اصول و مفاهیم دستیابی به اکوتوریسم موفق

الموضوعات :

سید حامد میرکریمی ¹ ( استادیار گروه محیط ‌زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان *(مسئول مکاتبات). )
سحر سعیدی ² ( دانش ‌آموخته کارشناسی محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان. )
سپیده سعیدی ³ ( دانشجوی دکتری ارزیابی محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان )

تاريخ الإرسال : 08 الأحد , ذو القعدة, 1436 تاريخ التأكيد : 03 الأربعاء , ربيع الثاني, 1437 تاريخ الإصدار : 16 الثلاثاء , رمضان, 1437

الکلمات المفتاحية: پایداری, توریسم, اکوتوریسم, جوامع محلی,

ملخص المقالة :

گردشگری، امروزه یکی از مسایل مهم و موثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. توسعه اکوتوریسم به عنوان یکی از پر جاذبه ترین انواع گردشگری علاوه بر پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، آثار محیط زیستی قابل توجهی نیز می تواند داشته باشد. این آثار در صورت عدم دقت نظر، عدم تدوین و انجام اقدامات پیشگیرانه در قالب راهبردها، استانداردها و ارزیابی های مستمر، پیامدهای تخریبی بسیاری در محیط های انسانی و طبیعی خواهند داشت و موجب ناپایداری محیطی و در نهایت ناپایداری اکوتوریسم خواهند شد. در عین حال اکوتوریسم می تواند به عنوان ابزاری مناسب در جهت توریسم پایدار نقش جهانی و یا محلی داشته باشد. علی رغم آن اکوتوریسم امروزه اغلب به درستی جهت دهی نشده و عمدتاً به گونه ای تعریف شده است که عملا از استانداردهای بحث شده در این مقاله برای نیل و موفقیت در فرآیند پایداری فاصله دارد. به عنوان مثال، لزوم مشارکت مردم محلی و حفظ رضایت آن ها در انجام فعالیت های توریستی از الزامات موثر برای نیل به هدف توریسم پایدار است. همچنین سیاست های توریسمی اتخاذ شده باید به کیفیت تجربه ی بازدیدکننده و یکپارچگی محل توجه کنند و تنها به بازاریابی و تعداد بالای بازدیدکنندگان توجه نکنند. هدف از ارایه ی مقاله ی حاضر، توضیح، تفسیر و تفکیک مفاهیم مربوط به توریسم و اکوتوریسم و هم چنین ارایه برخی از اصول و خط مشی های الزامی جهت دستیابی به اکوتوریسم پایدار است.

المصادر:

1. هوشمند، محمد؛ مصطفوی، سید مهدی؛ احمدی شادمهری؛ محمد طاهر و محقق، اکرم. 1392. بررسی تأثیر گردشگری بر کاهش فقر در کشورهای منتخب در حال توسعه. مجله‌ی برنامه‏ریزی و توسعه گردشگری، دوره 2، شماره 4، ص­ص. 28-11.


2. رهنمایی، محمد تقی. 1379. طرح جامع گردشگری استان اردبیل. 155 ص.


3. بدری، علی؛ طیبی، صدر اله. 1391. بررسی عوامل مؤثّر بر هزینه‌های گردشگری مذهبی مطالعه‌ی موردی: شهر مشهد مقدس. مجله‌ی برنامه‏ریزی و توسعه گردشگری. شماره 1، ص­ص: 177-153.


4. اربابیان، شیرین؛ رأفت، بتول و اشرفیان‌پور، مریم. 1392. بررسی رابطه توریسم بین‌الملل و رشد اقتصادی (مطالعه موردی: کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی). مجله پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 4، شماره 13، ص­ص: 116-97.


5. فیض بخش، هوشنگ. 1391. صنعت توریسم در ایران و جهان. انتشارات مدرسه عالی خدمات جهانگردی و اطلاعات. 268 ص.


6. رضوانی، علی اصغر. 1386. جغرافیا و صنعت توریسم. انتشارات دانشگاه پیام نور. 226 ص.
   
   
   1. The International Ecotourism Society, 1993. Ecotourism Guidelines for Nature Tour Operators, the International Ecotourism Society, Burlington, VT, USA.
   
   
   2. IUCN.1996. Guidelines for protected area management categories CNPPA with the assistance of WCMC. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK.
   
   

9. Wood, M. E. 2002. Ecotourism: Principles, Practices and for Sustainability. Pub: UNEP. 64 pp.

1. حاجی نژاد، علی و یاری، منیر. 1392. برنامه‌ریزی راهبردی اکوتوریسم با استفاده از مدل ترکیبیSWOT - TOPSIS مورد: پارک جنگلی بلوران کوهدشت. مجله‌ی برنامه ریزی و توسعه گردشگری . دوره 11، شماره 32، ص­ص: 191-177.
   
   
   1. Steck, B., Strasdas, W. and Gustedt, E. 1999. Tourism in Technical: A guide to the Conception, Planning and Project Accompanying Measures in Regional Rural Development and Nature Conservation, Deutsche Gesellschaft for Technische Zusammenarbit (GTZ), Eschborn, Germany.
   
   


2.  رنجبر، محسن. 1387. مقدمه‏ای بر برنامه‏ریزی و مدیریت اکوتوریسم. نشر آییژ، 160 ص.


3. زاهدی، شمس­السادات. 1385. مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار: با تاکید بر محیط‌زیست. انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. 215 ص.
   
   
   1. Wesche, R. and Drumm, A. 1993. Defending the rain forest, Accion Amazonia, Quito, Ecuador.
   
   
   2. Nhvenegard, C. 1994. Ecotourism. Journal of Tourism studies, Vol, 15. PP: 32-39.
   
   
   3. Grant, J. and Allcock, A. 1998. National planning limitations, objectives and lessons: The development of Australia’s National Ecotourism Strategy. In: lindberg, K. Epler Wood, M and Engeldrum, D. (eds.), Ecotourism: A guide for planners and managers Vol. 2, The International Ecotourism Society, Burlington. VT, USA.
   
   


4. فتاح‌پور، داراب. 1390. تحلیلی بر جایگاه اکوتوریسم در توسعه پویا و پایدار نواحی غربی کشور. فصلنامه سپهر، دوره 22، شماره 85، ص­ص. 51-47.


5. ملا، لیلا. 1389. اکوتوریسم در ایران، نیازمند    مدیریت صحیح. ماهنامه ایرانا، شماره 30، ص­ص. 17-14.


6. شادمان فخرآبادی، اعظم؛ شادمان فخرآبادی، روح‌اله. 1392. بررسی رابطه ی صنعت گردشگری (توریسم) و افزایش احساس امنیت (گردشگران) در ایران. فصلنامه انتظام اجتماعی، سال پنجم، شماره 3، ص­ص. 186-171.


7. محمودی، عبدالصمد. 1392. صنعت توریسم و چهره مدنی فرهنگ. نشریه توریسم، شماره 42، ص. 59.