انقلاب اسلامی ایران

حرية الوصول المقاله

1 - بررسی وضعیت جامعه مدنی و تحول مطبوعات در شش دوره انقلاب اسلامی ایران
نفیسه زارع کهن هادی خانیکی افسانه مظفری

10.30495/mediastudies.2023.62867.1413

هدف از این پژوهش بررسی وضعیت جامعه مدنی و مطبوعات در شش دوره انقلاب اسلامی ایران و نسبت بین آن‌ها در این ادوار است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای کیفی به همراه روش تاریخی بهره گرفته شده است. واحد تحلیل در پژوهش پیش رو سرمقاله‌های مطبوعات برجسته هر دو جناح کشور از سال أکثر

هدف از این پژوهش بررسی وضعیت جامعه مدنی و مطبوعات در شش دوره انقلاب اسلامی ایران و نسبت بین آن‌ها در این ادوار است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای کیفی به همراه روش تاریخی بهره گرفته شده است. واحد تحلیل در پژوهش پیش رو سرمقاله‌های مطبوعات برجسته هر دو جناح کشور از سال‌های پس از انقلاب در رخدادهای مهمی که جامعه و قدرت را همزمان درگیر کرده و واکنش مطبوعات را برانگیخته هستند. در این پژوهش ابتدا متن کلیه سرمقاله‌های نشریات تعیین شده در رویدادهای نامبرده مورد مطالعه قرار گرفته و از بین آن‌ها دو متن که معرف نگاه نشریات هر جناج باشد برگزیده شده است . هم چنین در کنار تحلیل محتوای کیفی آن‌ها کوشش شده تا منابع معتبرو متعدد مورد بررسی قرار بگیرند. در این تحقیق شش دوره تاریخی مورد تحلیل عبارتند از: 1- ابتدای انقلاب 2- دوران جنگ 3- دوران پساجنگ (دولت سازندگی) 4- دوران اصلاحات 5- دوران اصول‌گرایی 6- دوره اعتدال.در مجموع با مقایسه شش دوره زمانی مطبوعاتی و وضعیت جامعه مدنی در هر دوره چنین نتیجه گرفته شد که مطبوعات به عنوان نیروی مؤثر در رشد جامعه مدنی عمل کرده‌اند ضمن آن که در این شرایط جامعه مدنی هم زمینه‌ساز تحول مطبوعات شده و رابطه‌ای دوسویه میان آن‌ها برقرار است. هم چنین براساس یافته‌ها مشخص شد که می‌توان دوره چهارم (اصلاحات) را درخشان‌ترین زمان برای جامعه مدنی و مطبوعات تحول یافته خواند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - ضرورت تحول در هویت انقلاب اسلامی بر مبنای رویکرد ساختار- کارگزار با توجه به آراء آیت الله خامنه ای
سعید سعیدیان غفار زارعی

10.22034/sej.2020.1878769.1196

هدف پژوهش حاضر ضرورت تحول در هویت انقلاب اسلامی بر مبنای رویکرد ساختار- کارگزار با توجه به آراء آیت الله خامنه ای بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که رفع تهدیدات فرهنگی- رسانه ای و جنگ نرم در خارج و هویت ملی و انقلابی در داخل به عنوان عوامل ساختاری أکثر

هدف پژوهش حاضر ضرورت تحول در هویت انقلاب اسلامی بر مبنای رویکرد ساختار- کارگزار با توجه به آراء آیت الله خامنه ای بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که رفع تهدیدات فرهنگی- رسانه ای و جنگ نرم در خارج و هویت ملی و انقلابی در داخل به عنوان عوامل ساختاری و نقش آفرینی نخبگان فرهنگی و دانشگاهی و همچنین نخبگان سیاسی جامعه به عنوان کارگزاران مؤثر بر هویت، نقش مهمی در شکل دهی و معنابخشی به هویت نوین انقلاب اسلامی در آراء آیت الله خامنه ای ایفاء می کنند. بنابراین، تلاش برای ساختن هویت نوین انقلاب اسلامی با توجه به تهدیدات خارجی و فرصت های داخلی امری ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - هویت‌بخشی انقلاب اسلامی ایران به محور مقاومت اسلامی (مطالعه موردی: حزب‌الله لبنان)
پیروز هاشم پور علی محمد حقیقی غفار زارعی

10.22034/sej.2020.1916299.1279

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه انقلاب اسلامی ایران و شکل‌گیری محور مقاومت در هویت‌بخشی جمهوری اسلامی به حزب‌الله لبنان است.؟ فرضیه اصلی این است که هویت اسلامی و شیعی انقلاب ایران با دارا بودن مولفه‌های قدرت نرم خود توانسته باعث هویت‌بخشی به جنبش شیعی حزب‌الله لبنان با تاکید أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه انقلاب اسلامی ایران و شکل‌گیری محور مقاومت در هویت‌بخشی جمهوری اسلامی به حزب‌الله لبنان است.؟ فرضیه اصلی این است که هویت اسلامی و شیعی انقلاب ایران با دارا بودن مولفه‌های قدرت نرم خود توانسته باعث هویت‌بخشی به جنبش شیعی حزب‌الله لبنان با تاکید بر روحیه شهادت‌طلبی، دین‌محوری، نمادگرایی شیعه، اعتقاد به ولایت فقیه، مبارزه با نظام سلطه در ابعاد منطقه‌ای گردد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مشخصه‌های فرهنگی، شیعی، سیاسی و جغرافیایی موجب توسعه هویت‌بخشی انقلاب اسلامی ایران به جنبش حزب‌الله لبنان گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - جریان‌های مقاومت در غرب آسیا و چالش نقش رهبری ایران در محور مقاومت
مهدی لطفی علی شیرخانی مهدی جاودانی مقدم

