سیر آفاق در مشرب متصوفه
الموضوعات :
لیلا هاشمیان
1
(استادیار دانشگاه بوعلی سین)
میثم احمدی
2
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلی سینا)
الکلمات المفتاحية: تصوف, سفر, عارف, سیر آفاق, سیر انفس,
ملخص المقالة :
تصوف، افزون بر تثبیت گفتمانی فراگیر در جامعه، رفتارهای اجتماعی خاصی را با خود به همراه داشت. یکی از این رفتارها سفر بود که نقش و کارکرد مهمی در میان صوفیان پیدا کرده بود. سفر که از آن با اصطلاح سیر آفاق (در مقابل سیر انفس) یاد می شود، در پندار نهانگرایان مسلمان و در نگاه نخست، بر گرفته از قرآن وحدیث بود که با انگیزه‌هایی مانند تبلیغ، زیارت، کسب علم، ریاضت و ... انجام می‌شد.در بینشی ژرف‌تر، ساختار کهن و اساطیری این آیین و جنبة نمادین و کهن‌الگویی آن آشکار می‌گردد. همچنین جنبه‌های سیاسی این سفرها نیز از موارد قابل توجه است که گاهی حتی زمینة بروز انقلاب‌ها و برخی جریان‌های اجتماعی را فراهم نموده است.مقالة پیش‌رو، تلاشی است برای نمایاندن وجوه گوناگون سیر آفاق در میان صوفیان و تبیین و توضیح انواع سفرها.
_||_
