تاثير قارچ مایکوریزا، تنش آب و سال بر عملکرد گل و برخی خصوصیات گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در منطقه یاسوج
الموضوعات :
علی رحیمی
1
(
بخش تحقیقات جنگلها، مراتع و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران
)
الکلمات المفتاحية: آبیاری, شاخص برداشت, عملکرد زیستی, عملکرد گل, فسفر, مایکوریزا,
ملخص المقالة :
شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گیاهان مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تکرار، در سال¬های¬ 1394 و 1395 در منطقه یاسوج اجرا ¬گردید. تنش آب به‌عنوان عامل اصلی بصورت آبياري پس از 30، 60، 90، 120 و 150 ميلي¬متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A و قارچ مایكوريزا به‌عنوان عامل فرعی بصورت عدم کاربرد، کاربرد Glomus mosseae و کاربرد Glomus intraradices در نظر گرفته شد. نتایج نشان¬ داد که برهمکنش آبیاری و قارچ مایکوریزا بر فسفر گل، عملکرد گل¬، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گاوزبان معنی¬دار بود. در سطوح آبیاری پس از 60، 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر، کاربرد قارچ¬¬¬های مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices نسبت به عدم وجود قارچ به ترتیب موجب افزایش عملکرد گل گیاه (04/30 و 35/27 درصد)، (2/92 و 98/90 درصد)، (1/94 و 21/93 درصد) و (73/81 و 86/78 درصد) شدند، همچنین در این سطوح از آبیاری، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گل گاوزبان در شرایط حضور قارچ مایکوریزا نسبت به عدم کاربرد قارچ افزایشی معنی¬دار حاصل نمودند. کاربرد هر دو سویه قارچ مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices در سطوح آبیاری پس از 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر نسبت به عدم کاربرد قارچ مایکوریزا به ترتیب موجب افزایش معنی¬دار شاخص برداشت گل گاوزبان (55/44 و 36/43 درصد)، (21/13 و 96/15 درصد) و (6/5 و 41/5 درصد) و فسفر گل (69/44 و 45/20 درصد)، (150 و 125 درصد) و (74/267 و 48/235 درصد) شدند. قارچ مایکوریزا توانست باعث تعدیل اثرات منفی تنش کم‌آبی و موجب افزایش صفات فوق در آن سطوح آبیاری گردد و بر اساس نتایج این بررسی، تیمار آبیاری پس از 90 میلی‌متر تبخیر آب از تشتک تبخیر + کاربرد قارچ مایکوریزای Glomus mosseae توصیه می‌شود.
Akbarinia, A., Karamati Taroghi, M., and Hadi Tavatouri, M. H. (2008). Investigating the effect of irrigation cycle on the yield of Iranian Borage flowers. Journal of research and construction in natural resources, 76: 128-122.
Akbari Nodehi, D. (2010). Estimating the coefficient of evaporation pan in order to calculate evaporation-transpiration. Journal of Research in Agricultural Sciences, 2 (7): 65-74.
Aliabadi Farahani, H., Lebaschi, M. H., Shiranirad, A. H., Valadabadi, S. A. R., Hamidi, A., and Alizadeh Sehzabi, A. (2007). The effects of Glomus hoi fungi, different levels of phosphorus and drought stress on some physiological characteristics of coriander (Coriandrum sativum L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 23(3): 405-416.
Ahwazi, M., and Rezwani Moghadam, A. (2010). Morphology, physiology and medicinal properties of medicinal plant seeds. Jahad University Publications, Tehran branch, 236 pages.
Alizadeh, A. (2011). The relationship between water, soil and plants. 12th edition Publications of Imam Reza University, Mashhad. 615 pages.
Askari, M., and Amini, F. (2010). A practical guide to plant physiology. First Edition. Arak University Press. 293 pages.
