تبیین مفاهیم سیاست گذاری عمومی در مناطق کلانشهری نمونه موردی اهواز
الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
محمدرضا اسکندری
1
,
نوید سعیدی رضوانی
2
,
عبدالرضا نواح
3
1 - دانشکده فنی دانشگاه آزاد اهواز
2 - نویسنده مسؤل، استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
3 - دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
الکلمات المفتاحية: اهواز, نهادگرایی, اجرایی, سیسات گذاری عمومی,
ملخص المقالة :
در پژوهش حاضر با چارچوب بندی محتوایی سیاستگذاری عمومی مبتنی بر حکمروایی شهری رابطه علی و معلولی مدیریت شهری یکپارچه و نهادگرایی به‌عنوان ابزار محرکه سیاستگذاری عمومی تبیین محتوا می‌گردد. در پژوهش حاضر با چارچوب بندی محتوایی سیاست گذاری عمومی مبتنی بر حکمروایی شهری رابطه علی و معلولی مدیریت شهری یکپارچه و نهادگرایی به عنوان ابزار محرکه سیاست گذاری عمومی تبیین محتوا می گردد. در این راستا محتوای عملیاتی پژوهش گونه های معینی از کلانشهر اهواز با توجه به مشکلات عدیده سطوح توسعه یافتی مدیریتی و نهادی مدیریت توسعه شهری مورد نظر و تمرکز واقع می گردد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. روش گرداوری داده ازروش کتابخانه ای –اسنادی برای مطالعات نظری وسیر بررسی موضوعی استفاد ه می شود. ابزارهای گرداوری اطلاعات در روش های کتابخانه ای فیش برداری و جداول کامپیوتری برای بهره برداری مطالب واسناد در روش های پیمایشی از روش های مشاهده خبر پرسشنامه یا مصاحبه برای جمع آوری داده های مورد نیازاستفاده می شود. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق: کلانشهر اهواز شامل نخبگان و مدیران حوزه شهری و برنامه ریزی شهری می باشند. روش نمونه گیری طبقه بندی ساده می باشد و به‌منظور تعیین حجم نمونه از جدول تعیین حجم نمونه مورگان استفاده شده است. بر این اساس، تعداد 50 نفر نمونه تعیین‌شده است. مولفه های اجرایی و اجتماعی به مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیش گویی متغیر وابسته دارند، بگونه ای که یک واحد تغییر در انحراف معیار اجرایی، اجتماعی و قانونی، باعث می‌شود تا انحراف معیار متغیر وابسته (سیاستگذاری عمومی) به اندازه 92، 38 و 10 درصد تغییر کند. نتایج نشان می دهد مقادیر بحرانی معنادار بودن هر یک از پارامترهای را نشان می‌دهد و چنانچه مقدار CR بزرگتر از قدر مطلق عدد 96/1 باشد، پارامترهای مدل معنادار هستند. با توجه به اینکه تمامی اعداد معناداری کلیه پارامترهای مدل از عدد 96/1 بزرگتر است همچنین سطح معناداری تمامی سؤال‌ها پرسشنامه کمتر از 0.05 محاسبه شده است می‌توان روایی سازه‌های اندازه گیری متغیرهای مربوطه در سطح معناداری 05/0 تأیید می‌شود.
1- Abbazadaeh, M. .., & Moghtadaei, L. (2009). The Sociological Study of Social Capital impact on knowledge Creation. Iranian Journal of Sociology, 10(1), 3-28. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.17351901.1388.10.1.1.3 [In Persian].
2- Babaoğlu, C., & Kulaç, O. (2021). The Current State of Public Policy Studies and Field in Turkey. In Handbook of Research on Global Challenges for Improving Public Services and Government Operations (pp. 1-12): IGI Global.
3- Bolong, L. (2003). Improving the quality of public policy-making in China: Problems and prospects. Public administration quarterly, 125-141. https://www.jstor.org/stable/41288192
4- Campbell, J.E. (2010). Have Metropolitan Planning Organizations improved regional policy making? The cases of Kansas City and St. Louis.
5- Dror, Y. (2017). Public policy making reexamined: Routledge.
6- Ehrenberg, R. G., & Smith, R. S. (2016). Modern labor economics: Theory and public policy: Routledge.
7- Esmaeilzadeh, H. (2001). Good Governance and obligating of human rights contents; Basis of urban sustainable management. Urban Management Studies, 3(5). [In Persian].
8- Eyvazi, M.R., Salehi, M., Marzban (2018). A Search for Good Governance: Towards the Sustainable Governance Model. Strategy, 26(85). https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.10283102.1396.26.4.3.6 [In Persian].
9- Fazli, D. A. R., et al. (2015). "Theoretical basis of good governance in the modern rural management." Urban Management 14(38): 43-54. [In Persian].
10- Ghasemi, A., et al. (2020). "Good urban governance as the referential of urban policy: analysis of the content of the fifth and sixth development plans the Islamic Republic of Iran." Majlis and Rahbord 27(101): 195-221[In Persian]..
11- Hill, M., & Hupe, P. (2014). Implementing public policy: An introduction to the study of operational governance: Sage.
12- Javadzadeh, H., & Alavi, A. (2016). Comparative survey on the role of social capital in community sustainability in the new and old contexts (case: The Narmak and Yosefabad Communities). , 7(24), 83-104. [In Persian].
13- Jenkins-Smith, H. C., & Sabatier, P. A. (1993). The study of public policy processes: Jones and Barlett Publishers, Inc. Sudbury, MA.
14- Kargsamani, A., Kordanaij, A., Khodadad Hosseini, S., & Mousavi Shafaei, S. (2014). Measuring good urban governance for global cities. Management Research in Iran, 19(1), [In Persian].
15- Khaliji, M. (2021). Pathology of metropolitan areas with emphasis on participatory governance: A case study on Tehran Metropolis. Urban Structure and Function Studies, 8(29), 7-26. doi: 10.22080/usfs.2021.3440
16- khaliji, M., & Rezaihajideh, S. (2023). Problems and challenges of the elderly in urban spaces: a case study of Tehran's 13th district. , 14(54), 153-168. doi: 10.30495/jupm.2021.28031.3885[In Persian].
17- Parsons, W., & Santoso, T. W. B. (2021). Public policy: pengantar teori dan praktik analisis kebijakan. In: -.
18- Peters, B. G., & Pierre, J. (2006). Handbook of public policy.
19- Pourahmad, A.(2014). The assessment factors in improving urban services by VIKOR (case study Bonab). Spatial Planning, 4(2), 1-16.
20- Rahmani Fazli, A., Sadeghi, M., & Alipourian, J. (2014). Theoretical foundations of good governance in the modern rural management process. Urban Management, 14(38). [In Persian].
