کاهش آسیب پذیری در برابر زلزله در عرصه طراحی معماری با رویکرد طراحی لرزه ای مبتنی بر کارایی
الموضوعات :
حمیدرضا موسوی
1
(دانش آموخته دکترای معماری دانشکدههنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران)
الکلمات المفتاحية: هویت, vulnerability, پست مدرن, مدرن, پیش از مدرن, هویت معماری, Performance Base Seismic Design, Architectural Configuration,
ملخص المقالة :
تمرکز بر مهندسی سازه برای پایداری بنا، به کاهش تلفات جانی انجامیده است اما به واسطه افزایش هزینهها نتوانستهرضایت گروه های ذینفع را فراهم آورد.طرحریزی ساختمان از سیاستگذاریهای کلان آغاز و در قالب برنامههای فرادست چارچوب طرح و ایستایی بنا راپایهریزی مینماید. در این فرآیند معمار پیکربندی بنا که مهمترین تأثیر را بر روی عملکرد لرزهای آن دارد، مشخصمیکند.آسیبشناسی صنعت ساختمان در طراحی معماری نشان میدهد که اسناد نظام فنی و اجرایی کشور واجد مشکلاتزیر است:1ـ فقدان اسناد جامع و کارآمد در حوزه طراحی معماری2ـ تکیه بر اسناد تجویزی متضاد با ماهیت خلاقانه معماریماهیت روش طراحی لرزهای مبتنی بر کارایی (PBSD (بیشترین انطباق را با طراحی معماری و پاسخگویی به مسائلگروههای ذینفع دارد. در این راستا مقاله به شناسایی مؤلفههای مشترک روش طراحی لرزهای مبتنی بر کارایی و طراحیمعماری و روشهای دستیابی به اسناد و تبیین نقش معماران میپردازد.
اداره کل شهرسازی و معمـاری شـهرداری تهـران (1376 : (مجموعـه
ضوابط و مقررات و بخشنامه ها ـ امور مهندسین ناظر، شرکت
پردازش و برنامه ریزی شهری، چاپ اول، انتشارات چلنگری، تهران
2 .دبیرخانه شورای عالی شهرسـازی و معمـاری ایـران (1379 :(مقـررات
شهرسازی و معماری و طرحهای توسعه و عمـران مـصوب
شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، معاونـت شهرسـازی و
معماری وزارت مسکن و شهرسازی، چاپ پنجم، انتشارات هژبر، تهران
3 .دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (1379 :(آیـین نامـه
نحوه بررسی و تصویب طرحهای توسعه و عمرانـی محلـی،
ناحیه ای، منطقه ای و ملی و مقررات شهرسازی و معمـاری
کشور، معاونت شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسـازی، چـاپ
اول، انتشارات مؤسسه فرهنگی ـ هنری ثمین، تهران
4 .دفتر تـدوین و تـرویج مقـررات ملـی سـاختمان (1384 :(مبحـث دوم
مقررات ملی ساختمان ـ نظامات اداری، نشریه توسعه ایران، چاپ
سوم، انتشارات کتیبه، تهران
5 .دفتر تدوین و ترویج مقررات ملی ساختمان (در دست تـدوین): مبحـث
چهارم مقررات ملی ساختمان ـ الزامات عمومی ساختمان
6 .دفتر تدوین و ترویج مقـررات ملـی سـاختمان (1376 :(قـانون نظـام
مهندسی و کنترل ساختمان و آیین نامه اجرایـی آن، معاونـت
نظام مهندسـی و اجـرای سـاختمان وزارت مـسکن و شهرسـازی، چـاپ
چهارم، انتشارات مدیریت، تهران
7 .ذو اشتیاق، صمد (1378 :(ضوابط و مقررات اجرایی طرح جـامع
جدید تهران (طرح حفظ ساماندهی)، شـرکت پـردازش و برنامـه
ریزی شهری، چاپ اول، انتشارات چلنگری، تهران.
8 .کمیته دائمی بازنگری آیـین نامـه طراحـی سـاختمانهـا در برابـر زلزلـه
(1384 :(آیـین نامـه طراحـی سـاختمانهـا در برابـر زلزلـه
استاندارد 84-2800 ،مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، تهران
وزارت کشور (1345 :(قانون شهرداری مصوب 27 بهمن 1345
مجلس شورای ملی ـ منتخبی از قوانین و آیـین نامـه هـا و
مقررات شهرداری پایتخت، شهرداری پایتخت، تهران.
10 .متانی، محمدعلی (1386 :(مجموعه قوانین برنامه اول، دوم، سوم
و چهارم توسعه اقتصادی، اجتمـاعی و فرهنگـی جمهـوری
اسلامی ایران، انتشارات پارس نوین، چاپ دوم
11 .منصور، جهانگیر (1381 : (قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران،
نشر دوران
12 .موسوی، حمیدرضا (1387 : (کاهش آسیب پذیری در برابر زلزلـه
در عرصه طراحی معماری- تحلیل سیاستها، ارائه راهکارهـا،
پایان نامه دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علـوم و تحقیقـات
زیر نظر دکتر فریبرز ناطقی الهی
13. ACSE, 2000, Pre standard and Commentary for the
Seismic Rehabilitation of Buildings, Prepared by the
American Society of Civil Engineers, Published by the
Federal Management Agency, FEMA 356,
Washington, D.C
14. Arnold. Ch & et al, 2006, Designing for Earthquake,
Manual for Architects, FEMA 454. Washington,
D.C.
15. ATC/BSSC, 2006, NEHRP Next- Generation
Performance- Based Seismic Design Guidelines,
FEMA 445, and Washington, D.C.
16. ATC / BSSC, 2003, NEHRP Guidelines for the
Seismic Rehabilitation of Buildings, Prepared by the
Applied Technology Council for the Building Seismic
Safety Council, Published by the Federal Emergency
Management Agency, FEMA 273, Washington, D.C.
17. ATC / BSSC, 1997, NEHRP Commentary on the
Guidelines for the Seismic Rehabilitation of
Buildings, Prepared by the Applied Technology
Council for the Building Seismic Safety Council,
Published by the Federal Emergency Management
Agency, FEMA 274, Washington, D.C
18. EERC, 1996. Performance Based Seismic Design of
Buildings: An Action Plan for Future Studies,
Prepared by the Earthquake Engineering Research
Center and Published by the Federal Emergency
Management Agency, FEMA 283, Washington, D.C.
19. EERI,2000. Action Plan Performance Based
Seismic Design, Prepared by the Earthquake
Engineering Research Institute and Published by
the Federal Emergency Management Agency,
FEMA 349, Washington, D.C.
20. SEAOC, 1995. Vision 2000: Performance Based
Seismic Engineering of Buildings, Structural
Engineers Association of California, Sacramento,
California.
21. .http://tec. mporg.ir/ saman/ zavabet/ fehrestzavabet.
aspx
