بررسی نقش گردشگری برتغییر الگوی مسکن در نواحی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان رضوانشهر)

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مهرانگیز یعقوبی ¹ (دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران)
محمد الباسط قرشی میناآباد ² (استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران)
نصراله مولائی هشجین ³ (استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران)

تاريخ الإرسال : 14 الثلاثاء , ذو القعدة, 1435 تاريخ التأكيد : 21 السبت , جمادى الأولى, 1438 تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ربيع الثاني, 1438

الکلمات المفتاحية: توسعه, گردشگری, الگوی مساکن, مساکن روستایی, رضوانشهر,

ملخص المقالة :

در گذشته بافت مسکونی روستاها، عمدتاً حاصل تعامل یا تقابل مستمر انسان روستایی با محیط و عوامل محیطی پیرامونی مانند مصالح ساختمانی بومی متناسب با اقلیم و تبعیت از منابع آب (رود، چشمه و قنات) و با کارکردهای سکونتی و اقتصادی با یک روند تکوینی طبیعی و درون­زا شکل می ­رفت. اما در دهه های اخیر، الگوی مساکن روستایی به دلیل شهرگرایی و توسعه فعالیت های گردشگری با تأثیرپذیری از عوامل بیرونی و با شتاب زیادی در حال تغییر می باشد. روستاهای گردشگرپذیر شهرستان رضوانشهر از این امر مثتسنی نیست و در سال های اخیر، در مساکن روستایی آن تحولات زیادی رخ داده است. این مقاله که با هدف تبیین تغییر الگوی مسکن ناشی از تعاملات میان گردشگران و روستاییان تدوین گردیده، سعی شده به این پرسش که آیا الگوی معماری جدید در جامعه نمونه مطابق با خواسته و رضایت جوامع روستایی بوده است؟ پاسخ داده شود. روش تحقیق توصیفی-پیمایشی مبتنی بر مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه بوده است. در این مطالعه از بین 104روستای شهرستان رضوانشهر 23 روستای گردشگرپذیر به عنوان حجم بررسی شده است و با استفاده از روش کوکران از بین 5250 خانوار برای 358 خانوار ساکن در روستاهای نمونه، 8 نفر از مسئولان دولتی و تمامی مدیران محلی پرسشنامه تکمیل شده است، داده­ها با آزمون T مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از داده ها بیانگر این واقعیت است که معماری سنتی و بومی در حال از بین رفتن می باشد و جای خود را به معماری شیوه مدرن شهری داده است. این نتایج نشان می دهد که در شیوه ساخت و ساز مساکن جدید مؤلفه های استحکام سازی با امتیاز 5/73 از تأثیرات مثبت و مورد رضایت مردم به شمار می رود اما از نظر کارکردی و اقتصادی با 4/9 امتیاز مغایر با شرایط زندگی روستایی می باشد.

المصادر:

1. Anabestani, Ali Akbar, (2009).review in rural houses effects on the development of rural settlements, case study: country village in Mashhad, journal rural and development, N:4, P: 149-166. (In Persian)


2. Behtash,Farzad,Soleymani,Mohammad,(2006).Attitude for improvement and retrofit in Iran rural houses against natural disasters, The second international conference on crisis management in unexpected natural disasters. (In Persian)


3. Bemaniyan,Mohammadreza,Hadinezhad,Mahmuod,(2009).Foundations of rural planning and development of rural tourism, publishers by Hele tahan,Tehran. (In Persian)


4. Beyti,Hamed,(2011). Assessment place of local patters in program to build rural house, case study:  Azar bayjan sharghi State, Journal of urban. (In Persian) management, N:29, p:115-130 (In Persian)


5. Butler، R. W،and Hall، C. M.(1998) tourism and، Recreation in Rural Areas، Johan Wily and sons، Chichester.


6. Dadvarkhani,Fazile,Zamani,Hamid,Ghadiri,Masuom,Mojtaba,Ashar,Esmaeel,(2013). The role of tourism in  rural areas physical changes, case study:Barghan rural district of Savojbolagh city, Rural reseaech,volume:4, N:2, p:277-300 (In Persian)


7. DOT., (1995), Cultivating Rural Tourism, Department of Tourism, AGPS, Canberra.


8. FAO.(1993); Guidelines for Land Use Planning; FAO Development Series, No.1.Rome: FAO.96 pages.


9. Fateh,Mohammad,Daruosh,Babak,(2011).Rural architecture,Pablishers: elm va danesh. (In Persian)


10. Gorgani,Amir Hosein,(2007).Examples of rural housing pattern, ,publishers by Hegmatane,Thran. (In Persian)


11. Bahrini,Hussein, (1992). Collection articles physical planning, Studies center for urban and architecture in Iran, First edition, publishers by payam noor University. (In Persian)


12. Jamieson،Walter(2003)povety alleviation through sustainable tourism development، economic and social commission for asia and the pacifi، United nations New York


13. mackercher،B. (1993)Some fundamental truths abot tourism : under – standing tourisms social and environmental impacts.jornal of sustainable tourism 1، 6-16.


14. Mison,Piter,(2008). Tourism,effects,planning and management, Translate by: Mirzaee,Rouzbe,Torabiyan,Poune, publishers by Terme,Tehran.


15. Mousavi, Beebe Azam, Salehi,Farahnaz,(2005). Social review in traditional and new patterns of rural housing, journal maskan va enghelab, N: 112, p:28-43 (In Persian)


16. OECD.,(1994), The contributionofamenities to rural development , paris Organization for Economic Co-operation an Development.


17. Puortaheri,Mehdi,Roknodin eftekhari,Abdolreza,Badri,Seyed Ali,(2011). Strategy of physical development for rural areas (international and Iran experience), publishers by Bonyad maskan enghelab islami. (In Persian)


18. Rahnamaee,Mohammadtaghi,(2008).Reviews the carrying capacity of tourism destination areas by emphasizing on host community, Journal of human geography, N:66, p:17-33. (In Persian)


19. Rezvani,Mohammadreza,(2008).Development of rural tourism with approach of sustainable tourism, Tehran university. (In Persian)


20. Roberts, L.and Hall, D..(2001), Rural Tourism and Recreation: Principlesto Practice. Wallingford: CABI Publishing


21. Saeidi,Abas,(1998).Foundations rural geography,pablishers by samt. (In Persian)


22. Saeidi,Abas,Ahmadi,Manizhe,(2011).City and metamorphosis of structural and functional rural homes, Geographical journal, 9^th year,N:31,p:7-33 (In Persian)


23. Salehinasab,Zahra,Second home tourism and its effects on rural areas,Mster’s thesis,supervisor: Rezvani, mohammadreza,Tehran university. (In Persian)


24. Sartipipuor,Mohsen,(2005). Indicators of rural housing architecture in Iran, Journal of fine arts. N:22, p:43-52 (In Persian)


25. Statistical yearbook,(2011).Planning department Giulan. (In Persian)


26. Wall،G. (1997)Rethinking impacts to tourism. in tourism development (C. Cooper،B. ARCHER and S.wanhill، eda) ،pp. 1-10. Chchester،johan wiley and sons.


27. Ziyaee,Mahmod,Salehinasab,Zahra,(1999).Typology tourism in  rural areas physical changes, Journal of human geography,N:66, P:71-84. (In Persian)