شناسایی و تحلیل پیشران های مؤثر بر توسعه صنعت گردشگری شهری با تاکید بر آینده نگاری و سناریو نویسی (مطالعه موردی: شهر زنجان)

الموضوعات :

علی خاکساری رفسنجانی ¹ , اکبر لطفی ²

1 - استاد گروه برنامه ریزی شهری و توسعه منطقه ای , دانشکده علوم اجتماعی , دانشگاه علامه طباطبایی , تهران , ایران
2 - گروه برنامه ریزی شهری و توسعه منطقه ای، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 28 الإثنين , ربيع الأول, 1444 تاريخ التأكيد : 08 الإثنين , رجب, 1444 تاريخ الإصدار : 28 السبت , جمادى الثانية, 1444

الکلمات المفتاحية: شهر زنجان, آینده‌پژوهی, گردشگری شهری, سناریونویسی,

ملخص المقالة :

در برنامه ریزی و مدیریت توسعه گردشگری بهره بردن از روش های نوین بسیار پراهمیت می باشد. یکی از این روش های نوین استفاده از روش آینده پژوهی و نیز بهره بردن از سناریوهای مختلف جهت توسعه گردشگری می باشد که با بهره گیری از این روش ها سعی در ترسیم آینده های مختلف برحسب عوامل کلیدی موثر برای توسعه گردشگری شهر زنجان دارد. هدف پژوهش حاضر، آینده پژوهی و سناریو نگاری در توسعه و بهبود صنعت گردشگری شهر زنجان بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع می باشد پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش به صورت کیفی و در برخی موارد به صورت مختلط کمی و کیفی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی و سناریونگاری انجام پذیرفته است. در این پژوهش جهت یافتن عوامل کلیدی از اسناد فرادست، اسناد کتابخانه ای و مصاحبه های نیمه باز استفاده شده است و پس از شناسایی مولفه ها جهت تحلیل و اولویت بندی عوامل از نرم افزار MIC MAC وScenario Wizard بهره گرفته شده است که بعد از بررسی و تجزیه وتحلیل 13 عامل به عنوان عوامل کلیدی انتخاب شد. این 13 عامل به ترتیب عبارت بودند از: مدیریت یکپارچه شهری و اعمال سیاست های تشویقی، کاهش محدودیت ها، امنیت داخلی، بخش خصوصی، مشارکت شهروندان، سازمان های مردم نهاد، برندسازی شهری، موقعیت استراتژیک شهر، نقش بین المللی شهر و استان، ارتقا آگاهی های زیست محیطی، نرخ رشد اقتصادی، مراسمات آیینی و مذهبی، توسعه کمی و کیفی صنایع دستی.این 13 عامل برای نگارش سناریو با استفاده از نظر خبرگان و تشکیل پنل به 46 حالت از مطلوب تا نامطلوب تقسیم بندی شدند که در انتها 4 سناریو با سازگاری بالا برای شهر زنجان شناخته شد که 3 مورد از سناریوها حالت مطلوب و یک مورد نیز وضعیت بحرانی را برای شهر و استان زنجان متصور می شد. در انتها برای گذار از حالت سناریو بحرانی و حرکت به سمت سناریو و شرایط مطلوب راهبردها و برنامه ای پیشنهاد گردید.

المصادر:

• Butler, Richard. (2009) Tourism in the future: Cycles, waves or wheels?, Futures, Vol.41, No.6, pp.346–352.


• Faiz-Abadi, Mustafa and Waziri Mehboob, Seyed Jamal (2013) The necessity of future studies and its methods in the development of religious tourism, Miqat Al-Reza Conference, March 2, 2014, Mashhad.


• Gholami, Yunus and Khalji, Nastern (2016) Compilation of prioritization of tourism development strategies with a sustainability approach (case example: Kashan city), Urban Tourism, Volume 4, Number 2, pp. 17-30


• Henderson, Isaac Levi. & Avis, Mark. & Tsui, Wai. & Hong, Kan. (2018) Testing discontinuous innovations in the tourism industry: The case of scenic airship services, Tourism Management, Vol.66, pp.167-179.


• Iran Statistics Center (2015). General population and housing census of Zanjan province, Zanjan city.


• Ismailpour, Hassan, Rajabi, Saeed. (2013) "Factors affecting the underdevelopment of the tourism industry in Zanjan province, challenges and solutions". Geography of Tourism Space, Volume 3, Number 9, pp. 69-82


• Li, K. X., Jin, M., & Shi, W. (2018). Tourism as an important impetus to promoting economic growth: A critical review. Tourism management perspectives, 26, 135-142.


• Lieutenant al-Hosseini, Mohammad Kazem; Reghhi, Morteza; Moradi, Mohsen (2016) The effect of the development of tourism places on the satisfaction of religious tourists (case study: Mashhad metropolis), Tourism Management Studies Quarterly, Volume 12, Number 39, pp. 123-142.


• Mahmoudzadeh, Hassan, Chater, Nasim, Hosseinpour, Maziar, Harshchian, Mehdi. (2015). "The role of the traditional market complex in the development of sustainable urban tourism (case study: Tabriz city)". Second International Earth Congress. Space and clean energy with the focus on natural resource management. Sustainable Agriculture and Development, Tehran, Kian Teh Danesh Company.


• Mansouri Moayed, Angel; Moradi, Mohammad and Molai, Fatemeh. (2016). Investigating the effect of service marketing performance on word-of-mouth advertising: the mediating role of customer perceived value, emotional response and brand loyalty. Quarterly Journal of Tourism Management Studies, 12(39), 79-42


• Mousavi, Seyed Ali, Beyk Mohammadi, Hassan and Hossein Sarami (1401): Evaluation of the effects of cultural tourism indicators in the development of tourism (case study: Isfahan city), Urban Environment Planning and Development Quarterly, year 2, number 6, Shiraz, pp. 32 -17.


