سبک زندگی در روستاهای تبدیل شده به شهر در ایران (مورد مطالعه: شهرهای جدید شهرستانهای خواف و رُشتخوار در استان خراسان رضوی)
الموضوعات : مطالعات جامعه شناختی شهریعلی اصغر مهاجرانی 1 , مهدی یوسف نیا 2
1 - استادیار جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان
2 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان
الکلمات المفتاحية: سبک زندگی, شهرنشینی, مصرف گرایی, فردگرایی, مصرف رسانه ای,
ملخص المقالة :
عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گوناگونی تحت تأثیر شهرنشینی، سبک زندگی افراد را تغییر داده است. سبک زندگی در نحوه ی گذران اوقات فراغت، پوشاک، تغذیه، مدیریت بدن، سبک معماری و چیدمان داخلی منازل جلوه گر می شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر بر سبک زندگی ساکنان روستاهای تبدیل شده به شهر در شهرستانهای خواف و رُشتخوار در استان خراسان رضوی انجام شده است. مبانی نظری پژوهش بر مبنای نظریات ابن خلدون، وبر، وبلن، زیمل، بوردیو، گیدنز و چِنی تدوین شده است. روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته است. نتایج نشان می دهد بین مشارکت اجتماعی، سازمان های سیاسی و اداری، شبکه ی راهها و وسایل ارتباطی، روحیه ی فردگرایی، هویت طبقاتی و روابط غیرمستقیم و ثانویه به عنوان عوامل اجتماعی، امکانات فرهنگی و آموزشی، مصرف رسانه ای و سرمایه ی فرهنگی به عنوان عوامل فرهنگی، مصرف گرایی، ایجاد مراکز خرید، تمایل به منافع سوداگرانه، کمرنگ شدن حمایت های مشترک و سطح رفاه اقتصادی به عنوان عوامل اقتصادی و سبک زندگی افراد ارتباط معناداری وجود دارد.
- ابن خلدون، عبدالرحمان. (1373). مقدمه، ترجمهی محمد پروین گنابادی، ج 1 و 2، علمی و فرهنگی، تهران.
- ازکیا، مصطفی. (1381). جامعه‌شناسی توسعه و توسعه‌نیافتگی روستایی ایران، تهران: انتشارات اطلاعات.
- اسدی، علی، مهرداد، هرمز. (1356). نقش رسانهها در پشتیبانی توسعهی فرهنگی، پژوهشکدهی علوم ارتباطی ایران، تهران.
- ایزدی خرامه، حسن. (1380). تبدیلروستابهشهرونقشآندرتوسعهروستاییموردمطالعه: استانفارس،رسالهدکتری«جغرافیاوبرنامهریزیروستایی» دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی.
- باکاک، رابرت. (1381). مصرف، ترجمه خسرو صبری، تهران: انتشارات شیرازه.
- بوردیو، پیر. (1384). اشکال سرمایه در کتاب: سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ویراسته کیان تاجبخش، ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: نشر شیرازه.
- پور افکاری، نصرالله، کلانتری، صمد، نقدی، اسدالله. (1380). توسعه شهرنشینی و پیامدهای آن (با تکیه بر مورد ایران)، فصلنامه جمعیت، شماره 39 و 40، ص 1 تا 34.
- پور‌همرنگ، نسرین. (1387). بررسی رفتارهای اجتماعی افراد در محیط شهری مدرن، مطالعه موردی: بلوار گلسار رشت، پایان نامه کارشناسی ارشد «جامعه شناسی» دانشگاه پیام نور تهران، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.
- توسلی، غلامعباس. (1384). جامعه شناسی شهری، تهران: انتشارات پیام نور.
- حقیقتیان، منصور. (1391). بررسی تأثیر شهرنشینی بر روابط اجتماعی در شهر بوشهر (آزمون نظریه لوئیس ویرث)، مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال سوم، شماره هشتم، ص 39 تا 50.
