خودباوری نه خودباختگی بررسی «گلشن راز جدید» لاهوری و مقایسه آن با «گلشن راز» شبستری

الموضوعات :

عباس اطمینانی ¹

1 - استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه کردستان

تاريخ الإرسال : 17 الإثنين , جمادى الثانية, 1431 تاريخ التأكيد : 27 الإثنين , رمضان, 1431 تاريخ الإصدار : 13 الإثنين , رمضان, 1431

الکلمات المفتاحية: وحدت وجود, تفکر, Thinking, Pantheism, قدیم و حادث, ممکن و واجب, خودی, Eternal and Not Eternal, Contingent being and Necessary Being, Selfness,

ملخص المقالة :

اقبال لاهوری متفکر و عارف پاکستانی به ایران و عارفان ایرانی عشق می ورزید و رهایی مسلمانان را در برگشت به سنن اسلامی می دانست اما پاره ای از اندیشه‌های عرفان اسلامی را نیازمند به بازنگری می دید او به مولانا جلال الدین رومی ارادت خاصی داشت، شیخ محمود شبستری مورد توجه او بود و به آثار او از جمله گلشن راز عنایت خاصی داشت و سؤالات امیرحسینی هروی را مهم می دانست بنابراین کوشید که خود نیز با توجه به برداشت و تفسیری که از آنها دارد بدانان پاسخ دهد لذا گلشن راز جدید را سرود و به بعضی از مفاهیم عرفانی فلسفی کتاب گلشن راز از جمله فکر و دامنه آن، ممکن و واجب، وحدت وجود، قدیم و حدث به گونه ای نو نگریست و راه پیشرفت ملل اسلامی را در برگشت به خودی می دانست; در این مقاله کوشیده ایم که به تفاوت دیدگاههای این دو اندیشمند بزرگ اسلامی توجه کنیم و آنها را نشان دهیم.