بازتعریف مسیرهای گردشگری در بافت تاریخی بازار تهران

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

غزاله گودرزی ¹ (دکتری شهرسازی، دانشکده شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.)
مصطفی بهزادفر ² (استاد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.)
یوسفعلی زیاری ³ (دانشیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران،ایران.)

تاريخ الإرسال : 06 الأحد , رجب, 1441 تاريخ التأكيد : 07 الجمعة , رجب, 1442 تاريخ الإصدار : 28 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1444

الکلمات المفتاحية: مسیرهای پیاده گردشگری, تئوری گراف, مدل چند معیاره vikor, بافت تاریخی بازار تهران,

ملخص المقالة :

حفظ و احیا بافت‌های تاریخی همواره مهمترین دغدغه‌های شهرسازان در دوره‌های مختلف بوده‌است. رونق صنعت گردشگری یکی از راه‌های حفظ و احیا این گونه بافت‌ها، می‌باشد چرا که با وجود پیشرفت تکنولوژی و ساخت فضاهای شهری جدید، بافت‌های قدیمی و تاریخی همچنان نقاط عطف شهرها هستند و اغلب تمایل گردشگری در این فضاها و مکان‌ها بیشتر است. از دیگر سو، تعریف و باز تعریف مسیرهای گردشگری پیاده در این بافت‌ها می‌تواند باعث ایجاد جریان زندگی در کالبد قدیم شود و از فرسودگی عینی و ذهنی بافت جلوگیری کنند. بافت تاریخی بازار تهران با قدمت بیش از 200 سال دارای ظرفیت‌های مناسب گردشگری پیاده است و هر روزه میزبان گردشگران مختلف بوده، اما فقدان مسیرهای گردشگری مناسب باعث متروکه شدن، فراموشی و مورد بازدید قرار نگرفتن بخش‌های از این محدوده شده‌است. مقاله حاضر با هدف و ماهیت کاربردی، بررسی مسیرهای پیاده گردشگری بافت تاریخی بازار تهران را هدف اصلی خود قرار داده‌است و در چهار بخش متوالی با استفاده از تئوری گراف، الگوهای رفتاری غالب را به صورت یک مسئله برنامه ریزی خطی توسط نرم افزارGIS معادل سازی نموده و در نهایت 10 مسیر استخراج نموده‌است. در ادامه جهت الویت‌بندی و دسته بندی مسیرها، از مدل چند معیاره ویکور استفاده شده و ده مسیر در غالب سه دسته، مسیرهای گردشگری تجاری، فرهنگی و آیینی دسته‌بندی و برای هر دسته یک مسیر پیشنهادی در نرم افزارGIS طراحی و ارائه شده‌است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مسیرهای گردشگری تجاری 70 درصد الگوهای رفتاری محدوده را در برگرفته‌است که با تعریف مسیرهای گردشگری هدفمند، می‌توان ضمن تامین اهداف گردشگری، مسبب بازدید از دیگر بناها و بافت‌های قدیمی شد.

المصادر:

 

1. Abbaszadeh, M & M, Ishm, (2018). Definition of historical, cultural and tourism axis in the ancient context of Urmia, Urban Planning Research, 48, pp:97-114.


2. Alitajer S, &M, Karimimoshaver & M, Hajian (2016). Comparative Comparison of walkable streets’ Functions with Focus on Strengthening of Social Life in Islamic-Iranian City, 5 (3) :80-88.


3. Bentley, I. (2003). Responsive environments, (translated by Mostafa Behzadfar), fourth edition, Iran University of Science and Technology. Tehran.


4. Bigdeli Rad, V. & I. Bin Ngah, (2014):  Assessment of quality of public urban spaces, Sci. Int (Lahore),26 (1), pp:335-338.


5. Breidenhann, J., & E., Wickens, (2004): Tourism routes as a tool for the economic development of rural areas vibrant hope or impossible dream?  Tourism Management,25(1), pp: 71- 79.


6. Buhalis, D. (2000), "Marketing the competitive destination of the future", Tourism Management, Vol. 21 No. 1, pp. 97-116. http://doi.org/10.1016/S0261-5177(99)00095-3.


7. Cremona, M (2003). Public Spaces of Urban Spaces, Various Dimensions of Urban Design, Translators: Fariba Gharaei, Mahshid Shokouhi, Zahra Ahari, Ismail Salehi, University of Arts, Tehran.


8. Cullen, G (1961), “The concise Townscape”, Architectural Press, London.


9. Echtner, C.M. & Ritchie, J.R.B. (1993), "The Measurement of Destination Image: An Empirical Assessment", Journal of Travel Research, Vol. 31, No. 4, pp. 3-13. https://doi.org/10.1177/ 004728759303100402.


10. Flognfeldt, T. (2005), "The tourist route system-models of travelling patterns," The tourist route system - Models of travelling patterns, vol. 1, pp. 35-58.


11. Fossati A, & Panella G. (2000) Tourism and Sustainable Development: A Theoretical Framework. In: Fossati A., Panella G. (eds) Tourism and Sustainable Economic Development. Springer, Boston, MA. https://doi.org/10.1007/978-1-4615-4321-3_1Fossati, & G. Panella (Eds.), Tourism and sustainable economic development, pp: 3 - 36. Boston: luwer Academic Publishers.


12. Gehl, J (1987), “Life between Building”, Translated by J. Koch, New York - Halprin, Lawrence (1972), “Cities”, The MIT Press, Massachusetts.


13. Graf, M., & J, Popesku. (2016). Cultural routes as innovative tourism products and possibilities of their development. International Journal of Cultural and Digital Tourism, 3(1), 24–44.


14. Habibi, K., & M, Haghi, (2018). The Comparison of Iranian and Foreign Footpaths Based on ANP Method.Journal of Iranian Architecture & Urbanism, 9(1), 5-19. doi: 10.30475/isau.2018.68575


15. Heidarzadeh, E, & M. Pourizdanparast, (2020): Measuring satisfaction with the quality of urban spaces and providing strategies to improve it: Case of Erfan Tourist Region in Shiraz, Journal of Research and Urban Planning, 41, pp:65-82.


16. Heydari, R, & M, Safarpour, &, M,Azari. (2014). Investigation and analysis of tourist behavior pattern in access to urban attractions using GIS: Shiraz. Journal of Urban Research and Planning, 4 (12), 1-22. 4 (12), PP: 1-22.


17. https://region12.tehran.ir/ on access 2020, march.


18. https://www.unwto.org/urban-tourism, on accesses January 16,2021.


19. Jacobs, J. (1961). The Death and Life of Great American Cities. New York: Random House.


20. Jori, A & R, Sarvar, & J, Moniri, (2016). Investigating the possibility of creating tourist sidewalks in urban centers: Zanjan city center, Journal of Geography and Urban-Regional Planning, 15, pp: 155-176.


21. Kaghazadlou, Z., ladanmohadm, A., Akbari, S. (2020). Evaluating the Impacts of Urban Landscape Quality on Pedestrian Promotion in Urban Public Spaces (Case Study of Ramian City, Golestan Province)., 11(40), 91-106.


22. Kozak, M., & M, Rimmington, (1998), "Benchmarking: destination attractiveness and small hospitality business performance", International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol. 10, No. 5, pp. 184-188.


23. Lang, John (2002). Creation of Architectural Theory: The Role of Behavioral Sciences in Environmental Design, (Translated by Alireza Einifar), First Edition, University of Tehran Press, Tehran.


24. Lotfi, S, (2013). The Role of the Built Environment Attributes in Residents’ Walking Behavior, Case Study: Tehran city/ Iran. Motaleate Shahri, 2(5), 27-34.


25. Lynch, K (1995). The theory of the good shape of the city, (translated by Seyed Hossein Bahreini), University of Tehran Press, Tehran.


26. Marvi, A &M, Afshari, (2017), The Impact of Walking on Selective and Social Activities in Pedestrian Shopping Centers (Yan Gol Theories, The Structure of Strengthening Social Sustainability), 7th International Conference on Sustainable Development and Urban Development, Isfahan, https: //civilica.com/doc/701684.


27. Meyer,D,(2004): Tourism Routes and Gateways: Key issues for the development of tourism routes and gateways and their potential for Pro-Poor Tourism, overseas Development Institute (ODI). London.


28. Nasr, T. (2019). Identification of Key Factors Affecting on the Shiraz City Tourism with a Future Studies Approach., 10(37), 55-66.


29. Ozturk, A. & O, Ozgur. & Ç, Usur. (2015) "The relationship between local residents’ perceptions of tourism and their happiness: a case of Kusadasi, Turkey", Tourism Review, Vol.70, No.3, pp.232 – 242.


30. Pakzad, J. (2014). Urban space design guide in Iran, Shahidi Publications, Tehran.


31. Pamir, S (2012). Creating a vibrant urban center: Principles of urban design and recreation, (translated by Mostafa Behzadfar), University of Science and Technology, first edition, Iran, Tehran.


32. Petrevska, B, & I, Nestoroska, & P, Namicev, & S, Gorin (2019): Prevailing motives for creating Ottoman heritage packaged tours in Macedonia, Journal of Tourism and Cultural Change, DOI: 10.1080/14766825.2019.1645146.


33. Poor Mokhtar, M. (2014). Investigation of pedestrian orientation in Chahar Bagh St., Isfahan and its effects on citizens' social interaction, Iranian Islamic City Quarterly, No. 11, pp. 91-100.


34. Poorahmad, A & R, Yousefi & Y, Ali Nia & N, Moradpour, (2016). Investigating the effects of urban tourism on sustainable development of the city with emphasis on residents' perception (Case study: Baneh city), Urban Tourism Journal, 2(3), pp: 273-253.


35. Pourahmad, A. & N, Ahmadifard. (2018). Role of Creative Tourism in Regeneration of Historical Texture (Case Study: District 12 of Tehran). Geographical Urban Planning Research (GUPR), 6(1), 75-90. doi: 10.22059/jurbangeo.2018.236068.741.


36. Region 12, (2020), Comprehensive tourism guide for region 12,http://www.tehranfestival.com /files/content/Tourist_Guide, Access in 2020.


37. Saberian, J, &M, Malek, & M, Hamrah. (2012). Providing a Classification of Dual Graph Types to Improve the Routing Analysis. Quarterly Journal of Transportation Engineering, 4(2), 137-150.


38. Shieh, E.& K, Habibi, & M, Pirayegar. (2015). Explanation of Locating Indicators of Urban Pedestrian Way based on the Objectives of Social Sustainable Development Using the ANP Method (Case Study: Central District of the City of Rasht). Hoviatshahr, 9(22), 19-30.


39. Tosun, C., & B.B,Dedeoğlu, &A, Fyall, (2015), "Destination service quality, affective image and revisit intention: The moderating role of past experience", Journal of Destination Marketing & Management, Vol. 4, No. 4, pp. 222–234.http://doi.org/10.1016/j.jdmm.2015.08.002.


40. Uysal, U. (2013), Urban Tourism Promotion: What Makes the Difference, Current Research Journal of Social Sciences 5(1), pp :17-27.


41. Vossoughi, L, &M, yazdani, &A, Tavanaei. (2018). Assessing effect of Urban Identity on Satisfaction & loyalty of tourist (case study: Kerman).urban tourism, 5(3), 17-31. doi: 10.22059/jut.2018.240434.378


42. Wu, X., & H, Guan,&.,Y, Han, & J ,Ma. (2017). A tour route planning model for tourism experience utility maximization. Advances in Mechanical Engineering.https://doi.org/10.1177/1687814017732309.


43. Zargham Boroojeni, H., &N, Torkaman, (2014). Exploring the potentialities of religious tourism in Hamedan province. Iranian journal of management sciences, 8(30), 57-80.


44. Ziari, K & K, Jamali & F, Sadeghi, (2018). Presenting a model of sustainable development of urban tourism (Case study: Lahijan city), Journal of Urban Tourism, 4(4), pp:71-55.