بررسی جامعه شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم

الموضوعات : مطالعات جامعه شناختی شهری

رحیم کریمی ¹ , نبی اله ایدر ² , محمدعلی چیت ساز ³

1 - دانشجوی دکتری گروه جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران.
2 - استادیار گروه جامعه شناسی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.(نویسنده مسئول)
3 - استادیار گروه جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران.

تاريخ الإرسال : 14 الأحد , ربيع الثاني, 1445 تاريخ التأكيد : 26 الأربعاء , رجب, 1445 تاريخ الإصدار : 01 الأحد , شعبان, 1445

الکلمات المفتاحية: توسعه, اقتصادی, اجتماعی, گردشگری پایدار,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: گردشگری پایدار شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را به‌عنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند. هدف این پژوهش بررسی جامعه‌شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم در سال 1401 بود.روش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه پژوهش را شهروندان 18 تا 60 ساله ساکن شهر سمیرم تشکیل داده‌اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 350 نفر تعیین شد و با استفاده از شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای، انتخاب شدند.یافته‌ها: برای تحلیل داده‌های پژوهش، از آزمون‌های ضریب همبستگی با نرم‌افزار spss24 و تحلیل معادلات ساختاری با نرم‌افزار Amos25 استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، محاسبه و مناسب ارزیابی شد که بر اساس آن ضریب متغیرهای پژوهش و ابعاد آن بیش از 0.7 بود. در این پژوهش با به‌کارگیری آمار استنباطی رابطه متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی سنجیده شد که رابطه همه متغیرها مورد تائید قرار گرفت. نتایج نشان داد که این متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی رابطه معنی‌داری دارند. با استفاده از نرم‌افزار Amos25 و رسم مدل مقدار تغییرات متغیر وابسته به‌وسیله متغیرهای مستقل تبیین شد.

المصادر:

- بندر آباد، علیرضا. (1389). تدوین اصول الگوی توسعه فضایی و شکل شهر زیست پذیر ایرانی مطالعه موردی مناطق 1، 15 و 22 تهران. پایان¬نامه، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات
- پیری، عیسی و ملکی، علی. (1387). آسیب‌شناسی مسائل شهری، مجموعه مقالات اولین همایش توسعه محله‌ای/زیر نظر دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، انتشارات طرح نو، تهران.
- توپچی، علی؛ محمدی، محمود و صمیمی، قهرمان. (1391). واکاوی انتقادی‏- مفهومی از بافت فرسوده، نشریة دانش‏نما، صص 188-190.
- حق لسان، مسعود و اربابی بستان¬آباد، سعید. (1401). تأثیر گردشگری بر توسعه پایدار شهری از منظر اقتصادی: مطالعه موردی شهرستان بستان‌آباد، مجله اقتصاد و برنامه‌ریزی شهری، شماره 4، صص132-142.
- خواجه نبی، فهیمه؛ زند مقدم، محمدرضا و کرکه آبادی، زینب. (1399). تحلیل ساختارهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، محیطی و نهادی در رشد و توسعه گردشگری شهری، مطالعه موردی: شهر گلوگاه. مجله پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، سال یازدهم، شماره 1.
- سپهوند، رضا و عارف¬نژاد، محسن (1392). اولويت¬بندي شاخص‌های توسعه پايدار شهري با رويكرد تجزیه‌وتحلیل سلسله مراتبي گروهي (مطالعه موردي در شهر اصفهان)، فصلنامه مطالعات برنامه¬ريزي شهري، سال اول، شماره¬ي اول، صص 59-43.
- صیدایی، سید اسکندر و هدایتی مقدم، زهرا. (1389). نقش امنیت در توسعه گردشگری، فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال چهارم، شماره 8.
- فتحی، الهام. (1394). روند شهرنشینی در ایران، مجله آمار، شماره 12.
- قادری، زاهد. (1393). اصول برنامه‌ریزی توسعه پایدار گردشگری روستایی. چاپ سوم، تهران: انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور.
- قهرمان، ناصر؛ سید میرزایی، سید محمد و ازکیا، مصطفی. (1402). برنامه‌ریزی توسعه گردشگری پایدار در شهر مراغه بر اساس تکنیک سوات، مجله معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، شماره 42، صص 229-240.
- میسون، پیتر. (1390). اثرات گردشگری، برنامه‌ریزی و مدیریت، ترجمه روزبه میرزایی و پونه ترابیان، تهران، انتشارات ترمه، چاپ دوم.
- ناصح، نگین و تقوی، لعبت. (1398). بررسی شاخص‌های گردشگری پایدار در دستیابی به ارزش‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی: ارائه راهکار برای اثرات مخرب، مجله انسان و محیط زیست، دوره 17، شماره 3، صص 25-39.
- نبوی، حمید. (1390). تهران شهر دو طبقه، همشهری، 26 شهریور، تهران.

- Blancas, M.Lozano- 0yola, M. Gonzalez, F.M. Guerrero, R. Caballero, (2011), How to use sustainability indicators for tourism planning: The case of rural tourism in Andalusia) Spain), Journal of Science of the Total Environment, Vol 412-413, pp 28-45.
- Habitat, 2006, Cities Alliance Guide City Development strategies, UNCHS.
- Jingjing Liu, peter Nijkamp,Xuanxuan Huang, Derong Lin, (2017), Urban livability and tourism development in China: Analysis of sustainable development by means of spatial panel data,Journal of Habitat International, Vol 68, pp 99-107.
- Liu and Lin(2020).Urban Livability and Tourism Development in China: Analysis of Sustainable Development by Means of Spatial Panel Data. Habitat International, Vol. 68, PP 99-107.
- Rossana, G (2007), Tourism and the city: Opportunity for Regeneration, Tourismos: An International Multidisciplinary Journal of Tourism, Volume 2, Number 2, pp. 95-111
- Tay Kai Xin, Jennifer Kim Lian Chan, (2014), Tour operator perspectives on responsible tourism indicators of Kinabalu National Park, Sabah, Journal of Procedia – social and Behavioral Sciences, Vol 144, pp 25-34.
- Tribe, J(1997). Corporate strategy for tourism. International Thomson Business. Press292.
- World Tourism Organization. (2015). UNWTO Annual Report, Madrid.
- Yolanda M.Leon. (2014). Commuity Impacts of coastal Tourism in TheDominican Republic.World Heritage Convention, Educational Cultural Organizat, Vol.14, No.2, pp. 2-15.