10.22034/sej.2023.1975908.1527

این پژوهش، با بهره‌گیری از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، با رویکرد مسئله‌محور به ماهیت ایجابی و ایدئولوژیک انقلاب اسلامی در منطقه غرب آسیا به عنوان یک پدیده خاص نظر افکنده است؛ زیرا توانسته با این ماهیت به عنوان یک الگوی هویت‌بخش برای دولت‌ها و گروه‌های محور مقاومت مبدل گرد أکثر

این پژوهش، با بهره‌گیری از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، با رویکرد مسئله‌محور به ماهیت ایجابی و ایدئولوژیک انقلاب اسلامی در منطقه غرب آسیا به عنوان یک پدیده خاص نظر افکنده است؛ زیرا توانسته با این ماهیت به عنوان یک الگوی هویت‌بخش برای دولت‌ها و گروه‌های محور مقاومت مبدل گردد. در این پژوهش از رویکرد پژوهش توسعه‌ای بهره گرفته شده است؛ چراکه محور مقاومت، یک اتحاد امنیتی نانوشته میان جریان‌ها، گروه‌های مقاومت شیعی و غیرشیعی در غرب آسیا و فرامنطقه بوده، که با هدف مبارزه با رژیم اسرائیل و سلطه غرب در منطقه خاورمیانه، به دفاع از آزادی فلسطین روی آورده است. انقلاب اسلامی ایران در آغازین روزهای پیروزی انقلاب با نفی غرب و شرق، داعیه تشکیل حزب مستضعفین با حضور تمامی ستمدیدگان را جهان را مطرح نمود و در جایگاه الگوی الهام‌بخش برای مسلمانان مبارز قرار گرفت. در همین راستا است که کشوری مانند عربستان، که دنبال گسترش ایدئولوژی وهابیت و رهبری جهان عرب است، ایران را متهم به صدور انقلاب و تلاش برای سرنگونی دولت‌های منطقه کرده و همسو با غرب سعی می‌کند، ایران را تهدیدی برای کشورهای منطقه، و گسترش نفوذ در چهار پایتخت (بیروت، دمشق، بغداد و صنعا) معرفی نماید. از طرف دیگر رژیم صهیونیستی در تلاش است، با ایجاد روابط دوستانه با کشورهای همسایه ایران، ضمن اجرای پروژه ایران هراسی، در مرزهای غربی ایران با نفوذ در ترکیه و عراق، و در مرزهای شمالی با نفوذ در آذربایجان و آسیای مرکزی و در مرزهای جنوبی با نفوذ در کشورهای خلیج فارس به ویژه قطر، ایران را به محاصره خود درآورد، تا از قدرت تأثیرگذاری ایران در رهبری محور مقاومت بکاهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - پس‌ران‌های گذار به دموکراسی در جمهوری اسلامی ایران در دهه پنجم
عسکری پورحبیب علی کریمی مله مجید توسلی رکن آبادی

10.22034/sej.2021.1924360.1307

هدف ‌پژوهش حاضر ‌بررسی ‌مهم‌ترین ‌پس‌ران‌های گذار به مردم‌سالاری در جمهوری اسلامی ایران در دهه پنجم با رویکرد آینده‌پژوهانه است. در تحقیق حاضر از میان روش‌های مختلف آینده‌پژوهی، روش تحلیل روند برگزیده شده و در روش ‌تحلیل ‌از ‌رویکرد ‌کیفی ‌استفاده‌ گردید. جامعه آماری پژ أکثر

هدف ‌پژوهش حاضر ‌بررسی ‌مهم‌ترین ‌پس‌ران‌های گذار به مردم‌سالاری در جمهوری اسلامی ایران در دهه پنجم با رویکرد آینده‌پژوهانه است. در تحقیق حاضر از میان روش‌های مختلف آینده‌پژوهی، روش تحلیل روند برگزیده شده و در روش ‌تحلیل ‌از ‌رویکرد ‌کیفی ‌استفاده‌ گردید. جامعه آماری پژوهش نیز گزیده‌ای از خبرگان دانشگاهی صاحب‌نظر در موضوع گذار سیاسی هستند ‌که ‌با نمونه‌گیری متوالی نظری به تعیین حجم نمونه پرداخته شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده که با انجام 16 مصاحبه به اشباع نظری رسید. نتایج نشان داد که عواملی چون انسجام ساختاری و ارزشی بین نخبگان حاکم، جامعه مدنی ضعیف، فقدان پیش‌نیازهای اقتصادی و دولت رانتیر از جمله مهم‌ترین پس‌ران‌های گذار مسالمت‌آمیز به مردم‌سالاری و تحکیم آن در دهه پنجم انقلاب خواهد بود. این پس‌ران‌های مردم‌سالاری در ایران دهه پنجم انقلاب، خصلتی اجتماعی و ساختاری دارد که با تأثیری انباشتی بر یکدیگر و نیز بر ساختار سیاسی، روند پیشروی مسالمت‌آمیز به سوی مردم‌سالاری و تحکیم آن را کند کرده و باعث شده تا گذار به مردم‌سالاری در دهه پنجم انقلاب با سرعت مورد انتظار پیش نرود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - بررسی تأثیر راهبرد صدور انقلاب اسلامی ایران بر ژئوپلیتیک خاورمیانه و آغاز جنگ عراق و ایران
سعید مکوندی گوداژدر لنا عبدالخانی فریدون اکبرزاده روح اله شهابی

