شناسایی نشانگرهای ریزماهواره پیوسته به ژن مقاومت به بیماری PVY در توتون با استفاده از روش تجزیه تفرق توده‌ای

الموضوعات :

مرضیه شازده احمدی ¹ , محمد‌رضا صلواتی میبدی ²

1 - محققین مرکز تحقیقات و آموزش توتون تیرتاش، بهشهر، مازندران، ایران
2 - مرکز تحقیقات و آموزش توتون تیرتاش، بهشهر، ایران

تاريخ الإرسال : 08 الخميس , ذو الحجة, 1435 تاريخ التأكيد : 20 الإثنين , ربيع الثاني, 1436 تاريخ الإصدار : 30 الإثنين , صفر, 1436

الکلمات المفتاحية: توتون, چند‌شکلی, PVY, ریز‌ماهواره, جفت آغازگر,

ملخص المقالة :

یکـی از مهـم ترین بیمـاری‌ های ویروسـی خسـارت‌ زای تـوتـون در ایـران و بـرخـی از نقـاط جـهـان ویـروس Y سیب زمینی ((PVY است که نقش مهمی در کاهش کمیت و کیفیت محصول توتون دارد. موثر ترین و بهترین روش برای کاهش خسارت این ویروس، اصلاح ارقام مقاوم نسبت به این بیماری است. از نشانگر های مولکولی برای نشان دار کردن ژن‌ های مقاومت در برنامه‌ های به نژادی استفاده می ‌شود. به منظور شناسایی نشانگر های مولکولی پیوسته با ژن‌ های مقاومت به PVY در توتون، ابتدا در سال اول، تلاقی اولیه بین دو والد VAM (مقاوم) و K326 (حساس) انجام شد، سپس بذر های F1 به دست آمده کشت شده و بذر F2 به دست آمد. بذر های F2 حاصل در سال دوم، در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقـات و آموزش توتون تیرتاش کاشته شدند. گیاهان F2 با جدایه خالص سازی شده سویه O ویروس PVY مایه زنی شدند و سپس مورد ارزیابی‌های فنوتیپی قرار گرفتند. توسعه بیماری PVY با محاسبه سطح زیر منحنی پیشرفت آلودگی تعیین شد. در ادامه کار از ده بوته مقاوم و ده بوته حساس به PVY، بر اساس علایم مزرعه ای نمونه برگ تهیه گردید. روی این نمونه ها برای تایید مقاومت و حساسیت به PVY آزمون الایزا انجام شد و بر اساس نتایج الایزا، بوته ‌های حساس و مقاوم شناسایی شدند. در این تحقیق با استفاده از 100 جفت آغازگر SSR انتخابی و همچنین به کارگیری روش تجزیه تفرق توده ای اقدام به شناسایی نشانگر های ریزماهواره پیوسته با ژن مقاومت به PVY در دو توده مقاوم و حساس به این بیماری و همچنین بوته‌ های جمعیت F2 گردید. سه ترکیب جفت آغازگر به نام ‌های PT30002، PT20165 و PT20357 در DNA دو توده مقاوم و حساس تولید چند شکلی نمودند. این جفت آغازگر ها بعد از آزمون روی تک بوته‌ های دو توده، روی تک بوته‌ های جمعیت F2 مورد آزمون و تجزیه قرار گرفتند. در نهایت، فاصله نشانگر ها از ژن مقـاومت با استفـاده از نرم افزار Mapmaker Ver.3.0 تعییـن گـردید. نشانگـر PT3 با فاصله 5/17 سانتی مورگان در موقعیت ناجفت و دو نشانگر PT1 و PT2 به ترتیب با فاصله 1/18 و 4/37سانتی مورگان از ژن مقاومت قرار داشتند