خوانشی بر پیشران‌های اثرگذار بر وضعیت آینده متابولیسم شهری (مطالعه موردی: منطقه 22 کلانشهر تهران)
الموضوعات :
اسماعیل علی اکبری
1
,
امیرحسین حلبیان
2
,
معصومه انصاری
3
1 - استاد تمام جغرافیا و برنامه ریزی شهری؛ دانشگاه پیام نور، تهران
2 - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور تهران
3 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور تهران، مرکز تحصیلات تکمیلی
الکلمات المفتاحية: پیشران, تحلیل ساختاری, متابولیسم شهری, ساختارها و کارکردها, منطقه 22 کلانشهر تهران,
ملخص المقالة :
امروزه رشد سریع شهرها، جوامع شهری را با مشکلات متعددی مواجه کرده است و اهمیت مسائل محیط زیست شهری، هیچ گاه به انداز ه امروز نمایان نبوده است. زیرا امروزه شهرها به عنوان مهم ترین دستاورد تلاش های تکنولوژیکی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی انسان محسوب می شوند،که به تناسب رشد سریع جمعیت شهری و شهرنشینی، مصرف منابع و انتشار آلودگی های زیست محیطی هم در شهر ها افزایش پیدا کرده است. این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشران‌های موثر بر وضعیت آینده متابولیسم شهری منطقه 22 کلانشهر تهران را بازشناسی و خوشه‌بندی کند. داده‌های نظری با روش اسنادی و داده‌های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری20 نفر از خبرگان شهری بر اساس نمونه‌گیری هدفمند و پیشران‌های توسعه، 36 نیروی پیشران در 5 بعد اقتصادی، اجتماعی، نهادی-مدیریتی، کالبدی و زیست محیطی است که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MICMAC پردازش شده است. یافته‌ها از نظر تحلیل کلی محیط سیسم نشان داد که 645 رابطه عدد 3 دارد و این به معنای آن است که روابط پیشران‌های کلیدی بسیار زیاد بوده و از تاثیرگذاری و تاثیرپذیری زیادی برخوردارند. همچنین نتایج دیگر پژوهش از تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی نیروهای پیشران در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است؛ نظام خوشه‌بندی پیشران‌ها حاکی از تمرکز پیشران‌های دوگانه است. از مجموع 36 نیروی پیش-برنده توسعه، 8 پیشران کلیدی شامل زیرساخت‌های شهری، ساختار شهری، رشد جمعیت، توسعه مسکن، پذیرش فناوری‌های پایدار، حفاظت از محیط زیست، ایمنی و بهداشت و توسعه امکانات فرهنگی و تفریحی شناسایی شده است.
1. Ali akbari,E.(2010).Structural analysis of urbanization vectors in Iran,(1),Mahkame, Tehran,11-253. [In Persian]
2. Akbari,m.(2022).Presenting the livability model of the 22 district of Tehran metropolis with a human city approach, PHD thesis.geography and urban planning, supervisor: Dr esmail Ali akbari,Faculty of Social Sciences, Payame Noor University, Tehran. [In Persian]
3. Akbari,m.,taherpoor,f.,bostanahmadi,v.,foladi,a.(2020).Structural-interpretive modeling of factors affecting the development of religious tourism in Iran with a future research approach, tourism and development, 9(4), 285-29. doi/10.22034/JTD.2019.194595.1783 [In Persian]
4. Amoei. M.(2015). Evaluation of city sustainability from the point of view of urban metabolism, master's thesis,supervisor: Dr gholamreza, haghighat naeini, Faculty of Architecture and urban Planning, university of arts,Tehran. [In Persian]
5. Aiu, I. (2016).Waste not, want not: Putting urban metabolism into practice, Adviser: Sheldon Krimsky,Master of urban and environmental Policy and Planning, Tufts university February,(2016),1-98.