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر راهبرد صدور انقلاب اسلامی ایران بر ژئوپلیتیک خاورمیانه و آغاز جنگ عراق و ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که با توجه به شکنندگی داخلی کشورهای عربی و ماهیت رژیم‌های استبدادی منطقه خاورمیانه که دارای دو بحران هویت أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر راهبرد صدور انقلاب اسلامی ایران بر ژئوپلیتیک خاورمیانه و آغاز جنگ عراق و ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که با توجه به شکنندگی داخلی کشورهای عربی و ماهیت رژیم‌های استبدادی منطقه خاورمیانه که دارای دو بحران هویت و مشروعیت می‌باشند، همچنین مجموع مواضع امام خمینی که مقصودشان از صدور انقلاب، هرگز مداخله در امور داخلی عراق، یا صدور تجهیزات تروریستی به این کشور نبوده است و نیز بیانیه‌های رژیم بعث عراق، می‌توان دریافت این نظریه که راهبرد جمهوری اسلامی ایران در خصوص صدور انقلاب، علت وقوع جنگ عراق علیه ایران می‌باشد، به طور کلی مردود و فاقد دلایل علمی و متّقن است. دلیل اصلی واهمه‌ها و بیم‌های رژیم بعث عراق نیز، ماهیت نظام بحران‌زده خود بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - بررسی میزان آشنایی طلاب و دانشجویان شهر قم با فقه سیاسی اندیشه امام خمینی (ره)
علی اکبری معلم نعمت الله کرم الهی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - فرهنگ سیاسی زنان شیعه (با تأکید بر نقش انقلاب اسلامی ایران)
حامد نظری محمد رضا علم سید محسن آل غفور

پژوهش حاضرباهدف بررسی فرهنگ سیاسی ومشارکت سیاسی زنان در مذهب تشیع واثرگذاری آن برفرهنگ سیاسی زنان ایران ؛ بارویکردی توصیفی – تحلیلی انجام گرفته است.فرض اصلی این است که هرچندمولفه های فرهنگ سیاسی در ایران همچون فرهنگ آمریت/تابعیت،سبب کاهش مشارکت سیاسی زنان درطول تا أکثر

پژوهش حاضرباهدف بررسی فرهنگ سیاسی ومشارکت سیاسی زنان در مذهب تشیع واثرگذاری آن برفرهنگ سیاسی زنان ایران ؛ بارویکردی توصیفی – تحلیلی انجام گرفته است.فرض اصلی این است که هرچندمولفه های فرهنگ سیاسی در ایران همچون فرهنگ آمریت/تابعیت،سبب کاهش مشارکت سیاسی زنان درطول تاریخ شده است.اما به دلیل تاثیرپذیری زنان ایران از فرهنگ سیاسی شیعه؛ درمقاطع خاص تاریخی ؛ مشارکت سیاسی زنان افزایش یافته است. برای نمونه درانقلاب اسلامی ؛ تحت تاثیرنظرات امام خمینی (ره) مشارکت سیاسی زنان به اوج رسید.دراین انقلاب برای نخستین بار زنان نقشی و سهمی برابر بامردان یافتند.این انقلاب تجلی مشارکت سیاسی زنان در ایران بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - علل تداوم احزاب چپ در قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران
محمد تقی صادق فامیان قدیم محمد توحیدفام

همواره در پژوهش های مربوط به تاریخ تحولات معاصر ایران از انقلاب اسلامی 1357 به عنوان نقطه عطفی در بررسی رخدادهای تاریخی و اجتماعی یاد می شود. آنچنان که با شکل گیری زمینه های انقلاب در سال های دهه 1340 و 1350 نیروها و احزاب سیاسی رفتارها و تصمیم گیری های متفاوتی در ق أکثر

همواره در پژوهش های مربوط به تاریخ تحولات معاصر ایران از انقلاب اسلامی 1357 به عنوان نقطه عطفی در بررسی رخدادهای تاریخی و اجتماعی یاد می شود. آنچنان که با شکل گیری زمینه های انقلاب در سال های دهه 1340 و 1350 نیروها و احزاب سیاسی رفتارها و تصمیم گیری های متفاوتی در قبال این حرکت عظیم انقلابی انجام دادند. از مهم ترین نیروها و احزاب سیاسی چپ در دوره پهلوی دوم می توان از حزب توده مردم ایران نام برد. این پژوهش بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی در پی دست یابی به پاسخ این سوال اصلی است که عوامل تاثیر گذار در تداوم احزاب چپ بویژه حزب توده در قبل و بعد از انقلاب اسلامی در ایران چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ نتایج نشان می دهد که از عمده علل تداوم احزاب چپ بویژه حزب توده می توان به پایگاه اجتماعی این حزب و سران حزب توده در قبل از انقلاب اسلامی 1357 اشاره نمود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی نتوانست با جریان انقلاب همراهی نماید و به یکی از گروههای مخالف انقلاب اسلامی تبدیل شد. در کنار این علت داخلی، همچنین می توان به تغییر مناسبات قدرت های بزرگ پس از رخداد انقلاب اسلامی در 1357 در ایران توجه اشاره نمود که با فروپاشی نظام دوقطبی غیرمنعطف، قدرت های حامی نیروهای مخالف در داخل ایران دست از حمایت از این نیروها کشیده و موجب عدم استمرار فعالیت این نیروها در داخل ایران شدند و این بیش از همه به ضرر حزب توده شد که در رأس این نیروها قرار داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - بررسی ریشه ها و زمینه های بین المللی انقلاب اسلامی ایران
دکتر علی فلاحی سیف الدین دکترجمیل حسن پور