21- https://dorl.net/dor/20.1001.1.22285229.1398.10.37.1.5 [In Persian].
|
Journal of Research and Urban Planning Summer 2024. Vol 15, Issue 57 ISSN (Print): 2228-5229 ISSN (Online): 2476-3845 https://jupm.marvdasht.iau.ir/
|
|
Research Paper
Explain the Concepts of Public Policy in Metropolitan Areas Case Study of Ahvaz Metropolis
Mohammad Reza Eskandari :Department of Urban Planning, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
Navid Saeidi Rezvani1:Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran
Abdolreza Navah: Department of Sociology, Shahid Chamran University, Ahvaz
Abstract | ARTICL EINFO |
In the current research, with the content framing of public policy based on urban governance, the cause and effect relationship of integrated urban management and institutionalism as a driving tool of public policy is explained. In the current research, with the content framing of public policy based on urban governance, the cause and effect relationship of integrated urban management and institutionalism as a driving tool for public policy is explained. In this regard, the operational content of the research of certain types of Ahvaz metropolis is focused on the many problems of the developed managerial and institutional levels of urban development management. The method of data collection is the library-document method for theoretical studies and thematic investigation. Information collection tools are used in the library methods of scanning and computer tables for the use of materials and documents in survey methods, news observation methods, questionnaires or interviews are used to collect the required data. The statistical population studied in this research: Ahvaz metropolis includes elites and managers of urban and urban planning. The classification sampling method is simple and Morgan's sample size determination table was used to determine the sample size. Based on this, the number of 50 sample people has been determined. Executive and social components have a far greater contribution compared to other variables in predicting the dependent variable, such that a unit change in executive, social and legal standard deviation causes the standard deviation of the dependent variable (public policy) to increase by 92 , 38 and 10 percent to change. The results show that the critical values show the significance of each of the parameters and if the CR value is greater than the absolute value of 1.96, then the model parameters are significant. Considering that all the significant numbers of all parameters of the model are greater than 1.96, and the significance level of all questions of the questionnaire is calculated to be less than 0.05, the validity of the measurement structures of the relevant variables can be confirmed at the significance level of 0.05. | Received:2023/01/21 Accepted:2022/02/27 PP: 67-78
Use your device to scan and read the article online
Keywords: Good Governance, Good Urban Institutionalism, Executive, Public Policy Making, Ahvaz. |
Citation: Eskandari , M R., Saeidi Rezvani, N., Navah, A R. (2024). Explain the Concepts of Public Policy in Metropolitan Areas Case Study of Ahvaz Metropolis, Journal of Research and Urban Planning, 15(57), 67-78. DOI: 10.30495/jupm.2023.31491.4302 |
[1] . Corresponding author: Navid Saeidi Rezvani, Tel: +989121880901 Email: navidsaeidirezvani@yahoo.com
Extended Abstract
Introduction
Cities have turned from small and few places in the past, into large habitats and then megacities and giant cities. Some of them, like Tehran, are much larger and more populated than the micro states of this world. For this reason, the management of cities was considered as a fundamental issue from the beginning, but management methods without policies were not a tool that had the necessary efficiency; Therefore, during the last 20 years, along with the emergence of fundamental and fundamental changes in the area of big cities in various economic and social fields, we are witnessing the emergence of a new period of life; A period in which academics and policy makers play a critical role. But what is this period? What is the nature of these policies? How will cities change with the implementation of new urban policies? And finally, what should be done so that the implementation of such policies is successful and successful? The answer to the mentioned questions in order to have a firm and solid foundation, requires a hypothesis that, with a partial view of the chain of causes and effects, removes the curtain from the experimental thought of experts in social sciences and especially public policy, and paves the way for the search for answers. . Today, considering all the aspects regarding the new cities, their history, their fundamental changes and rapid transformations, and the fact that these main centers of religion, government, and experiences and culture are adorned with new technologies, maybe the time has come to stick to the methods New to post-urban, let's put forward a hypothesis to change the economic, social, political and cultural life in such areas. The sensitivity of this issue becomes more obvious when we consider what we are looking for in the turbulent context of globalization.
Methodology
In the current research, with the content framing of public policy based on urban governance, the cause-and-effect relationship of integrated urban management and institutionalism as a driving tool of public policy is explained. In this regard, the operational content of the research of certain types of cities in Khuzestan province is focused on the many problems of the developed managerial and institutional levels of urban development management. In the current research, with the content framing of public policy based on urban governance, the cause and effect relationship of integrated urban management and institutionalism as a driving tool of public policy is explained. In this regard, the operational content of the research of certain types of Ahvaz metropolis is considered and focused on the many problems of the developed managerial and institutional levels of urban development management. This research is applied in terms of purpose and descriptive and survey in terms of nature. The method of data collection is the library-document method for theoretical studies and thematic investigation. Information collection tools are used in the library methods, computer tables and materials for the use of materials and documents in survey methods, news observation methods, questionnaires or interviews are used to collect the required data. The statistical population studied in this research: Ahvaz metropolis includes elites and managers of the urban area and urban planning. The classification sampling method is simple and Morgan's sample size table was used to determine the sample size. Based on this, the number of 50 sample people has been determined. The response spectrum is determined in the form of Likert in 4 degrees from very low (score 1) to very high (score 4).
Results and discussion
the average difference of the variables, we measured the degree of connection and the significance level of the independent and dependent variables, separately, and then measured the dependence of both variables on each other. For this purpose, due to the distance and relative nature of the variables, the one-variable T-test method was used to measure the standard difference, and the Pearson test was used for the relationship between the variables. Multiple regression analysis has been used to determine the effective variables of public policy in urban management, and to enter the variables into the regression, the model (Enter) has been used. The regression shows that about 98% of the public policy variance is explained by the 5 research variables.
Conclusion
· In the governance component, the average difference is lower. This means that this component is optimal.
· The significance level obtained shows that the obtained average is lower than the desired average and urban management is not in a favorable condition, and this can be considered as one of the main reasons for institutions and actors in urban management.
· In the questionnaire, between the components of urban management and public policy, the two variables of social and institutional presence, which according to the conceptual model of the basic principles of public policy, have a higher average difference and T value compared to other components. This shows the weakness of the urban management system in the process of decision-making and decision-making in urban management for public policy. The contribution of these two components is more noticeable.
· Social variables, participation and transparency have had an unfavorable situation and have played a lesser role in the current urban management. This is despite the fact that according to the described conceptual model, the component of optimal urban governance in the public policy process is considered as a lever for development, because governance and synergy are prerequisites for urban management.
.
مقاله پژوهشی
تبیین مفاهیم سیاستگذاری عمومی در مناطق کلانشهری
(نمونه موردی: کلانشهر اهواز)
محمدرضا اسکندری: دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
نوید سعیدی رضوانی1: استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
عبدالرضا نواح: دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
اطلاعات مقاله | چکیده |
تاریخ دریافت:01/11/1401 تاریخ پذیرش:08/12/1401 شماره صفحات:78-67
از دستگاه خود برای اسکن و خواندن مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید
واژه‌های کلیدی: نهادگرایی، اجرایی، سیاستگذاری عمومی، اهواز. | در پژوهش حاضر با چارچوب‌بندی محتوایی سیاستگذاری عمومی مبتنی بر حکمروایی شهری رابطه علی و معلولی مدیریت شهری یکپارچه و نهادگرایی به‌عنوان ابزار محرکه سیاستگذاری عمومی تبیین محتوا می‌گردد. در این راستا محتوای عملیاتی پژوهش گونه‌های معینی از کلانشهر اهواز باتوجه‌به مشکلات عدیده سطوح توسعه یافتی مدیریتی و نهادی مدیریت توسعه شهری موردنظر و تمرکز واقع می‌گردد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. روش گردآوری داده از روش کتابخانه‌ای - اسنادی برای مطالعات نظری و سیر بررسی موضوعی استفاده می‌شود. ابزارهای گردآوری اطلاعات در روش‌های کتابخانه‌ای فیش‌برداری و جداول کامپیوتری برای بهره‌برداری مطالب و اسناد در روش‌های پیمایشی از روش‌های مشاهده خبر پرسشنامه یا مصاحبه برای جمع‌آوری داده‌های موردنیاز استفاده می‌شود. جامعه آماری نخبگان و مدیران حوزه شهری و برنامه‌ریزی شهری کلانشهر اهواز است. با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی ساده و بهکمک جدول مورگان، حجم نمونه 50 نفر تعیین شده است. مولفه‌های اجرایی و اجتماعی به‌مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیشگویی متغیر وابسته دارند، به‌گونه‌ای که یک واحد تغییر در انحراف معیار اجرایی، اجتماعی و قانونی، باعث می‌شود تا انحراف معیار متغیر وابسته (سیاستگذاری عمومی) به‌اندازه 92، 38 و 10 درصد تغییر کند. نتایج نشان می‌دهد مقادیر بحرانی معنادار بودن هر یک از پارامترهای را نشان می‌دهد و چنانچه مقدار CR بزرگتر از قدرمطلق عدد 96/1 باشد، پارامترهای مدل معنادار هستند. باتوجه‌به اینکه تمامی اعداد معناداری کلیه پارامترهای مدل از عدد 96/1 بزرگتر است همچنین سطح معناداری تمامی سؤال‌ها پرسشنامه کمتر از 0.05 محاسبه شده است می‌توان روایی سازه‌های اندازه‌گیری متغیرهای مربوطه در سطح معناداری 05/0 تأیید می‌شود.
