-
حرية الوصول المقاله
1 - ارائه الگوی عوامل پایداری مبتنی بر حوزه های اقتصادی ،اجتماعی مجموعه های ورزشی شهر تهران
امیر ایزدخواه سید مصطفی طیبی ثانی بهرام قدیمی مهرداد نوابخشبه منظور برآوردن تقاضاهای افراد به ورزش و تطبیق با قوانین پایداری، مجموعه های ورزشی بايد برای ارتقای عملکرد پايداری سازمانشان بکوشند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر عوامل پایداری مبتنی بر حوزه های اقتصادی ،اجتماعی مجموعه های ورزشی است. این تحقیق توصیفی –پیمایشی و حال أکثربه منظور برآوردن تقاضاهای افراد به ورزش و تطبیق با قوانین پایداری، مجموعه های ورزشی بايد برای ارتقای عملکرد پايداری سازمانشان بکوشند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر عوامل پایداری مبتنی بر حوزه های اقتصادی ،اجتماعی مجموعه های ورزشی است. این تحقیق توصیفی –پیمایشی و حال نگر است. جامعه آماری مجموعه های ورزشی شمال شرق شهر تهران با 48 مجموعه ورزشی که از هر مجموعه 5 نفر و در مجموع 240 پرسشنامه تکمیل گردید . از پرسشنامه استاندارد مدیریت زنجیره تامین پایدار لین 2014 استفاده شد . برای بررسی روابط بین متغیرها از روش مدل سازی معادلات ساختاری (AMOS) بهره گیری شد.نتایج نشان داد که بعد اقتصادی از ابعاد زنجیره تامین بیشترین تاثیر را بر متغیر عملکرد عملیاتی مجموعه های ورزشی شهر تهران دارد . ضریب تاثیر اقتصادی بر زیست محیطی89/0 و ضریب تاثیر اقتصادی بر بعد اجتماعی77/0 است .در واقع حوزه اقتصادی مهم ترین حوزه در پایداری مجموعه های ورزشی است.بنابراین پايداری منجر به بهبود عملکرد اقتصادی و تا حدودی عملکرد زیست محیطی میشود، میتوان پیشنهاد کرد مدیران برای بحث پایداری سازمانهای خود به بعد اقتصادی بیشتر بپردازند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - بررسی سکونتگاههاي غير رسمی، از ديدگاه زمین شناسی و معضلات اجتماعی – اقتصادی (مطالعه موردی: حریم شهر کرمان)
علی سیستانی پورسکونتگاه های غیر رسمی حریم شهر کرمان علاوه بر معضلات اجتماعی-اقتصادی که مشترک بین همه سکونتگاه های غیر رسمی است دچار معضلات زمین شناسی هم هستند. سکونتگاه ها در مجاورت گسل ها و فرونشست زمین شکل گرفته و ساکنین آن را تهدید می کنند که باید برای این معضلات راهکار ارائه داد. أکثرسکونتگاه های غیر رسمی حریم شهر کرمان علاوه بر معضلات اجتماعی-اقتصادی که مشترک بین همه سکونتگاه های غیر رسمی است دچار معضلات زمین شناسی هم هستند. سکونتگاه ها در مجاورت گسل ها و فرونشست زمین شکل گرفته و ساکنین آن را تهدید می کنند که باید برای این معضلات راهکار ارائه داد. بررسی سکونتگاه های غیر رسمی حریم شهر کرمان از جنبه معضلات زمین شناسی و معضلات اجتماعی-اقتصادی و ارائه راهکار. روش تحقیق این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی-تحلیلی است. این مقاله دارای رویکرد کیفی می باشد که از طریق مطالعه موردی و تحلیل اسنادی انجام گرفته است.ئچهار سکونتگاه غیر رسمی در حریم شهر کرمان شکل گرفته است. این سکونتگاه ها شامل شهرک فیروز آباد در حریم شمال شرق کرمان، شهرک صنعتی در حریم جنوب شرق کرمان، شهرک صیاد شیرازی در حریم شمال غرب کرمان و شهرک الله آباد در حریم جنوب شرق کرمان می باشند. مشخص گردید این سکونتگاه ها در مجاورت گسل ها و مناطق با فرونشست زمین ایجاد شده اند که تهدیدی است برای ساختمان های نا مقاوم. عمده ساکنان این سکونتگاه ها به علت مشکلات اقتصادی منطقه در این سکونتگاه ها سکنی گزیدند و به علت نظارت کم دستگاه های نظارتی دچار آسیب های اجتماعی شده اند. سکونتگاه های غیر رسمی حریم شهر کرمان در معرض تهدید معضلات گسل، فرونشست زمین و همچنین معضلات اقتصادی-اجتماعی هستند. چند راهکار جهت عدم شکل گیری و گسترش سکونتگاه های غیر رسمی در حریم شهر کرمان ارائه گردید. -انتقال ساکنین این سکونتگاه ها به سکونتگاه های دیگر یا استحکام سازی این سکونتگاه ها. -نظارت قوی و مداوم مسئولین ذیربط در جلوگیری از شکل گیری و گسترش سکونتگاه های غیر رسمی. -ایجاد کمربند سبز در حریم شهر کرمان. -برطرف کردن مشکلات اقتصادی منطقه به ویژه مرتبط با کشاورزی. -نظارت بیشتر جهت جلوگیری از ایجاد بزهکاری های اجتماعی در این سکونتگاه ها. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - تحلیل جامعه شناختی مقایسه الگوهای مصرف در بین طبقات شغلی در ستاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان امور مالیاتی کشور
اکبر قاسمی بهرام قدیمی هادی شیرزاد زهره نیک فرجام فریبا شایگانامروزه مصرف به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است. به طوری که جایگاه مصرف تا آنجاست که برخی سبک زندگی را براساس آن تعریف میکنند. مصرف در پایان قرن بیستم به واقعیتی چند بعدی تبدیل شده که در کنار ابعاد والزامات اقتصادی، معانی فرهنگی و الزامات اجتماعی بسیار با خود دارد. أکثرامروزه مصرف به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است. به طوری که جایگاه مصرف تا آنجاست که برخی سبک زندگی را براساس آن تعریف میکنند. مصرف در پایان قرن بیستم به واقعیتی چند بعدی تبدیل شده که در کنار ابعاد والزامات اقتصادی، معانی فرهنگی و الزامات اجتماعی بسیار با خود دارد. الگوی مصرف، رفتارهای پایدار اجتماعی هستند که در ارتباط با مصرف انواع کالا، غذا، پوشاک و دیگر اقلام فرهنگی در جامعه وجود دارد. لذا مصرف و الگوهای مصرف به مسئله مهمی در زندگی روزمره افراد تبدیل شده و نقش مهمی در تجربه زیسته و جهت گیری کنش های آنها در عرصه های گوناگون ایفا می کند. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به تحلیل جامعه شناختی مقایسه الگوهای مصرف در بین طبقات شغلی در ستاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان امور مالیاتی کشور می پردازد. نوع پژوهش با توجه به ماهیت کاربردی و براساس روش تحلیلی- پیمایشی بوده است. از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده گردید. نتایج نشان داد وعده غذایی میان وعده بیشتر در میان افراد دیپلم و زیر دیپلم(طبقه شغلی یک) رعایت می¬شود. کمتر از نیمی از پاسخگویان در مصرف مواد غذایی به مواد مغذی توجه می¬کنند این موضوع در بین مردان و کسانی که دارای درآمد مکفی هستند نمود بیشتری دارد. نتایج نشان داد برنج بالاترین میزان حضور را در سبد غذایی روزانه کارکنان دارد. در مقابل میزان مصرف گوشت ماهی نسبت به دیگر اقلام کمتر است. مصرف نوشابه در بین طبقه یک شغلی و مصرف گوشت قرمز در بین طبقه شش شغلی(دکتری) بیشتر نمود دارد. افراد طبقه شش که جزء طبقات بالای اقتصادی هستند کمتر از دیگران غلات مصرف میکنند. نتایج نشان داد نگرش پاسخگویان در خصوص مصرف کالاهای مارکدار خارجی و داخلی صرفا به منظور متمایز شدن از دیگران منفی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - بررسی اهداف اقتصادی ایران و چین در سند همکاری جامع راهبردی
آرزو عسکری مهرداد صالحی یگانهروابط ایران و چین پیشینه تاریخی طولانی دارد. اولین ارتباطات آنها از طریق جاده ابریشم قدیم صورت گرفت و امروزه با طرح جاده ابریشم نوین توسط چین و سند همکاری جامع راهبردی ۲۵ ساله، روابط دو کشور به سطح مشارکت راهبردی گسترش پیدا کرده است. چین برای عملیاتی کردن طرح کمربنده را أکثرروابط ایران و چین پیشینه تاریخی طولانی دارد. اولین ارتباطات آنها از طریق جاده ابریشم قدیم صورت گرفت و امروزه با طرح جاده ابریشم نوین توسط چین و سند همکاری جامع راهبردی ۲۵ ساله، روابط دو کشور به سطح مشارکت راهبردی گسترش پیدا کرده است. چین برای عملیاتی کردن طرح کمربنده راه با کشورهای زیادی سند همکاری امضا کرده است. ایران نیز به دلیل موقعیت زئوپلیتیکی خاص، مورد توجه ویژه پکن قرار گرفته است. از این رو، در 7 فروردین ۱۴۰۰ سند همکاری جامع راهبردی ۲۵ ساله بین وزرای خارجه ایران و چین به امضاء رسید که قرار است نقشه راهی برای همکاری آينده طرفین باشد. پژوهش حاضر تلاشی است برای پاسخ به این پرسش که جمهوری اسلامی ایران و چین از طریق سند همکاری جامع راهبردی ۲۵ ساله چه اهداف اقتصادی را دنبال می کنند؟ فرضیه مطرح شده این است که اصلی ترین هدف چین در قرارداد مذکور تنوع بخشی به منابع انرژی و تأمین امنیت آن است. از طرف دیگر، مهم ترین هدف جمهوری اسلامی ایران نیز رهایی از محاصره اقتصادی از طریق افزایش مبادلات تجاری با چین در شرایط اعمال تحریم های اقتصادی است. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و گردآوری اطلاعات نیز به صورت استفاده از منابع مکتوب اعم از کتب، مقالات، اسناد و داده های اینترنت می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - تبیین تاثیر گردشگری بر وضعیت توسعه اقتصادی اجتماعی منطقه سمیرم با محوریت برنامه ششم توسعه
رحیم کریمی نبی الله ایدر محمدعلی چیت سازامروزه صنعت گردشگری در دنیا، یکی از منابع مهم درآمد و در عین حال از عوامل موثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست و به عنوان گستردهترین صنعت خدماتی جهان حایز جایگاه ویژهای است. حضور بازدیدکنندگان در هر کشوری بر الگوی زندگی افراد بومی تأثیر میگذارد. بازدید کنندگان نیز تحت أکثرامروزه صنعت گردشگری در دنیا، یکی از منابع مهم درآمد و در عین حال از عوامل موثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست و به عنوان گستردهترین صنعت خدماتی جهان حایز جایگاه ویژهای است. حضور بازدیدکنندگان در هر کشوری بر الگوی زندگی افراد بومی تأثیر میگذارد. بازدید کنندگان نیز تحت تأثیر فرهنگ کشور میزبان و ارزشهای موجود در آن قرار میگیرند. این صنعت میتواند موجب تغییرات اقتصادی و اجتماعی شود؛ در سایه گفتگو و ایجاد رابطه متقابل بین مردمان دو ناحیه، پیام صلح بدهد و از آن جا که این صنعت به ارائه خدمت متکی است میتواند موجب افزایش اشتغال و درآمد شود. در این پژوهش سعی شده است به تبیین جامعه شناختی تاثیر گردشگری بر وضعیت توسعه اقتصادی اجتماعی منطقه سمیرم با محوریت برنامه ششم توسعه پرداخته شود. جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران و کارشناسان حوزه گردشگری منطقه سمیرم می باشد که از 139 نفر از خبرگان برای تکمیل پرسشنامه استفاده می شود. نتایج این تحقیق نشاندهنده این است که گردشگری بر بر وضعیت توسعه اقتصادی اجتماعی منطقه سمیرم با محوریت برنامه ششم توسعه تاثیر معنادار و مثبت دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - بررسی سناریوهای آینده اقتصاد ایران و اثرات امنیتی آن: رویکرد عدم قطعیت بحرانی
حسین اسماعیلی رزی علیرضا نصر اصفهانیمطالعه و برنامه ریزی برای دستیابی به آینده اقتصادی بهتر جایگاه مهمی در تفکرات سیاستگذاران اقتصادی هر کشور از جمله ایران دارد. اما دستیابی به آینده مطلوب و پایدار اقتصادی نیازمند پاسخ به این سوالات است که گذشته اقتصاد ایران از طریق چه عوامل و سیاست هایی تحت تاثیر قرار گر أکثرمطالعه و برنامه ریزی برای دستیابی به آینده اقتصادی بهتر جایگاه مهمی در تفکرات سیاستگذاران اقتصادی هر کشور از جمله ایران دارد. اما دستیابی به آینده مطلوب و پایدار اقتصادی نیازمند پاسخ به این سوالات است که گذشته اقتصاد ایران از طریق چه عوامل و سیاست هایی تحت تاثیر قرار گرفته است؟ و یا چه عواملی مسیر آینده اقتصاد ایران را تعیین می کنند؟ بر این اساس مطالعه روندهای گذشته اقتصاد ایران و شناسایی برخی از عوامل تاثیرگذار بر آینده اقتصادی ایران با هدف نگارش سناریوهای اقتصاد ایران و اثرات امنیتی این سناریوها در افق زمانی 5 ساله مورد توجه قرار گرفت. به این منظور، از روش سناریونگاری با رویکرد عدم قطعیت بحرانی استفاده شد. جهت تدوین سناریوهای آینده اقتصاد ایران، نیروهای پیشران دارای عدم قطعیت بحرانی با استفاده از پرسشنامه های تکمیل شده توسط خبرگان اقتصادی شناسایی شدند. بر این اساس، دو عدم قطعیت تحریم های اقتصادی بین المللی و قیمت نفت به عنوان عدم قطعیت های بحرانی اقتصاد ایران انتخاب شدند تا از تلاقی حالت های حدی این دو عدم قطعیت چهار فضای سناریویی از آینده اقتصاد ایران ایجاد شود. بر اساس نتایج حاصل از نگارش این سناریوها، اقتصاد ایران در سه سناریو و با شدت و ضعف با کاهش رشد اقتصاد در آینده روبرو خواهد شد و تنها در یک سناریو شرایط رشد و توسعه اقتصادی بدون وجود مانع جدی فراهم می شود. از نقطه نظر امنیتی نیز در سه سناریو ذکر شده و به تبع تغییرات صورت گرفته در اقتصاد، ایران با مشکلات امنیتی با منبع منطقه ای، فرامنطقه ای و داخلی روبرو خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - ارائه الگوی پیش بینی نرخ تورم و نرخ رشد اقتصادی ایران با رویکرد آینده پژوهی و روش گری مارکف
محمدرضا یاورزاده ابراهیم حاجیانی امیر ناظمیپیش بینی های کاملا دقیق و با خطای صفر، صرف نظر از حوزه و موضوع مورد نظر، بسیار دشوار و تقریبا غیر ممکن است به ویژه آنکه فرایند پیش بینی، در محیط کاملا پیچیده و در ابر غلیظی از عدم قطعیت ها و بازیگران و پیشران های متعدد و موثر بر محیط انجام شده و داده ها و اطلاعات مورد ا أکثرپیش بینی های کاملا دقیق و با خطای صفر، صرف نظر از حوزه و موضوع مورد نظر، بسیار دشوار و تقریبا غیر ممکن است به ویژه آنکه فرایند پیش بینی، در محیط کاملا پیچیده و در ابر غلیظی از عدم قطعیت ها و بازیگران و پیشران های متعدد و موثر بر محیط انجام شده و داده ها و اطلاعات مورد استفاده در پیش بینی نیز دارای خصوصیات مبهم و خاکستری باشد. مدارک و شواهد تایید می کند که محیط اقتصاد ایران به شدت غیر خطی و پیچیده بوده و همه ویژگی های یک محیط خاکستری، مبهم و غیر فازی را دارد و با توجه به راهبردی بودن پیش بینی و اطلاع دقیق از روند آینده تورم و رشد اقتصادی کشور، عدم موفقیت در این زمینه سایر تصمیم گیری های کلان و مهم اقتصادی را متاثر می سازد. همچنین بررسی ها موید این نکته است که برخی موسسه های بین المللی، پیش بینی های به مراتب دقیق تری از متغیرهای کلان اقتصادی ج. ا. ایران دارند. در تحقیق حاضر که به روش کمًی انجام شده است، تلاش میشود با استفاده ازداده های واقعی و با کمک روش اسنادی و تحلیل ثانویه، پیش بینی های چهار موسسه بین المللی بیزینس مانیتور، اکونومی واچ، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در قلمرو زمانی بیست سال(1371-1392) تحلیل و با استفاده از روش گری مارکف و ترکیب روش ها، نسبت به معرفی و ارائه مدل و الگوی مناسبی که بر اساس تحلیل های آماری، ثابت می شود که انحراف و خطای پیش بینی به مراتب کمتری نسبت به پیش بینی های مجزای تک تک موسسه های مذکور دارد اقدام شده و در پایان نیز این الگوی بومی و قابل اعتماد، برای استفاده کاربردی و عملیاتی در پیش بینی دقیق تر متغیر های کلان اقتصاد کشور ( نرخ رشد اقتصادی و نرخ تورم ایران)، به دو موسسه و نهاد داخلی (مرکز امار ایران و بانک مرکزی ج. ا. ایران) پیشنهاد شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - طراحی و تدوین الگوی اندازهگیری سرمایه اجتماعی
رمضانعلی رویایی اسماعیل کاوسیاغلب گفته میشوداگر نتوانید اندازهگیری کنید، نمیتوانید مدیریت کنید و آن چه قابل اندازهگیری است قابل انجام میباشد. علیرغم تلاشهای وافری که محققین پیرامون سنجش و اندازهگیری سرمایه اجتماعی در اقصی نقاط دنیا به عمل آوردهاند، متاسفانه یکی از بزرگترین نقاط ضعف موجود، أکثراغلب گفته میشوداگر نتوانید اندازهگیری کنید، نمیتوانید مدیریت کنید و آن چه قابل اندازهگیری است قابل انجام میباشد. علیرغم تلاشهای وافری که محققین پیرامون سنجش و اندازهگیری سرمایه اجتماعی در اقصی نقاط دنیا به عمل آوردهاند، متاسفانه یکی از بزرگترین نقاط ضعف موجود، فقدان اجماع آنها پیرامون روش اندازه گیری این پدیده میباشد. با توجه به این مهم که گام نخست در اندازهگیری هر چیزی تعریف صفت و ویژگی مورد نظر میباشد، در این مقاله نخست تعاریفی از سرمایه اجتماعی عرضه شده و به دنبال آن ضمن تاکید بر عدم اجماع محققین در خصوص به کارگیری روشهای اندازهگیری سرمایه اجتماعی، مدلهای مختلف تشریح میگردد. در مدلهای کیفی، مدل SCAT که توسط بین و هیکس ارائه گردیده و مدل CRLRA که به وسیله فالک و کیلپاتریک مطرح شده و مدل کریشنا شرادر معرفی میگردند، سپس مدلهای کمی اسنیجدرز، پاتنام و فوکویاما تعریف گردیده و در ادامه الگوهای پیمایشی و اقتصادی جهت اندازهگیری سرمایه اجتماعی تبیین میشوند. پس از ارائه مدل مفهومی به معرفی الگوی پیشنهادی پرداخته میشود. در این مرحله نخست ابعاد چهارگانه سرمایه اجتماعی مطرح و سپس مولفههای مربوط به هر یک از ابعاد معرفی و در ادامه شاخصهای اندازه گیری مولفهها در قالب جداول و اشکال عرضه میگردد. در خاتمه با توجه به کاربست آزمایشی مدل در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی به اجمال مراحل اجرایی تحقیق مطرح و به پارهای از نتایج حاصله از این پژوهش اشاره میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - نقش مخارج تحقیق و توسعه بر رشد اقتصاد در ایران
سید رضا سید نورانی اسداله جلال آبادینقش و جایگاه تحقیقات بر رشد اقتصادی در تمامی دیدگاه های اقتصادی از زمان آدام اسمیت تاکنون وجود داشته است. در حالی که کلاسیک ها مهمترین عامل را در رشد اقتصادی، پس انداز می دانند؛ نئو کلاسیک ها بر انباشت سرمایه به عنوان مهمترین منبع رشد اقتصادی تأکید می نمایند و تأثیر سرم أکثرنقش و جایگاه تحقیقات بر رشد اقتصادی در تمامی دیدگاه های اقتصادی از زمان آدام اسمیت تاکنون وجود داشته است. در حالی که کلاسیک ها مهمترین عامل را در رشد اقتصادی، پس انداز می دانند؛ نئو کلاسیک ها بر انباشت سرمایه به عنوان مهمترین منبع رشد اقتصادی تأکید می نمایند و تأثیر سرمایه های انسانی را نیز نادیده نمی انگارند ( دنسیون 1967). در تئوری های مطرح شده قبل از دهه 1980 تکنولوژی به عنوان عامل برونزا وارد مدل های رشد اقتصادی گردیده بود. با مطرح شدن تئوری های رشد اقتصادی درونزا در دهه 1980 سعی گردید دانش و تکنولوژی به عنوان متغیرهای درونزا وارد مدل های رشد اقتصادی گردید. در این گونه مدل ها تکنولوزی و دانش فنی یک کالای عمومی لحاظ نمی گردد، بلکه می تواند به عنوان یک کالای رقیب در نظر گرفته شده و دارای قیمت باشد. به این ترتیب به بنگاه های موجد تکنولوژی و دانش فنی می توانند با کنترل آن، قیمتی بیش از صفر برای آن در نظر گرفته و سود ببرند. به عبارت دیگر در مدل های رشد درونزا سود انحصاری محرک ابداع و اکتشاف است. در تحقیق حاضر به بررسی نقش و اثر مخارج تحقیقاتی بر رشد اقتصادی در ایران سال های 79-1349 در قالب مدل های رشد اقتصادی درونزای مبتنی بر R&D پرداخته شده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - بررسی تأثیر توسعه مالی بر سرمایه انسانی در ایران
بهرام سحابی محمد حسنی امیر میرزاییاین مطالعه به بررسی تأثیر توسعه مالی و رشد اقتصادی بر سرمایه انسانی در ایران طی دوره زمانی 1357 تا 1387میپردازد. بدین منظور از الگوی تصحیح خطای برداری(VECM)و روش همانباشتگی یوهانسن-جوسلیوس برای بررسیرابطه بلند مدت متغیرها استفاده شده است. همچنین برای بررسی تأثیرات توسعه أکثراین مطالعه به بررسی تأثیر توسعه مالی و رشد اقتصادی بر سرمایه انسانی در ایران طی دوره زمانی 1357 تا 1387میپردازد. بدین منظور از الگوی تصحیح خطای برداری(VECM)و روش همانباشتگی یوهانسن-جوسلیوس برای بررسیرابطه بلند مدت متغیرها استفاده شده است. همچنین برای بررسی تأثیرات توسعه مالی بر سرمایه انسانی از سه متغیرشاخص دیون نقد شوندگی، ا عتبارات مالی اعطا شده به بخش خصوصی به صورت درصدی ازGDPو سهم سرمایه ازGDPکه متغیر جایگزین آن توسعه بازار سهام است، استفاده شده است. نتایج حاصل از برازش مدل حاکی از وجود رابطه مثبت و معنیدار بین رشد اقتصادی و سرمایه انسانی میباشد.همچنین در میان شاخصهای توسعه مالی، شاخص توسعه بازار سهام و شاخص دیون نقد شوندگی، تأثیر مثبت ومعناداری بر سرمایه انسانی دارند. اما اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی، به لحاظ آماری معنیدار نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - فرهنگ و توسعه در کشورهای جهان سوم
رضا نجف بیگیبا گذشت بیش از شصت سال از جنگ بی نالمللی دوم، هنوز بسیاری از کشورهای جهان سوم ازتوسعۀ لازم برخوردار نشده و کیفیتزندگی مردم این کشورها واقعا بهبود نیافته است. این امر در درجۀ اول معلول استفاده و بکارگیری روش و دیدگاهی بوده که در نظامتوسعه در کشورهای غربی کاربرد داشته، نه أکثربا گذشت بیش از شصت سال از جنگ بی نالمللی دوم، هنوز بسیاری از کشورهای جهان سوم ازتوسعۀ لازم برخوردار نشده و کیفیتزندگی مردم این کشورها واقعا بهبود نیافته است. این امر در درجۀ اول معلول استفاده و بکارگیری روش و دیدگاهی بوده که در نظامتوسعه در کشورهای غربی کاربرد داشته، نه درکشورهای جهان سوم. بعلاوه کم توجهی به نقش عوامل فرهنگی و اجتماعی دربرنامه های توسعۀ اقتصادی این کشورها نیز موجب گردیده تا عملا توسعه که بازسازی تمامی نهادهای یک جامعه را دربرمی گیرد (براساس یک اندیشه و شناخت محوری جدید بهبود و تغییر سازنده مورد نظر) حاصل نگردد. از طرفی، توجه به عوامل فرهنگی و نوگراییو رابطۀ تنگاتنگ و به هم مرتبط این دو، می تواند در موفقیت برنامه های توسعه نقش اساسی ایفا کند، و اگر توسعه از بستر و زمینۀانسانی خود جدا شود، چیزی بیش از رشد بی جان نیست. بنابراین، توسعۀ اقتصادی در اوج شکوفائی خود، بخش جدایی ناپذیری ازفرهنگ مردم است.توسعه و پیشرفت به ایجاد زیرساخت لازم نیازمند است، ولی اکثر کشورهای جهان سوم در ابتدای حرکت به سمت توسعه، بر رویصنایع سنگین سرمایه گذاری کرده که با زیرساخت لازم همسو نبوده است. از اینرو، توسعۀ موفقیت آمیز، به یکپارچگی نظام موجود(سنتی) با نظام جدید نیاز دارد و استفاده از فن آوری مناسب، نه جدا شدن از آنچه در گذشته برقرار شده و جایگزینی آن بادیدگاه های نو و جدید. رخدادهای ناموفق در طرح های توسعه نشان داده که یکپارچگی فرهنگ و توسعه اقدامی ضروری است تا موجبقطع ارتباط مردم با گذشته، صنعت، هویت فرهنگی و ریشه های تاریخی خود نشود. تحقیقات در زمینۀ توسعه نشان می دهند که یکیاز اقدامات بسیار اساسی، ایجاد توانایی در خودیاری و خود توسعه ای است تا مردم بومی در بلندمدت بتوانند امور جامعه را با موفقیت واتکاء به خود انجام دهند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - تبیین و آزمون مدل حسابرسی مبتنی بر ریسک در حسابرسی عملیاتی
دکتر حمید رضا وکیلی فرد دکتر مریم صلاحی نژادحسابرسی عملیاتی شکل پیشرفته حسابرسی داخلی است . در حسابرسی عملیاتی تمرکز رسیدگی ها بر فعالیت های کلیدییک سازمان است. معیارهای ارزیابی عملکرد نیز فعالیت محور است و از معیارهای مالی و غیرمالی برای ارزیابی عملکرد استفادهمی شود. در نتیجه این ارزیابی، حسابرسی عملیاتی به دنبا أکثرحسابرسی عملیاتی شکل پیشرفته حسابرسی داخلی است . در حسابرسی عملیاتی تمرکز رسیدگی ها بر فعالیت های کلیدییک سازمان است. معیارهای ارزیابی عملکرد نیز فعالیت محور است و از معیارهای مالی و غیرمالی برای ارزیابی عملکرد استفادهمی شود. در نتیجه این ارزیابی، حسابرسی عملیاتی به دنبال شناسایی نقاط ضعف عملیات و ارائه پیشنهادهایی برای بهبودعملکرد می باشد. ازآنجا که این حسابرسی با دامنه گسترده تر ی نسبت به حسابرسی صورتهای مالی انجام می شود، بنابراینچالشهای بیشتری را فراروی حسابرسان قرار می دهد . پاسخگویی برای مبالغ قراردادها ، میزان زمان مورد نیاز برای رسیدگی،حجم رسیدگی های مورد نیاز، نحوه برنامه ریزی حسابرسی عملیاتی و بالاخره تکلیف استانداردهای متداول در سطح دنیا مبنی, بر بکارگیری مفاهیم ریسک ، اهمیت و شواهد در تمام مراحل حسابرسی عملیاتی (2007،GAO)از جمله این چالش ها می باشد . هدف این تحقیق تبیین مدلی مبتنی بر ریسک برای حل این چالش ها می باشد، چراکه مدل حسابرسی مبتنی برریسک، ابزار برنامه ریزی حسابرسی است و به حسابرسان کمک می کند حسابرسی را به گونه ای برنامه ریزی و اجراء کنند کههمواره در جریان عملیات حسابرسی، سطح اطمینان مورد قبول حفظ شود . همچنین این تحقیق مدل ارائه شده را آزمونمی نماید . مدل تحقیق در 7 پروژه حسابرسی ع ملیاتی اجرا شده و نتایج حاصل از آن با نتایج حاصل از 10 پروژه حسابرسیعملیاتی که بدون مدل انجام شده اند ، مقایسه گردیده است .(در سالهای 1382 الی 1386 )فرضیه آزمون مدل بدین ترتیب بیان می شود که بکارگیری مدل مبتنی بر ریسک در حسابرسی عملیاتی موجب افزایش بهره وری فرآیند حسابرسی می گردد.برای اندازه گیری اثربخشی، کارآیی و صرفه اقتصادی (معیارهای بهره وری ) شاخصهایی تعریف گردید . شاخصهای اثربخشی بر مبنای میزان دستیابی به نتایج، شاخصهای کارآیی بر مبنای روش دستیابی به نتایج و شاخصهای صرفه اقتصادی بر مبنایکاهش بهای تمام شده پروژه های حسابرسی عملیاتی تعریف شده اند.با استفاده ازآزمونهای ناپارامتریک مان - ویتنی و ویلکاکسون، معناداری تفاوت مولفه های اثربخشی، کارآیی و صرفه اقتصادیبین دو گروه پروژه حسابرسی عملیاتی بررسی شده اند . یافته های تحقیق نشان می دهند که بکارگیری مد ل مبتنی بر ریسک(مدل تحقیق ) در حسابرسی عملیاتی موجب دستیابی به سطح اطمینان مشخص، سطح اهمیت مشخص و بودجه مبتنی براستانداردها (شاخصهای اثربخشی ) در فرآیند حسابرسی می شود . همچن ین بکارگیری این مدل موجب بهبود برخی ازشاخصهای کارآیی و صرفه اقتصادی همچون "تعداد پیشنهادها / تعداد نیروی انسانی " ، " تعدادنقاط ضعف / تعداد نیروی انسانی" و "ساعات واقعی / ساعات بودجه شده " می شود . اما برای معناداری تفاوت این شاخصها در دو گروه پروژه حسابرسیعملیاتی نیاز به نمونه های بیشتری از پروژه های حسابرسی عملیاتی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - بررسی تاثیر نوسانات شاخ صهای کلان اقتصادی بر بازده سهام
دکتر زهرا پورزمانی دکتر آزیتا جهانشاد هاشم کمالی رضاییسرمایه گذاران در تصمیم گیری های خود درباره سرمایه گذاری هایشان به عوامل کلان اقتصادی توجه می کنند.این خود حاکی از آن است که آنها درصدد کاهش ریسک سرمایه گذاری (ریسک سیستماتیک) به منظورکسب بازده مورد انتظارشان هستند. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی (رش أکثرسرمایه گذاران در تصمیم گیری های خود درباره سرمایه گذاری هایشان به عوامل کلان اقتصادی توجه می کنند.این خود حاکی از آن است که آنها درصدد کاهش ریسک سرمایه گذاری (ریسک سیستماتیک) به منظورکسب بازده مورد انتظارشان هستند. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی (رشد نرخاشتغال و تولید ناخالص داخلی تورم، رشد شاخص قیمت سهام،) بر بازده سهام و در شرکتهای پذیرفته شدهدر بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1379 تا 1385 ، با استفاده از مدل رگرسیون است. نتایج تحقیقنشان می دهد رشد نرخ اشتغال بر بازده سهام تاثیری ندارد، تولید ناخالص داخلی (با تاثیر محدود)، تورم(باتاثیر محدود منفی)و رشد شاخص قیمت سهام (با تاثیر قابل ملاحظه) بر بازده سهام موثر هستند. شناختتاثیر متغیرهای کلان اقتصادی م یتواند سرمایه گذاران را در اخذ تصمیمات صحیح و سیاست گذاران را درجهت گیری های سیاستهای کلان اقتصادی یاری کند تا اثر این سیاست ها را بر بازار سهام مشخص نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - بررسی و ارزیابی جایگاه ایران در جهانی شدن و ارائه یک الگوی مدیریتی مناسب
احمد جعفری صمیمی کرم سینااز دهه 1990 پدیده ی "جهانی شدن"، یکی از بحث برانگیزترین موضوعات، فرا روی کشورها قرار گرفته است، و در مورد جهانی شدن اظهار نظرهای بسیاری وجود دارد و بررسی آثار و پیامدهای گسترده ی این فرایند بر ابعاد مختلف حیات انسانی از جمله آثار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن توجه أکثراز دهه 1990 پدیده ی "جهانی شدن"، یکی از بحث برانگیزترین موضوعات، فرا روی کشورها قرار گرفته است، و در مورد جهانی شدن اظهار نظرهای بسیاری وجود دارد و بررسی آثار و پیامدهای گسترده ی این فرایند بر ابعاد مختلف حیات انسانی از جمله آثار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن توجه خاص اندیشمندان مدیریت، سیاستمداران، اقتصاد دانان و متولیان فرهنگی جهان را به خود جلب کرده است. در این تحقیق ضمن بررسی عوامل مؤثر در جهانی شدن و تأثیر جهانی شدن بر عوامل مختلف سیاسیف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، سعی شده است موضوع جهانی شدن از لحاظ کمّی مورد بررسی قرار بگیرد. بنابراین سؤال اصلی تحقیق این است که عوامل مؤثر در جهانی شدن کداند؟ در بین عوامل جهانی شدن نقش کدام عامل مهم تر است؟ آیا با آزاد سازی اقتصادی و کاهش فساد مالی در ایجاد اصلاحات نظام مدیریتی رتبه ایران در جهانی شدن ارتقاء می یابد؟ و نقش کدامیک (آزاد سازی اقتصادی و کاهش فساد مالی) در رتقاء موقعیت در جهانی شدن بیشتر است؟ هدف تحقیق، جواب به سؤالات فوق در جهت اثر بخشی دولت است تا بتواند با اصلاحات نظام مدیریتی به راحتی به عضویت سازمان تجارت جهانی (WTO) درآید و از آثار منفی به دور باشد. این تحقیق در دو محور اصلی انجام گرفته است: 1- عوامل مؤثر بر جهانی شدن و تعیین مهمترین عامل 2- اصلاحات نظام مدیریتی در جهت ارتقاء موقعیت ایران با استفاده از ابزار آزاد سازی اقتصادی و کاهش فساد مالی و تعیین درجه اهمیت هر یک از آنها. روش جمع آوری به صورت آرشیوی از طریق سایت های اینترنتی انجام شد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از ضریب رتبه ای همبستگی اسپیرمن برای انتخاب بهترین عامل جهانی شدن از بین عوامل اقتصادی، سیاسی، فردی و فنی و تعیین ارجحیت اصلاحات مدیریتی ( آزاد سازی اقتصادی و فساد مالی) استفاده شده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که شدت درجه همبستگی عوامل جهانی شدن به ترتیب: فنی، فردی، اقتصادی و سیاسی می باشد و آزادسازی اقتصادی به عنوان ابزار اصلاحات مدیریتی نسبت به فساد مالی ارجح است. بررسی نشان می دهد با عنایت به درخواست های متعدد عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی (WTO) به لحاظ وضعیت خاص اقتصادی، اجتماعی لازم است آزاد سازی اقتصادی در دستور کار مدیران دولتی قرار بگیرد و گرایش اصلاحات مدیریتی لازم جهت بهبود جایگاه ایران در جهانی شدن، به سوی آزاد سازی اقتصادی معطوف باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - بررسی موانع توسعه کسب وکار الکترونیکی (مطالعه موردی: بنگاه های اقتصادی استان زنجان)
دکتر عباس معمارنژاد جلال حاجی علی اکبریامروزه بکارگیری راهکارهای تجارت الکترونیکی برای بنگاههای اقتصادی بعنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر شده و چنانچهبنگاههای اقتصادی به این مهم توجه لازم را نداشته باشند با کاهش سودآوری و حذف از صحنه رقابت مواجه خواهند بود .بنابراین برنامه ریزی ب ه منظور بکارگیری این راهکارها از أکثرامروزه بکارگیری راهکارهای تجارت الکترونیکی برای بنگاههای اقتصادی بعنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر شده و چنانچهبنگاههای اقتصادی به این مهم توجه لازم را نداشته باشند با کاهش سودآوری و حذف از صحنه رقابت مواجه خواهند بود .بنابراین برنامه ریزی ب ه منظور بکارگیری این راهکارها از اقدامات مهم و راهبردی شرکت ها می باشد و یکی از مهمترین مراحلبرنامه ریزی شناسائی موانع بکارگیری آن و ارایه راهکارهائی در جهت رفع این موانع است.هدف این تحقیق بررسی و شناسائی موانع توسعه کسب وکار الکترونیکی در بنگاههای اقتصادی استان زنجان ، اولویت بندیموانع شناسائی شده و پیشنهاداتی در جهت رفع آنها می باشد .در این تحقیق موانع مذکور در قالب 6 طبقه اصل ی شامل :فرهنگی، زیر ساختهای اساسی، حقوقی، مدیریتی، انسانی و اقتصادی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند، شش طبقه یاد شده به36 عامل فرعی تر تقسیم و رتبه بندی گردیده اند. از آنجا که کل جامعه آماری مورد سرشماری و محاسبه قرار گرفت از آمارتوصیفی برای بررسی سوالات تحقیق استفاده شد، و از جنبه فایده می توان تحقیق حاضر را در ردیف، کاربردی طبقه بندینمود. ابزار بکار رفته، پرسشنامه می باشد که پس از تایید روایی و پایایی، به اعضای جامعه (تعداد 170 بنگاه اقتصادی استانزنجان) جهت ارائه نظر و تکمیل تحویل شد.نتایج بدست آمده نشان می دهد که اولویت بندی موانع اصلی توسعه تجارت الکترونیکی از نظر دس ت اندرکاران، بنگاه هایاقتصادی استان زنجان به ترتیب عبارتند از : 1- موانع حقوقی 2- موانع فرهنگی 3- موانع مدیریتی 4- موانع مربوط به زیرساختهای اساسی 5- موانع انسانی 6- موانع اقتصادی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - بررسی اثرات بازارگرایی بر عملکرد اقتصادی شرکتهای ارائه دهنده خدمت بیمه ( مطالعه موردی: بیمه پارسیان)
دکتر محمد علی عبدالوند دکتر کامبیز حیدرزاده هانیه منافیاین سوال که چرا بعضی از شرکت های خدماتی قادر به، بدست آوردن عملکرد بهتری نسبت به سایر شرکت ها هستند، توجهبسیاری از محققین را به خود جلب کرده است .می توان گفت که بطور کلی دو جنبه کلیدی در مورد این سوال وجود دارد :-1 مزایایی که برای دستیابی به عملکرد برتر در شرکت های خدما أکثراین سوال که چرا بعضی از شرکت های خدماتی قادر به، بدست آوردن عملکرد بهتری نسبت به سایر شرکت ها هستند، توجهبسیاری از محققین را به خود جلب کرده است .می توان گفت که بطور کلی دو جنبه کلیدی در مورد این سوال وجود دارد :-1 مزایایی که برای دستیابی به عملکرد برتر در شرکت های خدماتی اهمیت دارند کدام هستند؟-2 چگونه این مزیتها تبدیل به عملکرد برتر می شوند ؟در حوزه خدمات، فر آیندهای سازمان و سیستم ها ، مهارت های مدیریت پروژه، فرهنگ و چشم انداز سازمانی مزیتهای بسیارحائز اهمیتی هستند . در این بین سه مزیت وابسته به بازار که در ادبیات بازاریابی مورد توجه قرار گرفته اند عبارتند از :بازارگرایی ، نام تجاری و نوآوری .بازار گرایی م ی تواند به عنوان یک استراتژی برای رسیدن به مزیت رقابتی با استفاده از جمع آوری و انتشار اطلاعات در سازمان،درخصوص مشتریان در بازارهای هدف، مورد استفاده قرار گیرد.براساس تحقیقات انجام شده و پژوهش حاضر می توان گفت که بازارگرا بودن سازمان یک مزیت رقابتی قابل تامل برای سازمانایجاد می نماید زیرا بازارگرا بودن مستلزم داشتن مجموعه ای از اطلاعات از مشتریان و بازار هدف و دانش سازمانی است کهرقبا نمی توانند به سادگی به آن دسترسی پیدا کنند .بازارگرایی در صنعت بیمه یک فرهنگ کسب و کار است که می توان از آن به عنوان ا بزاری برای پشتیبانی ارائه خدمات موردنیاز مشتریان نام برد.هدف از انجام این پژوهش بررسی اثرات رابطه گرایی، کیفیت خدمات گرایی و وفاداری مشتری بر عملکرد اقتصادی و اثراتنقش میانجی این متغیرها در رابطه بین بازارگرایی و عملکرد اقتصادی می باشد . برای دستیابی به چنین هدفی و برای آزمون فرضیه ها وتجزیه تحلیل تجربی در شرکت های ارائه دهنده خدمت بیمه انجامشد. لذا با استفاده از روش تحقیق توصیفی و کاربردی نمونه ای از نمایندگان فروش شرکت بیمه پارسیان در ایران موردبررسی قرار گرفته و با استفاده از روش آماری توصیفی و ا ستنباطی و مدل سازی معادلات ساختاری،به بررسی اثرات بازارگراییبر عملکرد اقتصادی این شرکت پرداخته است . نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری نشان داد کهبطور کلی بین بازارگرایی و عملکرد اقتصادی رابطه معناداری وجود دارد و متغیرهای ذکر شده بر این رابطه تاثیر بسزاییدارند .این پژوهش فلسفه بازارگرایی را با رابطه گرایی، کیفیت خدمات گرایی و وفاداری مشتری بعنوان محرکهای مربوط به عملکردسازمان در یک مدل مفهومی مورد بررسی قرار داده است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - مطالعه و تعیین اثر عناصر آمیخته بازاریابی خدمات بر مدیریت ارتباط با مشتری(CRM) در صنعت بیمه
دکتر وحیدرضا میرابیاز صنایع بسیار با ارزش هر جامعه می توان از صنعت بیمه که خود به نوعی باعث توسعه روزافزون آن جامعه می شود، یاد کرد .امروزه در تمامی جوامع توسعه گرا، بیمه را عاملی مهم در توسعه کشورها می دانند زیرا معتقدند بیمه در رشد بخشهایمختلف اقتصادی نقش برجسته ای را ایفا می نماید و با أکثراز صنایع بسیار با ارزش هر جامعه می توان از صنعت بیمه که خود به نوعی باعث توسعه روزافزون آن جامعه می شود، یاد کرد .امروزه در تمامی جوامع توسعه گرا، بیمه را عاملی مهم در توسعه کشورها می دانند زیرا معتقدند بیمه در رشد بخشهایمختلف اقتصادی نقش برجسته ای را ایفا می نماید و با پوشش خسارات ناشی از انجام فعالیتهای اقتصادی وتوسعه ای جامعه،انگیزه های سرمایه گذاری را نیز افزایش می د هد. به عبارت بهتر صنعت بیم ه به عنوان مجموعه ای از بنگاهها ی اقتصادیهزینه ها و منافع خود را در نظر می گیرد و در نقطه بهینه به گونه ای عمل می کند تا حداکثر خدمات را با حداقل هزینه ارائهدهدکه این باعث حرکت سریع توسعه در جامعه می شود . یکی از ویژگیهای شرکتهای بیمه، محوری بودن آنها در مسایل مالیاست که علاوه بر تامین امنیت فعالیتهای اقتص ادی از طریق ارائه خدمات بیمه ای ، با مشارکت وبکارگیری منابع مالی انباشتهشده نزد خود در بازارهای مالی ، می توانند موجب تحرک و پویایی ونیز رشد و توسعه بازارهای سرمایه شوند . با وجود نقشاساسی و تعیین کننده صنعت بیمه در رشد بازارهای مالی کشور، نهادهای فعال در این بازارها آن طور که باید از انسجاموسازمان یافتگی لازم برخوردار نیستند و به صورت سنتی فعالیت می نمایند که این موجب اثرگذاری نامطلوب بر فرایند رشدوتوسعه سایر بخشهای اقتصادی خواه دشد. محاسبه توان بالقوه صنعت بیمه کشورمان در مقایسه با متوسط کشورهای در حالتوسعه وتوسعه یافته ،نشان می دهد که مشارکت این صنعت در بازار سرمایه به صورت بالقوه بین 30 تا 100 درصد قابلافزایش است . با توجه به توان بالقوه صنعت بیمه کشور در بازارهای سرمایه می توان از تکنیکهای بازاریابی خدمات برای بهبودوضعیت صنعت بیمه کشوراستفاده کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - برآورد اثر شاخص های توسعه اقتصادی- اجتماعی ایران (1384-1368)
سید محمد اعرابی گلناز شجاعینظر به اینکه هدف تحقیق،دستیابی به الگوی توسعه اقتصادی- اجتماعی ایران از طریق مطالعه برخی متغیرها در دوره های پنجم و ششم ریاست جمهوری و دوره های هفتم و هشتم ریاست جمهوری در ایران است؛ بنابراین وضعیت شاخص های توسعه براساس مدل نظری پژوهش در سه بخش فرصتهای اجتماعی، تأمیت ام أکثرنظر به اینکه هدف تحقیق،دستیابی به الگوی توسعه اقتصادی- اجتماعی ایران از طریق مطالعه برخی متغیرها در دوره های پنجم و ششم ریاست جمهوری و دوره های هفتم و هشتم ریاست جمهوری در ایران است؛ بنابراین وضعیت شاخص های توسعه براساس مدل نظری پژوهش در سه بخش فرصتهای اجتماعی، تأمیت امنیت یا سیاستهای حمایتی و تسهیلات اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی- کیفی می باشد و مدل تحقیق با استفاده از نظریه مبنایی (استراس، 1384) به دست آمده است. در روش تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای شکست ساختاری و تحلیل رکرسیون در فواصل سالهای 1368 تا 1384 بهره گیری شده است. نتایج تحلیل رگرسیون حاکی از تأثیر فرصتهای اجتماعی، تأمین امنیت و تسهیلات اقتصادی- اجتماعی است. از بین هیجده شاخصی که در مدل توسعه اقتصادی اجتماعی تخمین زده شده، سیزده شاخص بر توسعه اقتصادی- اجتماعی مؤثر مس باشند. که به ترتیب عبارتند از:1- امید به زندگی 2- نرخ باسوادی 3- اشتغال 4- سرانه تخت فعال بیمارستانی 5- نرخ تورم 6- تشکیل سرمایه 7- درآمد ملی 8- درآمد سرانه 9- خدمات اجتماعی 10- نرخ مرگ ومیر نوزادان 11- بیمه بیکاری 12- حوادث غیر مترقبه 13- نرخ مرگ ومیر. میزان تأثیرگذاری متغیرها بر توسعه اقتصادی- اجتماعی به ترتیب عبارت است از :1- فرصتهای اجتماعی با ضریب تأثیر 71/0 بیشترین و سپس متغیر تسهیلات اقتصادی با ضریب 14/0 و بعد از آن متغیر تأمین امنیت با ضریب 12/0 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - صادرات فرش ایران به آمریکا در دوره قاجاریه؛ زمینهها و چالشها
فرشته جهانیادغام اقتصاد ایرانِ قاجاری در اقتصاد جهانی باعث شد تا تجارت خارجی به ویژه صادرات صنایع دستی همچون فرش رشد چشمگیری پیدا کند. در چنین شرایطی آمریکا به عنوان یکی از مهمترین کشورهای هدف، فرش صادراتی ایران در نظر گرفته شد، اما این صادرات با فراز و نشیبهای همراه بود. مقاله أکثرادغام اقتصاد ایرانِ قاجاری در اقتصاد جهانی باعث شد تا تجارت خارجی به ویژه صادرات صنایع دستی همچون فرش رشد چشمگیری پیدا کند. در چنین شرایطی آمریکا به عنوان یکی از مهمترین کشورهای هدف، فرش صادراتی ایران در نظر گرفته شد، اما این صادرات با فراز و نشیبهای همراه بود. مقاله حاضر با تکیه بر مطبوعات و اسناد منتشر نشده درصدد پاسخ گویی به این پرسش است که چه عواملی حضور فرش ایرانی در بازار ایالات متحده را تسریع بخشید و چالشهای پیشروی صادرات فرش چه بود؟ یافتههای پژوهش حکایت از آن دارد که به دنبال بازتاب برگزاری نمایشگاههای تجاری و بازرگانی در مطبوعات دوره قاجاریه و تلاشهای دیپلماتهای ایرانی در واشنگتن، زمینههایی در آمریکا و عواملی در ایران روند صادرات فرش ایرانی را سرعت بخشیدند. هر چند در برخی از مواقع به دلایلی چند وقفه کوتاهی در صادرات فرش به آمریکا به وجود آمد، اما این موانع با تلاشهای دیپلماتها برداشته شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - روابط بازرگانی آراگون و قَشتالَه با بیبرس و تحریم اقتصادی مصر از سوی پاپ
احمد بادکوبه هزاوه قدریه تاج بخشاین نوشتار، پس از بررسی چگونگی ورود دو دولت اروپایی قشتاله و آراگون به بازار تجارت شرق، به علل انعقاد معاهدات تجاری آنان با بیبرس، سلطان مملوکی مصر، و سپس به تأثیر تحریم اقتصادی مصر از سوی پاپ گریگوری دهم بر این روابط پرداخته است. در سده هفتم هجری در پی استیلای مغولان ب أکثراین نوشتار، پس از بررسی چگونگی ورود دو دولت اروپایی قشتاله و آراگون به بازار تجارت شرق، به علل انعقاد معاهدات تجاری آنان با بیبرس، سلطان مملوکی مصر، و سپس به تأثیر تحریم اقتصادی مصر از سوی پاپ گریگوری دهم بر این روابط پرداخته است. در سده هفتم هجری در پی استیلای مغولان بر شاهراه های تجاری آسیا و نیز روابط خصمانه ایلخانان با اردوی زرّین، راه تجارتِ خشکی چین به اروپا ناامن شد و راه تجارت دریایی چین، دریای سرخ، مدیترانه که به اروپا میرسید، جایگزین آن گردید و دولت ممالیک مصر به دلیل استقرار در مسیر راه اخیر اهمیتی مضاعف یافت؛ بدین سبب آراگون و قشتاله برای تأمین مایحتاج خود که در شرق دور تولید میشد، ناگزیر مناسبات تجاری خود با بیبرس را بهبود بخشیدند؛باری به سبب نیاز این دولت ها به بیبرس و بالعکس تحریم اقتصادی مصر از سوی پاپ، نتوانست تاثیر چندانی در روابط میان این دولت ها چندان بگذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - مالیات و هزینه های ولایات در دوره قاجاریه: کتابچه دستورالعمل جمع و خرج بسطام و شاهرود (1294-1295ه)
محمد علی کاظم بیگی سید مصطفی حسینیدر دوره قاجاریه، اقتصاد و جامعه سنتی در ناحیه بسطام و شاهرود تحت تأثیر عوامل محلی وبیرونی دستخوش تحولات چشمگیری شد. پژوهش حاضر به بازخوانی کتابچه دستورالعمل جمع و1295 ه.) و نیز تحلیل اطلاعات و آمار آن اختصاص دارد تا بر بخشی - خرجِ بسطام و شاهرود ( 1294از تحولات محلی شاه أکثردر دوره قاجاریه، اقتصاد و جامعه سنتی در ناحیه بسطام و شاهرود تحت تأثیر عوامل محلی وبیرونی دستخوش تحولات چشمگیری شد. پژوهش حاضر به بازخوانی کتابچه دستورالعمل جمع و1295 ه.) و نیز تحلیل اطلاعات و آمار آن اختصاص دارد تا بر بخشی - خرجِ بسطام و شاهرود ( 1294از تحولات محلی شاهرود در دوره مذکور پرتوی افکند. این پژوهش نشان می دهد که در عهدقاجاریه، به موازات تحول اقتصاد محلی (تجارت و کشاورزی)، عایدات حکومت مرکزی از ناحیهشاهرود در حالی افزایش م ییافت که از یک سوی بار عمده مالیات بر دوش روستائیان بود، و ازسوی دیگر چیزی از این افزایش درآمد به خزانه مرکزی نم یرسید، زیرا مخارج و هزین ههای محلیبیش از عایدات مالیاتی آن بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - طراحی الگوی خطمشیگذاری توسعه کارآفرینی اقتصادی با محوریت نقش زنان
امین نجفقلی دوست غلام رضا رحیمی فرهاد نژاد ایرانیچکیده زمینه: در فرآیند کارآفرینی، یک کسب و کار راهاندازی میشود و با استفاده از ایدههای خلاقانه و نوآورانه، مدلهای کسب و کاری نوین ایجاد میشود. این فرآیند، به عنوان یکی از عوامل مهم توسعهٔ اقتصادی در بسیاری از کشورها شناخته شده است و بسیاری از دانشگاهها و مؤسسات آم أکثرچکیده زمینه: در فرآیند کارآفرینی، یک کسب و کار راهاندازی میشود و با استفاده از ایدههای خلاقانه و نوآورانه، مدلهای کسب و کاری نوین ایجاد میشود. این فرآیند، به عنوان یکی از عوامل مهم توسعهٔ اقتصادی در بسیاری از کشورها شناخته شده است و بسیاری از دانشگاهها و مؤسسات آموزشی دورههایی در این زمینه ارائه میدهند. باتوجه به اهمیت در حال رشد کارآفرینی، خطمشیگذاری توسعه کارآفرینی، از جنبة تئوریک نیاز به یک مبنای دقیق دارد تا بتوان به ایجاد یک اقتصاد کارآفرینانه با کارآفرینان بیشتر و دستیابی به هدفهای تعیین شده در کشور کمک کرد. کارآفرینی در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار، امروزه نقش کلیدی است، زیرا در یک اقتصاد پویا ایده ها، محصولات و خدمات همواره در حال تغییرند و از این جهت که تمام عناصر فعال در صحنه اقتصاد (اعم از تولید کننده، مصرف کننده و سرمایه گذار) باید به کارآفرینی بپردازند. از طرفی نیز با حضور زنان در جامعه نقش این قشر بیشتر در فرایندهای اقتصادی جلوه می کند که توجه به آن را امری ضروری می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - بررسی عوامل خرد و کلان خط مشی های اقتصادی موثر بر عملکرد مالی شرکت ها
ابراهیم علی زاده حمیدرضا وکیلی فرد محسن حمیدیانزمینه: شاخص های مالی سنجه های مطلوبی برای سیاست گذارانی است که مایل به ارزیابی وضعیت فعلی اقتصاد در حال حاضر و پیش بینی آینده هستندهدغ: هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل خرد و کلان خط مشی های اقتصادی موثر بر عملکرد مالی شرکت ها بوده.روش تحقیق: روش تحقیق فن دلفی فازی و در مرحله أکثرزمینه: شاخص های مالی سنجه های مطلوبی برای سیاست گذارانی است که مایل به ارزیابی وضعیت فعلی اقتصاد در حال حاضر و پیش بینی آینده هستندهدغ: هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل خرد و کلان خط مشی های اقتصادی موثر بر عملکرد مالی شرکت ها بوده.روش تحقیق: روش تحقیق فن دلفی فازی و در مرحله دوم برای اولویت بندی شاخص ها و تعیین روابط درونی بین شاخص ها از روش دیمتل فازی استفاده شد تا مطالعه سیستماتیک و جامعی جهت شناسایی همه سنجه هایی که احتمالا ممکن است بر ثبات سود آوری و دیگر شاخص های اساسی علمکرد مالی موثر باشد انجام و بانک اطلاعاتی کاملی از این سنجه ها فراهم شده است.نتیجه گیری:نتایج تحقیق نشان داد که چهار عامل موثرتر بر عملکرد شرکت ها در میان عوامل خرد مالی از نظر خبرگان، به ترتیب، ارزش شرکت به بدهی، رشد دارایی ها، اندازه درآمد و نقدشوندگی دارایی بوده است. همچنین، چهار عامل موثرتر بر عملکرد شرکت ها در میان عوامل خرد اقتصادی از نظر خبرگان، به ترتیب، شاخص کل، شاخص قیمت، شاخص بازده قیمت نقد و شاخص صنعت بوده است. و چهار عامل موثرتر بر عملکرد شرکت ها در میان عوامل کلان اقتصادی به ترتیب، رشد تولید، رشد سرمایه گذاری، تغییر نرخ ارز و بی ثباتی مالی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - تاثیر خط مشی توسعه صادرات کالاهای معدنی از طریق مناطق ویژه اقتصادی ( مورد مطالعه:منطقه ویژه اقتصادی هرمزگان)
نادر نصرت آبادی حسین وظیفه دوست حمیدرضا سعیدنیازمینه و هدف: با توجه به اهمیت توسعه صادرات کالاهای معدنی از طریق مناطق ویژه اقتصادی به عنوان یکی از مباحث کلیدی در خط مشی گذاری و خلاء پژوهش های نظری مرتبط در مناطق ویژه اقتصادی پژوهش حاضر با رویکردی کاربردی و هدف بررسی الگوی صادرات مواد معدنی از طریق مناطق ویژه اقتصادی أکثرزمینه و هدف: با توجه به اهمیت توسعه صادرات کالاهای معدنی از طریق مناطق ویژه اقتصادی به عنوان یکی از مباحث کلیدی در خط مشی گذاری و خلاء پژوهش های نظری مرتبط در مناطق ویژه اقتصادی پژوهش حاضر با رویکردی کاربردی و هدف بررسی الگوی صادرات مواد معدنی از طریق مناطق ویژه اقتصادی بوده استروش:این پژوهش از نوع ترکیبی و بصورت کیفی و کمی صورت گرفته است. محقق در ابتدا با روش پژوهش کیفی و رویکرد داده بنیاد و با مصاحبه با هفده نفر از خبرگان و مدیران گمرک و مدیران شرکت های صادراتی مواد معدنی از طریق تحلیل مصاحبه های صورت گرفته و در مطالعه دوم با روش کمی،ضمن تهیه پرسشنامه آن را در اختیار 384 نفر قرار داده است. یافتهها: نتایج شاخصهای برازندگی مدل: شاخص برازندگی با مقدار 884/0، شاخص نرمشده برازندگی با مقدار 872/0، شاخص برازندگی تطبیقی با مقدار 962/0، شاخص برازندگی فزاینده با مقدار 962/0، شاخص نرمشده برازندگیاج شده در تحلیل عاملی اکتشافی پشتیبانی کرده استنتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که؛ در قالب یک مدل ، شامل شش بعد اصلی شامل عوامل ساختاری،صادرات مواد معدنی،مزیت ایران در صادرات مواد معدنی،به روز رسانی قوانین گمرکی،شرایط محیطی و ارتقا بازاریابی مواد معدنی و سی و یک بعد فرعی ارائه کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - تاثیر عوامل نااطمینانی اقتصادی بر عملکرد شرکت های سهامی بیمه
علی ضمیری مهناز ربیعیزمینه: مساله اصلی این مطالعه شناسایی تاثیر عوامل نااطمینانی اقتصادی بر عملکرد یا سود شرکت سهامی بیمه می باشد. یکی از اهداف مهمی که مؤسسات دنبال می کنند ایجاد کارایی بیشتر در تخصیص منابع است. لذا توجه به تأثیرات این بی اطمینانی ها و بطور کلی محیط اقتصاد کلان بر نظام مالی أکثرزمینه: مساله اصلی این مطالعه شناسایی تاثیر عوامل نااطمینانی اقتصادی بر عملکرد یا سود شرکت سهامی بیمه می باشد. یکی از اهداف مهمی که مؤسسات دنبال می کنند ایجاد کارایی بیشتر در تخصیص منابع است. لذا توجه به تأثیرات این بی اطمینانی ها و بطور کلی محیط اقتصاد کلان بر نظام مالی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. چنانچه این نااطمینانی ها به انحراف در پرتفولیو و رفتار اعتباری موسسات منجر شود می تواند آثار منفی بر کارایی نظام اقتصادی کشور برجای بگذارد. روش پژوهش: روش این مطالعه از نوع کمی- پیمایشی می باشد. جامعه اماری پژوهش مدیران و کارکنان شرکت بیمه می باشد که تعداد 415 نفر از انها بعنوان نمونه انتخاب و داده های مورد نیاز پژوهش در مدل مفهومی آورده شد. متغیر مستقل عوامل نااطمینانی اقتصادی می باشد که برای محاسبه آن از متغیرهای کلان اقتصادی شامل نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم و نرخ بیکاری می باشد و متغیر وابسته عملکرد بیمه، با سه شاخص حاشیه سود، بازده دارایی ها و رضایت مشتریان سنجیده شد. در این تحقیق برای آزمون کردن فرضیات در قسمت آمار استنباطی از معادلات ساختاری به روش pls و sem استفاده شد که در حالت اول مبنای برازش بوت استرپ در نرم افزار smartpls3.2.8 و در حالت دوم روش mle یا ماکزیمم درست نمایی در نرم افزار AMOS26 می باشد. داده ها از سال 1394 الی 1397 برای متغیرهای کلان اقتصادی در نظر گرفته شده اند. یافته ها: نتایج نشان داد که متغیرهای کلان اقتصادی (نرخ رشد، نرخ تورم، نرخ بیکاری) بر عملکرد صنعت بیمه تاثیر معنی داری دارند و همچنین متغیرهای غیر مالی(ثبات سیاسی، استقلال شرکت های بیمه از دولت) بر عملکرد صنعت بیمه تاثیر معنی داری دارند. نتایج: صنعت بیمه یکی از شاخص های توسعه یافتگی و به عنوان یکی از عمده ترین نهادهای اقتصادی مطرح بوده که فعالیت سایر نهادها را پشتیبانی می نماید. افزایش بی ثباتی نرخ ارز و سیاست های مالی و پولی اقتصادی غیر قابل کنترل باعث بر هم خوردن نظم موجود در بازار و ایجاد بحران های مالی می گردد. واکنش های بیرونی در این گونه از بحران های مالی شامل اختلال در جریان نقدی و انباشت معوقات از سوی تسهیلات گیرندگان بانکی و شرکت های سهامی بیمه است. از آنجایی که عوامل کلان اقتصادی بر سوددهی شرکت های بیمه تاثیر می گذارند، ایجاد یک فضای اقتصاد کلان مساعد می تواند در کاهش اثر شوک های موثر باشد و اصلاح ساختار شرکت های بیمه می تواند باعث کاهش آسیب پذیری و زیان این شرکت ها در مقابل نوسانات نرخ ارز و سایر متغیرهای کلان اقتصادی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - طراحی مدلی برای استقرار نظام منتورینگ در وزارت امور اقتصادی و دارایی (به روش نظریه پردازی داده بنیاد)
صادق نورمحمدی کیومرث احمدی عادل صلواتیزمینه: ضرورت بهره برداری مناسب از سرمایههای انسانی سازمانها بر لزوم تدوین و به کارگیری الگوهای آموزشی مناسب موقعیت ها و شرایط حال حاضر سازمان تاکید میکند. یکی از این الگوها و روشهای تجربه شده موفق و کاربردی، روش منتورینگ است که بر اساس بررسی صورت گرفته برای سازمان ه أکثرزمینه: ضرورت بهره برداری مناسب از سرمایههای انسانی سازمانها بر لزوم تدوین و به کارگیری الگوهای آموزشی مناسب موقعیت ها و شرایط حال حاضر سازمان تاکید میکند. یکی از این الگوها و روشهای تجربه شده موفق و کاربردی، روش منتورینگ است که بر اساس بررسی صورت گرفته برای سازمان های تخصصی نظیر وزارت امور اقتصادی و دارایی میتواند دستاوردهای قابل توجهی دربر داشته باشد. هدف: باتوجه به تجزیه و تحلیل شرایط موجود و آسیب شناسیهای به عمل آمده در سازمان مورد مطالعه، این پژوهش با هدف امکان سنجی اجرای طراحی مدلی برای استقرار نظام منتورینگ در وزارت امور اقتصادی ودارایی طراحی و انجام شده است. روش: این پژوهش که به صورت آمیخته اکتشافی انجام گرفته است، با استفاده از نظریه پردازی داده بنیاد بررسی شده است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان درون دانشگاهی و کارشناسان و ذیحسابان خبره و با تجربه ی وزارت امور اقتصادی و دارایی است که بعد از نهمین مصاحبه، پژوهش به اشباع نظری رسید. همچنین جامعه آماری در بخش کمی شامل 322 نفر میباشد. ابزار گردآوری دادهها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته میباشد و ابزار گردآوری بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته مستخرج از مصاحبه با خبرگان میباشد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که بارهای عاملی مدل در حالت تخمین استاندارد، برای تمام شاخص ها و مؤلفه بیشتر از ۳/۰ بوده و مقدار قابل قبولی است. همچنین ارزشt همه شاخصها و مؤلفهها بیشتر از مقدار ۹۶/۱ میباشد. بنابراین مؤلفه های شرایط علّی، راهبردها، زمینه، شرایط مداخله گر و پیامدها از نظر پاسخدهندگان از جمله عوامل مؤثر بر طراحی مدلی جامع جهت استقرار نظام منتورینگ در وزارت امور اقتصادی ودارایی میباشند. نتیجه گیری: طبق نظر خبرگان مدل به دست آمده در این پژوهش را میتوان به عنوان الگویی مناسب برای استقرار نظام منتورینگ در وزارت امور اقتصادی ودارایی معرفی نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - تأثیر سرمایههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر گرایش به تخلفات بیمهای کارفرمایان استان اصفهان
داریوش هادی مقدم منصور حقیقتیان رضا اسماعیلیزمینه: تامین اجتماعی یکی از مهم ترین شاخصهای توسعه اجتماعی واقتصادی یک کشوروامنیت ملی در گرو پایداری وصیانت از منابع این صندوق است.تخلفات بیمهای از مهمترین تهدیدات این سازمان به حساب میآیدوآن را به یک مسأله اجتماعی بدل کرده است.هدف: بررسی تأثیر سرمایههای اجتماعی، فر أکثرزمینه: تامین اجتماعی یکی از مهم ترین شاخصهای توسعه اجتماعی واقتصادی یک کشوروامنیت ملی در گرو پایداری وصیانت از منابع این صندوق است.تخلفات بیمهای از مهمترین تهدیدات این سازمان به حساب میآیدوآن را به یک مسأله اجتماعی بدل کرده است.هدف: بررسی تأثیر سرمایههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر گرایش کارفرمایان به تخلفات بیمهای در حوزه کار و شغل استان اصفهان.روش: از لحاط هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی-پیماشی، ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته، براساس پرسشهای پنج گزینهای بود. جامعه آماری کلیه کارفرمایان استان اصفهان (n=105777) و براساس فرمول کوکران در سطح خطای 5 درصد و جامعه نمونه382 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده بدون جایگزین برآورد شد، برای بررسی نرمال بودن توزیع دادهها از آزمون کولموگروف اسمیرنف و برای آزمون فرضیه ها، مدلهای رگوسیونی با استفاده از نرم افزار Amos 24، انجام شد.یافتهها: بر اساس نتایج تحقیق، 33 ٪ واریانس متغیر وابسته (گرایش به تخلفات بیمه ای) توسط متغیر مستقل (سرمایه اجتماعی)، 18٪ توسط متغیر مستقل (سرمایه فرهنگی) و 2٪ توسط متغیر مستقل (سرمایه اقتصادی) تبیین شده است.نتیجه گیری: سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی بر گرایش به تخلفات بیمهای کارفرمایان مؤثر ولی سرمایه اقتصادی مؤثر نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - تاثیر حوزه مسکن و سیاستهای مسکن مهر بر رشد اقتصادی ایران (1396:1356)
امید قاسم زاده عقیانی علیرضا سلطانی عبدالمجید جلاییزمینه: بخش مسکن در چهار دهـه سیاستگذاری، فراز و نشیبهای زیـادی را بـه هـمـراه داشـتـه اســت. سیاستهایی کـه گـاه باعث رونــق و رشد ساخت وساز شده و گاه این بخش را با رکود سنگین مواجه کردهاند رویکرد دولت هشتم و نهم در بخش مسکن با سیاستهایی مانند زمین صفر دنبال شد و با أکثرزمینه: بخش مسکن در چهار دهـه سیاستگذاری، فراز و نشیبهای زیـادی را بـه هـمـراه داشـتـه اســت. سیاستهایی کـه گـاه باعث رونــق و رشد ساخت وساز شده و گاه این بخش را با رکود سنگین مواجه کردهاند رویکرد دولت هشتم و نهم در بخش مسکن با سیاستهایی مانند زمین صفر دنبال شد و با قوانینی همچون لایحه ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن به راهکارهایی اجرایی همانند طرح مسکن مهر انجامید.هدف: هدف این پژوهش بررسی تاثیر حوزه مسکن و سیاستهای مسکن مهر بر رشد اقتصادی ایران که در بازه زمانی 1356 تا 1396 مورد بررسی قرار گرفتهاند.روش تحقیق: روش جمعآوری دادهها در این تحقیق آرشیوی است. در این پژوهش از نرمافزار Eviews 10، و مدل رگرسیونی حداقل مربعات معمولی (OLS)، برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. جامعه آماری در این تحقیق اقتصاد ایران میباشد و حجم نمونه بررسی اقتصاد ایران از سال 56 الی 96 بوده است. اطلاعات و دادههای مالی موردنیاز برای محاسبه متغیرها از بانک اطلاعاتی سایت بانک مرکزی و سایت اداره آمار و سایت بانک مسکن جمعآوری میگردد.یافتهها: نتایج فرضیه اصلی پژوهش در سطح اطمینان 95 درصد حاکی از آن است که سیاستگذاری دولت در بخش مسکن بر رشد اقتصادی تاثیر معنیداری ندارد. اما نتایج این پژوهش در فرضیههای فرعی نشان میدهد که سیاستگذاری دولت در بخش مسکن بر موجودی سرمایه و جمعیت فعال تاثیر معنیداری دارد، اما بر کسری بودجه تاثیری معناداری ندارد.نتیجه: شناخت بازیگران این بازار و شاخصهای تاثیرگذاربرآن میتواند منجر به تصمیمگیری آگاهانه دراین بخش شود. دربرهه کنونی که شرایط اقتصادی و سیاسی پیچیدگی بالایی دارد و از طرفی با افزایش قیمت ارز، تعادلهای اقتصادی کشور دستخوش تغییرات شده است، لزوم بهره گیری ازاین شناخت از اهمیت بیشتری برخوردار است. دانستن این موضوع که روند آینده بازارمسکن برای فعالان مخاطرات وفرصتهایی روبه روخواهد نمود، و کمک میکند تصمیمگیری با دقت بیشتری انجام شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - شناسایی و اولویت بندی موانع سرمایه گذاری خارجی در ایران
غلامرضا معمارزاده طهران الهه امینیسرمایه، موتور محرکه رشد و توسعه اقتصادی در تمام نظریات و الگوهای رشد اقتصادی محسوب میگردد. با گسترش مباحث مرتبط با جهانی شدن و ارتباط متقابل کشورها و عدم تکافوی منابع داخلی برای سرمایهگذاری، کشورها ناگزیر به جذب سرمایههای خارجی و رقابت در جذب آن هستند. در این مقاله ع أکثرسرمایه، موتور محرکه رشد و توسعه اقتصادی در تمام نظریات و الگوهای رشد اقتصادی محسوب میگردد. با گسترش مباحث مرتبط با جهانی شدن و ارتباط متقابل کشورها و عدم تکافوی منابع داخلی برای سرمایهگذاری، کشورها ناگزیر به جذب سرمایههای خارجی و رقابت در جذب آن هستند. در این مقاله عوامل اقتصادی، عوامل حمایتی، عوامل ساختاری و عوامل قانونی و مقرراتی، از موانع جذب سرمایهگذاری خارجی در ایران مورد بررسی قرار گرفت.در پژوهش حاضر، روش تحقیق توصیفی بوده و جامعه آماری این پژوهش را کلیهی مدیران و خبرگان سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران تشکیل میدهند. نمونه آماری با استفاده از رابطه کوکران 60 نفر تعیین شده است. نتایج این پژوهش موید این مطلب است که عوامل اقتصادی، حمایتی، ساختاری و عوامل قانونی و مقرراتی از جمله عوامل موثر بر مانع جذب سرمایهگذاری در ایران هستند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که عوامل اقتصادی، عوامل حمایتی، عوامل ساختاری و عوامل قانون و مقررات به ترتیب در رتبههای اول تا چهارم موانع سرمایهگذاری قرار میگیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - بررسی رابطه سرمایه گذاری مستقیم خارجی، انرژی پاک، آزاد سازی تجاری، رشد اقتصادی با تقاضای انرژی در ایران
احمدعلی اسدپور النا اسکروچیانرژی یکی از مهمترین نهاده های توسعه و از عوامل اصلی تولید است. تلاش در جهت استفاده بهینه از انرژی در تمامی کشورهای پیشرفته دنیا از مهمترین عوامل پیشرفت صنعتی پایدار بوده است تعیین رابطه رشد اقتصادی، سرمایهگذاری مستقیم خارجی و آزادسازی تجاری بر مصرف انرژی نه تنها کاربر أکثرانرژی یکی از مهمترین نهاده های توسعه و از عوامل اصلی تولید است. تلاش در جهت استفاده بهینه از انرژی در تمامی کشورهای پیشرفته دنیا از مهمترین عوامل پیشرفت صنعتی پایدار بوده است تعیین رابطه رشد اقتصادی، سرمایهگذاری مستقیم خارجی و آزادسازی تجاری بر مصرف انرژی نه تنها کاربردهای سیاسی قابل ملاحظهای دارد بلکه برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار ضروری است. در این مقاله به بررسی رابطه بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی، انرژی پاک، آزاد سازی تجاری و رشد اقتصادی با تقاضای انرژی در ایران طی سالهای 1355 الی 1391 پرداخته شده است. از روش خود توضیح برداری با وقفه گسترده جهت برآورد رابطه بلند مدت و از الگوی تصحیح خطای برداری استفاده شده است. نتایج تجربی حاصل شده نشان دهنده رابطه ی مستقیم سرمایه گذاری مستقیم خارجی، آزاد سازی تجاری، انتشار مونوکسید کربن و رشد اقتصادی با تقاضای انرژی است، همچنین نتایج الگوی تصحیح خطای برداری نشان دهنده آهسته بودن روند تعدیل به سمت تعادل است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - تاثیر نااطمینانی صادرات بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک
احمدعلی اسدپورزمینه: نااطمینانی درآمدهای صادراتی حاصل از نفت و تاثیر آن بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک هدف: بررسی تاثیر نااطمینانی صادرات بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک در بازه زمانی سال های 2000 تا 2013 میلادی روش: استفاده از مدل داده های ترکیبی سری زمانی- مقطعی یا داده های ترکی أکثرزمینه: نااطمینانی درآمدهای صادراتی حاصل از نفت و تاثیر آن بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک هدف: بررسی تاثیر نااطمینانی صادرات بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک در بازه زمانی سال های 2000 تا 2013 میلادی روش: استفاده از مدل داده های ترکیبی سری زمانی- مقطعی یا داده های ترکیبیمی باشد. برای تعیین نوع مدل مورد استفاده در دادههای ترکیبی از آزمونهای مختلفی از جمله آزمون چاو، هاسمن وLM استفاده شده و سپس سه شاخص بیثباتی صادرات تشریح و از شاخص چهارم برای محاسبه بیثباتی صادرات در کشوهای عضو اوپک بهره برداری شده است. یافته ها: نشان از منفی و معنی دار بودن (جدول 5) ضریب نااطمینانی صادرات داشته، لذا این نااطمینانی صادرات باعث کاهش در رشد اقتصادی کشورهای اوپک می شود. از آنجایی که متغیرها به صورت لگاریتم طبیعی به کار رفته اند، می توان گفت اگر نااطمینانی صادرات یک درصد افزایش یابد رشد اقتصادی به اندازه 47/0 درصد کاهش می یابد. از طرف دیگر نتایج حاصل از آزمون رابطه علیت نیز بیانگر وجود رابطه علیت از نااطمینانی صادرات به رشد اقتصادی است. نتایج: کشورهای اوپک باید با سرمایهگذاری در سرمایه انسانی و مادی، افزایش فرآوری محصولات نفتی و تنوع کالاهای صادراتی، انعطاف لازم را در کاهش ضربه پذیری ناشی از نااطمینانی حاصل از درآمد رارقم زنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
32 - بررسی طرح تعدیل نیروی انسانی در وزارت امور اقتصادی و دارایی و تأثیر آن بر بهرهوری نیروی انسانی
سید علی اکبر افجه لیلا خانزاده اصلموضوع پژوهش حاضر، بررسی طرح تعدیل نیروی انسانی در وزارت امور اقتصادی و دارایی و تأثیر آن بر بهرهوری نیروی انسانی میباشد. روش انجام این تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است که هدف، بررسی تأثیرپذیری شاخصهای بهرهوری کارکنان از اجرای طرح تعدیل نیروی انسانی میباشد. جامعه آما أکثرموضوع پژوهش حاضر، بررسی طرح تعدیل نیروی انسانی در وزارت امور اقتصادی و دارایی و تأثیر آن بر بهرهوری نیروی انسانی میباشد. روش انجام این تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است که هدف، بررسی تأثیرپذیری شاخصهای بهرهوری کارکنان از اجرای طرح تعدیل نیروی انسانی میباشد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام کارکنان رسمی و پیمانی شاغل در وزارت امور اقتصادی و دارایی میباشد. که 300 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان میدهد که اجرای طرح تعدیل نیروی انسانی در وزارت امور اقتصادی و دارایی بر بهرهوری کارکنان مؤثر بوده و این دو متغیر دارای رابطه معناداری با یکدیگر میباشند. همچنین مشخص گردید که اولویت بندی شاخصهای بهرهوری از نظر تأثیر پذیری و همبستگی بیشتر با مؤلفه تعدیل نیروی انسانی عبارت است از : بازخور عملکرد، شناخت شغل، سازگاری محیطی، توان کار، اعتبار دستور مدیران، انگیزش و حمایت سازمانی (عدم وجود رابطه معنادار) تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - ارزیابی آمادگی مدارس برای استقرار مدیریت مشارکتی (مورد مطالعه: مدارس راهنمایی شهر همدان)
حاجیه رجبی فرجاد سیروس اقبال پورزمینه: مشارکت، مفهوم کهن و قابل بررسی است که هر چند پژوهشهای زیادی در رابطه با آن انجام شده است، باز هم جای کنکاش بیشتر در آن وجود دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی آمادگی مدارس برای استقرار مدیریت مشارکتی میباشد. روش تحقیق: این پژوهش از نظر هدف کاربردی میباشد و از نظر أکثرزمینه: مشارکت، مفهوم کهن و قابل بررسی است که هر چند پژوهشهای زیادی در رابطه با آن انجام شده است، باز هم جای کنکاش بیشتر در آن وجود دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی آمادگی مدارس برای استقرار مدیریت مشارکتی میباشد. روش تحقیق: این پژوهش از نظر هدف کاربردی میباشد و از نظر روش توصیفی-پیمایشی بوده است.جامعه آماری این پژوهش کلیهی معلمان مرد مدارس متوسطه پسرانه ناحیه دو شهر همدان که در مدارس راهنمایی مشغول به تدریس میباشند که تعداد آنها271 نفر میباشد. براساس فرمول کوکران تعداد حجم نمونهی تحقیق برابر با 159 نفر برآورد شده است. روش نمونهگیری تصادفی ساده میباشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته میباشد. با توجه به تائید اساتید و متخصصان روایی پرسشنامه محتوایی میباشد و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ9776/0 می باشد. یافتهها: روش تجزیه و تحلیل دادهها از طریق آزمون تی میباشد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که سبک رهبری مدیران، ساختار سازمانی، نظام آموزش و پرورش، عوامل اقتصادی، آموزش کارکنان، عوامل فرهنگی و عوامل فردی بر میزان استقرار مدیریت مشارکتی تاثیر دارد. نتیجهگیری: نتایج تحقیق با توجه به یافتهها نشان داد که به ترتیب سبکهای رهبری، ساختار سازمانی، نظام آموزش و پرورش، عوامل فرهنگی، عوامل اقتصادی، آموزش کارکنان و در نهایت عوامل فردی بر میزان استقرار مدیریت مشارکتی موثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - سرمایه اجتماعی در افق چشم انداز بیست ساله
دکتر اسمعیل کاوسی الهه حیدری زادهپژوهش حاضر که در راستای تبیین نقش دولت در ارتقاء سرمایه اجتماعی در افقچشم انداز ٢٠ ساله به انجام رسیده ضمن تاکید بر مدیریت استراتژیک و لزوم تدوینبرنامه های بلند مدت برای اداره امور کشور پاره ای از ویژگی های سند چشم انداز را که درراستای اهمیت ارتقاء سرمایه اجتماعی می باش أکثرپژوهش حاضر که در راستای تبیین نقش دولت در ارتقاء سرمایه اجتماعی در افقچشم انداز ٢٠ ساله به انجام رسیده ضمن تاکید بر مدیریت استراتژیک و لزوم تدوینبرنامه های بلند مدت برای اداره امور کشور پاره ای از ویژگی های سند چشم انداز را که درراستای اهمیت ارتقاء سرمایه اجتماعی می باشد مطرح نموده و از طرفی مفهوم سرمایهاجتماعی را نیز در ابعاد چهارگانه فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ارایه نموده و از آنجاکه کلیه ارکان نظام موظف به پیروی از سیاستها و اهداف کلی چشم انداز ٢٠ ساله می باشندسیاست هایی را که در چهاربعد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در جهت ارتقایسرمایه اجتماعی می باشند معرفی و در قالب مدل تحلیلی تحقق مؤلفه ها و اجزا سرمایهاجتماعی را تشریح و به لزوم برنامه ریزی برای ارتقاء آن جهت تحقق اهداف سند چشم اندازاشاره می نماید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - ارتباط بین فساد اداری و رشد اقتصادی
مهدی تقوی هاشم نیکومرام صدیقه طوطیانهدف این پژوهش، شناسایی نحوه ارتباط فساد اداری با رشداقتصادی کشورهای عضو اکو وکشورهای عضوسازمان همکاری اقتصادی و توسعه است که به روش پژوهش علّی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانهای و با ابزار گردآوری به صورت سری زمانی و شامل ارقام و دادههای کلان اقتصادی و فساد اداری به ان أکثرهدف این پژوهش، شناسایی نحوه ارتباط فساد اداری با رشداقتصادی کشورهای عضو اکو وکشورهای عضوسازمان همکاری اقتصادی و توسعه است که به روش پژوهش علّی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانهای و با ابزار گردآوری به صورت سری زمانی و شامل ارقام و دادههای کلان اقتصادی و فساد اداری به انجام رسیده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش دادههای تلفیقی است. که در آن الگوهای برازش شده را مورد بررسی قرار داده ومیزان دخالت و تعیین کنندگی هر یک از متغیرها برآورده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد: فساد اداری کشورهای عضو اکو ارتباط معکوس و معنی داری با نرخ رشد اقتصادی آنها دارد؛ فساد اداری کشورهای عضوOECD ارتباط معکوس و معنی داری با نرخ رشد اقتصادی آنها دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - بررسی تاثیر بازاریابی کارآفرینانه بر قابلیت نوآوری و عملکرد اقتصادی در صنعت هتلداری شهر قم
پیمان غفاری اشتیانی مریم غیاث آبادی فراهانیهدف: هدف از این پژوهش بررسی تاثیر بازاریابی کارآفرینانه بر قابلیت نوآوری و عملکرد اقتصادی در صنعت هتلداری بوده است. روش: این پژوهش به لحاظ روش یک تحقیق توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. جامعهی آماری این پژوهش را 302 نفر از مدیران و کارشناسان در صنعت هتلداری شهر أکثرهدف: هدف از این پژوهش بررسی تاثیر بازاریابی کارآفرینانه بر قابلیت نوآوری و عملکرد اقتصادی در صنعت هتلداری بوده است. روش: این پژوهش به لحاظ روش یک تحقیق توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. جامعهی آماری این پژوهش را 302 نفر از مدیران و کارشناسان در صنعت هتلداری شهر قم تشکیل داد. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای بر اساس جدول نمونهگیری کرجسی و مورگان تعداد 170 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار گردآوری دادههای تحقیق، پرسشنامه استاندارد بود. به منظور آزمون فرضیات و ارزیابی مدلهای تحقیق از نرمافزار اسپیاساس و لیزرل بهره گرفته شد. یافته ها: یافتهها نشان دادند شبکهسازی تاثیر معناداری بر قابلیت نوآوری و عملکرد اقتصادی ندارد؛ همچنین متغیرهای فعال-سازی، تمرکز فرصت، ایجاد ارزش تاثیر مثبت و معناداری بر قابلیت نوآوری دارد؛ متغیرهای فعالسازی، تمرکز فرصت، ایجاد ارزش تاثیر مثبت و معناداری بر عملکرد اقتصادی دارد و در نهایت قابلیت نوآوری تاثیر مثبت و معناداری بر عملکرد اقتصادی دارد. بازاریابی کارآفرینانه میتواند به عنوان یکی از راهکارهای رشد و توسعه در عملکرد اقتصادی در صنعت هتلداری محسوب شود. نتیجه گیری: بنابراین بایستی توجه ویژهای به کارآفرینان در صنعت هتلداری شود و با تقویت بازاریابی در کارآفرینی و ایجاد بستر مناسب برای توسعه آن، موجبات پیشرفت اقتصادی صنعت هتلداری در شهر قم و سپس در کشور را فراهم نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
37 - تحلیل بازنمایی فرهنگ اقتصادی در سینمای ایران؛ مورد مطالعه: پرفروش ترین فیلم های سال های 86 تا 96
هادی غیاثی محمدرضا برزویی سجاد رجبیسینما پدیده ای چندوجهی است و بر فرهنگ عمومی در بخش های مختلف مانند فرهنگ سیاسی، فرهنگ اجتماعی و ... تاثیر گذار است. یکی از حوزه هایی که کمتر به ارتباط سینما با آن به صورت علمی پرداخته می شود فرهنگ اقتصادی است. سینما با فرهنگ اقتصادی رابطه ای تگاتنگ دارد. همان طور که به أکثرسینما پدیده ای چندوجهی است و بر فرهنگ عمومی در بخش های مختلف مانند فرهنگ سیاسی، فرهنگ اجتماعی و ... تاثیر گذار است. یکی از حوزه هایی که کمتر به ارتباط سینما با آن به صورت علمی پرداخته می شود فرهنگ اقتصادی است. سینما با فرهنگ اقتصادی رابطه ای تگاتنگ دارد. همان طور که به نسبت زیادی متکی به ذائقه سرمایه گذاری اقتصادی در زمینه های تولید، عرضه و نمایش می باشد، خود نیز با بازنمایی مفاهیم مختلف، در ذائقه سازی و تغییر فرهنگ اقتصادی مردم و نخبگان نقش آفرینی می کند. موضوع این نوشتار بررسی این بازنمایی در سینمای ایران است. این پژوهـش به دنبال پاسخ به این سوال است که در یک دهه اخیر، بازنمایی مفاهیم فرهنگ اقتصادی در سینمای ایران چگونه بوده است و جهت دستیابی به پاسخ آن، 27 فیلم را در سال های 86 تا 96 با روش تحلیل مـحتوای کیفی مورد بررسی قرار می دهد. بر اساس یافته های این پژوهش، در مجموع 113 مضمون مربوط به فرهنگ اقتصادی در این 27 فیلم بازنمایی شده است. چهار مسئله کسب و کارهای حرام، اشتغال و بیکاری، تجمل گرایی و وضع اقتصادی بد طبقه متوسط در میان مفاهیم بازنمایی شده، به میزان بیشتری توسط فیلم ها برساخت شده است. بازنمایی مقولات فرهنگ اقتصادی در فیلم ها، بیشتر در راستای ذائقه سازی منفی از راه های مختلف تحقق یافته است. برساخت ضد ارزش ها و ضدهنجارها، بازنمایی پررنگ و پرحجم از مشکلات طبقه متوسط و به رخ کشیدن فرهنگ اقتصادی طبقه مرفه از جمله این موارد است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
38 - مروری بر چالش های اجتماعی-اقتصادی پیاده سازی اینترنت اشیا
بابک گلدوزیان محمد سلطانی فر سید علی رحمان زاده سروش فتحی سارا محمدپورفناوری های نوظهور در هزاره ی جدید سیر تحول و تغییر در زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است. اینترنت اشیا به عنوان یکی از ترند های جهانی نیز در این مقوله قرار می گیرد. پر واضح است که فناوری ها در کنار اثرات مثبت، چالش هایی را نیز به دنبال دارند و شناسایی چالش ها می تواند أکثرفناوری های نوظهور در هزاره ی جدید سیر تحول و تغییر در زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است. اینترنت اشیا به عنوان یکی از ترند های جهانی نیز در این مقوله قرار می گیرد. پر واضح است که فناوری ها در کنار اثرات مثبت، چالش هایی را نیز به دنبال دارند و شناسایی چالش ها می تواند به ایجاد راهکارهای موثر و زودهنگام برای مقابله با اثرات منفی کمک شایانی کند. از این رو در تحقیق حاضر به مطالعه و استخراج چالش های اجتماعی و اقتصادی اینترنت اشیا پرداخته شده است. روش تحقیق کتابخانه ای و تحلیل اسنادی است و انتخاب مقالات با نمونه گیری هدفمند در پایگاه های گوگل اسکالر و اینفومدیا و سایتهای مربوط به وزارتخانههای دانمارک صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد که چالش های اجتماعی دارای شاخص های دغدغه حریم خصوصی و امنیت شخصی افراد، نیاز به سازوکارهایی برای امنیت، و همچنین حفاظت از اطلاعات، نیاز به سازوکارهایی در خصوص اطلاعرسانی و آموزش، نیاز به سازوکارهایی در خصوص قانونگذاری، لزوم توجه به جنبههای اخلاقی و انسانمحور، ضرورت تلاش برای ارائه تجربه مطمئن به کاربران، دغدغه نظارت گسترده حکومت، نگرانی سوءاستفاده از دادهها، توجه به انسانیت و اخلاق هنگام طراحی اینترنت اشیا و در نظر گرفتن منافع مردم در استراتژی دولت برای پیشبرد اینترنت اشیا است. از چالش های اقتصادی می توان به نیاز به تغییر سازمانی و دغدغه ساختار اداری سنتی و متعصب در شرکتها و عدم پذیرش اینترنت اشیا اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
39 - شناسایی نقش پیشرفت فناوریهای حوزه رسانه در اقتصاد
مرتضی کارآموزیان علی اکبر فرهنگی حسین اسلامیدر عصر ارتباطات، رسانه یکی از مهمترین ابزارهای توسعه در دنیای کنونی است که با داشتن بیشترین و گستردهترین حجم از مخاطبان، از اصلیترین وسایل ارتباطی در رسیدن به اهداف توسعه به شمار میآید. با رشد و توسعه رسانهها، فناوریهای رسانهها نیز به سرعت گسترش یافتند. فناوریها أکثردر عصر ارتباطات، رسانه یکی از مهمترین ابزارهای توسعه در دنیای کنونی است که با داشتن بیشترین و گستردهترین حجم از مخاطبان، از اصلیترین وسایل ارتباطی در رسیدن به اهداف توسعه به شمار میآید. با رشد و توسعه رسانهها، فناوریهای رسانهها نیز به سرعت گسترش یافتند. فناوریهای رسانهای جدید که وب 2.0 نامیده میشود شامل طیف گستردهای از فناوریهای ارتباطی مرتبط با وب مانند وبلاگها، ویکیها، شبکههای اجتماعی آنلاین، دنیاهای مجازی و سایر اشکال رسانههای اجتماعی است. با وجود پیامدهای مختلف این رسانهها، پیامدهای اقتصادی رسانههای جدید شناخته شده نیست، به همین دلیل، اینکه واقعا فناوریهای نوین رسانهای چه نقشی میتوانند در اقتصاد و صنعت داشته باشند محرز و مشخص نشده است که در این پژوهش به آن پرداخته میشود. در این تحقیق ما قصد داریم به بررسی نقش فناوریهای نوین رسانهای در اقتصاد و صنعت بپردازیم. در این تحقیق از تعداد 30 نفر از خبرگان در حوزه رسانه شرکت فولاد کرمان به عنوان نمونه استفاده گردید. روش تحقیق از نوع کیفی میباشد. از آنجایی که در این تحقیق نیاز به پرداختن به عمق موضوع و درک عمیق و همه جانبه صاحبنظران عرصه رسانه نیاز بود به همین دلیل از روش مصاحبه استفاده گردید. برای اینکه مصاحبهها دارای ساختار مشخصی باشد از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. همچنین دادهها از طریق تحلیل محتوا و با استفاده از نرمافزار maxqda تجزیه و تحلیل گردید. در این تحقیق 23 عامل مؤثرکه نقش مثبت و منفی فناورهای رسانهای را در اقتصاد مشخص مینمایند، شناسایی گردید که شامل: تولید اطلاعات و افزایش دانش اقتصادی، اشتغال بیشتر مردم، رفاه مصرفکننده، کاهش نابرابریهای اقتصادی، کاهش ریسک سیاسی، افزایش امنیت و کارآیی اقتصادی، کنترل و نظارت بیشتر مردم بر فعالیتهای اقتصادی، گسترش بازارهای شرکتها، ایجاد بازار آزاد آنلاین، نوآوری و خلاقیتهای حاصل از فناوریهای نوین باعث افزایش درآمدها، افزایش رقابت بین سازمانها باعث افزایش کیفیت در فعالیتهای اقتصادی شده، بهبود و ارتقا استانداردهای توسعه اقتصادی، مشارکت عمومی در فعالیتهای اقتصادی، ابراز احساس رضایت یا نارضایتی مردم از فعالیتهای اقتصادی، وقت گذارنی افراد در شبکههای اجتماعی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
40 - تبیین نقش شبکههای اجتماعی مجازی بر رفتار اقتصادی زنان تهرانی در دوره پسا تحریم با تأکید بر زنانه شدن اقتصاد خانگی
نیما بزاززادگان سید علی رحمان زاده افسانه مظفریبه باور توماس و زنانیکی نگرشها فرآیندهای ذهنی مجزایی هستند که تعیینکننده پاسخهای واقعی و بالقوه هر شخص در دنیای اجتماعی محسوب میگردند. این پژوهش در صدد تحلیل تأثیرات فضای مجازی بر رفتارهای اقتصادی زنان تهرانی در دوره پسا تحریم، با استفاده از نظریات شبکه مجازی و رفتا أکثربه باور توماس و زنانیکی نگرشها فرآیندهای ذهنی مجزایی هستند که تعیینکننده پاسخهای واقعی و بالقوه هر شخص در دنیای اجتماعی محسوب میگردند. این پژوهش در صدد تحلیل تأثیرات فضای مجازی بر رفتارهای اقتصادی زنان تهرانی در دوره پسا تحریم، با استفاده از نظریات شبکه مجازی و رفتار اقتصادی است. نوع این پژوهش کاربردی است و روش اصلی پیمایش میباشد. جامعه آماری را زنان بالای بیست سال تهرانی تشکیل میدهند و با روش نمونهگیری خوشهای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. پایایی ابزار جمعآوری دادهها با ضریب آلفای کرونباخ و با روایی محتوایی (روایی خبرگان) از طریق شاخص CVR یا ضریب لاوشه انجام شده است. نتایج نشان میدهد، رفتار اقتصادی که به عنوان متغیر وابسته و دارای بعدهای گرایش اقتصادی، کنش اقتصادی و شناخت اقتصادی است در حد متوسط رو به پایین بوده است. گرایش اقتصادی، کنش اقتصادی و شناخت اقتصادی زنان تهرانی مورد مطالعه در حد متوسط رو پایین است. ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و رفتار اقتصادی، کنش اقتصادی، گرایش اقتصادی معنادار بوده است و فرضیه مورد تأیید قرار میگیرد ولی ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و شناخت اقتصادی معنادار نمیباشد و فرضیه مورد تأیید قرار نمیگیرد. میزان مراجعه به وبلاگها، فرومها و ویکیها تأثیر مستقیمی بر رفتار اقتصادی دارند. میزان مراجعه به وبلاگها، به میکروبلاگها و فرومها تأثیر مستقیمی بر کنش اقتصادی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
41 - ابعاد چهارگانه سلامتی در محتوای برنامه های سلامت محور رادیو استانی (باتأکید برمیزان استفاده و سبک زندگی شهروندان شهر همدان)
ناهید سعادت سیرت هادی خانیکیچکیدهرسانه ها نقش مهم و تأثیرگذاری بر سلامت مردم دارند و فرهنگ سازی سلامت اجتماعی و بهداشت عمومی با استفاده از محتوای رسانه ای می تواند آگاهی افراد در حوزه بهداشت و سلامت اجتماعی را افزایش دهد. رسانه با توجه به قابلیت های بی نظیرش می تواند به عنوان یک مکانیسم ارتباطی نق أکثرچکیدهرسانه ها نقش مهم و تأثیرگذاری بر سلامت مردم دارند و فرهنگ سازی سلامت اجتماعی و بهداشت عمومی با استفاده از محتوای رسانه ای می تواند آگاهی افراد در حوزه بهداشت و سلامت اجتماعی را افزایش دهد. رسانه با توجه به قابلیت های بی نظیرش می تواند به عنوان یک مکانیسم ارتباطی نقش مهمی را در زمینه سلامت اجتماعی ایفا کند. در این مقاله تلاش شده است تا با روش های تحلیل محتوای کمی ابتدا محتوای برنامه های سلامت محور رادیو استانی در بُعد سلامت اجتماعی استخراج و تحلیل شود و سپس سبک زندگی مردم شهر همدان به همراه مصرف رسانه ای آنها از طریق روش پیمایشی با نمونه آماری 400 نفر از شهروندان 17 سال به بالا، شناسایی شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحلیل محتوا نشان می دهد در میان برنامه های سلامت محور رادیو استانی ابتدا بُعد سلامت اجتماعی برجسته است و سپس اَبعاد روانی،جسمی و معنوی به ترتیب بیشترین فراوانی و مدت زمان را به خود اختصاص داده است. نتایج حاصل از پیمایش نیز نشان می دهد بین سبک زندگی سلامت محور و نوع مخاطبان برنامه های سلامت محور رادیو استانی و همچنین بین سبک زندگی سلامت محور و پایگاه اقتصادی اجتماعی افراد رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
42 - طراحی مدل ارزشیابی عملکرد روابط عمومی موسسات اقتصادی – تجاری
محمد سلطانی فر احمد یحیایی ایله ایاین مقاله که برگرفته از رساله دکترای تخصصی رشته علوم ارتباطات است به دنبال ارائه مدل مفهومی مناسب جهتارزشیابی عملکرد روابط عمومی در موسسات اقتصادی و تجاری ایران است.برای این منظور در یک فرایند علمی تحقیقدر سه مرحله انجام شده است:اول: مطالعه مستندات علمی تعالی سازمانی، م أکثراین مقاله که برگرفته از رساله دکترای تخصصی رشته علوم ارتباطات است به دنبال ارائه مدل مفهومی مناسب جهتارزشیابی عملکرد روابط عمومی در موسسات اقتصادی و تجاری ایران است.برای این منظور در یک فرایند علمی تحقیقدر سه مرحله انجام شده است:اول: مطالعه مستندات علمی تعالی سازمانی، مدلهای کیفیت و مضامین علمی روابط عمومی.دوم: طراحی مدل ارزشیابی عملکرد روابط عمومی بر مبنای مضامین کیفیت و روابط عمومی و اصلاح و تایید ابعاد، مولفهها و شاخص های مدل بر مبنای نظرات گروه خبره.سوم: ارزشیابی عملکرد روابط عمومی موسسات اقتصادی و تجاری با بهره گیری از ابزار پرسشنامه و مصاحبه بر مبنای مدلنهایی.نتایج این مقاله می تواند مدیران را در ارزیابی و آسیب شناسی مدیریت روابط عمومی در موسسات اقتصادی و تجارییاری نموده تا با تدوین طرح ها و اقدامات بهبود، بستر مناسبی جهت توسعه و توانمندسازی روابط عمومی فراهم سازند .مدیران و کارشناسان روابط عمومی می توانند از مدل نهایی این مقاله به عنوان یک سیستم پشتیبان برا ی تصمیم گیری وبرنامه ریزی استفاده کنند.بهره مندی از این مدل به مدیران روابط عمومی کمک خواهد نمود، به جای شناسایی و حلمسایل به طور تصادفی، با یک رویکرد نظام مند، علمی و کاربردی و بر اساس معیارها و شاخص های کیفی و علمی بهشناسایی وضعیت موجود و حل مسایل سازمان خود بپردازند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
43 - بررسی مقایسه ای کارکردهای ارتباطی و اقتصادی شبکه های اجتماعی فیس بوک و کلوب
سارا محمدپور فاطمه تاجیکسازوکارها و ابزارهای ارتباطی اینترنت به دلیل فراهم کردن امکان تعامل، اشتراک گذاری و شکل گیری شبکه های ارتباطی در بینکنشگران فضای سایبر، از دیدگاه علوم ارتباطات و علوم سیاسی مقوله ای دارای اهمیت است. تکنولوژی های نوین ارتباطی آنچنانزندگی بشر را دگرگون کرده است که شناخت ا أکثرسازوکارها و ابزارهای ارتباطی اینترنت به دلیل فراهم کردن امکان تعامل، اشتراک گذاری و شکل گیری شبکه های ارتباطی در بینکنشگران فضای سایبر، از دیدگاه علوم ارتباطات و علوم سیاسی مقوله ای دارای اهمیت است. تکنولوژی های نوین ارتباطی آنچنانزندگی بشر را دگرگون کرده است که شناخت ابعاد مختلف تغییرات به وجود آمده بر اثر حضور هر یک از این تغییرات ، حوزهمطالعاتی جداگانه ای را می طلبد. در تحقیق حاضر به بررسی مقایسه ای کارکردهای ارتباطی، اقتصادی شبکه های اجتماعی فیس بوکو کلوب می پردازیم. در واقع فرضیه اصلی تحقیق این است که کارکردهای سازوکارهای ارتباطی و اقتصادی شبکه های اجتماعیفیس بوک و کلوب متفاوت است. روش تحقیق حاضر پیمایشی است و از پرسشنامه پژوهشگر ساخته در انجام آن استفاده شده است.جامعه آماری پژوهش تمام اعضای شبکه های اجتماعی فیس بوک و کلوب را در بر می گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهند کهبهترین امکاناتی که شبکه های اجتماعی فیس بوک و کلوب برای کاربران فراهم کرده اند در این دو شبکه کاملا متفاوت است؛درخصوص استفاده کاربران از شبکه های اجتماعی فیس بوک و کلوب، شبکه اجتماعی فیس بوک در همه موارد از شبکه اجتماعیکلوب قوی تر عمل می کند بجز درگزینه چت کردن که 100 % پاسخگویان به این گزینه پاسخ داده اند؛ همچنین درگزینه هایدوستیابی، همسریابی و مشارکت در بحث های گروهی این دو شبکه در یک سطح بودند. از بین کارکردهای مورد بررسی شبکه هایاجتماعی فیس بوک و کلوب بهترین کارکردها در این دو شبکه،کارکردهای ارتباطی هستند که میانگین آنها به طور متوسط به ترتیب3 و / 3 است و ضعیف ترین کارکردها در این دو شبکه،کارکردهای اقتصادی هستندکه میانگین آنها بطور متوسط به ترتیب 4 / 4/2 و 92/3 است. مطابق یافته های تحقیق کارکردهای اقتصادی و ارتباطی شبکه های اجتماعی فیس بوک و کلوب، مستقل از هم و قابل تعمیمبه جامعه ی آماری می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
44 - فروش "محتوای آموزشی" جدیدترین شیوه درآمد زایی در اقتصاد رسانه ای
مریم طاهریان عارف واحد ناوان سید محمد قره باغاصلی ترین سوالی که مقاله دنبال کرده است این است که رسانه های پیشرفته و کارتل های رسانه ایعلاوه بر آگهی، فروش خبر و عکس از چه روش دیگری برای درآمد زایی استفاده می کنند که میتوانند اینگونه رسانه های خود را توسعه دهند؟از سوی دیگر برای محقق این سوال نیز اهمیت داشتکه چه عامل أکثراصلی ترین سوالی که مقاله دنبال کرده است این است که رسانه های پیشرفته و کارتل های رسانه ایعلاوه بر آگهی، فروش خبر و عکس از چه روش دیگری برای درآمد زایی استفاده می کنند که میتوانند اینگونه رسانه های خود را توسعه دهند؟از سوی دیگر برای محقق این سوال نیز اهمیت داشتکه چه عاملی سبب می شود که خبرنگاران رسانه هایی مانند بی بی سی، سی ان ان ، رویترز ،خبرگزاری فرانسه ، آسوشیتدپرس و مانند این ها از تخصص ها و ویژگی های برجسته ای نسبت بهدیگران برخوردار باشند؟در میان سوال های فرعی که هسته اصلی انجام تحقیق را شکل می دادند می توان به این سوالاشاره کرد:اساسا چه تفاوتی میان کلاس های آموزش ژورنالیسم، مدرسان و منابع آموزشی کشورمان بااروپا و آمریکا وجود دارد؟ همچنین شیوه های جدید کسب درآمد از طریق فروش محتوا، برون سپاریامر آموزش به هاب های بزرگ آموزشی و رسانه یی و تبدیل شدن آموزش رسانه یی به صنعتی نرمافزاری در اقتصاد رسانه یی موضوعاتی هستند که در این مقاله به آن پرداخته می شود و علاوه بر بیانتفاوت های شیوه های آموزش ژورنالیسم میان مراکز رسانه یی غربی و کشورما پیشنهاداتی هم کهبرآمده از نتایج تجربی این پژوهش است برای بهبود امر آموزش و درآمد زایی در رسانه های داخلیارایه می شود.آنچه که این مقاله به عنوان نتیجه به آن می پردازد نشان از آن دارد که رسانه های بزرگ واقتصادی جهان که در کار پژوهشی به عنوان کارتل های رسانه ای اقتصادی از آن ها یاد شدهاست شیوه های جدیدتری را برای کسب درآمد انتخاب کرده و شیوه هایی مانند آگهی های تجاری ورپورتاژهای خبری را در کنار این شیوه های جدید استفاده می کنند. " فروش محتوای آموزشی"همان شیوه ی جدید درآمدزایی رسانه هایی مانند رویترز، بی بی سی، تامسون،خبرگزاری فرانسه ومانند اینهاست،شیوه ای که در سال های اخیر که امر آموزش و ژورنالیسم حرفه ای اهمیتی دوچندانبرای رسانه ها پیدا کرده است درآمدهای هنگفت میلیون دلاری را نصیب رسانه ها کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
45 - مسئولیت مدنی رسانه های تصویری « نسبت به پخش برنامه های برون مرزی»
وحیده ترزمی نژاد باباک ایرانتاجطی نخستین سال های دستیابی بشر به فن آوری های ارتباطی، پخش و مخابره اخبار و اطلاعات در قلمرو شهر، استان و نهایتاً یککشور انجام می گرفت اما به موازات توسعه و تکامل فن آوریهای ارتباطی بالاخص رسانه های تصویری یعنی تلویزیون و به دنبال آندستیابی بشر به فضا، فن آوری مخابرات فض أکثرطی نخستین سال های دستیابی بشر به فن آوری های ارتباطی، پخش و مخابره اخبار و اطلاعات در قلمرو شهر، استان و نهایتاً یککشور انجام می گرفت اما به موازات توسعه و تکامل فن آوریهای ارتباطی بالاخص رسانه های تصویری یعنی تلویزیون و به دنبال آندستیابی بشر به فضا، فن آوری مخابرات فضایی یعنی ماهواره ها، دامنه نفوذ این فن آوری ها در سطح جهان گسترش یافت و موجباتروند رو به رشد موارد سوء استفاده از این فن آوری های نوین را هم در داخل کشورها و هم در سطح بین المللی فراهم ساخت؛ هرچند برنامه های ارسالی ماهواره ها از ابعاد مثبت تحسین برانگیز بوده، اما هرگز گمان نمی رفت این ابزار مخابراتی با بهره گرفتن ازاصل گردش آزاد اخبار و اطلاعات در دنیای ارتباطات موجبات رنگ باختن فرهنگ های ملی، تهاجمات سیاسی و تخریب ارزشهای اخلاقی را فراهم آورد. بدین ترتیب، آثار زیانبار پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای در دامنه منافع سیاسی، اقتصادی و فرهنگیکشورها انکارناپذر است و تقصیر از ارکان تشکیل دهنده انتساب مسئولیت بین المللی دولتها در قبال پخش این برنامه ها ولو از حیثفعالیت بخش خصوصی خود می باشد که زیان دیده می تواند برای جبران خسارات مادی و معنوی به دولت مقصر مراجعه کند ومحکمه صالح این اختلافات، در صورت توافق دو کشور، دیوان بین المللی دادگستری است و رسیدگی نیز تابع اساسنامه آن دیوانمی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
46 - بررسی رابطه استفاده از اخبار ساعت 21 شبکه یک سیما و مشارکت سیاسی (موردمطالعه دانشجویان دانشگاه تهران شرق)
فیروز دیندار فرکوش سید وحید جهانبازی گوجانی طیبه جهانبازی گوجانی روح الله احمدزاده کرمانی نادر صادقی لواسانی حسن نظری گلدرقپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استفاده از اخبار ساعت 21 شبکه یک سیماو مشارکت سیاسی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری داده ها به شیوه پیمایش صورت گرفته است .جامعه آماری تحقیق، کل دانشجویان دانشکده علوم انسانی د أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استفاده از اخبار ساعت 21 شبکه یک سیماو مشارکت سیاسی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری داده ها به شیوه پیمایش صورت گرفته است .جامعه آماری تحقیق، کل دانشجویان دانشکده علوم انسانی دانشگاه تهران شرق به تعداد 3133 نفر بود و به منظور تعیین حجم نمونه ،نمونه ای به تعداد 100 نفر با استفاده از فرمول کوکران به دست آمد. ابتدا حسب رشته تحصیلی نمونه گیری طبقه ای، سپس با توجه بهجمعیت هر گروه نمونه گیری تصادفی انجام گرفت. پرسشنامه محقق ساخته 25 مولفه ای که در قالب سؤالات باز و بسته مبتنی برتجزیه و تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان می SPSS طیف لیکرت تنظیم شده است و داده های تحقیق با استفاده از نرم افزاردهد بین میزان استفاده از اخبار ساعت 21 شبکه یک سیما و میزان مشارکت سیاسی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد، این فرضبراین اساس بیان شده است که با افزایش مشارکت سیاسی میزان استفاده از اخبار ساعت 21 شبکه یک سی ما افزایش می یابد . بدینترتیب با 95 درصد اطمینان می توان قضاوت نمود که به هر اندازه که دانشجویان مورد بررسی بیشتر از اخبار ساعت 21 شبکه یکسیما استفاده کنند به همان اندازه نیز میزان مشارکت سیاسی درآنها بالاتر بوده است و بالعکس. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
47 - عوامل موثر بر اعتماد به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه
نوروز هاشم زهی زهرا جاه بینمقاله حاضر به بررسی عوامل موثر بر اعتماد شهروندان تهرانی به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه می پردازد. متغیر اعتماد شهروندانتهرانی به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه با ابعاد صداقت، صراحت، سهیم کردن، تمایلات همکاری جویانه واطمینان مورد سنجش20 تهران بود که تا سال 1391 حد اقل أکثرمقاله حاضر به بررسی عوامل موثر بر اعتماد شهروندان تهرانی به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه می پردازد. متغیر اعتماد شهروندانتهرانی به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه با ابعاد صداقت، صراحت، سهیم کردن، تمایلات همکاری جویانه واطمینان مورد سنجش20 تهران بود که تا سال 1391 حد اقل ،14 ،9 ،6 ، قرار گرفته است. حجم نمونه 400 نفر از شهروندان بالای 20 سال ساکن مناطق 1یک بار تجربه مراجعه به قوه قضاییه داشتند که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایش و با ابزارضریب ،F پرسشنامه که در قالب مقیاس لیکرت سازماندهی شده، انجام پذیرفت. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق از آزمونو تجزیه رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار P <= همبستگی پیرسون در سطح 0,05استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از وجود رابطه معنی دار بین متغیر های پایگاه اقتصادی اجتماعی ، احساس امنیت ، میزان spssرضایت از عملکرد قوه قضائیه با اعتماد به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه است و نیز تفاوت معنی داری در میزان اعتماد به عملکرددر بین دو گروه جنسیت زنان و مردان با میزان اعتماد به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه وجود نداشت. نتایج کلی تحقیق در قالبتجزیه رگرسیونی نشان داد که عمده ترین متغیر های تأثیر گذار بر حسب میزان تاثیر بر اساس اولویت عبارتند از: رضایت از عملکردقوه قضائیه با وزن بتای ( 0,24 )؛ احساس امنیت با وزن بتای ( 0,17 )؛ پایگاه اقتصادی اجتماعی با وزن بتای ( 0,06 - )؛ در کل میزانضریب همبستگی تصحیح شده برابر 0,50 می باشد که نشان گر تبیین 50 درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط مجموع متغیر هایهمبستگی بالائی بین مجموع متغیر های مستقل ؛ R = مستقل می باشد. ضمن آنکه بر اساس مقدار ضریب همبستگی چند گانه با 0,71و متغیر وابسته وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
48 - عوامل مؤثّر بر اعتماد شهروندان کرمانی به اخبار شبکۀ یک تلویزیون
نوروز هاشم زهی سمیه سادات مهدویهدف این مقاله، بررسی میزان و عوامل مؤثّر بر اعتماد شهروندان کرمانی به اخبار شبکۀ یک تلویزیون می باشد . چارچوب نظری بااستنباط از نظریه های ارتباطات و جامعه شناسی تعیینشده است. شاخص های اعتماد و متغیرهای مؤثّر بر آن از نظریه های انگاره سازیخبری، انگ زنی، استفاده وخشنودی( أکثرهدف این مقاله، بررسی میزان و عوامل مؤثّر بر اعتماد شهروندان کرمانی به اخبار شبکۀ یک تلویزیون می باشد . چارچوب نظری بااستنباط از نظریه های ارتباطات و جامعه شناسی تعیینشده است. شاخص های اعتماد و متغیرهای مؤثّر بر آن از نظریه های انگاره سازیخبری، انگ زنی، استفاده وخشنودی(نیازجویی)، متقاعدسازی(اقناع)، توازن(تعادل) شناختی و نظریات جامعه شناسانی؛ چون پاتنام،گیدنز، اوفه، اینگلهارت، اریکسون، دورکیم و مرتن استخراج شده اند. شاخص ها و متغیرهای مؤثّر برمیزان اعتماد با طیف لیکرتمورد سنجش قرار گرفت. صداقت و شفّافیت در خبر، عدم جانبداری در قبال گروه ها و جناح های خاص، سازگاری محتوا وموضوعات خبری با نیاز مخاطب، قابل درک بودن خبر برای مخاطبان و برطرف کردن نیازهای خبری بیشتری از مخاطبان؛شاخص های اعتماد می باشند. پایگاه اقتصادی- اجتماعی، میزان احساس امنیت اجتماعی، میزان رضایت از زندگی و میزان دینداریافراد به عنوان عوامل مؤثّر بر میزان اعتماد بررسی شده اند . جامعۀ آماری شهروندان 18 سال به بالای مناطق 5 گانۀ شهرکرمانبوده است. داده ها با روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه در سال 1391 به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و تصادفی ساده از 400 نفرجمع آوریشده است. نتایج توصیفی نشان می دهد، شهروندان کرمانی به میزان متوسط به اخبار شبکۀ یک تلویزیون جمهوری اسلامیاعتماد دارند. ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد، بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی، میزان احساس امنیت اجتماعی، میزان رضایت اززندگی و میزان دینداری افراد با میزان اعتماد شهروندان به اخبار شبکۀ یک رابطۀ معنی داری وجود دارد . رگرسیون چند متغیری و35 درصد از کلّ تغییرات واریانس میزان اعتماد به اخبار شبکۀ یک تلویزیون را تبیین / تحلیل مسیر نشان می دهد، متغیرهای مستقل 8می کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
49 - اثرات اجتماعی و اقتصادی پیاده راه سازی در شهر تهران از دیدگاه شهروندان (مطالعه موردی: پیاده راه 17 شهریور)
رضا کانونی محمدتقی رضویانپیاده راه ها برای تبدیل فضاهای سکونتگاهی به مکان امن و لذت بخش برای پیاده روی بدون حضور وسایط نقلیه اختصاص داده شده اند. عرصه هایی که خود به عنوان بستر و خاستگاه، نقش محوری در ارتقای سطح ارتباطات و تعاملات اجتماعی بین شهروندان ایفا می کنند. پژوهش حاضر به بررسی اثرات اجت أکثرپیاده راه ها برای تبدیل فضاهای سکونتگاهی به مکان امن و لذت بخش برای پیاده روی بدون حضور وسایط نقلیه اختصاص داده شده اند. عرصه هایی که خود به عنوان بستر و خاستگاه، نقش محوری در ارتقای سطح ارتباطات و تعاملات اجتماعی بین شهروندان ایفا می کنند. پژوهش حاضر به بررسی اثرات اجتماعی و اقتصادی پیاده راه 17 شهریور تهران پرداخته است که از حیث هدف کاربردی و و به لحاظ روش توصیفی تحلیلی است. در پژوهش حاضر سه نوع پرسش نامه برای ساکنین، عابرین و شاغلین محدوده پیاده راه 17 شهریور طراحی و پخش شد. برای تجزیه و تحلیل سوالات پرسشنامه از آزمون های کولموگروف - اسمیرینوفT تی تک نمونه ای و رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که از نظر سه گروه مورد مطالعه احداث پیاده راه در بعد اجتماعی مثبت بوده است ولی در بعد اقتصادی تاثیر مثبتی نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
50 - گونه شناسی فرم شهر و ساختار فضایی پایدار؛ با نظری بر کلانشهر تهران
آزاده قرائی اسفندیار زبردست حمید ماجدیفرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر میباشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوانبندی، شکلشهر و... نشان میدهد تشتت آراء در این حوزهها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روشهای پژوهش قیاسی بهدنبال تبارشناسی و واکاوی دقی أکثرفرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر میباشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوانبندی، شکلشهر و... نشان میدهد تشتت آراء در این حوزهها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روشهای پژوهش قیاسی بهدنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختارفضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهمترین منابع ناپایداری، فرم و ساختارفضایی شهر شناختهشدهاست. محقق با استفاده از روش پژوهش استقرایی و بهرهگیری از مدل خوشهبندی K-means در نرمافزار Pyton و همچنین استفاده از نرمافزارGIS جهت تحلیل دادههای مکانی و پرسشنامه ساکنین برای شاخص-های کیفی، بهدنبال آن است که ارتباط میان مؤلفههای فرم شهری و ساختار فضایی را بر مؤلفههای پایداری در مقیاس مناطق شهر تهران شناسایی نماید. همپوشانی بالای خوشهبندی مناطق تهران بر اساس شاخصهای فرم و ساختار فضایی و نیز شاخص-های پایداری، نشاندهنده تأثیرگذاری مستقیم شاخصهای فرم و ساختار فضایی شهری بر پایداری در شهر تهران است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
51 - ارزیابی تاثیرات استقرار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری در توسعه پایدار نواحی پیرامونی
عبدالله ابراهیمی فرح حبیب ایرج اعتصامآموزش یک راهبرد محوری برای دستیابی به توسعه پایدار جوامع است. رشد جمعیت و رویکرد فرهنگی جامعه برای تحصیلات دانشگاهی منجر به اتخاذ راهبرد آموزش محور برای توسعه ملی کشور و گسترش دانشگاههای کشور شد، اما نقش دانشگاهها در توسعه پایدار شهرها بهصورت صریح تبیین نشده است. جای أکثرآموزش یک راهبرد محوری برای دستیابی به توسعه پایدار جوامع است. رشد جمعیت و رویکرد فرهنگی جامعه برای تحصیلات دانشگاهی منجر به اتخاذ راهبرد آموزش محور برای توسعه ملی کشور و گسترش دانشگاههای کشور شد، اما نقش دانشگاهها در توسعه پایدار شهرها بهصورت صریح تبیین نشده است. جایگاه ویژه زمین و اقتصاد کشاورزی منطقه شمال کشور از یکسو و فقدان پژوهشهایی که بهصورت تجربی تأثیر دانشگاهها بر دستیابی به توسعه پایدار مناطق پیرامونی را مدنظر قرار دهند، ضرورت انجام این تحقیق است. این پژوهش با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه، دستاوردهای استقرار دانشگاه آزاد واحد ساری با رویکرد توسعه پایدار در مناطق پیرامونی را بهصورت تجربی بررسی نمود. یافتهها نشان میدهد که دانشگاه بر همه مؤلفههای سهگانه توسعه پایدار در مناطق پیرامونی تأثیر مثبت داشته، اما تأثیرگذاری یکسان نبوده و به ترتیب در حوزههای اقتصادی، کالبدی و اجتماعی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
52 - نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلی (مطالعه موردی: سکونتگاههای شهری و روستایی منطقه عسلویه)
فرضعلی سالاری سردری مریم بیرانوندزاده سید دانا علی زادهامروزه سرمایه اجتماعی یکی از عوامل اصلی در توسعه پایدار کشورها می باشد و بُعد اجتماعی توسعه پایدار در مناطق مختلف بدون توجه به مشارکت و سرمایه اجتماعی آن محدوده امکان پذیر نمی باشد. هدف از پژوهش حاضر سنجش نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلی منطقه پارس جنوبی است. که أکثرامروزه سرمایه اجتماعی یکی از عوامل اصلی در توسعه پایدار کشورها می باشد و بُعد اجتماعی توسعه پایدار در مناطق مختلف بدون توجه به مشارکت و سرمایه اجتماعی آن محدوده امکان پذیر نمی باشد. هدف از پژوهش حاضر سنجش نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلی منطقه پارس جنوبی است. که پارامترهای نظیر گروهها و شبکه ها، اعتماد، فعالیت های گروهی، اطلاعات/ارتباطات و همگونی/همبستگی اجتماعی با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در سکونتگاههای روستایی (4 روستا) و شهری (شهر عسلویه و نخل تقی) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل با در نظر گرفتن رابطه مستقیم بین توسعه پایدار و سرمایه اجتماعی نشان می دهد که، سطح سرمایه اجتماعی و مشارکت در سکونتگاههای روستایی نسبت به سکونتگاههای شهری به عنوان عامل بومی و محلی در روند توسعه منطقه پارس جنوبی بیشتر بوده است، که این قضیه در پشیبرد اهداف و روند کاری توسعه پایدار منطقه بیشتر مؤثر می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
53 - نقش تحلیلهای اقتصاد مهندسی در انگیزش مشارکت بخش خصوصی جهت تحققپذیری طرحهای توسعه شهری (مطالعه موردی: جابهجایی پایانه زاینده رود اصفهان)
طیبه فارسی علی هنردانیکی از دلایل عدم موفقیت طرحهای توسعه شهری بحث منابع مالی و روش تأمین این منابع توسط مدیریت شهری است، این موضوع تا حدی مشارکت مردم را در اجرای طرحهای توسعه شهری میطلبد. در تحقیق حاضر، کارایی تحلیلهای اقتصادمهندسی در تنظیم اقتصادی طرحها به عنوان ابزاری انگیزشی جهت م أکثریکی از دلایل عدم موفقیت طرحهای توسعه شهری بحث منابع مالی و روش تأمین این منابع توسط مدیریت شهری است، این موضوع تا حدی مشارکت مردم را در اجرای طرحهای توسعه شهری میطلبد. در تحقیق حاضر، کارایی تحلیلهای اقتصادمهندسی در تنظیم اقتصادی طرحها به عنوان ابزاری انگیزشی جهت مشارکت بخش خصوصی مورد بررسی قرار گرفته است، تحقیق بر اساس روش استقرایی سعی در آزمون کارائی تحلیلهای اقتصادمهندسی و هدایت یکی از پیشنهادهای طرح تفصیلی اصفهان به سوی توجیهپذیری مالی را دارد. طی انجام تحقیق، آزمونِ فرضِ توجیهپذیری مالی نشان میدهد در صورت عدم طراحی اقتصادی، پروژه پیشنهادی، فاقد توجیه مالی میباشد؛ لذا به منظور سودآوری طرح و رغبت بخش خصوصی به سرمایهگذاری و تحقق کاربری، طراحی اقتصادی فعالیت بر اساس ملاحظات شهرسازی صورت میگیرد. در آخر پیشنهادهایی پیرامون نظام تهیه و اجرای طرحهای توسعه شهری به منظور اقتصادی نمودن طرحها و افزایش انگیزش بخش خصوصی و تحققپذیری طرحها ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
54 - مقایسه تطبیقی نظریات در مورد پارک های اداری و توسعه پایدار شهری
زهرا مشارزاده مهرابی سینا صبری سهیل صبریکاربرد نظریه پایداری در شهرسازی جز به صورت تعاریفی مانند توسعه شهری پایدار می تواند کارکردی مستقیم در طرح های شهری پیدا کند. همچنین در سالهای اخیر نظریه احداث و مکان یابی مجموعه های اداری در سیاست های اجرایی بسیاری از استان های ایران مطرح گردیده است. با توجه به برخی أکثرکاربرد نظریه پایداری در شهرسازی جز به صورت تعاریفی مانند توسعه شهری پایدار می تواند کارکردی مستقیم در طرح های شهری پیدا کند. همچنین در سالهای اخیر نظریه احداث و مکان یابی مجموعه های اداری در سیاست های اجرایی بسیاری از استان های ایران مطرح گردیده است. با توجه به برخی مشترکات بین این دو نظریه، این مقاله به ارزیابی نظریه پارک های اداری و میزان انطباق نکات الگویی آن با اصول توسعه پایدار پرداخته است. جهت سهولت در کار چهار مبحث ملاحظات اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و اجتماعی به عنوان مباحث اصلی دو نظریه با یکدیگر مقایسه شده اند. در انتها ضمن بیان میزان انطباق سیاست پارک های اداری با ویژگی های نظریه پایداری شهری، محدودیت های اجرایی منبعث از این نگرش نیز مطرح گردیده، تا با حذف این محدودیت ها بتوان انتظار بیشترین میزان انطباق این مجموعه ها با نظریه توسعه پایدار را در شهر های ایران داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
55 - بیشترین مقیاس بهره وری شاخص بازده سرمایه در گردش در مقایسه با تحقق تقاضا
مهناز احد زاده نمین الهه خمسهشاخص هایی که در علم اقتصاد برای محاسبه مقیاس بهره وری بکار می روند همواره مثبت نیستند، لذا نیاز است مدل های موجود جهت محاسبه مقیاس بهره وری برای شاخص خروجی نیمه منفی و نیمه مثبت توسعه یابند. با این حال، شرکت هایی که کمبود ظرفیت دارند، نیاز به دستیابی به اندازه مقیاس اقت أکثرشاخص هایی که در علم اقتصاد برای محاسبه مقیاس بهره وری بکار می روند همواره مثبت نیستند، لذا نیاز است مدل های موجود جهت محاسبه مقیاس بهره وری برای شاخص خروجی نیمه منفی و نیمه مثبت توسعه یابند. با این حال، شرکت هایی که کمبود ظرفیت دارند، نیاز به دستیابی به اندازه مقیاس اقتصادی و تقاضای تحقق آن به طور همزمان را در حضور شاخص خروجی منفی دارند، به خصوص زمانی که تقاضای شرکت ها متغیر است اما همیشه میزان تقاضای مشتری برابر با میزان خروجی نیست، میزان تقاضا ممکن است کمتر از ماکزیمم سطح خروجی بیشترین مقیاس بهره وری (MPSS)، بین بیشترین سطح خروجی MPSS و ماکزیمم سطح خروجی ها ویا بزرگتر از ماکزیمم سطح خروجی ها باشد. وقتی شاخص خروجی مورد ارزیابی شاخص بازده سرمایه در گردش است از آنجایی که این شاخص می تواند مقادیر منفی را داشته باشند. یکی از سوال های مطرح این است که با استفاده از چه مدل هایی می توان بیشترین مقیاس بهره وری شاخص بازده سرمایه در گردش را در مقایسه با تحقق تقاضایافت؟ در این مقاله قصد داریم متناسب با هر سه سناریو عنوان شده سطح تقاضا، بیشترین مقیاس بهره وری شاخص بازده سرمایه در گردش را در مقایسه با تقاضای محقق شده برای 24 شرکت فعال بیمه در سال 1396 بیابیم. در واقع، توسعه ای ازمقاله لی (2016) برای شاخص خروجی نیمه مثبت و منفی ارائه خواهیم نمود و در انتها روی 24 شرکت بیمه فعال در سال 1396 پیاده خواهیم نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
56 - بکارگیری رویکرد فازی در سیستم سفارشدهی کنترل موجودی (مدل میزان اقتصادی سفارش)
معصومه دانش شکیباگرچه مدیران سازمانها در پی آن هستند که با حداقل امکانات حداکثر استفاده و مطلوبیت را از آن خود و سازمان خود نمایند، با اینحال، تعداد محدودی از مؤسسات تولیدی هستند که به اهمیت کنترل موجودی و استفاده از سیستمهای کنترل موجودی انبار بعنوان ابزاری مدیریتی واقفند و اقداماتی أکثراگرچه مدیران سازمانها در پی آن هستند که با حداقل امکانات حداکثر استفاده و مطلوبیت را از آن خود و سازمان خود نمایند، با اینحال، تعداد محدودی از مؤسسات تولیدی هستند که به اهمیت کنترل موجودی و استفاده از سیستمهای کنترل موجودی انبار بعنوان ابزاری مدیریتی واقفند و اقداماتی جهت برقراری آن نمودهاند. سایر مؤسسات بعلت عدم دسترسی به اطلاعات درست و به موقع از موجودیها و میزان و نوع آنها قادر به تهیه و تدارک موجودیهای موردنیاز نیستند. از طرفی در مدلهای کنترل موجودی کلاسیک، پارامترها میبایست به صورت قطعی تعیین شوند و با توجه به این که در مسائل دنیای واقعی پارامترها اکثرا به صورت غیر قطعی و مبهم است بنابراین مدلهای مذکور تا حدودی واقعیات را نادیده گرفته و این امر موجب شده تا مدیران تمایلی به بکارگیری این مدلها نداشته باشند بنابراین تحقیق حاضر به دنبال پاسخ این سوال است که آیا بکارگیری مدلهای کنترل موجودی فازی میتواند این نقیصه را بر طرف کرده، پارامترها را به صورت واقعیتری وارد مدل نماید و بنابراین در عمل موجب کاهش هزینه کل موجودی و بهبود نگرش مدیران صنایع نسبت به بکارگیری این مدلها گردد؟ بدین منظور مدل میزان اقتصادی سفارش فازی ارائه و با یک مثال عددی مورد بررسی قرار گرفت، یافتهها پاسخ مثبت به سوالات فوق الذکر را مورد تأیید قرار دادند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
57 - موانع و راهکارهای حقوقی واگذاری بانکها و بیمهها در فرآیند خصوصیسازی
حسین صالحی نیا جعفر جمالیخصوصی سازی یک روش برای ارتقا کارایی و بهره وری بنگاه های اقتصادی کشور مبتنی بر ایجاد محیط رقابتی، محو انحصاری دولتی و ایجاد اقتصاد باز با احترام به مالکیت و آزادی ها اجتماعی و سیاسی است. خصوصی سازی در شرایطی بیشترین تاثیر را دارد که بخشی از یک برنامه وسیع تر اصلاح اقتصا أکثرخصوصی سازی یک روش برای ارتقا کارایی و بهره وری بنگاه های اقتصادی کشور مبتنی بر ایجاد محیط رقابتی، محو انحصاری دولتی و ایجاد اقتصاد باز با احترام به مالکیت و آزادی ها اجتماعی و سیاسی است. خصوصی سازی در شرایطی بیشترین تاثیر را دارد که بخشی از یک برنامه وسیع تر اصلاح اقتصادی و توسعه بخش خصوصی باشد. مزایای خصوصی سازی وقتی تامین می شود که دولت ایجاد محیط رقابتی را تضمین کند؛ رویه های مناسب برای کاهش هزینه، افزایش کیفیت و حمایت از بنگاه های کوچک و متوسط و بازسازی بنگاه های دولتی را فراهم کند و قوانین موثری برای کاهش بی عدالتی و فساد تنظیم نماید. باید در نظر داشت که خصوصی کردن شرکت های دولتی به خودی خود یک هدف تلقی نمی گردد بلکه ابزاری در جهت تحقق سایر اهداف اقتصادی است. مطلق نمودن سیاست واگذاری شرکت های دولتی به بخش خصوصی به عنوان راه نجات کشورهای در حال توسعه گریز از تنگناهای موجود این کشورها تلقی میگردد. موانع خصوصی سازی در هر کشور با توجه به ساختارهای اقتصادی- سیاسی و فرهنگی و حتی در دوره های مختلف زمانی متفاوت می باشد. اما می توان به مواردی مشترک از جمله عدم کفایت سرمایه در بخش خصوصی، عدم آمادگی مدیریت در جهت خصوصی سازی، مشکلات قانونی، موانع سیاسی، عدم حمایت های مناسب از بخش خصوصی و ... اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
58 - مزایا و معایب قراردادهای سوآپ
مختار محمودی ابراهیم شعاریان یوسف مولاییاستفاده از قراردادهای سوآپ بهعنوان یکی از شیوههای نوین تجارت بین الملل می تواند در حل مشکلات اقتصادی و رشد و توسعه کشور تأثیر به سزایی داشته باشد. این قرارداد در قلمرو تجارت بین المللی رواج گسترده ای یافته است. امّا پزوهشی در خصوص مزایا و معایب آن در ایران صورت نگرفته أکثراستفاده از قراردادهای سوآپ بهعنوان یکی از شیوههای نوین تجارت بین الملل می تواند در حل مشکلات اقتصادی و رشد و توسعه کشور تأثیر به سزایی داشته باشد. این قرارداد در قلمرو تجارت بین المللی رواج گسترده ای یافته است. امّا پزوهشی در خصوص مزایا و معایب آن در ایران صورت نگرفته است. اهمیت و رواج روز افزون چنین قراردادی منتهی به طرح این سئوال می شود که مزایای قراردادهای سوآپ چیست؟ و چه تأثیری میتواند در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد؟ مقاله حاضر با بررسی آن به تبین موضوع می پردازد و به این نتیجه میرسد که سوآپ میتواند مانع تأثیر منفی تغییر قیمتها بر ارزش دارایی ها شود و ریسک ناشی از نوسانات نرخ کالا، نرخ ارز و نرخ بهره را پوشش دهد. سوآپ هزینه ها و زمان نقل و انتقال کالا و ارز را کاهش و حمل و نقل کشور را رونق می بخشد و موجب میشود ارز واسط حذف و ارز ملّی مورد استفاده قرار گیرد و تحریمها نیز بیاثر شود. بنابراین سوآپ می تواند آثار بسیار مثبتی در توسعۀ اقتصادی داشته باشد، هر چند انتقاداتی هم بر آن وارد است و آن اینکه این قرارداد خامفروشی را افزایش و موجب کاهش تولیدات داخلی و ارزش پول ملی میشود. امّا مسئلۀ مهم این است که سوآپ علاوه بر فواید اقتصادی، فوائد مهمی در همگرایی سیاسی دارد. ایجاد ارتباط از طریق سوآپ با کشورهای دنیا موجب تأمین منافع سیاسی و امنیتی میشود و دستیابی به بازار مصرف کشورها برای فروش کالاهای ایرانی را نیز فراهم میسازد که به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
59 - آثار تسری افساد فی الأرض به جرایم اقتصادی با تکیه بر ویژگیهای خاص این جرایم
علی اسدی امیر محمد صدیقیان علی زارع مهرجردیجرم اقتصادی، یکی از مفاهیم جدید جامعه مدرن است که به لحاظ تهدیدات آن نسبت به ثبات و امنیت جوامع، سنت ها و ارزش های دموکراسی، ارزش های اخلاقی و عدالت، توسعه پایدار و حاکمیت قانون، بیش از پیش موجب نگرانی شده است تا جایی که قوانین ج.ا.ا این گونه جرایم را در سطح عمده و کلان أکثرجرم اقتصادی، یکی از مفاهیم جدید جامعه مدرن است که به لحاظ تهدیدات آن نسبت به ثبات و امنیت جوامع، سنت ها و ارزش های دموکراسی، ارزش های اخلاقی و عدالت، توسعه پایدار و حاکمیت قانون، بیش از پیش موجب نگرانی شده است تا جایی که قوانین ج.ا.ا این گونه جرایم را در سطح عمده و کلان مصداق افساد فی الارض دانسته است. شناخت ویژگی های خاص این گونه جرایم از حیث عمل ارتکابی، بسترها، مقیاس آن، خصوصیات خاص مرتکبین و همچنین بزه دیده شناسیِ آنها، شرط لازم اتّخاذ راهبرد کیفریِ سنجیده در قبال آن‎ها است. جرم انگاری اخلال گسترده در نظام اقتصادی کشور به عنوان مصداقی از افساد فی الأرض در ماده 286 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، آمده است. مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر، نشان دهنده فقدان تناسب میان آثار مترتّب بر رویکرد اتّخاذیِ قانونگذار و ماهیت جرایم اقتصادی است؛ علیرغم حرفه ای بودنِ مرتکبین جرایم اقتصادی و استفاده آن ها از روش های پیچیده، رویکرد اتّخاذیِ قانونگذار، قابلیت بازدارنده بودن کیفری را ندارد؛ همچنین پیامدهایی مثل نقض حقوق اقتصادی و شهروندیِ افراد و سرکوبگری کیفری، با ماهیت جرایم اقتصادی همخوانی ندارند. به نظر می رسد مقابله سنجیده با جرایم اقتصادی، بیش از هرچیز بجای صرف متوسل شدن به شدیدترین ابزارهای سرکوبگر کیفری، نیازمند اتّخاذ رویکردی افتراقی در رسیدگی و همچنین پیش بینی و بکارگیری ضمانت اجراهای متنوع و متناسب کیفری، اداری، مدنی و ترمیمی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
60 - تحلیل حقوقی اشتغال پایدار زندانیان در اقتصاد و رونق تولید ملی
فتاحه تیموری محمود اشرافی مسعود حیدریتوجه به الزامات رونق تولید از توصیه های مؤکد سالیان اخیر در ایران و راهبردی قابل ملاحظه در قوانین جهت ارتقاء وضعیت اقتصادی جامعه است. سرمایه انسانی مهمترین ابزار اشتغال در راستای نیل به رونق تولید است.این مقاله در صدد بررسی مزایای سرمایه گذاری بر روی مشاغل زندانیان به ع أکثرتوجه به الزامات رونق تولید از توصیه های مؤکد سالیان اخیر در ایران و راهبردی قابل ملاحظه در قوانین جهت ارتقاء وضعیت اقتصادی جامعه است. سرمایه انسانی مهمترین ابزار اشتغال در راستای نیل به رونق تولید است.این مقاله در صدد بررسی مزایای سرمایه گذاری بر روی مشاغل زندانیان به عنوان نیروی انسانی تحت کنترل حاکمیت می باشد که با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و با بررسی اسناد،کتب، مقالات و منابع اینترنتی در جهت ارائه راهکارهایی با هدف رونق تولیدات ملی حاصل از مشاغل زندانیان می باشد. بهبود وضعیت اقتصادی جوامع مستلزم سرمایه گذاری و بهره وری مناسب از نیروی انسانی است.هدایت شغلی زندانیان باهدف ثبات شغلی و تداوم بخشیدن به اشتغال آنها علاوه بر پیشگیری از ارتکاب مجدد جرم راهکاری مناسب جهت کمک به اشتغال آفرینی و بها دادن به رونق تولید ملی از لحاظ کیفی و کمی است. بررسی ابعاد اقتصادی مسئله، ورود و اهتمام دست اندرکاران حوزه اشتغال زندانیان و حمایت دولتمردان را با نگرشی نو جهت اختصاص مشاغل پایدار به بازداشت شدگان می طلبد و حمایت حقوقی و دایر نمودن مراکز مدیریت فرصت های شغلی و جذب کارآفرینان در این زمینه را راهبردی قابل ملاحظه در جهت رونق تولید ملی می داند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
61 - آسیب شناسی سیاست کیفری ایران در حوزه جرایم اقتصادی
علیرضا باوی رجب گلدوست جویباری حسین غلامیامروزه به موازات آثار زیانبار جرایم اقتصادی و با نظر به ارشادات اسناد بینالمللی مختلف، سیاست کیفری در بُعد مقررات مرتبط و رویه قضایی با جنبه های نوینی روبه رو شده است. گسترش بازنمایی رسانه ای پرونده های کیفری مبتنی بر برخورد کیفری قاطعانه با مجرمان اقتصادی و اطلاق عناو أکثرامروزه به موازات آثار زیانبار جرایم اقتصادی و با نظر به ارشادات اسناد بینالمللی مختلف، سیاست کیفری در بُعد مقررات مرتبط و رویه قضایی با جنبه های نوینی روبه رو شده است. گسترش بازنمایی رسانه ای پرونده های کیفری مبتنی بر برخورد کیفری قاطعانه با مجرمان اقتصادی و اطلاق عناوین مفسدان اقتصادی و همچنین تکثر مقررات در این حوزه، باعث شده است که مجال بحث مهم علمی و آسیب شناسانه از وضعیت موجودِ این مبارزه و جهت گیری آن دوچندان شود. این مطالعهی آسیب شناسانه در مقاله حاضر بر دو سوال مهم مبتنی است که در حال حاضر سیاست کیفری ناظر به جرایم اقتصادی چه ویژگی هایی دارد و چه بایدهایی برای اثربخشی دوچندان این سیاست قابل شناسایی است؟ هدف از آسیب شناسی ارائه راه حل هایی برای نظام مند ساختن و قوی تر نمودن نوع سیاست کیفری بومی نظام قضایی ایران است. به نظر میرسد که ویژگی هایی چون عدم انسجام مقررات، مقطعی و عوام گرایی و عدم توسل به مطالعات علمی از جمله آسیب های سیاست کیفری در مبارزه با جرایم اقتصادی باشد و در راستای رفع آنها تلاش در جهت طرح و تصویب قانون جامع مبارزه با جرایم اقتصادی که بتواند با مشخص ساختن مدل سیاست کیفری، تنوع بخشی به واکنش های کیفری و غیرکیفری، ورود نگاه مدیریتی و اداری به مقوله ی این سیاست و در نهایت تأمین سیاست کیفری افتراقی در رفع چالش های گسترده ی موجود در مقابله با این جرایم موثر واقع شود. به علاوه اینکه سیاست کیفری ناظر به این جرایم باید به شکل کل نگر و فراموضوعی تدوین گردد، لذا تک بُعدی این سیاست کیفری به مانند آنچه در طرح کنونی مبارزه با جرایم اقتصادی نمود یافته است نمی تواند راه حل کیفری موثری تلقی گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
62 - تعادل اقتصادی قراردادهای بینالمللی در پرتو مذاکره مجدد با تأکید بر قراردادهای نفتی
ادهم حق گزار علی رستمی ‏فر نجادعلی الماسیویژگی های خاص قراردادهای نفتی اقتضاء می کند که این قراردادها همواره از ثبات و تعادل اقتصادی برخوردار باشند. برهم خوردن تعادل اقتصادی در این قراردادها هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ حقوقی نتایج زیانباری به همراه خواهد داشت. به طور رایج ذینفعان حوزه نفت ترجیح می دهند که أکثرویژگی های خاص قراردادهای نفتی اقتضاء می کند که این قراردادها همواره از ثبات و تعادل اقتصادی برخوردار باشند. برهم خوردن تعادل اقتصادی در این قراردادها هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ حقوقی نتایج زیانباری به همراه خواهد داشت. به طور رایج ذینفعان حوزه نفت ترجیح می دهند که با استفاده از شرط مذاکره مجدد از برهم خوردن تعادل اقتصادی این قراردادها جلوگیری نمایند. گاهی نیز با وجود عدم پیش بینی این شرط، یکی از طرفین که اصولاً سرمایه گذار است تقاضای مذاکره مجدد و در نتایج برقراری تعادل اقتصادی مطرح خواهد کرد (هر چند که این تقاضا الزاماً به معنای حصول توافق و نتیجه مؤثر نخواهد بود) و طرف دیگر نیز حق طرح چنین درخواستی را خواهد داشت ولی در هر حال طرفین باید با حُسن نیّت تلاش خود را جهت رسیدن به نتیجه مطلوب بکار گیرند اما صرف عدم حصول نتیجه مجوزی برای مطالبه یا جبران خسارت طرف مقابل نخواهد بود. پرسش این است که مذاکره مجدد چگونه می تواند موجب برقراری یا تأثیر تعادل اقتصادی در قراردادهای نفتی گردد؟ به عبارتی تغییر بنیادین اوضاع و احوال اقتصادی در قراردادهای نفتی چگونه با شرط مذاکره مجدد قابل رفع می باشد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که با از بین رفتن سودآوری پروژه های نفتی قراردادها دچار تغییر بنیادین شده و برای حفظ ثبات قرارداد و استمرار پروژه، چاره ای جز توسل به مذاکره مجدد جهت برقراری تعادل اقتصادی باقی نخواهد ماند؛ در هر حال مذاکره مجدد نیازمند حُسن نیّت طرفین است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
63 - بررسی علل شکست سیاست هدفمندسازی یارانهها در ایران
لیلا عیسی وند محمد توحیدفامهدفمندسازییارانههادرایرانیکیازمهم ترینبخشهاونمایانترینبخشطرحتحولاقتصادیاستکهبهتغییرفراینددادنیارانههامیانجامد.دراینفرایندباحذفتدریجییارانههاازموادسوختی،موادخوراکی،آب،برقوسایراقلامدرایراننوعدادنتغییرمیکندکهبخشیازاینیارانههایحذفشده (۶۰درصددرسال۱۳۹۰) بهصورتنقدیبهشه أکثرهدفمندسازییارانههادرایرانیکیازمهم ترینبخشهاونمایانترینبخشطرحتحولاقتصادیاستکهبهتغییرفراینددادنیارانههامیانجامد.دراینفرایندباحذفتدریجییارانههاازموادسوختی،موادخوراکی،آب،برقوسایراقلامدرایراننوعدادنتغییرمیکندکهبخشیازاینیارانههایحذفشده (۶۰درصددرسال۱۳۹۰) بهصورتنقدیبهشهروندانپرداختشدوسایردرآمداینکارصرفکارهایعمرانیوفرهنگیمیشود.اینکاردراواخردههٔ۱۳۸۰بهاجراگذاشتهشدوبخشعمدهٔآندردههٔ۱۳۹۰انجامشد. ازهدفمندسازییارانههابهعنوانبزرگترینطرحتاریخاقتصادیایراننامبردهمیشود. بنابرآماررسمیوزارتاموراقتصادودارایی،فازاولاینطرحباشکستروبروشدوموجبورودخانوارهایبیشتریبهزیرخطفقرشد.درایننوشتاربرآنیمتابهعللشکستسیاستهدفمندسازییارانه هادرفازاولاجرابپردازیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
64 - پیشگیری غیرکیفری از جرایم اقتصادی در کنوانسیون مریدا
مهدی مرجانی سیدباقر میرعباسیچکیده مبارزه با فساد در دو دهه اخیر به دغدعه اصلی جامعه بینالمللی تبدیل شده است. به همین دلیل دولتها به طرق مختلف مبادرت به قاعدهگذاری برای مبارزه با این پدیده در سطح جامعه جهانی و اسناد بینالمللی نمودهاند. در بین قواعد وضع شده برای مبارزه با فساد، توجه ویژه به پی أکثرچکیده مبارزه با فساد در دو دهه اخیر به دغدعه اصلی جامعه بینالمللی تبدیل شده است. به همین دلیل دولتها به طرق مختلف مبادرت به قاعدهگذاری برای مبارزه با این پدیده در سطح جامعه جهانی و اسناد بینالمللی نمودهاند. در بین قواعد وضع شده برای مبارزه با فساد، توجه ویژه به پیشگیری اعم از کیفری و غیرکیفری به عنوان یک سیاست جنایی سازمانهای جهانی و منطقه شده است. تعهد به پیشگیری غیرکیفری، تعهدات دارای قدرت الزامآور و اختیاری تقسیم میگردد، بیشتر تعهدات کشورها درزمینه پیشگیری غیرکیفری بر نهادسازی درساختار قانون داخلی کشورها تمرکز دارد. با توجه به اینکه تعهدات بینالمللی دولتها در صور مختلف مورد قبول و پذیرش دولت ها قرار میگیرد، اجراء و عدم اجرای این تعهدات بین المللی چگونه قابل ارزیابی است؟ و در صورت عدم اجرای تعهدات دولت ها، ضمانت اجراء این تعهدات چیست و مسئولیت دولت های ناقضی که ظرفیت پیشگیری ایجاد نکرده اند، چه خواهد بود؟ بررسی این تعهدات در زمینه پیشگیری غیرکیفری موید این مطلب است که اولا رویکرد جامعه بینالملل به پیشگیری به عنوان یک ابزار موثر برای جرایم اقتصادی است و دوما دولت ها در اسناد مختلف تعهدات مختلفی در زمینه پیشگیری غیرکیفری از فساد دارند که نقض آن می تواند مسئولیت بینالمللی آنها را به همراه داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
65 - مشروعیت اعمال تحریمهای اقتصادی یکجانبه در حقوق بین الملل؛ ضامن اجرای حقوق بین الملل یا ابزار سیاست ملی؟
احسان جاویدنظام حقوق بین الملل به عنوان یک نظام حقوقی غیر سازمان یافته، در تضمین اجرای قواعد خود تا حدود زیادی با عدم تمرکز روبرو می باشد. نتیجه مستقیم فقدان سازوکارهای نهادین دارای صلاحیت اجباری جهت مقابله و مجازات نقض های حقوق بین الملل، شناسائی حق هر دولت در توسل به اقدامات متق أکثرنظام حقوق بین الملل به عنوان یک نظام حقوقی غیر سازمان یافته، در تضمین اجرای قواعد خود تا حدود زیادی با عدم تمرکز روبرو می باشد. نتیجه مستقیم فقدان سازوکارهای نهادین دارای صلاحیت اجباری جهت مقابله و مجازات نقض های حقوق بین الملل، شناسائی حق هر دولت در توسل به اقدامات متقابل (خودیاری) برای مقابله با نقض تعهدات بین المللی و جبران خسارات وارده می باشد. استفاده برخی دولتها از تحریم اقتصادی، بدون وجود مجوز قبلی شورای امینت و خارج از سیستم امنیت جمعی منشور، باعث گردیده تا مشروعیت این اقدامات از حیث انظباق آنها با موازین حقوقی بین المللی با شک و تردید همراه باشد. تحریم کنندگان در توجیه اقدامات خود به اصل آزادی دولتها در برقراری یا قطع روابط تجاری خود با سایر دولتها استناد می کنند. در پاره ای از موارد نیز استفاده از تحریمهای یکجانبه به عنوان ابزاری جهت پیشبرد اهداف سیاست ملی دولتهای قدرتمند بوده است. با این حال، هدف نهائی از اجرای تحریمهای اقتصادی یکجانبه هر چه باشد، باید با لحاظ تعهدات بین المللی دولتها به موجب معاهدات بین المللی حقوق بشری باشد. عدم توجه به آثار زیانبار تحریمها بر وضعیت کلی حقوق بشر در کشور هدف، نه تنها مشروعیت این اقدامات را از بین می برد، بلکه مسئولیت دولت یا دولتهای تحریم کننده را نیز به موجب حقوق بین الملل دامن می زند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
66 - حق توسعه در تئوری و در عمل
رهالوسین زهادیدر این مقاله، نویسنده با استفاده از بایسته های حقوقی و بهره گیری از الزامات ساختاریقانونی و اجرایی در نظام بین الملل در دو حوزة مختلف اقتصادی و حقوق بشری، به بیانمستندی از رهیافت نسبتاً جدید نظام بین الملل حقوق بشر راجع به حل مشکلات اقتصادیبشر و توجه به مؤلفه های آن در أکثردر این مقاله، نویسنده با استفاده از بایسته های حقوقی و بهره گیری از الزامات ساختاریقانونی و اجرایی در نظام بین الملل در دو حوزة مختلف اقتصادی و حقوق بشری، به بیانمستندی از رهیافت نسبتاً جدید نظام بین الملل حقوق بشر راجع به حل مشکلات اقتصادیبشر و توجه به مؤلفه های آن در حال و آینده پرداخته است. نویسنده سعی دارد تا فرضیةخود را در چهار بخش طرح و مورد آزمون قرار دهد. در قسمت نخست، شکل گیری مفهومحق توسعه در گذر زمان و مبنای مشروعیت حقوقی آن از جنبه تئوریک ارزیابی شده و دردو قسمت پایانی با بهره گیری از یک رویکرد عملی نقش بازیگران اصلی فرایند تأمین آنمورد بررسی و نقد قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
67 - تأثیرات آستانه ای حکمرانی خوب در رابطه هزینههای عمومی، شمول مالی و رشد اقتصادی در منتخبی از کشورهای منطقه منا
نیلوفر خاتمی حسین شریفی رنانی بهار حافظیبسیاری از کشورهای در حال توسعه به دلیل عدم حکمرانی خوب، دولتی بودن بخش بزرگی از نظام مالی، خدمات بانکی ناکارا، کمبود منابع، وجود ساختار دوگانه بخش مالی (رسمی و غیر رسمی) و غالب بودن عملکرد بخش غیررسمی، نهادها و موسسات مالی از کارایی مطلوب برخوردار نیستند. بر همین اسا أکثربسیاری از کشورهای در حال توسعه به دلیل عدم حکمرانی خوب، دولتی بودن بخش بزرگی از نظام مالی، خدمات بانکی ناکارا، کمبود منابع، وجود ساختار دوگانه بخش مالی (رسمی و غیر رسمی) و غالب بودن عملکرد بخش غیررسمی، نهادها و موسسات مالی از کارایی مطلوب برخوردار نیستند. بر همین اساس، هدف مقاله حاضر بررسی تأثیرات آستانه ای حکمرانی خوب در رابطه هزینههای عمومی، شمول مالی و رشد اقتصادی است. برای این منظور از رویکرد آستانهای پانل (PSTR) بر اساس دادههای سالانه کشورهای منتخب منطقه MENA طی دوره 2021-2000 استفاده شد. نتایج برآورد قسمت خطی مدل (رژیم اول) نشان میدهد که شمول مالی تأثیرات مثبت بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی داشته است. همچنین مشاهده می شود که افزایش هزینه های عمومی می تواند منجر به بهبود سطح رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی گردد. نتایج برآورد قسمت غیرخطی مدل (رژیم دوم) نشان می دهد که تأثیر مثبت متغیرهای شمول مالی و هزینه های عمومی بر رشد اقتصادی، در حضور یک سیستم حکمرانی خوب رخ خواهد داد. با مقایسه ضرایب الگو در دو رژیم مختلف ملاحظه میگردد که با عبور سطح حکمرانی خوب از حد آستانه (03/1) (انتقال از بخش خطی به غیرخطی) واکنش شاخص رشد اقتصادی به تغییرات این متغیر به شدت افزایش خواهد یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
68 - اثرات نامتقارن شرایط مالی بر رشد تولید ناخالص داخلی در ایران (تجزیهوتحلیل رگرسیون کوانتایل)
شیرین امینیان زهره طباطبایی نسب سید یحیی ابطحی محمدعلی دهقان تفتیدر مطالعه حاضر به بررسی اثرات نامتقارن شرایط مالی بر رشد تولید ناخالص داخلی در ایران پرداخته میشود. برای این منظور در مرحله اول به استخراج وزنها؛ شامل 12 متغیر برای ساخت شاخص شرایط مالی ایران (IFCI) پرداخته میشود تا در قالب مدل نهایی کوانتایل برای بازه زمانی 1400-137 أکثردر مطالعه حاضر به بررسی اثرات نامتقارن شرایط مالی بر رشد تولید ناخالص داخلی در ایران پرداخته میشود. برای این منظور در مرحله اول به استخراج وزنها؛ شامل 12 متغیر برای ساخت شاخص شرایط مالی ایران (IFCI) پرداخته میشود تا در قالب مدل نهایی کوانتایل برای بازه زمانی 1400-1370 به بررسی موضوع حاضر پرداخته شود. بر اساس نتایج؛ در چارکهای (پایین) اول و دوم؛ شاخصهای شرایط مالی (IFCI) بر رشد تولید ناخالص داخلی اثر منفی دارد و در چارکهای سوم و چهارم، شدت تأثیرگذاری آن بر رشد تولید ناخالص داخلی افزایش مییابد. به عبارتی شاخصهای شرایط مالی (IFCI) چارک اول (Q1) و دوم (Q2)، با رشد تولید ناخالص داخلی دارای یک همبستگی زمانی منفی قوی میباشد. نوسانات ریسکهای نزولی بهویژه در شرایط مالی بد شدیدتر از ریسکهای صعودی است. بر اساس روند نموداری پیشبینی رشد تولید ناخالص داخلی چارک پسین، شوکهای مالی متأثر از شوکهای مرتبه اول، دوم و سوم میباشد که با بدتر شدن شرایط مالی، میانگین تولید ناخالص داخلی کاهش پیداکرده که درنهایت هزینهها با وجود یک بحران مالی افزایش یافته است. این نوسانات با اثرگذاری بر شاخصهای مرتبط با تولید، میزان سرمایهگذاری را تحت تأثیر قرار میدهند. با توجه به متفاوت بودن زیرساختها، مطالعه مجزای نحوه تأثیرپذیری تولید از نااطمینانی سیاستهای پولی دولت، سیاستهای مالی دولت و سیاستهای ارزی دولت میتواند در تصمیمگیریهای کلان کشور، دید درستی از چگونگی تغییرات بازار مالی ایران در اثر این نوسانات ارائه دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
69 - تعمیق مالی و توسعه نظام مالی
فریدون رهنمای رودپشتی مهدی تقوی شادی شاهوردیانیتوسعه مالی و سرمایه گذاری از جمله نشانه ها، علائم و مشخصه های عمق مالی است که بر رشد و توسعهاقتصادی تأثیر معنی دار، مثبت و مستقیم دارد. تعمیق مالی، نشانه توسعه مالی و معرف توسعه نظام مالی است.پژوهش های مختلفی، نشان داده است که توسعه مالی از جمله مؤلفه های توسعه یافتگی ک أکثرتوسعه مالی و سرمایه گذاری از جمله نشانه ها، علائم و مشخصه های عمق مالی است که بر رشد و توسعهاقتصادی تأثیر معنی دار، مثبت و مستقیم دارد. تعمیق مالی، نشانه توسعه مالی و معرف توسعه نظام مالی است.پژوهش های مختلفی، نشان داده است که توسعه مالی از جمله مؤلفه های توسعه یافتگی کشورهای توسعه یافتهو صنعتی بوده است. تقوی ( 1388 ) مبتنی بر تحقیق گوپتا ( 2005 )، معتقد است که عمق مالی بیشتر در اقتصادمعرف توسعه مالی بیشتر است که برای سنجش آن، نیاز به شاخص هایی است که نماینده این متغیر است. مقالهحاضر با استفاده از روش شناخت تاریخی یعنی با بررسی مبانی علمی و نظری در چارچوب مطالعه کتابخانه ایاجرا شده است که هدف آن ارائه شاخص های اندازه گیری عمق مالی و همچنین تبیین ارتباط آن با توسعه نظاممالی و رشد و توسعه اقتصادی مبتنی بر تحقیقات قبلی است. نتایج مطالعه منتج به شناسایی و معرفی شاخصهای سنجش عمق مالی گردید همچنیننتایج مطالعه حاضر، نشان داده است که بین تعمیق مالی و توسعه نظام مالیو رشد و توسعه اقتصادی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
70 - بررسی تغییرات کارایی مقیاس اقتصادی در بانکهای دولتی و خصوصی با استفاده از روش تابع تولید مرزی تصادفی
فرید صفتی تقی ترابی کامبیز هژبر کیانیامروزه یکی از مواردی که در کارایی بنگاههای اقتصادی از جمله بانکها میتواند مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد ،بحث اندازه و مقیاس تولید آنها میباشد،لذا برای بررسی اندازه و مقیاس،20 بانک دولتی و خصوصی، برای دوره زمانی 92- 1385 انتخاب شدند،با تخمین تابع تولید ترانسلوگ مرزی تص أکثرامروزه یکی از مواردی که در کارایی بنگاههای اقتصادی از جمله بانکها میتواند مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد ،بحث اندازه و مقیاس تولید آنها میباشد،لذا برای بررسی اندازه و مقیاس،20 بانک دولتی و خصوصی، برای دوره زمانی 92- 1385 انتخاب شدند،با تخمین تابع تولید ترانسلوگ مرزی تصادفی بانکها، تغییرات کارایی مقیاس محاسبه شد،نکته کلیدی استخراج شاخص ترکیبی برای ابزارآلات الکترونیکی(خودپرداز،پایانه فروش،پایانه شعب) با استفاده از روش مؤلفه اصلی میباشد که از آن شاخص ترکیبی بعنوان نهاده در تابع تولید استفاده میشود.نتایج نشان میدهند که بانکهای دولتی بزرگ و کوچک از مولدترین مقیاس تولید دور هستند به استثنای بانک توسعه صادرات که وضعیت خوبی در مقیاس مولد بهینه فنی دارد.از طرف دیگر بانکهای خصوصی بزرگ و کوچک کاملاً در مقیاس مولد فنی قرار دارند،. به استثنای بانک دی که تا حدودی نسبت به مولدترین مقیاس تولید فاصله دارد. نکته قابل توجه در مورد بانکهای تازه خصوصی شده (ملت، صادرات، تجارت، رفاه) میباشد که تا زمانیکه دولتی بودهاند فاصله زیادی با مقیاس مولد بهینه فنی داشتهاند ولی بعد از خصوصی شدن وضعیت مقیاس اقتصادی بهتری کسب نمودهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
71 - بررسی تاثیر نرخ سود بانکها و نرخ بازده سرمایهگذاری بر روی رشد اقتصادی ایران
دکتر سینا نعمتی زاده مهدیه سیدالموسویدر این پژوهش ، تأثیر نرخ سود بانک ها و نرخ بازده سرمایه گذاری بر روی رشد اقتصادی ایران ، طی سال های 1376 تا 1386 مورد بررسی و تبیین قرار گرفته است . ابتدا نرخ بازده سرمایه گذاری و نرخ سود بانک ها و نرخ رشد اقتصادی مورد محاسبه قرار گرفتند . داده های به دست آمده توسط نرم أکثردر این پژوهش ، تأثیر نرخ سود بانک ها و نرخ بازده سرمایه گذاری بر روی رشد اقتصادی ایران ، طی سال های 1376 تا 1386 مورد بررسی و تبیین قرار گرفته است . ابتدا نرخ بازده سرمایه گذاری و نرخ سود بانک ها و نرخ رشد اقتصادی مورد محاسبه قرار گرفتند . داده های به دست آمده توسط نرم افزارهای SPSS14 و Eview3 مورد بررسی قرار گرفت . نتایج پژوهش نشان می دهد که همبستگی مثبت میان نرخ سود بانک ها و نرخ رشد اقتصادی وجود دارد یعنی تغییرات این دو متغیر هم جهت می باشد ، اما میان نرخ بازده سرمایه گذاری و نرخ رشد اقتصادی همبستگی مثبت وجود ندارد . همچنین بین نرخ سود بانک ها و نرخ بازده سرمایه گذاری رابطه معنی داری وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
72 - نااطمینانی سیاست های اقتصادی و بازار سهام ایران با تکیه بر رویکرد تغییر رژیمی مارکف
حسین امیری محبوبه پیرداده بیرانونداز جمله عواملی که سرمایه گذاران در تصمیم گیری های خود مد نظر قرار می دهند، نرخ بازده سهام است. دستیابی به این بازده در شرایطی امکان پذیر است که ثبات اقتصادی وجود داشته باشد. یکی از جنبه های ثبات اقتصادی، ثبات سیاست های اقتصادی است که نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می ک أکثراز جمله عواملی که سرمایه گذاران در تصمیم گیری های خود مد نظر قرار می دهند، نرخ بازده سهام است. دستیابی به این بازده در شرایطی امکان پذیر است که ثبات اقتصادی وجود داشته باشد. یکی از جنبه های ثبات اقتصادی، ثبات سیاست های اقتصادی است که نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می کند. به گونه ای که اگر نااطمینانی نسبت به سیاست های اقتصادی وجود داشته باشد، این نااطمینانی موجب نااطمینانی فعالان اقتصادی نسبت به تحولات آینده ی اقتصاد خواهد شد و به دنبال آن صاحبان سرمایه دیگر قادر به تصمیم گیری برای آینده از جمله سرمایه گذاری نبوده و بازار پول و بازار سرمایه با مشکل مواجه خواهد شد. در این مقاله اثر نااطمینانی سیاست های اقتصادی بر بازده بازار سهام با استفاده از مدل های خطی و غیرخطی (مارکف سوئیچینگ) طی دوره زمانی 1395-1360 بررسی شده است. در پژوهش فوق از متغیرهای نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم، نرخ بیکاری، نرخ سود حقیقی، نااطمینانی سیاست های اقتصادی و نرخ رشد نقدینگی به عنوان متغیرهای مستقل استفاده می شود. یافته های مقاله نشان می دهد که نااطمینانی در سیاست های اقتصادی موجب کاهش بازده بازار سهام می شود. همچنین ارتباط بین بازده بازار سهام و نااطمینانی سیاست های اقتصادی غیرخطی و اثر نااطمینانی بر بازده سهام در رژیم با نوسانات بالا قوی تر و پایدارتر است. لذا اتخاذ سیاست های مناسب و پایدار اقتصادی از سوی سیاستگذاران اقتصادی به ویژه در حوزه پولی و مالی توصیه می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
73 - توسعه مالی سرمایهگذاری و رشد اقتصادی
دکتر مهدی تقویهدف این مقاله بررسی اثرات توسعه مالی بر سرمایهگذاری و رشد اقتصادی است. متغیرهای انتخاب شده برای اندازهگیری توسعه مالی نسبت به سپردههای بخش خصوصی در بانکها به تولید ناخالص داخلی، نسبت مطالبات سیستم بانکی از بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی، نسبت ارزش سهام مبادله شده ب أکثرهدف این مقاله بررسی اثرات توسعه مالی بر سرمایهگذاری و رشد اقتصادی است. متغیرهای انتخاب شده برای اندازهگیری توسعه مالی نسبت به سپردههای بخش خصوصی در بانکها به تولید ناخالص داخلی، نسبت مطالبات سیستم بانکی از بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی، نسبت ارزش سهام مبادله شده به کل ارزش جاری بازار سهام، نسبت ارزش جاری بازار سهام به تولید ناخالص داخلی و نسبت نقدینگی بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی میباشند. روش تحقیق روش دادههای تابلویی و کشورهای مورد مطالعه، بحرین، چین، اندونزی، هند، ایران، پاکستان، ترکیه و امارات متحده عربی میباشند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
74 - بررسی اثرات توسعه مالی، ثبات اقتصادی و بازدهی عقود مشارکتی بانکها در دوران رکود و رونق
محسن میرزاصفی مرجان دامن کشیده منیژه هادی نژاد دارسرا علیرضا دقیقی اصلی محمدرضا میرزائی نژادتوسعه و ثبات مالی و ارتباط آنها با رشد اقتصادی، از موضوعات مهم و تأثیرگذار بر رشد اقتصادی است. بنابراین، کارشناسان اقتصاد در تحقیقات بسیاری با اعمال شرایط گوناگون، به بررسی این موضوع پرداختهاند. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات توسعه مالی، ثبات اقتصادی و بازدهی عقود م أکثرتوسعه و ثبات مالی و ارتباط آنها با رشد اقتصادی، از موضوعات مهم و تأثیرگذار بر رشد اقتصادی است. بنابراین، کارشناسان اقتصاد در تحقیقات بسیاری با اعمال شرایط گوناگون، به بررسی این موضوع پرداختهاند. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات توسعه مالی، ثبات اقتصادی و بازدهی عقود مشارکتی دولت در دوران رکود و رونق می باشد که با بکارگیری رویکرد تغییر رژیم مارکوف سوئیچینگ بر اساس داده های سالانه اقتصاد ایران طی دوره 1399-1366 انجام شده است. نتایج برآورد مدل نشان میدهد که متغیرهای بحران های مالی و نفتی، ریسک اقتصادی و مالی، تورم در هر دو دوران رونق و رکود اثر منفی بر بازدهی عقود مشارکتی دارند. نتایج احتمالات انتقال از یک رژیم به رژیم دیگر و دوره دوام رژیم نشان می دهد، اگر اقتصاد ایران در زمان t در دوران رکود قرار گیرد، با وجود ریسکهای اقتصادی و مالی و بحرانهای مالی و نفتی به احتمال 20/0 در همان وضعیت باقی خواهد ماند. همچنین 80/0 نیز احتمال دارد که اقتصاد ایران تحت سایر عوامل به وضعیت دوران رکود چرخش کند. میزان مواجهه اقتصاد با دوران رکود ایران در تحقیق حاضر 21 دوره در مقابل 9 دوره رونق میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
75 - توسعه مالی و رشد اقتصادی در کشورهای منا با استفاده از روش پانل پویا GMM
مهدی تقوی حسین امیری عادل محمدیانتاثیرگذاری توسعه مالی بر رشد اقتصادی یکی از مهمترین کانال های موجود در موضوعات اقتصادی است که بحث ها و جنجال های زیادی را به خود اختصاص داده است. برخی از اقتصاددانان معتقدند که توسعه مالی از طریق افزایش سطح پس انداز و افزایش سطح سرمایه گذاری می تواند زمینه مناسب رشد اقت أکثرتاثیرگذاری توسعه مالی بر رشد اقتصادی یکی از مهمترین کانال های موجود در موضوعات اقتصادی است که بحث ها و جنجال های زیادی را به خود اختصاص داده است. برخی از اقتصاددانان معتقدند که توسعه مالی از طریق افزایش سطح پس انداز و افزایش سطح سرمایه گذاری می تواند زمینه مناسب رشد اقتصادی را فراهم سازد و گروهی نیز، به انتقال توسعه مالی بر رشد اقتصادی از طریق تاثیرات آن بر تخصیص منابع و کارایی سرمایه تاکید دارند. هدف مقاله بررسی رابطه تجربی بین توسعه مالی و رشد را در برخی کشورهای منا[i] می باشد. این مطالعه تجربی با استفاده از روش پانل پویای GMM برای 12 کشور منطقه منا بررسی شده است. نتایج برازش در دوره 1960 تا 2006 حاکی از تاثیر منفی توسعه مالی بر رشد اقتصادی دارد و این اثر منفی را می توان به دلیل نحوه آزاد سازی بازارهای مالی، ضعف نظام مالی و عدم شکل گیری بازار مالی منسجم و بهره مند از مقررات دانست که منجر به کاهش سرمایه گذاری از طریق تخصیص نابهینه منابع شده است. این مهم می بایست در تدوین سیاست های کلان اقتصادی که هدف آن توسعه مالی است مورد توجه سیاست گذاران این کشورها قرار گیرد. کشورهای منا شامل کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا می باشد. کشورهای مورد مطالعه در این مقاله شامل الجزایر، بحرین، مصر، ایران، اردن، کویت، لبنان، مراکش، عمان، سوریه، عربستان سعودی و تانزانیا می باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
76 - بررسی رابطه بین رشد ارزش افزوده اقتصادی و اهرم عملیاتی و ارزش شرکت
دکتر هاشم نیکومرام مریم علویان قوانینیتحقیق حاضر به بررسی رابطه بین رشد ارزش افزوده اقتصادی و درجه اهرم عملیاتی می پردازد هدف اصلی این تحقیق معرفی معیار ارزش افزوده اقتصادی به عنوان معیار سنجش عملکرد و تعیین ارزش شرکت و سپس بررسی رابطه آن با معیارهایی چون درجه اهرم عملیاتی، رشد فروش و رشد سود، جهت یافتن منا أکثرتحقیق حاضر به بررسی رابطه بین رشد ارزش افزوده اقتصادی و درجه اهرم عملیاتی می پردازد هدف اصلی این تحقیق معرفی معیار ارزش افزوده اقتصادی به عنوان معیار سنجش عملکرد و تعیین ارزش شرکت و سپس بررسی رابطه آن با معیارهایی چون درجه اهرم عملیاتی، رشد فروش و رشد سود، جهت یافتن مناسب ترین معیار موجود می باشد. تحقیق حاضر برای یک دوره 6 ساله از سال 1381 تا 1386 و در قلمرو مکانی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده است. پس از گردآوری اطلاعات از طریق مطالعه صورتهای مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و یادداشت های همراه آن و محاسبه متغیرهای تحقیق از طریق صفحه گسترده Excel، با استفاده از روش آماری رگرسیون چندگانه به تجزیه و تحلیل داده ها و ارایه مدل آماری پرداخته شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از این امر بود که بین رشد ارزش افزوده اقتصادی و درجه اهرم عملیاتی رابطه معناداری در جهت معکوس و بین رشد ارزش افزوده اقتصادی و رشد سود رابطه معناداری در جهت مثبت وجود دارد و فرض وجود رابطه معناداری رشد ارزش افزوده اقتصادی و رشد فروش پذیرفته نشد. نتایج حاصل همچنین حاکی از این مطلب بود که رابطه ارزش افزوده اقتصادی با رشد سود بیشتر از رابطه ارزش افزوده اقتصادی با درجه اهرم عملیاتی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
77 - تبیین مدل جامع بعد اقتصادی کیفیت زندگی و ارتباط آن با استرس مالی در ایران
فاطمه قائمی محمد حسنی محمدحامد خان محمدیپژوهش حاضر به بررسی ابعاد اقتصادی کیفیت زندگی و اثر آن بر استرس مالی می پردازد. روش پژوهش ترکیبی (کیفی-کمی) است. داده های کیفی با نظریه پردازی زمینه بنیان گردآوری شده اند. مصاحبه های عمیق با صاحب نظران با رویکرد گلوله برفی صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد شاخص های فقدا أکثرپژوهش حاضر به بررسی ابعاد اقتصادی کیفیت زندگی و اثر آن بر استرس مالی می پردازد. روش پژوهش ترکیبی (کیفی-کمی) است. داده های کیفی با نظریه پردازی زمینه بنیان گردآوری شده اند. مصاحبه های عمیق با صاحب نظران با رویکرد گلوله برفی صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد شاخص های فقدان برنامه ریزی و تغییرات سریع اقتصادی از مهمترین شرایط علّی، سلامت جسمانی، سبک زندگی و شغل از مهمترین عوامل مداخله گر، مذهب، ثبات در جامعه و عدم تغییر در سیاست های کاری سازمان های فعال به عنوان بستر حاکم، توانایی های فردی و ساختار تقسیم منابع جامعه از مهمترین راهبردها و نبود امنیت و نبود احساس عدالت اجتماعی از مهمترین پیامدهایی هستند که بر بعد اقتصادی کیفیت زندگی اثر دارند. داده های کمی به صورت پیمایشی از فعالان بازار سرمایه جمع آوری گردید. نتایج نشان می دهد با بهبود کیفیت زندگی در زمینههای راهبردها، بستر حاکم، پیامدها و عوامل مداخلهگر، میزان استرس مالی در میان فعالان بازار سرمایه کاهش اما در زمینه شرایط علّی افزایش خواهد یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
78 - ارزیابی توان شاخصهای ارزش مالی و سودآوری در تبیین بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
صابر جلیلی علی اکبر نونهال نهر نوید خالقیموضوع شناخت و بررسی رفتار قیمت اوراق بهادار و ارزشیابی دارایی های مالی، از آغاز شکل گیری بازار های متشکل سرمایه، همواره مورد توجه محافل علمی و سرمایه گذاران بوده است، شاخص های ارزش مالی و سود آوری، از جمله ارزش افزوده اقتصادی(EVA) و ارزش افزوده نقدی(CVA) امروزه شدیدا مو أکثرموضوع شناخت و بررسی رفتار قیمت اوراق بهادار و ارزشیابی دارایی های مالی، از آغاز شکل گیری بازار های متشکل سرمایه، همواره مورد توجه محافل علمی و سرمایه گذاران بوده است، شاخص های ارزش مالی و سود آوری، از جمله ارزش افزوده اقتصادی(EVA) و ارزش افزوده نقدی(CVA) امروزه شدیدا مورد توجه مدیریت مالی و حسابداری مدیریت قرار گرفته است، با این معیارها می توان بازده سهام شرکت ها را به نحو درستی پیش بینی کرد و انتقادات وارده بر رقم سود حسابداری را تا اندازه ای بر طرف نمود، بنابراین شاخص های ارزش مالی و سودآوری برای سرمایه گذاران اهمیت بسیار زیادی دارند، بر این اساس پژوهش حاضر در صدد مطالعه محتوای اطلاعاتی و قابلیت توضیح دهندگی و شدت همبستگی شاخص های ارزش مالی و سود آوری با بازده سهام شرکت ها می باشد. در این راستا با استفاده داده های ترکیبی، شرکت و سال، 90 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در خلال 7 سال مورد آزمون قرار گرفت. این مطالعه از نوع شبه تجربی می باشد و از لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی است، فرضیه های پژوهش از طریق محاسبه ضریب همبستگی و رگرسیون چند متغیره، آزمون F فیشر و آزمون t مورد آزمون قرار گرفته و به کمک نرم افزارهای Stata و Excell محاسبات لازم انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که از بین متغیرهای مستقل مورد مطالعه بین ارزش افزوده اقتصادی و سود خالص با بازده سهام رابطه معنی داری وجود دارد، بقیه متغیرهای مستقل یعنی ارزش افزوده بازار، ارزش افزوده نقدی، بازده داراییها و بازده حقوق صاحبان سهام رابطه معنی داری با بازده سهام دارند ولی این ارتباط ها به اندازه ارزش افزوده اقتصادی نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
79 - ارزیابی تأثیر تأمین مالی خارج از ترازنامه بر پایداری سود و ارزش افزوده اقتصادی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
عسگر پاکمرام حمید قاسمی بهمن طالبییکی از مهم ترین مسائلی که معمولا شرکتها به منظور حداکثر کردن ثروت سهامداران در راستای اجرای برنامههای استراتژیک شرکت با آن مواجه میباشند، تأمین مالی است. در پژوهش حاضر تاثیر اجارههای عملیاتی، به عنوان مهمترین و پرکاربردترین ابزار تأمین مالی خارج از ترازنامه بر ارزش أکثریکی از مهم ترین مسائلی که معمولا شرکتها به منظور حداکثر کردن ثروت سهامداران در راستای اجرای برنامههای استراتژیک شرکت با آن مواجه میباشند، تأمین مالی است. در پژوهش حاضر تاثیر اجارههای عملیاتی، به عنوان مهمترین و پرکاربردترین ابزار تأمین مالی خارج از ترازنامه بر ارزش افزوده اقتصادی و پایداری سود به عنوان معیارهای ارزیابی عملکرد واحد اقتصادی طی سال های 1388 الی 1394 مورد ارزیابی قرار گرفت. مجموعاً تعداد 70 شرکت، بعبارتی490 مشاهده(سال-شرکت) به عنوان نمونه انتخاب و آزمون فرضیههای پژوهش با استفاده از روش آزمون های تفاوت میانگین دو جامعه مستقل و رگرسیون چند متغیره با نوع داده های پولد انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که تأمین مالی خارج از ترازنامه از طریق اجاره های عملیاتی بر ارزش افزوده اقتصادی شرکت ها بیتأثیر بوده ولی بر پایداری سود تأثیر مستقیم دارد. بدین معنی که هر اندازه در یک شرکت استفاده از اجارههای عملیاتی افزایش می یابد پایداری سود شرکت افزایش یافته و سود از کیفیت و استمرار پذیری بیشتری برخوردار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
80 - مطالعه اثر شاخص استرس مالی بر رشد اقتصادی در ایران ( رویکرد مقایسه ای مدل خطی و غیر خطی)
مرضیه ابراهیمی شقاقی فریدون رهنمای رودپشتی محمد ابراهیم مداحی هاشم نیکومرام تقی ترابیبحران مالی جهانی اقتصادهای پیشرفته و توسعه یافته را تحت تأثیر قرارداده است .اقتصاد ایران نیز همانند بسیاری دیگر از کشورهای درحال توسعه تحت تأثیر قرارگرفته است. در این مقاله تاثیر شاخص استرس مالی بر رشد اقتصادی با استفاده از دو مدل خطی و غیر خطی (مارکوف سوییچینگ) بررسی ش أکثربحران مالی جهانی اقتصادهای پیشرفته و توسعه یافته را تحت تأثیر قرارداده است .اقتصاد ایران نیز همانند بسیاری دیگر از کشورهای درحال توسعه تحت تأثیر قرارگرفته است. در این مقاله تاثیر شاخص استرس مالی بر رشد اقتصادی با استفاده از دو مدل خطی و غیر خطی (مارکوف سوییچینگ) بررسی شده است. در این راستا پس از ساخت شاخص، در ابتدا یک تابع تولید تعریف شده و تاثیر استرس مالی در کنار بقیه متغیرهای تابع تولید بر روی رشد اقتصادی به روش خطی سنجیده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل داده های سری زمانی فصلی مربوط به دوره زمانی1393-1380می باشد. براساس نتایج به دست آمده شاخص استرس مالی در مدلهای بلندمدت و کوتاه مدت اثر منفی و معنی دار بر رشد اقتصادی دارد. مقدار ضریب این شاخص 02/0%- است بدین معنی که با افزایش 1%در مقدار این شاخص رشد اقتصادی سرانه به میزان 02/0% کاهش می یابد. لذا استرس مالی مانعی برای رشد اقتصادی است و متغیرهای مخارج دولت، مالیاتها، نقدینگی و حاشیه نرخ ارز که بهعنوان شاخصهایی از نحوه مدیریت دولت در سیاستهای مالی، پولی و ارزی است بهصورت کارا مورد استفاده قرار نگرفته اند. در نهایت برای آزمون فرضیه به روش غیر خطی از مدل مارکوف سوئیچینگ استفاده شده است. نتایج نشان می دهند که زمانی که استرس مالی در حال افزایش است اثر نااطمینانی استرس مالی بر رشد اقتصادی منفی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
81 - تبیین نقش تجارت خارجی و نوآوری از طریق دستیابی به تکنولوژی خارجی بر سرمایه گذاری و رشد اقتصادی کشور ایران
هاشم نیکو مرام فریدون رهنمای رودپشتی ایمان جوکار تنگ کرمیچکیدهاین مقاله با استفاده از مدل تجربی رگرسیون رشد اقتصادی بر مبنای مدلهای نظری توسعه یافته توسط1997 ) به تبیین اثر تجارت خارجی و نوآوری از طریق دستیابی به ) گراسمن و هلپمن 1 و بارو و سالای مارتین 2تکنولوژی خارجی بر رشد اقتصادی کشور ایران طی سالهای 1360 الی 1389 پرداخته أکثرچکیدهاین مقاله با استفاده از مدل تجربی رگرسیون رشد اقتصادی بر مبنای مدلهای نظری توسعه یافته توسط1997 ) به تبیین اثر تجارت خارجی و نوآوری از طریق دستیابی به ) گراسمن و هلپمن 1 و بارو و سالای مارتین 2تکنولوژی خارجی بر رشد اقتصادی کشور ایران طی سالهای 1360 الی 1389 پرداخته و اهمیت عوامل خالصموجودی سرمایه، جریان سرمایهگذاری مستقیم خارجی و حقوق مالکیت فکری را در این فرایند بررسی کردهاست. با استفاده از سری زمانی دادهها طی دوره پژوهش ابتدا مانایی متغیرها و با ثباتی مدل بررسی و سپس مدلرگرسیون رشد تخمین زده شد. نتایج آزمون نشان داد که به ترتیب عاملهای خالص موجودی سرمایه ، نوآوری وحقوق مالکیت فکری تاثیر مثبت و عامل سرمایهگذاری مستقیم خارجی تاثیر منفی بر رشد اقتصادی کشور دارد.همچنین اینکه عامل واردات تکنولوژی خارجی نقش با اهمیتی بر رشد اقتصادی کشور ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
82 - سنجش رابطه بین تکنیکهای ارزشیابی نسبی(P/S , P/BV , P/E ) و اهرم اقتصادی با بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
مهدی تقوی جواد آقامحمدیموضوع اصلی این مقاله سنجش رابطه بین تکنیکهای ارزشیابی نسبی و اهرم اقتصادی با بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. از اینرو تکنیکهای ارزشیابی نسبی و اهرم اقتصادی بعنوان متغیرهای مستقل و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس بعنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده أکثرموضوع اصلی این مقاله سنجش رابطه بین تکنیکهای ارزشیابی نسبی و اهرم اقتصادی با بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. از اینرو تکنیکهای ارزشیابی نسبی و اهرم اقتصادی بعنوان متغیرهای مستقل و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس بعنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شدهاند. در این تحقیق فرضیه ارائه شده مبتنی بر این است که میان تکنیکهای ارزشیابی نسبی و اهرم اقتصادی مطرح شده با بازده سهام رابطه معنیداری وجود دارد. تحقیق در یک دورة زمانی هفت ساله(1382 تا 1388) و با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره و همبستگی انجام شده است. نتایج بدست آمده از بررسی نشاندهنده آن بود که میان متغیرهای مستقل یاد شده با بازده سهام بطور کلی رابطه معنیداری وجود ندارد اما ارتباط خطی معنیداری بین تکتک متغیرهای ارزشیابی نسبی با بازده سهام وجود دارد در حالیکه ارتباط خطی بین اهرم اقتصادی و بازده سهام وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
83 - اثر بخش بانکی و بازار سرمایه بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی کشورهای عضو کنفرانس اسلامی)
تقی ترابی مهدی تقوی محمد نصیریدستیابی به رشد بلند مدت و پایدار اقتصادی در هر کشور با تجهیز و تخصیص بهینه منابع سرمایه گذااری دراقتصاد ملی آن کشور امکان پایر است. برای رسیدن به این هدف، بازارهای مالی گسترده و کذارا، بذه ویذبه بذازارسرمایه کارآمد، ضروری است. نظام مبتنی براقتصاد بازار در سطح کلان بر با أکثردستیابی به رشد بلند مدت و پایدار اقتصادی در هر کشور با تجهیز و تخصیص بهینه منابع سرمایه گذااری دراقتصاد ملی آن کشور امکان پایر است. برای رسیدن به این هدف، بازارهای مالی گسترده و کذارا، بذه ویذبه بذازارسرمایه کارآمد، ضروری است. نظام مبتنی براقتصاد بازار در سطح کلان بر بازارهای چهارگانه )بذازار کذا، ، بذازارکار، بازار پول و بازار سرمایه( استوار است که در بین آنها دو بازار )بازارپول و سرمایه( در ارتباط با بخذ مذالیمی باشند. بخ مالی روی دوم سکه اقتصاد هر کشوری است کذه در واقذع مکلذب بخذ قیییذی اقتصاداسذت .عللکرد بهینه نظام اقتصادی در جامعه، منوط به وجود دو بخ قیییی و مالی کذارا ، مکلذب ، قدرتلنذ د و تحذتنظارت است. فعالیت این دو بخ در کنار هلدیگر شرط ،زم وکافی برای یک نظام اقتصادی مطلوب محسذوبمیشود.در این تحییق به بررسی اثرات بخ بانکی و بازار سرمایه بر رشد اقتصادی و هلچنین رابطه علیت بین رشداقتصادی و توسعه بازار سرمایه و بخ بانکی با استفاده از مدل پنب دیتا پرداخته شده است که نتیجه برآورد مدلنشان داد که در دوره زمانی 4152 5991 ، متغیرهای بازار سهام بر سطح تولید و رشد اقتصادی کشورهای مورد -مطالعه تاثیرات منفی و غیرمعنادار داشته است. بعبارت دیگر با استفاده از این نتایج می توان بیان کرد که در دورهمورد نظر، بازار سهام بر رشد اقتصادی در این کشورها بی تأثیر بوده است. در میابب، متغیرهای بخ بانکی برسطح تولید و رشد اقتصادی کشورهای مدنظر تاثیرات مثبت و معنادار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
84 - کاربرد تئوری بازی ها در ارزیابی سرمایه گذاری در سهام
غلامرضا اسلامی بیدگلی رضا احتشام راثیدر محیط پر از چالش دنیای امروز بنگاه های اقتصادی ب ه شدت در رقابت با یکدیگرمی باشند و نم یتوان تنها با استفاده از روش های تصمیم گیری سنتی در شرایط اطمینان،ریسک و عدم اطمینان برای مواجهه با رقبای داخلی و خارجی ، تصمیمات صحیحی رااتخاذ نمود، لذا شناخت فنون نوین در شرایط تع أکثردر محیط پر از چالش دنیای امروز بنگاه های اقتصادی ب ه شدت در رقابت با یکدیگرمی باشند و نم یتوان تنها با استفاده از روش های تصمیم گیری سنتی در شرایط اطمینان،ریسک و عدم اطمینان برای مواجهه با رقبای داخلی و خارجی ، تصمیمات صحیحی رااتخاذ نمود، لذا شناخت فنون نوین در شرایط تعارض برای مقابله با رقبا بیش از پیشاحساس می گردد. استفاده از این قبیل فنون به ارزیابی اقتصادی سرمایه گذاری درسهام ومدیریت ریسک کمک نموده و سرمایه گذار را در تصمیم گیری بهتر کمک می کند . باتوجه به اینکه سرمایه گذاری در کشورهای در حال توسعه ب ه علت وجود متغیرهایفراوان و نا شناخته با مخاطرات بسیار زیادی مواجه است و رقبای فراوانی نیز در آنحضور دارند، شناخت روش هایی مانند تئوری بازی ها و بکارگیری آن برای موفقیت درمواجهه با رقبای متعدد در بازارهای کنونی لازم و ضروری بنظر می آید . مقاله حاضر ،ارزیابی اقتصادی گزینه ها در رقابت با سایر رقبا را در ابعاد سرمایه گذاری و اتخاذتصمیمات صحیح و بهنگام برای واکنش در برابر رقبا را با کمک روش تئوری بازی هابررسی می نماید. مقاله حاضر سعی بر آن دارد با استفاده از مدلهای تئوری بازی ها، منافعهمه طرفین رقابت در ارزیابی اقتصادی گزینه های سرمایه گذاری را تامین نموده و آنها را به تعادل در منافع حاصل برساند به نحویی که همه طرفین احساس رضایت و خشنودینمایند. نتایج مطالعه، شواهد لازم برای کاربرد تئوری بازیها را در ارزیابی راه کارهایسرمایه گذاری از جمله سهام ارائه داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
85 - بررسی واکنش پیچیدگیهای اقتصادی به تکانه استرس مالی، مطالعه موردی ایران
ابوالفضل شاه آبادی ثمینه قاسمی فربا مطالعه بحران ها و استرس های مالی در سال های اخیر به خصوص در کشور ایران، انتشار و انتقال سریع آن به اقتصاد می توان دریافت که آثار استرس مالی بر متغیرهای کلان در حوزه اقتصاد دانش بنیان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مولفه های مهم اقتصاد دانش بنیان شاخص پیچیدگی ه أکثربا مطالعه بحران ها و استرس های مالی در سال های اخیر به خصوص در کشور ایران، انتشار و انتقال سریع آن به اقتصاد می توان دریافت که آثار استرس مالی بر متغیرهای کلان در حوزه اقتصاد دانش بنیان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مولفه های مهم اقتصاد دانش بنیان شاخص پیچیدگی های اقتصادی است از این رو هدف این پژوهش برآورد واکنش متغیرهای کلان مرتبط با حوزه اقتصاد دانش (شاخص پیچیدگی اقتصادی) در مواجه با شوک های استرس مالی در کشور ایران است. برای دستیابی به این هدف اثرات شوک های استرس مالی سیستمیک بر پیچیدگی های اقتصادی و تعیین کننده های آن از جمله سرمایه گذاری مستقیم خارجی مورد بررسی طی دوره 1399-1387 به کمک رویکرد بیزین خودرگرسیون مورد سنجش قرار می گیرد. نتایج پژوهش نشان می دهد متغیرهای مورد بررسی از جمله پیچیدگی های اقتصادی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی در بلندمدت به شوک های استرس مالی واکنش منفی نشان می دهند و واکنش آن ها در طول زمان میرا می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
86 - بررسی عملکرد بهره وری در رشد اقتصادی ایران و برخی کشورهای عضو سازمان بهره وری آسیایی
محمد نصراله نیا محمد ابراهیم مداحی فرزانه رحمانی زادهامروزه دستیابی به رشد اقتصادی از طریق ارتقای بهره وری از مهمترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار میرود.مصادیق بهره وری به طور صریح و ضمنی در برنامه های توسعه اقتصادی مدنظر قرار گرفته است (یعنی سهم30 درصدی بهره وری در رشد اقتصادی برنامه توسعه پنجم). با توجه به تاکید در برنا أکثرامروزه دستیابی به رشد اقتصادی از طریق ارتقای بهره وری از مهمترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار میرود.مصادیق بهره وری به طور صریح و ضمنی در برنامه های توسعه اقتصادی مدنظر قرار گرفته است (یعنی سهم30 درصدی بهره وری در رشد اقتصادی برنامه توسعه پنجم). با توجه به تاکید در برنامه، شناسایی و رفع موانعافزایش بهره وری از اهمیت به سزایی برخوردار می باشد. در بررسی حاضر پس از ارائه کلیاتی در ارتباط بامفاهیم و تعاریف بهره وری و شاخص های آن، نقش بهره وری در رشد اقتصادی برخی کشورهای عضو سازمانبهره وری آسیایی مورد بررسی قرار گرفته است. برای محاسبه شاخص های بهره وری از آمارهای کتابخانه ایاستفاده شده است. سپس، ضمن اشاره ای اجمالی به جایگاه بهره وری در برنامه های توسعه اقتصادی ایران،بهره وری کل عوامل تولید و بهره وری نیروی کار و سرمایه برآورد گردیده است. در خاتمه، ضمن اشاره به برخیاز مهمترین موانع افزایش بهره وری، راهکارهایی در جهت افزایش آن و فرصت های بهره وری ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
87 - سنجش ارتباط بین سرمایه فکری با متغیرهای نوین سنجش عملکرد مبتنی بر ارزش آفرینی
دکتر فریدون رهنمای رودپشتی هدی همتیباتوجه به ظهور اقتصاد مبتنی بر دانش و تغییرات ایجاد شده در ماهیت فعالیت شرکتها در سطح تجارت جهانی، سرمایه فکری به عنوان یکی از ارکان اساسی شرکت جهت ایجاد بازدهی تلقی میگردد. با توجه به اهمیت روزافزون سرمایه فکری این پژوهش ارتباط بین سرمایه فکری با متغیرهای نوین سنجش عم أکثرباتوجه به ظهور اقتصاد مبتنی بر دانش و تغییرات ایجاد شده در ماهیت فعالیت شرکتها در سطح تجارت جهانی، سرمایه فکری به عنوان یکی از ارکان اساسی شرکت جهت ایجاد بازدهی تلقی میگردد. با توجه به اهمیت روزافزون سرمایه فکری این پژوهش ارتباط بین سرمایه فکری با متغیرهای نوین سنجش عملکرد مبتنی بر ارزشآفرینی نظیر ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده بازار و ارزش افزوده سهامدار را مورد مطالعه قرار میدهد در این پژوهش جهت محاسبه مقیاس سرمایه فکری از شش مدل بدست آمده از پژوهشهای پیشین استفاده شده است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، دادههای مربوط از صورتهای مالی حسابرسی شده شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1382 الی 1386 جمعآوری شده است. روش آماری در این پژوهش تحلیل همبستگی از طریق رگرسیون و روش تحلیل پانلی (ترکیبی) میباشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیات پژوهش نشان میدهد بین مقیاس سرمایه فکری و ارزش افزوده بازار رابطه معناداری وجود دارد، ولی بر اساس نتایج متفاوت مدلهای مقیاس سرمایه فکری نمیتوان در خصوص رابطه بین سرمایه فکری با ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده سهامدار به نتیجه واحدی دست یافت. با توجه به آنکه مدل چهارم () بالاترین ضریب تعیین را دارد، لذا میتوان این مدل را به عنوان کارامدترین مدل جهت اندازهگیری سرمایه فکری تلقی نمود که نتایج تحقیق آن را تأیید نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
88 - بررسی تاثیر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران
ابراهیم عباسی بهروز ابراهیمزاده رحیملو فروهر فردوسیهدف این مطالعه بررسی تاثیر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران است. برای این منظور شاخص سرکوب مالی با بکارگیری متغیرهای مرسوم و کلاسیک آن و با استفاده از روش آنالیز مولفه های اصلی (PCA)، به ازای هر سال برآورد شده است. برای بررسی اثرگذاری سرکوب مالی بر رشد اقتصادی، اثر اعمال أکثرهدف این مطالعه بررسی تاثیر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران است. برای این منظور شاخص سرکوب مالی با بکارگیری متغیرهای مرسوم و کلاسیک آن و با استفاده از روش آنالیز مولفه های اصلی (PCA)، به ازای هر سال برآورد شده است. برای بررسی اثرگذاری سرکوب مالی بر رشد اقتصادی، اثر اعمال سیاست سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران طی سالهای (85-1355) با استفاده از روش معادله هم انباشتگی و تصحیح خطا (VECM) بررسی شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که اعمال سیاست سرکوب مالی به شکل مستقیم موجبات کاهش رشد اقتصادی ایران شده است و بیان کننده این مهم است که اعمال سیاست سرکوب مالی به شکل مستقیم و غیر مستقیم سیاستی ضد رشد اقتصادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
89 - ارزیابی نظام نوین تامین مالی در واگذاری پروژه های زیرساختی دولت ها به بخش خصوصی و ارائه الگو برای ایران
فرشاد هیبتی هاشم نیکومراماجرای پروژه های مختلف زیرساختی از جمله عوامل مهم و حیاتی در رشد و توسعه اقتصادی کشورهابه شمار می رود. از آن جایی که دولت ها به دنبال ارائه خدمات کاراتر و با کیفیت بالاتر می باشند لذا هموارهتدابیر ویژه ای را در جهت تسهیل و تسریع در اجرای پروژ ههای مذکور بکار می بندند. تج أکثراجرای پروژه های مختلف زیرساختی از جمله عوامل مهم و حیاتی در رشد و توسعه اقتصادی کشورهابه شمار می رود. از آن جایی که دولت ها به دنبال ارائه خدمات کاراتر و با کیفیت بالاتر می باشند لذا هموارهتدابیر ویژه ای را در جهت تسهیل و تسریع در اجرای پروژ ههای مذکور بکار می بندند. تجارب کشورهایمختلف جهان حاکی از این است که عواملی همچون محدودیت منابع مالی و بودج های دولت ها برایتامین مالی پروژه های بزرگ و همچنین تقاضای زیاد موجود در زمینه سرمایه گذاری در این پروژه ها،کشورها را بر آن داشته تا تمامی تلاش خود را در بهره گیری از مشارکت فعال بخ شخصوصی و ایجادفضای رقابتی مناسب برای فعالیت آن ها بکار بندند، که این تلاش ها در قالب مشارک تهای عمومی-خصوصی متبلور شده و موجب تسریع در روند توسعه اقتصادی کشورها شد ه است. در تحقیق حاضر بهبررسی رابطه میان عوامل موثر بر مشارک تهای عمومی خصوصی با میزان بهر هگیری از آن ها با استفاده از2000 پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان داده است که - داده های پانل 21 کشور طی سال های 2008درآمد کشورها، ثبات اقتصادی، کسری بودجه و میزان درآمد از منابع زیرزمینی از جمله عوامل اثرگذار برمشارکت های عمومی خصوصی در کشورهای مورد بررسی میباشد. در پایان الگوی ایران در زمینهمشارکت های عمومی خصوصی ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
90 - تبیین نقش متغیرهای مالی و اقتصادی بر بازده سهام با مدل مارکف سوئیچینگ
عاطفه یزدانی ورزی عرفان معماریان سیدعلی نبوی چاشمیهدف این مقاله تبیین نقش متغیرهای مالی و اقتصادی بر بازده سهام با مدل مارکف سوئیچینگ است. بر اساس اطلاعات جمعآوری شده از سایت کدال و TSE.ir، به بررسی وجود استراتژی مومنتوم و معکوس در این بازار پرداخته شد. 318 شرکت از مجموع شرکتهای فعال در بورس اوراق بهادار تهران که در أکثرهدف این مقاله تبیین نقش متغیرهای مالی و اقتصادی بر بازده سهام با مدل مارکف سوئیچینگ است. بر اساس اطلاعات جمعآوری شده از سایت کدال و TSE.ir، به بررسی وجود استراتژی مومنتوم و معکوس در این بازار پرداخته شد. 318 شرکت از مجموع شرکتهای فعال در بورس اوراق بهادار تهران که در سالهای 1391 تا 1397 با توجه به محدودیت ها، 108 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای پیش بینی استراتژی معامله سهام در 12 ماه آینده از سه مدل آماری سری زمانی اتورگرسیو (بدون استفاده از متغیر کمکی)، مدل رگرسیون خطی و مدل مارکف سوئیچینگ به کار گرفته شدند. یافته های تحقیق نشان می دهد که از بین متغیرهای مالی(حجم مبنا، حجم معاملات، سرمایه گذاری نهادی، سهام شناور آزاد) و متغیرهای اقتصادی(نرخ ارز و تورم) تنها سه متغیر از متغیرهای خرد(حجم مبنا، سرمایه گذاری نهادی و شناور آزاد) بر استراتژی معامله سهام تاثیر گذاشته و میتوان از این متغیرها به عنوان متغیرهای کمکی جهت پیشبینی بازده سهام و در نتیجه تعیین استراتژی معامله سهام در آینده استفاده کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
91 - تحلیلی بر تأثیرپذیری رشد اقتصادی از مصرف انرژی و آزادسازی تجاری در کشورهای عضو اوپک با رویکرد خودرگرسیون برداری پنلی
قاسم لیانی نوید کارگر ده بیدی زکریا فرج زادهبا توجه به اهمیت میزان مصرف انرژی و آزادسازی تجاری در رشد اقتصادی کشورها، در این مطالعه به بررسی اثرات تغییر در این دو متغیر بر میزان تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو اوپک در طی سالهای 2016-1995 پرداخته شد. در ابتدا با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری پنلی رابطه علی بین أکثربا توجه به اهمیت میزان مصرف انرژی و آزادسازی تجاری در رشد اقتصادی کشورها، در این مطالعه به بررسی اثرات تغییر در این دو متغیر بر میزان تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو اوپک در طی سالهای 2016-1995 پرداخته شد. در ابتدا با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری پنلی رابطه علی بین متغیرها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که یک رابطه علی دو طرفه میان متغیرهای مورد مطالعه وجود دارد. در ادامه پس از تأیید وجود رابطه علی بین متغیرهای مورد نظر به بررسی رابطه بلندمدت و کوتاه مدت بین متغیرها با کمک رهیافت پنل هم جمعی پرداخته شد. نتایج رابطه بلندمدت نشان داد که میزان مصرف انرژی و آزادسازی تجاری، اثرگذاری معناداری بر تولید ناخالص داخلی در کشورهای مورد نظر دارند. اما در مجموع نقش آزادسازی تجاری در رشد تولید ناخالص داخلی در مقایسه با نقش مصرف انرژی بسیار کم اهمیت ارزیابی گردید. نتایج کوتاه مدت نیز هم جهت با نتایج بلندمدت بود اما ضریب جمله تصحیح خطا بیانگر سرعت پایین تعدیل در مطالعه حاضر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
92 - شناخت و اولویت بندی عوامل موثر بر اجرای اقتصاد دایرهای در بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط(SME)
فاطمه شهدکار تقی ترابی فریدون رهنمای رودپشتیاقتصاد دایرهای یک نظام اقتصادی است که هدف آن کاهش ضایعات و استفاده بیشینه از منابع است. این رویکرد بازسازی کننده در مقابل رویکرد سنتی اقتصاد خطی قرار میگیرد که در آن مدل تولید به صورت دریافت مواد اولیه، تولید و دور انداختن است. هدف اصلی این پژوهش، شناخت و اولویتبندی أکثراقتصاد دایرهای یک نظام اقتصادی است که هدف آن کاهش ضایعات و استفاده بیشینه از منابع است. این رویکرد بازسازی کننده در مقابل رویکرد سنتی اقتصاد خطی قرار میگیرد که در آن مدل تولید به صورت دریافت مواد اولیه، تولید و دور انداختن است. هدف اصلی این پژوهش، شناخت و اولویتبندی عوامل موثر بر اجرای اقتصاد دایرهای در ایران است. روش تحقیق در این پژوهش به لحاظ ماهیت و اهداف آن، توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل مدیران بنگاههای اقتصادی کوچک در شهرکهای صنعتی تهران (شهرکهای صنعتی عباس آباد و شمس آباد) بوده که جمعیت آنها 2600 نفر بود که با استفاده از فرمول محاسبه حجم نمونه (کوکران)، تعداد 335 نفر به عنوان نمونه تحقیق برآورد شد. نمونه آماری مذکور با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شد. برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده و اعتبار آن با ضریب آلفای کرونباخ 89/0 محاسبه گردید. برای سنجش روایی پرسشنامهها از روایی محتوایی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از پژوهش با استفاده از برنامه نرمافزاری SPSS15 از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد، عوامل اجتماعی و فرهنگی، سازمانی، دولت، قوانین و مقررات و زیرساخت بر اجرای اقتصاد دایرهای در بنگاههای اقتصادی کوچک تاثیرگذار است که از این میان عوامل دولت و قوانین و مقررات و عوامل فرهنگی و اجتماعی به ترتیب بیشترین موارد تاثیرگذار از دیدگاه نمونه آماری است. همچنین نتایج نشان داد که اولویت عوامل براساس متغیرهای جمعیت شناختی متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
93 - اثر شاخص پیچیدگی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای MENAT (2017_2008)
فرشته رحیمی علی سایه میری نرگس قاسمیان عبدالله شایانعوامل مؤثر بررشد و توسعه اقتصادی همواره از اهداف اصلی سیاستگذاران اقتصادی بوده است. نظریههای اولیه رشد با تکیه بر دو عامل سرمایه و نیروی کار نتوانست تفاوت سطح درآمد سرانه و میزان رشد اقتصادی کشورها را بهخوبی توضیح دهد. در نتیجه نظریههای جدید رشد ظهور پیدا کرد و با أکثرعوامل مؤثر بررشد و توسعه اقتصادی همواره از اهداف اصلی سیاستگذاران اقتصادی بوده است. نظریههای اولیه رشد با تکیه بر دو عامل سرمایه و نیروی کار نتوانست تفاوت سطح درآمد سرانه و میزان رشد اقتصادی کشورها را بهخوبی توضیح دهد. در نتیجه نظریههای جدید رشد ظهور پیدا کرد و با تکیه بر اقتصاد دانش بنیان و اندازهگیری میزان دانش بهکار رفته در ولیدات یک کشور نظیر شاخص پیچیدگی اقتصادی دستاورد خوبی در این زمینه بهدست آمده است. هدف این مقاله تخمین و تبیین نقش شاخص پیچیدگی اقتصادی در در رشد اقتصادی 13 کشور منتخب حوزهی MENAT برای 10 سال (2017- 2008) با استفاده از دادههای پانل و با بهرهگیری از مدل گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) به کمک نرمافزار Stata 16 میباشد. بر اساس نتایج بهدست آمده به ترتیب متغیرهای: سرمایه انسانی و شاخص پیچیدگی اقتصادی به ترتیب با ضرایب 18/0 و 082/0 دارای ضرایب مثبت، اندازهی دولت، تشکیل سرمایه فیزیکی و حجم تجارت با ضرایب 81/1- ، 09/0- و 42/0- دارای تاثیر منفی، و معنیدار بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه داشته اند . بنابراین افزایش سرمایهگذاری در تربیت نیروی انسانی نوآور و خلاق و گسترش پیچیدگی اقتصادی و شاخصهای آن میتواند رشد اقتصادی بالاتری برای این منطقه به ارمغان آورد. ضریب پایین شاخص پیچیدگی اقتصادی در این کشورها بیانگر عدم توجه کشورهای مذکور به تولید محصولات با فناوری بالا بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
94 - بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و محیط زیست ایران با رویکرد ARDL
مجید نصیری مریم ابراهیمیدر روند حرکت جهانی به سوی توسعه پایدار، بررسی آسیبهای محیط زیستی ناشی از بخش انرژی و راهکارهای مناسب آن، امری ضروری به نظر میرسد. در این مطالعه رابطه میان انتشار آلودگی هوا (اندازهگیری شده توسط انتشار سرانه دیاکسید کربن) با درآمد سرانه، مصرف انرژی و تولید برق از سوخ أکثردر روند حرکت جهانی به سوی توسعه پایدار، بررسی آسیبهای محیط زیستی ناشی از بخش انرژی و راهکارهای مناسب آن، امری ضروری به نظر میرسد. در این مطالعه رابطه میان انتشار آلودگی هوا (اندازهگیری شده توسط انتشار سرانه دیاکسید کربن) با درآمد سرانه، مصرف انرژی و تولید برق از سوختهای فسیلی و غیرفسیلی در ایران به روش ARDL در دوره 96-1350 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این مقاله نشان میدهد بین رشداقتصادی و آلودگی زیست محیطی رابطه زیست محیطی کوزنتس بر قرار میباشد. این بدان معناست که در مراحل اولیه رشد اقتصادی کشور، با افزایش درآمد سرانه، میزان انتشار گاز آلوده کننده دی اکسید کربن افزایش مییابد. اما با بهبود رشد و توسعه اقتصادی، افزایش درآمد سرانه به کاهش انتشار گاز آلاینده دی اکسید کربن منجر میشود. ضریب مصرف انرژی در هر دو مدل مثبت بدست آمد. همچنین ضریب تولید برق از سوختهای فسیلی (نظیر زغال، نفت و گاز طبیعی) مثبت و در نهایت ضریب تولید برق از سوخت های غیرفسیلی (نظیر آب و باد) منفی بدست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
95 - تأثیر تغییرات ساختاری و سرمایه انسانی بر رابطه آلودگی محیطزیست و رشد اقتصادی در کشورهای حوزه منا با دو روش GMM و PVAR
اعظم حاجی آقاجانی کامبیز هژبر کیانی علی امامی میبدی کامبیز پیکارجودر دهههای اخیر تحقیقات بسیاری بر بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی و تغییرات ساختاری بر رشد اقتصادی تمرکز کردهاند و دیدگاهها و نظرات متفاوتی در این خصوص ارائهشده است. آلودگی محیط زیست نیز بهعنوان یکی از عوامل غیرمستقیم مؤثر بر رشد اقتصادی مورد تأکید قرار أکثردر دهههای اخیر تحقیقات بسیاری بر بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی و تغییرات ساختاری بر رشد اقتصادی تمرکز کردهاند و دیدگاهها و نظرات متفاوتی در این خصوص ارائهشده است. آلودگی محیط زیست نیز بهعنوان یکی از عوامل غیرمستقیم مؤثر بر رشد اقتصادی مورد تأکید قرارگرفته است؛ اما دراینبین نباید از محدودیت های پیش روی طرفداران نظریه تأثیر بهکارگیری سرمایه انسانی و تغییرات ساختاری در جهت کاهش آلودگی محیط زیست بهمنظور نیل به اهداف و سیاست گذاری های توسعه اقتصادی غافل ماند. بر این اساس، با توجه به اینکه رشد اقتصادی یکی از اهداف مهم کشورهاست و بررسی و تعیین علل رشد اقتصادی از جایگاه ویژهای برخوردار است، هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر شوک های تغییرات ساختاری و سرمایه انسانی بر ارتباط آلودگی محیطزیست و رشد اقتصادی میباشد که با استفاده از داده های 15 کشور حوزه منا در دوره زمانی 2000 تا 2016 و با بهکارگیری دو روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) و خود رگرسیون برداری پانل (PVAR) انجامشده است. نتایج بهدستآمده نشان میدهد، آلودگی محیطزیست تأثیر منفی و معنیداری بر رشد اقتصادی در نمونه موردبررسی دارد؛ همچنین وجود شوک های همزمان سرمایه انسانی و تغییرات ساختاری نقش تعدیلکننده در تأثیر منفی آلودگی محیطزیست بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه منا داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
96 - رابطه رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی: یک مقایسه از اقتصادهای ایران و ترکیه
حسین فتحی زاده مسعود نونژاد علی حقیقت عباس امینی فرددر این تحقیق رابطه بین رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی در اقتصادهای ایران و ترکیه بررسی شده است. به این منظور، از دادههای سری زمانی سالانه دو کشور در دوره 1974 تا 2016 استفاده شد. جهت تحلیل روابط، روشهای خود رگرسیون با وقفه توزیع شده (ARDL) و خودرگرسیون برداری ساخ أکثردر این تحقیق رابطه بین رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی در اقتصادهای ایران و ترکیه بررسی شده است. به این منظور، از دادههای سری زمانی سالانه دو کشور در دوره 1974 تا 2016 استفاده شد. جهت تحلیل روابط، روشهای خود رگرسیون با وقفه توزیع شده (ARDL) و خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) به کار گرفته شد. نتایج رابطه بلندمدت مدل ARDL نشان میدهد که تاثیر شدت انرژی بر رشد اقتصادی هر دو کشور منفی و معنادار است. اثر شاخص توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران مثبت و معنادار است. برعکس، تاثیر این متغیر بر رشد اقتصادی ترکیه منفی و معنادار است. همچنین، براساس نتایج تجزیه واریانس در مدل SVAR رشد شدت انرژی بیشترین سهم را از نوسانات رشد اقتصادی دو کشور داشته است. در کوتاه مدت، سهم رشد شدت انرژی از نوسانات رشد اقتصادی در اقتصاد ایران حدود 3/44 درصد و در ترکیه 9/39 درصد بوده است. در حالی که در بلندمدت بخشی از اثر این متغیر در نوسان رشد اقتصادی هر دو کشور کم شده است. همچنین در بلند مدت 5/8 درصد از نوسانات رشد اقتصادی ایران به رشد توسعه مالی مربوط است، در مقابل سهم توسعه مالی از نوسانات رشد اقتصادی ترکیه بیشتر از 22 درصد است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
97 - تبیین آثار سیاست مالی و کسری بودجه بر رشد اقتصادی در ایران: نامتقارنی و غیرخطی بودن
سید علیرضا علوی باجگانی کامبیز پیکارجو کامبیز هژبر کیانی تقی ترابی< p dir="RTL">سیاست مالی به دلیل توانایی آن در تحقق اهداف اصلی ثبات اقتصاد ملی، نقش مهمی در سیاستگذاری اقتصادی دارد. ابزارهای سیاست مالی، یکی از اصلیترین ابزارهای اقتصادی برای دستیابی به رشد اقتصادی و غلبه بر موانع ثبات اقتصادی در نظر گرفته شده است. علاوه بر تأ أکثر< p dir="RTL">سیاست مالی به دلیل توانایی آن در تحقق اهداف اصلی ثبات اقتصاد ملی، نقش مهمی در سیاستگذاری اقتصادی دارد. ابزارهای سیاست مالی، یکی از اصلیترین ابزارهای اقتصادی برای دستیابی به رشد اقتصادی و غلبه بر موانع ثبات اقتصادی در نظر گرفته شده است. علاوه بر تأثیرات توزیعی و تخصصی سیاست مالی دارای اثرات پایداری مانند مخارج دولت و مالیاتهایی است که تقاضای کل را تحت تأثیر قرار میدهد و از این طریق متغیرهای کلی اقتصادی و رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار میدهد. از اینرو هدف این مطالعه بررسی اثرات غیرخطی سیاست مالی بر رشد اقتصادی در ایران طی دوره زمانی 1395-1367 (دادههای فصلی) با رویکرد الگوی غیرخطی (نامتقارن) خود رگرسیون با وقفههای گسترده ( (NARDLاست. نتایج نشان داد که در ایران کسری بودجه اثر منفی بر رشد اقتصادی داشته است. براساس سایر نتایج این مطالعه، شوکهای مثبت مخارج جاری دولت اثر مثبت و شوکهای منفی اثر منفی بر رشد اقتصادی داشته است. براساس سایر نتایج این مطالعه، اثرات مخارج جاری دولت بر رشد اقتصادی نامتقارن بوده است، اما این تاثیر بر مالیات متقارن بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
98 - بررسی اثرنقدشوندگی بازار سهام بر نرخ فقر (منتخبی از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته)
زینب مریدی شهرام فتاحی کیومرث سهیلیفقر مسئلهای که طی سالیان طولانی وجود داشته و مبارزه با آن همچنان یکی از اهداف بسیار مهم سیاستگذاران اقتصادی کشورهای جهان است. مقوله شناسایی ارتباط بین توسعه بازارهای مالی و کاهش فقر یکی از مباحثی است که در دهههای اخیر مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفته است این مسئله ز أکثرفقر مسئلهای که طی سالیان طولانی وجود داشته و مبارزه با آن همچنان یکی از اهداف بسیار مهم سیاستگذاران اقتصادی کشورهای جهان است. مقوله شناسایی ارتباط بین توسعه بازارهای مالی و کاهش فقر یکی از مباحثی است که در دهههای اخیر مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفته است این مسئله زمانی بیشتر مطرح شد که تجربه برخی از کشورهای صنعتی نشان داد بازارهای مالی از جمله بازار سهام که به عنوان یک رکن مهم و حیاتی در اقتصاد هر کشور میتواند بر نرخ فقردر کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته موثر باشد به طوری که نقدشوندگی بازار سهام دارای نقش کلیدی در تجهیز و هدایت وجوه موجود در اقتصاد به سمت بخشهای تولیدی و صنعتی و به تبع آن بهبود رشد اقتصادی و تغییر نرخ فقردارد. نقدشوندگی بازارهای سهام میتواند با کاهش ریسک نقدشوندگی سهام، تسهیل مبادلات، کاهش هزینه مبادلات، شفافسازی اطلاعات و کاهش هزینه جمعآوری اطلاعات و از همه مهمتر کاهش ریسک نقدشوندگی سهام بر میزان انباشت پساندازهای کوچک و بزرگ، جمعآوری نقدینگیهای سرگردان، تبدیل این پساندازهای به سرمایهگذاری در پروژههای سود آور و افزایش رشد اقتصادی بر نرخ فقر در جوامع در حال توسعه و توسعه یافته تاثیرگذار باشد. حال آنکه در کشورهای توسعه یافته نقدشوندگی سهام که خود عامل بسیار مهمی برای توسعه بازار سهام این کشورها و دستیابی به رشد اقتصادی بالا بوده فقر در این جوامع نه تنها از بین نرفته بلکه حتی گاهی تشدید یافته است. لذا با با علم به این مساله مهم این تحقیق به بررسی تاثیر نقدشوندگی بازار سهام (با استفاده از دو شاخص نسبت سرعت گردش سهام و حجم معاملات به تولید ناخالص داخلی) بر نرخ فقر (با استفاده از دو شاخص فقر نسبی و فقر مطلق) برای منتخبی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه با استفاده از دادههای پانلی طی سالهای 2018-2000. نتایج حاصل از هر دو روش FMOLS و DOLS میپردازد. نشان میدهد ضمن آنکه نقدینگی بازار سهام ارتباط معناداری با نرخ فقر چه در کشورهای در حال توسعه و چه در کشورهای توسعه یافته دارد اما با افزایش نقدشوندگی بازار سهام نرخ فقر در سطح جوامع پیشرفته صنعتی افزایش مییابد حال آنکه با افزایش نقدشوندگی بازار سهام نرخ فقر در سطح جوامع در حال توسعه کاهش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
99 - بررسی تأثیر ویروس کرونا ( covid 19) بر توسعه اقتصادی و صنعت گردشگری
فرشته رحیمیامروزه صنعت گردشگری یکی ازپویاترین بخشهای در حال توسعه اقتصاد جهان و عامل مهمی در توسعه اجتماعی و اقتصادی مناطق و کشورها است. به طوری که به-عنوان یکی از سه صنایع سودآور درجه اول در جهان شناخته شده است که به منظور بسط و توسعه نیازمند همکاری و توافق عوامل محیطی، فرهنگی، أکثرامروزه صنعت گردشگری یکی ازپویاترین بخشهای در حال توسعه اقتصاد جهان و عامل مهمی در توسعه اجتماعی و اقتصادی مناطق و کشورها است. به طوری که به-عنوان یکی از سه صنایع سودآور درجه اول در جهان شناخته شده است که به منظور بسط و توسعه نیازمند همکاری و توافق عوامل محیطی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در سطح جامعه میباشد، در این راستا پدیدهای که اکنون صنعت گردشگری را در ایران و جهان تحت تاثیر منفی قرار داده است بحران کرونا ویروس است. که در این مقاله با استفاده از تکنیک TOPSIS و رویکرد پانل دیتا تاثیر این ویروس بر مشاغل و درآمدهای وابسته به صنعت گردشگری مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه تحقیق نشان میدهد این ویروس بر شاخص تولید تاخالص داخلی (GDP) تاثیر منفی با ضریب2.48- و بر ضریب تکاثر درآمدی مشاغل مستقیم (Tim) تاثیر منفی با ضریب 27/2- و بر فعالیتهای فرعی بخش گردشگری (Sij) با ضریب 12/0- تاثیر منفی داشته است. در بین اقتصادانان این اجماع وجود دارد که این اپیدمی تاثیر منفی شدیدی بر اقتصاد جهانی خواهد گذاشت. لذا شناسایی زیان و آسیبهای این بحران بر صنعت گردشگری که یکی از مهمترین صنعت درآمد زا در کشورهای در حال توسعه است، ضروری و با اهمیت تلقی میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
100 - تحلیل مقایسه ای کانال های انتقال سیاست پولی در شرایط تحریم اقتصادی ایران: رویکرد رگرسیون کوانتایل
حسین باستین سید عبدالحمید ثابت مسعود صالحی رزوه عبدالکریم حسین پوراز اصلیترین چالشهای پیشروی اقتصاد ایران، تحریمها و تاثیر آن بر متغیرهای کلان اقتصادی است. تحریمها علاوه بر اثرات مستقیم بر رشد اقتصادی اثرات غیرمستقیمی نیز بر رشد اقتصادی از کانالهای دیگر نیز دارد. از مهمترین کانالها در این زمینه، کانال انتقالی سیاستهای پولی اس أکثراز اصلیترین چالشهای پیشروی اقتصاد ایران، تحریمها و تاثیر آن بر متغیرهای کلان اقتصادی است. تحریمها علاوه بر اثرات مستقیم بر رشد اقتصادی اثرات غیرمستقیمی نیز بر رشد اقتصادی از کانالهای دیگر نیز دارد. از مهمترین کانالها در این زمینه، کانال انتقالی سیاستهای پولی است. در این مطالعه با رویکردی تحلیلی و روش کتابخانهای به تحلیل کانالهای انتقال سیاست پولی در شرایط تحریم اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1361-1396 با روش رگرسیون کوانتایل پرداخته است. نتایج این مطالعه نشان داد که نرخ ارز تاثیر منفی و معنیداری بر رشد اقتصادی داشته است که در کوانتایلهای بالا رشد اقتصادی نیز تقویت شده است. همچنین با لحاظ تحریمها در مدل مورد بررسی اثرات منفی نرخ ارز بر رشد اقتصادی بیشتر نیز شده است. همچنین براساس سایر نتایج این مطالعه، اعتبارات بانکی اثر مثبت و معنیداری بر رشد اقتصادی داشته است. همچنین با لحاظ متغیر تحریم در مدل، اثرات اعتبارات بانکی در کوانتایلهای بالای رشد اقتصادی نیز تقویت شده است. سایر نتایج این مطالعه نشان داد که نرخ بهره تاثیر معنیداری بر رشد اقتصادی نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
101 - اثرات متغیرهای کلان اقتصادی و نهادی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب در حال توسعه
منیره پورعلی یداله رجائی محمد دالمن پوردر طول سالهای متمادی مقوله تغییر نرخ رشد اقتصادی و کاوش علل تحولات آن بین کشورها، مناطق و زمآنهای مختلف از موضوعات اساسی و مورد علاقه اقتصاددانان رشد بوده است. در این پژوهش، به بررسی تأثیر شاخصهای کلان اقتصادی (تجارت بینالملل، سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، تورم و بد أکثردر طول سالهای متمادی مقوله تغییر نرخ رشد اقتصادی و کاوش علل تحولات آن بین کشورها، مناطق و زمآنهای مختلف از موضوعات اساسی و مورد علاقه اقتصاددانان رشد بوده است. در این پژوهش، به بررسی تأثیر شاخصهای کلان اقتصادی (تجارت بینالملل، سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، تورم و بدهیهای خارجی) و نهادی (شاخص ترکیبی متشکل از مولفههای حق اعتراض و پاسخگویی، ثبات سیاسی بدون خشونت، اثربخشی دولت، حاکمیت قانون، کیفیت مقررات و کنترل فساد) بر رشد اقتصادی در 15 کشور منتخب درحال توسعه طی دوره زمانی 2006 تا 2019 با استفاده از پانل دیتا در قالب تکنیک اقتصادسنجی حداقل مربعات معمولی پویا (DOLS) پرداخته شده است. نتایج برآوردها حاکی از آن است که، در بین متغیرهای کلان اقتصادی، تورم و بدهیهای خارجی دارای تأثیر منفی بر رشد اقتصادی میباشند و تجارت بینالملل، سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی دارای تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی میباشند. در ارتباط با متغیرهای نهادی نیز، شاخص ترکیبی عوامل نهادی دارای تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
102 - مقایسه تطبیقی آثار شوکهای مالی دولت بر رشداقتصادی دراقتصاد ایران و کشورهای منتخب منا
مهناز حسین پور کامبیز هژبر کیانی فاطمه زندی علی دهقانی خلیل سعیدیهدف از این مطالعه بررسی اثرگذاری شوکهای مالی دولت روی رشد اقتصادیدر اقتصاد ایران در مقایسه تطبیقی با کشورهای منتخب منا است. در این راستا، برای کشورهای منتخب منا از رهیافت خود رگرسیون برداری تابلویی (PVAR) (برای دوره زمانی 2016-2000)و برای کشور ایران از مدل خودرگرسیون ب أکثرهدف از این مطالعه بررسی اثرگذاری شوکهای مالی دولت روی رشد اقتصادیدر اقتصاد ایران در مقایسه تطبیقی با کشورهای منتخب منا است. در این راستا، برای کشورهای منتخب منا از رهیافت خود رگرسیون برداری تابلویی (PVAR) (برای دوره زمانی 2016-2000)و برای کشور ایران از مدل خودرگرسیون برداری (VAR) (برای دوره زمانی 2016-1980) استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که شوکهای مخارج دولت و پرداختهای انتقالی در ایران و کشورهای منتخب منا همراستا باهم در ابتدا سبب افزایش رشد اقتصادی شده و سپس روند کاهشی به خود میگیرد و در مسیر بلندمدت خود حرکت میکند. اما شوک مالیاتی در ایران و کشورهای منتخب منا سبب کاهش رشد اقتصادی میشود و پایداری اثرات شوکهای مالی در عرض پنج سال از بین میرود. از سوی دیگر با توجه به نتایج تجزیه واریانس سرعت بالای اثرگذاری شوکهای مالی بر رشد اقتصادی ایران و کشورهای منتخب منا نیز به روشنی قابل رؤیت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
103 - مدلسازی فراگیری مالی و اثرات آستانهای آن بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک (رگرسیون پانل آستانهای)
عباس سموعی داریوش حسنوند رامین خوچیانی مهدی زاهد غرویفراگیری مالی بهطور مؤثر و کارا منابع را (نیروی کار، سرمایه، تکنولوژی و ...) از بخشهای دارای مازاد به بخشهای دارای کسری تخصیص دهد که منجر به توسعه پسانداز و سرمایهگذاری شده که آنهم بهنوبه خود رشد اقتصادی را ارتقا میدهد. همچنین فراگیری مالی میتواند با سفتهبازی، أکثرفراگیری مالی بهطور مؤثر و کارا منابع را (نیروی کار، سرمایه، تکنولوژی و ...) از بخشهای دارای مازاد به بخشهای دارای کسری تخصیص دهد که منجر به توسعه پسانداز و سرمایهگذاری شده که آنهم بهنوبه خود رشد اقتصادی را ارتقا میدهد. همچنین فراگیری مالی میتواند با سفتهبازی، تورم ایجاد کند. لذا بررسی اثرات خطی میتواند دارای تورش باشد. هدف پژوهش تحلیل اثرگذاری آستانهای فراگیری مالی بر رشد اقتصادی کشورهای اوپک میباشد. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر شیوه پژوهش، توصیفی تحلیلی میباشد. برای برآورد الگوی پژوهش از روش رگرسیون پانل آستانهای یکنواخت با دادههای پانل استفاده میشود. قلمرو پژوهش کشورهای عضو اوپک دوره زمانی 2003 تا 2018 میباشند. دادههای این تحقیق از پایگاه داده WDI و Global Findex و برای تخمین از نرمافزارهای ایویوز و استاتا استفادهشده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که حد آستانهای فراگیری مالی 0.99 است. نتایج آزمون خطی بودن هانسن با روش بوت استرپ نیز معناداری حد آستانه را تأیید میکند. مفهوم این حد آستانه آن است که در فراگیری مالی کمتر از 0.99، افزایش فراگیری مالی اثر معنادار و منفی بر رشد اقتصادی کشورهای اوپک دارد، اما در رژیم دولتهایی با فراگیری مالی بزرگتر، فراگیری مالی اثری مثبت بر رشد اقتصادی دولتها دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
104 - تحلیل تاثیر مصرفانرژی و سرمایهانسانی بر رشداقتصادی کشورهای منتخب در حال توسعه
بتول یاوری کامبیز هژبر کیانی بامداد پرتوی فرزانه خلیلیرشداقتصادی بالا و پایدار به دلیل مزایای فراوانی که دارد، همواره جزو اهداف اصلی هر اقتصادی بودهاست. شناسایی سیاستها و عوامل موثر بر رشد و توسعه برای کشورهای در حال توسعه اهمیت خاصی داشتهاست. در چند دهه اخیر، برخی از کشورهای در حال توسعه علیرغم وجود چالشهایی د أکثررشداقتصادی بالا و پایدار به دلیل مزایای فراوانی که دارد، همواره جزو اهداف اصلی هر اقتصادی بودهاست. شناسایی سیاستها و عوامل موثر بر رشد و توسعه برای کشورهای در حال توسعه اهمیت خاصی داشتهاست. در چند دهه اخیر، برخی از کشورهای در حال توسعه علیرغم وجود چالشهایی در دستیابی به منابع انرژی، توانستهاند بالاترین سطح رشداقتصادی را در بین کشورهای جهان به خود اختصاص دهند. پژوهش حاضر جدیدترین مطالعهای است که با اتکا به مبانی نظری تولید و رشداقتصادی و با کمک پیشرفتهترین و مناسبترین روشهای پویای پانلی، تاثیر مستقیم و غیرمستقیم (تعاملی) متغیرهای سرمایهانسانی، مصرفانرژی اولیه، تعامل سرمایهانسانی و مصرفانرژی اولیه، سرمایهفیزیکی، نیرویکار را بر رشداقتصادی در کشورهای منتخب در حال توسعه غیرنفتی طی دوره بسیار طولانی 2014-1973 برآورد و تحلیل نمودهاست. بدین منظور، از آزمونهای ریشهواحد پانلی، همجمعبستگی پانلی و روش برآورد حداقل مربعات معمولی کاملاً تعدیلشده (FMOLS) استفاده شدهاست. نتایج آزمونهای ریشهواحد پانلی و همجمعبستگی پانلی نشان داد که بین متغیرهای تحقیق رابطه بلندمدت وجود دارد. نتایج برآورد مدل FMOLS نیز نشان داد که سرمایهفیزیکی سرانه (تعمیق سرمایه) نقش بسیار قابلتوجهی (64/0) در رشداقتصادی این کشورها داشته است. سرمایهانسانی سرانه و مصرفانرژی اولیه سرانه نیز اثر مثبت و معنادار نسبتاً یکسانی (حدود 17/0) بر رشداقتصادی کشورهای در حال توسعه غیرنفتی در بلندمدت داشتهاند. اما، اثر متغیر تعاملی مصرفانرژی اولیه و سرمایهانسانی بر رشداقتصادی در مدل تایید نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
105 - ارزیابی تأثیر آمادگی خانوار در برابر ریسک بر رشد اقتصادی ایران
فرزام سجادیه خواجوئی صادق بختیاری سارا قبادیهدف اصلی این مقاله ارزیابی تأثیر آمادگی خانوار در برابر ریسک بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی (1399-1368) است. به این منظور، با پیروی از چارچوب ارائه شده در گزارش توسعه جهانی (2014)، یک شاخص ترکیبی با در نظر گرفتن چهار مؤلفه اصلی شامل دسترسی خانوار به منابع مالی، وضعی أکثرهدف اصلی این مقاله ارزیابی تأثیر آمادگی خانوار در برابر ریسک بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی (1399-1368) است. به این منظور، با پیروی از چارچوب ارائه شده در گزارش توسعه جهانی (2014)، یک شاخص ترکیبی با در نظر گرفتن چهار مؤلفه اصلی شامل دسترسی خانوار به منابع مالی، وضعیت سرمایه انسانی، میزان برخورداری خانوار از حمایت اجتماعی و ظرفیت دولت در ایجاد تسهیلات تدوین شد. پس از محاسبه شاخص مربوطه با استفاده از روش خودتوضیح برداری با وقفههای توزیعی و بهرهگیری از نرمافزار مایکروفیت (Microfit)، تأثیر آمادگی خانوار در برابر ریسک بر رشد اقتصادی ایران، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از برآورد الگو نشان میدهد میان آمادگی خانوار در برابر ریسک و رشد اقتصادی ایران در کوتاهمدت و بلندمدت رابطهای مستقیم برقرار است. تأثیر مثبت تعداد مشترکین تلفن همراه، نیروی کار، سرمایه فیزیکی و از طرفی تأثیر منفی جمعیت و تورم بر رشد اقتصادی ایران از دیگر نتایج این پژوهش میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
106 - بررسی اثرات مالیات سبز بر مخارج دولت و رفاه اقتصادی خانوارها با استفاده از مدل نورد هاووس
معصومه سلطانینژاد سید عبدالمجید جلائی محسن زاینده رودیامروزه محیط زیست به عنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه پایدار قلمداد میشود و توسعه سایر بخشهای اقتصادی و اجتماعی در گروی پایداری و کارکرد صحیح آن معنا پیدا میکند. استفاده از مالیاتهای زیستمحیطی روشن نوین برای تخصیص بهینه منابع در راستای افزایش رفاه اجتماعی است. مالی أکثرامروزه محیط زیست به عنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه پایدار قلمداد میشود و توسعه سایر بخشهای اقتصادی و اجتماعی در گروی پایداری و کارکرد صحیح آن معنا پیدا میکند. استفاده از مالیاتهای زیستمحیطی روشن نوین برای تخصیص بهینه منابع در راستای افزایش رفاه اجتماعی است. مالیاتهای محیط زیستی، بر این نظر استوارند،که هر کس به نسبت سهمی که در آلودهسازی محیط دارد، باید مالیات پرداخت کند، یعنی هزینه صرف شده، در کاهش خسارات ناشی از آلودگی را متحمل شود. هدف از مقاله حاضر بررسی اثرات مالیات سبز بر مخارج دولت و رفاه اقتصادی خانوارها با استفاده از مدل نورد هاووس است. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار GAMS انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش نرخ مالیات بر بازدهی سرمایه منجر به افزایش درآمدهای مالیاتی میشود و به دولتها کمک میکند هزینه جبران آلودگیها را تأمین کنند و در نتیجه کیفیت محیط زیست افزایش پیدا کند. براساس مدل نورد هاووس اعمال مالیات سبز موجب کاهش رشد اقتصادی در کوتاه مدت و افزایش آن در بلند مدت میشود. همچنین براساس این مدل وضع مالیات سبز بر رفاه اقتصادی تاثیر میگذارد؛ این در حالی است که تولید کل کاهش مییابد. افزایش رفاه در دورههای بعد از اعمال مالیات سبز افزایش مییابد. با کاهش تولید، میزان فراغت افزایش مییابد و منجر به خنثی کردن کاهش مصرف ناشی از کاهش تولید و افزایش رفاه اقتصادی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
107 - بررسی تاثیر روشهای تأمین مالی بخش صنعت بر سرمایهگذاری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
یزدان گودرزی فراهانی علی اکبر محرابیانهدف این مقاله بررسی تأثیر روشهای تأمین مالی بنگاههای اقتصادی بخش صنعت بر سرمایهگذاری بوده است. انجام هر سرمایهگذاری به خودی خود مناسب نیست و شرکت در انجام سرمایهگذاری بایستی به مفهوم کارایی سرمایهگذاری نیز توجه کند. وجود ابزارهای مالی گوناگون، انگیزش و مشارکت بیشت أکثرهدف این مقاله بررسی تأثیر روشهای تأمین مالی بنگاههای اقتصادی بخش صنعت بر سرمایهگذاری بوده است. انجام هر سرمایهگذاری به خودی خود مناسب نیست و شرکت در انجام سرمایهگذاری بایستی به مفهوم کارایی سرمایهگذاری نیز توجه کند. وجود ابزارهای مالی گوناگون، انگیزش و مشارکت بیشتر مردم را در تأمین منابع مالی فعالیتهای اقتصادی دراز مدت به همراه میآورد. روشهای مختلف برای تامین مالی سرمایهگذاری بنگاه بر سودآوری و برنامههای آتی ینگاههای اقتصادی اثرگذار خواهد بود. به منظور بررسی رابطه بین متغیرهای تحقیق از روش دادههای ترکیبی استفاده گردید. نمونه آماری مورد استفاده در این مطالعه مربوط به 70 شرکت شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1399-1390 بوده است. نتایج بدست آمده از مدل برآورد شده نشان دهنده این موضوع بوده است که نوع تأمین مالی بر کارایی سرمایهگذاری تأثیر معنیداری دارد. نتایج نشان داد که متغیرهای نقدینگی، نسبت بدهی و اهرم مالی تاثیر منفی بر سرمایهگذاری و متغیرهای اندازه شرکت و بازده داراییهای اثرگذاری مثبتی داشتهاند. بر این اساس میتوان بیان کرد که برای کارا بودن سرمایهگذاری دو معیار باید مورد توجه قرار گیرید اول جمعآوری منابع تأمین مالی و دوم انتخاب و اجرای سرمایهگذاری به طور صحیح. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
108 - تأثیر ارز دیجیتال بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب جهان
شهریار سکوتی منیره دیزجی سیدعلی پایتختی اسکوئی رقیه حسن زادهارز دیجیتال میتواند تأثیرات قابل توجهی بر متغیرهای کلان اقتصادی من الجمله رشد اقتصادی داشته باشد. ارز دیجیتال با تقویت زیرساختهای اقتصادی و مالی، میتواند زمینههای رشد اقتصادی هر چه بیشتر را فراهم سازد. در این پژوهش، به بررسی تأثیر ارز دیجیتال بر رشد اقتصادی در 9 کشو أکثرارز دیجیتال میتواند تأثیرات قابل توجهی بر متغیرهای کلان اقتصادی من الجمله رشد اقتصادی داشته باشد. ارز دیجیتال با تقویت زیرساختهای اقتصادی و مالی، میتواند زمینههای رشد اقتصادی هر چه بیشتر را فراهم سازد. در این پژوهش، به بررسی تأثیر ارز دیجیتال بر رشد اقتصادی در 9 کشور منتخب جهان طی دوره زمانی 2010 تا 2018 با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی پانل دیتا با رهیافت غیرخطی الگوی خود توضیح برداری با وقفههای گسترده پرداخته شده است. نتایج برآوردها حاکی از آن است که، تأثیر ارز دیجیتال بر رشد اقتصادی مثبت است و ضریب تأثیرگذاری در حالت بلندمت، بیشتر از حالت کوتاه مدت میباشد. لذا با افزایش کاربرد ارز دیجیتال در انجام معاملات در سطح جهان، این نوع ارز میتواند تأثیرات قابل توجهی بر متغیرهای کلان اقتصادی من الجمله رشد اقتصادی در کشورهای مختلف جهان داشته باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
109 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (نوآوری) بر رشد اقتصادی و شاخص توسعه انسانی با بهره گیری از روش رگرسیون بهظاهر نامرتبط (SUR) (شواهدی از کشورهای منا (MENA))
سیدمحمدقائم ذبیحی مصطفی سلیمی فر محمدظاهر احمدی شادمهری نرگس صالح نیااقتصاددانان حداقل از زمان کتاب ثروت ملل آدام اسمیت در سال 1776 همواره در پی پاسخ به این سوال هستند که چرا برخی مکانها رشد میکنند، رونق میگیرند و به استانداردهای زندگی بالاتری دست مییابند. از این رو، داشتن رشد و توسعه بالا، سبب برخورداری آحاد جامعه از امکانات و مزایا أکثراقتصاددانان حداقل از زمان کتاب ثروت ملل آدام اسمیت در سال 1776 همواره در پی پاسخ به این سوال هستند که چرا برخی مکانها رشد میکنند، رونق میگیرند و به استانداردهای زندگی بالاتری دست مییابند. از این رو، داشتن رشد و توسعه بالا، سبب برخورداری آحاد جامعه از امکانات و مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیاری می شود. هدف از این مقاله بررسی رابطه تجربی بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و رشد و شاخص توسعه انسانی در کشورهای حوزه منا است. بدین منظور در این پژوهش از داده های پانل در بازه سالانه 2000 تا 2019 برای کشورهای عضو منا استفاده شده است. نتایج تجربی بهدستآمده با استفاده از روش رگرسیون بهظاهر نامرتبط (SUR) نشان میدهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی به میزان 0.003 درصد و بر شاخص توسعه انسانی به میزان 0.192 واحد در کشورهای منا تأثیر مثبت و معناداری داشته است. همچنین سایر متغیرهای پژوهش از جمله بازبودن تجاری، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تشکیل سرمایه ثبات ناخالص بر رشد اقتصادی به ترتیب به میزان 0.002، 0.001 و 0.001 درصد و بر شاخص توسعه انسانی به ترتیب به میزان 0.380، 0.071 و 0.321 واحد تأثیر مثبت و معناداری داشته اند. همچنین شایان ذکر است که در معادله رشد اقتصادی متغیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی معنادار به دست نیامده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
110 - تحلیل شاخص های حمایت های تاثیر گذار از سرمایه گذاران خرد با هدف توسعه اقتصادی نهاد های مالی
حسین خاکپور آرش نادریان علی خوزینموضوع پژوهش حاضر مطالعه تحلیل شاخصهای حمایتهای تاثیرگذار از سرمایهگذاران خرد با هدف توسعه اقتصادی نهادهای مالی میباشد. هدف ارائه و تحلیل شاخصهای موثر در حمایت از سرمایهگذاران خرد بود. روش تحقیق پژوهش حاضر ترکیبی از نوع تحقیقات کیفی و کمی میباشد. جامعه آماری در بخ أکثرموضوع پژوهش حاضر مطالعه تحلیل شاخصهای حمایتهای تاثیرگذار از سرمایهگذاران خرد با هدف توسعه اقتصادی نهادهای مالی میباشد. هدف ارائه و تحلیل شاخصهای موثر در حمایت از سرمایهگذاران خرد بود. روش تحقیق پژوهش حاضر ترکیبی از نوع تحقیقات کیفی و کمی میباشد. جامعه آماری در بخش کیفی نظریهپردازی زمینه بنیان بود. ابتدا در بخش تحلیل محتوی مقاله ها دسته بندی و تحلیل شدند که 60 مقاله داخلی و خارجی شاخصهای اساسی استخراج شد، سپس سوالهای پرسشنامه زیر نظر کمیته علمی طراحی و بصورت مصاحبه نیمهساختار یافته با 35 خبرگان از اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و سراسری در شهر تهران ارسال شد و با استفاده از تکنیک دلفی تحلیل شد. در بخش کمی جامعه آماری اعضای هیات علمی دانشگاههای سراسری منتخب استان تهران و دانشگاه آزاد اسلامی روش نمونه گیری هدفمند قضاوتی بود که در نهایت 190 نفر به عنوان نمونه به پرسشنامهها پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل دادههای بخش کیفی از آزمون ضریب توافق کندال و در بخش کمی جهت تایید روابط مدل پیشنهادی از مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزار Amos استفاده شد. نتیجه نشان داد در مصاحبه توافق بالاتر از 70 /0 درصد جهت استخراج شاخصهای موثر در حمایت از سرمایهگذاران خرد وجود داشت. همچنین مدل پیشنهادی با توجه به شاخصهای آماری از برازش مطلوبی برخوردار است. پیشنهاد میشود که در حمایت از سرمایهگذاران شاخصهای حمایتگر افزایش یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
111 - بررسی تأثیر شاخص های کلان اقتصادی بر عملکرد بازارهای مالی (شواهدی از کشورهای توسعه یافته)
مهدی هادی نژاد یدالله رجایی احمد نقی لو اشکان رحیم زادهدر هزارة سوم، نقش و اهمیت نظام مالی و بازار پول و سرمایه، بهعنوان ابزار رشد و توسعه اقتصادی کشورها کاملاً مشهود است؛ بهطوری که توسعه اقتصادی پایدار بدون رشد و توسعه بازارهای مالی، عملا امکانپذیر نیست. بنابراین ضروری است اثر عوامل موثر بر توسعه این بازارها مورد بررسی أکثردر هزارة سوم، نقش و اهمیت نظام مالی و بازار پول و سرمایه، بهعنوان ابزار رشد و توسعه اقتصادی کشورها کاملاً مشهود است؛ بهطوری که توسعه اقتصادی پایدار بدون رشد و توسعه بازارهای مالی، عملا امکانپذیر نیست. بنابراین ضروری است اثر عوامل موثر بر توسعه این بازارها مورد بررسی قرار گیرد. در همین راستا، در این پژوهش، به بررسی تأثیر شاخص های کلان اقتصادی (درآمدهای مالیاتی، نرخ تورم، عوامل نهادی و سرمایه انسانی) بر عملکرد بازارهای مالی (ارزش سهام معاملاتی و تسهیلات بانکی) در 28 کشور توسعه یافته طی دوره زمانی 2006 تا 2019 با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی مارکوف سوئیچینگ پرداخته شده است. نتایج برآورد مدلها نشان داد که در دوران رونق و رکود، متغیرهای مربوط به درآمد مالیاتی، عوامل نهادی و سرمایه انسانی تاثیر مثبت و متغیر نرخ تورم تأثیر منفی بر عملکرد بازارهای مالی دارد. لذا تقویت و گسترش شاخصهای کلان اقتصادی بسته به دوره های رونق و رکود در جوامع توسعه یافته، در ارتقای عملکرد بازارهای مالی میتواند نقش قابل توجهی را ایفا کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
112 - بررسی اثرات شوکهای ناشی از اصطکاک مالی و توسعه مالی بر بخشهای اقتصادی ایران
ساره امیرمجاهدی علی رئیس پور رجبعلی سید عبدامجید جلائی رضا زینلزادهدر این مطالعه حاضر به بررسی اثرات شوک ناشی از اصطکاک مالی (افزایش نرخ ذخیره قانونی) و توسعه مالی (کاهش نرخ بهره تسهیلات بانکی) بر ارزش افزوده هر یک از بخش های اقتصادی (کشاورزی، صنعت و خدمات) با استفاده از مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر پویای بازگشتی (RDCGE) پرداخته شد. برا أکثردر این مطالعه حاضر به بررسی اثرات شوک ناشی از اصطکاک مالی (افزایش نرخ ذخیره قانونی) و توسعه مالی (کاهش نرخ بهره تسهیلات بانکی) بر ارزش افزوده هر یک از بخش های اقتصادی (کشاورزی، صنعت و خدمات) با استفاده از مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر پویای بازگشتی (RDCGE) پرداخته شد. برای این منظور، مطالعه داده های مورد نیاز از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 مجلس شورای اسلامی و جدول داده- ستانده سال 1395 بانک مرکزی گردآوری شد. نتایج نشان داد که شوک ناشی از اصطکاک مالی از تأثیر معنادار معکوس و شوک ناشی از توسعه مالی از تأثیر معنادار مستقیمی بر ارزش افزوده بخش های کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات برخوردار می باشد. زیرا با افزایش اصطکاک مالی یا کاهش توسعه مالی، توانایی بانک های تجاری در اعطای تسهیلات به فعالان اقتصادی کاهش یافته و در نتیجه ارزش افزوده بخش های اقتصادی کاهش می یابد. علاوه براین، در میان بخش های اقتصادی مورد بررسی، شوک های اصطکاک مالی و توسعه مالی، به ترتیب، از بیشترین تأثیر بر ارزش افزوده بخش صنعت و معدن، بخش کشاورزی و بخش خدمات برخوردار می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
113 - آثار متغیرهای کلان اقتصادی بر توسعه بازار سرمایه ایران (با تاکید بر آزادسازی سهام عدالت)
روح اله شهابی نژاد محسن زایندهرودی رضا زینل زاده سید عبدالمجید جلائیدر این تحقیق به تجزیه و تحلیل تأثیر برخی از متغیرهای اقتصاد کلان بر توسعه بازار سرمایه ایران (با تاکید بر آزادسازی سهام عدالت) پرداخته شده است . و هدف از این پژوهش، بررسی تاثیرتغیرات حجم پول ، نرخ تورم ، نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی به عنوان مؤلفههای سنجش متغیرهای کلان أکثردر این تحقیق به تجزیه و تحلیل تأثیر برخی از متغیرهای اقتصاد کلان بر توسعه بازار سرمایه ایران (با تاکید بر آزادسازی سهام عدالت) پرداخته شده است . و هدف از این پژوهش، بررسی تاثیرتغیرات حجم پول ، نرخ تورم ، نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی به عنوان مؤلفههای سنجش متغیرهای کلان اقتصادی بر توسعه بازار سرمایه ایران با تاکید بر آزادسازی سهام عدالت به کمک الگوی خودرگرسیونی برداری(VAR ) و روش های ساده ی خطی بر اساس دادههای فصلی سالهای 1385 تا 1399 است. فرضیه ها این تحقیق با استفاده از مدل خودرگرسیون وقفه توزیعی (ARDL) نیز مورد آزمون قرارگرفت. به این ترتیب تحقیق با استفاده از سه روش متفاوت اقدام به آزمون فرضیه های خود می کند. نکته قوت پژوهش فراهم کردن بستر مقایسه تطبیقی نتایج مدل های سه گانه خواهد بود. بر اساس نتایج بدست آمده بیشترین ارتباط و بهترین رابطه بین نرخ تورم و شاخص قیمتی بازار سهام و ارتباط بین این شاخص قیمتی با وقفه پیشین خود نیز تایید گردید از سوی دیگر ارتباط موثری بین تغییرات تولید ناخالص داخلی و تغییرات حجم نقدینگی و تغییرات نرخ ارز با متغیر وابسته نشان داده نشد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
114 - تأثیر نااطمینانی سیاستهای اقتصادی بر هزینه تأمین مالی با تأکید بر ارتباطات سیاسی
رقیه دشتکی بهزاد قربانی فرشید ریاحی درچهنااطمینانی در وضعیت کلی سیاست اقتصادی یک کشور، عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیر و اعتباردهندگان را افزایش میدهد بنابراین، اعتباردهندگان تمایل دارند هزینه بدهی را برای جبران این نقص اطلاعاتی افزایش دهند. بااینحال اگر شرکتها دارای ارتباط سیاسی باشند با توجه به دریافت حمایت أکثرنااطمینانی در وضعیت کلی سیاست اقتصادی یک کشور، عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیر و اعتباردهندگان را افزایش میدهد بنابراین، اعتباردهندگان تمایل دارند هزینه بدهی را برای جبران این نقص اطلاعاتی افزایش دهند. بااینحال اگر شرکتها دارای ارتباط سیاسی باشند با توجه به دریافت حمایت از دولت، دسترسی آسانتری به منابع دارند و این امر باعث میشود تأمین مالی با هزینههای کمتر انجام میشود. لذا، در نبود شواهد علمی و تجربی مناسب، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر نااطمینانی سیاستهای اقتصادی بر هزینه تأمین مالی با در نظر گرفتن نقش ارتباطات سیاسی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میپردازد. در همین راستا نمونهای مشتمل بر 129 شرکت پذیرفته در بورس اوراق بهادار طی بازه زمانی دهساله 1391 -1400 انتخاب و آزمون شده است. برای محاسبه نااطمینانی سیاستهای اقتصادی علاوه بر تغییرات آن از الگوی GARCH نیز بهره گرفته شده است. همچنین ارتباطات سیاسی براساس روش آنتروپی و رتبهبندی تاپسیس محاسبه شده است. نتایج با استفاده از روش رگرسیون چندگانه نشان داد که تغییرات نااطمینانی در سیاستهای اقتصادی بر هزینه بدهی شرکتها تأثیر منفی و معنادار دارد، درحالیکه نوسانات نااطمینانی آن منجر به افزایش هزینه بدهی میشود. همچنین ارتباطات سیاسی اثر منفی و معنادار بر هزینه بدهی دارد. بعلاوه داشتن ارتباطات سیاسی اثرات نامطلوب نااطمینانی در سیاست اقتصادی بر هزینه بدهی شرکتها را کاهش میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
115 - تأثیر توسعه گردشگری بر توسعه اقتصادی
فرشته نفر پویا ابوالحسنیگردشگری یک بخش در حال رشد میباشد که از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سطح جهان از اهیمت بالایی برخوردار است. که میتوان گفت از نظر اقتصادی علاوه بر ایجاد درآمدهای ارزی، توسعه اقتصادی، ایجاد فرصتهای شغلی، درآمدهای صادراتی، درآمدهای مالیاتی و هزینههای خدمات را نیز تح أکثرگردشگری یک بخش در حال رشد میباشد که از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سطح جهان از اهیمت بالایی برخوردار است. که میتوان گفت از نظر اقتصادی علاوه بر ایجاد درآمدهای ارزی، توسعه اقتصادی، ایجاد فرصتهای شغلی، درآمدهای صادراتی، درآمدهای مالیاتی و هزینههای خدمات را نیز تحریک میکند و فرصت سرمایهگذاریهای جدید را افزایش میدهد، و به طور کلی چشماندازهای واقعی برای توسعه پایدار و فراگیر ارائه میدهد. ایران به دلیل سابقه تمدنى کهن و آثار متعدد و سالم به جاماندهاش از دوران شکوه تمدن پارس، در زمینه گردشگری از پتانسیل بالایی برخوردار است. بنابراین هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر توسعه گردشگری بر توسعه اقتصادی کشور ایران میباشد. برای این منظور با بهرهگیری از دادههای سری زمانی 1370-1400 و مدل تصحیح خطای بردرای (VECM) تاثیر ورود گردشگران، تورم، نرخ ارز و مخارج دولت بر روی تولید ناخالص داخلی به عنوان معیار توسعه اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که بین توسعه گردشگری و توسعه اقتصادی یک رابطه پایدار بلندمدت وجود دارد، براساس نتایج مدل تأثیر مثبت و معناداری به ترتیب بین تولید ناخالص داخلی و ورود گردشگران، نرخ ارز، تورم و هزینههای دولت وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
116 - اثر شوکهای مصرف کل گاز طبیعی بر انتشار دی اکسید کربن و رشد اقتصادی ایران و کشورهای منتخب منا
محمدحسن قزوینیانبا ایجاد نگرانیهای فزاینده در مورد اتمام منابع نفتی و احساس خطر نسبت به آلودگی محیطزیست، گاز طبیعی به عنوان سوخت برتر قرن حاضر مطرح شده است که در صورت توسعه فناوری و ایجاد زمینه استفاده گستردهتر از آن در بخشهای مختلف اقتصادی اهمیت این منبع انرژی در قرن حاضر دوچندان أکثربا ایجاد نگرانیهای فزاینده در مورد اتمام منابع نفتی و احساس خطر نسبت به آلودگی محیطزیست، گاز طبیعی به عنوان سوخت برتر قرن حاضر مطرح شده است که در صورت توسعه فناوری و ایجاد زمینه استفاده گستردهتر از آن در بخشهای مختلف اقتصادی اهمیت این منبع انرژی در قرن حاضر دوچندان خواهد شد. از این رو در این مقاله به بررسی اثر شوکهای مصرف گاز طبیعی بر انتشار دی اکسید کربن و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منا پرداخته شد و نتایج حاکی از آنست که ﺷﻮک مصرف گاز طبیعی بطور متناسب در ابتدا منجر به کاهش نسبتا شدید در تولید ناخالص داخلی سرانه و سپس افزایش آن در دوره های بعدی در کشورهای منتخب منا در طی دوره 1992 تا 2020 می گردد، همچنین انتشار دی اکسید کربن را ابتدا کاهش داده و سپس افزایش می دهد. همچنین در اقتصاد ایران طی دوره 1992- 2020 شوک مصرف گاز طبیعی ابتدا رشد اقتصادی افزایش یافته پس از آن کاهش می یابد و همچنین شوک مصرف گاز طبیعی، انتشار دی اکسید کربن را در یک سطح بالاتر قرار داده و بطور خیلی ملایم افزایش می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
117 - ارزیابی تأثیر میزان باز بودن اقتصاد بر بازدهی شاخص قیمت سهام در دو گروه از کشورهای با درجه توسعه بالا و کشورهای با درجه توسعه متوسط
پیمان اکبری فرزاد معیری علی اصغر طاهرآبادیهدف اصلی بررسی میزان تأثیر باز بودن اقتصاد (صادرات و واردات) بر بازدهی بازار سهام در دو گروه از کشورهای با درجه توسعه بالا و کشورهای با درجه توسعه متوسط است. در همین راستا براساس نظریه فیشر و مطالعات تجربی در پیشینه، مدل نرخ بازدهی سهام (نرخ رشد شاخص قیمت سهام) تصریح گر أکثرهدف اصلی بررسی میزان تأثیر باز بودن اقتصاد (صادرات و واردات) بر بازدهی بازار سهام در دو گروه از کشورهای با درجه توسعه بالا و کشورهای با درجه توسعه متوسط است. در همین راستا براساس نظریه فیشر و مطالعات تجربی در پیشینه، مدل نرخ بازدهی سهام (نرخ رشد شاخص قیمت سهام) تصریح گردید، سپس براساس روش غربالگری ۲۵ کشور با درجه توسعه بالا و ۱۹ کشور با درجه توسعه متوسط انتخاب و دادههای آنها از سایت بانک جهانی در بازه زمانی ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۹ استخراج شدند. برای تعیین میزان توسعهیافتگی کشورها از شاخص توسعه انسانی استفادهشده است. مدل تصریح شده از فن پانل دیتای متوازن برآورد گردید و نتایج نشان داد متغیر نرخ رشد نسبت صادرات به تولید ناخالص داخلی در کشورهای با درجه توسعه متوسط با یک وقفه تأخیر و در کشورهای با درجه توسعه بالا بدون وقفه بر نرخ بازدهی سهام تأثیر مثبت و معنیدار دارد و ضرایب متغیر نرخ رشد واردات نسبت به تولید ناخالص داخلی در هر دو گروه از کشورها منفی و معنادار هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
118 - مقایسه تطبیقی اثر شوکهای مصرف نفت خام بر انتشار دی اکسید کربن و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا
محمدحسن قزوینیان کامبیز هژبر کیانی علی دهقانی فاطمه زندی خلیل سعیدینفت بعنوان یک منبع عظیم ثروت علاوه بر آن که می تواند در حکم موتور محرکه رشد اقتصادی کشورهای نفت خیز باشد، می تواند بعنوان مانعی در مسیر پیشرفت اقتصاد این کشورها عمل کند. افزایش مصرف نفت خام در بخشهای مختلف اقتصادی موجب انتشار وسیع گازهای گلخانهای، همچنین بروز آسیبهای أکثرنفت بعنوان یک منبع عظیم ثروت علاوه بر آن که می تواند در حکم موتور محرکه رشد اقتصادی کشورهای نفت خیز باشد، می تواند بعنوان مانعی در مسیر پیشرفت اقتصاد این کشورها عمل کند. افزایش مصرف نفت خام در بخشهای مختلف اقتصادی موجب انتشار وسیع گازهای گلخانهای، همچنین بروز آسیبهای جهانی شده است. تعیین مقدار اثر این عامل تولید بر آلودگیهای محیطزیستی اهمیت دارد. نفت خام یکی از عوامل تولید است و نقش مهمی در تولید ایفا میکند. باتوجه به اینکه سهم بزرگی از مصرف انرژی را مصرف فرآورده های عمده نفتی (نفت خام، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره) تشکیل می دهد، لذا در این مقاله سعی شده است به بررسی اثر شوکهای مصرف نفت خام بر انتشار دی اکسید کربن و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منا با استفاده از رهیافت PVAR و همچنین کشور ایران با استفاده از روش VAR پرداخته شد و نتایج حاکی از آنست که ﺷﻮک افزایش مصرف نفت خام پس از یک کاهش نامحسوس در تولید ناخالص داخلی سرانه بطور متناسب منجر به افزایش آن در دوره های بعدی در کشورهای منتخب منا در طی دوره 1992 تا 2016 می گردد، همچنین اثر این شوک بر انتشار دی اکسید کربن هم بطور ملایم ابتدا منجر به افزایش انتشار دی اکسید کربن شده ولی در دوره های بعدی سبب کاهش آن شده و به سمت تعادل بلندمدت حرکت می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
119 - بررسی ارتباط آزادی اقتصادی و کسری بودجه در کشورهای ناآزاد
محمد رضا شریف آزاده فرزاد هاشمیاز آنجا که حدود آزادی اقتصادی ، محدوده بازار را رقم زده و حوزه دخالت دولت در اقتصاد را مشخص میکند ، از این جهت در این مقاله کوشش شده است فرضیه رابطه معکوس بین درجه آزادی اقتصادی وکسرئ بودجه در کشورهای ناآزاد ، مورد آزمون قرار گیرد،. برای این منظور بین موسساتی کهرتبه گذا أکثراز آنجا که حدود آزادی اقتصادی ، محدوده بازار را رقم زده و حوزه دخالت دولت در اقتصاد را مشخص میکند ، از این جهت در این مقاله کوشش شده است فرضیه رابطه معکوس بین درجه آزادی اقتصادی وکسرئ بودجه در کشورهای ناآزاد ، مورد آزمون قرار گیرد،. برای این منظور بین موسساتی کهرتبه گذاری در شاخص آزادی اقتصادی کشورها را انجام میدهند، بنیاد میراث[1] به دلیل پوشش مقاطع زمانی وسری زمانی بیشتر، دقت به لحاظ تعدد و کیفیت زیر شاخه ها و اعتبار سنجی روش و سازمان مولد اطلاعات،استفاده گردید و با استناد به آمار نسبت کسری بودجه به تولید ناخالص داخلی برای کشورهای ناآزاد ، شامل 10 کشوری که پایین ترین درجه آزادی اقتصادی را داشته اند ،دربازه زمانی(2009-1996)از منابع آماری بانک جهانی استخراج ، محاسبه وبوسیله روش دادهای تلفیقی یا گسترده[2]مورد آزمونهای اقتصاد سنجی قرار گرفت . نتیجه حاصله از ضرا ئب مدل ، تایید رابطه معنی دار و معکوس بین درجه آزادی اقتصادی وکسرئ بودجه،برای کشورهای ناآزاد شامل ایران، بلاروس، بوسنی هرزگوین، کنگو، اتیوپی، مغولستان، اکراین، تونس، قزاقستان و بلغارستان میباشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
120 - تأثیر ساختار سنی جمعیت و نرخ پسانداز بر رشد اقتصادی ایران: با رویکرد رگرسیون چندک
جبرئیل دودکانلوی میلان سید کمال صادقی محمدعلی متفکر آزاددستیابی به رشد اقتصادی و درآمد سرانه بالا نیازمند شناخت عوامل و امکانات بالقوه اقتصاد می باشد. عوامل مختلفی همچون نرخ پس انداز و تغییر در ساختار سنی جمعیت که نشان دهنده ی پویایی جمعیت می باشد، می تواند رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد.هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر سا أکثردستیابی به رشد اقتصادی و درآمد سرانه بالا نیازمند شناخت عوامل و امکانات بالقوه اقتصاد می باشد. عوامل مختلفی همچون نرخ پس انداز و تغییر در ساختار سنی جمعیت که نشان دهنده ی پویایی جمعیت می باشد، می تواند رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد.هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر ساختار سنی جمعیت و نرخ پس انداز بر رشد اقتصادی ایران طی دوره ی1393-1345 است. برای این منظور، مدل تجربی تحقیق با استفاده از رگرسیون چندک به عنوان ابزار مفید تخمین زده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تأثیر نسبت وابستگی به عنوان شاخصی از ساختار سنی جمعیت بر درآمد ملی سرانه در همه دهک ها منفی و معنی دار است و این تأثیر گذاری در دهک های ابتدایی بیشتر از دهک های انتهایی بوده است. همچنین تأثیر نرخ پس انداز بر درآمد ملی سرانه در دهک اول تا سوم معنی دار نبوده ولی از دهک چهارم تا نهم مثبت و معنی دار است. با اجرای باز نمونه گیری (بوت استرپ) نتایج حاصل رگرسیون چندک نیز در مدل تأیید شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
121 - بررسی اثرات دوگانه محیط نهادی بر رشد اقتصادی
محمد رضا شریفآزاده رضا زیاریمحیط نهادی، یکی از مهمترین عناصر چارچوب نهادی-ساختاری است که یک سیستم اقتصادی را شکل میدهد. محیط نهادی، مجموعهای متشکل از نهادها میباشد. نهادها به مثابه قواعد بازی در یک جامعه هستند و محیط نهادی به نحوه ترکیب و چیدمان قواعد بازی اشاره دارد. یک سیستم اقتصادی بر مبنای أکثرمحیط نهادی، یکی از مهمترین عناصر چارچوب نهادی-ساختاری است که یک سیستم اقتصادی را شکل میدهد. محیط نهادی، مجموعهای متشکل از نهادها میباشد. نهادها به مثابه قواعد بازی در یک جامعه هستند و محیط نهادی به نحوه ترکیب و چیدمان قواعد بازی اشاره دارد. یک سیستم اقتصادی بر مبنای یک محیط نهادی تشکیل میشود و استمرار مییابد. در واقع محیط نهادی، قواعد بازی را هم برای سازوکار دولت و هم برای سازوکار بازار فراهم میآورد و به علاوه ساختار روابط میان دولت و بازار را در سیستم اقتصادی تعیین میکند. این مطالعه از رویکرد اقتصاد نهادگرا کمک گرفته و جهت بررسی عملکرد اقتصادی در کشورهای منتخب از معیار اخیراً توسعه یافته کیفیت نهاد (IQ)، استفاده نموده است و این نتیجه حاصل شده است که محیط نهادی در صورت عملکرد مورد انتظار، دارای اثرات مثبت دو گانه (مستقیم و غیر مستقیم) بر عملکرد اقتصادی است. بدین معنی که محیط نهادی هم از طریق بهره وری و هم از طریق بهبود در شرایط تشکیل سرمایه بر رشد اقتصادی تاثیر میگذارد. این تاثیرات در کشورهای با کیفیت نهاد مختلف، متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
122 - رابطه بین تورم، نااطمینانی تورمی، رشد سرمایهگذاری و رشد اقتصادی در ایران
امیر غلامی اکبر کمیجانیمهمترین نتیجه حاصل از تورم در اقتصاد نااطمینانی تورمی است. این نااطمینانی با تاثیر گذاری بر تصمیمات عاملین اقتصادی منجر به کاهش رشد اقتصادی میشود. هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین تورم، نااطمینانی تورمی، رشد سرمایهگذاری و رشد اقتصادی طی دوره 1387:2-1367:1 در ایران م أکثرمهمترین نتیجه حاصل از تورم در اقتصاد نااطمینانی تورمی است. این نااطمینانی با تاثیر گذاری بر تصمیمات عاملین اقتصادی منجر به کاهش رشد اقتصادی میشود. هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین تورم، نااطمینانی تورمی، رشد سرمایهگذاری و رشد اقتصادی طی دوره 1387:2-1367:1 در ایران میباشد. برای این منظور برای بدست آوردن نااطمینانی تورمی از یک مدل Trivariate-GARCH استفاده گردید. نتایج ما نشان دهنده این است که فرضیه فریدمن (1977) و بال (1992) مبنی بر اینکه افزایش تورم، نااطمینانی تورمی را افزایش میدهد برای ایران پذیرفته میشود. بدین ترتیب، هر متغیری که موجب افزایش نرخ تورم در ایران شود، موجب افزایش نااطمینانی تورمی و در نتیجه باعث کاهش رشد اقتصادی میشود. بنابراین سیاست های مبتنی بر هدفگذاری تورم می تواند در افزایش رشد اقتصادی کاملا مفید واقع شود. علاوه براین دریافتیم که افزایش نااطمینانی تورمی هم رشد سرمایهگذاری (فرضیه برنانکه (1983) و دیکسیت و پیندیک (1994)) و هم رشد تولید (فرضیه فریدمن (1977)) را کاهش میدهد. در نهایت، فرضیه هلند (1995) یعنی وجود علیت منفی از نااطمینانی تورمی به تورم رد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
123 - تأثیرآزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب حوزه خاورمیانه (با تأکید برمدلهای رشد درونزا)
ابوالقاسم مهدوی مرضیه طاهری هنجنی فاطمه شمس الاحرارهدف این مقاله بررسیتأثیرآزادسازیتجاری بر رشد اقتصادی 14 کشور خاورمیانهدر بازه زمانی 2012ـ1990 با استفاده از مدلهای پانل پویا (GMM)، حداقل مربعات معمولی کاملا اصلاحشده (FMOLS) و حداقل مربعات معمولی پویا (DOLS) است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که بین آزادسازی تجاری و ر أکثرهدف این مقاله بررسیتأثیرآزادسازیتجاری بر رشد اقتصادی 14 کشور خاورمیانهدر بازه زمانی 2012ـ1990 با استفاده از مدلهای پانل پویا (GMM)، حداقل مربعات معمولی کاملا اصلاحشده (FMOLS) و حداقل مربعات معمولی پویا (DOLS) است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که بین آزادسازی تجاری و رشد اقتصادی رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد، به گونه ای که آزادسازی تجاری، تاثیر مثبتی بر رشد اقتصادی این کشورها داشته است و محدودیت های تجاری، رشد اقتصادی آن ها را کند می نماید. همچنین، طبق نتایج بدست آمده سرمایه، جمعیت فعال و سرمایه انسانی تأثیر مثبت و معنیداری بر رشد اقتصادی کشورها (متغیر وابسته) دارد. به عبارتی نقش آموزش در ارتقای بهرهوری نیروی انسانی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی بر اساس نتایج تحقیق غیر قابل انکار است. نتایج برآورد FMOLS وDOLSنیزموید نتایج GMM بوده اند وتنها تفاوت مابین نتایج ناشی از شدت اثرگذاری متغیرهای توضیحی بر متغیر وابسته بوده است. از اینرو با توجه به نتایج تحقیق به سیاستگذاران توصیه میگردد زمینههای لازم را برای گسترش همکاریهای اقتصادی فراهم نموده و همچنین با بهبود فرایندها و تسهیل قوانین مربوط به صادرات و واردات (سیاستهای بازرگانی)، امکان توسعه سطح مبادلات تجاری را فراهم آورند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
124 - بررسی رابطه علیت بین رشد اقتصادی، تورم و توسعه بازار سهام در ایران
راضیه گردشی الهام غلامیرشد اقتصادی، تورم و توسعه بازار سهام به عنوان سه متغیر مهم در اقتصاد هر کشور محسوب میشود که بررسی نحوه ارتباط آنها حائز اهمیت است. از اینرو، هدف اصلی مقاله حاضر بررسی رابطه علیت پویای بین سه متغیر مذکور در بازه زمانی 1360 الی 1394، در ایران است. بدین منظور، از آزمون عل أکثررشد اقتصادی، تورم و توسعه بازار سهام به عنوان سه متغیر مهم در اقتصاد هر کشور محسوب میشود که بررسی نحوه ارتباط آنها حائز اهمیت است. از اینرو، هدف اصلی مقاله حاضر بررسی رابطه علیت پویای بین سه متغیر مذکور در بازه زمانی 1360 الی 1394، در ایران است. بدین منظور، از آزمون علیت گرنجر برای یافتن رابطه ی علی و معلولی بین متغیرها استفاده می شود. در ابتدا وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها با آزمون همجمعی جوهانسن- جوسیلیوس بررسی شد که نتایج بیانگر وجود یک رابطه تعادلی بلندمدت است. سپس مدل تصحیح خطای برداری برای تعیین جهت علیت کوتاهمدت و بلندمدت بکار گرفته شد. با توجه به یافتهها، نرخ تورم و توسعه بازار سهام علیت گرنجری رشد اقتصادی در بلندمدت می باشند. در کوتاهمدت یک رابطه علیت دو طرفه فقط بین رشد اقتصادی و تورم وجود دارد، این در حالی است که یک رابطه علیت کوتاهمدت یک طرفه از توسعه بازار سهام به سمت رشد اقتصادی و نرخ تورم وجود دارد. طبقه بندی JEL: E44, O43, O53, E31 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
125 - بررسی آثار عوامل موثر بر تاب آوری اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب: رویکردی بر روش دادههای تابلویی با ضرائب متغیر
محمدرضا فرزین عباس معمارنژاد الهام غلامیهدف اصلی در مقاله حاضر بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل موثر بر تابآوری اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب میباشد. برای این منظور، شاخص خروج سرمایه به عنوان یک از متغیرهای کارایی بازار جانشین متغیر تابآوری اقتصادی در نظر گرفته شد و یک مدل رگرسیون چندمتغیره با استفاده ازشس أکثرهدف اصلی در مقاله حاضر بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل موثر بر تابآوری اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب میباشد. برای این منظور، شاخص خروج سرمایه به عنوان یک از متغیرهای کارایی بازار جانشین متغیر تابآوری اقتصادی در نظر گرفته شد و یک مدل رگرسیون چندمتغیره با استفاده ازشس روش دادههای تابلویی با اثرات ثابت در دو حالت ضرائب ثابت و متغیر و اطلاعات سالانه ایران و 11 کشور منتخب طی سالهای 2007 الی 2016 برآورد شده است. نتایج برآورد مدل با ضرائب ثابت بیانگر آن است که عواملی نظیر فساد، مخارج دولت و خالص صادرات تاثیر معنیدار و مثبت و شاخص دموکراسی و نهادی تاثیر معنیدار و منفی بر حجم خروج سرمایه کشورها در دوره مورد بررسی داشته است. علاوه براین، مقایسه میزان تاثیرگذاری هر یک از عوامل بر خروج سرمایه در ایران با سایر کشور براساس نتایج برآورد مدل در حالت ضرائب متغیر نشان میدهد، کاهش سطح فساد، ارتقاء شاخص نهادی و کاهش صادرات نفتی در کشور میتواند زمینههای لازم برای ارتقاء شاخص تابآوری را مهیا سازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
126 - واکاوی اثرات متقابل بیمه و رشد اقتصادی ایران با بهره گیری از روش VAR بیزین
فاطمه محقق زاده شمس الله شیرین بخش عباس نجفی زاده علیرضا دقیقی اصلیمقاله حاضر به واکاوی اثرات متقابل بیمه و رشد اقتصادی ایران با تاثیر پذیری از تکانههای بهرهوری عوامل تولید و شاخص توسعه ICT با استفاده از مدل بیزین ور برای سالهای 1395-1365 میپردازد. براساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس مدل، خطای پیش بینی در طول دوره ها نسبت به دوره ا أکثرمقاله حاضر به واکاوی اثرات متقابل بیمه و رشد اقتصادی ایران با تاثیر پذیری از تکانههای بهرهوری عوامل تولید و شاخص توسعه ICT با استفاده از مدل بیزین ور برای سالهای 1395-1365 میپردازد. براساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس مدل، خطای پیش بینی در طول دوره ها نسبت به دوره اول در طی زمان افزایش یافته است. درصد واریانس ناشی از تغییر ناگهانی یا تکانه مشخص نشان میدهد گرچه در دوره اول 100 درصد تغییرات نرخ رشد اقتصادی و در دوره دوم 51/99 درصد تغییرات، ناشی از خود متغیر بوده است، ولی در دوره سوم تغییرات این شاخص، 19/99 درصد مربوط به خود متغیر، 0001/0 درصد مربوط به تکانه سرمایه انسانی، 086/0 درصد مربوط به تکانه شاخص توسعه ICT ، 034/0 درصد مربوط به تکانه ضریب نفوذ بیمه،56/0 درصد مربوط به تکانه های سرمایه فیزیکی و 123/0 مربوط به درجه باز بودن اقتصاد بوده است و در بین متغیرهای توضیحی مدل نرخ رشد اقتصادی؛ شوک سرمایه فیزیکی، شوک درجه باز بودن اقتصاد، شوک شاخص توسعه ICT، شوک ضریب نفوذ بیمه و شوک سرمایه انسانی به ترتیب بیشترین درصد توضیح دهندگی تغییرات نرخ رشد اقتصادی را طی دوره مورد بررسی به خود اختصاص دادهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
127 - اثرات متغیرهای کلان اقتصادی بر تقاضای بیمه عمر درکشورهای منطقه منا
کامبیز پیکارجو فرهاد غفاری فهیمه شاهانیدر کشورهای توسعه یافته حجم تجارت بیمه عمر بخش قابل توجهی (بیش از 50 درصد) از حجم تجارت صنایع بیمه را به خود اختصاصمی دهد؛ به طوری که تنها بخشی از حق بیمه های دریافتی حاصل از فروش بیمه عمر به منظور تعهدات جاری به صورت نقد نگهداری شده و بخش قابل توجهی از این حق بیمه ها، ق أکثردر کشورهای توسعه یافته حجم تجارت بیمه عمر بخش قابل توجهی (بیش از 50 درصد) از حجم تجارت صنایع بیمه را به خود اختصاصمی دهد؛ به طوری که تنها بخشی از حق بیمه های دریافتی حاصل از فروش بیمه عمر به منظور تعهدات جاری به صورت نقد نگهداری شده و بخش قابل توجهی از این حق بیمه ها، قابل به کار گیری برای فعالیت های سرمایه گذاری و کسب درآمد میباشد که هم به تقویت فعالیت های اقتصادی کمک کرده و هم بازدهی قابل توجهی را برای انجام تعهدات مؤسسات بیمه در آینده فراهم می کند. با توجه به سهم بالای بیمه های عمر از بازارهای بیمه کشورهای توسعه یافته جهان و این که این سهم شاخصی جهت تعیین درجه توسعه یافتگی صنایع بیمه کشورهای مختلف جهان به شمار می رود؛ لذا کشورهای در حال توسعه (از جمله منطقه منا)،که تنها سهمی حدود 12 درصد از بازار بیمه عمر جهانی را در سال 2009 به خود اختصاص داده اند،درصدد بررسی عوامل مؤثر بر رشد و توسعه بیمه های عمر خود می باشند تا بدین وسیله بتوانند جریان توسعه بیمه را سریع و حجم ورودی از این بخش به بازارهای سرمایه را افزایش دهند. در این مقاله سعی خواهد شد تا با توجه به تشابه بازارهای مالی کشورهای منطقه منا (خاورمیانه و شمال آفریقا) و موقعیت ایران در این گروه و نیز سهم پایین حق بیمه های عمر در این منطقه (2/0 درصد ازحق بیمه عمر جهانی در سال 2009)با استفاده از برآورد پانل دیتا اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر خرید بیمه عمر این کشورها طی بازه زمانی 2008- 1999 بررسی شود. یافته های تحقیق نشان می دهد که. تقاضای بیمه عمر در کشورهای مورد مطالعه با متغیرهای توسعه مالی، تولید ناخالص داخلی سرانه و اشتغال رابطه مثبت و معنادار و با متغیرهای نرخ تورم و نرخ بهره رابطه منفی و معناداری دارد؛ به طوری که کمترین ارتباط بین متغیرهای کلان اقتصادی با تقاضای بیمه عمر این کشورها مربوط به متغیر توسعه مالی می باشد.هم چنین بین متغیر شوک نفتی و تقاضای بیمه عمر کشورهای مورد مطالعه ارتباط معناداری وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
128 - آثار رفاهی اجرای سیاست حمایتی هدفمند در تامین امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر
کامبیز هژبرکیانی فرنوش حاجیهادر این مطالعه با توجه به لزوم هدفمندی یارانهها به ضرورت اعمال سیاستهای حمایتی در تامین امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر پرداخته میشود و از دادههای تفصیلی هزینه-درآمد خانوار سال 1388 و تکنیک برنامه ریزی ریاضی(MGA)، سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل(AIDS) و تغییرات جبرانی(CV) ا أکثردر این مطالعه با توجه به لزوم هدفمندی یارانهها به ضرورت اعمال سیاستهای حمایتی در تامین امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر پرداخته میشود و از دادههای تفصیلی هزینه-درآمد خانوار سال 1388 و تکنیک برنامه ریزی ریاضی(MGA)، سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل(AIDS) و تغییرات جبرانی(CV) استفاده شده است. در این تحقیق سبد مطلوب غذایی بگونهای معرفی شدهاست که ضمن تامین مقادیر ریز مغذی استاندارد مورد تایید جامعه پزشکی، محدودیت بودجهای خانوار نیز در آن اعمال گردیده است. در مرحله بعد گروههای اصلی مواد خوراکی که بیشترین سهم در هزینه مواد خوراکی خانوار دارند معرفی شدهاست و پس از تخمین توابع تقاضای گروههای مزبور با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل و روشالگوهای رگرسیونی به ظاهر مجزا (SUR) ضرایب توابع تقاضا بدست آمده است. سپس با استفاده از ضرایب تقاضا، مقادیر کششهای قیمتی خودی، متقاطع و درآمدی محاسبه شده است و از نتایج حاصله در برآورد آثار رفاهی استفاده شده است. قابل ذکر است با توجه به اینکه هدف این تحقیق تمرکز بر تامین امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر میباشد، با استفاده از شاخص آسیب پذیری اقتصادی خانوار که در این خصوص معرفی شده و مقایسه اثرات رفاهی تغییر قیمت برخی از کالاهای عمده خوراکی سبد خانوار، خانوارهای آسیب پذیر به عنوان جامعه هدف تبیین شده است و در نهایت با تاکید بر لزوم شناسایی جامعه مزبور، میزان اعتبار لازم برای حمایت از سبد مطلوب با درنظر گرفتن فرض آزاد سازی قیمت کالاهای معرفی شده در سناریوهای مختلف بدست آمده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
129 - مقایسه تاثیر تحقیق و توسعه فناوری نانو بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته
رویا آل عمران وحیده کسمائیپور سید علی آلعمراندانش و تکنولوژی مهمترین نیروی ارتقاء توسعه اقتصادی و اجتماعی است. با روند جهانی شدن اقتصاد، دانش و تکنولوژی، تشدید کننده تقاضا برای استعدادها، منابع فیزیکی، انتقال تکنولوژی و سرمایهگذاری در جهان است. در این راستا، نه تنها صنایع با فناوری پیشرفته موتور رشد اقتصادی جهان أکثردانش و تکنولوژی مهمترین نیروی ارتقاء توسعه اقتصادی و اجتماعی است. با روند جهانی شدن اقتصاد، دانش و تکنولوژی، تشدید کننده تقاضا برای استعدادها، منابع فیزیکی، انتقال تکنولوژی و سرمایهگذاری در جهان است. در این راستا، نه تنها صنایع با فناوری پیشرفته موتور رشد اقتصادی جهان خواهند بود، بلکه، این صنایع امتیاز مهمی در راستای باقی ماندن کشورها در بازار رقابتی جهان هستند. از این رو، سطح صنایع با فناوری بالا عامل تعیین کننده سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی یک کشور و نوع نقش آن کشور در اقتصاد جهانی است. هدف این تحقیق مقایسه میزان تاثیرپذیری رشد اقتصادی کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعه یافته از تحقیق و توسعه فناوری نانو با رهیافت دادههای تابلویی طی دوره 2007-2000 میباشد. نتایج بدست آمده حاکی از تاثیرپذیری مثبت و معنادار هر دو گروه از کشورها از تحقیق و توسعه فناوری نانو بوده و فرضیه تاثیرپذیری بیشتر رشد اقتصادی از متغیر تحقیق و توسعه فناوری نانو در کشورهای توسعه یافته نسبت به کشورهای درحال توسعه رد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
130 - بررسی رابطه تورم- بیکاری ، رشد- بیکاری و تورم-رشد در اقتصاد ایران: رهیافت مدلهایSTR
احمد صلاح منش سید عزیزالله آرمن صدیقه بختیاریهدف اصلی این مطالعه بررسی روابط میان تورم، بیکاری و رشد اقتصادی در قالب منحنیهای فیلیپس، اوکان و عرضه کل است. دراین راستا از روشهای غیرخطی اتورگرسیو انتقال ملایم در بازه فصلی1380 تا 1395 استفاده شد. نتایج نشان داد که: الف) بر اساس آزمون تراسورتا، منحنی فیلیپس از مدل غ أکثرهدف اصلی این مطالعه بررسی روابط میان تورم، بیکاری و رشد اقتصادی در قالب منحنیهای فیلیپس، اوکان و عرضه کل است. دراین راستا از روشهای غیرخطی اتورگرسیو انتقال ملایم در بازه فصلی1380 تا 1395 استفاده شد. نتایج نشان داد که: الف) بر اساس آزمون تراسورتا، منحنی فیلیپس از مدل غیرخطی لجستیک؛ منحنی اوکان از مدل غیرخطی نمایی و عرضه کل از مدل خطی تبعیت میکند. ب) الگوی فیلیپس تصریح شده از دو رژیم پیروی میکند، بدین صورت که در رژیم پایین رابطه بین تورم و بیکاری مثبت و در رژیم بالا این ارتباط منفی است. ج) الگوی اوکان از دو رژیم پیروی میکند که در رژیم پایین رابطه بین رشد اقتصادی و بیکاری منفی است، در رژیم بالا رابطه بین رشد اقتصادی و بیکاری مثبت است. د) رابطه بین رشد اقتصادی و تورم مثبت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
131 - بررسی هزینههای ی دولتهایبر رشد اقتصادی با استفاده از مدل تابلویی پویا
نازی محمدزاده اصلاین مقاله با رویکردی جدید در قالب یک مدل خودرگرسیون برداری با دادههای تابلویی به بررسی اثرات انواع هزینههای ی دولت بر رشد اقتصادی در بین دو گروه کشورهای با درآمد متوسط و بالا برای دوره زمانی 2000 تا 2013 می پردازد. برای این منظور انواع هزینههای ی دولتهایدسته بندی ش أکثراین مقاله با رویکردی جدید در قالب یک مدل خودرگرسیون برداری با دادههای تابلویی به بررسی اثرات انواع هزینههای ی دولت بر رشد اقتصادی در بین دو گروه کشورهای با درآمد متوسط و بالا برای دوره زمانی 2000 تا 2013 می پردازد. برای این منظور انواع هزینههای ی دولتهایدسته بندی شده و واکنشهای ی ضربه ای آنها بررسی شده است. ویژگی اصلی مدل VAR با دادههای تابلویی شوکهای ی به هم پیوسته و همزمان در مدل است که بتوان گروه بزرگی از کشورها را با ویژگیهای ی متفاوت بررسی کرد. نتایج نشان میدهد که مطابق با انتظارات، افزایش ناگهانی هزینههای ی مصرفی دولت بر رشد اقتصادی در هیچ گروهی از کشورها تاثیر معنی داری ندارد و صرفا هزینههای ی زیربنایی مانند آموزش و بهداشت به شکل شوک مثبت بر رشد اقتصادی کشورها اثر دارد. به عبارت دیگر، عدم استمرار سیاستهای ی مدیریتی و راهبردی دولتهایو جایگزینی آن با هزینههای ی شوک گونه اثری مشهود بر رشد اقتصادی نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
132 - بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی بر رشد فعالیتهای اقتصادی ایران
اسفندیار جهانگرد مهرنوش شیشوانیتشکیل سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی بعنوان عامل اصلی تعیین کنندهی رشد و توسعه اقتصادی مورد تاکید اقتصاددانان بوده است . در دهههای 1960 و1970 محققین و سیاستگذاران اثر انباشت سرمایه فیزیکی را بیشتر از عوامل دیگر بر رشد اقتصادی تبیین میکردند. اما به مرور زمان حیطه سرمای أکثرتشکیل سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی بعنوان عامل اصلی تعیین کنندهی رشد و توسعه اقتصادی مورد تاکید اقتصاددانان بوده است . در دهههای 1960 و1970 محققین و سیاستگذاران اثر انباشت سرمایه فیزیکی را بیشتر از عوامل دیگر بر رشد اقتصادی تبیین میکردند. اما به مرور زمان حیطه سرمایه و کاربرد آن دررشد و توسعه در مطالعات نظری و کاربردی به سرمایه های انسانی ، اجتماعی و فردی نیز کشیده شده است. در این مطالعه از مدل رشد درونزای لوکاس و الگوی داده-ستانده برای بررسی نقش سرمایه انسانی بررشد اقتصادی ایران طی دوره 1355-85 استفاده شده است . در بررسی اثر مستقیم سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی، از تابع تولید با لحاظ سرمایه انسانی و روش مدلسازی داده های تابلویی و جهت بررسی اثر غیر مستقیم از الگوی داده ستانده سال 1380 اقتصاد ایران استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که اثر سرمایه انسانی بصورت مستقیم و غیرمستقیم بر رشد اقتصادی در اکثر فعالیت ها مثبت و معنیدار میباشد و بیشترین اثر مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی مربوط به بخش آب و برق و گاز میباشد. طبقه بندی JEL: J24 ,O4,C67 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
133 - تاثیر توسعه بیمه بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب (با تاکید بر نقش نهادهای محیطی)
شیوا اسدزاده محمد نقیبیتحقیق حاضر به بررسی تأثیر توسعه بیمه بر رشد اقتصادی با توجه به نقش نهاد های محیطی می پردازد. این تحقیق شامل اطلاعات کلان اقتصادی 20 کشور با نهادهای محیطی سالم و ناسالم براساس گزارشات موسسه فریزر برای دوره زمانی 2002 تا 2015 می باشد که بدین منظور برای بررسی تأثیر توسعه ب أکثرتحقیق حاضر به بررسی تأثیر توسعه بیمه بر رشد اقتصادی با توجه به نقش نهاد های محیطی می پردازد. این تحقیق شامل اطلاعات کلان اقتصادی 20 کشور با نهادهای محیطی سالم و ناسالم براساس گزارشات موسسه فریزر برای دوره زمانی 2002 تا 2015 می باشد که بدین منظور برای بررسی تأثیر توسعه بیمه بر میزان رشد اقتصادی را با مدل های رگرسیونی انتقال ملایم تابلویی (PSTR) مورد ارزیابی قرار می دهیم. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر مثبت و معنی دار متغیرهای تورم و شاخص توسعه مالی بر رشد اقتصادی و تأثیر منفی و معنی دار ضریب نفوذ بیمه، نهاده های محیطی و مخارج دولت در رژیم حدی اول، همچنین تأثیر مثبت و معنی دار ضریب نفوذ بیمه، نهاده های محیطی و مخارج دولت و تأثیر منفی و معنی دار متغیرهای تورم و درجه باز بودن اقتصاد در رژیم حدی دوم بر روی رشد اقتصادی می باشد. در نهایت مقدار حد انتقال 0476/0- به دست آمد که نشان گر قرار گرفتن در رژیم حدی اول یا دوم و مقدار سرعت انتقال نیز 98/5 شد که نشان دهنده جهش در انتقال از رژیم حدی اول به رژیم حدی دوم می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
134 - بررسی تأثیر سیاستهای پولی و مالی بر اقتصاد ایران در بستری از رکود اقتصادی
زهرا فرجزاده اولقی محمد نقیبیسیاست های اعمال شده توسط دولت و همچنین سایر نهادهای اجرایی به عنوان متغیرهای تأثیرگذار در طول رکود اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا ضرورت توجه به این سیاست ها و تأثیر آن بر روی متغیرهای اقتصادی ما بر آن داشت تا تأثیر سیاست های پولی و مالی بر اقتصاد کشور را در أکثرسیاست های اعمال شده توسط دولت و همچنین سایر نهادهای اجرایی به عنوان متغیرهای تأثیرگذار در طول رکود اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا ضرورت توجه به این سیاست ها و تأثیر آن بر روی متغیرهای اقتصادی ما بر آن داشت تا تأثیر سیاست های پولی و مالی بر اقتصاد کشور را در دوره ای از رکود اقتصادی مورد بررسی قرار دهیم. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه اطلاعات کلان اقتصادی کشور می باشد و نمونه آماری آن نیز شامل دادههای مربوطه طی سال های 1394-1351 است. به منظور بررسی تأثیر سیاست های پولی و مالی بر اقتصاد کشور در دوره ای از رکود، مدل تحقیق با روش ARDL مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین سال های رکود در این تحقیق براساس روش فیلترینگ هودریک پرسکات محاسبه شده است. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر مثبت و معنی دار سیاست مالی و تأثیر منفی و معنی دار سیاست پولی بر روی رشد اقتصادی در طول دوره رکود می باشد. بر این اساس می توان مدعی شد که اعمال سیاستهای مالی و همچنین کنترل سیاست های پولی می تواند میزان تولید در جامعه را افزایش داده و نرخ بیکاری را کاهش دهد. همچنین متغیرهای سرمایه گذاری بخش خصوصی و درآمد نفتی تأثیر مثبت و معنی دار بر روی تولید و رشد اقتصادی در دوران رکود را دارند که مطابق با مبانی نظری تحقیق می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
135 - بیثباتی اقتصادی و رشد اقتصادی استانهای کشور (رهیافت تحلیل مولفههای اصلی)
احمد سرلک مهدی جلولیهدف اصلی مقاله حاضر، بررسی آثار و پیامدهای بیثباتی اقتصادی بر رشد اقتصادی در 28 استان کشور به تفکیک توسعه یافته، کمتر توسعه یافته و توسعه نیافته طی دوره 1391-1385 میباشد. برای این منظور، ابتدا به کمک روش تحلیل مولفههای اساسی، که یکی از انواع روشهای تحلیل دادههای چند أکثرهدف اصلی مقاله حاضر، بررسی آثار و پیامدهای بیثباتی اقتصادی بر رشد اقتصادی در 28 استان کشور به تفکیک توسعه یافته، کمتر توسعه یافته و توسعه نیافته طی دوره 1391-1385 میباشد. برای این منظور، ابتدا به کمک روش تحلیل مولفههای اساسی، که یکی از انواع روشهای تحلیل دادههای چند متغیره است، شاخصی برای بیثباتی اقتصادی در هر استان ایجاد و سپس اثرگذاری این شاخص بر رشد اقتصادی استانهای کشور بررسی شده است. نتایج نشان میدهد که استانهای توسعه یافته و توسعه نیافته بیشتر تحت تاثیر بیثباتی اقتصادی قرار گرفته و رشد اقتصادی در این استانها بیشتر دستخوش نوسانات میگردد. به علاوه، در بلندمدت، شاخص بیثباتی اقتصادی کمترین تاثیر را بر رشد اقتصادی استانها دارد. از بین سایر متغیرها، نیروی کار و موجودی سرمایه بیشترین میزانِ اثرگذاری را دارند. توجه خاص دولتمردان به بهبود شرایط اقتصادی و کاهش انواع نوسانات و شوکهای موجود در اقتصاد کشور میتواند به افزایش رشد اقتصادی در استانها کمک شایانی نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
136 - بررسی عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر تقاضای گردشگری داخلی و خارجی خانوارهای شهری کشور
حبیب مروت اصغر سالمدر این تحقیق به منظور بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر میزان تقاضای گردشگری داخلی و خارجی خانوارهای شهری ایران از سیستم معادلات تقاضای تقریبا ایده ال استفاده شده است. این مدل با استفاده از داده های تلفیقی و روش رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط و بکارگیری اطلاعات هزینها أکثردر این تحقیق به منظور بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر میزان تقاضای گردشگری داخلی و خارجی خانوارهای شهری ایران از سیستم معادلات تقاضای تقریبا ایده ال استفاده شده است. این مدل با استفاده از داده های تلفیقی و روش رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط و بکارگیری اطلاعات هزینهای 13 گروه کالایی نزدیک به 180 هزار خانوار شهری در کشور طی سالهای 1394-1385 تخمین زده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد در بین متغیر اقتصادی- اجتماعی، متغیرهای بعد خانوار و تعداد سالهای تحصیل سرپرست خانوار بر تقاضای گردشگری اثر معنادار و منفی و متغیر سن سرپرست خانوار اثر معنیدار و مثبت دارد. همچنین تحریمهای نفتی اثر معنی داری بر تقاضای گردشگری داخلی خانوارهای شهری ایرانی نداشته است اما اثر منفی و معنیدار بر تقاضای گردشگری خارجی این خانوارها دارد. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که ضرایب خود قیمتی گردشگری داخلی و خارجی بیمعنی شده اما ضرایب درآمدی این دو گروه کالایی معنیدار بوده و کشش درآمدی گردشگری داخلی و خارجی به ترتیب برابر 51/2 و 12/2 می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
137 - بررسی تاثیر اندازه و کیفیت دولت بر رشد اقتصادی در ایران به روش همجمعی ARDL
اکبر کمیجانی کامبیز هژبر کیانی هادی حق شناسرابطه بین اندازه دولت و کیفیت دولت با رشد اقتصادی طی چند دهه اخیر به عنوان یکی از موضوعات مورد توجه اقتصاددانان بوده و دیدگاهها و نظرات متفاوتی دراین خصوص مطرح شده است. در این مقاله بررسی ارتباط بین این دو متغیر با رشد اقتصادی در ایران در دو دوره کوتاهمدت و بلندمدت طی أکثررابطه بین اندازه دولت و کیفیت دولت با رشد اقتصادی طی چند دهه اخیر به عنوان یکی از موضوعات مورد توجه اقتصاددانان بوده و دیدگاهها و نظرات متفاوتی دراین خصوص مطرح شده است. در این مقاله بررسی ارتباط بین این دو متغیر با رشد اقتصادی در ایران در دو دوره کوتاهمدت و بلندمدت طی سالهای 1368 الی 1391 با استفاده از الگوی خودبازگشت با وقفههای توزیعی(ARDL) مدنظر قرار گرفته است. برای این منظور، شاخص اندازه دولت به صورت نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی تعریف شده است. نتایج حاکی از این است که اندازه دولت در دو دوره بلندمدت و کوتاهمدت اثر مثبت و معنیداری بر رشد اقتصادی ایران دارد. لیکن، میزان اثرگذاری اندازه دولت در دوره بلندمدت بیش از تاثیرات کوتاهمدت است. شاخص حکمرانی خوب که به عنوان متغیر پراکسی برای کیفیت دولت در نظر گرفته شده است، تاثیر مثبت و معنی داری بر رشد اقتصادی ایران به خصوص در دوره بلندمدت دارد. این یافتهها لزوم توجه سیاستگذاران و مسئولین امر جهت برنامهریزی بلندمدت در خصوص اندازه دولت را انعکاس میدهد. طبقهبندیJEL :E58, O26 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
138 - بررسی تأثیر سرمایه انسانی و تغییرات ساختاری بر رشد اقتصادی کشورهای عضو آسه آن
احمد سرلک مجتبی قیاسیهدف اصلی مقاله حاضر، بررسی تأثیر سرمایه انسانی و تغییرات ساختاری بر روی رشد اقتصادی کشورهای عضو آسه آن در بازده زمانی 2014-1974 میباشد. برای این منظور، در چارچوب یک مدل رشد، اثرات مستقیم و غیر مستقیم سرمایه انسانی و ارتباط آن با تغییرات ساختاری بر روی رشد اقتصادی بررسی أکثرهدف اصلی مقاله حاضر، بررسی تأثیر سرمایه انسانی و تغییرات ساختاری بر روی رشد اقتصادی کشورهای عضو آسه آن در بازده زمانی 2014-1974 میباشد. برای این منظور، در چارچوب یک مدل رشد، اثرات مستقیم و غیر مستقیم سرمایه انسانی و ارتباط آن با تغییرات ساختاری بر روی رشد اقتصادی بررسی شده است. مدل مورد بررسیبااستفادهاز روش گشتاورهای تعمیم یافتهو دادههای تابلویی برآورد گردیده است. نتایج تخمین مشخص نمود که سرمایه انسانی و تغییرات ساختاری بر روی رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه تأثیر معنیدار و مثبتی داشته است. همچنین، اثر سرمایه انسانی به مراتب از اثر تغییرات ساختاری بر روی رشد اقتصادی این کشورها بیشتر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
139 - اثرات کوتاهمدت و بلندمدت درآمدهای نفتی بر فقر اقتصادی مناطق شهری در ایران
مجتبی ملکیدر این مقاله ضمن شاخص سازی فقر اقتصادی از طریق خط فقر مطلق (معادل ریالی 2 دلار در هرروز برای هر نفر) برای خانوارهای شهری ج.ا.ایران، به بررسی رابطه کوتاه مدت و بلندمدت اثر درآمدهای نفتی بر فقر اقتصادی در ایران می پردازیم. دوره زمانی بررسی سال های 1394-1358 و روش تحلیل رو أکثردر این مقاله ضمن شاخص سازی فقر اقتصادی از طریق خط فقر مطلق (معادل ریالی 2 دلار در هرروز برای هر نفر) برای خانوارهای شهری ج.ا.ایران، به بررسی رابطه کوتاه مدت و بلندمدت اثر درآمدهای نفتی بر فقر اقتصادی در ایران می پردازیم. دوره زمانی بررسی سال های 1394-1358 و روش تحلیل روش خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) است. یافته اصلی این تحقیق نشان می دهد که در بلند مدت هر یک درصد افزایش (کاهش) در درآمدهای نفتی، باعث افزایش (کاهش) 1.43درصدی در میزان فقر اقتصادی خانوارهای شهریمی شود. این نتیجه مطابق با نظریات اقتصادی در خصوص رابطه درآمدهای نفتی و فقر در کشورهای درحالتوسعه می باشد. یافته دیگر این تحقیق نشان از تأثیر منفی متغیر سرانه واقعی تولید ناخالص داخلی بدون نفت و مثبت توزیع درآمد بر میزان فقر دارد. طبقه بندی JEL: C32 ,O47, O15, O13, I32 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
140 - نقش تغییر ساختاری در تحریک رشد اقتصادی کشورهای عضو اپک
مرضیه اسفندیاری معصومه قرنجیکبررسی اثر تغییرات ساختاری بر رشد اقتصادی می تواند کمک موثری در جهت اصلاح ساختار اقتصادی و منطبق نمودن آن با الگوی رشد و توسعه در داخل کشور باشد. از این رو هدف این مطالعه بررسی اثر تغییرات ساختاری بر رشد اقتصادی یازده کشور عضو اوپک در دوره 2015-2001 می باشد. در این مطالع أکثربررسی اثر تغییرات ساختاری بر رشد اقتصادی می تواند کمک موثری در جهت اصلاح ساختار اقتصادی و منطبق نمودن آن با الگوی رشد و توسعه در داخل کشور باشد. از این رو هدف این مطالعه بررسی اثر تغییرات ساختاری بر رشد اقتصادی یازده کشور عضو اوپک در دوره 2015-2001 می باشد. در این مطالعه از شاخص جدید تغییرات ساختاری ارائه شده توسط دیتریج (2012) استفاده شده است. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که تغییرات ساختاری در کشورهای عضو اوپک اگرچه اثر معنی داری داشته اما نتوانسته رشد اقتصادی کشورهای عضو اپک را تقویت نماید. به عبارتی تغییر ساختار از طریق طی فرایندهای طبیعی و اجتناب ناپذیر ایجاد نشده بلکه تحت تاثیر مخارج دولت و درآمدهای نفتی قرار گرفته است. به طوری که مخارج دولت و درآمدهای نفت بدون توجه به اولویت بندی صنایع در ایجاد ارزش افزوده به آنها اختصاص یافته و رشد اقتصادی را کاهش داده است. از این رو بایستی ساختار اقتصادی این کشورها به نحوی اصلاح شود تا منطبق با الگوی رشد و توسعه داخلی در این کشورها شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
141 - اثر مخارج تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی به تفکیک بخش های سرمایه گذار (مطالعه موردی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی(OIC) )
شهرزاد انوشهدر متون جدید، تحقیق و توسعه (R&D)[1] نقش مهمی در رشد اقتصادی دارد. مخارج تحقیق و توسعه رشد اقتصادی را بهبود می بخشد و شکاف بین رشد تولید و رشد عوامل تولید را از طریق کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری پر می کند. تحقیق و توسعه به وسیله بخش های سرمایه گذارمختلف صورت می پ أکثردر متون جدید، تحقیق و توسعه (R&D)[1] نقش مهمی در رشد اقتصادی دارد. مخارج تحقیق و توسعه رشد اقتصادی را بهبود می بخشد و شکاف بین رشد تولید و رشد عوامل تولید را از طریق کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری پر می کند. تحقیق و توسعه به وسیله بخش های سرمایه گذارمختلف صورت می پذیرد. عدم سرمایه گذاری کافی در هر یک از این بخش ها می تواند عامل تضعیف برای رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه باشد. در این مقاله تأثیرات مخارج تحقیق توسعه بر روی رشد اقتصادی در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی OIC [2]مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظوربا تفکیک سرمایه گذاری در R&D بر حسب بخش های مختلف در درون یک الگوی رشد درون زا، از روش داده های تابلویی برای برآورد الگو طی دوره 2009-1998 استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از تأثیر مثبت و معنادار مخارج تحقیق و توسعة دولت، آموزش عالی، تشکیلات تجاری وموسسات غیر انتفاعی (سرمایه گذاران بخش های مختلف) بر رشد اقتصادی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
142 - بررسی تأثیر مخارج بهداشتی دولت بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب خاورمیانه و شمال آفریقا (منا)
منیژه اسدی مسعود نیکوقدم جواد هراتیسلامت از طریق افزایش توان نیروی انسانی ملی بر رشد اقتصادی تأثیر مهمی دارد. ارتقای سلامت، انسان‎های سالم‎تر و مولد تری به بار می‎آورد. از این رو یکی از مسائل مهمی که دولت ها با آن رو به رو هستند، سهم مخارج سلامتیِ تخصیص یافته به بخش بهداشت است. در مقاله حاضر، أکثرسلامت از طریق افزایش توان نیروی انسانی ملی بر رشد اقتصادی تأثیر مهمی دارد. ارتقای سلامت، انسان‎های سالم‎تر و مولد تری به بار می‎آورد. از این رو یکی از مسائل مهمی که دولت ها با آن رو به رو هستند، سهم مخارج سلامتیِ تخصیص یافته به بخش بهداشت است. در مقاله حاضر، با استفاده از روش داده های تابلویی به بررسی تأثیر مخارج بهداشتی دولت بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب منطقه منا (شامل ایران، الجزایر، فلسطین، اردن، لبنان، قبرس، مصر، مراکش و ترکیه) در بازه زمانی سال های 1995 تا 2014 پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که یک درصد افزایش در هر یک از متغیرهای مخارج بهداشتی دولت، امید به زندگی و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص، به ترتیب باعث افزایش 02/0، 02/0 و 31/0 درصد در رشد اقتصادی این کشورها شده است. همچنین، یک درصد افزایش در متغیر نرخ رشد جمعیت، رشد اقتصادی آنها را 01/0 درصد کاهش داده است. بنابراین، با توجه به تأثیر مثبت مخارج بهداشتی دولت بر رشد اقتصادی، پیشنهاد می‎شود که برنامه ریزان اقتصادی در کشورهای منطقه منا، مخارج بهداشتی را به جای هزینه یک نوع سرمایه‎گذاری تلقی کرده است. به علاوه، آنها می توانند با اتخاذ سیاست‎های مناسب و با اولویت بخشی به سرمایه گذاری در بخش بهداشت، گامی موثر در جهت رشد اقتصادی بردارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
143 - بررسی اثر سیاستهای تعدیل بر رشد اقتصادی ایران
تقی ترابی سکینه صفریبررسی اثرسیاستهای تعدیل بر رشد اقتصادی ایران و به کارگیری شاخصهای مربوط به ایجاد تعادل در بخش داخلی و خارجی اقتصاد و اصلاح انگیزه ها و نهادهای اقتصادی نشان میدهد, سیاستهای دولت جهت دستیابی به تعادل داخلی و رفع کسری بودجه اثر معنی داری بر رشد اقتصادی نداشته، در حالیکه أکثربررسی اثرسیاستهای تعدیل بر رشد اقتصادی ایران و به کارگیری شاخصهای مربوط به ایجاد تعادل در بخش داخلی و خارجی اقتصاد و اصلاح انگیزه ها و نهادهای اقتصادی نشان میدهد, سیاستهای دولت جهت دستیابی به تعادل داخلی و رفع کسری بودجه اثر معنی داری بر رشد اقتصادی نداشته، در حالیکه رشد صادرات غیر نفتی, نسبت سرمایه گذاری بخش خصوصی به تولیدناخالص داخلی و متغیر کیفی آزادسازی اقتصادی به صورت مثبت ومعنیداری بر رشد اقتصادی مؤثر بودهاند. با توجه به نتایج حاصله و بزرگتر بودن کارائی سرمایه گذاری در بخش خصوصی نسبت به کارائی سرمایهگذاری بخش دولتی, ادامه روند خصوصیسازی در کشور مطلوب به نظر میآید و از آنجائیکه ضرایب نرخ ارز واقعی و نرخ متوسط تعرفه وارداتی از اعتبار آماری کافی برخوردار نبودهاند، لذا مقدم قراردادن سیاستهای طرف عرضه و اصلاح ساختار تولید قبل از اصلاح نرخ ارز و نیز به کارگیری ابزار تعرفهای بر اساس راهبردی بلندمدت و به عنوان جزئی از سیاستهای تعدیل اقتصادی تأکید میگردد. ضمن آنکه سیاستهای مربوط به آزادسازی اقتصادی بایستی مقدم بر خصوصیسازی قرار گرفته وبسترهای لازم جهت افزایش انگیزه و مشارکت بخش خصوصی فراهم گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
144 - بررسی تاثیر شاخص ثبات اقتصادی بر تقاضای پول در ایران در دوره 1387-1352
رویا آل عمران فهیمه نصراله سیدعلی آل عمراندر این پژوهش تاثیر شاخص ثبات اقتصادی را بر تقاضای پول در ایران در بازه زمانی (1387-1352) مورد بررسی قرار میدهیم. لذا با استفاده از مدلهای مختلف ARCH-GARCH و تکنیکهای گوناگون اقتصاد سنجی شاخصی را تحت عنوان شاخص ثبات اقتصادی که ترکیب وزنی بیثباتیهای متغیرهای اثرگذار أکثردر این پژوهش تاثیر شاخص ثبات اقتصادی را بر تقاضای پول در ایران در بازه زمانی (1387-1352) مورد بررسی قرار میدهیم. لذا با استفاده از مدلهای مختلف ARCH-GARCH و تکنیکهای گوناگون اقتصاد سنجی شاخصی را تحت عنوان شاخص ثبات اقتصادی که ترکیب وزنی بیثباتیهای متغیرهای اثرگذار بر تقاضای پول که شامل تولید ناخالص داخلی (میزان فعالیتهای اقتصادی). تغییرات نرخ ارز واقعی،تغییرات نرخ تورم، نرخ سود بانکی بلند مدت و شاخص کل بورس است ایجاد و استاندارد سازی می کنیم. در ادامه مقاله بعد از محاسبه شاخص ثبات اقتصادی با بهرهگیری از روش همجمعی خود توضیحی با وقفههای گسترده (ARDL) به تخمین تابع تقاضای پول برای اقتصاد ایران میپردازیم. نتایج حاصل از تخمین مدل ها بیانگر اثر مثبت شاخص ثبات اقتصادی بر تقاضای پول در ایران است، این بدین معناست که افزایش بی ثباتیهای اقتصادی تقاضا برای پول را افزایش می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
145 - اثر سرمایهگذاری خصوصی و دولتی بر رشد اقتصادی در ایران
غلامعلی حاجی مینا عسگریدر این تحقیق اثرات سرمایهگذاری خصوصی و دولتی بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور یک تابع تولید نئوکلاسیکی تعریف می شود و با تفکیک سرمایهگذاری کل به دو بخش خصوصی و عمومی به بررسی اثرات آنها بر رشد اقتصادی می پردازیم و برای تخمین مدل رشد از روش حداق أکثردر این تحقیق اثرات سرمایهگذاری خصوصی و دولتی بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور یک تابع تولید نئوکلاسیکی تعریف می شود و با تفکیک سرمایهگذاری کل به دو بخش خصوصی و عمومی به بررسی اثرات آنها بر رشد اقتصادی می پردازیم و برای تخمین مدل رشد از روش حداقل مربعات معمولی استفاده شده است. نتایج برآورد مدل مذکور در طی سالهای 1346 الی 1386 نشان میدهد که اثر سرمایهگذاری خصوصی بر رشد اقتصادی بیشتر از اثر سرمایهگذاری دولتی بر رشد اقتصادی است. آنچه را که می توان با قاطعیت اظهار داشت این است که دولت می بایستی از سرمایهگذاری در بخش هایی که به نوعی با بخش خصوصی در رقابت است جلوگیری نماید و اهتمام خود را متوجه سرمایهگذاری در امور زیر بنایی نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
146 - بررسی فرضیه واگنر در ایران با استفاده از رویکرد آزمون کرانهها
غلامعلی حاجی محمد حسن فطرساین مقاله اعتبار فرضیه واگنر را با استفاده از دادههای سالانه اقتصاد ایران برای دوره زمانی 86-1346 مورد بررسی قرار میدهد. واگنر معتقد است با افزایش درآمد در یک کشور، اندازه نسبی بخش عمومیبه میزان بیشتری افزایشمییابد و لذا افزایش مخارج دولت معلول افزایش درآمد کشور می أکثراین مقاله اعتبار فرضیه واگنر را با استفاده از دادههای سالانه اقتصاد ایران برای دوره زمانی 86-1346 مورد بررسی قرار میدهد. واگنر معتقد است با افزایش درآمد در یک کشور، اندازه نسبی بخش عمومیبه میزان بیشتری افزایشمییابد و لذا افزایش مخارج دولت معلول افزایش درآمد کشور میباشد. حال آنکه کینز برخلاف واگنر معتقد است افزایش مخارج دولت باعث افزایش درآمد کشور میشود. در این مقاله ادعای واگنر در قالب شش الگوی گوناگون و از روش مدل های خود رگرسیونی با وقفههای توزیع شده[1] پسران، شین و اسمیت[2] (2001) مورد بررسی و آزمون قرار میگیرد. در الگوی اول رابطه بین مخارج دولت و درآمد، در الگوی دوم رابطه بین سهم مخارج دولت از درآمد و درآمد، در الگوی سوم رابطه بین سهم مخارج دولت از درآمد و درآمد سرانه، در الگوی چهارم رابطه بین مخارج سرانه دولت و درآمد سرانه، در الگوی پنجم رابطه بین مخارج دولت و درآمد سرانه و بالاخره در الگوی ششم رابطه بین مخارج مصرفی دولت و درآمد مورد بررسی قرار میگیرند. با استفاده از روش مدل های خود رگرسیونی با وقفههای توزیع شده این الگوها برآورد میشوند و رابطه بلندمدت بین متغیرها مورد بررسی قرار میگیرد. به مبانی نظری و فرم های ریاضی این الگوهها در بخش 2 و 3 مقاله پرداخته شده است. در الگوهای اول، دوم، چهارم و پنجم رابطه بلندمدت بین متغیرها وجود دارد و رابطه علیت از درآمد به سمت مخارج دولت است. در دو الگوی سوم و ششم رابطه بلندمدت بین متغیرها وجود ندارد. در الگوی چهارم کشش مخارج سرانه دولت نسبت به درآمد سرانه 073/1 میباشد و از نظر آماری بزرگتر از یک است و لذا قانون واگنر تائید میشود. یعنی با افزایش درآمد سرانه مخارج سرانه دولت با نسبت بیشتری افزایش مییابد. در الگوی پنجم کشش مخارج دولت نسبت به درآمد سرانه 182/1 میباشد و از نظر آماری بزرگتر از یک است و لذا قانون واگنر تائید میشود. یعنی با افزایش درآمد سرانه مخارج دولت با نسبت بیشتری افزایش مییابد. پس در چهار الگو از شش الگو رابطه بلندمدت بین متغیرها برقرار است و در دو الگو از این چهار الگو قانون واگنر تائید میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
147 - برآورد مدل رشد اقتصادی در ایران با استفاده از گسترش مدل فدر
ریحانه گسکری مالیکا میستریدر این مقاله نویسندگان ضمن اشاره به نقش و اهمیت رشد اقتصادی و رابطة آن با صادرات، به طرح یک مدل رشد اقتصادی با الهام از مدل رشد فدر(1982) اقدام نموده اند. در این مدل اقتصاد به سه بخش صادراتی نفت، صادراتی غیر نفتی و تولیدات داخلی تقسیم می گردد. مدل مذبور برای سالهای 1386 أکثردر این مقاله نویسندگان ضمن اشاره به نقش و اهمیت رشد اقتصادی و رابطة آن با صادرات، به طرح یک مدل رشد اقتصادی با الهام از مدل رشد فدر(1982) اقدام نموده اند. در این مدل اقتصاد به سه بخش صادراتی نفت، صادراتی غیر نفتی و تولیدات داخلی تقسیم می گردد. مدل مذبور برای سالهای 1386-1353 از روش خود بازگشتی با وقفه های توزیعی برآورد شده است و نتایج آن نشان میدهد که سرمایه گذاری در بخش غیر نفتی و جمعیت شاغل اثر مثبت و معنی داری بر رشد اقتصادی دارد و اثر آن ها برای سالهای بعد نیز باقی می ماند ، در حالیکه سرمایه گذاری در بخش نفتی و متغیر مصرف نفت داخلی بر رشد اقتصادی از شدت کمتری برخوردار است و از نظر آماری نیز از شدت چندانی برخوردار نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
148 - بررسی رابطه بین امنیت اقتصادی و درآمدهای مالیاتی (شواهدی از کشورهای منا)
کریم رسولی اسداله فرزینوشتوزیع مجدد درآمد و برقراری و حفظ عدالت اجتماعی از اهداف عمدهی اقتصادی است که اکثر دولتها آن را دنبال میکنند. مالیات ابزاری است که میتواند توزیع مجدد ثروت در جامعه را عادلانه کند و از گسترش فاصلهی طبقاتی میان دهکهای مختلف درآمدی جلوگیری نماید. در همین حال از یک طرف أکثرتوزیع مجدد درآمد و برقراری و حفظ عدالت اجتماعی از اهداف عمدهی اقتصادی است که اکثر دولتها آن را دنبال میکنند. مالیات ابزاری است که میتواند توزیع مجدد ثروت در جامعه را عادلانه کند و از گسترش فاصلهی طبقاتی میان دهکهای مختلف درآمدی جلوگیری نماید. در همین حال از یک طرف نظام مالیاتی کارآمد میتواند از بروز مفاسد اقتصادی جلوگیری نماید و از طرف دیگر وجود امنیت اقتصادی در جامعه ای با حداقل ریسک و مفاسد اقتصادی بستر فعالیتهای اقتصادی بخش خصوصی را فراهم نموده که از این طریق موجبات افزایش درآمدهای مالیاتی دولت می شود و دولت را در انجام وظایف خود تواناتر می سازد. امنیت اقتصادی را میتوان نوعی خدمات یا کالای عمومی دانست که تولید آن از عهده فعالیتهای بخش خصوصی در بازار بر نمیآید. این شکست بازار، زمینه را برای فعالیت بخش عمومی جهت تولید مثبت مهیا میسازد. امنیت اقتصادی و مقولات مرتبط با آن می تواند بر فضای کسب و کار و درآمد ملی تاثیرگذار بوده و از این طریق درآمدهای مالیاتی را تحت تاثیر قرار دهد.بررسی تجربی رابطه بین امنیت اقتصادی و درآمدهای مالیاتی در منتخبی از کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) که از نظر ساختارهای اقتصادی شباهت های نسبی دارند، انجام پذیرفته شده است. بدین منظور از روش داده های تابلوئی برای برآورد مدل استفاده شده است. با توجه به مدل برآورد شده، آزادی تجاری به عنوان اولین شاخص ثبات و امنیت اقتصادی، تاثیر مثبت و معناداری روی تحقق درآمدهای مالیاتی دارد. متغیر آزادی تجاری، به عنوان دومین شاخص نیز تاثیر مثبت و معناداری روی تحقق درآمدهای مالیاتی دارد.آزادی مالیبه عنوان سومین شاخص ثبات و امنیت اقتصادی تاثیر مثبت و معناداری روی تحقق درآمدهای مالیاتی دارد. نکته حائز اهمیت رابطه منفی بین شاخص حقوق مالکیت و درآمدهای مالیاتی است. همچنین در کشورهای منتخب رشد اقتصادی تاثیر مثبتی بر روی درآمدهای مالیاتی ندارد تورم به عنوان یکی از متغیرهای کنترلی وارد شده در مدل، تاثیر مثبت و معنی داری از نظر اماری روی تحقق درآمدها مالیاتی دارد متغیرهای کنترلی صادرات و واردات بصورت درصدی از GDP تاثیر معکوس و معنادای را روی درآمدهای مالیاتی بصورت درصدی از GDP دارند متغیر تشکیل سرمایه در اقتصاد ملی کشورهای مذکور به عنوان متغیر کنترلی تاثیر مثبت و معناداری روی تحقق درآمدهای مالیاتی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
149 - بررسی تأثیرات فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید در کشورهای منطقه منا با تأکید بر ایران
محمدرضا شریف آزاده زهره جمشیدیدر طی دو دهه اخیر، اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات ([1]ICT) در ارتقای بهره وری و رشد اقتصادی کشورها در قالب داده های بین کشوری بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. اغلب این مطالعات به تاثیرگذاری مثبت ICT بر رشد اقتصادی و بهره وری کل اقتصاد اذعان دارند. لذا با توجه به کارکرده أکثردر طی دو دهه اخیر، اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات ([1]ICT) در ارتقای بهره وری و رشد اقتصادی کشورها در قالب داده های بین کشوری بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. اغلب این مطالعات به تاثیرگذاری مثبت ICT بر رشد اقتصادی و بهره وری کل اقتصاد اذعان دارند. لذا با توجه به کارکردهای اقتصادی متعدد ICT، در این مطالعه هدف این است که با استفاده از روش پانل دیتا، ضمن بررسی نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر تولید در کشورهای عضو منا[2] در دوره زمانی 2009-2000، رابطه بلندمدت تولید و فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران نیز با استفاده از داده های سری زمانی 1347-1386، آزمون همگرایی یوهانسون- یوسیلیوس و مفهوم بردارهای همگرایی مطالعه شود. علاوه بر این از طریق آزمون علیت گرنجر، وجود علیت بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و تولید در کشورهای مدنظر و برای ایران نیز بررسی شده است. نتایج برآورد مدل برای کشورهای عضو منا نشان می دهد که کلیه ضرایب تخمینی علامتهای مورد نظر را دارا بوده و از لحاظ آماری نیز معنادار می باشند. در کشورهای نمونه عضو منا، کشش تولیدی مخارج فناوری اطلاعات و ارتباطات، سرمایه، نیروی کار و سرمایه انسانی به ترتیب 0.0559 ، 0.2747 ،0.467و0.153 برآورد گردیده است. همچنین در سطح معناداری 5 درصد، علیت یک طرفه ای از ICT به تولید برقرار است. نتایج برآورد مدل برای ایران نیز نشان می دهد که ضرایب مربوط به مخارج در فناوری اطلاعات و ارتباطات، سرمایه، نیروی کار و سرمایه انسانی در بلند مدت بترتیب 0.07689 ، 0.4045، 0.1646 و 0.14288 بوده و همانند کشورهای عضو منا علیت یک طرفه ای از ICT به تولید برقرار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
150 - رشد اقتصادی، توسعه انسانی و آلودگی آب ناشی از فعالیت های اقتصادی در کشور های منتخب جهان
منیره دیزجی سلماز غلامی نژاد دیزگاهپژوهش حاضر با تکیه بر نظریه های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای منتخب را بررسی می کند. برای این منظور، فرضیه زیست محیطی کوزنتس، با استفاده از داده های 22 کشور در دوره زمانی 2005-1997 و با لحاظ آلودگی آب (نی أکثرپژوهش حاضر با تکیه بر نظریه های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای منتخب را بررسی می کند. برای این منظور، فرضیه زیست محیطی کوزنتس، با استفاده از داده های 22 کشور در دوره زمانی 2005-1997 و با لحاظ آلودگی آب (نیاز بیو شیمیایی اکسیژن آب) به عنوان شاخص آلودگی و تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان شاخص رشد اقتصادی ، مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین شاخص توسعه انسانی تعدیل شده که شامل متغیرهای اجتماعی بسیاری از قبیل سلامت، حقوق سیاسی، آزادی های مدنی، نسبت ثبت نام و نسبت سواد بزرگسالان می باشد و نیز سهم ارزش افزوده بخش صنعت از تولید نا خالص داخلی، تراکم جمعیت و درجه باز بودن اقتصاد متغیرهای دیگری هستند که در قالب این فرضیه مورد بررسی قرار می گیرند. نتایج بررسی ، نشان دهنده یک رابطه U معکوس میان آلودگی و رشد اقتصادی می باشد که تایید کننده فرضیه زیست محیطی کوزنتس می باشد. با توجه به نقطه بازگشت منحنی زیست محیطی کوزنتس می توان نتیجه گرفت که کشورهای توسعه یافته در شاخه نزولی منحنی و کشورهای کمتر توسعه یافته در شاخه صعودی منحنی کوزنتس قرار دارند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده، آلودگی محیط زیست یک رابطه منفی با شاخص توسعه انسانی و درجه باز بودن اقتصاد دارد و از طرفی دارای رابطه مثبت با ارزش افزوده بخش صنعت می باشد. طبقه بندی JEL: HO , O10, D19 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
151 - بررسی ارتباط بین آزاد سازی مالی و رشد اقتصادی در کشورهای منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی
مریم خوشنویس اعظم احمدیان فاطمه مهربانیدر این مقاله ارتباط بین آزاد سازی مالی و رشد اقتصادی کشورهای منطقه منا[1] در دوره 1996-2007 با استفاده از روش دادههای تابلویی بررسی شده است. مبانی نظری این مدل بر اساس مطالعات تسوامیونو و همکاران (2007) و بکارت و همکاران (2006) بنا نهاده شده است. برای بررسی اثر آزاد سا أکثردر این مقاله ارتباط بین آزاد سازی مالی و رشد اقتصادی کشورهای منطقه منا[1] در دوره 1996-2007 با استفاده از روش دادههای تابلویی بررسی شده است. مبانی نظری این مدل بر اساس مطالعات تسوامیونو و همکاران (2007) و بکارت و همکاران (2006) بنا نهاده شده است. برای بررسی اثر آزاد سازی مالی بر رشد اقتصادی از شاخصهای بالقوه و بالفعل آزاد سازی مالی استفاده شده است. شاخص آزاد سازی مالی بالفعل به صورت جریان سرمایهگذاری مستقیم خارجی است. همچنین در این مقاله رابطه علّی رشد اقتصادی و توسعه مالی و رابطه علّی توسعه مالی و آزاد سازی مالی بررسی شده است. نتایج حاصل از بررسی حاکی از این است که رابطه بین توسعه مالی و رشد اقتصادی یک طرفه بوده و از طرف رشد اقتصادی به توسعه مالی است. همچنین رابطه علّی بین توسعه مالی و آزاد سازی مالی وجود ندارد و آزاد سازی مالی اثر مثبت بر رشد اقتصادی دارد. 4- کشورهای منطقه منا عبارت هستند از : مصر ، ایران ، کویت، اردن ، مالت ، مراکش ، عمان ، عربستان سعودی ، سوریه ، تونس، اسرائیل، لبنان ، لیبی، امارات، یمن، الجزایر،بحرین، جیبوتی ، عراق و کرانه غربی و غزه(فلسطین). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
152 - The relationship between the usage of virtual social networks and social indifference of Tehran citizen
Ehsan Jamshidzadeh مجید رادفر خلیل میرزاییSocial indifference is a situation in which people avoid socio-political participation, social responsibilities, altruistic activities and active and civil involvement in social issues, ignoring the facts around them. This research is applied in term of purposes and in أکثرSocial indifference is a situation in which people avoid socio-political participation, social responsibilities, altruistic activities and active and civil involvement in social issues, ignoring the facts around them. This research is applied in term of purposes and in a description survey method, and has been conducted with the aim of investigation the relationship between virtual social networks and social indifference. The statistical population of the study was the citizens of districts 1 and 2 of Tehran and 400 people were selected using cluster sampeling. The results showed that the rate of indifference is moderate to high and there is a relation between the usage of virtual of social network and social indifference of citizens and the age, sex and socio-economic variables are related to social indifference. According to the results of this research , background study, and theories proposed; citizens who have a high degree of diversity in the use of social networks, has influenced their behaviors, and this is a tow-way relationship that in some cases causes social indifference in the real space, but due to the freedom and ignorance of the syberspace, people in cyberspace have more commitments than each other. That means, warm and intimate relationships have been transferred from the real social environment to the cyber and virtual environment. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
153 - تاثیر شاخص های سلامت بر رشد اقتصادی استانهای کشور
احمد سرلکمقدمه: دستیابی به رشد مناسب و شناخت عوامل موثر بر آن همواره از مهمترین موضوعات قابل طرح در هر اقتصادی است. مطالعات جدید بیانگر تاثیر بالای سرمایه سلامت، مخارج بهداشتی وآموزشی بر رشد اقتصادی است که با وارد نمودن آن به توابع رشد میتوان اثرات مستقیم وغیر مستقیم آن بر سطح أکثرمقدمه: دستیابی به رشد مناسب و شناخت عوامل موثر بر آن همواره از مهمترین موضوعات قابل طرح در هر اقتصادی است. مطالعات جدید بیانگر تاثیر بالای سرمایه سلامت، مخارج بهداشتی وآموزشی بر رشد اقتصادی است که با وارد نمودن آن به توابع رشد میتوان اثرات مستقیم وغیر مستقیم آن بر سطح بهرهوری نیروی کار را اندازه گیری نمود لیکن مطالعات گذشته نقش سرمایه انسانی در رشد اقتصادی را بیشتر از طریق تاکید بر آموزش بیان داشتهاند. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی تأثیر مخارج بهداشتی وسرمایه سلامت بر رشد اقتصادی، در استانهای ایران پرداخته است. روش پژوهش: در این تحقیق با بکارگیری تکنیک دادههای ترکیبی استانهای کشور در دورهی 90 - 1379 تاثیر متغیرهای رشد مخارج سلامت خانوار، رشد سرمایه سلامت و رشد هزینههای آموزشی خانوار در کنار رشد سرمایهگذاری عمرانی دولت در قالب مدلهای رشد درونزا بر رشد اقتصادی استانها آزمون شده است. یافتهها: نتایج نشاندهنده آن است که موجودی سلامت استانها با ضریب 342/0، بودجه عمرانی دولت با ضریب 2344/0، مخارج بهداشتی با ضریب 0997/0 و مخارج آموزشی خانوار با ضریب 032/0 بر رشد اقتصادی استانها تاثیرگذار است. نتیجهگیری: معنادار بودن ضرائب بیانکننده نقش مهم سلامت در رشد اقتصادی استانهای کشور است که افزایش هرینهها و سطح سلامت استانها میتواند رشد اقتصادی کشور واستانها را بهبود بخشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
154 - بررسی کشش درآمدی مخارج سرانه بهداشتی در کشورهای گروه دی هشت: رویکردهای رگرسیون انتقال ملایم پانلی (PSTR) و رگرسیون متوسط میان گروهی (MG)
علی رضازاده محمد کلامی صابر خداوردیزاده مصطفی شکریمقدمه: امروزه رفاه اقتصادی کشورها وابستگی شدیدی به سهم مخارج بهداشتی از تولید کشورها دارد. در این راستا هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه بین مخارج بهداشتی و رفاه اقتصادی کشورهای گروه دی هشت و از سویی تشخیص نوع گروه کالایی مخارج بهداشتی در کشورهای منتخب است. روش پژوهش: در این أکثرمقدمه: امروزه رفاه اقتصادی کشورها وابستگی شدیدی به سهم مخارج بهداشتی از تولید کشورها دارد. در این راستا هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه بین مخارج بهداشتی و رفاه اقتصادی کشورهای گروه دی هشت و از سویی تشخیص نوع گروه کالایی مخارج بهداشتی در کشورهای منتخب است. روش پژوهش: در این پژوهش کاربردی به منظور بررسی ارتباط بین مخارج بهداشتی و رفاه اقتصادی کشورهای گروه دی هشت طی دوره زمانی 2014-1995 میلادی از رگرسیون انتقال ملایم پانلی و به منظور بررسی ارتباط بلندمدت و تشخیص این که مخارج بهداشتی در کشورهای منتخب از چه نوع گروه کالایی میباشد، از پانل میان گروهی استفاده شده است. برای برآورد مدل نیز از نرمافزارهای Matlab، Eviews9 و Stata14 بهره گرفته شده است. یافتهها: لحاظ نمودن یک تابع انتقال با یک پارامتر آستانهای که بیانگر یک مدل دو رژیمی است، برای تصریح رابطه غیرخطی میان متغیرهای مورد بررسی کفایت میکند. براساس نتایج به دست آمده، حد آستانهای برای کشورهای گروه دی هشت برابر 21/7 و پارامتر شیب نیز برابر 56/17 برآورد شده است. نتیجهگیری: تولید ناخالص داخلی سرانه در رژیم اول (قسمت خطی) و دوم (مجموع قسمت خطی و غیرخطی) تأثیر مثبت بر مخارج سرانه بهداشتی کشورهای گروه دی هشت دارد. همچنین هزینههای عمومی سلامت جمعیت 0 تا 14 و گروه سنی 65 ساله و بالاتر، در رژیم اول اثر منفی و پس از عبور از حد آستانهای و وارد شدن به رژیم دوم اثر مثبت بر مخارج سرانه بهداشتی کشورهای گروه دی هشت داشته است. نهایتاً نتایج حاصل از رویکرد پانل میان گروهی حاکی از آن است که کشش درآمدی کالای سلامت در کشورهای گروه دی هشت کمتر از واحد بوده و این کالا لوکس تلقی نمیگردد. مقدمه: امروزه رفاه اقتصادی کشورها وابستگی شدیدی به سهم مخارج بهداشتی از تولید کشورها دارد. در این راستا هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه بین مخارج بهداشتی و رفاه اقتصادی کشورهای گروه دی هشت و از سویی تشخیص نوع گروه کالایی مخارج بهداشتی در کشورهای منتخب است.روش پژوهش: در این پژوهش کاربردی به منظور بررسی ارتباط بین مخارج بهداشتی و رفاه اقتصادی کشورهای گروه دی هشت طی سالهای 2014-1995 از رگرسیون انتقال ملایم پانلی و به منظور بررسی ارتباط بلندمدت و تشخیص اینکه مخارج بهداشتی در کشورهای منتخب از چه نوع گروه کالایی میباشد از پانل میان گروهی استفاده میگردد. برای برآورد مدل نیز از نرمافزارهای Matlab،Eviews9 و Stata استفاده شده است.یافتهها: لحاظ نمودن یک تابع انتقال با یک پارامتر آستانهای که بیانگر یک مدل دو رژیمی است، برای تصریح رابطه غیرخطی میان متغیرهای مورد بررسی کفایت میکند. براساس نتایج به دست آمده حد آستانهای برای کشورهای گروه دی هشت برابر 21/7 و پارامتر شیب نیز برابر 56/17 برآورد شد. نتیجهگیری: تولید ناخالص داخلی سرانه در رژیم اول و دوم تأثیر مثبت بر مخارج سرانه بهداشتی دارد. همچنین هزینههای عمومی سلامت جمعیت 0 تا 14 و گروه سنی 65 ساله و بالاتر، در رژیم اول اثر منفی و پس از عبور از حد آستانهای و وارد شدن به رژیم دوم اثر مثبت بر مخارج سرانه بهداشتی داشته است. نهایتاً نتایج حاصل از رویکرد پانل میان گروهی حاکی از آن است که کشش درآمدی کالای سلامت کمتر از واحد بوده و این کالا لوکس تلقی نمیگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
155 - مدلسازی و تحلیل تأثیر هزینههای سرطان بر رشد اقتصادی ایران
سمیرا قنبری حسین راغفرمقدمه: وقتی سخن از تأثیر بیماریهای مزمن بر اقتصاد جهانی و ملی میشود، هزینههای مستقیم، شامل کلیه هزینههای مربوط به تشخیص و درمان بیماری و هزینههای غیرمستقیم شامل از دست رفتن بهرهوری و کارایی در اثر بیماری، باید مورد توجه قرار گیرند. هدف این مطالعه، تجزیه و تحلیل تأ أکثرمقدمه: وقتی سخن از تأثیر بیماریهای مزمن بر اقتصاد جهانی و ملی میشود، هزینههای مستقیم، شامل کلیه هزینههای مربوط به تشخیص و درمان بیماری و هزینههای غیرمستقیم شامل از دست رفتن بهرهوری و کارایی در اثر بیماری، باید مورد توجه قرار گیرند. هدف این مطالعه، تجزیه و تحلیل تأثیر هزینهای بیماری غیرواگیر سرطان، در سطح ملی، بر روی رشد تولید و درآمد ملی است. روش پژوهش: در این پژوهش کاربردی، هزینههای 22 نوع سرطان برای 18 گروه سنی با فواصل 5 ساله، در زنان و مردان، مورد محاسبه قرار گرفتهاند. سپس، معادله مربوط به تأثیر منفی هزینههای بهداشتی و درمانی سرطان بر درآمد ملی کشور، با روش کمترین مربعات معمولی، برآورد شده است. در ادامه، روند رشد هزینههای انواع مختلف سرطانها و تولید ناخالص داخلی، از سال 1383 تا 1415، با استفاده از مدل ARIMA و در نرمافزار Eviews7 پیشبینی شده است. همچنین دادهها به صورت فصلی مورد استفاده گرفته اند. یافتهها: نتایج نشان میدهند هزینههای درمانی اکثر سرطانهای بررسی شده در این مطالعه، روند رو به رشدی را در طول 20 سال آینده تجربه خواهند کرد همچنین رابطه مخارج سرطان با تولید ناخالص داخلی در ایران، نشان میدهد که طی سالهای 1383 تا 1415، به طور متوسط 7/2 درصد تولید تولید ناخالص ملی در اثر بروز انواع مختلف سرطان از دست خواهد رفت. نتیجهگیری: ابتلا به بیماریهای غیرواگیر و افزایش سهم هزینههای سرطان در بودجه فرد بیمار و کاهش قدرت خرید وی، مانع مشارکت وی در فعالیتهای سودده اقتصادی شده، درآمد ملی و تولید ناخالص داخلی یک کشور و درنتیجه رشد اقتصادی آن را کند خواهد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
156 - بررسی تأثیر انواع خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد اقتصادی ایران با استفاده از روش هم انباشتگی یوهانسن - جوسیلیوس
ابراهیم قائد محمد طاهر احمدی شادمهری مژگان مرادی محمدصادق محمدیمقدمه: یکی از مهمترین پارامترهای مؤثر در جهت ارتقای سطح تولید و رشد اقتصادی ایران نقش بخش خدمات بهداشتی و درمانی و شاخصهای مربوط به آن است، در این زمینه بررسیهای زیادی انجام شده است ولی تاثیر تفکیک همزمان انواع خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد اقتصادی ایران بررسی صورت نگ أکثرمقدمه: یکی از مهمترین پارامترهای مؤثر در جهت ارتقای سطح تولید و رشد اقتصادی ایران نقش بخش خدمات بهداشتی و درمانی و شاخصهای مربوط به آن است، در این زمینه بررسیهای زیادی انجام شده است ولی تاثیر تفکیک همزمان انواع خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد اقتصادی ایران بررسی صورت نگرفته است. لذا ﺷﻨﺎﺧﺖ اثرات شاخصهای بهداشتی و درمانی ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ به آن، به سیاستگذاران حوزه بهداشت کمک میکند تا بدانند اثر کدام شاخص خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد بیشتر است تا آن را جهت سرمایه گذاری در اولویت قرار دهند. هدف اصلی پژوهش، بررسی تأثیر انواع خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد اقتصادی ایران است. روش پژوهش: این مطالعه از لحاظ روش علّی - تحلیلی و از نظر هدف؛ کاربردی بوده و روش جمعآوری اطلاعات نیز از نوع اسنادی کتابخانهای است. برای تحلیل موضوع از الگوی خودتوضیح برداری، روش یوهانسن - جوسیلیوس و روش تصحیح خطا استفاده شد. دادههای بدست آمده با استفاده از نرم افزار Eviews در طی دوره 1396-1360مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.. یافتهها: یافتهها بر اساس ضریب جمله تصحیح خطا، حاکی از آن است که در هر دوره حدود 0/86 از عدم تعادل کوتاه مدت، برای رسیدن به تعادل بلندمدت، تعدیل میشود و میتوان بیان داشت که در بلندمدت، یک درصد افزایش در متغیرهای نیروی کار، بهرهوری نیروی کار، نرخ رشد جمعیت، نسبت سرمایهگذاری به تولید ناخالص داخلی و انواع خدمات بهداشتی و درمانی (هزینه بهداشت، هزینه درمان، هزینه آموزش و نسبت بیمه)، به ترتیب باعث افزایش0/67، 1/77، 0/88، 1/12، 5/43، 3/02، 4/85 و 2/09 درصد در رشد اقتصادی میشوند. نتیجهگیری: باتوجه به نتایج بدست آمده از پژوهش، از آنجا که هزینه بهداشت در مقایسه با سایرخدمات بهداشتی و درمانی بیشترین اثر را بر رشد اقتصادی دارد؛ میتواند به برنامهریزان و سیاستگذاران کلان کشور کمک نماید تا نگاه خود را به نحوه تخصیص هزینهها در بخش بهداشت کشور تغییر دهند و بهداشت را نوعی کالای سرمایهای به حساب آورند و در این زمینه بیشتر سرمایهگذاری کنند تا باعث رشد اقتصادی و توسعه کشور درآینده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
157 - بررسی وضعیت مدیریت مبتنی بر شواهد ارزشیابی اقتصادی در حوزه دارو نظام سلامت ایران و کشورهای منتخب: مطالعه تطبیقی
ابوالفضل علیاری شقایق وحدت سعاد محفوظ پور حسین مشیری تبریزیمقدمه: امروزه در سطح بین المللی بهرهگیری از شواهد در تصمیمگیری در زمینه سیاستگذاری و برنامهریزی بخش سلامت و دارو امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدف مقایسه وضعیت مدیریت مبتنی بر شواهدارزشیابی اقتصادی در حوزه دارو درنظام سلامت ایران و کشورهای منتخب انجام گردید. روش أکثرمقدمه: امروزه در سطح بین المللی بهرهگیری از شواهد در تصمیمگیری در زمینه سیاستگذاری و برنامهریزی بخش سلامت و دارو امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدف مقایسه وضعیت مدیریت مبتنی بر شواهدارزشیابی اقتصادی در حوزه دارو درنظام سلامت ایران و کشورهای منتخب انجام گردید. روش پژوهش: این پژوهش، یک مطالعه تطبیقی است که در سال 1401 انجام شد. در این مطالعه، نمونهگیری به صورت هدفمند بوده و کشورهای استرالیا، انگلستان، آلمان و کانادا به لحاظ مولفههای استفاده از شواهد در ازرشیابی اقتصادی حوزه دارو مورد مقایسه قرارگرفتند. برای گردآوری دادهها از پایگاههای اطلاعاتی معتبر و سایر منابع مرتبط در زمینه موضوع پژوهش استفاده شد. در این مطالعه، یافتههای به دست آمده در قالب جدول تطبیقی مورد مقایسه قرارگرفتند. یافتهها: یافتهها نشان داد که تولید و استخراج شواهد در کشورهای کانادا، انگلستان و استرالیا الزامی و در کشور ایران و آلمان اختیاری است. همچنین نتایج نشان داد که به جزء کشور استرالیا و کانادا در سایر کشورهای دیگر از شواهد برای افزدون داروها به لیست دارویی استفاده نمیشود و در همه کشورها نیز به جزء کشور ایران، استانداردها و چارچوبهای تولید شواهد وجود دارد. نتیجهگیری: براساس نتایج پژوهش، طراحی مدل یکپارچه در جهت کاهش موازی کاری، توسعه ارتباطات با پژوهشگران و مراکز تحقیقاتی، تعیین اصول و مقررات تولید و به کارگیری شواهدات، تقویت رهبری، مدیریت و تولیت نظام سلامت متناسب با وضعیت کشور و سایر کشورهای با شرایط مشابه پیشنهاد میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
158 - مدیریت هزینه اثر بخشی روشهای درمانی در کودکان مبتلا به سرطان: یک مطالعه مروری
زینب حاجی تبار سید جمال الدین طبیبی سید داوود نصرالله پور شیروانی بایرام پاکروانمقدمه: ارزشیابی هزینه اثر بخشی مداخلات درمانی برای تخصیص بهینه منابع در بخش سلامت به خصوص در کشورهای کم برخوردار حائز اهمیت است. هدف این پژوهش مرور روایتی بررسی مقایسهای روشهای درمانی در کودکان مبتلا به سرطان است. روش پژوهش: مطالعه حاضر با جستجو در چهار پایگاه اطلاع أکثرمقدمه: ارزشیابی هزینه اثر بخشی مداخلات درمانی برای تخصیص بهینه منابع در بخش سلامت به خصوص در کشورهای کم برخوردار حائز اهمیت است. هدف این پژوهش مرور روایتی بررسی مقایسهای روشهای درمانی در کودکان مبتلا به سرطان است. روش پژوهش: مطالعه حاضر با جستجو در چهار پایگاه اطلاعاتی SID، Scopus، Pubmed و Google Scholar با استفاده از کلید واژه های( هزینه-اثربخشی، ارزشیابی اقتصادی، هزینه - منفعت، هزینه، سرطان، کودکان) برای یافتن مقالات مرتبط منتشر شده بین سالهای 2000 تا 2020 میلادی انجام شد. مقالات بدست امده پس از انطباق با معیارهای ورود وارد مطالعه شدند. یافتهها: پس از بررسی معیارهای ورود 8 مطالعه وارد مطالعه مروری حاضر شد. در اکثر مطالعات روشهای جراحی یا داروهای جدیدتر از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفهتر بودند (مانند لاپاراسکوپی یا داروهای نوترکیب). اکثر مطالعات ارزش اقتصادی روشهای درمانی را بصورت تحلیل هزینه - منفعت مورد بررسی قرار داده بودند. نتیجهگیری: مطالعات اولیه تحلیل هزینه - منفعت در حوزه مداخلات بهداشتی و درمانی در حال افزایش است. زیرا این گونه تحلیلها میتواند در بهینهسازی استفاده از منابع و امکانات و ارتقای سلامت مردم نقش مهمی ایفا نماید. مطالعات مروری میتواند با تجمیع نتایج مطالعات اولیه در جهت برنامهریزیهای صحیح مالی به مدیران و سیاستگذاران حوزه سلامت کمک شایانی نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
159 - سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسبوکار بر حجم سپرده بانکی در بانکداری اسلامی
محمدرضا فعال نصیری رامین خوچیانی حمید آسایش سید حسین آسایشدر ادبیات اقتصادی یکی از نقشهای مهم سپردهها این است که زمینهای مناسب برای سرمایهگذاری فراهم میکند. هدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسبوکار برحجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران و مالزی با رویکرد آستانهای (STAR) طی سالهای 1379 - 1397 برای أکثردر ادبیات اقتصادی یکی از نقشهای مهم سپردهها این است که زمینهای مناسب برای سرمایهگذاری فراهم میکند. هدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسبوکار برحجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران و مالزی با رویکرد آستانهای (STAR) طی سالهای 1379 - 1397 برای اقتصاد ایران و 2017 - 1984 برای اقتصاد مالزی است. در این راستا با به کارگیری مدل رگرسیون انتقال ملایم به برآورد سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسبوکار بر حجم سپرده بانکی در بانکداری اسلامی پرداخته شد. نتایج مدل برای ایران نشان از اثرگذاری منفی متغیرهای نوسانات نرخ ارز، نرخ تورم، بحرانهای مالی و تأثیر مثبت متغیرهای قیمت نفت، نقدینگی، نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی بر حجم کل سپردههای بانکی در ایران دارند. برای مالزی نیز، متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نقدینگی و تسهیلات بانکی تأثیر مثبت و متغیرهای نوسانات نرخ ارز، قیمت نفت و نرخ تورم تأثیر منفی بر حجم کل سپردههای بانکی دارند. مطابق نتایج برای اقتصاد ایران؛ افزایش درآمدهای نفتی و افزایش داراییهای خارجی بانک مرکزی باعث افزایش درحجم نقدینگی شده و به طبع آن تورم نیز افزایش یافته است. انتظار از تورم در دورهی آتی و نا اطمینانی از نرخ تورم، میزان حجم تسهیلات بانکی را کاهش و منجر به خروج پول از سیستم بانکی و ورود به بازارهای سفته بازی و بازار سیاه شده و وضعیت تولید کشور را وخیمتر کرده است. در حالی که برای اقتصاد مالزی مطابق با آزمون درونزایی پول، نقدینگی به سمت تولید هدایت شده و منجر به افزایش تولید و رشد اقتصادی پایدار شده است. بنابرین توجه بانک مرکزی به سیاستهای ساماندهی داراییها و بدهیها و ذخیرهگیری روی داراییهای موهومی در راستای تعدیل تدریجی ترازنامه نظام بانکی ضروری میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
160 - بررسی نقش تعدیل گری ریسک پذیری مدیران و شرکت در رابطه میان عدم اطمینان سیاست اقتصادی و نوآوری در شرکت ها
فریبا احمدی امیر آبادی ملیحه علی فری زهرا هنرمندیهدف پژوهش حاضر بررسی اثر عدم اطمینان در سیاستهای اقتصادی بر نوآوری است و با توجه به مبانی نظری در این رابطه نقش ریسک پذیری مدیران و شرکت نیز بررسی خواهد شد. جامعه آماری مدنظر محققان در این پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران طی دوره زمانی 1393 الی 1400 بود أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی اثر عدم اطمینان در سیاستهای اقتصادی بر نوآوری است و با توجه به مبانی نظری در این رابطه نقش ریسک پذیری مدیران و شرکت نیز بررسی خواهد شد. جامعه آماری مدنظر محققان در این پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران طی دوره زمانی 1393 الی 1400 بوده است که پس اجرای روش نمونه گیری حذف سیستماتیک تعداد 1000 سال شرکت وارد نمونه نهایی پژوهش شده اند. روش تحقیق بکارگرفته شده از نوع همبستگی و علّی می باشد و روش جمع آوری اطلاعات از نوع پس رویدادی بوده و روش جمع اطلاعات مورد استفاده در این تحقیق با استفاده از روشهای کتابخانه ای و پایگاه داده های سازمان بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. نوع داده مورد استفاده در این پژوهش از نوع پانل بوده و روش رگرسیونی برای اجرای فرضیه های پژوهش از نوع چند متغیر می باشد. پنج فرضیه فرعی این پژوهش در سطح اطمینان 0/95 با نرم افزار stata مورد بررسی قرار گرفتهاند. نتایج اجرای فرضیه ها نشان دهنده آن است که عدم اطمینان در سیاست های اقتصادی که ناشی از تغییراتی همچون نرخ ارز، تورم و بهره بانکی باشد دارای اثرات مخربی بر سطح نوآوری در شرکت های مختلف بازار سرمایه ایران دارد و همچنین شرکت هایی که برمحور خلاقیت و نوآوری در محصولات خود هستند تحت تاثیر بیشتر این موضوع قرار خواهند گرفت و همچنین در ادامه نیز نتایج نشان دهنده آن بود که هرچه میزان ریسک پذیری مدیران در شرکت ها بعلت وجود ساختار اهرم کمتر در شرکت، بالاتر باشد از میزان اثرات مخرب عدم اطمینان در شرایط اقتصادی بر نوآوری کمتر خواهد شد و در ادامه نیز مشخص گردید شرکت هایی که دارای مالکیت دولتی هستند، بعلت وجود پشتوانه های دولتی از جمله بودجه های مالی ثابت، ریسک پذیری بیشتری داشته و کمتر تحت تاثیر شرایط ناپایدار اقتصادی قرار خواهند گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
161 - چگونگی ورود به بازارهای جدید با استفاده از تاثیر خدمات اقتصادی دولت سیار در صنعت توریسم (مطالعه موردی: منطقه آزاد کیش)
رضا رادفر علیرضا پور ابراهیمی مریم نجفی اسدالهیهدف پژوهش سازمان‌هایی که به صورت کامل فناوری اطلاعات و ارتباطات را در بخش بازاریابی خود به کار بستند قادر به رقابت اثر بخش‌تری بوده‌اند. فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان منبعی جهت نوآوری در خدمت و محصول نیز در نظر گرفته می‌شود و همچنین به خاطر تو أکثرهدف پژوهش سازمان‌هایی که به صورت کامل فناوری اطلاعات و ارتباطات را در بخش بازاریابی خود به کار بستند قادر به رقابت اثر بخش‌تری بوده‌اند. فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان منبعی جهت نوآوری در خدمت و محصول نیز در نظر گرفته می‌شود و همچنین به خاطر توانایی بالاتر در اداره حجم‌های بیشتری از داده‌ها با سرعت‌های بالاتر، سبب بهبود کارآیی وظایف بازاریابی و فرآیند تصمیم‌گیری شده‌اند. این تحقیق به منظور یافتن مناسب ترین و کاراترین خدمات قابل ارائه دولت سیار برای حوزه توریسم در منطقه آزاد کیش انجام گرفته است. به بیانی دیگر هدف از انجام این تحقیق انجام تحقیقات بازار و بررسی خدمات اقتصادی دولت سیار برای صنعت توریسم می باشد. که این امر سبب خواهد شد تا مدیران و تصمیم گیران حاضر در منطقه آزاد کیش، از اولویت ها و نیازهای منطقه در این حوزه آگاهی یافته و تصمیمات مناسب تری را اتخاذ نمایند. روش پژوهش روش انجام این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر حسب نوع و ماهیت داده های مورد استفاده، توصیفی می باشد. همچنین اکثر اطلاعات و داده های مورد نیاز به صورت کیفی بوده که با مصاحبه و پرسشنامه به دست آمده است. در این تحقیق جامعه آماری مدیران، کارشناسان و ذینفعان صنعت گردشگری در منطقه آزاد کیش می‌باشند. با بررسی های انجام شده و آمارهای اخذ شده از سازمان منطقه آزاد کیش، در حال حاضر حدود 120 شرکت فعال زیرمجموعه صنعت توریسم مشغول به فعالیت هستند که در حدود 412 نفر مدیر و کارشناس شاغل می باشند. نتایج و کاربردهای مدیریتی پژوهش با بررسی و مطالعه تطبیقی خدمات سیار ارائه شده در دنیا و مطابقت آن با نیازها و امکانات منطقه آزاد کیش، خدماتی که در حوزه اقتصادی قرار داشته، انتخاب و مورد سنجش مخاطبین آن قرار گرفته شد. در انتها 14 خدمت به دست آمده به ترتیب اولویت فهرست شده است. دریافت پیامک هشدار جهت یادآوری برخی از فعالیت ها، خدمات فروش بلیط هواپیما به صورت سیار و پرداخت عوارض و هزینه‌های شرکت به صورت سیار سه خدمت پراهمیت تر در این زمینه پیشنهاد شده اند. با مشخص شدن مهم ترین و پرکاربردترین خدمات اقتصادی دولت سیار، مدیران و تصمیم گیران در منطقه آزاد کیش بیش از پیش با نیازهای و اولویت های این منطقه آشنا شده و خواهند توانست بر اساس اهمیت و اولیت به ارائه این خدمات بپردازند. نوآوری پژوهش دولت سیار مبحث به نسبت جدیدی است که پس از دولت الکترونیک در دنیا مطرح شده است. خدمات، امکانات و نحوه استفاده از این خدمات در بخش های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در کشور ما هنوز تحقیقات مناسبی در زمینه خدمات دولت سیار در صنعت توریسم صورت نپذیرفته است. لذا این تحقیق جز اولین تحقیقاتی است که در زمینه بازاریابی دولت سیار و صنعت توریسم در کشور صورت گرفته و منطقه آزاد کیش به عنوان اولین منطقه آزاد مورد بررسی در این زمینه بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
162 - بررسی مقایسه ای رابطه بازارگرایی توسعه یافته (EMO) با ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده (REVA) و نرخ بازده دارایی ها (ROA) در شرکت های تولیدی
شهناز نایب زاده محمود معین الدین زهرا قیصریمفهوم بازاریابی بیانگر این است که فعالیت هر واحد تجاری با شناسایی مشتریان و نیازهای آن ها شروع می شود و یک سازمان مسئول جلب رضایت مشتریان است نه فقط تولید و فروش کالا یا خدمت؛ و تنها تا زمانی که قادر به برآوردن موفق نیازها و خواسته های مشتریانش باشد امکان ادامه حیات برا أکثرمفهوم بازاریابی بیانگر این است که فعالیت هر واحد تجاری با شناسایی مشتریان و نیازهای آن ها شروع می شود و یک سازمان مسئول جلب رضایت مشتریان است نه فقط تولید و فروش کالا یا خدمت؛ و تنها تا زمانی که قادر به برآوردن موفق نیازها و خواسته های مشتریانش باشد امکان ادامه حیات برای وی وجود خواهد داشت .بر همین اساس بسیاری از محققین به تدوین روش ها و مدل هایی جهت کاربردی نمودن این مفهوم پرداختند و از آن جایی که موفقیت سازمان ها در گرو ایجاد یک مزیت رقابتی پایدار بوده و کلید ایجاد این مزیت نیز خلق ارزش ممتاز برای مشتریان عنوان گردیده بود؛ تمرکز بر مشتریان، رقبا و سایر فاکتورهای تاثیرگذار در بازار به عنوان یک فرهنگ غالب در سازمان یا در قالب مجموعه منسجمی از فعالیت های هدف دار به سمت بازار تحت عنوان مفاهیم جامعی از قبیل بازارگرایی و مشتری مداری در عمل مورد استفاده قرار گرفت. پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین بازارگرایی توسعه یافته و عملکرد کسب و کار پرداخته است؛ بدین منظور شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار که تولید کننده کالای مصرفی بودند جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل دادند. متغیرهای اصلی این تحقیق عبارتند از: بازارگرایی توسعه یافته (EMO)، معیار عملکرد مالی کسب و کار (نرخ بازده دارایی هاROA))) و معیارعملکرد اقتصادی کسب و کار (ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده (REVA))؛ در تحقیق حاضر از استنباط آماری، روش های آماری پارامتریک و ناپارامتریک، آزمون همبستگی اسپیرمن و کندال و پیرسون استفاده شده است. برای محاسبه معیارهای عملکرد کسب و کار اطلاعات لازم از صورت های مالی شرکت های مورد بررسی استخراج شده و داده های مورد نیاز جهت بررسی میزان بازارگرایی شرکت ها نیز از طریق پرسشنامه استاندارد شده در تحقیقات بین المللی حاصلگردیده است. به منظور سنجش بازارگرایی پرسشنامه خام به همراه نامه ای از سوی دانشگاه به هر شرکت ارائه شده و پس از پیگیری های مکرر و دستیابی به 23 پرسشنامه تکمیل شده و محاسبه معیارهای عملکرد با استفاده از فرمول های مورد تایید تجزیه وتحلیل های آماری بر روی فرضیات انجام شد؛ نتایج تحقیق نشان داد که بینبازارگرایی توسعه یافته و نرخ بازده دارایی ها رابطه معناداری وجود دارد ولیکن بازارگرایی توسعه یافته با ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده همبستگی ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
163 - ضرورت ها و موانع بکارگیری عملیات مخفی دام گستری در جرم اقتصادی پولشویی
محمد پیرانی اصغر عباسی علی قربانیزمینه و هدف: جرایم اقتصادی آثار مخرب و تبعات سوء اقتصادی زیان باری برای کشور به همراه داشته، این جرایم به واسطه ی اوصاف خاصی مانند رویت پذیری اندک، رقم سیاه بالا، پویایی، گستردگی دامنه خطر و برخورداری از اطلاعات خاص، به دشواری کشف می گردند. از این رو بهره گیری از عملیات أکثرزمینه و هدف: جرایم اقتصادی آثار مخرب و تبعات سوء اقتصادی زیان باری برای کشور به همراه داشته، این جرایم به واسطه ی اوصاف خاصی مانند رویت پذیری اندک، رقم سیاه بالا، پویایی، گستردگی دامنه خطر و برخورداری از اطلاعات خاص، به دشواری کشف می گردند. از این رو بهره گیری از عملیات مخفی دام گستری، می تواند راهکاری مناسب برای مبارزه با این دسته از جرایم باشد. اما عدم شناخت ضرورت ها و موانع بکارگیری عملیات مخفی دام گستری در جرایم اقتصادی، موجب ایجاد شبهاتی هم در اجرا یا عدم اجرای این عملیات ها و هم موجب ایجاد شبهه در اذهان مردم خواهد شد به گونه ای که ممکن است عامه ی مردم به ماهیت این گونه عملیات ها خوشبین نباشند. مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به این سئوال است که عمده ترین موانع و ضرورت های بکارگیری عملیات مخفی دام گستری در جرم اقتصادی پولشویی چیست و چگونه می توان این موانع و ضرورت ها را تبیین نمود روش شناسی: این مقاله توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری به بررسی و تحلیل سوال سئوال فوق الذکر پرداخته است.یافته ها و نتایج: این مقاله ضمن تبیین ضرورت ها و موانع بکارگیری عملیات مخفی دام گستری در جرم اقتصادی پولشویی می تواند از یک طرف هدایتگر پلیس، طراحان و گردانندگان عملیات های مخفی در پیاده سازی یک عملیات مخفی دام گستری، موفق باشد و از طرف دیگر موجبات اعتماد هرچه بیشتر مردم به پلیس و دستگاه قضایی را فراهم نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
164 - لزوم جرم انگاری ربا به عنوان جرم اقتصادی
سعید میرزایی عبدالوحید زاهدی سید رضا حسینیلزوم جرم انگاری ربا به عنوان جرم اقتصادیچکیده:تحقیقات متعددی در باب ربا صورت گرفته است اما در هیچ یک از آنها اشاره ای به آسیبهای که این جرم به اقتصاد وارد میکند نشده است . از این رو در تحقیق حاضر در صدد اثبات لزوم جرم انگاری ربا به عنوان جرم اقتصادی هستیم در این مقاله ب أکثرلزوم جرم انگاری ربا به عنوان جرم اقتصادیچکیده:تحقیقات متعددی در باب ربا صورت گرفته است اما در هیچ یک از آنها اشاره ای به آسیبهای که این جرم به اقتصاد وارد میکند نشده است . از این رو در تحقیق حاضر در صدد اثبات لزوم جرم انگاری ربا به عنوان جرم اقتصادی هستیم در این مقاله با استفاده روش تحقیق توصیفی تحلیلی به این نتیجه می رسیم که ربا میتواند موجب رشد نرخ تورم شده و بین بازار های پولی و بازارکالا وبازار های اقتصادی جدایی افکنده که مخل در نظام سرمایه گذاری و تولید شود که از مصادیق بارز جرم اخلال در نظام اقتصادی است بنابر این لازم است که به عنوان یک جرم اقنصادی شناخته شود. و تولید شود که از مصادیق بارز جرم اخلال در نظام اقتصادی است بنابر این لازم است که به عنوان یک جرم اقنصادی شناخته شود.واژگان کلیدی: عقود اسلامی، ربا، جرم اقتصادی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
165 - بررسی تطبیقی نقش رویه قضایی در تحقق امنیت قضایی و اقتصادی در حقوق ایران و مصر
غلامعلی سیفی زیناب ریما امیراقدمامنیت قضایی و اقتصادی از لوازم یک نظام حقوقی کارآمد محسوب میشوند اصل امنیت حقوقی به عنوان اصلی پویا که ایستایی نظام حقوقی را از میان میبرد مطرح میشود و از پیشینهای طولانی برخوردار است. فقه اسلامی به عنوان ریشه نیرومند حقوق موضوعه ما در موارد بسیاری به مصادیق این اصل أکثرامنیت قضایی و اقتصادی از لوازم یک نظام حقوقی کارآمد محسوب میشوند اصل امنیت حقوقی به عنوان اصلی پویا که ایستایی نظام حقوقی را از میان میبرد مطرح میشود و از پیشینهای طولانی برخوردار است. فقه اسلامی به عنوان ریشه نیرومند حقوق موضوعه ما در موارد بسیاری به مصادیق این اصل اشاره دارد. مرحله اصلی در نظام قضایی کشور، انجام گرفتن فعالیتی است که آن را قضاوت مینامیم. رویه قضایی به واسطه عوامل مهمی چون استقلال قاضی، قضاوت عادلانه، احترام به حقوق مکتسبه، درک مشترک از قانون، عملکرد بدون تبعیض نقش بسیار مهمی در تحقق امنیت قضایی دارد. در تحقق امنیت اقتصادی زمانی که تفسیر ارائه شده از قانون منطبق با واقعیات اقتصادی، اجتماعی و ... نباشد، با توجه به طولانی بودن روند تغییر و اصلاح قانون، رویه قضایی میتواند با ارائه یک تفسیر منطبق با واقعیات آن مقطع زمانی هدف قواعد حقوقی را در راه رسیدن به کارآیی برآورده سازد، بنابراین نقش بسزایی در تحقق آن دارد. در این مقاله سعی شده است مفاهیم امنیت قضایی و اقتصادی و سپس نقش رویه قضایی در تحقق آنها در دو به صورت تطبیقی بین دو نظام حقوقی ایران و مصر مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
166 - سازوکار اثرات تکانهای قیمت نفت، عوامل کلان اقتصادی و اثرات سیاسی تحریم بر بازار انرژی، بیکاری، کسری بودجه و ادوار تجاری کشور
محمد تقی زاده مرجان دامن کشیده هوشنگ مومنی مجید افشاری رادمقاله حاضر به تبین اثرگذاری تکانههای قیمت نفت، عوامل کلان اقتصادی و اثرات سیاسی تحریم بر بازار انرژی، بیکاری، کسری بودجه و ادوار تجاری کشور برای سالهای 1363-1399 می پردازد. بر اساس نتایج تخمین مدل SVAR؛ یک تکانه وارده از ناحیه قیمت نفت، به اندازه 13 درصد باعث افزایش أکثرمقاله حاضر به تبین اثرگذاری تکانههای قیمت نفت، عوامل کلان اقتصادی و اثرات سیاسی تحریم بر بازار انرژی، بیکاری، کسری بودجه و ادوار تجاری کشور برای سالهای 1363-1399 می پردازد. بر اساس نتایج تخمین مدل SVAR؛ یک تکانه وارده از ناحیه قیمت نفت، به اندازه 13 درصد باعث افزایش شکاف تولید و یک تکانه وارده از ناحیه نرخ ارز باعث افزایش 8 درصدی شکاف تولید می شود. نتایج همچنین گویای این مطلب می باشد که یک تکانه وارده از ناحیه سالهای تحریم در درآمد نفتی کشور، کسری بودجه دولت و نرخ بیکاری، به ترتیب باعث افزایش 1، 4 و 32 درصدی شکاف تولید می شوند. همچنین براساس نتایج تجزیه واریانس، 71/65 درصد شکاف تولید مربوط به تکانه های قیمت نفتی، 08/0 درصد مربوط به تکانه ارزی، 55/5 درصد مربوط به تکانه سالهای تحریم در درآمد نفتی کشور، 34/6 درصد مربوط به تکانه صادرات نفتی، 16/14 درصد مربوط به تکانه کسری بودجه و 24/6 مربوط به تکانه بیکاری بوده است. بنابراین شکاف تولید و عرضه و صادرات نفت در کشور ما در یک جهت حرکت نمی کند. به نظر می رسد ایجاد رابطه نظری مناسب بین متغیرهای مورد بحث در کشور ما بیش از آنکه متاثر از سیاست های اقتصادی جاری دولت باشد، دستخوش تغییرات اساسی در ساختار و شرایط سیاسی و اقتصادی است. بنابراین هرچقدر اثرات تکانهای در کشور افزايش يابد، ميزان سرمايه¬گذاري در بخش توليد كاهش يافته و وضعيت توليد كشور را وخيم تر مي¬كند و موجب فاصله گرفتن تولید از مسیر اصلی می شود، بنابرین توجه دولت برای سرمایه گذاری در بخشهای تولیدی و صادراتی ضروری می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
167 - تحلیل پیشران های خط مشی مالی بر نحوه تخصیص بودجه دولتی
مرضیه افکاریان کرماله دانشفرد حاجیه رجبی فرجادبودجه یک کشور نشان دهنده جایگاه دولت در اقتصاد و به عبارتی حدود و ثغور دخالت دولت در جامعه است و اداره صحیح امور مالی دولت، نقش بسزایی در بهسازی نظام اقتصادی و نظام اداری و مدیریتی بخش دولتی دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل پیشران های خط مشی مالیبر نحوه تخصیص بودجه دولتی أکثربودجه یک کشور نشان دهنده جایگاه دولت در اقتصاد و به عبارتی حدود و ثغور دخالت دولت در جامعه است و اداره صحیح امور مالی دولت، نقش بسزایی در بهسازی نظام اقتصادی و نظام اداری و مدیریتی بخش دولتی دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل پیشران های خط مشی مالیبر نحوه تخصیص بودجه دولتی انجام شده است. تحقیق به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از نظر گردآوری دادهها ازنوع توصیفی ـ پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران و کارکنان سازمان برنامه و بودجه میباشند که تعداد آن 100 نفر بوده است که با استفاده از فرمول کوکران 80 نفر بدست آمده است. ابزارگردآوری دادهها پرسشنامه (مجموعاً 47 پرسش) بوده است. روایی آن از طریق روایی محتوایی و سازه و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ برای هر یک از پیشران های خط مشی مالی شامل ( حوادث طبیعی ،868/0؛ بحران های اقتصادی،915/0؛ تکامل اجتماعی، 915/0؛ تغییرات زیست محیطی، 922/0؛ پیشرفت های فناوری، 818/0)و نحوه تخصیص بودجه دولتی 844/0 مورد تایید قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که تحلیل پیشران های خط مشی مالی(حوادث طبیعی، بحرانهای اقتصادی، تکامل اجتماعی، تغییرات زیست محیطی و پیشرفت های فناوری) بر نحوه تخصیص بودجه دولتی تاثیرگذار هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
168 - پیامدهای اقتصادی کیفیت اطلاعات حسابداری با تمرکز بر متغیر پایداری سود
هاشم نیکو مرام مهدی تقوی حمید احمدزادهپژوهش حاضر در زمره پژوهشهای اثباتی حسابداری است که به صورت تجربی پیامدهای اقتصادی کیفیتاطلاعات حسابداری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 12 ساله از سال 1379الی 1390 را مورد بررسی قرارداده است. متغیر مستقل استفاده شده در این پژوهش معیار پاید أکثرپژوهش حاضر در زمره پژوهشهای اثباتی حسابداری است که به صورت تجربی پیامدهای اقتصادی کیفیتاطلاعات حسابداری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 12 ساله از سال 1379الی 1390 را مورد بررسی قرارداده است. متغیر مستقل استفاده شده در این پژوهش معیار پایداری سود و متغیروابسته پژوهش پیامدهای اقتصادی کیفیت اطلاعات حسابداری می باشد که برای محاسبه آن از معیارهایی نظیرنسبتQتوبین متوسط هزینه سرمایه شرکت، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام و نسبتقیمت به سود هر سهم استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که معیار ارزیابی کیفیت اطلاعاتحسابداری یعنی پایداری سود بر نسبتQ توبین نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام ونسبت قیمت به سود هر سهم تأثیر مثبت و معنیدار داشته است. این امر حاکی از آن است که پایداری سود دارایبار و محتوای اطلاعاتی مثبت در بازار سرمایه ایران بوده و حاوی پیامد اقتصادی مثبت میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
169 - سهام عدالت و کیفیت سود: دیدگاه اقتصاد سیاسی
محسن ایمنی فریدون رهنمای رودپشتی بهمن بنی مهد هاشم نیکومراماقتصادسیاسی، علمی اجتماعی است که به بررسی تعامل پویای بین نیروهای بازار و دولت میپردازد و چگونگی تأثیرات تنش و تضاد بین این دو را برجامعه بررسی میکند. نفوذ قدرتهای سیاسی بر عملکرد شرکتها مؤثر است و مدیران شرکتهای که در کانون توجه سیاسی قرار دارند، این انگیزه را پید أکثراقتصادسیاسی، علمی اجتماعی است که به بررسی تعامل پویای بین نیروهای بازار و دولت میپردازد و چگونگی تأثیرات تنش و تضاد بین این دو را برجامعه بررسی میکند. نفوذ قدرتهای سیاسی بر عملکرد شرکتها مؤثر است و مدیران شرکتهای که در کانون توجه سیاسی قرار دارند، این انگیزه را پیدا میکنند تا از روشهای حسابداری اقتباس کنند که از طریق آن بتوانند سود را مدیریت کنند. براساس طرح سهام عدالت، دولت موظف است سهام شرکتهای سودده دولتی را بین مردم توزیع کند؛ و ممکن است این شرکتها بااستفاده از نفوذ سیاسی، سود خود را مدیریت کنند و بنابراین مطالعه اثر این نفوذ بر کیفیت سود اهمیت خواهد داشت. از اینرو این پژوهش به بررسی ارتباط بین سهام عدالت و کیفیت سود با تأکید بر دیدگاه اقتصاد سیاسی در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. نمونه آماری پژوهش شامل 130 شرکت طی سالهای 1391 لغایت 1396 میباشد و برای آزمون ارتباط بین متغیرهای از مدل رگرسیون چندمتغیره خطی استفادهشده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که وجود سهام عدالت در ساختار مالکیت بر کیفیت سود تأثیر منفی معناداری دارد. چراکه در کشورهای در حال توسعه، نظام اقتصادی، بهطور غالب مبتنی بر روابط و نفوذ حاکمیت است و به این دلیل توسط دولت و نهادهای وابسته به آن کنترل و حمایت میشود؛ لذا میتوان بیان داشت نفوذ حاکمیت و مدیریت سیاسی در شرکتها میتواند کیفیت سود آنها را کاهش دهد. از اینرو، نتایج پژوهش کاربرد نظریه اقتصاد سیاسی درخصوص اتخاذ سیاستهای کلان اقتصادی (سهام عدالت) و تأثیرش بر کیفیت سود را تأیید مینماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
170 - نقش اقلام تعهدی در عدم تقارن زمانی شناسایی سود و زیان اقتصادی
سید رسول حسینی مهدی محمدیدر این تحقیق نقش اقلام تعهدی در عدم تقارن زمانی شناسایی سود و زیان اقتصادی بررسی شده است. هدف از تحقیق تعیین این موضوع است که آیا اقلام تعهدی زیانهای اقتصادی را به موقع تر از سودهای اقتصادی شناسایی می کنند. برای این منظور، از بین شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار أکثردر این تحقیق نقش اقلام تعهدی در عدم تقارن زمانی شناسایی سود و زیان اقتصادی بررسی شده است. هدف از تحقیق تعیین این موضوع است که آیا اقلام تعهدی زیانهای اقتصادی را به موقع تر از سودهای اقتصادی شناسایی می کنند. برای این منظور، از بین شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، تعداد 113 شرکت برای دوره زمانی 1385- 1378 انتخاب و با بهره گیری از مدل بهبود یافته دچو- دچیو که توسط بال و شیواکومار (2006) ارائه گردیده، فرضیه ها مورد آزمون قرار گرفتند. در مدل بهبود یافته دچو- دچیو برای اندازه گیری زیانهای اقتصادی از متغیرهای جایگزین که شامل وجه نقد عملیاتی، تغییر در وجه نقد عملیاتی و بازده های غیر عادی سهام می باشد، استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که شرکتها اقلام تعهدی را جهت شناسایی به موقع تر زیانهای اقتصادی بکار می گیرند و مدل بهبود یافته دچو- دچیو نسبت به مدل سنتی آن به منظور برآورد اقلام تعهدی از قدرت تبیین بیشتری برخوردار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
171 - رکـود اقتصـادی و مدیریـت سـود
رافیک باغومیان حجت محمدی منصور طاهریهدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر رکود اقتصادی (رشد منفی تولید ناخالص داخلی[i]) بر مدیریت سود شرکتها است. نمونه پژوهش شامل 115 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1388 تا 1393 بوده است.در این پژوهش برای سنجش مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی، از مدل تعدی أکثرهدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر رکود اقتصادی (رشد منفی تولید ناخالص داخلی[i]) بر مدیریت سود شرکتها است. نمونه پژوهش شامل 115 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1388 تا 1393 بوده است.در این پژوهش برای سنجش مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی، از مدل تعدیلشده جونز استفاده شده است.تحلیل یافتههای پژوهش با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان میدهد که میان رکود اقتصادی و مدیریت سود شرکتها، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، با افزایش رشد منفی تولید ناخالص داخلی، مدیران شرکتها اقدام به مدیریت سود بیشتری میکنند تا بابهتر نشان دادن وضعیت مالی شرکت مانع از ورشکستگی شوند. علاوه بر این، نتایج پژوهش حاضر حاکی از این است که نوسانهای تولید ناخالص داخلی بهعنوان یکی از متغیرهای کلان اقتصادی میتواند برمدیریت سود تاثیرگذارباشد. به عبارت دیگر علاوه بر انگیزه های مدیریت سود مانند پاداش ، می توان رکود اقتصادی را یکی از عوامل تاثیر گزار بر مدیریت سود دانست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
172 - حسابگری ذهنی: چالشی نو بر مدلهای کلاسیک مدیریت مالی
اسماعیل مشیری آرزو جلیلیدر مقاله حاضر با مروری بر مبانی و مفروضات “اقتصاد غیر رفتاری”(عقلانیت نامحدود، خودخواهی (تمایلات) نامحدود و کنترل نامحدود)، مدیریت مالی کلاسیک و نیز چارچوبهای حسابداری استاندارد که عموما بر پایه طبقه بندیهای انتزاعی منتج از اقتصاد غیر رفتاری شکل گرفته، به أکثردر مقاله حاضر با مروری بر مبانی و مفروضات “اقتصاد غیر رفتاری”(عقلانیت نامحدود، خودخواهی (تمایلات) نامحدود و کنترل نامحدود)، مدیریت مالی کلاسیک و نیز چارچوبهای حسابداری استاندارد که عموما بر پایه طبقه بندیهای انتزاعی منتج از اقتصاد غیر رفتاری شکل گرفته، به چارچوبهای کلی حسابگری ذهنی پرداخته شده است. در این بحث ابتدا ضمن به چالش کشیدن مفروضات اقتصاد غیر رفتاری و مدیریت مالی کلاسیک، مدلهای بدیل که نه بر پایه مفروضات انتزاعی، بلکه بر پایه واقعیتهای روانشناختی درون انسان که بازیگر اصلی(تصمیم گیرنده) صحنه اقتصادی و انتخابهای مالی میباشد، ارائه گردیده است. قابل ذکر است که مدلهای بدیل با الهام از مفاهیم روانشناسی به خصوص "روانشناسی ادراکی"، در گستره یک طیف شامل مدل "انسان اقتصادی"، مدل "انسان اداری" هربرت سایمون، مدل "قضاوتهای جانبدارانه" و بالاخره مدل "انسان اجتماعی" در انتهای طیف ارائه گردیده است. در ادامه به کارکردهای عملی حسابگری ذهنی اشاره شد و بالاخره با یک جمع بندی و نتیجه گیری به بحث پایان داده شده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
173 - بررسی سودمندی ارزش افزوده اقتصادی در ارزیابی ریسک بازار شرکتها در ایران
دکتر فرزانه حیدرپور مهدی نایبدر این مقاله تلاش شده است که رابطه بین دو موضوع مهم محافل اقتصادی و حسابداری یعنی ارزش افزوده اقتصادی[i] (EVA) و ریسک بازار شرکتها (β) مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر به دنبال تأیید یا عدم تأیید این فرضیه است که آیا میان ارزش افزوده اقتصادی و ریسک بازار شرکتها در أکثردر این مقاله تلاش شده است که رابطه بین دو موضوع مهم محافل اقتصادی و حسابداری یعنی ارزش افزوده اقتصادی[i] (EVA) و ریسک بازار شرکتها (β) مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر به دنبال تأیید یا عدم تأیید این فرضیه است که آیا میان ارزش افزوده اقتصادی و ریسک بازار شرکتها در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط وجود دارد. برای آزمون فرضیه تحقیق تعداد 65 شرکت در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش آماری کوکران در طی سالهای 84-1380 انتخاب و پس از محاسبه متغیرهای تحقیق و از طریق روش آماری همبستگی پیرسون مشخص گردید که بین ارزش افزوده اقتصادی و ریسک بازار شرکتها در سالهای 80 و 82 همبستگی متوسط معکوس و در سال 81 همبستگی خیلی ضعیف معکوس و در سالهای 83 و 84 همبستگی خیلی ضعیف مستقیم وجود دارد. به عبارت بهتر نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که میان ارزش افزوده اقتصادی و ریسک بازار شرکتها در سالهای مورد بررسی همبستگی بالا و قابل توجهی وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
174 - مقایسه آثار ارزش افزوده اقتصادی اسپرد و ارزش افزوده اقتصادی مومنتوم بر بازده سهام
زهرا پورزمانی حدیثه ارضیارزش افزوده اقتصادی شاخص بنیادین برای اندازه گیری عملکرد و تعیین ارزش شرکت است. از سوی دیگر ارزش اقتصادی اسپرد، معیاری است که اثر متفاوت بودن اندازه شرکت ها را خنثی می کند و قابلیتی ایجاد می کند که سودآوری اقتصادی شرکتها را صرف نظر از تفاوت در اندازه سرمایه بکار برده ش أکثرارزش افزوده اقتصادی شاخص بنیادین برای اندازه گیری عملکرد و تعیین ارزش شرکت است. از سوی دیگر ارزش اقتصادی اسپرد، معیاری است که اثر متفاوت بودن اندازه شرکت ها را خنثی می کند و قابلیتی ایجاد می کند که سودآوری اقتصادی شرکتها را صرف نظر از تفاوت در اندازه سرمایه بکار برده شده توسط آنها، مقایسه میکند. ارزش اقتصادی مومنتوم بیان می دارد، با محاسبه ارزش اقتصادی پس از کسر هزینه عملیاتی و مالی، در نهایت چه مقدار فروش مناسب است. پژوهش حاضر با هدف تاثیر ارزش اقتصادی اسپرد و ارزش اقتصادی مومنتوم، بر بازده سهام و مقایسه آنها انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال 1387 تا سال 1391 است که 133 شرکت به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شده است. روش آماری مورد استفاده روش داده های پانل می باشد برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای Eviews و SPSS استفاده شده است. نتایج نشان داد که هر دو متغیر رابطه مستقیم و معنی داری با بازدهی سهام داشته و افزایش آن ها منجر به افزایش بازدهی سهام می شود. ارزش افزوده اسپرد بیشترین تأثیر را بر بازده سهام داشته و ارزش اقتصادی مومنتوم رتبه بعدی را دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
175 - رابطه بین نسبت ارزش افزوده بازار(MVA)به سود حسابداری و نسبت ارزش افزوده اقتصادی (EVA) به سود حسابداری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
قدرت اله طالب نیا اسماعیل شجاععملکرد مطلوب، باعث افزایش ارزش شرکت و در نهایت افزایش ثروت سهامداران خواهد شد. چالشاساسی مدیریت بنگاه های تجاری ارزش آفرینی برای بنگاه ها به خصوص ثروت آفرینی برای سهامداران میباشد. امروزه از ارزش افزوده اقتصادی به عنوان برترین شاخص ارزیابی عملکرد داخلی که شاخصی از ثروتآ أکثرعملکرد مطلوب، باعث افزایش ارزش شرکت و در نهایت افزایش ثروت سهامداران خواهد شد. چالشاساسی مدیریت بنگاه های تجاری ارزش آفرینی برای بنگاه ها به خصوص ثروت آفرینی برای سهامداران میباشد. امروزه از ارزش افزوده اقتصادی به عنوان برترین شاخص ارزیابی عملکرد داخلی که شاخصی از ثروتآفرینی برای سهامداران است، یاد می کنند. این شاخص رابطه نزدیکی با ارزش افزوده بازار به عنوان شاخصخارجی ارزش آفرینی دارد. این پژوهش به بررسی مقایسه ای بین نسبت ارزش افزوده بازار(MVA)به سودحسابداری و نسبت ارزش افزوده اقتصادی(EVA)به سود حسابداری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1382 تا 1386 می پردازد تا بر اساس آن بتوان به یک معیار ارزیابی عملکردداخلی،که نماینده ای ازارزش بازار نیز محسوب می شود دست یافت . روش آماری این تحقیق رگرسیون خطی به همراهضریب تعیین بوده و از نرم افزارEviewsبرای آزمون فرضیه ها استفاده شده است نتایج بدست آمده نشان می دهد که ارتباط مثبت و ضعیفی بین(MVA/Earning )به عنوان متغیر وابسته با(EVA/Earning)به عنوان متغیر مستقل در کلیه شرکت های مورد مطالعه بدون توجه به صنعت آنها وجود داردبنابراین در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران(EVA/Earning)به عنوان یک معیارارزیابی عملکرد داخلی به تنهایی نمی تواند معیار کارایی، برای پیش بینی ارزش های بازار باشد. در گروه شرک تها و صنایعمورد بررسی بجز در صنایع خودرویی و دارویی که ارتباط معناداری بین متغیرها وجود داشت در مابقی صنایعارتباط معناداری بین متغیر مشاهده نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
176 - کیفیت افشا و پیامد اقتصادی اطلاعات حسابداری
رویا دارابی حسن چناری بوکت مرجان محمودی خاتمیهدف این پژوهش مطالعهی ارتباط کیفیت افشا با پیامد اقتصادی اطلاعات حسابداری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش از صورتهای مالی 81 شرکت در دورهی زمانی 1393-1389 گردآوری شده است. در این پژوهش به پیروی از پژوهش نیکومرا أکثرهدف این پژوهش مطالعهی ارتباط کیفیت افشا با پیامد اقتصادی اطلاعات حسابداری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش از صورتهای مالی 81 شرکت در دورهی زمانی 1393-1389 گردآوری شده است. در این پژوهش به پیروی از پژوهش نیکومرام و همکاران (1393)، الزهار و همکاران (2015) برای متغیر پیامد اقتصادی اطلاعات حسابداری از معیارهای کیو توبین و هزینهی حقوق صاحبان سهام استفاده شده است. یافتههای حاصل از پژوهش نشان میدهد که بین کیفیت افشا و معیارهای پیامد اقتصادی ارتباطی معکوس و معنیدار وجود دارد. به عبارتی با بهبود کیفیت افشا پیامد اقتصادی اطلاعاتی حسابداری کاهش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
177 - افشا و ارزش شرکت: شواهدی از بازار سرمایه نوظهور ایران
حسین اعتمادی رضا حصارزاده مهدی محمدآبادی آمنه بذرافشانتحقیق حاضر با هدف تعیین چگونگی تاثیر افشا بر ارزش شرکت صورت گرفته است. بدین منظور اطلاعاتمالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1382 تا 1387 بررسی شده است. بابهره گیری از رگرسیون چندگانه و تحلیل داده های ترکیبی و کنترل عواملی همچون اندازه دارایی أکثرتحقیق حاضر با هدف تعیین چگونگی تاثیر افشا بر ارزش شرکت صورت گرفته است. بدین منظور اطلاعاتمالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1382 تا 1387 بررسی شده است. بابهره گیری از رگرسیون چندگانه و تحلیل داده های ترکیبی و کنترل عواملی همچون اندازه دارایی ها، سودآوری،اهرم و رشد، نتایج حاکی از آن است که بین افشا و ارزش شرکت رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. در این پژوهشبرای کمی نمودن متغیر افشا از رتبه هایی که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار به شرکت ها اختصاص یافته،استفاده شده است. این نتایج با پیش بینی های تئوری مالی مبنی بر اینکه افشای بهتر، از طریق کاهش هزینه سرمایهشرکت یا افزایش جریان های نقدی متعلق به سهامداران، ارزش شرکت را افزایش می دهد، همخوانی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
178 - بررسی چسبندگی هزینهها در دورههای رونق و رکود اقتصادی
مهدی بهار مقدم ساسان خادمیپژوهشهای اخیر درباره رفتار هزینه، بر خلاف مفروضات سیستم هزینهیابی سنتی که بر رفتار متقارن هزینهها نسبت به تغییر سطوح فعالیت تاکید دارد، حاکی از رفتار نامتقارن انواع هزینهها میباشد. رفتار نامتقارن هزینهها میتواند از لحاظ چسبندگی یا ضدچسبندگی و میزان و شدت آن در اد أکثرپژوهشهای اخیر درباره رفتار هزینه، بر خلاف مفروضات سیستم هزینهیابی سنتی که بر رفتار متقارن هزینهها نسبت به تغییر سطوح فعالیت تاکید دارد، حاکی از رفتار نامتقارن انواع هزینهها میباشد. رفتار نامتقارن هزینهها میتواند از لحاظ چسبندگی یا ضدچسبندگی و میزان و شدت آن در ادوار مختلف تجاری شامل دورههای رونق، رکود یا بحران اقتصادی متفاوت باشد. هدف این پژوهش بررسی رفتار نامتقارن هزینههای اداری، عمومی و فروش و بهای تمام شده کالای فروش رفته طی سالهای 1380 الی 1393 و همچنین بررسی رفتار این هزینهها از لحاظ چسبندگی یا ضدچسبندگی به طور جداگانه در هر یک از دورههای رونق و رکود این بازه زمانی میباشد. بدین منظور دادههای 189 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به صورت مشاهدات ترکیبی سال-شرکت در کل دوره زمانی مورد مطالعه و همچنین دورههای رونق و رکود اقتصادی، با استفاده از رگرسیون چند متغیره مورد آزمون قرار گرفت. یافتهها نشان میدهد که رفتار هزینههای یادشده در کل دوره مورد مطالعه نامتقارن است. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که دورههای رونق و رکود اقتصادی کشور تأثیر چندانی در نگرش مدیران شرکتها نداشته و از این رو رفتار هزینههای اداری، عمومی و فروش در تمامی دورهها شامل دورههای رونق و رکود اقتصادی چسبنده و رفتار بهای تمام شده کالای فروش رفته در تمامی ادوار تقریبأ ضدچسبنده میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
179 - بررسی ارتباط ارزش افزوده اقتصادی و اهرم مالی با بازده سهام تعدیل شده براساس ریسک
دکتر قدرت اله طالب نیا دکتر محمد ایمانی برندق عسکر پور رضاسرمایه گذاری در شرکتها یک فرآیند دو بعدی(ریسک و بازده ) است. نمی توان یک پروژة سرمایه گذاری راتنها بر اساس بازدهی بالا و بدون توجه به ریسک آن انتخاب کرد. از طرف دیگر امروزه برای سهامداران ثزوتآفرینی یک هدف بزرگ در مدیریت واحد تجاری است EVAیکی از معیارهای ثروت آفرینی است أکثرسرمایه گذاری در شرکتها یک فرآیند دو بعدی(ریسک و بازده ) است. نمی توان یک پروژة سرمایه گذاری راتنها بر اساس بازدهی بالا و بدون توجه به ریسک آن انتخاب کرد. از طرف دیگر امروزه برای سهامداران ثزوتآفرینی یک هدف بزرگ در مدیریت واحد تجاری است EVAیکی از معیارهای ثروت آفرینی است که در مقایسه با سایر معیارها از مطلوبیت بیشتری برخوردار است . سهام شرکت ها دارای ریسک های متفاوتی هستند. درنتیجه می توان بازده سهام شرکت ها را بر اساس ریسک سهام آنها تعدیل کرد تا قابلیت مقایسه بین بازده های سهاممختلف بازار میسر گردد. لذا هدف اصلی این تحقیق بررسی میزان همبستگی و قابلیت توضیح دهندگیEVA واهرم مالی برای معیارهای مختلف بازده سهام تعدیل شده بر اساس ریسک (RVAR, RVOL,α)بوده است. جامعه آماری تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشندکه 45 شرکت از آنها به عنواننمونه آماری انتخاب شدند. دوره تحقیق از سال 1382 تا 1386 می باشد و آزمون فرضیات تحقیق در سطح اطمینان95%انجام شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد که بین EVAو اهرم مالی با بازده سهام تعدیل شده بر اساسریسک رابطه همبستگی معناداری برای هر یک از سال ها به صورت جداگانه و برای کلیه سال ها به صورتتجمعی مشاهده نشد؛ تنها در سال 1382 ارتباط همبستگی معناداری بینEVAوRVOLوجود دارد. بنابراین نمی توان از متغیرهای ارزش افزوده اقتصادی و اهرم مالی برای پیش بینی بازده سهام تعدیل شده بر اساس ریسکاستفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
180 - تأثیر عوامل اقتصادی و انسانی در بکارگیری ابزارهای حسابداری مدیریت (شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)
محمد کاشانیپور علی حمیدیزاده مرتضی کاظمپور مرتضی کبیرپورحسابداری مدیریت، یک سیستم اندازهگیری برای گردآوری اطلاعات مالی و عملیاتی است که فعالیت مدیریتی را هدایت میکند. مدیران شرکت ها به دانستن چگونگی رفتار درآمدها، هزینه ها و خطر از دست دادن کنترل عملکرد شرکت های خود نیاز دارند. در این راستا، از اطلاعات حسابداری مدیریت به م أکثرحسابداری مدیریت، یک سیستم اندازهگیری برای گردآوری اطلاعات مالی و عملیاتی است که فعالیت مدیریتی را هدایت میکند. مدیران شرکت ها به دانستن چگونگی رفتار درآمدها، هزینه ها و خطر از دست دادن کنترل عملکرد شرکت های خود نیاز دارند. در این راستا، از اطلاعات حسابداری مدیریت به منظور تصمیم گیری پیرامون انجام فعالیتهای تحقیقوتوسعه، بودجه بندی، طراحی محصول، قیمتگذاری، ارائه کالاها و خدمات مورد نیاز مشتریان استفاده می کنند. عوامل زیادی وجود دارند که میتوانند بر بکارگیری ابزارهای حسابداری مدیریت توسط شرکتها اثرگذار باشد. ازاینرو، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل انسانی و اقتصادی مؤثر بر بکارگیری ابزارهای حسابداری مدیریت در بورس اوراق بهادار تهران است. جامعه آماری پژوهش، تمامی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماری 103 شرکت هستند. برای جمعآوری دادههای پژوهش از پرسشنامه استفاده شد. در قسمتی از پرسشنامه، میزان تأثیر عوامل انسانی و اقتصادی بر بکارگیری ابزارهای حسابداری مدیریت مورد بررسی قرار گرفت و در قسمت دیگر 53 ابزار مهم در حسابداری مدیریت مطرح شد تا پاسخدهندگان میزان بکارگیری هر یک از این ابزارها را در شرکت خود مشخص نمایند. یافته های حاصل از پژوهش نشان میدهند که بیشتر شرکتها از ابزارهای سنتی استفاده میکنند و کمتر بهسوی ابزارهای نوینی مانند تولید ناب، منحنی یادگیری و بهایابی کیفیت رفتهاند. همچنین، نتایج حاکی از آن هستند که رابطهای بین عوامل اقتصادی و انسانی در بکارگیری ابزارهای حسابداری مدیریت وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
181 - تمرکز بر مشتری و عملکرد شرکت
سمیه رحمانی رضا غلامی جمکرانیدراین پژوهش ارتباط بین تمرکز بر مشتری و عملکرد شرکت با سه معیار مالی (بازده دارایی ها)، اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده) و عملیاتی (نسبت گردش موجودی ها) مورد بررسی قرار گرفته است. تمرکز مشتری به عنوان عاملی برای کاهش هزینه های فروش، عمومی از جمله هزینه های جذب مش أکثردراین پژوهش ارتباط بین تمرکز بر مشتری و عملکرد شرکت با سه معیار مالی (بازده دارایی ها)، اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده) و عملیاتی (نسبت گردش موجودی ها) مورد بررسی قرار گرفته است. تمرکز مشتری به عنوان عاملی برای کاهش هزینه های فروش، عمومی از جمله هزینه های جذب مشتری جدید و بهبود عملکرد شرکت تعریف گردیده است. برای این منظور مدل رگرسیون چند متغیره، برای داده های ترکیبی برآورده شده است. داده های مورد نظر از 104 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با بازده مثبت و منفی طی سال های 1393-1386 جمع آوری شده است. نتایج پژوهش رابطه معنادار و منفی تمرکز بر مشتری با معیار بازده داراییها و عدم وجود رابطه معنادار بین تمرکز بر مشتری با معیار ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده و معیار نسبت گردش موجودی ها را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
182 - پایداری سود، شرایط اقتصادی و ارزش محتوایی اطلاعات حسابداری در بورس اوراق بهادار تهران
مهناز مرشدزاده محمود قربانی کیوان شعبانیتقریباً تمام استفاده کنندگان اطلاعات مالی در تلاشند به کمک اطلاعات جاری، رویدادهای آینده را پیش بینیکنند. هر چه ارزش محتوایی اطلاعات بیشتر باشد ، سودمندی کاربرد آن ها در اتخاذ تصمیم بیشتر خواهد بود. یکیاز مواردی که بیشترین توجه استفاده کنندگان را به دنبال خود دارد، سود أکثرتقریباً تمام استفاده کنندگان اطلاعات مالی در تلاشند به کمک اطلاعات جاری، رویدادهای آینده را پیش بینیکنند. هر چه ارزش محتوایی اطلاعات بیشتر باشد ، سودمندی کاربرد آن ها در اتخاذ تصمیم بیشتر خواهد بود. یکیاز مواردی که بیشترین توجه استفاده کنندگان را به دنبال خود دارد، سود گزارش شده می باشد. برای کاربرد عواملمربوط تر در تصمیم گیری، می توان سود گزارش شده را به دو گروه اجزا پایدار و ناپایدار تقسیم کرد. هدف ازانجام این پژوهش بررسی ارزش محتوایی اطلاعات حسابداری شرکت ها با تاکید بر نحوه برخورد آن ها با سرمایهگذاری منابع که منجر به تقسیم نمونه به دو گروه شرکت های سنتی و غیر سنتی شد، در حالت تفکیک سود به دوگروه اجزا پایدار و ناپایدار است. همچنین تاثیر شرایط اقتصادی بر ارزش محتوایی با شرایط ذکر شده نیز در یکدوره هفت ساله ) 4831 4831 ( مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر این بود که ارزش محتوایی اطلاعات در -شرکت های غیر سنتی نسبت به سنتی بیشتر می باشد، هر چند با گذر زمان فاصله آن ها از یکدیگر کمتر شده استو تفکیک سود به اجزا پایدار و ناپایدار باعث افزایش ارزش محتوایی می شود. همچنین ارزش محتوایی اطلاعاتحسابداری در شرکت های ایرانی با شرایط اقتصادی رابطه معناداری ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
183 - بررسی رابطه بین کاربرد ابزارهای پیشرفته حسابداری مدیریت و ارزش افزوده اقتصادی
زهرا دیانتی دیلمی امیر علم بیگی مرتضی برزگردر محیط تجارت کنونی برای کسب مزیت رقابتی، باید از رویکردهای نوین حسابداری مدیریت استفاده نمود. این انتظار وجود داردکه استفاده صحیح از رویه های مناسب حسابداری مدیریت، شرکت ها را حتی در شرایط وقوع رکودهای اقتصادی، درسطح قابل قبولی نگه دارد. وجود ابزارهای نوین حسابداری مدی أکثردر محیط تجارت کنونی برای کسب مزیت رقابتی، باید از رویکردهای نوین حسابداری مدیریت استفاده نمود. این انتظار وجود داردکه استفاده صحیح از رویه های مناسب حسابداری مدیریت، شرکت ها را حتی در شرایط وقوع رکودهای اقتصادی، درسطح قابل قبولی نگه دارد. وجود ابزارهای نوین حسابداری مدیریت، مدیران را در دستیابی بهتر به اهداف شرکت یاری می کند که در رأس این اهداف، افزودن ثروت سهام داران وارزش شرکت است. دستیابی به اهداف مطرح شده را می توان ازطریق بازارهای سرمایه مورد سنجش قرار داد و این امر به وسیله تجزیه وتحلیل صورت های مالی و شاخصهای مالی صورت میگیرد. از این رو هدف این تحقیق بررسی رابطه بین ابزارهای نوین حسابداری مدیریت و معیار اقتصادی ارزش افزوده اقتصادی میباشد. در این مقاله از رگرسیون چندگانه استفاده شده است و دادههای این تحقیق، از صورتهای مالی و پرسشنامه 48 شرکت پذیرفتهشده دربورس اوراق بهادار تهران که تاریخ پذیرش آنها قبل از سال1387 می باشد و تا سال 1392 به طور مستمر به فعالیت خود ادامه داده اند، جمع آوری و با استفاده از نرم افزار PLS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که اثر بکارگیری ابزار های نوین حسابداری مدیریت بر شاخص ارزش افزوده اقتصادی مثبت و برابر 263/0 است. از اینرو، می توان گفت بکارگیری ابزار های حسابدرای مبتنی بر ارزش توانسته باعث بهبود عملکرد شرکت از بعد شاخص ارزش افزوده اقتصادی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
184 - تاثیر کنشگران اقتصادی کلیدی و حسابداری مدیریت بر عملکرد مالی شرکتهای تولیدی
محمد نمازی بهنام کرمشاهیهدف این پژوهشتعیین نقش میانجی فن های حسابداری مدیریت بر رابطه بین کنشگران اقتصادی کلیدی و عملکرد مالی شرکت های تولیدی است. اطلاعات مورد نیاز پژوهش به وسیله پرسشنامه از مدیران سطوح میانی و سطوح بالای 194شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1398 جمع آ أکثرهدف این پژوهشتعیین نقش میانجی فن های حسابداری مدیریت بر رابطه بین کنشگران اقتصادی کلیدی و عملکرد مالی شرکت های تولیدی است. اطلاعات مورد نیاز پژوهش به وسیله پرسشنامه از مدیران سطوح میانی و سطوح بالای 194شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1398 جمع آوری شده و برای تحلیل داده ها از نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. جهت بررسی پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد که به علت بزرگتر بودن میزان آلفای کرونباخ از 7/0 نتایج دارای پایایی مطلوبی هستند. به منظور بررسی نقش میانجی فن های حسابداری مدیریت در رابطه کنشگران اقتصادی و عملکرد مالی نیز از آزمون سوبل استفاده شد. نتایج نشان داد، کنشگران اقتصادی کلیدی، تاثیر مثبت و معناداری بر روی عملکرد مالی شرکت های تولیدی دارند و تقریباَ 47 درصد از اثر کل کنشگران اقتصادی بر عملکرد مالی از طریق غیر مستقیم توسط متغیر میانجی فن های حسابداری مدیریت تبیین می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
185 - تاثیر بدهی دولت بر رشد و رفاه جامعه تحت حاکمیت طلایی توسعه مالی بابکارگیری مدلهای تغییر رژیمی حدآستانه استار
محمدباقر صادقی مرجان دامن کشیده علی یونسی شهریار نصبیان امیر رضا کیقبادیکشورهای درحال توسعه و بهخصوص برخوردار از رانت منابع طبیعی با ناکارایی و اندازهی بزرگ دولت مواجه هستند. در بسیاری از مواقع کشورهای برخوردار از رانت منابع طبیعی جهت جبران کسری ساختاری، با کاهش هزینههای عمرانی اقدام به ایجاد مازاد تراز سرمایهای در بودجه میکنند و ما أکثرکشورهای درحال توسعه و بهخصوص برخوردار از رانت منابع طبیعی با ناکارایی و اندازهی بزرگ دولت مواجه هستند. در بسیاری از مواقع کشورهای برخوردار از رانت منابع طبیعی جهت جبران کسری ساختاری، با کاهش هزینههای عمرانی اقدام به ایجاد مازاد تراز سرمایهای در بودجه میکنند و مازاد سرمایهای ایجاد شده را به هزینههای جاری تخصیص میدهند. این امر دارای تبعات پایدار منفی و بلندمدت برای رشد اقتصادی است. در بسیاری از کشورها اینرویکرد نیز قادر به جبران کل کسری تراز عملیاتی دولت نیست و کسری باقیمانده از طریق استقراض از خارج یا اقتصاد داخلی تامین میشود. در مطالعه حاضر به تحلیل تاثیر بدهی دولت بر رشد و رفاه جامعه تحت حاکمیت طلایی توسعه مالی طی دوره زمانی ١٣٦۵-١٣٩٩ و بکارگیری رویکرد آستانهای انتقال ملایم (STAR) پرداخته شد. نتایج قسمت غیرخطی مدل نشان از وجود رابطه مثبت متغیر توسعه مالی با شاخص رشد و رفاه اقتصادی را نشان میدهد. همچنین متغیرهای اندازه دولت، کسری بودجه دولت، شوک نفتی، نوسانات نرخ ارز و تحریم به ترتیب منجر به کاهش؛ ١٧ درصدی، ١٤ درصدی، ٦ درصدی، ٤٣ درصد و ٢ درصدی رشد و رفاه اقتصادی میشوند. کانال اصلی اثرگذاری توسعة مالی، از طریق افزایش کارآیی سرمایهگذاری، کیفیت مقررات، کاهش تحریمهای اقتصادی و شاخصهای حاکمیتی انجام میگیرد. بنابراین میتوان نحوة آزادسازی بازارهای مالی، ضعف مدیریت نظام مالی و عدم شکلگیری بازارهای مالی منسجم و بهرهمندی از مقررات در کشور را، از دلایل کاهش کارآیی سرمایهگذاری از طریق تخصیص غیر بهینة منابع در کشور دانست. در نتیجه، باید توجه و اهتمام بیشتری در کشور، برای توسعه و کارآمد کردن بازارهای مالی و در نتیجه تخصیص کارآتر منابع و افزایش کارآیی سرمایهگذاری، انجام گیرد. همچنین باتوجه به وابستگی شدیدی بودجه دولت به درآمدهای نفتی، باید این وابستگی کاهش و توجه به درآمد مالیاتی افزایش گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
186 - شناسایی معیارهای اقتصادی و فرهنگی موثر بر ارزشهای زیباییشناختی با استفاده از روش دلفی و پرسشنامه مردمی در شهرستان گرگان
سمیه امیریان مرجان محمدزاده سید حامد میرکریمی سپیده سعیدیارزش های زیبایی شناختی سیمای سرزمین یکی از خدمات اکوسیستم است که مزایای اجتماعی و اقتصادی بسیاری برای جامعه و افراد ساکن در آن دارد. از این رو شناسایی عوامل اقتصادی و فرهنگی موثر بر ارزشهای زیباییشناختی از دیدگاه متخصصان و ذی نفعان به منظور ارزیابی و ارزش گذاری کی أکثرارزش های زیبایی شناختی سیمای سرزمین یکی از خدمات اکوسیستم است که مزایای اجتماعی و اقتصادی بسیاری برای جامعه و افراد ساکن در آن دارد. از این رو شناسایی عوامل اقتصادی و فرهنگی موثر بر ارزشهای زیباییشناختی از دیدگاه متخصصان و ذی نفعان به منظور ارزیابی و ارزش گذاری کیفیت زیبایی شناختی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف مقاله حاضر شناسایی معیارهای اقتصادی و فرهنگی موثر بر ارزشهای زیباییشناختی از نظر متخصصان و بررسی نقش آنها از نظر مردم ساکن در پنج دهستان شهرستان گرگان است. به منظور شناسایی این معیارها از روش دلفی استفاده شد و با استفاده از پرسشنامه مردمی نقش این عوامل بر افزایش کیفیت زیباییشناختی منطقه مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصل از روش دلفی، 9 عامل میراث فرهنگی و تاریخی، تعداد بازدیدکننده از مناطق طبیعی، وجود مناطق گردشگری انسانساخت، سطح نگرش و دانش مردم نسبت به حفاظت از محیط زیست، زیرساختها و خدمات رفاهی، کیفیت محیطی، طراحی شهری، ایمنی و امنیت به عنوان مهمترین عوامل اقتصادی و فرهنگی تاثیرگذار بر ارزشهای زیباییشناختی شهرستان گرگان شناخته شدند. نتایج بررسی عوامل اقتصادی و فرهنگی منتخب در پرسشنامه مردمی نشان داد از نظر مردم با توجه به معیارهای مورد نظر، مطلوبیت دهستان های مورد بررسی به ترتیب از دهستان استرآباد جنوبی، روشن آباد، قرق، استرآباد شمالی تا انجیرآب رو به کاهش است. نتایج پژهش نشان داد در نظر گرفتن دیدگاه ذی نفعان در کنار نظر متخصصان برای تعیین معیارهای اقتصادی و فرهنگی می تواند ساکنین و مدیران را برای حفاظت بهتر از ارزشهای زیباییشناختی منطقه ترغیب نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
187 - ارزیابی اجرایی طرحهای مرتعداری به منظور بهبود کمی و کیفی آنها (مطالعه موردی: طرح های مرتعداری استان اصفهان)
ولی الله رئوفی راد قدرت الله حیدری غلامرضا شجاعیمطالعه حاضر با هدف بررسی علل اجرا یا عدم اجرای پروژه‎های پیش بینی شده در طرح‎های مرتع‎داری استان اصفهان انجام شد. بدین منظور لیست کلیه طرح های مرتع‎داری تهیه شده و واگذار شده به بهرهبرداران (365 فقره) با مراجعه به اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان أکثرمطالعه حاضر با هدف بررسی علل اجرا یا عدم اجرای پروژه‎های پیش بینی شده در طرح‎های مرتع‎داری استان اصفهان انجام شد. بدین منظور لیست کلیه طرح های مرتع‎داری تهیه شده و واگذار شده به بهرهبرداران (365 فقره) با مراجعه به اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان تهیه گردید. پروژه های پیش بینی شده مربوط به هر طرح در مرحله بعد با مطالعه طرح های مرتع‎داری استخراج گردید. سپس اطلاعات مربوط به کمیت و کیفیت اجرای پروژه ها و موانع موجود برای اجرای پروژه ها با بازدیدهای صحرایی از مراتع مورد نظر، مصاحبه با کارشناسان مرتع شهرستان های مختلف و بهره برداران مراتع تعیین و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها حاکی از عدم اجرای پروژه های پیش بینی شده در طرح ها به میزان متوسط 37/58 درصد بودند که پروژه های نصب آبشخوار، حفر چاه مالداری، قنات و چشمه و کپه کاری در این بین دارای بهترین وضعیت اجرایی و علوفه کاری دیم، تبدیل دیمزارهای کم بازده و کشت مستقیم علوفه یا علوفه‎کاری آبی دارای بدترین وضعیت اجرایی بودند. همچنین تجدیدنظر طرح های مرتع‎داری، عدم ارائه تسهیلات بانکی جهت اجرای پروژه ها، ضعف نظارت جهت اجرای پروژه ها، مشکلات با همجواران از نظر سامان عرفی، عدم خروج دام مازاد، سرمایه گذاری جهت اجرای طرح، مشکلات در تنسیق مرتع و عدم توافق مجریان طرح ها از مهمترین موانع فنی، اجتماعی و اقتصادی جهت اجرای طرح های مرتع‎داری می باشند. بنابراین به نظر می رسد که طرح های موجود به دلیل مشکلات فنی، اجتماعی و اقتصادی کارایی لازم را نداشته و باید از این لحاظ تجدیدنظر گردند. همچنین در تهیه طرح های جدید باید به مسائل فنی، اجتماعی و اقتصادی جدی تر نگاه شود و مسائلی همچون استفاده چندمنظوره از مراتع نیز لحاظ گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
188 - ارزش گذاری اقتصادی برخی خدمات زیست بوم های طبیعی در مراتع ملهشوره و گرگو شهرستان بویراحمد
نسرین عبادی سیداکبر جوادی* رضا مقدسیزیست بوم های طبیعی دارای کارکردهای متفاوتی بوده و خدمات آنها در قالب مزایایی است که جامعه دریافت می نماید. هدف از پژوهش حاضر ارزش گذاری خدمات زیست بوم های مرتعی شامل تولید علوفه، تولید عسل، ترسیب کربن و عرضه اکسیژن (تنظیم گازها) در مراتع مله شوره و گرگو شهرستان أکثرزیست بوم های طبیعی دارای کارکردهای متفاوتی بوده و خدمات آنها در قالب مزایایی است که جامعه دریافت می نماید. هدف از پژوهش حاضر ارزش گذاری خدمات زیست بوم های مرتعی شامل تولید علوفه، تولید عسل، ترسیب کربن و عرضه اکسیژن (تنظیم گازها) در مراتع مله شوره و گرگو شهرستان بویراحمد می باشد. پوشش منطقه برای تعیین کارکرد تنظیم گازها ارزیابی، رویش سالانه اندام هوایی و زیرزمینی گیاهی محاسبه و میزان تولید اکسیژن و جذب دی اکسید کربن در رویش سالانه با روش فتوسنتز برآورد شد. برای ارزش گذاری کارکرد ترسیب کربن از سیاست مالیات بر کربن به عنوان ارزش سایه ای کربن استفاده شد و ارزش کارکرد عرضه اکسیژن نیز با استفاده از روش هزینه جایگزین محاسبه گردید. کارکردهای تولیدی از جمله علوفه و عسل با روش بازاری تعیین شدند. ارزش اقتصادی علوفه با توجه به تعیین قیمت هر کیلوگرم علوفه قابل استفاده تولیدی (8,446 ریال) و میزان کل علوفه قابل استفاده در مراتع منطقه برابر با 8/6,559 میلیون ریال در سال برآورد شد. با توجه به نتایج حاصل در خصوص ارزش اقتصادی ترسیب کربن و آزاد سازی اکسیژن توسط زیست بوم مرتعی، ارزش کارکرد تنظیم گازها در هر هکتار برابر با 3/732,729 ریال و در کل منطقه برابر با 8/5,861 میلیون ریال برآورد شد. نتایج این پژوهش نشان داد که مراتع منطقه از نظر کارکرد تولید عسل به طور متوسط ارزشی برابر 131,800 ریال در هر هکتار در سال دارند. کارکرد تولید علوفه بیشترین درصد ارزش اقتصادی کل را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
189 - ارزیابی و تحلیل عوامل موثر بر قاچاق چوب سوخت و زغال در جوامع محلی زاگرس مرکزی، استان ایلام
علی مهدوی مجید غلام حسینی محمد سلاورزیقاچاق چوبهای هیزمی و تهیه زغال یکی از فعالیتهایی است که حدود 30 درصد از ساکنان مناطق روستایی شهرستان ایلام و بخش هلیلان در کنار فعالیتهای کشاورزی و دامداری به آن مشغول هستند. چنین فعالیتهای قاچاق چوب هیزمی و تولید زغال از عوامل اصلی قطع درختان و تخریب جنگل در این من أکثرقاچاق چوبهای هیزمی و تهیه زغال یکی از فعالیتهایی است که حدود 30 درصد از ساکنان مناطق روستایی شهرستان ایلام و بخش هلیلان در کنار فعالیتهای کشاورزی و دامداری به آن مشغول هستند. چنین فعالیتهای قاچاق چوب هیزمی و تولید زغال از عوامل اصلی قطع درختان و تخریب جنگل در این مناطق میباشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی عوامل موثر بر قاچاق چوب و تولید زغال در جوامع محلی شهرستان ایلام و بخش هلیلان و بررسی جایگاه زغال گیری در نظام معیشتی و درآمدی روستاییان در منطقه مورد مطالعه میباشد. در این پژوهش جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و پرسشنامهای انجام و در قسمت مصاحبه با برقراری ارتباط مستقیم با خانوارهای زغال گیر به بررسی نگرش و عوامل موثر بر زغال گیری پرداخته شد. با توجه به نتایج تحلیل عاملی و بررسی گویههای (متغیرها) مربوط به هر عامل و بار عاملی آنها، سه عامل اقتصادی- معیشتی، حقوقی- قانونی و عوامل فرهنگی- اجتماعی شناسایی شدند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد عامل اول (اقتصادی- معیشتی) با مقدار ویژه 7/45 بیشترین سهم (62/15 درصد) و عامل سوم (اجتماعی- فرهنگی) با مقدار ویژه 1/15 کمترین سهم (9/63 درصد) را در تبیین کل واریانس داشتند. نتایج بررسیها در خصوص جایگاه زغال گیری در نظام معیشتی خانوارهای زغال گیر مورد مطالعه نشان داد به طور متوسط هر خانوار زغال گیر در حوزه شهرستان ایلام سالانه 10,800,000 ریال و در بخش هلیلان 11,400,000 ریال درآمد حاصل از فروش زغال در سال 1398 داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
190 - اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تأکید بر صادرات غیر منابع و پدیده بیماری هلندی (مورد مطالعه کشورهای منتخب عضو اوپک)
نیلوفر خاتمی سعید دائی کریم زادهدر کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. اما موضوعی که می تواند در این بین مورد سوال قرار گیرد، این است که آیا اثر وفور منابع طبیعی بر رشد أکثردر کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. اما موضوعی که می تواند در این بین مورد سوال قرار گیرد، این است که آیا اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی به صورت غیرخطی است و آیا نرخ ارز موثر واقعی که نقش مستقیم بر جریان صادرات دارد، می تواند منجر به بروز پدیده بیماری هلندی گردد یا خیر؟ بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیر خطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیر منابع، نرخ ارز موثر واقعی (به عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده شد. یافته های تحقیق حاکی آز آنست که وفور منابع طبیعی منجر به کاهش رشد اقتصادی شده که بیانگر بروز پدیده نفرین منابع در کشورهای مورد بررسی است. همچنین مشاهده شد که توان دوم متغیر وفور منابع طبیعی دارای تاثیر مثبت است که نشاندهنده اثر غیر خطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی است. دیگر یافته های تحقیق حاکی از آنست که افزایش نرخ ارز موثر واقعی منجر به افزایش رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی شده که می تواند منجر به بروز بیماری هلندی گردد، زیرا با افزایش غیر منتظره درآمد، تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
191 - شناسایی عوامل نفوذ فرهنگی در تمایل افراد به نوع جدید زندگی زوجین (همخانگی)
مهری افراشته تکتم فرمانفرماییمقدمه و هدف پژوهش: در کشور ما، همیشه نگرشی مثبت نسبت به خانواده وجود داشته و خانواده به عنوان واحد بنیادی جامعه تلقی شده است، اما درجامعه امروزی، خانواده دچار دگرگشت مفهومی شده است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد شناسایی عوامل نفوذ فرهنگی در تمایل افراد به نوع جدید زندگ أکثرمقدمه و هدف پژوهش: در کشور ما، همیشه نگرشی مثبت نسبت به خانواده وجود داشته و خانواده به عنوان واحد بنیادی جامعه تلقی شده است، اما درجامعه امروزی، خانواده دچار دگرگشت مفهومی شده است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد شناسایی عوامل نفوذ فرهنگی در تمایل افراد به نوع جدید زندگی زوجین (همخانگی) از دید نظریه های فرهنگی میباشد. روش پژوهش: جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، مردان و زنان تهرانی هستند که همخانگی را تجربه کردهاند و جامعه نامحدودی را در میان مردان و زنان شهر تهران تشکیل میدادند. روش تحقیق توصیفی پیمایشی است. از آن جایی که همخانگی در ایران جرم محسوب میشود، شناسایی همخانهها به سختی انجام شده است، به همین دلیل، با استفاده از نمونهگیری هدفمند، با 25 نفر از پاسخگویان (حجم نمونه = 25 نفر)، که تجربه همخانگی داشتهاند، مصاحبه شد. یافتهها: به منظور شناسایی عوامل موثر بر همخانگی، ابتدا با 7 نفر از پاسخگویان مصاحبه عمیق به عمل آمد و پس از شناسایی عوامل موثر، یک پرسشنامه طراحی شد. این پرسشنامه که متشکل از تعدادی سئوال بسته بود، و روایی و پایایی آن به دست آمده بود، در میان مردان و زنانی که همخانگی را تجربه کرده بودند، توزیع شد. با استفاده از نرمافزار SPSS، دادههای پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نرمال بودن توزیع دادهها از آزمونهای پارامتری t استفاده شده است. نتیجهگیری: با توجه به شناسایی عوامل نفوذ فرهنگی در میان مردان و زنانی که تمایل به همخانگی دارند تغییرات اقتصادی، رسانههای جهانی، تغییرات فرهنگی، تغییرات اجتماعی به ترتیب اولویتبندی از طریق آزمون فریدمن به عنوان عوامل نفوذ فرهنگی شناخته شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
192 - بررسی عوامل مؤثر در شبکه اجتماعی فیسبوک نسبت به جذب دانشجویان رشته علوم ارتباطات اجتماعی
بهروز شهسواری بی بی سادات میراسماعیلیمقدمه و هدف پژوهش: با توجه به اینکه عضویت در شبکههای اجتماعی مجازی بخصوص شبکه فیسبوک در کشور ما رو به افزایش است و این فراوانی در بین دانشجویان نیز با توجه به آمارهای اعلام شده از سوی منابع مختلف خبری روند رو به رشدی را دارا میباشد بررسی عوامل این افزایش جمعیت و علل أکثرمقدمه و هدف پژوهش: با توجه به اینکه عضویت در شبکههای اجتماعی مجازی بخصوص شبکه فیسبوک در کشور ما رو به افزایش است و این فراوانی در بین دانشجویان نیز با توجه به آمارهای اعلام شده از سوی منابع مختلف خبری روند رو به رشدی را دارا میباشد بررسی عوامل این افزایش جمعیت و علل و عوامل آن میتواند مفید واقع شود. روش پژوهش: در این تحقیق از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای استفاده شده است و همچنین جهت انتخاب حجم جمعیت نمونه در هر لایه از روش انتساب متناسب یا PPS استفاده شده است. روش این پژوهش، پیمایشی و کتابخانهای و ابزار اندازهگیری آن پرسشنامه بوده است جامعه آماری پژوهش، تمام دانشجویان رشته علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و همچنین علوم و تحقیقات تهران بوده است. جهت تجزیه و تحلیل دادههای آماری از بسته نرمافزاری spss استفاده شده است. یافتهها: بررسی نتایج توصیفی به عمل آمده نشان میدهد که بیشتر پاسخگویان در گروه سنی 20 تا 27 سال قرار میگیرند. همچنین بیشترین فراوانی مربوط به خانمها با 7/55 درصد استدر پژوهش حاضر از بین فرضیههای مطرح شده که به بررسی تأثیر مشارکت اجتماعی، مشارکت سیاسی، مشارکت اقتصادی، آموزش، اطلاعرسانی و سرگرمی شبکه اجتماعی فیسبوک در بین دانشجویان رشته علوم ارتباطات میپردازد به جز مشارکت اقتصادی فرضیههای دیگر تأیید شده است. نتیجهگیری: در پژوهش حاضر نتایج امیدوار کنندهای به جز در مورد مشارکت اقتصادی به دست آمد که آن هم میتواند به دلیل نداشتن سرعت کافی برای فعالیتهای اقتصادی در اینترنت، عدم اطمینان به فعالیت اقتصادی از طریق این شبکهها و یا آشنا نبودن کاربران با شیوههای مختلف فعالیت اقتصادی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
193 - نقش هزینه های آموزشی دولت و خانوار در توسعه انسانیِ ایران
شقایق صنعتگران میثم موسایی شهلا کاظمی پوردر این پژوهش رابطه هزینه آموزشی دولت و خانوار با توسعه انسانیِ ایران در سال های 1394-1369 مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق اسنادی و پیمایشی از نوع تحلیل داده های ثانویه است. مقدار HDI از سایت UNDP و داده های مربوط به هزینه های دولت در آموزش، بهداشت، رفاه و تامین اجت أکثردر این پژوهش رابطه هزینه آموزشی دولت و خانوار با توسعه انسانیِ ایران در سال های 1394-1369 مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق اسنادی و پیمایشی از نوع تحلیل داده های ثانویه است. مقدار HDI از سایت UNDP و داده های مربوط به هزینه های دولت در آموزش، بهداشت، رفاه و تامین اجتماعی و امور اقتصادی از قوانین بودجه و داده های هزینه خانوار از سالنامه های آماری استخراج شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و مدل سازی با روش GMM و تابع تولید کاب- داگلاس تعمیم یافته و تخمین آن با داده های سال 1369 تا 1394 انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که هزینه های دولتی آموزش و بهداشت، آموزش خانوار روستایی و بهداشت خانوار شهری اثر مثبت و هزینه های دولت در رفاه و امور اقتصادی و هزینه آموزش خانوار شهری اثر منفی بر HDI دارد و هزینه بهداشت خانوار روستایی اثری بر HDI ندارد. با وجود اینکه انتظار می رود اثر مستقیم افزایش هزینه های آموزشی بالارفتن توسعه انسانی باشد، اما محدودیت بودجه و مدیریت ناکارآمد سبب اتلاف منابع و اثر معکوس بر توسعه انسانی است. تغییر اولویت ها در اختصاص بودجه بیشتر به آموزش و بهداشت به جای رفاه و تامین اجتماعی، ارزیابی و نیازسنجی ملی و منطقه ای برای نتیجه بخش بودن برنامه های اقتصادی، کیفی کردن آموزش و دسترسی بیشتر روستاییان به امکانات بهداشتی، امکان افزایش شاخص توسعه انسانی را فراهم می آورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
194 - درآمدی بر پیکره بندی نابرابری با تاکید بر نهادهای اقتصادی و سیاسی در بستر توسعه: ارائه یک مدل مفهومی
فاطمه قابل رحمت سروش فتحی مجید توسلی رکن آبادی علی مرشدی زادبرای شناخت نابرابری لازم است قبل از ارزیابی شاخصهای مختلف آن، مبانی نظری مکتبی که در آن نابرابری تعریف شده است، ارزیابی گردد. رویکردهای بازارگرا و جامعهگرا هرکدام به نحوی نابرابری و علل آن را تبیین میکند. گروهی آن را اجتناب ناپذیر و از عوارض رشد اقتصادی دانسته و گروه أکثربرای شناخت نابرابری لازم است قبل از ارزیابی شاخصهای مختلف آن، مبانی نظری مکتبی که در آن نابرابری تعریف شده است، ارزیابی گردد. رویکردهای بازارگرا و جامعهگرا هرکدام به نحوی نابرابری و علل آن را تبیین میکند. گروهی آن را اجتناب ناپذیر و از عوارض رشد اقتصادی دانسته و گروهی آن را نتیجهی سیاستگذاریهای دولت میدانند. این مقاله سعی میکند با تلفیقی از مبانی نظری در رهیافت اقتصاد نهادگرای جدید به عنوان رهیافتی میان رشتهای، مدلی برای تحلیل پیکرهبندی نابرابری در کشورهای دارای "نظام دسترسی محدود" با استفاده از مفاهیم استخراج شده از نظریههای مکتب نهادگرایی ارائه دهد. این مدل نشان میدهد نهادهای غیر رسمی اقتصادی در کنار نهادهای اقتصادی قانونی که متولی بازتوزیع منابع هستند، به شکلی غیر قانونی موجب انباشت ثروت در گروههای فرادست شده و به عنوان ابزاری توسط نهادهای سیاسی غیر رسمی، برای توزیع رانت وفاداری به توده استفاده میشوند. مجموع این عوامل به پیکرهبندی از نابرابری منجر میشود که در آن متقابلا نابرابری بر شکلدهی و دوام نهادهای نابرابرساز تاثیر میگذارد و این چرخه دایما تکرار میشود. روش تحقیق کیفی است و استخراج مفاهیم از از نظریههایی صورت گرفتهاست که مبانی هستیشناختی، معرفتشناختی، انسانشناختی و روششناختی یکسان داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
195 - بررسی عدالت اجتماعی وعوامل اقتصادی واجتماعی موثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام
شهربانو نکوئی محمد علی چیت سازچکیده هدف از این تحقیق بررسی عدالت اجتماعی وعوامل اقتصادی واجتماعی موثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام بوده است. برای چارچوب نظری، از نظریه های سرمایه اجتماعی ، توسعه اقتصادی و توسعه سرمایه داری و نظریات عدالت اجتماعی و ... استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه افراد أکثرچکیده هدف از این تحقیق بررسی عدالت اجتماعی وعوامل اقتصادی واجتماعی موثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام بوده است. برای چارچوب نظری، از نظریه های سرمایه اجتماعی ، توسعه اقتصادی و توسعه سرمایه داری و نظریات عدالت اجتماعی و ... استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه افراد 20 تا 64 ساله شهرستان تربت جام بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 500 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری، به صورت سهمیه ای از مناطق این شهرستان و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. یافته ها نشان می دهد زنان بیش از مردان و شهروندان متاهل بیشتر از مجردان بر توسعه پایدار تأثیر می گذارند ، پس از آن با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و با احتساب خطاهای اندازه گیری سایر متغیرهای پژوهش به ترتیب (عدالت اجتماعی 81 درصد، ، شاخص های اجتماعی 44 درصد، عدالت فضایی 36 درصد، فقرزدایی 33درصد، سرمایه اقتصادی 27/0 درصد، مشارکت اجتماعی 25 درصد ، توسعه اقتصادی 16 درصد، تعهد اجتماعی 15درصد، اعتماد اجتماعی 15 درصد ) تأثیر را بر توسعه پایدار داشته اند. اما توسعه پایدار در بین پایگاه های اقتصادی اجتماعی و تحصیلات مختلف یکسان بوده و تفاوتی وجود نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
196 - مطالعه جامعه شناختی پیامدهای اجتماعی تعرفه گذاری کالاهای وارداتی و ارتباط آن با توسعه اقتصادی در ایران
سید جلال محمودیچکیدهتعرفه گذاری کالای وارداتی و رابطه آن با توسعه اقتصادی در ایران از موضوعات اقتصادی می باشد که دارای زمینه ها و پیامدهای اجتماعی گوناگونی است. این مقاله تحقیقی کیفی با استفاده از روش نظریه بنیانی و تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته است که با روش نمونه گیری هدفمند ب أکثرچکیدهتعرفه گذاری کالای وارداتی و رابطه آن با توسعه اقتصادی در ایران از موضوعات اقتصادی می باشد که دارای زمینه ها و پیامدهای اجتماعی گوناگونی است. این مقاله تحقیقی کیفی با استفاده از روش نظریه بنیانی و تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته است که با روش نمونه گیری هدفمند به بررسی پیامدهای اجتماعی تعرفه گذاری کالای وارداتی از دیگاه کارشناسان گمرک ایران پرداخته است. در این روش با کدگذاری 20 مصاحبه با مشارکت کنندگان اشباع نظری حاصل گردید. بر اساس نتایج حاصل از تحقیق، استنباط نظری محقق بر این است که شرایط علی ناشی از زمینه های اجتماعی و اقتصادی جامعه ایران مانند نوسانات تعرفه ای، تعدد متولیان تجارت و ... با مداخله گری عناصری چون زمانمند نبودن حمایت های دولتی و بی توجهی به تجارب سایر کشورها و راهبردها و تعاملات اتخاذ شده مقطعی و منفعلانه، بی توجه به معیار های توسعه اقتصادی به پیامدهای اجتماعی همچون فساد اداری،دور زدن قانون، افزایش قاچاق، عدم رقابت پذیری کالای ایرانی، کولبری و ... منجر گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
197 - مطالعه تطبیقی برنامه های توسعه ایران و کره جنوبی در چهار دهه گذشته با تاکید بر توسعه اقتصادی- سیاسی
رضا قادری علیرضا محسنی تبریزی محمد حسین پوریانیپژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی برنامههای توسعه ایران و کره جنوبی با تاکید بر توسعه اقتصادی سیاسی و با استفاده از روش تحقیق تطبیقی تاریخی انجام شده است. چارچوب نظری برگرفته از نظریات آمارتیاسن ، شیلزوآدریان لفت ویچ است. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که در مسیر توسعه ک أکثرپژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی برنامههای توسعه ایران و کره جنوبی با تاکید بر توسعه اقتصادی سیاسی و با استفاده از روش تحقیق تطبیقی تاریخی انجام شده است. چارچوب نظری برگرفته از نظریات آمارتیاسن ، شیلزوآدریان لفت ویچ است. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که در مسیر توسعه کره جنوبی، توجه به زیرساختهای توسعه، اهمیت دادن به آموزش و پرورش و تعلیم نیروی کار، توجه به رابطه صحیح بین دولت و بخش خصوصی، اصلاح سیستم پولی و مالی متناسب با توسعه، استراتژی تشویق و توسعه صادرات ، در اولویت قرار داشته است. از سوی دیگر در کشور ایران، زمان بر بودن فرآیند بازگشت ثبات و آرامش به عرصه سیاسی همواره مانعی بزرگ بر سر راه رشد و بالندگی و توسعه اقتصادی به حساب میآید. تغییرات مدیریت سیاسی و ایدئولوژیک و به عبارت جامع تر توسعهی سیاسی در نحوه تعریف و اداره سیستم اقتصادی از قبیل جهش از اقتصاد خصوصی به دولتی نوسانهای شدیدی بر روند اقتصاد تحمیل نموده. به همین دلیل در مقایسه دو کشور مورد مطالعه میتوان نتیجه گرفت که ایران در روند توسعه اقتصادی- سیاسی کامیابی مورد انتظار را نداشته است. در ایران با وجود شرایط خاص خصوصاً بعد از انقلاب اسلامی (اواخر 1970به بعد)؛ جنگ ایران و عراق، فشارهای خارجی، تحمیل تحریمهای اقتصادی، کاهش ارتباط با بازارهای خارجی و... به عنوان موانع توسعه و علل ناکامی ایران مطرح بوده اند. در حالی که کره جنوبی بنا به برنامه ریزیهای انجام شده درنیل به اهداف توسعه اقتصادی سیاسی خود موفق و کامیاب بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
198 - مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل
سیدرکن الدین رشیدی آل هاشم محسن هادی طحان محمد فتحیهر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هد أکثرهر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
199 - عوامل موثر بر گرایش نخبگان فرهنگی به مهاجرت به کشورهای توسعه یافته
سیدخلیل حسینی حبیب صبوری خسروشاهی سعید معدنیپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مختلف موثر در گرایش نخبگان و متخصصان به مهاجرت به کشورهای توسعه یافته انجام شده است.روش مطالعه در این پژوهش از نظر هدف،کاربردی و از نظر نحوه اجرا، همبستگی از نوع توصیفی پیمایشی می باشدمهاجرت نخبگان فرهنگی به کشورهای توسعه یافته همواره یکی أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مختلف موثر در گرایش نخبگان و متخصصان به مهاجرت به کشورهای توسعه یافته انجام شده است.روش مطالعه در این پژوهش از نظر هدف،کاربردی و از نظر نحوه اجرا، همبستگی از نوع توصیفی پیمایشی می باشدمهاجرت نخبگان فرهنگی به کشورهای توسعه یافته همواره یکی از مسائل مهم در جامعه بوده است بطوریکه در دهه های اخیر این پدیده تشدید شده است با توجه به نقش نیروی انسانی متخصص و تحصیل کرده در توسعه و پیشرفت جامعه اهمیت آن بیش از پیش آشکار می شود این پژوهش تلاش کرده است ابتدا، گرایش نخبگان فرهنگی به مهاجرت را بررسی و در مرحله بعد به علل و عوامل موثر به آن بپردازد با استفاده از نظریه ها و رویکرد های متفاوت از جمله نظریه های جاذبه و دافعه ، جهانی شدن ، چرخش مغزها ، نظریه مهاجرت بین المللی نیروی انسانی به تبیین این پدیده پرداخته شده است. تاکید این پژوهش بر روی نظریه جاذبه و دافعه بوده است و نهایتاً چهار چوب نظری در ابعاد چهار گانه نظام اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی پارسنزی دیده شده است روش تحقیق کمی با محوریت پیمایش اجتماعی بوده است در این روش با انتخاب دانشگاه های دولتی و آزاد در سطح تهران و بصورت تصادفی با 405 نفر با استفاده از پرسشنامه ساختارمند متغیرهای تحقیق بررسی شده است. آزمون روایی و پایایی انجام شده مورد قبول بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد گرایش نخبگان به مهاجرت به کشورهای توسعه یافته در حد بالا وجود دارد و به ترتیب عوامل فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی جامعه مبدا بسیار موثر بوده است . ضریب تعیین چند گانه نشان می دهد 23 درصد علل مهاجرت نخبگان به کشورهای توسعه یافته از ترکیب ابعاد چهار گانه جامعه مبدا و مقصد تشکیل شده است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
200 - مشارکت و توسعه: برخی عوامل اجتماعی - فردی مرتبط با مشارکت شهروندان تبریز
محمود علمیتوجه به مشارکت و تأکید بر نقش آن ، یکی از عوامل اصلی توسعه در جوامع در حال توسعه می باشد. هدف این بررسی تعیین برخی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با مشارکت شهروندان شهر تبریز بود. روش تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود. جامعه آماری، کلیه شهروندان در سنین 45 أکثرتوجه به مشارکت و تأکید بر نقش آن ، یکی از عوامل اصلی توسعه در جوامع در حال توسعه می باشد. هدف این بررسی تعیین برخی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با مشارکت شهروندان شهر تبریز بود. روش تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود. جامعه آماری، کلیه شهروندان در سنین 45-15 ساکن در نقاط شهری تبریز اعم از زن و مرد به تعداد 820000 نفر و حجم نمونه 680 نفر بود که در سه گروه سنی تعیین و انتخاب شدند. در این پژوهش، متغیرهای مستقل (پیش بین) دسترسی به رسانههای ارتباط جمعی، بیگانگی اجتماعی، سن، جنس و پایگاه اقتصادیـ اجتماعی شهروندان با متغیر وابسته (ملاک) یعنی مشارکت رابطه معنیداری داشتند. با توجه به پایین بودن میزان مشارکت شهروندان میتوان گفت این وضعیت ناشی از موانع ساختاری در نظام اجتماعی و فرهنگی ایران است. پیوند افراد با جامعه و برقراری رابطه با آن و گسستگی آنها از جامعه، همه به محیط اجتماعی و فرهنگی که در آن قرار گرفته اند، برمیگردد. آنچه کنش ها را هدایت می کند عادت ها و الگوهای رفتاری است که در جامعه، نهادهای مختلف و در افراد ایجاد می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
201 - بررسی تطبیقی شاخصهای صنعت گردشگری در دولتهای دهم و یازدهم
سعید کشانی طهمورث شیری زهرا حضرتی صومعهایران کشوری با پتانسیلهای متنوع گردشگری فرهنگی، تاریخی، طبیعی، تنوع قومیتی و هنری بدون شک میتواند یکی از روشهای توسعه باشد؛ اما علیرغم حرفهای خوش آب و رنگ دولتها در این خصوص همچنان این صنعت جایگاه واقعی خود را بهعنوان عامل توسعه نیافته است. در این تحقیق که باهدف أکثرایران کشوری با پتانسیلهای متنوع گردشگری فرهنگی، تاریخی، طبیعی، تنوع قومیتی و هنری بدون شک میتواند یکی از روشهای توسعه باشد؛ اما علیرغم حرفهای خوش آب و رنگ دولتها در این خصوص همچنان این صنعت جایگاه واقعی خود را بهعنوان عامل توسعه نیافته است. در این تحقیق که باهدف مطالعه تطبیقی شاخصهای صنعت گردشگری در دولت دهم و یازدهم صورت گرفته با تحلیل محتوای کیفی مصاحبه ده تن از خبرگان در حوزه گردشگری در سطح مدیریت، اجرا و آموزش به این نتیجه دستیافتیم چارچوب کنترلی و نظارتی گردشگری، محیط تجاری و زیرساختهای گردشگری، منابع انسانی، فرهنگی و طبیعی گردشگری زمینه رونق صنعت گردشگری را فراهم میآورد. تحلیل مصاحبهها نشان میدهد عدم وجود یک سند جامع راهبردی در کشور و تغییرات پیدرپی مدیران صنعت گردشگری و اولویت قرار ندادن این صنعت در همه دولتها حاکی از آن است که تغییرات در این صنعت آنقدر چشمگیر نیست که تفاوتهای قابلارائهای داشته باشد؛ بنابراین شاخصهای صنعت گردشگری در دولتهای دهم و یازدهم تفاوت چندانی نداشته است. پیشنهاد میشود سند جامع راهبردی این صنعت تدوین و مصوب شده و اقدامات اجرایی با کمک خبرگان کاربرد این حوزه جدا از هرگونه رویکرد سیاسی در ساختار دولتها در نظر گرفته شود. با این روند شاخصهای شناساییشده در این تحقیق محقق میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
202 - بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با سبک زندگی سلامت محور جوانان شهر اصفهان
هدا فتاحی منصور حقیقتیان سید علی هاشمیانفرپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با سبک زندگی سلامت محور جوانان شهر اصفهان انجام شد. چارچوب نظری و مدل تحلیلی با استفاده از نظریه نظریهپردازانی همچون بوردیو و کاکرهام ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و در جهت ارتقا روایی سنجههای پرسشنامه أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با سبک زندگی سلامت محور جوانان شهر اصفهان انجام شد. چارچوب نظری و مدل تحلیلی با استفاده از نظریه نظریهپردازانی همچون بوردیو و کاکرهام ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و در جهت ارتقا روایی سنجههای پرسشنامه از اعتبار صوری استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کلیه متغیر ها بالاتر از 70/0 به دست آمد. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه جوانان 15 تا 29 ساله شهر اصفهان بودند که طبق سرشماری سال 1395 برابر با 227628 نفر (سایت مرکز آمار) بودند که از بین آنها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 600 نفر به روش نمونهگیری خوشه ای چند مرحله ای بهعنوان نمونه انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهرهگیری از نرمافزار spss، پس از تهیه جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یکبعدی و دوبعدی تنظیم شد. یافتههای پژوهش نشانگر این بودند که بین متغیرهای مستقل: سرمایه اجتماعی (237/0=r)، سرمایه اقتصادی(157/0=r)، سرمایه فرهنگی(303/0=r)، شبکه های اجتماعی مجازی(108/0=r)، رضایت از زندگی(392/0=r)، مهارت های اجتماعی(399/0=r)، ارائه خدمات فرهنگی، هنری و ورزشی (146/0=r)، و ارائه خدمات اوقات فراغت و گردشگری (127/0=r)، با متغیر وابسته سبک زندگی سلامت محور رابطه معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
203 - تاثیر توسعه اقتصادی بر نابرابری اجتماعی در کلان شهر تهران
حمیدرضا قدسی راد میثم موسایی باقر ساروخانیهرجامعه ای در روند توسعه خود به طور اجتناب ناپذیری با درجه ای از آسیب ها و مسایل اجتماعی مختلف روبرو است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر توسعه اقتصادی بر نابرابری اجتماعی در کلان شهر تهران است. این بررسی می تواند میزان کارآمدی توسعه اقتصادی را آشکار ساخته و نقاط قوت و ض أکثرهرجامعه ای در روند توسعه خود به طور اجتناب ناپذیری با درجه ای از آسیب ها و مسایل اجتماعی مختلف روبرو است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر توسعه اقتصادی بر نابرابری اجتماعی در کلان شهر تهران است. این بررسی می تواند میزان کارآمدی توسعه اقتصادی را آشکار ساخته و نقاط قوت و ضعف آن را مشخص کند. سپس نظریات صاحب نظران کلاسیک و نظریه پردازان جدید در زمینه توسعه اقتصادی و نابرابری اجتماعی مطالعه شده و از مجموع این مطالعات، شاخص هایی برای بررسی اثر توسعه اقتصادی بر نابرابری اجتماعی در کلان شهر تهران انتخاب شد. این پژوهش به روش اسنادی و آماری در دوره زمانی سال های 1385-1390 صورت گرفته است. برای آزمون فرضیه ها از آزمون های همبستگی پیرسون و اسپیرمن استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهند که بین توسعه اقتصادی و نابرابری اجتماعی در کلان شهر تهران ارتباط معنی داری وجود ندارد هرچند با افزایش میزان توسعه یافتگی تا حدودی بر میزان نابرابری اجتماعی افزوده شده است. این مطلب حاکی از آن است که کلان شهر تهران در مراحل ابتدایی توسعه اقتصادی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
204 - تبیین نقش اجتماعی زنان در آثار داستانی بیژن نجدی
مونا آرام فر اشرف چگینی محمد علی شفاییزنان، به عنوان نیمی از جمعیت، تاثیر مستقیمی در توسعه جامعه دارند. زیرا هدف هر جامعه ای، به حداکثر رساندن رفاه اجتماعی است و رفاه اجتماعی تابعی از درآمد سرانه، توزیع عادلانه ی درآمد، بهبود سطح امکانات آموزشی، بهداشتی، رفاهی و میزان مشارکت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی أکثرزنان، به عنوان نیمی از جمعیت، تاثیر مستقیمی در توسعه جامعه دارند. زیرا هدف هر جامعه ای، به حداکثر رساندن رفاه اجتماعی است و رفاه اجتماعی تابعی از درآمد سرانه، توزیع عادلانه ی درآمد، بهبود سطح امکانات آموزشی، بهداشتی، رفاهی و میزان مشارکت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی مردان و زنان و ... می باشد.با توجه به اهمیت نقش اجتماعی زنان هدف اصلی این پژوهش تبیین نقش اجتماعی زنان در آثار داستانی بیژن نجدی بوده است.تحقیق حاضر با رویکرد کیفی است. چرا که در فاز طراحی مدل مفهومی از رویکرد کیفی بهره برده شده است.همچنین، این تحقیق یک مطالعه استقرایی و به شیوه اکتشافی و از بابت استراتژی تحقیق از نوع تحلیل مضمون میباشد.جامعه مورد پژوهش در این تحقیق شامل 10 اثر مطرح داستانی بیژن نجدی می باشد.در جهت احصا مولفه ها و زیر مولفه های نقش اجتماعی زنان در آثار داستانی مورد بررسی از طریق نرم افزار تحلیل متنی داده ها (مکس کودا) استفاده شد. در مجموع این چهار مولفه اصلی با 31 زیر مولفه با 148 مرتبه تکرار بدست آمد.در ضمن بیشترین فراوانی مربوط به زیر مولفه نقش خانوادگی زن در داستانها با فراوانی 65 بار و جایگاه دوم مربوط به زیر مولفه نقش ارزشی زنان در داستانها با فراوانی 42 بار و در جایگاه سوم نقش اقتصادی- اجتماعی با فراوانی 23 بار و در نهایت در جایگاه چهارم و نهایی زیر مولفه نقش فرهنگی زنان با فراوانی 18 بار قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
205 - بررسی تاثیرات(اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی) تاسیسات صنعتی برفرایند توسعه (نمونه موردی:شهرستان جم )
هدایت الله نیکخواه سجاد بهزادیهدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیرات(اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی) تاسیسات صنعتی بر توسعه شهرستان جم می باشد. روش این تحقیق کیفی بوده و با استفاده از نمونه گیری هدفمند و اشباع نظری 32 نفر از صاحبنظران ونخبگان شهرستان انتخاب شدند که از آنان مصاحبه نیمه ساختار یافته به عمل آم أکثرهدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیرات(اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی) تاسیسات صنعتی بر توسعه شهرستان جم می باشد. روش این تحقیق کیفی بوده و با استفاده از نمونه گیری هدفمند و اشباع نظری 32 نفر از صاحبنظران ونخبگان شهرستان انتخاب شدند که از آنان مصاحبه نیمه ساختار یافته به عمل آمد. این پژوهش به بررسی اثرات و پیامدهای صنعت پالایشگاهی بر فرایند توسعه شهرستان جم در بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی از نگاه نخبگان ومتخصصان پرداخته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که توسعۀ صنعتی و پیشرفت های تکنولوژی ناشی از راه انداری پالایشگاه در شهرستان جم پیامدهای متناقضی را به دنبال داشته است. از طرفی در بعد اقتصادی، با ایجاد اشتغال و درآمدهای پایدار و امکانات زیربنایی فرصت ها و ظرفیت های زیادی برای شهرستان فراهم آورده است و از طرف دیگر، تبعات اجتماعی و زیست محیطی فراوانی ایجاد کرده که منجر به بروز آسیب های اجتماعی مختلفی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
206 - تبیین توسعه فناوری در حوزه صنایع داروسازی و نقش آن در توسعه پایدار اجتماعی و اقتصادی
علی رضا بهروزنیا غلامرضا هاشم زاده خوراسگانی رضا رادفرسرعت تغییر تکنولوژی در سالهای اخیر، فوق العاده بوده و سرعت بسیار زیاد نوآوریها، تکنولوژی را به عاملی تعیین کننده در رشد و موفقیت اقتصادی- اجتماعی تبدیل کرده است. در حوزهی تولید نیز تکنولوژیهای پیشرفتهی تولید، هستهی اصلی کارخانهها میباشند و نقش تعیین کنندهای در أکثرسرعت تغییر تکنولوژی در سالهای اخیر، فوق العاده بوده و سرعت بسیار زیاد نوآوریها، تکنولوژی را به عاملی تعیین کننده در رشد و موفقیت اقتصادی- اجتماعی تبدیل کرده است. در حوزهی تولید نیز تکنولوژیهای پیشرفتهی تولید، هستهی اصلی کارخانهها میباشند و نقش تعیین کنندهای در رقابت سازمان ها در سراسر دنیا ایفا میکنند. شرکت های موفق این حقیقت را تأیید کرده و در صدد بکارگیری تکنولوژیهای مذکور برای کسب مزیت رقابتی هستند. در این تحقیق برآنیم تا با توجه به شرایط فعلی روشی مناسب از میان روش های موجود برای تبیین توسعه فناوری در حوزه صنایع داروسازی و نقش آن در توسعه پایدار اجتماعی - اقتصادی ارائه دهیم. در ابتدا به بررسی روش های رایج در تدوین نقشه راه پرداخته و پس از انتخاب بهترین روش، بر اساسی فرآیند پیشنهادی به تدوین نمونه اولیه از نقشه راه تکنولوژی محصولات با تکنولوژی پیشرفته (های تک) با رویکرد صادرات در صنایع دارو سازی و نقش آن در توسعه پایدار اقتصادی اجتماعی می پردازیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
207 - بررسی جامعه شناختی نقش سرمایه فرهنگی خانواده ها ی ایرانی بر روی قبولی فرزندان در دانشگاه (تحقیقی پیرامون دانش جویان ورودی سال1394 دانشگاه صنعتی شریف)
قاسم علائی زادهچکیدهخانوادههای امروزه ایرانی، برخلاف چنددههگذشته، برای رفعمسأله ورود فرزندانخودبه دانشگاهاز سالهای اولیهتحصیلیبه استفاده از گونههای مختلف سرمایه تمایل نشانمیدهند. دربررسی حاضربه شیوه پیمایشی، با کمکابزار پرسشنامهپژوهشگر ساخته(ترکیبیازسئوالات باز،ن أکثرچکیدهخانوادههای امروزه ایرانی، برخلاف چنددههگذشته، برای رفعمسأله ورود فرزندانخودبه دانشگاهاز سالهای اولیهتحصیلیبه استفاده از گونههای مختلف سرمایه تمایل نشانمیدهند. دربررسی حاضربه شیوه پیمایشی، با کمکابزار پرسشنامهپژوهشگر ساخته(ترکیبیازسئوالات باز،نیمهباز، بستهوگویهای)و ضریبآلفای80/0با نمونهتصادفی ساده444 دانشجو(350دانشجوی دانشگاهصنعتیشریفو 94 دانشجوی دانشگاهپیامنور) ورودی سال 1394درشهر تهران، نشانمیدهد؛ بارواج پدیده ردهبندی مدارسبه دولتیو غیردولتی،و اهمیت آزمونورودی دانشگاهها، فقط بخشهای محدودیاز سهگونه سرمایهفرهنگی؛ذهنی- کالبدی (عادتوارهها)، عینیو نهادینه خانواده، درقبولی فرزنداندر دانشگاههای دولتی نقشدارد. براین اساس، درپی فرسایشو کاهش چشمگیر سرمایههای فرهنگی خانوادهها، سرمایههای اجتماعیو اقتصادی این کمبود را باید به اجبار جبرانسازند. حال آنکه پییر بوردیو در اواخر سدهبیستم میزان سرمایهفرهنگی خانوادهدر میان گروههای مختلف اجتماعیرا یگانه علت موفقیتتحصیلی فرزنداندر جامعه موردمطالعهخود میدانست. بررسیحاضر نشانمیدهد برای قبولیفرزندان خانوادههایایرانی دردانشگاه، همواره باید حداقل دوگونهاز سرمایههای (فرهنگی، اقتصادیو اجتماعی) به میزان متناسب در خانواده وجود داشتهباشدو سرمایهفرهنگی با هرمیزانی ازکم یا زیاد بهتنهایی نمیتوانددر قبولی دانشگاه، تأثیرگذارباشد کهدر نهایت گاهی ضرورتوجود راهبُرد خانوادهبرای دستیابیبه چنین موفقیتی جایگزین میگردد.واژگان اساسیخانواده امروزی- روش پیمایشی- ردهبندی مدارس مدارس- عادتواره- سرمایهفرهنگی- پی یر بوردیو- راهبٌرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
208 - تبیین نقش شبکه های اجتماعی مجازی در رفتار اقتصادی شهروندان تهرانی در دوره پسا تحریم
نیما بزاززادگان سیدعلی رحمان زاده افسانه مظفریاین پژوهش در صدد تحلیل تاثیرات فضای مجازی بر رفتارهای اقتصادی شهروندان تهرانی در دوره پسا تحریم(6 ماهه اول سال 1397) با استفاده از نظریات شبکه مجازی و رفتار اقتصادی است. نوع این پژوهش کاربردی است و روش اصلی پیمایش می باشد. جامعه آماری را شهروندان بالای بیست سال تهرانی ت أکثراین پژوهش در صدد تحلیل تاثیرات فضای مجازی بر رفتارهای اقتصادی شهروندان تهرانی در دوره پسا تحریم(6 ماهه اول سال 1397) با استفاده از نظریات شبکه مجازی و رفتار اقتصادی است. نوع این پژوهش کاربردی است و روش اصلی پیمایش می باشد. جامعه آماری را شهروندان بالای بیست سال تهرانی تشکیل می دهند و با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و مورد مطالعه قرارگرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. پایایی ابزار جمع آوری داده ها با ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن با روایی محتوایی(روایی خبرگان) از طریق شاخص CVR یا ضریب لاوشه انجام شده است. نتایج نشان می دهد،رفتار اقتصادی که به عنوان متغیر وابسته ودارای بعدهای گرایش اقتصادی،کنش اقتصادی وشناخت اقتصادی است درحد متوسط رو به پایین بوده است .گرایش اقتصادی ،کنش اقتصادی و شناخت اقتصادی شهروندان موردمطالعه درحدمتوسط رو پایین است. ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و رفتاراقتصادی،کنش اقتصادی ،گرایش اقتصادی معنادار بوده است و فرضیه محقق مورد تأیید قرار می گیرد ولی ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و شناخت اقتصادی معنادار نمی باشدو فرضیه محقق مورد تأیید قرار نمی گیرد. میزان مراجعه به وبلاگ ها، میزان مراجعه به فروم ها و میزان مراجعه به ویکی ها تأثیر مستقیمی بر رفتار اقتصادی دارند. میزان مراجعه به وبلاگ ها، میزان مراجعه به میکروبلاگ ها و میزان مراجعه به فروم ها تأثیر مستقیمی بر کنش اقتصادی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
209 - صنعت بانکداری نوین و توسعه در ایران
سروش فتحی محمد زمان محمدی رئیسی حبیب الله کریمیانتلاش و کوشش انسان از بدو ورود به حیات فردی واجتماعی تاکنون جهت تغییر و توسعه ساختار اقتصادی _ اجتماعی و.. همواره تحولات و دگرگونیهای متعددی را به خود دیده است و از منابع مختلف مادی و انسانی در جهت بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی اجتماعی استفاده نموده و هیچ فعالیتی در عرصه زن أکثرتلاش و کوشش انسان از بدو ورود به حیات فردی واجتماعی تاکنون جهت تغییر و توسعه ساختار اقتصادی _ اجتماعی و.. همواره تحولات و دگرگونیهای متعددی را به خود دیده است و از منابع مختلف مادی و انسانی در جهت بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی اجتماعی استفاده نموده و هیچ فعالیتی در عرصه زندگی و جهان هستی، بدون استفاده از تفکر و برنامه ریزی در جهت استفاده از منابع مالی ، مادی و امکان پذیر نبوده است. تغییرات و تحولات فکری انسان باعث ایجاد نهادهای مختلف مالی از جمله تمرکز بر منابع مادی انسانی اندک در قالب تاسیس بانک و بانکداری شده که استفاده از منابع تجمیع شده تحولات عظیمی در شاخص های ساختار اقتصادی _ اجتماعی سیاسی محیطی و.... جوامه را در پی داشته است که امروزه جهان را به دسته های مختلف توسعه یافته ، صنعتی، فرا صنعتی ،توسعه نیافته ، جهان اول، جهان سوم و...تقسیم نموده است امروزه همه جوامع در تکاپوی رسیدن به هدف متعالی توسعه و توسعه پایدار هستند تا خود را در صف مقدم صنعتی قرار دهند. مقاله حاضر با هدف تاثیر صنعت بانکداری نوین در توسعه جامعه ایرانی با روش اسنادی انجام شده است نتایج بدست آمده نشان از تحولات بنیادین در زیر ساخت بانکداری کشور و اثر آن مستقیم و یا غیر مستقیم با متغیرهای واسطه در شاخص های توسعه(اقتصادی ، اجتماعی ) ملموس است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
210 - بررسی آثار ونقش دوره های آموزش غیر رسمی در توسعه پایدار روستایی مطالعه موردی: دهستان احمدآباد بخش تخت سلیمان شهرستان تکاب
محمد صادق علیاییرسیدن به توسعه پایدار روستایی ، بدون تغییر نگرش و تحول فکری و فرهنگی در کشور امکان پذیر نخواهد شد، مگر اینکه آموزشهای همه جانبه در حوزههای مختلف مشاغل موجود در روستاها و همینطور سبکهای مختلف فرآیند آموزش در جهت توسعه نیروی انسانی فراهم گردد. از طرفی نیز موقعیتهای فر أکثررسیدن به توسعه پایدار روستایی ، بدون تغییر نگرش و تحول فکری و فرهنگی در کشور امکان پذیر نخواهد شد، مگر اینکه آموزشهای همه جانبه در حوزههای مختلف مشاغل موجود در روستاها و همینطور سبکهای مختلف فرآیند آموزش در جهت توسعه نیروی انسانی فراهم گردد. از طرفی نیز موقعیتهای فراگیر آن به خوبی تشخیص داده شود و هماهنگیهای لازم بین آموزشهای رسمی و غیر رسمی که به عنوان دو جزء اصلی و زمینهساز یادگیری و توسعه محسوب می شوند انجام پذیرد. هدف پژوهش حاضر در این تحقیق، بررسی آثار و نقش دورههای آموزش غیر رسمی در توسعه پایدار مناطق روسـتایی دهستان احمد آباد از توابع شهرستان تکاب است. روش تحقیق در این پژوهش از ترکیب روشهای اسنادی و پیمایشی و جمع آوری اطلاعات با استفاده از تکنیک مصاحبه حضوری مستقیم و تکمیل پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق ساکنان شش روستای دهستان احمد آباد، بر حسب قواعد نمونهگیری تصادفی انجام پذیرفته است. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از آزمونهای t تک نمونهای و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. نتـایج تحقیقات نـشان میدهد در مدل برازش رگرسیونی، ضریب تعیین برابر با (0.843)، و در سطح 99 درصد معنادار بوده است که نشاندهندهی تاثیر مثبت آموزشهای غیر رسمی بر ابعاد متغیرهای مستقل تحقیق می‎باشد. مقادیر ß در ابعاد اقتصادی (776)، اجتماعی (0.177)، زیست محیطی (0.058) میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
211 - نقش اقتصاد خلاق در رشد اقتصادی کشورهای منتخب
مریم لشکری زادهاقتصاد خلاق، موتوری قدرتمند جهت رشد، توسعه و ادامهی حیات یک جامعه است. جهت شکوفایی بیشتر این بخش، هنرمندان، مؤسسات، نهادها، سازمان های فرهنگی و کسبوکارهای خلاق محصولات و خدمات خلاقی را تولید و توزیع می کنند که به ایجاد اشتغال، درآمد و درنهایت، بهبود سطح توسعه یافتگی م أکثراقتصاد خلاق، موتوری قدرتمند جهت رشد، توسعه و ادامهی حیات یک جامعه است. جهت شکوفایی بیشتر این بخش، هنرمندان، مؤسسات، نهادها، سازمان های فرهنگی و کسبوکارهای خلاق محصولات و خدمات خلاقی را تولید و توزیع می کنند که به ایجاد اشتغال، درآمد و درنهایت، بهبود سطح توسعه یافتگی میانجامد.یافته ها و تجربه اخیر کشورها حاکی از آن است که خلاقیت مهم ترین و بنیانی ترین عامل رشد و توسعه اقتصادی است. در این مطالعه سعی شده است به بررسی تأثیر شاخص صادرات کالاهای خلاق بر رشد اقتصادی کشورهای عضو توسعه و همکاری اقتصادی (OECD)در دوره ۲۰۱5-2002 با استفاده از رهیافت GMM پرداخته شود. یافته های آزمون تأییدکننده این است که رشد اقتصادی همان ظور که با مؤلفه های تعداد نیروی کار ،و سرمایه تشکیل یافته و سرمایه انسانیارتباط دارد ، تحت تأثیر خلاقیت و نوآوری نیز می باشد.همچنین نتایج نشان داد سرمایه های انسانی در تاثیر گذاری صنایع خلاق بر رشد اقتصادی موثر هستند.به عبارتی آموزش و تحصیلات زمانی میتواند بر رشد و توسعه اقتصادی تأثیرگذار باشد که به خلاقیت و نوآوری منجر شود. لذا، پیشنهاد می شود،با ایجاد زیست بوم های نوآوری ، تهیه سند آمایش خلاقیت و حمایت و حفاظت از نوآوران، نظام خلاقیت در کشورها نهادینه شود تا از طریق دستیابی به اقتصادی خلاق و دانش محور توسط سرمایه انسانی ، رشد و توسعه پایدار تحقق یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
212 - تبیین جامعه شناختی تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه اقتصادی استان هرمزگان
محمد آشینه سروش فتحی طهمورث شیری هدایت الله نیکخواهباتوجه به اهمیت سرمایهاجتماعی طی دهههای اخیر و نقش تأثیرگذارآن بر توسعهاقتصادی، هدف این تحقیق تبیین جامعهشناختی تأثیر سرمایهاجتماعی بر توسعهاقتصادی استانهرمزگان می باشد. جامعهآماری پژوهش حاضر شامل 13شهرستان استان هرمزگان میباشد که حجم نمونه بصورت تمام شماری شهر أکثرباتوجه به اهمیت سرمایهاجتماعی طی دهههای اخیر و نقش تأثیرگذارآن بر توسعهاقتصادی، هدف این تحقیق تبیین جامعهشناختی تأثیر سرمایهاجتماعی بر توسعهاقتصادی استانهرمزگان می باشد. جامعهآماری پژوهش حاضر شامل 13شهرستان استان هرمزگان میباشد که حجم نمونه بصورت تمام شماری شهرستانها می باشد. روش جمع آوری دادهها از طریق تحلیلثانویه و استفاده ازدادههای موجود درسازمان مدیریت و برنامهریزی استانهرمزگان بوده است. برای بررسی دادههای توسعهاقتصادی از سالنامههای آماری و برای سنجش میزان سرمایهاجتماعی وشاخص-های آن از دادههای آمایش سرزمین استانهرمزگان استفاده گردیدهاست و تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم-افزار spss انجام پذیرفته است. برای سنجش توسعهاقتصادی از چهارشاخص نرخ اشتغال، بیکاری، مشارکت اقتصادی و بارتکفل استفادهشده است. نتایج نشان می دهد که بیشترین میزان توسعهیافتگی اقتصادی را بندرلنگه و کمترین میزان توسعهیافتگی مربوط به ابوموسی و میناب میباشد. علاوهبرآن، بااستناد به آمارهای استنباطی میتوان-گفت بین سرمایهاجتماعی و توسعهاقتصادی رابطه معکوس وجوددارد؛ که این رابطه معکوس ناشی از پیوندهای قوی دربین شهرستانهای موردمطالعه میباشد؛ و براساس نظریه پیوندهای ضعیف ،پیوندهای درون گروهی منجر به عدم توسعهیافتگی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
213 - مدرسه، خانواده، و سبک زندگی سلامت محور در بین دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان)
mansour haghighatianسبک زندگی نوجوانان در سال های اخیر دستخوش تحولات زیادی شده است. گسترش فزاینده غذاهای آماده و سریع، مخاطره ها و مسائل زندگی شهری و کم تحرکی حاصل از آن، رواج یافتن رسانه ها و آشنایی با عناصر فرهنگی کشورهای دیگر، و مسائلی از این دست باعث شده که سبک و شیوه زندگی و رفتارهای أکثرسبک زندگی نوجوانان در سال های اخیر دستخوش تحولات زیادی شده است. گسترش فزاینده غذاهای آماده و سریع، مخاطره ها و مسائل زندگی شهری و کم تحرکی حاصل از آن، رواج یافتن رسانه ها و آشنایی با عناصر فرهنگی کشورهای دیگر، و مسائلی از این دست باعث شده که سبک و شیوه زندگی و رفتارهای مصرفی دانش آموزان تغییرات شگرفی را تجربه کند. مقاله حاضر با تکیه بر دیدگاه های اندیشمندانی مانند پییر بوردیو و آنتونی گیدنز، تاثیر متغییرهای رفتار معلمان، مطالب درسی، شیوه زندگی والدین، مصرف رسانه های خارجی (ماهواره و اینترنت)، پایگاه اجتماعی-اقتصادی، و دوستان را بر سبک زندگی سلامت محور دانش آموزان شهر اصفهان مورد بررسی قرار می دهد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان میشد که از بین آنها بر اساس فرمول کوکران 385 نفر به شیوه نمونهگیری تصادفی اتفاقی به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایش و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود.نتایج نشان داد رفتارهای سلامت محور در بین پاسخگویان کمتر از حد متوسط (4/2 از 5) بود. نتیجه آزمون های آماری نشان داد که متغیرهای مصرف رسانه ای، پایگاه اجتماعی-اقتصادی والدین، و شیوه زندگی والدین بیشتر از بقیه متغییرها تاثیر داشتند.واژه های کلیدی: سبک زندگی سلامت محور، مصرف رسانه ای، پایگاه اجتماعی-اقتصادی والدین، شیوه زندگی والدین، دوستان تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
214 - تحلیل اسنادی آثار اجتماعی و اقتصادی اینترنت اشیا در کشور دانمارک
بابک گلدوزیان محمد سلطانی فر سیدعلی رحمان زاده سروش فتحی سارا محمدپورکشور دانمارک از کشورهای پیشرو در زمینه استفاده و بهره گیری از اینترنت اشیا است. در تحقیق حاضر به تحلیل آثار و گستره اجتماعی و اقتصادی اینترنت اشیا در دانمارک پرداخته شده است. روش تحقیق تحلیل اسنادی است و با مراجعه به اسناد، متون، مقالات و گزارش های منتشر شده در دانمارک أکثرکشور دانمارک از کشورهای پیشرو در زمینه استفاده و بهره گیری از اینترنت اشیا است. در تحقیق حاضر به تحلیل آثار و گستره اجتماعی و اقتصادی اینترنت اشیا در دانمارک پرداخته شده است. روش تحقیق تحلیل اسنادی است و با مراجعه به اسناد، متون، مقالات و گزارش های منتشر شده در دانمارک انجام شده است. مطالعه منابع نشان میدهد که اینترنت اشیا در حوزههای مختلف شهری، بهداشت، آموزش، حمل و نقل و ... منجر به تحقق اهداف توسعه پایدار شده است. در حوزه اجتماعی در مجموع بالارفتن استانداردهای کیفیت زندگی مردم، ارتقاء آموزش و سطح سواد، فرصتهای شغلی ارزشمندتر، خدمات غیرحضوری بهداشتی و مراقبت های بهتر و هوشمند تر به وجود آمده است و البته چالش ها و دغدغه های مهمی در خصوص مسائل اخلاقی، حریم خصوصی، حفاظت از داده ها و ... نیز در این خصوص وجود دارد که باید تدابیر و چارچوب های قانونی برای رفع آن در نظر گرفته شود. در حوزه اقتصادی نیز مطالعه اسناد تغییر مدل کسب و کار، افزایش بهرهوری، ایجاد فرصتهای تجاری جدید و حضور در بازارهای جهانی و نهایتاً رشد اقتصاد ملی را نشان می دهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
215 - بررسی رابطه بین پایگاه اجتماعی -اقتصادی و میزان شناخت از حقوق شهروندی در بین دانشجویان دانشگاههای شهر دزفول
داریوش رضاپور اسحق ارجمند سیاه پوشهدف اصلی از این پژوهش بررسی رابطه میان پایگاه اجتماعی اقتصادی و میزان شناخت و آگاهی از حقوق شهروندی در پنج حوزه حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی- اجتماعی، جنسیتی و فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاههای شهر دزفول در سال تحصیلی 98-97 است. روش تحقیق پیمایشی بوده و با استفاده از ج أکثرهدف اصلی از این پژوهش بررسی رابطه میان پایگاه اجتماعی اقتصادی و میزان شناخت و آگاهی از حقوق شهروندی در پنج حوزه حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی- اجتماعی، جنسیتی و فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاههای شهر دزفول در سال تحصیلی 98-97 است. روش تحقیق پیمایشی بوده و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه ۴۰۰ نفری تعیین گردید. روش نمونهگیری سهمیهای تصادفی بوده و از ابزار پرسشنامه برای جمعآوری دادهها استفاده گردیده است. تجزیهوتحلیل یافتهها افزون بر آمار توصیفی، ضریب همبستگی اسپیرمن، آزمون t، آنالیز واریانس، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفته است. نتایج نشان میدهد که در بین پایگاه اقتصادی اجتماعی و میزان شناخت از حقوق شهروندی رابطه معناداری وجود دارد. در این میان بیشترین تأثیر را میزان تحصیلات و جنسیت داشته و میان سن، وضعیت اشتغال و درآمد با میزان آگاهی از حقوق شهروندی رابطه معناداری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
216 - تحلیل جامعهشناختی عوامل نهادی توسعه و توسعهنیافتگی در استان آذربایجانشرقی با روش داده بنیاد
جعفر ابراهیمی مصطفی ازکیا صمد رسول زادهتوسعه و توسعه نیافتگی از مباحث مهم علمی و سیاست گذاری های دولتی است که معیارها و عوامل مختلفی می تواند توسعه یک جامعه یا منطقه را تحت تاثیر خود قرار دهد. در ادبیات توسعه هدف اصلی توسعه ایجاد برابری پایدار و عدالت اجتماعی در کنار رشد اقتصادی می باشد. بنابراین بهترین مفهو أکثرتوسعه و توسعه نیافتگی از مباحث مهم علمی و سیاست گذاری های دولتی است که معیارها و عوامل مختلفی می تواند توسعه یک جامعه یا منطقه را تحت تاثیر خود قرار دهد. در ادبیات توسعه هدف اصلی توسعه ایجاد برابری پایدار و عدالت اجتماعی در کنار رشد اقتصادی می باشد. بنابراین بهترین مفهوم توسعه، رشد اقتصادی توام با عدالت اجتماعی است و وجود نابرابری و ابعاد آن از نشانه های مهم توسعه نیافتگی است. در این تحقیق با استفاده از نظریات نهادگرایی اقتصادی عوامل توسعه و توسعه نیافتگی مورد چالش قرار می گیرد. اهداف این پژوهش عباتند از:- مدل سازی و تدوین نظریه منسجم در خصوص عوامل نهادی در توسعه اقتصادی استان آذربایجان شرقی.- نقش نهادهای اقتصادی در توسعه اقتصادی شهرستان توسعه یافته در مقایسه با شهرستان توسعه نیافته از منظر روش نظریه داده بنیاد.روش پژوهش در مطالعه حاضر به صورت روش داده بنیاد بوده که عوامل نهادی توسعه و توسعه نیافتگی از طریق خبرگان محلی و کارشناسان ارشد و مدیران برنامه ریزی استان مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند به عمل آمد و در نهایت به مدل های پارادایمی و مدل نظری در سطح استان دست یافتیم.نتایج روش نظریه داده بنیاد نشان داد عواملی از قبیل فقدان انگیزه توسعه، فقدان اعتماد، دخالت گری دولت، بوروکراسی زاید، فساد اداری، عدم شفافیت، عدم حمایت نهادهای بین المللی، فقدان نظارت، تعارض دولت و حاکمیت از جمله عوامل نهادی توسعه در شهرستان های استان آذربایجان شرقی محسوب می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
217 - بررسی سرمایه اجتماعی و توسعه در استانهای ایران
ابوالقاسم حیدرابادی ابراهیم صالح آبادیسرمایه اجتماعی به عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چند وجهی، دارای گونه ها، سطوح، جنبه های عینی و ذهنی، عوامل، پیامدها و ویژگی هایی است که در دیدگاههای نظری و منابع تجربی، آن چنان که باید و شاید، تصریح نشدهاند. این مفهوم هر چند در متون جامعه شناسی به موضوعی فراگیر تبدیل ش أکثرسرمایه اجتماعی به عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چند وجهی، دارای گونه ها، سطوح، جنبه های عینی و ذهنی، عوامل، پیامدها و ویژگی هایی است که در دیدگاههای نظری و منابع تجربی، آن چنان که باید و شاید، تصریح نشدهاند. این مفهوم هر چند در متون جامعه شناسی به موضوعی فراگیر تبدیل شده است؛ ولی درحوزه اقتصاد توجه کمتری به آن صورت گرفته است. در این مقاله سعی داریم با مرور منابع در دسترس، نتایجی را که محققان در حوزه اقتصاد در رابطه با تاثیرات اقتصادی سرمایه اجتماعی به دست آورده اند؛ بررسی کرده و رابطه سرمایه اجتماعی را با توسعه در ایران نشان دهیم. عامترین نتیجهای که از مرور ادبیات سرمایه اجتماعی در ایران بدست میآید؛ عدم توافق و اجماع محققان بر روی شاخص های سرمایه اجتماعی در ایران است. این محققان از معرفهای متعدد و متضادی برای سنجش سرمایه اجتماعی استفاده نمودهاند. نتایج تحقیق نشان داد که نه تنها رابطه مثبتی بین توسعه و سرمایه اجتماعی در ایران وجود ندارد؛ بلکه این رابطه منفی است. این رابطه به ماهیت فرایند توسعه در ایران برمیگردد؛ زیرا توسعه در ایران دولتی بوده و تحت تاثیر حوزه اقتصاد قرار ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
218 - بررسی وضعیت مهاجرت طی سالهای پس از انقلاب و عوامل موثر بر تشدید آن
امیرحسین اخباری فرد رضا شیرزادی فخرالدین سلطانیجمهوري اسلامي ايران از جمله کشورهايي است که به طور پيوسته با معضل مهاجرت روبرو بوده است. هرچند بحث مهاجرت از اوايل انقلاب اسلامي پيوسته گريبانگير کشور بوده است اما اين امر در سالهاي اخير ابعاد تازه و جدي تري يافته است. خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمها علیه ایران، أکثرجمهوري اسلامي ايران از جمله کشورهايي است که به طور پيوسته با معضل مهاجرت روبرو بوده است. هرچند بحث مهاجرت از اوايل انقلاب اسلامي پيوسته گريبانگير کشور بوده است اما اين امر در سالهاي اخير ابعاد تازه و جدي تري يافته است. خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمها علیه ایران، موجب ترس از دست دادن آرامش زندگی در بخش اقتصادی و افزایش نارضایتیها و انتقادها به حکومت گردیدکه سبب افزایش موج جدیدی از مهاجرت از داخل به خارج گردیده است. بر این اساس مسئله اصلی در این پزوهش بررسی وضعیت مهاجرت طی سالهای پس از انقلاب و عوامل موثر بر تشدید آن است. یافتههای پژوهش نشان میدهدکه خروج یکجانبه آمریکا از برجام، و افزایش تحریمها باعث، باعث افزایش مهاجرت به مکانهای دیگر گردیده است. در چند سال اخیر، آمارها از ورود ایران به موج جدید مهاجرتها خبر میدهد که با تحریمها، تشدید شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
219 - توسعه راهکارهای جامعه شناختی رفع موانع و مشکلات فرهنگی ،اجتماعی و اقتصادی ازدواج جوانان در استان اردبیل
محسن علایی بوسجینازدواج یک پدیده ی عمومی و اجتماعی است که همزاد بشر عمر دارد.موضوع ازدواج و تشکیل خانواده از جمله مسائلی است که مورد بحث ادیان و مذاهب، فلاسفه، جامعه شناسان، روانشناسان، علمای تعلیم و تربیت، شعرا و نویسندگان و هنرمندان قرار گرفته است.با توجه به این امر مهم ،هدف پژوهش حاض أکثرازدواج یک پدیده ی عمومی و اجتماعی است که همزاد بشر عمر دارد.موضوع ازدواج و تشکیل خانواده از جمله مسائلی است که مورد بحث ادیان و مذاهب، فلاسفه، جامعه شناسان، روانشناسان، علمای تعلیم و تربیت، شعرا و نویسندگان و هنرمندان قرار گرفته است.با توجه به این امر مهم ،هدف پژوهش حاضر ،بررسی موانع و مشکلات ازدواج جوانان ارائه راهکار می باشد،از آنجا که جوانان امروزه برای ازدواج با موانع و مشکلات فراوانی روبرو هستند،این مطالعه درصدد شناسایی و بررسی موانع اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر سر راه ازدواج جوانان برآمده است. این پژوهش پیمایشی در شهر اردبیل بوده وابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. جامعه آماری آن جوانان مستعد ازدواج می باشد که به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطیاستفاده شده است.نتایج پژوهش نشان می دهد موانع اجتماعی ،فرهنگی و اقتصادی در به تأخیر افتادن سن جوانان از دیدگاه پاسخگویان مؤثر بوده است.بدین معنی که با افزایش این موانع و مؤلفه های آن ،سن جوانان نیز برای ازدواج افزایش می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
220 - بررسی نقش توسعه اجتماعی بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی : کشورهای ایران و ترکیه)
سمیرا متقیاین مطالعه به بررسی ارتباط میان توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی کشورهای همجوار ایران و ترکیه می پردازد و به این منظور، وضعیت اقتصادی و اجتماعی این دو کشور را با استفاده از شاخص های مربوطه در دوره زمانی 1375-1393 مورد بررسی قرار داده و با تخمین مدل اقتصاد سنجی، رابطه مستقیم أکثراین مطالعه به بررسی ارتباط میان توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی کشورهای همجوار ایران و ترکیه می پردازد و به این منظور، وضعیت اقتصادی و اجتماعی این دو کشور را با استفاده از شاخص های مربوطه در دوره زمانی 1375-1393 مورد بررسی قرار داده و با تخمین مدل اقتصاد سنجی، رابطه مستقیم میان شاخص های اجتماعی و استانداردهای زندگی (جمعیت جویای کار، سلامت (امید به زندگی) و آموزش (هزینه های انجام شده در بخش آموزش)) در کنار شاخص های اقتصادی (صادرات، سرمایه) و رشد اقتصادی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد.نتایج مقاله حکایت از این دارد که، شاخص های توسعه اجتماعی از عوامل اثر گذار در رشد اقتصادی کشورهای مذکور محسوب می شوند و به صورت میانگین یک واحد افزایش در شاخص های توسعه اجتماعی مورد استفاده در تحقیق حدود 3.5 واحد رشد اقتصادی این دو کشور را بهبود می بخشد که این عامل به خوبی نشان دهنده تأثیرپذیری بالای رشد اقتصادی از توسعه اجتماعی در کنار فاکتورهای اقتصادی می باشد.همچنین داشتن تأثیر بالای متغیر جمعیت جویای کار و امید به زندگی بر رشد اقتصادی میان متغیرهای مدل، نشان از تأثیر بالای سرمایه گذاری اقتصادی و سلامتی روی جمعیت ، در رشد اقتصادی این دو کشور می باشد.همچنین داشتن تأثیر بالای متغیر جمعیت جویای کار و امید به زندگی بر رشد اقتصادی میان متغیرهای مدل، نشان از تأثیر بالای سرمایه گذاری اقتصادی و سلامتی روی جمعیت ، در رشد اقتصادی این دو کشور می باشد.همچنین داشتن تأثیر بالای متغیر جمعیت جویای کار و امید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
221 - تحلیل جامعه شناختی تاب آوری اقتصادی صندوق های بیمه ای با تاکید بر روش دلفی
ابراهیم صادقی فر هوشنگ ظهیری احمد میدریتابآوری اقتصادی، قدرت تحمل تکانههای اقتصادی در مواجهه با مخاطراتی ناگهانی است. صندوقهای بیمه از اجزای اصلی مقاومت جوامع در سطح کلان و خرد است. «بیمه تابآور» یکی از مهمترین ارکان نظام تأمین اجتماعی در دستیابی به اهداف توسعه از جمله رشد اقتصادی پایدار، حمایت اجتماعی ق أکثرتابآوری اقتصادی، قدرت تحمل تکانههای اقتصادی در مواجهه با مخاطراتی ناگهانی است. صندوقهای بیمه از اجزای اصلی مقاومت جوامع در سطح کلان و خرد است. «بیمه تابآور» یکی از مهمترین ارکان نظام تأمین اجتماعی در دستیابی به اهداف توسعه از جمله رشد اقتصادی پایدار، حمایت اجتماعی قلمداد میشود. هدف پژوهش تحلیل جامعهشناختی مفهوم، ابعاد و شاخصهای تابآوری اقتصادی صندوقهای بیمهای است. روش کیفی و با استفاده از مصاحبههای دلفی انجام گردید. 12 مصاحبه با شیوه نمونهگیری « هدفمند» صورت گرفت. حجم نمونه مبتنی بر اشباع نظری بود. یافتههای پژوهش نشان داد که اقتصاد ایران ترکیبی از 2 رویکرد اقتصادی نئولیبرالیستی و دولت رفاه است. شاخصهای تابآوری صندوقهای بیمه شامل پابرجایی، افزونگی، تدبیر، واکنش به مخاطره، احیاء هستند. از میان مولفههای مربوط به شاخص تابآوری اقتصادی، مولفه افزونگی و قابلیت احیاء از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است. صندوقهای بیمه در سه ویژگی پایداری، کفایت مزایا و کیفیت حکمرانی به شدت دچار چالش هستند. وضعیت شاخصهای مربوط به این سه ویژگی سبب شده تا «تابآوری» صندوقها به مخاطرهای جدی تبدیل شود. صندوقهای بازنشستگی در ایران از یک طرف با محدودیت سرمایهگذاری روبهرو هستند چراکه ارتباطی با بازارهای مالی جهانی ندارند و از طرف دیگر با تحمیل سیاسی در حوزه مدیریت واحدهای اقتصادی خود مواجهاند. این دو ویژگی آنها را در حوزه سرمایهگذاری نسبت به همتایان متمایز میکند. تابآوری اقتصادی صندوقهای بیمه متاثر از اقتصاد مقاومتی بوده و خود این موضوع وجه تمایز بارزی با سایر کشورها است. میتوان گفت که وضعیت کنونی تابآوری صندوقهای بیمه آنچنان مطلوب نیست. به عنوان نتیجه میتوان اظهار کرد که درخصوص سازمان تأمین اجتماعی میتوان تابآوری را با محاسبات اکچوئری سنجید و بر این اساس با وارد کردن شوکهای مختلف به سازمان، پیامدهای مالی آن را ارزیابی کند. بدون در نظر گرفتن این محاسبات و با در نظر گرفتن شاخصهای کلیدی مانند نسبت پشتیبانی، نرخ بازده سرمایه، منابع در دسترس و وضعیت مالی دولت به نظر میرسد صندوق تأمین اجتماعی را نیز صندوقی شکننده باید توصیف کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
222 - بررسی عوامل مؤثر بر احساس آنومی سیاسی بین جوانان (18 تا 32 ساله )استان ایلام
عزالدین نوریان فرچکیده:. زمانی که هنجارهای اجتماعی و وجدان جمعی مشروعیت خود را از دست دهند از یک طرف و نظام تقسیم کار از طرف دیگر قطع شود بیهنجاری در جامعه حکم فرما شده وهنجارها رسمیت ، مقبولیت خود را از دست میدهند در چنین شرایطی است که آنومی وبی نظمی پدید می آید. از مضامین حساس و کلی أکثرچکیده:. زمانی که هنجارهای اجتماعی و وجدان جمعی مشروعیت خود را از دست دهند از یک طرف و نظام تقسیم کار از طرف دیگر قطع شود بیهنجاری در جامعه حکم فرما شده وهنجارها رسمیت ، مقبولیت خود را از دست میدهند در چنین شرایطی است که آنومی وبی نظمی پدید می آید. از مضامین حساس و کلیدی در حوزه اجتماعی و سیاسی در سطح جوامع، ایجاد زمینه های آنومی سیاسی و تشدید آن است. ، ما در این پژوهش ما به بررسی عوامل مؤثر بر احساس آنومی سیاسی بین جوانان 18 تا 32 ساله استان ایلام پرداختیم. روش انجام این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد شده استفاده شد. در این تحقیق از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی جهت تعیین حجم نمونه 138 نفری از جوانان دختر و پسر شهر ایلام استفاده شد. متغیر های مطرح در این پژوهش شامل نارضایتی اجتماعی، انسجام دینی و احساس آنومی، احساس ناعادلانه بودن قواعد و احساس آنومی، فرد گرایی و احساس آنومی و نیز نقش پایگاه اجتماعی و اقتصادی و احساس آنومی بود که در این پژوهش نشان دادیم که به جز در متغیر انسجام دینی و فرد گرایی، بین دیگر متغیر ها و احساس آنومی در سطح معنی داری 000/0 ارتباط نشان داده شده است. همچنین نشان دادیم که سطح آنومی سیاسی متوسط در بین جوانان رایج تر بوده و در بین جنسیت زن می توان نشان داد که سطح آنومی ضعیف(5/46) به مراتب بیشتر از آنومی سیاسی ضعیف(9/37) در بین مردان بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
223 - اثر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه و شمالآفریقا
زهزا میلا علمیبا ظهور مکتب "نهادگرایان جدید" به نقش نهادها و به خصوص سرمایه اجتماعی در رشد و عملکرد اقتصادی توجه بیشتری شده است. شواهد موجود در مطالعات آرون (2000)و بارو (1996)، نشان میدهند که نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی ضعیف، مانع رشد اقتصادی برخی کشورها بودهاند. همچنین بر اس أکثربا ظهور مکتب "نهادگرایان جدید" به نقش نهادها و به خصوص سرمایه اجتماعی در رشد و عملکرد اقتصادی توجه بیشتری شده است. شواهد موجود در مطالعات آرون (2000)و بارو (1996)، نشان میدهند که نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی ضعیف، مانع رشد اقتصادی برخی کشورها بودهاند. همچنین بر اساس اندیشه نهادی نورث بازده فعالیتهای سیاسی که همان اعتماد و مشارکت است تأمینکننده سرمایه اجتماعی است. لزوم توجه به سرمایه اجتماعی در اقتصاد از آنجا آشکار میشود که مشکل کشورهای در حال توسعه در فقدان سرمایههای اقتصادی(فیزیکی) و انسانی نیست، بلکه فقدان سرمایه اجتماعی است، که سبب شده سایر سرمایهها اثربخشی کامل خود را از دست بدهند. امروزه سرمایه اجتماعی به عنوان یک اصل محوری برای دستیابی به رشد اقتصادی بالا و توسعه محسوب میشود و بدون آن، پیمودن راههای توسعه و رشد اقتصادی دشوار میشود. بنابراین، در مقاله حاضر تأثیر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی برای کشورهای منتخب خاورمیانه و شمال آفریقا و با استفاده از روش دادههای تابلویی برای دوره زمانی 1996 تا 2012 بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که سرمایه اجتماعی اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارد. بنابراین دولت ها باید برای دستیابی به رشد اقتصادی، به شرایط اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی مطلوب برای شکل گیری سرمایه اجتماعی توجه نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
224 - تاثیر عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی شرکتی با تاکید بر نقش واسطه ای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه
ملیحه علیفری میترا حامدی نژادپژوهش حاضر با موضوع عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ارزش شرکت: نقش واسطه ای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه صورت پذیرفت. پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی-همبستگی قلمداد میشود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1394 تا 1399 می باشد أکثرپژوهش حاضر با موضوع عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ارزش شرکت: نقش واسطه ای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه صورت پذیرفت. پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی-همبستگی قلمداد میشود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1394 تا 1399 می باشد. نمونه مورد استفاده نیز از طریق روش حذف سیستماتیک از جامعه آماری انتخاب شد بهاینترتیب از بین شرکتهای جامعه آماری 114 شرکت بهعنوان نمونه پژوهش، جهت بررسی و آزمون فرضیات انتخاب شده است . تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار EVIEWS10 و آزمون رگرسیون انجام شد. نتایج نشان داد بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ سرمایه فکری بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ سرمایه فکری بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ تحقیق و توسعه بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد همچنین تحقیق و توسعه بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
225 - تحلیل جامعه شناختی عوامل اجتماعی - اقتصادی مؤثر بر جذب سهامداران در بازار بورس تهران
مرضیه باقری مصطفی ازکیا میثم موساییبورس اوراق بهادار یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور است و توجه به این سازمان نه تنها باعث رونق این سازمان، بلکه رشد و پیشرفت اقتصاد ملی را نیز بههمراه دارد، بههمین دلیل عواملی که بهنوعی توانایی تاثیرگذاری بر روی این سازمان را دارند، باید مورد تحلیل قرار گیرند، لذا تحقیق أکثربورس اوراق بهادار یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور است و توجه به این سازمان نه تنها باعث رونق این سازمان، بلکه رشد و پیشرفت اقتصاد ملی را نیز بههمراه دارد، بههمین دلیل عواملی که بهنوعی توانایی تاثیرگذاری بر روی این سازمان را دارند، باید مورد تحلیل قرار گیرند، لذا تحقیق حاضر با هدف تحلیل جامعهشناختی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر بر جذب سهامداران در بازار بورس تهران، انجام پذیرفت. این پژوهش از بعد هدف از نوع تحقیقات اکتشافی شمرده میشود و از بعد استراتژی در دسته تحقیقات غیرآزمایشی، میدانی و کیفی قرار گرفت. جامعه مشارکتکننده این تحقیق را کلیه سهامداران بورس اوراق بهادار تهران در سال 1399-1400 تشکیل میدهند که از طریق نمونهگیری بهشیوه هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. دادهها با استفاده از مصاحبههای باز ساختار نیافته گردآوری و از طریق رویة نظاممند استراوس و کوربین تحلیل شدند. بهطور کلی دستاوردهای حاصل از تحقیق میدانی شامل، یک مقوله مرکزی، 4 مقوله اصلی، 67 مقوله فرعی و 139 مفهوم میباشد. در بررسی جامعهشناختی عوامل اجتماعی اقتصادی مؤثر بر جذب سهامداران در بازار بورس تهران، چهار رویکرد و الگوی پارادایمی در قالب رفتار سرمایهگذاری، سرمایهگذاری بهمنظور کسب درآمد برای آتیه، زمینههای اجتماعی موثر بر نگرش منفی به بورس و فقدان دانش اقتصادی مرتبط با بورس بهدست آمد. مراحل بعدی پژوهش و بررسی عمیقتر موضوعات و مقولات، نشان داد که پدیدههای قبلی خود بخشی از پدیدههای عمدهتر و بزرگ تری هستند تحت عنوان فقدان نهادینگی، رهاشدگی و ریسک سرمایهگذاری در بورس است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
226 - زیرساختهای اقتصادی و نقش آن بر توسعه اقتصادی ایران
فرزانه عالی زاد فرزانه خلیلی فرید عسکریزیرساخت ها در هر کشوری در واقع بنیان اساسی جامعه آن کشور محسوب می شوند و عدم توجه به آنها پیامدهای جبران ناپذیری را در کشور ایجاد میکند و آسیب در یک بخش میتواند بخشهای دیگر اقتصادی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین برای رسیدن به اقتصادی بهرهور و متکی به کارایی و ن أکثرزیرساخت ها در هر کشوری در واقع بنیان اساسی جامعه آن کشور محسوب می شوند و عدم توجه به آنها پیامدهای جبران ناپذیری را در کشور ایجاد میکند و آسیب در یک بخش میتواند بخشهای دیگر اقتصادی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین برای رسیدن به اقتصادی بهرهور و متکی به کارایی و نوآوری و برای دستیابی به رشد مستمر در درآمد ملی و افزایش ثروت سرانه جامعه در دوره کنونی وگذر از اقتصاد تک محصولی، امری حیاتی محسوب میشود. برای این منظور از داده های کشور ایران طی دوره زمانی 1357 تا 1399 و الگوی تصحیح خطای برداری استفاده شده است. متغیرهای مورد استفاده شامل ارزش افزوده گروه کشاورزی، صنعت و خدمات و همچنین سرمایهگذاری در زیرساخت های انرژی، حمل و نقل و ارتباطات به قیمت ثابت سال 1390 میباشد. نتایج تحقیق نشان داد بین زیرساخت های انرژی، حمل و نقل و ارتباطات با توسعه بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات ارتباط معناداری وجود داشته است به طوری که توسعه زیرساخت های حمل و نقل بیشترین میزان اثرگذاری بر توسعه بخش کشاورزی، توسعه زیرساخت های انرژی بیشترین میزان اثرگذاری بر توسعه بخش صنعت و توسعه زیرساخت های حمل و نقل بیشترین میزان اثرگذاری بر توسعه بخش خدمات را داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
227 - تبیین شادابی اجتماعی با تاکید بر نابرابری درآمدی و نقش میانجیگری رضایت از زندگی
احسان رحمانی خلیلیواژه شادابی برای اشاره به جنبه خاصی از زندگی به کار نمیرود، بلکه کل زندگی فرد را مدنظر دارد. منظور این است که فرد برای ابراز میزان نشاط خود، برداشت خود ازیکی از ابعاد و وقایع زندگیش را ملاک قرار میدهد. در تعریف شادابی منظور از خوشایندی، ارزشمند و دوست داشتنی بودن زند أکثرواژه شادابی برای اشاره به جنبه خاصی از زندگی به کار نمیرود، بلکه کل زندگی فرد را مدنظر دارد. منظور این است که فرد برای ابراز میزان نشاط خود، برداشت خود ازیکی از ابعاد و وقایع زندگیش را ملاک قرار میدهد. در تعریف شادابی منظور از خوشایندی، ارزشمند و دوست داشتنی بودن زندگی از طرف خود فرد میباشد. که سوال اصلی در مقاله حاضر اینست که: درآمد با نقش میانجیگری رضایت از زندگی بر شادابی اجتماعی چه تاثیری دارد؟ این تحقیق با رویکرد اثبات گرایی و از نوع تبیینی است و از روش پیمایش استفاده شده است. سنجش متغیر شادابی اجتماعی براساس شاخص لیندنبرگ، عملیاتی شده است. پرسشنامه پس از بررسی روایی و پایایی، با تلفیق روش نمونه گیری طبقهبندی و خوشه ای چند مرحله ای، با برآورد حجم نمونه از طریق فرمول کوکران، در بین 780 خانوار در پنج منطقه شهر تهران در سال 1399 اجرا گردید. یافته های مقاله حاضر در بررسی همبستگی جزیی نشان می دهد که علیرغم وجود رابطه بین درآمد و شادابی اجتماعی با کنترل رضایت از زندگی، درآمد با شادابی اجتماعی رابطه معناداری ندارد. همچنین در بررسی مدل تحقیق به روش Bootstrap در نرم افزار SmartPls نتایج نشان می دهد که، میزان تاثیر متغیر درآمد بر شادابی اجتماعی بطور مستقیم ناچیز می باشد و متغیر درآمد بیشترین تاثیر را از طریق متغیر رضایت از زندگی بر شادابی اجتماعی می گذارد و همچنین میزان تاثیر رضایت از زندگی بر شادابی اجتماعی نیز تاثیری قوی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
228 - مدل تجاریسازی محصولات و خدمات در کشورهای در حال توسعه - مطالعه موردی: شرکتهای مستقر در پارک فناوری پردیس
طاها ابراهیم نظری کریم حمدی مهدی ایران نژاد پاریزیتا چندی پیش دانشمندان و پژوهشگران دانشگاه، از تجاریسازی پژوهش، امتناع میکردند و رسالت اصلی خود را صرفاً تولید دانش بدون عطف نظر به کاربرد آن در عرصه تولید، میدانستند. اما امروزه دانشگاهها تمایل فراوانی به تجاریسازی تحقیقات دانشگاهی از خود نشان دادهاند و مشاهده می أکثرتا چندی پیش دانشمندان و پژوهشگران دانشگاه، از تجاریسازی پژوهش، امتناع میکردند و رسالت اصلی خود را صرفاً تولید دانش بدون عطف نظر به کاربرد آن در عرصه تولید، میدانستند. اما امروزه دانشگاهها تمایل فراوانی به تجاریسازی تحقیقات دانشگاهی از خود نشان دادهاند و مشاهده میشود که تجاریسازی داراییهای فکری به اهداف نهادی بسیاری از سیستمهای دانشگاهی تبدیل شده است. تجاریسازی نقش مهمی را در معرفی محصولات شرکتهای دانشبنیان به بازار به منظور تولید منافع اقتصادی ایفا میکند و با وجود رشد روزافزون شرکتهای دانشبنیان در کشور، رقابت شدید، سرعت بالای تغییرات و روندهای پیشبینی نشده در این حوزه باعث شده تا اهمیت توجه به بازاریابی نسبت به گذشته دوچندان شود. از این رو، تحقیق حاضر به اولویتبندی عوامل موثر بر فرآیند تجاریسازی محصولات در شرکتهای دانشبنیان مستقر در پارک فناوری پردیس با استفاده از تکنیک FAHP پرداخته است. در راستای دستیابی به این هدف، ضمن مروری جامع بر ادبیات موضوع مرتبط با پژوهش حاضر از نظرات ۸۲ نفر از کارشناسان و خبرگان استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد عوامل وابسته به فناوری بیشترین میزان اهمیت و عوامل وابسته به فعالیتهای بازاریابی کمترین میزان اهمیت را در میان شرکتهای دانشبنیان جهت تجاریسازی محصولات را دارا میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
229 - تاثیر فرایند توسعه اقتصادی - اجتماعی بر وقوع انقلابها: مطالعه تطبیقی تاریخی انقلابهای ایران، تونس، مصر، لیبی و یمن
امیر عظیمی دولت آبادیامروزه انقلابها دیگر به عنوان پدیده های نادر تاریخی محسوب نمی شوند. زنجیره ای از انقلابهای سیاسی تاکنون جهان را در نوردیده است که آخرین آن انقلاب در کشورهای عربی در سال 2011 بوده است. علل متعددی در وقوع این انقلابها موثر بوده است. این مقاله با هدف بررسی علل اجتماعی انقل أکثرامروزه انقلابها دیگر به عنوان پدیده های نادر تاریخی محسوب نمی شوند. زنجیره ای از انقلابهای سیاسی تاکنون جهان را در نوردیده است که آخرین آن انقلاب در کشورهای عربی در سال 2011 بوده است. علل متعددی در وقوع این انقلابها موثر بوده است. این مقاله با هدف بررسی علل اجتماعی انقلابها و به طور مشخص تاثیر فرایند توسعه اقتصادی و اجتماعی(نوسازی) بر انقلابها به نگارش در آمده است و سوال اصلی آن ناظر به همین هدف است؛ یعنی فرایند توسعه اقتصادی - اجتماعی چه تاثیری بر وقوع انقلابها دارد؟پاسخ به این پرسش با کمک دستگاه نظری برآمده از نظریه های اجتماعی انقلابها و با بهره گیری از روش تطبیقی تاریخی (کیفی) از طریق مطالعه انقلاب اسلامی ایران و انقلابهای تونس، مصر، لیبی و یمن بیانگر آن است که علیرغم اهمیت فرایند، گستره و سرعتِ توسعه اقتصادی - اجتماعی در وقوع انقلابها، این شرط علی نمی تواند تمایزی روشن میان کشورهایی که در آنها انقلاب رخ داده و آنهایی که رخ نداده است (در اینجا مراکش و الجزایر) ایجاد کند.چرا که در بسیاری از شاخص های ده گانه توسعه اقتصادی اجتماعی، که در این تحقیق مورد سنجش قرار گرفته اند، وضعیت کشورهایی که در آنها انقلاب رخ نداده است حتی بهتر (= مستعدتر برای وقوع انقلاب) از کشورهای انقلابی بوده است. لذا می توان گفت توسعه اقتصادی اجتماعی و سطوح آن، پیامدهای متفاوتی در کشورهای مختلف در ارتباط با وقوع/عدم وقوع انقلاب داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
230 - نقش تعاونیها در توسعه اجتماعی و اقتصادی
مسعود دارابی ابوالقاسم حیدرابادیتعاون یکی از سه بخش مهم اقتصادی کشور محسوب می شود. تعاونیها و بخش تعاون می تواند در توسعه اقتصادی و اجتماعی یک جامعه اثرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف نقش تعاونی ها در توسعه اقتصادی و اجتماعی در استان قم مطالعه شد. روش تحقیق، پیمایشی بوده و ابزار آن، پرسشنامه است. جامعه أکثرتعاون یکی از سه بخش مهم اقتصادی کشور محسوب می شود. تعاونیها و بخش تعاون می تواند در توسعه اقتصادی و اجتماعی یک جامعه اثرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف نقش تعاونی ها در توسعه اقتصادی و اجتماعی در استان قم مطالعه شد. روش تحقیق، پیمایشی بوده و ابزار آن، پرسشنامه است. جامعه آماری مطالعه حاضر، اعضای شرکتهای تعاونی تولیدی و خدماتی استان قم می باشد که مجموعاً برابر با 830044 نفر می باشند. از طریق نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، تعداد 400 نفر از اعضای تعاونی ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته ها نشان می دهد میانگین متغیر توسعه اجتماعی در سطح متوسط رو به پایین قرار دارد. بالاترین میانگین را به ترتیب شاخص های فعالیت های مدنی، سلامت جسمانی و هنجارهای تعمیم یافته داشته است. همچنین کمترین میانگین مربوط به انسجام اجتماعی و آگاهی اجتماعی است. میانگین توسعه اقتصادی برابر با 2.44 بوده و کمتر از حد متوسط است. همچنین مقدار آن از توسعه اجتماعی نیز پایین تر است. نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان می دهد که 40/5 درصد از تغییرات توسعه اجتماعی و 30/1 درصد توسعه اقتصادی متأثر از تعاونی ها و بخش تعاونی است. نتیجه این که تعاونی ها و عملکرد مثبت آنها می تواند زمینه را برای توسعه اجتماعی و اقتصادی فراهم سازد. لذا تعاونی ها توانایی لازم برای ایجاد برابری اقتصادی و اجتماعی در استان قم را دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
231 - نقش آموزش غیرحضوری در توسعه اقتصادی- اجتماعی در آموزش و پرورش ایران
منصوره اسکندری مجید رادفر حمید رضا فاتحیاگر مؤسسات آموزشی می خواهند موفق باشند، بایستی مدل های آموزشی جدیدی که برای دانش آموزان کارآمد هستند را ایجاد کنند. آموزش از راه دور یا آموزش غیر حضوری یک سیستم هدایت شده یا فرآیندی است که یادگیرندگان را به منابع دور دست متصل می کند و می تواند به عنوان ابزاری برای یادگی أکثراگر مؤسسات آموزشی می خواهند موفق باشند، بایستی مدل های آموزشی جدیدی که برای دانش آموزان کارآمد هستند را ایجاد کنند. آموزش از راه دور یا آموزش غیر حضوری یک سیستم هدایت شده یا فرآیندی است که یادگیرندگان را به منابع دور دست متصل می کند و می تواند به عنوان ابزاری برای یادگیری مکمل نیز بکار گرفته شود. هدف از انجام تحقیق حاضر این است که با شناسایی نقاط قوت و نقاط ضعف (SW) اقتصادی-اجتماعی آموزش غیرحضوری، به مدیران مدارس و مؤسسات آموزشی در اتخاذ راهبردهای مناسب در راستای بهبود آموزش و ارتقاءی عملکرد آموزشی کمک شود. بدین منظور، از طریق نمونه گیری هدفمند، اطلاعات 15 نفر از معاونان توسعه مدیریت، معلمان، کارشناسان سنجش تحصیلی و اعضای انجمن های اولیاء و مربیان آموزش و پرورش منطقه 3 تهران، از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته گردآوری و تجزیه و تحلیل شد و با استفاده از روش نظریه برخاسته از داده، مدل نقاط قوت و نقاط ضعف اقتصادی-اجتماعی آموزش غیرحضوری طراحی گردید. یافته های این تحقیق کیفی نشان می دهند که بکارگیری صحیح آموزش غیرحضوری می تواند موجب ارتقاء جایگاه و اعتبار مدارس در سطح آموزش و پرورش، افزایش تعاملات درون مدرسه ای و ارتقاء رضایتمندی والدین، دانش آموزان و کادرآموزشی گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
232 - تبیین جامعه شناختی تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه ی پایدار شهری
مسعود دارابیپایداری از مسائلی است که در طول سالیان اخیر در جوامع مختلف به خصوص در جوامع شهری بسیار بر آن تاکید شده است؛ در مسیر پایداری، سرمایه اجتماعی نقش بسیار مهمی را ایفا می ند. به گونهای که توسعه پایدار با در نظر گرفتن مفاهیمی چون عدالت اجتماعی، توسعه همه جانبه و رفاه اجتماع أکثرپایداری از مسائلی است که در طول سالیان اخیر در جوامع مختلف به خصوص در جوامع شهری بسیار بر آن تاکید شده است؛ در مسیر پایداری، سرمایه اجتماعی نقش بسیار مهمی را ایفا می ند. به گونهای که توسعه پایدار با در نظر گرفتن مفاهیمی چون عدالت اجتماعی، توسعه همه جانبه و رفاه اجتماعی نقش خود را در م حیط اجتماعی و از جمله سرمایه اجتماعی مشخص کرده است. بنابراین هدف مقاله بررسی ارتباط سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار شهری است که از نظریه های گیدنز، پاتنام، فوکویاما، کلمن و دریسکل استفاده شد. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه آماری، شهروندان بالای 18 سال در شهر تهران است، حجم نمونه 393نفر است که با استفاده از فرمول کوکران و با روش خوشه ای چندمرحله ای به دست آمد. یافته ها نشان داد که وضعیت شاخص سرمایه اجتماعی و تمامی متغیرهایش(اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، آگاهی اجتماعی، انسجام اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی و شبکه روابط اجتماعی) و شاخص توسعه پایدار شهری و ابعاد آن(پایداری زیست محیطی، پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی، پایداری کالبدی، پایداری نهادی) در سطح متوسط و پایین تر از متوسط قرار داشتند. یافته های تبیینی نشان داد که سرمایه اجتماعی و تمامی ابعاد آن، ارتباط و تاثیر مستقیم و معناداری بر روی توسعه پایدار شهری داشته اند. نتایج تحلیل رگرسیون، حاکی از آن است که سرمایه اجتماعی و مولفه های آن در مجموع 0/561 واریانس توسعه پایدار شهری را تبیین می کند. که بیشترین تاثیرات مستقیم را بر اساس ضریب بتا به ترتیب اعتماد اجتماعی 0/423 و مشارکت اجتماعی 0/365 بر روی توسعه پایدار شهری داشته اند. به منظور آزمون کلی و جزئی الگوی نظری از مدل سازی معادلات ساختاری بهره گرفته شد که شاخص های برازش بالا، حاکی از حمایت بسیار خوب داده ها از مبانی نظری می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
233 - تحلیل جامعه شناختی سازههای اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر جذب سرمایهگذاری( نمونه مطالعاتی استان لرستان)
نورالدین اله دادی مجتبی ترکارانیامروزه سرمايهگذاري و داشتن سرمايه به عنوان يكي از مباحث كليدي توسعه، از اهمیت بسیار اساسی و تعیینکنندهای برخوردار است. دولتها ترجيح ميدهند كه در غياب و يا در كنار خود عنصري مانند بخش خصوصي را وارد ميدان كنند تا نقش و وظايف آنها را انجام دهد. هدف اين تحقيق تبیین عوا أکثرامروزه سرمايهگذاري و داشتن سرمايه به عنوان يكي از مباحث كليدي توسعه، از اهمیت بسیار اساسی و تعیینکنندهای برخوردار است. دولتها ترجيح ميدهند كه در غياب و يا در كنار خود عنصري مانند بخش خصوصي را وارد ميدان كنند تا نقش و وظايف آنها را انجام دهد. هدف اين تحقيق تبیین عوامل ساختاری مؤثر بر جذب سرمايهگذاري در استان لرستان است. روش تحقیق ترکیبی از نوع کمی است و تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه مورد استفاده قرار گرفت و مدل نظری تحقيق که در برگیرنده متغيرهاي مستقلي مانند شرايط اقتصادي، زيرساختي، قضايي - انتظامي، سياسي، اداري - سازمانی، فرهنگي - اجتماعي و شرايط سطح ملي و جهاني است، طراحی شد تا بر اساس آن جذب سرمایهگذاری در بين سرمايهگذاران مورد تبیین و تحلیل قرار گیرد. مطابق با سطحبندی انجام شده پاسخگویان، تمایل به سرمایهگذاری در لرستان متوسط روبه پايين، زیر ساختهای موجود در استان متوسط رو به پایین، شرايط اقتصادي متوسط رو به بالا، میزان مسائل قضایی- انتظامی متوسط رو به پایین، مسائل اداری - سازمانی متوسط رو به پایین، شرايط فرهنگی - اجتماعی متوسط رو به پایین، شرايط سياسي پايين و سطح شرايط ملي و جهاني نيز پايين ميباشد. همچنين بين متغيرهاي مستقل تحقيق اعم از اقتصادي، زيرساختي، قضايي- انتظامي، فرهنگي- اجتماعی، سياسي، اداري- سازماني با تمايل به سرمايهگذاري به عنوان متغير وابسته تحقيق رابطه همبستگي مثبت و معناداري وجود دارد ولي متغير شرايط ملي و جهاني داراي رابطه همبستگي معناداري نميباشد. رگرسيون چند متغيره تحقيق نشان میدهد كه متغير سياسي، اداري - سازمانی و فرهنگي- اجتماعي، متغيرهاي تاثيرگذار در تبيين و پيشبيني گرايش به سرمايهگذاري در استان هستند و قدرت تبيين كنندگي رگرسيون يا همان R2 مدل تحقيق 52 درصد است به اين معنا كه اين متغيرها در حدود نيمي از وضعيت متغير وابسته را تبيين ميكنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
234 - پایگاه خانوادگی و کیفیت ارزش های مذهبی در ایران
تقی آزاد ارمکی سیّد مهدی اعتمادی فرد -
حرية الوصول المقاله
235 - بررسی آثار و نقش دوره های آموزش غیر رسمی در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: دهستان احمدآباد بخش تخت سلیمان شهرستان تکاب)
محمد صادق علیائیرسیدن به توسعه پایدار روستایی ، بدون تغییر نگرش و تحول فکری و فرهنگی در کشور امکان پذیر نخواهد شد، مگر اینکه آموزشهای همه جانبه در حوزههای مختلف مشاغل موجود در روستاها و همینطور سبکهای مختلف فرآیند آموزش در جهت توسعه نیروی انسانی فراهم گردد. از طرفی نیز موقعیتهای فر أکثررسیدن به توسعه پایدار روستایی ، بدون تغییر نگرش و تحول فکری و فرهنگی در کشور امکان پذیر نخواهد شد، مگر اینکه آموزشهای همه جانبه در حوزههای مختلف مشاغل موجود در روستاها و همینطور سبکهای مختلف فرآیند آموزش در جهت توسعه نیروی انسانی فراهم گردد. از طرفی نیز موقعیتهای فراگیر آن به خوبی تشخیص داده شود و هماهنگیهای لازم بین آموزشهای رسمی و غیر رسمی که به عنوان دو جزء اصلی و زمینهساز یادگیری و توسعه محسوب می شوند انجام پذیرد. هدف پژوهش حاضر در این تحقیق، بررسی آثار و نقش دورههای آموزش غیر رسمی در توسعه پایدار مناطق روسـتایی دهستان احمد آباد از توابع شهرستان تکاب است. روش تحقیق در این پژوهش از ترکیب روشهای اسنادی و پیمایشی و جمع آوری اطلاعات با استفاده از تکنیک مصاحبه حضوری مستقیم و تکمیل پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق ساکنان شش روستای دهستان احمد آباد، بر حسب قواعد نمونهگیری تصادفی انجام پذیرفته است. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از آزمونهای t تک نمونهای و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. نتـایج تحقیقات نـشان میدهد در مدل برازش رگرسیونی، ضریب تعیین برابر با (0.843)، و در سطح 99 درصد معنادار بوده است که نشاندهندهی تاثیر مثبت آموزشهای غیر رسمی بر ابعاد متغیرهای مستقل تحقیق می‎باشد. مقادیر ß در ابعاد اقتصادی (776)، اجتماعی (0.177)، زیست محیطی (0.058) میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
236 - ارزیابی پسینی اجرای فاز نخست اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها از منظر نتیجهبخشی (از زمان اجرا تا پایان سال 1391)
عباس مصلینژاد محمدرضا یزدانی زازرانیدولت دهم پس از دو سال کشمکش با مجلس شورای اسلامی (در طول دولت نهم) طی مصاحبهای تلویزیونی در مورخ ۲۸ آذر ماه سال 1389 اجرای فاز نخست قانون هدفمند کردن یارانهها را آغاز نمود. مقدمه توجیهی لایحه، هدف از اجرای این طرح را مواردی چون بهبود توزیع درآمد، کاهش و بهرهوری مصرف أکثردولت دهم پس از دو سال کشمکش با مجلس شورای اسلامی (در طول دولت نهم) طی مصاحبهای تلویزیونی در مورخ ۲۸ آذر ماه سال 1389 اجرای فاز نخست قانون هدفمند کردن یارانهها را آغاز نمود. مقدمه توجیهی لایحه، هدف از اجرای این طرح را مواردی چون بهبود توزیع درآمد، کاهش و بهرهوری مصرف حاملهای انرژی، کاهش قاچاق حاملهای انرژی و اصلاح کارایی اقتصادی عنوان داشته و دولت دهم تا پایان زمان کاری خود بر پیگیری این اهداف و وصول به موفقیت در آنها تاکید داشت. این در حالی است تخلفات اجرایی و تبعات اجرای قانون در دو سال نخست (مانند افزایش نرخ تورم، گسیختگی در بازار ارز و افزایش شدید قیمتها) مجلس شورای اسلامی را به واکنش واداشت و در نتیجه دولت دهم علیرغم تلاش بسیار تا پایان دوره کاری خود موفق به کسب مجوز اجرای فاز دوم نگردید. بر این اساس پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که: آیا قانون هدفمند کردن یارانهها به اهداف مورد نظر سیاستگذار دست یافته است؟ نگارنده در تلاش برای یافتن پاسخ، با اتکای به الگوی مرحله ای سیاستگذاری عمومی، به ارزیابی پسینی قانون هدفمندکردن یارانهها بر اساس معیار نتیجهبخشی پرداخته و میزان تحقق هر یک اهداف مورد نظر سیاستگذار را براساس شاخصهای معتبر (بر مبنای آمارهای رسمی بانک مرکزی، مرکزآمار ایران و سازمانهای بینالمللی) مورد بررسی قرار داده است. یافتههای بررسی حاکی از آن است که در زمینه توزیع درآمد علیرغم بهبود شاخص جینی و سهم مصرف دهکهای بالا و پایین، کاهش در سایر شاخصهای موثر بر توزیع درآمد (تورم، نقدینگی، رشد اقتصادی، بیکاری و غیره) نتیجه بدست آمده را خنثی کرده است. در زمینه کاهش قاچاق و کاهش مصرف و بهرهوری حاملهای انرژی نیز تغییرات مثبتی را شاهد نبودهایم و لذا اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها توسط دولت دهم در مقام ارزیابی موفقیت چندانی در تحقق معیار نتیجهبخشی (تحقق اهداف) نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
237 - ساختار خانواده و تاثیر آن بر جایگاه سالمندان (مورد مطالعه: شهر تهران)
باقر ساروخانی مینا قریبخانواده به عنوان گروه نخستین، متولی امور حضانت از اعضای خود است . این مقاله در صدد یافتن علل ساختاری خانواده هایی است که با دفع یا طرد سالمند خود، این وظیفه را مغفول گذاشته و سالمند را به سرای سالمندان می سپارند. مقایسه عوامل ساختاری در دونوع خانواده که پذیرای مراقبت سا أکثرخانواده به عنوان گروه نخستین، متولی امور حضانت از اعضای خود است . این مقاله در صدد یافتن علل ساختاری خانواده هایی است که با دفع یا طرد سالمند خود، این وظیفه را مغفول گذاشته و سالمند را به سرای سالمندان می سپارند. مقایسه عوامل ساختاری در دونوع خانواده که پذیرای مراقبت سالمند خود هستند و خانواده ای که سالمند را به سرای سالمندان می فرستند، مهم ترین هدف این پژوهش بوده است. روش پژوهش توصیفی ـ تبیینی، ازنظر هدف کاربردی، از نظر میزان ژرفایی پهنا نگرواز نظر زمانی مقطعی بوده است. داده ها باروش پیمایش و ابزار پرسشنامه محقق ساخته در بین دو گروه 200 نفره ازسالمندان مقیم منزل(با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای)در مقایسه با ساختار خانوادگی سالمندان مقیم سرای سالمندان کهریزک(با روش نمونه گیری تصادفی)انجام شده است. اعتبار ابزار نیز با استفاده از اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از پایایی همسانی درونی(آلفای8/0)سنجیده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که نگه داشت یا طرد سالمند از خانواده، تابعی از نحوه ارتباطات، مفاهمه، وفاق و هنر مدیریت گفتگودر خانواده است. بین ساختار خانواده در زمینه اعتماد درون خانوادگی و جایگاه سالمند در خانواده ارتباط وجود دارد. میزان همدلی در درون خانواده، عنصر معنا داری در نگه داشت یا طرد سالمند است. وضعیت پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی سالمند در جایگاه او موثر بوده است و بالاخره اندازه مکان زندگی خانواده در "جذب" یا "دفع و فرستادن سالمند به سرای سالمندان" موثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
238 - بررسی عدالت اجتماعی وعوامل اقتصادی واجتماعی موثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام
شهربانو نکوئی محمد علی چیت ساز سید ناصر حجازیهدف از این تحقیق بررسی عدالت اجتماعی و عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام بوده است. برای چارچوب نظری، از نظریه های سرمایه اجتماعی ، توسعه اقتصادی و توسعه سرمایه داری و نظریات عدالت اجتماعی و ... استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه افراد 20 أکثرهدف از این تحقیق بررسی عدالت اجتماعی و عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام بوده است. برای چارچوب نظری، از نظریه های سرمایه اجتماعی ، توسعه اقتصادی و توسعه سرمایه داری و نظریات عدالت اجتماعی و ... استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه افراد 20 تا 64 ساله شهرستان تربت جام بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 500 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری، به صورت سهمیه ای از مناطق این شهرستان و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. یافته ها نشان می دهد زنان بیش از مردان و شهروندان متاهل بیشتر از مجردان بر توسعه پایدار تأثیر می گذارند، پس از آن با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و با احتساب خطاهای اندازه گیری سایر متغیرهای پژوهش به ترتیب (عدالت اجتماعی 81 درصد، شاخص های اجتماعی 44 درصد، عدالت فضایی 36 درصد، فقرزدایی 33 درصد، سرمایه اقتصادی 27/0 درصد، مشارکت اجتماعی 25 درصد، توسعه اقتصادی 16 درصد، تعهد اجتماعی 15درصد، اعتماد اجتماعی 15 درصد) تأثیر را بر توسعه پایدار داشته اند. اما توسعه پایدار در بین پایگاه های اقتصادی اجتماعی و تحصیلات مختلف یکسان بوده و تفاوتی وجود نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
239 - تحلیل جامعهشناختی شاخصهای توسعه اقتصادی- اجتماعی در دوره پساتحریم
فاطمه رفیعی طهمورث شیریاستدلال مقاله این است که امر توسعه به صورت تک بعدی و تک سویه نیست و همچنین توزیع متوازن و برابر منابع و امکانات برآمده و محصول توسعه، رابطه مستقیم و معنیداری با توسعه یافتگی اجتماعی و اقتصادی دارد که به همین منظور با محوریت این گزاره، سعی شده تحلیلی از وضعیت شاخصهای ا أکثراستدلال مقاله این است که امر توسعه به صورت تک بعدی و تک سویه نیست و همچنین توزیع متوازن و برابر منابع و امکانات برآمده و محصول توسعه، رابطه مستقیم و معنیداری با توسعه یافتگی اجتماعی و اقتصادی دارد که به همین منظور با محوریت این گزاره، سعی شده تحلیلی از وضعیت شاخصهای اجتماعی و اقتصادی توسعه متأثر از عنصر بیرونی و بینالمللی پساتحریم ارائه شود. روش تحقیق کتابخانهای و پیمایش و به منظور جمعآوری دادهها و اطلاعات مورد نیاز از تکنیک و ایزار فیشبرداری نظری و تحلیل مضمون و پرسشنامه محققساخته استفاده شده است و جامعه آماری پژوهش کلیه اعضاء هیات علمی و کارشناسان و دست اندرکاران اقتصادی و اجتماعی دانشگاه تهران بوده که با استفاده از فرمول کوکران حجم جامعه آماری پژوهش 98 نمونه در نظر گرفته شد و با نمونهگیری خوشهای دادهها و اطلاعات لازم از این نمونهها گردآوری شد. یافتههای تحقیق نشان داد که وضعیت ابعاد و مولفههای اجتماعی و اقتصادی توسعه (وضعیت فقر، وضعیت آموزش، وضعیت تورم، امنیت، اشتغال، واردات، صادرات، مصرف و وضعیت سرمایهگذاری) در دوران قبل و پس از تحریم به طور معنیداری متفاوتاند، به صورتی که نتیجه نهایی تحقیق حاکی از آن است که نه تنها توسعه اجتماعی و اقتصادی ایران پس از تحریم روند نزولی و کاهشی نداشته، بلکه در بسیاری از ابعاد و مولفههای اجتماعی و اقتصادی توسعه از جمله امنیت، آموزش، صادرات، پس انداز و سرمایهگذاری، رشد و ارتقا نیز وجود داشته است و از سوی دیگر وضعیت فقر و تورم نیز کاهش یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
240 - رهیافتی تحلیلی در شناخت مؤلفه ها، شاخص ها و بارزه های توسعه پایدار شهری
محمدرضا پورجعفر زهرا خدائی علی پور خیری -
حرية الوصول المقاله
241 - تبیین نقش شبکه های اجتماعی مجازی در رفتار اقتصادی شهروندان تهرانی در دوره پسا تحریم
نیما بزاززادگان سید علی رحمان زاده افسانه مظفریرفتاراقتصادی از ارکان اصلی زندگی اجتماعی است تا حدی که کارل مارکساز اقتصاد به عنوان "زیربنا" و از بقیه نهادها به عنوان "روبنا" یاد می کند. به عقیده او منبع اصلی دگرگونی و هر رفتار اجتماعی؛ عوامل اقتصادی هستند(بشیریه، 21:1376) از سوی دیگر به دنیای مجازی قاره ششم گفته م أکثررفتاراقتصادی از ارکان اصلی زندگی اجتماعی است تا حدی که کارل مارکساز اقتصاد به عنوان "زیربنا" و از بقیه نهادها به عنوان "روبنا" یاد می کند. به عقیده او منبع اصلی دگرگونی و هر رفتار اجتماعی؛ عوامل اقتصادی هستند(بشیریه، 21:1376) از سوی دیگر به دنیای مجازی قاره ششم گفته می شود که همه ساکنان پنج قاره دیگر،در آن ساکن هستند. سرعت پرشتاب علم و انتقال اطلاعات به مدد گسترش ارتباطات به سمتی می رود که آن هایی که در پنج قاره نیت هر گونه فعالیتی (علمی، سیاسی، اقتصادی و....) را دارند، باید در قاره ششم سهمی برای خود در نظر گیرند (خلیلی،1394: 60). این پژوهش در صدد تحلیل تاثیرات فضای مجازی بر رفتارهای اقتصادی شهروندان تهرانی در دوره پسا تحریم(6 ماهه اول سال 1397) با استفاده از نظریات شبکه مجازی و رفتار اقتصادی است. نوع این پژوهش کاربردی است و روش اصلی پیمایش می باشد. جامعه آماری را شهروندان بالای بیست سال تهرانی تشکیل می دهند و با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و مورد مطالعه قرارگرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. پایایی ابزار جمع آوری داده ها با ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن با روایی محتوایی(روایی خبرگان) از طریق شاخص CVR یا ضریب لاوشه انجام شده است. نتایج نشان می دهد،رفتار اقتصادی که به عنوان متغیر وابسته ودارای بعدهای گرایش اقتصادی،کنش اقتصادی وشناخت اقتصادی است درحد متوسط رو به پایین بوده است .گرایش اقتصادی ،کنش اقتصادی و شناخت اقتصادی شهروندان موردمطالعه درحدمتوسط رو پایین است. ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و رفتاراقتصادی،کنش اقتصادی ،گرایش اقتصادی معنادار بوده است و فرضیه محقق مورد تأیید قرار می گیرد ولی ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و شناخت اقتصادی معنادار نمی باشدو فرضیه محقق مورد تأیید قرار نمی گیرد. میزان مراجعه به وبلاگ ها، میزان مراجعه به فروم ها و میزان مراجعه به ویکی ها تأثیر مستقیمی بر رفتار اقتصادی دارند. میزان مراجعه به وبلاگ ها، میزان مراجعه به میکروبلاگ ها و میزان مراجعه به فروم ها تأثیر مستقیمی بر کنش اقتصادی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
242 - عوامل اجتماعی - اقتصادی موثر بر اشتغال زنان ایرانی مهاجر به کلگری کانادا در سال 2009
سید محمد صادق مهدوی مهدیه سلماسی -
حرية الوصول المقاله
243 - تأثیر نوسازی و رشد اقتصادی بر سیاستگذاری پدافند غیرعامل
عباس مصلی نژادسیاستگذاری پدافند غیر عامل تابعی از شکل بندی های اقتصادی و ضرورت های ساختاری در نظام سیاسی تلقی می شود. کشورهایی که روند رشد اقتصادی و نوسازی را طی می نمایند، از قابلیت های لازم برای سازماندهی پدافند غیرعامل برخوردارند. این امر نشان می دهد که نوسازی و رشد اقتصادی آثار خ أکثرسیاستگذاری پدافند غیر عامل تابعی از شکل بندی های اقتصادی و ضرورت های ساختاری در نظام سیاسی تلقی می شود. کشورهایی که روند رشد اقتصادی و نوسازی را طی می نمایند، از قابلیت های لازم برای سازماندهی پدافند غیرعامل برخوردارند. این امر نشان می دهد که نوسازی و رشد اقتصادی آثار خود را در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، ساختاری و راهبردی بجا می گذارد. تا کنون ادبیات پدافند غیرعامل در متون استراتژیک مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله تلاش می شود تا سیاستگذاری پدافند غیرعامل در جمهوری اسلامی ایران براساس فرایندهای نوسازی و رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد. سیاستگذاری پدافند غیرعامل برای شرایط صلح، بحران و منازعه اجتناب ناپذیر خواهد بود. در هریک از دوران های یاد شده، سازماندهی و اجرای شکل خاصی از پدافند غیرعامل مورد توجه و تاکید قرار می گیرد. از آنجایی که روندهای نوسازی می تواند بر چگونگی و جهت گیری دفاعی ایران تأثیرگذار باشد، چنین مقوله ای آثار خود را در حوزة پدافند غیرعامل نیز بجا می گذارد. یکی از راهکارهای تدوین راهبرد دفاعی و امنیتی کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران را می توان قدرت سازی در حوزه ی بازدارنده، تدافعی و پدافند غیرعامل دانست. هریک از سه مؤلفه یاد شده به عنوان پیامد اجتناب ناپذیری از روند نوسازی و توسعه اقتصادی تلقی می گردد. در این مقاله تلاش می شود تا آثار سیاست رشد اقتصادی در دوران پس از دفاع مقدس بر فرایندهای راهبردی از جمله پدافند غیر عامل مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
244 - بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی ورود گردشگران به نواحی روستایی کهمان از توابع شهرستان سلسله
سید احمد فیروزآبادی حمید حسنوندامروزه توسعه گردشگری به یکی از ابزارهای مهم در توسعه و رشد مناطق روستائی تبدیل شده است و جایگاه مناسبی در تحقیقات توسعه روستائی به دست آورده است. در این مطالعه تلاش شده است که به بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی ورود گردشگران به منطقه روستائی کهمان پردا أکثرامروزه توسعه گردشگری به یکی از ابزارهای مهم در توسعه و رشد مناطق روستائی تبدیل شده است و جایگاه مناسبی در تحقیقات توسعه روستائی به دست آورده است. در این مطالعه تلاش شده است که به بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی ورود گردشگران به منطقه روستائی کهمان پرداخته شود. در این مطالعه از روش های ترکیبی کمی (پرسش نامه) و کیفی (مشاهده، مصاحبه و مطالعه اکتشافی) استفاده شده است. در قسمت پیمایش از بین 257 نفر سرپرست خانوار، با استفاده از فرمول کوکران 166 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و در قسمت کیفی نیز با 32 نفر مصاحبه صورت گرفت. بدین منظور با بهره گرفتن از رویکردهای نظری تحقیق (منفعتطلبی، اقتصادی، اجتماع محور، داکسی اریدکس، سیکل زندگی مقاصد گردشگری باتلر، چارچوب دوگن) یافته های تحقیق نشان می دهد که ورود گردشگران اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی مثبت و معناداری بر منطقه روستائی کهمان دارد. به طوری که در زمینه اقتصادی باعث ایجاد مشاغل جدید، افزایش درآمد؛ تمایل به مشاغل خدماتی، افزایش هزینههای زندگی و شکاف درآمدی و در حوزه اجتماعی- فرهنگی باعث افزایش ارتباطات گسترده و آگاهی عمومی، کاهش امنیت برای زنان و دختران، افزایش جرم و ... همچنین در زمینه زیست محیطی باعث بالارفتن انتظارات و آگاهی روستائیان در ارتباط با حفاظت محیط زیست و ... شده است. بنابراین یافته ها حاکی از آن است که وجود برنامهریزی نظاممند و مشارکت دادن روستاییان کهمان در بخش گردشگری میتواند اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیستمحیطی مثبتی را در پی داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
245 - نقش صنعت نفت در توسعه اجتماعی اقتصادی شهر گچساران از دیدگاه شهروندان
علیرضا محسنی تبریزی فرزانه فرامرزی -
حرية الوصول المقاله
246 - شبکه شهرهای جهانی و سازمان دهی چندضلعی توسعه
عباس مصلی نژاد -
حرية الوصول المقاله
247 - تاثیر عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی شرکتی با تاکید بر نقش واسطهای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه
میترا حامدی نژاد ملیحه علیفریپژوهش حاضر با موضوع عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ارزش شرکت: نقش واسطه ای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه صورت پذیرفت. پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی- همبستگی قلمداد میشود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکت های بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1394 تا 1399 می با أکثرپژوهش حاضر با موضوع عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ارزش شرکت: نقش واسطه ای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه صورت پذیرفت. پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی- همبستگی قلمداد میشود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکت های بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1394 تا 1399 می باشد. نمونه مورد استفاده نیز از طریق روش حذف سیستماتیک از جامعه آماری انتخاب شد بهاینترتیب از بین شرکت های جامعه آماری 114 شرکت بهعنوان نمونه پژوهش، جهت بررسی و آزمون فرضیات انتخاب شده است . تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار EVIEWS10 و آزمون رگرسیون انجام شد. نتایج نشان داد بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ سرمایه فکری بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ سرمایه فکری بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ تحقیق و توسعه بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد همچنین تحقیق و توسعه بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
248 - سرمایه اجتماعی و توسعه در استان های ایران
ابوالقاسم حیدرآبادی ابراهیم صالح آبادیسرمایه اجتماعی به عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چند وجهی، دارای گونه ها، سطوح، جنبه های عینی و ذهنی، عوامل، پیامدها و ویژگی هایی است که در دیدگاه های نظری و منابع تجربی، آن چنان که باید و شاید، تصریح نشده اند. این مفهوم هر چند در متون جامعه شناسی به موضوعی فراگیر تبدیل أکثرسرمایه اجتماعی به عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چند وجهی، دارای گونه ها، سطوح، جنبه های عینی و ذهنی، عوامل، پیامدها و ویژگی هایی است که در دیدگاه های نظری و منابع تجربی، آن چنان که باید و شاید، تصریح نشده اند. این مفهوم هر چند در متون جامعه شناسی به موضوعی فراگیر تبدیل شده است؛ ولی درحوزه اقتصاد توجه کمتری به آن صورت گرفته است. در این مقاله سعی داریم با مرور منابع در دسترس، نتایجی را که محققان در حوزه اقتصاد در رابطه با تاثیرات اقتصادی سرمایه اجتماعی به دست آورده اند؛ بررسی کرده و رابطه سرمایه اجتماعی را با توسعه در ایران نشان دهیم. عامترین نتیجه ای که از مرور ادبیات سرمایه اجتماعی در ایران بدست می آید؛ عدم توافق و اجماع محققان بر روی شاخص های سرمایه اجتماعی در ایران است. این محققان از معرف های متعدد و متضادی برای سنجش سرمایه اجتماعی استفاده نموده اند. نتایج تحقیق نشان داد که نه تنها رابطه مثبتی بین توسعه و سرمایه اجتماعی در ایران وجود ندارد؛ بلکه این رابطه منفی است. این رابطه به ماهیت فرایند توسعه در ایران برمی گردد؛ زیرا توسعه در ایران دولتی بوده و تحت تاثیر حوزه اقتصاد قرار ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
249 - مطالعه جامعه شناختی پیامدهای اجتماعی تعرفه گذاری کالاهای وارداتی و ارتباط آن با توسعه اقتصادی در ایران
سید جلال محمودی مصطفی ازکیا میثم موساییتعرفه گذاری کالای وارداتی و رابطه آن با توسعه اقتصادی در ایران از موضوعات اقتصادی می باشد که دارای زمینه ها و پیامدهای اجتماعی گوناگونی است. این مقاله تحقیقی کیفی با استفاده از روش نظریه بنیانی و تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته است که با روش نمونه گیری هدفمند به برر أکثرتعرفه گذاری کالای وارداتی و رابطه آن با توسعه اقتصادی در ایران از موضوعات اقتصادی می باشد که دارای زمینه ها و پیامدهای اجتماعی گوناگونی است. این مقاله تحقیقی کیفی با استفاده از روش نظریه بنیانی و تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته است که با روش نمونه گیری هدفمند به بررسی پیامدهای اجتماعی تعرفه گذاری کالای وارداتی از دیگاه کارشناسان گمرک ایران پرداخته است. در این روش با کدگذاری 20 مصاحبه با مشارکت کنندگان اشباع نظری حاصل گردید. بر اساس نتایج حاصل از تحقیق، استنباط نظری محقق بر این است که شرایط علی ناشی از زمینه های اجتماعی و اقتصادی جامعه ایران مانند نوسانات تعرفه ای، تعدد متولیان تجارت و ... با مداخله گری عناصری چون زمانمند نبودن حمایت های دولتی و بی توجهی به تجارب سایر کشورها و راهبردها و تعاملات اتخاذ شده مقطعی و منفعلانه، بی توجه به معیار های توسعه اقتصادی به پیامدهای اجتماعی همچون فساد اداری،دور زدن قانون، افزایش قاچاق، عدم رقابت پذیری کالای ایرانی، کولبری و ... منجر گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
250 - نقش دولت در توسعه اقتصادی ترکیه در سه دهه اخیر
عباس مصلی نژاد سمانه اکبری -
حرية الوصول المقاله
251 - بررسی نقش توسعه اجتماعی بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی : کشورهای ایران و ترکیه)
سمیرا متقیاین مطالعه به بررسی ارتباط میان توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی کشورهای همجوار ایران و ترکیه می پردازد و به این منظور، وضعیت اقتصادی و اجتماعی این دو کشور را با استفاده از شاخص های مربوطه در دوره زمانی 1375-1393 مورد بررسی قرار داده و با تخمین مدل اقتصاد سنجی، رابطه مستقیم أکثراین مطالعه به بررسی ارتباط میان توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی کشورهای همجوار ایران و ترکیه می پردازد و به این منظور، وضعیت اقتصادی و اجتماعی این دو کشور را با استفاده از شاخص های مربوطه در دوره زمانی 1375-1393 مورد بررسی قرار داده و با تخمین مدل اقتصاد سنجی، رابطه مستقیم میان شاخص های اجتماعی و استانداردهای زندگی (جمعیت جویای کار، سلامت (امید به زندگی) و آموزش (هزینه های انجام شده در بخش آموزش)) در کنار شاخص های اقتصادی (صادرات، سرمایه) و رشد اقتصادی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. نتایج مقاله حکایت از این دارد که، شاخص های توسعه اجتماعی از عوامل اثر گذار در رشد اقتصادی کشورهای مذکور محسوب می شوند و به صورت میانگین یک واحد افزایش در شاخص های توسعه اجتماعی مورد استفاده در تحقیق حدود 3.5 واحد رشد اقتصادی این دو کشور را بهبود می بخشد که این عامل به خوبی نشان دهنده تأثیرپذیری بالای رشد اقتصادی از توسعه اجتماعی در کنار فاکتورهای اقتصادی می باشد. همچنین داشتن تأثیر بالای متغیر جمعیت جویای کار و امید به زندگی بر رشد اقتصادی میان متغیرهای مدل، نشان از تأثیر بالای سرمایه گذاری اقتصادی و سلامتی روی جمعیت ، در رشد اقتصادی این دو کشور می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
252 - بررسی رابطه عوامل اجتماعی، سازمانی و فرهنگی با بیگانگی کارکنان (مورد مطالعه : سازمان جهاد کشاورزی اصفهان)
منصور حقیقتیان سید هاشم هاشمی نژاد الهه میرزاییانتوسعه اجتماعی فرایندی است که توسط آن توانمندی ها و قابلیت های گروه های اجتماعی جهت مشارکت فعالانه افراد افزایش یافته و در آن ساختارهای لازم برای این مسئله فراهم می گردد. در این راستا، مفاهیم مربوط به کار و فعالیت مانند دلبستگی به کار، رضایت شغلی، بیگانگی از کار، و... اه أکثرتوسعه اجتماعی فرایندی است که توسط آن توانمندی ها و قابلیت های گروه های اجتماعی جهت مشارکت فعالانه افراد افزایش یافته و در آن ساختارهای لازم برای این مسئله فراهم می گردد. در این راستا، مفاهیم مربوط به کار و فعالیت مانند دلبستگی به کار، رضایت شغلی، بیگانگی از کار، و... اهمیت خاصی می یابند. در این پژوهش عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با بیگانگی(از کار و از خود) کارکنان در سازمان جهاد کشاورزی اصفهان در سال 1393 مورد بررسی قرار گرفت. در تدوین چارچوب نظری تحقیق از نظریات ملوین سیمن و تالکوت پارسونز استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان سازمان جهاد کشاورزی اصفهان (ستاد مرکزی ) می شد که از بین آن ها با استفاده از فرمول کوکران، 119 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با تخصیص متناسب به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش پژوهش، پیمایشی از نوع همبستگی و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه بود. ابزار تحقیق از اعتبار صوری برخودار بود و پایایی پرسشنامه و شاخص های پژوهش به وسیله ضریب آلفای کرونباخ (767/0) تأیید شده است. نتایج تحقیق نشان داد که میزان بیگانگی کارکنان کمتر از حد متوسط (62/2 از 5)، و رابطه بین بیگانگی با پایگاه اجتماعی-اقتصادی (f= 8/97)، تعهد سازمانی (r=0/311)، سن (r=-0/328)، و پیشرفت شغلی (r=0/398) معنادار بود ولی بین دینداری، جنسیت، و تاهل با بیگانگی رابطه معنادار نبود. هم چنین ضریب تعیین (R2)، نشان می دهد که متغیرهای مستقل به میزان 9/39 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین نموده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
253 - بررسی توانمندیهای اقتصادی زنان قالیباف تکاب افشار و نقش آنان درتوسعه روستایی مطالعه موردی روستاهایی شهرستان تکاب (استان آذربایجان غربی)
محمد صادق علیائی مهدی دهقان نیستانکی -
حرية الوصول المقاله
254 - اثر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا
زهرا (میلا) علمی محبوبه قربانیبا ظهور مکتب "نهادگرایان جدید" به نقش نهادها و به خصوص سرمایه اجتماعی در رشد و عملکرد اقتصادی توجه بیشتری شده است. شواهد موجود در مطالعات آرون(2000)و بارو(1996)، نشان می دهند که نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی ضعیف، مانع رشد اقتصادی برخی کشورها بوده اند. هم چنین بر اساس أکثربا ظهور مکتب "نهادگرایان جدید" به نقش نهادها و به خصوص سرمایه اجتماعی در رشد و عملکرد اقتصادی توجه بیشتری شده است. شواهد موجود در مطالعات آرون(2000)و بارو(1996)، نشان می دهند که نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی ضعیف، مانع رشد اقتصادی برخی کشورها بوده اند. هم چنین بر اساس اندیشه نهادی نورثبازده فعالیت های سیاسی که همان اعتماد و مشارکت است تأمین کننده سرمایه اجتماعی است. لزوم توجه به سرمایه اجتماعی در اقتصاد از آنجا آشکار می شود که مشکل کشور های در حال توسعه در فقدان سرمایه های اقتصادی(فیزیکی) و انسانی نیست، بلکه فقدان سرمایه اجتماعی است، که سبب شده سایر سرمایه ها اثربخشی کامل خود را از دست بدهند. امروزه سرمایه اجتماعی به عنوان یک اصل محوری برای دست یابی به رشد اقتصادی بالا و توسعه محسوب می شود و بدون آن، پیمودن راه های توسعه و رشد اقتصادی دشوار می شود. بنابراین، در مقاله حاضر تأثیر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی برای کشورهای منتخب خاورمیانه و شمال آفریقا و با استفاده از روش داده های تابلویی برای دوره زمانی 1996 تا 2012 بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه اجتماعی اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارد. بنابراین دولت ها باید برای دستیابی به رشد اقتصادی، به شرایط اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی مطلوب برای شکل گیری سرمایه اجتماعی توجه نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
255 - بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر رشد و توسعه اقتصادی با تأکید بر نقش توزیع نیروی متخصص کار در ایران با تأکید بر برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بین 1384-1388 سالها
سیف اله سیف اللهی مریم ملکییکی از مهمترین عوامل اثرگذار در رشد و توسعه اقتصادی اجتماعی هر جامعهیی، نیروی انسـانی کارآمـد وآموزش دیده و به کاربری بهینه و مناسب آن با نیازها و ضرورتهای آن جامعه همگام با جامعه جهـانی اسـت. درجهان امروز ثروت ملتها را تنها منابع زیرزمینی، معادن و یا سرمایههای مالی رق أکثریکی از مهمترین عوامل اثرگذار در رشد و توسعه اقتصادی اجتماعی هر جامعهیی، نیروی انسـانی کارآمـد وآموزش دیده و به کاربری بهینه و مناسب آن با نیازها و ضرورتهای آن جامعه همگام با جامعه جهـانی اسـت. درجهان امروز ثروت ملتها را تنها منابع زیرزمینی، معادن و یا سرمایههای مالی رقم نمیزند بلکه دانش و فـنآوریروزآمدی است که به ثروت و سرمایه تبدیل گردیده و باعث رشد و توسعه کشورها میشود. این فرایند با بهرهیابیاز توانایی و به کاربری استعدادهای نیروی انسانی در جهت استفاده بهینه و توسعه فنآوری بدست آمـده از دانـشروز، به بار نشسته و به منصه ظهور میرسد.سرمایه انسانی میتواند موجب پر کردن شکاف فناوری، کاهش نقش مزیت نسبی طبیعی و افزایش نقش مزیتنسبی اکتسابی و به عبارت دیگر عامل مؤثر رشد و توسعه اقتصادی-اجتماعی کشورها باشد. لذا، کشورهای در حالتوسعه در راستای ایجاد این عامل سهم قابل توجهی از منابع را صرف آموزش نیروی انسانی میکنند.مساله اصلیای که تحقیق حاضر در صدد پاسخگویی به آن است تأثیر سرمایه انسانی بر رشد و توسعهاقتصادی اجتماعی کشور در طول برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایرانمیباشد. با توجه به اهداف تحقیق حاضر، از روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی و میدانی، روش نمونهگیریغیرتصادفی سهمیهای بوده و برای تجزیه و تحلیل آماری از قیاس درصدهای آماری بهره برده شد و برای کسباطمینان از روایی پرسشنامه تحقیق، مراجعه به اسناد گزارشهای عملکرد قانون برنامه سوم و چهارم توسعهاقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران و همچنین بهرهگیری از نقطهنظرات اساتید و خبرگان استفاده شده است.سپس پرسشنامه ها در جامعه مورد بررسی که مشتمل بر دستگاه های دولتی ازجمله وزارت امور اقتصاد و دارایی،وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان آموزش فنی و حرفه ای بود توزیع و با توجه به اطلاعات گردآوری شده وتحلیل های صورت پذیرفته در خصوص این اطلاعات و داده ها نتایج تحقیق حاصل حادث گردید. این نتایج گویایاین واقعیت بود که دستگاه های موصوف به تکالیف قانونی خود عمل نموده، که این مهم سبب رشد سرمایهانسانی در جامعه مورد بررسی شده که با عنایت به چارچوب نظری رشد سرمایه انسانی رشد و توسعه اقتصادی رابهمراه داشته، لذا، فرضیات تحقیق حاضر به تأیید رسیدند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
256 - بررسی تاثیرات اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی تاسیسات صنعتی برفرایند توسعه (نمونه موردی: شهرستان جم)
هدایت الله نیکخواه سجاد بهزادیهدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیرات (اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) تاسیسات صنعتی بر توسعه شهرستان جم می باشد. روش این تحقیق کیفی بوده و با استفاده از نمونه گیری هدفمند و اشباع نظری 32 نفر از صاحبنظران ونخبگان شهرستان انتخاب شدند که از آنان مصاحبه نیمه ساختار یافته به عمل أکثرهدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیرات (اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) تاسیسات صنعتی بر توسعه شهرستان جم می باشد. روش این تحقیق کیفی بوده و با استفاده از نمونه گیری هدفمند و اشباع نظری 32 نفر از صاحبنظران ونخبگان شهرستان انتخاب شدند که از آنان مصاحبه نیمه ساختار یافته به عمل آمد. این پژوهش به بررسی اثرات و پیامدهای صنعت پالایشگاهی بر فرایند توسعه شهرستان جم در بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی از نگاه نخبگان و متخصصان پرداخته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که توسعۀ صنعتی و پیشرفت های تکنولوژی ناشی از راه انداری پالایشگاه در شهرستان جم پیامدهای متناقضی را به دنبال داشته است. از طرفی در بعد اقتصادی، با ایجاد اشتغال و درآمدهای پایدار و امکانات زیربنایی فرصت ها و ظرفیت های زیادی برای شهرستان فراهم آورده است و از طرف دیگر، تبعات اجتماعی و زیست محیطی فراوانی ایجاد کرده که منجر به بروز آسیب های اجتماعی مختلفی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
257 - نقش اقوام در توسعه اجتماعی و اقتصادی مناطق مرزی یک مطالعه در جنوب شرق ایران
حیدر لطفی حسین موسی زادهامروزه تعادل های ناحیه ای و توسعه شرایط اجتماعی و اقتصادی نواحی مرزی نقش اساسی در توسعه ملی هر کشور دارد، بنابراین توسعه و گسترش امکانات و منابع در شهرستان های مرزی می تواند نقش اساسی در تقویت و توسعه اجتماعی و اقتصادی و در نهایت توسعه پایدار ملی داشته باشد. بدین منظور أکثرامروزه تعادل های ناحیه ای و توسعه شرایط اجتماعی و اقتصادی نواحی مرزی نقش اساسی در توسعه ملی هر کشور دارد، بنابراین توسعه و گسترش امکانات و منابع در شهرستان های مرزی می تواند نقش اساسی در تقویت و توسعه اجتماعی و اقتصادی و در نهایت توسعه پایدار ملی داشته باشد. بدین منظور و با توجه به اهمیت موضوع، نوشتار حاضر، با هدف شناخت وضعیت عملکرد و توسعه نقاط شهری منطقه سیستان و بلوچستان با توجه به تأثیر متغیرهای اقوام و مرزی بودن منطقه پرداخته است. روش استفاده شده در این تحقیق توصیفی- تحلیلی میباشد و برای سطحبندی عملکرد نقاط شهری منطقه از 20 شاخص استفاده شده است، این شاخصها در راستای 6 عامل اصلی اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی، زیربنایی، بهداشتی- درمانی، حمل و نقل و ارتباطات بودند و برای بررسی و تحلیل شهرستان های استان و رتبه بندی آن ها ابتدا کل شاخصها با استفاده از مدل ویکور پالایش شد، در ادامه جهت نشان دادن رابطه بین متغییرهای تحقیق از آزمون های آماری استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که در بین شهرستان های استان، شهرستان زاهدان و نیمروز توسعه یافته ترین شهرستان های استان سیستان و بلوچستان و شهرستان سراوان، خاش محروم ترین شهرستان های استان بوده و مرزی بودن شهرها در عملکرد آنها تأثیرگذار بوده است و شهرهای مرزی و غیر مرزی بر اساس متغییر کل مولفه های اصلی پژوهش در سطح خطای کمتر از 0.05 معنی دار هستند. همچنین مشخص شد که در بررسی نقش اقوام در توسعه اجتماعی و اقتصادی منطقه شهرهای بلوچ زبان از لحاظ شاخصه ها شرایط بهتری نسبت به شهرهای زابلی زبان داشته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
258 - راهبردهای ارتقاء و توسعه شاخصهای عدالت اجتماعی در بنگاههای اقتصادی
علی طاهری هاشم آرامهدف اصلی این تحقیق بررسی وضعیت شاخصهای عدالت در بنگاههای اقتصادی برای ارائه راهبردهای ارتقاء عدالت است. به طور کلی در این مطالعه وجوه عدالت اجتماعی با رویکردهایی که به تبیین موضوع پرداخته اند مانند، برابری، نیاز، انصاف و فردگرایی اقتصادی، مورد بررسی قرار گرفت و همچنین أکثرهدف اصلی این تحقیق بررسی وضعیت شاخصهای عدالت در بنگاههای اقتصادی برای ارائه راهبردهای ارتقاء عدالت است. به طور کلی در این مطالعه وجوه عدالت اجتماعی با رویکردهایی که به تبیین موضوع پرداخته اند مانند، برابری، نیاز، انصاف و فردگرایی اقتصادی، مورد بررسی قرار گرفت و همچنین به رویکردهای سیاستگذاری و حوزههای آن اعم از حوزههای سلامت، آموزش، اقتصاد، امنیت اجتماعی، خدمات رفاهی و مسکن، که مشخصا در زمره سیاستگذاری اجتماعی اقتصادی قرار می گیرند، پرداخته شد. از آنجا که این تحقیق در راستای چشم انداز اکثر بنگاههای اقتصادی ارائه خدمات مطلوب به کارکنان و ارتقای سطح رفاه کارکنان و خانوادهها سعی در شناخت وضعیت شاخصهای عدالت و راهبردهای ارتقاء شاخصهای عدالت است، در وهله اول یک مطالعه اکتشافی است که سعی در شناخت وضعیت شاخصهای عدالت در بنیاد بنگاههای اقتصادی دارد و در وهله دوم یک مطالعه کاربردی است که ضمن شناخت وضعیت شاخصهای عدالت، با نتایج بدست آمده می توان راهبردهای ارتقای شاخصهای عدالت را مشخص نمود. روش تحقیق پیمایش و ابزار جمع آوری دادهها و اطلاعات پرسشنامه ساخت یافته و جعیت آماری اعضای تعاونی بنگاههای اقتصادی دولتی و شیوه تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات در دو بخش توصیفی و تحلیلی با توجه به آمار توصیفی و استباطی بوده است. یافتههای تحقیق نشان داد میزان رضایتمندی و به عبارت بهتر میزان تحقق برابری و عدالت در بنگاههای اقتصادی در حد متوسط است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
259 - مطالعه تطبیقی برنامه های توسعه ایران و کره جنوبی در چهار دهه گذشته با تاکید بر توسعه اقتصادی- سیاسی
رضا قادری علیرضا محسنی تبریزی محمدحسین پوریانیتحقیق حاضر با هدف مطالعه تطبیقی برنامههای توسعه ایران و کره جنوبی با تاکید بر توسعه اقتصادی سیاسی انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از نظریات آمارتیاسن ، شیلزوآدریان لفت ویچ است. مطابق با آراء نظری این صاحبنظران بویژه لفت ویچ، دولت های توسعه گرا چند ویژگی دارند أکثرتحقیق حاضر با هدف مطالعه تطبیقی برنامههای توسعه ایران و کره جنوبی با تاکید بر توسعه اقتصادی سیاسی انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از نظریات آمارتیاسن ، شیلزوآدریان لفت ویچ است. مطابق با آراء نظری این صاحبنظران بویژه لفت ویچ، دولت های توسعه گرا چند ویژگی دارند اعم از:1- نخبگان توسعه گرا 2-استقلال نسبی دولت 3-قدرت دیوان سالارانه 4-جامعه ضعیف مدنی 5-بستر بین المللی. روش تحقیق تطبیقی تاریخی انجام شده است و تکنیک مورد استفاده؛ فیش برداری و اسناد و آمارهای موجود بوده است .یافته های پژوهش نشان دادند موانع و بازدارندگی ها در برنامه ها توسعه ایران عبارتند از نبود تعریف روش از توسعه برنامه،تعدد اهداف و انعطاف پذیری برنامه ها، نظام آماری و اطلاعات غیر شفاف و ناکارآمد، برنامه های بلندپروازانه و غیر واقعیف فقدان نگاه آینده شناسی در تدوین برنامه توسعه، مشخص نبودن اولویت ها،فقدان استراتژی توسعه صنعتی، عدم مشارکت در بخش خصوصی، است همچنین نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که در مسیر توسعه کره جنوبی، توجه به زیرساختهای توسعه، اهمیت دادن به آموزش و پرورش و تعلیم نیروی کار، توجه به رابطه صحیح بین دولت و بخش خصوصی، اصلاح سیستم پولی و مالی متناسب با توسعه، استراتژی تشویق و توسعه صادرات، در اولویت قرار داشته است. از سوی دیگر در کشور ایران، زمان بر بودن فرآیند بازگشت ثبات و آرامش به عرصه سیاسی همواره مانعی بزرگ بر سر راه رشد و بالندگی و توسعه اقتصادی به حساب میآید. تغییرات مدیریت سیاسی و ایدئولوژیک و به عبارت جامع تر توسعه سیاسی در نحوه تعریف و اداره سیستم اقتصادی از قبیل جهش از اقتصاد خصوصی به دولتی نوسانهای شدیدی بر روند اقتصاد تحمیل نموده است. به همین دلیل در مقایسه دو کشور مورد مطالعه میتوان نتیجه گرفت که ایران در روند توسعه اقتصادی- سیاسی کامیابی مورد انتظار را نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
260 - نگاهی جامعه شناختی به اخلاق شهروندی در پرتو نقش خانواده و مدرسه (مطالعه موردی شهر کاشان)
نرگس نیک خواه قمصری زهرا اسمی جوشقانیاخلاق شهروندی به عنوان یکی از مولفه های اصلی جامعه مدنی زمینه بسط وگسترش مشارکت کامل همه افراد جامعه و در نتیجه توسعه اجتماعی را فراهم می نماید .در همین راستا پژوهش حاضر با نگاهی تطبیقی به بررسی و مطالعه دو نهاد مهم جامعه پذیری یعنی خانواده و مدرسه در زمینه تحقق اخلاق ش أکثراخلاق شهروندی به عنوان یکی از مولفه های اصلی جامعه مدنی زمینه بسط وگسترش مشارکت کامل همه افراد جامعه و در نتیجه توسعه اجتماعی را فراهم می نماید .در همین راستا پژوهش حاضر با نگاهی تطبیقی به بررسی و مطالعه دو نهاد مهم جامعه پذیری یعنی خانواده و مدرسه در زمینه تحقق اخلاق شهروندی پرداخته است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه در نمونهای 215 نفری از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر کاشان به دنبال توصیف و تبین متغیرهای زمینهای؛ پایگاه اجتماعی اقتصادی (شغل، درآمد و تحصیلات والدین)، عملکرد خانواده و عملکرد مدرسه انجام شده است. اخلاق شهروندی در این پژوهش با ابعاد احترام به قانون، مسئولیت پذیری، مشارکت و همکاری در فعالیت و یادگیری در دو محیط خانواده و مدرسه سنجیده شده و نتایج بدست آمده حاکی از آنست که متغیر پایگاه اجتماعی اقتصادی با اخلاق شهروندی ارتباطی ندارد و دو متغیر مستقل عملکرد خانواده و مدرسه با اخلاق شهروندی ارتباط متقابل و معناداری دارند؛ و سهم خانواده در شکل گیری اخلاق شهروندی بیشتر است و در بخش مقایسه میانگینها فقط شغل پدر با اخلاق شهروندی رابطه معناداری دارد و در سایر مؤلفه های پایگاه اجتماعی اقتصادی با اخلاق شهروندی رابطه معناداری وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
261 - بررسی عوامل اجتماعی موثر بر گرایش زنان به مدیریت بدن در ایران طی سه دهه اخیر (مطالعه موردی :اضافه وزن و چاقی در کرج )
سید محمد میرزایی حبیب الله زنجانی سحر قربانعلی پوراین تحقیق با هدف مطالعه و بررسی عوامل اجتماعی موثر بر گرایش زنان به مدیریت بدن ، که به مراکز کاهش وزن در شهر کرج مراجعه نموده اند ، اجرا شده است . پس از نقد و بررسی دیدگاههای مرتبط با موضوع مورد تحقیق ، چهار چوب نظری بر اساس دیدگاههای گیدنز ، گافمن، بوردیو، مازلو تنظیم أکثراین تحقیق با هدف مطالعه و بررسی عوامل اجتماعی موثر بر گرایش زنان به مدیریت بدن ، که به مراکز کاهش وزن در شهر کرج مراجعه نموده اند ، اجرا شده است . پس از نقد و بررسی دیدگاههای مرتبط با موضوع مورد تحقیق ، چهار چوب نظری بر اساس دیدگاههای گیدنز ، گافمن، بوردیو، مازلو تنظیم گردید. این تحقیق به لحاظ روش از نوع توصیفی - پیمایشی بوده و به لحاظ هدف از نوع همبستگی است . به منظور گرد آوری داده ها از پرسشنامه ای حاوی 63 سوال ، استفاده شده است. در راستای دستیابی به هدف تحقیق از 8 مرکز کاهش وزن و تناسب اندام در پاییز 1391 ، تعداد 100 نفر از زنان خود معرف برای کاهش و یا کنترل وزن بصورت نمونه در دسترس برای پاسخگویی به مقیاس های تحقیق انتخاب شدند . یافته ها نشان دادند : وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال ، تأثیرات رسانه ها ،رشد معنوی و خودشکوفایی ، عادتهای تغذیه ای، مسئولیت پذیری درباره سلامت ، روابط بین فردی ، مد و مدگرایی ، مدیریت استرس ، ورزش و فعالیت بدنی با میزان تمایل به تناسب اندام ارتباط معناداری داشتند . ولی بین سن ، میزان تحصیلات و پایگاه اقتصادی- اجتماعی افراد مورد مطالعه با میزان تمایل آنان به تناسب اندام ارتباط معناداری مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
262 - مطالعه جامعه شناختی سبک زندگی ایرانی- اسلامی در بین جوانان شهر کرمان
منصور حقیقتیان حمید محمودیان آمنه فیروزآبادیدر سال های اخیر، با توجه به گسترش فزاینده وسایل ارتباط جمعی جدید؛ افزایش مسافرت به خارج از کشور در قالب تورهای گوناگون و تعامل با دوستان و اقوام در کشورهای خارجی؛ و در نتیجه رواج یافتن مولفه های سبک زندگی خارجی (و عمدتا غربی) از قبیل غذاهای سریع (فست فود)؛ لباس و وسایل أکثردر سال های اخیر، با توجه به گسترش فزاینده وسایل ارتباط جمعی جدید؛ افزایش مسافرت به خارج از کشور در قالب تورهای گوناگون و تعامل با دوستان و اقوام در کشورهای خارجی؛ و در نتیجه رواج یافتن مولفه های سبک زندگی خارجی (و عمدتا غربی) از قبیل غذاهای سریع (فست فود)؛ لباس و وسایل خانگی؛ دکوراسیون داخلی منازل و ... توجه به هویت و سبک زندگی بومی و ایرانی بیشتر شده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر سبک زندگی ایرانی- اسلامی در بین جوانان شهر کرمان می باشد، روش تحقیق، پیمایشی، از نظر هدف، جزء تحقیقات کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش را جوانان 14 تا 29 ساله شهر کرمان تشکیل می دهند، بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 650 نفر تعیین گردید، شیوه نمونه گیری ، خوشه ای چندمرحله ای می باشد. دادهها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، جمعآوری گردیده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار آماری SPSS استفاده گردید، نتایج نشان داد: بین سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی افراد و هم چنین بین عوامل اجتماعی و فرهنگی و سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد. بین منزلت شغلی و هم چنین بین میزان آشنایی با فرهنگ غرب و سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
263 - مدرسه، خانواده و سبک زندگی سلامت محور در بین دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان
منصور حقیقتیانسبک زندگی نوجوانان در سال های اخیر دستخوش تحولات زیادی شده است. گسترش فزاینده غذاهای آماده و سریع، مخاطره ها و مسائل زندگی شهری و کم تحرکی حاصل از آن، رواج یافتن رسانه ها و آشنایی با عناصر فرهنگی کشورهای دیگر، و مسائلی از این دست باعث شده که سبک و شیوه زندگی و رفتارهای أکثرسبک زندگی نوجوانان در سال های اخیر دستخوش تحولات زیادی شده است. گسترش فزاینده غذاهای آماده و سریع، مخاطره ها و مسائل زندگی شهری و کم تحرکی حاصل از آن، رواج یافتن رسانه ها و آشنایی با عناصر فرهنگی کشورهای دیگر، و مسائلی از این دست باعث شده که سبک و شیوه زندگی و رفتارهای مصرفی دانش آموزان تغییرات شگرفی را تجربه کند. مقاله حاضر با تکیه بر دیدگاه های اندیشمندانی مانند پییر بوردیو و آنتونی گیدنز، تاثیر متغییرهای رفتار معلمان، مطالب درسی، شیوه زندگی والدین، مصرف رسانه های خارجی (ماهواره و اینترنت)، پایگاه اجتماعی-اقتصادی، و دوستان را بر سبک زندگی سلامت محور دانش آموزان شهر اصفهان مورد بررسی قرار می دهد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان میشد که از بین آنها بر اساس فرمول کوکران 385 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی اتفاقی به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایش و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود.نتایج نشان داد رفتارهای سلامت محور در بین پاسخگویان کمتر از حد متوسط (4/2 از 5) بود. نتیجه آزمون های آماری نشان داد که متغیرهای مصرف رسانه ای، پایگاه اجتماعی-اقتصادی والدین، و شیوه زندگی والدین بیشتر از بقیه متغییرها تاثیر داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
264 - بررسی سلامت اجتماعی شهروندان تهرانی و عوامل موثر برآن (نمونه موردی: منطقه 3 شهر تهران)
علیرضا محسنی تبریزی محمد رضا نوابخشسلامت اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد سلامت همگانی و عمومی در جامعه همپای سایر ابعاد روانی، معنوی، پزشکی و.. نقش بارزی درتوسعه پایدار جامعه در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی و بسترسازی مشارکت آنان در تمام عرصه های جامعه را به همراه خواهدداشت. با توجه به اهمیت تأمین سل أکثرسلامت اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد سلامت همگانی و عمومی در جامعه همپای سایر ابعاد روانی، معنوی، پزشکی و.. نقش بارزی درتوسعه پایدار جامعه در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی و بسترسازی مشارکت آنان در تمام عرصه های جامعه را به همراه خواهدداشت. با توجه به اهمیت تأمین سلامت اجتماعی این مطالعه با هدف بررسی سلامت اجتماعی شهروندان تهرانی و عوامل موثر برآن انجامشده است. روش تحقیق پیمایش و جامعه آماری تعداد خانوارهای ساکن در منطقه 3 شهر تهران در سال 5331 می باشد که تعداد آنهامطابق با نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 561601 نفر می باشد که با استفاد ه از فرمول کوکران 383 نفر با روش نمونه گیریتصادفی ساده انتخاب شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین ابعاد متغیر سلامت اجتماعی و متغیرهای جنسیت، وضعیت تاهل، پایگاهاقتصادی اجتماعی، مهارت های ارتباطی، مذهب و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی ارتباط معناداری وجود دارد. مدلسازی معادله،)% رگرسیون نیز اثر هر یک از این متغیرها را تایید و مقدار آنها را به ترتیب اثر بر سلامت اجتماعی، جنسیت ) 31 %(، وضعیت تاهل ) 33مذهب ) 72 %(، میزان استفاده از شبکه های اجتماعی ) 71 %(، مهارت های ارتباطی ) 70 %( و پایگاه اقتصادی اجتماعی ) 56 %( بیان میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
265 - تاثیر شهرک های صنعتی بر توسعه اجتماعی - اقتصادی در ایران (مورد مطالعه منطقه عشایری مسجد سلیمان)
رضا نوبخت سروش فتحی حبیب اله کریمیانایجاد شهرک های صنعتی در مناطق کمتر توسعه یافته کشور در دو دهه اخیر مورد توجه برنامه ریزان توسعه بوده که در بسیاری از نقاط کشور ایجاد شده است. این شهرک ها اثرات اجتماعی اقتصادی قابل توجهی بر این مناطق گذاشته و منجر به ایجاد تغییر در زندگی مردم شده است. یکی از مناطقی که أکثرایجاد شهرک های صنعتی در مناطق کمتر توسعه یافته کشور در دو دهه اخیر مورد توجه برنامه ریزان توسعه بوده که در بسیاری از نقاط کشور ایجاد شده است. این شهرک ها اثرات اجتماعی اقتصادی قابل توجهی بر این مناطق گذاشته و منجر به ایجاد تغییر در زندگی مردم شده است. یکی از مناطقی که تحت تاثیر این برنامه قرار گرفته منطقه عشایری مسجد سلیمان است که با توجه به ماهیت عشایری بودن آن ایجاد شهرک صنعتی شیوه معیشت و به تبع آن سایر ابعاد زندگی مردم این منطقه را تحت تاثیر قرار داده است.این مقاله در صدد بررسی تاثیرات اقتصادی و اجتماعی این شهرک صنعتی بر زندگی مردم است. روش تحقیق پیمایشی و میدانی بوده ، اطلاعات از طریق پرسشنامه و مشاهده گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق افراد منطقه عشایری مسجد سلیمان، منطقه اندیکا و لالی شامل می شد، که با استفاده از فرمول کوکران 600 نفر انتخاب شدند، نمونه گیری به روش نمونه گیری سهمیه ای انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که ایجاد شهرک صنعتی الگوی زندگی افراد این منطقه راتغییر داده به گونه ای که شیوه معیشت مبتنی بر زندگی عشایری را رها کرده و با یکجا نشین شدن شیوه زندگی جدیدی را تحت تاثیر شهرک صنعتی آغاز کرده اند. مردم این منطقه با اشتغال در شهرک صنعتی علاوه بر موقعیت و درآمد بهتر از امکانات رفاهی، بهداشتی، خدماتی، عمرانی ، جاده و راه و مراکز آموزشی برخوردار گردیده اند که این امر باعث ارتقا در سطح زندگی آنها گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
266 - تبیین عوامل فرهنگی - مدیریتی موثر بر افزایش جرائم اجتماعی حاصل از توسعه فیزیکی-کالبدی شهر تهران (مورد مطالعه: منطقه 19 شهر تهران)
مهدی مختارپور علی منطقی فساییامروزه موضوع امنیت شهری، یکی از مسائل مهم در شهرها می باشد. عوامل متعددی در ایجاد شهر امن موثر می باشند. یک عامل موثر در امنیت شهری، پیشگیری از جرم و ناهنجاری اجتماعی است. با توجه به مطالعات صورت گرفته، عوامل اجتماعی مانند فقر، بیکاری، ناهماهنگی اجتماعی، میزان بالای جمع أکثرامروزه موضوع امنیت شهری، یکی از مسائل مهم در شهرها می باشد. عوامل متعددی در ایجاد شهر امن موثر می باشند. یک عامل موثر در امنیت شهری، پیشگیری از جرم و ناهنجاری اجتماعی است. با توجه به مطالعات صورت گرفته، عوامل اجتماعی مانند فقر، بیکاری، ناهماهنگی اجتماعی، میزان بالای جمعیت جوان باعث ایجاد محیطی مستعد و در معرض جرم و ناهنجاری رفتاری می شود، اما فاکتورهای اجتماعی تنها عوامل و جنبه های تعیین کننده جرائم و ناهنجاری های اجتماعی نیستند، طرح و کالبد فیزیکی فضا، نقش مهمی در توسعه یا پیشگیری از جرم و ناهنجاری دارد. لذا هدف اصلی این مقاله تبیین عوامل فرهنگی - مدیریتی موثر بر افزایش جرائم اجتماعی حاصل از توسعه فیزیکی-کالبدی منطقه 19 شهر شهر تهران است. ابزاری که در این پژوهش، با آن به سنجش و اندازهگیری صفات و ویژگیهای مورد نظر پرداختهایم، پرسشنامه است که توسط شهروندان که از طریق نمونهگیری انتخاب شدند، پاسخ داده شده است. جامعه آماری این تحقیق شهروندان منطقه 19 در نظر گرفته شده که برابر 244350 نفر می باشد که طبق فرمول کوکران، تعداد نمونههای لازم برای انجام این طرح 384 نفر بوده است. یافته ها نشان می دهند که رابطه معنی داری بین دو متغیر خلاقیت فرهنگی و میزان رخداد جرائم اجتماعی وجود دارد و با افزایش خلاقیت فرهنگی میزان میزان رخداد جرائم اجتماعی کاهش می یابد. رابطه معنی داری بین دو متغیر عملکرد فرهنگی و میزان رخداد جرائم اجتماعی وجود دارد و با افزایش عملکرد فرهنگی میزان میزان رخداد جرائم اجتماعی کاهش می یابد. رابطه معنی داری بین دو متغیر آزادی فرهنگی و میزان رخداد جرائم اجتماعی وجود دارد و با افزایش آزادی فرهنگی میزان میزان رخداد جرائم اجتماعی کاهش می یابد. رابطه معنی داری بین دو متغیر سبک مدیریت اجتماعی و میزان رخداد جرائم اجتماعی وجود دارد و با با بهبود سبک مدیریت اجتماعی میزان رخداد جرائم اجتماعی کاهش می یابد و همچنین رابطه معنی داری بین دو متغیر سبک مدیریت اقتصادی و میزان رخداد جرائم اجتماعی وجود دارد و با بهبود سبک مدیریت اقتصادی میزان رخداد جرائم اجتماعی کاهش می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
267 - بررسی عوامل موثر بر سرمایه اجتماعی شهروندان تهرانی
سید محمد صادق مهدوی احسان رحمانی خلیلی -
حرية الوصول المقاله
268 - صنعت بانکداری نوین و توسعه در ایران
محمد زمان محمدی رئیسی سروش فتحی حبیب الله کریمیانتلاش و کوشش انسان از بدو ورود به حیات فردی واجتماعی تاکنون جهت تغییر و توسعه ساختار اقتصادی _ اجتماعی و.. همواره تحولات و دگرگونیهای متعددی را به خود دیده است و از منابع مختلف مادی و انسانی در جهت بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی اجتماعی استفاده نموده و هیچ فعالیتی در عرصه زن أکثرتلاش و کوشش انسان از بدو ورود به حیات فردی واجتماعی تاکنون جهت تغییر و توسعه ساختار اقتصادی _ اجتماعی و.. همواره تحولات و دگرگونیهای متعددی را به خود دیده است و از منابع مختلف مادی و انسانی در جهت بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی اجتماعی استفاده نموده و هیچ فعالیتی در عرصه زندگی و جهان هستی، بدون استفاده از تفکر و برنامه ریزی در جهت استفاده از منابع مالی ، مادی و امکان پذیر نبوده است. تغییرات و تحولات فکری انسان باعث ایجاد نهادهای مختلف مالی از جمله تمرکز بر منابع مادی انسانی اندک در قالب تاسیس بانک و بانکداری شده که استفاده از منابع تجمیع شده تحولات عظیمی در شاخص های ساختار اقتصادی _ اجتماعی سیاسی محیطی و.... جوامه را در پی داشته است که امروزه جهان را به دسته های مختلف توسعه یافته ، صنعتی، فرا صنعتی ،توسعه نیافته ، جهان اول، جهان سوم و...تقسیم نموده است امروزه همه جوامع در تکاپوی رسیدن به هدف متعالی توسعه و توسعه پایدار هستند تا خود را در صف مقدم صنعتی قرار دهند. مقاله حاضر با هدف تاثیر صنعت بانکداری نوین در توسعه جامعه ایرانی با روش اسنادی انجام شده است نتایج بدست آمده نشان از تحولات بنیادین در زیر ساخت بانکداری کشور و اثر آن مستقیم و یا غیر مستقیم با متغیرهای واسطه در شاخص های توسعه(اقتصادی ، اجتماعی ) ملموس است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
269 - بررسی نشاط اجتماعی و عوامل موثر بر آن در بین دانشجویان دانشگاه آزاد واحد پارس آباد مغان سال تحصیلی 90-89
بیت اله ابراهیم زاده هاشم آرام بهنام پناهیاین تحقیق به بررسی نشاط اجتماعی و عوامل موثر برآن در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارس آباد مغان می پردازد، و سعی دارد رابطه بین نشاط اجتماعی و عوامل موثر برآن را روشن سازد. اندیشمندان و دانشوران اعتقاد دارند انسان، با نشاط است که در زندگی خانوادگی و اجتماعی م أکثراین تحقیق به بررسی نشاط اجتماعی و عوامل موثر برآن در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارس آباد مغان می پردازد، و سعی دارد رابطه بین نشاط اجتماعی و عوامل موثر برآن را روشن سازد. اندیشمندان و دانشوران اعتقاد دارند انسان، با نشاط است که در زندگی خانوادگی و اجتماعی موفق می شود و بواسطه نشاط مایه خیر و برکت را برای خود و افراد جامعه بوجود می آورد. و در مقابل انسان ناشاد، انسانی است که در تصمیم گیریها و کارها و سایر رفتارهایش با سستی و کندی عمل می کند و باعث ضرر و زیان برای خود، خانواده و جامعه اش می شود، بر همین اساس شناخت عوامل تقویت کننده و تضعیف کننده نشاط اهمیت و ضرورت فراوانی دارد. روش تحقیق پیمایش بوده و اطلاعات لازم با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد شده شامل 40 گویه باز و بسته روی نمونه مورد مطالعه 365 نفر از دانشجویان که با استفاده از روش نمونه گیری اتفاقی ضمنی انتخاب شده بودند، جمع آوری شده است. پردازش داده ها با استفاده از بسته نرم افزاری spss و تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو بخش آمار توصیفی و اسنباطی با توجه به آماره های متناسب پارامتریک و ناپارامتریک صورت پذیرفته است. در این تحقیق تاثیر و همبستگی متغیرهای مستقل(ارضاء نیازها، امید به آینده، مقبولیت اجتماعی، پایگاه اقتصادی - اجتماعی ) با متغیر وابسته نشاط اجتماعی بررسی شده که یافته های تحقیق نشان می دهد همه متغیرها بجز پایگاه اقتصادی - اجتماعی با نشاط اجتماعی رابطه و همبستگی معنی داری دارند. بطور کلی می توان گفت که برای داشتن خانواده و جامعه بانشاط و سالم بایستی شرایطی فراهم گردد که به وجود آوردن این شرایط بر دوش فرد، خانواده و جامعه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
270 - تاثیر فرایند توسعه اقتصادی - اجتماعی بر وقوع انقلاب ها: مطالعه تطبیقی تاریخی انقلاب های ایران، تونس، مصر، لیبی و یمن
امیر عظیمی دولت آبادیامروزه انقلاب ها دیگر به عنوان پدیده های نادر تاریخی محسوب نمی شوند. زنجیره ای از انقلاب های سیاسی تاکنون جهان را در نوردیده است که آخرین آن انقلاب در کشورهای عربی در سال 2011 بوده است. علل متعددی در وقوع این انقلابها موثر بوده است. این مقاله با هدف بررسی علل اجتماعی ان أکثرامروزه انقلاب ها دیگر به عنوان پدیده های نادر تاریخی محسوب نمی شوند. زنجیره ای از انقلاب های سیاسی تاکنون جهان را در نوردیده است که آخرین آن انقلاب در کشورهای عربی در سال 2011 بوده است. علل متعددی در وقوع این انقلابها موثر بوده است. این مقاله با هدف بررسی علل اجتماعی انقلاب ها و به طور مشخص تاثیر فرایند توسعه اقتصادی و اجتماعی(نوسازی) بر انقلاب ها به نگارش در آمده است و سوال اصلی آن ناظر به همین هدف است؛ یعنی فرایند توسعه اقتصادی - اجتماعی چه تاثیری بر وقوع انقلاب ها دارد؟ پاسخ به این پرسش با کمک دستگاه نظری برآمده از نظریه های اجتماعی انقلابها و با بهره گیری از روش تطبیقی تاریخی (کیفی) از طریق مطالعه انقلاب اسلامی ایران و انقلاب های تونس، مصر، لیبی و یمن بیانگر آن است که علیرغم اهمیت فرایند، گستره و سرعتِ توسعه اقتصادی - اجتماعی در وقوع انقلاب ها، این شرط علی نمی تواند تمایزی روشن میان کشورهایی که در آنها انقلاب رخ داده و آنهایی که رخ نداده است (در اینجا مراکش و الجزایر) ایجاد کند.چرا که در بسیاری از شاخص های ده گانه توسعه اقتصادی اجتماعی، که در این تحقیق مورد سنجش قرار گرفته اند، وضعیت کشورهایی که در آنها انقلاب رخ نداده است حتی بهتر (= مستعدتر برای وقوع انقلاب) از کشورهای انقلابی بوده است. لذا می توان گفت توسعه اقتصادی اجتماعی و سطوح آن، پیامدهای متفاوتی در کشورهای مختلف در ارتباط با وقوع/عدم وقوع انقلاب داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
271 - بررسی رابطه میزان خودآگاهی مادر با تیپ شخصیتی و پایگاه اقتصادی – اجتماعی او در اولین دوره بارداری
مستوره صداقت گلناره قربانواتمایل به بچه دار شدن از منابع پیچیده زیستی اجتماعی فرهنگی و تجارب هشیارانه درون روانی نشأت می گیرد. در فرایند بارداری نه تنها جنین تحول می یابد، بلکه زن نیز دستخوش دگرگونی هایی ، خواه جسمانی و خواه روانشناختی، می گردد. در این دوره عواملی چون شخصیت و درک از خود می توان أکثرتمایل به بچه دار شدن از منابع پیچیده زیستی اجتماعی فرهنگی و تجارب هشیارانه درون روانی نشأت می گیرد. در فرایند بارداری نه تنها جنین تحول می یابد، بلکه زن نیز دستخوش دگرگونی هایی ، خواه جسمانی و خواه روانشناختی، می گردد. در این دوره عواملی چون شخصیت و درک از خود می توانند در حل بحران ها و مواجه شدن با آنها تأثیرگذار باشند. موضوع این مقاله، بررسی رابطه بین میزان خودآگاهی مادر با تیپ شخصیتی و پایگاه اقتصادی اجتماعی او در اولین دوره بارداری می باشد. در این تحقیق با اذعان به مطالعا ت تجربی و میدانی، عواملی چون تعداد بارداری، تیپ شخصیتی، خودآگاهی، سطح تحصیلات و دیگر عوامل را مورد بررسی قرار داده ایم. مبنای نظری تحقیق، نظریه های خودپنداره راجرز و تیپ شخصیتی یونگ می باشند. در مبحث روش تحقیق، از روش پیمایش و پرسشنامه به عنوان مناسب ترین ابزار برای گردآوری و تحلیل اطلاعات مورد نیاز این تحقیق استفاده شده است. جمعیت آماری شامل زنان باردار ( در اولین و دومین بارداری ) شهر تهران و حجم نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران 200 نفر برآورده شده است. در مجموع، نتایج بدست آمده نشانگر رابطه بین میزان خودآگاهی مادربا تیپ شخصیتی در اولین بارداری می باشد. همچنین نتایج تاثیر سطح اقتصادی اجتماعی بر خودآگاهی این مادران را نشان داده است. در عین حال، یافته ها بیانگر رابطه بالا بین خواسته یا ناخواسته بودن کودک، تعداد بارداری با میزان خودآگاهی مادر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
272 - مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل
سید محمدرضا رشیدی آل هاشم محسن هادی طحان محمد فتحیهر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هد أکثرهر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. یکی از مهم ترین پیامدهای ساختن مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر اردبیل تأثیرهای مثبت بر روی خانواده ها بوده است. به گونه ای که نقش آن در کاهش چاقی و افزایش تحرک ساکنان، ایجاد سلامت روحی و روانی برای خانواده ها و ایجاد فرصت هایی برای بازی، تمرین و یادگیری بسیار قابل توجه است اما در زمینه ایجاد فرصت هایی برای برای برگزاری دوره های آموزشی، ساکنان خیلی موافق این کارکرد نبودند. در بعد تاثیرهای روانشناختی می توان گفت سکونت در مجتمع های مسکونی مسکن مهر که در محوطه آن ها فضای سبز احداث شده است موجب کاهش فشار، کاهش عصبانیت و تنش و افزایش تمرکز می شود. هم چنین تاثیرهای ترمیمی مستقیمی داشته و موجب بازسازی نیرو در شهروندان می شود. اما در مورد تأثیرهای اقتصادی باید گفت که موجب افزایش قیمت زمین یا واحد مسکونی در منطقه های مسکونی اردبیل شده است، ولی در افزایش تقاضا برای واحدهای مسکونی پیرامون مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر نقش نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
273 - نقش عوامل اقتصادی - اجتماعی در توسعه نیافتگی روستایی (بخش کرفتو شهرستان دیواندره)
مسعود مهدوی محمد صادق علیائی نوشین ایل بیگی -
حرية الوصول المقاله
274 - بررسی رابطه بین پایگاه اجتماعی -اقتصادی و میزان شناخت از حقوق شهروندی در بین دانشجویان دانشگاههای شهر دزفول
داریوش رضاپور اسحاق ارجمند سیاهپوشهدف اصلی از این پژوهش بررسی رابطه میان پایگاه اجتماعی اقتصادی و میزان شناخت و آگاهی از حقوق شهروندی در پنج حوزه حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی- اجتماعی، جنسیتی و فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاههای شهر دزفول در سال تحصیلی 98-97 است. روش تحقیق پیمایشی بوده و با استفاده از ج أکثرهدف اصلی از این پژوهش بررسی رابطه میان پایگاه اجتماعی اقتصادی و میزان شناخت و آگاهی از حقوق شهروندی در پنج حوزه حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی- اجتماعی، جنسیتی و فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاههای شهر دزفول در سال تحصیلی 98-97 است. روش تحقیق پیمایشی بوده و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه ۴۰۰ نفری تعیین گردید. روش نمونهگیری سهمیهای تصادفی بوده و از ابزار پرسشنامه برای جمعآوری دادهها استفاده گردیده است. تجزیهوتحلیل یافتهها افزون بر آمار توصیفی، ضریب همبستگی اسپیرمن، آزمون t، آنالیز واریانس، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر با استفاده از نرمافزار SPSS صورت گرفته است. نتایج نشان میدهد که بین پایگاه اقتصادی اجتماعی و میزان شناخت از حقوق شهروندی رابطه معناداری وجود دارد. در این میان بیشترین تأثیر را میزان تحصیلات و جنسیت داشته و میان سن، وضعیت اشتغال و درآمد با میزان آگاهی از حقوق شهروندی رابطه معناداری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
275 - بررسی و سنجش سرمایه اجتماعی در میان کارکنان و مدیران شرکت پایانه های نفتی ایران
اسماعیل کاوسی سید جواد موسوی -
حرية الوصول المقاله
276 - توسعه راهکارهای جامعه شناختی رفع موانع و مشکلات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ازدواج جوانان
محسن علایی بوسجینازدواج یک پدیده ی عمومی و اجتماعی است که همزاد بشر عمر دارد.موضوع ازدواج و تشکیل خانواده از جمله مسائلی است که مورد بحث ادیان و مذاهب، فلاسفه، جامعه شناسان، روانشناسان، علمای تعلیم و تربیت، شعرا و نویسندگان و هنرمندان قرار گرفته است.با توجه به این امر مهم ،هدف پژوهش حاض أکثرازدواج یک پدیده ی عمومی و اجتماعی است که همزاد بشر عمر دارد.موضوع ازدواج و تشکیل خانواده از جمله مسائلی است که مورد بحث ادیان و مذاهب، فلاسفه، جامعه شناسان، روانشناسان، علمای تعلیم و تربیت، شعرا و نویسندگان و هنرمندان قرار گرفته است.با توجه به این امر مهم ،هدف پژوهش حاضر ،بررسی موانع و مشکلات ازدواج جوانان ارائه راهکار می باشد،از آنجا که جوانان امروزه برای ازدواج با موانع و مشکلات فراوانی روبرو هستند،این مطالعه درصدد شناسایی و بررسی موانع اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر سر راه ازدواج جوانان برآمده است. این پژوهش پیمایشی در شهر اردبیل بوده وابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. جامعه آماری آن جوانان مستعد ازدواج می باشد که به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطیاستفاده شده است.نتایج پژوهش نشان می دهد موانع اجتماعی ،فرهنگی و اقتصادی در به تأخیر افتادن سن جوانان از دیدگاه پاسخگویان مؤثر بوده است.بدین معنی که با افزایش این موانع و مؤلفه های آن ،سن جوانان نیز برای ازدواج افزایش می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
277 - نقش اقتصاد خلاق در رشد اقتصادی کشورهای منتخب
مریم لشکری زادهاقتصاد خلاق، موتوری قدرتمند جهت رشد، توسعه و ادامهی حیات یک جامعه است. جهت شکوفایی بیشتر این بخش، هنرمندان، مؤسسات، نهادها، سازمان های فرهنگی و کسبوکارهای خلاق محصولات و خدمات خلاقی را تولید و توزیع می کنند که به ایجاد اشتغال، درآمد و درنهایت، بهبود سطح توسعه یافتگی م أکثراقتصاد خلاق، موتوری قدرتمند جهت رشد، توسعه و ادامهی حیات یک جامعه است. جهت شکوفایی بیشتر این بخش، هنرمندان، مؤسسات، نهادها، سازمان های فرهنگی و کسبوکارهای خلاق محصولات و خدمات خلاقی را تولید و توزیع می کنند که به ایجاد اشتغال، درآمد و درنهایت، بهبود سطح توسعه یافتگی میانجامد.یافته ها و تجربه اخیر کشورها حاکی از آن است که خلاقیت مهم ترین و بنیانی ترین عامل رشد و توسعه اقتصادی است. در این مطالعه سعی شده است به بررسی تأثیر شاخص صادرات کالاهای خلاق بر رشد اقتصادی کشورهای عضو توسعه و همکاری اقتصادی (OECD)در دوره ۲۰۱5-2002 با استفاده از رهیافت GMM پرداخته شود. یافته های آزمون تأییدکننده این است که رشد اقتصادی همان ظور که با مؤلفه های تعداد نیروی کار ،و سرمایه تشکیل یافته و سرمایه انسانیارتباط دارد ، تحت تأثیر خلاقیت و نوآوری نیز می باشد.همچنین نتایج نشان داد سرمایه های انسانی در تاثیر گذاری صنایع خلاق بر رشد اقتصادی موثر هستند.به عبارتی آموزش و تحصیلات زمانی میتواند بر رشد و توسعه اقتصادی تأثیرگذار باشد که به خلاقیت و نوآوری منجر شود. لذا، پیشنهاد می شود،با ایجاد زیست بوم های نوآوری ، تهیه سند آمایش خلاقیت و حمایت و حفاظت از نوآوران، نظام خلاقیت در کشورها نهادینه شود تا از طریق دستیابی به اقتصادی خلاق و دانش محور توسط سرمایه انسانی ، رشد و توسعه پایدار تحقق یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
278 - اثرآزاد سازی تجاری بررشد اقتصادی شهرهای ایران
احمد علی اسدپوررشد اقتصادی به عنوان یکی از اجزاء مهم توسعه اقتصادی محسوب می شود، از طرفی آزاد سازی تجاری با درجه پیوستن هر کشور به اقتصاد جهانی طی زمان، مقوله ای است که مورد توجه اقتصاددانان کشورهای مختلف جهان می باشد. بنابراین در این مطالعه به بررسی عوامل تاثیر گذار بر رشد اقتصادی از أکثررشد اقتصادی به عنوان یکی از اجزاء مهم توسعه اقتصادی محسوب می شود، از طرفی آزاد سازی تجاری با درجه پیوستن هر کشور به اقتصاد جهانی طی زمان، مقوله ای است که مورد توجه اقتصاددانان کشورهای مختلف جهان می باشد. بنابراین در این مطالعه به بررسی عوامل تاثیر گذار بر رشد اقتصادی از جمله آزاد سازی تجاری پرداخته شده است. برای این منظور، از آمار سری زمانی طی سالهای 1360 تا 1393 و با استفاده از مدل خود همبستگی با وقفه توزیع شده (ARDL) استفاده شد. همچنین برای بررسی رابطه علیت میان آزاد سازی تجاری و نرخ رشد اقتصادی در بلند مدت و کوتاه مدت از آزمون علیت مدل تصحیح خطا استفاده شد.نتایج حاصل از این مطالعه نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی دار متغیرهای؛ سرمایه گذاری کل، تعداد کل نیروی کار و شاخص آزاد سازی تجاری بر نرخ رشد اقتصادی در کوتاه مدت و بلند مدت است. همچنین با استفاده از آزمون والد بر روی ضرایب مدل تصحیح خطا به این نتیجه دست یافته شد که همواره در کوتاه مدت و بلند مدت رابطه علیت از آزاد سازی تجاری به نرخ رشد اقتصادی وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
279 - سنجش کیفیتزندگی در سکونتگاههای روستایی (مورد: بخش مرکزی شهرستان اسلامآبادغرب)
بتول میرزائیان بیژن رحمانی محمدتقی رضویان عبدالرضا فرجی رادیکی از مهمترین اهداف سیاستهای عمومی هر جامعهای، بهبود کیفیت زندگی آن جامعه میباشد. این مقاله به بحث درباره کیفیت زندگی درسطح مناطقروستایی میپردازد. تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال است که مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستاناسلامآبادغرب تا چه اندازه از شاخص کیفیت أکثریکی از مهمترین اهداف سیاستهای عمومی هر جامعهای، بهبود کیفیت زندگی آن جامعه میباشد. این مقاله به بحث درباره کیفیت زندگی درسطح مناطقروستایی میپردازد. تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال است که مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستاناسلامآبادغرب تا چه اندازه از شاخص کیفیت زندگی برخوردارند. ارزیابی کیفیتزندگی در سه شاخص اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و با13 مؤلفه صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل دادهها از طریق آزمونT تکنمونهای انجام گرفته-است. براساس یافتههای تحقیق، محاسبهمیانگین برخورداری نشان داده که دهستان شیان با47/33درصد مطلوبترین کیفیتزندگی و دهستانحومهشمالی با 43/28درصد پایینترین سطح رضایت از کیفیتزندگی را دارمیباشند. بنابراین برای بهبود کیفیتزندگی در نواحیروستایی مورد مطالعه، برنامهریزی درهمه شاخصهایاجتماعی،اقتصادی و کالبدی لازم است که این مهم از طریق خدماتدهی و ساماندهی به روستاها به ویژه روستاهای کمبرخوردار میتواند تأثیرگذار باشد. واژگان کلیدی: شهرستاناسلامآبادغرب، روستا،شاخصهای اجتماعی،اقتصادی و کالبدی، کیفیتزندگی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
280 - تحلیل تاثیر مولفه های توسعه اقتصادی بر امنیت پایدار منطقه مرزی (مورد مطالعه:منطقه مرزی بورالان تا سردشت)
هوال خرازیان محمد اخباری عبدالرضا فرجی رادتوسعه اقتصادی ﯾﮑﯽ از رویکردهای ﻋﻤﺪه ﮐﺸﻮرﻫﺎ نسبت به مناطق مرزی به شمار می رود.این کشورها ﺑﺮای ﺟﺒﺮان ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﯽﻫﺎ، ﻓﺮار از ﻓﻘﺮ ﺳﯿﺎﺳﯽ، اﻗﺘﺼﺎدی، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪای ﻣﺘﻌﺎدل و ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻊ زﻧﺪﮔﯽ ساکنین مناطق مرزی ﻣﻨﺠﺮﮔﺮدد ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺻﺤﯿﺢ و ﺑﺮﻧ أکثرتوسعه اقتصادی ﯾﮑﯽ از رویکردهای ﻋﻤﺪه ﮐﺸﻮرﻫﺎ نسبت به مناطق مرزی به شمار می رود.این کشورها ﺑﺮای ﺟﺒﺮان ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﯽﻫﺎ، ﻓﺮار از ﻓﻘﺮ ﺳﯿﺎﺳﯽ، اﻗﺘﺼﺎدی، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪای ﻣﺘﻌﺎدل و ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻊ زﻧﺪﮔﯽ ساکنین مناطق مرزی ﻣﻨﺠﺮﮔﺮدد ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺻﺤﯿﺢ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰیﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺑﻬﯿﻨﻪ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ و ﻣﻨﻄﻘﻪای اﺳﺖ هستند.ﺗﻮﺳﻌﻪ اقتصادی و اﻣﻨﯿﺖ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮزی ﺗﺄﺛﯿﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑﻠﯽ ﺑﺮﻫﻢ دارﻧﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪایﮐﻪ ﻫﺮ اﻗﺪاﻣﯽ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﯽ ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ﻣﯽﮔﺬارد.ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ، ﻣﻨﺎﻃﻖ دارای ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺑﺎﻻی ﺗﻮﺳﻌﻪ از ﺿﺮاﯾﺐ اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮی ﻧﺴﺒﺖﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﻮﺳﻌﻪﻧﯿﺎﻓﺘﻪﺗﺮ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ.از این رو ،نگارندگان با روش توصیفی تحلیلی و بهره گیری ازمطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی و با هدف تحلیل مولفه های توسعه اقتصادی بر امنیت پایدار منطقه مرزی بورالان تا سردشت ،در صدد پاسخگویی به این سوال هستند : مولفه های تاثیرگذار توسعه اقتصادی بر امنیت پایدار منطقه مرزی بورالان تا سردشت کدامند؟ تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
281 - نقش زنان کارآفرین در توسعه اقتصادی روستایی دهستان خرمرود شهرستان تویسرکان
مسلم بشیراحسن ریباز قربانی نژادمشارکت زنان در کلیه زمینه های زندگی اقتصادی، یکی از مهمترین عوامل دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی روستایی بوده و ضرورتی بنیادین دارد. بر این اساس، این مقاله به مطالعه نقش فعالیت زنان کارآفرین در توسعه اقتصادی روستایی دهستان خرمرود شهرستان تویسرکان می پردازد. دادههای تح أکثرمشارکت زنان در کلیه زمینه های زندگی اقتصادی، یکی از مهمترین عوامل دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی روستایی بوده و ضرورتی بنیادین دارد. بر این اساس، این مقاله به مطالعه نقش فعالیت زنان کارآفرین در توسعه اقتصادی روستایی دهستان خرمرود شهرستان تویسرکان می پردازد. دادههای تحقیق از طریق تنظیم پرسشنامه و مطالعات میدانی برای بیست روستای دهستان خرمرود شهرستان تویسرکان جمع آوری شده است و با استفاده از روش شناسی توصیفی- تحلیلی، پیمایش به صورت میدانی، به وسیله آزمون اسپیرمن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده از تحقیقات میدانی و ارزیابی شاخصهای مورد مطالعه، بیانگر این مطلب است که مشارکت زنان کارآفرین دهستان خرمرود شهرستان تویسرکان زمینه های توسعه اقتصادی منطقه، اشتغال، افزایش درآمد، سرمایه گذاری و توسعه تسهیلات را فراهم کرده، با اینحال، تقویت اقتصاد محلی و نشاط و تنوع بخشی اقتصادی طولانی مدت را در سطح منطقه به دنبال نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
282 - ارزیابی و سنجش وضعیت توسعه در استان کرمانشاه با تاکید بر سیاست منطقه گرائی
علی پورمیرزا ریباز قربانی نژاد اعظم یوسفی رحیم سرورامروزه با توجه به منابع انسانی، طبیعی و شرایط جغرافیایی و سیاسیِ مناطق مرزی در فرایند توسعه ملی، می توان از طریق طرح نظامی (سیستمی)هماهنگ،برنامه ریزی مبتنی بر منابع محلی را در اولویت قرار داد. بنابراین تلاش در جهت ارتقاء شاخص های اقتصادی، اجتماعی، محیطی و فرهنگی به منظو أکثرامروزه با توجه به منابع انسانی، طبیعی و شرایط جغرافیایی و سیاسیِ مناطق مرزی در فرایند توسعه ملی، می توان از طریق طرح نظامی (سیستمی)هماهنگ،برنامه ریزی مبتنی بر منابع محلی را در اولویت قرار داد. بنابراین تلاش در جهت ارتقاء شاخص های اقتصادی، اجتماعی، محیطی و فرهنگی به منظور دستیابی به اهداف مهم توسعه پایدار، در قالب سیاست منطقه گرایی، با استفاده از الگوسازی و ارائه راهکارهای مناسب الزامی و ضروری است. در این پژوهش به بررسی وضعیت توسعه در استان کرمانشاه با تاکید بر سیاست منطقه گرائی پرداخته شد. با مطالعه و تدوین 120پرسشنامه حاوی 50 سوال، تاثیر منطقه گرایی در ابعاد مختلف از نگاه مدیران 5 شهرستان مرزی کرمانشاه بررسی شد.پردازش اطلاعات با SPSS انجام شد.برای تحلیل آماری تفاوت بین وضع موجود و شرایط ایده آل از آزمون ویلکاکسون استفاده شد و نتایج بیانگر این است که در ابعاد مختلف تفاوت محسوسی در دو شرایط وضع موجود و ایده آل وجود دارد. پس می توان گفت فاصله چشمگیری میان وضعیت موجود با شرایط ایده آل از نظر توسعه وجود دارد و این اختلاف در همه ابعاد به صورت نقشه های (GIS) نمایش داده شد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
283 - آثار اقتصادی و اجتماعی تحقق حیات شبانه در برنامه ریزی توسعه پایدار شهری (نمونه موردی: تهران و حوزه نفوذ)
علیرضا صادقی بخش علیرضا استعلاجی رحیم سرورشب و ماهیت جدید فرصتی جدید است با رهاوردهای اقتصادی که بعضاً میتواند به لحاظ فرهنگی و خانوادگی نیز تقویت کننده انواع همبستگیها و همدلیهای خانوادگی باشد. پرسش پژوهش کنونی آن است که آثار تحقق حیات شبانه درونی و بیرونی در برنامه ریزی توسعه پایدار شهری (نمونه موردی: تهرا أکثرشب و ماهیت جدید فرصتی جدید است با رهاوردهای اقتصادی که بعضاً میتواند به لحاظ فرهنگی و خانوادگی نیز تقویت کننده انواع همبستگیها و همدلیهای خانوادگی باشد. پرسش پژوهش کنونی آن است که آثار تحقق حیات شبانه درونی و بیرونی در برنامه ریزی توسعه پایدار شهری (نمونه موردی: تهران و حوزه نفوذ) کدامست؟ پژوهش کنونی از رویکرد آمیخته که تلفیقی از دو روش کیفی و کمّی است، استفاده می کند. به این صورت که این پژوهش ابتدا به صورت کیفی و با استراتژی موردکاوی که از استراتژی های تحقیقات کیفی است، به تبیین جنبه های مختلف حیات شبانه در برنامه ریزی توسعه پایدار شهری مجموعۀ شهری تهران و حوزه نفوذ میپردازد. علاوه بر موردپژوهی، از روش پیمایش به عنوان یک روش کمّی برای گردآوری و تحلیل داده ها، استفاده گردیده است. گزاره های پژوهش با نمره میانگین بالای 4 و انحراف معیار زیر 1 مورد تأیید قرار گرفتند. دستاورد پژوهش نشانگر این است که آثار اجتماعی و اقتصادی تحقق حیات شبانه درونی و بیرونی در برنامه ریزی توسعه پایدار شهری (نمونه موردی: تهران و حوزه نفوذ) شامل ابعاد اجتماعی و اقتصادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
284 - روابط ژئواکونومی (اقتصاد ژئوپلیتیکی) ایران و هند و عوامل همگرایی و واگرایی آن
علیرضا محرابی قاسم عباسیان فرد سروش نیک منشاقیانوس هند، به عنوان تسهیل کننده تجارت جهانی و جریان آزاد انرژی از نقش ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی ویژهای برخوردار بوده و کنارههای آن، در محل تلاقی محورهای بزرگ ارتباط زمینی که آسیای شرقی و جنوب شرقی و آسیای جنوبی و... را به آفریقا، اروپا و هند متصل میسازد، قرار دارد أکثراقیانوس هند، به عنوان تسهیل کننده تجارت جهانی و جریان آزاد انرژی از نقش ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی ویژهای برخوردار بوده و کنارههای آن، در محل تلاقی محورهای بزرگ ارتباط زمینی که آسیای شرقی و جنوب شرقی و آسیای جنوبی و... را به آفریقا، اروپا و هند متصل میسازد، قرار دارد . ایران و هند دو کشور مهم در منطقه بوده و در طول تاریخ با یکدیگر روابط تنگاتنگی داشتهاند، ازاین رو ژئواکونومیک این دو کشور با یکدیگر ارتباط ویژهای داشته و بررسی و شناخت عوامل موثر بر آن، حائز اهمیت است. در پژوهش پیش رو که ماهیتی بنیادی دارد و و در پی یافتن واقعیتها و شناخت بازتابهای برخاسته از کنش متقابل جغرافیا، اقتصاد و سیاست است و با بهرهگیری از روش تفسیری تحلیلی در پژوهش، به بررسی اثر ژئوپلیتیک ایران در مناسبات اقتصادی با کشور هند پرداخته شده است. با مطالعه اهم مفاهیم پیرامون موضوع مذکور که از مسائل مهم سیاست خارجی و سازمان‎های بین‎المللی است و همچنین از آنجا که میزان ارتباط با دولت‎های خارجی و سازمان‎های بین‎المللی یکی از نمادهای توسعه یافتگی یک کشور میباشد، در پژوهش حاضر ارتباط بین روابط اقتصادی ایران و هند با جایگاه ژئواستراتژیک ایران و عوامل واگرا و همگرای موثر در توسعه اقتصادی دو کشور پرداخته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش، حاکی از آن است که کشور هند میتواند به عنوان پیوند دهنده ارتباط بین کشورهای حوزه آسیای مرکزی و قفقاز با کشور هند باشد و انتظار میرود که شاهد افزایش چشمگیری در تقویت همگرایی بین ایران و کشور هند باشیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
285 - بررسی جایگاه چابهار در ترانزیت شمال جنوب و نقش آن در توسعه شهر های همجوار
عزت اله عزتی شمس الدین شکریدر دهه های اخیر توجه به گفتمان ژئواکونومی و نقش برتر اقتصاد در مناسبات جهانی، ژئوپلیتیک انرژی و انتقال وامنیت آن از جایگاه بالا تری در مناسبات بین المللی برخوردار شده است. بندر راهبردی چابهار که تنها بندر اقیانوسیایران در شمال دریای عمان بوده، نزدیک ترین و آسان ترین راه أکثردر دهه های اخیر توجه به گفتمان ژئواکونومی و نقش برتر اقتصاد در مناسبات جهانی، ژئوپلیتیک انرژی و انتقال وامنیت آن از جایگاه بالا تری در مناسبات بین المللی برخوردار شده است. بندر راهبردی چابهار که تنها بندر اقیانوسیایران در شمال دریای عمان بوده، نزدیک ترین و آسان ترین راه دسترسی کشورهای آسیای مرکزی (که محصور درخشکی اند ) به آبهای آزاد است. مناطق حاشیه ای و مرزی کشور علی رغم ظرفیت ها و توانمندی ها، به علت دوریاز مرکز تصمیم گیری و به لحاظ اتخاذ سیاستهای توسعه ای و برنامه های غیر آزمایشی، پیامدهای نامطلوبی برای اینمناطق به همراه داشته، که مهمترین آن عدم توسعه یافتگی و محرومیت و حاشیه ای بودن این مناطق است .جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهایی است که به لحاظ قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب از مزایایترانزیتی خوبی بهرمند است. سواحل جنوبی کشور بخصوص سواحل زیبای دریای عمان با دسترسی مستقیم کشور بهدریاهای آزاد و اقیانوسهای پهناور ،توانهای بالقوه زیادی در زمینه ترانزیت کالا و انرژی، که ایران در کانون بیضیانرژی قرار داشته و ایجاد منطقه آزاد و قرار گیری در کریدور ترانزیت شمال جنوب، نقش مهمی ایفا می نمایند، کهدر آینده توسعه و امنیت منطقه و کشور را به دنبال خواهد داشت. در این مقاله جایگاه چابهار به لحاظ ژئوپلیتیک وژئواکونومی در ترانزیت شمال- جنوب و اهمیت آن در توسعه و امنیت جنوب کشور مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
286 - رشد و توسعه شهرنشینی در ایران "با تاکید بر فعالیتهای اجتماعی-اقتصادی"
مهرداد نوابخش سروش فتحینظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت أکثرنظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت از انقلاب شهری در دنیا می شود. درایران نیز تحول شهرنشینی بسیار شتابان و سریع بوده است. یک قانون ساده جامعه شناختی می گوید هر تحول و تغییر خارجاز قاعده و سازمانی منجر به پیامدهای ناخواسته بسیاری می شود. الگوی توسعه شهری در ایران الگوی تسلط تک شهری و نیز تمرکز گرایانه بوده است. در سه چهار دهه اخیر ایران چندین بوم (Boom) مختلف را پشت سر گذاشته از آن جمله بوم نفت، بوم شهرنشینی و بوم زایشهای بسیار (جمعیت). در چنین شرایطی شهرنشینی با پیامدهای بسیاری همراه خواهد بود از جمله توزیع بی عدالتی، گسترش آسیبهای اجتماعی و ناهمگونی فزاینده اجتماعی و کمک به گسترش انواع بحرانهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
287 - تحولات اجتماعی، اقتصادی و چالش های نواحی روستایی (مورد: فومنات، گیلان)
حسن افراختهتحولات اجتماعی، اقتصادی اثرات مهمی در نواحی و زندگی روستایی دارد . این اثرات برحسب ویژگی های محیطی،سیستم اقتصادی و نهادهای اجتماعی متفاوت بوده، گاهی نقشی مثبت در زندگی روستایی ایفا می کند و زمانی منشأچالش ها و تعارضاتی در نواحی روستایی هستند.در این مقاله چالش هایی که در أکثرتحولات اجتماعی، اقتصادی اثرات مهمی در نواحی و زندگی روستایی دارد . این اثرات برحسب ویژگی های محیطی،سیستم اقتصادی و نهادهای اجتماعی متفاوت بوده، گاهی نقشی مثبت در زندگی روستایی ایفا می کند و زمانی منشأچالش ها و تعارضاتی در نواحی روستایی هستند.در این مقاله چالش هایی که در اثر تحولات اجتماعی، اقتصادی در ناحیه روستایی فومنات در غرب گیلان بروز کرده،مورد بررسی قرار گرفته است.داده های مورد نیاز تحقیق مبتنی بر بررسی اسنادی و مطالعه میدانی بوده است . داده های جمع آوری شده بر اساس”تحلیل مؤلفه های اصلی “ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و درجه برخورداری روستاهای مختلف ناحیه را محاسبهکرده است.نتیجه نشان می دهد که تحولات اجتماعی، اقتصادی اخیر روستاها را با چالش ها و تعارضاتی مواجه ساخته است . درپایان این چالش ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
288 - نقش فقر روستایی برتوسعه پایدار(تخریب محیط زیست: مرتع) مطالعه موردی: بخش پشت آب شهرستان زابل
زهرا شریفی نیا سیدرحیم مشیری افشار علی حسینیفقر روستایی به واسطه فشار بر منابع محیطی و بهره برداری غیر اصولی و ناپایدار از این منابع موجب تشدید تخریب محیط زیست می شود و بحرانهای زیست محیطی نیز به واسطه تحلیل و از بین بردن منابع مورد استفاده روستائیان، بر شدت فقر آنان می افزاید. در تحقیق حاضر هدف آن است نقش فقر اق أکثرفقر روستایی به واسطه فشار بر منابع محیطی و بهره برداری غیر اصولی و ناپایدار از این منابع موجب تشدید تخریب محیط زیست می شود و بحرانهای زیست محیطی نیز به واسطه تحلیل و از بین بردن منابع مورد استفاده روستائیان، بر شدت فقر آنان می افزاید. در تحقیق حاضر هدف آن است نقش فقر اقتصاد روستایی بر تخریب محیط زیست درمراتع ممیزی شده بخش پشت آب شهرستان زابل مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق بر اساس هدف کاربردی و داده ها ی مورد نیازاز طریق روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. در روش میدانی ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه و واحد آماری، سرپرست خانوار(بهره بردارروستایی) است. بدین منظور تأثیردو عملکردمستقیم وغیر مستقیم انسان بر تخریب محیط زیست(مرتع)که نتیجه فقر اقتصادی واجتماعی بهره برداران روستایی است بررسی شده است. این تحقیق نشان می دهدکه،: پایین بودن متوسط درآمد سرانه خانوارهای روستایی، بازدهی پایین مرتع و عدم دسترسی به فرصت های شغلی عامل فقر اقتصاد روستایی و سطح پایین تحصیلات خانوارروستایی وبالا بودن بعدخانوارعامل فقراجتماعی روستاییان استفاده کننده از مرتع بوده است. این دو عامل سبب شده است تاروستاییان باعملکرد غیر مستقیم جهت تامین ضروریات زندگی به نگهداری بیش از حد دام در فضای محدود مرتع بپردازند، از طرفی باعملکرد مستقیم ازطریق بوته کنی که می توانددر به تاخیر انداختن فرسایس خاک و افزایش طول عمر مرتع مفید باشد؛ باعث شدت تخریب پذیری مرتع گردند. نتایج تحقیق بیانگرآن است که فقر اقتصادی واجتماعی روستاییان سبب تخریب محیط زیست (مرتع)از طریق عملکرد مستقیم انسان( بوته کنی جهت تامین سوخت، فروش وایجاد آغل) و عملکردغیر مستقیم انسان(نگهداری دام مازادبرظرفیت مرتع) شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
289 - طرح توسعه ناحیه ای، رشد شهری و آسیب شناسی اجتماعی
حسن افراختهشهر بندری چابهار مرکز اداری شهرستان چابهار است که در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان، درساحل خلیج چابهار واقع است.در سال 1370 ایجاد منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار به تصویب هیأت وزیران رسید که در سال 1372فعالیت خود را آغاز کرد . هدف منطقه آزاد بهره گیری از توان منطقه ا أکثرشهر بندری چابهار مرکز اداری شهرستان چابهار است که در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان، درساحل خلیج چابهار واقع است.در سال 1370 ایجاد منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار به تصویب هیأت وزیران رسید که در سال 1372فعالیت خود را آغاز کرد . هدف منطقه آزاد بهره گیری از توان منطقه ای، جذب سرمایه گذاری خارجی، ایجاد اشتغال،کاهش اتکا به اقتصاد نفت و توسعه اقتصادی جنوب شرق ایران بود.فعالیت منطقه آزاد موجب جذب برخی سرمایه گذاری ها و افزایش جمعیت شهر چابهار شده است.در این مقاله ابتدا نقش سرمایه غیر بومی در یک محیط سنتی و اثر آن در توسعه ساختار اجتماعی، فضاییشهر چابهار مورد بررسی قرار گرفته است . آنگاه نابسامانی های کارکردی و آسیب های اجتماعی حاصله از ساختاراجتماعی، فضایی شهر تجزیه و تحلیل شده،در پایان برخی نقطه نظرهای اصلاحی ارائه شده است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
290 - توانهای گردشگری به منظور توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی ریجاب- شهرستان دالاهو)
علیرضا محمودی مسعود مهدویمنطقه ریجاب از توابع شهرستان دالاهو، از نظر موقعیت جغرافیایی، شرایط منحصر به فرد آب وهوایی، واقع شدن در مسیر بزرگ راه عتبات و نیز داشتن بناها و آثار تاریخی و فرهنگی، دارای شرایط مطلوبی، به ویژه در غرب کشور، برای گردشگری است؛ بنابراین، توجه بیش از پیش به صنعت گردشگری بخص أکثرمنطقه ریجاب از توابع شهرستان دالاهو، از نظر موقعیت جغرافیایی، شرایط منحصر به فرد آب وهوایی، واقع شدن در مسیر بزرگ راه عتبات و نیز داشتن بناها و آثار تاریخی و فرهنگی، دارای شرایط مطلوبی، به ویژه در غرب کشور، برای گردشگری است؛ بنابراین، توجه بیش از پیش به صنعت گردشگری بخصوص گردشگری روستایی دراین منطقه ضروری است تا جایی که می توان گفت این صنعت می تواند، علاوه بر تبدیل نمودن منطقه به قطب گردشگری، یکی از محورهای توسعه همه جانبه به شمار آید. اما لازمه توسعه این است که در برنامه ریزی های گردشگری ساخت اقامتگاه ها قویاً مورد توجه قرار گیرد. هتلها نخستین تشکیلاتی است که باید در محلی با چشم انداز جذاب بنا گردد. الویت به بنای هتل علاوه بر مکان یابی برای احداث ساختمان آن توجیه مالی و اقتصادی آن است. بدین منظور سازمان بین المللی توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) با طراحی و توسعه اولین نسخه نرم افزار کامفار یک الگوی استاندارد بین المللی ارزیابی مالی و اقتصادی طرح ها را ایجاد نموده که از آن برای ارزیابی طرح ها و پروژه های تولیدی و خدماتی و انتخاب گزینه بهینه جهت سرمایه گذاری استفاده مینمایند. این نرم افزار داده های خام مالی و اقتصادی را دریافت و آنها را تجزیه وتحلیل نموده و میزان اقتصادی بودن و امکان اجرای پروژه ها را محاسبه می نماید. در این مقاله ابتدا با استفاده از روش های کتابخانه ای و میدانی جاذبه های گردشگری منطقه مورد مطالعه شناسایی گردیده، سپس با توجه به آمار گردشگران ورودی به منطقه، برآورد صحیحی از آمار گردشگران ورودی به هتل حاصل شد. پس از آن داده های اولیه مورد نیاز نرم افزار کامفار نظیر حجم سرمایه گذاری، محل تامین سرمایه، مالیات، درآمدها و هزینه های طرح و سایر اطلاعات مورد نیاز به منظور احداث یک هتل سه ستاره در منطقه تهیه و در دو نرم افزار کامفار و اکسل مستقرگردید. پس از محاسبه، شاخص های مالی و اقتصادی طرح به منظور توجیه پذیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
291 - بررسی جغرافیایی اثرات اقتصادی اجتماعی طرح "خروج دام از جنگل" در منطقه کلاردشت ( شهرستان چالوس )
منصور بدری فر آمنه حقزاددر سرزمین خشک و نیمهخشکی مانند ایران، جنگلهای کرانه دریای خزر یکی از ذخایر اکولوژیک عظیمی است کهارزشهای طبیعی و اقتصادی بسیاری را در خود نهفته دارد. حفظ این منبع و بهبود وضعیت محیطی آن، هم برای جامعهای کهبطور مستقیم با آن مرتبط است و هم برای کل کشور مسالهای حیاتی است. م أکثردر سرزمین خشک و نیمهخشکی مانند ایران، جنگلهای کرانه دریای خزر یکی از ذخایر اکولوژیک عظیمی است کهارزشهای طبیعی و اقتصادی بسیاری را در خود نهفته دارد. حفظ این منبع و بهبود وضعیت محیطی آن، هم برای جامعهای کهبطور مستقیم با آن مرتبط است و هم برای کل کشور مسالهای حیاتی است. متاسفانه، دخل و تصرفهای ناسنجیده، بدونهدف و برنامه، موجودیت این جنگلها را در شرایط کنونی به مخاطره انداخته است. قریب یک سوم از کل سطح جنگلهای شمال کشور (6/000/000 هکتار) از جنگلهای مخروبه پوشیده شده است. در داخل این مخروبه، خانوادههای زیادی به صورت مجتمع و یا پراکنده در آبادیهای یک خانوار تا چند خانوار زندگی می کنند که یکی از عوامل عمده تخریب بودهاند. در این محدوده قریب 100/00 خانوار، با حدود 4/5 میلیون واحد دامی در قالب 33/000 واحد دامداری مستقر هستند که شغل اصلی و عمده آنها دامداری است این تحقیق با عنوان بررسی جغرافیایی اثرات اقتصادی اجتماعی "طرح خروج دام از جنگل" میباشد که دو فرضیه مهم و اصلی آن شامل : بهبود وضعیت ا قتصادی و معیشتی روستاییان دامدار و جنگل نشین پس از اجرای طرح "خروج دام از جنگل " وافزایش برخورداری از خدمات اجتماعی و امکانات زیربنایی در دهستان های کلاردشت پس از اجرای طرح خروج دام از جنگل میباشد و در این تحقیق سعی در یافتن پاسخ این دو فرضیه هستیم زیرا افرادی که طرح را پذیرفته اند و به اصطلاح مشمول طرح خروج دام از جنگل شدند در ازای خارج شدن خود و دامهایشان از جنگل پول نقد و یا زمین دریافت کرده اند و لیکن اکثریت آن ها نتوانستند شیوه معیشت دامداری خود را بعد ازاجرای طرح ادامه دهند. بنابراین مشکلات اقتصادی و اجتماعی برایشان بوجود آمده است.به منظور بررسی دقیق تر و کسب نتیجه مطلوب بهینه از روش کتابخانهای، میدانی و پرسش نامهای استفاده گردیده است .به نظر نگارنده در جهت موفقیت و کارآمدن کردن طرح باید به شاخصهایی نظیر آنچه در ذیل آمده، توجه ویژه شود.ا یجاد امکانات جانبی با توجه به استعداد منطقه از قبیل قالی بافی، کارگاه های کوچک روستایی، توصیه پرورش زنبورعسل و غیره تا به این طریق مشکل بیکاری تا حدودی حل شود.از خانوادههای مشمول طرح تا زمانی که این گروه بتوانند از نظر اقتصادی به حدی از خودکفایی برسند، حمایت شود.زمینهایی که به مشمولین طرح واگذار میشود تا حد امکان در نزدیکی روستای محل سکونت آنها باشد و . . . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
292 - توسعه شهری بر منبای پتانسیلهای اقتصادی با رویکرد سیاستهای کلی نظام مطالعه موردی: شهرستان آستارا
سیده صدیقه حسنی مهراهمیت موضوع توسعه اجتماعی اقتصادی ملی هر کشوری لاجرم بر پایه پتانسیل ها و توانمندی های مختلف آن بنا می شود. توسعه مفهومی کلان و جامع است که شاخص های رفاه اجتماعی تشریح کننده آن می باشد. اگر توسعه منطقه ای بعنوان رویکردی در جهت تقویت توسعه ملی تعریف شود، ایران بعنوان یکی أکثراهمیت موضوع توسعه اجتماعی اقتصادی ملی هر کشوری لاجرم بر پایه پتانسیل ها و توانمندی های مختلف آن بنا می شود. توسعه مفهومی کلان و جامع است که شاخص های رفاه اجتماعی تشریح کننده آن می باشد. اگر توسعه منطقه ای بعنوان رویکردی در جهت تقویت توسعه ملی تعریف شود، ایران بعنوان یکی از کشورها، پیش از تدوین سند چشم اندازه بیست ساله 1404 رویکرد توسعه گرایانه خود را اعلام نموده و تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور را اساس کار قرار داده است از این رو در این مقاله سعی شده با توجه به پرسش کلیدی "چگونه می توان ساز و کار مناسب پتانسیل ها توسعه منطقه ای را شناسایی نمود؟" در جهت تجزیه و تحلیل پتانسیل های زیرساختی دانش محور شهرستان آستارا بر اساس سیاست های کلی نظام با استفاده از تحلیل سیاست های توسعه منطقه ای پرداخته شود. با استفاده از مدل تعاملی فاکتورهای توسعه منطقه ای و بهره گیری از شاخص های توسعه منطقه ای به این سؤال پاسخ داده شده است که نتیجه کلی آن تلفیق دانش بنیان اقتصاد منطقه و شاخص های انسانی توسعه منطقه ای است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
293 - نگرشی در تحولات اقتصاد روستایی مورد مطالعه: روستاهای ایالت کبک کانادا
