بررسی مقوله عرفان اجتماعی با رویکردی بر مبانی هستی شناسی در اندیشه امام خمینی(ره)

الموضوعات : کاوش های عقلی"

مصطفی سخراوی ¹ , محمد جواد رودگر ² , بهرام دلیرنقده ای ³

1 - دانشجو دکتری، گروه عرفان اسلامی،واحد قم،دانشگاه آزاد اسلامی،قم،ایران
2 - استاد، گروه عرفان و معنویت،پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم،ایران
3 - استادیار، گروه عرفان و معنویت ، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ، قم، ایران

تاريخ الإرسال : 27 السبت , ربيع الثاني, 1445 تاريخ التأكيد : 14 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1445 تاريخ الإصدار : 08 الأربعاء , جمادى الأولى, 1445

الکلمات المفتاحية: عرفان اجتماعی, جامعه توحیدی, هستی شناسی عرفانی, امام خمینی(ره),

ملخص المقالة :

روح حاکم و گفتمانی مسلط بر عرفان، خداگرایی و توحید است و نتیجه عرفان اجتماعی توحید وجودی است به این معنا که خدا گرایی در همه سطوح و ساحات حضور بالفعل و ظهور عینی داشته و همه چیز از خدا، به سوی خدا، برای خدا و به یاری خداست و در همه فعالیت های اجتماعی اصالت از آنِ قیام لله است لذا سالک الی الله همه شئون وجودی اش در ارتباط با خدا تعریف و تنظیم شده و تحقق می یابد روش این تحقیق با رویکرد عقلی-نقلی بوده است که ضمن تبیین مقوله هستی شناسی عرفانی به رابطه آن با عرفان اجتماعی و اندیشه فکری امام خمینی (ره) می پردازد که به عنوان عارفی حکیم و فقیه در متن جامعه حضور حداکثری یافته و با ایجاد جامعه توحیدی به نظام سازی دینی و ولایی پرداختندو معتقدند که عرفان ماهیت اجتماعی حداکثری در ساحات هدایت، تربیت و مدیریت داشته و عارفان بعد از طی اسفار باطنی و منازل سلوکی رسالت هدایتی – تربیتی جامعه را بر عهده دارند.

المصادر:

قرآن کریم

1. امام خمینی، سید روح الله، (1385)،تقریرات فلسفه امام خمینی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی .

2. امام خمینی، سید روح الله، (1369)،اسرار نماز یا معراج السالکین و صلوة العارفین.قم:انتشارات آزادی.

3. امام خمینی، سید روح الله، (1410ق). تعلیقات علی شرح الفصوص الحکم و مصباح الانس، قم، دفتر تبلیغات اسلامی..

4. امام خمینی، سید روح الله، (1378)،صحیفه امام . تهران: مـؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی .

5. امام خمینی، سید روح الله، (١٣٧٦)، شرح دعای سـحر، ترجمه سیداحمد فهری، تهران: انتشارات فیض کاشانی.

6. امام خمینی، سید روح الله، (1375)، تفسیرسوره حمد. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

7. امام خمینی، سید روح الله، (1373)، شرح چهل حدیث،تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

8. امام خمینی، سید روح الله، (1379)، شرح حدیث جنود عقل و جهل‏‏، امام خمینی، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

9. امام خمینی، سید روح الله، (1378)، صحيفه نور،.چاپ اول.تهران:مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمینی

10. امام خمینی ، سید روح الله، (1393)، موسوعه امام خمینی ، تهران ،موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

11. ابن عربی،محی الدین، (1410ق)، الفتوحات المکیه، ،قاهره،المکتبه العربیه

12. ابن فناری، محمد بن حمزه، (1384)، مصباح الانس،تهران،انتشارات مولا

13. امینی نژاد، علی، (1390)، حکمت عرفانی، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)

14. امینی نژاد،علی،(1387)، آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی،قم ،موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)

15. آملی،سیدر حیدر، تصحیح هنری کربن و عثمان اسماعیل یحیی،(1368)، جامع الاسرار و منبع الانوار، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی

16. حسن زاده آملی، حسن، (1365)، هزار و یک نکته، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجا

17. دهخدا، علي اكبر (1382).لغت نامه، تهران، دانشگاه تهران

18. رودگر، محمد جواد، (1400)، عرفان اجتماعی در نهضت حسینی، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

19. رودگر، محمدجواد، (1400)، عرفان اجتماعی ماهیت، مبانی و کارکردها، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

20. شیرازی، صدرالدین،(1382)، الشواهد الربوبيه، قم، انتشارات مطبوعات دینی

21. قیصری، داود بن محمود، (1381)، رسائل قیصری، تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، رساله التوحید و النبوه و الولایه،چ2، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

22. قیصری، داود بن محمود،(1375)، تحقیق سید جلال الدین آشتیانی. تهران، شرح فصوص الحکم، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی

23. مطهری، مرتضی،(1380)، شرح مبسوط منظومه، تهران، انتشارات صدرا

24. يثربي، سيد يحيي، (1374)، عرفان نظري. قم، دفتر تبليغات اسلامي

25. یزدان پناه، سید ید الله(1393)، مبانی و اصول عرفان نظری.قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی