مفهوم نور در قرآن ، برهان و عرفان
الموضوعات : دو فصلنامه علمی تفسیر متون وحیانیعلی فتح الهی 1 , اکرم بغدادی 2
1 - دانشیار گروه ادیان و عرفان، واحد خرم آباد. دانشگاه آزاد اسلامی خرم آباد. ایران (نویسنده مسئول)
2 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه لرستان
الکلمات المفتاحية: قرآن, نور, برهان و عرفان اسلامی,
ملخص المقالة :
در این نوشتار به بررسی جایگاه عنصر نور در قرآن، برهان و عرفان پرداخته ایم. این مقاله مشتمل بر سه بخش تقسیم است. ابتدا نور از دیدگاه قرآن و مفسرین مورد بررسی قرار می گیرد. در بخش دوم دیدگاه های فلاسفه در باره ی نور بیان می شود و در بخش سوم عنصر نور در آثار عرفای بزرگ بررسی شده است. سرانجام به مقایسه این دیدگاه ها و وجوه اشتراک و افتراق آنها خواهیم پرداخت. در نخستین بخش، معانی و کاربردهای نور در آیات مختلف قرآن ذکر شده و پس از آن تئوری نور از دیدگاه امام صادق (ع) و سپس تفسیر آیه 35 نور در تفاسیری همچون البرهان فی تفسیر القرآن، الصافی، جوامع الجامع، المیزان و کشاف نقل شده است. بخش دوم شامل مقایسه دیدگاه های فلاسفه بزرگ اسلامی از جمله سهروردی، ابن سینا، ملاصدرا و امام محمد غزالی و تعاریف و دیدگاه های آنها در اقسام نور می باشد. بخش سوم به تبیین دیدگاه عرفای مشهوری چون ابن عربی، شبستری، عین القضات همدانی، قشیری و مولوی بلخی پیرامون نور اختصاص یافته است. نتیجه کار نشان می دهد که منظور از نور در آیه 35 سوره نور از باب مجاز و تشبیه نیست؛ بلکه واقعیت است و نور دارای مراتبی است که ذات باری تعالی کامل ترین مصداق نور می باشد و هر موجودی به وسیله او موجود می شود.
_||_