چکیده براساس رهیافت‌های تلفیقی در فلسفه علوم اجتماعی وقوع پدیده‌های اجتماعی به همان اندازه که مرهون کنش کارگزاران انسانی است، مستلزم فرصت‌سازی از سوی ساختارها برای این کنش‌ها نیز می‌باشد. در کنار فرصت‌سازی ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برای کنش انقلابی کارگزاران أکثر

چکیده براساس رهیافت‌های تلفیقی در فلسفه علوم اجتماعی وقوع پدیده‌های اجتماعی به همان اندازه که مرهون کنش کارگزاران انسانی است، مستلزم فرصت‌سازی از سوی ساختارها برای این کنش‌ها نیز می‌باشد. در کنار فرصت‌سازی ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برای کنش انقلابی کارگزاران دهه 1350 در ایران؛ ساختار بین‌الملل نیز سهم به‌ سزایی در فرصت‌سازی برای این حرکت تاریخی در ایران داشت. از این حیث، نظام دو قطبی حاکم بر روابط بین‌الملل و وابستگی رژیم پهلوی به ایالات متحده بیشترین فرصت را برای کنش انقلابی کارگزاران فراهم آوردند. موازنه قدرت ناشی از عامل اول، زمینه مداخله قدرت‌های جهانی (شوروی و آمریکا) را در فرآیند حرکت تاریخی مردم ایران از محدود ساخت و مولفه دوم قدرت سرکوب شاه را تا حد زیادی تضعیف ساخت. عواملی مثل تمایل محمدرضاشاه به حفظ رابطه با واشنگتن و انتقال تکنولوژی مدرن از غرب زمینه کاهش سرکوب‌های سیاسی، اصلاحات قضایی، بازتر شدن فضای سیاسی و آزادی زندانیان سیاسی را فراهم آورد. این تحولات نیز به نوبه خود زمینه احیاء گروههای سیاسی انقلابی را فراهم آورد. این نوشتار سعی دارد با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی و با اتکاء‌ به روش گردآوری اطلاعات از طریق کتابخانه ای و اسنادی ریشه ها و زمینه های وقوع انقلاب اسلامی را مورد بررسی قرار دهد. مبنای تئوریک پژوهش حاضر نظریه های موج سوم و تلفیقی در جامعه شناسی سیاسی و تاریخی به ویژه دیدگاه مکتب واقع گرایی انتقادی است که پدیده های اجتماعی را محصول کنش متقابل ساختار و کارگزار می دانند. واژگان کلیدی: ساختار بین الملل، نظام دوقطبی، کنش انقلابی، انقلاب اسلامی ایران. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - بررسی تطبیقی واکنش سیاست خارجی امریکا در برابر انقلاب کمونیستی چین و انقلاب اسلامی ایران
دکتر جمیل حسن پور

چکیده در طی قرن بیستم انقلاب های سیاسی و اجتماعی بزرگی شکل گرفته است که در این میان می توان از انقلاب های بزرگ کمونیستی در روسیه و چین و انقلاب اسلامی در ایران نام برد.. همچنین در طی قرن بیستم نظام سرمایه داری به عنوان نظام حاکم بر جامعه جهانی هموارهبا اینگونه انقلاب أکثر

چکیده در طی قرن بیستم انقلاب های سیاسی و اجتماعی بزرگی شکل گرفته است که در این میان می توان از انقلاب های بزرگ کمونیستی در روسیه و چین و انقلاب اسلامی در ایران نام برد.. همچنین در طی قرن بیستم نظام سرمایه داری به عنوان نظام حاکم بر جامعه جهانی هموارهبا اینگونه انقلاب ها دچار تنش بوده است، زیرا جهان غرب به رهبری ایالات متحده به عنوان حفظ وضع موجود ، چنین انقلاب هایی را به عنوان یک جریان مخالف در برابر خود می دیده است.لذا در این پژوهش ، هدف این است که ضمن بررسی تطبیقی دو انقلاب جمهوری خلق چین و انقلاب اسلامی ایران به این سوال پاسخ داده شود که علت خصومت ایالات متحده با اینگونه انقلاب ها چه می باشد، که به نظر می رسدپاسخ آنر باید در هژمونی این کشور در جهت حفظ نظام سرمایه داری جستجو کرد. اما سوال دیگر این است که چرا پس از گذشت دو دهه از وقوع انقلاب در چین، ایالات متحده دست از اقدام خصومت آمیز بر علیه دولت چین برداشته و حتی در بسیاری از زمینه های سیاسی و اقتصادی در سطح جهانی همکاری می نماید، اما پس از گذشت سه دهه از وقوع انقلاب در ایران، دولت ایالات متحده به جمهوری اسلامی ایران هنوز به عنوان دشمن اصلی خود نگاه می کند، که شاید بتوان علت آنرادر افول ایدئولوژی در عرصه سیاست خارجی چین و تداوم حرکت های ایدئولوژی محور در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران جستجو کرد. واژگان کلیدی :انقلاب اسلامی ایران ، انقلاب کمونیستی چین ، ایدئولوژی ، هژمونی ، اصلاحات سیاسی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - نقش هویت در سیاست خارجی عربستان سعودی
صدیقه زارع زحمتکش قاسم ترابی

تقابل هویتی یکی از منابع اصلی تقابل و تضاد در عرصه سیاست بین‌المللی به شمار می‌آید. به این معنا که وجود اختلاف در هویت کشورها، موجبات تنش بین آنها را فراهم می‌آورد، در حالی که همگرایی و شباهت بین کشورها می‌تواند منجر به همکاری شود. مقاله حاضر با درک چنین تناقضی درصدد پا أکثر

