بررسی شاخص های گردشگری پایدار در دستیابی به ارزش‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی: ارائه راهکار برای اثرات مخرب

الموضوعات :

نگین ناصح ¹ (مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشکدۀ بهداشت، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.)
لعبت تقوی ² (دانشیار، گروه علوم و مهندسی محیط ‌زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط‌ زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. *)مسئول مکاتبات(..)

تاريخ الإرسال : 15 الخميس , ذو القعدة, 1437 تاريخ التأكيد : 23 الإثنين , شوال, 1438 تاريخ الإصدار : 24 الإثنين , محرم, 1441

الکلمات المفتاحية: توسعۀ پایدار, آلودگی‌ها, محیط زیست, گردشگری,

ملخص المقالة :

صنعت گردشگری یکی از فعالیت های مهم اقتصادی در قرن حاضر بوده که منابع اقتصادی و اجتماعی بسیاری را برای کشورهای مختلف جهان به همراه آورده است. توسعه اکوتوریسم به عنوان یکی از پر جاذبه ترین انواع گردشگری علاوه بر پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، آثار محیط زیستی قابل توجهی نیز می تواند داشته باشد. این آثار در صورت عدم دقت نظر، عدم تدوین و انجام اقدامات پیشگیرانه در قالب راهبردها، استانداردها و ارزیابی های مستمر، پیامدهای تخریبی بسیاری در محیط‌های انسانی و طبیعی خواهند داشت و موجب ناپایداری محیطی و در نهایت ناپایداری اکوتوریسم خواهند شد. در عین حال اکوتوریسم می تواند به عنوان ابزاری مناسب در جهت توریسم پایدار نقش جهانی و یا محلی داشته باشد. علی رغم آن اکوتوریسم امروزه اغلب به درستی جهت دهی نشده و عمدتاً به گونه ای تعریف شده است که عملا از استانداردهای اعلام شده برای نیل و موفقیت در فرآیند پایداری فاصله دارد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی- تشریحی می باشد و با استفاده از اسناد کتابخانه‌ای تدوین گردیده است. هدف از این پژوهش، تشریح ارتباط مفاهیم گردشگری با توسعه پایدار و توصیف مشکلات و آلودگی های محیط‌زیست (اعم از آلودگی آب، هوا، خاک، صوت، بصری و پسماند) گردشگری ناپایدار است.

المصادر:

1. ادیب­پور ع ­الف. 1389. امکان­سنجی توان­های توسعه اکوتوریسم در منطقه حفاظت­شده بیستون کرمانشاه. پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیای طبیعی. دانشگاه زنجان، دانشکده علوم انسانی. ص­ص 38-19.


2. بنی­کمالی س. 1390. ارزیابی توان اکولویکی و اولویت­بندی پهنه‌های مستعد توسعه اکوتوریسم (مطالعه موردی: شهرستان مینو دشت). پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت جهانگردی. دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده مدیریت. ص­ص 25-8.


3. اشتری ف. 1392. ارزیابی پتانسیل­های اکوتوریستی شهرستان ایذه». پایان­نامة کارشناسی ارشد رشتة اکوتوریسم، دانشگاه اصفهان. ص­ص 11-17.


4. برومند ­امید م. 1392. تاثیر مشارکت مردم محلی بر توسعة اکوتوریسم (بخش اطاق­رود شهرستان لنگرود). پایان­نامة کارشناسی ارشد رشتة گردشگری، دانشگاه علم و فرهنگ. ص­ص 34-29.

­­­­­

 

1. سقایی م. 1386. امکان­سنجی اکوتوریسم در ایران. مجموعه مقالات همایش منطقه­ای جغرافیا، گردشگری و توسعه پایدار». اسلامشهر، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر. ص­ص 87-81.


2. ضیاع­شیخ­الاسلامی س. 1390. تبین نقش آموزش مردم محلی جهت توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی: روستای ابیانه)». پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا، دانشگاه علم و فرهنگ، دانشکده علوم انسانی. ص­ص 48-32.


3. ساحتی­مهر ع. 1391. نقش مدیریت و نگرش سیستمی در استفاده از فرصت­ها و چالش­ها در صنعت گردشگری. مجموعه مقالات همایش ظرفیت­های اقتصاد ایران با تأکید بر وضعیت گردشگری ایران در بستر جهانی شدن، جلد دوم، فیروزکوه، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه. ص­ص 91-70.


4. دولت­شاه ص. 1390. امکان­سنجی توسعه گردشگری شهری (نمونه موردی: شهر خرم آباد). پایان­نامه مجنونیان ه. 1388. راهنمای آماده­سازی پارک ملی و مناطق حفاظت شده برای توریسم. تهران،انتشارات اتحادیه جهانی حفاظت محیط­زیست. ص­ص31-27.


5. زاهدی ش. 1391. مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار (با تاکید بر محیط­زیست). تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی. ص­ص 31-21.


6. قادری زهرا. 1387. اصول برنامه­ریزی توسعة پایدار. گردشگری روستایی. تهران. انتشارات سازمان شهرداری­ها و دهیاری­های کشور. ص­ص 138-135.


7. ضیایی م، تراب­احمدی م. 1391. شناخت صنعت گردشگری. تهران. انتشارات علوم اجتماعی. ص­ص 91-85.


8. قره­نژاد ح. 1386. مقدمه­ای بر توسعه گردشگری و مهمانپذیری. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف­ آباد، چاپ اول. ص­ص 52-50.

 

 

1. مختاری ملک­آبادی ر. 1389. بررسی تحلیل پتانسیل­های گردشگری بخش باغ بهادران و برنامه­ریزی توسعۀ آن. پایان­نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی. ص­ص 43-39.


2. رستمی م. 1382. موانع و راهکارهای علمی توسعه گردشگری و تقویت جایگاه آن در گفتگوی فرهنگ­ها. مجموعه مقالات همایش بررسی سیاست­ها و برنامه­های توسعه جهانگردی در جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. ص­ص 30-23.


3. کاظمی مهدی. 1388. مدیریت گردشگری. تهران، انتشارات سمت. ص­ص 85-81.
   
   
   1. English Tourist Board. 2010. The green light; a guide to sustainable tourism. London: Author.
   
   
   2. Mason, P. 2013. Tourism Impacts, Planning and Management. Butterworth Heinman.
   
   


4. رحیمی ب. 1386. موانع گسترش توریسم و راهکارهای توسعه گردشگری ایران. مجموعه مقالات همایش ظرفیت­های اقتصاد ایران با تأکید بر وضعیت گردشگری ایران در بستر جهانی شدن، جلد دوم، فیروزکوه، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه. ص­ص56-46.


5. سقایی م. 1389. چالش­های صنعت توریسم در ایران و راهکارهای بهبود و توسعه آن. مجموعه مقالات همایش ظرفیت‌های اقتصاد ایران با تأکید بر وضعیت گردشگری ایران در بستر جهانی شدن، جلد دوم، فیروزکوه، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه. ص­ص77-50.


6. تقوی ل، ناصح ن. 1395. اکوتوریسم و حوزه­های وابسته. سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی، بیرجند، انتشارات چهاردرخت. ص­ص 67-66.


7. دهقانی م. 1391. بررسی اثرات اقتصادی و زیست­محیطی اکوتوریسم بر نواحی روستایی (مطالعة موردی: دهستان کمهر شهرستان سپیدان). پایان­نامة کارشناسی­ارشد، رشتة توسعة روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان. صفحات 29-23.


8. کارشناسی ارشد رشته جغرافیا، دانشگاه شهید چمران،


9. دانشکده علوم انسانی. ص­ص 19-12.