران 300 نفر به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و از نظر ناگویی هیجانی، طرحواره‌های ناسازگار اولیه، کمال‌گرایی و انعطاف‌پذیری شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد انعطاف پذیری شناختی بر ناگویی هیجانی به میزان 23/0 تاثیر منفی دارد (05/0 > p). از بین حوزه‌های طرحواره ‌های ناسازگار اولیه تنها حوزه محدودیت های مختل در تبیین واریانس ناگویی هیجانی، به میزان 13/0 به‌صورت مثبت تاثیر دارد (01/0> p). دیگر یافته پژوهش نشان داد کمال‌گرایی غیرانطباقی در تبیین واریانس ناگویی هیجانی به میزان 279/0- تاثیر دارد (01/0> p) و کمال گرایی انطباقی در تبیین واریانس انعطاف پذیری شناختی به میزان 139/0 تاثیر دارد (05/0 > p). نهایتاً اثر غیرمستقیم، کمال گرایی انطباقی با ضریب تاثیر 035/0- بر ناگویی هیجانی از طریق انعطاف پذیری شناختی معنادار است (05/0 > p). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4713 - مقایسه ی تاب آوری، کفایت اجتماعی و سبک های دفاعی در زنان مبتلا و غیر مبتلا به کیست تخمدان
مژگان سپاه منصور مرضیه مدرسی

کیست تخمدان از جمله بیماریهای شایع و در عین حال مهم تخمدان درزنان محسوب می شود که می تواند در نتیجه تغییرات فیزیولوژیک، عفونت ها و نیوپلاسم های خوش خیم و بد خیم ایجاد شود. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی تاب آوری، کفایت اجتماعی و سبک های دفاعی در زنان مبتلا و غیر مبتلا به کیست أکثر

کیست تخمدان از جمله بیماریهای شایع و در عین حال مهم تخمدان درزنان محسوب می شود که می تواند در نتیجه تغییرات فیزیولوژیک، عفونت ها و نیوپلاسم های خوش خیم و بد خیم ایجاد شود. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی تاب آوری، کفایت اجتماعی و سبک های دفاعی در زنان مبتلا و غیر مبتلا به کیست تخمدان بود. بدین منظور، طی یک پژوهش علی- مقایسه ای 140 زن 18 تا 38 ساله مراجعه کننده به بیمارستان کسری شهر تهران با تشخیص کیست تخمدان و نبود کیست تخمدان، به صورت نمونه ی هدفمند انتخاب و از نظر تاب آوری، سبک های دفاعی و کفایت اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد بین نمرات تاب آوری در دو گروه زنان عادی و دارای کیست تخمدان تفاوت معنا داری وجود دارد و زنان عادی در مقایسه با زنان دارای کیست تخمدانی از تاب آوری بالاتر برخوردارند. همچنین معلوم شد که از بین سبک های دفاعی فقط بین نمرات سبک دفاعی رشد نیافته در دو گروه زنان عادی و دارای کیست تخمدانی تفاوت معنا داری وجود دارد و زنان دارای کیست تخمدانی بیشتر از زنان عادی از سبک های دفاعی رشد نیافته استفاده می کنند. در مقیاس حمایت اجتماعی نیز زنان مبتلا به کیست تخمدان، نمره کمتری دریافت کردند و این نشان می دهد که زنان عادی در مقایسه با زنان دارای کیست تخمدانی از حمایت اجتماعی بالاتری برخوردارند. نتایج تحقیق حاکی از وجود مشکلات روان شناختی در زنان مبتلا به کیست تخمدان است و به نظر می رسد که آموزش های مبتنی بر تقویت سطح تاب آوری و افزایش کفایت اجتماعی در زنان می تواند ارزش پیشگیری داشته باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4714 - نظام بین‌الملل مدرن و توسعه نقش جهادگرایی تکفیری در جهان عرب
یوسف سیفی

جهاد‌گرایی تکفیری یک هویت بین‌المللی است که نظام بین‌الملل مدرن را در سطوح مختلف با چالش مواجه کرده است. ایدئولوژی این نحله از سوی اسلام‌گرایان عرب تئوریزه شده و عمده نیروهای خود را از جهان عرب تأمین می‌کند. روند گسترش و تحکیم نظام بین‌الملل معاصر در جهان عرب با تولد و أکثر

جهاد‌گرایی تکفیری یک هویت بین‌المللی است که نظام بین‌الملل مدرن را در سطوح مختلف با چالش مواجه کرده است. ایدئولوژی این نحله از سوی اسلام‌گرایان عرب تئوریزه شده و عمده نیروهای خود را از جهان عرب تأمین می‌کند. روند گسترش و تحکیم نظام بین‌الملل معاصر در جهان عرب با تولد و توسعه جهادگرایی تکفیری در این منطقه از هم‌زمانی برخورداراند. این پژوهش نقش نظام بین‌الملل در گسترش اسلام سیاسی رادیکال در جوامع عربی را مورد سوال قرار می‌دهد. پژوهش‌های صورت‌ گرفته در این حوزه نشان می‌دهد، بحران در ساخت دولت-ملت، بحران هویت، بحران‌های ناشی از مدرنیته و یا زمینه‌های اجتماعی یا دینی خشونت در جوامع عربی و اسلام، در گرایش جهان عرب به این رادیکالیزم موثر بوده‌اند. این پژوهش با استفاده از نظریه‌‌های سازه‌انگاری و پسااستعماری نشان می‌دهد، فهم جهان عرب از نظام بین‌الملل مدرن که تابعی از تحولات این نظام به حساب می‌آید در طول یک قرن گذشته با تغییر پارادایم مواجه شده و این تغییر، زمینه را برای نقش‌آفرینی جهادگرایی تکفیری ایجاد کرده است. در پارادایم جدید نظام بین‌الملل مدرن متناسب با برداشت اسلام سیاسی، به کلی انکار می‌شود. این نظام، ساختاری شیطانی علیه اعراب و مسلمانان، تلقی می‌شود و جهاد علیه آن و همه سرسپردگانش برای اعراب و مسلمانان اولویت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4715 - بررسی دیدگاه آوروم استرول در باب دو برداشت متفاوتِ ویتگنشتاین از مبانی باورهای یقینی
محمد سعید عبداللهی محمدعلی عبداللهی

از زمان ارسطو به بعد عده‌ای از فیلسوفان بر این نکته اصرار ورزیده‌اند که بخشی از معرفت مبنایی‌تر از بخش‌های دیگر آن است. شکل‌های مختلفی از مبناگرایی در معرفت‌شناسی، اخلاق و منطق وجود داشته است و هر‌کدام امر خاصی را به عنوان مبنا در نظر گرفته‌اند. آوروم استرول بر این باور أکثر