|
استناد:اسکندری، محمدرضا؛ سعیدی رضوانی، نوید و نواح عبدالرضا (1403)، تبیین مفاهیم سیاستگذاری عمومی در مناطق کلانشهری(نمونه موردی: کلانشهر اهواز)، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 15(57)، 67-78. DOI: 10.30495/jupm.2023.31491.4302 |
[1] . نویسنده مسئول: نوید سعیدی رضوانی، تلفن: 09121880901، پست الکترونیکی: navidsaeidirezvani@yahoo.com
مقدمه
شهرها از مکان‌هایی کوچک و کم تعداد درگذشته، به زیستگاه‌هایی بزرگ و سپس کلان شهرها و شهرهای غول‌آسا تبدیل شده‌اند. برخی از آنها مانند تهران، به‌مراتب بزرگتر و پرجمعیت‌تر از کشورهای ذره‌ای (Micro states) این جهانند. به همین سبب، اداره شهرها از ابتدا به‌عنوان مسئله‌ای اساسی تلقی می‌گردید اما روش‌های مدیریتی بدون سیاستگذاری، ابزاری نبود که از کارآمدی لازم برخوردار باشد؛ لذا طی 20 سال گذشته، همگام با ظهور تغییرات اساسی و بنیادین در حوزه شهرهای بزرگ در زمینه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی، شاهد ظهور دوره‌ای جدید از زندگی هستیم؛ دوره‌ای که دانشگاهیان و سیاست‌گذاران در آن، ایفاگر نقش حساس هستند. اما این دوره، چه دوره‌ای است؟ سیاست‌گذاری‌های یاد شده از کدامین ماهیت برخوردارند؟ چگونه شهرها با اجرای سیاست‌گذاری‌های نوین شهری تغییر خواهند کرد؟ و دست آخر، چه باید کرد تا اجرای چنین سیاست‌هایی، بخت یار و خوش انجام باشد؟
پاسخ به پرسش‌های یاد شده برای آن که از پایه‌ای متین و متقن برخوردار شود، نیازمند فرضیه‌ای است که با نیم‌نگاهی به زنجیره علت‌ها و معلول‌ها، پرده از اندیشه تجربی خبرگان علوم اجتماعی و خاصه سیاستگذاری عمومی، برداشته و راه را برای پاسخ جویی، هموار نماید. امروزه باتوجه‌به جمیع جهات موردنظر در خصوص شهرهای جدید، تاریخ آنها، تغییرات اساسی و دگرگونی‌های شتابانشان و هم اینکه این مراکز اصلی دین، دولت، و تجارب و فرهنگی به زیور فناوری‌های جدید آراسته شده‌اند، شاید گاه آن فرا آمده باشد تا با تمسک به روش‌های نوین به مابعد شهری (post – urban)، فرضیه‌ای را مطرح سازیم تا بر آن اساس، زندگی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در چنین محدوده‌هایی را ساختاری دگرگون ببخشیم. حساسیت این مسئله، زمانی آشکارتر می‌گردد که آنچه را در پی آن هستیم، در بافت پرتلاطم جهانی‌شدن موردتوجه قرار دهیم(Pourahmad, 2014).
مسائلی همچون رشد روزافزون جمعیت شهری، شهری شدن جوامع، جهانی‌شدن و ضرورت پاسخگویی و شهروندمداری، مدیران و تصمیم‌گیران را به‌سوی بهره‌گیری از روش‌های مطلوب در زمینه مدیریت شهری سوق داده است؛
سیاستگذاری عمومی به‌مثابه مجموعه فعالیت‌های نهادی که تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم بر زندگی شهروندان دارد، در ارتباط مستقیم و مستحکمی با مفهوم حکمروایی شهری قرار دارد (Vahid & Habibi, 2017). بر این اساس سیاستگذاری عمومی عبارت است از تصمیم‌ها و سیاست‌هایی که به‌وسیله مراجع مختلف بخش عمومی در ارتباط با موضوع شهر و سکونت گاه های انسانی از قبیل مجلس، دولت و قوه قضائیه که نماینده حفظ منافع عمومی جامعه می‌باشند، اتخاذ می‌شود (Ghasemi et al, 2020). دولت در مفهوم کلی، یک نهاد قانونی خط‌مشی‌گذاری عمومی است و به‌صورت های مختلف مانند قوانین، ضابطه‌ها و مقررات به تعیین سیاستگذاری می‌پردازد. بر اساس این بعد جدید، مدیران باید علاوه بر مهارت و آگاهی در زمینه‌های فنی، انسانی و اداره امور سازمانی، در زمینه مسائل اجتماعی و خط‌مشی‌های عمومی به دانش و تجربه نیز مجهز باشند. همان گونه که اشاره شد، یکی از روش‌های مطرح در این زمینه حکمروایی خوب شهری است (Esmaeilzadeh, 2001). بر پایه اصول و اهداف حاکم بر حکمروایی خوب شهری دولت‌ها به‌تنهایی قادر به پاسخگویی نیازهای جدید نیستند و ضروری است با افزایش انعطاف و قابلیت‌های خود ازطریق جذب نیروهای فعال در نهادهای عمومی و درگیرکردن شهروندان در مراحل تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری به‌عنوان ذی‌نفعان اصلی، توان پاسخگویی به نیازهای جدید را افزایش دهند. به‌طورکلی این الگوی جدید از طریق بهره‌گیری از ظرفیت‌های جامعه در بخش‌های دولتی، خصوصی و مدنی و نیز با تقویت توان سازمانی، ارائه خدمات مطلوب را محقق خواهد کرد (Kargsamani et al, 2014). در این محتوا نگاه به مقوله مدیریت شهری در لایه‌های سیاستگذاری عمومی و متمرکز بر رویکرد حکمروایی شهری مفهوم و نگاهی عمیق‌تر می‌یابد در این تعریف کل‌نگر، مدیریت شهری از مفهوم صرف اداره امور فراتر می‌رود، و با ساختارهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی پیوند می‌یابد و نقش فعال‌تری در توسعة شهری پیدا می‌کند. در این نگرش، مدیریت شهری به صورتی یکپارچه مسئولیتی استراتژیک تلقی می‌شود(Khaliji, 2021) که ضرورتاً با نتایج و پیامدهای عملیاتی نیز همراه است و به همین دلیل، تعامل فعال آن با حوزه‌های قدرت، سیاست، اجتماع و اقتصاد شهری اجتناب‌ناپذیر است؛ لذا منظور از مدیریت شهری، ساختار یا ترتیبات سازمان ویژه‌ای برای اداره مناطق شهری است. حکمروایی منطقه‌ای و شهری را می‌توان با لزوم همکاری بخش‌های خصوصی و عمومی در مقیاس منطقه‌ای و در چارچوب اشکال متنوع شراکت اجتماعات محلی، حکومت و بخش‌های اقتصادی، توصیف کرد.