سید حسن مطیعی لنگرودیروستاهای ایالت کبک 2 کانادا، هماهنگ با تغییرات جامعه جهانی شدیداً در حال تغییر و تحول، به ویژه در زمینهاقتصاد روستایی می باشند . نتیجۀ مطالعات نگارنده در نواحی روستایی این ایالت ، نشان داده است که سه عاملتعداد جمعیت، فعالیت ها و در آمد اقتصادی ، برای تمایز بین روستایی ب أکثرروستاهای ایالت کبک 2 کانادا، هماهنگ با تغییرات جامعه جهانی شدیداً در حال تغییر و تحول، به ویژه در زمینهاقتصاد روستایی می باشند . نتیجۀ مطالعات نگارنده در نواحی روستایی این ایالت ، نشان داده است که سه عاملتعداد جمعیت، فعالیت ها و در آمد اقتصادی ، برای تمایز بین روستایی بسیار اهمیت دارد . به علاوه، در سال های اخیرتغییراتی عمیق در تمامی ساخت های زیستی روستایی این ایالت مطرح شده، که سبب تفاوت بسیار شدیدروستاهای آن با سایر سرزمین های روستایی جهان گردیده است. این تغییرات شامل : الگوی مصرف، سازماندهیفضا، مسکن، آموزش، بهداشت و سلامتی، گذران اوقات فراغت و ارزش های موجود در جامعه روستایی می باشد موج عظیم نوگرایی که در ایالت کبک ظاهر شده است، منجر به ایجاد تغییرات ریشه ای در بسیاری از مکان های روستایی گردیده است . عمدۀ این تغییرات متاثر از ایجاد زمینه های جدید در فعالیت های اقتصادی موجود در نواحیروستایی و مسلماً سبب افزایش توان تولید و بهره وری های اقتصادی مضاعف در این نواحی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
294 - بررسی نقش فعالیتهای اقتصادی در توزیع جمعیت بین شهر و روستا در ایران
مجید ولی شریعت پناهیشناخت چگونگی توزیع جمعیت و پراکندگی جغرافیایی آن بخصوص بین شهر و روستا، و نیز عواملی که بر این توزیع موثرند لازمه برنامه ریزی فضایی در کشور است. در بین عوامل متعددی که بر پراکندگی جمعیت تأثیر می گذارند، فعالیتهای اقتصادی که به سه بخش عمده، کشاورزی، صنعت و خدمات تقسیم می أکثرشناخت چگونگی توزیع جمعیت و پراکندگی جغرافیایی آن بخصوص بین شهر و روستا، و نیز عواملی که بر این توزیع موثرند لازمه برنامه ریزی فضایی در کشور است. در بین عوامل متعددی که بر پراکندگی جمعیت تأثیر می گذارند، فعالیتهای اقتصادی که به سه بخش عمده، کشاورزی، صنعت و خدمات تقسیم می گردند، از جمله این عوامل محسوب می شوند. نتایج حاصل از این تحقیق حکایت از آن دارد، که فعالیتهای صنعتی و خدماتی با توجه به ایجاد فرصتهای شغلی در شهرها به انتقال تمرکز جمعیت در نقاط شهری، و فعالیتهای کشاورزی به تثبیت جمعیت درنواحی روستایی کمک کرده اند، و تفاوت استانها از نظر میزان شهرنشینی و روستا نشینی تا حدودی ناشی از تفاوت آنها از نظر میزان اشتغال در هر یک از فعالیتهای اقتصادی است. همچنین تغییر میزان شهرنشینی طی سالهای 1335 تا 1385 تابعی از تغییر میزان اشتغال در صنعت و خدمات بوده و تغییر میزان روستانشینی نیز با تغییر میزان اشتغال در فعالیتهای کشاورزی رابطه دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
295 - بررسی تأثیر کشت گل و گیاهان زینتی بر اقتصاد شهرستان پاکدشت
معصومه پازکی مجتبی قدیری معصوم علیرضا استعلاجیطی چند دهه گذشته تنوع بخشی به صادرات کشور و به عبارتی دیگر گرایش به استراتژی توسعه صادرات و جهش صادراتی، شدیداً مورد تأکید قرار گرفته است. در این راستا صادرات کالاهای غیرنفتی به منظور جایگزینی هر چه بیشتر سایر کالاها بجای نفت در جهت رشد اقتصادی و ایجاد وتحول ساختاری در أکثرطی چند دهه گذشته تنوع بخشی به صادرات کشور و به عبارتی دیگر گرایش به استراتژی توسعه صادرات و جهش صادراتی، شدیداً مورد تأکید قرار گرفته است. در این راستا صادرات کالاهای غیرنفتی به منظور جایگزینی هر چه بیشتر سایر کالاها بجای نفت در جهت رشد اقتصادی و ایجاد وتحول ساختاری در آن، افزایش فرصت های شغلی، کسب درآمدهای ارزی و در نهایت امکان بروز توانهای بالقوه مدنظر قرار دارد. اصولاً در راستای توسعه اقتصادی، شناخت منابع و عواملی که از مجرای صادرات بر رشد تأثیر می گذارد از اهمیت بالایی برخوردار است , به ویژه منابعی که از مزیت نسبی و خصوصاً از مزیت رقابتی نیز بهره مند باشند. یکی از کالاهایی که به واسطه ویژگی های طبیعی و سوابق تاریخی در برخی از نقاط ایران قابل تولید بوده و به لحاظ کسب درآمدهای ارزی می تواند در ترکیب صادرات غیرنفتی قرار بگیرد، گل و گیاهان زینتی است. با فراهم کردن زمینه تولید گل و گیاهان زینتی در حجم بالا و صادرات آن می توان درهای بازارهای جهانی را بر روی اقتصاد کشور گشود و از آنجایی که این محصولات دارای توان بالقوه ای در کسب درآمد ارزی بالا می باشند، در ترکیب با صادرات سایر کالاهای غیر نفتی می تواند نقش بسیار مهمی در تدوین برنامه اقتصادی بدون نفت و تنوع بخشی به صادرات داشته باشد و از طرف دیگر کشت گل و گیاهان زینتی در روستاها علاوه بر ایجاد اشتغال , سبب افزایش درآمد و پس انداز و انباشت سرمایه روستائیان شده و به توسعه اقتصادی روستا منجر می گردد که نهایتا" توسعه پایدار را در پی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
296 - آمایش سرزمین، پیش نیاز عدالت اجتماعی (مقدمهای بر نقش آمایش سرزمین در تحقق عدالت اجتماعی و توسعه پایدار)
رحیم سرور حسن اسماعیل زادهواقعیت این است که اکثر برنامه های عمرانی که قبل از انقلاب اسلامی در کشور انجام گرفته است، نه تنها موفق به ایجاد تعادلهای فضایی نشده اند بلکه تشدید نابرابریها و قطبی شدن فرآیند توسعه و عدم تعادلهای اقتصادی- اجتماعی را نیز به همراه داشته اند. تفوق دیدگاههای بخشی، برنامه أکثرواقعیت این است که اکثر برنامه های عمرانی که قبل از انقلاب اسلامی در کشور انجام گرفته است، نه تنها موفق به ایجاد تعادلهای فضایی نشده اند بلکه تشدید نابرابریها و قطبی شدن فرآیند توسعه و عدم تعادلهای اقتصادی- اجتماعی را نیز به همراه داشته اند. تفوق دیدگاههای بخشی، برنامه ریزی از بالا و تمرکزگرا (با هدف ریزش اثرات توسعه به پایین)، رجحان رشد بر توزیع عادلانه، اولویت صنعت و پروژه های با مقیاس بزرگ و فن آوری سرمایه بر و محیط زیست- ستیز و در نهایت راهکارهای نوسازی بدون بهره مندی محلی و تشریک مساعی و ارتقاء فرهنگی، رویکردهای مسلط این برنامه ها محسوب می شدند. تفوق رویکردهای یادشده، جابجائیهای وسیع جمعیتی و تمرکز بالای جمعیت و منابع در پایتخت و کلانشهرهای پیشتاز (اصفهان، مشهد، تبریز و شیراز) را موجب گردید. بدنبال بی نظمی های فضایی حاصله از رویکردهای تمرکزگرا در برنامه های عمرانی بالاخص پس از برنامه چهارم و در اوایل دهه 1350، برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان در جهت چاره جویی برای مسائل پیش آمده- که در غیاب انگاره های منطقه ای و نگرشهای توسعه ای حاصل شده بود و اثرات آن در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، کالبدی، مدیریتی، سیاستگذاری و ...، مشاهده می گردید- در پی یافتن راهکاری جهت تحقق عدالت اجتماعی- فضایی، بعنوان یک هدف کلان و ایده آل، حرکت کردند. تدوین منشور "آمایش سرزمین" در دهه 1350، اقدامی در جهت جبران خسارتهای وارده بر فضای شهرها و مناطق در سطح سرزمین و بازآفرینی تعادلهای فضایی- اقتصادی محسوب می شد. "آمایش سرزمین" با هدف توزیع متوازن و عادلانه منابع و جمعیت ضمن ملاحظات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در پی سازماندهی عقلایی فضا در ابعاد ملی و منطقه ای تدوین شد. مهمترین ابزار آمایش سرزمین در دستیابی به اهداف پیش بینی شده، توجه به برنامه ریزیهای منطقه ای است تا از این طریق به توزیع بهینه افراد و فعالیتهای اقتصادی در رابطه با منابع طبیعی دست یابد. نوشتار حاضر در پی اثبات این فرض است که تنظیم رابطه بین انسان، فضا و فعالیتهای انسان در فضا (آمایش سرزمین) و همچنین توجه به رویکردهای منطقه گرایی، مناسب ترین گزینه و پیش نیاز در دستیابی به عدالت اجتماعی و توسعه پایدار محسوب می شود. بدین خاطر، ضمن توجه به نتایج حاصله از برنامه های عمرانی قبل و بعد از انقلاب، با ریشه یابی علل ناکامیها در نیل به توسعه متوازن و عادلانه در سطح سرزمین با وام گیری از رویکرد ساختاری، به جستجوی راهکارهای لازم در این خصوص می پردازد. بدون تردید، بهره گیری از رویکرد سیستمی و کل نگر در حوزه مطالعات در گزینه مورد نظر (آمایش سرزمین) و اجرای عادلانه اهداف آن، پایداری شهری و منطقه ای را بدنبال خواهد داشت تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
297 - بررسی میزان تأثیر اجرای طرحهای گردشگری بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مناطق مختلف استان گیلان
محمد رضا زیبایی ویشکایی حسن دادرس راسته کناریاستان گیلان، یکی از استانهای مهم کشوری می باشد، که در زمینه گردشگری بعضی از ویژگیهای استثنایی، که جذب توریسم را داراست، پوشش گیاهی سرسبز، دامنه های نیمه مرتفع و همچنین دریا و رودخانه ها و چشمه ساران طبیعی نواحی سیاحتی و زیارتی متعدد، همه ازویژگیهای استان گیلان هستند. بر أکثراستان گیلان، یکی از استانهای مهم کشوری می باشد، که در زمینه گردشگری بعضی از ویژگیهای استثنایی، که جذب توریسم را داراست، پوشش گیاهی سرسبز، دامنه های نیمه مرتفع و همچنین دریا و رودخانه ها و چشمه ساران طبیعی نواحی سیاحتی و زیارتی متعدد، همه ازویژگیهای استان گیلان هستند. بررسی طرحهای گردشگری بعنوان یک انگیزه در انتخاب موضوع این تحقیق بوده و هدف از اجرای تحقیق، فراهم کردن مواد اولیه و شناخت تنگناها و تواناییهای با تاکید بر شرایط اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی می باشد. با استفاده از روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر نگرش سیستمی برای جمع آوری اطلاعات و داده ها از مطالعات اسنادی کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. هدف پژوهش ، برقرار کردن هم پیوندی مبان گردشگری با سایر بخشها همراه با توسعه این بخش با ایجاد امکانات جهت رسیدن به تعادل اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی می باشد. از مهم ترین یافته های تحقیق جامعه می توان به موارد زیر اشاره نمود. - با اجرای طرحهای گردشگری منطقه مورد نظر، با توجه به وجود پتانسیل موجود از نظر جاذبه های توریستی و فرهنگی و اجتماعی می توان گردشگری را به سمت روستاهای دارای جاذبه گردشگری سوق داد تا بتواند به مرور از فعالیتهای طاقت فرسای زندگی شهر در جئار مناظر طبیعی و تاریخی آرامش از دست یافته را بازیابند و از مهاجرت روستا به شهر نیز جلوگیری بعمل آید. با بررسی اجرای طرحهای گردشگری نقاط مثبت این طرحها را تقویت و در پی ضعیق کردن یا از بین بردن نقاط منفی باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
298 - بررسی ویژگی اقتصادی و اجتماعی زنان روستایی و سهم آنان در درآمد خانوارمطالعه موردی: زنان روستایی شهرستان دیواندره
محمدصادق علیاییزنان ایران در کنار مسئولیتهای که در نهاد خانواده به عنوان مادر و همسر دارند، نقش مهمی در امور اقتصادی و در نواحی روستای در امور تولیدی ایفاء می نمایند. در این میان سهم و نقش زنان روستایی در فعالیت‎های تولیدی و کشاورزی اعم از کاشت، داشت و برداشت، دامداری و باغداری و. أکثرزنان ایران در کنار مسئولیتهای که در نهاد خانواده به عنوان مادر و همسر دارند، نقش مهمی در امور اقتصادی و در نواحی روستای در امور تولیدی ایفاء می نمایند. در این میان سهم و نقش زنان روستایی در فعالیت‎های تولیدی و کشاورزی اعم از کاشت، داشت و برداشت، دامداری و باغداری و... چشمگیرتر است و نقشی که آنها در مسئولیتهای خانواده ایفاء می‎کنند قابل توجه بوده وشاید بیشتر از زنان شهری باشد. در این مقاله ویژگی‎های اقتصادی، اجتماعی زنان مناطق روستایی شهرستان دیواندره و سهم آنان در درآمد خانوار باتوجه به ارزش نیروی کار، که آنها در فعالیتهای تولیدی عرضه می کنند، مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی با روش پیمایشی از تعداد 177 خانوار نمونه براساس قواعد نمونه گیری تصادفی که ازچهاردهستان انتخاب گردیده . گردآوری اطلاعات با تکنیک پرسشنامه و با مصاحبه حضوری انجام گرفته است. یافتههای این پژوهش نشان می دهد که بین متغیر ارزش نیروی کار زنان با سهم آنان در درآمد خانوار همبستگی معناداری وجود دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
299 - نقش مشارکت اجتماعی و اقتصادی روستاییان در طرح های عمران روستایی مطالعه ی موردی: دهستان نساء
غلامحسن شیخ حسنی فهیمه مهمان دوستپژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مشارکت اجتماعی و اقتصادی روستاییان در طرح های عمران روستایی (مطالعه ی موردی: دهستان نساء)، از طریق مطالعه میدانی انجام پذیرفت. انتخاب نمونه مورد مطالعه به روش خوشه ای و بر اساس سه معیار جمعیت، فاصله از جاده اصلی و وضعیت اقتصادی صورت گرفت. بر أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مشارکت اجتماعی و اقتصادی روستاییان در طرح های عمران روستایی (مطالعه ی موردی: دهستان نساء)، از طریق مطالعه میدانی انجام پذیرفت. انتخاب نمونه مورد مطالعه به روش خوشه ای و بر اساس سه معیار جمعیت، فاصله از جاده اصلی و وضعیت اقتصادی صورت گرفت. بر همین مبنا دو روستای نساء و ولایترود انتخاب شدند. از این دو روستا تعداد90 نفر از سرپرستان خانوارها با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران (52 نفر از روستای ولایترود و 38 نفر از روستای نساء) به عنوان نمونه های پژوهش انتخاب گردیدند و به پرسشنامه ی پژوهش پاسخ گفتند. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی(آزمون های t و یومان ویتنی) صورت گرفت. چنین نتیجه گیری شد که آگاهی از اهمیت مشارکت و همچنین میزان مشارکت اهالی روستای نساء از اهالی روستای ولایترود بیشتر بوده و بر همین مبنا رشد، توسعه و پیشرفت طرح های عمرانی روستای نساء از روستای ولایترود پیشی گرفته است. این را می توان یکی از عوامل مهم توسعه بهتر طرح های عمرانی در روستای نساء دانست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
300 - ارزیابی شاخصهای اقتصادی - عملکردی بخش مسکن در مقیاس منطقهای (مطالعه موردی: استان لرستان)
امین فرجی ملایی کرامت اله زیاری صابر محمدپورتدوین یک برنامه جامع بخش مسکن نیازمند شناسایی کامل و تجزیه و تحلیل عمیق ابعاد گسترده عوامل موثر بر آن است، در این میان کلیدی ترین ابزار برنامهریزی و تشکیل دهنده شالوده اصلی آن، پرداختن به شاخصهای مسکن میباشد که میتوان حساسترین مرحله برنامهریزی دانست. شاخصهای عملکر أکثرتدوین یک برنامه جامع بخش مسکن نیازمند شناسایی کامل و تجزیه و تحلیل عمیق ابعاد گسترده عوامل موثر بر آن است، در این میان کلیدی ترین ابزار برنامهریزی و تشکیل دهنده شالوده اصلی آن، پرداختن به شاخصهای مسکن میباشد که میتوان حساسترین مرحله برنامهریزی دانست. شاخصهای عملکردی مسکن از یک سو ابزار شناخت وضعیت مسکن درابعاد مختلف کمی و کیفی بوده واز سوی دیگر، ابزاری کلیدی برای ترسیم چشم اندازآینده مسکن و برنامهریزی برای آن هستند.با انجام تحقیقات و پروژههای مهم در شناخت و تجزیه و تحلیل شاخصهای عملکردی مسکن، میتوان میزان کارآیی برنامههای مسکن را به طور چشم گیری افزایش داد. در این مقاله سعی شده است که با بررسی شاخصهای اقتصادی- عملکردی بخش مسکن در نقاط شهری استان لرستان به تحلیلی از ساختار و تحولات بازار مسکن و عوامل موثر بر آن در سطح استان با رویکرد مسکن به عنوان یک بخش اقتصادی پرداخته شود. هدف نهایی از این پژوهش، فراهم آوردن مبانی و مقدماتی برای پیش بینی آینده مسکن و فضای سکونتی در استان میباشد، که امید است شرایط ارتقاء برنامههای مسکن و توسعه شهری را در استان فراهم آورد. در این پژوهش با تحلیل شاخصهای اقتصادی همچون؛ سرمایه گذاری بخش خصوصی در تأمین مسکن استان و دخالت دولت، بررسی قیمت زمین و مسکن و برآورد هزینههای مسکن با استفاده از ضریب جینی، برآورد الگوی تقاضای موثر مسکن در دهکهای درآمدی، برآورد شاخص دسترسی گروههای درآمدی، برآورد الگوی تابع مخارج خانوار و تعیین جایگاه مسکن در سبد بودجه خانوار، به تبیین رابطه علت و معلولی و بررسی شاخصهای عملکردی مسکن با در نظر گرفتن علت تحولات و دگرگونیهای این شاخصها پرداخته شده است. با توجه به بررسی های صورت گرفته بررسی شاخص مسکن (شاخصهای اقتصادی-عملکردی)، یکی از ابزارهای شناخت ویژگی مسکن (در سطح مطالعاتی مورد نظر) میباشد.این ابزار اصلی در بحث مسکن زمینه مناسب جهت سیاستگذاری و برنامهریزی، ارزیابی نتایج برنامهریزیها، تدوین نظام صحیح مسکن سازی و ارائه چارچوب تحلیلی را فراهم میآورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
301 - زمینهها و فرایندهای زوال در بخش مرکزی شهر اراک
محمد سلیمانی سیمین تولائی احمد زنگانه حمیدرضا تلخابیمقدمه و هدف پژوهش: زوال شهری که پدیدهای جدید در هستههای مرکزی شهرهاست در سالهای اخیر با پیامدهای اجتماعی و کالبدی خاصی همراه است که در بخش مرکزی اراک نیز نمود یافته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگیهای اقتصادی اجتماعی و تغییرات ساکنین محدوده طی یک دهه میباشد، تا از أکثرمقدمه و هدف پژوهش: زوال شهری که پدیدهای جدید در هستههای مرکزی شهرهاست در سالهای اخیر با پیامدهای اجتماعی و کالبدی خاصی همراه است که در بخش مرکزی اراک نیز نمود یافته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگیهای اقتصادی اجتماعی و تغییرات ساکنین محدوده طی یک دهه میباشد، تا از طریق آن چرایی و چگونگی تأثیر پذیری کالبد از محتوا (ساکنان) تبیین گردد. روش پژوهش: راهبرد پژوهش، قیاسی و روش انجام؛ تحلیلی و همبستگی است. از منابع کتابخانهای و بررسیهای پیمایشی استفاده شده است. محدوده مطالعاتی بافت قدیمی بخش مرکزی شهر اراک است که جامعه نمونه با استفاده از فرمول تعیین حجم کوکران، تعداد 350 نفر از ساکنین با سطح اطمینان 95 درصد و بصورت تصادفی انتخاب شده و به منظور تحلیل دادههای میدانی، از نرم (SPSS) در قالب آزمونهای (Chi-Square) و (Cramer) استفاده شده است. یافتهها: یافتههای تحقیق در دو بخش کالبدی و اجتماعی اقتصادی صورت گرفته است. ریزدانگی و ناپایداری شدید به همراه نفوذناپذیری 30 درصد از قطعات از ویژگیهای کالبدی محدوده است؛ و همچنین تغییرات منفی جمعیت، کاهش بعد خانوار، بالا بودن نسبت جنسی، بالا بودن گروه کهنسال، افت سطح سواد به خصوص در بین زنان، بالا بوده مهاجران مرد و عمدتاً با مبدأ، روستایی، پایین بودن اشتغال و درآمد از ویژگیهای عمده اقتصادی و اجتماعی خاص محدوده بخش مرکزی است که ارتباط معناداری میان تمام این شاخصها و فرسودگی ابنیه وجود دارد. نتیجه گیری: گسترش پیرامونی شهر و بی توجهی به بخش مرکزی شهرها باعث خروج ساکنین بومی و جایگزینی آنها به وسیله گروههای فقیر اجتماعی شده که نتیجه آن فرسودگی و زوال در بخشهای مرکزی است. این وضعیت با تئوریهای پالایش و چرخه زندگی در تحلیل ویژگیهای زوال مناطق مرکزی شهر اراک قابل اثبات و دارای مصداقهای بیشماری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
302 - عوامل موثر در گسترش مهاجرت به کلانشهر تهران
کریم حمدی سروش فتحیبه دنبال گسترش امکانات اشتغال در بخش نوین، مهاجرت افرادی که در جستجوی درآمد بیشتری هستند ادامه خواهد یافت. با افزایش تراکم جمعیت در شهر بهای زمین در مناطق شهری، هزینه های مسکن، حمل و نقل مواد خوراکی و دیگر امکانات شهری بالا می رود. این امر شکاف بین سطح درآمد روستایی و ش أکثربه دنبال گسترش امکانات اشتغال در بخش نوین، مهاجرت افرادی که در جستجوی درآمد بیشتری هستند ادامه خواهد یافت. با افزایش تراکم جمعیت در شهر بهای زمین در مناطق شهری، هزینه های مسکن، حمل و نقل مواد خوراکی و دیگر امکانات شهری بالا می رود. این امر شکاف بین سطح درآمد روستایی و شهری را تنگتر میکند و بنابراین، آهنگ شهرنشینی و روند مهاجرت کندتر میشود. با ادامه روند توسعه، گوناگونی فعالیتهای بخش نوین اقتصادی بیشتر شده و بخش شهری، به صورت یک نظام یکپارچه مستقل از شهرهای مختلف درمیآید که هر کدام در جهت تخصص یافتن در جنبه ای از فعالیتهای اقتصادی، توسعه مییابند. در این مسیر، روند شهر نشینی با جذب منابع انسانی به سوی فعالیتهایی که بازده اقتصادی بیشتری دارند، در تمام جنبه های توسعه اثر میگذارد.این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجراء توصیفی(همبستگی) است.جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه اساتید،متخصصان و مدیران در حوزه مدیریت ،علوم اجتماعی و فرهنگی می باشند.در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد و تعداد 150سشنامه در میان نمونه مورد پژوهش توزیع شد که در این میان 131پرسشنامه بصورت کامل تکمیل و به پژوهشگر عودت داده شد.ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه بصورت پرسشنامه ای بوده است.پرسشنامه مذکور در دوبخش الف)مشخصات فردی و ب)گویه ها با 40 گویه می باشد. بر اساس ارزیابی حاصل از نتایج آزمون فرضیات تحقیق و ارزیابی آراء خبرگان از میان مؤلفه های هشتگانه ،عوامل اقتصادی شهر تهران در جایگاه نخست ،عوامل اقتصادی مبدا در جایگاه دوم و عوامل سیاسی شهر تهران در جایگاه انتهایی عوامل تاثیر گذار در مهاجرت به کلانشهر تهران قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
303 - بررسی شاخصهای کمی، اقتصادی مسکن و پیش بینی ساختار جمعیت،قیمت مسکن و مسکن مورد نیاز تا افق1410 برای شهر تهران
جواد مهدیان پور حمیدرضا صارمیمقدمه و هدف پژوهش: وضعیت شاخصهای مسکن شهری یکی از شاخصهای توسعه اقتصادی- اجتماعی در کشورهای جهان محسوب میشود، در کشورهای در حال توسعه و از جمله کشور ایران به دلیل وجود نواقص در برنامه ریزی مسکن و همچنین افزایش شتابان شهرنشینی تأمین مسکن به عنوان یکی از مسائل حاد در أکثرمقدمه و هدف پژوهش: وضعیت شاخصهای مسکن شهری یکی از شاخصهای توسعه اقتصادی- اجتماعی در کشورهای جهان محسوب میشود، در کشورهای در حال توسعه و از جمله کشور ایران به دلیل وجود نواقص در برنامه ریزی مسکن و همچنین افزایش شتابان شهرنشینی تأمین مسکن به عنوان یکی از مسائل حاد در آمده است، دگرگونیهای شهر تهران در دﻫﻪﻫﺎی در ابعاد ﺳﺒﺐ ﮔﺮدﯾﺪه ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﻣﺴﮑﻦ برای آن اﻫﻤﯿﺖ دو ﭼﻨﺪان ﯾﺎﺑﺪ. هدف این مقاله بررسی شاخص کمی و اقتصادی مسکن، پیش بینی، نیاز و قیمت مسکن در شهر تهران تا افق 1410 میباشد. . روش پژوهش: روش مورد استفاده در این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و برمبنای گردآوری داده، توصیفی و تحلیلی - کمی میباشد، جهت جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانهای و اسنادی استفاده شده و در انتها به پیش بینی ساختار جمعیت (روش نمایی)، نیاز مسکن( روشهای انبوهه و شاخص) و قیمت مسکن (روش آریما) در سه سناریوی حداقل، متوسط و حداکثر پرداخته شده است. یافتهها: یافتههای تحقیق نشان میدهد که جمعیت شهر تهران ﺗﺎ اﻓﻖ 1410 ﺑﻪ 8537000تا9734000 نفر میرسد، و به 2863000 تا 3534000 واحد مسکونی نیاز دارد. همچنین پیش بینی میشود تا افق مورد نظر متوسط قیمت هر متر مربع مسکن به 6.4 تا 6.8 میلیون تومان خواهد رسید. نتیجه گیری: تحلیل وضعیت مسکن شهر تهران نشان میدهد که مطلوبیت شاخصهای مسکن در بخش کمی بهبود و در بخش اقتصادی تنزل داشته است و برای آینده شهر تهران سناریوی حداقل در بخش رشد جمعیت و سناریوی حداکثر قیمت مسکن محتملتر به نظر میرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
304 - سطحبندی میزان توسعه یافتگی اجتماعی-اقتصادی استان خراسان شمالی با استفاده از مدل تاپسیس
بهار منوچهری اسماعیل شیعهمقدمه و هدف پژوهش: برنامهریزی منطقهای یکی از مباحث مهم و از ضروریات توسعه مناطق است که در دهههای اخیر از سوی پژوهشگران مورد توجه قرار گرفته است. یکی از روشهای مختلف درجهبندی مناطق از نظر توسعه یافتگی بهکارگیری شاخصهای اجتماعی و اقتصادی و استفاده در مدل تاپسیس می أکثرمقدمه و هدف پژوهش: برنامهریزی منطقهای یکی از مباحث مهم و از ضروریات توسعه مناطق است که در دهههای اخیر از سوی پژوهشگران مورد توجه قرار گرفته است. یکی از روشهای مختلف درجهبندی مناطق از نظر توسعه یافتگی بهکارگیری شاخصهای اجتماعی و اقتصادی و استفاده در مدل تاپسیس میباشد. در این مقاله با بهرهگیری از روش فوق به مطالعه و ارزیابی میزان توسعه یافتگی اجتماعی-اقتصادی شهرستانهای استان خراسان شمالی پرداخته میشود و با تعیین درجات توسعه هر یک از شهرستانها، تشخیص جهت و نوع توسعه نیز امکانپذیر میشود. نتایج این تحقیق میتواند برای تصمیم سازی مسئولان مؤثر واقع شده و در نهایت، توسعه عدالت اجتماعی را محقق سازد. روش پژوهش: روش پژوهش جهت تبیین وضع موجود و استدلال و تجزیه و تحلیل مفاهیم مورد استفاده، مبتنی بر رویکرد توصیفی-تحلیلی است که در یک کلیت منطقی در قالب فرآیند علمی پژوهش صورت میپذیرد. به منظور تعیین درجه توسعه یافتگی شهرستانهای استان مورد مطالعه، با توجه به اهمیت شاخصها، ابتدا شاخصهای اجتماعی و اقتصادی مرتبط با موضوع پژوهش بر اساس اطلاعات استخراج شده از سالنامه آماری 1390 جمعآوری شده، آن گاه با بهرهگیری از مدل تاپسیس رتبه شهرستانها تعیین گردیده و سپس نتایج، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. یافتهها: نتایج یافتههای پژوهش حاکی از آن است که در سال 1392 شهرستان بجنورد دارای رتبه نخست به لحاظ میزان توسعه یافتگی است. این شهرستان به دلیل مرکزیت اداری-سیاسی به عنوان قطب رشد منطقه، امکانات، خدمات و نیروی انسانی متخصص را از نواحی پیرامونی استان به سمت خود جذب کرده و به این ترتیب برتری آن بر ساختار فضایی استان حفظ شده است. همچنین شهرستان مانه و سملقان رتبه هفت را در بین هفت شهرستان کسب کرده است که بیانگر وجود تفاوت و شدت نابرابری در میزان بهرهمندی از مواهب توسعه است. نتیجهگیری: در این مطالعه به این نتیجه رسیده شد که رویکرد حاکم بر ساختار فضایی استان خراسان شمالی، الگوی توسعه مرکز-پیرامون است. حجم بیشتر سرمایهگذاریهای زیربنایی و صنعتی را شهر بجنورد به عنوان مرکز استان از آن خود نموده است و مقدار اندکی از آن نصیب شهرستانهای پیرامونی و مرزی استان میشود؛ بنابراین توجه به برنامهریزی فضایی به منظور نیل به توسعه و پیشرفت متعادل منطقهای، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
305 - ارزیابی توان بوم ساختی روستاها و نقش آن در توسعه منطقهای از دیدگاه بوم گردشگری(نمونه مطالعه: روستاهای شهرستان لواسان)
اسماعیل شیعه مهکامه فتاحیمقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته میشود. ارزیابی توان بوم ساختی مح أکثرمقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته میشود. ارزیابی توان بوم ساختی محیط زیست مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است، در واقع ارزیابی سرزمین، اطلاعات اساسی برای مرحله دوم آمایش سرزمین که شامل انتخاب مناسب ترین استفاده از سرزمین و نظام مدیریت است، را فراهم مینماید. زیرا هدف آمایش سرزمین تعیین نتایج فیزیکی، زیست شناختی و اقتصادی- اجتماعی متناسب ترین و ممکن ترین انتخاب نوع کاربری در یک تکه از سرزمین(منطقه برنامهریزی) است. هدف از این پژوهش ارزیابی توان بوم ساختی روستاهای شهرستان لواسان برای کاربریهای مختلف بوده است تا بدین وسیله مشخص شود که این روستاها برای کدامیک از کاربریها بالاترین توان را دارا میباشند و به این وسیله در استفاده از منابع و هزینه و وقت در این سرزمین صرفه جویی شود. روش پژوهش: در این مقاله سعی شده است با انتخاب شاخص هایی که در همه ی کاربریهای بوم ساختی مشترک هستند، به بررسی نقش هر روستا و تعیین الویت این نقشها پرداخته شود. در مرحله بعد با در نظر گرفتن روستاهایی که الویت اول آنها مدل بوم گردشگری بوده است به بررسی انواع تفرج و گشت و گذار در این روستاها پرداخته میشود و نقش آن در توسعه اقتصادی روستا مورد بررسی قرار میگیرد. در نهایت به بررسی و ارائه راهکار هایی برای بالابردن توسعه اقتصادی در این روستاها اقدام خواهد شد. یافتهها: با توجه به مطالعات انجام شده و بررسی توان اکولوژیکی روستاهای شهرستان لواسان و تعیین نقش برای آنها، نتایج بررسیها موید آن است که 3 روستای افجه، برگ جهان کند علیا در الویت اول مدل اکولوژی توریسم قرار گرفته اند. در این مرحله تک تک واحدهای زیستی با مدلهای تهیه شده برای کاربریها ارزیابی توان میشود. نتیجهگیری: بر اساس یافتههای تحقیق، زمینه گسترش فعالیتهای بوم گردشگری (بوم گردشگری متمرکز و بوم گردشگری گسترده) در لواسان و در برخی نقاط روستایی منطقه وجود دارد. پژوهشهای صورت گرفته نشان میدهد که از بین 10 روستایی که توان بوم ساختی آنها مورد بررسی قرار گرفته است؛ 3روستای برگ جهان، افجه، کند علیا به عنوان مدل اکولوژیکی توریسم طبقه بندی شدند. در این میان محدوده لواسانات به دلیل شرایط ویژه خود که ناشی از خصوصیات طبیعی و اقلیمی آن است، نسبت به سایر نقاط منطقه، از پتانسیلها و فرصتهای ویژهای برای سرمایه گذاری و ایجاد قطبهای جدید اقتصادی برخوردار میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
306 - تبیین ساختار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فقر روستایی با رویکرد تئوری بنیانی (مورد مطالعه: روستای شمشیر از توابع شهرستان پاوه)
پوریا سعدالهی کوروش روستا احمد یعقوبی فرانی رضا برادرانهدف از این مطالعه، تبیین ساختار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فقر در روستای شمشیر با رویکرد تئوری بنیانی می باشد. سوال اصلی پژوهش این بود که چه عواملی تببین کننده ی ساختار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فقر در روستای شمشیر هستند؟ تحقیق از نظر هدف کاربردی، روش تحقیق کیفی، روش های م أکثرهدف از این مطالعه، تبیین ساختار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فقر در روستای شمشیر با رویکرد تئوری بنیانی می باشد. سوال اصلی پژوهش این بود که چه عواملی تببین کننده ی ساختار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فقر در روستای شمشیر هستند؟ تحقیق از نظر هدف کاربردی، روش تحقیق کیفی، روش های مورد استفاده برای جمع آوری داده ها؛ مشاهده، مصاحبه ی ساختار نیافته، یادداشت برداری و گروه متمرکز و روش تجزیه و تحلیل داده ها نظریه ی داده بنیاد می باشد. نمونه گیری تحقیق، با استفاده از رویکرد نمونهگیری هدفمند و روش نمونهگیری نظری بوده است و از فقرای روستایی تحت پوشش کمیته ی امداد امام و اداره ی بهزیستی شهرستان پاوه مصاحبه انجام گرفته است. داده های مصاحبه در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تحلیل قرار گرفتند تا مفاهیم و مقوله ها طبقه بندی گردد. کدهای باز شامل 70 مفهوم و کدهای محوری شامل 24 مقوله در قالب ابعاد شش گانه ی مدل پارادایمی شامل شرایط علی، شرایط زمینه ای، پدیده ی اصلی، شرایط ضمنی، راهبردها و پیامد ها شناسایی شدند. در نهایت حمایت دولت، شرکت های خصوصی و تعاونی و سیاست های اقتصادی دولت و سایر نهاد ها راهبرد هایی در جهت کاهش فقر در روستای شمشیر هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
307 - تحلیل فازی بسترهای اجتماعی توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی ایران
محمود تیموری حسین اکبری حسین میرزائی محمد مبارکیدر این پژوهش سعی بر آن است که با استخراج مسیر علی عطفی و ترکیبی، سازوکارها و بسترهای اجتماعی تأثیرگذار بر توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی دست یابیم. روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش تطبیقی - کیفی است و مجموعه دادههای 31 استان کشور با استفاده از رهیافت منطق فازی مورد تحلیل قرار أکثردر این پژوهش سعی بر آن است که با استخراج مسیر علی عطفی و ترکیبی، سازوکارها و بسترهای اجتماعی تأثیرگذار بر توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی دست یابیم. روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش تطبیقی - کیفی است و مجموعه دادههای 31 استان کشور با استفاده از رهیافت منطق فازی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج شرایط لازم و کافی منفرد نشان داد که شرط عادتواره اقتصادی (اخلاق اعتبار)، عادتواره اقتصادی (سنت گرایی تحمیلی کم)، عادتواره اقتصادی (قناعت پیشگی کم)، کنش اقتصادی بازاندیشانه (کار)، کنش اقتصادی بازاندیشانه ('گسترش روابط ابزاری) و کنش اقتصادی بازاندیشانه (محاسبه) هر یک به تنهایی شرط لازم و عادتواره اقتصادی (عقلانیت اقتصادی) شرط کافی بروز نتیجه (توسعه کشاورزی) است. در علیتهای عطفی و ترکیبی، چهار مسیر متعدد علی، براساس معیارهای کفایت نظری و تجربی (ضریب پوشش و سازگاری) دارای اهمیت نظری و تجربی لازم بود و در میان ترکیبهای علی مهم که شاخص سازگاری و پوشش مناسبی دارند، شرط عادتواره اقتصادی (اخلاق اعتبار) مشترک است و بهعنوان شرط لازم نهایی معرفی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
308 - تبیین شاخصهای موثر عامل اقتصادی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی با نگاهی به بخش کشاورزی از منظر نخبگان اقتصادی کشور
سید رضا زیتون نژاد سید مهدی میردامادی سید جمال فرج اله حسینی مریم امیدی نجف آبادیتوسعه اقتصادی نیازمند سرمایه گذاری در بخشهای مختلف، از جمله کشاورزی است. بدون سرمایه گذاری نمیتوان انتظارگسترش اشتغال، تولیدورفاه اقتصادی- اجتماعی را داشت. بسیاری از کشورهای در حال توسعه و ایران با کمبود سرمایه و منابع مالی مواجه هستند و برای جبران کمبود سرمایه و منابع أکثرتوسعه اقتصادی نیازمند سرمایه گذاری در بخشهای مختلف، از جمله کشاورزی است. بدون سرمایه گذاری نمیتوان انتظارگسترش اشتغال، تولیدورفاه اقتصادی- اجتماعی را داشت. بسیاری از کشورهای در حال توسعه و ایران با کمبود سرمایه و منابع مالی مواجه هستند و برای جبران کمبود سرمایه و منابع مالی خود نیازمند جذب سرمایه گذاریهای مستقیم خارجی میباشند. هدف از این پژوهش تنیین شاخصهای موثر عامل اقتصادی برجذب سرمایه گذاری خارجی میباشد. جامعه آماری پژوهش عبارتند از نمایندگان مجلس، نخبگان فعال در بخش اقتصاد مالی و کشاورزی و جمعی از اساتید کشور که هم در زمینه دانشگاهی تخصص داشته و هم با سرمایه گذاران خارجی مرتبط هستند و جمعا 100 نفر میباشند. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد؛ از 21 شاخص مورد بررسی همه شاخصهای اقتصادی در جذب سرمایه گذاری خارجی موثر می باشند، اما شاخص درجه بازاری بودن اقتصاد یا اصل تجارت آزاد از بیشترین اهمیت برخوردار می باشد. سپس شاخصهای افزایش نرخ سودآوری فعالیت های کشاورزی، ثبات نرخ ارز و ثبات بازار مالی داخلی و سه شاخص نرخ رشد بخش کشاورزی و سرمایه گذاری بخش خصوصی داخلی در بخش کشاورزی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
309 - بررسی سازه هایی موثر بر توانمندسازی اجتماعی و اقتصادی زنان روستایی عضو صندوق های اعتبارات خردشهرستان فیروزکوه
کیوان شجاع چاغروند فرهاد لشگرآرا مریم محمودییکی از شاخص های اصلی نوسازی اقتصاد ملی و توسعه اجتماعی، جایگاه مشارکت زنان و نحوه ایفای نقش آنان در ساختارهای اقتصادی است.تحقیق حاضر با هدف بررسی سازه های موثر بر توانمندسازی اجتماعی واقتصادی زنان روستایی عضو صندوق های اعتبارات خرد شهرستان فیروزکوه انجام شد.جامعه آماری أکثریکی از شاخص های اصلی نوسازی اقتصاد ملی و توسعه اجتماعی، جایگاه مشارکت زنان و نحوه ایفای نقش آنان در ساختارهای اقتصادی است.تحقیق حاضر با هدف بررسی سازه های موثر بر توانمندسازی اجتماعی واقتصادی زنان روستایی عضو صندوق های اعتبارات خرد شهرستان فیروزکوه انجام شد.جامعه آماری این تحقیق زنان روستایی عضو صندوق های اعتبارات خرد شهرستان فیروزکوه بود (102N=). با توجه به کم بودن تعداد نمونه آماری دراین تحقیق از روش سرشماری استفاده شد. در نهایت از طریق نرم افزار آماری SPSSv19 ضرایب کرونباخ آلفا(823/0) برای بخش های مختلف پرسشنامه محاسبه گردید. نتایج حاصل از یافته ها نشان داد که بین میزان توانمندی اجتماعی ـ اقتصادی زنان روستایی عضو صندوق های اعتبارات خرد شهرستان فیروزکوه و سازه های اقتصادی، آموزشی ـ ترویجی، اجتماعی ـ فرهنگی، شخصیتی ـ روانشناختی ومیزان تحصیلات رابطه مثبت و معنی داری درسطح1% خطا وجود دارد وبا متغیر سن همبستگی منفی و معنی داری درسطح 1% خطا وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که 55/0 درصد تغییرات واریانس توانمندی اجتماعی اقتصادی زنان روستایی عضو صندوق اعتبارات خرد به دو سازه شخصیتی روانشناختی وسازه آموزشی ترویجی بستگی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
310 - بررسی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی افزایش ارتفاع دیواره سد اکباتان همدان بر شرایط زندگی روستاییان پایین دست سد
پروانه احمدی نژاد سید مهدی میردامادی سید جمال فرج اله حسینی مریم امیدی نجف آبادی حسین بابازادهسدها می توانند برق تولید کنند و امنیت آب را تضمین کنند ، اما در عین حال رژیم هیدرولوژیکی رودخانه ها را با عواقب قابل توجهی برای رفاه اقتصادی و زیست محیطی منطقه ای که در آن قرار دارند تغییر می دهند. پیامدهای احداث سدها در بیشتر نقاط کشور امروزه تبدیل به یکی از مسائل بحث أکثرسدها می توانند برق تولید کنند و امنیت آب را تضمین کنند ، اما در عین حال رژیم هیدرولوژیکی رودخانه ها را با عواقب قابل توجهی برای رفاه اقتصادی و زیست محیطی منطقه ای که در آن قرار دارند تغییر می دهند. پیامدهای احداث سدها در بیشتر نقاط کشور امروزه تبدیل به یکی از مسائل بحث برانگیز در محافل مختلف شده است. هدف این تحقیق بررسی پیامدهای اقتصادی و اجتماعی بالابردن دیواره سد اکباتان در همدان میباشد که در سال 1386 به بهره برداری رسید. پیامدهای اقتصادی و اجتماعی این سد برحسب شرایط ویژه جغرافیایی بیشتر در ناحیه پایین دست سد مشهود است. داده های تحقیق با استفاده از پیمایش میدانی و با تکمیل پرسشنامه توسط 150 نفر از ساکنان در روستاهای پایین دست سد انجام شده است. به منظور بررسی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی افزایش ارتفاع دیوار سد بر شرایط زندگی روستاییان پایین دست سد از روش معادلات ساختاری بیزی استفاده شد و در انتها یک مدل اماری ارائه گردید. براساس نتایج تحقیق عامل اجتماعی با بار عاملی 919/0 بیشترین تأثیرگذاری را بر شرایط زندگی روستاییان پایین دست سد اکباتان را داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
311 - بررسی میزان مشارکت بهره‎برداران در مدیریت شبکههای آبیاری و زهکشی از نظر اجتماعی-اقتصادی در شبکه آبیاری و زهکشی البرز
مائده فتاحی کتی لته علی شاهنظری محمدعلی غلامی سفیدکوهیشبکههای آبیاری و زهکشی به توازن بین مدیریت منابع آب و توسعه پایدار کشاورزی کمک میکنند و در اقتصاد و اجتماع جامعه تأثیرات ارزشمندی دارند. مشارکت کشاورزان در شبکههای آبیاری و زهکشی باعث افزایش بهرهوری آب و ارتقاء پایداری کشاورزی میشود. از این رو مشارکت بهرهبرداران أکثرشبکههای آبیاری و زهکشی به توازن بین مدیریت منابع آب و توسعه پایدار کشاورزی کمک میکنند و در اقتصاد و اجتماع جامعه تأثیرات ارزشمندی دارند. مشارکت کشاورزان در شبکههای آبیاری و زهکشی باعث افزایش بهرهوری آب و ارتقاء پایداری کشاورزی میشود. از این رو مشارکت بهرهبرداران در طرحهای شبکه آبیاری بهعنوان رویکرد جدید در مدیریت آب امری ضروری است. در این راستا پژوهشی با هدف بررسی ویژگی های اجتماعی و اقتصادی و تاثیر آن‎ها بر میزان مشارکت و موفقیت شبکه‎های آبیاری و زهکشی با محوریت شبکه سد البرز انجام شد. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل 72 نفر از کشاورزانی بود که در تشکلهای شبکه آبیاری و زهکشی سد البرز حضور داشتند. نتایج نشان داد، در بعد امنیت اجتماعی، اجرای طرحهای شبکه آبیاری موجب کاهش دعوا و ناهنجاری بین اهالی روستا شده است. در بعد سواد اجتماعی کشاورزان، اجرای طرحهای شبکه آبیاری را موجب افزایش آگاهی در زمینه تقویت نهادهای محلی دانستهاند. در بعد مشارکت اجتماعی اجرای طرحهای شبکه آبیاری موجب مشارکت روستاییان در سایر امور روستا نشده است. در بعد اقتصادی، کشاورزان اجرای طرحهای شبکه را عامل ترقی خود میدانند. در کل اجرای طرحهای شبکه به لحاظ اقتصادی منجر به افزایش قیمت زمین-های کشاورزی و رشد و احیای زمینهای کشاورزی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
312 - شناسایی فعالیتهای اقتصادی و آموزشی-ترویجی اثرگذار بر توسعه سطح زیرکشت گیاهان دارویی: مقایسه وزن دهی آنتروپی و فازی مثلثی در روش دلفی
سید علی نورحسینی اسماعیل فلاحی محمدصادق اللهیاری سپیده قلی نژاد سمیه مجلسیتحقیق حاضر باهدف شناسایی عوامل اقتصادی و آموزشی- ترویجی اثر گذار بر توسعه سطح زیرکشت گیاهان دارویی استان گیلان، روشهای وزن دهی آنتروپی و فازی مثلثی را درروش دلفی مورداستفاده قرارداد. یافتههای این مطالعه بر نقش قابلتوجه عوامل اقتصادی و آموزشی در توسعه کشت گیاهان دار أکثرتحقیق حاضر باهدف شناسایی عوامل اقتصادی و آموزشی- ترویجی اثر گذار بر توسعه سطح زیرکشت گیاهان دارویی استان گیلان، روشهای وزن دهی آنتروپی و فازی مثلثی را درروش دلفی مورداستفاده قرارداد. یافتههای این مطالعه بر نقش قابلتوجه عوامل اقتصادی و آموزشی در توسعه کشت گیاهان دارویی صحه گذاشت. نتایج نشان داد که برگزاری آموزش ها از طریق بازدیدهای میدانی بهخصوص بازدیدهای خارج از استان، شناسایی و تأکید برکشت گیاهان دارویی که تأثیرات دارویی آن ها ملموس تر باشد، ارائه آموزش ها از طریق رسانه های دیداری، شنیداری، نوشتاری در راستای کشت گیاهان دارویی، پرداخت تسهیلات مالی اعتباری با سود کم جهت به زیر کشت بردن گیاهان دارویی در مزارع، ارائه آموزش ها از طریق ایجاد مزارع الگویی مختص گیاهان دارویی و برگزاری کلاس های آموزشی- ترویجی چندروزه با تأکید برکشت این گیاهان، به ترتیب، مهمترین فعالیتهای اقتصادی و ترویجی اثرگذار بر توسعه سطح زیر کشت گیاهان دارویی میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
313 - نقش عوامل ترویجی و اقتصادی در موفقیت و استمرار فعالیت کلینیکهای گیاهپزشکی در جنوب استان تهران
محمد بادسار مقصود شاهی جاجان اسماعیل کرمی دهکردیپژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش عوامل ترویجی و اقتصادی مؤثر بر موفقیت و استمرار فعالیت کلینیکهای گیاهپزشکی در استان تهران انجام گردید. جامعه آماری کشاورزان جنوب استان تهران ((N= 13222 میباشد. حجم نمونه با استفاده از جدول بارتلت و همکاران 209 نفر انتخاب گردید که از میان د أکثرپژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش عوامل ترویجی و اقتصادی مؤثر بر موفقیت و استمرار فعالیت کلینیکهای گیاهپزشکی در استان تهران انجام گردید. جامعه آماری کشاورزان جنوب استان تهران ((N= 13222 میباشد. حجم نمونه با استفاده از جدول بارتلت و همکاران 209 نفر انتخاب گردید که از میان داده های جمع آوری شده تعداد 191 مورد قابل بهره برداری بود. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه است. تجزیهوتحلیل دادهها نیز با استفاده از نرمافزار SPSS20 و AMOS20 صورت گرفت. نتایج حاصل از آمار توصیفی نشان داد 3/73 درصد از پاسخگویان سطح استمرار فعالیت و 3/50 درصد سطح موفقیت کلینیک های گیاهپزشکی را در حد متوسط ارزیابی نمودهاند، همچنین نتایج نشان داد که مؤلفههای استفاده از منابع اطلاعاتی، شرکت در دورههای ترویجی و عوامل اقتصادی اثر مثبت و معنیداری را بر سطح موفقیت و استمرار فعالیت کلینیکهای گیاهپزشکی در جنوب استان تهران داشتهاند. همچنین تست اثر میانجی موفقیت کلینیکهای گیاهپزشکی در رابطه با عوامل ترویجی و اقتصادی مؤثر بر استمرار فعالیت کلینیکهای مذکور نشان داد که اثر غیرمستقیم استفاده از منابع اطلاعاتی، شرکت در دورههای ترویجی و همچنین عوامل اقتصادی از طریق متغیر میانجی موفقیت کلینیکهای گیاهپزشکی معنیدار میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
314 - طراحی الگوی توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار در استان ایلام
معصومه جمشیدی حسین مهدی زادهزنان سرپرست خانوار بهعنوان فقیرترین افراد، یکی از مهم ترین اقشار آسیب پذیر جامعه هستند که مقدار قابلتوجهی از جمعیت جامعه را تشکیل می دهند. این قشر به دلیل چند نقشی بودن و نیز وظیفه مهم تأمین معاش خانوار از اهمیت ویژه ای در گفتمان ها و برنامه ریزی های توسعه برخوردار هس أکثرزنان سرپرست خانوار بهعنوان فقیرترین افراد، یکی از مهم ترین اقشار آسیب پذیر جامعه هستند که مقدار قابلتوجهی از جمعیت جامعه را تشکیل می دهند. این قشر به دلیل چند نقشی بودن و نیز وظیفه مهم تأمین معاش خانوار از اهمیت ویژه ای در گفتمان ها و برنامه ریزی های توسعه برخوردار هستند. توانمندسازی و ارتقاء سطح کمی و کیفی زندگی آنان، می تواند زمینه های کاهش فقر، کاهش نابرابری جنسیتی، گسترش استقلال اقتصادی اجتماعی و غیره را فراهم نماید. پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار در استان ایلام و با بهره گیری از روش تحقیق مطالعه موردی انجام شده است. جامعه آماری شامل کارشناسان آگاه در زمینه توانمندسازی زنان در ادارات و سازمان های مختلف استان است. با استفاده از نمونه گیری نظری و مصاحبه عمیق با 28 کارشناس، داده ها تا رسیدن به اشباع تئوریک گردآوری شدند. برای تجزیهوتحلیل اطلاعات، از روش نظریه زمینه ای استفاده شد. نتایج نشان داد که تعداد 43 مفهوم در مرحله کدبندی باز، 7 مقوله محوری در مرحله کدبندی محوری و یک مقوله هسته ای در مرحله کدبندی گزینشی بهدستآمدهاند. کارشناسان مذکور، معنای نوین توانمندسازی اقتصادی زنان مذکور را در اصلاح و تغییر الگوی سنتی توانمندسازی و حرکت به سمت تکمیل زنجیره ارزش و شناسایی حلقه های زمینه ساز بهمنظور رسیدن به الگوی نوین ساماندهی مشاغل خانگی و کارآفرینی خانوادگی ویژه بانوان سرپرست خانوار دانستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
315 - شناسایی راهکارهای مناسب جهت مدیریت مصرف آب های سطحی استان آذربایجان غربی در بخش کشاورزی با استفاده از مدل سازی پویایی سیستم
شیدا یوسفی سید مهدی میردامادی سیدجمال فرج اله حسینی فرهاد لشگرآرازمینه و هدف: سهم بخش کشاورزی استان آذربایجان غربی در برداشت آبهای سطحی 2/91 درصد است. بهره برداری بی رویه از منابع آب، خشکی و نابودی اراضی کشاورزی در مقابل وابستگی کار و معیشت 2/1 میلیون نفری جمعیت استان به بخش کشاورزی، همچنین اتخاذ برنامه های بلندمدت توسعه ای، بحران آ أکثرزمینه و هدف: سهم بخش کشاورزی استان آذربایجان غربی در برداشت آبهای سطحی 2/91 درصد است. بهره برداری بی رویه از منابع آب، خشکی و نابودی اراضی کشاورزی در مقابل وابستگی کار و معیشت 2/1 میلیون نفری جمعیت استان به بخش کشاورزی، همچنین اتخاذ برنامه های بلندمدت توسعه ای، بحران آب بخش کشاورزی را تشدید کرده است بنابراین توجه به مدیریت بر مصارف آبهای سطحی نیز یک امر الزامی است. این پژوهش به بررسی تأثیر سناریوهای زراعی، اقتصادی، سیاستگذاری، اقلیمی، اجتماعی- فرهنگی و سناریوهای آموزشی جهت مدیریت بر مصارف و موجودی آبهای سطحی پرداخته است.روش پژوهش: تحقیق حاضر از نوع پژوهش های کاربردی است که با استفاده از رویکرد سیستم دینامیک جهت دستیابی به مدیریت پایدار منابع آب در استان آذربایجانغربی انجام گرفته است. ابتدا دادههای آماری سال های گذشته (1397-1370) با استفاده از نرمافزارهای Excel و SPSS وارد سیستم شد. سپس مدل سیستم دینامیکی در محیط نرم افزارVENSIM توسعه یافته است. برای اطمینان از کارایی مدل، آزمون صحت سنجی مدل انجام شده است پس از اطمینان از کارایی مدل در ارزیابی سیاستها، سناریوهای رشد جمعیت با نرخ های باروری متفاوت، PS1 )با نرخ فرزندآوری 11/2 فرزند(، PS2 (با نرخ فرزندآوری 95/1 فرزند)، PS3 (با نرخ فرزندآوری 5/1 فرزند) و PS4 (با نرخ فرزندآوری 6/2 فرزند) و سناریوهای اقلیمی با احتمال کاهش 20٪ بارش سالانه، ادامه روند کنونی بارش و بهبود 20٪ بارندگی سالانه به مدل معرفی شد همچنین سناریوهای سرمایه گذاری جهت بهبود 5/0 درصد راندمان آبیاری سالانه و سناریوی زراعی از جمله الگوی کشت کم مصرف به مدل معرفی شدند همچنین اثرات سناریوهای مشارکتی و آموزشی تا افق 1430 شبیه سازی شده است.نتایج: یافتههای نشان داده شده در آزمون صحت سنجی همبستگی زیادی بین مقادیر شبیه سازی شده و مقادیر مشاهده شده آبهای سطحی وجود دارد یعنی مدل در ارزیابی سیاستها کارایی دارد. با ادامه روند کنونی بارندگی موجودی آبهای سطحی 76/3 درصد طی دوره شبیه سازی (1397-1430) کاهش می یابد در صورتی که خشکسالی ها با کاهش 20٪ بارندگی سالانه تشدید شود، به دلیل تأثیر مستقیم بارش ها بر روانآبهای سطحی، موجودی آبهای سطحی، 54/20 درصد کاهش می یابد. بیشترین کاهش در مقادیر آبهای سطحی مربوط به سناریوی کاهش بارندگی (20٪-) توأم با سناریوی افزایش نرخ باروری (ps4) است که سبب شده موجودی آبهای سطحی 15/46 درصد کاهش یابد. افزایش جمعیت، کل آب مصرفی و حتی تقاضای آب کشاورزی را تا 27 درصد در افق 1430 افزایش داده است. با بهکارگیری همزمان سناریوهای الگوی کشت کم مصرف، سرمایه گذاری جهت بهبود راندمان آبیاری، فعالیتهای مشارکتی و برنامه های آموزشی جهت بهبود مدیریت آب، مصارف آب 20/29 درصد و تقاضای آب کشاورزی از آبهای سطحی نیز 37/31 درصد کاهش یافته است در این شرایط موجودی آبهای سطحی نیز 12/9 درصد تا افق 1430 بهبود خواهد یافت.نتایج: نتایج نشان داد لازم است بازنگری هایی در سناریوهای جمعیتی در سطح ملی صورت گیرد همچنین، سناریوی زراعی رعایت الگوی کشت کم مصرف با کاهش نیاز آبی در هکتار بهترین سناریو شناخته شده است و بهکارگیری آن موجودی آب سطحی را 45/2 برابر افزایش داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
316 - تحلیل بهرهوری اقتصادی آب و کود نیتروژن در آبیاری جویچهای یک در میان برای کشت کلزا
آرش تافته علیرضا سپاسخواهحفاظت از منابع آب و خاک از ضروری‌ترین ارکان تولید در بخش کشاورزی و حفاظت زیست بوم است. لذا با توجه به محدودیت منابع آب و خاک در کشور، بررسی روش‌های نوین که بتوانند مصرف آب و کود را برای کشت گیاهان مختلف بهینه کنند از اهمیت فراوانی برخوردارند. در این پژوهش، روش أکثرحفاظت از منابع آب و خاک از ضروری‌ترین ارکان تولید در بخش کشاورزی و حفاظت زیست بوم است. لذا با توجه به محدودیت منابع آب و خاک در کشور، بررسی روش‌های نوین که بتوانند مصرف آب و کود را برای کشت گیاهان مختلف بهینه کنند از اهمیت فراوانی برخوردارند. در این پژوهش، روش آبیاری جویچه‌ای یک در میان که روشی جدید برای کاهش مصرف آب می‌باشد برای کشت گیاه کلزا مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور برای آبیاری گیاه کلزا طی دوره رشد، از سه روش آبیاری جویچه‌ای معمولی، جویچه‌ای یک در میان متغیر وجویچه‌ای یک در میان ثابت استفاده شد. برای هر روش آبیاری، چهار تیمار کودی شامل صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار نیز اعمال شد. نتایج نشان داد که بیشترین بازده اقتصادی کاربرد آب مربوط به روش جویچه‌ای یک در میان متغیر با مصرف کود نیتروژن 200 کیلوگرم در هکتار است. بنابراین در منطقه مورد مطالعه، این تیمار آب-نیتروژن برای کشت کلزا پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
317 - تحلیل بهرهوری اقتصادی آب و کود نیتروژن درتولید چای با روش آبیاری بارانی
کوروش مجد سلیمی ابراهیم امیریحفاظت از منابع آب و خاک از ضروریترین ارکان تولید در بخش کشاورزی و حفاظت زیست بوم است. لذا با توجه به محدودیت منابع آب و خاک، بررسی روشهای بهینهسازی مصرف آب و کود در باغهای چای از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش، به منظور تحلیل بهرهوری اقتصادی آب و کود نیتروژ أکثرحفاظت از منابع آب و خاک از ضروریترین ارکان تولید در بخش کشاورزی و حفاظت زیست بوم است. لذا با توجه به محدودیت منابع آب و خاک، بررسی روشهای بهینهسازی مصرف آب و کود در باغهای چای از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش، به منظور تحلیل بهرهوری اقتصادی آب و کود نیتروژن در آبیاری بارانی تکمیلی باغهای چای، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده نواری با شش سطح نیتروژن صفر، 100، 200، 300 ، 400 و 500 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (N0 تا N5) و پنج سطح آبیاری شامل آبیاری کامل (I4)، آبیاری ناقص (I1، I2 و I3) و سطح بدون آبیاری (I0) در چهار تکرار طی سالهای 1387 تا 1389 اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان بهرهوری اقتصادی آب و کود نیتروژن با انجام آبیاری بارانی تکمیلی به میزان 3424 مترمکعب و کاربرد 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. افزایش و یا کاهش مقدار نیتروژن از مقدار توصیه شده در شرایط آبیاری کامل سبب کاهش بهرهوری اقتصادی آب و کود گردید. بهترین بهرهوری اقتصادی آب در سطوح آبیاری ناقص مربوط به کاربرد 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود، لیکن بیشترین بهرهوری اقتصادی کود در این شرایط با کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهدست آمد. در شرایط بدون آبیاری (دیم) کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای دستیابی به حداکثر بهرهوری اقتصادی کود در باغهای چای توصیه میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
318 - نقش درآمدهای غیر کشاورزی در امنیت غذایی خانوارهای روستایی
مهدی چراغی محتبی قدیری معصوم محمدرضا رضوانیمقدمه: تأمین امنیت غذایی آحاد جامعه روستایی یکی از اهداف اساسی در برنامههای توسعه روستایی محسوب میشود. در همین راستا گسترش درآمدهای غیر کشاورزی در این نواحی میتواند منابع درآمدی بیشتری را در اختیار خانوارها جهت دسترسی و مصرف مواد غذایی قرار دهد. در تحقیق حاضر به بررس أکثرمقدمه: تأمین امنیت غذایی آحاد جامعه روستایی یکی از اهداف اساسی در برنامههای توسعه روستایی محسوب میشود. در همین راستا گسترش درآمدهای غیر کشاورزی در این نواحی میتواند منابع درآمدی بیشتری را در اختیار خانوارها جهت دسترسی و مصرف مواد غذایی قرار دهد. در تحقیق حاضر به بررسی اثرات درآمدهای غیر کشاورزی در امنیت غذایی خانوارهای روستایی پرداخته شده است. مواد و روشها: بر اساس هدف پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش بهصورت توصیفی- تحلیلی میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر خانوارهای روستاهای شهرستان زنجان است. شهرستان زنجان در سال 1390، دارای 97225 نفر جمعیت روستانشین، 26429 خانوار، 13 دهستان و 248 روستای دارای سکنه است. 54 روستا با استفاده از فرمول اصلاحشده کوکران بهعنوان روستاهای نمونه انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات بهصورت کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه)، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون جان کهیر و تی دوگروهی) و برای محاسبه میزان امنیت غذایی از روش مقیاس ناامنی غذایی استفاده شده است. یافتهها: نتایج مربوط به میزان درآمد غیر کشاورزی خانوارهای روستاهای مورد مطالعه نشان میدهد، 64 درصد خانوارهای روستایی دارای درآمدهای غیر کشاورزی میباشند. همچنین طبقهبندی وضعیت امنیت غذایی خانوارهای روستایی نشان میدهد، 73/31 درصد خانوارها دارای امنیت غذایی، 1/43 درصد دارای ناامنی غذایی بدون گرسنگی، 52/15 درصد دارای ناامنی غذایی با گرسنگی متوسط و 65/9 درصد خانوارها نیز دارای ناامنی غذایی با گرسنگی شدید میباشند. نتیجهگیری: با افزایش درآمدهای غیر کشاورزی امنیت غذایی خانوارهای روستایی بهبود مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
319 - بررسی رابطه رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای (مطالعه موردی: کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی)
محمدرضا ناهیدی امیرخیز فرزاد رحیم زاده سیامک شکوهی فردزمینه و هدف: حامل های انرژی جزو مهمترین عوامل تولید بوده و دسترسی به منابع انرژی می تواند فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورها را هموار کند. تمایل کشورها برای دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر نیز با مصرف بیشتر حامل های انرژی همراه بوده و باعث انتشار انواع گازهای گلخانه ای أکثرزمینه و هدف: حامل های انرژی جزو مهمترین عوامل تولید بوده و دسترسی به منابع انرژی می تواند فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورها را هموار کند. تمایل کشورها برای دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر نیز با مصرف بیشتر حامل های انرژی همراه بوده و باعث انتشار انواع گازهای گلخانه ای شده است. این امر باعث به وجود آمدن مشکلات زیست محیطی شده و حیات بشر را تهدید می کند. از این رو مطالعه رابطه بین رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای اهمیت ویژه ای داشته است. روش بررسی: بر این اساس این مطالعه قصد دارد با استفاده از داده های 16 کشور منتخب سازمان همکاری اسلامی کنش متقابل بین رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار گاز CO2 را تحلیل کند. نتایج و یافتهها: نتایج حاصل از برآورد مدل با تکنیک پانل دیتا نشان داد که در سطح معناداری 5 درصد، وجود فرضیه u معکوس کوزنتس در کشورهای مورد مطالعه صادق می باشد. زیرا ضریب مربوط به متغیر رشد تولید ناخالص داخلی و مجذور آن به ترتیب علامت مثبت و منفی می باشد. همچنین نتایج نشان داد که مصرف انرژی در بازه زمانی 1995-2015 بر انتشار گاز CO2 تاثیر مثبت و به لحاظ آماری معنادار داشته است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به وجود رابطه علیت یک طرفه بین رشد تولید ناخالص داخلی و انتشار گاز CO2، یعنی رشد اقتصادی در کشورهای مورد مطالعه افزایش انتشار گاز CO2 را بههمراه داشته است و همچنین رابطه u معکوس رشد اقتصادی و میزان انتشار گاز CO2، به این ترتیب که در کشورهای مورد مطالعه ابتدا با افزایش نرخ رشد، مقدار انتشار گاز دی اکسید کربن نیز افزایش می یابد. بعد از یک نرخ رشد معین و با عبور از آن، با رشد اقتصادی بالاتر انتشار گاز CO2 نیز در این کشورها کاهش یافته است، پیشنهاد میگردد با توجه به اهمیت بالای محیطزیست، در کشورهای مورد مطالعه نهادها و سازمانهای مرتبط با محیط زیست اقدام به وضع قوانین و مقررات زیستمحیطی مناسب کرده و تکنولوژیها به سمت تکنولوژیهای دوستدار محیط زیست پیشرفت کرده و تأمین مالی هزینههای مرتبط با تغییر فنآوری به سمت فنآوری دوستدار محیطزیست و نیز پرداخت عوارض و مالیات لازم به منظور بهبود محیطزیست امکانپذیر شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
320 - رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در ایران
محمد شریف کریمی کیومرث سهیلی شیما برزگریزمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه بر منابع طبیعی و به خصوص سوختهای فسیلی می باشد. با توجه به پایانپذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راهها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژیهای تجدید پذیر به أکثرزمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه بر منابع طبیعی و به خصوص سوختهای فسیلی می باشد. با توجه به پایانپذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راهها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژیهای تجدید پذیر به جای سوختهای فسیلی است. از دیدگاه اقتصاد انرژی، ایجاد تنوع در منابع انرژی و بهرهگیری از سبدی متشکل از سوختهای مختلف امری منطقی می باشد. همچنین، انتظار میرود آلودگی ناشی از تولید نیز با افزایش استفاده از انرژیهای تجدید پذیر کاهش یابد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در کشور ایران با استفاده از رویکرد کرانه های ARDL و مدل VECMمی باشد. روش بررسی: در این پژوهش با استفاده ازنرم افزارEviews 9 و روش اقتصاد سنجی کرانه های ARDLو مدل VECMبه مطالعه موردی کشور ایران طی سال های 1360 تا 1393 پرداخته شده است. یافته ها: نتایج نشان میدهد در بلندمدت رابطه علیت بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی وجود ندارد و فقط بین نیروی کار و رشد اقتصادی رابطه یکطرفه برقرار است. ولی در کوتاه مدت رابطه یکطرفهای از رشد اقتصادی به سوی مصرف انرژیهای تجدید پذیر، همچنین رابطه یکطرفه ای از نیروی کار به رشد اقتصادی، مصرف انرژی تجدید پذیر و سرمایه در حال اجرا است. بررسی پویاییهای کوتاه مدت الگو با استفاده از توابع عکسالعمل آنی، نشان داد که شوکها درنهایت اثرشان از بین می رود و غالباً روی متغیر پاسخ اثر مثبت دارند. بنابراین در بلندمدت، شوکهای وارده از طرف متغیرهای مستقل از جمله مصرف سرانه انرژیهای تجدید پذیر بر رشد اقتصادی به تعادل میرسد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت و از لحاظ آماری، در اغلب موارد معنی دار متغیرهای مصرف انرژی تجدید پذیر، سرمایه و نیروی کار بر رشد اقتصادی در کشور ایران، پیشنهاد می شود که با صرفه جویی در مصرف انرژی، بهبود تکنولوژی های تولید، کاهش هزینه در استفاده از انرژی های نو، تقویت سیاست گذاری های مناسب و کارآمد و ایجاد قوانین حمایتی، باعث افزایش استفاده از انرژی تجدید پذیر که نقش بسزایی در اقتصاد و محیط زیست دارند، گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
321 - اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا: مقایسه تطبیقی با رهیافت PVAR
محمدحسن قزوینیان کامبیز هژبر کیانی علی دهقانی فاطمه زندی خلیل سعیدیزمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کش أکثرزمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کشورها ایفا می کند. از دیدگاه مکاتب مختلف اقتصادی، مهمترین عوامل موثر بر رشد اقتصادی عبارتند از: سرمایه و نیروی کار اعم از متخصص و غیرمتخصص، در تئوریهای جدید رشد، عامل انرژی نیز وارد مدل شده است. هدف اصلی مقاله حاضر مقایسه تطبیقی اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا می باشد.روش بررسی: مقاله مورد نظر از نوع توصیفی، تحلیلی و استنتاجی بوده و روش مورد استفاده در دستیابی به هدف مقاله استفاده از رهیافت خود رگرسیون برداری مبتنی بر داده های پانلی PVAR طی دوره 2016-1992 و همچنین کشور ایران طی دوره 2016- 1985 با استفاده از روش خود رگرسیون برداریVAR می باشد.یافته ها : مصرف برق، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نیروی کار و موجودی سرمایه رابطه مستقیم و معنی داری با رشد اقتصادی دارند ولی آلودگی محیط زیست رابطه معکوس و معنی داری با رشد اقتصادی ایران دارد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که ﺷﻮک افزایش مصرف برق در کشورهای منتخب منا پس از یک کاهش نامحسوس در تولید ناخالص داخلی سرانه به طور متناسب منجر به افزایش آن در دوره های بعدی می گردد، ولی در ایران رشد را به طور خیلی ملایم افزایش می دهد. همچنین اثر این شوک بر آلودگی محیط زیست در کشورهای منا سبب کاهش نسبتا ملایم آن شده ولی در ایران سبب شده است که آلودگی محیط زیست در سطح بالاتری نسبت به قبل قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
322 - شناسایی و رتبهبندی بخشهای اقتصادی مخرب محیطزیست بر اساس میزان نشرگازهای گلخانهای با رویکرد آنتروپی شانون- ویکور (مورد مطالعه: ایران در سال های 1388-1391)
ناهید درستکار احمدی علی دهقانیزمینه و هدف: امروزه مسائل محیطزیست و مقابله با انتشار بیرویه گازهای گلخانهای به یکی از مهمترین دغدغههای کشورها تبدیل شده است. این پژوهش باهدف بررسی میزان انتشار آلایندگی در صنایع مختلف و رتبهبندی این صنایع بر مبنای مخربترین گازهای گلخانهای از قبیل دیاکسید کربن أکثرزمینه و هدف: امروزه مسائل محیطزیست و مقابله با انتشار بیرویه گازهای گلخانهای به یکی از مهمترین دغدغههای کشورها تبدیل شده است. این پژوهش باهدف بررسی میزان انتشار آلایندگی در صنایع مختلف و رتبهبندی این صنایع بر مبنای مخربترین گازهای گلخانهای از قبیل دیاکسید کربن، کربن منوکسید، گاز متان، اکسید نیتروس، اکسیدهای نیتروژن، ذرات معلق، دیاکسید گوگرد و تری اکسید گوگرد تدوینشده است. روش بررسی : در این پژوهش پس از شناسایی مهمترین گازهای آلاینده بر اساس مرور ادبیات و استفاده از میانگین دادههای 5 سال اخیر از مرکز آمار ایران، با استفاده از روش آنتروپی شانون وزن هر یک از گازهای آلاینده تعیین شده و با استفاده از روش ویکور و نرمافزار MATLAB، آلایندهترین بخش اقتصادی شناسایی گردید. یافتهها: بر اساس روش آنتروپی شانون مشخص گردید که گاز دی اکسید کربن با وزن 3/0 دارای بالاترین ضریب اهمیت در بین گازهای گلخانهای آلاینده است. بر اساس یافتههای حاصل از روش ویکور، بخش حمل و نقل بر مبنای شاخص سودمندی، ویکور و شاخص تأسف بیشترین میزان آلایندگی و انتشار گازهای گلخانهای را در بین بخشهای یادشده به خود اختصاص داده است. بحث و نتیجهگیری: بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، بخش حمل و نقل نقش عمدهای در انتشار گازهای گلخانهای ایفا کرده و بهعنوان آلایندهترین عامل محیط زیستی شناسایی شده است. بنابراین توجه به مؤلفههای ساختاری و فرهنگی مرتبط با حوزه حمل و نقل از اهمیت ویژهای نسبت به گذشته برخوردار شده است.استفاده از تکنولوژیهای مربوط به حمل و نقل سبز، سرمایهگذاری در حمل و نقل عمومی، فراهم نمودن زیرساختهای مرتبط با وسایل نقلیه غیر موتوری را میتوان بهعنوان راهکارهایی برای کاهش آلایندگی در این بخش مطرح کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
323 - بررسی اثر گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی بر رشد اقتصادی(مطالعه موردی: استان های ایران طی دوره 1390-1380)
حسین پناهی نجمه اسمعیل درجانیزمینه و هدف: گرمایش جهانی و تغییر اقلیم در حال حاضر یکی از مهمترین چالشهای محیط زیستی در سطح جهان است که افزایش درجه حرارت، ذوب شدن یخهای قطبی، بالا آمدن سطح آب های آزاد جهان و تغییر در آستانه های آب و هوایی از پیامدهای آن میباشد.روش بررسی: در مطالعه حاضر سعی شده اس أکثرزمینه و هدف: گرمایش جهانی و تغییر اقلیم در حال حاضر یکی از مهمترین چالشهای محیط زیستی در سطح جهان است که افزایش درجه حرارت، ذوب شدن یخهای قطبی، بالا آمدن سطح آب های آزاد جهان و تغییر در آستانه های آب و هوایی از پیامدهای آن میباشد.روش بررسی: در مطالعه حاضر سعی شده است تا در قالب یک الگوی اقتصاد سنجی پانل با استفاده از تنوع سالانه دما و میزان بارش طی دوره 1390-1380 برای تمام استان های ایران اثرات تغییر اقلیم بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد.یافتهها: تغییر اقلیم بخشهای اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار میدهد و این اثر گذاری روی بخشهایی که ارتباط متقابل بیشتری با بخش کشاورزی دارند. این نکته قابل ذکر است که با توجه به روندهای دما و بارش در سال های گذشته در استانهای ایران که روند مطلوبی را نشان نمیدهند.بحث و نتیجهگیری: نتایج حاکی از آن است که دمای هوا در رابطه منفی با رشد اقتصادی دارد و در سطح 5 درصد معنیدار شدهاست و میزان بارش رابطه مثبت و معنیداری در سطح 5 درصد با متغیر رشد اقتصادی نشان میدهد. با افزایش گرمایش جهانی و تغییر اقلیم رشد اقتصادی استانهای ایران در حال کاهش است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
324 - نقش بوم سازگان جنگلی در تنظیم آب جاری(مطالعه موردی: حوزه آبخیز نوژیان خرمآباد)
امیر مدبری علی مهدوی حمید امیرنژادزمینه و هدف: اکوسیستم های طبیعی از طریق کارکردهای متعدد خود، خدمات و کالاهای بسیاری را در اختیار جوامع بشری قرار می دهند. یکی از جنبه های مهم خدمات اکوسیستم ها تأثیر آن ها در تنظیم چرخه ی هیدرولوژیک و کمک به نفوذ و نگهداشت آب در خاک و پیشگیری از جریان آن بر سطح خاک و آث أکثرزمینه و هدف: اکوسیستم های طبیعی از طریق کارکردهای متعدد خود، خدمات و کالاهای بسیاری را در اختیار جوامع بشری قرار می دهند. یکی از جنبه های مهم خدمات اکوسیستم ها تأثیر آن ها در تنظیم چرخه ی هیدرولوژیک و کمک به نفوذ و نگهداشت آب در خاک و پیشگیری از جریان آن بر سطح خاک و آثار آن از جمله فرسایش خاک و بروز سیل است. کمی کردن خدمات اکوسیستمی و برآورد ارزش اقتصادی آن ها تأثیر زیادی بر تنظیم روند بهره برداری از این منابع دارد. هدف از پژوهش حاضر برآورد نقش و سهم جنگل در تنظیم آب جاری، نگه داشت آب در هر یک از زیرحوزه های آبخیز نوژیان و برآورد ارزش اقتصادی این عملکرد به عنوان یکی از مهم ترین کارکردهای اکوسیستم جنگلی است.روش بررسی: به این منظور با استفاده از مدل تجربی جاستین و با در نظر گرفتن سناریو حذف پوشش درختی به صورت قطع یکسره، اثر این تغییرات بر مقدار رواناب ناشی از بارش سالانه بررسی شد. در ادامه ارزش اقتصادی این کارکرد با استفاده از روش هزینه جایگزین برآورد شد. لازم به ذکر است که این پژوهش در سال 1398 انجام شده است.یافته ها: براساس نتایج، ارزش اقتصادی سالانه ی کارکرد هر هکتار از جنگل های منطقه در تنظیم آب جاری 1416473ریال برآورد شد.بحث و نتیجه گیری: برآورد ارزش این خدمت اکوسیستمی در جنگلهای زاگرس ایران حاکی از نقش بسیار مؤثر اکوسیستمهای جنگلی در تنظیم آب است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
325 - بررسی تأثیر سرمایه انسانی بر رابطه آلودگی محیطزیست و رشد اقتصادی در کشورهای حوزه منا
اعظم حاجی آقاجانی کامبیز هژبر کیانی علی امامی میبدی کامبیز پیکارجوزمینه و هدف: مدل رشد اقتصادی میتواند اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی را بررسی کند. ازجمله عوامل غیرمستقیم میتوان به اثر آلودگی محیطزیست را نام برد؛ اما در این بین نباید از محدودیتهای پیش روی طرفداران این نظریه همچون میزان تأثیرگذاری بهکارگیری أکثرزمینه و هدف: مدل رشد اقتصادی میتواند اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی را بررسی کند. ازجمله عوامل غیرمستقیم میتوان به اثر آلودگی محیطزیست را نام برد؛ اما در این بین نباید از محدودیتهای پیش روی طرفداران این نظریه همچون میزان تأثیرگذاری بهکارگیری سرمایه انسانی در جهت کاهش آلودگی محیط زیستی و نیل به اهداف و سیاستگذاریهای مشابه با اقتصادهای توسعهیافته غافل ماند؛ بنابراین هدف این پژوهش، بررسی تأثیر سرمایه انسانی بر رابطه مورد تأکید کوزنتس یعنی رابطه آستانهای آلودگی محیطزیست و رشد اقتصادی است. روش بررسی: برای دستیابی به اهداف تحقیق، از روش گشتاورهای تعمیمیافته یا پانل پویا (GMM) با استفاده از اطلاعات 14 کشور حوزه منا برای دوره زمانی 2000 تا 2016 استفادهشده است. یافتهها: رابطه آلودگی محیطزیست (انتشار CO2) و رشد اقتصادی غیرخطی بوده و فرضیه منحنی کوزنتس در مجموعه منتخب تحقیق، مؤید وجود یک رابطه معکوس U شکل بین رشد اقتصادی و انتشار آلودگی است. هرچه سرمایه انسانی با سطح کنونی انتشار گازهای گلخانهای در کشورهای منتخب بیشتر شود، رشد اقتصادی افزایش خواهد یافت. نتیجهگیری: افزایش رشد ناشی از انباشت سرمایه انسانی، میتواند نقش تعدیلکنندهای بر رابطه منفی آلودگی محیطزیست و رشد اقتصادی مجموعه منتخب تحقیق داشته باشد. با افزایش سرمایه انسانی در هر سطحی از آلودگی زیستمحیطی، نقطه آستانهای رابطه منفی آلودگی زیستمحیطی و رشد اقتصادی به تعویق میافتد. به عبارتی هرچه توسعه دانشمحور و مبتنی بر سرمایه انسانی افزایش یابد، رابطه منفی آلودگی محیطزیست با رشد اقتصادی تعدیل میشود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
326 - بررسی نگرش مردم محلی نسبت به اثرات اقتصادی– اجتماعی تغییر کاربری زمین در ذخیرهگاه زیستکره ارسباران
وحید امینی پارسا احمدرضا یاوری اطهره نژادیزمینه و هدف: درک نگرش جوامع محلی به مناطق حفاظتشده بهخصوص در مورد مدیریت کاربری زمین برای مدیریت و بقا و دستیابی به توسعه پایدار این مناطق امری ضروری هست. توجه به نگرشهای مردم محلی میتواند سبب ارتقا مدیرت مناطق حفاظتی شده و بهشناسایی مشکلات و تشخیص راهحلهای بالق أکثرزمینه و هدف: درک نگرش جوامع محلی به مناطق حفاظتشده بهخصوص در مورد مدیریت کاربری زمین برای مدیریت و بقا و دستیابی به توسعه پایدار این مناطق امری ضروری هست. توجه به نگرشهای مردم محلی میتواند سبب ارتقا مدیرت مناطق حفاظتی شده و بهشناسایی مشکلات و تشخیص راهحلهای بالقوه یاری رساند. در این راستا تحقیق حاضر به بررسی نگرش و دیدگاههای مردم ذخیرهگاه زیستکره ارسباران نسبت به اثرات اقتصادی اجتماعی تغییر کاربری زمین پرداخته است. روش بررسی: بدین منظور 367 پرسشنامه با تعداد 24 سؤال با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای تصادفی تعیین و در سه زون مرکزی، سپر و بینابینی ذخیره گاه از طریق مصاحبه حضوری با مردم تکمیل شد. روایی و پایایی پرسشنامه ارزیابی شد. یافتهها: بررسی پاسخ ها نشان داد که مردم در تصمیمات خود، مقیاس قابللمس را در نظر دارند و به همین دلیل اثر اقتصادی اجتماعی تغییر کاربری زمین در سطح منطقه ای و محلی اهمیت بیش تری برایشان دارد. بحث و نتیجهگیری: اهالی منطقه ضرورت حفظ کاربری ها را درک کرده اما نشان دادند که اولویتشان توجه به مسایل اقتصادی اجتماعی و وضعیت معیشتی خود بر نحوه حفظ کاربری ها است. مردم در پاسخهایشان، انتخاب خردگرا را بهخوبی نشان دادند و با توجه به نیازهای کنونی و آتی خود، کاربریهای مفید برای آینده منطقه را برشمردند. استفاده از نظرات مردم میتواند مدیران را در شناخت نیازهای آنان بهعنوان نیروهای محرکه مستقیم تغییر کاربری زمین در منطقه آشنا کرده و به سمت تدوین برنامههای برد-برداز طریق مدیریت کاربری زمین پیش ببرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
327 - ارزشگذاری اقتصادی کارکردهای غیر مصرفی (ارزش حفاظتی، میراثی و وجودی) منابع زیستمحیطی تالاب بینالمللی خلیج گواتر و خور یاهو
محمود سینایی اشرفعلی حسینی سمانه دلیر بوستانسراییزمینه و هدف: تالاب بینالمللی گواتر و خور یاهو به خاطر ویژگیهای پوشش گیاهی نظیر وجود جنگلهای مانگرو و وضعیت آن جزو مهمترین تالابها برای تعداد زیادی از پرندگان مهاجر، عبوری و تولیدمثل کننده و آبزیان است. مطالعه حاضر با هدف ارزشگذاری اقتصادی ارزشهای غیر مصرفی منابع أکثرزمینه و هدف: تالاب بینالمللی گواتر و خور یاهو به خاطر ویژگیهای پوشش گیاهی نظیر وجود جنگلهای مانگرو و وضعیت آن جزو مهمترین تالابها برای تعداد زیادی از پرندگان مهاجر، عبوری و تولیدمثل کننده و آبزیان است. مطالعه حاضر با هدف ارزشگذاری اقتصادی ارزشهای غیر مصرفی منابع زیستمحیطی تالاب بینالمللی خلیج گواتر و خور یاهو و حساس سازی منطقهای و ملی نسبت به خدمات مناطق موردمطالعه بهعنوان دارایی زیستمحیطی و ارتقای جایگاه آن در سیاستگذاری توسعهای انجام یافته است. روش بررسی: در این مطالعه ارزشهای غیر استفادهای (ارزش حفاظتی، میراثی و وجودی) تالاب و عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت افراد جامعه برای حفاظت از آن با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط و پرسشنامه انتخاب دوگانه در سال 1395 موردبررسی قرار گرفت. ارزش زیستی، ارزش فرهنگی، ارزش میزان علاقهمندی به شکار، ارزش کل منطقه ازنظر سه کارکرد حیاتوحش تفرج و گردشگری و بهبود شرایط آب و هوایی، کل تمایل به پرداخت برای زیستگاه حیاتوحش، کل تمایل به پرداخت برای بازدید چشماندازها، ارزش وجودی، ارزش حفاظتی توسط دولت، ارزش ذاتی، ارزش اثرات مثبت تالاب بر کشاورزی منطقه و تمایل به پرداخت جهت کنترل آلودگی هوا از اجزا ارزشهای غیر مصرفی هستند که در این تحقیق موردبررسی قرارگرفته است. به روش نمونهگیری تصادفی، تعداد 315 پرسشنامه از ساکنان منطقه جمعآوری شد. یافته ها:میانگین تمایل به پرداخت برای حفاظت از تالاب بینالمللی گواتر و خور یاهو 48965ریال برآورد شده است. نتایج این بررسی نشان میدهد که مجموع ارزش اقتصادی کارکردهای غیر مصرفی تالاب بینالمللی خلیج گواتر و خورباهو معادل 5/78285220701 ریال هست. نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد که تالاب بینالمللی گواتر و خور یاهو ارزش حفاظتی قابلتوجهی دارد که این ارزش برای سیاستگذاران و تصمیمگیرندگان، توجیهی را فراهم میکند تا از کیفیت تالاب حمایت نمایند و از کم جلوه دادن منابع تالاب جلوگیری کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
328 - تاثیر سیاست گذاری ها در مدیریت پسماند خانگی (مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تهران)
صادق صالحی ژیلا احمدیزمینه و هدف: تفکیک پسماند از مبدا، از جمله راهکارهای اساسی در مدیریت پسماندهای خانگی محسوب می شود. برای نیل به این هدف، سیاست گذاری های مختلف و متفاوتی از سوی برنامه ریزان و مدیران شهری اتخاذ می شود که میزان وصول به اهداف نیز بر اساس نوع سیاست گذاری می تواند متفاوت باشد أکثرزمینه و هدف: تفکیک پسماند از مبدا، از جمله راهکارهای اساسی در مدیریت پسماندهای خانگی محسوب می شود. برای نیل به این هدف، سیاست گذاری های مختلف و متفاوتی از سوی برنامه ریزان و مدیران شهری اتخاذ می شود که میزان وصول به اهداف نیز بر اساس نوع سیاست گذاری می تواند متفاوت باشد. جهت بررسی تاثیر سیاست گذاری ها در مدیریت پسماندهای خانگی در قالب امکانات، فرصتها و ابزارهای تشویقی، پژوهش حاضر در مرداد ماه 1394 در منطقه 8 شهرداری تهران انجام یافته است.روش بررسی: برای انجام این تحقیق تعداد400 نمونه از شهروندان تهرانی به شیوه نمونه گیری سهمیه ای- تصادفی انتخاب شدند. جمع آور ی اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام یافت و برای سنجش اعتبار و روایی سؤالات، ازاعتبار صوری و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم افزارSpss نسخه16 و آماره های توصیفی و استنباطی صورت گرفت.یافته ها: نتایج حاصل ازآزمون فرضیه های تحقیق نشان داد که متغیر امکانات و فرصت های تفکیک پسماند با رفتار تفکیک پسماند همبستگی دارد. اما متغیر مشوق اقتصادی با تفکیک پسماند رابطه معنی داری ندارد و این فرضیه رد شد. با بررسی بیشتر مشخص گردید که ابزارهای تشویق اقتصادی از طریق عواملی مانند ترویج مساله تفکیک پسماند با استفاده از منابعی مانند نویسندگان، اخبار صدا و سیما و...و همچنین آگاهی شهروندان از سیاست ها و برنامه های اجرایی شهرداری در حوزه مدیریت پسماند( قانون مدیریت پسماند، روشهای جمع آوری پسماندهای خشک ، نحوه ارتباط با شهرداری و...) می توانند بر تفکیک پسماند موثر باشند.بحث و نتیجه گیری: یافته های به دست آمده، پیچیده بودن شناسایی و تعیین عوامل تاثیرگذار بر رفتار تفکیک پسماند و به طور کلی لزوم مدنظر قراردادن مجموعه ای از عوامل اجتماعی را در پیش بینی رفتار زیست محیطی یادآور می شود. تاکید صرف بر ابزارها و مولفه های تشویقی به تنهایی نمی توانند بر رفتار تفکیک پسماند تاثیری داشته و یا مشارکت و همکاری شهروندان را در پی داشته باشند. عدم اطلاع رسانی مناسب به شهروندان در ارتباط با برنامه های شهرداری مانند اجرای طرح تفکیک پسماند و یا عدم آگاهی در ارتباط قانون مدیریت پسماند از عواملی هستند که اجرای موفق این طرح را با چالش مواجه ساخته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
329 - بررسی تاثیر مصرف انرژی و رشد اقتصادی بر انتشار دیاکسیدکربن: دادههای تابلویی فضایی
هدایت حسین زاده مهدی مرادیزمینه و هدف: از آنجا که مصرف روز افزون انرژیهای فسیلی به صورت روزمره افزایش یافته است و مصرف انرژی و به تبع آن انتشار گازهای گلخانهای مشکلات زیادی را در جهان از جمله بالا رفتن سریع دما ایجاد کرده است. لذا مطالعه تاثیر ابعاد اقتصادی بر انتشار گازهای گلخانه ای ازاهمیت ب أکثرزمینه و هدف: از آنجا که مصرف روز افزون انرژیهای فسیلی به صورت روزمره افزایش یافته است و مصرف انرژی و به تبع آن انتشار گازهای گلخانهای مشکلات زیادی را در جهان از جمله بالا رفتن سریع دما ایجاد کرده است. لذا مطالعه تاثیر ابعاد اقتصادی بر انتشار گازهای گلخانه ای ازاهمیت بالایی برخوردار می باشد. در این مطالعه به بررسی تاثیر مصرف انرژی و رشد اقتصادی بر انتشار دی اکسیدکربن در کشورهای منطقه منا طی دوره 2014- 1995 با در نظر گرفتن اثرات همسایگی پرداخته می شود. زیرا انتشار گازهای گلخانه ای در هر کشور نه تنها تابعی از عوامل موجود در داخل کشور بوده، بلکه تابعی از کشورهای همسایه نیز می باشد.روش بررسی: به منظور بررسی تاثیر مصرف انرژی، رشد اقتصادی و انتشار دی اکسیدکربن برای کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا ابتدا از آزمون LM برای بررسی وجود وابستگی فضایی استفاده شد و سپس مدل تحقیق با استفاده از روش رهیافت داده های تابلویی فضایی مورد تخمین قرار گرفت.یافته ها: یافته های حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که اثرات همسایگی در مدل مورد مطالعه تایید شده است. همچنین نتایج بیانگر این است که متغیر لگاریتم مصرف انرژی دارای تاثیر مثبت و معنی داری بر انتشار CO2 دارد. متغیر لگاریتم درآمد سرانه دارای تاثیر مثبت و معنی دار و متغیر مجذور لگاریتم درآمد سرانه دارای تاثیر منفی و معنی داری بر انتشار دی اکسیدکربن دارند.بحث و نتیجه گیری: براساس نتایج تحقیق فرضیه زیست محیطی کوزنتس برای کشورهای مورد بررسی برقرار می باشد. بنابراین می توان کاهش مصرف انرژی را به عنوان راهی جهت کاهش آلودگی پیشنهاد نمود. با در نظر گرفتن اثر تکنولوژی، دو راهبرد می تواند مطرح شود: یکی ارتقای فن آوری استفاده از انرژی های فسیلی جهت افزایش کارایی انرژی و کاهش آلودگی و دیگری استفاده بیشتر از حامل های انرژی تجدیدپذیر و سوخت های پاک می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
330 - نقش حاکمیت رابطه ای مشتری در ارتباط بین مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد محیطی و اقتصادی شرکت (مورد مطالعه: شرکت های شهرک صنعتی شیراز)
محمد محمودی میمند رضا نوروزی اجیرلو ایمان عزیزیزمینه و هدف: ارتباطات و تعاون با مشتریان برای دستیابی به بهبود عملکرد از طریق شیوه های مدیریت زنجیره تامین سبز ضروری می باشد این پژوهش به منظور بررسی نقش حاکمیت رابطه ای مشتری در ارتباط بین مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد محیطی و اقتصادی شرکت در شرکت های شهرک صنعتی شیر أکثرزمینه و هدف: ارتباطات و تعاون با مشتریان برای دستیابی به بهبود عملکرد از طریق شیوه های مدیریت زنجیره تامین سبز ضروری می باشد این پژوهش به منظور بررسی نقش حاکمیت رابطه ای مشتری در ارتباط بین مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد محیطی و اقتصادی شرکت در شرکت های شهرک صنعتی شیراز انجام شد.روش بررسی: از نظر روش شناسی این تحقیق از نوع تحقیقات همبستگی می باشد. برای سنجش متغیرهای تحقیق از پرسشنامه ژو و همکاران استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه مدیران و کارشناسان شرکت های شهرک صنعتی شیراز می باشد. پرسشنامه به صورت تصادفی بین مدیران و کارشناسان شرکت های شهرک صنعتی شیراز توزیع و 205 پرسشنامه مناسب برای تجزیه و تحلیل آماری انتخاب گردید. جهت بررسی فرضیات تحقیق توسط نرم افزار Smart-PLS از روش بررسی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر به روش حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شد.یافته ها: طبق نتایج به دست آمده از ضریب مسیر و آماره t،حاکمیت رابطه ای مشتری رابطه بین مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد محیطی و اقتصادی شرکت را تعدیل می کند. و همچنین با توجه به ضریب مسیر میتوان گفت تاثیر مدیریت زنجیره تامین سبز بر عملکرد محیطی و اقتصادی شرکت با توجه به نقش میانجی حاکمیت رابطه ای مشتری مثبت و معنادار میباشد، زیرا ضریب مسیر به دست آمده مثبت است.بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که حاکمیت رابطه ای مشتری، رابطه بین مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد محیطی و اقتصادی شرکت را هم تعدیلگری و هم میانجیگری می کند. بنابراین تلاش شرکت ها برای بهره بردن از مدیریت زنجیره تامین سبز در بهبود عملکرد محیطی و اقتصادی خود برای انتخاب های کاملا هوشمندانه و آگاهانه برای توسعه مناسب مکانیزم حاکمیت رابطه ای مشتری ضروری و حیاتی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
331 - بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی
آیدا شریعت مداری مجید عباسپور زهرا عابدی علیرضا وفائی نژادزمینه و اهداف: کم آبی های سالیان اخیر و کاهش نزولات جوی سبب شده تا تغییرات شگرفی در اکوسیستم دریاچه ارومیه رخ دهد . هدف اصلی این تحقیق بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی است. روش بررسی: در این تحقیق ( 1395) از اسناد و مدارک و مطالعات مید أکثرزمینه و اهداف: کم آبی های سالیان اخیر و کاهش نزولات جوی سبب شده تا تغییرات شگرفی در اکوسیستم دریاچه ارومیه رخ دهد . هدف اصلی این تحقیق بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی است. روش بررسی: در این تحقیق ( 1395) از اسناد و مدارک و مطالعات میدانی استفاده شده است. جامعه آماری شامل ذینفعان ، مردم محلی، گردشگران منطقه می باشند. نمونه گیری به صورت تصادفی و حجم نمونه پس از انجام پیش آزمون با استفاده از آزمون کوکران مشخص گردید. روش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها روش مشروط بوده و با بهره گیری از نرم افزار های Excel ,Eviews ارزش های اقتصادی دریاچه ارومیه برآورد گردید، در تجزیه و تحلیل تغییرات ایجاد شده در دریاچه ارومیه نیز از نرم افزار GIS استفاده شده است . یافته ها: با توجه به تغییرات تراز سطح آب دریاچه ارومیه ، برداشت بی رویه از چاه ها و کشت محصولات با مصرف بالای آب در زمین های کشاورزی از عوامل مهم در خشک شدن دریاچه ارومیه به حساب می آید . بحث و نتیجه گیری: برآورد گردید که میزان تمایل به پرداخت برای حفاظت از ارزش های مختلف دریاچه ارومیه در مجموع برابر با 220484 تومان به ازای هر نفر برای یک ماه می باشد. مدیریت درست منابع و توقف ساخت سدهای جدید بر روی سایر رودخانه های دریاچه، تغییر الگوی کشت، افزایش بهرهوری آب از جمله اقداماتی است که می بایست برای تعادل بخشیدن به نوسانات این دریاچه در دستور کار قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
332 - شناسایی ابعاد ¬راهبردهای بازاریابی در بوم¬گردی در راستای دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی؛ پژوهشی پدیدارشناسانه
حسین رحیمی کلور ایمان قاسمی همدانیزمینه و هدف: امروزه صنعت گردشگری صنعتی پویا و با ویژگی¬های منحصر به¬فرد است که بخش مهمی از فعالیت¬های اقتصادی و غیر¬اقتصادی کشورهای توسعه یافته و درحال¬توسعه را به خود اختصاص داده¬است. یکی از عوامل مهم در رشد و توسعه صنعت گردشگری، برنامه¬ریزی بهینه امور مربوط به آن است أکثرزمینه و هدف: امروزه صنعت گردشگری صنعتی پویا و با ویژگی¬های منحصر به¬فرد است که بخش مهمی از فعالیت¬های اقتصادی و غیر¬اقتصادی کشورهای توسعه یافته و درحال¬توسعه را به خود اختصاص داده¬است. یکی از عوامل مهم در رشد و توسعه صنعت گردشگری، برنامه¬ریزی بهینه امور مربوط به آن است. از دستاوردهای این صنعت، صرفنظر از مشارکت در توسعه، می توان به رشد اقتصادی و همچنین ایجاد فرصتهای شغلی، بهویژه در کشورهای در حال توسعه نام برد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد -راهبردهای بازاریابی در بوم¬گردی در راستای دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی انجام گرفته است. روش بررسی: این پژوهش با رویکرد کیفی و استفاده از راهبرد پدیدارشناسی و در سال 1400 انجام شده است. بر اساس نمونه¬گیری هدفمند و تا حصول اشباع نظری، 20 نفر از مدیران بوم¬گردی¬های¬ استان مازندران دعوت شدند. داده¬ها به کمک مصاحبه¬ی نیمه¬ساختار¬یافته و عمیق گردآوری و با روش تحلیل¬محتوا و با استفاده از نرم¬افزار تحلیل آماری MAXQDA تجزیه و تحلیل شدند. جهت کسب روایی داده¬ها از بررسی توسط مشارکت کنندگان و جهت پایایی از توافق درونی دو کدگذار و مرور خبرگان غیرشرکت¬کننده در پژوهش استفاده شد. یافته ها: یافته¬های پژوهش نشان داد ابعاد شناسایی شده راهبرد بازاریابی در بوم¬گردی شامل رهبری کاهش هزینه در راستای توسعه اقتصادی، تمایز درراستای توسعه مدیریت منابع انسانی، تمرکز درراستای توسعه اجتماعی و تمرکز در راستای توسعه زیست محیطی می باشد. بحث و نتیجه گیری: از تحلیل مصاحبه¬های نیمه ساختار و عمیق، 4 مقوله اصلی راهبرد رهبری هزینه در راستای توسعه اقتصادی، راهبرد تمایز در راستای توسعه مدیریت منابع انسانی، راهبرد تمرکز در راستای توسعه اجتماعی و راهبرد تمرکز در راستای توسعه محیطی و 73 زیرمقوله حاصل شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
333 - آثار اقتصادی و زیست محیطی موافقتنامه تجاری ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا: رویکرد GDyn-E
یاسر بلاغی اینالو مهدی نجاتی مجتبی بهمنی سید عبدالمجید جلائی اسفندآبادیزمینه و هدف: پیامدهای اقتصادی و زیست محیطی آزاد سازی تجاری و موافقتنامههای آزاد تجاری همواره مورد بحث بوده است. در همین راستا، در این پژوهش آثار اقتصادی و زیست محیطی کاهش تعرفههای وارداتی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در یک افق زمانی بلند مدتِ 25 ساله تحلیل شده است أکثرزمینه و هدف: پیامدهای اقتصادی و زیست محیطی آزاد سازی تجاری و موافقتنامههای آزاد تجاری همواره مورد بحث بوده است. در همین راستا، در این پژوهش آثار اقتصادی و زیست محیطی کاهش تعرفههای وارداتی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در یک افق زمانی بلند مدتِ 25 ساله تحلیل شده است.روش بررسی: در این پژوهش، تحلیل تجربی و کمیسازی نتایج بر اساس الگوی پروژه تحلیل تجارت جهانی انرژی محورِ پویا (GDyn-E) انجام شده است، الگوی ذکر شده، از نوع الگویهای تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE)، جهانی و چند منطقهای است. با توجه به ماهیت بینالمللی بودن تجزیه و تحلیل این پژوهش، یک الگو و پایگاه داده جهانی به منظور تحقق اهداف این پژوهش مورد نیاز بود، بنابراین، الگویGDyn-E و نسخهی 10 پایگاه داده آن (منتشر شده در سال 2020) برای تجزیه و تحلیل انتخاب شد، این پایگاه داده کل جهان را پوشش میدهد. در این پژوهش، آثار اقتصادی و زیست محیطی موافقتنامههای آزاد تجاری ایران و اوراسیا طی دو سناریو (کاهش 50 درصدی و کاهش 100 درصدی نرخ تعرفهها) با نرم افزار RunDynam تحلیل شده است.یافتهها: نتایج این پژوهش نشان میدهد که با کاهش تعرفهی دوجانبه، کل انتشار گاز CO2 در ایران روند افزایشی دارد و با افزایش درجه آزاد سازی تجاری، حجم انتشار گاز CO2 بیشتر میشود و نیز کل انتشار گاز CO2 در اوراسیا روند کاهشی دارد و با افزایش درجه آزاد سازی تجاری، حجم انتشار گاز CO2 کمتر میشود. نتایج این پژوهش در ارتباط با رفاه اقتصادی و تولید نشان میدهد که با کاهش تعرفه تجاری، رفاه و تولید در ایران روند افزایشی دارد و نیز رفاه و تولید در اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ترتیب روند افزایشی و کاهشی را نشان میدهد. روند اثر تکنیک (فناوری) در ایران نزولی و در اتحادیه اقتصادی اوراسیا صعودی است، اثر تکنیک بیانگر تغییر در فناوری تولید، به خصوص تغییر به سمت فناوری پاک است. با آزاد سازی تجاری، اثر فناوری در ایران به افزایش تخریب محیط زیست منجر شده است و در اتحادیه اقتصادی اوراسیا به کاهش تخریب محیط زیست منجر میشود و نشان میدهد که اتحادیه اقتصادی اوراسیا به سمت فناوری پاک سوق داده میشود و در ایران از فناوریهای پاک استفاده نشده است و یکی از دلایل آن میتواند ناشی از عدم قوانین سختگیرانه زیست محیطی در ایران باشد.بحث و نتیجهگیری: پیشنهاد میشود همگام با کاهش تعرفه تجاری و اعمال سایر مقررات مربوط به موافقتنامه، استفاده از قوانین زیست محیطی سختگرانهتر و نیز استفاده از فناوریهای پاک و انتقال این نوع فناوری به کشور در دستور کار قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
334 - مقایسه و تحلیل اثرگذاری شاخصهای توسعه مالی بر انتشار دی اکسید کربن در دوران رونق و رکود اقتصادی ایران
سارا مرعشی علی آبادی فاطمه زندی خلیل سعیدی مریم لشکری زاده بیژن صفویزمینه و هدف: اقتصاددانان توسعه مالی را به عنوان یک عامل مهم تأثیر گذار بر ترجیحات زیست محیطی مورد توجه قرار داده اند که با توجه به سیکل های تجاری متفاوت عمل می کند. در این مقاله با استفاده از روش سری زمانی (ARDL) رابطه شاخص های توسعه مالی بر انتشار دی اکسید کربن در دوره أکثرزمینه و هدف: اقتصاددانان توسعه مالی را به عنوان یک عامل مهم تأثیر گذار بر ترجیحات زیست محیطی مورد توجه قرار داده اند که با توجه به سیکل های تجاری متفاوت عمل می کند. در این مقاله با استفاده از روش سری زمانی (ARDL) رابطه شاخص های توسعه مالی بر انتشار دی اکسید کربن در دوره های مختلف رونق و رکود اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: دوره های تجاری اقتصاد ایران با استفاده از مدل مارکوف-سوئیچیگ استخراج شده و سپس در چارچوب الگوی خودبازگشتی با وقفه های توزیعی(ARDL)، تاثیرات دوران رکود و رونق در رابطه با توسعه مالی بر کیفیت محیط زیست در بازه زمانی 1394-1349 مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد، نقدینگی(شاخص ژرفای مالی)، در شرایط رونق و رکود اقتصاد، منجر به کاهش آلودگی زیست محیطی در کشور شده است. تسهیلات اعطایی به بخش خصوصی (شاخص کارایی توسعه مالی) در رونق تاثیر مثبت و معنادار بر محیط زیست دارد اما در رکود اثر معناداری بر آلودگی محیط زیست ندارد. نهایتا قدرت اعتباری بانکها (شاخص بنیانی توسعه مالی) در شرایط رونق، آلودگی را افزایش اما در شرایط رکودی باعث کاهش آلودگی زیست محیطی شده است.بحث و نتیجه گیری: با توجه به اثرات متفاوت شاخص های توسعه مالی بر انتشار دی اکسید کربن در شرایط رونق و رکود اقتصادی، در نهایت با توجه به این شاخص ها و همچنین تلاش کشورهای جهان در جهت کاهش آلودگی زیست محیطی و نتایج حاصل از پژوهش، شاخص ژرفای مالی (نقدینگی) در همه ادوار تجاری موجب کاهش آلودگی شده است پس بهتر است دولتها با توجه بیشتر به این شاخص و استفاده از فرصت نقدینگی در کشور صنایع آلاینده را به سمت صنایع با کیفیت بالاتر و آلایندگی کمتر سوق دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
335 - بررسی تأثیر عوامل اقتصادی بر تخریب محیط زیست با استفاده از رویکرد پانل 3SLS (منتخب کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته)
شیما پارسا محمدرضا زارع مهرجردی مریم ضیاآبادی حسین مهرابی بشرآبادیزمینه و هدف: به دنبال افزایش آلودگی های زیست محیطی ناشی از رشد اقتصادی، چالش های زیست محیطی به یکی از مهم ترین دغدغه های سیاست گذاران تبدیل شده است. زیرا آلودگی محیط زیست منجر به اثرات نامطلوب زیست محیطی از جمله تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین شده و در نهایت سبب ت أکثرزمینه و هدف: به دنبال افزایش آلودگی های زیست محیطی ناشی از رشد اقتصادی، چالش های زیست محیطی به یکی از مهم ترین دغدغه های سیاست گذاران تبدیل شده است. زیرا آلودگی محیط زیست منجر به اثرات نامطلوب زیست محیطی از جمله تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین شده و در نهایت سبب تهدید حیات بشر و تخریب اکوسیستم می شود. از این رو هدف این مطالعه بررسی تأثیر عوامل موثر بر تخریب محیط زیست است. روش بررسی: این پژوهش در سال 1398 با استفاده از داده های سری زمانی 26 کشور منتخب در حال توسعه و 17 کشور منتخب توسعه یافته، تاثیر عوامل اقتصادی موثر بر تخریب محیط زیست، طی دوره 2015-1995 مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو برای بررسی وجود منحنی زیست محیطی کوزنتس در کشورهای مورد مطالعه اقدام به برآورد ضرایب متغیرها در سه معادله، رد پای اکولوژیکی، مصرف انرژی و رشد اقتصادی با روش سیستم معادلات همزمان با داده های تابلویی (panel 3sls) شده است زیرا در این روش به علت برازش همزمان معادلات، ضرایب برآورد شده از دقت بالاتری برخوردارند. یافته ها: نتایج برآورد ضرایب مدل با استفاده از تکنیک حداقل مربعات سه مرحله ای با داده های تابلویی بیانگر آن است که وجود فرضیه زیست محیطی کوزنتس در کشورهای توسعه یافته قابل تأیید نمی باشد، زیرا ضرایب مربوط به تولید ناخالص داخلی و مجذور آن به ترتیب منفی و مثبت می باشند، اما در کشورهای در حال توسعه ضرایب متغیرهای تولید ناخالص داخلی و مجذور آن به ترتیب مثبت و منفی بوده که تأیید کننده وجود فرضیه زیست محیطی کوزنتس در این کشورها است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، متغیر مصرف انرژی در هر دو دسته کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه تاثیر مثبت و معنادار بر تخریب محیط زیست داشته است، در حالی که متغیر باز بودن تجاری در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته تاثیر منفی و معنادار بر انتشار آلودگی و رد پای اکولوژیکی دارد. بنابراین پیشنهاد می شود با توجه به اهمیت بالای محیط زیست، همزمان با برنامه ریزی و سیاست گذاری برای رشد اقتصادی بالاتر، وضع قوانین زیست محیطی و به کارگیری تکنولوژی های دوستدار محیط زیست مورد توجه قرار گیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
336 - ارزشگذاری گیاهان دارویی طبیعی جمعآوریشده از جنگلها و مراتع شهرستان ارومیه و اثرات محیط زیستی آن
مهران مجرد آشنا آباد وحید کاروانیزمینه و هدف: امروزه جمعآوری بیرویهی گیاهان دارویی از طبیعت یک معضل جدی در ایران محسوب میشود. هدف این تحقیق بررسی فرآیند جمعآوری گیاهان دارویی از طبیعت ، تعیین آثار سوء آن بر بومسازگانهای جنگل و مرتع و ارزشگذاری اقتصادی آن است. روش بررسی: ارزش اقتصادی گیاهان أکثرزمینه و هدف: امروزه جمعآوری بیرویهی گیاهان دارویی از طبیعت یک معضل جدی در ایران محسوب میشود. هدف این تحقیق بررسی فرآیند جمعآوری گیاهان دارویی از طبیعت ، تعیین آثار سوء آن بر بومسازگانهای جنگل و مرتع و ارزشگذاری اقتصادی آن است. روش بررسی: ارزش اقتصادی گیاهان بر اساس اظهارات فروشندگان گیاهان دارویی شهر ارومیهو بر مبنای قیمتهای خرید و فروش برآورد شد. پس از بازدید از فروشگاهها، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه، نتایج حاصل توسط نرم افزار Excel نسخهی 2016 و SPSS نسخهی 19 تحلیل شد. این تحقیق در بهار و تابستان 1401 انجام گردید. یافتهها: ارزش سالیانه کل گیاهان برداشت شده از طبیعت ارومیه 285/22 میلیارد ریال برآورد شد. در میان گیاهان مورد بررسی گیاهی با نام محلی ایت بورنی (Rosa canina) دارای بیشترین ارزش اقتصادی و گیاه یمیشان (Crataegus pontica) دارای بیشترین وزن برداشت شده میباشد. نتایج براساس نوع اندام گیاهی جمعآوریشده نشان داد که برداشت تخریبی56 درصد ارزش گیاهی کل و 5/47 درصد کل وزن خشک توده گیاهی برداشت شده را شامل میگردد. بحث و نتیجه گیری: یافتهها نشان میدهد که جمعآوری گیاهان دارویی در ارومیه بهطور گسترده صورت میگیرد. به دلیل نظارت ناکافی مسئولان، انواع برداشتهای تخریبی شامل برداشت ریشه، ریزوم، پیاز ، میوه و کل گیاه انجام میگیرد. در نتیجه، حدود 50 درصد گونههای برداشت شده در معرض تهدید هستند. ارزش سالانه 285/22 میلیارد ریال اگر چه ارزش چندان قابل توجهی نیست ولی در مقیاس کشوری و در صورت برآورد آن برای تمام استانها، یک نشانگر مطلوب و هشداردهنده برای مدیران و برنامهریزان منابع طبیعی است تا نسبت به برنامهریزی درست در قبال هجوم افراد سودجو به طبیعت و پدیده برداشت گیاهی منفعل نباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
337 - بررسی اثرات متقابل رشد اقتصادی و کیفیت زیست محیطی بر سلامت
امیرحسین مزینی نیلوفر مرادحاصلامروزه بررسی ارتباط متقابل میان حوزه های مختلف در سطح کلان کشورها شدیدا در دستور کار پژوهشگران قرار گرفته است که از آن جمله می توان به (ارتباط) سه حوزه: محیط زیست، سلامت و رشد اقتصادی اشاره نمود. این بحث از آنجا آغاز می شود که رشد اقتصادی ماهیتاً‌ با بهبود شاخص های أکثرامروزه بررسی ارتباط متقابل میان حوزه های مختلف در سطح کلان کشورها شدیدا در دستور کار پژوهشگران قرار گرفته است که از آن جمله می توان به (ارتباط) سه حوزه: محیط زیست، سلامت و رشد اقتصادی اشاره نمود. این بحث از آنجا آغاز می شود که رشد اقتصادی ماهیتاً‌ با بهبود شاخص های سلامت همراه است. اما همزمان می تواند با کاهش کیفیت زیست محیطی (تخریب محیط زیست) سلامت جامعه را به مخاطره اندازد و عملا بخشی از اثر مثبت آن خنثی شود. لذا این سؤال اساسی مطرح می‌شود که برایند تعامل سه حوزه محیط زیست، سلامت و رشد اقتصادی چگونه است؟ تحلیل این برایند، موضوع مقاله حاضر می‌باشد. در این مطالعه تلاش شده است که با استفاده از روش داده‌های تلفیقی (Panel Data) ارتباط میان این سه حوزه در منتخبی از کشورها، با سطوح توسعه یافتگی متفاوت(جمعا 40 کشور) و از جمله ایران ، برای دوره 2002-1995 آزمون گردد. نتایج حکایت از آن دارند که علی رغم تاثیر مثبت رشد اقتصادی بر (ارتقای) سطح سلامت، چنانچه کشورها نتوانند تبعات زیست محیطی ناشی از فرایند رشد اقتصادی خود را کاهش دهند بخشی از آثار متبت رشد اقتصادی بر سطح سلامت (حدودا 5/4%)خنثی خواهد شد. این استدلال در مورد ایران نیز مصداق می‌یابد و می تواند کاربردهای سیاستی داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
338 - بررسی و ارزیابی اقتصادی تصفیه انواع فاضلاب تخلیه شونده به رودخانه کارون در محدوده استان خوزستان
محمدرضا صبور حمید رضا کمالانهدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی اقتصادی اجرای تصفیه خانه فاضلابهای شهری، صنعتی و پساب کشاورزی در استان خوزستان می باشد. جهت بررسی اقتصادی از روش هزینه-منفعت استفاده شده است. بدین منظور آمار و اطلاعات لازمه بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، پروژه کاهش آلودگی رودخانه کارو أکثرهدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی اقتصادی اجرای تصفیه خانه فاضلابهای شهری، صنعتی و پساب کشاورزی در استان خوزستان می باشد. جهت بررسی اقتصادی از روش هزینه-منفعت استفاده شده است. بدین منظور آمار و اطلاعات لازمه بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، پروژه کاهش آلودگی رودخانه کارون(سازمان حفاظت محیط زیست)، بانک جهانی، برنامه توسعه سازمان ملل(UNDP)، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و شیلات جمع آوری گردید. سپس اثرات آلوده شدن آب بررسی و دسته بندی گردیده و در نهایت میزان منفعت حاصله از تصفیه فاضلابها که با خسارت وارده ناشی از عدم تصفیه آنها می باشد، به میزان 1012* 18/8 ریال محاسبه شد. جهت محاسبه ارزش این منفعت در دوره طرح، با استفاده از روش تنزیل بهره ها، ارزش خالص برای زمان حال در طی دوره طرح ده ساله به میزان1012* 12/30 ریال محاسبه گردید. در حالی که هزینه محاسبه شده جهت تاسیس و بهره برداری از انواع تصفیه خانه های فاضلاب 1012* 9 ریال می باشد. با توجه به مطالب مطروحه، سود خالص معادل 1012* 12/21 ریال و نرخ سود 235 درصد به دست آمده است. از آنجا که نرخ سود اجرای این طرح حدود ده برابر نرخ بهره محاسبه شده است، تصفیه انواع فاضلابهای ورودی به کارون ضروری بوده و از لحاظ اقتصادی نیز دارای توجیه قابل ملاحظه ای می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
339 - بهره گیری از مکانیسم توسعه پاک (CDM) به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در کارخانه نیشکر هفت تپه
الهام کاظمی فریده عتابی نعمت الله خراسانی سید محمد رضا هیبتیزمینه و هدف: صنایع نیشکر به دلیل مصرف بالای سوخت های فسیلی جزو صنایع انرژی بر محسوب می گردندکه این امر تأثیر ملموسی بر محیط زیست و میزان انتشار گازهای گلخانه ای دارد. سهم صنعت قند و شکر از مصرف سوخت در میان سایر صنایع 3/4% بوده و صنعت قند و شکر بیش از 70 درصد از مصرف سو أکثرزمینه و هدف: صنایع نیشکر به دلیل مصرف بالای سوخت های فسیلی جزو صنایع انرژی بر محسوب می گردندکه این امر تأثیر ملموسی بر محیط زیست و میزان انتشار گازهای گلخانه ای دارد. سهم صنعت قند و شکر از مصرف سوخت در میان سایر صنایع 3/4% بوده و صنعت قند و شکر بیش از 70 درصد از مصرف سوخت کل صنایع غذایی را به خود اختصاص داده است. هدف از اجرای این تحقیق ، بررسی میزان سود آوری و بهره گیری از مکانیسم توسعه پاک بر اساس کاهش میزان مصرف سوخت فسیلی و فروش اعتبار کربن ناشی از کاهش انتشار آلاینده ها به ویژه CO2 در کارخانه نیشکر هفت تپه می باشد. روش بررسی: بر اساس اطلاعات حاصل از انجام ممیزی انرژی در این کارخانه، از جمله راهکارهای مناسب جهت بهره گیری از مکانیسم توسعه پاک، جایگزینی بویلر قدیمی با راندمان پایین با بویلر جدید است. به همین منظور امکان سنجی فنی اقتصادی و زیست محیطی اجرای این پروژه به کمک نرم افزار Proform در قالب سه سناریو با توجه به هزینه اولیه خرید، نصب، راه اندازی نگه داری و میزان مصرف سوخت بویلر جدید با راندمان بالا صورت گرفته و مقرون به صرفه بودن جایگزینی این سیستم جدید نسبت به بویلر قدیمی با راندمان پایین تر، بر اساس ارزش اعتبار کربن در بازارهای جهانی، مورد ارزیابی فنی- اقتصادی و زیست محیطی قرار گرفته است. یافته ها : بر اساس نتایج حاصله، در صورت بهره گیری از سناریوی C (اعتبار کربن برابر 20 دلار به ازای کاهش هر تن CO2) ارزش خالص کنونی 21,000,000 دلار و زمان بازگشت سرمایه 3/3 سال تخمین زده شده است. هم چنین نرخ داخلی بازگشت سرمایه 18/39% خواهد بود. با توجه به آن که نرخ داخلی بازگشت سرمایه بیش از نرخ تنزیل (16%) است، مقرون به صرفه بودن اجرای پروژه تأیید می گردد. در صورت استفاده از بویلر جدید با راندمان بالا، انتشار گازهای گلخانه ای در طول مدت اجرای پروژه(25 سال)،به میزان 763،353 تن CO2 معادل کاهش یافته و همچنین به میزان GJ13,607,000در مصرف گاز طبیعی صرفه جویی می گردد. نتیجه گیری: با توجه به شدت بالای مصرف انرژی و راندمان پایین بویلرهای این کارخانه، جایگزینی بویلر قدیمی با انواع جدید آن در قالب پروژه مکانیسم توسعه پاک مقرون به صرفه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
340 - برآورد صرفه جویی اقتصادی ناشی از کاهش خسارات وارد بر سلامت حاصل از احداث یک جایگاه سوخت رسانی CNG در مقایسه با بنزین در شهر تهران
فریده عتابی کامران ماهوتچی سعید زهرا عابدیگازطبیعی ب هعلت ویژگی ذاتی و ب هویژه سازگاری با محیط زیست، از جمله حام لهای انرژی است که در دو دهه نخست سدهکنونی بالاترین نرخ رشد را در میان حام لهای انرژی داشته است و این امر بدان معنی است که سهم گاز طبیعی در سبد انرژی مصرفجهان رو به افزایش است.در این مقاله با توجه به أکثرگازطبیعی ب هعلت ویژگی ذاتی و ب هویژه سازگاری با محیط زیست، از جمله حام لهای انرژی است که در دو دهه نخست سدهکنونی بالاترین نرخ رشد را در میان حام لهای انرژی داشته است و این امر بدان معنی است که سهم گاز طبیعی در سبد انرژی مصرفجهان رو به افزایش است.در این مقاله با توجه به آخرین آمار و اطلاعات موجود درمورد آلودگی هوا و قیمت سوخت، میزان صرف هجویی اقتصادی ناشی ازکاهش خسارات وارد بر سلامت افراد جامعه حاصل از احداث یک جایگاه سوخ ترسانی گازطبیعی فشرده ت کمنظوره با 4 دیسپنسر و مصرفبرآورد شده است. به این ترتیب که خسارت ریالی ناشی از انتشار آلایند ههای ( CNG ) سالانه 10.512.000 مترمکعب گازطبیعی فشردهو 1 لیتر بنزین محاسبه شده و در نهایت با توجه به میزان فروش سالانه یک جایگاه سوخت رسانی CNG حاصل از مصرف 1 مترمکعبکل صرفه جویی ناشی از کاهش آلودگی هوا حاصل از مصرف گاز در مقایسه با حجم معادل بنزین ( به ازای هر کیلومتر پیمایش CNGتعیین شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که کل صرفه جویی ناشی از کاهش خسارات وارد بر سلامتی ناشی از آلودگی هوا برای یکحدود 26.088.303.168 ریال است. این مقادیر در بعد کلان ارقام قابل توجهی است و در دراز CNG جایگاه سوخ ترسانی ت کمنظورهمدت عواید بسیاری از جمله کاهش آلودگی هوا، افزایش سلامت افراد جامع ه، کاهش مصرف بنزین و گازوئیل، جلوگیری از خروج ارز، رفعوابستگی به خارج در زمینه فناوری روز دنیا و ذخیره نفت در سا لهای آینده را عاید کشور خواهد نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
341 - امکان سنجی فنی- اقتصادی و زیست محیطی استفاده از پمپهای حرارتی زمین گرمایی
فریده عتابی سیدمحمدرضا هیبتی ستاره مهرخوزمینه و هدف: با توجه به منابع رو به اتمام سوخت های فسیلی و انتشارفراوان آلاینده های زیست محیطی از این منابع ، استفاده از انرژی های پاک همچون انرژی زمین گرمایی مورد توجه قرار گرفته است. پمپ های حرارتی زمین با مصرف برق در کمپرسور، جهت تأمین بار حرارتی وتامین آب گرم مصرفی أکثرزمینه و هدف: با توجه به منابع رو به اتمام سوخت های فسیلی و انتشارفراوان آلاینده های زیست محیطی از این منابع ، استفاده از انرژی های پاک همچون انرژی زمین گرمایی مورد توجه قرار گرفته است. پمپ های حرارتی زمین با مصرف برق در کمپرسور، جهت تأمین بار حرارتی وتامین آب گرم مصرفی میتوانند گرما را از زمین به داخل ساختمان منتقل نمایند. روش بررسی: در این تحقیق با انجام محاسبات تهویه مطبوع، بار حرارتی مورد نیاز برای یک نمونه ساختمان 4 طبقه 12واحدی واقع در شرق تهران با زیر بنای هر طبقه 565 متر مربع به طور جداگانه محاسبه شده و باتوجه به ویژگی های حرارتی خاک ودمای میانگین سالیانه منطقه مورد نظر، پمپ حرارتی زمین گرمایی مناسب انتخاب گردید. سپس با توجه به هزینه اولیه خرید، نصب و راه اندازی سیستم پمپ حرارتی زمین گرمایی و مصرف برق آن، با نرم افزار Proform مقرون به صرفه بودن جایگزینی این سیستم با سیستم قبلی تأمین کننده بار حرارتی ساختمان (بویلر)، بر اساس قیمت اعتبار کربن در بازارهای جهانی، سناریو سازی شده وموردارزیابی فنی- اقتصادی وزیست محیطی قرار گرفته است. یافته ها: باتوجه به نتایج حاصل، درصورت استفاده ازپمپ های حرارتی زمین گرمایی، انتشارکل آلاینده هادرطول انجام پروژه (10سال)، به میزان 3759 تن معادل CO2 کاهش یافته و همچنین 67 هزارگیگاژول درمصرف سوخت گازطبیعی صرفه جویی می گردد. بحث و نتیجه گیری: باتوجه به مشخصات خاک، شرایط آب وهوایی وشرایط زمین محل استقرارساختمان، می توان ازسیستمGSHP به جای بویلراستفاده شود. این امرموجب کاهش قابل توجه درمصرف انرژی الکتریکی وکوتاه شدن زمان بازگشت سرمایه می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
342 - ارزشیابی اقتصادی بازیافت پسماندهای خانگی منطقه بیست شهرداری تهران
سیدمسعود منوری زهرا عابدی هانیه قره بخشپژوهش حاضر جهت بررسی ارزش اقتصادی بازیافت پسماندهای خانگی منطقه بیست شهرداری تهران انجام گرفته است. در این پژوهش، پس از بررسی آنالیز فیزیکی پسماندهای خانگی منطقه بیست و مطالعه طرح های تفکیک از مبدا به محاسبه درآمد و هزینه های اجرای طرح بازیافت پرداخته شده است. منطقه 20 أکثرپژوهش حاضر جهت بررسی ارزش اقتصادی بازیافت پسماندهای خانگی منطقه بیست شهرداری تهران انجام گرفته است. در این پژوهش، پس از بررسی آنالیز فیزیکی پسماندهای خانگی منطقه بیست و مطالعه طرح های تفکیک از مبدا به محاسبه درآمد و هزینه های اجرای طرح بازیافت پرداخته شده است. منطقه 20 شهرداری تهران با جمعیتی بالغ بر800،000 نفرسالیانه در حدود 175،000 تن زباله تولید می کند.آنالیز فیزیکی پسماندهای خانگی این منطقه نشان می دهد که پسماندهای غذایی تر حدود 73 % وزنی مواد تشکیل دهنده زباله این منطقه را شامل می شود. پس از آن نان خشک با 3/5 % ، کاغذ و کارتن با 3/5% ، پلاستیک با 5/4 % ، پارچه با 16/3 % ، فلز با 3/2% و شیشه با 48/1% ، عمده ترین موادی است که در زباله های خانگی شهرری موجود بوده است. درنتیجه بازیافت این مواد علاوه بر 570،000،000 ریال کاهش درهزینه های ناشی از دفع ، درحدود 1،090،000،000 ریال درآمدخالص از محل بازیافت پسماند خشک در سال 1384 عاید عوامل بازیافتی که در این فعالیت سهیم وشاغل می باشند گردیده است. با توجه به منافع اقتصادی بازیافت و محاسبه ارزش حال خالص این منافع و کاربرد آن در تعیین نسبت سود به هزینه و بیشتر بودن این نسبت از عدد یک، بازیافت پسماندهای خانگی منطقه بیست شهرداری تهران از دیدگاه اقتصادی توجیه پذیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
343 - امکانسنجی فنی، اقتصادی و زیستمحیطی جایگزینی گرمایش شهری متعارف با انرژی زمین گرمایی در ایران
یونس نوراللهی حسین یوسفی علی حسین رضایان هادی فارابی اصلزمینه و هدف: بهرهبرداری از انرژی زمین گرمایی برای گرمایش محیطی و منطقهای، یکی از مناسبترین و متداولترین روشهای استفاده مستقیم از حرارت زمین است که چندین دهه تجربه در مناطق وسیعی از جهان، باعث کسب اطلاعات مفیدی از نحوة اجرای پروژههای زمین گرمایی و نتایج حاصل گردیده أکثرزمینه و هدف: بهرهبرداری از انرژی زمین گرمایی برای گرمایش محیطی و منطقهای، یکی از مناسبترین و متداولترین روشهای استفاده مستقیم از حرارت زمین است که چندین دهه تجربه در مناطق وسیعی از جهان، باعث کسب اطلاعات مفیدی از نحوة اجرای پروژههای زمین گرمایی و نتایج حاصل گردیده است. هدف از این تحقیق جایگزینی سوختهای فسیلی در گرمایش و تامین آبگرم مصرفی ساختمان ها با انرژی تجدیدپذیر زمین گرمایی برای کاهش انتشار آلاینده های زیست محیطی میباشد. روش بررسی: این تحقیق به بررسی اقدامات اولیه انجام شده جهت استفاده مستقیم از انرژی زمین گرمایی پرداخته و در ادامه با استفاده از GIS و اطلس زمین گرمایی ایران، شهرهای واقع در حوزههای زمین گرمایی را مورد شناسایی قرار میدهد. سپس با بررسی میزان مصرف 4 حامل اصلی انرژی (نفت سفید، نفت کوره، نفت گاز و گاز طبیعی) در بخش خانگی، تجاری و عمومی جهت مصارف گرمایشی در شهر های یادشده پرداخته و در نهایت ملاحظات اقتصادی و زیست محیطی حاصل از جایگزینی سیستم گرمایشی متعارف با انرژی زمین گرمایی را مورد ارزیابی قرار میدهد. نتایج و یافته ها: نتایج نشان میدهد که در صورت بهره برداری از انرژی زمین گرمایی با کاربری گرمایش ساختمان ها و فضاهای خانگی، تجاری و عمومی در شهرهای واقع در حوزههای زمین گرمایی سالانه در مصرف بیش از 378 میلیون لیتر نفت سفید، 150 میلیون لیتر نفت گاز، 64 میلیون لیتر نفت کوره و 1370 میلیون مترمکعب گازطبیعی صرفه خواهد شد که میتواند برای صادرات اختصاص یافته و بیش از 725 میلیون دلار در سال عاید کشور نماید. برآورد هزینه احداث سیستم متمرکز گرمایش برای شهر سرعین نشان میدهد که مجموع هزینهها 2/3 میلیارد تومان و هزینه تامین هر کیلووات ساعت انرژی حرارتی 107 تومان است. دوره بازگشت سرمایه برای این پروژه نیز برابر 5/3 سال برآورد شده است. استفاده از سیستم گرمایش متمرکز شهر کشور میتواند نه تنها بعنوان یک روش گرمایش قابل اطمینان مطرح باشد بلکه از نظر اقتصادی هم ارزانتر و آلودگیهای زیست محیطی بسیار کمتری وارد محیط زیست میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
344 - ابزارهای اقتصادی بالقوه جهت کنترل آلودگی های زیست محیطی کشور و لزوم تنوع و پایداری منابع مرتبط با آن
کورش حکیم پورامروزه کاربرد ابزارهای اقتصادی جهت کنترل آلودگی آب در بسیاری از کشورها رو به گسترش است. لیکن این ابزارها هنوز نتوانسته اند به تنهایی موثر واقع گردند. تاکنون اکثر دولتها در وهله نخست به اقدامات قانونی جهت کنترل آلودگی منابع آب چشم دوخته اند، لیکن تنوع منابع مالی و کاربرد أکثرامروزه کاربرد ابزارهای اقتصادی جهت کنترل آلودگی آب در بسیاری از کشورها رو به گسترش است. لیکن این ابزارها هنوز نتوانسته اند به تنهایی موثر واقع گردند. تاکنون اکثر دولتها در وهله نخست به اقدامات قانونی جهت کنترل آلودگی منابع آب چشم دوخته اند، لیکن تنوع منابع مالی و کاربرد ابزارهای اقتصادی مختلف در راستای پایدارسازی منابع مالی کنترل آلودگی آب ممکن است چندین مزیت را دارا باشد از جمله در نظر گرفتن جوایزی به منظور تشویق رفتارهای مناسب زیست محیطی، افزایش میزان عوارض و جرایم به منظور کمک مالی به فعالیتهای کنترل آلودگی آب و حصول اطمینان از این موضوع که می توان به اهداف کیفی آب با کمترین هزینه دست یافت.بررسی به عمل آمده موید آن است که اگر چه استفاده از ابزارهای اقتصادی جهت کنترل آلودگیهای محیط زیست عملا از اوایل برنامه سوم توسعه کشور و در قالب آیین نامه وصول جرایم آلودگی آب آغاز گردید لیکن ابعاد آلودگی در کشور بسیار گسترده بوده و علنا گسترش روزافزون آلودگیها بویژه در منابع آب همواره سریعتر از کنترل آن بوده و منابع مالی موجود تکافوی بهبود وضعیت محیط زیست کشور را نداشته و عملیاتی نمودن آن مستلزم برنامه ریزی، مدیریت یکپارچه و منابع جدیدتر مالی است. مقاله حاضر سعی نموده براساس پژوهشی که به مدت بیش از سه سال در زمینه تدوین استراتژیهای پیشگیری و کنترل آلودگی منابع آب کشور توسط نگارنده صورت گرفته جدیدترین و کاربردی ترین ابزارهای اقتصادی پیشگیری و کنترل آلودگی زیست محیطی بویژه در زمینه آب را معرفی و پیشنهاد نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
345 - ارزشگذاری اقتصادی - تفرجگاهی پارک جنگلی طالقانی
کتایون پیشکاری عباس اسماعیلی ساریپارک جنگلی طالقانی با مساحتی در حدود 29 هکتار با سیمای شبه جنگلی و توپوگرافی تپه ماهوری در شمال اراضی عباس آباد و منطقه 3 از مناطق 22 گانه شهرداری تهران قرار دارد. این پارک از شمال به بلوار حقانی، از غرب به اتوبان مدرس، از شرق به خیابان شرقی پارک و ایستگاه متروی میرداما أکثرپارک جنگلی طالقانی با مساحتی در حدود 29 هکتار با سیمای شبه جنگلی و توپوگرافی تپه ماهوری در شمال اراضی عباس آباد و منطقه 3 از مناطق 22 گانه شهرداری تهران قرار دارد. این پارک از شمال به بلوار حقانی، از غرب به اتوبان مدرس، از شرق به خیابان شرقی پارک و ایستگاه متروی میرداماد و از جنوب به بزرگراه همت محدود می گردد. حداکثر طول و عرض آن به ترتیب 990 و 270 متر می باشد.در این تحقیق جهت ارزشگذاری اقتصادی- تفرجگاهی پارک جنگلی طالقانی از روش کلاوسون استفاده شده است اساس این روش بر روی تخمین رابطه بین تعداد افراد مراجعه کننده به پارک و بعد مسافت اماکن مسکونی این افراد از پارک و میانگین هزینه دسترسی می باشد.بر این اساس با قرار دادن پارک جنگلی طالقانی به عنوان مرکز، 6 دایره متحدالمرکز با فواصل ثابت 3300 متر رسم گردید و با استفاده از نقشه و آمارهای موجود، مساحت و جمعیت ساکن در هر منطقه محاسبه شد. در مرحله بعد، سایر داده های اقتصادی- اجتماعی به دست آمده از پرسشنامه های تکمیل شده توسط بازدیدکنندگان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با توجه به داده های موجود، نمودار رابطه بین هزینه دسترسی و شمار مراجعه کنندگان به تفرجگاه رسم گردید. سپس با در نظر گرفتن ورودیه های متفاوت و اضافه نمودن آن به سر جمع هزینه های دسترسی از نواحی 6 گانه، نسبت جدید مراجعه کنندگان به پارک محاسبه گردید و با استفاده از متغیرهای مزبور منحنی تقاضای پارک جنگلی طالقانی ترسیم شد. در نهایت، ارزش تفرجی روزانه پارک جنگلی طالقانی از طریق محاسبه سطح زیر منحنی تقاضا 500/400/42 میلیون تومان محاسبه شد. همچنین بیشترین تعداد بازدیدکنندگان از پارک جنگلی طالقانی در محدوده سنی 25-20 سال قرار دارند و اکثریت آنان دارای مدرک تحصیلی دیپلم و بالاتر می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
346 - منافع دولت ها در مناطق مختلف دریاها ( نوشتار تحلیلی )
زهرا پیشگاهی فرد یوسف زین العابدین عموقیناین مقاله موقعیت کشورها را از نظر جغرافیای سیاسی دریاها مورد بررسی قرار می دهد. از این لحاظ کشورها به سه گروه تقسیم می شوند. هدف از این نوشتار ارایه تصویری شفاف از موقعیت ژئوپلتیکی کشورهای محصور در خشکی، هم جوار دریاها، مجاور اقیانوس ها و روند افزایش مجادلات آنها بر سر أکثراین مقاله موقعیت کشورها را از نظر جغرافیای سیاسی دریاها مورد بررسی قرار می دهد. از این لحاظ کشورها به سه گروه تقسیم می شوند. هدف از این نوشتار ارایه تصویری شفاف از موقعیت ژئوپلتیکی کشورهای محصور در خشکی، هم جوار دریاها، مجاور اقیانوس ها و روند افزایش مجادلات آنها بر سر حاکمیت مناطق مختلف دریاها است. با تجزیه و تحلیل اطلاعات و مدارک بدست آمده از تلاش و استراتژی های دولت ها برای حکومت بر سر مناطق مختلف دریاها، چنین استدلال می شود که ادعای دولت های قدرتمند و دولت های در حال توسعه در این مورد متفاوت بوده و هر یک از آنها از طریق حقوقی به دنبال منافع خویش در قلمرو دریایی هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
347 - ارزشگذاری اقتصادی تفرجگاهها با استفاده از روش هزینه سفر منطقه ای (Z.T.C.M) (مطالعه موردی آبشار کوهرنگ استان چهارمحال و بختیاری)
داوود مافی غلامی نبی الله یار علی کرم نوری کمریزمینه و هدف: با توجه به تقاضای روز افزون مردم به تفرجگاهها و مراکز تفریحی، تحلیلهای اقتصادی و اجتماعی و بررسی کامل خواستههای مردم جهت فراهم آوردن امکانات و تسهیلات لازم، امری ضروری است. روش بررسی: در این تحقیق از روش هزینه سفر منطقهای(Z.T.C.M)، جهت ارزشگذاری تفرجی آ أکثرزمینه و هدف: با توجه به تقاضای روز افزون مردم به تفرجگاهها و مراکز تفریحی، تحلیلهای اقتصادی و اجتماعی و بررسی کامل خواستههای مردم جهت فراهم آوردن امکانات و تسهیلات لازم، امری ضروری است. روش بررسی: در این تحقیق از روش هزینه سفر منطقهای(Z.T.C.M)، جهت ارزشگذاری تفرجی آبشار کوهرنگ، استفاده گردید. این روش بر مبنای استفاده از نقشه، دیدگاه و خصوصیات اقتصادی-اجتماعی بازدیدکنندگان ار تفرجگاه و نیز افزایش هزینه و مسافت دسترسی به منطقه میباشد. نتایج: اطلاعات به دست آمده از پرسشنامههای پر شده توسط بازدیدکنندگان، محاسبات آماری براساس پراکنش خواستگاه بازدیدکنندگان و تخمین هزینههای سفر نشان داد که ارزش تفرجگاهی آبشار کوهرنگ برابر با 156377600 است. ارزش های پولی به دست آمده برای این تفرجگاه، به موقعیت برتر طبیعی و چشماندازهای زیبای پیرامون آن، نسبت داده شد. نتایج نشان داد که متغیرهایی مانند سن، سطح سواد و مقدار درآمد ماهانة بازدیدکنندگان دارای تأثیر چشمگیری بر استفاده از تفرجگاهها داشتند. بررسی سطح درآمد ماهانة بازدیدکنندگان نشان داد که میان این متغیر و تعداد روزهای بازدید از تفرجگاه و نیز تمایل به پرداخت ورودیه، همبستگی بالایی وجود داشت. نتایج همچنین نشان داد که سطح تحصیلات نیز نقش مهمی در جذب گردشگران آبشار کوهرنگ داشت؛ چنانکه بیشترین تعداد بازدیدکنندگان دارای تحصیلات دانشگاهی بودند. سطح سواد رابطة مستقیم با میزان درآمد دارد؛ چنانکه با افزایش سطح تحصیلات، فرصتهای فراغتی افراد نیز افزایش مییابد. بررسی مطالعات انجام شده در برخی از تفرجگاههای کشور نشان میدهد که این مناطق برای نوجوانان تا میانسالان از جاذبة بیشتری برخوردارند اما نتایج ما نشان داد که بیشترین تعداد بازدیدکنندگان 25 درصد) در محدودة سنی 34-30 سال قرار داشتند. نتایج حاصل از این تحقیق، اطلاعات ارزشمندی را جهت دستیابی ارتقاء سطح تفرجگاهی این آبشار فراهم میآورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
348 - تجزیه و تحلیل اقتصادی تامین نیاز آبی زیست محیطی رودخانه هراز در طرح شبکه ابیاری و زهکشی دشت هراز استان مازندران
حسین کریم زادگان رضا ارجمندی سیدمسعود منوری شهره نائیجیبسیاری از مناطق کشاورزی و شهری به دریافت آب از مناطق مجاور نیاز دارند. برای دریافت این آب، سیستمی از منابع آب ذخیره و مسیرهای هدایت آن از مخازن به صورت کانال و آب راه ضروری است. برای مهار سیلاب سد زده می شود، تالاب ها تغییر شکل داده شده و یا پرمی شوند و یا رودخانه ها از أکثربسیاری از مناطق کشاورزی و شهری به دریافت آب از مناطق مجاور نیاز دارند. برای دریافت این آب، سیستمی از منابع آب ذخیره و مسیرهای هدایت آن از مخازن به صورت کانال و آب راه ضروری است. برای مهار سیلاب سد زده می شود، تالاب ها تغییر شکل داده شده و یا پرمی شوند و یا رودخانه ها از مسیر اصلی خود منحرف می گردند. در حال حاضر توسعه منابع آبی با بحث و جدال های بسیار همراه است و دوران اجرای طرح های بزرگ آب که در آن ملاحظات دقیق زیست محیطی رعایت نمی شد، گذشته است. در حال حاضر حل مسایل توسعه در گرو رعایت دیدگاه های گروه های متعددی است که نیازها و علایق آن ها با یکدیگر بسیار تفاوت می کند. این گروه ها از کشاورزان که توسعه آب را برای زندگی خود حیاتی می بینند تا گروه های طرفدار حیات وحش و حفظ مناطق طبیعی متغیر هستند. این که امروزه گروه های مختلف مرتبط با مسایل آب در طرح ها در نظر گرفته می شوند نقطه مثبت و روشنی مخصوصاً برای محیط زیست می باشد. به دلیل اهمیت آب و جریانات زیست محیطی و نقش آن ها در حفظ منابع طبیعی و ارزش های اکولوژیک و اقتصادی در این مقاله به صورت موردی به تخمین میزان نیاز آبی زیست محیطی رودخانه هراز واقع در دشت هراز استان مازندران پرداخته می شود. نیاز زیست محیطی رودخانه هراز با استفاده از یک روش هیدرولوژیکی به نام 10% 90Q، 53 میلیون متر مکعب در سال تخمین زده شد، سپس ارزش این میزان آب از دیدگاه تولید زراعی در دشت هراز به دست آمد که برابر با 843،75 میلیون ریال می باشد. اگرچه این رقم تا حدودی قابل توجه است، اما اهداف خرد وکلان حاصل از تامین نیاز آبی زیست محیطی دراین منطقه و مناطق دیگر در دراز مدت دارای ارزش بیشتری بوده و تخصیص آب کافی به منظور جریان زیست محیطی در طرح ها ی منابع آب در راستای حفظ منابع طبیعی،رفاه جامعه بشری و در نهایت توسعه پایدار ضـروری می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
349 - ارزش گذاری اقتصادی (تفرجی) پارک جنگلی سی سندگان
عباس اسماعیلی ساری کامیار کاویان پورارزش گذاری اقتصادی (تفرجی) پارک جنگلی سی سندگانارزش گذاری اقتصادی (تفرجی) پارک جنگلی سی سندگان تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
350 - بررسی تبعات اقتصادی عدم مبارزه با گونه مهاجم شانه دار در سواحل ایرانی دریای خزر
حمیدرضا غفارزاده نازلی هنربخشریای خزر به سبب تنوع گونه ای منحصر به فرد، دارای ارزش های اکولوژیک و اقتصادی بسیاری می باشد و حاشیه نشینان خزر از این دارایی محیط زیستی به عنوان یک منبع درآمد استفاده می کنند. صید و صیادی و در صنایع وابسته به آن، در حاشیه خزر به دلیل کمبود فرصت های شغلی دیگر حایز اهمیت أکثرریای خزر به سبب تنوع گونه ای منحصر به فرد، دارای ارزش های اکولوژیک و اقتصادی بسیاری می باشد و حاشیه نشینان خزر از این دارایی محیط زیستی به عنوان یک منبع درآمد استفاده می کنند. صید و صیادی و در صنایع وابسته به آن، در حاشیه خزر به دلیل کمبود فرصت های شغلی دیگر حایز اهمیت می باشد. هجوم شانه دار Mnemiopsis leidyi به این زیست بوم باعث عدم پایداری در آن و کاهش در دستیابی به خدمات حاصل از آن شده است. با بررسی تبعات اقتصادی این هجوم از طریق ارزشگذاری آن به روش ارزشیابی بر مبنای قیمت بازار میزان اهمیت مساله تبیین گردیده و امکان ارتقاء گفتمان سیاسی مدیریتی مرتبط به حل این مساله به سطوح بالاتر ملی و منطقه ای فراهم می آید.نتایج و اطلاعات حاصل از این تحقیق، با روش نظری و از طریق مطالعه کتابخانه ای، مطالعه و بررسی گزارش ها و مستندات موجود در سطح ملی و منطقه ای، استفاده از دستاوردهای علمی به روز موجود در سایت های معتبر بین المللی و نیز مصاحبه و نشست های پرسش و پاسخ با مسوولین و تصمیم گیران فعالیت های شیلاتی و چنان که بیان شد به روش ارزشیابی بر مبنای قیمت بازار در خصوص خدمات اکوسیستم ها به دست آمده است.بر اساس این پژوهش، رابطه علی بین کاهش ذخایر کیلکا و حضور شانه دار مهاجم در خزر غیر قابل انکار می باشد. صنعت صید و صیادی در سواحل جنوبی خزر در سال های 83-1379، متحمل خسارتی بالغ بر 962.5 میلیارد ریال گردیده است. این خسارت مبلغ هنگفتی است که بر جامعه ساحل نشین و سرمایه گذاران در این بخش و نیز دولت تحمیل شده است. همچنین به دنبال آن تبعات اجتماعی از قبیل بیکاری، مهاجرت و... نیز در جامعه رخ نموده است. بنابراین اقدام سریع جهت کاهش اثرات این تهاجم به طور خاص و در کل تبیین و اجرای قوانین عملی جهت مبارزه با تهاجم گونه های غیربومی به اکوسیستم های دریایی ضرورت دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
351 - سنجش میزان بهرهمندی شهرستانهای استان گلستان با تاکید بر توسعه یافتگی روستاها با استفاده از روش آنتروپی و تاپسیس
سحر سعیدی عبدالرسول سلمان ماهینی سپیده سعیدیچکیده زمینه و هدف: سطح زندگی انسان با رشد و پیشرفت علم و دانش بشری همواره در حال پیشرفت بوده است. با این حال، این رشد و توسعه در تمام مناطق و سکونتگاههای انسانی یکسان نبوده و در نتیجه آن جوامع مختلفی با سطح توسعه اجتماعی اقتصادی متفاوت ایجاد شده است. بنابراین استفاده أکثرچکیده زمینه و هدف: سطح زندگی انسان با رشد و پیشرفت علم و دانش بشری همواره در حال پیشرفت بوده است. با این حال، این رشد و توسعه در تمام مناطق و سکونتگاههای انسانی یکسان نبوده و در نتیجه آن جوامع مختلفی با سطح توسعه اجتماعی اقتصادی متفاوت ایجاد شده است. بنابراین استفاده از علم برنامهریزی ناحیهای درکاهش این نابرابری ضروری به نظر میرسد. هدف از انجام تحقیق حاضر، ارزیابی و سطحبندی توسعه اقتصادی اجتماعی شهرستانهای استان گلستان با تاکید بر میزان توسعهیافتگی روستاهای این شهرستان است.روش بررسی: برای این منظور از روش آنتروپی و تاپسیس برای وزندهی به معیارها و اولویت بندی شهرستانها استفاده شد. تعداد 12 معیار در چهار دسته کلی شامل جمعیت، حمل و نقل، امکانات رفاهی و بهداشت و درمان جهت سنجش میزان بهره مندی شهرستانها انتخاب شدند.یافتهها: بر اساس نتایج بدست آمده شهرستان گنبد با ضریب بهره مندی 92/0 رتبه اول و شهرستان بندر گز با ضریب بهره مندی 12/0 رتبه یازدهم را بدست آورد. پس از تعمیم ضرایب، شهرستانها از نظر میزان بهرهمندی در چهار طبقه زیاد، متوسط، کم و بسیار کم قرار گرفتند. در انتها برای اطمینان از اولویت هر یک از شهرستانها، تحلیل حساسیت با هفت تکرارانجام شد.نتیجهگیری: نتایج این تحقیق میتواند به عنوان الگویی برای برنامهریزی رشد و توسعهی روستاهای شهرستانهای استان مورد استفاد قرار گیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
352 - برآورد ارزش اقتصادی کارکرد تفریحی منابع زیست محیطی پارک جنگلی (مطالعه موردی پارک جنگلی آبشار یاسوج)
ابوالفضل محمودی محمد میرزا جاودان اصل بهروز حسن پورزمینه و اهداف : دراین تحقیق ارزش اقتصادی کارکرد تفریحی(غیراستفاده ای) پارک جنگلی آبشار یاسوج و عوامل مؤثر برتمایل به پرداخت بازدیدکنندگان با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط و پرسشنامه انتخاب دوگانه دو بعدی برآورد گردید. روش بررسی: تعداد180 پرسشنامه در فصول بهار و تابستا أکثرزمینه و اهداف : دراین تحقیق ارزش اقتصادی کارکرد تفریحی(غیراستفاده ای) پارک جنگلی آبشار یاسوج و عوامل مؤثر برتمایل به پرداخت بازدیدکنندگان با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط و پرسشنامه انتخاب دوگانه دو بعدی برآورد گردید. روش بررسی: تعداد180 پرسشنامه در فصول بهار و تابستان سال 1392 از طریق مصاحبه حضوری از بازدید کنندگان تکمیل و جمع آوری گردید. قیمت های پیشنهادی 10000، 20000 و 30000 ریال بود که با توجه به ورودیه پارک تعیین گردید. علاوه برآن داده های دیگری در مورد خصوصیات اجتماعی و اقتصادی آنها جمع آوری شد. برای برآورد پارامترهای مؤثر بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان، از مدل لاجیت استفاده شد. یافته ها: براساس نتایج به دست آمده 77% از بازدیدکنندگان، تمایل به پرداخت مبلغی جهت حفاظت و نگه داری پارک داشتند. متوسط تمایل به پرداخت هر فرد معادل 19085 ریال برآورد شد. از بین تمام متغیرهای بررسی شده، متغیرهای مبلغ پیشنهادی، درآمد فرد، مدت اقامت و تعداد بازدید از پارک ارتباط معنادار با متغیر وابسته در مدل لاجیت یعنی تمایل به پرداخت داشتند. همچنین ارزش تفریحی سالانه پارک برای هرهکتار معادل 1049 میلیارد ریال بدست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق اطلاعات با اهمیتی را درخصوص برنامه ریزی درجهت افزایش کیفی امکانات تفریحی این پارک فراهم می کند. به طور مثال با وضع ورودیه پارک حداکثر تا مبلغ 19085 ریال به ازای هر نفر، منابع کسب درآمدی است که می توان آن را صرف تجهیزات و امکانات تفریحی پارک نموده و موجبات رضایت خاطر بازدید کنندگان را فراهم کرد. همچنین از طریق مشارکت جوانان علاقمند به محیط زیست و جذب پارکبان های افتخاری، می توان در جهت رفع آلودگی ها، کمک در جهت زیباسازی و حفاظت از حریم پارک های جنگلی استفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
353 - بررسی اثر سیاستهاى اقتصادی دولت بر کیفیت محیط زیست در کشورهاى منتخب
محمدرضا شهاب سیده مروه ناصرصدرآبادیچکیدهزمینه و هدف: فرآیند توسعه اقتصادی کشورها و مجموعه سیاست هاى اقتصادی طی دهه هاى اخیر به گونه ای بوده است که چالش هاىزیست محیطی به یکی از مهمترین دغدغه هاى سیاست گذاران تبدیل شده است. لذا، بررسی نقش و تأثیر سیاست هاى اقتصادی دولت برکیفیت محیط زیست میتواند حایز اهمیت أکثرچکیدهزمینه و هدف: فرآیند توسعه اقتصادی کشورها و مجموعه سیاست هاى اقتصادی طی دهه هاى اخیر به گونه ای بوده است که چالش هاىزیست محیطی به یکی از مهمترین دغدغه هاى سیاست گذاران تبدیل شده است. لذا، بررسی نقش و تأثیر سیاست هاى اقتصادی دولت برکیفیت محیط زیست میتواند حایز اهمیت باشد.اثر ،(Panel Data) روش بررسی: در این پژوهش تلاش شده است در قالب الگوی اقتصا دسنجی و با استفاده از روش داده هاى تلفیقیسیاست هاى اقتصادی دولت بر کیفیت محیط زیست در 7 کشور ایران، سوریه، الجزایر، مصر، اردن، مراکش و تونس از منطقه خاورمیانه و1997 آزمون گردد. کیفیت زیست محیطی بر مبنای میزان آلاینده هاى هوا به عنوان یکی از - طی دوره 2007 ،(MENA) شمال آفریقامصادیق مهم آلودگی هاى محیط زیست بررسی شده و میزان انتشار دی اکسید کربن و غلظت ذرات معلق در هوا به منزله متغیرهای نماگرآلودگی هوا در نظر گرفته شده است.یافتهها و نتایج: نتایج تحقیق نشان می دهد بسته به نوع شاخصی که برای کیفیت محیط زیست انتخاب می شود سیاست هاى اقتصادیدولت می تواند ارتباط مثبت و مستقیمی با آلاینده هاى هوا داشته باشد. در واقع، یافته ها تأکید دارد سرمایه گذاری هاى دولت در مجموعهکشورهای مورد بررسی، همچنان یک متغیر مهم و تأثیرگذار در تعیین مقدار انتشار دی اکسید کربن است. به طوری که تأثیر مثبتی درافزایش آلاینده یاد شده داشته است. البته این نتیجه در مورد شاخص ذرات معلق در هوا تأیید نمی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
354 - تجزیه وتحلیل اقتصادی جرایم زیست محیطی در ایران ومشکلات اجرایی آن
زهرا عابدی مهدی ریاحی صالح صالحیامروزه استفاده بی رویه از مواهب زیست محیطی و رقابت در به کارگیری منابع اکولوژیکی در کشور ما شتاب فزاینده ای به خود گرفته و ابزارهای اقتصادی بازدارنده و مناسب باعث بروز آلودگی های زیست محیطی مختلفی شده است. استفاده از ابزارهای اقتصادی همچون مالیات سبز، مجوزهای قابل فروش، أکثرامروزه استفاده بی رویه از مواهب زیست محیطی و رقابت در به کارگیری منابع اکولوژیکی در کشور ما شتاب فزاینده ای به خود گرفته و ابزارهای اقتصادی بازدارنده و مناسب باعث بروز آلودگی های زیست محیطی مختلفی شده است. استفاده از ابزارهای اقتصادی همچون مالیات سبز، مجوزهای قابل فروش، سیستم های ودیعه گذاری بازپرداخت و جرایم زیست محیطی از جمله راهکارهـایی هستند که می تواند در اصلاح رفتار مصرف کنندگان و تولید کنندگان به منظور حفظ محیط زیست و نیل به توسعه پایدار بسیار موثر باشند. در دهه هفتاد شمسی، واقعیت های موجود برنامه ریزان کشور را بر آن داشت که در سیاست های زیست محیطی کشور، رهیافت انگیزه های اقتصادی را جایگزین رهیافت نظارت وکنترل نمایند. به همین منظور در قانون برنامه های اول ودوم توسعه تعدادی مشوق اقتصادی پیش بینی شد، اما روند توسعه صنعتی کشور بعد از جنگ(عراق علیه ایران)، بیش از آن بود که این سیاست ها بتواند مانعی بر سر راه تخریب و آلودگی محیط زیست ایجاد نماید، برای اولین بار در ایران جرایم زیست محیطی {در قالب ماده 134 و بند (ج) ماده 104برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی} مطرح شد و به دنبال آن آیین نامه اجرایی مواد یاد شده بالا تدوین گردید. آیین نامه اجرایی یاد شده یکی از تخصصی ترین آیین نامه هایی است که تا کنون تدوین شده است لذا نیاز به تعمق و مطالعه بیش تری دارد. در این مقاله سعی شده است که علاوه بر تجزیه و تحلیل اقتصادی جرایم زیست محیطی، راه حل های کاربردی برای بهبود کارایی این ابزار اقتصادی در ایران نیز مشخص گردد. به همین منظور عملکرد ادارات حفاظت محیط زیست 30 استان کشور طی سال های 1386- 1384 مورد بررسی قرار گرفته است و مشکلات اجرایی این قانون با توجه به ساختار فعلی سازمان حفاظت محیط زیست ارزیابی شده است. بررسی های انجام گرفته نشان داد که عدم توجه کافی به ابعاد اقتصادی قانون جرایم زیست محیطی، ضعف سازمانی، محدویت امکانات در پیاده سازی و اجرا و عدم اعمال هماهنگ و یکنواخت، از عوامل اصلی ناکارآمد بودن این ابزار اقتصادی در ایران بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
355 - ارزیابی CBA (سود و زیان) اجرای جدارههای عمودی سبز در تهران
مریم آزموده شاهین حیدری زهرا زمانیچکیده زمینه و هدف: مشکلات محیط زیستی و خارج شدن شهرها از بافت طبیعی خود، موجب شده است که طراحان شهری در پی احیای نیازهای حیاتی شهرها همچون فضای سبز و چشم اندازهای طبیعی باشند و برای این کار از تجهیزات جدید بهره جویند. سطوح سبز عمودی یکی از گزینههایی است که در سالهای أکثرچکیده زمینه و هدف: مشکلات محیط زیستی و خارج شدن شهرها از بافت طبیعی خود، موجب شده است که طراحان شهری در پی احیای نیازهای حیاتی شهرها همچون فضای سبز و چشم اندازهای طبیعی باشند و برای این کار از تجهیزات جدید بهره جویند. سطوح سبز عمودی یکی از گزینههایی است که در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. این فناوری مانند هر سیستم نوین دارای مزایا و چالشهایی است. یکی از چالشهای اساسی این جدارهها، بازدهی اقتصادی آنهاست. روش بررسی: در این پژوهش از ارزیابی CBA[1] ( تحلیل سود و زیان) برای بررسی چالش مطرح شده استفاده میشود. در حقیقیت با درنظر گرفتن صرفههای اقتصادی ناشی از استفاده از این جدارهها در کنار هزینههای مربوط به نصب، اجرا و نگهداری درک بهتری از بازدهی اقتصادی آنها حاصل میشود. هزینههای اجرا و نگهداری برمبنای اطلاعات شرکتهای مجری این سیستمها در تهران و صرفه اقتصادی آنها براساس کاهش انرژی مصرفی در ساختمان شبیهسازی شده با جدارهی سبز مورد کاوش قرار گرفت. یافته ها: طبق بررسیهای صورت گرفته، هزینههای اجرا و نگهداری جدارههای سبز در مقابل کاهش هزینههای مربوط به بارهای سرمایشی و گرمایشی، چندین برابر هستند. بحث و نتیجه گیری: براساس این پژوهش با توجه به هزینه بالای اجرا و نگهداری جدارههای عمودی سبز با درنظرگرفتن کاهش هزینههای مربوط به سرمایش و گرمایش، این سیستمها مقرون به صرفه به نظر نمیرسند. بهعلاوه سایر صرفههای اقتصادی مطرح برای این جدارهها همچون برگشت هزینه انجام شده از راه تولید اکسیژن، کاهش مالیات کربن، افزایش ارزش افزودهی ملک، کاهش تولید انرژی در نیروگاهها و کاهش هزینههای درمانی ناشی از کاهش آلودگی هوا مسایلی هستند که مربوط به بهرهگیری از گیاهان و نه الزاما جدارههای سبز است. بدین ترتیب با بهرهگیری از پوششهای گیاهی به اشکال مختلف در قالب فضای سبز نیز فواید مندرج در موارد فوق با صرف هزینه بسیار کمتر حاصل خواهد شد. 4- Cost- Benefit Analysis تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
356 - بررسی عوامل موثر در برآورد ارزش تفرجی به روش هزینه سفر (مطالعه موردی پارک ملی سرخه حصار)
مهدی رحمتی سایه راضیه بشیریزمینه و هدف: امروزه زندگی مدرن سبب شده تا بشر احساس نیاز بیش تری به بازدید از سایت های تفرجی داشته باشد. از این رو تعیین، ارزش تفرجی تفرج گاه های طبیعی می تواند نشان دهد که چقدر این تفرج گاه ها نقش مهمی را در زندگی مدرن امروزی ما بازی می کند. این مهم سبب می شود تا حفاظت أکثرزمینه و هدف: امروزه زندگی مدرن سبب شده تا بشر احساس نیاز بیش تری به بازدید از سایت های تفرجی داشته باشد. از این رو تعیین، ارزش تفرجی تفرج گاه های طبیعی می تواند نشان دهد که چقدر این تفرج گاه ها نقش مهمی را در زندگی مدرن امروزی ما بازی می کند. این مهم سبب می شود تا حفاظت از این سایت های تفرجی تبدیل به اولین اولویت ما در زندگی مدرن گردد. روش بررسی: اولین هدف این تحقیق تجزیه و تحلیل عواملی است که در برآورد ارزش تفرجی به روش هزینه سفر موثر هستند و دومین هدف آن برآورد ارزش تفرجی پارک ملی سرخه حصار با استفاده از روش ذکر شده است. بر این اساس با قرار دادن پارک ملی سرخه حصار به عنوان مرکز، 20 دایره متحد المرکز با فاصله های ثابت 2 کیلومتر ترسیم گردید. یافته ها: در نهایت ارزش تفرجی اولیه، پارک ملی سرخه حصار که اساس آن بر هزینه دسترسی است، از طریق محاسبه سطح زیر منحنی تقاضا 2,625,249,000 ریال در ماه محاسبه گردید. سپس جهت شناسایی عواملی که می تواند روی ارزش تفرجی موثر واقع شوند با استفاده از 25 پارامتر اقدام به تشکیل مدلی گردید. براساس این مدل، پارامترهای وضعیت تاهل بازدیدکنندگان، فاصله محل سکونت تا تفرج گاه، تعداد دفعات بازدید، میزان روشنایی و کیفیت نظافت پارک بر روی ارزش تفرجی منطقه موثر بودند. بحث و نتیجهگیری: نتایج بررسی ها نشان می دهد که رابطه مستقیمی بین بهبود کیفیت و روشنایی و ارزش تفرجی وجود دارد. این رابطه بین تعداد بازدیدکنندگان و ارزش تفرجی نیز صادق است. به عبارت دیگر در صورت بهبود کیفیت روشنایی و افزایش تعداد بازدیدکنندگان ارزش برآورده شده این پارک ملی نیز افزایش می باید. اما افزایش نرخ بازدیدکنندگان مجرد و کاهش کیفیت نظافت سبب کاهش ارزش تفرجی این پارک ملی می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
357 - تحلیل حساسیت فرایندهای تصفیه فاضلاب شهری با استفاده از AHP
مهناز حسین زاده کلخوران شهناز حسین زاده ابراهیم فتاییزمینه و هدف: یکی از مهم ترین موضوعات پیش از طراحی و احداث هر تصفیه خانه فاضلاب، انتخاب فرایند بهینه تصفیه است، به طوری که انتخاب نادرست تاثیر زیادی در افزایش هزینه ها و همچنین عدم دست یابی به نتیجه موردنظر دارد. روش بررسی: در این مطالعه به منظور تعیین حساسیت معیارهای م أکثرزمینه و هدف: یکی از مهم ترین موضوعات پیش از طراحی و احداث هر تصفیه خانه فاضلاب، انتخاب فرایند بهینه تصفیه است، به طوری که انتخاب نادرست تاثیر زیادی در افزایش هزینه ها و همچنین عدم دست یابی به نتیجه موردنظر دارد. روش بررسی: در این مطالعه به منظور تعیین حساسیت معیارهای موثر بر اولویت بندی فرایندها و انتخاب فرایند مناسب تصفیه فاضلاب شهری در شهرهای اردبیل، تبریز و ارومیه از آزمون حساسیت بر اساس مدل AHP استفاده شد. فرایندهای تصفیه این شهرها شامل لاگون هوادهی، لجن فعال و بیولاک می باشد. این فرایندها، بر اساس معیارهای فنی ، اقتصادی و محیط زیستی و زیرمعیارهای مربوطه از طریق مقایسه زوجی وزن دهی شد و نتایج با استفاده از نرم افزار Expert Choice بررسی شد. یافتهها: بر این اساس فرایند بیولاک در اولویت اول قرار گرفت و فرایندهای لجن فعال و لاگون هوادهی به ترتیب در اولویت های دوم و سوم قرار گرفتند. در نهایت، تحلیل حساسیت برای معیارهای اصلی انجام گرفت تا حساسیت اولویت بندی گزینه ها را نسبت به تغییرات وزن معیارها مشخص نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
358 - برآورد زیانهای اقتصادی ناشی از وقوع حریق در ایستگاههای خط1متروی تهران (پست LPS و (RS با استفاده از تکنیک سناریو سازی
صدیقه عطرکار روشن سمیه دانشورزمینه و هدف: برای اجرایی کردن HSE (سلامت، ایمنی، محیط زیست) در صنعت، اقناع مدیران برای سرمایهگذاری در این زمینه جهت توجیه هزینههایی که صرف کنترل ایمنی و بهداشت و همچنین ارزیابی ریسک انجام می شود، بسیار ضروری است. از سوی دیگر، از آنجا که وقوع حریق در سیستم مترو میتوان أکثرزمینه و هدف: برای اجرایی کردن HSE (سلامت، ایمنی، محیط زیست) در صنعت، اقناع مدیران برای سرمایهگذاری در این زمینه جهت توجیه هزینههایی که صرف کنترل ایمنی و بهداشت و همچنین ارزیابی ریسک انجام می شود، بسیار ضروری است. از سوی دیگر، از آنجا که وقوع حریق در سیستم مترو میتواند منجر به ایجاد خسارات و تلفات فاجعهبار برای جامعه گردد، این مطالعه به عنوان کاری جدید در این زمینه، با هدف تعیین زیانهای اقتصادی ناشی از حریق در ایستگاههای خط 1 متروی شهر تهران(پستRS و LPS) انجام یافته است. روش بررسی: در این تحقیق خسارات اقتصادی ناشی از وقوع حریق، پس از شناسایی مهمترین علل بروز خطر حریق با استفاده از تجزیه و تحلیل درخت خطا، از طریق سناریوسازی برآورد گردید. یافتهها: میزان خسارت اقتصادی ناشی از وقوع حریق در ایستگاههای خط 1 متروی شهر تهران (پست RS و LPS) با سناریوهای حریق ترانسفورماتور خشک و حریق تابلوهای 20 کیلو ولت که بیشترین احتمال وقوع را دارند، بر اساس قیمتهای سال 1391، به ترتیب در پست LPS به میزان3980میلیون ریال و 6410 میلیون ریال و در پست RS با سناریوهای حریق ترانسفورماتور خشک و تایلوی 750 ولت به ترتیب میزان خسارت 6452 و 70266 میلیون ریال به دست آمد. بحث و نتیجهگیری: با توجه به خسارات فراوان اقتصادی ناشی از وقوع حریق در پستها، اهتمام بیشتر مسئولان متروی شهری در تدوین یک سیستم مدیریت جامع ارزیابی ریسک در متروی شهر تهران، یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
359 - تعیین ارزش اقتصادی برخی از مهمترین کارکردها و خدمات جنگلهای بلوط زاگرس میانی (مطالعه موردی: استان لرستان)
ضیاء‎الدین باده ‏یان معصومه منصوری حجت‎الله سنجابیزمینه و هدف: درک ارزش اقتصادی بسیاری از تولیدات و خدماتی که عرصه‎های جنگلی در سایه مجموعه پیچیده ای از فرآیندهای اکولوژیک و کارکردهای اکوسیستمی بهرایگان در اختیار جوامع انسانی قرار می دهد، موجب شفافیت و تسهیل فرآیندهای تصمیم گیری درزمینه کاربری اراضی شده و کارآمدتر أکثرزمینه و هدف: درک ارزش اقتصادی بسیاری از تولیدات و خدماتی که عرصه‎های جنگلی در سایه مجموعه پیچیده ای از فرآیندهای اکولوژیک و کارکردهای اکوسیستمی بهرایگان در اختیار جوامع انسانی قرار می دهد، موجب شفافیت و تسهیل فرآیندهای تصمیم گیری درزمینه کاربری اراضی شده و کارآمدتر شدن اقدامات حفاظتی را در پی خواهد داش ,ت. یافتهها: محدوده مطالعاتی به‎عنوان منطقه حفاظتشده برای حفظ ذخایر ژنتیکی و حفظ حیات‎وحش تحت حفاظت دولت قرارداشته و درخت بلوط، گونه غالب محدوده میباشد. نتایج نشان داد که ارزش سالانه کارکردهای اکوسیستمی معادل 29/389 هزار میلیارد ریال برآورد شده است. بحث و نتیجهگیری: این ارزش برای سیاست‎گذاران و تصمیم‎گیران توجیهی قابلقبول جهت حمایت‎های بیشتر از کیفیت و کمیت این اکوسیستم ها به دست می‎دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
360 - مکانیابی دفن پسماندهای زاید شهری با تاکید بر معیارهای زیستمحیطی و اقتصادی در مناطق شمالی ایران (مطالعهموردی: شهرستان آستارا)
رقیه بنی اسدی سید سعیدرضا احمدی زاده بهروز اعتباری علیرضا قمی معتضهزمینه و هدف: شرایط خاص شهرهای شمالی ایران لزوم یک مکان یابی صحیح برای دفن زباله را افزایش می دهد که هدف اصلی این مطالعه است. از آن جایی که مواد زاید جامد جز جدایی ناپذیر زندگی انسان ها بوده و تولید انواع این زائدات در کمیت ها و کیفیت های مختلف از بزرگ ترین معضلات زیست م أکثرزمینه و هدف: شرایط خاص شهرهای شمالی ایران لزوم یک مکان یابی صحیح برای دفن زباله را افزایش می دهد که هدف اصلی این مطالعه است. از آن جایی که مواد زاید جامد جز جدایی ناپذیر زندگی انسان ها بوده و تولید انواع این زائدات در کمیت ها و کیفیت های مختلف از بزرگ ترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر می باشد، اولین و مهم ترین قدم در امر مدیریت پسماند، یافتن مکان مناسب جهت دفن می باشد. امروزه سیستم های اطلاعات جغرافیایی به طور گسترده در برنامه ریزی های زیست محیطی مورد استفاده قرار می گیرند. روش بررسی: در این مطالعه عوامل جهات جغرافیایی، آب های سطحی، گسل ها، مناطق حفاظت شده، خاک شناسی، زمین شناسی، سکونتگاه ها و کاربری اراضی، در قالب معیارهای زیست محیطی و عوامل فاصله از جاده اصلی و فرعی، شیب و ارتفاع از سطح دریا در قالب عوامل اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتیجهگیری: پس از اولویت بندی عوامل به روش تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از نظرات متخصصان و تلفیق آن ها در محیط نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی سه مکان مناسب برای دفن زباله انتخاب شد. سپس مساحت زمین مورد نیاز برای دفن زباله در این شهرستان محاسبه و با توجه به مساحت محاسبه شده مناسب ترین مکان پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
361 - فرآیند انتخاب فناوری در صنعت بالادستی نفت و گاز ایران با لحاظ اثر سرریز از دیدگاه اقتصادی
روح اله مددی امیری تیمور محمدی سید نصراله ابراهیمی حسین راغفرانتخاب و انتقال و توسعه فناوری، یکی از ارکان اصلی صنعت بالادستی نفت و گاز می باشد. فرآیند انتخاب فناوری در ایران با توجه به نوع مالکیت و اهمیت ویژه منابع نفت و گاز، به عنوان یکی از اجزای اصلی در بخش بالادستی این صنعت مطرح می گردد. انتخاب فناوری سازوکاری است که با هدف کس أکثرانتخاب و انتقال و توسعه فناوری، یکی از ارکان اصلی صنعت بالادستی نفت و گاز می باشد. فرآیند انتخاب فناوری در ایران با توجه به نوع مالکیت و اهمیت ویژه منابع نفت و گاز، به عنوان یکی از اجزای اصلی در بخش بالادستی این صنعت مطرح می گردد. انتخاب فناوری سازوکاری است که با هدف کسب منافع اقتصادی صورت می پذیرد. با این وجود برای رسیدن به انتقال فناوری مؤثر در این صنعت، لحاظ اثر غیرمستقیم علاوه بر اثر مستقیم آن، ضروری باشد. منظور از این اثرات غیر مستقیم در انتقال فناوری که باید در نظر گرفت موضوع سرریز فناوری است. مطالعه حاضر بر پایه روش مطالعه ای، با توجه به قوانین و منابع در دسترس، و هم راستا با مطالعات صورت گرفته می باشد. در پایان، پژوهش حاضر با هدف تدوین یک مدل مفهومی ارزیابی اقتصادی، یک ساختار کمی مطالعاتی انتقال فناوری را با لحاظ اثر سرریز ارائه می دهد و بیان می گردد که عدم لحاظ اثر سرریز یکی از دلایل اصلی غیر اثر بخش بودن انتقال فناوری در کشور می باشد و در صورت اعمال اثر سرریز در محاسبات فنی و اقتصادی و مباحث قراردادی در انتخاب و انتقال فناوری می تواند موجب بهبود اثر بخشی فناوری در سطوح مختلف صنعت و حتی ملی گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
362 - استرس مالی و پویایی اقتصاد ایران (کاربردی از مدل شبکه عصبی و مدل خودرگرسیونی مارکوف سوییچنگ)
مرضیه ابراهیمی شقاقی محمد ابراهیم مداحی تقی ترابییکی از علائم هشدار بحران مالی، استرسهای فزایندهای است که در بازارهای مالی روی میدهد و به افزایش نااطمینانی و بیثباتی در اقتصاد منجر میشود. از این رو هدف اصلی این پژوهش، محاسبه شاخص استرس مالی در بازارهای مالی ایران و شناسایی تأثیرهای آن بر رشد اقتصادی است.در این مق أکثریکی از علائم هشدار بحران مالی، استرسهای فزایندهای است که در بازارهای مالی روی میدهد و به افزایش نااطمینانی و بیثباتی در اقتصاد منجر میشود. از این رو هدف اصلی این پژوهش، محاسبه شاخص استرس مالی در بازارهای مالی ایران و شناسایی تأثیرهای آن بر رشد اقتصادی است.در این مقاله در قالب سه مرحله به رابطه استرس مالی و رکود و رونق اقتصادی ایران پرداخته شده است. در مرحله اول با ساخت یک شاخص ترکیبی نااطمینانی استرس مالی با بکارگیری مدل آرچ و گارچ قادر به بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و شاخص نااطمینانی استرس مالی گشته ایم. در مرحله دوم تأثیر استرس مالی بر روی رونق و رکود اقتصادی به روش پرسپترون چند لایه نشان میدهد که پیشبینی میشود از سال 1397 تا فصل اول 1399 همچنان اقتصاد در حال رکود باشد و با شروع فصل دوم 1399 شاهد رونق اقتصادی باشیم. با توجه به نتایج به دست آمده استرس مالی در تشخیص و پیش بینی رکود و رونق اقتصادی نقش بهسزایی دارد. در مرحله پایانی تاثیر استرس مالی در کنار بقیه متغیرهای تابع تولید بر روی رشد اقتصادی با استفاده از مدل خود رگرسیونی مارکوف سوییچینگ سنجیده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده شاخص در مدلهای بلندمدت و کوتاه مدت اثر منفی و معنی دار بر رشد اقتصادی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
363 - بررسی اثرات متقابل نابرابری درآمد، اشتغال و رشد اقتصادی
محمدرضا رادفر غلامرضا زمردیان مسعود کریمخانیپژوهش حاضر به بررسی اثرات متقابل نابرابری درآمد، اشتغال و رشد اقتصادی می پردازد. برای انجام این پژوهش داده های اقتصاد ایران بین سالهای 1368-1395 گردآوری و با استفاده از روش برداری خودرگرسیونی (VAR) تحلیل شدند. همزمان با آزمون اثر تورم و مخارج دولت بعنوان متغیرهای کنترلی أکثرپژوهش حاضر به بررسی اثرات متقابل نابرابری درآمد، اشتغال و رشد اقتصادی می پردازد. برای انجام این پژوهش داده های اقتصاد ایران بین سالهای 1368-1395 گردآوری و با استفاده از روش برداری خودرگرسیونی (VAR) تحلیل شدند. همزمان با آزمون اثر تورم و مخارج دولت بعنوان متغیرهای کنترلی آزمون شده است. نتایج نشان داد که بین نابرابری درآمد و رشد اقتصادی اثرات مثبت وجود دارد. بدین معنی که با رشد اقتصادی بطور متوازن در اقتصاد کشور توزیع نشده است و آثار آن منجر به بهبود درآمد خانوارها نشده است. همچنین بین اثرات متقابل اشتغال و رشد اقتصادی رابطه معناداری مشاهده نشده است که می توان این را ناشی از وجود پدیده رکود تورمی در اقتصاد دانست. بر پایه نتایج به دست آمده از شواهد موجود و نتایج پژوهش حاضر ، می توان پیشنهاد نمود تا در تدوین برنامه های توسعه اقتصادی -اجتماعی کشور سطح نابرابری کشور مورد توجه باشد . تلاش در جهت کاهش و یا اصلاح نحوه مصرف هزینه های دولتی در کاهش تورم و در نتیجه نابرابری موثر خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
364 - ارزیابی تحلیلی تأثیر شاخص پیچیدگی اقتصادی و راهبردهای تجاری بر مخارج سرمایه ای شرکت ها در راستای اهداف سند چشم انداز ایران
محمد حسنیدر پژوهش حاضر آثار شاخص پیچیدگی اقتصادی بر مخارج سرمایه ای و همچنین بررسی تأثیر راهبردهای مختلف تجاری شرکتها در این زمینه مطالعه شده است. اهمیت بررسی موضوع منطبق با اهداف سند چشم انداز است که طبق آن دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی، برخورداری از دانش پیشرفته، توانایی در ت أکثردر پژوهش حاضر آثار شاخص پیچیدگی اقتصادی بر مخارج سرمایه ای و همچنین بررسی تأثیر راهبردهای مختلف تجاری شرکتها در این زمینه مطالعه شده است. اهمیت بررسی موضوع منطبق با اهداف سند چشم انداز است که طبق آن دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی، برخورداری از دانش پیشرفته، توانایی در تولید و بکارگیری علم و فناوری مستلزم انجام تصمیمات مناسب سرمایه گذاری در اجزای جامعه اقتصادی است. جامعه آماری غربال شده پژوهش طبق شرایط حذفی در بردارنده تعداد 166 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی سالهای 1391 تا 1396 است. فرضیه های پژوهش با بکارگیری مدلهای رگرسیون چند متغیره داده های ترکیبی با اثرات ثابت و روش حداقل مربعات تعمیم یافته آزمون شدند. یافته ها نشان دادند با افزایش شاخص پیچیدگی اقتصادی و در پاسخ به شرایط محیط اقتصادی جهت دستیابی به رشد و توسعه، فعالیتهای سرمایه گذاری شرکتها افزایش یافته است. از طرفی، راهبرد تجاری تدافعی تأثیر معنادار منفی، اما راهبرد تجاری چشم انداز آینده نگر تأثیر معنادار مثبت بر مخارج سرمایه ای شرکتها داشتند؛ در حالی که راهبرد تجاری تحلیل گرایانه تأثیر معناداری بر مخارج سرمایه ای شرکتها نداشت. همچنین برهم کنش بین اتخاذ راهبرد تدافعی و شاخص پیچیدگی اقتصادی، مخارج سرمایه ای جدید شرکتها را کاهش داده است. هر چند برهم کنش بین اتخاذ راهبرد تحلیل گرایانه و شاخص پیچیدگی اقتصادی، مخارج سرمایه ای جدید شرکتها را تحت تأثیر قرار نداده است. اما، برهم کنش بین اتخاذ راهبرد آینده نگری و شاخص پیچیدگی اقتصادی، سرمایه گذاری جدید شرکتها را افزایش داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
365 - سرمایهگذاری در بخش فرهنگ و رشد اقتصادی
سارا حنجری مهدی تقوی فتح اله تاری احمد جعفری صمیمی عباس شاکریزیرساختهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگ است و توسعه کشور بدون درنظرگرفتن زیرساختهای فرهنگی امکانپذیر نیست. هزینههای صرفشده در راه فرهنگ، هزینه نیستند بلکه نوعی سرمایهگذاری هستند. کشورها میتوانند از طریق سرمایهگذاری در داشتههای فرهنگی خود، رشد اقتصادی را تقوی أکثرزیرساختهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگ است و توسعه کشور بدون درنظرگرفتن زیرساختهای فرهنگی امکانپذیر نیست. هزینههای صرفشده در راه فرهنگ، هزینه نیستند بلکه نوعی سرمایهگذاری هستند. کشورها میتوانند از طریق سرمایهگذاری در داشتههای فرهنگی خود، رشد اقتصادی را تقویت نموده و سبب رفاه جامعه شوند. شاخص فرهنگی با استفاده از مبانی نظری مزیت نسبی و معیار RCA محاسبه و تأثیر مزیت شاخصهای فرهنگی بر رشد اقتصادی ایران در قالب رگرسیون تلفیقی پویا (GMM) در دوره 1379-1395 برآورد میشود. نتایج برآورد نشان میدهد، انتظار میرود با هر درصد افزایش در سرمایه فیزیکی، رشد اقتصادی به اندازه 047/0درصد افزایش یابد و سرمایه فیزیکی رابطهای مثبت و معنادار با رشد اقتصادی استانها دارد. بنابراین انتظار میرود، با افزایش سرمایه، تولید و بهتبع آن رشد اقتصادی افزایش یابد. همچنین، با هر درصد افزایش در نیروی کار، رشد اقتصادی به اندازه 73/5 درصد افزایش و با هر واحد افزایش در متغیر تعاملی رشد اقتصادی به اندازه 0004/0 واحد افزایش مییابد. بنابراین، شاخص فرهنگی علاوهبر کانال مستقیم از طریق سرمایه انسانی نیز میتواند بر رشد اقتصادی استانها نیز اثرگذار باشد. نتایج برآورد مدل و آماره بهدست آمده برای AR(1) و AR(2) عدم همبستگی بین پسماندهای مدل را نشان میدهد. آمارههای گفتهشده برابر با 17/0 و 688/0هستند که بیانگر انتخاب مناسب ابزارهای مدل هستند. در واقع، در دوره مورد بررسی اثر مزیت نسبی ارزشافزوده متغیرهای فرهنگی رشد اقتصادی مثبت و معنادار است. همچنین، اگر شاخص فرهنگی سبب افزایش سرمایه انسانی شود، میتواند رشد اقتصادی استانها را نیز افزایش دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
366 - بررسی عمکرد کارایی پرتفویی بر اساس رویکرد تلفیقی(اقتصادی-حسابداری) بر اساس روش تحلیل پوششی
فاطمه دادبه مریم خلیلی عراقیارزیابی عملکرد انتخاب پرتفویی مطلوب و بهینه به عنوان مساله ای مهم برای سرمایهگذاران حقیقی و حقوقی شامل ایجاد سبد سهامی برای حداکثرسازی مطلوبیت سرمایهگذار می شود. تعیین رویکردی مناسب برای ارزیابی عملکرد کارایی پرتفویی سهام یکی از مهم ترین مباحث امروزین در دانش مدیریت س أکثرارزیابی عملکرد انتخاب پرتفویی مطلوب و بهینه به عنوان مساله ای مهم برای سرمایهگذاران حقیقی و حقوقی شامل ایجاد سبد سهامی برای حداکثرسازی مطلوبیت سرمایهگذار می شود. تعیین رویکردی مناسب برای ارزیابی عملکرد کارایی پرتفویی سهام یکی از مهم ترین مباحث امروزین در دانش مدیریت سرمایهگذاری است. روش ارزیابی چنین سبد سهامی همواره ذهن محققان و تحلیلگران مالی را به خود معطوف ساخته است. بطوری در انتخاب معیارهای ارزیابی نمی توان یک پروژهی سرمایهگذاری را تنها بر اساس بازدهی بالا آن انتخاب کرد. مدلهایی برای ارزیابی عملکرد پرتفوی با توجه توأمان به ریسک و بازده ارائه شده مبتنی بر رویکرد بنیادین عناصر مالی نیستند. لذا در این تحقیق بررسی عمکرد کارایی پرتفویی بر اساس رویکرد تلفیقی(اقتصادی-حسابداری) بر اساس روش تحلیل پوششی که جز مدل سازی چند هدفه پرداخته شده است استفاده شده است. از نتایج به دست آمده استنتاج میشود، رویکرد حسابداری نسبت به رویکرد اقتصادی و رویکرد ترکیبی کاراتر میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
367 - تصمیمات اهرمی موسسات مالی، نااطمینانی سیاست اقتصادی و بانکداری همگرا (مورد مطالعه: بانکهای پذیرفته شده در بورس اوراق و بهادار تهران)
سپیده کاظمی مریم خلیلی عراقی هاشم نیکومرامبرای بانکها، تعامل با بانکهای همسان و رقیب یک امر متداول و رایج است. مطالعات قبلی نشان میدهند که بانکهای همسان و رقیب نقش مهمی در شکل دادن به انواع سیاستهای بانکی ایفا میکنند، اما تأثیر رفتار بانکهای همسان و رقیب در تصمیمات مالی شرکتها اغلب نادیده گرفته میشود. أکثربرای بانکها، تعامل با بانکهای همسان و رقیب یک امر متداول و رایج است. مطالعات قبلی نشان میدهند که بانکهای همسان و رقیب نقش مهمی در شکل دادن به انواع سیاستهای بانکی ایفا میکنند، اما تأثیر رفتار بانکهای همسان و رقیب در تصمیمات مالی شرکتها اغلب نادیده گرفته میشود. تآمین منابع مالی و تصمیمات اهرمی از مهم ترین اینگونه تصمیمات در شرکتها هستند. در همین راستا در این مطالعه به تاثیر نا اطمینانی سیاست اقتصادی و ویژگیهای شرکت بر تصمیمات اهرمی موسسات مالی در بانکداری همگرا پرداخته می شود. جامعه آماری این تحقیق بانکهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1395 تا 1399 میباشد. فرضیات پژوهش با استفاده از روش پانل دیتا مورد آزمون قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان داد بانکهای همسان در انتخاب سیاست تامین مالی خود از صنعت تقلید می کنند و همچنین نااطمینانی سیاست اقتصادی بر رفتار بانکداری همگرا در اتخاذ تصمیمات اهرمی تاثیر مثبت و معنی داری دارد . سایر نتایج بیان می کند که میانگین نسبت سود خالص صنعت، میانگین نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری صنعت و نوسان سود خالص صنعت بر تصمیمات اهرمی بانک تأثیر معنی داری ندارند ، اما میانگین لگاریتم کل دارایی صنعت بر تصمیمات اهرمی بانک تأثیر منفی و معنی داری دارد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
368 - بررسی عوامل مرتبط با میزان اجرای خطمشیهای اقتصادی بانک ملی ایران در راستای رونق تولید به جهت بهبود عملکرد سیستم مالی
محمدجواد رضایتی آج پیشه سنجر سلاجقه محمد جلال کمالیبانکی بودن اقتصاد ایران، نقش کلیدی بانکها - خصوصا بانک ملی به عنوان موتور اقتصادی و نماینده دولت برای اجرای سیاست های مالی دولت - را در تسریع شکوفایی اقتصادی، حمایت از تولید ملی و رونق تولید داخلی انکار ناپذیر کرده است. هدف این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با میزان اجرای خ أکثربانکی بودن اقتصاد ایران، نقش کلیدی بانکها - خصوصا بانک ملی به عنوان موتور اقتصادی و نماینده دولت برای اجرای سیاست های مالی دولت - را در تسریع شکوفایی اقتصادی، حمایت از تولید ملی و رونق تولید داخلی انکار ناپذیر کرده است. هدف این پژوهش، بررسی عوامل مرتبط با میزان اجرای خطمشیهای اقتصادی بانک ملی ایران در راستای رونق تولید در جهت بهبود عملکرد سیستم مالی میباشد. در این پژوهش ابتدا عوامل مرتبط با میزان اجرای خطمشیهای اقتصادی بانک ملی ایران، مولفههای خط مشیهای اقتصادی بانک ملی در راستای رونق تولید و مولفههای رونق تولید از طریق مطالعات اکتشافی و نظرسنجی از خبرگان آگاه به موضوع با استفاده از تکنیک دلفی، مورد شناسایی قرار گرفت و سپس این عوامل در قالب الگوی طراحی شده در جامعه آماری مورد نظر به آزمون گذاشته شد. پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای توصیفی- همبستگی است که به روش پیمایشی انجام شده است. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافتههای پژوهش ضمن تأیید الگوی پیشنهادی پژوهش، نشان داد که بین عوامل مرتبط با اجرای خطمشیهای اقتصادی و مولفههای آن: عوامل درون نهادی و عوامل فرا نهادی با خطمشیهای اقتصادی رابطه مثبت وجود دارد. همچنین بین خطمشیهای اقتصادی و مولفههای آن: جذب نقدینگی، تزریق هدفمند نقدینگی، تعامل با کارگروههای رفع موانع تولید، پرداخت تسهیلات خرد و پرداخت تسهیلات خرید دین با رونق تولید رابطه مثبت وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
369 - بررسی تأثیر شاخصهای ریسک و رقابتی بانکها بر ریسک سیستمی با رویکرد ریزش مورد انتظار نهایی (MES) با استفاده از مدل GMM
میثم فدائی واحد محمد علی دهقان دهنوی علی دیواندری میثم امیریریسک سیستمی بهعنوان یکی از مفاهیم جدید در حوزه مالی از سال 2008 بسیار موردتوجه قرار گرفت و این ریسک در صنعت بانکداری به دلیل رابطه تنگاتنگ بانکها در عملیات روزانه خود بیشتر مدنظر قرار دارد. ازاینرو شناسایی عوامل مؤثر بر این ریسک در صنعت بانکداری هدف اصلی پژوهش حاضر ا أکثرریسک سیستمی بهعنوان یکی از مفاهیم جدید در حوزه مالی از سال 2008 بسیار موردتوجه قرار گرفت و این ریسک در صنعت بانکداری به دلیل رابطه تنگاتنگ بانکها در عملیات روزانه خود بیشتر مدنظر قرار دارد. ازاینرو شناسایی عوامل مؤثر بر این ریسک در صنعت بانکداری هدف اصلی پژوهش حاضر است. در این پژوهش رابطه شاخصهای اقتصاد کلان (نرخ بهره، نرخ رشد اقتصادی و تورم)، ریسک (ریسک نقدینگی و نکول) و رقابتی (شاخص هرفیندال-هیرشمن و اندازه دارائیها) بانکها با استفاده از دادههای بانکها از سال 1388 تاکنون و با استفاده از روش پنل دیتا GMM مورد آزمون قرار گرفت.نتایج حاصل از مدلسازی نشان میدهد بین شاخص ریسک نکول (اعتباری) با ریسک سیستمی صنعت بانکداری رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد. همچنین در تمامی شاخصهای رقابت شامل شاخص هرفیندال-هیرشمن و اندازه بانکها نیز رابطه مستقیم وجود داشته و در شاخصهای کلان اقتصادی نیز رابطه نرخ بهره و تورم با ریسک سیستمی بانکها مستقیم و معنادار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
370 - بررسی تاثیر ریسک های مالی، اقتصادی سیاسی و بین الملل بر شاخص بورس اوراق بهادرا تهران با استفاده از روش ARDL
ساره پهلوان علی نجفی مقدم قدرت اله امام وردی رویا دارابیریسک و مخاطرات در بستر اقتصادی یک کشور می توانند بر شاخص های اقتصادی کشور تاثیر داشته باشند و دلیلی بر رشد و یا افول شاخص داشته باشند. ریسک می تواند به عنوان عامل بر هم زننده تعادل تبیین شود و و وضعیت را تغیر دهد. در اقتصاد های نوپا یکی از دغدغه ها اقتصادانان کنترل ریسک أکثرریسک و مخاطرات در بستر اقتصادی یک کشور می توانند بر شاخص های اقتصادی کشور تاثیر داشته باشند و دلیلی بر رشد و یا افول شاخص داشته باشند. ریسک می تواند به عنوان عامل بر هم زننده تعادل تبیین شود و و وضعیت را تغیر دهد. در اقتصاد های نوپا یکی از دغدغه ها اقتصادانان کنترل ریسک های موجود برای کاهش هزینه ها و افزایش رشد شاخص های اقتصادی می باشند. در این پژوهش به بررسی تاثیر ریسک های مالی، اقتصادی، بین الملل و سیاسی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار می پردازد که ضمن بررسی وجود یا عدم وجود تاثیر به بررسی جهت تاثیر می پردازد برای این منظور از مدل ARDL برای دیتاهای فصلی از سال 1388 تا 1398 استفاده شده است. نتایج در کوتاه مدت و بلندمت بدین صورت شده است که ریسم مالی تاثیر منفی بر شاخص دارد و و ریسک اقتصادی و بین الملل تاثیر مثبت در کوتاه داشته اند و در بلندمدت ریسک مالی منفی و ریسک اقتصادی نیز منفی می گردد ولی ریسک بین الملل تاثیر مثبت خود را می گذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
371 - بررسی عوامل خرد و کلان اقتصادی موثر بر عملکرد مالی شرکت ها: رهیافت دیمتل فازی
ابراهیم علی زاده حمیدرضا وکیلی فرد محسن حمیدیانشاخص های مالی سنجه های مطلوبی برای سیاست گذارانی است که مایل به ارزیابی وضعیت فعلی اقتصاد در حال حاضر و پیش بینی آینده هستند و به خصوص برای اعتبار دهندگان و بانک مرکزی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و دلایل متعددی برای توجیه این اهمیت وجود دارد. داده هایی که بر پایه آن أکثرشاخص های مالی سنجه های مطلوبی برای سیاست گذارانی است که مایل به ارزیابی وضعیت فعلی اقتصاد در حال حاضر و پیش بینی آینده هستند و به خصوص برای اعتبار دهندگان و بانک مرکزی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و دلایل متعددی برای توجیه این اهمیت وجود دارد. داده هایی که بر پایه آن ها شاخص های مالی محاسبه می گردد ماهیتا با نگاه به آینده تعریف شده و احتمالا انتظارات بازار را در مورد داده های کلان مدنظر قرار می دهند. شاخص های مالی ممکن است خود نیز به طور مستقیم بر وضعیت آینده اقتصاد تاثیر گذاشته یا از شاخص های خرد و کلان اقتصادی تاثیر پذیرند. در تحقیق حاضر تلاش شده تا مطالعه سیستماتیک و جامعی جهت شناسایی همه سنجه هایی که احتمالا ممکن است بر ثبات سود آوری و دیگر شاخص های اساسی علمکرد مالی موثر باشد انجام و بانک اطلاعاتی کاملی از این سنجه ها فراهم گردد. بدین منظور، ترکیبی از روش های حوزه دانش و تحلیل محتوی در انتخاب سنجه های موثر مورد استفاده قرار گرفته است. در نهایت عوامل موثرتر از طریق نظرسنجی از خبرگان و روش دیمتل فازی تعیین شده اند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
372 - بررسی تأثیر نا اطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی بر سرعت تعدیل اهرم هدف
محمدعلی احمدی اله کرم صالحی سعید نصیری علیرضا جرجرزادههدف این پژوهش، بررسی تأثیر معیارهای عدم اطمینان اقتصادی بر سرعت تعدیل اهرم هدف در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازهگیری عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره با استفاده از شاخص أکثرهدف این پژوهش، بررسی تأثیر معیارهای عدم اطمینان اقتصادی بر سرعت تعدیل اهرم هدف در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازهگیری عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره با استفاده از شاخصهای آرچ و گارچ استفاده شده است. بدین منظور دو فرضیه برای بررسی این موضوع تدوین و دادههای مربوط به 142 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی بین سالهای 1389 تا 1397 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش دو مرحلهای فاما مکبث بررسی و آزمون شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد معیارهای عدم اطمینان اقتصادی (رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره) تأثیر مثبت و معناداری بر سرعت تعدیل اهرم هدف دارد. علاوه بر این، نتایج پژوهش نشان میدهد که تأثیر معیارهای عدم اطمینان اقتصادی (رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره) بر سرعت تعدیل اهرم هدف در شرکتهای با شکاف اهرم بیش از حد ، بیشتر از شرکتهای با شکاف اهرم هدف کمتر از حد دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
373 - طراحی و تبیین مدل ارتباطات بازاریابی یکپارچه در رشد مالی و اقتصادی صنعت گردشگری
علی میرطاهری عبداله نعامی علیرضا روستاارتباطات یکپارچه بازاریابی می تواند بین کارگزاران گردشگری، کارکنان و مشتریان با تبادل اطلاعات از قبل، حین و بعد از سفر، سبب ایجاد ارزش افزوده برای ذی نفعان و رشد مالی و اقتصادی در صنعت گردشگری گردد. هدف از این پژوهش طراحی و تبیین مدل بازارایابی یکپارچه در رشد و توسعه اق أکثرارتباطات یکپارچه بازاریابی می تواند بین کارگزاران گردشگری، کارکنان و مشتریان با تبادل اطلاعات از قبل، حین و بعد از سفر، سبب ایجاد ارزش افزوده برای ذی نفعان و رشد مالی و اقتصادی در صنعت گردشگری گردد. هدف از این پژوهش طراحی و تبیین مدل بازارایابی یکپارچه در رشد و توسعه اقتصادی صنعت گردشگری و مسافرتی ایران با تمرکز بر دفاتر خدمات مسافرتی شهر تهران است. روش تحقیق ایــن پژوهــش کاربردی ـ توســعه ای و بــا ماهیــت اکتشــافی اســت و داده‎هــا بــه روش آمیخته (کیفی-کمی) گــردآوری شــده اســت. جامعه آماری بخش کمی شامل کارشناسان و پرسنل دفاتر خدمات مسافرتی شهر تهران است که حجــم نمونــه بــه روش نمونه گیــری تصادفــی طبقـه ای 348 نفر در نظر گرفته شده است. نتایج بخش کیفی بصورت مدل کیفی در مقاله ای جداگانه ارائه گردید اما نتایـج مرحلـه کمی دال بر شــرایط علــی اثرگــذار ارتباطات بازاریابی یکپارچه بر رشد و توسعه اقتصادی صنعت گردشگری شــامل تحلیل یکپارچه(تحلیل مشتری، ارتباطی و مالی) می شــود. شـرایط زمینـه ای نیـز شـامل (الزامات زمینه ای فردی، نقاط قوت، رقابت پذیری، نیروی انسانی، فرایندها، شواهد فیزیکی، مدیریت محتوا، مدیریت دانش و تجربه) و شــرایط مداخله گــر شــامل شرایط محیطی(قوانین وشرایط سیاسی، مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیستی و فناوری ارتباطات) می شــود. هم راستایی سخت افزارها و نرم افزارها در جهت استفاده بهینه از ابزار ارتباطی آمیخته تبلیغ به عنوان راهبرد موثر در این زمینه تایید و پیامدهای آن شامل خرید و خرید مجدد و ایجاد ارزش پیشنهادی ارتباطات بازاریابی یکپارچه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
374 - شناسایی عوامل موثر بر یکپارچه سازی زیرساخت های فناورانه مخابراتی در راستای سرمایه گذاری بهینه
رضا طالبی عباس خمسه محمد حسن چراغعلیمقوله یکپارچه سازی در صنایع مختلف از اهمیت به سزایی برخوردار بوده و موجب فواید زیادی در سطوح مختلف اقتصادی و اجتماعی می گردد. با توجه به گستردگی صنعت مخابرات، این صنعت نیز از این قاعده مستثنی نبوده و یکپارچه سازی زیرساخت های مخابراتی ارزش افزوده بسیاری را ایجاد میکند. ا أکثرمقوله یکپارچه سازی در صنایع مختلف از اهمیت به سزایی برخوردار بوده و موجب فواید زیادی در سطوح مختلف اقتصادی و اجتماعی می گردد. با توجه به گستردگی صنعت مخابرات، این صنعت نیز از این قاعده مستثنی نبوده و یکپارچه سازی زیرساخت های مخابراتی ارزش افزوده بسیاری را ایجاد میکند. اما تاثیرات متقابلی میان شاخص های مشهود و یا نامشهودی با انجام این کار پدیدار شده که سیاستگذاران می بایست همه آنها را مد نظر قرار دهند. هدف ما بررسی یکپارچه سازی زیرساخت های مخابراتی و مطالعه تاثیرات متقابل آن برعوامل اقتصادی می باشد تا بتوانیم ارزش سرمایه گذاری در این یکپارچه سازی را بسنجیم. برای رسیدن به نتیجه صحیح، نظرات خبرگان این صنعت را با استفاده از روش دلفی فازی جمع آوری نموده و پس از طی مراحل این روش، عوامل موثر مورد بررسی قرار گرفته و شاخص های اساسی که می بایست مد نظر قرار گیرند شناخته شد و تاثیر سرمایه گذاری بر یکپارچه سازی زیرساخت های فناورانه مخابراتی و اینکه می تواند به عنوان نیروی محرکه برای دست یابی به سایر عوامل، قرار گیرد، مشخص شده و مورد بحث قرار گرفت. به عنوان نتیجه گیری نهایی مشخص شده است که در صورت انجام سرمایه گذاری به جهت یکپارچه سازی زیرساخت های مخابراتی در جهت حفظ منافع ملی، زیست محیطی، صرفه جویی در منابع و زیبا سازی شهری گام برداشته خواهد شد و بستری برای سرمایه گذاری بخش خصوصی فراهم می شود تا علاوه بر تامین این موارد، سود بخش خصوصی نیز تامین گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
375 - سرمایه اجتماعی و کارایی سرمایهگذاری شرکت
اسماعیل ابراهیمی فرزین رضایی صلاح الدین قادریسرمایه اجتماعی به منزله یک عامل اجتماعی-رفتاری میتواند مشکل هزینه های بیش از حد شرکت را در سطح مطلوبی نگه دارد. بنابراین، زمانی که سرمایه اجتماعی یک شرکت در سطح بالایی قرار داشته باشد، مدیران رفتارهای فرصت طلبانه کمتری از خود نشان میدهند و برای همکاری و تعامل بیشتر در أکثرسرمایه اجتماعی به منزله یک عامل اجتماعی-رفتاری میتواند مشکل هزینه های بیش از حد شرکت را در سطح مطلوبی نگه دارد. بنابراین، زمانی که سرمایه اجتماعی یک شرکت در سطح بالایی قرار داشته باشد، مدیران رفتارهای فرصت طلبانه کمتری از خود نشان میدهند و برای همکاری و تعامل بیشتر در شرکت می کوشند. ازاینرو، کاهش رفتارهای فرصتطلبانه مدیران از طریق سرمایه اجتماعی میتواند بر چسبندگی سود سهام و افزایش کارایی سرمایهگذاری شرکت تاثیرگذار باشد،سرمایه اجتماعی یکی از جنبههای مهم روابط اجتماعی و زمینهساز همیاری و مشارکت اجتماعی بین اعضای جامعه است. مدیران شرکتهایی با سطح بالایی از سرمایه اجتماعی جهت حفظ ارزش شرکت سعی بر سرمایهگذاریهایی با خالص ارزش فعلی مثبت مینمایند. لذا بر پایه این استدلال، پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی با کارایی سرمایهگذاری میپردازد. بدین منظور، برای اندازهگیری سرمایه اجتماعی از پرسشنامه لوی و لی (2015) استفاده گردید. آزمون فرضیهها با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری بر اساس اطلاعات 83 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1398 انجامشده است. یافتههای فرضیه پژوهش حاکی از آن است که سرمایه اجتماعی باعث افزایش کارایی سرمایهگذاری شرکت میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
376 - راهکارهای توسعه سرمایه گذاری درکسبوکارهای نوپا در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی و دفاع اقتصادی
محمدرضا رنجبر فلاح حمیدرضا فتاحیامروزه کسب‎وکارهای نوپا در رشد اقتصادی کشورهای توسعه‎یافته نقش مهمی ایفا می‎کنند و در این میان این نوع کسبوکار میتوانند نقشی تعیینکننده در تحقق اقتصاد مقاومتی و برقراری شیوهای مناسب در دفاع اقتصادی ایفا نمایند. بر همین اساس، در پژوهش حاضر به دنبال پاسخ ب أکثرامروزه کسب‎وکارهای نوپا در رشد اقتصادی کشورهای توسعه‎یافته نقش مهمی ایفا می‎کنند و در این میان این نوع کسبوکار میتوانند نقشی تعیینکننده در تحقق اقتصاد مقاومتی و برقراری شیوهای مناسب در دفاع اقتصادی ایفا نمایند. بر همین اساس، در پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که سرمایه گذاری در کسبوکارهای نوپا چگونه به تحقق اقتصاد مقاومتی و دفاع اقتصادی کمک میکنند؟ پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی است و از روش تحقیق کیفی به شیوه نظریه داده‎بنیاد ساختارمند بهره می‎برد. به این منظور، به اتکای تحلیل مصاحبههای عمیق انجامشده با 11 نفر مدیران و خبرگان کسبوکارهای نوپا، فرایند پدیده در دست مطالعه کشف شد. تجزیهوتحلیل داده‎ها بر اساس روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت پذیرفت. الگوی بهدستآمده از این پژوهش نشان میدهد مقوله اصلی که فصل مشترک کسبوکارهای نوپا و اقتصاد مقاومتی است، گرایش به اقتصاد دانشبنیان است. در این میان عوامل علی مؤثر در این فرایند شامل مؤلفههای ذهنیت صاحب کسبوکار، نگاه به داخل،الگوی ارزشگرا، ریسکپذیری و کار تیمی؛ عوامل محیطی شامل دولت، رسانه، دانشگاه و محیط اجتماعی؛ عوامل واسطهای یا زمینهای شامل شبکهسازی، فرهنگ، نهاد های حاکمیتی، سرمایه انسانی، نظام آموزشی و سرمایه اجتماعی؛ راهبردها و اقدامات شامل تأمین مالی، مشاوره مدیریتی، شتابدهندهها، قصد کارآفرینانه و بهرهوری است که منجر به خلق ارزش اقتصادی و دفاعی و همچنین افزایش تابآوری اقتصادی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
377 - برررسی ارزیابی ریسک اعتباری با استفاده از شاخص های موثر بر تخمین رابطه میان توسعه مالی و رشد اقتصادی- رویکرد مارکوف سوئیچینگ
سیدفضل اله انیران سیدعلی نبوی چاشمی علی ثریاییدر حال حاضر به دلیل نوسان های اقتصادی در ایران، بازده سرمایه گذاری بانکها در ایران دچار تحول بزرگی شده است. یکی از چالشهای مهم پیش روی سرمایه گذاران بانک، تخصیص موثر پولشان به پروژه ها و ارزیابی دقیق ریسک اعتباری می باشد. عوامل مختلفی بر ریسک اعتباری بانک ها موثر است که أکثردر حال حاضر به دلیل نوسان های اقتصادی در ایران، بازده سرمایه گذاری بانکها در ایران دچار تحول بزرگی شده است. یکی از چالشهای مهم پیش روی سرمایه گذاران بانک، تخصیص موثر پولشان به پروژه ها و ارزیابی دقیق ریسک اعتباری می باشد. عوامل مختلفی بر ریسک اعتباری بانک ها موثر است که در این مطالعه به بررسی و تعیین متغیرهای موثر بر تخمین ریسک اعتباری و سپس تعیین تاثیر ریسک اعتباری بر عملکرد بازده سرمایه گذاری پرداخته می شود. برای این منظور سه فرضیه تعیین و از داده های سالانه شرکت های عضو بورس اوراق بهادار تهران در دوره 1380-1399 برای آزمون فرضیه استفاده شد. روش مورد بررسی دارای دارای دومرحله است بطوریکه ابتدا در مرحله اول از روش مارکوف سوئیچینگ برای انتخاب متغیرهای تاثیرگذار بر ریسک اعتباری استفاده می شود و برای این منظور از بررسی رابطه میان شاخص های مهمی همچون توسعه مالی و رشد اقتصادی استفاده می شود. پس از آن در مرحله دوم، از متغیرهای مهم و تاثیرگذار منتخب در مرحله اول برای تخمین ریسک اعتباری و تاثیرش بر بازده سرمایه گذاری بانکها استفاده می شود. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که متغیرهایی از جمله نرخ بهره، تورم، نسبت اعتبار داخلی به بخش خصوصی و نرخ ارز تأثیر قابل توجه و مثبتی بر ریسک اعتباری دارند و متغیرهایی همچون سرمایه گذاری خارجی مستقیم و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی واقعی سالیانه تاثیر منفی و معناداری بر ریسک اعتباری دارند و ریسک اعتباری تاثیر منفی و معناداری بر بازده سرمایه گذاری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
378 - بررسی اثر عدم قطعیت اقتصادی بر نگهداشت وجه نقد
مهران متین فرد علی اکبر چهارمحالیهدف از این تحقیق بررسی اثر عدم قطعیت اقتصادی بر نگهداشت وجه نقد در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در همین راستا اطلاعات مالی135 شرکت، طی دوره 1389 تا 1397 به روش حذف سیستماتیک به عنوان نمونه آماری تحقیق استخراج و بررسی شده است. تحقیق از لحاظ هد أکثرهدف از این تحقیق بررسی اثر عدم قطعیت اقتصادی بر نگهداشت وجه نقد در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در همین راستا اطلاعات مالی135 شرکت، طی دوره 1389 تا 1397 به روش حذف سیستماتیک به عنوان نمونه آماری تحقیق استخراج و بررسی شده است. تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی میباشد و در آن از روش همبستگی استفاده میشود. همچنین از نظر زمانی نوعی تحقیق پس رویدادی است. تحلیل آماری دادهها با نرم افزارهای آماری SPSS,R و در سطح اطمینان 95 درصد انجام گرفت و برای آزمون فرضیهها از روش آماری دادههای پانل و الگوی رگرسیون خطی استفاده شد. شواهد تجربی بدست آمده از آزمون فرضیه های تحقیق حاکی از آن است که، رابطه منفی و معناداری میان متغیرهای عدم قطعیت اقتصادی شاخص بازار سهام و شاخص بهای مصرف کننده با متغیر سطح نگهداشت وجه نقد وجود دارد. همچنین همین نتیجه میان متغیرهای عدم قطعیت اقتصادی با یک سال تأخیر با نگهداشت وجه نقد به دست آمد. بنابراین هر دو فرضیه تحقیق تأیید شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
379 - تأثیر نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی بر ضریب واکنش سود با استفاده از رگرسیون دومرحله ای فاما-مکبث
بابک سالم دزفولی اله کرم صالحی علیرضا جرجر زاده سعید نصیریضریب واکنش سود یکی از معیارهای کیفیت سود و بیانگر رابطه واکنش سرمایهگذاران به نوسانات آن و تغییر در قیمت سهام است. این پژوهش به بررسی تأثیر معیارهای مختلف عدم اطمینان اقتصادی در سطح کلان بر ضریب واکنش سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میپردازد. در أکثرضریب واکنش سود یکی از معیارهای کیفیت سود و بیانگر رابطه واکنش سرمایهگذاران به نوسانات آن و تغییر در قیمت سهام است. این پژوهش به بررسی تأثیر معیارهای مختلف عدم اطمینان اقتصادی در سطح کلان بر ضریب واکنش سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میپردازد. در این پژوهش برای اندازهگیری عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد اقتصادی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره استفاده شده است. بدین منظور یک فرضیه برای بررسی این موضوع تدوین و دادههای مربوط به 142 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی ده ساله بین سالهای 1387 تا 1396 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای تعیین شاخص عدم اطمینان اقتصادی از مدل واریانس ناهمسانی شرطی خودرگرسیو-آرچ و خودرگرسیو تعمیمیافته-گارچ استفاده شده است. همچنین الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش دومرحلهای فاما- مکبث مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان میدهد که معیارهای عدم اطمینان اقتصادی(رشد اقتصادی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره) تأثیر منفی و معناداری بر ضریب واکنش سود دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
380 - بررسی تاثیر نرخ بازده ارز بر بازده شاخص نقدی و بازده شاخص کل در بورس اوراق بهادار تهران از طریق مدل رگرسیون ARDL
سعید مشتاق فرهاد حسین زاده لطفی محمد اسماعیل فدایی نژادتأثیر متغیرهای اقتصادی بر بازارهای سرمایه مهمترین موضوع تئوری مالی است. بورس اوراق بهادار از جایگاه خاصی در سیستم مالی کشور ما برخوردار بوده و کارآمدی و توسعه بازار سرمایه در گرو فعال بودن این نهاد در کشور است. دو کارکرد مهم بورس اوراق بهادار را میتوان جمعآوری پساند أکثرتأثیر متغیرهای اقتصادی بر بازارهای سرمایه مهمترین موضوع تئوری مالی است. بورس اوراق بهادار از جایگاه خاصی در سیستم مالی کشور ما برخوردار بوده و کارآمدی و توسعه بازار سرمایه در گرو فعال بودن این نهاد در کشور است. دو کارکرد مهم بورس اوراق بهادار را میتوان جمعآوری پساندازهای اندک و نقدینگی موجود در سطح جامعه و هدایت آن ها به سمت فرآیند تولید کالا و خدمات در کشور ذکر کرد. در این راستا شناسایی عوامل موثر بر بازدهی اوراق بهادار، تأثیر به سزایی در تحلیل عمیقتر و اتخاذ تصمیم مناسب تر از طرف سرمایهگذاران دارد. بر این اساس در پژوهش حاضر تأثیر نوسانات نرخ بازده دلار بهعنوان یک متغیر کلان اقتصادی بر بازده شاخص نفدی و بازده شاخص کل در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی سالهای 1395 تا ۱۳۹8 مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش باهدف شناسایی تأثیر نرخ بازده ارز بر بازده شاخص نقدی و بازده شاخص کل، دو فرضیه اصلی با استفاده از رابطه همگرایی آزمون گردید که نتایج پژوهش مبین بر وجود رابطه بین نرخ بازده دلار بر بازده شاخص نقدی و بازده شاخص کل با چند روز تاخیر در بورس اوراق بهادار تهران بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
381 - طراحی الگوی مدیریت بحران زلزله با هدف کاهش آسیب پذیری اقتصادی؛ مطالعه موردی منطقه 22 تهران
مهدی قدمی ایران غازیحوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولتها و ملتها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آنها تحمیل مینمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در أکثرحوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولتها و ملتها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آنها تحمیل مینمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در این راستا، از روش تحقیق آمیخته (ترکیبی از روشهای کمّی و کیفی) بهرهگیری شده و ضمن اخذ آراء خبرگان حوزههای مهندسی زلزله و مدیریت بحران، متغیرهای کمّی و کیفی اثرگذار بر میزان آسیبپذیری لرزهای پهنهها، شناسایی و تحلیل گردیدهاند، بهنحویکه متغیرهای دارای ماهیت کمّی و سنجهپذیر، در قالب مدل ارزیابی آسیبپذیری لرزهای، بررسی گردیده و سایر عوامل راهبردی اثرگذار که دارای ماهیت کیفی میباشند نیز با بکارگیری تکنیک تحلیل راهبردی سوآت، ارزیابی شدهاند. در بخش کیفی پژوهش، با استفاده از روش تحلیل محتوا، چارچوب مفهومی الگو و نیز معیارهای ارزیابی آسیبپذیری لرزهای استخراج شدهاند. در بخش کمّی پژوهش نیز با بهرهگیری از تکنیکهای آماری ازجمله آزمون همبستگی، الگوی موردنظر برازش گردیده و با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی و بهرهگیری از نرم افزار Expert Choice، ضریب اهمیت معیارهای ارزیابی آسیبپذیری لرزهای و شاخصهای عددی شدت آسیبپذیری لرزهای تعیین شدهاند. سپس، مبتنی بر تحلیل آسیبپذیری لرزهای، راهبردهای متناسب، تدوین گردیده و با توجه به سطح اهمیت آنها، الویتبندی شدهاند. درنهایت، راهکارهای اجرایی متناسب با هر راهبرد پیشنهاد میگردند. به منظور پیادهسازی الگوی نهایی، منطقه 22 شهر تهران به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده که وسیعترین توسعه شهری متصل به تهران و به تعبیری استانداردترین منطقه شهری در سطح کشور است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
382 - بررسی تأثیر شاخصهای ریسک و رقابتی صنعت بانکداری بر شاخص رشد اقتصادی و تورم مصرف-کننده در اقتصاد ایران
میثم فدائی واحد محمد علی دهقان دهنوی علی دیواندری میثم امیریدر سالهای اخیر، اقتصاد کشور دچار چالش اساسی در شاخص رشد اقتصادی و تورم شده است و عوامل متعددی در این چالش سهیم بودهاند. به اعتقاد بسیاری از نظریهپردازان، بانکها و ریسکهای ناشی از آنان سهم بسزایی در ایجاد این نوسانات اقتصادی داشتهاند. این پژوهش درصدد است با استفاده أکثردر سالهای اخیر، اقتصاد کشور دچار چالش اساسی در شاخص رشد اقتصادی و تورم شده است و عوامل متعددی در این چالش سهیم بودهاند. به اعتقاد بسیاری از نظریهپردازان، بانکها و ریسکهای ناشی از آنان سهم بسزایی در ایجاد این نوسانات اقتصادی داشتهاند. این پژوهش درصدد است با استفاده از مدل GMM و با دادههای فصلی بانکهای کشور از سال 1386، پاسخی برای رابطه بین رشد اقتصادی، تورم با شاخصهای ریسک و رقابتی بانکداری پیدا کند.نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد بین رشد اقتصادی و شاخصهای ریسک سیستمی و هرفیندال- هیرشمن رابطه معناداری وجود دارد. با افزایش ریسک سیستمی شبکه بانکی و شاخص هرفیندال- هیرشمن، شاخص رشد اقتصادی کشور کاهش یافته است؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت، کنترل و کاهش ریسک سیستمی شبکه بانکی برای افزایش رشد اقتصادی بسیار مهم است و از طرف دیگر رقابت بانکها در اقتصاد کشور برای رشد اقتصادی مفید و مؤثر نیست و رقابت مخربی بر شبکه بانکی کشور حاکم است. در خصوص تورم نیز رابطه شاخص رقابت صنعت بانکداری با تورم مثبت بوده و یکی از عوامل تورمزا در اقتصاد کشور رقابت بانکها هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
383 - تأثیر اعتبارسنجی مشتریان اعتباری بانکی بر رشد اقتصادی در ایران (مطالعه موردی بانک صادرات ایران)
علیرضا ترابیان محمدرضا ناهیدی امیرخیز سیاوش جانی رقیه حسن زادهبانکها با فراهم آوردن منابع موردنیاز برای سرمایهگذاری واقعی، قادر به تأثیرگذاری بر رشد اقتصادی شدهاند.در ایران بانکها بهعنوان مهمترین نهاد بازار پولی نقش بسیار مهمی را در اقتصاد کشور داشته و با توجه به نقش آنها و همچنین بازتاب سریع سیاستهای این بخش در کل اقتصاد أکثربانکها با فراهم آوردن منابع موردنیاز برای سرمایهگذاری واقعی، قادر به تأثیرگذاری بر رشد اقتصادی شدهاند.در ایران بانکها بهعنوان مهمترین نهاد بازار پولی نقش بسیار مهمی را در اقتصاد کشور داشته و با توجه به نقش آنها و همچنین بازتاب سریع سیاستهای این بخش در کل اقتصاد کشور، بررسی عملکرد بانکها از دو جنبه اهمیت دارد: اول بهعنوان یک بنگاه اقتصادی و خصوصی دوم بهعنوان بنگاهی که دارای یک هدف عمومی است. یکی از راههای بررسی این عملکرد تاثیر اعتبارسنجی مشتریان بانکی بر رشد اقتصادی است.مدل اقتصادسنجی مورد استفاده در این مقاله سیستم معادلات همزمان میباشد. بر این اساس از آزمون هاسمن که درون زایی را مورد آزمون قرار می دهد،لزوم استفاده از رویکرد معادلات همزمان برای تخمین را نشان میدهد؛ که بصورت چهار مدل با متغیرهای اعتبارسنجی، نرخ تورم و نرخ اشتغال می باشد که تاثیر آنها را بر رشد اقتصادی بررسی می کند. جامعه آماری مورد استفاده در اینمقاله اطلاعات دریافتی مربوط به شعب بانکهای صادرات ایران می باشد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار ایویوز صورت پذیرفته است.در گام اول از آزمون های مختلفی از جمله دیکی فولر تعمیم یافته، فیلیپس پرون برای بررسی و گزارش پایایی یا عدم پایایی متغیرها مورد استفاده قرار گرفت و برای تخمین مدل معرفی شده از روش حداقل مربعات وزنی و روش حداقل مربعات دو مرحله ای استفاده شده است. نتایج دریافتی نشان می دهد که متغیر های اعتبارسنجی و نرختورم بر رشد اقتصادی تاثیر دارد و متغیر نرخ اشتغال در رشد اقتصادی تاثیرگذار نمی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
384 - نقش حکمرانی خوب و سرمایه انسانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی (منتخبی از کشورهای در حال توسعه)
کیانوش منصورلکورج صادق بختیاری سارا قبادیسرمایه گذاری یکی از ضروریات اساسی رشد اقتصادی هر کشور می باشد،عوامل غیر اقتصادی از جمله نوع حکمرانی و کیفیت آن و همچنین کیفیت نیروی انسانی بر رشد اقتصادی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر گذار است . سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از مهمترین عوامل ایجاد رشد و توسعه اقتصادی أکثرسرمایه گذاری یکی از ضروریات اساسی رشد اقتصادی هر کشور می باشد،عوامل غیر اقتصادی از جمله نوع حکمرانی و کیفیت آن و همچنین کیفیت نیروی انسانی بر رشد اقتصادی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر گذار است . سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از مهمترین عوامل ایجاد رشد و توسعه اقتصادی در اغلب کشورهای جهان می باشد. هدف اصلی این مطالعه نقش حکمرانی خوب و سرمایه انسانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی درگروه منتخبی ازکشورهای در حال توسعه با بهره گیری ازداده های ترکیبی واستخراج شده از داده های بانک جهانی طی بازه زمانی 2018-1990 و با استفاده از رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی میباشد. نتایج برآورد مدل های پژوهش نشان داد که سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سرمایه انسانی و شاخص حکمرانی بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه اثری مثبت و معنادار دارند.. بنابراین می توان گفت حکمرانی خوب و سرمایه انسانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و همچنین بهبود رشد اقتصادی نقش مؤثری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
385 - پیش بینی قیمت سهام بر پایه فاکتورهای بنیادی، تکنیکال و اقتصادی
مهدی اصغری نرگس یزدانیان بیتا تبریزیان فریدون رهنمای رودپشتیدر پژوهش حاضر پیش بینی قیمت سهام بر پایه فاکتورهای بنیادی، تکنیکال و اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور سه گروه از عوامل بنیادی، تکنیکال و اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفتند. در تحلیل داده ها از برازش رگرسیون های حداقل مربعات خطا برای داده های قیمت سهم 30 شرکت أکثردر پژوهش حاضر پیش بینی قیمت سهام بر پایه فاکتورهای بنیادی، تکنیکال و اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور سه گروه از عوامل بنیادی، تکنیکال و اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفتند. در تحلیل داده ها از برازش رگرسیون های حداقل مربعات خطا برای داده های قیمت سهم 30 شرکت دارای بیش از 50% از ارزش بازار سهام در سال 1399 استفاده شد و قیمت سهام شرکت ها به صورت نامتوازن از سال 1381 تا 1399 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که هریک از عوامل بنیادی، تکنیکال و اقتصادی به تنهایی قابلیت پیش بینی بازده سهام را دارند، در حالی که عوامل تکنیکال و اقتصادی ، دارای محتوای اطلاعاتی اضافی نسبت به عوامل بنیادی نبودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
386 - بررسی عوامل خرد و کلان مؤثر بر ریسک تجاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
سمیرا الفتی فریدون اوحدی هاشم نیکومراماندازه شرکت و صنعت ابعاد غیرمالی دیگری هستند که هنگام ارزیابی ریسک تجاری استفاده میشوند. در همین راستا، هدف این پژوهش تبیین تأثیر عوامل خرد و کلان (ویژگیهای خاص شرکت، ویژگیهای صنعت، حاکمیت شرکتی، ساختار مالکیت و متغیرهای کلان اقتصادی) بر ریسک تجاری در شرکتهای پذیرفت أکثراندازه شرکت و صنعت ابعاد غیرمالی دیگری هستند که هنگام ارزیابی ریسک تجاری استفاده میشوند. در همین راستا، هدف این پژوهش تبیین تأثیر عوامل خرد و کلان (ویژگیهای خاص شرکت، ویژگیهای صنعت، حاکمیت شرکتی، ساختار مالکیت و متغیرهای کلان اقتصادی) بر ریسک تجاری در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. بهمنظور نیل به این هدف 1752 سال-شرکت (146 شرکت برای 12 سال) مشاهده جمعآوریشده از گزارشات مالی سالیانه شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1386 تا 1397 مورد آزمون قرارگرفتهاند. یافته های پژوهش نشان می دهد که اندازه شرکت، نقدینگی شرکت، سودآوری شرکت، فرصت رشد شرکت، اندازه صنعت، تعداد شرکت در صنعت، استقلال هیئت مدیره، وجود کمیته حسابرسی و مالکیت مدیریتی بر ریسک تجاری تأثیر منفی دارند درحالیکه نسبت بدهی شرکت، نرخ بهره و نرخ ارز بر ریسک تجاری تأثیر مثبت و معناداری دارند. همچنین نتایج نشان می دهند که از لحاظ آماری، عمر شرکت، غیر متمرکز بودن صنعت، دوگانگی وظیفه مدیر عامل، تخصص مالی هیئت مدیره، مالکیت دولتی و رشد قیمت نفت بر ریسک تجاری تأثیری ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
387 - تاثیر متغیر های کلان اقتصادی بر ریسک سیستماتیک مشاهده نشده با استفاده از فیلتر کالمن
مجید هاتف وحید عباس صالح اردستانیهدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تاثیر متغیر های کلان اقتصادی بر ریسک سیستماتیک مشاهده نشده با استفاده از فیلتر کالمن بوده است، ریسک سیستماتیک، نشان دهنده میزان وابستگی میان تغییرات قیمت سهم و تغییرات شاخص بازار است. با روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی همبستگی است که با استفاده از أکثرهدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تاثیر متغیر های کلان اقتصادی بر ریسک سیستماتیک مشاهده نشده با استفاده از فیلتر کالمن بوده است، ریسک سیستماتیک، نشان دهنده میزان وابستگی میان تغییرات قیمت سهم و تغییرات شاخص بازار است. با روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی همبستگی است که با استفاده از روشهای آماری رگرسیونی و روش پانل دیتا به بررسی روابط بین متغیرها براساس نرم افزار ایویوز اقدام شد. جهت تحلیل داده ها در این پژوهش، پیشنهاد شده است که از فیلتر کالمن استفاده شود. همچنین، از مقادیر فیلتر شده و مغشوش، تحت عنوان ریسک سیستماتیک مشاهده نشده استفاده شده است. بازه زمانی انجام تحقیق بین سال های 1393 تا 1397 بوده است. با توجه به نتیجه بدست آمده میتوان گفت کلیه متغیرها دارای رابطه معناداری با ریسک سیستماتیک مشاهده نشده در مدل دارند. سپس با استفاده از تحلیل داده ها اقدام به بررسی فرضیات شد که نتایج به دست آمده در ارتباط با آماره وسطح معناداری نشان از تایید کلیه فرضیات در راستای تاثیر متغیرهای اقتصادی در مولفهها تورم، رشد اقتصادی، نرخ ارز، شاخص بازار بورس و حجم پول بر ریسک سیستماتیک مشاهده نشده را نشان داد. همچنین اثر متغیر های مختلف و در نهایت تخمین ضرایب نشان از این داشت که بیشترین ضریب در بین متغیرها در ارتباط با شاخص تورم و بازار بورس میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
388 - تاثیر سرمایه فکری بر ارزش افزوده شرکتهای رشدی و ارزشی
زهرا پورزمانی محمد باقر تقیههدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر سرمایه فکری بر ارزش افزوده اقتصادی بر اساس نوع سهام، رشدی یا ارزشی، و بررسی تفاوت این تاثیر در شرکتهای رشدی و ارزشی است. از این رو تعداد 103 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1383 تا 1390 مورد بررسی قرار گرف أکثرهدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر سرمایه فکری بر ارزش افزوده اقتصادی بر اساس نوع سهام، رشدی یا ارزشی، و بررسی تفاوت این تاثیر در شرکتهای رشدی و ارزشی است. از این رو تعداد 103 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1383 تا 1390 مورد بررسی قرار گرفتند. با استفاده از روش رگرسیون پانل دیتا و در نهایت برازش مدل ها با توجه بهمفروضات رگرسیون کلاسیک و با استفاده از تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزارهای Eviews و SPSS نتایج بدست آمده از آزمون فرضیات حاکی از این است که در سطح شرکتهای رشدی تنها جزء سرمایه انسانی از سرمایه فکری ارزش افزوده اقتصادی شرکتها را تحت تأثیر خود قرار میدهد و در سطح شرکتهای ارزشی تنها جزء سرمایه سازمانی ارزش افزوده اقتصادی را متأثر از خود میسازد. اما ضریب تعیین مدل ها گویای این است که 45 درصد از تغییرات ارزش افزوده اقتصادی در شرکتهای رشدی و تنها کمتر از 7 درصد از تغییرات ارزش افزوده اقتصادی در سطح شرکتهای ارزشی توسط سرمایه فکری تبیین می شود. همچنین نتایج بدست آمده گویای آن است که بین تأثیر سرمایه فکری بر ارزش افزوده اقتصادی شرکتهای رشدی و ارزشی تفاوت معنادار وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
389 - ارائه مدل مناسب محاسبه نرخ بازگشت و سرریز سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه برای صنایع منتخب در ایران
احمد جعفرنژاد ابوالفضل کیانی بختیاری محمد حاجعلیدر این پژوهش نرخ بازگشت تحقیق و توسعه و سر ریز تحقیق و توسعه در 7 صنعت شیمیایی، فرآوردههای نفتی، فلزات اساسی، رایانه و الکترونیک، مواد دارویی، خودرو، سیمان مبتنی بر دادههای حاصله طی سالهای 1378-1385 به کمک ارائه یک مدل ریاضی بر مبنای تابع تولید کاب داگلاس، مورد بررسی أکثردر این پژوهش نرخ بازگشت تحقیق و توسعه و سر ریز تحقیق و توسعه در 7 صنعت شیمیایی، فرآوردههای نفتی، فلزات اساسی، رایانه و الکترونیک، مواد دارویی، خودرو، سیمان مبتنی بر دادههای حاصله طی سالهای 1378-1385 به کمک ارائه یک مدل ریاضی بر مبنای تابع تولید کاب داگلاس، مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که در صنایع مذکور، شدت R&D به عنوان یک متغیر توضیحی، دارای همبستگی بالایی با رشد بهره وری کل عوامل تولید (TFP) است. نرخ تخمینی مجموع بازگشت R&D و سرریز های آن حدود 13-23 درصد بدست آمده است، لذا نتایج نشان می دهد که مجموع نرخ بازگشت تحقیق و توسعه و سرریزهای R&D در ایران بسیار پایین تر از کشورهای توسعه یافته است، همچنین بر اساس نتایج بدست آمده، اثر سرریز R&D بر رشد بهرهوری در صنایع مذکور بسیار کمتر از اقتصادهای پیشرفته است. لذا برای سرعت بخشیدن به رشد اقتصاد کشور در کنار توجه به رشد مخارج R&D، تعمیق و گسترش اثرات سرریزهای R&D بین صنایع داخلی از جمله سیاست های مهمی است که می باید در اسناد بالا دستی و برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران بطور جدی مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
390 - اثرات تغییرات سیاست های پولی دولت ها بر سرمایه گذاری در کشورهای اسلامی
رضا اسلامی قدرت اله طالب نیا حمیدرضا وکیلی فرد نعمت ا.. موسویسرمایه گذاری موتور محرک رشد و توسعه و از بنیادتی ترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار می رود. کشورها برای نیل به آن نیازمند استفاده از سیاست های مالی و پولی می باشند. اثرات سیاست های پولی و مالی بر فعالیت های اقتصادی مستلزم شناخت این سیاست ها و ابزارهای آن و اثرات آنها بر أکثرسرمایه گذاری موتور محرک رشد و توسعه و از بنیادتی ترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار می رود. کشورها برای نیل به آن نیازمند استفاده از سیاست های مالی و پولی می باشند. اثرات سیاست های پولی و مالی بر فعالیت های اقتصادی مستلزم شناخت این سیاست ها و ابزارهای آن و اثرات آنها بر متغیرهای کلان اقتصادی می باشد. بنابراین در این تحقیق به بررسی اثرات تغییرات سیاست های پولی بر سرمایه گذاری در منتخبی از کشورهای اسلامی با استفاده از رهیافت داده های تابلویی در طول دوره زمانی 2000-2015 پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که نرخ بهره اوراق قرضه دولتی تاثیر منفی و اعتبارات تخصیصی بانکها تاثیر مستقیم و معنادار بر سرمایه گذاری در کشورهای منتخب اسلامی دارند. در حالی که نرخ بهره اعتبارات و نرخ سود سپرده ها اثرات معناداری بر سرمایه گذاری در این کشورها نداشته است. همچنین رشد اقتصادی و آزادی تجاری اثرات مستقیم و معنادار بر سرمایه گذاری در این کشورهای داشته است. بر اساس نتایج آزادی سیاسی به طور معناداری سرمایه گذاری را در این کشورها تحت تاثیر قرار نداده است. بنابراین در کشورهای اسلامی نرخ بهره تسهیلات و نرخ سود سپرده ها به عنوان ابزارهای سیاست پولی برای تحت تاثیر قرار دادن سرمایه گذاری ابزار مناسبی به نظر نمی رسد. در مقابل اعتبارات بانکی به طور معناداری می تواند سرمایه گذاری را در کشورهای اسلامی افزایش دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
391 - رابطه بتای بازار سهام با متغیرهای کلان اقتصادی و اطلاعات حسابداری
علی رحمانی کامبیز پیکارجو منصوره عزیزیتحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه ریسک سیستماتیک سهام (بتای بازار) با متغیرهای کلان و اطلاعات حسابداری انجام شده است. تحلیل رگرسیون با استفاده از روش پنل دیتای ایستا و پویا بر روی نمومه ای شامل 61 شرکت عضو بورس و اوراق بهادار طی سال های 1380- 1389 انجام شد. برای برآورد مدل أکثرتحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه ریسک سیستماتیک سهام (بتای بازار) با متغیرهای کلان و اطلاعات حسابداری انجام شده است. تحلیل رگرسیون با استفاده از روش پنل دیتای ایستا و پویا بر روی نمومه ای شامل 61 شرکت عضو بورس و اوراق بهادار طی سال های 1380- 1389 انجام شد. برای برآورد مدل ها، از روش های ای گارچ ، ام گارچ و حداقل مربعات معمولی استفاده گردید. نتایج حاکی از ارتباط برخی متغیرهای کلان و اطلاعات حسابداری با بتای بازار می باشد. در مدل برازش شده با توجه به سطح معناداری متغیرها، مهمترین متغیرهای حسابداری شامل اندازه شرکت ،رشد شرکت و نسبت بدهی ها از نوع اطلاعات حسابداری و متغیرهای رشد تولید ناخالص داخلی، نرخ سود بانکی، تورم، تغییرات قیمت نفت خام و تغییرات نرخ ارز از نوع متغیرهای کلان می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
392 - بررسی عکس العمل سرمایه گذاران در مقابل خبرهای اقتصادی و سیاسی غیرمنتظره در بورس اوراق بهادار تهران
زهرا دیانتی دیلمی مصطفی دین محمدی سعید معتمدیتحقیق حاضر به بررسی تاثیر اخبار اقتصادی و سیاسی بر بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1380 تا 1388 می پردازد. جهت بررسی رفتار سرمایه گذاران، از شاخص کل روزانه بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. عکس العمل سرمایه گذاران از دو منظر فرضیه واکنش بیش از اندازه و فرضیه أکثرتحقیق حاضر به بررسی تاثیر اخبار اقتصادی و سیاسی بر بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1380 تا 1388 می پردازد. جهت بررسی رفتار سرمایه گذاران، از شاخص کل روزانه بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. عکس العمل سرمایه گذاران از دو منظر فرضیه واکنش بیش از اندازه و فرضیه اطلاعات نامطمئن مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر وجود عکس العمل بیش از اندازه در رفتار سرمایه گذاران در زمان ورود اخبار اقتصادی- سیاسی مطلوب و نامطلوب به بازار سرمایه می باشد. البته شواهد نشان می دهد که واکنش سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران به اخبار مطلوب در مقایسه با اخبار نامطلوب، سریعتر می باشد. اما شیب تغییر قیمت سهام در واکنش به اخبار نامطلوب تندتر است. همچنین یافته های تحقیق نشان دهنده این موضوع می باشد که ریسک سرمایه گذاری در روزهای پس از انتشار اخبار (مطلوب و نامطلوب) به مراتب بیشتر از روزهای عادی می باشد.. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
393 - مقایسه آثار ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده اقتصادی استاندارد شده و ارزش افزوده اقتصادی مومنتوم بر بازده سهام
زهرا پورزمانی حدیثه ارضیدر راستای برخورد با تضاد منافع بین سهامداران و مدیران ارزش افزوده اقتصادی شاخص بنیادین برای اندازهگیری عملکرد و تعیین ارزش شرکت است.. پژوهش حاضر با هدف تاثیر و مقایسه ارزش اقتصادی، ارزشاقتصادی استاندارد شده، ارزش اقتصادی مومنتوم، بر بازده سهام انجام شده است. جامعه آماری أکثردر راستای برخورد با تضاد منافع بین سهامداران و مدیران ارزش افزوده اقتصادی شاخص بنیادین برای اندازهگیری عملکرد و تعیین ارزش شرکت است.. پژوهش حاضر با هدف تاثیر و مقایسه ارزش اقتصادی، ارزشاقتصادی استاندارد شده، ارزش اقتصادی مومنتوم، بر بازده سهام انجام شده است. جامعه آماری ، شرکتهایپذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 8317 تا سال 8318 است که 833 شرکت به عنوان نمونهآماری می باشد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از مدل رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شده است.. نتایجحاکی از رابطه مستقیم و معنی دار هر سه متغیر با بازدهی سهام است و افزایش آن ها منجر به افزایش بازدهیسهام می شود. ارزش اقتصادی استاندارد شده بیشترین تأثیر را بر بازده سهام داشته و ارزش اقتصادی مومنتوم وارزش اقتصادی به ترتیب رتبه های دوم و سوم را دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
394 - بررسی واکنش آنی بورس اوراق بهادار تهران به انتشار گزارشات اقتصادی بین المللی
احمدرضا شیری مهدی خرم آبادینوسانات حرکت قیمت در بازارهای سهام از اهمیت زیادی برخوردار است. در بسیاری از بورس های معتبر دنیا ورود اطلاعات جدید به بازارهای سهام می تواند منجر به ایجاد نوسان در حرکت قیمتها شود. باتوجه به این اهمیت، در این پژوهش برآن شدیم تا واکنش آنی بورس اوراق بهادار تهران را نسبت أکثرنوسانات حرکت قیمت در بازارهای سهام از اهمیت زیادی برخوردار است. در بسیاری از بورس های معتبر دنیا ورود اطلاعات جدید به بازارهای سهام می تواند منجر به ایجاد نوسان در حرکت قیمتها شود. باتوجه به این اهمیت، در این پژوهش برآن شدیم تا واکنش آنی بورس اوراق بهادار تهران را نسبت به انتشار گزارشات اقتصادی در سطح بین الملل بررسی نماییم. به همین منظور و بر اساس شواهد و ادبیات موجود و با توجه به اهمیت نقش اقتصاد کشور آمریکا در تمام بحرانهای مالی اخیر، اثر آنی انتشار گزارش اداره مشاغل این کشور مبنی برعدم افزایش فرصتهای شغلی بر بورس اوراق بهادارتهران را، با استفاده از متدولوژی مطالعات اثررویدادی مورد مطالعه قرار داده ایم. نتایج این مطالعه که بر روی یک نمونه 50 شرکتی در بورس اوراق بهادار و در بازه ی زمانی سال1390 صورت گرفته است حاکی از فاقد محتوای اطلاعاتی بودن انتشار گزارشات اقتصادی بین المللی (آمریکا) در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
395 - بررسی عوامل مؤثر بر سرمایهگذاری در بخش سلامت کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (رویکرد اقتصادی- اجتماعی)
سمیرا متقی سید ابراهیم حسینی نسب عباس عصاری آرانی عصاری آرانی لطفعلی عاقلیاین مقاله در صدد است تا با بررسی عوامل مؤثر بر سرمایهگذاری در بخش سلامت کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی ( با استفاده از مدل سازی ریاضی)، به تحلیل نقش عوامل اقتصادی (از جمله سرمایه گذاری در بخش بهداشت و درمان) بر بهبود سلامت کشورهای مذکور بپردازد ؛ بر این اساس ابتدا و أکثراین مقاله در صدد است تا با بررسی عوامل مؤثر بر سرمایهگذاری در بخش سلامت کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی ( با استفاده از مدل سازی ریاضی)، به تحلیل نقش عوامل اقتصادی (از جمله سرمایه گذاری در بخش بهداشت و درمان) بر بهبود سلامت کشورهای مذکور بپردازد ؛ بر این اساس ابتدا وضعیت سلامت کشورهای عضو سازمان مذکور را مورد بررسی قرار داده سپس با استفاده از یک تابع تعمیم یافته، نقش عوامل مؤثر بر سلامت این کشورها را بررسی می کند. به این منظور و با استفاده از مدل گروسمن، شاخص های مؤثر اقتصادی- اجتماعی و محیطی را که شامل GDP ، سرمایه گذاری در بخش سلامت، نرخ باسوادی، جمعیت، نرخ شهرنشینی، شرایط زندگی، امید به زندگی و ... می باشد را انتخاب کرده و با تحلیل های پانل دیتا و با روش Random effect در دوره زمانی 2009- 1995، به بررسی تأثیر آنها بر سلامت کشورهای عضو OIC می پردازد. نتایج تحقیق حاصل از سلامت کشورهای مسلمان نشان می دهد که اولاً: وضعیت سلامت کشورهای مسلمان نسبت به کشورهای توسعه یافته و حتی در حال توسعه در موقعیت پایین تری قرار دارد؛ در ثانی مدل سازی تحقیق حاضر نشان می دهد که، افزایش در GDP ، سرمایه گذاری در سلامت، نرخ باسوادی، نرخ شهرنشینی و کاهش در جمعیت و ابتلا به ایدز در کشورهای مذکور، به صورت معنی داری امید به زندگی را افزایش می دهد بعبارتی این نتیجه همسو با پژوهش های پیشین، به خوبی نشان می دهد که بهبود وضعیت اقتصادی- اجتماعی ومحیطی منجر به بهبود سلامت کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی خواهد شد. ثالثاً بر اساس نتایج به خوبی مشخص است که متغیرهای اقتصادی (GDP و سرمایه گذاری در بخش سلامت) نسبت به سایر متغیرها، بیشترین تأثیر را بر سلامت کشورهای عضو خواهند داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
396 - بررسی تأثیر سواد مالی سرمایهگذاران بر تصمیم سرمایهگذاری در اوراق بهادار
جواد مرادی منصوره ایزدیهدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم های سرمایه گذاری و بررسی رابطه سطح سواد مالی سرمایه گذاران و تصمیم های سرمایه گذاری آنان است. نمونه مورد مطالعه شامل 384 سرمایه گذار بورس اوراق بهادار تهران است. این پژوهش از نوع همبستگی است و برای جمع آوری داده ها از پرسش أکثرهدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم های سرمایه گذاری و بررسی رابطه سطح سواد مالی سرمایه گذاران و تصمیم های سرمایه گذاری آنان است. نمونه مورد مطالعه شامل 384 سرمایه گذار بورس اوراق بهادار تهران است. این پژوهش از نوع همبستگی است و برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شده است. پرسش نامه مشتمل بر سه بخش اصلی است: بخش اول، مشخصات جمعیت شناختی، بخش دوم، شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم سرمایه گذاری از دید سرمایه گذاران، شامل ذهنیات فردی، اطلاعات حسابداری، اطلاعات اقتصادی و نیازهای مالی شخصی و بخش سوم، دو گروه سوال جهت ارزیابی سطح سواد مالی سرمایه گذاران را دربردارد. نتایج نشان می دهد که هر چهار عامل در نظر گرفته شده شامل ذهنیات فردی، اطلاعات حسابداری، اطلاعات اقتصادی و نیازهای مالی شخصی بر تصمیم گیری سرمایه گذاری در ایران، تأثیر دارند. همچنین، بین سطح سواد مالی و عوامل مؤثر بر تصمیم سرمایه گذاری، رابطه مثبت معنادار وجود دارد، ولی این رابطه بسیار ضعیف است و کمتر از 10% تغییرات تأثیر عوامل مؤثر بر تصمیم سرمایه گذاری، توسط سطح سواد مالی، قابل توضیح می باشد. به علاوه نتیجه نشان می دهد که با در نظر گرفتن نوع اشتغال، حساسیت عوامل مؤثر بر تصمیم سرمایه گذاری نسبت به تغییر سطح سواد مالی در زمینه اشتغال غیر مالی، بیشتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
397 - تجزیه و تحلیل عملکرد استراتژیک (مورد مطالعه شرکت های بهنوش و لبنیات پاک)
محمد جلیلی موسی احمدی الهام عسگریهدف نهایی هر شرکت تجاری افزایش ثروت سهامداران است و عملکرد مطلوب باعث افزایش ارزش شرکت و در نهایت افزایش ثروت سهامداران می شود. شرکت ها بدون داشتن استراتژی صحیح نمی توانند به اهداف خود برسند و تدوین استراتژی در نتیجه ارزیابی عملکرد از ابعاد مختلف است. ارزش افزوده اقتصاد أکثرهدف نهایی هر شرکت تجاری افزایش ثروت سهامداران است و عملکرد مطلوب باعث افزایش ارزش شرکت و در نهایت افزایش ثروت سهامداران می شود. شرکت ها بدون داشتن استراتژی صحیح نمی توانند به اهداف خود برسند و تدوین استراتژی در نتیجه ارزیابی عملکرد از ابعاد مختلف است. ارزش افزوده اقتصادی و مدیریت نقدینگی دو مورد از معیارهای ارزیابی عملکرد داخلی هستند و امروزه از ارزش افزوده اقتصادی به عنوان برترین معیار ارزیابی عملکرد داخلی که شاخصی از ثروت سهامداران است و رابطه نزدیکی با ارزش افزوده بازار به به عنوان شاخص خارجی ارزش آفرینی دارد، یاد می کنند . ماتریس دو بعدی استراتژی مالی با ترکیب مدیریت نقدینگی و ارزش افزوده اقتصادی ، چهار گزینه استراتژی مالی را با توجه به موقعیت شرکت در هر یک از ناحیه ها، پیش روی شرکت ها قرار می دهد. در این پژوهش جایگاه شرکت های غذایی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1379 تا 1388 در ماتریس استراتژی مالی مشخص شده و با توجه به موقعیتشان در ماتریس ، استراتژی های مناسبی برای حرکت به موقعیت بهتر پیشنهاد می شود و در نهایت رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی ، حوزه عملکرد (به عنوان شاخص ارزش آفرینی ) و اختلاف بین نرخ رشد فروش با نرخ رشد ثابت (به عنوان شاخص مدیریت نقدینگی ) با تغییر در ارزش افزوده بازار (به عنوان شاخص ثروت سهامداران ) در مدت 10 سال مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج حاصل از تحقیق بیانگر آن است که رابطه معنی داری بین ارزش افزوده اقتصادی و حوزه عملکرد با تغییر در ارزش افزوده بازار وجود دارد . اما بین اختلاف بین نرخ رشد فروش با نرخ رشد ثابت و تغییر در ارزش افزوده بازار هیچگونه رابطه معنی داری وجود ندارد . از اینرو شرکت های موادغذایی و قند و شکر پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران باید از شاخص دیگری برای مدیریت نقدینگی خود بهره گرفته و به ارزیابی عملکرد و اتخاذ استراتژی های درست مالی بپردازند . روش تحقیق این پژوهش رگرسیون خطی به همراه ضریب تعیین بوده و از نرم افزار Spss برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
398 - چرخه اقتصادی و نوسانات متقارن بازده بازار سهام: مطالعه اقتصادهای نوظهور
سعید مرادپور رضا تهرانی سیدمجتبی میرلوحی عزتاله عباسیاندر پژوهش حاضر مساله اصلی مورد تحقیق مدلسازی نوسانات بازده بازار سهام در کشورهایی با بازارهای نوظهور است. در گام ابتدایی با استفاده از فیلتر هادریک پرسکات و مدل گارچ (1،1) برای استخراج نوسانات چرخه های اقتصادی با استفاده از شاخص تولید ناخالص داخلی اقتصاد های مورد نظر مدل أکثردر پژوهش حاضر مساله اصلی مورد تحقیق مدلسازی نوسانات بازده بازار سهام در کشورهایی با بازارهای نوظهور است. در گام ابتدایی با استفاده از فیلتر هادریک پرسکات و مدل گارچ (1،1) برای استخراج نوسانات چرخه های اقتصادی با استفاده از شاخص تولید ناخالص داخلی اقتصاد های مورد نظر مدل سازی های لازم صورت گرفته و نتایج حاصله با استفاده از رگرسیون بر بازده بازارهای نمونه آماری شامل 24 کشور پیاده سازی شده است. بازه زمانی مورد مطالعه میان سالهای 1992 الی 2016 بوده است. نتایج حاصله بیانگر معنی داری و توانایی مدلهایی ارائه شده در مدلسازی نوسانات بازار سهام می باشد همچنین ارتباط میان چرخه های اقتصادی و بازده بازار سرمایه در برخی از کشورها تایید شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
399 - نقش منطقه ای استقرار اظهارنامه های مالیاتی در تمایل به پرداخت مالیات (مورد مطالعه: مودیان مالیاتی اداره امور مالیاتی شهر تهران)
محمد حسن ابراهیمی سروعلیا یحیی حساس یگانه محمد رجایی باغ سیایی فرشید علاسوندپژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و انجام مصاحبه با صاحبنظران (روش دلفی) عوامل موثر بر تمایل به پرداخت مالیات (عامل اقتصادی، ساختاری ،رفتاری و قوانین و مقررات) را شناسایی و در ادامه پرسشنامه محقق ساخته برای سنجش چهار عامل مذکور طراحی گردید. بررسی پایایی به روش همسانی در أکثرپژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و انجام مصاحبه با صاحبنظران (روش دلفی) عوامل موثر بر تمایل به پرداخت مالیات (عامل اقتصادی، ساختاری ،رفتاری و قوانین و مقررات) را شناسایی و در ادامه پرسشنامه محقق ساخته برای سنجش چهار عامل مذکور طراحی گردید. بررسی پایایی به روش همسانی درونی و آلفای کرونباخ و روایی به روش های صوری، محتوایی و سازه حاکی از مناسب بودن ابزار اندازه گیریست .جامعه آماری شامل اظهارنامه های تسلیمی مودیان اشخاص حقوقی به مناطق ششگانه شهر تهران می باشد. حجم نمونه به صورت تصادفی طبقه ای نسبی برابر ۳۸۲ انتخاب گردید. پس از اجرای پرسشنامه با استفاده از روش کمی (تحلیل عامل اکتشافی) نتایج حاصله مورد تجزیه و تحلیل (توصیفی و استنباطی) قرار گرفت. در قسمت توصیفی جداول توزیع فراوانی و شاخصهای مرکزی و نمودار برای هر متغیر تهیه و در بخش استنباطی پس از بررسی توزیع متغیرها با استفاده از روشهای آماری ناپارامتریک و آزمون کروسکال والیس به بررسی موضوع پرداخته است. یافته ها حاکی از آن است که در تمامی عامل ها میانگین رتبه اظهارنامههای مستقر در مرکز تهران بالاتر بوده و این میانگین برای عاملهای قانون ، رفتاری، ساختاری و اقتصادی به ترتیب برابر 48/164 ، 15/158، 2/159 و 98/154 می باشد . نتایج نشان می دهد میانگین رتبه تمام عاملها در مورد اظهارنامه های مالیاتی مستقر در مرکز تهران به صورت معناداری(01/0 >p) بالاتر از سایر مناطق است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
400 - جایگاه اوراقبهادارسازی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها (با تأکید بر نیاز به گسترش بازار اوراقبهادارسازی در ایران)
وحید زندیه سعید زندیهاوراقبهادارسازی در هر اقتصادی به اندازه بازارهای مالی ساختار یافته ضرورت دارد. نتیجه نهایی اوراقبهادارسازی ساختاریافته مطلوب، ایجاد اوراق بهادار قابل خرید و فروش همراه با افزایش نقدینگی بهتر برای ادعاهای مالی است. فرایند اوراقبهادارسازی سرمایهگذاران را قادر میسازد أکثراوراقبهادارسازی در هر اقتصادی به اندازه بازارهای مالی ساختار یافته ضرورت دارد. نتیجه نهایی اوراقبهادارسازی ساختاریافته مطلوب، ایجاد اوراق بهادار قابل خرید و فروش همراه با افزایش نقدینگی بهتر برای ادعاهای مالی است. فرایند اوراقبهادارسازی سرمایهگذاران را قادر میسازد تا مدیریت ریسک خود را بهبود بخشند، به بازدههای ریسک تعدیل شده بهتری دست یابند و به نقدینگی بیشتری دسترسی داشته باشند. تبدیل یک بدهی به چیزی قابل خرید و فروش، ارتباطات مالی عظیمی را بین وامگیرندگان انفرادی و بازارهای وسیع سرمایه بهوجود آورده است. مشارکتکنندگان در بازارهای مالی شامل سرمایهگذارانی میشوند که نیازهای متفاوتی در برآوردن اهداف سرمایهگذاری خود دارند و از اینرو بهدنبال تأمین نیازهای ریسک و پاداش خود هستند. بنابراین تقطیع ریسکهای مختلف به ریسک اعتباری و ریسک نرخ بهره، با اولویت دادن به سرمایهگذاران مختلفی که از طریق ساختارسازی در یک بازار اوراقبهادارسازی وارد میشوند، مفهوم اقتصادی مییابد. مطالعات گذشته حاکی از ارتباط و همبستگی میان رشد اقتصادی و توسعه شاخص های آزادی اقتصادی کشورها است. ازسویی در پژوهش حاضر، از طریق آزمون آماری دریافتیم که رابطه معناداری میان توسعه بازارهای اوراقبهادارسازی و میزان آزادی تأمین مالی در برخی کشورهای توسعه یافته برای رشد اقتصادی آنها وجود دارد. همچنین ثابت شد که همبستگی خطی مثبت معناداری میان رشد انتشار ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) بهعنوان تأمین مالی ساختار یافته و بهتعبیری اوراقبهادارسازی با شاخص کل آزادی اقتصادی و شاخصهای آزادی سرمایهگذاری و آزادی تأمینمالی در کشورهای مسلمان در حال توسعه منتخب وجود دارد. مطالعه وضعیت موجود اوراقبهادارسازی کشور حاکی از فاصله نسبی ایران نسبت به کشورهای هدف مورد مقایسه در گروه کشورهای اسلامی در حال توسعه، برای استفاده از ابزارهای مالی اسلامی و بهتعبیری اوراق بهادارسازی در گسترهای از بازارهای تأمین مالی اسلامی میباشد. هرچند کارهای مؤثری در جهت توسعه بازارهای ابزارهای مالی اسلامی انجام شده است و طی چهار ساله اخیر شاهد انتشار صکوک در کشور بودهایم، لیکن بهمنظور توسعه اقتصادی کشور تسریع در این پیشرفت ضرورت انکارناپذیری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
401 - طراحی وتبیین الگویی برای پیش بینی شوک های نرخ ارز و آزمون استرس ارز در ایران
عبداله رجبی خانقاه هاشم نیکومرام مهدی تقوی فریدون رهنمای رودپشتی میرفیض فلاح شمسمقاله حاضر به بررسی اثر طراحی و تبیین الگویی برای پیش بینی شوک های نرخ ارز و آزمون استرس ارز در ایران پرداخته شده است.به عبارتی چه عواملی در ایجاد شوک ارزی موثرند و آیا قابلیت پیش بینی شوک ارزی در بازار ایران وجود دارد. از سوی دیگر آیا در شرایط بحرانی(حالت شوک) نیز قابل أکثرمقاله حاضر به بررسی اثر طراحی و تبیین الگویی برای پیش بینی شوک های نرخ ارز و آزمون استرس ارز در ایران پرداخته شده است.به عبارتی چه عواملی در ایجاد شوک ارزی موثرند و آیا قابلیت پیش بینی شوک ارزی در بازار ایران وجود دارد. از سوی دیگر آیا در شرایط بحرانی(حالت شوک) نیز قابلیت پیش بینی ریسک ارز از طریق آزمون استرس وجود دارد؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای با استفاده از روش های اقتصاد سنجی و مدل رگرسیونی به کمک نرم افزار اقتصادسنجی Eviews صورت گرفت است. در این پژوهش روش انجام این تحقیق (مدل سازی سری های زمانی) است. نتایج بدست آمده بیانگر این موضوع می باشد که بر اساس برآورد صورت گرفته مشخص گردید که شوک نرخ ارز توسط مدل MGARCH قابلیت پیش بینی پذیر بودن را دارا می باشد. بعبارتی با استفاده از مدل گارچ چندمتغیره و ارزش در معرض ریسک شرطی قابلیت پیش بینی پذیری شوک نرخ ارز و اثرپذیری این متغیر از سایر متغیرهای کلان اقتصادی تبیین گردیده است. در نهایت با استفاده از آزمون های Back Testing اعتبار و کارایی مدل برآورد گردید و پس از آزمون های اعتبار سنجی با آزمون استرس به برآورد شوک ها در شرایط بحرانی پرداخته شده است.. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
402 - سنجش ارزش گذاری سرمایه فکری و رابطه آن با عملکرد در بازار سرمایه ایران
غلامرضا زمردیان داود قرشی نفیسه آقامیری شبنم زارعدر این مطالعه دو مدل ارزش گذاری سرمایه فکری و رابطه آن با عملکرد دربازار سرمایه ایران مورد سنجش قرار گرفته است.نمونه آماری پژوهش شامل 128 شرکت در طی دوره زمانی 1389تا 1393است. روش آماری استفاده شده جهت تجزیه و تحلیل داده ها،رگرسیون چندگانه وضرایب همبستگی می باشد. برای س أکثردر این مطالعه دو مدل ارزش گذاری سرمایه فکری و رابطه آن با عملکرد دربازار سرمایه ایران مورد سنجش قرار گرفته است.نمونه آماری پژوهش شامل 128 شرکت در طی دوره زمانی 1389تا 1393است. روش آماری استفاده شده جهت تجزیه و تحلیل داده ها،رگرسیون چندگانه وضرایب همبستگی می باشد. برای سنجش سرمایه فکری در پژوهش حاضر نیز از دو روش استفاده شده است که یکی ازروش های مذکور توسط پالیک به نام (ارزش افزوده سرمایه فکری) مطرح شده که دارای سه جزء کارایی سرمایه فیزیکی، کارایی سرمایه انسانی وکارایی سرمایه ساختاری می باشد و روش پیشنهادی دیگر توسط انواری رستمی ملاک سنجش سرمایه فکری قرار گرفته که با چهار عملکرد (مالی ،اقتصادی،حسابداری؛تلفیقی) انجام شده همچنین اندازه شرکت، اهرم مالی و رشد به عنوان متغیرهای کنترل در نظر گرفته شده است. آنچه در نتیجه گیری کلی آزمون در رابطه با عملکرد بر اساس سنجه های مختلف شرکت وسرمایه فکری می توان عنوان کرد این است که عملکرد شرکت(عملکرد حسابداری،عملکرد مالی،عملکرد اقتصادی،عملکرد تلفیقی) رابطه معناداری با سرمایه فکری ندارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
403 - بررسی نااطمینانی اقتصادی و تصمیمات وام دهی بانکها
نادر رضائی علیرضا نوروزیعدم اطمینان اقتصادی، تغییرات غیرقابل پیش بینی در متغیر های اقتصادی است که می تواند تأثیر زیادی بر سایر متغیرها و نهادهای اقتصادی همچون بانکها و مؤسسات اعتباری به ویژه در کشورهای در حال توسعه مانند ایران بگذارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر ریسک ا أکثرعدم اطمینان اقتصادی، تغییرات غیرقابل پیش بینی در متغیر های اقتصادی است که می تواند تأثیر زیادی بر سایر متغیرها و نهادهای اقتصادی همچون بانکها و مؤسسات اعتباری به ویژه در کشورهای در حال توسعه مانند ایران بگذارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر ریسک اعتباری، عملکرد و تصمیمات وام دهی بانکها می باشد بدین منظور ابتدا متغیرهای تأثیرگذار بر تصمیمات وام دهی بانکها به سه شاخص (ریسک اعتباری، عملکرد و میزان وام دهی) تفکیک شدند. همچنین نااطمینانی اقتصادی با استفاده از انحراف معیار شش متغیر(نرخ ارز، نرخ بهره سالیانه، تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد درآمد ملی، نسبت فروش نفت به درآمد ملی، نسبت مالیات به درآمد ملی) سنجیده، سپس داده های تحقیق در بازه زمانی پنج ساله1390-1394برای 13 بانک پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران جمع آوری و با انجام آزمونهای مختلف به تفکیک متغیرهای خاص بانکی و کلان اقتصادی از مانا بودن متغیرهای پژوهش اطمینان حاصل شد و در نهایت برآورد مدل اقتصادسنجی با فن داده های تابلویی نشان داد که در مدل اول، متغیر نااطمینانی اقتصادی تأثیر مثبت و معناداری بر ریسک اعتباری بانکها داشته است. همچنین در مدل دوم، نااطمینانی اقتصادی تاثیر مثبت بر عملکرد بانکها دارد و در نهایت در مدل سوم هیچگونه ارتباط معناداری بین نااطمینانی اقتصادی با میزان وام دهی بانکها یافت نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
404 - انتخاب سبد سهام فازی با استفاده از الگوریتم هوشمند ترکیبی با در نظر گرفتن ریسک نامطلوب
حجت الله انصاری عادل بهزادی مصطفی امام دوستمطالعات تجربی نشان میدهد بازده داراییها نرمال و متقارن نمیباشد، بنابراین واریانس نمیتواند بهدرستی بهعنوان معیار ریسک مناسب مورداستفاده قرار گیرد. در این پژوهش بازده داراییها بهعنوان یک عدد فازی در نظر گرفتهشده است و از معیار ریسک نامطلوب، نیمه واریانس و نیمه قد أکثرمطالعات تجربی نشان میدهد بازده داراییها نرمال و متقارن نمیباشد، بنابراین واریانس نمیتواند بهدرستی بهعنوان معیار ریسک مناسب مورداستفاده قرار گیرد. در این پژوهش بازده داراییها بهعنوان یک عدد فازی در نظر گرفتهشده است و از معیار ریسک نامطلوب، نیمه واریانس و نیمه قدر مطلق انحراف از میانگین بهعنوان معیار ریسک استفادهشده است. در ادامه بهمنظور حل مدلهای مذکور از دو روش هوشمند ترکیبی بر مبنای الگوریتم ژنتیک و الگوریتم تکامل دیفرانسیلی برای بهینهسازی پرتفوی استفادهشده و در انتها با استفاده از معیار عملکرد اقتصادی مورد مقایسه قرار گرفتهشده است. بهمنظور نشان دادن کارایی مدلها از دادههای بورس اوراق بهادار تهران استفاده شد. یافتهها نشان دادند که فقط استفاده از معیار نیمهقدرمطلق انحراف از میانگین در حالت استفاده از الگوریتم تکامل دیفرانسیلی کارایی بیشتری دارد و همچنین استفاده از روش هوشمند ترکیبی بر مبنای الگوریتم تکامل دیفرانسیلی در دو مدل کارایی بالاتری نسبت به روش هوشمند ترکیبی بر مبنای الگوریتم ژنتیک دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
405 - Investigating the relationship between economic and financial factors of decision-making units and bank facilities in the form of Islamic contracts with Emphasis on Oil Price and Monetary Policy Shocks
morteza haghgoy haghighi, marjan damankeshideh manijeh hadinejad Khashayar Syed Shokri Mohammad Reza Mirzaei NejadThe extant study was conducted to explain the mechanism of economic-financial factors affecting Islamic contracts of Iran with emphasis on oil price shocks using Structural Autoregressive Regression (SVAR) during 1986-2019. According to estimated SVAR results, an oil pr أکثرThe extant study was conducted to explain the mechanism of economic-financial factors affecting Islamic contracts of Iran with emphasis on oil price shocks using Structural Autoregressive Regression (SVAR) during 1986-2019. According to estimated SVAR results, an oil price shock caused a 5% and 1% decline in production and employment rate, respectively. The results also indicated that one shock imposed by the oil price shock led to a 7% reduction in Islamic facilities in Iran, and one shock caused by liquidity led to a 9% rise in Islamic facilities and loans. In terms of the effect of oil price fluctuations on Islamic banking contracts, it could be explained that increased government budget or government expenditures, including current and construction expenditures caused by higher oil prices and incomes, along with growing banking credits and loans led to higher aggregate demand. On the other hand, the rigidity of aggregate supply resulting from technical and infrastructural constraints led to imbalance and wide supply-demand gap, and inflationary pressures. In other words, an increase in real efficiency contributes to higher production costs and inflation rates, which in turn causes liquidity withdrawal from banks and investment in other profitable markets. Furthermore, in case of increased real efficiency, only those who can spend the received loans in speculation and intermediation transactions can receive and repay the loans. Under such circumstances, banks must monitor the transaction more because such loans cannot be repaid through productive activities. The aforementioned factors cause ambiguous effects of real efficiency on investment, production, and Islamic loans. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
406 - سنجش تاثیرات وضعیت اقتصادی خانوار بر میزان مصرف انرژی ( مورد مطالعه : شهر یزد )
امیرنوید سلیمانی حمیدرضا غفارزادهزمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر ویژگیهای اقتصادی خانوار بر میزان مصرف انرژی ( مطالعه موردی، خانوارهای ساکن در شهر یزد) انجام شده است. روش بررسی: تعداد 383 خانوار به عنوان نمونه، به روش تصادفی ساده انتخاب و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. أکثرزمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر ویژگیهای اقتصادی خانوار بر میزان مصرف انرژی ( مطالعه موردی، خانوارهای ساکن در شهر یزد) انجام شده است. روش بررسی: تعداد 383 خانوار به عنوان نمونه، به روش تصادفی ساده انتخاب و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمونهای من ویتنی، کراسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که بین تحصیلات، درآمد، شغل و نوع منزل و مصرف انرژی رابطه معنی داری وجود دارد و در مجموع وضعیت اقتصادی خانواده تاثیر زیادی بر میزان مصرف انرژی خانوار دارد. بحث و نتیجهگیری: بر اساس نتایج، بین تحصیلات و مصرف انرژی رابطه معنی داری وجود دارد و با بالا رفتن تحصیلات مصرف انرژی نیز بیشتر شده است، همچنین کارمندان در مقایسه با افراد دارای شغل آزاد انرژی بیشتری مصرف می کنند و افراد بازنشسته و کارگران، انرژی کمتری مصرف میکنند، خانوارهای با درآمد بالای 90 میلیون تومان در ماه در مقایسه با خانوارهایی که در آمد بین یک تا سه میلیون تومان در ماه داشته اند، انرژی خیلی بیشتری مصرف کردهاند، خانوارهایی که در مناطق مرفه ساکن هستند انرژی بیشتری مصرف میکنند و افرادی که در حومه و مناطق محروم زندگی می کنند انرژی کمتری مصرف میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
407 - اثرات جهانی شدن، رشد اقتصادی، توسعه مالی بر ردپای اکولوژیکی در ایران (تجزیهوتحلیل رگرسیون کوانتایل)
مریم محمدی نیا غلامرضا عباسی بیژن باصری رضا رحیمیزمینه و هدف: رشد اقتصادی و توسعه مالی پیامدهای ناگواری بهخصوص در زمینه محیطزیست و منابع طبیعی به همراه داشته است، زیرا بیشتر فعالیتهای اقتصادی در ارتباط تنگاتنگ با محیطزیست بوده و در حقیقت میتوان بیان نمود که سرنوشت محیطزیست و رشد اقتصادی جوامع به یکدیگر وابسته أکثرزمینه و هدف: رشد اقتصادی و توسعه مالی پیامدهای ناگواری بهخصوص در زمینه محیطزیست و منابع طبیعی به همراه داشته است، زیرا بیشتر فعالیتهای اقتصادی در ارتباط تنگاتنگ با محیطزیست بوده و در حقیقت میتوان بیان نمود که سرنوشت محیطزیست و رشد اقتصادی جوامع به یکدیگر وابسته است در مطالعه حاضر به بررسی اثرات جهانی شدن، رشد اقتصادی، توسعه مالی بر رد پای اکولوژیکی در ایران پرداخته شده است. روش بررسی: برای انجام این پژوهش از مدل رگرسیون کوانتایل و برای دوره زمانی 1400-1360 استفاده شد. این روش بهتدریج به روش جامعی برای تجزیهوتحلیل آماری مدلهای خطی و غیرخطی متغیرهای پاسخ، درزمینه های مختلف تبدیل گردیده است. یافته ها: بر اساس نتایج؛ در چارکهای (پایین) اول و دوم؛ جهانی شدن اقتصادی، رشد اقتصادی، مصرف انرژی، توسعه مالی و تراکم جمعیت بر ردپای اکولوژیکی ایران اثر مثبت دارد و از چارکهای سوم و چهارم به بعد شدت تأثیرگذاری آن بر ردپای اکولوژیکی ایران افزایش مییابد. به عبارتی شاخصهای جهانی شدن، رشد اقتصادی و توسعه مالی در چارک اول (Q25) و دوم (Q50)، با ردپای اکولوژیکی ایران دارای یک همبستگی زمانی مثبت میباشد. سپس، با دور شدن مؤلفههای تأخر و حرکت به سمت چارک سوم (Q75) و چهارم (Q95)، همبستگی بین شاخصهای مطالعه و ردپای اکولوژیکی ایران افزایش مییابد. بحث و نتیجه گیری: در کشور ایران به دلیل فراوانی انرژی و منابع طبیعی، قیمت انرژی پایین است که این امر موجب استفاده بیشازحد و نادرست انرژی شده است. اعطای تسهیلات بانکی با شرایط آسان، معافیتهای مالیاتی و از این قبیل برای تولیدکنندگان وسایل گازسوز و برقی با راندمان بالای انرژی و متقابلا وضع مالیاتهای سنگین، عدم حمایتهای مالی و عدم صدور مجوز برای تولیدکنندگان وسایل انرژی بر با برچسب انرژی پایین، اعطای تخفیفات گمرکی برای واردات وسایل گازسوز با راندمان بالا و عدم اجازه ورود و یا حقوق گمرکی بالا برای واردات وسایل گازسوز با راندمان پایین میتواند در کاهش مصرف انرژی و ردپای اکولوژیکی مفید باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
408 - برآورد ارزش تفرجی سد طالقان به روش هزینه سفر
زهرا عابدی پیام محمودکلایهمنطقه طالقان واقع در 150 کیلومتری شمال غربی تهران در میان دره بزرگی در کوه های البرز قرار دارد که منطقه ای ییلاقی به حساب می آید. این منطقه به دلیل طبیعت روح نواز و جاذبه های تاریخی و فرهنگی گردشگران بسیاری را به سوی خود جلب می کند. احداث سد طالقان و به طبع آن در یاچه ح أکثرمنطقه طالقان واقع در 150 کیلومتری شمال غربی تهران در میان دره بزرگی در کوه های البرز قرار دارد که منطقه ای ییلاقی به حساب می آید. این منطقه به دلیل طبیعت روح نواز و جاذبه های تاریخی و فرهنگی گردشگران بسیاری را به سوی خود جلب می کند. احداث سد طالقان و به طبع آن در یاچه حاصل از آن تاثیر به سزایی در منظره طبیعی منطقه دارد که باعث شده به عنوان عامل اصلی و مشوقی برای جذب گردشگر و توریست در منطقه باشد. با توجه به شرایط خاص منطقه، می توان ارزش های اقتصادی منطقه را مورد مطالعه قرار داد. در این مقاله اقدام به بررسی و محاسبه ارزش تفرجگاهی سد طالقان به روش هزینه سفر شده است. به این منظور با در نظر گرفتن سد به عنوان مرکز، نیم دایره هایی با فواصل ثابت رسم شده است که مبدأ سفر بازدید کنندگان را در بر می گیرد. سپس داده های اقتصادی-اجتماعی استخراج شده از پرسش نامه های تکمیلی توسط بازدید کنندگان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با توجه به داده های موجود، نمودار رابطه بین هزینه سفر و شمار مراجعه کنندگان به منطقه رسم گردید. آن گاه با در نظر گرفتن ورودیه های مختلف و اضافه نمودن آن به مجموع هزینه های دسترسی نسبت جدید مراجعه کنندگان به دست آمد و منحنی تقاضای سفر به منطقه ترسیم شد. در نهایت ارزش تفرجی منطقه از طریق محاسبه سطح زیر منحنی تقاضا محاسبه گردید که در نتیجه ارزش تفرجی منطقه در هر روز برابر با 000/965/4 ریال می باشد. هم چنین بیش تر بازدید کنندگان از منطقه در محدوده سنی 20-30 سال قرار دارند و اکثریت پاسخ دهندگان دارای مدرک دانشگاهی لیسانس می باشند و هم چنین با افزایش درآمد تعداد بازدیدکنندگان کاهش می یابد.منطقه طالقان واقع در 150 کیلومتری شمال غربی تهران در میان دره بزرگی در کوه های البرز قرار دارد که منطقه ای ییلاقی به حساب می آید. این منطقه به دلیل طبیعت روح نواز و جاذبه های تاریخی و فرهنگی گردشگران بسیاری را به سوی خود جلب می کند. احداث سد طالقان و به طبع آن در یاچه حاصل از آن تاثیر به سزایی در منظره طبیعی منطقه دارد که باعث شده به عنوان عامل اصلی و مشوقی برای جذب گردشگر و توریست در منطقه باشد. با توجه به شرایط خاص منطقه، می توان ارزش های اقتصادی منطقه را مورد مطالعه قرار داد. در این مقاله اقدام به بررسی و محاسبه ارزش تفرجگاهی سد طالقان به روش هزینه سفر شده است. به این منظور با در نظر گرفتن سد به عنوان مرکز، نیم دایره هایی با فواصل ثابت رسم شده است که مبدأ سفر بازدید کنندگان را در بر می گیرد. سپس داده های اقتصادی-اجتماعی استخراج شده از پرسش نامه های تکمیلی توسط بازدید کنندگان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با توجه به داده های موجود، نمودار رابطه بین هزینه سفر و شمار مراجعه کنندگان به منطقه رسم گردید. آن گاه با در نظر گرفتن ورودیه های مختلف و اضافه نمودن آن به مجموع هزینه های دسترسی نسبت جدید مراجعه کنندگان به دست آمد و منحنی تقاضای سفر به منطقه ترسیم شد. در نهایت ارزش تفرجی منطقه از طریق محاسبه سطح زیر منحنی تقاضا محاسبه گردید که در نتیجه ارزش تفرجی منطقه در هر روز برابر با 000/965/4 ریال می باشد. هم چنین بیش تر بازدید کنندگان از منطقه در محدوده سنی 20-30 سال قرار دارند و اکثریت پاسخ دهندگان دارای مدرک دانشگاهی لیسانس می باشند و هم چنین با افزایش درآمد تعداد بازدیدکنندگان کاهش می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
409 - ارزشگذاری اقتصادی - تفرجگاهی پارک جنگلی کوهستان کرمانشاه با استفاده از روش هزینه سفر منطقهای (Z.T.C.M)
سهراب مرادی صالح محمودیزمینه و هدف: امروزه، ارزیابی منظم منافع تفرجی و غیربازاری منابع محیطزیستی جهت ترکیب جنبههای مثبت آن در سیاست و تصمیمات برنامهریزی شده، امری ضروری است. هدف اصلی این پژوهش ارزشگذاری اقتصادی تفرجی پارک جنگلی کوهستان شهر کرمانشاه با استفاده از روش هزینه سفر منطقها أکثرزمینه و هدف: امروزه، ارزیابی منظم منافع تفرجی و غیربازاری منابع محیطزیستی جهت ترکیب جنبههای مثبت آن در سیاست و تصمیمات برنامهریزی شده، امری ضروری است. هدف اصلی این پژوهش ارزشگذاری اقتصادی تفرجی پارک جنگلی کوهستان شهر کرمانشاه با استفاده از روش هزینه سفر منطقهای است. روش بررسی: جمعآوری اطلاعات و دادههای کمی و کیفی، بازدید از پارک، تنظیم پرسشنامهها و تجزیه و تحلیل یافتهها با استفاده از نرم افزار Excel، مبانی اصلی روش بررسی این تحقیق بوده است. روایی پرسشنامه توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه پیام نور و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید گردید. یافتهها: بررسی سطح درآمد ماهانة بازدیدکنندگان نشان داد که میان این متغیر و تعداد روزهای بازدید از تفرجگاه و نیز تمایل به پرداخت ورودیه، همبستگی بالایی وجود دارد. نتایج همچنین نشان داد که سطح تحصیلات نیز نقش مهمی در جذب گردشگران به پارک جنگلی کوهستان داشت؛ چنانکه بیشترین تعداد بازدیدکنندگان باسواد بودند. بررسی مطالعات انجام شده در پارک جنگلی کوهستان نشان داد که بیشترین تعداد بازدیدکنندگان (48 درصد) در محدودة سنی 35 - 20 سال قرار داشتند. ارزش تفرجی بالای پارک جنگلی کوهستان که در بهار و تابستان 1395 محاسبه شد، برابر با مقدار 727045380 ریال بدست آمد. بحث و نتیجهگیری: نتایج نشان دهندة لزوم توجه بیشتر و تدوین طرح جامع توسعة گردشگری استان برای پارکهای جنگلی است که میتواند به عنوان ابزاری مؤثر در برنامهریزی و مدیریت طرحهای توسعهای مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
410 - بررسی رابطه آلودگی هوا با رشد اقتصادی بر مبنای فرضیه منحنی زیست محیطی کوزنتس ( مطالعه موردی: کشورهای آسیایی )
ایمان دانائی فریکی از مسائل مهم، اساسی و قابل توجه در دهه های اخیر، مسئله رشد اقتصادی و حفظ کیفیت زیست محیطی در جوامع انسانی بوده است. گرچه مدت هاست بشر متوجه اهمیت محیط زیست در زندگی خود شده است، اما دهه های اخیر قرن بیستم را باید زمان اوج طرح مسائل زیست محیطی دانست.در این تحقیق، با أکثریکی از مسائل مهم، اساسی و قابل توجه در دهه های اخیر، مسئله رشد اقتصادی و حفظ کیفیت زیست محیطی در جوامع انسانی بوده است. گرچه مدت هاست بشر متوجه اهمیت محیط زیست در زندگی خود شده است، اما دهه های اخیر قرن بیستم را باید زمان اوج طرح مسائل زیست محیطی دانست.در این تحقیق، با استفاده از داده های تابلویی (پنل دیتا) رابطه آلودگی هوا با رشد اقتصادی برای 12 کشور آسیایی در بازه زمانی 1990 تا 2015، با تاکید بر منحنی زیست محیطی کوزنتس بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد سرانه تولید ناخالص داخلی، رشد سالانه جمعیت شهری و مصرف انرژی سوخت های فسیلی تاثیر مثبت و معناداری بر انتشار سرانه دی اکسید کربن دارند، همچنین مجذور سرانه تولید ناخالص داخلی تاثیر منفی و معناداری بر انتشار سرانه دی اکسید کربن دارد.نتایج نشان می دهد که کشورهای ایران، عراق، بحرین، یمن، سوریه قبل از نقطه عطف و کشورهای امارات، قطر، کویت و عربستان بعد ار نقطه عطف قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
411 - ارزشگذاری اقتصادی کارکرد تولید علوفه مراتع با استفاده از روش قیمتگذاری هدونیک- مطالعه موردی: حوزه آبخیز زمکان استان کرمانشاه
سهراب مرادیعلوفه محصول اصلی مراتع است. با تعیین ارزش اقتصادی علوفه مراتع، میتوان مدیران را به سمت برنامهریزی صحیح و مدیریت بهینه بهرهبرداری هدایت کرد. هدف این مقاله، برآورد ارزش اقتصادی کارکرد تولید علوفه مراتع حوزه آبخیز زمکان در استان کرمانشاه است. محاسبه ارزش علوفه تولیدی أکثرعلوفه محصول اصلی مراتع است. با تعیین ارزش اقتصادی علوفه مراتع، میتوان مدیران را به سمت برنامهریزی صحیح و مدیریت بهینه بهرهبرداری هدایت کرد. هدف این مقاله، برآورد ارزش اقتصادی کارکرد تولید علوفه مراتع حوزه آبخیز زمکان در استان کرمانشاه است. محاسبه ارزش علوفه تولیدی و قابل استحصال از هر هکتار مرتع یکی از روشهای برآورد ارزش اقتصادی آن می باشد. این روش مستلزم اطلاع از وضعیت انواع تیپهای مرتعی و مقادیر قابل استحصال در هر تیپ مرتع میباشد. با استفاده از تفسیر تصاویر ماهوارهای IRS-P6 سنجندههایLiss III وLiss IV وسعت و نوع تیپهای مرتعی حوزه آبخیز مشخص شد و میانگین تولید علوفه در هکتار هر یک از تیپهای مرتعی با استفاده از نظر کارشناسان، آمارهای رسمی و افراد مطلع منطقه حاصل شد. قیمت علوفه به دلیل اینکه از نظر اقتصادی یک کالای ناهمگن محسوب میشود، با استفاده از روش قیمتگذاری هدونیک برآورد شد. نتایج نشان داد که رانت اقتصادی و ارزش مورد انتظار هر هکتار از مراتع ناشی از تولید علوفه به ترتیب در مراتع نیمه متراکم برابر 870 و 13594 هزار ریال در هکتار و در مراتع کم تراکم 580 و 9063 هزار ریال در هکتار است. بنابراین میتوان استنباط کرد که مراتع منطقه نقش مهمی در اقتصاد محلی و منطقهای ایفا میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
412 - سنجش وضعیت زیست محیطی- اقتصادی و اجتماعی استان مازندران با رویکرد مدل مفهومی DPSIR
مریم رباطی الهام قازانچاییبرنامه ریزی و سیاستگذاری در زمینه رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی، محیط زیست استان لازمه اش داشتن اطلاع دقیق از شرایط منطقه می باشد. پوشش سرزمین در استان مازندران به علت تراکم جمعیت بالا، نرخ بالای مهاجران، شرایط مساعد طبیعی، تعدد واحدهای صنعتی، دارا بودن مرز ساحلی و سیر ع أکثربرنامه ریزی و سیاستگذاری در زمینه رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی، محیط زیست استان لازمه اش داشتن اطلاع دقیق از شرایط منطقه می باشد. پوشش سرزمین در استان مازندران به علت تراکم جمعیت بالا، نرخ بالای مهاجران، شرایط مساعد طبیعی، تعدد واحدهای صنعتی، دارا بودن مرز ساحلی و سیر عظیم ساخت و ساز در سالین اخیر با سرعت در حال تغییر است. آشکار است که توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی، مستلزم بررسی دقیق و همه جانبه مسایل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شناخت بهتر نیازهای جامعه و بهبود آنها است. لذا هدف این مطالعه بررسی پیش رانها و عوامل اثرگذار و فشارآور بر منابع طبیعی و اکوسیستم استان مازندران می باشد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی بر پایه مطالعات کتابخانه ای و مرور جامع و جستجو در پایگاههای اطلاعات الکترونیکی به منظور شناسایی کامل از استان مازندران در زمینه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی و سپس ارزیابی وضعیت موجود استان بر اساس چارچوب تحلیلی مدل DPSIR است. نتایج مطالعه حاکی از افزایش مساحت در پوشش های مسکونی، کشاورزی،مرتع، جاده، حمل و نقل و افت در جنگل های استان بوده است. همچنین افزایش تراکم جمعیت، توسعه کشاورزی، توسعه راهها، توسعه صنعتی، توسعه شهری از نیروهای محرکه (عوامل پیش ران) این مطالعه بودند. نتایج مطالعه نشان داد که مدل DPSIR می تواند اطلاعات متنوع درباره شرایط استان را طبقه بندی کند تا این اطلاعات برای پاسخ های احتمالی در اختیار سیاستگذاران قرار گیرند و به همین دلیل این روش در دهه های اخیر با سرعت فزاینده ای توسط محققان و سیاستگذاران در حال استفاده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
413 - نقش و اهمیت ارزشگذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی بویژه تالابها در حمایت از منابع طبیعی و افزایش رفاه اجتماعی
علیرضا میکاییلی تبریزی نرگس عرب مریم یعقوب زاده محمد حسنیزمینه و هدف: اغلب خدمات اکوسیستم ها، کالا ها یا دارایی های عمومی هستند که نمی توان و یا نباید بصورت خصوصی در نظر گرفته شوند. ضوابط ارزش پولی این خدمات بوسیله مزایای آن ها برای جامعه تخمین زده می شود که اگر از دست داده شود، این خدمات یا سود آن ها از بین می رود. در میان ا أکثرزمینه و هدف: اغلب خدمات اکوسیستم ها، کالا ها یا دارایی های عمومی هستند که نمی توان و یا نباید بصورت خصوصی در نظر گرفته شوند. ضوابط ارزش پولی این خدمات بوسیله مزایای آن ها برای جامعه تخمین زده می شود که اگر از دست داده شود، این خدمات یا سود آن ها از بین می رود. در میان اکوسیستم های مختلف، تالاب ها از مولدترین اکوسیستم ها در این سیاره هستند و این موضوع نه تنها در ارتباط با تنوع زیستی زیاد آن ها بلکه ناشی از نقش مهمی است که در حفظ تعادل زمین دارند و زندگی را در آن امکان پذیر می سازند. روش بررسی: در این مطالعه، مراحل تعیین معیارهای انتخاب اطلاعات در ارزش گذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی تالاب ها، شامل فرایندهای زیر است: 1) تهیه اطلاعات دست اول از مناطق مورد مطالعه؛ 2) ارزش گذاری پولی برای خدمات اکوسیستم ها، بطوریکه بتوان آنها را برای یک بیوم خاص و در زمان خاص ضمیمه کرد؛ 3) فراهم نمودن اطلاعات در مورد سطح مناطق (در مورد اینکه کدام یک از خدمات اکوسیستم قابل تبدیل به ارزش پولی در هر هکتار را است؛ 4) فراهم نمودن اطلاعات در مورد روش ارزیابی مورد استفاده؛ 5) فراهم نمودن اطلاعاتی در مورد محل مطالعه، مساحت منطقه و مقیاس مطالعه (بومی، محلی ، منطقه ای، قاره ای و جهانی). یافته ها: تالاب ها در حال حاضر یکی از اکوسیستم هایی هستند که بواسطه افزایش فعالیت های انسانی، تغییر در استفاده از بخش های عظیمی از اراضی و سواحل پیرامون آن و تخلیه آلودگی شهری و همچنین فعالیت های کشاورزی، بسیار تحت تاثیر قرار گرفته اند. استمرار استفاده بیش از حد از اکوسیستم ها بدین منوال هزینه و مخارج معیشت را افزایش داده و نسل آینده را دچار فقر می کند. بعد از تغییرات استفاده از سرزمین، بسیاری از اثرات مثبت خارجی اکوسیستم ها از بین رفته یا شدیدا کاهش یافته است و بهتر شدن کالاها و خدمات عمومی از طریق اکوسیستم هایی که وضعیت وخیمی دارند امکان پذیر است و این امر به تصمیم گیری قاطع درباره بهبود آن ها برای حفاظت از تنوع زیستی و مدیریت پایدار اکوسیستم ها نیاز دارد. بحثونتیجه گیری: ارزیابی اقتصادی خدمات اکوسیستم به بهترین وجه به عنوان مکمل چارچوب های تصمیم گیری مرسوم هستند که در آن اثرات خارجی مثبت و منفی استفاده و یا از دست دادن بسیاری از کالاها و خدمات محیط زیستی که بطور کافی شناخته شده نیست، حائز اهمیت هستند. ارزش پولی می تواند از طریق مشخص کردن اثرات خارجی و افزایش بینش ما در مورد نقش و اهمیت اقتصادی طبیعت از طریق اندازه گیری های کمی و کیفی کمک کند. بنابراین ارزش گذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی از این جهت برای جامعه اهمیت دارد که می تواند ابزارهای ارتباطی نیرومند و قابل استناد را برای آگاهی دادن بهتر، تصمیم گیری متعادل تر در زمینه تجارت و مرتبط با استفاده از منابع و سرزمین در اختیار قرار دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
414 - ارزیابی اثرات بادروبی در سه محیط اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی با استفاده از مدلDPSIR (مطالعه موردی: شهرستان ریگان)
مینا بهنود مریم مروتی محمدجواد قانعی بافقیزمینه و هدف: در دنیای امروز افزایش جمعیت و سیر صنعتی شدن بدون در نظر گرفتن توان سرزمین ها، فشار هایی را بر محیط زیست اعمال کرده و باعث بر هم زدن توازن طبیعت، ایجاد چالش های محیط زیستی و تاثیر بر کیفیت زندگی بشر امروز شده است. بادروبی فرآیندی پیچیده است که به شکلهای مخت أکثرزمینه و هدف: در دنیای امروز افزایش جمعیت و سیر صنعتی شدن بدون در نظر گرفتن توان سرزمین ها، فشار هایی را بر محیط زیست اعمال کرده و باعث بر هم زدن توازن طبیعت، ایجاد چالش های محیط زیستی و تاثیر بر کیفیت زندگی بشر امروز شده است. بادروبی فرآیندی پیچیده است که به شکلهای مختلف چون کنده شدن، انتقال، دانه بندی، سایش و در نهایت رسوب انجام می گیرد. یکی از مهم ترین بحران های محیط زیستی در مناطق خشک و نیمه خشک، پدیده مخرب بیابان زایی و بادروبی هست که وقوع طوفان های گرد و غبار و حرکت ریز گردها از پیامد های آن محسوب می شود. هدف از این تحقیق ارزیابی اثرات بادروبی در شهرستان ریگان در بخشهای اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی با استفاده از مدل DPSIR است. از آنجایی که بادروبی یکی از مشکلات اساسی در منطقه ریگان است، لذا برای چاره اندیشی و رفع این مشکل لازم است که زنجیره ای از روابط علت-معلولی دخیل در سه محیط اقتصادی، اجتماعی و محیط زیست منطقه ترسیم گردد.روش بررسی: به منظور اجرای این تحقیق ابتدا سه شاخص از سه محیط، اقتصادی، اجتماعی و محیط زیست انتخاب شد سپس اطلاعات مورد نیاز از سازمان های مربوطه جمع آوری گردید در مرحله بعد اطلاعات هر یک از آن شاخص ها در چارچوب DPSIR قرار گرفتند و زنجیره ای از روابط علت-معلولی در ارتباط با آن شاخص ها نشان داده شد.یافته ها: نتایج تحقیقق حاکی از آن است که خسارات وارده به بخش کشاورزی ناشی از پدیده گردوغبار از سال 1386 تا 6 ماه اول سال 1397 روند صعودی داشته است. در بخش اجتماعی با توجه به دستگاه سنجش ذرات معلق (pm) در دو ماه فروردین و اردیبهشت سال 1397 روز های پاک انگشت شمار بودند و بر اساس آمار مرکز بهداشت میزان مراجعه افراد ناشی از مشکلات تنقسی به مراکز درمانی زیاد بوده است . هم چنین در بخش محیط زیست، در منطقه ریگان وسعتی بالغ بر 158200هکتار کانون بحرانی با شدت زیاد شناسایی شد و تنوع زیستی منطقه را به ویژه درختان کهور ایرانی، تحت تاثیر قرار داده است.بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد، که پدیده ی بادروبی در منطقه ریگان با مدیریت نادرست انسان و بهره کشی از محیط همانند یک پس خور مثبت به این پدیده دامن زده است و آثار نامطلوبی را از جمله طوفان های گردوغبار را ایجاد کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
415 - بررسی عوامل موثر بر مدیریت خشکسالی کشاورزان شهرستان اردکان
هما پورحسینی مریم امیدی نجف آبادی سید جمال فرج الله حسینیزمینه و هدف: خشکسالی پدیدهایست اجتنابناپذیر که به عنوان یکی از بلایای طبیعی شناخته میشود. کشور ایران هم در طول تاریخ از این آسیب در امان نبوده است. در تحقیق حاضر هدف شناخت مدیریت خشکسالی و ارائه راهکارهایی برای مقابله با خشکسالی میباشد. روش بررسی: این پژوهش به لحا أکثرزمینه و هدف: خشکسالی پدیدهایست اجتنابناپذیر که به عنوان یکی از بلایای طبیعی شناخته میشود. کشور ایران هم در طول تاریخ از این آسیب در امان نبوده است. در تحقیق حاضر هدف شناخت مدیریت خشکسالی و ارائه راهکارهایی برای مقابله با خشکسالی میباشد. روش بررسی: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ نحوه گرداوری داده ها توصیفی غیرازمایشی و همبستگی می¬باشد. ابتدا شاخصهای فردی، اجتماعی، اقتصادی، آموزشی، فنی و سیاستگذاری در روستاهای شهرستان اردکان که بیشترین مقدار خشکسالی را داشتهاند بررسی شد. جامعه آماری این تحقیق کشاورزان شهرستان اردکان هستند (3130¬=N) که از این میزان 418 نمونه طبق روش نمونهگیری کوکران برای جمعآوری اطلاعات مورد سنجش از طریق پرسشنامه قرار گرفته¬اند. یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که در مجموع چهار متغیر وارد شده در معادله (اجتماعی¬ و فرهنگی، اقتصادی، آموزشی ترویجی، سیاست¬گذاری) توانسته¬اند که 3/65 درصد از تغییرات واریانس متغیر وابسته (مدیریت خشکسالی) را تبیین نمایند که در این میان شاخص اجتماعی و فرهنگی 1/46 درصد از تغییرات متغیر وابسته را به خود اختصاص داد و به عنوان تاثیرگذارترین شاخص در این پژوهش مطرح شده است. بحث و نتیجه گیری: در زمینه شاخص اجتماعی و فرهنگی در جهت مدیریت خشکسالی پیشنهادت می شود که با ترویج فرهنگ استفاده از آب و استفاده از ابزار فرهنگی و تبلیغی در زمان بروز خشکسالی در بین کشاورزان و همچنین فراهم آوردن شرایط برای در اختیار قرار دادن بهتر اطلاعات مدیریت خشکسالی به روستاییان توسط راههای ارتباطی به مدیریت هرچه بهتر خشکسالی کمک کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
416 - بررسی اثرات تغییرات ساختاری و رشد اقتصادی بر انتشار دیاکسید کربن در ایران: کاربرد رهیافت خود رگرسیو با وقفههای گسترده
محمد علی اسعدی شهلا سلیمی حامد قادرزادهزمینه و هدف: عوامل مختلفی باعث افزایش بعضی از آلایند های خطرناک از قبیل دی اکسید کربن در محیط می شوند. بررسی عوامل مؤثر بر افزایش آلاینده های مذکور می تواند در برنامه ریزی برای کنترل و مدیریت آلاینده ها مؤثر واقع شود. بنابراین مطالعه حاضر درصدد است، تأثیر میزان رشد زیر أکثرزمینه و هدف: عوامل مختلفی باعث افزایش بعضی از آلایند های خطرناک از قبیل دی اکسید کربن در محیط می شوند. بررسی عوامل مؤثر بر افزایش آلاینده های مذکور می تواند در برنامه ریزی برای کنترل و مدیریت آلاینده ها مؤثر واقع شود. بنابراین مطالعه حاضر درصدد است، تأثیر میزان رشد زیر بخشهای اقتصادی کشور، رشد اقتصادی، مصرف انرژی، رشد شهرنشینی، درجه باز بودن تجارت و توسعه مالی را بر میزان انتشار گاز دی اکسید کربن مورد بررسی قرار دهد. روش بررسی: مدل آلودگی زیستمحیطی این مطالعه با استفاده از رهیافت خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) و الگوی تصحیح خطا (ECM) در ایران طی دوره زمانی 2017-1985 تخمین و ضمن بررسی رابطه بلندمدت بین متغیرهای الگو، پویایی های کوتاه مدت الگو و سرعت تعدیل عدم تعادل کوتاه مدت به بلندمدت برآورد شده است. یافتهها: یافتههای حاصل از الگوی بلندمدت نشان داد، رشد شهرنشینی با مقدار 527/0 درصد دارای بیشترین تأثیر مثبت و درجه بازبودن تجارت با مقدار 125/0 درصد، کمترین تأثیر منفی را بر انتشار دی اکسید کربن داشته است. بحث و نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده تأثیر منفی رشد اقتصادی بر مقدار انتشار دیاکسید کربن در بلندمدت است که در هر دوره حدود 14 درصد از عدم تعادل های بی ثباتی میزان انتشار دی اکسید کربن برطرف می شود و حدود هفت دوره لازم است تا خطای تعادل کوتاه مدت تعدیل و مدل به تعادل بلندمدت بازگردد و همچنین وجود رابطه مثبت بین رشد زیربخش های اقتصادی کشور با انتشار دی اکسید کربن در کوتاه مدت و بلندمدت باعث افزایش این آلاینده خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
417 - ارزیابی اقتصادی - زیست محیطی نوسازی ناوگان مینی بوسرانی شهر تهران
زهرا عابدی رضا ارجمندی فریده عتابی الناز کیوانیبه منظور ارزیابی اقتصادی - زیست محیطی نوسازی ناوگان مینی بوسرانی، ارزش حال اختلاف هزینه های سوخت، تعمیر و نگهداری و هزینه های خارجی جایگزینی 400 دستگاه از تولیدات خودروهای دو شرکت ایران خودرو دیزل و شرکت زامیاد به عنوان تولیدات داخلی مورد تایید برای جایگزینی ناوگان، در أکثربه منظور ارزیابی اقتصادی - زیست محیطی نوسازی ناوگان مینی بوسرانی، ارزش حال اختلاف هزینه های سوخت، تعمیر و نگهداری و هزینه های خارجی جایگزینی 400 دستگاه از تولیدات خودروهای دو شرکت ایران خودرو دیزل و شرکت زامیاد به عنوان تولیدات داخلی مورد تایید برای جایگزینی ناوگان، در طی 30 سال آینده مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. طبق نتایج حاصل از مطالعات نوسازی ، ارزش حال اختلاف هزینه خارجی سوخت 400 مینی بوس فرسوده دیزل در طی 30 سال 7.096.314.816 ریال ، ارزش فعلی اختلاف هزینه سوخت و هزینه تعمیر و نگهداری 400 مینی بوس دیزل در همین مدت به ترتیب 35.634.103.952 و86.480.786.000 ریال می باشد. این امر در حالی است که ارزش حال هزینه های خرید وعملیاتی400 دستگاه مینی بوس ایران خودرو و زامیاد درطی 30 سال به ترتیب239.411.200.000 و 282.163.200.000 ریال برآورد گردیده است. در مجموع نوسازی 400 دستگاه مینی بوس ناوگان مینی بوسرانی شهر تهران هزینه ای بالغ بر 110.199.995.232 ریال برای خودروهای شرکت ایران خودرو دیزل و 152.951.995.232 ریال برای مینی بوسهای تولیدی شرکت زامیاد در بردارد. کاهش هزینه های خارجی، تعمیر و نگهداری و تامین سوخت در این طرح محسوس بوده، لیکن قیمت بالای مینی بوسهای نو دیزلی، منجر به هزینه بر بودن طرح گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
418 - برآورد اقتصادی استفاده مجدد از لجن کارخانجات آنودایزینگ آلومینیوم
سید مصطفی خضری ناصر محرم نژاد مریم ارطایفهکارخانه هاى آبکارى آنودایزینگ آلومینیوم در انتهاى فرآیند تصفیه پســاب،حجــم متنابهــى لجن تولید مــى کنند که اگــر به طرق متداول دفع نشــود،مشکلات محیط زیســتى بسیارى به وجود مى آورد و از هزینه هاى تحمیلىمحســوب مى گردد. هدف از انجام این تحقیق برآورد اقتصادى استفاده مجد أکثرکارخانه هاى آبکارى آنودایزینگ آلومینیوم در انتهاى فرآیند تصفیه پســاب،حجــم متنابهــى لجن تولید مــى کنند که اگــر به طرق متداول دفع نشــود،مشکلات محیط زیســتى بسیارى به وجود مى آورد و از هزینه هاى تحمیلىمحســوب مى گردد. هدف از انجام این تحقیق برآورد اقتصادى استفاده مجدد ازکیکلجنواحدهاىآنودایزینگآلومینیوممىباشدبهطورىکهباعثجلوگیرىاز رها ســازى آن در محیط و کاهش آلوده ســازى منابــع آب، خاک و در نتیجهحفاظتمحیطزیستشود،همچنینفروشمحصولاتبازیابىشده،صرفههاىاقتصادىمناسبىرانصیباینکارخانجاتنماید.بــراى انجــام این تحقیــق، ابتدا اطلاعات مــورد نیاز جهت انجــام تحلیلهزینه - منفعت گردآوری شــد. ســپس برای انجام مطالعه موردی، کارخانهآنودایزینگ آبســکون انتخاب گردید و حجم پســاب تولیدی کارخانه و میزانکیک لجن حاصل از تصفیه پســاب مشــخص شد. از ســوی دیگر با بررسیترکیبــات شــیمیایی موجود در کیک لجن، دو کاربرد عمده شــامل تولید آجردیرگــداز و مــاده منعقدکننده برای این لجن شناســایی گردیــد. بعد از انجامتحلیــل اقتصادی و با توجه بــه قیمت این محصولات، مشــخص گردید درصورت اســتفاده از لجن آنودایزینگ به عنوان ماده اولیه در تهیه آجر نســوزسالیانه حدود 780میلیون ریال سود نصیب صاحبان این صنایع خواهدگردید.همچنین مشــخص شــد کاربرد لجن آنودایزینگ به عنــوان انعقاد دهنده درتصفیه فاضلابهای شــهری ســالیانه حدود 820میلیون ریال ســود نصیبواحدهای تصفیه فاضلاب خواهدکرد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
419 - ارزیابی مشارکت شهرداری در ارتقای شاخص های اقتصادی مسکن شهری از نظر شهروندان (نمونه موردی منطقه2 شهر شیراز)
محمد تقی رضویان محمد علی خانی زاده علی دلیرمشارکت شهرداری همواره موضوع دامنه داری در حوزه برنامه ریزی بوده و به همین دلیل برنامه ریزان شهری تلاش کرده اند در تصمیم گیری های شهری، از نظر شهروندان آگاه شده و با همکاری آنان، برنامه ریزی خود را عملی کنند. این مقاله با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش های ک أکثرمشارکت شهرداری همواره موضوع دامنه داری در حوزه برنامه ریزی بوده و به همین دلیل برنامه ریزان شهری تلاش کرده اند در تصمیم گیری های شهری، از نظر شهروندان آگاه شده و با همکاری آنان، برنامه ریزی خود را عملی کنند. این مقاله با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش های کتابخانه ای و میدانی، به دنبال ارزیابی مشارکت شهرداری منطقه ی2 شهر شیراز در ارتقای شاخص اقتصادی مسکن شهری است. ابزار اصلی تحقیق پرسش نامه و با استفاده از طیف لیکرت به دنبال آزمون فرض فرضیات تحقیق است به این طریق که در ابتدا تمامی داده های پرسش نامه به محیط نرم افزاری spss برده شد. روایی این تحقیق از طریق آلفای کرونباخ ارزش عددی 839/0 محاسبه شد، تعداد پرسشنامه ها از طرق فرمول کوکران و با ضریب خطای 5 درصد برابر 140 عددمی باشد (تعداد پرسش نامه ها از طریق فرمول مذکور 384 عدد اما بنابر نظر اساتید تعداد 140 عدد ملاک عمل قرار گرفت) و پس از تعیین نرمال و غیر نرمال بودن داده ها از آزمون های نیکویی برازش بهترین روش برای اندازه گیری فرضیات آزمون t تک نمونه ی و آزمون کندال سی استفاده شده است. نتایج تحقیق از طریق آزمون کندال سی نشان دادکه بین جنسیت و شدت و ضعف رضایت آنان از عملکرد مشارکتی شهرداری در پروژه های مسکن ارتباط معناداری وجود دارد که با احتمال 95 درصد می توان ادعا کرد که بین جنسیت و رضایت از عملکرد شـهرداری همبستگی ضعیف اما معنی داری وجود دارد. فرض دوم این تحقیق نیز درآزمون t تک نمونه ای بیان گر این مهم است که با احتمال 95 درصد می توان ادعا نمود که این میزان مشارکت از نظر افراد تحت نمونه کم تر از 50 درصد اس تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
420 - بررسی و شناسایی عناصر مهم و مؤثر در ارزیابی کیفیت زیباییشناختی انواع سیمای سرزمین
فضل الله احمدی میرقائد مرجان محمدزادهبا توجه به محدودیتها و پتانسیل اکوسیستمهای سرزمین، یکپارچگی و روابط اکولوژیک بین اجزای مختلف آن به خاطر تشدید فعالیتهای غیر منطقی انسان به شدت آسیبپذیر به نظر میرسد. بنابراین جهت حفظ یکپارچگی و تعادل اکوسیستمها و همچنین دست یابی به توسعه پایدار ضروری است در طرحری أکثربا توجه به محدودیتها و پتانسیل اکوسیستمهای سرزمین، یکپارچگی و روابط اکولوژیک بین اجزای مختلف آن به خاطر تشدید فعالیتهای غیر منطقی انسان به شدت آسیبپذیر به نظر میرسد. بنابراین جهت حفظ یکپارچگی و تعادل اکوسیستمها و همچنین دست یابی به توسعه پایدار ضروری است در طرحریزی و برنامهریزی سرزمین جنبههای مختلف محیط زیست از جمله کیفیت زیباییشناختی سیماهای آن مورد توجه و تأکید قرار گیرد. در ارزیابی کیفیت زیباییشناختی سیماهای یک قطعه از سرزمین شناسایی و مطالعه عناصر مهم و تأثیرگذار بر کیفیت آن لازم و ضروری به نظر میرسد. در مطالعه حاضر با مدنظر قرار دادن بررسی و شناسایی عناصر مهم در ارزیابی کیفیت زیباییشناختی انواع سیمای سرزمین، ویژگیها و معیارهای زیباییشناختی مورد استفاده در مطالعات و مستندات گذشته مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن، عناصر مهم و تأثیرگذار سرزمین از جنبههای مختلف اکولوژیکی، اقتصادی - اجتماعی و بصری در ارزیابی کیفیت زیباییشناختی سیماهای شهری، جنگلی، کشاورزی، ساحلی، دشتی و کوهستانی شناسایی شدند. بر اساس عناصر و معیارهای شناسایی شده، تجزیه و تحلیل کیفی در رابطه با هر یک از سیماهای سرزمین صورت پذیرفت. این مطالعه نشان داد که شناخت و آگاهی در مورد عناصر محیط زیستی و بصری تأثیر گذار است و خصوصیات آنها می تواند در ارزیابی کیفیت بصری سیمای سرزمین کمک کننده بوده و موجب تسهیل در روند آن شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
421 - معرفی مدل DPSIR و قابلیت کاربرد آن در تصمیم گیری های محیط زیستی
عطیه خطیبی افشین دانه کار شراره پورابراهیم مجید وحیدهدف از پژوهش حاضر، معرفی روش DPSIR و بررسی کاربرد آن در محیط زیست و تصمیمگیریهای این حوزه و لزوم استفاده از این روش برای حل مشکلات محیط زیستی است. از آن جایی که در دهه های اخیر، مشکلات محیط زیستی که بیش تر بر اساس جنبه های اقتصادی فعالیت های انسانی بوده است، محققان و أکثرهدف از پژوهش حاضر، معرفی روش DPSIR و بررسی کاربرد آن در محیط زیست و تصمیمگیریهای این حوزه و لزوم استفاده از این روش برای حل مشکلات محیط زیستی است. از آن جایی که در دهه های اخیر، مشکلات محیط زیستی که بیش تر بر اساس جنبه های اقتصادی فعالیت های انسانی بوده است، محققان و تصمیم گیران با چالش مواجه شده اند. این مشکلات در مقیاس ها ی متفاوتی از تغییر اقلیم جهانی تا تأثیرات فعالیت های انسانی بر سیستم های اکولوژیکی جای گرفته اند. در حال حاضر، به دلیل اهمیت این مشکلات نیاز به استفاده از روش های انعطاف پذیر برای مقابله کارآمد با مشکلات محیط زیستی بیشازپیش احساس می شود؛ روش هایی که هم فاکتورهای اقتصادی و اجتماعی و هم فاکتورهای محیط زیستی را در نظر بگیرند. با توجه به هدف این مطالعه، روش پژوهش، مروری بر مقالات و یافته های قبلی درباره کاربرد مدل DPSIR و منافع و معایب آن در تصمیم گیری های محیط زیست بود. چارچوب DPSIR یا مدل(نیروی محرکه- فشار- وضعیت- تاثیر- پاسخ) ابزاری است که از طریق تعیین روابط میان فعالیت های انسانی و محیط زیست به توصیف مشکلات محیط زیستی می پردازد. این چارچوب زمینه ای را فراهم می کند تا انواع شاخص های متفاوت با یکدیگر ترکیب شوند و نه تنها تأثیرات محیط زیستی بلکه، تأثیرات اقتصادی- اجتماعی ناشی از تغییرات در وضعیت اکوسیستم ها را نیز در نظر می گیرد. نتایج این مطالعه نشان داد که مدل DPSIR می تواند اطلاعات متنوع درباره سیستم محیط زیستی را طبقه بندی و ساده سازی کند تا این اطلاعات برای پاسخ های احتمالی در اختیار سیاست گذاران قرار گیرند و به همین دلیل این روش در دهه های اخیر با سرعت فزاینده ای توسط محققان و سیاست گذاران در حال استفاده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
422 - تاثیرات آستانهای اقتصاد سایه بر رابطه بین عمق مالی، سیاستهای بانکی و نوسانات کلان اقتصاد با توسعه اجتماعی - اقتصادی
سید نورالدین هدایی مرجان دامن کشیده منیژه هادی نزاد شهریار نصابیاندر مطالعه حاضر به بررسی تاثیرات آستانهای اقتصاد سایه بر رابطه بین عمق مالی، سیاستهای بانکی و نوسانات کلان اقتصاد با توسعه اجتماعی - اقتصادی طی دوره زمانی 1370-1401 و بکارگیری رویکرد آستانهای انتقال ملایم (STAR) پرداخته شد. نتایج قسمت غیرخطی مدل نشان از وجود رابطه مثب أکثردر مطالعه حاضر به بررسی تاثیرات آستانهای اقتصاد سایه بر رابطه بین عمق مالی، سیاستهای بانکی و نوسانات کلان اقتصاد با توسعه اجتماعی - اقتصادی طی دوره زمانی 1370-1401 و بکارگیری رویکرد آستانهای انتقال ملایم (STAR) پرداخته شد. نتایج قسمت غیرخطی مدل نشان از وجود رابطه مثبت متغیر عمق مالی با شاخص توسعه اقتصادی را نشان میدهد. متغیرهای اقتصاد سایه، نوسانات نرخ ارز، تورم، مخارج دولت، رشد نقدینگی و نرخ سود اسمی رابطه منفی با شاخص توسعه اجتماعی- اقتصادی دارند. بطوریکه متغیرهای مورد اشاره به ترتیب منجر به کاهش؛ 95 درصدی، 95 درصدی، 50 درصدی، 45 درصدی، 7 درصدی و 40 درصدی توسعه اقتصادی میشوند. كانال اصلي اثرگذاري عمق مالي، از طريق افزايش كارآيي سرمايهگذاري و سیاستهای پولی انجام ميگيرد. بنابراين ميتوان نحوة آزادسازي بازارهاي مالي، ضعف مديريت نظام مالي و عدم شكلگيري بازارهاي مالي منسجم و بهره مندی از مقررات در كشور را از دلايل كاهش كارآيي سرمايه گذاري از طريق تخصيص غير بهينة منابع در كشور دانست. در نتيجه، بايد توجه و اهتمام بيشتري در كشور، براي توسعه و كارآمد كردن بازارهاي مالي و در نتيجه تخصيص كارآتر منابع و افزايش كارآيي سرمايه گذاري، انجام گيرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
423 - خوانش جامعه شناختی نمایش نامه های ملودی "شهر بارانی" اکبر رادی و رمان "احمق" ادوارد باند
