گردشگری کشاورزی با محوریت توسعه پایدار روستایی نمونه موردی: انار دهکده قردین – ساوه

الموضوعات :

گیتی صلاحی اصفهانی ¹ (استادیار-دانشگاه پیام نور)

تاريخ الإرسال : 19 الثلاثاء , شوال, 1439 تاريخ التأكيد : 21 السبت , ذو الحجة, 1439 تاريخ الإصدار : 12 السبت , محرم, 1440

الکلمات المفتاحية: توسعه پایدار روستایی, استان مرکزی, گردشگری کشاورزی, انار دهکده قردین,

ملخص المقالة :

در طی دهه های گذشته بهبود معیشت روستائیان مورد توجه بسیاری قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. یکی از راهبردهای اصلی برای بهبود اقتصاد روستا، گردشگری کشاورزی یااگروتوریسم است، که می تواند روستا را به سمت توسعه وپایداری سوق دهد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر گردشگری کشاورزی بر اقتصاد روستایی در شهرستان ساوه است. این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی-پیمایشی و با برگزاری کارگاههای مشارکتی(PRA)، پرسشنامه (منطبق بر مدل نظری و پیشینه تحقیق) و مصاحبه حضوری انجام شده است. جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزاری Spss استخراج شده و جامعه آماری کلیه ساکنان روستای قردین (انار دهکده قردین) بخش مرکزی شهرستان ساوه با نمونه آماری براساس فرمول کوکران (184 نفر) است. نمونه گیری تصادفی و چندمرحله ای است. نتایج آزمون بارتلت حاکی از همبستگی و مناسب بودن متغیرها داشت. عامل تمایل به توسعه گردشگری روستایی- کشاورزی بامقدار ویژه 285/3 بیشتراز گزینه دانش و آگاهی (561/2) بود و متغیرهای مربوط به هریک از عوامل و میزان بارهای عاملی بدست آمده پس از چرخش عامل ها به روش وریماکس نشان داد که تمایل به توسعه گردشگری روستایی اولویت اول را دارد و در همین رابطه پیشنهاد می شود که انار دهکده قردین به فعالیت هایی مانند فرآوری های انار روی آورد وزراعت راهبرد معیشتی قرار دهد و زمینه آسیب پذیری در روستا یعنی فصلی بودن تغییرات و کمبود آب را جدی بگیرد.

المصادر:

• افتخاری، عبدالرضا رکن آباد، مهدوی،داود (1385). راهکارهای توسعه گردشگری روستایی با استفاده از مدل SWOT در دهستان لواسان کوچک، فصل نامه مدرس علوم انسانی، دوره 10، شماره2، 30-1.


• بدری، سیدعلی، حسام، مهدی، چراغی، مهدی (1392): (تحلیل عوامل تأثیرگذار بر وضعیت بازاریابی گردشگری روستایی در یک حوزه کلانشهری از دیدگاه کارشناسان، مورد: روستاهای شمال تهران)، مجله برنامه ریزی توسعه گردشگری، سال دوم، شماره 7، زمستان،105-82.


• جمشیدی،علیرضا، خاتون آبادی،احمد(1391): (شناسایی علل و عوامل تله محرومیت در جوامع روستایی استان ایلام، روستا و توسعه)، سال15، شماره2، 108-79.


• جمعه پور، محمود، احمدی،شکوفه (1390): (تأثیر گردشگری بر معیشت پایدار روستایی، مطالعه موردی روستای برغان شهرستان ساوجبلاغ)، پژوهش‌های روستایی، سال 2، شماره1، 33-61.


• جمعه پور، محمود، کیومرث، نرجس (1391): بررسی اثرات گردشگری بر دارایی و فعالیت‌های معیشتی مردم در چارچوب عیشت پایدار گردشگری (مطالعه موردی: روستای زیارت) مطالعات مدیریت گردشگری، سال 7، شماره17، 119-87.


