تبیین مفهوم رقابت پذیری گردشگری در راستای توسعه اقتصادی (مطالعه موردی‌‌ایران)

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

محسن پناهنده ¹ (دانشجوی رشته شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.)
سید محمد رشتیان ² (استادیار گروه شهرسازی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان،‌‌ ایران.)
مهناز گودرزی ³ (دانشیار گروه روابط بین‌الملل و علوم سیاسی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان،‌‌ ایران.)
سعید دائی کریم زاده ⁴ (دانشیار گروه علوم اقتصادی ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.)
فائزه تقی پور ⁵ (استادیار گروه علوم ارتباطات، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ‌‌ایران)

تاريخ الإرسال : 20 الإثنين , جمادى الأولى, 1445 تاريخ التأكيد : 15 السبت , رجب, 1445 تاريخ الإصدار : 10 الثلاثاء , شعبان, 1445

الکلمات المفتاحية: گردشگری, رقابت پذیری, توسعه اقتصادی. ایران,

ملخص المقالة :

رقابت‌پذیری گردشگری اهمیت بالایی در توسعه اقتصادی دارد. افزایش توان رقابتی می‌تواند به افزایش سهم بازار و رشد اقتصادی بخش گردشگری منجر شود. مطالعات بسیاری به تحلیل عوامل تعیین‌کننده رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری پرداخته‌اند. این پژوهش بررسی می‌کند چگونه رقابت‌پذیری گردشگری در شهرهای ایران به توسعه اقتصادی کشور کمک می‌کند.هدف از ‌‌این پژوهش از ‌‌‌یکسو به پیوندهایی که بین دو مفهوم رقابت پذیری و شاخص‌های مورد استفاده برای سنجش و از سوی دیگر به مطالعات مرتبط با مدل‌های رقابت پذیری گردشگری و رشد اقتصادی حاصل از حضور گردشگر پرداخته شده است؛ روش تحقیق مطالعه پیش رو به لحاظ ماهیت پژوهش، از گونۀ تحقیقات کیفی و از نظر هدف نوع توسعه‌‌ای ‌‌‌یا کاربردی است و از نظر روش شناسی تحلیل و با ابزار نسخه برداری ‌می‌باشد و جامعه آماری مورد استفاده از کارشناسان  و اساتید مرتبط با رقابت گردشگری و شهرسازی ‌می‌باشد و در نهایت تجزیه و تحلیل اطلاعات به وسیله تحلیل عاملی تأیید کننده صورت گرفته است؛ نتایج به دست آمده از‌‌این مطالعه، تعریف مدلی را فراهم ‌می‌کند که در آن تأمین منابع گردشگری موروثی همراه با تأمین منابع تولیدی و پیوندهای بین آنها عناصر تعیین کننده ظرفیت‌‌‌یک اقتصاد برای تولید و در نتیجه رشد اقتصادی است؛ مدل‌های ارائه ‌شده مجموعه‌‌ای از متغیرهای مرتبط تأکید کرده‌اند که لزوماً باید شاخصه‌ها قابل اندازه‌گیری باشند تا بتوان آنها را ارزیابی نمود و با‌‌این وجود افزایش فعالیت گردشگری به طور مثبت به رشد اقتصادی کمک ‌می‌کند، اگرچه نحوه انجام آن، میزان و همچنین تعمیم ‌‌این سهم به رشد همه کشورها‌‌‌یا دوره‌های زمانی، سوالاتی هستند که همچنان باقی ‌می‌مانند.

المصادر:

References

1. Ali Akbari, E., Khodadad Kashi, F., & Komasi, H. (2018). Evaluating the competitiveness and economy of Iran's megacities. Regional Planning Quarterly, 8(29). https://jzpm.marvdasht.iau.ir/article_2769.html?lang=en [In Persian].


2. Aslan, A., Kula, F., & Kaplan, M. (2009). International tourism demand for Turkey: a dynamic panel data approach. Research Journal of International Studies, 9, 65-73.


3. Balaguer, J., & Cant Avella-Jorda, M. (2018). Tourism as a long-run economic growth factor: the Spanish case. Applied Economics, 34(7), 877-884.


4. Botti, L., Peypoch, N., Robinot, E., & Solonadrasana, B. (2009). Tourism destination competitiveness: the French regions case. European Journal of Tourism Research, 2(1), 5-24.


5. Brida, J. G., Cortés-Jiménez, I., & Pulina, M. (2014). Has the tourism-led growth hypothesis been validated? A literature reviews. Current Issues in Tourism. DOI: 10.1080/13683500.2013.868414, 1-37.


6. Cárdenas, P. J. (2011). La Competitividad turística en los países del Mediterráneo. Análisis de los factores determinantes. Análisis Turístico, 11(2), 11-22.


7. Castro-Nuño, M., Molina-Touched, J. A., & Pablo-Romero, M. D. P. (2016). Driving licenses based on points system: an efficient road safety strategy or a global fashion policy? A worldwide meta-analysis. Journal of Travel Research, 52(6), 745-758.


8. Cortés-Jiménez, I., & Pulina, M. (2010). Inbound tourism and long-run economic growth. Current Issues in Tourism, 13(1), 61-74.


9. Croes, R. (2011). Measuring and explaining competitiveness in the context of small island destinations. Journal of Travel Research, 50(4), 431-442.


10. Croes, R., & Kubickova, M. (2013). From potential to ability to compete: towards a performance-based tourism competitiveness index. Journal of Destination Marketing and Management, 23, 146-154.


11. Crouch, G. I., & Ritchie, J. B. (1999). Tourism, competitiveness, and societal prosperity. Journal of Business Research, 44, 137-152.


