بررسی نقش یهودیان در تثبیت بابیت و بهائیت
سیدعلی حسنی آملی
1
(
عضو هئیت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم
)
الکلمات المفتاحية: انگلستان, تثبیت, بهائیت, بابیت, یهودیان مخفی,
ملخص المقالة :
جنبش بابیت و بهائیت که در حدود دویست سال پیش در ایران شکل گرفته است، به‌رغم همه مخالفت‌هایی که با آنها صورت گرفته است، تثبیت شده و در ادامه گسترش یافته است. سؤال اصلی که در این رابطه مطرح می‌شود این است که جنبش‌ها و گروههای نوظهور زیادی در طول تاریخ در تشیع در ایران یا دیگر مناطق شیعه‌نشین شکل گرفته‌اند، ولی چون با مخالفت‌های گسترده مواجهه شدند، از بین رفتند و خبری از آنها جز در اسناد و کتاب‌ها نیست، ولی بابیت و بهائیت به رغم مخالفت‌های فراوانی که با آن شد، اما این جریان تثبیت شد و در ادامه گسترش پیدا کرد؟ عوامل این تثبیت چه می‌تواند باشد؟ آیا عوامل خارجی در این قضیه نقش داشته‌اند؟نقش پیروان ادیان دیگر در این رابطه چه می باشد؟این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی تنها درصدد واکاوی نقش یک عامل خارجی و نقش‌آفرینی یهودیان در این رابطه است. نتیجه حاصله حکایت از آن دارد با توجه به وضعیت ایران در این دوره زمانی، تثبیت و گسترش این جنبش بدون دخالت عوامل خارجی و نقش‌آفرینی عده‌ای در داخل ممکن نبوده است. کشور انگلستان برای حفظ اهداف سیاسی و اقتصادی خود جهت ایجاد اخلال در اتحاد و هم بستگی ایرانیان، درصدد تثبیت جنبش بابیت و بهائیت در ایران با همراهی اقلیتی چون یهودیان برآمد.
