گروه اسلامی داعش؛ بازیگری با مبانی فکری پیشامدرن و ابزارهای عمل فرا مدرن

الموضوعات : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مسعود مطلبی ¹ , لیلی حیدری ²

1 - گروه علوم سیاسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی،آزادشهر، ایران
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

تاريخ الإرسال : 30 السبت , ذو الحجة, 1437 تاريخ التأكيد : 09 الخميس , ربيع الأول, 1438 تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ربيع الثاني, 1438

الکلمات المفتاحية: &quot, پست مدرنیسم&quot, , &quot, خلافت اسلامی&quot, , &quot, تروریسم&quot, , &quot, گروه اسلامی داعش&quot, , "جهانی شدن",

ملخص المقالة :

گروه اسلامی داعش یکی از مهم ترین جریانات سلفی محسوب می شود که در مدت کوتاهی توانسته است بر بخش هایی از عراق و سوریه تسلط یابد و در کانون تحولات منطقه ای و بین المللی قرار گیرد. داعش را می توان بازیگری افراطی دانست که در جستجوی رستگاری، رهایی بخشی و بازگشت به آرمانهای اولیه اسلامی است .این گروه خود را پدیده ای هویتی می داند که وظیفه احیای خلافت و امارت اسلامی و بازسازی شوکت اهل سنت را دارد. داعش همچنین نمونه ای از گروههای تروریستی نوین می باشد که دارای طبیعتی فراملی و جهانی است، که بر ترور و خشونت تاکید فراوان دارد، از ابعاد مدرن، دولت محور، مادی، منافع جویانه و محدود به مرزها گذر کرده و با تمرکز بر هویت، داعیه ای جهانی دارد و از ابزارها و پتانسیل های عصر جهانی شدن و پسامدرنیسم نیز سود می جوید. از این رو مسئله اصلی مقاله توصیفی - تحلیلی پیش رو در این پرسش تجلی یافته است که گروه تروریستی داعش از حیث فکری چگونه بازیگری است و چگونه به بهره برداری از فضای سایبری در راستای پیشبرد اهداف خود مبادرت کرده است؟. فرضیه طرح شده آن است که داعش در حالی که از حیث فکری و در اعتقادات پیشامدرن است، نمونه بارز تروریسم پسامدرن در فضای مجازی محسوب می شود که از امکانات فضای جهانی شدن در راستای معرفی نمودن خود و ایجاد شبکه ای تروریستی در جهت تشکیل آنچه که خلافت اسلامی می نامند، استفاده می کند.

المصادر:

1. ابراهیمی، نبی الله (1392)، نوسلفی گری و جهانی شدن امنیت در خاورمیانه، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.


2. احمدیان، قدرت و نوری، مختار (1393)، «بحران تازه در عراق: از رقابت هویتی تا معضل امنیتی»، فصلنامه اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره297.


3. تاجیک، محمدرضا (1388)، ایران در چشم انداز 1400، تهران:موسسه تحقیقات علوم انسانی.


4. تاجیک، محمدرضا (1394)، «دموکراسی علیه دموکراسی»، نشریه مهرنامه، سال ششم، شماره 45.


5. حلبی، علی اصغر (1390)، تاریخ نهضت های دینی – سیاسی معاصر، تهران:نشر زوار.


6. روآ، اولیویه (1393)، اسلام جهانی شده، ترجمه حسن فرشتیان، قم: بوستان کتاب.


7. روشن چشم، حامد (1393) «تحلیل جامعه شناختی داعش»، روزنامه رسالت.


8. زارعی، سعدالله و دیگران (1394)، «اندیشه در تحلیل: بررسی جغرافیای فکری داعش؛ از صلاح الدین عراق تا حلب سوریه»، فصلنامه رشدآموزش قرآن، ش4.


9. سجادی، سیدابوالفضل و آشناور، مهدی (1389)، «بررسی و نقد آراء وهابیت در انتساب عنوان شرک به شیعه از منظر قرآن کریم»، فصلنامه پژوهشی علوم و معارف قرآن کریم، ش7.


10. سردارنیا، خلیل الله  (1388)، «اینترنت، جنبش های اجتماعی جدید و بسیج اعتراض ها (بررسی نظری و مصداقی چند جنبش اجتماعی)»، پژوهش های ارتباطی، سال شانزدهم، شماره 60.


11. سلیمی، حسین (1384)، نظریه های گوناگون درباره جهانی شدن، تهران: سمت.


12. عباسی، محمود (1393)، « سنخ شناسی داعش»، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام، سال پانزدهم، شماره دوم.


13. غفاری، زاهد و علیزاده، قدسی (1393)، «مولفه های فرهنگ سیاسی جریان سلفی تکفیری»، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام، سال سوم، شماره یازدهم.


14. فیرحی، داود (1393)، « گزارش نشست اعتدال و افراط»، تهران : مرکز مطالعات خاورمیانه، قابل دسترس در سایت پژوهشکده.


15. فیرحی، داود، ظهیری، صمد (1387) تروریسم تعریف و تاریخچه؛رهیافتهای موجود در تحلیل پدیده تروریسم، فصلنامه سیاست، دوره 38، شماره3.


16. فیروزآبادی و دیگران، سیدحسن (1393)، تکفیری های داعش را بشناسیم، تهران:انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.


17. -گیبینز، جان آر؛ ریمر، بو (1381)، سیاست پست مدرنیته، ترجمه منصور انصاری، تهران: گام نو.


18. مهدی عباس زاده فتح آبادی (1388)، «بنیادگرایی اسلامی وخشونت: با نگاهی بر القاعده»، فصلنامه سیاست، دوره 39، شماره4.


19. نصری، قدیر (1393)، « خشم به فرمان خرد، شرع و غریزه: تأملی در خشونت داعش از زاویه‌ای دیگر»، پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه، شانزدهم مهر 16/7 /93.


20. نصری، قدیر (1394)، «چگونه داعش در اینترنت تمرین حکمرانی می کند؟»، نشریه مهرنامه، سال ششم، شماره 45.


21. نظری، علی اشرف و السمیری، عبدالعظیم (1393)، «بازخوانی هویت دولت اسلامی در عراق و شام:فهم زمینه های فکری و سیاسی-اجتماعی»، فصلنامه علوم سیاسی، سال هفدهم، شماره 68.


22. هاروی، دیوید (1392)، وضعیت پسامدرنیته: تحقیق در خاستگاه های تحول فرهنگی، ترجمه عارف اقوامی مقدم، تهران: نشر پژواک.


23. هانتینگتنون، ساموئل (1378)، برخورد تمدنها و بازسازی نظم جهانی، ترجمه محمد علی حمید رفیعی، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
    
    
    1. Albrow,Martin, (1997) The Global Age: State and Society Beyond Modernity, Stanford University Press.
    
    
    2. Cronin. k. Audrey (2008) ,Behind The Curve: Globalization and International Terrorism, in/ Jon. C. Pevehouse and Joshua Goldestin, Readings in international Relation, NewYork :Longman.
    
    
    3. Duyvesteyn,isabelle (2007),How new is the new Terrorism? ,studies in conflict and terrorism ,vol 27.
    
    
    4. Friedman , Thomas L. (1999) The Lexus and the Olive Tree. Farrar, Straus and Giroux, New York.
    
    
    5. Laqueur,walter (1996), postmodern terrorism, foreign affairs, vol 75.