سیما فرشید روناک احمد زادینویسندگان این مقاله دو نمایش نامده ملودی شهر بارانیا ثدر اکبر رادی واحمق اثر ادوارد باند را بدر مبندای نقدد جامعه شناختی و در نظرگرفتن اوضاعاقتصادی و بافت تاریخی-اجتماعی قرن بیستم ایران و قرن نوزدهم انگلستانمورد بررسی قرار داده اند تا نشان دهند که این دو نمایش نامه نویس أکثرنویسندگان این مقاله دو نمایش نامده ملودی شهر بارانیا ثدر اکبر رادی واحمق اثر ادوارد باند را بدر مبندای نقدد جامعه شناختی و در نظرگرفتن اوضاعاقتصادی و بافت تاریخی-اجتماعی قرن بیستم ایران و قرن نوزدهم انگلستانمورد بررسی قرار داده اند تا نشان دهند که این دو نمایش نامه نویس طرز تفکرمشابهی دارند و وضایت اقتصادی افراد را عامل مهم و تعیین کننده در شکلگیری ویژگی های انسانی و رفتاری ایشان می دانند. با وجود تفاوت های فرهنگیکه زاده زندگی در دو بافت اجتماعی متفاوت اسدت، رادی و باندد افکار ونگرش های مشترک دارند و با به تصویردرآوردن موقایت شخصیت های نمایشینشان می دهند که جایگاه اجتماعی افراد تا چه حد بر نحوه زندگی، طرز تفکر وروابط ایشان با دیگران تاثیر می گذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
424 - بررسی تطبیقی بینش و روش برخی از نویسندگان مسلمان پیرامون فرهنگ و تمدن اسلامی
صمد مؤمنی جمشید باقرزاده پوریا اسمعیلینویسندگان مسلمان پیرامون فرهنگ و تمدن اسلامی با زاویه دید و خطوط فکری مختلف و نیز با توجه به فضای فکری عصر خویش به تحقیق پرداختهاند. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل زوایای مختلف این موضوع را بررسی نماید. یافتههای اصلی تحقی أکثرنویسندگان مسلمان پیرامون فرهنگ و تمدن اسلامی با زاویه دید و خطوط فکری مختلف و نیز با توجه به فضای فکری عصر خویش به تحقیق پرداختهاند. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل زوایای مختلف این موضوع را بررسی نماید. یافتههای اصلی تحقیق نشان میدهد که متفکران مسلمان و نویسندگان در راستای حفظ میراث گذشتگان، با نگرشهای شرعی و فلسفی ابعاد گوناگون فرهنگ و تمدن را بررسی نمودند تا اهمیت والا و حیاتی آن را نشان دهند و در نهایت آیندگان را هم به حراست از میراث پیشینیان تشویق و ترغیب نمایند. از سویی نیز، این نویسندگان در صدد بودند آگاهی حاکمان را بالا ببرند تا از این طریق از دانشمندان علوم مختلف حمایت کرده و با دادن امکانات لازم به این قشر فرهیخته جامعه را تکامل ببخشند و احتیاج مردمان را برطرف سازند و نیز شیوه و آداب کشورداری که برگرفته از سنت ایرانیان باستان است را به زمامداران بیاموزند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
425 - رفتار اقتصادی در قرآن
ابوالفضل سامی غلامرضا مصباحی مقدم خشایار سیدشکری نعمت الله فلیحی پیربستیچکیدهرفتار به معنی راه، روش، مشی و... درتمامی بخش های زندگی انسانها، به عنوان نمایش دهنده روحیات، درونمایه و به قولی نگرش و اندیشه اوست که نمود بیرونی پیدا می کند، که در نگرش اسلامی از آن به عنوان فطرت یاد می شود؛ آنچه در این مقاله بر آن تأکید می شود آن بخش از رفتارهایی أکثرچکیدهرفتار به معنی راه، روش، مشی و... درتمامی بخش های زندگی انسانها، به عنوان نمایش دهنده روحیات، درونمایه و به قولی نگرش و اندیشه اوست که نمود بیرونی پیدا می کند، که در نگرش اسلامی از آن به عنوان فطرت یاد می شود؛ آنچه در این مقاله بر آن تأکید می شود آن بخش از رفتارهایی است که در قالب اقتصادی می گنجد یعنی در قالب رفتارهای مصرفی، تولیدی و مبادله ای کالاهاو خدمات قرار می گیرد. از آنجا که قرآن اصلی ترین و اولین منبعی است که مسلمانان از آن متابعت می نمایند، ابتدا با مراجعه به تمامی114 سوره قرآن رفتار مصرفی، تولیدی و مبادله ای در قالب عناوین خاص دسته بندی شده و در نهایت با جمع بندی آنها نتایج لازم از بحث ازجمله تفاوت این رفتارها با رفتارهایی که در اقتصاد متعارف از آن یاد می شود، همچون توجه به فطرت، سود وزیان اخروی و معنوی، مالکیت خداوند بر سود وزیان، تأثیر عوامل غیر طبیعی، توجه به وحی، رفتار منصفانه و سهل گیرانه و توجه به لذّتهای معنوی مشخص می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
426 - «تحلیل پیامدها و آثار غفلت از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه معطوف به مقتضیات زندگی معاصر»
زهرا گودینی سیدحمید حسینی فاطمه شرعیاتیبدون شک یکی از مسائلی که همواره باید مدّ نظر آدمی باشد، پدیدهی غفلت است. این پدیده مصادیق مختلفی دارد و آدمی در هر موقعیتی که باشد، ممکن است در معرض غفلت قرار بگیرد و بسیاری از امور از دایره آگاهی وی خارج گردد. در پژوهش حاضر که با رهیافت توصیفی - تحلیلی و استناد به منا أکثربدون شک یکی از مسائلی که همواره باید مدّ نظر آدمی باشد، پدیدهی غفلت است. این پدیده مصادیق مختلفی دارد و آدمی در هر موقعیتی که باشد، ممکن است در معرض غفلت قرار بگیرد و بسیاری از امور از دایره آگاهی وی خارج گردد. در پژوهش حاضر که با رهیافت توصیفی - تحلیلی و استناد به منابع کتابخانهای صورت گرفته، تلاش شده است تا عواقب مختلف پدیدهی غفلت از دیدگاه قرآن کریم و نهج البلاغه با تکیه بر حوادث و مقتضیات زندگی معاصر مورد شناسایی و تحلیل گردد. در نهایت از خلال پژوهش پیش رو چنین استنتاج شد که پیامدهای پدیده غفلت در دنیای معاصر عبارتند از: 1) غفلت و تحریم اقتصادی، 2) عبرت نگرفتن از حوادث کرونا، سیل و زلزله، 3) خسارت و زایل کردن عمر، 4) خودباختگی و وابستگی به ابرقدرتهای جهان، 5) قساوت، 6) عدم توجّه به آخرت، 7) ضلالت، 8) دنیاگرایی و 9) مدگرایی و بی-حجابی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
427 - پدیده جریمه، ومجازات در حقوق، وقرآن، وپیشنهاد راه های پیشگیری
رحمان مجازیجریمه عبارتست از دست یازیدن به کاری یا ترک آن، که مجازاتی امنیتی یا تربیتی، که قانون حدود آنرا تعیین می کند، بدنبال داشته باشد.در این پژوهش پدیده جرم ومجازات از منظر حقوقی بررسی می شود، سرانجام راه کارهایی جهت عدم رویداد جنایات پیشنهاد می گردد. با توجه به فزونی شیوع موا أکثرجریمه عبارتست از دست یازیدن به کاری یا ترک آن، که مجازاتی امنیتی یا تربیتی، که قانون حدود آنرا تعیین می کند، بدنبال داشته باشد.در این پژوهش پدیده جرم ومجازات از منظر حقوقی بررسی می شود، سرانجام راه کارهایی جهت عدم رویداد جنایات پیشنهاد می گردد. با توجه به فزونی شیوع مواد مخدر در میان جوانان، وپایین آمدن سن ابتلای به اعتیاد، وبا توجه به اینکه سیگار، ومواد مخدر، از مهمترین دلایل مرگ در دنیا بشمار می رود، درحالیکه می توان در برابر این آفت اجتماعی ایستاد، پر واضح است که شناخت عوامل سوق دهنده، وتشویق کننده به سیگار ومواد مخدر، وتلاش جهت حذف این عوامل، مهمترین راه کار پیشگیری از این پدیده ها می باشد.خانواده اولین نهادیست که فرزندان را در آغوش خود می گیرد، والگویی بسیار مناسب برای آنان بشمار می آید، وسزاوار است تلاش هایی فرهنگی وگام هایی استوار، جهت معالجه این پدیده های منفی اجتماعی، از نهادهایی کوچک همچون خانواده صورت گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
428 - ارائه مدل برنامه درسی مبتنی بر توسعه پایدار از دیدگاه قرآن کریم
زهرا وزیری اقدم بدیع الزمان مکی آل آقا علاءالدین اعتماد اهریهدف پژوهش حاضر، طراحی برنامه درسی مبتنی بر توسعه پایدار و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان بوده است. روش پژوهش حاضر، روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی بوده است. جامعه آماری پژوهش متشکل از سه گروه اسناد، متخصصان در زمینه توسعه پایدار در دانشگاههای شهر تهران و متخص أکثرهدف پژوهش حاضر، طراحی برنامه درسی مبتنی بر توسعه پایدار و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان بوده است. روش پژوهش حاضر، روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی بوده است. جامعه آماری پژوهش متشکل از سه گروه اسناد، متخصصان در زمینه توسعه پایدار در دانشگاههای شهر تهران و متخصصان برنامه درسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در این حوزه بود. برای تعیین حجم نمونه مورد نیاز از نمونه گیری هدفمند استفاده شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته و تحلیل اسناد بود. روایی محتوایی مصاحبه با استفاده از نظر متخصصین مطالعات برنامه درسی به دست آمد. نتایج تحلیل دادهها در طی سه مرحله، کدگذاری باز، کدگذاری نظری و کدگذاری انتخابی انجام شد و اعتبارسنجی الگوی ارائهشده از روش دلفی استفاده شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
429 - سنتهای الهی در پیشرفت اقتصادی الحادی از دیدگاه قرآن کریم
انسیه کاشانی محمد رکعی علی اصغر هادوی نیادر قرآن دو نوع پیشرفت اقتصادی تبیین شده است. قرآن بهره مندی های فراوان مادی را با تعابیر مختلف(برکات آسمان و زمین، نهرها و باغها و...) متناسب با عصر نزولش تبیین می کند که برای دو جامعه موحد و ملحد ماهیتی متفاوت دارند و مبانی تحقق آنها نیز با هم تضاد دارند؛ پیشرفت توحی أکثردر قرآن دو نوع پیشرفت اقتصادی تبیین شده است. قرآن بهره مندی های فراوان مادی را با تعابیر مختلف(برکات آسمان و زمین، نهرها و باغها و...) متناسب با عصر نزولش تبیین می کند که برای دو جامعه موحد و ملحد ماهیتی متفاوت دارند و مبانی تحقق آنها نیز با هم تضاد دارند؛ پیشرفت توحیدی برای جامعه موحد و مؤمن محقق میشود و خیر و برکت برای آنهاست؛ اما پیشرفت الحادی برای ملحدان و نافرمانان ایجاد میشود و عذابی در ظاهر نیکوست. در این پیشرفت خداوند تمام درهای نعمتهای مادی را بر آنها میگشاید و به پیشرفت اقتصادی مبتلا می کند و این بهره مندیها روز به روز بیشتر و بیشتر می شود ولی ناگهان آن نعمات را از آنها می گیرد و به عذاب سخت دنیوی و سپس اخروی دچار می کند. در این مقاله تحقیقی به این سؤال پاسخ می دهیم که رابطه پیشرفت اقتصادی الحادی و سنن الهی از دید قرآن چگونه است؟ و آن دسته از سنن الهی که موجب بروز پیشرفت اقتصادی برای ملحدان می شود بررسی می شود. این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
430 - طراحی الگوی عوامل موثر بر کیفیت آموزش دانش آموزان: دیدگاه معلمان مدارس مقطع متوسطه دوم شهر آباده
سعید بهرامی مرضیه حیدریعوامل موثر آموزشی، مجموعهای از مؤلفههای مهم و اثرگذار در مسیر توسعه دانش و همچنین افزایش کیفی آموزش است که راهکارهای گسترش توسعه کیفی آموزش معلمان از طریق شیوههای مختلف را ارائه میدهد. ازاینرو، هدف از انجام این مطالعه، طراحی الگوی عوامل موثر بر کیفیت آموزش دانش آم أکثرعوامل موثر آموزشی، مجموعهای از مؤلفههای مهم و اثرگذار در مسیر توسعه دانش و همچنین افزایش کیفی آموزش است که راهکارهای گسترش توسعه کیفی آموزش معلمان از طریق شیوههای مختلف را ارائه میدهد. ازاینرو، هدف از انجام این مطالعه، طراحی الگوی عوامل موثر بر کیفیت آموزش دانش آموزان، از دیدگاه معلمان مدارس مقطع متوسطه دوم شهر آباده بود. شیوه پژوهش، این مطالعه، از منظر هدف؛ کاربردی، ازنظر ماهیت؛ اکتشافی-تحلیلی؛ ازنظر روششناسی گردآوری اطلاعات، کیفی با استفاده از رویکرد اکتشافی مبتنی بر استقراء و استراتژی داده بنیاد بود که از طریق فن مصاحبه عمیق، بین 15 نفر از کارشناسان (شامل سه نفر از مدیران و دو نفر از معلمان و ده نفر از کارشناسان و صاحب نظران علوم تربیتی دارای سوابق مرتبط و آشنا به شرایط و محیط مدارس، بدون طرح سؤالهای تعقیبی) تا رسیدن به مرز اشباع دادههای نظری انجام شد. روش نمونهگیری، هدفمند، از نوع قضاوتی بود و برای ارزیابی و صحت دادهها (پایایی)؛ از چهار معیار مقبولیت، قابلیت اطمینان، قابلیت انتقال و قابلیت تائیدی پیشنهادی لینکلن و گوبا (1985)، بهره گرفته شد. پس از پیادهسازی مصاحبهها، 298 کد باز تعیین شد و با استفاده از فرایند بازبینی مقولهها، مضامین محتوایی (با استفاده از نرمافزار اطلس. تی. آی) 5 عامل اصلی، به همراه 13 زیر مقوله شناسایی شدند. این عوامل شامل عوامل روابط فردی و بین فردی، عوامل روانشناختی، عوامل زیرساختی و آموزشی، عوامل اقتصادی و اجتماعی معلمان و والدین، عوامل استراتژیک بودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
431 - ارزیابی علل شکل گیری سکونتگاههای غیر رسمی با محوریت پدیده مهاجرت در بافت-های فرودست (نمونه موردی: شهر سنندج)
محمد رسولی سید علی نوری حسین ذبیحیشناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحل أکثرشناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی ، سطح معیار ها و وزن دهی زیرمعیارها و نیز اهمیت نسبی آنها استفاده شده و نهایتا توسط نرم افزار اکسپرت چویس و نیز مدل دلفی مورد تحلیل واقع گشته و در مرحله دوم برای بررسی انطباق پذیری و همبستگی شاخص مهاجرت و نیز فرسودگی اجتماعی حاصله، سنجش میدانی با تعداد 375 پرسشنامه به شیوه محقق ساخت به صورت طیف لیکرت در مقیاس رتبه ای، بعنوان حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران در مناطق شهری نمونه شهر سنندج انجام و نهایتا بر اساس مدل کاربردی از میان 4 معیار، شاخص مهاجرت بعنوان عامل انطباق با کل معیارها مورد بررسی واقع شد که نتیجتا انطباق پذیری در محلات نمونه از میان 20 سکونت گاه غیر رسمی تبیین و نیز در سه محله تپه علیابک و شمال شهدا با میزان 64 درصد، محله فیض آباد، حدودا 52 درصد و محله غفور حدودا 75 درصد اثبات گر شناسایی این نوع سکونتگاه های شهر است. بدین ترتیب زیرمعیار و شاخص مهاجرت با هدف شناسایی محلات فرودست و بستر شکل دهنده به سکونتگاه های غیررسمی با بطن گستره فقر شهری همبستگی بالایی داشته و علل اقتصادی و اجتماعی مبدا مهاجرت و بستر مناسب مقصد میتواند دلیل اصلی این پدیده باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
432 - ارزیابی مؤلفههای زیباییشناسی نما در بناهای شاخص اداری شهر تهران در سالهای 1340-1390از نگاه طراحان و مردم عادی
شهرام ماهان فر محمدرضا پورزرگر مزین دهباشی شریفموضوع نما و مؤلفههای زیباییشناسی به جهت رابطه تنگاتنگ طراحی معماری با ادراک مخاطبان، واجد ابعاد گسترده و پراهمیتی است و به عنوان محرکی برای شناخت سلیقه مردم از مولفه های بصری معماری شناخته می شود. هدف این پژوهش تبیین الگوهای زیباییشناسی به کار رفته در طر أکثرموضوع نما و مؤلفههای زیباییشناسی به جهت رابطه تنگاتنگ طراحی معماری با ادراک مخاطبان، واجد ابعاد گسترده و پراهمیتی است و به عنوان محرکی برای شناخت سلیقه مردم از مولفه های بصری معماری شناخته می شود. هدف این پژوهش تبیین الگوهای زیباییشناسی به کار رفته در طرح نماهای ساختمانهای شاخص اداری شهر تهران بین سالهای 1340 تا 1390 است. نوآوری پژوهش در پر کردن خلأ موجود در زمینهشناسایی مولفههای زیبایی شناسی نماهای بناهای اداری و نیز تحولات پیشآمده در نماهای معماری اداری از 50 سال گذشته تاکنون میباشد. روش تحقیق این پژوهش ازل حاظ هدف، از نوع کاربردی و توسعهای و روش انجام پژوهش، توصیفی تحلیلی است و بر اساس ماهیت دادهها از نوع کمی-کیفی است. نمونه های این پژوهش بر اساس 9 ساختمان اداری پیش ازانقلاب و 10 ساختمان اداری پس ازانقلاب انتخاب شدهاند. نماها بر اساس سه بعد فرهنگی، اقتصادی و فناوری مورد تحلیل محتوای کیفی قرار گرفتند. همچنین معیارها بر اساس ابعاد کمی، کیفی شناسایی شدند و بر اساس مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده آن است ک متغیر بعد فرهنگی با (329/0=Beta) با ضریب معنیداری (036/0=sig) قویترین پیشبینیکننده مقوله زیباییشناختی ابنیهها میباشد و متغیر بعد اقتصادی(271/0=Beta) با ضریب معنیداری (000/0=sig) و در رتبه دوم، قدرت پیشبینی را در مدل دارا است و در رتبه سوم، متغیر بعد فناوری (149/0=Beta) با ضریب معنیداری (000/0=sig) میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
433 - ارائه مدل از عوامل تاثیر گذار بر مشارکت سیاسی- اجتماعی شهروندان در اجرای طرح های توسعه پایدار نواحی شهری (مطالعه موردی شاغلین دستگاههای اجرایی شهر اراک)
فاطمه عراقیه فراهانی دکتر مهرداد نوابخش ابراهیم متقیمقاله حاضر با هدف ارائه مدل عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی-اجتماعی شهروندان در اجرای طرحهای توسعه پایدار نواحی شهری به اجرا درآمد. در این تحقیق توسعه شهری کلانشهر اراک به عنوان مطالعه موردی مورد توجه بوده است. جامعه آماری را شاغلین دستگاههای اجرایی شهر اراک در سال ۱۳۹۸ تش أکثرمقاله حاضر با هدف ارائه مدل عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی-اجتماعی شهروندان در اجرای طرحهای توسعه پایدار نواحی شهری به اجرا درآمد. در این تحقیق توسعه شهری کلانشهر اراک به عنوان مطالعه موردی مورد توجه بوده است. جامعه آماری را شاغلین دستگاههای اجرایی شهر اراک در سال ۱۳۹۸ تشکیل داده است. حجم نمونه به موجب جدول نمونه گیری مورگان ۳۶۱ نفر بوده است که به شیوه ی طبقه بندی سهمیه ای تصادفی گزینش گردید. ابزار جمعآوری دادهها را مصاحبه با خبرگان دانشگاهی و پرسشنامه مجریان دستگاههای اجرایی تشکیل داد. روایی و پایایی پرسشنامه از طریق آزمونهای تحلیل عاملی و کرونباخ تایید گردید، کسب ضریب بالای 70/0 در هر دو مورد گویای ثبات اندازه گیری آنها بوده است. روش تجزیه و تحلیل دادهها عبارتند از: بهرهبرداری از شاخصهای آمار توصیفی، آزمونهای معادلات ساختاری، آزمون سوبل. در این راستا از نرمافزار PLS برای آزمون مدل تحقیق و فرضیه ها استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که هر یک از مجموعه عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی با میانجیگری مشارکت سیاسی-اجتماعی با توسعه پایدار شهری رابطه وجود داشته است. ولی بین عوامل سیاسی با میانجیگری مشارکت اجتماعی-سیاسی با توسعه پایدار شهری رابطه وجود نداشته است. در عین حال مجموعه عوامل مؤثر بر مشارکتهای سیاسی-اجتماعی بر توسعه پایدار شهری تاثیر مثبت داشته، مدل این اثرگذاری نیز آزمون و ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
434 - سنجش و ارزیابی پیامدهای جغرافیایی –زیستمحیطی خزش شهری در شهرستان شهرکرد
قربانعلی کریمی دهکردی رحمت الله منشی زاده بیژن رحمانیگسترش شتابان شهرها و رشد فیزیکی ناموزون آنها، که اصطلاحاً "خزش شهری" نامیده می شود، موجب خورندگی روستاها و اراضی پیرامونی آنها، تبدیل بی رویه اراضی کشاورزی و تخریب منابع محیط زیست گردیده است. این وضعیت در شهرستان شهرکرد مرکز استان چهارمحال وبختیاری نیز نمود گسترده ای دا أکثرگسترش شتابان شهرها و رشد فیزیکی ناموزون آنها، که اصطلاحاً "خزش شهری" نامیده می شود، موجب خورندگی روستاها و اراضی پیرامونی آنها، تبدیل بی رویه اراضی کشاورزی و تخریب منابع محیط زیست گردیده است. این وضعیت در شهرستان شهرکرد مرکز استان چهارمحال وبختیاری نیز نمود گسترده ای داشته است. هدف پژوهش توصیفی –پیمایشی حاضر تعیین تحولات کالبدی سکونتگاههای روستایی پیرامون شهرستان شهرکرد با تاکید بر خزش شهری بود. جامعه آماری سرپرستان خانوار روستاهای شهرستان شهرکرد (15000 نفر) بودند. که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 400 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته در سه بعد پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و محیط زیستی-کالبدی بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمونt تک نمونه ای و فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داده که پیامدهای ناشی از خزش شهری به ترتیب عبارتند از:پیامدهای محیط زیستی- کالبدی(3.98)، پیامدهای اقتصادی(3.96 )و اجتماعی –فرهنگی(3.89). مهمترین پیامدهای محیط زیستی-کالبدی افزایش آلودگی محیط زیست، از بین رفتن معماری سنتی، تخریب تنوع زیستی؛ مهترین پیامدهای اقتصادی بورس بازی و افزایش قیمت زمین و مسکن، کاهش رغبت روستاییان به فعالیت های تولیدی (کشاورزی و دامی)، فرار سرمایه از روستاها و پس انداز آنها در شهر و افزایش هزینه های زندگی و در بین پیامدهای اجتماعی-فرهنگی تجمل گرایی و گرایش به مصرف کالاهای لوکس، کاهش همبستگی(ارتباطات انسانی ) و مشارکت، ازدحام و تراکم جمعیت در شهرها، الگو پردازی از زندگی و فرهنگ شهرنشینی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
435 - بررسی تطبیقی نقش مولفه های جغرافیایی در ارتکاب جرایم اقتصادی از منظر حقوق ایران و فقه امامیه و اسناد بین المللی
مینا حسین الحسینی امان الله علیمرادی حمید دلیر مهدی احمدی موسویمولفه های جغرافیایی نقش بارز و اساسی در ارتکاب جرایم اقتصادی ایفاء می نمایند به نحوی که عواملی مانند موقعیت سرزمینی و اقلیمی ، تغییرات آب و هوایی و ... به عنوان یکی از عوامل بارز در ارتکاب این جرایم درنظر گرفته شده اند. البته این موضوع که این عوامل به طور پیوسته در ارتک أکثرمولفه های جغرافیایی نقش بارز و اساسی در ارتکاب جرایم اقتصادی ایفاء می نمایند به نحوی که عواملی مانند موقعیت سرزمینی و اقلیمی ، تغییرات آب و هوایی و ... به عنوان یکی از عوامل بارز در ارتکاب این جرایم درنظر گرفته شده اند. البته این موضوع که این عوامل به طور پیوسته در ارتکاب این جرایم نقش ایفاء می نمایند، هم چنان به طور کامل به عنوان عوامل مانع و جامع در نظر گرفته نشده اند.این تحقیق که با استفاده از یک رویکرد توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته است درصدد پاسخ به این پرسش است که نقش مولفه های جغرافیایی در ارتکاب جرایم اقتصادی با توجه به موازین و استانداردهای حقوق ایران ، فقه امامیه و اسناد بین المللی چیست ؟ نتیجه تحقیق حاضر بدین صورت است که با وجود اینکه مولفه های جغرافیایی هم چون جمعیت غیرنظامی در ارتکاب برخی جرایم مانند جرایم بین المللی و هم چنین محاربه و برخی از مصادیق افساد فی الارض در فقه و حقوق داخلی و بین المللی مهم شمرده اند، اما در زمینه جرایم اقتصادی مولفه های جغرافیایی به عنوان عوامل مستقل نه در اسناد حقوق داخلی ، نه در اسناد حقوق بین الملل و نه در فقه امامیه مورد توجه قرار نگرفته اند. با این حال، این غفلت تا حدودی به ویژه در زمینه اسناد بین المللی با ظهور تفاسیر بر مواد این اسناد مرتفع شده است و نقش عوامل جغرافیایی تا حدودی مهم جلوه داده شده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
436 - تحلیل نقش گردشگری در توسعه اقتصادی مناطق روستایی شهرستان رودسر در دو دهه اخیر
هوشنگ درویشی عیسی پور رمضان نصرالله مولائی هشجینگردشگری بعنوان یکی از راهکارهای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اقتصادی، ایجاد رفاه، حفظ ازشهای فرهنگ سنتی و در مجموع حفظ منابع طبیعی قلمداد میشود. این مقاله با هدف تعیین نقش گردشگری در تغییرات اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودسر در دو دهه اخیر میباشد. مقاله از نو أکثرگردشگری بعنوان یکی از راهکارهای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اقتصادی، ایجاد رفاه، حفظ ازشهای فرهنگ سنتی و در مجموع حفظ منابع طبیعی قلمداد میشود. این مقاله با هدف تعیین نقش گردشگری در تغییرات اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودسر در دو دهه اخیر میباشد. مقاله از نوع توصیفی- تحلیلی بوده. اطلاعات دادههای تحقیق از طریق منابع اسنادی و مطالعات میدانی در قالب، مشاهده، مصاحبه، و پرسشنامه بدست آمده است. برای تعیین نمونه با استفاده از روش کوکران از بین 4354 خانوار، تعداد 384 خانوار روستایی و 63 نفر از مدیران محلی به عنوان حجم نمونه انتخاب شد و در 27 روستا که زمینه های بیشتری برای گردشگری داشتند پرسشنامه بین مدیران و روستائیان توزیع گردید سپس روایی از طریق متخصصین و پایایی گویه ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ 82/0 محاسبه شد.جهت بررسی کمی داده ها از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج نشان می دهد گردشگری در مناطق روستایی شهرستان رودسر بر اشتغال با شدت میانگین 83/3 تاثیر گذار بوده که این میزان نشان دهنده شدت اثر گذاری است و میزان افزایش درآمد خانوارها دارای میانگین 61/3 می باشد ساخت خانههای دوم با میانگین 54/3 و کاهش بیکاری با میانگین 45/3 حاکی از تاثیرات مثبت گردشگری است؛ که توانسته است موجب رونق درآمد،جلوگیری از مهاجرت و تنوع فعالیت اقتصادی گردد در واقع گردشگری در مناطق روستایی موجب توسعه اقتصادی نواحی روستایی گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
437 - تحلیل تطبیقی سیاست گذاری های توسعه کشاورزی در دو دهه اخیر در استان گیلان با تأکید بر توسعه پایدار (مطالعه موردی: شهرستان رودسر)
الهام مشک بید تیمور آمار محمدباسط قریشیپژوهش حاضر در شهرستان رودسر استان گیلان انجام شدهاست. اقتصاد شهرستان رودسر، بر پایه کشاورزی استوار است. در راستای توسعه کشاورزی در شهرستان رودسر در سالهای اخیر سیاستهای متنوعی شامل سیاستهای بنیادین و حمایتی اتخاذ شدهاست. ازاینرو پژوهش حاضر در راستای پاسخ به این سؤ أکثرپژوهش حاضر در شهرستان رودسر استان گیلان انجام شدهاست. اقتصاد شهرستان رودسر، بر پایه کشاورزی استوار است. در راستای توسعه کشاورزی در شهرستان رودسر در سالهای اخیر سیاستهای متنوعی شامل سیاستهای بنیادین و حمایتی اتخاذ شدهاست. ازاینرو پژوهش حاضر در راستای پاسخ به این سؤال اصلی انجام گرفت که کدامیک از سیاستهای جهاد کشاورزی با شاخصهای توسعه پایدار اقتصاد روستایی رابطه معنادار دارند. جامعه آماری پژوهش حاضر روستاهای دارای سکنهی شهرستان رودسر است. براساس سرشماری سال 1395، این شهرستان 395 روستای دارای سکنه دارد. اندازه نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 195 روستا برآورد گردید. در ادامه براساس اطلاعات روستاها، دهستانهای شهرستان رودسر از لحاظ برخورداری از سیاستهای جهاد کشاورزی و شاخصهای توسعه پایدار اقتصادی با استفاده از مدلهای تاپسیس و آنتروپی شانون سطحبندی شدند. در پایان نیز رابطه متغیرهای مستقل و وابسته با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون ارزیابی شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون در بررسی دو متغیر اصلی پژوهش نشان داد که میزان توسعه پایدار اقتصادی در محدوده مورد مطالعه در سطح معنیداری 009/0 با سیاستهای کشاورزی رابطه معنادار دارد. در این رابطه شدت همبستگی برابر با 772/0 گزارش شدهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
438 - ارائه مدل اثرات گردشگری اماکن ورزشی در توسعه شهری پایدار (مطالعه موردی: شهرستان مهدی شهر)
مسعود حاجی بیگ لو باقر مرسلهدف پژوهش حاضر، ارائه مدل اثرات گردشگری اماکن ورزشی در توسعه شهری پایدار میباشد. این تحقیق از دسته تحقیقات توصیفی – پیمایشی است که به صورت آیندهنگر انجام شده است. جامعه آماری شامل اساتید تربیت بدنی دانشگاه، کارشناسان تربیت بدنی، کارشناسان گردشگری و لیدرهای تورها أکثرهدف پژوهش حاضر، ارائه مدل اثرات گردشگری اماکن ورزشی در توسعه شهری پایدار میباشد. این تحقیق از دسته تحقیقات توصیفی – پیمایشی است که به صورت آیندهنگر انجام شده است. جامعه آماری شامل اساتید تربیت بدنی دانشگاه، کارشناسان تربیت بدنی، کارشناسان گردشگری و لیدرهای تورهای گردشگری استفاده شد که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 384 نفر به صورت داوطلبانه به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. و پرسشنامه استاندارد گردشگری ورزشی کریمی (1390) و پرسشنامه توسعه شهری پایدار جاوید (1397) بین آنها توزیع و 258 پرسشنامه صحیح گردآوری و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل دادهها ابتدا از طریق آزمون کولموگروف اسمیرنف به برسی نرمال بودن دادههای گردآوری شده پرداخته شد، سپس برای بررسی روایی سازه متغیرهای تحقیق و شاخصهای منتج از آنها از آزمون تحلیل عاملی تاییدی، استفاده گردید. و در نهایت به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از روش مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS نسخه 24 و لیزرل نسخه 1/8 بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که مدل ارائه شده از برازش بالایی برخوردار است. بنابراین گردشگری ورزشی تاثیر مثبت و معناداری بر توسعه شهری پایدار در اماکن ورزشی شهرستان مهدیشهر دارد. همچنین گردشگری ورزشی تاثیر مثبت و معناداری بر مولفههای توسعه شهری پایدار (توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی و پایداری زیست محیطی) در اماکن ورزشی شهرستان مهدیشهر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
439 - اماکن تاریخی دارای جاذبه گردشگری و تاثیر آن در توسعه اقتصادی دامغان
احمدرضا بهنیافرگردشگری با سابقه تاریخی طولانی یکی از مسائل مهم در توسعه یک کشور محسوب می شود و نقش مهمی در پویایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفا می نماید. شهرستان دامغان با پیشینه تاریخی طولانی و قرار گرفتن بر سر راه ارتباطی شمال و جنوب و شرق و غرب می تواند منطقه مناسبی برای گردشگری و أکثرگردشگری با سابقه تاریخی طولانی یکی از مسائل مهم در توسعه یک کشور محسوب می شود و نقش مهمی در پویایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفا می نماید. شهرستان دامغان با پیشینه تاریخی طولانی و قرار گرفتن بر سر راه ارتباطی شمال و جنوب و شرق و غرب می تواند منطقه مناسبی برای گردشگری و جذب توریسم و در نتیجه رشد و توسعه اقتصادی باشد. با توجه به تاریخی بودن شهرستان دامغان یکی از مهمترین مصادیق تاثیرگذار در گردشگری این شهر اماکن تاریخی آن است. از این رو مسئله اصلی پژوهش حاضر معرفی و شناخت مکان های تاریخی دارای جاذبه گردشگری و تاثیر آن در جذب توریسم و توسعه اقتصادی شهرستان دامغان است. روش مورد استفاده در نگارش مقاله کتابخانه ای و بر اساس مشاهده اماکن تاریخی می باشد. یافته اصلی مقاله آن است که با توجه به وجود بناهای مهم تاریخی در دامغان که مربوط به دوره های مختلف تاریخ این سرزمین می باشد، این شهر می تواند مرکز گردشگری مهمی محسوب شود و با عنایت ویژه مردم و مسئولین یکی از راه های عمده توسعه اقتصادی این شهرستان در نظر گرفته شود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
440 - نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه اقتصادی نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش رودبار قصران)
زهره ظهرانی ازبری شهره تاج رضا برناامروزه فناوریهای ارتباطات امکان استخراج دانش را از ذهن صاحبان دانش فراهم میسازد که منجر به انتقال این دانش به حوزهها و قلمروهای روستایی میشود، با استفاده از این نوع فناوریها میتوان دانشهای مربوط به جوامع روستایی و بهبود و افزایش اشتغال و درآمد روستاییان را در چها أکثرامروزه فناوریهای ارتباطات امکان استخراج دانش را از ذهن صاحبان دانش فراهم میسازد که منجر به انتقال این دانش به حوزهها و قلمروهای روستایی میشود، با استفاده از این نوع فناوریها میتوان دانشهای مربوط به جوامع روستایی و بهبود و افزایش اشتغال و درآمد روستاییان را در چهارچوبهای ساختاری ارائه داد و امکان خلق دانش-های نو اقتصادی را از سوی روستاییان فراهم آورد. مساله پژوهشی چگونه فناوری اطلاعات و ارتباطات قابلیت لازم برای توسعه اقتصادی در مناطق روستایی را دارد؟ جامعه آماری شامل 25روستا در بخش رودبار قصران میباشد، نمونه آماری با استفاده روش نمونه گیری طبقهای بر اساس صفت جمعیتی 5 روستا (امامه بالا، رودک، زایگان، امینآباد و زردبند) به صورت تصادفی انتخاب شدند.حجم نمونه 267 نفر می باشد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی- پیمایشی است و تحقیق از نوع کاربردی است، ابزار تحقیق پرسشنامه و مشاهده میباشد. در تجزیه و تحلیل دادهها از هر دو روش توصیفی و استنباطی از نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است. نتایج نشان میدهد توسعه فناوری اطلاعات رابطه معنیداری با توسعه اقتصادی روستا نداشته است. با توجه به یافته های پژوهش راهکارهای اجرایی مانند ارائه خدمات نهادی و اداری، اقتصادی در محیط روستا از طریق دفاتر ICT در روستا، ارتباط بین مسئولان و روستاییان از طریق دفاتر ICT برای اطلاع رسانی اقتصادی پیشنهاد می شود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
441 - بررسی و تحلیل مهاجرتهای روستایی و ارتباط آن با شکلگیری مشاغل غیررسمی با تأکید بر ابعاد اقتصادی پژوهش موردی: محله محمدآباد شهر قرچک
زهرا کولیوند محمد سلمانی مقدم مهدی زنگنهمهاجرتهای روستایی موجب شکلگیری طیف وسیعی از مشکلات در ابعاد مختلف برای کشورهای در حال توسعه شده است. از اثرات مستقیم مهاجرتهای بدون برنامه از مناطق روستایی به سمت شهرها در ایران شکلگیری بخش غیررسمی در مناطق شهری کشور است. بدیهی است که شکلگیری این بخش نتیجه مستقی أکثرمهاجرتهای روستایی موجب شکلگیری طیف وسیعی از مشکلات در ابعاد مختلف برای کشورهای در حال توسعه شده است. از اثرات مستقیم مهاجرتهای بدون برنامه از مناطق روستایی به سمت شهرها در ایران شکلگیری بخش غیررسمی در مناطق شهری کشور است. بدیهی است که شکلگیری این بخش نتیجه مستقیم مهاجرتهای روستایی به همراه پدیده افزایش جمعیت شهرنشین میباشد که ساماندهی آن در حال حاضر یکی از چالشهای مدیریت شهری کشور است. این پژوهش با هدف بررسی نقش مهاجرتهای روستایی در شکلگیری مشاغل غیررسمی با تاکید بر ابعاد اقتصادی در محله محمدآباد شهر قرچک میپردازد. این تحقیق از نوع کاربردی، و به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی میباشد. اطلاعات به دو روش کتابخانهای و پیمایشی گردآوری شده است. و برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای تیتک نمونه، من ویتنی، کروسکالوالیس و اسپیرمن استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق بر اساس فرمول کوکران تعداد 168 نفر دست فروش در محله محمدآباد شهر قرچک میباشند که برای تعیین دقت بیشتر این تعداد به 260 مورد رسید. نتایج بدست آمده تحقیق نشان میدهد که اکثر شاغلین بخش غیررسمی در محدوده مطالعاتی مهاجرین روستایی هستند. همچنین وضعیت شاغلین بخش غیررسمی از لحاظ اقتصادی مطلوب بوده و رابطه معنیداری بین وضعیت تحصیلات مهاجران و شکلگیری مشاغل غیررسمی در محدوده مطالعاتی وجود دارد. نتایج نشان میدهد که نبود زمینه اشتغال مناسب، عدم وجود تخصص، نداشتن سرمایه کافی از دلایل گسترش شغل دستفروشی در محله مورد مطالعه بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
442 - ارزیابی و تحلیل ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی در برابر زلزله (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل)
کیومرث خداپناهپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیل أکثرپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و هدف آن ارزیابی و تحلیل آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی اردبیل در برابر زلزله می باشد، جامعه آماری پژوهش 34 روستای بخش مرکزی است که دارای 28272 نفر جمعیت و 8151 خانوار می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 356 نفر برآورد گردید. جهت ارزیابی آسیب پذیری روستاهای مورد مطالعه از دو شاخص و 14 نماگر بر اساس مطالعات سایر محققین بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفت و پایایی کل آن بر اساس آلفای کرونباخ 87/0 برآورد گردید، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از نظر سطح آسیب پذیری لرزه ای با استفاده از مدل Topsis ، بیش از 73 درصد روستاها با ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی بالا و بسیار بالا در برابر خطر زلزله قرار دارند. محاسبه آسیب پذیری کلی روستاها در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که 41 درصد روستاها آسیب پذیری متوسط و 59 درصد آسیب پذیری بالا و بسیار بالا قرار دارند. ارزیابی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی منطقه، بیانگر آسیب پذیری بالا و خیلی بالا در روستاهای محدوده مورد مطالعه بوده و این تهدیدی جدی برای افزایش خطر در منطقه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
443 - تحلیل اقتصاد سیاسی بر ثبات اقتصادی با تأکید بر تحریم های جمهوری اسلامی ایران
عبدالرضا احمدی لنا عبدالخانى روحاله شهابى فریدون اکبرزادهتحریم ایران توسط غرب از قدمتی طولانی در تاریخ معاصر ایران به ویژه پس از انقلاب اسلامی برخوردار است. این پژوهش با عنوان تحلیل اقتصاد سیاسی بر ثبات اقتصادی با تأکید بر جغرافیای تحریم‎های دهه اخیر در جمهوری اسلامی ایران وبا هدف بررسی نقش تحریم های غیرقانونی غرب و آمریک أکثرتحریم ایران توسط غرب از قدمتی طولانی در تاریخ معاصر ایران به ویژه پس از انقلاب اسلامی برخوردار است. این پژوهش با عنوان تحلیل اقتصاد سیاسی بر ثبات اقتصادی با تأکید بر جغرافیای تحریم‎های دهه اخیر در جمهوری اسلامی ایران وبا هدف بررسی نقش تحریم های غیرقانونی غرب و آمریکا طی یک دهه همراه با خسارات وارده به اقتصاد ملی کشور انجام پذیرفته است. سوال اساسی پژوهش حاضر عبارت است از اینکه تحلیل اقتصاد سیاسی بر ثبات اقتصادی با تأکید بر تحریم‎های دهه اخیر در جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟ روش پژوهش در این مقاله توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر پیمایش است. داده های مورد نیاز پژوهش از منابع کتابخانه‎ای و مقالات و نیز اسناد راهبردی گردآوری شده است. نتایج مقاله نشان می‎دهد که که امروزه صنایع دانشبنیان می‎تواند فعالیت‎های اقتصادی درآمدزای دیگر را جایگزین فروش نفت خام نماید و اقتصاد تک محصولی و مبتنی بر درآمد نفت را متحول کرده و به سمت عدم وابستگی به نفت حرکت کند و بر طبق نظر پاسخ دهندگان، نوع نگرش به تحریم های بین المللی، سیاست های جمعی اقتصاد مقاومتی را تقویت می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
444 - آینده پژوهی توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی روستاییان در تغییر الگوی معیشت (مطالعه موردی: روستاهای منطقه سیستان)
محمودرضا میرلطفی محمد ملاشاهیالگوی معیشت سنتی روستاها معمولاً پاسخگوی زندگی مردم نبوده و لزوم تغییر آن با توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی روستاییان اجتنابناپذیر است. در این راستا رویکرد آیندهپژوهشی با توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی میتواند بهرهبرداری خردمندانه از منابع و امکانات محلی را تسهیل نمای أکثرالگوی معیشت سنتی روستاها معمولاً پاسخگوی زندگی مردم نبوده و لزوم تغییر آن با توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی روستاییان اجتنابناپذیر است. در این راستا رویکرد آیندهپژوهشی با توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی میتواند بهرهبرداری خردمندانه از منابع و امکانات محلی را تسهیل نماید. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با هدف آیندهپژوهی توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی روستاییان در تغییر الگوی معیشت در روستاهای سیستان انجام شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی مبتنی بر بررسیهای اسنادی، میدانی و تکمیل پرسشنامه بوده است. جامعه آماری تحقیق در واحد روستا، 796 نقطه روستایی در سیستان و در واحد خانوار، 60075 خانوار روستایی بود. حجم نمونه در واحد روستا با استفاده از فرمول اصلاحی شارپ 40 و در واحد خانوار، بر اساس فرمول کوکران 321 تعیین گردید. روایی پرسشنامه تدوینشده با استفاده از نظر کارشناسان خبره و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تائید گردید. تجزیه و تحلیل دادههای گردآوریشده با آزمونهای مناسب نرمافزار SPSS انجام گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین توانمندسازی اقتصادی– اجتماعی روستاییان و تغییر الگوی معیشت آنها رابطه معنادار وجود دارد. توانمندسازی اقتصادی با ضریب همبستگی 302/0 و توانمندسازی اجتماعی با ضریب همبستگی 112/0 میتواند در تغییر الگوی معیشت روستاییان سیستان در حال و آینده مؤثر باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
445 - بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی: تحلیلی بین کشوری
اسفندیار حیدری پور بیژن خلیل مقدم مهدی راست قلم احمدرضا مولائیچکیده علاوه بر سرمایههای فیزیکی، اقتصادی و انسانی، مفهوم نوظهور دیگری تحت عنوان سرمایه اجتماعی در مباحث توسعه مطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مجموعهای از عناصر فردی و گروهی، رسمی و غیررسمی در اجتماع به همراه روابط واقعی و انتزاعی درون و بین آن عناصر، اشاره دارد که أکثرچکیده علاوه بر سرمایههای فیزیکی، اقتصادی و انسانی، مفهوم نوظهور دیگری تحت عنوان سرمایه اجتماعی در مباحث توسعه مطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مجموعهای از عناصر فردی و گروهی، رسمی و غیررسمی در اجتماع به همراه روابط واقعی و انتزاعی درون و بین آن عناصر، اشاره دارد که با خلق مشارکت اجتماعی[1]، انسجام اجتماعی[2] و اعتماد اجتماعی، موجب زایش اثراتی هم افزا[3] شده و در نهایت بر کلیه ابعاد توسعه تأثیر میگذارد. رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی از جنبههای مطرح در خصوص مطالعات مربوط به سرمایه اجتماعی است که دارای ابهامات فراوانی است. مقاله حاضر با استفاده از داده های 164 کشور در زمینه شاخصهای درصد زنان شاغل در سطوح وزارتخانهای و درصد کرسیهای اشغال شده توسط زنان در مجلس به عنوان شاخصهای سرمایه اجتماعی و دادههای سرانه تولید ناخالص داخلی[4] به عنوان شاخص توسعه اقتصادی و با بهرهگیری از تحلیل همبستگی پیرسون[5]، به بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی پرداخته است. نتایج بررسی رابطه بین سرانه تولید ناخالص داخلی با شاخص درصد زنان در سطح وزارتخانه ها، در بین کشورهای با توسعه انسانی بالا، متوسط و پائین؛ حاکی از آن است که تنها در کشورهای با توسعه انسانی بالا رابطه معنی دار و مثبتی بین شاخص توسعه اقتصادی و سرمایه اجتماعی، وجود دارد. واژگان کلیدی: سرمایه اجتماعی، توسعه اقتصادی، شاخص درصد زنان شاغل ، سرانه تولید ناخالص داخلی. [1] . Social Participation [2] . Social Cohesion 4. Synergic: منظور از همافزا بودن اثرات مجموعه عناصر تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی این است که اثرات ناشی از روابط متقابل بین عناصر، متفاوت (بیشتر و یا کمتر) با جمع جبری اثرات تک تک آن عناصر در حالتی که هیچگونه رابطهای با یکدیگر ندارند، میباشد. [4] . GDP per capita [5] . Pearson Correlation تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
446 - ارزیابی همگراییهای اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای
سید مرتضی طباطبایی علی اصغر اسماعیل پورروشن تهمینه دانیالی حیدر لطفیچکیده وابستگی متقابل اقتصادی، ادغام اقتصادهای ملی در سطح جهانی و منطقهای نیز از مهمترین پیامدهای اقتصاد امروز کشورهای درحالتوسعه است. وابستگی متقابل اقتصاد کشورها به قدرتهای جهانی و رشد سریع تجارت جهانی ضمن گسترش سریع رقابت بینالمللی، زمینه همکاری متقابل و در تقابل أکثرچکیده وابستگی متقابل اقتصادی، ادغام اقتصادهای ملی در سطح جهانی و منطقهای نیز از مهمترین پیامدهای اقتصاد امروز کشورهای درحالتوسعه است. وابستگی متقابل اقتصاد کشورها به قدرتهای جهانی و رشد سریع تجارت جهانی ضمن گسترش سریع رقابت بینالمللی، زمینه همکاری متقابل و در تقابل یکدیگر را برای کشورهای جهان به همراه آورده است. جمهوری اسلامی ایران پس از تحریمهای پسابرجام، با مشکلات گسترده اقتصادی مواجه شده است و در طی سالهای پیش رو، مشکلات اقتصادی آن بیشتر نیز خواهد شد. ازاینرو سیاستهای نگاه به شرق و منطقهگرایی ایران افزایش خواهد یافت. سازمان همکاری شانگهای از جمله سازمانهایی میباشد که در زمینه منطقهگرایی و در زمینههای اقتصادی پیشرفتهای قابل ملاحظهای را به خود دیده است و از اینرو همگراییهایی که ایران به خصوص از لحاظ اقتصادی به کشورهای عضو اصلی این سازمان مانند روسیه و چین دارد، میتواند راهی برای کاهش فشارهای اقتصادی و بهبود وضعیت اقتصادی ایران منجر گردد. از اینرو مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی به ارزیابی همگراییهای اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای، به منظور ارزیابی پتانسیلهای صادرات واردات غیرنفتی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای از طریق روشهای آزمون مشابهت و کسینوس زاویه پرداخته است. نتایج نشان داد که ایران به ترتیب با کشورهای چین، روسیه، هند و پاکستان بیشترین پتانسیلهای تجاری را داراست و در این بین میزان واردات کالاها از کشورهای چین و هند بسیار بیشتر از سایر کشورهای منطقه و حتی کشورهای جهان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
447 - بررسی اهمیت روستاهای حاشیه تالاب انزلی از جنبههای مختلف اجتماعی، اقتصادی، گردشگری
حسن دادرس پرویز کردوانیچکیده بررسی اهمیت روستاهای حاشیه تالاب انزلی از جنبه های مختلف به عنوان طرحی جهت توسعه فیزیکی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، گردشگری و کالبدی - فضایی امری ضروری بوده که برای روستاهای حاشیه تالاب منطقه مورد مطالعه در نظر گرفته شده است.روستاهای حاشیه تالاب انزلی از لحاظ اق أکثرچکیده بررسی اهمیت روستاهای حاشیه تالاب انزلی از جنبه های مختلف به عنوان طرحی جهت توسعه فیزیکی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، گردشگری و کالبدی - فضایی امری ضروری بوده که برای روستاهای حاشیه تالاب منطقه مورد مطالعه در نظر گرفته شده است.روستاهای حاشیه تالاب انزلی از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و گردشگری چه اهمیتی از دیدگاه جغرافیا دارند؟ به عنوان پرسش اصلی مطرح بوده و براساس آن فرضیه های تحقیق مطرح گردید. مهم ترین یافته های تحقیق عبارتند از: - اکثریت مطلق روستائیان حاشیه تالاب از برنامه ریزی جهت اشتغال زایی جوانان، ارتقاء وضعیت معیشتی و بالا بردن سطح زندگی در نهایت جلوگیری از مهاجرت به شهرها راضی بودند. - با توجه به پتانسیل های بالای منطقه مورد مطالعه و برنامه ریزی دقیق و مدون با سرمایه گذاری بخش های دولتی و خصوصی و مشارکت و همکاری روستائیان رابطه مثبت وجود دارد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق در آن توصیفی – تحلیلی است . روش مطالعه به صورت اسنادی و مطالعات میدانی بوده است.روش شناختی تحقیق مبتنی بر نگرش سیستمی است.نتائج تحقیق نشان می دهدکه تالاب انزلی از نظر زیست محیطی دارای شرایط مطلوبی نیست و هر ساله خساراتی آشکارا و خسارات پنهان به وجود می آورد بنابراین برنامه ریزی و احیای تالاب الزامی است پیشنهادها و راهکارهایی در خصوص افزایش عمر تالاب و بالا بردن راندمان تولیدات آن و به تبع آن بهبود وضعیت اقتصادی، معیشتی، فرهنگی، اجتماعی و گردشگری مردم منطقه ارائه گردیده است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
448 - توسعه مالی و نهادی و ارتباط آنها با رشد اقتصادی ایران
سعید آیباغی اصفهانی سعیده ادبی فیروزجایی مجید عامری محمد فتاحیچکیده در این مقاله کوشش شده است تا رابطه رشد اقتصادی، توسعه مالی و توسعه نهادی بر اساس شیوه اقتصادسنجی تغییر رژیم مارکوف و با استفاده از نرمافزار ox-metrix مورد بررسی قرار گیرد. دادههای استفاده شده در این مطالعه تولید ناخالص داخلی، نیروی کار، سرمایه، متغیرهای توسعه م أکثرچکیده در این مقاله کوشش شده است تا رابطه رشد اقتصادی، توسعه مالی و توسعه نهادی بر اساس شیوه اقتصادسنجی تغییر رژیم مارکوف و با استفاده از نرمافزار ox-metrix مورد بررسی قرار گیرد. دادههای استفاده شده در این مطالعه تولید ناخالص داخلی، نیروی کار، سرمایه، متغیرهای توسعه مالی و توسعه نهادی در دوره زمانی 1359-1391 بوده است. نتایج حاصل از برآورد معادلات نشان میدهد که توسعه نهادی و توسعه مالی تأثیری منفی بر تولید ناخالص داخلی در دوره مورد مطالعه داشته است که این نوعی عدم تطابق بین توسعه مالی و توسعه نهادی موجود در کشور را میرساند و زمانی توسعه مالی موجب رشد اقتصادی کشور میگردد که بستر کیفیت نهادی مناسب در کشور شکل گرفته باشد. سایر متغیرهای مورد مطالعه نیز تأثیر مثبت و معناداری بر تولید ناخالص داخلی داشتهاند که با تئوریهای اقتصادی نیز سازگاری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
449 - التزامات ناشی از حق توسعه بر سرمایهگذاری خارجی: مطالعه موردی قراردادهای نفتی (IPC دولت جمهوری اسلامی ایران)
سیدماکان صداقت حسین شریفی طرازکوهی احمد شمس سعید منصوریچکیده صلح و امنیت بین المللی یکی از مهمترین اهداف نگارندگان منشور ملل متحد است. همانطوریکه منشور ملل متحد در اهدافش متذکر شده است، تلاش منشور حاضر ترغیب دولتها به مذاکره و حل و فصل اختلافات از طرق صلح آمیز است، بر همین اساس است که میتوان فهمید ابتدایی ترین مرحله برای أکثرچکیده صلح و امنیت بین المللی یکی از مهمترین اهداف نگارندگان منشور ملل متحد است. همانطوریکه منشور ملل متحد در اهدافش متذکر شده است، تلاش منشور حاضر ترغیب دولتها به مذاکره و حل و فصل اختلافات از طرق صلح آمیز است، بر همین اساس است که میتوان فهمید ابتدایی ترین مرحله برای دستیابی به توسعه همه جانبه ملل در قرن جدید نیازمند برقراری صلح و ترغیب دولتها به حل و فصل اختلافات است. اگر بخواهیم کشورمان را به الگویی امن با ریسک پایین سرمایه گذاری برای کشورهای خارجی تبدیل نماییم، فاکتورهایی همچون نوع حکومت، نظام اداری و اقتصادی و اجرای درست قوانین عاملی برای ارزیابی کشورهای خارجی جهت انجام سرمایه گذاری میشود و زمانی که سرمایه خارجی وارد شود خود بخود تولید کار و اشتغال و افزایش رفاه و دیگر مولفههای اقتصادی و اجتماعی را نیز با خود همراه خواهد داشت. رابطه بین اجرا، احترام و رعایت حقوق بشر است و تعاملی که باید بین این مقوله و بحث حق بر توسعه برقرار شود است. بحثی که در اینجا صورت میگیرد این است که اجرای سیاستهای توسعه ای نوعاً منجر به بهبود وضعیت حقوق بشر و پایبندی دولتها به رعایت حقوق شهروندانشان خواهد شد. باید به این نکته توجه نمود که توسعه اقتصادی و تجارت آزاد جز در سایه رعایت حقوق بشر و حقوق خصوصی افراد جامعه محقق نخواهد شد و این یکی از مهمترین ابزارهای سنجش میزان ریسک پذیری در سرمایه گذاری خارجی دولتها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
450 - بررسی موانع توسعه پایدار اقتصادی سکونتگاههای روستایی با رویکرد کارآفرینی (مطالعه موردی: شهرستان کیار- استان چهارمحال و بختیاری)
سید مرتضی حسینی رحمت الله منشی زاده محمدتقی رضویان پگاه مرید ساداتچکیده پژوهش حاضر به بررسی و شناسایی مسائل و موانع موجود در روستاها به منظور تحقق توسعۀ پایدار اقتصادی سکونتگاههای روستایی شهرستان کیار با تأکید بر کارآفرینی پرداختهاست چرا که یافتن موانع توسعه پایدار روستاها در کنار مزیت سنجی منطقه میتواند راهکارهای موثر برای توسعه أکثرچکیده پژوهش حاضر به بررسی و شناسایی مسائل و موانع موجود در روستاها به منظور تحقق توسعۀ پایدار اقتصادی سکونتگاههای روستایی شهرستان کیار با تأکید بر کارآفرینی پرداختهاست چرا که یافتن موانع توسعه پایدار روستاها در کنار مزیت سنجی منطقه میتواند راهکارهای موثر برای توسعه پایدار روستا را مشخص نماید. روش تحقیق در این مطالعه، اسنادی و پیمایشی است. جامعۀ آماری این پژوهش افراد ساکن در سکونتگاههای روستایی شهرستان کیار، مسئولان و کارشناسانِ استان چهارمحال و بختیاری میباشند. از افراد ساکن در روستاهای شهرستان کیار براساس فرمول کوکران 380 نفر، از بین کارشناسان 120 نفر و مسئولان صاحبنظر 83 نفر بهصورت هدفمند و به روش گلولهبرفی برای حجم نمونه درنظر گرفته شد. همچنین 31 مانع توسعه پایدار اقتصادی سکونتگاههای روستایی با نگاه کارآفرینی تأثیر دارد و در پنل تخصصی با صاحب نظران به جمعبندی رسید، از نظر وجود مسئله، شدت مسئله و میزان اعتقاد بهشدت، با روش فازی مورد ارزیابی و پس از آن با استفاده از روش بارِعاملی نظرات هر گروه محاسبه و شدت تلفیقی به روش تحلیل عاملی محاسبهگردید. بر اساس نتایج این مطالعه نبود نوآوری در رابطه با تعامل بین محیط زیست و انسان، ورود سازمانهای متعدد مداخلهگر در روستا و فقدان مدیریت یکپارچۀ روستاها، مهارت پایین مردم در کسبوکارها، نداشتن اطلاعات از بازارهای کسبوکار و نبود نهادهای مشاورهای مانند کلینیکهای کسبوکار از مهمترین موانعی هستند که کمتر مورد توجه قرارگرفتهاند و از شدت بالایی برخوردارند. همچنین اولویتبندی 31 مسئلۀ موجود در روستاهای شهرستان کیار مشخصگردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
451 - بررسی و سنجش تأثیر عوامل اجتماعی- اقتصادی بر سلامت شهری (شهر مقدس قم)
وحید بارانی پسیان محمد حسن نامی مصطفی توکلی نغمهچکیده سلامت شهروندان در شهرهای بزرگ از جمله مهمترین دغدغههای مسئولان شهری میباشد از جمله بحرانهای قرن 21 ظهور و شیوع بیماریها میباشد. ساختارهای اجتماعی و اقتصادی در این بین دارای اهمیت بالایی میباشند. به گونهای که زمینه بسیاری از بیماریهایی که شهروندان دچار آن أکثرچکیده سلامت شهروندان در شهرهای بزرگ از جمله مهمترین دغدغههای مسئولان شهری میباشد از جمله بحرانهای قرن 21 ظهور و شیوع بیماریها میباشد. ساختارهای اجتماعی و اقتصادی در این بین دارای اهمیت بالایی میباشند. به گونهای که زمینه بسیاری از بیماریهایی که شهروندان دچار آن هستند ریشه در همین عوامل اقتصادی و اجتماعی دارد. در سالهای اخیر با توجه به تغییر سبک زندگی و ماشینی شدن زندگی در شهرهای بزرگ شمار افرادی که دچار بیماری و وضعیت نا سالم از نظر سلامتی هستند، روند رو به رشدی به خود گرفته است. با عنایت به مطاللب عنوان شده پژوهش حاضر که با هدف بررسی زمینههای بیماری شهروندان شهر قم انجام گرفته، با روش توصیفی با تاکید بر منایع کتابخانهای صورت گرفته است به منظور انجام تحلیل دقیق با توجه به عدم همکاری سازمانها و کمبود اطلاعات میدانی، پرسشنامهای در میان مردم توزیع نموده است. حجم نمونه مطابق فرمول کوکران 330 نقر و روش توزیع پرسشنامهها تصادفی ساده بوده است. به منظور انجام تحلیلها از آزمونهای ناپارامتریک t-test، همبستگی پیرسون میان برخی متغیرها و تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایح آزمون نشان دهنده این است که سلامت شهروندان از عوامل اقتصادی و اجتماعی بسیار متأثر بوده و عوامل مانند درآمد و مسکن، پاکیزگی محله، فضای سبز و باز و قابل پیاده روی دسترسی به تاسیسات بهداشتی و درمانی و یهرگیری از آموزش، از عوامل مهم تأمین سلامت شهروندان بوده است. امید میرود با استفاده از نتایج این پژوهش و پژوهشهای مشابه، اقدامات لازم برای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم صورت گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
452 - تأثیر مهاجرتهای بینالمللی و وجوه ارسالی بر اقتصاد کشورها (مورد پژوهش: کشور هند)
علیرضا استعلاجی ابراهیم فتحی نیاچکیده این تحقیق به صورت تحلیلی - توصیفی، برای بررسی تأثیر وجوه ارسالی در تاریخهای مختلف هند و تأثیر آن بر اقتصاد کلان و جنبههای رشد و توسعه این کشور میباشد. روش تحقیق در این پژوهش، به صورت کتابخانهای و بررسی بنگاههای اقتصادی هند، بانکها، مؤسسات مالی و کلیهی کتا أکثرچکیده این تحقیق به صورت تحلیلی - توصیفی، برای بررسی تأثیر وجوه ارسالی در تاریخهای مختلف هند و تأثیر آن بر اقتصاد کلان و جنبههای رشد و توسعه این کشور میباشد. روش تحقیق در این پژوهش، به صورت کتابخانهای و بررسی بنگاههای اقتصادی هند، بانکها، مؤسسات مالی و کلیهی کتابها، مقالات لاتین، و بهره از اطلاعات,GIS و ... میباشد. همچنین برای این کار، اطلاعات مربوط به وجوه ارسالی و برخی از متغیرهای اقتصاد کلان مانند GDP، PFCE، GDFC، پس انداز، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، FII، صادرات، واردات و کسری تراز تجاری و غیره را برای دوره 1971-2008 مورد بررسی قرار گرفته است، که بر حسب آخرین اطلاعات و آمارهای منتشر شده توسط، بانک مرکزی هندوستان، بانک جهانی و سازمان ملل از سال 1971 تا 2008 و همچنین برخی از اطلاعات از سال 1971 تا آپریل سال 2013 که آخرین آمارهای منتشر شده توسط بانک جهانی میباشد را شامل میشود. این مطالعه نشان میدهد که وجوه ارسالی به طور مداوم, و با سرعت بسیار سریع در حال افزایش است و حداقل در 15 سال گذشته پیامدهای مثبت و قابل توجهی بر متغیرهای اقتصاد کلان که در بالا گفته شد دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
453 - گردشگری راهبردی در جهت توسعه اقتصادی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان دماوند)
شقایق حافظیزاده حمید جعفریچکیده امروزه توسعه روستایی یکی از اهداف مهم کشورها به شمار می آید و علیرغم اهمیت این موضوع هنوز با مسائل و چالش های متعددی مواجه است زیرا که راهبردهای گذشته نتوانسته مسائلی همچون فقر، اشتغال، بهداشت، امنیت غذایی و پایداری محیط زیست را تامین کند. این مسئله باعث شده است أکثرچکیده امروزه توسعه روستایی یکی از اهداف مهم کشورها به شمار می آید و علیرغم اهمیت این موضوع هنوز با مسائل و چالش های متعددی مواجه است زیرا که راهبردهای گذشته نتوانسته مسائلی همچون فقر، اشتغال، بهداشت، امنیت غذایی و پایداری محیط زیست را تامین کند. این مسئله باعث شده است که در سال های اخیر بار دیگر توسعه روستایی مورد توجه قرار گیرد و نظریه پردازان و برنامه ریزان و مجریان حکومتی درصدد بر آیند تا با ارائه راهکارها و استراتژی هایی جدید، از معضلات و مسائلی که گریبانگیر نواحی روستایی می باشند، بکاهند. یکی از راهبردهایی که در کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته و حتی در برخی از کشورها به اجرا درآمده است و نتایج مثبتی را به همراه داشته، توسعه گردشگری در نواحی روستایی می باشد. این برنامه ریزان به گردشگری به چشم "صنعتی که ثبات اقتصادی و جمعیتی" را برای جوامع روستایی به دنبال دارد، می نگرند. امروزه با توجه به تغییراتی که در جوامع روستایی مانند روستاهای شهرستان دماوند از جنبه اقتصادی به وجود آمده، دیگر حیات روستا نمیتواند تنها بر محور کشاورزی ادامه یابد بلکه باید فعالیت های دیگر اقتصادی را برای روستاها فراهم نمود، در این راستا گردشگری میتواند به طور جدی راهحل مناسبی برای رهایی از اقتصاد تک بعدی تلقی شود. در پژوهش حاضر با در نظر داشتن رویکرد توسعه اقتصاد روستایی، اثرات اقتصادی گردشگری و فعالیت های وابسته به آن بر اقتصاد روستاهای نمونه شهرستان دماوند مورد مطالعه قرار گرفته و در این راستا رابطه میان متغیر مستقل گردشگری و متغیر وابسته توسعه اقتصاد روستایی از طریق 2 شاخص تنوع شغلی و ایجاد فرصت های جدید اشتغال و افزایش درآمد آزمون شد. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و به لحاظ روش و ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد که جمع آوری اطلاعات با استفاده از دو شیوه کتابخانه ای و میدانی و به وسیله ابزار پرسشنامه در طیف لیکرت انجام پذیرفت از بین 39 روستای منطقه 8 روستا به عنوان نمونه از طریق روش دلفی طبق نظر کارشناسان تعیین شد. برای تعیین حجم نمونه جهت پرسشگری در از فرمول کوکران بهره گرفته شد که از تعداد 2848 خانوار منطقه تعداد 381 سرپرست خانوار انتخاب گردید. جهت تحلیل داده ها از دو روش آمار توصیفی و استنباطی که در قسمت آمار استنباطی برای سنجش روابط بین متغیرها از آزمون پارامتریک ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد گردشگری موجب تنوع شغلی و ایجاد فرصت های جدید اشتغال و افزایش درآمد در روستاهای نمونه گردیده است. جهت تقویت نقش گردشگری در توسعه اقتصاد روستاهای مورد مطالعه پیشنهاداتی در راستای تنوع شغلی و ایجاد فرصت های جدید اشتغال و افزایش درآمد برای جوامع محلی ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
454 - سطحبندی سکونتگاههای روستایی بر اساس توانمندیهای اقتصادی و جمعیتی (مطالعه موردی: دهستان سرپنیران- شهرستان پاسارگاد)
علی شکور علی شمسالدینی یوسف شفیعی نجمه طیبیچکیده در ادبیات توسعه یک مکان جغرافیایی عوامل بسیار زیادی مؤثر می باشند که باعث ایجاد توسعه همه جانبه در آن مکان می گردند. لذا شناخت این عوامل و عناصر در قالب ظرفیت ها و پتانسیل های موجود و بالقوه هر منطقه می تواند صورت بگیرد تا بر اساس این شناخت، بتوان به یک سطح بندی أکثرچکیده در ادبیات توسعه یک مکان جغرافیایی عوامل بسیار زیادی مؤثر می باشند که باعث ایجاد توسعه همه جانبه در آن مکان می گردند. لذا شناخت این عوامل و عناصر در قالب ظرفیت ها و پتانسیل های موجود و بالقوه هر منطقه می تواند صورت بگیرد تا بر اساس این شناخت، بتوان به یک سطح بندی و رتبه بندی از سکونتگاههای یک مجموعه سکونتگاهی دست پیدا کرد. که مطابق با آن سطح – با توجه به جایگاه فضایی و ویژگی های درونی و بیرونی خود- وظایف و کارکردهای معین و مشخصی را در چارچوب یک سلسله مراتب مکانی- فضایی عهده دار گردد. بر این مبنا بتوانند خدمات ضروری برای رفع نیازهای خود و به تفاوت، امکان برآوردن نیازهای واحدهای پیرامونی خود را دریافت دارند. در این پژوهش این سطح بندی بر اساس توان اقتصادی، جمعیتی و با استفاده از شاخص های تعیین مرکزیت در روستاهای دهستان سرپنیران از توابع شهرستان پاسارگاد انجام گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که در دهستان مورد مطالعه بترتیب روستاهای رکن آباد، نعیم آباد، گمبکان، مبارک آباد و مهرآباد، کته میان، کتوری، حسین آباد، احمدآباد و نهایتاً نجف آباد قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
455 - نقش امنیت و ایجاد قوانین حمایتی از گردشگران خارجی در راستای توسعه اقتصادی وگردشگری به عنوان یک راهکار بینالمللی با استفاده از روش DEMATEL
فاطمه دوزنده ضیابری تیمور آمارچکیده مکانیزم برنامهریزی و سیاستگذاریهای صنعت توریسم در هر کشوری باید از فرآیندهای تخصصی در خصوص قانونگذاری برخوردار باشد. هر اندازه قوانین جامعتر، روانتر، کاربردیتر و توسعهمحورتر باشند، توسعه صنعت توریسم نیز محسوستر خواهد شد. در همین راستا، تدوین قوانین و مقرر أکثرچکیده مکانیزم برنامهریزی و سیاستگذاریهای صنعت توریسم در هر کشوری باید از فرآیندهای تخصصی در خصوص قانونگذاری برخوردار باشد. هر اندازه قوانین جامعتر، روانتر، کاربردیتر و توسعهمحورتر باشند، توسعه صنعت توریسم نیز محسوستر خواهد شد. در همین راستا، تدوین قوانین و مقرراتی برای حمایت از گردشگران و ایجاد امنیت برای آنها امری ضروری است؛ زیرا ورود گردشگران خارجی به هر کشور و رونق گردشگری خارجی تا حد زیادی با قوانین و مقرراتی که از حقوق آنها حمایت کند، مرتبط است. پژهش حاضر جهت تحلیل عوامل موثر بر قوانین حمایتی از گردشگران خارجی در راستای توسعه اقتصادی و گردشگری است که با استفاده از تکنیک دیمتل صورت گرفته است. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی و کاربردی و نمونه گیری به روش خوشه ایی انجام شده است. نتایج نشان میدهد که صدور ویزا و بیمه توریستی (C1 ) با بیشترین مقدار نشان می دهد که این مولفه با مقدار D-R (15/3) تأثیرگذارترین مولفه گردشگری جهت حمایت گردشگری خارجی و توسعه اقتصادی و اجتماعی گردشگری است. به عبارت دیگر این مولفه زمینهساز سایر شاخص ها توسعه گردشگری خارجی است. از سوی دیگر آزادی در انجام احکام و اعمال شخصی برابر آیینی که دارند (C8)(13/2-) تأثیرپذیرترین عامل است و مسئله اصلی درحمایت گردشگری خارجی است که توسط سایر عوامل موثر میتواند حل شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
456 - نقش توانمندیها و زیرساختهای گردشگری در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی با تأکید بر نقش متغیرهای سیستمی به ویژه هتلها و اقامتگاهها
سیما همتیچکیده بیشک جذب گردشگر و توسعه گردشگری تنها در گرو داشتن جاذبههای گردشگری نیست بلکه داشتن سیستم گردشگری است که باعث توسعه گردشگری می شود. هدف این مقاله به طور کلی تحلیل و بررسی نقش زیرساخت های گردشگری در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی است. سؤال اصلی مقاله این است أکثرچکیده بیشک جذب گردشگر و توسعه گردشگری تنها در گرو داشتن جاذبههای گردشگری نیست بلکه داشتن سیستم گردشگری است که باعث توسعه گردشگری می شود. هدف این مقاله به طور کلی تحلیل و بررسی نقش زیرساخت های گردشگری در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی است. سؤال اصلی مقاله این است که متغیرهای سیستمی به ویژه هتل ها و اقامتگاهها چه نقشی در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی بازی می کنند؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می شود از جمله این که منظور از زیرساخت های گردشگری چیست؟ گردشگری مدرن دارای چه ویژگیهایی است؟ گردشگری سیستمی چیست و دارای چه متغیرهایی است؟ نتایج این مقاله نشانی می دهد که گردشگری مدرن نقش گسترده ای در پویایی اقتصادی کشورها بازی می کند اما لازمه بهرهمندی از مزایای گردشگری مدرن توجه ویژه به متغیرهای سیستمی به ویژه هتل ها و اقامتگاهها است. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی و مقایسه و تحلیل آمار و ارقام گردشگری در کشورهای مختلف به تحلیل و تبیین نقش زیرساخت های گردشگری با تأکید بر نقش متغیرهای سیستمی به ویژه هتل ها و اقامتگاهها در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی پرداخته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
457 - بررسی تأثیر ماندگاری شاغلین اداری بر توسعۀ اجتماعی – اقتصادی روستاهای بخش شیبآب شهرستان زابل
محمودرضا میرلطفی محمودعلی خسرویچکیده اهمیّت توسعه ی روستایی و نقش حیاتی آن در پیشرفت کشورهای در حال توسعه بر کسی پوشیده نیست، تحقّق این مهم بیش از هر چیز در گرو توسعۀ منابع انسانی از طریق مشارکت اجتماعی- اقتصادی امکان پذیر خواهد بود. هویّت دادن به افراد شاغل اداری، استقلال بخشیدن به آنان و فراهم کر أکثرچکیده اهمیّت توسعه ی روستایی و نقش حیاتی آن در پیشرفت کشورهای در حال توسعه بر کسی پوشیده نیست، تحقّق این مهم بیش از هر چیز در گرو توسعۀ منابع انسانی از طریق مشارکت اجتماعی- اقتصادی امکان پذیر خواهد بود. هویّت دادن به افراد شاغل اداری، استقلال بخشیدن به آنان و فراهم کردن زمینه ی مشارکت فعال آن ها در امور مختلف، عامل مهمّی در انگیزش بیشتر این سرمایه های انسانی در توسعه ی روستاها است. شواهد موجود نشان می دهد که افراد شاغل اداری ماندگار در روستاها، به عنوان نخبگان جامعه ی روستایی، طی دهه های گذشته در عرصه های اجتماعی- اقتصادی جامعۀ روستایی، فعالیت های چشمگیری داشته اند، که اغلب از دید برنامه ریزان و پژوهشگران روستایی دور مانده است. با این دیدگاه، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر ماندگاری شاغلین اداری روستایی بر توسعۀ اجتماعی - اقتصادی روستاها با روش توصیفی- تحلیلی در بخش شیب آب زابل می پردازد. جمع آوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و تکمیل پرسش نامه از شاغلین اداری ماندگار و غیرماندگار در سه طبقه از روستاهای جامعه نمونه انجام شده است. برای آزمون فرضیات از آزمون مان - ویتنی و کروسکال – والیس استفاده شد. یافته ها حاکی از تأیید فرضیات تحقیق می باشد، بنابراین، ماندگاری شاغلین اداری بر توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاها مؤثر است. لذا پیشنهاد می گردد: در استخدام شاغلین اداری روستاها، تحصیل کرده های هر روستا در اولویت قرار گیرند. برای کارآفرینی شاغلین اداری ماندگار در روستاها، تسهیلات و پشتیبانی های مالی و نهادی لازم انجام شود. در بررسی و شناخت نیازهای روستاها جهت برنامه ریزی برای توسعه روستاها از ظرفیت های علمی و تجربی شاغلین اداری ماندگار در روستاها استفاده گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
458 - مطالعه و شناسایی استعدادهای بالقوه اقتصاد روستاهای استان قم (مطالعه موردی: روستاهای شهر کهک)
حمداله پیشرو حسین معینی پروانه عزیزیچکیده در چند دهه اخیر روستاهای کشور با مسایل و مشکلات زیادی از قبیل افزایش بیکاری، کاهش درآمد و مهاجرت و غیره مواجه شدهاند. برای حل مشکلات مرتبط با روستاها ابتدا باید استعدادها و پتانسیلهای آنها از طریق یک روش و مدل علمی شناسایی شده و سپس راهکارهای مناسب برای است أکثرچکیده در چند دهه اخیر روستاهای کشور با مسایل و مشکلات زیادی از قبیل افزایش بیکاری، کاهش درآمد و مهاجرت و غیره مواجه شدهاند. برای حل مشکلات مرتبط با روستاها ابتدا باید استعدادها و پتانسیلهای آنها از طریق یک روش و مدل علمی شناسایی شده و سپس راهکارهای مناسب برای استفاده از ظرفیتها ارائه شود. هدف از انجام این تحقیق، مطالعه و شناسایی استعدادهای بالقوه اقتصادی روستاهای بخش کهک در سالهای 1390-1389 میباشد. شاخصهای مورد استفاده برای تحلیل قابلیتها در دو بخش جغرافیایی و اقتصادی میباشد که وضعیت موجود با 10 شاخص مورد ارزیابی قرار گرفته است. مدل مورد استفاده برای دسته بندی فرصتها، تهدیدات، نقاط ضعف و قوتهای موجود در اقتصاد روستایی منطقه، مدل برنامهریزی استراتژیک میباشد. برای شناسایی اجزاء مدل از نظرات کارشناسان مرتبط با موضوع در دستگاههای اجرایی، اساتید دانشگاهی و دهیاران روستاهای مورد بررسی و تحقیقات انجام شده قبلی استفاده گردیده است. این گروه با توجه به نظرات کارشناسی خود، عوامل موثر بر اقتصاد روستایی را وزن گذاری نموده اند. ضرورت بررسی قابلیتهای مذکور برای تحقق اهداف توسعه روستایی و در نهایت تحقق اهداف توسعه اقتصادی کشور از ضروریات انجام این مطالعه محسوب میگردد. هدف اصلی این مطالعه نیز شناسایی قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدات پیش روی اقتصاد روستایی منطقه کهک و ارائه راهکارهای مناسب در جهت شکوفایی اقتصاد منطقه کهک می باشد. جامعه آماری مورد بررسی شامل 15 دهیار، 60 کارشناس و محقق دستگاههای اجرایی است که در تکمیل پرسشنامه مشارکت داشته اند. نتایج حاصل از تحلیل SWOT، در قالب بیش از 27 استراتژی ارائه شده که در پایان پیشنهاداتی جهت اجرایی نمودن آنها بیان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
459 - ارزیابی نقش عوامل کشاورزی و اقتصادی در توسعه کارآفرینی روستایی (نمونه موردی: روستاهای شهرستان اردبیل)
علی ناصری منش بیژن رحمانی رحمت الله منشی زادهچکیده در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تأثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع أکثرچکیده در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تأثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع های مهم در کشور بوده و توجه به کارآفرینی روستایی با نگرشی به مشکلات موجود در این نواحی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این راستا شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی و موثرترین عوامل تاثیرگذار بر بهبود شرایط کارآفرینی در مناطق روستایی امری ضروری می باشد. بنابراین در پژوهش حاضر با استفاده از مدل رگرسیون خطی (ANOVA) و ضریب Beta به بررسی عوامل اقتصادی و میزان تاثیر گذاری آن بر کارآفرینی روستایی و شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی در محدوده روستاهای شهرستان اردبیل اقدام شد. شیوه جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر از نوع کتابخانهای و میدانی بوده است. برای تعیین تعداد نمونه آماری مورد بررسی از مدل کوکران استفاده شد و 400 نفرازسرپرستان خانوارها به عنوان نمونه انتخاب شدند، نتایج بدست آمده از پژوهش نشان می دهد که حدود 82.2 درصد واریانس کارآفرینی روستایی در محدوده روستا های اردبیل را زمینه کشاورزی تبیین می کنند و 8/17 درصد مربوط به معیارها یا متغیرهای دیگر (خدماتی، صنعتی و گردشگری) می باشد، همچنین ارزیابی نقش عوامل اقتصادی نشان می دهد که حدود 73.4 درصد واریانس کارآفرینی روستایی از عوامل اقتصادی تبعیت نموده و 6/26 درصد مربوط به معیارها یا متغیرهای دیگر (توانمندی های اجتماعی، زیرساختی و فردی) می باشد. نتایج ضریب Beta برای مساعدت بیشتر زمینه های کشاورزی و نقش عوامل اقتصادی در بهبود شرایط کارآفرینی روستایی به ترتیب 85.7 درصد و 71.1 درصد را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
460 - بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی: تحلیلی بین کشوری
بیژن خلیل مقدم اسفندیار حیدری پور مهدی راست قلم احمدرضا مولائیچکیده علاوه بر سرمایههای فیزیکی، اقتصادی و انسانی، مفهوم نوظهور دیگری تحت عنوان سرمایه اجتماعی در مباحث توسعه مطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مجموعهای از عناصر فردی و گروهی، رسمی و غیررسمی در اجتماع به همراه روابط واقعی و انتزاعی درون و بین آن عناصر، اشاره دارد که أکثرچکیده علاوه بر سرمایههای فیزیکی، اقتصادی و انسانی، مفهوم نوظهور دیگری تحت عنوان سرمایه اجتماعی در مباحث توسعه مطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مجموعهای از عناصر فردی و گروهی، رسمی و غیررسمی در اجتماع به همراه روابط واقعی و انتزاعی درون و بین آن عناصر، اشاره دارد که با خلق مشارکت اجتماعی[1]، انسجام اجتماعی[2] و اعتماد اجتماعی، موجب زایش اثراتی هم افزا[3] شده و در نهایت بر کلیه ابعاد توسعه تأثیر میگذارد. رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی از جنبههای مطرح در خصوص مطالعات مربوط به سرمایه اجتماعی است که دارای ابهامات فراوانی است. مقاله حاضر با استفاده از داده های 164 کشور در زمینه شاخصهای "درصد زنان شاغل در سطوح وزارتخانهای" و "درصد کرسیهای اشغال شده توسط زنان در مجلس" به عنوان شاخصهای سرمایه اجتماعی و دادههای سرانه تولید ناخالص داخلی[4] به عنوان شاخص توسعه اقتصادی و با بهرهگیری از تحلیل همبستگی پیرسون[5]، به بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی پرداخته است. نتایج بررسی رابطه بین سرانه تولید ناخالص داخلی با شاخص درصد زنان در سطح وزارتخانه ها، در بین کشورهای با توسعه انسانی بالا، متوسط و پائین؛ حاکی از آن است که تنها در کشورهای با توسعه انسانی بالا رابطه معنی دار و مثبتی بین شاخص توسعه اقتصادی و سرمایه اجتماعی، وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
461 - ضرورت توسعه پایدار در مناطق عشایری استان فارس
علی شکور علی شمس الدینی اعظم حیدری غلامعباس واحدپورچکیده توسعه پایدار جامعه عشایری، فرآیندی است که در آن سیاستهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی و دیگر سیاستها چنان طراحی شده باشند که از نظر اقتصادی، اجتماعی و بوم شناسی پایدار باشد. جامعه عشایری به عنوان جامعه سوم در کنار سایر جوامع (شهری - روستایی) در ایر أکثرچکیده توسعه پایدار جامعه عشایری، فرآیندی است که در آن سیاستهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی و دیگر سیاستها چنان طراحی شده باشند که از نظر اقتصادی، اجتماعی و بوم شناسی پایدار باشد. جامعه عشایری به عنوان جامعه سوم در کنار سایر جوامع (شهری - روستایی) در ایران به جامعهای اطلاق میشود که معیشت مبتنی بر دامداری، و استفاده از مراتع میباشد. بنابر این بررسی توسعه پایدار در جامعه عشایری استان فارس حائز اهمیت فراوانی است. این پژوهش در این راستا از جامعه آماری منطقه مورد نظر با استفاده از فرمول کوکران تعداد 60 نمونه(نفر) انتخاب گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده و روش جمعآوری اطلاعات با استفاده از تکنیکهای مشاهده و مصاحبه انجام گرفت. میزان ضریب آلفای کرونباخ برای ساختار اقتصادی 88/0 بدست آمده و با استفاده از نرم افزار (19 (SPSSمیزان همبستگی ساختار اقتصادی از طریق آزمون پیرسون با فاکتورهایی مانند تعداد دامهای عشایر، میزان درآمد سالانه از دامداری و سابقه بهره برداران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده بین میزان ساختار اقتصادی با میزان درآمد سالانه از دامداری و سابقه بهره برداران رابطه مستقیم معنی دار و با تعداد دام رابطه عکس معنی داری وجود دارد و نشاندهنده رابطه تنگاتنگ جامعه عشایری با ساختار اقتصادی آنها است. از جمله نتایج حاکی از ضعف اقتصادی بهرهبرداریهای عشایری، بهران مدیریت و تخریب ناشی از چرای مفرط، افزایش هزینههای تعلیف دستی دام، نگرش منفی به روند زندگی آتی عشایر، عدم حمایت کافی از بیمه عشایر توسط دولت، نبود بازار مشخص خرید و فروش دام، مهاجرت فصلی جوانان عشایر به شهرها برای تأمین هزینههای زندگی به دلیل ناکافی بودن درآمد، همچنین جامعه عشایر مورد مطالعه تحت نظام ایلی توان پتانسیل توسعه خود را به دلیل محدودیتهای جمعیتی( اکولوژیکی) اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی را تا حدودی از دست داده است و اقتصاد عشایر مورد مطالعه دارای ضعفهای اساسی میباشد. بنابر این ترسیم افق آتی و داشتن برنامه بلند مدت و میان مدت برای این جامعه میتواند در توسعه پایدار جامعه عشایری کشور مؤثر واقع گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
462 - عوامل تأثیرگذار بر ظرفیت توسعه میانافزای شهری کلانشهر اهواز در قالب شاخصهای توسعه پایدار شهری با استفاده از تحلیل معادلات ساختاری
سارا موزرمی رحیم سرور مجید ولی شریعت پناهیچکیده هدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر ظرفیت سنجی توسعه میان افزا در کلانشهر اهواز است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کارشناسان و متخصصان شهری و مدیران اداره های مرتبط با امور شهری در شهر اهواز که در زمینه توسعه میان افزای شهری فعالیت کرده و دار أکثرچکیده هدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر ظرفیت سنجی توسعه میان افزا در کلانشهر اهواز است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کارشناسان و متخصصان شهری و مدیران اداره های مرتبط با امور شهری در شهر اهواز که در زمینه توسعه میان افزای شهری فعالیت کرده و دارای تجربه اجرایی در این زمینه هستند، بوده که به صورت تصادفی 100 نفر از بین آنها انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه ی محقق ساخته ای است که روایی آن به صورت صوری و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفته است. تحلیل داده ها از طریق تحلیل همبستگی و الگویابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام شده است. نتایج پژوهش نشان دادند عوامل اجتماعی (با ضریب 75/0)، اقتصادی (با ضریب 85/0)، زیست محیطی (با ضریب 66/0)، کارکردی ـ عملکردی (با ضریب 55/0) و کالبدی ـ فضایی (با ضریب 78/0) در سطح 99 درصد اطمینان عوامل تأثیرگذار بر ظرفیت توسعه میان افزای کلانشهر اهواز می باشند. همچنین، براساس نتایج بدست آمده می توان گفت کمترین میزان تأثیرگذاری مربوط به متغیرهای کارکردی ـ عملکردی (55/0) بوده و بیشترین تأثیرگذاری ها نیز مربوط به متغیرهای اقتصادی (85/0) و کالبدی ـ فضایی (78/0) هستند. Abstract The purpose of the present study is to be considered as an applied research. The method of this research was like correlation research that specifically was based on the structural equation model. In this study, library studies, papers and research related to the subject of research are used for collecting subject literature and also for another part of information needed, questionnaire and field method are used. In this study, two methods of descriptive statistics (frequency, frequency percentage, mean and standard deviation) and inferential statistics (correlation analysis, regression and structural equation model) were used for analyzing data. In order to increase the accuracy of data analysis, the related software such as SPSS and AMOS have been used. The statistical population of the present study includes experts and urban experts and administrators of city affairs departments in Ahvaz metropolis who have been active in the field of infill urban development and have executive experience in this field. The statistical population of the present study have sampled this community and also data source is used to answer the main research question. The results showed, the impact factor on infill development in Ahvaz metropolis is acquired by five components of economic, social, environmental, functional and physical, namely, the correlation coefficients between the impact assessment and each of the five components are 0, 0.75, 0.66, 0.55 and 0.78, respectively. Referring to standard error estimates, critical ratios, and meaningful levels show that all of these standard estimates are meaningful at 99%. Therefore, based on the results, the most indirect effects on the evaluation of the effective indicators on infill development in the Ahvaz metropolis with the sustainable development approach are related to the observed variables of avoiding displacement of residents during project execution (S6 or X12), Land prices in the target area (E5 or X18), access to the passageway (Ph9 or X8), permitted density (Ph14 or X10), construction cost (E11 or X19), access to urban facilities (Ph1 or X6), Residents income (E2 or X24) and Local Contribution (S2 or X17). Regarding these coefficients, the least effect is on functional variables and the most influences are related to economic and physical variables. It should be noted that the meaningful level for all direct final effects is reported based on standard error and critical ratios. The meaningful levels are for all direct final effects which smaller than 0.01. Therefore, it can be concluded that all direct effects obtained at the 99% confidence level are meaningful. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
463 - تحلیل و بررسی چالشهای بازارچههای مرزی در ایران: مطالعه موردی بازارچههای مرزی استان بوشهر
عبدالرسول افراسیابیچکیده با توجه به این که یکی از ظرفیت های کشورها برای توسعه مبادلات اقتصادی، مناطق مرزی هستند، تأسیسبازارچه های مرزیمشترک در نقاط صفر مرزی ایران و کشورهای همسایهیکی از راهکارهایی است که به منظور توسعه اقتصادی مناطق مرزی و اشتغالزایی و نیز جلوگیری از روند مهاجرت مرز أکثرچکیده با توجه به این که یکی از ظرفیت های کشورها برای توسعه مبادلات اقتصادی، مناطق مرزی هستند، تأسیسبازارچه های مرزیمشترک در نقاط صفر مرزی ایران و کشورهای همسایهیکی از راهکارهایی است که به منظور توسعه اقتصادی مناطق مرزی و اشتغالزایی و نیز جلوگیری از روند مهاجرت مرزنشینان از سوی وزارت کشور در نظر گرفته شده است. با وجود این هدف اما بازارچه های مرزی برای ایفای نقش خود با چالش هایی عمده ای مواجهه هستند. هدف این مقاله تحلیل و بررسی چالش های بازارچه های مرزی در ایران با تأکید بر بازارچه های مرزی استان بوشهر است. سؤال اصلی مقاله این است که بازارچههای مرزی در ایران و به ویژه استان بوشهر با چه چالش هایی مواجهه هستند؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می شود از جمله این که بازارچههای مرزی دارای چه پیشینه ای در ایران و جهان هستند و این که چه نظریاتی برای تحلیل این بازارچهها ارائه شده است؟ فرضیهای که در این مقاله برای پاسخگویی به این پرسش طراحی شده است این است که به نظر میرسد که بین عدم امنیت مرزی، نوسانات نرخ ارز و نرخ تورم و عدم ثبات وضعیت سیاسی کشور و چالش های بازارچههای مرزی رابطه معناداری وجود دارد. در پژوهش حاضر سعی شده است، با استفاده از داده های پرسشنامه ای جمع آوری شده در سال 1394 از نمونه 200 نفری در استان بوشهر (فعالان اقتصادی) و روش های آمار استنباطی و آزمون ناپارمتریک دوجمله ای و فریدمن و نرم افزار SPSS به شناخت تهدیدها و عوامل مؤثر بر عملکرد بازارچههای مرزی در استان بوشهر پرداخته شود. برای روایی و پایایی پرسشنامه، از آزمون آلفای کورنباخ استفاده شده است. نتایج این مقاله نشان می دهد که کیفیت راه های ارتباطی، امکانات رفاهی و خدماتی موجود در مسیر راه های منتهی به بازارچه های مرزی، رقابت پذیری ضعیف کالاهای داخلی نسبت به کالاهای خارجی، عدم امنیت مرزی، نوسانات نرخ ارز و نرخ تورم و عدم ثبات وضعیت سیاسی کشور از عوامل تهدیدآمیز در بازارچه های استان بوشهر به شمار می آیند و عواملی نظیر هزینه های حمل و نقل، حمایت های بیمه ای شاغلین و توسعه روابط تجاری با کشورهای همجوار بر عملکرد بازارچه های مرزی تأثیر معنادار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
464 - آمایش بازارچههای مرزی غرب ایران الگوی اقتصادی_کالبدی در پایداری شهرهای کوچک نمونه موردی: (بازارچه مرزی سیرانبند بانه)
مصطفی طالشی سحر گلچینیچکیده با بروز تحولات اقتصادی _ اجتماعی در غرب کشور و دسترسی به قابلیتهای بالقوه و بالفعل نواحی مرزی از سوی دیگر، دستیابی به الگوی آمایشی در این نواحی را ضروری ساخته است. با این پیش فرض پژوهش حاضر نقش آفرینی بازارچه مرزی سیرانبند در شهر کوچک بانه را در ابعاد اقتصادی و ک أکثرچکیده با بروز تحولات اقتصادی _ اجتماعی در غرب کشور و دسترسی به قابلیتهای بالقوه و بالفعل نواحی مرزی از سوی دیگر، دستیابی به الگوی آمایشی در این نواحی را ضروری ساخته است. با این پیش فرض پژوهش حاضر نقش آفرینی بازارچه مرزی سیرانبند در شهر کوچک بانه را در ابعاد اقتصادی و کالبدی مورد بررسی قرار میدهد. تحقیق از نوع کاربردی و ابزارهای آن تلفیقی از روشهای کمی(نظرسنجی و اثر بخشی پرسشنامه) و کیفی (روش گلوله برفی از مدیران اجرایی) است. یافتهها، نشانگر آن است که توسعه بازارچه مرزی سیرانبند بارونق نسبی در کسب و کار افزایش منابع مالی را از طریق شاخصهای اقتصادی (اشتغال شهروندان، افزایش درآمد و رونق اقتصادی) در پی داشته است. همچنین منابع درآمدی قابل توجه شهروندان، موجبات تحولات کالبدی از طریق تغییر کاربری اراضی، بهبود زیرساختهای زیربنایی و بهبود ابنیه شهری را باعث شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
465 - آسیبشناسی اکوتوریسم مناطق نمونه گردشگری روستایی کرمانشاه (مطالعه موردی: ناحیه بیستون)
آتنا میرزایی نصراله فلاح تبار علیرضا استعلاجیچکیده ناحیهی بیستون در زمینهی اکوتوریسم، از قابلیت های فراوانی برخوردار میباشد که در صورت برنامهریزی مطلوب، می توان توسعهی اقتصادی و اجتماعی این ناحیه را رونق بخشید. لیکن ناحیهی بیستون فاقد امکانات و تجهیزات رفاهی لازم جهت اسکان گردشگران و نیز فاقد تواناییهای تبل أکثرچکیده ناحیهی بیستون در زمینهی اکوتوریسم، از قابلیت های فراوانی برخوردار میباشد که در صورت برنامهریزی مطلوب، می توان توسعهی اقتصادی و اجتماعی این ناحیه را رونق بخشید. لیکن ناحیهی بیستون فاقد امکانات و تجهیزات رفاهی لازم جهت اسکان گردشگران و نیز فاقد تواناییهای تبلیغاتی مناسب به منظور جذب گردشگران میباشد. مهمترین هدف پژوهشِ پیشِ رو، بررسی ضعف ها و پیامدهای مطلوب و نامطلوب اکوتوریسم در ناحیهی بیستون از دیدگاه جامعهی محلی و تلاش در جهت رفع موانع و آسیب های موجود است. لذا ضمن بررسی های اسنادی و میدانی و نیز بهرهگیری از روش توصیفی ـ تحلیلی و با هدف کاربردی، از سه گروه مشارکت کنندگان (مردم 200 نفر، گردشگران 150 نفر و مسؤولان 15 نفر) مصاحبه انجام و دیدگاه های آنها در ابعاد مختلف بررسی شده است. سپس از مدل ترکیبی SWOT و مدل تحلیل شبکه ای ANP برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، بهره برداری گردیده است. در بخش اسنادی، وضعیت ناحیهی مطالعاتی از نظر جغرافیایی و به ویژه تحولات مرتبط با گردشگری بررسی و در بخش میدانی علاوه بر تهیهی پرسشنامه، مصاحبه با مسؤولین شهرستان و ناحیهی مطالعاتی و مدیران محلی در چندین نوبت، انجام گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، توسعهی فعالیت های گردشگری یکی از عوامل مؤثر در بروز تغییرات اقتصادی و اجتماعی در سطح ناحیهی بیستون بوده است. از طرفی، اثرات مخرب زیست محیطی را میتوان به عنوان موانع و آسیب های جدی در تخریب محیط زیست ناحیهی مذکور برشمرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
466 - امکان سنجی ایجاد منطقه ویژه اقتصادی کاشمر راهکاری برای توسعه خوشه های صنعتی و کسب و کار در راستای توسعه پایدار ناحیه ترشیز
محمد اسکندری ثانی فاطمه سادات کهکیچکیده منطقه جغرافیایی که کاشمر در آن واقع شده است دارای پتانسیل های زیادی برای توسعه خوشه های در سطح محلی، ملی و بین المللی دارد که در عصر رقایت پذیری های شهری و منطقه ای ضرورتی انکارناپذیر است. روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت آن توصیفی –تحلیلی می باشد و از نظر ه أکثرچکیده منطقه جغرافیایی که کاشمر در آن واقع شده است دارای پتانسیل های زیادی برای توسعه خوشه های در سطح محلی، ملی و بین المللی دارد که در عصر رقایت پذیری های شهری و منطقه ای ضرورتی انکارناپذیر است. روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت آن توصیفی –تحلیلی می باشد و از نظر هدف کاربردی است. ابتدا با بررسی ادبیات مورد نظر به ماهیت خوشه های صنعتی و اثرات مرتبط با توسعه اقتصادی و منطقه ای تمرکز شده و سپس به بررسی پتانسیل های منطقه ویژه اقتصادی کاشمر در مقیاس محلی، منطقه ای و بین المللی پرداخته شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از مطالعات اسنادی در ایران و خارج از کشور به ویژه اسناد کشور افغانستان تهیه شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های مورد نظر از نرم افزار GIS و مدل Vikor و آنتروپی شانون استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که منطقه ویژه اقتصادی کاشمر با توجه به موقعیت جغرافیایی به عنوان منطقه ویژه لوژیستیکی سایر مناطق ویژه اقتصادی و بازارجه های مرزی شرق ایران عمل نماید. از سوی دیگر با توجه به پتانسیل های محلی، منطقه ای و بین المللی، تشکیل منطقه ویژه اقتصادی بر پایه خوشه های خشکبار مبتنی بر اقتصاد سبز به ویژه با توجه به محصولات استراتژیک و صادراتی و همچنین بازار افغانستان می تواند مهمترین کارکرهای منطقه ویژه اقتصادی کاشمر باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
467 - مروری بر خصوصیات زیست شناسی و زیست محیطی درختچه چند منظوره هوهوبا
امین باقی زاده حسین شاهسوند حسنی زهرا نبی قهفرخیدرختچه چند منظوره هوهوبا با نام علمی Simmondsia chinensis معروف به درخت معجزه، گیاهی دو پایه ، همیشه سبز و دگرگشن می باشد. دانه آن حاوی 50% روغن است. از ویژگی های روغن این گیاه می توان به ویسکوزیته بالا، نقطه اشتعال بالا، عایق بودن بالا، پایداری زیاد و فراریت کم اشاره ک أکثردرختچه چند منظوره هوهوبا با نام علمی Simmondsia chinensis معروف به درخت معجزه، گیاهی دو پایه ، همیشه سبز و دگرگشن می باشد. دانه آن حاوی 50% روغن است. از ویژگی های روغن این گیاه می توان به ویسکوزیته بالا، نقطه اشتعال بالا، عایق بودن بالا، پایداری زیاد و فراریت کم اشاره کرد. این ترکیب، خیلی کم تحت تأثیر دما قرار می گیرد وتا حدود 300 درجه سانتیگراد خصوصیات خود را حفظ می کندو در حال حاضر دارای موارد استفاده فراوان صنعتی، بهداشتی، نظامی و زیست محیطی است. تحمل گرما و شوری ومقاومت به آفات و بیماریها از ویژگی های منحصر بفرد این گیاه است. این گیاه در حفاظت از خاک و مبارزه با بیابان زایی نیز نقش بسزایی دارد .بعد از فرآوری، کنجاله آن غذای مناسبی برای بز، گوسفند ، گاو و تغذیه ماهی است و هم چنین به عنوان کود ارگانیک می تواند مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به رویش هوهوبا در مناطق با شرایط آب و هوایی گرم و خشک جهان و مشابه ایران پیش بینی میشود این گیاه توانایی رویش در مناطق گرم و خشک کشور را دارا باشد. در این مقاله به بررسی برخی از خصوصیات زیست شناسی و زیست محیطی هوهوبا پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
468 - مطالعه تطبیقی قانون بیمه اجباری تورم در فقه و حقوق اسلامی با حقوق فرانسه
میترا شریعت زاده عباس عرب خزایلی سید عسگری حسینی مقدمهدف پژوهش حاضر مطالعه تطبیقی مسئله اجبار در بیمه تورم، در نظامهای حقوقی ایران و فرانسه است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که در حال حاضر هر دو کشور ایران و فرانسه، فاقد قانونی مدون در مورد بیمه اجباری تورم هستند، اما هر دو کشور به گونهای مجوز تصویب ای أکثرهدف پژوهش حاضر مطالعه تطبیقی مسئله اجبار در بیمه تورم، در نظامهای حقوقی ایران و فرانسه است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که در حال حاضر هر دو کشور ایران و فرانسه، فاقد قانونی مدون در مورد بیمه اجباری تورم هستند، اما هر دو کشور به گونهای مجوز تصویب این قانون را دارند. کشور ما بر پایه ادله فقهی وجود چنین سازوکاری را به رسمیت شناخته و قابلیت قانونگذاری آن سادهتر است. فرانسه نیز به موجب کامن لای خاص خود، در صورت لزوم میتواند نسبت به اجباری شدن این سازوکار اقدام کند. لذا مجوز تصویب این قانون در صورت لزوم، وجه اشتراک اصلی قانون دو کشور است. بر مبنای فقهی، وجود چنین نوعی از بیمه فاقد اشکال است و بر مبنای آن قانون مختار به رسمیت بخشیدن بدان میباشد. بر مبنای حکم حکومتی نیز در شرایط ضروری، میتوان وجود چنین صنعتی را اجباری نمود که البته تاکنون انجام نشده است. در مطالعه تطبیقی با حقوق کشور فرانسه، رسمیت قانونی و تصریح جزئیات در قانون کشور ما بهتر بوده و میتواند به عنوان ماده قانونی چه در قانون مدنی و چه در قانون بیمه اضافه گردد. اما نقطه ضعف چنین قانونی، زمانبر بودن آن است. اما مطابق با سیستم حقوقی کشور فرانسه، تشخیص نهادهای ناظر خارج از قوه مقننه و قضائیه و پیگیری سریع اجرای چنین قانونی، میتواند تا پیش از طوفان اقتصادی، از مال افراد صیانت کند. در واقع سرعت عمل در چنین مسئلهای نقطه افتراق دو نظام حقوقی و نقطه ضعفی برای کشور ما محسوب میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
469 - نقش نهادها در تولید داخلی و رشد اقتصادی از دیدگاه فقهی
مهدی رجبی مصطفی رجائی پور محمد رضا کاظمی گلوردی رضا فهیمی دوآبهدف پژوهش حاضر بررسی نقش نهادها در تولید داخلی و رشد اقتصادی از دیدگاه فقهی است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی درپی پاسخ به این سوال بود که آیا فقه اقتصادی در مسیر رشد خود یک اقتصاد نهادگرا به شمار میآید؟ در این راستا، پژوهش بر این فرضیه استوار است که دین اسلام به عن أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی نقش نهادها در تولید داخلی و رشد اقتصادی از دیدگاه فقهی است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی درپی پاسخ به این سوال بود که آیا فقه اقتصادی در مسیر رشد خود یک اقتصاد نهادگرا به شمار میآید؟ در این راستا، پژوهش بر این فرضیه استوار است که دین اسلام به عنوان یک نهاد پایه، دارای مجموعهای از نهادهای حقوقی، اجتماعی و اخلاقی است که براساس یک سیستم به یکدیگر وابستهاند و از اصول ثابتی پیروی میکنند. شناخت و واکاوی این نهادها و نقش آنها در اقتصاد تولید ضرورت دارد. با نگاه سیستمی به فقه اسلامی، نهادهایی همچون امنیت اقتصادی، مسئولیت بهرهبرداری از منابع و ثروتها، حفاظت از نظام معیشتی جامعه، مالکیت، تعاون و جهاد همگانی، اخلاق هنجاری و قوام اقتصادی، از جمله مهمترین نهادها برای تولید شناخته می شوند. تحقق اهداف هر یک از این نهادها، از طریق روشها و قواعدی از فقه دنبال می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
470 - مقایسه نقش نخبگان در فرایند توسعه اقتصادی ایران و مالزی با تأکید بر نظریه «آدریان لفت ویچ» (دوره ماهاتیر محمد و محمد خاتمی)
رحیم عینی رضا دلاوریهدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی عملکرد اقتصادی دولت ماهاتیر محمد در مالزی و سیدمحمد خاتمی در جمهوری اسلامی ایران براساس نظریه آدریان لفت ویچ مبنی بر نقش ساختار سیاسی و دولت در رشد و توسعه اقتصادی کشورها است. روش این پژوهش، مطالعه کتابخانهای و از نوع توصیفی - تحلیلی است. با أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی عملکرد اقتصادی دولت ماهاتیر محمد در مالزی و سیدمحمد خاتمی در جمهوری اسلامی ایران براساس نظریه آدریان لفت ویچ مبنی بر نقش ساختار سیاسی و دولت در رشد و توسعه اقتصادی کشورها است. روش این پژوهش، مطالعه کتابخانهای و از نوع توصیفی - تحلیلی است. با توجه به نقاط مشترک در اندیشه سید محمد خاتمی و ماهاتیر محمد پیرامون توسعه اقتصادی، در این پژوهش دلایل عملکرد ضعیفتر محمد خاتمی نسبت به همتای خود در مالزی بررسی شد. یافتهها حاکی از آن است که با وجود دیدگاههای اقتصادی مشابه خاتمی و ماهاتیر محمد، به دلیل عدم اقتدار و قدرت رئیس جمهور در تعیین سیاستهای اقتصادی کشور ایران، خاتمی نتوانست برنامههای اقتصادی خود را به طور کامل اجرا کند. در حالی که ساختار سیاسی و تبعیت سایر نهادهای سیاسی مالزی از ماهاتیر محمد باعث شد تا او، مالزی را به سمت توسعه اقتصادی با بهکارگیری برنامههای اقتصادی خود سوق دهد. بنابراین، توسعه اقتصادی ایران، مستلزم اجماع ملی و حمایت از سیاستهای اقتصادی تعیین شده میباشد. در مجموع باید گفت، توسعه اقتصادی نیازمند محیطی آرام و کمتنش، انسجام درونی نخبگان جامعه، تکثرگرایی سیاسی و مذهبی، ثبات سیاسی، و فرهنگ تلاش جمعی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
471 - تحلیل راهبردی مقاوم سازی اقتصاد کشور بر پایه رهنمودهای رهبر معظم انقلاب در حوزه اقتصاد مقاومتی (مورد مطالعه: مرزبان اقتصادی جمهوری اسلامی ایران)
محسن عزیزی حسین حسن زاده علیرضا مقدسیهدف پژوهش حاضر تبیین شاخص های مهم مقاوم سازی اقتصاد ایران در حوزه مرزبان اقتصادی و براساس رهنمودهای اقتصاد مقاومتی مقام معظم رهبری بود. روش تحقیق، کاربردی بوده و با روش آمیخته و تلفیقی(کمی و کیفی) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شده است. نتایج نشان داد، پیاده کردن دو أکثرهدف پژوهش حاضر تبیین شاخص های مهم مقاوم سازی اقتصاد ایران در حوزه مرزبان اقتصادی و براساس رهنمودهای اقتصاد مقاومتی مقام معظم رهبری بود. روش تحقیق، کاربردی بوده و با روش آمیخته و تلفیقی(کمی و کیفی) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شده است. نتایج نشان داد، پیاده کردن دولت الکترونیک در گمرکات، کوتاه شدن زمان انجام تشریفات گمرکی، اجرای دقیق قوانین و مقررات بهداشتی برای جلوگیری از ورود کالاهای ناسالم و مضر به کشور، ایجاد پنجره واحد تجارت فرامرزی و ارائه تسهیلات ویژه برای شرکتهای تولیدی از مهمترین شاخص های مقاوم سازی اقتصاد ایران به شمار می آیند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
472 - بررسی تطبیقی مولفههای توسعه اقتصادی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و مالزی
محمود بهارلو مجید عباسی گارینه کشیشیان سیرکی علی آدمیهدف پژوهش حاضر بررسی مقایسهای دولت و برنامههای توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران و مالزی است. شناخت ارکان قدرت و دولت و شاخصههای آن در جمهوری اسلامی ایران و مالزی، شناخت شباهتها و تفاوتهای عوامل پیشرفت و توسعه در ایران و مالزی، شناخت الگوی توسعه مالزی دوره ماهات أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی مقایسهای دولت و برنامههای توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران و مالزی است. شناخت ارکان قدرت و دولت و شاخصههای آن در جمهوری اسلامی ایران و مالزی، شناخت شباهتها و تفاوتهای عوامل پیشرفت و توسعه در ایران و مالزی، شناخت الگوی توسعه مالزی دوره ماهاتیر محمد و جمهوری اسلامی ایران و ارائه راهبردهای مناسب جهت توسعه و پیشرفت بیشتر در جمهوری اسلامی ایران از جمله دیگر اهداف این پژوهش میباشد. روش پژوهش، تحلیلی- مقایسهای بوده و نتایج نشان داد جمهوری اسلامی ایران در دوران هاشمی رفسنجانی (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶) با اجرای اولین برنامه ۵ ساله توسعه و با تأکید بر سیاست باز اقتصادی، بیشتر توسعه اقتصادی کشور با توجه اندک به مسائل اجتماعی- فرهنگی را مدنظر داشت و سید محمد خاتمی (۱۳۷۶-۱۳۸۴) ضمن گسترش روابط با کشورهای خارجی، بیشتر توسعه سیاسی و تقویت نهادهای مدنی را در داخل مورد توجه قرار داد. در هر دو دوره، برنامه به صورت دقیق اجرایی نشد و بخشهایی از آن متناسب با گفتمان دولتها اجرا گردید. اما مالزی در دوره زمامداری ماهاتیر محمد اولاً با الگو قرار دادن ژاپن و کره جنوبی و با تکیه بر سیاست نگرش به شرق، ثانیاً ایجاد یک قدرت بوروکراتیک مشروع و دولت کاملاً رشد یافته که معیار سنجش و اعتبار و شایستگی آن در متخصصان و دانشمندان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن بود، ثالثاً با برنامهریزی دقیق و تعهد به اجرای برنامه و رابعاً توسعه روابط با کشورهای همسایه و قدرتهای بزرگ مانند آمریکا با هدف جذب سرمایههای خارجی، موفق شد تا رشد و توسعه اقتصادی خود را به بهترین وجه ممکن دنبال کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
473 - دولت، نفت و برنامههای تعدیل اقتصادی در ایران معاصر 1368-1399
فاطمه میرعباسی مقصود رنجبرهدف پژوهش حاضر بررسی ماهیت و علل شکست سیاستهای تعدیل اقتصادی در ایران از منظر اقتصاد سیاسی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که از آنجا که نظریات توسعه، ارتباط مستقیمی با سازوکارهای اقتصاد سیاسی هر جامعه دارد و شکلبندیهای اقتصاد سیاسی هر ک أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی ماهیت و علل شکست سیاستهای تعدیل اقتصادی در ایران از منظر اقتصاد سیاسی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که از آنجا که نظریات توسعه، ارتباط مستقیمی با سازوکارهای اقتصاد سیاسی هر جامعه دارد و شکلبندیهای اقتصاد سیاسی هر کشور باید براساس برنامهریزی اقتصادی و راهبردی آن کشور به مرحله اجرا دربیاید؛ بر این اساس، دخالت دولت و سهم تعیینکنندهای که بهعنوان یک کاتالیزورگر در روند توسعه و توسعهنیافتگی دارد، عامل محوری شکست سیاستهای تعدیل اقتصادی در سالهای 1368 تا 1399 در ایران بوده است. این معضل به تدریج باعث انحراف دولت از اجرای درست برنامههای توسعه و وخامت اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور شده است. نهتنها بسترها و زمینههای لازم برای تحقق توسعه از بین رفته، بلکه پیامدهای مخاطرهآمیزی چون بحران توسعه اقتصادی و شکنندگی توسعه همهجانبه را در کشور بههمراه داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
474 - تأثیر سیاستهای جذب سرمایهگذار خارجی در توسعه اقتصاد و روابط بینالملل ایران
سیدعظیم حسینی حمید پیشگاه هادیانهدف پژوهش حاضر احصاء و تبیین سیاستها و موانع جذب سرمایهگذار خارجی برای نیل به اهداف توسعه و پیشرفت جمهوری اسلامی ایران در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از طریق ایجاد فضای امنیت اقتصادی و گسترش روابط دیپلماتیک به منظور بومیسازی تکنولوژی و رونق کسب و کار میباشد أکثرهدف پژوهش حاضر احصاء و تبیین سیاستها و موانع جذب سرمایهگذار خارجی برای نیل به اهداف توسعه و پیشرفت جمهوری اسلامی ایران در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از طریق ایجاد فضای امنیت اقتصادی و گسترش روابط دیپلماتیک به منظور بومیسازی تکنولوژی و رونق کسب و کار میباشد. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به این سوال اساسی پرداخته شد که شناسایی آسیبهای سیاستهای جذب سرمایهگذار خارجی در ایران، چه تأثیری در توسعه اقتصاد و گسترش روابط دیپلماتیک خواهد داشت؟ نتایج حاکی از آن است که بیشک امنیت اقتصادی یکی از اساسیترین ملزومات ایجاد توسعه پایدار اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعهای همچون ایران برای جذب سرمایهگذار خارجی در جهت تحقق شعار اقتصاد مقاومتی برای تحقق سیاستهای مأخوذ به منظور رشد و توسعه اقتصادی، افزایش فرصتهای شغلی، أخذ و توسعه فناوری و مهارتهای مدیریتی و همچنین افزایش کیفیت تولیدات و توان صادراتی کشور در برقراری روابط بینالمللی خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
475 - جایگاه امنیت اقتصادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
محسن عزیزی سید مهدی فاطمیهدف پژوهش حاضر تبیین امنیت اقتصادی و بررسی جایگاه آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا، پرسش اصلی پژوهش این است که سازوکارهای امنیت اقتصادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی چه جایگاهی دارد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که سازوکارهای اقتص أکثرهدف پژوهش حاضر تبیین امنیت اقتصادی و بررسی جایگاه آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا، پرسش اصلی پژوهش این است که سازوکارهای امنیت اقتصادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی چه جایگاهی دارد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که سازوکارهای اقتصادی و امنیتی در قانون اساسی جمهوری اسلامی کاملاً با چارچوبها و موازین نوین امنیت اقتصادی مطابق است و نشاندهنده خودآگاهی قانونگذار به ویژگیهای جامعه نمونه اسلامی دارد و در اصول متعددی به امنیت اقتصادی و شاخصهای آن به صراحت اشاره کرده است. مهمترین اصلی که در قانون اساسی به امنیت اقتصادی اشاره دارد، اصل 43 قانون اساسی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
476 - تحلیل افتراق توسعه اقتصادی قدرتهای نوظهور اقتصادی (بریکس)، با نظریه روستو
میلاد منصوری محمد ترابی ماشااله حیدرپورهدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل وجوه افتراقی عناصر و مولفههای اصلی تاثیرگذار و تسهیلکننده در توسعه اقتصادی قدرتهای نوظهور اقتصادی (بریکس) براساس نظریه توسعه روستو است. سوال اصلی پژوهش این است که راهبرد توسعه قدرتهای نوظهور اقتصادی (بریکس) تا چه میزان منطبق بر رویکر أکثرهدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل وجوه افتراقی عناصر و مولفههای اصلی تاثیرگذار و تسهیلکننده در توسعه اقتصادی قدرتهای نوظهور اقتصادی (بریکس) براساس نظریه توسعه روستو است. سوال اصلی پژوهش این است که راهبرد توسعه قدرتهای نوظهور اقتصادی (بریکس) تا چه میزان منطبق بر رویکرد و مراحل رشد اقتصادی نظریه روستو استوار است؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و از رویکرد نظری توسعهای روستو نیز بهرهگیری شده است. نتایج نشان داد که جدای از اندک تشابهات توسعهای بریکس با الگوی توسعهای روستو، تحولات سیستمی، تغییرات سطح واحد، رویکرد قدرتهای جهانی، ضرورت تصمیمگیری عقلایی، منابع تهدید مشترک، منابع قدرت مشترک و قابل تجمیع و حصول منافع اقتصادی و سیاسی و بومیسازی ظرفیتهای موجود ملی و بینالمللی، مولفههای تاثیرگذار و وجوه افتراق توسعهای بریکس با الگوهای غربی را نشان میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
477 - آینده بازموازنه امریکا در هندوپاسیفیک پرتلاطم
غدیر نبیزاده جهانبخش ایزدی سیدعلی طباطباییپناه حمیدرضا شیرزادتغییر استراتژی ایالات متحده به راهبرد بازموازنه به منطقه وسیعی که امروزه هندوپاسیفیک خوانده میشود، از ابعاد گوناگون دارای اهمیت است. لذا، پژوهش حاضر با هدف بررسی آینده این راهبرد امریکا در هندوپاسیفیک، درصدد پاسخ به این پرسش است که با توجه به راهبرد امریکا در منطقه آس أکثرتغییر استراتژی ایالات متحده به راهبرد بازموازنه به منطقه وسیعی که امروزه هندوپاسیفیک خوانده میشود، از ابعاد گوناگون دارای اهمیت است. لذا، پژوهش حاضر با هدف بررسی آینده این راهبرد امریکا در هندوپاسیفیک، درصدد پاسخ به این پرسش است که با توجه به راهبرد امریکا در منطقه آسیا- پاسیفیک، وضعیت موازنه قوا در این منطقه وسیع و استراتژیک در دهه آتی چگونه تغییر خواهد کرد؟ ویژگیهای کمنظیر این منطقه بر اهمیت راهبردیِ هندوپاسیفیک افزوده و بنابراین، ایالات متحده تلاش نموده تا با تغییر راهبرد خود از راهبرد آتلانتیکی به پاسیفیکی، برتری خود در منطقه را تداوم بخشد. در خصوص راهبرد بازموازنه، آغاز، اولویتها و اجزای تشکیلدهنده آن ابهاماتی وجود دارد که در پژوهش حاضر تلاش شده تا با ارائه اسناد، یافتهها و توصیف و تبیین، از ابهام این موضوع کاسته شود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر پایه یافتههای پژوهش، از یک منظر تغییر رفتار چین، چرخش استراتژیک امریکا به منطقه را موجب شده و از منظر دیگر چرخش استراتژیک امریکا به منطقه، تغییر رفتار چین به عنوان یک قدرت منطقهایِ فعال و موثر در طول دو دهه گذشته را در برداشته و در هر صورت تلاطم بهوجود آمده در موازنه قوای منطقه بهویژه با اجرای پروژه عظیم کمربند اقتصادی جاده ابریشم، بکارگیری راهبرد امنیتی- نظامیِ ممانعت سرزمینی در راستای تعمیق کنترل منطقه وسیع هندوپاسیفیک و در نتیجه به چالش کشیدن برتری ایالات متحده و برهمزدن موازنه قوای منطقه به سود پکن را به دنبال داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
478 - بررسی پیامدهای امنیتی جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در جمهوری اسلامی ایران
شهرام سعادتمند حسین احمدی مسعود همتهدف پژوهش حاضر بررسی پیامدهای امنیتی جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در جمهوری اسلامی ایران میباشد. روش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه تأکید دارد که در کنار مزایای ورود و جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشور، پیامدهای امنیتی ناشی از بهکارگیری سرمایهگذاری مستقیم خ أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی پیامدهای امنیتی جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در جمهوری اسلامی ایران میباشد. روش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه تأکید دارد که در کنار مزایای ورود و جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشور، پیامدهای امنیتی ناشی از بهکارگیری سرمایهگذاری مستقیم خارجی، از مهمترین عوامل اثرگذار بر میزان جذب سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی در جمهوری اسلامی ایران بوده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که با اعمال مدیریت موثر و برنامهریزیهای دقیق توسط دستگاههای اجرایی و نیز بهرهگیری از دیپلماسی اقتصادی کشور، علاوه بر کاهش نگرانیهای امنیتی، جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی میتواند موجبات افزایش امنیت ملی و اقتدار کشور را نیز فراهم نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
479 - سازوکار عملیاتی برای توزیع منصفانه و ثمربخش فرصتها در روند توسعه: با تمرکز بر اصل 44
فاطمه قابل رحمت سروش فتحی مجید توسلی رکن آبادی علی مرشدی زادهدف پژوهش حاضر بررسی و ارائه سازوکارهای مناسب جهت اجرای ثمربخش سیاست خصوصیسازی در راستای توزیع منصفانه و ثمربخش فرصتها و منابع است. روش تحقیق کیفی و توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، در کشورهایی با ضعف نهادهای کارآمد مانند ایران، خصوصیسازی از طریق واگذاری بنگاهه أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی و ارائه سازوکارهای مناسب جهت اجرای ثمربخش سیاست خصوصیسازی در راستای توزیع منصفانه و ثمربخش فرصتها و منابع است. روش تحقیق کیفی و توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، در کشورهایی با ضعف نهادهای کارآمد مانند ایران، خصوصیسازی از طریق واگذاری بنگاهها، در جهتی مخالف با اهداف قانون اساسی درباره محقق ساختن عدالت اقتصادی پیش رفته و باعث تخصیص ناعادلانه منابع بین اقشار مختلف شده است. به نظر میرسد خصوصیسازی تدریجی از طریق بهبود فضای کسب و کار، تقویت بخش تعاونی و واگذاری بخشی از بنگاههای دولتی به شرکتهای بزرگ تعاونی و سهامدار شدن اقشار فرودست در این بخش، در دراز مدت از تجمع ثروت در دست عدهی کمی جلوگیری کرده و با افزایش مشارکت مردم، منجر به رشد طبیعی بخش خصوصی شده و عدالت اقتصادی با ثباتی را محقق میگرداند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
480 - تاثیر تعهدات اقتصادی-اجتماعی ناشی از حق توسعه در جذب سرمایه مستقیم خارجی توسط کشورهای در حال توسعه
سیدمکان صداقت حسین شریفی طرازکوهیامروزه تلاش برای دست یافتن به جایگاهی بهتر در اقتصاد جهانی، بخش مهمی از مبارزه برای توسعه می باشد. تقسیم کار بین المللی ایجادکننده سلسله مراتب یا پایه ای برای بهبود رفاه است. بحث بهبود رفاه در قالب نظریه مزیت نسبی مطرح می شود؛ یعنی هر کشوری که بهترین کارکرد خود را محور أکثرامروزه تلاش برای دست یافتن به جایگاهی بهتر در اقتصاد جهانی، بخش مهمی از مبارزه برای توسعه می باشد. تقسیم کار بین المللی ایجادکننده سلسله مراتب یا پایه ای برای بهبود رفاه است. بحث بهبود رفاه در قالب نظریه مزیت نسبی مطرح می شود؛ یعنی هر کشوری که بهترین کارکرد خود را محور قرار دهد، به بهترین نتیجه می رسد. پرثمرترین فعالیت هر کشوری، فعالیتی است که با منابع و عوامل موجود در آن کشور هم سازتر باشد. تلاش برای تولید کالاهایی که کشورهای دیگر، نوع مرغوب آن را تولید می کنند، تنها باعث می شود که سطح رفاه آن کشور افت کند. کشورهایی که می کوشند کاری به غیر از کارهای دارای بیشترین میزان هم سازی با مواهب تولیدیشان انجام دهند، تولید خود را تلف کرده و امکانات حاصل از تجارت را از دست می دهند. کشوری که دارای ذخایر است، اگر آنها را نفروشد، کار نابخردانه ای کرده است. اگر آب و هوای کشوری برای پرورش مرکبات مناسب باشد، اما سراغ تولید ذرت برود، ضرر کرده است. بنابراین کشورها باید بهترین کار خود را انجام دهند و در غیر این صورت، عوامل نابودی خود را فراهم ساخته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
481 - بررسی نقش پایگاه اقتصادی – اجتماعی در تبیین میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد
حسام نصیری شهلا کاظمی پور مجید کفاشیهدف اصلی این پژوهش، «تعیین نقش پایگاه اقتصادی–اجتماعی در تبیین میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد» میباشد. در پژوهش حاضر از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، شهروندان 18 سال به بالای شاغل در شهر مهاباد در سال 1397 میباشد. حجم نمونه أکثرهدف اصلی این پژوهش، «تعیین نقش پایگاه اقتصادی–اجتماعی در تبیین میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد» میباشد. در پژوهش حاضر از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، شهروندان 18 سال به بالای شاغل در شهر مهاباد در سال 1397 میباشد. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر برآورد گردید. نمونهگیری از بین واحدها به صورت خوشهای چندمرحلهای و نمونهگیری از داخل خوشهها به صورت تصادفی -سیستماتیک صورت گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محققساخته مشارکت سیاسی است که ضریب پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ 96/0 به دست آمد و جهت سنجش مفاهیم آن از طیف لیکرت استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون، تیمستقل و تحلیل واریانس یکراهه استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان مشارکت سیاسی و پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان شهر مهاباد تفاوت معناداری وجود دارد. به طوری که در جامعه مهاباد، افراد دارای پایگاه اقتصادی-اجتماعی پایین و متوسط در شهر مهاباد به منظور تغییر وضعیت موجود خود و دستیابی به وضعیت مطلوب، ضرورت، انگیزه، میل و رغبت بیشتری برای مشارکت و مداخله در امور سیاسی دارد اما افراد دارای پایگاه اقتصادی-اجتماعی بالا دخالت و مشارکت کمتری در امورات سیاسی این شهر دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
482 - بررسی موانع اقتصادی توسعه یافتگی در استان ایلام باروش نظریه ی زمینه ای
روضان پیری روزا کرم پور مجید کفاشیدرمیان مباحث متعددی که در چند دهه اخیردرحوزه علوم اجتماعی مطرح شده،بحث توسعه از گستردگی واهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار است.از این رو این مقاله به بررسی موانع اقتصادی توسعه یافتگی در استان ایلام و درک وتفسیر مردمان آن دیاراز توسعه می پردازد با توجه به اینکه روش شناسی عمد أکثردرمیان مباحث متعددی که در چند دهه اخیردرحوزه علوم اجتماعی مطرح شده،بحث توسعه از گستردگی واهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار است.از این رو این مقاله به بررسی موانع اقتصادی توسعه یافتگی در استان ایلام و درک وتفسیر مردمان آن دیاراز توسعه می پردازد با توجه به اینکه روش شناسی عمده ی این تحقیق کیفی بوده و از روش مردم نگاری برای عملیات گردآوری داده ها و از نظریه ی زمینه ای برای تحلیل و ارائه داده ها استفاده شده است. در این پژوهش، اطلاعات مشاهده ای و اسنادی توسط محقق گردآوری و اطلاعات مصاحبه ای نیز از 56 نفر مشارکت کنندگان ساکن در میدان مطالعه بعمل آمد. برای تعیین افراد مورد مصاحبه، از روش نمونه گیری کیفی- هدفمند و برای تعیین تعداد مصاحبه شوندگان از منطق اشباع نظری در نمونه گیری نظری استفاده شد. نتایج بررسی نشان می دهدکه مهم ترین موانع اقتصادی توسعه یافتگی در این استان مشکلات اکولوژیک،نبود بخش خصوصی قوی،نبود زیرساخت های اقتصادی و فقراقتصادی مزمن می باشد. براساس مدل نهایی ، توسعه به مثابه پدیده ای دوگانه و تقابل گرا، درک، ارزیابی و تفسیر شده است که توانسته از یک طرف استان ایلام را توانمند ساخته و بسیاری از مسایل ومشکلات زندگی آنان را در ابعاد مختلف تغییر و نوسازی مشخص کند؛ و از طرف دیگر، مستلزم پرداخت هزینه های سنتی بوده که از دید مردم استان ایلام به عنوان نتایج نامطلوب توسعه تلقی می گردد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
483 - بررسی جامعه شناختی تاثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر مسئولیت اجتماعی مدیران بنگاه های اقتصادی – انتفاعی ( مورد مطالعه : دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران)
مصطفی اکبریان هلیا واحدیزمینه و هدف: در بسیاری ازتعاریف جامعه شناحتی از سرمایه فرهنگی به عنوان مولفه ای اساسی و نیرومند در تعیین روابط اجتماعی و مسئولیت اجتماعی یاد شده است. مسئولیت اجتماعی شرکتها به عنوان موضوعی حساسیت برانگیز و نیازمند توجه در حوزه های بازاریابی و مدیریت مطرح شده که بخش مهمی أکثرزمینه و هدف: در بسیاری ازتعاریف جامعه شناحتی از سرمایه فرهنگی به عنوان مولفه ای اساسی و نیرومند در تعیین روابط اجتماعی و مسئولیت اجتماعی یاد شده است. مسئولیت اجتماعی شرکتها به عنوان موضوعی حساسیت برانگیز و نیازمند توجه در حوزه های بازاریابی و مدیریت مطرح شده که بخش مهمی از زبان کسب وکار روزمره آنان را به خود اختصاص داده است و در این پژوهش برآنیم به بررسی جامعه شناختی تاثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر مسئولیت اجتماعی مدیران بنگاه های اقتصادی – انتفاعی بپردازیم. روش: روش تحقیق در مقاله حاضر روش پیمایشی است و جامعه آماری آن کلیه مدیران شاغل در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در شهر تهران می باشند که با توجه به فرمول کوکران 400 نفر به عنوان نمونه آماری و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. در این پژوهش برای سنجش متغیر مسئولیت اجتماعی از مقیاسی محقق ساخته براساس مدل نظری کارول (1991)، سالوسکی وزولچ (2014) و لانتوس (2001) در فرم مقیاس لیکرت متشکل از 16 گویه (آیتم) و با در نظر گرفتن و با در نظر گرفتن 3 بعد مسئولیت اجتماعی ( اقتصادی، اخلاقی و قانونی)در مدل های مذکور استفاده شده است. جهت سنجش سرمایه فرهنگی از پرسشنامه سرمایه فرهنگی بوردیو (1999) با استفاده از مقیاس پنج درجه ای لیکرت و با درنظر گرفتن سه بعد سرمایة فرهنگی تجسم یافته ، عینیت یافته و نهادی استفاده شده است.برای آزمون فرضیه های تحقیق، از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون استفاده شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
484 - بررسی جامعه شناختی تاثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر مسئولیت اجتماعی مدیران بنگاه های اقتصادی – انتفاعی ( مورد مطالعه : دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران)
مصطفی اکبریان هلیا واحدیزمینه و هدف: در بسیاری ازتعاریف جامعه شناحتی از سرمایه فرهنگی به عنوان مولفه ای اساسی و نیرومند در تعیین روابط اجتماعی و مسئولیت اجتماعی یاد شده است. مسئولیت اجتماعی شرکتها به عنوان موضوعی حساسیت برانگیز و نیازمند توجه در حوزه های بازاریابی و مدیریت مطرح شده که بخش مهمی أکثرزمینه و هدف: در بسیاری ازتعاریف جامعه شناحتی از سرمایه فرهنگی به عنوان مولفه ای اساسی و نیرومند در تعیین روابط اجتماعی و مسئولیت اجتماعی یاد شده است. مسئولیت اجتماعی شرکتها به عنوان موضوعی حساسیت برانگیز و نیازمند توجه در حوزه های بازاریابی و مدیریت مطرح شده که بخش مهمی از زبان کسب وکار روزمره آنان را به خود اختصاص داده است و در این پژوهش برآنیم به بررسی جامعه شناختی تاثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر مسئولیت اجتماعی مدیران بنگاه های اقتصادی – انتفاعی بپردازیم. روش: روش تحقیق در مقاله حاضر روش پیمایشی است و جامعه آماری آن کلیه مدیران شاغل در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در شهر تهران می باشند که با توجه به فرمول کوکران 400 نفر به عنوان نمونه آماری و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. در این پژوهش برای سنجش متغیر مسئولیت اجتماعی از مقیاسی محقق ساخته براساس مدل نظری کارول (1991)، سالوسکی وزولچ (2014) و لانتوس (2001) در فرم مقیاس لیکرت متشکل از 16 گویه (آیتم) و با در نظر گرفتن و با در نظر گرفتن 3 بعد مسئولیت اجتماعی ( اقتصادی، اخلاقی و قانونی)در مدل های مذکور استفاده شده است. جهت سنجش سرمایه فرهنگی از پرسشنامه سرمایه فرهنگی بوردیو (1999) با استفاده از مقیاس پنج درجه ای لیکرت و با درنظر گرفتن سه بعد سرمایة فرهنگی تجسم یافته ، عینیت یافته و نهادی استفاده شده است.برای آزمون فرضیه های تحقیق، از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون استفاده شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
485 - مطالعه جامعه شناختی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی در ایران (با تأکید بر برنامههای 5 ساله توسعه اول تا ششم )
مجتبی روحانی یزدلی طاهره میرساردو عبدالرضا ادهمیدر این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق از یک سو دانشجویان و از سوی دیگر اساتید متخصص در حوزه توسعه اقتصادی- اجتماعی بودند. تعداد نمونه اساتید 10 نفر بودکه با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند و با اشباع نظری انتخاب شد. جامعه آ أکثردر این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق از یک سو دانشجویان و از سوی دیگر اساتید متخصص در حوزه توسعه اقتصادی- اجتماعی بودند. تعداد نمونه اساتید 10 نفر بودکه با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند و با اشباع نظری انتخاب شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره دکتری رشته های جامعه شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال که در نیمسال دوم 99-98 مشغول به تحصیل بودند، نمونه دانشجویان 200 نفر بود. یافته های پیمایش، حاکی از وجود رابطه معنادار قوی بین مؤلفههای سرمایه انسانی (تخصص، نوآوری، نخبه گرایی) و توسعه اقتصادی – اجتماعی است. نتایج مطالعه کیفی نشان داد که، شرایط علی پاسخگویی، حاکمیت قانون، اجماع عمومی، شفافیت ، کارایی و اثربخشی، حقوق مساوی و مسئولیت پذیری شناسایی شده و پدیده محوری اقتصاد تک محصولی که در زمینه فعالیت بخش خصوصی، استقلال مردم و رسانه ها ، نقش دولت، اشتراک دولت و مردم، ظرفیت سیاسی و سازمانی دولت، دولت و تأمین رفاه و بسترسازی دولت پدید آمده است. تخصص، نخبه گرایی و نوآوری به‎ عنوان شرایط مداخلهگر و اقتصاد تک محصولی منجر به اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی ، حمایت اجتماعی و مشارکت اجتماعی می شود که پیامدهای چنین کنشها و واکنشهایی رفاه ، امنیت اجتماعی، عدالت اجتماعی و آموزش همگانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
486 - بررسی تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر گرایش به مدرنیته (مورد مطالعه: شهروندان گرگان)
فرشته بادی علیرضا اسماعیلی غلامرضا خوش فر صدیقه امینیانسرمایه اجتماعی به یکی از مهمترین مباحث مطرح در میان اندیشمندان شاخههای مختلف علوم اجتماعی و انسانی در چند دههی اخیر تبدیل شده است. هدف این پژوهش شناسایی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر گرایش به مدرنیته در شهر گرگان میباشد. روش تحقیق پیمایشی بوده، داده ها به روش م أکثرسرمایه اجتماعی به یکی از مهمترین مباحث مطرح در میان اندیشمندان شاخههای مختلف علوم اجتماعی و انسانی در چند دههی اخیر تبدیل شده است. هدف این پژوهش شناسایی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر گرایش به مدرنیته در شهر گرگان میباشد. روش تحقیق پیمایشی بوده، داده ها به روش میدانی جمع آوری شده، جامعه آماری شامل شهروندان ساکن شهر گرگان بود که تعداد 401 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقهای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بودکه اعتبار آن به واسطه اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (879/0) مورد تایید قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از تکنیک ها و روش های آماری پیشرفته متناسب با سطح سنجش متغیرها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی با گرایش به مدرنیته در بین شهروندان گرگان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین میزان تاثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش به مدرنیته بیش از سرمایه اقتصادی است. انسجام مهمترین مؤلفه در سرمایه اجتماعی و رابطه گرایی مهم ترین بعُد در مدرنیته است. بین سرمایه اجتماعی و مولفه های آن (اعتماد، مشارکت، امنیت، انسجام) با گرایش به مدرنیته رابطه معنی دار وجود دارد. متغیر مشارکت تاثیر معکوس بر روی مدرنیته دارد، بین اقسام سرمایه اجتماعی (شناختی و ساختاری) با گرایش به مدرنیته رابطه معنی داری وجود دارد و سرمایه اجتماعی ساختاری عامل مهمتری در تغییرات مدرنیته است. همچنین بین متغیرهای جنسیت (مردان)، سطح تحصیلات، قومیت و شغل با گرایش به مدرنیته رابطه معنا داری وجود دارد، تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
487 - فراتحلیلی بر مطالعات زنانگی و توسعه در ایران با تمرکز بر توسعه اقتصادی
آزاده غضنفری خلیل میرزایی معصومه رشادنخستین تعلیم دهنده در یک جامعه و آماده کننده یک نسل آگاه و برخوردار از دانش برای ایجاد و فراهم نمودن بسترهای پیشرفت و توسعه در یک کشور و یک ملت زنان هستند. بنابراین همین امر کافی است که پیشرفت و توسعه زنان یک جامعه را برابر با پیشرفت وتوسعه آن کشور نیز بدانیم. لذادر این أکثرنخستین تعلیم دهنده در یک جامعه و آماده کننده یک نسل آگاه و برخوردار از دانش برای ایجاد و فراهم نمودن بسترهای پیشرفت و توسعه در یک کشور و یک ملت زنان هستند. بنابراین همین امر کافی است که پیشرفت و توسعه زنان یک جامعه را برابر با پیشرفت وتوسعه آن کشور نیز بدانیم. لذادر این پژوهش با هدف ترکیب مطالعات انجام شده در حوزه زنانگی و توسعه انجام گردیده است. روش مورد استفاده در این پژوهش فراتحلیل است. جامعه آماری شامل مطالعات در دسترس مرتبط بود که در فاصله سال های 1385 تا 1401 در ایران و به زبان فارسی به صورت مقاله در دسترس بودند. پس از بررسی ملاک های ورود و خروج، 59 اندازه اثر از 17 مطالعه دارای شرایط فراتحلیل، به دست آمد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل حساسیت، نمودار قیفی، مدل های تصادفی، و تحلیل ناهمگنی با استفاده از نرم افزار 2CMA استفاده شده است. تحلیل اطلاعات حاصل از پژوهش ها نشان داد که مقدار اندازه اثر ترکیبی برای مدل تصادفی (مدل انتخاب شده برای این فراتحلیل) متوسط بوده تحلیل اطلاعات حاصل از پژوهش ها نشان داد که مقدار اندازه اثر ترکیبی برای مدل تصادفی (مدل انتخاب شده برای این فراتحلیل) طبق جدول تفسیر اندازه کوهن، متوسط محاسبه شد.همچنین با در نظر گرفتن توسعه اقتصادی بعنوان متغیر تعدیل کننده اندازه اثر برای توسعه اقتصادی نیزمتوسط محاسبه می شود . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
488 - بررسی رابطه استفاده از شبکه ‏های اجتماعی مجازی با نظم اجتماعی در خانواده
مریم عاقل افسانه ادریسی عبدالرضا ادهمیهدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شبکه‎ های اجتماعی مجازی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی بر نظم اجتماعی در خانواده است. برای دستیابی به این هدف از روش پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری شهروندان متاهل شهر تهران و نمونه براساس فرمول کوکران شامل 384 نفر با روش نمونهگیری تصادف أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شبکه‎ های اجتماعی مجازی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی بر نظم اجتماعی در خانواده است. برای دستیابی به این هدف از روش پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری شهروندان متاهل شهر تهران و نمونه براساس فرمول کوکران شامل 384 نفر با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اصلی جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه است که از طریق آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافتهها نشان میدهد افزایش استفاده از شبکههای اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی باعث افزایش نظم اجتماعی در خانواده می شود، و همچنین رابطه نظم اجتماعی و استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی دارای همبستگی معناداری می باشند و نظم اجتماعی در گروه زنان بیشتر از مردان است و با افزایش سن نظم اجتماعی نیز افزایش مییابد. یافتهها نشان میدهد افزایش استفاده از شبکههای اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی باعث افزایش نظم اجتماعی در خانواده می شود، و همچنین رابطه نظم اجتماعی و استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی دارای همبستگی معناداری می باشند و نظم اجتماعی در گروه زنان بیشتر از مردان است و با افزایش سن نظم اجتماعی نیز افزایش مییابد. و نظم اجتماعی در گروه زنان بیشتر از مردان است و با افزایش سن نظم اجتماعی نیز افزایش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
489 - بررسی تطبیقی رابطه تحزب با توسعه اقتصادی: مورد مطالعه برنامههای توسعه دوران پهلوی با انقلاب اسلامی در ایران
سوسن خالقی عیسی حسن زاده عباسعلی طالبی محمد رضا نعیمیاین مقاله به عنوان بررسی تطبیقی رابطه تحزب با توسعه اقتصادی دوره پهلوی و بعد از انقلاب اسلامی در ایران به سیر تحولات اقتصادی و سیاسی در قالب برنامههای توسعه میپردازد تا رابطه بین احزاب را به عنوان شاخص توسعه سیاسی با برنامههای اقتصادی توصیف و تحلیل کند. به لحاظ روش ش أکثراین مقاله به عنوان بررسی تطبیقی رابطه تحزب با توسعه اقتصادی دوره پهلوی و بعد از انقلاب اسلامی در ایران به سیر تحولات اقتصادی و سیاسی در قالب برنامههای توسعه میپردازد تا رابطه بین احزاب را به عنوان شاخص توسعه سیاسی با برنامههای اقتصادی توصیف و تحلیل کند. به لحاظ روش شناسی، تحقیق از نوع کیفی و تحلیلی است که به روش اسنادی انجام میشود. نظام پادشاهی پهلوی دوم به نظام حزبی دولتی علاقمند بود تا این که نظام تک حزبی ایجاد شد و توسعه اقتصادی معمولاً با مشورت و زیر نظر شاه انجام میشد . برنامه ریزی عمرانی و اقتصادی نیز در چارچوب انقلاب سفید و منشور نوزده مادهای آن و برنامههای عمرانی بود که توسط سازمان برنامه و بودجه تدوین میشد و احزاب دخالتی در نظام برنامه ریزی نداشتند. در دوران انقلاب اسلامی نیز برنامههای توسعه کشور در قالب برنامههای پنج ساله تدوین شد که سازمان برنامه و بودجه کارگزار اصلی تهیه و تدوین برنامه بود. حزب جمهوری اسلامی فراگیرترین حزب انقلابی و اسلامی بود اما به علت اختلافات ناشی از نگرش و گرایش سیاسی، تاثیرگذاری در نظام اقتصادی نداشت، احزاب کارگزاران سازندگی و گروههای 18گانه اصلاحات بیشترین تاثیرگذاری را در برنامه های توسعه اقتصادی ایران داشتند و به میزانی که از سهم مشارکت احزاب کم شده برنامههای توسعه نیز ناکارا شدند. به طوری که بیشترین همراستایی و بهترین عملکرد را به ترتیب در برنامههای سوم، اول، دوم، پنجم و چهارم بعد از انقلاب میتوان سراغ داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
490 - بررسی رابطه استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با نظم اجتماعی در خانواده
مریم عاقل افسانه ادریسی عبدالرضا ادهمیخانواده از طریق گفتگو و برقراری ارتباط و تعامل کلامی می تواند پیوند عاطفی بین اعضای خود را حفظ نموده و مهمترین کارکرد خود که انتقال ارزشها و اجتماعی نمودن فرزندان است را از طریق مختلفی چون فرهنگ شفاهی به انجام رساند. گسترده شدن ارتباط افراد در شبکه های اجتماعی مجازی و أکثرخانواده از طریق گفتگو و برقراری ارتباط و تعامل کلامی می تواند پیوند عاطفی بین اعضای خود را حفظ نموده و مهمترین کارکرد خود که انتقال ارزشها و اجتماعی نمودن فرزندان است را از طریق مختلفی چون فرهنگ شفاهی به انجام رساند. گسترده شدن ارتباط افراد در شبکه های اجتماعی مجازی و جایگزین شدن این فضا در خانواده ها بهجای فضای واقعی و ارتباط رو در روی افراد، نظم در خانواده را دچار اختلال کرده است. ازاینرو در این پژوهش تأثیر استفاده از شبکه‎های اجتماعی مجازی بهعنوان متغیر مستقل اصلی و همچنین تأثیر سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی بهعنوان متغیر مستقل مداخله گر بر نظم اجتماعی در خانواده موردبررسی قرار میگیرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی سرمایه فرهنگی و اقتصادی و نظم اجتماعی بر شبکههای اجتماعی میباشد. پژوهش حاضر توصیفی- علی و ازنظر روششناسی پیمایشی است. واحد مشاهده فرد است. سطح تحلیل خرد است. ازنظر زمانی، پژوهش حاضر، مقطعی است. ابزار موردنیاز در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان متأهل تهرانی است که 384 نفر بهعنوان نمونه انتخاب شدند. انتخاب نمونه با تلفیق نمونه‎گیری خوشه‎ای و طبقهبندی نامتناسب صورت گرفت . تحلیل نتایج نشان داد نظم اجتماعی با استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی همبستگی معناداری دارد، شدت این رابطه ضعیف ارزیابی می شود و جهت رابطه بین دو متغیر مستقیم است. بهعبارتدیگر با افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی، نظم اجتماعی افزایش می‎یابد و بالعکس. نتایج نشان داد که با افزایش استفاده از شبکههای اجتماعی، افزایش سرمایه فرهنگی و افزایش سرمایه اقتصادی، نظم اجتماعی در خانواده افزایش مییابد و بالعکس. همچنین نظم اجتماعی در گروه زنان بیشتر از مردان است و با افزایش سن نظم اجتماعی نیز افزایش مییابد و بالعکس. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
491 - زندگی زنان پس از طلاق با رویکردی کیفی (مطالعه موردی: شهرستان شاهیندژ)
محمدعلی آرمند آرام اژدریچکیده طلاق، فرآیند قانونی جدایی یک زوج است که در طی زمان و در قالب مراحل مختلفی اتفاق می افتد. چنین مسائلی برای کنشگران پیامدهایی به همراه دارد، که می تواند بر اساس جنس متفاوت باشد. با قرار گرفتن در موقعیت طلاق نیز زنان و مردان مطلقه با مشکلاتی مواجه می گردند، در این مط أکثرچکیده طلاق، فرآیند قانونی جدایی یک زوج است که در طی زمان و در قالب مراحل مختلفی اتفاق می افتد. چنین مسائلی برای کنشگران پیامدهایی به همراه دارد، که می تواند بر اساس جنس متفاوت باشد. با قرار گرفتن در موقعیت طلاق نیز زنان و مردان مطلقه با مشکلاتی مواجه می گردند، در این مطالعه تمرکز روی مسائل زنان است. هدف از این پژوهش مطالعه جامعه شناختی پیامدهای طلاق از دیدگاه زنان مطلقه شهرستان شاهین دژ است. تحقیق کیفی است و از روش نمونه گیری نظری و هدفمند استفاده شده است. برای این منظور 20 زن مطلقه ساکن شهرستان شاهین دژ که حداقل یکبار تجربه طلاق داشته اند به عنوان مشارکت کنندگان این تحقیق انتخاب شده اند. نتایج حاکی از آن است که با وقوع طلاق تغییرات متعددی در ابعاد گوناگون زندگی آنها را تحت تأثیر قرار داده است. زنان پس از طلاق احساس تنهایی کرده و با مشکلات مالی اقتصادی فراوانی همراه بودند. برخی از زنان مطلقه دارای فرزند تمایل به ازدواج مجدد داشتند اما نگران آینده فرزندان خود بودند. مهمترین مسأله این زنان مشکلات مالی و عدم حمایت مالی و اجتماعی از سوی دولت و نهادهای دولتی بود. بنابراین، لازم است دولت و سازمانهای تابعه متولی امور زنان و خانواده این نیاز به حمایت های همه جانبه آنان را مد نظر قرار داده و تدابیر لازم برای پاسخگویی به آنها را بیندیشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
492 - رابطه سرمایه اجتماعی و گرایش به مدرنیته (مورد مطالعه: شهروندان گرگان)
فرشته بادی غلامرضا خوش فر علیرضا اسماعیلی صدیقه امینیانسرمایه اجتماعی به یکی از مهمترین مباحث مطرح در میان اندیشمندان شاخه های مختلف علوم اجتماعی و انسانی در چند دهه ی اخیر تبدیل شده است. هدف این پژوهش شناسایی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر گرایش به مدرنیته در شهر گرگان میباشد. روش تحقیق پیمایشی بوده، داده ها به روش م أکثرسرمایه اجتماعی به یکی از مهمترین مباحث مطرح در میان اندیشمندان شاخه های مختلف علوم اجتماعی و انسانی در چند دهه ی اخیر تبدیل شده است. هدف این پژوهش شناسایی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر گرایش به مدرنیته در شهر گرگان میباشد. روش تحقیق پیمایشی بوده، داده ها به روش میدانی جمع آوری شده، جامعه آماری شامل شهروندان ساکن شهر گرگان بود که تعداد 401 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقهای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بودکه اعتبار آن به واسطه اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (879/0) مورد تایید قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از تکنیک ها و روش های آماری پیشرفته متناسب با سطح سنجش متغیرها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی با گرایش به مدرنیته در بین شهروندان گرگان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین میزان تاثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش به مدرنیته بیش از سرمایه اقتصادی است. انسجام مهمترین مؤلفه در سرمایه اجتماعی و رابطه گرایی مهم ترین بعُد در مدرنیته است. بین سرمایه اجتماعی و مولفه های آن (اعتماد، مشارکت، امنیت، انسجام) با گرایش به مدرنیته رابطه معنی دار وجود دارد. متغیر مشارکت تاثیر معکوس بر روی مدرنیته دارد، بین اقسام سرمایه اجتماعی (شناختی و ساختاری) با گرایش به مدرنیته رابطه معنی داری وجود دارد و سرمایه اجتماعی ساختاری عامل مهمتری در تغییرات مدرنیته است. همچنین بین متغیرهای جنسیت (مردان)، سطح تحصیلات، قومیت و شغل با گرایش به مدرنیته رابطه معنا داری وجود دارد، در حالی که بین مذهب با گرایش به مدرنیته، رابطه معنا داری وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
493 - مطالعه جامعه شناختی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی در ایران (با تأکید بر برنامههای 5 ساله توسعه اول تا ششم )
مجتبی روحانی یزدلی طاهره میرساردو عبدالرضا ادهمیهدف این پژوهش، بررسی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی از نظر اساتید دانشگاه ها و دانشجویان دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال بود. در این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق از یک سو دانشجویان و از أکثرهدف این پژوهش، بررسی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی از نظر اساتید دانشگاه ها و دانشجویان دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال بود. در این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق از یک سو دانشجویان و از سوی دیگر اساتید متخصص در حوزه توسعه اقتصادی- اجتماعی بودند. تعداد نمونه اساتید 10 نفر بودکه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با اشباع نظری انتخاب شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره دکتری رشته های جامعه شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال که در نیمسال دوم 99-98 مشغول به تحصیل بودند، نمونه دانشجویان 200 نفر بود. اعتبار پرسشنامه با اعتبار صوری و پایایی داده ها با استفاده از روش آزمون و آزمون مجدد و آزمون آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت. در پیمایش ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته و در مطالعه کیفی مصاحبه نیمه ساخت یافته بود. فرضیه ها با استفاده از نظریه سرمایه انسانی تدوین شده اند. یافته های پیمایش، حاکی از وجود رابطه معنادار قوی بین مؤلفه های سرمایه انسانی (تخصص، نوآوری، نخبه گرایی) و توسعه اقتصادی – اجتماعی است. نتایج مطالعه کیفی نشان داد که، شرایط علی پاسخگویی، حاکمیت قانون، اجماع عمومی، شفافیت ، کارایی و اثربخشی، حقوق مساوی و مسئولیت پذیری شناسایی شده و پدیده محوری اقتصاد تک محصولی که در زمینه فعالیت بخش خصوصی، استقلال مردم و رسانه ها ، نقش دولت، اشتراک دولت و مردم، ظرفیت سیاسی و سازمانی دولت، دولت و تأمین رفاه و بسترسازی دولت پدید آمده است. تخصص، نخبه گرایی و نوآوری به‎ عنوان شرایط مداخله گر و اقتصاد تک محصولی منجر به اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی ، حمایت اجتماعی و مشارکت اجتماعی می شود که پیامدهای چنین کنش ها و واکنش هایی رفاه ، امنیت اجتماعی، عدالت اجتماعی و آموزش همگانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
494 - بررسی نقش پایگاه اقتصادی – اجتماعی در تبیین میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد
حسام نصیری شهلا کاظمیپور مجید کفاشیچکیده هدف اصلی این پژوهش، تعیین نقش پایگاه اقتصادی–اجتماعی در تبیین میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد می باشد. در پژوهش حاضر از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، شهروندان 18 سال به بالای شاغل در شهر مهاباد در سال 1397 می باشد. أکثرچکیده هدف اصلی این پژوهش، تعیین نقش پایگاه اقتصادی–اجتماعی در تبیین میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد می باشد. در پژوهش حاضر از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، شهروندان 18 سال به بالای شاغل در شهر مهاباد در سال 1397 می باشد. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر برآورد گردید. نمونه گیری از بین واحدها به صورت خوشه ای چندمرحله ای و نمونه گیری از داخل خوشه ها به صورت تصادفی سیستماتیک صورت گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته مشارکت سیاسی است که ضریب پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ 96/0 به دست آمد و جهت سنجش مفاهیم آن از طیف لیکرت استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تی مستقل و تحلیل واریانس یک راهه استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان مشارکت سیاسی و پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان شهر مهاباد تفاوت معناداری وجود دارد. به طوری که در جامعه مهاباد، افراد دارای پایگاه اقتصادی-اجتماعی پایین و متوسط در شهر مهاباد به منظور تغییر وضعیت موجود خود و دستیابی به وضعیت مطلوب، ضرورت، انگیزه، میل و رغبت بیشتری برای مشارکت و مداخله در امور سیاسی دارد اما افراد دارای پایگاه اقتصادی-اجتماعی بالا دخالت و مشارکت کمتری در امورات سیاسی این شهر دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
495 - بررسی تطبیقی رابطه تحزب با توسعه اقتصادی مورد مطالعه برنامههای توسعه دوران پهلوی با جمهوری اسلامی در ایران
سوسن خالقی کارسالاری عیسی حسن زاده محمد رضا نعیمی عباسعلی طالبیتوسعه از مفاهیمی است که به صورت جدی از برنامههای عمرانی دوران پهلوی شروع شد و با تاسیس نظام جمهوری اسلامی نیز ادامه یافت اما در دوران جنگ هشت ساله برای مدتی متوقف ماند. توسعه از مفاهیم جدی حوزه سیاست و اقتصاد است که ضمن استقلال علمی هر یک به صورت متداخل نیز عمل می کند. أکثرتوسعه از مفاهیمی است که به صورت جدی از برنامههای عمرانی دوران پهلوی شروع شد و با تاسیس نظام جمهوری اسلامی نیز ادامه یافت اما در دوران جنگ هشت ساله برای مدتی متوقف ماند. توسعه از مفاهیم جدی حوزه سیاست و اقتصاد است که ضمن استقلال علمی هر یک به صورت متداخل نیز عمل می کند. این مقاله با هدف بررسی تطبیقی رابطه تحزب با توسعه اقتصادی به صورت مطالعه موردی برنامههای توسعه دوران پهلوی با جمهوری اسلامی در ایران انجام میشود تا به این سئوال پاسخ دهد که آیا تحزب به عنوان یک مفهوم در حوزه توسعه سیاسی با توسعه اقتصادی در دوره پهلوی و دوران جمهوری اسلامی رابطه داشته است؟ تحقیق از نوع کیفی و توصیفی است که به لحاظ روش شناختی به صورت کتابخانهای انجام شده است. یافته های تحقیق حاکی از این است که در دوران پهلوی؛ تحزب بیش از هر چیز در توسعه سیاسی جای دارد نه در توسعه اقتصادی؛ تحزب در درون حاکمیت به لیبرالیسم گرایش داشتند، اما به نفع نظام تک حزبی حذف و ادغام شدند. تحزب خارج از حاکمیت بیشتر به سوسیالیسم گرایش داشت. توسعه اقتصادی متاثر از جایگاه مشورتی شاه بود. برنامه ریزی عمرانی و اقتصادی نیز در چارچوب انقلاب سفید و منشور نوزده مادهای آن و برنامههای عمرانی اجرا شد که توسط سازمان برنامه و بودجه تدوین گردید و احزاب در نظام برنامه ریزی دخالت نداشتند. در دوران انقلاب اسلامی نیز برنامههای توسعه کشور در قالب برنامههای پنج ساله تدوین شد که سازمان برنامه و بودجه کارگزار اصلی تهیه و تدوین برنامه بود. حزب جمهوری اسلامی فراگیرترین حزب بود اما به علت اختلافات ناشی از نگرش و گرایش سیاسی، تاثیرگذاری در نظام اقتصادی نداشت، جامعه روحانیت مبارز تهران نیز دچار اختلاف و انشقاق شد. احزاب کارگزاران سازندگی و گروههای 18گانه اصلاحات بیشترین تاثیرگذاری را در برنامه های توسعه اقتصادی ایران داشتند و به میزانی که از سهم مشارکت احزاب کم شده برنامههای توسعه نیز ناکارا شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
496 - بررسی رابطه حق توسعه و ارتقاء توسعه پایدار و همه جانبه کشورهای توسعه نیافته
سید ماکان صداقت حسین شریفی طرازکوهی احمد شمس سعید منصوریچکیده امروزه تلاش برای دست یافتن به جایگاهی بهتر در اقتصاد جهانی، بخش مهمی از مبارزه برای توسعه می باشد. بحث بهبود رفاه در قالب نظریه مزیت نسبی مطرح می شود؛ یعنی هر کشوری که بهترین کارکرد خود را محور قرار دهد، به بهترین نتیجه می رسد. سئوال اصلی این تحقیق این است که اعلا أکثرچکیده امروزه تلاش برای دست یافتن به جایگاهی بهتر در اقتصاد جهانی، بخش مهمی از مبارزه برای توسعه می باشد. بحث بهبود رفاه در قالب نظریه مزیت نسبی مطرح می شود؛ یعنی هر کشوری که بهترین کارکرد خود را محور قرار دهد، به بهترین نتیجه می رسد. سئوال اصلی این تحقیق این است که اعلامیه حق توسعه چگونه بر توسعه یافتگی کشورهای در حال توسعه اثر گذار است. مطالعه از نوع اسنادی و کیفی از نوع فرا مطالعه است زیرا یافته ها غیر پارامتریک است و اطلاعات موجود با استفاده از روش فرا تحلیل مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. مهمترین ابزار جمع آوری اطلاعات فیش و تکنیک تحلیل محتوا است که با مراجعه به همه منابع شناسایی شده ، اطلاعات مهم و مورد نیاز جمع آوری شده اند. منابع مورد استفاده مشتمل بر 59 کتاب، 93 مقاله و 80 کنوانسیون ، اعلامیه و قانون است. در مطالعه حاضر مقولاتتعهدات حقوقی اقتصادی – اجتماعی ناشی از حق توسعه، سرمایه گذاری خارجی مستقیم، موانع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی توسعه در کشورهای در حال توسعه ، مقوله های اصلی هستند . نتایج تحقیق نشان داد که پرثمرترین فعالیت هر کشوری، فعالیتی است که با منابع و عوامل موجود در آن کشور هم سازتر باشد. حق توسعه موجب ارتقا توانمندی نیروی انسانی شده و کمک کشورهای توسعه یافته به کشورهای توسعه نیافته می تواند آنها از از چرخه فقر رها ساختا و در مسیر توسعه قرار دهد. نتایج همچنین نشان داد که حق توسعه از طریق کمک به آموزش ، توانمند سازی زنان، توجه به حقوق کودکان و سرمایه گذاری خارجی می تواند به عنوان مکانیسمی در جهت سوق کشورهای توسعه نیافته به مسیر توسعه یافتگی یاری رساند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
497 - تبیین جامعه شناختی رابطه مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی – انتفاعی و میزان کارآمدی و اثربخشی سازمانی آنان ( مورد مطالعه: دانشگاه آزاد اسلامی و بانک پارسیان در شهر تهران)
مصطفی اکبریان سجاد یاریان هلیا واحدیچکیده یکی از مهم ترین مقوله ها در مدیریت بنگاه ها و شرکت ها مسئولیت اجتماعی بنگاه می باشد و در این پژوهش برآنیم به تبیین جامعه شناختی رابطه مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی – انتفاعی و میزان کارآمدی و اثربخشی سازمانی آنان بپردازیم. روش تحقیق مطالعه حاضر، روش همبس أکثرچکیده یکی از مهم ترین مقوله ها در مدیریت بنگاه ها و شرکت ها مسئولیت اجتماعی بنگاه می باشد و در این پژوهش برآنیم به تبیین جامعه شناختی رابطه مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی – انتفاعی و میزان کارآمدی و اثربخشی سازمانی آنان بپردازیم. روش تحقیق مطالعه حاضر، روش همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه کارکنان شاغل در بانک پارسیان و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در شهر تهران بودند که با توجه به جدول تعیین حجم نمونه مورگان، تعداد 215 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این پژوهش برای سنجش متغیر مسئولیت اجتماعی از مقیاسی محقق ساخته براساس مدل نظری کارول (1991)، سالوسکی وزولچ (2014) و لانتوس (2001) در فرم مقیاس لیکرت متشکل از 16 گویه (آیتم) و با در نظر گرفتن 7 بعد مسئولیت اجتماعی در مدل های مذکور استفاده شده است. همچنین برای سنجش کارآیی و اثربخشی سازمانی بر اساس تعاریف مفهومی روبرتز (1992) و سیمپسون (2002) و مبتنی بر معرف های کارآیی سازمانی از طریق مقیاسی متشکل از 10 گویه در فرم مقیاس لیکرت سنجیده شده است. یافته ها نشان داد بین تقید بنگاه به رعایت مسئولیت های اجتماعی (در ابعاد نیازهای اقتصادی ، رعایت قوانین و مقررات ، رعایت اخلاق کسب و کار و مسئولیت های بشر دوستانه) و میزان کارآمدی سازمانی آن رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
498 - بررسی رابطه ی بین فضای شهری و جرم:مورد مطالعه، منطقه یازده مشهد
رضا علی محسنی آذر ذوقدار مقدمچکیده این پژوهش، به دنبال بررسی تأثیر فضاهای شهری و عوامل مربوط به آن، در افزایش میزان جرایم در منطقه ی 11 مشهد می باشد. سؤال اصلی تحقیق این است که میان فضای شهری و جرم چه رابطه ای وجود دارد؟ این پژوهش از لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات همبستگی است که به صورت پیمایشی ا أکثرچکیده این پژوهش، به دنبال بررسی تأثیر فضاهای شهری و عوامل مربوط به آن، در افزایش میزان جرایم در منطقه ی 11 مشهد می باشد. سؤال اصلی تحقیق این است که میان فضای شهری و جرم چه رابطه ای وجود دارد؟ این پژوهش از لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات همبستگی است که به صورت پیمایشی انجام پذیرفته و ابزار غالب گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد. جامعه ی آماری تحقیق برابر با 222000 نفر و حجم نمونه ی تحقیق برابر با 383 نفر بوده است.یافته های تحقیق نشان داده است که در منطقه ی مورد مطالعه میزان جرایم، پایین تر از حد متوسط بوده و همچنین نشان داده است که عوامل طراحی محیطی، فقر محیطی، تنوع قومی، تراکم جمعیت و افزایش ناکامی منزلتی، رابطه ی معناداری با افزایش میزان جرایم در این منطقه دارد. همچنین، عواملی چون کنترل اجتماعی، افزایش ارزش ها و هنجارهای اخلاقی نیز از عوامل کاهش دهنده ی جرم محسوب می باشند. در این تحقیق همچنین مشخص شده است که مجاورت منطقه 11 شهر مشهد با مناطق جرم خیز، حاشیه ای بودن منطقه، روشنایی ضعیف معابر، نزدیکی به شهرک های حومه، مهاجرین، تراکم جمعیت و آپارتمان به عنوان عوامل مستعدکننده جرایم در منطقه مورد مطالعه می باشد .در نتایج رگرسیونی متغیر کنترل اجتماعی و سرخوردگی و ناکامی منزلتی به عنوان مهم ترین عوامل موثر بر میزان جرم در منطقه 11 شهر مشهد شناخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
499 - بررسی جامعه شناختی رابطه پایگاه اقتصادی ومذهب با فرهنگ سیاسی درچارچوب مفهومی مارک تسلر
مجتبی فتحی زاده عبدالرضا هاشمی احمد علی حسابیفرهنگ سیاسی در جوامع معاصر، وبه ویژه در جامعه در حال گذار ایران،نقشی محوری درتوسعه ومشارکت سیاسی ومدنی دارد.دراین میان ،نقش دانشجویان دانشگاه فرهنگیان که درحقیقت معلمین آینده جامعه می باشند در تکوین وتحکیم فرهنگ سیاسی دموکراتیک،بسیار اثرگذارند.پژوهش حاضر،درچارچوب دستگاه أکثرفرهنگ سیاسی در جوامع معاصر، وبه ویژه در جامعه در حال گذار ایران،نقشی محوری درتوسعه ومشارکت سیاسی ومدنی دارد.دراین میان ،نقش دانشجویان دانشگاه فرهنگیان که درحقیقت معلمین آینده جامعه می باشند در تکوین وتحکیم فرهنگ سیاسی دموکراتیک،بسیار اثرگذارند.پژوهش حاضر،درچارچوب دستگاه مفهومی مارک تسلر،به مطالعه بررسی جامعه شناختی رابطه پایگاه اقتصادی ومذهب با فرهنگ سیاسی دانشجویان می پردازد.پژوهش به روش پیمایشی وبا استفاده از پرسشنامه،درمورد 362 نفر از دانشجویان دانشگاه های فرهنگیان غرب کشور(ایلام ،کرمانشاه ،سنندج، خرم آباد، همدان)انجام گرفته است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند.نتایج تحقیق نشان داد که اکثریت دانشجویانی که دارای مذهب سنی بودند به فرهنگ سیاسی بی تفاوت6/16 درصد،واکثریت دانشجویانی که دارای مذهب شیعه بودند به دوفرهنگ سیاسی بی تفاوت 9/40 درصد و دموکراتیک 6/32 درصد،گرایش داشتند.وهمچنین اکثریت دانشجویانی که دارای پایگاه اقتصادی پایین بودند به فرهنگ سیاسی بی تفاوت،واکثریت دانشجویانی که دارای پایگاه اقتصادی بالا بودند به فرهنگ سیاسی دموکراتیک،گرایش داشتند.بنابراین یافته نشان داد که فرهنگ سیاسی دانشجویان،با متغیرهای پایگاه اقتصادی و مذهب رابطه مثبت ومعناداری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
500 - سیستمهای پشتیبان تصمیمگیری در مدیریت علفهایهرز
مجتبی حسینی مهدی مجاب مهدی نصیری محلاتیفناوری کشاورزی باعث تغییرات مداوم در روش های مدیریت مزارع می شود به طوری که کشاورزان با نهاده های جدید زیاد و متنوعی روبرو بوده و تصمیمگیری صحیح و موثر در زمینه به کارگیری امری دشوار شده است. سیستمهای کمک به تصمیمگیری (DSS) از دهه 1980 میلادی در بخش کشاورزی بعنوان اب أکثرفناوری کشاورزی باعث تغییرات مداوم در روش های مدیریت مزارع می شود به طوری که کشاورزان با نهاده های جدید زیاد و متنوعی روبرو بوده و تصمیمگیری صحیح و موثر در زمینه به کارگیری امری دشوار شده است. سیستمهای کمک به تصمیمگیری (DSS) از دهه 1980 میلادی در بخش کشاورزی بعنوان ابزار کمکدهنده به تصمیمگیری مورد استفاده قرار گرفتهاند. این سیستمها در علوم علف های هرز بطور کلی به دو دسته تقسیم می شوند: 1- سیستم هایی که بر اساس تاثیر علفکش یا شناسایی علفهای هرز توصیه می کنند 2- سیستم هایی که بر اساس بانک بذر یا تراکم گیاهچه علف هرز توصیههای اقتصادی می نمایند. سیستم های پیشرفته تر در تلاش هستند که هر دو جنبه رقابت علف هرز و پویایی جمعیت علف های هرز را با توجه به دز علف کش انتخابی مد نظر قرار دهند. هدف استفاده از DSS ها در مدیریت علفهای هرز کنترل مناسب علف های هرز، کاهش استفاده از علف کش ها، کاهش هزینه مدیریت علف های هرز و کاهش خطرات محیطی است. تاکنون از برنامه های متعددی چون HERB، MUS-HERB، WEEDSIM، SELOMA، Herbicide Application Decision Support System (HADSS)، Pocket HERB، WebHADSS، Weedsoft، Weed Manager، GESTINF، AVENA-PC، Expert system ، Pl@ntInfo و RIM (Ryegrass Integrated Management) در مدیریت علف های هرز استفاده شده است و انتظار می رود در آینده استقبال بیشتری از این برنامه ها شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
501 - چالش های مدیریت راهبردی باشگاههای فوتبال از منظر اقتصادی و اجتماعی
جواد مرادی چالشتری حسن فاهم هادی عبداللههدف : هدف از این مطالعه پرداختن به چالش های برنامه ریزی و مدیریت راهبردی باشگاههای فوتبال از منظر اقتصادی و اجتماعی می باشد.روش شناسی : پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق شامل 153 نفر از اساتید تربیت بدنی مؤسسات آموزش عالی، مدیران و اعضاء هیئت علمی ت أکثرهدف : هدف از این مطالعه پرداختن به چالش های برنامه ریزی و مدیریت راهبردی باشگاههای فوتبال از منظر اقتصادی و اجتماعی می باشد.روش شناسی : پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق شامل 153 نفر از اساتید تربیت بدنی مؤسسات آموزش عالی، مدیران و اعضاء هیئت علمی تربیت بدنی وزارت علوم عراق، مربیان و داوران و کارشناسان خبره فوتبال می باشد. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می باشد که پس از انجام مطالعه کتابخانه ای، به روش دلفی تهیه شده است. تحلیل دادهها با استفاده از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و آزمون فریدمن با استفاده از نرم افزار spss22 صورت پذیرفته است.یافته ها : با توجه به ضرایب همبستگی پیرسون ، نتایج تحقیق نشان داد، بین متغیرهای پژوهش رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد بین نقاط ضعف ها، قوت ها، فرصت ها و تهدیدها در پیشبرد برنامه راهبردی باشگاههای فوتبال تأثیر معنا دار دارد. نتایج آزمون فریدمن و رتبهبندی گویه ها نشان داد، به لحاظ آماری میانگین رتبه اکتسابی هریک از گویه های تحقیق باهم تفاوت دارند.نتیجه گیری : نتایج تحقیق نشان داد مدیریت راهبردی در دستیابی به اهداف و بطور خاص، اهداف اقتصادی و اجتماعی بسیار اثرگذار است. لذا به نظر می رسد می بایست توجه ویژه به کسب منابع درآمدی پایدار برای باشگاه ها و توسعه پایدار اقتصادی صورت گیرد تا باشگاه ها بتوانند بر مشکلات اقتصادی و اجتماعی لازم را به ارمغان آورند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
502 - توزیع بار اقتصادی با هدف کاهش هزینه و بهبود قابلیت اطمینان با در نظر گرفتن عدم قطعیت
سعید ناصری مجتبی نجفی مصطفی اسماعیل بیگهدف از مسئله توزیع بار اقتصادی یافتن یک طرح مطلوب، برای خروجی نیروگاهها به منظور تامین بار مصرفی در یک افق زمانی مشخص میباشد، به طوری که تضمین میکند طرح پیشنهاد شده تقاضای بار را در سطح قابل قبولی از قابلیت اطمینان برآورده خواهد کرد. با پیدایش روشهای مدیریت انرژی و م أکثرهدف از مسئله توزیع بار اقتصادی یافتن یک طرح مطلوب، برای خروجی نیروگاهها به منظور تامین بار مصرفی در یک افق زمانی مشخص میباشد، به طوری که تضمین میکند طرح پیشنهاد شده تقاضای بار را در سطح قابل قبولی از قابلیت اطمینان برآورده خواهد کرد. با پیدایش روشهای مدیریت انرژی و مصرف توان الکتریکی، روند رشد بار کاهش یافته اما همچنان نیاز به بهینه سازی مسائل بهره برداری بهینه دربخشهای تولید، شبکه انتقال و توزیع برای تامین و انتقال توان از تولیدکنندگان به مصرف-کنندگان وجود دارد. لذا حل مسئله توزیع بار اقتصادی به صورت بهینه و در سطح قابل قبولی از قابلیت اطمینان ضروری میباشد. هدف اصلی این مسئله کاهش هزینه بهرهبرداری میباشد. هزینه بهرهبرداری شامل هزینه عملکرد نیروگاهها و نگهداری شبکه می-باشد. علاوه بر هزینه اهداف دیگری نظیر قابلیت اطمینان شبکه نیز وجود دارد که به صورت دقیق و جدی بررسی نشده اند، لذا در این مقاله این اهداف بررسی می شوند. در این مقاله یک چارچوب بهینه سازی چند هدفه ایمن برای دیسپاچینگ نیروگاهها ارائه گردید.کمینه سازی هزینه، انرژی توزیع نشده به عنوان توابع هدف بهینه سازی در نظر گرفته شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
503 - بررسی تأثیر عدماطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر رفتار چسبندگی هزینه
بهزاد رضازاده شکراله خواجوی اله کرم صالحیهدف این پژوهش، بررسی تأثیر عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر چسبندگی هزینهها با استفاده از رگرسیون دو مرحلهای فاما- مکبث در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازهگیری عدماطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، أکثرهدف این پژوهش، بررسی تأثیر عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر چسبندگی هزینهها با استفاده از رگرسیون دو مرحلهای فاما- مکبث در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازهگیری عدماطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره با استفاده از شاخصهای آرچ و گارچ استفاده شده است. بدین منظور فرضیهای برای بررسی این موضوع تدوین شده و دادههای مربوط به 108 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران در فاصلۀ سالهای 1390 تا 1398 تجزیه و تحلیل شده است. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش دو مرحلهای فاما- مکبث آزمون شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد معیارهای عدماطمینان اقتصادی چون رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره تأثیر مثبت و معناداری بر چسبندگی هزینهها دارند. بنابراین نتایج پژوهش گویای آن است که عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی موجب افزایش چسبندگی هزینهها میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
504 - تأثیر عوامل اجتماعی بر شادمانی اجتماعی (مورد مطالعه: ساکنان شهر اصفهان)
اصغر محمدیاین پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر در احساس شادمانی در ساکنان شهر اصفهان انجام شد. روش تحقیق پیمایشی، جامعة آماری تقریباً 1663834 نفر جمعیت 10 ساله و بیشتر اصفهان، تعداد نمونه 600 نفر و روش نمونهگیری سهمیهای و تصادفی انتخاب گردیده است. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس أکثراین پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر در احساس شادمانی در ساکنان شهر اصفهان انجام شد. روش تحقیق پیمایشی، جامعة آماری تقریباً 1663834 نفر جمعیت 10 ساله و بیشتر اصفهان، تعداد نمونه 600 نفر و روش نمونهگیری سهمیهای و تصادفی انتخاب گردیده است. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس شادکامی آکسفورد (آرگایل، 1995) و پرسشنامه متغیرهای مستقل شارکامی محقق ساخته (1396) بوده است. بهمنظور تحلیل دادهها از تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون به روش همزمان استفاده شد و محاسبات به کمک نرمافزار SPSS انجام گردید. نتایج تحقیق نشان داده که میزان احساس شادمانی اکثریت نمونه آماری (5/69 درصد) در حد متوسط محاسبه شده است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داده که سرمایه اجتماعی ضریب استاندارد (بتا) 26/0=β بر شادمانی اثر داشته است. وضعیت خانواده و شبکه خویشاوندی 27/0=β بر شادمانی اثر داشته است. وضعیت اقتصادی 31/0=β بر شادمانی تأثیرداشته است. وضع جسمانی و روحی 25/0=β بر شادمانی تأثیرداشته است. نتایج تحلیل رگرسیون داد که تمامی متغیرهای مستقل در مدل رگرسیونی، در سطح خطای 05/0 معنیدار هستند (05/0 p<) و 26 درصد تغییرات شادمانی از طریق مدل رگرسیونی با متغیرهای مستقل توضیح داده شده است و بیشترین تأثیر نیز مربوط به متغیر مستقل وضعیت اقتصادی و کمترین تأثیر مربوط به وضعیت جسمانی و روانی به دست آمده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
505 - رابطۀ بین وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی خانواده، راهبردهای یادگیری و توانایی حل مسأله ریاضی در میان دانشجویان
بهمن اکبری محمد احمدی دهقطبالدینیاین پژوهش با هدف بررسی رابطۀ بین وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی خانواده، اهداف پیشرفت، راهبردهای یادگیری و توانایی حل مسألۀ ریاضی دانشجویان انجام گرفت. به این منظور از روش تحقیق پیمایشی استفاده شد و دادههای مورد نیاز دربارۀ راهبردهای عمقی، راهبردهای سطحی، اهداف تسلط، اهداف عم أکثراین پژوهش با هدف بررسی رابطۀ بین وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی خانواده، اهداف پیشرفت، راهبردهای یادگیری و توانایی حل مسألۀ ریاضی دانشجویان انجام گرفت. به این منظور از روش تحقیق پیمایشی استفاده شد و دادههای مورد نیاز دربارۀ راهبردهای عمقی، راهبردهای سطحی، اهداف تسلط، اهداف عملکرد ـ گرایش، اهداف عملکرد ـ اجتناب و وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی خانواده با استفاده از پرسشنامههای هدف پیشرفت الیوت و چرچ و فرایندهای مطالعۀ بیگز از بین 427 دانشجو با روش نمونهگیری خوشهای جمعآوری شد. نتایج نشان داد رابطۀ اهداف تسلط با راهبردهای عمقی و توانایی حل مسألۀ ریاضی مثبت و معنادار، اما رابطۀ اهداف عملکرد ـ گرایش و اجتناب با توانایی حل مسألۀ ریاضی معنادار نمیباشد. رابطۀ راهبردهای عمقی با توانایی حل مسألۀ ریاضی مثبت و معنادار و رابطۀ راهبردهای سطحی با توانایی حل مسألۀ ریاضی معنادار نیست. همچنین نتایج نشان داد که اهداف تسلط مهمترین عامل اثرگذار بر توانایی حل مسألۀ ریاضی است و پسران اهداف عملکرد ـ گرایش را بیشتر از دختران بهکار میگیرند و دانشجویان متعلق به طبقۀ پایین جامعه نسبت به دانشجویان طبقۀ بالای جامعه اهداف تسلط را بیشتر بهکار میگیرند. بین راهبردهای یادگیری و توانایی حل مسألۀ ریاضی دانشجویان برحسب جنسیت و وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی خانواده تفاوتی وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
506 - عملکرد علوم دانشآموزان ایرانی در مطالعه تیمز 2003 با توجه به متغیرهای فردی و خانوادگی
اعظم پهلوانصادق ولیالله فرزادتحقیق در مورد ابعاد مختلف پیشرفت تحصیلی همواره از امور مورد توجه پژوهشگران، کارشناسان تعلیم و تربیت و سازمانهای آموزشی بوده است. این پژوهش با استفاده از روش همبستگی و با هدف شناسایی متغیرهای پیشبینیکننده پیشرفت علوم و بر روی متغیرهای برونزای وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خ أکثرتحقیق در مورد ابعاد مختلف پیشرفت تحصیلی همواره از امور مورد توجه پژوهشگران، کارشناسان تعلیم و تربیت و سازمانهای آموزشی بوده است. این پژوهش با استفاده از روش همبستگی و با هدف شناسایی متغیرهای پیشبینیکننده پیشرفت علوم و بر روی متغیرهای برونزای وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خانواده و جنسیت و متغیرهای درونزای واسطهای خودپندارۀ علوم و نگرش نسبت به علوم با استفاده از روش تحلیل مسیر صورت گرفته است. جامعۀ آماری پژوهش را کلیه دانشآموزان ایرانی پایه سوم دوره راهنمایی در سال تحصیلی 82 ـ1381به تعداد 1510787 نفر تشکیل میداد. نمونه این مطالعه با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای دو مرحلهای به تعداد 5413 نفر برآورد گردید. دادههای مورد استفاده در این پژوهش، دادههای تیمز 2003 دانشآموزان ایرانی و ابزار آن پرسشنامههای دانشآموزی بود. نتایج تحلیلها پایایی و روایی قابل قبولی را برای ابزار ارائه داد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیر خودپنداره علوم دانشآموزان ایرانی بر پیشرفت علوم آنها اثری مستقیم و معنادار و بر نگرش نسبت به علوم اثری معکوس و معنادار داشته است. همچنین متغیر وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خانواده بر خودپنداره علوم و نگرش نسبت به علوم و پیشرفت علوم اثری مستقیم و معنادار را نشان داده است. متغیر نگرش نسبت به علوم بر پیشرفت علوم اثری مستقیم و معنادار و متغیر جنسیت بر نگرش نسبت به علوم و خودپنداره علوم نیز اثری معنادار و مستقیم داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
507 - رابطه بین وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خانواده، فعالیتهای خواندن در خانه، خودپنداره و نگرش دانشآموزان به خواندن با عملکرد سواد خواندن دانشآموزان (بر اساس مطالعات پرلز 2006)
رقیه قائد امینی علیرضا کیامنش رقیه قربانیهدف پژوهش حاضر، بررسی نقش وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خانواده، فعالیتهای خواندن در خانه و متغیرهای مربوط به دانشآموز (خودپنداره خواندن و نگرش به خواندن دانشآموز) بر پیشرفت سواد خواندن، بر اساس دادههای پرلز 2006 است. پرلز از یک طرح سه مرحلهای خوشهای طبقهای برای نمونه أکثرهدف پژوهش حاضر، بررسی نقش وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خانواده، فعالیتهای خواندن در خانه و متغیرهای مربوط به دانشآموز (خودپنداره خواندن و نگرش به خواندن دانشآموز) بر پیشرفت سواد خواندن، بر اساس دادههای پرلز 2006 است. پرلز از یک طرح سه مرحلهای خوشهای طبقهای برای نمونهگیری استفاده کرده است. نمونه آماری استفاده شده در این پژوهش، پس از پالایش 5411 دانشآموز چهارم ابتدایی است که در آزمون پرلز شرکت کرده بودند. ابزار مورد استفاده در مطالعه پرلز 2006 به دو دسته سؤالات آزمون سواد خواندن و پرسشنامه تقسیم میشود. با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری، اثر مستقیم، اثر غیر مستقیم و اثرکل متغیر وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خانواده (متغیر نهفته برونزا) بر فعالیتهای خواندن در خانه، خودپنداره خواندن و نگرش به خواندن دانشآموز (متغیر نهفته درونزا) مورد بررسی قرار گرفت. پس از تأیید مدلهای اندازهگیری متغیرهای نهفته و برازش مدل تابع ساختاری، نتایج نشان داد که مدل مورد آزمون، برازش مناسبی با دادهها دارد. ضمن این که نقش وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی، فعالیتهای خواندن در خانه خودپنداره خواندن و نگرش به خواندن دانشآموز بر پیشرفت سواد خواندن تأیید شد. در مجموع، نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی نقش مهمی در تبیین و پیشبینی واریانس پیشرفت خواندن دارد. همچنین با توجه به مقدار قابل اهمیت واریانس تبیین شده از متغیرهای درونزا، نتایج این تحقیق میتواند مورد استفاده محققان و دست اندرکاران آموزش و پرورش قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
508 - بررسی میزان توجه به مؤلفههای سواد مالی و اقتصادی در محتوای کتابهای درسی دوره ابتدایی
لیلا علیزاده کتنلوئی غلامعلی احمدی سید محمدرضا امام جمعهپژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفههای سواد مالی و سواد اقتصادی در محتوای کتابهای درسی دوره ابتدایی انجام شده است. روش تحقیق از نوع تحلیل محتوا و جامعه آماری کتابهای درسی دوره ابتدایی درسال تحصیلی 92-1391 است. در این پژوهش حجم نمونه شامل تمامی محتوای کتابهای درسی ریاضی (پ أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفههای سواد مالی و سواد اقتصادی در محتوای کتابهای درسی دوره ابتدایی انجام شده است. روش تحقیق از نوع تحلیل محتوا و جامعه آماری کتابهای درسی دوره ابتدایی درسال تحصیلی 92-1391 است. در این پژوهش حجم نمونه شامل تمامی محتوای کتابهای درسی ریاضی (پایههای اول تا ششم)، تعلیمات اجتماعی (پایه سوم)، مطالعات اجتماعی (پایه ششم ابتدایی) همچنین بخش مدنی محتوای کتابهای تعلیمات اجتماعی پایههای چهارم و پنجم ابتدایی است. برای جمعآوری دادههای مورد نیاز از فرمهای تحلیل محتوای کد گذاری شده با تأکید بر چهار مؤلفه اصلی سواد مالی و چهار مؤلفه اصلی سواد اقتصادی استفاده شده است. روایی صوری و محتوایی ابزار پژوهش، بر اساس نظرات متخصصان و پایایی آن پژوهش بر اساس روش هولستی با ضریب پایایی 95% برای سواد اقتصادی و 93% برای سواد مالی محاسبه شده است. دادههای حاصل از فرآیند تحلیل محتوا حاکی از آن است که میزان توجه به هر یک از مؤلفههای سواد مالی و اقتصادی درمحتوای کتابهای درسی متفاوت است؛ ضمناً به مؤلفههای سواد اقتصادی بیشتر از سواد مالی پرداخته شده است. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش و نقش سواد مالی و اقتصادی در دنیای امروز، تأکید بیشتر برمؤلفههای سواد مالی و اقتصادی در محتوای کتابهای درسی دوره ابتدایی بیش از پیش ضروری به نظر میرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
509 - رابطة بین وضعیت اجتماعی- اقتصادی و باورها و ارزشهای دانشآموزان با نگرش به درس ریاضی با تأکید بر نقش واسطهای فرهنگ مدرسه و فرایند آموزش ریاضی
علی نصرانی بهرنگ اسماعیلی شاد محبوبه سلیمان پور عمرانهدف پژوهش بررسی رابطه بین وضعیت اجتماعی- اقتصادی و باورها و ارزشهای دانشآموزان بر نگرش به درس ریاضی با تأکید بر نقش واسطهای فرهنگ مدرسه و فرایند آموزش ریاضی بود. پژوهش از لحاظ روششناسی، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعة آماری شامل دانشآموزان پسر متوسطه اول شهر آشخان أکثرهدف پژوهش بررسی رابطه بین وضعیت اجتماعی- اقتصادی و باورها و ارزشهای دانشآموزان بر نگرش به درس ریاضی با تأکید بر نقش واسطهای فرهنگ مدرسه و فرایند آموزش ریاضی بود. پژوهش از لحاظ روششناسی، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعة آماری شامل دانشآموزان پسر متوسطه اول شهر آشخانه به تعداد 200 نفر است. نمونه بر اساس فرمول کوکران 132 نفر به دست آمد. روش نمونهگیری تصادفی طبقهای بود. در پژوهش از پرسشنامه باورهای معرفتشناختی شومر (1990)، وضعیت اجتماعی - اقتصادی قدرتنما (1392)، فرهنگ مدرسه الساندرو و ساد (1997)، فرایند آموزش تاملینسون (2001) و نگرش به درس ریاضی پهلوان (1384) استفاده گردید. پرسشنامهها دارای روایی صوری و محتوایی بوده و ضریب پایایی پرسشنامهها به ترتیب 704/0؛ 774/0؛ 739/0؛ 701/0 و 778/0 است. دادهها با نرمافزار SPSS22 تحلیل شد. طبق نتایج، بین وضعیت اجتماعی- اقتصادی و باورها و ارزشهای دانشآموزان بر نگرش به درس ریاضی با تأکید بر نقش واسطهای فرهنگ مدرسه رابطه معناداری وجود دارد و بین وضعیت اجتماعی- اقتصادی، باورها و ارزشهای دانشآموزان، فرهنگ مدرسه، فرایند آموزش با نگرش به درس ریاضی رابطه معناداری وجود دارد و همچنین بین وضعیت اجتماعی- اقتصادی با تأکید بر نقش واسطهای فرهنگ مدرسه و فرایند آموزش و نگرش به درس ریاضی در دانشآموزان رابطه معناداری وجود دارد و بین باورها و ارزشهای دانشآموزان با تأکید بر نقش واسطهای فرهنگ مدرسه و فرایند آموزش و نگرش به درس ریاضی در دانشآموزان رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
510 - شناسایی شاخصهای موثر بر تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی در دوره ی ابتدایی آموزش و پرورش خراسان شمالی
سمیه بشیریان محبوبه سلیمان پور عمران رویا افراسیابیهدف از پژوهش حاضر شناسایی شاخص های موثر بر تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی در دوره ی ابتدایی آموزش و پرورش خراسان شمالی می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است که با روش کیفی داده بنیاد با رویکرد سیستماتیک منسوب به اشتراوس و کوربین انجام شد. جامعه آماری 20 نفر از أکثرهدف از پژوهش حاضر شناسایی شاخص های موثر بر تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی در دوره ی ابتدایی آموزش و پرورش خراسان شمالی می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است که با روش کیفی داده بنیاد با رویکرد سیستماتیک منسوب به اشتراوس و کوربین انجام شد. جامعه آماری 20 نفر از اعضاء هیات علمی و خبرگان آشنا به تعلیم و تربیت و متخصصین حوزه های کارآفرینی و اقتصاد بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با در نظر گرفتن قانون اشباع تعداد 15 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. مولفه های الگوی تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی با استفاده از مصاحبه ی نیمه ساختار یافته و کد گذاری باز مورد شناسایی قرار گرفت . برای سنجش روایی کیفی، از روش بازبینی توسط اعضاء، بررسی همکار استفاده شد. از پایایی بازآزمون و روش توافق درون موضوعی برای محاسبه پایایی مصاحبه های انجام شده استفاده گردید. در مجموع تعداد 112 شاخص در چهار بعد و 11 مولفه مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج نشان داد مولفه های اصلی تحت عنوان جنبه های فردی و شخصی با مضامین (شناخت توانمندی و استعدادها ، برنامه ریزی و هدف گرایی خلاقیت و نوآوری در ادراک مساله و حل آن)، فرهنگ و اخلاق اقتصادی (اصل هدفمندی و انگیزه مساله ، عدالت و التزام به قانون گرایی، اصل خیرخواهی و توجه به معنویات)، مفاهیم و علل اقتصادی (فرصت های بازار و ساز و کارهای آن، سواد مالی و ابزارهای آن، سواد اقتصادی و مفاهیم آن) و مهارت های اجتماعی (مهارت های ارتباطی ، مدیریت و توانایی شبکه سازی) می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
511 - سنتزپژوهی شاخصها و مؤلفههای برنامهدرسی تربیت اقتصادی
میثم شاه ملکی حسن ملکی مصطفی قادری غلامرضا مصباحی مقدمهدف پژوهش حاضر بررسی شاخص ها و مؤلفه های برنامه درسی تربیت اقتصادی است. رویکرد پژوهش کیفی، و روش آن سنتز پژوهی است. میدان پژوهش کلیه مقالاتی (211 مقاله)هستندکه از سال1390 تا1401شمسی و2010 تا 2022 میلادی در مورد تربیت اقتصادی ارائه شده اند. نمونه پژوهش32 مقاله است که این أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی شاخص ها و مؤلفه های برنامه درسی تربیت اقتصادی است. رویکرد پژوهش کیفی، و روش آن سنتز پژوهی است. میدان پژوهش کلیه مقالاتی (211 مقاله)هستندکه از سال1390 تا1401شمسی و2010 تا 2022 میلادی در مورد تربیت اقتصادی ارائه شده اند. نمونه پژوهش32 مقاله است که این تعداد بر اساس پایش موضوعی، اشباع نظری داده ها و به صورت هدفمند انتخاب شده اند.داده های پژوهش از تحلیل کیفی مقالات مورد مطالعه گردآوری شدند و برای تجزیه و تحلیل کیفی، از الگوی شش مرحله ای سنتزپژوهی روبرتس، با اســتفاده از روش های کدگذاری استفاده شد. با تجزیه و تحلیل داده ها، ابعاد تربیت اقتصادی در 4 مضمون اصلی و 53 مضمون فرعی، طبقه بندی شده اند که مضامین اصلی عبارتنداز: عوامل شخص و فردی، فرهنگ و اخلاق اقتصادی، مفاهیم و دانش اقتصادی و مفاهیم جمعی و ارتباطی. و برای اطمینان از میزان پایایی، از ضریب اسکات استفاده شد.نتایج پژوهش با رویدادهای اقتصادی و واقعیت های زندگی اجتماعی، پیوند خورده و مسائلی را بیان می کند که مشاهده و بررسی عینی آنها امکان پذیر است. همچنین برای بهبود ارتقای کیفیت آموزشی برنامه درسی تربیت اقتصادی توجه به همه مؤلفه ها و شاخص های استخراج شده در این پژوهش لازم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
512 - بررسی عکسالعمل پیچیدگی اقتصادی به شوکهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران (با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری)
اشکان رحیم زادهفناوری اطلاعات و ارتباطات با داشتن ویژگیهای دانش، آثار سرریز در تولیدات ایجاد نموده و موجبات پیچیدگی اقتصادی را فراهم مینماید. هدف این تحقیق بررسی تأثیرپذیری پیچیدگی اقتصادی نسبت به شوکهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران میباشد. دادههای آماری بکار گرفتهشده در ا أکثرفناوری اطلاعات و ارتباطات با داشتن ویژگیهای دانش، آثار سرریز در تولیدات ایجاد نموده و موجبات پیچیدگی اقتصادی را فراهم مینماید. هدف این تحقیق بررسی تأثیرپذیری پیچیدگی اقتصادی نسبت به شوکهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران میباشد. دادههای آماری بکار گرفتهشده در این تحقیق از بانک جهانی و وبسایت دانشگاه امآیتی طی سالهای 2020-2000 بوده و از نرمافزار Eviews برای برآورد مدل پیشنهادی استفاده شده است. دادههای سری زمانی این مطالعه همگی ایستا بوده و بر اساس معیار شوارتز-بیزین وقفه بهینه یک میباشد. نتایج آزمون جوهانسن دلالت بر وجود یک رابطه بلند مدّت بین متغیرهای تحقیق بوده و برآورد، تأثیر مثبت کاربران اینترنت و واردات کالاهای ICT بر پیچیدگی اقتصادی را در بلندمدت نشان میدهد. آماره F در برآورد مدل تحقیق بر اساس روش خود رگرسیون برداری دلالت بر معنیداری آن بوده و 87 درصد از تغییرات پیچیدگی اقتصادی توسط متغیرهای مدل تبیین میگردد. تأثیر شوک واردات کالاهای ICT بر پیچیدگی اقتصادی در همه سالها مثبت و این تأثیر در مورد کاربران اینترنت در همه سالها بهغیراز سال دوم الی سوم مثبت میباشد. همچنین اثر تجزیه واریانس نشان میدهد واردات کالاهای ICT و کاربران اینترنت هر دو در تبیین تغییرات پیچیدگی اقتصادی نقش داشته و سهم واردات کالاهای موردنظر بیشتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
513 - بهینهﺳﺎزی کنترل متمرکز توان راکتیو و ولتاژ در شبکه های انتقال، بر اساس پخش بار اقتصادی و الگوریتم جستجوی هارمونی
محمد مهدی رضایی کمال روح الهی سیدمحمد مدنیحفظ پروفیل ولتاژ در سطح مناسب برای هرباس در سیستم قدرت، یک عامل کلیدی برای عملکرد مناسب تجهیزات سیستم قدرت بویژه در هنگام بروز اختلال است. با این حال، با توجه به عدم قطعیت بار و محدودیت در عملکرد شبکه، دستیابی به این هدف به یک چالش تبدیل شده است. پست های فشار قوی در کنت أکثرحفظ پروفیل ولتاژ در سطح مناسب برای هرباس در سیستم قدرت، یک عامل کلیدی برای عملکرد مناسب تجهیزات سیستم قدرت بویژه در هنگام بروز اختلال است. با این حال، با توجه به عدم قطعیت بار و محدودیت در عملکرد شبکه، دستیابی به این هدف به یک چالش تبدیل شده است. پست های فشار قوی در کنترل ولتاژ نقش مهمی ایفا می کنند؛ زیرا این پست ها می توانند یک نقطه اتصال اولیه بین شبکه انتقال با ولتاژ بالا و سیستم توزیع باشند. ماهیت کنترل محلی ولتاژ، تنوع ابزار کنترل و تعامل میان آنها باعث شده است که این نوع کنترل دشوار باشد. در این مقاله، یک روش کنترل متمرکز ولتاژ/ توان راکتیو در سیستمهای قدرت با استفاده از فازورهای اندازه گیری شده توسط مانند واحدهای اندازه گیری فازوری (PMU) نصب شده در پستهای شبکه ارائه شده است. در این روش، کنترل کننده مرکزی بر اساس ولتاژهای شبکه و همچنین معادلات شبکه، علاوه بر تعیین تپ ترانسفورماتورها و پله بانکهای خازنی، با انجام پخش بار بهینه، مقادیر مناسب نقطه کار ژنراتورها را نیز بطور بهینه تعیین کند. صحت و کارایی روش پیشنهادی از طریق شبیه سازی در محیط نرم افزار MATLAB مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
514 - تحلیل پارادایمی توسعه در اندیشه آمارتیا سن و نسبت آن با صلح کل عرفانی
حسن عیوض زاده پوریا پرندوشاین مقاله با مفروض گرفتن و استخراج عناصر اساسی توسعه لیبرالی بهمثابه یک الگوواره (پارادایم) درصدد سنجش میزان اشتراک و یا افتراق اندیشه آمارتیا سن با جریان اصلی توسعه سیاسی لیبرالی بهمثابه پارادایم غالب میباشد. وجود تمایز وی بر ابعاد ارزش شناختی و زیباییشناختی با اند أکثراین مقاله با مفروض گرفتن و استخراج عناصر اساسی توسعه لیبرالی بهمثابه یک الگوواره (پارادایم) درصدد سنجش میزان اشتراک و یا افتراق اندیشه آمارتیا سن با جریان اصلی توسعه سیاسی لیبرالی بهمثابه پارادایم غالب میباشد. وجود تمایز وی بر ابعاد ارزش شناختی و زیباییشناختی با اندیشههای جریان اصلی توسعه لیبرال و تأکید بر سوژه و توانمندسازی فردی بهجای تأکید بر ساخت این پرسش را بهپیش میکشد که آیا اندیشه آمارتیا سن را میتوان تحولی پارادایمی در نظر گرفت و یا تحولی است در درون پارادایم موجود توسعه لیبرال؟ همچنین آیا میتوان شباهتهای پارادایمی بین اندیشه آمارتیاسن با نظریه صلح کل عرفانی یافت به گونهای که به منزلة بدیل و یا مکمل نظریة توسعه او به عنوان الگویی باشد که فراهم کننده زمینه توانمندسازی سوژه انسانی با برقراری عدالت هویتی در جوامعی تحت توتالیتاریسم هویتی تمرکز گرا است؟ نوشتار کنونی با استفاده از مقالات و کتابهای آمارتیا سن و با روش گردآوری دادههای کتابخانهای و روش تحلیل محتوا/ پارادایم ابتدا به توصیف و استخراج عناصر توسعهای اندیشه سن و امهات کلان نظریه صلح کل عرفانی پرداخته و با عطف تمرکز اصلی بر اندیشه سِن بر آن است تا تا تحول پارادایمی/درون پارادایمی را با جریان اصلی توسعه از یک سو به مثابه صورت نوعی توسعه لیبرالی و نظریه صلح کل عرفانی از سوی دیگر با رویکردی پارادایمی/مقایسهای دریابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
515 - خوانشی از ویژگی های پروژه های بزرگ مقیاس زیرساختی و تردید در میزان نقش آن ها در توسعه شهری و منطقه ای
زهرا شاهنوش فروشانی مرتضی هادی جابری مقدمتلقی عام ، مصطلح و رایجی وجود دارد که توسعۀ شهرها ، مناطق و کشورها و همچنین شکوفایی و موفقیت آن ها را در گرو تعریف ، اجرا و فراوانی پروژه های بزرگ مقیاس زیرساختی توسط مدیران ، برنامه ریزان و دولت های محلی و ملی میداند. در پژوهش حاضر با به کاربستن رویکرد زمینه مند و روش أکثرتلقی عام ، مصطلح و رایجی وجود دارد که توسعۀ شهرها ، مناطق و کشورها و همچنین شکوفایی و موفقیت آن ها را در گرو تعریف ، اجرا و فراوانی پروژه های بزرگ مقیاس زیرساختی توسط مدیران ، برنامه ریزان و دولت های محلی و ملی میداند. در پژوهش حاضر با به کاربستن رویکرد زمینه مند و روش تحقیق فرونتیک و با تمرکز بر کلیۀ آثار منتشرشده و بازسازی آن ها توسط یکی از مشهورترین نظریه پردازان حوزه برنامه ریزی مگاپروژه ها که بیشترین آثار را در سال های اخیر داشته و این موضوع را به صورت نوآورانه تببین نموده است، نسبت میان توسعه و شکوفایی شهرها و پروژه های کلان زیرساختی بررسی می شود. با تمرکز بر نظریه بنت فلویبر دربارۀ مگاپروژه های زیرساختی و ویژگی ها و واقعیت های آن، می توان گفت با مطالعه و بررسی جزئیات مختلف مگاپروژه ها که همواره بیشترین سهم از بودجه و منابع عمومی را به طرق مختلف به خود اختصاص میدهند و همواره قبل از شروع به ساخت، منافع و مزایایی جذاب برای آن عنوان میشود (در کشورهای مختلف و در دوره های زمانی متفاوت) در می یابیم که تنها درصد ناچیزی از آن عواید تحقق یافته و حتی در برخی از پروژه ها نتایجی خلاف جهت هدف اولیه اتفاق افتاده است. با این حال رغبتِ بسیارِ مدیران سیاسی و گروهی از برنامه ریزان برای تعریف و اجرای این پروژه ها از ابعاد متفاوت سیاسی و اقتصادی قابل تفسیر می باشد. این شرایط در کشور ایران بسیار قابل تامل بوده و آگاهی از واقعیت های مگاپروژه ها می تواند زمینه ساز تغییر رویکرد در تعریف و اولویت بندی اینگونه پروژه ها در مقیاس شهر،منطقه و کشور باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
516 - پیشبینی روند بازارهای مالی مبتنی بر مدلسازی مفاهیم نهفتهی اقتصادی در اسناد خبری
سعیده انبایی مجید وفایی جهان امین میلانی فرد سید رضا کاملانتشار اخبار باعث تلاطم و بعضا ناهنجاریهایی در بازارهای مالی میشود. شیوهی بازنمایی یک سند خبری چالشی اساسی در سازماندهی به دادههای متنی است. تا کنون اغلب روشهای سازماندهی متن، بدون در نظر گرفتن ارتباط موضوعی میان اسناد خبری به پیشبینی بازار بر اساس اخبار پرداختها أکثرانتشار اخبار باعث تلاطم و بعضا ناهنجاریهایی در بازارهای مالی میشود. شیوهی بازنمایی یک سند خبری چالشی اساسی در سازماندهی به دادههای متنی است. تا کنون اغلب روشهای سازماندهی متن، بدون در نظر گرفتن ارتباط موضوعی میان اسناد خبری به پیشبینی بازار بر اساس اخبار پرداختهاند و اغلب از روش تجمیعی از واژهها برای برداری سازی اسناد استفاده کردهاند در حالیکه این روش ارتباط معنایی پنهان میان واژهها را در نظر نمیگیرد. این تحقیق با در نظر گرفتن ارتباط موضوعی اسناد خبری، روشی مبتنی بر مدلسازی مفاهیم معنایی پنهان اقتصادی ارائه داده است. برای بازنمایی موضوعی اسناد، ابتدا پیکرهای از اخبار اقتصادی ساخته شد و سپس با استفاده از روش جاسازی واژهها، برای هر واژه برداری که قادر به بازنمایی ارتباط معنایی و نحوی آن با سایر واژههاست ساخته شد و پس از خوشهبندی بردارهای حاصل تعدادی مفهوم معنایی پنهان اقتصادی استخراج و در نهایت یک روش بازنمایی سند بر اساس توزیع واژههایش روی این مفاهیم معنایی ارائه شد. به هر سند خبری بر اساس میزان تغییرات قیمت بستن معاملات برچسب داده شد .از دستهبند ماشین بردار پشتیبان به عنوان روش پیشگو استفاده شد. نتایج آزمایشها نشان میدهد که دقت پیشبینی روند در روش پیشنهادی برابر ۶۶٪ درصد بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
517 - تجارت طبرستان از اسپهبدیه(466-606 هـ)تا برآمدن صفویان
محمد حیاتی قنبرعلی رودگرطبرستان (کمابیش منطبق با استان مازندران کنونی) به سبب بهره مندی از اقلیمی مناسب کشاورزی و وجود جنگلهای انبوه و معادن غنی و نیز داشتن مرزهای طولانی با دریای خزر، که هم از خشکی هم از دریا به ولایات دیگر سرزمینهای اسلامی و نیز نواحی بیرون از دارالاسلام راه داشته، به لحاظ ب أکثرطبرستان (کمابیش منطبق با استان مازندران کنونی) به سبب بهره مندی از اقلیمی مناسب کشاورزی و وجود جنگلهای انبوه و معادن غنی و نیز داشتن مرزهای طولانی با دریای خزر، که هم از خشکی هم از دریا به ولایات دیگر سرزمینهای اسلامی و نیز نواحی بیرون از دارالاسلام راه داشته، به لحاظ بررسی تاریخ اقتصادی و بازرگانی درخور توجه بسیاراست. تجارت طبرستان علاوه بر این مختصات طبیعی و اقلیمی، متأثرازاوضاع سیاسی و شیوه های حکمرانی سلسله های حکومتگر محلی و مرکزی و نیز قدرتهای رقیب مجاور که هر کدامشان درمقاطعی براین ناحیه یا بخشهایی از آن سلطه داشته اند، بوده است. استقلال نسبی سیاسی و اقتصادی اغلب حاکمان محلی که بر طبرستان حکم می راندند و برای حفظ موقعیت سیاسی، نظامی و اقتصادی خود از شرایط ویژه اقلیمی طبرستان، بهره می گرفتند. کالاهای طبرستان از هند تا مکه از شمال دریایخزر تا عراق خریداران خاص داشت. سؤال اصلی این پژوهش آن است که ازدوره اسپهبدیه تا برآمدن صفویان(905هـ) وضع تجارت این منطقه چگونه بوده و سیاستهای حکومتگران چه تأثیراتی برحیات تجاری طبرستان داشته است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کهن و تحقیقات جدید به بررسی وضع تجارت طبرستان پرداخته و کوشیده تا پاسخی ولو ناقص که ناشی ازمحدودیت و سکوت منابع است برای این پرسش ارائه کند؛ ازمجموع مطالعات چنین برمی آید که شرایط ویژه اقلیمی طبرستان، موجب شکوفایی و بالندگی اقتصاد و بالمآل تجارت این ناحیه شده است. هم چنین این منطقه به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی و قرارگرفتن بر سر راههای تجاری شمال-جنوب و نزدیکی به جاده ابریشم، مرکز صادرات و واردات کالاهای مختلف بوده است. برخی از حکومتهای محلی مانند اسپهبدیه نقش فراوانی در رونق فعالیت های تجاری داشته اند؛ گرچه در عین حال به سبب دست اندازی حکومت هایی مانند، غزنویان، خوارزمشاهیان، تیموریان به ویژه مغولان آسیب هایی متحمل شده است و صدماتی بر پیکره اقتصادی و سیاسی آن فرودآمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
518 - بررسی شرط تثبیت در قراردادهای نفتی بینالمللی
ندا نقیب زاده امیرحسین ملکی زادهبیش از یک قرن از کشف و تولید نفت در ایران میگذرد اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز نیازمند سرمایهای عظیم و علوم پیشرفته است. همیشه یک طرف قراردادهای نفتی کشورهایی هستند که با بهرهمندی از مخازن هیدرو کربنی قصد دارند نسبت به کتشاف و استخراج نفت اقدام کنند و سمت دیگر شرکت أکثربیش از یک قرن از کشف و تولید نفت در ایران میگذرد اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز نیازمند سرمایهای عظیم و علوم پیشرفته است. همیشه یک طرف قراردادهای نفتی کشورهایی هستند که با بهرهمندی از مخازن هیدرو کربنی قصد دارند نسبت به کتشاف و استخراج نفت اقدام کنند و سمت دیگر شرکتهایی ثروتمند و صاحب دانش که از اولین روزهای کشف نفت درکنار آن حضور داشته اند. ایجاد فضای مناسب برای سرمایهگذاران خارجی زمانی حاصل میشود که شرایط اقتصادی و سیاسی از ثبات برخوردار باشد، درج شرط تعادل اقتصادی همان چهره جدید شرط ثبات در قراردادهای نفتی نمایشی از امنیت و ثبات است و این خود عاملی در جذب سرمایهگذاران خارجی است. به این ترتیب که کشورها نمیتوانند مفاد قرارداد را با وضع قانون یا هر وسیله دیگری بدون رضایت طرف دیگر تغییر دهند. رویه بین المللی شدن قراردادهای نفتی که زاییده تفکر غربیان (شرکتهای بین المللی نفتی) است، دیگر پاسخگوی اوضاع و احوال جدید نیست. آنچه امروزه مورد تایید جامعه بین الملل می باشد و قطعنامههای مجمع عمومی سازمان ملل نیز منعکس شده این مساله است که صنعت نفت جزیی از اقتصاد ملی کشورها است. و این نشان از (محلی کردن) قراردادهای نفتی است. بررسی قانون حاکم بر قراردادها و آراء موجود در این زمینه و بررسی راهکارهای کاهش ریسک در این زمینه از اهمیت زیادی برخوردار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
519 - تحلیل فقهی رقابت آزاد اقتصادی بر اساس مفهوم متداول آن
احمد علی یوسفیبراساس مبانی نظام اقتصادی سرمایهداری، در عرصة اقتصادی دو اصل رفتاریرقابت اقتصادی(رفتار مطلوب) و انحصار(رفتار نامطلوب) مطرح شده است.همین نگاه به ادبیات اقتصاد اسلامی و ایران نیز راه یافته است و رقابت اقتصادیمحض یا رقابت اقتصادی با پسوند یا پیشوندی، رفتار اقتصادی مطلوب، أکثربراساس مبانی نظام اقتصادی سرمایهداری، در عرصة اقتصادی دو اصل رفتاریرقابت اقتصادی(رفتار مطلوب) و انحصار(رفتار نامطلوب) مطرح شده است.همین نگاه به ادبیات اقتصاد اسلامی و ایران نیز راه یافته است و رقابت اقتصادیمحض یا رقابت اقتصادی با پسوند یا پیشوندی، رفتار اقتصادی مطلوب، شناختهشده و به عنوان مؤثرترین مؤلفه در طراحی نظام اقتصادی اسلام و ایران بر آنتاکید میشود. بهرغم اهمیّت این امر در طراحی و اجرای نظام اقتصادی اسلام وایران، هیچ تحقیقات درخوری دربارة تبیین موضوع رقابت اقتصادی، موضوعاتمرتبط با آن، احکام فقهی رقابت اقتصادی و نیز احکام موضوعات مرتبط بارقابت براساس مبانی و فقه اسلامی صورت نگرفته است. بنابراین، این تحقیق درپی پاسخ به این پرسش است: آیا رقابت اقتصادی مورد تایید آموزههای اسلامیاست؟ این تحقیق معتقد است که اگر براساس مبانی و فقه اسلامی رفتار رقابتاقتصادی تحلیل شود، این فرضیه قابل اثبات است: رقابت اقتصادی براساسمفهوم متداول آن، رفتاری غیر مجاز است. همچنین، در صورت جواز، اینکه ایناصل رفتاری، مبنای طراحی نظام اقتصادی اسلام قرار گیرد، با تردید جدیمواجه است. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و گردآوری اطلاعات -کتابخانهای و با بهرهگیری از روشهای عقلایی، درصدد پاسخگویی به پرسشمطرح شده و اثبات فرضیة تحقیق است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
520 - مدل بازده اقتصادی روشهای کنترل بیولوژیک آفات مهم نخل خرما
مسعود لطیفیانهدف از انجام این پژوهش سنجش اقتصادی استفاده از رهیافت کنترل بیولوژیک در برنامه کنترل آفات مهم خرما بود. مدل مورد استفاده در این تحقیق مدل پمبرتون بود. براساس یافته های مدل و با در نظر گرفتن سود خالص سرمایه گذاری و مجموع هزینه های انجام شده در طی یک دوره 18 ساله، نرخ سود أکثرهدف از انجام این پژوهش سنجش اقتصادی استفاده از رهیافت کنترل بیولوژیک در برنامه کنترل آفات مهم خرما بود. مدل مورد استفاده در این تحقیق مدل پمبرتون بود. براساس یافته های مدل و با در نظر گرفتن سود خالص سرمایه گذاری و مجموع هزینه های انجام شده در طی یک دوره 18 ساله، نرخ سود سرمایه گذاری برای کنترل بیولوژیک سه آفت کنه تارتن، کرم میوه خوار و سوسک شاخدار خرما به ترتیب معادل 9/61، 4/29 و 8/16 درصد بود. نسبت سود خالص به هزینه برای کنترل زیستی آفات مهم خرما بالاتر از یک بوده به طوری که بیلان دو دوره قبل از رهاسازی (9 سال اول) و دوره بعد از رهاسازی (9 سال دوم) به ترتیب برای کنه تارتن، کرم میوه خوار و سوسک شاخدار خرما معادل 6/92، 2/35 و 5/22 تریلیون ریال برآورد شده است. عامل اقتصادی یک عامل مهم در برنامه ریزی کنترل بیولوژیک آفات خرما محسوب میشود. با توجه به این امر می بایست منابع مالی حاصل از حذف یارانه آفتکشها به حمایت کنترل بیولوژیک آفات مهم خرما اختصاص داده شود. دولت میتواند با ضمانت قیمتها، ریسک تولید را برای تولیدکنندگان عوامل کنترل بیولوژیک آفات خرما به حداقل برساند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
521 - تاثیر غنی سازی برگ توت با اسید آمینه آسپاراژین بر فراسنجه های بیولوژیکی و اقتصادی کرم ابریشم .Bombyx mori L در نطنز اصفهان
روح الله رجبی رحیم عبادی سید ضیاالدین میرحسینیتاثیر غنیسازی برگ توت با اسید آمینه آسپاراژین بر فراسنجههای بیولوژیکی و شاخصهای اقتصادی کرم ابریشم Bombyx mori L. در نطنز اصفهان مطالعه شد. تیمارهای آسپاراژین شامل غلظتهای 10، 100، 500 و 1000 mg/ml بود که در آن ها از آب مقطر به عنوان حلال استفاده شد. از برگ معمولی و أکثرتاثیر غنیسازی برگ توت با اسید آمینه آسپاراژین بر فراسنجههای بیولوژیکی و شاخصهای اقتصادی کرم ابریشم Bombyx mori L. در نطنز اصفهان مطالعه شد. تیمارهای آسپاراژین شامل غلظتهای 10، 100، 500 و 1000 mg/ml بود که در آن ها از آب مقطر به عنوان حلال استفاده شد. از برگ معمولی و تیمار آب مقطر نیز به عنوان شاهد استفاده شد. لاروهای کرم ابریشم روزانه در یک وعده از برگهای غنیسازی شده تغذیه کردند. همه فراسنجههای بیولوژیکی و اقتصادی به وسیله تکنیکهای استاندارد در نوغانداری ها اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که غنیسازی برگ توت با اسید آمینه آسپاراژین تاثیر معنیداری بر فراسنجههای بیولوژیکی و شاخصهای اقتصادی در گروه های تیمار در مقایسه با شاهدها نداشت. بر طبق نتایج این تحقیق، غنیسازی برگ توت با اسید آمینه آسپاراژین نمیتواند تولید ابریشم را افزایش دهد. بنابراین جهت غنیسازی در غلظتهای نامبرده در منطقه نطنز توصیه نمیشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
522 - برآورد سطح زیان اقتصادی (EIL) کرم قوزه پنبه Helicoverpa armigera Hb. (Lep., Noctuidae) روی پنبه
جلیل علوی مجید قلیزادهسطح زیان اقتصادی کرم قوزه پنبه Helicoverpa armigera Hb. روی پنبه رقم ساحل طی سال های 1378-1379در گرگان مورد ارزیابی قرار گرفت. در این آزمایشات سطوح آلودگی0، 2، 3، 4، 6 و 8 لارو ریز کرم قوزه پنبه بهازای صد اندام زایشی، در سه نسل آفت، با رهاسازی آن ها روی بوتههای پنبه د أکثرسطح زیان اقتصادی کرم قوزه پنبه Helicoverpa armigera Hb. روی پنبه رقم ساحل طی سال های 1378-1379در گرگان مورد ارزیابی قرار گرفت. در این آزمایشات سطوح آلودگی0، 2، 3، 4، 6 و 8 لارو ریز کرم قوزه پنبه بهازای صد اندام زایشی، در سه نسل آفت، با رهاسازی آن ها روی بوتههای پنبه در مزرعه مطالعه گردید. اختلاف آماری معنیدار بین عملکرد در تیمارهای مورد بررسی در کلیه نسل ها مشاهده شد. در نسل اول سطح آلودگی 8 درصد و در نسل های دوم و سوم سطوح آلودگی 4، 6 و 8 درصد موجب کاهش معنی دار محصول شدند (0.05p≤). این کاهش در سطح آلودگی 8 درصد در نسل اول برابر 94/13% و در سطوح آلودگی 4، 6 و 8 درصد در نسل دوم به ترتیب برابر 8/9%، 77/16% و 22% و در سطوح آلودگی 4، 6 و 8 درصد در نسل سوم به ترتیب برابر 25/8%، 85/14% و 17/19% برآورد گردید. معادله رگرسیونی خطی بین عملکرد و تراکم آفت، برای هر نسل آفت به دست آمد. با توجه به هزینه کل عملیات کنترل شیمیایی و قیمت محصول سطح زیان اقتصادی آفت برای نسل های اول، دوم و سوم به ترتیب 19/1 ، 66/0 و 79/0 لارو ریز روی صد عدد اندام زایشی، برابر 25/22، 77/15 و 33/21 لارو ریز روی صد بوته پنبه، تعیین شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
523 - برآورد منافع اقتصادی حاصل از ترسیب کربن در اراضی زراعی گندم دشت سیستان
حسین جان پرور ماشاالله سالارپور وحید پورمردانهدف از این تحقیق برآورد ارزش اقتصادی ترسیب کربن توسط گونه گندم در اراضی زراعی گندم دشت سیستان و ارائه راهکار در جهت افزایش توان جذب کربن می باشد به این منظور نمونه برداری به روش تصادفی سیستماتیک انجام و میزان کربن آلی از روش والکی-بلک در گونه گندم تعیین شد. سپس با ضرب ض أکثرهدف از این تحقیق برآورد ارزش اقتصادی ترسیب کربن توسط گونه گندم در اراضی زراعی گندم دشت سیستان و ارائه راهکار در جهت افزایش توان جذب کربن می باشد به این منظور نمونه برداری به روش تصادفی سیستماتیک انجام و میزان کربن آلی از روش والکی-بلک در گونه گندم تعیین شد. سپس با ضرب ضریب تبدیل کربن آلی در بیوماس گیاهی، وزن کل کربن ترسیب شده در هر هکتار از منطقه مورد مطالعه محاسبه گردید. نتایج نشان داد ارزش جذب هر تن دی اکسید کربن از روش هزینه جایگزین در منطقه مورد مطالعه 22775200 هزار ریال برآورد گردید و ارزش کل ترسیب کربن معادل 73746723/918 میلیون ریال برآورد شده است. پیشنهاد می شود با توجه به اقتصادی بودن ترسیب کربن توسط گیاهان و سادگی روش سنجش میزان تولید و ترسیب کربن به ویژه در کشت گندم به عنوان محصول استراتژیک و ضروری که هرساله سطح زیادی از اراضی را به خود اختصاص می دهد به صورت موردی نوعی پایگاه داده ایجاد و ضمن در نظر گرفتن مشوق های لازم موجب ترویج کشاورزی پایدار و افزایش توان ترسیب کربن در اکوسیستم های کشاورزی گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
524 - بهینه سازی مصرف انرژی و بهرهوری اقتصادی روشهای مختلف تولید انگور با استفاده از تحلیل پوششی دادهها
اسماعیل رحمانی محمد غلامی پرشکوهی داوود محمد زمانیاین پژوهش در سال 1400 به تعیین شاخصهای انرژی و تحلیلهای اقتصادی در باغات انگور استان قزوین پرداخته شده است، پس از محاسبه میزان مصرف انرژی و شاخصهای اقتصادی با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها بهینهسازی انجام شد. با توجه به نتایج نسبت انرژی انگور برابر با 66/9 و 26/ أکثراین پژوهش در سال 1400 به تعیین شاخصهای انرژی و تحلیلهای اقتصادی در باغات انگور استان قزوین پرداخته شده است، پس از محاسبه میزان مصرف انرژی و شاخصهای اقتصادی با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها بهینهسازی انجام شد. با توجه به نتایج نسبت انرژی انگور برابر با 66/9 و 26/11 به ترتیب در روش سنتی و نیمهمکانیزه برآورد گردید. همچنین نتایج اقتصادی نشان داد سود خالص یک تن انگور در روش سنتی و نیمهمکانیزه به ترتیب، 77/2609 و 22/2995 دلار بر هکتار به دست آمد. روش تحلیل پوششی دادهها نشان داد میانگین نمرات کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس برای تولید انگور سنتی بهترتیب برابر 90/0، 95/0 و 94/0 میباشد. همچنین میانگین نمرات کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس برای تولید انگور نیمهمکانیزه بهترتیب برابر 0/91، 0/97 و 0/93 است. بر اساس نتایج مصرف بهینه ارائه شده منجر به کاهش 25/19 درصدی در انرژی مصرفی تولید سنتی و کاهش 24/78 درصدی در انرژی مصرفی تولید نیمهمکانیزه محصول انگور شده است. با توجه به نتایج حاصل، بالا بودن مصرف انرژی کودهای شیمیایی، تا جای ممکن به سمت کشاورزی ارگانیک و استفاده کمتر از کودها و سموم شیمیایی کمتر نیل شود همچنین پیشنهاد میشود بهینه مصرف کردن انرژی و صرفهجویی در سطح کشاورزان توسط ارگانهای مربوطه تبلیغ و ترویج شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
525 - تبیین عوامل مؤثر قدرت اقتصادی در توسعه شهر قزوین
هومن باباپور زهره داود پور مریم معینی فرشهر برآیند تعامل بنیادهای زیستی و طبیعی از یک سو و ساختارهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و محصول قدرت، تصمیم و مدیریت از سوی دیگر میباشد. لذا، بررسی قدرت های تاثیرگذار بر شکل گیری شهر از مهم ترین عوامل تعیین کننده توسعه شهری به شمار می آید.در این پژوهش به تبیین عوامل مؤثر ق أکثرشهر برآیند تعامل بنیادهای زیستی و طبیعی از یک سو و ساختارهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و محصول قدرت، تصمیم و مدیریت از سوی دیگر میباشد. لذا، بررسی قدرت های تاثیرگذار بر شکل گیری شهر از مهم ترین عوامل تعیین کننده توسعه شهری به شمار می آید.در این پژوهش به تبیین عوامل مؤثر قدرت اقتصادی در توسعه شهر قزوین پرداخته شده است. این پژوهش به لحاظ هدف توسعهای-کاربردی و به لحاظ روش توصیفی-تحلیلی است که تحلیل دادههای آن به صورت آمیخته(کیفی-کمی) انجام شده است. همچنین، جمعآوری اطلاعات و دادههای به صورت اسنادی-کتابخانه ای و پیمایشی بوده است که پرسشنامه از ابزار اصلی آن بشمار میآید. جامعه آماری پژوهش نیز شامل مسئولین و مدیران شهری بر اساس تخصص اقتصادمحور و همچنین نخبگان و اساتید دانشگاههای قزوین میباشد که حجم نمونه بر اساس روش دلفی معادل 30 نفر به صورت تصادفی در نظر گرفته شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها به روش کمی از روش تحلیل عاملی با نرمافزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که اقتصاد مبتنی بر سوداگری، برخورداری ویژه و ناپایدار اقتصاد شهری را به عرصه سوداگری قدرتهای تاثیرگذار عمده در توسعه شهر قزوین تبدیل نموده است. همچنین، عامل " قدرت اقتصادی در توسعه شهری رانتمحور" با مقدار ویژه 2.548 توانسته 18.201 درصد از واریانس را شامل شود. این عامل نیز با معیارهای تعداد افراد سرمایه گذار بومی یا غیربومی در شهر قزوین ، سفته بازی زمین و مسکن در هماهنگی سیاستها کلان ، نیاز شهرداری به کسب درآمد دارای همبستگی مثبت و بالایی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
526 - ارزیابی میزان موفقیت پیاده راه 17 شهریور و تأثیرات اجتماعی - اقتصادی حاصل از آن (مطالعه تطبیقی محور قبل و بعد از اجرای طرح پیاده راهسازی)
عقیل اجاق مصطفی هرائینی بهاره ایمانیبا شروع انقلاب صنعتی، اختراع اتومبیل و گسترش شهرها، بهتدریج اولویت دادن به نقش عابر پیاده و فضاهای پیاده محور در شهرها و فضاهای شهری کمرنگ شده و از کیفیت فضایی عرصههای عمومی شهر، فضاهای باز شهری و پیاده راهها کاسته شده است؛ ورود موضوع توسعه پایدار از جوانب مختلف باعث أکثربا شروع انقلاب صنعتی، اختراع اتومبیل و گسترش شهرها، بهتدریج اولویت دادن به نقش عابر پیاده و فضاهای پیاده محور در شهرها و فضاهای شهری کمرنگ شده و از کیفیت فضایی عرصههای عمومی شهر، فضاهای باز شهری و پیاده راهها کاسته شده است؛ ورود موضوع توسعه پایدار از جوانب مختلف باعث ایجاد فضایی در جهت رسیدن به این امر و فضاهای سازگاربامحیطزیست شد. عرصههایی که خود بهعنوان بستر و خاستگاه، نقش محوری در ارتقای سطح تماسها، ارتباطات و تعاملات اجتماعی بین شهروندان ایفا میکنند. مسئله اصلی در این پژوهش که بهعنوان یک دیدگاه موردنظر است توجه به تأثیرات مهم و انکارناپذیر پیاده راهها در تغییر کاربری واحدهای تجاری همجوار از یک حالت ایستا به یک حالت پویا و اقتصادی میباشد. محدوده موردمطالعه در این تحقیق محور میدان امام حسین (ع) تا میدان شهدا است. که به دنبال آن خواستار این مهم هستیم که شاخصهای کیفی و کمی که بر این پیاده راه ازنظر اقتصادی تأثیرگذار بوده است را بررسی نماییم و با استفاده از نرمافزار SPSS و ضریب همبستگی اسپیرمن میزان نقشپذیری پیاده راهها و تأثیر آنها در تغییرات اجتماعی و اقتصادی حول محور آن را موردمطالعه و بررسی قرار دهیم. نتایج حاصله از تحقیق بیانکننده این موضوع است که با گذشته چندین سال از احداث و اجرای این طرح میزان رضایت اهالی و کسبه از منظر اجتماعی و اقتصادی پائین آمده و برخلاف آنچه تصور میشد نه تنها به وضعیت اجتماعی و اقتصادی محل کمک نکرده بلکه منجر به افول بعضی از شاخصهای توسعه پایدار شهری نیز شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
527 - سنجش ساختارهای اقتصادی و اجتماعی - فرهنگی در رشد و توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر گلوگاه)
فهیمه خواجه نبی محمدرضا زند مقدم زینب کرکه آبادیتنوع ابعاد و پیچیدگی صنعت گردشگری، متناسب با مناطق جغرافیایی، زمینههای ویژهای برای برنامهریزی و مدیریت گردشگری ایجاد کرده است. در مناطق مستعد توسعه صنعت گردشگری، باید به دنبال عوامل محرک جریان گردشگری بود چراکه گردشگری یکی از پویاترین فعالیتهای اقتصادی عصر حاضر میب أکثرتنوع ابعاد و پیچیدگی صنعت گردشگری، متناسب با مناطق جغرافیایی، زمینههای ویژهای برای برنامهریزی و مدیریت گردشگری ایجاد کرده است. در مناطق مستعد توسعه صنعت گردشگری، باید به دنبال عوامل محرک جریان گردشگری بود چراکه گردشگری یکی از پویاترین فعالیتهای اقتصادی عصر حاضر میباشد اگرچه توسعه گردشگری راهحل کلی برای رفع همه مسائل نیست، اما راهبردی مناسب، را برای توسعه پایدار و کاهش محرومیت مناطق و توسعه همهجانبه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و محیطی و نهادی، و ... در یک شهر یا کشور، پیش روی برنامه ریزان قرار خواهد داد. بنابراین ضرورت پرداختن به مسئله گردشگری شهری، نیازهای پیش روی شهرنشینان را با تغییر در مؤلفههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موردبررسی و در شرایط مطلوب قرار خواهد داد. این تحقیق از نوع کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری ما در این پژوهش خانوارهای شهرستان گلوگاه، مسئولین و گردشگران میباشند که برای بررسی تأثیرات عوامل مطرحشده در گردشگری از ابزار پرسشنامه استفاده که توسط جامعه آماری فوق پاسخ و دادهها با استفاده از آزمون های آماری نرمافزار Spss و با و مدل HOLSAT به تجزیه تحلیل داده های پژوهش پرداخته ایم که نتایج آن حاکی از مسئله می باشد که مطابق آزمون های آماری گرفتهشده از مؤلفههای دو فرضیه هر دو فرضیه تأیید می شوند و این ساختار ها توانسته اند موجبات توسعه گردشگری منطقه را فراهم آورند و نتایج حاصله از مدل HOLSAT نشان از مثبت بودن عملکرد موجود در مؤلفههای ساختار اقتصادی و متناقض بودن عملکرد برخی از مؤلفههای ساختار اجتماعی – فرهنگی است که نشان از نیازمندی در راستایی برنامه ریزی مجدد در این راستا می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
528 - بررسی تحلیل اثرات اقتصادی گردشگری شهری از دیدگاه شهروندان ( مطالعه موردی : شهر بابلسر )
معصومه براری مارال فیروزمند فهیمه هاشم پورامروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعتی پویا و فراگیر، همه ارکان وجودی یک جامعه و سیستم جهانی را در بر گرفته و پدیده ای است که از تحرک بالایی در تغییرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و محیطی برخوردار است. در این مقاله نگرش جامعه میزبان نسبت به تاثیرات اقتصادی گردشگری در شهر بابلسر أکثرامروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعتی پویا و فراگیر، همه ارکان وجودی یک جامعه و سیستم جهانی را در بر گرفته و پدیده ای است که از تحرک بالایی در تغییرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و محیطی برخوردار است. در این مقاله نگرش جامعه میزبان نسبت به تاثیرات اقتصادی گردشگری در شهر بابلسر بررسی و راهکارهایی برای توسعه پایدار گردشگری ارائه می گردد تا ضمن منافع حاصل از آن، بتوان تاثیرات منفی آن را به حداقل کاهش داد. پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری شامل نمونه گیری از کلیه شهروندان شهر بابلسر در سال 1391 که طبق فرمول کوکران تعداد 381 نفر به عنوان نمونه به طور تصادفی مورد پرسش قرار گرفتند.با استفاده از پرسشنامه روابط بین متغیرها از طریق آماره های توصیفی ( جدول فراوانی، نمودار و...) و آماره استنباطی (آزمون T) در قالب نرم افزار spssمورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد بین متغیرگردشگری و متغیرهای توسعه اقتصادی در سطح 05/0 و سطح معنا داری 000/0p= رابطه معناداری وجود دارد. به طوریکه 6/96 درصد شهروندان تاثیر گردشگری در توسعه مولفه های اقتصادی را متوسط تا خیلی زیاد ارزیابی نموده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
529 - مکانیابی صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی جهت دستیابی به توسعه اقتصادی در نواحی روستایی مطالعه موردی: دهستان زرین دشت شهرستان دره شهر
بهروز محمدی یگانه سکینه کرمشاهیاز مهمترین چالش های پیش روی بخش کشاورزی و جامعه روستایی، فساد و آسیب پذیری بالا، فصلی و غیر دائمی بودن تولید محصولات کشاورزی و پایین بودن عملکرد در واحد سطح و همچنین رشد جمعیت، بیکاری فصلی و پنهانی، کاهش درآمد و در نتیجه افزایش مهاجرت های روستا-شهری است. ایجاد و استقرار أکثراز مهمترین چالش های پیش روی بخش کشاورزی و جامعه روستایی، فساد و آسیب پذیری بالا، فصلی و غیر دائمی بودن تولید محصولات کشاورزی و پایین بودن عملکرد در واحد سطح و همچنین رشد جمعیت، بیکاری فصلی و پنهانی، کاهش درآمد و در نتیجه افزایش مهاجرت های روستا-شهری است. ایجاد و استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی یکی از سودمندترین ارتباطات بین دو بخش کشاورزی و صنعت است که علاوه بر رفع مسائل فوقالذکر به کاهش نابرابریهای منطقه ای منجر می شود، توجه به این صنایع باعث شکوفایی بخش وسیعی در اقتصاد روستایی خواهد شد. با استقرار صحیح و علمی صنایع تبدیلی و تکمیلی عصری نسبتاً نوین بر پیکره ی جوامع روستایی افزوده می شود که بافت اقتصادی-اجتماعی روستاها را دگرگون می کند و زمینه های جدیدی را در این مناطق پدید می آورد. در پژوهش حاضر مکانیابی صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی جهت دستیابی به توسعه اقتصادی در دهستان زرین دشت بررسی شده است. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. جهت ارزیابی شاخص ها و مکانیابی صنایع تبدیلی و تکمیلی در منطقه مورد مطالعه از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک چند شاخصه تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده شده است. داده های مورد نیاز با طراحی پرسشنامه مقایسه های زوجی و مصاحبه با کارشناسان جهاد کشاورزی صنایع روستایی شهرستان دره شهر جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان می دهد استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی در منطقه که از لحاظ 9 شاخص مناطق بهینه تشخیص داده شده، می تواند راهکاری مناسب برای جلوگیری از ضایعات و افزایش ارزش افزوده محصولات کشاورزی باشد و از طریق اشتغال زایی باعث افزایش درآمد گروه های کم درآمد روستایی و کاهش مهاجرت های روستا-شهری شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
530 - ارزشیابی اثرات اجتماعی و اقتصادی شکل گیری خانه های دوم در زردنجان شهرستان اصفهان
فرهاد عزیزپور اعظم رضاییتحولات جهانی بعد از جنگ جهانی دوم از جمله در زمینه های گسترش شهر نشینی و ایجاد شهر های بزرگ، آلودگی محیط شهری و نیز افزایش اوقات فراغت منجر به گسترش گردشگری روستایی به ویژه مالکیت خانه های دوم گردید. امروزه بخش توریسم به عنوان یک بخش مولد در زمینه کسب درآمد و ایجاد اشتغ أکثرتحولات جهانی بعد از جنگ جهانی دوم از جمله در زمینه های گسترش شهر نشینی و ایجاد شهر های بزرگ، آلودگی محیط شهری و نیز افزایش اوقات فراغت منجر به گسترش گردشگری روستایی به ویژه مالکیت خانه های دوم گردید. امروزه بخش توریسم به عنوان یک بخش مولد در زمینه کسب درآمد و ایجاد اشتغال در اقتصاد کشورها نقش بسزایی دارد. به طوری که، بسیاری از کشورها به صنعت پویای گردشگری به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال زایی، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختارهای زیر بنایی نگاه می کنند. یکی از راهکارهای اساسی برای توسعه مناطق روستایی توجه به گردشگری روستایی است تا محیط های روستایی را از انزوا و حاشیه خارج نماید. پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی اثرات اجتماعی- اقتصادی گسترش خانه های دوم در روستای زردنجان دهستان جی تهیه شده است. روش پژوهش در این مطالعه توصیفی - تحلیلی است که جامعه آماری پژوهش، خانوارهای روستای زردنجان هستند و برای تعیین حجم نمونه از روش کوکران استفاده شده است. انتخاب نمونه، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انجام شده است که بر این اساس، 87 نفر از بین اهالی روستا به عنوان نمونه انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از روشهای کتابخانهای و میدانی و ابزار پرسشنامه استفاده گردیده است. برای تحلیل دادهها، از آزمون تی تست استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد گسترش احداث خانه های دوم در روستای زردنجان ناشی از عواملی نظیر نزدیکی روستا به اصفهان، رشد نیاز های فراغتی ونیاز به کسب آرامش در محیطی آرام است. تداوم این پدیده موجب ایجاد پیامدهای مختلفی در روستا شده است که مهمترین پیامدهای منفی آن، نابودی زمینهای کشاورزی و افزایش قیمت زمین و ناپایداری اجتماعی – فرهنگی و مهمترین پیامد مثبت افزایش تنوع فعالیتهای اقتصادی بویژه در بخش خدمات و رسیدن به یک پایداری اقتصادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
531 - بررسی اثرات اقتصادی گردشگری بر توسعهپایدار منطقهای
مهری سادات دلقندی رضا فاضل فائزه السادات دلقندیصنعت توریسم جایگاه خاصی را در اقتصاد شهرها به خود اختصاص داده که نقش فعال و موثری را در ارتقای ساختار اقتصادی شهرها بازی می کند.گردشگری به واسطه تاثیرات مختلفی که بر جوامع اعم از نقاط شهری بر جای می گذارد، در صورت مدیریت بهینه و کارآمد می تواند زمینه های توسعه و پیشرفت أکثرصنعت توریسم جایگاه خاصی را در اقتصاد شهرها به خود اختصاص داده که نقش فعال و موثری را در ارتقای ساختار اقتصادی شهرها بازی می کند.گردشگری به واسطه تاثیرات مختلفی که بر جوامع اعم از نقاط شهری بر جای می گذارد، در صورت مدیریت بهینه و کارآمد می تواند زمینه های توسعه و پیشرفت جوامع میزبان را فراهم نماید و در صورت عدم مدیریت و بی توجهی نیز می تواند زمینه ساز بروز مسائل و چالش های متعدد در مناطق میزبان باشد که در این تحقیق مسائل اقتصادی مدنظر بوده است.امروزه با توجه به اهمیت همه جانبه ای که پایداری به عنوان پارادایم حاکم در موضوع توسعه بدست آورده است، پرداختن به توسعه پایدار امری ضروری میباشد.همچنین، از توریسم به عنوان یکی از راهکارهای مهم، عامل اصلی محرک برای بازسازی و توسعه اقتصادی یاد شده است.لذا، هدف این مقاله، بررسی نقش اقتصادی گردشگری در توسعه پایدار شهرها می باشد. این مقاله به صورت مروری صورت گرفته و روش آن توصیفی-تبیینی میباشد. همچنین، اطلاعات پژوهش به صورت اسنادی-کتابخانهای گردآوری شده است .نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که گردشگری بر توسعه پایدار شهرها میتواند شامل اثرات مثبت و منفی باشد که آن ها را در جهت بهبودی توسعه به کار برد، به طوری که می توان با برنامه ریزی و مدیریت صحیح بر روی موارد منفی، آن را به نقطه قوت تبدیل کرد. همچنین، این صنعت از نظر برقراری پیوند با سایر بخش های اقتصادی، از بخش های پیشرو در اقتصاد محسوب می شود.، لذا می تواند از طریق عرضه، تقاضا و تولید، سایر بخش های اقتصادی را رونق بخشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
532 - تاثیر واحدهای ژئومورفولوژیکی و ویژگیهای آن بر عیار اقتصادی محصول بادام درختی(نمونه موردی: منطقه بهارستان سبزوار)
ابراهیم تقوی مقدم محمد علی زنگنه اسدی ابراهیم امیریمنطقه بهارستان سبزوار در دامنه جنوبی ارتفاعات کوه میش سبزوار واقع شده و از کانون های تولید بادام و انگور درشهرستان سبزوار است. عدم اطلاع از وضعیت ژئومورفولوژیکی واحد های این منطقه و تاثیر آن در بهره وری محصولات باغی می تواند باعث فرسایش خاک، کاهش تولید وتبعات جبران ناپذ أکثرمنطقه بهارستان سبزوار در دامنه جنوبی ارتفاعات کوه میش سبزوار واقع شده و از کانون های تولید بادام و انگور درشهرستان سبزوار است. عدم اطلاع از وضعیت ژئومورفولوژیکی واحد های این منطقه و تاثیر آن در بهره وری محصولات باغی می تواند باعث فرسایش خاک، کاهش تولید وتبعات جبران ناپذیر اقتصادی و اجتماعی در این ناحیه را موجب گردد. این پژوهش از نوع تجربی و آزمایشگاهی با هدف ارزیابی رابطه لندفرم های ژئومورفولوژیکی با عیار اقتصادی مغز بادام انجام شد. در این تحقیق ابتدا Geodatabase اطلاعاتی تحقیق با استفاده نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و مدل رقومی ارتفاعی(DEM) از منطقه در نرم افزار Arc MAP نسخه 5/10 ساخته و منطقه مورد مطالعه تعیین و نقشه زمین شناسی و لندفرم های منطقه تولید شد سپس با استفاده از دستگاه موقعیت یاب (GPS) در هر لندفرم نمونه هایی تعیین و طی بازدید از منطقه از محصول بادام و نوع خاک منطقه نمونه برداری شد و با انتقال به آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. طبق یافته های تحقیق نمونه های4، 2 و 10بالاترین عیار اقتصادی را دارند که منطبق بر نواحی با بافت لومی و سیلت- لومی هستند این نمونه در قسمت های حاصلخیز کوه های کم ارتفاع جنوبی منطقه و در پایین دست مخروطه افکنه های منطقه قرار دارند جایی که خاک تکامل یافته با بافت مناسب و هوادهی عالی و دسترسی به آب مورد نیاز فراهم است در مقابل اندازه بادام در نواحی بالادست مخروطه افکنه ها به خصوص حوالی روستا های گرزگ و خوشمردان، ریزتر و دارای پوست زرد تر نسبت به مناطق پایین دست می باشند. لذا پیشنهاد می شود هر گونه عملیات کشت و توسعه بادام در مناطق پایین دست مخروطه افکنه های منطقه صورت گرفته و با توجه به کمبود آب از روش های سنتی ومدرن آبرسانی و آبیاری استفاده شود. همچنین ازگونه های اصلاح شده و پر بازده برای افزایش راندمان بهره برده و برای جلوگیری از سرمازدگی ارقام با گل دهی دیرس و یا تغییر هورمون داده شده کشت شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
533 - تبیین اثرات بعد اقتصادی و زیست محیطی کیفیت زندگی برماندگاری جمعیت سکونتگاههای روستایی ) مطالعه موردی: روستاهای بخش رضویه شهرستان مشهد(
ناهید گلی مهدی جهانی ثانی ابوالفضل بهنیافربرای حل مشکلات و ارتقائ ابعاد کیفی زندگی انسان ، مفهومی با عنوان " کیفیت زندگی" مطرح شده که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است . پایین بودن کیفیت زندگی در نواحی روستایی و درنتیجه، مهاجرت روستائیان به شهرها مسائل و مشکلات متعدد اجتماعی، اقتصادی و محیطی را در نواحی أکثربرای حل مشکلات و ارتقائ ابعاد کیفی زندگی انسان ، مفهومی با عنوان " کیفیت زندگی" مطرح شده که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است . پایین بودن کیفیت زندگی در نواحی روستایی و درنتیجه، مهاجرت روستائیان به شهرها مسائل و مشکلات متعدد اجتماعی، اقتصادی و محیطی را در نواحی روستایی و در شهرها به دنبال داشته است. تحقیق حاضر بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات نیز از روشهای اسنادی و میدانی بهره گرفته شده است. در همین راستا پرسشنامه ای در قالب یک شاخص بر اساس طیف لیکرت تنظیم و به صورت تصادفی بین روستاییان توزیع گردید. جامعه آماری پژوهش 2570 نفر می باشد؛ که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 356 نفر انتخاب شد. تجزیه و تحلیل پرسشنامه با استفاده از روش آمار توصیفی، آزمون تی و رگرسیون چندمتغیره انجام گردیده است بر اساس نتایج به دست آمده از معادلات ساختاری، اثر بعد زیست محیطی کیفیت زندگی بر ماندگاری جمعیت در مدل بررسی شده مشاهده می شود که p-مقدار کمتر از 05/0 بوده و آماره t (2.017) بیشتر از مقدار بحرانی (1.96)است، بنابراین می توان نتیجه گرفت که بعد طبیعی کیفیت زندگی بر ماندگاری جمعیت سکونتگاه های روستایی تاثیر دارد، لذا بعدزیست محیطی کیفیت زندگی بر ماندگاری جمعیت سکونتگاه های روستایی تاثیر مثبت دارد، به بیان دیگر فرضیه اول با اطمینان 95 درصد تاییدوهمچنین بر اساس نتایج به دست آمده از معادلات ساختاری، اثر بعد اقتصادی کیفیت زندگی بر ماندگاری جمعیت در مدل بررسی شده مشاهده می شود که p-مقدار بیشتر از 05/0 بوده و آماره t (1.072)است، لذا می توان نتیجه گرفت که بعد اقتصادی کیفیت زندگی بر ماندگاری جمعیت سکونتگاه های روستایی تاثیر دارد، به بیان دیگر فرضیه دوم با اطمینان 95 درصد تایید می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
534 - موانع مشارکت زنان بلوچ در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی
مجید کریم زاده مهرناز فیاضی فائزه میرکازهی ریگیاین پژوهش با هدف بررسی موانع مشارکت زنان بلوچ در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی در استان سیستان و بلوچستان به روش توصیفی - پیمایشی انجام گرفته است. نمونه آماری تحقیق، شامل 210 نفر از فعالین اجتماعی زن بلوچ بوده که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری د أکثراین پژوهش با هدف بررسی موانع مشارکت زنان بلوچ در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی در استان سیستان و بلوچستان به روش توصیفی - پیمایشی انجام گرفته است. نمونه آماری تحقیق، شامل 210 نفر از فعالین اجتماعی زن بلوچ بوده که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد.و برای تحلیل داده ها از آزمون های t تک نمونه ای، آزمون فریدمن وتحلیل توصیفی استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که ساختار فرهنگی، ساختار اجتماعی، موانع اقتصادی، موانع قانونی و موانع آموزشی در پایین بودن مشارکت زنان بلوچ نقش دارد. بر طبق نظر پاسخ دهندگان موانع اقتصادی و ساختار اجتماعی دارای بیشترین و موانع آموزشی دارای کمترین نقش بر میزان مشارکت زنان بلوچ در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
535 - نقش زنان درتوسعه پیامدهای اقتصادی تجارت چمدانی از قشم
عصمت حسینی ساسان ودیعه احسان رحمانی خلیلیتحقیق حاضر با هدف مطالعه پیامدهای اقتصادی تجارت چمدانی کالا از قشم به تهران توسط زنان بود. جامعه آماری تمامی زنانی که از قشم به تهران اقدام به انتقال کالا می نمایند. از جامعه آماری مذکور به جمع آوری داده ها تا دستیابی به اشباع نظری به وسیله 50 مصاحبه نیمه ساختار یافته ا أکثرتحقیق حاضر با هدف مطالعه پیامدهای اقتصادی تجارت چمدانی کالا از قشم به تهران توسط زنان بود. جامعه آماری تمامی زنانی که از قشم به تهران اقدام به انتقال کالا می نمایند. از جامعه آماری مذکور به جمع آوری داده ها تا دستیابی به اشباع نظری به وسیله 50 مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شده در بین 30 زن انتقال دهنده و 20 کارشناس که به روش هدفمند و گلوله برفی تعیین شده اند، اقدام گردید. طرح پژوهش بر مبنای روش شناسی کیفی و نظریه زمینه ای استراس و کوربین بود. در این راستا داده ها تجزیه و تحلیل شده و در کدگذاری باز، 143 مفهوم و 1162 دلالت مفهومی، در کدگذاری محوری31 مقوله و در کدگذاری انتخابی، مقوله ی هسته ای " رفاه آفرین/چالش برانگیز" تعیین گردید. نتایج نشان داد که پاسخگویان تجارت چمدانی را با دو کارکرد متناقض پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی برای زنان انتقال دهنده و خانواده هایشان، ساکنین و کسبه قشم، هم چنین برای جامعه و دولت ارزیابی نمودند. در مدل زمینه ای نیز نبود فرصت شغلی، عدم رسیدگی به اقشار محروم، نیاز مالی، اجبار، شرایط علی و همکاری با "چترباز"، زمینه نامناسب تجارت، بازدارندگی بازار تهران، بازار قشم، شرایط زمینه ای و آگاهی از قوانین گمرکی،کنترل غیرمستقیم، میانبرها و زمینه مساعد، شرایط مداخله گر در فرآیند تجارت چمدانی شناخته شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
536 - بررسی کارکردهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی زنانِ دربار عباسی
علی غلامی فیروزجائی نازنین قاسمیهدف پژوهش حاضر بررسی کارکردهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی زنان دربار عباسی می باشد. جامعه مورد مطالعه شامل کارکردهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی زنان دربار عباسی طی سال های 132-334 هجری قمری بود. نمونه پژوهش مهم ترین کارکردهای زنان دربار عباسی هم چون کنیزان، مادران خلفا و سرای أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی کارکردهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی زنان دربار عباسی می باشد. جامعه مورد مطالعه شامل کارکردهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی زنان دربار عباسی طی سال های 132-334 هجری قمری بود. نمونه پژوهش مهم ترین کارکردهای زنان دربار عباسی هم چون کنیزان، مادران خلفا و سرایندگان بود. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی است. برای به دست آوردن اطلاعات از روش کتابخانه ای و با مراجعه به کتاب ها و مدارک علمی انجام شد. داده های موثق و مرتبط با موضوع مورد مطالعه با در نظر داشتن گفتمان حاکم بر عصر وقوع حوادث با استفاده از روش تحلیلی صورت گرفت. نتایج نشان داد، در سرزمین های اسلامی به ویژه از عهد عباسیان، جوامع به گروه ها و طبقات گوناگون تقسیم می شدند که هر یک از آن ها از جمله زنان از جایگاه نسبتاً مهمی برخوردار بودند. از بررسی و مطالعه اولیه منابع چنین بر می آید که بعضی از مادران و همسران خلفای عباسی با نفوذ و قدرت سیاسی و اقتصادی خود در صحنه های سیاسی گاه با بروز احساسات، حسادت های زنانه، افزون طلبی و گاه با به کار بستن عقل و منطق در سرنوشت جانشینی خلافت، خاندان های قدرتمند سیاسی و جنگ ها تغییراتی ایجاد کردند و در توطئه های سیاسی نیز نقش داشتند. بعضی از زنان عباسی نیز از موقعیت درباری و مکنت خود در زمینه عمران، آبادانی و فعالیت در امور خیریه سود جستند و برخی نیز در عرصه فرهنگی با سرودن اشعاری غنی اقدام می کردند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
537 - واکاوی چالشهای مالکیت اقتصادی زنان شاغل متأهل با رویکرد کیفی
آرزو غفوری سعیده شریف محمد مهدی شریعت باقریهدف پژوهش حاضر واکاوی چالشهای مالکیت اقتصادی زنان شاغل متأهل با رویکرد کیفی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان شاغل متأهل بود. نمونه پژوهش 20 زن شاغل متاهل بود که بهصورت هدفمند انتخاب شدند و بااستفاده از سوالهای باز استانداردشده مصاحبه انجام شد. پس از مصاحبه نفر پا أکثرهدف پژوهش حاضر واکاوی چالشهای مالکیت اقتصادی زنان شاغل متأهل با رویکرد کیفی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان شاغل متأهل بود. نمونه پژوهش 20 زن شاغل متاهل بود که بهصورت هدفمند انتخاب شدند و بااستفاده از سوالهای باز استانداردشده مصاحبه انجام شد. پس از مصاحبه نفر پانزدهم، اشباع دادهها حاصل شد. طرح پژوهش کیفی و براساس نظریه برخاسته از دادهها و باتکیه بر رهیافت گلیزر، انجام شد. برای تحلیل دادهها از روش کُدگذاری خودبنیاد و کدگذاری نظری و بهمنظور افزایش دقت در تحلیل دادهها، از نرم افزارMAXQDA نسخه 12 استفادهشد. در ارزیابی از ارتباط بین مقولهها با مقولهی هستهای، در بین 18 خانواده کُدهای نظری گلیزر، مشخص شد که خانوادهی "شش سیها" از تناسب بیشتری برخوردار بود و لذا تحلیل برپایه آن انجام شد. نتایج نشانداد که در نظریۀ میانی تکوینیافته، مطالبات کرانهای به عنوان مقولۀ هستهای، شناسایی شد و10 مقوله دیگر شامل، شرایط اقتصادی، تمامیت-خواهی، مسئولیتپذیری، اغفال، نادیده انگاری، تعلق خاطر، هوش معنوی، ناگزیری، اعتمادزدایی اقتصادی و بافت فرهنگی بود که ارتباطشان در قالب گزارهها و مدل تجسمی، تبیین شد. همچنین یافتهها نشانداد که عوامل معنوی بیشترین تاثیر را در تعالی خانواده دارد. معنویت بُعدی از زندگی هر شخص است که اگر توسعه یابد، توانایی فراتر رفتن از قوانین طبیعی و دستورات معمول زندگی را به فرد میبخشد و به فرد انگیزه میدهد تا معنی و هدفی برای خود بهویژه در شرایط بحرانی، پیدا کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
538 - سهم هر یک از مقیاس های پایگاه اقتصادی و اجتماعی خانواده در پیش بینی شادکامی دانش آموزان دختر
محمد رضا بیات عبدالزهرا نعامی ندا اسماعیلی فرهدف از پژوهش حاضر، بررسی سهم هر یک از ابعاد پایگاه اقتصادی و اجتماعی خانواده در پیشبینی شادکامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه بود. این پژوهش از نوع همبستگی بود که در آن 200نفر از بین کل دانش آموزان دختر دبیرستان های شهر رودهن، به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب أکثرهدف از پژوهش حاضر، بررسی سهم هر یک از ابعاد پایگاه اقتصادی و اجتماعی خانواده در پیشبینی شادکامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه بود. این پژوهش از نوع همبستگی بود که در آن 200نفر از بین کل دانش آموزان دختر دبیرستان های شهر رودهن، به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب و پرسشنامه های شادکامی آکسفورد و پایگاه اقتصادی و اجتماعی بابایی وهمکاران را تکمیل کردند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که بین ابعاد پایگاه اقتصادی واجتماعی خانواده و شادکامی دانش آموزان رابطه مثبت ومعنادار وجود دارد و پایگاه اقتصادی واجتماعی خانواده می تواند شادکامی دانش آموزان را به طور موثر پیش بینی کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
539 - نقش دانشگاه آزاد اسلامی در امور آموزشی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زنان
فروغ رودگرنژاد کریم کیاکجوری عبدالرحیم طاهریهدف از اجرای تحقیق حاضر، بررسی نقش دانشگاه آزاد اسلامی در امور آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زنان شهرستان بندر انزلی بوده است. بمنظور تعیین پیامدهای تأسیس دانشگاه آزاد از نظرات تعداد 110 نفر، از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته، با ضریب پایایی 84/0، در قالب روش تحقیق غیر أکثرهدف از اجرای تحقیق حاضر، بررسی نقش دانشگاه آزاد اسلامی در امور آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زنان شهرستان بندر انزلی بوده است. بمنظور تعیین پیامدهای تأسیس دانشگاه آزاد از نظرات تعداد 110 نفر، از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته، با ضریب پایایی 84/0، در قالب روش تحقیق غیرآزمایشی پیمایشی، استفاده و سپس به استخراج مدل معادله ساختاری با استفاده از آزمون های آماری همبستگی و روابط مستقیم و غیرمستقیم بین متغیرها و نیز معادلات رگرسیون تعاملی در قالب تحلیل مسیر پرداخته شد. نتایج تحلیل های انجام شده حاکی از آن است که در هر چهارمتغیر اصلی امور آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، اتفاق نظر هست که دانشگاه آزاد، تأثیر مثبتی بر روی وضعیت زنان گذاشته است. تأثیر این عوامل به ترتیب اهمیت عامل اجتماعی، آموزشی، اقتصادی و فرهنگی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
540 - بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی موثر بر عملکرد زنان در حفظ محیط زیست
محسن نجفیان روح انگیز نامداریتحقیق حاضر در پی یافتن عوامل اجتماعی-اقتصادی است که بر عملکرد زنان در جهت حفظ محیط زیست اطراف خود و خانواده آنان موثر است،. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجو یان زن دانشگاه آزاد اسلامی آبادان در سال تحصیلی 89-88. بود. در این مطالعه از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحل أکثرتحقیق حاضر در پی یافتن عوامل اجتماعی-اقتصادی است که بر عملکرد زنان در جهت حفظ محیط زیست اطراف خود و خانواده آنان موثر است،. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجو یان زن دانشگاه آزاد اسلامی آبادان در سال تحصیلی 89-88. بود. در این مطالعه از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد . نمونه آماری 198 دانشجوی زن بود. روش پژوهش در این مطالعه توصیفی و از نوع همبستگی بود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که عامل اجتماعی بیش ازعامل اقتصادی بر عملکرد زنان در جهت حفظ محیط زیست شهرستان آبادان تاثیر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
541 - نقش رشد اقتصادی بر مشارکت زنان در کشورهای منتخب آسیا
فاطمه زندی مرجان دامن کشیده نیلوفر مرادحاصلامروزه با توسعه اقتصادی و مکانیزه شدن تولید، قدرت فیزیکی و جسمانی در بسیاری از کارها دیگر عامل تعیینکننده نمیباشد. برعکس، در بسیاری از جوامع زنان سهم بسزایی در رشد اقتصادی معجزهآسای کشورهایشان داشتهاند، بهگونهای که از دیدگاه مدرن و در اقتصادهای نوین، این جنسیت نی أکثرامروزه با توسعه اقتصادی و مکانیزه شدن تولید، قدرت فیزیکی و جسمانی در بسیاری از کارها دیگر عامل تعیینکننده نمیباشد. برعکس، در بسیاری از جوامع زنان سهم بسزایی در رشد اقتصادی معجزهآسای کشورهایشان داشتهاند، بهگونهای که از دیدگاه مدرن و در اقتصادهای نوین، این جنسیت نیست که تعیینکنندهی شایسته سالاری مرد و زن است، بلکه مشارکت هر فرد- بدون عامل جنسیت- ملاک قرار میگیرد. طی چند دههی اخیر مطالعهی اثر متغیرهای اقتصادی و غیر اقتصادی بر فعالیت زنان در دستور کار محققین قرار گرفته است. از جمله این موارد بررسی اثر رشد اقتصادی بر فعالیت زنان است که برای اولین بار توسط وار در سال 1981 مطرح شده است. اصل بحث آن است که اساساً در مراحل اولیه رشد اقتصادی رابطهی رشد اقتصادی و فعالیت زنان منفی و در مراحل بالای رشد اقتصادی رابطه مثبت است. در این مطالعه با استفاده از روش دادههای تلفیقی (پانل)، اثر رشد اقتصادی بر شاخص مشارکت زنان برای کشورهای منتخب آسیا با گروههای درآمدی متفاوت (شامل ایران) مورد آزمون قرار گرفت. جدای از متغیر درآمد سرانه ، اصولاً سطح سواد زنان در جوامع، نقش زیادی بر فعالیت آنان دارد بطوریکه شاخص سواد زنان در مدل برآورد شده از برازش قابل قبولی برخوردار بوده و بهعنوان یکی از عوامل تشدید فعالیتشان شناخته شدهاست. همچنین شاخص امید به زندگی زنان میتواند نقشی بر فعالیت زنان داشته باشد که این مورد در مطالعهی حاضر تأیید شدهاست. علاوهبراین رابطهای به صورت u شکل میان رشد اقتصادی و مشارکت زنان در کشورهای مورد بررسی، بهدست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
542 - شناسایی و رتبه بندی بنگاه های اقتصادی حمل و نقلی بر اساس شاخص های ارزیابی عملکرد با استفاده از روش مولتی مورا
gholam reza einy sarkalleh hosien MAHMODY Hossien Afzali MOSTEFA REZVANY DOST hafez ashkanامروزه صنعت حمل و نقل در کشور پیشرفت روز افزون داشته و در عین حال هزینه های عملیاتی زیادی را به خود اختصاص داده است. شناسایی و ارزیابی عملکرد بنگاههای اقتصادی و در نهایت بازخور و تحلیل شاخص های ارزیابی یکی از موضوعات اساسی در صنعت حمل و نقل می باشد. در این تحقیق با استف أکثرامروزه صنعت حمل و نقل در کشور پیشرفت روز افزون داشته و در عین حال هزینه های عملیاتی زیادی را به خود اختصاص داده است. شناسایی و ارزیابی عملکرد بنگاههای اقتصادی و در نهایت بازخور و تحلیل شاخص های ارزیابی یکی از موضوعات اساسی در صنعت حمل و نقل می باشد. در این تحقیق با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره و روش خبرگی (دلفی) به شناسایی شاخص های تاثیر گذار در عملکرد یک بنگاه اقتصادی حمل و نقلی پرداخته و سپس با استفاده از روش تصمیم گیری مولتی مورا که یکی از روش های نوین در تصمیم گیری چند معیاره می باشد و با در نظر گرفتن معیارهای تعیین شده، اولویت بندی و رتبه بندی بین شاخص های عملکردی پیشنهادی صورت می پذیرد. مقاله حاضر علاوه بر شناسایی شاخص های تاثیرگذار در ارزیابی عملکرد بنگاه های اقتصادی حمل و نقلی به مطالعه موردی در خصوص پنج شرکت حمل و نقلی و رتبه بندی آن، به تشریح گام های روش مولتی مورا و نیز پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
543 - شناسایی و اولویت بندی مهمترین عوامل مؤثرناشی از تحریم درتأخیر بهرهبرداری سرمایه گذاران از طرحهای صنعتی با استفاده از تکنیک دلفی و تحلیل ساختاری ( مورد مطالعه شرکتهای صنعتی زنجان )
Firozeh Haji Ali Akbariهدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی مهمترین عوامل مؤثر ناشی از تحریم در تأخیر بهرهبرداری از طرحهای صنعتی میباشد. این پژوهش یک پژوهش اکتشافی است که با استفاده از نظرات کارشناسان و مدیران و خبرگان صنعت و مدیران شرکتهای درگیر در بهرهبرداری طرحهای صنعتی استان زنجان س أکثرهدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی مهمترین عوامل مؤثر ناشی از تحریم در تأخیر بهرهبرداری از طرحهای صنعتی میباشد. این پژوهش یک پژوهش اکتشافی است که با استفاده از نظرات کارشناسان و مدیران و خبرگان صنعت و مدیران شرکتهای درگیر در بهرهبرداری طرحهای صنعتی استان زنجان سعی در شناسایی این عوامل نموده است. پژوهش به لحاظ هدف از نوع پژوهشهای کاربردی است. در این پژوهش از تکنیک تحلیل ساختاری استفاده شده است و نمونه انتخاب شده برای شرکت در گروه مصاحبه روش دلفی، کارشناسان و مدیران و خبرگان صنعت و حوزه تجارت بینالملل و مدیران شرکتهای درگیر در بهرهبرداری طرحهای صنعتی استان زنجان بودند، تعداد 33 نفر بهعنوان گروه دلفی پس از مصاحبه و شناسایی عوامل به پرسشنامههای پژوهش پاسخ دادند. نتایج نشان داد که اولین عامل تأثیرگذار ناشی از تحریم در تأخیر بهرهبرداری از طرحهای صنعتی، عامل افزایش تمام هزینههای تمام شده محصولات است همچنین افزایش نرخ ارز در ایران بهعنوان یک متغیر اساسی از تولیدات گرفته تا واردات و صادرات را به خود اختصاص داده است. همچنین محدودیت گشایش ال سیها عامل دیگری است که بر افزایش هزینه تمام شده محصولات تأثیر دارد. محدودیت در انتقال ارز عامل دیگری است که در تأخیر بهرهبرداری از طرحهای صنعتی بسیار مهم است چون خریدهای خارجی و واردات کالاهای صنعتی نیازمند ارز بوده و عدم انتقال ارز به داخل موجب تأخیر بهرهبرداری از طرحهای صنعتی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
544 - شناسائی فرصتهای سرمایه گذاری صنعتی با پیچیدگی اقتصادی. مطالعه موردی استانهای منتخب(آدربایجان غربی، ایلام، کردستان و کرمانشاه
شادی قیاسی هیرش سلطانپناه عادل فاطمیاهمیت صنعتی شدن در هر جامعهای تا حدی است که بسیاری از اقتصاددانان توسعهی صنعتی را عامل اصلی توسعهی یک کشور قلمداد میکنند. بخش صنعت با بهرهگیری از سرمایههای فیزیکی متراکم شده، منابع طبیعی و مواد خام، نیروی انسانی و دانش فنی، قادر است در تأمین بسیاری از مایحتاج زندگی ان أکثراهمیت صنعتی شدن در هر جامعهای تا حدی است که بسیاری از اقتصاددانان توسعهی صنعتی را عامل اصلی توسعهی یک کشور قلمداد میکنند. بخش صنعت با بهرهگیری از سرمایههای فیزیکی متراکم شده، منابع طبیعی و مواد خام، نیروی انسانی و دانش فنی، قادر است در تأمین بسیاری از مایحتاج زندگی انسان و رشد اقتصادی جوامع، نقش کلیدی ایفا کند. کمیابی منابع مالی در اقتصاد ایران در چند سال اخیر تشدید شده است و هدایت بهینه سرمایه های محدود و انتخاب درست بخشهای اقتصادی برای سرمایهگذاری یک امر ضروری است و برنامهریزی صنعتی مناطق در چارچوب نگرش سیستمی، تعیین الگوی رشد برای آن منطقه متناسب با پتانسیل های آن اهمیت ویژهای دارد. در این مقاله با بکارگیری تئوری فضای محصول و علم شبکه و استفاده از اطلاعات مربوط به ساختار تولیدی استانهای منتخب ایران در سالهای 1393 -1397 مربوط به سی و دو محصول براساس کدهای ISIC ، در یک نگرش سیستمی تلاش شده است محصولات تولیدی دارای مزیت نسبی آشکار شده استانهای منتخب ایران مشخص شده و مسیر و نقشه راه توسعهی صنعتی این استانها ترسیم گردد. سپس احتمال تنوع پذیری محصولات فاقد مزیت نسبی آشکار شده برای کلیه استانهای منتخب محاسبه گردید و مسیر توسعه صنعتی استانهای منتخب بر اساس استراتژی حریصانه مشخص شد. نتایج تحقیق نشان داد بیشترین تنوع محصولات تولیدی از میان 32 محصول مورد بررسی مربوط به استان کرمانشاه و ایلام با 5 محصول بوده و استان آذربایجان غربی و کردستان با 3 محصول در رتبه بعدی قراردارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
545 - تحلیل اقتصادی استراتژهای پاسخ به ریسک پالایش استحصال گاز با روش NPV (مطالعه موردی صنعت پالایشگاه گاز)
alireza Askarian mahnaz Mirza Ebrahim Tehraniامروزه با ارزیابی فنی و اقتصادی می توان نسبت به اقتصادی شدن استراتژیهای پاسخ به ریسک به صورت کاملاً علمی اظهار نظر کرد. هدف از این مطالعه تحلیل توجیح پذیری اقتصادی استراتژهای کاهش ریسک از بین اقدامات پیشنهادی توسط مدیران با توجه به در نظر گرفتن الزامات، استانداردها و م أکثرامروزه با ارزیابی فنی و اقتصادی می توان نسبت به اقتصادی شدن استراتژیهای پاسخ به ریسک به صورت کاملاً علمی اظهار نظر کرد. هدف از این مطالعه تحلیل توجیح پذیری اقتصادی استراتژهای کاهش ریسک از بین اقدامات پیشنهادی توسط مدیران با توجه به در نظر گرفتن الزامات، استانداردها و محدودیت های پالایشگاه گاز است. با محاسبه کلی از زیان های توقف واحد پالایشگاه مشخص گردید که میزان آن بسیار سرسام آور می باشد و اگر بتوان حتی بخشی از هزینه های مربوطه را کاهش داد و یا سیر فرسایشی سیستم راکم کرد، می توان سود کلانی را عاید شرکت نمود. در این مطالعه اقتصادی بودن جریان فرآیند مالی استراتژی های کاهش ریسک، به صورت اختلاف عددی حاصل از قبل و بعد انجام اقدامات اصلاحی ریسک به عنوان میزان تاثیر گذاری اقدامات اصلاحی با استفاده از تکنیکهای ارزش خالص فعلی و نرخ بازده داخلی، در ده سال ارزیابی شد است. نتایج حاصل از تحلیل اقتصادی 6 استراتژی کاهش ریسک نشان داد، فرآیند مالی حاصل از پیاده سازی استراتژی های کاهش ریسک در واحد نسبت به پیشگیری از عدم رخداد رویداد و توقف واحد، مثبت و بزرگتر از صفر است که بر ضرورت پیاده سازی از نقطه نظر اقتصادی دلالت می کند. با استفاده از روش های پیشرفته برای تحلیل سرمایهگذاری، می توان اقتصادی بودن و افزایش سودآوری استراتژی کاهش ریسک ها را محاسبه میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
546 - کاربرد تئوری پیچیدگی اقتصادی در سیاست گذاری صنعتی
انور خسروی Heirsh Soltanpanahپیچیدگی اقتصادی ابزاری قدرتمند و محبوب را برای درک مسائل کلیدی اقتصادی، اجتماعی و چالشهای مرتبط با آنان ارایه میدهد . ایده اساسی این است که رشد و توسعه اقتصادی ،پایداری محیط زیست، نابرابری درآمدی و نابرابری فضایی نتایج مشهود روابط سیستمیک پنهان هستند. مطالعه پیچیدگی ا أکثرپیچیدگی اقتصادی ابزاری قدرتمند و محبوب را برای درک مسائل کلیدی اقتصادی، اجتماعی و چالشهای مرتبط با آنان ارایه میدهد . ایده اساسی این است که رشد و توسعه اقتصادی ،پایداری محیط زیست، نابرابری درآمدی و نابرابری فضایی نتایج مشهود روابط سیستمیک پنهان هستند. مطالعه پیچیدگی اقتصادی به دنبال درک ساختار این تعاملات و چگونگی شکل دادن فرآیندهای اجتماعی - اقتصادی مختلف است. این زمینه نوظهور به شدت به تکنیکهای یادگیری ماشین و علم شبکه تکیه دارد. هدف این مقاله مروری بر کاربردهای پیچیدگی اقتصادی جهت کاربرد آن در در زمینه های مختلف به ویژه سیاست گذاری صنعتی می باشد در این راستا یک تحلیل موضوعی در مورد مقالات جمع آوری شده انجام گرفت. نتایج این برسی نشان داد که در دههی اخیر علی رغم برخی انتقادات، تکنیکهای اندازه گیری پیچیدگی اقتصادی و شاخصهای مرتبط با آن تکامل یافته و به یک روش معروف برای سیاست گذاری صنعتی در سطح بین الملل، کشورها و درون کشورها(ایالتی و شهری) تبدیل شده است. کلمات کلیدی: پیچیدگی اقتصادی، سیاست گذاری صنعتی، علم شبکه. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
547 - ارائه مدلی جهت تعیین مقدار بهینه سفارش اقتصادی بر اساس نرخ معیوبیت و اعتبار معامله
Mostafa Javidi Moshfeghien Hamed Kazemipour Ali Taghizadeh Heratاعتبار معامله به عنوان یک استراتژی مهم برای افزایش سودآوری در مدیریت موجودی شناخته شده است. تعیین و چگونگی این اعتبار به سفارش خرده فروش بستگی دارد. اگر سفارش خرده فروش از پیش فرض تامین کننده کمتر باشد، تامین کننده کسری از مبلغ را ابتدا و باقی را در مدت زمان تعیین شده و أکثراعتبار معامله به عنوان یک استراتژی مهم برای افزایش سودآوری در مدیریت موجودی شناخته شده است. تعیین و چگونگی این اعتبار به سفارش خرده فروش بستگی دارد. اگر سفارش خرده فروش از پیش فرض تامین کننده کمتر باشد، تامین کننده کسری از مبلغ را ابتدا و باقی را در مدت زمان تعیین شده و اگر بیشتر باشد تمامی مبلغ را در همان مدت زمان تعیین شده دریافت می کند. پیشینه پژوهش نشان داده است مدلهایی که به این امر پرداخته اند، فرض کیفیت محصولات را از قلم انداخته اند. از این جهت هدف اصلی این پژوهش معرفی مدلی است که به طور همزمان اعتبار معامله و فرض معیوبیت کالا را در نظر گرفته باشد. نتایج این پژوهش شامل ارائه روش حلی جهت تعیین سیاست بهینه سفارش و زمان بازپرسازی از سوی خرده فروش است. به منظور اجرای بهینه سازی مدل میزان سفارش اقتصادی از نامعادله حسابی-هندسی استفاده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
548 - شناسایی عوامل موثر بر تولید در صنعت فرش با استفاده از تکنیک همگرایی جوهانسون-جوسیلیوس: مطالعه موردی استان کردستان
Anvar khosravi Ramiar Refaei Hozan Refaeiصنعت فرش در استان کردستان از قدمت و پیشینه طولانی برخوردار است بطوریکه در وضعیت کنونی از لحاظ ظرفیت ها و پتانسیلهای تولید و صادرات فرش، استان کردستان از مزیت نسبی برخوردار بوده و با ظرفیت بالای تشکلهای صنفی توان گسترش تولید و صادرات به بازارهای جهانی را داراست. این مقال أکثرصنعت فرش در استان کردستان از قدمت و پیشینه طولانی برخوردار است بطوریکه در وضعیت کنونی از لحاظ ظرفیت ها و پتانسیلهای تولید و صادرات فرش، استان کردستان از مزیت نسبی برخوردار بوده و با ظرفیت بالای تشکلهای صنفی توان گسترش تولید و صادرات به بازارهای جهانی را داراست. این مقاله به برآورد تولید فرش در استان کردستان می پردازد. جهت برآورد تابع تولید فرش، سه شاخص اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی تعریف شده است و برای هر شاخص، دو متغیر معرفی شده است. با استفاده از روش همگرایی جوهانسون – جوسیلیوس و دوره زمانی 1390-1380، نتایج بلند مدت نشان می دهد که ارتباط مثبت و معنی داری بین متغیرهای معرفی شده و تولید فرش در استان وجود دارد. با توجه به ضریب ECM کوتاه مدت برآورد شده و قابل اتکا بودن نتایج در سطح 90% می توان گفت، روند حرکت متغیرها به سمت تعادل بلند مدت از تعدیل خوب و قابل توجیهی برخوردار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
549 - مدل تاپسیس فازی ارزیابی ریسکهای اقتصادی برای پروژههای EPC نفت و گاز
Farzad Firouzi Jahantigh Gholamreza Esmaeilian Mohammad Iman Hezavehiبا توجه به وجود بحران اقتصادی درکشورهای درحال توسعه، این کشورها در پی کاهش ریسک به خصوص درحوزه اقتصاد هستند. ریسکهای اقتصادی براساس موارد مربوط به تورم، انرژی، نقدینگی، مالی و پولی در پروژهها دستهبندی میشوند. هدف اصلی این تحقیق شناسایی تعدادی از مهمترین ریسکهای اقت أکثربا توجه به وجود بحران اقتصادی درکشورهای درحال توسعه، این کشورها در پی کاهش ریسک به خصوص درحوزه اقتصاد هستند. ریسکهای اقتصادی براساس موارد مربوط به تورم، انرژی، نقدینگی، مالی و پولی در پروژهها دستهبندی میشوند. هدف اصلی این تحقیق شناسایی تعدادی از مهمترین ریسکهای اقتصادی پروژههایEPC (طراحی، تدارکات، اجرا) صنایع نفت و گاز، سپس ارزیابی و اولویتبندی این ریسکهای اقتصادی توسط مدل فازی تاپسیس میباشد. مطالعه موردی تحقیق فوق پروژههای پالاشگاهی انجامشده و درحال انجام در مناطق مختلف کشور میباشد. اهمیت این نوع پروژههای پایین دستی صنایع نفت، به دلیل نیاز به سرمایه گذاری نسبتاً زیاد، ظرفیت پالایشگاها در تولید درآمد ملی و نقش پروژههای بزرگ نفتی در توسعه کشوری، نمود مییابد. در این تحقیق ریسکهایی با توجه به مصاحبه و استفاده از تجربیات مهندسین فعال این حوزه استخراج گردید و با روش تاپسیس فازی رتبه بندی شدند. در انتها خروجی مدل تاپسیس فازی با خروجی مدلهای دیگر مقایسه و تحلیل گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
550 - بررسی تأثیرتخفیفات حجمی بر مدل مقدار اقتصادی سفارش تحت رویکرد فازی
Gholamreza Amini Khiabani Karim Hamdiمسائل برنامه ریزی تولید و کنترل موجودی از جمله موضوعات کلیدی و تحت تابعیت شرایط عدم اطمینان در سازمان های تولیدی هستند زیرا از یک طرف این عدم قطعیت، باعث افزایش هزینه های سیستم میشود و از طرفی میزان صحیح سفارش مواد اولیه سود قابل توجهی را عاید سازمان مینماید. لذا در ا أکثرمسائل برنامه ریزی تولید و کنترل موجودی از جمله موضوعات کلیدی و تحت تابعیت شرایط عدم اطمینان در سازمان های تولیدی هستند زیرا از یک طرف این عدم قطعیت، باعث افزایش هزینه های سیستم میشود و از طرفی میزان صحیح سفارش مواد اولیه سود قابل توجهی را عاید سازمان مینماید. لذا در این پژوهش یک مدل کنترل موجودی در شرایط اعمال تخفیفات حجمی (مقداری ) تحت رویکرد فازی طراحی میگردد. برای محاسبه فاکتور های بهینه مدل از رویکرد دیفازی سازی پارامترهای ورودی قبل از حل مدل و همچنین دیفازی سازی پارامترهای خروجی بعد از حل مدل بر مبنای روش گشتاورها در قطعی سازی پارامترها استفاده گردید. همچنین پارامترهای مدل پیشنهادی، از طریق تبدیل روش های دیفازی سازی به روش های کلاسیک و سپس جایگذاری اعداد دیفازی شده محاسبه شدند. جهت نشان دادن حساسیت مدل از یک مطالعه موردی استفاده شد و نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار Solver 2013 نشان داد این رویکرد ابتکاری، مدل را با تفصیل بیشتری مورد بررسی قرار میدهد و برای هر سطح برش، مقادیر بهینه فاکتورها را ارایه می نماید. به بیان دیگر تصمیم گیری با استفاده از این رویکرد ابتکاری یک تصمیم گیری چندسطحی است و می توان بنا به سیاست های مدنظر سازمان، سطح مورد نظر را انتخاب نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
551 - شناسایی متغیرهای نظام حسابرسی عملکردی در دانشگاه های کشور
Fatemeh Hamzehnezhad Hassan Badieiدانشگاه ها به عنوان مبدا تحولات جامعه مد نظر هستند. با توجه به محدودیتهای منابع و امکانات در جامعه امروز از سویی و اهداف برنامههای اقتصادی از سوی دیگر در سازمانهای مختلف، نیاز به بهبود عملیات و حسابرسی عملکردی به منظور نظارت بر عملیات و فعالیتهای دانشگاهها، بیش از پیش ا أکثردانشگاه ها به عنوان مبدا تحولات جامعه مد نظر هستند. با توجه به محدودیتهای منابع و امکانات در جامعه امروز از سویی و اهداف برنامههای اقتصادی از سوی دیگر در سازمانهای مختلف، نیاز به بهبود عملیات و حسابرسی عملکردی به منظور نظارت بر عملیات و فعالیتهای دانشگاهها، بیش از پیش احساس میشود. حسابرسی عملکرد، فرآیند سیستماتیک ارزیابی صرفه اقتصادی، کارایی و اثربخشی عملیات تحت کنترل مدیریت و گزارش نتایج همراه با توصیه هایی برای بهبود عملی است. پژوهش حاضر، با هدف شناسایی متغیرهای نظام حسابرسی عملکرد در دانشگاه های کشور صورت گرفته است. روش اجرای این پژوهش توصیفی-پیمایشی بوده و از نظر هدف، کاربردی است. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردیده است که اعتبار آن با روش آلفای کرونباخ به میزان (936/0) تعیین شد. برای بررسی فرضیات پژوهش از روشهای آمار استنباطی (آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، آزمون تی تک نمونهای، آزمون فریدمن) بر اساس نرمافزار 20 SPSSاستفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه حسابرسانی است که دارای سابقه انجام امور حسابرسی عملکرد بوده که تعداد 185 نفر بودهاند و البته 121 پرسشنامه واصل گردید. و در سال 1394 مورد بررسی قرارگرفته اند. فاکتورهای استقرار نظام حسابرسی عملکرد مبتنی بر سه عامل توانمندی، اختیار و پذیرش در این رابطه به تعداد 16 مورد شناسایی گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
552 - کاربرد تئوری پیچیدگی اقتصادی در سیاست گذاری صنعتی
Anvar Khosravi Heirsh Soltanpanahپیچیدگی اقتصادی ابزاری قدرتمند و محبوب را برای درک مسائل کلیدی اقتصادی، اجتماعی و چالشهای مرتبط با آنان ارایه میدهد . ایده اساسی این است که رشد و توسعه اقتصادی ،پایداری محیط زیست، نابرابری درآمدی و نابرابری فضایی نتایج مشهود روابط سیستمیک پنهان هستند. مطالعه پیچیدگی ا أکثرپیچیدگی اقتصادی ابزاری قدرتمند و محبوب را برای درک مسائل کلیدی اقتصادی، اجتماعی و چالشهای مرتبط با آنان ارایه میدهد . ایده اساسی این است که رشد و توسعه اقتصادی ،پایداری محیط زیست، نابرابری درآمدی و نابرابری فضایی نتایج مشهود روابط سیستمیک پنهان هستند. مطالعه پیچیدگی اقتصادی به دنبال درک ساختار این تعاملات و چگونگی شکل دادن فرآیندهای اجتماعی - اقتصادی مختلف است. این زمینه نوظهور به شدت به تکنیکهای یادگیری ماشین و علم شبکه تکیه دارد. هدف این مقاله مروری بر کاربردهای پیچیدگی اقتصادی جهت کاربرد آن در زمینه های مختلف به ویژه سیاست گذاری صنعتی می باشد. در این راستا یک تحلیل موضوعی در مورد مقالات جمع آوری شده انجام گرفت. نتایج این برسی نشان داد که در دههی اخیر علی رغم برخی انتقادات، تکنیکهای اندازه گیری پیچیدگی اقتصادی و شاخصهای مرتبط با آن تکامل یافته و به یک روش معروف برای سیاست گذاری صنعتی در سطح بین الملل، کشورها و درون کشورها(ایالتی و شهری) تبدیل شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
553 - نقش معلمان در بهبود رفتارهای اقتصادی دانش آموزان با رویکرد اقدام پژوهی
محبوبه منتظرعطایی سمیه شمشادی مرضیه شمشادیامروزه رفتار اقتصادی کودکان و نوجوانان از مباحث بسیار با اهمیت در حوزه ی آموزش و پرورش می باشد. تمامی فعالیت های افراد از جمله کودکان و بزرگسالان به نوعی با دانش اقتصادی و رفتار اقتصادی مربوط است. تحقیق حاضر با هدف نقش معلمان در بهبود رفتارهای اقتصادی دانش آموزان با روی أکثرامروزه رفتار اقتصادی کودکان و نوجوانان از مباحث بسیار با اهمیت در حوزه ی آموزش و پرورش می باشد. تمامی فعالیت های افراد از جمله کودکان و بزرگسالان به نوعی با دانش اقتصادی و رفتار اقتصادی مربوط است. تحقیق حاضر با هدف نقش معلمان در بهبود رفتارهای اقتصادی دانش آموزان با رویکرد اقدام پژوهی انجام شده است. روش تحقیق از نوع آمیخته می باشد. در بخش کیفی از اقدام پژوهی و در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه ی آماری دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی پایه دوم شهرستان مشهد می باشد که با روش نمونه گیری قضاوتی در دسترس تعداد نمونه ی آماری 36 نفر از دانش آموزان در دبستان غیر دولتی نصر مشهد انتخاب شدند.ابزار سنجش مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه می باشد. اقدام های عملیاتی در این تحقیق انجام فعالیت های عملی متنوع و جذاب همچون بازی، قصه گویی، شعر، تکالیف کاربردی و بازدیدهای علمی بوده است. در روش تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه وابسته (پیش آزمون و پس آزمون) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد بین گروه مورد مطالعه قبل و بعد از اجرای اقدام پژوهی، تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین لذت کسب در آمد و قرار گرفتن در انجام معاملات به ظاهر کوچک اقتصادی تاثیر به سزایی در بهبود رفتار اقتصادی آنان دارد. همچنین آگاهی دادن به کودکان از مباحث اقتصادی، برخورد علمی با فعالیتهای اقتصادی در زندگی اجتماعی به همراه دارد و در بحث کلان می تواند بازدهی و بهره وری فردی را در جامعه ارتقا دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
554 - بررسی رابطه بین سواد رسانه ای و جایگاه اجتماعی -اقتصادی والدین با انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه
شیرین سلیمانی بدیع الزمان مکی آل آقا علاءالدین اعتماد اهریاین تحقیق، با هدف بررسی رابطه بین سواد رسانه ای و جایگاه اجتماعی – اقتصادی والدین با انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران انجام شد.تحقیق،از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات توصیفی، همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش آم أکثراین تحقیق، با هدف بررسی رابطه بین سواد رسانه ای و جایگاه اجتماعی – اقتصادی والدین با انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران انجام شد.تحقیق،از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات توصیفی، همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی96-1395 به تعداد 50707 نفر تشکیل دادند که از بین آن ها با استفاده جدول مورگان و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 380 نفر نمونه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری در این پژوهش شامل پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی(1987)، پرسشنامه سواد رسانه ای (کانسیداین ،2008) و پرسشنامه جایگاه اجتماعی- اقتصادی (SES) بوده ، که بعد از جمع آوری داده ها، تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS ، AMOS و LISRELانجام شد. برای بررسی ساختار عاملی پرسشنامه ها از تحلیل عاملی تاییدی و برای بررسی سوالات پژوهش و روابط بین متغیر های سواد رسانه ای و جایگاه اجتماعی - اقتصادی با انگیزه پیشرفت تحصیلی از روش تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج همبستگی بین سواد رسانهای و جایگاه اجتماعی – اقتصادی والدین با انگیزه پیشرفت تحصیلی نشان داد که تمامی ضرایب همبستگی محاسبه شده در سطح آلفای 01/0 معنیدار بودند (01/0>p). ضرایب همبستگی بین ابعاد سواد رسانهای و جایگاه اجتماعی – اقتصادی با انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشآموزان مثبت بود. مثبت بودن ضرایب بدست آمده نشان دهنده وجود رابطه مستقیم بین متغیرهاست و بر این اساس نتیجه گرفته شد با افزایش سواد رسانهای و جایگاه اجتماعی – اقتصادی والدین، انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشآموزان نیز افزایش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
555 - رابطه محرومیت از تمرین در دوره پاندمی کرونا، نگرش به ورزش، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و سطح فعالیت با افسردگی، سرزندگی و شادمانی در بدنسازان
محسن گل پرور علیرضا صالح پورپاندمی کرونا، طیف گستردهای از ورزشکاران را از انجام فعالیتهای ورزشی خود محروم نموده و از این طریق برای آنها مشکلاتی را ایجاد نموده است. این پژوهش با هدف تعیین رابطه محرومیت از ورزش در دوره پاندمی کرونا، نگرش به ورزش، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و سطح فعالیت با افسردگی، س أکثرپاندمی کرونا، طیف گستردهای از ورزشکاران را از انجام فعالیتهای ورزشی خود محروم نموده و از این طریق برای آنها مشکلاتی را ایجاد نموده است. این پژوهش با هدف تعیین رابطه محرومیت از ورزش در دوره پاندمی کرونا، نگرش به ورزش، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و سطح فعالیت با افسردگی، سرزندگی و شادمانی در بدنسازان اجرا شد. روش پژوهش همبستگی در قالب تحلیل همبستگی کانونی و جامعه آماری پژوهش ورزشکاران بدنساز در شهر اصفهان در بهار 1400بودند که از میان آنها 211 نفر به شیوه در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه نگرش به ورزش (1399)، پرسشنامه وضعیت اجتماعی- اقتصادی (قدرت نما و همکاران، 1392)، یک سوال برای سنجش محرومیت از تمرین، یک سوال برای سنجش سطح فعالیت، پرسشنامه افسردگی بک (بک، 1961)، پرسشنامه سرزندگی (رایان و فردریک، 1997) و پرسشنامه شادکامی آکسفورد (آرگایل و لو، 1990) برای سنجش متغیرها استفاده شدند. دادهها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل همبستگی کانونی و از طریق نرم افزار SPSS نسخه 25 تحلیل گردید. نتایج تحلیل همبستگی کانونی نشان داد که در تابع کانونی اول، از بین چهار متغیر پیشبین، وضعیت اجتماعی-اقتصادی با ضریب استاندارد کانونی برابر با 72/0، سپس نگرش به ورزش با ضریب استاندارد کانونی برابر با 55/0-، و به دنبال آن محرومیت از تمرین به دلیل پاندمی کرونا با ضریب استاندارد کانونی برابر با 39/0 قادر به پیش بینی افسردگی، سرزندگی و شادمانی هستند. در مجموع یافتههای این پژوهش نشان داد که محرومیت از ورزش به دلیل کرونا توانسته در کنار وضعیت اجتماعی-اقتصادی و نگرش به ورزش برای افسردگی، سرزندگی و شادمانی بدنسازان نقش ایفاء نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
556 - تبیین گرایش به هویت مدرن در شهر اهواز و عوامل مؤثر بر آن (مورد مطالعه: جوانان 18 تا 42 نسل پس از انقلاب اسلامی در شهر اهواز)
فرزین حاتمی کاکش نبی اله ایدر احمدعلی حسابیهویتها، صفات و خصوصیات، روابط اجتماعی، نقشها و عضویت در گروههای اجتماعی هستند که کیستی یک فرد را تعیین میکنند. هویت مدرن برخاسته از تحولات نوینی است که به همراه تحولات ناشی از جهانیشدن و پیشرفتهای علمی و تکنولوژیک، در ابعاد مختلف زیستجهان کنشگران و عاملیتهای انس أکثرهویتها، صفات و خصوصیات، روابط اجتماعی، نقشها و عضویت در گروههای اجتماعی هستند که کیستی یک فرد را تعیین میکنند. هویت مدرن برخاسته از تحولات نوینی است که به همراه تحولات ناشی از جهانیشدن و پیشرفتهای علمی و تکنولوژیک، در ابعاد مختلف زیستجهان کنشگران و عاملیتهای انسانی رخ داده است و هر روز شاهد گسترش این نوع از هویت در مناطق مختلف جهان هستیم. متناظر آن تلقی افراد از هویت خود، دیگران و جامعهی جهانی بهویژه بین جوانان در حال تغییر و دگرگونی است. این پژوهش به منظور بررسی عوامل تأثیرگذار بر افزایش گرایش به هویت مدرن بین جوانان شهر اهواز انجام شده است. از این رو 384 نفر از جوانان 42-18 سال ساکن شهر اهواز با استفاده از روش کمّی مورد مصاحبه قرار گرفتند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامهی محققساخته بود که بین این افراد توزیع شد و دادهها گردآوری شدند. یافتهها نشان میدهد که متغیرهای سن، جنس، تحصیلات، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، سبکهای نوین گذران اوقات فراغت و کاربری شبکههای اجتماعی مجازی، بر تقویت هویت مدرن تأثیرگذار است. مطابق با نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره، قویترین رابطه، ارتباط موجود میان کاربری شبکههای اجتماعی مجازی و هویت مدرن با مقدار بتا 0.305 است. بر این اساس، به کار بردن شبکههای اجتماعی مجازی بر گرایش جوانان به هویت مدرن و ابعاد آن مؤثر بوده است؛ یعنی با افزایش یا کاهش استفاده از این شبکهها، گرایش جوانان به هویت مدرن و ابعاد آن تقویت و یا تضعیف خواهد شد. از بین ابعاد هویت مدرن، تنها متغیر ترقیخواهی با کاربری شبکههای اجتماعی مجازی، رابطهی معنیداری نداشته است. در مجموع عوامل فوق در مجموع 0.517 درصد از گرایش جوانان به هویت مدرن را تبیین میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
557 - تبیین علّی مهارت اجتماعی فرزندان بر اساس سرمایه اقتصادی با توجه به نقش واسطهای سرمایه اجتماعی خانواده در بین والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر یزد
علیرضا شریفی اردانی مرضیه اثنان عشریه الهام شریفی اردانی معصومه دشت آبادی فاطمه آبداری تفتیافرادی که فرصتهای اجتماعی شدن با دیگران را کمتر تجربه میکنند، مهارتهای اجتماعی کمتری دارند و با شکست در اجتماعی شدن از تعاملات اجتماعی نیز اجتناب میکنند. خانواده در فراهم آوردن فرصتهای اجتماعی شدن و شکلگیری مهارت اجتماعی در فرزندان نقش بسیار مهمی دارند، ازاینرو ه أکثرافرادی که فرصتهای اجتماعی شدن با دیگران را کمتر تجربه میکنند، مهارتهای اجتماعی کمتری دارند و با شکست در اجتماعی شدن از تعاملات اجتماعی نیز اجتناب میکنند. خانواده در فراهم آوردن فرصتهای اجتماعی شدن و شکلگیری مهارت اجتماعی در فرزندان نقش بسیار مهمی دارند، ازاینرو هدف پژوهش حاضر تبیین علّی مهارت اجتماعی فرزندان بر اساس سرمایه اقتصادی با توجه به نقش واسطهای سرمایه اجتماعی خانواده بود. روش پژوهش از نوع توصیفی –همبستگی است. جامعه آماری والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی مدارس دولتی شهر یزد در سال تحصیلی 1399-1400 بودند. حجم نمونه بنا بر نظر کلاین (2015) مبنی بر انتخاب حجم نمونه بر اساس ملاک 5/2 تا 5 برابر تعداد گویه ها، 500 نفر در نظر گرفته شد. روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای بود که درنهایت از این تعداد 419 نفر پرسشنامهها را تکمیل کردند. ‎ ابزار پژوهش شامل پرسشنامههای مهارتهای اجتماعی گرشام و الیوت (1990)، سرمایه اجتماعی خانواده اکبری (1393) و پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اقتصادی بود. جهت تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار spss نسخه 23 و همچنین جهت انجام معادلات ساختاری از نرمافزار AMOS استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد تأثیر مستقیم سرمایه اقتصادی بر مهارت اجتماعی (015/0= p؛ 25/0-=β) بهصورت منفی معنیدار است و سرمایه اقتصادی بهطور مثبت و مستقیم پیشبینی کننده سرمایه اجتماعی خانواده (002/0= p؛ 55/0=β) است. سرمایه اجتماعی خانواده بهطور مستقیم پیشبینی کننده مهارت اجتماعی فرزندان (002/0= p؛ 67/0=β) است. یافتهها نشان داد تأثیر غیرمستقیم سرمایه اقتصادی بر مهارت اجتماعی فرزندان بهواسطه سرمایه اجتماعی خانواده (002/0= p؛ 37/0=β) معنیدار است و با توجه به شاخص شمول واریانس (100%=VAF) این نقش میانجیگری کامل است. شاخصهای برازش محاسبهشده در دامنه قابل قبولی قرار دارند (95/0 NFI=‎، 049/0 RMSEA= ‎ ‎ ). در مدل پژوهش حاضر ضریب تبیین مهارت اجتماعی (33/0=R2) و سرمایه اجتماعی (30/0=R2) است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر میتوان نتیجه گرفت که سرمایه اقتصادی بهتنهایی نقش مثبتی در مهارت اجتماعی فرزندان ندارد و این سرمایه وقتی با سرمایه اجتماعی خانواده همراه میشود میتواند منجر به مهارت اجتماعی در فرزندان گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
558 - بررسی تحولات بخش مسکن ایران در یک قرن اخیر
رستم صابری فرتحولات شکلی، کارکردی و اقتصادی بخش مسکن در طی صد سال اخیر به حدی بودهاست که تمام ارکان زندگی ایرانیان را تحت تاثیر قرار داده و همیشه برای متخصصان و حتی مردم عادی این سوال اساسی مطرح بوده که این تحولات تابع چه عواملی است؟ به همین منظور، این بررسی در پی آن بود تا این تحو أکثرتحولات شکلی، کارکردی و اقتصادی بخش مسکن در طی صد سال اخیر به حدی بودهاست که تمام ارکان زندگی ایرانیان را تحت تاثیر قرار داده و همیشه برای متخصصان و حتی مردم عادی این سوال اساسی مطرح بوده که این تحولات تابع چه عواملی است؟ به همین منظور، این بررسی در پی آن بود تا این تحولات را با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی در قالب رویکردهای اسنادی، مورد بررسی قرار دهد. دادههای مورد نیاز با استفاده از سرشماریهای عمومی، بانک مرکزی و سایر نهادهای رسمی گردآوری و با استفاده از ارزیابی سیاستهای کلی، برنامههای پنج ساله و تحولات سیاسی و اجتماعی تجزیه و تحلیل شده است. یافتهها نشان داد که در یک قرن گذشته، بخش مسکن در ایران چه از نظر تغییرات در مصالح مصرفی و تکنولوژی ساخت و چه از نظر تنوع و تعداد و همچنین نوع کارکرد و جایگاهش در سبد اقتصادی خانوارها، بشدت دگرگون شده و دولتها نه تنها در مدیریت این تحولات موفقیت چندانی به دست نیاورده، بلکه به جای بهرهگیری از برنامه های جامع، از سیاستهای واکنشی و دفعی بهره برده و مشکلات موجود را پیچیدهتر ساختهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
559 - درآمدی بر ظرفیتهای اسلام برای توانمندسازی زنان در کشورهای اسلامی با تأکید بر آیات قرآن
شکیبا سادات هاشمیان سعید گازرانی علی اصغر داودیمشکل تبعیض جنسیتی علیه زنان در سراسر جهان، یافتن راهحلی برای آن را ضروری ساخته؛ بنابراین مفهوم توانمندسازی زنان وارد گفتمان توسعه شده است. شرایط نامناسب زنان در کشورهای مسلمان در مقایسه با سایر کشورهای درحالتوسعه و جوامع توسعهیافته، سؤالات بسیاری را برانگیخته است، أکثرمشکل تبعیض جنسیتی علیه زنان در سراسر جهان، یافتن راهحلی برای آن را ضروری ساخته؛ بنابراین مفهوم توانمندسازی زنان وارد گفتمان توسعه شده است. شرایط نامناسب زنان در کشورهای مسلمان در مقایسه با سایر کشورهای درحالتوسعه و جوامع توسعهیافته، سؤالات بسیاری را برانگیخته است، که برخی آن را به مسلمان بودن این جوامع نسبت دادهاند. فقدان پژوهشی که مستقیماً به رابطه اسلام با توانمندسازی زنان بپردازد و اهمیت بحث در گفتمان مسلط توسعه در دنیای امروز، ضرورت پژوهش در این موضوع را ایجاب میکند؛ لذا این پرسش مطرح میشود که اسلام از چه ظرفیتهایی برای توانمندسازی زنان برخوردار است؟ (مسئله) فرضیه پژوهش این است که احترام به زنان، پذیرش حق آموزش و حقوق اقتصادی آنان از مهمترین ظرفیتهای اسلام برای توانمندسازی زنان است (فرضیه). متناسب با روش پژوهش کیفی، برای جمعآوری دادهها از آثار علمی نظری موجود مانند مقالات و کتب معتبر و برای تجزیهوتحلیل دادهها، در بیان مسئله و معرفی نظریه توانمندسازی از روش توصیفی و در ارزیابی همسازی اسلام با این نظریه، از روش تحلیلی - مقایسهای استفاده شده است (روش). یافتههای پژوهش مؤید فرضیه است و نشان میدهد که مبانی اسلامی برگرفته از قرآن از ظرفیت لازم برای توانمندسازی زنان مسلمان و رفع تبعیض، بیعدالتی و نابرابری علیه آنان برخوردار است (یافتهها). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
560 - جایگاه استقلال اقتصادی در اقتصاد مقاومتی در پرتو قوانین موضوعه
