دین از نگاه صوفیه
الموضوعات :
محمد یوسف نیرّی
1
,
مریم الهیزاده
2
1 - استاد، بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2 - عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان ) پردیس کوثر یاسوج ( و دانشجوی دکتری ادبیات عرفانی دانشگاه شیراز.شیراز،ایران
تاريخ الإرسال : 21 الثلاثاء , ربيع الأول, 1438
تاريخ التأكيد : 21 الثلاثاء , ربيع الأول, 1438
تاريخ الإصدار : 21 الإثنين , صفر, 1438
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
صوفیه همانند سایر آموزه هایشان که مبتنی بر وجود جهانی ورای جهان ظاهر است، برای دین نیز ظاهر و باطن قائل اند. از دید آنان ظاهر دین بدون باطن آن( معرفت شهودی) تنها پوسته ای بی ارزش است که صاحبش را به مقصد و مقصود نمی رساند. در کلام دینی ایشان همواره ظاهر و باطن، اصول و احکام و نظر و عمل به هم آمیخته است. آنها معنای حقیقی دین را یقین شهودی و خدمت به خلق می دانند و مخصوصا بر این جنبه ی دوم( خلق) بیشتر تاکید می کنند. در این نوشتار برآنیم که چهره ی حقیقی دین و دین داری را در نخستین متون نثر صوفیه نشان دهیم. برای انجام این پژوهش بر اقوال و آثار فارسی پنج تن از بزرگ ترین عارفان قرون دوم تا پنجم هجری تکیه داشته ایم: بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی، ابوسعید ابوالخیر، امام محمد غزالی و عین القضات همدانی.
المصادر:
قرآن کریم
نهج البلاغه
ابن جوزی، ابوالفرج. ( 1386). تلبیس ابلیس. ترجمه: علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
استیس، والتر. ت. (1388). عرفان و فلسفه. ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی. تهران: سروش.
افلاکی، شمسالدین احمد. ( 1361 ). مناقب العارفین. به کوشش: تحسین یازیجی. تهران: دنیای کتاب.
بدلیسی، شیخ عمار بن یاسر. ( 1394). صوم القلب. ترجمه و تحقیق: محمد یوسف نیری. تهران: مولی.
پالس، دانیل. ( 1389). هفت نظریه در باب دین. ترجمه و نقد: محمد عزیز بختیاری. قم: موسسه ی آموزشی و پژوهشی امام َخمینی.
جوادی آملی، عبدالله. (1372). شریعت در آیینهی معرفت. تهران: رجا.
چیتیک، ویلیام. ( 1390). معرفت شناسی و هرمنوتیک از منظری عرفانی. ترجمه: پیروز فطورچی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ی اسلامی.
حکمت، علی اصغر. ( 1371).تاریخ ادیان. تهران: بی نا.
حلبی، علی اصغر. ( 1377). مبانی عرفان و احوال عارفان. تهران: اساطیر.
دهخدا، علی اکبر. (1377 ). لغتنامه. زیر نظر دکتر معین و دکتر شهیدی. تهران: دانشگاه تهران.
ذکاوتی قراگزلو، علیرضا. ( 1390). بازشناسی و نقد تصوف. تهران: سخن.
زرینکوب، عبدالحسین. (1369). در قلمرو وجدان. تهران: علمی.
.......................................... . ( 1390). جستجو در تصوف ایران. تهران: امیر کبیر.
شاکرین، حمیدرضا. ( 1389).پرسشها و پاسخهای دانشجویی. قم: معارف.
شفیعی کدکنی، محمد رضا. ( 1384). حالات و سخنان ابو سعید ابوالخیر. تهران: سخن.
.................................................... ( 1384). دفتر روشنایی. تهران: سخن.
.................................................... (1385). چشیدن طعم وقت. تهران: سخن.
.................................................... ( 1385). نوشته بر دریا. تهران: سخن.
.................................................... ( 1392). زبان شعر در نثر صوفیه. تهران: سخن.
.................................................... ( 1393). درویش ستیهنده. تهران: سخن.
طباطبایی، محمد حسین. (1372). المیزان فی تفسیر القرآن. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
عطار، فرید الدین. ( 1378). تذکره الاولیاء. تصحیح محمد استعلامی، تهران: زوار.
غزالی، ابو حامد. ( 1374). کیمیای سعادت. به کوشش: حسین خدیو جم، تهران: علمی و فرهنگی.
فولادی، علیرضا. ( 1389). زبان عرفان. تهران: سخن.
قدردان قراملکی، محمد حسن. (1378). سویه های پلورالیزم. تهران: موسسه ی فرهنگی دانش و اندیشه ی معاصر.
لویزن، لئونارد. ( 1384). میراث تصوف. مترجم: مجدالدین کیوانی، تهران: نشر مرکز.
مجلسی، محمد باقر . ( 1362). بحار الانوار. دارالکتب الاسلامیه.
مطهری، علی. (1391). عدل الهی. قم: صدرا.
معین، محمد. (1377 ). فرهنگ فارسی. تهران: امیر کبیر.
مکارم شیرازی، ناصر. (1383). اسلام در یک نگاه. قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع).
محمد بن منور. ( 1376). اسرار التوحید فی مقامات شیخ ابی سعید. تصحیح: محمد رضا شفیعی کدکنی، تهران: آگاه.
موسوی برازجانی، اسما. (1390). مساله ایمان در آثار عین القضات همدانی. پایاننامهی ارشد، دانشگاه سمنان.
همدانی، عین القضات. ( 1387). نامه های عین القضات. به اهتمام: علی نقی منزوی و عفیف عسیران، تهران: اساطیر.
.................................... . ( 1389). تمهیدات. مقدمه و تصحیح: عفیف عسیران، تهران: منوچهری.
_||_
