بررسی و تحلیل ظرفیت‌های اقتصادی گردشگری اربعین در استان خوزستان

الموضوعات :

مجید گودرزی ¹ , سعید ملکی ² , الهام ملکوتی ³

1 - دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 - استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

تاريخ الإرسال : 16 الخميس , ربيع الثاني, 1444 تاريخ التأكيد : 18 الإثنين , جمادى الأولى, 1444 تاريخ الإصدار : 02 الإثنين , ذو القعدة, 1444

الکلمات المفتاحية: استان خوزستان, تکنیک SWOT, ظرفیت‌های اقتصادی, گردشگری اربعین,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر باهدف بررسی و تحلیل ظرفیت‌های اقتصادی گردشگری اربعین در استان خوزستان تدوین شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی- نظری و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد که گردشگری اربعین بر زیرساخت‌های کالبدی استان خوزستان تأثیر داشته است. همچنین گردشگری اربعین در سطح متوسط به بالایی به تبلیغات و بازاریابی سایر انواع گردشگری کمک کرده است. ارزیابی اثرات گردشگری اربعین بر عرضه و تقاضای محصولات و خدمات در استان خوزستان حاکی از آن است که گردشگری اربعین توانسته به مقدار قابل‌توجهی بر عرضه و تقاضای محصولات اثر داشته باشد. دیگر نتایج این پژوهش نشان داد که گردشگری اربعین بر اشتغال، افزایش درآمد، رونق تولید، درآمدهای دولتی و افزایش مخارج مصرفی خانوارها تأثیر داشته است. درنهایت ضریب همبستگی پیرسون نشان داده که بین گردشگری اربعین و برندیابی گردشگری در استان خوزستان رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. طبق نتایج به‌دست‌آمده می‌توان گفت وضعیت ظرفیت‌های اقتصادی گردشگری اربعین استان خوزستان در استراتژی تهاجمی قرار دارد.

المصادر:

1. ابراهیمی، م.، طیبی، ا. 1398. موقعیت راهبردی صنعت گردشگری شهرستان تکاب و راهبردهای توسعه آن. جغرافیا (فصلنامه علمی پژوهشی و بین­المللی انجمن جغرافیایی ایران)، سال هفدهم، شماره 61: صص. 157- 140.


2. امینیان، ن.، سید تقوی، م.، جهانیان، م.، امامی، م. 1396. وضعیت ارزیابی شاخص‌های حکمروایی مطلوب در توسعه گردشگری (موردمطالعه: شهر تهران). فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، سال پنجم، شماره 18: صص. 139-127.


3. خلیلوند، ک.، کرمی، ف. 1395. تحلیلی بر نقش گردشگری مذهبی در توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر مهران). اولین همایش بین‌المللی اقتصاد شهری (با رویکرد اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل)، تابستان، اردیبهشت 1395.


4. دهشیری، م. 1394. ارزیابی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری مذهبی در ایران. برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، شماره 12: صص. 92-72.


5. رحمانی، خ.، پور طاهری، م.، رکن‌الدین افتخاری، ع. 1392. برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری مذهبی در مناطق روستایی(مطالعه موردی؛ روستاهای دارای مکان‌های مذهبی اورمان تخت، نجار و هجیج). فصلنامه برنامه‌ریزی و آمایش فضا، شماره 1: صص. 43-66.


6. رضایی، م.، خاورمیان گرمسیر، ا.، علیان، م. 1393. تحلیلی بر برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری آیین‌های شیعی با تأکید بر توان بالقوه مراسم محرم (مطالعه موردی: شهر تفت). فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، دوره 3، شماره 8: صص. 185- 166.


7. سایت خبر گذاری ستاد اربعین استان خوزستان. 1396. آمارنامۀ تعداد زائران اربعین حسینی.


8. شربتی، ا. 1394. تحلیل اثرات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی گردشگری مذهبی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان). محل انتشار دومین کنگره بین‌المللی توسعه با محوریت کشاورزی، محیط‌زیست و گردشگری.


9. شفیعا، س.، درودیان، م. 1396. مفهوم‌سازی در رویداد پیاده‌روی اربعین حسینی (بر اساس تجربه‌ی میدانی). اولین همایش بین‌المللی گردشگری، جغرافیا و محیط‌زیست پاک، تابستان 1396.


10. کامیانی، س.، اسکندری طاسکوه، ک. 1398. بررسی رابطه اکوتوریسم با ایجاد فرصت­های اشتغال­زایی روستایی با تأکید بر نقش اقلیم(مطالعه موردی: شهرستان ماسال). جغرافیا (فصلنامه علمی پژوهشی و بین­المللی انجمن جغرافیایی ایران)، سال هفدهم، شماره 60: صص. 201- 184.


11. کلانی تربقان، م. 1397. اثرات اقتصادی گردشگری مذهبی در توسعه شهری پایدار. دومین کنگره بین‌المللی علوم و مهندسی، آلمان، دانشگاه هامبورگ، دبیرخانه دائمی کنفرانس.


12. کول آبادی، ج.، سقایی، م.، تاجیک، ا. 1393. بررسی تطبیقی گردشگری مذهبی در کلان‌شهرهای ایران (مطالعۀ موردی: قم، شیراز، مشهد). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مدیریت جهانگردی گرایش برنامه‌ریزی توسعه جهانگردی، تابستان 93، صص. 134-1.