12. Dwyer, L., & Kim, C. (2013). Destination competitiveness. Determinants and indicators. Current Issues in Tourism, 6, 369-414.


13. Garau, J. (2007). Propuesta de dos índices para la medición de la competitividad de los destinos de sol y playa del Mediterráneo: avance de resultados desde el punto de vista de la demanda. Revista de Análisis Turístico, 4, 50-67.


14. Hong, W. (2009). Global competitiveness measurement for the tourism sector. Current Issues in Tourism, 12(2), 105-132.


15. Hye, Q. M., & Khan, R. E. (2013). Tourism-led growth hypothesis: a case study of Pakistan. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 18(4), 303-313.


16. Ivanov, S. (2020). Problems in the measurement of tourism impact on the leakage of national income. Yearbook of International University College, 2, 176-182.


17. Jackman, M. (2012). Revisiting the tourism-led growth hypothesis for Barbados: a disaggregated market approach. Regional and Sectoral Economic Studies, 12(2), 15-26.


18. Kim, C. H. (2020). Destination Competitiveness: Development of a Model with Application to Australia and the Republic of Korea. Korea Tourism Research Institute: Korea.


19. Kim, H. J., Chen, M. H., & Jang, S. C. S. (2006). Tourism expansion and economic development: the case of Taiwan. Tourism Management, 27(5), 925-33.


20. Kozak, M. (2002). Destination benchmarking. Annals of Tourism Research, 29, 497-519.


21. Krueger, A. (1980). Trade policy as an input to development. American Economic Review, 70, 188-292.


22. Kumar, R. R., & Kumar, R. (2012). Exploring the nexus between information and communications technology, tourism and growth in Fiji. Tourism Economics, 18(2), 359-371.


23. Lejárraga, I., & Walkenhorst, P. (2010). On linkages and leakages: measuring the secondary effects of tourism. Applied Economics Letters, 17(5), 417-421.


24. Massidda, C., & Mattana, P. (2013). A SVECM. Analysis of the Relationship between International Tourism Arrivals, GDP and Trade in Italy. Journal of Travel Research, 52(1), 93-105.


25. Max-Neef, M. (1995). Economic growth and quality of life: a threshold hypothesis. Ecological economics, 15(2), 115-118.


26. Navickas, V., & Malakauskaite, A. (2009). The possibilities for the identification and evaluation of tourism sector competitiveness factors. Engineering Economics, 1, 61-69.


27. Pablo-Romero, M. D. P., & Molina, J. A. (2013). Tourism and economic growth: a review of empirical literature. Tourism Management Perspectives, 8, 28-41.


28. Poon, M. (2014). Competitiveness in Tourism- Models of tourism competitiveness and their applicability: Case study Austria and Switzerland. European Journal of Tourism, Hospitality and Recreation, Special Issue, 73-94.


29. Porter, M. (2015). The Competitive Advantage of Nations. The Free Press: New York.


30. Pulido, J. I., & Sánchez-Rivero, M. (2009). Measuring tourism sustainability: proposal for a composite index. Tourism Economics, 15(2), 277-296.


31. Pulido, J. I., Sánchez-Rivero, M., & López, Y. (2011). Comparative analysis of the sustainability of tourism in Spain’s regions. Environmental Engineering and Management Journal, 10(12), 1845-1855.


32. Ritchie, J. R. B., & Crouch, G. (2003). The Competitive Destination: A Sustainable Tourism Perspective. CABI Publishing: Wallingford, UK.


33. Ritchie, J. R. B., & Crouch, G. (2017). The competitive destination: a sustainability perspective. Tourism Management, 21(1), 1-7.


34. Sánchez-Cañizares, S. M., López-Guzmán, T. J., & Reis, H. (2011). Education of human capital as a source of competitiveness in tourist destinations. In, Matias A., Nijkamp P., Sarmento M. (Eds.) Tourism Economics. Springer: Berlin. 11-30.


35. Scott, B., & Lodge, G. (2020). U.S. Competitiveness in the World Economy. Business School Press. Harvard: Boston.


36. Seetanah, B. (2011). Assessing the dynamic economic impact of tourism for island economies. Annals of Tourism Research, 38(1), 291-308.


37. Sotoudeh, N., Fathollahi, J., & Mousavi, M. (2022). Explaining the Regional Competitiveness with a foresight approach (case studies: Kermanshah province). Regional Planning Quarterly, 11(44). https:// 20.1001.1. 22516735.1400. 11.44.3.2&sourceid=chrome&ie=UTF-8 [In Persian].


38. Stabler, M. J., Papatheodorou, A., & Sinclair, M. T. (2010). The economics of tourism. Routledge: Oxon.


39. Tang, C. F., & Tan, E. C. (2013). How stable is the tourism-led growth hypothesis in Malaysia? Evidence from disaggregated tourism markets. Tourism Management, 37, 52-57.


40. Tribe, J. (2021). The Economics of Recreation, Leisure and Tourism. Tourism and GDP: A meta-analysis of panel data studies. Elsevier: Oxford.


41. United Nations World Tourism Organization. (2015). World Tourism Barometer. UNWTO: New York.


42. VanHove, N. (2018). The Economics of Tourism Destinations. Elsevier Butterworth- Heinemann, Burlington, MA.


43. Webster, C., & Ivanov, S. (2019). Transforming competitiveness into economic benefits: does tourism stimulate economic growth in more competitive destinations? Tourism Management, 40, 137-140.


44. World Travel and Tourism Council. (2014). Travel and Tourism Economic Impact 2014. European Union. WTTC: London.