سیری در دیوان و سبک قصاید وحید قزوینی

الموضوعات :

رقیه صدرایی ¹ ( دانش‌آموختة دورة دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش‌گاه‌ آزاد اسلامی ـ واحد علوم و تحقیقات تهران. )

تاريخ الإرسال : 17 الإثنين , ذو القعدة, 1431 تاريخ التأكيد : 17 الإثنين , ذو القعدة, 1431 تاريخ الإصدار : 17 الأحد , ربيع الأول, 1432

الکلمات المفتاحية: میرزا طاهر وحید قزوینی ـ قصاید ـ سبک ـ ساختار ـ تغزلات ـ مبالغه,

ملخص المقالة :

وحید قزوینی از خاندانی است که در خدمت‌های دیوانی روزگار می‌گذرانید و مانند بسیاری از دیوانیان عصر صفوی، شاعر بود و اتفاقاً شاعری پر کار نیز بود. اشعار وحید در موضوع‌هایی متفاوت چون مضامین حماسی تا غنایی و اخلاقی و شهرآشوب سروده شده‌ است. سبک اصلی شعر او سبک اصفهانی یا هندی است که سبک شاعران عهد صفوی‌ است. در این مقاله ویژگی‌های سبک قصاید وحید، زبان (واژگان و نحو) و بیان (عناصر بلاغی) را بررسی نموده و نمونه‌هایی از هر کدام ذکر شده‌ است.

المصادر:

- اثرآفرینان (زندگی‌نامۀ نام‌آوران فرهنگی ایران) ، زیر نظر دکتر عبدالحسین نوایی، جلد ششم، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران 1380.

2- بهارستان سخن، صمصام‌الدوله، میر عبدالرزاق، تصحیح و تعلیق عبدالمحمّد آیتی ـ حکیمه دست‌رنجی، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران 1388.

3- تاریخ ادبیات در ایران، صفا، ذبیح اللّه، جلد پنجم، بخش دوم، انتشارات فردوس، چاپ نهم، تهران 1383.

4- تذکره روز روشن، مولوی محمد مظفر حسین، به کوشش محمدحسین رکن‌زاده آدمیت، انتشارات کتاب‌خانه رازی، 1343.

5- تذکره نصرآبادی، نصرآبادی، میرزا محمدّ طاهر، به کوشش احمد موفق یزدی، انتشارات دانش‌گاه یزد، 1379.

6- تذکره نصرآبادی، نصرآبادی، میرزا محمّد طاهر، به تصحیح وحید دستگردی، کتاب‌فروشی فروغی، بی‌تا.

7- حافظ، قزوینی ـ غنی، با مجموعه تعلیقات و حواشی علامه محمّد قزوینی، به ‌اهتمام ع. جربزه‌دار، انتشارات اساطیر، چاپ ششم، تهران 1377.

8- دیوان انوری ابیوردی، مدرس رضوی، محمّد تقی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران 1337.

9- دیوان صائب تبریزی، قهرمان، محمّد، انتشارات علمی فرهنگی، تهران 1365.

10- شاهنامه فردوسی، به کوشش دکتر سعید حمیدیان، نشر قطره، چاپ ششم، تهران 1382.

11- شرح مشکلات دیوان انوری، شهیدی، سید جعفر، انتشارات علمی فرهنگی، چاپ دوم، تهران 1364.

12- کشف الابیات شاه‌نامه، به کوشش دکتر محمّد دبیر سیاقی، سلسله ‌انتشارات آثار ملی، تهران 1348.

13- کلیات سعدی، به کوشش مظاهر مصفا، انتشارات روزنه، تهران 1383.

14- گهرهای راز از دریای اندیشه صائب، مؤتمن، زین العابدین، بنگاه مطبوعاتی افشاری، تهران 1364.

15- مجمع الفصحاء هدایت، رضا قلی خان، به کوشش دکتر مظاهر مصفا، انتشارات امیرکبیر، چاپ اول.

16- مخزن الاسرار، زنجانی، برات، انتشارات دانش‌گاه تهران، چاپ پنجم، 1378.