از دیگر سوی، شاکله کلیدی و اثربخشی مفهوم مدیریت شهری در سپهر سیاستگذاری عمومی معطوف به حکمروایی شهری نهادها میباشد (Vahid & Habibi, 2017). نهادها قوانین بازی در جامعه‌اند، یا به عبارتی سنجیده‌تر قیودی وضع‌شده از جانب نوع بشر که روابط متقابل انسان‌ها با یکدیگر را شکل می‌دهند. درنتیجه نهادها سبب ساختارمند شدن انگیزه‌های نهفته در مبادلات بشری می‌شوند چه این مبادلات سیاسی باشند، چه اقتصادی و چه اجتماعی. تغییرات نهادی مسیر تحول جوامع بشری در طول تاریخ را مشخص می‌کند و بنابراین کلید فهم تغییرات تاریخی محسوب می‌شوند. نهادها چارچوب‌هایی هستند که کنش متقابل انسان‌ها در درون آنها تحقق می‌پذیرد. نهادها با در اختیار نهادن ساختارهایی برای زندگی روزمره، عدم‌اطمینان را کاهش می‌دهند؛ درواقع نقش عمده نهادها این است که از طریق بنیان‌نهادن ساختارهایی باثبات عدم‌اطمینان را کاهش می‌دهند (Eyvazi et al, 2018).
ورود نهادگرایی به مباحث توسعه محلی و منطقه‌ای از دهه 1990 شروع شده است. در رویکرد نهادگرایی مفاهیمی مانند سرمایه اجتماعی، اعتماد، شبکه‌ها، ساختار حقوقی و مقرراتی، هنجارها، اشکال سازمانی، ترتیبات نهادی، درجه رسمی بودن نهادها، ظرفیت نهادی و حکمروایی نقش مهمی در تدوین سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌های توسعه به طور اعم و توسعه محلی به طور اخص دارند.
تحلیل‌های نهادی جدید جامعه را به‌عنوان نوعی بازی و نهادها را به‌عنوان قوانین و قواعدی که بازی را هدایت می‌کنند تعریف کرده‌اند؛ بنابراین نهادها مجموعه‌ای از قواعد و الگوهای رسمی و غیررسمی رفتار هستند که فعالیت‌های گروهی مشخص از افراد را تعریف می‌کنند. به همین ترتیب الگوهای درونی رفتار و شیوه‌های کار، ارزش‌های جمعی، دانش و ارتباطاتی که در درون‌گروهی سازماندهی شده در جامعه وجود دارد، می‌تواند سرمایه نهادی نامیده شود. سرمایه نهادی و سرمایه اجتماعی مفاهیمی ارزشی و هنجاری به شمار می‌آیند که هم‌زمان به توانمندی و دارایی‌هایی اشاره دارند که افراد و گروه‌ها را به بسیج منابع و انجام اقدام معنی‌دار قادر می‌سازند(khaliji, Rezaihajideh, 2022) (Javadzadeh & Alavi, 2016). سرمایه نهادی شامل منابع پایه انسانی و پولی ساختارهای موجود و مشغول کار و شبکه‌های درون حکومت (محلی) و همچنین گروه‌های ذی‌نفع و افراد سازماندهی شده بیرون از حکومت است. این نوع از سرمایه می‌تواند ایجاد شود، گسترش بیشتری یابد و یا برچیده شود. سرمایه نهادی دارای ارزشی بالاتر و میزان کارآمدی بیشتری از هرگونه بخش منفرد - سازمان و یا فرد - درون آن است.
از منظر رویکرد توسعه درون زا نهادها (اعم از نهادهای رسمی همچون سازمان‌ها و نهادهای غیررسمی همچون شبکه‌ها) می‌توانند دارایی‌های بالقوه را بسیج کنند، ابداع را ارتقا دهند و ویژگی‌های طرف عرضه محلی را شکل دهند و به‌عنوان سیاستی برای پرورش منابع و دارایی‌های محلی (داخلی) جهت تضمین پایداری توسعه کاربرد داشته باشند (Abbazadaeh & Moghtadaei, 2009). از منظر دیگر از ابعاد اصلی و مؤثر بر حکمروایی شهری تحولات نهادی در آن است به‌گونه‌ای که امکان تحقق حکمروایی خوب بستگی به ساختار نهادی، تغییر در نقش‌ها و روابط نهادی و منابع اقتصادی در دسترس برای تأمین آن دارد و حکومت محلی نیز، نهاد کلیدی برای آغاز این تغییرات به شمار می‌آید. انباشت دانش تخصصی و تکیه بر دانش محلی، کلید توسعه عملکردی سرمایه اجتماعی و سرمایه نهادی هستند (Tavakoli & Moemeni, 2016). مقامات محلی باید از طریق اجماع و مشاوره با شهروندان و سازمان‌های محلی از تجربه و دانش آنها یاد بگیرند و آن را به کار برند. از طرف دیگر این رابطه دوطرفه و محاوره‌ای باید دانش و آگاهی مردم محلی را نیز از فرایند پایداری ارتقا دهد. حکومت محلی نیز باید مشارکت و تعامل با دیگر سازمان‌ها را به‌منظور حمایت و ارتقا دانش و سرمایه پرورش دهد.
نقش‌آفرینی نهادها در فرایند توسعه پایدار از مجرای حکمروایی صورت می‌پذیرد، به‌گونه‌ای که حکمروایی بستری برای نقش‌آفرینی نهادهاست و در چارچوب حکمروایی است که نهادهای مختلف قادر خواهند بود اثرگذاری مثبت خود را بر فرایند توسعه برجای بگذارند (Rahmani Fazli et al, 2014; Sarvar, Khaliji, 2023)
پیشینه و مبانی نظری تحقیق
باتوجه‌به گستردگی اختیارات مدیریت شهری در انگلستان و آمریکا (با بیشترین تولید محتوا) و همچنین وجود سلسله‌مراتب سیاستگذاری و برنامه‌ریزی از سطح ملی تا محلی، مطالعات غالباً بر نحوه انتقال سیاست و یا مداخله دولت مرکزی/ محلی در موضوعاتی چون زمین و مسکن، زیرساخت‌های حمل‌ونقلی، تعارضات، توزیع قدرت و منابع و تعاملات ذی‌نفعان شهری متمرکز است.
درور1 (2017) بهبودهای عمده موردنیاز در فرایند خط‌مشی‌گذاری عمومی را تغییرات موردنیاز در دانش، تغییرات موردنیاز در افراد، تغییرات موردنیاز در ساختار و مدل‌های فرایند، تغییرات موردنیاز در ورودی‌ها و نتایج تحقق‌یافته، تغییرات موردنیاز در محیط نام می‌برد.
رینالدی2 (2016) به‌منظور تحلیل نقش کنشگران و سازمان‌های محلی در پیاده‌سازی سیاست‌های اتحادیه اروپا در خصوص برنامه توسعه محلی و منطقه‌ای و تداوم ائتلاف این نهادها در سه دوره زمانی طی سال‌های ۲۰۰۰ الی ۲۰۱۳، برنامه استراتژیک سیسیل را به‌صورت موردی بررسی کرد. در کشور ما باتوجه‌به کامل نبودن سلسله‌مراتب برنامه‌ریزی و مدیریت شهرها از سطح دولت حکومت ملی تا محلی، همواره ابهاماتی در خصوص سهم و اختیار دولت، واحدهای استانی حکومتی دولتی و مدیریت شهری در سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و اجرا در شهرها خصوصاً تهران وجود داشته است. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مدیران و پژوهشگران شهری، شناسایی محیط و فرایند تصمیم‌گیری‌های شهری است.
کمبل3 (۲۰۱۰) نقش سازمان‌های برنامه‌ریزی کلان شهری در سیاستگذاری شهری در کانزاس آمریکا را بررسی کرده است.