رسول احمدی بنی فرامرز عطریان سید محمد مهدی غمامیاستقلال اقتصادی یکی از مهم ترین شاخصه های رشد اقتصادی هر کشور است و حرکت در مسیر استفاده مطلوب از تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ی داخلی در جهت استقلال اقتصادی نیازمند وجود یک عزم راسخ ملی و ایجاد تمهیدات حقوقی و قانونی لازم برای هموار کردن راه و رفع موانع این مسیر ا أکثراستقلال اقتصادی یکی از مهم ترین شاخصه های رشد اقتصادی هر کشور است و حرکت در مسیر استفاده مطلوب از تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ی داخلی در جهت استقلال اقتصادی نیازمند وجود یک عزم راسخ ملی و ایجاد تمهیدات حقوقی و قانونی لازم برای هموار کردن راه و رفع موانع این مسیر است. در کشور ما به دنبال همان هدف اصلی مطرح در قانون اساسی در بخش اقتصاد، یعنی رسیدن به استقلال و خودکفایی، سیاست گذاری ها، قوانین و مقررات متعددی وضع شده است.خودکفایی و تأمین استقلال اقتصادی مهم ترین هدف اقتصاد مقاومتی است که علاوه بر تاکیدات قانون اساسی بر آن، ریشه در آموزه های شریعت اسلام نیز دارد.در این پژوهش، با روشی تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته و ضمن تعریف اقتصاد مقاومتی، قوانین مرتبط با استقلال اقتصادی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و درنهایت، این نتیجه به دست آمد که سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی،گامی بزرگ در جهت تضمین استقلال اقتصادی برداشته و اجرای کامل آن می تواند به تحقق این اصل بینجامد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
561 - واکاوی حقوقی دام ها و تله های پلیسی در کشف جرایم اقتصادی
محمد پیرانی اصغر عباسی علی قربانیزمینه و هدف: جرایم اقتصادی از جمله عمده ترین مباحث دنیای ما بوده که در بستر زندگی امروز به واسطه ی سوء استفاده از هوش و استعداد ارتکاب می یابند. در این جرایم که حیله گری و پنهان کاری نقشی بسزا داشته، اصولا کشف جرم، امری بسیار سخت و خطیر بوده از این رو استفاده از دام ها أکثرزمینه و هدف: جرایم اقتصادی از جمله عمده ترین مباحث دنیای ما بوده که در بستر زندگی امروز به واسطه ی سوء استفاده از هوش و استعداد ارتکاب می یابند. در این جرایم که حیله گری و پنهان کاری نقشی بسزا داشته، اصولا کشف جرم، امری بسیار سخت و خطیر بوده از این رو استفاده از دام ها و تله های پلیسی خواهد توانست یک راه مهم، برای کشف این دسته از جرایم می باشد. اما عدم شناخت دام ها و تله ها می تواند موجب هدر رفت منابع اعمال قانون شده و اقتصاد عملیات های مخفی را با شکست مواجه نماید. مقاله حاضر در صدد پاسخگویی به این سئوال است که مهم ترین دام ها و تله های پلیسی در جرایم اقتصادی چیست و این دام ها و تله ها چگونه می توانند موجبات عدم هدر رفت بودجه این گونه عملیات های مخفی را فراهم نمایند.روش شناسی: این مقاله توصیفی – تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری به بررسی و تحلیل سوال فوق الذکر پرداخته است.یافته ها و نتایج: این مقاله ضمن تبیین انواع دام ها و تله های در دو جرم اقتصادی پولشویی و رشوه می تواند از یک طرف هدایتگر پلیس، طراحان و گردانندگان عملیات های مخفی در پیاده سازی یک عملیات مخفی دام گستری باشد به گونه ای که موجب عدم هدر رفت منابع اعمال قانون گردد و از طرف دیگر موجبات اعتماد هرچه بیشتر مردم به پلیس و دستگاه قضایی را فراهم نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
562 - راهبردهای قیمت گذاری دارو و نظارت قانونی بر آن در کشورهای منتخب و ایران
شهریار اسلامی تبار احسان لامع فاطمه انواردسترسی اقتصادی به دارو و درمان از مهمترین ابعاد مهم حق سلامت به شمار میرودکه تحقق آن مستلزم این است که هر دولتی استراتژی های مشخص را بنا به شرایط، اولویتها و نیازهای سلامت عمومی خود دنبال کند. با توجه به متغییر بودن نرخ ارز و تحریمها، اهمیت این موضوعات در ایران بیش از أکثردسترسی اقتصادی به دارو و درمان از مهمترین ابعاد مهم حق سلامت به شمار میرودکه تحقق آن مستلزم این است که هر دولتی استراتژی های مشخص را بنا به شرایط، اولویتها و نیازهای سلامت عمومی خود دنبال کند. با توجه به متغییر بودن نرخ ارز و تحریمها، اهمیت این موضوعات در ایران بیش از سایر کشورهاست. از آنجا که ایران به تازگی روش Cost Plus را کنار گذاشته است پس از تعیین قیمت قیمت لازم است همواره قیمتها مطابق شرایط روز و نیازها و وجود داروهای مشابه اصلاح شود اما این اقدام در شرایطی قاعدهمند نیست و در مورد داروها تک نسخهای ملاحظات لازم و کافی در نظر گرفته نشده است. در حالیکه کشورهای پیشرفته ای نظیر فرانسه و انگلیس بدون الزامات و پیش نیازها خاصی تمامی داروها را بر اساس ماهیت دارویی در فهرست تحت پوشش بیمه قرار میدهند، بودجه کشورهایی نظیر ایران چنین اجازهای را نمیدهد لذا به نظر میرسد موضوع کمبود بودجه بسیاری از سیاستها از جمله اقتصاد دارو و رگولاسیون قیمت آن را تحتالشعاع قرار داده باشد. از طرفی، اگرچه اصلاح قیمت بطور سالانه با توجه به تغییرات قیمت در کشور مرجع و وارد کننده صورت می گیرد، در مورد تولیدات داخلی رویه مشخصی وجود ندارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
563 - بررسی سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران در حوزه جرایم اقتصادی با تأکید بر فقه اسلامی و حقوق ایران
مهدی دیدا سلامه ابوالحسنی نغمه فرهوددر پژوهش پیش رو به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران در حوزه جرایم اقتصادی با تأکید بر فقه و حقوق ایران پرداخته شده است. جرایم اقتصادی دارای ماهیت پیچیده ای است و امروزه به یک مسأله حاد در سطح ملی و بین المللی تبدیل گردیده که در صورت عدم کنترل أکثردر پژوهش پیش رو به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران در حوزه جرایم اقتصادی با تأکید بر فقه و حقوق ایران پرداخته شده است. جرایم اقتصادی دارای ماهیت پیچیده ای است و امروزه به یک مسأله حاد در سطح ملی و بین المللی تبدیل گردیده که در صورت عدم کنترل علاوه بر تبعات ،سیاسی ،اقتصادی، اجتماعی و امنیتی می تواند کارآمدی، مشروعیت و حتی بقای حکومتها را به چالش بکشد. به منظور حل این معضل فراگیر در گام نخست بایستی به شناسایی همه ابعاد و ویژگیهای جرم اقتصادی پرداخت و پس از آگاهی نسبت به این مهم عوامل و زمینه های بروز آن را از نظر فقهی و حقوقی به دقت مورد شناسایی قرار داد. جرم انگاری جرایم اقتصادی یکی از ابزارها و مکانیزمهای سیاست جنایی هر کشور، در مقابله با بزهکاری و انحرافات اقتصادی است؛ که اگر بر اساس سیاستی معقول و منطقی و مبانی مستحکمی صورت نگیرد نه تنها نتیجه مطلوب به دست نخواهد داد بلکه خود موجب پیدا شدن معضلات اقتصادی و اجتماعی بسیاری خواهد شد. سیاست جنایی قضایی جرایم اقتصادی هسته اصلی سیاست جنایی کشور است و در قبال جرائم اقتصادی ماموریت جرم انگاری؛ ارعاب، تنبیه و ناتوان سازی مجرمین در تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
564 - الگوگیری از سیره پیامبر اکرم (ص) در بی اثر کردن تحریمهای اقتصادی
محسن حسینیان نائینی سمیرا شرکت رضویهدف مقاله پیش رو در برشمردن اصلیترین آسیبها و تهدیدهای اقتصادی در دوران صدر اسلام از زمان بعثت پیامبر اکرم (ص) تا مرگ ایشان و همچنین رفتار و روش ایشان در رفع و بی اثر کردن تحریمهای اقتصادی است. این تحریمها که مطابق با روش تحقیق کتابخانهای از قرآن کریم، روایات و منا أکثرهدف مقاله پیش رو در برشمردن اصلیترین آسیبها و تهدیدهای اقتصادی در دوران صدر اسلام از زمان بعثت پیامبر اکرم (ص) تا مرگ ایشان و همچنین رفتار و روش ایشان در رفع و بی اثر کردن تحریمهای اقتصادی است. این تحریمها که مطابق با روش تحقیق کتابخانهای از قرآن کریم، روایات و منابع تاریخی به عمل آمده است، در 3 زمینه مهم طبقهبندی میشود؛ تحریم همه جانبه اقتصادی در شعب ابی طالب، انحصار تجاری قوم قریش و غارت و مصادره اموال مسلمانان توسط اشراف قریش. پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، وجود دشمنی به نام جمهوری اسلامی ایران در تصمیمات سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا نمایان شد و در مقابل نیز آمریکا ستیزی و مقابله به مثل با قدرتهای مستبد، رویکرد مهمی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است. هدف نهایی از این مقاله الگو گرفتن از سیره پیامبر اکرم(ص) و شبیهسازی آن دوران به دوران معاصر برای بی اثر کردن تحریمهای اقتصادی اعمال شده از سوی کشورهای استعمارگر و سلطه گر غرب و جهان علیه جمهوری اسلامی ایران است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
565 - بررسی فقهی حقوقی منع اخلال در نظم و امنیت اقتصادی و مالی در پرتو مذاق شریعت و آیات قرآن
سید مرتضی حسینی نسب محمود قیوم زاده سمیرا گلخندانفساد اقتصادی باعث گسترش فقر و افزایش شکاف بین فقیر و غنی، بی اعتمادی به جامعه و بی انگیزگی جوانان برای کسب درآمد مناسب می شود. بنابراین می توان گفت که بدترین و بزرگترین مفاسد فساد اقتصادی و مالی است، فساد مالی و اقتصادی همچون یک بیماری واگیردار ، همه دستاوردها و تلاش ها أکثرفساد اقتصادی باعث گسترش فقر و افزایش شکاف بین فقیر و غنی، بی اعتمادی به جامعه و بی انگیزگی جوانان برای کسب درآمد مناسب می شود. بنابراین می توان گفت که بدترین و بزرگترین مفاسد فساد اقتصادی و مالی است، فساد مالی و اقتصادی همچون یک بیماری واگیردار ، همه دستاوردها و تلاش های جامعه و دولت ها را از بین می برد و همه پول و ثروت را به دست دلالان می فرستد. لذا حفظ امنیت اقتصادی و نظم و مدیریت نقدینگی وکوتاه نمودن دست دلال ها از منابع مالی جامعه به عنوان یکی از اصول مهم در اسلام می باشد. می توان مذاق شریعت به عنوان شناخت راه ها و روش های حلال. فقها از طرق مختلف به روح، ذات و دنیای درونی موضوع دانست. در واقع فقیه روش، بینش و اعمال قانون را در روح و باطن خود می فهمد و می چشد. در زمینه منع و جلوگیری از مفسدین اقتصادی در بسیاری از مبانی و منابع فقهی و حقوقی مباحث مبسوطی ارائه گردیده است که به طور واضح و مبرهن می توان در آیات و روایات حرمت اخلال در نظام اقتصادی را دریافت . در این تحقیق که به روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است به بررسی دیدگاه های فقهی حقوقی منع اخلال در نظام اقتصادی بر مبنای آیات و روایات پرداخته ایم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
566 - خلاقیت در بازاریابی داخلی با رویکرد بهبود عملکرد (مورد مطالعه: شرکت آب و فاضلاب)
ابراهیم یزدی یان موسی احمدی محمود نوراییهدف: هدف این پژوهش، ارایه مدل مفهومی خلاقیت در بازاریابی داخلی با رویکرد بهبود عملکرد در صنعت آب و فاضلاب است. روش: روش تجزیه و تحلیل این پژوهش روش ساختاری تفسیری (ISM) بود که با استفاده از این روش، تجزیه و تحلیل مدل ارایه شده انجام پذیرفت. یافتهها: نتایج بدست آمده حاک أکثرهدف: هدف این پژوهش، ارایه مدل مفهومی خلاقیت در بازاریابی داخلی با رویکرد بهبود عملکرد در صنعت آب و فاضلاب است. روش: روش تجزیه و تحلیل این پژوهش روش ساختاری تفسیری (ISM) بود که با استفاده از این روش، تجزیه و تحلیل مدل ارایه شده انجام پذیرفت. یافتهها: نتایج بدست آمده حاکی از آن است که متغیرهای نظام جامع انگیزشی، نگرش اقتصادی به صنعت آب، نظام جامع سرمایه های انسانی، نظام شایستگی در انتصابات، چشمانداز و تدوین استراتژی و مدیریت فرآیندها در ناحیه پیوندی نمودار قدرت نفوذ- وابستگی این روش تحلیلی قرار گرفته اند که نشان دهنده آن است که متغیرهای این ناحیه قدرت نفوذ و میزان وابستگی بالایی دارند. نتیجه گیری: در نهایت ابعاد فوق جزء متغیرها یا همان ابعاد کلیدی بازاریابی داخلی محسوب می شوند و باید به منظور پیاده سازی بازاریابی داخلی در صنعت آب و فاضلاب به آنها اهتمام ویژه ای داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
567 - طراحی مدل خلاقیت در آموزش غیرحضوری (آموزش و پرورش منطقه 3 تهران)
منصوره اسکندری مجید رادفر حمیدرضا فاتحیهدف: هدف از انجام تحقیق حاضر این است که با شناسایی نقاط قوت و نقاط ضعف (SW) اقتصادی-اجتماعی آموزش غیرحضوری ، به مؤسسات آموزشی در اتخاذ راهبردهای خلاقانه در راستای بهبود آموزش و ارتقای عملکرد آموزشی کمک شود.روش: بدین منظور، از طریق نمونهگیری هدفمند، اطلاعات 15 نفر از مع أکثرهدف: هدف از انجام تحقیق حاضر این است که با شناسایی نقاط قوت و نقاط ضعف (SW) اقتصادی-اجتماعی آموزش غیرحضوری ، به مؤسسات آموزشی در اتخاذ راهبردهای خلاقانه در راستای بهبود آموزش و ارتقای عملکرد آموزشی کمک شود.روش: بدین منظور، از طریق نمونهگیری هدفمند، اطلاعات 15 نفر از معاونان توسعه مدیریت، معلمان، کارشناسان سنجش تحصیلی و اعضای انجمنهای اولیاءومربیان آموزشوپرورش منطقه 3 تهران، از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته گردآوری و تجزیهوتحلیل شد و با استفاده از روش نظریه برخاسته از داده، مدل خلاقیت در آموزش غیرحضوری طراحی شد.یافتهها: در مجموع 139 کد نهایی از مصاحبهها استخراج شد. سپس این کدها در شانزده مقوله سطح بالاتر از جمله: وجود مشکلات هزینهای، فرآیندی، بین واحدی، نیاز به کاهش هزینههای آموزشی و ... مرتبط با آموزش غیرحضوری خلاقیت طبقهبندی شدند. براساس کدهای شناسایی شده، مدل خلاقیت در آموزش غیرحضوری تدوین شد.نتیجهگیری: نتایج این تحقیق کیفی نشان میدهند که بکارگیری صحیح آموزش غیرحضوری میتواند موجب افزایش خلاقیت دانشآموزان، ارتقاء جایگاه و اعتبار مدارس در سطح آموزشوپرورش، افزایش تعاملات درون مدرسهای، و ارتقاء رضایتمندی والدین، دانشآموزان، و کادرآموزشی گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
568 - ارزیابی اثرات زیستمحیطی، اقتصادی و اجتماعی معادن شن و ماسه با استفاده از تحلیل هزینه- سود (مطالعه موردی)
محمد حسن شکری احسان موسویاین تحقیق به بررسی اثرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از معادن بر جوامع محلی می پردازد. ارزیابی تأثیرات در سه محور یاد شده (زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی) عوامل محیطی احتمالی ناشی از اجرای پروژه های توسعه را پیش بینی می کند، برخی از روش ها را برای کاهش یا حذف این أکثراین تحقیق به بررسی اثرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از معادن بر جوامع محلی می پردازد. ارزیابی تأثیرات در سه محور یاد شده (زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی) عوامل محیطی احتمالی ناشی از اجرای پروژه های توسعه را پیش بینی می کند، برخی از روش ها را برای کاهش یا حذف این موارد غیر قابل قبول و ناخواسته پیش بینی می کند و پیش بینی ها را به تصمیم گیرندگان ارائه می دهد. در این تحقیق با پی بردن به میزان تاثیر هر یک از اثرات فاکتورهای فوق بر ادامه فعالیت یا توقف فعالیت معادن می توان تصمیم منطقی اخذ نمود. با تهیه پرسش نامه نسبت به جمع آوری اطلاعات موردنیاز و تدوین پرسش نامه در سه محور اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در مجموع 32 پرسش، نسبت به جمع آوری نظرات از جامعه خبرگان در دستور کار قرار گرفت. سپس، توسط نرم افزاز SPSS قابل اطمینان بودن پرسش نامه ها مورد بررسی قرار گرفت و بعد از آن با تحلیل هزینه-سود در خصوص وضعیت فعالیت معادن شن و ماسه پیشنهاد ارایه شد. پس از پیاده سازی مدل ارائه شده در سه محور اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی نتایج حاصله هزینه ها به ترتیب 0%، 27/53 % و 67/52 % و نیز نتایج درآمدها به ترتیب 100%، 73/46% و 33/47% حاصل شد. بنابراین، درآمد ناشی از فعالیت های مورد مطالعاتی بر هزینه های مدنظر در سه محور در نظرگرفته شده، غالب می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
569 - ارائه مدل اضطراب تحصیلی بر اساس ادراک والد فرزند، ادراک محیط کلاس و وضعیت اقتصادی-اجتماعی با میانجی گری سبک های مقابله با استرس
شیما وفا مینا مجتبایی نسرین باقری خدیجه ابوالمعالی الحسینیهدف: هدف مطالعه حاضر ارائه مدل اضطراب تحصیلی بر اساس ادراک والد-فرزند، ادراک محیط کلاس و وضعیت اقتصادی اجتماعی با میانجی گری سبک های مقابله با استرس در دانش آموزان بود. روش شناسی: روش پژوهش از نوع توصیفی، و با روش همبستگی بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم أکثرهدف: هدف مطالعه حاضر ارائه مدل اضطراب تحصیلی بر اساس ادراک والد-فرزند، ادراک محیط کلاس و وضعیت اقتصادی اجتماعی با میانجی گری سبک های مقابله با استرس در دانش آموزان بود. روش شناسی: روش پژوهش از نوع توصیفی، و با روش همبستگی بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تهران که در سال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه شامل 480 دانش آموز دختر مقطع متوسطه دوم که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. دانش آموزان به پرسشنامه های ادراک محیط کلاس ساختهی فراسر، فیشر و مکروبی (1996)، سبکهای مقابله ﺍﻧﺪﻟﺮ ﻭ ﭘﺎﺭﻛﺮ (1990) ، اضطراب تحصیلیابوالمعالی و همکاران (1994)، ادراک رابطه والد فرزندفاین، جی مورلند و اندرو شوبل(1983) و پرسشنامه وضعیت اقتصادی اجتماعی تیمز(2007) پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از روش الگو یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد مدل ساختاری پژوهش که در آن فرض شده متغیرهای وضعیت اجتماعی اقتصادی، ادراک رابطه والد فرزند و ادراک محیط کلاس هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم با میانجیگری سبک های مقابله با استرس، متغیر مکنون اضطراب تحصیلی را پیش بینی کردند و با داده های گردآوری شده برازش داشتند. نتیجه گیری:متغیرهای وضعیت اجتماعی اقتصادی، رابطه والد فرزند و ادراک محیط کلاس، هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم با میانجیگری سبک های مقابله با استرس متغیر مکنون اضطراب تحصیلی را پیش بینی می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
570 - پیش بینی جهت گیری مثبت نسبت به مدرسه بر اساس یادگیری اجتماعی- هیجانی و رابطه والد-فرزند با میانجیگری ساختار انگیزشی
پریسا فرنودیان خدیجه ابولمعالی الحسینی کیانوش هاشمیانهدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی جهت گیری مثبت نسبت به مدرسه بر اساس یادگیری اجتماعی- هیجانی، وضعیت اجتماعی اقتصادی و رابطه والد-فرزند با میانجیگری ساختار انگیزشی انجام شد. روش: روش پژوهش در مطالعه حاضر توصیفی-همبستگی با تاکید بر روابط علی ممکن بر پایه معادلات ساختاری ان أکثرهدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی جهت گیری مثبت نسبت به مدرسه بر اساس یادگیری اجتماعی- هیجانی، وضعیت اجتماعی اقتصادی و رابطه والد-فرزند با میانجیگری ساختار انگیزشی انجام شد. روش: روش پژوهش در مطالعه حاضر توصیفی-همبستگی با تاکید بر روابط علی ممکن بر پایه معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1397-1396 بودند. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای حجم نمونه معادل 481 نفر براورد شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های جهت گیری مثبت نسبت به مدرسه احمدی (1396)، یادگیری اجتماعی-هیجانی کسل (2008)، وضعیت اجتماعی-اقتصادی تیمز (2007)، رابطه والد-فرزند فاین، مورلند و شوبل (1983) و ساختار انگیزشی کاکس و کلینگر (2002) بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار spss و Amos انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که همه ضرایب مسیر به جز یادگیری اجتماعی-هیجانی به ساختار انگیزش انطباقی، یادگیری اجتماعی-هیجانی به نگرش مثبت به مدرسه و ساختار انگیزش غیر انطباقی به نگرش مثبت به مدرسه، در سطح 0/01 معنی دار بودند. نتیجه گیری: یادگیری اجتماعی-هیجانی و رابطه والد-فرزند با نقش میانجی ساختار انگیزشی تاثیر چشم گیری بر جهت گیری مثبت نسبت به مدرسه در دانش آموزان دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
571 - تعیین آستانه زیان اقتصادی دو گونه از سوسکهای کرگدنی جنسOryctes spp. در نخلستانهای استان خوزستان
مسعود لطیفیان نوشین زندی سوهانیسوسکهای کرگدنی خرماPrell Oryctes elegans و Oryctes agamemnon Burmeisterاز آفات مهم نخل خرما میباشند. در این پژوهش به منظور تعیین سطح زیان اقتصادی این آفات از طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار استفاده گردید. برای ایجاد تراکمهای مختلف آفت، چهار غلظت أکثرسوسکهای کرگدنی خرماPrell Oryctes elegans و Oryctes agamemnon Burmeisterاز آفات مهم نخل خرما میباشند. در این پژوهش به منظور تعیین سطح زیان اقتصادی این آفات از طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار استفاده گردید. برای ایجاد تراکمهای مختلف آفت، چهار غلظت مختلف 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیلیتر در لیتر ایمیداکلوپراید به روش تزریق در تنه و شاهد بدون آفتکش استفاده شد. نمونهبرداریها به صورت دو هفته یکبار انجام گردید. برای برآورد خسارت از روش تعیین رابطه موجود بین صدمه آفت (سوراخهای موجود در تنه) و کاهش محصول استفاده شد. سطح زیان اقتصادی (EIL) آفت با استفاده از روش نورتون محاسبه گردید. رابطه رگرسیونی بین صدمه و کاهش عملکرد محاسبه و هزینههای کنترل زراعی در سه ارتفاع متفاوت محاسبه شد. قیمت محصول نیز براساس قیمت خرمای سایر درجه یک، دوم و سوم تقسیم بندی شد. براساس نتایج، کمترین میزان EIL برای تلفیق روشهای کنترل زراعی (برای نخلهای کوتاهتر) و شیمیایی و خرمای درجه یک، ۴۱/۱۲ عدد سـوراخ در قاعده دمبرگها در هر درخت محاسبه گردید. این مقدار برای خرمای درجه یک در نخلهای کوتاه ۰۷/۱۸ عدد سوراخ در هر درخت و با افزایش ارتفاع و کاهش قیمت محصول به میزان EIL افزایش یافت. بیشترین EIL محاسبه شده برای تلفیق روش بیولوژیکی و زراعی و در خرمای درجه ۳ بود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
572 - کاهش ضایعات محصولات کشاورزی راهبرد اصلی در ارتقا امنیت غذایی
شیلا برنجی زهرا غفوری نام فرزانه توسلی کجانیسالانه در جهان حدود 4 میلیارد تن مواد غذایی تولید می گردد که از این مقدار حدود 2/1 تا 2 میلیارد تن تحت شرایط و روش های نامناسب برداشت، حمل و نقل، ذخیره سازی، توزیع و مصرف تبدیل به ضایعات گردیده و از دسترس مصرف کننده خارج می شود. بر اساس گزارش فایو ،حدود 50 درصد محصولات أکثرسالانه در جهان حدود 4 میلیارد تن مواد غذایی تولید می گردد که از این مقدار حدود 2/1 تا 2 میلیارد تن تحت شرایط و روش های نامناسب برداشت، حمل و نقل، ذخیره سازی، توزیع و مصرف تبدیل به ضایعات گردیده و از دسترس مصرف کننده خارج می شود. بر اساس گزارش فایو ،حدود 50 درصد محصولات تولید شده در جهان در مراحل تولید و مصرف به صورت ضایعات از چرخه مصرف خارج می شود. ارزش این حجم بالای ضایعات و هدر رفت مواد غذایی بالغ بر 1 تریلیون دلار در سال برآورد شده است. ضایعات کشاورزی و هدر رفت مواد غذایی در ایران بنابر برآوردهای به عمل آمده حدود 30 درصد در سال تخمین زده می شود که این مقدار حدود 3 درصد از کل ضایعات تولیدات کشاورزی و دور ریز مواد غذایی در جهان است. طبق آمار فایو، سالانه حدود 5/43 درصد از محصولات کشاورزی اساسی در کشورهای در حال توسعه در اثر آفات، بیماری ها، علف های هرز، خشکسالی و ... در مراحل مختلف تولید، پس از برداشت، فراوری، توزیع و مصرف از بین می رود. آمارهای جهانی نشان می دهند که در کشورهای در حال توسعه، به طور متوسط 24 درصد از میوه جات و حدود 42 درصد از سبزیجات در فاصله تولید تا رسیدن به دست مصرف کننده از بین می روند. در ایران نیز بر اساس آخرین برآوردها ،حدود 16 درصد از محصولات زراعی و حدود 28 درصد از تولیدات باغی در مراحل مختلف تولید تا مصرف از بین می روند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
573 - کاهش ضایعات محصولات کشاورزی راهبرد اصلی در ارتقا امنیت غذایی
شیلا برنجی زهرا غفوری نام فرزانه توسلی کجانیسالانه در جهان حدود 4 میلیارد تن مواد غذایی تولید می گردد که از این مقدار حدود 2/1 تا 2 میلیارد تن تحت شرایط و روش های نامناسب برداشت، حمل و نقل، ذخیره سازی، توزیع و مصرف تبدیل به ضایعات گردیده و از دسترس مصرف کننده خارج می شود. بر اساس گزارش فایو ،حدود 50 درصد محصولات أکثرسالانه در جهان حدود 4 میلیارد تن مواد غذایی تولید می گردد که از این مقدار حدود 2/1 تا 2 میلیارد تن تحت شرایط و روش های نامناسب برداشت، حمل و نقل، ذخیره سازی، توزیع و مصرف تبدیل به ضایعات گردیده و از دسترس مصرف کننده خارج می شود. بر اساس گزارش فایو ،حدود 50 درصد محصولات تولید شده در جهان در مراحل تولید و مصرف به صورت ضایعات از چرخه مصرف خارج می شود. ارزش این حجم بالای ضایعات و هدر رفت مواد غذایی بالغ بر 1 تریلیون دلار در سال برآورد شده است. ضایعات کشاورزی و هدر رفت مواد غذایی در ایران بنابر برآوردهای به عمل آمده حدود 30 درصد در سال تخمین زده می شود که این مقدار حدود 3 درصد از کل ضایعات تولیدات کشاورزی و دور ریز مواد غذایی در جهان است. طبق آمار فایو، سالانه حدود 5/43 درصد از محصولات کشاورزی اساسی در کشورهای در حال توسعه در اثر آفات، بیماری ها، علف های هرز، خشکسالی و ... در مراحل مختلف تولید، پس از برداشت، فراوری، توزیع و مصرف از بین می رود. آمارهای جهانی نشان می دهند که در کشورهای در حال توسعه، به طور متوسط 24 درصد از میوه جات و حدود 42 درصد از سبزیجات در فاصله تولید تا رسیدن به دست مصرف کننده از بین می روند. در ایران نیز بر اساس آخرین برآوردها ،حدود 16 درصد از محصولات زراعی و حدود 28 درصد از تولیدات باغی در مراحل مختلف تولید تا مصرف از بین می روند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
574 - بررسی جهت گیری ساختمان و جنس دیوارها در عملکرد آبگرمکن خورشیدی توسط نرم افزار RETSCREEN (مطالعه موردی شهر سمنان)
سجاد ظهیرنژاد نادر رهبراستفاده از انرژی های نو از جمله انرژی خورشیدی در کشورهای جهان مورد توجه خاص برنامه ریزان و فرهیختگان فنی، اقتصادی و سیاسی قرار گرفته است. کشور ایران نیز به دلیل برخورداری از موقعیت خاص جغرافیایی، پتانسیل فراوانی در بهره برداری از این نوع انرژی را دارد. اما فراوانی منابع أکثراستفاده از انرژی های نو از جمله انرژی خورشیدی در کشورهای جهان مورد توجه خاص برنامه ریزان و فرهیختگان فنی، اقتصادی و سیاسی قرار گرفته است. کشور ایران نیز به دلیل برخورداری از موقعیت خاص جغرافیایی، پتانسیل فراوانی در بهره برداری از این نوع انرژی را دارد. اما فراوانی منابع انرژی های فسیلی، ارزان بودن حاملهای انرژی در کشور و همچنین قیمت بالای فن آوری های نو جهت سرمایه گذاری اولیه، سدی در برابر توسعه استفاده از این فن آوری های نوپا می باشد. در این مقاله با توجه به شرایط جغرافیایی شهر سمنان، با بررسی یک ساختمان اداری یک طبقه واقع در محوطه دانشگاه آزاد سمنان، توسط نرم افزار کریر (Carrier) بارهای حرارتی در حالتهای مختلف از جمله جهت های مختلف جغرافیایی موقعیت قرارگیری ساختمان و برای دو نوع دیوار با مصالح متفاوت محاسبه شد و یک حالت بهینه ای از آنها انتخاب گردید. سپس توسط نرم افزار رتسکرین (RETSCREEN) مورد ارزیابی فنی، اقتصادی و زیست محیطی قرار گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده در حالت بهینه ی جهت جغرافیایی و مصالح دیوارها، میزان صرفه جویی در سوخت گاز طبیعی 2332 متر مکعب در سال و میزان کاهش گازهای آلاینده برابر1/2 تن معادل دی اکسید کربن در سال می باشد. همچنین با در نظر گرفتن دو سناریو نرخ داخلی و نرخ جهانی گاز طبیعی به ترتیب میزان سرمایه گذاری اولیه طرح 138312550ریال و 4618 دلار، قابلیت سود دهی 2/4% و 5/23%و دوره بازگشت سرمایه 9/19 سال و 4/6 سال برآورد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
575 - انتخاب روش نگهداری پیشگیرانه برای روسازیهای انعطافپذیر
علی بابائیدر طی سالهای متمادی محققین و مهندسین بخش قیر و آسفالت، روشهای مختلفی را به منظور اعمال روشهای مختلف نگهداری بر روی روسازیهای آسفالتی بکار بردهاند. نوع و کاربرد انواع روشهای نگهداری پیشگیرانه و اصلاحی در طی سالهای متمادی موضوع تحقیقات محققین و دست اندرکاران این رشته ب أکثردر طی سالهای متمادی محققین و مهندسین بخش قیر و آسفالت، روشهای مختلفی را به منظور اعمال روشهای مختلف نگهداری بر روی روسازیهای آسفالتی بکار بردهاند. نوع و کاربرد انواع روشهای نگهداری پیشگیرانه و اصلاحی در طی سالهای متمادی موضوع تحقیقات محققین و دست اندرکاران این رشته بوده است. متأسفانه در ایران تاکنون توجه چندانی به این موضوع نشده است. تحقیق راجع به انواع روشهای نگهداری مستلزم صرف زمان و هزینه زیادی میباشد که در محدوده این مطالعه نمیگنجد. در این مطالعه سعی شده است تا ضمن معرفی انواع روشهای نگهداری برای روسازیهای آسفالتی، زمان و محل بهکارگیری اینگونه روشها، میزان اقتصادی بودن و فاکتورهایی که در انتخاب اینگونه روشها مؤثرند، نیز مورد بررسی قرار گیرد. تعیین موثرترین و مقرونبهصرفهترین روش نگهداری برای روسازیهای مختلف از جمله گزینههایی است که از اهداف این مطالعه به شمار میروند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
576 - آمایش اقتصادی شهرستان های استان فارس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش های تصمیم گیری چندمعیاره
زهرا اسدپور محسن سلطان آبادیبرخورداری یک مکان از شاخص های توسعه پایدار نشان دهنده بهینگی و کارامدی سیستم تصمیم گیری در سطح کلان است. توسعه پایدار، جلوه های مکانی- فضایی را به گونه ای به نمایش می گذارد که در آن، تبعیض و بی عدالتی به صورت بسیار چمشگیر و ناخوشایند، مشاهده نمی شود. با توجه به اهمیت اس أکثربرخورداری یک مکان از شاخص های توسعه پایدار نشان دهنده بهینگی و کارامدی سیستم تصمیم گیری در سطح کلان است. توسعه پایدار، جلوه های مکانی- فضایی را به گونه ای به نمایش می گذارد که در آن، تبعیض و بی عدالتی به صورت بسیار چمشگیر و ناخوشایند، مشاهده نمی شود. با توجه به اهمیت استان فارس به عنوان یکی از مناطق تاریخی و استراتژیک در کشور و اهمیت توریستی، اقتصادی، صنعتی و رفاهی آن، بررسی وضعیت کمی و کیفی توسعه پایدار در این استان را ضروری ساخته است. با توجه به این امر، تحقیق پیش رو توسعه ی شاخص های توسعه ی فضایی در بخش های آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و ساخت های زیربنایی در استان فارس، مطالعه و ارزیابی شود و 4 شهرستان منتخب این استان با توجه به سطح برخورداری از این شاخصها سطح بندی گردد. نتایج به دست آمده از این پژوهش، نشانگر آن است که استان فارس با وجود اینکه از موقعیت خاص گردشگری و اقتصادی برخورداراست، باز هم از استان های محروم کشور به شمار می آید. افزون بر آن، نوعی عدم تعادل و ناهمگنی در توزیع و توسعه ی امکانات و شاخصهای توسعه ای در سطح شهرهای منتخب استان مشاهده می شود. بر اساس تحلیل و نتایج به دست آمده از 13 شاخص آمایش اقتصادی فضا از مجموع 4 شهرستان منتخب استان فارس، شهرستان شیراز به عنوان گزینه برخوردار، نیریز در گروه نیمه محروم و دو شهرستان آباده و لارستان در طبقه ی محروم قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
577 - شناسایی و اولویت بندی علل فقر در نواحی روستایی از دیدگاه صاحب نظران شهرستان مریوان (مطالعه موردی بخش سرشیو)
سعدی محمدی تیمور کریمیانعلل فقر در نواحی روستایی و چاره جویی برای درمان آن قطعاً در بالا بردن سطح رفاه روستاییان، ماندگاری جمعیت، حفظ محیط زیست و در نهایت تحقق توسعه پایدار روستایی نقش بسزایی دارد لذا تحقیق حاضر با هدف شناسایی شناسایی و اولویت بندی علل فقر در نواحی روستایی از دیدگاه صاحبنظران( أکثرعلل فقر در نواحی روستایی و چاره جویی برای درمان آن قطعاً در بالا بردن سطح رفاه روستاییان، ماندگاری جمعیت، حفظ محیط زیست و در نهایت تحقق توسعه پایدار روستایی نقش بسزایی دارد لذا تحقیق حاضر با هدف شناسایی شناسایی و اولویت بندی علل فقر در نواحی روستایی از دیدگاه صاحبنظران(مطالعه موردی بخش سرشیو شهرستان مریوان میباشد جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه صاحبنظران شهرستان مریوان تشکیل میدهند حجم نمونه در این تحقیق 60 نفر که به صورت هدفمند و با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شدند ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته میباشد که رواییان توسط متخصصین تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 80/0 به دست آمد نتایج تحقیق نشان داد که عوامل اقتصادی، طبیعی، اجتماعی، سیاسی و کالبدی به عنوان عوامل مؤثر بر فقر در بخش سرشیو مریوان شناسایی شدند همچنین نتایج حاصل از آماره فریدمن نشان داد که عوامل اقتصادی دارای رتبه اول، و عوامل اجتماعی، سیاسی، کالبدی و طبیعی به ترتیب در رتبههای بعدی عوامل مؤثر بر فقر قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
578 - سنجش مخاطرات طبیعی شهر ایلام با رویکرد تاب آوری اقتصادی، سازمانی (نهادی) و زیست محیطی
علیمحمد میرزایی محمدرضا زند مقدم سعید کامیابیشهر به عنوان پیچیده ترین سیستم، با دامنه وسیعی از مخاطرات ازجمله مخاطرات طبیعی همچون زلزله، سیل، آتشفشان، خشکسالی و ... روبرو است. این مطالعه، با هدف بررسی سنجش مخاطرات طبیعی شهر ایلام با رویکرد تاب آوری اقتصادی، سازمانی (نهادی) و زیست محیطی انجام شد. پژوهش حاضر به لحاظ أکثرشهر به عنوان پیچیده ترین سیستم، با دامنه وسیعی از مخاطرات ازجمله مخاطرات طبیعی همچون زلزله، سیل، آتشفشان، خشکسالی و ... روبرو است. این مطالعه، با هدف بررسی سنجش مخاطرات طبیعی شهر ایلام با رویکرد تاب آوری اقتصادی، سازمانی (نهادی) و زیست محیطی انجام شد. پژوهش حاضر به لحاظ جمع آوری داده و اطلاعات پیمایشی و از نوع تحلیلی است. همچنین این تحقیق بر مبنای هدف از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری شهروندان شهر ایلام تعداد 384 نفر و مسئولین برنامهریزی شهری به تعداد 30 نفر می باشند. با توجه به هدف اصلی پژوهش، برای دریافت اطّلاعات کمی پژوهش، پرسشنامه ای بر اساس نظرات نخبگان و اساتید برنامه ریزی شهری طراحی شده است. برای تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده شده است. با توجه به اینکه نواحی مناطق شهری ایلام در این پژوهش مورد ارزیابی قرار می گیرند، مناطق شهری ایلام از مدل تصمیم گیری چند معیاره ویکور براساس میزان تاب آوری از ابعاد اقتصادی، سازمانی (نهادی) و زیست محیطی رتبه بندی می شوند. نتایج بررسی تاب آوری اقتصادی نشان داد که منطقه 3 تاب آورترین منطقه شهر ایلام است و 50 درصد از مناطق از نظر اقتصادی نسبتاً تاب آور بوده و از نظر تاب آوری اقتصادی وضعیت بهتری دارند. نتایج بررسی تاب آوری سازمانی نشان داد که منطقه 3 تاب آورترین منطقه شهر است و 75 درصد از مناطق از نظر سازمانی نسبتاً تاب آور بوده است. در میان این مناطق، تنها منطقه دو از نظر سازمانی (نهادی) تاب آوری پایینی دارد. نتایج بررسی تاب آوری زیست محیطی نشان داد که منطقه 3 تاب آورترین منطقه شهر است و 50 درصد از مناطق از نظر زیست محیطی نسبتاً تاب آور بوده است. در میان این مناطق، تنها منطقه یک از نظر زیست محیطی فاقد تاب آوری هست تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
579 - بررسی توسعه یافتگی اقتصادی شهرهای منطقه آزاد ارس در محیطGIS
جواد عابدی آبش احمدلو عباس ارغان ناصر اقبالیچکیده منطقه آزاد قلمرو معینی است که اغلب در داخل یا در مجاور یک بندر واقع شده اند و در آن تجارت آزاد به سایر نقاط جهان مجاز شناخته شده است و کالاها را می توان بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی به این منطقه وارد یا از آن خارج نمود . مناطق آزاد تجاری نقش بسیار مهمی در توسعه أکثرچکیده منطقه آزاد قلمرو معینی است که اغلب در داخل یا در مجاور یک بندر واقع شده اند و در آن تجارت آزاد به سایر نقاط جهان مجاز شناخته شده است و کالاها را می توان بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی به این منطقه وارد یا از آن خارج نمود . مناطق آزاد تجاری نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی کشورها در جهان دارند.هر فعالیت اقتصادی جدید تأثیر بسیار زیادی برتوسعه میزبان خواهد داشت.فعالیت اقتصادی موفق منجر به ایجاد ارزش افزوده و سودآوری مشوق و انگیزه ای برای جذب سرمایه گذاران بیشتر در منطقه به معنی افزایش فرصت های شغلی است که توسط مردم محلی پر می شود. با ایجاد فرصت های شغلی جدید سطح رفاه درمنطقه ارتقا خواهد یافت.با توجه به اهمیت این موضوع این پژوهش به تحلیل توسعه یافتگی اقتصادی منطقه آزاد تجاری ارس درمی پردازد . هدف اصلی پژوهش میزان توسعه یافتگی شهرهای منطقه آزاد ارس و رتبه بندی هریک می باشد.تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی و از نظر روش در چارچوب روش توصیفی-تحلیلی قرار می گیرد. جمع آوری اطلاعات به دو روش کتابخانه ای ومیدانی بوده است. جامعه آماری مورد مطالعه ساکنین و کارکنان ادارات شهری شهرهای پیرامون منطقه می باشند. که علت انتخاب این جامعه تاثیر منطقه آزاد ارس بر زندگی این ساکنین و آگاهی نخبگان و کارکنان است.50 نفر از این افراد به صورت تصادفی انتخاب شده است؛ همچنین برای برآورد حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است.برای سنجش پایایی تحقیق از روش آلفای کرونباخ استفاده می گردد. جهت بررسی پژوهش مورد نظر از تکنیک تاپسیس و روش تحلیل خوشه ای استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که شهرستان جلفا از نظر شاخص های توسعه یافتگی اقتصادی رتبه اول،هادیشهر رتبه دوم،بخش مرکزی و سیه رود به ترتیب رتبه 3 و 4 را به خود اختصاص داده اند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
580 - رابطه بین متغیرهای کلان اقتصادی بهای نفت نرخ ارز و تورم و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
محمد اسمعیل خباززاده ابرقوئی احمد یعقوب نژادهدف این پژوهش مطالعه رابطه بین متغیرهای کلان اقتصادی بهای نفت نرخ ارزو تورم و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران .است در فرضیه های این پژوهش ارتباط هر یک از متغیرهای کلان اقتصادی با عملکرد شرکتها مورد آزمون قرار گرفتند؛ نمونه آماری پژوهش شامل شرکتهای أکثرهدف این پژوهش مطالعه رابطه بین متغیرهای کلان اقتصادی بهای نفت نرخ ارزو تورم و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران .است در فرضیه های این پژوهش ارتباط هر یک از متغیرهای کلان اقتصادی با عملکرد شرکتها مورد آزمون قرار گرفتند؛ نمونه آماری پژوهش شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس در طول بازه زمانی سالهای 1380 تا 1390 می باشد. روش آماری به کار گرفته شده روش رگرسیون لجستیک آزمون او روش رگرسیون و همبستگی استیافته های پژوهش نشان میدهد که بین متغیرهای کلان اقتصادی بهای نفت نرخ ارزو تورم) و EVA به عنوان معیار ارزیابی عملکرد شرکتها ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
581 - اثر بانکداری اسلامی و رشد اقتصادی بر فقر و نابرابری اقتصادی در کشورهای منتخب اسلامی
محمدتقی نظرپور فرشته اشراقی زهره خواجه سعیدپدیده فقر معضلی است که کلیه جوامع بشری در تمامی دوران تاریخ به نوعی با آن روبرو بوده اند.در حقیقت فقر وضعیتی است که در آن رفاه فرد یا خانوار در سطحی کمتر از سطح استاندارد قرار داشته باشد. تاریخ شاهد رشد اقتصادی در جهان بوده است ولی فقر اقتصادی همچنان به عنوان یک واقعیت أکثرپدیده فقر معضلی است که کلیه جوامع بشری در تمامی دوران تاریخ به نوعی با آن روبرو بوده اند.در حقیقت فقر وضعیتی است که در آن رفاه فرد یا خانوار در سطحی کمتر از سطح استاندارد قرار داشته باشد. تاریخ شاهد رشد اقتصادی در جهان بوده است ولی فقر اقتصادی همچنان به عنوان یک واقعیت انکارناپذیر در زندگی بشر وجود دارد. با توجه به این مساله این پرسش مطرح می شود که آیا رشد اقتصادیراهی موثر برای کاهش فقر در کشورهای در حال توسعه به شمار می رود؟ گروهی بر این باورند که باید از سیاستهای اقتصادی متمایل به رشد حمایت کرد تا فرصتهای لازم برای افزایش درآمد افراد فقیر به وجود آید. گروهی دیگر نیز معتقدند که رشد اقتصادی به افزایش نابرابری در توزیعدرآمد و دارایی منجر میشود و افزایش نابرابری در توزیع درآمد، موجب کاهش فقر نمی گردد. با توجه به اهمیت مساله در زمینه دیدگاههای مطرح شده، هدف اصلی این مطالعه، ارزیابی رابطه بین رشد اقتصادی شاخصهایی در بانکداری اسلامی و نابرابری در اقتصاد کشورهای منتخب اسلامی است. از این رو با تصریح اقتصادی یک مدل رگرسیونیو شناسایی عوامل تاثیر گذار بر متغیر جایگزین نابرابری (یعنی ضریب جینی) بویژه عملکرد سیستم بانکداری غیر ربوی در کشورهای منتخب اسلامی در دوره زمانی 2002 تا 2009 مورد بررسی قرار گرفته است به طور کلی نتایج بدست آمده حکایت از تاثیرگذاری سیستم بانکداری غیر ربوی، در کشورهای منتخب، در کاهش فقر و سطح نابرابریاقتصادی دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
582 - بررسی عوامل مرتبط بر ترجیحات مشتریان برای خرید و یا اجاره مسکن )مورد مطالعه:جویندگان مسکن در شهر تهران(
جمشید صالحی صدقیانی ابوالفضل تاج زاده نمین مهدیه فناخسروشناساییچگونگیانتخابمسکنوعواملموثربرآنوترجیحات مشتریان برای خرید و یا اجارهمسکن یکیازنیازهایاساسیسیاستگذارانبخش مسکنمیباشد.صنعت ساختمانسازی و بازارخرید و فروش، مسکن و ملک نقش بسیار مهمی در اقتصاد کشور و سبد هر خانواده دارد.امروزه تمامسازمان ها برای تداوم سودآوری و بازدهی أکثرشناساییچگونگیانتخابمسکنوعواملموثربرآنوترجیحات مشتریان برای خرید و یا اجارهمسکن یکیازنیازهایاساسیسیاستگذارانبخش مسکنمیباشد.صنعت ساختمانسازی و بازارخرید و فروش، مسکن و ملک نقش بسیار مهمی در اقتصاد کشور و سبد هر خانواده دارد.امروزه تمامسازمان ها برای تداوم سودآوری و بازدهی خود،به دنبال جذب مشتری و افزایش رضایتمندی وشناخت ترجیحاتآنها هستند.این مسأله به خصوص برای مسکن سازان اهمیت ویژه ای دارد،زیرامسکن برای مصرف کننده اش کالایی دائمی است.تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط بر ترجیحات مشتریان برای خرید و یا اجاره مسکنانجام شده است.این عوامل عبارتنداز:عوامل شخصی، اقتصادی، داخلی، خارجی و محیطی.در پژوهشکاربردی حاضر، دادههای موردنیاز از طریق ابزار پرسشنامه و به روش نمونه گیری دردسترس از میان385نفر از جویندگان اجاره و یا خرید مسکن در شهر تهران گردآوری شد.به منظور سنجش رواییابزار گردآوری، از تحلیل عاملی تأییدی و به منظور آزمون فرضیات از روش آزمون تی تک نمونهایبهره گرفته شد.یافتهها نشان داد تمامی عوامل بر ترجیحات مشتریان خریدار و یا مستاجرین مسکن تاثیر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
583 - بررسی رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی و میزان نگهداری وجه نقد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
تورج بهرامی سعید جبارزاده کنگرلوئی جمال بحری ثالث محسن حق ویردیزادهچکیدهدر پژوهش حاضر به بررسی تاثیر ارزش افزوده اقتصادی بر روی سطح نگهداشت وجه نقد و ارزش بازارسهام شرکتهای بورس اوراق بهادار از سال 1388 تا 1393 پرداخته شده است. روش پژوهش از لحاظهدف، کاربردی و از نوع علّی پس رویدادی و به شیوه توصیفی-همبستگی میباشد. جامعه آماری اینپژوهش أکثرچکیدهدر پژوهش حاضر به بررسی تاثیر ارزش افزوده اقتصادی بر روی سطح نگهداشت وجه نقد و ارزش بازارسهام شرکتهای بورس اوراق بهادار از سال 1388 تا 1393 پرداخته شده است. روش پژوهش از لحاظهدف، کاربردی و از نوع علّی پس رویدادی و به شیوه توصیفی-همبستگی میباشد. جامعه آماری اینپژوهش 150 شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران باشند. به منظور گردآوریاطلاعات از نرمافزارهای حسابداری، سایت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران استفاده شد. به منظورEviews تجزیه و تحلیل دادهها از روش پانل دیتا و رگرسیون خطی چندگانه با استفاده از نرم افزاراستفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین ارزش افزوده اقتصادی و سطح نگهداشت وجه نقد یک رابطهمنفی وجود دارد. همچنین بین ارزش افزوده اقتصادی و ارزش بازار سهام یک رابطه مثبت وجود دارد.کلمات کلیدی: ارزش افزوده اقتصادی، سطح نگهداشت وجه نقد، ارزش بازار سهام و بورس اوراق بهادار تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
584 - مقایسه تأثیر تجارت الکترونیک و شاخصهای کلان اقتصادی بر عملکرد بازارهای مالی در کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعهیافته
مهدی هادی نژاد یدالله رجایی احمد تقیلو اشکان رحیمزادهچکیدهبازارهای مالی به عنوان تلاقی گاه مبادلات مالی و اقتصادی شرکتها ایفاگر نقش مهمی در بخش مالی و رونقبخشیدن به فعالیتهای اقتصادی هستند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه تأثیر تجارت الکترونیک و شاخصهایکلان اقتصادی بر عملکرد بازارهای مالی در کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعهیافت أکثرچکیدهبازارهای مالی به عنوان تلاقی گاه مبادلات مالی و اقتصادی شرکتها ایفاگر نقش مهمی در بخش مالی و رونقبخشیدن به فعالیتهای اقتصادی هستند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه تأثیر تجارت الکترونیک و شاخصهایکلان اقتصادی بر عملکرد بازارهای مالی در کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعهیافته انجام گردید. جامعهآماری در پژوهش حاضر، کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته در دوره زمانی 2002 تا 2051 میباشند.نمونهگیری به صورتی انجام شد که کشورهایی که دادههای آماری آنها در دوره زمانی مورد مطالعه کامل بود، بهعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. لذا کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعهیافته شامل 55 کشور در حالتوسعه و 22 کشور توسعهیافته میباشند. تجزیه و تحلیل دادهها توسط مدل مارکوف سوئیچینگ انجام گرفت. نتایجبرآورد مدلهای رگرسیون برای کشورهای در حال توسعه نشان داد که تجارت الکترونیک، درآمدهای مالیاتی،عوامل نهادی و سرمایه انسانی در رژیم رونق بر عملکرد بازارهای مالی تاثیر مثبت دارند؛ اما در رژیم رکود،تاثیرگذاری این متغیرها )به جز سرمایه انسانی( بر عملکرد بازارهای مالی منفی است. نرخ تورم نیز در هر دو رژیمبر عملکرد بازارهای مالی تاثیر منفی دارد. برآورد مدلها برای کشورهای توسعهیافته نیز نشان داد که در هر دورژیم، تجارت الکترونیک، درآمدهای مالیاتی، عوامل نهادی و سرمایه انسانی بر عملکرد بازارهای مالی تاثیر مثبتدارند و نرخ تورم بر عملکرد بازارهای مالی تاثیر منفی دارد. این نتیجه نشان میدهد که وضعیت رکود و رونق ونوسانات آن در کشورهای در حال توسعه بسیار بیشتر از کشورهای توسعهیافته است؛ به طوری که عملکرد بازارهایمالی در این دو رژیم برای کشورهای در حال توسعه متفاوت است. لذا بهطور کلی، رژیم رونق و رکود در کشورهایدر حال توسعه بسیار بیشتر از کشورهای توسعهیافته بر بازارهای مالی تاثیرات متفاوت دارد.کلمات کلیدی: تجارت الکترونیک، شاخصهای کلان اقتصادی، عملکرد بازارهای مالی، کشورهای در حال توسعه و کشورهایتوسعهیافته. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
585 - تبیین الگوی مدیریت منابع انسانی نظام اداری ایران با محوریت سازمان اقتصادی چاب ک
داود امامزاده غلامرضا معمارزاده طهران ناصر حمیدی جواد محرابیچکیدها یفای نقش منابع انسانی در چابکی سازمانهای اقتصادی ایران، نیازمند تبیین الگو و ترکیبی از فعالیته ایمد یر یت منابع انسانی است که ا ین پژوهش به دنبال چیستی ا ین ابعاد، مؤلفهها و همچنین ترکیب آنهامیباشد. این پژوهش از منظر هدف توسعهای و از نظر روش توصیفی و پیمایشی است. أکثرچکیدها یفای نقش منابع انسانی در چابکی سازمانهای اقتصادی ایران، نیازمند تبیین الگو و ترکیبی از فعالیته ایمد یر یت منابع انسانی است که ا ین پژوهش به دنبال چیستی ا ین ابعاد، مؤلفهها و همچنین ترکیب آنهامیباشد. این پژوهش از منظر هدف توسعهای و از نظر روش توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماریپژوهش حاضر متشکل از خبرگان و متخصصین سازمان تامین اجتماعی )هلدینگ اقتصادی( میباشد که بااستفاده از روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. از مرور ادبیات و پیشینه تحقیق و نظر خبرگان 9 بعدچابکی، 5 بعد و 30 مولفه مدیریت منابع انسانی بهدست آمد. مولفههای شناسایی شده طی سه مرحله ازطریق تکنیک دلفی غربال شد. در ادامه با استفاده از روش بهترین - بدترین ) BWM ( ضریب اهمیت یاوزن مولفهها بهدست آمد. از ترکیب ابعاد و مولفهها، الگوی مدیریت منابع انسانی در سازمانهای اقتصادیچابک ایران حائز گردید.کلمات کلیدی: منابع انسانی، سازمان اقتصادی چابک، نظام اداری، سازمان تامین اجتماعی، روش بهتر ین –بدتر ین، هلدینگ نفت و پتروشیمی.1 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
586 - تخمین سرمایه مورد نیاز در حوزه بانکداری به منظور پوشش زیانهای غیرانتظاری ناشی از نکول اعتباری به کمک آزمون استرس
مهسا قربانی جزین کامیار عسکریچکیدهدر سالیان اخیر مطالبات سرر سید گذ شته و معوق بانکها در مقای سه با کلیه ت سهیلات اعطایی در شبکه بانکیکشور به طرز بی سابقه ای رشد پیدا کرده است که موجب پایین آمدن اعتبار بانکها و بی ثباتی مالی آنها میگردد.متغیرهای کلان اقتصادی نقش مهم و پررنگی را در توانایی بازپرداخت أکثرچکیدهدر سالیان اخیر مطالبات سرر سید گذ شته و معوق بانکها در مقای سه با کلیه ت سهیلات اعطایی در شبکه بانکیکشور به طرز بی سابقه ای رشد پیدا کرده است که موجب پایین آمدن اعتبار بانکها و بی ثباتی مالی آنها میگردد.متغیرهای کلان اقتصادی نقش مهم و پررنگی را در توانایی بازپرداخت مطالبات وام گیرندگان بازی میکنند .متغیرهای کلان اقتصادی در این پژوهش شامل نرخ ارز، نرخ تورم، نرخ رشد اقتصادی، نرخ رشد بدهی دولت بهبانکها و بیکاری میباشند که در بازه زمانی 1385 تا 1398 مورد بررسی قرار گرفتهاند. سپس به کمک مدل خطیویلسون و رگرسیون چندک، ارزش در معرض ریسک، ریزش انتظاری و زیان انتظاری را بهدست آورده و بهصورت جداگانه زیان غیرانتظاری را از هردو طریق محاسبه میکنیم. در ابتدا براساس سناریو پایه مقدار زیانمحا سبه میشود و در ادامه با اعمال شوک یک انحراف معیار زیان غیرانتظاری را محا سبه میکنیم. نتایج حاکی ازآن است که در تمامی سناریوها، روش ریزش انتظاری از ارزش در معرض خطر، سرمایه مورد نیاز را بیشتربرآورد میکند. همچنین در سناریو پایه که هنوز هیچگونه شوکی اعمال نشده است، مقدار زیان در رگرسیونچندک 50 درصد بسیار به مدل ویلسون نزدیک است و این درحالی است که مقادیر زیان در چندک 10 درصد و90 درصد متفاوت از مدل ویلسون است.کلمات کلیدی: ارزش در معرض ریسک، ریزش انتظاری ، متغیرهای کلان اقتصادی ، آزمون استرس و رگرسیونچندک. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
587 - تأثیر مولفههای عوامل نهادی بر رشد اقتصاد ی
منیره پورعلی یداله رجایی محمد دالمن پورچکیدهدر ا ین پژوهش، به بررسی تأثی ر مولفههای عوامل نهادی )حق اعتراض و پاس خگویی، ثبات سیاسی بدونخشونت، اثربخشی دولت، حاکمی ت قانون، کیفیت مقررات و کنترل فساد( بر رشد اقتصادی در 15 کشورمنتخب درحال توسعه طی دوره زمانی 2006 تا 2020 با استفاده از پانل پویا در قالب تکنیک اقت أکثرچکیدهدر ا ین پژوهش، به بررسی تأثی ر مولفههای عوامل نهادی )حق اعتراض و پاس خگویی، ثبات سیاسی بدونخشونت، اثربخشی دولت، حاکمی ت قانون، کیفیت مقررات و کنترل فساد( بر رشد اقتصادی در 15 کشورمنتخب درحال توسعه طی دوره زمانی 2006 تا 2020 با استفاده از پانل پویا در قالب تکنیک اقتصادسنجیشده است. نتا یج برآوردها حاکی از آن است که، تمامی مولف ههای عوامل )GMM( گشتاورهای تعمی میافتهنهادی تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی دارند. بر این اساس، با بهبود و سپس با گسترش مولف ههای عوامل نهادی،میتوان در زمینه افزا یش رشد اقتصادی، نقش قابل توجهی را ا یفا کرد .کلمات کلیدی: رشد اقتصادی، عوامل نهادی و پانل پویا تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
588 - بررسی تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی روی آلودگی محیط زیست
پریسا بهلولیبررسی آلودگی محیط زیست و عوامل تأثیر گذار بر آن یکی از مباحث مهم در هر اقتصادی می باشد. عموماً در کشورهای توسعه یافته با رشد اقتصادی آلودگی محیط زیست کاهش مییابد و محیط زیست پاک یک کالای لوکس تلقی می.شود در حالیکه در کشورهای در حال توسعه با رشد اقتصادی آلودگی محیط زیست أکثربررسی آلودگی محیط زیست و عوامل تأثیر گذار بر آن یکی از مباحث مهم در هر اقتصادی می باشد. عموماً در کشورهای توسعه یافته با رشد اقتصادی آلودگی محیط زیست کاهش مییابد و محیط زیست پاک یک کالای لوکس تلقی می.شود در حالیکه در کشورهای در حال توسعه با رشد اقتصادی آلودگی محیط زیست افزایش می یابد و محیط زیست پاک یک کالای پست یا حداکثر یک کالای نرمال تلقی می شود. از آنجا که سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از عوامل کلیدی تأثیر گذار بر رشد اقتصادی هر کشوری می باشد، لذا بررسی ارتباط بین این متغیر کلیدی و آلودگی محیط زیست از اهمیت خاصی برخوردار است و در تصمیم گیری ها و سیاست گذاریهای اقتصادی نقش مهمی را بازی میکند هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی و باز بودن اقتصاد بر آلودگی محیط زیست در اقتصاد ایران طی سالهای ۱۳۵۷ تا ۱۳۸۷ در قالب تخمین مدل آلودگی محیط زیست با روش اقتصاد سنجی الگوی پویای خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) میباشد وجه تمایز این تحقیق با سایر تحقیقات انجام شده در داخل کشور بررسی اثر همزمان دو شاخص باز بودن اقتصاد و سرمایه گذاری مستقیم خارجی روی آلودگی و استفاده از داده های سری زمانی میباشد. نتایج تحقیق رابطه ی معنی دار و مثبت بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی و آلودگی محیط زیست را تأیید می.کند در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران به علت قوانین و استانداردهای ضعیف زیست محیطی بیشترین حجم سرمایه گذاری در صنایع آلاینده که بیشتر آنها متعلق به بخش صنعت است صورت گرفته است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
589 - ماهیت مبادلات بازرگانی در پیش از تاریخ
حمیدرضا ولیپورمـوضوع مبـادلـه و بـازرگانـی در دهـههای هفتـاد و هشتـاد میلادی یکی از موضوعات مهم و مورد علاقه باستانشناسان و انسانشناسان بود. امروزه اگرچه از تاکید فراوان بر نقش محوری بازرگانی در تطور فرهنگی-اجتماعی جوامع کاسته شده است، اما همچنان به عنوان یکی از عوامل مهم تطور فره أکثرمـوضوع مبـادلـه و بـازرگانـی در دهـههای هفتـاد و هشتـاد میلادی یکی از موضوعات مهم و مورد علاقه باستانشناسان و انسانشناسان بود. امروزه اگرچه از تاکید فراوان بر نقش محوری بازرگانی در تطور فرهنگی-اجتماعی جوامع کاسته شده است، اما همچنان به عنوان یکی از عوامل مهم تطور فرهنگی-اجتماعی مطرح است. این مقاله، به بررسی برخی نظریات مطرح در بازرگانی و مکانیزمهای مبادلات بازرگانی در پیش از تاریخ میپردازد. نگارنده معتقد است بدون درک درستی از ساختار اجتماعی یک جامعه، ﭘرداختن به مبادلات بازرگانی آن اگر غیر ممکن نباشد، بسیار ناقص است. جوامع پیش از تاریخی بنا به شرایط زیستمحیطی، جغرافیایی و اقتصادی از چند مرحله فرهنگی گذشتهاند، مطالعه اقتصاد و بازرگانی این جوامع بدون شناخت ویژگیهای فرهنگی – اجتماعی آنها میسر نیست. نهایتاً اینکه صورتهای مختلف مبادلاتی ارتباط مستقیمی با این مراحل فرهنگی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
590 - مطالعه وضعیت اقتصادی اشکانیان در دوران مهرداد اول و مهرداد دوم، براساس آزمایش سکههای نقره (یک درهمی) بوسیله دستگاه XRF
مهدی سبزعلی علیرضا گودرزی مصطفی خزایی کوهپر فرهنگ خادمی ندوشنسکه ها یکی از شاخص ترین داده های باستان شناختی برای مطالعه دوره طولانی اشکانی که اطلاعات کمی در ارتباط با آن وجود دارد، به شمار میروند. تجزیه عنصری سکه ها و تعیین مقدار عناصر بهکار رفته در آنها رابطه مستقیمی با وضعیت اقتصادی ـ سیاسی دوره ضربشان دارد. در این پژوه أکثرسکه ها یکی از شاخص ترین داده های باستان شناختی برای مطالعه دوره طولانی اشکانی که اطلاعات کمی در ارتباط با آن وجود دارد، به شمار میروند. تجزیه عنصری سکه ها و تعیین مقدار عناصر بهکار رفته در آنها رابطه مستقیمی با وضعیت اقتصادی ـ سیاسی دوره ضربشان دارد. در این پژوهش ۱۲ نمونه سکه نقره یک درهمی مهرداد اول (نمونه های ۱-۸) و مهرداد دوم (نمونه های ۹-۱۲) بوسیله دستگاه XRF آنالیز شد. نتیجه آزمایش مذکور نشان داد که در دوره مهرداد اول مقدار نقره موجود در سکه ها بین ۹۶/۸۶۹ تا ۹۰/۸۶۳ درصد است. این میزان بالای نقره در سکه های این پادشاه اشاره به توان بالای اقتصادی اشکانیان دارد که نتیجه تصرف راههای تجاری بینالنهرین و غنایم حاصل از غارت معابد غنی الیمایی بوده است. در آزمایش نمونه های مربوط به مهرداد دوم میبینیم که میزان نقره در سکه های این پادشاه از ۹۵/۶۷۱ تا ۶۵/۹۹۵ درصد در نوسان است. کاهش چشمگیر درصد خلوص نقره بهکار رفته در سکه های اواخر حکومت مهرداد دوم را می توان در راستای استقلال گودرز، تسلط وی بر بابل و راههای تجاری آن و همچنین، از دست رفتن شوش در اواخر حکومت مهرداد تفسیر کرد. با از دست رفتن این مناطق پر درآمد تجاری، پارتیها در این برهه زمانی از لحاظ اقتصادی دچار مشکل شدند. بههمین خاطر، ضرابخانه ها به دلیل کمبود منابع مورد نیاز، درصد نقره را کاهش داده و عنصر کم بهای مس را افزایش دادهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
591 - بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر تضعیف اخلاق اجتماعی (تحلیل اخلاق اجتماعی از دورة صفویه تا پایان دولت دهم جمهوری اسلامی)
عادل ابراهیمی لویه امیر عیسی ملکیچکیدهاین مقاله یافته های پژوهشی را گزارش می کند که در آن، با رجوع به اسناد و مدارک تاریخی وبه روش تفهمی تبیینی ماکس وبر، با تأمل و تعمق در تاریخ اجتماعی ایران، در پی یک ایدة نظریبوده ایم تا تضعیف اخلاق اجتماعی و همچنین وفاق اجتماعی را در برهه های مختلف تاریخ اجتماعیایرا أکثرچکیدهاین مقاله یافته های پژوهشی را گزارش می کند که در آن، با رجوع به اسناد و مدارک تاریخی وبه روش تفهمی تبیینی ماکس وبر، با تأمل و تعمق در تاریخ اجتماعی ایران، در پی یک ایدة نظریبوده ایم تا تضعیف اخلاق اجتماعی و همچنین وفاق اجتماعی را در برهه های مختلف تاریخ اجتماعیایران توجیه کند. روش تحقیق با رویکردی کیفی از روشهای توافق و اختلاف جان استوارت میلاستفاده شده است. یافته های این پژوهش حاکی از یک فصل بی سابقه یا کم نظیر در تاریخ اجتماعیایران است که در آن مراعات اخلاق اجتماعی و به طور کلی وفاق اجتماعی به گونه ای پدید آمده که ازنظرگاه های متعدد و متفاوتی تحسین شده است. این دوران که مصادف با پیروزی انقلاب اسلامی ودفاع مقدس ( 1367 1357 ه . ش) است، به طرز قابل ملاحظه ای با قبل و بعد از آن از حیث مراعاتebrahimi.louyeh@gmail.com ( 1. استادیار گروه علوم اجتماعی موسسه آموزش عالی البرز قزوین(نویسنده مسئولamir.esamalaki@gmail.com 2. کارشناس ارشد جامعهشناسی10 / بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر تضعیف اخلاق اجتماعیاخلاق اجتماعی متفاوت است. یافته ها نشان می دهد، علت تضعیف اخلاق اجتماعی در سایر ادوار تاریخاجتماعی ایران، تمرکز اقتدار سیاسی، اقتصادی و مذهبی است و میان تضعیف اخلاق اجتماعی و تمرکزاقتدار سیاسی، اقتدار اقتصادی و اقتدار مذهبی یک رابطۀ دوسویه و دیالکتیکی وجود دارد.واژه های کلیدی:اخلاق اجتماعی، اقتدار سیاسی، اقتصادی و مذهبی، تاریخ اجتماعی ایران، ماکس وبر تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
592 - بررسی میزان امید به آینده دانشجویان و عوامل اجتماعی مرتبط با آن)مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی
دکترایرج ساعی ارسی میرمصطفی سیدرنجبرسقزچی هادی بهاریچکیده:میزان امید به آیندهجوانانبه عنوان نوعی نگرش نسبت به آینده مسیر حرکت جامعه را درآینده نشان می دهد و پرداختن به چنین موضوعی به عنوان مقوله ای فرهنگی–اجتماعی دارایاهمیت اساسی است.از این رو هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر اجتماعی برامید بهآیندهدانشجویانمحقق أکثرچکیده:میزان امید به آیندهجوانانبه عنوان نوعی نگرش نسبت به آینده مسیر حرکت جامعه را درآینده نشان می دهد و پرداختن به چنین موضوعی به عنوان مقوله ای فرهنگی–اجتماعی دارایاهمیت اساسی است.از این رو هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر اجتماعی برامید بهآیندهدانشجویانمحققاردبیلیهست.روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامهبوده است.از400نفر دانشجو که از بین11280نفر از دانشجویان در حال تحصیل در سه مقطع فوقدیپلم، لیسانس و فوق لیسانس در دانشگاه)محقق اردبیلی(درنیمسالاول سالتحصیلی95-94از1.استادیار جامعه شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامیواحدابهر،زنجان،ایران)نویسنده مسئول(Email: saiearasi@gmail.com2کارشناسیارشدجامعه شناسی، دانشگاه تبریز، ایرانmsr.ranjbar@gmail.comEmail:3کارشناس ارشدپژوهشعلوم اجتماعی،موسسه البرز قزوین، ایرانHadi.bahari.67@gmail.com:Email/بررسی میزان امید به آینده دانشجویان و عوامل اجتماعی مرتبط با آنطریق نمونه گیری طبقه بندی شده متناسب با حجم نمونه انتخاب شده و اطلاعات مربوط بهپژوهش مورد نظر جمع آوریشد.متغیر وابسته این پژوهش)امید به آینده(و متغیر های مستقلشامل)رضایت از زندگی، آنومی اجتماعی،محرومیت نسبی، احساس بی قدرتی وپایگاه اقتصادی-اجتماعی(بوده است.یافته های پژوهش حاکی از آن است کهازبین متغیرهای مستقلپژوهشتنهامتغیرپایگاه اقتصادی-اجتماعیباامید به آیندهرابطه معنادارینداشت اما بین سایر متغیر ها رابطهمعنادار بود و هیچ یک از متغیر های زمینه ای نیز با میزان امید به آینده ارتباط معناداری نداشتند.وبا توجه به نتایجی که در رگرسیون چند متغیره این پژوهش بدست آمداین است که در بینمتغیرهای مستقل، متغیر احساس بی قدرتی با ضریب)351/0-(و بعد از آن متغیررضایت از زندگیبا ضریب)217/0(بیشترینارتباطرا بر متغیر امید به آینده داشته اند.کلید واژه:امید به آینده،رضایت از زندگی،آنومیاجتماعی،محرومیت نسبی،احساس بیقدرتیو پایگاه اقتصادی–اجتماعی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
593 - بررسی گرایش های فمینیستی و رابطۀ آن با انگیزه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار
دکتر مجتبی صداقتی فرد دکتر طاهره میرساردو روجا آبچیان لنگرودیچکیدههدف از پژوهش حاضر، بررسی و تب یین گرای شهای فمینیستی و رابطۀ آن با انگیزه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیدر دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار بود. در مبانی نظری، از تلفیق دیدگاههای نظری ریتزر، کاستلز،گیدنز، و پارسونز در بحث فمینیسم استفاده، و چارچوب و مد أکثرچکیدههدف از پژوهش حاضر، بررسی و تب یین گرای شهای فمینیستی و رابطۀ آن با انگیزه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیدر دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار بود. در مبانی نظری، از تلفیق دیدگاههای نظری ریتزر، کاستلز،گیدنز، و پارسونز در بحث فمینیسم استفاده، و چارچوب و مدل نظری تدوین گردید. روش از نوع زمینه یابی یا پیمایشبود و ابزار پژوهش، پرسشنامه ی حضوری محقق ساخته بود که مورد اعتباریابی و پایایی سنجی قرار گرفت و به وسیلۀآن داده ها گردآوری شد. حجم نمونه 327 نفر از دانشجویان دختر دو دانشکدۀ علوم انسانی و فنی-مهندسیِ دانشگاهآزاد اسلامی واحد گرمسار برآورد شد، و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته ها نشان دادکه؛ میزان گرایش فمینیستی در نمونۀ مورد مطالعه در سطح متوسط رو به بالا است و این گرایش در میان دانشجویانعلوم انسانی بیشتر از دانشجویان فنی و مهندسی است. همچنین باور به وجودِ نابرابری جنسیتی در خانواده، نابرابری درحقوق و قوانین جامعه، اعتراض به نقش زن به عنوان خانه دار صِرف، نابرابری در مزایای اقتصادی زنان نسبت به مرداندر سطح متوسط رو به بالا بدست آمد. نتیجۀ دیگر این که انگیز ههای اقتصادی و انگیز ههای اجتماعی-فرهنگی در گرایشفمینیستی یادشده سطح بالایی را نشان داد که با رویکردهای نظری موجود در مکاتب فمینیسم های سوسیال، رادیکال ولیبرال قابل تب یین و تفسیر است. می توان گفت افراد با توجّه به موقعیت های متفاوت خود تمایل به گرایش خاصی در اینزمینه داشته و علّت اصلی نابرابری های جنسی را در همان موضع خلاصه میکنند و همین باعث م یشود که نظرات افراددر مورد نابرابری های جنسیتی با یکدیگر متفاوت و منجر به گرایشهای مختلف فمینیستی شود. ضمناً مقادیر مدلسازیلیزرل، معرّف برازش مدل پیشنهادی پژوهشگر بود.واژگان کلیدی:فمینیسم، گرایش فمینیستی، نابرابری جنسیتی، نابرابری اجتماعی، نابرابری اقتصادی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
594 - ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮاﻧﻲدراﻳﺮان ار
ﺠﺪ اﻣﻴﺮی ﻣﺠﺘﺒﻲ دﻛﺘﺮ1<br />ﺷﺎﻫﻤﺮادی اﺣﻤﺪ2 ﺠﺪ اﻣﻴﺮی ﻣﺠﺘﺒﻲ دﻛﺘﺮ1<br />ﺷﺎﻫﻤﺮادی اﺣﻤﺪ2 ﺳﻲ ﺳﺎﻋﻲ اﻳﺮج دﻛﺘﺮ1 ﺳﻲ ﺳﺎﻋﻲ اﻳﺮج دﻛﺘﺮ1ﺳﻲ ﺳﺎﻋﻲ اﻳﺮج دﻛﺘﺮ1ﭼﻜﻴﺪه:آن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮاﻧﻲ ﺳﻮم، ﺟﻬﺎن ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺎرز ﻣﺸﺨﺼﺎت از ﻳﻜﻲﻣﻲ ﻫﺎﺑﺎﺷﺪ،ﻳﮔﺮوه در ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻌﻨﻲﻫﺎیاز ﻛﻤﺘـﺮ ﺳـﻨﻲ15دارد ﻗﺮار ﺳﺎﻟﻪ.ﻋﻨﻮ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮاﻧﻲانﻳﭘﻴﭽﻴﺪه ﭘﺮﺳﻤﺎن ﻚدارد ﻗﺮار ﺳﻮم ﺟﻬﺎن ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺮاﺑﺮ در اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ی.ﻣﻲ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺑﻌﺎد در ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺎل در ﻋﻴﻨﻲ أکثرﺳﻲ ﺳﺎﻋﻲ اﻳﺮج دﻛﺘﺮ1ﭼﻜﻴﺪه:آن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮاﻧﻲ ﺳﻮم، ﺟﻬﺎن ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺎرز ﻣﺸﺨﺼﺎت از ﻳﻜﻲﻣﻲ ﻫﺎﺑﺎﺷﺪ،ﻳﮔﺮوه در ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻌﻨﻲﻫﺎیاز ﻛﻤﺘـﺮ ﺳـﻨﻲ15دارد ﻗﺮار ﺳﺎﻟﻪ.ﻋﻨﻮ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮاﻧﻲانﻳﭘﻴﭽﻴﺪه ﭘﺮﺳﻤﺎن ﻚدارد ﻗﺮار ﺳﻮم ﺟﻬﺎن ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺮاﺑﺮ در اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ی.ﻣﻲ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺑﻌﺎد در ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺎل در ﻋﻴﻨﻲ ﻃﻮر ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ اﻳﻦاز ﺑﺴـﻴﺎری آﻳﻨﺪه و ﻣﺪت دراز در ﻫﻢ و ﻛﻨﺪﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺿﻌﻒ ﺑﺎ را ﻫﺎﻳﻣﻲ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻜﺴﺖ ﺎﻧﻤﺎﻳﺪ.درﺟﻪ ﺑﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺳﻨﻲ ﺗﺮﻛﻴﺐﺗﻮﺳـﻌﻪ یﻳـآن ﺎﻓﺘﮕﻲﭼـﻪ ﻫـﺮ ﻛـﻪ ﻣﻌﻨـﺎ اﻳـﻦ ﺑـﻪ اﺳـﺖ ارﺗﺒـﺎط در ﻫـﺎﻳـﻛﺸـﻮر ﻚﺗﻮﺳﻌﻪﻳزﻳﺮ ﺟﻤﻌﻴﺖ درﺻﺪ از ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺮ ﺎﻓﺘﻪ15ﻣﻲ ﻛﺎﺳﺘﻪ آن ﺳﺎلﻣﻲ اﻓﺰوده دﻳﮕﺮ ﮔﺮوه دو ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻪ و ﺷﻮدﺷﻮد.ﭘﺎﻳﻪاﻳﻦ ﮔﺬاراﻧﺪاﺳﺖ ﻫﻠﻨﺪی ﺷﻨﺎس ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺷﻨﺎس ﺟﻤﻌﻴﺖ ورﺗﻬﺎﻳﻢ ﻳﺸﻪ.ﺣﺪاﻗﻞ وی ﻧﻈﺮ ﺑﻪ40ﺟﻤﻌﻴـﺖ درﺻﺪﻛﺸـﻮرﻫﺎیاز ﻛﻤﺘﺮ ﺳﻨﻴﻦ در ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ15آزﻣﻮن ﺳﺎن ﺑﺪﻳﻦ و دارﻧﺪ ﻗﺮار ﺳﺎل40درﺻﺪﻳآﻣﺪ وﺟﻮد ﺑﻪ ورﺗﻬﺎﻳﻢ آزﻣﻮن ﺎ.ـﺖاﺳـ ـﺪهﺷـ ـﺘﻔﺎدهاﺳـ ـﻪورﻧـ و ـﺎﻳﻢورﺗﻬـ ـﺎﺧﺺﺷـ دو از ـﺮاناﻳـ ـﺖﺟﻤﻌﻴـ ـﻮاﻧﻲﺟـ ـﺨﻴﺺﺗﺸـ ـﺮایﺑـ.ـﺎسﺑﺮاﺳـ ـﺒﺎتﻣﺤﺎﺳـﺳﺮﺷﻤﺎریﻫﺎی85-1335ﺳﺎل ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﺎری آﻣﺎرﮔﻴﺮی و1370ﺑﻮدهاﺳﺖ.دوره در اﻳﺮان ﺟﻤﻌﻴﺖی45-1335اﺳﺖ ﻛﺮده ﺣﺮﻛﺖ ﺷﺪن ﺟﻮان ﻃﺮف ﺑﻪ.دوره در ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮاﻧﻲ ﺷﺪتی65-1355اﺳﺖ ﺷﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ.دوره در وی55-1345ﺑﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﻌﻘﻮﻟﻲ ﺟﻮان ﺳﺎﺧﺖ.دوره در ﺳﺮاﻧﺠﺎمی75-1365ﺑﻪدور در و اﺳﺖ ﺷﺪه ﻛﺎﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮاﻧﻲ ﺷﺪت از ﺗﺪرﻳﺞه85-1375اﺳﺖ ﺷﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮاﻧﻲ ﺷﺪت ﻛﺎﻫﺶ.ﺟﻮاﻧﻲ ً اﺻﻮﻻﻳﭘﺮﺳﻤﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺳﺎﻟﺨﻮردﮔﻲ ﺎرﻳـﺰی ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻈـﺮ ﻧﻘﻄـﻪ از را ﻣﺨﺘﻠﻔـﻲ ﻣﺸـﻜﻼت و ﻫـﺎﻫـﺎیو اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲﮔﺬاری ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑﻮﻳﮋه و اﻗﺘﺼﺎدیﻫﺎیﻣﻲ وﺟﻮد ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺘﻲآورد.ﺣﺪود50در ﺟـﻮان ﺟﻤﻌﻴﺖ درﺻﺪﻳـﺟﻬـﺎن ﻛﺸـﻮر ﻚدر ﺳﻮﻣﻲﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺼﺮف ً ﺻﺮﻓﺎ و ﻧﺪارﻧﺪ ﻧﻘﺸﻲ آن اﻓﺰاﻳﺶ و ﺗﻮﻟﻴﺪ.ﺟﻤﻌﻴﺖ درﻫﺎیﻛﻮدﻛـﺎن ﻣﻴـﺮ و ﻣـﺮگ ﺟـﻮاناﺳﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺷﺪت ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ اﻣﻴﺪ و ﺑﺎﻻ ﺑﺴﻴﺎر.ﮔـﺬاری ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺟﻮان ﺳﻨﻲ ﺳﺎﺧﺖﻫـﺎیﺧـﺪﻣﺎت اراﺋـﻪ ﺟﻬـﺖ در ﻋﻈﻴﻤـﻲﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﺮای ﻣﺴﻜﻦ و رﻓﺎﻫﻲ آﻣﻮزﺷﻲ، ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ،)14-0(ﺳﺎﻟﻪدار ﻧﻴﺎز ﻫﺎد.واژهﻛﻠﻴﺪی ﻫﺎی:اﻗﺘﺼﺎدی ﭘﺮﺳﻤﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ، ﺟﻮاﻧﻲ-ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺳﺎﻟﺨﻮردﮔﻲ ورﻧﻪ، آزﻣﻮن ورﺗﻬﺎﻳﻢ، آزﻣﻮن ﺳﻨﻲ، ﺗﺮﻛﻴﺐ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ،.1اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻋﻠﻮم داﻧﺸﻜﺪة اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﻋﻠﻮم ﮔﺮوه ﺷﻨﺎﺳﻲ، ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺘﺎدﻳﺎراﺑﻬﺮ واﺣﺪ اﺳﻼﻣﻲ آزاد داﻧﺸﮕﺎه ،E- mail: saiearasi@gmail.com/saiearasi@iau-abhar.ac.ir تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
595 - تاثیرسرمایه اقتصادی بر سرمایه فرهنگی،مورد مطالعه: معلمان استان همدان وشهرستان های تابعه
مهرداد حسین پناهی ایرج ساعی ارسی ساسان ودیعهسرمایۀ فرهنگی یکی از انواع سرمایهای است که در تحلیل بوردیو)1977(مطرح شدهاست.به دنبال مطرح شدن مفهوم سرمایۀفرهنگی در حوزة جامعهشناسی، پژوهشهای مختلفیانجام شده است که با عناوین مختلف به بررسی رابطه بین سرمایۀ فرهنگی و دیگر متغیرها مانندموفقیت تحصیلی پرداختهاند.پژوهش حاضر أکثرسرمایۀ فرهنگی یکی از انواع سرمایهای است که در تحلیل بوردیو)1977(مطرح شدهاست.به دنبال مطرح شدن مفهوم سرمایۀفرهنگی در حوزة جامعهشناسی، پژوهشهای مختلفیانجام شده است که با عناوین مختلف به بررسی رابطه بین سرمایۀ فرهنگی و دیگر متغیرها مانندموفقیت تحصیلی پرداختهاند.پژوهش حاضر به بررسیتاثیر سرمایه اقتصادی بر سرمایه فرهنگی معلمان استان همدانوشهرستان های تابعهدر بین نمونه376نفری پرداخته است و از نظریه سرمایه فرهنگی بوردیو1-دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصادی توسعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران2-استادیار جامعه شناسی،گروه علوم اجتماعی-دانشکده علوم انسانی-دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر-ابهر-زنجان-ایران3.استادیارگروه جامع شناسی، دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران 88/تاثیر سرمایه اقتصادی بر سرمایه فرهنگی،مورد مطالعه:معلمان استان همدان وشهرستان های تابعهوتئوری مصرفگرایی جهت تنظیم فرضیه های پژوهش استفاده شده است.روش گردآوری دادهتنظیم گردیده است که به صورت پرسشنامه بسته و در طیف لیکرد می باشد ها پیمایش.جمعیت نمونه از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند ، از طریق نرم افزارspssوamosنسخه23وبا استفاده از فرمول های رگرسیون وتحلیل مسیر به تحلیل داده ها پرداخته شده کهدر نهایت این نتایج به دست آمده است ، به ازای یک واحد افزایش در سرمایه اقتصادی ، میزاندرآمد، میزان رفاه و قیمت مسکن به ترتیب27درصد ،18درصد ،28درصد و20درصدافزایش در سرمایه فرهنگی کاملا مشهود می باشد وبه این ترتیب می توان معنی دار بودن تاثیرمتغیر های مستقل بر متغیر وابسته)سرمایه فرهنگی(راتایید نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
596 - مطالعه موردی اقدام به خودکشی در بین زنان ایران و تاجیکستان
بانودخت نجفیان پور عبدالمنان سعید افهدف از پژوهش حاضر، بررسی علل اصلی اقدام به خودکشی و فرایند تصمیم گیری آن در زناناستان ایلام در ایران و زنان شهر دوشنبه در تاجیکستانمیباشد.این تحقیق از نظر هدف کاربردی وبا استفاده از رویکرد روش شناسی کیفی انجام شده است جامعه آماری این پژوهش در برگیرنده زناننجات یافتهای ا أکثرهدف از پژوهش حاضر، بررسی علل اصلی اقدام به خودکشی و فرایند تصمیم گیری آن در زناناستان ایلام در ایران و زنان شهر دوشنبه در تاجیکستانمیباشد.این تحقیق از نظر هدف کاربردی وبا استفاده از رویکرد روش شناسی کیفی انجام شده است جامعه آماری این پژوهش در برگیرنده زناننجات یافتهای است که در سال1391اقدام به خودکشی و خود سوزی کرده بودند30زن در استانایلام و30زن در شهر دوشنبه و توابع آن به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند.برایگردآوری اطلاعات ، مصاحبه عمیق صورت گرفت.و در تحلیل دادهها، از روش کدگذاری موضوعیاستفاده شده است.یافتهها:نتایج این پژوهش بیانگر این استکه فقر اقتصادی وفرهنگ سنتی که از عوامل اصلیایجاد خشونت خانگی ،سلطه مردان بر زنان ودخالت خانواده شوهر، ایجاد احساس بی ارزشی و عدمحرمت نفس در این زنان است ، جرأت اقدام به خودکشی را به بدترین شیوه برای آنها پدید آورده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
597 - بررسی تاثیر رفتار اقتصادی مدیر بر درک کارکنان از رضایت شغلی، تعهد سازمانی، عملکرد شغلی، تعهد شغلی، وضوح نقش و رضایت از مدیر )مورد مطالعه: بیمههای خصوصی در شهر زنجان(
ناهید نقیلو اشکان رحیم زادهچکیدههدف این تحقی بر سی تاثیر فتا اقتصادی مدیر بر د ک کا کنان از ضایت شغلیتعهد سازمانی و عملکرد شغلی تعهد شغلی وضوح نقش ضایت از مدیر د بیمه های خصوصیشهر زنجان میباشد. جامعه آما ی کا کنان بیمه های خصوصی شهر زنجان بوده که از بینآنها 559 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی برای أکثرچکیدههدف این تحقی بر سی تاثیر فتا اقتصادی مدیر بر د ک کا کنان از ضایت شغلیتعهد سازمانی و عملکرد شغلی تعهد شغلی وضوح نقش ضایت از مدیر د بیمه های خصوصیشهر زنجان میباشد. جامعه آما ی کا کنان بیمه های خصوصی شهر زنجان بوده که از بینآنها 559 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی برای پاسخ گویی به پرسشنامه انتخاب شد. وشپژوهش توصیفی از نوع عملی به شیوه پیمایشی بوده و از حی هدف کا بردی است. پرسشنامهاز وایی صو ی و همچنین پایایی با آلفای کرونباخ 132 /. برخو دا می باشد. برای سنجش فتااقتصادی مدیر از پرسشنامه د مقیاس پنج د جه ای لیکرت استفاده شده است. برای بر سی5 دانشجوی کا شناسی ا شد مدیریت باز گانی مدیریت بیمه دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان زنجان ایران – - - -1. N_naghilo@yahoo.com :corresponding author2 دکترای علوم اقتصادی عضو هیات علمی و استاد یا دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان زنجان ایران – -2. Ashkan_Rahimzadeh@yahoo.com011 / بررسی تاثیر رفتار اقتصادی مدیر بر درک کارکنان از رضایت شغلی، تعهد سازمانی، .....ا تباط میان متغیرها از ضریب همبستگی و گرسیون استفاده شد. نتایج نشان میدهد فتااقتصادی مدیر اثر معنی دا ی بر ضایت شغلی تعهد سازمانی عملکرد شغلی تعهد شغلیوضوح نقش و ضایت از مدیر دا د. همچنین وضوح نقش اثر مثبت و معنی دا ی بر تعهد شغلیتعهد سازمانی و عملکرد شغلی دا د. د نهایت تاثیر معنی دا ضایت شغلی بر تعهد شغلی وعملکرد شغلی د بیمه های خصوصی شهر زنجان تایید شد.واژگان کلیدی: بیمه های خصوصی تعهد سازمانی ضایت شغلی فتا اقتصادی مدیر عملکردشغلی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
598 - بررسی مقایسه ا ی اختلال نگرانی از تصویر بدنی و عزت نفس بین دانشجویان دختر و پسردانشگاه آزاد اسلامی واحدابهر در سال1394
معصومه عسگری فرهاد رمضانی بدرچکیده:سرمایۀ فرهنگی یکی از انواع سرمایهای است که در تحلیل بوردیو)1977(مطرح شدهاست.بهدنبال مطرح شدن مفهوم سرمایۀ فرهنگی در حوزة جامعهشناسی، پژوهشهای مختلفیانجام شده است که با عناوین مختلف به بررسی رابطه بین سرمایۀ فرهنگی و دیگر متغیرها مانندموفقیت تحصیلی پرداختهاند.پژوهش أکثرچکیده:سرمایۀ فرهنگی یکی از انواع سرمایهای است که در تحلیل بوردیو)1977(مطرح شدهاست.بهدنبال مطرح شدن مفهوم سرمایۀ فرهنگی در حوزة جامعهشناسی، پژوهشهای مختلفیانجام شده است که با عناوین مختلف به بررسی رابطه بین سرمایۀ فرهنگی و دیگر متغیرها مانندموفقیت تحصیلی پرداختهاند.پژوهش حاضر به بررسیتاثیر سرمایه اقتصادی بر سرمایه فرهنگی معلمان استان همدانوشهرستان های تابعهدر بین نمونه376نفری پرداخته است و از نظریه سرمایه فرهنگی بوردیو1.کارشناس ارشد پرستاری بهداشت روان، عضو هیئت علمی دانشگاهآزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.نویسنده مسئولasgari4288@gmail.com2.دکترای تخصصی پرستاری، استاد یار دانشگاه علوم پزشکی زنجان، زنجان، ایران 150/بررسیمقایسهایاختلال نگرانی از تصویر بدنی و عزت نفسبیندانشجویاندختر و پسردانشگاه آزادابهروتئوری مصرفگرایی جهت تنظیم فرضیه های پژوهش استفاده شده است.روش گردآوری دادهتنظیم گردیده است که به صورت پرسشنامه بسته و در طیف لیکرد می باشد ها پیمایش.جمعیت نمونه از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند ، از طریق نرم افزارspssوamosنسخه23وبا استفاده از فرمول های رگرسیون وتحلیل مسیر به تحلیل داده ها پرداخته شده کهدر نهایت این نتایج به دست آمده است ، به ازای یک واحد افزایش در سرمایه اقتصادی ، میزاندرآمد، میزان رفاه و قیمت مسکن به ترتیب27درصد ،18درصد ،28درصد و20درصدافزایش در سرمایه فرهنگی کاملا مشهود می باشد وبه این ترتیب می توان معنی دار بودن تاثیرمتغیر های مستقل بر متغیر وابسته)سرمایه فرهنگی(راتایید نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
599 - سنجش و ارزیابی پایداری اجتماعی– اقتصادی نواحی روستایی با تأکید بر محصول غالب کشاورزی(مورد مطالعه: دهستان گلاب شهرستان کاشان)
زهرا نصرآبادی محمدعلی فیروزی مصطفی محمدی ده چشمهیکی از بخش های مهم اقتصادی در هر کشور بخش کشاورزی می باشد کهتوسعه آن ارتباط بسیار نزدیکی با توسعه روستایی دارد. از میان محصولات کشاورزی محصولات استراتژیک منطقه ای اهمیت فراوانی دارند. گل محمدی به عنوان محصول غالب منطقه ای، در اکثر نقاط روستایی شهرستان کاشان پرورش داده م أکثریکی از بخش های مهم اقتصادی در هر کشور بخش کشاورزی می باشد کهتوسعه آن ارتباط بسیار نزدیکی با توسعه روستایی دارد. از میان محصولات کشاورزی محصولات استراتژیک منطقه ای اهمیت فراوانی دارند. گل محمدی به عنوان محصول غالب منطقه ای، در اکثر نقاط روستایی شهرستان کاشان پرورش داده می شود، بنابراین توجه به پایداری آن در توسعه روستایی مهم می باشد. پژوهش حاضر با هدف سطح بندی روستاهای دهستان گلاب شهرستان کاشان به لحاظ پایداری اجتماعی – اقتصادی تولید و پرورش گل محمدی انجام شده است.این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی- نظری و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. تکنیک مورد استفاده در مطالعه ی میدانی ابزار پرسشنامه بوده است که با استفاده از فرمول کوکران 361 خانوار روستایی و پرورش دهنده گل محمدی مورد پرسش گری قرار گرفتند. روایی پرسشنامه با استفاده از نظر متخصصان و کارشناسان امور روستایی و اساتید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ با ضریب 87% سنجیده شد. تجزیه و تحلیل ها داده ها در نرم افزار SPSS و همچنین با استفاده از مدل ویکور انجام گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که پرورش گل محمدی به عنوان فعالیت کشاورزی غالب، در پایداری اجتماعی - اقتصادی برخی از نواحی روستایی دهستان گلاب شهرستان کاشان تأثیرگذار بوده است و بیشترین پایداری را در روستای ویدوجا با کسب رتبه ی یک داشته است و سپس روستاهای ازوار، ورکان، پنداس، آزران به لحاظ پایداری اجتماعی- اقتصادی از وضعیت مناسبی برخوردارند و روستاهای ویدوج و آرنجن از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشند و در طیف انتهایی روستای تجره به لحاظ پایداری اجتماعی- اقتصادی در وضعیت نامطلوبی قرار دارد، لذا پرورش گل محمدی در پایداری اجتماعی- اقتصادی آن تأثیری نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
600 - شناسایی متغیرهای موثر بر توسعه اقتصادی- اجتماعی آینده شهرستانهای ایران با رویکرد برنامه ریزی سناریو مبنا (نمونه موردی: شهرستان خرمآباد)
محمد اجزا شکوهی کیان شاکرمیمناطق شهری و روستایی امروزه در محیطی با پیچیدگی زیاد و تغییرات سریع زندگی می کنند و روشهای سنتی در تعبیر و درک برای توسعه این محیط های جمعی با توجه بهسرعت بالای تغییرات آنها، کار آیی خود را ازدستدادهاند؛ بنابراین ضرورت بهکارگیری روشها و فنون جدید برای توسعه آینده أکثرمناطق شهری و روستایی امروزه در محیطی با پیچیدگی زیاد و تغییرات سریع زندگی می کنند و روشهای سنتی در تعبیر و درک برای توسعه این محیط های جمعی با توجه بهسرعت بالای تغییرات آنها، کار آیی خود را ازدستدادهاند؛ بنابراین ضرورت بهکارگیری روشها و فنون جدید برای توسعه آینده این مناطق امری اجتنابناپذیر است. یکی از روشهای علمی جدید در این زمینه علم آینده نگاری است که کمک می کند برنامه ریزان و متخصصین، مسیرهایی با ریسکپذیری پایین تر برای دست یابی به اهداف توسعه آینده مناطق و شهرها انتخاب کنند. با توجه به این ضرورت، پژوهش حاضر به دنبال شناسایی مهمترین متغیرها و قابلیتهای تأثیرگذار بر توسعهاقتصادی- اجتماعی شهرستان خرمآباد تاسال 1410 می باشد. روش تحقیق تحلیل ساختاری و هدف کاربردی است. دادههای جمعآوریشده شامل 50 متغیر راهبردی (ماتریس 50*50) و 19 قابلیت (ماتریس 19*19) اثرگذار بر توسعه شهرستان خرمآباد در افق1410 است که از طریق مطالعه اسناد (آمایش سرزمینی و سایر اسناد بالادستی) و نظر کارشناسان جمعآوریشد. در گام بعدی، متغیرها در ماتریس متقاطع (پرسشنامه) تعریف شدند و از نخبگان خواسته شد، امتیازات هر متغیر را بر حسب میزان تاثیرگذاری از (0 بدون تاثیر تا 3 تاثیرگذاری بالا) را وارد ماتریس کنند. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که: با دو بار چرخش دادهای ضریب پرشدگی، 565/89 میباشد و این نشاندهنده تأثیرگذاری بالای متغیرها بر یکدیگراست. همچنین، متغیرهای راهبردی بودجه اختصاصیافته به بخشهای مختلف شهرستان با امتیاز92،، مدیریت کلان کشور با امتیاز 85، حکمروایی شهری با امتیاز خالص تأثیرگذاری 81 و خشکسالی و کمبود منابع آبی با امتیاز 87 بهعنوان مهمترین متغیرهاکلان با خالص تأثیرگذار بالا بر توسعه شهرستان شناسایی شدند. در ادامه نتایج تحلیل نشان داد که قابلیتهای اولویتدار جهت توسعه شهرستان خرمآباد برای سال 1410 عبارتاند از؛ گردشگری؛ اکو توریسم و آثار تاریخی، زراعت شهرستان و تولید محصولات متنوع، شهرکهای صنعتی شهرستان خرمآباد و تولیدات صنعتی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
601 - مدخلی بر تبیین مفاهیم بنیادین اقتصاد اسلامی در برنامه ریزی و مدیریت شهرهای کشور
مسعود صفایی پور مهیار سجادیاندستورات و قوانین فراگیر اسلام،در شکل گیری اجتماعی،سیاسی و اقتصادی جوامع اسلامی موثر بوده و در این چارچوب،شهر بیشترین توجه را به خود مبذول نموده است؛به گونه ای که بسیاری از صاحبنظران،اسلام را اصولا دینی شهری نامیده اند.بنابراین جای تعجب نیست که دین اسلام دارای رهنمودهایی أکثردستورات و قوانین فراگیر اسلام،در شکل گیری اجتماعی،سیاسی و اقتصادی جوامع اسلامی موثر بوده و در این چارچوب،شهر بیشترین توجه را به خود مبذول نموده است؛به گونه ای که بسیاری از صاحبنظران،اسلام را اصولا دینی شهری نامیده اند.بنابراین جای تعجب نیست که دین اسلام دارای رهنمودهایی در ارتباط با برنامه ریزی و مدیریت اقتصادی شهرها باشد،به صورتی که،به نظر می رسد بتوان از اقتصاد اسلامی در حوزه شهر نیز سخن راند.اما مسئله این است که تاکنون با توجه به اهمیت آن و علیرغم تمام تلاشها، به اندازه کافی به این امر مهم پرداخته نگردیده است.لذا در این راستا، این پژوهش با روشی توصیفی-تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و تحلیل محتوای ژرفانگر در ترکیب با پهنانگر و مصاحبه با خبرگان به هدف تبیین مفاهیم بنیادین اقتصاد اسلامی در سه شاخه مذهب،نظام و علم اقتصادی و ارتباط اینها با فقه اقتصادی مرتبط با برنامه ریزی و مدیریت شهرهای کشور به تحقیق پرداخت.که در مجموع کاربستی مقدماتی به همراه پیشنهاداتی ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
602 - ارزیابی و سنجش وضعیت نابرابری توسعه در شهرستانهای استان کرمانشاه با تأکید بر شاخص اقتصادی
فتح الله ویسی ناببهمنظورحلمسائلناشیازعدمتعادل هایمنطقه ای،گامنخست،شناختوسطح بندیمناطقازنظربرخورداریدرزمینۀهایمختلف،بهویژهاقتصادیاست. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی آن است تا وضعیت شهرستان های استان کرمانشاه را به لحاظ شاخص اقتصادی مشخص و سطح بندی نماید. جامعه آماری پژ أکثربهمنظورحلمسائلناشیازعدمتعادل هایمنطقه ای،گامنخست،شناختوسطح بندیمناطقازنظربرخورداریدرزمینۀهایمختلف،بهویژهاقتصادیاست. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی آن است تا وضعیت شهرستان های استان کرمانشاه را به لحاظ شاخص اقتصادی مشخص و سطح بندی نماید. جامعه آماری پژوهش 14 شهرستان استان کرمانشاه بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی – اداری می باشد. داده و اطلاعات مورد نیاز پژوهش که مشتمل بر 20 متغیر در زمینۀ شاخص اقتصادی می باشد از طریق سرشماری عمومی سال 1390 جمع آوری شده، سپس با استفاده از تکنیک تاپسیس مورد تجزیه و تحلیل قرا گرفته و در نهایت برای ترسیم فضایی بهتر وضعیت توسعه یافتگی شهرستان های منطقه از GISاستفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در سطح استان هیچ شهرستان توسعه یافت ه ای وجود ندارد و تفاوت آشکاری میان شهرستان های استان به لحاظ برخورداری از شاخص اقتصادی وجود دارد زیرا شهرستان کرمانشاه با مقدار ضریب توسعه 724/0 در رتبه نخست و به واقع برخوردارترین شهرستان و شهرستان ثلاث باباجانی با مقدار ضریب توسعه 265/0 در رتبه آخر و محروم ترین شهرستان را تشکیل می دهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
603 - تبیین تحولات سازمان فضایی شهر ساحلی محمودآباد از منظر اقتصاد سیاسی فضا
غلامرضا حقیقت نایینی یاسر محسن پورشهرها در طول زمان تحت تأثیر نظامهای اقتصادی و سیاسی قرار گرفته و با توجه به شرایط و تصمیمات موجود، سازمان فضایی آنها شکل گرفته است. در این میان شهرهای ساحلی به دلیل داشتن فرصتهای سرمایهگذاری اغلب مورد توجه بازیگران و فعالان اقتصادی و سیاسی قرار گرفتهاند. با این منظ أکثرشهرها در طول زمان تحت تأثیر نظامهای اقتصادی و سیاسی قرار گرفته و با توجه به شرایط و تصمیمات موجود، سازمان فضایی آنها شکل گرفته است. در این میان شهرهای ساحلی به دلیل داشتن فرصتهای سرمایهگذاری اغلب مورد توجه بازیگران و فعالان اقتصادی و سیاسی قرار گرفتهاند. با این منظور در این پژوهش هدف اصلی بررسی نقش نیروهای سیاسی و اقتصادی در تغییر و تحولات سازمان فضایی شهر محمودآباد بوده است. روش پژوهش تحلیلی-استنباطی بوده است. جامعه آماری پژوهش شهروندان شهر محمودآباد به تعداد 31844 نفر و تعدادی از کارشناسان و متخصصان دانشگاهی و نظام مدیریت شهری این شهر بوده است. حجم نمونه به تعداد 10 نفر از کارشناسان و متخصصان شهری به منظور جمعآوری دادههای میدانی با روش مصاحبه بوده است. روش تجزیه و تحلیل دادهها به صورت کیفی و تکنیک تحلیل مضمون بوده است. نتایج حاصل حاکی از آن است که نیروهای اقتصادی در قالب سرمایهگذاران زمین و مسکن و نیروهای سیاسی در قالب واسطهگران بین سرمایهداران و مدیران شهری و همچنین اقدامات جمعی به صورت ائتلاف رشد در تغییر و تحولات شهر محمودآباد نقش اصلی ایفا میکنند. تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش نشان داد که رشد جمعیت و افزایش ارزش زمین، فرصتهای مناسبی برای سرمایهگذاری در زمین و مسکن ایجاد کرده است، اما بورس بازی، تبلیغات فراوان و کمبود منابع مالی نظام مدیریت شهری باعث شده است که فرآیندهای ساخت و ساز و توسعه شهر به سمت خانهسازی غیراصولی، ویلاسازی و همچنین برجسازیهای خارج از ضوابط و قوانین شهری پیش برود، به صورتی که ادامه این روند منجر به تفکیک محلات از هم، خصوصیسازی سواحل و افزایش فاصله طبقاتی و عدم انطباق فضایی شهر را منجر شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
604 - بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر کیفیت زندگی کارکنان آموزش و پرورش شهر کوثر
لیلا رستمی محمد رحیمی یونس کاکاوندپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی کارکنان آموزش و پرورش شهر کوثر انجام شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و در جهت ارتقاء روایی سنجههای پرسشنامه از اعتبار صوری استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کلیه متغیرها بالاتر ا أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی کارکنان آموزش و پرورش شهر کوثر انجام شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و در جهت ارتقاء روایی سنجههای پرسشنامه از اعتبار صوری استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کلیه متغیرها بالاتر از 70/0 به دست آمد. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق را کارکنان آموزش و پرورش شهر کوثر تشکیل میدهند حجم جمعیت آماری طبق آمار اداره کل آموزش و پروش 380 نفر است. برای انتخاب حجم نمونه در بین افراد جامعه آماری از فرمول عمومی کوکران استفاده گردید. بدین ترتیب بر طبق فرمول کوکران تعداد 191 نفر به عنوان حجم نمونه به دست آمد. از آنجا که جامعه آماری وسیع و گسترده میباشد در این تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهرهگیری از نرمافزار spss، پس از تهیه جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یکبعدی و دوبعدی تنظیم شد. یافتههای پژوهش نشانگر این بودند که کیفیت زندگی کارکنان آموزش و پرورش شهر کوثر متوسط رو به پایین میباشد و بین متغیرهای مستقل سبک زندگی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی با متغیر وابسته (کیفیت زندگی کارکنان) رابطه معنیداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
605 - ارائه مدل عوامل موثر بر ارزیابی توانمندی های حرفه ای روسای دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس تراز جهانی با بهره گیری از مولفه مدیریت دانش
رضا هراتیان علی رضا چناری فتاح ناظمهدف: با هدف ارائه مدل عوامل موثر بر ارزیابی توانمندی های حرفه ای روسای دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس تراز جهانی با بهره گیری از مولفه مدیریت دانش انجام شد.روش: روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی و از نظر روش گرداوری دادهها توصیفی- پیمایشی، همینطور از نظر نوع داده آمیخته اکتشا أکثرهدف: با هدف ارائه مدل عوامل موثر بر ارزیابی توانمندی های حرفه ای روسای دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس تراز جهانی با بهره گیری از مولفه مدیریت دانش انجام شد.روش: روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی و از نظر روش گرداوری دادهها توصیفی- پیمایشی، همینطور از نظر نوع داده آمیخته اکتشافی بود. در بخش کمی نیز بهمنظور گرداوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته برگرفته از پرسشنامۀهای استاندارد و نتایج حاصل از مصاحبههای بخش کیفی بهره گرفته شد. برای محاسبه روایی پرسشنامه از روایی محتوا و سازه استفاده شد که یافتهها بیانگر روا بودن ابزار اندازهگیری بود و همینطور بهمنظور سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که بهدلیل بیشتر شدن مقادیر ضرایب از 0.7 میتوان گفت که پرسشنامه مذکور از پایایی لازم برخوردار است. همینطور دادههای گردآوری شده حاصل از بخش کمی از طریق آمار استنباطی(آزمون تیتک نمونهای،تی جفتی و مدلسازی معادلات ساختاری) و با استفاده از نرم افزار لیزرل تحلیل شد. عوامل موثر عبارتند از زیرساخت فناوری اطلاعات، سیاست های اقتصادی،عامل آموزشی و پژوهشی، سیاست سازمانی مدلی با توجه به عوامل ذکر شده معرفی شده است که به خوبی متناسب است. با توجه به پژِوهش انجتم شده از وضعیت فعلی خوبی برخوردار هستند. اما بین وضعیت فعلی و مطلوب عوامل تأثیرگذار بر ارزیابی توانمندی های حرفه ای روسای دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس تراز جهانی با بهره گیری از مولفه مدیریت دانش تفاوت وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
606 - بررسی عوامل موثر بر افت تحصیلی دانش آموزان متوسطه شهر ایلام و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از آن
زهرا رضایی نسب سردار فتوحیهر ساله به دلیل افت تحصیلی میزان زیادی از امکانات، منابع و استعدادهای بالقوه انسانی در سازمان آموزش و پرورش و خانوادهها هدر می-رود. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر افت تحصیلی دانش آموزان در شهر ایلام صورت گرفت. برای تحقق این هدف، از روش کمی- پیمایش أکثرهر ساله به دلیل افت تحصیلی میزان زیادی از امکانات، منابع و استعدادهای بالقوه انسانی در سازمان آموزش و پرورش و خانوادهها هدر می-رود. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر افت تحصیلی دانش آموزان در شهر ایلام صورت گرفت. برای تحقق این هدف، از روش کمی- پیمایشی استفاده شد. جامعۀ آماری پژوهش، دانش آموزان مقطع متوسطه 1 و 2 در شهر ایلام و در سال تحصیلی 99-98 بوده که با استفاده از فرمول کوکران 152 نفر انتخاب شده و بر مبنای نمونهگیری تصادفی ساده در بین آنان پرسشنامه استاندارد توزیع شده است. بعد از جمع آوری دادهها، تجزیه و تحلیل بر مبنای spss و lisrel صورت گرفته است. یافتهها بیانگر آن است که عوامل درونی نظام آموزشی مانند نامناسب بودن محتوای برنامه ها با نیازها، استعدادها و علایق دانش آموزان؛ نامناسب بودن شرایط و فضای کلاس درس با نیازها و شرایط اجتماعی-روانی دانش آموزان؛ نامناسب بودن معلمان از نظر شایستگی ها و شیوه تدریس؛ تعامل معلم و شاگرد و همچنین عوامل بیرونی نظام آموزشی مانند فقر و محرومیت اقتصادی، وضعیت خانوادگی و فقر فرهنگی بر مساله افت تحصیلی دانش آموزان در شهر ایلام تاثیر معناداری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
607 - تأثیر نظام اجتماعی و اقتصادی بر دوگانگی نهاد خلافت و سلطنت در دوره آل بویه
محمد هاشم رهنمااین مقاله سعی دارد، بر خلاف نگرشهای رایج، تا حد امکان، رابطه نظام اجتماعی و اقتصادی با نظام حکومتی و تأثیر این دو بر یکدیگر در دوران آل بویه، را مورد بررسی قرار دهد، با توجه به این رویکرد، در این تحقیق سعی شده به سئوال اساسی این دوره که عبارت است از؛ دلایل عدم خلع خل أکثراین مقاله سعی دارد، بر خلاف نگرشهای رایج، تا حد امکان، رابطه نظام اجتماعی و اقتصادی با نظام حکومتی و تأثیر این دو بر یکدیگر در دوران آل بویه، را مورد بررسی قرار دهد، با توجه به این رویکرد، در این تحقیق سعی شده به سئوال اساسی این دوره که عبارت است از؛ دلایل عدم خلع خلیفه سنی توسط حاکمان شیعی مذهب بویه پاسخ داده شود، فرضیه اصلی این مقاله آن است که توضیح دهد دلیل اصلی عدم خلع خلیفه توسط بویهیان، تأثیر و توانمندی نظام اجتماعی و اقتصادی بر دوگانه شدن جایگاه نهاد خلافت و سلطنت از یکدیگر بوده، که قبل از دوران آل بویه به وجود آمده و امیران آلبویه خواسته یا نا خواسته به آن تن دادند، این بررسی، تحلیلهای سنتی را درباره وجود انگیزههای سیاسی و فرصتطلبی و تسامح طلبی حاکمان آل بویه را نادیده میگیرد و توضیح میدهد که دلیل عدم خلع خلیفه، توانمندی نظام اجتماعی و اقتصادی حاکم در جامعه عصر عباسی بود. این نظام که از زمان نهضت ترجمه شکل گرفت، بستر دوگانگی میان نهادهای دنیوی و اخروی را فراهم کرد و آل بویه تنها تداوم دهنده آن شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
608 - برآمدن و افول قزلباشان در عصر صفویه
دکتر رامین یلفانیقزلباشان که به صورت ایلات چندی در اوایل ظهور صفویه در آذربایجان ظهور کـرده وسپس به سرعت تقریبًاً در اکثر نقاط ایران پخش گردیدند در واقع پایه های نظـامی دولـت صـفویهبودند. اما پایههایی که بارها به مشکلاتی عدیده برای آن دولت نیز تبدیل می شدند .قزلباشان کـه ازنظر فکری صوفی أکثرقزلباشان که به صورت ایلات چندی در اوایل ظهور صفویه در آذربایجان ظهور کـرده وسپس به سرعت تقریبًاً در اکثر نقاط ایران پخش گردیدند در واقع پایه های نظـامی دولـت صـفویهبودند. اما پایههایی که بارها به مشکلاتی عدیده برای آن دولت نیز تبدیل می شدند .قزلباشان کـه ازنظر فکری صوفیان شیعه به شمار میآمدند از همان ابتدای آن دولت به مبلغین متعصب تشیع اثنـیعشری تبدیل شده و از این جهـت شـاهان صـفوی بیـشترین منـافع اقتـصادی را در اختیـار آن هـاگذاردند و بدین ترتیب قزلباشان تبدیل به یکی از طبقات اجتماعی قدرتمند عصر صـفوی شـدند . شاه عباس اول به عنوان یکی از بزرگترین پادشاهان سلسله صفوی به علـت عـدم اعتمـاد بـه ایـنطبقه، قاطع ترین ضربه را به سران آنها وارد کرده و این سیاست که یکـی از علـل سـقوط دولـتصفویه به شمار می آید، پس از او توسط شاهان بعدی صفوی نیز ادامه یافت. در این مقاله کوشش میشود تا با استفاده از منابع و مأخذ موثق به مسأله اوج و حضیض طبقه قزلباشان از منظر اقتصادی پرداخته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
609 - بررسی اسناد اقتصادی خرید-فروش، اجاره، وام در دوره عیلام قدیم
زهرا میراشه کمال الدین نیکنامی بهمن فیروزمندیبه دنبال ظهور کشاورزی متمرکز، با ظهور شهرهای بزرگ مرکزی مواجه هستیم که منجر به برقراری روابط اقتصادی و سیاسی نسبتاً پیچیدهای در سراسر خاور نزدیک شده است؛ در این بین مناطقی با زمینهای کشاورزی وسیعتر و حاصلخیزتر توانستند جمعیت بیشتری در خود جای دهند. دشت آبرفتی شوشان ک أکثربه دنبال ظهور کشاورزی متمرکز، با ظهور شهرهای بزرگ مرکزی مواجه هستیم که منجر به برقراری روابط اقتصادی و سیاسی نسبتاً پیچیدهای در سراسر خاور نزدیک شده است؛ در این بین مناطقی با زمینهای کشاورزی وسیعتر و حاصلخیزتر توانستند جمعیت بیشتری در خود جای دهند. دشت آبرفتی شوشان کاملاً مناسب برای تولید محصولات کشاورزی بود. زمینهای کشاورزی یا تحت تملک طبقه حاکم و اشراف، معابد و یا در دست کشاورزان آزاد بود. حاکمان عیلامی وظایف پیچیده و گستردهای داشتند. آنها برای حفظ و رشد تولیدات کشاورزی، اموری مانند رسیدگی به سیستم های آبیاری و ساخت کانالهای آب و وضع قوانین در این رابطه را در دستور کار خود قرارمی دادند. اسناد به دست آمده از این دوره تا حدودی معرف مناسبات و روابط اقتصادی – اجتماعی پیچیده بین اقشار مختلف جامعه است و میتواند کمک موثری به شناخت و درک جامعه عیلامی باشد. آنچه ما از اقتصاد عیلام قدیم به عنوان یکی از مهمترین ارکان شکلگیری فرهنگ عیلامی میدانیم را مدیون اسناد نوشتاری و شواهد باستانشناسی محدود حاصل از کاوشهای منطقه شوشان و همچنین اسناد بینالنهرینی هستیم؛ که البته نمیتوانند مدارک کامل و گویایی برای بازسازی الگوی اقتصادی این دوره خاص باشند. در این مقاله، ابتدا به نقش کشاورزی در اقتصاد دشت شوشان پرداخته میشود و سپس به بررسی قراردادهای مربوط به معاملات زمینهای کشاورزی و وامهای معمول در دوره عیلام قدیم پرداخته میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
610 - تشکیلات اقتصادی فاطمیان درمصر
حمیدرضا وردیچکیده حکومت فاطمى درسال 297(ق)درشمال افریقا استقرار یافت ودرمدتی کمتر ازهفتاد سال مصررا دراختیار گرفت و به سرعت پایه های حکومت خود را استقرار بخشید. هدف از نگارش این مقاله بررسی اقتصاد فاطمیان و تاثیر آن بر پایداری حکومتشان برای مدتی بیش از دونیم قرن ، می باشد که به رو أکثرچکیده حکومت فاطمى درسال 297(ق)درشمال افریقا استقرار یافت ودرمدتی کمتر ازهفتاد سال مصررا دراختیار گرفت و به سرعت پایه های حکومت خود را استقرار بخشید. هدف از نگارش این مقاله بررسی اقتصاد فاطمیان و تاثیر آن بر پایداری حکومتشان برای مدتی بیش از دونیم قرن ، می باشد که به روش کتابخانه ای و با مراجعه به منابع معتبر نوشته شده است . فرضیه اصلی این است که فاطمیان با استفاده ازیک نظام اقتصادی مبتنی بر تجارت، کشاورزی و مالیات توانسته اند نفوذ سیاسی خودرا توسعه داده وادعای خلافت بر جهان اسلام را داشته باشند . مساله مورد بررسی اینست که دستگاه اقتصادی فاطمیان چگونه عمل می کرده وآنها برای تامین نیازهای اقتصادی و بسط اقتدار خویش در مصر از چه منابعی مالی کمک می گرفته اند وچه اهدافی از توسعه این منابع به منظور کسب درامد، داشته اند؟ سرانجام بیان این نتیجه که فاطمیان از یک اقتصاد کار آمد ودرآمدزا به منظورتوسعه مقاصد سیاسی ،اجتماعی، عقیدتی و بقای حکومت سود برده اند . کلید واژه ها : دیوانسالاری ،تاریخ اقتصادی ، تجارت مصر، مالیات مصر،کشاورزی . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
611 - نگاهی گذرا به تاریخ تشکیل و ساختار دولت بنی امیه و علل فروپاشی و انقراض آن
محسن بیگدلیمعاویه و جانشیان او را ( به مناسبت نام جدشان امیه) خلفای اموی یا بنی امیه می نامند. ایشان چهارده تن بوده و 91 سال (ازسال 41تا 132هـ .ق) حکومت کرده اند. بنی امیه به دوشعبه تقسیم می شوند: آل سفیان یعنی معاویه بن ابوسفیان و پسرش یزید و نواده اش معاویه دوم (از سال41تا64 هـ أکثرمعاویه و جانشیان او را ( به مناسبت نام جدشان امیه) خلفای اموی یا بنی امیه می نامند. ایشان چهارده تن بوده و 91 سال (ازسال 41تا 132هـ .ق) حکومت کرده اند. بنی امیه به دوشعبه تقسیم می شوند: آل سفیان یعنی معاویه بن ابوسفیان و پسرش یزید و نواده اش معاویه دوم (از سال41تا64 هـ .ق)، دیگری شعبه آل مروان (از 64تا 132 هـ .ق) یعنی مروان بن الحکم و اولاداو. درایام خلفای راشدین خلافت ارثی نبود. مردم هرکس را که صلاح می دیدند به خلافت اختیار می کردند. کناره گیری حسن بن علی بن ابی طالب از خلافت برای معاویه بن ابی سفیان از آغاز مرحله جدیدی درتاریخ اسلام خبر می دهد. نظام حکومتی به نظام پادشاهی موروثی تبدیل شد که درنتیجه این دگرگونی (درساختار حکومتی) مسلمانان در مقابل اوضاع سیاسی جدید، دچار دو دستگی شدند. حکومت بنی امیه (از اغاز پیدایش) به برتری عنصر عرب نسبت به دیگران تاکیدداشت و عربگرایی به شکل آشکار در حکومت امویان حاکم بود. اختلافات عقیدتی با علویان امتیاز عرب مسلمان بر موالی و ایرنیان، ماجرای کربلا، محاصره مکه و بی داد گسترده حکومت بنی امیه و.... به پیدایی اختلاف ها و درگیری های خونینی منجر گردید و زمینه را برای فروپاشی وانقراض دولت بنی امیه وروی کارآمدن بنی عباس تدارک دید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
612 - جایگاه اجتماعی زنان در گذار از دوران جاهلی به اموی
محمود رضوانی کیا محمدنبی سلیم احمد اشرفیبر پایه شواهد تاریخی، زنان در جامعه عرب پیشا اسلام یا عصر جاهلی، از همان جایگاه و حقوقی برخوردار بودند که دیگر زنان جوامع بدوی و عشیرتی روزگار کهن بهره مند بودند. هنگامی که پرتو اسلام بر جامعه عرب تابیدن گرفت، زمینه ارتقای منزلت اجتماعی زن فراهم شد، اما با برآمدن امویان أکثربر پایه شواهد تاریخی، زنان در جامعه عرب پیشا اسلام یا عصر جاهلی، از همان جایگاه و حقوقی برخوردار بودند که دیگر زنان جوامع بدوی و عشیرتی روزگار کهن بهره مند بودند. هنگامی که پرتو اسلام بر جامعه عرب تابیدن گرفت، زمینه ارتقای منزلت اجتماعی زن فراهم شد، اما با برآمدن امویان، افکار جاهلی زنده شد و بار دیگر زنان از دیده جامعه مردسالار و سنتی، هدف تهدیدها و آسیبها قرار گرفتند.پژوهش حاضر با طرح این فرضیه که احیای ارزشها و هنجارهای قومی و جاهلی در عهد امویان در تغییر وضعیت زنان از ایده آل اسلام به وضعیت مقرر عهد جاهلی موثر بوده است بر سر آن است تا به شیوه مطالعات نظری و بر مبنای استناد به منابع معتبر تاریخی، چگونگی و چرائی احیای ارزشها و هنجارهای قومی و جاهلی در عهد امویان و تاثیر آن بر وضعیت زنان در تغییر از ایده آل اسلام به وضعیت عهد جاهلی را به بحث بکشاند.نتیجه تحقیق نشان می دهد،گرچه اسلام و دعوت پیامبر (ص)، امری فراتر از مسایل قومی و قبیله ای بود، اما در جامعه سنتگرای عرب، در چارچوب ارزش ها و قواعد قبیله ای فهم شد و مبنای عمل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی قرار گرفت و با روی کار آمدن بنی امیه تعصبات جاهلی عربی بیش از پیش جلوه نمود. بازگشت جاهلیت در تمامی ابعاد زندگی مسلمانان خاصه انحطاط منزلت زن در جامعه و خانواده در اثر اختلال در روند تعمیق فرهنگ اسلامی بعد از پیامبر (ص) از جمله پیامدهای آن بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
613 - جغرافیای اقتصادی خراسان و نقش آن در مهاجرت اعراب در قرن نخست هجری
اسلام کرامتی فریناز هوشیار فیض الله بوشاسب گوشهجغرافیای اقتصادی منطقۀ خراسان از عوامل مهم جلب اعراب به این ناحیه بود. شهرهای مختلف خراسان به لحاظ تجاری، کشاورزی و وجود معادن نقش اقتصادی مهمی در ادوار مختلف ایفا میکردند. این پژوهش که به شیوهیتوصیفیـ تحلیلی صورت گرفته است. در پی یافتن پاسخ به این پرسش است که جغ أکثرجغرافیای اقتصادی منطقۀ خراسان از عوامل مهم جلب اعراب به این ناحیه بود. شهرهای مختلف خراسان به لحاظ تجاری، کشاورزی و وجود معادن نقش اقتصادی مهمی در ادوار مختلف ایفا میکردند. این پژوهش که به شیوهیتوصیفیـ تحلیلی صورت گرفته است. در پی یافتن پاسخ به این پرسش است که جغرافیای اقتصادی خراسان چه نقشی در مهاجرت اعراب مسلمان درقرن نخست هجری داشت؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد، خراسان به دلیل تنوع اقلیمی با ذائقۀ اعراب سازگار و با وجود رودها و چشمهها دارای محصولات کشاورزی گوناگون بود و وجود صنایعمختلف همچون نساجی و صنایع-دستی و معادن گرانبها و قرارگرفتن در مسیرتجاری ابریشم سرزمینیمرفه بوده است، از این جهت در مهاجرت قبایل عرب مسلمان که بسیاری از آنان علاوه بر انگیزۀ دینی جهت تأمین معیشت درجنگها حضور داشتند نقشی بسیار مهم ایفا نمود و به همین منظور بسیاری از قبایل پس از فتوحات در قرن نخست هجری بدانجا کوچکردند و سکونت گزیدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
614 - نقش مالی و اقتصادی ذمیان ایرانی در مدیریت مخارج درعصرعباسیان (132- 320هجری)
فریده وفائی رمضان رضایی عباس احمدوندراهیابی ذمیان ایرانی با عناوینی چون کتابت، طبابت، مشاوره و... به دربار خلفای عباسی، زمینه ساز ورودشان به عرصه اقتصاد ومسائل مالی نزدعباسیان بود. بررسی نقش اقتصادی ومالی اهل ذمه درمدیریت هزینه هاونفوذشان دردربارخلفای عباسی ازمباحثی است که کمتر بدان پرداخته شده و موضوع مق أکثرراهیابی ذمیان ایرانی با عناوینی چون کتابت، طبابت، مشاوره و... به دربار خلفای عباسی، زمینه ساز ورودشان به عرصه اقتصاد ومسائل مالی نزدعباسیان بود. بررسی نقش اقتصادی ومالی اهل ذمه درمدیریت هزینه هاونفوذشان دردربارخلفای عباسی ازمباحثی است که کمتر بدان پرداخته شده و موضوع مقاله حاضر است.اگرچه سرزمینهای مفتوحه به سرعت دراختیاراعراب مسلمان قرارگرفت،اماکمی تجربه؛ آنان را وادار به بهره مندی ازتوان اقتصادی ومالی اهل ذمه درمدیریت هزینه هاگردانید. لذا بررسی این موضوع اززاویه مدیریت هزینه های مالی واقتصادی برخی ازذمیان باتوجه به پاره ای ازمقررات ، تبعیض ها وسخت گیری هایی که عباسیان علاوه بردریافت جزیه به ذمیان تحمیل می کردند ازموضوعاتی است که پیش روی پژوهشگر قرارمی گیرد.این مقاله می کوشد براساس نگاهی کارکردی به توضیح وتبیین نقش اقتصادی ومالی ذمیان در دربارخلفای عباسی بپردازد و نشان دهد ذمیان چگونه بر برنامه های اقتصادی و مالی عباسیان تاثیرمی گذاشتند، ونیزنشان دهد به رغم نفوذی که ذمیان دردربارداشتند، چگونه خلفای عباسی بااستفاده حداکثری از ثروت واموال ایرانیان به ویژه ذمیان ازطریق مصادره اموال در جهت ثبات وتداوم حکومت خویش بهره برداری می کردند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
615 - عوامل اقتصادی تاثیرگذار بر مناسبات صفویان با عثمانی در خلال سا ل های 1501 تا 1562م
شهاب الدین صفوی گردینیبیثباتی در روابط سیاسی دوکشور ایران و عثمانی سابقهای طولانی داشته است و عوامل متنوعی در تداوم این وضعیت نقش داشتهاند. مقالهی پیش رو ضمن بررسی نقش این عوامل نشان میدهد که اصطکاک در روابط سیاسی الزاماً به معنای گسست و تخاصم در سایرحوزهها به ویژه درحوزه روابط اقتصاد أکثربیثباتی در روابط سیاسی دوکشور ایران و عثمانی سابقهای طولانی داشته است و عوامل متنوعی در تداوم این وضعیت نقش داشتهاند. مقالهی پیش رو ضمن بررسی نقش این عوامل نشان میدهد که اصطکاک در روابط سیاسی الزاماً به معنای گسست و تخاصم در سایرحوزهها به ویژه درحوزه روابط اقتصادی نمیباشد و روابط اقتصادی و تجاری این دو کشور بهرغم سابقه تنش میان آنها، بهطور مستمر و نیرومند برقرار بوده است. بااین همه در در دورهی آغازین حکومت صفویه یعنی از زمان جلوس شاه اسماعیل تا پایان دورهی سلطنت شاه طهماسب و باتوجه به دشمنی های دولت های ایران و عثمانی،روابط اقتصادی و تجاری که تابع وضعیت سیاسی بود، با چالش جدی روبه رو شد. هر دو دولت تلاش کردند از امتیازات اقتصادی خود در حکم ابزار فشار استفاده کنند. ازسوی دیگر، کاهش اقتدار دو دولت و ورود غربیان در معادلات خلیج فارس و شرق مدیترانه، علاوه بر کاهش تعیین کنندگی سیاسی صفویان و عثمانی در منطقه، نقش و توان تجاری آنها را به طور جدی کاهش داد. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی جنبه های مختلف روابط اقتصادی این دو دولت و تأثیر آن بر مناسبات سیاسی بررسی خواهد شد. هدف از انجام پژوهش حاضر واکاوی تأثیر اقتصاد بر مناسبات ایران و عثمانی در خلال سا ل های 1501 تا 1562م می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
616 - مناسبات اقتصادی ایران در دوره ایلخانان و اردوی زرین
فاطمه -زهرا قلاونددر پی جهانگشایی مغولان و استیلای آنان بر بخش قابل توجهی از آسیا مناسبات وسیع و چشمگیر اقتصادی و تجاری به عنوان یکی از مهمترین پیامدهای تشکیل امپراطوری مغولان نسبت به گذشته نمود و جلوه پررنگ تر و بیشتری یافت. در این میان موقعیت جغرافیایی اردوی زرین و ایلخانان و همسایگی و أکثردر پی جهانگشایی مغولان و استیلای آنان بر بخش قابل توجهی از آسیا مناسبات وسیع و چشمگیر اقتصادی و تجاری به عنوان یکی از مهمترین پیامدهای تشکیل امپراطوری مغولان نسبت به گذشته نمود و جلوه پررنگ تر و بیشتری یافت. در این میان موقعیت جغرافیایی اردوی زرین و ایلخانان و همسایگی و مجاورت این دو حکومت عامل مهمی جهت مراودات تجاری و بازرگانی آنها بود و این روابط متاثر از نوع مناسبات سیاسی ایلخانان و الوس جوچی با افت و خیزهای چندی تا پایان عمر دو حکومت ادامه یافت. استقرار امپراطوری مغول باعث شد تا عوامل مختلفی بر رونق مبادلات تجاری و مناسبات اقتصادی تاثیر گذارد. در این دوره مناطق زیادی به مدار تجاری امپراطوری مغول کشیده شد و تجارت به صورت چشمگیری در ابعاد منطقه ای و محلی و یا میان حکومت های مختلف صورت پذیرفت. با استقرار ایلخانان در ایران و اعقاب باتو در اردوی زرین و تثبیت امنیت مجدد در این مناطق، بازرگانان این کشورها نیز فعالیت خود را از سر گرفتند. گر چه مبادلات تجاری میان ایران و دشت قبچاق و مناطق مجاور آن از دیرباز وجود داشت، اما روابط بازرگانی این دو سرزمین در این دوره، تا حد بسیار زیادی از نوع روابط و مناسبات سیاسی دو حکومت متاثر می شد. علاوه بر اینکه دو حکومت در پی جنگ ها و برخوردهایشان تا حد زیادی مانع ادامه روابط تجاری و بازرگانی دو کشور می شدند، سعی داشتند تا با ضربه زدن به مراودات اقتصادی و ایجاد ناامنی از این طریق نیز یکدیگر را تضعیف نمایند. با این وجود در دوره های صلح و آرامش داد و ستد ویا ترانزیت کالا میان دو کشور صورت می گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
617 - سیاست اقتصادی دولت فروغی پس از اشغال ایران در شهریور1320
دکتر صادق بافنده ایمان دوستمحمد علی فروغی، شخصیتی چند وجهی است. نقش سیاسی که او در یکی از حساس ترین دوره های تاریخی ایران به عهده گرفت، کاری نبود که هر سیاستمداری بتواند به عهده گیرد. یکی از موضوعات مورد مناقشه در تاریخ ایران کاهش ارزش ریال توسط دولت فروغیبلافاصله پس از اشغال ایران توسط نیروهای م أکثرمحمد علی فروغی، شخصیتی چند وجهی است. نقش سیاسی که او در یکی از حساس ترین دوره های تاریخی ایران به عهده گرفت، کاری نبود که هر سیاستمداری بتواند به عهده گیرد. یکی از موضوعات مورد مناقشه در تاریخ ایران کاهش ارزش ریال توسط دولت فروغیبلافاصله پس از اشغال ایران توسط نیروهای متّفقین است. دکتر مشرّف نفیسی وزیر دارایی کابینه فروغی کسی است که این کاهش ارزش را به وی نسبت میدهند و به شدّت مورد انتقاد قرار گرفته است، حتی بعضی وی را خائن و عامل بیگانه دانستهاند. از طرف دیگراو از این تصمیم دفاع کرده و معتقد است نرخهای مبادله هیچ کاهش ارزشی نداشته است. اوضاع اقتصادی ایران طی جنگ جهانی دوّم کمتر مورد توجه قرار گرفته است و کمتر بررسی شده است. هدف از مقاله حاضر بررسی این موضوع از طریق کاهش جنجال برانگیز ارزش ریال در آن مقطع میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
618 - تََاَمّلی در اندیشه اقتصادی خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی
امیر تیمور رفیعیرشیدالدین فضلالله همدانی (645-718 ق/ 1247- 1318 م) طبیب، مورخ، وزیر و سیاستمدار برجسته سلاطین بزرگ ایلخانی، غازان و اولجایتو، به شمار می رود. بدون تردید فعالیتهای اجتماعی این وزیر مدبر و دانشمند در گرایش سلاطین متأخر ایلخانی به اعمال یک سلسله اقدامات اصلاح طلبانه خصوص أکثررشیدالدین فضلالله همدانی (645-718 ق/ 1247- 1318 م) طبیب، مورخ، وزیر و سیاستمدار برجسته سلاطین بزرگ ایلخانی، غازان و اولجایتو، به شمار می رود. بدون تردید فعالیتهای اجتماعی این وزیر مدبر و دانشمند در گرایش سلاطین متأخر ایلخانی به اعمال یک سلسله اقدامات اصلاح طلبانه خصوصاً در زمینه اقتصادی و توسعه شهر و روستا و تثبیت نظام مالیاتی به نحو کاملاً چشمگیری مؤثر بوده است. از این روی شایسته است فعالیتهای اجتماعی خواجه رشیدالدین فضلالله به طور فراگیر و جامع مورد مطالعه انتقادی قرار گیرد. در مقاله حاضر کوشش بر این است تا اندیشه اقتصادی خواجه رشیدالدین فضلالله همدانی را در عهد سلطنت غازان خان، که درغالب یک سلسله اقدامات اقتصادی به منصه ظهور رسید مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد. به طور مشخص موارد زیر از منظر اندیشه اقتصاد سیاسی خواجه رشید الدین مطمح نظر خواهد بود: 1- ترمیم شبکههای ویران آبیاری در جهت کمک به رشد کشاورزی و باغداری . 2-احیای اراضی بایر و حمایت از کشاورزان و روستائیان با تثبیت نرخ مالیات ارضی (خراج) و مالیاتهای دیگری که به دیوان واریز می شد. 3 – به رسمیت شناختن حق تملک برزمین و بازگرداندن زارعان متواری تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
619 - موانع توسعة اقتصادی ایران از منظر سفرنامهنویسان خارجی(از دورة صفویّه تا پایان قاجاریّه)
سید محمد طیبی سید شمسالدین نجمیسفرنامهها و خاطرات اتباع کشورهای دیگر و غیرایرانیان در زمرة منابع و اسناد مهمّی هستند که جهت بررسی و پژوهش پیرامون تاریخ ایران ـ به ویژه در محدودة حاکمیّت صفویّه تا پایان قاجاریّه ـ نظر داشت و مراجعة به آنها لازم و غیرقابل انکار است. بسیاری از این منابع ـ به رغم منابع أکثرسفرنامهها و خاطرات اتباع کشورهای دیگر و غیرایرانیان در زمرة منابع و اسناد مهمّی هستند که جهت بررسی و پژوهش پیرامون تاریخ ایران ـ به ویژه در محدودة حاکمیّت صفویّه تا پایان قاجاریّه ـ نظر داشت و مراجعة به آنها لازم و غیرقابل انکار است. بسیاری از این منابع ـ به رغم منابع داخلی ـ بیشترین توجّه خود را به مباحث و مقولات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و دیگر امور روزمرّه و مبتلابة جامعه و مردم مبذول داشتهاند. مقولة اقتصاد و وضعیّت اقتصادی ایران به لحاظ اهمیّت و ارتباط تنگاتنگ آن با زندگی مردم و حکومتها در گزارشها و یادداشتهای آنان جایگاه مهمّی به خود اختصاص داده است. در پژوهش حاضر سعی شده تا با تکیه و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، عوامل و موانع عقبماندگی و عدم توسعة اقتصادی ایران در دورههای یاد شده از منظر سفرنامهنویسان خارجی به بحث گذاشته شود. یافتههای پژوهش نشان میدهد که عنوان و موضوع یاد شده از نکات کمابیش مورد توجّه بوده و هر یک از آنان معطوف به مطالعات، برداشتها و مشاهدات خود عوامل و موانعی را ـ که به طور عمده درونی میباشند ـ مطرح و مورد گزارش قرار دادهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
620 - تأثیر نظام اجتماعی و اقتصا بر دی دوگانگی نهاد خلافت و سلطنت در دوره آل بویه
محمد هاشم رهنمااین مقاله سعی دارد، بر خلاف نگرشهای رایج، تا حد امکان، رابطه نظاماجتماعی و اقتصادی با نظام حکومتی أو ت ثیر این دو بر یکدیگر در دوران آل بویه، رامورد بررسی قرار دهد، با توجه به این رویکرد، در این تحقیق سعی شده به سئوال اساسیاین دوره که عبارت است از؛ دلایل عدم خلع خلیفه أکثراین مقاله سعی دارد، بر خلاف نگرشهای رایج، تا حد امکان، رابطه نظاماجتماعی و اقتصادی با نظام حکومتی أو ت ثیر این دو بر یکدیگر در دوران آل بویه، رامورد بررسی قرار دهد، با توجه به این رویکرد، در این تحقیق سعی شده به سئوال اساسیاین دوره که عبارت است از؛ دلایل عدم خلع خلیفه سنی توسط حاکمان شیعی مذهببویه پاسخ داده شود، فرضیه اصلی این مقاله آن است که توضیح دهد دلیل اصلی عدم خلعخلیفه توسط بویهیان أ، ت ثیر و توانمندی نظ ام اجتماعی و اقتصادی بر دوگانه شدن جایگاهنهاد خلافت و سلطنت از یکدیگر بوده، که قبل از دوران آل بویه به وجود آمده و امیرانآلبویه خواسته یا نا خواسته به آن تن دادند، این بررسی، تحلیلهای سنتی را درباره وجودانگیزههای سیاسی و فرصتطلبی و تسامح طلبی حاکمان آل بویه را نادیده میگیرد وتوضیح میدهد که دلیل عدم خلع خلیفه، توانمندی نظام اجتماعی و اقتصادی حاکم درجامعه عصر عباسی بود. این نظام که از زمان نهضت ترجمه شکل گرفت، بستر دوگانگیمیان نهادهای دنیوی و اخروی را فراهم کرد و آل بویه تنها تداوم دهنده آن شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
621 - بررسی اسناد اقتصادی خرید- فروش، اجاره، وام در دوره عیلام قدیم
زهرا میراشه کمال الدین نیکنامی بهمن فیروزمندیبه دنبال ظهور کشاورزی متمرکز، با ظهور شهرهای بزرگ مرکزی مواجه هستیم که منجر به برقراری روابط اقتصادی و سیاسی نسبتاً پیچیدهای در سراسر خاور نزدیک شده است؛ در این بین مناطقی با زمینهای کشاورزی وسیعتر و حاصلخیزتر توانستند جمعیت بیشتری در خود جای دهند. دشت آبرفتی شوشان ک أکثربه دنبال ظهور کشاورزی متمرکز، با ظهور شهرهای بزرگ مرکزی مواجه هستیم که منجر به برقراری روابط اقتصادی و سیاسی نسبتاً پیچیدهای در سراسر خاور نزدیک شده است؛ در این بین مناطقی با زمینهای کشاورزی وسیعتر و حاصلخیزتر توانستند جمعیت بیشتری در خود جای دهند. دشت آبرفتی شوشان کاملاً مناسب برای تولید محصولات کشاورزی بود. زمینهای کشاورزی یا تحت تملک طبقه حاکم و اشراف، معابد و یا در دست کشاورزان آزاد بود. حاکمان عیلامی وظایف پیچیده و گستردهای داشتند. آنها برای حفظ و رشد تولیدات کشاورزی، اموری مانند رسیدگی به سیستم های آبیاری و ساخت کـانالهای آب و وضع قوانین در این رابطه را در دستور کار خود قرار می دادند. اسناد به دست آمده از این دوره تا حدودی معرف مناسبات و روابط اقتصادی – اجتماعی پیچیده بین اقشار مختلف جامعه است و میتواند کمک موثری به شناخت و درک جامعه عیلامی باشد. آنچه ما از اقتصاد عیلام قدیم به عنوان یکی از مهمترین ارکان شکلگیری فرهنگ عیلامی میدانیم را مدیون اسناد نوشتاری و شواهد باستانشناسی محدود حاصل از کاوشهای منطقه شوشان و همچنین اسناد بینالنهرینی هستیم؛ که البته نمیتوانند مدارک کامل و گویایی برای بازسازی الگوی اقتصادی این دوره خاص باشند. در این مقاله، ابتدا به نقش کشاورزی در اقتصاد دشت شوشان پرداخته میشود و سپس به بررسی قراردادهای مربوط به معاملات زمینهای کشاورزی و وامهای معمول در دوره عیلام قدیم پرداخته میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
622 - برآمدن و افول قزلباشان در عصر صفویه
رامین یلفانیقزلباشان که به صورت ایلات چندی در اوایل ظهور صفویه در آذربایجان ظهور کـرده وسپس به سرعت تقریباً در اکثر نقاط ایران پخش گردیدند در واقع پایههای نظـامی دولـت صـفویهبودند. اما پایههایی که بارها به مشکلاتی عدیده برای آن دولت نیز تبدیل میشد . ند قزلباشان کـه ازنظر فکری صوفیا أکثرقزلباشان که به صورت ایلات چندی در اوایل ظهور صفویه در آذربایجان ظهور کـرده وسپس به سرعت تقریباً در اکثر نقاط ایران پخش گردیدند در واقع پایههای نظـامی دولـت صـفویهبودند. اما پایههایی که بارها به مشکلاتی عدیده برای آن دولت نیز تبدیل میشد . ند قزلباشان کـه ازنظر فکری صوفیان شیعه به شمار میآمدند از همان ابتدای آن دولت به مبلغین متعصب تشیع اثنـیعشری تبدیل شده و از این جهـت شـاهان صـفوی بیـشترین منـافع اقتـصادی را در اختیـار آنهـاگذاردند و بدین ترتیب قزلباشان تبدیل به یکی از طبقات اجتماعی قدرتمند عصر صـفوی شـدند.شاه عباس اول به عنوان یکی از بزرگترین پادشاهان سلسله صفوی به علـت عـدم اعتمـاد بـه ایـنطبقه، قاطع ترین ضربه را به سران ها آن وارد کرده و این سیاست که یکـی از علـل سـقوط دولـتصفویه به شمار میآید، پس از او توسط شاهان بعدی صفوی نیز ادامه یافت.در این مقاله کوشش میشود تا با استفاده از منابع و مأخذ موثق به مسأله اوج و حضیضطبقه قزلباشان از منظر اقتصادی پرداخته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
623 - مقدمهای بر فعالیتهای اقتصادی مسلمین در مصر در قرن 4و 5قمری
مصیب عباسیمصر به عنوان سرزمینی که از تمدن کهن برخوردار است از دیرباز مورد توجه وتهاجم قدرتهای جهانگیر قرار داشت. موقعیت اقتصادی و تجاری مصر زمینه توجه ورویکرد قدرتها به این سرزمین را به وجود آورد. حکومتهای باستانی ایرانی – یونانی –رومی و نیز دولتهای اسلامی به این سرزم أکثرمصر به عنوان سرزمینی که از تمدن کهن برخوردار است از دیرباز مورد توجه وتهاجم قدرتهای جهانگیر قرار داشت. موقعیت اقتصادی و تجاری مصر زمینه توجه ورویکرد قدرتها به این سرزمین را به وجود آورد. حکومتهای باستانی ایرانی – یونانی –رومی و نیز دولتهای اسلامی به این سرزمین چشم دوخته و فتح آن را شاه کلید فتحآفریقا و ورود به اروپا تلقی مینمودند. حاصلخیزی اراضی این سرزمین - وجود رودخانهنیل و بنادری چون اسکندریه شرایط رشد و توسعه اقتصادی را بوجود آورد و جایگاه مصررا در اقتصاد مدیترانه ممتاز ساخت.با ورود مسلمین به این سرزمین و استقرار حکومتهای اسلامی در آن بسترفعالیتهای اقتصادی - تجاری و حتی فرهنگی برای مسلمین مهیا گشت در این مقالهوضعیت اقتصادی مصر و جایگاه آن در اقتصاد مدیترانه مورد بررسی قرار گرفته و معرفیدورنمایی از فعالیتهای اقتصادی مسلمین در این سرزمین در قرون 4و 5قمری از جملهاهداف دیگر این مقاله است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
624 - جنبههای ، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی استفاده از سوخت های زیستی
محمد صفری غلامحسین صفرییکی از مهمترین مسائلی که امروزه کلیه کشورهای جهان با آن سروکار دارند، مسئله تامین انرژی است. امروزه تامین انرژی از اساسی-ترین پیشنیازهای توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی بسیاری از جوامع به ویژه کشورهای در حال توسعه میباشد و دسترسی به منابع انرژی پایدار اقتصادی و سازگار با أکثریکی از مهمترین مسائلی که امروزه کلیه کشورهای جهان با آن سروکار دارند، مسئله تامین انرژی است. امروزه تامین انرژی از اساسی-ترین پیشنیازهای توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی بسیاری از جوامع به ویژه کشورهای در حال توسعه میباشد و دسترسی به منابع انرژی پایدار اقتصادی و سازگار با محیط زیست در شرایط امروزی ضروری به نظر میرسد. کاهش ذخایر منابع فسیلی و افزایش قیمت نفت و فرآوردههای آن و همچنین لزوم توجه به کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از سوخت های فسیلی، کشورهای جهان را ترغیب به استفاده از انرژیهای تجدید شونده و پاک نموده است. از جمله منابع تجدیدشونده که امروزه مورد توجه بسیاری از کشورهای اروپایی وآمریکایی قرار گرفته است، سوختهای زیستی میباشند. جایگزینی سوختهای فسیلی با سوختهای زیستی این پتانسیل را دارد که برخی از اثرات نامطلوب زیستمحیطی تولید و استفاده از سوختهای فسیلی، از جمله انتشار آلایندههای متعارف و گازهای گلخانهای، کاهش منابع پایانپذیر، و وابستگی به تامینکنندگان خارجی ناپایدار را کاهش دهد. فراتر از مزایای زیست محیطی، استفاده از سوختهای زیستی مناسب میتواند مزایای اقتصادی از قبیل کاهش ذخایر مازاد کشاورزی، کاهش بیکاری و وابستگی به نفت وارداتی، توسعه روستایی، کشاورزی پایدار و غیره را بهمراه داشته باشد. در پژوهش حاضر بعد از معرفی و بیان ویژگیهای دو سوخت زیستی رایج بیودیزل و بیواتانول، مزایا و معایب کلی استفاده از سوخت های زیستی به ملاحظات اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی استفاده از سوختهای زیستی پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
625 - بررسی تأثیر مؤلفههای اقتصاد دانشبنیان بر رشد اقتصادی در منتخبی از کشورهای در حال توسعه اسلامی (رهیافت بیزی و (GMM)
حسن طاهری یداله رجایی محمد دالمن پور اشکان رحیم زادهعوامل اثرگذار بر فرآیند رشد در ادبیات رشد اقتصادی بسیارند. تعدد عوامل و شرایط مؤثر بر رشد در الگوهای تجربی رشد اقتصادی، باعث نااطمینانی تصریح مدل و مانع اجماعِ پژوهشگران شده است. هدف اصلی این مقاله بررسی تطبیقی روشهای بیزی و متعارف، از لحاظ نحوهی عمل و کارایی آنها در أکثرعوامل اثرگذار بر فرآیند رشد در ادبیات رشد اقتصادی بسیارند. تعدد عوامل و شرایط مؤثر بر رشد در الگوهای تجربی رشد اقتصادی، باعث نااطمینانی تصریح مدل و مانع اجماعِ پژوهشگران شده است. هدف اصلی این مقاله بررسی تطبیقی روشهای بیزی و متعارف، از لحاظ نحوهی عمل و کارایی آنها در تعیین عواملِ مؤثر بر رشد اقتصادی با تأکید بر نقش بهرهوری، با داده های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC) برای دوره زمانی 2015-1980 میباشد. بدین منظور رهیافتهای بیزی، مثل میانگینگیری مدل بیزی، میانگینگیری بیزی برآوردهای کلاسیک و حداکثر راستنمایی بیزی با روشهای متعارف مثل رهیافت اثراتثابت، اثرات تصادفی و GMM در دادههای تابلویی، مقایسه شده است. نتایج حاکی است که در یک فضای بیزی و پانلی و در روش BMA، متغیرهای مرتبط با مؤلفه‎های اقتصاد دانش‎بنیان مثل بهرهوری کل عوامل تولید، مخارج تحقیق و توسعه، نرخ پسانداز، سرمایهگذاری مستقیم خارجی، بیشترین تأثیر را بر رشد اقتصادی کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
626 - تحلیل حقوقی – اقتصادی رمز ارزهای مجازی (بیت کوین) با مطالعه تطبیقی حقوق کانادا
حمید بذرپاچکانادا از اولین کشورهایی است که بیت کوین در آن قانونی شده و قانونگذار این کشور نیز به مقررات و بنیان های حقوقی آن پرداخته و در مواردی به وضع قوانین جدید درخصوص بیت کوین و ارزهای رمزپایه مبادرت نموده است، لذا وضعیت حقوقی و قانونی بیت کوین در این کشور برای مطالعه تطبیقی و أکثرکانادا از اولین کشورهایی است که بیت کوین در آن قانونی شده و قانونگذار این کشور نیز به مقررات و بنیان های حقوقی آن پرداخته و در مواردی به وضع قوانین جدید درخصوص بیت کوین و ارزهای رمزپایه مبادرت نموده است، لذا وضعیت حقوقی و قانونی بیت کوین در این کشور برای مطالعه تطبیقی و بررسی انتخاب شده است. قابل تبدیل، عدم تمرکز و حفظ امنیت از طریق کریپتوگرافی ویژگی های رمز ارزهای پایه است، بنابراین به بررسی بیت کوین برای شناخت تمام ارزهای رمزپایه که از تکنولوژی بلاک چین در ساختار ماهیتی خود بهره مند خواهیم شد. این مقاله در دوبخش، کارکردهای ارزهای رمزپایه و بیت کوین، وضعیت آن در حقوق ایران و کانادا و اثبات فرضیه قانونگذاری درخصوص بیت کوین در حقوق ایران و در نتیجه استفاده از بیت کوین در کشور برای مبادلات مالی بین المللی امکانپذیر است و راه قانونگذار برای وضع قوانین و مقررات در این زمنیه روشن شود و سعی در رفع ابهامات حقوقی- اقتصادی آن گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
627 - دیپلماسی اقتصادی و مناسبات استراتژیک توسعه ای ؛ نمونۀ هند
یاسر کهرازهیاسر کهرازه [1]تاریخ دریافت:20/9/1398- تاریخ پذیرش:3/10/1398چکیده: افزایش نقش اقتصاد در سیاست خارجی یکی از عوامل مهم بیشینه سازی قدرت کشورهای مطرح در نظام بین الملل است. هر کشوری بر اساس منابع سیاست خارجی خود، اصول دیپلماسی اقتصادی را در روابط خود با کشورهای دیگر ترسیم أکثریاسر کهرازه [1]تاریخ دریافت:20/9/1398- تاریخ پذیرش:3/10/1398چکیده: افزایش نقش اقتصاد در سیاست خارجی یکی از عوامل مهم بیشینه سازی قدرت کشورهای مطرح در نظام بین الملل است. هر کشوری بر اساس منابع سیاست خارجی خود، اصول دیپلماسی اقتصادی را در روابط خود با کشورهای دیگر ترسیم میکند. در این بین دولت های توسعه گرایی که مبانی برنامه ریزی داخلی و خارجی آنها بر اساس اصل توانمند سازی و ثروت اندوزی داخلی و بیشینه سازی قدرت و نفوذ خارجی باشد، بیشتر از همه به دیپلماسی اقتصادی اهمیت می دهند و آن را مبنای تصمیم گیری خارجی خود قرار می دهند. از جمله این کشورها هند است که همراه با کاپیتالیزه شدن منابع سیاست خارجی اش، دیپلماسی اقتصادی گسترده ای را در نقاط مختلف دنیا پیاده کرده است. پژوهش حاضر نیز بر اساس یک چارچوب تحلیلی به تبیین دیپلماسی اقتصادی هند در دو منطقه مهم آسیای جنوبی از طریق سازمان سارک و آفریقا می پردازد. بر همین اساس ابتدا به مفهوم شناسی دیپلماسی اقتصادی و توضیح آن و سپس ضمن تشریح تاریخی مبانی سیاست خارجی هند، به دیپلماسی اقتصادی این کشور در مناسباتش با سازمان سارک و آفریقا می پردازیم. فرضیه اساسی پژوهش حاضر این است که اصولاً جهش هند به سمت دیپلماسی اقتصادی، علاوه بر دلایل اقتصادی، راهبردی ژئواستراتژیک و مبتنی بر خیزش دوباره ناسیونالیسم هندی در برابر رقیب های منطقه ای است.[1] - استادیار گروه علوم سیاسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی،زاهدان، ایران.Yaser.kahrazeh@yahoo.com تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
628 - تعیین نقاط قوت سیاست توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران براساس مدل swot
یوسف کریمی کتایونچه محمد حسن الهی منش علی محسنیهدف تحقیق ارزیابی سیاست توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران بر اساس مدل swot و ارایه الگوی مطلوب است. پرسش اصلی تحقیق این است که نقاط قوت سیاست توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران، چیست؟ بر این اساس فرضیه اصلی تحقیق این است که بر اساس مدل swot سیاست توسعه اقتصادی دارا أکثرهدف تحقیق ارزیابی سیاست توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران بر اساس مدل swot و ارایه الگوی مطلوب است. پرسش اصلی تحقیق این است که نقاط قوت سیاست توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران، چیست؟ بر این اساس فرضیه اصلی تحقیق این است که بر اساس مدل swot سیاست توسعه اقتصادی دارای نقاط قوت بسیاری است. پس از تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق و توجه به اعداد بدست آمده از ماتریس فصل چهارم و نمره های جذابیت استراتژی می توان اولویت های اجرای استراتژی را با توجه به عوامل محیطی و درونی دسته بندی کرد. نتایج حاصل نشان دادند که ایجاد ارتباطات و مناسبت های اقتصادی با کشورهای همسایه که دارای پتانسیل های پولی قوی می باشند، اولویت قرار دادن کشورهای همسایه در مقایسه با کشورهای همسو ولی دارای بعد جغرافیایی، تمرکز بر دستیابی به تمامی زمینه های تکنولوژی روز دنیا در منطقه غرب آسیا از اولویت ها و نقاط قوت استراتژی سیاست های توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی قلمداد می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
629 - تبیین عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی مهاجرت معکوس از شهر به روستا (نمونه موردی: شهرستان سرپل ذهاب)
معارف الفتی منصور حقیقتیان سید ناصر حجازیاین تحقیق با هدف بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی مهاجرت معکوس از شهر به روستا می باشد. پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل خانوارهای دارای مهاجرت معکوس از شهر به روستا در شهرستان سرپل ذهاب که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 406 نفر به ع أکثراین تحقیق با هدف بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی مهاجرت معکوس از شهر به روستا می باشد. پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل خانوارهای دارای مهاجرت معکوس از شهر به روستا در شهرستان سرپل ذهاب که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 406 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. همچنین از روش نمونه گیری سهمیه ای استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از دو نرم افزار spss و amos استفاده شد. سوال تحقیق این است که آیا بین عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و مهاجرت معکوس از شهر به روستا در شهرستان سرپل ذهاب رابطه وجود دارد؟ یافته ها نشان داد که بین اتحاد و همدلی، تسهیلات آموزشی، مشکلات شهری، جاذبه های گردشگری، فرار از آسیب های فرهنگی، فناوری های نوین ارتباطی، دسترسی به منابع، توسعه زیرساخت ها و امکانات زیربنایی، ایجاد درآمد و مهاجرت معکوس از شهر به روستا رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
630 - تاثیر نوسانات اقتصادی بر ثبات سیاسی کشور ایران
خسرو مهرعلیان بیت الله دیوسالار فخراله مولائیدر این مقاله سعی شده است با رویکردی جامعه شناختی ضمن تبیین نظری مفاهیم فوق پیامدهای سیاسی- امنیتی الگوی امنیتی موازنه قوا بر ایجاد بی ثباتی سیاسی در کشورهای منطقه در دو سطح داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین مبانی تاثیرگذاری نوسانات اقتصادی بر بی ثباتی و آثار شد أکثردر این مقاله سعی شده است با رویکردی جامعه شناختی ضمن تبیین نظری مفاهیم فوق پیامدهای سیاسی- امنیتی الگوی امنیتی موازنه قوا بر ایجاد بی ثباتی سیاسی در کشورهای منطقه در دو سطح داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین مبانی تاثیرگذاری نوسانات اقتصادی بر بی ثباتی و آثار شدت و ضعف نوسانات اقتصادی واکاوی شود. سوالی که مطرح می شود این است که نوسانات اقتصادی تا چه اندازه بر بی ثباتی سیاسی کشور تاثیرگذار است؟ بهنظر میرسد نوسانات اقتصادی بر بی ثباتی اثرگذار است و موجب بحران در کشور می شود. میزان و شدت نوسانات اقتصادی می تواند آثار متفاوتی بر بی ثباتی کشور داشته باشد. البته باید گفت تهدیدات و فشار خارجی و آسیب پذیری های داخلی دوعامل مهمی هستند که در بروز بی ثباتی سیاسی کشور مورد شناسایی قرار گرفت. روش تحقیق به صورت تحلیلی و ابزار مورد نیاز جهت گردآوری داده ها فیش برداری می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
631 - آسیبشناسی سیاست های اقتصادی دولت در نظام آموزش عالی
کیومرث چراغی علیرضا سلطانیکیومرث چراغی[1]- علیرضا سلطانی[2] تاریخ دریافت: 20/712/1397- تاریخ پذیرش: 22/1/1399 چکیده: در دهه های هشتاد و نود و با موج افزایش آمار دانشجویان و همچنین تعداد دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، دانشگاه ها با مشکلات عدیده ای در حوزه تامین منابع مالی مواجه شده اند. در این م أکثرکیومرث چراغی[1]- علیرضا سلطانی[2] تاریخ دریافت: 20/712/1397- تاریخ پذیرش: 22/1/1399 چکیده: در دهه های هشتاد و نود و با موج افزایش آمار دانشجویان و همچنین تعداد دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، دانشگاه ها با مشکلات عدیده ای در حوزه تامین منابع مالی مواجه شده اند. در این مقاله هدف ما پاسخگویی به این سوال می باشد: عوامل اصلی آسیب زا در سیاستگذاری اقتصادی در حوزه خدمات رفاهی دانشجویی چیست؟ با توجه به این سوال فرضیه ما این است که افزایش موج تحریم های اقتصادی و کاهش فروش نفت و از طرفی موج افزایشی تورم منجر به ضعف دانشگاهها در تامین نیازهای معیشتی و رفاهی دانشجویان شده است. هدف اصلی ما در این مقاله این است تا با بررسی، تحلیل و آسیب شناسی سیاست های اقتصادی، نحوه برون رفت از موانع و مشکلات موجود مورد بررسی قرار گرفته و پنج آسیب و چالش جدی سیاستگذاری اقتصادی در حوزه خدمات رفاهی شناسایی و راه های حل این موانع و اصلاحات لازم در زمینه سیاستهای اقتصادی را ارائه نمایم. [1]- دانشجوی دکتری، علوم سیاسی (سیاست های عمومی)، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران kioocheraghi@gmail.com [2]- استادیار و عضو هیئت علمی، روابط بین الملل، گروه روابط بین الملل، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول Soltani12@gmail.com تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
632 - اثرات تحریم اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران
حجت الله قائدی بارده سهراب صلاحی خیرالله پروینهدف از پژوهش حاضر شناسایی و ارزیابی تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران است که به روش توصیفی تحلیلی به انجام رسید. سؤال اصلی پژوهش عبارتست از تحریم اقتصادی آمریکا چه تاثیری بر جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ نتایج حاکی از آن است که آمریکا و اتحادیة اروپا در أکثرهدف از پژوهش حاضر شناسایی و ارزیابی تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران است که به روش توصیفی تحلیلی به انجام رسید. سؤال اصلی پژوهش عبارتست از تحریم اقتصادی آمریکا چه تاثیری بر جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ نتایج حاکی از آن است که آمریکا و اتحادیة اروپا در روند تحریم یکجانبة ایران از سازوکارهای همکاریجویانه در نظام جهانی استفاده نموده و به این ترتیب شرایطی را به وجود آوردهاند که زمینة تغییر در الگوهای رفتاری ایران برای گذار از تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل و تحریمهای یکجانبة آمریکا و اتحادیه اروپا را اجتناب ناپذیر ساخته است. اگرچه برخی از تحلیلگران مسائل ایران و امریکا بر این اعتقادند که امکان ارائه پیشنهاد جامع برای برطرف سازی تحریمهای اقتصادی علیه ایران وجود دارد. واقعیتهای موجود سیاست بینالملل بیانگر آن است که امریکا ترجیح میدهد تا در برخورد با ایران از الگوهای تاکتیکی، روش مرحلهای و فرایندهای متقاعدسازی راهبردی استفاده نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
633 - ارائه الگوی عوامل مؤثر بر ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی: یک مطالعه کیفی
قاسم ساعدی عبدالرضا ادهمی احمد سعیدیپژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفههای ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی و ارائه مدل مناسب و در راستای ارتقاء وضع موجود انجام شده است. روش پژوهش حاضر مطالعه کیفی بود که به شیوه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری شامل 15 نفر از افراد صاحب نظر أکثرپژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفههای ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی و ارائه مدل مناسب و در راستای ارتقاء وضع موجود انجام شده است. روش پژوهش حاضر مطالعه کیفی بود که به شیوه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری شامل 15 نفر از افراد صاحب نظر در حوزه تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. بر اساس یافتههای پژوهش، ابعاد و مؤلفههای ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی در 6 طبقه شامل بُعد پدیدۀ مرکزی (ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی)، لزوم توجه یکپارچه و سیستمی به همه ابعاد ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی الزامی بوده و باعث توسعه متوازن، هماهنگ، یکپارچه و اثربخش تاب آوری اجتماعی در شرایط بحرانی در کشور است.پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفههای ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی و ارائه مدل مناسب و در راستای ارتقاء وضع موجود انجام شده است. روش پژوهش حاضر مطالعه کیفی بود که به شیوه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری شامل 15 نفر از افراد صاحب نظر در حوزه تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. بر اساس یافتههای پژوهش، ابعاد و مؤلفههای ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی در 6 طبقه شامل بُعد پدیدۀ مرکزی (ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی)، لزوم توجه یکپارچه و سیستمی به همه ابعاد ارتقاء تابآوری اجتماعی در شرایط تحریمهای سیاسی و اقتصادی الزامی بوده و باعث توسعه متوازن، هماهنگ، یکپارچه و اثربخش تاب آوری اجتماعی در شرایط بحرانی در کشور است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
634 - آثار و شرایط تئوری موازنه و عدالت معاوضی در حقوق قراردادهای ایران و اسناد بین المللی
میرحیدر میرنقی زاده حسن پاشازاده ناصر مسعودی علیرضا لطفیبر مبنای تئوری موازنه، لازمة رعایت عدالت قراردادی، در عقود معاوضی، حفظ تعادل اقتصادی قرارداد میباشد و ارائه کامل حقوق هر شخص، بدون مداخلة دیگران، مبیّن عدالت معاوضی است. عدالت توزیعی نیز، توازن حقوق طرفین در عقد معوّض را لازم می داند. این نظریه، درفقه و حقوق ایران، با ا أکثربر مبنای تئوری موازنه، لازمة رعایت عدالت قراردادی، در عقود معاوضی، حفظ تعادل اقتصادی قرارداد میباشد و ارائه کامل حقوق هر شخص، بدون مداخلة دیگران، مبیّن عدالت معاوضی است. عدالت توزیعی نیز، توازن حقوق طرفین در عقد معوّض را لازم می داند. این نظریه، درفقه و حقوق ایران، با استناد به حقّ حبس، قاعدة تلف مبیع قبل از قبض و برخی خیارات قانونی و در دو سند فراملّی بیع بین المللی کالا و اصول حقوق قراردادهای اروپا، با آثار متعدّد آن، قابل پذیرش است. نوع و روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و توسط مطالعات کتابخانه ای جمع آوری شده است. هدف این پژوهش اثبات آن است که اگر یکی از طرفین عقود معاوضی، توانایی انجام تعهّد خود را از دست بدهد و یا آشکار شود که او پایبند به تعهّد خود نخواهد بود، طبیعی است که تعهد دیگری نیز باید منحل شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
635 - مبانی حقوقی تصمیم گیری های اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران
ایوب احمدی گندمانی محمد صادقی بابک باصریایوب احمدی گندمانی[1]-محمد صادقی[2]*- بابک باصری[3] تاریخ دریافت: 20/10/1398- تاریخ پذیرش:3/11/1398 چکیده: از نظر حقوقی تصمیماتی دارای اعتبار و مشروعیت می باشند که مستند و مستدل به مواد قانونی باشند. یکی از تصمیماتی که در جامعه از طرف مراجع ذیصلاح گرفته می شود، تصمیمات أکثرایوب احمدی گندمانی[1]-محمد صادقی[2]*- بابک باصری[3] تاریخ دریافت: 20/10/1398- تاریخ پذیرش:3/11/1398 چکیده: از نظر حقوقی تصمیماتی دارای اعتبار و مشروعیت می باشند که مستند و مستدل به مواد قانونی باشند. یکی از تصمیماتی که در جامعه از طرف مراجع ذیصلاح گرفته می شود، تصمیمات اقتصادی است. در این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال هستیم که پشتوانه حقوقی تصمیم گیری های اقتصادی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران آن دسته از تصمیم گیری های اقتصادی دارای اعتبار و مشروعیت می باشد که بر مبنای اقتصاد مدنظر قانون اساسی باشد. در این مقاله سعی نمودیم از طریق یک مطالعه کتابخانه ای با رویکردی توصیفی- تحلیلی، اقتصاد مدنظر قانون اساسی یعنی همان پشتوانه حقوقی تصمیم گیری های اقتصادی را شناسایی کرده و به تصمیم گیرندگان اقتصادی کشور پیشنهاد می گردد برای پیشبرد اهداف اقتصادی کشور بر مبنای آن اقدام به تصمیم گیری کنند. [1]- دانشجوی دکتری، گروه حقوق عمومی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران rezamashhadi342@yahoo.com [2]- استادیار و عضوهیئت علمی، حقوق اقتصادی، مرکز مطالعات و تحقیقات هرمز (پژوهشکده هرمز)، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران: نویسنده مسئول Mrs4272@yahoo.com [3] - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه حقوق عمومی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
636 - بررسی ساختار اقتصادی استان خوزستان با تأکید بر نقش درآمدهای نفتی
عزیز حیدری کیا فریدون اکبرزاده حسین کریمی فرد لنا عبدالخانینوشتار حاضر با هدف بررسی نقش نفت در ساختار اقتصادی استان خوزستان آماده شده است. پرسش اصلی این است که آیا نفت در ساختار اقتصادی استان خوزستان نقش دارد؟ منابع طبیعی در اصل نعمت محسوب میشوند و میتوانند به عنوان محرک اولیه چرخه تولید ثروت را به حرکت درآورند و نفت به عنوان أکثرنوشتار حاضر با هدف بررسی نقش نفت در ساختار اقتصادی استان خوزستان آماده شده است. پرسش اصلی این است که آیا نفت در ساختار اقتصادی استان خوزستان نقش دارد؟ منابع طبیعی در اصل نعمت محسوب میشوند و میتوانند به عنوان محرک اولیه چرخه تولید ثروت را به حرکت درآورند و نفت به عنوان یکی از این محرک ها در ساختار اقتصادی کشورها نقش اساسی دارد. روش به کار گرفته شده توصیفی از نوع کمی - کیفی می باشد، برخی دادهها از مراجعه به کتب و آثار دیگر محققان به دست آمده است و برخی از تحلیل کمی برخاسته از دادههای کیفی است؛ برخی از داده ها نیز از مصاحبه با 18 نفر از کارشناسان و مسئولین در ارتباط با چگونگی استفاده از نقش نفت بر ساختار اقتصادی گرفته شده و با انتخاب کدهای مصاحبه به تحلیل مصاحبهها پرداخته میشود، همچنین در ادامه تحقیق از تکنیکswot جهت شناسایی نقاط قوت، ضعف، توانمندیها و تهدیدهای استان بهره گرفته شده است، ماحصل یافتهها نشان داد که نفت میتواند نقش بالفعل و بالقوهای بر ساختار اقتصادی استان خوزستان داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
637 - طراحی مدل سیاست های مالیاتی مشوق کارآفرینی مولد در ایران
مطهره حسن پور امیری علی داوری امیر محمدزاده علی رضا امین خاکیکارآفرینی یکی از عوامل مهم در توسعه اقتصادی کشورها به شمار می آید و به عنوان یکی از عوامل حیاتی رشد حائز اهمیت است . در اکثر پژوهش های بین المللی تاثیر مالیات بر کارآفرینی بصورت منفی گزارش شده است. با توجه به اینکه گزارش های بین المللی حاکی از شرایط نامطلوب مالیاتی برای أکثرکارآفرینی یکی از عوامل مهم در توسعه اقتصادی کشورها به شمار می آید و به عنوان یکی از عوامل حیاتی رشد حائز اهمیت است . در اکثر پژوهش های بین المللی تاثیر مالیات بر کارآفرینی بصورت منفی گزارش شده است. با توجه به اینکه گزارش های بین المللی حاکی از شرایط نامطلوب مالیاتی برای کارآفرینان ایرانی است، این پژوهش به دنبال یافتن مدل سیاستگذاری مالیاتی مشوق کارآفرینی است تا ضمن حفظ درآمد مالیاتی، کمترین آسیب به فعالیت های کارآفرینانه وارد شود این تحقیق از نوع کیفی بوده و ابزار جمع آوری داده های تحقیق، مصاحبه با مدیران شرکت های دانش بنیان، مدیران سازمان امور مالیاتی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان ذینفع می باشد. با توجه به کدگذاری های باز و محوری از مصاحبه های صورت گرفته، برای سیاستگذاران مالیاتی مدلی مشوق کارآفرینی مولد استخراج شده است که این مدل شامل 8 بعد تعریف کارآفرین،آموزش، عدالت، اعتماد، اصلاحات قانونی، اصلاحات اجرایی، بهبود فرایند حسابرسی، سلامت اداری می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
638 - موانع صادرات در کسب و کار مبتنی بر رویکرد اقتصادی در توسعه پایدار: مطالعه در حوزه خشکبار کشور
مریم میرزایی جلال حقیقت منفرد جمشید عدالتیان شهریاریصادرات از مهمترین راههای ورود به بازارهای بین المللی بوده که منتج به رشد اقتصادی می شود. در داخل کشور نیز افزایش صادرات در سالهای اخیر تقریبا در دستورکار تمام اصناف و مشاغل کشور قرار گرفته است عدم تحلیل موضوع صادرات و موانع مرتبط با آن، موجب آسیب دیدن واحدهای تولیدی أکثرصادرات از مهمترین راههای ورود به بازارهای بین المللی بوده که منتج به رشد اقتصادی می شود. در داخل کشور نیز افزایش صادرات در سالهای اخیر تقریبا در دستورکار تمام اصناف و مشاغل کشور قرار گرفته است عدم تحلیل موضوع صادرات و موانع مرتبط با آن، موجب آسیب دیدن واحدهای تولیدی و صنعتی و شکست در برابر رقبا می شود. هدف این پژوهش، تحلیل موانع صادراتی کسب و کارها از منظر اقتصادی در حوزه خشکبار باشد. در ابتدا با بررسی ادبیات تحقیق و پیشینه پژوهش، انجام مصاحبه هایی نیمه ساختار یافته با 10 فرد متخصص در حوزه صادرات، چارچوب نظری تحقیق تدوین گردید. بر اساس این چارچوب، مدل مفهومی پژوهش ارائه و فرضیات تحقیق نیز تدوین شدند. به منظور آزمون فرضیات تحقیق، جامعه آماری شامل مدیران ، کارشناسان و فعالان اقتصادی عضو اتاق بازرگانی ایران می باشند. به صورت نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس پرسشنامه هایی که روایی و پایایی آنها تایید شد بین 100 نفر از نمونه آماری توزیع شده و با توجه به عدم نرمال بودن توزیع داده ها، از روش حداقل مربعات جزیی و نرم افزار اسمارت پی ال اس 2 برای تحلیل های آماری استفاده شد. بر اساس مقادیر معنی داری مربوط به فرضیات، همگی تایید شدند.سه عامل بی ثباتی سیاست ها، قوانین و مقررات و رویه های اجرایی- غیر قابل پیش بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات - عدم وجود ارتباطی مناسب بین تولید کننده و مشتری، مهمترین موانع صادرات بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
639 - بررسی رابطه بین سود نقدی و استقلال هیات مدیره بر اجتناب مالیاتی شرکت در چارچوب نظام مالیاتی کشور
کیومرث امیری علی اصغر انواری رستمی مهرداد قنبری بابک جمشیدی نویدنظام مالیاتی ایران به دلایل مختلف از جمله وفور درآمدهای نفتی در برهههای مختلف، متناسب با ظرفیتهای اقتصادی کشور توسعه نیافته است و علی رغم تأکیدات مکرر در اسناد بالادستی بر ضرورت قطع اتکای بودجه دولت به درآمدهای نفتی از طریق افزایش سهم درآمدهای غیر نفتی بویژه درآمدهای أکثرنظام مالیاتی ایران به دلایل مختلف از جمله وفور درآمدهای نفتی در برهههای مختلف، متناسب با ظرفیتهای اقتصادی کشور توسعه نیافته است و علی رغم تأکیدات مکرر در اسناد بالادستی بر ضرورت قطع اتکای بودجه دولت به درآمدهای نفتی از طریق افزایش سهم درآمدهای غیر نفتی بویژه درآمدهای مالیاتی، این مهم تاکنون محقق نشده است. بنابراین تحول نظام مالیاتی در راستای بهبود وضعیت آن به لحاظ کارکردهای آن و در راستای دستیابی به اهداف مدنظر در قانون برنامه ششم به ویژه اهداف کمی آن، امری ضروری می باشد. هدف این تحقیق بررسی رابطه بین سود نقدی و استقلال هیات مدیره بر اجتناب مالیاتی شرکت در چارچوب نظام مالیاتی کشور میباشد. روش آزمون فرضیه های این تحقیق به روش اقتصادسنجی پانل دیتا و با بهرهگیری از نرمافزار ایویوز انجام شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که؛ پرداخت سود نقدی بر اجتناب مالیاتی تأثیر معنیداری دارد. همچنین درصد مدیران غیرموظف بر اجتناب مالیاتی تأثیر معنیداری دارد. و درصد مدیران غیرموظف بر رابطه بین پرداخت سود نقدی و اجتناب مالیاتی تأثیر معنیداری ندارد. نتایج حاصل از این تحقیق میتواند بر تصمیمات مدیران، سرمایهگذاران، سهامداران، اعتباردهندگان، مقامات مالیاتی، تدوین کنندگان قوانین مالیاتی، سازمان حسابرسی و سایر حسابرسان، سازمان بورس و اوراق بهادار، تحلیلگران و محققین مفید واقع شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
640 - بررسی تأثیر عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر مدیریت مالیاتی با استفاده از رگرسیون دو مرحلهای مدل فاما مکبث
هاشم کاویانی فرد شکراله خواجوی فریبرز عوض زاده فتحهدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر معیارهای عدم اطمینان اقتصادی بر مدیریت مالیاتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در راستای اهداف این پژوهش برای اندازهگیری مدیریت مالیاتی از سه معیار شامل اجتناب از مالیاتی، فرار مالیاتی و سیاست جسورانه مالیاتی و هم أکثرهدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر معیارهای عدم اطمینان اقتصادی بر مدیریت مالیاتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در راستای اهداف این پژوهش برای اندازهگیری مدیریت مالیاتی از سه معیار شامل اجتناب از مالیاتی، فرار مالیاتی و سیاست جسورانه مالیاتی و همچنین برای اندازهگیری عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره با استفاده از شاخصهای آرچ و گارچ استفاده شده است. بدین منظور سه فرضیه برای بررسی این موضوع تدوین و دادههای مربوط به 108 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی بین سالهای 1390 تا 1397 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش دو مرحلهای فاما مکبث بررسی و آزمون شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که معیارهای عدم اطمینان اقتصادی (رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره) تأثیر مثبت و معناداری بر هر سه معیار مدیریت مالیاتی یعنی فرار مالیاتی، اجتناب از مالیات و سیاست جسورانه مالیاتی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
641 - بررسی ارتباط میان مدیریت سبز و عملکرد پایدار شرکت های فعال در صنعت پتروشیمی
رضا جلالیان لرکی بلقیس باورصاد صابر علیزادههدف این پژوهش بررسی ارتباط میان مدیریت سبز و عملکرد پایدار است. از آنجا که صنعت پتروشیمی به دلیل خوراک مصرفی و محصول تولیدی خود نوع بسیار خطرناکی از آلایندگی را ایجاد می کند که به سلامت انسان و بهداشت محیط زیست آسیب جدی می زند لذا در این پژوهش به بررسی رابطه بین مدیریت أکثرهدف این پژوهش بررسی ارتباط میان مدیریت سبز و عملکرد پایدار است. از آنجا که صنعت پتروشیمی به دلیل خوراک مصرفی و محصول تولیدی خود نوع بسیار خطرناکی از آلایندگی را ایجاد می کند که به سلامت انسان و بهداشت محیط زیست آسیب جدی می زند لذا در این پژوهش به بررسی رابطه بین مدیریت سبز و عمکرد پایدار شرکت های فعال در صنعت پتروشیمی پرداخته شد. روش پژوهش از نوع پیمایشی تحلیلی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل 16 شرکت پتروشیمی استان خوزستان است که با استفاده از فرمول کوکران 190 نفر از مدیران، سرپرستان و کارکنان آن به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده گردید که پایایی آن با روش آلفا کرونباخ و روش ترکیبی و روایی آن با متوسط واریانس استخراج شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده با استفاده از روش تحلیل ساختاری نشان داد که مدیریت سبز با عملکرد اقتصادی، عملکرد زیست محیطی و عملکرد اجتماعی ارتباط مثبت معناداری دارد و شدت ارتباط بین مدیریت سبز با عملکرد زیست محیطی بیشتر از دو بعد دیگر عملکرد پایدار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
642 - ارائه مدلی برای پیش بینی موفقیت طرح های سرمایه گذاری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با استفاده از تکنیک شبکه عصبی چندلایه پرسپترون
مرتضی شکرزاده کمال الدین رحمانی فرزین مدرس خیابانی مجید باقرزاده خواجههدف اصلی از این پژوهش این است که مدلی را برای پیش بینی موفقیت طرح های سرمایه گذاری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ارائه دهیم. برای تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق از روش آمار توصیفی و امار استنباطی و از نرم افزارهایexpert choice، MATLAB و SPSS و PLS استفاده شده است و با است أکثرهدف اصلی از این پژوهش این است که مدلی را برای پیش بینی موفقیت طرح های سرمایه گذاری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ارائه دهیم. برای تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق از روش آمار توصیفی و امار استنباطی و از نرم افزارهایexpert choice، MATLAB و SPSS و PLS استفاده شده است و با استفاده از مبانی نظری و بصورت کتابخانه ای شش عامل موثر و متغیرهای پیش بینی کننده موفقیت یا شکست طرح های سرمایه گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور شناسایی و بعد از توصیف متغیرها و آزمون نرمال بودن، با استفاده از نرم افزار PLS تحلیل عاملی تاییدی متغیرها صورت گرفت که همگی عوامل از تحلیل عاملی تاییدی مناسبی برخوردار هستند. سپس با استفاده از رگرسیون خطی و آزمون آنالیز واریانس تاثیر هر یک از عوامل بر موفقیت یا شکست طرح های سرمایه گذاری بررسی گردید که نتایج این آزمون نشان دهنده تایید تاثیر هر یک از عوامل بوده است و با استفاده از تحلیل سلسله این عوامل رتبه بندی شدند، که با توجه به این اولویت بندی، شبکه عصبی مورد استفاده شده در این تحقیق نیز، شامل داده های 6متغیر به عنوان متغیر ورودی می باشد، با دو لایه میانی با تعداد 30 گره در لایه اولو سه گره در لایه دوم می باشد. که دارای یه خروجی است.که نتایج نشان دهنده این بود که مدل شبکه عصبی طراحی شده قدرت پیش بینی موفقیت طرح های سرمایه گذاری را دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
643 - ارائه الگوی ابعاد و مؤلفه های موثر بر بهینه سازی استقرار مدیریت الکترونیک منابع انسانی
مهرزاد سرفرازی غلامرضا معمارزاده طهران سید مهدی الوانی محمدعلی افشارکاظمیزمینه و هدف: هدف از این تحقیق، ارائه الگوی ابعاد و مؤلفه های موثر بر بهینه سازی استقرار مدیریت الکترونیک منابع انسانی در صنعت بانکداری ایران است. روششناسی : تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی، هدف پژوهش اکتشافی، نوع دادهها کمی و کیفی و روش اجرا به صورت میدانی و ابزا أکثرزمینه و هدف: هدف از این تحقیق، ارائه الگوی ابعاد و مؤلفه های موثر بر بهینه سازی استقرار مدیریت الکترونیک منابع انسانی در صنعت بانکداری ایران است. روششناسی : تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی، هدف پژوهش اکتشافی، نوع دادهها کمی و کیفی و روش اجرا به صورت میدانی و ابزار پرسشنامه و مصاحبه بوده است. روشهای فن دلفی، فازی دلفی، تحلیل فرآیند شبکه فازی، جهت بهینه سازی استقرار مدیریت الکترونبک منابع انسانی در صنعت بانکداری از روش بهینه سازی خطی استفاده شد و جهت تجزیه و تحلیل دادهها مورد استفاده قرار گرفت که این آزمونها توسط نرم افزارهای SPSS22 Gamz, Matlab, و Excelانجام شد.یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که تعداد 30 مولفه مهم در شش بعد سازمانی، محیطی (دولت)، فرآیندی، فرهنگی، فناورانه و فردی قابل الگو سازی هستند و مؤلفه " قوانین دولت " همانند سنگ زیربنای مدل عمل مینمایند و برای شروع استقرار بهینه سیستم مدیریت الکترونیک منابع انسانی میباید در وهله اول روی آن تأکید نمود.نتیجه گیری : بهینه سازی مدل استقرار مدیریت الکترونیک منابع انسانی نشان داد که مدل در حالت منفعت 100 درصدی دارای ترکیب ابعاد فردی 61/0، فرآیندی 55/0 و سازمانی 58/0 و فناورانه 62/0 و فرهنگی 71/0 و محیطی – اقتصادی 52/0 است که با مقایسه با وضع موجود دارای شکاف 11/0 در بُعد فردی، 15/0 در بُعد فرآیندی، 18/0 در بُعد سازمانی، 27/0 در بُعد فناورانه، 26/0 در بُعد فرهنگی و نهایتاً 13/0 در بُعد محیطی– اقتصادی است که استقرار مدیریت الکترونیک منابع انسانی را بهینه خواهد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
644 - پایش وضعیت(CM)، تحولی در کاهش هزینه صنعت
محمد مهدی موحدی ولی الله رضایی نصرتی امیر عباس یزدانیدر عصر پر رقابت امروز، یکی از دلمشغولی های مدیریت صنایع در شرکتها، عمدتاً کاهش هزینه های تمام شده محصولات است. زیرا اقدامی که می تواند شرکتهای تولیدی را در این محیط رقابتی موفق دارد، علاوه بر کیفیت برتر تولیدات، کاهش حساب شده هزینه ها می باشد. یکی از مهمتر ین نقاطی که م أکثردر عصر پر رقابت امروز، یکی از دلمشغولی های مدیریت صنایع در شرکتها، عمدتاً کاهش هزینه های تمام شده محصولات است. زیرا اقدامی که می تواند شرکتهای تولیدی را در این محیط رقابتی موفق دارد، علاوه بر کیفیت برتر تولیدات، کاهش حساب شده هزینه ها می باشد. یکی از مهمتر ین نقاطی که مدیران می توانند در زمینه کاهش هزینه ها مانور دهند، فعالیت های نگهداری و تعمیرات (نت) است زیرا استفاده از تکنیک ها و روشهای علمی به طورحتم کمک زیادی در این زمینه خواهد کرد. برای نشان دادن موارد فوق، شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده تا چگونگی استفاده صحیح از سیستم پایش وضعیت(CM) از طریق آنالیز روغن، بررسی شود تا به موقع از خرابیهای ناشی از دستگاهها آگاهی یافته و از این طریق با تعمیرات پیشگیرانه، جلوی زیان را قبل از اینکه به وقوع بپیوندد، گرفته شود و ثانیاً به طور چشمگیری صرفه جویی در مصرف روغن و متعاقبآ کاهش هزینه ها را داشته باشیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
645 - بررسی رابطه بین توسعه بازار سهام و رشد اقتصادی در ایران با الگوی غیرخطی
زهرا صادقی کلیدسر اکبر میرزاپورباباجانبا توجه به اهمیت رشد و توسعه اقتصادی در یک کشور، شناخت عوامل مؤثر بر رشد از اهمیت زیادی برخوردار است. از میان عوامل مؤثر بر رشد و توسعه اقتصادی، توسعه بازار سهام مورد توجه اغلب محققین و دولتمردان قرار گرفته و تلاشهایی برای توسعه بازار سهام در کشورهای مختلف، صورت گرفته أکثربا توجه به اهمیت رشد و توسعه اقتصادی در یک کشور، شناخت عوامل مؤثر بر رشد از اهمیت زیادی برخوردار است. از میان عوامل مؤثر بر رشد و توسعه اقتصادی، توسعه بازار سهام مورد توجه اغلب محققین و دولتمردان قرار گرفته و تلاشهایی برای توسعه بازار سهام در کشورهای مختلف، صورت گرفته است. با توجه به وجود دیدگاههای متضاد در این زمینه، بررسی تأثیر توسعه بازار سهام بر رشد اقتصادی در هر کشور باید با توجه به اطلاعات همان کشور، صورت گیرد. لذا، در پژوهش حاضر هدف بررسی تأثیر توسعه بازار سهام بر رشد اقتصادی کشورهای جهان و مدلسازی رابطه بین آنها بود. بدین منظور از مدل رگرسیون خطی و غیرخطی پانل گشتاور تعمیم یافته استفاده شد. متغیر وابسته رشد تولید ناخالص داخلی و متغیر مستقل شامل توسعه بازار سهام و متغیرهای کنترل شامل سرمایهگذاری مستقیم خارجی، کل سرمایهگذاری، تجارت آزاد و تورم بودند. نتایج نشان دادند که تأثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی بستگی به کشور مورد بررسی و مدل مورد استفاده دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
646 - بررسی رابطه میان جهتگیری استراتژیک بر میزان مسئولیت اجتماعی
رضا احتشام راثی وحید امینی سعید امینیپژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه میان جهت گیری استراتژیک بر میزان مسئولیت اجتماعی در شرکت های صنعتی کرج انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را مدیران ارشد در شرکت های صنعتی شهر کرج تشکیل می دهند که شامل 3697 نفر بودند. از بین این افراد به روش نمونهگیری تصادفی ساده، نمونهای به أکثرپژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه میان جهت گیری استراتژیک بر میزان مسئولیت اجتماعی در شرکت های صنعتی کرج انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را مدیران ارشد در شرکت های صنعتی شهر کرج تشکیل می دهند که شامل 3697 نفر بودند. از بین این افراد به روش نمونهگیری تصادفی ساده، نمونهای به تعداد 348 نفر طبق فرمول کوکران انتخاب گردید. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف تحقیق، کاربردی و ازلحاظ نحوه جمع آوری دادهها توصیفی از نوع همبستگی است. در این پژوهش از پرسشنامه برای جمع آوری داده ها و برای تایید روایی پرسشنامه از نظرات خبرگان و برای سنجش پایایی از نرم افزار SPSS استفاده شد و آلفای کرونباخ پرسشنامه های جهت گیری استراتژیک و مسئولیت اجتماعی هر دو بالای 7/0 بدست آمد که نشان از پایایی بالای پرسشنامه بود. در این پژوهش جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و AMOS و مدل تحلیل مسیر استفاده گردید که نتایج حاکی از آن است که بین ابعاد جهت گیری استراتژیکستیزه جویی در رقابت ، گرایش به نوآوری ، هزینه گرایی و تمایل به خطر با مسئولیت اجتماعی بُعد اجتماعی ، بُعد اقتصادی و بُعد محیطی شرکت های صنعتی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
647 - بررسی و تحلیل اشتغال ایجاد شده بر وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه هدف سازمان بهزیستی استان خراسان رضوی
حسـن تـوزنـدهجـانیاین پژوهش از نوع پژوهشهای پیمایشی و توصیفی است که با هدف بررسی تأثیر اشتغال ایجاد شده بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه هدف سازمان بهزیستی استان خراسان رضوی انجام شده است. بدین منظور نمونهای به حجم 768 نفر از مددجویان تحت پوشش حوزههای توانبخشی، امور اجتماعی و أکثراین پژوهش از نوع پژوهشهای پیمایشی و توصیفی است که با هدف بررسی تأثیر اشتغال ایجاد شده بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه هدف سازمان بهزیستی استان خراسان رضوی انجام شده است. بدین منظور نمونهای به حجم 768 نفر از مددجویان تحت پوشش حوزههای توانبخشی، امور اجتماعی و پیشگیری سازمان بهزیستی را به صورت طبقهای انتخاب نموده و به صورت تصادفی در دو گروه 384 نفره آزمایش و کنترل جایگزین گردید. در این پژوهش از سه پرسشنامه نگرش شغلی و خانوادگی (محقق ساخته)، مقیاس عزت نفس روزنبرگ و مقیاس پذیرش اجتماعی کراون- مارلو استفاده شد. نتایج بیانگر این بود که میان دو گروه مورد مقایسه در متغیرهای مورد نظر تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، اشتغال ایجاد شده بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه مورد مطالعه تأثیر مثبتی داشته است. از سوی دیگر، منابع تامین اعتبار، نوع شغل و شهرستان محل اقامت با عزت نفس و همچنین، منابع تامین اعتبار و نوع شغل با پذیرش اجتماعی رابطه معناداری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
648 - بررسی عوامل روانی، اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر اصلاح الگوی مصرف دانشجویان دوره ی کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر سال 90-1389
سیده زهرا ساداتی بهروز عنایتی محمد مهدی کاظمی کاوردیسال 1388 از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال اصلاح الگوی مصرف نام گذاری شده بود . اصلاح الگوی مصرف فرایند بهبود مداوم رفتارها و روش های موجود مصرف کنندگان در استفاده از کالاها و منابع گوناگون از طریق ارتقاء دانش ، بینش و نگرش افراد و در نتیجه نهادینه کردن الگوی درست و پ أکثرسال 1388 از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال اصلاح الگوی مصرف نام گذاری شده بود . اصلاح الگوی مصرف فرایند بهبود مداوم رفتارها و روش های موجود مصرف کنندگان در استفاده از کالاها و منابع گوناگون از طریق ارتقاء دانش ، بینش و نگرش افراد و در نتیجه نهادینه کردن الگوی درست و پایدار مصرف در جامعه به صورت آموزش اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی است .هدف از انجام پژوهش بررسی عوامل روانی ، اجتماعی و اقتصادی مؤثر براصلاح الگوی مصرف دانشجویان دوره ی کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر در سال 90-1389 است. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- پیمایشی بود . جامعه ی آماری این پژوهش را 7524 نفر دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر تشکیل می دهند و نمونه این تحقیق شامل 200 دانشجوی زن و 144 دانشجوی مرد بوده که حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان برآورد شده است . در انتخاب نمونه ی مورد مطالعه از طرح نمونه گیری تصادفی – طبقه ای استفاده شده است .اطلاعات لازم جهت سنجش متغیرها از ابزار پرسش نامه ی محقق ساخت بدست آمده است . برای سنجش عوامل روانی مؤثر بر الگوی مصرف از 17 سوال ؛ سنجش عوامل اجتماعی از 9 سوال و سنجش عوامل اقتصادی از 4 سوال در دامنه 1 الی 5 نمره ای در مقیاس لیکرت استفاده شده است که پایایی ابزار 81% به دست آمده است . تجزیه و تحلیل آماری با نرم افزار spss انجام شده است که در سطح اسنباطی از آزمون های T یک گروهی برای بررسی میزان قابل قبول بودن هریک از متغیرها ، آزمون فریدمن برای رتبه بندی هر یک از متغیرها و آزمون کولموگروف- اسمیرنوف (K-S) به منظور تعیین نرمال بودن داده هااستفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون های آماری نشان داد که در سطح خطای 5 درصد عوامل روانی ، اجتماعی و اقتصادی در الگوی مصرف دانشجویان تأثیر گذار است . از دیگر نتایج این تحقیق به این نکته اشاره می شود که از جهت رتبه بندی بین مؤلفه های عوامل روانی ، اجتماعی و اقتصادی تفاوت وجود دارد . به عبارتی بالاترین اثر در عوامل روانی ، سپس اجتماعی و بعد از آن اقتصادی بوده است. بنابراین تصریح می شودکه در پژوهش حاضر مؤلفه های عوامل روانی تأثیر بسیار بالایی در الگوی مصرف دانشجویان دارد و عوامل اجتماعی و اقتصادی به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
649 - فراتحلیل کیفی پژوهشهای ناظر بر زمینهها و عوامل تغییرات خانواده ایرانی
حامد نظری محمد گنجی اسدالله بابایی فردخانواده ایرانی طی دهههای اخیر بستر تغییرات فراوانی بوده است. این تغییرات در ابعاد مختلف خانواده از جمله بعد خانوار، نرخ ازدواج و طلاق، هدف از ازدواج و ... رخ داده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات خانواده براساس پژوهشهای موجود در این حوزه است. روش انج أکثرخانواده ایرانی طی دهههای اخیر بستر تغییرات فراوانی بوده است. این تغییرات در ابعاد مختلف خانواده از جمله بعد خانوار، نرخ ازدواج و طلاق، هدف از ازدواج و ... رخ داده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات خانواده براساس پژوهشهای موجود در این حوزه است. روش انجام این پژوهش مشتمل بر فراتحلیل کیفی و مرور نظاممند است. جامعه هدف، کلیه پژوهشهایی است که در قالب پایاننامه تحصیلات تکمیلی یا مقالات علمی-پژوهشی به چاپ رسیدهاند. کدگذاری و تحلیل دادهها نیز با استفاده از نرمافزار MAXQDA انجام شده است. برای دستیابی به هدف پژوهش حاضر 57 مورد از پژوهشهای انجام شده در ایران از سال 1380 به بعد در چهار پایگاه اطلاعات علمی مورد بررسی قرار گرفت. اسناد بررسی شده علاوه بر تحلیل توصیفی مورد ارزیابی انتقادی نیز قرار گرفتند. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که سه عامل اصلی سبب تغییر در خانواده ایرانی شده است: 1. افزایش تحصیلات و اشتغال زنان سبب ارتقاء جایگاه آنان در هرم قدرت خانواده شده است؛ 2. فرآیندهای نوسازی سبب تغییرات ارزشی در خانواده ایرانی شده است؛ 3. پایگاه اجتماعی-اقتصادی خانواده بر ارزشهای اعضای آن اثرگذار است. در انتهای نیز یک جمعبندی و ارزیابی انتقادی از اندوخته دانش موجود در حوزه مطالعات خانواده در ایران ارائه شده است و نقاطء خلاء در این حوزه که نیازمند پژوهش بیشتر است شناسایی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
650 - پیمایش سلامت اجتماعی خانوارهای کلان شهر تبریز
علی پناهی ارغوان علمیسلامت اجتماعی عبارت است از توانایی انجام موثر و کارآمد نقشهای اجتماعی بدون آسیب رساندن به دیگران و در واقع ارزیابی شرایط و کار فرد در جامعه است . هدف کلی این بررسی پیش بینی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی خانوارهای شهر تبریز بود . سلامت اجتماعی فقط یک امر زیستشنا أکثرسلامت اجتماعی عبارت است از توانایی انجام موثر و کارآمد نقشهای اجتماعی بدون آسیب رساندن به دیگران و در واقع ارزیابی شرایط و کار فرد در جامعه است . هدف کلی این بررسی پیش بینی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی خانوارهای شهر تبریز بود . سلامت اجتماعی فقط یک امر زیستشناختی نیست و عوامل اجتماعی نیز در تعیین سطح سلامت افراد نقش موثری میباشند. روش تحقیق ، پیمایش وابزار جمعآوری داده ها ، پرسشنامه بود. جامعه آماری ، خانوار های شهر تبریز که تعداد آنها برابر 428009 بود. با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه ، تعداد 326 خانوار نمونه تعیین گردید . شیوه نمونهگیری، خوشهای چند مرحلهای بود . نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد از بین متغیرهای پیش بین ، چهار متغیر اعتقادات دینی، احساس ناامیدی، اعتماد اجتماعی و گذران اوقات فراغت در مدل نهایی باقی ماندند و این متغیرها 22 درصد واریانس متغیر سلامت اجتماعی را تبیین نمودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
651 - عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به دموکراسی .
جواد علی اکبرپور محمود علمی صمد عابدینیهدف اصلی پژوهش حاضر ، تعیین رابطه برخی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به دموکراسی بود . نوع پژوهش ، کاربردی ، روش تحقیق ، پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات ، پرسشنامه محقق ساخته بود . اعتبار ابزار اندازه گیری از طریق اعتبار أکثرهدف اصلی پژوهش حاضر ، تعیین رابطه برخی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به دموکراسی بود . نوع پژوهش ، کاربردی ، روش تحقیق ، پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات ، پرسشنامه محقق ساخته بود . اعتبار ابزار اندازه گیری از طریق اعتبار صوری و پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرونباخ تعیین شد . جامعه آماری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز با 12 دانشکده دارای 9760 دانشجو بود . نمونه آماری ، با استفاده از فرمول کوکران 174 نفر تعیین شد . روش نمونه گیری ، روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم جامعه بود . با توجه به اطلاعات به دست آمده ، بین گرایش به استفاده از رسانه های اجتماعی ، سرمایه فرهنگی و گرایش به دمکراسی در بین دانشجویان دختر همبستگی مثبت وجود داشت . میانگین گرایش به دمکراسی بر حسب نوع پایگاه اجتماعی - اقتصادی و مقطع تحصیلی یکسان بدست آمد . نیز گرایش به دموکراسی برای دو گروه مجرد و متاهل متفاوت بود . میزان گرایش به دموکراسی در بین دانشجویان مجرد اندکی بیش از دانشجویان متاهل بود . ضرورت دارد بسترهایی برای ایجاد و گسترش سازمان های مدنی و مردم نهاد به منظور مشارکت دانشجویان در فعالیت های اجتماعی و سیاسی فراهم گردد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
652 - بررسی تاثیر شاخصهای زنان بر رشد اقتصادی کشورهای منطقهی خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)
رویا آل عمران سیدعلی آل عمراندر مباحثی که امروز در مورد توسعه مطرح می شود، نیروی انسانی و به خصوص اهمیت نقش زنان در برنامه های رشد و توسعه از جمله موضوعاتی است که توجه صاحب نظران کشورهای صنعتی را به خود جلب کرده است و این واقعیت بر کسی پوشیده نیست که بدون مشارکت زنان که نیمی از جمعیت جهان را تشکیل أکثردر مباحثی که امروز در مورد توسعه مطرح می شود، نیروی انسانی و به خصوص اهمیت نقش زنان در برنامه های رشد و توسعه از جمله موضوعاتی است که توجه صاحب نظران کشورهای صنعتی را به خود جلب کرده است و این واقعیت بر کسی پوشیده نیست که بدون مشارکت زنان که نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می دهند؛ دستیابی به توسعه ی واقعی میسر نخواهد بود. از این رو با توجه به اهمیت نقش زنان در رشد و توسعه ی اقتصادی کشورها، پژوهش حاضر با استفاده از رهیافت پنل دیتا؛ به دنبال بررسی تاثیر شاخص های زنان اعم از شاخص آموزش، شاخص بهداشت، شاخص باروری و شاخص اشتغال زنان بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه ی خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) در فاصله ی زمانی سال 2000 تا 2012 است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که شاخص آموزش، شاخص بهداشت و شاخص اشتغال زنان تاثیر مثبت بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه ی خاورمیانه و شمال آفریقا و شاخص باروری زنان تاثیر منفی بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه ی خاورمیانه و شمال آفریقا دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
653 - کارکردهای اجتماعی و اقتصادی زنان در گسترش اشتغالزایی در صنعت گردشگری با تأکید بر جنبههای حقوقی
حسن موثقیامروز صنعت گردشگری با سرعت هر چه تمام پا به میدان اقتصاد جهانی نهاده و یکه تاز رشد ارتباطات بین ملل پنج قاره و کسب سود خالص گردیده است. در این موفقیت نقش تاثیرگذار زنان غیر قابل انکار و در خور تحسین است. به تجربه ثابت شده که رونق بسیاری از بازارها، بورس ها و برندهای مشه أکثرامروز صنعت گردشگری با سرعت هر چه تمام پا به میدان اقتصاد جهانی نهاده و یکه تاز رشد ارتباطات بین ملل پنج قاره و کسب سود خالص گردیده است. در این موفقیت نقش تاثیرگذار زنان غیر قابل انکار و در خور تحسین است. به تجربه ثابت شده که رونق بسیاری از بازارها، بورس ها و برندهای مشهور تجاری مدیون حضور زنان است. بدین ترتیب زنان به عنوان رقبای تازه نفس و مطرح در قلمرو اشتغال حاضر شده و هم اکنون بسیاری از مشاغل از جمله استارتاپها، گردشگری، شرکتهای هواپیمایی و بخش خدمات بازاریابی اینترنتی کالاها و صنایع مدرن و با کیفیت را به چنگ آورده اند و دوشادوش مردان برای نشان دادن ظرفیت ها و ابتکارات خود در تکاپو می باشند. کارکرد اجتماعی زنان در صنعت گردشگری حکایت از موفقیت آنها در این حوزه دارد به نحوی که اعتقاد به تساوی جنسیتی و تغییر دیدگاه های اجتماعی نسبت به زنان را موجب شده و به بسیاری از باورهای اشتباه جوامع انسانی در خصوص اشتغال زنان در مشاغل مختلف و به ویژه گردشگری پایان داده است در موازین حقوق بشر آنها بیشتر از قبل مورد توجه قرار می گیرند. همین طور کارکرد اقتصادی زنان در صنعت گردشگری موجب افزایش استقلال مالی، ارتقای مشاغل و ارزآوری شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
654 - عوامل مرتبط با بزهکاری نوجوانان با تاکید بر نقش خانواده در شهر کرمانشاه
داریوش غفاری علی مرادیهدف کلی این تحقیق بررسی عوامل خانوادگی مرتبط با بزهکاری دانش آموزان پسر دبیرستان های شهرستان کرمانشاه می باشد که با مقایسه دو گروه بزهکار و غیر بزهکار به تبیین آن می پردازد. جامعه مورد مطالعه کلیه دانش آموزان پسر دبیرستان های کرمانشاه می باشد، نمونه گیری این تحقیق به صو أکثرهدف کلی این تحقیق بررسی عوامل خانوادگی مرتبط با بزهکاری دانش آموزان پسر دبیرستان های شهرستان کرمانشاه می باشد که با مقایسه دو گروه بزهکار و غیر بزهکار به تبیین آن می پردازد. جامعه مورد مطالعه کلیه دانش آموزان پسر دبیرستان های کرمانشاه می باشد، نمونه گیری این تحقیق به صورت تصادفی سیستماتیک و در دومرحله صورت گرفت و ازدانش آموزان بزهکار و غیربزهکار نمونه گیری شد. روش پژوهش، علی- مقایسه است که دو گرو دانش آموزان بزهکار با دانش آموزان غیربزهکار مورد بررسی قرار گرفتند، که اطلاعات با ابزار پرسشنامه و به صورت میدانی جمع آوری گردید. از نتایج بدست آمده مشخص شدکه با افزیش نظارت وکنترل والدین، انسجام بیشتر خانواده ،پیوند عاطفی قوی بین والدین و فرزندان، تشویق به رعایت قانون در اطاعت از هنجارهای جامعه در فرایند اجتماعی، میزان هنجارمندی افزایش یافته در نتیجه فرد با هنجارهای جامعه همنوا می گردد. و با کاهش در روابط هرکدام از متغیرهای فوق شاهد احتمال بروز رفتارهای بزهکارانه خواهیم بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
655 - بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر خشونت خانوادگی نسبت به دختران نوجوان(مورد مطالعه: دبیرستان های دخترانه شهر اهواز)
محمود یعقوبی دوست حلیمه عنایتاین پژوهش باهدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر خشونت خانوادگی نسبت به دختران نوجوان در شهر اهواز اجرا گردیده است. و از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر نوجوان مقطع دبیرستان شهر اهواز و والدین آنها بوده است که با روش نمونه گیری خوشه ای أکثراین پژوهش باهدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر خشونت خانوادگی نسبت به دختران نوجوان در شهر اهواز اجرا گردیده است. و از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر نوجوان مقطع دبیرستان شهر اهواز و والدین آنها بوده است که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 384 نفر آنها به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از چهار پرسشنامه" کودک آزاری و ضربه (CTQ) برنستاین (1995)، مقیاس پایگاه اجتماعی-اقتصادی والدین (SES)دانکن، انزوای اجتماعی راسل UCLA))1976، مقیاس حمایت عاطفی ادراک شده ( (MSPSSزیمت و همکاران (1998) به عنوان ابزار سنجش استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آماری، انحراف استاندارد، آزمونt، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. براساس یافته های این پژوهش بین متغیرهای "انزوای اجتماعی، حمایت اجتماعی عاطفی ادراک شده، پایگاه اجتماعی- اقتصادی و جمعیت خانوار" با خشونت خانگی والدین نسبت به دختران نوجوان رابطه معناداری وجود دارد. و نتایج بدست آمده از رگرسیون چند گانه نیز نشان دادند که متغیر انزوای اجتماعی بیش ترین تأثیر را نسبت به متغیرهای دیگر پژوهش، برای پیش بینی بالای متغیر وابسته داشته است. با توجه به یافته های موجود تحقیق حاضر، این مسأله نیازمند توجه هر چه بیشتر خانواده ها و مسؤلان جهت پیشگیری، کنترل و کاهش تبعات منفی آن را در سطح خانواده و جامعه نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
656 - کاربرد مقادیر دو علف کش اکسی فلورفن و تریفلورالین در کنترل علف های هرز و عملکرد رقم مازند سیر (Allium sativum L)
سبحان محضری محمدعلی باغستانی میبدیبه منظور ارزیابی کارآیی مصرف علف کش های تریفورالین و اکسی فلورفن بر کنترل علف های هرز و عملکرد سیر، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392-1391 در شهرستان بابل استان مازندران انجام پذیرفت. فاکتورهای مورد بررسی در نه تیمار شامل علف کش تریف أکثربه منظور ارزیابی کارآیی مصرف علف کش های تریفورالین و اکسی فلورفن بر کنترل علف های هرز و عملکرد سیر، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392-1391 در شهرستان بابل استان مازندران انجام پذیرفت. فاکتورهای مورد بررسی در نه تیمار شامل علف کش تریفلورالین در غلظ ت های 1.5، 2 و 2.5 لیتر در هکتار، علف کش اکسی فلورفن در غلظت های 1.5، 2 و 2.5 لیتر در هکتار در یک مرحله، اکسی فلورفن 1.5 لیتر در هکتار در دو مرحله، شاهد عدم کنترل و شاهد کنترل دستی علف های هرز بود. نتایج نشان داد که مصرف مقادیر مختلف هر دو علف کش تاثیر معنی داری بر فراوانی علف های هرز مزرعه سیر داشتند. غلظت های متفاوت تریفلورالین سبب بروز اختلاف آماری معنی دار بر تنوع گونه ای علف های هرز مزرعه سیر شد اما کنترل مناسبی را در پی نداشت. پاسخ گیاه سیر به مقادیر مختلف اکسی فلورفن متفاوت بود به طوری که کمترین خسارت در دو تیمار مصرف 1.5 لیتر در یک مرحله و تقسیط 1.5 لیتر در دو مرحله مشاهده شد. بیشترین فراوانی علف های هرز در تیمار شاهد بدون کنترل (49.66 بوته در مترمربع) شمارش شد. در مقابل کمترین جمعیت علف های هرز در تیمارهای شاهد وجین دستی (یک بوته در مترمربع)، مصرف 2.5، 2 و 1.5 لیتر اکسی فلورفن در یک مرحله به ترتیب با (1.33، 3 و 6 بوته در مترمربع) و تقسیط 1.5 لیتر اکسی فلورفن در دو مرحله با (5.33 بوته در مترمربع) حاصل شد و بین تیمارهای فوق اختلاف معنی داری در کنترل جمعیت علف های هرز مزرعه سیر مشاهده نشد. مصرف مقادیر مختلف علف کش ها بروز اختلاف معنی داری بر عملکرد اقتصادی (سوخ) سیر را به دنبال داشت. کمترین عملکرد سوخ در تیمار عدم کنترل (540 گرم در مترمربع) و بیشترین آن در سه تیمار وجین دستی (1686.67 گرم در مترمربع)، مصرف 1.5 لیتر اکسی فلورفن (1661.67 گرم در مترمربع) و تقسیط 1.5 لیتر اکسی فلورفن در دو مرحله (1670 گرم در مترمربع) به دست آمد. با توجه به نتایج مناسب ترین تیمار جهت کنترل علف های هرز مزرعه سیر و دست یابی به عملکرد اقتصادی برابر با وجین دستی، مصرف 1.5 لیتر اکسی فلورفن می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
657 - بررسی رابطه ی علّی بین رشد بخش کشاورزی و رشد اقتصادی در ایران
آزاده فلسفیان محمد قهرمان زاده لیلا غلامیرشد اقتصادی هر چند تنها معیار توسعه ی اقتصادی نمیباشد ولی اهمیت آن همواره بیش از سایر شاخصهای توسعه بوده است. بخش کشاورزی از محورهای اصلی رشد و توسعه ی پایدار اقتصادی بوده و بهعنوان تولید کننده ی محصولات راهبردی (استراتژیک) و تامین کننده ی مواد غذایی مورد نیاز ج أکثررشد اقتصادی هر چند تنها معیار توسعه ی اقتصادی نمیباشد ولی اهمیت آن همواره بیش از سایر شاخصهای توسعه بوده است. بخش کشاورزی از محورهای اصلی رشد و توسعه ی پایدار اقتصادی بوده و بهعنوان تولید کننده ی محصولات راهبردی (استراتژیک) و تامین کننده ی مواد غذایی مورد نیاز جمعیت رو به رشد جامعه، تاثیر به سزایی در بسیاری از مسایل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور دارد. در این راستا، تحقیق حاضر به بررسی رابطه ی علّی بین رشد اقتصادی و رشد بخش کشاورزی در ایران میپردازد. بدین منظور، از روش علیت گرانجر بهره گرفته شده و در این خصوص ایستایی متغیرهای مورد نظر از طریق آزمون دیکی – فولر تعمیم یافته مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که یک رابطه ی دو سویه بین رشد اقتصادی و رشد بخش کشاورزی کشور در یک دوره ی بلند مدت وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
658 - اثر تنش خشکی و محلولپاشی با سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد، رنگیزههای فتوسنتزی و متابولیتهای سازگاری رازیانه (Foeniculum vulgare P. Mill.) در شرایط اقلیمی سیستان
براتعلی فاخری فروزان حیدری نفیسه مهدینژاد ایمان شاهرخی ساردوییاستفاده از سالیسیلیک اسید در تغذیه گیاهان دارویی تحت شرایط تنش رطوبتی، نقش قابل ملاحظه ای را در کاهش اثرات سوء تنش آبی و بهبود عملکرد گیاه دارد. بدین منظور آزمایشی در سال زراعی 93-1392 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تح أکثراستفاده از سالیسیلیک اسید در تغذیه گیاهان دارویی تحت شرایط تنش رطوبتی، نقش قابل ملاحظه ای را در کاهش اثرات سوء تنش آبی و بهبود عملکرد گیاه دارد. بدین منظور آزمایشی در سال زراعی 93-1392 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانـشگاه زابل انجام شد. تنش خشکی شامل سه سطح آبیاری (90 ،نرمال، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی) به عنـوان عامل اصلی، سه سطح محـلول پاشی سالیسیلیک اسیـد (صفر، شـاهد، 5/2 و 5 میلی مولار) و رقم های اصفهان، همدان و نهاوند به عنوان عامل های فرعی بودند. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، دانه در چترک، تعداد ساقه فرعی، قطر ساقه، وزن تر گیاه، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی، وزن هزار دانه، کلروفیل a، b، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها، آنتوسیانین، قندهای محلول و پرولین بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش صفات مورد بررسی گردید. محلول پاشی سالیسیلیک اسید باعث افزایش برخی از پارامتر ها ازجمله ارتفاع نهایی بوته، تعداد چتر، تعداد دانه در چترک، وزن تر ساقه، عملکرد دانه و بوته، کلروفیل a، b، قندهای محلول و پرولین گردید. بیشترین عملکرد دانه از محلول پاشی 5 میلی مولار و رقم اصفهان در شرایط آبیاری 90 درصد ظرفیت مزرعه به دست آمد. با توجه به این نتایج، بهترین رقم از نظر عملکرد دانه، رقم اصفهان و با محلول پاشی 5 میلی مولار در شرایط آبیاری کامل بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
659 - عملکرد نخود (Cicer arietinum) در کشت مخلوط با زیره سبز (Cuminum cyminum) تحت تاثیر تاریخهای کشت
وحید قهرمانی قلعه جق محمدتقی ناصری پور یزدی رضا کمائیبرخی از ویژگی های رشدی و عملکرد نخود تحت تاثیر زمان های مختلف در کشت خالص و مخلوط با زیره سبز طی آزمایشی به صـورت طرح بلـوک کامل تصـادفی با سـه تکرار در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل (3 تاریخ کشت أکثربرخی از ویژگی های رشدی و عملکرد نخود تحت تاثیر زمان های مختلف در کشت خالص و مخلوط با زیره سبز طی آزمایشی به صـورت طرح بلـوک کامل تصـادفی با سـه تکرار در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل (3 تاریخ کشت خالص نخود و 3 تاریخ کشت مخلوط با زیره سبز کشت خالص 25 بهمن ماه، کشت خالص 10 اسفند ماه، کشت خالص 26 اسفند ماه، کشت مخلوط همزمان زیره سبز با نخود در 25 بهمن ماه، کشت مخلوط جایگزینی 10 اسفند ماه و کشت مخلوط جایگزینی 26 اسفند ماه) بودند. نتایج نشان داد تیمارها اثر معنیداری بر روی صفات عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک، ارتفاع بوته، نسبت وزن ساقه به ریشه، وزن هزار دانه، تعداد ساقه فرعی بوته و درصد غلاف پوک داشت. بیشترین عملکرد دانه (1435 کیلوگرم در هکتار)، ارتفاع تعداد ساقه فرعی نسبت وزنی اندام هوایی به ریشه، وزن هزار دانه در تیمار کشت خالص نخود 25 بهمن ماه حاصل شدند. ارزیابی نسبت برابری زمین در تیمارهای کشت مخلوط نشان داد بیش ترین LERs (33/2) مربوط به تیمار کشت مخلوط 26 اسفند ماه و کمترین LERs (24/1) مربوط به تیمار مخلوط 25 بهمن ماه بودند. با توجه به نتایج آزمایش بهترین تاریخ کشت خالص در منطقه می تواند دهه سوم بهمن ماه و برای کشت مخلوط با زیره سبز اواخر دهه اول اسفند و اوایل دهه دوم اسفند باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
660 - نقش کاربرد براسینواسترویید بر تحمل به تنش کم آبی سرخارگل (.Echinacea purpurea L)
مطلب حسین پور علی عبادی اسماعیل نبی زاده حسن حبیبی سدابه جهانبخش گده کهریزخشکی می تواند اثر شدیدی بر رشد گیاهان داشته باشد. به منظور بررسی اثر کاربرد براسینواسترویید در تحمل به تنش کم آبی سرخارگل آزمایشی بهصورت کرت های دو بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در شهرستان مهاباد اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل رژیم أکثرخشکی می تواند اثر شدیدی بر رشد گیاهان داشته باشد. به منظور بررسی اثر کاربرد براسینواسترویید در تحمل به تنش کم آبی سرخارگل آزمایشی بهصورت کرت های دو بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در شهرستان مهاباد اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل رژیم آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (آبیاری پس از 70، 120 و 170 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A)، کاربرد سورفکتانت (در دو سطح بدون و با غلظت نیم لیتر در هکتار) به عنوان فاکتور فرعی و محلول پاشی 24-اپی براسینواسترویید (در سه سطح شاهد (صفر)، 8-10 و 7-10 مولار) به عنوان فاکتور فرعی فرعی بودند. در این پژوهش صفات رنگدانه های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل)، رنگدانه های کمکی (کارتنوئیدها، آنتوسیانین ها، فلانوئیدها و ترکیبات فنلی)، شاخص سبزینگی، هدایت روزنه ای، میزان مالون دی آلدهید، عملکرد اقتصادی (عملکرد ساقه، برگ و گل)، درصد اسانس و عملکرد اسانس اندازه گیری شدند. براسینواسترویید موجب کاهش اثرات مخرب تنش بر میزان کلروفیل a شد. تنش آبی میزان کلروفیل a را 28 درصد کاهش داد. با کاربرد براسینواسترویید (7-10 مولار) میزان تغییرات کلروفیل 35 درصد افزایش داشت. تنش آبی شاخص سبزینگی را 25 درصد کاهش داد. با کاربرد براسینواسترویید (7-10 مولار) شاخص سبزینگی 8 درصد افزایش یافت. کاربرد براسینواسترویید (7-10 مولار) موجب افزایش میزان کارتنوئیدها، آنتوسیانین ها و فلانوئیدها به ترتیب 17، 59 و 50 درصد شد. استفاده از غلظت 7-10 مولار براسینواسترویید در شرایط تنش باعث افزایش 13 درصدی در هدایت روزنهای در مقایسه با عدم استفاده از آن گردید. نتایج رگرسیونی پیش بینی عملکرد نشان داد، هدایت روزنه ای، میزان مالون دی آلدهید و میزان کلروفیل a نقش مهمی در پیش بینی عملکرد دارند. نتایج این پژوهش نشان داد که تنش کمآبی سهم تعیینکنندهای بر کاهش فاکتورهای اساسی در رشد سرخارگل دارد؛ اما کاربرد براسینواسترویید و محلول سورفکتانت تحمل به تنش کمآبی را در این گیاه دارویی افزایش داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
661 - ارائه و ارزیابی مدل روابط بین سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی با فرهنگ سیاسی شهروندان شیراز
شاهرخ امیری علیرضا خدامی کرامت الله راسخاز مهمترین و برجسته ترین دلایل اندیشمندان علوم اجتماعی و سیاسی برای تأثیرات سیاسی انواع سرمایه، آن است که سرمایه های اجتماعی از طریق منابع انسانی ای نظیر مهارت های انسانی به وجود آمده اند؛ منابعی که توانایی افراد را برای رفتارهای جمعی افزایش می دهند. در همین راستا پژوهش أکثراز مهمترین و برجسته ترین دلایل اندیشمندان علوم اجتماعی و سیاسی برای تأثیرات سیاسی انواع سرمایه، آن است که سرمایه های اجتماعی از طریق منابع انسانی ای نظیر مهارت های انسانی به وجود آمده اند؛ منابعی که توانایی افراد را برای رفتارهای جمعی افزایش می دهند. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سرمایه های سه گانه ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر فرهنگ سیاسی شهروندان شیراز صورت گرفته است. در تحقیق حاضر از تکنیک پیمایش استفاده شده است و از لحاظ نوع برخورد با مساله مورد بررسی و ورود به آن مطالعه ای میدانی است. همچنین، جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه سرمایه اجتماعی دلاویز (1384)؛ پرسشنامه محققساخته سرمایه فرهنگی؛ پرسشنامه محققساخته سرمایه اقتصادی؛ و در نهایت، پرسشنامه محقق ساخته فرهنگ سیاسی انجام گردید. جامعه آماری تجقیق شامل شهروندان بین 15 تا 65 سال شهر شیراز میباشد که بر اساس سرشماری سال 1395 تعداد جامعه آماری برابر با 1154884 نفر میباشد و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 384 نفر انتخاب گردید؛ همچنین، روش نمونه گیری در این تحقیق، نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار AMOS نشان دهنده این است که مدل تحقیق به خوبی برازش یافته و معنادار است. همچنین رابطه معناداری بین سرمایه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با فرهنگ سیاسی در بین شهروندان شهر شیراز وجود دارد.واژگان کلیدی: سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی، فرهنگ سیاسی، نسل. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
662 - واکاوی عوامل مؤثر بر کاهش جمعیت در بستر فرهنگی استان لرستان بر اساس دیدگاه خبرگان علمی (مطالعهای دلفی)
مرجان زرندی خالدی حسن اسماعیل زادههدف: تحقیق حاضر باهدف دلایل پایینبودن رشد جمعیت در استان لرستان انجام شده است. نظریه تعاملی جمعیت بهعنوان رویکرد نظری غالب در تحقیق حاضر است.روش: روش پژوهش کیفی و از نوع دلفی است. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀکارشناسان رسانهای، متخصصان روانشناسی، جامعهشناسی، جمعیتشناسی و أکثرهدف: تحقیق حاضر باهدف دلایل پایینبودن رشد جمعیت در استان لرستان انجام شده است. نظریه تعاملی جمعیت بهعنوان رویکرد نظری غالب در تحقیق حاضر است.روش: روش پژوهش کیفی و از نوع دلفی است. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀکارشناسان رسانهای، متخصصان روانشناسی، جامعهشناسی، جمعیتشناسی و کارشناسان مذهبی استان لرستان هستند. از این تعداد در 20 نفر به شیوۀ هدفمند انتخاب شدند. جهت جمعآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه نیمهساختاریافته بهره گرفته شد. مدت مصاحبهها 30 دقیقه و تحلیل آنها به روش کلایزی انجام پذیرفت.یافتهها: فردگرایی منفی، رواج مدرنیته غربی مبتنی بر مصرف و تنوعطلبی، تغییرات هویتی زنان، مشکلات مسکن، مشکلات مربوط به ازدواج، مهاجرت جوانان، بیکاری، تحصیلات، گسترش طلاق، تغییر نگرش به ازدواج، گسترش رسانههای مجازی، عدم امنیت شغلی، ضعف اقتصادی، بالابودن هزینههای فرزند، تغییرات ارزشی، تعدد فرزندان بهمثابه امری ناپسند، نگرش به فرزند بهعنوان کالای لوکس، عدم اعتماد، ابهام در آینده کشور، عدم صراحت برنامهریزان، خلأ پژوهش علمی و تئوریک و اهمیت شرایط اقلیمی، از دلایل کاهش جمعیت در استان لرستان است که در قالب عوامل اقتصادی در رتبه اول، عوامل فرهنگی و عوامل اجتماعی، عوامل محیطی و اقلیمی طبقهبندی شدهاند. وضعیت حاضر در دو بعد ازدواج جوانان و تحدید موالید قابلتبیین است.نتایج: در مجموع میتوان نتیجه گرفت چنانچه بسترهای اجتماعی و اقتصادی و تسهیل ساز در زمینه تغییر نگرش جامعه نسبت به فرزندآوری محقق شود، با کمک رسانهها همسو با سیاستگذاریهای کلان میتوان مسئله کاهش جمعیت استان را تا حدودی برطرف نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
663 - تحقیقی در حوزه جامعه شناسی اقتصادی: بررسی اثر رشد جمعیت و ساختار جمعیتی بر رشد اقتصادی در ایران
محمدرضا علیزاده امامزادهجامعه شناسی اقتصادی به مطالعه موضوعات اصلی اقتصادی بازارها، بنگاه های اقتصادی، مراکز صنعتی تا تولید، مصرف و توزیع میپردازد. تمرکز جامعه شناسی اقتصادی جدید بر نقش روابط و نهادها و ساخت اجتماعی در اقتصاد است. جمعیت به عنوان یکی از مصادیق جامعه شناسی اقتصادی و از عوامل مه أکثرجامعه شناسی اقتصادی به مطالعه موضوعات اصلی اقتصادی بازارها، بنگاه های اقتصادی، مراکز صنعتی تا تولید، مصرف و توزیع میپردازد. تمرکز جامعه شناسی اقتصادی جدید بر نقش روابط و نهادها و ساخت اجتماعی در اقتصاد است. جمعیت به عنوان یکی از مصادیق جامعه شناسی اقتصادی و از عوامل مهم در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشورها محسوب میشود. در کنار رشد جمعیت، ساختار سنی جمعیت نیز از طریق تغییر سهم جمعیت در سن کار، بر بازار کار و سرمایه انسانی اثرات مهم و تعیینکنندهای بر رشد اقتصادی دارد. در این مقاله به بررسی اثر رشد جمعیت بر رشد اقتصادی با تأکید بر ساختار جمعیتی ایران طی دوره 1394-1345 با استفاده از روش خود رگرسیون برداری مارکوف ـ سویچینگ پرداخته شده است. برآوردها برای سه گروه سنی 15-0 سال، 64-15 سال و بالای 64 سال و در 3 وضعیت (قبل از جنگ، دوران جنگ و دستور افزایش جمعیت، دوران بعد از بازسازی جنگ و دستور کاهش جمعیت) انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که گروه جمعیتی 15-0 سال اثری را بر رشد اقتصادی در هیچ وضعی نداشته ،گروه جمعیتی 64-15 سال و بالای 64 سال و رشد جمعیت بر رشد اقتصادی در وضعیت 1 و 3 اثر مثبت بر رشد اقتصادی و در وضعیت 2 اثر منفی بر رشد اقتصادی داشتهاند. با توجه به نتایج به دست آمده بایستی سیاستهای صحیح جمعیتی در جهت حمایت و کمک به رشد اقتصادی و جلوگیری از بروز ناهماهنگی و عدم تعادل در بخشهای مختلف اقتصادی اعمال شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
664 - تبیین جامعه شناختی مصادیق قرآنی عدالت اجتماعی از دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیرالمیزان
محمد رشیدی سیدمحمد ایازی سید محمد باقری حجتی مهدی مهریزیحوزه جامعهشناختی عدالت اقتصادی یکی از مهمترین و آشکارترین حوزههای عدالت اسلامی است که قرآن در ضمن آیات مختلفی طرح کرده است. حوزه اجتماعی عدالت اقتصادی در قرآن بر پایه حفظ حریم مالی دیگران و تشویق به کار و برقراری مساوات و برابری در معاملات بنا شده است و در سه مرحله م أکثرحوزه جامعهشناختی عدالت اقتصادی یکی از مهمترین و آشکارترین حوزههای عدالت اسلامی است که قرآن در ضمن آیات مختلفی طرح کرده است. حوزه اجتماعی عدالت اقتصادی در قرآن بر پایه حفظ حریم مالی دیگران و تشویق به کار و برقراری مساوات و برابری در معاملات بنا شده است و در سه مرحله مبدأ محور، فرایند محور، نتیجه محور قابل بررسی است. رعایت عدالت اقتصادی جامعهشناختی یکی از زمینههای تعالی و رشد جامعه است که مفسران قرآن کریم اهتمام بالغی در تفسیر این قبیل از آیات نمودهاند و سعی کردهاند با تبیین و تفسیر دقیق این آیات ابعاد و شاخصههای نظریه عدالت جامعه شناختی اقتصادی قرآنی را مشخص کنند. این پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی بر اساس دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به بررسی مصادیق عدالت اجتماعی اقتصادی در ضمن سه محور مذکور میپردازد و مصادیق عدالت اقتصادی جامعهشناختی را مورد سنجش و بررسی قرار میدهد و به چگونگی روش مفسر در استخراج مصادیق از آیات قرآن میپردازد. علامه طباطبایی با تکیه بر مفاهیم فلسفی و یا آگاهی از آیین کشورداری و نظام عدلیه الهی به تشریح روشنگرانه و دقیق مصادیق جامعه شناختی پرداخته است و در موارد مورد نیاز، مثالها و نمونههای تاریخی و روایی را در لابهلای تفسیر گنجانده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
665 - بررسی نقش سرمایهی فرهنگی در گرایش به کارهای دولتی با توجه به زمینههای اقتصادی، خانوادگی و اجتماعی
مهدی نجاری خلیل میرزایی افسانه وارسته فرپژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه فرهنگی در گرایش به کارهای دولتی با توجه به زمینههای اقتصادی، خانوادگی و اجتماعی انجام گردید. روش پژوهش حاضر توصیفی است و جامعهی مورد مطالعه 384 نفر از کارکنان شاغل در بخش دولتی و غیر دولتی در شهر تهران بودند که بر اساس نمونه گیری خوش أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه فرهنگی در گرایش به کارهای دولتی با توجه به زمینههای اقتصادی، خانوادگی و اجتماعی انجام گردید. روش پژوهش حاضر توصیفی است و جامعهی مورد مطالعه 384 نفر از کارکنان شاغل در بخش دولتی و غیر دولتی در شهر تهران بودند که بر اساس نمونه گیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. پرسشنامهی مورد استفاده در این پژوهش از پرسشنامهی ترکیبی استفاده شده است، که بخش اول از پرسشنامهی سرمایهی فرهنگی بوردیو( تجدیدنظر شده بر اساس پژوهش) و بخش دوم از پرسشنامهی پژوهشگر ساختهی گرایش به مشاغل دولتی و زمینههای خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی تشکیل شده است. یافتههای به دست آمده از پرسشنامههای پژوهش توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که سرمایه فرهنگی نهادی در اولویت اول، سرمایه فرهنگی عینیت یافته در اولویت دوم، زمینهی اقتصادی در اولویت سوم، زمینهی خانوادگی در اولویت چهارم، زمینهی اجتماعی در اولویت پنجم و سرمایهی فرهنگی تجسم یافته در اولویت ششم تاثیرگذاری بر گرایش به کارهای دولتی قرار گرفتهاند. بنابراین میتوان گفت که سرمایهی فرهنگی نهادی و عینیت یافته اثرات مستقیم و غیر مستقیم بیشتری بر گرایش به مشاغل دولتی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
666 - تحلیل موانع نهادی توسعه اقتصادی در استان آذربایجانشرقی با استفاده از روش داده بنیاد
جعفر ابراهیمی مصطفی ازکیا صمد رسول زادههدفی که در تحقیق حاضر مدنظر بوده است: دست یابی به مدلی نظری برای تبیین نحوه اثرگذاری متغیرهای نهادی کلیدی و شرایط علی، ساختارهای اجتماعی و فرایندهای دگرگونی تاثیرگذار بر توسعه اقتصادی استان آذربایجان شرقی با استفاده از منطق روش نظریه داده بنیاد. به همین منظور اطلاعات مر أکثرهدفی که در تحقیق حاضر مدنظر بوده است: دست یابی به مدلی نظری برای تبیین نحوه اثرگذاری متغیرهای نهادی کلیدی و شرایط علی، ساختارهای اجتماعی و فرایندهای دگرگونی تاثیرگذار بر توسعه اقتصادی استان آذربایجان شرقی با استفاده از منطق روش نظریه داده بنیاد. به همین منظور اطلاعات مربوط به روش نظریه داده بنیاد به روش مصاحبه عمیق و با مشارکت12 نفر از کارشناسان و خبرگان امر که به صورت گلوله برفی انتخاب شدند گردآوری گردید. نتایج روش نظریه داده بنیاد نشان داد عواملی از قبیل فقدان انگیزه توسعه، فقدان اعتماد، دخالت گری دولت، بوروکراسی زاید، فساد اداری، عدم شفافیت، عدم حمایت نهادهای بین المللی، فقدان نظارت، تعارض دولت و حاکمیت از جمله موانع نهادی توسعه در شهرستان های استان آذربایجان شرقی محسوب می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
667 - اثر حمایت از حقوق مالکیت فکری بر رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران
یوسف محنت فر فریبا عثمانیدر این مقاله، ارتباط بین حقوق مالکیت فکری و رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران با استفاده از دادههای سری زمانی طی دوره 1396-1360 و با روش حداقل مربعات معمولی بررسی شده است. در این مقاله رابطه بین رشد اقتصادی و درجه باز بودن اقتصادی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، هزینههای أکثردر این مقاله، ارتباط بین حقوق مالکیت فکری و رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران با استفاده از دادههای سری زمانی طی دوره 1396-1360 و با روش حداقل مربعات معمولی بررسی شده است. در این مقاله رابطه بین رشد اقتصادی و درجه باز بودن اقتصادی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، هزینههای دولت و شاخص حقوق مالکیت فکری بررسی شده است، و نتایج حاکی از ارتباط مثبت و معنادار بین رشد و فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارتباط منفی بین رشد و حقوق مالکیت فکری میباشد. از سوی دیگر رابطهی بین توزیع درآمد و نرخ تورم، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی و شاخص حقوق مالکیت فکری نیز مورد بررسی قرار گرفته شده است که نتایج حاکی از ارتباط مثبت و از نظر آماری معنادار بین حقوق مالکیت فکری و توزیع درآمد و ارتباط معنیدار و منفی بین نرخ تورم، نرخ بیکاری و رشد اقتصادی با توزیع درآمد میباشد. بدین منظور دولت باید با حمایت از حقوق مالکیت فکری و ایجاد زمینههای برقراری قوانین و نظارت بر آن، راه رسیدن به توزیع برابر درآمد را هموار و به ایجاد انگیزه برای نوآوران بپردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
668 - طراحی مدلی برای رابطه سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی در مناطق آزاد تجاری
حیدر محمدزاده باقر ساروخانی عبدالرضا ادهمیهدف اصلی مطالعه حاضر ، طراحی الگویی برای کشف رابطه بین سرمایه اجتماعی وتوسعه اقتصادی درمناطق آزادتجاری ایران بود . توسعه اقتصادی همراه با تغییرات بنیادین در اقتصاد و افزایش ظرفیت های تولیدی اعم از ظرفیت های فیزیکی، انسانی و اجتماعی است . سرمایه یکی ازتعیین کننده های مهم أکثرهدف اصلی مطالعه حاضر ، طراحی الگویی برای کشف رابطه بین سرمایه اجتماعی وتوسعه اقتصادی درمناطق آزادتجاری ایران بود . توسعه اقتصادی همراه با تغییرات بنیادین در اقتصاد و افزایش ظرفیت های تولیدی اعم از ظرفیت های فیزیکی، انسانی و اجتماعی است . سرمایه یکی ازتعیین کننده های مهم برنامه های اقتصادی است و سرمایه اجتماعی به شکل مهارت ها ، آموزش و تعلیم و کارآموزی از عوامل تولید و بهره وری است . روش تحقیق ، تلفیقی و ابزار جمع آوری داده ها ، مصاحبه عمیق و پرسشنامه بود . با استفاده ارنظریه زمینه ای ، عوامل ومولفه های تعیین کننده مدل رابطه سرمایه اجتماعی وتوسعه اقتصادی مناطق آزاد ازنظرنخبگان این منطقه شناسایی گردید. جامعه آماری افراد دارای صلاحیت وآشنا نسبت به امورمناطق آزاد درمنطقه آزاد بودند . بر اساس مدل طراحی شده ، توسعه اقتصادی مناطق آزاد ، مستلزم داشتن لوازمی است که اساس و پایة آن را تشکیل می دهند . مدل پیشنهادی ، دربرگیرندة پنج مقوله گسترش تولیدات دانش بنیان ، ایجاد و توسعة اقتصاد پیشرفته ، رشد داخلی اقتصاد ، استفادة مفید از همة ظرفیت های داخلی وبین المللی و گسترش فرهنگ کسب وکار ورونق تولیدداخلی به منظورصادرات است. کلمات کلیدی : طراحی مدلی ، سرمایه اجتماعی ، توسعه اقتصادی ، مناطق آزاد تجاری ایران تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
669 - مطالعه نقش کیفیت حکمرانی خوب در رفاه عمومی (مورد مطالعه: کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی و سازمان همکاری اقتصادی و توسعه)
سید عیسی کریم پور صمد عابدینی عزیزخانی اقبالههدف پژوهش حاضر مطالعه تاثیر حکمرانی خوب بر رفاه ملی است. روش تحقیق، تحلیل ثانویه است و از دادههای حکمرانی خوب بانک جهانی و رفاه ملی موسسه لگاتیوم استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی و عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه است. برای تجزیه و ت أکثرهدف پژوهش حاضر مطالعه تاثیر حکمرانی خوب بر رفاه ملی است. روش تحقیق، تحلیل ثانویه است و از دادههای حکمرانی خوب بانک جهانی و رفاه ملی موسسه لگاتیوم استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی و عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزار SPSS و آزمون پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که در کشورهای عضو همکاری اسلامی و عضو همکاری اقتصادی و توسعه بین حکمرانی خوب و رفاه ملی همبستگی معنادار مستقیمی وجود دارد؛ بهطوریکه شدت همبستگی در کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه بیشتر از کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی است. پس از کنترل همخطی بین ابعاد حکمرانی خوب، در بین کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه از بین ابعاد ششگانه متغیر حکمرانی خوب، ابعاد کنترل فساد و کیفیت قوانین و مقرارت تاثیر معنادار مستقیمی بر رفاه ملی دارد؛ بهطوری که این دو متغیر توانستهاند 90 درصد از تغییرات رفاه ملی را تبیین کنند. در بین کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، فقط بعد کارآمدی و اثربخشی دولت توانسته است تاثیر معنادار مستقیمی بر رفاه ملی داشته باشد. همچنین کارآمدی و اثربخشی دولت با توجه به ضریب تبیین بهدست آمده توانسته است 74 درصد از تغییرات رفاه ملی را تبیین کند. پس از تجمیع همه مولفههای حکمرانی در قالب یک متغیر واحد به نام حکمرانی خوب، این متغیر توانسته است در کشورهای عضو همکاری اقتصادی و توسعه (94/0) و در بین کشورهای عضو همکاری اسلامی (80/0) تاثیر مستقیم معناداری داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
670 - بررسی عوامل برون سازمانی بوجود آورنده تنش کاری کارکنان کشت و صنعت مغان
یاور فتحی بالابگلو مهرداد نوابخش منصور حقیقتیانچکیده : هدف این پژوهش بررسی عوامل برون سازمانی ایجاد کننده تنش کاری در کارکنان کشت و صنعت مغان می باشد. روش تحقیق، به لحاظ ماهیت علی معلولی و تحلیل مسیر براساس معادلات ساختاری و تحلیل رگرسیون چندمتغیره انجام گرفته است. جامعۀ آماری مورد مطالعه، کلیه ی کارکنان شرکت کشت و أکثرچکیده : هدف این پژوهش بررسی عوامل برون سازمانی ایجاد کننده تنش کاری در کارکنان کشت و صنعت مغان می باشد. روش تحقیق، به لحاظ ماهیت علی معلولی و تحلیل مسیر براساس معادلات ساختاری و تحلیل رگرسیون چندمتغیره انجام گرفته است. جامعۀ آماری مورد مطالعه، کلیه ی کارکنان شرکت کشت و صنعت مغان در سال 1397 بوده که 479 نفر از بین آنها براساس فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته با اقتباس از پرسشنامه استرس شغلی (OSIPOW)و پرسشنامه استرس شغلی موسسه سلامت و ایمنی انگلستان (HSE) مورد استفاده قرار گرفت. تحلیلهای آماری براساس برنامه Spss وAmos انجام یافته است. نتایج نشان داد مقادیر رگرسیونی حاکی ازآن است که متغیر عوامل برون سازمانی به میزان (0/66%) بر ایجاد تنش کاری موثر است. همچنین عوامل خانوادگی به میزان (0/40%) ، عوامل اجتماعی به میزان (0/98%) ، عوامل اقتصادی به میزان (0/54%) و عوامل فرهنگی به میزان (0/64%) بر ایجاد تنش کاری موثر است. بنابر این می توان با دخل و تصرف در عوامل برون سازمانی تنش کاری را کاهش داد و از این پتانسیل برای افزایش راندمان ادارات و نهادها و کارخانجات استفاده کرد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
671 - بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی و اقتصادی بر فرهنگ سیاسی شهروندان شیراز (با تأکید بر مطالعه تطبیقی متولدین قبل و بعد از دهه 60)
شاهرخ امیری علیرضا خدامی کرامت اله راسخیکی از پیش نیازهای موثر برگذار به دموکراسی فرهنگ سیاسی مولفه ای مهمی می باشد. به گمان برخی اندیشمندان فرهنگ سیاسی تابع شرایطی از جمله پشتوانههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی است. این پژوهش با فرضیه تاثیر سرمایه فرهنگی و اقتصادی بر فرهنگ سیاسی در شیراز پرداخته، جمعآوری أکثریکی از پیش نیازهای موثر برگذار به دموکراسی فرهنگ سیاسی مولفه ای مهمی می باشد. به گمان برخی اندیشمندان فرهنگ سیاسی تابع شرایطی از جمله پشتوانههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی است. این پژوهش با فرضیه تاثیر سرمایه فرهنگی و اقتصادی بر فرهنگ سیاسی در شیراز پرداخته، جمعآوری دادهها از رویکرد اکتشافی و پیمایشی استفاده، پیماش بر روی 382 نفر متولدین قبل و 382 نفر بعد از دهه 60 با نمونهگیری خوشهای چندمرحلهی انجام و تجزیه و تحلیل با نرم افزار spss نشان میدهد، تفاوت معنی داری بین سرمایه فرهنگی و اقتصادی دو نسل وجود دارد، همینطور انواع فرهنگ سیاسی در بین دو نسل تفاوت معنی داری دارند. همچنین رابطه منفی معنا داری بین سرمایه فرهنگی و اقتصادی با فرهنگ سیاسی محدود و تبعی بین دو نسل وجود دارد. از سوی دیگر بر اساس آزمون فرضیات تقویت سرمایه فرهنگی، اقتصادی موجب رشد و شکوفایی فرهنگ سیاسی مشارکتی بین هر دو نسل میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
672 - نهادهای سیاسی و اقتصادی و تاثیر آن بر توسعه اقتصادی با تاکید بر نهادگرایی تاریخی(مطالعه موردی دهه ۱۳۲۰(
فرهاد عزیزی محمدباقر بهشتی محمد سلماسی زادهدر مسیر تحولات تاریخی، کشورها با بزنگاه های مهم تاریخی مواجه می شوند. بزنگاه های تاریخی در کشورهای مختلف به شیوه های گوناگونی رخ می دهند و با شکل گیری مسیرهای متفاوت، میراث جداگانه و متمایزی را برای هر کشور تولید می کند. یکی از بزنگاه های مهم تاریخ معاصر ایران برکناری ر أکثردر مسیر تحولات تاریخی، کشورها با بزنگاه های مهم تاریخی مواجه می شوند. بزنگاه های تاریخی در کشورهای مختلف به شیوه های گوناگونی رخ می دهند و با شکل گیری مسیرهای متفاوت، میراث جداگانه و متمایزی را برای هر کشور تولید می کند. یکی از بزنگاه های مهم تاریخ معاصر ایران برکناری رضاشاه از قدرت توسط عوامل بیگانه و شروع حکومت محمدرضاشاه پهلوی می باشد. بعد از برکناری رضاشاه اگر چه قدرت بین عوامل مختلف توزیع گردید اما دخالت های نیروهای خارجی و هرج و مرج سیاسی مسیر رشد و توسعه اقتصادی در دهه 1320 شمسی در ایران را به حاشیه کشانید. بحث اصلی این پژوهش که به روش بررسی تاریخی انجام گردیده است به نقش حکومت ها و فرادستان در اقتصاد و سیاست ایران و عقب ماندگی آن اشاره دارد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که گرچه وجود مجلس قدرتمند در نهایت منجر به ملی شدن صنعت نفت گردید اما به دلیل هرج و مرج سیاسی و اجتماعی و همچنین عدم باز توزیع قدرت سیاسی و اقتصادی بین مردم عادی رشد و توسعه اقتصادی رخ نداد. علاوه بر این در اواخر دهه 1320 با کاهش قدرت مجلس در برابر نخست وزیر تغییر نهادی خاصی صورت گرفت و کاهش قدرت مجلس میراثی برای ادامه حکومت شاه گردید. با این تغییر نهادی وی توانست از میراث نخست وزیر به خوبی محافظت کند و با تمرکز بر قدرت سیاسی منابع اقتصادی را بیش از پیش به انحصار نزدیکان و فرادستان درآورد که این امر منجر به پدید آمدن یک اقتصاد فراگیر نگردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
673 - بررسی رابطه بین بیگانگی اجتماعی، فقر اقتصادی و اعتقادات دینی با امید به آینده دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرند
امیرعلی امیرخاننژاد صمد صباغهدف این پژوهش تعیین رابطه بین بیگانگی اجتماعی، فقر اقتصادی و اعتقادات دینیبا امید به آینده دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرند درسال 95-1394 بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از منظر روش اجرای پژوهش ، پیمایش و از نظر جمع آوری داده ها میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش ش أکثرهدف این پژوهش تعیین رابطه بین بیگانگی اجتماعی، فقر اقتصادی و اعتقادات دینیبا امید به آینده دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرند درسال 95-1394 بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از منظر روش اجرای پژوهش ، پیمایش و از نظر جمع آوری داده ها میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرند است که 5800 تن میباشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 360 مورد برآورد گردید که اعضای آن به صورت تصادف طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه امید میلر (MHS) و پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید که دارای روایی و پایایی قابل قبول بودند. نتایج پژوهش حاکی از ارتباط منفی بیگانگی اجتماعی و فقر اقتصادی با میزان امید به آینده دانشجویان بود، درمورد اعتقادات دینی، ارتباط مستقیم و معنی داری بین دو متغیر مشاهده شد، هم - چنین نتایج آزمون تی استیودنت و تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد، امید به آینده دانشجویان بر حسب جنسیت و مقطع تحصیلی معنیدار نمی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
674 - تدوین مدل مفهومی با استفاده از نظریه بنیانی در مطرودین اجتماعی، مطالعه موردی غربتهای شهر مصیری
محمدمهدی یوسفی امیرمسعود امیرمظاهری علیرضا کلدیچکیده در این مقاله، ضمن بررسی ابعاد متعدد طرد اجتماعی در محله غربت های[1] شهر مصیری مرکز شهرستان رستم استان فارس، تغییرات ایجاد شده براثر اجرای برنامه نوسازی مورد مطالعه قرار گرفته است. در این پژوهش، از روش نظریه مبنایی و تکنیک های ارزیابی مشارکتی روستایی، مصاحبه نیم أکثرچکیده در این مقاله، ضمن بررسی ابعاد متعدد طرد اجتماعی در محله غربت های[1] شهر مصیری مرکز شهرستان رستم استان فارس، تغییرات ایجاد شده براثر اجرای برنامه نوسازی مورد مطالعه قرار گرفته است. در این پژوهش، از روش نظریه مبنایی و تکنیک های ارزیابی مشارکتی روستایی، مصاحبه نیمه ساخت یافته، مشاهده و قدم زدن در میدان و بحث گروهی استفاده شده و با روش گلوله برفی نسبت به انتخاب نمونه های آماری تا مرحله اشباع نظری در داده ها پرداخته و پس از تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده در میدان از طریق کدگذاری (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) با انتخاب طبقه مرکزی طرد قومی، اقدام به استخراج نظریه طرد قومی، به مثابه عامل طرد اجتماعی براساس داده های گردآوری شده از میدان نموده است. [1]. گروهی از مردم در منطقه مورد مطالعه که از نظر ساختار قشربندی اجتماعی سنتی روستایی منطقه، جز خوش نشین ها به حساب آمده و فاقد حق نسق زراعی بودند. پس از اصلاحات ارضی به این گروه از مردم زمینی تعلق نگرفت. ... به این مردم، در این منطقه غربت می گویند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
675 - طلاق عاطفی و عوامل مرتبط با آن در شهرستان نقده
سمیه ابراهیمی حسین بنیفاطمههدف پژوهش حاضر تعیین میزان طلاق عاطفی و عوامل مرتبط با آن درمیان زنان متاهل شهر نقده میباشد روش تحقیق، پیمایشی بوده و برای گردآوری اطلاعات از ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن به صورت صوری و پایایی آن از طریق پیش آزمون مورد تایید قرار گرفت. تعداد أکثرهدف پژوهش حاضر تعیین میزان طلاق عاطفی و عوامل مرتبط با آن درمیان زنان متاهل شهر نقده میباشد روش تحقیق، پیمایشی بوده و برای گردآوری اطلاعات از ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن به صورت صوری و پایایی آن از طریق پیش آزمون مورد تایید قرار گرفت. تعداد نمونه آماری دراین مطالعه ازطریق جدول مورگان 378 نفرتعیین گردید و از روش نمونه گیری خوشهای برای انتخاب نمونهها استفاده شد. نتایج یافتهها حاکی از آن است که میزان طلاق عاطفی در بین زنان در سطح متوسط به پایین قرار دارد. عواملی هم چون میزان دین داری، همسان همسری، برآورده نشدن انتظارات، تفاوت عقاید و وضعیت اجتماعی- اقتصادی تأثیرگذار بودهاند. در این تحقیق متغیرهای دین داری و همسان همسری رابطه مستقیم و معکوس داشتند و متغیرهای برآورده نشدن انتظارات و تفاوت عقاید، رابطه مستقیم با متغیر طلاق عاطفی را داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
676 - بررسی عوامل جامعهشناختی مرتبط با گرایشهای تغذیهای دانشجویان دختردوره کارشناسی دانشکده پیراپزشکی شهرستان ارومیه در سال تحصیلی 89-1388
صمد صباغ مریم سیدزاده طلاتپهتغذیه مناسب و به عبارتی حق برخورداری و دسترسی به غذای سالم و مناسب، از اساسی ترین حقوق انسان هاست. بدون برخورداری از تغذیه مناسب، هیچ کس از موهبت سلامت برخوردار نخواهد بود. انسانی که سالم نیست، توانایی و کارآیی لازم را برای فعالیت های روزمره ندارد. در دیدگاه گسترده تر أکثرتغذیه مناسب و به عبارتی حق برخورداری و دسترسی به غذای سالم و مناسب، از اساسی ترین حقوق انسان هاست. بدون برخورداری از تغذیه مناسب، هیچ کس از موهبت سلامت برخوردار نخواهد بود. انسانی که سالم نیست، توانایی و کارآیی لازم را برای فعالیت های روزمره ندارد. در دیدگاه گسترده تر، توسعه اقتصادی، اجتماعی و عمرانی در جامعه ای که افراد آن سالم نیستند، اتفاق نخواهد افتاد. در این میان، توجه به تغذیه بانوان و دختران، به دلیل نیاز های جسمانی خاص آن ها در دوران مختلف زندگی اهمیت ویژه ای دارد. دختران امروز، مادران آینده هستند و در صورت توجه به نیازهای تغذیه ای آنان در زمان حال، مادران سالم تر و در نتیجه، نسل سالم تر و کارآمدتری در آینده خواهیم داشت. براین اساس هدف پژوهش حاضر، تعیین عوامل جامعه شناختی مؤثر بر گرایش های تغذیه ای دختران می باشد. در این پژوهش از نظریه های ماری استوری، شاو، مک کوب، رایزمن، هربرت مید، چارلز هورتون کولی و ... استفاده شده است. روش: روش تحقیق حاضر، پیمایش از نوع توصیفی- همبستگی و ابزار اندازه گیری پرسشنامه بوده است. نمونه آماری بدست آمده توسط فرمول کوکران و به روش تصادفی چند مرحله ای (نسبتی مطبق)، 276 نفر می باشد. داده ها توسط spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و برای آزمون روابط بین متغیرها، از آزمون های r پیرسون، رگرسیون خطی و چند متغیره استفاده شده است. یافته های تحقیق: بر اساس نتایج تحقیق رسانه بیشترین تأثیر را بر گرایش های تغذیه ای دارد و عامل دوم نقش خانواده بوده است که این متغیرها به میزان 20 درصد گرایش های تغذیه ای را تبیین می کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
677 - بررسی رابطه رضایت اجتماعی با مسئولیت اجتماعی دبیران دبیرستانهای عجبشیر
خدیجه صادقیان محمود علمیدر این مقاله به دنبال مطالعه و تعیین رابطه میزان مسئولیت اجتماعی با رضایت اجتماعی دبیران دبیرستان های شهرستان عجب شیر می باشیم. براین اساس فرضیه هایی از دیدگاه های نظریه آلن و می یر، مبادله هومنز، دورکیم، پارسنز و ... و هم چنین از مطالعات و تحقیقات پیشین جهت تبیین متغیر أکثردر این مقاله به دنبال مطالعه و تعیین رابطه میزان مسئولیت اجتماعی با رضایت اجتماعی دبیران دبیرستان های شهرستان عجب شیر می باشیم. براین اساس فرضیه هایی از دیدگاه های نظریه آلن و می یر، مبادله هومنز، دورکیم، پارسنز و ... و هم چنین از مطالعات و تحقیقات پیشین جهت تبیین متغیرها استناج گردیده است. روش کار ما دراین تحقیق پیمایش است و تکنیک جمع آوری داده ها نیز پرسشنامه می باشد و از روش اسنادی نیز برای جمع آوری متون نظری و پیشینه تجربی استفاده نموده ایم. جامعه آماری ما در این تحقیق کلیه دبیران دبیرستان های عجب شیر است که تعداد کل 301 نفر که در سال 93-1392 در این شهر مشغول می باشند. از این تعداد طبق فرمول کوکران و برحسب واریانس به دست آمده از پیش آزمون پرسشنامه، حجم نمونه آماری به تعداد 170 نفر از دبیران به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. اعتبار پرسشنامه ازطریق اعتبار صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه گردیده است و با توجه به نتایج آن، پرسشنامه به لحاظ صوری و پایایی در سطح بالایی قرار دارد. برای آزمون فرضیه ها از تکنیک های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تفاوت میانگین (t-test) و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه استفاده گردید که از برآوردهای نرم افزار spss نسخه 20 استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد بین متغیر میزان مسئولیت اجتماعی با ابعاد آن به عنوان متغیر مستقل با میزان رضایت اجتماعی به عنوان متغیر وابسته رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. و بین متغیر زمینهای (جنسیت و تحصیلات با میزان مسئولیت اجتماعی دبیران تفاوت معنیداری وجود دارد. اما بین وضعیت تاهل و مسئولیت اجتماعی تفاوت معنیداری وجود ندارد. در پایان میزان مسئولیت اجتماعی دبیران با سطح معنیداری بیشتر از حد متوسط میباشد و میزان رضایت اجتماعی با سطح معنیداری درحد متوسط میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
678 - تعیین میزان شیوع خشونت و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن (مطالعه موردی در بین دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه و پسرانه شهر عجبشیر)
محمود علمی خدیجه تیغزنخشونت نوجوانان از جمله مشکلات عمده جامعه میباشد که امروزه درحال افزایش است. خشونت نوجوانان به عنوان یک مسئله اجتماعی همانند سایر مسائل اجتماعی دیگر تحت تاثیر عوامل مختلفی است. در این تحقیق نیز به بررسی عوامل اجتماعی موثر بر خشونت دانشآموزان پرداختهایم، که در آن از تئ أکثرخشونت نوجوانان از جمله مشکلات عمده جامعه میباشد که امروزه درحال افزایش است. خشونت نوجوانان به عنوان یک مسئله اجتماعی همانند سایر مسائل اجتماعی دیگر تحت تاثیر عوامل مختلفی است. در این تحقیق نیز به بررسی عوامل اجتماعی موثر بر خشونت دانشآموزان پرداختهایم، که در آن از تئوریهای روانشناسی اجتماعی و به ویژه جامعهشناسی استفاده شده است. این تحقیق به صورت پیمایشی و به کمک ابزار پرسشنامه روی 375 نفر از دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه و پسرانه شهرستان عجبشیر و با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای و سیستماتیک اجرا شده است. نتایج یافتههای تحقیق نشان داد که متغیرهای عدم دلبستگی به والدین، عدم نظارت والدین بر رفتار فرزندان، بدرفتاری والدین با فرزندان، تضاد والدین با هم، داشتن دوستان بزهکارف، عدم پای بندی به دستورات اخلاقی، تنبیه در مدرسه، سختگیری والدین با خشونت دانشآموزان رابطه مستقیم و معنیداری داشتند. تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز نشان داد که متغیرهای بدرفتاری والدین، عدم دلبستگی به والدین، نظارت والدین، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، مشارکت گروهی، دوستان بزهکار و پایبندی به دستورات اخلاقی در تبیین میزان خشونت دانشآموزان سهم عمدهای داشتهاند. مقدار تبیین به دست آمده 51% میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
679 - سنجش سلامت اجتماعی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن در بین خانوارهای شهر تبریز
صمد صباغ نرمینه معینیان معینیان سارا صباغیکی از هدفهای مهم نظام سلامت در هر کشور تأمین، حفظ و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی تمام افراد جامعه است. برای تحقق این امر مهیا سازی امکانات و تسهیلات مناسب جهت تأمین سلامت جسمی، روانی و اجتماعی انسان در کلیه مراحل زندگی از جمله حقوق اولیه به شمار میرود. سلامت فقط یک امر أکثریکی از هدفهای مهم نظام سلامت در هر کشور تأمین، حفظ و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی تمام افراد جامعه است. برای تحقق این امر مهیا سازی امکانات و تسهیلات مناسب جهت تأمین سلامت جسمی، روانی و اجتماعی انسان در کلیه مراحل زندگی از جمله حقوق اولیه به شمار میرود. سلامت فقط یک امر زیستشناختی نیست و عوامل اجتماعی نیز در تعیین سطح سلامت افراد دخیل میباشد. عوامل زیادی به داشتن این وضعیت کمک میکنند که از مهمترین آن ها میتوان اعتماد اجتماعی، گذران اوقات فراغت، احساس ناامیدی، اعتقادات دینی و پایگاه اجتماعیـ اقتصادی افراد را نام برد. روش تحقیق پیمایش و تکنیک جمعآوری اطلاعات پرسشنامه های استاندارد بود. جامعه آماری، خانوار های شهر تبریز که تعداد آن ها برابر 428009 بود. با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه برای شهر تبریز، تعداد 326 خانوار برآوردگردید. شیوه نمونهگیری، نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای بود. هدف کلی این بررسی تعیین عوامل اجتماعی موثر برسلامت اجتماعی خانوارهای شهر تبریز بود. نتایج بدست آمده نشان داد که بین میزان سلامت اجتماعی خانوارهای تبریز و متغیرهای مذکور رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی عوامل تبیین کننده سلامت اجتماعی نشان داد که از میان متغیرهای پیش بین، چهار متغیر اعتقادات دینی، احساس ناامیدی، اعتماد اجتماعی و گذران اوقات فراغت در مدل نهایی باقی ماندند که این متغیرها 22 درصد واریانس متغیر ملاک را تبیین نمودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
680 - بررسی مقایسهای شرکتهای هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران از منظر مسئولیت اجتماعی با رویکرد کارول
هوشنگ تقیزاده غلامرضا سلطانی فسقندیس عبدالحسین شکریسازمانها از مجرای تعیین و تبیین خوب و بد در برابر گروههای مخالف ذی نفع از خود واکنش نشان می دهند. آن ها به گونه ای عمل میکنند که از دیدگاه مشتریان، نهادها و سازمانهای دولتی، سهامداران و کل جامعه دارای کرداری نیکو باشند؛ رعایت این عوامل تحت عنوان مسئولیت اجتماعی تلقی أکثرسازمانها از مجرای تعیین و تبیین خوب و بد در برابر گروههای مخالف ذی نفع از خود واکنش نشان می دهند. آن ها به گونه ای عمل میکنند که از دیدگاه مشتریان، نهادها و سازمانهای دولتی، سهامداران و کل جامعه دارای کرداری نیکو باشند؛ رعایت این عوامل تحت عنوان مسئولیت اجتماعی تلقی می شود. تحقیق حاضر با هدف مقایسه شرکت های مسافر بری هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران از منظر مسئولیت اجتماعی انجام شده است. روش تحقیق توصیفی بوده و جامعه آماری این تحقیق شامل شرکت های هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران می باشد که تعداد آن ها 8 شرکت می باشد. با توجه به محدود بودن جامعه آماری و هدف تحقیق، کل جامعه آماری مورد پیمایش قرار گرفته و نمونه گیری انجام نشده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. روایی پرسشنامه به صورت روایی محتوایی و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده است. در طراحی پرسشنامه از ابعاد مسئولیت اجتماعی بنگاه مبتنی بر رویکرد کارول (1991) استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش ویکور[1] و آنتروپی شانون بهره گیری به عمل آمده است. نتایج حاصل بیانگر رتبه هر یک از شرکت ها، از لحاظ میزان توجه به مسئولیت اجتماعی بنگاه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
681 - بررسی میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد خدمات شهری و عوامل اجتماعی- اقتصادی مرتبط با آن در شهر نقده
رقیه هدایت محمود علمیدراین مقاله به تعیین میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری و بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی مرتبط با آن درشهر نقده پرداخته شده است. نوع و روش تحقیق ترکیبی (پیمایشی واسنادی و ...) بوده و از ابزار اندازه گیری پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات از میان 381 سرپرست خانوار نم أکثردراین مقاله به تعیین میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری و بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی مرتبط با آن درشهر نقده پرداخته شده است. نوع و روش تحقیق ترکیبی (پیمایشی واسنادی و ...) بوده و از ابزار اندازه گیری پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات از میان 381 سرپرست خانوار نمونه که به روش نمونهگیری خوشهای توام با متناسب با حجم انتخاب شده بود، استفاده گردیده است. نتایج یافتهها حاکی از آن است که میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری در سطح متوسط به پایین قرار دارد. عواملی هم چون رضایت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، میزان انتظارات برمیزان رضایتمندی شهروندان تأثیرگذار بودهاند. تجزیه وتحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام گردید. در بخش توصیفی جداول فراوانی و نمودارهای مربوط به گویهها و متغیرها اندازهگیری شده و در بخش آماراستنباطی بااستفاده از روشهای آماری همبستگی پیرسون، آزمون تیتست وهم چنین تحلیل واریانس روابط موجود دربررسی شدند. دراین میان متغیرهای اعتماد اجتماعی و رضایت اجتماعی به ترتیب بیشترین و کمترین سهم را در تبیین متغیر وابسته ایفا می نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
682 - مطالعه میزان گرایش سرپرستان خانوار مناطق دهگانه شهرداری تبریز به گردشگری و رابطه آن با متغیرهای رسانههای جمعی، سرمایه اقتصادی و سرمایه اجتماعی
معصومه آفتابی محمد عباسزادهبررسی نقش رسا نه های جمعی ، سرمایه اقتصادی و سرمایه اجتماعی درگرایش به گردشگری سلامت از مهم ترین اهداف این پژوهش است. در این پژوهش که به روش پیمایشی انجام شده 400 نفر از سرپرستان خانوار تبریزی ازمناطق ده گانه شهرداری تبریز با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و أکثربررسی نقش رسا نه های جمعی ، سرمایه اقتصادی و سرمایه اجتماعی درگرایش به گردشگری سلامت از مهم ترین اهداف این پژوهش است. در این پژوهش که به روش پیمایشی انجام شده 400 نفر از سرپرستان خانوار تبریزی ازمناطق ده گانه شهرداری تبریز با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و با کمک ابزار پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفتند. 31 درصد جامعه آماری این تحقیق را زنان و 69 درصد را مردان تشکیل داده اند. نتایج نشان داد ( 3/53 درصد) پاسخگویان تبلیغات رسانه ای را از مهم ترین ابزارهای تبلیغاتی برای تمایل به گردشگری می دانند. نتایج نشان می دهد ، بین دو متغیر میزان رضایت از رسانه های جمعی و گرایش به گردشگری سلامت ارتباط معنی داری وجود دارد. بین دو متغیر سرمایه اقتصادی و گرایش به گردشگری سلامت سرپرستان خانوار تبریز ارتباط مستقیم و معنی داری وجود دارد. بین متغیر سرمایه اجتماعی و گرایش به گردشگری سلامت سرپرستان خانوار تبریز رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. هم چنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نشان می دهد متغیرهای مستقل سرمایه اقتصادی ، استفاده از رسانه های جمعی و رضایت از رسانه های جمعی بیشترین تاثیر را بر متغیر وابسته گرایش به گردشگری سلامت دارند و دراین میان متغیر مستقل رضایت از رسانه های جمعی با 20 درصد بیشترین سهم را در تبیین گردشگری سلامت دارد و پس از آن نیز متغیر مستقل میزان استفاده از رسانه های جمعی 19 درصد متغیر وابسته گرایش به گردشگری سلامت را تبیین می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
683 - بررسی میزان سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز و عوامل آن
حسین بنیفاطمه عباسزاده محمد نگار چایچیتبریزیهدف این تحقیق تعیین میزان سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است که با متغیرهای: سن، جنسیت، وضعیت تاهل، پایگاه اقتصادی –اجتماعی بررسی شد. روش تحقیق پیمایشی و تکنیک جمعآوری دادهها پرسشنامه استاندارد بوده است. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه أکثرهدف این تحقیق تعیین میزان سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است که با متغیرهای: سن، جنسیت، وضعیت تاهل، پایگاه اقتصادی –اجتماعی بررسی شد. روش تحقیق پیمایشی و تکنیک جمعآوری دادهها پرسشنامه استاندارد بوده است. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال تحصیلی 92-1391 که تعداد آنها برابر با 25974 نفر بود. براساس فرمول کوکران تعداد 310 نفر انتخاب شدند که از این میان تعداد 128 نفر زن و 182 نفر مرد بوده اند. جهت نمونهگیری از روش خوشهای استفاده گردید. یافتههای تحقیق نشان داد که دانشجویان این دانشگاه از سلامت اجتماعی متوسطی برخوردارند. بر اساس نتایج به دست آمده، متغیرهای سن، جنسیت و وضعیت تاهل در تعیین میزان سلامت اجتماعی نقش تعیینکننده داشتند. اما متغیر پایگاه اقتصادی –اجتماعی با سلامت اجتماعی تفاوت معناداری نداشت. همچنین در بین دانشجویان دانشکدههای مختلف از نظر میزان سلامت اجتماعی تفاوت معناداری مشاهده گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
684 - بررسی عوامل جمعیتشناختی مرتبط با مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد
حسام نصیری شهلا کاظمیپور مجید کفاشیهدف اصلی این پژوهش، تعیین عوامل جمعیت شناختی مرتبط با مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد می باشد. روش تحقیق، پیمایش بود. جامعه آماری، کلیه شهروندان 18 سال به بالای شاغل در شهر مهاباد درسال 1397 می باشد. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران، 382 نفر برآورد گردی أکثرهدف اصلی این پژوهش، تعیین عوامل جمعیت شناختی مرتبط با مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد می باشد. روش تحقیق، پیمایش بود. جامعه آماری، کلیه شهروندان 18 سال به بالای شاغل در شهر مهاباد درسال 1397 می باشد. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران، 382 نفر برآورد گردید و نمونه ها به شیوه نمونه گیری احتمالی خوشه ای چندمرحله ای و هم چنین نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در تحقیق حاضر، پرسشنامه محقق ساخته مشارکت سیاسی است که ضریب پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ 96/0 به دست آمد و جهت سنجش مفاهیم آن ازطیف لیکرت استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تی مستقل و تحلیل واریانس یک راهه استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان مشارکت سیاسی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی افراد تفاوت معناداری وجود دارد و میزان مشارکت سیاسی طبقه متوسط و پایین جامعه مهاباد بیشتر ازسایر طبقات این شهر می باشد. نتیجه تحقیق حاضر گویای آن است که در جامعه مهاباد، طبقه پایین به منظور تغییر وضعیت موجود خود و دست یابی به وضعیت مطلوب، ضرورت، انگیزه، میل و رغبت بیشتری برای مشارکت و مداخله در امور سیاسی دارد اما دخالت و مشارکت طبقه متوسط در امورات سیاسی این شهر بیشتر از نوع تحمیلی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
685 - گفتمانهای ارتباطات انسانی در خانواده ایرانی از منظر تئوری دانش
بنیتا سالکآزاد باقر ساروخانیمقاله حاضر بر گفتمان های ارتباطات انسانی در خانواده متمرکز گردیده است. در این مقاله سعی شده است تا بر روی گفتمان های ارتباطی خانواده متمرکز شود. هر تئوری دربارۀ ارتباطات خانواده می بایستی شامل هم موضوعات درون ذهنی و هم تعاملی باشد. از طریق موضوعات تعاملی افراد خانواده ب أکثرمقاله حاضر بر گفتمان های ارتباطات انسانی در خانواده متمرکز گردیده است. در این مقاله سعی شده است تا بر روی گفتمان های ارتباطی خانواده متمرکز شود. هر تئوری دربارۀ ارتباطات خانواده می بایستی شامل هم موضوعات درون ذهنی و هم تعاملی باشد. از طریق موضوعات تعاملی افراد خانواده با یکدیگر ارتباط برقرار می نمایند. به طور معمول خانواده از دو نوع گرایش ارتباطاتی پیروی می کند: انطباقی و محاوره ای. چهار الگوی ارتباطات خانواده به وجود می آید: خانواده های مبتنی بر رضایت طرفین، کثرت گرایانه، حمایتی و با آزادی مطلق. در این پژوهش از روش تئوری زمینه ای استفاده شده است. برای تحلیل داده های جمع آوری شده از خانواده های مناطق 22گانه تهران از روش تحلیل کمی داده ها (تحلیل عاملی) برای دسته بندی و تائید مقوله سازی ها و ساختن قضایای تئوری زمینه ای استفاده گردیده است. نتیجه آن که متغیرهایی که برارتباطات درون خانواده تأثیر می گذارند عامل ایجاد چنین تفاوت هایی هستند. هرکسی که سرمایه بیشتری دارد، اجازه تحرک بیشتری به اعضای خانواده درحیطۀ بدست آوردن سرمایه ها می دهد. هم چنین افرادی که سرمایه بیشتری دارند، درمحیط خانواده ارتباطات مذاکره ای را اتخاذ می نمایند. افرادی که سرمایه کمتری دارند، در محیط خانواده ارتباطات انطباقی را اتخاذ می کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
686 - بررسی رابطه عوامل اجتماعی- اقتصادی با سلامت اجتماعی دبیران مقطع راهنمایی و متوسطه شهرستان
داود ابراهیمپور ربابه پورجبلی روحانگیز رمضانیممقانیهدف پژوهش حاضر تعیین رابطه عوامل اجتماعی- اقتصادی با سلامت اجتماعی دربین دبیران مقاطع راهنمایی و متوسطه شهرستان آذرشهر می باشد. مطالعه حاضر با توجه به اهداف، ماهیت و نحوه انجام در زمره تحقیقات پیمایشی مقطعی است. جامعه آماری تحقیق حاضرشامل معلمان مقاطع راهنمایی ومتوسطه ش أکثرهدف پژوهش حاضر تعیین رابطه عوامل اجتماعی- اقتصادی با سلامت اجتماعی دربین دبیران مقاطع راهنمایی و متوسطه شهرستان آذرشهر می باشد. مطالعه حاضر با توجه به اهداف، ماهیت و نحوه انجام در زمره تحقیقات پیمایشی مقطعی است. جامعه آماری تحقیق حاضرشامل معلمان مقاطع راهنمایی ومتوسطه شهرستان آذرشهر می باشد که براساس اطلاعات موجود تعداد آن ها برابر با 332 نفر است. و نمونه آماری پژوهش حاضر با استفاده ازفرمول کوکران 180 نفر به دست آمد. ابزار جمعآوری اطلاعات دراین پژوهش پرسشنامه میباشد. در این تحقیق برای اندازهگیری متغیرها از پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز و پرسشنامه سرمایه اجتماعی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی و رضایت شغلی استفاده شده است. پس از جمعآوری اطلاعات، آن ها وارد نرم افزار SPSS نسخه 18 شده و مورد تجزیه و تحلیل قرارداده شد. نتایج کلی حاکی از آن است که بین مشارکت اجتماعی معلمان با میزان سلامت اجتماعی آنان و بین رضایت شغلی معلمان با میزان سلامت اجتماعی آنان رابطه مستقیم معنیداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
687 - بررسی مجازاتهای اجتماعی جایگزین حبس و کاهش جرم
داود پرچمی فاطمه درخشانمجازات حبس با وجود تبعات منفی برای افراد، جامعه و دولت، سهم بالایی در احکام صادره دادگاه ها داشته و در عین حال بر جلوگیری از تکرار جرم تأثیر کمی دارد. مجازات های جایگزین حبس به عنوان بارزترین تلاش برای رفع این نقیصه محسوب می شود. در تعیین مجازات های جایگزین می توان أکثرمجازات حبس با وجود تبعات منفی برای افراد، جامعه و دولت، سهم بالایی در احکام صادره دادگاه ها داشته و در عین حال بر جلوگیری از تکرار جرم تأثیر کمی دارد. مجازات های جایگزین حبس به عنوان بارزترین تلاش برای رفع این نقیصه محسوب می شود. در تعیین مجازات های جایگزین می توان نظام مجازاتی بر مبنای شرایط اجتماعیِ وقوع جرم در نظر گرفت که در این پژوهش، نظام مجازات های اجتماعی نامیده شده است. مجازات های اجتماعی نظامی است که در آن احکام، با در نظر گرفتن شرایط وقوع و نوع جرم، شرایط مجرم و میزان برخورداری او از سرمایه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و شرایط بزه دیده صادر می شود. این مقاله به بررسی قابلیت جلوگیری ارتکاب جرمِ مجازات های جایگزین حبس و مجازات های اجتماعی در مقایسه با مجازات زندان می پردازد. در این تحقیق که مطالعه ای کیفی است، با 65 نفر از قضات و حقوقدانان با روش انتخاب هدف مند مصاحبه شده است. داده ها با مصاحبه های نیمه ساخت یافته جمع آوری و تحلیل آن ها با روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار و تحلیل تماتیک انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که اکثریت پاسخگویان مجازات های اجتماعی را به شرط اجرای صحیح، بیش از مجازات حبس بر کاهش جرم موثر دانسته و این نوع مجازات ها را دارای پیامدهای منفی زندان نمی دانند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
688 - بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش دانشآموزان به رفتارهای نابهنجار: مطالعه دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهر اهر
نیر رستمی فیروز رادپژوهش حاضر باهدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش دانشآموزان به رفتارهای نابهنجار انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشآموزان دختر مقطع متوسط شهر اهر تشکیل میدهند که تعداد 280 نفر از آن ها به روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم انتخاب شده و اطلاعات مورد أکثرپژوهش حاضر باهدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش دانشآموزان به رفتارهای نابهنجار انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشآموزان دختر مقطع متوسط شهر اهر تشکیل میدهند که تعداد 280 نفر از آن ها به روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم انتخاب شده و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از تکنیک پرسشنامه گردآوری شده است. بر اساس نتایج حاصل از تحلیلهای دو متغیره و چند متغیره، رابطه آماری معنیداری بین متغیرهای تعهد آموزشگاهی، تعهد خانوادگی، صمیمت خانوادگی، داشتن همسالان منحرف، احساس تبعیض در مدرسه، محل سکونت، پایه تحصیلی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی والدین پاسخگویان با متغیر گرایش دانشآموزان به رفتارهای نابهنجار وجود دارد. بر اساس ضرایب بتای استاندارد، متغیر تعهد آموزشگاهی و تعهد خانوادگی بیشترین رابطه منفی را با متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار داشتهاند، به طوری که روی هم رفته 30 درصد از تغییرات متغیر ملاک را تبیین میکنند. در کل، حدود 46 درصد از تغییرات متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار توسط متغیرهای مذکور قابل پیشبینی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
689 - بررسی تأثیر سرمایه اقتصادی و میزان رضایت از خدمات شهری بر میزان مشارکت شهروندان شهر ارومیه در تفکیک و جمعآوری زبالههای خانگی
لورا علیاری محمد عباسزاده حسین میرزائیتفکیک زباله از اصول زندگی در شهرهای توسعه یافته جهان است و جزو تکالیف شهروندی محسوب می شود. هدف، حفظ محیط زیست است که سلامت انسان و سایرجانداران در گرو آن است، به همین خاطر پژوهش حاضر ضمن سنجش میزان مشارکت خانوارهای شهر ارومیه در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی به تأث أکثرتفکیک زباله از اصول زندگی در شهرهای توسعه یافته جهان است و جزو تکالیف شهروندی محسوب می شود. هدف، حفظ محیط زیست است که سلامت انسان و سایرجانداران در گرو آن است، به همین خاطر پژوهش حاضر ضمن سنجش میزان مشارکت خانوارهای شهر ارومیه در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی به تأثیر سرمایه اقتصادی و میزان رضایت از خدمات شهری بر آن نیز پرداخته است. روش این پژوهش، پیمایشی و اطلاعات آن از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. جامعه آماری، شامل خانوارهای ساکن شهر ارومیه در سال 1391 و حجم نمونه طبق فرمول کوکران 612 نفر می باشد که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات لازم توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان دهنده وجود رابطه معنادار بین میزان رضایت از خدمات شهری و میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی می باشد. هم چنین بین سرمایه اقتصادی و میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های فلزی و پلاستیکی رابطه معنی دار وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد، میزان رضایت از خدمات شهری توان پیش بینی میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی را دارد. این متغیر توانست 12 درصد از واریانس متغیر میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی را تبیین کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
690 - بررسی تاثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی بر تقاضای بیمه عمر در ایران و کشورهای مستقل مشترکالمنافع
هدایت حسینزادهبیمه عمر در جهان کنونی، یکی از ابزارهای مهم اقتصادی بوده و استفاده های متعددی از آن به عمل می آید و مهم ترین نقش خود را در تأمین و تضمین آتیه خانواده ها ایفاء می کند. هم چنین بیمه های عمر به عنوان یکی از منابع سرمایه های عظیم بوده و نقش پس اندازی برجسته تری دارند. هدف ا أکثربیمه عمر در جهان کنونی، یکی از ابزارهای مهم اقتصادی بوده و استفاده های متعددی از آن به عمل می آید و مهم ترین نقش خود را در تأمین و تضمین آتیه خانواده ها ایفاء می کند. هم چنین بیمه های عمر به عنوان یکی از منابع سرمایه های عظیم بوده و نقش پس اندازی برجسته تری دارند. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی (سطح درآمد سرانه، تورم، نرخ بهره، توسعه مالی، نسبت وابستگی پیر و جوان، تحصیلات و امید به زندگی) بر تقاضای بیمه عمر در ایران و کشورهای مستقل مشترک المنافع طی دوره 2009-2001 با استفاده از روش پنل دیتا می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که سطح درآمد سرانه، نرخ بهره، سطح توسعه مالی، تحصیلات و امید به زندگی از جمله مهم ترین عوامل موثر بر تقاضای بیمه عمر در کشورهای مورد مطالعه می باشد. در این راستا، نسبت وابستگی جوان رابطه معکوسی با تقاضای بیمه عمر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
691 - عوامل اجتماعی- اقتصادی موثر بر رضایتمندی شغلی (مدیران مدارس دولتی شیراز)
کرامتاله راسخ فرح مصلحپورهدف این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی موثر بر رضایتمندی شغلی مدیران مدارس متوسطة دولتی نواحی 2 و 4 آموزش و پرورش شیراز میباشد. در این پژوهش که به شیوة پیمایشی انجام گردید، سعی شده است با تاکید بر دیدگاههای نظری، مخصوصاً نظریههای مازلو و هرزبرگ، تاثیر متغیرهای ج أکثرهدف این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی موثر بر رضایتمندی شغلی مدیران مدارس متوسطة دولتی نواحی 2 و 4 آموزش و پرورش شیراز میباشد. در این پژوهش که به شیوة پیمایشی انجام گردید، سعی شده است با تاکید بر دیدگاههای نظری، مخصوصاً نظریههای مازلو و هرزبرگ، تاثیر متغیرهای جنس، سن، محل تولد، میزان تحصیلات، وضعیت تاهل، تعداد افراد تحت تکفل، نوع مالکیت منزل مسکونی، میزان حقوق و مزایای دریافتی، ناحیة محل خدمت، میزان مشارکت در تصمیمگیری و منزلت شغلی بر رضایتمندی شغلی مدیران بررسی شود. دادههای پژوهش با ابزار پرسشنامهای محقق ساخته با مقیاس 5 درجهای از یک نمونة 91 نفری به صورت نمونهگیری تصادفی سیستماتیک جمعآوری گردید و با روشهای آماری آزمون تحلیل واریانس، تی، همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره تجزیه و تحلیل گردید. یافتههای پژوهش نشان داد که سه متغیر مشارکت در تصمیمگیری، ناحیة محل خدمت و منزلت شغلی 56% رضایت شغلی را تبیین میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
692 - بررسی مقایسهای میزان گرایش به ورزشهای همگانی شهرهای خلخال و هشجین با در نظر گرفتن متغیرهای اقتصادی و اجتماعی
صمد عابدینی جعفر ابراهیمی رامین اصفهانی هشجیناین پژوهش با هدف مقایسه میزان گرایش به ورزش های همگانی در شهرهای خلخال و هشجین بر حسب وضعیت اقتصادی– اجتماعی، در سال های 1396-1395 انجام شده است. روش پژوهش؛ پیمایش و ابزار گردآوری داده ها؛ پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری پژوهش شامل؛ کلیه شهروندان شه أکثراین پژوهش با هدف مقایسه میزان گرایش به ورزش های همگانی در شهرهای خلخال و هشجین بر حسب وضعیت اقتصادی– اجتماعی، در سال های 1396-1395 انجام شده است. روش پژوهش؛ پیمایش و ابزار گردآوری داده ها؛ پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری پژوهش شامل؛ کلیه شهروندان شهرهای خلخال و هشجین می باشند که طبق آمار ارائه شده توسط اداره ثبت احوال شهرستان خلخال؛ 47848 نفر در قالب 13156 خانوار در شهر خلخال و 7315 نفر در قالب 1984 خانوار در شهر هشجین، ساکن هستند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که تعداد نمونه آماری مطابق فرمول کوکران 384 نفر به دست آمد. یافته های پژوهش نشان می دهد میزان گرایش به ورزش های همگانی در شهرهای خلخال و هشجین بر حسب وضعیت اقتصادی– اجتماعی، متفاوت هست. و در هر دو شهر، میزان گرایش افراد به ورزش های همگانی بر اساس شاخص های وضعیت اقتصادی– اجتماعی (درآمد، نوع شغل، سطح تحصیلات، مشارکت اجتماعی، نوع غذاهای مصرفی و استفاده از کالاهای فرهنگی) متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
693 - بررسی جامعهشناختی عوامل مرتبط با ازدواج دیررس جوانان ازدواج کرده بالای 30 سال شهر بناب
سیروس فخرایی مهناز پورتقیپژوهش حاضر به بررسی جامعه شناختی عوامل مرتبط با ازدواج دیررس در بین جوانان ازدواج کرده بالای 30 سال شهربناب می پردازد. برای چارچوب نظری تحقیق ازمدل کارکردگرایی- ساختاری پارسونز، تئوری رابرت کی مرتن، تئوری ویلیام گود، شلسکی، گرانسهایم، تامپسون، گیدنز و تئوری ماکس هورکها أکثرپژوهش حاضر به بررسی جامعه شناختی عوامل مرتبط با ازدواج دیررس در بین جوانان ازدواج کرده بالای 30 سال شهربناب می پردازد. برای چارچوب نظری تحقیق ازمدل کارکردگرایی- ساختاری پارسونز، تئوری رابرت کی مرتن، تئوری ویلیام گود، شلسکی، گرانسهایم، تامپسون، گیدنز و تئوری ماکس هورکهایمر استفاده شده است. روش پژوهش از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری تحقیق، جوانان ازدواج کرده بالای 30 سال (بین 30 تا 39 سال ) شهر بناب است که تعدادشان (966) نفر می باشد، با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه به دست آمده از جامعه آماری (197) نفر می باشد و روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری تصادفی سیستماتیک بوده است. نتایج به دست آمده از تحقیق حاکی از آن است که بین میزان تمایل به ادامه تحصیل، میزان مشکل پسندی جوانان، میزان تمایل به اشتغال جوانان دختر، میزان احساس مشکل اشتغال جوانان پسر و میزان تمایل به داشتن زندگی مجردی با دیررسی ازدواج جوانان رابطه معناداری وجود داشته است. رابطه متغیرهای پایگاه اقتصادی-اجتماعی، میزان اعتماد جوانان مجرد نسبت به یکدیگر و سخت گیری در ازدواج جوانان از سوی خانواده با دیررسی ازدواج جوانان معنادار نبوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
694 - بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی مرتبط با رضایت شغلی دبیران متوسطه شهر اهر
ثریا حسنیآذر محمود علمیهدف از تحقیق حاضر تعیین عوامل اجتماعی، اقتصادی مرتبط با رضایت شغلی دبیران متوسطه شهر اهر بود که به روش پیمایش مقطعی انجام پذیرفت. جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه دبیران دوره متوسطه شهر اهر به تعداد 327 بر اساس جدول مورگان 180 نفر به عنوان نمونه تحقیق تعیین شدند. روش نمونه أکثرهدف از تحقیق حاضر تعیین عوامل اجتماعی، اقتصادی مرتبط با رضایت شغلی دبیران متوسطه شهر اهر بود که به روش پیمایش مقطعی انجام پذیرفت. جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه دبیران دوره متوسطه شهر اهر به تعداد 327 بر اساس جدول مورگان 180 نفر به عنوان نمونه تحقیق تعیین شدند. روش نمونه گیری ، تصادفی طبقه ای متناسب با حجم جامعه بود. ابزار مورد استفاده در این مطالعه از پرسشنامه (JDI) استاندارد استفاده شده و در سنجش متغیرهای رضایت شغلی، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادیودین داری، جهت آزمون فرضیه ها به تناسب سطح سنجش متغیرها از آزمون های t، ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که، رضایت شغلی دبیران در حد متوسط به بالا می باشد. هم چنین نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها رابطه معنادار بین متغیرهای سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی و دین داری با متغیر رضایت شغلی مشاهده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
695 - مطالعه تطبیقی بررسی نقش و کارکرد پدران در خانواده و میزان رضامندی آنان از موقعیت خود*
زهرا قاسمیخانواده از مهم ترین نهادهای جامعه است و پدر به عنوان عنصر اصلی خانواده در سه سطح کلان، میانه و خرد در نظام اجتماعی همپای خانواده کارکرد تاثیرگذار بر جامعه دارد. این مقاله با هدف شناخت عوامل برجسته و اصلی موثر بر نارضایتی پدر از نقش و جایگاه خود در خانواده تدوین شده اس أکثرخانواده از مهم ترین نهادهای جامعه است و پدر به عنوان عنصر اصلی خانواده در سه سطح کلان، میانه و خرد در نظام اجتماعی همپای خانواده کارکرد تاثیرگذار بر جامعه دارد. این مقاله با هدف شناخت عوامل برجسته و اصلی موثر بر نارضایتی پدر از نقش و جایگاه خود در خانواده تدوین شده است. تحقیق توصیفی تبیینی است و با تعداد 500 پدر ساکن در تهران، دارای حداقل یک فرزند ازدواج نکرده، پرسشگری شده است. روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی است. چارچوب نظری تحقیق در سه سطح خرد، میانه، کلان تدوین شده است. با استفاده از دیدگاه دورکیم، وبر و مارکس، تغییر در تقسیم کار، میزان وابستگی پدر به والدین، تغییر نوع وظایف عملی پدر، تفاوت های میان نسلی پدر و فرزندان، تفاوت تحصیلی، سنی و شغلی زن و مرد، میزان پدرسالاری، میزان قدرت زن و در جامعه شناسی خرد میزان تابعیت زن، نوع پنداشت پدر از نقش و جایگاه خود در خانواده بررسی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
696 - بررسی جامعهشناختی رابطه انواع سرمایهها با میزان رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی در بین رانندگان حاشیهنشین و غیر حاشیهنشین شهر میانه
شمسی کاشانی محمد عباسزاده حسین میرزاییرعایت قوانین راهنمایی و رانندگی از جمله پدیدههای مهم و شایان توجهی است که ازنیازهای جامعه امروز و ضرورتهای اساسی برای فرد و جامعه به شمار میآید. بر این اساس، هدف اصلی مقاله حاضر بررسی جامعهشناختی میزان رعایت قوانین راهنمایی ورانندگی بین رانندگان حاشیهنشین وغیرحاشی أکثررعایت قوانین راهنمایی و رانندگی از جمله پدیدههای مهم و شایان توجهی است که ازنیازهای جامعه امروز و ضرورتهای اساسی برای فرد و جامعه به شمار میآید. بر این اساس، هدف اصلی مقاله حاضر بررسی جامعهشناختی میزان رعایت قوانین راهنمایی ورانندگی بین رانندگان حاشیهنشین وغیرحاشیهنشین شهر میانه است برای تعیین رابطه بین متغیرهای مذکور از تئوریهای قانونگریزی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی استفاده شده است. فرضیه کلی تحقیق تعیین میزان رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی وعوامل مرتبط برآن بین رانندگان حاشیهنشین و غیرحاشیه نشین است. روش تحقیق پیمایشی وابزار اندازهگیری پرسشنامه بسته پاسخ است. جامعه آماری این پژوهش رانندگان ۱۸ تا ۷۵ سال است که تعداد کل این جمعیت ۶۷۹۱۴ نفر بوده که از این تعداد ۳۸۱ نفر با استفاده از فرمول حجم نمونه و روش نمونهگیری هدف مند به عنوان نمونه انتخاب شدهاند. اطلاعات پرسشنامه توسط نرمافزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای آزمون فرضیهها، به تناسب سطح متغیرها ازآزمون مقایسه میانگین با دونمونه مستقل، آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج تحقیق رابطه بین اکثر متغیرهای اصلی تحقیق و میزان رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی را تأیید میکند. نتیجه نهایی این که متغیرهای مستقل مورد استفاده در پژوهش حاضر ۳/۲۰ درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین کردهاند دربین متغیرهای مستقل تأثیر تعهد اجتماعی بر متغیر وابسته بیشتر از سایر متغیرها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
697 - تحلیل جامعهشناختی عوامل مرتبط با میزان قانونگریزی شهروندان شهر مریوان در سال 94-1393
سلام عزیزی لطیف پرتویتحقیق به بررسی قانون گریزی شهروندان 15 الی 64 سال شهر مریوان و عوامل اجتماعی موثر بر آن پرداخته است. روش بررسی این پژوهش میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است که با استفاده از فرمول کوکران 383 نفر از افراد جامعه آماری به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب و در مرحله أکثرتحقیق به بررسی قانون گریزی شهروندان 15 الی 64 سال شهر مریوان و عوامل اجتماعی موثر بر آن پرداخته است. روش بررسی این پژوهش میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است که با استفاده از فرمول کوکران 383 نفر از افراد جامعه آماری به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب و در مرحله بعد تصادفی ساده انتخاب شده و به سوالات پرسشنامه به روش مصاحبه پاسخ دادند. نتایج حاصل از تحقیق گویای آن بود که میزان قانون گریزی افراد از حد متوسط بالاتر بوده است. هم چنین آزمون فرضیه های تحقیق نشان داد که متغیرهای پایگاه اقتصادی-اجتماعی، پای بندی اعضای خانواده به قانون و پایبندی اعضای گروه دوستان به قانون با قانون گریزی پاسخگویان همبستگی معکوس و معنی داری داشته است و مدت زمان سکونت افراد درشهر با میزان قانون گریزی آن ها همبستگی مستقیم و معنی داری داشته است. میزان قانون گریزی مردان از زنان و افراد مشاغل آزاد از مشاغل دولتی بیشتر بوده است. تحلیل رگرسیون چند متغیره هم نشان داد که متغیرهای تحصیلات پاسخگویان، میزان قانون گریزی در خانواده فرد و میزان قانون گریزی دوستان بر قانون گریزی پاسخگویان تاثیر معنی داری داشته اند، این متغیرها با همدیگر 21 درصد از تغییرات قانون گریزی افراد را تبیین کرده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
698 - بررسی رابطه بین بیثباتی اقتصادی و توسعه اقتصادی، اجتماعی ایران
محمدرضا ناهیدی امیرخیزبا نگاهی به وضعیت اقتصاد کشور بعد از انقلاب اسلامی، به ویژه دهه اخیر به نظر می رسد که ایجاد تعادل نسبی در اقتصاد ما به مسئله ای مهم تبدیل شده است. تغییرات ناگهانی و نارسایی های عمیق در شاخص های مهمی چون تورم، نرخ ارز، صادرات و واردات و بیکاری، اثباتی بر این مدعا و نشان أکثربا نگاهی به وضعیت اقتصاد کشور بعد از انقلاب اسلامی، به ویژه دهه اخیر به نظر می رسد که ایجاد تعادل نسبی در اقتصاد ما به مسئله ای مهم تبدیل شده است. تغییرات ناگهانی و نارسایی های عمیق در شاخص های مهمی چون تورم، نرخ ارز، صادرات و واردات و بیکاری، اثباتی بر این مدعا و نشان از عدم وجود سیاستهای یکپارچه و استوار اقتصادی دارد که سبب شده است. این عوامل از جمله عواملی است که همواره دولتها در صدد کنترل آنها به منظور رسیدن به اهداف سه گانه تخصیص، توزیع و ثبات اقتصادی می باشند. در ادبیات اقتصادکلان وجود پدیدههای مذکور بعنوان شاخص های بی ثباتی اقتصادی قلمداد می شوند که بر رشد و توسعه اقتصادی موثرند. این مقاله اثر شاخصهای بی ثباتی بر توسعه اقتصادی ایران را طی دوره 1392-1358 با استفاده از دادههای سری زمانی و مدل خود توضیح برداری (VAR) مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاصل از بررسی تأثیرپذیری توسعه اقتصادی از عوامل مذکور را مورد تائید قرار داده و توجه به این عوامل در رابطه با سیاستهای تجاری و تحقق حماسه اقتصادی را روشن می سازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
699 - بررسی آسیبشناختی اجتماعی بالا رفتن سن ازدواج از دیدگاه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
مرضیه خیری مهدی حاجی آقاهدف از انجام این تحقیق بررسی آسیب شناختی اجتماعی بالا رفتن سن ازدواج از دیدگاه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه می باشد. جامعه آماری، دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه به تعداد 4631 نفر بوده و برای تحقیق مورد نظر، بر اساس فرمول کوکران، تعداد أکثرهدف از انجام این تحقیق بررسی آسیب شناختی اجتماعی بالا رفتن سن ازدواج از دیدگاه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه می باشد. جامعه آماری، دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه به تعداد 4631 نفر بوده و برای تحقیق مورد نظر، بر اساس فرمول کوکران، تعداد 364 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای نمونه گیری جاز روش خوشه ای استفاده شد. ابزار تحقیق در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن به صورت صوری و پایایی آن از طریق پیش آزمون و آلفای کرونباخ در مجموع 87/0 به دست آمد. طبق یافته ها، دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه عوامل تاثیر گذار بر بالارفتن سن ازدواج را در درجه اول عوامل اجتماعی، دوماقتصادی و سوم فرهنگی میدانند و متغیر های سطح تحصیلات والدین و وضعیت اشتغال دانشجویان با مجموع عوامل سه گانه رابطه معناداری ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
700 - جهانی شدن و سرمایه اجتماعی (جامعه مورد مطالعه: شهروندان تهرانی بالای 20 سال)
نوروز هاشم زهی انسیه اصغریجهانی شدن و سرمایه اجتماعی در ایران حوزه ای نسبتاً جدید است که در مقایسه با سایر واقعیت های اجتماعی پژوهش های کمتری در مورد آن انجام گرفته است. هدف مطالعه حاضر ارزیابی شناخت تأثیر جهانی شدن زندگی بر سرمایه اجتماعی شهروندان تهرانی می باشد. این پژوهش به روش پیمایش و ابزار أکثرجهانی شدن و سرمایه اجتماعی در ایران حوزه ای نسبتاً جدید است که در مقایسه با سایر واقعیت های اجتماعی پژوهش های کمتری در مورد آن انجام گرفته است. هدف مطالعه حاضر ارزیابی شناخت تأثیر جهانی شدن زندگی بر سرمایه اجتماعی شهروندان تهرانی می باشد. این پژوهش به روش پیمایش و ابزار پرسشنامه و شیوه نمونه گیری خوشه ای در میان حجم نمونه 300 نفر از شهروندان در مناطق یک، هفت و هفده کلانشهر تهران می پردازد. نتایج نشان می دهد، میزان سرمایه اجتماعی و جهانی شدن زندگی شهروندان تهرانی در حد متوسط می باشد. از نظر زیمل، گیدنز و فوکویاما جهانی شدن زندگی باعث می شود که اعتماد اجتماعی کاهش یابد اما این فرضیه در این تحقیق مورد تأیید قرار نگرفت و بر عکس با افزایش جهانی شدن اعتماد نیز افزایش را نشان می دهد. پاتنام و کلمن معتقدند که با وجود جهانی شدن زندگی، همکاری اجتماعی کاهش می یابد، اما داده های موجود نشان می دهد با افزایش جهانی شدن همکاری اجتماعی شهروندان تهرانی افزایش می یابد. از نظر پاتنام گرایش های جهانی باعث می شود مشارکت اجتماعی کاهش یابد، اما این فرضیه نیز در این تحقیق مورد تأیید قرار نگرفت. بنابراین میان همکاری و اعتماد اجتماعی با جهانی شدن زندگی رابطه همبستگی مثبت و مستقیم وجود دارد. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون رابطه علی بین جهانی شدن و سرمایه اجتماعی ضعیف است. تحلیل مسیر، نشان می دهد، فقط جهانی شدن زندگی فرهنگی بر سرمایه اجتماعی تأثیر مستقیم دارد. اما جهانی شدن زندگی اقتصادی و سیاسی بر سرمایه اجتماعی تأثیر غیر مستقیم قابل توجهی دارند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
701 - بررسی نقش خانواده در بروز ناهنجاریهای رفتاری دانشآموزان سال اول تا سوم متوسطه شهر مراغه در سال تحصیلی 89-88
سیروس فخرایی صفر قاسمزادهپژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خانواده در بروزنا هنجاریهای رفتاری دانش آموزان سال اول تا سوم متوسطه شهرمراغه در سال تحصیلی 89- 88 صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر و پسر شهرستان مراغه که بالغ بر 6354 نفر می باشد که از این تعداد 340 نفر با استفاده أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خانواده در بروزنا هنجاریهای رفتاری دانش آموزان سال اول تا سوم متوسطه شهرمراغه در سال تحصیلی 89- 88 صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر و پسر شهرستان مراغه که بالغ بر 6354 نفر می باشد که از این تعداد 340 نفر با استفاده ازفرمول کوکران و نمونه گیری طبقه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است و برای جمع آوری داده ها از آزمون محقق ساخته استفاده گردیده است و برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس ضریب همبستگی پیرسون و هم چنین از آزمون تی استفاده شده است. متغییر وابسته یا ملاک در این پژوهش ناهنجاری های رفتاری دانش آموزان می باشد و هم چنین متغییرهای مستقل یا پیش بین در این پژوهش عبارتند از: وضعیت اقتصادی خانواده، سطح تحصیلات والدین، بعد خانواده، میزان استواری خانواده، اختلافات خانوادگی، میزان تنبیه والدین، وضع اشتغال والدین، بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش بین میزان ناهنجاری های رفتاری دانش آموزان و متغییرهای وضعیت اقتصادی خانواده، تحصیلات والدین، میزان تنبیه والدین، اختلافات خانوادگی، میزان استواری خانواده رابطه معناداری وجود دارد و هم چنین بین بعد خانواده و وضع اشتغال والدین با میزان ناهنجاری های رفتاری دانش-آموزان رابطه معناداری دیده نشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
702 - بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی مرتبط با وقوع نوع قتل در استان آذربایجانشرقی در سالهای 93-1390
ابراهیم اکبری محمود علمیهدف از مطالعه حاضر، تعیین رابطه بین عوامل اجتماعی و اقتصادی با ارتکاب نوع قتل در بین زندانیان محکوم به قتل در استان آذربایجان شرقی بوده است. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه زندانیان مرد و زن استان آذربایجان شرقی طبق آمار گزارش شده مسئولین اداره کل زندان های استان میباشند ک أکثرهدف از مطالعه حاضر، تعیین رابطه بین عوامل اجتماعی و اقتصادی با ارتکاب نوع قتل در بین زندانیان محکوم به قتل در استان آذربایجان شرقی بوده است. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه زندانیان مرد و زن استان آذربایجان شرقی طبق آمار گزارش شده مسئولین اداره کل زندان های استان میباشند که به جرم قتل عمد در سال های 93-1390 در زندان های استان آذربایجان شرقی محکوم و تحمل حبس مینمایند و تعداد آن ها 107 نفر مرد و 13 نفر زن بود که با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه مورگان، 92 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش نمونهگیری تصادفی ساده و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته همراه با مصاحبه بود که اعتبار آن به صورت صوری و پایایی آن به صورت پیش آزمون تایید گردید. بر اساس یافتههای تحقیق بیش از نیمی از محکومین به قتل از افراد طبقه پایین (فقیر)، کم سواد و مجرد بودند. هم چنین مردان بسیار بیشتر از زنان مرتکب قتل شدهاند. نیمی از قتلها، قتلهای اجتماعی به ویژه اختلافات خانوادگی و نزاعهای دسته جمعی بودند. هم چنین تفاوت معنادار بین وضعیت تاهل و جنسیت با ارتکاب به قتل به دست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
703 - بررسی عوامل مرتبط با گرایش زنان دانشجو به اشتغال در خارج از خانه
نعمتالله تقوی مینا سلطانیمقاله حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با گرایش زنان دانشجو به اشتغال در خارج از خانه در میان دانشجویان کارشناسی ارشد زن غیرشاغل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال تحصیلی 1389- 1388 انجام شده است. متغیرهای مستقل در این مقاله شامل انگیزه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، خان أکثرمقاله حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با گرایش زنان دانشجو به اشتغال در خارج از خانه در میان دانشجویان کارشناسی ارشد زن غیرشاغل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال تحصیلی 1389- 1388 انجام شده است. متغیرهای مستقل در این مقاله شامل انگیزه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی و کلیشه های جنسیتی است. متغیر وابسته گرایش زنان دانشجو به اشتغال در خارج از خانه می باشد. در این مقاله پس از تعاریف مفهومی گرایش و اشتغال به تئوری های توضیح دهنده گرایش پرداخته می شود. در مرحله بعدی نظریه جامعه پذیری فرهنگی، دیدگاه فمینیستی، تئوری های تقسیم کار جنسیتی اقتصادی، فرایند تجزیه جنسیتی کار درجهان غرب و نظرات تصورات قالبی رفتار پرداخته شده و فرضیه های مربوط بحث و نتیجه گیری شده است. جامعه آماری شامل دانشجویان کارشناسی ارشد زن غیرشاغل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال تحصیلی 1389-1388 است که تعداد کل آن ها 1887 نفر می باشد. از این تعداد، طبق فرمول کوکران و برحسب واریانس به دست آمده از پیش آزمون پرسشنامه، حجم نمونه آماری به تعداد 216 نفر محاسبه و انتخاب شد. نمونه گیری به شیوه خوشه ای و به تفکیک دانشکده انجام گرفت. در آزمون روابط متغیرها، از تحلیل آماری رگرسیون چندگانه به روش Enter و آزمون های r پیرسون استفاده شده و نتایج به دست آمده به شرح زیر می باشد: گرایش زنان دانشجو به اشتغال در خارج از خانه با انگیزه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی و کلیشه های جنسیتی آنان رابطه مستقیم و معنی داری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
704 - امکانسنجی فقهی و حقوقی الغای کیفر اعدام در جرم اخلال در نظام اقتصادی با تاکید بر رویه قضایی در حقوق ایران.