Aslani, Z., Hassani , A., Rasooli Sadaghiyani, M., Sefidkon, F., and Barin, M. (2011). Effect of two fungi species of arbuscular mycorrhizal (Glomus mosseae and Glomus intraradices) on growth, chlorophyll contents and P concentration in Basil (Ocimum basilicum L.) under drought stress conditions. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plant, 27(3): 471-486. (In Persian).
Azimi, R., Jangjoo, M., and Asghari, H. R. (2013). The effect of inoculation with mycorrhizal fungi on the initial establishment and morphological characteristics of the medicinal plant is is Thymus vulgaris in the natural field. Iranian Agricultural Research Journal, 11 (4): 666-676.
Anjum, Sh. A., Xie, X. Y., Wang, Ch. L., Saleem, M. F., Man, Ch., and Lei, W.(2011). Morphological, physiological and biochemical responses of plants to drought stress. African Journal of Agricultural Research, 6: 2026-2032.
Arndt S. K. K., Clifford S. C., Wanek W., Jones H. G., and Popp, M. (2001). Physiological and morphological adaptations of the fruit tree Ziziphus rotundifolia in response to progressive drought stress. Tree Physiology, 21: 705-715.
Begum, N., Qin, C., Ahanger, M. A., Raza, S., Khan, M. I., Ashraf, M., Ahmed, N., and Zhang, L. (2019). Role of Arbuscular Mycorrhizal Fungi in Plant Growth Regulation: Implications in Abiotic Stress Tolerance. Frontiers in Plant Science, 10: 1068. doi: 10.3389/fpls.2019.01068.
Chaudhary, V., Kapoor, R., and Bhatnagar, A. K. (2007). Effects of arbuscular mycorrhiza and phosphorus application on artemisinin concentration in Artemisia annua L. Journal of Mycorrhiza, 17: 581-587.
Doorenbos, J., and Pruitt, W. O. (1975). Guidelines for Predicting Crop Water Requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper No. 24, FAO, Rome.
Enteshari, S. H., and Hajihashemi, F. (2010). Effect of Two Arbuscular Mycorrhizal Fungi Species on Root Nodulation and Amounts of Some Elements in Soyabean on Salt Stress Condition, Journal of Plant Protection, 24( 3): 315-323. (In Persian).
Farhadi, R., and Balashahri, M. S. (2012). Pharmacology of Borage (Borago officinalis L.) medicinal plant. International Journal of Agronomy and Plant Production, 3(2): 73-77.
Ghasemi, K., and Fallah, S. A. (2014). Effect of drought stress and different fertilizers on biomass and efficiency of water consumption and biomass of Plantago ovata Forssk. Journal of Soil Research (Soil and Water Sciences), 28 (3): 510-501.
Gogoi, P., and Singh, R. K. (2011). Different effect of some arbuscular mycorrhizal fungi on growth of Piper longum L. (Piperaceae). Indian Journal of Sciences and Technology, 4(2): 119- 125.
Heydari, N. (2013). Challenges and solutions to increase the water use efficiency of agricultural plants in Iran. Scientific-Promotion Journal of Research Findings in Agricultural and Garden Plants, 2(1): 25-51.
Hosseini Mazinani, S. M., and Hadipour, A. R. (2014). Improving the quantitative and qualitative performance of the medicinal plant Calendula officinalis L. by using biofertilizers. Journal of Medicinal Plants, 15 (2): 83-91.
Hemalatha, M., and Selvaraj, T. (2003). Association of AM fungi with Indian borage (Plectranthus amboinicus) and its influence on growth and biomass production, Mycorrhiza News, 15(1): 18-21.
Heydari, M., and Minaei, A. (2014). Effect of drought stress and humic acid on flower yield and concentration of essential nutrients in Borage medicinal plant (Borago officinalis L.). Plant Production Research Journal, (1): 167-182.
Jafarzadeh, L. omidi, H., and Bostani, A. A. (2014). The study of drought stress and Bio fertilizer of nitrogen on some biochemical traits of Marigold medicinal plant (Calendula officinalis L.). Plant Research Journal (Iranian Biology Journal), (2): 180-193. (In Persian).
