ارزیابی پیشرانهای حیاتی موثر بر توسعه شهری بر مبنای دیدگاه نوشهرگرایی در کلانشهرهای ایران (نمونه موردی: کلانشهر تبریز)
معصومه قاسمی
1
(
دانشگاه تبریز
)
محمد حسن یزدانی
2
(
دانشگاه محقق اردبیلی
)
علیرضا محمدی
3
(
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری
)
رسول قربانی
4
(
دانشیار دانشگاه تبریز
)
الکلمات المفتاحية: توسعه شهری, نوشهرگرایی, کلانشهر تبریز, پیشران حیاتی,
ملخص المقالة :
در طول ۲۰ سال گذشته، شهرسازی نوین (نوشهرگرایی) به یکی از برجستهترین جنبشهای طراحی و طراحی شهری در ایالاتمتحده تبدیلشده است . برخی دیگر دریافتهاند که نوشهرگرایی بهطور بالقوه تأثیرگذارترین جنبش معماری در ایالاتمتحده در دوران پس از جنگ سرد است. نوشهرگرایی بهعنوان یک رویکرد جدید طراحی و برنامهریزی شهری در انتقاد به شهرسازی دوران معاصر که دارای الگویی پراکنده، غیرانسانی و ماشینی است شکلگرفته است. هدف نوشهرگرایی خلق یک محیط مناسب در مقیاس انسانی است که پاسخگو به تحولات و پیشرفتهای مدرن شهری و توسعهای در راستای اهداف توسعهی پایدار باشد. رشد سریع شهر تبریز در طی سالهای اخیر باعث ایجاد نیازهای فراوانی در محلات و بافتهای شهری و ایجاد بافتهای جدید ازجمله بافتهای حاشیهای شده است. وجود بافتهای فرسوده و حاشیهای شهر و نفوذ تفکرات سنتی و مدرنیستی و تقلیدهای کلیشهای در تهیه طرحهای توسعه شهری و ایجاد بافتهای جدید شهری باعث ایجاد مشکلات عدیده در شهر تبریز شده است که این مشکلات را میتوان بهعنوان مهمترین دلایل توسعه ناپایدار شهر تبریز دانست. در این راستا با عنایت به اینکه رویکرد نوشهرگرایی بهعنوان یکی از مهمترین مصادیق بارز توسعه پایدار شهری است سعی شده عوامل مؤثر در توسعه شهری بر مبنای این دیدگاه شناسایی شده و از میان آنها پیشرانهای حیاتی معرفی شود. بدین منظور با یک رویکرد کاربردی-توسعهای با استفاده از روشهای متداول در آیندهپژوهی از جمله روش دلفی و روش تحلیل اثرات متقاطع و با استفاده از نرمافزار MICMAC از میان ۴۱ عامل مؤثر شناساییشده توسط گروه دلفی ۱۵ عامل بهعنوان پیشرانهای حیاتی مؤثر بر توسعه شهر تبریز بر مبنای دیدگاه نوشهرگرایی کشف شد.
_||_