بررسی نمودها و کارکردهای موسیقی آفرینش در اندیشة عارفان
الموضوعات : عرفان اسلامیسعید رضائی 1 , محمدرضا اسعد 2 , فاطمه قهرمانی 3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبـیات فارسی، واحد اراک، دانـشگاه آزاد اسـلامی، اراک، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبـیات فارسی، واحد اراک، دانـشگاه آزاد اسـلامی، اراک، ایران. نویسنده مسئول:
M-asad@iau-arak.ac.ir
3 - استادیار گروه زبان و ادبـیات فارسی، واحد اراک، دانـشگاه آزاد اسـلامی، اراک، ایران.
الکلمات المفتاحية: عرفان, mysticism, Mythological Beliefs, موسیقی کیهانی, باورهای اساطیری, Cosmic Music,
ملخص المقالة :
تمامی افسانه های موجود در باب موسیقی نظیر هرمس، فیثاغورث، آپولون و ... بر پیدایش اسطوره ای موسیقی حکایت دارند. بر پایة این افسانه ها، گونه ای موسیقی کیهانی، با بُعدی متافیزیکی، وجوددارد که از دیدگاه متفکران هندی، هیچ گونه بدعتی را در آن راه نیست و یا با بسطی مفهومی بوسیلة نوافلاطونیانی چون بوئیثوس، همة موسیقی های عالم، بازتاب یک موسیقی کیهانی همتراز هستند. از این دیدگاه با رهایی موسیقی از فضایی یک سویه و مونولوگ، تمامی موجودات از روح بشریِ همپایه ای برخوردارند که درنتیجة آن، نغمه های ملکوتی و آسمانی در آن ها جاری و ساری است. با توجه به پیوستگی هایی که بین گسترة عرفان اسلامی و علم موسیقی وجوددارد، در بررسی صورت گرفته در باب کارکردهای موسیقی کیهانی در متون مختلف عرفانی، مشاهده شد که موسیقی کیهانی در مباحثی چون عهد الست(تداعی کلام حق با شنیدن هر نغمه و سازی)، آسمانی و فرعی بودن سماع به دلیل کشش های ربانی، جاری بودن موسیقی کیهانی در همة موجودات و برخورداری از آن به تناسب ظرفیت و حالات درونی، زمینه سازی شهود حقایق ملکوتی به وسیلة موسیقی این جهانی و... نمود برجسته ای داشته است. بررسی پیش رو، به شیوة توصیفی- تحلیلی است.
_||_