- ذوالفقاری، مریم. (1391). بررسی تأثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بر سبک زندگی و الگوی مصرف افراد، مطالعه موردی: مناطق شمال، مرکز و جنوب شهر تهران، پایان نامه پایان نامه کارشناسی ارشد «جامعه شناسی» دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.
- راهب، غزال. (1386). درنگی در مفهوم روستا، مجله محیط شناسی، سال سی و سوم، شماره41، ص 105 تا 116.
- رفیع پور، فرامرز. (1380). کندوکاوها و پنداشتهها، تهران: شرکت سهامی انتشار.
- سرمد، زهره، بازرگان، عباس، حجازی، الهه. (1380). روشهای تحقیق در علوم رفتاری، تهران: نشر آگه.
- صادقی قمشلو، فرزانه. (1392). ارزیابی و تحلیل پیامدهای تبدیل روستا به شهر، مطالعه موردی: شهرستانهای جنوبی استان اصفهان، پایان نامه کارشناسی ارشد «جامعه شناسی» دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.
- صدیق سروستانی، رحمت الله. (1369). انسان و شهرنشینی، نامهی علوم اجتماعی، دانشکدهی علوم اجتماعی دانشگاه تهران، شمارهی یک، جلد دوم، ص 198 تا 226.
- ضیاء توانا، محمد حسن، امیرانتخابی، شهرام. (1386). روندتبدیلروستابهشهروپیامدهایآندرشهرستانتالش، فصلنامه جغرافیاوتوسعه، شماره 10، ص 107 تا 128.
- علیمردانی، مسعود. (1385). سیر تحول پدیده شهرنشینی و ویژگیهای اجتماعی شهرنشینان در اندیشه ابن خلدون، فصلنامه علوم انسانی، دانشگاه الزهرا، سال شانزدهم، شماره59، ص 97 تا 122.
- ﻓﺎﺿﻠﻲ، محمد. (1382). ﻣﺼﺮف و ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﻲ، ﻗﻢ: اﻧﺘﺸﺎرات ﺻﺒﺢ ﺻﺎدق.
- فکوهی، ناصر. (1383). انسان شناسی شهری، تهران: نشر نی.
- قنادان، منصور. (1375). جامعه شناسی مفاهیم کلیدی، تهران: نشرآوای نور.
- کیویستو، پیتر. (1380). اندیشههای بنیادی در جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
- گیدنز، آنتونی. (1384). جامعه شناسی، ترجمهی منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
- مهدوی کنی، محمد سعید. (1390). دینوسبکزندگی، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران.
- وبر، ماکس. (1374). اقتصادوجامعه، ترجمه منوچهر ترابی نژاد و عمادزاده، تهران: انتشارات مولی.
- Bourdieu, Pierre, 1984, Distinction: A social critique of the Judgment of taste.Routledge, 1984.
- Chaney, David. (1996) Lifestyle, London, Routledge.
- Dempsey, karl.(1990). “Small town: Astady of social inequality, Cohestion and Belonging”. Melbourn: oxford university press.
- Omoja L Onwura, 1987, the Role of Small Towns in Rural Development in BornoSatte, Nigeria, UK, London University (Ph.D.).
- Park, Robert. Ezra. (1969) "The City: Suggestions for the Investigation of Human Behavior in the Urban Invironment", in Richard Sennet(Ed), Classic Essays on the Culture of Cities, New York: Meredith Corporation: 91-130.
- Simmel, George. (1969) "The Metropolitan and Mental Life", in Richard Sennet (Ed), Classic Essays on The Culture of Cities, NewYork: Meredith Corporation: 47-60.
- Wei, Rio. (2006).”Lifestyle and new media: Adaption use of wireless communication technologies in china”, New media society, Vol. 6, P991-1008.
- Wilson, Thomas.(1993). “Urbanism and kinship Bonds: A test of four generalizations”. Social force 71(3), pp. 703-712.