تقابل هویتی یکی از منابع اصلی تقابل و تضاد در عرصه سیاست بین‌المللی به شمار می‌آید. به این معنا که وجود اختلاف در هویت کشورها، موجبات تنش بین آنها را فراهم می‌آورد، در حالی که همگرایی و شباهت بین کشورها می‌تواند منجر به همکاری شود. مقاله حاضر با درک چنین تناقضی درصدد پاسخ با این سوال است که چرا عربستان سعودی که خود را رهبر جهان اسلام می‌داند، بارها با قدرت گرفتن کشورها و جنبش‌های اسلام‌گرا در منطقه مخالفت کرده است؟ فرضیه پژوهش متضمن این نکته است که عربستان سعودی رشد بازیگران اسلام گرا در منطقه را تهدیدی برای هویت اسلامی و سنی خود به عنوان رهبر جهان اسلام می داند، به همین دلیل سیاست خارجی این کشور در راستای تضعیف رقبای هویتی عمل می کند. مقاله حاضر برای مشخص نمودن این پارادوکس تلاش کرده توضیح دهد چگونه شباهت در هویت می‌تواند موجب شکل‌گیری تنش و ناامنی شده و ریسک‌های هویت را به ارمغان آورد. یافته های تحقیق نشان می دهند شباهت های فرهنگی نقش مهمی در سیاست عربستان ایفا می کنند. مقاله حاضر قصد دارد این موضوع را به روش توصیفی و تحلیلی موردبحث و بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - از مطالبه ی حق به شهر تا شکل گیری انقلاب شهری (شهر تهران، سال ۱۳۵۷)
عبدالحسین کلانتری مینو صدیقی کسمایی

توسعه‌ی شهرنشینی به معنای متأخر آن، در تهران نیز مانند شهرهای غربی، برخاسته از مازاد سرمایه بود با این تفاوت که این مازاد سرمایه، محصول افزایش تولید و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نبود، بلکه ناشی از بالا رفتن قیمت نفت، و سرمایه‌گذاری دولت در بخش‌های مختلف بود. دولت پهلوی با ب أکثر

توسعه‌ی شهرنشینی به معنای متأخر آن، در تهران نیز مانند شهرهای غربی، برخاسته از مازاد سرمایه بود با این تفاوت که این مازاد سرمایه، محصول افزایش تولید و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نبود، بلکه ناشی از بالا رفتن قیمت نفت، و سرمایه‌گذاری دولت در بخش‌های مختلف بود. دولت پهلوی با بالا رفتن قیمت نفت به توسعه‌ی صنعتی و سرمایه‌داری روی آورد و تهران به شهری مدرن با فروشگاه‌های بزرگ، مؤسسات و ادارات مالی گسترده، مراکز فرهنگی و تفریحی بدل شد. طبقات متوسط سنتی و روشنفکران چپ‌گرا، عمده‌ترین نیروهای مخالف آن شکل از توسعه بودند و آن را مخالف شرع اسلام و وابسته به سرمایه‌داری غرب می‌دانستند. در ماه‌های منتهی به انقلاب، طبقات پایین جامعه نیز به صف مخالفان پیوستند و به نیروهای انقلابی مهمی بدل شدند. شهر تنها صحنه‌ی درگیری نیروهای امنیتی و نیروهای انقلابی نبود؛ شهر چیزی بود که نیروهای مخالف در صدد احقاق حق خود بر آن بودند. با همه‌گیر شدن انقلاب، تخریب گسترده‌ی برخی ابژه‌های شهری که مخالف شؤون اسلامی، نماینده‌ی غرب‌گرایی و اشرافیت سلطنتی بودند آغاز شد. این مقاله با استفاده از روش تاریخی و اسنادی و بررسی طبقاتی نیروهای انقلابی، درصدد است تا انقلاب ایران را از منظر بحث حق به شهر مورد توجه قرار دهد. مفهوم حق به شهر از مفاهیم اساسی ادبیات نظری دیوید هاروی، بدان معناست که این شهروندان هستند که تصمیم می‌گیرند که می‌خواهند در چگونه شهری زندگی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - تحلیل گفتمان انقلاب اسلامی ایران از منظرهویت
حامد نظری سیدجواد امام جمعه زاده علی علی حسینی

هدف اصلی این مقاله حرکت بر ریل تحولات جامعه شناسی سیاسی جدید ، چرخش پسامدرن وسپس استفاده از مقولات هویت و نظریه گفتمان لاکلائو و موفه، جهت تحلیل انقلاب اسلامی ایران می باشد.در این راستا ابتدابه نقصان نظریه های انقلاب درتببین دلایل پیروزی انقلاب های گوناگون و دلیل نقص آن أکثر

هدف اصلی این مقاله حرکت بر ریل تحولات جامعه شناسی سیاسی جدید ، چرخش پسامدرن وسپس استفاده از مقولات هویت و نظریه گفتمان لاکلائو و موفه، جهت تحلیل انقلاب اسلامی ایران می باشد.در این راستا ابتدابه نقصان نظریه های انقلاب درتببین دلایل پیروزی انقلاب های گوناگون و دلیل نقص آنها اشاره ای شده و سپس سعی گردیده است ، الگویی در زمینه نظریه های انقلاب ارائه گردد که دارای قابلیت توضیحی بالاتری برای پاسخگویی به سوالات و ابهامات مطرح در انقلاب باشد.در پژوهش حاضرجهت رسیدن به این الگو ، به ترکیب مباحث مربوط به هویت و گفتمان پرداخته شده و از این منظردلایل پیروزی انقلاب اسلامی ایران تحلیل گردیده است.ازآن جایی که درجامعه شناسی سیاسی جدید،گفتمانها آیینه ی تمام نمایی برای بازنمایی ستیزودگرگونی هویت ها می باشنددرآستانه سال 1357 گفتمان انقلاب اسلامی ایران توانست با برجسته سازی هویت اسلامی وافزودن دالهای انقلابی به آن ، موجبات به حاشیه رفتن گفتمان های رقیب و هویت های ناشی از آنها را پدیدآورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - بررسی تحول گفتمانی نیروهای سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران
احمدعلی حسابی نبی اله ایدر