ویزمن، سیلور و برزیل4 (۲۰۰۶) این ایده را مطرح می‌کنند که دادهها و اطلاعات بهبودیافته می‌توانند به‌مثابه ابزاری برای بهبود خط‌مشی‌گذاری استفاده شوند. این استدلال این‌گونه بسط می‌یابد که بر مبنای نظریه انتخاب عقلایی اطلاعات بهتر درک جامع‌تری و تصمیم‌گیری تحلیلی را فراهم می‌کنند و بر مبنای نظریه‌های دموکراتیک مشارکت دسترسی به اطلاعات مشارکت مدنی و سیاسی بیشتری را به همراه دارد. در نهایت آنها بر این ایده تأکید می‌کنند که بهبود کیفیت و دسترسی خط‌مشی‌گذاران به اطلاعات خوب همواره در مواجهه با بسیاری از مشکلات مورد تأیید میباشد.
شکل 1-مدل مفهومی پژوهش
بلونگ5 (۲۰۰۳) از عوامل زیر برای بهبود خط‌مشی‌گذاری در چین یاد می‌کند: استقرار صحیح علم خط‌مشی‌گذاری، انتشار تعداد کتاب‌ها و مقالات در زمینه خط‌مشی‌گذاری، تربیت پژوهشگران برجسته، نظریه‌پردازی بومی، در حوزه ساختار افزایش دپارتمان‌ها و دانشکده‌های خط‌مشی‌گذاری، تأکید رهبری بر علم خط‌مشی‌گذاری، حمایت‌های مالی و به‌کارگیری متخصصان و حرفه‌ای‌ها، سازگاری مدل‌های خط‌مشی بافرهنگ سیاسی، علمی کردن فرایند خط‌مشی‌گذاری، بهره‌گیری از مراکز مشاوره، تأکید بر ارزیابی، تسلط خط‌مشی‌گذاران بر علم خط‌مشی‌گذاری.
دانایی‌فرد در پژوهشی با عنوان «تحلیلی بر موانع تولید دانش در حوزه علوم‌انسانی» رهنمودهایی برای ارتقای کیفیت ظرفیت سیاست ملی علم ایران به ضعف‌ها و موانع این حوزه از خط‌مشی‌گذاری عمومی می‌پردازد و در آخر برای ارتقا کیفیت خط‌مشی‌های حوزه علم و فناوری رهنمودها و سازوکارهایی چون حوزه همکاری بین دانشگاهی داخل و خارج، حوزه تحصیلات تکمیلی باکیفیت، حوزه ارتقای مأخذ و پایگاه‌های اطلاعاتی علوم‌انسانی، حوزه ارتقای فرهنگ پژوهش در جامعه، برچیدن فرهنگ پاسداری از روش به‌جای ارتقای ظرفیت فکری جامعه، برچیدن اختناق روش‌شناسانه بر حوزه علوم‌انسانی (Danaeifard, 2001).
مواد و روش تحقیق
در پژوهش حاضر با چارچوب‌بندی محتوایی سیاستگذاری عمومی مبتنی بر حکمروایی شهری رابطه علی و معلولی مدیریت شهری یکپارچه و نهادگرایی به‌عنوان ابزار محرکه سیاستگذاری عمومی تبیین محتوا می‌گردد. در این راستا محتوای عملیاتی پژوهش گونه‌های معینی از شهرهای استان خوزستان باتوجه‌به مشکلات عدیده سطوح توسعه یافتی مدیریتی و نهادی مدیریت توسعه شهری موردنظر و تمرکز واقع می‌گردد.در پژوهش حاضر با چارچوب‌بندی محتوایی سیاستگذاری عمومی مبتنی بر حکمروایی شهری رابطه علی و معلولی مدیریت شهری یکپارچه و نهادگرایی به‌عنوان ابزار محرکه سیاستگذاری عمومی تبیین محتوا می‌گردد. در این راستا محتوای عملیاتی پژوهش گونه‌های معینی از کلانشهر اهواز باتوجه‌به مشکلات عدیده سطوح توسعه یافتی مدیریتی و نهادی مدیریت توسعه شهری موردنظر و تمرکز واقع می‌گردد.این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. روش گردآوری داده از روش کتابخانه‌ای - اسنادی برای مطالعات نظری و بررسی موضوعی استفاده می‌شود. ابزارهای گردآوری اطلاعات در روش‌های کتابخانه‌ای فیش‌برداری و جداول کامپیوتری برای بهره‌برداری مطالب و اسناد در روش‌های پیمایشی از روش‌های مشاهده خبر پرسشنامه یا مصاحبه برای جمع‌آوری داده‌های موردنیاز استفاده می‌شود. جامعه آماری موردمطالعه در این تحقیق: کلانشهر اهواز شامل نخبگان و مدیران حوزه شهری و برنامه‌ریزی شهری می‌باشند. روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی ساده میباشد. به‌منظور تعیین حجم نمونه از جدول تعیین حجم نمونه مورگان استفاده شده است. بر این اساس، تعداد 50 نفر نمونه تعیین‌شده است. طیف پاسخگویی به‌صورت لیکرت در 4 درجه خیلی کم (امتیاز 1) تا خیلی زیاد (امتیاز 4) تعیین گردیده است.
محدوده مورد مطالعه
محدوده موردمطالعه شهر اهواز، مرکز استان خوزستان است و با مساحت 220 کیلومترمربع دومین شهر وسیع ایران پس ازتهران است. شهر اهواز از سمت شمال به شهرهای شیبان، ویس، ملاثانی، دزفول و شوش، از شرق به شهرستان رامهرمز، از غرب به شهر حمیدیه و دشت آزادگان و از سمت جنوب به شهرهای شادگان، بندر ماهشهر، خرمشهر و آبادان محدود می‌گردد. این شهر دارای هشت منطقه شهرداری است که هر یک دارای سه یا چهار ناحیه است. بر اساس آمار سال 1395 شهر اهواز دارای 1184788 نفر جمعیت بوده است.
استان خوزستان از جهت شمال به استان لرستان، و از شمال شرقی به استان چهارمحال و بختیاری، از جنوب شرقی به استان‌های کهکیلویه و بویراحمد و بوشهر، و از جنوب به خلیج فارس، از غرب به کشور عراق و از شمال غربی به استان ایلام محدود می‌گردد. طول مرزی استان خوزستان با کشور عراق 420 کیلومتر و با خلیج‌فارس 210 کیلومتر است. شهر اهواز (مرکز استان) تقریباً در مرکز جغرافیایی استان واقع شده است و تا تهران 874 کیلومتر فاصله دارد.
در بررسی سوابق تغییرات تفسیمات کشوری که ایران در سال 1285 ش به 4 ایالت آذربایجان، کرمان و بلوچستان، فارس و بنادر و خراسان و سیستان و 12 ولایت استرآباد، مازندارن، گیلان، زنجان، کردستان، لرستان، کرمانشاهان، همدان، اصفهان، یزد، عراق عجم و خوزستان تقسیم شده است. استان خوزستان جزو ولایات دوازده‌گانه قرار گرفت و در قانون تقسیمات کشوری مصوب سال 1316 به‌عنوان استان ششم شامل شهرهای اهواز، خرمشهر، آبادان، دشت میشان، بهبهان، دزفول، بروجرد، خرم‌آباد و گلپایگان بود. در سال 1362 ش استان خوزستان شامل شهرستان‌های آبادان، اندیمشک، اهواز، ایذه، بندر ماهشهر، بهبهان، خرمشهر، دزفول و دشت آزادگان (میشان)، رامهرمز، شادگان، شوشتر و مسجدسلیمان می‌شد و در حال حاضر طبق آخرین تقسیمات دارای 18 شهرستان، 42 بخش و 119 دهستان میباشد.