6. Attia,s., Khalil,h.(2015). Urban Metabolism and Quality of Life in Informal Areas, Proceedings REAL CORP,( 2015), Tagungsband, 661-674. ISBN: 978-3-9503110-8-2
7. Bertaud, A., Stephen ,M.(2003). The Spatial Distribution of population in 48 World Cities: Implications for Economies in Transition, The Center for Urban Land Economics Research, The University of Wisconsin. http://www.bus.wisc.edu/resalestate
8. Cui, X., Wang,X., Feng,Y. (2019). Examining urban metabolism :material flow perspective on cities and their sustainability, journal of cleaner production.https://doi.org/ 10.1016/j.jclepro.2019.01.021
9. Conke.L.s,Ferreira.,T.(2015).Urban¬ metabolism:Measuring the city's contributionto sustainable development,environmentalpollution,(202),146-152. doi.org/10.1016/j.envpol.2015.03.027
10. Dinares,M.(2014) .Urban Metabolism :A review of recent literature on the subject, Documents d’Anàlisi Geogràfica ,(2014),vol (60/3), 551-571.http ://.doi.org/10.5565/rev/dag.134
11. Daneshpor,a.,lotfi,a.(2016).Analysis and evaluation of the ecological restoration with an emphasis on urban metabolism, enginering design and landscape ecology, (2),1-12, doi/10.4236/oje.2016. 67036,[In Persian].
12. Firozi, M., Sajadian. N., falyani. M., Morad. S., Boostani, M.(2016).Analysis of the situation structural and functional indices for measuring the urbanization quality in the small cities( case study: nour-abade Mamsani, regional planning quarterly,(6),( 23), 213-224. doi/20.1001.1.22516735.1395.6.23.17.9 [In Persian]
13. Ferrao,p.,jhon, ,j.(2013).sustainable urban metabolism book, the ITpress. Cambridge, London, England ,1-259. ISBN 978-0-262-01936-1
14. Graedel, T..(1999). Industrial Ecology and the Ecocity, Bridge,29 (4 ). 4–9 .https://www.nationalacademies.org/legal/privacy
15. González,a.,Donnelly,A., Jones,M., Chrysoulakis, N., Lopes,M.(2013). A decision-support system for sustainable urban metabolism in Europe, environmental impact assessment Review,(38 ),109–119. doi:10.1016/j.eiar.2012.06.007
16. John,B.,Luederitz,C.,Lang,D.,Wehrden,H.(2019).Toward Sustainable Urban Metabolisms From System Understanding to System Transformation, Ecological Economics, 157, (2019), 402–414.https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2018.12.007
17. Kennedy, C., Pincetl, S., Bunje, P.(2011).The study of urban metabolism and its applications to urban planning and design, environmental pollution,(159),1965-1973. doi:10.1016/j.envpol.2010.10.022.
18. Kwan.m, Huan. L,(2018).Advancing analytical methods for urban metabolism, resources ,conservation and recycling ,(123)239-245. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2017.07.005
19. Saeidi,J. (2014). Urban metabolism and its impact on the environmental condition of Ahvaz metropolis,Supervisors:mohamadali firozi, Mostafa mohammadi,Master's thesis Shahid Chamran University of Ahvaz,Faculty of Earth Sciences. [In Persian]
20. Shabazi,M., iranshahi, A., dadkhah, M, dalke,h.(2014).The effects of urban metabolism on urban fabric and sustainable development, National Conference on Urban Planning, Urban management and sustainable development. [In Persian]
21. Teymori,A.(2017).Spatial structure and environmental sustainability of the metropolitan area of Tehran, Phd thesis of geography and urban planning, Shahid Beheshti University, Faculty of Earth Sciences. [In Persian]
22. Shaali,j.,hatami,k.,samband,m.,rajaei,m.(2010).Energy and urbanization, Parham naghash,(1) ,Tehran,1-164.[In Persian]
23. Wolman,A.(1965).The metabolism of cities, scientific American, 213,(3), 179-190. http://doi.org/10.1038/scientificamerican0965-178
24. Zengerling,c .(2018). Governing the City of Flows: How Urban Metabolism Approaches May
Strengthen Accountability in Strategic Planning, Urban Planning, (4).1.187–199.https://doi.org/10.17645/up.v4i1.1750
25. Zhang,Y. Lu, H,. Zhang,X.(2017). Analysis of nitrogen metabolism processes and a description of structure characteristics, Ecol, Model, (357),47–54.http://doi.org/10.1016/j