13. لطفی، ح.، موسی زاده، ح.، جورابلو، ک. 1398. بررسی رویکرد و نقش گردشگری مذهبی در توسعه شهری (یک مطالعه در شهر مقدس مشهد). اولین کنفرانس بین‌المللی گردشگری بیابان لوت، فرصت‌های محلی و بین‌المللی، تابستان 98، صص 45-40.


14. محمودی، ح.، قاسمی، م.، شایان، ح. 1394. واکاوی اثرات گردشگری مذهبی بر توسعه اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعۀ موردی: شهر مشهد). فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال پنجم، شمارۀ 20: صص. 71-90.


15. مزیدی، م.، رضایی، ا. 1392. مروری بر ابعاد ظرفیت‌های و ویژگی‌های گردشگری مذهبی و زیارتی در ایران. اولین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط‌زیست پایدار، زمستان 92.


16. مزیدی، ه.، منشی­زاده، ر.، عزیزپور، ف.، رحمانی، ب. 1399. سازمان فضایی مقصدهای گردشگری در نواحی روستایی موردمطالعه: ناحیه محمدآباد- زرین گل (شهرستان علی­آباد کتول). جغرافیا (فصلنامه علمی پژوهشی و بین­المللی انجمن جغرافیایی ایران)، سال هجدهم، شماره 64: صص. 35- 23.


17. موحد، ع.، شماعی، ع.، ساسان­پور، ف.، ارجمندی، س. 1399. تحلیلی بر ظرفیت­های گردشگری پایدار شهری(مطالعه موردی: شهر یزد). جغرافیا (فصلنامه علمی پژوهشی و بین­المللی انجمن جغرافیایی ایران)، سال هجدهم، شماره 67: صص. 56- 40.


18. موسوی، م.، سلطانی، ن.، باقری کشکولی، ع. 1393. تحلیلی بر نقش مذهب در توسعه گردشگری مذهبی. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورۀ 46، شمارۀ 4: صص. 841-825.


19. مؤمنی، م.، صرافی، م.، قاسمی خوزانی، م. 1387. ساختار و کارکرد گردشگری مذهبی - فرهنگی و ضرورت مدیریت یکپارچه در کلان‌شهر مشهد. جغرافیا و توسعه، شماره 11: صص. 38-13.


20. نظری، ا.، جلیلی صدرآباد، س. 1399. اثر رضایتمندی روی نیت رفتاری گردشگران طرفدار محیط­زیست (نمونه مطالعاتی: طاق‌بستان کرمانشاه). جغرافیا (فصلنامه علمی پژوهشی و بین­المللی انجمن جغرافیایی ایران)، سال هجدهم، شماره 64: صص. 132- 120.


21. همایون، م.، بد، م. 1395. تبیین انگیزه معنوی گردشگران در سفرهای معنوی (مطالعه موردی: رویداد پیاده‌روی اربعین). سمینار علمی جایگاه گردشگری در اقتصاد مقاومتی، دانشگاه امام صادق^(ع).


22. Abili, M., Zhao, Y. 2019. Planning and managing restrictions and barriers to tourism development between Iran and China. International Transaction Journal of Engineering, Management, & Applied Sciences & Technologies, 10(5): 1- 16.


23. AngeIkova, T. 2012. Sustainability And Compettvess Of Tourism, Canekoteski, Ziatko GakovIev. Eiizabeta Mitrevska: 221-227.


24. Bhadra, M. 2012. Pilgrimage Tourism Management issues and challenge with Reference to Tamli Nadu. Asian Journal of Multidimensional Research, voI 1, Issue 2: 227-4853.


25. Chou, M. 2013. Does Tourism Development Promote economic growth In Tran Sit ion Countries? A Panel Data Analysis: 226-332.


26. Cristea, A.A., Apostol, M.S., Dosescu, T. 2015. The Role of media in Promoting Religious Tourism in Romania. Procedia - Social and Behavioral Sciences: 302-306.


27. Hernandez, S.A., Cohen, J., Garcia, H.I. 1996. Residents attitudes towards an instant resort enclave. Annals of Tourism research, 23: 755-779.


28. Kartal, B., Tepeci, M., Atli, H. 2015. Examining The Religious Tourism Potential of Manisa, Turkey with a Marketing perspective. Tourism Reviem, 10 (3): 214-231


29. Kazemi, M. 2006. Tourism Managing. First printing, Samt Publishing, Tehran: 91-103.


30. Maneenetr, T., Tran, T.H. 2014. SWOT Analysis of Religious Tourism In Nong khai Province. Thailand proposed Guidelines, 5 (23),696.


31. Rogerson, C. M. 2015.Tourism and Regional Development: The Case of South Africa’s Distressed Areas. Development Southey Africa, 32 (3): 2771-291.


32. Santos, M.G., Pocas, M. 2004. Fatina: Religious Tourism in a Sanctuary City. htty://www.bibemp2.us.es/turismo/economia20del.


33. Summers, J., Cavaye, J., Woolcock, G. 2019. Enablers and Barriers of Tourism as a Driver of Economic and Social‐cultural Growth in Remote Queensland. Economic Papers: A journal of applied economics and policy, Vol,10: 1- 14.


34. Tohidy, A. F. 2011. Economic Impacts of Tourism Industry. International Journal of Business and Management, Vo1 6, No 8: 203- 216.


35. 2013. Why tourism?. Retrieved Match 17^th, 2013 from http:// www.2.unwto.org/en/content/why-tourism.


36. World Tourism Organization. 2015. Annal Report.