لاک و مسألۀ معیار
الموضوعات : پژوهشهای معرفت شناختی
محمد حسین اسفندیاری
1
(دانش آموخته دکتری فلسفه، گروه فلسفه، دانشکده‌ی علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران؛)
الکلمات المفتاحية: معرفت‌شناسی طبیعی‌شده, معرفت فطری, جان لاک, مسألۀ معیار, روش‌گرایی, لوح سفید, اقتدارگرایی معرفتی,
ملخص المقالة :
در ادبیات مربوط به مسألۀ معیار جان لاک را روش گرا معرفی می کنند: کسی که معیار معرفت را بر مصادیق آن مقدم دانسته و باور دارد بر اساس معیار معرفت می توان مصادیقی را از آن یافت. با این حال، هیچ تحقیق مستقلی در اثبات این اسناد صورت نگرفته است. این یعنی، مستقلاً استدلال ها و شواهدی که مؤید روش گرایی لاک است، ارائه و بررسی نشده اند. مقالۀ پیش رو به همین امر توجه دارد. از این‌رو، نویسنده پس از بررسی اجمالی مسألۀ معیار و پیشینۀ آن، دلایل و شواهدی له روش گرا بودنِ لاک ارائه می‌کند که عبارتند از استدلال بر پایۀ انکار معرفت فطری (NIKA)، استدلال بر پایۀ لوح سفید (TRA) و استدلال بر پایۀ ردّ اقتدارگرایی معرفتی. سپس، از چند و چون روش گرایی او و در واقع، نوع نگاه لاک به معیار معرفت بحث می شود. در ضمن این بحث، بررسی می شود که آیا لاک معیار معرفت را ناظر به حصول معرفت می داند یا توجیه. سپس، از این سخن می گوییم که چنان چه معیار معرفت در نظر لاک ناظر به حصول معرفت باشد، آیا باید معرفت شناسی او را طبیعی شده قلمداد کرد؛ و اگر بله، بحث از تقدم معیار معرفت بر مصادیق آن، که بحثی هنجاری ست، چه جایگاهی نزد لاک دارد.
بریه، امیل. (1390). تاریخ فلسفۀ قرن هفدهم. اسماعیل سعادت، تهران: هرمس.
ردهد، برایان. (1375). اندیشۀ سیاسی از افلاطون تا ناتو. مرتضی کاخی و اکبر افسری، تهران: آگه، دوم.
لو، ای جاناتان. (1386). کتابِ راهنمای جستار در باب فاهمۀ بشری لاک، ابوالفضل حقیری، تهران: حکمت.
Allen, Keith. (2013). "Locke and Sensitive Knowledge." Journal of the History of Philosophy, vol. 51, no. 2. 249–266.
Chisholm, Roderick M.(1982). The foundations of knowing. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Jolley, Nicholas. (1999). Locke: his philosophical thought. New York: Oxford University Press.
Locke, John. (2004). An Essay concerning Human Understanding. Edited by Roger Woolhouse, London: Penguin Books.
Kornblith, Hilary. (1994). "What Is Naturalistic Epistemology?" In: Naturalizing epistemology, Edited by Hilary Kornblith, Cambridge: The MIT Press, 1-14.
Moore, G. E. (1925). "A Defence of Common Sense." In: Moore, G. E, (2013), Philosophical Papers. New York: Routledge.
Quine, W. V. O. (1969). "Epistemology Naturalized." In: Ontological Relativity and Other Essays, New York: Columbia University Press. 69-90.
Quine, W. V. O. (1995). From Stimulus to Science. Cambridge: Harvard University Press.
Rickless, Samuel C. (2008). "Is Locke's Theory of Knowledge Inconsistent?" Philosophy and Phenomenological Research, Vol. 77, No. 1. 83-104.
Rickless, Samuel C. (2015). "Degrees of Certainty and Sensitive Knowledge: A Reply to Soles", Locke Studies, 15: 99-109.
Rockwood, Nathan. (2013). "Is Sensitive Knowledge 'Knowledge'?" Locke Studies, 13: 15-30.
Williamson, Timothy. (2007). The Philosophy of Philosophy. Oxford: Blackwell Publishing.
_||_
