عوامل تأثیرگذار بر مناسبات سربداران و حکومتهای محلی همجوار
الموضوعات :
دکتر بشری دلریش
1
(استادیار گروه تاریخ دانشگاه اراک)
حسین رضانژاد
2
(کارشناس ارشد تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد)
الکلمات المفتاحية: تشیع, خراسان, سربداران, آل کُرت, طغاتیموریه, جانی قربانی‌ها,
ملخص المقالة :
یکی از ویژگی‌های تاریخ سیاسی ایران در قرن هشتم هجری قمری، حد فاصل زوال ایلخانان تا روی کار آمدن تیموریان، وجود سلسله‌های محلی متعددی است که در چهارگوشه ایران تشکیل شدند. در این میان، شرق ایران و خراسان محل قدرت نمائی حکومتهای متعدد از جمله حکومت سربداران با اتکاء به مذهب تشیع اثنی عشری بود. در جوار سربداران و پیش از آنان، حکومتهای سنی مذهب طغاتیموریه، آل کُرت و جانی قربانی‌ها نیز جهت کسب قدرت سیاسی به تکاپو برخاسته بودند. با تشکیل این حکومت‌ها در جوار یکدیگر و به رغم روابط کمرنگ دوستانۀ آن‌ها، علل و عوامل متعدد چون مسائل ارضی و گسترش قلمرو بویژه رقابت بر سر تصرف خراسان، تفاوت و تباین مذهبی و اختلافات سیاسی، وقوع برخورد و تنش بین حکومتهای محلیِ خراسان را گریزناپذیر می‌ساخت که در نهایت منجر به ضعف و در نتیجه زوال و سقوط آنان شد. پژوهش حاضر با شیوه‌ی تحلیلی ـ توصیفی، با اتکاء به منابع دست اول و تحقیقات جدید بر آن است تا زوایای پنهان و آشکار مناسبات این حکومتهای محلی و عوامل تأثیرگذار بر آن را بررسی و تحلیل نماید.