Jalilvand, P., Ismailpour, B., Hadian, J., and Rasulzadeh, A. (2011). Effect of drought stress and mycorrhizal fungus on growth and secondary metabolites of savory. The 7th Congress of Horticultural Sciences of Iran. Isfahan University of Technology. Page 2.
Khaosaad, T., Vierheilig, H., Nell, M., Zitterl-Eglseer, K., and Novak, J.(2006). Arbuscular mycorrhiza alters the concentration of essential oils in oregano (Origanum sp., Lamiaceae). Journal of Mycorrhiza, 16 (6):443-446.
Koucheki, A., Bakshaei, S., Khorramdel, S., Mokhtari, V., and Taherabadi, Sh. (2015). The effect of symbiosis with mycorrhizal fungi species on yield, yield components and water consumption efficiency of sesame (Sesamum indicum L.) under the influence of different irrigation regimes in Mashhad. Agricultural Research of Iran, 13 (3): 460-448.
Koucheki, A., and Sarmadanya, Gh. (2005). Physiology of agricultural plants. second edition. Publications of Dibagaran Cultural and Artistic Institute of Tehran. 360 pages.
Hoseini Mazinani, M., and Hadipour, A. (2014). Increasing Quantitative and Qualitative Yield of Calendula officinalis L. by Using Bio-Fertilizer. J. Med. Plants, 13 (50) :83-91.
Mirshkari, b. (2001). Science of crop plant production. Second volume, first edition. Publications of the Islamic Azad University, Tabriz Branch. 608 pages.
Mirzaei, Sh. (2014). Determining evaporation-transpiration and plant coefficients of Borage at Karakej research station of Tabriz University. Master's thesis. Soil science and engineering. Tabriz University.
Ngouajio, M., Wang, G., and Goldy, R. (2007). Withholding of drip irrigation between transplanting and flowering increases the yield of field-grown tomato under plastic mulch. Agricultural water management 87: 285-291.
Pandey, R. K., Maranville, J. W., and Admou, A. (2001). Tropical wheat response to irrigation and nitrogen in a Sahelian environment. I. Grain yield, yield components and water use efficiency. European Journal of Agronomy, 15: 93-105.
Pirzad, A. R., and Solimani, F. (2014). The effect of fungi symbiotic mycorrhizae (VAM) on physiological and biochemical indices of Hyssop (Hyssopus officinalis L.) under conditions of water scarcity. PhD thesis. Urmia University, College of Agriculture.
Reddy, A. R., Chaitanya, K. Y., and Vivekanandan, M. (2004). Drought induced resposes of photosynthesis and antioxidant metabolism in higher plants. Journal of Environmental and Experimental Botany, 161: 1189-1202.
Ruíz-Sánchez, M., Armada, E., Munoz, Y., Salamonec, G., Aroca, R., Ruíz-Lozano, J. M., and Azcón, R. (2011). Azospirillum and arbuscular mycorrhizal colonization enhance rice growth and physiological traits under well-watered and drought conditions. Journal of Plant Physiology, 168: 1031–1037.
Smith, S. E., Facelli, E., and Pope, S. (2010). Plant performance in stressful environments: interpreting new and established knowledge of the roles of arbuscular mycorrhizas. Plant and Soil, 326: 3-20.
Soha, E., Nahed, G., and Bedour, H. (2010). Effect of water stress, ascorbic acid and spraying time on some morphological and biochemical composition of Ocimum basilicum plant. Journal of American Sciences, 6(12): 33-44.
Soltanian, M., and Tadayon, A. (2015). The effect of symbiosis of arbuscular mycorrhizal fungi on some agricultural characteristics of linseed (Linum ussitatissimum L.) under drought stress conditions in Shahrekord Region. Plant Production Research Journal, 22 (2): 2-24.
Taghipour Lahroudi, Z., Amoui, A. M., and Nazarian, H. (2017). Borrow flower production entrepreneurship package. Asrar Alam Publications, Tehran. First Edition. 68 pages.