شکل 2- محدوده موردمطالعه منبع: نگارندگان
بحث و یافته‌های تحقیق
به‌منظور درک ارتباط متغیرهای مدیریت شهری و سیاستگذاری عمومی و همچنین اختلاف میانگین متغیرها اقدام به سنجش میزان ارتباط و سطح معناداری متغیرهای مستقل و وابسته، به‌صورت جداگانه و سپس به سنجش وابستگی هر دو متغیر نسبت به هم شد. بدین منظور باتوجه‌به فاصله‌ای و نسبی بودن متغیرها از برای سنجش اختلاف استاندارد از روش آزمون تی یک‌متغیره (T) و رابطه بین متغیرها از آزمون پیرسون6 استفاده شد.
جدول 1- نتایج آزمون T برای متغیرهای سیاستگذاری عمومی
مؤلفه‌ها | مقدار T | درجه آزادی | سطح معناداری | اختلاف میانگین | اختلاف میانگین در سطح اطمینان ۹۵ درصد | |
پایین‌تر | بالاتر | |||||
حکمروایی | 11.59 | 49 | 0.۰01 | 12.64 | 10.49 | 174.79 |
اجرایی | 23.49 | 49 | 0.۰04 | 21.91 | 20.73 | 23.76 |
اجتماعی | 31.89 | 49 | 0.۰02 | 28.49 | 26.64 | 30.25 |
قانونی | 28.61 | 49 | 0.۰01 | 26.74 | 249 | 28.59 |
نهادی | 30.01 | 49 | 0.۰00 | 25.60 | 23.92 | 2729 |
لذا باتوجه به تبیین صورت‌گرفته در آزمون T می‌توان گفت که چالش اساسی سیاستگذاری عمومی بیشتر متوجه تفرق‌های مدیریت شهری است که با ضعف قانونی، خوانایی، قانون‌مداری منجر به ناکارآمدی الگوهای ساماندهی شده است. دراین‌بین سهم حضور تفرق اجتماعی و نهادی بیشتر از همه به چشم می‌خورد.
جدول 2- نتایج آزمون T مؤلفه مدیریت یکپارچه شهری
مقدار T | درجه آزادی | سطح معناداری | اختلاف میانگین | اختلاف میانگین در سطح اطمینان 95درصد | |
پایین‌تر | پایین‌تر | ||||
21.44 | 49 | 0 | 40.171 | 36.103 | 44.235 |
تبیین ارتباط و همبستگی متغیرهای سیاستگذاری عمومی
یکی از ابزارهای مناسب جهت تحلیل متغیرها، ضریب همبستگی پیرسون است که در این پژوهش مورداستفاده قرار گفته است. ضریب همبستگی از روش‌های پرکاربرد جهت تعیین میزان رابطه بین دو متغیر محسوب گردیده و با علامت r نشان داده می‌شود.
جدول 3 همبستگی را میان مؤلفه‌های مدیریت شهری و سیاستگذاری عمومی که از جمع مؤلفه‌های مزبور به هر متغیر است را نشان می‌دهد، ارزیابی‌ها باتوجه‌به جدول 3 نشان می‌دهد که بین مؤلفه‌های مدیریتی همبستگی مثبت وجود دارد. به این معنا با افزایش هر مؤلفه، مؤلفه دیگری نیز افزایش می‌یابد و با کاهش یکی، دیگری نیز کاهش می‌یابد. باتوجه‌به جدول 3 ملاحظه می‌شود که بین مؤلفه‌های قانونی و اجتماعی با نمره 0.593 بیشتری رابطه وجود دارد و کمترین رابطه مربوط به مؤلفه‌های نهادی و حکمروایی است.
جدول 3- همبستگی مؤلفه‌های سیاستگذاری عمومی
مؤلفه‌ها | حکمروایی | اجرایی | اجتماعی | قانونی | نهادی | |
|---|---|---|---|---|---|---|
حکمروایی | Pearson Correlation | ۱ | .۴۲۸ | ۰٫۲۳۸ | .۲۸۱ | .۹۷ |
Sig. (2-tailed) | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.1 | 0.000 | 0.172 | |
اجرایی | Pearson Correlation | 0.428 | ۱ | 0.۴۷۱ | 0.۳۹۶ | 0.۳۷۱ |
Sig. (2-tailed) | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | |
اجتماعی | Pearson Correlation | 0.۲۳۸ | 0.۴۷۱ | ۱ | 0.۵۹۳ | .۳۸۶ |
Sig. (2-tailed) | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | |
قانونی | Pearson Correlation | 0.۲۸۱ | 0.۳۹۶ | 0.۵۹۳ | ۱ | 0.۳۳۹ |
Sig. (2-tailed) | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | |
نهادی | Pearson Correlation | 0.۹۷ | 0.۳۷۱ | 0.۳۸۶ | 0.۳۳۹ | ۱ |
Sig. (2-tailed) | 0.۱۷۲ | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | 0.۰00 | |
برای تعیین متغیرهای مؤثر سیاستگذاری عمومی در مدیریت شهری از تحلیل رگرسیون چندگانه و برای ورودی متغیرها به رگرسیون از مدل (Enter) استفاده شده است. رگرسیون نشان می‌دهد که حدود 98 درصد واریانس سیاستگذاری عمومی را متغیرهای 5 گانه تحقیق تبیین می‌کنند. ابتدا خلاصه‌ای از نمای کلی مدل در جدول 7 ارائه شده است.
برای بررسی آثار مؤلفه‌های تحقیق بر ارزیابی سیاستگذاری عمومی با استفاده از رگرسیون چندگانه ابتدا به‌منظور بررسی معنادار بودن رگرسیون از تحلیل واریانس به‌منظور قطعیت وجود رابطه خطی استفاده شد. نتایج در جدول شماره 4 نشان داد که حداقل یک رابطه خطی بین متغیرهای مستقل و وابسته وجود دارد (81.176 = f، 0.001 < P) (جدول شماره 4).
جدول 4- خلاصه‌ای از نمای کلی مدل رگرسیون چندگانه
رگرسیون | ضریب همبستگی | ضریب تعیین | ضریب تعیین تعدیل شده | سطح خطای معیار تعیین |
مدل اینتر | 0.990 | 0.980 | 0.968 | 6.21 |
جدول 5-تحلیل واریانس رگرسیون به‌منظور قطعیت وجود رابطه بین مؤلفه‌ها
توضیحات | مجموع مربعات | درجه آزادی | میانگین مربعات | آماره f | معناداری |
بین‌گروهی | 56878.97 | 26 | 3159.94 | 81.76 | 0.001 |
درون‌گروهی | 1159.46 | 23 | 38.65 | ||
کل | 58038.43 | 49 |
جدول 6-متغیرهای وارد شده به معادله رگرسیون برای تبیین سیاستگذاری عمومی
متغیرها | ضرایب غیراستاندارد B | خطای استاندارد | ضرایب استاندارد B | آماره T | سطح معناداری |
ثابت Constant | 36.572- | 6.491 | - | 5.634- | 0.001 |
حکمروایی | 2.449 | 1.525 | 0.70 | 1.606- | 0.119 |
اجرایی | 2.995 | 1.238 | 0.92 | 2.419 | 0.022 |
اجتماعی | 1.291 | 1.337 | 0.38 | 0.966 | 0.042 |
قانونی | 4.061 | 1.531 | 0.103 | 2.652 | 0.013 |
نهادی | 0.85 | 1.395 | 0.28 | 0.610 | 0.547 |
برای ارزیابی برازندگی الگوی معادلات ساختاری از چند شاخص استفاده می‌شود. یک شـاخص مورداستفاده، شاخص مجذور کای (۲X) است که یک شاخص برازندگی مطلق مدل به‌حساب می‌آید و هر چه از صفر بزرگتر باشد برازندگی مدل کمتر است. برای مدل‌های با N بزرگتر، مجذور کای (۲X) تقریباً همیشه از نظر آماری معنادار اسـت و این موجب می‌شود که آماره مجذور کای (۲X) تقریباً همیشـه مدل را رد کند. از آنجـا کـه مجـذور کـای نسبت به‌اندازه نمونه بسیار حساس است، بسیاری از پژوهشگران مجذور کای را نسبت بـه درجـه آزادی آن، یعنـی مجذور کای نسبی می‌سنجند. نسبت این شاخص اثر اندازه نمونه را بر مدل مجذور کای به حداقل می‌رساند.
