جایگاه غزل و عرفان خواجه حافظ شیرازی در اشعار روسی
الموضوعات : عرفان اسلامیمرضیه یحیی پور 1 , جان اله کریمی مطهر 2 , سوتلانا روداکووا 3
1 - استاد زبان و ادبیات روسی دانشگاه تهران، ایران.
E-mail: myahya@ut.ac.ir
2 - استاد زبان و ادبیات روسی دانشگاه تهران، ایران.
E-mail:jkarimi@ut.ac.ir
3 - استاد زبان و ادبیات روسی دانشگاه نوسوف ماگنیتاگورسک، ماگنیتاگورسک، روسیه.
الکلمات المفتاحية: حافظ, عرفان, ادبیات فارسی, تأثیرپذیری, mysticism, Persian literature, hafiz, شاعران روسی, Russian poets, affectedness,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر در پی تبیین علل گرایش شاعران روسی به اشعار خواجه حافظ شیرازی است، و اشاره به عواملی دارد که به شاعران روسی در شناخت مفاهیم اشعار وی کمک کرده اند و یا در آفرینش آثار شرقی آنها تأثیرگذار بوده اند، شاعران روسی از میان شاعران مشرق زمین به حضرت حافظ توجه ویژه ای داشته اند و کلام خواجۀ شیراز در جامعه ادبی روسیه از جایگاهی باارزشی برخوردار است، برخی از شاعران روسی مستقیماً در اشعار خود از حافظ نام برده اند و تعدادی نیز در وصف او و اندیشه های عرفانی- فلسفی و اخلاقیش شعر سرودند، در مقاله همچنین به انجمن مریدان حافظ اشاره می شود که در سن پیتربورگ توسط شاعران غزل سرای روسی ویچیسلاف ایوانف و میخائیل کوزمین تأسیس شد و به خیمۀ حافظ معروف بود، اعضای انجمن مرید حافظ بودند، انجمن به شناخت حافظ و ترویج اندیشه های عرفانی او کمک شایسته ای کرده است، نتیجۀ پژوهش حاکی از آن است که شاعران روس در ادوار گوناگون از حافظ نام برده اند و اندیشه های عرفانی – فلسفی - اخلاقی و غزلیات آهنگین حافظ در اشعارشان بازتاب یافته است، تأسی شاعران روسی از حافظ و اشعار وی سبب شد تا آنها نیز در اشعار خود واژه هایی مانند عارف، عندلیب، ساقی، زاهد، خرقه، وجد، دوست، گل های سرخ شیراز،،،، را به کاربگیرند که به اشعار آنها فضایی کاملاً شرقی و عرفانی داده است،
_||_