جلوههای عاشقانه نظام وحدت وجودِ ابن عربی در رباعبات و غزلیات بیدل دهلوی
الموضوعات : عرفان اسلامی
عباس بخشنده بالی
1
,
علی اکبر شوبکلایی
2
1 - استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران. نوسنده مسئول:
a.bakhshandehbali@umz.ac.ir
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، مازندران، ایران.
الکلمات المفتاحية: عشق, وحدت وجود, ابن عربی, عرفان اسلامی, بیدل دهلوی, love, Bidel Dehlavi, Unity of Being, Ibn Arabi, Islamic Sufism,
ملخص المقالة :
یکی از موضوعاتی که به واسطه محیی الدین ابن عربی به طور منسجم مطرح گردید، اندیشه وحدت وجود است. این اندیشه تاثیرات چشم گیری بر برخی اندیشمندان همچون بیدل دهلوی گذاشت. یکی از مسائل وحدت وجود، عشق در هستی است که ابن عربی و به تبع، بیدل در آثارشان به زوایای آن پرداختند. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانهای در پی واکاوی تاثیر ابن عربی بر بیدل در مسأله عشق در هستی میباشد. یافتههای پژوهش عبارتاند از اینکه بیدل در رباعیات و غزلیات خود با طرح بحثهایی مانند سریان عشق در نظام وحدت وجود، اندوه و عشق، عشق مجازی و شهید عشق در راستای مکتب وحدت وجود پرداخته که با نظام عرفان اسلامی ابن عربی هماهنگ است. حضور عشق در عرفان حضوری نشاط آفرین و هیجانانگیز است. از نگاه ابن عربی و بیدل عشق در همه هستی مبتنی بر تفسیر عرفانی از وجود سریان دارد. در این تفسیر عشق همان نَفَس رحمانی است که حرکت و جنبش دایرة وجود در قوس نزولی و صعودی بر آن تکیه دارد.
_||_