تأثیرات هجوم مغول بر تصوف
الموضوعات : فصلنامه تاریخذکرالله محمدی 1 , نصراله پورمحمدی املشی 2 , محسن سلطانی 3
1 - - عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه الزهرا
2 - - عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه بین المللی امام خمینی ره
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
الکلمات المفتاحية: تصوف, مغولان, صوفیان, تاثیرات مثبت, تاثیرات منفی,
ملخص المقالة :
هجوم مغول به ایران که با گسترش ناامنی، تخریب بسیاری از زیرساختهای تمدنی و خلاء ناشی از سقوطخلافت همراه بود، نه تنها تصوف را به مرجع عوام در گریز از فشارهای اجتماعی ارتقاء بخشید که مناطق دوراز دسترس را ملجاء نخبگان فرهنگی نمود. با توجه به ویژگی های مشایخ در ساده زیستی، هدایت عمومی بهتسلیم و توکل، همگونی با شریعت و عدم مزاحمت برای حکومت، تصوف از دو منظر مورد توجه مردم ودولتمردان شد. مشروعیت بخشی به ساختار قدرت و تسکین آلام اجتماعی. بدین ترتیب ارادت حکام و بزرگانمحلی به تصوف، در ساخت و توسعه مالی خانقاهها نمود یافت. این هجوم برتصوف علیرغم این تأثیرات مثبتآسیب های سختی وارد آورد. که در نتیجه باعث آوارگی و قتل عده ای از صوفیان شد. همچنین در اندیشهبرخی صوفیان جبرگرایی و تکیه بر عنایات إلهی بیش از پیش غلبه کرد. و گسترش عامیانه تصوف منجر بهابتذال، بی مایگی و انحطاط آن در قرون بعدی شد.
_||_