از زمان ارسطو به بعد عده‌ای از فیلسوفان بر این نکته اصرار ورزیده‌اند که بخشی از معرفت مبنایی‌تر از بخش‌های دیگر آن است. شکل‌های مختلفی از مبناگرایی در معرفت‌شناسی، اخلاق و منطق وجود داشته است و هر‌کدام امر خاصی را به عنوان مبنا در نظر گرفته‌اند. آوروم استرول بر این باور است که ویتگنشتاین یک مبناگرا است اما مبناگراییِ او یکسره با رویکردِ مبناگرایانِ سنتی تفاوت دارد و تمایزِ هوشمندانه‌‌‌ی ویتگنشتاین میان معرفت و مبانیِ آن، دامنِ مبناگرایی‌اش را از مشکلاتی که گریبان گیر مبناگرایانِ سنتی است دور می‌دارد. استرول نُه شرط برای مبناگرایی بر شمرده و معتقد است این شرایط در نظامِ معرفتیِ ویتگنشتاین وجود دارد. به باورِ استرول، ویتگنشتاین دو برداشتِ متفاوت از مبنایِ باورهایِ یقینی به دست می‌دهد: مبناگراییِ نسبی(گزاره‌ای) و مبناگرایی‌مطلق(غیرگزاره‌ای) و به مرور از مبناگراییِ نسبی فاصله و به سمت مبناگرایی مطلق متمایل می‌شود. در این مقاله پس از روشن ساختن استدلال استرول در باب مبناگرا بودن ویتگنشتاین و تفاوت این مبناگرایی با تقریرهای سنتیِ آن، به بررسی تمایز استرول میان دو برداشتِ ویتگنشتاین از مبناگرایی می‌پردازیم و نشان می‌دهیم هر‌کدام از این دو برداشت چه ویژگی‌هایی دارد و چگونه ویتگنشتاین مبناگرایی‌مطلق را ترجیح داده و بسط و توسعه می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4716 - تعامل تمرین تناوبی و پروتئین وی بر نسبت تستوسترون به کورتیزول
ضیاء عبدالله کریم الشماری عبدالعلی بنائی فر اردشیر ظفری سجاد ارشدی

اگرچه مکانیسم اثر پروتئین‌ها یا مکمل‌های پروتئینی نظیر پروتئین وی بر فرایند سنتز پروتئین عضلانی در خلال یا متعاقب تمرینات ورزشی مشابه است، اما سوال اینجاست که آیا مکمل سازی پروتئین وی به عنوان یک مکمل پروتئینی مهم در روزهای پس از فعالیت مقاومتی شدید توسط افراد غیر ورزشک أکثر

اگرچه مکانیسم اثر پروتئین‌ها یا مکمل‌های پروتئینی نظیر پروتئین وی بر فرایند سنتز پروتئین عضلانی در خلال یا متعاقب تمرینات ورزشی مشابه است، اما سوال اینجاست که آیا مکمل سازی پروتئین وی به عنوان یک مکمل پروتئینی مهم در روزهای پس از فعالیت مقاومتی شدید توسط افراد غیر ورزشکار قادر به تغییر یا بهبود نسبت تستوسترون بر کورتیزول است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تعامل هشت هفته تمرین تناوبی توام با مصرف پروتئین وی بر نسبت تستوسترون به کورتیزول در مردان جوان غیر ورزشکار انجام گرفت. در این مطالعه نیمه تجربی، 48 مرد جوان غیر ورزشکار به شیوه تصادفی در چهار گروه 12 نفری کنترل، پروتئین وی، تمرین تناوبی و ترکیبی قرار گرفتند. پس از اندازه‌گیری شاخص‌های آنتروپومتریکی، از آزمودنی‌ها، بعد از 10 تا 12 ساعت ناشتایی و 15 دقیقه استراحت، مقدار 5 سی سی خون از ورید بازویی چپ جهت اندازه‌گیری تستوسترون و کورتیزول گرفته شد. مداخله‌های مذکور برای مدت 8 هفته روی گروه‌های مورد مطالعه انجام گرفت. آنالیز داده‌ها توسط آزمون آنکوا آشکار نمود که در مقایسه با گروه کنترل، تمرینات تناوبی توام با مصرف پروتئین وی به افزایش نسبت تستوسترون به کورتیزول در گروه ترکیبی نسبت به گروه کنترل منجر شد. اجرای تمرینات تناوبی توام با مصرف پروتئین وی با اثرات آنابولیکی بیشتری نسبت به اثر هر یک از آنها به تنهایی در مردان جون غیر ورزشکار همراه است. با این وجود، درک بیشتر مکانیسم‌های عهده دار اثر انابولیکی تمرینات تناوبی و پروتئین وی نیازمند مطالعات بیشتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4717 - ارایه مدل هویت سازمانی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان تهران
الهام محمد اسمعیلی امیر محسن مدنی مرضیه محمدی

مقدمه و هدف پژوهش: هویت سازمانی، اصطلاح ارزشمندی است که محرک پنهان بسیاری از اعمال گروهی و تلاش‏های اجتماعی وبازتابی از هویت اجتماعی میباشد پژوهش حاضر به ارایه مدل هویت سازمانی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان تهران پرداخته است. روش پژوهش:این تحقیق از أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: هویت سازمانی، اصطلاح ارزشمندی است که محرک پنهان بسیاری از اعمال گروهی و تلاش‏های اجتماعی وبازتابی از هویت اجتماعی میباشد پژوهش حاضر به ارایه مدل هویت سازمانی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان تهران پرداخته است. روش پژوهش:این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش ، تلفیقی از روش های کیفی و کمی می باشد. در مرحله اول از روش کیفی داده بنیاد استفاده شده است، جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان اجرایی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان تهران می باشند. همچنین از خبرگان علمی و دانشگاهی در زمینه فرهنگ نیز استفاده شد ابزار تحقیق شامل برگه‌های کدگذاری محقق ساخته بود که روایی آن توسط اعضای گروه دلفی تأیید و پایایی آن با معیار پی اسکات 95/0 محاسبه شد. جامعه آماری در مرحله دوم تحقیق، را کارکنان سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان تهران تشکيل مي دهند که حدودا 250 نفر می باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 160 نفر برآورد شد و پس از گردآوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش در دو سطح توصیفی با استفاده از شاخص های آماری (نظیر فراوانی، درصد و میانگین) و سطح استنباطی تحلیل عاملی تاٌییدی، با استفاده از Spss 22 وLisrel8.54 و Excel صورت گرفت. یافته ها: نشان داد که عوامل مرتبط با مدل هویت سازمانی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان تهران در قالب 13 مقوله و در ابعاد 5 گانه به صورت عوامل محوری(هویت سازمانی کارکنان)، شرایط علی ، شرایط زمینه‌ای ، شرایط مداخله‌گر ، راهبردها و پیامدها جای گرفتند. نتیجه گیری: نشان داد که از بین ابعاد مدل هویت سازمانی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان تهران ، بعد شرایط علی با میانگین (90/0) بیشترین و بعد پیامدها با میانگین (53/0) کمترین تاثیر را در هویت سازمانی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان تهران دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4718 - اثر بخشی مشاوره گروهی به شیوه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) برشفقت ورزی به خود و تاب آوری
محمود فتاحی اسدالله ویسی امید مرادی

هدف این پژوهش مقایسه اثر بخشی مشاوره گروهی به شیوه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برشفقت به خود، و تاب‌آوری خانوادگی مادران کودکان آموزش بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با انجام پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه و یک دوره پیگیری 5 ماه بود . نمونه گیری به صورت نمون أکثر