در شکل 3 اعداد روی مسیرها، وزن‌های مسیر یا بتا هستند و اعداد روی مستطیل‌ها، میزان واریانس تبیین شـده هستند. بر اساس محاسبات انجام‌یافته میزان وزن مؤلفه‌های اجتماعی 0.778، نهادی 0.136، حکمروایی، 0.310، اجرایی 0.369 و قانونی 1 میباشد. نسبت کای اسکوئر به درجه آزادی 3.531 است که دلالت بر مطلوب‌بودن مدل است. ریشه میانگین مجـذورات خطای برآورد 0.113 است که حاکی از قابل‌قبول بودن مدل است. شاخص نیکویی برازش 0.561، شاخص نیکویی برازش اصلاح شده 0.513، شاخص برازش اصلاح شده 0.472 است که نشان می‌دهد این مدل نسبت به عدم وجود آن برازنـدگی بهتـری دارد. شاخص توکر - لوئیس با نمره 0.524 شـاخص برازنـدگی هنجـار شـده مسـتلزم تجدیدنظر است. در نهایت باتوجه‌به مطالـب بـالا می‌توان نتیجـه گرفـت کـه مـدل اندازه‌گیری (متغیرهـای مشاهده شده) از برازش خوبی برخوردار هستند و به این معنـی اسـت کـه متغیرهـای آشـکار به‌خوبی می‌توانند متغیرهای پنهان را اندازه‌گیری کنند.
جدول 7-نتایج شاخصه‌ای برازش مدل‌های تحلیل عاملی مرتبه اول
نوع شاخص | معیار برازش مدل | مقدار | حد قابل‌قبول | نتیجه |
شاخصه‌ای مطلق (برازندگی مدل) | کای اسکوئر(CMIN) | 2874.126 |
|
|
درجه آزادی(DF) | 814 |
|
| |
سطح معناداری(P) | 0 | کمتر از 05/0 | قابل‌قبول | |
نسبت کای اسکوئر به درجه آزادی(CMIN/DF) | 3.531 | بین 1 تا 5 | قابل‌قبول | |
شاخصه‌ای نسبی | ریشه میانگین مجذورات خطای برآورد (RMSEA) | 0.013 | 1/0 به پایین | قابل‌قبول |
شاخص نیکویی برازش(GFI) | 0.961 | 9/0 به بالا | قابل‌قبول | |
شاخص نیکویی برازش اصلاح شده (AGFI) | 0.950 | 9/0 به بالا | قابل‌قبول | |
شاخص برازش اصلاح شده(NFI) | 0.913 | نزدیک به یک | قابل‌قبول | |
شاخص توکر - لوئیس(Stolle) | 0.924 | 9/0 به بالا | قابل‌قبول | |
شاخص برازندگی فزاینده(IFI) | 0.955 | 9/0 به بالا | قابل‌قبول | |
شاخص برازندگی تطبیقی(CFI) | 0.950 | 9/0 به بالا | قابل‌قبول | |
شاخص برازش نسبی(RFI) | 0.742 | 6/0 به بالا | قابل‌قبول | |
شاخص برازش تطبیقی مقتصد(PCFI) | 0.720 | 6/0 به بالا | قابل‌قبول | |
شاخص برازش هنجار شده مقتصد (PNFI) | 0.746 | 6/0 به بالا | قابل‌قبول |
جدول 8- بار عاملی استاندارد شده و سطح معناداری آزمون بین سؤال‌ها و متغیرهای مکنون
علامت | متغیر مکنون | برآورد | خطای استاندارد | مقدار بحرانی | سطح معناداری | علامت | متغیر مکنون | برآورد | خطای استاندارد | مقدار بحرانی | سطح معناداری |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
x1 | حکمروایی | 1 |
|
|
| X25 | قانونی | 0.005 | 0.128 | 0.038 | *** |
x2 | 1.409 | 0.297 | 4.747 | *** | X26 | 0.031 | 0.148 | 0.208 | *** | ||
x3 | 1.304 | 0.279 | 4.678 | *** | X27 | 0.005 | 0.119 | 0.045 | *** | ||
x4 | 0.958 | 0.237 | 4.042 | *** | X28 | 1.262 | 0.118 | 10.92 | *** | ||
x5 | 1.479 | 0.314 | 4.716 | *** | X29 | 1.409 | 0.123 | 11.436 | *** | ||
x6 | 1.848 | 0.349 | 5.301 | *** | X30 | 1.224 | 0.111 | 10.989 | *** | ||
x7 | 1.944 | 0.361 | 5.389 | *** | X31 | 1 |
|
| *** | ||
x8 | 1.733 | 0.335 | 5.179 | *** | X32 | 0.103 | 0.147 | 0.704 | *** | ||
x9 | 1.313 | 0.269 | 4.875 | *** | X33 | نهادی | 1.078 | 0.217 | 4.963 | *** | |
x10 | 2.031 | 0.384 | 5.286 | *** | X34 | 1.496 | 0.290 | 5.152 | *** | ||
x11 | 1.877 | 0.354 | 5.298 | *** | X35 | 1.655 | 0.309 | 5.364 | *** | ||
x12 | 0.808 | 0.306 | 2.641 | 0.008 | X36 | 1.732 | 0.312 | 5.544 | *** | ||
x13 | اجرایی | 0.564 | 0.145 | 3.894 | *** | X37 | 1.463 | 0.274 | 5.342 | *** | |
x14 | 0.899 | 0.166 | 5.424 | *** | X38 | 1.746 | 0.316 | 5.531 | *** | ||
x15 | 0.523 | 0.147 | 3.548 | *** | X39 | 1.573 | 0.292 | 5.395 | *** | ||
x16 | 0.621 | 0.143 | 4.344 | *** | X40 | 1.078 | 0.243 | 4.278 | *** | ||
x17 | 1.354 | 0.140 | 9.644 | *** | X41 | 1.046 | 0.242 | 4.314 | *** | ||
x18 | 1.310 | 0.139 | 9.448 | *** | X42 | 1 |
|
| *** | ||
x19 | 0.972 | 0.121 | 8.037 | *** |
|
|
|
|
|
| |
x20 | اجرایی | 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x21 | اجتماعی | 0.56 | 0.086 | 0.654 | 0.513 |
|
|
|
|
|
|
x22 | 0.383 | 0.091 | 4.201 | *** |
|
|
|
|
|
| |
x23 | 1 |
|
| *** |
|
|
|
|
|
| |
x24 | 0.825 | 0.162 | 5.1 | *** |
|
|
|
|
|
|
نتیجهگیری و ارائه پیشنهادها
نتایج حاصل از آزمون T برای مؤلفه‌ها نشان می‌دهد که اختلاف میانگین مؤلفه‌ها در حد پایین و بالا مثبت بوده که مقدار میانگین به‌دست‌آمده از مقدار آزمون بزرگتر میباشد؛ بنابراین تفاوت میانگین مؤلفه‌ها معنی‌دار میباشد. بطوریکه سطح معناداری (Pvalue) به‌دست‌آمده در تمام مؤلفه‌های برابر با 000/0 میباشد. این سطح معناداری نشان از تفاوت میانگین به‌دست‌آمده میباشد؛ بنابراین اختلاف میانگین مؤلفه‌ها با میانگین استاندارد باتوجه‌به سطح معناداری به‌دست‌آمده معنی‌دار میباشد.