جبرائیل نوظهور امناب آناهیتا سیفی رضا فانیمجازات اعدام از چالش برانگیزترین مباحث حقوقی تلقی میشود به طوریکه برخی از نظامهای حقوقی تحت تاثیر اسناد حقوق بشری بینالمللی و منطقهای، این مجازات را ملغی نمودهاند ولی برخی همچنان آن را در قبال جرایم مهم اعمال میکنند و وحدت نظری در الغای کلی آن در سطح جهان حاصل نشد أکثرمجازات اعدام از چالش برانگیزترین مباحث حقوقی تلقی میشود به طوریکه برخی از نظامهای حقوقی تحت تاثیر اسناد حقوق بشری بینالمللی و منطقهای، این مجازات را ملغی نمودهاند ولی برخی همچنان آن را در قبال جرایم مهم اعمال میکنند و وحدت نظری در الغای کلی آن در سطح جهان حاصل نشده است. لذا با توجه به اهمیت کیفر اعدام، این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی در بیپاسخ به این سوال میباشد، که آیا امکان الغای کیفر اعدام در جرم اخلال در نظام حقوقی ایران وجود دارد؟ یافتههای این پژوهش نشان میدهد که مبانی قانونی در جرم انگاری و کیفرگذاری مجازات اعدام در جرم مزبور، مبتنی بر عنوان کلی حد افساد فیالارض است و از موازین فقهی متقنی برخوردار نیست. مضافاً رویه قضایی نیز در رسیدگی به جرم مزبور با چالشهایی از قبیل ابهام در مصادیق، عدم همنوایی سیاست جنایی تقنینی با سیاست جنایی قضایی، تحدید موازین دادرسی منصفانه و حقوق دفاعی متهمان مواجه میباشد. نتیجه این پژوهش نشان میدهد که با لحاظ قواعد و اصول فقهی و حقوقی از جمله اصل احتیاط در دماء، قاعده دراء، اصول حاکم بر حقوق کیفری و لزوم توجه به موازین حقوق بشری، کیفر اعدام به عنوان پاسخ کیفری سرکوبگرانه میبایست استثنا و محدود به مهمترین موارد گردد و نباید با تفسیری موسع دامنه آن را توسعه داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
705 - تأثیر اقتصاد شادکامی و باورهای دینی بر کاهش بزهکاری مالی
احسان بیانی فاطمه احدی جمال بیگیجرایم اقتصادی از مهمترین مشکل ها و چالشهای نظامهای حقوقی در جهان می باشد به طوری که دستگاه قضایی را با معضلاتی مواجه کرده است. کارشناسان و متصدیان نظام های حقوقی و کیفری و همین طور نظام های بانکی معتقد هستند که اقتصاد شادکامی و باورهای دینی موثرترین راه در پیشگیری و م أکثرجرایم اقتصادی از مهمترین مشکل ها و چالشهای نظامهای حقوقی در جهان می باشد به طوری که دستگاه قضایی را با معضلاتی مواجه کرده است. کارشناسان و متصدیان نظام های حقوقی و کیفری و همین طور نظام های بانکی معتقد هستند که اقتصاد شادکامی و باورهای دینی موثرترین راه در پیشگیری و مقابله با این جرایم اقتصادی می باشد. آنها معتقد هستند با مهار معضلات اقتصادی و بهبود وضع معیشتی مردم و همچنین در کنار آن تقویت باورهای دینی، میتواند از بروز بزهکاری های مالی جلوگیری کند. این مقاله به دنبال بررسی تاثیر اقتصاد شادکامی و باورهای دینی بر کاهش بزهکاری مالی می باشد. روش تحقیق در این نوشتار بهصورت توصیفی تحلیلی می باشد به این صورت که بعد از بررسی و گردآوری داده ها و اطلاعات، به نتایجی خواهیم رسید. یافته های تحقیق حاکی از این مطلب است که اقتصاد شادکامی و تقویت باورهای دینی بر کاهش آمار بزهکاری مالی تاثیر بسزایی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
706 - مفهوم رقابت و تعهدات منفی در ، حقوق رقابت ایران ، فقه و اتحادیهی اروپا
ودود برزی دکتر اسماعیل صغیریاشخاص در روابط اجتماعی بر حسب وضعیت خود، تعهدات متعدد و متفاوتی دارند این تعهدات ممکن است در مقابل سایر افراد جامعه و داخل در مباحث حقوق خصوصی، یا این که در مقابل موسسات عمومی و دولت و به عبارتی مشمول حقوق عمومی باشد.مقررات حاکم بر تعهدات در حقوق خصوصی، مانند تعهدات قرا أکثراشخاص در روابط اجتماعی بر حسب وضعیت خود، تعهدات متعدد و متفاوتی دارند این تعهدات ممکن است در مقابل سایر افراد جامعه و داخل در مباحث حقوق خصوصی، یا این که در مقابل موسسات عمومی و دولت و به عبارتی مشمول حقوق عمومی باشد.مقررات حاکم بر تعهدات در حقوق خصوصی، مانند تعهدات قراردادی یا الزام های غیر قراردادی یا ضمان قهری، در جهت تنظیم و تعدیل روابط اشخاص خصوصی طرفهای تعهد است در حالی که هدف اساسی، در حقوق عمومی، حفظ و برقراری نظم عمومی در معنای اعم آن، رعایت عدالت و منافع عموم جامعه است (کاتوزیان، 1377).دستهای از این تعهدات، مربوطه به عرصهی تجارت و به طور خاص در ارتباط با رقابت در تجارت است که فلسفهی آن بسیار فراتر از حفظ حقوق خصوصی اشخاص اجتماع میباشد و مجموع مقررات حاکم بر آن را حقوق رقابت مینامند( شکوهی ،1381)این مقررات تعهدات متعددی را برای تمام اشخاصی که در عرصه تجارت فعالیت میکنند پیش بینی نموده است. چنین تعهداتی امکان دارد تاجر یا شرکت یا موسسات تجارتی را ملزم به انجام اموری کند که از آنها به نام تعهدات مثبت یاد میشود یا این که اشخاص ملزم باشند از انجام اموری خودداری نمایند که تحت عنوان تعهدات منفی[1] مورد بررسی قرار میگیرند و هدف اصلی مقاله ی حاضر به امید حق، بررسی مفهوم تعهدات منفی رقابت تجاری در فقه، حقوق ایران و اتحادیه اروپا میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
707 - بررسی فقهی اقتصاد اسلامی با رویکردی بر اندیشه امام خمینی (س)
ابراهیم محمودزاده رضا رنجبردر اقتصاد اسلامی با رویکرد فقهی امام خمینی (س)، زیربنا توحید است؛ به این مناسبت مکتب معنوی_مادی اسلام، اقتصاد را نه یک هدف، بلکه وسیله و پایهای در جهت عروج و تکامل انسانها، طی طرحها و برنامههای سازنده در چارچوب منافع همه آحاد جامعه اسلامی، از محرومین و مستضعفین تا ا أکثردر اقتصاد اسلامی با رویکرد فقهی امام خمینی (س)، زیربنا توحید است؛ به این مناسبت مکتب معنوی_مادی اسلام، اقتصاد را نه یک هدف، بلکه وسیله و پایهای در جهت عروج و تکامل انسانها، طی طرحها و برنامههای سازنده در چارچوب منافع همه آحاد جامعه اسلامی، از محرومین و مستضعفین تا اغنیا تعریف و تبیین نموده است. هدف این پژوهش بررسی فقهی اقتصاد اسلامی با رویکردی به آراء اقتصادی امام خمینی (س) است. روش این پژوهش، توصیفی و از نوع فرا تحلیل بوده و ازنظر هدف کاربردی توسعهای است. یافتههای تحقیق نشان میدهد؛ در رابطه با اقتصاد اسلامی، با سه رویکرد عمده فکری مواجه هستیم. رویکرد اول؛ که فقه محور است، روش استدلال و استنباط فقهی روشن است. رویکرد دوم؛ اقتصاد اسلامی را بهعنوان مکتب اقتصادی اسلام میشناسد؛ اما رویکرد فکری سوم؛ اقتصاد اسلامی را بهعنوان مجموعه نظریات علمی میشناسد که معطوف به تحلیل علمی روابط و پدیدههای اقتصادی در یک جامعه اسلامی هست و میتواند با اقتصاد بهعنوان یک علم، منطبق گردد. نتیجهگیری اینکه؛ تحلیل نظریهها با محوریت آرای امام خمینی (س) متأثر از بحرانهای عصر آنان نشان میدهد، اقتصاد اسلامی یک مکتب اقتصادی است نه صرف علم اقتصاد؛ اقتصاد هدف نیست، بلکه وسیله دستیابی به اهداف بالاتر است؛ اقتصاد اسلامی اقتصاد معنوی بوده و نظام اقتصاد نظامی دستوری به شمار میرود؛ اَهم اینکه، تحقق نظام اقتصادی اسلام وقتی به کمال و عمق لازم میرسد که اسلام در تمام ابعاد زندگی افراد جامعه اجرایی شود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
708 - تحقق امنیت انسانی از رهگذر امنیت در اقتصاد سیاسی بین الملل
هادی مسعودی فر علیرضا آرش پور مسعود راعی دهقیچکیدهبا توجه به تحولات روابط بین المللی درجهان مدرن و به ویژه، با توسعه نیازهای متقابل جامعه بشری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و همچنین توسعه مفهوم امنیت ملی از رویکردی صرفا نظامی به رویکرد زیست محیطی و اقتصادی، و با توجه به ورود جوامع بشری به عرصه رقابت أکثرچکیدهبا توجه به تحولات روابط بین المللی درجهان مدرن و به ویژه، با توسعه نیازهای متقابل جامعه بشری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و همچنین توسعه مفهوم امنیت ملی از رویکردی صرفا نظامی به رویکرد زیست محیطی و اقتصادی، و با توجه به ورود جوامع بشری به عرصه رقابت های تجاری و فن اورانه، به نظر می رسد که لازم است طبقه بندی جدیدی از مفهوم امنیت انسانی که با واقعیات موجود در توسعه تجارت بین الملل سازگار تر است، ارائه شود. بر همین اساس لازم است ابتدا گذر از مفهوم امنیت ملی به سمت مفهوم امنیت اقتصادی را مورد بررسی قرارداد و سپس مفاهیم نوین در حوزه امنیت انسانی را پیشنهاد و تشریح نمود. بر همین اساس در این تحقیق، مفهوم امنیت انسانی از ضروریات صرفا نظامی و زیست محیطی عبور کرده و با رویکردی نوین در قالب مفهوم امنیت تجاری با هدف محافظت از داده های تجاری مطرح می گردد. همچنین در این نوشتار که مبتنی بر روش استقرایی و مطالعات کتابخانه ای تدوین شده است، اصل پیشگری به عنوان روشی نوین جهت جلوگیری از درز داده های اطلاعت تجاری و مالکیت معنوی با هدف تحقق امنیت تجاری مطرح شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
709 - بررسی تاثیر عوامل گسترش فساد اداری بر شاخص های اقتصادی و ارائه راهکارهای مقابله ای
عبدالمجید راه پیما حمید پیشگاه هادیان محمدعلی خسروی حسین تفضلیفساد ادارای اشکال مختلف و تأثیرات گوناگون، هم بر اقتصاد و هم به طور کلی برجامعه دارد چرا که از رشد اقتصادی جلوگیری می کند و بر عملیات تجاری، اشتغال و سرمایه گذاری تأثیر می گذارد از این رو مقاله حاضر درصدد بررسی بررسی تاثیر عوامل گسترش فساد اداری بر شاخصهای اقتصادی و ار أکثرفساد ادارای اشکال مختلف و تأثیرات گوناگون، هم بر اقتصاد و هم به طور کلی برجامعه دارد چرا که از رشد اقتصادی جلوگیری می کند و بر عملیات تجاری، اشتغال و سرمایه گذاری تأثیر می گذارد از این رو مقاله حاضر درصدد بررسی بررسی تاثیر عوامل گسترش فساد اداری بر شاخصهای اقتصادی و ارائه راهکارهای مقابلهای است از این منظر پس از بسط فضای مفهومی موضوع، به بررسی عوامل موثر بر گسترش فساد خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانهای میباشد. یافتههای مقاله این است اولا، در بخش مهمترین عوامل موثر بر گسترش فساد می توان به محیط سیاسی و اقتصادی، عادات، آداب و رسوم، سنت و جمعیت شناسی، دین، فقدان دولت الکترونیک، دیوانسالاری و ساختار اداری و سیاسی ناکارآمد و مشارکت مدنی و ازادی رسانهها اشاره نمود ثانیا، در حوزه تاثیر فساد بر شاخصهای اقتصادی میتوان تأثیر فساد بر مشاغل، تأثیر فساد بر سرمایه گذاری، تخصیص استعدادها و تأثیر فساد بر مالیات برشمرد و ثالثا، در بخش راهکارها نیز می توان به ترویج اخلاقیات در قالب فرهنگ عمومی جامعه، عمومی کردن فرهنگ مبارزه با فساد، تقویت سطح آگاهی عمومی، تقویت نگرش و باورهای دینی کارکنان و مدیران، قانون گرایی کارکنان و مدیران و نهادینه سازی فرهنگ نقد و نقادی اشاره نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
710 - تسری افساد فی الأرض به جرایم اقتصادی : بسترها و چالشها
علی اسدی امیر محمد صدیقیان علی زارع مهرجردیپیش بینی اخلال گسترده در نظام اقتصادی کشور به عنوان مصداقی از افساد فی الأرض در ماده 286 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، مطالعه بسترهای شکل گیری این رویه در قانونگذاریِ مرتبط با جرایم اقتصادی و تحلیل چالشهای مترتّب بر آن را ضروری میسازد. اگرچه اتّخاذ رویه مزبور در قوانین أکثرپیش بینی اخلال گسترده در نظام اقتصادی کشور به عنوان مصداقی از افساد فی الأرض در ماده 286 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، مطالعه بسترهای شکل گیری این رویه در قانونگذاریِ مرتبط با جرایم اقتصادی و تحلیل چالشهای مترتّب بر آن را ضروری میسازد. اگرچه اتّخاذ رویه مزبور در قوانین خاصِ سابق همچون قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مسبوق به سابقه بوده است، لیکن بکارگیری آن در قانون مجازات اسلامی به عنوان قانون مادر، ضرورت تبیین و تحلیل مؤلّفه های مورد اشاره را دوچندان ساخته است. صرفنظر از فقدان مبانی قابل اتکاء برای جرم انگاری علیحده افساد فی الأرض در دیدگاه مفسرین کتاب و فقهای امامیه و عامه، مطالعه بسترهای سوق دهنده قانونگذار به تسرّیِ این عنوان مجرمانه بدیع به جرایم اقتصادی، حاکی از غلبه دیدگاههای عوام گرایانه و ابزارگرایانه در قانونگذاری کیفریِ مرتبط با جرایم اقتصادی است. تأثیرپذیری از دیدگاههای مزبور، بروز چالشهایی عمده همچون اتّخاذ رویکردهای سرکوبگر و عدم التفات به ویژگیهای خاص جرایم اقتصادی و مرتکبین آنها را موجب گردیده است. الصاق برچسب امنیتیِ مفسد فی الأرض به متهم اقتصادی و کاهش توانایی متداعیینِ کیفری برای هدایت پرونده در مسیر دادرسیِ منصفانه از یکسو و تسهیلِ فرار مرتکب از مجازات قانونیِ مقرر به دلیل عدم تمایل رویه قضایی به استفاده از کیفر سالب حیات و در نتیجه زوال بازدارندگی کیفر از سوی دیگر، بخشی از توالی فاسدِ مترتب بر چالشهای فوق الأشاره است. به نظر میرسد سیاست جنایی سنجیده در قبال جرایم اقتصادی، اقتضای توسل به شیوه های کیفریِ سلبی همچون کیفرزدایی را دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
711 - تاثیر سیاستگذاری کشاورزی بر ناپایداری منابع آب زیرزمینی در جمهوری اسلامی
منیر حضوریحفظ امنیت غذایی یکی از الزامات توسعه میباشد اما سیاست توسعه کشاورزی در ایران منجر به توسعه ناپایدار شده است. هدف مقاله حاضر، شناسایی تاثیر توسعه کشاورزی بر ناپایداری منابع آب زیرزمینی است. اکثر مطالعات به مدیریت سخت افزاری دولت در بخش کشاورزی و مزمت این حوزه تاکید کر أکثرحفظ امنیت غذایی یکی از الزامات توسعه میباشد اما سیاست توسعه کشاورزی در ایران منجر به توسعه ناپایدار شده است. هدف مقاله حاضر، شناسایی تاثیر توسعه کشاورزی بر ناپایداری منابع آب زیرزمینی است. اکثر مطالعات به مدیریت سخت افزاری دولت در بخش کشاورزی و مزمت این حوزه تاکید کردهاند اما این مقاله با مطالعه جامعه پژوهشی ضمن بررسی نقش یکجانبه دولت به توصیه سیاستی و بررسی روشهای پایدار توسعه کشاورزی جهت حفظ منابع آب زیرزمینی پرداخته است. پژوهش حاضر با کمک روش تحلیلی مورد آسیب شناسی قرار گرفته است. رشد اقتصادی و ترویج کشاورزی در کنار استفاده پایدار آب را از میان اهداف توسعهپایدار به عنوان سند سازمان ملل برگزیدیم. مقاله حاضر با بررسی برنامههای توسعه کشور به عنوان سند بالادستی، نتیجه میگیرد ازآنجاکه در عمل شاهد بر هم خوردن توازن تولید و مصرف بودهایم، سیاست توسعه کشاورزی از سوی دولت با کمتوجهی به مشارکت ذینفعان در حفظ موجودی آب، موازین توسعه پایدار را زیر پاگذاشته است. با توجه به اینکه لازمه توسعهپایدار، درک اهمیت چرخه آب است، درآخر پیشنهاد میشود با تکیه بر حکمرانی خوب و مدیریت به هم پیوسته میتوان از بازیگران محلی و پژوهشهای صورت گرفته برای دستیابی به توسعه کشاورزی پایدار بهره برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
712 - ثبات سیاسی، شاخصها و متغیرهای مرتبط در اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی ایران؛ مورد مطالعه نظام بانکداری
محمدرضا توانگر احمد آذین مسعود جعفری نژادمهمترین دغدغهی هر حکومت و نظام سیاسی، دستیابی به ثبات و امنیت پایدار است. کسب مشروعیت و حفظ پایداری، سوای از منشاء حاکمیت، مبانی، شکل، ماهیت و نوع رژیم، مستلزم تکامل و تعالی ثبات سیاسی میباشند. این پژوهش با هدف اصلی تبیین ثبات سیاسی؛ به دنبال شناخت و ارائه شاخصهای أکثرمهمترین دغدغهی هر حکومت و نظام سیاسی، دستیابی به ثبات و امنیت پایدار است. کسب مشروعیت و حفظ پایداری، سوای از منشاء حاکمیت، مبانی، شکل، ماهیت و نوع رژیم، مستلزم تکامل و تعالی ثبات سیاسی میباشند. این پژوهش با هدف اصلی تبیین ثبات سیاسی؛ به دنبال شناخت و ارائه شاخصهای بومی، کاربردی و منطبق با ساختار نظام جامعه است. در راستای دستیابی به این هدف از نمونه و مطالعهی موردی تأثیر نظام بانکداری بر ثبات سیاسی- اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و بررسی چگونگی رابطه بین آن ها استفاده شده است. در پاسخ به سوالات و اثبات فرضیهها این نتیجه حاصل شد، که به رقم ابهام، ناسازنمایی شاخصها و دشواری سنجش میزان تأثیرگذاری متقابل متغیرها؛ در راستای حفظ ثبات سیاسی پایدار، تحول در نظام بانکداری و انطباق عملی با اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی ایران و مکتب اقتصاد اسلامی ضرورت دارد. زیرا در حال حاضر عملکرد نظام بانکداری با شاخص تأثیرگذار بر ثبات اقتصادی و متعاقب آن ثبات سیاسی از عملکرد مطلوب برخوردار نبوده و نوع خاص بانکداری منطبق با ارزشهای نظام جمهوری اسلامی ایران، با نمونه فعلی تفاوت دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
713 - بررسی رابطه تحزب با توسعه اقتصادی بعد از انقلاب اسلامی در ایران
سوسن خالقی عیسی حسن زاده محمدرضا نعیمی عباسعلی طالبیاین مقاله به عنوان بررسی رابطه تحزب با توسعه اقتصادی بعد از انقلاب اسلامی در ایران به سیر تحولات اقتصادی و سیاسی در قالب برنامه های توسعه توجه دارد تا رابطه بین توسعه سیاسی و اقتصادی را دریاید . به لحاظ روش شناسی، تحقیق از نوع کیفی وتوصیفی تحلیلی است که به روش اسنادی ان أکثراین مقاله به عنوان بررسی رابطه تحزب با توسعه اقتصادی بعد از انقلاب اسلامی در ایران به سیر تحولات اقتصادی و سیاسی در قالب برنامه های توسعه توجه دارد تا رابطه بین توسعه سیاسی و اقتصادی را دریاید . به لحاظ روش شناسی، تحقیق از نوع کیفی وتوصیفی تحلیلی است که به روش اسنادی انجام میشود. نتایج حاصل از بررسی حاکی از این است که انقلاب اسلامی نتیجه مشارکت تمامی گروههای سیاسی اعم از گروههای دینی، دینی و ملی، ملیگرایان با گرایشهای سوسیالیستی و لیبرالی است و توسعه اقتصادی و توسعه سیاسی نیازمند مشارکت سیاسی احزاب و گروهها و مشارکت اقتصادی بخش خصوصی است. پس از انقلاب این موارد در برنامههای توسعه کشور در قالب برنامههای پنج ساله دیده شده که سازمان برنامه و بودجه کارگزار اصلی تهیه نیازمندیها و تدوین برنامه است. حزب جمهوری اسلامی علی رغم این که فراگیرترین حزب انقلابی و اسلامی بود اما به علت اختلافات ناشی از نگرش و گرایش سیاسی بدون تاثیرگذاری در نظام اقتصادی و فقط با حذف رقبا به سمت انزوا و تعطیلی کشیده شد. جامعه روحانیت مبارز تهران نیز دچار اختلاف و انشقاق شد. احزاب کارگزاران سازندگی و گروههای 18گانه اصلاحات بیشترین تاثیرگذاری را در برنامه های توسعه اقتصادی ایران داشتند و به میزانی که از سهم مشارکت احزاب کم شده برنامههای توسعه نیز ناکارا بودهاند. به طوری که بیشترین همراستایی و بهترین عملکرد را به ترتیب در برنامههای سوم، اول، دوم، پنجم و چهارم میتوان سراع داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
714 - اولویت بندی مؤلفه های تبیین کننده همگرایی قومیتی در جمهوری اسلامی ایران با محوریت نقش سازمان صداو سیما
محمد کاویانی علی امیری حجت الله مهکوییهمگرایی قومیتی تضمین کننده سرمایه اجتماعی تقویت یافته، تاب آوری اجتماعی بالا و همچنین مشارکت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و یکپارچگی و همبستگی اجتماعی بالا در پهنه سرزمینی کشورهایی چون ایران می باشد که دارای تنوع قومیتی هستند. این مطالعه با هدف گذاری کاربردی و با روش توصیفی أکثرهمگرایی قومیتی تضمین کننده سرمایه اجتماعی تقویت یافته، تاب آوری اجتماعی بالا و همچنین مشارکت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و یکپارچگی و همبستگی اجتماعی بالا در پهنه سرزمینی کشورهایی چون ایران می باشد که دارای تنوع قومیتی هستند. این مطالعه با هدف گذاری کاربردی و با روش توصیفی- تحلیلی در راستای اولویت بندی مؤلفه های تبیین کننده همگرایی قومیتی در جمهوری اسلامی ایران با محوریت نقش سازمان صداو سیما انجام گرفته است. سؤال اصلی پژوهش این است که اولویت اصلی رسانه ملی در راستای تحقق همگرایی قومیتی با توجه به مؤلفه های تبیین کننده آن در جمهوری اسلامی ایران چگونه تبیین می شود. داده های پژوهش به روش دلفی هدفمند و با نظرسنجی از 50 کارشناس متخصص صورت گرفته است. برای تحلیل داده ها از مدل شباهت به گزینه ایده آل فازی (FTOPSIS) بهره برده شده است. نتایح به دست آمده نشان می دهد که اولویت اول سازمان صداو سیما در راستای تحقق همگرایی قومیتی در پهنه سرزمینی ایران باید متمرکز بر توسعه و ترویج تاب آوری اقتصادی و اجتماعی قومیت ها در ایران باشد. در این بین در رتبه دوم اولویت سیاست های سازمان صداو سیما در راستای همگرایی قومیتی مؤلفه توسعه بنیان های امنیتی؛ در رتبه سوم مؤلفه توسعه ارزش های بومی- فرهنگی و در نهایت در اولویت چهارم مؤلفه توسعه سرمایه اجتماعی قرار دارد که چشم انداز سیاست گذاری سازمان صداو سیما در راستای تحقق همگرایی قومیت در جمهوری اسلامی ایران را ترسیم می کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
715 - اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺮ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ –ﺗﺎﺛﯿﺮ ﭘﺎﯾﮕﺎه اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی :ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن دﺷﺘﺴﺘﺎن)
صادق زیباکلام حسین اصبغی داوود افشاریمشارکت سیاسی، بهویژه از نقطه نظر حضور در انتخابات، یکی از مهمترین مؤلفههای رفتار سیاسی شهروندان، چه از منظر پژوهشگران رفتار سیاسی و چه از حیث مدیریت سیاسی جامعه در حال تحول ایران، محسوب میشود. مقاله حاضرکه به بررسی رابطه میان پایگاه اجتماعی- اقتصادی رایدهندگان شهرست أکثرمشارکت سیاسی، بهویژه از نقطه نظر حضور در انتخابات، یکی از مهمترین مؤلفههای رفتار سیاسی شهروندان، چه از منظر پژوهشگران رفتار سیاسی و چه از حیث مدیریت سیاسی جامعه در حال تحول ایران، محسوب میشود. مقاله حاضرکه به بررسی رابطه میان پایگاه اجتماعی- اقتصادی رایدهندگان شهرستان دشتستان و میزان مشارکت سیاسی آنان در انتخابات دهم ریاستجمهوری میپردازد، یک تحقیق پیمایشی است که به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ جمعآوری دادهها، توصیفی و از نوع همبستگی میباشد. بهمنظور گردآوری دادههای تحقیق از روش پرسشنامه استفاده شده که مرکب از دو بخش نگرشهای سیاسی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی است. هرچند دیدگاههای موجود نشاندهنده رابطه مستقیم میان متغیر های بالاست، اما یافتهها در این پژوهش نشان میدهد که با افزایش سطح پایگاهها، از میزان مشارکت کاسته شده و بالعکس با کاهش سطح آن، میزان مشارکت افزایش یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
716 - اتحادیه اقتصادی اوراسیا و چشم انداز آینده آن در پرتو همکاری با ایران
خدایار براری ریکنده هاجر جرست شمس آبادیاین مقاله با بررسی روند شکل گیری اتحادیه اقتصادی اوراسیا، در پی پاسخ به این پرسش می باشد که چشم انداز این اتحادیه در پرتو همکاری با قدرت های بزرگ همچون ایران چگونه خواهد بود؟ بدین منظور روند همگرایی در منطقه پساشوروی که منجر به تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا شد و وضعیت ک أکثراین مقاله با بررسی روند شکل گیری اتحادیه اقتصادی اوراسیا، در پی پاسخ به این پرسش می باشد که چشم انداز این اتحادیه در پرتو همکاری با قدرت های بزرگ همچون ایران چگونه خواهد بود؟ بدین منظور روند همگرایی در منطقه پساشوروی که منجر به تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا شد و وضعیت کنونی این اتحادیه از جنبههای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. فرضیه مبتنی بر این است که اتحادیه اقتصادی اوراسیا با داشتن وسعت جغرافیایی، جمعیت بالا، برخورداری از ذخایر عظیم نفت و گاز، موقعیت ژئوپلتیکی، تاریخ مشترک و ارتباطات فرهنگی بین اعضا، و حضور روسیه به عنوان یکی از قدرتهای مهم عرصه بین الملل، قابلیت تبدیل شدن به یک قطب اقتصادی منطقهای و بینالمللی را دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد که وضعیت نامناسب شاخصهای اقتصادی، باعث شده توسعه اقتصادی و جذب سرمایه در کشورهای عضو اتحادیه ضعیف باشد. از سوی دیگر، اختلاف شدید در اندازه اقتصاد این کشورها مانع افزایش سطح تجارت و متنوع شدن کالاهای تجاری در بین آن ها شده است. اما، پیوستن قدرت های اقتصادی همچون چین، هند و ایران به این اتحادیه میتواند به افزایش سطح تجارت این اتحادیه کمک شایانی کند. پیوستن ایران به این اتحادیه امکان دسترسی کشورهای عضو به آب های آزاد را فراهم و در نتیجه، موجب افزایش مبادلات تجاری آن در بازارهای جهانی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
717 - ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ - اﻗﺘﺼﺎدی ﺗﻮﺳﻌﻪ رواﺑﻂ اﯾﺮان و ﭼﯿﻦ در ﭼﺎرﭼﻮب ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺷرق(1392-1384)
رضا اختیاری امیری محبوبه صالحی خنارﺑﺎ آﻏﺎز ﺑﻪ ﮐﺎر دوﻟﺖ ﻫﺎی ﻧﻬﻢ و دﻫﻢ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺷﺮق ﺑﻪ روﯾﮑﺮد اﺻﻠﯽ دﺳـﺘﮕﺎه دﯾﭙﻠﻤﺎﺳـﯽ اﯾـﺮان ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪ. در ﻫﻤﯿﻦ ﭼﺎرﭼﻮب، ﺗﺤﺖ اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﺗﻮﺳﻌﻪ رواﺑﻂ ﺑﺎ ﭼﯿﻦ از ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻣﻬﻤـﯽ در ﺳﯿﺎﺳـﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﮔﺸﺖ؛ ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﺗﻬﺮان و ﭘﮑﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﮔﺴﺘﺮده ای را در اﯾﻦ ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﮐﺮدﻧـﺪ أکثرﺑﺎ آﻏﺎز ﺑﻪ ﮐﺎر دوﻟﺖ ﻫﺎی ﻧﻬﻢ و دﻫﻢ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺷﺮق ﺑﻪ روﯾﮑﺮد اﺻﻠﯽ دﺳـﺘﮕﺎه دﯾﭙﻠﻤﺎﺳـﯽ اﯾـﺮان ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪ. در ﻫﻤﯿﻦ ﭼﺎرﭼﻮب، ﺗﺤﺖ اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﺗﻮﺳﻌﻪ رواﺑﻂ ﺑﺎ ﭼﯿﻦ از ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻣﻬﻤـﯽ در ﺳﯿﺎﺳـﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﮔﺸﺖ؛ ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﺗﻬﺮان و ﭘﮑﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﮔﺴﺘﺮده ای را در اﯾﻦ ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﮐﺮدﻧـﺪ. ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس، ﺳﺆال اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ رواﺑـﻂ اﯾـﺮان و ﭼـﯿﻦ ﺑـﯿﻦ ﺳﺎل در ﻗﺎﻟﺐ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺷﺮق، ﭼﻪ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی ﺑـﺮای اﯾـﺮان 1384 ﺗﺎ 1392 ﻫﺎی ﺑﻪ دﻧﺒﺎل داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺴﺖ رﻫﯿﺎﻓﺖ ﻧﻈـﺮی دوﻟﺖ ﻫﺎی ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻧﻈﺮ ﻃﻠﺐ اﺳﺘﺪﻻل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ رواﺑﻂ اﯾﺮان و ﭼﯿﻦ در ﻗﺎﻟـﺐ ﺳﯿﺎﺳـﺖ ﻧﮕـﺎه ﺑـﻪ ﺷﺮق ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺮای اﯾﺮان دارای ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی اﯾﺠﺎﺑﯽ و ﺳﻠﺒﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرﺗﯽ، ﮔﺴـﺘﺮش ﺑـﯽ ﺳـﺎﺑﻘﻪ رواﺑﻂ ﺑﺎ ﭼﯿﻦ ﯾﮏ اﻟﺰام و ﺳﺎزوﮐﺎر ﺑﺮای ﺧﺮوج از اﻧﺰوا و ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫـﺎی ﮐﻮﻧـﺎﮔﻮن ﺑـﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠـﯽ ﻣﺤﺴـﻮب ﻣﯽ ﮔﺮدﯾﺪ. اﻣﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﻣﻨﻔﯽ و ﺗﻬﺪﯾـﺪات ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮﻧﯽ ﺑـﻮﯾﮋه در ﺣـﻮزه اﻗﺘﺼـﺎدی ﺑـﺮای ﮐﺸﻮر ﺑﺪﻧﺒﺎل داﺷﺖ ﮐﻪ آﺛﺎر آن ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
718 - سیاست گذاری ایران در حوزه منابع گاز طبیعی
هستی سیف محمّدرضا اقارب پرست محمد بهنودگاز طبیعی از جمله حامل های انرژی با ویژگی های خاص اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است که جاذبه خاصی را از نظر مالی و توسعه ای دارد. گاز به عنوان یک کالای اقتصادی بسیار راهبردی و حساس که تقاضای رو به گسترش جهانی دارد، یک عامل مهم قدرت آفرین و امنیت زا برای تولیدکنندگان أکثرگاز طبیعی از جمله حامل های انرژی با ویژگی های خاص اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است که جاذبه خاصی را از نظر مالی و توسعه ای دارد. گاز به عنوان یک کالای اقتصادی بسیار راهبردی و حساس که تقاضای رو به گسترش جهانی دارد، یک عامل مهم قدرت آفرین و امنیت زا برای تولیدکنندگان در معادلات اقتصاد سیاسی جهانی است و می تواند به مثابه اهرمی برای اعمال نفوذ برخریداران و رفتار آن ها حتی در عرصه های سیاسی استفاده شود. ایران نیز به عنوان اولین کشور صاحب عظیم ترین ذخایر گاز جهان می تواند با استفاده از همین الگو، جایگاه جهانی خویش را به عنوان نه تنها صادرکننده عمده نفت که یکی از صادرکنندگان عمده گاز تثبیت کند و از این طریق در کنار تعامل سازنده با کشورهای عمده جهان، امنیت ملی خویش را در زمره منافع طرفین تجاری خویش قرار دهد. گاز از جمله مهم ترین حامل های انرژی است کهنه تنها در تحول جامعه صنعتی نقش اساسی دارد، بلکه به لحاظ زیست محیطی نیز حائز اهمیت می باشد. وجود ذخایر عظیم گاز طبیعی در ایران، ارزان بودن آن نسبت به دیگر فرآورده های نفتی و گستردگی شبکه گازرسانی در کشور انتخاب این سوخت را به عنوان سوخت جانشین، از لحاظ اقتصادی، توجیه پذیر می نماید. این درحالی است که به دلیل سرمایه بر بودن این صنعت و تضییقات مالی، امکان افزایش ظرفیت تولید در کشور با محدودیت هایی مواجه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
719 - ﺑﺮرﺳﯽ راﺑﻄﻪ ﻣﯿﺎن ﻧﻮﺳﺎزی، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی و ﻣﯿﺰان ﺷﮑﺎف اﻗﺘﺼﺎدی در اﯾﺮان
عباس مصلی نژاد ملیحه سلیمیراﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﻧﻮﺳﺎزی، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯿﺰان ﺷﮑﺎف اﻗﺘﺼﺎدی در اﯾﺮان ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺎر ﻣﻮرد ﮐﻨﮑﺎش و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﺑﺮای ﺗﺒﯿﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع، اﺑﺘﺪا ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﻮر ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب، ﺑﻪ ﻃﻮر اﺟﻤﺎﻟﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و در اداﻣﻪ ﺷﮑﺎف ﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری أکثرراﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﻧﻮﺳﺎزی، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯿﺰان ﺷﮑﺎف اﻗﺘﺼﺎدی در اﯾﺮان ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺎر ﻣﻮرد ﮐﻨﮑﺎش و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﺑﺮای ﺗﺒﯿﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع، اﺑﺘﺪا ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﻮر ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب، ﺑﻪ ﻃﻮر اﺟﻤﺎﻟﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و در اداﻣﻪ ﺷﮑﺎف ﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری در ﺟﻮاﻣﻊ در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ آن آﺛﺎر و ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﺮان ﻧﯿﺰ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺑﺮای ﻧﯿﻞ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر از ﻧﻈﺮﯾﺎت ﻟﻮﻧﯽ ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺗﻼش ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻀﺎی ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل ﺗﺒﯿﯿﻦ ﮔﺮدد .از ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل، ﻣﻮﺿﻮع ﺷﮑﺎف درآﻣﺪی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺑﺮ اﺳﺎس ﺿﺮﯾﺐ ﺟﯿﻨﯽ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻼش ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ روﻧﺪ ﻧﺎﺷﯽ از رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی و ﺗﻮﺳﻌﻪ در اﯾﺮان ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻧﺘﻈﺎرات ارزﺷﯽ در اﯾﺮان، اﺛﺮ ﺑﺨﺸﯽ دوﻟﺘﯽ و ﻧﯿﺰ رﺗﺒﻪ اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﺮان ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد .ﺗﺒﺪﯾﻞ اﯾﺮان ﺑﻪ ﻗﺪرت ﻣﺤﻮری ﻣﻨﻄﻘﻪ آﺳﯿﺎی ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﯽ و اﺟﺮاﯾﯽ ﺳﺎزی ﺳﻨﺪ ﭼﺸﻢ اﻧﺪاز ﺻﺮﻓﺎً در ﺷﺮاﯾﻄﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ،1404 ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﺤﻮل اﺳﺎﺳﯽ در ﺟﺎﯾﮕﺎه اﻗﺘﺼﺎدی و ﻣﯿﺰان اﺛﺮ ﺑﺨﺸﯽ اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﺮان اﯾﺠﺎد ﺷﻮد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
720 - مدل سازی ریاضی مؤلفه های تاثیرگذار بر قدرت اقتصادی در نظام ژئوپلیتیک جهانی
محمدرضا حافظ نیا ریحانه صالح ابادی سیدهادی زرقانییکی از منابع مهم قدرت ملی در جهان امروز و در دوره بعد از جنگ سرد قدرت اقتصادی می باشد که خود بستر ساز امور روبنایی دیگر مانند قدرت سیاسی، نظامی و ... محسوب می گردد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و پژوهش میدانی به دنبال پاسخگویی به این أکثریکی از منابع مهم قدرت ملی در جهان امروز و در دوره بعد از جنگ سرد قدرت اقتصادی می باشد که خود بستر ساز امور روبنایی دیگر مانند قدرت سیاسی، نظامی و ... محسوب می گردد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و پژوهش میدانی به دنبال پاسخگویی به این سوال است که مهم ترین متغیرهای و شاخص های شکل دهنده به قدرت اقتصادی کشورها کدام ها هستند؟ و کدام کشورها در این مولفه وزن بالاتری را به خود اختصاص داده اند؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات از روش تاپسیس و سپس برای استخراج فرمول ریاضی مرتبط با پژوهش از برنامه ریزی آرمانی استفاده شد. بدین منظور، پرسشنامه ای مشتمل بر 61 سوال در اختیار محققین و متخصصین داخل و خارج از ایران از جمله کشورهای ترکیه، فرانسه، ایالات متحده آمریکا، کانادا، هند، چین و ... قرار گرفت. یافته های تحقیق با بررسی اسناد کتابخانه ای نشان می دهد که چهار مولفه اصلی قدرت اقتصادی شامل امور زیربنایی، مبادله تولید، سطح تولید و منابع مالی می توانند بر قدرت اقتصادی تاثیرگذار باشند. در این مولفه متغیرهای ضریب عمرانی (0.028)، سهم در تجارت جهانی (0.027)، سطح تکنولوژی (0.0267)، آزادی اقتصادی (0.0260)، سهم در انرژی جهانی (0.0254)، جذب سرمایه گذاری مستقیم، مهارت در نیروی کار در آینده، صادرات و ذخایر ارزی بین المللی (0.247)، مهارت نیروی کار فعلی، صادرات تکنولوژی سطح بالا و سرمایه گذاری خارج از مرز (0.0241) دارای بیشترین ضریب اهمیت هستند. علاوه بر این ایالات متحده آمریکا (0.531)، چین (0.501)، آلمان (0.482)، ژاپن (0.417)، انگلیس (0.4137)، سوئیس (0.4132)، فرانسه (0.406)، بلژیک (0.394)، هلند (0.388) و کره جنوبی (0.385) در رتبه های اول تا دهم قرار گرفتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
721 - ارائه نظریه بومی جهاد اقتصادی در چارچوب اقتصاد مقاومتی با استفاده از روش نظریه زمینهای
حمید محمد میرزایی نبی اله دهقانرهبر معظم انقلاب اسلامی در دهه عدالت و پیشرفت به دکترین جهاد اقتصادی، مدیریت و روحیه جهادی و سیاست اقتصاد مقاومتی توجه خاص نموده است. هدف از این پژوهش تبیین نظریه بومی جهاد اقتصادی در چارچوب اقتصاد مقاومتی است و اینکه ابعاد و مولفه‎های این نظریه چه می‎باشند. روی أکثررهبر معظم انقلاب اسلامی در دهه عدالت و پیشرفت به دکترین جهاد اقتصادی، مدیریت و روحیه جهادی و سیاست اقتصاد مقاومتی توجه خاص نموده است. هدف از این پژوهش تبیین نظریه بومی جهاد اقتصادی در چارچوب اقتصاد مقاومتی است و اینکه ابعاد و مولفه‎های این نظریه چه می‎باشند. رویکرد این تحقیق کیفی و ماهیت آن کاربردی است. در این پژوهش ابتدا تعاریف جهاد اقتصادی و نظریه جهاد اقتصادی از منظر ولایت فقیه و پیشینه موضوعات مشابه ارائه شده و در نهایت بر اساس اطلاعات جمع آوری شده از مصاحبه عمیق با صاحب نظران و مدیران نهادهای جهادی منتخب و نیز نتایج پرسشنامه از خبرگان و با استفاده از روش تئوری زمینه‎ای، نظریه بومی جهاد اقتصادی که در چارچوب اقتصاد مقاومتی باشد، معرفی شده است. ابعاد و مولفه‎های بدست آمده از تحلیل محتوی و تحلیل گفتمان امام خمینی(ره) و امام خامنه‎ای که از نتایج پایان نامه دکتری محقق گرفته شده، با استفاده از نتایج سایر تحقیقات و پژوهش‎ها ، نظر خبرگان و نتایج مصاحبه‎های عمیق، نهایتاً بر اساس روش تئوری زمینه‎ای کدگذاری باز، کد گذاری محوری و کد گذاری انتخابی شده و نظریه بومی جهاد اقتصادی در چارچوب اقتصاد مقاومتی معرفی می‎گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
722 - تاثیر اقتصاد مقاومتی بر روند امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران
جواد شمسی علی اکبر جعفریاز آنجایی که جمهوری اسلامی ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی همواره مورد تحریم های اقتصادی، جنگ اقتصادی و فشارهای دیپلماتیک در عرصه روابط تجاری بین المللی بوده است، توجه به ابعاد اقتصادی امنیت برای این کشور بسیار حائز اهمیت است. یکی از سیاست های تأثیرگذار بر امنیت اقتصا أکثراز آنجایی که جمهوری اسلامی ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی همواره مورد تحریم های اقتصادی، جنگ اقتصادی و فشارهای دیپلماتیک در عرصه روابط تجاری بین المللی بوده است، توجه به ابعاد اقتصادی امنیت برای این کشور بسیار حائز اهمیت است. یکی از سیاست های تأثیرگذار بر امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، اقتصاد مقاومتی می باشد که از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به مثابه یک استراتژی موثر در برون رفت ایران از چالش های اقتصادی در نظر گرفته شده است. از این رو، مقاله حاضر تلاش دارد با بهره گیری از رویکرد ابعاد امنیتی مکتب کپنهاک به روش تبیینی به این سوال پاسخ دهد که اقتصاد مقاومتی چه تاثیری بر روند امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران دارد؟ یافته های مقاله نشان می دهند؛ اقتصاد مقاومتی باعث ایجاد توان اقتصادی در داخل کشور میشود و این مسأله هم در کاهش ضریب تاثیر تهدیدات خارجی و ترمیم آسیبپذیریهای داخلی نقش تعیینکنندهای دارد. در عین حال، اقتصاد مقاومتی در راستای امنیت زایی برای جمهوری اسلامی می تواند از طریق کاهش وابستگی به اقتصاد بین الملل، کاهش جنگ روانی اقتصادی، رهایی از اقتصاد تک محصولی، حل مشکلات درونی اقتصاد ملی، اشتغال زایی، مهار بیکاری و تورم، افزایش استقلال سیاسی به تقویت پایه های اقتصادی امنیت ملی ایران کمک نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
723 - توسعه و توسعه ی انسانی در قطر
رضا شیرزادیتوسعه ی انسانی یکی از نظریه های متأخر توسعه به شمار میرود که از دهه ی 1990 به بعد مقبولیت عام یافته است. از دید توسعه ی انسانی، برخورداری انسان از زندگی طولانی، سالم و خلاق، هدف نهایی توسعه است. توسعه ی انسانی بدون نقش مؤثر دولت تحقق نمییابد زیرا پیشبرد راهبرد توسعه ی أکثرتوسعه ی انسانی یکی از نظریه های متأخر توسعه به شمار میرود که از دهه ی 1990 به بعد مقبولیت عام یافته است. از دید توسعه ی انسانی، برخورداری انسان از زندگی طولانی، سالم و خلاق، هدف نهایی توسعه است. توسعه ی انسانی بدون نقش مؤثر دولت تحقق نمییابد زیرا پیشبرد راهبرد توسعه ی انسانی به یک دولت فعال نیاز دارد. امروزه یکی از شاخص های سنجش سطح توسعه ی کشورهای مختلف، گزارش های ملی و بین المللی توسعه ی انسانی است. قطر از زمان تاسیس در سال 1971 به کمک درآمدهای قابل ملاحظهی حاصل از صادرات نفت و گاز و سپس با تنوع بخشیدن به فعالیت های اقتصادی، از منطقه ای محروم و بیابانی به کشوری ثروتمند و در رتبهی کشورهای با توسعهی انسانی خیلی بالا تبدیل شدهاست. در این مقاله، ابتدا به مفاهیم توسعه و توسعهی انسانی از جمله سیر تحول مفهوم توسعه، چگونگی طرح نظریه ی توسعه ی انسانی و نحوه ی رتبهبندی کشورها به وسیله ی شاخص توسعه انسانی اشاره شده و پس از آن؛ ویژگیهای عمومی، تحولات سیاسی، روندهای جاری اقتصادی، و شاخص و وضعیت توسعهی انسانی کشور قطر بررسی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
724 - روند، ساختار و کارکرد توسعه سیاسی- اقتصادی از اصلاحات ارضی تا انقلاب اسلامی (1357-1340)
علیرضا اسماعیلی علی بیانیتوسعه، مهمترین شاخص رفاه اجتماعی است، زیرا در برگیرندۀ شاخصهای کمی و کیفی است. توسعه زمانی میتواند آثار مثبتی بر جامعه داشته باشد که پایدار یا موزون باشد. جهت حصول به توسعه پایدار یا موزون، باید از همۀ ظرفیتها و پتانسیلهای جامعه به شکل مطلوب استفاده کرد تا روند، ساخ أکثرتوسعه، مهمترین شاخص رفاه اجتماعی است، زیرا در برگیرندۀ شاخصهای کمی و کیفی است. توسعه زمانی میتواند آثار مثبتی بر جامعه داشته باشد که پایدار یا موزون باشد. جهت حصول به توسعه پایدار یا موزون، باید از همۀ ظرفیتها و پتانسیلهای جامعه به شکل مطلوب استفاده کرد تا روند، ساختار و کارکرد توسعۀ سیاسی- اقتصادی متناسب با شرایط و نیازهای جامعه تدوین گردد. ایران در دوره پهلوی با وجود ثروتهای هنگفت نفتی در طول سالهای 1357-1340، بویژه در اواخر این دوران، به واسطۀ بی توجهی به واقعیتهای داخلی و خارجی نتوانست به توسعۀ سیاسی- اقتصادی دست پیدا کند، زیرا الگوی توسعۀ کشور بیش از آنکه متناسب با شرایط داخلی باشد، طبق ساختارهای کشورهای توسعه یافته تدوین گردید. بهعبارت دیگر، عدم توجه کافی به ظرفیتها و پتانسیلهای کشور، نه تنها نقش مثبتی در توسعۀ کشور ایفا نمیکرد، بلکه باعث عقب ماندگی و حیف و میل سرمایههای کشور نیز گردید، به عبارتی دیگر به رغم افزایش قیمت نفت و اصلاحات ارضی که سبب افزایش قدرت اقتصادی مردم گردید، توسعۀ پایدار شکل نگرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
725 - تبیین جامعه شناختی تاثیر اعتماد اجتماعی بر مشارکت سیاسی (مورد مطالعه: مردم شهر گرگان 1395)
ابوطالب جعفرآبادی مجید کفاشی بهرنگ صدیقیموضوع این پژوهش تبیین جامعه شناختی تاثیر اعتماد اجتماعی بر مشارکت سیاسی است. هدف از این مقاله شناخت مشارکت سیاسی و تبیین جامعه شناختی موثر بر آن می باشد. روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و ابزار سنجش پرسشنامه می باشد. جامعه آماری شامل زنان و مردان 18 تا 65 سال شهر گرگان أکثرموضوع این پژوهش تبیین جامعه شناختی تاثیر اعتماد اجتماعی بر مشارکت سیاسی است. هدف از این مقاله شناخت مشارکت سیاسی و تبیین جامعه شناختی موثر بر آن می باشد. روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و ابزار سنجش پرسشنامه می باشد. جامعه آماری شامل زنان و مردان 18 تا 65 سال شهر گرگان بوده است. حجم نمونه 400 نفر از مردم این شهر بوده که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان می دهد: بین شاخص های صداقت و صراحت و سهیم کردن و تمایلات همکاری جویانه و احساس اطمینان و دینداری رابطه معنی داری با مشارکت سیاسی وجود دارد و علاوه بر این، بنا به آزمون های آماری انجام شده بین تحصیلات و گروه های متفاوت سنی با مشارکت سیاسی نیز تفاوت وجود دارد. نتایج تحلیلی تبیین جامعه شناختی موثر بر مشارکت سیاسی، در تحلیل رگرسیون نشان می دهد، متغیرهای صراحت و سن و دینداری در معادله باقی ماندند. در تحلیل مسیر، از مجموع آثار مستقیم و غیرمستقیم متغیرها بر مشارکت سیاسی، بیشترین تاثیر بر متغیر وابسته را، متغیر مستقل دینداری به میزان927/0 درصد داشته است. نتیجه حاصل از ضریب تعیین که برابر با 124/0 درصد است، بیانگر آنست که متغیرهای مستقل بکار رفته در این پژوهش، می توانند این میزان از تغییرات مربوط به مشارکت سیاسی را تبیین کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
726 - تعدیل قرارداد در اثر نوسانات اقتصادی
محمدرضا حافظی قهستانی دکتر عباس مقدری امیری عبدالحمید مرتضویاصل لزوم قراردادها در همه نظامهای حقوقی و حقوق ملی کشورها مورد توجه و احترام حقوقدانان بوده است. زیرا عقود و قراردادها، مبین روابط حقوقی و اقتصادی بین اشخاص هستند و هدف اصلی قرارداد، ایجاد حقوق و وظایفی برای طرفین قرارداد میباشد؛ گاه عواملی چون تورم، رکود، تحریم، و أکثراصل لزوم قراردادها در همه نظامهای حقوقی و حقوق ملی کشورها مورد توجه و احترام حقوقدانان بوده است. زیرا عقود و قراردادها، مبین روابط حقوقی و اقتصادی بین اشخاص هستند و هدف اصلی قرارداد، ایجاد حقوق و وظایفی برای طرفین قرارداد میباشد؛ گاه عواملی چون تورم، رکود، تحریم، و به طور کلی نوسانات اقتصادی خارج از اراده طرفین، این عقود را تحت تاثیر قرار داده و باعث بروز اختلافاتی میشود؛ وقوع این حوادث، تغییر بنیادین اوضاع و احوال قراردادها را به همراه دارد و اجرای قرارداد را برای متعهد با دشواری بیش از حد و یا ضرر غیر متعارف همراه میسازد. در چنین وضعیتی نیاز به تعدیل در قراردادها احساس میشود، بر اساس این نیاز و با توجه به گسترش روزافزون مبادلات تجاری و انعقاد قراردادهای مستمر و تحولات گریز ناپذیر اقتصادی، مقاله حاضر به بررسی تاثیر نوسانات اقتصادی در قراردادهای موصوف و امکان جبران عدم توازن به وجود آمده از طریق توسل به راهکار تعدیل قرارداد پرداخته است. با توجه به بررسیهای صورت گرفته در این مقاله باید گفت تعدیل قرارداد بالقوه وجود دارد و لیکن براساس مبانی فقهی به دلیل نارساییهای مطروحه غیر ممکن میباشد. اما با استناد به ماده ۳ قانون آیین دادرسی مدنی و با استفاده از اصول حقوقی بر مبنای اصل تفسیر اراده طرفین، اصل حسن نیت، انصاف و رویه قضایی، امکان تعدیل و تجدید نظر قرارداد توسط دادگاه ها وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
727 - تأملی بر تأثیر اماره ید در جرم پولشویی
حسین تاج آبادی محمد صادق آزادفر علی بناییپدیده پولشویی در عصر حاضر به یکی از معضلات اقتصاد جهانی تبدیل شده است. از این رو، کشورها و مجامع بین المللی به طور جدی قصد دارند با این پدیده و آثار و تبعات مخرب آن مقابله نمایند. جمهوری اسلامی ایران هماندد سایر کشورها برای مقابله با جرم پولشویی در سال 1386 به تصویب قا أکثرپدیده پولشویی در عصر حاضر به یکی از معضلات اقتصاد جهانی تبدیل شده است. از این رو، کشورها و مجامع بین المللی به طور جدی قصد دارند با این پدیده و آثار و تبعات مخرب آن مقابله نمایند. جمهوری اسلامی ایران هماندد سایر کشورها برای مقابله با جرم پولشویی در سال 1386 به تصویب قانون مبارزه با پولشویی در دوازده ماده مبادرت ورزید. علاوه بر معضلات و آثار مخربی که این پدیده بر اقتصاد کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران دارد، وجود ماده ی 1 قانون مبارزه با پولشویی (اماره ید) سبب بروز مشکلات عدیده ای شده است که از جمله آنها به فرجام نرسیدن پروندههای مفتوحه و صدور رأی برائت می باشد. بر همین مبنا پژوهش حاضر با تمسک به ادلهسنتی قاعده ید و نیز فقه حکومتی؛ موضوع تأثیر اماره ید در جرم پولشویی و درستی یا نادرستی حذف آن را از قانون مزبور مورد مداقه قرار میدهد و سپس اشعار میدارد که حذف اماره ید در جرم پولشویی خلاف موازین و مقررات شرعی و قانونی میباشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
728 - مبانی فقهی حقوقی بیمه اموال توقیفی
علی جعفرزاده شاهی غفور خوئینی جمشید یحیی پورتوقیف اموال یکی از نهادهایی است که مقنن در راستای حفظ حقوق محکوم له و یا مدعی و به منظور تضمین حقوق اشخاص وضع کرده و مبنای آن عموماً در جهت حفظ حقوق فردی است. لکن اجرای این مقررات می تواند جنبه های اجتماعی و اقتصادی جامعه را تضعیف کند. این درحالی است که قوان أکثرتوقیف اموال یکی از نهادهایی است که مقنن در راستای حفظ حقوق محکوم له و یا مدعی و به منظور تضمین حقوق اشخاص وضع کرده و مبنای آن عموماً در جهت حفظ حقوق فردی است. لکن اجرای این مقررات می تواند جنبه های اجتماعی و اقتصادی جامعه را تضعیف کند. این درحالی است که قوانین، امروزه باید جامع باشد و علاوه بر حفظ حقوق فردی، حقوق جمعی را نیز مطمح نظر قرار دهد. در این راستا ضمن ارائه تعریفی جدید از توقیف اموال و بررسی مبانی الگوساز اجتماعی و اقتصادی، به نقد مبانی موجودی که فلسفه ی وضع مقررات موجود توقیف اموال است پرداخته و با ارائه ی تئوری جدید بیمه اموال توقیفی در این خصوص، در راستای اجتماعی سازی حقوق و حفظ حقوق فردی و حقوق جمعی اقدام کرده و مبانی فقهی و حقوقی بیمه اموال توقیفی را بر اساس بنای عقلا، قاعده لاضرر و شمول عمومات و اطلاقات ادله بررسی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
729 - ارزیابی اقتصادی روش رنگ سنجی و روش HPLC در اندازهگیری نیترات فرآوردههای گوشتی
مسعود مرادی کیومرث شرفی سهراب دلانگیزان ستار جمشید پورنیترات یکی از ترکیبات طعمدهنده، تثبیتکننده رنگ و مهارکننده رشد میکروارگانیسمهای بیهوازی در فرآوردههای گوشتی میباشد. میزان بالای آن در مواد غذایی موجب بیماری متهموگلوبینمیا و سرطان میشود. لذا اندازهگیری آن جهت تامین سلامت مصرفکنندگان ضروری است. از روشهای رایج أکثرنیترات یکی از ترکیبات طعمدهنده، تثبیتکننده رنگ و مهارکننده رشد میکروارگانیسمهای بیهوازی در فرآوردههای گوشتی میباشد. میزان بالای آن در مواد غذایی موجب بیماری متهموگلوبینمیا و سرطان میشود. لذا اندازهگیری آن جهت تامین سلامت مصرفکنندگان ضروری است. از روشهای رایج اندازهگیری نیترات، روش رنگسنجی و HPLC میباشد. در اندازهگیری نیترات، کارایی، دقت، سرعت و میزان مواد مصرفی از نظر اقتصادی مهم میباشند. در این مطالعه هزینههای سرمایهگذاری اولیه، پرسنل، مواد مصرفی و وسایل غیرمصرفی در دو روش محاسبه گردیده و در نهایت ارزش خالص هزینهها (NPV: Net Present Value) برای هر کدام به دست آمد. نرخ بهره از 4 تا 30% در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد میزان سرمایهگذاری اولیه، هزینه سالیانه پرسنل و مواد مصرفی در روش رنگ سنجی به ترتیب برابر 27400000، 379080000 و 214289130 ریال و در روش HPLCبهترتیب برابر 342000000، 252720000 و 7633080 ریال برآورد گردید. میزان NPV در حداقل و حداکثر نرخ بهره در نظر گرفته شده (4 و 30%) در روش رنگ سنجی برابر 8368344000 و 2242330000 ریال و در روش HPLC برابر 4035848000 و 1207544000 ریال محاسبه شد. بنابراین روش HPLCاقتصادیتر بوده و پیشنهاد میگردد در اندازهگیری نیترات فرآوردههای گوشتی در آزمایشگاههای نظارت بر سلامت مواد غذایی از این روش استفاده گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
730 - شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر توسعه مدارس هوشمند
مجتبی رضاییراد اسماعیل زارعیزوارکی رضا یوسفیسعیدآبادپژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر توسعه مدارس هوشمند و با روش توصیفی، پیمایشی (زمینه یابی) و مقطعی در سال 1389 انجام شد. جامعه آماری متشکل از 900 نفر از معلمان و مدیران مدارس شهرستان ساری بوده که از این جامعه 270 نفر به صورت تصادفی طبقهای به عنوان ن أکثرپژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر توسعه مدارس هوشمند و با روش توصیفی، پیمایشی (زمینه یابی) و مقطعی در سال 1389 انجام شد. جامعه آماری متشکل از 900 نفر از معلمان و مدیران مدارس شهرستان ساری بوده که از این جامعه 270 نفر به صورت تصادفی طبقهای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته با بهرهگیری از تجارب جهانی استفاده شد. به منظور تعیین روایی از قضاوت اساتید این رشته استفاده گردید و میزان پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ معادل 80/0 حاصل گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون t تک نمونه ایی و آزمون رتبهبندی میانگینها (فریدمن)) انجام گردید. نتایج حاصل نشان داد که به ترتیب عوامل تکنولوژیکی- عامل آموزشی- عامل فرهنگی- عامل راهبردی- عامل اقتصادی- عامل حقوقی- عامل اجتماعی در توسعه مدارس هوشمند مؤثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
731 - ارائه مدلی بهمنظور سنجش اقتصاد دانشبنیاد در ایران
ناصرعلی عظیمیتوسعه دانش در اقتصادهای امروزی بهعنوان جزء جداییناپذیر برنامههای توسعه اقتصادی شناخته میشود. عرصه رقابتی اقتصاد جهانی موجب شده است که نقش دانش بیش از گذشته مورد توجه سیاستگذاران توسعه اقتصادی قرار گیرد. تجارب کشورهای پیشرو در توسعه اقتصادی، نشان میدهد که بنیانهای أکثرتوسعه دانش در اقتصادهای امروزی بهعنوان جزء جداییناپذیر برنامههای توسعه اقتصادی شناخته میشود. عرصه رقابتی اقتصاد جهانی موجب شده است که نقش دانش بیش از گذشته مورد توجه سیاستگذاران توسعه اقتصادی قرار گیرد. تجارب کشورهای پیشرو در توسعه اقتصادی، نشان میدهد که بنیانهای توسعه دانش در اقتصاد نقش اساسی در افزایش توان رقابتی در اقتصاد جهانی دارد. از اینرو شناسایی نقاط ضعف و قوت توسعه دانش در اقتصاد برای کشورها بهعنوان یک ابزار برای تصمیمگیریهای صحیح در راستای افزایش جایگاه رقابتیشان مطرح میشود. برای دستیابی به این هدف، توسعه روشهای سنجش اقتصاد دانشبنیاد از دهه 1990 مورد توجه نهادهای بینالمللی و منطقهای قرار گرفته است. مشخصه اصلی مدلهای رایج تمرکز بر مشخصات کشورهای توسعهیافته است. در این مقاله با هدف دستیابی به روش سنجش کارا برای اقتصاد دانشبنیاد در ایران، مدل پیشنهادی در قالب چهار بنیان اصلی و دوازده بُعد و چهل و سه شاخص قابلاندازهگیری با بهکارگیری روش تطبیقی و پرسشنامهای ارائه شدهاست. مدل پیشنهادی از مشخصاتی نظیر جامعیت، قابلیت اندازهگیری، کارایی، مقایسهپذیری و غیره برخوردار است. این مدل میتواند بهعنوان مدل بومی برای سنجش میزان آمادگی بنیانهای اقتصاد دانشبنیاد و توسعه این بنیانها در مقایسه با سایر کشورها برای ایران به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
732 - ارائه الگویی برای توسعه و عملیاتی شدن کارآفرینی در دانشگاه آزاد اسلامی
سعید مظفری محمود ابوالقاسمی غلامرضا شریفی رادنقش دانشگاهها در توسعه اقتصادی و اجتماعی در سالهای اخیر، موضوع بحث محققان و سیاستگذاران آموزش عالی بوده؛ بهطوریکه در نظر آنان، دانشگاههای کارآفرین بهعنوان بازیگر کلیدی رقابت، رشد اقتصادی و ثروت شناخته میشوند. در این راستا پژوهش آمیختۀ (کیفی - کمی) حاضر، به ارائۀ أکثرنقش دانشگاهها در توسعه اقتصادی و اجتماعی در سالهای اخیر، موضوع بحث محققان و سیاستگذاران آموزش عالی بوده؛ بهطوریکه در نظر آنان، دانشگاههای کارآفرین بهعنوان بازیگر کلیدی رقابت، رشد اقتصادی و ثروت شناخته میشوند. در این راستا پژوهش آمیختۀ (کیفی - کمی) حاضر، به ارائۀ الگویی برای توسعه و عملیاتی شدن کارآفرینی در دانشگاه آزاد اسلامی پرداخته است. در بخش آمار کیفی، نمونه آماری شامل 20 نفرازمسئولان دانشگاه، مدیران کارآفرین، استادان، مدیران پارک علم و فناوری، متخصصان در حوزه کارآفرینی، مدیران شرکتهای دانشبنیان، شرکتهای خصوصی، مسئولان آموزش بازرگانی، ریاست پارک علم و فناوری، مدیرعامل شرکت رباتیک و دانشجویان بودند که بهصورت هدفمند انتخاب شدند و مورد مصاحبه قرار گرفتند. نمونه بخش کمی نیز 365 نفر بود که به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند. برای تجزیهوتحلیل دادههای بخش کیفی از فرایند کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) و برای دادههای بخش کمی از نرمافزار Amosاستفاده شد. یافتههای پژوهش در بخش کیفی، حاکی از آن بود که الگو، شامل ابعاد زیرساختی، مدیریتی، منابع انسانی محیطی و عملیاتی است. در بخش کمی هم شاخصهای مدل، برازش مناسبی را نشان میدهند. سطح پوشش p value برابر با 0.313 بوده که بیانگر مناسب بودن برازش مدل است؛ از طرف دیگر، ریشۀ میانگین مربعات خطای برآورد- بهعنوان شاخصی مهم- دارای مقدار 0.07 بوده که کمتر از 0.1 است؛ دیگرشاخصهای برازش الگو مانند TLI0/92؛NFI 0/951؛ CFI 0.94؛ IFI 0.94؛ RFI 0.911 و شاخص کای اسکور بهنجارشده به درجه آزادی 1.45، نشاندهندۀ برازش مطلوب و تأیید الگو هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
733 - بهره وری و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه منتخب
پرویز محمدزاده حسین اکبری فرد اکرم اکبری سمیه عطاپوردر این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و شاخـص مالـم کـوئیـست بهره وری کشورهای در حال توسعه منتخب طی دوره 1998-2007 مورد اندازه گیری و تجزیه و تحلیل قرار گیرد، و سپس رابطه بهره وری و رشد اقتصادی در کشورهای با رشد بهره وری بالا بررسی شده است. ن أکثردر این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و شاخـص مالـم کـوئیـست بهره وری کشورهای در حال توسعه منتخب طی دوره 1998-2007 مورد اندازه گیری و تجزیه و تحلیل قرار گیرد، و سپس رابطه بهره وری و رشد اقتصادی در کشورهای با رشد بهره وری بالا بررسی شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که تعداد 17 کشور دارای کارائی کمتر از 9/0 هستند و از نظر کارایی فنی، فقط کشور کویت روی تابع مرزی تولید قرار دارد. همچنین از نظر کارایی مدیریتی، کشورهای آذربایجان، بلغارستان، گرجستان، قزاقستان، کویت، قرقیزستان، لتونی، مغولستان، اوکراین و تونس بالاترین مقدار کارایی را به خود اختصاص دادهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
734 - نقش مدیران حرفه ای در توسعه ((ضرورت حرفه ای کردن مدیریت در جامعه))
ناصر میرسپاسیدر سالهای اخیر بحث در مورد چگونگی انتخاب الگویی مناسب برای توسعه کشور بسیار است و اغلب در مورد تعارض الگوهای توسعه در اولویت دادن به توسعه اقتصادی در مقابل تاکید بر عدالت اجتماعی نظریات مختلف مطرح گردیده است . در این تعابیر اغلب اقتصاد دولتی را حمایت کننده عدالت اجتماعی أکثردر سالهای اخیر بحث در مورد چگونگی انتخاب الگویی مناسب برای توسعه کشور بسیار است و اغلب در مورد تعارض الگوهای توسعه در اولویت دادن به توسعه اقتصادی در مقابل تاکید بر عدالت اجتماعی نظریات مختلف مطرح گردیده است . در این تعابیر اغلب اقتصاد دولتی را حمایت کننده عدالت اجتماعی و اقتصاد بازار را کمک کننده توسعه اقتصادی تلقی می کنند.در این مقاله متاثر از نظریه هنری میتزبرگ ادعا شده است که بر خلاف این تصور که اقتصاد دولتی و اقتصاد بازار در ارتباط با رعایت عدالت اجتماعی در مقابل یکدیگر و در دو سر یک پیوستار قرار دارند، بر عکس این دو همانند دو سر یک نعل اسب خیلی به هم نزدیک هستند.در راستای این تحلیل این ادعا مطرح است که در وسط این نعل اسب و یا حد بین اقتصاد دولتی و اقتصاد باراچه شرط حرفه ای کردن مدیران می تواند تعامل بین عدالت اجتماعی و توسعه اقتصادی را بهتر برقرار نمود.همچنین سعی شده است مفهوم حرفه ای کردن مدیریت و ضوابط ایجاد این حرفه مطرح گردد و در این راستا الگو انتخابی میزان دولتی بودن و یا آزاد بودن نظام اقتصادی به متغیرهایی نظیر ثبات سیاسی و نرخ توسعه ، از یک سو و وجود اعتماد متقابل در جامعه و حرفه ای بودن مدیریت از سوی دیگر دو ماتریس انتخاب الگو ، ارائه گردد و بر حسب تشخیص میزان متغیرهای معرفی شده که بر مبنای این مدل اقتضایی قابل تشخیص است میزان دخالت دولت در امر اقتصادی در شرایط فعلی ایران توسعه گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
735 - بررسی تأثیر ویژگی های روان شناختی کارآفرینان در رشد و توسعه اقتصادی کشور ( مطالعه موردی دانشجویان کارآفرینی دانشگاه تهران ورودی سال 1391 )
محمود کاتبی پور بابک ضیاءهدف از این تحقیق بررسی تاثیر ویژگیهای روانشناختی کارآفرینان بر رشد و توسعه اقتصادی کشور میباشد. در این پژوهش نمونه مورد نظر از بین دانشجویان کارشناسی ارشد (ورودی 1391) رشتههای کارآفرینی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران انتخاب شده است. حجم جامعه مورد تحقیق 420 نفر می أکثرهدف از این تحقیق بررسی تاثیر ویژگیهای روانشناختی کارآفرینان بر رشد و توسعه اقتصادی کشور میباشد. در این پژوهش نمونه مورد نظر از بین دانشجویان کارشناسی ارشد (ورودی 1391) رشتههای کارآفرینی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران انتخاب شده است. حجم جامعه مورد تحقیق 420 نفر میباشد که براساس فرمول نمونهگیری طبقهای متناسب،80 نفر به عنوان نمونه معرف در نظر گرفته شده است. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. روش آماری مورد استفاده در این پژوهش، رگرسیون چندگانه میباشد که سهم هریک از مولفههای روانشناختی را در پیشبینی کارآفرینی مشخص میکند. یافته های به دست آمده از این تحقیق نشان میدهد که بین هریک از مولفههای ویژگیهای روانشناختی و کارآفرینی رابطة معناداری وجود دارد که از طریق آن میتوان تاثیرات کارآفرینی بر رشد و توسعه اقتصادی کشور را پیشبینی کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
736 - نقش فرهنگ سازمانی در رشد و توسعه صنایع کوچک و متوسط
سلیمان ایرانزاده داود نوروزی صادق بابائی هرویصنایع کوچک و متوسط[1](SMEها) امروزه به عنوان قلب تپنده اقتصاد و بازوی توانای صادرات در کشورهای مختلف محسوب میشود. به همین دلیل این صنایع از اهمیت بسیاری برخوردار میباشد که در صورت شکوفایی و توسعه آن شاهد افزایش صادرات غیر نفتی و رفاه عمومی جامعه خواهیم بود. تحقیق حاضر أکثرصنایع کوچک و متوسط[1](SMEها) امروزه به عنوان قلب تپنده اقتصاد و بازوی توانای صادرات در کشورهای مختلف محسوب میشود. به همین دلیل این صنایع از اهمیت بسیاری برخوردار میباشد که در صورت شکوفایی و توسعه آن شاهد افزایش صادرات غیر نفتی و رفاه عمومی جامعه خواهیم بود. تحقیق حاضر تلاشی در جهت مطالعه فرهنگ سازمانی غالب و تاثیرگذار در صنایع کوچک و متوسط و بررسی تفاوت بین شاخصهای فرهنگ سازمانی در این صنایع می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه مدیران صنایع کوچک و متوسط است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده، نمونه گیری بعمل آمده است. در این تحقیق به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است که روایی و پایایی آن نیز از طریق بررسی های مقدماتی، نظر کارشناسان و اساتید تائید شده است. پس از جمع آوری اطلاعات، با استفاده از نرم افزار SPSS میانگین نمره صنایع کوچک و متوسط در هر یک از شاخصهای فرهنگ سازمانی محاسبه شده است. با استفاده از آزمون t به بررسی تفاوت بین نمره فرهنگ سازمانی صنایع کوچک و متوسط پرداخته شده است. در پایان به بررسی ارتباط بین ابعاد فرهنگ سازمانی در صنایع کوچک و متوسط پرداخته شده است. [1]- Small and Medium Enterprises (SMEs) تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
737 - بررسی تاثیر تحریم های اقتصادی بر عملکرد عوامل داخلی در صنایع کوچک و متوسط استان لرستان طی سال های 1380 تا 1391
محسن باقری سهیلا مهدوی مریم شریف نژادتحریم تدابیر قهر آمیزی است که توسط کشور یا گروهی از کشورها علیه کشوری که به قوانین بین المللی تجاوز نموده و یا از معیارهای اخلاقی مقبول تخطی کرده باشد، اعمال می شود. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹ تاکنون آمریکا بارها از این ابزار علیه ایران استفاده کرده است. أکثرتحریم تدابیر قهر آمیزی است که توسط کشور یا گروهی از کشورها علیه کشوری که به قوانین بین المللی تجاوز نموده و یا از معیارهای اخلاقی مقبول تخطی کرده باشد، اعمال می شود. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹ تاکنون آمریکا بارها از این ابزار علیه ایران استفاده کرده است. در سال های اخیر جنبه های تحریم ها گسترش پیدا کرده و اتحادیه اروپا نیز به جمع تحریم کنندگان ایران اضافه شده است.این پژوهش به بررسی آثار تحریم های اقتصادی بر عملکرد عوامل داخلی در صنایع کوچک ومتوسط استان لرستان طی سالهای 1380 تا 1391 می پردازد.جهت بررسی نتایج، پنج فرضیه مورد بررسی قرار گرفت .جهت تعیین نتایج، پرسش نامه ای تدوین گردید . روایی و پایایی آن به وسیله ی آزمون های مربوط مورد تایید قرار گرفت و دربین مدیران جامعه آماری پژوهش (مدیران صنایع کوچک و متوسط استان لرستان) توزیع شد و در نهایت تعداد 127 پرسش نامه قابل بهره برداری دریافت گردید. پس از جمع آوری اطلاعات از جامعه آماری پژوهش ،با استفاده از نرم افزار SPSS و با روش رگرسیون، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج این پژوهش حاکی از آن است که تحریم های اقتصادی بر عملکرد عوامل داخلی تولید،بازاریابی و امور مالی اثر منفی وبر عملکرد عوامل داخلی مدیریت و تحقیق و توسعه در صنایع کوچک و متوسط استان لرستان اثر مثبت دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
738 - مدیریت دولتی و فرهنگ اجتماعی
علی اکبر فرهنگیدر این مقاله رابطه میان کنشی بین فرهنگ عمومی و مدیریت دولتی بررسی و از زوایای مختلف مورد مطالعه قرار می گیرد ؛ از طرفی مدیریت دولتی در بستر فرهنگ جامعه شکل گرفته و عمل می کند و از طرف دیگر فرهنگ عمومی یک جامعه با توجه به ساز و کارهای حاکم بر مدیریت دولتی آن شکل می گیرد. أکثردر این مقاله رابطه میان کنشی بین فرهنگ عمومی و مدیریت دولتی بررسی و از زوایای مختلف مورد مطالعه قرار می گیرد ؛ از طرفی مدیریت دولتی در بستر فرهنگ جامعه شکل گرفته و عمل می کند و از طرف دیگر فرهنگ عمومی یک جامعه با توجه به ساز و کارهای حاکم بر مدیریت دولتی آن شکل می گیرد. فرهنگ هر جامعه به مثابه یک درخت با ریشه ها، تنه، شاخ وبرگ و میوه خاص خود شکل گرفته واز فرهنگ سایر جوامع متفاوت است. مفاهیم ارزشی و اساسی هر فرهنگ در ریشه ها؛ ساختارها و مفاهیم در تنه یا ساقه درخت؛ و جلوه های بیرونی فرهنگ در شاخ و برگ ها خود را نشان می دهند. با این تمثیل یا استعاره به راحتی می توان مفهوم پیچیده فرهنگ را که از سال ها پیش در نوشته های نظریه پردازان علوم اجتماعی آمده است تببین و جایگاه مدیریت عمومی را با آن مورد ارزیابی قرار داد. بر این اساس مدیریت دولتی هر جامعه نیز به مثابه اجزای درخت فرهنگ همان جامعه و با ویژگی های بومی و خاص خود پدید می آید. به طور قطع این درخت در خاک خاصی متشکل از عواملی چون عوامل جفرافیایی - اکولوژیکی، عوامل سیاسی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل حقوقی، عوامل امنیتی و نظامی و عوامل تکنولوژیکی شکل می گیرد و بالنده می شود. نظام اداری چنین است که پدید آمده، توسعه می یابد و جهت گیری می کند. با درک این عوامل می توان نظام اداری کارا و مؤثرتری را پایه گذاری و از آن در جهت تمشیت امور عمومی جامعه استفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
739 - بررسی ارتباط بین مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
یونس بادآور نهندی رسول برادران حسن زاده ژیلا جلالی فرهدف این پژوهش بررسی ارتباط بین مسؤولیت پذیری اجتماعی و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده بازار، ارزش شرکت (شاخص Q-Tobin)، محدودیت مالی (شاخص KZ)، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و نرخ بازده دارائیها به عنوان شاخصهای ع أکثرهدف این پژوهش بررسی ارتباط بین مسؤولیت پذیری اجتماعی و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده بازار، ارزش شرکت (شاخص Q-Tobin)، محدودیت مالی (شاخص KZ)، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و نرخ بازده دارائیها به عنوان شاخصهای عملکرد در نظر گرفته شده اند. دوره زمانی مطالعه سالهای 1385 تا 1389 است. متغیر مسؤولیت پذیری اجتماعی شرکتها از طریق پرسشنامه امتیاز بندی شده است و اندازه نمونه 79 شرکت می باشد. آزمون فرضیات در دو مرحله انجام گشته است: مرحله اول، با استفاده از داده های سال 1389 و مرحله دوم، با استفاده از میانگین داده های سالهای 85-89. آزمون فرضیه با استفاده از روش تجزیه و تحلیل رگرسیون چند متغیره (OLS) و نرم افزار Eviews 7 اجرا شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که پس از کنترل اندازه شرکت، اهرم مالی و ریسک سیستماتیک، بین مسؤولیت پذیری اجتماعی و عملکرد شرکتها ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
740 - تأثیر استراتژی مدیریت سرمایه درگردش، بر عملکرد اقتصادی با تأکید بر مدیریت بهرهوری سرمایه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
مهدی زینالی قادر داداشزادههدف اصلی هر شرکت افزایش ثروت سهامداران میباشد. موفقیت یک شرکت به طورگسترده به توانایی مدیران مالی در ایجاد بهرهوری سرمایه شرکت بستگی دارد. میزان سرمایه درگردش بر مقدار نقدینگی و بهرهوری سرمایه شرکت اثرگذار است. در این پژوهش تأثیر استراتژی مدیریت سرمایه در گردش جسوران أکثرهدف اصلی هر شرکت افزایش ثروت سهامداران میباشد. موفقیت یک شرکت به طورگسترده به توانایی مدیران مالی در ایجاد بهرهوری سرمایه شرکت بستگی دارد. میزان سرمایه درگردش بر مقدار نقدینگی و بهرهوری سرمایه شرکت اثرگذار است. در این پژوهش تأثیر استراتژی مدیریت سرمایه در گردش جسورانه بر عملکرد اقتصادی با تاکید بر مدیریت بهرهوری سرمایه بر اساس صورتهای مالی سالانه 102 شرکت برای دوره زمانی1387 تا 1392 مورد بررسی قرارگرفته است. معیار اندازهگیری متغیر استراتژی سرمایه درگردش(نسبت خالص سرمایه درگردش)، بهرهوری سرمایه شرکت(مدل تحلیل پوششی) و عملکرد اقتصادی(ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده، ارزش افزوده بازار و ارزش شرکت) میباشد. روش آزمون فرضیهها در این پژوهش، روش دادههای ترکیبی(پانلی) بوده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیههای پژوهش نشان میدهد که نسبت خالص سرمایه درگردش بر ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده شرکت تأثیر منفی و معنادار دارد و نسبت خالص سرمایه درگردش بر ارزش افزوده بازار و ارزش شرکت تأثیر مثبت و معنادار دارد. از طرفی نتایج تحقیق نشان داد که تأثیر استراتژی سرمایه درگردش بر ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده در شرکتهایی که بهرهوری سرمایه بیشتری دارند، زیاد است، ولی بهرهوری سرمایه بر رابطه بین استراتژی سرمایه درگردش و ارزش افزوده بازار و ارزش شرکت تأثیری ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
741 - تحلیلی بر تاثیرجهانی شدن بر بازارکار
حسین میرزایی حبیب آقاجانیبازار کار در بین بازارهای چهارگانه اقتصاد، در تنظیم روابط عرضه و تقاضای نیروی کار و تعادل در متغیرهای کلان اقتصادی، همچون اشتغال، نقش محوری دارد. پیآمدها و آثار اقتصادی- اجتماعی تعادل در بازار کار به نحوی است که مورد توجه اقتصاددانان و سیاست گذاران است. یکی از پیامدهای أکثربازار کار در بین بازارهای چهارگانه اقتصاد، در تنظیم روابط عرضه و تقاضای نیروی کار و تعادل در متغیرهای کلان اقتصادی، همچون اشتغال، نقش محوری دارد. پیآمدها و آثار اقتصادی- اجتماعی تعادل در بازار کار به نحوی است که مورد توجه اقتصاددانان و سیاست گذاران است. یکی از پیامدهای مستقیم چنین تعادلی جلوگیری از هزینه و مخارج ایجاد شده در نتیجة بیکاری است. اشتغال به عنوان عاملی مؤثر در رشد اقتصادی، توزیع درآمد، و حفظ کرامت انسانی است. در مقابل بیکاری به عنوان ریشة بسیاری از ناهنجاریها و پیآمدها و تبعات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی میباشد. بیکاری یک پدیدة اقتصادی بسیار مهم و حائز اهمیت برای دولتها به شمار میآید که دولتها همواره در تلاش هستند معضل اقتصادی- اجتماعی بیکاری را حل نمایند. شواهد تجربی بیانگر این واقعیت است که همه کشورها چه توسعه یافته و چه در حال توسعه گریبانگیر مشکل بیکار هستند. ساختار جمعیتی کشورهای آسیایی و عرضه فراوان نیروی کار از یک طرف و فقدان امکانات متناسب با آن و در نتیجه عدم تقاضای کافی از طرف دیگر، بیکاری را به عنوان مهمترین معضل اقتصادی-اجتماعی این کشورها نموده است. در این راستا پدیدة جهانی شدن احتمالاً بر ساختار بازار کار، اشتغال و بیکاری، آثار جدی را بر جای خواهد گذاشت. از آنجا که دولتها در کشورهای در حال توسعه نقش زیادی را در بازارکار دارند. خود به عنوان یک متغیر و عامل تأثیر گذار بر بازار کار نیز مطرح هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
742 - نقش و کارایی دولت جمهوری اسلامی ایران در تحقق عدالت اقتصادی در سه دهه اخیر (با استفاده از رهیافت TVP)
متفکرآزاد محمدعلی سیدکمال صادقی سید عباس موسویان احمد اسدزاده حبیب آقاجانییکی از مباحث مهم و اساسی در هر مکتب و نظام اجتماعی، تبیین نقش و جایگاه دولت در اقتصاد و تحقق عدالت اقتصادی است و این مهم در مکتب اقتصادی اسلام نیز از دیر زمان مورد اهتمام دانشمندان اسلامی بوده است. هدف اصلی مقاله حاضر بررسی نقش ولت در تحقق معیارهای عدالت اقتصادی در ایرا أکثریکی از مباحث مهم و اساسی در هر مکتب و نظام اجتماعی، تبیین نقش و جایگاه دولت در اقتصاد و تحقق عدالت اقتصادی است و این مهم در مکتب اقتصادی اسلام نیز از دیر زمان مورد اهتمام دانشمندان اسلامی بوده است. هدف اصلی مقاله حاضر بررسی نقش ولت در تحقق معیارهای عدالت اقتصادی در ایران می باشد و برای این منظور با بهره گیری از متون دینی به ویژه قرآن و سنّت و نظریّات دانشمندان اسلامی، نخست به صورت آمار توصیفی به وضعیت معیارهای مختلف عدالت اقتصادی پرداخته شده سپس نقش دولت در تحقق عدالت اقتصادی با استفاده رهیافت پارامتر متغیر در طول زمان (TVP) و روش کالمن فیلتر در طی دوره زمانی 1395-1355 مدلسازی و برآورد شده است. نتایج حاصل از مدل نشان می دهد که مخارج جاری دولت در طی دوره مورد بررسی اثرگذاری یکسانی بر معیارهای عدالت اقتصادی نداشته ولیکن مخارج عمرانی دولت همواره باعث بهبود عدالت اقتصادی گردیده است. میزان تورم به عنوان یکی از متغیرهای اثرگذار بر شاخص های عدالت اقتصادی بوده و همواره باعث بدتر شدن شاخص های عدالت اقتصادی شده است. همچنین یافته ها نشان می دهد رشد اقتصادی ایران در بهبود معیارهای عدالت اقتصادی ناموفق عمل کرده است و اثرگذاری معنی داری برعدالت اقتصادی نشان نمی دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
743 - Analyzing the Tendency of Young People towards Marriage and Identifying its Obstacles and Problems
موسی طیبی نیاThis paper examines the obstacles of marriage and analyzes the tendency towards marriage in Hamedan Province. This paper uses survey data required a sample of 400 young individuals by using a multistage cluster sampling and stratified random sampling. The main obstacles أکثرThis paper examines the obstacles of marriage and analyzes the tendency towards marriage in Hamedan Province. This paper uses survey data required a sample of 400 young individuals by using a multistage cluster sampling and stratified random sampling. The main obstacles of marriage in this study in terms of priority, were cultural obstacles with an average rank (4.94), social obstacles with an average rank (3.60), economic obstacles with an average rank (2.23), governance obstacles with an average rank (2.20) and individual obstacles with an average rank (2.02). It can be found that the average age of favored marriage was 19.24 in females and 26.63 in males. From the viewpoint of the young men and women, the most important criterion for marriage was mutual understanding with partner and the least important one related to the level of education and age difference. It can be resulted most of the youth in this study tend to marry but tendency of marriage in women was higher than men. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
744 - Economic, Social and Demographic Characteristics and the Youth's Perception towards Corruption
منصور حقیقتیان علی سیف زادهOne of the most important new social injuries in the bureaucratic administrative is the official corruption. The aim of this study was to investigate the relationship between the economic, social, demographic characteristics and perception of corruption. In this study, أکثرOne of the most important new social injuries in the bureaucratic administrative is the official corruption. The aim of this study was to investigate the relationship between the economic, social, demographic characteristics and perception of corruption. In this study, a questionnaire survey was used. The random sampling was used too. The results showed that: 1.a significant relationship between the respondents' age and their perceptions of corruption 2) a direct relationship between the education level of respondents and perception of corruption 3.meaningful relationship between the marital status of the respondents and their perceptions of corruption.4.direct relation between age and socio-economic status of the respondents and their perception of corruption. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
745 - A Study of Factors Affecting on the Educational Inequality in Kazeroon City
اکبر زارع لیلا بنیادEducational inequality is one of the types of inequality which always pervades on an educational system. The existence of the educational inequality alongside other inequalities and their interaction are the most important in a society. This paper attempts to examine th أکثرEducational inequality is one of the types of inequality which always pervades on an educational system. The existence of the educational inequality alongside other inequalities and their interaction are the most important in a society. This paper attempts to examine the factors that affect educational inequality in Kazeroon city. The method of present study is survey and data collection tool is questionnaire. Statistical sample is- including Head of Household based on Cochran formula (275 cases were selected as examples of multi-stage sampling). Our findings show that the educational inequality has significant relationship with variables like the school's type, student self-assessment, the average elementary school, guidance school and high school, number of failing at school. And the number of family educated members. Overall, the independent variables can explain 21 perent of variations. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
746 - The Youth's Socio-economic Challenges and Family Ideals (Case Study: Persons aged 15-17 in Sanandaj City)
حسین محمدزاده سعید خانیIranian youth presently forms third percent of the total population. The demographic ideals and behaviors of this proportion of population play the important role in demographic phenomenon and equations of the society. The present study has investigated some of the yout أکثرIranian youth presently forms third percent of the total population. The demographic ideals and behaviors of this proportion of population play the important role in demographic phenomenon and equations of the society. The present study has investigated some of the youth's socio-economic challenges and its denotation for marriage and childbearing ideals among the youth of Sanandaj city. The research data was raised from survey method that collected from 240 young persons aged 15-29 with a questionnaire. The analysis of the data is indicated that employment, monetary-economic problems, educations, marriage and the lack of clear outlook about future are the most important challenges of the youth in the region. Of course, these challenges were different according to people's demographic backgrounds and they are influential on their marriage and childbearing ideals too. Finally, in this regard, it has suggested that government and other involving organizations should be pace in removal of the youth's problems insistently and give the much attention and endeavor to this enormous stratum and valuable potency of the society. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
747 - Sociological Study of Factors Affecting Consumption of Cinema (Case Study: Young Girls and Boys in Sari)
قربانعلی ابراهیمی محمود فرهادی هادی رازقیBased on the data provided by the cultural authorities in the past 20 years, about 40 million audiences of cinema in Iran have been fallen. In other words, Iranians, on average, are spending only 15 minutes in a year at cinemas. The main objective of this study was to i أکثرBased on the data provided by the cultural authorities in the past 20 years, about 40 million audiences of cinema in Iran have been fallen. In other words, Iranians, on average, are spending only 15 minutes in a year at cinemas. The main objective of this study was to investigate this fact hence Bourdieu's theory was utilized to study the effects of social, cultural and economic capitals on cinematic consumption. Method of this study was survey and data collected by questionnaire. The sample included 400 young girls and boys of Sari. The findings of this study indicated that the effect of the three variables of social capital, cultural capital and economic capital on the dependent variable (consumption of cinema) was positive. So, this means that by increasing the social, cultural and economic capitals, consumption of cinema would be increased. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
748 - Measuring the College Students' Enjoyment Rate from Religiosity Indexes and Social factors Influencing them
محمد رحیمی زهرا حضرتی اقباله عزیزخانیThe purpose of this study is to measure the college students' enjoyment rate from religiosity indexes and social factors influencing them. After reviewing the internal and external researches and theories related to the topic, an integrated framework using the theor أکثرThe purpose of this study is to measure the college students' enjoyment rate from religiosity indexes and social factors influencing them. After reviewing the internal and external researches and theories related to the topic, an integrated framework using the theories of Max Weber, Emile Durkheim, Peter Berger and Thomas ââLakmn was obtained which indicates the impact of six independent variables on Islamic Azad University students' religiosity in Science and Research Branch. The authors used survey- method and gathered data using a questionnaire. The population consisted of all Science and Research University students. By Cochran formula and stratified random sampling method, 375 persons were selected as the sample. The data were analyzed using SPSS, descriptive and inferential statistical methods. Findings indicated that there was no significant relationship between age and religiosity. However, it should be noted that only 55 percent of the variance related to dependent variable explained by the independent variables. The effects of independent variables were ranked as follows: use of new media, socio-economic status, life satisfaction and modernism. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
749 - The Effect of Socio-economic base on Social Participation (Case of Study: The Youth in Babol City)
سروش فتحی جابر میرزاپوریThis study aims to investigate the effects of socio-economic base on social participation among the youth. The research method is survey, with a sample of 385 people from the citizens over 18 years old in Babol city. The reliability and validity of the questionnaire are أکثرThis study aims to investigate the effects of socio-economic base on social participation among the youth. The research method is survey, with a sample of 385 people from the citizens over 18 years old in Babol city. The reliability and validity of the questionnaire are respectively measured by the exterior validity and Cronbach's alpha (0.85). The findings show that social participation is different in various occupational groups and levels of education. Also there is a significant and direct relationship between income and social participation. Hence by increasing or decreasing socio-economic base we see an increase (or a decrease) in social participation. The analysis of the results show that people with higher socio-economic base, for belonging and solidarity to the society, have more emotional effectiveness and impact strength, the strength of the connection between the future of society with their future vision and knowledge of the rules and patterns of social action tend to engage more socially responsible patriotic behavior. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
750 - بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر چسبندگی هزینه ها با تاکید بر نقش تعدیلی تمرکز مالکیت
امیررضا امامی محمد حسین ستایشچکیدهاین پژوهش با هدف بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر چسبندگی هزینهها با نقش تعدیل کننده تمرکز مالکیت میباشد.جامعۀ آماری مورد نظر در این پژوهش یکصد شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 6 سال میباشد.در این مطالعه از همبستگی و رگرسیون چند متغیره أکثرچکیدهاین پژوهش با هدف بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر چسبندگی هزینهها با نقش تعدیل کننده تمرکز مالکیت میباشد.جامعۀ آماری مورد نظر در این پژوهش یکصد شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 6 سال میباشد.در این مطالعه از همبستگی و رگرسیون چند متغیره به منظورآزمون فرضیه ها ، و از نرم افزارهای اکسل وایویوز10 جهت تجزیه و تحلیل دادهها وحصول نتایج آماری استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که بین عدم اطمینان اقتصادی و چسبندگی هزینهها رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.وهمچنین نتایج آزمون نشان میدهد که تمرکز مالکیت بررابطه ی بین چسبندگی هزینهها وعدم اطمینان اقتصادی تاثیر منفی و معناداری دارد.بدان جهت میتوان اظهارکرد که افزایش عدم اطمینان اقتصادی موجب افزایش چسبندگی هزینهها میشود. نتیجۀ به دست آمده در این پژوهش بر وجود رابطهی قوی ومثبت بین عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی و چسبندگی هزینه ها دلالت دارد.و علاوه بر آن ، با افزایش نااطمینانی اقتصادی وجود تمرکز مالکیت موجب کاهش چسبندگی هزینهها میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
751 - بررسی تأثیر معیارهای اجتماعی بر عملکرد مالی شرکت های تولیدی با تاکید بر معیارهای مالی نوین
هومن جعفرپور ایناللو حبیب اله نخعی قدرت اله طالب نیادر پژوهش حاضر به بررسی تأثیر معیارهای اجتماعی بر عملکرد مالی شرکتهای تولیدی با تاکید بر معیارهای مالی نوین در حسابداری پرداخته شد. باتوجه به مطالعات انجام شده، طبقه بندیهای مختلفی برای افشای مسئولیت اجتماعی شرکتها وجود دارد که در این پژوهش برای سنجش معیارهای اجتماعی أکثردر پژوهش حاضر به بررسی تأثیر معیارهای اجتماعی بر عملکرد مالی شرکتهای تولیدی با تاکید بر معیارهای مالی نوین در حسابداری پرداخته شد. باتوجه به مطالعات انجام شده، طبقه بندیهای مختلفی برای افشای مسئولیت اجتماعی شرکتها وجود دارد که در این پژوهش برای سنجش معیارهای اجتماعی از شاخصهای اقدامات قانونی، کمیته مسئولیت اجتماعی، فشار بازار، توسعه محصول/سهم بازار و پاسخگویی به نیاز مشتریان به عنوان متغیرهای مستقل استفاده شد. همچنین متغیرهای ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده بازار، ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده و Q توبین جهت اندازه گیری عملکرد مالی شرکتها به عنوان متغیرهای وابسته بررسی گردید. پژوهش حاضر از لحاظ طبقه بندی بر مبنای هدف از نوع کاربردی و روش پژوهش از نوع کمی میباشد و از نظرتحلیل دادهها، توصیفی از نوع همبستگی است. دادههای مورد نیاز جهت آزمون فرضیهها با استفاده از سایت بورس اوراق بهادار، یادداشتهای همراه و گزارش فعالیت هیات مدیره به مجمع 108 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1391 تا 1398 گردآوری شد و با بهرهگیری از روش رگرسیون چند متغیره با استفاده از آزمون F لیمر، هاسمن، بروش-گادفری و بروش-پاگن به کمک نرم افزار R مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیهها نشان داد که بین شاخصهای مورد استفاده در معیارهای اجتماعی با معیارهای مالی نوین ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. باتوجه به نتایج پژوهش حاضر مدیران شرکتها با در نظر گرفتن معیارهای اجتماعی میتوانند در بهبود عملکرد شرکت تأثیر گذار باشند و در جهت بهبود عملکرد و توسعه پایدار گام بردارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
752 - تاثیر عوامل نظام راهبری شرکتی بر مخارج تحقیق و توسعه واحد تجاری با تاکید بر شرایط تحریم اقتصادی
محمدرضا عباسی استمال اکبر عباسپورپژوهش حاضر به بررسی تاثیر عوامل نظام راهبری شرکتی بر مخارج تحقیق و توسعه واحد تجاری با تاکید بر شرایط تحریم اقتصادی میپردازد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) می باشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس أکثرپژوهش حاضر به بررسی تاثیر عوامل نظام راهبری شرکتی بر مخارج تحقیق و توسعه واحد تجاری با تاکید بر شرایط تحریم اقتصادی میپردازد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) می باشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 130 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده در دورهی زمانی 9 ساله بین سالهای 1392 تا 1400 مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش جهت گردآوری اطلاعات از بانکهای اطلاعاتی، اسناد، سوابق و گزارشهای حسابرسی شرکتها و صورتهای مالی و سایر اسناد و مدارک و یادداشتهای همراه برگرفته از آرشیو بورس اوراق بهادار تهران (سایت کدال) استفاده شده است. از روش رگرسیون چند متغیره به عنوان روش آماری استفاده شده و با استفاده از نرم افزار استاتا نسخه 16 رابطه بین متغیرها مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که عوامل نظام راهبری شرکتی بر مخارج تحقیق و توسعه واحد تجاری تاثیر دارد. همچنین، شرایط تحریم اقتصادی بر ارتباط بین عوامل نظام راهبری شرکتی و مخارج تحقیق و توسعه واحد تجاری تاثیر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
753 - بررسی تاثیرعدم اطمینان اقتصادی بر نقد شوندگی سهام با تاکید بر دوره تصدی مدیر عامل
آرش درخشان مهر رقیه نظری علی مشایخیپژوهش حاضر به بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر نقدشوندگی سهام با تاکید بر دوره تصدی مدبر عامل پرداخته است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) میباشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهرا أکثرپژوهش حاضر به بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر نقدشوندگی سهام با تاکید بر دوره تصدی مدبر عامل پرداخته است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) میباشد. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 124 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده بین سالهای 1392 تا 1399 مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش برای عدم اطمینان اقتصادی از متغیرهای کلان اقتصادی شامل تغییرات نرخ تورم، نرخ بهره، نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی استفاده شده است. همچنین برای بررسی نااطمینانی از روش مدل های ناهمسانی واریانس شرطی خودرگرسیونی (ARCH) وخود رگرسیونی تعمیم یافته (GARCH) استفاده شده است. نهایتا با استفاده از الگوی داده های تابلویی و به کمک رگرسیون چندمتغیره، به بررسی فرضیه های تحقیق پرداخته شده و با توجه به نتایج آزمون فروض کلاسیک مبنی بر ناهمسانی واریانس از روش حداقل مربعات تعمیم (GLS) یافته استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که عدم اطمینان اقتصادی بر نقدشوندگی سهام تاثیر معنی دار دارد. اثرات تعاملی دوره تصدی مدیر عامل به همراه تغییرات نرخ تورم، نرخ بهره، بر نقد شوندگی سهام معکوس و معنی دار بوده ولی برای تغییرات رشد اقتصادی و نرخ ارز مثبت و معنی دار می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
754 - سنجش توان اقتصادی استانهای ایران برای توسعة منطقهای
علیرضا محمدی سپیده نوریتحقق توسعه ملی و اقتصاد مقاومتی، مستلزم شناخت امکانات و توانمندیهای موجود اقتصادی مناطق مختلف کشور است. موضوعی که در برنامهریزیهای ملی توسعه به آن توجه کمتری میشود و اغلب شاخصهای کلان ملی برای سیاستگذاریهای منطقهای مورد توجه قرار میگیرند. عدم شناخت درست از توا أکثرتحقق توسعه ملی و اقتصاد مقاومتی، مستلزم شناخت امکانات و توانمندیهای موجود اقتصادی مناطق مختلف کشور است. موضوعی که در برنامهریزیهای ملی توسعه به آن توجه کمتری میشود و اغلب شاخصهای کلان ملی برای سیاستگذاریهای منطقهای مورد توجه قرار میگیرند. عدم شناخت درست از توانمندیهای اقتصادی استانهای کشور، مانع سیاستگذاری و برنامهریزی مطلوب برای توسعة منطقهای است. شناخت امکانات و توانمندیهای اقتصادی، برای تدوین و اجرای سیاستهای توسعة اقتصادی ضروری است. هدف این مقاله شناخت و رتبهبندی استانهای کشور از نظر نماگرهای توسعة اقتصادی است. دادههای آماری 72 نماگر کلیدی از سرشماریهای آماری مرکز آمار ایران در بخش حسابهای ملی و منطقهای استخراج شدهاند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آمار فضایی مانند آماره موران و روش تصمیمگیری چندمعیاره TOPSIS و ضریب تغییرات C.V برای انعکاس پراکنش فضایی، رتبه و چگونگی توزیع نماگرهای اقتصادی منطقهای استفاده شده است. نتایج رتبهبندی به روش TOPSIS، نشان میدهند که استان تهران با امتیاز نهایی 0/67 در رتبه اول و استان چهارمحال و بختیاری با امتیاز 0/18 در رتبه آخر توان اقتصادی توسعة منطقهای قرار دارند و تفاوت قابل توجهی از نظر میانگین رتبهبندی (0.5)، بین استانهای مختلف کشور وجود دارد. نتیجه اینکه، توان اقتصادی مناطق بر مبنای نماگرهای کلان توسعة منطقهای کاملا متفاوت است و به سیاستگذاری و برنامهریزی متناسب با توانمندیهای اقتصادی در سطح ملی و منطقهای نیاز دارد. در پایان بر مبنای یافتههای پژوهش، پیشنهادهایی همانند اجرای برنامهریزی آمـایش سرزمین (برنامهریزی فضایی) برای ارتقای توانمندیهای اقتصادی توسعة منطقهای، ارائه شدهاند. واژگان کلیدی: حسابهای ملی و منطقهای، توان اقتصادی، TOPSIS، ایران. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
755 - تحلیلی بر شکاف دیجیتالی در میان گروههای اجتماعی و اقتصادی مطالعه موردی: محلات کیانپارس، گلستان و عامری شهر اهواز
مرتضی نعمتی صفیه دامن باغ ناهید سجادیانپژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل شکاف دیجیتالی در میان گروههای اجتماعی و اقتصادی و همچنین نمایان ساختن نقش(ICT) در کیفیت زندگی شهروندان محلات کیانپارس، گلستان و عامری شهر اهواز انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ روش مطالعه، توصیفی- تحلیلی میباشد. دادهها و اطلاعات مورد أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل شکاف دیجیتالی در میان گروههای اجتماعی و اقتصادی و همچنین نمایان ساختن نقش(ICT) در کیفیت زندگی شهروندان محلات کیانپارس، گلستان و عامری شهر اهواز انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ روش مطالعه، توصیفی- تحلیلی میباشد. دادهها و اطلاعات مورد نیاز برای انجام این پژوهش به دو روش کتابخانهای و پیمایشی جمع-آوری گردید. جامعه آماری نیز شامل شهروندان سه محله کیانپارس، گلستان و عامری میباشد. روش نمونه-گیری تصادفی طبقهای و حجم نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران، 340 نفر بوده است. با استفاده از نرم افزارSPSS ، دادهها و اطلاعات، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین از نرم افزار EXCEL نیز بهره گرفته شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که گروههای خاصی از شهروندان یا همان کاربران ICT در محلات مورد مطالعه، متناسب با پایگاه شغلی، درآمدی، سنی و تحصیلی بیشتر از سایر گروهها در استفاده از ICT مهارت دارند و دارای تفاوت میانگین معناداری از نظر میزان استفاده از ICT هستند، اما از نظر وضعیت جنسی و تأهل، بین گروه مردان و زنان از نظر شاخص سطح مهارت ICT و همچنین میانگین استفاده از ICT تفاوت میانگین معناداری وجود ندارد. علاوه بر این شاخص ICTنیز دارای رابطه مثبت و معنیدار با سطح کیفیت زندگی در محلات مورد مطالعه میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
756 - تحلیلی برمشکلات اقتصادی روستاهای بخش سورنا و ارتباط آن با تاب آوری اقتصادی
حامد رستمی حسین سلیمانی رامین غفاریبلایای طبیعی یکی از چالشهای اصلی برای کشورهای در حال توسعه است، که به اقتصاد محلی منطقهای که با فاجعه روبرو میشوند آسیبهای جدی وارد کرده و باعث خنثی شدن دستاوردهای توسعه میشود. با توجه به این که بخش عمدهای از بلایای طبیعی، در نواحی روستایی کشور رخ میدهد و درصد زی أکثربلایای طبیعی یکی از چالشهای اصلی برای کشورهای در حال توسعه است، که به اقتصاد محلی منطقهای که با فاجعه روبرو میشوند آسیبهای جدی وارد کرده و باعث خنثی شدن دستاوردهای توسعه میشود. با توجه به این که بخش عمدهای از بلایای طبیعی، در نواحی روستایی کشور رخ میدهد و درصد زیادی از جمعیت کشور در مناطق روستایی زندگی میکنند به لحاظ ضعف امکانات در این نواحی آسیبهای بسیاری را برای ساکنان روستاها ایجاد میکند، توجه به نواحی روستایی در این زمینه اهمیت بسیاری دارد. در فرایند برنامه ریزی توسعۀ روستایی، کاربری زمین، ارتباطات، تأسیسات و تجهیزات زیربنایی و رفاهی عمومیو غیره در روستاها را میتوان از جمله مقولههای برنامه ریزی کالبدی برشمرد. اما همه این شاخصها تحت تاثیر ابعاد اقتصادی روستا است. هدف از این پژوهش شناسایی مشکلات اقتصادی روستاهای بخش سورنا در مرحله اول و بعد بررسی رابطه آن با تاب آوری اقتصادی میباشد. روش پژوهش حاضر روش ترکیبی بود. بدین منظور با بهرهگیری از روش پدیدارشناسی برای شناسایی مشکلات اقتصادی استفاده شد و در بخش کمی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد مشکلات اقتصادی روستاهای بخش سورنا، عدم وجود امنیت شغلی، عدم وجود تنوع تولید کار، عدم وجود سلامت سیاست مالی وپولی، عدم وجود امکانات مناسب و عدم وجود زیرساخت های مناسب میباشد و این مشکلات رابطه معناداری با تاب آوری اقتصادی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
757 - تحلیل تأثیر مناطق آزاد بر توسعه اقتصادی در ایران مطالعه موردی: منطقه آزاد ارس
خدیجه قنبرپور حجت مهکویی علی امیری یوسف زین العابدینتوسعه اقتصادی به عنوان یکی از ارکان اصلی برای توسعه یافتگی در کشورهای در حال توسعه یافته، باید با عزمی راسخ، دنبال شود. مؤلفههای زیادی درون سرزمین کشورها برای رسیدن به توسعه اقتصادی در نظر گرفته می شوند که یکی از این مؤلفه ها، ایجاد برخی از بنادر و شهرها، به عنوان منط أکثرتوسعه اقتصادی به عنوان یکی از ارکان اصلی برای توسعه یافتگی در کشورهای در حال توسعه یافته، باید با عزمی راسخ، دنبال شود. مؤلفههای زیادی درون سرزمین کشورها برای رسیدن به توسعه اقتصادی در نظر گرفته می شوند که یکی از این مؤلفه ها، ایجاد برخی از بنادر و شهرها، به عنوان منطقه آزاد است تا از این طریق بتوان، تجارت پر سود را برای کشور، منطقه مرزی و استان مورد نظر، و به طورکلی در سطح ملی و منطقه ای و حتی برخی مناطق آزاد را در سطح جهان، در راستای توسعه اقتصادی قرار داد. با وجود اینکه هفت منطقه آزاد در ایران وجود دارد، ولی کماکان سطح توسعه اقتصادی داخل کشور همچنان نامناسب است. منطقه آزاد ارس به عنوان یکی از این مناطق است که در شمال غربی کشور به عنوان پل ارتباطی با منطقه قفقاز و اروپای شرقی، می تواند نقش مهمی را برای توسعه روابط اقتصادی ایفاء کند. هدف این مقاله تحلیل تأثیر منطقه آزاد ارس بر توسعه اقتصادی کشور می باشد. برای دستیابی به این هدف، مقاله با روش پژوهشی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایتهای اینترنتی انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهند که منطقه آزاد ارس در مقیاس محلی و ملی، نسبت به مقیاس منطقه ای، بهتر توانسته است بر توسعه اقتصادی ایران تأثیرگذار باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
758 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی و بیکاری در کشورهای منطقه منا
عبدالرحیم هاشمی دیزج داود حمیدی امیر علی فرهنگامروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، دارای آثار گستردهای بر متغیرهای اقتصادی و اجتماعی در سطح خرد و کلان دارد، که در این بین آنچه که بیشتر مورد توجه است تاثیر آن بر رشد اقتصادی و بحث اشتغال و بیکاری میباشد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر شاخصهای منتخب فناوری اطلاعات و ارتباط أکثرامروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، دارای آثار گستردهای بر متغیرهای اقتصادی و اجتماعی در سطح خرد و کلان دارد، که در این بین آنچه که بیشتر مورد توجه است تاثیر آن بر رشد اقتصادی و بحث اشتغال و بیکاری میباشد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر شاخصهای منتخب فناوری اطلاعات و ارتباطات (اختصاراً فاوا) بر رشد اقتصادی و بیکاری کشورهای منا است. بدین منظور، این تحقیق بر اساس مدل اقتصادسنجی در چارچوب دادههای تابلویی با استفاده از اثرات ثابت (FE) و مدل FGLS برای سالههای 2000 الی 2019 تصریح و تخمین زده شده است. یافتهها نشان میدهند که متغیرهای ضریب نفوذ اینترنت و نرخ اشتراک سیمکارت تلفن همراه تأثیر مثبت معنادار بر رشد اقتصادی و افزایش درآمد سرانه حقیقی کشورهای منا داشته و در مقابل بر نرخ بیکاری این کشورها تأثیر منفی و معنادار دارند؛ متغیر نرخ اشتراک اینترنت ثابت (و تلفن ثابت) دارای اثر معناداری بر رشد اقتصادی و نرخ بیکاری این کشورها نیست. همچنین طبق نتایج رشد اقتصادی تأثیر منفی و معنادار بر نرخ بیکاری داشته و قانون اوکان در این کشورها صادق است. هر چند ضریب برآوری در این پژوهش کمتر از مقدار برآوری اوکان بوده و این حاکی از این مهم است که رشد تولید ناخالص داخلی در کشورهای منا کمتر اشتغال زا میباشد؛که این میتواند ناشی از نفتی بودن و ناشی از منابع طبیعی بودن رشد اقتصادی این کشورها دانست. بنابراین لازم است برای افزایش ضریب نفوذ اینترنت در بین شهروندان منطقه منا، نهادهای بینالملی (بانک جهانی، سازمان ملل و …) با اعطای وامهای بلاعوض و کم بهره کشورهای ضعیف منطقه منا را در جهت گسترش ICT حمایت کنند. چرا که باعث کاهش هزینه مبادله شده و اثرات خارجی مثبت بسیاری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
759 - برنامهریزی در جهت تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری
سید مصطفی موسوی مجید شمسطي دو دهه گذشته شاهد ظهور و تكثر دستور كارهاي سياستگذاري عمومي و پژوهشي در كل جهان هستيم كه بر خلاقيت به عنوان يك ابزار جديد و قدرتمند براي تحريك نوسازي اقتصادي، طراحي و برنامهريزي شهري متمركز شدهاند. به تبع اين وضعيت، مفهوم شهر خلاق به موضوع جذابي براي سياستگذاران، أکثرطي دو دهه گذشته شاهد ظهور و تكثر دستور كارهاي سياستگذاري عمومي و پژوهشي در كل جهان هستيم كه بر خلاقيت به عنوان يك ابزار جديد و قدرتمند براي تحريك نوسازي اقتصادي، طراحي و برنامهريزي شهري متمركز شدهاند. به تبع اين وضعيت، مفهوم شهر خلاق به موضوع جذابي براي سياستگذاران، سياستسازان، برنامهريزان و دانشگاهيان تبديل شده است. از اينرو به نظر مي¬رسد شهرهاي خلاق ميتوانند در تحقق بخشيدن به آرمان¬هاي كلانشهرهاي آينده نقش همافزايي ايجاد كنند. لذا لزوم تدوين يك الگوي مطلوب كلانشهر آينده مبتني بر نظريات شهر خلاق براي كلانشهرها ضروري است؛ چنانچه انگيزه اصلي پژوهش حاضر توجه به اين نكته ظريف و اثرگذار ميباشد. در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ و ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﮐﻤﯽﺳﺎزي ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﺘﺎﯾﺞ، ﭼﻬﺎرﭼﻮب ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﻣﺪل DPSIR در ﺗﻠﻔﯿﻖ ﺑﺎ ﻣﺪل ﻣﻌﺎدﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎري (SEM-PLS) ﮐﻪ از روﯾﮑﺮدﻫﺎي ﻏﯿﺮ آزﻣﺎﯾﺸﯽ اﺳﺖ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد. نتایج نشان میدهد عامل اقتصادی در مدل برنامه ریزی در جهت تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری داراي مرکزیت زیادي نسبت به سایر عوامل مي باشد. به این معني که این عامل، هم داراي تاثیرگذاري زیادي بر سایر عوامل بوده و هم تاثیرپذیري زیادي از سایر عوامل دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
760 - بررسی تاثیر هویت شهری بر پایداری اجتماعی، اقتصادی و کالبدی محلات شهر اصفهان (مطالعه موردی: مناطق 3 و 7)
رویا تیموری مهری اذانی مهدی مومنی حمید صابریامروزه هویت شهری با تقویت مولفه های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و دلبستگی به مکان؛ نقش مهمی در پایداری محله ها و کیفیت زندگی تاثیر بسزایی دارد. از این رو بررسی و تاثیر مولفه های هویت شهری بر پایداری محلات شهر اصفهان یک ضرورت است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر هویت أکثرامروزه هویت شهری با تقویت مولفه های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و دلبستگی به مکان؛ نقش مهمی در پایداری محله ها و کیفیت زندگی تاثیر بسزایی دارد. از این رو بررسی و تاثیر مولفه های هویت شهری بر پایداری محلات شهر اصفهان یک ضرورت است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر هویت شهری بر مولفه های پایداری شهری شامل پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی و پایداری کالبدی محلات در شهر اصفهان می باشد. جامعه آماری تحقیق را ساکنان مناطق و 3 و 7 شهر اصفهان تشکیل می دهند که براساس فرمول کوکران حجم نمونه 384 نفر برآورد گردید که در نهایت تعداد 400 پرسشنامه به روش طبقه بندی شده توزیع گردید. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. همچنین در راستای تجزیه و تحلیل استنباطی دادهها و جهت آزمون فرضیهها از روش مدلسازی معادلات ساختاری بر مبنای حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزار SMART PLS انجام گردیده است و به منظور بررسی فرضیات دارای متغیر میانجی، از آزمون سوبل جهت بررسی معناداری تأثیر میانجی یک متغیر در رابطه بین دو متغیر دیگر استفاده میگردد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که هویت شهری بر پایداری محلات شهری تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین تاثیر هویت شهری بر ابعاد پایداری محلات شهری یعنی پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی و پایداری کالبدی مورد تایید قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
761 - بررسی اشتغال بخشهای اقتصادی با استفاده از مدل تغییر سهم و ضریب مکانی (LQ) (مورد: مراکز شهرستانهای استان آذربایجان غربی )
دکتر علی زنگی آبادی شورش آهنگریمبحث اشتغال و پیچیدگی‌های آن در جامعه امروز ایران توجه بسیاری از دولتمردان، کارشناسان را به خود جلب کرده است. بخشهای اقتصادی از ارکان توسعة هر منطقه محسوب می‌شود. رشد بخشهای اقتصادی گویای پیشرفت هر منطقه است و برخورداری از هدف خاص برای فعالیت‌های اقتصادی أکثرمبحث اشتغال و پیچیدگی‌های آن در جامعه امروز ایران توجه بسیاری از دولتمردان، کارشناسان را به خود جلب کرده است. بخشهای اقتصادی از ارکان توسعة هر منطقه محسوب می‌شود. رشد بخشهای اقتصادی گویای پیشرفت هر منطقه است و برخورداری از هدف خاص برای فعالیت‌های اقتصادی در هر مکان، مشخص‌کننده پیشرفت آن مکان در یک زمینة خاص اقتصادی است. هدف از این مطالعه تعیین وضعیت اشتغال بخشها و گروه‌های عمده فعالیت‌های اقتصادی در مراکز شهرستانهای استان آذربایجان غربی طی سالهای 75-1385 می‌باشد که بدین منظور با استفاده از روش تغییر سهم (Shift-Share) به تشخیص بخشهایی که مزیت نسبی دارند پرداخته شده است. لذا با به کارگیری ضریب مکانی (LQ)، بخشهای پایه که صادرکننده نیروی شاغل خود بوده‌اند، مشخص گردیده‌اند. نتایج حاصل نشان می‌دهد که بخشهای کشاورزی و صنعت کاهش رشد را داشته‌اند و بخش خدمات در استان بر بخشهای دیگر مسلط شده است. نرخ بیکاری در استان 58/10 می‌باشد. نرخ رشد در کل اقتصاد مرجع (آذربایجان غربی) برابر 568/0 است. ساختار بخشهای اقتصادی استان طی سالهای 85-1375 مثبت و دارای صعود بوده است. تمامی بخشهای اقتصادی به جز بخش صنعت که تا حدودی نزول داشته، از مرتبه بالایی برخوردار بوده‌اند. همچنین در سال 1375 در استان آذربایجان غربی بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات واردکننده و در سال 1385 کلیه بخشها صادرکننده نیروی اشتغال بوده‌اند. بنابراین توجه هر چه بیشتر برنامه ریزان نسبت به دقت و حساسیت در هدف گذاری در بخشهای سه گانه لازم و ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
762 - بررسی عوامل اقتصادی و کالبدی در ایجاد تعارضات حاصل از الحاق روستا به شهر(نمونه موردی شهر اسلامشهر)
نغمه محمدپورلیما علی نوری کرمانی فرشید عالیزادمیناآبادیکی از اثرات فرآیند شهرگرایی شتابان، رشد فزاینده تعداد شهرها و همچنین تبدیل مراکز روستایی به نقاط منفصل شهری است؛ که با بر هم زدن تعادل توزیع فضایی جمعیت و برنامه ریزی، آسیب های اجتماعی وسیعی از آن مترتب است. این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسن أکثریکی از اثرات فرآیند شهرگرایی شتابان، رشد فزاینده تعداد شهرها و همچنین تبدیل مراکز روستایی به نقاط منفصل شهری است؛ که با بر هم زدن تعادل توزیع فضایی جمعیت و برنامه ریزی، آسیب های اجتماعی وسیعی از آن مترتب است. این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی وسیع ازجمله تکمیل 220 پرسشنامه خانوار در روستای شاطره و شهر اسلامشهر انجام پذیرفته، تاثیر عوامل اقتصادی و کالبدی در ایجاد تعارضات حاصل از الحاق مورد بررسی قرار داده و مشخص می سازد عوامل اقتصادی و کالبدی روستای شاطره و شهر اسلامشهر دارای تفاوت معناداری است و به عنوان عوامل موثر در ایجاد تعارضات ناشی از الحاق نقاط روستایی به محدوده شهر محسوب می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
763 - سطحبندی محلات حاشیهنشین بر اساس شاخصهای کالبدی – اقتصادی فقر شهری (نمونه موردی: حاشیه نشینان شمال شهر تبریز)
شاهرخ زادولی خواجه اکبر اصغری زمانی فاطمه زادولیاز ویژگیهای شهرهای جهان سوم عدم تعادل و تمرکز شدید در شهرنشینی است. از اینرو در این شهرها همواره تعداد محدودی از محلهها در رفاه و آسایش بوده و در نقطهی متقابل، پارهای از ساکنین در مناطق شهری از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. محلات حاشیهنشین از جمله محلات أکثراز ویژگیهای شهرهای جهان سوم عدم تعادل و تمرکز شدید در شهرنشینی است. از اینرو در این شهرها همواره تعداد محدودی از محلهها در رفاه و آسایش بوده و در نقطهی متقابل، پارهای از ساکنین در مناطق شهری از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. محلات حاشیهنشین از جمله محلات فقیرنشین جامعه محسوب میشوند. هدف این تحقیق بررسی شاخصهای کالبدی- اقتصادی فقر شهری و همچنین سطحبندی فقر در محلات حاشیه نشین شمال شهر تبریز میباشد. روش تحقیق کاربردی از نوع توصیفی- تحلیلی و تطبیقی است. در این تحقیق ابتدا شاخصهای کالبدی و اقتصادی انتخاب شده بر اساس رویکرد تحلیلی سلسه مراتبی (AHP) وزندهی شده است. بر اساس مدل AHP بیشترین وزن برای بیکاری 0.2 و کمترین وزن به بعد خانوار 0.09 اختصاص داده شده است. همچنین برای رتبهبندی محلات حاشیه نشین از نظر فقر شهری از دو ابزار تصمیمگیری چند معیاری؛ VIKOR و TOPSIS استفاده گردیده است. یافتههای پژوهش بر اساس مدل Vikor نشان میدهد که محلهی سیلاب با مقدار ویکور 0 در رتبهی 1 قرار دارد، یعنی فقر در این محله نسبت به محلات دیگر مورد مطالعه قرار گرفته بیشتر است. همچنین در این رتبهبندی کوی بهشتی در رتبه ی 4 قرار دارد، یعنی نسبت به سایر محلات مورد مطالعه قرار گرفته دارای وضعیت مطلوبتری از نظر فقر میباشد. مقدار ویکور برای این محله برابر 1 میباشد. مدل TOPSIS هم نتایجی شبیه مدل ویکور نشان میدهد. مقدار تاپسیس برای محلهی سیلاب برابر با 0.0954 و برای کوی بهشتی برابر با 0.0018 میباشد. نتایج همچنین نشان میدهد که اکثر بلوکهای این محلات (در حدود دو سوم آنها) در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
764 - تحلیلی بر ساختار اقتصادی- کالبدی اسکان غیر رسمی در شهر بناب (نمونه موردی: دیزج شمالی)
بختیار عزت پناه میر نجف موسوی اصغر رشیدی ابراهیم حصاری محمد امین عطارچکیده: یکی از مسائل مهم در شهرهای امروزی مسئله اسکان غیر رسمی است. این پدیده تحت تاثیر روابط نابرابر سیاسی- اقتصادی در سطح جهانی، ضعف برنامه‌های ملی در سطح میانی و برنامه ریزی شهری در سطح خرد شکل گرفته است. مقاله حاضر درپی بررسی، شناخت و تحلیل ساختار اقتصادی و کال أکثرچکیده: یکی از مسائل مهم در شهرهای امروزی مسئله اسکان غیر رسمی است. این پدیده تحت تاثیر روابط نابرابر سیاسی- اقتصادی در سطح جهانی، ضعف برنامه‌های ملی در سطح میانی و برنامه ریزی شهری در سطح خرد شکل گرفته است. مقاله حاضر درپی بررسی، شناخت و تحلیل ساختار اقتصادی و کالبدی-فضایی اسکان غیررسمی در شهر بناب می‌باشد. روش تحقیق از نوع پیمایشی (Survey)بوده ولی در عین حال از روش کتابخانه‌ای (اسنادی) نیز بهره گرفته شده است؛ نوع تحقیق بر اساس هدف پژوهش کاربردی و براساس ماهیت پژوهش توصیفی-تحلیلی است. شیوه نمونه‌گیری احتمالی ساده بوده که برای انتخاب افراد نمونه از روش سیستماتیک استفاده شده است. تعداد پرسشنامه350 مورد می‌باشد. بررسی ساختار اقتصادی محله دیزج شمالی بر اساس 5 شاخص و بررسی ساختار کالبدی-فضایی این محله بر اساس 5 شاخص دیگر صورت گرفت. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که گسستی آشکار در ساختاراقتصادی و کالبدی-فضایی بین محله دیزج شمالی و سایرمحلات شهر بناب وجود دارد. همچنین بررسی و تحلیل کلیه شاخص‌های تحقیق نشان می‌دهد که رابطه‌ای مستقیم بین شرایط نامطلوب اقتصادی و کالبدی-فضایی در محله اسکان غیر رسمی دیزج شمالی قابل مشاهده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
765 - بررسی ارتباط بین ویژگیهای مکانی- فضایی و عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در سطح جامعه روستایی (مطالعه موردی: دهستان درزآب – شهرستان مشهد)
علی اکبر عنابستانی سحر احمدزادهمشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی در روستاها در سالیان اخیر مورد توجه قرار گرفته است و در روند بعضی تصور می‌کنند که عوامل مکانی- فضایی می‌تواند در مشارکت یا عدم مشارکت زنان روستایی در فرایند توسعه نقش داشته باشد. در این مقاله تلاش شد تا أکثرمشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی در روستاها در سالیان اخیر مورد توجه قرار گرفته است و در روند بعضی تصور می‌کنند که عوامل مکانی- فضایی می‌تواند در مشارکت یا عدم مشارکت زنان روستایی در فرایند توسعه نقش داشته باشد. در این مقاله تلاش شد تا میزان ارتباط عوامل مکانی- فضایی و عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در فرایند توسعه‌ی نواحی روستایی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی- تحلیلی و همبستگی است که بخش عمده‌ای از داده‌های آن بر اساس مطالعات میدانی و با روش نمونه‌گیری (کوکران) از سطح 250خانوار نمونه‌ی منطقه جمع‌آوری شده است. یافته‌های مطالعه بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون‌ آماری همبستگی تیپ پیرسون نشان می‌دهد که ارتباط معنی‌داری بین جمعیت، فاصله‌ی روستا از مرکز دهستان و عوامل مؤثر بر مشارکت زنان روستایی به ترتیب با ضریب 646/0 و 697/0 وجود دارد، اما بر اساس آزمون آماری کراسکال والیس رابطه‌ی معنی‌داری بین نوع راه ارتباطی و موقعیت روستا با عوامل مؤثر بر مشارکت زنان روستایی در منطقه‌ی مورد مطالعه وجود ندارد. در توزیع فضایی عوامل مؤثر در مشارکت زنان روستایی روستای برگ دارای بیشترین محدودیت و روستاهای دوله و سعیدآباد دارای کم‌ترین محدودیت هستند. با توجه یافته‌ها، راهکارهایی شامل تقویت زیرساخت‌های روستایی، تجهیز و سرمایه گذاری در امور اقتصادی روستاها، آموزش زنان و دختران روستایی، تشکیل بانک اطلاعاتی برای شناسایی قابلیت‌های زنان روستایی، ارتقای آگاهی‌های آنان نسبت به حقوق، توانمندی‌ها و استعدادهای خود و مزایای مشارکت در جامعه از طریق آموزش و رسانه‌های گروهی و غیره پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
766 - ارزیابی پایداری اقتصادی در مناطق روستایی با استفاده از فن تصمیم گیری چند معیاره تخصیص خطی (مطالعه موردی: بخش جعفر آباد، شهرستان قم)
دکترعلی اکبر عنابستانی دکترحمید شایان رضا شمسالدینی دکتر علی اکبر تقیلو ابوالفضل زارعیارزیابی پایداری اقتصادی زمانی به اهداف خود دست می یابد که این فرایند در قالب چارچوبی نظام مند و جامع صورت گرفته و با ارائه ابزار و شاخص های هدفمند همراه باشددر پژوهش حاضر، ضمن مرور اجمالی بر اهمیت پایداری اقتصادی و سنجش و ارزیابی آن و چارچوب های ارائه شده برای انتخاب شا أکثرارزیابی پایداری اقتصادی زمانی به اهداف خود دست می یابد که این فرایند در قالب چارچوبی نظام مند و جامع صورت گرفته و با ارائه ابزار و شاخص های هدفمند همراه باشددر پژوهش حاضر، ضمن مرور اجمالی بر اهمیت پایداری اقتصادی و سنجش و ارزیابی آن و چارچوب های ارائه شده برای انتخاب شاخص در این راستا با انتخاب ابزاری مناسب به ارزیابی پایداری اقتصادی در بخش جعفرآباد شهرستان قم اقدام شده است. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه در حجم نمونه 385 نفر و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آنتروپی شانون و تحلیل چند معیاره تخصیص خطی انجام شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که از بین 20 روستای مورد مطالعه، روستاهای قزل آباد، صید آباد و علی آباد انقلاب دارای اقتصاد پایدار و روستاهای کریم آباد، طغرود و دولت آباد در سطوح پایین پایداری اقتصادی قرار دارند. در میان شاخص های مورد نظر، تنوع زمین های کشاورزی(دیمی و آبی)، دخالت دلالان در خرید و فروش محصولات، میزان پس انداز در فعالیت های کشاورزی، فروش محصولات از طریق اتحادیه های کشاورزی، تعداد قطعات زمین های کشاورزی، رضایت از قیمت گذاری محصولات کشاورزی و… از میانگین پایداری پایین و شاخص های استفاده از دانش بومی در فعالیت های کشاورزی، سرمایه گذاری در کارهای تولیدی، ارزش زمین های کشاورزی و استفاده از وام و تسهیلات بانکی از سطح پایداری بالاتری برخوردار بوده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
767 - بررسی تاثیر کیفیت سود گزارش شده بر کارایی واحدهای اقتصادی با استفاده از تحلیل پوششی دادهها
مهدی غلام ابری محمد محمودیدر طول سه دهه اخیر بحث کیفیت سود مورد توجه خاص پژوهشگران قرار گرفته و تلاش بر این بوده است که با دست یافتن به یک روش منطقی و معتبر، کیفیت سود مورد ارزیابی قرار گرفته و عوامل تاثیرگذار بر آن شناسایی شود. منظور از کیفیت سود زمینه بالقوه رشد سود ، بهره وری شرکت و میزان اح أکثردر طول سه دهه اخیر بحث کیفیت سود مورد توجه خاص پژوهشگران قرار گرفته و تلاش بر این بوده است که با دست یافتن به یک روش منطقی و معتبر، کیفیت سود مورد ارزیابی قرار گرفته و عوامل تاثیرگذار بر آن شناسایی شود. منظور از کیفیت سود زمینه بالقوه رشد سود ، بهره وری شرکت و میزان احتمال تحقق سودهای آتی است.به عبارت دیگر ارزش یک سهم تنها به سود هر سهم سال جاری شرکت بستگی ندارد بلکه به انتظارات ما از سودهای آتی و بهره وری و ضریب اطمینان نسبت به رشد و عملکرد آینده آن شرکت بستگی دارد. در سالهای اخیر رویکردی نسبتا مناسب در حوزه های فکری، فرهنگی و اجتماعی در خصوص ارزیابی عملکرد و میزان بهره وری انجام شده و در واقع امروزه بهره وری موضوعی ناآشنا و غریب حداقل در تفکر و باورهای ذهنی جامعه نیست. تحلیل پوششی داده ها یک روش ناپارامتری با رویکرد حل مسایل برنامه ریزی خطی میباشد که چارنزو همکاران)1978( آن را با معرفی مدل CCRطراحی و بنکر و همکاران ) (1984) با معرفی مدل BCCگسترش دادند. لذا در این تحقیق به بررسی تاثیر کیفیت سود گزارش شده بر کارایی واحدهای اقتصادی پرداخته ایم در این تحقیق 102 شرکت در فاصله سالهای 1386 الی 1391 بورس اوراق بهادار تهران مورد آزمون قرار گرفته اند و نتایج حاکی از آن می باشد که کیفیت سود گزارش شده بر کارایی واحدهای اقتصادی تاثیر معنادار و منفی دارد.یعنی اینکه شرکتهای با دستکاری سود بالاتر دارای درجه کارایی کمتری می باشند و بصورت معکوس شرکتهای با کیفیت سود بیشتر کارایی بهتری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
768 - تحلیل وابستگی جوامع محلی به گیاهان دارویی و خوراکی در ناحیه عرفی سردشت شهرستان لردگان
بیت الله محمودی فاطمه اسحاقی میلاسیفراورده های گیاهی از دیرباز از نظر خوراکی، دارویی و اقتصادی مورد استفاده بشر بوده است. خانوارهای روستایی بخشی از نیازهای درمانی، خوراکی و معیشتی خود را از طریق بهره برداری از گیاهان مرتفع می کنند. در این مطالعه نوع و میزان برداشت گیاهان دارویی و خوراکی در ناحیه عرفی سرد أکثرفراورده های گیاهی از دیرباز از نظر خوراکی، دارویی و اقتصادی مورد استفاده بشر بوده است. خانوارهای روستایی بخشی از نیازهای درمانی، خوراکی و معیشتی خود را از طریق بهره برداری از گیاهان مرتفع می کنند. در این مطالعه نوع و میزان برداشت گیاهان دارویی و خوراکی در ناحیه عرفی سردشت شهرستان لردگان در استان چهارمحال وبختیاری مورد تحلیل قرار گرفته است. رویکرد مورد استفاده در این پژوهش، توصیف و تحلیل کمی با بهرهگیری از مصاحبه نیمه ساختار یافته بوده است. در این خصوص از ابزار پرسشنامه با گویههایی که در برگیرنده میزان برداشت، مصرف، فروش و میزان درآمد حاصل از برداشت گیاهان دارویی و خوراکی است، استفاده گردید. نتایج این بررسی نشان داد 21 نوع گونه گیاهی که 7 نوع از آن جهت مصارف دارویی و 14 نوع دیگر برای مصارف خوراکی، مورد استفاده روستائیان این منطقه قرار میگیرد. بر این اساس برداشت سالیانه گیاهان دارویی و خوراکی برابر 50/48 کیلوگرم برای هر خانوار میباشد. که از این مقدار 32/12 کیلوگرم به فروش میرسد و سالانه درآمد 4025881 ریالی برای هر خانوار فراهم میکند. همچنین مطابق نتایج بدست آمده همبستگی معنی داری بین میزان برداشت این گیاهان با شاخصهای اقتصادی- اجتماعی چون سن، تحصیلات، شغل، طایفه، بعد خانوار، وضعیت سکونت، درآمد، هزینه، میزان زراعت و تعداد دام وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
769 - پهنهبندی پتانسیل خطر سیلاب در منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی بر لامرد
مرضیه موغلیطغیان رودخانه یکی از مهمترینمخاطرات محیطی است که میتواند منجر به خسارات و تخریب شود. هدف این تحقیق بررسی سیلاب سایت منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی بر لامرد با استفاده از مدل HEC-RASو سیستم اطلاعات جغرافیایی و تهیه نقشه رقومی منطقه جهت شبیهسازی رودخانه و مدل TINرودخانه أکثرطغیان رودخانه یکی از مهمترینمخاطرات محیطی است که میتواند منجر به خسارات و تخریب شود. هدف این تحقیق بررسی سیلاب سایت منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی بر لامرد با استفاده از مدل HEC-RASو سیستم اطلاعات جغرافیایی و تهیه نقشه رقومی منطقه جهت شبیهسازی رودخانه و مدل TINرودخانه می باشد. با استخراج مشخصات هندسی رودخانه در محیطGIS دیگر مشخصات لازم هم چون ضریب مانینگ و دبی سیلاب طراحی برای شبیهسازی هیدرولیکی و تعیین پهنه سیلاب به مدل HEC-RAS معرفی می شود .در این مرحله، با مشخص نمودن محل مقاطع عرضی بر روی پلانهای تهیه شده، سطح آب برای هر مقطع عرضی در روی نقشه پلان مشخص شده سپس با توجه به شیب طولی رودخانه در هربازه و با درونیابی رقوم بین دو مقطع، رقوم آب بر روی نقشه ها منتقل گردید نهایتا با توجه به رقوم آب تراز اصلی رودخانه پهنه های سیل برای دبی با دوره های بازگشت معین، تعیین شدند. با توجه به اهمیت ضریب مانینگ در شبیه سازی هیدرولیک جریان، حساسیت مدل نسبت به این ضریب برای سیلاب با دوره برگشت های مختلف (200،50،10 ساله) مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس مطالب فوق، تغییرات متوسط سرعت جریان، متوسط عمق آب و متوسط عرض سطح آب به ازای کاهش یا افزایش ضریب مانینگ اولیه، در شرایط طبیعی محاسبه شده است نتایج نشان می دهد که با کاهش 20 درصدی ضریب مانینگ، سرعت جریان برای سیلابهای با دوره بازگشت 200،50،10 ساله به ترتیب در حدود.3/2، 2/2، 1/3 درصد افزایش پیدا می کند. در رابطه با تغییرات عرض سطح آب با افزایش 20 درصدی ضریب مانینگ این تغییرات برای سیلاب های با دوره بازگشت 200،50،10 ساله به ترتیب 4/3، 6/3 8/3. درصد افزایش دارد. سپس با استفاده از نقشه پهنه های سیل بررسی کنترل سیلاب سایت منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی بر لامرد صورت پذیرفت. نتایج تحقیق حاضر دلالت بر توانایی تلفیق سیستم اطلاعات مکانی با مدل هیدرولوژیکی HEC-RAS در شبیه سازی تغییر رفتار رودخانهها نسبت به گسترش شهرها خواهد داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
770 - تأثیر ویژگیهای اجتماعی بهرهبرداران بر مشارکت آنها در تعاونیهای آبخیزداری (مطالعه موردی: تعاونیآبخیزداری حوزه آبخیز سقزچیچای استان اردبیل)
اردوان قربانی امیرحسین کاویانپور روح الله دبیریجهت جلب مشارکت ساکنان یک حوزه آبخیز برای شرکت در برنامه های آبخیزداری، عوامل تأثیر گذار باید مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق ویژگیهای فردی- حرفه ای و آموزشی- ترویجیروستائیان عضو تعاونی آبخیزداری حوزه آبخیز سقزچی چای (استان اردبیل) و تأثیر این عوامل بر مشارکت آن ها در أکثرجهت جلب مشارکت ساکنان یک حوزه آبخیز برای شرکت در برنامه های آبخیزداری، عوامل تأثیر گذار باید مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق ویژگیهای فردی- حرفه ای و آموزشی- ترویجیروستائیان عضو تعاونی آبخیزداری حوزه آبخیز سقزچی چای (استان اردبیل) و تأثیر این عوامل بر مشارکت آن ها در تعاونی های آبخیزداری بررسی شده است. این تحقیق به روش پیمایشی انجام و پرسشنامه ای جهت گردآوری داده ها تهیه شد. جامعه آماری شامل بهره برداران عضو تعاونی آبخیزداری روستاهای سوها، سقزچی، حور، تفیه و رز به تعداد 115 نفر بوده اند که در داخل حوزه آبخیز سقزچی چای ساکن هستند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج بدست آمده از توصیف ویژگی های فردی و حرفه ای بهره برداران حوزه آبخیز سقزچی چای عضو تعاونی های آبخیزداری شامل: سن، شغل اصلی، میزان تحصیلات، نوع حرفه در روستا، میزان مهارت و ... نشان داد، اولاً تنها افراد سالخورده و با سواد کم، کشاورز و دامدار و با مهارت متوسط هستند که بیشترین تمایل را برای مشارکت در تعاونی آبخیزداری نشان داده اند. جوانان تحصیل کرده باور مناسبی نسبت به موفقیّت تعاونی های آبخیزداری ندارند و بیشتر تمایل به مهاجرت و کمتر دلبستگی به ماندن در روستا و انجام فعالیت های مختلف در قالب تعاونی ها را از خود نشان داده اند. دیدگاه بهره برداران نسبت به مشارکت در کلاس های آموزشی برای افزایش مشارکت قابل توجه بوده و درخواست برگزاری کلاس های آموزشی دارند. همچنین با توجه به معنی داری ضریب مقایسه من- ویتنی در سطح 01/0=α، اعضاء آشنا با مفهوم قرق و آشنا با شرکت های تعاونی روستایی، بیشترین مشارکت را در تعاونی آبخیزداری داشته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
771 - ارزیابی اقتصادی- اجتماعی طرحهای ساماندهی و خروج دام از جنگل و تجمیع خانوارهای پراکنده جنگل نشین
حسن فرامرزیطرح ساماندهی و خروج دام از جنگل و تجمیع خانوارهای پراکنده جنگل نشین در واقع طرح توسعه اقتصادی منطقه است که با هدف استمرار بخشیدن به تولید جنگل و بهبود وضعیت اقتصادی- اجتماعی مشمولین طرح از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مطالعه حاضر به بررسی و تجزیه و تحلیل وضعیت اقتصادی- ا أکثرطرح ساماندهی و خروج دام از جنگل و تجمیع خانوارهای پراکنده جنگل نشین در واقع طرح توسعه اقتصادی منطقه است که با هدف استمرار بخشیدن به تولید جنگل و بهبود وضعیت اقتصادی- اجتماعی مشمولین طرح از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مطالعه حاضر به بررسی و تجزیه و تحلیل وضعیت اقتصادی- اجتماعی مشمولین این طرح در شهرستان مینودشت و گالیکش می پردازد. برای این منظور از سه منطقه شامل، منطقه اول طرح تجمیع ینقاق که ساکنین بعد از نقل مکان در شهرکی که اداره منابع طبیعی امکانات اولیه زندگی را برای آنها فراهم نموده است سکونت یافتند و منطقه ی دوم که بر اساس طرح مابه ازاء مسکن با دریافت مبلغی معادل عرصه تخلیه شده به شهر مهاجرت نمودند و در نهایت منطقه سوم روستایی که طرح جابه جایی را نپذیرفته و هم اکنون نیز در روستای داخل جنگل زندگی می کنند با روش مصاحبه و پرسشنامه نظرسنجی به عمل آمد و با استفاده از آزمونهای آماری کروسکال والیس، دوجمله ای و کای اسکوئر مورد مقایسه قرار گرفت و هیستوگرام هر یک از متغیرها نیز تهیه گردید. نتایج تحقیق بهبود وضعیت پذیرفتگان طرح را نسبت به روستاییان از لحاظ امکانات رفاهی زندگی نشان می دهد درحالیکه افراد طرح تجمیع از شرایط و امکانات رفاهی زندگی خود راضی بودند و افراد طرح مابه ازاء مسکن نارضایتی خود را اعلام می کنند. نتایج کاهش میزان وابستگی به جنگل افراد مشمول طرح را نسبت به روستاییان نشان داد. همچنین هر سه منطقه تمایل خود را برای مشارکت در حفاظت از عرصه های منابع طبیعی اعلام نمودند. در نهایت می توان گفت مصاحبه شوندگان مشمول طرح تجمیع از مصاحبه شوندگان طرح مابه ازاء مسکن رضایت بیشتری از زندگی دارند و با توجه به تمایل مشارکت افراد در امور منابع طبیعی می توان برای بهتر نمودن وضعیت اقتصادی آنها برنامه ریزی کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
772 - بررسی عوامل مؤثر بر میزان مشارکت بهرهبرداران در اجرای طرحهای مرتعداری مطالعه موردی:دهستان نمارستاق از توابع بخش لاریجان شهرستان آمل مطالعه موردی:دهستان نمارستاق از توابع بخش لاریجان شهرستان آمل
جلال محمودی امین رودگر سیده خدیجه مهدویمراتع کشورکه بیش از 52 درصد از مساحت کشور را شامل می شود، نیازمند اعمال مدیریتی صحیح با هدف حفظ، احیاء، توسعه و بهره برداری بهینه می باشد. در این راستا طرح های مرتعداری در محدوده های معینی از مراتع تهیه و برای اجرا به مجریان واگذار می گردد. بنابراین شناخت عوامل موثر بر أکثرمراتع کشورکه بیش از 52 درصد از مساحت کشور را شامل می شود، نیازمند اعمال مدیریتی صحیح با هدف حفظ، احیاء، توسعه و بهره برداری بهینه می باشد. در این راستا طرح های مرتعداری در محدوده های معینی از مراتع تهیه و برای اجرا به مجریان واگذار می گردد. بنابراین شناخت عوامل موثر بر مشارکت بهره برداران در اجرای طرح های مرتعداری امری ضروری بوده و بدین منظور تحقیقی در مراتع ییلاقی دهستان نمارستاق از توابع بخش لاریجان شهرستان آمل صورت پذیرفت. ابزار تحقیق پرسشنامه است. جامعه آماری این تحقیق بهره برداران مناطق ییلاقی منطقه مورد مطالعه هستند. تعداد 53 نفر بهره بردار به روش تصادفی انتخاب گردید. به منظور تعیین عوامل موثر در مشارکت بهره برداران در اجرای طرح های مرتعداری در منطقه مورد مطالعه، از آماره های توصیفی، آزمون کای اسکوئر، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارSpss استفاده گردید. یافته های این پژوهش نشان داد که عواملی نظیر در آمد سالیانه، برگزاری کلاسهای ترویجی، تامین نهاده ها، میزان مشارکت بهره بردارن در اجرای طرح های مرتعداری را افزایش در حالی که سطح تحصیلات، افزایش سن، میزان مشارکت بهره برداران در طرح های مرتعداری را کاهش داد. همچنین هرگونه سهل انگاری و به موقع عملی نشدن وعده های دولت، سبب بی اعتمادی بهره برداران به دولت و مجریان این طرح ها گشته و میزان مشارکت آنها را کم می نماید. هر چه میزان آگاهی و توانایی بهره برداران در شناخت از اهداف طرح بالاتر باشد به همان نسبت مشکلات و موانع کمتر و میزان همکاری آنها جهت اجرای طرح مرتعداری بیشتر خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
773 - انتخاب برترین ژنوتیپها در برنج (Oryza sativa L.) با استفده از پارامترهای فلورسانس کلروفیل براساس شاخصهای BLPSI و LPSI
مهناز کاتوزی سعید نواب پور حسین صبوری علی اکبر عبادیبه منظور انتخاب برترین افراد حاصل از آمیزش لاین های برنج (Oryza sativa L.) طارم بومی و موتانت با استفاده از ویژگی های فلورسانس کلروفیل و براساس شاخص های BLPSI و LPSI، آزمایشی با استفاده از 350 فردF2 در سال 1396 اجرا شد. والدین، نسل اول و دوم در سال زراعی 1396 در مزرعه ت أکثربه منظور انتخاب برترین افراد حاصل از آمیزش لاین های برنج (Oryza sativa L.) طارم بومی و موتانت با استفاده از ویژگی های فلورسانس کلروفیل و براساس شاخص های BLPSI و LPSI، آزمایشی با استفاده از 350 فردF2 در سال 1396 اجرا شد. والدین، نسل اول و دوم در سال زراعی 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس کشت شدند. خصوصیات فلورسانس کلروفیل Fo، F'o ، Fm، F'm ، F'، ETR، Fv، Fv/Fm، F'v/F'm، NPQ، qP، (Y (II، qN، qL و وزن 100 دانه، تعداد ساقه، تعداد دانه پر، تعداد دانه های پوک، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد خوشچه، قطر ساقه، طول دانه، عرض دانه، شکل دانه، وزن کاه، طول دوره رسیدگی، طول برگ پرچم، عرض برگ پرچم، نیز ثبت شدند. سرعت انتقال الکترون از طریق فتوسیستم 2، عرض برگ پرچم، فلورسانس پایه در حالت های سازگار شده به تاریکی، تعداد پنجه بارور، فلورسانس حداکثر در حالت های سازگار شده به تاریکی، تعداد خوشچه اولیه، سطح برگ پرچم، تعداد دانه پر، طول برگ پرچم، طول خوشه اصلی و وزن بوته به ترتیب بیشترین تاثیر را روی عملکرد دانه داشتند. بالاترین پاسخ به انتخاب در هر دو شاخص BLPSI و LPSI به وزنه اقتصادی نهم (وراثت پذیری) تعلق داشت. بعد از این ضریب، ضریب ششم (همبستگی) دارای بالاترین پاسخ به انتخاب بود. نتایج نشان داد که وراثت پذیری پارامتر های فلورسانس کلروفیل می توانند به طور کارایی به عنوان وزنه اقتصادی در انتخاب بهترین افراد مورد استفاده قرار گیرند. ژنوتیپ های 3، 6، 17، 24 و 30 براساس شاخص LPSI و ژنوتیپ های سه و شش براساس BLPSI به عنوان ژنوتیپ های برتر انتخاب شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
774 - بررسی رویشگاههای بنه در استان خراسان جنوبی
محمدجواد ثقهالاسلامی محسن پویان ، سید غلامرضا موسویبنه یکی از گونههای درختی مقاوم به خشکی است که در کوهستانهای خشک و نیمه خشک میروید. این گونه گیاهی علاوه بر کاربردهای خوراکی و صنعتی نقش بسزایی در تنوع زیستی، به ویژه در مورد حیات وحش دارد. شناسایی رویشگاه این درخت در مناطق مختلف میتواند کمک مؤثری در جلوگیری از تخریب أکثربنه یکی از گونههای درختی مقاوم به خشکی است که در کوهستانهای خشک و نیمه خشک میروید. این گونه گیاهی علاوه بر کاربردهای خوراکی و صنعتی نقش بسزایی در تنوع زیستی، به ویژه در مورد حیات وحش دارد. شناسایی رویشگاه این درخت در مناطق مختلف میتواند کمک مؤثری در جلوگیری از تخریب این سرمایه ملی باشد. این پژوهش به منظور مطالعه و بررسی وضعیت رویشگاههای بنه در استان خراسان جنوبی انجام شد. مناطق مهم دارای پوشش گیاهی بنه در این استان عبارتند از: دشت مرغ در حومه درمیان، چنشت در حومه سربیشه، چهکند درحومه بیرجند، شاه سلیمان علی درحومه خوسف و افضل آباد درحومه نهبندان. مطالعه خاک مناطق مذکور نشان داد در اغلب مناطق مورد بررسی pH خاک قلیایی و بافت خاک لوم- شنی بوده و در مورد عناصر غذایی ازت و فسفر کمبود زیادی وجود دارد. در منطقه مرغ و چنشت درختان بنه مشاهده شده متعلق به دو گونه Pistacia atlantica و P. khinjuk و در سایر مناطق فقط متعلق به گونه Pistacia atlantica بود. بیشترین پراکنش درختان بنه در منطقه افضل آباد و مرغ مشاهده شد. در این دو منطقه نهالهای جوان بنه دیده نشد. این امر را میتوان به خشکسالیهای اخیر نسبت داد. جهت حفظ و گسترش پوشش گیاهی بنه در این مناطق نهال کاری و آبیاری آنها توصیه میشود. با توجه به وجود نهالهای جوان بنه در دو منطقه چهکند و چنشت میتوان نتیجه گیری کرد که امکان گسترش پوشش گیاهی بنه در این مناطق وجود دارد. به جهت شیوع آفت کرم مغز خوار بنه در برخی مناطق (به ویژه افضل آباد) بررسی روشهای مختلف مبارزه با این آفت ضروری است. در مورد بهره برداری اقتصادی از این رویشگاهها پیشنهاد میشود در خصوص چگونگی استخراج سقز (به ویژه در افضل آباد) و همچنین امکان پیوند زدن پسته روی پایه بنه مطالعاتی صورت گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
775 - امکان سنجی اقتصادی و زیستمحیطی استفاده از انرژی خورشیدی در تأمین آب گرم مصرفی ساختمانهای مسکونی (مطالعه موردی: شهر تهران)
حسین یوسفی سهیل رومی یونس نوراللهیبه کارگیری انرژی های نو و تجدید پذیر بویژه انرژی خورشید، این منبع لایزال الهی به دلیل دریافت آسانتر و در دسترس بودن آن، در طی سال های اخیر بیشتر مورد توجه دانشمندان و دانشجویان مرتبط با رشته های انرژی قرار گرفته است. روش های گوناگونی برای استفاده از این انرژی پاک و لایز أکثربه کارگیری انرژی های نو و تجدید پذیر بویژه انرژی خورشید، این منبع لایزال الهی به دلیل دریافت آسانتر و در دسترس بودن آن، در طی سال های اخیر بیشتر مورد توجه دانشمندان و دانشجویان مرتبط با رشته های انرژی قرار گرفته است. روش های گوناگونی برای استفاده از این انرژی پاک و لایزال الهی وجود دارد، اما گرم کردن آب با استفاده از آبگرمکن های خورشیدی، آسان ترین و اقتصادی ترین روش موجود می باشد. در این تحقیق با در نظر گرفتن تورم و ارزش زمانی سرمایه، بررسی های اقتصادی برای دوره بازگشت سرمایه جایگزینی آبگرمکن های خورشیدی به جای انواع گازی آن در ساختمان های مسکونی شهر تهران صورت گرفته است. در ابتدا تحلیل اقتصادی با در نظرگرفتن پرداخت همه هزینه های جایگزینی توسط ساکنان در یک ساختمان مسکونی بررسی گردید. سپس اجرای طرح جایگزینی آبگرمکن های خورشیدی توسط دولت از طریق یارانه وزارت نیرو محاسبه شد. پس از بررسی استراتژی های مختلف جایگزینی آبگرمکن های خورشیدی به جای آبگرمکن های گازی موجود و با توجه به اهمیت بحث های اقتصادی و محیط زیستی، جایگزینی آبگرمکن ها توسط شهروندان به دلیل مسائل مالی و طولانی بودن دوران بازگشت سرمایه (2/11 سال)، در عمل غیرممکن است. از سوی دیگر با توجه به کاهش تولید آلاینده های هوا و همچنین گازهای گلخانه ای (به ویژه CO2 به میزان7/2 میلیون تن در سال) و توانایی صادرات گاز صرفه جویی شده به کشور های همسایه، استراتژی پرداخت هزینه های اولیه توسط وزارت نیرودارای بازگشت سرمایه بسیار منطقی تری(تقریبا 2 سال) می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
776 - ویژگی های اقتصادی- اجتماعی زنان شاغل در بخش غیررسمی (مورد: منطقه 2 شهر رشت)
ربابه محمدزاده مریم جعفری مهرآبادیبا رشد فزاینده جمعیت شهری، اشتغال غیررسمی بخشی جدایی ناپذیر از اقتصاد هر شهر است که به عنوان منبع امرار معاش خانواده های فقیر شهر محسوب می شود. سهم قابل توجهی از نیروی کار غیررسمی در سراسر جهان، فروشندگان خیابان هستند که در فضاهای عمومی شهر، اقدام به فروش کالا می کنند. أکثربا رشد فزاینده جمعیت شهری، اشتغال غیررسمی بخشی جدایی ناپذیر از اقتصاد هر شهر است که به عنوان منبع امرار معاش خانواده های فقیر شهر محسوب می شود. سهم قابل توجهی از نیروی کار غیررسمی در سراسر جهان، فروشندگان خیابان هستند که در فضاهای عمومی شهر، اقدام به فروش کالا می کنند. تعداد زیادی از این شاغلان در بخش غیررسمی را، زنان تشکیل می دهند. در پژوهش حاضر دستفروشی زنان در خیابان (فروشندگی محصولات در خیابان) به عنوان یکی از مشاغل غیررسمی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف تحقیق شناسایی ویژگی های اجتماعی- اقتصادی زنان شاغل در بخش غیررسمی منطقه دو شهر رشت، خیابانهای مستعد دستفروشی در این منطقه و نیز زادگاه و محل سکونت این زنان بوده است. روش پژوهش پیمایشی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه و مصاحبه صورت گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق گویای موارد ذیل می باشد: اکثر زنان شاغل در بخش غیررسمی محدوده مورد مطالعه بیسواد هستند و یا فقط سواد خواندن و نوشتن دارند؛ محل سکونت بیشتر آنها در روستاهای اطراف شهر رشت است؛ بیشتر زنان مورد مطالعه در گروه سنی 40 تا 59 سال قرار دارند؛ شغل اکثریت آنها به عنوان تنها منبع درآمد خانواده محسوب می شود؛ بیش از نیمی از جمعیت مورد مطالعه به فروش سبزیجات و مواد غذایی فاسد شدنی مشغول هستند؛ به ترتیب خیابانهای سردارجنگل، مطهری و شریعتی بیشترین جمعیت زنان فروشنده خیابان را در خود جای داده اند؛ زادگاه اکثریت آنها روستا می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
777 - کاربرد برنامه ریزی راهبردی در تعدیل نابرابری های منطقه ای با استفاده از توانمند های اقتصادی و گردشگری درمناطق کویری و بیابانی ایران(مطالعه موردی استان اصفهان)
مراد دلالت مصطفی هاشمی وحید بارانی پسیانیکی از مهمترین الگوهای دستیابی به پایداری توسعه در مناطق کویر و بیابان ، حفظ .و ماندگاری جمعیت در این نواحی می باشد از اینرو، این پژوهش با هدف بررسی و تدوین الگوی راهبردی تعدیل نابرابری های فضایی استقرار جمعیت در مناطق کویر و بیابان با نگاهی ویژه به استان اصفهان پرداخته أکثریکی از مهمترین الگوهای دستیابی به پایداری توسعه در مناطق کویر و بیابان ، حفظ .و ماندگاری جمعیت در این نواحی می باشد از اینرو، این پژوهش با هدف بررسی و تدوین الگوی راهبردی تعدیل نابرابری های فضایی استقرار جمعیت در مناطق کویر و بیابان با نگاهی ویژه به استان اصفهان پرداخته است این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و روش تحقیق موردنظر در این پروژه از نوع روش تحلیلی- ترکیبی میباشد. یافته های حاصل از انجام تحقیق حاکی از آن است که توزیع نامتوازن جمعیت و فعالیتهای تولیدی- خدماتی در سطح استان بهطوریکه تمرکز حدود دوسوم آنها در کمتر از 10 درصد ناحیه مرکزی اصفهان منجر به شکنندگی اکوسیستم و آلودگی منابع آب، خاک و هوای این منطقه شده است. از این رو محققان در صدد برآمدند تا با بهره گیری از پتانسیل های غنی استان در زمینه اقتصادی به ویژه حوزه گردشگری ، زمینه را برای احیای مناطق خالی از جمعیت و خصوصا روستاهایی که جمعیت آنها مهاجرات نموده اند ، نمایند. بررسیهای صورت گرفته نشان میدهد که بر اساس توانمندی های اقتصادی-گردشگری تعداد 60 نقطه سکونتگاهی شرایط مناسبی را دارند که میتوانند بهعنوان سکونتگاههایی که بهصورت پایدار اقتصاد و جمعیت را در استان حفظ نمایند به شمار آیند. این تعداد سکونتگاه در شرایط وضع موجود تعداد 30276 نفر را در برمیگیرند؛ که در قالب 9158 خانوار در سطح استان توزیع گشتهاند. ضمن اینکه این میزان شامل 16442 نفر زن و 18664 نفر مرد میباشد. در کنار نقاط سکونتگاهی ، محقق به پهنهبندی محدوده موردنظر در قالب 5 سطح، بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و بسیار نامناسب پرداخته است که بر اساس معیارهای اقتصادی-گردشگری و بر اساس توانمندیهای موجود در استان اصفهان مشخص گردیده است. بر این اساس مناطقی از شمال غربی و همچنین نیمه جنوبی استان بهترین پهنهها برای ایجاد سکونتگاهها و یا تقویت سکونتگاههای موجود میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
778 - نقش دفاترخدمات ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی) در توسعه اقتصادی استان قزوین
سعید تقی پور علیرضا استعلاجیهدف این تحقیق بررسی نقش دفاتر خدمات ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی) در توسعه اقتصادی در بین کاربران استان قزوین میباشد. روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و کمی است که برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه کمک گرفته شده است. نمونه آماری شامل 400 أکثرهدف این تحقیق بررسی نقش دفاتر خدمات ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی) در توسعه اقتصادی در بین کاربران استان قزوین میباشد. روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و کمی است که برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه کمک گرفته شده است. نمونه آماری شامل 400 نفر از کاربران دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی (استان قزوین) بوده که با روش خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدهاند. یافتههای تحقیق نشان میدهد که روستاییان معتقدند که دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی میتواند در ابعاد گوناگون اقتصادی آثار مثبتی برجای گذارد. همچنین یافتههای تحقیق حاکی از آن است که بین توسعه اقتصادی و عملکرد دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی استان قزوین(46/0r =) همبستگی وجود دارد. در استان قزوین هم،‎ بین توسعه اقتصادی و متغیرهای آگاهی کاربران از عملکرد دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات (421/0=r)، میزان استفاده افراد نمونه از خدمات دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات (359/0=r)، میزان دسترسی این افراد به خدمات دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات (58/0r =) همبستگی وجود دارد. به عبارتی با افزایش میزان آگاهی، دسترسی، استفاده از خدمات دفاتر و عملکرد دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات آن میزان توسعه اقتصادی افزایش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
779 - تبیین و تحلیل الگوی حکمروایی خوب در توسعه اقتصادی آسیای جنوب غربی
غلامرضا محمدی ریباز قربانی نژاد کیومرث یزدان پناه اعظم یوسفیحکمروایی خوب یک الگوی نوین در شیوه اداره کشور است که در آن دولت بخش خصوصی و مردم با همدیگر برای اداره کشور مشارکت میکنند. این شیوه یکی از راهبردهای مناسب در دستیابی به توسعه پایدار است. هدف این نوشتار بررسی وضعیت اقتصادی آسیای جنوب غربی از سال (1401-1385)است. این مقا أکثرحکمروایی خوب یک الگوی نوین در شیوه اداره کشور است که در آن دولت بخش خصوصی و مردم با همدیگر برای اداره کشور مشارکت میکنند. این شیوه یکی از راهبردهای مناسب در دستیابی به توسعه پایدار است. هدف این نوشتار بررسی وضعیت اقتصادی آسیای جنوب غربی از سال (1401-1385)است. این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی با رویکرد ژئوپلیتیک انتقادی به دنبال پاسخ به این سؤال است که: کشورهای آسیای جنوب غربی در دوره مطالعاتی در شاخصهای اقتصادی چه عملکردی داشتهاند؟ با فرض بر این که حکمروایی خوب در رشد اقتصادی مؤثر است. یافتههای تحقیق نشان دادندکشورهایی که الگوی حکمروایی خوب را در مدیریت سیاسی فضا اجرا نمودند، در شاخصهای اقتصادی عملکرد مطلوبی داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
780 - شناسایی مؤلفههای اثرگذار بر افزایش میزان تابآوری اقتصادی و اجتماعی شهری در مواجهه با بحران زلزله مطالعه موردی: شهرستان بروجرد
علی امیری حسین زارعی ماندانا مسعودی راد حسین حاتمی نژادتابآوری یکی از مؤثرترین روشها برای دستیابی به پایداری در برابر زلزله است؛ بنابراین میتوان از آن به عنوان راهحلی برای تقویت جوامع استفاده کرد. هدف این پژوهش مطالعه ابعاد مؤثر در افزایش تابآوری شهرستان بروجرد در مواجهه با بحران زلزله است. روش تحقیق توصیفی– تحلی أکثرتابآوری یکی از مؤثرترین روشها برای دستیابی به پایداری در برابر زلزله است؛ بنابراین میتوان از آن به عنوان راهحلی برای تقویت جوامع استفاده کرد. هدف این پژوهش مطالعه ابعاد مؤثر در افزایش تابآوری شهرستان بروجرد در مواجهه با بحران زلزله است. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی است. جمعآوری دادهها از طریق پرسشنامه بوده است؛ حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 330 نفر است. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون T تکنمونه ای، مدل تحلیل رگرسیون و Tدو نمونهای مستقل استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد که در میان زیرشاخصهای مربوط به ابعاد تابآوری اجتماعی، زیرشاخص دسترسی به امکانات رفاهی دارای کمترین میانگین(3.02) و زیرشاخص سرمایه اجتماعی دارای بیشترین میانگین(3.49) بوده است. همچنین در میان زیرشاخصهای مربوط به تابآوری اقتصادی، زیرشاخص توانایی جبران خسارت با میانگین 2.83 کمترین و توانایی بازگشت به شرایط مناسب بیشترین میانگین(3.97) را به خود اختصاص دادهاند. نتایج تحلیل رگرسیون نیز با توجه به میزان بالای F(91.03) و سطح معناداری زیر 0.05 درصد معنادار است. همچنین نتایج T دو نمونهای مستقل برای مقایسه نظرات کارشناسان و مردم در مورد ابعاد تابآوری اجتماعی بیانگر آن است که تفاوتی میان نظرات این دو دسته مشاهده نمیشود؛ اما در مورد برخی زیر متغیرهای اقتصادی(میزان یا شدت خسارت، توانایی جبران خسارت) و مؤلفه کلی بعد تابآوری اقتصادی نظر کارشناسان و مردم متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
781 - دستیابی به شهر اقتصادی؛ بر پایه ارائه الگوی مفهومی بازاریابی حسی در شبکههای اجتماعی (رویکرد کیفی تحلیل تم)
ماندانا رضائی وحید ناصحی فر رضا تقوایی تحفه قبادیهم زمان با دگرگونی تعاملات برنامهریزی و بازار توسعه شهری تحت تأثیر فرایندهای جهانی شدن و رقابت شهری، شاخصهای رشد اقتصادی شهرها نیز شکل جدیدی یافتهاند؛ به طوری که برخی از مراکز تولیدی و کارخانجات باموفقیت توانستهاند پایه اقتصادی شهرها را از راه توسعه بخش تجارت و بازر أکثرهم زمان با دگرگونی تعاملات برنامهریزی و بازار توسعه شهری تحت تأثیر فرایندهای جهانی شدن و رقابت شهری، شاخصهای رشد اقتصادی شهرها نیز شکل جدیدی یافتهاند؛ به طوری که برخی از مراکز تولیدی و کارخانجات باموفقیت توانستهاند پایه اقتصادی شهرها را از راه توسعه بخش تجارت و بازرگانی با ارزش افزوده بالا تنوع بخشند؛ و برخی دیگر در این کار موفق نبودهاند. این در حالی است که در کشور ما در عمل، به تسهیل فرایندهای بازرگانی و بازاریابی، در مقیاسهای اقتصادی و بسترهای الکترونیکی و دیجیتالی در جهت دستیابی به شهرهای اقتصادی توجه کمی معطوف شده است. از این رو این مقاله سعی دارد بر اساس متدلوژی تحلیل مضمون، برای بازاریابی حسی که اخیرا” از جدیدترین و مهمترین روشهای بازرگانی و بازاریابی در دنیا است در شبکههای اجتماعی که این روزها به یکی از محبوبترین ابزارها در فضای مجازی تبدیل شده است؛ در راستای دستیابی به شهر اقتصادی چارچوبی مفهومی ارائه دهد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد، اکتشافی، و از لحاظ نحوه تجریه و تحلیل دادهها کیفی میباشد. بدین منظور گروهی از متخصصان بازاریابی انتخاب شدند و مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. در این پژوهش از روش نمونهگیری هدفمند استفاده شد و فرایند انتخاب خبرگان و انجام مصاحبه با آنها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و مجموعا 16 مصاحبه صورت گرفت. سرانجام نتایج تحقیق منجر به ارائه الگوی مفهومی بازاریابی حسی در شبکههای اجتماعی بر اساس پنج بعد حواس پنجگانه، احساسات، تفکر، عمل و رابطه شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
782 - بررسی اثرات برنامههای محرومیتزدایی در ارتقاء پایداری اجتماعی و اقتصادی در شهرستان قلعهگنج، پایلوت اقتصاد مقاومتی کشور
محمدطاهر رستمی عباس ملک حسینیپژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات برنامههای محرومیتزدایی در ارتقاء پایداری اقتصادی و اجتماعی در شهرستان قلعهگنج پایلوت اقتصاد مقاومتی کشور انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی میباشد جامعه آماری این پژوهش کل افراد شهرستان قلعه أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات برنامههای محرومیتزدایی در ارتقاء پایداری اقتصادی و اجتماعی در شهرستان قلعهگنج پایلوت اقتصاد مقاومتی کشور انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی میباشد جامعه آماری این پژوهش کل افراد شهرستان قلعهگنج بود که تعداد این جامعه آماری80000 هزار نفر میباشد و نمونهگیری تصادفی ساده برای تعیین تعداد افراد انتخاب شد. اطلاعات لازم جهت دستیابی به نتایج، از طریق پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه ی محقق ساخته از آلفای کرونباخ استفاده شد و روایی نیز از طریق روایی محتوایی و اکتشافی بررسی شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری spss از طریق آزمونهای همبستگی و رگرسیون صورت گرفت. لازم به ذکر است که برای تحلیل اطلاعات، مورفولوژی شهر مدنظر و تحلیل ساختاری شهرستان قلعهگنج مورد بررسی قرار گرفت. استنتاجها نشان میدهد که پیشفرضهای مربوط به آزمونها از میزان مناسب برخودارند. ارتباط محرومیتزدایی با ابعاد اقتصادی (پسانداز، اعتبارات، درآمد و اشتغال و بیمه) به ترتیب 73/0، 71/0، 61/0، 39/0 برآورد شد. ابعاد اجتماعی که شامل شبکهها، مشارکت اجتماعی و همبستگی و انسجام اجتماعی به ترتیب با 67/0، 79/0 و 61/0 با محرومیتزدایی ارتباط دارند. ظرفیت و پتانسیلهای شهرستان با ضریب 67/0 بر میزان موفق بودن برنامههای محرومیتزدایی اثر گذار نشان داده شد. بنابراین محرومیتزدایی در شهرستان قلعهگنج با اثرپذیری از ظرفیت بالقوه و بالفعل موجود در سطح شهرستان و حوزه نفوذ آن مدنظر نظام مدیریتی است و برای کاهش محرومیت و فقر باید بر روی این ظرفیتها و پتانسلها سرمایهگذاری صورت پذیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
783 - تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس
سجاد عالیفرجا حیدر لطفی مجید ولی شریعت پناهی علی اصغر اسمعیل پور روشنمنطقه خلیج فارس همواره در معرض تلاطم امواج ناشی از راهبردهای سیاسی و اقتصادی و نظامی کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داشته است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس است. سؤال اصلی مقاله این است که معادلات نظام أکثرمنطقه خلیج فارس همواره در معرض تلاطم امواج ناشی از راهبردهای سیاسی و اقتصادی و نظامی کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داشته است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس است. سؤال اصلی مقاله این است که معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس کدامند؟ برای جمعآوری ادبیات نظری و مفهومی پژوهش از روش توصیفی و برای تحلیل دادههای حاصل از پرسشنامه از روش تحلیل سلسله مراتبی و برای آزمون فرضیات از روش پیمایشی بهره گرفته شده است. برای بررسی پایایی پرسشنامه نیز از یک نمونه اولیه استفاده شد و با به دست آمدن ضریب آلفای کرونباخ 87/0، پایایی پرسشنامه نیز مورد تأیید قرار گرفت. نظرات تعداد ۲۵ نفر از خبرگان حوزه امنیت منطقه ای گردآوری شد و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، وارد نرمافزار آماری SPSS گردید. نتایج نشان می دهد که موقعیت جغرافیایی منطقه برای هر دو کشور حساسیت خاصی دارد؛ اما آنچه که برای امریکا در این منطقه حایز اهمیت است تداوم نقش مصرف کنندگی و تضعیف جایگاه فرهنگی و ایدئولوژیک آن است اما برای ایران این موضوع بالعکس می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
784 - تحلیلی بر ساختارهای اقتصادی و اجتماعی بافت قدیم شهر کاشان
حمید رضا وارثی علی زنگی آبادی ابوذر وفایی محسن شاطریانبافت تاریخی و با ارزش کاشان با توان بالقوه ی تاریخی، فرهنگی و کالبدی نهفته در درون خود بهترین نشانه ی هویت شهری کاشان محسوب شده، به دلیل ویژگی های ساختاری خاص در گذشته موجب وحدت فضایی شهر می گردد. این محدوده زمانی با محدوده ی کل شهر قدیم یکی بود اما بر اثر تحولات و تغیی أکثربافت تاریخی و با ارزش کاشان با توان بالقوه ی تاریخی، فرهنگی و کالبدی نهفته در درون خود بهترین نشانه ی هویت شهری کاشان محسوب شده، به دلیل ویژگی های ساختاری خاص در گذشته موجب وحدت فضایی شهر می گردد. این محدوده زمانی با محدوده ی کل شهر قدیم یکی بود اما بر اثر تحولات و تغییراتی که در طول زمان رخ داد، شهر به تدریج گسترش یافت و آنچه که به عنوان بافت تاریخی هسته ی مهم مسکونی، تجاری و ... بود به تدریج در حاشیه قرار گرفت. توسعه و گسترش شهر و ایجاد هسته های جمعیتی حاشیه ی شهر، ساخت متمرکز و متراکم بافت قدیم را تبدیل به بافت پراکنده ی چند هسته ای نموده که از نظم ساختاری خاصی پیروی نمی کرد. رفته رفته میل به فرار از بافت قدیم در دل ساکنین بومی بافت جان گرفت و به تدریج این نواحی از بافت به علت عدم موفقیت در جذب و نگهداشت ساکنین در درون خود به علت کمبود خدمات رسانی هم به لحاظ کالبدی و هم از نظر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی رو به فرسودگی نهاد. تأکید همزمان بر احیای کالبدی و احیای سازمان اجتماعی و اقتصادی بافت قدیم، شناخت عناصر مختلف بافت قدیم شهر کاشان و تطبیق آن با ساختار و نیاز های بافتجدید و به طور کلی ارائه ی راه حل هایی به منظور بهبود بهینه سازی توسعه ی شهری در راستای ایجاد یک منطقه ی فعال و زنده ی شهری از لحاظ کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهت تأمین مطلوب نیازها و خواسته های شهروندان از اهداف مهم این پژوهش به شمار می رود. جهت بررسی و تبیین موضوع تحقیق ترکیبی از روش های توصیفی، تحلیلی و پیمایشی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد عدم تطبیق بافت قدیم شهر با نیازهای روز ساکنین، ناتوانی در خدمت رسانی به خصوص ورود اتومبیل به درون بافت که از جدید ترین نیازهای ساکنین بوده به همراه عدم توانایی مالی ساکنین بافت جهت احیاء مجدد و کم شدن احساس تعلق به بافت به ویژه در بین جوانان و نیز مهاجران غیر بومی، سبب فرسودگی اقتصادی، اجتماعی و در نهایت نابسامانی بافت شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
785 - سنجش معیارهای سرزندگی اقتصادی بازارهای تاریخی ایران با رویکرد بازآفرینی؛(مطالعه موردی: بازار تاریخی قزوین)
قدیر صیامی اکرم اختری تکله محمد علی خانی زادهتوجه به بافت های فرسوده تاریخی و رفع ناپایداری آنها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده، به گونه ای که سازمان های ذی ربط را به تکاپوی سامان دهی و بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح نموده است. پیوستگی و هماهنگی میا أکثرتوجه به بافت های فرسوده تاریخی و رفع ناپایداری آنها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده، به گونه ای که سازمان های ذی ربط را به تکاپوی سامان دهی و بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح نموده است. پیوستگی و هماهنگی میان اجزای فضا و فعالیت های آنها در بافت های تاریخی ایران باعث شده است که فضاهای شهری بر مبنای استخوان بندی و ساختار فضایی بافت به وجود آید. بازار قزوین، زمانی محل کانون ثروت و قدرت شهر قزوین و حتی نیازهای منطقه ای خود بوده است، در حالی که در شرایط کنونی از حیث اقتصادی عملکرد خود را از دست داده است. مقاله حاضردر پی رسیدن بازار قزوین به سرزندگی اقتصادی با رویکرد بازآفرینی می باشد. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی – توصیفی، و ابزار گردآوری اطلاعات شامل روش های کتابخانه ای، پرسشنامه ای و میدانی است. روش نمونه به صورت تصادفی ساده بوده و جامعه هدف اصناف، کارشناسان و مراجعین به محدوده انتخاب شده است. در این پژوهش از ابزار Spss و Expert Choice استفاده شده است و به وسیلۀ AHP و SWOT تحلیل شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد، مهم ترین دلایل عدم بروز سرزندگی اقتصادی در بازار، عدم بازسازی و بهبود شکل و بنای بازار با وزن 4/4 و همچنین کم رنگ بودن نقش فرهنگی بازار با وزن 3/4 بدست آمد، و بازار در صورتی می تواند به سرزندگی اقتصادی برسد که توسط سه بازآفرینی فیزیکی، فرهنگی- اجتماعی و کارکردی بررسی شود. نتاج حاصل از این پژوهش بازگوی این مطلب است که بازار قزوین برای رسیدن به سرزندگی اقتصادی به بازآفرینی کارکردی نیازمند است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
786 - ادراک ساکنان در سکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی شاخص های کمی و کیفی آن (نمونه موردی: حصار امام خمینی(ره) شهر همدان)
سمیه افشاری آزاد آرش عثمانی سعید پیری بهمن خسروبیگیمسأله مسکن و حاشیه نشینی از موضوعات شایع در علوم معماری و شهرسازی می باشد، اسکان غیر رسمی را می توان فرزند ناخلف این پدیده فراگیر دانست که ابعاد آن در جوامع امروز به سرعت در حال گسترش است. با توجه به اهمیت به تمام جنبه های وجودی شهر و مطرح شدن آن اعم از زیست محیطی، اقتص أکثرمسأله مسکن و حاشیه نشینی از موضوعات شایع در علوم معماری و شهرسازی می باشد، اسکان غیر رسمی را می توان فرزند ناخلف این پدیده فراگیر دانست که ابعاد آن در جوامع امروز به سرعت در حال گسترش است. با توجه به اهمیت به تمام جنبه های وجودی شهر و مطرح شدن آن اعم از زیست محیطی، اقتصادی و فرهنگی، به عنوان پایه های گسترش و رشد شهری، مشکل سکونتگاه های غیر رسمی وارد فاز مطالعاتی جدیدی شده است و محققان علوم انسانی- اجتماعی- شهرسازی و معماری و برنامه ریزی شهری با دیدی کلی و نگاهی جغرافیایی، پدیدۀ اسکان غیر رسمی در شهرها را مورد مطالعه قرار می دهند. لذا این مقاله در صدد است تا با تدوین شاخص های اسکان غیر رسمی، زیر بنای ضوابط طراحی را فرا روی طراحان قرار دهد. روش این تحقیق توصیفی - تحلیلی و میدانی است و از طریق طرح پرسشنامه و توزیع آن در بین ساکنان محله که 35 نفر به صورت تصادفی انتخاب گردیدند و پس از بررسی پاسخنامه ها و تحلیل های آماری به تدوین شاخص های اسکان غیر رسمی پرداخته شد. نتیجه این پژوهش آن بود که محله حصار امام خمینی (ره) در همدان سکونتگاهی غیر رسمی است که درصد بالایی از ساکنین از نوع مهاجرین روستا به شهر هستند که با برنامه های بهسازی و نوسازی شهری، واگذاری تسهیلات کم سود یا بلا عوض و تسهیل ثبتی کردن این زمین ها و... می توان به بهبود این شاخص کمک کرد و رضایت هر چه بیش تر ساکنان این محله را ایجاد نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
787 - تبیین راهبردهای توسعه سرویسها و زیرساختهای ICT درکشور با رویکرد آمایش اقتصادی(مطالعه موردی استانهای کرمانشاه، سمنان، فارس و آذربایجان شرقی)
حمدالله سجاسی قیداری طاهره صادقلو حسین صادقی حسن محمد غفاریتوسعه فناوری اطلاعات به عنوان یکی از معیارهای اساسی پیشرفت و توسعه یافتگی در کشورها بشمار می آید. دستیابی به توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیازمند عوامل مختلفی می باشد که یکی از مهمترین این عوامل توسعه زیرساخت ها و سرویس های ICT در کشور می باشد که دستیابی به این هدف ن أکثرتوسعه فناوری اطلاعات به عنوان یکی از معیارهای اساسی پیشرفت و توسعه یافتگی در کشورها بشمار می آید. دستیابی به توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیازمند عوامل مختلفی می باشد که یکی از مهمترین این عوامل توسعه زیرساخت ها و سرویس های ICT در کشور می باشد که دستیابی به این هدف نیازمند ارزیابی دقیق وضع موجود و مقایسه آن با وضع مطلوب می باشد. یکی از بهترین روش های دستیابی به چنین هدفی انجام برنامه ریزی راهبردی می باشد که از طریق شناسایی نقاط قوت، ضعف، تهدیدات و فرصتهای توسعه سرویسها و زیرساختهای ICT امکانپذیر می باشد. در این راستا در مطالعه حاضر با استفاده از روش شناسی توصیفی- تحلیلی سعی شده تا با محاسبه مدل SWOT برای استان های نمونه(کرمانشاه، سمنان، آذربایجان شرقی و فارس) و با نظرخواهی چند سطحی از 30 نفر کارشناس خبره در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در هر یک از استان ها به بررسی وضع موجود در استان ها پرداخته شود. در نهایت محاسبه داده های به دست آمده حاصل از نتایج کارشناسی در مجموع میانگین چهار استان نیز راهبرد تهاجمی به عنوان راهبرد کانونی مورد توجه قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که در سه استان سمنان، آذربایجان شرقی و فارس فاصله ای با وضع مطلوب مشاهده نمی گردد و تنها در استان کرمانشاه فاصله اندکی در این زمینه با شاخص مطلوب که استقرار در راهبرد کانونی تهاجی می باشد، وجود دارد که با انجام برنامه ریزی های عملیاتی در زمینه کاهش تهدیدها و تبدیل ضعف ها به قوت ها در سطح استانی این نیز برطرف خواهد شد. لذا در کل شکاف زیادی را نمی توان به لحاظ آمایش اقتصادی در زمینه توسعه زیرساخت ها و سرویس های ICT در سطح کشور مشاهده کرد که می توان گفت این نتیجه در بین سایر بخش های اقتصادی نیز صادق می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
788 - بررسی نقش سرمایه انسانی در توسعه اقتصادی از منظر قرآن
غلامحسین مرادی سرچشمه محسن زارعی جلیانیجایگاه ممتاز سرمایه انسانی در توسعه اقتصادی و ارتقاء تولید از موضوعات مهمی است که در مقوله توسعه همواره مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف استخراج دیدگاه قرآن کریم در زمینه نقش سرمایه انسانی در توسعه اقتصادی به روش توصیفی-تحلیلی و تفسیر موضوعی قرآن نگارش یافته أکثرجایگاه ممتاز سرمایه انسانی در توسعه اقتصادی و ارتقاء تولید از موضوعات مهمی است که در مقوله توسعه همواره مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف استخراج دیدگاه قرآن کریم در زمینه نقش سرمایه انسانی در توسعه اقتصادی به روش توصیفی-تحلیلی و تفسیر موضوعی قرآن نگارش یافته است. در این تحقیق پس از بیان اهمیت سرمایه انسانی در فرآیند توسعه، به تبیین مفهوم سرمایه انسانی از دیدگاه قرآن کریم پرداخته شده است. سپس با بیان نمونههایی از نقش آفرینی انسانهای لایق و دارای علم و مهارت در پیشرفت اقوام گذشته بر ضرورت توجه به اهمیت دانش و مهارت آموزی و تقدم سرمایه انسانی بر سرمایه فیزیکی و مادی از نظر قرآن تاکید شده و از آن به عنوان مهمترین عامل توسعه اقتصادی نامبرده شده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که قرآن کریم سرمایه انسانی را مهمترین ثروت جامعه میداند و بر بازسازی توسعه سرمایه انسانی بر اساس قابلیتها و ظرفیتهای موجود برای رسیدن به توسعه اقتصادی پایدار و مبتنی بر عدالت تاکید دارد. در این مقاله پس از بیان اهمیت و ضرورت و تبیین موضوع نتایج زیر به دست آمده است:* از منظر قرآن دستیابی به توسعه علاوه بر سرمایه فیزیکی و مادی به سرمایه انسانی نیاز دارد.*قرآن سرمایه انسانی را ثروت جامعه و مهمترین عامل رسیدن به پویایی اقتصادی و افزایش تولید میداند.*از دیدگاه قرآن توسعه سرمایه انسانی فقط به آموزش مهارتها محدود نمیشود، بلکه شکوفایی همه استعدادها و فضایل مادی و معنوی را در بر میگیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
789 - بررسی اثر سرمایه انسانی بر حکمرانی خوب در استانهای ایران
مسلم زمانی محسن زاینده رودی علی رییس پور رجبعلیسرمایه انسانی بر حکمرانی خوب در استان های ایران تاثیردارد. مشاهده می شود برخی از کشورها علیرغم دارا بودن زیرساختهای فیزیکی توسعه، اما به توسعه و رفاه نسبی نمی رسند. حکمرانی خوب مفهوم بسیار گسترده ایی را دربرمی گیرد که محصول مشارکت سه نهاد، دولت، افراد جامعه و بخش خصوصی أکثرسرمایه انسانی بر حکمرانی خوب در استان های ایران تاثیردارد. مشاهده می شود برخی از کشورها علیرغم دارا بودن زیرساختهای فیزیکی توسعه، اما به توسعه و رفاه نسبی نمی رسند. حکمرانی خوب مفهوم بسیار گسترده ایی را دربرمی گیرد که محصول مشارکت سه نهاد، دولت، افراد جامعه و بخش خصوصی است. در این مقاله با اشاره به استانهای ایران و برای دوره 1385 تا 1395 و مبتنی بر پنج گروه از شاخصهای اصلی حکمرانی جهانی (پاسخگویی و حق اعتراض، اثربخشی دولت، کیفیت مقررات، حاکمیت قانون و کنترل فساد) اثر سرمایه انسانی بر حکمرانی خوب بررسی شده است. بعد از نرمال سازی داده ها، مدل از طریق رهیافت داده های تابلویی و با کمک نرم افزار استاتا و روش 2SLS برآورد شده است. با توجه به ضرایب رگرسیونی، نتایج نشان دهنده اثر مثبت و معنا دار سرمایه انسانی بر حکمرانی خوب در استانهای ایران است و افزایش یک درصد در نرخ قبولی دوره متوسطه باعث افزایش 21 صدم درصد در شاخص حکمرانی خوب می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
790 - تدوین مدل پویایی توسعه اقتصادی شهر های صنعتی با تاکید بر شاخص های پایداری خوشه های کسب و کار (بررسی نقش منابع انسانی)
امیرحسین حاجی رحیمیان حسن دهقان دهنوی ابوالفضل صادقیان محمدرضا دهقانی اشکذریامروزه صنعتی شدن یکی از مهمترین گامها برای توسعه همهجانبه و متوازن کشورهای درحال توسعه محسوب میشود و از آنجایی که برای بسیاری از شهرهای ایران رشد شهرنشینی همراه با رشد صنعتی بوده است احداث صنایع در قالب مجتمعها و شهرکهای صنعتی یکی از مهمترین مؤلفهها برای توسعه پ أکثرامروزه صنعتی شدن یکی از مهمترین گامها برای توسعه همهجانبه و متوازن کشورهای درحال توسعه محسوب میشود و از آنجایی که برای بسیاری از شهرهای ایران رشد شهرنشینی همراه با رشد صنعتی بوده است احداث صنایع در قالب مجتمعها و شهرکهای صنعتی یکی از مهمترین مؤلفهها برای توسعه پایدار شهرها به شمار میرود. در این راستا هدف تحقیق حاضر تدوین مدل پویایی توسعه اقتصادی شهر های صنعتی با تاکید بر شاخص های پایداری خوشه های کسب وکار در شهر اصفهان بوده است که به بررسی نقش منابع انسانی در شاخص های پایداری و تاثیر آن بر توسعه اقتصادی می پردازد. تحقیق حاضر با توجه به اهدافی که دنبال می نماید جزء تحقیقات کاربردی بوده و از نظر فرایند انجام کار جزء تحقیقات توصیفی و پیمایشی از نوع اکتشافی است. جامعه آماری مورد نظر را خبرگان آشنا به موضوع پژوهش (مدیران وکارشناسان واساتید مسلط به موضوع) تشکیل دادند که با روش غیر تصادفی و هدفمند تا اشباع نظری مصاحبه صورت پذیرفت که نمونه آماری به روش گلوله برفی 25 نفر تعیین گردید. در این پژوهش از پرسش نامه به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز به منظور سنجش و اندازه گیری متغیرهای مورد بررسی استفاده شده است. جهت بررسی روایی از نظرات خبرگان استفاده شد و پایایی با آلفای کرونباخ 0.87 بدست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد پویایی سیستم ها استفاده شد که نرم افزار مورد استفاده ونیسم بوده است. نتایج نشان داد که مدل سازی ارائه شده می تواند باعث توسعه اقتصادی شهرها شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
791 - بررسی تأثیر دانش مدیریت آموزشی بر قدرت تصمیم گیری مدیران مدارس
فرانک موسویپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر دانش مدیریت آموزشی بر قدرت تصمیمگیری مدیران مدارس شهر کامیاران انجام شدهاست. روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعهی آماری پژوهش شامل کلیه مدیران مدارس شهری شهرستانکامیاران در سال تحصیلی 1398 -99میباشد که تعداد کل آنها 62نفر میب أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر دانش مدیریت آموزشی بر قدرت تصمیمگیری مدیران مدارس شهر کامیاران انجام شدهاست. روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعهی آماری پژوهش شامل کلیه مدیران مدارس شهری شهرستانکامیاران در سال تحصیلی 1398 -99میباشد که تعداد کل آنها 62نفر میباشد. با توجه به محدود بودن جامعه آماریپژوهش و در دسترس بودن تمامی اعضای جامعه آماری، کلیه اعضاء به عنوان نمونه پژوهش بصورت سرشماری انتخاب شدند.بنابراین حجم نمونه برابر با جامعه آماری پژوهش بود. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامه استاندارد سنجش دانش مدیریتآموزشی مدیران ) Ahanchian & Zohoor parvande (2009و پرسشنامه استاندارد قدرت تصمیمگیری & Johnson) Kruse (2009استفاده شد. جهت تحلیل دادههای آماری از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و آزمون Fاستفادهشد. یافتههای پژوهش نشان داد؛ دانش مدیریت آموزشی بر افزایش صحت تصمیمگیری، دقت تصمیمگیری، بههنگام بودنتصمیمگیری و اقتصادی بودن تصمیمگیری مدیران مدارس تأثیر معنادار و مثبتی دارد، لذا تصمیمگیری مدیران مدارسی کهدارای دانش مدیریت آموزشی هستند، نسبت به تصمیمگیری سایر مدیران، از صحت، دقت، بههنگام بودن و اقتصادی بودنبیشتری برخوردار است. نتیجه نهایی پژوهش حاضر بر تأثیر معنادار دانش مدیریت آموزشی بر قدرت تصمیمگیری مدیرانمدارس صحه گذاشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
792 - بازتاب و مقایسه وجوه اقتصادی زندگیِ اجتماعی ایرانیان( قرن ششم هجری- دوره سلجوقیان) در متون «راحه الصدور و آیه السرور»،« چهارمقاله»،« فارسنامه»
فرهاد پروانه لیدا شمشیری رسول رستمیزندگی اجتماعیِ ایرانیان در چهار مقوله ی سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی قابل برّرسی و تعمّق است. این نوشتار به برّرسی مقایسه ای وجوه اقتصادی زندگی اجتماعیِ ایرانیان(دوره سلجوقیان) در سه اثر" راحه الصدور، چهارمقاله و فارسنامه" پرداخته است. و پاسخی است بر این پرسش که متو أکثرزندگی اجتماعیِ ایرانیان در چهار مقوله ی سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی قابل برّرسی و تعمّق است. این نوشتار به برّرسی مقایسه ای وجوه اقتصادی زندگی اجتماعیِ ایرانیان(دوره سلجوقیان) در سه اثر" راحه الصدور، چهارمقاله و فارسنامه" پرداخته است. و پاسخی است بر این پرسش که متون منتخب مورد نظر چه گستره ای از مقولات مرتبط به وجوه اقتصادی زندگیِ اجتماعی ایرانیان را در بر می گیرند؟ نگارنده در این مقاله به بیان کامل وجوه اقتصادی در سه اثر ومقایسه آن ها کوشیده است. روش انجام این پژوهش، توصیفی و تحلیلی می باشد. ودر صدد آن است که متن این سه اثر که در ابواب مختلف زندگی ایرانیان، تألیف شده را مورد مطالعه قرار داده ، سپس داده های به دست آمده را به صورتی منظم و مرتب در عرصة اقتصادی برّرسی کند. نتیجة حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که در هر سه اثر، به مقولات اقتصادی دوران سلجوقیان پرداخته شده است اما در مقایسه، متن کتاب راحه الصدور ، بیشترین وجوه اقتصادی زندگی اجتماعی ِایرانیان قرن ششم هجری، را به تصویر کشیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
793 - بررسی و تحلیل اوضاع اقتصادی عصر طلایی اندلس در دورۀ حاکمیت عبدالرحمن الناصر 300-350 هجری قمری و حَکَم المستنصر 350-366 هجری قمری
سمیه کسائیان ستار عودی نصراله پور محمدی املشیدر اواخر قرن سوم هجری، در شرایطی که اوضاع نابسامان اندلس خبر از زوال حاکمیت اسلامی در این سرزمین میداد، با روی کارآمدن الناصر و حکم المستنصر فصلی جدید بهنام عصر طلایی در تاریخ ثبت شد که پیامد آن بازگشت آرامش و وحدت به اندلس بود. وضعیت اقتصادی اندلس در این دوره، مقولۀ أکثردر اواخر قرن سوم هجری، در شرایطی که اوضاع نابسامان اندلس خبر از زوال حاکمیت اسلامی در این سرزمین میداد، با روی کارآمدن الناصر و حکم المستنصر فصلی جدید بهنام عصر طلایی در تاریخ ثبت شد که پیامد آن بازگشت آرامش و وحدت به اندلس بود. وضعیت اقتصادی اندلس در این دوره، مقولۀ مهمی است که در سایه تحولات سیاسی و نظامی کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. در این پژوهش برآنیم به روش توصیفی-تحلیلی، از لابهلای منابع تاریخی حیات اقتصادی اندلس را ترسیم کرده و به این سوال پاسخ دهیم که مهمترین پیامدهای اقتصادی در عصر حاکمیت عبدالرحمن الناصر و حکم المستنصر چه بوده است؟ نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از این است که اقدامات و تدابیر اقتصادی الناصر و پسرش در راستای اعمال قوانین مالیاتی بر اساس عقائد دینی، اجرای شیوههای نوین در کشاورزی، رشد صنعت نساجی و پیوند بازار تجاری اندلس با بازارهای مدیترانه وشرق، تاثیر شگرفی در تحولات اقتصادی عصر طلایی داشته و تاییدی بر حاکمیتی باتدبیر، دراین برهه زمانی است که با توجه بهآن میتوان به الگویی مناسب برای پیشرفت جوامع اسلامی دست یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
794 - بررسی نظام اقتصادی و تجاری در دوره قطب شاهیان
اعظم غلامی مهدی انصاری محبوبه شرفیدولت شیعی قطب شاهی به عنوان یکی از وارثان حکومت بهمنیان در دکن توسط یک ایرانی بنیان نهاده شد. قلمرو این حکومت در یکی از بخشهای حاصلخیز و بسیار ثروتمند واقع شده بود ثروت خداداد این منطقه تجارت و روابط اقتصادی قطب شاهیان را وارد چرخه جدیدی کرد. مسئله اصلی پژوهش حاضر بررس أکثردولت شیعی قطب شاهی به عنوان یکی از وارثان حکومت بهمنیان در دکن توسط یک ایرانی بنیان نهاده شد. قلمرو این حکومت در یکی از بخشهای حاصلخیز و بسیار ثروتمند واقع شده بود ثروت خداداد این منطقه تجارت و روابط اقتصادی قطب شاهیان را وارد چرخه جدیدی کرد. مسئله اصلی پژوهش حاضر بررسی توسعه اقتصادی و علل و عوامل رونق تجارت در دوره قطب شاهیان میباشد. این تحقیق تاریخی با تکیه بر منابع کتابخانهای گردآوری و بر مبنای روش توصیفی ـ تحلیلی تدوین شده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که قلمرو این سلسله که در حاصلخیزترین منطقهی دکن واقع شده، ازنظر طبیعی و اقلیمی تنوع فراوان داشته و دارای جنگلهای انبوه، دشتهای وسیع و رودخانههای پرآب و نیز نواحی کوهستانی است و وجود معادن متعدد به ویژه طلا، آهن، کرم و مس و الماس اهمیت ویژهای به این منطقه داده است. این ظرفیت ها انگیزه لازم توسعه اقتصادی قلمرو قطب شاهیان به شمار می رود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
795 - نقش و جایگاه تیسفون در معادلات سیاسی و اقتصادی دوره ساسانی
سلطانعلی کریمی فیض اله بوشاسب گوشه احمد کامرانی فراردشیر بابکان تیسفون را به عنوان پایتخت توسط دولت ساسانی انتخاب کرد. این شهرنقش بسیار مهمی در ایجاد وحدت سیاسی کشور ایفا کرد و به مرکز سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مبدل گردید. تیسفون به جهت اینکه بر سر راههای مهم بازرگانی و تجاری از جمله جادهی ابریشم و راه دریایی خلیج فار أکثراردشیر بابکان تیسفون را به عنوان پایتخت توسط دولت ساسانی انتخاب کرد. این شهرنقش بسیار مهمی در ایجاد وحدت سیاسی کشور ایفا کرد و به مرکز سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مبدل گردید. تیسفون به جهت اینکه بر سر راههای مهم بازرگانی و تجاری از جمله جادهی ابریشم و راه دریایی خلیج فارس به اقیانوس هند واقع شده بود به لحاظ سیاسی و سوق-الجیشی در منطقهی بینالنهرین اهمیت ویژهای داشت. تیسفون در اواخر دولت ساسانی به دلیل اوضاع آشفته سیاسی، اقتصادی و اجتماعی رونق اولیهاش را از دست داد. پایتخت ساسانی از نظر بازرگانی و امور تجاری نقش مهمی در ارتباطات بینالمللی بازی میکرد؛ زیرا شهرهای ایران در دورهی ساسانیان مرکز تجارت و صنعت بود. بیثباتی سیاسی و نظامی در تیسفون که ناشی از آمدن و رفتنهای مکرر شاهان در سالهای پایانی حکومت ساسانی بود، باعث متزلزل شدن اوضاع پایتخت و سایر ایالتهای تابعه و شورش سرداران و حاکمان ایالتها در نقاط مختلف کشور شد. روش تحقیق، در این مقاله ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻧﻈﺮی آن، روش تحقیق تاریخی و به شیوهی تبیینی ـ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ اﺳـﺖ و در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانهای استفاده شده است. هدف مقاله تبیین و تشریح نقش و جایگاه تیسفون در معادلات سیاسی و اقتصادی دورهی ساسانی میباشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
796 - انعکاس اوضاع اقتصادی عامه مردم، مشاغل و حرف درآثارتاریخنگاری سده پایانی صفوی
نسترن ریاسوند منیره کاظمی راشد محمدباقر آرام رحیم شهرتی فرداز بزرگترین طبقه تشکیل دهنده جامعه در سده واپسین حکمرانی صفویان، یعنی کشاورزان، اطلاعات جامعی در دست نداریم. در منابع محدودی به تشریح اوضاع کلی بخشی از کشاورزان پرداخته شده است که این گزارشها از استمرار فقر در زندگی روستاییان حکایت دارند. وضعیت اقتصادی رعایا اغلب در محد أکثراز بزرگترین طبقه تشکیل دهنده جامعه در سده واپسین حکمرانی صفویان، یعنی کشاورزان، اطلاعات جامعی در دست نداریم. در منابع محدودی به تشریح اوضاع کلی بخشی از کشاورزان پرداخته شده است که این گزارشها از استمرار فقر در زندگی روستاییان حکایت دارند. وضعیت اقتصادی رعایا اغلب در محدوده ارتباط ایشان با مقوله مالیات طرح گردیده است. لیکن در مورد میزان دقیق مبالغ اخذ شده و یا تاثیر آن بر کیفیت زندگی مردم چیزی به دست نمیدهد. علی رغم اینکه خاستگاه قزلباشان از ایلات وترکمانان کوچ نشین بود وضعیت اقتصادی این طبقه از جامعه آن روز ایران نیزدر منابع تاریخنگاری نادیده گرفته شده است ونقش پر رنگ نظامی آنها در معادلات سیاسی- نظامی که چارچوب دیدگاه مورخان را تشکیل میدهد حیات اجتماعی و کارکردهای اقتصادی ایشان را در محاق فرو برده است. براین اساس، پرسش اصلی در این پژوهش این است که وضعیت اقتصادی عامه مردم چه جایگاهی را در آثار تاریخنگاری سده پایانی عصر صفوی به خود اختصاص داده اند؟اسناد دیوانی در خصوص اوضاع اقتصادی خرده مالکان، صنعتگران و پیشه وران ودر مجموع طبقات فرودست جامعه شهری, چیزی به دانش ما نمی افزایند زیرا این منابع در واقع گویای ساختار دیوانسالاری حاکم بر ساز و کارهای دولتی آن دوره هستند و نظر به کاربرد آنها در دوره مذکور الزامی به پرداختن به این امر در خود احساس نمیکردند. انجام پژوهش حاضر که به روش گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای وتحلیل محتوا میسر شده است سعی در کشف میزان توجه مورخان این دوره نسبت به طبقه مذکور دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
797 - پیامدهای اقتصادی جنگ جهانی دوم در همدان(1320-1325ش.)
مجید فروتن کیوان شافعی محمدقربان کیانی انور خالندیچکیده:اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی دوم پیامدهای متعددی در زمینه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای ایران بوجود آورد. یکی از این تاثیرات، پیامدهای اقتصادی بود که شرایطی چون قحطی و کمبود ارزاق، تورم و رکود، گرانی، کم رونق شدن دادوستد، تعطیلی مراکز تولیدی را به أکثرچکیده:اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی دوم پیامدهای متعددی در زمینه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای ایران بوجود آورد. یکی از این تاثیرات، پیامدهای اقتصادی بود که شرایطی چون قحطی و کمبود ارزاق، تورم و رکود، گرانی، کم رونق شدن دادوستد، تعطیلی مراکز تولیدی را به بار آورد. موضوع این تحقیق بررسی پیامدهای اقتصادی جنگ جهانی دوم در همدان است. در انجام این تحقیق از روش توصیفی– تحلیلی بهره جسته و اطلاعات به شیوه کتابخانهای- اسنادی و بر اساس گزارشهای موجود گردآوری شده است. این تحقیق در پی پاسخ به این سوال است که جنگ جهانی دوم و اشغال همدان چه پیامدها و تاثیرات اقتصادی بر این منطقه داشته است؟ یافتههای تحقیق حاضر نشان میدهد؛ عوامل متعددی در بروز مشکلات اقتصادی منطقه در دوران جنگ نقش داشته و اغلب این پیامدها به صورت کوتاه مدت و ناپایدار و محدود به دوران اشغال همدان میشده است. به علت این که وضعیت نامناسب اقتصادی همدان در فاصله سالهای 1325-1320هـ ش از پیامدهای عینی و ملموس زمان جنگ محسوب میگردید، رفع این مشکلات در اولویت مردم منطقه بوده است. حادث شدن جنگ جهانی دوم در حوزه اقتصادی صرفاً پیامدهای متعدد منفی و مخرب برای منطقه به بار نیاورد بلکه نتایج مثبتی چون احداث و بهسازی راههای ارتباطی، برپایی مراکز تعمیرگاهی به خصوص وسایل نقلیه نظامی و تعلیم استادکار نیز به همراه داشته است. کلید واژهها: همدان، جنگ جهانی دوم، متفقین، پیامدهای اقتصادی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
798 - تأثیر اوضاع نابسامان مالیاتها در واگرایی بین جامعه و حاکمیت ایلخانان
کریم فرجی قرابقلو دکتر عزیز طالعی قره قشلاق محمد نوجوانچکیده هجوم مغول به ایران اثرات مخربی در زیر ساختارهایاقتصادی و معیشتی کشور پدید آورد ، بی گمان برخی از نتایج سوء این تهاجمبرای چند سده دامن گیر نظام اجتماعی ایران شد ، با استقرار حکومت ایلخانان در ایران ما شاهد تعارضات و تضادهای ساختاری بین دولت با جامعه هستیم، در زا أکثرچکیده هجوم مغول به ایران اثرات مخربی در زیر ساختارهایاقتصادی و معیشتی کشور پدید آورد ، بی گمان برخی از نتایج سوء این تهاجمبرای چند سده دامن گیر نظام اجتماعی ایران شد ، با استقرار حکومت ایلخانان در ایران ما شاهد تعارضات و تضادهای ساختاری بین دولت با جامعه هستیم، در زایش بسیاری از این تضادها دو نهاد کنش گر جامعه ی ایران و حاکمیت مغول مؤثر بودند، اگر بخواهیم ، برخی از مؤلفه های که به واگرایی بین جامعه ایران و حاکمیت ایلخانی انجامید را برشماریم ، می توانیم از مواردی چون تضادهای عقیدتی، قوم مداری مغول، تحمیل یاسای چنگیزی با قوه ی قهریه، تولید خشونت از طریق تحرکات مداوام نظامی در شهر ها و روستاها و...نام ببریم ، اینکه شرایط نابسامان حاکم بر نظام مالیاتی چه نقشی در واگرایی بین دولت ایلخانان و جامعه ایران داشته، در این تحقیق مورد بررسی قرار خواهد گرفت. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی توصیفی – تحلیلی خواهد بود. واژگان کلیدی :ایلخانان،جامعه ی ایران، اوضاع اقتصادی، نظام مالیاتی، معشیت تجار و کشاورزی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
799 - تحولّات اقتصادی (ارضی) دوره ی آق قویونلو ( 908-857ق).
رضا طاهرخانی محمد سپهریبه رغم اهمیت تحولات سیاسی و فرهنگی ایران در دوره فرمانروایی آق قویونلوها در نیمه دوم سده9ق، تحولات اقتصادی این دوره نیز حائز اهمیت بسیار است. سیاست های اقتصادی این دوره عمدتاً بر پایةنظام زمینداری و دامپروری بنا شده بود. اوزون حسن بنیانگذار این سلسله، قانون نامه ای تدوی أکثربه رغم اهمیت تحولات سیاسی و فرهنگی ایران در دوره فرمانروایی آق قویونلوها در نیمه دوم سده9ق، تحولات اقتصادی این دوره نیز حائز اهمیت بسیار است. سیاست های اقتصادی این دوره عمدتاً بر پایةنظام زمینداری و دامپروری بنا شده بود. اوزون حسن بنیانگذار این سلسله، قانون نامه ای تدوین کرد که درنوع خود کم نظیر بود؛ بیشتر مطالب این قانون نامه در خصوص میزان و نوع مالیاتی است که کشاورزان ودامپروران کوچ نشین به دولت پرداخت می کردند. اوزون حسن توانست مالیات اراضی را که در سراسرمملکت گرفته می شد یکسان کند و قانون نامه ای را برای تعیین تکلیف شکایت مردم، مرافعات آنان، تعیینتعزیر و جرایم و جز آن نوشت و به سراسر قلمرو خود فرستاد تا بدان عمل کنند. او با این کار بازنگری درمالیات بندی اراضی و اصلاح مباحث مالیاتی را خواستار شد. تا از فشار فزایندة مالیاتی بر تودة مردم بکاهد.برخی دیگر از سلاطین آق قویونلو نیز به پیروی از اوزون حسن اقداماتی را در جهت رفع مظالم مالیاتی،حذف مالیات های غیر اسلامی و پیشگیری از هرج و مرج در مالیات گیری انجام دادند. به ویژه سلطانیعقوب که بیشتر اهتمامش را در جهت اصلاحات در حوزة سیورغال ها معطوف داشت. اما رستم بیگ با خطبطلانی بر اصلاحات انجام شده در گذشته، بار دیگر واگذاری در امر سیورغال ها 4را افزایش داد به گونه ایکه هیچ یک از سلاطین آق قویونلو تا آن زمان به اندازة او سیورغال واگذار نکرده بودند. احمد پادشاه نیزتحت تأثیر عثمانی ها، اصلاحاتی را در جهت حذف مالیات های غیر شرعی و کاهش نفوذ زمینداران انجامداد. حال پرسش اصلی این پژوهش آن است: تحولات اقتصادی دورة آق قویونلو کدامند؟ به نظر می رسداین پژوهش توانسته، تحولات و اصلاحات اقتصادی دورة آق قویونلو را تبیین کند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
800 - تبین آثار غیرخطی ابزارهای سیاست مالی (با تأکید بر درآمدهای مالیاتی) دولت بر رشد اقتصادی ایران در دورههای رونق و رکود
شادی زنداور فاطمه زندی محمد خضری مهناز ربیعیهدف این مقاله بررسی اثرگذاری سیاست مالی دولت بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1384:1-1397:1 با تواتر فصلی با استفاده از مدل مارکوف سوییچینگ است. نتایج حاصل از نسبت راستنمایی نشان داد سیاست مالی در ایران از نظام چرخشی مارکف تبعیت میکند. نتایج برای برخی از انواع مالی أکثرهدف این مقاله بررسی اثرگذاری سیاست مالی دولت بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1384:1-1397:1 با تواتر فصلی با استفاده از مدل مارکوف سوییچینگ است. نتایج حاصل از نسبت راستنمایی نشان داد سیاست مالی در ایران از نظام چرخشی مارکف تبعیت میکند. نتایج برای برخی از انواع مالیات ها حاکی از متفاوت بودن تاثیرگذاری در حالت وجود نفت بوده است. چنانچه دولت قصد اجرای سیاست مالی انبساطی از نوع افزایش مخارج را داشته باشد، بهتر است در رژیم رکودی این عمل صورت پذیرد؛ زیرا در این شرایط، تاثیر معناداری بر رشد اقتصادی ندارد؛ اما، اگر سیاست مالی انبساطی، از نوع کاهش مالیات ها، مدنظر باشد؛ باید بسته به نوع مالیات، سطح درآمدهای نفتی و نیز رژیم حاکم بر رشد اقتصادی انجام شود. چنانچه دولت قصد اجرای سیاست مالی انبساطی از نوع افزایش مخارج را داشته باشد، بهتر است در رژیم رکودی این عمل صورت پذیرد؛ زیرا تاثیر معناداری در این شرایط بر رشد اقتصادی ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
801 - تأثیر توسعه اقتصادی- اجتماعی بر کیفیت هوا در کشورهای منطقه خاورمیانه
معصومه مطلبی رضا نجارزاده لطفعلی عاقلیهدف اصلی مقاله بررسی اثر توسعه اقتصادی- اجتماعی بر کیفیت هوا در منطقه خاورمیانه است. بدینمنظور اثر شاخصهای توسعه اقتصادی و اجتماعی و شاخصهای استفاده از منابع طبیعی بهعنوان یکی از محرکهای اصلی رشد و توسعه در منطقه خاورمیانه بر انتشار دیاکسید گوگرد بهعنوان شاخص برا أکثرهدف اصلی مقاله بررسی اثر توسعه اقتصادی- اجتماعی بر کیفیت هوا در منطقه خاورمیانه است. بدینمنظور اثر شاخصهای توسعه اقتصادی و اجتماعی و شاخصهای استفاده از منابع طبیعی بهعنوان یکی از محرکهای اصلی رشد و توسعه در منطقه خاورمیانه بر انتشار دیاکسید گوگرد بهعنوان شاخص برای کیفیت هوا بررسی شد. با توجه به اینکه آلودگی هوا پدیدهای پایدار در زمان است، برای بررسی نحوه اثرگذاری متغیرها بر انتشار دیاکسید گوگرد از مدل پنل با ضرایب متغیر زمانی طی دوره زمانی 2000-2019 استفاده شد. نتایج نشان داد سرمایه انسانی، درآمد سرانه و نوآوری، بیشترین اثر را بر افزایش انتشار گاز دیاکسید گوگرد دارند؛ اما، شاخصهای استفاده از منابع بهویژه، مصرف سوخت فسیلی باعث کاهش انتشار گاز دیاکسید گوگرد میشوند. درواقع، با توجه به مصرف اندک انرژی تجدیدپذیر در منطقه خاورمیانه، مصرف انرژی بیشتر برپایه منابع کربنمحور است. بنابراین، برای کاهش انتشار دیاکسید گوگرد لازم است از نوآوریها و فناوریهای محیطزیستمحور بجای تکنولوژیمحور استفاده شود تا روند رشد و توسعه اقتصادی به رشد و توسعه پایدار منجرشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
802 - تاثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استانهای ایران
فاضل قربانی احمد سرلک غلامعلی حاجیهدف این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی سی استان کشور با استفاده از دادههای تابلویی و روش گشتاورهای تعمیمیافته طی دوره 94-1388 است. نتایج نشان داد سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استانهای کشور تاثیر مثبت و معنادار داشتها أکثرهدف این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی سی استان کشور با استفاده از دادههای تابلویی و روش گشتاورهای تعمیمیافته طی دوره 94-1388 است. نتایج نشان داد سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استانهای کشور تاثیر مثبت و معنادار داشتهاند؛ اما، سرمایه انسانی , نسبت به سایر متغیرها، تاثیر بیشتری بر رشد اقتصادی استانهای کشور داشته است. بر اساس نتایج، پیشنهاد میشود برنامهریزان و سیاستگذاران اقتصادی سطح کیفی سرمایه انسانی و فضای رقابت کسب و کار را تقویت نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
803 - طبقهبندی شاخص آنتروپی اقتصادی در یک مدل کلان اقتصادی
بهروز صادقی عمروآبادی محسن رنانیهدف این مقاله طبقه بندی شاخص آنتروپی اقتصادی در یک مدل کلان اقتصادی است. بدین منظور، از روش توصیفی - تحلیلی و نظریه سیستم ها در یک مدل کلان اقتصادی استفاده شد. یافتهها نشان میدهد شاخص آنتروپی اقتصادی در یک مدل کلان اقتصادی به چهار بخش آنتروپی شوک، آنتروپی تنفس، آنتروپ أکثرهدف این مقاله طبقه بندی شاخص آنتروپی اقتصادی در یک مدل کلان اقتصادی است. بدین منظور، از روش توصیفی - تحلیلی و نظریه سیستم ها در یک مدل کلان اقتصادی استفاده شد. یافتهها نشان میدهد شاخص آنتروپی اقتصادی در یک مدل کلان اقتصادی به چهار بخش آنتروپی شوک، آنتروپی تنفس، آنتروپی خواب و آنتروپی زباله تقسیمبندی می شود. افزایش شاخص آنتروپی اقتصادی با توجه به بروز مشکلات کمیابی منابع زیستمحیطی، امکان وقوع فاجعهای اقتصادی محتملتر میشود. این رخداد، نه تنها رشد اقتصادی بلکه محیطزیست به مثابه مکان زندگی را نیز با مشکلات جدی روبرو خواهد کرد. با توجه به نتایج، کاهش بیثباتیها و فشارهای بیرونی جهت کاهش آنتروپی شوک، تدوین قوانین مناسب برای بنگاههای تولیدی جهت کاهش آنتروپی تنفس، سیاستهای مبتنی بر کاهش زبالههای فیزیکی و زبالههای اجتماعی جهت کاهش آنتروپی هرزروی پیشنهاد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
804 - بررسی اثر شوکهای موثر بر رشد اقتصادی ایران در فضای نهادی
ثمین صبحی مرتضی سامتی سارا قبادی مجید صامتیهدف این مقاله بررسی اثر شوکهای موثر بر رشد اقتصادی در فضای نهادی کشور است. بدین منظور، از روش گشتاورهای تعمیمیافته و الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری برای دستیابی به برآوردگرهای مدل ساختاری ایران طی دوره زمانی 1396- 1349 استفاده شد و مدل ماندل - فیلیمینگ (1963) برای أکثرهدف این مقاله بررسی اثر شوکهای موثر بر رشد اقتصادی در فضای نهادی کشور است. بدین منظور، از روش گشتاورهای تعمیمیافته و الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری برای دستیابی به برآوردگرهای مدل ساختاری ایران طی دوره زمانی 1396- 1349 استفاده شد و مدل ماندل - فیلیمینگ (1963) برای لحاظ تابع نهادی تعدیل گردید. نتایج نشان میدهد بهبود فضای نهادی بر اکثر متغیرهای مهم اقتصاد ایران اثرگذار بوده و بهبود کیفیت نهادها به افزایش تولید ملی و کاهش حجم نقدینگی میانجامد. همچنین، بیشترین تخریب وضعیت نهادی مربوط به افزایش حجم دولت و تورم بوده است. اکثر تکانههای مورد پژوهش، اثر معناداری بر رشد اقتصادی و وضعیت نهادی کشور داشتهاند. بر اساس نتایج، پیشنهاد میشود دولت گامهای موثرتری در راستای کاهش حجم فعالیتهای خود برداشته و به انضباط مالی به تبع آن انضباط پولی، پایبندی بیشتری نشان دهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
805 - آثار تسهیلات بانکی در بخش های مختلف اقتصادی بر رشد ارزش افزوده صنعت، خدمات، کشاورزی و ساختمان و مسکن
محسن فتحی آقابابا خسرو عزیزی محمود محمودزادههدف این مقاله بررسی آثار تسهیلات اعطایی سیستم بانکی بر ارزش افزوده بخش های صنعت، خدمات، کشاورزی، ساختمان و مسکن با استفاده از رویکرد حالت پایدار در مدلهای رشد اقتصادی میباشد. بدین منظور از روش گشتاورهای تعمیمیافته سیستمی طی دوره زمانی 1396-1370 در اقتصاد ایران استفاد أکثرهدف این مقاله بررسی آثار تسهیلات اعطایی سیستم بانکی بر ارزش افزوده بخش های صنعت، خدمات، کشاورزی، ساختمان و مسکن با استفاده از رویکرد حالت پایدار در مدلهای رشد اقتصادی میباشد. بدین منظور از روش گشتاورهای تعمیمیافته سیستمی طی دوره زمانی 1396-1370 در اقتصاد ایران استفاده شد. نتایج نشان داد تسهیلات اعطایی غیرتکلیفی و تکلیفی تاثیر مثبت و معناداری بر ارزش افزوده بخشهای اقتصادی دارد. در این میان، سهم تسهیلات اعطایی به بخشهای خدمات، صنعت و معدن، ساختمان، مسکن و کشاورزی به ترتیب، بیشترین تاثیر را بر ارزش افزوده داشته است. اولویتبندی بخشها بر اساس بازدهی اقتصادی نسبت به مقیاس و نیز میزان تخصیص بهینه اعتبارات بانکی میتواند اثرات مطلوبی بر ارزش افزوده بخشهای مختلف اقتصادی در ایران داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
806 - اثرات تعاملی درجه باز بودن تجاری و سیاستهای پولی بر رشد اقتصادی و تورم
سیده ساجده پورمحمدی امیر منصور طهرانچیان سعید راسخیهدف این مقاله، آزمون اثرات تعاملی درجه بازبودن تجاری و سیاستهای پولی بر رشد اقتصادی و تورم است. بدین منظور، از روش گشتاورهای تعمیمیافته برای 34 کشور منتخب با درآمد متوسط بالا طی دوره 2001-2018 استفاده شد. نتایج نشان داد درجه باز بودن تجاری بیشتر، به افزایش تأثیر أکثرهدف این مقاله، آزمون اثرات تعاملی درجه بازبودن تجاری و سیاستهای پولی بر رشد اقتصادی و تورم است. بدین منظور، از روش گشتاورهای تعمیمیافته برای 34 کشور منتخب با درآمد متوسط بالا طی دوره 2001-2018 استفاده شد. نتایج نشان داد درجه باز بودن تجاری بیشتر، به افزایش تأثیر سیاستهای پولی بر رشد اقتصادی و کاهش تأثیر سیاست های پولی بر تورم منجر می شود. همچنین، تأثیر فزاینده درجه باز بودن تجاری بر اثرگذاری سیاستهای پولی بر تولید ناخالص داخلی در کشورهایی که با مازاد تراز تجاری مواجه هستند، بیشتر از کشورهایی است که با کسری تراز تجاری مواجه هستند و تأثیر کاهنده درجه باز بودن تجاری بر اثرگذاری سیاستهای پولی بر نرخ تورم در کشورهایی که با کسری تراز تجاری مواجه هستند، بیشتر از کشورهایی است که با مازاد تراز تجاری مواجه هستند. بر اساس نتایج، آزادسازی تجاری بیشتر از طریق حذف یا کاهش تعرفه ها و سهمیه های وارداتی پیشنهاد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
807 - مدلسازی اقتصادی تاثیر محدودسازی بازار رمز ارز بر حملات باجافزاری
مهران گرمهء سارا رحیمی دوینهدف این مقاله تبیین اقتصادی حملات باجافزاری و ارزیابی تاثیر متغیرهای اقتصادی بر خسارات ناشی از آنهاست. نتایج رویکرد میدانی نشان داد رابطه میان سود گروه مهاجم و خسارات ناشی از حمله، غیرخطی و دارای بیشینه و کمینههایی محلی بوده و هرگونه اقدام متقابل در پاسخ به این حملا أکثرهدف این مقاله تبیین اقتصادی حملات باجافزاری و ارزیابی تاثیر متغیرهای اقتصادی بر خسارات ناشی از آنهاست. نتایج رویکرد میدانی نشان داد رابطه میان سود گروه مهاجم و خسارات ناشی از حمله، غیرخطی و دارای بیشینه و کمینههایی محلی بوده و هرگونه اقدام متقابل در پاسخ به این حملات باید با دقت کافی در عواقب آن از منظر اقتصادی صورت گیرد؛ به بیان روشنتر، اگرچه تابع خسارت ناشی از باجافزار، نسبت به مبلغ باج کاملا صعودی است؛ اما، تابع سود مهاجم، رفتاری غیریکنوا داشته و به این ترتیب، به ازای هر میزان سود، ممکن است، مهاجم با مطالبه مبالغ متفاوتی از باج به هدف خود برسد. بدین ترتیب، نشان داده شده است که عدم اتخاذ سیاستهای کلان که ممکن است مهاجم را به سمت مطالبه مبالغ باج خسارتبارتر سوق دهد، از حساسیت تصمیمگیری بیشتر و پیامدهای مهمتری برخوردار خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
808 - تأثیر مزیت نسبی فعالیتهای اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی استانها
سیده نرگس آقامحمدی غلامعلی حاجی هادی غفاری پیمان غفاری آشتیانیهدف این مقاله بررسی تأثیر مزیت نسبی فعالیتهای مختلف بر تولید ناخالص داخلی استانها در بازه زمانی 1393-1383 است. برای این منظور از دادههای سالنامههای آماری و حسابهای منطقهای مرکز آمار ایران برای 30 استان استفاده شده است. برآورد مدلها در قالب مدل پانل پویا با استفاد أکثرهدف این مقاله بررسی تأثیر مزیت نسبی فعالیتهای مختلف بر تولید ناخالص داخلی استانها در بازه زمانی 1393-1383 است. برای این منظور از دادههای سالنامههای آماری و حسابهای منطقهای مرکز آمار ایران برای 30 استان استفاده شده است. برآورد مدلها در قالب مدل پانل پویا با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته ارزیابی شده است. نتایج برآورد مدلها مؤید آن است که شاخص مزیت نسبی در سه بخش عمده کشاورزی، ساختمان و خدمات تأثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی استانها به ترتیب به میزان 49/0، 08/0 و 07/0 درصد دارند. در حالی که شاخص مزیت نسبی بخش صنعت، معدن و انرژی تأثیر منفی به میزان 15/0 را بر رشد اقتصادی استانها نشان میدهد، که این تأثیر منفی میتواند ناشی از اثرگذاری بیشتر سایر بخشها بر تولید ناخالص داخلی استانها باشد. با توجه به یافتههای تحقیق و تفاوت میزان اثرگذاری مزیت نسبی بر بخشهای مختلف، پیشنهاد میشود در مسیر تبدیل هر استان یا شهرستان به قطب اقتصادی زیربخشهای مختلف، اقدامات لازم صورت پذیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
809 - آزمون تجربی فرضیه منحنی کوزنتس مالی برای ایران
محبوبه فراهتی لیلا سلیمیهدف این مقاله آزمون تجربی فرضیه منحنی کوزنتس مالی با استفاده داده های مربوط به دوره زمانی ۱۳97- ۱۳61 در اقتصاد ایران است. بدین منظور، سرانه تولید ناخالص داخلی حقیقی و ضریب جینی به ترتیب، بهعنوان شاخصهایی از رشد اقتصادی و نابرابری درآمد مورد استفاده قرار گرفته اند. ا أکثرهدف این مقاله آزمون تجربی فرضیه منحنی کوزنتس مالی با استفاده داده های مربوط به دوره زمانی ۱۳97- ۱۳61 در اقتصاد ایران است. بدین منظور، سرانه تولید ناخالص داخلی حقیقی و ضریب جینی به ترتیب، بهعنوان شاخصهایی از رشد اقتصادی و نابرابری درآمد مورد استفاده قرار گرفته اند. افزونبر این، با بهکارگیری روش تحلیل مؤلفه های اصلی، چندین شاخص توسعه مالی برای ایجاد یک شاخص کلی (ترکیبی) ادغام شده اند. نتایج حاصل از رویکرد خودرگرسیون با وقفه های توزیعی نشان می دهند که در بلندمدت، یک رابطه U معکوس میان رشد اقتصادی و نابرابری درآمد وجود دارد که فرضیه منحنی کوزنتس را تأیید می نماید. با ارتقای سطح توسعه مالی، نقطه بازگشت منحنی کوزنتس در سطح پایینتری از رشد اقتصادی قرار میگیرد. این یافته ها شواهدی دال بر تأیید فرضیه کوزنتس مالی بلندمدت برای ایران ارائه میدهند. براین اساس، پیشنهاد میشود که برنامه ریزان و سیاست گذاران اقتصادی به موازات سیاستهای رشدی، سطح توسعه مالی را با هدف توزیع عادلانهتر درآمد ارتقاء دهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
810 - بررسی نقش نهادهای سیاسی و اقتصادی در پدیده شومی منابع
رضا بخشی آنی مسعود نیلی سید مهدی برکچیانهدف این مقاله ایجاد تمایز میان کارکردِ دو گروه نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی و تبیین چگونگی اثرپذیری نهادهای اقتصادی از نهادهای سیاسی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی است. در این مقاله، با اتخاذ رویکردی توصیفی- تحلیلی استدلال شده است که نهادهای اقتصادی متغیری درون أکثرهدف این مقاله ایجاد تمایز میان کارکردِ دو گروه نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی و تبیین چگونگی اثرپذیری نهادهای اقتصادی از نهادهای سیاسی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی است. در این مقاله، با اتخاذ رویکردی توصیفی- تحلیلی استدلال شده است که نهادهای اقتصادی متغیری درونزا و تحت تاثیر دو عامل نهادهای سیاسی و منابع طبیعی است. نهادهای سیاسی با شکلدهی ساختار قدرت سیاسی، فرایند وضع نهادهای اقتصادی دلخواه با هدف توزیع منابع به سمت گروههای ذینفع را مشخص میسازد. سپس با اتخاذ رویکرد تجربی، نشان داده میشود منابع طبیعی با کنترل اثر نهادهای سیاسی، اثر معناداری بر کیفیت نهادهای اقتصادی نداشته است. در مقابل، کیفیت بالاتر نهادهای سیاسی، کیفیت بهتر نهادهای اقتصادی را در پی دارد. بنابراین، نهادهای سیاسی متغیر اصلی شکلدهنده پدیده شومی منابع در کشورهای برخوردار میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
811 - تأثیر تکانههای نفتی بر تابآوری اقتصادی در ایران
نجمه السادات رباطی علی رییس پور رجبعلی عبدالمجید جلاییچکیده:این مقاله در حوزه مکتب کینزی جدید، با روش مدل تعادل عمومی پویای تصادفی در اقتصاد باز کوچک صادرکننده، متناسب با ساختار اقتصاد ایران، تصریح و برآورد شده است. با استفاده از نتایج شبیهسازی مدل اصلی، ضمن بهرهگیری از پارامترهای برآوردی، آثار تکانه های نفتی در سالهای أکثرچکیده:این مقاله در حوزه مکتب کینزی جدید، با روش مدل تعادل عمومی پویای تصادفی در اقتصاد باز کوچک صادرکننده، متناسب با ساختار اقتصاد ایران، تصریح و برآورد شده است. با استفاده از نتایج شبیهسازی مدل اصلی، ضمن بهرهگیری از پارامترهای برآوردی، آثار تکانه های نفتی در سالهای اخیر بر متغیرهای کلان اقتصادی منتخب ارزیابی شده است. مشخص کردن درجه تاثیرگذاری درآمدهای نفتی بر شاخص های اقتصادی میتواند علاوه بر تعیین درجه تاب آوری اقتصاد، به سیاستگذاران برای تعیین برنامه های آینده کمک کند. پدیده نوسانات درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفتی، به دلیل وابستگی ساختار اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی، تمام متغیرهای کلان اقتصادی را- چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی - تحت تأثیر قرار میدهد. بر این اساس، اصلاح نظام مالیاتی و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، تنوعبخشی به سبد درآمدهای دولت، التزام به بودجه متوازن و ممانعت از رشد نامتناسب پایه پولی، تقویت نقش صندوق ذخیره ارزی و انضباط پولی برای دولت پیشنهاد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
812 - فناوری اطلاعات و ارتباطات و کیفیت محیط زیست (شواهدی از کشورهای سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه)
مریم طیاری محمود محمودزاده میرحسین موسویهدف این مقاله ارزیابی آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر کیفیت محیط زیست (انتشار گازهای آلاینده، دیاکسید کربن و گازهای گلخانهای) و ردپای اکولوژیکی (از سه منظر اثر فردی، روند ذخایر کشورها و نوع زمین) در کشورهای سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه با بهرهگیری از ر أکثرهدف این مقاله ارزیابی آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر کیفیت محیط زیست (انتشار گازهای آلاینده، دیاکسید کربن و گازهای گلخانهای) و ردپای اکولوژیکی (از سه منظر اثر فردی، روند ذخایر کشورها و نوع زمین) در کشورهای سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه با بهرهگیری از روش پانل دیتا در دوره زمانی 1992- 2018 است. نتایج نشان داد گسترش استفاده از فاوا در کشورهای یادشده، بر بهبود کیفیت محیط زیست اثر مثبت داشته و موجب کاهش انتشار گازهای دیاکسید کربن، گلخانهای و اثر ردپای اکولولوژیکی شده است. افزونبراین، پیامدهای فاوا بر کیفیت محیط زیست در بلندمدت بیش از کوتاهمدت بوده است؛ بنابراین، یافتهها آشکار کرد که اثر جانشینی فاوا (جایگزینی فعالیتهای آنلاین) نسبت به اثر درآمدی (افزایش فراغت حاصل از اثر جانشینی و افزایش تقاضای سفر) در کشورهای مورد مطالعه غالب بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
813 - نقش سیاستهای اقتصادی و محیطزیست بر جلوگیری از آلودگی هوا
مرضیه سادات وهاب زاده مقدم کریم امامی جزه فرزانه حاجی حسنیهدف مقاله بررسی نقش سیاست های اقتصادی و محیط زیست بر جلوگیری از آلودگی هوا با استفاده از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) طی دوره زمانی 1398-1369 است. براساس نتایج مدل، شوک سیاست اقتصادی موجب افزایش ناگهانی در رشد اقتصادی و مصرف و سپس، کاهش آنها میشود؛ اما، شوک سیاس أکثرهدف مقاله بررسی نقش سیاست های اقتصادی و محیط زیست بر جلوگیری از آلودگی هوا با استفاده از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) طی دوره زمانی 1398-1369 است. براساس نتایج مدل، شوک سیاست اقتصادی موجب افزایش ناگهانی در رشد اقتصادی و مصرف و سپس، کاهش آنها میشود؛ اما، شوک سیاست اقتصادی، باعث افزایش آلودگی هوا می شود. شوک سیاست های زیستمحیطی، نخست، موجب افزایش مصرف و رشد اقتصادی و سپس، کاهش آنها می گردد. سرمایهگذاری در اثر شوک سیاست های زیستمحیطی نیز کاهش می یابد. براساس نتایج تجزیه واریانس، نقش سیاست های اقتصادی برای وضعیت اقتصادی کشور و ایجاد آلودگی هوا بیشتر از سیاست های محیط زیست است. نقش سیاست های محیطزیست در کاهش آلودگی هوا کمتر از نقشی است که سیاست های اقتصادی در افزایش آلودگی هوا دارند. پیشنهاد می شود دولت در هنگام افزایش مخارج خود، مالیات های سبز و یا مالیات بر انتشار کربن را با نرخی کمتر از افزایش مخارج دولتی وضع نماید تا در کنار کاهش آلودگی محیط زیست، رشد اقتصادی کشور همچنان برقرار باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
814 - تأثیر بیثباتی بودجه جاری و انباشت بدهی بر رشد اقتصای ایران
محدثه مقدسی علیرضا پورفرج احمد جعفری صمیمی محمدعلی فلاحیهدف از مقاله حاضر بررسی تأثیر بی ثباتی بودجه جاری و انباشت بدهی ناشی از آن بر رشد اقتصادی با استفاده از داده های فصلی طی دوره زمانی 1369:1 تا 1397:4 است. بدینمنظور، از الگوی خودبازگشت برداری ساختاری (SVAR) استفاده شده است. نتایج توابع واکنش به ضربه نشان می دهد بی ثباتی أکثرهدف از مقاله حاضر بررسی تأثیر بی ثباتی بودجه جاری و انباشت بدهی ناشی از آن بر رشد اقتصادی با استفاده از داده های فصلی طی دوره زمانی 1369:1 تا 1397:4 است. بدینمنظور، از الگوی خودبازگشت برداری ساختاری (SVAR) استفاده شده است. نتایج توابع واکنش به ضربه نشان می دهد بی ثباتی بودجه جاری باعث بی ثباتی سایر متغیرهای تحقیق در کنار افزایش انباشت بدهی و کاهش رشد اقتصادی شده است. نتایج نشان می دهد متغیر انباشت بدهی در کوتاهمدت اثر مثبت و در بلندمدت اثر منفی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی و نیز تأثیر منفی و قابلتوجهی بر رشد اقتصادی دارد. هر قدر اندازه جاری دولت اصلاح، بهینه و متعادل شود، کسری بودجه جاری و تأمین مالی آن کاهش خواهد یافت، طراحی سیاست مطلوب در این زمینه قادر به حذف بسیاری از آثار منفی بخش دولت بر اقتصاد ملی است. براساس نتایج، پیشنهاد می شود درآمدهای پایدار جهت بهبود تراز عملیاتی با حفظ عدالت مالیاتی افزایش یابد و سیاستگذاری طرف مخارج جاری دولت با حفظ قدرت خرید حقیقی به نحوی تعدیل شود که آثار رفاهی منفی پدید نیاورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
815 - اثر تحریم های اقتصادی بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران: رهیافت فازی
مصطفی علمی مقدم مصطفی شکری یعقوب محمودیانسرمایهگذاری مستقیم خارجی از متغیرهای مهم اقتصادی است که عوامل مختلفی بر جذب آن اثرگذار است. طبق مطالعات تجربی عوامل مرئی و نامرئی متعددی بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی در هر کشوری مؤثر هستند، عواملی که بعضاً نمیتوان همه آنها را در یک مدل اقتصادی لحاظ کرد. در پژوهش حاضر أکثرسرمایهگذاری مستقیم خارجی از متغیرهای مهم اقتصادی است که عوامل مختلفی بر جذب آن اثرگذار است. طبق مطالعات تجربی عوامل مرئی و نامرئی متعددی بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی در هر کشوری مؤثر هستند، عواملی که بعضاً نمیتوان همه آنها را در یک مدل اقتصادی لحاظ کرد. در پژوهش حاضر با توجه به اهمیت موضوع، با بهرهگیری از رهیافت فازی اثر تحریمهای اقتصادی بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی کشور ایران در دوره 1401-1357 بررسی شده است. نتایج نشان داد که تحریمهای اقتصادی شدید و متوسط، با ضرایب فازی بالا و قوی، تأثیری منفی و قابلتوجه بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در ایران داشتهاند. همچنین نتایج نشان داد که متغیرهای کسری بودجه، نرخ تورم، تحریمهای ضعیف اقتصادی و نرخ ارز اثری منفی و متغیرهای تولید ناخالص داخلی، درجه بازبودن اقتصاد، نرخ بهره داخلی، سرمایهگذاری مستقیم خارجی با وقفه، شاخص کیفیت حکمرانی و نرخ مؤثر مالیاتی بر سود شرکتها، اثر مثبتی بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در ایران، داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
816 - تأثیر غیرخطی نقدینگی و پرداخت بدهی بر سودآوری بانکها در عراق
کیومرث شهبازی محمد علی مهدی عبدهدف این مقاله ارزیابی تاثیر غیرخطی شاخصهای نقدینگی و توان پرداخت بدهی بر بازده دارایی با استفاده از روش رگرسیون انتقال ملایم پنلی در دوره ی زمانی 2020-2011 است.. شاخصهای نقدینگی شامل نسبت داراییهای جاری به کل سپردهها، نسبت کل وامهای اعطاء شده به کل سپردهها و نسبت أکثرهدف این مقاله ارزیابی تاثیر غیرخطی شاخصهای نقدینگی و توان پرداخت بدهی بر بازده دارایی با استفاده از روش رگرسیون انتقال ملایم پنلی در دوره ی زمانی 2020-2011 است.. شاخصهای نقدینگی شامل نسبت داراییهای جاری به کل سپردهها، نسبت کل وامهای اعطاء شده به کل سپردهها و نسبت کل وامهای اعطا شده به کل داراییها بوده و شاخصهای توان پرداخت بدهی شامل نسبت بدهی و نسبت پوشش بهره است. نتایج نشان می دهد تأثیر همه شاخص ها بر بازده داراییها غیرخطی است. مقدار و چگونگی اثرگذاری متغیرهای مستقل بر بازده داراییها در سطوح مختلف آن متفاوت است به گونه ای که اثرگذاری متغیرهای مستقل قبل و بعد از مقدار آستانهای 0586/1 متفاوت است. براساس نتایج، سیاستگذاران بانکی میتوانند برای دستیابی به سودآوری بانکها براساس میزان بازده دارایی، مقدار بهینه نقدینگی را انتخاب کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
817 - تحلیل امکانسنجی مقاومت مالیهی اسلامی در بحرانهای مالی
یداله دادگر اسداله فرزین وش نیما محمدنژادبحرانهای مالی 2012-2007 اقتصاد جهان را با مشکلات جدی مواجه کرد و بسیاری از صاحبنظران از آن بیم دارند که پیامد تداوم این بحرانها، تحمیل یک دوره طولانی رکود و کندی رشد اقتصاد جهانی باشد. از این رو، هدف این مقاله امکانسنجی این موضوع است که آیا آموزههای اسلامی قادرند م أکثربحرانهای مالی 2012-2007 اقتصاد جهان را با مشکلات جدی مواجه کرد و بسیاری از صاحبنظران از آن بیم دارند که پیامد تداوم این بحرانها، تحمیل یک دوره طولانی رکود و کندی رشد اقتصاد جهانی باشد. از این رو، هدف این مقاله امکانسنجی این موضوع است که آیا آموزههای اسلامی قادرند مقاومت سیستم مالی را در قبال بحرانها افزایش دهند؟ فرضیهی این تحقیق توانایی نظری بانکداری و مالیه اسلامی در کاهش شدت بحرانهای مالی است و برای این امر از روش تحلیلی- توصیفی بهره میبرد. با توجه به اصولی که تبیین خواهد شد و شروطی که برای معاملات تعیین میگردد، این نتیجه حاصل میشود که سیستم پولی- مالی در آموزههای اسلامی توان لازم جهت کاهش شدت بحرانهای مالی را دارا میباشد ولی تنها التزام واقعی به آن آموزهها، و نه صرف ادعا، میتواند قدرت مقاومت دستگاه مربوطه در مقابل بحران را افزایش دهد. یعنی قابلیت نظریه مربوطه پاسخگو است اما لازم است که کارگزاران کشورهای اسلامی به قواعد بازی مورد نظر، در عمل توجه نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
818 - تحلیل رفاه اقتصادی با تاکید بر ابعاد جهانی شدن
احمد جعفری صمیمی شهریار زروکی سیده رقیه ساداتی امیریچکیده هدف این مقاله بررسی اثر ابعاد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جهانیشدن بر رفاه اقتصادی برای 50 کشور منتخب در سه طبقه درآمدی طی دوره زمانی 2005 - 2015 می باشد. برای این منظور، رفاه اقتصادی با استفاده از شاخص ترکیبی جهانی شدن ( (IEWBمحاسبه شده است. نتایج برآورد الگو در أکثرچکیده هدف این مقاله بررسی اثر ابعاد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جهانیشدن بر رفاه اقتصادی برای 50 کشور منتخب در سه طبقه درآمدی طی دوره زمانی 2005 - 2015 می باشد. برای این منظور، رفاه اقتصادی با استفاده از شاخص ترکیبی جهانی شدن ( (IEWBمحاسبه شده است. نتایج برآورد الگو در چهار قالب با روش داده های تابلویی نشان داد در کشورهای با درآمد بالا بعد اقتصادی و اجتماعی جهانی شدن بر رفاه اقتصادی اثر مثبت داشته و بعد سیاسی اثر معناداری ندارد. این در حالی است که در کشورهای با درآمد متوسط، تنها بعد اقتصادی جهانی شدن بر رفاه اقتصادی اثرگذار (مثبت) است. همچنین در کشورهای با درآمد پایین، رفاه اقتصادی به طور معکوس از جهانیشدن اقتصادی و اجتماعی اثر می پذیرد و جهانی شدن سیاسی بر رفاه، اثر معناداری ندارد. درآمد سرانه با اثر مثبت همراه است و تورم اثر معناداری بر رفاه اقتصادی ندارد. بر اساس نتایج، افزایش روابط اقتصادی در کشورهای با درآمد بالا و متوسط پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
819 - بررسی تأثیر ساختارهای نهادی بر رشد اقتصادی با روش GMM دادههای تابلویی پویا
محمد ندیری تیمور محمدیدر این مقاله موضوع تأثیرگذاری نهادها بر رشد اقتصادی با روش GMM دادههای تابلوییپویا بررسی شده است. این شیوه از جمله کارآمدترین شیوهها برای برآورد تأثیرگذاری نهادهاست زیرا این روش، درونزا بودن شاخصهای نهادی و تاثیرپذیری آنها از روند توسعه را حل میکند. در مقاله از می أکثردر این مقاله موضوع تأثیرگذاری نهادها بر رشد اقتصادی با روش GMM دادههای تابلوییپویا بررسی شده است. این شیوه از جمله کارآمدترین شیوهها برای برآورد تأثیرگذاری نهادهاست زیرا این روش، درونزا بودن شاخصهای نهادی و تاثیرپذیری آنها از روند توسعه را حل میکند. در مقاله از میانگین ساده هفت شاخص از شاخصهای ICRG در دوره 2009-1983 و نیز میانگین شش شاخص حکمرانی خوب در دوره 2009-1996 به عنوان شاخصهای نهادی برای بررسی در سطح جهانی و نمونه کشورهای مختلف استفاده شده است. نتایج مقاله حاکی از تأثیرگذاری نهادها بر رشد اقتصادی کشورها در سطح جهانی و در بین نمونه کشورهای مختلف مورد آزمون به غیر از گروه کشورهای نفتی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
820 - تبیین اثر کیفیت نهادی برفساد اقتصاد: رهیافت لیزرل
ابوالفضل شاه آبادی حامد ُصادقیاین مقاله رابطه میان فساد اقتصادی و کیفیت نهادهای اقتصادی شامل: کارایی دولت، کیفیت اجرای قانون در بخش دولتی و حاکمیت قانون را با استفاده از یک مدل ارتباطات خطی ساختاری (LISREL) در سطح 35 کشوراز جمله ایران با استفاده از دادههای 2000،2005، 2006 مورد بررسی وتحلیل قرار دا أکثراین مقاله رابطه میان فساد اقتصادی و کیفیت نهادهای اقتصادی شامل: کارایی دولت، کیفیت اجرای قانون در بخش دولتی و حاکمیت قانون را با استفاده از یک مدل ارتباطات خطی ساختاری (LISREL) در سطح 35 کشوراز جمله ایران با استفاده از دادههای 2000،2005، 2006 مورد بررسی وتحلیل قرار داده است. نتایج نشان میدهد اثر نهایی کیفیت نهادی بر اندازه فساد اقتصادی (26/0-) میباشد. این یافته بیانگر آن است که: ارتباط غیر مستقیمی میان کیفیت نهادهای اقتصادی با فساد اقتصادی در سطح کشورها از جمله ایران وجوددارد به طوری که با بهبود کیفیت نهادهای اقتصادی، فساد اقتصادی کاهش یافته است. نتایج مقاله اثرمنفی و معنی دار فساد بر تولید را نیز تایید کرده است به نحوی که افزایش فساد با ضریب (13/1-) تولید ناخالص داخلی واقعی در سطح کشورها را کاهش داده است که در این میان بهبود کیفیت نهادی بر تولید واقعی کشورها با ضریب (29/0) اثرمثبت داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
821 - تأثیر مؤسسات مالی بانکی و غیربانکی اسلامی بر رشد اقتصادی ایران (رهیافت گشتاور تعمیم یافته GMM)
سعید فراهانی فرد مجید فشاری یاور خانزادهچکیده بانکها و مؤسسههای مالی و اعتباری غیربانکی با سازماندهی و هدایت دریافتها و پرداختها، امر مبادلات تجاری و بازرگانی را تسهیل کرده و موجب گسترش بازارها و رشد و شکوفایی اقتصادی میشوند. در این مطالعه ابتدا به بیان کانالهای اثرگذاری مؤسسات مالی بانکی و غیربانکی بر أکثرچکیده بانکها و مؤسسههای مالی و اعتباری غیربانکی با سازماندهی و هدایت دریافتها و پرداختها، امر مبادلات تجاری و بازرگانی را تسهیل کرده و موجب گسترش بازارها و رشد و شکوفایی اقتصادی میشوند. در این مطالعه ابتدا به بیان کانالهای اثرگذاری مؤسسات مالی بانکی و غیربانکی بر رشد اقتصادی و در ادامه چگونگی اثرگذاری متغیرهای توضیحی بر رشد اقتصادی ایران پرداخته شده است.در خاتمه با استفاده از مدل سنتی کینگ ـ لوین و روش گشتاور تعمیم یافته (GMM) اثرگذاری مؤسسات مالی غیربانکی تحت نظارت بانک مرکزی و بانکهای تجاری و تخصصی طی دورهی زمانی 1378 تا 1392 به صورت سری زمانی فصلی بررسی شده است. یافتههای تجربی نشان میدهد تمامی متغیرهای توضیحی مورد استفاده در مدل اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند. همچنین مؤسسات مالی بانکی در مقایسه با مؤسسات مالی غیربانکی اثر بیشتری بر رشد اقتصادی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
822 - عملکرد بانکی و عوامل کلان اقتصادی در مدیریت ریسک
محسن مهرآرا مهدی مهران فرمطالعهی حاضر به بررسی عوامل تأثیرگذار بر مدیریت ریسک صنعت بانکداری ایران در دورهی زمانی 1388-1380 و بر اساس دادههای مربوط به 15 بانک خصوصی و دولتی فعال در کشور میپردازد. بدین منظور، نسبت کفایت سرمایه به عنوان شاخص کارآمدی مدیریت ریسک بانکی در نظر گرفته شده و عوامل م أکثرمطالعهی حاضر به بررسی عوامل تأثیرگذار بر مدیریت ریسک صنعت بانکداری ایران در دورهی زمانی 1388-1380 و بر اساس دادههای مربوط به 15 بانک خصوصی و دولتی فعال در کشور میپردازد. بدین منظور، نسبت کفایت سرمایه به عنوان شاخص کارآمدی مدیریت ریسک بانکی در نظر گرفته شده و عوامل موثر بر آن نیز به دو گروه شاخصهای درون بانکی و عوامل اقتصادی تقسیمبندی شده است. نتایج به دست آمده از برآورد مدل رگرسیونی به روش دادههای تابلویی حاکی از آن است که نسبتهای نقدینگی، سودآوری و کارایی عملیاتی و همچنین رشد اقتصادی اثر مثبت و میزان ریسک اعتباری و نرخ تورم اثر منفی بر نسبت کفایت سرمایه به عنوان شاخص کارایی مدیریت ریسک بانکی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
823 - مقایسهی اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی ایران و نروژ
ابوالفضل شاه آبادی حامد صادقیطی دو دهه گذشته مطالعات گستردهای در زمینه رابطه بین منابع طبیعی و رشد اقتصادی صورت گرفته است. با توجه به اهمیت منابع طبیعی در مسیر رشد اقتصادی و با لحاظ اثرات مثبت و منفی آن بر اقتصاد کشورها، هدف مقالهی حاضر بررسی اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی دو کشور ایران و نر أکثرطی دو دهه گذشته مطالعات گستردهای در زمینه رابطه بین منابع طبیعی و رشد اقتصادی صورت گرفته است. با توجه به اهمیت منابع طبیعی در مسیر رشد اقتصادی و با لحاظ اثرات مثبت و منفی آن بر اقتصاد کشورها، هدف مقالهی حاضر بررسی اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی دو کشور ایران و نروژ طی دوره 2008-1970 میباشد. نتایج نشان میدهد منابع طبیعی در ذات خود در کوتاهمدت و بلندمدت مانعی برای رشد اقتصادی این کشورها نیست. همچنین آزادی اقتصادی و سرمایه انسانی نیز در هر دو کشور ایران و نروژ در کوتاهمدت و بلندمدت، اثر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
824 - تعرفههای بخشی و توزیع جغرافیایی صنایع پاییندستی کشاورزی: شواهدی از استانهای ایران
منصور اردشیری رضا مقدسی سعید یزدانی امیر محمدی نژادهدف این مقاله ارزیابی اثر تعرفههای بخشی بر توزیع جغرافیایی صنایع پاییندستی کشاورزی در استانهای ایران در چارچوب نظریه جغرافیای اقتصادی جدید است. بدین منظور از رهیافت میدلفارت- نارویک، اورمن و ونبلز (2000) استفاده شد که در آن چشمانداز توزیع مکانی فعالیت صنایع با توجه أکثرهدف این مقاله ارزیابی اثر تعرفههای بخشی بر توزیع جغرافیایی صنایع پاییندستی کشاورزی در استانهای ایران در چارچوب نظریه جغرافیای اقتصادی جدید است. بدین منظور از رهیافت میدلفارت- نارویک، اورمن و ونبلز (2000) استفاده شد که در آن چشمانداز توزیع مکانی فعالیت صنایع با توجه به تعاملات چند عاملی بین ویژگیهای منطقهای و صنعتی شکل میگیرد. مدل تحقیق با استفاده از اطلاعات صنعتی و منطقهای 33 رسته صنعت در سطح کد 4 رقمی طبقهبندی (ISIC) برای صنایع پاییندستی کشاورزی 28 استان کشور در دوره 93-1383 با روش اثرات ثابت برآورد شد. نتایج نشان داد تعرفههای بخشی بر الگوی مکانیابی صنعتی در صنایع پاییندستی کشاورزی ایران اثر معنادار دارد؛ بدان معنا که اجرای سیاستهای حمایتی سبب افزایش تجمع در برخی استانها و شکلگیری الگوی هسته- پیرامون در ایران شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
825 - بررسی فرضیه تغییرناپذیری بیکاری در استانهای ایران
حسن دلیریهدف مقاله بررسی ارتباط اثرات نرخ مشارکت اقتصادی بر نرخ بیکاری در استانهای ایران و آزمون فرضیه تغییرناپذیری بیکاری است. برای این منظور از دادههای فصل اول 1384 تا فصل سوم 1394 و روشهای مختلف تک معادلهای، سیستم معادله و دادههای تابلویی استفاده شده است. نتایج نشان مید أکثرهدف مقاله بررسی ارتباط اثرات نرخ مشارکت اقتصادی بر نرخ بیکاری در استانهای ایران و آزمون فرضیه تغییرناپذیری بیکاری است. برای این منظور از دادههای فصل اول 1384 تا فصل سوم 1394 و روشهای مختلف تک معادلهای، سیستم معادله و دادههای تابلویی استفاده شده است. نتایج نشان میدهد در اغلب استانها و همچنین در متوسط کشور، فرضیه تغییرناپذیری نرخ بیکاری به واسطه شوکهای کوتاهمدت در نرخ مشارکت اقتصادی برقرار میباشد؛ از اینرو، برای کاهش نرخ بیکاری بلندمدت باید در عرصه سیاستگذاری در ساختار اقتصاد کلان و در بخش تقاضای نیروی کار، تغییراتی ایجاد شود. گفتنی است تغییرات عرضه نیروی کار، تنها اثرات کوتاهمدت در کنترل بیکاری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
826 - بررسی رشد اقتصادی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی)
کاظم یاوری مهدیه رضاقلی زاده مجید آقاییاین مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] میباشد. مدل سازی دادهها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدلهای پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع أکثراین مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] میباشد. مدل سازی دادهها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدلهای پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی 1970 تا 2008 با استفاده از تخمین زنهای گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)[4]، اثرات ثابت[5] و اثرات تصادفی[6] برآورد شده است. نتایج تجربی حاصل از این تحقیق رابطه منفی میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی (افزایش GDP سرانه) در این کشورها را تأئید مینماید. * دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، (نویسنده مسئول)، پست الکترونیکی: kyavari@gmail.com **دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، پست الکترونیکی: mahdieh_rezagholizadeh@yahoo.com ***دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر گروه آمارهای اقتصادی پژوهشکده آمار ایران majid_aghaei3@yahoo.com 1- عربستان سعودی، ایران، عراق، امارات متحده عربی، کویت، نیجریه، لیبی، الجزایر [2]- Dynamic Panel Data [3]- Static Panel Data [4]- Generalized Method of Moments [5]- Fixed Effects [6]- Random Effects تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
827 - تأثیر مصرف فرآوردههای نفتی بر رشد اقتصادی در استان های کشور
کیومرث شهبازی حسین اصغرپور کریم محرم زادههدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مصرف فرآوردههای نفتی و رشد اقتصادی در استان های کشور میباشد. در این راستا از روش دادههای تابلویی و دادههای فصلی دوره زمانی 1385-1379 در سطح استانی استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که مصرف بنزین و نفت گاز تأثیر مثبت و معنیدار أکثرهدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مصرف فرآوردههای نفتی و رشد اقتصادی در استان های کشور میباشد. در این راستا از روش دادههای تابلویی و دادههای فصلی دوره زمانی 1385-1379 در سطح استانی استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که مصرف بنزین و نفت گاز تأثیر مثبت و معنیداری بر رشد اقتصادی استان های کشور داشته است و کشش تولید استان های کشور نسبت به بنزین و نفت گاز به ترتیب (22/0) و (19/0) بوده است. همچنین نتایج نشان میدهد که مخارج عمرانی دولت و جمعیت استان ها تأثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی داشتهاند و کشش تولید نسبت به جمعیت بیشتر از کشش تولید نسبت به مخارج عمرانی دولت بوده است. با توجه به نتایج تحقیق، تحدید مصرف فرآوردههای نفتی میتواند منجر به کندی رشد اقتصادی در استان های کشور شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
828 - بررسی رفتار تورم اقلام قابلمبادله و غیرقابلمبادله(رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا)
جاوید بهرامی بهنوش سادات آقایان اسفندیار جهانگردچکیده هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر تورم به تفکیک اقلام قابلمبادله و غیرقابلمبادله میباشد. بر این اساس، از مدل تعادل عمومی تصادفی پویا طی دوره زمانی 1370-1394 استفاده شد. نتایج توابع ضربه- واکنش نشان داد در اثر وارد شدن تکانهها، تورمِ اقلام غیرقابلمبادله واکنش أکثرچکیده هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر تورم به تفکیک اقلام قابلمبادله و غیرقابلمبادله میباشد. بر این اساس، از مدل تعادل عمومی تصادفی پویا طی دوره زمانی 1370-1394 استفاده شد. نتایج توابع ضربه- واکنش نشان داد در اثر وارد شدن تکانهها، تورمِ اقلام غیرقابلمبادله واکنش بیشتری از خود نشان میدهند؛ در میان تکانههای وارده، به لحاظ اثر اولیه و مدت ماندگاری آن، تکانه پولی بیشترین تاثیر را بر تورم اقلام غیرقابلمبادله داشته است؛ در خصوص اقلام قابلمبادله، به لحاظ اثر اولیه، تکانه نرخ ارز و در خصوص مدت ماندگاری اثر آن، تکانه پولی بیشترین تاثیر را داشتهاند. بر اساس نتایج، توجه سیاستگذاران به اجزای تشکیلدهنده تورم در هنگام تصمیمگیریهای اقتصادی پیشنهاد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
829 - اثرات نامتقارن شوکهای قیمت نفت بر نرخ بهره و رشد اقتصادی ایران: مدل VAR غیرخطی
سعید صمدی علی سرخوش سرا امید امینی دره وزانچکیده هدف این مقاله بررسی اثرات نامتقارن شوک های قیمت نفت بر نرخ بهره و رشد اقتصادی ایران با استفاده از دادههای فصلی از 1378:1 تا 1393:4 است. بدین منظور، از الگوی خود توضیح برداری سری زمانی غیرخطی انتقال ملایم شامل رژیمهای نوسانات بالا و پایین استفاده شد. ازاینرو، نو أکثرچکیده هدف این مقاله بررسی اثرات نامتقارن شوک های قیمت نفت بر نرخ بهره و رشد اقتصادی ایران با استفاده از دادههای فصلی از 1378:1 تا 1393:4 است. بدین منظور، از الگوی خود توضیح برداری سری زمانی غیرخطی انتقال ملایم شامل رژیمهای نوسانات بالا و پایین استفاده شد. ازاینرو، نوسانات قیمت نفت به عنوان متغیر انتقال انتخاب و با استفاده از تابع واکنش آنی تعمیمیافته به بررسی اثرات نامتقارن شوک های قیمت نفت بر نرخ بهره و رشد اقتصادی پرداخته شده است. نتایج نشان داد شوک های قیمت نفت در دو رژیم نوسانات بالا و پایین دارای اثرات متفاوت و نامتقارنی بر نرخ بهره و رشد اقتصادی هستند. شوک قیمت نفت در رژیم نوسانات بالا در شروع باعث کاهش شدیدتررشد اقتصادی نسبت به افزایش رشد اقتصادی در رژیم با نوسانات پایین می شود. بر اساس نتایج، پیشنهاد می شود ذخیره کردن مازاد درآمد نفتی در دورههای افزایش قیمت نفت مورد توجه قرار گیرد، تا این مازاد درآمد بهمنظور کاهش اثرات مخرب وارده در هنگام وقوع نوسانات زیاد قیمت نفت مورداستفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
830 - رابطه فناوری اطلاعات و ارتباطات، بخشهای صادراتی و غیرصادراتی و رشد اقتصادی در ایران: تعمیم مدل فدر
صابر معتقد همایون رنجبر سعید دایی کریم زادهصنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به صورت مستقیم نقشی مهم در تولید ناخالص داخلی و افزایش نرخ رشد اقتصادی دارد و به طور غیرمستقیم باعث افزایش کارآیی و بهرهوری تولیدات بخشهای صادراتی و غیرصادراتی و افزایش نرخ رشد اقتصادی میشود. در این پژوهش با گسترش مدل فدر (1982) أکثرصنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به صورت مستقیم نقشی مهم در تولید ناخالص داخلی و افزایش نرخ رشد اقتصادی دارد و به طور غیرمستقیم باعث افزایش کارآیی و بهرهوری تولیدات بخشهای صادراتی و غیرصادراتی و افزایش نرخ رشد اقتصادی میشود. در این پژوهش با گسترش مدل فدر (1982)، مدلی جهت بررسی ارتباط فاوا، صادرات و بخش غیرصادراتی و رشد اقتصادی ارایه شده است. مدل اقتصادسنجی به روش خودتوضیحی با وقفههای توزیعی (ARDL) برای بازه زمانی 1357 تا 1389 در ایران برآورد شده است. نتایج نشان میدهد که فاوا و صادرات اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی در ایران داشتهاند و نیز اثرات خارجی مثبت و معناداری بر صادرات و بخش غیرصادراتی و همچنین صادرات اثرات خارجی مثبت و معناداری بر بخش غیرصادراتی داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
831 - تاثیر دولت الکترونیکی بر کاهش فساد اقتصادی در گروه کشورهای منتخب اسلامی
محمدعلی متفکر آزاد زینب جامه شورانی زینب حیدری دادهدف مقالهی حاضر بررسی تاثیر دولت الکترونیکی بر فساد بین 34 کشور منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی طی سالهای 2011- 2003 است. بدین منظور از روش پانل تصادفی (GLS) با در نظرگرفتن ناهمسانی واریانس برای برآورد نتایج استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد تقویت دولت الکترونی أکثرهدف مقالهی حاضر بررسی تاثیر دولت الکترونیکی بر فساد بین 34 کشور منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی طی سالهای 2011- 2003 است. بدین منظور از روش پانل تصادفی (GLS) با در نظرگرفتن ناهمسانی واریانس برای برآورد نتایج استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد تقویت دولت الکترونیکی، فساد اقتصادی موجود در کشورها را کاهش میدهد که این امر سرمایهگذاری بیشتر بر روی ایجاد و بهبود شاخصهای دولت الکترونیکی را میطلبد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
832 - بررسی اقتصادی جرم و اثرات سرریز بین استانی آن در ایران: یک رویکرد پنل فضایی
محسن مهرآرا احسان محمدیان نیکپیمقاله حاضر به بررسی اقتصادی جرم با استفاده از دادههای استانی کشور ایران، از سال 89-1379 با لحاظ کردن متغیرهای اقتصادی و اجتماعی میپردازد. به جهت بررسی جرم از حیث مکان و لحاظ اثرات سرریز در مدل، از اقتصاد سنجی فضایی استفاده شده است. یافتههای حاصل از تحقیق حاضر دلالت ب أکثرمقاله حاضر به بررسی اقتصادی جرم با استفاده از دادههای استانی کشور ایران، از سال 89-1379 با لحاظ کردن متغیرهای اقتصادی و اجتماعی میپردازد. به جهت بررسی جرم از حیث مکان و لحاظ اثرات سرریز در مدل، از اقتصاد سنجی فضایی استفاده شده است. یافتههای حاصل از تحقیق حاضر دلالت بر معنادار بودن اثرات سرریز ناشی از جرم در بین استانهای کشور دارد. بنابراین تغییر میزان جرم در یک استان از کشور علاوه بر تأثیرگذاری در استان موردنظر دارای اثرات سرریز یا سرایت بین مرزها بر استانهای مجاور نیز میباشد. به علاوه نتایج نشان میدهند که متغیرهای اقتصادی درآمد و نرخ مشارکت و همچنین متغیرهای اجتماعی نسبت ازدواج به طلاق، نسبت شهرنشینی و افزایش جمعیت اثرات معنادار و با اهمیتی بر وقوع جرم در کشور دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
833 - اندازهگیری آثار زیست محیطی فعالیتهای اقتصادی در ایران با رویکرد جدول داده-ستاده
زهرا نصراللهی زهره احمدی سمانه عشرتیامروزه رشد فعالیتهای اقتصادی به دنبال رشد جمعیت، مسائلی همانند بهرهبرداری بیش از اندازه از منابع طبیعی و آلودگیهای زیست محیطی را به یکی از معضلات زندگی بشر تبدیل کرده است. بر این اساس رشد اقتصادی همراه با محدودیتهایی است که خود، عامل آن است و انسان برای در امان ماند أکثرامروزه رشد فعالیتهای اقتصادی به دنبال رشد جمعیت، مسائلی همانند بهرهبرداری بیش از اندازه از منابع طبیعی و آلودگیهای زیست محیطی را به یکی از معضلات زندگی بشر تبدیل کرده است. بر این اساس رشد اقتصادی همراه با محدودیتهایی است که خود، عامل آن است و انسان برای در امان ماندن از آثار فعالیتهای اقتصادی خود نیازمند الگوی جدیدی از رشد است که علاوه بر حفظ محیط زیست با آن سازگار باشد. این الگوی جدید توسعه پایدار نام گرفته است. توجه به مسائل زیست محیطی یکی از مهم ترین دلایل مطرح شدن بحث توسعه پایدار است. قدم نهادن در این مسیر در گام اول مستلزم شناسایی منابع عمده ایجاد آلودگی است. از این رو در این تحقیق به بررسی و اندازهگیری انتشار گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای بشر با استفاده از جدول داده ستاده پرداخته شده است. بر اساس محاسبات انجام شده مشخص شد که در مورد اغلب آلایندهها، بخشهای حمل و نقل هوایی، جادهای و ریلی بزرگ ترین منتشرکنندگان گازهای آلاینده می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
834 - تاثیر آزادی اقتصادی بر توسعه بخش بانکی ایران
ابوالفضل شاه آبادی راضیه داوری کیشچکیده از مهمترین ابعاد توسعه مالی، بخش بانکی است که تاثیر به سزایی در فرآیند تجهیز پساندازها، شناسایی فرصتهای سرمایهگذاری و متنوعسازی ریسک دارد. آزادی اقتصادی عامل تعیینکننده در جهت توسعه بخش بانکی است که افزایش درجه آزادی اقتصادی زمینه را برای تجهیز منابع مالی، أکثرچکیده از مهمترین ابعاد توسعه مالی، بخش بانکی است که تاثیر به سزایی در فرآیند تجهیز پساندازها، شناسایی فرصتهای سرمایهگذاری و متنوعسازی ریسک دارد. آزادی اقتصادی عامل تعیینکننده در جهت توسعه بخش بانکی است که افزایش درجه آزادی اقتصادی زمینه را برای تجهیز منابع مالی، تقویت حس سپردهگذاری بانکی در عموم افراد جامعه هدایت سرمایههای اندک آنان به سمت فعالیتهای تولیدی فراهم مینماید. از اینرو، در این مطالعه به بررسی تاثیر شاخص آزادی اقتصادی بر توسعه بخش بانکی ایران طی دوره زمانی 1390-1359 پرداخته میشود. نتایج مطالعه نشان میدهد آزادی اقتصادی رابطه مثبت و معناداری با توسعه بخش بانکی دارد. همچنین براساس نتایج تخمین تاثیر داراییهای خارجی بانک مرکزی به پایه پولی و نرخ سود واقعی بر توسعه بخش بانکی مثبت و معنادار است. تاثیر بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی به پایه پولی نیز منفی و معنادار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
835 - اثر الگوی تخصص تجاری بر رشد اقتصادی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا
همایون رنجبر مهدیه ایرانمنش مرتضی محمدیروند همگرایی الگوی تجاری کشورها به الگوی تجارت جهانی با استفاده از شاخصهای مختلفی مانند تخصص گرایی در تجارت ارزیابی میشود و تخصص تجاری خود توسط شاخصهای مختلفی همچون عدم تجانس تجاری، تمرکز صادرات و تخصص درون صنعتی اندازهگیری میشود، در برگیرنده دلالتهای ضمنی بهرهور أکثرروند همگرایی الگوی تجاری کشورها به الگوی تجارت جهانی با استفاده از شاخصهای مختلفی مانند تخصص گرایی در تجارت ارزیابی میشود و تخصص تجاری خود توسط شاخصهای مختلفی همچون عدم تجانس تجاری، تمرکز صادرات و تخصص درون صنعتی اندازهگیری میشود، در برگیرنده دلالتهای ضمنی بهرهوری صادرات میباشد. الگوهای تخصص و افزایش بیشتر ارزش افزوده صادرات در کشورهای درحال توسعه پیامدهای مهمی بر بهرهوری و رشد اقتصادی دارد.بر این اساس مقالة حاضر به بررسی اثر الگوی تخصص تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه منا برای سالهای 2009-2001 با استفادهاز روش گشتاورهای تعمیم یافته پرداخته است. نتایج حاکی از اثر مثبت شاخصهای تمرکز صادرات بر رشد اقتصادی و اثر منفی شاخصهای عدم تجانس تجاری و تجارت بین صنعتی بر رشد اقتصادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
836 - نقاط رکود و رونق اقتصاد ایران با استفاده از مدل مارکف سوئیچینگ
مرتضی صالحی سربیژن غلامعلی رییسی نادر شتاب بوشهریدر این مقاله با استفاده از مدل غیرخطی مارکف سوئیچینگ همیلتون خصوصیات احتمالی الگوی چرخشی تولید ناخالص داخلی واقعی ایران به صورت تعدیل شده فصلی بین سالهای 1367 تا 1387 بررسی میشود. نتایج نشان داد چرخههای تجاری استخراج شده از روش مارکف سوئچینگ نسبت به مدل خطی مناسبتر أکثردر این مقاله با استفاده از مدل غیرخطی مارکف سوئیچینگ همیلتون خصوصیات احتمالی الگوی چرخشی تولید ناخالص داخلی واقعی ایران به صورت تعدیل شده فصلی بین سالهای 1367 تا 1387 بررسی میشود. نتایج نشان داد چرخههای تجاری استخراج شده از روش مارکف سوئچینگ نسبت به مدل خطی مناسبتر بوده و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی به سه رژیم با میانگین رشد منفی، رشد مثبت ملایم و رشد مثبت بالابه ترتیب92/3، 43/4 و 53/9 طبقهبندی شدهاست. اقتصاد ایران طی دورهی مورد بررسی 7 فصل رکود، 58 فصل با رشد ملایم و 10 فصل با رشد بالا را تجربه کرده است. همچنین احتمال پایداری رژیمهای رکودی، رشد ملایم و رشد بالا به ترتیب 3/0، 92/0 و 5/0 درصد برآورد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
837 - بازتعریف رابطه مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران (رویکرد بخشی ـ استانی)
امیرحسین مزینی عباس عصاری بهناز افشاریان احمد رسولیچکیده بررسی ارتباط میان مصرف انرژی و رشد اقتصادی کشور به صورت بخشی و بر حسب دادههای استانی به وسیلهی رویکرد راهگزینی مارکف طی دوره 89-1379 موضوع مطالعه حاضر میباشد. نتایج تحقیق حکایت از تأثیر مثبت رشد مصرف انرژی بر رشد ارزش افزوده بخش صنعت و حمل و نقل، هم در استان أکثرچکیده بررسی ارتباط میان مصرف انرژی و رشد اقتصادی کشور به صورت بخشی و بر حسب دادههای استانی به وسیلهی رویکرد راهگزینی مارکف طی دوره 89-1379 موضوع مطالعه حاضر میباشد. نتایج تحقیق حکایت از تأثیر مثبت رشد مصرف انرژی بر رشد ارزش افزوده بخش صنعت و حمل و نقل، هم در استانهای توسعه یافته و هم در استانهای در حال توسعه دارد. اما میزان اثرگذاری مثبت مصرف انرژی با حرکت از فاز رکود اقتصادی به فاز رونق اقتصادی افزایش مییابد. این موضوع در بخش صنعت در دوره رونق شدیدتر و معنادارتر میباشد. این نتایج حکایت از وجود نوعی عدم تقارن در ارتباط میان مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران (بسته به نوع: رژیم اقتصادی، بخش اقتصادی و میزان توسعه یافتگی استانی) دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
838 - مدل بهینه اقتصادی کشت برای کاهش اثرات آلودگی های زیست محیطی در استان مازندران
مجید قربانی ابوالفضل محمودی محسن شوکت فدایی محمد خالدیهدف این مقاله بررسی جایگاه دانه های روغنی کلزا و سویا در الگوی بهینه کشت استان مازندران در دو حالت بازاری و اجتماعی میباشد. بدین منظور، از مدل برنامه ریزی خطی کالیبره برای کاهش آلودگیهای زیست محیطی بر اساس دادههای سال زراعی 97 – 1396 استفاده شده است. نتایج مدل أکثرهدف این مقاله بررسی جایگاه دانه های روغنی کلزا و سویا در الگوی بهینه کشت استان مازندران در دو حالت بازاری و اجتماعی میباشد. بدین منظور، از مدل برنامه ریزی خطی کالیبره برای کاهش آلودگیهای زیست محیطی بر اساس دادههای سال زراعی 97 – 1396 استفاده شده است. نتایج مدل بازاری نشان داد استفاده از آب و ماشین آلات و سرمایه برای تولید محصولات استان و به ویژه، دانه های روغنی بیش از نیاز می باشد و می توان همین مقادیر تولید را با استفاده از مقادیر کمتری از این نهاده ها به دست آورد. همچنین با توجه به محدودیت های موجود و منابع در دسترس، برای دست یابی به الگوی بهینه باید کشت سویا را 45 درصد کاهش و کشت کلزا را 18 درصد افزایش داد. نتایج مدل اجتماعی نشان داد تولید دانه های روغنی در استان تنها با حمایتهای دولت از بخش کشاورزی امکان پذیر خواهد بود. بر اساس نتایج پیشنهاد می شود که به جای تمرکز حمایت ها در زمینه یارانه کود و سموم شیمیایی، در زمینه های دیگری از قبیل ارتقاء دانش فنی، بیمه، انبارداری، حمل و نقل، ایجاد بورس کالا، استاندارد سازی، صادرات، بسته بندی و درجه بندی نیز این حمایت ها صورت گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
839 - بررسی رابطه میان رشد مصرف برق و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت
محسن مهرآرا راضیه فرمهینی فراهانی آیت حسن زادهاین مقاله به بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و رشد مصرف برق در برخی از کشورهای منتخب صادرکننده نفت در دوره زمانی 1972 تا 2008 میپردازد که در آن از هر دو روش تک معادله و دادههای ترکیبی استفاده میشود. نتایج تجربی مبتنی بر روش دادههای ترکیبی نشان میدهد که مسیر علّیت میان أکثراین مقاله به بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و رشد مصرف برق در برخی از کشورهای منتخب صادرکننده نفت در دوره زمانی 1972 تا 2008 میپردازد که در آن از هر دو روش تک معادله و دادههای ترکیبی استفاده میشود. نتایج تجربی مبتنی بر روش دادههای ترکیبی نشان میدهد که مسیر علّیت میان رشد اقتصادی و رشد مصرف برق در بلند مدت بصورت دو طرفه و در کوتاه مدت از رشد مصرف برق به رشد اقتصادی است. این یافتهها دلالت بر آن دارد که کشورهای صادرکننده نفت منتخب، کشورهایی وابسته به انرژی برق می باشند. بنابراین سیاستهای کاهش تقاضای برق از طریق افزایش قیمت برق اثر نامطلوبی بر رشد اقتصادی این کشورها در کوتاه مدت و بلندمدت خواهد داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
840 - تعیین نرخ بهره بهینه و اثرات آن بر اقتصاد ایران (کاربردی از مدلهای کنترل بهینه)
یزدان نقدی فرشید عفتی بارانچکیده هدف این مقاله برآورد و محاسبه نرخ بهره بهینه طی دوره 95-1375 برای دستیابی به نرخ تورم بهینه و رشد اقتصادی مطلوب با استفاده از الگوی کنترل بهینه است. با توجه به برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران نرخ رشد اقتصادی 6 درصد و نرخ تورم هدفگذاری شده در ا أکثرچکیده هدف این مقاله برآورد و محاسبه نرخ بهره بهینه طی دوره 95-1375 برای دستیابی به نرخ تورم بهینه و رشد اقتصادی مطلوب با استفاده از الگوی کنترل بهینه است. با توجه به برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران نرخ رشد اقتصادی 6 درصد و نرخ تورم هدفگذاری شده در این تحقیق 10 درصد در نظر گرفته شده است. نتایج نشان داد برای رسیدن به نرخ رشد اقتصادی مطلوب 6 درصد در سال و نرخ تورم هدفگذاری شده 10 درصد، میانگین نرخ بهره بهینه در اقتصاد ایران برای دوره 95-1372 حدود 2/5 درصد است. با توجه به اینکه میانگین نرخ بهره بانکی برای اقتصاد ایران طی همین دوره 3/14 درصد بوده است؛ پیشنهاد میشود نرخ بهره بانکی کاهش یابد. این امر موجب گسترش سرمایهگذاری و در نهایت، گسترش تولید و رشد اقتصادی در اقتصاد ایران خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
841 - ارزیابی زیست محیطی فعالیتهای اقتصادی با استفاده از جدول داده ـ ستاده (یزد)
زهرا نصراللهی شهرام وصفی اسفستانی سمیه نوری زادهتحلیل داده- ستانده زیست محیطی یکی از الگوهای مناسب برای بررسی روابط بین بخشی است. در این تحقیق با استفاده از روشهای سهم مکانی الگوی اصلاح شده شبه لگاریتمی بخش تخصصی یا بومی، جدول داده- ستانده استان یزد برای سال 1385 استخراج شده و با استفاده از میزان مصرف انرژی و ضرایب أکثرتحلیل داده- ستانده زیست محیطی یکی از الگوهای مناسب برای بررسی روابط بین بخشی است. در این تحقیق با استفاده از روشهای سهم مکانی الگوی اصلاح شده شبه لگاریتمی بخش تخصصی یا بومی، جدول داده- ستانده استان یزد برای سال 1385 استخراج شده و با استفاده از میزان مصرف انرژی و ضرایب انتشار، میزان انتشار آلایندههای محیط زیستی توسط هر بخش اقتصادی برآورد شد. نتایج محاسبات نشان میدهد در سال 1385 در استان یزد 26,984,133 تن گاز دیاکسیدکربن توسط بخشهای اقتصادی انتشار یافته است که بخش ساخت فلزات اساسی، ساخت محصولات فلزی فابریکی به جز ماشینآلات و تجهیزات، با نزدیک به 40 درصد بیشترین سهم از میزان انتشار آلایندگی استان را داشته و بررسی ضرایب مستقیم و غیرمستقیم نیز نشان میدهد که بخش حمل و نقل- انبارداری و ارتباطات، با 97/2 تن برای هر میلیون ریال تقاضا بالاترین میزان ضرایب انتشار را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
842 - عوامل موثر بر صادرات ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا
منصور عسگریهدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر صادرات ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا با استفاده از مدل جاذبه و با رهیافت دادههای پانلی طی دوره زمانی 2016 - 2007 است. نتایج حاصل از برآوردگر گشتاورهای تعمیمیافته نشان میدهد؛ متغیرهای اندازه تولید ناخالص داخلی، تشابهات اقتصادی، تف أکثرهدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر صادرات ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا با استفاده از مدل جاذبه و با رهیافت دادههای پانلی طی دوره زمانی 2016 - 2007 است. نتایج حاصل از برآوردگر گشتاورهای تعمیمیافته نشان میدهد؛ متغیرهای اندازه تولید ناخالص داخلی، تشابهات اقتصادی، تفاوت بین درآمد صادرکننده و واردکننده و نرخ واقعی ارز بر افزایش صادرات ایران موثر بوده و برقراری موافقتنامه تجارت ترجیحی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به میزان 43 درصد موجب افزایش صادرات ایران میشود. تقویت زیرساختهای حمل و نقل و تجارت دریایی در سواحل شمالی کشور، تقویت زیرساختهای جادهای و تکمیل اتصال ریلی از مرز جلفا به مکری ارمنستان و استفاده از پولهای ملی در تجارت فیمابین با توجه به شرایط کنونی کشور پیشنهاد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
843 - اثرات گسترش فناوری نانو تکنولوژی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب
یزدان نقدی سهیلا کاغذیان نیکی محسنی فخر هادی پرهیزی گشتیمقالهی حاضر، به ارزیابی آثار فناوری نانو بر رشد اقتصادی کشورهای اتحادیهی اروپا، آمریکا و ژاپن در دورهی زمانی 2009- 1997 در قالب یک مدل اقتصاد سنجی (GMM) و دادههای تابلویی میپردازد. نتایج نشان میدهد گسترش فناوری نانو تکنولوژی اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصاد أکثرمقالهی حاضر، به ارزیابی آثار فناوری نانو بر رشد اقتصادی کشورهای اتحادیهی اروپا، آمریکا و ژاپن در دورهی زمانی 2009- 1997 در قالب یک مدل اقتصاد سنجی (GMM) و دادههای تابلویی میپردازد. نتایج نشان میدهد گسترش فناوری نانو تکنولوژی اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه دارد؛ به طوری که در کوتاه مدت و بلندمدت با افزایش یک درصدی هزینههای تحقیق و توسعه در فناوری نانو تکنولوژی، 01/0 درصد رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه افزایش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
844 - تاثیر افزایش قیمت گروههای مختلف کالایی بر رفاه خانوارهای روستایی کشور بر مبنای سیستم مخارج خطی
صمد حکمتی فرید سلیمان فیضی نفیسه سعادتهدف این مقاله ارزیابی اثر افزایش قیمت هشت گروه کالایی بر رفاه خانوارهای روستایی کشور طی بازه زمانی 1380-1391 میباشد. این مطالعه برای برآورد حداقل معاش خانوارهای روستایی کشور از دادههای هزینه خانوارهای روستایی منتشر شده مرکز آمار ایران بهره میبرد. برآورد حداقل معاش نی أکثرهدف این مقاله ارزیابی اثر افزایش قیمت هشت گروه کالایی بر رفاه خانوارهای روستایی کشور طی بازه زمانی 1380-1391 میباشد. این مطالعه برای برآورد حداقل معاش خانوارهای روستایی کشور از دادههای هزینه خانوارهای روستایی منتشر شده مرکز آمار ایران بهره میبرد. برآورد حداقل معاش نیز بر روش تابع تقاضای سیستم مخارج خطی استوار است. همچنین پس از برآورد حداقل معاش گروههای مختلف کالایی با استفاده از دادههای تابلویی و محاسبه کشش درآمدی (مخارجی)، به محاسبه شاخصهای رفاهی، تغییرهای جبرانی و تغییرهای معادل در گروههای مختلف کالایی اقدام شده است. نتایج نشان میدهد حداقل معاش سالانه خانوار روستایی در سال 1391 برابر با 40637 هزار ریال بوده و نیز افزایش قیمت هر یک از گروههای کالایی، متناسب با سهم خود در حداقل معاش خانوار، رفاه خانوارهای روستایی را کاهش میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
845 - اقتصاد سایه و نابرابری درآمدی در ایران
احمد اسدزاده زهرا جلیلیچکیده مقالهی حاضر رابطه بین نابرابری درآمدی و اقتصاد سایه را در ایران طی دوره 1389- 1350 مورد مطالعه قرار میدهد. پس از بررسی شکست ساختاری در دادهها با استفاده از آزمون شکست ساختاری درونزای بای- پرون و انجام آزمون ریشه واحد لی- استرازیکیچ مطالعه با روش حداقل مربعات أکثرچکیده مقالهی حاضر رابطه بین نابرابری درآمدی و اقتصاد سایه را در ایران طی دوره 1389- 1350 مورد مطالعه قرار میدهد. پس از بررسی شکست ساختاری در دادهها با استفاده از آزمون شکست ساختاری درونزای بای- پرون و انجام آزمون ریشه واحد لی- استرازیکیچ مطالعه با روش حداقل مربعات معمولی انجام گرفت. براساس نتایج به دست آمده اثر اقتصاد سایه بر نابرابری درآمدی مثبت بوده و با افزایش آن، نابرابری درآمدی افزایش مییابد. همچنین نتایج نشان دادند افزایش اندازه دولت، منجر به افزایش نابرابریهای درآمدی شده است. به علاوه اثر اقتصاد سایه در همزمانی با رشد اقتصادی و اندازه دولت حاکی از آن است که در حالت افزایش اقتصاد سایه، نابرابریهای درآمدی افزایش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
846 - تاثیر تولیدات کارخانهای و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر انتشار گاز CO2 در کشورهای عضو گروهD8
محمد مهدی برقی اسکویی فیروز فلاحی صونا ژنده خطیبیدر این تحقیق تاثیر متغیرهایی از قبیل مصرف انرژی٬ تولیدات کارخانه ای٬ درجه باز بودن اقتصاد٬ سرمایهگذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن برای سالهای (2010-1990) در کشورهای گروه D8 در قالب یک الگوی اقتصادسنجی با استفاده از دادههای تلفیقی (پانل دیت أکثردر این تحقیق تاثیر متغیرهایی از قبیل مصرف انرژی٬ تولیدات کارخانه ای٬ درجه باز بودن اقتصاد٬ سرمایهگذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن برای سالهای (2010-1990) در کشورهای گروه D8 در قالب یک الگوی اقتصادسنجی با استفاده از دادههای تلفیقی (پانل دیتا) و روش گشتاورهای تعمیم یافته برآورد شده است. نتایج نشان میدهد که در روش اثرات ثابت تمام متغیرهای مورد بررسی به جز سرمایهگذاری مستقیم خارجی رابطهای مثبت و معنادار با انتشار گاز دی اکسید کربن دارند. در روش گشتاورهای تعمیم یافته نیز تمام متغیرهای برآورد شده مثبت و معنادار میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
847 - عوامل مؤثر بر مدت زمان بقای رونق اقتصادی کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی (رهیافت تحلیل بقا)
مجید فشاریهدف مقاله بررسی تأثیر متغیرهای نرخ تورم، سرمایهگذاری، قیمت نفت و درآمدهای نفتی و نسبت اعتبارات اعطا شده به بخش خصوصی بر مدت زمان بقای رونق اقتصادی در 25 کشور منتخب سازمان همکاری اسلامی طی سالهای 2014-1994 میباشد. برای دستیابی به این هدف، مدل تجربی تحقیق با بهرهگیری أکثرهدف مقاله بررسی تأثیر متغیرهای نرخ تورم، سرمایهگذاری، قیمت نفت و درآمدهای نفتی و نسبت اعتبارات اعطا شده به بخش خصوصی بر مدت زمان بقای رونق اقتصادی در 25 کشور منتخب سازمان همکاری اسلامی طی سالهای 2014-1994 میباشد. برای دستیابی به این هدف، مدل تجربی تحقیق با بهرهگیری از روش مدلهای دورهای و با فرض توزیع ویبول تخمین زده شده است. نتایج برآورد مدل دلالت بر تأثیرگذاری مثبت متغیرهای نرخ تورم، قیمت نفت و درآمدهای نفتی، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی حقیقی و نسبت اعتبارات اعطا شده به بخش خصوصی بر طول دوره رونق اقتصادی در کشورهای مورد مطالعه دارد. بر این اساس پیشنهاد میشود سیاستگذاران اقتصادی در کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی با افزایش سرمایهگذاری و توسعه بازارهای مالی به افزایش ظرفیت تولید داخلی و در نتیجه احتمال بقای بیشتر رونق اقتصادی مبادرت نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
848 - زیانهای اقتصادی طوفان گرد و غبار بر استانهای غربی ایران (مطالعهی موردی: ایلام، خوزستان و کرمانشاه)
کوهسار خالدیگرد و غبار در دههی 1380 زیانهای گستردهی بر استانهای غربی و جنوبی کشور وارد ساخته است. در این مقاله با استفاده از روشهای پارامتریک، بخشی از خسارات گرد و غبار بر اقتصاد سه استان شدیدا متاثر (ایلام، خوزستان و کرمانشاه) برای سالهای90-1385 برآورد شده است. مجموع خسارات أکثرگرد و غبار در دههی 1380 زیانهای گستردهی بر استانهای غربی و جنوبی کشور وارد ساخته است. در این مقاله با استفاده از روشهای پارامتریک، بخشی از خسارات گرد و غبار بر اقتصاد سه استان شدیدا متاثر (ایلام، خوزستان و کرمانشاه) برای سالهای90-1385 برآورد شده است. مجموع خسارات اقتصادی گرد و غبار بر کل بخش کشاورزی سه استان در سالهای مورد مطالعه از 2227 میلیون دلار در سناریوی اول تا 13361 میلیون دلار در سناریوی چهارم بوده است. در سال 1388 هر یک روز تعطیلی در اثر گرد و غبار بر مبنای ارزش افزودهی استانی، 142 میلیون دلار و بر مبنای متوسط ارزش افزودهی کشوری، 66 میلیون دلار، مجموعا بر اقتصاد سه استان زیان وارد کرده است. پیگیری حقوق طبیعی شهروندان ایرانی از طریق سازمانهای بینالمللی و منطقهای، استفاده از مدیریت بحران، تشویق دولت عراق به کنترل کانونهای گرد و غبار و حمایت کامل از فعالان اقتصادی استانهای متاثر به ویژه کشاورزان توسط دولت پیشنهاد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
849 - اثرات یکپارچگیمنطقهای و جهانی برسرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای حوزه خلیج فارس
سید کمیل طیبی بتول رفعت الهام ناقلی بهروز صادقی عمروآبادیدر فرایند جهانی شدن روابط تجاری و سرمایهگذاری بین کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه در قالب یکپارچگیهای منطقهای و جهانی گسترش یافته که اثرات متفاوتی در مناطق محتلف جهان حاصل شده است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر یکپارچگی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای حوزه أکثردر فرایند جهانی شدن روابط تجاری و سرمایهگذاری بین کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه در قالب یکپارچگیهای منطقهای و جهانی گسترش یافته که اثرات متفاوتی در مناطق محتلف جهان حاصل شده است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر یکپارچگی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای حوزه خلیج فارس بوده که عمدتا نفت خیز هستند. بدین لحاظ یک الگوی اقتصاد سنجی سرمایهگذاری خارجی در محیط دادههای تابلویی تصریح شده است که در برآورد آن از دادههای اقتصادی این کشورها طی دوره 2008- 2001 استفاده شده است. نتایج تجربی نشان میدهند که یکپارچگیهای منطقهای سبب افزایش جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای حوزه خلیج فارس میشود. همچنین نتایج حاکی از اثرگذاری منفی تفاوت های فرهنگی و زبانی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای حوزه خلیج فارس است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
850 - شناسایی اولویتهای سرمایهگذاری صنعتی در ایران با تأکید بر رشد ارزش افزوده
مهدی رضایی خلیل حیدری پریسا یعقوبیهدف این مقاله شناسایی اولویتهای سرمایه گذاری در فعالیتهای صنعتی ایران است که رشد ارزش افزوده بیشتر را در پی داشته باشد. بدین منظور، تابع تولید 92 فعالیت صنعتی کشور در سطح کدهای چهاررقمی طبقهبندی آیسیک از روش پنل دیتا در دوره 92-1375 تخمین زده شد و سپس با استفاده از أکثرهدف این مقاله شناسایی اولویتهای سرمایه گذاری در فعالیتهای صنعتی ایران است که رشد ارزش افزوده بیشتر را در پی داشته باشد. بدین منظور، تابع تولید 92 فعالیت صنعتی کشور در سطح کدهای چهاررقمی طبقهبندی آیسیک از روش پنل دیتا در دوره 92-1375 تخمین زده شد و سپس با استفاده از محاسبه کشش تولید نسبت به موجودی سرمایه در این صنایع و اثر تغییر موجودی سرمایه بر ارزش افزوده آن ها، اولویتبندی صنایع صورت گرفت. یافتهها نشان داد فعالیتهای صنایع معدنی و صنایع پاییندستی آنها به ازای یک واحد سرمایهگذاری، ارزش افزوده بیشتری ایجاد میکند. این صنایع، از آنجا که محصولات معدنی کشور را فرآوری و به محصولات با ارزش افزوده بیشتر تبدیل میکنند، برای اقتصاد کشور اهمیت زیادی دارند و یافته ها تأکیدی بر اهمیت سرمایه گذاری در این دست از صنایع است. بر اساس نتایج، توصیه میشود که سرمایهگذاری در صنایع معدنی و صنایع پاییندستی آنها هدفگذاری شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
851 - مدلسازی اقتصادی مدیریت منابع آب کشاورزی استان تهران با تأکید بر نقش بازار آب
ابوالفضل محمودی ابوذر پرهیزکاریدر این مقاله اثرات تشکیل بازارهای آب محلی و منطقهای در استان تهران مورد بررسی قرارگرفت و پتانسیل انتقال آب تحت شرایط کمآبی در سطح این استان ارزیابی شد. بدین منظور از یک سیستم مدلسازی اقتصادی مشتمل بر مدل برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP) و توابع تولید منطقهای محصولات کشا أکثردر این مقاله اثرات تشکیل بازارهای آب محلی و منطقهای در استان تهران مورد بررسی قرارگرفت و پتانسیل انتقال آب تحت شرایط کمآبی در سطح این استان ارزیابی شد. بدین منظور از یک سیستم مدلسازی اقتصادی مشتمل بر مدل برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP) و توابع تولید منطقهای محصولات کشاورزی (SWAP) استفاده شد. نتایج نشان داد که با برقراری بازارهای آب محلی و منطقهای در سطح استان تهران، افزون بر ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای آب آبیاری و متعادل شدن داد و ستد آب بین مناطق مورد مطالعه، مجموع اراضی آبی 41/7 درصد و مجموع سود ناخالص کشاورزان 27/9 درصد افزایش مییابد. در پایان با توجه به نقش حمایتی و سازنده بازارهای آب محلی و منطقهای، مهیا کردن زمینه لازم برای برقراری و استفاده بهینه از این نوع مکانیسمها در سطح استان تهران و سایر مناطقی از کشور که دارای منابع آبی مشترک هستند، پیشنهاد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
852 - مدلسازی بیوفیزیکی- اقتصادی جامع اقلیم و کشاورزی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز رودشور)
ابوذر پرهیزکاری غلامرضا یاوری ابوالفضل محمودی غلامرضا بخشی خانیکیهدف این مقاله مدلسازی بیوفیزیکی- اقتصادی جامع اقلیم و کشاورزی در حوضه آبخیز رودشور با استفاده از مجموعه داده های پانل (سری زمانی) مربوط به متغیر اقلیمی بارش طی 1395-1365 و مقطعی سال پایه 95-1394 میباشد. برای دستیابی به نتایج کاربردی، مدلسازی با تلفیق دو بخش بیوفیزیک أکثرهدف این مقاله مدلسازی بیوفیزیکی- اقتصادی جامع اقلیم و کشاورزی در حوضه آبخیز رودشور با استفاده از مجموعه داده های پانل (سری زمانی) مربوط به متغیر اقلیمی بارش طی 1395-1365 و مقطعی سال پایه 95-1394 میباشد. برای دستیابی به نتایج کاربردی، مدلسازی با تلفیق دو بخش بیوفیزیکی و اقتصادی تحت سناریوهای آزمایش ملایم، متوسط و شدید با استفاده از نرمافزار گمز صورت گرفت. نتایج نشان داد الگوی رفتاری متغیر اقلیمی بارش در حوضه آبخیز رودشور پس از سال 1380 با روندی کاهشی همراه بوده و با تغییر اقلیم ناشی از کاهش بارش تحت سناریوهای ملایم تا شدید، منابع آب منطقه 75/5 تا 8/13 درصد، تولیدات کشاورزی 60/3 تا 54/8 درصد و سود ناخالص کشاورزان 71/2 تا 04/8 درصد کاهش مییابد؛ اما، ارزش اقتصادی هر مترمکعب آب آبیاری نسبت به سال پایه 13/5 تا 7/12 درصد افزایش مییابد. برای حفاظت از منابع آب این حوضه، تعیین مجدد نرخ آب بها براساس برابری، آیش گذاری اراضی و تجهیز سیستمهای نوین آبیاری پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
853 - تاثیر اندازه دولت بر رشد اقتصادی در ایران با تاکید بر مدل آرمی
حسین پناهی رامیار رفاعیاین مقاله با تخمین اندازه بهینه دولت، به بررسی رابطه اندازه دولت و رشد اقتصادی در ایران با استفاده منحنی آرمی در دوره 85-1344 می پردازد. نتایج نشان می دهد رابطه بین اندازه دولت و رشد اقتصادی در بلند مدت و کوتاه مدت، مثبت و غیر خطی (درجه دوم)بوده و دارای نقطه حداکثراست.ن أکثراین مقاله با تخمین اندازه بهینه دولت، به بررسی رابطه اندازه دولت و رشد اقتصادی در ایران با استفاده منحنی آرمی در دوره 85-1344 می پردازد. نتایج نشان می دهد رابطه بین اندازه دولت و رشد اقتصادی در بلند مدت و کوتاه مدت، مثبت و غیر خطی (درجه دوم)بوده و دارای نقطه حداکثراست.نتیجه دیگر این است که اندازه کنونی دولت بزرگ تر از اندازه بهینه بلند مدت و کوتاه مدت است و باید فعالیت هایی در جهت کوچک کردن اندازه دولت انجام داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
854 - تحلیل ویژگیهای فردی و انگیزههای رفتاری انجام فعالیت خیریه با رویکرد اقتصادی
سید حامد حسینی مصطفی سلیمی فر سید سعید ملک الساداتیهدف این مقاله، بررسی ویژگیها و انگیزههای فردی انجام فعالیت خیریه در شهر مشهد میباشد. این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه میباشد. حجم نمونه مناسب، 389 نفر بوده و تحلیل دادهها از طریق نرمافزار R صورت گرفته است. نتایج نشان داد زنان بهطور میانگین بیش أکثرهدف این مقاله، بررسی ویژگیها و انگیزههای فردی انجام فعالیت خیریه در شهر مشهد میباشد. این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه میباشد. حجم نمونه مناسب، 389 نفر بوده و تحلیل دادهها از طریق نرمافزار R صورت گرفته است. نتایج نشان داد زنان بهطور میانگین بیش از مردان، تمایل به انجام رفتار خیریه دارند. همچنین، مالکان منازل مسکونی و ساکنان منزل پدری، بیش از دیگران بر این نوع رفتار تمرکز دارند. بین سن، اشتغال و هزینه (درآمد) ماهیانه و انجام امور خیریه رابطه معناداری مشاهده نشد. نتایج مدل لاجیت نشان داد ضرایب میانگین نوعدوستی، رضایت درونی و شأن اجتماعی، معنادار و مثبت است؛ بنابراین، این سه متغیر، احتمال انجام فعالیت خیریه را افزایش میدهند. همچنین افراد ساکن در مناطق درآمدی بالا، متوسط و پایین شهری، به ترتیب، از انگیزشهای شأن اجتماعی، نوعدوستی و رضایت درونی بیشترین تأثیر را خواهند پذیرفت. بر اساس نتایج برای گسترش امور خیریه، عوامل انگیزشی در میان طبقات مختلف جامعه مدنظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
855 - بازتاب مؤلفه های اقتصادی هویّت اجتماعی درشعر بومی ممسنی(با تأکید بر اشعار احمد انصاری فهلیانی)
عبدالمجید محققی مجید نگین تاجیشعر و ادبیات هر ملت، به عنوان یکی از شاخصههای اصلی فرهنگ و تمدن، میتواند آیینـۀ جامعـه و تاریخ روزگار خود باشد. شعر گویشی لری ممسنی نیز به راحتی توانسته بسیاری از نشانههای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی این قوم را، ترسیم نماید. مؤلفههای اقتصادی که از زیرمجموعههای أکثرشعر و ادبیات هر ملت، به عنوان یکی از شاخصههای اصلی فرهنگ و تمدن، میتواند آیینـۀ جامعـه و تاریخ روزگار خود باشد. شعر گویشی لری ممسنی نیز به راحتی توانسته بسیاری از نشانههای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی این قوم را، ترسیم نماید. مؤلفههای اقتصادی که از زیرمجموعههای مهم هویّت اجتماعی یک ملّت است، به دلیل نقش بسیار مهم و انکارناپذیری که در زیست معیشتی مردم ممسنی دارد، توانسته است به شکلی گسترده و واقعی،امّا در پوششی ادبی، در شعر بومی بازتاب یابد و زوایای پنهانی از هویّت اجتماعی این منطقه را واکاوی و تبیین نماید. این پژوهش با تأکید بر اشعار احمد انصاری فهلیانی، بر اساس انتخاب ابیات وابسته به مؤلفههای اقتصادی، همراه با آوانگاری و معنی فارسی آنها، به تحلیل این عناصر بومی و نشاندادن جایگاه آنها در شعر بومی ممسنی میپردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
856 - متغیرهای کلان اقتصادی، تحریم های اقتصادی و شاخص قیمتی صنعت خدمات فنی و مهندسی در بازار سرمایه ایران؛ رهیافت ARDL
آرش دانیالیان محبوبه دلفانهدف این پژوهش بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی نرخ تورم، نرخ ارز و همچنین شاخص قیمت جهانی کامودیتی و تحریم های اقتصادی بر شاخص قیمتی صنعت خدمات فنی و مهندسی بازارسرمایه ایران است. این مطالعه که کاربردی از الگوی خود هم بستگی با وقفه توزیع شده (ARDL) است با استفاده از دا أکثرهدف این پژوهش بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی نرخ تورم، نرخ ارز و همچنین شاخص قیمت جهانی کامودیتی و تحریم های اقتصادی بر شاخص قیمتی صنعت خدمات فنی و مهندسی بازارسرمایه ایران است. این مطالعه که کاربردی از الگوی خود هم بستگی با وقفه توزیع شده (ARDL) است با استفاده از داده های ماهانه طی بازه زمانی 1387-1400 انجام گرفته است. نتایج حاصل از برآورد الگو حاکی از آن است الگوی پویای ما به سمت الگوی بلند مدت حرکت می کند . همچنین نتایج الگوی تصحیح خطای بیانگر این است که به میزان 91 درصد از میزان انحراف مدل از مسیر بلند مدت خود توسط متغیرهای الگو در هر سال تصحیح می شود .مطابق با نتایج، شاخص قیمت جهانی کامودیتی ها و شاخص تحریم ها تاثیرات منفی و متغیرهای نرخ ارز و نرخ تورم تاثیرات مثبت و معناداری بر شاخص قیمتی صنعت خدمات فنی مهندسی دارند. همچنین شاخص قیمت جهانی کامودیتی ها بالاترین کشش را نسبت به سایر متغیرهای پژوهش دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
857 - تاثیر عدم اطمینان اقتصادی و تحریمهای اقتصادی بر خطر سقوط قیمت سهام
رضا صالحی اله کرم صالحیهدف این پژوهش بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی و تحریمهای اقتصادی بر خطر سقوط قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1392 تا 1398 با استفاده از اطلاعات 119 شرکت منتخب پرداخته است. نتایج فرضیههای پژوهش نشان داد بین تحریمهای اقتصادی و خطر سقوط قیمت سهام رابط أکثرهدف این پژوهش بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی و تحریمهای اقتصادی بر خطر سقوط قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1392 تا 1398 با استفاده از اطلاعات 119 شرکت منتخب پرداخته است. نتایج فرضیههای پژوهش نشان داد بین تحریمهای اقتصادی و خطر سقوط قیمت سهام رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. به عبارتی در شرایطی که کشور با تحریمهای اقتصادی مواجه هست، بالتبع هزینههای شرکتها از جمله هزینههای تولید، دستمزد، بهای تمام شده محصولات و ... افزایش مییابد که در این شرایط ممکن است مدیران اخبار اقتصادی نامطلوب ناشی از این عوامل را تا مدتی مخفی نگه دارند و این مساله منجر به افزایش سقوط قیمت سهام میشود. همچنین نتایج نشان داد در شرایط عدم اطمینان اقتصادی خطر سقوط قیمت سهام افزایش یافته و معیارهای عدم اطمینان اقتصادی رابطه مثبت و معناداری با خطر سقوط قیمت سهام دارند. به عبارتی در شرایطی که عدم اطمینان اقتصادی ناشی از افزایش نرخ ارز، تورم و کاهش رشد اقتصادی وجود دشته باشد مدیران شرکتها برای حفظ شغل و اعتبار حرفهای خود ترجیح میدهند تا اخبار بد و منفی ناشی از این شرایط (مانند افزایش مواد اولیه، بهای تمام شده محصول، کاهش فروش، سود و نقدینگی) را از دید سهامداران و سرمایهگذاران مخفی نمایند که این مساله در نهایت منجر به افزایش سقوط قیمت سهام می-شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
858 - تأثیر استرس مالی بر پیشبینی شاخصهای کلان اقتصادی (شواهدی از اقتصاد ایران)
مرضیه ابراهیمی شقاقی حسین اسلامی مفیدآبادیپژوهش حاضر با هدف بررسی و تبیین تأثیر استرس مالی بر پیشبینی شاخصهای کلان اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در قالب پنج مرحله انجام شده است. در مرحله اول تأثیر متغیرهای مالی بر استرس مالی مطابق مبانی نظری پژوهش با استفاده از روش پنل دیتا و اثرات تصادفی سنجش شده است؛ و در ادا أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی و تبیین تأثیر استرس مالی بر پیشبینی شاخصهای کلان اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در قالب پنج مرحله انجام شده است. در مرحله اول تأثیر متغیرهای مالی بر استرس مالی مطابق مبانی نظری پژوهش با استفاده از روش پنل دیتا و اثرات تصادفی سنجش شده است؛ و در ادامه نیز با ساخت یک شاخص ترکیبی نااطمینانی استرس مالی با بهکارگیری مدل آرچ و گارچ، امکان بررسی رابطه میان رشد اقتصادی وشاخص نااطمینانی استرس مالی فراهم شد. سپس، در ادامه نیز مطابق نتایج بررسی تأثیر استرس مالی برروی رونق و رکود اقتصادی بهروش پرسپترون چند لایه، احتمال رکود اقتصادی از سال1397 تا فصل اول 1399 برآورد گردید؛ و با شروع فصل دوم 1399 نیز انتظار رونق اقتصادی پیشبینی گردید. با توجه به نتایج بهدست آمده می توان گفت که استرس مالی در تشخیص رکود و رونق اقتصادی نقش بهسزایی دارد. همچنین، پژوهش نتایج نشان میدهد که استرس مالی بر رونق اقتصادی تأثیر منفی ومعنیداری دارد. در نهایت یک تابع تولید تعریف شده و تأثیر استرس مالی در کنار سایر متغیرهای تابع تولید بر روی رشد اقتصادی به روش خطی وغیرخطی سنجیده شده است. در نهایت، اینکه بر اساس نتایج به دست آمده شاخص استرس مالی در مدلهای بلندمدت وکوتاهمدت اثر منفی و معنیداری بر رشد اقتصادی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
859 - تحلیل ارتباط شوک نااطمینانی اقتصادی و عدم نقدشوندگی بازار سهام با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری متغیر با زمان TVSVAR
سید حامد پورحسینی حسین شریفی رنانی سعید دائی کریم زادهعدم قطعیت میتواند پیامدهای عمیقی هم بر شرکتها و هم برای افرادی که امیدوارند تصمیمگیری بهینه به نفع خود بگیرند، داشته باشد. عوامل اقتصادی در بازارهای مالی عموماً از عدم اطمینان در حوزه سیاسی، اقتصادی و محیطی نگران هستند. هنگامی که انتظارات قبلی در پی افزایش احتمال نتا أکثرعدم قطعیت میتواند پیامدهای عمیقی هم بر شرکتها و هم برای افرادی که امیدوارند تصمیمگیری بهینه به نفع خود بگیرند، داشته باشد. عوامل اقتصادی در بازارهای مالی عموماً از عدم اطمینان در حوزه سیاسی، اقتصادی و محیطی نگران هستند. هنگامی که انتظارات قبلی در پی افزایش احتمال نتایج نامطمئن به خطر میافتد، نمایندگان باید منتظر بمانند تا امواج عدم اطمینان از بین بروند تا تصمیمات مالی درستی اتخاذ کنند. در این پژوهش به تحلیل ارتباط شوک نااطمینانی اقتصادی و عدم نقدشوندگی بازار سهام با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری متغیر با زمان TVSVAR طی سالهای 1399:4-1387:3 پرداخته شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که اثر گذاری شوک نااطمینانی اقتصادی بر عدم نقدشوندگی در بیشتر دورهها و سالهای مورد بررسی مثبت و افزایشی بود اثرگذاری شوک رشد حجم نقدینگی بر عدم نقدشوندگی در اکثر دورهها و سالها اثری کاهشی داشته است. اثرگذاری شوک تورم بر عدم نقدشوندگی در تمام دوره و سالهای مورد بررسی افزایش بوده ولی در سالهای 1395 و 1399 در دوره پایانی اثری کاهشی داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
860 - تعیین بهینه ظرفیت باتریها در بهرهبرداری اقتصادی از ریزشبکه با استفاده از الگوریتم جستجوی فاخته
سنا انصاری سیروس محمدیامروزه با افزایش میزان تقاضا برای انرژی الکتریکی استفاده از منابع تولید پراکنده و به ویژه منابع تجدید پذیر روز به روز در حال رشد میباشد که این منابع در غالب ریزشبکهها توان مورد نیاز سیستم را تامین میکنند. بهرهبرداری از منابع تجدیدپذیر معمولاً با عدمقطعیت همراه میب أکثرامروزه با افزایش میزان تقاضا برای انرژی الکتریکی استفاده از منابع تولید پراکنده و به ویژه منابع تجدید پذیر روز به روز در حال رشد میباشد که این منابع در غالب ریزشبکهها توان مورد نیاز سیستم را تامین میکنند. بهرهبرداری از منابع تجدیدپذیر معمولاً با عدمقطعیت همراه میباشد. از این رو، در این مقاله در ابتدا آرایش بهینه تولید منابع تولید پراکنده موجود در سیستم در دو مد جزیرهای و اتصال به شبکه تعیین میگردند. از آنجایکه بهرهبرداری از ریزشبکه در حضور منابع تولید پراکنده و قیود مختلف، یک مسئله بهینهسازی با قیود متعدد میباشد در این مطالعه از الگوریتم جستجوی فاخته که یک الگوریتم فراابتکاری با سرعت همگرایی بالا میباشد به منظور حل مسئله بهینهسازی و تعیین آرایش تولید واحدها استفاده شده است. به منظور کاهش تأثیر عدمقطعیت توان خروجی سیستم فتوولتاییک از ذخیرهسازی انرژی استفاده شده است که در این مقاله ظرفیت بهینه آن متناسب با شرایط بهرهبرداری تعیین میگردد. الگوریتم پیشنهادی برای تعیین ظرفیت بهینه باتری در یک ریزشبکه نمونه پیادهسازی شده است. نتایج بدست آمده نشان دهنده کارآیی روش پیشنهادی برای تعیین آرایش بهینه منابع تولید پراکنده و ظرفیت بهینه باتری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
861 - ایجاد یک جهش در الگوریتم گرگ خاکستری برای حل مسئله توزیع اقتصادی-زیستمحیطی نیروگاههای ادغام شامل حرارتی و بادی
مهدی افروزه حمیدرضا عبدالمحمدی محمداسماعیل نظریدر این مقاله نسخه جهش یافته دینامیکی الگوریتم بهینه سازی گرگ خاکستری برای حل مسئله پخش بار اقتصادی- زیست محیطی سیستم قدرت استاندارد 40 واحدی به همراه دو مزرعه بادی پیشنهاد شده است. لذا تابع هدفی جامع از هزینه های بهره برداری که ترکیبی از هزینه های مستقیم انرژی باد، هز أکثردر این مقاله نسخه جهش یافته دینامیکی الگوریتم بهینه سازی گرگ خاکستری برای حل مسئله پخش بار اقتصادی- زیست محیطی سیستم قدرت استاندارد 40 واحدی به همراه دو مزرعه بادی پیشنهاد شده است. لذا تابع هدفی جامع از هزینه های بهره برداری که ترکیبی از هزینه های مستقیم انرژی باد، هزینه جریمه تخمین بیش از حد، هزینه جریمه تخمین کمتر از حد، هزینه واحد حرارتی و هزینه آلایندگی، ارائه شده است. با توجه به ماهیت تصادفی سرعت باد توان تولیدی توسط توربین های بادی غیرقابل پیش بینی است، بنابراین از تابع توزیع احتمال ویبول برای مدل سازی توان مزرعه های باد در این مقاله استفاده شده است. هزینه بهره برداری مزرعه بادی به صورت احتمالاتی در نظر گرفته شده است تا سناریوهای باد با احتمال پایین تاثیر کمتری در هزینه نهایی داشته باشند. شبیه سازی ها در قالب سه بخش انجام شده است و به منظور اعتبارسنجی با مرجع های دیگر مورد مقایسه واقع شده است. نتایج حاصل شده از بهینه سازی ها در هر سه سناریو و مقایسه آن با الگوریتم های هوشمند تائیدی بر عملکرد بهتر و دقت بالاتر الگوریتم پیشنهادی نسبت به نسخه اصلی الگوریتم گرگ خاکستری و همچنین سایر الگوریتم ها دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
862 - بهینهسازی دو سطحی مدیریت انرژی در شبکههای هوشمند چند ناحیهای
محمدعلی هرمزی بهمن بهمنی فیروزی طاهر نیکناممدیریت بهینه انرژی در شبکههای هوشمند چند ناحیهای سبب افزایش رفاه اجتماعی، کاهش هزینههای اقتصادی و آلایندگیهای زیست محیطی خواهد شد. از راهکارهای مدیریت انرژی در شبکههای هوشمند چند ناحیهای میتوان به مسائلی مانند توزیع اقتصادی بار و حرارت، مدیریت بارهای تغییرپذیر، أکثرمدیریت بهینه انرژی در شبکههای هوشمند چند ناحیهای سبب افزایش رفاه اجتماعی، کاهش هزینههای اقتصادی و آلایندگیهای زیست محیطی خواهد شد. از راهکارهای مدیریت انرژی در شبکههای هوشمند چند ناحیهای میتوان به مسائلی مانند توزیع اقتصادی بار و حرارت، مدیریت بارهای تغییرپذیر، شارژ و دشارژ بهینه ذخیرهسازهای انرژی و وجود منابع تجدیدپذیر با حفظ محدودیتهای تبادل توان الکتریکی بین نواحی اشاره نمود، که همگی از مسائل مهم در این زمینه به شمار میآیند. در این مقاله یک مدل برنامهریزی درجه دوم آمیخته با عدد صحیح به منظور مدیریت بهینه انرژی در شبکههای هوشمند چند ناحیهای با هدف کاهش هزینههای اقتصادی و زیست محیطی و افزایش رفاه اجتماعی نیز با در نظر گرفتن سیستمهای ذخیرهساز انرژی، مدیریت سمت بار و منابع تجدیدپذیر ارائه شده است. در این مقاله یک رویکرد دوسطحی به منظور حل مدل پیشنهادی ارائه شده که سطح بالایی به منظور کمینهسازی هزینه اقتصادی و آلایندگی و سطح پایینی به منظور بیشینهسازی رفاه اجتماعی و به صورت شرایط خطی KKT فرموله شده است. شبیهسازی در محیط متلب و حلکننده Gurobi اجرا شده است که نتایج نشان میدهد مدل دو سطحی ارائه شده رویکردی کارآمد در بهینهسازی انرژی در شبکههای هوشمند چند ناحیهای نسبت به دیگر رویکردهایی مانند روش ضریب وزنی و یا روش بهینگی پارتو دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
863 - ارزیابی اثرات حکمروایی بر توسعه گردشگری روستایی، مطالعه موردی: شهرستان نیر
وکیل حیدری ساربان علی ارشد شراره صائب مینا زیارتیتحقیق حاضر با هدف ارزیابی اثرات حکمروایی بر توسعه گردشگری روستایی شهرستان نیر انجام شده است. ماهیت این تحقیق کاربردی، روش اجرای آن توصیفی- تحلیلی؛ و نوع آن، پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را ساکنان روستاهای کورعباسلو و سقزچی (دارای گردشگر) و روستاهای رضاقلی قشلاقی و أکثرتحقیق حاضر با هدف ارزیابی اثرات حکمروایی بر توسعه گردشگری روستایی شهرستان نیر انجام شده است. ماهیت این تحقیق کاربردی، روش اجرای آن توصیفی- تحلیلی؛ و نوع آن، پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را ساکنان روستاهای کورعباسلو و سقزچی (دارای گردشگر) و روستاهای رضاقلی قشلاقی و شیرین بلاغ (فاقدگردشگر) تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و به تعداد 250 نفر (250 پرسشنامه در روستاهای دارای گردشگر و 250 پرسشنامه در روستاهای فاقدگردشگر) تعیین شده است. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسشنامه صورت گرفت و با دادههای کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، کرونباخ برای بخشهای مختلف پرسشنامه 85/0 الی93/0 محاسبه شد. آزمون آماری مورد استفاده آزمون T مستقل می باشد. هم چنین با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه 922/0 محاسبه شده است. نتایج تحلیل آزمون T مستقل نشان گر وجود ارتباط بین شاخص های حکمروایی و توسعه گردشگری روستایی با سطح معنی داری 000/0 می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
864 - نقش جاذبه های فرهنگی، مذهبی در توسعه گردشگری (مورد پژوهی شهرستان تویسرکان)
ربابه رجبی امیرآبادبررسی و مطالعه توانها و قابلیتهای هر منطقه، بویژه جاذبه های گردشگری مذهبی، تاریخی، فرهنگی و طبیعی آن، مهمترین مرحله شناخت و زیر بنای برنامه های توسعه ی اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود.امروزه جهانگردی بزرگترین و متنوع ترین صنعت دنیا محسوب می شود و بسیاری از کشورها، این صن أکثربررسی و مطالعه توانها و قابلیتهای هر منطقه، بویژه جاذبه های گردشگری مذهبی، تاریخی، فرهنگی و طبیعی آن، مهمترین مرحله شناخت و زیر بنای برنامه های توسعه ی اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود.امروزه جهانگردی بزرگترین و متنوع ترین صنعت دنیا محسوب می شود و بسیاری از کشورها، این صنعت پویا را بعنوان منبع اصلی درآمد، اشتغالزایی و توسعه ساختار زیربنایی خود محسوب می کنند.شهرستان تویسرکان با مساحتی حدود 1556 کیلومتر مربع یکی از شهرهای استان همدان و در غرب استان واقع شده است. ارتفاع متوسط شهر تویسرکان از سطح دریا 1784 متر است. این شهرستان بدلیل کوهستانی بودن و مرتفع بودن دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است. این شهرستان از سه شهر تویسرکان، سرکان و فرسفج و دو بخش مرکزی و قلقل رود و 7 دهستان تشکیل شده است. وجود مقبره یک پیامبر و یک شاعر بزرگ و همچنین دیگر جاذبه های تاریخی و طبیعی توان بالقوه مناسبی در توسعه صنعت گردشگری دارد که در صورت اجرای طرحی جامع و کامل و سرمایه گذاری در بخش گردشگری و برنامه ریزی های دقیق و حساب شده در زمینه افزایش کمی و کیفی تاسیسات و تجهیزات توریستی، شبکه راهها و خطوط حمل و نقل و کلیه زیر ساخت هایی که بخش گردشگری از آنها متاثر می گردد می توان از این صنعت به عنوان محور توسعه اقتصادی منطقه استفاده های مطلوب تری به عمل آورد همچنین با تاکید بر پتانسیل های موجود گردشگری شهرستان با برنامه ریزی و هدایت آن می توان صنعت گردشگری را در منطقه بهبود بخشید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
865 - بررسی و تحلیل ظرفیتهای اقتصادی گردشگری اربعین در استان خوزستان
مجید گودرزی سعید ملکی الهام ملکوتیپژوهش حاضر باهدف بررسی و تحلیل ظرفیتهای اقتصادی گردشگری اربعین در استان خوزستان تدوین شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی- نظری و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد که گردشگری اربعین بر زیرساختهای کالبدی استان خوزستان تأثیر داشته است. هم أکثرپژوهش حاضر باهدف بررسی و تحلیل ظرفیتهای اقتصادی گردشگری اربعین در استان خوزستان تدوین شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی- نظری و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد که گردشگری اربعین بر زیرساختهای کالبدی استان خوزستان تأثیر داشته است. همچنین گردشگری اربعین در سطح متوسط به بالایی به تبلیغات و بازاریابی سایر انواع گردشگری کمک کرده است. ارزیابی اثرات گردشگری اربعین بر عرضه و تقاضای محصولات و خدمات در استان خوزستان حاکی از آن است که گردشگری اربعین توانسته به مقدار قابلتوجهی بر عرضه و تقاضای محصولات اثر داشته باشد. دیگر نتایج این پژوهش نشان داد که گردشگری اربعین بر اشتغال، افزایش درآمد، رونق تولید، درآمدهای دولتی و افزایش مخارج مصرفی خانوارها تأثیر داشته است. درنهایت ضریب همبستگی پیرسون نشان داده که بین گردشگری اربعین و برندیابی گردشگری در استان خوزستان رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. طبق نتایج بهدستآمده میتوان گفت وضعیت ظرفیتهای اقتصادی گردشگری اربعین استان خوزستان در استراتژی تهاجمی قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
866 - ارزیابی اقتصاد گردشگری در روستاهای مازندران (مطالعه موردی: دهستان ناتلکنار علیا از بخش مرکزی شهرستان نور)
امین ابراهیمی دهکردیگردشگری در پنج دهه اخیر بهعنوان یک فعالیت بشری و از صنایع با رشد بالا و گسترده شناختهشده است. از دیگر سو توسعه روستاها همانند شهرها در دستور کار برنامه ریزان قرارگرفته است، لذا ضرورت توجه به حوزه گردشگری، بهعنوان راهکار مناسبی در راستای توسعه روستایی مورد وفاق همه کا أکثرگردشگری در پنج دهه اخیر بهعنوان یک فعالیت بشری و از صنایع با رشد بالا و گسترده شناختهشده است. از دیگر سو توسعه روستاها همانند شهرها در دستور کار برنامه ریزان قرارگرفته است، لذا ضرورت توجه به حوزه گردشگری، بهعنوان راهکار مناسبی در راستای توسعه روستایی مورد وفاق همه کارشناسان است. این پژوهش به دنبال ارزیابی و تحلیل اثرات گردشگری بر توسعه اقتصادی روستایی بخش مرکزی شهرستان نور در استان مازندران میباشد که شامل 7 دهستان میباشد. این پژوهش به لحاظ ماهیت از نوع کاربردی بوده و مطالعه بهصورت توصیفی-تحلیلی انجامشده است، دادهها کیفی است و داده اندوزی از دو شیوه کتابخانهای و میدانی انجامشده است. در بخش مطالعات میدانی از ابزار پرسشنامه استفاده شد که به روش نمونهگیری تصادفی ساده انجامگرفته است. پس از تجزیهوتحلیل اطلاعات جمعآوریشده با کمک نرمافزارهای رایانهای Excel و Spss و بهرهگیری از روش تحلیل عاملی، تحلیل خوشهای و همچنین تکنیک تاپسیس استفادهشده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که اولاً درآمدزایی از طریق گردشگری، بیشتر در بخش فروش محصولات کشاورزی، خدمات گردشگری و تولیدات بومی بوده. طبق نتایج تحقیق از بین جامعه آماری منتخب، روستای عباسا بیشترین و روستای کاردیکلا کمترین بهره مفید را از صنعت گردشگری در منطقه بردهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
867 - اکوتوریسم و جایگاه آن در اقتصاد شهری شهر پاوه