هدف این پژوهش مقایسه اثر بخشی مشاوره گروهی به شیوه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برشفقت به خود، و تاب‌آوری خانوادگی مادران کودکان آموزش بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با انجام پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه و یک دوره پیگیری 5 ماه بود . نمونه گیری به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انجام شد. جامعه آماری شامل مادران کودکان آموزش پذیر در سال 1400-1401 در شهر های ملارد و شهریار بود از میان لیست جامعه آماری (24) نفر با استفاده از اعداد تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی گروه گواه، قرار داده شدند. مداخله آموزشی با استفاده از بسته آموزشی کران 2009 در 8 جلسه 2 ساعته برای گروه آزمایشی انجام شد روش تجزیه و تحلیل داده‌ها، تحلیل کو واریانس چند متغییری (آنوا) بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار (SPSS 22) استفاده شد. از پرسشنامه های شفقت به خود ،نف 2003 و تاب آوری خانوادگی سیکسبی 2005 به عنوان ابزار استفاده شد نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به شیوه مشاوره گروهی بر افزایش شفقت به خود، و تاب‌آوری خانوادگی مادران کودکان آموزش پذیر تأثیر دارد (001/0P<) و این تأثیر در مرحله پیگیری 5 ماه دارای ثبات بود. (001/0P<) با توجه به یافته های این پژوهش می توان از روش مشاوره گروهی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای افزایش شفقت به خود و تاب آوری خانوادگی استفاده نمود . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4719 - Families of Fuzzy Sets and Lattice Isomorphisms Preparation
John Mordeson Sunil Mathew

10.30495/TFSS.2024.1119653

In this paper, we discuss how theoretical results from one family of fuzzy sets can be carried over immediately to another family of fuzzy sets by the use of lattice isomorphisms. We also show that these families can occur naturally and that applications may not necessa أکثر

In this paper, we discuss how theoretical results from one family of fuzzy sets can be carried over immediately to another family of fuzzy sets by the use of lattice isomorphisms. We also show that these families can occur naturally and that applications may not necessarily be carried over using these isomorphisms. We illustrate this using techniques from the study of human trafficking and its analysis using mathematics of uncertainty. We also consider the new definition of fuzzy set provided by Trillas and de Soto. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4720 - بررسی فعالیتهای نوگرایانه عصر پهلوی اول در منطقه ترکمن صحرا
احمد سردارزاده مجد امیر اکبری رجبعلی وثوقی مطلق

ترکمن صحرا منطقه ای در غرب استان گلستان است که در ساحل جنوب شرقی دریای خزر و در جلگه‌ای وسیع بنام جلگه گرگان همجوار با تالاب گمیشان قرار گرفته است. ترکمن صحرا در حال حاضر شامل 2 شهرستان به نام های بندرترکمن و گمیشان می باشد . نام قبلی بندرترکمن ، بندر شاه که در سال 135 أکثر

ترکمن صحرا منطقه ای در غرب استان گلستان است که در ساحل جنوب شرقی دریای خزر و در جلگه‌ای وسیع بنام جلگه گرگان همجوار با تالاب گمیشان قرار گرفته است. ترکمن صحرا در حال حاضر شامل 2 شهرستان به نام های بندرترکمن و گمیشان می باشد . نام قبلی بندرترکمن ، بندر شاه که در سال 1358 از نظر تقسیمات سیاسی از زیر مجموعه گرگان خارج شده و به‌صورت شهرستان مستقلی با همین نام درآمد و گمیشان با مرکزیت گمیش تپه در شمال این صحرا قرار دارد . سیاست های نوگرایی و تجدد خواهی رضا شاه و به تبع آن عینیت یافتن قانون بلدیه در ترکمن صحرا مانند سایر مناطق کشور همراه با استقرار و احداث بندر و راه آهن و رفت و آمدهای فراوان ناشی از آن ، علاوه بر تغییر ظاهر در حوزه شهرسازی و ایجاد زیرساخت ها ، تغییرات و تحولات عمیق اجتماعی را نیز بنیان نهاده و موجب تغییراتی مشهود در ساختار فرهنگی و سنتی مردمان این دیار گردید که از آن جمله بحث تبدیل مدارس قدیمی به مدارس جدید و تغییر شیوه آموزش بوده است . در این مقاله اقدامات نوگرایانه پهلوی اول و اهداف رضا شاه از این اقدامات که اصلی ترین آن تغییر فرهنگ سنتی و محدود ساختن قوم ترکمن بوده است بررسی می گردد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4721 - سنجش سناریوهای گردشگری شهر قم در افق 1410
محسن رضائی عارفی مرضیه امینی سیده الهام داوری

صنعت توریسم به عنوان صنعتی پویا، بخش مهمی از فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه را به خود اختصاص داده است.شهر قم باوجود بارگاه مقدس حضرت معصومه رتبه دوم جذب گردشگري مذهبی ایران بعد از مشهد مقدس قرار دارد. اين پتانسيل بالاي جذب گردشگر، برنامه‌ أکثر

صنعت توریسم به عنوان صنعتی پویا، بخش مهمی از فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه را به خود اختصاص داده است.شهر قم باوجود بارگاه مقدس حضرت معصومه رتبه دوم جذب گردشگري مذهبی ایران بعد از مشهد مقدس قرار دارد. اين پتانسيل بالاي جذب گردشگر، برنامه‌ریزی‌های كلان و مديريت يكپارچه را می‌طلبد. به گونه ای که برنامه ریزی سنتی، دیگر قادر به پاسخگویی نیست و باید از روش های آینده پژوهی مانند سناریو نویسی در جهت پیش بینی آینده و تبیین راهکارهای رسیدن به شرایط مطلوب استفاده کرد. هدف از این پژوهش سنجش وضع موجود گردشگري شهر قم از ديدگاه گردشگران، تدوین سناریوهای مرتبط با صنعت گردشگري این شهر و درنهایت ارائه راهبردهاي رسيدن به سناريوي مطلوب است. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی است. شیوه جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی است. جامعه نمونه شامل 385 گردشگران شهر قم و 38 نفر کارشناسان و مديران حوزه گردشگري است. با توجه به آینده‌نگرانِ بودن پژوهش، شیوه تحلیل روش سناریونویسی جستجویی با رویکرد GBN (شوارتز) و استفاده از مدل استنتاجی (یا ماتریسی) انتخاب‌شده است. مقایسه میانگین داده‌های گردشگران شهر قم نشان داد که وضعیت زیرساخت‌های موجود گردشگری قم به ترتیب در 6 بعد: خدمات، حمل‌ونقل، فرهنگ، اقامتگاه، فناوری و دانش سرآمد، اطلاع‌رسانی و تبلیغات دارای مطلوبیت بالاتر از متوسط است. از تحلیل داده‌های 38 پرسشنامه پرشده توسط کارشناسان حوزه گردشگری پیشران‌های بحرانی این صنعت استخراج شد و تلفیق دو نگه‌دارنده " نوع عملکرد مجموعه مدیریت شهری در تجهیز زیرساخت‌ها، اصلاح قوانین و گسترش روابط" و "وضعیت‌آگاهی جامعه در حوزه گردشگری" است. بنابراین سناریو، "شهر بهشت" به‌عنوان سناریو مطلوب این پژوهش، آرمان‌شهری بی‌بدیل است که در آن تحرکات و پویایی دولت و مجموعه مدیریت شهری در کنار جامعه آگاه، افق روشن گردشگری شهر قم را خواهد ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4722 - بررسی تطبیقی نشانگان دوستی حق در آثار منثور و منظوم عرفانی (مستملی بخاری و مولوی)
مصطفی کردکتولی ملیحه مهدوی مسعود مهدیان

مبحث دوستی حضرت حق یکی از مهمترین و زیباترین مباحث عرفان اسلامی است. به اعتقاد عرفا اساس عرفان بر پایۀ دوستی خداوند است و کتاب شرح التعرف، یکی از امهات متون منثور و مثنوی معنوی از مهمترین آثار منظوم عرفانی، مشحون از مفاهیم مربوط به دوستی حضرت حق هستند. مستملی بخاری، صاح أکثر

