طریقت رهبانی دومینیکی و کارکردهای اجتماعی و فرهنگی آن در قرون وسطا
الموضوعات :اکرم ارجح 1 , شهرام پازوکی 2 , طاهره حاج ابراهیمی 3
1 - دانشجوی دکتری ادیان و عرفان تطبیقی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، ؛تهران، ایران
2 - استاد، پژوهشگاه حکمت و فلسفه، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه ادیان وعرفان، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: دومینیکیها, طریقت واعظان, زنان عارفِ مسیحی, فرانسیسیها, رهبانیت مسیحی, تفتیش عقاید, جنگ¬های صلیبی,
ملخص المقالة :
طریقت دومینیکی یا طریقت واعظان یک حرکت اصلاح¬طلبانه در بستر رهبانیت مسیحی در قرون وسطا با شعار فقر، موعظه، آموختن، و تبلیغ انجیل بود. این طریقت افزون بر کنشگری اجتماعیِ رایج راهبان، مانند انجام امور خیریه و یاری رساندن به فرودستان و کتابت نسخه¬های آثار دینی، در زمینه علم¬آموزی و پرورش متکلمان و عارفان برجسته، کسب کرسی¬های استادی در دانشگاه¬های اروپا حضور جدی داشت و میان عرفان و علم پیوند برقرار کرد. همچنین وجود شاخه زنان عارف و راهبه در این طریقت با تالیف آثار عرفانی و کنشگری سیاسی و اجتماعی بر رهبانیت مسیحی بسیار تاثیرگذار بود. اهتمام هنرمندان پیرو این طریقت به خلق آثار هنری نیز با بهره¬مندی از نمادها و عناصر وابسته به طریقت دومینیکی انجام می¬شد. کنش در خور توجه دیگر این طریقت مشارکت در امور سیاسی-دینی از جمله مبارزه با بدعتگذاران، شرکت در جریان تفتیش عقاید و جنگ¬های صلیبی و تبلیغ و تبشیر از جمله در سرزمین¬های اسلامی بود. همه این تلاشها برای پاسداری از ایمان¬ در جامعه مسیحی با محوریت موعظه بود، چنان¬که حتی متکلمان و عارفان مشهور نیز به میان مردم می¬آمدند و موعظه می¬کردند. در مجموع دومینیکیها در حیات دینی- اجتماعی مسیحیت کاتولیک و تاریخ رهبانیت و اروپای قرون وسطا حضوری چند جانبه داشته و جریان¬ساز بر اساس انگاره وعظ بوده¬اند.