جمال ابراهیمی عباس ملک حسینی بیژن رحمانیبرای ایران که در فکر خروج از مشکل اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی و مشکل اشتغال می باشد، با توجه به پتانسیل های بالقوه و بالفعل گردشگری آن توسعه این صنعت می تواند به عنوان یکی از گزینه های مناسب مطرح باشد، با وجود اینکه در سال های اخیر و در برنامه های پنج ساله و بر اسا أکثربرای ایران که در فکر خروج از مشکل اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی و مشکل اشتغال می باشد، با توجه به پتانسیل های بالقوه و بالفعل گردشگری آن توسعه این صنعت می تواند به عنوان یکی از گزینه های مناسب مطرح باشد، با وجود اینکه در سال های اخیر و در برنامه های پنج ساله و بر اساس چشم انداز بیست ساله کشور تلاش ها و فعالیت های خوبی در این زمینه صورت گرفته، که در قیاس با رشد فزاینده گردشگری جهان این فعالیت ها به هیچ عنوان کافی به نظر نمی رسد و در همین راستا شهرستان پاوه با وجود قابلیت های متنوع طبیعی و فرهنگی جهت بهره برداری مناسب از مواهب و مزایای این صنعت نیازمند توجه، برنامه ریزی و سرمایه گذاری مناسب و مدیریت کارا در این بخش است. این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده پرسشنامه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد شرایط زیرساختی گردشگری شهرستان پاوه در حال حاضر نمیتواند به توسعه گردشگری شهرستان پاوه منتهی گردد و باید با ارائه خدمات زیربنایی بیشتر به توسعه گردشگری اندیشید و شرایط اقتصادی حاصل از توسعه گردشگری خوب نبوده است و باید در این زمینه برنامهریزیهای اساسی ایجاد گردد تا بتوان از قبل توسعه گردشگری به توسعه اقتصادی منطقه نائل شد. همچنین شرایط بازاریابی به طور متوسط توانسته است به توسعه گردشگری شهرستان پاوه بیانجامد، ولی باید در زمینه تبلیغات و بازاریابی تلاشهای بیشتری صورت گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
868 - جایگاه شهر مجازی در ایجاد اشتغال و توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی منطقه 12 تهران )
زهره آزادفلاح زینب کرکه آبادی عباس ارغانامروزه هیچ صنعتی بدون بهره برداری از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی ، نمی تواند نقشی تعیین کننده در رقابتهای ملی و فراملی ایفا کند. گردشگری عنصر اصلی حرکت بسوی احیاء و باسازی مناطق( شهری)است هدف تحقیق حاضر جایگاه شهری مجازی در ایجاد اشتغال و توسعه پایدار گردشگری منطقه 1 أکثرامروزه هیچ صنعتی بدون بهره برداری از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی ، نمی تواند نقشی تعیین کننده در رقابتهای ملی و فراملی ایفا کند. گردشگری عنصر اصلی حرکت بسوی احیاء و باسازی مناطق( شهری)است هدف تحقیق حاضر جایگاه شهری مجازی در ایجاد اشتغال و توسعه پایدار گردشگری منطقه 12 تهران بوده، که نوشتار حاضر با این رویکرد که گردشگری در محدوده مطالعه دارای پتانسیل های فراوانی است و می تواند با تمرکز بر شاخصهای شهر مجازی توسط مسولان سازمانهای دولتی و غیر دولتی (NGO)مورد توجه ویژه قرار گیرد واین امر باعث رونق و توسعه محدوده مورد مطالعه قرار گیرد انجام گرفته، روش تحقیق در مقاله حاضر براساس هدف کاربردی، و براساس روش و ماهیت توصیفی- تحلیلی بوده؛که به منظور رسیدن به این اهداف از روشهای تجزیه و تحلیل درآمد حاصل از توریست و تاثیر آن بر اشتغال و بیکاری استفاده شده است. بنابراین لازمه رسیدن به یک توسعه پایدار بویژه در زمینه توسعه گردشگری پایدار نگاه ویژه و غیرآمرانه(برنامه ریزی از پایین به بالا) به مقوله گردشگری که یکی از شقوق رسیدن به توسعه پایدار است می باشد. و شهر مجازی و گردشگری در صورتی توسعه و اشتغال پایدار منطقه را بدنبال دارد که از محیط زیست منطقه و منابع زیستی محیطی و میراث فرهنگی آن حفاظت کند و حرمت جامعه بومی و ساکن منطقه را پاس بدارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
869 - بررسی وضعیت معیشت روستائیان حوزه آبخیز واز در اثر اجرای طرح های بوم گردی
مونا تاریوردی قاسم حبیبی بی بالانی جلال محمودیحفاظت از منابع طبیعی نظیر جنگل، مرتع امری ضروری است و بایستی با تمام توان اقدام نمود. با توجه به گردشگری پایدار میتواند ابزار مناسبی جهت ایجاد زمینههای مناسب اقتصادی نظیر درآمدزایی و اشتغالزایی است و میتوان با تکیه برگردشگری طبیعی علاوه بر دستیابی به اهداف فوق به ا أکثرحفاظت از منابع طبیعی نظیر جنگل، مرتع امری ضروری است و بایستی با تمام توان اقدام نمود. با توجه به گردشگری پایدار میتواند ابزار مناسبی جهت ایجاد زمینههای مناسب اقتصادی نظیر درآمدزایی و اشتغالزایی است و میتوان با تکیه برگردشگری طبیعی علاوه بر دستیابی به اهداف فوق به امر حفاظت و توسعه اراضی طبیعی رسید.این پژوهش با هدف چگونگی بررسی اثرات مثبت و منفی توسعه گردشگری و بومگردی بر وضعیت حفاظتی در حوزهآبخیز واز به اجرا درآمد. حوزهآبخیز واز با مساحت معادل 14102هکتار در یکی از زیر حوضههای شماره 49 البرزشمالی واقع در ارتفاعات جنوبی بخش چمستان میباشد. جامعه مورد مطالعه افرادبومی، گردشگران و حجم نمونه بر اساس فرمولکوکران 220 نفر تعیین شد. برای انجام این پژوهش پس از انجام مطالعات میدانی 3 گروه پرسشنامه در 3 سطح کارشناسان، افراد بومی و گردشگران در قالب طیف لیکرت تهیه گردید، شیوه نمونهگیری در این تحقیق، نمونهگیری تصادفی ساده بوده است. متغیرهای تحقیق با استفاده از آزمون آماری کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین میزان موفقیت طرحهای گردشگری و مشارکت ساکنین بومی و نیز بین اجرای طرحهای گردشگری و بهبود معیشت ساکنین حوزه آبخیز مورد مطالعه رابطه معنیداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
870 - بررسی سطح بندی و مولفه های نمایشگاههای بین المللی گردشگری و صنایع وابسته با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری( ISM)
میترا توسلی ناصر آزادهدف از انجام این پژوهش بررسی سطح بندی و مولفه های نمایشگاههای بین المللی گردشگری و صنایع وابسته با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری(ISM) میباشد. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی است.از حیث روش توصیفی – پیمایشی می باشد.جامعه آماری 15نفر از خبرگان نمایشگاه بین المللی أکثرهدف از انجام این پژوهش بررسی سطح بندی و مولفه های نمایشگاههای بین المللی گردشگری و صنایع وابسته با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری(ISM) میباشد. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی است.از حیث روش توصیفی – پیمایشی می باشد.جامعه آماری 15نفر از خبرگان نمایشگاه بین المللی گردشگری و صنایع وابسته می باشند که به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند.در این پژوهش برای شناسایی مولفه ها پس از مطالعه ادبیات پژوهش های مرتبط و مصاحبه با مدیران نمایشگاهی از توفان مغزی ،تکنیک گروه اسمی و سپس مدل سازی ساختاری تفسیری) (ISM استفاده شد و برای تجزیه و تحلیل (MICMAC) متغیرها در چهار گروه متغیرهای مستقل یا کلیدی، ارتباطی و وابسته و خودگردان قرار گرفتند . برای تعیین روابط بین متغیرها و نوع متغیرها می تواند به درک بهتر موضوع در نمایشگاههای بین المللی گردشگری و صنایع وابسته منجر می گردد. نتایج تحقیق نشان داد که در سطح اول مولفه های اهداف تولید کننده ،اهداف برگزار کننده و متغیرهای اقتصادی که نشان دهنده تاثیرگذاری این سه متغیر می باشد. در سطح دوم نیز شاخص های برنامه ریزی نمایشگاه بینالمللی، اهداف شرکتکننده و متغیرهای اجتماعی قرار دارد .در سطوح سوم و چهارم متغیرهای سیاسی و فرهنگی به عنوان تاثیر گذارترین مولفه های اهداف نمایشگاههای بینالمللی گردشگری و صنایع وابسته بودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
871 - تبیین وضعیت گردشگری خلاق و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی (مورد مطالعه: شهر پاوه)
محمد حسن زاده چنور محمدیگردشگری خلاق شکل گسترده ای از گردشگری فرهنگی بوده و به توسعه و بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مقاصد گردشگری کمک می کند. هدف پژوهش حاضر تبیین وضعیت گردشگری خلاق و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی شهر پاوه می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. جهت تحلیل د أکثرگردشگری خلاق شکل گسترده ای از گردشگری فرهنگی بوده و به توسعه و بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مقاصد گردشگری کمک می کند. هدف پژوهش حاضر تبیین وضعیت گردشگری خلاق و تأثیر آن بر توسعه اقتصادی شهر پاوه می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. جهت تحلیل داده ها از آزمون های تی تک نمونه ای، فریدمن، همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد، سطح معناداری در هر پنج شاخص از سطح خطای ۵ درصد کوچکتر است و میانگین هر پنج شاخص گردشگری خلاق در شهر پاوه بالاتر از عدد 3 می باشد. نتایج آزمون فریدمن در رتبه بندی شاخص ها نشان داد بین شاخص های گردشگری خلاق تفاوت معناداری وجود دارد و رتبه و در نتیجه اهمیت شاخص ها با یکدیگر متفاوت می باشد. با توجه به نتایج ضرایب همبستگی پیرسون بین گردشگری خلاق و شاخص های توسعه اقتصادی رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد. بررسی تأثیر گردشگری خلاق بر توسعه اقتصادی شهر پاوه با استفاده از ضریب رگرسیون نشان می دهد، همبستگی بالایی (622/0=R) بین میزان گردشگری خلاق و توسعه اقتصادی وجود دارد. با توجه به مقدار 862/9 t= و سطح معنی داری000/0 ، می توان گفت که گردشگری خلاق با ضریب بتای 622/0 بر توسعه اقتصادی شهر پاوه تأثیر گذار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
872 - ارزشگذاری تفریحی و اقتصادی فعالیت های شهرداری در پارک آب و آتش تهران
محمدتقی رهنمایی نگین شکرویبا توجه به تقاضای روزافزون مردم به تفرجگاهها، تجزیه و تحلیل در مورد این مسئله از نقطه نظر اقتصادی و اجتماعی و پیش بینی نیازهای تفرجگاهی و اوقات فراغت به علت ضرورت الزامی است. ارزشگذاری اقتصادی پارک ها و فضاهای سبز تفریحی به عنوان ابزار مدیریتی جهت برنامه ریزی طرح های تو أکثربا توجه به تقاضای روزافزون مردم به تفرجگاهها، تجزیه و تحلیل در مورد این مسئله از نقطه نظر اقتصادی و اجتماعی و پیش بینی نیازهای تفرجگاهی و اوقات فراغت به علت ضرورت الزامی است. ارزشگذاری اقتصادی پارک ها و فضاهای سبز تفریحی به عنوان ابزار مدیریتی جهت برنامه ریزی طرح های توسعه ای مورد استفاده مدیران و مسئولان شهری قرار می گیرد.از طرفی باید فعالیت های شهرداری در زمینه های مختلف خدمات شهری مورد ارزیابی قرارگیرد تا میزان هزینه گذاری بصورت منطقی و علمی صورت گیردهدف اصلی از این تحقیق برآورد ارزش فعالیت های شهرداری در زمینه فضای سبز و تفریحی پارک آب و آتش می باشدروش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد که برای جمع آوری داده ها از روش پیمایشی(پرسشنامه) و کتابخانه ای استفاده شده و برای تحلیل داده ها از روش ارزشگذاری هزینه سفر فردی استفاده شده است..همچنین از نرم افزارspss و stata کمک گرفته شده است. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه از 160 بازدید کننده از پارک جمع آوری شد. نتایج نشان می دهد که ارزش تفریحی پارک آب و آتش در سطح بالایی قرار دارد.و میزان هزینه و کیفیت پارک تاثیر زیادی در تعداد بازدیدکننده ها داشته است ضریب تغییر هزینه ی سفر در میزان بازدید از پارک تاثیر زیادی دارد و کشش تقاضا برای بازدید از پارک در حد بالا می باشد. در نتیجه فعالیت های شهرداری در زمینه افزایش کمیت و کیفیت پارک آب و آتش برای افزایش ارزش اقتصادی پارک آب و آتش نقش مهمی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
873 - شناسایی پتانسیلهای ژئوتوریستی درجهت توسعه اقتصادی شهرستان مشگینشهر
زهرا فتوره چی بهروز نظافت تکلهژئوتوریسم یکی از مهمترین صنایع تاثیرگذار در اقتصاد هر منطقه است که روز به روز درمعرض پیشرفت و رشد واقع میشود و در دنیای مدرن امروزی بسیار مورد توجه و بحث قرار دارد. برای آن که گردشگری بتواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند، باید اثرات آن مورد توجه خاصی درصنعت گردشگری ق أکثرژئوتوریسم یکی از مهمترین صنایع تاثیرگذار در اقتصاد هر منطقه است که روز به روز درمعرض پیشرفت و رشد واقع میشود و در دنیای مدرن امروزی بسیار مورد توجه و بحث قرار دارد. برای آن که گردشگری بتواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند، باید اثرات آن مورد توجه خاصی درصنعت گردشگری قرارگرفتهشود. هدف از این پژوهش شناسایی پتانسیلهای ژئوتوریستی درجهت توسعه اقتصادی شهرستان مشگینشهر با استفاده از مدل فیولت و کوبالیکوا میباشد. منطقه ژئوتوریستی مشگینشهر به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شده است. براساس مدل فیولت نتایج حاصل نشانداد منطقه ژئوتوریستی مشگین شهر با مجموع امتیاز (۱۰) از قابلیت های متنوعی برخوردار است. از میان شاخصهای ژئوتوریستی، منطقه مذکور در شاخصهای کمیاب بودن، اهمیت تاریخی و نقاط قوت دارای امتیاز بالا (1) میباشد که دراقتصاد منطقه مشگینشهر تاثیر بسیاری را بهجا میگذارد. همچنین نتایج حاصله از مدل کوبالیکوا نشانداد منطقه مشگینشهر با مجموع امتیاز (25/9) جز مناطق ژئوتوریستی میباشد. بنابراین نتایج نشان داد که توسعه گردشگری باعث افزایش درآمد و رونق اقتصادی و اشتغال میشود و شهرستان مشگینشهر دارای اقتصادی نوپا و در حال رشد میباشد که صنعت گردشگری بهترین گزینه در جهت رشد و توسعه اقتصادی این شهرستان میباشد بنابراین نتیجهگیری میشود با ارزیابی و شناسایی پتانسیلهای ژئوتوریستی در جهت توسعه اقتصادی شهرستان مشگینشهر منجر به توسعه مناطق ژئوتوریستی و جذب گردشگر خواهد شد. در مطالعات آتی از مدل ها و گویههای بیشتری جهت تاثیرگذاری گردشگری بر اقتصاد استفاده گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
874 - مبانی فقهی و حقوقی جرمانگاری قاچاق و کالا و ارز در ایران
بابک پورقهرمانی سونیا علیزاده سامعاخلال در نظام اقتصادی، با هدف ضربه زدن به اقتصاد و نظام اقتصادی از مهمترین ویژگیهای جرایم اقتصادی است. توجه به عوامل به وجود آورنده ی جرم اقتصادی قاچاق، میتواند مشکلات ناشی از این مسأله را برطرف کند. هرچند متون فقهی، پدیده ی قاچاق را با عنوان مجرمانه ی مستقل مورد ت أکثراخلال در نظام اقتصادی، با هدف ضربه زدن به اقتصاد و نظام اقتصادی از مهمترین ویژگیهای جرایم اقتصادی است. توجه به عوامل به وجود آورنده ی جرم اقتصادی قاچاق، میتواند مشکلات ناشی از این مسأله را برطرف کند. هرچند متون فقهی، پدیده ی قاچاق را با عنوان مجرمانه ی مستقل مورد توجه و بررسی قرار نداده است، اما با توجه به منابع فقهی و احکام بیان شده برای عناوین عامی که پدیده ی قاچاق در شمول آن قرار می گیرد، میتوان به جرم انگاری مستقل پدیده ی قاچاق پرداخت. ضابطه ی تعزیر، رفتارهای فاقد حد شرعی را مستوجب تعزیر میداند. با توجه به خالی بودن جایگاه این موضوع در مکاسب محرمه، می توان با بررسی منابع فقهی، مشخص ساخت که قاچاق، یک فعل اقتصادی حرام است و مرتکب آن مستحق تعزیر است و می توان قاعده ی حفظ نظام را دلیل جرم انگاری شرعی و قانونی قاچاق کالا و ارز دانست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
875 - واکاوی معامله به قصد فرار از دین برمبنای اصل امنیّت قراردادی
حسن امیدوار مهدی شیداییان یگانه بیرنگ عدنان عمرانی فراز جمله عوامل تهدید کننده امنیّت قراردادی استفاده از شیوه های هوشمندانه از سوی بدهکار برای ممانعت از توقیف اموال و استیفای طلب از سوی طلبکار و به طور کلی فرار از تعهدات اجتماعی و اقتصادی است که در اصطلاح حقوقی، معامله به قصد فرار از دین نام دارد. در این میان آنچه موجب أکثراز جمله عوامل تهدید کننده امنیّت قراردادی استفاده از شیوه های هوشمندانه از سوی بدهکار برای ممانعت از توقیف اموال و استیفای طلب از سوی طلبکار و به طور کلی فرار از تعهدات اجتماعی و اقتصادی است که در اصطلاح حقوقی، معامله به قصد فرار از دین نام دارد. در این میان آنچه موجب از بین رفتن امنیّت قراردادی و سستی اعتبار در روابط تجاری با دیگران می شود، نیرنگ بدهکار برای فرار از پرداخت دین و اضرار به طلبکار به دلیل عدم استیفای تمام یا بخشی از طلب است. به نظر می رسد با توجه به جهت نامشروع موجود در این نوع معاملات، استناد به اصل 40 قانون اساسی با تأکید بر قاعده لاضرر ، همچنین تقدم اراده باطنی بر اراده ظاهری در عقود و از آنجائی که دارایی بدهکار پشتوانه التزام های مالی او است و طلبکار بر مبنای همین وثیقه عمومی به او اعتماد کرده و با از بین رفتن این پشتوانه نه تنها زیانی ناروا به طلبکاران زده بلکه امنیّت داد و ستد و اعتماد اجتماعی را متزلزل ساخته است، می توان با بازنگری در حکم این نوع از معاملات که مستفاد از ماده 218 ق. م صرفاً در مورد صوری بودن آن ها را باطل می داند، بدون هیچ نوع قید و شرطی حکم به ممنوعیت یا بطلان معاملات به قصد فرار از دین صادر کرد و مبنای بطلان را نظم عمومی ناشی از اصل امنیت قراردادی قرار داد؛ کما اینکه در حقوق فرانسه معاملات به قصد فرار از دین از حیث وضعیت عمل حقوقی، منطبق با عدم قابلیت استناد است و نسبت به طرفین معتبر است؛ ولی نسبت به بستانکار تا حدی که به ضرر وی باشد، قابل استناد نمی باشد؛ ولی اگر ثالث از عمل حقوقی منعقده منتفع گردد، می تواند به آن استناد نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
876 - شناسایی ابعاد و مؤلفه های سیاستهای کیفری در مراحل مختلف دادرسی جرایم اقتصادی
مرتضی رضائی محمود قیوم زاده حسین خسروی امیر ملامحمدعلینفوذ عوامگرایی کیفری به حوزه سیاستگذاری جرایم اقتصادی باعث شده است تا سیاستهای سختگیرانه احساسی، روزمره و مبتنی بر حوادث مجرمانه، تصویب و اجراء شوند؛ در حالی که این برنامهها سنجش علمی نشدهاند.نوشتار پیش رو، در بررسی سیاستهای عوامگرایانه کیفری در مراحل مختلف دادر أکثرنفوذ عوامگرایی کیفری به حوزه سیاستگذاری جرایم اقتصادی باعث شده است تا سیاستهای سختگیرانه احساسی، روزمره و مبتنی بر حوادث مجرمانه، تصویب و اجراء شوند؛ در حالی که این برنامهها سنجش علمی نشدهاند.نوشتار پیش رو، در بررسی سیاستهای عوامگرایانه کیفری در مراحل مختلف دادرسی جرایم اقتصادی، با هدف کاهش این گونه از سیاستهای کیفری، به این نتیجه دست یافته است که اتخاذ سیاست ها و برنامه های کیفری فوری و کوتاه مدت و تبلیغاتی، تمرکز بر پاسخ های کیفری سختگیرانه، تأکید بر جنبه های نمایشی در محاکمه و اجرای مجازات، بدنام کردن محکومان از طریق افشای هویت آنان، ایجاد ساختارهای سازمانی نابهنگام و سیطره گفتمان رسانه ای بر سیاستهای کنترل، از مهمترین جلوههای سیاستهای عوامگرایانه کیفری در ایران هستند. اتخاذ سیاستهای عوامگرایانه در رسیدگی به جرایم اقتصادی پیامدهایی نظیر: سیاستگذاری با هدف کسب مقبولیت عمومی، تورم قوانین کیفری، گرایش به سازوکارهای سختگیرانه، کاهش اختیارات قضات در تعیین مجازات، تحدید معیارهای دادرسی عادلانه را در پی دارد. تاثیرپذیری افکار عمومی از فضای سیاسیْ رسانه ای و احساسی شدن جو حاکم بر مقابله با مفاسد اقتصادی، بسترهای مناسبی را برای اتخاذ سیاست ها و برنامه های کیفری فوری، کوتاه مدت و تبلیغاتی فراهم می آورد. این سیاست ها در عمل موجب تشکیل ساختارهای جدید برای مقابله با مفاسد اقتصادی و ایجاد تکلیف مضاعف برای نهادهای کنترل جرم شده است، به گونه ای که عدم توفیق نظام عدالت کیفری و نهادهای تازه تاسیس، در تحقق اهداف تعیین شده، موجب بدبینی و بیاعتمادی مردم نسبت به کارآمدی و اثربخشی نظام عدالت کیفری و نهادهای مبارزه با مفاسد اقتصادی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
877 - ظرفیت ها و محدودیت های اصولِ فقهی و شرعی، در جرم انگاری جرائم اقتصادی از منظر فقه امامیه
محمد مهدی علیزاده مقدم محمود قیوم زاده مهدی فلاحتاریخ دریافت: 1401/07/16 تاریخ بازنگری: 1401/08/26 تاریخ پذیرش: 1401/09/22 جرائم اقتصادی توسط حقوقدانان تاکنون به صورت جامع و کامل تعریف نشده است و بهترین شیوه تشخیص این جرائم، استفاده از ویژگی هایی است که برای این جرائم برشمرده شده و شامل مواردی همچون سازمان یافتگی أکثرتاریخ دریافت: 1401/07/16 تاریخ بازنگری: 1401/08/26 تاریخ پذیرش: 1401/09/22 جرائم اقتصادی توسط حقوقدانان تاکنون به صورت جامع و کامل تعریف نشده است و بهترین شیوه تشخیص این جرائم، استفاده از ویژگی هایی است که برای این جرائم برشمرده شده و شامل مواردی همچون سازمان یافتگی، احتمال اندک کشف، وجود انگیزه اقتصادی، اعتباری بودن، وجود تشکیلات و فعالیت اقتصادی، احراز منفعت و ارزش مورد حمایت و نهایتاً، کلان بودن می شود. پژوهش حاضر با شیوه تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به دنبال یافتن پاسخ این سؤال بوده است که فقه امامیه با چه ظرفیت ها و محدودیت هایی برای جرم انگاری جرائم اقتصادی رو به رو است؟ یافته های این پژوهش مؤید آن است که این ظرفیت ها شامل دو گروه اصول شرعی (اصل حرمت أکل مال به باطل، اصل حرمت تعاون به اثم، اصل حرام بودن مقدمه حرام و اصل تجری) و اصول عقلی (شامل اصل لاضرر، اصل مصلحت، اصل نظم، اصل امانت داری و اصل بازتوزیع منصفانه ثروت) می شود. این اصول، فقه امامیه را یاری می نمایند تا جرائم اقتصادی را که پیش از این در صدر اسلام موجودیت نداشته اند، مورد جرم انگاری قرار دهند؛ از سوی دیگر، جرائم اقتصادی، همچون هر جرم دیگری برای آنکه مورد جرم انگاری قرار گیرد، ممکن است با برخی محدودیت ها مواجه شود که اصلی ترین این محدودیت های فقهی عبارت است از اخباری گری، عدم نگرش ساختاری، عدم توجه به مسائل مستحدثه و دوری فقه از کارکرد حاکمیتی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
878 - چالشهای سیاست جنایی قضایی ایران در رویارویی با جرایم مخل نظام اقتصادی کشور ( با رویکردی انتقادی به شماری از آراء محاکم کیفری )
سید علی حسین الحسینی سعید حکیمی ها سید علی جبار گلباغی ماسولهجرم اخلال در نظام اقتصادی کشور ایران، به جهت فراوانی وقوع آن در دهه های اخیر، مورد توجه جامعه ی حقوق کیفری ایران و موضوع پژوهش های عرصه علوم جنایی قرار دارد که در این راستا، نوشتار پیش رو، با شناسایی کاستی ها و خلاءهای موجود در سیاست جنایی قضایی جمهوری اسلامی ایران أکثرجرم اخلال در نظام اقتصادی کشور ایران، به جهت فراوانی وقوع آن در دهه های اخیر، مورد توجه جامعه ی حقوق کیفری ایران و موضوع پژوهش های عرصه علوم جنایی قرار دارد که در این راستا، نوشتار پیش رو، با شناسایی کاستی ها و خلاءهای موجود در سیاست جنایی قضایی جمهوری اسلامی ایران در رویارویی با اخلال در نظام اقتصادی کشور می کوشد نابسامانی های پدید آمده را از اجراء این سیاست، در رویه ی قضائی، نمایان سازد. یافتههای به دست آمده از بررسی سیاست جنایی قضایی ایران در رویارویی با جرایم موجب اخلال در نظام اقتصادی کشور، نشان میدهد که سیاست جنایی ایران برابر این دسته از جرایم، متفاوت از سایر جرائم و به روشی سرکوبگرایانه است و مهمترین چالشهای سیاست جنایی قضایی ایران در رویارویی با جرایم موجب اخلال در نظام اقتصادی کشور، تعدد مراجع رسیدگی کننده، تفاسیر و برداشت های دوگانه ی دادگاه های رسیدگی کننده از عبارات و واژه های مذکور در قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب سال 1369 شمسی و همچنین نبود دادسرا و دادگاه های تخصصی در سطح استانهای کشور، جهت انجام تحقیقات و رسیدگی تخصصی به این گونه جرائم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
879 - بازخوانی مفهوم ربا در قرآن کریم بر پایۀ روش معناشناسی ساختگرا
محمد حسن شیرزاد محمد حسین شیرزاددر طول تاریخِ جهان اسلام، بحثهای فراوانی پیرامون مفهوم ربا میان طیفهای گوناگونی از اندیشمندان ـ از جمله مفسران، فقها، و اخیرا اقتصاددانان ـ دنبال شده، و بااینحال، تلاش چندانی به منظور بازنمودن تصویری واضح از ربای رایج در جامعۀ عصر نزول با تکیه بر شواهد تاریخی صورت نگرفت أکثردر طول تاریخِ جهان اسلام، بحثهای فراوانی پیرامون مفهوم ربا میان طیفهای گوناگونی از اندیشمندان ـ از جمله مفسران، فقها، و اخیرا اقتصاددانان ـ دنبال شده، و بااینحال، تلاش چندانی به منظور بازنمودن تصویری واضح از ربای رایج در جامعۀ عصر نزول با تکیه بر شواهد تاریخی صورت نگرفته است. مطالعه در این باب می تواند بستری مساعد برای فهم صحیح موضوع حکم فقهی ربا فراهم آورد. در مطالعۀ پیش رو برای نخستین بار این مفهوم با بهره گیری از دانش معناشناسی، و رویکرد معناشناسی ساختگرا کاویده میشود. فرضیۀ بنیادین این مطالعه آن است که در قرآن کریم از دو گونه ربای متفاوت ـ و نه یک گونه ربا ـ سخن رفته است که با یکدیگر تفاوت بسیار دارند. آن گونه از ربا که بر پایۀ دهش از روی میل و خواست درونی شکل گرفته، تحریم نشده، و بهعکس، نوع دوم که گرفتنی از روی قهر و غلبه است، افزون بر آن که تحریم گردیده، نوعی اعلان جنگ با خدا و رسول او تلقی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
880 - مروری بر خسارتهای اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنههای گسلی
پری نساء مصحفیزمین لرزه به عنوان یکی از مخربترین پدیدهها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمینلرزهها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزلههای مخرب نشان میدهد که أکثرزمین لرزه به عنوان یکی از مخربترین پدیدهها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمینلرزهها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزلههای مخرب نشان میدهد که سازههای واقع در حریم گسلهی زمینلرزهای، بیشترین خسارت را در زمان وقوع زمینلرزه داشتهاند. شتاب ماکزیمم حرکت زمین قابل محاسبه است و با تمهیدات مهندسی میتوان خسارات آن را کنترل نمود، اما مهار جابجاییهای بزرگ و جلوگیری از انتقال آن به سازه در زون گسل زمینلرزهای کاری دشوار است. در ویرایش چهارم آییننامه 2800 بر اساس کار کمیته پهنهبندی این آییننامه، بیش از 300 گسله اصلی و بزرگ برای سرزمین ایران به نقشه در آمده و علاوه بر آن گسلههای نهان دیگری نیز وجود دارد که شناسایی و جانمایی دقیق آنها نیازمند انجام مطالعات دقیقتر است. نکته مهم در لرزه خیزی گستره ایران زمین علاوه بر عمق نسبتا کم زلزلههای رخ داده، انطباق کانونهای رخداد زلزله-ها با موقعیت قرارگیری مراکز جمعیتی است. روش ارزیابی و برآورد خسارات ناشی از زلزله، ابزار مهمی برای مقابله با زلزله و همچنین برآورد بیمه ساختمانها میباشد. تحقیق حاضر یک مطالعه مروری است که در آن به ارزیابی پژوهشهایی که از سال 1998 تا 2023 در ارتباط با خسارتهای اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنههای گسلی صورت گرفته، پرداخته شده است. از بین روشهای کمی و کیفی متعدد، پنج متد کارآمد جهت تخمین و ارزیابی خسارات اقتصادی زلزلهها در راستای تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
881 - مقایسه ظرفیت سه نوع سیستم مقاوم جانبی در طراحی یک ساختمان45 طبقه فولادی
سیدشهاب امامزاده امین جوانمردیدر این تحقیق نقاط ضعف و قوت سیستم های مقاوم جانبی ساختمان های بلند شناسایی شده و سیستم مناسب هم از لحاظ فنی و هم از نظر اقتصادی پیشنهاد می گردد. در این راستا برای یک ساختمان 45 طبقه فرضی، سه نوع سیستم لوله در لوله با کلاهک خرپایی، سیستم قاب خمشی با کلاهک خرپایی و سیستم أکثردر این تحقیق نقاط ضعف و قوت سیستم های مقاوم جانبی ساختمان های بلند شناسایی شده و سیستم مناسب هم از لحاظ فنی و هم از نظر اقتصادی پیشنهاد می گردد. در این راستا برای یک ساختمان 45 طبقه فرضی، سه نوع سیستم لوله در لوله با کلاهک خرپایی، سیستم قاب خمشی با کلاهک خرپایی و سیستم هسته مرکزی با بازوی مهاری و کمربند خرپایی با یکدیگر مقایسه شده اند. تحلیل غیرخطی سازه به روش بار افزون انجام شده و جابجایی نسبی طبقات از نرم افزار ETABS استخراج شده اند. نتایج این تحقیق نشان داد که سیستم هسته مرکزی با بازوی مهاری و کمربند خرپایی در ساختمان 45 طبقه فرضی از نظر اقتصادی مناسب تر از سایر سیستم ها است. نتیجه دیگر اینکه هرچه قدر محل قرارگیری کمربند خرپایی به طبقات ابتدایی نزدیک تر باشد، باعث بهینه شدن عملکرد سیستم سازه ای خواهد شد؛ هر چند که این موضوع سبب سنگین شدن مقاطع مهاربند ها می شود ولی این موضوع تأثیر چندانی بر وزن کل سازه نخواهد داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
882 - مروری بر خسارتهای اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنههای گسلی
پری نساء مصحفی زهره خواجه سعیدزمین لرزه به عنوان یکی از مخرب ترین پدیده ها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمین لرزه ها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزله های مخرب نشان می دهد که أکثرزمین لرزه به عنوان یکی از مخرب ترین پدیده ها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمین لرزه ها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزله های مخرب نشان می دهد که سازه های واقع در حریم گسله ی زمین لرزه ای، بیشترین خسارت را در زمان وقوع زمین لرزه داشته اند. شتاب ماکزیمم حرکت زمین قابل محاسبه است و با تمهیدات مهندسی می توان خسارات آن را کنترل نمود، اما مهار جابجایی های بزرگ و جلوگیری از انتقال آن به سازه در زون گسل زمین لرزه ای کاری دشوار است. در ویرایش چهارم آیین نامه 2800 بر اساس کار کمیته پهنه بندی این آیین نامه، بیش از 300 گسله اصلی و بزرگ برای سرزمین ایران به نقشه در آمده و علاوه بر آن گسله های نهان دیگری نیز وجود دارد که شناسایی و جانمایی دقیق آنها نیازمند انجام مطالعات دقیقتر است. نکته مهم در لرزه خیزی گستره ایران زمین علاوه بر عمق نسبتا کم زلزله های رخ داده، انطباق کانون های رخداد زلزله ها با موقعیت قرارگیری مراکز جمعیتی است. روش ارزیابی و برآورد خسارات ناشی از زلزله، ابزار مهمی برای مقابله با زلزله و همچنین برآورد بیمه ساختمان ها می باشد. تحقیق حاضر یک مطالعه مروری است که در آن به ارزیابی پژوهش هایی که از سال 1998 تا 2023 در ارتباط با خسارتهای اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنه های گسلی صورت گرفته، پرداخته شده است. از بین روش های کمی و کیفی متعدد، پنج متد کارآمد جهت تخمین و ارزیابی خسارات اقتصادی زلزله ها در راستای پیش بینی بحران و مدیریت به موقع بحران در هنگام رخداد زلزله در ساخت و ساز های واقع بر زون های گسلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با عنایت به اینکه مشخصات هندسی گسل ها و حریم مهندسی گسلش در هر زون گسلی، مختص آن پهنه است لذا جهت پیش بینی و برآورد دقیق خسارات اقتصادی، اجرای ترکیبی از متدهای مطرح شده پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
883 - تبیین عوامل مؤثر بر نگرش به کامپیوتر در میان دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد
مصطفی عطاردی محمود سعیدی رضوانیاین تحقیق با هدف بررسی رابطه بین طبقه اجتماعی- اقتصادی، داشتن کامپیوتر شخصی و دسترسی به اینترنت و سابقه شرکت در کلاس‌های آموزش کامپیوتر، با نگرش نسبت به کامپیوتر در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری أکثراین تحقیق با هدف بررسی رابطه بین طبقه اجتماعی- اقتصادی، داشتن کامپیوتر شخصی و دسترسی به اینترنت و سابقه شرکت در کلاس‌های آموزش کامپیوتر، با نگرش نسبت به کامپیوتر در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1390 است. نمونه آماری، شامل 180 نفر (115 دختر و 65 پسر) بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع‌آوری اطلاعات، مقیاس نگرش نسبت به کامپیوتر (CAS) بود. پایایی کل این مقیاس به روش آلفای کرونباخ، 92/0 به‌دست آمد. برای تحلیل نتایج از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی گروه‌های مستقل و رگرسیون به روش همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد که طبقه اجتماعی- اقتصادی با اضطراب نسبت به کامپیوتر همبستگی مثبت و معنادار (05/0P <) دارد؛ دارا بودن کامپیوتر شخصی و سابقه شرکت در کلاس‌های آموزشی با اضطراب، اطمینان و نگرش کلی نسبت به کامپیوتر در سطح (01/0P <) و با علاقه‌مندی در سطح (05/0P <) رابطه مثبت و معنادار نشان داد. طبق نتایج، بین دو جنس در ارتباط با نگرش نسبت به کامپیوتر تفاوت معناداری دیده نشد. ضمن این‌که طبق نتایج، دارا بودن کامپیوتر شخصی به‌طور معناداری (008/0P <) و سابقه شرکت در کلاس‌های کامپیوتری به‌طور معناداری (004/0P <) قادر به پیش‌بینی نگرش نسبت به کامپیوتر بودند. نتایج این تحقیق گویای تأثیر قابل توجه داشتن کامپیوتر شخصی و شرکت در کلاس‌های آموزشی کامپیوتر بر نگرش مثبت به کامپیوتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
884 - شناسایی موانع اصلی کاربرد فن آوری اطلاعات در مدارس دوره متوسطه شهرستان علی آبادکتول
ترانه عنایتی فرشیده ضامنی محمدجواد زنگانههدف از انجام این پژوهش شناسایی موانع اصلی کاربرد فن آوری اطلاعات در مدارس دوره متوسطه شهرستان علیآبادکتول و بررسی وضعیت موجود و تعیین اهمیت آنها بوده است. روش تحقیق توصیفی و از نوع زمینه‌یابی است. جامعه آماری مورد مطالعه مدیران و دبیران مدارس دوره متوسطه شهرستان أکثرهدف از انجام این پژوهش شناسایی موانع اصلی کاربرد فن آوری اطلاعات در مدارس دوره متوسطه شهرستان علیآبادکتول و بررسی وضعیت موجود و تعیین اهمیت آنها بوده است. روش تحقیق توصیفی و از نوع زمینه‌یابی است. جامعه آماری مورد مطالعه مدیران و دبیران مدارس دوره متوسطه شهرستان علیآبادکتول به تعداد 491 نفر بودند. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای برحسب سمت 246 نفر (210 دبیر و 36 مدیر) به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسش‌نامه محقق ساخته با پایایی 91/0 استفاده شد. برای تحلیل دادهها از تحلیل عاملی با چرخش واریماکس استفاده شد. براساس یافتههای حاصل از تحلیل عاملی، 12 عامل به عنوان موانع اصلی شناسایی شدند و تحت عنوان موانع انگیزشی، تجهیزاتی- فنی، فرهنگی، انسانی، اقتصادی- مالی، زیرساخت‌های آموزشی، دسترسی، اجتماعی، تواناییهای حرفهای، پرداخت مزایای کاربران، فیلترینگ و کمبود متخصصان طراحی فنآوری نام‌گذاری شدند. بررسی وضع موجود نشان داد که همه این عوامل در حال حاضر به عنوان مانع وجود دارند و عامل اقتصادی- مالی مهمترین و عامل انگیزشی کم‌اهمیت‌ترین مانع کاربرد فن‌آوری اطلاعات در مدارس دوره متوسطه شهرستان علی‌آباد کتول بودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
885 - نیازسنجی توسعه آموزش های فنی و مهارتی مجازی در آموزش و پرورش استان مازندران
علی اصغر عباسی اسفجیر هما رضایی قلعهپژوهش حاضر با هدف شناسایی نیازها در توسعه آموزش‌های فنی و مهارتی مجازی از دیدگاه هنرآموزان و مدیران دبیرستان‌های فنی و حرفه‌ای و کار و دانش استان مازندران انجام پذیرفته است. در این مطالعه با توجه به نظریه‌های یادگیری ساختارگرا و تئوری چارلز وید مایر أکثرپژوهش حاضر با هدف شناسایی نیازها در توسعه آموزش‌های فنی و مهارتی مجازی از دیدگاه هنرآموزان و مدیران دبیرستان‌های فنی و حرفه‌ای و کار و دانش استان مازندران انجام پذیرفته است. در این مطالعه با توجه به نظریه‌های یادگیری ساختارگرا و تئوری چارلز وید مایر عوامل مؤثر در توسعه آموزش‌های فنی و مهارتی مجازی در هر یک از رویکردهای تکنولوژیکی، فرهنگی- اجتماعی، پداگوژیکی، اقتصادی و راهبردی به روش دلفی مورد شناسایی و رتبه‌بندی قرار گرفت. جامعه آماری شامل کلیه هنرآموزان و مدیران دبیرستان‌های فنی و حرفه‌ای و کار و دانش استان مازندران بود. لذا متناسب با روش تحقیق به کار رفته 35 هنرآموز و 27 مدیر به عنوان متخصصان اعضای پانل به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. همچنین دو نوع پرسش‌نامه ویژه مدیران و هنرآموزان جهت اکتشاف عوامل توسعه با توجه به رویکردهای مذکورتنظیم شد. پرسش‌نامه در سه مرحله میان نمونه‌های تحقیق توزیع شد و مقدار ضریب پایایی یا آلفای کرونباخ در همه رویکردها و مؤلفه‌ها بالاتر از 86/0 به دست آمد. در پرسش‌نامه دور اول و دوم، میانگین و ضریب هماهنگی کندال عوامل توسعه محاسبه و سپس گویه‌هایی که میانگین بزرگتر از 4 و ضریب کندال بزرگتر از 5/0 داشتند در دور سوم پرسش‌نامه لحاظ شده اند. داده‌های حاصل از پرسش‌نامه دور سوم جهت پاسخ به سؤالات پژوهشی با آزمون فریدمن و Uمان‌ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند که اهم نتایج به دست آمده عبارتند از: از دیدگاه هنرآموزان، به ترتیب رویکردهای فرهنگی- اجتماعی، تکنولوژیکی، اقتصادی، پداگوژیکی و راهبردی اولویت اول تا پنجم را به خود اختصاص داده‌اند؛ از دیدگاه مدیران، رویکردهای تکنولوژیکی،فرهنگی ـ اجتماعی، اقتصادی، راهبردی و پداگوژیکی به ترتیب رتبه‌های اول تا پنجم را به خود اختصاص می‌دادند، تفاوت معناداری در میانگین رتبه‌های هر یک از رویکردهای تکنولوژیکی، فرهنگی- اجتماعی، پداگوژیکی، اقتصادی و راهبردی بین هنرآموزان و مدیران وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
886 - مناقشات دریایی یونان و ترکیه در شرق مدیترانه و چارچوب کنوانسیون حقوق دریا (1982)
احسان بخشنده یاسمن یگانهدریای اژه طی حدود یک قرن گذشته شاهد مجموعهای از اختلافات و مناقشات بر سر تعیین حدود مرزی (مناطق دریایی) به ویژه میان ترکیه و یونان بوده است. اکنون سه دهه پس از وقوع اولین مناقشه جدی، دو طرف مذاکرات موسوم به "اکتشافی" را از سر گرفته اند تا به بررسی اولیه اختلافات دریایی أکثردریای اژه طی حدود یک قرن گذشته شاهد مجموعهای از اختلافات و مناقشات بر سر تعیین حدود مرزی (مناطق دریایی) به ویژه میان ترکیه و یونان بوده است. اکنون سه دهه پس از وقوع اولین مناقشه جدی، دو طرف مذاکرات موسوم به "اکتشافی" را از سر گرفته اند تا به بررسی اولیه اختلافات دریایی خود در اژه بپردازند. یونان که عضو کنوانسیون سازمان ملل درباره حقوق دریا می باشد بر ارجاع دعوی خود با ترکیه به دیوان لاهه تاکید دارد درحالیکه ترکیه مصمم به توافق دوجانبه بر اساس اصل انصاف است. مقاله حاضر با بررسی حقوق بین الملل حاکم بر دریاها و ابعاد حقوقی اختلافات یونان و ترکیه و با درنظرداشت قرار دادگاه لاهه در 1976 و 1978، به دنبال آن است دلیل شکست ابتکارات حدود یک قرن گذشته برای حل این مناقشه را تبیین کند. یافته های پژوهش تحلیلی-توصیفی حاضر نشان می دهد درحالیکه مکانیسم ها و روندهای حل اختلافات دریایی در کنوانسیون حقوق دریا به تفصیل مورد توجه و تاکید قرار گرفته، ترکیه و یونان تنها در صورت رسیدن به یک توافق دوجانبه در خصوص تحدید مناطق دریایی خود می توانند اختلافات فیمابین را حل و فصل کرده و مشترکا از منابع طبیعی شرق مدیترانه بهره برداری کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
887 - حضور اقتصادی چین در آفریقا و زمینه های بروز رقابت با آمریکا
محمد جواد حسینی اردشیر سنائینخبگان چینی اولویت سیاستگذاری خود را بر ارتقای قدرت اقتصادی به عنوان محور قدرت ملی قرار داده که در این راستا قاره آفریقا با برخورداری از ظرفیت های فراوان سیاسی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفت. اهمیت سیاسی–امنیتی–اقتصادی آفریقا به ویژه نگرانی از توسعه فعالیت ه أکثرنخبگان چینی اولویت سیاستگذاری خود را بر ارتقای قدرت اقتصادی به عنوان محور قدرت ملی قرار داده که در این راستا قاره آفریقا با برخورداری از ظرفیت های فراوان سیاسی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفت. اهمیت سیاسی–امنیتی–اقتصادی آفریقا به ویژه نگرانی از توسعه فعالیت های افراط گرایانه همراه با خشونت و وجودِ تهدیداتی همچون دزدی دریایی، قاچاق انسان و.. سبب شد تا آمریکا نیز راهبرد جدیدی را در قبال این قاره اتخاذ نماید. هدف از این مقاله بررسی فعالیت های چین و زمینه های بروز رقابت با آمریکا می باشد. سئوال اصلی پژوهش:حضور اقتصادی چین در قاره آفریقا چه تاثیری بر منافع، اهداف و زمینه های فعالیت آمریکا در این قاره داشته است؟ و فرضیه پژوهش عبارتست از: گسترش حضور چین در آفریقا در قرن جدید به همراه اولویت راهبردهای غیرنظامی هر دو طرف در این قاره، سبب آسیب پذیری و حساسیت دو سویه امریکا و چین نسبت به سیاست های یکدیگر در این قاره شده و این امر واشنگتن و پکن را در مسیر همکاری و پرهیز از رقابت مخرب سوق داده است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
888 - حضور چین در خلیج فارس؛ پیامدهای سیاسی و استراتژیک
مجید بزرگمهری مریم میرزاییچکیده در شرایطی که جمهوری خلق چین، رویکرد توسعه اقتصادی، صنعتی و تجارت خارجی را دنبال میکند، نیاز این کشور به منابع انرژی فسیلی مانند نفت و گاز افزایش یافته و چنین رویهای افزایش واردات این محصولات را از نقاط مختلف دنیا؛ بهویژه خلیجفارس در پی خواهد داشت. محرک اصلی چی أکثرچکیده در شرایطی که جمهوری خلق چین، رویکرد توسعه اقتصادی، صنعتی و تجارت خارجی را دنبال میکند، نیاز این کشور به منابع انرژی فسیلی مانند نفت و گاز افزایش یافته و چنین رویهای افزایش واردات این محصولات را از نقاط مختلف دنیا؛ بهویژه خلیجفارس در پی خواهد داشت. محرک اصلی چین در فعالتر شدن در خلیجفارس، نیاز به انرژی و به موازات آن کم رنگتر شدن نقش ایدئولوژی در سیاست خارجی از دهه هشتاد است. پرسش محوری این مطالعه، به چگونگی سیاست چین در خلیجفارس میپردازد و در همین راستا، روند حضور این قدرت فرامنطقهای در این حوزه استراتژیک انرژی بررسی میشود. آیا جمهوری خلق چین برای پرهیز از اختلال در جریان آزاد نفت در خلیجفارس، بدون ایفای نقشی مؤثر با دنیای غرب همسو خواهد شد و یا بهعنوان بازیگری مؤثر و در رقابت با ایالات متحده آمریکا در معادلات منطقهای ایفای نقش میکند؟ فرضیه پژوهش بر این نکته تأکید دارد که به موازت افزایش نیاز به انرژیهای فسیلی، چین حضور گستردهتری در خلیجفارس در قالب مراودات اقتصادی، بازرگانی و بهصورت واردات نفت، صادرات کالا و خدمات به کشورهای منطقه خواهد داشت. به نظر میرسد چین درصدد ایجاد فضای امنیتی و مقابله با نفوذ امریکا در این منطقه نیست و در سایه همکاری با غرب، وجود ثبات در منطقه را اولویت خود میداند. چین در سایه سیاست کلان موازنه نرم با آمریکا، رویکرد تعامل با آمریکا را در حوزه خلیجفارس دنبال میکند و در همین راستا، با برقراری روابط اقتصادی با بازیگران اصلی منطقهای و ایجاد حس وابستگی در آنها به روابط با چین، میکوشد جایگاه خود را در منطقه بهعنوان یک بازیگر ضروری تثبیت کند. در این مطالعه، از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده است ودر ارائه دادهها سعی شده تکیه بر اسناد باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
889 - افول و زوال مدل ترکیه در خاورمیانه
بشیر اسماعیلی محمد زارع زاده محمد فلاحچکیده نظر به موقعیت ترکیه در منطقه خاورمیانه و تأثیرگذاری این کشور در تحولات منطقه، این کشور از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه میکوشد جایگاهی مهمتر از قبل برای خود ترسیم نماید. ترکیه با درنظر داشتن اینکه وارث آخرین امپراتوری اسلامی است، کوشیده است دوران صیانت خو أکثرچکیده نظر به موقعیت ترکیه در منطقه خاورمیانه و تأثیرگذاری این کشور در تحولات منطقه، این کشور از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه میکوشد جایگاهی مهمتر از قبل برای خود ترسیم نماید. ترکیه با درنظر داشتن اینکه وارث آخرین امپراتوری اسلامی است، کوشیده است دوران صیانت خود در جهان اسلام را احیا نماید. در این راستا، در سالهای اخیر الگوی ترکیه را با دو پس سیاسی و اقتصادی به جهان اسلام و بهویژه در خاورمیانه معرفی کرده است. دموکراسی، توسعه اقتصادی، ثبات سیاسی و ایجاد یک نقش مرجعیت سیاسی در اختلافات منطقهای از جمله شاخصهای الگوی ترکیه است که علیرغم کسب توفیق در مراحل ابتدایی، در ادامه با ناکامیهای پیدرپی مواجه شده است. مسائل داخلی که ترکیه با آن دست بهگریبان است، در کنار مسائل منطقهای و بینالمللی در حوزههای سیاسی و اقتصادی باعث شده است مدل مورد نظر ترکیه مانند گذشته جذابیت نداشتهباشد و در عمل با شکست مواجه گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
890 - شورای همکاری خلیجفارس: از مدیریت همکاری تا تعمیق همگرایی اقتصادی
محسن شکری رضا اکبریانچکیده خروج بریتانیا از منطقه خلیجفارس در اواخر دهه1960، با استقلال سیاسی و اقتصادی شیخ نشین های عربی حوزه خلیجفارس همراه بود. ظهور این بازیگران جدید در عرصه نظام منطقهای خلیجفارس، معادلات ساختاری منطقه را در ابعاد مختلف تحت شعاع قرار داد. دولتهای عربی حوزه خلیجفار أکثرچکیده خروج بریتانیا از منطقه خلیجفارس در اواخر دهه1960، با استقلال سیاسی و اقتصادی شیخ نشین های عربی حوزه خلیجفارس همراه بود. ظهور این بازیگران جدید در عرصه نظام منطقهای خلیجفارس، معادلات ساختاری منطقه را در ابعاد مختلف تحت شعاع قرار داد. دولتهای عربی حوزه خلیجفارس تحت تأثیر دیالکتیک اندرکنش عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و امنیتی در سطوح داخلی، منطقهای و بینالمللی هرچه بیشتر در ایجاد یک سازوکار درون منطقهای ترغیب شدند. در نهایت، این دولتها در یک حلقه ارتباطی مبتنی بر وفاق، شورای همکاری خلیجفارس را تشکیل دادند. این مقاله، با تبیین نظری و فرانظری مبانی همگرای منطقهای و با اتکا به روش های مختلف تحلیلی(توصیفی، تحلیلی، تبیینی- علّی، فرایندی، ساختاری، کارگزاری)، میکوشد به این سؤال پاسخ دهد که فرایند همکاریها و همگرایی منطقهای پس از شکلگیری شورای همکاری خلیجفارس، با چه تحولات مهمی روبهرو بوده است؟ در این راستا، فرض مهم این نوشتار، این است که اولویتهای شورای همکاری خلیجفارس پس از شکلگیری تغییر پیدا کرده و اعضا با نهادسازی بسترمند، ضمن مدیریت همکاریها، مقدمات لازم را برای تعمیق همگرایی اقتصادی در سطح فراملی در بخشهای مختلف فراهم کرده و با افزایش وابستگی متقابل بین یکدیگر، شورا را به یک پروژه همگرایی مهم درجهت منطقهگرایی اقتصادی مبدل کردهاند. یافتههای پژوهش نیز با بررسی فرایند مدیریت همکاریها درجهت تعمیق همگرایی اقتصادی در چارچوب مدل تحلیلی پژوهش، این فرض را تأیید می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
891 - عوامل مؤثر در رویکرد روسیه به برنامه هستهای ایران؛ از نیروگاه بوشهر تا برجام
هادی زرگری الهه کولائیچکیده روسیه یکی از بازیگران مؤثر در روند فنی و سیاسی برنامه هستهای ایران بوده است؛ اما دیدگاه های یکسانی نسبت به رویکرد آن وجود ندارد. به منظور ارزیابی این دیدگاه ها، پرسش این پژوهش این است که عامل یا عوامل مؤثر در شکلدهی به رویکرد و رفتارهای فنی و سیاسی روسیه به بر أکثرچکیده روسیه یکی از بازیگران مؤثر در روند فنی و سیاسی برنامه هستهای ایران بوده است؛ اما دیدگاه های یکسانی نسبت به رویکرد آن وجود ندارد. به منظور ارزیابی این دیدگاه ها، پرسش این پژوهش این است که عامل یا عوامل مؤثر در شکلدهی به رویکرد و رفتارهای فنی و سیاسی روسیه به برنامه هستهای کشورمان چیست؟ در پاسخ به پرسش فوق، این فرضیه مطرح است که رویکرد مسکو را باید در قالب کلان سیاست خارجی آن و در رابطه با نقش های جهانی، منطقه ای و هستهای سیاست خارجی روسیه، متأثر از گفتمان های هویتی این کشور ارزیابی کرد. در این زمینه، کوشش مسکو برای ایفای نقش های جهانی و منطقه ای و آیین هستهای این کشور، در کنار عوامل اقتصادی و بین المللی در دوره های زمانی مختلف در کنار هم، تأثیرگذاری متفاوتی در چارچوب گفتمان های هویتی در گذر زمان، در شکل دهی به رویکرد روسیه به برنامه هستهای ایران و سطح همکاری یا همسویی فنی و سیاسی با آن داشته اند. لذا تاکید صرف بر عوامل اقتصادی یا بین المللی، نه تنها به تقلیل گرایی منجر می شود؛ بلکه تغییر در مواضع و رفتارهای روسیه را نیز تبیین نمی کند. این پژوهش برای بررسی فرضیه خود از روش توصیفی- تحلیلی و نیز استفاده از منابع کتابخانه ای و مصاحبه بهره برده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
892 - آثار اقتصاد سیاسی متکی بر نفت بر امنیت ملّی ایران
سید شمس الدین صادقی مسعود اخوان کاظمی وحید زرافشانچکیده در نظام بینالملل غیرمتمرکز و فاقد اقتدار مرکزی، نخستین هدف و ارجحیت کشورها، حفظ امنیت ملّی و صیانت از منافع خود است. دیرزمانی تأمین امنیت ملّی پایدار در گرو سه نوع آمادگی بود:1-آمادگی نظامی؛ 2- آمادگی سیاسی؛ 3-آمادگی اقتصادی. با پایان جنگ سرد، مؤلفههای اقتصادی أکثرچکیده در نظام بینالملل غیرمتمرکز و فاقد اقتدار مرکزی، نخستین هدف و ارجحیت کشورها، حفظ امنیت ملّی و صیانت از منافع خود است. دیرزمانی تأمین امنیت ملّی پایدار در گرو سه نوع آمادگی بود:1-آمادگی نظامی؛ 2- آمادگی سیاسی؛ 3-آمادگی اقتصادی. با پایان جنگ سرد، مؤلفههای اقتصادی امنیت ملّی اهمیت بیشتری یافتهاند. در این دوران جدید، امنیت ملّی کشورهای صادرکننده نفت، تحت تأثیر رونق و شکوفایی صنعت نفت قراردارد. امنیت دارای ابعاد پنجگانه نظامی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و زیست- محیطی است. دراین پژوهش، بُعد اقتصادی امنیت ملّی مدّ نظر است؛ زیرا دستیابی به امنیت ملّی در گرو بهبود وضعیت اقتصادی است و برآیند تمامی مؤلفههای امنیت ملّی در امنیت اقتصادی متبلور است. با توجه به این مهم، چنین به نظر میرسد که متغیر نفت با امنیت ملّی ایران که اقتصاد آن در طی یکصد سال گذشته وابسته به درآمدهای ارزی حاصل از آن بوده، پیوندی عمیق یافته است. با توجه به این مطلب که رشد اقتصادی ایران و نیز حجم عظیمی از سرمایهگذاریهای کلان ملّی، به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات این منبع انرژی وابسته است، نوسانهای درآمدهای نفتی، امنیت اقتصادی ایران را بهخصوص در پرتو تحریم های بین المللی یک دهه اخیر تضعیف نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
893 - احیای قدرت منطقهای ایران(2017-2005)
ابوالفضل شکوری امیرحسین وزیریانافزایش کنشگری جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه از سال 2005 در قالب ایجاد ائتلاف موسوم به محور مقاومت همراه با نمایش قدرت در عراق، سوریه، لبنان و یمن موجب مطرح شدن ایران به عنوان یک قدرت منطقهای شده است. این نمایش قدرت مرهون موقعیت و ویژگیهای منحصربه فرد داخلی در کنار أکثرافزایش کنشگری جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه از سال 2005 در قالب ایجاد ائتلاف موسوم به محور مقاومت همراه با نمایش قدرت در عراق، سوریه، لبنان و یمن موجب مطرح شدن ایران به عنوان یک قدرت منطقهای شده است. این نمایش قدرت مرهون موقعیت و ویژگیهای منحصربه فرد داخلی در کنار تاثیرپذیری از رخدادهای منطقهای و بینالمللی بوده است. این نوشتار با بهرهگیری از روش تحلیلی-توصیفی مبتنی بر منابع کتابخانهای و اینترنتی در پی پاسخ به این پرسش است که نقش مولفههای قدرت ملی در افزایش قدرت و نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی ایران چه بوده است؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد چهار متغیر موقعیت جغرافیایی(ژئوپلیتیکی-ژئواکونومیکی)، مولفههای اقتصادی(نرخ رشد اقتصادی، درآمدهای نفتی، تولید ناخالص داخلی، سرانه تولید ناخالص داخلی، صادرات و واردات)، مولفه قدرت نظامی(استراتژی، هزینهها، تجهیزات نظامی و نقش سپاه پاسداران در سیاستهای منطقهای) و اتخاذ هویت اسلام شیعی تاثیر مهمی در افزایش ضریب نفوذ و قدرت منطقهای ایران داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
894 - ابتکار جاده ابریشم؛ ابتکار چین برای هژمونی
قاسم ترابی راضیه صانعیچکیدهابتکار جاده ابریشم بزرگترین ابتکاری است که تاکنون توسط یک کشور در سطح جهان اعلانشده و در حال اجرا می باشد. این ابتکار شصتوپنج کشور مختلف جهان را در برمی گیرد و هزینه آن بالغبر چهار هزار میلیارد دلار در 900 پروژه مختلف برآورد می شود. ضمن اینکه این طرح ابعاد و اه أکثرچکیدهابتکار جاده ابریشم بزرگترین ابتکاری است که تاکنون توسط یک کشور در سطح جهان اعلانشده و در حال اجرا می باشد. این ابتکار شصتوپنج کشور مختلف جهان را در برمی گیرد و هزینه آن بالغبر چهار هزار میلیارد دلار در 900 پروژه مختلف برآورد می شود. ضمن اینکه این طرح ابعاد و اهداف اقتصادی، سیاسی و امنیتی گسترده ای دارد که هدف مقاله حاضر تجزیهوتحلیل ابعاد مختلف آن است. در این راستا سؤال اصلی مقاله این است که ابتکار جاده ابریشم بهعنوان مهمترین راهبرد چین در قرن بیست و یک برای تحقق چه اهدافی طراحیشده است؟ در پاسخ به سؤال فوق، فرضیه مقاله بدین شکل مطرح می شود که هدف نهایی چین از عملیاتی کردن ابتکار جاده ابریشم، فراهم نمودن زمینه های اقتصادی، سیاسی و امنیتی لازم برای تبدیلشدن به هژمون منطقه ای و جهانی است. بااینحال یافته های پژوهش نشان می دهند این طرح با موانع و مشکلات جدی مواجه است و درنهایت اهداف چین به شکل حداکثری محقق نخواهد شد. مقاله حاضر قصد دارد سؤال و فرضیه مطرحشده را در کنار اهداف، فرصت ها و موانع طرح در سه بخش و به روش توصیفی تحلیلی موردبحث قرار دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
895 - تأثیر پاندمی کووید 19 بر نظم نهادی و پارامترهای اقتصاد سیاسی بین المللی
بهنام وکیلی سید سعید میرترابیکووید 19 تمام جنبههای جامعه جهانی را تهدید میکند. بسته به مدتزمان، مقیاس و منطقه گسترش این بیماری، هنوز مشخص نیست که این مسئله تا چه میزان میتواند بر سیستم بینالمللی تأثیر بگذارد؛ اما واضح است که جهان پس از اپیدمی مانند گذشته نخواهد بود. ازاینرو، مقاله حاضر باهدف أکثرکووید 19 تمام جنبههای جامعه جهانی را تهدید میکند. بسته به مدتزمان، مقیاس و منطقه گسترش این بیماری، هنوز مشخص نیست که این مسئله تا چه میزان میتواند بر سیستم بینالمللی تأثیر بگذارد؛ اما واضح است که جهان پس از اپیدمی مانند گذشته نخواهد بود. ازاینرو، مقاله حاضر باهدف درک پیامدهای این اپیدمی بر اقتصاد سیاسی بینالمللی، قصد دارد به اتکا به روش توصیفی – تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که پاندمی کووید 19 چگونه بر ارکان نظم نهادی در حوزه اقتصاد سیاسی بینالمللی تأثیر گذاشته است؟ در راستای پاسخ به این پرسش، فرضیه مورد آزمون با بهرهگیری از آموزههای نظریه وابستگی متقابل اقتصادی اینگونه طراحیشده است که پاندمی کووید 19، از طریق اختلال در جریانهای تولید، تجارت و سرمایه بینالمللی، چشماندازی از تغییر جایگاه قدرتهای بزرگ اقتصادی و تشدید شکاف شمال-جنوب را مطرح کرده است. یافته های تحقیق نشان میدهد که جایگاه قدرتهای بزرگ در نظم اقتصادیِ جهان پسا کرونا به توانمندی آنها در مقابله مؤثر با اختلالهای یادشده و بهرهگیری از فرصتهای جدید ناشی از درهمریختگی نظم جاری بستگی دارد و قراین حاکی از آن است که نظم فعلی در حال دور شدن از مسیر سیاستهای نولیبرال و گامی روبهجلو برای چینیتر شدن نظم اقتصادی جهانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
896 - گسترش حضور فرانسه در آسیای جنوب غربی و تاثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران
محمدرضا موحدی علیرضا رضایی قاسم ترابیفرانسه به لحاظ تاریخی و سیاسی همواره ارتباط تنگاتنگی با مسائل آسیای جنوب غربی داشته و دارد. با اعلام راهبرد آمریکا در قبال این منطقه، فرانسه فرصت مناسبی را به عنوان یکی از قدرت های میانی برای گسترش مناسبات خود فراهم دید و این کشور می کوشد متناسب با اهداف کلان سیاست خارج أکثرفرانسه به لحاظ تاریخی و سیاسی همواره ارتباط تنگاتنگی با مسائل آسیای جنوب غربی داشته و دارد. با اعلام راهبرد آمریکا در قبال این منطقه، فرانسه فرصت مناسبی را به عنوان یکی از قدرت های میانی برای گسترش مناسبات خود فراهم دید و این کشور می کوشد متناسب با اهداف کلان سیاست خارجی،مناسبات خود در آسیای جنوب غربی را گسترش دهد.هدف،بررسی روابط سیاسی،اقتصادی و نظامی فرانسه با کشورهای عربی و به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس است که این امر باعث گسترش مسابقه تسلیحاتی در منطقه و به تبع آن شکاف و تنش منطقه ای بین کشورهای عربی و جمهوری اسلامی ایران می شود. نگارنده در این نوشتار بیان می دارد که تداوم وضع موجود و ادامه تنش بین کشورهای عربی و ایران و تحکیم مناسبات بین دولت های عربی با فرانسه ایران را در بلند مدت با تشدید انفعال و انزوا و تقویت تهدیدات امنیتی در ابعاد مختلف مواجه خواهد کرد.روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات و دادههای مورد نیاز بر مبنای روش کتابخانهای و فیشبرداری تهیه شده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
897 - سیاستهای اقتصادی ترکیه در جمهوریهای آسیای مرکزی
مهناز گودرزیپس از فروپاشی اتحاد شوروی و ایجاد خلا قدرت در جمهوریهای نواستقلالیافته آسیای مرکزی این منطقه مورد توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای قرار گرفت که در این میان نقش ترکیه به دلیل پیوندهای تاریخی و فرهنگی با این منطقه دارای اهمیت خاصی است. در این پژوهش تلاش شده است ضمن أکثرپس از فروپاشی اتحاد شوروی و ایجاد خلا قدرت در جمهوریهای نواستقلالیافته آسیای مرکزی این منطقه مورد توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای قرار گرفت که در این میان نقش ترکیه به دلیل پیوندهای تاریخی و فرهنگی با این منطقه دارای اهمیت خاصی است. در این پژوهش تلاش شده است ضمن نگاهی اجمالی به وضعیت اقتصادی ترکیه و جمهوریهای آسیای مرکزی، فعالیتهای اقتصادی ترکیه در این جمهوریها مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
898 - علل روی کارآمدن آقای خاتمی)دولت اصلاحات 1376 ( «بر اساس نظریه توسعه نامتوازن ساموئل هانتینگتون
صادق زیباکلام داود افشاری عبداله اصلانزادهسؤال اصلی مقاله این است که علت و زمینهی روی کار آمدن سید محمد خاتمی )دولت اصلاحات( در دوم خرداد 1376 چه بوده است. مقاله تلاش دارد با مبنا قرار دادن نظری هی "توسعهی نامتوازن" ساموئل هانتینگتون، که واپسماندن نهادهای سیاسی از دگرگون یهای اجتماعی و اقتصادی را باعث ایجاد پای أکثرسؤال اصلی مقاله این است که علت و زمینهی روی کار آمدن سید محمد خاتمی )دولت اصلاحات( در دوم خرداد 1376 چه بوده است. مقاله تلاش دارد با مبنا قرار دادن نظری هی "توسعهی نامتوازن" ساموئل هانتینگتون، که واپسماندن نهادهای سیاسی از دگرگون یهای اجتماعی و اقتصادی را باعث ایجاد پایه های جدید برای تجمع سیاسی و آفرینش نهادهای جدید سیاسی می داند، به این سؤال اینچنین پاسخ دهد که توسعهی نامتوازن در دورهی هاشمی )دورهی سازندگی( علت روی کار آمدن خاتمی بوده است. در واقع به واسطهی تحرک اجتماعی و طبقاتی همراه با توسعهی اقتصادی و سپس رشد طبقهی متوسط جدید که در دورهی سازندگی پدیدار شد، مطالبات جدیدی به وجود آمد که عمدتاً شامل مشارکت در ادارهی امور کشور و تعیین سرنوشت سیاسی بود. اما در این دوره تلاش زیادی در جهت توسعهی سیاسی کشور صورت نگرفت. در چنین شرایطی شعارهای آقای خاتمی که بر حول این مطالبات جدید شکل گرفت، باعث شد که بخش قابل توجهی از آرای انتخاباتی مردم به آقای خاتمی تعلق گیرد و ایشان برندهی انتخابات هفتمین دورهی ریاست جمهوری شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
899 - خیزش اقتصادی- نظامی جمهوری خلق چین و پیامدهای امنیتی آن برای جمهوری اسلامی ایران
محمدعلی بصیری معصومه رشیدچکیده جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین را میتوان دولتهایی تجدیدنظرطلب در نظام بینالملل کنونی دانست. مبادلات اقتصادی و تجاری میان دو کشور زمینهی بروز روابط مناسب را ایجاد کرده است و در مسائلی هم چون پرونده هستهای ایران و بحران سوریه، مواضع آنها همراستا بوده ا أکثرچکیده جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین را میتوان دولتهایی تجدیدنظرطلب در نظام بینالملل کنونی دانست. مبادلات اقتصادی و تجاری میان دو کشور زمینهی بروز روابط مناسب را ایجاد کرده است و در مسائلی هم چون پرونده هستهای ایران و بحران سوریه، مواضع آنها همراستا بوده است. حال، ظهور چین بهعنوان قدرتی بالاتر از ایالاتمتحده در سالهای آینده، چه تأثیرات امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران در پی خواهد داشت؟ این مقاله با توجه به روی کرد امنیتی بری بوزان در پی پاسخ است و فرض بر آن است که پس از ظهور چین بهعنوان یک قدرت بالاتر یا در حد ایالاتمتحده، نظام بینالملل دستخوش تغییر میشود و دیگر آمریکا نخواهد توانست بر جمهوری اسلامی ایران فشار وارد کند و امنیت آن را به مخاطره اندازد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ابزار کتابخانهای است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
900 - بررسی عوامل موثر بر شکل گیری هویت اجتماعی – فرهنگی (مورد مطالعه:دانشآموزان شهر جوانرود)
علی محسنی عادل جوانمردییکی از موضوعات اساسی، موضوع هویت است که علاوه بر داشتن جنبه های مختلف؛ تحت تاثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی سیاسی و تکنولوژیک قرار دارد. پژوهشگران از جنبه های مختلف هویت را مورد مطالعه قرار داده اند. روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی است، اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه جمع آور أکثریکی از موضوعات اساسی، موضوع هویت است که علاوه بر داشتن جنبه های مختلف؛ تحت تاثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی سیاسی و تکنولوژیک قرار دارد. پژوهشگران از جنبه های مختلف هویت را مورد مطالعه قرار داده اند. روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی است، اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری در این بررسی کلیه دانش آموزان دوره دبیرستان شهرستان جوانرود است که در سال تحصیل 91–90 در کلیه دبیرستان های شهرستان جوانرود مشغول به تحصیل میباشند. روش نمونهگیری، طبقهای نامتناسب میباشد و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 358 نفر تعیین شده است. یافتهها: آزمون فرضیات تحقیق نشان داد بین سطح سواد والدین و شکلگیری هویت اجتماعی فرهنگی همبستگی مثبت با شدت ضعیف (11/0) و معنادار وجود داشته است، بین میزان شرکت در گروههای دوستی و همالان با شکل گیری هویت اجتماعی فرهنگی(همبستگی مثبت و با شدت متوسط (37/0))، بین پایگاه اجتماعی – اقتصادی والدین با شکلگیری هویت اجتماعی فرهنگی(مقدار همبستگی به دست آمده (72/0))، بین میزان استفاده از رسانههای گروهی و شکل گیری هویت اجتماعی فرهنگی نیز دارای همبستگی مثبت و با شدت متوسط(21/0) و تمامی این روابط معنادار بوده است. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که 37 درصد از تغییرات متغیرهای وابسته توسط متغیرهای مستقل مورد بررسی تبیین شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
901 - عوامل مؤثر بر الگوی رأی دهی مردم شهرستان اردل در انتخابات مجلس شورای اسلامی
حسینعلی قجری احمد آذین حیدر ظفریسطور حاضر، با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر الگوی رأی دهی مردم شهرستان اردل در انتخابات مجلس شورای اسلامی و شناسایی خصایص و ویژگی های این الگو به نگارش درآمده است. در راستای این هدف و جهت پاسخگویی به سؤال اصلی مقاله، چارچوب نظری با تلفیقی از نظریه های کارکردگرایی، همر أکثرسطور حاضر، با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر الگوی رأی دهی مردم شهرستان اردل در انتخابات مجلس شورای اسلامی و شناسایی خصایص و ویژگی های این الگو به نگارش درآمده است. در راستای این هدف و جهت پاسخگویی به سؤال اصلی مقاله، چارچوب نظری با تلفیقی از نظریه های کارکردگرایی، همرنگی، فشار گروهی و ... تدوین گردید و از این نظریات، 9 فرضیه در پاسخ به سؤال اصلی تحقیق استخراج گردید. این فرضیه ها با استفاده از روش پیمایشی مورد آزمون واقع شدند. در راستای این روش، پس از تعریف عملیاتی متغیرها، 0 بود و سپس با / از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شده که آلفای کرونباخ آن برابر با 78 استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 330 نفر برآورد شد و پس از آن پرسشنامه ها توزیع و جمع آوری و پردازش و مورد تحلیل واقع شدند. داده های به دست آمده با استفاده از آماره های توصیفی و مدل سازی معادله ی ساختاری مورد تحلیل واقع گردیدند. اهم نتایج حاصله از این تحلیل عبارتند از: اعتقادات مذهبی، تحصیلات، نفوذ سیاسی، موقعیت اجتماعی، سوابق اجرایی و شجاعت کاندیداها به عنوان الگوی رأی دهی مردم شهرستان اردل شناخته شده است. 0 و ضریب تعیین 10 درصد، تبلیغات با / متغیرهای گروه های مرجع با ضریب گاما 31 0 و ضریب تعیین 11 درصد، / 0 و ضریب تعیین 9 درصد، گروه دوستان با گامای 32 / گامای 30 0 و / 0 و ضریب تعیین 16 درصد، جماعت مردم با گامای 15 / جامعه پذیری سیاسی با گامای 40 0 و ضریب تعیین 7 درصد، خانواده با / ضریب تعیین 4 درصد، فشار گروهی با گامای 26 0 و با ضریب / 0 و ضریب تعیین 6درصد، تعلق طایفه ای در مجموع با گامای 25 / گامای 25 تعیین 18 درصد بر انتخاب این الگو تأثیر معناداری داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
902 - اژدهای زرد در آب های گرم: منافع استراتژیک جمهوری خلق چین در خلیج فارس
سعید وثوقی مجتبی قلی پور عاطفه داراب زادهرفتارسیاست خارجی دولت ها در سطح نظام بین الملل، بیش از هر چیز بازتاب فرآیند تعقیب منافع ملی آن هاست، بدان گونه که خود تصور کرده اند. به این ترتیب برای فهم رفتار یک دولت خاص نسبت به یک منطقه خاص، بهترین راه شناسایی منافع بلندمدت و کوتاه مدت آن دولت در منطقه مزبور بر اساس أکثررفتارسیاست خارجی دولت ها در سطح نظام بین الملل، بیش از هر چیز بازتاب فرآیند تعقیب منافع ملی آن هاست، بدان گونه که خود تصور کرده اند. به این ترتیب برای فهم رفتار یک دولت خاص نسبت به یک منطقه خاص، بهترین راه شناسایی منافع بلندمدت و کوتاه مدت آن دولت در منطقه مزبور بر اساس ظرفیت ها و محدودیت های آن دولت از یک سو و جاذبه ها و دافعه های منطقه از سوی دیگر است. ما در این مقاله بر اساس چنین فهمی از روابط خارجی یک دولت، به بررسی ماهیت منافع جمهوری خلق چین در منطقه خلیج فارس می پردازیم تا به درکی نسبی از رفتار سیاست خارجی این دولت در این منطقه برسیم. مطالعات ما نشان گر سه حوزه ای است که در آن ها منافع چین و کشورهای منطقه خلیج فارس به یکدیگر پیوند می خورند. این سه حوزه عبارتند از: بحث اولویت انرژی، پیوندهای سیاسی-نظامی و در نهایت منافع تجاری- اقتصادی. ما این سه حوزه را به لحاظ هستی شناختی غیر قابل تفکیک و درهم تنیده می دانیم. بنابراین چنین تمایزی صرفاً به لحاظ تحلیلی و به منظور درک روشن تر موضوع صورت گرفته است. پژوهش حاضر به لحاظ روش در زُمره ی تحقیقات کیفی قرار می گیرد. هر چند در استفاده از داده های موجود، از هر دو نوع داده های کمی و کیفی به شیوه ای اسنادی (کتابخانه ای) استفاده شده است. نتیجه گیری مقاله در این راستا است که سیاست خارجی چین در منطقه خلیج فارس بیش از هر چیز یک سیاست خارجی اقتصادمحور بوده و سایر اولویت ها حول این محور سازمان یافته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
903 - برنامه ریزی توسعه؛ بررسی استراتژی توسعه اقتصادی در برنامه عمرانی پنجم 1352-1356
محمد رضا یزدانی زازرانی اسداله قصری زین العابدین نیک مرامکشور ایران در طی تاریخ معاصر خود و در پی آشنایی با پیشرفتهای دنیای غرب، با آگاهی از کمبودهای خویش، با فراز و نشیبهای فراوانی سعی نموده تا در مسیر توسعه گام بردارد. این تلاش که از دوره قاجار آغاز گردید، تا دوره پهلوی با هیچ نوع برنامهریزی مدونی برای توسعه همراه نشد. چراک أکثرکشور ایران در طی تاریخ معاصر خود و در پی آشنایی با پیشرفتهای دنیای غرب، با آگاهی از کمبودهای خویش، با فراز و نشیبهای فراوانی سعی نموده تا در مسیر توسعه گام بردارد. این تلاش که از دوره قاجار آغاز گردید، تا دوره پهلوی با هیچ نوع برنامهریزی مدونی برای توسعه همراه نشد. چراکه اولین تجربه ایران در این زمینه به سال 1327 باز میگردد. از این سال به بعد بود که محمد رضا پهلوی برنامههایی را در زمینه توسعه کشور 1320 ) توانست 5 - اتخاذ و اجرا نمود. به این ترتیب وی در دور هی سلطنت خود ( 57 برنامه ی عمرانی و اقتصادی را به مرحله ی اجرا درآورد. مقاله ی پیشرو با شناسایی مفهوم توسعه و برنامهریزی در راستای توسعه ی اقتصادی بر آن است که برنام هی پنجم عمرانی و 1352 ) با توجه به استراتژی اتخاذ شده در آن برای توسع هی اقتصادی - اقتصادی ( 56 (استراتژی توسع هی صنعتی از سیاست درهای باز) تناسبی با شرایط سیاسی- اقتصادی جامعه ی ایران نداشت. نبود برنامه اقتصادی درست برای درآمدهای نفتی رو به افزایش در دهه 50 ، در کنار بیتوجهی به توسعه ی کشاورزی و ایجاد سرمایهداری وابسته، باعث مهاجرت به شهرها، نارضایتی عمومی و پیامدهای دیگری گردید؛ این خود به یکی از عواملی زمینهساز بحران و انهدام این رژیم در سال 57 تبدیل شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
904 - ابعاد و دستاوردهای دیپلماسی اقتصادی ترکیه در سالهای 2003 تا 2013
جلال میرزائی مهدی عباس زاده فتح آبادی صیاد صدری علی بابالوچکیده به قدرت رسیدن سیاست مداران توسعهگرا موجب تغییر شاخصهای توسعهی سیاسی و اقتصادی ترکیه در ده سال اخیر شده است. بررسی روند تحولات این کشور نشان میدهد که دولت اسلام گرا با رهبری حزب عدالت و توسعه در این کشور توانسته است برخی موانع توسعه و رشد اقتصادی را از پیش أکثرچکیده به قدرت رسیدن سیاست مداران توسعهگرا موجب تغییر شاخصهای توسعهی سیاسی و اقتصادی ترکیه در ده سال اخیر شده است. بررسی روند تحولات این کشور نشان میدهد که دولت اسلام گرا با رهبری حزب عدالت و توسعه در این کشور توانسته است برخی موانع توسعه و رشد اقتصادی را از پیش رو بردارد و در یک دورهی گذار حرکت خود را به سمت توسعه یافتگی ادامه دهد. عامل مهم در این زمینه برنامهریزی برای رشد تولید داخلی بر اساس صادرات به خارج از کشور بوده است. در این زمینه دولت به عنوان عامل بازاریاب برای صنایع تولیدی عمل کرده است و بر طبق هدف خود توانسته است دیپلماسی اقتصادی فعالی را در سطح جهان و منطقه به پیش ببرد. ابعاد دیپلماسی اقتصادی ترکیه بر پایه حل مشکلات با همسایگان، بهره گیری از نخبگان اقتصادی، ارایه راهنمایی به شرکت های خصوصی و حضور فعّال و موثر در سازمانهای اقتصادی بینالمللی قرار دارد. یافتههای این پژوهش نشان میدهند که دیپلماسی اقتصادی در این دوره باعث بهبود قابل ملاحظه ی شاخصهای خرد و کلان توسعه اقتصادی در این کشور شده و اکنون این کشور را در رتبه ی شانزدهم اقتصاد دنیا قرار داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
905 - روابط سیاسی ـ اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در سایهی تحریمهای غربی دربارهی مناقشه اوکراین
محمدتقی جهانبخش جعفر حقپناهچکیده روابط دو کشور ایران و روسیه در حوزههای مختلف از گذشتههای بسیار دور وجود داشته و غالباً روسیه نیز دست بالاتر را دارا بوده است. وقوع انقلاب اسلامی در ایران به دلایل مختلف جریان روابط خارجی کشورمان را تغییر داد. ایران و روسیه علیرغم وجود ذهنیتهای مشوش از یک دیگر أکثرچکیده روابط دو کشور ایران و روسیه در حوزههای مختلف از گذشتههای بسیار دور وجود داشته و غالباً روسیه نیز دست بالاتر را دارا بوده است. وقوع انقلاب اسلامی در ایران به دلایل مختلف جریان روابط خارجی کشورمان را تغییر داد. ایران و روسیه علیرغم وجود ذهنیتهای مشوش از یک دیگر در حوزههای مختلف روابط خویش را با شدت و ضعف ادامه دادهاند. مسأله ی اوکراین در سالیان اخیر تأثیر مهمی بر روابط روسیه و غرب داشته و موجب تشدید تنشها میان روسیه و کشورهای غربی به زعامت ایالاتمتحده و اتحادیهی اروپا شده است. در همین راستا در سال گذشته میلادی تحریمهای اقتصادی مختلفی علیه فدراسیون روسیه اعمال شد که این کشور را ناگزیر از جایگزینی شرکای غربی با شرقی کرد. این مسأله ظاهراً دو کشور را بیشازپیش به یک دیگر نزدیک کرده است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که تحریمهای اعمالشده علیه فدراسیون روسیه چه تأثیری در روابط اقتصادی ـ سیاسی این کشور با جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ پاسخ احتمالی به پرسش مطرحشده این است که اعمال تحریمهای غربی، روسیه را ناگزیر از تقویت روابط اقتصادی- سیاسی خود با ایران کرده و موجبات نزدیکی بیشازپیش دو کشور را فراهم کرده است. این پژوهش بهروش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از دادههای کتابخانهای و الکترونیکی انجامشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
906 - پول شویی و اثرات آن با تاکید بر اثر سیاسی
محمد روشن علی اکبر نایب زاده فرهاد اخترشناسجرم پول شویی به سبب ماهیت سازمان یافته و فراملی بودن خود اثرات زیان بار اقتصادی ،سیاسی و اجتماعی برای جامعه به جای می گذارد. تطهیر پول سبب میشود مجرمان به طور سازمانیافته در شبکه پولی و بانکی نفوذ پیدا کرده توان اقتصادی دولتها را تحت کنترل و هدایت خود درآورند و به تد أکثرجرم پول شویی به سبب ماهیت سازمان یافته و فراملی بودن خود اثرات زیان بار اقتصادی ،سیاسی و اجتماعی برای جامعه به جای می گذارد. تطهیر پول سبب میشود مجرمان به طور سازمانیافته در شبکه پولی و بانکی نفوذ پیدا کرده توان اقتصادی دولتها را تحت کنترل و هدایت خود درآورند و به تدریج، با تضعیف بنیه اقتصادی دولت، که با انجام ندادن کارهای تولیدی و نپرداختن مالیات شکل میگیرد، امنیت کشور و اقتدار سیاسی- اقتصادی دولت و حاکمیت ملی را به خصوص در کشورهای در حال توسعه متزلزل نمایند.سوال اصلی این است که پول شویی چه اثرات منفی بر جامعه دارد ؟پول شویی آثار زیان بار اقتصادی سیاسی و اجتماعی در پی دارد.پول شویی برای اقتصاد و تجارت کشورها زیان آور است و آثار منفی زیادی به دنبال دارد .پول شویی به نظم اجتماعی – اقتصادی آسیب می رساند ،زیرا این پدیده آثار منفی قابل توجهی بر رقابت آزاد و ثبات و سلامت نظام مالی خواهد داشت . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
907 - شاخصهای اقتصادی و امنیت ملی ایران
زریر نگینتاجی هومان حسینی آذین کیانیبا پایان جنگ سرد و طرح مسایل مربوط به جهانی شدن در نظام اقتصاد سیاسی جهان، منابع نرم افزاری سیاستهای امنیتی، با وجود تداوم اهمیت ابعاد سخت افزاری امنیت، جایگاه ویژهای پیدا کردهاند. در این دوران امنیت به شکل بسیط، مطرح و بیش از پیش مسائل اقتصادی و توسعه اقتصادی مبنای أکثربا پایان جنگ سرد و طرح مسایل مربوط به جهانی شدن در نظام اقتصاد سیاسی جهان، منابع نرم افزاری سیاستهای امنیتی، با وجود تداوم اهمیت ابعاد سخت افزاری امنیت، جایگاه ویژهای پیدا کردهاند. در این دوران امنیت به شکل بسیط، مطرح و بیش از پیش مسائل اقتصادی و توسعه اقتصادی مبنای اقتدار دولتها قرار گرفت و امنیت ملی در این راستا مفهومسازی شد. یعنی امنیت علاوه بر بعد نظامی آن، در جنبههای اقتصادی، محیط زیستی، فرهنگی و غیره نیز تبلور یافته است. در این پژوهش سعی شده است امنیت از نگاهی موسع بررسی و جنبه های اقتصادی امنیت و تاثیر شاخص های اقتصادی بر روی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مورد بحث و بررسی قرار گیرد. به همین منظور از مکتب کپنهاک که امنیت را از جنبههای گوناگون مورد مطالعه قرار می دهد و نگاهی موسع و ایجابی به امنیت دارد، استفاده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
908 - حق بر کار در حقوق اتحادیه اروپا
مصطفی نامدار پوربنگر مجاهد امیریاز جمله حقوق نسل دومی بشر –حقوق اقتصادی و اجتماعی- حق بر کار است که در اسناد بی نالمللی، منطقه ای و نیز در قوانین اساسی دولتهای متعدد مورد تایید قرار گرفته است. از سال 1919 با تاسیس سازمان بی نالمللی کار ، جنب ههای مختلف این حق ( همچون حق دستیابی به شغل، منع تبعیض أکثراز جمله حقوق نسل دومی بشر –حقوق اقتصادی و اجتماعی- حق بر کار است که در اسناد بی نالمللی، منطقه ای و نیز در قوانین اساسی دولتهای متعدد مورد تایید قرار گرفته است. از سال 1919 با تاسیس سازمان بی نالمللی کار ، جنب ههای مختلف این حق ( همچون حق دستیابی به شغل، منع تبعیض در استخدام ها و اشتغال، حق برخورداری از امنیت شغلی...) مورد تایید بی نالمللی قرار گرفته و از این رهگذر در نظا مهای حقوقی مختلف جایگاه خویش را پیدا کرده است؛ به طوری که امروزه دیگر حقوق نسل اولی (حق حیات، منع شکنجه و نظایر آن) دیگر کانون توجه فعالان حقوق بشر نیست بلکه حقوقی نظیر حق بر کار، منع تبعیض ها و نظایر اینها مورد مطالبه افراد و موضوع دعاوی حقوقی قرارم یگیرد که آرای دیوان های حقوق بشری، نظیر دیوان اروپایی حقوق بشر و دیوان دادگستری اروپایی خود شاهد این مدعاست. با تاسیس اتحادیه اروپا در قاره اروپا به عنوان سازمانی منطقه ای ،به تدریج نظام حقوقی جدیدی تکامل یافت که امروز از آن به عنوان حقوق اتحادیه اروپا نام برده می شود. این نظام حقوقی تکامل یافته شامل گستره وسیعی از مقررات حقوقی مانند مقررات حقوق بشری می شود. حقوق اقتصادی و اجتماعی در کانون توجه نهادهای اتحادیه نظیر کمیسیون و شورای اروپایی است. دیرکتیوهای متعددی که به تصویب شورا م یرسد حق برکار را مدنظر داشته اند. دیرکتیو منع تبعیض در استخدام و اشتغال 2006 ، دیرکتیو مرتبط با اخراج های دسته جمعی کارگران 1998 ، دیرکتیو مرتبط با ساعات کاری کارگران سال 2006 تنها نمونه هایی از مقررات حقوقی الزام آور اتحادیه حول محور حق بر کار به شمار می رود. در این نوشتار برای بررسی مقررات حقوقی اتحادیه اروپا راجع به حق بر کار ، موضوعات مختلف در سه مبحث بیان شد هاند. در مبحث اول مفهوم حق بر کار و حق دسترسی به کار مثل حق برپایی کس بوکار و نیز دسترسی به فرصت های آموزش شغلی مورد بحث واقع شده است. منع تبعیض در استخدام و نیز در اشتغال و شرایط کاری و پرداخت ها موضوع مبحث دوم این مقاله قرار گرفته و دیرکتیوهای لازم الاجرای اتحادیه در این خصوص شرح و بسط داده شده و از این طریق مقایسه ای میان نظام عدم تبعیض در سطح اروپا و در سطح بین المللی صورت پذیرفته است. در مبحث سوم امنیت شغلی کارگران، و موضوعاتی نظیر اخراج کارگران و نیز قراردادهای استخدام مدت-معین در سطح اتحادیه اروپا مورد بررسی واقع شده است. در هر کدام از این سه مبحث سعی شده است تا مقررات اتحادیه اروپا در کنار مقررات حقو قبین الملل مورد بررسی واقع شود تا از این رهگذر مقایس های میان سطح استانداردهای اتحادیه اروپا و حقوق بی نالملل به عمل آید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
909 - مطالعه دیدگاه شهروندان تهرانی در خصوص تبلیغات فرهنگی محیطی و اولویتهای آنها
حسینعلی قجری محمد صالح حسین زادهدر جامعهشناسی شهری علاوه بر کالبد شهر یکی از مسایل مهم و مورد توجه فرهنگ شهری است.. با توجه به اهمیت فرهنگسازی و تبلیغات فرهنگی محیطی و ضرورت توجه به نظر شهروندان، مقاله حاضر در راستای احصاء میزان رضایت شهروندان و اولویتهای آنها در خصوص تبلیغات فرهنگی محیطی به نگارش د أکثردر جامعهشناسی شهری علاوه بر کالبد شهر یکی از مسایل مهم و مورد توجه فرهنگ شهری است.. با توجه به اهمیت فرهنگسازی و تبلیغات فرهنگی محیطی و ضرورت توجه به نظر شهروندان، مقاله حاضر در راستای احصاء میزان رضایت شهروندان و اولویتهای آنها در خصوص تبلیغات فرهنگی محیطی به نگارش درآمدهاست. با توجه به هدف و مسئله تحقیق و با مرور مفاهیم و نظریههای مختلف، چهارچوب مفهومی تحقیق، تدوین گردید. چهارچوب نظری تحقیق تلفیقی از نظریههای مختلف رسانه، فرهنگ و تبلیغات است. نوع روش مقاله حاضر پیمایشی است. جامعه آماری تمام شهروندان بالای 18 سال شهر تهران، حجم نمونه 1151 نفر از مناطق 22 گانه شهر تهران به صورت متناسب است. ابزار جمع آوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته، روش جمعآوری دادها پرسشنامهای و به صورت آنلاین است. بر اساس یافتهها و نتایج آماری این مقاله، اولویتهای محتواهای تبلیغات فرهنگی محیطی بر اساس ابعاد کلی فرهنگ به ترتیب درصد عبارتند از: بعد اجتماعی تبلیغات محیطی 49.5 درصد ، بعد اقتصادی25.4 درصد و بعد سیاسی 25.1 درصد. اولویت اول شهروندان تهرانی در بعد فرهنگ اجتماعی یا عمومی عبارت است از: خانواده با 19.8 درصد، در بعد اقتصادی: فرهنگ مصرف با 25.7 درصد و در بعد سیاسی: ارزیابی نظام با 24.4 درصد و بیشترین میزان اثربخشی اشکال تبلیغات محیطی مربوط میشود به بیلبورد با میانگین 2.35 از 4 . همچنین بر اساس آزمونهای آماری بین طبقه اجتماعی، جنسیت و محل سکونت و میزان رضایت مندی مردم از تبلیغات محیطی انجام شده در شهر تهران رابطه معنیداری وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
910 - تحلیل جامعه شناختی تأثیرمولفه های اجتماعی واقتصادی توسعه شهری بر کیفیت زندگی (مورد مطالعه: شهروندان شهر آزادشهر )
شهرزاد بذرافشانپیشرفت شهر وشهرنشینی وتوسعه شهری یکی جمله از مسائل اجتماعی شهری می باشد وبهبود کیفیت زندگی درهرجامعه ای ،یکی از مهمترین اهداف اصلی آن جامعه می باشد این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب دراین پژوهشی نظریه های تکاملی وتم أکثرپیشرفت شهر وشهرنشینی وتوسعه شهری یکی جمله از مسائل اجتماعی شهری می باشد وبهبود کیفیت زندگی درهرجامعه ای ،یکی از مهمترین اهداف اصلی آن جامعه می باشد این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب دراین پژوهشی نظریه های تکاملی وتمایز ساختی وکارکردی ازجمله نظریه های دورکیم وپارسنز مربوط است می باشند. این پژوهش بر اساس معیار هدف در گروه پژوهشهای کاربردی، بر اساس معیار زمان گردآوری دادهها در گروه پژوهشهای پیمایشی، بر اساس معیار ماهیت دادهها و مبنای پژوهش یک پژوهش کمی میباشد. اصلیترین ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش 2 پرسشنامه استاندارد (کیفیت زندگی و توسعه شهری) میباشد طیف مورداستفاده در پرسشنامه این پژوهش طیف لیکرت میباشد. پایایی ابزار پژوهش نیز بر اساس آزمون آلفای کرونباخ برای متغیر کیفیت زندگی (72/0)، و برای متغیر توسعه شهری (75/0) به تأیید رسیده است، جامعه آماری این پژوهش 43763 شهروندان شهر آزادشهر میباشد. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرمافزار نمونهگیری Spss Sample power برابر با 360 نفر و شیوه نمونهگیری در این پژوهش نمونهگیری در دسترس میباشد. ابزار تجزیهوتحلیل اطلاعات پرسشنامهای این پژوهش نرمافزار آماری SPSS و AMOS میباشد. بهمنظور تعیین وجود یا عدم وجود تأثیر بین متغیرها و برآورد و تعمیم نتایج بهدستآمده از حجم نمونه به جامعه آماری از مدل رگرسیونی ساده و چندگانه با متغیر پنهان جهت ارزیابی فرضیههای پژوهش استفاده گردیده است. با توجه به یافتههای این پژوهش توسعه شهری بر کیفیت زندگی تأثیرگذار بوده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
911 - بررسی جامعه شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم
رحیم کریمی نبی اله ایدر محمدعلی چیت ساززمینه و هدف: گردشگری پایدار شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را بهعنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند. هدف این پژوهش بررسی جامعهشناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم در س أکثرزمینه و هدف: گردشگری پایدار شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را بهعنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند. هدف این پژوهش بررسی جامعهشناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم در سال 1401 بود. روش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه پژوهش را شهروندان 18 تا 60 ساله ساکن شهر سمیرم تشکیل دادهاند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 350 نفر تعیین شد و با استفاده از شیوه نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای، انتخاب شدند. یافتهها: برای تحلیل دادههای پژوهش، از آزمونهای ضریب همبستگی با نرمافزار spss24 و تحلیل معادلات ساختاری با نرمافزار Amos25 استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، محاسبه و مناسب ارزیابی شد که بر اساس آن ضریب متغیرهای پژوهش و ابعاد آن بیش از 0.7 بود. در این پژوهش با بهکارگیری آمار استنباطی رابطه متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی سنجیده شد که رابطه همه متغیرها مورد تائید قرار گرفت. نتیجهگیری: نتایج نشان داد که این متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی رابطه معنیداری دارند. با استفاده از نرمافزار Amos25 و رسم مدل مقدار تغییرات متغیر وابسته بهوسیله متغیرهای مستقل تبیین شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
912 - عوامل اجتماعی مرتبط با آموزش شهروندی (مورد مطالعه : دبیران آموزش و پرورش ناحیه سه تبریز)
محمود علمیآموزش شهروندی ، با هدف بالا بردن توانایی ها و مهارت های شهروندان صورت می گیرد . در این پژوهش به عوامل اجتماعی مرتبط با آموزش شهروندی دبیران آموزش و پرورش ناحیه سه تبریز در سال 1399پرداخته شده است . جامعه آماری ، دبیران زن و مرد شاغل در آموزش و پرورش ناحیه سه تبریز ، نم أکثرآموزش شهروندی ، با هدف بالا بردن توانایی ها و مهارت های شهروندان صورت می گیرد . در این پژوهش به عوامل اجتماعی مرتبط با آموزش شهروندی دبیران آموزش و پرورش ناحیه سه تبریز در سال 1399پرداخته شده است . جامعه آماری ، دبیران زن و مرد شاغل در آموزش و پرورش ناحیه سه تبریز ، نمونه آماری 286 نفر از دبیران زن و مرد ناحیه سه آموزش پرورش تبریز و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود. یافته ها نشان داد که میزان آموزش شهروندی دبیران زن و مرد تفاوت معنی داری با هم ندارد.( 937/0 Sig: ) . بین آموزش شهروندی و اعتماد اجتماعی ودینداری رابطه معنی داری وجود داشت ( 037/0 Sig: ) . آموزش شهروندی بر اساس رشته تحصیلی، پایگاه اجتماعی و اقتصادی تفاوت معنی داری داشتند ( 001/0 Sig: ) . دبیران دارای پایگاه اجتماعی و اقتصادی بالانسبت به دبیران پایگاه اجتماعی و اقتصادی متوسط و پایین ، نمره بیشتری در آموزش شهروندی کسب کرده بودند. در بین رشته های تحصیلی ، دبیران رشته روانشناسی دارای بیشترین نمره آموزش شهروندی و دبیران رشته معارف اسلامی دارای کمترین نمره بودند .( 000/0 Sig: ) . اطلاع از دیدگاه دبیران نسبت به آموزش شهروندی ، در برنامه ریزی آموزش بسیار موثر است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
913 - توسعه اقتصادی واحتماعی شهری برکیفیت زندگی شهری
شهرزاد بذرافشاناین پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب دراین پژوهشی نظریه های تکاملی وتمایز ساختی وکارکردی ازجمله نظریه های دورکیم وپارسنز مربوط است می باشند. این پژوهش بر اساس معیار هدف در گروه پژوهشهای کاربردی، بر اساس معیار زمان گردآ أکثراین پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب دراین پژوهشی نظریه های تکاملی وتمایز ساختی وکارکردی ازجمله نظریه های دورکیم وپارسنز مربوط است می باشند. این پژوهش بر اساس معیار هدف در گروه پژوهشهای کاربردی، بر اساس معیار زمان گردآوری دادهها در گروه پژوهشهای پیمایشی، بر اساس معیار ماهیت دادهها و مبنای پژوهش یک پژوهش کمی میباشد. اصلیترین ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش 2 پرسشنامه استاندارد (کیفیت زندگی و توسعه شهری) میباشد طیف مورداستفاده در پرسشنامه این پژوهش طیف لیکرت میباشد. پایایی ابزار پژوهش نیز بر اساس آزمون آلفای کرونباخ برای متغیر کیفیت زندگی (72/0)، و برای متغیر توسعه شهری (75/0) به تأیید رسیده است، جامعه آماری این پژوهش 43763 شهروندان شهر آزادشهر میباشد. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرمافزار نمونهگیری Spss Sample power برابر با 360 نفر و شیوه نمونهگیری در این پژوهش نمونهگیری در دسترس میباشد. ابزار تجزیهوتحلیل اطلاعات پرسشنامهای این پژوهش نرمافزار آماری SPSS و AMOS میباشد. بهمنظور تعیین وجود یا عدم وجود تأثیر بین متغیرها و برآورد و تعمیم نتایج بهدستآمده از حجم نمونه به جامعه آماری از مدل رگرسیونی ساده و چندگانه با متغیر پنهان جهت ارزیابی فرضیههای پژوهش استفاده گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
914 - تحلیل جامعه شناختی سیاست انبوه سازی مسکن مهر و نقش آن بر کاهش محرومیت های اجتماعی مورد مطالعه (مسکن مهر فاز جدید هشتگرد و شهرلاهیجان در استان گیلان)
فروزان نحاس مصطفی ازکیا مهرداد نوابخشمسکن پدیده ای اجتماعی است و انتظام و نوع فضاها و همچنین فرم ظاهری آن از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تاثیر می پذیرد. هدف از مطالعه حاضر تحلیل جامعه شناختی سیاست انبوه سازی مسکن مهر و نقش آن بر کاهش محرومیت های اجتماعی مورد مطالعه (مسکن مهر فاز جدید هشتگرد و شهرلاهیجا أکثرمسکن پدیده ای اجتماعی است و انتظام و نوع فضاها و همچنین فرم ظاهری آن از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تاثیر می پذیرد. هدف از مطالعه حاضر تحلیل جامعه شناختی سیاست انبوه سازی مسکن مهر و نقش آن بر کاهش محرومیت های اجتماعی مورد مطالعه (مسکن مهر فاز جدید هشتگرد و شهرلاهیجان در استان گیلان) بود. روش تحقیق، گراندد تئوری (نظریه داده بنیاد) و جامعه مورد مطالعه، شامل کلیة شهروندان به همراه خانواده ساکن مسکن مهر شهر هشتگرد و شهر لاهیجان در استان گیلان بوده است. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند، گلوله برفی و شاخص اشباع نظری نسبت به نمونه گیری از جامعه پژوهش اقدام شد. در پژوهش حاضر با 16 خانوار،ساکن مسکن مهر مصاحبه انجام شد. اطلاعات در این پژوهش به واسطه ی مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری شده اند. داده های جمع آوری شده، کدبندی، مفهوم سازی و مقوله بندی شدند. یافته های تحقیق براساس مدل پارادیمی پژوهش در پنج محور(شرایط علی، شرایط مداخلهگر و شرایط زمینه ای، راهبردها و پیامدها) قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد مشکلات کمی کیفی مسکن مهر، ضعف مکان یابی، مشکلات امنیتی اقتصادی، مشکلات زیست محیطی رفاهی و مشکلات نهادی مهمترین مشکلات مسکن مهر در محدوده مطالعاتی هستند که جملگی ریشه در مدیریت ضعیف مراحل مختلف اجرای پروژه مسکن مهر دارند و در صورت بی توجهی به مشکلات شناسایی شده در آینده نه چندان دور این مساکن اجتماعی، با چالش های پیچیده تر و بحرانی تر مواجه خواهند شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
915 - بررسی جامعه شناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم
رحیم کریمی نبی اله ایدر محمدعلی چیت ساززمینه و هدف: گردشگری پایدار شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را بهعنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند. هدف این پژوهش بررسی جامعهشناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم در س أکثرزمینه و هدف: گردشگری پایدار شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را بهعنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند. هدف این پژوهش بررسی جامعهشناختی نقش گردشگری پایدار بر توسعه اقتصادی-اجتماعی شهر سمیرم در سال 1401 بود.روش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه پژوهش را شهروندان 18 تا 60 ساله ساکن شهر سمیرم تشکیل دادهاند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 350 نفر تعیین شد و با استفاده از شیوه نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای، انتخاب شدند.یافتهها: برای تحلیل دادههای پژوهش، از آزمونهای ضریب همبستگی با نرمافزار spss24 و تحلیل معادلات ساختاری با نرمافزار Amos25 استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، محاسبه و مناسب ارزیابی شد که بر اساس آن ضریب متغیرهای پژوهش و ابعاد آن بیش از 0.7 بود. در این پژوهش با بهکارگیری آمار استنباطی رابطه متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی سنجیده شد که رابطه همه متغیرها مورد تائید قرار گرفت. نتایج نشان داد که این متغیرهای امنیت گردشگران، شبکه حمل و نقل، امکانات تفریحی و برنامه ریزی با متغیر وابسته پژوهش، توسعه اقتصادی-اجتماعی رابطه معنیداری دارند. با استفاده از نرمافزار Amos25 و رسم مدل مقدار تغییرات متغیر وابسته بهوسیله متغیرهای مستقل تبیین شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
916 - تحلیلی بر الگوی رفتار مصرفی با تأکید بر کنش اقتصادی و ارزشها در میان شهروندان اصفهانی
امین یوسفوند محمود مشفق میثم موسائی سعید معدنییکی از عوامل مؤثر بر زندگی مصرفی افراد جامعه، ارزشها است که بهمثابه پدیدهای اجتماعی، نقش اساسی در شکل گیری، کنترل و پیشبینی کنش ها و گرایشهای افراد جامعه دارد و عنصری محوری در ساختار فرهنگی جوامع به شمار می روند؛ لذا هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین نقش کنش اقتصادی و ارزش أکثریکی از عوامل مؤثر بر زندگی مصرفی افراد جامعه، ارزشها است که بهمثابه پدیدهای اجتماعی، نقش اساسی در شکل گیری، کنترل و پیشبینی کنش ها و گرایشهای افراد جامعه دارد و عنصری محوری در ساختار فرهنگی جوامع به شمار می روند؛ لذا هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین نقش کنش اقتصادی و ارزش های مؤثر بر الگوی رفتار مصرفی است که با سه مؤلفة مصرف ارتباطی، مصرف انفعالی و مصرف ابداعی سنجش شده است. این پژوهش با روش پیمایشی بر روی 370 نفر از شهروندان شهر اصفهان اجرا شد که با روش نمونهگیری خوشه ای و بر مبنای مناطق 15 گانه اصفهان انتخاب شده بودند. نتایج نشان داد که کنش اقتصادی و تقویت خود تأثیر مستقیم، و تمایل به تغییر و محافظه کاری تأثیر غیرمستقیم بر الگوی رفتار مصرفی دارند. بهطورکلی نتایج پژوهش بیانگر آن است که شهروندان اصفهانی بیشتر مصرفگرا هستند و مصرف آنان بیشتر انفعالی و در مرحله بعدی ابداعی بوده است؛ لذا الگوی رفتار مصرفی، یک مسئلة چندوجهی است که ابعاد فردی، اجتماعی و اقتصادی را به طور همزمان در برمیگیرد که وجه فردی و اقتصادی آن بیشتر در نمونه مورد مطالعه، نمود داشته است. در پایان پیشنهادهایی برای سیاست گذاری در این زمینه در سطح خرد و کلان ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
917 - تبیین جامعهشناختی صور مختلف مشارکت در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن
علیرضا محسنی تبریزی حسین آقاجانی اقباله عزیزخانیپژوهش حاضر با هدف تبیین جامعهشناختی صور مختلف مشارکت(اجتماعی، سیاسی، روانی، فرهنگی و اقتصادی) در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به ابعاد مشارکت است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه ی أکثرپژوهش حاضر با هدف تبیین جامعهشناختی صور مختلف مشارکت(اجتماعی، سیاسی، روانی، فرهنگی و اقتصادی) در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به ابعاد مشارکت است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه ی نظریهپردازانی همچون تالکوت پارسونز، لیپست، هابرماس، دوتوکویل، لرنر، روستو و... ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، از اعتبار صوری و سازه ای استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. جامعه ی آماری پژوهش شامل شهروندان 18 سال به بالای شهر خلخال هستند که تعدادشان طبق آمار اداره ی ثبت احوال 36000 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 380 نفر به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای به عنوان نمونه انتخاب گردید. در تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از دو شیوه ی آمار توصیفی و استنباطی و با بهرهگیری از نرمافزار spss، پس از تهیه ی جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یکبعدی و دوبعدی تنظیم شد. یافتههای پژوهش نشانگر این بودند که متغیرهای مستقل اعتماد اجتماعی، پیوند گروهی، رسانه های جمعی و پایگاه اجتماعی و اقتصادی با متغیر وابسته مشارکت رابطه ی معناداری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
918 - مطالعهی جامعه شناختی نقش مداخله گرایانهی سرمایه های فرهنگی و نمادین در تأثیرگذاری سرمایه ی اقتصادی بر بروز رفتارهای پرخطر در بین جوانان شهر تبریز
محسن نیازی محمد عباس زاده موسی سعادتیبروز رفتارهای مخاطره آمیز دورهی جوانی در دهه های اخیر، تهدیدی جدی علیه سلامت فردی و اجتماعی فرد است که می تواند چرخهی زندگی این قشر را با مشکلات اساسی روبه رو سازد. در تحقیق حاضر نیز براساس رویکرد نظری بوردیو به بررسی نقش مداخله گرایانهی سرمایه های فرهنگی و نمادین در أکثربروز رفتارهای مخاطره آمیز دورهی جوانی در دهه های اخیر، تهدیدی جدی علیه سلامت فردی و اجتماعی فرد است که می تواند چرخهی زندگی این قشر را با مشکلات اساسی روبه رو سازد. در تحقیق حاضر نیز براساس رویکرد نظری بوردیو به بررسی نقش مداخله گرایانهی سرمایه های فرهنگی و نمادین در تأثیرگذاری سرمایهی اقتصادی بر بروز رفتارهای پرخطر در بین جوانان شهر تبریز پرداخته شده است. روش تحقیق این پژوهش پیمایش است و جامعهی آماری در این پژوهش، شامل کلیهی افراد واقع در سنین 34-15 سال شهر تبریز به تعداد 579694 نفر است، که از این تعداد، 630 نفر با استفاده از فرمول آماری کوکران و شیوهی نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند، ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه محقق ساخته است، برای برآورد اعتبار پرسشنامه از اعتبار صوری و سازه ای و برای سنجش پایایی از تکنیک آلفای کرونباخ استفاده شده است که ضرایب پایایی به دست آمده برای تمامی متغیرها بالاتر از 7/0 است. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزارهای SPSS 22 و Smart-PLS استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که همبستگی بین مؤلفه های سرمایهی فرهنگی (بعد تجسدیافته و عینیت یافته)، سرمایهی نمادین و سرمایهی اقتصادی با بروز رفتارهای پرخطر در سطح معناداری کمتر از 01/0 به تأیید رسید، نوع رابطه نیز منفی و معکوس است. براساس مدل معادلات ساختاری پژوهش، متغیرهای حاضر در مدل توانسته اند 7/15 درصد از تغییرات متغیر وابستهی رفتارهای مخاطرهآمیز را به صورت مستقیم و غیرمستقیم تبیین نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
919 - تحلیل جامعه شناختی تأثیرمؤلفه های اجتماعی واقتصادی توسعه شهری بر کیفیت زندگی (مورد مطالعه: شهروندان شهر آزادشهر)
شهرزاد بذرافشاناین پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب در این پژوهش نظریههای تکاملی، تمایز ساختی و کارکردی ازجمله نظریههای دورکیم است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش 2 پرسشنامه استاندارد (کیفیت زندگی و توسعه شهری) بود. طیف مورد اس أکثراین پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب در این پژوهش نظریههای تکاملی، تمایز ساختی و کارکردی ازجمله نظریههای دورکیم است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش 2 پرسشنامه استاندارد (کیفیت زندگی و توسعه شهری) بود. طیف مورد استفاده در پرسشنامه این پژوهش طیف لیکرت است. پایایی ابزار پژوهش نیز بر اساس آزمون آلفای کرونباخ برای متغیر کیفیت زندگی (72/0)، و برای متغیر توسعه شهری (75/0) به تأیید رسیده است، جامعه آماری این پژوهش 43763 شهروندان شهر آزادشهر میباشد. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرمافزار نمونهگیری Spss Sample power برابر با 360 نفر و شیوه نمونهگیری در این پژوهش نمونهگیری در دسترس میباشد. ابزار تجزیهوتحلیل اطلاعات پرسشنامهای این پژوهش نرمافزار آماری SPSS و AMOS است. بهمنظور تعیین وجود یا عدم وجود تأثیر بین متغیرها و برآورد و تعمیم نتایج بهدستآمده از حجم نمونه به جامعه آماری از مدل رگرسیونی ساده و چندگانه با متغیر پنهان جهت ارزیابی فرضیههای پژوهش استفاده شده است. با توجه به یافتههای این پژوهش مؤلفههای توسعه شهری بر کیفیت زندگی تأثیرگذار بوده است پس میتوان کیفیت زندگی را بر اساس توسعه شهری در جامعه آماری پیشبینی کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
920 - بررسی رابطه آموزش شهروندی و توسعه پایدار شهری ( مطالعه موردی: شهر اردبیل)
منصور آرایش محمد تقی شیخییکی از مهمترین و پیچیده ترین تحولات اجتماعی در نیم قرن اخیر، توسعه شهرنشینی و یکی از ضروری ترین عوامل همراه با توسعه شهرنشینی توجه به بحث توسعه پایدار شهری است. که این شکل از توسعه در عین برآورده کردن نیازهای فعلی، توان مداوم جوامع شهری نسل های آینده را نیز در ابعاد مخت أکثریکی از مهمترین و پیچیده ترین تحولات اجتماعی در نیم قرن اخیر، توسعه شهرنشینی و یکی از ضروری ترین عوامل همراه با توسعه شهرنشینی توجه به بحث توسعه پایدار شهری است. که این شکل از توسعه در عین برآورده کردن نیازهای فعلی، توان مداوم جوامع شهری نسل های آینده را نیز در ابعاد مختلف زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تضمین می کند. از مولفه هایی که به توسعه پایدار شهری در تضمین این توانایی کمک می کند آموزش شهروندی است.بنابر این هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه آموزش شهروندی و توسعه پایدار شهری (اردبیل) است.چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه ی نظریه پردازانی از حوزه شهروندی همچون برایان. اس.ترنر، روسو، ماکیاولی، اسلر و استارکی و... ارائه شد. روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ چگونگی جمع آوری اطلاعات، در زمره پژوهش های توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری، شهروندان شهر اردبیل و حجم نمونه براساس روش کوکران 384 نفر است. روش نمونهگیری، خوشه ای چندمرحله ای و روش تحلیل شامل آزمون همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری است. نتایج نشان می دهد که مدل پیشنهادی روابط بین متغیرهای از برازش قابل قبولی برخوردار بود همچنین بین آموزش شهروندی و شاخص های توسعه پایدار شهری رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد.سطح معنی داری (p ) شاخص های فرهنگی و اجتماعی 01/0، اقتصادی و زیست محیطی 05/0 بود. جهت تاثیر بیشتر آموزش شهروندی بر توسعه پایدار شهری لازم است ابتدا بستر آموزش ( جامعیت و پویایی قانون، رفاه و تامین اجتماعی ) در جامعه فراهم شده سپس شرایط مداخله گر ( بی اعتمادی نهادی، عدم توسعه فرهنگی و ناکارآمدی آموزش رسمی) مرتفع گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
921 - موانع توسعهی اقتصادی سکونتگاه های غیررسمی شهر کرمان با استفاده از نظریهی زمینه ای
مریم مختاری علیرضا وحیدزاده رامین مردایموضوع این پژوهش موانع توسعهی اقتصادی سکونتگاه های غیررسمی شهر کرمان و مسألهی آن توسعهنیافتگی اقتصادی مناطق ذکر شده است. جامعهی مورد مطالعهی این پژوهش چهار سکونتگاه غیررسمی شهرک پدر، شهرک صنعتی، شهرک صیاد شیرازی و شهرک پشت بند مملکت بوده و روش انجام آن کیفی با رویکر أکثرموضوع این پژوهش موانع توسعهی اقتصادی سکونتگاه های غیررسمی شهر کرمان و مسألهی آن توسعهنیافتگی اقتصادی مناطق ذکر شده است. جامعهی مورد مطالعهی این پژوهش چهار سکونتگاه غیررسمی شهرک پدر، شهرک صنعتی، شهرک صیاد شیرازی و شهرک پشت بند مملکت بوده و روش انجام آن کیفی با رویکرد نظریهی زمینه ای و استفاده از استراتژی مدل پارادایمی است. برای نمونه گیری در این پژوهش از روش هدفمند استفاده شده، تکنیک جمع آوری داده ها مصاحبهی عمیق و در دو سطح ساختار نهادی و محلی انجام و تحلیل داده ها به روش مقایسه ای مداوم استروس و کوربین صورت پذیرفته است. تعداد مصاحبه ها در سطح محلی43، تعداد مفاهیم شکل گرفته 24و تعداد مقوله های ایجاد شده 10 مورد و در سطح ساختار نهادی نیز تعداد مصاحبه های صورت پذیرفته 17، تعداد مفاهیم شکل گرفته 7و تعداد مقوله های ایجاد شده 3 مورد است. در این بررسی به منظور قابل فهم کردن نتایج تحقیق برای خواننده و افزایش سطح یکنواختی و همسازی نتایج، در بحث روایی به اندیشهی لینکلن و گوبا و در بحث پایایی به اندیشه های کرک و میلر رجوع گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که با توجه به تداوم شرایط علّی مربوط به پدیدهی توسعهنیافتگی اقتصادی سکونتگاه های غیررسمی، شرایط زمینه ای و مداخله های غیرتخصصی ساختار نهادی، راهبردهای اتخاذ شده توسط ساکنان سکونتگاه های غیررسمی شهر کرمان، منجر به پیامدهای مورد انتظار در سند بالادستی ابلاغی نشده و با وجود گذشت بیش از یک دهه از زمان تصویب سند ذکر شده، در مناطق مورد بررسی، بستر لازم برای تحقق فرآیند توسعهی مشارکتی در راستای تحقق توسعهی اقتصادی هموار نگردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
922 - بررسی تعیینکنندههای توانمندسازی ساکنین اسکان غیررسمی شهر قزوین (موردمطالعه: باغنشاط)
اکبر طالب پور سیمین محمدزاده روحیسکونتگاههای غیررسمی اغلب در مکانهای تجمع مهاجرین روستایی و فقرای شهری، در اثر توسعه روزافزون شهر و ناتوانی مدیریتشهری در تأمین بهموقع نیاز به مسکن شکل میگیرند. این مناطق خارج از برنامهریزی رسمی و قانونی توسعه و پیشرفت شهری قرار دارند و افراد بدون اجازه در درون یا أکثرسکونتگاههای غیررسمی اغلب در مکانهای تجمع مهاجرین روستایی و فقرای شهری، در اثر توسعه روزافزون شهر و ناتوانی مدیریتشهری در تأمین بهموقع نیاز به مسکن شکل میگیرند. این مناطق خارج از برنامهریزی رسمی و قانونی توسعه و پیشرفت شهری قرار دارند و افراد بدون اجازه در درون یا بیرون از محوطهی قانونی شهرها اقدام به ساخت سکونتگاه میکنند این سکونتگاهها عموماً سند مالکیت رسمی ندارند و از خدمات و زیرساختهای شهری بیبهره هستند. عدم برخورداری از امکانات و خدماتشهری و عدم توجه مسئولینشهری به این محلات منجر به جداییگزینی محلی ساکنین و پیدایش انواع ناهنجاریهای اجتماعی میشود. امروزه در کنار پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، لزوم توجه به توانمندسازی ساکنین چنین محلاتی در راستای افزایش تاب‍آوری محلهای باعث شده است تا ساماندهی محلاتی ازایندست در کانونتوجه برنامهریزان شهری قرار گیرد، پژوهش حاضر با عنایت به اینامر و با هدف کمک به مدیران شهری و بهبود وضعیت محلات شهر قزوین به بررسی و سنجش میزان گرایش ساکنین اسکان غیررسمی محله باغنشاط به توانمندسازی و سنجش عوامل مؤثر بر گرایش بهتوانمندسازی ساکنین اینمحله بر اساس نظریههای توانمندسازی پرداخته است. جامعهآماری پژوهش ساکنین اسکان غیررسمی محله باغنشاط قزوین بودند که 341 نفر از آنها بهعنوان نمونهآماری با روش نمونهگیری تصادفی ساده مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد؛ میانگین گرایش به توانمندسازی در بین ساکنین اسکان غیررسمی محله باغنشاط بالاتر از حد متوسط است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان دادند؛ عوامل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و حقوقی به ترتیب بیشترین اثر را بر گرایش بهتوانمندسازی ساکنین بر عهدهدارند و درمجموع این چهار عامل 27 درصد از واریانس متغیر وابسته تحقیق را تبیین نمودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
923 - بررسی تأثیر وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مدل متابولیسم شهری با تکیهبر رهیافت عدالت محیطزیست شهری
ساره قربانی اسماعیل صالحی شهرزاد فریادی حمید رضا جعفریهدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیهبر عدالت محیطزیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت مل أکثرهدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیهبر عدالت محیطزیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت ملکی، ارزش مسکن، درصد کارفرمایان، درصد مدیران، درصد تحصیلات دانشگاهی و درصد بیسوادی است با برخی از شاخصهای جریان متابولیسم شهری نظیر مصرف انرژی، تولید پسماند و فاضلاب موردبررسی قرار گرفت. روش مورداستفاده در این پژوهش ارزیابی- تحلیلی است و از مدل رگرسیون خطی ساده با استفاده از ابزارهای SPSS16 وGIS10.1 استفادهشده است. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که از میان شاخصهای مختلف متابولیسم شهری تنها میزان مصرف گاز با رتبه اجتماعی و اقتصادی مردم ارتباط معناداری دارد، درصورتیکه سایر شاخصها نظیر مصرف آب، برق، تولید پسماند و فاضلاب، فاقد ارتباط معناداری میان میزان مصرف انرژی و وضعیت اجتماعی- اقتصادی شهروندان است. درنهایت این مطالعه چارچوب مفهومی عدالت محیطزیستی و مدل متابولیسم شهری را با تلفیق سه جنبه از رهیافت عدالت محیطزیستی را بهمنظور مؤثرتر شدن مدل متابولیسم شهری ارائه میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
924 - مطالعهی ارتباط بین سرمایهی اقتصادی و پایگاه اجتماعی با مصرف غذاهای غیرخانگی در شهر تبریز
توکل آقایاری هیر محمد عباس زاده ابراهیم محمدپورغذاهای غیرخانگی به عنوان بخشی از تجارب غذایی، با توجه به ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متعددی که این تجربه در زندگی مدرن شهری پیدا کرده، به مسألهای مهم در مجموعه مباحث جامعهشناسی سلامت/تغذیه تبدیل شده است. تحقیق حاضر به روش پیمایش و با هدف بررسی تأثیر سرمایهی اقتص أکثرغذاهای غیرخانگی به عنوان بخشی از تجارب غذایی، با توجه به ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متعددی که این تجربه در زندگی مدرن شهری پیدا کرده، به مسألهای مهم در مجموعه مباحث جامعهشناسی سلامت/تغذیه تبدیل شده است. تحقیق حاضر به روش پیمایش و با هدف بررسی تأثیر سرمایهی اقتصادی، پایگاه اجتماعی و برخی متغیرهای زمینه ای بر مصرف غذاهای غیرخانگی نگاشته شده است. جامعهی آماری تحقیق شامل تمامی شهروندان بالای 15 سال شهر تبریز است که 409 نفر از آنها به شیوهی نمونهگیری طبقهای انتخاب شدهاند. تحلیل داده ها با استفاده از نر مافزارهای SPSS وLisrel انجام شده است. براساس نتایج، ارتباط معناداری بین میزان مصرف غذاهای غیرخانگی با متغیرهای سرمایهی اقتصادی و پایگاه اجتماعی (به شکل مثبت) و سن (به شکل منفی) مشاهده شده است. همچنین میزان مصرف غذاهای غیرخانگی براساس وضع تأهل (به نفع مجردها) و جنس (به نفع مردان) به شکل معناداری متفاوت بوده است. براساس نتایج برازش مدل مسیر، در بین سه متغیر دارای تأثیرات معنادار، سرمایهی اقتصادی به عنوان مهمترین متغیر و جنس و وضع تأهل از نظر تأثیرگذاری در رتبههای بعدی قرار گرفته اند. متغیرهای مستقل 19 درصد از تغییرات مصرف غذای غیرخانگی را تبیین کرده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
925 - عودلاجان به مثابه مازادِ بازار بررسی جامعه شناختی ساختار اقتصادی محله ی عودلاجان تهران
احمد رضایی توحید علیزاده نریمان محمدیدر پژوهش حاضر به بررسی جامعهشناختی ساختار اقتصادی محلهی عودلاجان به عنوان یکی از محلههای تاریخی و اولیهی شهر تهران پرداخته شده است و با روشی کیفی و با استفاده از مورفولوژی دقیق شهری محلهی عودلاجان، ساختار اقتصادی آن بررسی شده است. در ابتدا محلهی عودلاجان به صورت م أکثردر پژوهش حاضر به بررسی جامعهشناختی ساختار اقتصادی محلهی عودلاجان به عنوان یکی از محلههای تاریخی و اولیهی شهر تهران پرداخته شده است و با روشی کیفی و با استفاده از مورفولوژی دقیق شهری محلهی عودلاجان، ساختار اقتصادی آن بررسی شده است. در ابتدا محلهی عودلاجان به صورت میدانی مشاهده شد و تمام نقاط و گرههای تعارضی و تعاملی موجود در محله مورد بررسی همزمان مصاحبههای مفصلی با افراد مختلف در محلهی عودلاجان صورت گرفت. (مجموع این مصاحبهها، 27 مورد و مدت زمان انجام مطالعهی میدانی حاضر، 5 ماه (از اردیبهشت 1394 تا شهریور 1394) بوده است.) یافتههای پژوهش بیانگر این است که میتوان محلهی عودلاجان را در سه لایهی اصلی هستهای، پیرامونی و نیمهپیرامونی تقسیمبندی نمود. در هستهی میانی، کنشهای سنتی حاکم است و بافتهای مخروبه و بسیار فرسوده و انبارهای اصلی در این بخش قرار دارند؛ به گونهای که میتوان این بخش را به عنوان مازادِ بازار به حساب آورد. در قسمت نیمهپیرامونی، کنشهای اقتصادی به سمت عقلانیشدن و مدرنشدن پیش میروند و در نهایت چنین کنشهایی در فضای پیرامونی به کنشهایی عقلانی تبدیل میگردند. به طور کلی هرچه از سمت لایهی میانی به سمت لایهی پیرامونی حرکت میکنیم، کنشهای اقتصادی عقلانیتر میشوند و از شدت مخروبهها و انبارها و به طور کلی آسیبهای اقتصادی و اجتماعی کاسته میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
926 - بررسی ارتباط سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی پایدار شهری (مطالعه ی موردی: استان مازندران)
محرم آزاد علی رحمانی فیروزجاه علی اصغر عباسی اسفجیردر این مقاله درصدد بررسی ارتباط سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای ۲۰ سال استان مازندران هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریههای پاتنام، فوکویاما، میسرا، انشتاین و دریسکل استفاده گردیده است. دادههای مورد نیاز با استفاده از روش پ أکثردر این مقاله درصدد بررسی ارتباط سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای ۲۰ سال استان مازندران هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریههای پاتنام، فوکویاما، میسرا، انشتاین و دریسکل استفاده گردیده است. دادههای مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه از میان نمونه ی آماری 400 نفری جمعآوری و با کاربرد دو نرمافزار SPSS و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای توصیفی تحقیق نشان داد که وضعیت شاخص سرمایه ی اجتماعی و تمامی متغیرهایش (آگاهی اجتماعی، اعتماد اجتماعی، هنجارهای تعمیمیافته، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی) و شاخص توسعه ی پایدار شهری و تمامی ابعادش (پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیستمحیطی، پایداری کالبدی و پایداری نهادی) در سطح پایینتر از متوسط قرار داشتند. یافتههای تبیینی تحقیق نشان داد که سرمایه ی اجتماعی و تمامی متغیرهایش، ارتباط و تأثیر مستقیم قوی و معناداری بر روی توسعه ی پایدار شهری داشتهاند. در ضریب همبستگی پیرسون ارتباط سرمایه ی اجتماعی و کلیه ی متغیرهایش با توسعه ی پایدار شهری معنادار شدند. در تحلیل رگرسیون چند متغیره، مدل رگرسیونی تحقیق و تأثیرات تمامی متغیرهای سرمایه ی اجتماعی(به غیر از متغیر هنجارهای تعمیمیافته) معنادار شدند که بیشترین تأثیرات مستقیم را براساس ضریب Beta به ترتیب متغیرهای اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی بر روی توسعه ی پایدار شهری داشتهاند. همچنین براساس نتایج روش مدلسازی معادلات ساختاری، مدل نظری تحقیق بر مبنای شاخصهای مختلف مانند CMIN/DF، RMSEA، NFI، CFI، PCFI و ... از برازش قابل قبولی برخوردار بود. نتایج یافتههای این تحقیق تأیید کننده ی پیشینه ی تجربی و چارچوب نظری تحقیق بوده است که مشخص ساخت هرچه میزان سرمایه ی اجتماعی و کلیه ی متغیرهایش افزایش یابد، منجر به بهبود و ارتقاء ابعاد و مؤلفههای توسعه ی پایدار شهری میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
927 - سازمان های مردم نهـاد و امنیت شهری(مطالعه ی موردی: شهر اصفهان)
علیرضا شیروانی حجت اله فرزانهمقاله ی حاضر با هدف بررسی نقش سازمان های مردم نهاد در ارتقاء احساس امنیت اجتماعی مردم در شهر اصفهان تدوین شده است. این پژوهش برخی ابعاد و مؤلفه های احساس امنیت (احساس امنیت مالی، احساس امنیت جانی، احساس امنیت اجتماعی) را که صاحب نظران جامعه شناسی، روان شناسی بدان توجه د أکثرمقاله ی حاضر با هدف بررسی نقش سازمان های مردم نهاد در ارتقاء احساس امنیت اجتماعی مردم در شهر اصفهان تدوین شده است. این پژوهش برخی ابعاد و مؤلفه های احساس امنیت (احساس امنیت مالی، احساس امنیت جانی، احساس امنیت اجتماعی) را که صاحب نظران جامعه شناسی، روان شناسی بدان توجه داشته اند، با تأکید بر اندیشه های نظریه پردازان کلاسیک و مدرن مورد بحث و بررسی قرار داده است. در این تحقیق متغیرهای پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی، مسؤولیت پذیری اجتماعی، آگاهی اجتماعی و سرمایه ی اجتماعی و مدت عضویت در سازمان های مردم نهاد به عنوان متغیر مستقل و احساس امنیت اجتماعی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایش است و از شیوه ی نمونه گیری سهمیه ای استفاده شده است. جامعه ی آماری، کلیه ی سازمان های مردم نهاد فعال و در دسترس در شهر اصفهان بوده است که تعداد آن ها 30 سازمان می باشد و جمعاً حدود 24240 نفر عضو در آن وجود دارد که به عنوان جامعه ی آماری تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد احساس امنیت رابطه ی مثبتی با سرمایه ی اجتماعی، آگاهی اجتماعی و پایگاه اجتماعی دارد. اما ارتباط معناداری بین احساس امنیت با مسؤولیت پذیری اجتماعی، مدت عضویت در سازمان های مردم نهاد و نوع فعالیت سازمان و سن مشاهده نگردید. همچنین آزمون تحلیل واریانس نشان داده است که حداقل اختلاف میانگین احساس امنیت در بین افراد با تحصیلات متفاوت و جنسیت متفاوت معنا دار است. با توجه به تحلیل رگرسیونی چند متغیره می توان نتیجه گرفت که بین احساس امنیت و متغیرهای چندگانه ی سرمایه ی اجتماعی، آگاهی اجتماعی، پایگاه اجتماعی و مسؤولیت اجتماعی رابطه وجود دارد و از بین متغیرهای چندگانه ی ذکر شده همچنین سرمایه ی اجتماعی بیش ترین اثر را در تبیین احساس امنیت داشته است و متغیر آگاهی اجتماعی کم ترین اثر را در بین متغیرهای مستقل در تبیین احساس امنیت داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
928 - بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با احساس نابرابری اجتماعی در شهر کازرون
اکبر زارع شاه آبادی لیلی بنیاد فاطمه کامیارفردهدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با احساس نابرابری اجتماعی در شهر کازرون است. روش تحقیق از نوع پیمایش و جامعهی آماری آن افراد سرپرست خانوار در شهر کازرون که تقریباً 28988 نفر هستند بوده، که 275 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه و به أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با احساس نابرابری اجتماعی در شهر کازرون است. روش تحقیق از نوع پیمایش و جامعهی آماری آن افراد سرپرست خانوار در شهر کازرون که تقریباً 28988 نفر هستند بوده، که 275 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه و به روش نمونهگیری چند مرحلهای؛ ابتدا طبقهای نسبی و بعد در داخل طبقات نمونهگیری سیستماتیک انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهی محققساخته است که روایی آنها از طریق اعتبار صوری و پایایی آن از طریق محاسبهی ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از نرمافزار spss تجزیه و تحلیل شد. یافتهها حاکی از آن است که متغیرهای سن، تعداد اعضای خانواده، پایگاه اجتماعی-اقتصادی خانواده و دسترسی نابرابر به مسیرهای استخدامی، تجملگرایی، سرمایهی اجتماعی، دسترسی نابرابر به امکانات بهداشتی، با نابرابری اجتماعی رابطهی معناداری دارند. همچنین نتایج رگرسیون نشان میدهد که تجملگرایی و دسترسی نابرابر به امکانات بهداشتی در مجموع 45 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
929 - تبیین جامعه شناختی عوامل اثرگذار بر نگرش مردم نسبت به عملکرد مدیریت شهری (مورد مطالعه: شهرداری منطقهی یک اهواز در سال 1396)
خیام عباسی سیده مریم موسویاین پژوهش با هدف تبیین جامعه شناختی نگرش مردم نسبت به عملکرد مدیریت شهری در منطقهی یک شهرداری اهواز با روش توصیفی – پیمایشی انجام و برای گردآوری اطلاعات (با نمونه ای 382 نفری با روش نمونه گیری خوشهای همراه با تصادفیِ ساده) از پرسشنامهی محقق ساخت استفاده شده اس أکثراین پژوهش با هدف تبیین جامعه شناختی نگرش مردم نسبت به عملکرد مدیریت شهری در منطقهی یک شهرداری اهواز با روش توصیفی – پیمایشی انجام و برای گردآوری اطلاعات (با نمونه ای 382 نفری با روش نمونه گیری خوشهای همراه با تصادفیِ ساده) از پرسشنامهی محقق ساخت استفاده شده است. آنالیز داده ها نیز با بهره گیری از آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته های پژوهش روشن کردند که بین متغیرهای مستقل ابعاد اجتماعی-فرهنگی، فنی- عمرانی، خدماتی عملکرد شهرداری، مشارکت اجتماعی، آگاهی از حقوق شهرنشینی و طبقهی اجتماعی و اقتصادی با متغیر وابسته ی نگرش مردم نسبت به عملکرد مدیریت شهری رابطه ی معنادار وجود دارد و در میان این متغیرها، عملکرد مدیریت شهری در بُعد اجتماعی و فرهنگی و طبقهی اجتماعی- اقتصادی به ترتیب بیش ترین و کم ترین سهم را در تبیین متغیر وابسته داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
930 - بررسی جامعه شناختی بازار شهر و تأثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر کارکرد بازار در سه دههی اخیر 80-60 (مطالعه ی موردی: بازار قیصریه اصفهان
محمدعلی چیت ساز محمد همایون سپهر امیر مسعود امیر مظاهریدر تمامی نقاط دنیا بازار، مفهومی کلیدی بوده و تمامی گفتمانهای روزمره و واقعیتهای سیاسی را تحت الشعاع خود قرار داده است. به بازار به عنوان یک واقعیت اجتماعی و اقتصادی پیچیده و موضوعی جامعهشناختی نگریسته شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعهی جامعهشناختی بازار و أکثردر تمامی نقاط دنیا بازار، مفهومی کلیدی بوده و تمامی گفتمانهای روزمره و واقعیتهای سیاسی را تحت الشعاع خود قرار داده است. به بازار به عنوان یک واقعیت اجتماعی و اقتصادی پیچیده و موضوعی جامعهشناختی نگریسته شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعهی جامعهشناختی بازار و تأثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر کارکرد بازاریان در سه دههی اخیر 80-60 (مطالعهی موردی بازار قیصریه اصفهان) انجام شده است. این مقاله از نظر نوع هدف یک بررسی کاربردی، از نظر وسعت پهنانگر، از نظر دامنه خُرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی است. روش تحقیق در این پژوهش روش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش و ابزار جمعآوری دادههای پرسشنامه، اسناد و مدارک تاریخی و مصاحبه است. جامعهی آماری، بازاریان بازار قیصریهی اصفهان و راستههای منتهی به آن است و حجم نمونه 384 نفر است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که تحولات اجتماعی بر کارکرد فرهنگی با ضریب معناداری zبرابر 924 /21 و بر کارکرد سیاسی بازار قیصریهی اصفهان با ضریب معناداریz برابر026/81 تأثیر مثبت دارد و همچنین تحولات فرهنگی بر کارکرد اقتصادی با ضریب معناداریz برابر149/2 و بر کارکرد اجتماعی با ضریب z برابر832/31 و بر کارکرد فرهنگی بازار با ضریب 792/12تأثیر مثبتی دارد همچنین تحولات اقتصادی بر کارکرد اقتصادی بازار با ضریب z برابر07/68 و بر کارکرد اجتماعی با ضریب 058/6 تأثیر مثبتی دارند اما تحولات اجتماعی بر کارکرد اقتصادی و اجتماعی تأثیر نداشته و نیز بین تحولات فرهنگی و کارکرد سیاسی و تحولات اقتصادی و کارکرد فرهنگی و سیاسی بازار قیصریه تأثیری مشاهده نگردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
931 - مطالعه دیدگاه شهروندان تهرانی در خصوص تبلیغات فرهنگی محیطی و اولویتهای آنها
حسینعلی قجری محمد صالح حسین زادهدر جامعهشناسی شهری علاوه بر کالبد شهر یکی از مسایل مهم و مورد توجه فرهنگ شهری است. لذا فرهنگ سازی در شهرها یکی از موضوعات اساسی در جامعهشناسی شهری است. با توجه به اهمیت فرهنگسازی و تبلیغات فرهنگی محیطی و ضرورت توجه به نظر شهروندان، مقاله حاضر در راستای احصاء میزان رض أکثردر جامعهشناسی شهری علاوه بر کالبد شهر یکی از مسایل مهم و مورد توجه فرهنگ شهری است. لذا فرهنگ سازی در شهرها یکی از موضوعات اساسی در جامعهشناسی شهری است. با توجه به اهمیت فرهنگسازی و تبلیغات فرهنگی محیطی و ضرورت توجه به نظر شهروندان، مقاله حاضر در راستای احصاء میزان رضایت شهروندان و اولویتهای آنها در خصوص تبلیغات فرهنگی محیطی به نگارش درآمدهاست. با توجه به هدف و مسئله تحقیق و با مرور مفاهیم و نظریههای مختلف، چهارچوب مفهومی تحقیق، تدوین گردید. چهارچوب نظری تحقیق تلفیقی از نظریههای مختلف رسانه، فرهنگ و تبلیغات است. نوع روش مقاله حاضر پیمایشی است. جامعه آماری تمام شهروندان بالای 18 سال شهر تهران، حجم نمونه 1151 نفر از مناطق 22 گانه شهر تهران به صورت متناسب است. ابزار جمع آوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته، روش جمعآوری دادها پرسشنامهای و به صورت آنلاین است. بر اساس یافتهها و نتایج آماری این مقاله، اولویتهای محتواهای تبلیغات فرهنگی محیطی بر اساس ابعاد کلی فرهنگ به ترتیب درصد عبارتند از: بعد اجتماعی تبلیغات محیطی 49.5 درصد ، بعد اقتصادی25.4 درصد و بعد سیاسی 25.1 درصد.اولویت اول شهروندان تهرانی در بعد فرهنگ اجتماعی یا عمومی عبارت است از: خانواده با 19.8 درصد، در بعد اقتصادی: فرهنگ مصرف با 25.7 درصد و در بعد سیاسی: ارزیابی نظام با 24.4 درصد و بیشترین میزان اثربخشی اشکال تبلیغات محیطی مربوط میشود به بیلبورد با میانگین 2.35 از 4 . همچنین بر اساس آزمونهای آماری بین طبقه اجتماعی، جنسیت و محل سکونت و میزان رضایت مندی مردم از تبلیغات محیطی انجام شده در شهر تهران رابطه معنیداری وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
932 - کاربرد ماتریس لئوپولد ایرانی در تبیین اثرات اجتماعی– اقتصادی، فیزیکی پروژه ی گردشگری هزار و یک شهر (مطالعه ی موردی: پروژه هزار و یک شهر منطقه ی 22 تهران)
آزاده اربابی سبزواری محمد علیزاده حمید زمانی محمد رحیمیگردشگری شهری از تحرک بالایی در تغییرات اجتماعی، فیزیکی، اقتصادی، سیاسی و محیطی جوامع میزبان برخوردار است. منطقه ی 22 شهر تهران از منظر شهری، از نقاط تازه تأسیس شهر به شمار رفته و از نظر طبیعی و انسانی، ظرفیتهای بالایی برای توسعه دارد. میزان رشد و توسعه ی زیرساختها و خ أکثرگردشگری شهری از تحرک بالایی در تغییرات اجتماعی، فیزیکی، اقتصادی، سیاسی و محیطی جوامع میزبان برخوردار است. منطقه ی 22 شهر تهران از منظر شهری، از نقاط تازه تأسیس شهر به شمار رفته و از نظر طبیعی و انسانی، ظرفیتهای بالایی برای توسعه دارد. میزان رشد و توسعه ی زیرساختها و خدمات گردشگری و همچنین ایجاد مجتمعهای تفریحی و گردشگری در منطقه در سالهای گذشته، رشد چشمگیری داشته است و پروژه ی هزار و یک شهر از پروژههای جدید در این منطقه به شمار میرود. با انجام هر پروژه ی گردشگری، اثرات مثبت و منفی ای بر روی عوامل محیطی و انسانی ایجاد میشود بنابراین شناسایی این پیامدها برای آینده ی فعالیّتهای گردشگری منطقه بسیار ضروری است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر روش توصیفی- تحلیلی است. ابزار اصلی گردآوری دادههای پژوهش برای منطقه ی مورد مطالعه کتابخانهای و پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه است که در بین جامعه کارشناسان تکمیل شد. نتایج نشان میدهد با توجه به عدم تأثیرات مخرب قابل توجه پروژه و سودمند بودن تأثیرات بیشتر پارامترها، ادامه ی این پروژه از نظر اجتماعی- اقتصادی کاملاً مورد تأیید است. همچنین به دلیل وجود پارامترهایی با تأثیرات مخرب بالا در پروژه، امکان تأیید کامل پروژه وجود ندارد و با توجه به نتایج ارزیابیها، نیاز هست تا این پروژه از منظر شرایط فیزیکی با ارائه ی اصلاحات و گزینههای بهسازی ادامه پیدا کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
933 - عوامل اجتماعی مرتبط با آموزش شهروندی ( مورد مطالعه: دبیران آموزش و پرورش ناحیة سه تبریز)
بهمن میرگلوی بیات محمود علمیآموزش شهروندی با هدف بالا بردن تواناییها و مهارتهای شهروندان صورت میگیرد. در این پژوهش به عوامل اجتماعی مرتبط با آموزش شهروندی دبیران آموزش و پرورش ناحیة سه تبریز در سال 1399پرداخته شده است. جامعة آماری، دبیران زن و مرد شاغل در آموزش و پرورش ناحیة سه تبریز، نمونة آما أکثرآموزش شهروندی با هدف بالا بردن تواناییها و مهارتهای شهروندان صورت میگیرد. در این پژوهش به عوامل اجتماعی مرتبط با آموزش شهروندی دبیران آموزش و پرورش ناحیة سه تبریز در سال 1399پرداخته شده است. جامعة آماری، دبیران زن و مرد شاغل در آموزش و پرورش ناحیة سه تبریز، نمونة آماری 286 نفر از دبیران زن و مرد ناحیة سه آموزش پرورش تبریز و ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه بود. یافتهها نشان داد میزان آموزش شهروندی دبیران زن و مرد تفاوت معناداری با هم ندارد(937/0Sig:). اما بین آموزش شهروندی و اعتماد اجتماعی و دینداری رابطة معناداری وجود داشت (037/0Sig:). آموزش شهروندی بر اساس رشتة تحصیلی، پایگاه اجتماعی و اقتصادی تفاوت معناداری داشت ( 001/0 Sig: ). دبیران دارای پایگاه اجتماعی و اقتصادی بالا، نسبت به دبیران دارای پایگاه اجتماعی و اقتصادنند متوسط و پایین، نمرة بیشتری در آموزش شهروندی کسب کرده بودند. در بین رشتههای تحصیلی، دبیران رشتة روانشناسی دارای بیشترین نمرة آموزش شهروندی و دبیران رشتة معارف اسلامی دارای کمترین نمره بودند.( 000/0 Sig: ). اطلاع از دیدگاه دبیران نسبت به آموزش شهروندی، در برنامهریزی آموزش بسیار مؤثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
934 - ارزیابی علل شکل گیری سکونتگاههای غیر رسمی با محوریت پدیده مهاجرت در بافت-های فرودست (نمونه موردی: شهر سنندج)
محمد رسولی سید علی نوری حسین ذبیحیشناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحل أکثرشناسایی و تشخیص بافت هاسکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی علل شکل گیری میتواند در نگاه مدیریتی حائز اهمیت باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی-توصیفی بوده که مقیاس تحلیلی سکونتگاه های غیر رسمی در بستر معضلات اجتماعی نظیر مهاجرت مطرح و در مرحله اول برای شناسایی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی ، سطح معیار ها و وزن دهی زیرمعیارها و نیز اهمیت نسبی آنها استفاده شده و نهایتا توسط نرم افزار اکسپرت چویس و نیز مدل دلفی مورد تحلیل واقع گشته و در مرحله دوم برای بررسی انطباق پذیری و همبستگی شاخص مهاجرت و نیز فرسودگی اجتماعی حاصله، سنجش میدانی با تعداد 375 پرسشنامه به شیوه محقق ساخت به صورت طیف لیکرت در مقیاس رتبه ای، بعنوان حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران در مناطق شهری نمونه شهر سنندج انجام و نهایتا بر اساس مدل کاربردی از میان 4 معیار، شاخص مهاجرت بعنوان عامل انطباق با کل معیارها مورد بررسی واقع شد که نتیجتا انطباق پذیری در محلات نمونه از میان 20 سکونت گاه غیر رسمی تبیین و نیز در سه محله تپه علیابک و شمال شهدا با میزان 64 درصد، محله فیض آباد، حدودا 52 درصد و محله غفور حدودا 75 درصد اثبات گر شناسایی این نوع سکونتگاه های شهر است. بدین ترتیب زیرمعیار و شاخص مهاجرت با هدف شناسایی محلات فرودست و بستر شکل دهنده به سکونتگاه های غیررسمی با بطن گستره فقر شهری همبستگی بالایی داشته و علل اقتصادی و اجتماعی مبدا مهاجرت و بستر مناسب مقصد میتواند دلیل اصلی این پدیده باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
935 - ارزیابی مؤلفههای زیباییشناسی نما در بناهای شاخص اداری شهر تهران در سالهای 1340-1390از نگاه طراحان و مردم عادی
شهرام ماهان فر محمدرضا پورزرگر مزین دهباشی شریفموضوع نما و مؤلفههای زیباییشناسی به جهت رابطه تنگاتنگ طراحی معماری با ادراک مخاطبان، واجد ابعاد گسترده و پراهمیتی است و به عنوان محرکی برای شناخت سلیقه مردم از مولفه های بصری معماری شناخته می شود. هدف این پژوهش تبیین الگوهای زیباییشناسی به کار رفته در طر أکثرموضوع نما و مؤلفههای زیباییشناسی به جهت رابطه تنگاتنگ طراحی معماری با ادراک مخاطبان، واجد ابعاد گسترده و پراهمیتی است و به عنوان محرکی برای شناخت سلیقه مردم از مولفه های بصری معماری شناخته می شود. هدف این پژوهش تبیین الگوهای زیباییشناسی به کار رفته در طرح نماهای ساختمانهای شاخص اداری شهر تهران بین سالهای 1340 تا 1390 است. نوآوری پژوهش در پر کردن خلأ موجود در زمینهشناسایی مولفههای زیبایی شناسی نماهای بناهای اداری و نیز تحولات پیشآمده در نماهای معماری اداری از 50 سال گذشته تاکنون میباشد. روش تحقیق این پژوهش ازل حاظ هدف، از نوع کاربردی و توسعهای و روش انجام پژوهش، توصیفی تحلیلی است و بر اساس ماهیت دادهها از نوع کمی-کیفی است. نمونه های این پژوهش بر اساس 9 ساختمان اداری پیش ازانقلاب و 10 ساختمان اداری پس ازانقلاب انتخاب شدهاند. نماها بر اساس سه بعد فرهنگی، اقتصادی و فناوری مورد تحلیل محتوای کیفی قرار گرفتند. همچنین معیارها بر اساس ابعاد کمی، کیفی شناسایی شدند و بر اساس مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده آن است ک متغیر بعد فرهنگی با (329/0=Beta) با ضریب معنیداری (036/0=sig) قویترین پیشبینیکننده مقوله زیباییشناختی ابنیهها میباشد و متغیر بعد اقتصادی(271/0=Beta) با ضریب معنیداری (000/0=sig) و در رتبه دوم، قدرت پیشبینی را در مدل دارا است و در رتبه سوم، متغیر بعد فناوری (149/0=Beta) با ضریب معنیداری (000/0=sig) میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
936 - ارائه مدل از عوامل تاثیر گذار بر مشارکت سیاسی- اجتماعی شهروندان در اجرای طرح های توسعه پایدار نواحی شهری (مطالعه موردی شاغلین دستگاههای اجرایی شهر اراک)
فاطمه عراقیه فراهانی دکتر مهرداد نوابخش ابراهیم متقیمقاله حاضر با هدف ارائه مدل عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی-اجتماعی شهروندان در اجرای طرحهای توسعه پایدار نواحی شهری به اجرا درآمد. در این تحقیق توسعه شهری کلانشهر اراک به عنوان مطالعه موردی مورد توجه بوده است. جامعه آماری را شاغلین دستگاههای اجرایی شهر اراک در سال ۱۳۹۸ تش أکثرمقاله حاضر با هدف ارائه مدل عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی-اجتماعی شهروندان در اجرای طرحهای توسعه پایدار نواحی شهری به اجرا درآمد. در این تحقیق توسعه شهری کلانشهر اراک به عنوان مطالعه موردی مورد توجه بوده است. جامعه آماری را شاغلین دستگاههای اجرایی شهر اراک در سال ۱۳۹۸ تشکیل داده است. حجم نمونه به موجب جدول نمونه گیری مورگان ۳۶۱ نفر بوده است که به شیوه ی طبقه بندی سهمیه ای تصادفی گزینش گردید. ابزار جمعآوری دادهها را مصاحبه با خبرگان دانشگاهی و پرسشنامه مجریان دستگاههای اجرایی تشکیل داد. روایی و پایایی پرسشنامه از طریق آزمونهای تحلیل عاملی و کرونباخ تایید گردید، کسب ضریب بالای 70/0 در هر دو مورد گویای ثبات اندازه گیری آنها بوده است. روش تجزیه و تحلیل دادهها عبارتند از: بهرهبرداری از شاخصهای آمار توصیفی، آزمونهای معادلات ساختاری، آزمون سوبل. در این راستا از نرمافزار PLS برای آزمون مدل تحقیق و فرضیه ها استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که هر یک از مجموعه عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی با میانجیگری مشارکت سیاسی-اجتماعی با توسعه پایدار شهری رابطه وجود داشته است. ولی بین عوامل سیاسی با میانجیگری مشارکت اجتماعی-سیاسی با توسعه پایدار شهری رابطه وجود نداشته است. در عین حال مجموعه عوامل مؤثر بر مشارکتهای سیاسی-اجتماعی بر توسعه پایدار شهری تاثیر مثبت داشته، مدل این اثرگذاری نیز آزمون و ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
937 - سنجش و ارزیابی پیامدهای جغرافیایی –زیستمحیطی خزش شهری در شهرستان شهرکرد
قربانعلی کریمی دهکردی رحمت الله منشی زاده بیژن رحمانیگسترش شتابان شهرها و رشد فیزیکی ناموزون آنها، که اصطلاحاً "خزش شهری" نامیده می شود، موجب خورندگی روستاها و اراضی پیرامونی آنها، تبدیل بی رویه اراضی کشاورزی و تخریب منابع محیط زیست گردیده است. این وضعیت در شهرستان شهرکرد مرکز استان چهارمحال وبختیاری نیز نمود گسترده ای دا أکثرگسترش شتابان شهرها و رشد فیزیکی ناموزون آنها، که اصطلاحاً "خزش شهری" نامیده می شود، موجب خورندگی روستاها و اراضی پیرامونی آنها، تبدیل بی رویه اراضی کشاورزی و تخریب منابع محیط زیست گردیده است. این وضعیت در شهرستان شهرکرد مرکز استان چهارمحال وبختیاری نیز نمود گسترده ای داشته است. هدف پژوهش توصیفی –پیمایشی حاضر تعیین تحولات کالبدی سکونتگاههای روستایی پیرامون شهرستان شهرکرد با تاکید بر خزش شهری بود. جامعه آماری سرپرستان خانوار روستاهای شهرستان شهرکرد (15000 نفر) بودند. که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 400 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته در سه بعد پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و محیط زیستی-کالبدی بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمونt تک نمونه ای و فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داده که پیامدهای ناشی از خزش شهری به ترتیب عبارتند از:پیامدهای محیط زیستی- کالبدی(3.98)، پیامدهای اقتصادی(3.96 )و اجتماعی –فرهنگی(3.89). مهمترین پیامدهای محیط زیستی-کالبدی افزایش آلودگی محیط زیست، از بین رفتن معماری سنتی، تخریب تنوع زیستی؛ مهترین پیامدهای اقتصادی بورس بازی و افزایش قیمت زمین و مسکن، کاهش رغبت روستاییان به فعالیت های تولیدی (کشاورزی و دامی)، فرار سرمایه از روستاها و پس انداز آنها در شهر و افزایش هزینه های زندگی و در بین پیامدهای اجتماعی-فرهنگی تجمل گرایی و گرایش به مصرف کالاهای لوکس، کاهش همبستگی(ارتباطات انسانی ) و مشارکت، ازدحام و تراکم جمعیت در شهرها، الگو پردازی از زندگی و فرهنگ شهرنشینی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
938 - بررسی تطبیقی نقش مولفه های جغرافیایی در ارتکاب جرایم اقتصادی از منظر حقوق ایران و فقه امامیه و اسناد بین المللی
مینا حسین الحسینی امان الله علیمرادی حمید دلیر مهدی احمدی موسویمولفه های جغرافیایی نقش بارز و اساسی در ارتکاب جرایم اقتصادی ایفاء می نمایند به نحوی که عواملی مانند موقعیت سرزمینی و اقلیمی ، تغییرات آب و هوایی و ... به عنوان یکی از عوامل بارز در ارتکاب این جرایم درنظر گرفته شده اند. البته این موضوع که این عوامل به طور پیوسته در ارتک أکثرمولفه های جغرافیایی نقش بارز و اساسی در ارتکاب جرایم اقتصادی ایفاء می نمایند به نحوی که عواملی مانند موقعیت سرزمینی و اقلیمی ، تغییرات آب و هوایی و ... به عنوان یکی از عوامل بارز در ارتکاب این جرایم درنظر گرفته شده اند. البته این موضوع که این عوامل به طور پیوسته در ارتکاب این جرایم نقش ایفاء می نمایند، هم چنان به طور کامل به عنوان عوامل مانع و جامع در نظر گرفته نشده اند.این تحقیق که با استفاده از یک رویکرد توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته است درصدد پاسخ به این پرسش است که نقش مولفه های جغرافیایی در ارتکاب جرایم اقتصادی با توجه به موازین و استانداردهای حقوق ایران ، فقه امامیه و اسناد بین المللی چیست ؟ نتیجه تحقیق حاضر بدین صورت است که با وجود اینکه مولفه های جغرافیایی هم چون جمعیت غیرنظامی در ارتکاب برخی جرایم مانند جرایم بین المللی و هم چنین محاربه و برخی از مصادیق افساد فی الارض در فقه و حقوق داخلی و بین المللی مهم شمرده اند، اما در زمینه جرایم اقتصادی مولفه های جغرافیایی به عنوان عوامل مستقل نه در اسناد حقوق داخلی ، نه در اسناد حقوق بین الملل و نه در فقه امامیه مورد توجه قرار نگرفته اند. با این حال، این غفلت تا حدودی به ویژه در زمینه اسناد بین المللی با ظهور تفاسیر بر مواد این اسناد مرتفع شده است و نقش عوامل جغرافیایی تا حدودی مهم جلوه داده شده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
939 - تحلیل نقش گردشگری در توسعه اقتصادی مناطق روستایی شهرستان رودسر در دو دهه اخیر
هوشنگ درویشی عیسی پور رمضان نصرالله مولائی هشجینگردشگری بعنوان یکی از راهکارهای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اقتصادی، ایجاد رفاه، حفظ ازشهای فرهنگ سنتی و در مجموع حفظ منابع طبیعی قلمداد میشود. این مقاله با هدف تعیین نقش گردشگری در تغییرات اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودسر در دو دهه اخیر میباشد. مقاله از نو أکثرگردشگری بعنوان یکی از راهکارهای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اقتصادی، ایجاد رفاه، حفظ ازشهای فرهنگ سنتی و در مجموع حفظ منابع طبیعی قلمداد میشود. این مقاله با هدف تعیین نقش گردشگری در تغییرات اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودسر در دو دهه اخیر میباشد. مقاله از نوع توصیفی- تحلیلی بوده. اطلاعات دادههای تحقیق از طریق منابع اسنادی و مطالعات میدانی در قالب، مشاهده، مصاحبه، و پرسشنامه بدست آمده است. برای تعیین نمونه با استفاده از روش کوکران از بین 4354 خانوار، تعداد 384 خانوار روستایی و 63 نفر از مدیران محلی به عنوان حجم نمونه انتخاب شد و در 27 روستا که زمینه های بیشتری برای گردشگری داشتند پرسشنامه بین مدیران و روستائیان توزیع گردید سپس روایی از طریق متخصصین و پایایی گویه ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ 82/0 محاسبه شد.جهت بررسی کمی داده ها از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج نشان می دهد گردشگری در مناطق روستایی شهرستان رودسر بر اشتغال با شدت میانگین 83/3 تاثیر گذار بوده که این میزان نشان دهنده شدت اثر گذاری است و میزان افزایش درآمد خانوارها دارای میانگین 61/3 می باشد ساخت خانههای دوم با میانگین 54/3 و کاهش بیکاری با میانگین 45/3 حاکی از تاثیرات مثبت گردشگری است؛ که توانسته است موجب رونق درآمد،جلوگیری از مهاجرت و تنوع فعالیت اقتصادی گردد در واقع گردشگری در مناطق روستایی موجب توسعه اقتصادی نواحی روستایی گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
940 - تحلیل تطبیقی سیاست گذاری های توسعه کشاورزی در دو دهه اخیر در استان گیلان با تأکید بر توسعه پایدار (مطالعه موردی: شهرستان رودسر)
الهام مشک بید تیمور آمار محمدباسط قریشیپژوهش حاضر در شهرستان رودسر استان گیلان انجام شدهاست. اقتصاد شهرستان رودسر، بر پایه کشاورزی استوار است. در راستای توسعه کشاورزی در شهرستان رودسر در سالهای اخیر سیاستهای متنوعی شامل سیاستهای بنیادین و حمایتی اتخاذ شدهاست. ازاینرو پژوهش حاضر در راستای پاسخ به این سؤ أکثرپژوهش حاضر در شهرستان رودسر استان گیلان انجام شدهاست. اقتصاد شهرستان رودسر، بر پایه کشاورزی استوار است. در راستای توسعه کشاورزی در شهرستان رودسر در سالهای اخیر سیاستهای متنوعی شامل سیاستهای بنیادین و حمایتی اتخاذ شدهاست. ازاینرو پژوهش حاضر در راستای پاسخ به این سؤال اصلی انجام گرفت که کدامیک از سیاستهای جهاد کشاورزی با شاخصهای توسعه پایدار اقتصاد روستایی رابطه معنادار دارند. جامعه آماری پژوهش حاضر روستاهای دارای سکنهی شهرستان رودسر است. براساس سرشماری سال 1395، این شهرستان 395 روستای دارای سکنه دارد. اندازه نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 195 روستا برآورد گردید. در ادامه براساس اطلاعات روستاها، دهستانهای شهرستان رودسر از لحاظ برخورداری از سیاستهای جهاد کشاورزی و شاخصهای توسعه پایدار اقتصادی با استفاده از مدلهای تاپسیس و آنتروپی شانون سطحبندی شدند. در پایان نیز رابطه متغیرهای مستقل و وابسته با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون ارزیابی شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون در بررسی دو متغیر اصلی پژوهش نشان داد که میزان توسعه پایدار اقتصادی در محدوده مورد مطالعه در سطح معنیداری 009/0 با سیاستهای کشاورزی رابطه معنادار دارد. در این رابطه شدت همبستگی برابر با 772/0 گزارش شدهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
941 - ارائه مدل اثرات گردشگری اماکن ورزشی در توسعه شهری پایدار (مطالعه موردی: شهرستان مهدی شهر)
مسعود حاجی بیگ لو باقر مرسلهدف پژوهش حاضر، ارائه مدل اثرات گردشگری اماکن ورزشی در توسعه شهری پایدار میباشد. این تحقیق از دسته تحقیقات توصیفی – پیمایشی است که به صورت آیندهنگر انجام شده است. جامعه آماری شامل اساتید تربیت بدنی دانشگاه، کارشناسان تربیت بدنی، کارشناسان گردشگری و لیدرهای تورها أکثرهدف پژوهش حاضر، ارائه مدل اثرات گردشگری اماکن ورزشی در توسعه شهری پایدار میباشد. این تحقیق از دسته تحقیقات توصیفی – پیمایشی است که به صورت آیندهنگر انجام شده است. جامعه آماری شامل اساتید تربیت بدنی دانشگاه، کارشناسان تربیت بدنی، کارشناسان گردشگری و لیدرهای تورهای گردشگری استفاده شد که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 384 نفر به صورت داوطلبانه به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. و پرسشنامه استاندارد گردشگری ورزشی کریمی (1390) و پرسشنامه توسعه شهری پایدار جاوید (1397) بین آنها توزیع و 258 پرسشنامه صحیح گردآوری و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل دادهها ابتدا از طریق آزمون کولموگروف اسمیرنف به برسی نرمال بودن دادههای گردآوری شده پرداخته شد، سپس برای بررسی روایی سازه متغیرهای تحقیق و شاخصهای منتج از آنها از آزمون تحلیل عاملی تاییدی، استفاده گردید. و در نهایت به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از روش مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS نسخه 24 و لیزرل نسخه 1/8 بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که مدل ارائه شده از برازش بالایی برخوردار است. بنابراین گردشگری ورزشی تاثیر مثبت و معناداری بر توسعه شهری پایدار در اماکن ورزشی شهرستان مهدیشهر دارد. همچنین گردشگری ورزشی تاثیر مثبت و معناداری بر مولفههای توسعه شهری پایدار (توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی و پایداری زیست محیطی) در اماکن ورزشی شهرستان مهدیشهر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
942 - اماکن تاریخی دارای جاذبه گردشگری و تاثیر آن در توسعه اقتصادی دامغان
احمدرضا بهنیافرگردشگری با سابقه تاریخی طولانی یکی از مسائل مهم در توسعه یک کشور محسوب می شود و نقش مهمی در پویایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفا می نماید. شهرستان دامغان با پیشینه تاریخی طولانی و قرار گرفتن بر سر راه ارتباطی شمال و جنوب و شرق و غرب می تواند منطقه مناسبی برای گردشگری و أکثرگردشگری با سابقه تاریخی طولانی یکی از مسائل مهم در توسعه یک کشور محسوب می شود و نقش مهمی در پویایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفا می نماید. شهرستان دامغان با پیشینه تاریخی طولانی و قرار گرفتن بر سر راه ارتباطی شمال و جنوب و شرق و غرب می تواند منطقه مناسبی برای گردشگری و جذب توریسم و در نتیجه رشد و توسعه اقتصادی باشد. با توجه به تاریخی بودن شهرستان دامغان یکی از مهمترین مصادیق تاثیرگذار در گردشگری این شهر اماکن تاریخی آن است. از این رو مسئله اصلی پژوهش حاضر معرفی و شناخت مکان های تاریخی دارای جاذبه گردشگری و تاثیر آن در جذب توریسم و توسعه اقتصادی شهرستان دامغان است. روش مورد استفاده در نگارش مقاله کتابخانه ای و بر اساس مشاهده اماکن تاریخی می باشد. یافته اصلی مقاله آن است که با توجه به وجود بناهای مهم تاریخی در دامغان که مربوط به دوره های مختلف تاریخ این سرزمین می باشد، این شهر می تواند مرکز گردشگری مهمی محسوب شود و با عنایت ویژه مردم و مسئولین یکی از راه های عمده توسعه اقتصادی این شهرستان در نظر گرفته شود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
943 - نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه اقتصادی نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش رودبار قصران)
زهره ظهرانی ازبری شهره تاج رضا برناامروزه فناوریهای ارتباطات امکان استخراج دانش را از ذهن صاحبان دانش فراهم میسازد که منجر به انتقال این دانش به حوزهها و قلمروهای روستایی میشود، با استفاده از این نوع فناوریها میتوان دانشهای مربوط به جوامع روستایی و بهبود و افزایش اشتغال و درآمد روستاییان را در چها أکثرامروزه فناوریهای ارتباطات امکان استخراج دانش را از ذهن صاحبان دانش فراهم میسازد که منجر به انتقال این دانش به حوزهها و قلمروهای روستایی میشود، با استفاده از این نوع فناوریها میتوان دانشهای مربوط به جوامع روستایی و بهبود و افزایش اشتغال و درآمد روستاییان را در چهارچوبهای ساختاری ارائه داد و امکان خلق دانش-های نو اقتصادی را از سوی روستاییان فراهم آورد. مساله پژوهشی چگونه فناوری اطلاعات و ارتباطات قابلیت لازم برای توسعه اقتصادی در مناطق روستایی را دارد؟ جامعه آماری شامل 25روستا در بخش رودبار قصران میباشد، نمونه آماری با استفاده روش نمونه گیری طبقهای بر اساس صفت جمعیتی 5 روستا (امامه بالا، رودک، زایگان، امینآباد و زردبند) به صورت تصادفی انتخاب شدند.حجم نمونه 267 نفر می باشد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی- پیمایشی است و تحقیق از نوع کاربردی است، ابزار تحقیق پرسشنامه و مشاهده میباشد. در تجزیه و تحلیل دادهها از هر دو روش توصیفی و استنباطی از نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است. نتایج نشان میدهد توسعه فناوری اطلاعات رابطه معنیداری با توسعه اقتصادی روستا نداشته است. با توجه به یافته های پژوهش راهکارهای اجرایی مانند ارائه خدمات نهادی و اداری، اقتصادی در محیط روستا از طریق دفاتر ICT در روستا، ارتباط بین مسئولان و روستاییان از طریق دفاتر ICT برای اطلاع رسانی اقتصادی پیشنهاد می شود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
944 - بررسی و تحلیل مهاجرتهای روستایی و ارتباط آن با شکلگیری مشاغل غیررسمی با تأکید بر ابعاد اقتصادی پژوهش موردی: محله محمدآباد شهر قرچک
زهرا کولیوند محمد سلمانی مقدم مهدی زنگنهمهاجرتهای روستایی موجب شکلگیری طیف وسیعی از مشکلات در ابعاد مختلف برای کشورهای در حال توسعه شده است. از اثرات مستقیم مهاجرتهای بدون برنامه از مناطق روستایی به سمت شهرها در ایران شکلگیری بخش غیررسمی در مناطق شهری کشور است. بدیهی است که شکلگیری این بخش نتیجه مستقی أکثرمهاجرتهای روستایی موجب شکلگیری طیف وسیعی از مشکلات در ابعاد مختلف برای کشورهای در حال توسعه شده است. از اثرات مستقیم مهاجرتهای بدون برنامه از مناطق روستایی به سمت شهرها در ایران شکلگیری بخش غیررسمی در مناطق شهری کشور است. بدیهی است که شکلگیری این بخش نتیجه مستقیم مهاجرتهای روستایی به همراه پدیده افزایش جمعیت شهرنشین میباشد که ساماندهی آن در حال حاضر یکی از چالشهای مدیریت شهری کشور است. این پژوهش با هدف بررسی نقش مهاجرتهای روستایی در شکلگیری مشاغل غیررسمی با تاکید بر ابعاد اقتصادی در محله محمدآباد شهر قرچک میپردازد. این تحقیق از نوع کاربردی، و به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی میباشد. اطلاعات به دو روش کتابخانهای و پیمایشی گردآوری شده است. و برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای تیتک نمونه، من ویتنی، کروسکالوالیس و اسپیرمن استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق بر اساس فرمول کوکران تعداد 168 نفر دست فروش در محله محمدآباد شهر قرچک میباشند که برای تعیین دقت بیشتر این تعداد به 260 مورد رسید. نتایج بدست آمده تحقیق نشان میدهد که اکثر شاغلین بخش غیررسمی در محدوده مطالعاتی مهاجرین روستایی هستند. همچنین وضعیت شاغلین بخش غیررسمی از لحاظ اقتصادی مطلوب بوده و رابطه معنیداری بین وضعیت تحصیلات مهاجران و شکلگیری مشاغل غیررسمی در محدوده مطالعاتی وجود دارد. نتایج نشان میدهد که نبود زمینه اشتغال مناسب، عدم وجود تخصص، نداشتن سرمایه کافی از دلایل گسترش شغل دستفروشی در محله مورد مطالعه بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
945 - ارزیابی و تحلیل ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی در برابر زلزله (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل)
کیومرث خداپناهپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیل أکثرپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و هدف آن ارزیابی و تحلیل آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی اردبیل در برابر زلزله می باشد، جامعه آماری پژوهش 34 روستای بخش مرکزی است که دارای 28272 نفر جمعیت و 8151 خانوار می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 356 نفر برآورد گردید. جهت ارزیابی آسیب پذیری روستاهای مورد مطالعه از دو شاخص و 14 نماگر بر اساس مطالعات سایر محققین بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفت و پایایی کل آن بر اساس آلفای کرونباخ 87/0 برآورد گردید، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از نظر سطح آسیب پذیری لرزه ای با استفاده از مدل Topsis ، بیش از 73 درصد روستاها با ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی بالا و بسیار بالا در برابر خطر زلزله قرار دارند. محاسبه آسیب پذیری کلی روستاها در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که 41 درصد روستاها آسیب پذیری متوسط و 59 درصد آسیب پذیری بالا و بسیار بالا قرار دارند. ارزیابی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی منطقه، بیانگر آسیب پذیری بالا و خیلی بالا در روستاهای محدوده مورد مطالعه بوده و این تهدیدی جدی برای افزایش خطر در منطقه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
946 - تحلیل اقتصاد سیاسی بر ثبات اقتصادی با تأکید بر تحریم های جمهوری اسلامی ایران
عبدالرضا احمدی لنا عبدالخانى روحاله شهابى فریدون اکبرزادهتحریم ایران توسط غرب از قدمتی طولانی در تاریخ معاصر ایران به ویژه پس از انقلاب اسلامی برخوردار است. این پژوهش با عنوان تحلیل اقتصاد سیاسی بر ثبات اقتصادی با تأکید بر جغرافیای تحریم‎های دهه اخیر در جمهوری اسلامی ایران وبا هدف بررسی نقش تحریم های غیرقانونی غرب و آمریک أکثرتحریم ایران توسط غرب از قدمتی طولانی در تاریخ معاصر ایران به ویژه پس از انقلاب اسلامی برخوردار است. این پژوهش با عنوان تحلیل اقتصاد سیاسی بر ثبات اقتصادی با تأکید بر جغرافیای تحریم‎های دهه اخیر در جمهوری اسلامی ایران وبا هدف بررسی نقش تحریم های غیرقانونی غرب و آمریکا طی یک دهه همراه با خسارات وارده به اقتصاد ملی کشور انجام پذیرفته است. سوال اساسی پژوهش حاضر عبارت است از اینکه تحلیل اقتصاد سیاسی بر ثبات اقتصادی با تأکید بر تحریم‎های دهه اخیر در جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟ روش پژوهش در این مقاله توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر پیمایش است. داده های مورد نیاز پژوهش از منابع کتابخانه‎ای و مقالات و نیز اسناد راهبردی گردآوری شده است. نتایج مقاله نشان می‎دهد که که امروزه صنایع دانشبنیان می‎تواند فعالیت‎های اقتصادی درآمدزای دیگر را جایگزین فروش نفت خام نماید و اقتصاد تک محصولی و مبتنی بر درآمد نفت را متحول کرده و به سمت عدم وابستگی به نفت حرکت کند و بر طبق نظر پاسخ دهندگان، نوع نگرش به تحریم های بین المللی، سیاست های جمعی اقتصاد مقاومتی را تقویت می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
947 - آینده پژوهی توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی روستاییان در تغییر الگوی معیشت (مطالعه موردی: روستاهای منطقه سیستان)
محمودرضا میرلطفی محمد ملاشاهیالگوی معیشت سنتی روستاها معمولاً پاسخگوی زندگی مردم نبوده و لزوم تغییر آن با توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی روستاییان اجتنابناپذیر است. در این راستا رویکرد آیندهپژوهشی با توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی میتواند بهرهبرداری خردمندانه از منابع و امکانات محلی را تسهیل نمای أکثرالگوی معیشت سنتی روستاها معمولاً پاسخگوی زندگی مردم نبوده و لزوم تغییر آن با توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی روستاییان اجتنابناپذیر است. در این راستا رویکرد آیندهپژوهشی با توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی میتواند بهرهبرداری خردمندانه از منابع و امکانات محلی را تسهیل نماید. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با هدف آیندهپژوهی توانمندسازی اقتصادی- اجتماعی روستاییان در تغییر الگوی معیشت در روستاهای سیستان انجام شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی مبتنی بر بررسیهای اسنادی، میدانی و تکمیل پرسشنامه بوده است. جامعه آماری تحقیق در واحد روستا، 796 نقطه روستایی در سیستان و در واحد خانوار، 60075 خانوار روستایی بود. حجم نمونه در واحد روستا با استفاده از فرمول اصلاحی شارپ 40 و در واحد خانوار، بر اساس فرمول کوکران 321 تعیین گردید. روایی پرسشنامه تدوینشده با استفاده از نظر کارشناسان خبره و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تائید گردید. تجزیه و تحلیل دادههای گردآوریشده با آزمونهای مناسب نرمافزار SPSS انجام گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین توانمندسازی اقتصادی– اجتماعی روستاییان و تغییر الگوی معیشت آنها رابطه معنادار وجود دارد. توانمندسازی اقتصادی با ضریب همبستگی 302/0 و توانمندسازی اجتماعی با ضریب همبستگی 112/0 میتواند در تغییر الگوی معیشت روستاییان سیستان در حال و آینده مؤثر باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
948 - بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی: تحلیلی بین کشوری
اسفندیار حیدری پور بیژن خلیل مقدم مهدی راست قلم احمدرضا مولائیچکیده علاوه بر سرمایههای فیزیکی، اقتصادی و انسانی، مفهوم نوظهور دیگری تحت عنوان سرمایه اجتماعی در مباحث توسعه مطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مجموعهای از عناصر فردی و گروهی، رسمی و غیررسمی در اجتماع به همراه روابط واقعی و انتزاعی درون و بین آن عناصر، اشاره دارد که أکثرچکیده علاوه بر سرمایههای فیزیکی، اقتصادی و انسانی، مفهوم نوظهور دیگری تحت عنوان سرمایه اجتماعی در مباحث توسعه مطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مجموعهای از عناصر فردی و گروهی، رسمی و غیررسمی در اجتماع به همراه روابط واقعی و انتزاعی درون و بین آن عناصر، اشاره دارد که با خلق مشارکت اجتماعی[1]، انسجام اجتماعی[2] و اعتماد اجتماعی، موجب زایش اثراتی هم افزا[3] شده و در نهایت بر کلیه ابعاد توسعه تأثیر میگذارد. رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی از جنبههای مطرح در خصوص مطالعات مربوط به سرمایه اجتماعی است که دارای ابهامات فراوانی است. مقاله حاضر با استفاده از داده های 164 کشور در زمینه شاخصهای درصد زنان شاغل در سطوح وزارتخانهای و درصد کرسیهای اشغال شده توسط زنان در مجلس به عنوان شاخصهای سرمایه اجتماعی و دادههای سرانه تولید ناخالص داخلی[4] به عنوان شاخص توسعه اقتصادی و با بهرهگیری از تحلیل همبستگی پیرسون[5]، به بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی پرداخته است. نتایج بررسی رابطه بین سرانه تولید ناخالص داخلی با شاخص درصد زنان در سطح وزارتخانه ها، در بین کشورهای با توسعه انسانی بالا، متوسط و پائین؛ حاکی از آن است که تنها در کشورهای با توسعه انسانی بالا رابطه معنی دار و مثبتی بین شاخص توسعه اقتصادی و سرمایه اجتماعی، وجود دارد. واژگان کلیدی: سرمایه اجتماعی، توسعه اقتصادی، شاخص درصد زنان شاغل ، سرانه تولید ناخالص داخلی. [1] . Social Participation [2] . Social Cohesion 4. Synergic: منظور از همافزا بودن اثرات مجموعه عناصر تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی این است که اثرات ناشی از روابط متقابل بین عناصر، متفاوت (بیشتر و یا کمتر) با جمع جبری اثرات تک تک آن عناصر در حالتی که هیچگونه رابطهای با یکدیگر ندارند، میباشد. [4] . GDP per capita [5] . Pearson Correlation تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
949 - ارزیابی همگراییهای اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای
سید مرتضی طباطبایی علی اصغر اسماعیل پورروشن تهمینه دانیالی حیدر لطفیچکیده وابستگی متقابل اقتصادی، ادغام اقتصادهای ملی در سطح جهانی و منطقهای نیز از مهمترین پیامدهای اقتصاد امروز کشورهای درحالتوسعه است. وابستگی متقابل اقتصاد کشورها به قدرتهای جهانی و رشد سریع تجارت جهانی ضمن گسترش سریع رقابت بینالمللی، زمینه همکاری متقابل و در تقابل أکثرچکیده وابستگی متقابل اقتصادی، ادغام اقتصادهای ملی در سطح جهانی و منطقهای نیز از مهمترین پیامدهای اقتصاد امروز کشورهای درحالتوسعه است. وابستگی متقابل اقتصاد کشورها به قدرتهای جهانی و رشد سریع تجارت جهانی ضمن گسترش سریع رقابت بینالمللی، زمینه همکاری متقابل و در تقابل یکدیگر را برای کشورهای جهان به همراه آورده است. جمهوری اسلامی ایران پس از تحریمهای پسابرجام، با مشکلات گسترده اقتصادی مواجه شده است و در طی سالهای پیش رو، مشکلات اقتصادی آن بیشتر نیز خواهد شد. ازاینرو سیاستهای نگاه به شرق و منطقهگرایی ایران افزایش خواهد یافت. سازمان همکاری شانگهای از جمله سازمانهایی میباشد که در زمینه منطقهگرایی و در زمینههای اقتصادی پیشرفتهای قابل ملاحظهای را به خود دیده است و از اینرو همگراییهایی که ایران به خصوص از لحاظ اقتصادی به کشورهای عضو اصلی این سازمان مانند روسیه و چین دارد، میتواند راهی برای کاهش فشارهای اقتصادی و بهبود وضعیت اقتصادی ایران منجر گردد. از اینرو مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی به ارزیابی همگراییهای اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای، به منظور ارزیابی پتانسیلهای صادرات واردات غیرنفتی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای از طریق روشهای آزمون مشابهت و کسینوس زاویه پرداخته است. نتایج نشان داد که ایران به ترتیب با کشورهای چین، روسیه، هند و پاکستان بیشترین پتانسیلهای تجاری را داراست و در این بین میزان واردات کالاها از کشورهای چین و هند بسیار بیشتر از سایر کشورهای منطقه و حتی کشورهای جهان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
950 - بررسی اهمیت روستاهای حاشیه تالاب انزلی از جنبههای مختلف اجتماعی، اقتصادی، گردشگری
حسن دادرس پرویز کردوانیچکیده بررسی اهمیت روستاهای حاشیه تالاب انزلی از جنبه های مختلف به عنوان طرحی جهت توسعه فیزیکی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، گردشگری و کالبدی - فضایی امری ضروری بوده که برای روستاهای حاشیه تالاب منطقه مورد مطالعه در نظر گرفته شده است.روستاهای حاشیه تالاب انزلی از لحاظ اق أکثرچکیده بررسی اهمیت روستاهای حاشیه تالاب انزلی از جنبه های مختلف به عنوان طرحی جهت توسعه فیزیکی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، گردشگری و کالبدی - فضایی امری ضروری بوده که برای روستاهای حاشیه تالاب منطقه مورد مطالعه در نظر گرفته شده است.روستاهای حاشیه تالاب انزلی از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و گردشگری چه اهمیتی از دیدگاه جغرافیا دارند؟ به عنوان پرسش اصلی مطرح بوده و براساس آن فرضیه های تحقیق مطرح گردید. مهم ترین یافته های تحقیق عبارتند از: - اکثریت مطلق روستائیان حاشیه تالاب از برنامه ریزی جهت اشتغال زایی جوانان، ارتقاء وضعیت معیشتی و بالا بردن سطح زندگی در نهایت جلوگیری از مهاجرت به شهرها راضی بودند. - با توجه به پتانسیل های بالای منطقه مورد مطالعه و برنامه ریزی دقیق و مدون با سرمایه گذاری بخش های دولتی و خصوصی و مشارکت و همکاری روستائیان رابطه مثبت وجود دارد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق در آن توصیفی – تحلیلی است . روش مطالعه به صورت اسنادی و مطالعات میدانی بوده است.روش شناختی تحقیق مبتنی بر نگرش سیستمی است.نتائج تحقیق نشان می دهدکه تالاب انزلی از نظر زیست محیطی دارای شرایط مطلوبی نیست و هر ساله خساراتی آشکارا و خسارات پنهان به وجود می آورد بنابراین برنامه ریزی و احیای تالاب الزامی است پیشنهادها و راهکارهایی در خصوص افزایش عمر تالاب و بالا بردن راندمان تولیدات آن و به تبع آن بهبود وضعیت اقتصادی، معیشتی، فرهنگی، اجتماعی و گردشگری مردم منطقه ارائه گردیده است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
951 - توسعه مالی و نهادی و ارتباط آنها با رشد اقتصادی ایران
سعید آیباغی اصفهانی سعیده ادبی فیروزجایی مجید عامری محمد فتاحیچکیده در این مقاله کوشش شده است تا رابطه رشد اقتصادی، توسعه مالی و توسعه نهادی بر اساس شیوه اقتصادسنجی تغییر رژیم مارکوف و با استفاده از نرمافزار ox-metrix مورد بررسی قرار گیرد. دادههای استفاده شده در این مطالعه تولید ناخالص داخلی، نیروی کار، سرمایه، متغیرهای توسعه م أکثرچکیده در این مقاله کوشش شده است تا رابطه رشد اقتصادی، توسعه مالی و توسعه نهادی بر اساس شیوه اقتصادسنجی تغییر رژیم مارکوف و با استفاده از نرمافزار ox-metrix مورد بررسی قرار گیرد. دادههای استفاده شده در این مطالعه تولید ناخالص داخلی، نیروی کار، سرمایه، متغیرهای توسعه مالی و توسعه نهادی در دوره زمانی 1359-1391 بوده است. نتایج حاصل از برآورد معادلات نشان میدهد که توسعه نهادی و توسعه مالی تأثیری منفی بر تولید ناخالص داخلی در دوره مورد مطالعه داشته است که این نوعی عدم تطابق بین توسعه مالی و توسعه نهادی موجود در کشور را میرساند و زمانی توسعه مالی موجب رشد اقتصادی کشور میگردد که بستر کیفیت نهادی مناسب در کشور شکل گرفته باشد. سایر متغیرهای مورد مطالعه نیز تأثیر مثبت و معناداری بر تولید ناخالص داخلی داشتهاند که با تئوریهای اقتصادی نیز سازگاری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
952 - التزامات ناشی از حق توسعه بر سرمایهگذاری خارجی: مطالعه موردی قراردادهای نفتی (IPC دولت جمهوری اسلامی ایران)
سیدماکان صداقت حسین شریفی طرازکوهی احمد شمس سعید منصوریچکیده صلح و امنیت بین المللی یکی از مهمترین اهداف نگارندگان منشور ملل متحد است. همانطوریکه منشور ملل متحد در اهدافش متذکر شده است، تلاش منشور حاضر ترغیب دولتها به مذاکره و حل و فصل اختلافات از طرق صلح آمیز است، بر همین اساس است که میتوان فهمید ابتدایی ترین مرحله برای أکثرچکیده صلح و امنیت بین المللی یکی از مهمترین اهداف نگارندگان منشور ملل متحد است. همانطوریکه منشور ملل متحد در اهدافش متذکر شده است، تلاش منشور حاضر ترغیب دولتها به مذاکره و حل و فصل اختلافات از طرق صلح آمیز است، بر همین اساس است که میتوان فهمید ابتدایی ترین مرحله برای دستیابی به توسعه همه جانبه ملل در قرن جدید نیازمند برقراری صلح و ترغیب دولتها به حل و فصل اختلافات است. اگر بخواهیم کشورمان را به الگویی امن با ریسک پایین سرمایه گذاری برای کشورهای خارجی تبدیل نماییم، فاکتورهایی همچون نوع حکومت، نظام اداری و اقتصادی و اجرای درست قوانین عاملی برای ارزیابی کشورهای خارجی جهت انجام سرمایه گذاری میشود و زمانی که سرمایه خارجی وارد شود خود بخود تولید کار و اشتغال و افزایش رفاه و دیگر مولفههای اقتصادی و اجتماعی را نیز با خود همراه خواهد داشت. رابطه بین اجرا، احترام و رعایت حقوق بشر است و تعاملی که باید بین این مقوله و بحث حق بر توسعه برقرار شود است. بحثی که در اینجا صورت میگیرد این است که اجرای سیاستهای توسعه ای نوعاً منجر به بهبود وضعیت حقوق بشر و پایبندی دولتها به رعایت حقوق شهروندانشان خواهد شد. باید به این نکته توجه نمود که توسعه اقتصادی و تجارت آزاد جز در سایه رعایت حقوق بشر و حقوق خصوصی افراد جامعه محقق نخواهد شد و این یکی از مهمترین ابزارهای سنجش میزان ریسک پذیری در سرمایه گذاری خارجی دولتها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
953 - بررسی موانع توسعه پایدار اقتصادی سکونتگاههای روستایی با رویکرد کارآفرینی (مطالعه موردی: شهرستان کیار- استان چهارمحال و بختیاری)
سید مرتضی حسینی رحمت الله منشی زاده محمدتقی رضویان پگاه مرید ساداتچکیده پژوهش حاضر به بررسی و شناسایی مسائل و موانع موجود در روستاها به منظور تحقق توسعۀ پایدار اقتصادی سکونتگاههای روستایی شهرستان کیار با تأکید بر کارآفرینی پرداختهاست چرا که یافتن موانع توسعه پایدار روستاها در کنار مزیت سنجی منطقه میتواند راهکارهای موثر برای توسعه أکثرچکیده پژوهش حاضر به بررسی و شناسایی مسائل و موانع موجود در روستاها به منظور تحقق توسعۀ پایدار اقتصادی سکونتگاههای روستایی شهرستان کیار با تأکید بر کارآفرینی پرداختهاست چرا که یافتن موانع توسعه پایدار روستاها در کنار مزیت سنجی منطقه میتواند راهکارهای موثر برای توسعه پایدار روستا را مشخص نماید. روش تحقیق در این مطالعه، اسنادی و پیمایشی است. جامعۀ آماری این پژوهش افراد ساکن در سکونتگاههای روستایی شهرستان کیار، مسئولان و کارشناسانِ استان چهارمحال و بختیاری میباشند. از افراد ساکن در روستاهای شهرستان کیار براساس فرمول کوکران 380 نفر، از بین کارشناسان 120 نفر و مسئولان صاحبنظر 83 نفر بهصورت هدفمند و به روش گلولهبرفی برای حجم نمونه درنظر گرفته شد. همچنین 31 مانع توسعه پایدار اقتصادی سکونتگاههای روستایی با نگاه کارآفرینی تأثیر دارد و در پنل تخصصی با صاحب نظران به جمعبندی رسید، از نظر وجود مسئله، شدت مسئله و میزان اعتقاد بهشدت، با روش فازی مورد ارزیابی و پس از آن با استفاده از روش بارِعاملی نظرات هر گروه محاسبه و شدت تلفیقی به روش تحلیل عاملی محاسبهگردید. بر اساس نتایج این مطالعه نبود نوآوری در رابطه با تعامل بین محیط زیست و انسان، ورود سازمانهای متعدد مداخلهگر در روستا و فقدان مدیریت یکپارچۀ روستاها، مهارت پایین مردم در کسبوکارها، نداشتن اطلاعات از بازارهای کسبوکار و نبود نهادهای مشاورهای مانند کلینیکهای کسبوکار از مهمترین موانعی هستند که کمتر مورد توجه قرارگرفتهاند و از شدت بالایی برخوردارند. همچنین اولویتبندی 31 مسئلۀ موجود در روستاهای شهرستان کیار مشخصگردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
954 - بررسی و سنجش تأثیر عوامل اجتماعی- اقتصادی بر سلامت شهری (شهر مقدس قم)
وحید بارانی پسیان محمد حسن نامی مصطفی توکلی نغمهچکیده سلامت شهروندان در شهرهای بزرگ از جمله مهمترین دغدغههای مسئولان شهری میباشد از جمله بحرانهای قرن 21 ظهور و شیوع بیماریها میباشد. ساختارهای اجتماعی و اقتصادی در این بین دارای اهمیت بالایی میباشند. به گونهای که زمینه بسیاری از بیماریهایی که شهروندان دچار آن أکثرچکیده سلامت شهروندان در شهرهای بزرگ از جمله مهمترین دغدغههای مسئولان شهری میباشد از جمله بحرانهای قرن 21 ظهور و شیوع بیماریها میباشد. ساختارهای اجتماعی و اقتصادی در این بین دارای اهمیت بالایی میباشند. به گونهای که زمینه بسیاری از بیماریهایی که شهروندان دچار آن هستند ریشه در همین عوامل اقتصادی و اجتماعی دارد. در سالهای اخیر با توجه به تغییر سبک زندگی و ماشینی شدن زندگی در شهرهای بزرگ شمار افرادی که دچار بیماری و وضعیت نا سالم از نظر سلامتی هستند، روند رو به رشدی به خود گرفته است. با عنایت به مطاللب عنوان شده پژوهش حاضر که با هدف بررسی زمینههای بیماری شهروندان شهر قم انجام گرفته، با روش توصیفی با تاکید بر منایع کتابخانهای صورت گرفته است به منظور انجام تحلیل دقیق با توجه به عدم همکاری سازمانها و کمبود اطلاعات میدانی، پرسشنامهای در میان مردم توزیع نموده است. حجم نمونه مطابق فرمول کوکران 330 نقر و روش توزیع پرسشنامهها تصادفی ساده بوده است. به منظور انجام تحلیلها از آزمونهای ناپارامتریک t-test، همبستگی پیرسون میان برخی متغیرها و تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایح آزمون نشان دهنده این است که سلامت شهروندان از عوامل اقتصادی و اجتماعی بسیار متأثر بوده و عوامل مانند درآمد و مسکن، پاکیزگی محله، فضای سبز و باز و قابل پیاده روی دسترسی به تاسیسات بهداشتی و درمانی و یهرگیری از آموزش، از عوامل مهم تأمین سلامت شهروندان بوده است. امید میرود با استفاده از نتایج این پژوهش و پژوهشهای مشابه، اقدامات لازم برای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم صورت گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
955 - تأثیر مهاجرتهای بینالمللی و وجوه ارسالی بر اقتصاد کشورها (مورد پژوهش: کشور هند)
علیرضا استعلاجی ابراهیم فتحی نیاچکیده این تحقیق به صورت تحلیلی - توصیفی، برای بررسی تأثیر وجوه ارسالی در تاریخهای مختلف هند و تأثیر آن بر اقتصاد کلان و جنبههای رشد و توسعه این کشور میباشد. روش تحقیق در این پژوهش، به صورت کتابخانهای و بررسی بنگاههای اقتصادی هند، بانکها، مؤسسات مالی و کلیهی کتا أکثرچکیده این تحقیق به صورت تحلیلی - توصیفی، برای بررسی تأثیر وجوه ارسالی در تاریخهای مختلف هند و تأثیر آن بر اقتصاد کلان و جنبههای رشد و توسعه این کشور میباشد. روش تحقیق در این پژوهش، به صورت کتابخانهای و بررسی بنگاههای اقتصادی هند، بانکها، مؤسسات مالی و کلیهی کتابها، مقالات لاتین، و بهره از اطلاعات,GIS و ... میباشد. همچنین برای این کار، اطلاعات مربوط به وجوه ارسالی و برخی از متغیرهای اقتصاد کلان مانند GDP، PFCE، GDFC، پس انداز، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، FII، صادرات، واردات و کسری تراز تجاری و غیره را برای دوره 1971-2008 مورد بررسی قرار گرفته است، که بر حسب آخرین اطلاعات و آمارهای منتشر شده توسط، بانک مرکزی هندوستان، بانک جهانی و سازمان ملل از سال 1971 تا 2008 و همچنین برخی از اطلاعات از سال 1971 تا آپریل سال 2013 که آخرین آمارهای منتشر شده توسط بانک جهانی میباشد را شامل میشود. این مطالعه نشان میدهد که وجوه ارسالی به طور مداوم, و با سرعت بسیار سریع در حال افزایش است و حداقل در 15 سال گذشته پیامدهای مثبت و قابل توجهی بر متغیرهای اقتصاد کلان که در بالا گفته شد دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
956 - گردشگری راهبردی در جهت توسعه اقتصادی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان دماوند)
شقایق حافظیزاده حمید جعفریچکیده امروزه توسعه روستایی یکی از اهداف مهم کشورها به شمار می آید و علیرغم اهمیت این موضوع هنوز با مسائل و چالش های متعددی مواجه است زیرا که راهبردهای گذشته نتوانسته مسائلی همچون فقر، اشتغال، بهداشت، امنیت غذایی و پایداری محیط زیست را تامین کند. این مسئله باعث شده است أکثرچکیده امروزه توسعه روستایی یکی از اهداف مهم کشورها به شمار می آید و علیرغم اهمیت این موضوع هنوز با مسائل و چالش های متعددی مواجه است زیرا که راهبردهای گذشته نتوانسته مسائلی همچون فقر، اشتغال، بهداشت، امنیت غذایی و پایداری محیط زیست را تامین کند. این مسئله باعث شده است که در سال های اخیر بار دیگر توسعه روستایی مورد توجه قرار گیرد و نظریه پردازان و برنامه ریزان و مجریان حکومتی درصدد بر آیند تا با ارائه راهکارها و استراتژی هایی جدید، از معضلات و مسائلی که گریبانگیر نواحی روستایی می باشند، بکاهند. یکی از راهبردهایی که در کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته و حتی در برخی از کشورها به اجرا درآمده است و نتایج مثبتی را به همراه داشته، توسعه گردشگری در نواحی روستایی می باشد. این برنامه ریزان به گردشگری به چشم "صنعتی که ثبات اقتصادی و جمعیتی" را برای جوامع روستایی به دنبال دارد، می نگرند. امروزه با توجه به تغییراتی که در جوامع روستایی مانند روستاهای شهرستان دماوند از جنبه اقتصادی به وجود آمده، دیگر حیات روستا نمیتواند تنها بر محور کشاورزی ادامه یابد بلکه باید فعالیت های دیگر اقتصادی را برای روستاها فراهم نمود، در این راستا گردشگری میتواند به طور جدی راهحل مناسبی برای رهایی از اقتصاد تک بعدی تلقی شود. در پژوهش حاضر با در نظر داشتن رویکرد توسعه اقتصاد روستایی، اثرات اقتصادی گردشگری و فعالیت های وابسته به آن بر اقتصاد روستاهای نمونه شهرستان دماوند مورد مطالعه قرار گرفته و در این راستا رابطه میان متغیر مستقل گردشگری و متغیر وابسته توسعه اقتصاد روستایی از طریق 2 شاخص تنوع شغلی و ایجاد فرصت های جدید اشتغال و افزایش درآمد آزمون شد. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و به لحاظ روش و ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد که جمع آوری اطلاعات با استفاده از دو شیوه کتابخانه ای و میدانی و به وسیله ابزار پرسشنامه در طیف لیکرت انجام پذیرفت از بین 39 روستای منطقه 8 روستا به عنوان نمونه از طریق روش دلفی طبق نظر کارشناسان تعیین شد. برای تعیین حجم نمونه جهت پرسشگری در از فرمول کوکران بهره گرفته شد که از تعداد 2848 خانوار منطقه تعداد 381 سرپرست خانوار انتخاب گردید. جهت تحلیل داده ها از دو روش آمار توصیفی و استنباطی که در قسمت آمار استنباطی برای سنجش روابط بین متغیرها از آزمون پارامتریک ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد گردشگری موجب تنوع شغلی و ایجاد فرصت های جدید اشتغال و افزایش درآمد در روستاهای نمونه گردیده است. جهت تقویت نقش گردشگری در توسعه اقتصاد روستاهای مورد مطالعه پیشنهاداتی در راستای تنوع شغلی و ایجاد فرصت های جدید اشتغال و افزایش درآمد برای جوامع محلی ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
957 - سطحبندی سکونتگاههای روستایی بر اساس توانمندیهای اقتصادی و جمعیتی (مطالعه موردی: دهستان سرپنیران- شهرستان پاسارگاد)
علی شکور علی شمسالدینی یوسف شفیعی نجمه طیبیچکیده در ادبیات توسعه یک مکان جغرافیایی عوامل بسیار زیادی مؤثر می باشند که باعث ایجاد توسعه همه جانبه در آن مکان می گردند. لذا شناخت این عوامل و عناصر در قالب ظرفیت ها و پتانسیل های موجود و بالقوه هر منطقه می تواند صورت بگیرد تا بر اساس این شناخت، بتوان به یک سطح بندی أکثرچکیده در ادبیات توسعه یک مکان جغرافیایی عوامل بسیار زیادی مؤثر می باشند که باعث ایجاد توسعه همه جانبه در آن مکان می گردند. لذا شناخت این عوامل و عناصر در قالب ظرفیت ها و پتانسیل های موجود و بالقوه هر منطقه می تواند صورت بگیرد تا بر اساس این شناخت، بتوان به یک سطح بندی و رتبه بندی از سکونتگاههای یک مجموعه سکونتگاهی دست پیدا کرد. که مطابق با آن سطح – با توجه به جایگاه فضایی و ویژگی های درونی و بیرونی خود- وظایف و کارکردهای معین و مشخصی را در چارچوب یک سلسله مراتب مکانی- فضایی عهده دار گردد. بر این مبنا بتوانند خدمات ضروری برای رفع نیازهای خود و به تفاوت، امکان برآوردن نیازهای واحدهای پیرامونی خود را دریافت دارند. در این پژوهش این سطح بندی بر اساس توان اقتصادی، جمعیتی و با استفاده از شاخص های تعیین مرکزیت در روستاهای دهستان سرپنیران از توابع شهرستان پاسارگاد انجام گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که در دهستان مورد مطالعه بترتیب روستاهای رکن آباد، نعیم آباد، گمبکان، مبارک آباد و مهرآباد، کته میان، کتوری، حسین آباد، احمدآباد و نهایتاً نجف آباد قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
958 - نقش امنیت و ایجاد قوانین حمایتی از گردشگران خارجی در راستای توسعه اقتصادی وگردشگری به عنوان یک راهکار بینالمللی با استفاده از روش DEMATEL
فاطمه دوزنده ضیابری تیمور آمارچکیده مکانیزم برنامهریزی و سیاستگذاریهای صنعت توریسم در هر کشوری باید از فرآیندهای تخصصی در خصوص قانونگذاری برخوردار باشد. هر اندازه قوانین جامعتر، روانتر، کاربردیتر و توسعهمحورتر باشند، توسعه صنعت توریسم نیز محسوستر خواهد شد. در همین راستا، تدوین قوانین و مقرر أکثرچکیده مکانیزم برنامهریزی و سیاستگذاریهای صنعت توریسم در هر کشوری باید از فرآیندهای تخصصی در خصوص قانونگذاری برخوردار باشد. هر اندازه قوانین جامعتر، روانتر، کاربردیتر و توسعهمحورتر باشند، توسعه صنعت توریسم نیز محسوستر خواهد شد. در همین راستا، تدوین قوانین و مقرراتی برای حمایت از گردشگران و ایجاد امنیت برای آنها امری ضروری است؛ زیرا ورود گردشگران خارجی به هر کشور و رونق گردشگری خارجی تا حد زیادی با قوانین و مقرراتی که از حقوق آنها حمایت کند، مرتبط است. پژهش حاضر جهت تحلیل عوامل موثر بر قوانین حمایتی از گردشگران خارجی در راستای توسعه اقتصادی و گردشگری است که با استفاده از تکنیک دیمتل صورت گرفته است. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی و کاربردی و نمونه گیری به روش خوشه ایی انجام شده است. نتایج نشان میدهد که صدور ویزا و بیمه توریستی (C1 ) با بیشترین مقدار نشان می دهد که این مولفه با مقدار D-R (15/3) تأثیرگذارترین مولفه گردشگری جهت حمایت گردشگری خارجی و توسعه اقتصادی و اجتماعی گردشگری است. به عبارت دیگر این مولفه زمینهساز سایر شاخص ها توسعه گردشگری خارجی است. از سوی دیگر آزادی در انجام احکام و اعمال شخصی برابر آیینی که دارند (C8)(13/2-) تأثیرپذیرترین عامل است و مسئله اصلی درحمایت گردشگری خارجی است که توسط سایر عوامل موثر میتواند حل شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
959 - نقش توانمندیها و زیرساختهای گردشگری در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی با تأکید بر نقش متغیرهای سیستمی به ویژه هتلها و اقامتگاهها
سیما همتیچکیده بیشک جذب گردشگر و توسعه گردشگری تنها در گرو داشتن جاذبههای گردشگری نیست بلکه داشتن سیستم گردشگری است که باعث توسعه گردشگری می شود. هدف این مقاله به طور کلی تحلیل و بررسی نقش زیرساخت های گردشگری در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی است. سؤال اصلی مقاله این است أکثرچکیده بیشک جذب گردشگر و توسعه گردشگری تنها در گرو داشتن جاذبههای گردشگری نیست بلکه داشتن سیستم گردشگری است که باعث توسعه گردشگری می شود. هدف این مقاله به طور کلی تحلیل و بررسی نقش زیرساخت های گردشگری در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی است. سؤال اصلی مقاله این است که متغیرهای سیستمی به ویژه هتل ها و اقامتگاهها چه نقشی در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی بازی می کنند؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می شود از جمله این که منظور از زیرساخت های گردشگری چیست؟ گردشگری مدرن دارای چه ویژگیهایی است؟ گردشگری سیستمی چیست و دارای چه متغیرهایی است؟ نتایج این مقاله نشانی می دهد که گردشگری مدرن نقش گسترده ای در پویایی اقتصادی کشورها بازی می کند اما لازمه بهرهمندی از مزایای گردشگری مدرن توجه ویژه به متغیرهای سیستمی به ویژه هتل ها و اقامتگاهها است. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی و مقایسه و تحلیل آمار و ارقام گردشگری در کشورهای مختلف به تحلیل و تبیین نقش زیرساخت های گردشگری با تأکید بر نقش متغیرهای سیستمی به ویژه هتل ها و اقامتگاهها در توسعه گردشگری مدرن و پویایی اقتصادی پرداخته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
960 - بررسی تأثیر ماندگاری شاغلین اداری بر توسعۀ اجتماعی – اقتصادی روستاهای بخش شیبآب شهرستان زابل
محمودرضا میرلطفی محمودعلی خسرویچکیده اهمیّت توسعه ی روستایی و نقش حیاتی آن در پیشرفت کشورهای در حال توسعه بر کسی پوشیده نیست، تحقّق این مهم بیش از هر چیز در گرو توسعۀ منابع انسانی از طریق مشارکت اجتماعی- اقتصادی امکان پذیر خواهد بود. هویّت دادن به افراد شاغل اداری، استقلال بخشیدن به آنان و فراهم کر أکثرچکیده اهمیّت توسعه ی روستایی و نقش حیاتی آن در پیشرفت کشورهای در حال توسعه بر کسی پوشیده نیست، تحقّق این مهم بیش از هر چیز در گرو توسعۀ منابع انسانی از طریق مشارکت اجتماعی- اقتصادی امکان پذیر خواهد بود. هویّت دادن به افراد شاغل اداری، استقلال بخشیدن به آنان و فراهم کردن زمینه ی مشارکت فعال آن ها در امور مختلف، عامل مهمّی در انگیزش بیشتر این سرمایه های انسانی در توسعه ی روستاها است. شواهد موجود نشان می دهد که افراد شاغل اداری ماندگار در روستاها، به عنوان نخبگان جامعه ی روستایی، طی دهه های گذشته در عرصه های اجتماعی- اقتصادی جامعۀ روستایی، فعالیت های چشمگیری داشته اند، که اغلب از دید برنامه ریزان و پژوهشگران روستایی دور مانده است. با این دیدگاه، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر ماندگاری شاغلین اداری روستایی بر توسعۀ اجتماعی - اقتصادی روستاها با روش توصیفی- تحلیلی در بخش شیب آب زابل می پردازد. جمع آوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و تکمیل پرسش نامه از شاغلین اداری ماندگار و غیرماندگار در سه طبقه از روستاهای جامعه نمونه انجام شده است. برای آزمون فرضیات از آزمون مان - ویتنی و کروسکال – والیس استفاده شد. یافته ها حاکی از تأیید فرضیات تحقیق می باشد، بنابراین، ماندگاری شاغلین اداری بر توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاها مؤثر است. لذا پیشنهاد می گردد: در استخدام شاغلین اداری روستاها، تحصیل کرده های هر روستا در اولویت قرار گیرند. برای کارآفرینی شاغلین اداری ماندگار در روستاها، تسهیلات و پشتیبانی های مالی و نهادی لازم انجام شود. در بررسی و شناخت نیازهای روستاها جهت برنامه ریزی برای توسعه روستاها از ظرفیت های علمی و تجربی شاغلین اداری ماندگار در روستاها استفاده گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
961 - مطالعه و شناسایی استعدادهای بالقوه اقتصاد روستاهای استان قم (مطالعه موردی: روستاهای شهر کهک)
حمداله پیشرو حسین معینی پروانه عزیزیچکیده در چند دهه اخیر روستاهای کشور با مسایل و مشکلات زیادی از قبیل افزایش بیکاری، کاهش درآمد و مهاجرت و غیره مواجه شدهاند. برای حل مشکلات مرتبط با روستاها ابتدا باید استعدادها و پتانسیلهای آنها از طریق یک روش و مدل علمی شناسایی شده و سپس راهکارهای مناسب برای است أکثرچکیده در چند دهه اخیر روستاهای کشور با مسایل و مشکلات زیادی از قبیل افزایش بیکاری، کاهش درآمد و مهاجرت و غیره مواجه شدهاند. برای حل مشکلات مرتبط با روستاها ابتدا باید استعدادها و پتانسیلهای آنها از طریق یک روش و مدل علمی شناسایی شده و سپس راهکارهای مناسب برای استفاده از ظرفیتها ارائه شود. هدف از انجام این تحقیق، مطالعه و شناسایی استعدادهای بالقوه اقتصادی روستاهای بخش کهک در سالهای 1390-1389 میباشد. شاخصهای مورد استفاده برای تحلیل قابلیتها در دو بخش جغرافیایی و اقتصادی میباشد که وضعیت موجود با 10 شاخص مورد ارزیابی قرار گرفته است. مدل مورد استفاده برای دسته بندی فرصتها، تهدیدات، نقاط ضعف و قوتهای موجود در اقتصاد روستایی منطقه، مدل برنامهریزی استراتژیک میباشد. برای شناسایی اجزاء مدل از نظرات کارشناسان مرتبط با موضوع در دستگاههای اجرایی، اساتید دانشگاهی و دهیاران روستاهای مورد بررسی و تحقیقات انجام شده قبلی استفاده گردیده است. این گروه با توجه به نظرات کارشناسی خود، عوامل موثر بر اقتصاد روستایی را وزن گذاری نموده اند. ضرورت بررسی قابلیتهای مذکور برای تحقق اهداف توسعه روستایی و در نهایت تحقق اهداف توسعه اقتصادی کشور از ضروریات انجام این مطالعه محسوب میگردد. هدف اصلی این مطالعه نیز شناسایی قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدات پیش روی اقتصاد روستایی منطقه کهک و ارائه راهکارهای مناسب در جهت شکوفایی اقتصاد منطقه کهک می باشد. جامعه آماری مورد بررسی شامل 15 دهیار، 60 کارشناس و محقق دستگاههای اجرایی است که در تکمیل پرسشنامه مشارکت داشته اند. نتایج حاصل از تحلیل SWOT، در قالب بیش از 27 استراتژی ارائه شده که در پایان پیشنهاداتی جهت اجرایی نمودن آنها بیان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
962 - ارزیابی نقش عوامل کشاورزی و اقتصادی در توسعه کارآفرینی روستایی (نمونه موردی: روستاهای شهرستان اردبیل)
علی ناصری منش بیژن رحمانی رحمت الله منشی زادهچکیده در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تأثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع أکثرچکیده در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تأثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع های مهم در کشور بوده و توجه به کارآفرینی روستایی با نگرشی به مشکلات موجود در این نواحی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این راستا شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی و موثرترین عوامل تاثیرگذار بر بهبود شرایط کارآفرینی در مناطق روستایی امری ضروری می باشد. بنابراین در پژوهش حاضر با استفاده از مدل رگرسیون خطی (ANOVA) و ضریب Beta به بررسی عوامل اقتصادی و میزان تاثیر گذاری آن بر کارآفرینی روستایی و شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی در محدوده روستاهای شهرستان اردبیل اقدام شد. شیوه جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر از نوع کتابخانهای و میدانی بوده است. برای تعیین تعداد نمونه آماری مورد بررسی از مدل کوکران استفاده شد و 400 نفرازسرپرستان خانوارها به عنوان نمونه انتخاب شدند، نتایج بدست آمده از پژوهش نشان می دهد که حدود 82.2 درصد واریانس کارآفرینی روستایی در محدوده روستا های اردبیل را زمینه کشاورزی تبیین می کنند و 8/17 درصد مربوط به معیارها یا متغیرهای دیگر (خدماتی، صنعتی و گردشگری) می باشد، همچنین ارزیابی نقش عوامل اقتصادی نشان می دهد که حدود 73.4 درصد واریانس کارآفرینی روستایی از عوامل اقتصادی تبعیت نموده و 6/26 درصد مربوط به معیارها یا متغیرهای دیگر (توانمندی های اجتماعی، زیرساختی و فردی) می باشد. نتایج ضریب Beta برای مساعدت بیشتر زمینه های کشاورزی و نقش عوامل اقتصادی در بهبود شرایط کارآفرینی روستایی به ترتیب 85.7 درصد و 71.1 درصد را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
963 - بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی: تحلیلی بین کشوری
بیژن خلیل مقدم اسفندیار حیدری پور مهدی راست قلم احمدرضا مولائیچکیده علاوه بر سرمایههای فیزیکی، اقتصادی و انسانی، مفهوم نوظهور دیگری تحت عنوان سرمایه اجتماعی در مباحث توسعه مطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مجموعهای از عناصر فردی و گروهی، رسمی و غیررسمی در اجتماع به همراه روابط واقعی و انتزاعی درون و بین آن عناصر، اشاره دارد که أکثرچکیده علاوه بر سرمایههای فیزیکی، اقتصادی و انسانی، مفهوم نوظهور دیگری تحت عنوان سرمایه اجتماعی در مباحث توسعه مطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مجموعهای از عناصر فردی و گروهی، رسمی و غیررسمی در اجتماع به همراه روابط واقعی و انتزاعی درون و بین آن عناصر، اشاره دارد که با خلق مشارکت اجتماعی[1]، انسجام اجتماعی[2] و اعتماد اجتماعی، موجب زایش اثراتی هم افزا[3] شده و در نهایت بر کلیه ابعاد توسعه تأثیر میگذارد. رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی از جنبههای مطرح در خصوص مطالعات مربوط به سرمایه اجتماعی است که دارای ابهامات فراوانی است. مقاله حاضر با استفاده از داده های 164 کشور در زمینه شاخصهای "درصد زنان شاغل در سطوح وزارتخانهای" و "درصد کرسیهای اشغال شده توسط زنان در مجلس" به عنوان شاخصهای سرمایه اجتماعی و دادههای سرانه تولید ناخالص داخلی[4] به عنوان شاخص توسعه اقتصادی و با بهرهگیری از تحلیل همبستگی پیرسون[5]، به بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی پرداخته است. نتایج بررسی رابطه بین سرانه تولید ناخالص داخلی با شاخص درصد زنان در سطح وزارتخانه ها، در بین کشورهای با توسعه انسانی بالا، متوسط و پائین؛ حاکی از آن است که تنها در کشورهای با توسعه انسانی بالا رابطه معنی دار و مثبتی بین شاخص توسعه اقتصادی و سرمایه اجتماعی، وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
964 - ضرورت توسعه پایدار در مناطق عشایری استان فارس
علی شکور علی شمس الدینی اعظم حیدری غلامعباس واحدپورچکیده توسعه پایدار جامعه عشایری، فرآیندی است که در آن سیاستهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی و دیگر سیاستها چنان طراحی شده باشند که از نظر اقتصادی، اجتماعی و بوم شناسی پایدار باشد. جامعه عشایری به عنوان جامعه سوم در کنار سایر جوامع (شهری - روستایی) در ایر أکثرچکیده توسعه پایدار جامعه عشایری، فرآیندی است که در آن سیاستهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی و دیگر سیاستها چنان طراحی شده باشند که از نظر اقتصادی، اجتماعی و بوم شناسی پایدار باشد. جامعه عشایری به عنوان جامعه سوم در کنار سایر جوامع (شهری - روستایی) در ایران به جامعهای اطلاق میشود که معیشت مبتنی بر دامداری، و استفاده از مراتع میباشد. بنابر این بررسی توسعه پایدار در جامعه عشایری استان فارس حائز اهمیت فراوانی است. این پژوهش در این راستا از جامعه آماری منطقه مورد نظر با استفاده از فرمول کوکران تعداد 60 نمونه(نفر) انتخاب گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده و روش جمعآوری اطلاعات با استفاده از تکنیکهای مشاهده و مصاحبه انجام گرفت. میزان ضریب آلفای کرونباخ برای ساختار اقتصادی 88/0 بدست آمده و با استفاده از نرم افزار (19 (SPSSمیزان همبستگی ساختار اقتصادی از طریق آزمون پیرسون با فاکتورهایی مانند تعداد دامهای عشایر، میزان درآمد سالانه از دامداری و سابقه بهره برداران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده بین میزان ساختار اقتصادی با میزان درآمد سالانه از دامداری و سابقه بهره برداران رابطه مستقیم معنی دار و با تعداد دام رابطه عکس معنی داری وجود دارد و نشاندهنده رابطه تنگاتنگ جامعه عشایری با ساختار اقتصادی آنها است. از جمله نتایج حاکی از ضعف اقتصادی بهرهبرداریهای عشایری، بهران مدیریت و تخریب ناشی از چرای مفرط، افزایش هزینههای تعلیف دستی دام، نگرش منفی به روند زندگی آتی عشایر، عدم حمایت کافی از بیمه عشایر توسط دولت، نبود بازار مشخص خرید و فروش دام، مهاجرت فصلی جوانان عشایر به شهرها برای تأمین هزینههای زندگی به دلیل ناکافی بودن درآمد، همچنین جامعه عشایر مورد مطالعه تحت نظام ایلی توان پتانسیل توسعه خود را به دلیل محدودیتهای جمعیتی( اکولوژیکی) اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی را تا حدودی از دست داده است و اقتصاد عشایر مورد مطالعه دارای ضعفهای اساسی میباشد. بنابر این ترسیم افق آتی و داشتن برنامه بلند مدت و میان مدت برای این جامعه میتواند در توسعه پایدار جامعه عشایری کشور مؤثر واقع گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
965 - عوامل تأثیرگذار بر ظرفیت توسعه میانافزای شهری کلانشهر اهواز در قالب شاخصهای توسعه پایدار شهری با استفاده از تحلیل معادلات ساختاری
سارا موزرمی رحیم سرور مجید ولی شریعت پناهیچکیده هدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر ظرفیت سنجی توسعه میان افزا در کلانشهر اهواز است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کارشناسان و متخصصان شهری و مدیران اداره های مرتبط با امور شهری در شهر اهواز که در زمینه توسعه میان افزای شهری فعالیت کرده و دار أکثرچکیده هدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر ظرفیت سنجی توسعه میان افزا در کلانشهر اهواز است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کارشناسان و متخصصان شهری و مدیران اداره های مرتبط با امور شهری در شهر اهواز که در زمینه توسعه میان افزای شهری فعالیت کرده و دارای تجربه اجرایی در این زمینه هستند، بوده که به صورت تصادفی 100 نفر از بین آنها انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه ی محقق ساخته ای است که روایی آن به صورت صوری و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفته است. تحلیل داده ها از طریق تحلیل همبستگی و الگویابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام شده است. نتایج پژوهش نشان دادند عوامل اجتماعی (با ضریب 75/0)، اقتصادی (با ضریب 85/0)، زیست محیطی (با ضریب 66/0)، کارکردی ـ عملکردی (با ضریب 55/0) و کالبدی ـ فضایی (با ضریب 78/0) در سطح 99 درصد اطمینان عوامل تأثیرگذار بر ظرفیت توسعه میان افزای کلانشهر اهواز می باشند. همچنین، براساس نتایج بدست آمده می توان گفت کمترین میزان تأثیرگذاری مربوط به متغیرهای کارکردی ـ عملکردی (55/0) بوده و بیشترین تأثیرگذاری ها نیز مربوط به متغیرهای اقتصادی (85/0) و کالبدی ـ فضایی (78/0) هستند. Abstract The purpose of the present study is to be considered as an applied research. The method of this research was like correlation research that specifically was based on the structural equation model. In this study, library studies, papers and research related to the subject of research are used for collecting subject literature and also for another part of information needed, questionnaire and field method are used. In this study, two methods of descriptive statistics (frequency, frequency percentage, mean and standard deviation) and inferential statistics (correlation analysis, regression and structural equation model) were used for analyzing data. In order to increase the accuracy of data analysis, the related software such as SPSS and AMOS have been used. The statistical population of the present study includes experts and urban experts and administrators of city affairs departments in Ahvaz metropolis who have been active in the field of infill urban development and have executive experience in this field. The statistical population of the present study have sampled this community and also data source is used to answer the main research question. The results showed, the impact factor on infill development in Ahvaz metropolis is acquired by five components of economic, social, environmental, functional and physical, namely, the correlation coefficients between the impact assessment and each of the five components are 0, 0.75, 0.66, 0.55 and 0.78, respectively. Referring to standard error estimates, critical ratios, and meaningful levels show that all of these standard estimates are meaningful at 99%. Therefore, based on the results, the most indirect effects on the evaluation of the effective indicators on infill development in the Ahvaz metropolis with the sustainable development approach are related to the observed variables of avoiding displacement of residents during project execution (S6 or X12), Land prices in the target area (E5 or X18), access to the passageway (Ph9 or X8), permitted density (Ph14 or X10), construction cost (E11 or X19), access to urban facilities (Ph1 or X6), Residents income (E2 or X24) and Local Contribution (S2 or X17). Regarding these coefficients, the least effect is on functional variables and the most influences are related to economic and physical variables. It should be noted that the meaningful level for all direct final effects is reported based on standard error and critical ratios. The meaningful levels are for all direct final effects which smaller than 0.01. Therefore, it can be concluded that all direct effects obtained at the 99% confidence level are meaningful. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
966 - تحلیل و بررسی چالشهای بازارچههای مرزی در ایران: مطالعه موردی بازارچههای مرزی استان بوشهر
عبدالرسول افراسیابیچکیده با توجه به این که یکی از ظرفیت های کشورها برای توسعه مبادلات اقتصادی، مناطق مرزی هستند، تأسیسبازارچه های مرزیمشترک در نقاط صفر مرزی ایران و کشورهای همسایهیکی از راهکارهایی است که به منظور توسعه اقتصادی مناطق مرزی و اشتغالزایی و نیز جلوگیری از روند مهاجرت مرز أکثرچکیده با توجه به این که یکی از ظرفیت های کشورها برای توسعه مبادلات اقتصادی، مناطق مرزی هستند، تأسیسبازارچه های مرزیمشترک در نقاط صفر مرزی ایران و کشورهای همسایهیکی از راهکارهایی است که به منظور توسعه اقتصادی مناطق مرزی و اشتغالزایی و نیز جلوگیری از روند مهاجرت مرزنشینان از سوی وزارت کشور در نظر گرفته شده است. با وجود این هدف اما بازارچه های مرزی برای ایفای نقش خود با چالش هایی عمده ای مواجهه هستند. هدف این مقاله تحلیل و بررسی چالش های بازارچه های مرزی در ایران با تأکید بر بازارچه های مرزی استان بوشهر است. سؤال اصلی مقاله این است که بازارچههای مرزی در ایران و به ویژه استان بوشهر با چه چالش هایی مواجهه هستند؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می شود از جمله این که بازارچههای مرزی دارای چه پیشینه ای در ایران و جهان هستند و این که چه نظریاتی برای تحلیل این بازارچهها ارائه شده است؟ فرضیهای که در این مقاله برای پاسخگویی به این پرسش طراحی شده است این است که به نظر میرسد که بین عدم امنیت مرزی، نوسانات نرخ ارز و نرخ تورم و عدم ثبات وضعیت سیاسی کشور و چالش های بازارچههای مرزی رابطه معناداری وجود دارد. در پژوهش حاضر سعی شده است، با استفاده از داده های پرسشنامه ای جمع آوری شده در سال 1394 از نمونه 200 نفری در استان بوشهر (فعالان اقتصادی) و روش های آمار استنباطی و آزمون ناپارمتریک دوجمله ای و فریدمن و نرم افزار SPSS به شناخت تهدیدها و عوامل مؤثر بر عملکرد بازارچههای مرزی در استان بوشهر پرداخته شود. برای روایی و پایایی پرسشنامه، از آزمون آلفای کورنباخ استفاده شده است. نتایج این مقاله نشان می دهد که کیفیت راه های ارتباطی، امکانات رفاهی و خدماتی موجود در مسیر راه های منتهی به بازارچه های مرزی، رقابت پذیری ضعیف کالاهای داخلی نسبت به کالاهای خارجی، عدم امنیت مرزی، نوسانات نرخ ارز و نرخ تورم و عدم ثبات وضعیت سیاسی کشور از عوامل تهدیدآمیز در بازارچه های استان بوشهر به شمار می آیند و عواملی نظیر هزینه های حمل و نقل، حمایت های بیمه ای شاغلین و توسعه روابط تجاری با کشورهای همجوار بر عملکرد بازارچه های مرزی تأثیر معنادار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
967 - آمایش بازارچههای مرزی غرب ایران الگوی اقتصادی_کالبدی در پایداری شهرهای کوچک نمونه موردی: (بازارچه مرزی سیرانبند بانه)
مصطفی طالشی سحر گلچینیچکیده با بروز تحولات اقتصادی _ اجتماعی در غرب کشور و دسترسی به قابلیتهای بالقوه و بالفعل نواحی مرزی از سوی دیگر، دستیابی به الگوی آمایشی در این نواحی را ضروری ساخته است. با این پیش فرض پژوهش حاضر نقش آفرینی بازارچه مرزی سیرانبند در شهر کوچک بانه را در ابعاد اقتصادی و ک أکثرچکیده با بروز تحولات اقتصادی _ اجتماعی در غرب کشور و دسترسی به قابلیتهای بالقوه و بالفعل نواحی مرزی از سوی دیگر، دستیابی به الگوی آمایشی در این نواحی را ضروری ساخته است. با این پیش فرض پژوهش حاضر نقش آفرینی بازارچه مرزی سیرانبند در شهر کوچک بانه را در ابعاد اقتصادی و کالبدی مورد بررسی قرار میدهد. تحقیق از نوع کاربردی و ابزارهای آن تلفیقی از روشهای کمی(نظرسنجی و اثر بخشی پرسشنامه) و کیفی (روش گلوله برفی از مدیران اجرایی) است. یافتهها، نشانگر آن است که توسعه بازارچه مرزی سیرانبند بارونق نسبی در کسب و کار افزایش منابع مالی را از طریق شاخصهای اقتصادی (اشتغال شهروندان، افزایش درآمد و رونق اقتصادی) در پی داشته است. همچنین منابع درآمدی قابل توجه شهروندان، موجبات تحولات کالبدی از طریق تغییر کاربری اراضی، بهبود زیرساختهای زیربنایی و بهبود ابنیه شهری را باعث شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
968 - آسیبشناسی اکوتوریسم مناطق نمونه گردشگری روستایی کرمانشاه (مطالعه موردی: ناحیه بیستون)
آتنا میرزایی نصراله فلاح تبار علیرضا استعلاجیچکیده ناحیهی بیستون در زمینهی اکوتوریسم، از قابلیت های فراوانی برخوردار میباشد که در صورت برنامهریزی مطلوب، می توان توسعهی اقتصادی و اجتماعی این ناحیه را رونق بخشید. لیکن ناحیهی بیستون فاقد امکانات و تجهیزات رفاهی لازم جهت اسکان گردشگران و نیز فاقد تواناییهای تبل أکثرچکیده ناحیهی بیستون در زمینهی اکوتوریسم، از قابلیت های فراوانی برخوردار میباشد که در صورت برنامهریزی مطلوب، می توان توسعهی اقتصادی و اجتماعی این ناحیه را رونق بخشید. لیکن ناحیهی بیستون فاقد امکانات و تجهیزات رفاهی لازم جهت اسکان گردشگران و نیز فاقد تواناییهای تبلیغاتی مناسب به منظور جذب گردشگران میباشد. مهمترین هدف پژوهشِ پیشِ رو، بررسی ضعف ها و پیامدهای مطلوب و نامطلوب اکوتوریسم در ناحیهی بیستون از دیدگاه جامعهی محلی و تلاش در جهت رفع موانع و آسیب های موجود است. لذا ضمن بررسی های اسنادی و میدانی و نیز بهرهگیری از روش توصیفی ـ تحلیلی و با هدف کاربردی، از سه گروه مشارکت کنندگان (مردم 200 نفر، گردشگران 150 نفر و مسؤولان 15 نفر) مصاحبه انجام و دیدگاه های آنها در ابعاد مختلف بررسی شده است. سپس از مدل ترکیبی SWOT و مدل تحلیل شبکه ای ANP برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، بهره برداری گردیده است. در بخش اسنادی، وضعیت ناحیهی مطالعاتی از نظر جغرافیایی و به ویژه تحولات مرتبط با گردشگری بررسی و در بخش میدانی علاوه بر تهیهی پرسشنامه، مصاحبه با مسؤولین شهرستان و ناحیهی مطالعاتی و مدیران محلی در چندین نوبت، انجام گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، توسعهی فعالیت های گردشگری یکی از عوامل مؤثر در بروز تغییرات اقتصادی و اجتماعی در سطح ناحیهی بیستون بوده است. از طرفی، اثرات مخرب زیست محیطی را میتوان به عنوان موانع و آسیب های جدی در تخریب محیط زیست ناحیهی مذکور برشمرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
969 - امکان سنجی ایجاد منطقه ویژه اقتصادی کاشمر راهکاری برای توسعه خوشه های صنعتی و کسب و کار در راستای توسعه پایدار ناحیه ترشیز
محمد اسکندری ثانی فاطمه سادات کهکیچکیده منطقه جغرافیایی که کاشمر در آن واقع شده است دارای پتانسیل های زیادی برای توسعه خوشه های در سطح محلی، ملی و بین المللی دارد که در عصر رقایت پذیری های شهری و منطقه ای ضرورتی انکارناپذیر است. روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت آن توصیفی –تحلیلی می باشد و از نظر ه أکثرچکیده منطقه جغرافیایی که کاشمر در آن واقع شده است دارای پتانسیل های زیادی برای توسعه خوشه های در سطح محلی، ملی و بین المللی دارد که در عصر رقایت پذیری های شهری و منطقه ای ضرورتی انکارناپذیر است. روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت آن توصیفی –تحلیلی می باشد و از نظر هدف کاربردی است. ابتدا با بررسی ادبیات مورد نظر به ماهیت خوشه های صنعتی و اثرات مرتبط با توسعه اقتصادی و منطقه ای تمرکز شده و سپس به بررسی پتانسیل های منطقه ویژه اقتصادی کاشمر در مقیاس محلی، منطقه ای و بین المللی پرداخته شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از مطالعات اسنادی در ایران و خارج از کشور به ویژه اسناد کشور افغانستان تهیه شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های مورد نظر از نرم افزار GIS و مدل Vikor و آنتروپی شانون استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که منطقه ویژه اقتصادی کاشمر با توجه به موقعیت جغرافیایی به عنوان منطقه ویژه لوژیستیکی سایر مناطق ویژه اقتصادی و بازارجه های مرزی شرق ایران عمل نماید. از سوی دیگر با توجه به پتانسیل های محلی، منطقه ای و بین المللی، تشکیل منطقه ویژه اقتصادی بر پایه خوشه های خشکبار مبتنی بر اقتصاد سبز به ویژه با توجه به محصولات استراتژیک و صادراتی و همچنین بازار افغانستان می تواند مهمترین کارکرهای منطقه ویژه اقتصادی کاشمر باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
970 - فن مدیریت اقتصادی و نقش مهر در عهد باستان
خدیجه محمدی پور عبدالعزیز موحد نساجانسان برای اثبات مالکیتش به هر تلاشی دست می زد و همین ممارست او در کارهای مختلف باعث اختراعات از جمله مهر شد. مهر که باعث تثبیت معاملات و توسعه تجارت در طول ادوار مختلف شده است. او برای این که اموالش از دست برد و تجاوز دیگران حفظ شود و سند مالکیتش را اعتبار ببخشد از مهر أکثرانسان برای اثبات مالکیتش به هر تلاشی دست می زد و همین ممارست او در کارهای مختلف باعث اختراعات از جمله مهر شد. مهر که باعث تثبیت معاملات و توسعه تجارت در طول ادوار مختلف شده است. او برای این که اموالش از دست برد و تجاوز دیگران حفظ شود و سند مالکیتش را اعتبار ببخشد از مهرها که علامت شخصی و خصوصی مدارک و اموال بوده استفاده نموده است. ضرورت ایجاب می کرد با توسعه ی تجارت اموال مورد معامله را مراقبت کنند تا مال التجاره دست نخورده تحویل گردد و برای تشخیص مالکیت، مهر را استفاده می کردند. ناگفته نماند مهرها را در تأیید اجناس و یا در تحویل و تحولات انبارهای کالاهای خود به کار می بردند که توانمندی آنان را در اداره ی جامعه ی خود نشان دهد. در این مقاله به فن مدیریت اقتصادی و نقش مهر در دوران باستان را مورد بررسی قرار گرفته است تا توانمندی آنان در اداره ی تمدن عظیم خود به اثبات برسانند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
971 - بررسی تأثیر اوضاع سیاسی و اقتصادی شاهنشاهی ساسانی در سقوط آن
سمیه بختیاریحکم افتادن امپراتوری ساسانی توسط اقوام بدوی به اجرا درآمد. این رویداد عظیم، آغاز تاریخ جدید ایران و پایان عصر باستانی آن به شمار می رود. سقوط این امپراتوری عظیم و سازمان یافته ی چهارصد ساله به دست قوم گمنام عرب که به زحمت بیست سال از جستن ایشان از دنیای جهالت می گذشت؛ م أکثرحکم افتادن امپراتوری ساسانی توسط اقوام بدوی به اجرا درآمد. این رویداد عظیم، آغاز تاریخ جدید ایران و پایان عصر باستانی آن به شمار می رود. سقوط این امپراتوری عظیم و سازمان یافته ی چهارصد ساله به دست قوم گمنام عرب که به زحمت بیست سال از جستن ایشان از دنیای جهالت می گذشت؛ مورخان و محققان تاریخ ایران را برآن می دارد که دلایل سقوط ناگهانی و شگفت انگیز این دولت را کشف کنند. وضعیت سیاسی و اقتصادی امپراتوری در طول دوره حکومتشان فراز و فرود بسیاری را تجربه کرد که در قرار گرفتن امپراتوری در ورطه نابودی و آغاز شمارش معکوس سقوط آن مؤثر بود. این پژوهش با چنین رویکردی درصدد بررسی این تأثیر در طول مقطع زمانی حکومت ساسانی به ویژه در اواخر آن به روش توصیفی و تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانهای می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
972 - Defining Economic Values of Important Traits in One Hump Camel in Desert Areas Rearing System
م. وطن خواه ع. شفیع نادری م.ر. مفیدی ع.ا. قره داغی م.ع. عباسیIn this study production, reproduction, population, management and economic parameters resulted from recording of 7 flocks with size 57 to 400 and 721 heads of camels in a cycle of reproduction, during three years from 2011 to 2013 were used to find out of the economic أکثرIn this study production, reproduction, population, management and economic parameters resulted from recording of 7 flocks with size 57 to 400 and 721 heads of camels in a cycle of reproduction, during three years from 2011 to 2013 were used to find out of the economic values of important traits in one hump camel in desert areas rearing system. The economic traits that appeared in profit equation were durability, reproduction and production traits. The economic values, economic weights and the relative importance of traits estimated by increasing one unit and one genetic standard deviation of each trait, using maximizing profit, maximizing efficiency and minimizing cost situations. The results showed that from total annual revenue in each camel (294.10 US$), 66% accounted for sale of calf and 34% resulted from the sale of culling camels. The total annual cost in each camel (72.95 US$), feed, labour and management, facilities, drug and treatment and interest of investment accounted by 40.23%, 34.49%, 7.18%, 1.42% and 16.67%, respectively. The average annual profit and profit to cost ratio in each camel were equal to 221.15 US$ and 3.03, respectively. Relative importance of different group of traits for average of the herds were 58.44% for durability traits (survival rate in camel 14.31%, survival rate in calf to weaning age 34.74% and longevity of camel 9.39%), 24.33% for reproduction traits (conception rate 14.31%, calving interval -8.99%, and age at first calving -1.03%) and 17.23% for production traits (calf weaning weight 13.60%, weight of female replacement -1.09% and weight of camel 2.53%). Relative importance of durability traits resulted from maximizing efficiency and minimizing cost decrease steadily and added to the relative importance of reproduction and production traits. The estimated relative importance of different traits got in this study, could be used to form multiple trait selection indices to one hump camel breeding programs in desert areas rearing system. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
973 - The Effect of Dams of Sire Path Management on Genetic and Economic Parameters in a Simulated Genomic Selection Program
س. عزیزیان ع.ا. شادپرور س. جوئزی-شکالگورابی ن. قوی حسین-زادهA deterministic model based on the gene flow method, considering the features of Iranian Holstein cattle population, was implemented in this study to evaluate the effect of altering the number of age-classes in the dams of future sire (DS) path and the number of dams re أکثرA deterministic model based on the gene flow method, considering the features of Iranian Holstein cattle population, was implemented in this study to evaluate the effect of altering the number of age-classes in the dams of future sire (DS) path and the number of dams required for breeding a young bull (YB), to be evaluated as future sire, on genetic gain and resultant economic efficiency of a genomic selection program for milk production as a selection goal. Based on the simulation, changing the number of age-classes from 10 to 1 resulted in higher replacement rate of DS path (from 0.22 to 1) and shorter generation interval. Consequently, the economic efficiency of the program increased up to a maximum point and then a descending trend was observed. The maximum economic efficiency (25.68) was obtained when 7 age-classes in DS path was assumed. By chaining the number of dams required for breeding a YB from 7 to 1, the genetic gain in selection goal increased from 0.0232 to 0.0264 kg per dairy cattle and therefore, the economic efficiency rose from 25.42 to 28.52. The results revealed that a decrease in generation interval does not necessarily result in maximum economic efficiency and there is an optimum level for generation interval. Less number of required dams per YB could result in higher economic efficiency and therefore should be considered as an effective management strategy to improve the economic efficiency of a genomic selection program for milk production. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
974 - Potential of Genomic Breeding Program in Iranian Native Chickens
س. ابراهیم‏پورطاهر ص. علیجانی س.ع. رأفت ا.ر. شریفیDevelopment of genomic selection can be a new strategy in breeding of native chicken. The main aim of this study was to evaluate application of a genomic selection program in Iranian native chickens from economic and genetic points of view. In this study, two scenarios أکثرDevelopment of genomic selection can be a new strategy in breeding of native chicken. The main aim of this study was to evaluate application of a genomic selection program in Iranian native chickens from economic and genetic points of view. In this study, two scenarios including conventional scenario with 3360 and 3380 animals and genomic scenario were compared using ZPLAN+ software. The traits in the selection index were egg number, body weight, mean weight of egg and age at sexual maturity. In genomic scenario different reference population size were considered. In this scenario the genomic information from cocks (800 cocks were genotyped) was added to available information in conventional scenario based on selection index method. The generation interval was 14.5 months for all conventional and genomic scenarios. In comparison of scenarios, genetic gain and the economic profit increased by increasing reference population size in genomic scenario (€126.88-€147.45 with 80 cocks) and (€140.20 to €160.77 with 60 cocks) per animal unit. The reliability of selection index was 0.33 for cocks in conventional scenario. The reliabilities of genomic scenarios were 0.61-0.84 for 80 selected cocks and 0.66-0.87 for 60 selected cocks and that were high in comparison to conventional scenario. This study showed that genomic selection can increase the genetic improvement rate of native chickens. However, the costs of genomic scenarios were higher than conventional scenario, but genomic information increased accuracy of selection and genetic gain in breeding goals traits. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
975 - Estimation of Economic Values of Productive Traits in Taleshi Sheep of Iran
A. Lavvaf M.B. Zandi A. NoshariIn order to estimate economic values of productive traits (meat, milk and wool) in Taleshi native sheep breed of Iran, records from economic parameters and performance of local Taleshi flocks were used. The economic values of traits were used to select the maximum profi أکثرIn order to estimate economic values of productive traits (meat, milk and wool) in Taleshi native sheep breed of Iran, records from economic parameters and performance of local Taleshi flocks were used. The economic values of traits were used to select the maximum profit estimation also to study the sensitivity rate of the model the effects of 20 percent increase / decrease in the price of milk feed and other costs were estimated. Average values of estimated absolute economic values for meat, wool and milk were 1229798.139, 833959.858 and 27174.717 Iranian Rial (IRR)/kg, respectively. Life analysis of economic values showed that these values were changing and sensitive to the variable management and nutrition costs, although they were less affected by the change in total cost of the growing system of Taleshi sheep. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
976 - Genetic and Economic Aspects of Applying Embryo Transfer in Traditional and Genomic Evaluation in Iranian Holstein Dairy Cattle
آ. بوستان ا. نجاتی-جوارمی ا. رضوان نژاد ع. مجتهدینEmbryo transfer (ET) in Holstein dairy cattle became an important commercial enterprise after the introduction of non-surgical recovery technique. Embryo transfer could increase the reproductive rate of genetically superior cows. The objectives of the present study were أکثرEmbryo transfer (ET) in Holstein dairy cattle became an important commercial enterprise after the introduction of non-surgical recovery technique. Embryo transfer could increase the reproductive rate of genetically superior cows. The objectives of the present study were to evaluate the use of ET in Iranian Holstein dairy cattle to increase selection intensity on the dam side, economically; estimate its impact on genetic improvement with and without using genomic information and compare genetic improvement of ET with its costs. In the present study, the economic value (EV) of two strategies was calculated. In the first strategy, 10% of superior heifers, cows in parity 1 and 2 were assumed to be donor. In the second strategy heifers were not assumed as donors. The results showed that the average loss per individual in population applying ET was US$51.7 and US$46.5, for strategy 1 and 2, respectively. The average genetic superiorities of progenies produced with strategy 1 for net merit (NM$) were US$54.25, US$64.17 and US$71.27 using traditional evaluation, genomic evaluation with 3 k chip and genomic evaluation with 50 k chip and with strategy 2 were US$68.14, US$84.04 and US$87.21, respectively. In conclusion for each strategy using each method of breeding value estimation, genetic gain resulted from ET could justify the economic loss of it. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
977 - Incidence, Production and Economic Losses of Clinical Mastitis in Egyptian Holstein Cows
ام.اس. ال-ترابانی ام.آ. علیThis study utilized daily records of 2000 Egyptian Holstein dairy cows. The productive, reproductive and economic data during a whole lactation season were recorded for healthy and mastitis cows. Two risk factors for mastitis were included, parity and season of calving. أکثرThis study utilized daily records of 2000 Egyptian Holstein dairy cows. The productive, reproductive and economic data during a whole lactation season were recorded for healthy and mastitis cows. Two risk factors for mastitis were included, parity and season of calving. Mastitis cows had significant (P<0.05) decreased average daily milk yield (26.25 kg) and 305 day milk yield (8006 kg) compared to healthy cows (28.95 and 8829 kg, respectively). Mastitis cows recorded higher calving interval compared to healthy one (413.7 vs. 352.2 days). There were significant (P<0.05) increases in total variable costs and total costs of mastitis cows compared to healthy cows. Significant differences (P<0.05) were recorded for partial and collective efficiency measures, veterinary supervision as percent from costs, where high estimates were calculated for mastitis cows (0.89 and 0.80, respectively). Also the total veterinary management as percent from total costs showed more increase in mastitis cows compared to healthy contemporaries (4.22 vs. 2.68%). The mastitis cows recorded decreased total returns / total cost % versus healthy cows (108.7 vs. 121.4%). Finally, it could be concluded that mastitis had detrimental effects on the productive and economic efficiency of the dairy farms. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
978 - Performance Hematology and Correlation between Economical Traits under the Effects of Dietary Lysine and Methionine in Broilers
م. بویه ا.ک. گوورگیانLysine (Lys) and Methionine (Met) as two primary essential amino acids and precursors of carnitine biosynthesis are involved in most of economical traits function in domestic animals. We assessed the impact of dietary Lys and Met on the performance, lipid redistribution أکثرLysine (Lys) and Methionine (Met) as two primary essential amino acids and precursors of carnitine biosynthesis are involved in most of economical traits function in domestic animals. We assessed the impact of dietary Lys and Met on the performance, lipid redistribution, intramuscular fat, carcass quality and especially phenotypic correlations among some studied parameters in broiler chickens. 300 day-old male Ross 308 chicks were randomly divided among 5 treatments, with 4 replicates per treatment. There were 15 chicks in each replicate in a completely randomized design. Same basal diet was supplemented with 5 levels of synthetic Lys and Met in amount of 0, 10, 20, 30 or 40% higher than National Research Council (NRC), 1994 recommendation for starter and grower periods. The collected data were analyzed and determined the correlation coefficient by SAS software and Duncan’s test was used to compare the means on a value of (P تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
979 - اندازه گیری ضریب فزاینده آب و پساب فاضلاب و کاربردهای آن در پیش بینی اقتصاد چرخشی آب برای مصرف واسطه ای و تقاضای نهایی براساس الگوی جدول داده – ستانده
کوروش جوادی پاشاکیآب به لحاظ تقاضا یک کالای بدون جانشین و ضروری در سبد خانوار و تقاضای واسطه ای تولید در بخش های اقتصادی است. درعلم اقتصاد مقدار تقاضا با قیمت آن کالاها بستگی دارد. اما آب بدلیل ارزش گذاری قیمت پائین با سایر کالاها متفاوت است.همه بخش های اقتصادی وابسته به آب هستند.هیچ بخش أکثرآب به لحاظ تقاضا یک کالای بدون جانشین و ضروری در سبد خانوار و تقاضای واسطه ای تولید در بخش های اقتصادی است. درعلم اقتصاد مقدار تقاضا با قیمت آن کالاها بستگی دارد. اما آب بدلیل ارزش گذاری قیمت پائین با سایر کالاها متفاوت است.همه بخش های اقتصادی وابسته به آب هستند.هیچ بخشی از اقتصاد بدون نهادهی آب امکان تولید و خدمات برایش مسیر نیست. آب رابطه تنگاتنگ نیز با محیط زیست دارد.رویکرد مبتنی بر اقتصاد چرخشی آب و استفاده از پساب فاضلاب در بخش صنعت می تواند مصرف آب زیر زمینی را تاحدودی کاهش دهد.این مقاله با استفاده از آمار واطلاعات حسابداری آب و با رهیافت الگوی جدول داده -ستانده ،ضریب فزاینده پساب فاضلاب ،آب سطحی، زیر زمینی، برداشت از دریا وآب واحدهای صنعتی در بخشهای اقتصاد را محاسبه و مقدار مصرفی آب را براساس رشد اقتصاد ملی ورشد جمعیت برای سال 1410پیش بینی نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
980 - توسعه پایدار محلی، چالشی مضمونی در حوزه مقیاس رهیافتها
امیر محمد اخوان صراف دریا آقائی متین عزیزیچکیده: در این مقاله به بررسی شاخصهای محله پایدار و رابطه آن با جهانی شدن پرداخته شده است. ضمن بررسی دیدگاههای مختلف و پژوهشهای صورت گرفته و همچنین با بررسی نمونههای موردی که هر کدام در کشورها و قارههای مختلفی قرار دارند دریافتیم که توسعه پایدار محلی هم در تعامل و ه أکثرچکیده: در این مقاله به بررسی شاخصهای محله پایدار و رابطه آن با جهانی شدن پرداخته شده است. ضمن بررسی دیدگاههای مختلف و پژوهشهای صورت گرفته و همچنین با بررسی نمونههای موردی که هر کدام در کشورها و قارههای مختلفی قرار دارند دریافتیم که توسعه پایدار محلی هم در تعامل و هم در تقابل با توسعه پایدار جهانی است به گونه ای با توجه به موقعیتهای جغرافیایی مختلف میتواند اثرگذاری متفاوتی داشته باشد. این در حالی است که یکی از اصلیترین عوامل موفقیت توسعه پایدار، جهانی شدن و فرایند همپیوندی جهانی بدون مرز می باشد و با وابستگی کشورها به یکدیگر است که توسعه پایدار میتواند محقق شود اما این موضوع در مقیاس محله متفاوت است و میتواند آسیبهایی به آن وارد کند. جهانی شدن توسعه پایدار در حالی میتواند موفقیت آمیز باشد که تهدیدی برای ویژگیهای بومی محله به حساب نیاید و از نظر اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی آن را تهدبد نکند.توسعه پایدار محلی را میتوان با شاخصهای متنوعی بهبود بخشید و این شاخصها با توجه به نیازها و داراییهای هر محله منتخب و در نهایت منجر به نتایج متفاوتی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
981 - بررسی مقایسه ای رابطه ی بین نسخه های کیوتوبین و ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده در ارزیابی عملکرد شرکت های داروئی و غذائی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
عباس طالب بیدختی معصومه ساعد پناهاین پژوهش به مقایسه ای رابطهی بین نسخه های کیوتوبین (کیوتوبین ساده، لیندنبرگ و راس، چانگ وپرویت) و ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده درارزیابی عملکرد شرکت های غذائی و داروئی در بورس اوراق بهادار تهران در دوره 6 ساله (89-1384) پرداخته است. در این راستای سه فرضیه مطرح و تعد أکثراین پژوهش به مقایسه ای رابطهی بین نسخه های کیوتوبین (کیوتوبین ساده، لیندنبرگ و راس، چانگ وپرویت) و ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده درارزیابی عملکرد شرکت های غذائی و داروئی در بورس اوراق بهادار تهران در دوره 6 ساله (89-1384) پرداخته است. در این راستای سه فرضیه مطرح و تعداد 79 شرکت از جامعه آماری به روش حذف سیستماتیک به عنوان نمونه انتخاب گردید. همچنین به منظور آزمون فرضیه ها از همبستگی و آزمون رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد که رابطه معناداری میان ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده و کیوتوبین ساده در شرکت های داروئی وجود دارد و بین نسخه های کیوتوبین چانگ و لیندنبرگ با معیار ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده رابطه معناداری وجود ندارد. سایر نتایج حاکی از آن بود که ارتباط ارزش افزوده اقتصادی پالاش شده با کیوتوبین ساده در دو صنعت متفاوت بود و این ارتباط با کیوتوبین لیندنبرگ و چانگ در دو صنعت متفاوت نمی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
982 - بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری از دیدگاه شهروندان (مطالعه ی موردی: شهر بیرجند)
افسانه ابراهیمی مهدی فاطمیگردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری در شهر بیرجند أکثرگردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری در شهر بیرجند می باشد. از نظر نوع تحقیق، مطالعه صورت گرفته کاربردی و روش بررسی آن توصیفی – تحلیلی بوده و از روش معادلات ساختاری استفاده گردیده است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان و متخصصان و صاحبنظران این حوزه بوده است. داده ها ی مورد نیازاز طریق پرسشنامه از یک نمونه 68 تایی از کارشناسان و متخصصان این حوزه جمع آوری گردید. نتایج مطالعه نشان می دهد که توسعه گردشگری شهری بر توسعه و بهسازی زیرساخت ها و خدمات عمومی، ایجاد فرصت های شغلی، افزایش تقاضا برای محصولات داخلی، افزایش تسهیلات اقامتی و رفاهی، افزایش سرمایه گذاری و ایجاد درآمد موثر بوده و درمیان این عوامل، بیشترین اثرات گردشگری مربوط به توسعه و بهسازی زیرساخت ها و خدمات عمومی و افزایش تقاضا برای محصولات داخلی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
983 - تحلیل اثرات منطقه آزاد تجاری - صنعتی چابهار بر ابعاد اقتصادی و فیزیکی شهر چابهار
اسماعیل رحمانی زهره هادیانیامروزه مناطق آزاد به عنوان پدیده ای فراگیر و ابزاری برای تحقق استراتژ ی های توسعه برون نگر با تأکید بر سیاست توسعه صادرات مورد توجه قرار گرفته اند. به طوری که اکثر کشورهای در حال توسعه، به احداث یک یا چند منطقه آزاد مبادرت کرده اند. هدف از ایجاد این مناطق، فراهم کردن شر أکثرامروزه مناطق آزاد به عنوان پدیده ای فراگیر و ابزاری برای تحقق استراتژ ی های توسعه برون نگر با تأکید بر سیاست توسعه صادرات مورد توجه قرار گرفته اند. به طوری که اکثر کشورهای در حال توسعه، به احداث یک یا چند منطقه آزاد مبادرت کرده اند. هدف از ایجاد این مناطق، فراهم کردن شرایط مناسب به منظور افزایش تولید و صدور کالاهای صنعتی از طریق جذب سرمایه های خارجی، ایجاد اشتغال، کسب درآمد ارزی، رشد رفاه اقتصادی مناطق و سپس منافع ملی است. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات منطقه آزاد چابهار بر توسعه کالبدی، اقتصادی شهر چابهار می باشد. روش تحقیق این پژوهش توصیفی - تحلیلی است. جمع آوری داده ها به دو روش اسنادی و میدانی انجام گرفته است. جامعه آماری مقاله شهروندان شهر چابهار و حجم نمونه با بهره گیری از روش کوکران 321 نفر خانوار می باشند. روایی ابزار تحقیق (پرسش نامه) با بهره گیری از دیدگاه افراد متخصص و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 0.97 تأیید شد. در وهله اول تحلیل داده های پرسش نامه در نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون T دو نمونه وابسته و آزمون فریدمن صورت گرفته است. نتایج نشان داد که دیدگاه شهروندان چابهار براساس طیف لیکرت نسبت به وضعیت فیزیکی و اقتصادی شهر چابهار در قبل و بعد از ایجاد منطقه آزاد تجاری - صنعتی بیانگر این می باشد که میانگین میزان گسترش فیزیکی از 2.4 به 3.8، خدمات شهری از 2.04 به 3.01 و اشتغال و درآمد از 1.9 به 3.2، افزایش داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
984 - تأثیر جنگ تحمیلی بر روند رشد و توسعه اقتصادی سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: شهرستانقصر شیرین)
قدیر فیروزنیا الهام جاسمی بهروز قرنی آرانیجنگ علاوه بر آثاری که در زمان وقوع بر جای میگذارد میتواند آثار درازمدتی بر روند رشد و توسعهء اقتصادی سکونتگاهها برجا گذارد. که بعضاً اثر درازمدت آن بیش از آثاری است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم در زمان وقوع بر جای گذاشته است. در تحقیق حاضر سعی شده است که تأثیر بروز أکثرجنگ علاوه بر آثاری که در زمان وقوع بر جای میگذارد میتواند آثار درازمدتی بر روند رشد و توسعهء اقتصادی سکونتگاهها برجا گذارد. که بعضاً اثر درازمدت آن بیش از آثاری است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم در زمان وقوع بر جای گذاشته است. در تحقیق حاضر سعی شده است که تأثیر بروز جنگ تحمیلی بر روند توسعهء اقتصادی روستاهای منتخب شهرستان مرزی قصرشیرین بررسی شود. این پژوهش که مبتنی بر روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و با تکمیل 214 پرسشنامه خانوار و افراد خبره محلی و شورای اسلامی در روستاهای جنگزده مورد مطالعه انجام پذیرفته است، مشخص میسازد که جنگ تحمیلی عراق علیه ایران سبب بروز تغییرات شدیدی در ابعاد اقتصادی بویژه اشتغال، رکود فعالیتهای اقتصادی، تخریب زیرساختها و همچنین عدم امکان استفاده از اراضی کشاورزی و کاهش جمعیت داشته و در مقابل روند توسعه کالبدی روستاها در نتیجه اجرای برنامهء بازسازی در روستاهایی که بازسازی شده تسریع شده است. اما در مجموع میتوان اذعان داشت که بروز جنگ تحمیلی سبب کندی روند رشد و توسعهء شهرستان قصرشیرین شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
985 - تحلیل فضایی الگوی اشتغال زنان در بخش های عمده فعالیت سکونتگاه های روستایی ایران
حسنعلی فرجی سبکبار بهرام هاجری ذببح اله ترابی نادر ملاییهدف از این پژوهش شناخت فعالیت پایه ای و غیر پایه ای اشتغال زنان روستایی در بخش ها و گروه های عمده فعالیت های اقتصادی در مناطق روستایی و همچنین توزیع فضایی آن ها در سطح کشور بود. جامعه آماری پژوهش 394 شهرستان کشور در بر می گیرد، که آمار و اطلاعات آن ها از سرشماری عمومی ن أکثرهدف از این پژوهش شناخت فعالیت پایه ای و غیر پایه ای اشتغال زنان روستایی در بخش ها و گروه های عمده فعالیت های اقتصادی در مناطق روستایی و همچنین توزیع فضایی آن ها در سطح کشور بود. جامعه آماری پژوهش 394 شهرستان کشور در بر می گیرد، که آمار و اطلاعات آن ها از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 استخراج شده و با استفاده از تکنیک ضریب مکانی (LQ) بخش های پایه که صادر کننده ی نیروی شاغل بوده اند مشخص گردیده اند. نتایج حاکی از آن است که در بخش کشاورزی غرب و جنوب شرق کشور از نواحی پایه ای می باشند. در بخش صنعت نیز عمدتاٌ شمال غرب (شامل استان های آذربایجان غربی و شرقی) و اصفهان، قم، مرکزی و بخش های از استان های همدان، زنجان و قزوین و تهران صادر کننده نیروی کار زنان روستایی به نواحی دیگر می باشند. همچنین این پراکنش در بخشخدمات عمدتاٌ در مناطق مرکزی، شمال و جنوب کشور می باشد که این نواحی به عنوان صادر کننده نیروی کار زنان روستایی در بخش خدمات شناخته می شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
986 - اولویت بندی و اثر بخشی صنایع دستی در توسعه اقتصادی مناطق روستایی با استفاده از مدلهای تصمیم گیری غیر جبرانی(لکسیکوگراف) مطالعه موردی: (دهستان عشرستاق شهرستان بهشهر)
محمدرضا نقوی مهدی پورطاهری اسدالله دیوسالار حسن احمدیراهبرد ورود صنایع به نواحی روستایی در حکم راهکاری برای توسعة اقتصادی و اجتماعی کشور های در حال توسعه تلقی می شود. صنایع روستایی به عنوان یکی از راهکارهای ایجاد تحول در نظام فضایی روستا ها محسوب شده که در ایجاد اشتغال ،پیوند تنگاتنگ با بخش کشاورزی و خدمات دارد. دراین بین أکثرراهبرد ورود صنایع به نواحی روستایی در حکم راهکاری برای توسعة اقتصادی و اجتماعی کشور های در حال توسعه تلقی می شود. صنایع روستایی به عنوان یکی از راهکارهای ایجاد تحول در نظام فضایی روستا ها محسوب شده که در ایجاد اشتغال ،پیوند تنگاتنگ با بخش کشاورزی و خدمات دارد. دراین بین صنایع دستی به عنوان دومین عامل رشد و توسعه ی تولید ناخالص ملی به عنوان مهمترین منبع رشد و توسعه اقتصاد مناطق روستایی به حساب می آید. چنانچه این صنعت را در کنار گردشگری قرار دهیم جایگاه آن افزایش چشمگیری خواهد یافت.هدف این پژوهش اولویت بندی اثر بخشی صنایع دستی در توسعه اقتصادی مناطق روستایی با استفاده از مدلهای تصمیم گیری غیر جبرانی(لکسیکوگراف) است.محدوده ی مورد مطالعه 11روستا از دهستان عشرستاق شهرستان بهشهر و روش تحقیق بصورت پیمایشی ، توصیفی- تحلیلی است . روش گردآوری اطلاعات نیز بصورت اسنادی و میدانی از طریق پرسشنامه در قالب طیف لیکرت طراحی شده و سئوالات تحقیق از طریق نرم افزار(SPSS) مورد ارزیابی قرار گرفته شده است، نتایج تحقیق نشان می دهد با توجه به مقایسه حد متوسط گویه های مورد ارزیابی در هر یک از شاخص ها می توان استنباط کردکه کلیه شاخص ها بالاتر از حد متوسط بوده و این تغییرات به لحاظ آماری معنادار برآورد شده و همچنین با توجه به نتایج بدست آمده از روش لکسیکوگراف(ترتیبی) روستاهای،بخکش، جوربند و متکازین بیشترین تاثیر را از صنایع دستی و خرد برخوردارشده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
987 - بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت مکانیِ نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان نیکشهر)
هادی راستی بشیر امیرینواحی روستایی به عنوان مکان های جغرافیایی، تحت شرایط نظام طبیعی و انسانی خود از تغییرات درونی و بیرونی فراوانی در طول زمان متأثرند، که در نتیجه آن، فضاهای زندگی متنوعی با کیفیت های متفاوت زندگی و رفاه اجتماعی شکل یافته است. این مسأله تحت تأثیر عوامل متعددی در ابعاد مکان أکثرنواحی روستایی به عنوان مکان های جغرافیایی، تحت شرایط نظام طبیعی و انسانی خود از تغییرات درونی و بیرونی فراوانی در طول زمان متأثرند، که در نتیجه آن، فضاهای زندگی متنوعی با کیفیت های متفاوت زندگی و رفاه اجتماعی شکل یافته است. این مسأله تحت تأثیر عوامل متعددی در ابعاد مکانی- فضایی، اقتصادی، اجتماعی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت مکانی نواحی روستایی یکی از محروم ترین مناطق کشور (شهرستان نیکشهر)، انجام گرفته است. عوامل مورد بررسی عبارتند از: عوامل مکانی- فضایی (شکل استقرار، موقعیت ارتباطی، نوع راه ارتباطی، فاصله)، اقتصادی (نرخ اشتغال، متوسط مالکیت زمین کشاورزی و دام) و اجتماعی (میزان جمعیت، نرخ سواد، نسبت مهاجرت، کیفیت مسکن، نسبت امکانات عمومی). روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جامعه آماری کلیه روستاهای بخش مرکزی شهرستان نیکشهر هستند که مشتمل بر 143 سکونتگاه روستایی و 45228 تن جمعیت (10762 خانوار) است. در این میان 20 سکونتگاه و 305 سرپرست خانوار ساکن در آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده شده است. داده ها به کمک روش های آماری در محیط SPSS پردازش و تحلیل شد. نتایج پژوهش حاکی از سطح پایین کیفیت مکانی نواحی روستایی در سایر شاخص ها (به استثنای شاخص امنیت) و نیز وجود تفاوت معنادار بین سطح کیفیت مکانی با عوامل مکانی- فضایی، اقتصادی (به جز شاخص مالکیت دام)، اجتماعی (به استثنای شاخص نسبت مهاجرت) است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
988 - پهنهبندی سطح پایداری اقتصادی سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: استان قم)
هادی قراگوزلو عبدالرضا رحمانی فضلی فرهاد عزیزپور حمید جلالیانپایداری سکونتگاههای روستایی در گرو پویایی اقتصاد آن است، تا آنجا که امروزه توسعه اقتصادی پایدار به عنوان اصلی رین هدف اقتصادی در برنامهریزی کشورهای در حال توسعه مطرح است. پیش شرط اساسی برنامهریزی برای پایدارسازی اقتصادی روستاها آگاهی از جایگاه و توانایی آنها است. پژو أکثرپایداری سکونتگاههای روستایی در گرو پویایی اقتصاد آن است، تا آنجا که امروزه توسعه اقتصادی پایدار به عنوان اصلی رین هدف اقتصادی در برنامهریزی کشورهای در حال توسعه مطرح است. پیش شرط اساسی برنامهریزی برای پایدارسازی اقتصادی روستاها آگاهی از جایگاه و توانایی آنها است. پژوهش حاضر به دنبال واکاوی و سنجش سطوح فضایی پایداری اقتصادی سکونتگاههای روستایی واقع در استان قم میباشد. پژوهش حاضر بر اساس هدف،کاربردی و روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است. نرم افزار هایEXCEL و SPSS و MATLAB بعنوان ابزار تحلیل مورد استفاده قرار گرفتند. دادههای مورد نیاز به روش اسنادی بدست آمده است. محدوده مورد مطالعه استان قم و جامعه آماری پژوهش روستاهای دارای سکنه استان قم هستند. وزندهی به شاخصهای پژوهش با استفاده از مدل F’ANP و تحلیل داده ها با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره WASPAS انجام شد. برای طبقهبندی روستاهای مورد مطالعه از جنبه سطوح پایداری از روش تحلیل خوشهای و نرم افزار GIS و برای تحلیل عوامل مؤثر بر پایداری از رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که سکونتگاههای روستایی استان قم از نظر پایداری اقتصادی در وضعیت مطلوبی قرار ندارند؛ از نظر سطوح پایداری نیز روستاهای مورد مطالعه تفاوت قابل توجهی با یکدیگر داشته که نشاندهنده نابرابری فضایی از جنبه سطوح پایداری اقتصادی است. همچنین میزان تأثیرگذاری عوامل مورد بررسی نیز به یک میزان نبوده است، به نحوی که عامل "بهرهمندی خانوارها روستایی از زمین" و "برخورداری از منابع تولید زراعی و باغی" تأثیر گذاری بالاتری بر پایداری اقتصادی روستاهای مورد مطالعه داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
989 - ارزیابی تطبیقی بر مصوبات شورای اسلامی شهرها در حوزه های مختلف شهری (مطالعه موردی: شهرکاشمر)
عیسی ابراهیم زاده مرتضی اسدیان علی واعظ طبسی وحید یاری قلیشوراهاازابزارجامعهمدنیهستندکهپسازپیروزیانقلابشکوهمنداسلامی،باعنایتبهتاکیداتقرآنکریمو سیرهمعصومانونیزباتوجهبهضرورتاجرایسیستمعدمتمرکزووجودسازمان هایمحلی،تشکیلآن هاموردتوجه واقعشد. هدفپژوهش حاضر، کمکبهپی ریزییکساختارمدیریتی اثرگذاروکارآازطریقمقایسهتطبیقیمصوبات 3 دوره شوراه أکثرشوراهاازابزارجامعهمدنیهستندکهپسازپیروزیانقلابشکوهمنداسلامی،باعنایتبهتاکیداتقرآنکریمو سیرهمعصومانونیزباتوجهبهضرورتاجرایسیستمعدمتمرکزووجودسازمان هایمحلی،تشکیلآن هاموردتوجه واقعشد. هدفپژوهش حاضر، کمکبهپی ریزییکساختارمدیریتی اثرگذاروکارآازطریقمقایسهتطبیقیمصوبات 3 دوره شوراهای اسلامی شهردر سه حوزه عمرانی - کالبدی، اقتصادی - مالی و اجتماعی - فرهنگی وارائه پیشنهادهاییبرایبهبودالگویقانونگذاری -مدیریتیدرسطح مجموعه هایشهریاست. روش تحقیق تحلیلی - توصیفی بوده و تحلیل کمی و محتوایی مصوبات شورای شهر طی سه دوره فعالیت آن ها با بهره گیری از آزمونتحلیل واریانسمورد ارزیابی قرار گرفت. در عین حال نتایج تحلیل یافته ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس نشان می دهد فقدان دید راهبردی و چشم انداز مشخص برای تحولات شهری، در مصوبات شورای شهر نمایان است. با این وجود، در مقایسه نسبت مصوبات در هر یک از سه حوزه عمرانی، اقتصادی و اجتماعی باید گفت که تقریباَ قریب به دو سوممصوبات مربوط به حوزه عمرانی ، حدود یک سوممربوط به حوزه اقتصادی و تنها حدود 5/8 درصد کل مصوبات سه دوره مربوط به حوزه اجتماعی بوده است. این مهم بیانگر آن است که حوزه اجتماعی به نسبت زیادی مورد بی مهری شورای شهر واقع شده و در حوزه اقتصادی هم گر چه گام هایی برداشته اند، لیکن دغدغه اصلی شورا، امورات عمرانی که نمودی بیشتر نزد شهروندان دارند، بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
990 - تحلیل اثرات اجتماعی- اقتصادی گردشگری تجاری بر شهرهای مرزی (مطالعه موردی: شهرهای بانه وسردشت)
علی شماعی اسماعیل علی اکبری علی موحد علی احمدیگردشگری تجاری فعالیتی است که در ادوار تاریخ اثرات متعددی بر اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی شهرها داشته است. شهرهای مرزی به عنوان دروازه های مبادلاتی نقش مهمی در تجارت محلی و منطقه ای دارند و گردشگری تجاری می تواند نقش بسزایی در توسعه این مناطق ایفا کند. در سالهای اخیر ش أکثرگردشگری تجاری فعالیتی است که در ادوار تاریخ اثرات متعددی بر اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی شهرها داشته است. شهرهای مرزی به عنوان دروازه های مبادلاتی نقش مهمی در تجارت محلی و منطقه ای دارند و گردشگری تجاری می تواند نقش بسزایی در توسعه این مناطق ایفا کند. در سالهای اخیر شهرهای بانه و سردشت علاوه بر تجارت مرزی به عنوان شهر گردشگری تجاری شناخته می شوند. هدف از این پژوهش بررسی اثرات گردشگری تجاری بر وضعیت اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی بر اساس ادراک کارشناسان ساکن در شهرهای مورد مطالعه است. تحقیق از نوع کمی و تحلیل آن با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. با توجه به یافته ها و تحلیل مدل AHP مشخص شد که گردشگری در بعد اقتصادی باعث افزایش اشتغال مستقیم و غیرمستقیم افزایش درآمد ملک شده است. همچنین باعث رشد جمعیت ناشی از مهاجر پذیری و کاهش مهاجرفرستی شده است. در پی این تحولات و رشد گردشگری بر درآمد مردم افزوده شده است. همچنانکه از نتایج تحلیل AHP نیز مشاهده می شود افزایش درآمد در میان متغیرهای اقتصادی رتبه چهارم را داشته و درشهر سردشت وزن این متغیر 098/0 و در شهر بانه 102/0 می باشد. به منظور توسعه پایدار در ابعاد اقتصادی و اجتماعی می توان با اتخاذ سیاست ها و برنامه های مناسب گردشگری تجاری توسعه پایدار را محقق ساخت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
991 - مقایسه عملکرد مدیریت نظارتی روستایی (شوراها) در روستاهای کوچک و بزرگ (مطالعه موردی: دهستان اردوغشن، شهرستان نیشابور)
وحید ریاحی نازنین نعیم آبادی فرهاد جوانعملکرد شوراهای روستایی در ابعاد مختلف تا حد زیادی بر مؤلفههایی مانند تحصیلات، علاقمندی، بسترهای اجتماعی و میزان مشارکت روستائیان بستگی دارد و چنین به نظر میرسد که اندازه سکونتگاههای روستایی در نوع و میزان عملکرد مدیریت روستایی مؤثر باشد. تحقیق حاضر باهدف بررسی مدیریت أکثرعملکرد شوراهای روستایی در ابعاد مختلف تا حد زیادی بر مؤلفههایی مانند تحصیلات، علاقمندی، بسترهای اجتماعی و میزان مشارکت روستائیان بستگی دارد و چنین به نظر میرسد که اندازه سکونتگاههای روستایی در نوع و میزان عملکرد مدیریت روستایی مؤثر باشد. تحقیق حاضر باهدف بررسی مدیریت نظارتی روستایی در سکونتگاههای روستایی بزرگ و کوچک انجامشده و به دنبال بررسی تفاوتها و پیامدهای آن است.روش تحقیق در این مطالعه، تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و پس از تهیه چهارچوب نظری، به تدوین شاخص ها و پرسش نامه و انجام عملیات میدانی پرداخته شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزار SPSS و نرمافزار Expert Choice استفاده شده است. پرسش نامه در 14 روستا و از سوی 334 نفر از افراد ساکن در مناطق روستایی بزرگ و کوچک، تکمیل شد. برای مقایسه عملکرد موفقیت شورا ها در روستا های بزرگ و کوچک، از آزمون من ویتنی بهره گرفته شده است. و همچنین برای رتبه بندی عملکرد های اقتصادی و اجتماعی و زیستمحیطی از نرمافزار ExpertChoice استفاده شد. نتایج حاصل تحقیق نشان می دهد که نخست در تمامی شاخص های مطرحشده میزان موفقیت شورا ها در روستا های بزرگ و کوچک با سطح معناداری کوچکتر از 05/0 (05/0sig<) تفاوت معناداری دیده می شود. دوم، نتایج نشان داد که در روستا های بزرگ عملکرد اقتصادی بالاترین رتبه و در روستا های کوچک عملکرد اجتماعی بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
992 - ارزیابی حمایت ساکنین روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار (مطالعه موردی: روستاهای درسجین و گلابر، استان زنجان)
احمد رومیانی خدیجه عباس رشید فریدون خادمگردشگری یکی از فعالیت های اقتصادی، اجتماعی انکارناپذیر دنیای کنونی جوامع بشری است. این فعالیت پاسخی به نیازهای درونی انسان ها جهت تمدد اعصاب، استراحت، آشنایی با فرهنگ ها و بهره مندی از زیبایی های طبیعـی و بکر است. یکی از زیرشاخه های صنعت گردشگری، گردشگری روستایی می باشد أکثرگردشگری یکی از فعالیت های اقتصادی، اجتماعی انکارناپذیر دنیای کنونی جوامع بشری است. این فعالیت پاسخی به نیازهای درونی انسان ها جهت تمدد اعصاب، استراحت، آشنایی با فرهنگ ها و بهره مندی از زیبایی های طبیعـی و بکر است. یکی از زیرشاخه های صنعت گردشگری، گردشگری روستایی می باشد که با توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد بر روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی و در نهایت توسعه یکپارچه و پایدار روستایی داشته باشد. هدف از این پژوهش تحلیل اثرات حمایت ساکنین روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار در دو روستای درسجین و گلابر در استان زنجان می باشد. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه، مشاهده) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق در دو روستای هدف گردشگری در نظر گرفته شده است، که براساس سرشماری سال 1390 ، 2825 نفر جمعیت برآورد شده است و طبق فرمول کوکران290 پرسش نامه به صورت تصادفی بین مردم روستاهای نمونه توزیع و پخش گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های(t تک نمونه ای، همبستگی) و مدل لیزرل بهره گرفته شده است. یافته های این تحقیق نشان داد که بین شاخص های وابستگی اجتماعی، هزینه های دریافت شده، مشارکت اجتماعی و منافع دریافت شده با حمایت ساکنان از توسعه پایدار گردشگری رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد به طوری که حمایت ساکنان از گردشگری پایدار در روستاهای نمونه مورد مطالعه به صورت مثبت، زمینه را برای پایداری مناطق روستاهای هدف گردشگری و کیفیت زندگی مردم فراهم کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
993 - سازوکار سرمایه داری مستغلات در ناحیه میاندوآب
رضا منافی آذر حسن افراخته عبدالحمید نظریسرمایهداری مستغلات بخشی از سرمایهداری است، مادامیکه ارزش افزوده را از طریق ارزش مصرفی تولید کند در خدمت گردش سرمایه مولد است، اما زمانیکه با سوداگری و انگیزه سودجوئی فقط به تولید ارزش دارائی بپردازد، سرمایهداری غیرمولد محسوب میشود. هدف این پژوهش بررسی و شناخت سازو أکثرسرمایهداری مستغلات بخشی از سرمایهداری است، مادامیکه ارزش افزوده را از طریق ارزش مصرفی تولید کند در خدمت گردش سرمایه مولد است، اما زمانیکه با سوداگری و انگیزه سودجوئی فقط به تولید ارزش دارائی بپردازد، سرمایهداری غیرمولد محسوب میشود. هدف این پژوهش بررسی و شناخت سازوکارهای سرمایهداری مستغلات در ناحیه میاندوآب است. بنیان فلسفی تحقیق مبتنی بر پراگماتیسم است و با روش تحقیق آمیخته انجام گرفت. با تکنیک RS تغییرات پوشش اراضی محدوده مطالعاتی در مقاطع زمانی (1998، 2006 و 2016م) از تصاویر ماهواره Landsat بدست آمد. افزایش 47.49 درصدی سطح ساخته شده نشان از فعالیتهای گسترده مستغلاتی در این قلمرو داشت. جمعآوری و تحلیل دادهها با روش کیو انجام گرفت. منطق استدلال این روش قیاس اقترانی است. جامعه گفتمان شامل32 نفر از اساتید اقتصاد، جغرافیا و برنامهریزی روستایی و شهری است که از طریق نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. فضای گفتمان از منابع دست اول و مصاحبهها در قالب 107 گویه، توسط جامعه گفتمان در کارتهای کیو مرتب شدند. نتایج برمبنای تحلیل عاملی اکتشافی فردمحور (روش استفنسون) نشان داد هشت عامل: بستر اقتصادی و دولت رانتیر، نقص ساختارهای قانونی و فعالیتهای مافیایی، ریسک پایین سرمایهگذاری در مستغلات، ضعف سرمایهداری مولد و فقدان شبکه رسمی مالکیت، کالایی شدن زمین، خزش شهری و گسترش خدمات، نمودهای فضایی – مکانی بورژوازی مستغلات و احتکار و رانت زمین در مکانیسم سرمایهداری مستغلات اثر داشتهاست. همچنین ضعفهای بستر اقتصادی، وابستگی به رانت نفت و کمتوجهی به مالیات اراضی موجب نضج گرفتن سرمایهداری مستغلات شده و در نهایت سرمایه را از مدار مولد خارج کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
994 - تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی کشاورزی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان دامنکوه شهرستان اسفراین)
حسین فراهانی مهری جهانسوزیامروزه کارآفرینی کشاورزی از مهمترین راهکارهای توسعهی روستایی محسوب میشود. اگر چه کارآفرینی تنها راهکار اشتغال زایی و افزایش درآمدهای مردم روستایی نیست، اما قطعاً بهترین و بهره ورترین نوع آن است. به همین منظور این پژوهش با هدف تحلیل عوامل موثر بر کارآفرینی در بخش کش أکثرامروزه کارآفرینی کشاورزی از مهمترین راهکارهای توسعهی روستایی محسوب میشود. اگر چه کارآفرینی تنها راهکار اشتغال زایی و افزایش درآمدهای مردم روستایی نیست، اما قطعاً بهترین و بهره ورترین نوع آن است. به همین منظور این پژوهش با هدف تحلیل عوامل موثر بر کارآفرینی در بخش کشاورزی نواحی روستایی انجام شده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و براساس ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی میباشد. اطلاعات و دادههای مورد نیاز با استفاده از روش کتابخانهای و میدانی گردآوری شده و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل عاملی به شیوه اکتشافی استفاده گردید. دهستان مورد مطالعه مشتمل بر 15روستا میباشد که به علت کم بودن تعداد روستاها، تمامی روستاها مورد مطالعه قرار گرفتهاند. جامعه آماری پژوهش حاضر برابر با 987 بهره بردار کشاورزی بوده است که تعداد 276 بهره بردار، با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. پایایی گویهها با استفاده از آلفای کرونباخ به میزان 712/0 محاسبه گردید. نتایج به دست آمده از آزمون تحلیل عاملی نشان میدهد که از بین عاملهای هفت گانه شناخته شده، اثر گذارترین عامل از لحاظ کارآفرینی کشاورزی در محدودهی مورد مطالعه مربوط به عامل اقتصادی با مقدار ویژه 731/5 میباشد که به تنهایی 831/12 درصد از کل واریانس را تبیین نموده است. کمترین اثر گذاری مربوط به عامل دسترسی به زیرساختهای فیزکی با مقدار ویژه 445/1 است که 412/5 درصد از واریانس کل را تبیین میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
995 - تحلیل وضعیت و اثرات توسعه حملونقل محور (TOD)در مناطق 11 و 12شهر تهران
سید جلال الدین حسینی آزیتا رجبی افشین سفاهن علی اصغر رضوانیرشد جمعیت و توسعه شهرها، تبدیل آنها به کلان شهرها و مساله مهاجرت، سبب افزایش جمعیت و مشکلات فراوان حمل و نقلی می شود. از این رو رویکرد توسعه مبتنی بر حمل و نقل محور به عنوان یکی از تکامل یافته ترین دیدگاه های توسعه مطرح شد. شهر تهران به عنوان پایتخت کشور ایران، همواره ب أکثررشد جمعیت و توسعه شهرها، تبدیل آنها به کلان شهرها و مساله مهاجرت، سبب افزایش جمعیت و مشکلات فراوان حمل و نقلی می شود. از این رو رویکرد توسعه مبتنی بر حمل و نقل محور به عنوان یکی از تکامل یافته ترین دیدگاه های توسعه مطرح شد. شهر تهران به عنوان پایتخت کشور ایران، همواره با مشکلات حمل و نقل دست به گریبان است. مناطق 11 و 12 شهر تهران به دلیل مرکزیت و وجود مراکز مهم تجاری مورد توجه می باشد؛ اما همواره با مشکلات فراوانی ناشی از افزایش تردد خودروهای شخصی مواجهه است و برای کاهش تبعات آن، به راه اندازی مترو و اتوبوس های تندرو اقدام نموده است. هدف تحقیق حاضر بررسی وضعیت و اثرات توسعه حمل و نقل محور در مناطق 11 و 12 شهر تهران است. روش تحقیق توصیفی –تحلیلی و جز تحقیقات کمی است که برای جمع آوری داده ها، از روش میدانی و ابزار پرسش نامه استفاده شد. جامعه آماری تحقیق را شهروندان و کاربران مترو و اتوبوس تشکیل داده اند که تعداد 100 نفر به صورت تصادفی پرسشگری شد. روایی پرسش نامه از طریق جامع نخبگان و پایایی آن نیز با ضریب کرونباخ 80/0 تایید شد. تحلیل ها نیز در نرم افزار spss انجام شد. نتیجه تحقیق نشان داد که سه متغیر کاربری های پیرامون ایستگاه ها، شبکه دسترسی و ارتباطات و همچنین کیفیت فضایی ایستگاه ها در سطح کمتر از 05/0 بوده و میانگین برابر با 53/2 نیز تایید می نماید که وضعیت ایستگاه ها در مناطق 11 و 12، نامناسب است. نتیجه آزمون تی نمونه های مستقل در سطح کمتر از 05/0 تایید می نماید که منطقه 12 ، نسبت به منطقه 11 در شرایط مناسب تری قرار دارد. همچنین نتیجه نشان می دهد که اثرات کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی حمل و نقل و بهره برداری از ایستگاه ها در مناطق 11 و 12، در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده و جهت اثرات نیز مثبت و متوسط ارزیابی شده است. اختلاف میانگین برابر با 050/0 تایید می نماید که منطقه 11 نسبت به منطقه 12، اثرات کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بیشتری را پذیرفته است. مدل رگرسیون نیز نشان داد که در سطح کمتر از 05/0، بیشترین تاثیرگذاری در توسعه حمل و نقل محور، مربوط به متغیر کیفیت فضایی ایستگاه ها با ضریب 327/0 بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
996 - سنجش پایداری شاخص های توسعه اقتصادی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان رودبار)
علیرضا دربان آستانه سیروس حجت شمامی بهمن طهماسیپایداری اقتصادی بدنبال ایجاد رشد عادلانه و متوازن جوامع انسانی، تضمین بهره مندی تک تک انسان ها در طول زمان بدون وارد آوردن خدشه به منابع زیستی، طبیعی و فرهنگی است. پژوهش حاضر با هدف سنجش پایداری شاخص های اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودبار انجام شده است. این تحقیق از ن أکثرپایداری اقتصادی بدنبال ایجاد رشد عادلانه و متوازن جوامع انسانی، تضمین بهره مندی تک تک انسان ها در طول زمان بدون وارد آوردن خدشه به منابع زیستی، طبیعی و فرهنگی است. پژوهش حاضر با هدف سنجش پایداری شاخص های اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودبار انجام شده است. این تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است، جامعة آماری را کلیة خانوارهای ساکن در نواحی روسـتایی شهرسـتان رودبار تشکیل می دهند که طبق سرشماری سال 1390دارای 37910 نفر جمعیت و 11929خانوار روستایی است. از آنجایی که تعداد خانوارها در روستاهای شهرستان رودبار از تجانس و همگونی لازم برخوردار نبودند از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده استفاده شد، که در 4 دسته طبقه بندی شدند و در نهایت حجم نمونه با اسـتفاده از فرمـول کوکران 327سرپرست خانوار تعیین شدند. جهت تجزیه و تحلیل شاخص های مورد استفاده از مدل موریس و جهت سنجش پایداری اقتصادی روستاهای نمونه از مدل ویکور و همچنین از نرم افزار های SPSS و Excelاستفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که در بین 30 شاخص مورد استفاده هیچ کدام در وضعیت پایدار نبوده، 6 شاخص دارای وضعیت نسبتا پایدار و 24 شاخص دیگر در وضعیت ناپایدار قرار داشته اند. همچنین نتایج حاصل از سنجش پایداری اقتصادی در میان 20 روستای نمونه نشان می دهد روستای چیچال با ضریب 0/18در بالاترین سطح پایداری و روستای جوبن با ضریب 0/88 ناپایدارترین روستا با توجه به شاخص های اقتصادی مورد استفاده بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
997 - ارزیابی تاب آوری اجتماعی و اقتصادی منطقه 3 شهرداری شیراز در برابر زلزله
پریسا مشک سار یعقوب پیوسته گر علی شمس الدینیامروزه جوامع محلی در تلاش برای دستیابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران فراهم سازد. بنابراین دیدگاه غالب از تمرکز بر روی کاهش آسیبپذیری به افزایش تابآوری در مقابل سوانح تغییر کرده است. تابآوری به ظرفیت سیستمهای اکولو أکثرامروزه جوامع محلی در تلاش برای دستیابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران فراهم سازد. بنابراین دیدگاه غالب از تمرکز بر روی کاهش آسیبپذیری به افزایش تابآوری در مقابل سوانح تغییر کرده است. تابآوری به ظرفیت سیستمهای اکولوژیکی برای جذب اختلالات و حفظ ساختارهای لازم سیستم اطلاق می-شود. شهر شیراز در منطقه لرزهخیز زاگرس قرار گرفته که دارای استعداد لرزهخیزی بالایی میباشد. با توجه به اهمیت کاربری-های موجود در منطقه 3 شهرداری شیراز، هدف این پژوهش سنجش میزان تابآوری اجتماعی- اقتصادی در برابر زلزله در این منطقه است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه انجام، توصیفی- تحلیلی است. بدین صورت که با استفاده از مطالعات کتابخانهای همه معیارهای مورد ارزیابی مناسب این منطقه استخراج گردید. سپس جهت بررسی تجزیه و تحلیل چند متغیره بین متغیرها و همچنین برآورد متوسط متغیر وابسته(تابآوری اجتماعی- اقتصادی) براساس مقادیر متغیرهای مستقل(متغیرهای زمینهای اجتماعی- اقتصادی) مدل رگرسیون خطی چندگانه به کار رفته است. نهایتا برای تعیین "سهم مولفه-های تابآوری اجتماعی و اقتصادی در تبیین میزان تابآوری خانوارهای این منطقه " از مدل شبکه عصبی مصنوعی، استفاده شده است. با توجه به نتیجهی رگرسیون خطی با کاهش میزان درآمد صرف ضروریات میزان تابآوری افزایش مییابد. از میان شاخصهای مورد مطالعه مولفه سرمایه اجتماعی و مهارت مهمترین و مولفههای میزان و شدت خسارت و توانایی بازگشت به شرایط شغلی و مالی مناسب کم اهمیتترین متغیر در پیش‎بینی تابآوری کل برخوردارند. بنابراین مولفههای اجتماعی در این مطالعه تاثیر بیشتری در میزان تابآوری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
998 - تبیین نقش گردشگری در کارآفرینی نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان املش و رودسر)
حسن حبیبی کوشکوهی رحمت الله منشی زاده محمدتقی رضویاناقتصاد روستایی بخشی از اقتصاد کشورها را در بر میگیرد که با توجه به تعداد ساکنین شاغل در محیط روستایی تأثیر به سزایی در میزان رشد اقتصادی کشورها داشته است. شناخت ویژگی های اقتصادی و ابزارهای به کار رفته در فرآیند رسیدن به سطحی مطلوب از توسعه یافتگی بسیار با اهمیت است. گ أکثراقتصاد روستایی بخشی از اقتصاد کشورها را در بر میگیرد که با توجه به تعداد ساکنین شاغل در محیط روستایی تأثیر به سزایی در میزان رشد اقتصادی کشورها داشته است. شناخت ویژگی های اقتصادی و ابزارهای به کار رفته در فرآیند رسیدن به سطحی مطلوب از توسعه یافتگی بسیار با اهمیت است. گردشگری روستایی یکی از عناصر تأثیرگذار در رشد اقتصاد روستایی و محرک در رونق زندگی روستاییان شناخته شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش گردشگری بر کارآفرینی نواحی روستایی به دنبال پاسخ به این سوال می باشد که گردشگری روستایی چگونه می تواند زمینه توسعه کارآفرینی روستایی را فراهم کند؟ از این منظر، پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی از طریق گردآوری اطلاعات به تکمیل پرسش نامه در قالب طیف لیکرت طراحی شده و سوالات تحقیق از طریق نرم افزار آماری SPSS و EXCEL و نقشه ها با استفاده از نرم افزار ARC GIS تهیه شده اند. جامعه آماری این پژوهش 14 نقطه روستایی می باشد، که از آن میان 383 نفر از سرپرستان خانوار روستایی به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین گردشگری و کارآفرینی روستایی رابطه مستقیم وجود دارد. نتایج پژوهش با توجه به بررسیهای صورت گرفته بیان کننده اهمیت گردشگری در روند افزایش اشتغال و رشد کارآفرینی میباشد و افزایش توان گردشگری روستایی باعث رونق کسب و کار و افزایش فرصتهای کارآفرینی و رشد اشتغال در مناطق روستایی می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
999 - تبیین نقش سیاستگذاری های حمایتی زراعی در تحولات اقتصـادی روستاهـای شهرستان ماسال بعد از انقلاب اسلامی
محمد شیرزاد وزمتر تیمور آمار نصرالله مولائی هشجین محمدصادق اللهیاریتدوین سیاستگذاریهای اصولی از جمله مسائل مهم کشاورزی است که با توجه به جمعیت روستایی کشور و تخصصی شدن تولیدات کشـاورزی در شکوفایی اقتصاد و توسعه کشـاورزی نقش بهسزایی دارد. پژوهش حاضر در صـدد بررسی نقش سیاست-گذاریهای حمایتی زراعی در تحـولات اقتصادی روستاهای شهرستان ما أکثرتدوین سیاستگذاریهای اصولی از جمله مسائل مهم کشاورزی است که با توجه به جمعیت روستایی کشور و تخصصی شدن تولیدات کشـاورزی در شکوفایی اقتصاد و توسعه کشـاورزی نقش بهسزایی دارد. پژوهش حاضر در صـدد بررسی نقش سیاست-گذاریهای حمایتی زراعی در تحـولات اقتصادی روستاهای شهرستان ماسال بعد از انقلاب اسلامی و ارائه راهکارهایی برای بهبـود وضعیت این سیاستگذاریهای در شهرستان ماسال، تحولات و حفظ کاربری زمین، آشنایی کشاورزان با روشهای جدید کشـاورزی، افزایش میزان تولید در واحد سطح و در نتیجه افزایش درآمد، کاهش هزینهها و ارتقای سطـح زندگی آنها میباشد. شهـرستان ماسال دارای پتانسیلهای زیادی در زمینه فعالیتهای زراعی میباشد. اما متأسفانه در برنامههای توسعه و سیاست-گذاریهای اقتصادی به بخش کشاورزی این شهرستان بسیار کم توجهی شده و در نتیجه کشاورزان بخصوص روستاییان کشاورز با مشکلات جدی روبرو میباشند که ضرورت توجه به بخش کشاورزی در برنامههای توسعـه و ضرورت جهتگیری اهداف طرحهای پژوهشی را به این بخش ایجـاب میکنـد. روش بررسی در این پژوهش مبتنی بر رویکـرد توصیفی - تحلیلی میباشـد. جهت بررسی وضعیت سیاستگذاریهای حمایتی زراعی از عواملی مانند: عامل موقعیت، سطـح اجـرا، فاصله و دوری یا نزدیکی به مراکـز بازاری استفـاده شـده اسـت. نتایج حاصـل از این پژوهش بیـانگر این است که اعمـال سیاستگذاریهای حمایتی زراعی باعث حفظ 18/52 درصد کاربری اراضی زراعی، افزایش 2 برابری سطح کشت دوم نسبت به سال 1380، افزایش درآمد و کاهش 25 درصدی هزینهها در روستاهای شهرستان ماسال شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1000 - تحلیل نقش گردشگری روستایی در توسعه سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: شهرستان تکاب، استان آذربایجانغربی)
محمدصادق علیائیگردشگری روستایی با توجه به کارکردهای متنوع و نیز توانایی بالا در ایجاد ارتباط با سایر بخشهای اقتصادی به عنوان یک استراتژی برای توسعه مناطق روستایی مطرح گردیده است. هدف پژوهش حاضر در بررسی اثار گردشگری روستایی در توسعه مناطق روسـتایی شهرستان تکاب است. روش تحقیق در این پ أکثرگردشگری روستایی با توجه به کارکردهای متنوع و نیز توانایی بالا در ایجاد ارتباط با سایر بخشهای اقتصادی به عنوان یک استراتژی برای توسعه مناطق روستایی مطرح گردیده است. هدف پژوهش حاضر در بررسی اثار گردشگری روستایی در توسعه مناطق روسـتایی شهرستان تکاب است. روش تحقیق در این پژوهش از ترکیب روشهای اسنادی و پیمایشی و جمع آوری اطلاعات با استفاده از تکنیک مصاحبه حضوری مستقیم و تکمیل پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق ساکنان 6روستای شهرستان تکاب بر حسب قواعد نمونهگیری تصادفی انجام پذیرفته است. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از آزمونهای t تک نمونهای و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. نتـایج تحقیقات نـشان میدهد در مدل برازش رگرسیونی، ضریب تعیین برابر با (0.842)، و در سطح 99 درصد معنادار بوده است که نشاندهندهی تاثیر مثبت گردشگری روستایی بر ابعاد متغیرهای مستقل تحقیق میباشد. مقادیر ß در ابعاد اقتصادی (775)، اجتماعی-فرهنگی (0.176)، کالبدی (046)، محیطی (0.057) میباشد. گردشگری روستایی به دلیل ظرفیت های بالای اشتغال و درآمد زایی اگر مسئولین امر برنامهریزیهای دقیق و اصولی طرح نمایند میتواند نقش مهم و اساسی در توسعه روستایی منطقه داشته باشد و اگر چنانچه درست برنامهریزی نشود موجب خسارتهای زیستمحیطی و مشکلات اجتماعی در منطقه خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1001 - برنامهریزی راهبردی توسعه شهرهای جدید در ایران (مطالعه موردی: شهر جدید پردیس)
کیان شاکرمی محمد شکوهیمقدمه: در ایران شهرهای جدید باهدف کاهش تمرکززدایی از کلانشهرها و توسعه متعادل منطقهای احداث شدند، اما این شهرها از بدو تأسیس تابهحال خود درگیر یکسری مسائل و مشکلات عدیده ای شدهاند که نیازمند بررسی و بازنگری های اساسی هستند.هدف: در پژوهش حاضر هدف اصلی، مطالعه قابلیت أکثرمقدمه: در ایران شهرهای جدید باهدف کاهش تمرکززدایی از کلانشهرها و توسعه متعادل منطقهای احداث شدند، اما این شهرها از بدو تأسیس تابهحال خود درگیر یکسری مسائل و مشکلات عدیده ای شدهاند که نیازمند بررسی و بازنگری های اساسی هستند.هدف: در پژوهش حاضر هدف اصلی، مطالعه قابلیتهای و عوامل کلان تأثیرگذار بر توسعه شهر جدید پردیس است همچنین با توجه به نتایج به دست آمده به دنبال ارائه راهکارها و نقشه تناسب راهبردی برای توسعه موفق شهر جدید پردیس با استفاده از تکنیک جدید Meta-SOWT هستیم. روششناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و هدف تحقیق کاربردی میباشد. دادهها و اطلاعات موردنیاز از منابع اسنادی، کتابخانه و پیمایشی (پرسشنامه، مصاحبه) جمعآوریشده است. تعداد افراد نمونه 42 نفر از کارشناسان و پژوهشگران در حوزه برنامهریزی شهری بودهاند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر جدید پردیس می باشد.یافته ها: یافته ها حاکی از آنست که موقعیت شهر پردیس در نقشه رقابتی ازلحاظ پارامتر توسعه اقتصادی- اجتماعی(محورX) با امتیاز 75/2 از 5 امتیاز ممکن در سال 1404 در بین رقبای خود به ترتیب بعد از پرند و اندیشه که با امتیاز 4 و 5/3 در بالاترین جایگاه قرار دارند جایی دارد و همچنین در رقابت فشرده با هشتگرد و اشتهارد که امتیاز (85/2) را کسب کردهاند قرار دارد. در زمینه پارامتر جمعیتپذیری ( نمودارY) شهر پردیس در سال هدف با امتیاز 3 از 5 امتیاز ممکن به ترتیب دارای جایگاهی برابر با پرند و بالاتر از هشتگرد و اشتهارد خواهد داشت. نتایج: همچنین عوامل کلان تأثیرگذار بر توسعه شهر جدید پردیس عبارتاند از؛ سیاستهای کلان مدیریت کشور، کمبود بسترهای شغلی، زیرساختهای نامناسب، سیاستهای وزارت راه و شهرسازی در امر مسکن و مسئله خدمات شهری ازجمله تأمین آب شرب شهر هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1002 - بررسی پیامدهای اقتصادی _ اجتماعی اسکان عشایر (مطالعه موردی: سایت گدارپی شهرستان کرمانشاه)
ایوب محمودی مستعلی مرجان واحدیهدف از انجام پژوهش حاضر بررسی پیامدهای اقتصادی_ اجتماعی اسکان عشایر در سایت گدارپی در شهرستان کرمانشاه بوده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق، خانوارهای اسکان یافته در سایت مورد نظر، به تعداد 60 خا أکثرهدف از انجام پژوهش حاضر بررسی پیامدهای اقتصادی_ اجتماعی اسکان عشایر در سایت گدارپی در شهرستان کرمانشاه بوده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق، خانوارهای اسکان یافته در سایت مورد نظر، به تعداد 60 خانوار بودند که به دلیل محدود بودن جامعه آماری، تمامی این افراد به روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است که روایی محتوایی آن بر اساس نظرخواهی از صاحب نظران و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به میزان 72/0 تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی به کمک نرم افزار SPSSانجام شده است. نتایج آزمون مقایسه میانگینt همبسته در مورد شاخص های اقتصادی نشان داد که بین وضعیت درآمد، اشتغال و دامداری عشایر در شرایط قبل و بعد از اسکان، تفاوت معنیداری وجود نداشته اما در مورد وضعیت زراعت و تخریب جنگلها و مراتع، تفاوت معنی داری در سطح 99 درصد مشاهده شده است. همچنین در مورد شاخص های اجتماعی بین وضعیت سوادآموزی، وضعیت فرهنگی، دسترسی به امکانات رفاهی، امنیت، سن ازدواج و بهداشت محیطی و فردی، در دو شرایط قبل و بعد از اسکان تفاوت معنی داری در سطح 99 درصد وجود داشته و این شاخص ها نسبت به قبل از اسکان رشد مثبت داشته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1003 - عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر مهاجرت روستا- شهر بخش مرکزی شهرستان بویراحمد
روح اله کریمیان حسین آباد آیت اله کرمی علی شمس الدینیموضوع مهاجرتهای روستایی همواره مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی، جغرافیدانان و اقتصاد دانان بوده است. در دهههای گذشته، تحولات اقتصادی، اجتماعی حاکم بر کشور موجب حرکات شدید مهاجرتی گردیده است که این جابجایی در بعضی مناطق کشور با شدت بیشتری همراه بوده است. هدف از این پ أکثرموضوع مهاجرتهای روستایی همواره مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی، جغرافیدانان و اقتصاد دانان بوده است. در دهههای گذشته، تحولات اقتصادی، اجتماعی حاکم بر کشور موجب حرکات شدید مهاجرتی گردیده است که این جابجایی در بعضی مناطق کشور با شدت بیشتری همراه بوده است. هدف از این پژوهش بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر مهاجرت روستا-شهر بخش مرکزی شهرستان بویراحمد و ارایه راهکارهایی برای جلوگیری از مهاجرت روستا به شهر است. روش تحقیق پژوهش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی میباشد. برای گردآوری اطلاعات از منابع مختلفی مانند آمارنامه، نقشهها ، منابع کتابخانهای بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شامل ۱۶۵ نفر سرپرست خانوارهای مهاجر روستاهای بالای ۲۰ خانوار بخش مرکزی شهرستان بویراحمد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و جدول مورگان معین شد و برای گردآوری دادهها از پرسشنامه ساختار مند و محقق ساخته استفاده شد و روایی آن توسط اساتید متخصص و پس از انجام اصلاحات مورد تأیید قرار گرفت و برای تعیین پایایی آن از آلفای کرونباخ بهره گرفته ، که این ضریب بین۷۱۵/۰ تا ۸۱۹/۰ برآورد شد و نشان از بهینهگی پرسشنامه داشت. دادههای گردآوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه قرار گرفتند و یافتههای تحقیق نشان میدهد که عوامل اجتماعی دارای اولویت اول مهاجرین میباشد و در بین عوامل اجتماعی دسترسی آسانتر به ادارات و نهادهای دولتی و کم توجهی مسئولان به مشکلات روستا از بقیه مهمترند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1004 - تبیین اثرات محیط طبیعی در تنوع فعالیت های اقتصادی روستاهای حاشیه تالاب بندر انزلی
بهزاد مجیدی شیل سر محمدباسط قریشی تیمور آمار نصرالله مولائی هشجین پرویز رضاییامروزه توسعه بعنوان یک فرایند مهمترین بحث کشورها بویژه کشورهای درحال توسعه است،بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیتها و تنگناهای آنها در فرایند برنامه ریزی توسعه روستایی اهمیت بسزایی دارد. تالاب ها ارزش های غیرقابل انکاری از نظر اکولوژیک، اقتصادی و تفرجگاهی و زیبا أکثرامروزه توسعه بعنوان یک فرایند مهمترین بحث کشورها بویژه کشورهای درحال توسعه است،بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیتها و تنگناهای آنها در فرایند برنامه ریزی توسعه روستایی اهمیت بسزایی دارد. تالاب ها ارزش های غیرقابل انکاری از نظر اکولوژیک، اقتصادی و تفرجگاهی و زیبایی شناسی برای جوامع انسانی، جانوری و گیاهی دارند. ضمن تاکید بر این موضوع که تغییرات اقتصادی در روستاها نیز تابعی از شرایط عمومی در سطح ماکرو همچون اقتصاد ملی و ناحیه ای است اما میزان پذیرش این تغییرات در نقاط مختلف متفاوت و با سرعتهای متغیر صورت می پذیرد. پژهش حاضر با فرض اینکه تالاب دارای سهمی بسزا در اقتصاد روستاهای حاشه خود است انجام گرفته و جامعه نمونه شامل 15 روستا از شهرستان صومعه سرا و شهرستان بندر انزلی که در حاشیه تالاب قرار گرفته اند می باشند . در این پژوهش ابتدا وضعیت روستا های مورد مطالعه بر اساس اسناد موجود و مطالعات میدانی بررسی و تحلیل شده است. نتایج بررسی ها در زمینه تاثیر وجود تالاب انزلی در تنوع اقتصادی روستا بیانگر این مطلب بوده که شغل های مرتبط با تالاب در کل روستاهای حاشیه تالاب شامل صیادی ، شکار و گردشگری و صنایع دستی بوده به وجود آورده است اما به این دلیل که زیرساختهای لازم جهت بهره مند شدن روستاییان حاشیه از نعمت تالاب در جهات مختلف اقتصادی و زیستی فراهم نیامده لذا به صورت پتانسیلی بالقوه متروک مانده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1005 - مدلسازی ساختاری تفسیری عوامل اقتصادی اثرگذار بر زیستپذیری شهری (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)
برهان ویسی فریدون بابایی اقدم سهراب امیریانمقدمه: از آنجا که زیست پذیری مقدمه ای لازم برای دست یابی به توسعه پایدار است، امروزه، ارزیابی و سنجش آن در حوزۀ برنامه ریزی و سیاست گذاری برای سکونتگاه های شهری بسیار مورد توجه قرار گرفته است. زیست پذیری شامل ابعاد مختلفی زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی است که ارزیابی أکثرمقدمه: از آنجا که زیست پذیری مقدمه ای لازم برای دست یابی به توسعه پایدار است، امروزه، ارزیابی و سنجش آن در حوزۀ برنامه ریزی و سیاست گذاری برای سکونتگاه های شهری بسیار مورد توجه قرار گرفته است. زیست پذیری شامل ابعاد مختلفی زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی است که ارزیابی و بهبود هر بُعد در دست یابی به سکونتگاه زیست پذیر لازم و ضروری است.هدف: هدف پژوهش حاضر ضمن شناسایی و سط ح بندی شاخص های اقتصادی مؤثر بر زیست پذیری کلانشهر تبریز؛ ارزیابی وضعیت زیست پذیری اقتصادی در سطح مناطق 10 گانه این کلان شهرمی باشد.روششناسی تحقیق: نوع پژوهش کاربردی، روش مورد استفاده آن توصیفی – تحلیلی و داده ها با استفاده از مطالعات میدانی و روش اسنادی گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش خانوارهای ساکن در کلان شهر تبریز می باشند. جهت رسیدن به هدف اول پژوهش در ابتدا شاخص های مورد نیاز پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا، روش دلفی و مصاحبه با خبرگان در قالب 12 شاخص شناسایی شد، در مرحله بعد با استفاده از تکنیک مدلسازی ساختاری - تفسیری وضعیت شاخص ها و سطح بندی آنها انجام شد و در نهایت با استفاده از تکنیک میک مک نوع شاخص ها در قالب چهار نوع شاخص مستقل، وابسته، پیوندی و کلیدی شناسایی شدند. همچنین جهت رسیدن به هدف دوم پژوهش و ارزیابی زیست پذیری اقتصادی کلان شهر تبریز شاخص های شناسایی شده با استفاده از تکنیک موریس اصلاحی مورد بررسی قرار گرفتقلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، کلان شهر تبریز می باشد.یافته ها: 5 شاخص: وضعیت امنیت شغلی؛ درآمد مناسب و کافی؛ داشتن شغل مناسب؛ فرصت های شغلی مناسب و وجود فرصت های درآمد زایی در منطقه با میزان تأثیرگذاری 12 مؤثرترین شاخص ها اقتصادی در زمینۀ بهبود وضعیت زیست پذیری کلانشهر تبریز هستند. همچنین هیچ کدام از 10 منطقه تبریز در وضعیت زیست پذیری اقتصادی قابل قبول قرار ندارند.نتایج: با توجه به کلیدی بودن شاخص های مربوط به شغل و درآمد ایجاد فرصتهای شغلی جدید و متنوع برای کاهش بیکاری و گسترش فعالیتهای تولیدی و تجاری، بهرهبرداری از پتانسیل های اقتصادی قوی بازار در راستای ایجاد شغل مناسب در منطقه پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1006 - تحلیل موانع اقتصادی توسعه کارآفرینی گردشگری در مناطق روستایی با رویکرد ساختاری و نهادی (مطالعه موردی: دهستان زوارم، شهرستان شیروان)
سیده پروین حسینی حسین فراهانیچکیده:امروزه دنیای اقتصاد، از اقتصاد مدیریت محور با مقیاس بزرگ به اقتصاد کارآفرین محور با مقیاس کوچک روی آورده است و کارآفرینی ـ به خصوص در کسب و کارهای کوچک و متوسط ـ بهعنوان راهکاری برای سازاگاری با محیط متغیر پیرامون و نیروی محرکه اقتصاد شناخته شده است. بههمین منظو أکثرچکیده:امروزه دنیای اقتصاد، از اقتصاد مدیریت محور با مقیاس بزرگ به اقتصاد کارآفرین محور با مقیاس کوچک روی آورده است و کارآفرینی ـ به خصوص در کسب و کارهای کوچک و متوسط ـ بهعنوان راهکاری برای سازاگاری با محیط متغیر پیرامون و نیروی محرکه اقتصاد شناخته شده است. بههمین منظور این پژوهش با هدف تحلیل موانع اقتصادی توسعه کارآفرینی گردشگری نواحی روستایی انجام شده که از لحاظ ماهیت و روش توصیفی ـ تحلیلی و با توجه به اهداف کاربردی میباشد. جامعه آماری در این پژوهش شامل افراد ساکن در روستاهای دهستان زوارم میباشد. در جمعآوری اطلاعات و دادهها از مطالعات کتابخانهای و میدانی (مشاهده و تکمیل پرسشنامه) استفاده شده است، پس از جمعآوری اطلاعات از راه پرسشنامه، دادهها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین موانع اقتصادی با تغییر نهادی ساختاری با 235/0 درصد رابطه مستقیم وجود دارد، تا سطح 95 درصد معنادار میباشد، و موانع اقتصادی تأثیرگذار به حساب میآیند، این درحالی است که موانع اقتصادی (نارسایی تسهیلات اقتصادی، نارسایی نظامهای حمایتی، شکاف عرضه و تقاضا، نارسایی هماهنگی و مشارکت اقتصادی، سیاستگذاری و قوانین) مهم و تأثیرگذار به حساب میآیند، بهگونهای که شاخص نارسایی هماهنگی و مشارکت اقتصادی(388/0)، نارسایی نظامهای حمایتی(281/0)، سیاستگذاری و قوانین(132/0) سه شاخصی هستند که از لحاظ تأثیرگذاری الویتهای اول تا سوم را به خود اختصاص دادهاند.با توجه به نتایج کسب شده، موانع اقتصادی به لحاظ اثرگذاری، تأثیرگذار و نامطلوب شناخته شدهاند و باید در راستای توسعه کارآفرینی در نواحی روستایی تغییرات عمدهای در ساختار و نهاد حوزههای مختلف اقتصادی، صورت گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1007 - بررسی آسیبهای پیش روی توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی (مورد مطالعه: دهستان پسکوه، شهرستان سیب و سوران)
مهربی بی پسکوهی سیروس قنبری مهرشاد طولابی نژادجامعه روستایی کشورهای ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ و آسیبهای مختلف، محدودیتها ﻭ چالشهای مختلفی روبرو هستند که برای توسعه روستایی و رفع این مشکلات و مسائل لازم است که ابتدا آسیبهای پیش روی توسعه روستاها شناسایی شوند.هدف: هدف این پژوهش، بررسی آسیبهای پیش روی توسعه اقتصادی و أکثرجامعه روستایی کشورهای ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ و آسیبهای مختلف، محدودیتها ﻭ چالشهای مختلفی روبرو هستند که برای توسعه روستایی و رفع این مشکلات و مسائل لازم است که ابتدا آسیبهای پیش روی توسعه روستاها شناسایی شوند.هدف: هدف این پژوهش، بررسی آسیبهای پیش روی توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاهای مناطق مرزی در دهستان پسکوه، شهرستان سیب و سوران است.روششناسی تحقیق: پژوهش حاضر در زمره تحقیقات کاربردی است و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. دادههای لازم با ابزار پرسشنامهء محققساخته بدست آمد. جامعهء آماری پژوهش، خانوارهای ساکن در روستاهای دهستان پسکوه در شهرستان سیب و سوران بود که 338 خانوار با استفاده از فرمول کوکران مورد پرسشگری قرار گرفتند. تحلیل داده‎ها با بهرهگیری از آزمون رتبهای همانباشتگی نامحدود اکتشافی (روش جوهانسن) صورت گرفت. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، روستاهای مناطق مرزی در دهستان پسکوه، شهرستان سیب و سوران میباشد.یافتهها: نتایج نشان میدهد که شاخصهای درآمد و پسانداز، اشتغال، فقر، فعالیتهای کشاورزی، مالکیت از مهمترین آسیبهای اقتصادی و شاخصهای آموزش، رفاهی، بهداشت و درمان، تحصیلات، سلامت از مهمترین آسیبهای اجتماعی پیشروی توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاهای منطقه مورد مطالعه میباشند.نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که دهستان پسکوه در شهرستان سیب و سوران در استان سیستان و بلوچستان با توسعه نیافتگی روبرو میباششد. چرا روستاهای این منطقه با آسیبهای اقتصادی و اجتماعی زیادی روبرو بوده است. آین آسیبها همواره به عنوان چالشهای مانع از توسعه روستاهای این منطقه بودهاند که برای رفع آنها لازم است ضمن شناسایی آنها، این آسیبها برطرف شوند تا زمینه توسعه روستاهای منطقه فراهم شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1008 - تحلیل اهمیت اجتماعی و اقتصادی روستاهای حاشیه تالاب بندر انزلی
نصراله مولائی هشجین حسن دادرسمطالعه و تحقیق پیرامون روستا و مسائل مرتبط با آن از دو جنبه حائز اهمیت است. نخست نقشی که روستا در تولید و تأمین مواد اولیه بخش های مختلف کشاورزی دارد و دوم اینکه راه حل نهایی مسئله بیکاری شهری و تراکم جمعیت بهبود محیط روستایی است. با برقراری تعادل مناسب میان امکانات اق أکثرمطالعه و تحقیق پیرامون روستا و مسائل مرتبط با آن از دو جنبه حائز اهمیت است. نخست نقشی که روستا در تولید و تأمین مواد اولیه بخش های مختلف کشاورزی دارد و دوم اینکه راه حل نهایی مسئله بیکاری شهری و تراکم جمعیت بهبود محیط روستایی است. با برقراری تعادل مناسب میان امکانات اقتصاد شهر و روستا و نیز ایجاد شرایط مناسب برای مشارکت وسیع مردم در تلاش هایی که برای توسعه ملی صورت می گیرد و بهره مند شدن از مواهب آن، کشورهای در حال توسعه گام بزرگی در جهت تحقق معنای حقیقی توسعه بر خواهند داشت. بررسی اهمیت روستاهای حاشیه تالاب انزلی از جنبه های مختلف ضروری بوده است. تحلیل اهمیت اجتماعی و اقتصادی در روستاهای حاشیه تالاب بندر انزلی به عنوان هدف اصلی به شمار می رود. روستاهای حاشیه تالاب انزلی از لحاظ اجتماعی و اقتصادی، چه اهمیتی دارند؟ به عنوان پرسش اصلی مطرح بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد، اکثریت مطلق روستاییان حاشیه تالاب از برنامه ریزی جهت اشتغال زایی جوانان، ارتقاء وضعیت معیشتی و بالا بردن سطح زندگی در نهایت جلوگیری ازمهاجرت به شهرها راضی بودند. با توجه به پتانسیل های بالای منطقه مورد مطالعه و برنامه ریزی دقیق و مدون با سرمایه گذاری بخش های دولتی و خصوصی و مشارکت و همکاری روستاییان رابطه مثبت وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1009 - بررسی اثرات گردشگری خانههای دوم در توسعه جوامع محلی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای کامشگان و چنگوره شهرستان اوج)
علی اکبر عنابستانی احمد رومیانیگردشگری خانه های دوم بعنوان یکی از مهم ترین رویکردهای جدیدتوانسته است نقش مؤثری درتوسعه مناطق روستایی ایفا کند. هدف ازاین پژوهش بررسی اثرات گردشگریخانه هایدوم درتوسعه جوامع محلی روستاهای کامشگانو چنگوره (شهرستان اوج) می باشد و به دنبال پاسخ گویی به این سوال می باشد: آی أکثرگردشگری خانه های دوم بعنوان یکی از مهم ترین رویکردهای جدیدتوانسته است نقش مؤثری درتوسعه مناطق روستایی ایفا کند. هدف ازاین پژوهش بررسی اثرات گردشگریخانه هایدوم درتوسعه جوامع محلی روستاهای کامشگانو چنگوره (شهرستان اوج) می باشد و به دنبال پاسخ گویی به این سوال می باشد: آیا گردشگری خانه های دوم توانسته است منجر به توسعه روستایی در ابعاد (اقتصادی، اجتماعی، محیطی و کالبدی) در منطقه مورد مطالعه شود؟ نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است جامعه آماری این تحقیق 1177خانوار محاسبه شده است که از طریق فرمول اصلاح شده کوکوان 107 پرسش نامه بدست آمده و به صورت تصادفی بین خانوارها توزیع گردد تا اصل شانس برای همه رعایت شود. و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری توصیفی و استنباطی (آزمون t تک نمونه ای ، فریدمن، تحلیل مسیر و کروسکال والیس) استفاده شده است. یافته ها این پژوهش نشان داد که بین شاخص ها به کارگرفته شده رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد به طوری که بعد اقتصادی و کالبدی بیشترین اثرات و بعد اجتماعی و محیطی کمترین اثرات را به دنبال داشته استو از طرف دیگر، روستایی کامشگان به دلیل سرمایه گذاری مالکان خانه های دوم و دسترسی به خدمات، حمل نقل، زیرساخت و جاذبه متنوع بیشترین اثرات در زمینه ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و محیطی داشته است.با توجه به نتایج تحقیق، که نشان دهنده تأثیرات گردشگری خانه های دوم در ایجاد توسعه روستایی و گسترش ابعاد اقتصادی- اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی در محدوده مورد مطالعه می باشد می توان از آن به عنوان راهبردی برای کاهش مهاجرت، فقر و توسعه روستایی بهره گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1010 - اثرات اقتصادی و اجتماعی خشکسالی بر نواحی روستایی شهرستان گرمی (مطالعه موردی: دهستان آزادلو)
