بازشناخت رویکردهای نظری به فضاهای عمومی شهری
الموضوعات :
1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس
الکلمات المفتاحية: Sustainable City, شهر پایدار, New Urbanism, فضاهای عمومی شهری, مکان سوم, نوپیاده گرایی, نوشهرسازی, Public urban spaces, Third place, New Pedestrianism,
ملخص المقالة :
در آستانه هزاره سوم فضاهای عمومی شهری به عنوان مکان سوم که نقشی اساسی در برقراری تعاملات اجتماعی ایفا می نمایند مورد توجه جدی قرار گرفته و به کانون تمرکز دانش- حرفه طراحی شهری بدل گردیده اند. در این میان، صاحبنظران گوناگون با رویکردهای متفاوتی این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار داده اند. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی نظرات اصلی ترین و مطرح ترین متفکران مرتبط با فضاهای عمومی شهری به روش مطالعه اسنادی و با استفاده از منابع واجد ارزش در این عرصه انجام گرفته، ضمن بررسی متاخرترین ایده ها همچون نوشهرسازی و نوپیاده گرایی، این نظریه پردازان را در شش محور دسته بندی نموده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که گرچه دیدگاه های ارائه شده در ارتباط با این موضوع در بسیاری موارد واجد جنبه هایی مشترک بوده اند اما در دوران اخیر با تثبیت اهمیت نقش کالبدی و اجتماعی فضاهای عمومی شهری، تاکید بسیار بر رویکردهای پایداری، ایجاد امنیت و انسان مداری می باشد.
1- اوستروفسکی، واتسلاف، (1371). «شهرسازی معاصر از نخستین سرچشمه ها تا منشور آتن»، ترجمه لادن اعتضادی، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ اول، تهران.
2- بحرینی، سید حسین، (1375). «تحلیل فضاهای شهری؛ در رابطه با الگوهای رفتاری استفاده کنندگان و ضوابطی برای طراحی»، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران.
3- بیکن، ادموند، (1376). «طراحی شهرها»، ترجمه فرزانه طاهری، انتشارات مرکز تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، چاپ اول، تهران.
4- پاکزاد، جهانشاه، (1384). «راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران»، شرکت طرح و نشر پیام سیما، تهران.
5- پاکزاد، جهانشاه، (1386). «سیر اندیشه ها در شهرسازی (2)؛ از کمیت تا کیفیت»، شرکت عمران شهرهای جدید، چاپ اول، تهران.
6- تیبالدز، فرانسیس، (1383). «شهرسازی شهروندگرا؛ ارتقاء عرصههای همگانی در شهرها و محیطهای شهری»، ترجمه محمد احمدی نژاد، نشر خاک، چاپ اول، اصفهان.
7- رضایی، محمود، (1383). «نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در طراحی شهری»، رساله دکترای شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
8- چرمایف، سرگئی ایوان، (1376). «عرصههای زندگی خصوصی و جمعی»، منوچهر مزینی، دانشگاه تهران، تهران.
9- کلیف، ماتین، شرلی، پیتر، (1387). «طراحی فضاهای شهری با محوریت توسعه پایدار»، ترجمه نارسیس سهرابی ملایوسف، انتشارات ثامن الحجج، چاپ اول، تهران.
10- لینچ، کوین، (1374). «سیمای شهر»، ترجمه منوچهر مزینی، دانشگاه تهران.
11- مدنی پور، علی، (1387). «فضاهای عمومی و خصوصی شهر»، شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری شهرداری تهران، چاپ اول، تهران.
12- Arendt, Hannah (1958) , “The Human Condition”, University of Chicago Press, Chicago.
13- Carmona, Matthew & Others (2003), "Places Urban Spaces”, Architectural Press, Amesterdam & Others.
14- Cullen, Gordon (1961), “The concise Townscape”, Architectural Press, London.
15- Gehl, Jan (1987), “Life between Building”, Translated by J.Koch, NewYork.
16- Gosling, David (1996), “Gordon Cullen: Vision of Design”, Academy Editions, Britain.
17- Halprin, Lawrence (1972), “Cities”, The MIT Press, Massachusetts.
18- Hillier, B (1996), “Space is the Machine”, Cambridge University Press, Cambridge.
19- IPA (2004), “Design Standards: A Framework for Delware”
20- Jacobs, Jane (1993), “Tod und Lebengrober Amerikanischer Stadte”, Verlage uhlstein GmbH, Frankfurt.
21- Oldenburg, R. (1999), “The Great Good Place: Cafes, Coffeeshops, bookstores, bars, hair salons and the other hangouts at the heart of a community”, Marlowe and Company, NewYork.
22- Ramati, Raquel (1981), “How to save your own street”, Carden city, Dolfin Book, NewYork.
23- Speiregen, Paul (1960), “The Architecture of Towns and Cities”, The American Institute of Architecture.
24- Zucker, Paul (1970), “Town and Square; From the agora to the village Green”, The MIT Press, Massachusetts.
25- http://en.wikipedia.org/wiki/new pedestrianism (NP)
26- http://en.wikipedia.org/wiki/Wayfinding
_||_