مقایسه و بررسی جایگاه دولت در نظریهی سیاسی معاصر (مطالعه موردی نظریات آنارشیستی و جماعتگرایانه)
سید سعید موسوی
1
(
دانشجوی دکتری رشته اندیشه سیاسی،دانشکده حقوق،الهیات و علوم سیاسی،واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
)
مجید توسلی رکن آبادی
2
(
دانشیار گروه علوم سیاسی،دانشکده حقوق ،الهیات و علوم سیاسی،واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
)
کیهان برزگر
3
(
دانشیار گروه روابط بین الملل،دانشکده حقوق،الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
)
الکلمات المفتاحية: جایگاه دولت, نظریهی سیاسی, نظریات آنارشیستی و جماعتگرایانه,
ملخص المقالة :
مفهوم دولت از نقطهنظر ماهیت، منشأ، غایت و حدود اختیارات و مسئولیت آن در قبال فرد و جامعه یکی از مناقشهبرانگیزترین مسائلی است که همواره معرکهی نظریهپردازیها در علوم و فلسفهی سیاسی بوده است. این که منشأ و ماهیت دولت چیست و چه کارکردی دارد، مسالهای است که از نظریههای فلسفیِ کلاسیک، نظریههای الهیاتی قرون میانهی غرب، نظریههای مدرنِ قرون 17 و 18 میلادی تا نظریههای معاصر بخصوص آنارشیستی و جماعتگرایانه در وجوه مختلف، پیوسته محل بحث بوده است. از این رو مقایسهی نقش و جایگاه «دولت»، در نظریهی سیاسی معاصر با تأکید بر نظریههای آنارشیستی و جماعتگرایان، مسألهی اصلی پژوهش حاضر را تشکیل میدهد .در تحقیق حاضر برای گردآوری اطلاعات، از روش اسنادی و کتابخانهای و برای داوری و تفسیر اطلاعات گردآوریشده از روش تحلیلی و تفسیری استفاده شده است. در مقاله این سوال مطرح است که با کاربست رویکردی مقایسهای چگونه میتوان جایگاه «دولت» در دو سنت نظریِ آنارشیستی و جماعتگرایانه را مورد تبیین قرار داد؟ یافتههای مقاله حکایت از آن دارد که، آنارشیسم قائل به ضدیت با نظم دولتی، جایگزینی نظمی اداری، طرفدار رقابت آزادانهی افراد و مخالف عدالت اجتماعی بوده از این رو سامان سیاسی مطلوب اندیشه ی آنارشیستی تحقق جامعه ی آزاد با تکیه بر برابری و مالکیت اجتماعی است در حالی که جامعت گرایان درست بر عکس آنارشیستها مخالف بیطرفی دولت، قائل به «سیاست خیرِ عمومی»، معتقد به تقدم خیر عمومی بر آزادی فردی، مدافع تحقق عدالت اجتماعی و محدودیت رقابت آزاد افراد و تحقق خیر عمومی با اتکاء به ایجاد جامعهای چندفرهنگگرایانه هستند.
_||_