هویت و خشونت در نزد گروه‌های سلفی

الموضوعات : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مریم علی پناه ¹ ( دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران. )
بیژن میرزایی ² ( گروه علوم سیاسی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران. )
نادر پورآخوندی ³ ( گروه علوم سیاسی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران. )

تاريخ الإرسال : 08 الأحد , محرم, 1446 تاريخ التأكيد : 17 الجمعة , ربيع الأول, 1446 تاريخ الإصدار : 27 السبت , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: هویت, خشونت, بنیادگرایی اسلامی, سلفیه, حکومت اسلامی, کفر, جهاد.,

ملخص المقالة :

خشونت در قالب کنش و واکنش فردی و گروهی برای مستولی کردن تفکرات و خواسته¬های خود و کنار زدن دیگری امری برخواسته از زمینه¬ها و علل مختلف می¬باشد و گروه‌ها و جنبش‌ها برای دستیبابی به اهداف خود گاهی اوقات دست به خشونت می‌زنند. خشونت در میان جنبش اسلامی خصوصاً جنبش سلفی برجسته¬تر است؛ آنها هنگام کسب و حفظ قدرت از خشونت به نحو عریان و گسترده¬ای استفاده کرده¬اند به نحوی که می¬توان گفت خشونت در گروه های سلفی امری ذاتی است از این رو این مقاله در صدد پاسخگویی به این پرسش است که خشونت در گروه¬های سلفی اسلامی چه کارکردی داشته و آنها از خشونت برای دستیابی به چه اهدافی استفاده کرده¬اند؟ مقاله حاضر بر این فرض استوار است که گروه¬های سلفی از خشونت به عنوان ابزاری برای هویت بخشی و مشروعیت دادن به اقدامات خود استفاده نموده¬اند؛ این مقاله تلاش دارد با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی ایده اصلی خود را تبیین نماید. بر این اساس برای نشان دادن جایگاه هویت در خشونت گروه‌های سلفی ابتدا به بررسی منظومه فکری اندیشمندان گروه‌های سلفی در زمینه خشونت و آن گاه نقش خشونت در هویت بخشی گروه‌های سلفی می‌پردازد.

المصادر:

برزگر، ابراهیم و شریف، طاهره (1398). «شباهت¬های اندیشه سیاسی وهابیون و تکفیریون داعش»، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام. (19)6، صص 31-7.
پورگرجی، محمودعلی و قائدرحمتی، حدیث (1397).«تأثیر گسترش گفتمان سلفی بوکوحرام بر ساختار امنیتی غرب آفریقا»، فصلنامه تحقیقات سیاسی بین¬المللی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا. (37)-، صص 36-18.
جمالی، جواد (1389). افراط¬گرایی در پاکستان؛ مبانی، عملکرد و چشم¬انداز. تهران: اندیشه¬سازان نور.
جوکار، محمدصادق. صفوی، سید حمزه (1390). «چگونگی معنایابی اقدام مسلحانه در نزد گروه‌های نوبنیادگرایی اسلامی علیه غرب مهاجم" مجله سیاست دفاعی. (76)19، صص 178-153.
حسینی، سید محمد. محمودی، علی. محمودی، زينب (1394).« ریشه¬های پیدایش و رشد جریان¬های تکفیری در آسیای جنوب غربی»، فصلنامه پژوهش¬های سیاسی جهان اسلام، (2)5، صص 83-53.
حمیدی، سمیه و دیگران (1401). «پارادایم واکنشی و فهم ظهور بنیادگرایی در سوریه، مطالعه موردی: جبهه النصره»، فصلنامه مطالعات بیداری اسلامی، (23)11، صص 147-125.
زرع پیما، شاهین وجهانشاهی، مینا (1400).« سلفی¬گری و خشونت سیاسی تأملی بر تأثیر بحران‌های اجتماعی در تکوین جنبش‌های اسلامی سلفی رادیکال معاصر در خاورمیانه»، فصلنامه پژوهش¬های اجتماعی اسلامی. (123)27، صص 246-210.
زنگنه، پیمان و حمیدی، سمیه (۱۳۹۵). «بازکاوی روانشناختی کنش گروه‌های سلفی- تکفیری: مطالعه موردی داعش»، پژوهش‌هاي سياسي جهان اسلام. (3)6، صص 144-121.
صفوی، حمزه و دیگران، (1397). « بررسی عقاید جریانات سلفی جهادی بر اساس عامل هویت»، فصلنامه پژوهش¬های سیاسی جهان اسلام. (2)7، صص 195-173.
طالبي آراني روح اله و گویلي کیلانه جمال.()1399. «سیر تحول سلفی¬گری از خلوص¬گرایی در فکر تا خشونت¬ورزی در عمل»، فصلنامه سیاست متعالیه. (30)8، صص 336-313.
علی بابایی، آریا (1398). جریان¬شناسی تاریخی فقه سلفی. تهران: نشر امیرکبیر.
علیپور گرجی، محمود و شعبانی¬کیا، شادی (1397).« سلفی¬گری از معنا تا برداشت¬های نادرست مبانی»، فصلنامه بحران¬پژوهی جهان اسلام، (10)5، صص 179-152.
لوهلکر، رودریگر (1398). سلفی¬ها، طغیان مذهبیون، عربستان سعودی و اسلام، ترجمه علی عبدالهی و لیلا قنبریان. تهران: نشر کوله پشتی.
محمدي، محمد صدیق و احمدي، یعقوب. گنجی، محمد (1398). «حرمان نظام¬مند: تحلیلی کیفی از خشونت ساختاري و پیامدهاي آن در شهر سنندج»، مجله جامعه¬شناسی ایران. (1)20، صص 84-49.
میریوسفی علیرضا و غریبی حسین (1395). «خشونت هویتی و سیر تطور اندیشه¬های جهادی-تکفیری در خاورمیانه (2015-1980)»، فصلنامه سیاست جهانی. (1)5، صص 176-147.
ناجی، ابوبکر (1397). مدیریت توحش. ترجمه محمدحسین باقی. تهران: نشر سرایی.
نجفی، یوسف و بهرامی، حمزه علی (1396). «گستره مفهوم «جهاد به مثابه قتال» در اندیشه سید قطب و علامه طباطبایی». فصلنامه مطالعات تفسیری. (30)8، صص 128-111.
El Ghamari , M. (2017). Pro-Daesh Jihadist Propaganda. A study of Social Media and Video Games. Security and Defence Quarterly , Marseille, France, 14(1), 69-90
. Johnston, S. (2018). Islamic State's Tactics in Syria: Role of Social Media in Shifting a Peaceful Arab Spring into Terrorism. U.S. Army Command and General Staff College
. Leader Maynard, J. (2015). Identity and Ideology in Political Violence and Conflict. New College, University of Oxford
. Maleševic, S. (2010). The Sociology of War and Violence. Cambridge: Cambridge University Press
. Maleševic, S. (2010). The Sociology of War and Violence. New York: Cambridge University Press. Ahmad, K. (1983). The Nature of Islamic Resurgence. In J.L. Esposito (ed.). New York: Oxford University Press
. Murr, V. (2004). The Power of Ideas: Sayyid Qutb and Islamism. Rockford College Summer Research Project
. Pérouse de Montclos, M-A. (2014). Boko Haram and Politics: from Insurgency to Terrorism. The Nation, 24, 25-50
.