تأثیر انجمن‌ها و تشکل‌های زنانه بر ارتقای جایگاه زنان در جامعه دوره قاجار
الموضوعات :
فاطمه محبوب
1
(
دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
)
علی اصغر داوودی
2
(
استادیار گروه علوم سیاسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
)
حمید سعیدی جوادی
3
(
استادیار گروه علوم سیاسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
)
الکلمات المفتاحية: نهادگرایی, انقلاب مشروطه, جایگاه زنان, دوره قاجار, انجمن‌ها و تشکل‌های زنانه,
ملخص المقالة :
در دوره قاجار زنان در جامعه‌ای سنتی و مردسالار، از کمترین میزان حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برخوردار بودند. عواملی مانند انقلاب مشروطه و گسترش افکار فمینیستی در نتیجه گسترش ارتباطات ایران و غرب باعث شد برخی از زنان روشنفکر و پیشرو به فکر احقاق حقوق زنان در این محیط سنتی و مذهبی بیافتند. بدین منظور زنان چند نهادها آموزشی و مدنی مانند مدارس دخترانه و انجمن‌ها و نشریات زنانه برای آگاهی‌بخشی به زنان و فعالیت در جهت احقاق حقوقشان تأسیس کردند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش انجمن‌ها و تشکل‌های زنانه در جهت ارتقای جایگاه زنان در جامعه دوره قاجار است. بدین منظور این سؤال طرح می‌شود که انجمن‌ها و تشکل‌های زنانه چه تأثیری بر ارتقای جایگاه زنان در دوره قاجار داشته‌اند؟ فرضیه این است که این انجمن‌ها و تشکل‌ها از طریق رشد آگاهی، تغییر نگرش و هویت بخشیدن به زنان باعث بهبود جایگاه اجتماعی و سیاسی زنان در این مقطع شدند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که این انجمن‌ها با تأسیس چندین مدرسه دخترانه، ایجاد جلسات و گردهمایی، تأسیس نشریه و آگاهی‌بخشی به زنان، باعث رشد آگاهی، تغییر نگرش و مطالبه‌گری تعداد زیادی از زنان شده و مقدمات و شرایط ورود آنها به اجتماع را فراهم آورده‌اند. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است و داده‌ها به شیوه کتابخانه‌ای گردآوری شده‌اند.
_||_
