اثر بخشی معنا و هدفمندی در روان‌شناسی مثبت‌گرا از نظر سلیگمن و تطبیق آن با اشعار عطار

الموضوعات :

زهرا جعفری ¹ , رضا حیدری نوری ² , هومن نامور ³

1 - داشگاه ازاد تهران واحد ساوه
2 - استادیار دانشگاه آزاد ساوه
3 - گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه ازاد اسلامی ساوه،ساوه،ایران

تاريخ الإرسال : 17 السبت , ذو الحجة, 1443 تاريخ التأكيد : 17 السبت , ذو الحجة, 1443 تاريخ الإصدار : 23 الأربعاء , ذو القعدة, 1443

الکلمات المفتاحية: انسان, عرفان, عطار, امنیت روانی, mysticism, semantics, Attar, value, Man, Positivism, Psychological security, Seligman, سلیگمن, ارزشمندی, معنایابی, مثبت‌گرایی,

ملخص المقالة :

روان‌شناسی مثبت گرا یکی از جدیدترین شاخه‌های روان‌شناسی است. این زمینه خاص از روان‌شناسی بر موفقیت انسان تمرکز دارد. درحالی‌که بسیاری دیگر از شاخه‌های روان‌شناسی بر رفتارهای نابهنجار و دارای اختلال تمرکز دارند. روان‌شناسی مثبت گرا تمرکزش بر کمک به افراد برای شاد زیستن و رضایت و هدفمندی است. این رویکرد، تأثیر هدف در زندگی و سپری کردن یک زندگی با معنا را - که فراتر از زندگی خوب است - تأکید می‌کند و آن را یکی از اصول شادکامی می‌داند. سلیگمن از روانکاوانی است که در نظریه مثبت‌گرایی در پی هدفی است تا زندگی هدفمند و با ارزش را با ایجاد شرایطی که قابلیت‌های انسانی را پرورش و ارتقا می‌دهد به شکوفایی برساند. وی برای افرادی که قابلیت‌ها و توانمندی‌های خود را نمی‌شناسند. توصیه‌ها و راهکارهایی برای ایجاد زندگی بامعنا و هدفمند ارائه می‌دهد که در حوزه عرفان نیز قابل‌بررسی است. عالمان ادبیات و ادبیات عرفانی با استفاده از آموزه‌های تربیتی و دینی که با روان و باطن انسان‌ها در ارتباط است. با پرورش رشد قابلیت‌ها و فضیلت‌های انسانی، سعی در دگرگون کردن حالات انسان، از تضادها و تعارض‌ها، و آماده ساختن بستری برای شکوفایی انسان در مراحل مختلف زندگی و ایجاد هدف و معنا در تکامل انسان‌ها و زندگی با ارزش را دارند.این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از آموزه‌های دینی، به بررسی اشعار عطار و تطبیق آن با نظریه معنایابی در روان‌شناسی مثبت‌گرا در ارائه راه‌های حصول آرامش و امنیت روانی انسان معاصر می پردازد. رسالت انسان عطار و سلیگمن، چراغ راه خود بودن و جستجوگر روشنایی در وجود خود است. انسان جستجوگر تلاش می‌کند تا معنای زندگی را بشناسد و رسیدن به هسته وجودی خود، شور و سرمستی هستی را درک کند و این یعنی رسیدن به شادمانی اصیل و بهزیستی که باعث می‌شود انسان هدفمند، احساس آرامش و امنیت کند و ارزشمند باشد.

المصادر:

 منابع

ایزدی طامه، احمد (1389) مقایسه تأثیر آموزش صبر حل مسائل ترکیبی نشریه روان‌شناسی نظامی ش،3 ،صص72059.

بافرانی، طلعت(1389) روان‌شناسی ودین، ش4.

پورجوادی، نصرالله (1375) باده عشق سیر تحولات معنای عشق (عشق حقیقی، مجازی ) نشر دانش، ش 68.

--------------(1380)مقاله­ها و نقدها چاپ اول. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

تمیمی آمدی، عبدالواحد(1388) غررالحکم و دررالکلم،ترجمه لطیف راشدی، قم: پیام علمدا.                .

جسنی، رمضان­علی وهمکاران (1390)بررسی رابطه خوش‌بینی اسلامی، خوش‌بینی آموخته شده سلیگمن و امنیت روانی، روان‌شناسی ودین، سال 4، ش4، صص 102-75.

جیمز، ویلیام (1356) دین و روان، ترجمه مهدی قائن، موضوعی و محتوایی در غزلیات عطار، مجله تاریخ ادبیات، ش3، پیاپی61 صص5-26.

---------(1356) دین و روان، ترجمه مهدی قائن، وع موضوعی و محتوایی در غزلیات عطار، مجله تاریخ ادبیات، ش3، پیاپی61 صص5-26.

چیتیک، ویلیام(1388) درآمدی بر تصوف و عرفان اسلامی، ترجمة جلیل پروین، چاپ اول، تهران: انتشارات حکمت.

دزفولیان ،کاظم (1382)گلشن راز ،متن وشرح براساس قدیمی ترین ومهمترین شروح گلشن راز: شرح صاین الدین علی ترکه ،شرح شاه داعی الی الله شیرازی وتهران :طلایه .

 عطار، فرید الدین (1368) به اهتمام و تصحیح تقی تفضلی، تهران: علمی‌و فرهنگی.

زرین‌کوب، عبدالحسین(1378)صدای بال سیمرغ، تهران: سخن.

شجیعی، پوران (1373)جهان‌بینی عطار، تهران: موسسه نشر و ویرایش.

فرانکل (1389). انسان در جست‌وجوی معنا، ترجمة نهضت صالحیان و مهین میلانی، تهران: درسا.

---- (1391). انسان در جست‌وجوی معنای غایی، ترجمة شهاب‌الدین عباسی، تهران: پارسه.

فروزانفر، بدیع الزمان(1353)شرح احوال و نقد و تحلیل آثار عطار نیشابوری، چ2، تهران: دهخدا.

فروم، اریک (1388). هنر عشق‌ورزیدن، ترجمة سمیه سادات آل‌حسینی، تهران: جاجرمی.

لاهیجی، محمّدبن یحیی (1337)مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، تهران: علم.

لویزن، لئونارد (1379)شیخ محمود شبستری، ترجمه مجدالدین کیوانی، تهران: مرکز.

محمدپور، احمد رضا (1385) انسان در جستجوی معنا  نهایی فرانکل فصلنامه نقد ونظر ، ش44.

نیکروز، یوسف (1387)بررسی مفهوم درد در شعر عطار، کاوش نامه، سال9، ش17.

همایونی، مسعود (1384) سیری در افکار و زندگی عارف بزرگ ایرانی شیخ فرید الدین عطار نیشابوری، نشر حافظ، ش 18، صص27-22.

Sources and references

1. 1. Izadi Tameh, Ahmad (2010) Comparison of the effect of teaching patience to solve compound problems Journal of Military Psychology, 3, pp. 72059.


2. 2. Bafarani Jasni, Talat (2010) Psychology and Religion, Vol.


3. 3. Pourjavadi Nasrollah (1375) The wind of love The evolution of the meaning of love (real, virtual love) Danesh Publishing, Vol. 68.


4. 4. -------------- (2001) Articles and Reviews First Edition. Tehran: University Publishing Center.


5. 5. Tamimi Amadi, Abdul Wahed (2009) Gharr al-Hakam and Dar al-Kalam, translated by Latif Rashedi, Qom: Payam Alamda. .


6. 6. Jasni, Ramazan Ali et al. (2011) A Study of the Relationship between Islamic Optimism, Seligman Learned Optimism and Psychological Security, Psychology and Religion, Vol. 4, No. 4, pp. 102-75.


7. 7. James, William (1356) Religion and psyche, translated by Mehdi Ghaen, thematic and content in Attar's lyric poems, Journal of Literary History, Vol. 3, 61, pp. 5-26.


8. 8. --------- (1356) Religion and psyche, translated by Mehdi Ghaen, thematic and content in Attar's lyric poems, Journal of History of Literature, Vol. 3, 61, pp. 5-26.


9. 9. Chitik, William (2009) An Introduction to Sufism and Islamic Mysticism, translated by Jalil Parvin, first edition, Tehran: Hekmat Publications.


10. 10. Dezfulian, Kazem (2003) Golshan Raz, text and description based on the oldest and most important explanations of Golshan Raz: Sharj Sainuddin Ali Torkeh, Sharh Shah Dai to Allah Shirazi and Tehran: Talaieh.


11. 11. Divan Attar, (1989) by Taghi Tafazli, Tehran: Scientific and Cultural.


12. 12. Zarrinkoob, Abdolhossein (1378) The Voice of Simorgh Wing, Tehran: Sokhan.


13. 13. Shajiei, Pouran (1373) Jahanbin Attar, Tehran: Publishing and Editing Institute.


14. 14. Rankel (1389). Man in Search of Meaning, translated by Salehian and Mahin Milani Movement, Tehran: Dersa.


15. 15. ---- (1391). Man in Search of the Ultimate Meaning, translated by Shahabuddin Abbasi, Tehran: Parseh.


16. 16. Forouzanfar, Badi-ol-Zaman (1353) Description of the situation and critique and analysis of the works of Attar Neyshabouri, Ch 2, Tehran: Dehkhoda.


17. 17. Fromm, Eric (1388). The Art of Love, translated by Somayeh Sadat Al-Hosseini, Tehran: Jajarmi.


18. 18. Lahiji, Mohammad Ibn Yahya (1337) Mafatih al-Ijaz fi Sharh Golshan Raz, Tehran: Alam.


19. 19. Lewisen, Leonard (1379) Sheikh Mahmoud Shabestari, translated by Majdaldin Kiwani, Tehran: Center.


20. 20. Mohammadpour Ahmad Reza, (2006) Man in Search of the Final Meaning of Frankel Quarterly Journal of Criticism and Opinion, Vol.


21. 21. Nikroz, Yousef (2008) A Study of the Concept of Pain in Attar's Poetry, Kavoshnameh, Vol. 9, No. 17.


22. Homayouni, Massoud (2005) A Journey into the Thoughts and Life of the Great Iranian Mystic Sheikh Farid-ud-Din Attar Neyshabouri, Hafez Publishing, Vol. 18, pp. 27-22.