بازنمایی شخصیت زن در رمان قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران مورد مطالعه: رمان «سووشون» و رمان «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم»

الموضوعات : فصلنامه زن و جامعه

مهناز جوکاری ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه شیراز، مدرس دانشگاه یزد، یزد، ایران.)
علی عربی ² (دکترای جامعه‌شناسی و استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران .)
علی روحانی ³ (دکترای جامعه‌شناسی و استادیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد، یزد ایران.)

تاريخ الإرسال : 11 الجمعة , صفر, 1438 تاريخ التأكيد : 17 الخميس , شوال, 1440 تاريخ الإصدار : 20 الثلاثاء , ذو القعدة, 1440

الکلمات المفتاحية: زنان, بازنمایی, سووشون, چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم, فمنیسم, انقلاب اسلامی ایران,

ملخص المقالة :

تغییر، مساله‌ای بنیادی در جامعه‌شناسی است که زنان در دوران کنونی نقش مهمی را در آن بازی می‌کنند. می­توان گفت یکی از زمینه‌های اصلی نمود تغییرات، بستر ادبی جامعه است و بدین لحاظ بررسی رابطه­ی بین ادبیات و جامعه و به ویژه بازنمایی متون ادبی در علوم اجتماعی سبقه­ی تاریخی دارد. پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و تکنیک می‌مه‌سیس[1]به دنبال پاسخ به این سؤال برآمده که شخصیت و جایگاه زن در برهم کنش با زیست جهان خود چگونه در رمان‌های دو دوره­ی قبل و بعد از انقلاب اسلامی بازنمایی شده است. بدین منظور دو رمان «سووشون» و «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» را به عنوان نمونه­ی مورد مطالعه انتخاب شدند. نتایج حاکی از آن بود که رمان «سووشون» بیانگر نگاه مکتب فمنیست روانکاوانه متعلق به موج دوم نظریات فمنیستی است که در آن، خانواده و روابط درونی آن به عنوان عامل اصلی وضعیت نابرابر میان زنان و مردان برجسته می‌شود. اما رمان «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» تصویرگر زمینه‌های فرهنگی و ارزشی انقلاب‌اسلامی است که بر وجود خانواده و تفکیک نقش‌های زنانه و مردانه به عنوان حافظ نظم و کیان خانواده و جامعه تأکید دارد.



^[1] Mimesis

المصادر:

Pouyande, Jafar (2011). Introduction to literature sociology, Tehran: Naghsh Publication.

Pirzad, Zoya (2001). I turn the lamps off, Tehran: Markaz Publication.

Torabi, Aliakbar (1997). The sociology of Persian Literature (sociology in Lterature), Tehran: Forugh Azadi publication.

Jafari, Marzie (2012). Novels In Iran, Cited in http://anthropology.ir/node/15411

Daneshvar, Simin (1970). Suvashun, Tehran: Kharazmi Publication.

Ruhani, Hassan (2010). “approaches and contexts in qualitative study”, Rahbord Quarterly, Vol. 19, No. 54, pp. 7-29.

Saraei, Hasan, Fathi, Surush and Zahra Zare (2008). “Qualitative approach in social studies”, Social Science Research letter, Vol. 2, No. 3, pp. 83-105.

Shabaniverki, Bakhtiar and Sedighe Kazemi (2010). “Method or Bevesh”, Rahbord Quarterly, Vol. 19, No. 54, pp. 33-58.

Sadeghi, Mitra (2005). “Story writer Women”, Women message magazine, No. 158, pp. 318-338.

Fazeli, Nematollah (2007). The sociology of Arts and Literature, Tehran: Allame tabatabaei University.

Flick, Uoh (2008). Introduction to qualitative research in social science, Translated by Hadi Jalili, Tehran: Ney publication.

Leonard, Jacques (1992). Sociological literature and its various branches, encyclopaedia universalis, vol x, pp. 904-908.

Ruspini Elisabetta and Angela Dale (2002). the Gender Dimension of Social Change, The Policy Press: England.

Tadie, Jean-Yves (1987). Sociological literature and founders, literary criticism in the twentieth century, Paris: Pierre Belfond.

Godarzinejad, Asiyeh (2009). Characterizations in “I turned the lamps off novels” novel, Persian Language Quarterly,Vol. 5, No. 14, pp. 155-172.

Gholami, Fatemeh, & Mehdi Dadrezaei (2010). Women Identity in paradoxes of fictional characters, France Language Studies magazine, No. 2, pp. 45-57.

Valizadeh, Vahid (2009). Gender in Iranian women novelist, Literacy Criticism magazine, No. 1, pp. 191-224.