بررسی کلید غنایی واژة «شب» در اشعار سهراب سپهری*
الموضوعات :محمد کاظم حق شناس 1 , عمر صفر 2
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی
دانشگاه ملی تاجیکستان
2 - هیات علمی دانشگاه ملی تاجیکستان
الکلمات المفتاحية: شعر, سپهری, شب, استبداد, poem, Night, تاریکی, Sepehri, Darkness, Despotism,
ملخص المقالة :
چکیده در این پژوهش در پی آنیم که جایگاه، اهمیت و نحوهی کاربرد واژه ی شب را از نگاه سهراب سپهری این شاعر انزواطلب و نقاش گوشه گیر، بررسی کنیم. نگارنده پس از مطالعه و بررسی زندگی و شرح احوال و آثار این شاعر نقاش به این نتیجه رسید که عوامل مختلفی اعم از روحی و روانی در دوران کودکی و سیاسی ـ اجتماعی در دوراه جوانی و دانشجویی که مصادف با سالهای استبداد و خفقان رضاخانی و 28 مرداد 1332 بود، در شکلگیری شخصیت و اندیشهی سهراب و برداشتها و تعبیرهایش به خصوص در بیان تعلیمی و غنایی واژهی شب نقش به سزایی داشته است. ترس از لولوی دوران کودکی و ترس از سیاهی شب که خود برایش لولوی سرگردان میشود و در اشعارش حضور پیدا میکند. یا فضای تاریک و سیاه ظلم و خفقان جامهی عصر او که سپهری آن را با تعبیر شب و با زبانی نمادین و رمزی به تصویر میکشد.
- ثروتیان بهروز، 1384، صدای پای آب، تهران، نگاه
2- چدویک چارلز، 1375، سمبولیسم، ترجمه مهدی سحابی، تهران: نشر مرکز.
3- حافظ خواجه شمس الدین محمد، 1359، دیوان حافظ شیرازی، تهران: چ دوم، اقبال
4- حقوقی محمد، 1375، سهراب سپهری، تهران: چ ششم، نگاه
5- روزبه محمد رضا، 1381، ادبیات معاصر ایران (شعر)، تهران: روزگار
6- سپهری سهراب، 1370، هشت کتاب، تهران: چ دهم، طهوری
7- شمیسا سیروس، 1370، نقد شعر سهراب سپهری، تهران: چ دوم، مروارید
8- عابدی کامیار، 1386، زندگی و شعر سهراب سپهری، تهران: چ پنجم، نشر ثالث
9- فرخزاد پوران، 1383، زن شبانه ی موعود، تهران: نگاه
10- لنگرودی شمس، 1387، تاریخ تحلیلی شعر نو، ج 1، تهران: نشر مرکز
11- مسیح هیوا، 20/11/1389، شب در شعر نیما
12- یوسفی غلامحسین، 1370، چشمه روشن، تهران: علمی