مبحث دوستی حضرت حق یکی از مهمترین و زیباترین مباحث عرفان اسلامی است. به اعتقاد عرفا اساس عرفان بر پایۀ دوستی خداوند است و کتاب شرح التعرف، یکی از امهات متون منثور و مثنوی معنوی از مهمترین آثار منظوم عرفانی، مشحون از مفاهیم مربوط به دوستی حضرت حق هستند. مستملی بخاری، صاحب کتاب شرح التعرف، هر عملی را با ترازوی محبت می‌سنجد و آگاهی از لوازم محبت را برای سالک طریق لازم می‌داند. مولوی نیز محبت خداوند را از اصلی‌ترین مبانی سیر و سلوک به حق قلمداد می‌کند. لذا هدف این پژوهش، بررسی تطبیقی نشانگان دوستی حق در آثار منثور و منظوم عرفانی (مستملی بخاری و مولوی) است. یافته‌های پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای نشان داد از نظر مستملی و مولوی دم زدن از محبت الهی چندان ساده نیست و رسیدن به این مقام به مقدمات و تمهید لوازمی نیاز دارد. برخی از این ابزار و تمهیدات عبارتند از: خودشناسی و شناخت مقام والای انسان، مبارزه با نفس، صفای قلب، شرم و حیا. مستملی و مولوی در ادامه معتقدند با چنین نشانه‌هایی می‌توان به شناخت دوستان حقیقی خداوند نایل گردید. دوستانی که دارای شاخص‌هایی همچون: ذکر، توکّل، نرنجیدن از بلا، خوف و رجا و لقای محبوب هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4723 - تعیین رابطه بین طرحواره¬‌های جنسی و تصویر تن با میانجی¬گری کمال¬گرایی و باورهای ناکارآمد در افراد مبتلا به بدشکلی بدن در کلینیک¬‌های زیبایی
رقیه اسلام نیا جواد خلعتبری شهره قربان شیرودی

چکیده مقدمه: افراد مبتلا به اختلال بدشكلي بدن در اثر عيوب ادراك شده خود دچار پريشاني در حوزه‌هاي مختلف زندگي مي‌شوند و اغلب تصاوير و افكار مزاحم يا ناخوانده‌اي درباره ظاهر جسماني بر آنها هجوم مي‌آورد و در نتيجه كيفيت زندگي و كاركرد روزانه آنها كاهش مي‌يابد، لذا پژوهش ح أکثر

چکیده مقدمه: افراد مبتلا به اختلال بدشكلي بدن در اثر عيوب ادراك شده خود دچار پريشاني در حوزه‌هاي مختلف زندگي مي‌شوند و اغلب تصاوير و افكار مزاحم يا ناخوانده‌اي درباره ظاهر جسماني بر آنها هجوم مي‌آورد و در نتيجه كيفيت زندگي و كاركرد روزانه آنها كاهش مي‌يابد، لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تعیین رابطه بین طرحواره¬‌های جنسی و تصویر تن با میانجی¬گری کمال-گرایی و باورهای ناکارآمد در افراد مبتلا به بدشکلی بدن در کلینیک¬‌های زیبایی استان مازندران انجام شد. روش‌ پژوهش: روش پژوهش حاضر همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) است. جامعه آماری پژوهش را افراد مراجعه کننده به کلینیک¬‌های زیبایی استان مازندران (شهر‌های آمل، بابل، ساری و قائم شهر) تشکیل دادند. حجم نمونه بر اساس نظر کلاین 330 نفر به روش هدفمند و تصادفی انتخاب شد. ابزار گردآوری داده‌ها مقیاس پرسشنامه طرح‌واره جنسی اندرسون و سیروانوسکی، پرسشنامه رضایت از تصویر تن سوئوتو و گارسیا، پرسشنامه کمال‌گرایی تري‌شورت و همکاران و مقیاس باور‌های ناکارآمد وایزمن و بک بود. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از مدل‌یابی معادلات رگرسیونی ساختاری و از نرم افزار SPSS22 و Amose23 استفاده شد. يافته‌ها: نتایج حاصل از تحقیق نشان داد بین دو متغیر کمال¬گرایی و باورهای ناکارآمد به عنوان متغیر میانجی بین طرحواره جنسیتی و تصویر تن حد پایین 46/0 و حد بالای آن 65/0 است. سطح اطمینان برای این فاصله اطمینان 95 است. با توجه به اینکه صفر بیرون از این فاصله اطمینان قرار می¬گیرد، این رابطه واسطه¬ای معنی¬دار است. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه میزانی که افراد به ظاهرشان، توجه می¬کنند تا حد زیادی به طرحواره‌هایی که با ظاهر مرتبط است، بستگی دارد. این الگوهای بدنی به عنوان یک قالب شناختی، برای ارزیابی ظاهر شخص و هیجان‌های تصویر بدنی- تصویر بدنی شکلی است که فرد از بدنش در ذهن دارد- به کار گرفته می‌شود. وقتی وقایع ماشه¬چکان زمینه¬ای، رخ می¬دهند، افکار و هیجانات تصویر بدنی، فعالیت‌های سازگار و خودگردان یا راهبردهای مقابله¬ای را به فعالیت بر می¬انگیزند. اختلال در این عناصر عاطفی، رفتاری و شناختی تصویر بدنی، هسته اصلی آسیب¬شناسی بی¬اشتهایی روانی، پراشتهایی روانی و اختلال تصویر بدنی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4724 - تحلیل خطر، ارزیابی ریسک و ایجاد مدل احتمالاتی خسارت برای شهر یاسوج در نرم¬افزار OpenQuake
علی صادقی عبدالرضا سروقدمقدم فرشید فتحی

کشور پرجمعیت ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقه¬ای با لرزه‌خیزی بسیار بالا واقع شده است و نیاز به تحلیل¬های دقیق خطر و ریسک لرزه¬ای در آن، بخصوص برای نقاط استراتژیک جمعیتی و صنعتی به منظور فراهم کردن اطلاعات حیاتی برای تصمیم-گیرندگان جهت توسعه اقدامات موثر کاهش ریسک، اجتن أکثر

