نظام داستانپردازی در حکایات حدیقۀ سنایی
الموضوعات :
علی‎محمد مؤذنی
1
,
منیر خلیلیان
2
1 - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران،تهران،ایران.(نویسنده مسئول)
2 - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ،کرج ،ایران
تاريخ الإرسال : 01 الأحد , جمادى الأولى, 1438
تاريخ التأكيد : 01 الأحد , جمادى الأولى, 1438
تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ربيع الثاني, 1438
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
حدیقهالحقیقه سنایی منظومهای است عرفانی که در قالب داستانها و حکایات و تمثیلها به آموزش تعالیم دینی و اخلاقی میپردازد. این اثر از متون عرفانی است که ایجاز و سادگی خصیصۀ عمدۀ آن است. بنابراین پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزارکتابخانه‌ای انجام گرفته، بر آن است تا نظام پردازش داستانهای حدیقهالحقیقۀ سنایی غزنوی، خصوصاً حکایتهای کوتاه آن را با الگو قراردادن ویژگی کمینهگرایی تجزیه و تحلیل، و عناصر و ویژگی‌های حکایات این اثر را با عنایت به شخصیّت و شخصیّت پردازی، پیرنگ، جایگاه گفتگو، صحنه و صحنه پردازی، بررسی نماید. برای رسیدن به این منظور، سی حکایت از حدیقۀ سنایی انتخاب و ویژگی‌های مختلف آن بررسی و تحلیل شد و نتایج به دست آمده مبنی بر این است که حکایات حدیقه سنایی بسیاری از ویژگی‌های کمینهگرایی همچون: ایجاز، پیرنگ ساده، بسیاری گفتگو، محدودیت شخصیّتها و صحنهپردازی را داراست و سنایی در این زمینه بسیار موفّق بوده است.
المصادر:
براتی، محمود، و محبوبه همتیان (1389)، «کاربردهای پرسش در حدیقۀ سنایی»، فصلنامۀ ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، سال ششم، شمارۀ 21، زمستان، 65-91.
بهار، محمّدتـقی (1373)، سبک شناسی(دوره 3 جلدی)، تهران: انتشارات امیرکبیر.
پارسا، سید احمد (1385)، «مینیمالیسم و ادب پارسی»، مجلۀ دانشکدۀادبیّات و علوم انسانی دانشگاه باهنر کرمان، شمارۀ 20، صص27-48.
پورنامداریان، تقی (1388)، درسایۀ آفتاب، تهران: سخن.
توکّلی،حمیدرضا (1389)،از اشارتهای دریا؛بوطیقای روایت در مثنوی،تهران: مروارید.
جزینی، محمدجواد (1378)، «ریختشناسی داستانهای مینیمالیستی»، ماهنامه کارنامه، دورۀ 1، شماره 6.
رضی، احمد و سهیلا روستا (1388)،«کمینهگرایی در داستاننویسی معاصر»، مجلّۀ متن شناسی ادب فارسی، دورة 45، شماره 3،صص 77-90.
سلیمانی،محسن (1374)،فن داستان نویسی،چاپ دوم،تهران: امیرکبیر.
سنایی غزنوی،ابوالمجد مجدودبن آدم (1385 )، دیوان، سعی و اهتمام محمّد تقی مدرّس رضوی،چاپ ششم،تهران: انتشارات سنایی .
شکری،فدوی (1376ش)،واقعگرایی در ادبیّات داستانی معاصر ایران،تهران: انتشارات نگاه.
صیادکوه،اکبر و مانا اخلاق (1387)، «عنصر شخصیّت در حکایتهای حدیقۀ سنایی»،نشریۀ گوهر گویا،سال دوم،شمارۀ 6،تابستان. صص136-154.
عبداللّهیان،حمید (1386)، «داستان بیت؛یک قالب داستانی تازه»، مجلّه پژوهشهای ادبی، بهار، شمارۀ 15،111- 124.
فتوحی،محمود و محمدخانی،علیاصغر (1385)،شوریدهای در غزنه،تهران: سخن.
فرد،رضا (1377)،فنون آموزش داستان کوتاه،تهران: امیرکبیر.
کادن، جان آنتونی (1380)، فرهنگ توصیفی ادبیات و نقد، تهران: شادگان.
گوهرین، کاوه (1389)، داستان دوستان، تهران: انتشارات طرح نو.
محمودیان،محمدرفیع (1382)،نظریۀ رمان و ویژگی‌های رمان فارسی،تهران:انتشارات فرزان.
مستور،مصطفی (1379)، مبانی داستان کوتاه، تهران: مرکز.
میرصادقی، جمال (1376)، ادبیات داستانی(قصه، رمانس، داستان کوتاه، رمان)، تهران: سخن.
----------- (1380)،راهنمای رماننویسی به ضمیمه واژه نامه اصطلاحات ادبیات داستانی، تهران: سخن.
----------- (1390)، عناصر داستان، تهران: نشر سخن.
یونسی،ابراهیم (1340)،هنرداستان نویسی،تهران: امیرکبیر.
_||_
