بررسی مقایسه‌ای تحول اخلاقی، نوع دوستی و خودکارآمدی اجتماعی در دانش‌آموزان تیزهوش و عادی دبیرستان‌های شهر ارومیه در سال تحصیلی 91-90

الموضوعات :

لیلا رضائی ¹ , علی مصطفایی ² , زینب خانجانی ³

1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد روانشناسی، تبریز، ایران.
2 - استادیار گروه روان شناسی دانشگاه پیام نور.
3 - استاد گروه روانشناسی دانشگاه تبریز

تاريخ الإرسال : 14 السبت , ربيع الأول, 1434 تاريخ التأكيد : 11 الأربعاء , جمادى الأولى, 1435 تاريخ الإصدار : 23 الخميس , رجب, 1435

الکلمات المفتاحية: نوعدوستی, تیزهوش, تحول اخلاقی, خودکارآمدی اجتماعی,

ملخص المقالة :

هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه‌ای تحول اخلاقی، نوعدوستی و خودکارآمدی اجتماعی در دانش‌آموزان دختر دبیرستانی تیزهوش و عادی شهر ارومیه در سال تحصیلی 91-90 می‌باشد. نمونه آماری شامل 385 دانش‌آموز عادی و225 دانش‌آموز تیزهوش بود. در نمونه‌گیری از روش تصادفی چند مرحله‌ای استفاده شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، شامل دو پرسشنامه قضاوت اخلاقی"ما"(1981) و مقیاس خودکارآمدی نوجوان "کنلی" (1989) بود. داده‌های پژوهش با استفاده از آزمونt مستقل تحلیل شد. نتایج تحلیل‌ها نشان داد که بین دو گروه عادی و تیزهوش، از نظر تحول اخلاقی و نوعدوستی و خودکارآمدی اجتماعی (در هر 5 مؤلفه مربوط به خودکارآمدی اجتماعی) تفاوت معنی‌دار وجود دارد و گروه تیزهوش در همة موارد میانگین بالاتری نسبت به گروه عادی داشت.

المصادر:

آقامحمدی، سمیه.(1390). اثربخشی آموزش خودکارآمدی بر روابط اجتماعی دختران فراری. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد روان‌شناسی عمومی. دانشگاه اصفهان.

اژه‌ای، جواد.(1383). ویژگی‌های شخصیتی تیزهوشان در پژوهش‌های روان‌شناختی ایران. نشر سمپاد

السون، متیو. اچ و هرگنهان. بی. آر. (1389). مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری. ترجمه دکتر علی‌اکبر سیف. تهران: نشر دوران.

بیرامی، منصور. پوراسمعلی، اصغر. صالحی‌حیدرآباد، مجتبی و عندلیب کورایم، مرتضی. (1390). بررسی نقش عامل‌های شخصیتی در پیش‌بینی تحول اخلاقی و میزان نوعدوستی. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، سال ششم، شماره 21، بهار 1390.

ترخان، مرتضی و اژه‌ای، جواد.(1372). بررسی رابطه‌ی بین موضع نظارت، عزت نفس وپیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان تیزهوش وعادی، مجله استعدادهای درخشان، سال دوم، شماره4.

سلامتی، عباس.(1372). رابطه‌ی هوش و تحول اخلاقی در پسران مدارس راهنمایی شهرستان اراک. دانشگاه تربیت معلم تهران.

شولتز، دوان و شولتز، سیدنی، آلن.(1384). نظریه‌هایشخصیت. ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: ویرایش.

صاحبی، علی.(1369). بررسی رشد قضاوت اخلاقی نوجوانان تیزهوش و مقایسه‌ی آن با نوجوانان عادی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تهران.

طهماسبیان، ‌کارینه. اناری، آسیه ‌و ‌صالح ‌صدق‌پور، بهرام. (1388). اثر ‌مستقیم ‌خود اثرمندی ‌اجتماعی ‌در ‌احساس ‌تنهایی ‌نوجوانان. مجله‌یعلوم رفتاری، 1388(2) 97:3 -93.

کدیور، پروین. (1390). روان‌شناسیتربیتی. تهران: انتشارات سمت.

کریمی، عبدالعظیم. (1385). روان‌شناسیرشد: مراحلشکل‌گیریاخلاقدرکودکباتأکیدبررویکردهایتحولی. تهران: انتشارات عابد.

محمدی، نورالله. (1373). تحول اخلاقی و دیگردوستی نوجوانان سرآمد و عادی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.

مکتبی، غلامحسین. (1375). بررسی تحول اخلاقی و نوعدوستی در دانشجویان تیزهوش و مستعد واقع در دانشگاه‌های تهران. مجله استعدادهای درخشان، ص141- 125.

میرسلطانی، میرباقر. (1383). بررسی و مقایسه تحول اخلاقی نوجوانان بزهکار با نوجوانان عادی پسر و دختر. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشکده علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز.

نظری، شهلا. اژه‌ای، جواد و آزاد فلاح، پرویز.(1382). بررسی مهارت‌های اجتماعی دختران نوجوان سرآمد شاغل به تحصیل در مراکز آموزشی استعدادهای درخشان، غیرانتفاعی و عادی تهران. مجله استعدادهای درخشان، ص468- 450.

Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior, 4. New York: Academic Press, pp. 71-81.

Bandura, A. (1995). Self-Efficacy in Changing Societies. Cambridge University Press.

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman.

Bandura, A. (1999). A Social Cognitive Analysis of substance abuse: An agentic perspective. Journal of Psychology sci. p. 214-217.

Bisland, A. Karnes, F. A. & Cobb, Y. B. (2004).Leadership Education:Resources and web sites for  teacher of gifted students. Gifted Child Today, 27, 50-56.

Descioli.P&Kurzban.R. (2009). Mysteries of morality. cognition. pages 281-299.

Harris, S; Mussen, P. & Rutherfor, E. (1970). Some cognitive behavioral and personality correlates of maturity of moral judgment.The journal of Genetic Psychology, 128, 123-135.                      

Howell, R. Heward, L. Swassing, R. (1996). Gifted and Talented students. Exceptional children: An Introduction to Special education (pp. 532-574). Upper Saddle River NJ: Maerrill /Prentica/tail.                       

   Keasey, C-Kanjer & Miller (1971). Social participation as a factor in the moral development of preadolescents. Developmental psychology, No. 5, 216-220.

Kim JE. Social efficacy and behavior problems in maltreated and nonmaltreated children. Journal of child & Adolese psychol. 2003; 23 (1): p 106-117.

Köparan, Şenay. Ȍzturk, Fusun &Ȍzkiliç, Ruchan.(2009).An investigation of social self efficacy expectations and assertiveness in multi-program high school students. Procedia social and       behavioral sciences1. (2009) 623-629.

Lewis, A, E. (2007). The Moral Judgment of Gifted Adolescents. Publisher: Proquest, 2007.

Narvaez, Darcia. (1993). Moral judgment and test processing. Annual meeting of the american educational research association(Atlanta,GA,April)12-16.

Matthews, J, Dona & Foster, F, Joanne. (2009). Being Smart about Gifted Education: A Guidebook for Educators and Parents. Great Potential Press, Inc.

Rest, J. Thoma. S. J, Narvaez, D. (1997). Indexing the Defining Issues Test, Journal of Educational Psychology. 89, pp, 498-5.

Simons. (1981). Moral Development and Moral Education. In G.lesser (ed) Psychology and educational practice. San Francisco. Scott, Forman.

 

Zighler(1990). Social Psychology second edition. New York:sons.