تنوع ژنتیکی برخی توده‌های بومی گندم استان زنجان با الگوهای گلیادینی

الموضوعات : بوم شناسی گیاهان زراعی

آرش محمدی ¹ , مصطفی ولیزاده ² , محمد مقدم ³ , یوسف ارشد ⁴

1 - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز تبریز، ایران
2 - استادان گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز تبریز، ایران
3 - استادان گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز تبریز، ایران
4 - استادیار موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، ایران

تاريخ الإرسال : 11 الجمعة , ربيع الأول, 1436 تاريخ التأكيد : 10 الأحد , شوال, 1436 تاريخ الإصدار : 08 الأحد , ذو القعدة, 1436

الکلمات المفتاحية: چندشکلی, تجزیه خوشه ای, پروتئین دانه, شاخص تنوع ژنتیکی نی, الکتروفورز اسیدی, الگوهای الکتروفورزی,

ملخص المقالة :

در مطالعه حاضر، تنوع ژنتیکی گلیادین ها بین 30 نمونه از توده های بومی گندم متعلق به استان زنجان با استفاده از روش الکتروفورز اسیدی بررسی گردید. در کل 54 نوار گلیادین چندشکل شناسایی گردید. بیشترین فراوانی مربوط به نوار گلیادین 46 بود که در 90% توده های بومی گندم مشاهده شد. همچنین نوارهای 5/12 و 5/15 در 7/86 % از گندم ها مشاهده شدند. میزان تنوع نوارهای گلیادینی بالا بود (967/0=H). بیشترین و کمترین میزان تنوع ژنتیکی به ترتیب مربوط به امگا-گلیادین ها و گاما- گلیادین ها بود. توده های بومی گندم مورد مطالعه از لحاظ تعداد نوارهای گلیادینی نیز متنوع بوده و واجد 25 - 11 نوار بودند و هر یک از نمونه های مورد مطالعه، الگوی گلیادینی خاصی را نشان دادند. در کل، 29 الگوی امگا-گلیادینی، 15 الگوی گاما-گلیادینی، 22 الگوی بتا-گلیادینی و 23 الگوی آلفا-گلیادینی شناسایی شدند. تجزیه خوشه ای توانست سه توده تتراپلویید TN-11372 ،TN-11734 و TN-11743 را از هگزاپلوییدها جدا کند. نتایج این مطالعه نشان داد که تجزیه و تحلیل گلیادین ها می تواند برای ارزیابی تنوع ژنتیکی، شناسایی ژنوتیپ های گندم و تشخیص سطوح پلوییدی مختلف بسیار مفید باشد.