باتوجه‌به آزمون T می‌توان نتایج زیر را استخراج نمود:
· در مؤلفه حکمروایی اختلاف میانگین پایین‌تر میباشد. این بدین معنا است که این مؤلفه از حد مطلوب برخوردار میباشد.
· سطح معناداری به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که میانگین به‌دست‌آمده از میانگین مطلوب پایین‌تر بوده و مدیریت شهری در وضعیت مطلوبی نمی‌باشد و این از دلایل عمده نهادها و بازیگران در مدیریت شهری می‌تواند محسوب شود.
· در پرسش نامه میان مؤلفه‌های مدیریت شهری و سیاستگذاری عمومی دو متغیر حضور اجتماعی و نهادی که باتوجه‌به مدل مفهومی از اصول اساسی سیاستگذاری عمومی در اولویت آن است اختلاف میانگین و مقدار T بیشتری را در مقایسه با سایر مؤلفه‌ها دارد. این امر نشان از ضعف سیستم مدیریت شهری در فرایند تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در مدیریت شهری برای سیاستگذاری عمومی است. سهم این دو مؤلفه بیشتر به چشم می‌خورد.
· متغیرهای اجتماعی، مشارکت و شفافیت وضعیت نامطلوبی داشته و سهم کمتری را در مدیریت فعلی شهری داشته‌اند. این در حالی است که مطابق مدل مفهومی تشریح شده مؤلفه حکمروایی مطلوب شهری در فرایند سیاستگذاری عمومی به‌عنوان اهرم توسعه محسوب می‌شوند چراکه حکمروایی و هم‌افزایی از پیش‌شرط‌های مدیریت شهری میباشد.
· در مورد مقایسه متغیرها در پیشگویی معادله رگرسیون باید از مقادیر Beta استفاده کرد. بزرگ‌بودن مقدار Beta نشان‌دهنده اهمیت نسبی و نقش آن در پیشگویی مدل است؛ بنابراین از جدول 6 می‌توان استنباط کرد که مولفه‌های اجرایی و اجتماعی به‌مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیشگویی متغیر وابسته دارند، به‌گونه‌ای که یک واحد تغییر در انحراف معیار اجرایی، اجتماعی و قانونی، باعث می‌شود تا انحراف معیار متغیر وابسته (سیاستگذاری عمومی) به‌اندازه 92، 38 و 10 درصد تغییر کند.
· از مدل اندازه‌گیری ضرایب استاندارد شده می‌توان این برداشت را نمود که بین متغیرهای مکنون مربوطه و متغیرهای متناظر با آنها، همبستگی معناداری وجود دارد یا خیر. ضرایب استاندارد شده، در واقع بیانگر ضرایب مسیر یا بارهای عاملی استاندارد شده بین عامل‌ها و نشانگرها میباشد. برای داشتن روایی باید بین ابعاد و مؤلفه و بین مؤلفه و متغیر، همبستگی معناداری وجود داشته باشد. درصورتی‌که بار عاملی استاندارد شده بالاتر از 4/0 باشد، می‌توان گفت سؤال‌ها موردنظر از قدرت تبیین خوبی برخوردار است. همان‌طور که ملاحظه می‌شود برای کلیه سؤال‌ها مربوط به متغیرهای مدل دارای بار عاملی بالای 4/0 میباشد.
· مقادیر بحرانی CR معنادار بودن هر یک از پارامترهای را نشان می‌دهد و چنانچه مقدار CR بزرگتر از قدرمطلق عدد 96/1 باشد، پارامترهای مدل معنادار هستند. باتوجه‌به اینکه تمامی اعداد معناداری کلیه پارامترهای مدل از عدد 96/1 بزرگتر است همچنین سطح معناداری تمامی سؤال‌ها پرسشنامه کمتر از 0.05 محاسبه شده است می‌توان روایی سازه‌های اندازه‌گیری متغیرهای مربوطه در سطح معناداری 05/0 تأیید می‌شود.
ملاحظات اخلاقی:
پیروی از اصول اخلاق پژوهش: در مطالعه حاضر فرمهای رضایت نامه آگاهانه توسط تمامی آزمودنیها تکمیل شد.
حامی مالی: هزینههای مطالعه حاضر توسط نویسندگان تامین شد.
تعارض منافع: بنابر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است.
References
1- Abbazadaeh, M. .., & Moghtadaei, L. (2009). The Sociological Study of Social Capital impact on knowledge Creation. Iranian Journal of Sociology, 10(1), 3-28. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.17351901.1388.10.1.1.3 [In Persian].
2- Babaoğlu, C., & Kulaç, O. (2021). The Current State of Public Policy Studies and Field in Turkey. In Handbook of Research on Global Challenges for Improving Public Services and Government Operations (pp. 1-12): IGI Global.
3- Bolong, L. (2003). Improving the quality of public policy-making in China: Problems and prospects. Public administration quarterly, 125-141. https://www.jstor.org/stable/41288192
4- Campbell, J.E. (2010). Have Metropolitan Planning Organizations improved regional policy making? The cases of Kansas City and St. Louis.
5- Dror, Y. (2017). Public policy making reexamined: Routledge.
6- Ehrenberg, R. G., & Smith, R. S. (2016). Modern labor economics: Theory and public policy: Routledge.
7- Esmaeilzadeh, H. (2001). Good Governance and obligating of human rights contents; Basis of urban sustainable management. Urban Management Studies, 3(5). [In Persian].
8- Eyvazi, M.R., Salehi, M., Marzban (2018). A Search for Good Governance: Towards the Sustainable Governance Model. Strategy, 26(85). https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.10283102.1396.26.4.3.6 [In Persian].
9- Fazli, D. A. R., et al. (2015). "Theoretical basis of good governance in the modern rural management." Urban Management 14(38): 43-54. [In Persian].
10- Ghasemi, A., et al. (2020). "Good urban governance as the referential of urban policy: analysis of the content of the fifth and sixth development plans the Islamic Republic of Iran." Majlis and Rahbord 27(101): 195-221[In Persian]..
11- Hill, M., & Hupe, P. (2014). Implementing public policy: An introduction to the study of operational governance: Sage.
12- Javadzadeh, H., & Alavi, A. (2016). Comparative survey on the role of social capital in community sustainability in the new and old contexts (case: The Narmak and Yosefabad Communities). , 7(24), 83-104. [In Persian].
13- Jenkins-Smith, H. C., & Sabatier, P. A. (1993). The study of public policy processes: Jones and Barlett Publishers, Inc. Sudbury, MA.
14- Kargsamani, A., Kordanaij, A., Khodadad Hosseini, S., & Mousavi Shafaei, S. (2014). Measuring good urban governance for global cities. Management Research in Iran, 19(1), [In Persian].
15- Khaliji, M. (2021). Pathology of metropolitan areas with emphasis on participatory governance: A case study on Tehran Metropolis. Urban Structure and Function Studies, 8(29), 7-26. doi: 10.22080/usfs.2021.3440
16- khaliji, M., & Rezaihajideh, S. (2023). Problems and challenges of the elderly in urban spaces: a case study of Tehran's 13th district. , 14(54), 153-168. doi: 10.30495/jupm.2021.28031.3885[In Persian].
17- Parsons, W., & Santoso, T. W. B. (2021). Public policy: pengantar teori dan praktik analisis kebijakan. In: -.
18- Peters, B. G., & Pierre, J. (2006). Handbook of public policy.
19- Pourahmad, A.(2014). The assessment factors in improving urban services by VIKOR (case study Bonab). Spatial Planning, 4(2), 1-16.
20- Rahmani Fazli, A., Sadeghi, M., & Alipourian, J. (2014). Theoretical foundations of good governance in the modern rural management process. Urban Management, 14(38). [In Persian].
[1] Dror
[2] .Rinaldi
[3] . Campbell
[4] Weitzman, Silver, & Brazill
[5] Bolong
[6] . Pearson