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تحول گفتمانی بین نیروهای سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران است. برای تحقق این هدف، ویژگی گفتمان نیروهای سیاسی به عنوان کنشگران گفتمان ساز، مطالعه شده و نوع و میزان تحول این گفتمان در اول انقلاب(دوره تب انقلابی) تا سال 1363، دولت جنگ تا سال 136 أکثر

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تحول گفتمانی بین نیروهای سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران است. برای تحقق این هدف، ویژگی گفتمان نیروهای سیاسی به عنوان کنشگران گفتمان ساز، مطالعه شده و نوع و میزان تحول این گفتمان در اول انقلاب(دوره تب انقلابی) تا سال 1363، دولت جنگ تا سال 1368یعنی دوران حیات امام، دولت سازندگی و اصلاحات و آغاز دولت نهم و مشخص گردیده است. از نظریه گفتمان لکلائو و موفه به عنوان چهارچوب مفهومی، از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به عنوان روش تحقیق بهره گرفته شد. داده های این تحلیل، از مرام نامه ها و پاره ای از بیانیه ها و برخی از ارگان های رسمی به دست آمد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که، در مفصل بندی این گفتمان ها، تا سال 1363 که، وحدت در بین نیروهای اسلامگرا دیده می شود، جمهوری اسلامی و امام(ره) دال مرکزی است و اغیار گفتمانی شان نیروهای سیاسی سکولار(سوسیالیست ها و لیبرال ها) بودند. اما با انشعاب در کنشگران سیاسی اسلامگرا (حزب جمهوری اسلامی)، گفتمان نیروهای سیاسی راست(اصول گرایان) و چپ(اصلاح طلبان)، از سال 1367 تا سال1384 مشمول تحولاتی بوده است. مهمترین تحولات گفتمانی از چپ سنتی به چپ مدرن و از راست سنتی به مدرن از 68 تا 84 دیده می شود. گفتمان راست مدرن به دو خرده گفتمان، اصولگرایان میانه و رادیکال تحول پیدا کرد. دال مرکزی راست میانه، با محوریت ولایت مطلقه فقیه است لذا جزء حامیان مردم سالاری دینی نخبه گرا طبقه بندی هستند(مثل جامعه روحانیت). اما راست های رادیکال بر نقش مردم در کنار دین تاکید می کنند، بر عدالت اقتصادی، مبارزه با فساد، پاک دستی، تاکید می کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - تحلیل تقابل گفتمان های حاکم بر نقاشی دیواری پسا انقلاب در شهر تهران(1397-1357)
علی مباشرزادگان زهرا قاسمی ملیحه شیانی

بدون اغراق، پدیده ی انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر عرصه ی زیستی جامعه ایرانی بوده است. نقاشی دیواری به عنوان نقطه ی جوش امر سیاسی با سپهرعمومی در بزنگاه انقلاب رشد و گسترش یافت. این دوران همچون نقطه ی عطفی در تاریخ سیاسی ایران است که شناخت آن می تو أکثر

بدون اغراق، پدیده ی انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر عرصه ی زیستی جامعه ایرانی بوده است. نقاشی دیواری به عنوان نقطه ی جوش امر سیاسی با سپهرعمومی در بزنگاه انقلاب رشد و گسترش یافت. این دوران همچون نقطه ی عطفی در تاریخ سیاسی ایران است که شناخت آن می تواند کلید فهم چگونگی شکل گیری جریان های معاصر سیاسی و اجتماعی باشد. پژوهشگر، به جهت مناسبت موضوع و قابلیت فوق العاده ی نظریه ی گفتمان لاکلا و موفه در تحلیل امور و پدیده های سیاسی – اجتماعی این نظریه را به عنوان چارچوب نظری و روشی خود برگزیده است و نوآوری چنین پژوهشی نیز همین است که با بهره جستن از این نظریه و با مبنا قرار دادن آثار نقاشی دیواری در درون بستر و زمینه ی ظهورشان به مثابه متن هایی که محصولاتی گفتمانی اند، درصدد پاسخگویی به این مسأله بوده است که چگونه گفتمان های سیاسی انقلاب به گفتمان تثبیت گر جنگ متحول و سپس بنا بر هر دوره ی زمامداری دال های گوناگونی به دال مرکزی انقلاب افزوده یا از آن کاسته شده است.در این راستا چگونگی نمود تحولات سیاسی - اجتماعی دوران انقلاب و پسا انقلاب در نقاشی های دیواری دست مایه ی این پژوهش قرار گرفته است. با بررسی و تحلیل دال های مرکزی در چهل سال استقرار جمهوری اسلامی این موضوع آشکار شد که گفتمان انقلاب در طی گذار به گفتمان جنگ و سپس انتقال به دوران تثبیت تحت تأثیر عوامل سیاسی- اجتماعی و جابجایی روابط قدرت با تحولات بنیادینی در شیوه ی بازنمایاندن جهان مواجه بوده است.تاثیر قدرت به عنوان کانون روند تقابل و تعاملات سیاسی منجر به شکل گیری دو حوزه نقاشی دیواری گوناگون شد که بر اساس قطب سازی و غیریت اصول گفتمانی خود را شکل و توسعه دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - مقایسه گفتمان هسته‌ای در سیاست خارجی دولت نهم و دهم با گفتمان انقلاب اسلامی
اکبر اشرفی مهدی سلطانی گرد فرامرزی

چکیده این مقاله به بررسی گفتمان هسته‌ای در سیاست خارجی دولت محمود احمدی‌نژاد و مقایسه آن با گفتمان انقلاب اسلامی می‌پردازد. محقق با بهره‌گیری از نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موف به ارائه مفصل‌بندی گفتمان هسته‌ای دولت احمدی‌نژاد و نحوه هژمونیک شدن آن می‌پردازد، سپس نسبت آن أکثر

چکیده این مقاله به بررسی گفتمان هسته‌ای در سیاست خارجی دولت محمود احمدی‌نژاد و مقایسه آن با گفتمان انقلاب اسلامی می‌پردازد. محقق با بهره‌گیری از نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موف به ارائه مفصل‌بندی گفتمان هسته‌ای دولت احمدی‌نژاد و نحوه هژمونیک شدن آن می‌پردازد، سپس نسبت آن را با گفتمان انقلاب اسلامی ﻣﺘﺄثر از مواضع آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی بررسی می‌کند. در طول این سال‌ها، دولت اصول‌گرای احمدی‌نژاد، گفتمان هسته‌ای را با دال مرکزی حق مسلم ملت ایران و با دال‌های پیرامونی همچون فناوری بومی، مقاومت، پیشرفت اقتصادی، عدالت و استقلال مفصل‌بندی کرد. حاصل این گفتمان پیشرفت‌های سریع فناوری هسته‌ای در کشور و البته در کنار آن تحریم‌های گسترده بین‌المللی و یک جانبه بود. اگر چه فشار تحریم‌ها باعث شد تا گفتمان هسته‌ای جدیدی در کشور شکل گیرد، اما بدون شک گفتمان هسته‌ای دولت احمدی‌نژاد نقش ﻣﺆثری در پیشبرد سیاست‌های کلان نظام در دهه نود داشت. در حالی که برخی تحلیل‌گران و یا جریانات سیاسی تلاش کرده‌اند تا گفتمان هسته‌ای دولت احمدی‌نژاد را یک گفتمان مستقل از گفتمان انقلاب و در واقع یک گفتمان افراطی و غیرعقلانی معرفی کنند، یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد گفتمان هسته‌ای دولت احمدی‌نژاد با گفتمان انقلاب اسلامی ﻣﺘﺄثر از مواضع رهبر انقلاب اسلامی و سیاست‌های کلان نظام همسو بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - نقش مردم در انقلاب اسلامی ایران: تحلیلی بر مبنای دیدگاه فوکویی
مهین نیرومند گارینه کشیشیان سیرکی جهانگیر کرمی

امروزه دیگر نمیتوان عاملیت مردم در ایجاد رخدادهای اثرگذار در جوامع را نادیده گرفت. به بیانی دیگر نقش مردم در تغییر ساختارهای جامعه‌ی خود و بعضاً جهت دهی یا تغییر رفتارهای سیاسی حاکمان به طور برجسته مشاهده میگردد و تحلیلگران و اندیشمندان با پرداختن به عاملیت مردم، جنبش و أکثر

امروزه دیگر نمیتوان عاملیت مردم در ایجاد رخدادهای اثرگذار در جوامع را نادیده گرفت. به بیانی دیگر نقش مردم در تغییر ساختارهای جامعه‌ی خود و بعضاً جهت دهی یا تغییر رفتارهای سیاسی حاکمان به طور برجسته مشاهده میگردد و تحلیلگران و اندیشمندان با پرداختن به عاملیت مردم، جنبش و خیزش‌های معاصر را مورد بررسی قرار میدهند. بر همین اساس، مقاله‌ی حاضر با هدف بررسی جایگاه مردم در انقلاب اسلامی ایران با نگاه تبارشناسانه‌ی میشل فوکو انجام و در پی یافتن پاسخی برای این پرسش‌هاست که دال ″مردم″ در گفتمان های مختلفی که در روند انقلاب ایران حاکم شده به چه مدلولاتی اشاره داشته و چگونه می‌توان از منظر تبارشناسی فوکویی، جایگاه مردم در انقلاب را تحلیل نمود؟ ادعای نگارنده آن است که بر اساس نگرشی تبارشناختی، انقلاب اسلامی ایران صرفاً بر اساس عاملیت مردمی قابل درک است و نقش سایر عوامل بسیار محدود است. نقش آفرینی از مردمِ سنتیِ رعیت و عشیره‌ای پیش از مشروطه تا مردمِ مشارکت جو در مشروطه‌ی شبه مدرن و سپس در جایگاهی مطیع و رعیت‌گونه در نظام سیاسی دوره‌ی پهلوی و نهایتاً مردم دارای عاملیت در دوره‌ی انقلاب اسلامی، موجبات گسست را در نظام-های سیاسی متفاوت فراهم آورده است. برای بررسی این ادعا، مباحث در قالب بخشهای نظری، روند انقلاب، تحلیل عمومی انقلاب و تحلیل تبارشناختی انقلاب ارائه و در پایان به استنتاج از مباحث پرداخته می شود. یافته‌ها نشان می دهد که بدون فهمی از گسستهای نقش آفرینی دال مردم در طول زمان، نمی‌توان حضور مردم در انقلاب اسلامی را به روشنی تبیین نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - تغییرات جایگاه زنان قبل از انقلاب اسلامی و بعد از انقلاب اسلامی ایران بین سال های (1357-1384)
لیلا حاجی قهرمانی بهمن کشاورز حسن عیوض زاده مهدی خوشخطی

با توجه به اینکه زنان به عنوان بخش مهمی از اجتماع، وظایف خطیری را عهده دار بوده‫اند ‫و همراه با مردان در صحنه‫های گوناگون حضور فعالانه داشته‫اند، اما طی دوره‫های گذشته در کشور ما توجه به جایگاه و حقوق زنان فراز و نشیب‫هایی را به خود دیده است. بر این اساس این مطالعه با ه أکثر

با توجه به اینکه زنان به عنوان بخش مهمی از اجتماع، وظایف خطیری را عهده دار بوده‫اند ‫و همراه با مردان در صحنه‫های گوناگون حضور فعالانه داشته‫اند، اما طی دوره‫های گذشته در کشور ما توجه به جایگاه و حقوق زنان فراز و نشیب‫هایی را به خود دیده است. بر این اساس این مطالعه با هدف توصیف تغییرات جایگاه زنان در قبل و بعد از انقلاب اسلامی، انجام شد. مطالعه حاضر بر اساس هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، نوعی تحقیق توصیفی - تحلیلی می‫باشد. گردآوری اطلاعات نیز به صورت کتابخانه-ای- اسنادی، انجام گرفت. طی این مطالعه، جایگاه زنان در مقاطع مختلف قبل و بعد از انقلاب اسلامی بررسی گردید. نتایج بررسی‫ها حاکی از این است که زنان قبل از انقلاب اسلامی موقعیت‌هایی محدودی را کسب کردند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی وضعیت زنان دوباره متحول شد و در این برهه مشکلات عدیده‫ای ‫که جامعه با آن مواجه شده بود، مانع از توجه به مسائل زنان و احیای حقوق از دست رفته آنان بود. لیکن پس از بهبود نسبی اوضاع جامعه، مجدد موضوع حقوق زنان و جایگاه واقعی این قشر مورد توجه سیاست-گذاران قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - بررسی مشارکت سیاسی زنان در فرایند شکل‌گیری، تثبیت و تداوم انقلاب اسلامی ایران
قادر زارع مهدوی محمود نقدی پور مصطفی نجفی

هدف از این مقاله بررسی مشارکت سیاسی-اجتماعی زنان در فرایند شکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی ایران است. در واقع، تلاش می‌شود نقش زنان در وقوع انقلاب اسلامی ایران و همچنین در سیر تداوم انقلاب را مورد بررسی قرار دهیم. سؤالی که مطرح می‌شود این است که زنان به چه صورتی در شکل‌گ أکثر

هدف از این مقاله بررسی مشارکت سیاسی-اجتماعی زنان در فرایند شکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی ایران است. در واقع، تلاش می‌شود نقش زنان در وقوع انقلاب اسلامی ایران و همچنین در سیر تداوم انقلاب را مورد بررسی قرار دهیم. سؤالی که مطرح می‌شود این است که زنان به چه صورتی در شکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی نقش داشته‌اند؟ در پاسخ باید گفت نقش و مشارکت زنان در شکل‌گیری و تداوم انقلاب به سه شکل مشارکت بسیج وار، مشارکت سنتی و مشارکت مدرن بوده است. مشارکت بسیج وار و مشارکت سنتی را می‌توانیم در شکل‌گیری انقلاب و در دورانی مثل دفاع مقدس مشاهده کنیم و مشارکت مدرن را می‌توانیم بعد از دفاع مقدس و ورود زنان به عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور مشاهده نماییم. مشارکت بسیج وار و مشارکت سنتی را می‌توانیم در شکل‌گیری انقلاب و در دورانی مثل دفاع مقدس مشاهده کنیم و مشارکت مدرن را می‌توانیم بعد از دفاع مقدس و ورود زنان به عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور مشاهده نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - مقایسه گفتمان هسته ای حسن روحانی و گفتمان انقلاب اسلامی
مهدی سلطانی گردفرامرزی اکبر اشرفی احمد بخشایش اردستانی سوسن صفاوردی

این تحقیق به بررسی گفتمان هسته ای در سیاست خارجی حسن روحانی رئیس دولت های یازدهم و دوازدهم و نسبت آن با گفتمان انقلاب اسلامی متاثر از مواضع امام خمینی و آیت الله خامنه ای رهبران انقلاب اسلامی در سیاست خارجی و نیز اصول قانون اساسی می پردازد. محقق گفتمان سیاست خارجی ذیل گ أکثر

این تحقیق به بررسی گفتمان هسته ای در سیاست خارجی حسن روحانی رئیس دولت های یازدهم و دوازدهم و نسبت آن با گفتمان انقلاب اسلامی متاثر از مواضع امام خمینی و آیت الله خامنه ای رهبران انقلاب اسلامی در سیاست خارجی و نیز اصول قانون اساسی می پردازد. محقق گفتمان سیاست خارجی ذیل گفتمان انقلاب اسلامی را گفتمانی با محوریت حفظ نظام جمهوری اسلامی و اصول خدامحوری، استکبارستیزی، عزت، حکمت و مصلحت، استقلال و نفی سلطه جویی معرفی می کند و آن گاه به بررسی گفتمان هسته ای دولت روحانی و مقایسه آن با گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی می پردازد. در این تحقیق گفتمان هسته ای روحانی گفتمانی با محوریت تعامل گرایی و تنش زدایی و اصول امنیت ملی، منافع ملی، لغو تحریم ها، حمایت رهبری، استراتژی بردبرد و توسعه و پیشرفت معرفی شده است. بر اساس یافته های این تحقیق، گفتمان هسته ای دولت روحانی تاکتیکی در راستای اهداف سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی بوده که برغم برخی شدت و ضعف ها در تطابق سیاست ها نمی توان آن را در تعارض با گفتمان انقلاب اسلامی دانست. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات انقلاب اسلامی ایران

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية