بررسی مقایسه ای زبان نمادین در آثار عرفانی رسالةالطیر ابن سینا و منطق الطیر عطار
الموضوعات : عرفان اسلامی
سعید فرزانه فرد
1
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد سراب، دانشگاه آزاد اسلامی، سراب، ایران. نویسنده مسئول:
farzane. saeed@gmail. Com)
فرزانه دستمرد
2
(ستادیار دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. Fdastmard54@gmail.com)
الکلمات المفتاحية: نماد, عرفان, عطار, mysticism, symbolism, Attar, منطق‌الطیر, ابن‌سینا, نمادپردازی, Manṭiq-uṭ-Ṭayr, رسالةالطیر, Avicenn, Al-Tair's Resalat-Al-Tair,
ملخص المقالة :
از روزگاران گذشته نماد و نمادپردازی شیوه ای در بیان داستان ها و اسطوره ها بوده است. زبان به عنوان بستری برای این نمادپردازی به شمار می رفته است. حرکت اجتماعی- فرهنگی عرفان و تصوف نوعی زبان خاص را می طلبید تا فهم معانی عمیق آن برای کسانی که با این مفاهیم بیگانه اند، به آسانی میسّر نگردد. ابن سینا در رسالةالطیر خود و عطار در منطق الطیر از نمادهایی برای بیان مفاهیم ثانویه که خاص حوزۀ عرفان است بهره برده اند. مقالۀ حاضر به شیوه توصیفی تحلیلی به بررسی مقایسه ای انواع نمادها در دو متن یاد شده می پردازد. نتیجه پژوهش حاضر بیانگر این است که ابن سینا و عطار هر دو از نماد برای بیان مفاهیم عرفانی بهره برده اند؛ به گونه ای که می توان این دو اثر را داستان هایی نمادین (سمبولیک) با رنگ عرفانی دانست. بیشتر نمادهای این دو اثر بویژه منطق الطیر از جمله نمادهای وضعی (قراردادی) است. به این معنا که حاصل ابتکار و خلاقیت ابن سینا و عطار می باشد. جدای از این، می توان نمادهای سنتی (عمومی) را نیز در این دو اثر یافت.
_||_
