«سیمای پیر در سلوک عارفانۀ عطار و مولوی»
الموضوعات : عرفان اسلامیرضا حیدری نوری 1 , سید علی محمد سجادی 2
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه زبان و ادبیات فارسی، تهران، ایران.
2 - استاد دانشگاه شهید بهشتی
الکلمات المفتاحية: آفاق, هدایت, تصوّف, سلوک, حق, انفس, پیر, عرفان, سالک, طریقت,
ملخص المقالة :
در مکتب عرفان و تصوّف، هدف سالک الی الله، شناخت حقیقت و اتصال به ذات لایزال الهی است، سلوک اهل معرفت بدون ارشاد پیر و مرشد راه دان و آگاه، به سرانجام نمیرسد. در اندیشۀ عارفانۀ عطّار و مولوی، نقش پیر در هدایت سالک خداجو، مهمترین عنصر وصول به حقیقت محسوب میشود. از دیدگاه آنها، مصاحبت با شیخ و مرشد راز دان، داروی شفا بخش بیماری های جسمانی و روحانی، و اکسیر تحوّل وجود سالک محسوب می گردد. او، مرید را در سلوک نفسانی، یاری میدهد. تا مسیر طریقت را از مرحلۀ انقطاع از هستی، تا فناء فی الله ، که غایت سیر الی الله است، بپیماید. از منظر عطّار و مولانا، پیر، کلید باب نجات، سایۀ حق، تجلی گاه اسماء و صفات الهی، آیینۀ حقیقت، آگاه از اسرار و رموز هستی، نایب حق، جاسوس دلها، و قادر بر تصرّف در عالم بشمار میآید. او، با عنایت حق، به فنای اوصاف و افعال و ذات خود پرداخته است، و آینۀ صاف وجودش، منعکس کنندۀ انوار الهی، و روشنکنندۀ مسیر سلوک سالکان الی الله است.