کشور پرجمعیت ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقه¬ای با لرزه‌خیزی بسیار بالا واقع شده است و نیاز به تحلیل¬های دقیق خطر و ریسک لرزه¬ای در آن، بخصوص برای نقاط استراتژیک جمعیتی و صنعتی به منظور فراهم کردن اطلاعات حیاتی برای تصمیم-گیرندگان جهت توسعه اقدامات موثر کاهش ریسک، اجتناب ناپذیر است. این مقاله با استفاده از روش‌های دقیق و بروز، اطلاعات اخیر سرشماری جمعیت و مسکن، داده‌های اجتماعی-اقتصادی، برای نخستین¬بار تحلیل ریسک لرزه¬ای با در نظر گرفتن عدم قطعیت¬های مختلف برای ساختمان‌های با سیستم‌های متنوع سازه‌ای در شهر یاسوج انجام شده است. اطلاعات توصیفی و کمی ساختمان‌ها و گسل‌های فعال حوزه این شهر در نرم¬افزار GIS پیاده شده و با استفاده از قابلیت¬های نرم¬افزار OpenQuake، تحلیل احتمالاتی خطر انجام و منحنی‌های خطر و طیف طرح برای ساختگاه حوزه پژوهش تولید شده است. بر این اساس، تحلیل ریسک احتمالاتی با در نظر گرفتن عدم قطعیت¬های مختلف در نرم¬افزار OpenQuake انجام شده است و منحنی‌های ریسک لرزه¬ای برای چهارسطح متفاوت آسیب‌پذیری تولید شده است. تجزیه و تحلیل کمی آسیب‌پذیری ساختمان در شهر یاسوج نشان می‌دهد که ساختمان‌های بنایی غیرمسلح بالاترین درصد آسیب را در تمامی سطوح شدت نشان می‌دهند، به‌ترتیب با 48.4، 43.1، 39.4 درصد و 33.5 درصد برای آسیب‌های خفیف، متوسط، گسترده و ریزش. ساختمان‌های فولادی کم کیفیت پس از سازه‌هایبنایی غیر مسلح بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند و این امر بر نیاز فوری به مقاوم‌سازی تاکید می کند. در مقابل، ساختمان‌های فولادی و بتن مسلح با کیفیت متوسط ارزیابی آسیب لرزه‌ای مطلوبی را نشان می دهند. یافته‌های کیفی بر اهمیت اجرای یک سیستم نظارت/کنترل قوی برای کیفیت ساخت و ساز، پیش‌بینی بهبود قابل‌توجه در قابلیت اطمینان سازه در طول دوره بهره‌برداری با کیفیت اجرای متوسط تا بالا تأکید می‌کنند. نتایج نشان می‌دهد که جهت پیشگیری از خسارات بالای اقتصادی، اجتماعی و انسانی، بازنگری در طراحی سازه¬های مقاوم جدید و مقاوم‌سازی ساختمان‌های موجود در منطقه موضوع تحقیق بسیار حائز اهمیت می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4725 - Investigating the Effect of Changing Plasma Electrolytic Oxidation on the Scratch Degradation of Ti-6Al-4V
M.R. Tavighi A. Rabieifar O. Ashkani A. Asaadi Zahraei

In this research, plasma electrolytic oxidation (PEO) was prepared at duty voltage of 350 and 450 V and processing time of 5 and 10 minutes on Ti-6Al-4V alloy in Na2SiO3 + KOH electrolyte. Then, the adhesion strength and microstructural degradation of the coating surfac أکثر

In this research, plasma electrolytic oxidation (PEO) was prepared at duty voltage of 350 and 450 V and processing time of 5 and 10 minutes on Ti-6Al-4V alloy in Na2SiO3 + KOH electrolyte. Then, the adhesion strength and microstructural degradation of the coating surface were investigated through a constant load scratch test, field-emission scanning electron microscope (FE-SEM), and X-ray diffraction (XRD), respectively. The results showed that while increasing the processing time and duty voltage, the density of porosity and the amount of rutile on the coating surface increased. Meanwhile, microstructure degradations like delamination, gross spallation, and buckling spallation decreased due to increased adhesion strength. This resulted from an increase in voltage and processing time. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4726 - Comparison of Tribological Behavior of Single-Layer and Multilayer Electroless Nickel-Phosphorus Coatings in the Presence of Al2O3 and SiC Reinforcing Particles
A.I. Abduljaleel Al Rabeeah M. Razazi Boroujeni

Due to their morphology, chemical composition, and phase structure, electroless nickel-phosphorus coatings are used on various substrates, including st37 steel, with the aim of improving working life in various industries. The latest generation of these coatings is the أکثر

Due to their morphology, chemical composition, and phase structure, electroless nickel-phosphorus coatings are used on various substrates, including st37 steel, with the aim of improving working life in various industries. The latest generation of these coatings is the multilayer or hybrid type of nickel-phosphorus electroless coatings. In this research, for the first time, a three-layer Ni-P/Ni-P-Al2O3/Ni-P-SiC coating was produced and its tribological properties were investigated. X-ray diffraction test, energy beam spectrometer, optical and electron microscope images, hardness measurement, roughness measurement, adhesion test (according to ASTM B571 standard), and pin-on-disk wear (according to ASTM-G99 standard) were used for characterization. In the X-ray diffraction pattern related to the multilayer coating, in addition to the amorphous nickel-phosphorus phase, SiC and Al2O3 phases were also seen. The hardness of multilayer coating was 126 Vickers more than that of single-layer coating. The adhesion of all the coatings was very good, so after performing the bending test, no galling was observed in the coatings. In general, it was found that the use of multi-layer coating compared to single-layer coating (with the same thickness) leads to increased hardness, better adhesion, and superior wear behavior. The wear mechanism of the coatings was also evaluated with the help of electron microscope images and energy-dispersive X-ray spectroscopy. The wear mechanism of the electroless nickel-phosphorus coating was delamination and Abrasive, while the hybrid coating changed the mechanism to adhesive by creating a gradient of mechanical properties and lubrication. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4727 - نقش میانجیگری و شفاعت در تحقق عدالت ترمیمی
حمیدرضا مطیع سیدمهدی احمدی حسین رحیمی واسکسی

عدالت ترمیمی فرآیندی است که تلاش دارد در مقابل عدالت کیفری که از روش های سزادهی و رضایت استفاده می کند، به روابط شخصی توجه و اصالت دهد و آنچه موجب تخریب این روابط شده است را دوباره بسازد بگونه ای که بزه دیده، بزهکار و جامعه محلی در آن داوطلبانه بصورت فعال حضور داشته باش أکثر

عدالت ترمیمی فرآیندی است که تلاش دارد در مقابل عدالت کیفری که از روش های سزادهی و رضایت استفاده می کند، به روابط شخصی توجه و اصالت دهد و آنچه موجب تخریب این روابط شده است را دوباره بسازد بگونه ای که بزه دیده، بزهکار و جامعه محلی در آن داوطلبانه بصورت فعال حضور داشته باشند و در اثر این مشارکت، عدالتی که هدف آن ترمیم روابط است محقق شود. یعنی ضرر و زیان ناشی از جرم جبران و با تحلیل و بررسی علل، آثار و نتایج جرم و مشکلات ناشی از آن، راه حل مناسب در اصلاح روابط پایدار تحصیل شود. تحقق عدالت ترمیمی، عدالتی که با کرامت انسانی قریب تر است و اصلاح رفتارها و ترمیم روابط را برای تعالی جامعه، اندیشه می کند. مستلزم توسعه و بکارگیری روش هایی است که تلاش کند با استفاده از ظرفیت های مختلف، حداکثر توفیقات را تحصیل و سلامت افراد جامعه را به روشی مانا با هدف اجتماعی سازی روابط تقویت نماید. از جمله روش های اجرای عدالت ترمیمی، روش میانجیگری است، که تلاش دارد در فضای مناسب علل ، آثار و نتایج جرم انتسابی و راه های جبران خسارات ناشی از آن را با مدیریت میانجیگر و در صورت ضرورت با حضور سایر اشخاص مؤثر ، به گفتگو بنشیند و توفیقاتی حاصل کند که به اصلاح و ترمیم روابط منتج گردد. در فقه اسلامی معیارهای عدالت ترمیمی و میانجیگری مبتنی بر اصلاح ذات البین توصیه و تأکید شده است. معیارهایی برای اصلاح روابط بین افراد که خود از فضائل اخلاقی است. در این مقاله با هدف شناخت و تبیین جایگاه میانجیگری و شفاعت به نقش آنها در تحقق عدالت ترمیمی و اصلاح ذات البین پرداخته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4728 - In Pursuit of Meaning in Persian and English Novels: An Existential Approach to The Scorched Earth and The Neighbor Versus A Farewell to Arms
Mohammad Hosseini Nassab Hassan Shahabi Najmeh Ghabeli

This comparative study examines the works of two prominent novelists, Ernest Hemingway and Ahmad Mahmoud, through the lens of Existentialism. Both authors are renowned for their unique styles and themes that probe the human condition and the quest for meaning in life. T أکثر

This comparative study examines the works of two prominent novelists, Ernest Hemingway and Ahmad Mahmoud, through the lens of Existentialism. Both authors are renowned for their unique styles and themes that probe the human condition and the quest for meaning in life. This research compares their works, including Hemingway’s A Farewell to Arms and The Sun Also Rises and Mahmoud’s The Neighbors and The Scorched Earth to differentiate the similarities and differences in their approaches to Existentialism. Based on an existential perspective, the study aims to examine how characters in the novels of Hemingway and Mahmoud grapple with existential crises, confront the absurdity of life, navigate concepts of freedom and authenticity, and cope with existential anxiety. Results show that while Hemingway's characters often exhibit a stoic acceptance of the absurdity of life and adopt a sense of freedom in their choices, Mahmoud's characters tend to struggle more intensely with existential anxiety and undergo profound existential crises as they confront the complexities of their existence. Moreover, Hemingway's characters typically fail to stick to their true selves and what they believe in, while Mahmoud's characters might struggle more with being true to themselves and finding their own identity تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4729 - فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کالپاستاتین در گوسفندان قزل، آرخامرینو و آمیخته‌های آن‏ها
قربان الیاسی زر&rlm;&lrm;&lrm;ین‌قبایی جلیل شجاع محمدرضا نصیری ام‌البنین پیراهری آرش جوانمرد

کالپاستاتین نقش تنظیمی در رشد ماهیچه‌ها و تردی گوشت بعد از کشتار دام دارد که ژن کنترل کننده آن بر روی کروموزوم شماره 5 گوسفند جای گرفته است. ارتباط برخی از شکل های آللی این ژن با افزایش وزن و صفات لاشه در گوسفند کشف شده است که این امر در نتیجه جانشینی ساده 1 نوکلئوتید د أکثر

کالپاستاتین نقش تنظیمی در رشد ماهیچه‌ها و تردی گوشت بعد از کشتار دام دارد که ژن کنترل کننده آن بر روی کروموزوم شماره 5 گوسفند جای گرفته است. ارتباط برخی از شکل های آللی این ژن با افزایش وزن و صفات لاشه در گوسفند کشف شده است که این امر در نتیجه جانشینی ساده 1 نوکلئوتید در اگزون I ژن کالپاستاتین است که با تکنیک RFLP با آنزیم های برشی MspI و یا NcoI تشخیص داده می‌شود و می‌تواند به عنوان نشان گری در جهت اصلاح نژاد به کار گرفته شود. هدف از این تحقیق بررسی تنوع ژنتیکی ژن کالپاستاتین در گوسفند با روش MspI/RFLP است. در این تحقیق نمونه‌های خون از 137 رأس گوسفند (65 رأس گوسفند قزل، 42 رأس گوسفند آرخامرینو و 30 رأس گوسفند آمیخته آرخامرینو× قزل) جمع‌آوری گردید. DNA ژنومی از 50 میکرولیتر خون با روش سیلیکاژل استخراج گردید و برای ارزیابی کیفیت و کمیت DNA روش های ژل مونیتورینگ و اسپکتروفوتومتری مورد استفاده قرار گرفت. پس از استخراج DNA ژنومی، تکثیر ناحیه چندشکل ژن کالپاستاتین به طول 570 جفت باز با آغازگرهای اختصاصی Ovine Calp-F و Ovine Calp-R صورت گرفت. جهت برش آنزیمی قطعات DNA تکثیر شده، از آنزیم MspI استفاده گردید. محصولات هضم شده، بر روی ژل آگارز 5/1% الکتروفورز شده و با اتیدیوم‌بروماید رنگ‌آمیزی گردید. پس از تعیین ژنوتیپ تمامی نمونه‌های مورد مطالعه، از نرم‌افزار Popgene 1.32 برای بررسی آماری داده‌ها استفاده گردید که فراوانی آلل M در گوسفند قزل 69%، گوسفند آرخامرینو 48%، و آمیخته‌های F1 این دو نژاد 50% به دست آمد. بر اساس نتایج این مطالعه، جمعیت های مورد مطالعه در تعادل هاردی- واینبرگ قرار داشتند و این نشان می دهد که در جمعیت های گوسفندان مورد مطالعه، انتخاب ژنتیکی در راستای اصلاح نژاد برای ژن کالپاستاتین صورت نگرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4730 - مقایسه چندشکلی موجود در ناحیه اینترون 2 ژن لپتین (Leptin) در گاوهای تالشی و هلشتاین با استفاده از تکنیک PCR-RFLP
علیرضا دهناد آرش جوانمرد فضل&rlm; اله افراز قربان الیاسی زرین‌قبایی

‌‌‌‌ اختلافات‌ عمده‌ای‌ در تولید شیر، گوشت‌ و صفات‌ تولیدمثلی‌ گاوهای تالشی و هلشتاین مشاهده‌ می‌شود. در این تحقیق به منظور شناخت مکانیزم های مولکولی به وجود آورنده این تفاوت ها در سطح ژن ها، چندشکلی موجود در ناحیه اینترون2 ژن لپتین در دو جمعیت گاو مذکور مورد مقایسه قرا أکثر

‌‌‌‌ اختلافات‌ عمده‌ای‌ در تولید شیر، گوشت‌ و صفات‌ تولیدمثلی‌ گاوهای تالشی و هلشتاین مشاهده‌ می‌شود. در این تحقیق به منظور شناخت مکانیزم های مولکولی به وجود آورنده این تفاوت ها در سطح ژن ها، چندشکلی موجود در ناحیه اینترون2 ژن لپتین در دو جمعیت گاو مذکور مورد مقایسه قرار گرفت. برای این منظور استخراج DNA به کمک روش تغییر یافته نمکی از نمونه‌های خون 100 رأس گاو (70 رأس گاو تالشی و 30 رأس گاو هلشتاین) صورت گرفت و واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز (PCR) جهت تکثیر قطعه 422 جفت بازی از اینترون 2 ژن لپتین انجام گرفت. قطعه تکثیر شده سپس به وسیله آنزیم محدودالاثر Sau3AI جهت تشخیص ژنوتیپ های این ژن مورد هضم آنزیمی قرار گرفت. فراوانی ژنوتیپ های AA، AB و BB به ترتیب 42/61، 42/31 و 16/7 درصد در گاوهای تالشی و 7/56، 3/43 و صفر درصد در گاوهای هلشتاین به دست آمد. فراوانی های آللی برای آلل های A و B نیز به ترتیب 1/77 و 9/22 درصد در گاوهای تالشی و 3/78 و 7/21 درصد در گاوهای هلشتاین برآورد گردید. در هیچ کدام از دو جمعیت مورد مطالعه از نظر جایگاه ژنی لپتین تعادل هاردی- واینبرگ برقرار نبود. هم چنین هتروزیگوتی پایین بود و این امر ممکن است در آینده مشکلات اصلاح نژادی را سبب شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4731 - اثر تنش شوری بر آنزیم‌های آنتی اکسیدان، رنگیزه‌های فتوسنتزی و پرولین در ارقام تجاری ذرت
داور ملازم

10.22034/aej.2015.514347

به منظور تعیین اثر سطوح مختلف شوری بر صفات فیزیولوژیکی هشت رقم ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد و صفات غلظت یون سدیم در برگ، کلروفیل a، b، پرولین و آنزیم‌های آنتی اکسیدان اندازه گیری گردید. رقم K3653/2 در غلظت شوری 50 از أکثر

به منظور تعیین اثر سطوح مختلف شوری بر صفات فیزیولوژیکی هشت رقم ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد و صفات غلظت یون سدیم در برگ، کلروفیل a، b، پرولین و آنزیم‌های آنتی اکسیدان اندازه گیری گردید. رقم K3653/2 در غلظت شوری 50 از بین رفت و از آزمایش حذف گردید که نشانگر حساسیت آن به شوری بود. بین شوری‌ها در کلروفیل a و b، مقدار سدیم برگ، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز اختلاف معنی داری به دست آمد. بیشترین مقدار کلروفیل a در شرایط نرمال در رقم K3615/1 به دست آمد. مقدار سوپراکسید دیسموتاز با افزایش شوری افزایش یافت و بیشترین مقدار این آنزیم در شوری 100 میلی مول مشاهده شد. در بین رقم ها از نظر آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در غلظت 100 میلی مول نمک اختلاف معنی داری مشاهده نشد. افزایش غلظت شوری سبب افزایش مقدار پرولین در اکثر ارقام شد. بیشترین مقدار پرولین در ارقام K3545/6، Zaqatala، SC302 و SC704 در 100 میلی مول نمک به دست آمد. بیشترین آنزیم آسکوربات پراکسیداز در شرایط نرمال در ارقام SC302 و Waxy به دست آمد. بین ارقام از نظر مقدار یون سدیم در شرایط نرمال اختلاف معنی داری مشاهده نشد. با توجه به نتایج به دست آمده دو رقم Zaqatala و SC704 مقاومت بیشتری نشان دادند که می‌توان در برنامه‌های اصلاحی از آنها استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4732 - تنوع ژنتیکی برخی توده‌های بومی گندم استان زنجان با الگوهای گلیادینی
آرش محمدی مصطفی ولیزاده محمد مقدم یوسف ارشد

10.22034/aej.2015.515942

در مطالعه حاضر، تنوع ژنتیکی گلیادین ها بین 30 نمونه از توده های بومی گندم متعلق به استان زنجان با استفاده از روش الکتروفورز اسیدی بررسی گردید. در کل 54 نوار گلیادین چندشکل شناسایی گردید. بیشترین فراوانی مربوط به نوار گلیادین 46 بود که در 90% توده های بومی گندم مشاهده شد أکثر

در مطالعه حاضر، تنوع ژنتیکی گلیادین ها بین 30 نمونه از توده های بومی گندم متعلق به استان زنجان با استفاده از روش الکتروفورز اسیدی بررسی گردید. در کل 54 نوار گلیادین چندشکل شناسایی گردید. بیشترین فراوانی مربوط به نوار گلیادین 46 بود که در 90% توده های بومی گندم مشاهده شد. همچنین نوارهای 5/12 و 5/15 در 7/86 % از گندم ها مشاهده شدند. میزان تنوع نوارهای گلیادینی بالا بود (967/0=H). بیشترین و کمترین میزان تنوع ژنتیکی به ترتیب مربوط به امگا-گلیادین ها و گاما- گلیادین ها بود. توده های بومی گندم مورد مطالعه از لحاظ تعداد نوارهای گلیادینی نیز متنوع بوده و واجد 25 - 11 نوار بودند و هر یک از نمونه های مورد مطالعه، الگوی گلیادینی خاصی را نشان دادند. در کل، 29 الگوی امگا-گلیادینی، 15 الگوی گاما-گلیادینی، 22 الگوی بتا-گلیادینی و 23 الگوی آلفا-گلیادینی شناسایی شدند. تجزیه خوشه ای توانست سه توده تتراپلویید TN-11372 ،TN-11734 و TN-11743 را از هگزاپلوییدها جدا کند. نتایج این مطالعه نشان داد که تجزیه و تحلیل گلیادین ها می تواند برای ارزیابی تنوع ژنتیکی، شناسایی ژنوتیپ های گندم و تشخیص سطوح پلوییدی مختلف بسیار مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4733 - بررسی مشکلات اقتصادی و جهان بینی بر ستیزه جویی و قصد خرید مصرف کننده (مورد مطالعه: محصولات شرکت پارس خزر)
اسماعیل اکبری شبخوسلاتی الهام فریدچهر مجید احمدی

هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی تاثیر مشکلات اقتصادی و جهانبینی بر ستیزه جویی و قصد خرید مصرف کننده در شرکت پارس خزر در شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش تمامی مشتریان شرکت پارس أکثر

هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی تاثیر مشکلات اقتصادی و جهانبینی بر ستیزه جویی و قصد خرید مصرف کننده در شرکت پارس خزر در شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش تمامی مشتریان شرکت پارس خزر می باشند که بر اساس فرمول کوکران برای جامعه آماری نامعین تعداد 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و 384 پرسشنامه به روش تصادفی ساده توزیع گردیده است. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته که به میزان 803/0 بوده است. روایی ابزار تحقیق نیز با انجام تکنیک تحلیل عاملی تأئیدی بررسی شده است. سپس داده ها با روش مدلیابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار Smart-PLS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش حاکی از آن است که مشکلات اقتصادی و جهان بینی بر ستیزه جویی، ستیزه جویی بر ارزیابی کیفیت و قصد خرید مصرف کننده، و ارزیابی کیفیت بر قصد خرید مصرف کننده تاثیرگذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4734 - رشد تجاری کسب و کار ، قدرت کمیته حسابرسی و جستجوی حسابرسی: نقش تعدیل‌کننده خودشیفتگی مدیرعامل
زینت کرامتی معز

چکیدههدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط قدرت کمیته حسابرسی و جستجوی حسابرسی: نقش تعدیل‌کننده خودشیفتگی مدیرعامل می‌باشد. روش تحقیق حاضر از لحاظ ماهیت در زمره تحقیقات توصیفی قرار داشته و از نظر روش نیز در دسته تحقیقات همبستگی محسوب می‌گردد. در این پژوهش برای جمع‌آوری داده‌ها و أکثر

چکیدههدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط قدرت کمیته حسابرسی و جستجوی حسابرسی: نقش تعدیل‌کننده خودشیفتگی مدیرعامل می‌باشد. روش تحقیق حاضر از لحاظ ماهیت در زمره تحقیقات توصیفی قرار داشته و از نظر روش نیز در دسته تحقیقات همبستگی محسوب می‌گردد. در این پژوهش برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، از روش کتابخانه‌ای استفاده شد. در بخش داده‌های پژوهش از طریق جمع‌آوری داده‌های شرکت‌های نمونه با مراجعه به‌صورت‌های مالی، یادداشت‌های توضیحی و ماهنامه بورس اوراق بهادار انجام پذیرفت. برای این مهم جامعه آماری پژوهش، شامل شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1391-1398 (8 سال) است که شرایط شرکت را داشته باشد. بنا به محدودیت‌های تعریف شده در پژوهش شرکت‌های حائز شرایط 94 شرکت و 752 سال- شرکت جمع‌آوری گردید برای آزمون فرضیه‌ها؛ از رگرسیون چندمتغیره برای تائید و رد فرضیه‌های تحقیق (نرم‌افزار ایویوز) استفاده گردیده است.نتیجه آزمون فرضیه پژوهش نشان داد بین قدرت کمیته حسابرسی و جستجوی حسابرسی رابطه معکوس و معناداری وجود دارد؛ اما بین قدرت کمیته حسابرسی و جستجوی حسابرسی با نقش تعدیل‌کننده خودشیفتگی مدیرعامل رابطه وجود ندارد.کلیدواژه: کمیته حسابرسی، جستجوی حسابرسی، خودشیفتگی مدیرعاملکد طبقه بندی:M42,D70 تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4735 - تأثیر فعالیت‌های بازاریابی رسانه‌های اجتماعی بر وفاداری به برندبا ملاحظه متغیرهای میانجی مادی‌گرایی و رفتار مصرف آشکار
محمدحسین دانشور سیدهادی اسلامیان شیراز مینا علیاری گرگری

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر فعالیت‌های بازاریابی رسانه‌های اجتماعی بر وفاداری به برند، با ملاحظه متغیرهای میانجی مادی‌گرایی و رفتار مصرف آشکار می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش 384 نفر از کاربران فعال رسان أکثر

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر فعالیت‌های بازاریابی رسانه‌های اجتماعی بر وفاداری به برند، با ملاحظه متغیرهای میانجی مادی‌گرایی و رفتار مصرف آشکار می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش 384 نفر از کاربران فعال رسانه‌های اجتماعی بودند که داده‌ها‌، به روش غیرتصادفی در دسترس، با استفاده از ابزار پرسشنامه بصورت آنلاین و حضوری گردآوری و در نهایت به روش مدلسازی معادلات ساختاری، با استفاده از نرم‌افزار ایموس تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌های این پژوهش نشان داده است که فعالیت‌های بازاریابی رسانه‌های اجتماعی بر وفاداری به برند، مادی‌گرایی و رفتار مصرف آشکار تأثیر مثبت دارد. رفتار مصرف آشکار بر وفاداری به برند تأثیر مثبت دارد و بر رابطه بین فعالیت‌های بازاریابی رسانه‌های اجتماعی و وفاداری به برند میانجی‌گری می‌کند. علاوه بر این، رفتار مصرف آشکار بر رابطه بین مادی‌گرایی و وفاداری به برند میانجی‌گری می‌کند. با توجه به یافته‌ها، افرادی که دارای ویژگی رفتار مصرف آشکار و مادی‌گرایی هستند می‌توانند با استفاده از رسانه‌های اجتماعی با افراد دیگر ارتباط برقرار کرده و نظرات و اطلاعاتشان در رابطه با برند را به اشتراک بگذارند. این موضوع منجر به ایجاد حس تعلق نسبت به برند و در نهایت موجب افزایش وفاداری به برند می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4736 - ارائه چارچوبی برای شناسایی عوامل مؤثر بر عملکرد کسب‌ وکارهای فعال در گردشگری با رویکرد معنوی
مهناز شجاعی آرا محمد حسن ملکی محمد مهدی رحیمیان اصل

بحث معنویت در گردشگری به‌تازگی مطرح‌شده و ایجاد آرامش، حس وحدت و یکپارچگی برای گردشگران جذابیت زیادی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر عملکرد کسب‌وکارهای فعال در حوزه گردشگری معنوی است. پژوهش حاضر از نظر مبانی پارادایمی، اثباتی؛ از بعد جهت‌گیری، ک أکثر

بحث معنویت در گردشگری به‌تازگی مطرح‌شده و ایجاد آرامش، حس وحدت و یکپارچگی برای گردشگران جذابیت زیادی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر عملکرد کسب‌وکارهای فعال در حوزه گردشگری معنوی است. پژوهش حاضر از نظر مبانی پارادایمی، اثباتی؛ از بعد جهت‌گیری، کاربردی و از منظر روش‌شناسی، آمیخته است. 15 تن از خبرگان حوزه معنویت و عرفان، کارشناسان گردشگری، کارآفرینان و اساتید دانشگاه در حوزه مدیریت گردشگری در استان قم، جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهند که به روش نمونه‌گیری قضاوتی انتخاب شدهاند. برای اجرای پژوهش در مرحله اول، از طریق مرور پیشینه موضوع و مصاحبه با خبرگان، 18 عامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد کسب ‌وکارهای فعال در گردشگری معنوی استخراج شد. سپس عوامل استخراج ‌شده با کاربست آزمون آماری بینم غربال و در ادامه 9 عامل باقیمانده از طریق تکنیک دیمتل مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در نهایت پنج عامل اثرگذار شامل اعتماد و تعهد در عمل، بازاریابی در صنعت گردشگری، آگاهی محیطی با توانمندسازی گردشگران، قابلیت کسب‌وکارها برای جذب منابع مالی و اولویت صنعت گردشگری برای دولت با تکنیک کداس اولویت‌بندی شدند. بر طبق نتایج، استفاده از ابزارهای بازاریابی در صنعت گردشگری از منظر خبرگان بالاترین اولویت را به خود اختصاص داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4737 - بررسی تأثیر تکنولوژی زنجیرۀ بلوکی در حل چالش‌های زنجیرۀ تأمین غذای حلال
مجتبی فرخ محمد محرابیون امیرحسین مشایخی

مهم‌ترین نگرانی در زنجیرۀ تأمین غذای حلال یکپارچگی حلال بودن آن است. در زنجیرۀ‌های تأمین غذای حلال برای اعتماد مصرف‌کنندگان از سیستم‌های ردیابی براساس فناوریهای نوظهور استفاده می‌شود. برای کاهش چالش‌های زنجیرۀ تأمین غذای حلال، از فناوری زنجیرۀ بلوکی برای بهبود شفافیت و أکثر

مهم‌ترین نگرانی در زنجیرۀ تأمین غذای حلال یکپارچگی حلال بودن آن است. در زنجیرۀ‌های تأمین غذای حلال برای اعتماد مصرف‌کنندگان از سیستم‌های ردیابی براساس فناوریهای نوظهور استفاده می‌شود. برای کاهش چالش‌های زنجیرۀ تأمین غذای حلال، از فناوری زنجیرۀ بلوکی برای بهبود شفافیت و یکپارچگی بیشتر آن استفاده می‌شود. در این مطالعه به‌کمک مرور ادبیات و نظر کارشناسان پس از شناسایی قابلیت‌ها، کارکردها و مشخصات فنی زنجیرۀ بلوکی در زنجیرۀ تأمین غذای حلال روابط بین این معیارها با استفاده از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری مشخص و چارچوبی برای کاربرد زنجیرۀ بلوکی در زنجیرۀ ‌تأمین ‌غذای‌ حلال ارائه شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که اگر تصمیم‌گیران بخواهند از فناوری‌ زنجیرۀ بلوکی در زنجیرۀ ‌تأمین‌ غذای ‌حلال استفاده نمایند، باید در ابتدا ابزار و مشخصات فنی مناسب زنجیرۀ بلوکی را به‌عنوان زیرساخت، انتخاب و بهبود داده و سپس بر اساس ارتباط میان آن‌ها، چالش‌ها را کاهش داده که می‌تواند منجر به افزایش میزان رضایت مشتریان گردد. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات ISM

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية