تحلیل جامعهشناختی عوامل نهادی توسعه و توسعهنیافتگی در استان آذربایجانشرقی با روش داده بنیاد
الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایرانجعفر ابراهیمی 1 , مصطفی ازکیا 2 , صمد رسول زاده 3
1 - دانشجو دکتری تخصصی رشته جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران .
2 - استاد گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - دانشیار گروه جامعه شناسی، پژوهشکده سلامت روانی اجتماعی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
الکلمات المفتاحية: نهادگرایی, توسعه اقتصادی, روش نظریه داه بنیاد,
ملخص المقالة :
توسعه و توسعه نیافتگی از مباحث مهم علمی و سیاست گذاری های دولتی است که معیارها و عوامل مختلفی می تواند توسعه یک جامعه یا منطقه را تحت تاثیر خود قرار دهد. در ادبیات توسعه هدف اصلی توسعه ایجاد برابری پایدار و عدالت اجتماعی در کنار رشد اقتصادی می باشد. بنابراین بهترین مفهوم توسعه، رشد اقتصادی توام با عدالت اجتماعی است و وجود نابرابری و ابعاد آن از نشانه های مهم توسعه نیافتگی است. در این تحقیق با استفاده از نظریات نهادگرایی اقتصادی عوامل توسعه و توسعه نیافتگی مورد چالش قرار می گیرد. اهداف این پژوهش عباتند از:- مدل سازی و تدوین نظریه منسجم در خصوص عوامل نهادی در توسعه اقتصادی استان آذربایجان شرقی.- نقش نهادهای اقتصادی در توسعه اقتصادی شهرستان توسعه یافته در مقایسه با شهرستان توسعه نیافته از منظر روش نظریه داده بنیاد.روش پژوهش در مطالعه حاضر به صورت روش داده بنیاد بوده که عوامل نهادی توسعه و توسعه نیافتگی از طریق خبرگان محلی و کارشناسان ارشد و مدیران برنامه ریزی استان مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند به عمل آمد و در نهایت به مدل های پارادایمی و مدل نظری در سطح استان دست یافتیم.نتایج روش نظریه داده بنیاد نشان داد عواملی از قبیل فقدان انگیزه توسعه، فقدان اعتماد، دخالت گری دولت، بوروکراسی زاید، فساد اداری، عدم شفافیت، عدم حمایت نهادهای بین المللی، فقدان نظارت، تعارض دولت و حاکمیت از جمله عوامل نهادی توسعه در شهرستان های استان آذربایجان شرقی محسوب می شود.
_||_