• حیدری،زهرا، بدری،سیدعلی، سلمانی،محمود(1395) نگرش جامعه محلی نسبت به مخاطرات ادراک شده توسط گردشگری کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان تنکابن، مجله برنامه ریزی و توسعه گردشگری سال پنجم، شماره18، پاییز، 32-8.


• خانی،فضیله، قاسمی،ابوطالب، قنبری،نسب علی(1388) بررسی اثرات گردشگری ساحلی با تکیه بر نظرسنجی از خانوارهای روستایی، مطالعه موردی: روستای چمخاله شهرستان لنگرود، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، سال 1، شماره4، 64-51.


• رزم آرا،حسینعلی(1330) فرهنگ جغرافیایی ایران،جلد1، دایره جغرافیایی ستاد ارتش،تهران


• رضوانی،محمدرضا، صفایی،جواد (1384) گردشگری خانه‌های دوم و اثرات آن بر نواحی روستایی، فرصت یا تهدید (مورد نواحی روستایی شمال تهران، پژوهش‌های جغرافیایی شماره54، 121-109.


• طالب،مهدی، بخشی زاده،حسن، میرزایی،حسین (1387) مبانی نظری مشارکت اجتماع روستایی در برنامه ریزی گردشگری روستایی در ایران، روستا و توسعه، شماره4، 55-25.


• عبدالله زاده،غلامحسین، صالحی،خدیجه، شریف زاده،محمد، خواجه شاهکوهی،علیرضا(1394) فصلنامه علمی-پژوهشی برنامه ریزی توسعه گردشگری، سال چهارم، شماره 15، زمستان، 169-148.


• فرمانداری شهرستان ساوه (1395).


• قادری،اسماعیل(1382) نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی پایدار، رساله دکترا رشته جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس.


• قمی،حسن بن محمد(1361) تاریخ قم، ترجمه قمی،حسن بن علی بن حسن بن عبدالملک به تصحیح طهرانی، سید جلال الدین، چاپ دوم، انتظارات طوس، تهران.


• مستوفی الممالکی،رضا (1376) تحلیل ناحیه‌ای روستاهای دهستان رباطات با تأکید بر تحولات معدنی، صنعتی، راه، گردشگری، سیاست، رساله دکترا دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران.


• مطیعی لنگرودی، سیدحسن، حیدری، زهرا(1391) تبیین قابلیت‌های گردشگری کشاورزی بر اساس دیدگاه گردشگران (مطالعه موردی دهستان بلده شهرستان تنکابن) فصلنامه علمی-پژوهشی برنامه ریزی توسعه گردشگری، دوره 1، شماره3، زمستان، 23-1.


• مطیعی لنگرودی،حسن، قدیری معصوم، مجتبی، رضوانی، محمدرضا، نظری عبدالحمید، صحنه، بهمن (1390) تأثیر بازگشت مهاجران به روستاها در بهبود وضعیت ساکنان (مطالعه موردی: شهرستان آق قلا، جغرافیای انسانی شماره 78، 83-67.


• http://dictionary.abadis.ir


• Mahdi, G, shivakoti, Gand Schmidt-voyt, D(2009) livelihood chanye and livelihood sustainablility in the uplands of lem bany subwatershed,west Sumatra Indonesia,ina changing natural resource management context, Environmental management 43,48-99.


• M baiw aa, J.E and stronzab, A(2010) the effects of torism development on rural live lihoods in the Okavango delta, Botswana, Journal of sustainable tourism,18(5) 635-656.


• Pavl, B.G and reinhard-voglc.h(2013) organic shrimp agvaculture for sustainable household livelihoods in Bangladesh. Ocean and coastal management,71,pp1-12


• Scoones I.(1998) sustainable rural livelihoods,aframework for analysis, IDS working paper no.72 brighton Serrate,O (2008) the sustainable livelihoods approach, manila,