• Mousavi, Miranjaf, Visian, Mohammad, Mohammadi Hamid, Samia and Mahnaz Akbari (2014): Investigating and prioritizing the capabilities and infrastructures of tourism development with multi-criteria decision-making methods (case study: Kurdistan province cities), publication Urban tourism, second period, number 1, pp. 17-31.


• Nazimi, Amir and Qadiri Ruhollah (2006): Foresight from concept to implementation, Tehran


• Hatami-Nejad, Hossein; Habibian, Bahar; Amirshakari, Maryam (2015) Prioritization of religious tourism development strategies in Dezful city, Urban Tourism Quarterly, Winter 2015, Volume 3, Number 1, pp. 59-76.


• Heydari Chianeh, Rahim (2009). The basics of tourism industry planning. Side Publications


• Khaksari, Ali (1391). Tourism Development Planning in Iran: Characteristics and Role of Tourism Development Planners in Islamic Countries, Social Sciences Quarterly, No. 58. pp. 1-32.


• Khaksari, Ali; Ebrahim Nia Samakosh, Saeed; Damadi, Mohammad; Mozhez, Vahid (2012) Evaluating the socio-cultural effects of urban tourism on the way of life of the people of Babolsar, Tourism Planning and Development, Volume 2, Number 7, pp. 126-147.


• Khoi, Seyyed Mohammad, (2015), Future Studies in Japan (Future of Japan and Future Japan), Basic Governmental Studies (Future Studies Group), Research Center of the Islamic Council, serial number 14913, July 2015


• Organization of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of Zanjan Province (2018), Management Information Office


• Pourang, Ali; Ghayor Baghbani, Seyed Morteza; Pourang, Nahid (2019) Identifying the factors affecting the attraction and retention of religious tourists in the metropolis of Mashhad with the foundation data approach, Scientific Journal of Islamic Management, year 28, number 2, pp. 151-191


• Redi, F., Fernandez, J. I. P. (2018). Describing Coopetition Among Destinations: Evidence From the UNWTO Silk Road Program. In Ethics and Decision-Making for Sustainable Business Practices: 217-238


• Rezaei, Mohammad Reza and Muslim Ghasemi (1400): Evaluation of tourism capabilities and its role in urban development with emphasis on strategic planning (case example: Kerman city), Urban Environment Policy Quarterly, Year 2, Number 5, Shiraz , pp. 1-16.


• Richard, Slater (1385), knowledge of the term futurism, translated by Mohammad Reza Farzad and Amir Nazmi, publications of the Futuristic Research Center of Defense Science and Technology, Educational and Research Institute of Defense Industries Technology


• Robert J. Lampert (1385), translated by Vahidi Mutlaq, sustainable planning for a century, publications of the Institute of Industry and Technology (Asef), Tehran.


• Sabze Andish Paish Consulting Engineers (SAP) (2013); Comprehensive tourism plan of Zanjan province, cultural heritage and tourism organization of Zanjan province, Bahman.


• Safari Ali Akbari, Masoud and Sadeghi, Hojatullah (1400), recognition and analysis of tourism development policies (case study: Dehdz city - Dezpart city), scientific quarterly of urban environment policy, spring 1400, year 1, number 1, university Azad Shiraz


• Sanai Moghadam, Soroush; Mohammadi Yeganeh, Behrouz; Rezaei, Maitham (2015) Assessment and prioritization of tourist attractions in Kohgiluyeh and Boyer Ahmad provinces based on the potential of attracting tourists, Geography of Tourism Space, Winter 2015, Volume 6, Number 21, pp. 1-18


• Shamai, Ali and Jafar Musa Vand, 2013, the stratification of the cities of Isfahan province in terms of tourism infrastructure using TOPSIS and AHP model, urban and regional studies and researches, third year, number 10, pp. 23-40 .


• Szpilko, Danuta. (2015) The Future of Tourism Development in the Podlaskie Voivodeship, Social and Behavioral Sciences, Vol.213, pp.977-984.


• Tadbir (1386), futurology is a necessity for a powerful entry into tomorrow, part two, year 18, 179


• Taghdisi, Ahmad, Warsi, Hamid Reza, Ahmadian, Mahdi and Askari, Hamid (2014). Identification and analysis of factors affecting the development of tourism in rural areas (case study: rural areas of Jiroft city), Journal of Rural Research and Planning, year 4, number1,1-14


• Titu, M. A., Raulea, A. S., Titu, S. (2016). Measuring Service Quality in Tourism Industry. Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol. 221: 294-301


• -Veicy, H. (2018). The study of Tourism Industry in National Basic Laws of Islamic Republic of Iran. Strategic Studies of public policy, 7(25), 93-112. (In Persian).


• Zare Mirkabad, Ahmed. (2016) Investment priorities in the tourism industry studied in Yazd province. (Master's thesis), Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.


• Zali, Nader and Atrian, Forough (2016) compilation of regional tourism development scenarios based on the principles of future research (case study: Hamadan province), Amash Sarmeen, 8th volume, 1st issue, pp. 107-131


• Zangiabadi et al. (2006), analysis of the domestic tourism market of Isfahan city; Journal of Geography and Development, autumn and winter issue.


• "Zanjan city master plan". 2018. Zanjan city municipality.


• 2021 UNESCO World Heritage Center website (whc.unesco.org)


• https://www.e-unwto.org/2018.