وحید ریاحی اصغر پاشازادهدر حال حاضر خشکسالی، یکی از مخاطرات مهم طبیعی محسوب می شود که دارای اثرات مستقیم و غیر مستقیم به ویژه در نواحی روستایی است. از جمله پیامدهای خشکسالی در نواحی روستایی، پیامدهای اقتصادی و اجتماعی است. از این رو بررسی علمی این پدیده به منظور برنامه ریزی و مقابله با آن ضرو أکثردر حال حاضر خشکسالی، یکی از مخاطرات مهم طبیعی محسوب می شود که دارای اثرات مستقیم و غیر مستقیم به ویژه در نواحی روستایی است. از جمله پیامدهای خشکسالی در نواحی روستایی، پیامدهای اقتصادی و اجتماعی است. از این رو بررسی علمی این پدیده به منظور برنامه ریزی و مقابله با آن ضروری می باشد. این مقاله به بررسی آثار خشکسالی سال های 1384 تا 1388 بر وضیعت جامعه روستایی شهرستان گرمی پرداخته است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده ها از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را جمعیت روستایی دهستان آزادلو با 24 روستا و خانوار 919 تشکیل می دهد که از بین آن ها 6 روستای بالای 50 خانوار که تأثیر خشکسالی بر آن ها بیشتر بوده به عنوان جامعه نمونه انتخاب شده است. برای بررسی جامعه نمونه با استفاده از فرمول کوکران 270 پرسش نامه به صورت طبقه بندی شده تصادفی در روستاهای نمونه تکمیل شده و برای تجزیه و تحلیل داده های پرسش نامه ای از نرم افزار SPSS استفاده گردیده است. نتایج حاصل از یافته های تحقیق حاکی از آن است که خسارات ناشی از خشکسالی در کاهش درآمد و پس انداز، تغییر در ساختار شغلی روستا، افزایش تمایل به مهاجرت از روستا، کاهش مشارکت و روابط اجتماعی و کاهش دام ها و تولیدات کشاورزی، تأثیر داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1011 - بررسی شاخص های اجتماعی- اقتصادی و تأثیر آن بر کیفیت مساکن محلات حاشیه نشین(مطالعه موردی: محلة حاشیه نشین شیخ آبادِ شهر قم)
مهدی قرخلو علی مهدی معصومه مهدیانمقوله مسکن از مهم ترین بخش های توسعه در یک جامعه است که با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی خود اثرات گسترده ای در ارائه سلامت و سیمای جامعه دارد. در این میان آنچه که بر کیفیت و کمیت مسکن تأثیر مستقیمی دارد، ویژگی های اقتصادی- اجتماعی می باشد که بازتاب ح أکثرمقوله مسکن از مهم ترین بخش های توسعه در یک جامعه است که با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی خود اثرات گسترده ای در ارائه سلامت و سیمای جامعه دارد. در این میان آنچه که بر کیفیت و کمیت مسکن تأثیر مستقیمی دارد، ویژگی های اقتصادی- اجتماعی می باشد که بازتاب حقیقی کیفیت و رفاه زندگی افراد خواهد بود. اما امروزه با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی، مشکلات عدیده ای از جمله ظهور محلات حاشیه نشین که عمده ترین نماد جهانی در شناخت آن سیما و مساکن نامطالوب است، دامن گیر بسیاری از شهرها به ویژه در کشورهای درحال توسعه شده است. نارسایی های عمده ای که امروزه این محلات در زمینه های مختلف اجتماعی، کالبدی، بهداشتی و به ویژه اقتصادی، با آن مواجه اند، موجب شده تا مسکن ساکنین این محلات که مأمن، پناهگاه، حریم خصوصی و مکانی برای آرامش انسان تلقی می شود، در شرایط مناسبی نباشد.از این رو نگارندگان مقاله حاضر با علم به به اهمیت مقوله حاشیه نشینی، کیفیت مسکن، سلامت زیست و... و با مطالعه مبانی نظری مرتبط با موضوع پژوهش و مطالعات میدانی جامع، به بررسی ویژگی های اجتماعی- اقتصادی و تأثیر آن بر کیفیت مسکن محله شیخ آباد شهر قم به عنوان یکی از شهرهای میلیونی و مهاجرپذیر ایران که با مشکل حاشیه نشینی مواجه اند، پرداخته اند. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی ـ تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات نیز بر مبنای مطالعات کتابخانه ای و میدانی(توزیع380پرسش نامه در میان ساکنین با استفاده از روش کوکران) بوده است. هم چنین جهت تحلیل داده های اخذ شده از مطالعات میدانی، از نرم افزار spssو جهت بررسی و اثبات وجود رابطه و همبستگی بین متغیرها از آزمون (Chi-Square) و من- ویتنی(Man- Wietny) استفاده شده است. نتیجه مقاله حاضر نشان می دهد که مساکن موجود در محله از کیفیت بسیار نامناسبی، به جهت ساختارهای ضعیف اجتماعی- فرهنگی، به ویژه اقتصادی ساکنین، برخوردار است که در نهایت منجر به نزول سطح زندگی، رفاه و امنیت ساکنین، در محله شیخ آباد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1012 - بررسی آثار و پیامدهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی حضور مهاجرین افغان در شهر زابل
خدارحم بزیحضور حداقل 10 هزار نفر از مهاجرین افغان (سال 1382 ) به مدت بیش از یک ربع قرن در شهر زابل، ما را بر آن داشت تا با توجه به اهمیت موضوع (بعد زمانی، جمعیتی و آثار و تبعات فعلی و آتی ) به تحقیق آن پرداخته تا از این راه، بسیاری از مسایل و مشکلات مبتلا به شهر زابل را که ناشی ا أکثرحضور حداقل 10 هزار نفر از مهاجرین افغان (سال 1382 ) به مدت بیش از یک ربع قرن در شهر زابل، ما را بر آن داشت تا با توجه به اهمیت موضوع (بعد زمانی، جمعیتی و آثار و تبعات فعلی و آتی ) به تحقیق آن پرداخته تا از این راه، بسیاری از مسایل و مشکلات مبتلا به شهر زابل را که ناشی از این پدید ه ی سیاسی اجتماعی بوده، مورد شناسایی قرار داده و جهت حل آن ها راهکارهای لازم ارایه گردد . این تحقیق عمدتاً به صورت مطالعات میدانی و برگرفته از شیو ههای رایج در جغرافیا انجام شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1013 - سنجش و تحلیل کیفیت زندگی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان مهبان، شهرستان نیک شهر)
فرامرز پریمانی مهدی جعفری عثمان بلوچینواحی روستایی درکشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته به ویژه در مناطق جغرافیایی خشک و دارای محدودیت طبیعی با چالش های عدیده ای در زمینه های منابع تولیدی و کسب درآمد، دستیابی به فرصت های مناسب شغلی، مسکن پایدار، برخورداری از بسیاری از امکانات اساسی و تسهیلات رفاهی أکثرنواحی روستایی درکشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته به ویژه در مناطق جغرافیایی خشک و دارای محدودیت طبیعی با چالش های عدیده ای در زمینه های منابع تولیدی و کسب درآمد، دستیابی به فرصت های مناسب شغلی، مسکن پایدار، برخورداری از بسیاری از امکانات اساسی و تسهیلات رفاهی و همچنین خدمات تفریحی و فراغتی مواجه هستند و از آنجایی که امروزه هدف نهایی برنامه ریزی ها و انواع توسعه، بهبود کیفیت زندگی است، مطالعه و سنجش آن در کلیه اجتماعات انسانی خصوصاً در سکونتگاه های روستایی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و جزو ضرورت های اساسی در فرآیند توسعه پایدار روستایی به حساب می آید. هدف اصلی این تحقیق سنجش کیفیت زندگی(عینی) روستاییان در ابعاد اقتصادی و اجتماعی در دهستان مهبان، شهرستان نیک شهر واقع در جنوب استان سیستان و بلوچستان می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تکمیل پرسش نامه بوده و برای تحلیل داده ها از نرم افزارSPSSاستفاده شده است. داده های تحقیق از 273 نفر سرپرست خانوار نمونه در روستاهای بالای 20 خانوار بدست آمده است. نتایج بدست آمده نشان می دهند،کیفیت زندگی روستاییان مهبان در ابعاد اقتصادی و اجتماعی از حد متوسط پایین تر است. منابع و امکانات اقتصادی(مالکیت زمین کشاورزی، مالکیت دام، خدمات بیمه کشاورزی و دام، میزان تولیدات کشاورزی، دامی و صنایع دستی)بیشترین تأثیر(1/076) و امکانات و خدمات اساسی(آب شرب لوله کشی،راه دسترسی،مسکن)، کمترین تأثیر(0/538) را بر کیفیت زندگی دارند. همچنین میزان جمعیت روستایی عاملی بسیار تأثیرگذار(1/751)برسطح کیفیت زندگی درمحدوده موردمطالعه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1014 - برنامه ریزی مقاصد گردشگری با تأکید بر توسعه پایدار اقتصادی شهر کیاسر(شهرستان ساری، مازندران)
کمیل عبدی اسداله دیوسالار مصطفی صفایی رینهگردشگری یکی از منابع اصلی درآمد ملی کشورهای توسعهیافته و برخی کشورهای در حال توسعه را تشکیلمیدهد. بسیاری از کشورهای پیشرفته و درحالتوسعه با درک جایگاه جهانگردی در چرخه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ارتباطات و مسائل سیاسی این فعالیت انسانی و پویا و صنعت بدون آلودگی را سرل أکثرگردشگری یکی از منابع اصلی درآمد ملی کشورهای توسعهیافته و برخی کشورهای در حال توسعه را تشکیلمیدهد. بسیاری از کشورهای پیشرفته و درحالتوسعه با درک جایگاه جهانگردی در چرخه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ارتباطات و مسائل سیاسی این فعالیت انسانی و پویا و صنعت بدون آلودگی را سرلوحه فعالیتهای پیشرو در کشورشان قرار دادهاند. هدف از پژوهش حاضر مطالعه و تدوین برنامه راهبردی و اجرایی توسعه صنعت گردشگری در راستای رشد و توسعه اقتصادی در شهر کیاسر میباشد. ادبیات تحقیق از منابع اسنادی- کتابخانهای و همچنین روش پیمایشی گرداوری شده است. روش تحقیق از نوع هدفتوصیفی- تحلیلی میباشد و با استفاده از مدل برنامهریزی استراتژیک SWOT، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید توسعه گردشگری شهر شناسایی و راهبردهای مناسب در راستای توسعه گردشگری در منطقه ارائهشده است. نتایج تحقیق نشان میدهد، باوجود جاذبههای فراوان اکو توریستی، شهر کیاسر نتوانسته از فرصتهای پیش رو استفاده لازم را درزمینه اقتصادی به عمل بیاورد. از مهمترین نقاط ضعف آن نیز نبود برنامهریزیهای جامع توسعه گردشگری، ضعف مدیریتی و نبود سرمایه لازم در این زمینه میباشد. راهبردهای تهاجمی تدوین شده توسعه گردشگری شهر کیاسر به ایجاد یک نظام برنامهریزی مناسب، فراهم آوردن امنیت در شهر، دسترسی آسان و توجه به فرهنگ و آدابورسوم بومی مردم میپردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1015 - نقش شبکه شهری در توسعه پایدار شهری(مطالعه موردی: استان مازندران)
علی شیخ اعظمی اسدالله دیوسالارامروزه مقوله توسعه دغدغه ی خاطر بسیاری از کشورهاست، و توسعه نیز چیزی جز رضایت بخش تر کردن وضعیت زندگی مردم نیست. مطالعه شبکه شهری به انسانها این آگاهی را می دهد که چگونه در فضای جغرافیایی معین بر موانع ارتباطی و مبادلاتی خود فائق آمده و ماشین اقتصادی نواحی و مناطق خود ر أکثرامروزه مقوله توسعه دغدغه ی خاطر بسیاری از کشورهاست، و توسعه نیز چیزی جز رضایت بخش تر کردن وضعیت زندگی مردم نیست. مطالعه شبکه شهری به انسانها این آگاهی را می دهد که چگونه در فضای جغرافیایی معین بر موانع ارتباطی و مبادلاتی خود فائق آمده و ماشین اقتصادی نواحی و مناطق خود را چگونه و به اتکا کدام داده ها بکار بیاندازند و با توجه به تعدد نقش شهرهای موجود در شبکه ،روابط پیچیده بین آنها در سطح ناحیه را چگونه برقرار کرده و نظم دهند ، تا این سیستم موجب رضایت بخش شدن زندگی شان شود. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است ، بنابراین از مدل نقطه جدایی برای تعیین شکل شبکه شهری استان مازندران براساس آستانه های اقتصادی یا مرز های تجاری شهرهای اصلی نواحی استان استفاده شده است و سپس با استفاده از شاخص ترکیبی توسعه، توسعه پایدار شهری استان در نواحی ( شهرستان های) استان تحت حاکمیت شهرهای اصلی شبکه تعیین شده است . در این پژوهش از روشهای کتابخانه ایی وکارتوگرافی برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است . جامعه آماری این تحقیق 51 شهر استان مازندران و بویژه 21 شهر مرکز نواحی این استان بوده است. برخی از نتایج بدست آمده در این پژوهش عبارت است از ؛ استان مازندران دارای شبکه شهری واحدی نیست( در شرق شبکه ایی قطاعی و در غرب شبکه ایی خطی ) ، نابرابری در میزان توسعه پایدار شهری در استان مازندران حکمفرما است ، تقریبا" شهرهای شبکه شهری خطی در سطح توسعه یافتگی بالا و شهرهای موجود در شبکه شهری قطاعی در طبقه فرو توسعه یافته و محروم قرار گرفتند ، نواحی (شهرستان های) محروم و فرو توسعه یافته استان دارای درصد شهرنشینی بالایی هستند ، با توجه به نقاط جدایی شهرهای مراکز نواحی( شهرستان) از شهر ساری ، شبکه شهری استان از طریق انتقال بموقع و عادلانه جریان ( در شبکه خطی) موجب توسعه و با مکش بی موقع و استعمارگونه جریان ( در شبکه قطاعی) موجب عدم توسعه و محرومیت شهرها شده است و ... تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1016 - تحلیل انقلاب مخملین در تحولات آسیای مرکزی و قفقاز و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران
یوسف زین العابدین سیدجواد میرزمانیانقلاب های رنگی یا مخملین به براندازی نرم و بدون خشونتی گفته می شود، که پس از فروپاشی شوروی خاصه در کشورهای تازه استقلال یافته آن، وارد ادبیات سیاسی شد. وقوع انقلاب های مخملی با حمایت غرب و آمریکا درکشورهایی نظیر گرجستان (انقلاب گل زرد (2003م)، اوکراین (انقلاب نارنجی200 أکثرانقلاب های رنگی یا مخملین به براندازی نرم و بدون خشونتی گفته می شود، که پس از فروپاشی شوروی خاصه در کشورهای تازه استقلال یافته آن، وارد ادبیات سیاسی شد. وقوع انقلاب های مخملی با حمایت غرب و آمریکا درکشورهایی نظیر گرجستان (انقلاب گل زرد (2003م)، اوکراین (انقلاب نارنجی2004 م)، و قرقیزستان (انقلاب لاله ای 2005 م) سبب تغییراتی در معادلات منطقه شد که جمهوری اسلامی ایران را نیز تحت تأثیر قرار داد که با مطالعه روند وقوع انقلاب، تغییرات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی این کشورها و تجزیه و تحلیل آنها می توان از تأثیر سو آن بر ایران کاست و از پیامدهای مثبت آن استقبال کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1017 - تأثیر عوامل طبیعی در جایگاه اقتصادی و اجتماعی شهر لار در سلسله مراتب شهری استان فارس
علی شکور رفعت شکریشهر یکی از پدیده های ساخت بشر در محیط زیست به شمار می رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعی و اقتصادی و مانند آن ها به وجود آمده است. ولی این موارد اهداف شهری به شمار نمی روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگی در آن اقدام أکثرشهر یکی از پدیده های ساخت بشر در محیط زیست به شمار می رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعی و اقتصادی و مانند آن ها به وجود آمده است. ولی این موارد اهداف شهری به شمار نمی روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگی در آن اقدام نموده است. شهرها باید بر مبنای نقش و وظیفه ای که در سطح منطقه دارد انجام وظیفه کنند و به نحوی در تمامی ابعاد توسعه یابند که اثرات منفی خود را به حداقل برسانند بنابراین لازم است برنامه ریزی های شهری به نحوی به اجرا درآیند که به سکونتگاه ها و الگوهای سازمانی و نوع فعالیت های انسانی به صورت یک جامعه بزرگ نگریسته شود بنابراین بیشترین هدف برا این اصل قرار دارد که برنامه ریزی های شهری همگام با هم پیش روند. سلسله مراتب شهری طبق یک تعریف عبارتند از: طبقه بندی شهرهای واقع در یک محدوده جغرافیایی براساس شاخص های جمعیتی و اهمیت و نقش عملکرد اداری آن ها به طوری که با یک محاسبه و نظم قابل سنجش بتوان شهرها را در گروه های مختلف دسته بندی نمود سلسله مراتب شهری در بسیاری از استان های کشور ما ناموزون است و اختلافات زیادی بین شهرها از لحاظ رتبه بندی آن ها بر اساس شاخص ها به چشم می خورد شهرهای استان فارس نیز دارای سلسله مراتب منظمی نیستند و علل و عوملی باعث شده که این سلسله مراتب مشکلاتی را ایجاد نماید. در پژوهش حاضر سلسله مراتب شهری استان فارس بر اساس سه الگوی متفاوت بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج حاصله با یکدیگر مقایسه و سلسله مراتب شهری آن تعیین و راهکارهایی برای بهبود وضعیت رتبه بندی آن ارائه گردیده است. یک سلسله مراتب شهری بسیار گسیخته و فاصله داری در سطح استان مشاهده می شود و شیراز با فاصله خیلی زیاد در مقابل 70 نقطه شهری قرار گرفته و شهر لار با جمعیت 65975نفر پس از شهرهای شیراز، مرودشت، جهرم، فسا، فیروزآباد، کازرون هفتمین شهر پر جمعیت استان می باشد. سلسله مراتب شهرستان های استان هیچ گونه شباهت و ارتباطی با الگوهای ذکر شده ندارد و شهرک هایی که در اطراف استان تأسیس شده صرفاً به خاطر کاهش فشار جمعیت و اسکان بخشی از این جمعیت می باشد بدون آن که قدرت خدماتی، رفاهی و اشتغال جامعه با رعایت فاصله و فواصل طبقاتی آن ها نسبت به مرکز استان وجود ندارد. در سلسله مراتب شهری استان فارس شهر لار از موقعیت اجتماعی و اقتصادی چندان مطلوبی برخوردار نیست و عوامل طبیعی در بین عوامل موثر در جایگاه اقتصادی و اجتماعی شهر لار و در سلسله مراتب شهری آن در استان نقش مهمی دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1018 - بررسی اثرات فضایی مناطق ویژه اقتصادی بر سکونتگاه های عسلویه (مطالعه موردی: منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی)
سیده عاطفه قاسمی فرخ مشیری آیت اله ممیزایرانکشوری درحال توسعه است که دائماً پروژه های اقتصادی گوناگون درمناطق مختلف آن اجرا می شود. غالب این پروژه ها (نظیر احداث سدها، تأسیسات اتمی و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی) در مقیاس بزرگ تأثیرات شدید اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی و محیطی- اکولوژیکی برمناطق پیرامونی خود می گذار أکثرایرانکشوری درحال توسعه است که دائماً پروژه های اقتصادی گوناگون درمناطق مختلف آن اجرا می شود. غالب این پروژه ها (نظیر احداث سدها، تأسیسات اتمی و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی) در مقیاس بزرگ تأثیرات شدید اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی و محیطی- اکولوژیکی برمناطق پیرامونی خود می گذارند. عدم ملاحظه به شرایط پایداری اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی این پروژه ها سبب شده تا کیفیت زندگی ساکنان مناطق اجرای طرح ها با خطر مواجه گردد.منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی در جنوب استان بوشهر یکی از مناطق است که به منظور استفاده از میدان گازی پارس جنوبی در سال 1377 تأسیس گردید. ورود چنین صنایع و ساختارهای مدرنی به جوامعی با ساختارهای سنتی بدون در نظر گرفتن ابعاد اجتماعی و فرهنگی آن، پیامدهای گوناگونی به همراه داشته است. هدف اصلی این پژوهش تحلیل اثرات فضایی منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی بر سکونتگاه های منطقه عسلویه است. پرسش اصلی این است که ورود صنعت به این منطقه چه پیامدهای داشته و این پیامدها چه تأثیراتی بر توسعه پایدار اجتماعات محلی گذاشته است. این پژوهش یک بررسی پیمایشی از نوع توصیفی است. بر این اساس جامعه آماری تحقیق 150 نفر، می باشد در جمع آوری داده ها از روش مصاحبه، مشاهده و پرسش نامه استفاده شده است. پایایی پرسش نامه از طریق آلفای کرونباخ و در روایی از دیدگاه های صاحب نظران و اساتید استفاده گردیده است. یافته ها نشان می دهد حضور صنعت و گسترش سریع تحولات صنعتی در منطقه پیامدهای مختلفی در سطوح مختلف اجتماعی، اقتصادی، کالبدیو زیست محیطی به همراه داشته است و منطقه را با معضلات جدی مواجه کرده است. شواهد نشان می دهد اجتناب کردن از این مشکلات در صورت داشتن برنامه ریزی فرابخشی امکان پذیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1019 - تبیین آثار طرح ایجاد تعاونی صیادی بر توسعه ی اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی سکونتگاه های روستایی شهرستان بردخون استان بوشهر
مسعود سامیان حشمت اله سعدی اسماعیل احمدی حق مسعود اسدی الهام انصاریهدف کلی در این تحقیق، تبیین نقش تعاونی های صیادی در توسعه اقتصادی- اجتماعی و کالبدی نواحی روستایی در شهر بردخون است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف تحقیقی- اکتشافی و به لحاظ گردآوری داده ها توصیفی- (علی- مقایسه ای) می باشد. جامعهآماریپژوهش، تعاونی های صیادیفعالدرسطحشهر بردخونمی أکثرهدف کلی در این تحقیق، تبیین نقش تعاونی های صیادی در توسعه اقتصادی- اجتماعی و کالبدی نواحی روستایی در شهر بردخون است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف تحقیقی- اکتشافی و به لحاظ گردآوری داده ها توصیفی- (علی- مقایسه ای) می باشد. جامعهآماریپژوهش، تعاونی های صیادیفعالدرسطحشهر بردخونمی باشد. به منظور تعیین روایی پرسشنامه از روش اعتبار محتوا استفاده شده است که با استفاده از نظرات استادان و متخصصان پس از چند مرحله اصلاح و بازنگری بدست آمد. جهت تعیین پایایی پرسش نامه، پیش آزمونی (30 پرسشنامه) درروستای آبکش انجام شد، ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده (0.864 تا 0.610)، حاکی از اعتبار پرسش نامه ی طراحی شده بود. نتایج نشان داد که میانگین اقتصادی کل برای روستاهای عضو 1.57 (با انحراف معیار 0.367) و روستاهای غیرعضو 1.51 (با انحراف معیار 1.82) می باشد. این ارقام نشان دهنده ی وضعیت اقتصادی بسیار ناچیز روستاهای عضو نسبت به غیر عضو در قبل از اجرای طرح می باشد. و میانگین اجتماعی-فرهنگی کل برای روستاهای عضو 2.122 (با انحراف معیار 0.609) و روستاهای غیرعضو 2.578 (با انحراف معیار 0.673) می باشد. این ارقام نشان دهنده ی وضعیت بهتر اجتماعی-فرهنگی کل روستاهای غیرعضو نسبت به عضو در قبل از اجرای طرح می باشد. با توجه به نتایج حاصله از آزمون تحلیل کواریانس می توان ادعا کرد که تعاونی صیادی اثر معناداری بر روستاها داشته است، اگرچه بین میانگین دو گروه از قبل نیز تفاوت در وضعیت اقتصادی و اجتماعی و کالبدی وجود داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1020 - نقش بازارهای دورهای محلی در توسعه اقتصادی - اجتماعی روستاهای استان گیلان
سید حسن مطیعی لنگرودی مجتبی قدیری معصوم محمد رضا رضوانی آئیژ عزمیبازارهای دوره ای محلی، مکانی برای فروش محصولات تولیدی کشاورزان و روستائیان می باشند. این بازارها نقش مهمی در توسعه روستایی دارند. زیرا هر تغییر و تحول در این بازارها بر روی زندگی به ویژه بهره وری های اقتصادی روستائیان و کشاورزان اثر می گذارد. بر این اساس هدف این تحقیق م أکثربازارهای دوره ای محلی، مکانی برای فروش محصولات تولیدی کشاورزان و روستائیان می باشند. این بازارها نقش مهمی در توسعه روستایی دارند. زیرا هر تغییر و تحول در این بازارها بر روی زندگی به ویژه بهره وری های اقتصادی روستائیان و کشاورزان اثر می گذارد. بر این اساس هدف این تحقیق مطالعه بازارهای دوره ای محلی و نقش آن در توسعه روستایی است. منطقه مورد مطالعه این تحقیق در 9 شهر دارای بازارهای دوره ای محلی می باشد که جامعه آماری آن شامل 300 فروشنده بوده است که به صورت قراردادی نیمی از جامعه مورد تحقیق مورد پرسش گری قرارگرفته اند. شهرهای نمونه بر اساس نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. در هر شهر با کمک نمونه گیری تصادفی سیستماتیک، نمونه ها از میان فروشندگان انتخاب شدند. پایایی تحقیق توسط آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت و روایی آن نیز توسط متخصصان کشاورزی و جغرافیای روستایی سنجش و بررسی شده است. داده های کسب شده در پرسش گری توسط نرم افزار SPSS داده پردازی و تحلیل شدند و از روش های توصیفی (میانگین، انحراف معیار، و C.V) و تحلیل عاملی جهت تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بازارهای دوره ای محلی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اثر مثبتی بر توسعه روستایی منطقه مورد مطالعه داشته اند. زیرا نتایج تحقیق حاکی از آن است که در بعد اقتصادی سه مؤلفه، در بعد اجتماعی و فرهنگی دو مؤلفه در بازارهای دوره ای وجود دارند که بر توسعه روستایی اثر گذارند و عامل توسعه اقتصادی و اجتماعی در نواحی روستایی منطقه می شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1021 - سنجش کیفیت زندگی در نواحی روستایی شهرستان گمیشان
علیرضا خواجه شاهکوهی عبدالحمید نظری زهره ستاریکیفیت زندگی می تواند متأثر از عوامل و مؤلفه های زیادی باشد که برخی از این عوامل مربوط به پایگاه اجتماعی - اقتصادی روستاییان (نظیر سطح تحصیلات، درآمد و...)، برخی مربوط به دسترسی به خدمات و زیرساخت های روستایی (نظیر راه، حمل و نقل عمومی، خانه بهداشت، درمانگاه و ...) و برخ أکثرکیفیت زندگی می تواند متأثر از عوامل و مؤلفه های زیادی باشد که برخی از این عوامل مربوط به پایگاه اجتماعی - اقتصادی روستاییان (نظیر سطح تحصیلات، درآمد و...)، برخی مربوط به دسترسی به خدمات و زیرساخت های روستایی (نظیر راه، حمل و نقل عمومی، خانه بهداشت، درمانگاه و ...) و برخی دیگر نیز مربوط به ویژگی های شخصی و فردی افراد (نظیر سن، جنس، وضعیت تأهل و...) می باشد. پژوهش حاضر با هدف سنجش عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی روستاییان در شهرستان گمیشان انجام شده است که بدین منظور از روش توصیفی- تحلیلی و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را سرپرستان خانوار ها در روستاهای شهرستان گمیشان تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و روش تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 252 نفر سرپرست خانوار انتخاب و پرسش نامه به صورت تصادفی ساده بین آن ها توزیع شده است. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. از آزمون آماری رگرسیون چندمتغیره و ضریب همبستگی اسپیرمن جهت سنجش میزان تأثیرگذاری عوامل مذکور بر کیفیت زندگی روستاییان استفاده شده است که یافته های به دست آمده نشان دهنده تأثیرگذاری تا سطح 99 درصد در بخش مؤلفه های پایگاه اقتصادی- اجتماعی، 95 درصد خدمات و زیرساخت های روستایی و تأثیرگذاری پایین وضعیت اجتماعی بر کیفیت زندگی روستاییان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1022 - صنایع روستایی عاملی تأثیرگذار بر فرایند توسعه اقتصادی و اجتماعی « نمونه :روستاهای بومهن»
اسماعیل نصیریاستراتژی ورود صنایع به نواحی روستایی بهعنوان راهکاری جهت توسعـه اقتصادی و اجتماعی کشورهای در حال توسعه تلقی میشود. مسلم است که نواحی صنعتی روستایی باعث جذب صنایع کوچک در روستاها موجب تقویت اقتصاد روستایی، افزایش ارزش افزوده مواد تولیدی، ایجاد مشاغل، صرفهجویی در مصرف أکثراستراتژی ورود صنایع به نواحی روستایی بهعنوان راهکاری جهت توسعـه اقتصادی و اجتماعی کشورهای در حال توسعه تلقی میشود. مسلم است که نواحی صنعتی روستایی باعث جذب صنایع کوچک در روستاها موجب تقویت اقتصاد روستایی، افزایش ارزش افزوده مواد تولیدی، ایجاد مشاغل، صرفهجویی در مصرف سرمایهها میشود. در این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر نواحی صنعتی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی ، ده روستا که (که در این بین پنج روستا دارای صنایع و پنج روستا فاقد صنایع هستند) در پیرامون شهر بومهن که در 40 کیلومتری کلانشهر تهران واقع شده است بهعنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. نتایج بهدست آمده از این تحقیق که با استفاده از روشهای آماری (پارامتری و ناپارامتری) و مطالعات میدانی در سال 1386 بهدست آمده، بیانگر آن است که در دو جامعه نمونه از ده شاخص برگزیده (خوراک، پوشاک، کیفیت مسکن، رضایت و ثبات شغلی و عدم مهاجرت و انگیزه ماندگاری و ...) در روستاهای مورد مطالعه تفاوت معناداری را نشان میدهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1023 - پیامدهای اقتصادی خشکسالی های دوره 85-1375 بر نواحی روستایی دهستان شاندیز شهرستان مشهد
هادی قنبرزاده ابوالفضل بهنیافربه طور کلی خشکسالی سال های 85-1375 اثرات اقتصادی و اجتماعی نسبتاً وسیعی در نواحی روستایی به ویژه به دلیل کمبود منابع آب ، کاهش سطح زیرکشت ، کاهش راندمان محصول و تلفات دامی داشته است .دهستان شاندیز با وسعت 337.85 کیلومترمربع به عنوان منطقه نمونه گردشگری در پایکوه های بین أکثربه طور کلی خشکسالی سال های 85-1375 اثرات اقتصادی و اجتماعی نسبتاً وسیعی در نواحی روستایی به ویژه به دلیل کمبود منابع آب ، کاهش سطح زیرکشت ، کاهش راندمان محصول و تلفات دامی داشته است .دهستان شاندیز با وسعت 337.85 کیلومترمربع به عنوان منطقه نمونه گردشگری در پایکوه های بینالود یکی از مراکز عمده فعالیت های باغداری ، زراعی و تولید مواد لبنی در حومه کلان شهر مشهد محسوب می شود . در سالهای اخیر خشکسالی در منطقه مورد مطالعه خسارات زیادی به بار آورده است . بروز خشکسالی در طی سال های 85-1375 که از طریق پایش خشکسالی در این محدوده به اثبات رسیده است ، بیش از 50% چشمه ها خشک شده و با کاهش منابع آب سطحی و زیرزمینی خسارات زیادی به بخش باغداری ، زراعت و دامداری وارد آورده است . با بررسی های به عمل آمده از منطقه مشخص گردید که در برخی از سالها خشکسالی های شدید تا متوسط به ویژه در آبادی های پایین دست دهستان پیامدهای اقتصادی جبران ناپذیری را به دنبال داشته است . به طوری که 64.9 درصد سطح زیر کشت باغات طی دهه خشکسالی نسبت به سال 1375 کاهش یافته است وسه روستای غسالخانه ، قرقی و معاون طی این دوره خالی از سکنه گردیدند . تغییرات سطح زیرکشت آبی طی دوره خشکسالی در روستاهای نمونه 3/624- هکتار بوده است . اراضی روستاهای پایین دست دهستان شاندیز که قبل از دهه خشکسالی تحت کشت محصولات سیر و پیاز بوده اند ، در اواخر دهه خشکسالی کاملاً لم یزرع شده و کشاورزان به سوی فعالیت های مبل سازی و غیر کشاورزی روی آورده اند . در این پژوهش با استفاده از چهار شاخص اقتصادی ، آثار و پیامدهای اقتصادی خشکسالی منطقه بررسی گردید . اهداف کلی مقاله حاضر عبارتند از ، آشکارسازی پایش خشکسالی طی دوره 85 – 1375 درمنطقه مورد مطالعه و آثار وپیامدهای اقتصادی خشکسالی ها بر نواحی روستایی دهستان شاندیز . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1024 - رابطه بین پایگاه اجتماعی– اقتصادی و سبک هویت با رفتار فرهنگی درکارکنان دانشگاه علوم پزشکی بجنورد
نرگس رضاییان بهرنگ اسماعیلی شادهدف پژوهش، بررسی رابطه پایگاه اجتماعی – اقتصادی و سبک هویت با رفتار فرهنگی با استناد به نظریه بوردیومی باشد. پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کارکنان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بجنورد می باشد. با توجه به حجم أکثرهدف پژوهش، بررسی رابطه پایگاه اجتماعی – اقتصادی و سبک هویت با رفتار فرهنگی با استناد به نظریه بوردیومی باشد. پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کارکنان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بجنورد می باشد. با توجه به حجم کوچک جامعه (50 نفر) انتخاب نمونه با استفاده از روش تمام شماری انجام شد. دادههای این پژوهش توسط پرسشنامه رفتار فرهنگی بوردیو (2011)، سبکهای هویت برزونسکی(1992 ) و پرسشنامه پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی آقازاده (1377) جمع آوری شد. پرسشنامه ها دارای روایی صوری ومحتوایی هستند وضریب پایایی آنها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب (901/0، 823/0، 907/0) می باشد. دادههای جمعآوریشده به کمک نرمافزار Spss نسخه 18 و Amos تحلیل شد. نتایج آزمون معادلات ساختاری نشان داد که بین سبکهای هویت و رفتار فرهنگی با سطح معناداری 042/0 و بین پایگاه اجتماعی – اقتصادی و رفتار فرهنگی با سطح معناداری 023/ 0 و بین سبکهای هویت وپایگاه اجتماعی –اقتصادی با سطح معناداری 001/0 رابطه معناداری برقرار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1025 - بررسی نقش میزان سرمایه اجتماعی و اقتصادی در رضایت شغلی معلمان (مطالعه موردی: معلمان مقطع متوسطه شهر ارومیه)
اردلان جهانگیری رشید احمدرش مریم عباسزادهاز مهمترین منابعی که رضایت شغلی معلمان را تحت تاثیر قرار می دهد می توان به میزان سرمایه های افراد از جمله سرمایه اجتماعی و اقتصادی اشاره کرد . هدف اساسی این پژوهش بررسی نقش میزان سرمایه اجتماعی، اقتصادی در رضایت شغلی معلمان متوسطه شهر ارومیه است. این تحقیق از نظر هدف کا أکثراز مهمترین منابعی که رضایت شغلی معلمان را تحت تاثیر قرار می دهد می توان به میزان سرمایه های افراد از جمله سرمایه اجتماعی و اقتصادی اشاره کرد . هدف اساسی این پژوهش بررسی نقش میزان سرمایه اجتماعی، اقتصادی در رضایت شغلی معلمان متوسطه شهر ارومیه است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گرد آوری داده ها همبستگی است و با ابزار های پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی و پرسشنامه سرمایه اقتصادی و پرسشنامه رضایت شغلی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلمان متوسطه شهر ارومیه به تعداد 2575 نفر که در سال 1395 مشغول به تدریس بودند، که از بین آنها 340 نفر (143 نفر زن و 197 نفر مرد) به عنوان حجم نمونه و به روش نمونهگیری خوشهای به این صورت که سطح شهر به 5 خوشه شمالی، جنوبی، مرکزی، شرقی و غربی تقسیم شد، سپس از هر خوشه، دبیرستان های موجود به صورت تصادفی متناسب با حجم نمونه انتخاب شدند.برای آزمون متغیرها و فرضیه های از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین دو متغیر سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی معلمان تفاوت آماری مستقیم و معنادار در سطح متوسطی قرار دارد.پس در نتیجه سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی زمینه را برای پیشرفت و خود شکوفایی بیشتر معلمان فراهم می نماید و در چنین زمینه ای رضایت و نگرش افراد به شغل بهبود پیدا می کنند و معلمان ادراک بهتری از معلمی خواهند داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1026 - بررسی جامعه شناختی میزان نوگرایی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان شوشتر
عبدالرضا هاشمی اشرف لشکری پورتحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان نوگرایی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان شوشتر انجام شد. برای این کار از میان جامعه آماری 3158 نفری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان های شهر شوشتر در سال تحصیلی 96-1395، تعداد 342 نفر با روش خوشه ای تص أکثرتحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان نوگرایی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان شوشتر انجام شد. برای این کار از میان جامعه آماری 3158 نفری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان های شهر شوشتر در سال تحصیلی 96-1395، تعداد 342 نفر با روش خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه تحقیق را تکمیل نمودند. ابزار اصلی گرد آوری تحقیق پرسشنامه ای با 58 گویه شامل خرده مقیاس های مشخصات عمومی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، اعتقادات دینی و استفاده از رسانههای مجازی بود که اعتبار و پایایی آن بررسی و تایید شد. نمونه گیری با همکاری اداره آموزش و پرورش شهرستان شوشتر با انتخاب تصادفی مدارس انجام شد و با حضور محقق در محل، پرسشنامه ها توزیع و پس از تکمیل جمع آوری گردید. داده های بدست آمده از پرسشنامه توسط آزمونهای آماری همبستگی اسپیرمن و رگرسیون گام به گام توسط نرمافزار SPSS در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد. نتایج نشان داد که پایگاه اقتصادی - اجتماعی خانواده (016/0=P)، رابطه مثبت وبا دینداری (001/0=P) رابطه معکوس با نوگرایی دارند. در میان قومیت ها(032/0=P) بیشترین نوگرایی در قوم بختیاری و کمترین نوگرایی در قوم عرب بود. اما بین میزان استفاده از انواع رسانه های سنتی و جدید (151/0=P) با نوگرایی رابطه معنی داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1027 - بررسی جامعهشناختی رابطه نشاط اجتماعی و میزان امید به زندگی در بین شهروندان شهر کیوی در سال 1396
محمد رحیمی لیلا رستمیاین تحقیق باهدف بررسی جامعهشناختی رابطه نشاط اجتماعی و میزان امید به زندگی در بین شهروندان شهر گیوی انجام شده است. برای تدوین چارچوب نظری پژوهش از نظریه، نظریهپردازانی همچون کنت، زیمل، مرتون و پارسونز استفاده شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و با تکنیک پرسشنامه ک أکثراین تحقیق باهدف بررسی جامعهشناختی رابطه نشاط اجتماعی و میزان امید به زندگی در بین شهروندان شهر گیوی انجام شده است. برای تدوین چارچوب نظری پژوهش از نظریه، نظریهپردازانی همچون کنت، زیمل، مرتون و پارسونز استفاده شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و با تکنیک پرسشنامه که دارای اعتبار صوری و اعتبار سازهای و اعتماد (آلفای کرونباخ 88/0 درصد) به گردآوری اطلاعات اقدام شد. جامعه آماری پژوهش شامل 7500 نفر از شهروندان شهر کیوی بودند که از بین آنها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 365 نفر به روش نمونهگیری تصادفی، خوشهای با حجم نامتناسب بهعنوان نمونه انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهرهگیری از نرمافزار spss پس از تهیه جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یکبعدی و دو بعدی تنظیم شد. یافتههای پژوهش نشانگر این بودند که امید به زندگی شهروندان شهر کیوی (67/3) در حد متوسط است و بین متغیرهای نشاط اجتماعی و امید به زندگی و ابعاد آن رابطه معنادار تأیید گردید. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد متغیرهای مستقل وارد شده در معادله جمعاً (46/0) درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1028 - فرایندهای تبعیض سیاسی – اجتماعی و هویت خواهی قومی (مورد مطالعه: جوانان شهرستان سنندج و قروه)
عباس شفیعی نیا یعقوب احمدیهویت قومی و تشدید و برجستگی آن یکی از مسایل اجتماعی مهم کشورهای چندقومیتی است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد بررسی وضعیت هویت خواهی قومی در بین جوانان شهرستان سنندج و قروه به عنوان دو الگوی متفاوت در استان کردستان با پس زمینه های مذهبی و تأکیدات قومی متفاوت برآمده است. أکثرهویت قومی و تشدید و برجستگی آن یکی از مسایل اجتماعی مهم کشورهای چندقومیتی است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد بررسی وضعیت هویت خواهی قومی در بین جوانان شهرستان سنندج و قروه به عنوان دو الگوی متفاوت در استان کردستان با پس زمینه های مذهبی و تأکیدات قومی متفاوت برآمده است. این مطالعه به روش توصیفی از نوع همبستگی با تکنیک پیمایش انجام پذیرفته است. جامعۀ آماری شامل جوانان ساکن در دو شهر سنندج و قروه استان کردستان میباشند که از جامعۀ مذکور بر پایۀ روش برآورد نمونه کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای360 نفر انتخاب شدند. به منظور جمع آوری دادهها از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل حاکی از آن است که میانگین نمره جوانان دو شهر قروه و سنندج در تمام ابعاد گرایشات قومگرایانه و میزان قوم-گرایی(بهطور کلی) دارای تفاوت معناداری وجود دارد. یکی از مهمترین عوامل در این زمینه متغیر زمینه ای مذهب (قروه اکثریت تشیع و سنندج اکثریت اهل تسنن) می باشد. به طوریکه میانگین گرایشات قومگرایانه در نزد جوانان اهل سنندج بیشتر از میانگین جوانان اهل قروه است. همچنین نتایج تحلیلی تحقیق از یک سو، بیانگر رابطه مستقیم تبعیض سیاسی، فرهنگی و اقتصادی-اجتماعی با گرایشات قومگرایانه (سیاسی، فرهنگی، اقتصادی-اجتماعی و میزان قومگرایی) است. از سوی دیگر، بیانگر وجود رابطه مستقیم بین رسانه ارتباطی و انواع گرایشات قومگرایانه است؛ به این معنا با افزایش هر کدام از این متغیّرها تمایل افراد به سوی گرایشات قومگرایانه افزایش می-یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1029 - بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با گرایش دانشجویان دختر به تفکر انتقادی با تاکید بر سرمایه فرهنگی
جمیله فهرستی منصور حقیقتیاناین پژوهش با هدف بررسی سطح گرایش دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان شهربندرعباس به تفکر انتقادی و با تاکید بر سرمایه فرهنگی انجام یافته است. متغیر وابسته پژوهش گرایش به تفکر انتقادی و متغیرهای مستقل، سن، رشته تحصیلی، سنوات تحصیل در دانشگاه، پایگاه اقتصادی –اجتماعی، م أکثراین پژوهش با هدف بررسی سطح گرایش دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان شهربندرعباس به تفکر انتقادی و با تاکید بر سرمایه فرهنگی انجام یافته است. متغیر وابسته پژوهش گرایش به تفکر انتقادی و متغیرهای مستقل، سن، رشته تحصیلی، سنوات تحصیل در دانشگاه، پایگاه اقتصادی –اجتماعی، میزان اعتماد به محتوای شبکههای اجتماعی و سرمایه فرهنگی است. جامعه آماری مورد پژوهش همه دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان شهر بندرعباس هستند که در مرکز پردیس فاطمه الزهرا شهر بندرعباس به تحصیل اشتغال داشتهاند که از تعداد 405 دانشجو نمونهای 120 نفری بر اساس جدول مورگان انتخاب شده و مورد آزمون قرار گرفتند. ابزار سنجش پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی ریکتس (2003) و پرسشنامه سرمایه فرهنگی بوردیو بود. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار spss نشان دادکه دانشجویان نمره متوسطی از گرایش به تفکر انتقادی کسب کردند. فرضیههای پژوهش با استفاده از ضرایب همبستگی اتا و پیرسون مورد سنجش قرار گرفتند. بر اساس نتایج پژوهش رابطه همبستگی ضعیفی بین متغیرهای زمینهای، سن، سنوات تحصیل در دانشگاه و گرایش به تفکر انتقادی وجود دارد. همچنین حاصل از تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که متغیرهای مستقل زمینهای مثل، سن، پایگاه اقتصادی –اجتماعی پیش بینی کننده گرایش به تفکر انتقادی در جامعه مورد مطالعه نبودند. از بین متغیرهای مستقل مفروض متغیر سرمایه فرهنگی و سرمایه عینی به عنوان یکی از مولفههای سرمایه فرهنگی پیش بینی کننده مثبت گرایش به تفکر انتقادی بودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1030 - ارائه مدل نوین اصل همکاری اجتماعی مبتنی بر نظریۀ بازیها در زبانشناسی اقتصادی
رویا صدیق ضیابری محسن قاسمی رضا خیرآبادیدر این مقاله با استفاده از نظریۀ بازیها (بازی علامتدهی بهطور خاص) و اصول مشارکت گرایس که مبتنی بر منظور و معناست، سعی شده است با کمک روش تحلیل محتوای کرپیندورف (2004)، به تجزیه و تحلیل چند مکالمۀ استخراج شده از فیلمهای ژانر درام اجتماعی پرداخته شود تا نشان دهیم استف أکثردر این مقاله با استفاده از نظریۀ بازیها (بازی علامتدهی بهطور خاص) و اصول مشارکت گرایس که مبتنی بر منظور و معناست، سعی شده است با کمک روش تحلیل محتوای کرپیندورف (2004)، به تجزیه و تحلیل چند مکالمۀ استخراج شده از فیلمهای ژانر درام اجتماعی پرداخته شود تا نشان دهیم استفاده از نظریۀ بازیها در کاربردشناسی میتواند منجر به پدید آمدن ساختار جدیدی از اصل همکاری گرایس شود. بدین منظور از میان فیلمهای تولیده شده در سال 96 در ژانر درام اجتماعی چندین مکالمه که نقضکنندۀ هریک از اصول چهارگانۀ گرایس بودند انتخاب و پس از تحلیل محتوا نقش نظریۀ بازیها در آنها نیز اعمال شد. نتایج تحلیل محتوا و اعمال نظریۀ بازیها نشان داد در مواردی که از نظر گرایس عدم هریک از قواعد باعث عدم برقراری ارتباط میشود، نظریه اجتماعی بازیها این خلاء و نقیضه را پوشش میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1031 - بررسی نقش عوامل های فردی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی در گرایش به اعتیاد در زنان (مورد مطالعه: استان گلستان)
اکرم محمدی نیکو علیرضا قربانی اعظم محمدی نیکواعتیاد به مواد مخدر یک آسیب اجتماعی است که ابتلاء به آن زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزشها، هنجارهای فرهنگی و اخلاقی است. این معضل تا چندی پیش خاص مردان تلقی میشد، اما اخیراً زنان را نیز درگیر کرده است. هدف: مقاله حاضر بررسی نقش عوامل های فردی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصا أکثراعتیاد به مواد مخدر یک آسیب اجتماعی است که ابتلاء به آن زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزشها، هنجارهای فرهنگی و اخلاقی است. این معضل تا چندی پیش خاص مردان تلقی میشد، اما اخیراً زنان را نیز درگیر کرده است. هدف: مقاله حاضر بررسی نقش عوامل های فردی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی در گرایش به اعتیاد در زنان استان گلستان است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و پیمایشی میباشد. روش: جامعه آماری شامل کلیهی زنان معتادی که به دو مرکز بازتوانی ویژه بانوان در شهرهای گرگان و آزادشهر با فراوانی 343 نفر مراجعه نموده اند. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 200 نفر با روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده، برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزار Amos استفاده شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده از مدل تحلیل عاملی نشان داد بیشترین عاملی که موجب اعتیاد زنان شده است عامل فردی با بار عاملی 0.92 می باشد، دومین عامل مربوط به عامل خانوادگی می باشد، سومین عامل اثرگذار عامل اجتماعی می باشد، عامل اقتصادی در جامعه مورد بررسی اثر به سزایی نداشته است و از مدل حذف گردید. نتیجه: در گرایش زنان به اعتیاد نقش عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی در این پژوهش بیشتر و برجسته تر بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1032 - تحلیل رونق تولید براساس کارایی اقتصادی و اجتماعی
محسن همتی نقی فاضلی سیف الله سعدالدینکارایی یکی از شاخص های ارزیابی عملکرد واحد اقتصادی بوده و ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﺭ ﻣﻘﻄﻌﻰ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.هدف از پژوهش حاضر تحلیل رونق تولید براساس کارایی اقتصادی و اجتماعی ( مورد مطالعه: شرکت روغن موتور ن أکثرکارایی یکی از شاخص های ارزیابی عملکرد واحد اقتصادی بوده و ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﺭ ﻣﻘﻄﻌﻰ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.هدف از پژوهش حاضر تحلیل رونق تولید براساس کارایی اقتصادی و اجتماعی ( مورد مطالعه: شرکت روغن موتور نانو ) می باشد.برای ارزیابی کارایی فنی نانو روغن ها چندین شاخص مهم در این صنعت، قبل از افزودن مواد نانو و بعد از افزودن آن، اندازه گیری شده و کارایی آن با توجه به میزان ضرایب اهمیت هر یک از شاخص ها ارزیابی گردید. به منظور ارزیابی کارایی اقتصادی نانو روغن ها، میزان کارکرد هر دو محصول با توجه به بهای تمام شده آنها بررسی شده و برای ارزیابی کارایی اجتماعی نانو روغن ها نیز شاخص مورد بررسی، کاهش مصرف سوخت و کاهش آلایندگی هوا بوده است. روش آزمون در این تحقیق روش مقایسه زوجی داده ها، با توجه به ضرایب اهمیت می باشد. نتایج تحقیق حاکی از افزایش بهره وری روغن موتور نانو در صورت استفاده از تکنولوژی نانو در فرآیند تولید بوده که با تغییر تکنولوژی و حرکت به سوی نانو سازی روغن موتور با افزایش 55 درصدی بهای تمام شده محصول، کارایی اقتصادی تولید کننده به میزان 89/4 درصد کاهش، کارایی اقتصادی مصرف کننده به میزان 40 درصد افزایش و کارایی اقتصادی محیط زیست به میزان16 درصد افزایش یافته است. بنابراین مطابق با مدل کارایی اجتماعی ارائه شده، با تجمیع کارایی اقتصادی تولید کننده، مصرف کننده و محیط زیست می توان نتیجه گرفت که کارایی اجتماعی نانو روغن ها به میزان 11/51 درصد افزایش یافته و می توانند موجب رونق تولید نیز گردند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1033 - مطالعه و بررسی تأثیر پایگاه اقتصادی-اجتماعی و میزان دینداری بر سبک زندگی (سنتی، مدرن) در بین دانشجویان
ابراهیم میرزایی احمدعلی حسابی معصومه میرزایی هادی خانیسبک زندگی به عنوان یک پدیده جدید با متاثر بودن از پیامدهای مدرنیته، می تواند معرف بخش عمده ای از مصرف کالاهای متفاوت اقتصادی و فرهنگی در بین افراد باشد. سبک زندگی افراد و گروه های متفاوت اجتماعی از عوامل متعددی در سطوح متفاوت کلان مدرن همچون عوامل اقتصادی و یا فرهنگی چو أکثرسبک زندگی به عنوان یک پدیده جدید با متاثر بودن از پیامدهای مدرنیته، می تواند معرف بخش عمده ای از مصرف کالاهای متفاوت اقتصادی و فرهنگی در بین افراد باشد. سبک زندگی افراد و گروه های متفاوت اجتماعی از عوامل متعددی در سطوح متفاوت کلان مدرن همچون عوامل اقتصادی و یا فرهنگی چون دین و در سطوح خرد همچون ویژگی های جنسیتی و قومیتی تأثیر می پذیرد. اما این که هر کدام از این عوامل تا چه حد می تواند بر شکل گیری و سبک زندگی مؤثر باشد مسأله ای تجربی است که برای رسیدن به این موضوع به پژوهش های تجربی نیازمندیم. با توجه به اینکه افراد در جامعه از پایگاه های اقتصادی- اجتماعی متفاوتی برخوردارند؛ پس متناسب با موقعیت اقتصادی-اجتماعی خود به انتخاب کالاهای مادی و مصرفی می پردازند. به عبارت دیگر وضعیت پایگاهی افراد در جامعه نقش تسهیل کننده یا محدود کننده ای در گزینش سبک زندگی آنان دارد. به این دلیل، شرایط زندگی، عقاید و افکار، دیدگاه های فرهنگی، جهان بینی و بالاخره نحوه گذران اوقات فراغت افراد نمی تواند از وضعیت اقتصادی- اجتماعی آنان منفک باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1034 - مطالعه جامعه شناختی تجربة زیسته زنان خود اتکای اقتصادی
سیده زهره بزرگ نژاد شیاده میثم موسایی رضا معینیپژوهش حاضر با هدف مطالعه تجربه زیسته زنان خود اتکای اقتصادی, و به روش نظریه پرداز داده محور انجام و اطلاعات از طریق مصاحبه های نیمه ساخت یافته با 31 زن شاغل و درآمدزا, که دارای فرزند هم هستند و در شهر بابل سکونت دارند جمع آوری, و به روش کدگذاری نظری و با استفاده از نرم أکثرپژوهش حاضر با هدف مطالعه تجربه زیسته زنان خود اتکای اقتصادی, و به روش نظریه پرداز داده محور انجام و اطلاعات از طریق مصاحبه های نیمه ساخت یافته با 31 زن شاغل و درآمدزا, که دارای فرزند هم هستند و در شهر بابل سکونت دارند جمع آوری, و به روش کدگذاری نظری و با استفاده از نرم افزار مکس کیودا تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهندکه زنان مورد مطالعه در اکثر موارد پدیده محوری "فشار نقش" را تجربه می کنند. شرایط علی این پدیده در سه مقوله ی نیاز مالی, حفظ نقش سنتی خانه داری, عدم حمایت اجتماعی و خانوادگی بیان شده است. شرایط میانجی نیز در قالب سن, تحصیلات, تحصیلات همسر و... بدست آمده است. از جمله, راهبردهای اتخاذ شده توانمند سازی جسمی و روحی, تحمل شرایط, نیمه وقت شدن و.... می باشد و مهمترین پیامدهای این راهبرد ها؛کسب جایگاه اجتماعی و فردی, آسیب های شغلی, خانوادگی و فردی و... هستند. نتیجه می شود که؛ در حال حاضر پدیده "فشار نقش" در بین مادران شاغل و درآمد زای ایرانی وجود دارد. از این رو می طلبد که نظام اجتماعی تدابیری را جهت توازن بین نقش های سنتی و نقش اقتصادی –اجتماعی آنان اتخاذ کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1035 - خوشهبندی پیشرفت اجتماعی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی
هدی رضایی روشن علی رحمانی فیروزجاه امیرمنصور طهرانچیان رضاعلی محسنیمقاله حاضر در نظر دارد تا میزان تأثیر متغیر پیشرفت اجتماعی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی را آزمون کند. برای این منظور آمارهای مربوط به پیشرفت اجتماعی، آزادی اقتصادی و همچنین تولید ناخالص داخلی سرانه در 128 کشور به ترتیب برگرفته از شاخص پیشرفت اجتماعی و بنیاد هریتیج أکثرمقاله حاضر در نظر دارد تا میزان تأثیر متغیر پیشرفت اجتماعی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی را آزمون کند. برای این منظور آمارهای مربوط به پیشرفت اجتماعی، آزادی اقتصادی و همچنین تولید ناخالص داخلی سرانه در 128 کشور به ترتیب برگرفته از شاخص پیشرفت اجتماعی و بنیاد هریتیج و بانک جهانی در سال 2017 و روشهای درخت تصمیمگیری و رگرسیون چندگانه استفاده شده است. نتایج حاصل از روش درخت تصمیمگیری نشان میدهد که تفاوتهای قابل توجهی در میزان پیشرفت اجتماعی و آزادی اقتصادی در بین کشورها با درآمدهای متفاوت وجود دارد. همچنین، نتایج برآورد رگرسیون چندگانه در سال تحت بررسی نشان میدهد که متغیرهای پیشرفت اجتماعی و آزادی اقتصادی در این کشورها مؤثر بوده و اثر مثبت و معنیداری بر روی تولید ناخالص داخلی سرانه داشته است. بدینترتیب میتوان گفت با مؤثر بودن این شاخصها، جامعه به سمت توسعه پیش رفته و رفاه اقتصادی و اجتماعی آمده و این جامعه یک جامعه ایدهآل خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1036 - ارزیابی و تببین اثر بخشی ساکنان مهاجر و اجرای طرح های مداخله دربافتهای فرسوده شهری (نمونه های مورد مطالعه بافتهای فرسوده زینبیه ،قائمیه،همت آباد اصفهان)
سید علی رضا امامی نجف آبادی شیرین طغیانی حمید صابریویژگی بافتهای فرسوده ( نوع مالکیت زمین ها ،فضای سکونتی واجتماعی و پایین بودن ارزش زمین و...) انگیزه ای برای جذب و سکونت مهاجرین به بافت فرسوده شده است. از نتایج این موضوع شکست یا طولانی تر شدن بسیاری از طرح های مداخله ودر نهایت عدم تحقق طرح های بعدی در این بافتها است. ت أکثرویژگی بافتهای فرسوده ( نوع مالکیت زمین ها ،فضای سکونتی واجتماعی و پایین بودن ارزش زمین و...) انگیزه ای برای جذب و سکونت مهاجرین به بافت فرسوده شده است. از نتایج این موضوع شکست یا طولانی تر شدن بسیاری از طرح های مداخله ودر نهایت عدم تحقق طرح های بعدی در این بافتها است. تحقیق حاضر با این هدف انجام شده تا اثر بخشی ساکنان مهاجر بر اجرای طرح های شهری را بررسی کند.این تحقیق توصیفی _تحلیلی است وبا شرح و بسط دو مفهوم بافت فرسوده و مهاجرین ساکن در آن ،مدلی تحلیلی ارائه کرده است. از طریق سنجش روایی وپایایی جهت بررسی پرسشنامه از ابزار تجزیه و تحلیل آماری ( نرم افزار SPSS ) و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها ،از فنون آماری تصمیم گیری های کیفی و کمی استفاده شده است. سه بافت فرسوده مشخص شده این پژوهش در شهر اصفهان از بافت های حاشیه ای شهر تاریخی اصفهان با سه بافت جمعیتی متمایز از مهاجرین دیگر کشورها ،برون استانی و درون استانی می باشند.لذا این سه بافت با توجه به تفاوت فرهنگی ،اجتماعی وقومی و کالبدی به عنوان نمونه مورد مطالعه جهت ارزیابی و تببین اثر بخشی ساکنان مهاجر و اجرای طرح های مداخله دربافتهای فرسوده شهری انتخاب شدند. در این پژوهش از میان روش های متفاوت نمونه گیری ،از نمونه گیری تصادفی طبقه بندی ساده استفاده شده است .تعداد نمونه پرسشنامه از محله قائمیه 226 نفر، محله زینبیه 60 نفر و محله همت آباد 70 نفر می باشد.نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که : هرچه مهاجرین درون استانی بیشتر باشد اثر بخشی طرح های مشارکتی شهری بالاتر خواهدبود. یعنی بین متغیرهای وضعیت مهاجرین ساکن در بافت فرسوده و اجرای طرح های شهری رابطه معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1037 - بازنمایی مولفه های اقتصادی سبک زندگی ایرانی – اسلامی در بازی های رایانه ای بومی
محمد رضا علی زاده علیرضا اسماعیلی شهرزاد بذرافشان محسن نوغانیبا پیشرفت فن آوری، سبک زندگی خانوادهها تغییر کرده و بازی رایانهای جایگاه ویژهای در بین خانوادهها پیدا کرده است. از دهه ۶۰ میلادی با ظهورپدیده ای به نام بازیهای رایانهای، تغییر سبک زندگی نیزهدف پنهان وپیدایی بود که در بسیاری از بازیهای رایانهای پایه ریزی شده است. أکثربا پیشرفت فن آوری، سبک زندگی خانوادهها تغییر کرده و بازی رایانهای جایگاه ویژهای در بین خانوادهها پیدا کرده است. از دهه ۶۰ میلادی با ظهورپدیده ای به نام بازیهای رایانهای، تغییر سبک زندگی نیزهدف پنهان وپیدایی بود که در بسیاری از بازیهای رایانهای پایه ریزی شده است.برخی بازیهای رایانهای خارجی با هدف تغییر سبک زندگی ، تغییر ارزشها و باورهای دینی و ایجاد دگرگونی در نگرشها وذهن کودکان تولید میشوند و از آنجا که کودکان ونوجوانان ،آیندهسازان جامعه هستند وتأثیرپذیری آنان از محتوای موجود در بازی های رایانه ای محرز است توجه به این مهم ، امری ضروری است.در بازی های رایانه ای با یک برنامه ریزی و هدف گذاری درست می توان به ترویج مهارت های زندگی و نیز اصول سبک زندگی ایرانی و اسلامی دست یافت ، البته به شرط آن که مسئولان و متولیان امر نیز حمایت های لازم را از بازی سازان وطنی داشته باشند.این مقاله با هدف تحلیل بازنمایی مؤلفه های اقتصادی سبک زندگی ایرانی – اسلامی در بازی های رایانه ای بومی به مطالعه و تحلیل این مؤلفه ها در پنج بازی رایانه ای داخلی پرداخته است.روش تحقیق در این مقاله، روش کیفی مبتنی بر نشانه شناسی مؤلفه های اقتصادی سبک زندگی ایرانی – اسلامی در بازی های رایانه ای بومی است.نتایج تحقیق که در قالب جداول تحلیلی ارائه شده، نشان دهنده آن است که ازقابلیت بالای صنعت بازی های رایانه ای بومی، درمعرفی و ترویج اصول،ارزش ها و مبانی زندگی ایرانی – اسلامی به درستی استفاده نشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1038 - حقوق و مسئولیت های شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ج.ا.ا و ارائه سیاست های راهبردی برای برنامه هفتم توسعه
مرجان خودی فاطمه براتلو عبدالرضا سبحانی علی اکبر فرهنگیهدف و زمینه: مطالعه و فهم وضعیت مقوله شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ج.ا. ا. و ارائه سیاست های راهبردی برای برنامه هفتم توسعه هدف اصلی این پژوهش است .روش: روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و از تکنیک تحلیل محتوا به منظور تحلیل متن برنامه أکثرهدف و زمینه: مطالعه و فهم وضعیت مقوله شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ج.ا. ا. و ارائه سیاست های راهبردی برای برنامه هفتم توسعه هدف اصلی این پژوهش است .روش: روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و از تکنیک تحلیل محتوا به منظور تحلیل متن برنامه های اول تا ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ج.ا.ا استفاده نموده است.یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد با رجوع به میزان توزیع فراوانی نسبی ابعاد شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه بعد حقوق شهروندی به مقدار 36/61 درصد نسبت به بعد مسئولیت های شهروندی با مقدار 64/38 درصد از وضعیت بهتر و بالاتری برخوردار است. به عبارت دیگر، بعد حقوق شهروندی به طور نسبی نزدیک به دو برابر بیشتر از مسئولیت های شهروندی مورد تأکید قرار گرفته است. نتیجه گیری: پراکندگی سیاست ها و اهداف برنامه ها نسبت به مقوله شهروندی چنان گسترده است که نمی توان مدعا نمود که در این برنامه ها یعنی از برنامه اول تا ششم توسعه روندی تکاملی و مشخصی از توجه و برنامه ریزی در خصوص همه مولفه ها و شاخص های حقوق و مسئولیت های شهروندی وجود دارد. وضعیت مقوله شهروندی در برنامه های اول تا ششم توسعه، ضمن پراکندگی، همچنین از سطح اندکی از توجه و تاکید برخوردار است که امید است در برنامه های آتی توسعه یعنی برنامه هفتم این موضوع مورد بازبینی و در نهایت برنامه ریزی در راستای شمولیت و توجه مناسب به مقوله شهروندی و ابعاد آن مورد تاکید قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1039 - مطالعه ی نقش سرمایه ی اجتماعی، سرمایه ی فرهنگی، سرمایه ی اقتصادی در گرایش به خشونت شهری در سه منطقه ی برخوردار، نیمه برخوردار و غیربرخوردار شهر اردبیل
سید جواد سیدنواز ساعی اقباله عزیزخانی صمد عابدینیخشونت شهری از جمله آسیب های اجتماعی است که در آن عوامل متعددی مؤثر است. در این تحقیق نقش سرمایه ی اجتماعی (با مؤلفه های شبکه ی روابط اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی) و سرمایه ی فرهنگی در بعد (عینیت یافته و تجسمیافته) و سرمایه ی اقتصادی و ارتباط آن ها در گرایش أکثرخشونت شهری از جمله آسیب های اجتماعی است که در آن عوامل متعددی مؤثر است. در این تحقیق نقش سرمایه ی اجتماعی (با مؤلفه های شبکه ی روابط اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی) و سرمایه ی فرهنگی در بعد (عینیت یافته و تجسمیافته) و سرمایه ی اقتصادی و ارتباط آن ها در گرایش به خشونت شهری در بین مردم اردبیل مورد مطالعه قرار گرفته است. این مطالعه به صورت پیمایشی انجام گرفته، در این مطالعه عمدتاً از تئوری شاو ومکی، هیرشی، باندورا استفاده شده، ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه بوده و از سه منطقه به روش سهمیهبندی براساس جمعیت هرمنطقه، نمونه جهت مطالعه انتخاب شده است. تجزیهوتحلیل اطلاعات بدست آمده از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه صورت گرفته، یافته های تحقیق نشان داد که بین سرمایه ی اجتماعی و سرمایه ی فرهنگی و سرمایه ی اقتصادی و گرایش به خشونت در بین مردم اردبیل رابطه ی معنیدار معکوس وجود دارد و همچنین میزان گرایش به خشونت در شهر اردبیل تا حدی بالاتر از حد متوسط نشان داده شده است و از طریق تحلیل واریانس یکطرفه گرایش به خشونت در مناطق برخوردار و غیربرخوردار بالاتر از منطقه ی نیمه برخوردار تأئید شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1040 - بررسی عوامل موثر بر احساس آنومی (بیهنجاری) سیاسی مطالعه موردی: شهروندان استان ایلام
مهرداد نوابخش عزالدین نوریان فرهدف از این پژوهش بررسی عوامل موثربراحساس آنومی سیاسی مطالعه موردی، شهروندان استان ایلام بوده و به منظور اجرای پژوهش محقق از روش توصیفی پیمایشی استفاده کرده است. واحد مطالعه در این پژوهش حاضر (شهروندان 18سال به بالا شهر ایلام طبق مفاد قانون اساسی کشور) خانوارهای شهر ایلا أکثرهدف از این پژوهش بررسی عوامل موثربراحساس آنومی سیاسی مطالعه موردی، شهروندان استان ایلام بوده و به منظور اجرای پژوهش محقق از روش توصیفی پیمایشی استفاده کرده است. واحد مطالعه در این پژوهش حاضر (شهروندان 18سال به بالا شهر ایلام طبق مفاد قانون اساسی کشور) خانوارهای شهر ایلام هستند که با مراجعه به این قشر متغیرها و خصایص مورد نظر آنان مورد سنجش و بررسی قرار داده شد. با استفاده از روش نمونهگیری کوکران، تعداد نمونه 414 نمونه انتخاب شدند. دادههای پژوهش در شهریور ماه 1394 گردآوری شده است. در این پژوهش با مطالعه آثار دورکیم مدل تئوری برای بررسی عوامل موثر بر احساس آنومی سیاسی تدوین شده که عبارتند از: تغییرات شتابان اقتصادی، همبستگی سیاسی، یگانگی دینی، ناعادلانه بودن قواعد، فردگرایی، وسکیولاریزم. در این پژوهش بررسی آنومی سیاسی از هفت بعد در قالب متغیرهای مستقل پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. در فرضیه اول که به بررسی نقش شتابان اقتصادی و صنعتی شدن بر احساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که سطح T آماره به میزان 25/1 و میزان سطح معنی داری در حدود 000/0 است. لذا، میتوان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. در فرضیه دوم که به بررسی نقش انسجام (تعهد) دینی بر احساس آنومی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمونT آماره به میزان 21/1- و میزان سطح معنی داری در حدود 016/0 است. لذا، میتوان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. در فرضیه سوم که به بررسی نقش احساس غیرعادلانه بودن قواعد بر احساس آنومی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 11/1 و میزان سطح معنی داری در حدود 018/0 است. لذا، نتیجه میگیریم که ارتباط این دو معناداری است. در فرضیه چهارم که به بررسی نقش فردگرایی بر احساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 11/4 و میزان سطح معنی داری در حدود 044/0 است. لذا، نتیجه میگیریم که ارتباط این دو معناداری است. در فرضیه پنجم که به بررسی نقش سکولاریزم براحساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 69/1 و میزان سطح معنی داری در حدود 26/22 است. لذا، میتوان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار نیست. در فرضیه ششم که به بررسی نقش پایگاه اجتماعی و اقتصادی بر احساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 92/3- و میزان سطح معنی داری در حدود 000/0 است. لذا، میتوان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. در فرضیه هفتم که به بررسی نقش همبستگی سیاسی بر احساس آنومی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون Tمعادل 86/2- و میزان سطح معنی داری در حدود 023/0 است. لذا، میتوان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. بنابراین، برای اندازه گیری متغیر وابسته پژوهش از چهار شاخص استفاده شد که عبارتند از: احساس آنومی سیاسی، آنومی سیاسی، نابهنجاری، تضاد هنجاری. نتایج تحلیل عاملی، آزمون T و خطای استاندارد نشان میدهد که: متغیرهای رشد شتابان اقتصادی، انسجام دینی، در حد متوسط به بالا، متغیرهای ناعادلانه بودن قواعد، فردگرایی و پایگاه اقتصادی– اجتماعی در حد متوسط و میانه، و متغیر سکولاریزم بسیار پایین تر از حد متوسط بر احساس آنومی سیاسی شهروندان تاثیرگذار بودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1041 - بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی- اسلامی در بین جوانان شهر کرمان
منصور حقیقتیان آمنه فیروزآبادی حمید محمودیانهدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی- اسلامی در بین جوانان شهر کرمان است، روش تحقیق، پیمایشی، از نظر هدف، جزو تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را جوانان 14 تا 29 ساله شهر کرمان تشکیل میدهند، بر اساس فرمول کوکران حجم نم أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی- اسلامی در بین جوانان شهر کرمان است، روش تحقیق، پیمایشی، از نظر هدف، جزو تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را جوانان 14 تا 29 ساله شهر کرمان تشکیل میدهند، بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 650 نفر تعیین گردید، شیوه نمونه گیری، خوشهای چندمرحلهای است. دادهها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، جمعآوری گردیده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار آماری SPSS استفاده شد، نتایج نشان داد بین سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی افراد و نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد. بین عوامل اجتماعی و فرهنگی و نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان با توجه به متغیرهای میانجی (سن، جنسیت، وضعیت تأهل و میزان تحصیلات) رابطه وجود دارد. بین نوع شغل، منطقه محل سکونت، منزلت شغلی و نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد، همچنین بین میزان آشنایی با فرهنگ غرب و نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1042 - بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اجتماعی و اقتصادی در شهر اصفهان
ابوطالب عزیزی سارا سیدیان هاشمیامروزه مفهوم توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار بیشتر از خود توسعه در محافل علمی مطرح شده است و بسیاری از جوامع از آن به عنوان مهمترین الگوی پیشرفت یاد میکنند. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اجتماعی و اقتصادی در شهر اصفهان به روش پیمایشی انجام شده است و جامعه آم أکثرامروزه مفهوم توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار بیشتر از خود توسعه در محافل علمی مطرح شده است و بسیاری از جوامع از آن به عنوان مهمترین الگوی پیشرفت یاد میکنند. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اجتماعی و اقتصادی در شهر اصفهان به روش پیمایشی انجام شده است و جامعه آماری پژوهش شامل همه شهروندان اصفهان بوده است که به کمک فرمول کوکران 400 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و روش نمونه گیری جهت دستیابی به نمونه پژوهشی معرف، نمونه گیری تصادفی بوده است. نتایج پژوهش نشان داده است که متغیرهای کیفیت زندگی، رفاه فردی، برابری قدرت خرید، احساس عدالت اجتماعی و درآمد سرانه به ترتیب دارای بیشترین سهم برای پیش بینی متغیر توسعه اجتماعی و اقتصادی شهروندان شهر اصفهان هستند. این پنج متغیر در مجموع 39 درصد از تغییرات متغیر وابسته (توسعه اجتماعی و اقتصادی) را تبیین میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1043 - تأثیر پایگاه اجتماعی- اقتصادی بر مشارکت سیاسی(مطالعه موردی: شهرستان مُهر)
غفار زارعی عبدالمیر جرفیمقاله حاضر با هدف بررسی تأثیر پایگاه اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مشارکت سیاسی در شهرستان مُهر از توابع استان فارس آماده شده است. پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه ساکنان شهرستان مُهر در سال 1397 به تعداد 12000 نفر می باشد ک أکثرمقاله حاضر با هدف بررسی تأثیر پایگاه اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مشارکت سیاسی در شهرستان مُهر از توابع استان فارس آماده شده است. پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه ساکنان شهرستان مُهر در سال 1397 به تعداد 12000 نفر می باشد که از این تعداد با استفاده از فرمول کوکران و به روش خوشهای 387 نفر بهعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است که سنجش مشارکت سیاسی با روایی مناسب و پایایی آلفای کرونباخ محاسبهشده 79/0 میباشد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS16 و Excel استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که پایگاه اجتماعی و اقتصادی تأثیر منفی معنیداری در سطح 01/0 بر مشارکت سیاسی دارد. وضعیت مشارکت سیاسی در منطقه مورد مطالعه بیشتر از حد میانگین (یا مطلوب) است. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که سطح تحصیلات بر مشارکت سیاسی تأثیر داشته است. همچنین سن و اشتغال تأثیری بر مشارکت سیاسی نداشته است. اما بهبود سطح درآمدی بر مشارکت سیاسی تأثیر منفی داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1044 - تبیین جامعهشناختی میزان و انواع دینداری مردم شهر بروجن
حسینعلی قجری مریم داوطلب بروجنییکی مسایل مهم هر جامعه، بالأخص جامعه ما، میزان و نوع دینداری مردم است که میتواند در ثبات یا عدم ثبات و توسعه یا عقبماندگی جامعه تأثیر بسزایی داشته باشد. با توجه به این اهمیت مقاله حاضر، برای بررسی تطبیقی نوع و میزان دینداری زنان و مردان و برخی متغیرهای اجتماعی تأثیرگذ أکثریکی مسایل مهم هر جامعه، بالأخص جامعه ما، میزان و نوع دینداری مردم است که میتواند در ثبات یا عدم ثبات و توسعه یا عقبماندگی جامعه تأثیر بسزایی داشته باشد. با توجه به این اهمیت مقاله حاضر، برای بررسی تطبیقی نوع و میزان دینداری زنان و مردان و برخی متغیرهای اجتماعی تأثیرگذار بر آن به نگارش درآمدهاست. در راستای این هدف و در پاسخ به سؤالاتی که دغدغۀ این مقاله بودهاست 9 فرضیه مطرح شدهاست. این فرضیهها مدعی هستند بین طبقه اجتماعی- اقتصادی، سرمایه اجتماعی و جنسیت با میزان و نوع دینداری مردان و زنان شهرستان بروجن رابطه معناداری وجود دارد. چارچوب نظری این مقاله، تلفیقی از نظریات جان هیک، گلاک و استارک، ماکس وبر، رابرت پاتنام، کلمن، بوردیو و نظریه نقش و نظریه یادگیری اجتماعی است. با بررسی نظریههای مختلف پس از شناسایی ابعاد و انواع دینداری در پاسخ به سئوالات تحقیق، متغیرهای طبقهاجتماعی – اقتصادی، سرمایه اجتماعی و جنسیت به عنوان متغیرهای تاثیر گذار بر نوع و میزان دینداری شناسایی شدند. روش تحقیق در این پژوهش، روش پیمایشی و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش مردان و زنان بالای 15 سال شهر بروجن هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر میباشد و روش نمونهگیری تصادفی ساده است. همچنین با استفاده از نرم افزار spss آمارههای توصیفی شامل (فراوانی، میانه، میانگین، حداقل و حداکثر نمرات، درصد فراوانی و...) و آمارهای استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس، رگرسیون و ...) و برای آزمون مدل نظری تحقیق از نرم افزار لیزرل استفاده شدهاست. اهم نتایج حاصله از این تجزیه و تحلیل عبارتند از: میزان دینداری زنان و مردان با مقدار t 719/0 و سطح معنی داری 047/0 متفاوت نیست. نوع دینداری زنان و مردان با مقدار t بدست آمده نشانگر این است که نوع دینداری زنان و مردان نیز متفاوت نیست. رابطه سرمایۀاجتماعی و میزان دینداری بر اساس ضریب همبستگی بدستآمده برابر با 234/0رابطه مستقیم و مثبت خواهد بود و بر اساس ضریب همبستگی بدستآمده بین دو متغیر سرمایهاجتماعی و نوع دینداری نیز همبستگی وجود دارد. میزان دینداری براساس طبقه اجتماعی - اقتصادی با مقدار F برابر 4/4 متفاوت است، اما نوع دینداری افراد بر حسب طبقه اجتماعی- اقتصادی بر اساس مقدار F، 955/0 متفاوت نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1045 - بررسی عوامل مؤثر بر دینداری (مطالعه موردی: زنان متأهل ساکن شهر گرگان)
غلامرضا خوش فر محبوبه ایلواریپژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل مؤثر بر دینداری انجام شده است. از آنجایی که دینداری بر روابط خانوادگی اثر گذار است و با نظر به اینکه در شرایط کنونی استحکام ارزش های دینی در خانواده یکی از اهداف مهم جامعه بشمار می رود، لذا پژوهش علمی در این زمینه از ضرورت و اهمیت بالایی ب أکثرپژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل مؤثر بر دینداری انجام شده است. از آنجایی که دینداری بر روابط خانوادگی اثر گذار است و با نظر به اینکه در شرایط کنونی استحکام ارزش های دینی در خانواده یکی از اهداف مهم جامعه بشمار می رود، لذا پژوهش علمی در این زمینه از ضرورت و اهمیت بالایی برخوردار است. روش پژوهش در این مطالعه، توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی زنان متأهل ساکن شهر گرگان است که تعداد آنها 144406 نفر بوده است. حجم نمونه آماری این پژوهش شامل 360 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران تعیین و با بکارگیری روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای توأم با شیوه نمونه گیری تصادفی سیستماتیک در 36 محله شهر گرگان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار سنجش در این پژوهش پرسشنامه دینداری گلاک و استارک بود. جهت تحلیل داده ها افزون بر روش های آمار توصیفی از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین مصرف رسانه ای، اعتماد اجتماعی و دینداری وجود ندارد در حالیکه بین سن، تحصیلات، مدت ازدواج، جمع فرزندان، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و دینداری رابطه معنادار وجود دارد. نتایج همچنین نشان داد که تحصیلات و پایگاه اقتصادی-اجتماعی با دینداری زنان رابطه منفی دارند. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان د اد که جمع فرزندان بالاترین اثر کل (به صورت فزاینده) را بر میزان دینداری زنان متأهل داشته است. همچنین بین دینداری زنان متولد شهر و روستا تفاوت معنی دار وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1046 - تغییرات ساختار اقتصادی بازار و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن (بررسی موردی بازار تبریز)
داوود پرچمی عاطفه محمدیبازار تبریز قطب اقتصادی مهم شمال غرب کشور است و از قدیم دارای نقش توزیعی و تولیدی بود. این مقاله سعی در بررسی تأثیر مدرنیسم و عناصر آن بر تغییرات ساختار اقتصادی بازار تبریز را دارد. منظور از ساخت اقتصادی بازار فعالیتهای و کارکردهای اقتصادی آن از قبیل تولید، توزیع، تجار أکثربازار تبریز قطب اقتصادی مهم شمال غرب کشور است و از قدیم دارای نقش توزیعی و تولیدی بود. این مقاله سعی در بررسی تأثیر مدرنیسم و عناصر آن بر تغییرات ساختار اقتصادی بازار تبریز را دارد. منظور از ساخت اقتصادی بازار فعالیتهای و کارکردهای اقتصادی آن از قبیل تولید، توزیع، تجارت، عمده و خردهفروشی است. برای بررسی تغییرات بازار از رویکرد ساختی-کارکردی استفاده شد. روش مورد استفاده در این تحقیق روش کیفی است. جمعآوری دادهها بهوسیله مصاحبه نیمه ساختیافته صورت گرفت و دادههای بهدستآمده با روش تحلیل محتوا تجزیه وتحلیل شدند. مهمترین تغییرات اقتصادی بازار تبریز عبارتاند از کاهش نقش تولیدی و توزیعی بازار، کاهش تجارت و از رونق افتادن برخی از اصناف مهم بازار. پیامد این تغییرات کاهش قدرت اقتصادی بازار تبریز است. مهمترین علل تغییرات رخداده عناصر مدرنیزاسیون شامل تکنولوژی، رسانهها، وسایل حملونقل هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1047 - بررسی رابطه عوامل جامعهشناختی با تمایل به مهاجرت در شهرستان مسجد سلیمان (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان مسجد سلیمان)
محمود یعقوبی دوست آمنه فتحعلی پورمهاجرت یکی از پدیدههای مهم جمعیتی است که امروزه،به خصوص در کشورهای جهان سوم مورد توجه است. افزایش سریع جمعیت شهرها،نبود امکانات شهری متناسب، ایجاد محلههای حاشیه نشینی،فقر و کمبود بهداشت گریبانگیر اکثرکشورهای جهان سوم است. هدف از مطالعه حاضربررسی رابطه عوامل جامعه شناخ أکثرمهاجرت یکی از پدیدههای مهم جمعیتی است که امروزه،به خصوص در کشورهای جهان سوم مورد توجه است. افزایش سریع جمعیت شهرها،نبود امکانات شهری متناسب، ایجاد محلههای حاشیه نشینی،فقر و کمبود بهداشت گریبانگیر اکثرکشورهای جهان سوم است. هدف از مطالعه حاضربررسی رابطه عوامل جامعه شناختی تمایل به مهاجرت در شهرستان مسجدسلیمان (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان مسجدسلیمان) است. روش پژوهش حاضر پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام مهاجران به شهرستان مسجدسلیمان بوده است. و تعداد 150 پرسشنامه محقق ساخته بین پاسخگویان توزیع گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها از جداول فراوانی، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. یافتهها نشان داد که بین پایگاه اجتماعی – اقتصادی، ارتباطات اجتماعی افراد، امنیت اجتماعی، امکانات بهداشتی – تفریحی و مهاجرت از روستا به شهرستان مسجدسلیمان رابطه معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی چند متغیره گام به گام نشان میدهد که متغیرپایگاه اجتماعی – اقتصادی افراد بیشترین تأثیر را در مهاجرت داشته است. در مجموع متغیرهای مستقل توانسته اند، 09/51 درصد تغییرات متغیر مهاجرت را تبیین نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1048 - تحلیلی جامعهشناختی عوامل مؤثر بر گزینش شغل زنان در خارج از منزل (مطالعه موردی: زنان شهر اهواز)
نبی اله ایدر فخرالدین سلطانیاین پژوهش با هدف تحلیلی جامعهشناختی عوامل مؤثر بر گزینش شغل زنان در خارج از منزل انجام شده است و بر اساس پارادایم و معرفت علمی تحقیق، روش کمی برای سنجش متغیرهای مورد بررسی انتخاب شده است. نمونه پژوهش تعداد 384 نفر از زنان 18 تا 60 ساله شهر اهواز هستند که اطلاعات آماری أکثراین پژوهش با هدف تحلیلی جامعهشناختی عوامل مؤثر بر گزینش شغل زنان در خارج از منزل انجام شده است و بر اساس پارادایم و معرفت علمی تحقیق، روش کمی برای سنجش متغیرهای مورد بررسی انتخاب شده است. نمونه پژوهش تعداد 384 نفر از زنان 18 تا 60 ساله شهر اهواز هستند که اطلاعات آماری به کمک پرسشنامه از آنها جمعآوری شده است. نتایج پژوهش در بحث تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان میدهد که مقدار ضریب همبستگی بین کل متغیرها 439/0 است که نشان میدهد بین مجموعه متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق همبستگی نسبتاً قوی وجود دارد. اما مقدار ضریب تعیین تعدیل شده برابر با 321/0 بوده گویای این واقعیت آماری است که 32 درصد از کل میزان گرایش به مشاغل خارج از منزل وابسته به 4 متغیر مستقل؛ عامل قدرت، عامل اقتصادی، عامل جامعهپذیری و عامل روان شناختی است. به عبارت دیگر متغیرهای مستقل 32 درصد واریانس متغیر وابسته گرایش به مشاغل بیرون از خانه را برآورد (پیشبینی) میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1049 - مطالعه وضعیت و همبسته های اقتصادی- اجتماعی و جمعیتی رفتار باروری زنان مهاجر (مطالعه موردی زنان افغانی مهاجر ساکن شهرستانهای پارسیان و لامرد)
رضا نوبخت علی قاسمی اردهایی محمدرضا برومندزادهبا وجود حضور طولانی مدت مهاجران افغانستانی در ایران، ویژگیها و رفتارهای جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته و شناخته شده است. هدف مطالعه حاضر شناخت رفتارهای جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی مهاجران افغانستانی واقع در مناطق جنوبی و کمتر توسعه یافته ایران ا أکثربا وجود حضور طولانی مدت مهاجران افغانستانی در ایران، ویژگیها و رفتارهای جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته و شناخته شده است. هدف مطالعه حاضر شناخت رفتارهای جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی مهاجران افغانستانی واقع در مناطق جنوبی و کمتر توسعه یافته ایران است. حجم جمعیتی قابل توجه مهاجران افغانستانی در ایران (4/1 میلیون نفر) و نیز سابقه طولانی مدت حضور آنان در جامعه ایران، بر ضرورت انجام مطالعهای در زمینه شناخت ویژگیهای مختلف این گروه از مهاجران تاکید میکند. بنابراین دو منطقه لامرد و پارسیان در دو استان فارس و هرمزگان انتخاب و از 115 زن 15 الی 49 ساله اطلاعات مورد نظر جمع آوری و تحلیل گردید. یافته ها بیانگر این موضوع است که باروری زنان مهاجر با جامعه مبدا و مقصد تفاوت معناداری دارد و باروری آنها در سطح بالاتری از استانهای مقصد است. در بین متغیرهای اجتماعی تنها تحصیلات زنان تفاوت باروری را تبیین می کند. قابل ذکر است ارتباط معناداری بین متغیرهای مدت اقامت،نسبت فامیلی زوجین وتعداد فرزندان وجود نداشت. پایین بودن سطح آگاهی زنان و نیز ازدواج در سنین پایین موجب عدم تحرک اجتماعی زنان مهاجر است. این دو عامل موجب بالاتر بودن سطح باروری زنان مهاجر نسبت به زنان جامعه مقصد گردیده است. به نظر می رسد وجود زمینه های فرهنگی و مذهبی مانند ازدواج در سنین پایین بویژه برای دختران، خواست فرزند پسر از عوامل تعیین کننده رفتار باروری مهاجران در دو شهرستان مورد مطالعه در سالهای آینده باشد و باروری آنان را در سطح بالاتر از افراد بومی قرار دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1050 - بررسی عوامل مؤثر بر شکلگیری هویت اجتماعی نوجوانان چرام
سیدعلی هاشمیان فر مسلم مرتضی پور کرم یعقوبی مهرداد کرمی گلنار قلی پوربشر از دیرباز با هویت و معیارهای تفکیک از و خانوادهاش از دیگران در ارتباط بوده است، مفهوم هویت به معنای امروزی به اوایل قرن 19 بر میگردد. در طول تاریخ هویتها گاهی صحنه رقابت و تنازع بودهاند و گاهی معیاری برای انسجام و حتی صلح اجتماعی شدهاند. اما امروزه این مفهوم یک أکثربشر از دیرباز با هویت و معیارهای تفکیک از و خانوادهاش از دیگران در ارتباط بوده است، مفهوم هویت به معنای امروزی به اوایل قرن 19 بر میگردد. در طول تاریخ هویتها گاهی صحنه رقابت و تنازع بودهاند و گاهی معیاری برای انسجام و حتی صلح اجتماعی شدهاند. اما امروزه این مفهوم یکی از مسایل مهم برای برنامهریزیهای اجتماعی است. این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر شکلگیری هویت اجتماعی نوجوانان چرام به روشی پیمایشی انجام شده است و از میان این افراد 100 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد که رابطه مستقیمی بین بین دینداری و تایید دیگران با همبستگی بسیار قویای با ضریب 80/0 وجود دارد و رابطه بین ارتباطات و دینداری با ضریب همبستگی 12/0 دارای همبستگی ضعیفی است، همچنین رابطه بین میزان دینداری با هویت اجتماعی رابطه مستقیم و معناداری است و در کل ضریب تاثیر پایبندی مذهبی بر هویت اجتماعی (62/0) بوده که به معنای تاثیر مستقیم دینداری بر هویت اجتماعی است. بدین معنی که هرچقدر پایبندی مذهبی بالا باشد، میزان هویت اجتماعی افراد بیشتر میشود و در همین راستا میزان ارتباطات نیز با ضریب بالاتری (69/0) تاثیر مستقیمی بر هویت اجتماعی دارد. همچنین تاثیر متغیرهای تایید دیگران، محیط، طبقه اجتماعی و اقتصادی بر هویت اجتماعی مثبت بوده است و مثبت بودن ضرایب نشان از مستقیم بودن رابطه بین متغیرهای مستقل بر وابسته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1051 - بررسی جامعهشناختی تاثیر طبقه اقتصادی و اجتماعی بر نظام ارزشی زنان شهر اصفهان
آیت اله بختیاری فرهدف این پژوهش بررسی جامعه شناختی تاثیر طبقه اقتصادی و اجتماعی بر نظام ارزشی زنان شهر اصفهان است. روش این بررسی پیمایشی بوده و به کمک پرسشنامه کتبی اطلاعات این بررسی در میان مناطق چندگانه شهر اصفهان بر اساس فرمول کوکران در میان جمعیت بالای 18 ساله زنان شهر اصفهان جمعآور أکثرهدف این پژوهش بررسی جامعه شناختی تاثیر طبقه اقتصادی و اجتماعی بر نظام ارزشی زنان شهر اصفهان است. روش این بررسی پیمایشی بوده و به کمک پرسشنامه کتبی اطلاعات این بررسی در میان مناطق چندگانه شهر اصفهان بر اساس فرمول کوکران در میان جمعیت بالای 18 ساله زنان شهر اصفهان جمعآوری شده است. نتایج حاصل از یافتهها گویای وجود رابطه معنادار بین طبقه اجتماعی-اقتصادی پاسخگویان با ارزشهای اخلاقی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بوده است، اما بین طبقه اجتماعی-اقتصادی و گرایشهای مذهبی افراد تفاوت معناداری مشاهده نشد و این به دلیل هم سطح بودن اعتقادات دینی و مذهبی افراد است که بر اساس یافتههای توصیفی پژوهش دارای بالاترین میانگین در میان سایر متغیرها بوده است. نتایج حاصل از مدلسازی معادله ساختاری گویای منطقی و قابل قبول بودن تمام رابط حاکم بر مدل تجربی تحقیق است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1052 - بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی شوشتر (با تاکید بر سیاست های اجتماعی موجود)
منوچهر کردزنگنه یوسف امینی رستم کردزنگنههدف از تحقیق بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی شوشتر بوده است. تحقیق پیمایشی و جمع آوری اطلاعات با کمک اسناد و پرسش نامه حاصل شده است. کلیه زنان تحت پوشش کمیته امداد و اداره بهزیستی شهرستان شوشتر در سال 1390 که در مجم أکثرهدف از تحقیق بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی شوشتر بوده است. تحقیق پیمایشی و جمع آوری اطلاعات با کمک اسناد و پرسش نامه حاصل شده است. کلیه زنان تحت پوشش کمیته امداد و اداره بهزیستی شهرستان شوشتر در سال 1390 که در مجموع 2300 نفر بوده اند، مورد مطالعه قرار گرفته اند از این تعداد 1700 نفر تحت پوشش کمیته امداد و 600 نفر تحت حمایت اداره بهزیستی قرار دارند. نتایج نشان می دهد، درصد بالایی از زنان با تحصیلات بالا مهارت خاصی ندارند و به جز سازمان حمایت کننده از طرف خانواده حمایت نمی شوند، بین ارزیابی دو گروه از وضعیت اجتماعی و اقتصادی خود تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین نتایج نشان می دهد که بین دو گروه زنان تحت سرپرست کمیته امداد و اداره بهزیستی تفاوت معنی داری به لحاظ درآمد، تحصیلات و میزان امکانات رفاهی وجود ندارد و سیاست های موجود دو سازمان بیشتر با رویکرد حمایت های اولیه زندگی است کمتر در راستای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1053 - بررسی امید به آینده و ارتباط آن با دینداری و پایگاه اقتصادی و اجتماعی، مورد مطالعه: ساکنان 18 سال و بالاترِ شهر یاسوج
میلاد رِئیسیزاده اصغر میرفردی آرمان حیدریآینده‎نگری یکی از موضوعات مهم و مورد توجّه اندیشمندان علوم اجتماعی است. این مقاله به بررسی امید به آینده و ارتباط آن با پایگاه اقتصادی و اجتماعی و دینداری پرداخته است. در این پژوهش از روش پیمایشی و جهت گردآوری دادهها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. متغیر وابسته این أکثرآینده‎نگری یکی از موضوعات مهم و مورد توجّه اندیشمندان علوم اجتماعی است. این مقاله به بررسی امید به آینده و ارتباط آن با پایگاه اقتصادی و اجتماعی و دینداری پرداخته است. در این پژوهش از روش پیمایشی و جهت گردآوری دادهها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. متغیر وابسته این پژوهش، امید به آینده و متغیرهای مستقل میزان دینداری، امکانات اقتصادی خانواده و پایگاه اقتصادی و اجتماعی بوده است. جامعۀ آماری مورد بررسی، افراد 18 سال به بالای شهر یاسوج بودند که بر اساس فرمول لین، 400 نفر به عنوان حجم نمونه محاسبه و به صورت نمونه گیری تصادفی از نوع خوشه ای انتخاب شدند. داده ها به وسیله پرسشنامه ساختمند ترکیبی محقق ساخته و دیگران ساخته گردآوری شد. اعتبار و پایایی ابزار سنجش به ترتیب با اعتبار صوری و ضریب آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد میزان امید به آینده با متغیرهای میزان دینداری، میزان امکانات اقتصادی خانواده و پایگاه اقتصادی اجتماعی ارتباط مثبت و معناداری دارد. تفاوت معناداری بین میزان امید زنان و مردان به آینده وجود داشت و مردان از امید بیشتری برخوردار بودند ولی بین میزان به آینده با توجه به وضعیت تأهل تفاوت معناداری وجود نداشت. آزمون رگرسیون چندمتغیره به روش گام به گام نشان داد که متغیرهای وارد شده به مدل توانستند 9/28 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کنند. نتیجه اینکه دینداری مهمترین عامل در حفظ و ارتقاء امیدواری در جامعه مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1054 - Techno-economic Efficiency of Trunk and Mechanical Harvest Aid Shakers for Harvesting Olive Fruits in Guilan Province, Iran
فرهاد نیری علی محمدی ترکاشوندThe main concern of an olive grower is primarily to achieve more income and profits. A harvesting method having higher efficiency and better fruit and oil quality, but a higher operation cost leads to a lower benefit. A study was carried out to evaluate the techno-econo أکثرThe main concern of an olive grower is primarily to achieve more income and profits. A harvesting method having higher efficiency and better fruit and oil quality, but a higher operation cost leads to a lower benefit. A study was carried out to evaluate the techno-economic performances of Trunk Shaker (TS) and Mechanical Harvest Aid (MHA) shaker for harvesting the yellow and Manzanilla olive cultivars in Guilan province, Iran. A factorial experiment based on randomized complete block design was used in four treatments at three replicates. The percentage of harvested fruit, fruit harvest rate (kg h-1), harvesting efficiency, leaf abscission, canned fruit acidity, and the percentage of bruised fruits, fruit tissue resistance were determined as the technical traits and benefit to cost ratio to evaluate the economic performance of experimental olive harvesting methods. The results showed that the TS with 60.6 had more harvesting percent of fruit than the MHA (24.1). Average harvesting time of a tree was recorded 10.7 minutes by TS that this was 8.2 minutes in MHA. The harvesting efficiency in TS method of Manzanilla variety was much more MHA method and yellow variety. The efficiency was 100.38 kg h-1 in TS that is more than in the method of MHA with 43.72 kg h-1. Fruits harvested with TS, with an average of 1.07 Newton, had a higher firmness of the fruits in compared to MHA method. TS method with 1270 dollar per day had more benefit compared to MHA method with a profit of $606. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1055 - Investigating Factors that Affecting Citrus Waste Production in Mazandaran Province, Iran
نرگس گرجی حسین شعبانعلی فمی هوشنگ ایروانیAgricultural waste management is one of the important issues that agricultural producers should consider to increase their income and environmental protection. Therefore, the investigation of factors that reduce the rate of agricultural production wastage as well as cit أکثرAgricultural waste management is one of the important issues that agricultural producers should consider to increase their income and environmental protection. Therefore, the investigation of factors that reduce the rate of agricultural production wastage as well as citrus production wastage is of utmost consequence in order to manage wastes, reduce environmental degradation and ecosystem destruction, and increase food security and economic growth. Inspired by this assumption, the aim of this study was to investigate factors affecting citrus waste production in Mazandaran Province, Northern Iran (N= 7867). A stratified random sampling method was employed to collect data from 165 farmers. The main tool to collect data was a self-designed questionnaire whose content validity was approved by a panel of experts and an exploratory factor analysis (EFA), and its reliability was confirmed by calculating a Cronbach's alpha coefficient (α ≥ 0.7).The results of the exploratory factor analysis showed that socioeconomic and technical factors altogether accounted for 60.257% of variances in citrus production wastage. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1056 - On the Effect of Rainfall Variations on Economic Variables: The Application of General Equilibrium Model
زینب معین الدینی حمید محمدی حسین محرابی بشرآبادیThe economy of Iran is dependent on many variables thatplay a role in its growth and development. On the other hand, rainfall is one of the important factors of climate changethat has affected economic strategic programs including thoseof the agricultural sector. Rainfa أکثرThe economy of Iran is dependent on many variables thatplay a role in its growth and development. On the other hand, rainfall is one of the important factors of climate changethat has affected economic strategic programs including thoseof the agricultural sector. Rainfall variations impact manyeconomic variables, some of which are explored here. Theaim of this study was to evaluate rainfall shocks on some economicvariables using a general equilibrium model thatincluded the best scenario representing the highest rainfall,the worst scenario representing the lowest rainfall, and normalscenario considering average rainfall. To check the effect ofthese changes on the agricultural sector, a set of commoditiesproduced by this section is considered separately, and othersections are considered in general. The results showed thatthe production of these commodities has been increased byabout 14% in the best rainfall scenario. All commodities havebeen faced with reduced consumption from 0.3% to 10.3% inthe worst rainfall scenario; this was the greatest loss ofproducts related to the agricultural commodities. Rainfall increasedthe price of all commodities by 0.25-28.7%, exceptfor industry. Both private and public investments wereinfluenced by rainfall change. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1057 - Agricultural Economic and Environmental Impacts of Water Resources Management Scenarios of Agricultural Sector in Qazvin Plain
مهرنوش میرزایی سعید یزدانی محمدرضا نظری ابوالفضل محمودی غلامرضا یاوری محسن شوکت فداییWith the widening of the gap in water supply and demand in recent years and the schemes of the Ministry of Energy to restore and balance underground tables, the agricultural sector is projected to be under increasing pressure due to the rationing programs and the alloca أکثرWith the widening of the gap in water supply and demand in recent years and the schemes of the Ministry of Energy to restore and balance underground tables, the agricultural sector is projected to be under increasing pressure due to the rationing programs and the allocation of water resources to other sectors with higher economic efficiency in water use. We explored the economic impacts of non-pricing policy of limiting water supply and the policies of water pricing, taxing, and subsidization as per each m3 water use over or below the average gross requirement of the planting pattern on the components of the agricultural sector in Qazvin Province using the data and statistics for the 2013-2014 growing season and the expansion of positive mathematical programming model with the maximum entropy approach. The results showed that the non-pricing policy of 50% limitation of water supply would have the highest economic return per m3 water use. It is estimated to be 0.23$. The highest reduction of chemical fertilizer use would be accomplished in the scenario of 50% limitation of water availability and the integrated scenario of 30% water availability limitation + 50% higher price for water. According to the comparison of employment per unit area vis-à-vis the reference year under different scenarios, the scenario of 50% limitation of water supply (20% increase per ha versus the reference year) would be the best for employment creation followed by the integrated scenario of 30% limitation of water availability. Since the non-pricing policy of limiting water availability would be more effective than the pricing policies in improving water use status and changing planting pattern, it is recommended to apply a combination of these policies in the studied region. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1058 - Socio-economic Impacts of Investment Development Policy on the Agricultural Sector
پرنیان زند حمیدرضا میرزایی خلیل آبادی حسین مهرابی بشرآبادی صدیقه نبی ییانInvestment in the agricultural sector is important because this sector greatly affects the realms of providing food independence and security, employment, sustainable development, and environmental preservation. So, this study investigated the socio-economic impacts (di أکثرInvestment in the agricultural sector is important because this sector greatly affects the realms of providing food independence and security, employment, sustainable development, and environmental preservation. So, this study investigated the socio-economic impacts (direct and indirect effects) of the investment development policy on the agricultural sector and its sub-sectors in Iran in 2011 using a social accounting matrix (SAM). The results included three scenarios including a 15% increase in investment in the agricultural sector, a 10% increase in the investment in the farming and gardening sub-sector, a 15% increase in the investment in the farming and gardening sub-sector, and a 10% increase in the investment in the other sub-sectors. They indicated that the total income of the economy was increased when these scenarios were implemented; however, the first scenario had a greater impact on the total income of the economy (13.12%) compared to the other scenarios. Furthermore, it can be said that the sectors of agriculture (2.98%) and industry (0.36%) were most influenced by the first scenario and the sub-sector of farming and gardening and the industrial sector were most influenced by the second and third scenarios. According to the results of this study, it is suggested to take some actions to develop crop insurance and secure investment against potential losses by the available risks in the agricultural sector. Moreover, the government can play an influential role in controlling inflation and preventing price fluctuations so as to assure and motivate investors to increase investment in the agricultural sector. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1059 - Key Barriers to Knowledge-Based Firms in Agricultural Industry
منوچهر انصاری حسین جمور محمد حق شناس محمد کاوسی کلاشمیGiven the importance of knowledge-based firms in the agricultural sector, this paper aimed to identify barriers hindering companies from becoming knowledge-based in the dominant competitive and dynamic environment. To this end, using a qualitative approach, in-depth int أکثرGiven the importance of knowledge-based firms in the agricultural sector, this paper aimed to identify barriers hindering companies from becoming knowledge-based in the dominant competitive and dynamic environment. To this end, using a qualitative approach, in-depth interviews were conducted to collect data from 38 experts and managers in agricultural companies working in Alborz Science and Technology Park Isfahan, Hamedan, and Tehran University. The main criterion for determining the sample size was to reach the theoretical saturation. All respondents were selected using a theoretical and purposeful sampling method. Data coding and analysis procedures were completed in three stages. According to the results of the study, five main internal and external elements were identified: market inefficiency, governance-administrative barriers, inefficient union or organization, lack of skills and professionalism, and the internal inefficiency of the company. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1060 - Estimating the Recreational Value of Chitgar Forest Park Using Contingent Valuation Method
حسن شفیعی سلیمان محمدی لیمائی امیراسلام بنیاد محمد کاوسی کلاشمیThe objective of this study was to estimate the recreational value of Chitgar forest park and the willingness to pay (WTP) of visitors to this park using the contingent valuation method (CVM). The questionnaire was used for data collection. The Cochran formula was appli أکثرThe objective of this study was to estimate the recreational value of Chitgar forest park and the willingness to pay (WTP) of visitors to this park using the contingent valuation method (CVM). The questionnaire was used for data collection. The Cochran formula was applied to determine the required sample size for the survey. The random sampling method was used to survey. The double-bounded dichotomous choice approach was used to design the questionnaire. A logit regression model was used to estimate the relationship between WTP and explanatory variables. The results of the logit model showed that WTP had a significant negative relationship with the explanatory variables such as the respondent's age, household size, education level, and membership in non-governmental organizations (NGOs). In addition, results indicated that WTP had a positive relation with respondents' gender, marital status, and monthly household revenue as the explanatory variables. Results showed that the maximum expected WTP of visitors was 79630 IRRials. Furthermore, results showed that the total annual economic value of the recreation in Chitgar forest park was 38.9 billion IRRials. The results of this study can help decision-makers to enhance the quality of Chitgar forest park, develop tourism, increase the number of visitors, and generate revenue for the park. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1061 - The comparison of algae production systems based on energy consumption and economic analysis: The application of data envelopment analysis
ناصر کاظمی محمد غلامی پرشکوهی احمد محمدی داود محمد زمانیThis paper aims to examine energy use efficiency and economic analysis in different microalgae production systems (open space and greenhouse method) using Data Envelopment Analysis (DEA) method. The data gathered from the laboratory of Islamic Azad University, Arak bran أکثرThis paper aims to examine energy use efficiency and economic analysis in different microalgae production systems (open space and greenhouse method) using Data Envelopment Analysis (DEA) method. The data gathered from the laboratory of Islamic Azad University, Arak branch was a place to conduct microalgae production experiments in different systems. The number of samples in each system production of microalgae was estimated to equal 20. The energy result showed that the average total input energy was 15920.40 and 17691.60 MJ kg-1 in the open space and greenhouse conditions, respectively. Also, the energy ratio for the open space and greenhouse conditions was estimated at 0.89 and 0.80, and the energy productivity index at 0.06 and 0.02 kg MJ−1, respectively. According to the economic analysis, the net return of the open space and greenhouse methods were 204376.59 and 269276.06 $ kg-1, respectively. The economic productivity of the open space and greenhouse cultivation methods were determined to be 0.17 and 0.16 kg $−1, respectively. The result of DEA demonstrated that the total optimized consumption of energy in the open space method was 14476.93 MJ kg-1. About 16355.21 MJ kg-1 was saved in the greenhouse method (7.55%) compared to the current cultivation conditions by converting inefficient to efficient cultivation. According to the investigations, it was found that open space cultivation consumes less energy and is more economical than greenhouse cultivation. As a result, promoting microalgae cultivation outdoors is preferable to greenhouse cultivation. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1062 - Estimating the Cost of Water and the Economic Value of Water in the Farmlands Covered by Man-Made Ponds: A Case Study of the Alborz Project Area in Iran
مجتبی نبی زاده ذوالپیرانی حمید امیرنژاد علی شاهنظریWater pricing is considered as one of the most important management tools of water resources, which can result in optimized allocation in the agricultural sector. In this regard, this study estimated the cost of water and the value of water in the farmlands covered by t أکثرWater pricing is considered as one of the most important management tools of water resources, which can result in optimized allocation in the agricultural sector. In this regard, this study estimated the cost of water and the value of water in the farmlands covered by the selected manmade ponds (MMPs) within the Alborz project area in Mazandaran Province using the engineering economics methods and production function calculation. The required data were collected via a survey conducted in 2013-2014 growing season. Sample size was estimated to be 198 people. After studying various production functions, transcendental production function was chosen as the best functional form. Next, the economic value of water for rice in the basin covered by the selected MMPs was calculated to be 19,065 IRR per m3 using an estimation of the production function. In addition, the cost of water per m3 in the selected MMPs was obtained as to be 868 IRR at the interest rate of 22% and 394 IRR at the interest rate of 12%. Comparing the cost of water with the economic value of water demonstrated that the economic value of water is higher than the cost of water in the selected MMPs, and that both of them had great difference with the price paid by farmers. The implication is that the existing gap between the real price and the price paid by farmers should be filled by the economical pricing of water. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1063 - تأثیر انتخاب روشهای تحلیل خطر بر اقتصاد طرح سد بهجت آباد
هادی جراحی ایرج گلابتونچی محسن پورکرمانی ملیحه نادعلیانسد بهجت آباد، در استان قزوین و در 65 کیلومتری شمال غرب شهر آبیک قرار دارد. زمینلرزههای رخ داده در این پهنه، از نوع کم عمق بوده و اغلب دارای گسیختگی سطحی هستند. در این مقاله سعی شد تا با استفاده از نقشههای زمینساخت، بررسی عکسهای هوایی و ماهوارهای و بانک دادههای لرزهای من أکثرسد بهجت آباد، در استان قزوین و در 65 کیلومتری شمال غرب شهر آبیک قرار دارد. زمینلرزههای رخ داده در این پهنه، از نوع کم عمق بوده و اغلب دارای گسیختگی سطحی هستند. در این مقاله سعی شد تا با استفاده از نقشههای زمینساخت، بررسی عکسهای هوایی و ماهوارهای و بانک دادههای لرزهای منطقه سیمای لرزهخیزی محدوده سد مشخص گردد. تحلیل خطر زمین لرزه براساس پراکنش، نوع و ریختشناسی گسلها و همچنین دادههای زمینلرزههای گذشته و معاصر انجام شد. این تحلیل ها با بکارگیری نرمافزار EZ-Frisk و با استفاده از روابط کاهندگی مناسب، به دو روش تعینی و احتمالی صورت گرفت. بر مبنای روش تعینی، مهم ترین سناریوی لرزه ای مربوط به گسل آبیک است که در صورت فعالیت، توانایی ایجاد بیشینه شتاب را در ساختگاه خواهد داشت. اما در روش جدید، جدایش خطر لرزهای که به منظور تعیین زمین لرزه کنترل کننده انجام شد، شاندهندهی اهمیت بیشتر گسل های طالقان، شمال تهران و شمال کرج (در فاصله دورتر) نسبت به گسل آبیک (در فاصله نزدیک تر) در ایجاد بیشینه شتاب میباشد. پس از طراحی سد بر مبنای نتایج هر دو روش، در صورت استفاده از روش جدایش خطر لرزه ای، به میزان 14 درصد صرفه جویی اقتصادی در هزینه های اجرایی سد بهجت آباد حاصل می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1064 - شناسایی منبع اقتصادی تیتانیم و تعیین منشا آن در رسوبات ساحلی منطقه لاریم و فرح آباد (استان مازندران)
اعظم داودی راضیه لکتیتانیم عنصری است که در طبیعت به صورت ترکیب با سایر عناصر وجود دارد. این عنصر دارای کاربردهای فراوانی است. با توجه به اینکه سواحل دریای خزر محیط مناسبی برای ذخایر پلاسری میباشند، این پژوهش با هدف شناسایی منبع اقتصادی تیتانیم صورت پذیرفت. در این مطالعه، 11 نمونه از رسوبا أکثرتیتانیم عنصری است که در طبیعت به صورت ترکیب با سایر عناصر وجود دارد. این عنصر دارای کاربردهای فراوانی است. با توجه به اینکه سواحل دریای خزر محیط مناسبی برای ذخایر پلاسری میباشند، این پژوهش با هدف شناسایی منبع اقتصادی تیتانیم صورت پذیرفت. در این مطالعه، 11 نمونه از رسوبات منطقه لاریم و فرح آباد برداشت و مورد تحلیلهای دانه بندی و ICP قرار گرفتند. نتایج با استفاده از پارامترهای آماری از جمله شاخصه ای گرایش مرکزی، شاخصهای پراکندگی، توزیع نرمال، انواع ضرایب همبستگی، تحلیل خوشهای و فاکتوری بدست آمد. بر اساس محاسبات انجام شده، میانگین غلظت این عنصر در منطقه مطالعاتی نسبت به میانگین آن در پوسته زمین بیشتر است. بر اساس مطالعه رسوبات منطقه، حداکثر مقدار تیتانیم نسبت به سایر عناصر، بالاتر از حد آستانه اقتصادی است که بیشتر در رسوبات گراولی مشاهده شده و به عنوان یک پتانسیل اقتصادی محسوب می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1065 - پیامدهای اسکان عشایر ایل بختیاری در استان خوزستان (مورد مطالعه: شهرک شهید قلیپور شوشتر)
طهماسب مقصودی کوروش داودیهدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیرات اجتماعی- اقتصادی اسکان عشایر بختیاری انجام شد. تحقیق حاضر از نظر روش جزو تحقیقات توصیفی- همبستگی بوده که به لحاظ هدف، کاربردی است. در تحقیق حاضر جامعه آماری سرپرستان خانوار عشایر اسکانیافته در شهرستان دزفول با 350 خانـوار بهعنوان ج أکثرهدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیرات اجتماعی- اقتصادی اسکان عشایر بختیاری انجام شد. تحقیق حاضر از نظر روش جزو تحقیقات توصیفی- همبستگی بوده که به لحاظ هدف، کاربردی است. در تحقیق حاضر جامعه آماری سرپرستان خانوار عشایر اسکانیافته در شهرستان دزفول با 350 خانـوار بهعنوان جامعة آماری درنظر گرفته شد و تعداد 50 خانوار از عشایر کوچرو ایل مذکور که فصل قشلاق در جوار کانونهای اسکان استقرار دارند، که با استفاده از فرمول کوکران 108 نفر از اعضای اسکانیافته بهعنوان حجم نمونه برآورد شد و 50 نفر از خانوار اسکان نیافته مورد سرشماری قرار گرفتند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه بود، که روایی آن بوسیله پانل متخصصان و پایایی ابزار تحقیق با استفاده از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای بخشهای مختلف احراز شد(85/0). نتایج تحقیق نشان داد که متغیر گرایش جهانشهری، متغیر میزان دسترسی به خدمات رفاهی، تعداد اعضای خانواده، متغیر مشارکت اجتماعی، متغیر سن و متغیر میزان اراضی کشاورزی هشت متغیری تاثیرگذار بر اسکان عشایر بختیاری در شهرک قلی پور بود. متغیرهای میزان دسترسی به خدمات رفاهی و تعداد اعضای خانواده نشان از تاثیر منفی بر تمایل به اسکان دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1066 - ارزشگذاری اقتصادی پایگاههای اطلاعاتی پیوسته مقالات لاتین از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی
ندا صیادی محمود مرادی صالح رحیمیهدف: ارزشگذاری اقتصادی پایگاههای اطلاعاتی پیوسته مقالات لاتین از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی است. روش پژوهش: در پژوهش حاضر از روش ارزشگذاری مشروط و معیار تمایل به پرداخت استفادهشده، جامعه آماری تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در سال تحصیل أکثرهدف: ارزشگذاری اقتصادی پایگاههای اطلاعاتی پیوسته مقالات لاتین از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی است. روش پژوهش: در پژوهش حاضر از روش ارزشگذاری مشروط و معیار تمایل به پرداخت استفادهشده، جامعه آماری تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در سال تحصیلی 95-1394 به تعداد 4145 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول میشل و کارسون، 523 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود و از روشهای آماری مانند، آمار توصیفی و رگرسیون لجستیک استفاده شد. یافتهها: میانگین تمایل به پرداخت سالیانه دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای استفاده از پایگاههای اطلاعاتی پیوسته مقالات لاتین حدود 248.566 تومان بود که معادل ارزش اقتصادی آن پایگاهها محسوب شد. همچنین از بین متغیرهای بررسیشده متغیرهای میزان استفاده از پایگاههای اطلاعاتی لاتین و دانشکده در استفاده سالیانه از پایگاههای اطلاعاتی لاتین تأثیرگذار بودند. نتیجهگیری: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی برای پایگاههای اطلاعاتی پیوسته مقالههای لاتین ارزش اقتصادی قائلاند زیرا در تبادل دانش و افزایش دسترسی به اطلاعات در موضوعات مختلف علمی اهمیت بسیاری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1067 - مقایسه کاربرد روشهای اقتصاد سنجی در ارزشگذاری اقتصادی خدمات کتابخانهها
ویدا صیفوری فهیمه باب الحوائجی فاطمه نوشین فرد داریوش مطلبیهدف: مقایسه کاربرد روش های اقتصادسنجی در ارزشگذاری اقتصادی خدمات کتابخانه های مرکزی است. روش: ارزش گذاری مشروط با تکنیک اولویت های اظهار شده و روشهای اقتصادسنجی چون رگرسیون خطی، لجستیک، پروبیت و هگمن استفاده شده است. جامعه آماری کاربران کتابخانه های مرکزی که با استفاد أکثرهدف: مقایسه کاربرد روش های اقتصادسنجی در ارزشگذاری اقتصادی خدمات کتابخانه های مرکزی است. روش: ارزش گذاری مشروط با تکنیک اولویت های اظهار شده و روشهای اقتصادسنجی چون رگرسیون خطی، لجستیک، پروبیت و هگمن استفاده شده است. جامعه آماری کاربران کتابخانه های مرکزی که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای، تعداد10 کتابخانه انتخاب و حجم نمونه با استفاده ازفرمول میشل وکارسون درسطح10درصد854 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته دوبعدی با 40 سؤال که از روایی صوری و پایایی با آلفای کرونباخ 83/0 برخوردار است. یافته ها: در بررسی اثر نهایی هر یک از متغیرها، مقدار تغییر در احتمالات پیش بینی شده متغیر وابسته الگو (تمایل به پرداخت کاربران) به ازای یک واحد تغییر در متغیر مورد نظر )در حالی که دیگر متغیرها ثابت هستند) نشان داد که بین متغیرهای توضیحی به کار گرفته شده در مدل ها هیچگونه هم خطی وجود ندارد، به گونه ای که ضریب همبستگی دو به دوی هیچ کدام از متغیرهای مستقل بیش از 54 درصد نبود. نتیجه گیری: عوامل جمعیت شناختی و فردی بیشتر از سایر عوامل برتمایل به پرداخت افراد موثر هستند. بر اساس کشش وزنی متغیر درآمد، درصورت ثابت بودن سایر عوامل موثر، افزایش1 درصدی در درآمد پاسخگویان احتمال پذیرش مبلغ پیشنهادی را بیش از 70% افزایش می دهد. تفاوت معنی داری در نتایج حاصل از دو روش لاجیت و پروبیت خطی مشاهده نشد. روش دو مرحله ای هگمن نیز با وجودی که می تواند میان عوامل موثر بر پذیرش تمایل به پرداخت و نیز عوامل موثر بر میزان آن تمایز قایل شود، در مجموع تمایل به پرداخت را نسبت به دو روش دیگر به میزان کمتری برآورد نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1068 - راهکارها و راهبردهای رشد اقتصادی در تحقق نظام پیشرفتهی اسلامی
نرگس نوروزیدر این مقاله به ارائه راهکارها و راهبردهای رشد اقتصادی در تحقق نظام پیشرفتهی اسلامی با تاکید بر بیانیهی گام دوم مقام معظم رهبری پرداخته می شود. در این بیانیه جنبه های مختلفی برای پیشرفت و تحقق نظام پیشرفتهی اسلامی مد نظر قرار گرفته است که می توان به تمرکز بر رشد علم أکثردر این مقاله به ارائه راهکارها و راهبردهای رشد اقتصادی در تحقق نظام پیشرفتهی اسلامی با تاکید بر بیانیهی گام دوم مقام معظم رهبری پرداخته می شود. در این بیانیه جنبه های مختلفی برای پیشرفت و تحقق نظام پیشرفتهی اسلامی مد نظر قرار گرفته است که می توان به تمرکز بر رشد علم و پژوهش، معنویت و اخلاق، اقتصاد، عدالت و مبارزه با فساد، استقلال و آزادی، عزت ملی و سبک زندگی اشاره کرد. اقتصاد به عنوان نقطهی قوت و عامل مهم سلطهناپذیری و نفوذناپذیری کشور مد نظر قرار گرفته است و از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان اقتصاد مقاومتی در بحرانهای رو به افزایش جهانی، الگویی الهامبخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشده است و زمینه و فرصت مناسب را برای نقش آفرینی مردم و فعالان اقتصادی در تحقق حماسه اقتصادی فراهم می کند. از این رو در این مقاله به بررسی ویژگیهای نظام پیشرفته اسلامی و راهکارها و راهبردهای رشد اقتصادی برای دستیابی یه این مهم خواهیم پرداخت. روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه ای و بر اساس اطلاعات ثبت شدهی قبلی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1069 - اقتصادی سازی و واگذاری طرحهای ناتمام عمرانی؛ رهیافتی برای ایران
حسنعلی محمدی محمد قاسمی کاوه خلیلی دامغانی غلامرضا هاشمزاده کیامرث فتحیحجم عظیم طرح های نیمه تمام یکی از واقعیت های مدیریت بخش عمومی در حال حاضر در کشور است. از یک سو اتمام این طرح ها نیازمند حجم منابع عظیمی است که تجهیز آن خارج از توان دولت است و از سوی دیگر تعدادی از این طرح ها در حوزه هایی است که امکان واگذاری آن ها وجود ندارد. نمایندگا أکثرحجم عظیم طرح های نیمه تمام یکی از واقعیت های مدیریت بخش عمومی در حال حاضر در کشور است. از یک سو اتمام این طرح ها نیازمند حجم منابع عظیمی است که تجهیز آن خارج از توان دولت است و از سوی دیگر تعدادی از این طرح ها در حوزه هایی است که امکان واگذاری آن ها وجود ندارد. نمایندگان مجلس تصویب لایحه مشارکت عمومی و خصوصی را راه حل طرح های نیمه تمام می دانند. این تحقیق که به روش کیفی انجام شده تلاش دارد با تحلیل نظرات خبرگان به دو سوال پاسخ دهد: اول آیا همه طرح های نیمه تمام را می توان واگذار کرد و دوم روش های اقتصادی سازی طرح ها برای واگذاری چیست؟ متن مصاحبه ها بوسیله نرم افزار کدگذاری باز شده است. نتایج تحلیل: در هر راه حلی توجه به شرایط زمینه ای (طبقه بندی طرح های ناتمام ، اقتصادی سازی آنها و...)، شرایط علی(کنترل تصویب طرح ها)، شرایط مداخله ای(عدم استفاده از ظرفیت های قوانین واگذاری ، عدم ورود سازمان خصوصی سازی و..)، راهبردها (تدوین پیش نیاز های حقوقی ،تهیه آیین نامه ها و... ) پیامد (ایجاد انگیزه برای مدیران طرح ها از طریق ایجاد روش بازگشت منابع صرفه جویی شده و...)ضرورت دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1070 - تبیین تاریخی نقش وزارت اقتصاد در جنگ هشت ساله
نوروز هاشم زهی رسول یاحی سمیه هاشم زهیجنگ تحمیلی عراق علیه ایران یک مقطع برجسته در تاریخ معاصر است. در دفاع ایران در این هشت سال، سازمانهای مختلف غیرنظامی نیز نقشآفرینی کردهاند. این مقاله به تحلیل عملکرد وزارت اقتصاد و دارایی در کمک و پشتیبانی از جنگ در مقطع تاریخی 1359 هجری شمسی تا سال 1367 پرداخته است. أکثرجنگ تحمیلی عراق علیه ایران یک مقطع برجسته در تاریخ معاصر است. در دفاع ایران در این هشت سال، سازمانهای مختلف غیرنظامی نیز نقشآفرینی کردهاند. این مقاله به تحلیل عملکرد وزارت اقتصاد و دارایی در کمک و پشتیبانی از جنگ در مقطع تاریخی 1359 هجری شمسی تا سال 1367 پرداخته است. رویکرد اصلی پژوهش کیفی میباشد و دادهها با تکنیک اسنادی و فیشبرداری از منابع دست اول و دوم جمعآوری شده است. نتایج نشان میدهد، وزارت اقتصاد و دارایی اقداماتی شامل، اعزام کارکنان به جبهههای جنگ، جمعآوری و اهداء کمکهای نقدی، اعزام ماشینآلات و وسایل نقلیه اهدایی، اسکان موقت به جنگزدگان و پرداخت مستمری به مهاجرین جنگ تحمیلی انجام داده که از مهمترین گونههای عملکرد عمومی وزارت میباشد. کنترل قیمتها در دوران جنگ، تشکیل ستاد بسیج اقتصادی، ایجاد اعتماد اقتصادی، نگهداری از بودجه جنگ، ایجاد نقدینگی، نظارت بر مالیات مستقیم و غیرمستقیم، نظارت بر سیاستهای ارزی، افزایش رشد بهرهوری تولید، کاهش رانتخواری، همکاری با بیمه ایران نیز از مهمترین گونههای عملکرد تخصصی این وزارتخانه بوده است. همچنین عملکرد ابزارهای پولی بانک مرکزی و آثار اقتصادی در دوران جنگ که شامل تحریمهای اقتصادی و خسارات وارده میشود، در این مقاله مورد بحث قرار گرفته اند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1071 - بررسی تاثیر جها نی شدن بر فرهنگ سیاسی ایرانیان
علی اکبر طالبی متین اسماعیل کاوسی عباسعلی قیومیاین تحقیق در راستای بررسی جها نی شدن و تاثیر آن بر فرهنگ سیاسی ایرانیان انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه دانش أکثراین تحقیق در راستای بررسی جها نی شدن و تاثیر آن بر فرهنگ سیاسی ایرانیان انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال می باشند که تعداد آنها حدودا 35000 نفر می باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری ساده می باشد. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه گیری (براساس شیوة نمونه گیری مندرج در جدول مورگان( تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در سه بعد و 44 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه ای لیکرت، و گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده ها در دو بخش متغیرهای زمینه ای و متغیر های اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده استفاده شده است. با توجه به داده های تحقیق می توان گفت، جهانی شدن بر فرهنگ سیاسی ایرانیان اثر مثبت و معنی داری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1072 - راهبردهای استقرار نظام منتورینگ در وزارت امور اقتصادی و دارایی در راستای تحقق سیاستهای کلی نظام اداری
صادق نورمحمدی کیومرث احمدی عادل صلواتیتوسعه سرمایههای سازمانی، نیازمند برنامه ریزی آموزشی و بهره مندی از الگوها و روشهای آموزشی است که این موضوع در بندهای 2-4-5-16 سیاستهای کلی نظام اداری مورد تاکید قرار گرفته است. افرادی که تحت نظر منتور میباشند منافعی از قبیل دستیابی به تحرک شغلی، پاداش بهتر، افزایش س أکثرتوسعه سرمایههای سازمانی، نیازمند برنامه ریزی آموزشی و بهره مندی از الگوها و روشهای آموزشی است که این موضوع در بندهای 2-4-5-16 سیاستهای کلی نظام اداری مورد تاکید قرار گرفته است. افرادی که تحت نظر منتور میباشند منافعی از قبیل دستیابی به تحرک شغلی، پاداش بهتر، افزایش سازگاری هنگام مواجهه با موقعیتهای جدید، صلاحیت حرفهای بیشتر، افزایش رضایت شغلی، کاهش استرس شغلی و تعارض نقش، را به دست میآورند هدف این پژوهش، طراحی مدلی جامع برای استقرار نظام منتورینگ در وزارت امور اقتصادی ودارایی میباشد. رویکرد تحقیق، کیفی و راهبرد با استفاده از روش دادهبنیاد است. همچنین جامعه آماری تحقیق شامل 20 نفر از خبرگان درون دانشگاهی و کارشناسان و ذیحسابان خبره و با تجربهی وزارت امور اقتصادی و دارایی بود. نتایج پژوهش نشان داد که مدل استقرار نظام منتورینگ در وزارت امور اقتصادی ودارایی دارای شامل: شرایط علی (اهداف اولیه و اهداف ثانویه)، مقولهها (دستیابی به الگوی استقرار نظام منتورینگ در سازمان و تعاملات و ارتباطات در سازمان)، بسترها (مهارتهای مدیریت، فرهنگ سازمانی، برنامه ریزی عملیاتی، سیستمها و فنآوری، سرمایه انسانی)، عوامل مداخلهگر (موانع ساختاری، موانع محتوایی)، راهبردها (شرایط و ویژگیهای فردی و شرایط و ویژگیهای سازمانی)، پیامدها (مزایای فردی و مزایای سازمانی) میباشد که طبق نظر خبرگان آن را میتوان به عنوان الگویی مناسب برای استقرار نظام منتورینگ در وزارت امور اقتصادی ودارایی معرفی نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1073 - ارائه مدل کیفی شناخت فرهنگ اقتصادی مردم ایران
مریم زاهدی محسن عامری شهرابی عباسعلی قیومیدر این پژوهش به منظور ارایه مدل کیفی شناخت فرهنگ اقتصادی مردم ایران، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 722 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 246 شاخص اصلی؛ در پنج بعد و 51 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در أکثردر این پژوهش به منظور ارایه مدل کیفی شناخت فرهنگ اقتصادی مردم ایران، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 722 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 246 شاخص اصلی؛ در پنج بعد و 51 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در بین 18 نفر از خبرگان علمی و اجرایی، این شاخص ها مورد جرح و تعدیل قرار گرفت. نهایتا مدل شناخت فرهنگ اقتصادی مردم ایران در پنج بعد فرهنگ اقتصادی مردم ایران، نقش دولت، نقش خانواده، اخلاق و اعتقادات دینی ارائه شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1074 - ارزیابی فنی و اقتصادی تولید ماده پفزا آزو دی کربن آمید
زهره طاهرخانی امید شجاعی الهه بهلول بندی هادی مومنی محمود اکبریآزو دی کربن آمید محبوب ترین عامل پف زا شیمیایی برای ساخت اسفنج های بسپاری است. با توجه به عدم تولید داخلی، آمار بالای واردات و مصرف زیاد این ماده در کشور، احداث واحد تولید آن ضروری به نظر می رسد. با این وجود، اتخاذ تصمیم مطمئن نسبت به سرمایه گذاری، نیازمند ارزیابی ج أکثرآزو دی کربن آمید محبوب ترین عامل پف زا شیمیایی برای ساخت اسفنج های بسپاری است. با توجه به عدم تولید داخلی، آمار بالای واردات و مصرف زیاد این ماده در کشور، احداث واحد تولید آن ضروری به نظر می رسد. با این وجود، اتخاذ تصمیم مطمئن نسبت به سرمایه گذاری، نیازمند ارزیابی جامع اقتصادی طرح است. در این پژوهش، ارزیابی اقتصادی تولید ماده آزودی کربن آمید انجام و شاخص های اقتصادی بررسی شدند. سرمایه ثابت، سرمایه در گردش و سرمایه کل طرح با ظرفیت 1000 تن در سال به ترتیب برابر با 230350، 117040 و 347390 میلیون ریال، برآورد شدند. ارزیابی شاخص های اقتصادی طرح مشتمل بر نرخ بازده داخلی (IRR) برابر با 38 %، ارزش خالص فعلی (NPV) برابر با 126701 میلیون ریال، نرخ برگشت سالیانه 31 % و دوره بازگشت سرمایه برابر با 3/2 سال بیانگر توجیه اقتصادی طرح بود. آنالیز حساسیت IRR نشان داد که به ترتیب درآمد فروش، هزینه سالیانه و هزینه ثابت، بیشترین درجه حساسیت را بر توجیه اقتصادی طرح دارند. همچنین، مهم ترین عامل موثر بر NPV و نوسان های نرخ تنزیل شناسایی شد، به طوری که در دامنه نرخ تنزیل 21 تا 38 % احداث کارخانه تولید ماده آزودی کربن آمید توجیه اقتصادی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1075 - بررسی رابطه علی بین رشد اقتصادی، باز بودن تجاری و عمق بخش بانکی: مطالعه موردی کشورهای گروه D8
معصومه دالوندی محمد جواد محقق نیادستیابی به رشد اقتصادی نقش مهمی در تعیین قدرت اقتصادی کشورها ایفا میکند. بنابراین شناخت و بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی از اهمیت ویژهای برخوردار است. عمق بخش بانکی و باز بودن تجاری از عوامل مهم مؤثر بر رشد اقتصادی هستند. در این مطالعه برای بررسی مانایی متغیرها از آز أکثردستیابی به رشد اقتصادی نقش مهمی در تعیین قدرت اقتصادی کشورها ایفا میکند. بنابراین شناخت و بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی از اهمیت ویژهای برخوردار است. عمق بخش بانکی و باز بودن تجاری از عوامل مهم مؤثر بر رشد اقتصادی هستند. در این مطالعه برای بررسی مانایی متغیرها از آزمون ریشه واحد ایم_ پسران_ شین استفاده شده است. پس از رد هم انباشتگی بین متغیرها با بکارگیری آزمون پدرونی و کائو به منظور بررسی ارتباط علی بین عمق بخش بانکی، باز بودن تجاری و رشد اقتصادی از الگوی علیت گرنجری دادههای پانلی طی دوره 2020-1980 در 8 کشور عضو گروه D8 استفاده شده است. از این روی برای عمق بخش بانکی از یک شاخص ترکیبی حاصل از روش تحلیل مولفه اساسی و برای رشد اقتصادی و باز بودن تجاری به ترتیب از دو شاخص تولید ناخالص داخلی و مجموع صادرات و واردات بر حسب درصد تولید ناخالص داخلی استفاده شده است. نتایج وجود رابطه علی یکطرفه از باز بودن تجاری به رشد اقتصادی را تایید میکند. دیگر نتایج نشان میدهد که رابطه علی بین رشد اقتصادی و عمق بخش بانکی تایید نشده؛ همچنین یافتهها حاکی از آن است که بین باز بودن تجاری و عمق بخش بانکی در کشورهای مورد مطالعه هیچ رابطه علی وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1076 - تاثیر تنوع صادراتی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب درحال توسعه
علی عباس حیدریکشورهای جهان سوم و به ویژه کشورهای عضو اپک به شدت وابسته به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت خام می باشند. افزایش تعداد کالاهای صادراتی و متوع سازی صادرات در این کشورها از یک طرف باعث کاهش بی ثباتی درآمدهای صادراتی می شود و از طرف دیگر زمینه دستیابی به درآمدهای ارزی پای أکثرکشورهای جهان سوم و به ویژه کشورهای عضو اپک به شدت وابسته به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت خام می باشند. افزایش تعداد کالاهای صادراتی و متوع سازی صادرات در این کشورها از یک طرف باعث کاهش بی ثباتی درآمدهای صادراتی می شود و از طرف دیگر زمینه دستیابی به درآمدهای ارزی پایدار و رشد اقتصادی را فراهم می کند. هدف اصلی این مقاله، بررسی تاثیر تنوع محصولات صادراتی بر رشد اقتصادی، درمنتخبی از کشورهای در حال توسعه شامل کشورهای عضو اپک و کشورهای غیرعضو اوپک، طی دوره زمانی 2017-2002، با استفاده از رهیافت مدل های گشتاور تعمیم یافته (GMM) می باشد. نتایج برآورد مدل نشان داد که در کشورهای غیر عضو اپک، با کاهش تمرکز صادراتی و در نتیجه با افزایش تنوع محصولات صادراتی، رشد اقتصادی به صورت معناداری افزایش یافته است. بنابراین این کشورها می توانند با تنوع بیشتر محصولات صادراتی، اقتصاد خود را در مقابل شوکهای خارجی و نوسانات بین المللی بیمه کنند. در کشورهای عضو اپک، اثر تنوع صادرات بر رشد اقتصای معنادار نبوده است که این به دلیل تمرکز بالای صادراتی و در نتیجه تنوع کمتر محصولات صادراتی، با محوریت نفت، در این کشورها می باشد. بنابراین تدوین راهبردهای اساسی به منظور خارج شدن از اقتصاد تک محصولی و رسیدن به تنوع صادراتی در کشورهای عضو اپک، یک ضرورت، به نظر می رسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1077 - نقش بحرانهای مالی در تاثیر قدرت نقدشوندگی بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران
احسان رجبیاحتمال وقوع بحرانهای مالی در جهان در سالهای اخیر بیش از هر زمانی در دوران توسعه بازارهای مالی است. در دو دهه اخیر ارقام و اعداد اقتصادی و صورت های مالی نشان دهنده ی افزایش بیسابقه ی، ورشکستگی شرکت ها است. در این پـژوهش تاثیر نقدشوندگی بر بازده سهام در شرایط بحران م أکثراحتمال وقوع بحرانهای مالی در جهان در سالهای اخیر بیش از هر زمانی در دوران توسعه بازارهای مالی است. در دو دهه اخیر ارقام و اعداد اقتصادی و صورت های مالی نشان دهنده ی افزایش بیسابقه ی، ورشکستگی شرکت ها است. در این پـژوهش تاثیر نقدشوندگی بر بازده سهام در شرایط بحران مالی (مشمول قوانین ورشکسته شدن، رشد اقتصادی منفی بحران مالی جهانی سال 1387) با استفاده از رگرسیون چند متغیره و داده های تابلویی و در بازه زمانی 1399-1387 بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 177 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و مدل پژوهش با نرم افزار استاتا نسخه 15 برآورد شده است. نتایج حاکی از آن است که نقدشوندگی در دوران بحران مالی جهانی، بر بازده سهام به صورت معناداری تاثیر ندارد. این در حالی است که سالهایی که رشد اقتصادی در ایران منفی شده(1387،1391،1392،1394،1397،1398) میزان تاثیر متغیر نقدشوندگی سهام بر بازده سهام شرکت های بورسی نسبت به سایر سال ها، بیشتر شده است. در شرکتهای ورشکسته با افزایش قدرت نقدشوندگی سهام، بازده آن نیز افزایش یافته است. به عبارت دیگر، با بالارفتن قدرت نقدشوندگی سهام شرکت های ورشکسته و در سال هایی که رشد اقتصادی منفی است، بازده سهام آنها نیز افزوده شده است. توسعه ابزارهای مالی نوین مانند صندوق های بازارگردانی باعث افزایش قدرت نقدشوندگی سهام ها و به طبع افزایش بازدهی سهام ها خواهد شد که در نهایت باعث ارتقای جایگاه بازار سرمایه در جذب نقدینگی و سرمایه های خرد جامعه به این بازار مالی خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1078 - نقش نااطمینانی های سیاسی و اقتصادی بر بهبود پیش بینی پذیری فعالیت های بخش صنعت در کشور ایران
فرزانه خلیلی مهدی محمدی فرید عسگریبخش صنعت و رشد آن از مهمترین شاخصهای عملکردی اقتصاد در سطح کلان است و دستیابی به نرخ رشد بالاتر در این بخش یکی از اهداف مهم هر نظام اقتصادی به شمار مـی رود. از ایـن رو، بررسی عواملی که بر توسعه بخش صنعت و بهبود قدرت پیش بینی پذیری این بخش اثـر می گذارنـد از اهمیـت بسزای أکثربخش صنعت و رشد آن از مهمترین شاخصهای عملکردی اقتصاد در سطح کلان است و دستیابی به نرخ رشد بالاتر در این بخش یکی از اهداف مهم هر نظام اقتصادی به شمار مـی رود. از ایـن رو، بررسی عواملی که بر توسعه بخش صنعت و بهبود قدرت پیش بینی پذیری این بخش اثـر می گذارنـد از اهمیـت بسزایی برخـوردار اسـت. مرور ادبیات مربوط به توسعه بخش صنعت در اقتصاد حاکی از آن است که یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر توسعه آن، ثبات اقتصاد کلان در دو بخش اقتصادی و سیاسی است به گونه ای کـه امروزه اقتصاددانان پذیرفته اند که ثبات اقتصادی و سیاسی شرط لازم برای رشد بالا و مـستمر در بخش صنعت اقتصاد اسـت. در همین راستا در تحقیق حاضر به بررسی نقش نااطمینانی های سیاسی و اقتصادی بر بهبود پیش بینی پذیری فعالیت های بخش صنعت در کشور ایران طی دوره زمانی 1370 تا 1399 پرداخته شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش گشتاورهای تعمیم یافته GMM استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که نااطمینانی های اقتصادی و سیاسی اثرات منفی و معنادار بر توسعه بخش صنعت در کشور ایران داشته است. همچنین مشاهده شد که در نظر گرفتن نااطمینانی های سیاسی و اقتصادی می تواند قدرت پیش بینی پذیری فعالیت های صنعت را بهبود بخشد. بر همین اساس نتیجه گیری می شود سیاست گذاری های کلان اقتصادی و سیاستی در کشور باید طوری پیاده سازی شود که ثبات اقتصادی و در نتیجه توسعه صنعت در کشور را متضرر ننماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1079 - تکانههای عدم نقدشوندگی بازار مالی و پویاییهای رشد اقتصادی با رویکرد خودرگرسیون برداری آستانهای
سید حامد پورحسینی حسین شریفی رنانی سعید دائی کریم زادهنقدشوندگی یک شاخص مهم برای توسعه بازار سرمایه است چرا که نشان میدهد بازار سرمایه با نقدشوندگی بالا و بهبود تخصیص سرمایه منجر به افزایش چشمانداز بلندمدت رشد اقتصادی میگردد. تحقیق حاضر به بررسی ارتباط بین تکانههای عدمنقدشوندگی بازار مالی و پویاییهای رشد اقتصادی در أکثرنقدشوندگی یک شاخص مهم برای توسعه بازار سرمایه است چرا که نشان میدهد بازار سرمایه با نقدشوندگی بالا و بهبود تخصیص سرمایه منجر به افزایش چشمانداز بلندمدت رشد اقتصادی میگردد. تحقیق حاضر به بررسی ارتباط بین تکانههای عدمنقدشوندگی بازار مالی و پویاییهای رشد اقتصادی در بازه زمانی 1387:4-1400:4 پرداخته است. برای استخراج شاخص عدم نقدشوندگی بازار سهام از شاخص آمیهود (2002) بهره برده شده است. با بهرهگیری از آزمونهای ریشه واحد دیکی فولر تعمیمیافته (ADF) و هگی، مانایی سریهای زمانی تایید شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل خودرگرسیون برداری آستانهای (TVAR) نشان میدهد تاثیر عدم نقدشوندگی بر تورم در رژیمهای بالا و پایین مثبت و معنیدار بوده و همچنین اثر عدم نقدشوندگی بر تورم در سطوح پایینتر عدم نقدشوندگی بیشتر بوده است. تأثیر عدم نقدشوندگی بر رشد اقتصادی منفی است. از طرفی دیگر عدم نقدشوندگی در سطوح بالاتر میتواند نوسانات بیشتری در رشد اقتصادی ایجاد کند. بنابراین در حیطه مدیریت رشد اقتصادی لازم است سیاستگذاران توجه ویژهای به وضعیت نقدشوندگی در بازارهای مالی داشته باشند. در وضعیتهای رکود شدید، کاهش عدم نقدشوندگی در بازارهای مالی با استفاده از صندوقهای تثبیت بازار میتواند مانع از تشدید رکود شود و رشد اقتصادی را بهبود بخشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1080 - بررسی اثر شاخصهای حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی با تاکید بر محیط زیست و مصرف انرژی در کشورهای درحال توسعه (با رویکرد پنل پویا)
ویدا ورهرامیهدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص های حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه با تاکید بر کیفیت محیط زیست در بازه زمانی 2021-2002 است. نتایج حاصل از تخمین مدل با روش پنل پویا نشانگر تاثیر مثبت میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2)، اثربخشی دولت (GE)، مصرف انرژ أکثرهدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص های حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه با تاکید بر کیفیت محیط زیست در بازه زمانی 2021-2002 است. نتایج حاصل از تخمین مدل با روش پنل پویا نشانگر تاثیر مثبت میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2)، اثربخشی دولت (GE)، مصرف انرژی (EC) و نقش یا حاکمیت قانون (RL) بر رشد اقتصادی است. در راستای تخمین مدل دوم؛ روابط برآوردی، وجود تاثیر مثبت رشد اقتصادی (GDP) و مصرف انرژی (EC) بر میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2) و وجود تاثیر منفی اثربخشی دولت (GE) و ثبات سیاسی دولت (PAV) بر انتشار گازهای دی اکسید کربن را نشان می دهد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص های حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه با تاکید بر کیفیت محیط زیست در بازه زمانی 2021-2002 است. نتایج حاصل از تخمین مدل با روش پنل پویا نشانگر تاثیر مثبت میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2)، اثربخشی دولت (GE)، مصرف انرژی (EC) و نقش یا حاکمیت قانون (RL) بر رشد اقتصادی است. در راستای تخمین مدل دوم؛ روابط برآوردی، وجود تاثیر مثبت رشد اقتصادی (GDP) و مصرف انرژی (EC) بر میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2) و وجود تاثیر منفی اثربخشی دولت (GE) و ثبات سیاسی دولت (PAV) بر انتشار گازهای دی اکسید کربن را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1081 - بررسی عوامل فرار مالیاتی در مناطق آزاد تجاری-اقتصادی
جواد قنبری نژاد مهدی صالحی احمد پیفههدف: پژوهش حاضر بدنبال بررسی عوامل فرار مالیاتی درمناطق آزاد تجاری کشور ایران می باشد. به عبارتی این پژوهش بدنبال یافتن پاسخ به این سوال است که عوامل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، تمکین مالیاتی، فرار مالیاتی و نرخ مالیاتی (انصاف مالیاتی) می تواند موجبات فرار مالیاتی را در منا أکثرهدف: پژوهش حاضر بدنبال بررسی عوامل فرار مالیاتی درمناطق آزاد تجاری کشور ایران می باشد. به عبارتی این پژوهش بدنبال یافتن پاسخ به این سوال است که عوامل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، تمکین مالیاتی، فرار مالیاتی و نرخ مالیاتی (انصاف مالیاتی) می تواند موجبات فرار مالیاتی را در مناطق آزاد تجاری کشور ایران فراهم کند یا خیر؟روش شناسی: بدین منظور روش پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش، توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارمندان و متخصصان اداره گمرک و اداره امور مالیاتی مناطق آزاد تجاری می باشد که 480 نفر کارمندان اداره مالیاتی مناطق آزاد تجاری و 400 نفر هم کارمندان اداره گمرک به روش نمونه گیری کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدهاند. در این پژوهش از آزمون های PLS برای بررسی تاثیر متغیرهای مستقل برمتغیر وابسته استفاده شده است.نتیجه تحقیق: نتایج تحقیق نشان داد که عوامل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، تمکین مالیاتی، فرار مالیاتی و نرخ مالیاتی (انصاف مالیاتی) بر فرار مالیاتی و اجتناب مالیاتی در مناطق آزاد تجاری ایران تاثیر مثبت و معناداری داشته است.نوآوری: از انجا که تاکنون تحقیقی به بررسی راه های مختلف فرار مالیاتی در مناطق آزاد تجاری کشور ایران نپرداخته لذا نتایج تحقیق حاضر می تواند اطلاعات مفیدی را در اختیار همگان قرار داده و به توسعه علم و دانش کمک نماید. از آنجا که این تحقیق در کشور ایران شرایط اقتصادی - سیاسی خاص به دلایل تحریم های شدید اقتصادی توام با تورم بسیار شدید صورت گرفته می تواند نتایج بسیار مفیدی را به ارمغان آورد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1082 - بررسی تأثیر شاخصهای سلامت بر شاخصهای توسعه اقتصادی در استانهای ایران
محبوبه فرزاد محسن زاینده رودی سید عبدالمجید جلائی اسفند آبادیشاخصهای سلامت به عنوان عاملی مهم در توسعه کشورها میتواند در بالا بردن سطح شاخصهای توسعه ای مؤثر باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر شاخصهای سلامت بر شاخصهای اقتصادی در بازه زمانی 1399-1395 برای 31 استان کشور انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و تحلیلی می باشد أکثرشاخصهای سلامت به عنوان عاملی مهم در توسعه کشورها میتواند در بالا بردن سطح شاخصهای توسعه ای مؤثر باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر شاخصهای سلامت بر شاخصهای اقتصادی در بازه زمانی 1399-1395 برای 31 استان کشور انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و تحلیلی می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار Stata17 ، تخمین مدل از الگوی (Panel Data) و برای دستیابی به نتایج فرضیه ها از آزمون Xtpcse استفاده گردیده است.نتایج حاصل از تخمین مدل نشانگر تأثیر مثبت و معنادار شاخص های سلامت بر شاخصهای اقتصادی نظیر نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت 10 ساله و بیشتر، نرخ بیکاری جمعیت 10 ساله و بیشتر، ضریب جینی مناطق شهری و روستایی، سرانه تولید ناخالص داخلی، محصول ناخالص داخلی، هزینه های بهداشت و درمان و آموزش را نشان می دهد. بنابرین شاخص های سلامت می تواند در توسعه اقتصادی تأثیر گذار باشد لذا با برطرف کردن موانع بهبود سلامت، می توان در راستای بهبود توسعه پایدار استان ها در حوزه اقتصادی و سایر حوزه های آموزشی و انسانی و دیگر حوزه ها تلاش نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1083 - رابطه دینامیکی میان مصرف انرژی، تولید ناخالص داخلی و انتشار گازهای گلخانه ای در ایران
مریم خوشنویس اسما شیری اعظم شیریرابطه بین علیت مصرف انرژی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات مهم اقتصاد انرژی است که بسیار مورد مطالعهقرار گرفته است. با این حال مطالعات قبلی در ایران رفتار غیر خطی این دو متغیر که می تواند به عنوان نتیجه ای ازشکست های ساختاری باشد را نادیده گرفته اند. در این مقاله مدل رگرسیو أکثررابطه بین علیت مصرف انرژی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات مهم اقتصاد انرژی است که بسیار مورد مطالعهقرار گرفته است. با این حال مطالعات قبلی در ایران رفتار غیر خطی این دو متغیر که می تواند به عنوان نتیجه ای ازشکست های ساختاری باشد را نادیده گرفته اند. در این مقاله مدل رگرسیونی خودبردار پارامترهای زمان با نوساناتاحتمال ) TVP-VAR ( مورد استفاده قرار می گیرد تا پویایی میان دوره ای را بین تولید ناخالص داخلی واقعی ایران)نفت، غیر نفت(، مصرف برق و میزان انتشار گاز های گلخانه ای در سال های 0794 4102 بررسی کند. تحلیل -پاسخ های پیاپی متغیر زمانی تولید ناخالص داخلی، مصرف برق و انتشار گاز های گلخانه ای به شوک های ساختارینشان می دهد که این پاسخ ها به میزان شدت نوسانات ساختاری تولید ناخالص داخلی، مصرف برق و شوک انتشارگازهای گلخانه ای بستگی دارد و می توان به وجود یک رابطه غیر خطی یک طرفه، از مصرف انرژی به رشداقتصادی دست یافت.این یافته به این معنی است که صاحبان تصمیم باید در سیاست های انرژی، نوسانات بالا وپایین تولید ناخالص داخلی واقعی، شوک های الکتریکی، انتشار گازهای گلخانه ای و روابط الگوهای متغیر زمانیتولید ناخالص داخلی واقعی، مصرف برق و انتشار گازهای گلخانه ای را در نظر بگیرند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1084 - بررسی تاثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی برگردشگری ورزشی شهرهای میزبان
زهرا نوبخت رمضانیهدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر اجتماعی و اقتصادی گردشگری ورزشی بر شهرهای میزبان بود. این تحقیق بر مبنای هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها پیمایشی از نوع مقطعی میباشد. . جامعه آماری تحقیق شامل اساتید مدیریت و بازاریابی ورزشی، کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی و گرد أکثرهدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر اجتماعی و اقتصادی گردشگری ورزشی بر شهرهای میزبان بود. این تحقیق بر مبنای هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها پیمایشی از نوع مقطعی میباشد. . جامعه آماری تحقیق شامل اساتید مدیریت و بازاریابی ورزشی، کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران، کارشناسان اداره کل ورزش و جوانان استان تهران، ارومیه، سمنان و صاحبان کسب و کار و مدیران هتل ها در نظر گرفته شد که از بین آنها151 نفر به روش نمونهگیری طبقهای – تصادفی در دسترس بعنوان نمونه آماری انتخاب شدند و پرسشنامه در بین آنها بهطور تصادفی در دسترس توزیع گردید. پرسشنامه این پژوهش به شکل محقق ساخته تهیه شد که روایی آن توسط 10 نفر از اساتید و خبرگان با استفاده از ضریب لاوشه(0.62) تایید و همچنین با تحلیل عاملی اکتشافی نیز مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. همچنین پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برای تمام عوامل بالاتر از 0.7 به دست آمد. . برای محاسبه داده های توصیفی از نرم افزار spss ورژن 23 و برای داده های استنباطی از نرم افزار Smart PLS3 و از تحلیل عاملی تاییدی برای سنجش روابط میان متغیرها استفاده شد. نتیجه اینکه آگاهی از اثرات اقتصادی و اجتماعی گردشگری ورزشی جزء عواملی است که اختلال ناخواسته از زندگی جامعه برگزار کننده را کاهش و اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی را به حداکثر می رساند و همچنین انگیزه ی بیشتری در جوامع داوطلب برای کسب امتیاز میزبانی ایجاد می کند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1085 - نقش رسانهها در جهاد اقتصادی ورزش قهرمانی
فاطمه ظهرابی رضا صابونچی مهدیه رهامتحقیق حاضر با هدف تبیین نقش انواع رسانهها بهعنوان یکی از ابزار مؤثر در جهاد اقتصادی در عرصة ورزش، مبتنی بر هشت راهکار منتخب توسعه ورزش قهرمانی کشور انجام گرفت. دیدگاه 75نفر از 104 نفر دستاندرکاران فدراسیونهای ورزشی که بر اساس جدول حجم نمونة کوهن انتخاب شده بودند جم أکثرتحقیق حاضر با هدف تبیین نقش انواع رسانهها بهعنوان یکی از ابزار مؤثر در جهاد اقتصادی در عرصة ورزش، مبتنی بر هشت راهکار منتخب توسعه ورزش قهرمانی کشور انجام گرفت. دیدگاه 75نفر از 104 نفر دستاندرکاران فدراسیونهای ورزشی که بر اساس جدول حجم نمونة کوهن انتخاب شده بودند جمعآوری شد. ابزار اندازهگیری پرسشنامة 56 سؤالی محققساخته با روش دلفی بود. روایی پرسشنامه بهشکل صوری و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 87/0 تأیید گردید. برای اولویتبندی میزان نقش هر یک از هفت نوع رسانه در راهکارهای هشتگانه، توسعة ورزش قهرمانی و برای تعیین سهم هر یک از رسانهها در هشت راهکار توسعة ورزش از آزمون کروسکال والیس بهره گرفته شد. براساس یافتههای تحقیق، رسانههای نوشتاری بیشترین نقش را در توسعة ورزش زنان و رسانههای دیداری نوین( اینترنت، ....) بیشترین نقش را در پیشرفت بازاریابی، توسعة علمی ورزش، میزبانی رقابتهای بینالمللی و جذب سرمایه گذاری خارجی داشته است. همچنین رسانههای دیداری، بیشترین نقش را در شایستهسالاری و تخصصگرایی، جذب سرمایهگذاری داخلی و خصوصیسازی داشتهاند. از طرفی، رسانهها میتوانند بیشترین نقش را در جذب سرمایههای خارجی و سپس بهترتیب در میزبانی رقابتهای بیناللملی و بازاریابی ورزشی ایفا میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1086 - بهبود فضای کسب و کار و توسعه اقتصادی، جایگاه و تکالیف سازمانهای اجرایی؛ مطالعه موردی: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
جمیل میلانیامروزه بهبود وضعیت اقتصادی و رسیدن به توسعه اقتصادی بدون توجه به فضای کسب و کار و بهبود شرایط آن غیرممکن می باشد. لذا قدم اولیه و اساسی توجه به این شاخص مهم در توسعه می باشد. شاخص فضای کسب و کار، مهمترین شاخص اقتصادی در رشد و شکل گیری بخش خصوصی و افزایش رشد اقتصادی جامع أکثرامروزه بهبود وضعیت اقتصادی و رسیدن به توسعه اقتصادی بدون توجه به فضای کسب و کار و بهبود شرایط آن غیرممکن می باشد. لذا قدم اولیه و اساسی توجه به این شاخص مهم در توسعه می باشد. شاخص فضای کسب و کار، مهمترین شاخص اقتصادی در رشد و شکل گیری بخش خصوصی و افزایش رشد اقتصادی جامعه است. در این میان نقش و جایگاه دستگاهها و نهادهای دولتی اعم از حوزه اجرایی و قانونگذاری و نظارتی انکارناپذیر می باشد. سازمان ثبت اسناد و املاک به عنوان یکی از سازمانهای موثر در حوزه کسب و کار شناخته می شود. این سازمان متولی ثبت و البته تثبیت مالکیت هاست و با هویت بخشی به کسب وکارها و ثبت شرکتها و مالکیت معنوی و مواردی از این قبیل نقشی انکارناپذیر در حوزه فضای کسب و کار دارد که در همین راستا تکالیف متعددی نیز در قانون برای سازمان مذکور ایجاد شده است. مقاله حاضر در تلاش است تا با نگاهی به رابطه بهبود فضای کسب و کار و توسعه اقتصادی و ضمن برشمردن مهمترین تکالیف سازمان مذکور در حوزه فضای کسب و کار، اشاره ای به مهمترین آسیب ها و چالش های این حوزه داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1087 - تحلیل اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه
مهناز ربیعی مریم بهی فر قاسم آزادی احمدآبادیبسیاری از کشورهای درحال توسعه، در مواجهه با نیاز به ارتقاء و تقویت بلندمدت اقتصاد برای دسترسی به تکنولوژی های جدید، مدیریت دانش فنی که در بیشتر موارد بطور قابل ملاحظه ای با کمبود منابع همراه است، با چالش روبرو گردیده اند. تقویت اقتصاد بومی در وضعیت کمبود منابع با نقش با أکثربسیاری از کشورهای درحال توسعه، در مواجهه با نیاز به ارتقاء و تقویت بلندمدت اقتصاد برای دسترسی به تکنولوژی های جدید، مدیریت دانش فنی که در بیشتر موارد بطور قابل ملاحظه ای با کمبود منابع همراه است، با چالش روبرو گردیده اند. تقویت اقتصاد بومی در وضعیت کمبود منابع با نقش بالقوه سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ارتباط با رشد و توسعه بلندمدت اقتصاد در این کشورها همراه است. بنابراین، در این مقاله سعی شده تا با درنظرگرفتن 17 کشور درحال توسعه طی دوره 1990 تا 2019 به تحلیل تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای مذکور پرداخته شود. براین اساس، با استفاده از روش داده های تلفیقی در حالت ایستا و رویکرد اثرات ثابت در مقاطع و بکارگیری روش حداقل مربعات وزنی مدل برآورد گردیده است. در این تحقیق، اثر متغیرهای نیروی کار، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی، میزان باز بودن اقتصاد و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب تخمین زده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان داده است که اثر متغیرهای نیروی کار، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی و میزان باز بودن اقتصاد بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه مثبت بوده است. همچنین، اگرچه، در ابتدا اثر FDI بر رشد اقتصادی مثبت بوده، اما این اثر با یک سال وقفه معکوس گردیده و اثر منفی بر رشد اقتصادی کشورهای مذکور داشته که می تواند ناشی از نشت مالی، تکنولوژی، ارتباطات، نیروی انسانی و آسیب پذیری نسبت به بسته شدن باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1088 - تاثیر بی ثباتی اقتصادی بر بازار سهام ایران با تاکید بر شاخصEPU -نااطمینانی سیاستهای اقتصادی
دامون هدایت پور محمد خضری بیژن صفویدولت هادر تعیین عوامل اثر گذار بر بازده سهام، به عنوان یک ناظر و سیاست گذار عمده در مباحث اساسی اقتصادی نقش پر رنگی در بازار سرمایه دارند. هر چه میزان دخالت دولت در اقتصاد بیشتر باشد سبب کاهش مشارکت بخش خصوصی شده، ریسک سیستماتیک افزایش و میزان سرمایه گذاری در بازار سرما أکثردولت هادر تعیین عوامل اثر گذار بر بازده سهام، به عنوان یک ناظر و سیاست گذار عمده در مباحث اساسی اقتصادی نقش پر رنگی در بازار سرمایه دارند. هر چه میزان دخالت دولت در اقتصاد بیشتر باشد سبب کاهش مشارکت بخش خصوصی شده، ریسک سیستماتیک افزایش و میزان سرمایه گذاری در بازار سرمایه کاهش می یابد. اهمیت ثبات در سیاست های دولت برای کشورهای در حال توسعه واز جمله ایران دوچندان است، چرا که این کشورها دارای بازارهای مالی نامنظمی بوده و تغییر در سیاست های دولت می تواند متغیرهای کلان اقتصادی و پیرو آن بازارهای مالی این کشورها را با مشکلات متعددی مواجه سازد که طی سالهای اخیر نیز بیشترین ضربه اعم از رسمی یا غیر رسمی بر بازار سرمایه، از ناحیه سیاست های اقتصادی و نااطمینانی های مربوط به آن بوده است. در همین راستا، دراین مطالعه به بررسی اثرگذاری نااطمینانی سیاستهای اقتصادی بر بازار سهام ایران طی دوره زمانی 1370 تا 1399 پرداخته شده است. برای این منظور ازداده های مرکز آمار ایران، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی استفاده شده و تجزیه و تحلیل داده ها نیز بااستفاده ازمدل خودرگرسیون برداریVAR و نرم افزار EVIEWS انجام شده است.نتایج تخمین الگوی تحقیق به روش VAR نشان از اثر گذاری منفی و معنادار نااطمینانی سیاستهای اقتصادی بر بازار سهام ایران بدلیل تغییرات غیرمنتظره و پیش بینی نشده و شوکهای سیاستی طی دوره مورد بررسی داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1089 - تاثیر هدفمندسازی یارانهها بر توسعه اقتصادی و کارآفرینی کشور
حمید کاکائی سید حسین حسینی عامر دهقان نجم آبادیاکثر کشورهای دنیا هدفمندسازی یارانه ها را به نحوی اجرا می کنند تا بتوانند هزینه های خود را کاهش داده و منفعت اقتصادی و مالی زیادی را برای جامعه خود به ارمغان بیاورند. در ایران نیز هدفمندسازی یارانه ها به شکل جدید از سال 1389 اجرا گردیده است. هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر ه أکثراکثر کشورهای دنیا هدفمندسازی یارانه ها را به نحوی اجرا می کنند تا بتوانند هزینه های خود را کاهش داده و منفعت اقتصادی و مالی زیادی را برای جامعه خود به ارمغان بیاورند. در ایران نیز هدفمندسازی یارانه ها به شکل جدید از سال 1389 اجرا گردیده است. هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر هدفمندسازی یارانهها بر توسعه اقتصادی و کارآفرینی کشور است. جامعه آماری تحقیق شامل 150 نفر از کارکنان سازمان هدفمندی یارانهها می باشد. بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران تعداد 108 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار PLS انجام پذیرفته است. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاکی از این است که هدفمندسازی یارانه ها تاثیر مثبت و معناداری بر توسعه اقتصادی کشور دارد. همچنین نتیجه دیگر تحقیق نشان داد که هدفمندسازی یارانه ها نیز بر توسعه کارآفرینی کشور تاثیر مثبت و معناداری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1090 - تاثیر قیمت جهانی نفت بر رشد اقتصادی، تورم، بیکاری و کسری بودجه در ایران
نرگس قلعه وندی فاطمه زندینوسانات قیمت نفت، منبع اصلی آشفتگی اقتصاد کشورهای متکی به درآمدهای نفتی بوده و اقتصاد کشورهای واردکننده و صادرکننده نفت را متاثر میکند. بررسی آثار شوک نفتی در تحقیقات مختلف بررسی شده و در این پژوهش برای نخستین بار به بررسی تأثیر قیمت نفت بر رشد اقتصادی، تورم، بیکاری و أکثرنوسانات قیمت نفت، منبع اصلی آشفتگی اقتصاد کشورهای متکی به درآمدهای نفتی بوده و اقتصاد کشورهای واردکننده و صادرکننده نفت را متاثر میکند. بررسی آثار شوک نفتی در تحقیقات مختلف بررسی شده و در این پژوهش برای نخستین بار به بررسی تأثیر قیمت نفت بر رشد اقتصادی، تورم، بیکاری و کسری بودجه در ایران پرداخته شده که از نظر جامعیت، دارای نوآوری میباشد. نوع دادهها به صورت سری زمانی سالانه بوده و جامعه آماری شامل رشد اقتصادی، تورم، بیکاری و کسر بودجه در کشور ایران از سال 1363 تا 1398 بود. نتایج نشان داد که شوک قیمت نفتی بر رشد اقتصادی و بیکاری تأثیر مستقیم داشته و بر تورم و کسری بودجه تأثیری نداشته است. بدین صورت که هرگونه تغییر ناگهانی بر قیمت نفت، میتواند آثار سوء بر رشد اقتصادی و بیکاری دارد. البته دوره دو ساله پایانی این تحلیل، به فشار حداکثری آمریکا علیه ایران مرتبط بوده که این اثر در مطالعات لحاظ نگردیده و پیشنهاد میشود که در تحقیقات آتی مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1091 - تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی درایران
شهاب الدین معموری فاطمه زندیتحقیقات مختلف نتایج متفاوتی از تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی کشورها را نشان می دهند. علت این موضوع، به کارگیری متغیرهای مختلف و همچنین روش های محاسبه متفاوت می باشد. ما در این مقاله به بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی در کشور ایران د أکثرتحقیقات مختلف نتایج متفاوتی از تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی کشورها را نشان می دهند. علت این موضوع، به کارگیری متغیرهای مختلف و همچنین روش های محاسبه متفاوت می باشد. ما در این مقاله به بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی در کشور ایران در بین سالهای ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۸ پرداخته ایم. این تحقیق به روش الگوی خودتوضیحی با وقفه های توزیعی (ARDL) بر روی تابع تولید انجام شده است که در آن از سرمایه گذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک متغیر توضیحی استفاده شده است. این پژوهش بر خلاف اکثر پژوهشها که بر اساس داده های ۱۰ ساله اخیر به برآورد می پردازند، داده های ۳۰ ساله را مورد بررسی قرار می دهد. برآوردهای این تحقیق نشان می دهند که تاثیر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی، مثبت و معنی دار و نزدیک ۰/۱۲ درصد می باشد ولی در برابر تاثیر نیروی کار و مصرف انرژی بر رشد اقتصادی ناچیز محسوب می شود. تاثیر نیروی کار۱/۱۷ درصد و مصرف انرژی نزدیک ۱ درصد به دست آمده است، همچنین در این تحقیق مشخص شد که ذخیره سرمایه تاثیر مثبت و غیرمعناداری بر رشد اقتصادی در سالهای اخیر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1092 - مقایسه تاثیر شاخص سرمایه انسانی بر مصرف انرژی های تجدید پذیر و تجدید ناپذیر در ایران
فاطمه زندی شیرین میرطباطباییدر عصر حاضر توجه به انرژی های تجدید پذیر و تجدیدناپذیر از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. توجه به شاخص های سرمایه انسانی می تواند کمک شایانی به کشور بر مدیریت مصرف آنان داشته باشد. روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از جهت ماهیت و روش، علّی میباشد. در این پژوه أکثردر عصر حاضر توجه به انرژی های تجدید پذیر و تجدیدناپذیر از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. توجه به شاخص های سرمایه انسانی می تواند کمک شایانی به کشور بر مدیریت مصرف آنان داشته باشد. روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از جهت ماهیت و روش، علّی میباشد. در این پژوهش تأثیر متغیرهای قیمت نفت، قیمت متوسط انرژی برق، سرمایه انسانی، توسعه مالی و تحقیق وتوسعه بر مصرف انرژیهای تجدید پذیر و تجدید ناپذیر در دو معادله خط رگرسیون مستقل در بازه زمانی 1399-1370 در کشور ایران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که با توجه به تخمین مدل، تمامی متغیرهای مدل بر مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر در سالهای مورد مطالعه در بلندمدت معنیدار و قابل تفسیر بدست آمده است. بدین صورت که با فرض شرط ثابت بودن سایر شرایط یک درصد تغییر در متغیرهای سرمایه انسانی، توسعه مالی و قیمت نفت و قیمت متوسط برق به ترتیب 003/0، 009/0، 002/0 و 005/0 از مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر خواهد کاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1093 - تأثیر نوآوریهای تکنولوژیکی بر هزینههای نظامی
حسن نقی زاده خورجستاننوآوری موضوعی بسیار مهم برای همه صنایع، به ویژه صنایع دفاعی است. زیرا این صنایع برای پشتیبانی از قدرت دفاعی نیازمند نوآوریهای تکنولوژیکی هستند. البته نوآوری فرایندی بسیار پیچیده است که میبایست بصورت هدفمند و برنامهریزی شده در صنایع مورد استفاده قرار گیرد. در عرصه دفا أکثرنوآوری موضوعی بسیار مهم برای همه صنایع، به ویژه صنایع دفاعی است. زیرا این صنایع برای پشتیبانی از قدرت دفاعی نیازمند نوآوریهای تکنولوژیکی هستند. البته نوآوری فرایندی بسیار پیچیده است که میبایست بصورت هدفمند و برنامهریزی شده در صنایع مورد استفاده قرار گیرد. در عرصه دفاعی، نوآوری در بهبود تجهیزات، فرایندها و ارائه خدمات پیشرفته به نیروهای نظامی نقش اساسی دارد. زیرا میتواند زمینه رشد بهرهوری و کارایی در این بخش شده، که نهایتاً به کاهش هزینهها منجر شود. لذا در این پژوهش با انجام آزمون خودتوضیح با وقفههای گسترده (ARDL) روابط بین متغیرهای نوآوریهای تکنولوژیکی، هزینههای تحقیق و توسعه، رشد اقتصادی، نرخ ارز موثر واقعی و هزینههای نظامی در بازه زمانی 1398-1378 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که تأثیر نوآوری تکنولوژیکی و هزینههای تحقیق و توسعه بر هزینههای نظامی هم در کوتاهمدت و در بلندمدت منفی است. در حالیکه تاثیر تولید ناخالص داخلی و نرخ ارز بر هزینههای دفاعی مثبت است. اما نتایج این تحقیق بخوبی نشان میدهد سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه و بکارگیری نوآوریهای تکنولوژیکی میتواند بر تولید کالا و خدمات جدید نظامی و ارتقاء کیفیت مؤثر باشد و با ایجاد تجهیزات جدید و تولیدات پیشرفته و کاهش وابستگی به کشورهای خارجی، بهرهوری و کارایی را در سازمانهای نظامی افزایش داده و حتی با ایجاد اشتغال برای افراد تحصیل کرده و مستعد به رشد اقتصادی کشور نیز کمک بسزایی نماید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1094 - درآمدهای نفتی و رشد اقتصادی در ایران : شواهدی از الگوی فضا-حالت
سید احمد هاشمی میری حمید کاکائی غلامرضا عباسی هوشنگ مومنی وصالیاناز جمله مهمترین دغدغه های سیاست گذاران دستیابی به رشد اقتصادی بالا می باشد. بر همین اساس در پژوهش حاضر تاثیر درآمد های نفتی، سرمایه انسانی، نقدینگی و سرمایه گذاری بر رشد اقتصادی در دوره 1400-1359 در قالب الگوی فضا-حالت بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان داد تاثیر درآمد های أکثراز جمله مهمترین دغدغه های سیاست گذاران دستیابی به رشد اقتصادی بالا می باشد. بر همین اساس در پژوهش حاضر تاثیر درآمد های نفتی، سرمایه انسانی، نقدینگی و سرمایه گذاری بر رشد اقتصادی در دوره 1400-1359 در قالب الگوی فضا-حالت بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان داد تاثیر درآمد های نفتی، سرمایه گذاری و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی مثبت و در طی زمان نزولی بوده است. همچنین نقدینگی دارای تاثیر منفی یکنواخت بر رشد اقتصادی بوده است. براین اساس بهبود عملکرد صندوق توسعه ملی می تواند زمینه را برای تاثیر مثبت بزرگتر درآمد های نفتی بر رشد اقتصادی فراهم آورد. همچنین چنانچه ثبات اقتصاد کلان ایجاد نشود افزایش نقدینگی منجر به انتقال پول به سمت فعالیت های غیرمولد و متعاقبا کاهش رشد اقتصادی خواهد شد. از سوی دیگر در شرایط بی ثباتی اقتصاد کلان امکان افزایش تشکیل سرمایه ثابت نیز وجود نخواهد داشت و از این طریق نیز بهبود رشد اقتصادی محدود می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1095 - بررسی چالشها و ارائه راهبردهای عملیاتسازی اثرات فناوری اطلاعات و ارتباطات و الزامات نهادی و تحقق آن در ایران
فرید عسکری اسماعیل سرآمد فرزانه خلیلی عبدالرحیم هاشمی دیزجاین پژوهش بهبررسی چالشها و ارائه راهبردهای عملیاتسازی اثرات فناوری اطلاعات و ارتباطات و الزامات نهادی و تحقق آن در ایران پرداخته است. برای این منظور، چارچوبی شامل چهار بعد اصلی: زمینهای (رژیم نهادی و ساختار اقتصادی)، سرمایه انسانی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و بعد نو أکثراین پژوهش بهبررسی چالشها و ارائه راهبردهای عملیاتسازی اثرات فناوری اطلاعات و ارتباطات و الزامات نهادی و تحقق آن در ایران پرداخته است. برای این منظور، چارچوبی شامل چهار بعد اصلی: زمینهای (رژیم نهادی و ساختار اقتصادی)، سرمایه انسانی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و بعد نوآوری و کارآفرینی انتخاب شده است. روش تحقیق، مطالعات کتابخانهای، اسنادی و تکنیک تحلیل محتوا بود. بررسی وضعیت موجود، نشان میدهد که با وجود قوانین و مقررات مختلف در برنامههای توسعه، هنوز تا یک چارچوب جامع و منسجم حقوقی برای حرکت به سمت اقتصاد دانشبنیان فاصله وجود دارد. توسعه سرمایه انسانی و فناوری اطلاعات و ارتباطات در مقایسه با دو رکن قبلی از وضعیت قابل قبولتری در چارچوب حقوقی و قانونی فعلی برخوردار هستند. همچنین با استفاده از روش رقابتپذیری مجمع جهانی اقتصادی اصلاحات ساختاری برای استقرار اقتصاد دانشبنیان اولویتبندی شده است. بر مبنای نتایج، مشخص شد که اولأ ایران در زیرساختها، سلامت و آموزش مقدماتی و نیز تحصیلات عالیه، وضعیت مساعدی دارد (شکاف ساختاری مثبت) و در سایر شاخصها، شکاف ساختاری ملاحظه میشود. در ثانی بدترین شاخص ایران در ناحیه شاخصهای مبتنی بر عوامل، وضعیت نهادها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1096 - تأثیر سیاست مالی بر رشد اقتصادی ایران
علی دهقانی افسون یحیی پورپایداری مالی، بهطور کلی، با سیاستهای جاری و آتی دولتها مرتبط است. اگر دولتها انتظار نداشته باشند که سیاستهای جاری و آتی به برقراری محدودیت بین دورهای بودجه منجر شود، به آن سیاست مالی ناپایدار گفته میشود. در این پژوهش، دربارة تأثیر سیاست مالی بر رشد اقتصادی ایران، أکثرپایداری مالی، بهطور کلی، با سیاستهای جاری و آتی دولتها مرتبط است. اگر دولتها انتظار نداشته باشند که سیاستهای جاری و آتی به برقراری محدودیت بین دورهای بودجه منجر شود، به آن سیاست مالی ناپایدار گفته میشود. در این پژوهش، دربارة تأثیر سیاست مالی بر رشد اقتصادی ایران، طیِّ دورة 1350 تا 1393، با استفاده از روش ARDL بررسی انجام شده است. از لگاریتم تولید ناخالص داخلی بهعنوان رشد اقتصادی متغیر وابسته و سرمایهگذاری مستقیم خارجی، درجة باز بودن اقتصادی و اقدامات سیاست مالی، شامل مخارج مصرفی دولت در بخش عمرانی و جاری و درآمد مالیاتی دولت، بهعنوان متغیرهای مستقل برای برآورد مدل، استفاده شده است. نتایج نشاندهندة آن است که وقفة تولید ناخالص داخلی تا دو سال تأثیر مثبت و معناداری بر متغیر رشد دارد و متغیرهای سرمایهگذاری مستقیم خارجی، درآمد مالیاتی، درجة باز بودن اقتصادی و مخارج مصرفی دولت تأثیر مثبت معناداری بر رشد اقتصادی دارند. تأثیر مخارج جاری دولت و مصارف دولت در بخش جاری تأثیر منفی و معناداری تا دو دوره بر تولید ناخالص داخلی در کشور دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1097 - بررسی عوامل مؤثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی با تأکید بر متغیرهای نهادی و ساختاری در کشورهای منتخب اپک
آذینسادات استادرمضان مریم بذرائی مجتبی کریمیدر ادبیات اقتصادی جدید، نقش کیفیت نهادها در توسعة اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. نحوة توزیع سرمایهگذاری مستقیم خارجی و نیز چگونگی جذب و تأثیر آن بر اقتصاد کشورها بهشدت تحتتأثیر کیفیت نهادها و شرایط اقتصادی، سیاسی و موقعیت کشور میزبان است. در مقالة حاضر، پیرامونِ ت أکثردر ادبیات اقتصادی جدید، نقش کیفیت نهادها در توسعة اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. نحوة توزیع سرمایهگذاری مستقیم خارجی و نیز چگونگی جذب و تأثیر آن بر اقتصاد کشورها بهشدت تحتتأثیر کیفیت نهادها و شرایط اقتصادی، سیاسی و موقعیت کشور میزبان است. در مقالة حاضر، پیرامونِ تأثیرگذاری متغیرهای نهادی و ساختاری بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشورهای منتخب عضو اپک، با استفاده از روش گشتاورهای تعمیمیافته(GMM) پانل پویا، بین سالهای 1998 تا 2012، بررسی انجام میشود. نتایج بهدست آمده، حاکی از اثر مثبت و معنادار حکمرانی خوب و منابع طبیعی بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی است. همچنین، نتایج حاصل از برآورد مدل نشان میدهد، منابع طبیعی اثری غالب بر رابطة حکمرانی و سرمایهگذاری مستقیم خارجی دارد؛ به این معنا که بهدلیل تأثیر منابع طبیعی، حکمرانی خوب در منتخب کشورهای اپک، جریان سرمایهگذاری مستقیم خارجی را تسهیل نمیکند هیچ، بلکه باعث کاهش جذبِ سرمایهگذاری مستقیم خارجی هم میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1098 - بررسی بازدهی تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی، با استفاده از روش رگرسیون کوانتیل
نازی محمدزاده اصل رویا سیفیپور آزاده محرابیانشناسایی و تفکیک بازگشت سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه و آثار آن بر رشد اقتصادی، ازجمله موضوعاتی است که در عرصة صنعت و آموزش جای سؤال و بررسی دارد. از آنجا که هزینههای این نوع سرمایهگذاری معمولاً زیاد است، سیاستگذاران میخواهند مطمئن شوند که بازگشت واقعی آن چقدر است و أکثرشناسایی و تفکیک بازگشت سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه و آثار آن بر رشد اقتصادی، ازجمله موضوعاتی است که در عرصة صنعت و آموزش جای سؤال و بررسی دارد. از آنجا که هزینههای این نوع سرمایهگذاری معمولاً زیاد است، سیاستگذاران میخواهند مطمئن شوند که بازگشت واقعی آن چقدر است و چگونه میتوان آن را اندازهگیری کرد. در این پژوهش، هدف اصلی، بررسی آثار غیرمستقیم تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی کشورها است که در قالب مدلهای تابلویی به روش رگرسیونی کوانتیل برآورد شده است. نتایج بهدستآمده، حاکی از آن است که رابطة مثبت و معناداری بین مخارج R&D و اختراعات، و نیز اختراعات و هزینههای آموزش با GDP در هر دو گروه کشورهای دارای درآمد بالا و درآمد متوسط رو به بالا وجود دارد. همچنین، در کشورهای با درآمد بالا، هرچه سطح درآمد کشوری بالاتر میرود، سرمایههای انسانی، یعنی آموزش نیروی انسانی و میزان اختراعات، نقش قالبتری را در توضیح رشد تولیدشان در مقایسه با نیروی کار و سرمایههای فیزیکی بازی میکنند؛ در حالی که در کشورهای با درآمد متوسط بالا، سرمایة فیزیکی، همچنان نقش قالب را در رشد تولید ناخالص داخلی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1099 - اثرات بهره وری کشاورزی در رشد اقتصاد ایران
فاطمه دبیری سهیلا خوشنویس یزدی فاطمه زندیامروزه دستیابی به رشد اقتصادی از راه ارتقای بهره وری،از مهمترین هدف های اقتصادی کشورها به حساب می آید.ارتقای بهر وری با استفاده از عاملهای تولید به دست می آید و در نیل به رشد اقتصادی مستمر و توسعه پایدار نقشی مهم ایفا میکند.بهره وری عوامل تولید در بخش کشاورزی از مسائل ب أکثرامروزه دستیابی به رشد اقتصادی از راه ارتقای بهره وری،از مهمترین هدف های اقتصادی کشورها به حساب می آید.ارتقای بهر وری با استفاده از عاملهای تولید به دست می آید و در نیل به رشد اقتصادی مستمر و توسعه پایدار نقشی مهم ایفا میکند.بهره وری عوامل تولید در بخش کشاورزی از مسائل بسیار مهم است زیرا کشاورزی در ایران بزرگترین بخش اقتصادی پس از بخش های نفت و خدمات است که حدود 20 درصد تولید ناخالص ملی و سهم عمده ای از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده است.افزون براین،ارتباط پیشین و پسین کشاورزی با دیگر بخش ها،به رشد تولید و اشتغال در آنها نیز کمک می کند.با افزایش جمعیت و محدود بودن منابع تولید،استفاده بهینه از منابع و افزایش بهره وری عوامل تولید الزامی می شود.در این پژوهش،داده ها به صورت سری زمانی سالانه برای دوره زمانی 1350 تا 1387 تجزیه و تحلیل شده است:سپس متغیر بهره وری کشاورزی با استفاده از شاخص کندریک محاسبه و آنگاه تاثیر بهره بررسی شده که نتایج این آزمون بیانگر ECM وARDL وری کشاورزی بر رشد اقتصادی با استفاده از مدلهای آن است که علائم ضرایب برآورده شده برای همه متغیرها با مبانی نظری سازگاری دارد و متغیر موجودی سرمایه،بهره وری کشاورزی،و نیروی کار تاثیری معنادار و مثبت بر رشد اقتصادی داشته و با آزمون علیت گرنجر نتیجه گرفته شده که از بهره وری کشاورزی بر رشد اقتصادی رابطه ای یک طرفه برقرار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1100 - آزمون دیدگاه طرف عرضه و طرف تقاضا در توسعه بازار های مالی
عرفان معماریان محمد رضا محجوب سوده حسن پوردر پژوهش حاضر،به عنوان یک مطالعه موردی اثرات متقابل شاخص قیمت و بازده نقدی(بازده کل) سهام بورس اوراق بهادار تهران و رشد اقتصادی در ایران بررسی شده است.بای این منظور،اطلاعات مربوط به این متغیرها در دوره زمانی 1389-1378 به صورت فعلی،جمع آوری و با استفاده از آزمون هم جمع أکثردر پژوهش حاضر،به عنوان یک مطالعه موردی اثرات متقابل شاخص قیمت و بازده نقدی(بازده کل) سهام بورس اوراق بهادار تهران و رشد اقتصادی در ایران بررسی شده است.بای این منظور،اطلاعات مربوط به این متغیرها در دوره زمانی 1389-1378 به صورت فعلی،جمع آوری و با استفاده از آزمون هم جمعی جوهانسن و مدل تصحیح خطای برداری رابطه متقابل این متغیرها بررسی شده است.نتایج به دست امده ار آزمون هم جمعی جوهانسن نشان داده است که بین متغیرهای فوق،رابطه تعادلی بلندمدت وجود دارد:و نتایج حاصل از آزمون مدل تصحیح خطای برداری،حاکی از آن است که بین آن متغیرها،رابطه یک طرفه و مستقیم از رشد اقتصادی به شاخص قیمت و بازده نقدی(بازده کل)سهام بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد و دیدگاه طرف تقاضا در توسعه بازارهای مالی تایید شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1101 - تأثیر توسعۀ گردشگری بر اقتصاد ایران
بهرام شکوری سهیلا خوشنو یس یزدی نیلوفر ناطقیاندر طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعهیافته بهشکل گستردهای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاستگذاران دارای اهمیت خاصی ا أکثردر طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعهیافته بهشکل گستردهای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاستگذاران دارای اهمیت خاصی است؛ چون سیاستهای گردشگری جزوِ نگرانیهای این کشورها محسوب میشوند. گردشگری بینالمللی، مبادلات ارزی را نیز بههمراه داشته است که میتواند برای واردات کالاها و خدمات مورد استفاده واقع شود، که به نوبة خود، به رشد اقتصادی میانجامد. اهمیت این بخش، بهدلیل این حقیقت که این صنعت درآمدها را افزایش میدهد، اشتغال ایجاد میکند، بخش خصوصی را تشویق میکند و زیرساختها را توسعه میدهد، قابلتوجه است. در پژوهش حاضر، پیرامونِ ارتباط بین تعداد ورود گردشگران خارجی و رشد اقتصادی در ایران، بین سالهای 1980 تا 2012 بررسی شده است. با استفاده از آزمونهای ARDL و علیّت گرنجر، در این پژوهش، ارتباط پویای بین تعداد ورود گردشگران بینالمللی، تولید ناخالص داخلی حقیقی، نرخ ارز مؤثر واقعی و عدم ثبات سیاسی را مورد بررسی قرار دادیم. نتایج نشان میدهند که بین تعداد ورود گردشگران خارجی، نرخ ارز مؤثر واقعی، عدم ثبات سیاسی و تولید ناخالص داخلی حقیقی در کشور ایران رابطة بلندمدت وجود دارد. آزمون علیّت گرنجر نشان میدهد که ارتباط علّی دوطرفهای بین نرخ ارز مؤثر واقعی و رشد اقتصادی در کوتاهمدت و بلندمدت وجود دارد. همچنین، یافتهها نشان میدهند که گردشگری تاحدودی بخشی از فرایندِ رشد داخلی است و وجودِ رشدِ ناشی از گردشگری را در ایران تأیید میکنند. بهعلاوه، مشخص شد که فرضیة صادرات گردشگری، با محوریتِ رشد اقتصادی، بهشکل بهتری با هر اقتصاد ایران مطابقت دارد. هرچه کشور پیشرفت بیشتری میکند، ثبات بیشتری مییابد و وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بهتری پیدا میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1102 - ارزیابی تاپیر سرمایه فکری در ایجاد ارزش افزوده(اقتصادی و بازار)
فرزین رضایی حسن همتی رامین زمانی عموقیندر تحقیقات حسابداری،تلاش جدی بای بهبود فرآیند تصمیم سازی معطوف می شود.در رویکردهای مبتنی بر دانش،سرمایه فکری موضوعی محوری برای نیل به مزیت رقابتی است.زیرا مزیت رقابتی موضوعی مهم در تصمیم گیری تلقی می شود.در اقتصاد مبتنی بر دانش،از سرمایه فکری به منظور خلق و افزایش ارزش أکثردر تحقیقات حسابداری،تلاش جدی بای بهبود فرآیند تصمیم سازی معطوف می شود.در رویکردهای مبتنی بر دانش،سرمایه فکری موضوعی محوری برای نیل به مزیت رقابتی است.زیرا مزیت رقابتی موضوعی مهم در تصمیم گیری تلقی می شود.در اقتصاد مبتنی بر دانش،از سرمایه فکری به منظور خلق و افزایش ارزش شرکتها بهره می جویند.موفقیت مدیران بنگاه های اقتصادی به استفاده اثربخش منابع کمیاب بستگی دارد.ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار به عنوان دو عامل از عوامل تعیین کننده ارزش و عملکرد شرکتها محسوب می شوند.از این رو هدف پژوهش حاضر،بررسی تاثیر سرمایه های فکری ب برخی از عوامل تعیین کننده ارزش و عملکرددر شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1382 تا 1386است.برای آزمون فرضیه ها پس از پردازش اطلاعات به کمک صفحه گسترده Excelو نرم افزارSPSS ضریب همبستگی پیرسون محاسبه و تحلیل رگرسیون انجام شد.از تعداد 388 شرکت به روش حذف سیستماتیک،تعدادی حذف شد و در نهایت تعداد 166 شرکت باقی ماند،سپس با اعمال نمونه گیری طبقه ای کوکران،تعداد 63شرکت،به عنوان نمونه نهایی انتخاب شد.نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق حاکی از ارتباط معنی دار و مثبت سرمایه فکری با ارزش افزوده شرکتها است.به عبارت واضح تر با افزایش سرمایه فکری شرکتها،ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار آنها نیز افزایش می یابند.قدرت تبیین سرمایه فکری در ارزش افزوده بازار شرکتها بیشتر از ارزش افزوده اقتصادی آنها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1103 - بررسی تطبیق و سازگاری بین استراتژیهای توسعه اقتصادی دروننگر و بروننگر با اهداف جنبش عدم تعهد (با تأکید بر جهانی شدن)
تقی ترابی سمانه طریقیدر این مقاله پس از مروری کوتاه بر اهداف و چیستی جنبش عدم تعهد به عنوان نوعی همگرایی سیاسی اقتصادی منطقهای و یا ایدئولوژیک، استراتژیهای توسعه اقتصادی از دیدگاه نظری و سپس تجربی و از منظر دیدگاههای توسعه اقتصادی دروننگر و برون نگر مورد بررسی قرار میگیرد. با توجه به أکثردر این مقاله پس از مروری کوتاه بر اهداف و چیستی جنبش عدم تعهد به عنوان نوعی همگرایی سیاسی اقتصادی منطقهای و یا ایدئولوژیک، استراتژیهای توسعه اقتصادی از دیدگاه نظری و سپس تجربی و از منظر دیدگاههای توسعه اقتصادی دروننگر و برون نگر مورد بررسی قرار میگیرد. با توجه به اینکه دیدگاه اقتصادی برون نگر بر افزایش تعاملات بینالمللی، مکانیزم های رقا بتی، عرضه و تقاضا و شعار خوداتکایی و در مقابل دیدگاه اقتصادی درون نگر بر عزلت و کاهش تعاملات بین المللی، مکانیزم انحصاری و دولتی و شعار خودکفایی متکی میباشند، توصیه های سیاستی توسعه اقتصادی کشورهای جنبش عدم تعهد بر اساس این دو دیدگاه مورد بحث واقع شده و به نقشی که این گروه از کشورها در کمک به فرآیند جهانی شدن از یکسو و کمک به توسعه اقتصادی خود ایفا مینمایند تأکید میگردد. نکته حائز اهمیت این است که چون در ذات مفهومی جنبش عدم تعهد، به نوعی استراتژی عدم تعهد و گرایش به استقلال و عدم وابستگی به شرق و غرب مستتر است، باید مراقب نیروی گریز از مرکزی که میتواند آنها را از سوق به همگرایی اقتصادی و مشارکت در فرآیند جهانیشدن دور نگه دارد باشند و در سایه استراتژیهای مناسب اقتصادی، مبادرت به افزایش بنیهی اقتصادی جمعی مجموعه جنبش نموده و توان اقتصادی خود را در زمینه جریان سرمایه، تولید و مبادلات تجاری را با وزنی مضاعف و سنگینتر در فرآیند جهانیشدن بهکار گیرند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1104 - تفاوتهای جنس، سن و وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی در باورهای مذهبی کودکان
راضیه نصیرزاده مسعود حسین چاریپژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین جنس، سن و وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی با باورهای مذهبی کودکان انجام شد. بدین منظور مصاحبهها و نقاشیهای 122 کودک 6 تا 11 ساله که با استفاده از روش نمونهبرداری طبقهای انتخاب شدند، دربارة باورها و مفاهیم مذهبی بررسی شدند. نتایج نشان دادند أکثرپژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین جنس، سن و وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی با باورهای مذهبی کودکان انجام شد. بدین منظور مصاحبهها و نقاشیهای 122 کودک 6 تا 11 ساله که با استفاده از روش نمونهبرداری طبقهای انتخاب شدند، دربارة باورها و مفاهیم مذهبی بررسی شدند. نتایج نشان دادند که کودکان در ترسیم خداوند از نور بیش از سایر نمادها استفاده کردند. در تداعی آزاد نیز صفت نیکخواهی پروردگار بیش از سایر صفتها مطرح شد. دختران خداوند را بیشتر به صورت نمادها و پسران بیشتر انسانگونه ترسیم کردند. در توصیف کارهای خداوند کودکان 6 تا 7 ساله بیشتر جنبههای مثبت و خنثی، کودکان 10 تا 11 ساله بیشتر جبنههای منفی و کودکان 9 تا 10 سال بیشتر بر جنبه قدرت مطلق خداوند اشاره کردند. کودکان با وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی پایین بیشتر به هنگام نیاز و در زمانهای خاص دعا میکردند در حالی که کودکان با وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی بالا دعاکردن در مکانهای خاص و به صورت دائم را ترجیح میدادند. با توجه به نتایج پژوهش، استلزامهای آموزش مذهبی و مفاهیم مرتبط با آن مورد بحث قرار گرفتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1105 - رابطه بین موقعیت اقتصادی ـ اجتماعی با سلامت روانی و جسمانی
سعیده بزازیان یدالله رجاییهدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین شاخصهای موقعیت اقتصادی و اجتماعی (درآمد، تحصیلات و شغل) با سلامت روانی و جسمانی بود. 150 نفر از مدیران ارشد، معاونین و رؤسای دانشگاهها، استادان دانشگاه، دبیران، کارمندان، کارگران و کشاورزان استان زنجان، پرسشنامه سلامت روانی MHI (ویت و ویر، أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین شاخصهای موقعیت اقتصادی و اجتماعی (درآمد، تحصیلات و شغل) با سلامت روانی و جسمانی بود. 150 نفر از مدیران ارشد، معاونین و رؤسای دانشگاهها، استادان دانشگاه، دبیران، کارمندان، کارگران و کشاورزان استان زنجان، پرسشنامه سلامت روانی MHI (ویت و ویر، 1983)، فهرست سلامت جسمانی PHC (بوآردمن، 2004) و فرم اطلاعات جمعیتشناختی را تکمیل کردند. دادههای پژوهش با استفاده از روشهای آماری تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون مجذور کای تحلیل شدند. نتایج نشان دادند که اثر تعاملی شغل و درآمد بر زیر مقیاس درماندگی روانشناختی سلامت روانی معنادار بود. بین سطوح تحصیلات با دو زیر مقیاس سلامت روانی (بهزیستی روانشناختی و درماندگی روانشناختی) همخوانی وجود داشت اما سطوح تحصیلات با سلامت جسمانی فاقد همخوانی بود. زنان در مقایسه با مردان از سطوح پایینتر بهزیستی روانشناختی و سطوح بالاتر درماندگی روانشناختی برخوردار بودند. اما در زمینه سلامت جسمانی تفاوت معنادار نبود. پژوهش حاضر با تأیید رابطه بین سلامت روانی با موقعیت اقتصادی ـ اجتماعی میتواند راهگشای سیاستگذاریهای مناسب در زمینه ارائه برنامههای پیشگیرانه و برنامههای مرتبط با ارتقای سطح سلامت جامعه باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1106 - کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در نوجوانان: تفاوتهای بهداشت روانی، وضعیت اجتماعی- اقتصادی، جنس و سن
امیر نیکآذین محمدرضا شعیری محمدرضا نائینیانپژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دانشآموزان با توجه به تفاوتهای موجود در وضعیت بهداشت روانی، اجتماعیـاقتصادی، جنس و سن انجام گرفت. 551 نفر از دانشآموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان شهر یزد (275 دختر، 276 پسر) به روش نمونه‎گیری خوشهای چند أکثرپژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دانشآموزان با توجه به تفاوتهای موجود در وضعیت بهداشت روانی، اجتماعیـاقتصادی، جنس و سن انجام گرفت. 551 نفر از دانشآموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان شهر یزد (275 دختر، 276 پسر) به روش نمونه‎گیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. شرکتکنندگان به پرسشنامة کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کیداسکرین-52 (ریونز- سیبرر و دیگران، 2005)، پرسشنامه بررسی نقاط قوت و مشکلات (گودمن، 1997) و پرسشنامه ویژگیهای اجتماعی- اقتصادی (گرمارودی و مرادی، 1389) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند که 1) در مقیاسهای بهزیستی جسمانی، بهزیستی روانی، ارتباط با والدین و زندگی خانوادگی، حمایت اجتماعی و همسالان و خودمختاری، پسران وضعیت بهتری نسبت به دختران دارند، 2) دانشآموزان مقطع راهنمایی در تمام ابعاد پرسشنامه کیداسکرین-52 بهجز سه بعد حمایت اجتماعی و همسالان، پذیرش اجتماعی و مزاحمت و منابع مالی وضعیت بهتری نسبت به دانشآموزان دبیرستانی به دست آوردند، و 3) در مقیاسهای بهزیستی جسمانی، ارتباط با والدین و زندگی خانوادگی، منابع مالی و بهزیستی روانی بین دانشآموزان دارای وضعیت اجتماعیـ اقتصادی بالا و پایین تفاوت معنادار وجود دارد. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک متغیری در مورد مقایسه گروههای بهنجار، مرزی و نابهنجار نشان داد که گروه بهنجار وضعیت بهتری در مقیاسهای خلق و هیجان‎، پذیرش اجتماعی و مزاحمت، بهزیستی روانی و ادراک خود نسبت به گروه نابهنجار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1107 - ارائه الگوی محاسبات ردپای آب بر اساس مدل معادلات ساختاری
مهناز میرزاابراهیم طهرانی رضا مرندی مریم نعمتیاین تحقیق برحسب هدف کاربردی و شیوه گردآوری دادهها توصیفی از نوع همبستگی میباشد. روش گردآوری اطلاعات مطالعات پیشینه کتابخانهای و بخش میدانی استفاده از جامعه آماری و توزیع پرسشنامه انجامگرفته است. سؤالات پرسشنامه با بهرهگیری از طیف لیکرت به شکل 5 گزینهای و سطوح رتبه أکثراین تحقیق برحسب هدف کاربردی و شیوه گردآوری دادهها توصیفی از نوع همبستگی میباشد. روش گردآوری اطلاعات مطالعات پیشینه کتابخانهای و بخش میدانی استفاده از جامعه آماری و توزیع پرسشنامه انجامگرفته است. سؤالات پرسشنامه با بهرهگیری از طیف لیکرت به شکل 5 گزینهای و سطوح رتبهای با پایایی 8/0 انجام و رواسازی به شکل صوری صورت گرفته است. حجم نمونه انتخاب شده براساس کیفی بودن تحقیق و بهره گیری از مدل معادلات ساختاری از جدول مورگان –جامعه آماری100 نفره با سطح اطمینان 99 درصد- (99 نمونه) انتخاب شد. با انتقال اطلاعات پرسشنامه از نرم افزار SPSS به نرم افزار AMOS پس از رسم مدل معادلات ساختاری (تحلیل مسیر تأییدی) پس از اعمال آخرین اصلاحات در مدل تحلیل عاملی تأییدی، نتایج مدل معادلات ساختاری اعم از ضرایب رگرسیونی استانداردشده و ضرایب توان دوم همبستگی چندگانه (معادل ضریب تعیین)، استخراج و گزارششده است. یافته های توصیفی متغیرها نیز نشان می دهد از هشت متغیر آشکار (فنی، علمی، سیاسی، مالی، فرهنگی، اجتماعی، زمان و مکان) بیشترین میانگین (مطابق طیف لیکرت) پاسخ های پرسشنامه مربوط به عوامل فرهنگی و کمترین میانگین مربوط به عوامل علمی می باشد. نرمالیته متغیرها با بررسی چولگی و کشیدگی آنها سنجش و نرمال گزارش گردید. تحلیل عاملی مرتبه اول برای بررسی بارهای عاملی متغیرها و برازش مدل انجام شده و بدلیل مطلوب بودن 3 شاخص از 5 شاخص گزارش شده نتیجه برازش مبنی بر مطلوب بودن متغیرها می باشد. یافته های مدل ساختاری تایید می نماید که کنترل منابع اب بر ردپای آب- محاسبات ردپای آب بر توسعه اجتماعی- اقتصادی و محیط زیست تاثیر دارد. معناداری مسیر متغیرها با شاخص نسبت بحرانی (CR) مسیر ردپای آب با عوامل اجتماعی- اقتصادی با CR برابر 01/55 از معناداری بیشتری برخوردار است. با توجه به اهداف تحقیق، و مدل ارائهشده میتوان نتیجه گرفت، به کنترل درآوردن منابع آبی بهطور مستقیم تابع عوامل متعدد فنی، علمی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زمان و مکان و تأثیرگذار در محاسبات ردپای آب می باشد. تحت تأثیر موارد برشمرده، مباحث کلان محیط زیستی و توسعه پایدار اجتماعی-اقتصادی نیز تحت تأثیر محاسبات ردپای آب قرار میگیرند. با بررسی مطالعات گذشته در خصوص ردپای آب بهوضوح میتوان نارسایی هر تحقیق را دریافت به خصوص در بخش داخلی که اساساً ماهیت اندازهگیری ردپای آب بالأخص همگام با استانداردی جهانی و برمبنای آن تاکنون انجام نگرفته است. همچنین در مقالات حاضر بیشترین نگرانیهای مطرحشده به جهت عدم مدیریت صحیح منابع آب بوده که نگرانیهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و محیطزیستی بهصورت مجزا اشارهشده است. در مدل ارائهشده سعی شده بخشی از کاستیهای علمی جبران شده و قدمی تازه در محاسبات نهاده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1108 - ارزشگذاری اقتصادی دریاچه ارومیه برای مصارف غیرارزشی
هدیه کاظمی رخشاد حجازیمنابع طبیعی تجدید شونده همواره نقش اساسی در سیر تحولات تاریخی جوامع از لحاظ اقتصادی و اجتماعی داشتهاند. رشد روزافزون مشکلات، معضلات و فجایعی که از تخریب محیط زیست و بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی منجر گردیده متخصصان و دوستداران محیط زیست از یک سو، اقتصاددانان از س أکثرمنابع طبیعی تجدید شونده همواره نقش اساسی در سیر تحولات تاریخی جوامع از لحاظ اقتصادی و اجتماعی داشتهاند. رشد روزافزون مشکلات، معضلات و فجایعی که از تخریب محیط زیست و بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی منجر گردیده متخصصان و دوستداران محیط زیست از یک سو، اقتصاددانان از سوی دیگر، توجه تصمیمگیران و برنامهریزان کلان را به لزوم حفاظت و بهرهبرداری بهینه و پایدار از منابع طبیعی جلب کنند. اطلاع از خدمات سیستمهای محیط زیستی در عرصه علم بر واقعیات و آگاهی از ارزش این خدمات در عرصه ارزشگذاری قرار میگیرد. از این رو، انسان در برای بهترین تصمیمگیری ناگزیر از انتخاب بهترین کاربری از میان کاربریهای مختلف طبیعیت برای ارزشگذاری آن است. تعیین ارزش اقتصادی دریاچه ارومیه براساس روش لوجیت در تاریخ ، که بر تمایل پرداخت مردم استوار است، با توجه به وسعت عملکرد دریاچه ارومیه ارزشگذاری آن به روش CVM و با اندازه گیری WTP صورت گرفت. هدف از این تحقیق ارایهی ارزش غیر مصرفی (ارزش حفاظتی) است. در این روش 31 متغیر بررسی شدند برآورد مدل در این تحقیق به روش لوجیت و با نرم افزار EVIEWS 10 انجام شد. پس از تحلیل نتایج مشاهده شد که به ازای هر واحد افزایش قیمت پیشنهادی 21 درصد از میزان تمایل به پرداخت کاسته می شود. برای تعیین ارزش اقتصادی غیرمصرفی دریاچه مقدار عددی WTPمیانگین 103*58/52 و ارزش کل دریاچه حدودا 605 میلیون دلار برآورد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1109 - ارزیابی تأثیر رعایت مقررات حقوق بین الملل در توسعه اقتصادی
آبتین امیری محمد صادقی سیدباقر میرعباسی ابومحمد عسگرخوانییکی از مهم ترین اهداف حقوق بینالملل، ایجاد شرایط لازم برای رشد اقتصادی و مستمر در کشورهاست. از این زاویه، حقوق بین الملل بر فرآیند توسعه اقتصاد موثر است. بررسی تناسب میان تاثیر حقوق بینالملل بر روند توسعه اقتصادی در کشورها، همواره از موضوعات اساسی در خصوص اثر گذاری و أکثریکی از مهم ترین اهداف حقوق بینالملل، ایجاد شرایط لازم برای رشد اقتصادی و مستمر در کشورهاست. از این زاویه، حقوق بین الملل بر فرآیند توسعه اقتصاد موثر است. بررسی تناسب میان تاثیر حقوق بینالملل بر روند توسعه اقتصادی در کشورها، همواره از موضوعات اساسی در خصوص اثر گذاری و کیفیت فعالیت نهادهای بینالملل اقتصادی بوده است . لذا در این رابطه که حقوق بینالملل را با توسعه داخلی کشورها پیوند میدهد، یافتههای تحقیق حاکی از آن است که رعایت مقررات حقوق بینالملل تاثیر دوسویه بر فرآیند توسعه اقتصادی در حقوق داخلی کشورها دارد. از یک سو حقوق بینالملل که در سایه معاهدات بین المللی و مشارکت در سازمان های اقتصادی بین المللی با همکاری دولت ها صورت میگیرد ، به طور کلی بر فرایند توسعه اقتصادی و به ویژه توسعه پایدار تاثیر مثبت دارد، از طرفی این تاثیر باید به سمتی هدایت و کنترل شود که با سیاست عدم دخالت دولت و ایجاد بازار آزاد که از سوی حقوق بینالملل اقتصادی دنبال می شود تضاد نداشته باشد. در این مقاله نگارندگان با روش روش تحلیلی – توصیفی به ارزیابی تأثیر رعایت مقررات حقوق بین الملل در توسعه اقتصادی پرداخته و همچنین چالش های حقوق بین الملل در راستای توسعه اقتصادی تحلیل نموده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1110 - دادگاه های اقتصادی جایگزین محاکم تجاری با مطالعه تطبیقی در نظام حقوقی فرانسه و بلژیک
سعید جوهر شکرالله نیکوندمحاکم تجاری برای نخستین بار در سال 1304در نظام قضایی ایران تشکیل شده اند اما پس از مدت نسبتاً کوتاهی حذف شدند. قانونگذار در سال های اخیر به دنبال برپایی دادگاه های تجاری و تدوین لایحه آیین دادرسی تجاری بود که این طرح نیز به سرانجام نرسید و از دستور کار مجلس خارج شد. یکی أکثرمحاکم تجاری برای نخستین بار در سال 1304در نظام قضایی ایران تشکیل شده اند اما پس از مدت نسبتاً کوتاهی حذف شدند. قانونگذار در سال های اخیر به دنبال برپایی دادگاه های تجاری و تدوین لایحه آیین دادرسی تجاری بود که این طرح نیز به سرانجام نرسید و از دستور کار مجلس خارج شد. یکی از دلایل این تصمیم، ابهام در مفهوم اعمال تجاری در حقوق ایران عنوان شد که می تواند در تشخیص صلاحیت این محاکم مشکل ایجاد کند و باعث اطاله روند دادرسی شود. در مورد این ایراد، تلاشی جهت رفع آن و بررسی معیارهای اعمال تجاری در سایر کشورها صورت نگرفت. مطالعه در نظام قضایی بلژیک جایی که گام های ابتدایی برای جایگزینی دادگاه های اقتصادی با دادگاه های تجاری برداشته شده می تواند در این مسئله بسیار الهام بخش باشد. قانونگذار این کشور از معیار اعمال تجاری گذر کرده و مفهوم اقتصادی بودن را ضابطه صلاحیت قرار داده است. ضابطه ی فعالیت اقتصادی نه تنها می تواند اختلافاتی را که در قالب مفهوم تجارتی نمی گنجد بدون ایجاد ابهام وارد صلاحیت این محاکم کند و به عبارت دیگر صلاحیت محاکم تجاری را گسترش دهد، بلکه باعث نیل به یکی از اهداف تشکیل این محاکم که رشد و توسعه اقتصادی است، می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1111 - مفهوم شناسی جرایم اقتصادی و راهبردهای مقابله با آن در سیاست کیفری ایران و فرانسه
میثم ایمانی نغمه فرهود سید یزدالله طاهری نسبزمینه و هدف: جرایم اقتصادی به خاطر تاثیر گذار بودن بر تمام سطوح جامعه، یکی از مسائل چالش برانگیز در جهان می-باشند که ایران نیز از این امر مستثنی نیست. فضای اقتصادی ایران هم به دلیل ابتلا به آسیبهای عدیده، نسبت به نظام های اقتصادی مثل کشور فرانسه، زمینه مساعدتری برای ار أکثرزمینه و هدف: جرایم اقتصادی به خاطر تاثیر گذار بودن بر تمام سطوح جامعه، یکی از مسائل چالش برانگیز در جهان می-باشند که ایران نیز از این امر مستثنی نیست. فضای اقتصادی ایران هم به دلیل ابتلا به آسیبهای عدیده، نسبت به نظام های اقتصادی مثل کشور فرانسه، زمینه مساعدتری برای ارتکاب جرم اقتصادی ایجاد میکند، گسترش جرایم اقتصادی مانع دستیابی دولت به اهداف ملی در حوزه امنیت اقتصادی شده و جرایم عمومی را به مخاطره میاندازد. روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته ها و نتایج: قانون مجازات اسلامی برای نخستین بار به روشتبیین حصری مصادیق مفهومی از جرم اقتصادی ارائه کرده است. که تا حدودی میتوان گفت مصادیقی از جرایم اقتصادی بیان شده است. انتقادی که بر جرایم اقتصادی در سیاست کیفری کنونی ایران وارد است این مطلب است که برخی از جرایم مانند جرایم حوزه بازار اوراق بهادار از شمول تعریف خارج مانده اند و برخی از جرایم که صبغه اقتصادی ندارند و تنها میتوانند با جرایم اقتصادی ارتباطی داشته باشند، مانند اعلام نکردن وقوع این جرایم از سوی مقامات رسمی، داخل در جرایم اقتصادی قرار گرفته اند. برخلاف حقوق فرانسه، در سیاست کیفری ایران، دبه ویژه از منظر حقوقِ شکلی، رویکرد منسجم و منظمی نداشته و رژیم افتراقی برای مبارزه با این جرایم درنظر گرفته نشده است و با وجود تصریح به دادسرای ویژة جرایم اقتصادی در مادة 25 قانون آیین دادرسی کیفریِ که در ماهیّت تخصصی است و صلاحیت ذاتی ندارد، دادگاه اختصاصی برای این جرایم پیش بینی نشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1112 - علت شناسی مفاسد کلان اقتصادی و ارائه راهکارهای پیشگیرانه اجتماعی با نگاهی به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارز با فساد
علیرضا دودانگه مریم آقائی بجستانی رضا زیاریزمینه و هدف: امروزه بروز و گسترش مفاسد کلان اقتصادی در کشور با ابعاد کلان و عناوین مجرمانه متعدد از طریق رسانههای جمعی به خصوص در فضای مجازی خبرساز شده و فضای روانی جامعه را ملتهب میسازد؛ بنابراین برای پیشگیری و مبارزه با این پدیده شوم، علتشناسی بروز مفاسد اقتصادی او أکثرزمینه و هدف: امروزه بروز و گسترش مفاسد کلان اقتصادی در کشور با ابعاد کلان و عناوین مجرمانه متعدد از طریق رسانههای جمعی به خصوص در فضای مجازی خبرساز شده و فضای روانی جامعه را ملتهب میسازد؛ بنابراین برای پیشگیری و مبارزه با این پدیده شوم، علتشناسی بروز مفاسد اقتصادی اولین و مهمترین گام محسوب میگردد و به طور قطع دستگاههای متولی و مسئول در امر پیشگیری و مبارزه با مفاسد اقتصادی میتوانند با آگاهی از علتهای به وجود آورنده فسادهای اقتصادی، اقدامات اساسی و مؤثری برای مواجهه با این معضل به عمل آورند.روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.یافتهها و نتایج: دلایل متعددی از بعد فردی، فرهنگی و اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برای بروز فسادهای کلان اقتصادی میتوان احصاء نمود و همچنین مواردی نظیر آموزش و ارتقاء سطح آگاهی عمومی، نقش نهادهای مدنی در پیشگیری از مفاسد کلان اقتصادی، تجهیز رسانهای و تدوین کدهای رفتاری از جمله راهکارهای پیشگیری اجتماعی از مفاسد کلان اقتصادی است که در کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارز با فساد مورد تأکید قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1113 - جایگاه عقلانیت در نظریههای اقتصاد خرد از منظر جرمشناسی
عباس کریمنژاد مهدی اسماعیلی حسن حاجیتبار فیروزجاییزمینه و هدف: اگرچه نظریه پردازان انتخاب منطقی این را پذیرفتهاند که مجرمان همیشه در ارزیابی موقعیت برای مرتکب جرم شدن به بهترین شکل عمل نمیکنند اما ایدههای آنها به خصوص وقتی میخواهد برای پیشگیری از جرم به مرحله عمل درآید، دقیقا بر این فرض استوار است که مجرمان تصمیما أکثرزمینه و هدف: اگرچه نظریه پردازان انتخاب منطقی این را پذیرفتهاند که مجرمان همیشه در ارزیابی موقعیت برای مرتکب جرم شدن به بهترین شکل عمل نمیکنند اما ایدههای آنها به خصوص وقتی میخواهد برای پیشگیری از جرم به مرحله عمل درآید، دقیقا بر این فرض استوار است که مجرمان تصمیمات منطقی میگیرند. هدف تحقیق حاضر، مطالعه مبانی جایگاه عقلانیت از جوانب متعددی همچون فلسفی و پوزیتیویستی در نظریه های اقتصاد خرد از منظر جرم شناسی با استناد به ریشه ها و پیشینه های نظریه انتخاب منطقی است.روش: روش انجام تحقیق باتوجه به ماهیت موضوع، اهداف و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و به صورت توصیفی تحلیلی می باشد.یافته ها و نتایج: عقلانیت به عنوان پیش فرضی اساسی در بررسی رفتار عاملان اقتصادی در اقتصاد متعارف در نظر گرفته میشود. این عقلانیت یا علم انتخاب عقلایی که از مبانی انسان شناسی غربی پس از دوره رنسانس شکل گرفت دارای تعابیر مختلفی است. در اقتصاد کلاسیک از عقلانیت به عنوان ابزاری برای حداکثر کردن مطلوبیت و سود استفاده میشود که از اندیشههای فلسفی دانشمندانی مانند بنتام سرچشمه گرفته است. پیروان نظریه نظریه انتخاب عقلانی در جرم شناسی معتقدند که مجرمان بالقوه زیادی در جامعه وجود دارند و از وجود شرایط خاصی که باعث می شود مرتکب تصمیم به ارتکاب جرم بگیرد می گویند و عقیده دارند که با شناسایی این شرایط و فرصت ها و کاهش آنان، می توان دزدی و به طور کلی جرایم را برای این افراد به یک امر غیرعقلانی تبدیل کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1114 - پیشگیری از فساد اقصادی در پرتو اعمال حکمرانی مطلوب بر منافع نفت و گاز
مریم زادخوست کارن روحانی علیرضا داداش زادهزمینه و هدف: از شاخص های مهم حکمرانی مطلوب مقابله با فساد و از جمله فساد اقتصادی است که اعمال حاکمیت نامطلوب بر منابع نفت و گاز ممکن است منجر به بروز آن گردد. بر این اساس در این مقاله به به دنبال بررسی این امر هستیم که اعمال حاکمیت مطلوب بر منابع نفت و گاز چگونه منجر به أکثرزمینه و هدف: از شاخص های مهم حکمرانی مطلوب مقابله با فساد و از جمله فساد اقتصادی است که اعمال حاکمیت نامطلوب بر منابع نفت و گاز ممکن است منجر به بروز آن گردد. بر این اساس در این مقاله به به دنبال بررسی این امر هستیم که اعمال حاکمیت مطلوب بر منابع نفت و گاز چگونه منجر به پیشگیری از فساد اقتصادی می گردد؟یافته ها و نتایج: دکترین حکمرانی مطلوب اقتضاء دارد که عرصه عمومی مبتنی بر مشارکت، حاکمیت قانون، شفّافیت، پاسخگویی، بهره وری و عملکرد مؤثر اداره شود و این امر به طور ویژه از بروز فساد اقتصادی جلوگیری می کند. پیشگیری از جرائم اقتصادی در خصوص حاکمیت بر منابع نفت و گاز در شکل پیشگیری کیفری و غیر کیفری قابل تصور می باشد. در بعد پیشگیری کیفری قوانین متعددی به جرم انگاری موارد مختلف فساد اقتصادی پرداخته اند. پیشگیری غیر کیفری نیز شامل پیشگیری اجتماعی و وضعی است که در پیشگیری اجتماعی اقدامات آموزش محور و استفاده از ظرفیت مشارکت مردمی و در پیشگیری وضعی محدودیت در تنظیم قراردادهای نفتی و نظارت و کنترل رسمی می تواند در پیشگیری از فساد اقتصادی در حوزه نفت و گاز موثر باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1115 - مصونیت اموال دولتها در حقوق بین الملل: با نگاهی به توقیف نفت صادراتی ایران توسط آمریکا
عبدالصمد بحرینی سهراب صلاحی محسن دیانتزمینه و هدف: سالهاست که ایران تحت تحریمهای یکجانبه آمریکا قرار داشته و هر روز دامنه این اقدامات رو به افزایش است. از توقیف اموال و داراییهای ایران تا تهدید به توقیف نفتکشهای ایران نشان از این تنشهای رو به افزایش دارد. در این خصوص، بررسی اقدامات آمریکا در اعمال تحری أکثرزمینه و هدف: سالهاست که ایران تحت تحریمهای یکجانبه آمریکا قرار داشته و هر روز دامنه این اقدامات رو به افزایش است. از توقیف اموال و داراییهای ایران تا تهدید به توقیف نفتکشهای ایران نشان از این تنشهای رو به افزایش دارد. در این خصوص، بررسی اقدامات آمریکا در اعمال تحریم و توقیف نفتکشهای ایران از منظر حقوق بینالملل هدف اصلی این پژوهش میباشد.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات، به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات بهدستآمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفته است.یافتهها و نتایج: قاعده مصونیت قضایی دولت در پی تحولات نظام حقوق بینالملل، استثنائاتی را پذیرفته است، از جمله استثنای اعمال تصدیگری و پذیرش دکترین مصونیت محدود. در خصوص اعمال تحریمهای یکجانبه نص صریحی در قانون منشور ملل متحد مبنی بر توافق دولتها در اعمال فشار از طریق تحریم در زمینههای مختلف وجود ندارد و لذا، این اقدامات آمریکا دارای قانونیت نیست. پیرامون اقدام آمریکا در توقیف نفت صادراتی ایران نیز باید گفت که این اقدام از منظر اصل برابری دولتها، از منظر مقررات بینالمللی حقوق دریاها و از منظر اصل مصونیت اموال دولتها از توقیف توسط محاکم داخلی فاقد قانونیت و مشروعیت میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1116 - سیاست گذاری در بعد ملی و بین المللی برای تحقق خودکفایی و توسعه اقتصادی با تاکید برنقش شرکت های دانش بنیان
جلیل ابراهیم زاده خیرالله پروین سید جواد میر قاسمی محمد صادقیزمینه و هدف: رویکرد حقوق بشری به توسعه، موجب آن گردید تا دولتها در بعد ملی اقدام به اتخاذ سیاستهایی به منظور تحقق اهداف حق بر توسعه و اجرای بهینه آن نمایند. در این فرآیند دولتها، ضمن بازتعریف خود در قالب حکمرانی مطلوب، باید بسترهای مشارکت آزادانه شهروندان را نیز فراهم ن أکثرزمینه و هدف: رویکرد حقوق بشری به توسعه، موجب آن گردید تا دولتها در بعد ملی اقدام به اتخاذ سیاستهایی به منظور تحقق اهداف حق بر توسعه و اجرای بهینه آن نمایند. در این فرآیند دولتها، ضمن بازتعریف خود در قالب حکمرانی مطلوب، باید بسترهای مشارکت آزادانه شهروندان را نیز فراهم نمایند تا توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی شهروندان در سایه محدود شدن اندازه دخالت دولت و رونق حضور بخش خصوصی تحقق یابد. بر این اساس شاهد شکل گیری و رشد شرکت های دانش بنیان هستیم. بر این اساس ضمن مطالعه ماهیت شرکت های دانش بنیان به بررسی این امر می پردازیم که شرکت های دانش بنیان چه نقش و جایگاهی در تحقق خودکفایی و توسعه اقتصادی دارند؟روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده است.یافتهها و نتایج: اسناد بین المللی متعددی از جمله میثاق حقوق مدنی و سیاسی، میثاق حقوق اقتصادی و اجتماعی و همچنین اعلامیه حق بر توسعه از دولتها می خواهند تا برای تحقق حق بر توسعه منفعل نبوده و زمینه های اجرای آن را خصوصا در عرصه اقتصاد فراهم آورند. در ایران نیز اگرچه کشور در تلاش فرآیند نیل تحلیل حقوقی و تقویت روش های اجرایی رسیدن به استقلال و خودکفایی است اما شرکتهای دانش بنیان به دلیل ضعف و ناکارایی سیاست های بالادستی در قانونگذاری و مقررات مالی و ارزی، میزان مالیات و معافیت های قانونی، کمبود امکانات و تجهیزات علمی و پیشرفته وجدید و عدم ارتباطات بین المللی تجاری علمی در جذب دانش های جدید بواسطه تحریم های اقتصادی و ممانعت از عضویت در سازمان تجارت جهانی ضعف در برنامه ریزی کلان در رسیدن به خودکفایی و ریشه های فرهنگی واجتماعی وهمچنین بی ثباتی دیپلماسی تجاری و سیاسی چندان موفق به تحقق این اصل اساسی قانون اساسی نگشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1117 - مدیریت اطلاعات دادرسی با نگرشی بر تحلیل اقتصادی
خسرو مبینی مجد بهنام حبیبی درگاهزمینه و هدف: مدیریت اطلاعات دادرسی با نگرش اقتصادی به دنبال درک بهتردعوا به مثابه پدیدهای حقوقی-اقتصادی از منظراداره رفتار بازیگران در دادرسی است. روند ارزیابی تحقق کارایی در نظام قضایی و به طور اخص در فرآیند مدیریت دعوا و دادرسی زمانی موثراست که بتوان الگوی مناسبی را أکثرزمینه و هدف: مدیریت اطلاعات دادرسی با نگرش اقتصادی به دنبال درک بهتردعوا به مثابه پدیدهای حقوقی-اقتصادی از منظراداره رفتار بازیگران در دادرسی است. روند ارزیابی تحقق کارایی در نظام قضایی و به طور اخص در فرآیند مدیریت دعوا و دادرسی زمانی موثراست که بتوان الگوی مناسبی را مورد شناسایی و بررسی قرار داد، از جمله این الگوها مدیریت اطلاعات دادرسی است. لذا این سوال مطرح است که مدیریت اطلاعات دادرسی با نگرش اقتصادی چگونه میتواند به کارایی نظام قضایی کمک نماید؟روش تحقیق: باتوجّه به ماهیّت موضوع، پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات به دست آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.یافتهها و نتایج: بر این اساس ضمن بررسی نقش اصحاب دعوا و دادرس در مدیریت اطلاعات به منظور به دست دادن تحلیل حقوقی مناسب و تاثیر آن بر فرآیند دادرسی، به نقش مدیریت دعوا و دادرس با محوریت اطلاعات توجه میگردد که میتواند نقش بسزایی در رفتار بازیگران دادرسی؛ یعنی اصحاب دعوا و دادرس داشته باشد و در نهایت منجر به دادرسی منصفانه و صدور رأی عادلانه گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1118 - بازتاب فقه شیعه در نظام حقوقی کشورهای اسلامی مطالعه موردی: تحلیل اقتصادی قراردادهای مشارکت مدنی بانکی
محمدجواد میرزائی عباس مقدری امیری محمد عالمزادهزمینه و هدف: عقود مشارکتی از بارزترین روشهای تخصیص منابع در بانکداری بدون ربا بوده و مقصود از مشارکت مدنی بانکی همان عقدالشرکه در کتب فقهی است که طرفین با درآمیختن اموال و سرمایههای یکدیگر توافق میکنند در تجارت مشخصی باهم، همکاری و سود آن را به نسبت سهمالشرکه ب أکثرزمینه و هدف: عقود مشارکتی از بارزترین روشهای تخصیص منابع در بانکداری بدون ربا بوده و مقصود از مشارکت مدنی بانکی همان عقدالشرکه در کتب فقهی است که طرفین با درآمیختن اموال و سرمایههای یکدیگر توافق میکنند در تجارت مشخصی باهم، همکاری و سود آن را به نسبت سهمالشرکه بین خود تقسیم نمایند؛ ولی در عمل، بانکها بهمنظور کاهش ریسک پرداخت این تسهیلات، افزایش سودآوری و گریز از نرخ سود دستوری از قراردادهای تیپ برای انعقاد مشارکت استفاده کرده و به فراخور مصالح خود شروطی را در قالب ضمان، صلح، هبه و ... در آن گنجاندهاند تا سود ثابت مدنظر در عقود مبادلهای را در قالب مشارکت محقق سازند.روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی انجامشده است.یافتهها و نتایج: درج شروط اگرچه سبب خروج ماهیتی قرارداد منعقده از دایره تعاریف مرسوم مشارکت مدنی میگردد؛ لکن در بستر تحلیل اقتصادی حقوق عملکرد بانکها چیزی جز تلاش برای کسب سود و احتراز از زیان، مبتنی بر تئوری رفتار معقول در اقتصاد نیست. لذا به نظر میرسد قدم اول برای اصلاح این چرخه معیوب، در نظر گرفتن موضوع تورم و کاهش ارزش پول بهعنوان یکی از واقعیات اقتصاد کشور باشد. راهحل مسئله نیز تأمین سرمایه پروژههای مشارکتی از طریق صندوقهای سرمایهگذاری بانکی، یا مستقل از بانکها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1119 - مقررات ناظر بر تحریم های بانکی در پرتو حقوق بین الملل
ذبیح الله پورجان آباد علی زارع محسن محبی صابر نیاورانیزمینه و هدف: یکی از ابزارهای ضمانت اجرای حقوق بین الملل عمومی، تحریم علیه کشورهاست که بر اساس منشور ملل متحد در دست شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفت تا بر طبق آن بتواند بحران های بین المللی را که تهدید کننده صلح و امنیت جهانی است مدیریت نماید. تحریمهای شورای امنیت أکثرزمینه و هدف: یکی از ابزارهای ضمانت اجرای حقوق بین الملل عمومی، تحریم علیه کشورهاست که بر اساس منشور ملل متحد در دست شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفت تا بر طبق آن بتواند بحران های بین المللی را که تهدید کننده صلح و امنیت جهانی است مدیریت نماید. تحریمهای شورای امنیت علیه ایران برگرفته از فصل هفتممنشور ملل متحدهستند، که در آن صحبت از تهدید و یا نقض صلح در جهان به میان آمدهاست. یکی از اهداف این تحریم ها بانکها می باشند که در این مقاله به مقررات بین المللی ناظر بر تحریم ها آنها می پردازیم.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات به دست آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.یافته ها و نتایج: شورای وزیران اتحادیه اروپا تاکنون تحریم های متنوع و متعددی را علیه بانکهای ایران به صورت مصوبههای مستقل از هم تصویب کرده است. تحریم های اتحادیه اروپا همه کشورهای عضو را ملزم به رعایت آن میکند و لغو تحریمها از سوی شورای وزیران اتحادیه اروپا با تصویب طرحی در این شورا انجام میشود. در واقع دولت ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا با این اقدام؛ تعهدات عهدنامه ای، قواعد مربوط به مسئولیت بین المللی دولت ها و تعهدات خاص دولت آمریکا مبنی بر عدم مداخله در امور داخلی ایران را نقض نموده است و اتحادیه ی اروپا نیز با نقض قطعنامه های شورای امنیت و همچنین مواد 24 و 25 منشور ملل متحد و حتی ماده 53 و 103 منشور (بدون مجوز شورای امنیت) اقدام به تحریم جمهوری اسلامی ایران می نماید و حتی این موارد با ماده 59 طرح مسئولیت بین المللی دولت ها نیز در تعارض است که این موارد از جمله دلایل انجام این پژوهش بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1120 - مطالعه تطبیقی تدابیر سرکوبگری در قبال اعمال مخلّ رقابت اقتصادی در سیاست جنایی تقنینی ایران و اتحادیه اروپا
رعنا نادعلی جلوخانی محسن شکرچی زاده فرامرز عطریانزمینه و هدف: نقض مقررات حقوق رقابت و ارتکاب پدیده مجرمانه اخلال در رقابت اقتصادی، لزوم پیش بینی تدابیر واکنشی متناسب قانونی را در قبال آن، آشکار می سازد. هدایت فرآیند صدور حکم و اجرای تدابیر مزبور، نیازمند استقرار نهادهای قانونی است که در اتحادیه اروپا، تابع نظام تعدد م أکثرزمینه و هدف: نقض مقررات حقوق رقابت و ارتکاب پدیده مجرمانه اخلال در رقابت اقتصادی، لزوم پیش بینی تدابیر واکنشی متناسب قانونی را در قبال آن، آشکار می سازد. هدایت فرآیند صدور حکم و اجرای تدابیر مزبور، نیازمند استقرار نهادهای قانونی است که در اتحادیه اروپا، تابع نظام تعدد مراجع رسیدگی بوده و در حقوق رقابت ایران، از اصل وحدت پیروی می کند.روش: پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته ها و نتایج: در هر دو نظام سیاست جنایی اتحادیه اروپا و ایران، اِعمال سرکوبگری کیفری، به عنوان آخرین راهکار در زنجیره تدابیر قانونی، منحصراً در صلاحیت محاکم ذیصلاح ملّی است؛ با این تفاوت که در سیاست جنایی تقنینی ایران، نقش آن پررنگتر از اتحادیه اروپا بوده و موجد چالش هایی نیز گردیده است. با وجود اینها، توجّه هر دو نظام سیاست جنایی، به لزوم تنوع در تدابیر واکنشی، در قبال پدیده مجرمانه گفته شده، غیرقابل چشم پوشی بوده و پیش بینی سازوکارهای مبتنی بر سرکوبگری غیرکیفری را موجب شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1121 - آسیب شناسی سیاست جنایی ایران در جرایم اقتصادی
مهدی دیدا سلامه ابوالحسنی نغمه فرهودزمینه و هدف: جرایم اقتصادی به خاطر تاثیر گذار بودن بر تمام سطوح جامعه، یکی از مسائل چالش برانگیز در جهان می باشند. که کشور ایران مستثنی نخواهد بود. فضای اقتصادی ایران هم به دلیل ابتلا به آسیب های عدیده، نسبت به نظام های اقتصادی سایر کشورها، زمینه مساعدتری برای ارتکاب جر أکثرزمینه و هدف: جرایم اقتصادی به خاطر تاثیر گذار بودن بر تمام سطوح جامعه، یکی از مسائل چالش برانگیز در جهان می باشند. که کشور ایران مستثنی نخواهد بود. فضای اقتصادی ایران هم به دلیل ابتلا به آسیب های عدیده، نسبت به نظام های اقتصادی سایر کشورها، زمینه مساعدتری برای ارتکاب جرم اقتصادی ایجاد می کند، گسترش جرایم اقتصادی مانع دستیابی دولت به اهداف ملی در حوزه امنیت اقتصادی شده و جرایم عمومی امور را به مخاطره می اندازد. هدف پژوهش آسیب شناسی رویکرد سیاست جنایی ایران در قبال جرایم اقتصادی می باشد.روش: پژوهش حاضر به صورت روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته ها و نتایج: فقدان ارائه تعریف از جرم اقتصادی، پراکندگی تقنینی در حوزه جرایم اقتصادی، سرکوبگرانه بودن سیاست جنایی در این زمینه، عدم انسجام عملی در سیاست کیفری واحد، غلبه عوام گرایی کیفری و امنیت محوری در سیاست جنایی مقابله با جرایم اقتصادی از جمله چالش ها و آسیب های موجود در سیاست جنایی فعلی ایران در قبال جرایم اقتصادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1122 - معیار مبتنی برکارایی اقتصادی در احراز شخص متعارف
حجت مبین سونیا مرتاض پورمسئولیت مدنی به واسطه تغییراتی که در زندگی انسان اتفاق می افتد همواره دچار تحولات اساسی شده است. نگرش های اقتصادی به حقوق و تحلیل اقتصادی حقوق از جمله مباحثی است که مسئولیت مدنی را تحت تاثیر خود قرارداده است. لذا در این تحقیق با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی معیار مبتنی ب أکثرمسئولیت مدنی به واسطه تغییراتی که در زندگی انسان اتفاق می افتد همواره دچار تحولات اساسی شده است. نگرش های اقتصادی به حقوق و تحلیل اقتصادی حقوق از جمله مباحثی است که مسئولیت مدنی را تحت تاثیر خود قرارداده است. لذا در این تحقیق با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی معیار مبتنی برکارایی اقتصادی در احراز شخص متعارف پرداخته شده است. در این تحلیل مفهوم اقتصادی شخص متعارف به بررسی دو رویکرد تحققی و هنجاری در راستای نیل به کارایی اقتصادی پرداخته است که معیار اقتصادی شخص متعارف مبتنی بر سنجش منافع و هزینه ها است و بدین وسیله قادر خواهد بود تا انگیزه ی لازم را در عاملین زیان و متضررین بالقوه برای در پیش گرفتن اقدامات احتیاطی مقتضی به منظور احتراز از ایراد ضرر به خویشتن و سایرین ایجاد نماید. علاوه بر این از پیامدهای نابسامان اقتصادی پیشگیری شده و بدین ترتیب گامی موثر در کاستن از میزان هزینه ها و تحقق کارایی اقتصادی برداشته است. در واقع تحلیل اقتصادی شخص متعارف در عین این که بسیاری از ابهامات مفهوم انتزاعی و کلی انسان متعارف را برطرف می کند، در صورتی می تواند معیاری مطلوب و کارا باشد که تنها مبنا و هدف شخص متعارف نباشد و مطلوب و هدفی باشد در کنار سایر اهداف و مبانی شخص متعارف. بدین ترتیب، در رویکرد تحققی به دلیل این که تحلیل اقتصادی مبنایی است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1123 - ارتباط میان حقوق بشر و حاکمیت قانون
حسین ملکشاهی فریدفرید آزادبختزمینه و هدف: حقوق بشر و حاکمیت قانون دو مفهوم کاملاً به هم وابسته بوده و دارای ارتباط متقابل با همدیگر می باشند. حقوق بشر مبنای حاکمیت قانون بوده و خود نیز در پرتو آن مورد حمایت قرار می گیرد، و علاوه بر آن دارای مبانی مشترکی می باشند. هدف از ارتباط میان حقوق بشر و حاکمی أکثرزمینه و هدف: حقوق بشر و حاکمیت قانون دو مفهوم کاملاً به هم وابسته بوده و دارای ارتباط متقابل با همدیگر می باشند. حقوق بشر مبنای حاکمیت قانون بوده و خود نیز در پرتو آن مورد حمایت قرار می گیرد، و علاوه بر آن دارای مبانی مشترکی می باشند. هدف از ارتباط میان حقوق بشر و حاکمیت قانون،تبیین نسبت ایده ها و آموزه های مرتبط با حقوق بشر، از جمله حقوق طبیعی و رعایت تشریفات قانونی، با مفهوم حاکمیت قانون است.روش: پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.یافتهها و نتایج: حاکمیت قانون به دنبال تضمین اعمال حقوق شهروندان از طریق طراحی سازوکاری قابل اطمینان و با ثبات است و بدین ترتیب حاکمیت قانون یکی از تضمین های اعمال حقوق بشر محسوب می شود. حقوق بشر از آن جهت مبنای حاکمیت قانون محسوب می شود که یکی از پیش فرض های اصلی نظریه حاکمیت قانون، برخوردار بودن انسان از حقوقی با ماهیت بیشتر اخلاقی است؛ حقوقی که وجود آنها برمبنای استدلالاتی فلسفی واخلاقی فرض گرفته می شود و نقش دولت، صرفا شناسایی حقوق موجود و تضمین اعمال آن است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1124 - مطالعه تطبیقی بازسازی بنگاههای اقتصادی در نظام حقوقی ژاپن و آمریکا
محسن ناظمی زاده محمدرضا پاسبان علی جبلی رادانزمینه و هدف: در بسیاری از کشورهای پیشرفته با توجه به ریسک بالای فعالیتهای اقتصادی و احتمال ورشکستگی شرکتهای تجاری، نهاد بازسازی به منظور ترغیب بنگاه های اقتصادی به ادامه فعالیت، در نظر گرفتهشده است. در کشور ایران علی رغم ریسکهای مالی بسیار بالا، تاکنون مقررات قانون أکثرزمینه و هدف: در بسیاری از کشورهای پیشرفته با توجه به ریسک بالای فعالیتهای اقتصادی و احتمال ورشکستگی شرکتهای تجاری، نهاد بازسازی به منظور ترغیب بنگاه های اقتصادی به ادامه فعالیت، در نظر گرفتهشده است. در کشور ایران علی رغم ریسکهای مالی بسیار بالا، تاکنون مقررات قانونی مشخصی در زمینه بازسازی تدوین نشده است. بنابراین در آیندهای نزدیک، تدوین نهاد بازسازی در قوانین کشورمان اجتنابناپذیر بوده فلذا مطالعه تطبیقی بازسازی بنگاههای اقتصادی در نظام حقوقی دیگر کشورها میتواند مبنای استواری برای تدوین یا اصلاح قوانین موجود در حقوق ایران باشد. لازم به ذکر است جستار فعلی از نظر هدف کاربردی می باشد. روش: این پژوهش به صورت کتابخانهای و بر اساس روش توصیفی- تحلیلی به طبع قلم تقریر یافته است. یافتهها و نتایج: در این پژوهش، به مطالعه تطبیقی بازسازی بنگاههای اقتصادی در نظام حقوقی ژاپن و آمریکا به منظور ارایه الگوی مناسب برای ایران پرداخته میشود. در حالت کلی فرآیند بازسازی شامل: صلاحیت دادگاه رسیدگیکننده، قابلیت بازسازی، ارائه دادخواست، نحوه دادرسی، تدوین و تصویب طرح، محتویات طرح و خاتمه روند بازسازی بوده که در نظام تقنینی دو کشور ژاپن و امریکا به تفصیل بررسی میشود. لذا در مقاله کنونی با رویکرد تطبیقی و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی فرآیندهای بازسازی شرکتهای تجاری پرداخته و نتایج ارایه میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1125 - تحلیل جنبه های حقوقی موسسات گزارش اعتبار در ایران
خلیل جمعه زاده بهابادی مصطفی ملکیچکیدهگزارش اعتبار یکی از بخشهای حیاتی برای ارزیابی اعتبار و مدیریت سهام میباشد که توسط مؤسسات گزارش اعتبار صورت میگیرد؛ مؤسساتی که خلاء آنها در بازار داخلی بسیار احساس میشود. کار این مؤسسات این است که تخلفات که متعهدان در قرارداد مرتکب میشوند و منجر به صدور آرائی أکثرچکیدهگزارش اعتبار یکی از بخشهای حیاتی برای ارزیابی اعتبار و مدیریت سهام میباشد که توسط مؤسسات گزارش اعتبار صورت میگیرد؛ مؤسساتی که خلاء آنها در بازار داخلی بسیار احساس میشود. کار این مؤسسات این است که تخلفات که متعهدان در قرارداد مرتکب میشوند و منجر به صدور آرائی در محکومیت آنها شده است را در بانکهای اطلاعاتی ذخیره و نگهداری میکنند و در آینده اگر شخصی بخواهد با طرفی معامله بکند که از او شناخت کافی ندارد میتواند سابقه و اطلاعات گذشته طرف دیگر را بداند و در مقابل مبلغی را بپردازد. سابقه اطلاعاتی موجود ممکن است به صورتهای مختلفی باشد، ازجمله ممکن است تنها اطلاعات منفی را در بر داشته باشد، مانند اطلاعات مربوط به دیرکرد در پرداخت، قصورات، محکومیتهای مالی و...یا ممکن است شامل اطلاعات مثبت باشد مانند پرداخت به موقع بدهی، خوشحسابی و...یا ترکیبی از این دو باشد. البته با توجه به اینکه اجازه انتشار این اطلاعات در حوزه حریم خصوصی اشخاص محسوب میشود، باید قانونی وجود داشته باشد که اجازه انتشار این اطلاعات، شرایط و اختیارات، تأسیس مؤسسات و... را مشخص کند و شرایط در اختیار گذاشتن این اطلاعات را نیز برشمارد. نبودن این اطلاعات در بازارهای ایران سبب شده است حالت انتخاب نامناسب در بازارهای مختلف ایران رخ دهد به نحوی که اشخاص دغل و ناکارآمد بهتر بتوانند در بازار کار کنند و افراد کارآمد و پایبند به تعهدات نیز لاجرم همان رفتاری را بکنند که با اشخاص بدحساب میکنند و امکان تمایز نهادن میان اشخاص معتبر از غیر معتبر حداقل در معاملات آغازین دشوار شود. در این مقاله هدف ما بر این است که بعد از معرفی موسسات گزارش اعتبار، نقش این موسسات در پیشگیری از جرایم مالی را مورد تحلیل قرار داده و در نهایت امر به بررسی کارکرد این نهاد در حقوق کشور ایران بپردازیم ؛و از این طریق راه حلی برای پیشگیری از جرایم مالی در ایران توسط این موسسات به علت خلا این نهاد در ایران ارایه دهیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1126 - تحلیل اقتصادی فرآیند دادرسی مدنی براساس هزینهها
مجید پوراستاد فاطمه حصارخانیچکیده اقتصاد همانند اخلاق و عدالت میتواند به عنوان یکی از ارکان اصلی در تفسیر آیین دادرسی مدنی به شمار رود. هر قاعده حقوقی در تولید ثروت و رفاه اجتماعی مؤثر است به گونهای که هر قاعده حقوقی که سبب کاهش ثروت و موجب تلف منابع شود، باید مورد بازبینی قرار گیرد. تجزیه و تح أکثرچکیده اقتصاد همانند اخلاق و عدالت میتواند به عنوان یکی از ارکان اصلی در تفسیر آیین دادرسی مدنی به شمار رود. هر قاعده حقوقی در تولید ثروت و رفاه اجتماعی مؤثر است به گونهای که هر قاعده حقوقی که سبب کاهش ثروت و موجب تلف منابع شود، باید مورد بازبینی قرار گیرد. تجزیه و تحلیل اقتصادی فرآیند دادرسی مدنی بر اساس هزینههای اقامه دعوی به منظور بالا بردن کارایی و کیفیت دادرسی و بهینه سازی منطقی هزینههای دادرسی است چنانچه دارسی کارآمد از جمله تضمینهای عدالت مدنی است. روند دادخواهی از منطق اقتصادی برخوردار است و افراد بر اساس فرض عقلانیت اقتصادی رفتار میکنند و به منظور دستیابی به منافع بیشتر دست به انتخاب زده و گاه اقامه دعوا در دادگاه را پذیرفته و گاه به صلح و سازش بدون رجوع به دادگاه را بر میگزیند. کیفیت دادرسی با تاکید بر سازماندهی کارکرد اجتماعی دادرسی، انگیزه خصوصی طرفین به دنبال عدالت اقتصادی در کنار عدالت مدنی است. در این مقاله به مفهوم تحلیل اقتصادی آیین دادرسی مدنی با طرحی مدلهای عددی و پیش بینی رفتارهای طرفین، سطح و حجم مطلوب اقامه دعوا پرداخته. مقاله حاضر شامل چهار گفتار میباشد، گفتار اول به مفهوم اقتصادی دادرسی پرداخته، گفتار دوم در برگیرنده مفهوم هزینه دادرسی و تاثیر آن بر روند دادرسی است و گفتار سوم و چهارم به ترتیب به تحلیل اقتصادی حل و فصل خارج از دادگاه و سیاستهای موثر بر کنترل هزینه دادرسی اختصاص دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1127 - سازمان همکاری منطقه ای آسیای جنوبی (سارک) و نقش آن در توسعه همکاریهای منطقه ای
مصطفی تقی زاده انصاریسازمان همکاری منطقه ای جنوب آسیا (سارک) بزرگترین سازمان منطقه ای با جمعیتی نزدیک به یک میلیارد و پانصد میلیون نفر می باشد که با هدف ایجاد همکاریهای ا قتصادی میان کشورهای عضو به وجود آمده و ایران نیز در سال 2007 به عنوان عضو ناظر به عضویت آن پذیرفته شده استسازمان همکاری منطقه ای جنوب آسیا (سارک) بزرگترین سازمان منطقه ای با جمعیتی نزدیک به یک میلیارد و پانصد میلیون نفر می باشد که با هدف ایجاد همکاریهای ا قتصادی میان کشورهای عضو به وجود آمده و ایران نیز در سال 2007 به عنوان عضو ناظر به عضویت آن پذیرفته شده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1128 - نقش قابل پیشبینی بودن خسارت در مسؤلیت مدنی قراردادی و قهری
محسن قاسمیاصل جبران کامل خسارت در عین این که از اصول مسلم حقوق مسؤلیت مدنی معاصر است، به و اسطه ملاحظات مربوط به عدالت و انصاف و مصالح عملی اقتصادی – اجتماعی مواجه با برخی استثنائات مهم قانونی و قراردادی شده است که از آن میان، اصل لزوم قابل پیشبینی بودن خسارت در دو حوزة قر أکثراصل جبران کامل خسارت در عین این که از اصول مسلم حقوق مسؤلیت مدنی معاصر است، به و اسطه ملاحظات مربوط به عدالت و انصاف و مصالح عملی اقتصادی – اجتماعی مواجه با برخی استثنائات مهم قانونی و قراردادی شده است که از آن میان، اصل لزوم قابل پیشبینی بودن خسارت در دو حوزة قراردادی و قهری، یکی از ابزارهای حقوقی نسبتاً جدید برای تعدیل و تحدید اصل فوق به شمار میرود که هنوز محل بحث و مناقشه بوده و جایگاه آن به ویژه در نظام حقوقی ایران علی رغم برخی پژوهشهای عمیق اما اندک موجود، هم چنان نیازمند بررسی و مطالعه به نظر میرسد. در این نوشتار سعی شده است ضمن تشریح و تبیین مفهوم خسارت قابل پیشبینی و معیارها و ضوابط تشخیص آن، مبانی اصل لزوم قابل پیشبینی بودن خسارت در تحقق مسؤلیت مدنی در دو حوزه قراردادی و قهری، با رویکردی تطبیقی، تاریخی و انتقادی؛ مورد نقد و بررسی قرار گیرد و در نهایت به این نتیجه منتهی شده است که رابطه علیت (سببّیت) عرفی به عنوان یکی از ارکان عقلی مسؤلیت مدنی، محکمترین و قانع کنندهترین مبنای اصل مزبور است و براساس همین مبنا است که میتوان به وجود این اصل به عنوان یکی از شرایط مسؤلیت مدنی در هر دو حوزه قراردادی و قهری در نظام حقوقی ایران نظر داد.با این همه این شرط، مربوط به نظم عمومی و اخلاق حسنه و از قواعد آمره نیست و علاوه بر استثنائات قانونی، میتواند به و اسطه توافق طرفین قرارداد، منتفی گردد که در این صورت، تعهد به جبران خسارت غیرقابل پیشبینی، نه از باب مسؤلیت مدنی بلکه نوعی تضمین به شمار خواهد آمد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1129 - پیشینه رویکرد «تحلیل اقتصادی حقوق»
سید مرتضی نعیمیرویکرد تحلیل اقتصادی حقوق رویکردی بسیار مهم در حوزهی فلسفه حقوق محسوب میشود که از ابزارهای علم اقتصاد برای تحلیل و تجویز در خصوص پدیدههای حقوقی بهره میبرد. درک صحیح رویکرد یادشده مستلزم بررسی آن در بستری تاریخی است. در این نوشتار، رویکرد مزبور در سه برهه بررسی میشو أکثررویکرد تحلیل اقتصادی حقوق رویکردی بسیار مهم در حوزهی فلسفه حقوق محسوب میشود که از ابزارهای علم اقتصاد برای تحلیل و تجویز در خصوص پدیدههای حقوقی بهره میبرد. درک صحیح رویکرد یادشده مستلزم بررسی آن در بستری تاریخی است. در این نوشتار، رویکرد مزبور در سه برهه بررسی میشود: در ابتدا اندیشههای دیوید هیوم، آدام اسمیت و جرمی بنتام به منزله پیش گامان رویکرد اقتصادی معرفی خواهد شد. سپس جریانی را از نظر خواهیم گذراند که موسوم به موج اول است و شامل واقع گرایان حقوقی و نهادگرایان میشود و در نهایت به موج اخیر میپردازیم که رویکرد نوین نام دارد. مدعای نوشتار حاضر این است که رویکرد نوین تفاوتی ماهوی و روش شناختی با موج اول داشته و بیشتر متاثر از پیش گامان است و لذا جریان حقوق و اقتصاد، به حقوق و اقتصاد نوین (رویکرد اقتصادی به حقوق) و حقوق و اقتصادقدیم، قابل تقسیم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1130 - نگاهی به خلاء قانونی و کاستیهای کاربردی قوانین راجع به قاچاق کالا و ارز
محمدصالح ولیدیدر این نوشتار تلاش شده که کلیه قوانین و مقررات حاکم بر پدیده قاچاق کالا و ارز به تفکیک و از دیدگاه حقوق کیفری اختصاصی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. تا بدینوسیله خلاء قانونی این قوانین که زمان تصویب اغلب آنها مربوط به هفتاد سال قبل است و در شرایط کنونی جوابگوی ن أکثردر این نوشتار تلاش شده که کلیه قوانین و مقررات حاکم بر پدیده قاچاق کالا و ارز به تفکیک و از دیدگاه حقوق کیفری اختصاصی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. تا بدینوسیله خلاء قانونی این قوانین که زمان تصویب اغلب آنها مربوط به هفتاد سال قبل است و در شرایط کنونی جوابگوی نیازهای قضائی دوران توسعه کشور را ندارد بخوبی تبیین و روشن گردد. در نتیجه برخورد فیزیکی دستگاه قضائی در برخورد با مجرمین و قاچاقچیان کالا با استفاده از قوانین موجود کارآیی انها را به حداقل رسانیده است و این تحقیق نشان میدهد که این قوانین و مقررات ساز و کار مناسبی برای مقابله با قاچاق کالا و ارز نیستند و اجرای آن تأثیر چندانی در کاهش روند افزایش جرائم قاچاق کالا و ارز بهمراه نداشته است. نگارنده با تحلیل ابعاد مختلف این مسأله در صدد است که چالشهای موجود بر سر راه سیاستگذاری جنائی تقنینی برای مبارزه با معضل قاچاق کالا و ارز را بخوبی روشن نموده باشد و این نوشتار راهگشای پژوهشگران و تصمیمگیرندگان برای اتخاذ سیاستگذاری جنائی تقنینی براساس یافتههای علمی و دست آوردهای جرمشناسی را بدنبال داشته باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1131 - کاربرد الگوریتم های فراابتکاری در پیش بینی درماندگی مالی با استفاده از متغیرهای مالی و غیرمالی درون شرکتی و اقتصادی (الگوریتم های بهینه سازی مـلخ و کلونی مورچگان)
فریدون مرادی احمد یعقوب نژاد آزیتا جهانشادهدف این پژوهش ارزیابی توانمندی الگوریتم فراابتکاری بهینهسازی ملخ (GOA) در پیشبینی دقیقتر درماندگی مالی با استفاده از متغیرهای درونشرکتی (مالی و غیرمالی) و اقتصادی میباشد. روش این پژوهش بهبود عملکرد مدل پایه شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چندلایه (ANN-MLP) از طریق ایجاد أکثرهدف این پژوهش ارزیابی توانمندی الگوریتم فراابتکاری بهینهسازی ملخ (GOA) در پیشبینی دقیقتر درماندگی مالی با استفاده از متغیرهای درونشرکتی (مالی و غیرمالی) و اقتصادی میباشد. روش این پژوهش بهبود عملکرد مدل پایه شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چندلایه (ANN-MLP) از طریق ایجاد مدل ترکیبی مبتنی بر الگوریتم ملخ (MLP-GOA) و مقایسه توانمندی آن با عملکرد مدل ترکیبی مبتنی بر الگوریتم کلونی مورچگان (MLP-ACO) میباشد. جامعه آماری پژوهش شرکتهای فعال در بازار بورس اوراق بهادار تهران طی یک دوره 7 ساله (از 1391 تا 1397) شامل 476 شرکت بوده که در نهایت با حذف سیستماتیک، 289 شرکت حایز شرایط (شامل 2023 مشاهده سال- شرکت) مورد بررسی و غربالگری قرار گرفته است. آزمون فرضیهها برمبنای معیارهای ارزیابی ماتریس اغتشاش و منحنی ROC انجام شد. یافتهها توانمندی مدل پایه ANN-MLP در پیشبینی درماندگی مالی با استفاده از متغیرهای مالی و غیرمالی را اثبات نمود و علاوه بر آن، الگوریتم-های فراابتکاری از طریق مدلهای MLP-GOA و MLP-ACO عملکرد مدل پایه شبکه عصبی را بهبود دادند. دقت مــدل MLP-GOA برای سال وقوع درماندگی تا دو سال قبل از آن به ترتیب 3/97%، 5/94% و 3/91% بوده است که از دقت مدل پایه و مدل MLP-ACO نیز بیشتر بوده است. همچنین نتایج نشان داد که با ورود متغیرهای اقتصادی، اگر چه توانمندی کلیه مدلهای پایه و ترکیبی به نحو معنیداری افزایش یافته است، لیکن درماندگی مالی بیشتر متاثر از متغیرهای درونشرکتی بوده و در واقع اثر متغیرهای اقتصادی بر این رخداد، قبلاً از طریق اثر بر رویدادهای مالی ثبت شده در سیستم حسابداری، لحاظ شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1132 - تحلیل شکست ساختاری بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت (۱۹۸۰-۲۰۱۰)
سید کمیل طیبی زهرا زمانی مصطفیl رجبی عطیه عظیمیرشد اقتصادی فرآیندی است که بدون استفاده کارآمد از منابع امکانپذیر نیست. انرژی به عنوان یک نهاده مهم و استراتژیک در دنیای کنونی و تأثیر آن در رشد اقتصادی امری انکار ناپذیر است. بررسی رابطه ی مصرف انرژی و رشد اقتصادی، می تواند تأثیر بسزایی در تنظیم و برقراری سیاست های بخ أکثررشد اقتصادی فرآیندی است که بدون استفاده کارآمد از منابع امکانپذیر نیست. انرژی به عنوان یک نهاده مهم و استراتژیک در دنیای کنونی و تأثیر آن در رشد اقتصادی امری انکار ناپذیر است. بررسی رابطه ی مصرف انرژی و رشد اقتصادی، می تواند تأثیر بسزایی در تنظیم و برقراری سیاست های بخش انرژی ایفا کند. این رابطه می تواند در صورت وجود شکست های ساختاری تغییر کند، لذا توجه به وجود شکست ساختاری در بررسی های تجربی امری مهم و ضروری بوده و عدم توجه به آن ممکن است منتج به نتایج گمراه کننده و غیر واقعی منتهی شود. در این پژوهش به بررسی شکست ساختاری بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت در دوره )۲۰۱۰-۱۹۸۰( پرداخته شده است. با استفاده از آزمونهای هم انباشتگی، آزمون چاو برای دادههای تابلویی تأثیر شکست ساختاری بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی مورد تأیید تحقیق است.. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1133 - برآورد تابع تقاضای خدمات آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر
یدالله رجاییهدف کلی این پژوهش،برآورد تابع تقاضای خدمات آموزشی برحسب عوامل دموگرافیک ،اقتصادی،اجتماعی و روانشناختی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر است.نمونه پژوهش شامل 972 نفر از دانشجویان مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد ورودی سال 1388-89 بوده که پرسشنامه ها شامل فرم اطلاعات أکثرهدف کلی این پژوهش،برآورد تابع تقاضای خدمات آموزشی برحسب عوامل دموگرافیک ،اقتصادی،اجتماعی و روانشناختی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر است.نمونه پژوهش شامل 972 نفر از دانشجویان مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد ورودی سال 1388-89 بوده که پرسشنامه ها شامل فرم اطلاعات دمو گرافیک،اقتصادی و اجتماعی افراد،پرسشنامه پذیرش اجتماعی و پرسشنامه انگیزه پیشرفت را تکمیل کرده اند.نتایج تحلیل رگرسیون ،رگرسیون لوجستیک دو جمله ای و چند جمله ای نشان می دهد،متغیرهای وضعیت مسکن،وضعیت علاقه مندی،وضعیت تاهل،انگیزه پیشرفت،سن،،شهریه،هزینه تحصیل و درآمد خانوار و شخص متقاضی بر روی تقاضای هر یک از رشته های انتخابی توسط متقاضی تاثیر گذار است.همچنین،متغیرهای وضعیت علاقه مندی،آینده شغلی،شغل پدر و مادر،وضعیت تاهل،انگیزه پیشرفت،سن،شهریه و هزینه تحصیل تاثیر معنا داری بر روی تقاضای هر یک از مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1134 - تحلیل تأثیرپذیری عملکرد اقتصادی ایران از فعالیت بانکهای خصوصی Analyzing the impact of private banks on Economic growth in Iran
قرشاد مومنی عباس شاکری جواد طاهرپور بهنام عزتی اختیاراقتصاددانان همواره بر نقش توسعه مالی در رشد و توسعه اقتصادی تأکید کردهاند و موضوع ارتقاء توسعه مالی از طریق خصوصیسازی بانکهای دولتی و اعطای مجوز تأسیس بانکهای خصوصی همواره از مهمترین برنامهها و استراتژیهای رشد در کشورهای مختلف بوده است هرچند نتایج برای کشورهای مخ أکثراقتصاددانان همواره بر نقش توسعه مالی در رشد و توسعه اقتصادی تأکید کردهاند و موضوع ارتقاء توسعه مالی از طریق خصوصیسازی بانکهای دولتی و اعطای مجوز تأسیس بانکهای خصوصی همواره از مهمترین برنامهها و استراتژیهای رشد در کشورهای مختلف بوده است هرچند نتایج برای کشورهای مختلف متفاوت بوده است. در اقتصاد ایران نیز پس از تجربه نهچندان موفق ملی شدن بانکها اجازه فعالیت بانکهای خصوصی جهت فعالیت در سیستم بانکی با هدف رفع مشکلات نظام بانکداری ملی صادر شد. اینکه حضور این بانکها چه اثری بر تولید اقتصادی ایران داشته است از طریق روش خودرگرسیونی با وقفههای توزیعی (ARDL) و برای دوره زمانی 94-1382 بر پایه دادههای فصلی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان داد که اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران مثبت بوده که به معنای این است که با بهبود توسعه مالی و روانسازی تسهیلات، تولید در کشور افزایش یافته است. اما در خصوص بحث بانکداری خصوصی و اثر آن بر رشد اقتصادی باید گفت، که با افزایش سهم بانکداری خصوصی از تسهیلات، که به عنوان شاخصی از حضور و سهم بانکداری خصوصی در نظر گرفته شده، تولید کاهش یافته است. علت این موضوع را باید در انجماد منابع در املاک و مستغلات و تسهیلات پرداختی به دولت، توزیع تسهیلات به ضرر بخشهای صنعتی و کشاورزی، بنگاهداری و واسطهگری در بازار داراییها جستجو نمود.Analyzing the impact of private banks onEconomic growth in IranFarshad MomeniAbbas ShakeriJavad TaherpoorBehnam Ezati EkhtiarEconomists have always emphasized the impact of financial development on production and economic growth; therefore, promoting financial development through governmental banks privatization and allowing private banks to be established, has been one of the main growth strategies in different countries. However, the results are different in countries. In Iran, after negative consequences which emerged from banking sector nationalization, government decided to allow private banks to be founded in order to eradicate the problems created by governtmental banks. In order to evaluate the impact of private banks performance on economic production and growth in Iran, Autoregressive Distributed Lag (ARDL) technique has been used based on seasonal data form 1382-1394. The study indicated that the impact of financial development has been positive on economic production and growth, which means promoting financial development and facilitating financing procedures, has resulted in production increase. However, regarding private banks and their impact on economic growth, its needed to mention that in line with increasing their market share of financing in Iran, the production has decreased. The main reasons for this phenomenon are toxic assets in private banks balance sheets, accumulated government debts, financing speculative sectors in the economy, managing lots of companies and involvement in speculative markets. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1135 - تأثیر تعاملی کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی
ابوالفضل شاه آبادی ثمینه قاسمی فر سمیه سادات حاج موسویچکیدهپیچیدگی اقتصادی نشان دهنده میزان دانش مولد در درون یک کشور و توانایی استفاده از آن در جهت تولید کالاهایی با تنوع بیشتر و فراگیری کمتر است که در نهایت موجب افزایش رقابت پذیری ملی در عرصه جهانی و تسهیل و تسریع فرایند نیل به رشد و توسعه اقتصادی می شود. بنابراین، بررسی أکثرچکیدهپیچیدگی اقتصادی نشان دهنده میزان دانش مولد در درون یک کشور و توانایی استفاده از آن در جهت تولید کالاهایی با تنوع بیشتر و فراگیری کمتر است که در نهایت موجب افزایش رقابت پذیری ملی در عرصه جهانی و تسهیل و تسریع فرایند نیل به رشد و توسعه اقتصادی می شود. بنابراین، بررسی عوامل موثر بر آن –خاصه در کشورهای درحال توسعه- از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا، تحقیق حاضر با رهیافت داده های تابلویی و استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته به تعیین تأثیر تعاملی کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در دو گروه از کشورهای منتخب درحال توسعه اسلامی و توسعه یافته طی دوره 2019-2014 پرداخته است. نتایج برآوردی نشان داد، ابعاد کارآفرینی شامل گرایش، توانایی و اشتیاق کارآفرینانه و همچنین، توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب تأثیر مثبت و معناداری دارد. اما، ضریب تخمینی این متغیرهای برای کشورهای درحال توسعه بزرگتر است. به علاوه، ابعاد سه گانه کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب تأثیر تعاملی مثبت و معناداری دارند. در نهایت این که تأثیر متغیرهای کنترلی فراوانی منابع طبیعی و حقوق مالکیت فکری بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب به ترتیب منفی و معنادار و مثبت و معنادار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1136 - ارتباط بین اقتصاد سایهای و رشد اقتصادی: یک تحلیل تجربی با استفاده از سیستم معادله های پنل همزمان
محمدرضا شهاب جمشید پژویاناقتصاد سایهای بهعنوان پدیدهای پیچیده و اثرگذار در تمامی اقتصادهای دنیا وجود داشته و ازاینرو حداقل طی دهه اخیر از ابعاد مختلف در کانون توجهات مجموعه قابلملاحظهای از اندیشمندان و محققان اقتصادی و کاربران آن در سایر علوم اجتماعی بوده است. هدف اصلی در این مطالعه عبارت أکثراقتصاد سایهای بهعنوان پدیدهای پیچیده و اثرگذار در تمامی اقتصادهای دنیا وجود داشته و ازاینرو حداقل طی دهه اخیر از ابعاد مختلف در کانون توجهات مجموعه قابلملاحظهای از اندیشمندان و محققان اقتصادی و کاربران آن در سایر علوم اجتماعی بوده است. هدف اصلی در این مطالعه عبارت است از بررسی و شناسایی نحوه ارتباط بین اقتصاد سایهای و رسمی و رابطه آن با جایگاه کشور در مسیر رشد و توسعه اقتصادی و بر پایه رویکردهای نظری موجود؛ برای تحقق هدف فوق، در طراحی فرضیهها و تصریح مدلهای تحقیق نوعی رابطه U معکوس که رابطه کوزنتسی نامگذاری گردیده در نظر گرفته شده است. برای بررسی و آزمون فرضیهها، مجموعهای از دادههای آماری ۵۰ کشور شامل دو بلوک ۲۵ کشوری از کشورهای با سطح توسعه بسیار بالا و کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران، طی دوره سالهای 2007-1999 استفاده و متدولوژی اقتصادسنجی دادههای پنل بکار گرفتهشده و در قالب رهیافتهای مختلف تحت فروض متفاوت از نظر مسئله همزمانی مدلهای تصریحشده برآورد گردید. نتایج برآوردها و محاسبه مختصات نقاط برگشت منحنیها بر اساس آن، هر دو فرضیه مطرحشده در این مطالعه را تأیید میکند و به لحاظ آماری نشان میدهد که در تمامی سطوح معنیداری، وجود رابطه کوزنتسی بین اقتصاد سایهای و رشد اقتصادی غیرقابلانکار است ضمن اینکه نوع ارتباط (جانشینی یا مکملی) بین اندازه اقتصاد سایهای و رشد اقتصادی به موقعیت کشورها در مسیر توسعه بستگی دارد. مطالعه یافتههای بسیار مهم دیگری نیز بهویژه برای ایران (البته سایر کشورهای در حال توسعه بلوک دوم) دارد از جمله اینکه محاسبات مبتنی بر ضرایب برآوردی موقعیت ایران طی دوره مطالعه را در فاز صعودی منحنی U معکوس نشان میدهد و دیدگاه نئوکلاسیکی مبنی بر رابطه مکملی بین رشد اقتصادی و اندازه اقتصاد سایهای را در مورد ایران طی دوره مذکور تأیید میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1137 - اثر تکانه های نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی منتخب کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت
ابراهیم حسینی نسب منا میر کاظمی مودتکانه قیمت نفت در سال 1973 و رکود ناشیئ از ان باعث شد تا مطالعات بسیاری در خصوص اثرات افزایش قیمت نفت بر اقتصاد انجام شود،اما با بروز تکانه منفی قیمت نفت در سال 1986 و بروز رابطه نامتقارن بین رشد و تکانه های نفتی روابط غیر خطی مورد توجه قرار گرفت.در این پژوهش به بررسی آ أکثرتکانه قیمت نفت در سال 1973 و رکود ناشیئ از ان باعث شد تا مطالعات بسیاری در خصوص اثرات افزایش قیمت نفت بر اقتصاد انجام شود،اما با بروز تکانه منفی قیمت نفت در سال 1986 و بروز رابطه نامتقارن بین رشد و تکانه های نفتی روابط غیر خطی مورد توجه قرار گرفت.در این پژوهش به بررسی آثار نامتقارن تکانه های نفتی بر دو متغیر کلان اقتصادی رشد تولید و نرخ تورم در دو گروه از کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت پرداخته ایم.برای این منظور از روش داده های تابلویی پویا با به کارگیری برآورد کننده گشتاورهای تعمیم یافته در دو دوره 1970-2005 استفاده کرده ایم.نتایج نشان می دهد که نوسانات قیمت نفت تاثیر قابل توجه و موثری بر نوسان رشدGDP و نرخ تورم در هر دو گروه کشورهای صادر کننده و وارد کننده دارد.همچنین،نوسانات قیمت نفت بر رشد GDP و نرخ تورم آثار نامتقارنی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1138 - نقش صندوق توسعه ملی در کاهش نوسانات اقتصادی ایران رویکرد (DSGE)
سید مجتبی حسین زاده یوسفآباد محسن مهرآرا حسین توکلیانچالش جدی پیش روی سیاستگذاران در کشورهای وابسته به نفت، امکانپذیر نبودن تعیین دقیق درآمدهای نفتی و بودجهریزی بر مبنای درآمدهای نفتی به دلیل عوامل مختلف اقتصادی، سیاست خارجی و برونزا بودن آن نسبت به اقتصاد داخل است. چنین چالشی موجب شد تا سیاستگذاران اقتصادی به دنبال أکثرچالش جدی پیش روی سیاستگذاران در کشورهای وابسته به نفت، امکانپذیر نبودن تعیین دقیق درآمدهای نفتی و بودجهریزی بر مبنای درآمدهای نفتی به دلیل عوامل مختلف اقتصادی، سیاست خارجی و برونزا بودن آن نسبت به اقتصاد داخل است. چنین چالشی موجب شد تا سیاستگذاران اقتصادی به دنبال راهی برای کمرنگ کردن نوسانات اقتصادی منفی مبتلابه باشند. به این مقصود، در این مقاله، نقش صندوق توسعه ملی بهعنوان یکی از راهکارهای تمهید شده در کاهش نوسانات اقتصادی ایران را در سه سناریو و در دوره زمانی 1395-1368 با استفاده از روش تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) بررسی نمودیم. در سناریو اول فرض شده است که دولت تنها از درآمدهای نفتی استفاده میکند و هیچ بخشی از درآمدهای نفتی را در صندوق توسعه ملی واریز نمیکند. در سناریو دوم فرض بر استفاده دولت از درآمدهای نفتی و مالیاتی و واریز بخشی از درآمدهای ارزی ناشی از فروش نفت در صندوق توسعه ملی است. سناریو سوم دال بر استفاده صرف دولت از درآمدهای مالیاتی و واریز درآمد ناشی از فروش نفت در صندوق توسعه ملی است. نتایج بهدستآمده حاکی از اثرگذاری معنیدار درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی و مصرف در سناریوهای سهگانه دارد. اتکا بر درآمدهای مالیاتی در سناریو دوم و سوم در کوتاهمدت منجر به کاهش در مصرف، رشد اقتصادی و سرمایهگذاری شده است اما در بلندمدت تأثیر آن بر متغیرهای ذکرشده مثبت میباشد. نتایج حاصلشده از سناریو سوم بیانگر آن بود که اتکا دولت به درآمدهای مالیاتی و عوارض گمرکی و سرمایهگذاری از طریق منابع ارزی صندوق توسعه ملی منجر به افزایش در رشد اقتصادی، مصرف و سرمایهگذاری شده است. Abstract The serious challenge which policy-makers in oil-dependent countries have to confront to is that, due to different economic factors, foreign policy and being exogenous in relation to internal economy, it is not feasible to determine the exact amount of oil revenues and budgeting. Such challenge has forced economic policy-makers to seek a remedy to lessen negative economic fluctuations. In this article, we examine the role of National Development Fund (NDF) as one of the applied solutions in reducing Iran’s economic fluctuations in three scenarios and within period of 1989 to 2016 by adopting Dynamic Stochastic General Equilibrium (DSGE) approach. In the first scenario, we assume the government uses only oil revenues and deposits none of the oil revenues in NDF. In the second scenario, we assume the government uses oil and tax revenues and deposits part of earnings of oil sales in NDF. In the third scenario, we assume the government uses only tax revenues and deposits all oil revenues in NDF. Results show that oil revenues have significant impact on economic growth and consumption in the scenarios above. In the second and third scenarios, tax revenue dependency causes reduction in consumption, economic growth and investment in the short run; but in the long run, it has a positive impact on the mentioned variables. Results from the third scenario show that dependency of government on customs duty and tax revenues and investment by exploiting foreign sources of NDF result in increase in economic growth, consumption and investment. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1139 - بررسی آثار اندازه دولت بر رشد اقتصادی در ایران
اکبر کمیجانی هادی حق شناسدولتها به واسطه نقش و وظایفی که در اقتصاد دارند، به ناچار متحمل هزینههایی میشوند. لیکن چگونگی تاثیرگذاری افزایش مخارج دولت و در نتیجه اندازه دولت بر رشد اقتصادی در یک کشور چندان روشن نیست. در این راستا، در این مقاله بررسی اندازه دولت (نسبت کل مخارج دولت به تولید ناخا أکثردولتها به واسطه نقش و وظایفی که در اقتصاد دارند، به ناچار متحمل هزینههایی میشوند. لیکن چگونگی تاثیرگذاری افزایش مخارج دولت و در نتیجه اندازه دولت بر رشد اقتصادی در یک کشور چندان روشن نیست. در این راستا، در این مقاله بررسی اندازه دولت (نسبت کل مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی) بر رشد اقتصادی در ایران مدنظر قرار گرفته است. برای این منظور، یک تابع کاب داگلاس که تابعی از اندازه دولت، سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی است با استفاده از روش ARDL و اطلاعات سالهای 1368 الی 1391 برآورد شده است و ضریب تاثیرگذاری اندازه دولت در دوره کوتاه مدت و بلندمدت استخراج شده است. نتایج حاکی از آن است که بزرگ شدن دولت در دو دوره مذکور اثر مثبتی بر رشد اقتصادی ایران دارد، لیکن این تاثیرگذاری در دوره بلندمدت بیشتر است. بنابراین، اندازه دولت همانند سرمایه انسانی ابزاری برای برنامهریزی افزایش رشد اقتصادی در بلندمدت است. ضریب تصحیح خطای برآوردی نیز نشان میدهد انحرافات و عدم تعادلها در تولید سرانه اقتصاد ایران با سرعت کمی به سمت تعادل بلندمدت حرکت میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1140 - بررسی اثر گردشگری بر رشد اقتصادی ایران (در سالهای 1368-1387)
حسین شریفی رنانی مریم صفایی شکیب مصطفی عمادزادهوابستگی به درآمد نفت یکی از ویژگیهای برجسته اقتصاد ایران است که این میزان در سه دهه گذشته افزایش یافته است. با آنکه ذخایر نفتی ایران بسیار غنی است ولی در سالهای نه چندان دور به پایان خواهد رسید. لذا،اهمیت صنعت گردشگری در ایران،به ویژه در دهه های آینده که امکانات کشور از أکثروابستگی به درآمد نفت یکی از ویژگیهای برجسته اقتصاد ایران است که این میزان در سه دهه گذشته افزایش یافته است. با آنکه ذخایر نفتی ایران بسیار غنی است ولی در سالهای نه چندان دور به پایان خواهد رسید. لذا،اهمیت صنعت گردشگری در ایران،به ویژه در دهه های آینده که امکانات کشور از درآمدهای نفتی محدودتر خواهد شد بر کسی پوشیده نیست.امروزه بیشتر کشورهای جهان در رقابتی نزدیک و تنگاتنگ در پی بهره گیری از مزایای اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و به ویژه دریافت سهم بیشتری از درآمد و بالا بردن سطح اشتغال ناشی از صنعت گردشگری در کشور خود هستند. در این پژوهش به بررسی صنعت گردشگری بر رشد اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد خودتوضیحی با وقفه گسترده (ARDL) و با بهره گیری از داده های فصلی در دوره 1387-1368 پرداخته ایم.نتایج این پژوهش نشان می دهد که سرمایه گذاری سرانه در بخش گردشگری و همچنین ورود سرانه گردشگران به کشور اثر معناداری بر رشد اقتصاد ایران دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1141 - بررسی تأثیر توسعه بنادر بر رشد اقتصادی مناطق میزبان
سیامک علمی کامبیز هژبرکیانی عباس معمارنژاد یگانه موسوی جهرمیچکیده امروزه بنادر با در اختیار داشتن حدود 80 درصد از تجارت جهانی مهمترین دریچه تجارت ملی و بینالمللی محسوب میشوند. علیرغم اهمیت روز افزون بنادر در توسعه حملونقل، بنادر و فعالیتهای مربوط به آن در ایران کاملاً مغفول ماندهاند. ارتباط معنادار بین توسعهیافتگی مناط أکثرچکیده امروزه بنادر با در اختیار داشتن حدود 80 درصد از تجارت جهانی مهمترین دریچه تجارت ملی و بینالمللی محسوب میشوند. علیرغم اهمیت روز افزون بنادر در توسعه حملونقل، بنادر و فعالیتهای مربوط به آن در ایران کاملاً مغفول ماندهاند. ارتباط معنادار بین توسعهیافتگی مناطق بندری با ظرفیت و حجم فعالیتهای صورتگرفته در بنادر این سوال مهم را برمیانگیزد که تأثیر خالص فعالیتهای صورتگرفته در بنادر بر رشد مناطق میزبان چگونه است؟ در مطالعه حاضر با استفاده از دادههای شش استان شامل سیستان و بلوچستان، خوزستان، بوشهر، هرمزگان، گیلان و مازندران طی دوره زمانی 1384 تا 1396 موضوع فوق بررسی می شود. نتایج حاکی از آن است که ظرفیت عملیات در بنادر ، توسعه انسانی، نرخ رشد اقتصادی در ابتدای دوره، اشتغال، سرمایهگذاری دولت در بنادر، بودجه جاری دولت، دستمزد، فناوری، ساختار تولید و شهرنشینی اثر مثبت و معنادار و هزینه حملونقل تأثیر منفی و معناداری بر تولید اقتصادی استان ها داشتهاند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1142 - تاثیر رشد اقتصادی و قیمت نفت روی مصرف انرژی هسته ای
محمدرضا محمد وند ناهیدی حامد علی پورنفت و انرژی هسته ای به عنوان دو کالای استراتژیک، ارتباط تنگاتنگی در مناسبات اقتصادی و سیاسی کشورها دارد. در این میان با توجه به درجه رشد و توسعه کشورها ، میزان حساسیت برای برنامه ریزی در تولید و مصرف انرژی هسته ایدر کشورها متفاوت خواهد بود. دراین مقاله آثار رشد اقتصادی أکثرنفت و انرژی هسته ای به عنوان دو کالای استراتژیک، ارتباط تنگاتنگی در مناسبات اقتصادی و سیاسی کشورها دارد. در این میان با توجه به درجه رشد و توسعه کشورها ، میزان حساسیت برای برنامه ریزی در تولید و مصرف انرژی هسته ایدر کشورها متفاوت خواهد بود. دراین مقاله آثار رشد اقتصادی و قیمت نفت روی میزان مصرف انرژی هسته ای با استفاده از تکنیک اقتصاد سنجی با رویکرد داده های پانلی و با بکار گیری مدل اثرات ثابت و تصادفی برای 28 کشور مصرف کننده انرژی هسته ای دنیا طی سالهای 2009-1980تحلیل میشود. نتایج نشان می دهد رشد اقتصادی اثر مثبت و قیمت نفت بر خلاف انتظار تاثیر منفی بر روی مصرف انرژی هسته ای داشته است. لذا کشورهای مصرف کننده از انرژی هسته ای به جای جانشین سازی انرزی هسته ای با نفت، بطور مکمل از آن دو استفاده می کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1143 - نقش بازار سرمایه در تامین مالی و رشد اقتصادی (مطالعه موردی ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه)
وحید فرمان آرا اکبر کمیجانی اسداله فرزین وش فرهاد غفاریبازار سرمایه از اجزاء تشکیل دهنده بازار مالی است و در واقع یکی از شریان های اصلی تأمین مالی در یک اقتصاد محسوب می گردد. تأثیر بازار سرمایه در حرکت جریان نقدینگی و منجر شدن به رشد و توسعه اقتصادی، مسئله ای مهمی است که اخیرا با نگاه به رشد مساعد بازار سرمایه در ایران مورد أکثربازار سرمایه از اجزاء تشکیل دهنده بازار مالی است و در واقع یکی از شریان های اصلی تأمین مالی در یک اقتصاد محسوب می گردد. تأثیر بازار سرمایه در حرکت جریان نقدینگی و منجر شدن به رشد و توسعه اقتصادی، مسئله ای مهمی است که اخیرا با نگاه به رشد مساعد بازار سرمایه در ایران مورد توجه قرار گرفته است.چنانچه رابطه منطقی بین بازار مالی و سایر بخش های اقتصادی وجود نداشته باشد، احتمال بروز اختلالات و نقصان هایی در ساز و کار اقتصاد وجود دارد. بازار سرمایه به سبب نقش اساسی در گردآوری منابع از طریق پس اندازها، بهینه سازی گردش منابع مالی و هدایت آن ها به سوی مصارف و نیازهای سرمایه گذاری در بخش های مولد اقتصادی تاثیر زیادی در رشد اقتصادی کشورها ایفا می کنند به طوریکه برخی اقتصاددانان بر این عقیده اند که تفاوت اقتصادهای توسعه یافته و توسعه نیافته، نه در تکنولوژی پیشرفته توسعه یافته ها بلکه در وجود بازار سرمایه یکپارچه فعال و گسترده است. لذا در این تحقیق به بررسی نقش بازار سرمایه در تامین مالی و رشد اقتصادی طی سال های 1988-2017 برای ایران و منتخبی از کشورهای درحال توسعه پرداخته ایم و با استفاده از روش آماری و اقتصاد سنجی داده های تابلویی(Panel data) متغیرهای مدل را برآورد کرده و تاثیر آن ها بر روی رشد اقتصادی را بررسی نموده ایم. نتایج حاکی از آن است که تامین مالی از طریق بازار سرمایه در رشد اقتصادی در کوتاه مدت و بلند مدت از لحاظ آماری معنی دار بوده واثرمثبتی دارد و همچنین درجه توسعه بازار مالی به اثربخشی بیشتر بازار سرمایه در رشد اقتصادی منجر می گردد. Capital Market is a major part of financial Market, in fact it is considered as one of the main streams of financing in an economy. Effect of capital Market is mainly in liquidation, economic growth and development; this has been considered very important in Iran based on suitable growth of capital Market. If there is not a logical relation between financial markets and other sectors of economy, the probability of economic disfunctionality increases. Capital market has a significant impact on economic growth of countries, considering its major role in gathering and directing resources toward opportunities in productive parts of economy. Additionally some economists believe that the difference between developed and developing economies, is not about technology but it lies in existence of integration and breadth of capital market. Therefore, in this research, we conduct analysis on role of capital markets in financing and economic growth during 1988-2014 for Iran and collective of developing countries with use of statistical methods and econometrics of panel data and we have studied their impacts on economic growth. The results show that financing through Capital market is meaning-full and has positive impacts on economic growth in both short-term and long-term, and the grade of financial market development will help and boost the effectiveness and impact of capital market in economic growth. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1144 - برآورد ضریب فزاینده مالی در ایران با تاکید بر نحوه خرج کرد درآمدهای نفتی
مریم مهدی زاده یگانه موسوی جهرمی الهام غلامی احمد سرلکهدف اصلی در مقاله حاضر برآورد ضریب فزاینده مالی (به تفکیک مخارج مصرفی و سرمایهای) و پاسخ به این سوال است که شوکهای انواع مخارج دولت با توجه به نحوه خرج کرد درآمدهای نفتی، چه تأثیری بر رشد اقتصادی ایران دارند. براین اساس، ابتدا یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی نئوکینزی، أکثرهدف اصلی در مقاله حاضر برآورد ضریب فزاینده مالی (به تفکیک مخارج مصرفی و سرمایهای) و پاسخ به این سوال است که شوکهای انواع مخارج دولت با توجه به نحوه خرج کرد درآمدهای نفتی، چه تأثیری بر رشد اقتصادی ایران دارند. براین اساس، ابتدا یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی نئوکینزی، سازگار با ساختار اقتصاد ایران، طراحی شده است. سپس، ضریب فزاینده انواع مخارج دولت در قالب دو سناریو برآورد گردیده است. در سناریو اول، تأمین مالی مخارج مصرفی از طریق درآمدهای مالیاتی و تأمین مالی مخارج سرمایهای از طریق درآمدهای نفتی مدنظر است. در سناریو دوم، درآمدهای حاصل از نفت تؤامان صرف مخارج مصرفی و سرمایهای میشوند. نتایج حاکی از آن است که در هر دو سناریو ضریب فزاینده مخارج مصرفی کوچکتر از ضریب فزاینده مخارج سرمایهای است. در واقع مخارج سرمایهای بیشتر از مخارج مصرفی بر افزایش تولید ملی (رشد اقتصادی) تأثیرگذار است. به علاوه، واکنش تولید ملی (رشد اقتصادی) به افزایش انواع مخارج دولت، در سناریوی اول بیشتر از سناریو دوم است. Abstract The main purpose of the present paper is to estimate fiscal multiplier (in terms of consumption and capital expenditures) and to answer the question of how the government expenditures' shocks regarding to how spending oil revenues affect Iran's economic growth, Based on this, first a neo-Keynesian dynamic stochastic general equilibrium (DSGE) model, adapted to the structure of Iran's economy, has been specified. Then, the multipliers of the government expenditures have estimated in two scenarios' frameworks. In the first scenario, the consumption and capital expenditures are financing via tax revenues and oil revenues, respectively. In the second scenario, the government expenditures (both consumption and capital) are financing via oil revenues. The results indicate that, in both scenarios, the multipliers of the consumption expenditure are smaller than the multipliers of the capital expenditure. Indeed, the capital expenditure is more effective on the national product increasing (economic growth) than the consumption expenditure. In addition, the national product response (economic growth) to an increase in the government expenditures, in the first scenario is higher than the second scenario. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1145 - ارائه مدل جامع بعد اقتصادی کیفیت زندگی به روش نظریهپردازی زمینه بنیان
فاطمه قائمی محمد حسنی محمد حامد خان محمدیچکیدهکیفیت زندگی مفهومی چندجانبه و چندبعدی است. بعد اقتصادی کیفیت زندگی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار میگیرد که تبیین این عوامل، هدف پژوهش حاضر است. روش پژوهش نظریهپردازی زمینهبنیان میباشد و انتخاب نمونه بر مبنای رویکرد گلولهبرفی در چهار حوزه تخصصی صورت پذیرفته است. نتا أکثرچکیدهکیفیت زندگی مفهومی چندجانبه و چندبعدی است. بعد اقتصادی کیفیت زندگی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار میگیرد که تبیین این عوامل، هدف پژوهش حاضر است. روش پژوهش نظریهپردازی زمینهبنیان میباشد و انتخاب نمونه بر مبنای رویکرد گلولهبرفی در چهار حوزه تخصصی صورت پذیرفته است. نتایج حاصل از مدل پارادیمی پژوهش نشان میدهد که شاخصهای فقدان برنامهریزی برای شرایط اقتصادی، نبود زیرساختها و امکانات لازم جهت استفاده و تغییرات سریع اقتصادی و تحت تأثیر قرار دادن زندگی به عنوان شرایط علی، سلامت جسمانی، جنسیت، سبک زندگی و شغل و محیط کاری فرد به عنوان عوامل مداخلهگر، خصوصیات فرهنگی جامعه، مادیگرایی، مذهب و شیوه زندگی، ثبات در شرایط جامعه و عدم تغییر در سیاستهای کاری سازمانهای فعال در جامعه به عنوان بستر حاکم، نبود شفافیت و امنیت آتی و نبود احساس عدالت اجتماعی به عنوان پیامدها و ویژگیها و تواناییها و احساسات فردی، شرایط محیطی و ساختار تقسیم منابع جامعه به عنوان راهبردها، بعد اقتصادی کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار میدهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1146 - انجام مطالعات اقتصادی و زیست محیطی نیروگاههای فسیلی و هستهای و ارائه گزینه بهینه
معصومه شجاعی ساناز نمازی مهتاب بیراونددر طی سالهای اخیر روند بسیار فزایندهای در مصرف انرژی در سطح جهان بهویژه در بخش برق ایجاد گردیده که با توجه به حساسیتهای جهانی در حفظ محیط زیست و کاهش انتشار گازهای گلخانهای، منجر به کاربرد سایر منابع غیرفسیلی تولید برق همچون انرژیهای تجدید پذیر (باد، برق آبی و خور أکثردر طی سالهای اخیر روند بسیار فزایندهای در مصرف انرژی در سطح جهان بهویژه در بخش برق ایجاد گردیده که با توجه به حساسیتهای جهانی در حفظ محیط زیست و کاهش انتشار گازهای گلخانهای، منجر به کاربرد سایر منابع غیرفسیلی تولید برق همچون انرژیهای تجدید پذیر (باد، برق آبی و خورشیدی) و نیز انرژی هستهای شده است. عوامل متعددی درانتخاب گزینه مناسب از بین منابع متعدد تولید برق دارای اهمیت میباشند که از آن جمله میتوان به شرایط جغرافیایی و اقلیمی منطقه، دارا بودن منابع فسیلی، عوامل اقتصادی، فنی و مسایل زیست محیطی مربوطه اشاره کرد. در این راستا با توجه به وضعیت زیست محیطی جهانی و اثرات قابل توجه بخش انرژی بر آن، گرایش عمومی بهسمت کاربرد روشهایی با کارایی بالاتر و تولید برق با آلودگی کمتر است. از میان منابع آتی تامین برق، انرژی هستهای بهعنوان یک روش تولید انرژی با انتشار در حد صفر گازهای گلخانهای در سطح جهان شناخته شده است که علاوه بر این مزیت دارای ویژگیهایی همچون تامین مقدار بسیار چشمگیری از انرژی الکتریکی با مصرف سوخت بسیار ناچیز، اطمینان دسترسی به منبع سوخت و از دیدگاه اقتصادی پایین بودن هزینههای تولید همچون ساخت، سرمایهگذاری، عملیات بهرهبرداری، مدیریت زائدات و نیز برچیدن سایت پس از اتمام زمان بهرهبرداری میباشد که میتواند بهعنوان گزینه مناسبی در کنار زغالسنگ جهت تامین انرژی برق در دهههای آتی مد نظر قرار گیرد. در این مقاله سعی گردیده با توجه به وجود دیدگاههای متعددی در زمینه کاربرد و عدم کاربرد انرژی هستهای بهعنوان یک روش تامین انرژی، مطالعه بسیار وسیع و جامعی در مورد اثرات حاصل از یک نیروگاه هستهای در مقایسه با نیروگاه هستهای از منظر زیست محیطی و اقتصادی جهت تعیین گزینه بهینه صورت پذیرد. در انتها در بخش اقتصادی، مقایسه هزینه برق فسیلی و هستهای صورت پذیرفته و نتایج نشاندهنده این واقعیت میباشد که در صورتیکه هزینههای خارجی شامل انتشار گازهای گلخانهای در این بخش در نظر گرفته شود، برق هستهای بهعنوان یک گزینه قابل رقابت و جایگزین میباشد ولیکن همچنان دغدغه حاصل از مدیریت پسماندهای هستهای و نیز تامین ایمنی کامل و جلوگیری از بروز حوادث بعنوان معضلات موجود پیشرو قرار دارد. Abstract In recent years, the energy consumption particularly in electricity sector significantly has been increased around the world. This led to the use of alternative sources of energy such as wind, solar, hydroelectric and also nuclear energy due to the global concerns about environmental protection and reduction of CO2 emissions. Numerous factors are important in selection of appropriate option among various sources of electricity generation which can be related to the geographical and climatological conditions, access to the fossil fuels, environmental, social and economic factors. Regard to the global environmental statements and the significant effects of energy sector on it, public trends are towards the use of high efficient and less pollutant technologies for generation of electricity. Among the future resources for energy generation, the nuclear energy is well-known as a zero emission method for electricity production around the world. Moreover, high amount of electricity generation with minimal fuel consumption, secure access to the sources of energy, having the lower production, operation and capital costs and appropriate decommissioning phase are other advantages of using nuclear energy for electricity production. In this paper, a comprehensive study has been carried out on different aspects and effects of nuclear energy as a source of energy for electricity generation. Then the results were compared with fossil fuel electricity with consideration of environmental and economic concerns. Consequently, results showed that the nuclear energy can be a competitive and alternative source of energy rather than fossil fuels when the external costs including CO2 emissions are calculated in economic analysis. However, there are still a lot of concerns about nuclear waste management, probable accidents and safety issues. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1147 - تاثیر توسعه مالی بررشد درآمدهای بنگاهها(مطالعه موردی بنگاههای منتخب بورس اوراق بهادار تهران )
غلامرضا عباسی وجیهه خاکپاشدر این پژوهش، اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی را در شرکت¬های منتخب بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی1386-1380 با استفاده از روش داده¬های تابلوئی (panel data) مورد بررسی قرار داده¬ ایم. فرضیه این مطالعه تاثیر توسعه مالی بر رشد درآمد است .بدین منظور نرخ رشد أکثردر این پژوهش، اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی را در شرکت¬های منتخب بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی1386-1380 با استفاده از روش داده¬های تابلوئی (panel data) مورد بررسی قرار داده¬ ایم. فرضیه این مطالعه تاثیر توسعه مالی بر رشد درآمد است .بدین منظور نرخ رشد درآمد بنگاه¬های مورد بررسی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده و آثار شاخص های توسعه بازار های مالی مانند نسبت تسهیلات اختصاص یافته به بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی و نسبت معاملات انجام شده به تولید ناخالص داخلی همچنِین نسبت ارزش جاری بازار به تولید ناخالص داخلی بر آن بررسی گردیده است. نتایج برآورد الگوها نشان¬دهنده اثر مثبت و معنادار توسعه مالی بر نرخ رشد بنگاه های منتخب در هر سه گروه منتخب پتروشیمی، سیمان و آهک و فرآورده¬های داروئی بوده است. این نتایج بیانگر نقش آثار توسعه مالی بر افزایش درآمد های بنگاه های اقتصادی فعال در بازار بورس اوراق بهادار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1148 - اثرهای نا اطمینانیهای تورم و مخارج دولت و تعامل آنها بررشد بخشهای اقتصادی ایران
محسن مهر آرا میر سجاد سید قاسمی محسن بهزادی صوفیانیهدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی اثر نااطمینانی های تورم و مخارج دولت و همچنین اثر تعاملی این نااطمینانی ها بر روی رشد بخشهای عمده اقتصادی ایران میباشد. برای برآورد نااطمینانی ها از نمونههای اتورگرسیو شرطی تعمیمیافته (GARCH) استفاده شده است، زیرا این نمونهها امکان تغییر أکثرهدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی اثر نااطمینانی های تورم و مخارج دولت و همچنین اثر تعاملی این نااطمینانی ها بر روی رشد بخشهای عمده اقتصادی ایران میباشد. برای برآورد نااطمینانی ها از نمونههای اتورگرسیو شرطی تعمیمیافته (GARCH) استفاده شده است، زیرا این نمونهها امکان تغییر واریانس شرطی جمله خطا در طول زمان را فراهم میآورند. سپس برای بررسی اثر نا اطمینانیهای ذکرشده، از روش دادههای ترکیبی (Panel Data) استفاده شده است. بازه زمانی مورداستفادهسالهای ۱۳۸۷- ۱۳۴۸میباشد. نتایج بهدستآمده بیانگر وجود اثر منفی نااطمینانی تورمبر رشد هر ۴ بخش عمده اقتصادی کشور، می باشد. نااطمینانی مخارج دولت نیز اثری منفی و معنی دار بر رشد بخشهای اقتصادی کشور به جز بخش نفت و گاز داشته است. همچنین تعامل نااطمینانی های مذکور نیز اثری منفی و مجزا از اثر یکیکآنها بر رشد بخشهای کشاورزی و خدمات داشته است.به این معنی که افزایش هر کدام از نااطمینانی های یادشده، باعث تشدید اثرهای نااطمینانی دیگر در این بخش های اقتصادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1149 - بررسی تجربی اثر آزادسازی مالی بررشد گروهی از کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته(با تاکید بر ایران )
رویا سیفی پوردر گذشته تئوریهای رشد اقتصادی، کمبود منابع واقعی مانند زمین و سرمایه را از محدودیتهای اصلی رشد اقتصادی قلمداد میکردند و نقش بازارهای مالی را نادیده میگرفتند. ولی تئوریهای جدید بر آزادی عمل بخش مالی و اهمیت بخش مالی در پروسه توسعه تاکید میکنند. همچنین طرفداران اقتص أکثردر گذشته تئوریهای رشد اقتصادی، کمبود منابع واقعی مانند زمین و سرمایه را از محدودیتهای اصلی رشد اقتصادی قلمداد میکردند و نقش بازارهای مالی را نادیده میگرفتند. ولی تئوریهای جدید بر آزادی عمل بخش مالی و اهمیت بخش مالی در پروسه توسعه تاکید میکنند. همچنین طرفداران اقتصاد بازار معتقدند شکوفا کردن بازارهای رقابتی، خصوصی کردن بنگاههای دولتی، تجارت آزاد، جذب سرمایههای خارجی و حذف مقررات زاید دولتی و انحرافات قیمتی، موجبات بالا رفتن کارآیی و رشد را فراهم خواهد آورد. لذا هدف از تحقیق حاضر بررسی اثرات آزادسازی مالی بر رشد اقتصادی است. برای این منظور از داده های 37 کشور شامل 23 کشور با درآمد پائین و متوسط و 14 کشور با درآمد بالا در دوره زمانی 2008-1980 استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد اثر آزادسازی بازار سرمایه بر رشد بلندمدت در کشورهای با درآمد پایین و متوسط، منفی و در کشورهای با درآمد بالا، مثبت است. لیکن اثر جریانات ورودی سرمایه بر کشورهای با درآمد بالا و پایین و متوسط مثبت و معناداراست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1150 - پیامدهای مالی مدل بازاریابی بر بهبود فروش (مطالعه موردی: شرکت های دارویی گیاهی)
ذکیه عاشوری سیدمحمود شبگو منصف کامبیز شاهرودی علی قلی پور سلیمانیچکیدههدف از این مطالعه بررسی نقش سازنده داروهای گیاهی در اقتصاد مقاومتی کشور ما از طریق کسب بازارهای داخلی و حفظ سرمایه های ارزی و همچنین پتانسیل ارزآوری این داروها بوده است. رویکرد این پژوهش ترکیبی بود که در مرحله اول با استفاده از روش نظریه داده بنیاد و ابزار مصاحبه، أکثرچکیدههدف از این مطالعه بررسی نقش سازنده داروهای گیاهی در اقتصاد مقاومتی کشور ما از طریق کسب بازارهای داخلی و حفظ سرمایه های ارزی و همچنین پتانسیل ارزآوری این داروها بوده است. رویکرد این پژوهش ترکیبی بود که در مرحله اول با استفاده از روش نظریه داده بنیاد و ابزار مصاحبه، داده ها جمع آوری شدند. محققان با 12 نفر از پزشکان و داروسازان و مدیران فروش داروهای گیاهی به شیوه هدفمند مصاحبه کردند. پیامدهای مالی استخراج شده شامل: بهبود فروش داروهای گیاهی، افزایش توان صادراتی، تجاری سازی داروهای گیاهی و جذب سرمایه جهت تولید و توسعه داروهای گیاهی بودند که در مرحله کمی از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شد و با استفاده از تکنیک های تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم مورد بررسی قرار گرفتند. تعداد 420 نمونه با استفاده از نمونه گیری تصادفی در دسترس جمع آوری و با استفاده از نرم افزار AMOS تحلیل شدند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1151 - بررسی اثرات آموزش عالی بر رشد اقتصادی کشور: تلفیق الگوهای سیستم دینامیکی و الگوهای اقتصاد سنجی
نعمت فلیحیتخصیص بهینه نیروی انسانی دارای تحصیلات دانشگاهی در بین بخشهای اقتصادی می تواند به رشد بشتر ارزش افزاوده ای کشاورزی و صنعت و افزایش بیشتر رشد اقتصادی منجر شود.اگرچه همواره مباحثی در خصوص تاثیر سرمایه انسانی و شاغلان دارای تحصیلات دانشگاهی بر رشد اقتصادی مطرح می شود ولی ه أکثرتخصیص بهینه نیروی انسانی دارای تحصیلات دانشگاهی در بین بخشهای اقتصادی می تواند به رشد بشتر ارزش افزاوده ای کشاورزی و صنعت و افزایش بیشتر رشد اقتصادی منجر شود.اگرچه همواره مباحثی در خصوص تاثیر سرمایه انسانی و شاغلان دارای تحصیلات دانشگاهی بر رشد اقتصادی مطرح می شود ولی هماهنگی میان رشته تحصیلی و نوع شغل از اهمیت ویژهای برخوردار است.داده های آماری نشان می دهد که رد حدود 605 درصد از شاغلان دارای مدرک کشاورزی در بخش کشاورزی شاعغل هشتند و بقیه در بخشهاس صنعت وخدمات فعالیت می کنند.همچنین 13 درصد شاغلان دارای مدرک مهندسی در بخش صنعت فعالیت می کنند.نتایجی که با استفاده از الگوی سیستم دینامیکی و الگوی اقتصاد سنجی به دست امده نشان میدهد:اول،سرمایه انسانی تاثیر مثبت و معنا داری بر رشد اقتصادی دارد ولی تاثیر لن به علت اینکه فارغ التحصیلان دانشگاهها در بیشتر موارد فعالیتهای غیرمرتبط با رشته تحصیلی خود انجام میدهند ناچیز است.دوم،در صورتی که تمام فارغ التحصیلان شاغل دانشگاهی در بخشهای تخصصی خود شاغل شوند بهره وری نیروی کار بخش مربوطه افزایش می یابد .سوم،تاثیر فارغ التحصیلان دانشگاه ها نسبت به مقاطع ابتدایی به راهنمایی و متوطه بر سرمایه انسانی و رشد اقتصادی بیشتر است.لذا توجه بیشتر برای افزایش کارایی فارغ التحصیلان دانشگاه ها و همچنین تخصصی شدن فعالیتهای فارغ التحصیلان دانشگاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1152 - بررسی اثر تنوع صادراتی بر رشد اقتصادی ایران در سالهای پس از انقلاب اسلامی (سالهای 1358-1385)
عباس معمارزاده قدرت الله امام وردی افسانه شایستهبا توجه به بحث رشد صادرات و رشد اقتصادی،موضوع تنوع صادراتی مورد توجه بسیاری از سیاستگذاران قرار گرفته که منظور از ان افزایش تعداد کالاهای صادراتی و کاهش وابستگی به یک منبع درامدی است.به بیان دیگر،هر چه ترکیب کالاهای صادراتی یک کشور در تعداد بیشتری از کالاهای صادراتی باش أکثربا توجه به بحث رشد صادرات و رشد اقتصادی،موضوع تنوع صادراتی مورد توجه بسیاری از سیاستگذاران قرار گرفته که منظور از ان افزایش تعداد کالاهای صادراتی و کاهش وابستگی به یک منبع درامدی است.به بیان دیگر،هر چه ترکیب کالاهای صادراتی یک کشور در تعداد بیشتری از کالاهای صادراتی باشد،گفته می شودکه صادرات آن کشور متنوع تر است.با توجه به بررسی انجام شده در اقلام صادراتی کشور(بین سالهای 1358-1385)ترکیب صادرات غیر نفتی از درجه بالایی متنوع سازی برخوردار بوده که خود باعث رشد اقتصادی شده است.بنابراین متنوع سازی صادرات و رشد اقتصادی به صورت همسو حرکت کرده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1153 - بررسی رابطه بین گردشگری، رشد اقتصادی و توسعه مالی در ایران (1395-1368)
شهین نرگسی روح اله بابکی مهناز عفتیصنعت گردشگری، بزرگترین و متنوعترین صنعت در دنیا به حساب میآید. تأثیر گردشگری بر افزایش میزان اشتغال و درآمدهای ارزی، رونق صنایع داخلی، گسترش همکاریهای بینالمللی موجب شده است تا نگرش کشورهای دنیا به مرز آن تغییریافته و جایگاه مهمی در سیاستگذاری دولتها پیدا کند. از أکثرصنعت گردشگری، بزرگترین و متنوعترین صنعت در دنیا به حساب میآید. تأثیر گردشگری بر افزایش میزان اشتغال و درآمدهای ارزی، رونق صنایع داخلی، گسترش همکاریهای بینالمللی موجب شده است تا نگرش کشورهای دنیا به مرز آن تغییریافته و جایگاه مهمی در سیاستگذاری دولتها پیدا کند. از این رو در این پژوهش، رابطه بین صنعت گردشگری، رشد اقتصادی و توسعه مالی با استفاده از رویکرد تصحیح خطای برداری (VECM) و با بهرهگیری از دادههای سری زمانی در طی دوره (1395-1368) بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین رشد اقتصادی و گردشگری رابطه مثبت و معنا دار و بین رشد اقتصادی و توسعه مالی نیز رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد. توسعه مالی همچون گردش مالی راحت در کشور مبدا و استفاده ساده از ابزارهای مالی در جهت تامین مالی برای گردشگران در رشد این صنعت نقش بسزایی دارد. همان گونه که افزایش توسعه مالی سبب رشد اقتصادی میگردد، افزایش رشد اقتصادی نیز سبب بهبود زیرساختها و توسعه صنعت گردشگری میشود The tourism industry is considered as the largest and most diverse industry in the world. Effeciveness of tourism in increasing the employment rates and foreign exchange revenues, booming domestic industries, and expanding international cooperations has changed the world nations attitudes toward its boundaries, placing tourism in an important position within governments policy-making processes. In present research, we evaluated the Relationship between Tourism Economic Growth and Financial Development in Iran by using VECM approach and exploting time series data during (1989-2015) period. Research results show a significant positive relationship between both economic growth and tourism industry as well as economic growth and financial development, such as convenient turnover in the origin country for tourists and simple use of financial instruments for tourists financing plays the key role in growth of this industry. As the expanding of leads to economic growth, increased financial development results in economic growth which, in turn, improves infrastructures and develops tourism industry. Keywords: Tourism industry, Economic Growth, Financial Development, Iran , Vector Error Correction Model (VECM). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1154 - بررسی اثرات اصلاح قیمت حاملهای انرژی بر تولید و قیمت در بخش کشاورزی
علی اصغر اسماعیل نیا شهرام وصفی اسفستانیاین مقاله پس از برآورد میزان یارانه بخش کشاورزی به تفکیک حاملهای انرژی، به تبیین اثرهای اجرای سیاست اصلاح قیمت و هدفمند سازی در بخش کشاورزی و نیز بررسی تأثیر حذف یارانههای انرژی بر رشد اقتصادی و تولید بخش کشاورزی می پردازد. روششناسی مورد استفاده در این مقاله مبتنی بر أکثراین مقاله پس از برآورد میزان یارانه بخش کشاورزی به تفکیک حاملهای انرژی، به تبیین اثرهای اجرای سیاست اصلاح قیمت و هدفمند سازی در بخش کشاورزی و نیز بررسی تأثیر حذف یارانههای انرژی بر رشد اقتصادی و تولید بخش کشاورزی می پردازد. روششناسی مورد استفاده در این مقاله مبتنی بر روش آماری تحلیلی بوده و از روش تحلیل داده- ستانده استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اجرای قانون هدفمندی به دلیل افزایش قیمت انرژی، اثرهای تولیدی بالایی بر بخش کشاورزی دارد. بررسی قیمتی نشان می دهد که در پی اجرای هدفمند سازی، این بخش از افزایش قیمت ها متأثر می شود به طوری که برآورد می شود شاخص قیمت فراورده های دامی بیش از ۸۲ درصد افزایش یابد. اجرای قانون هدفمند سازی یارانه ها می تواند ستانده کل بخش های اقتصادی را تا ۶٫۹ درصد کاهش دهد که این کاهش برای بخش های مختلف اقتصادی متفاوت خواهد بود. در این تحلیل بخش ساخت محصول های غذایی، آشامیدنی، توتون و تنباکو در حدود ۱۵٫۵۶ درصد و زراعت و باغداری در حدود ۷٫۷۵ درصد دچار کاهش تولید می شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1155 - بررسی تطبیقی اثر گسترش بازارهای مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه با روش داده های تلفیقی 2008 – 1975
قدرت اله امام وردی مهدی فراهانی فاطمه شقاقیدر این مطالعه به بررسی تاثیر گسترش بازارهای مالی بر رشد اقتصادی در دو گروه از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه خواهیم پرداخت و بررسی خواهد شد که آیا شاخص های توسعه مالی اثر مثبتی بر رشد اقتصادی دارند و آیا این اثر در دو گروه کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه متفاوت اس أکثردر این مطالعه به بررسی تاثیر گسترش بازارهای مالی بر رشد اقتصادی در دو گروه از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه خواهیم پرداخت و بررسی خواهد شد که آیا شاخص های توسعه مالی اثر مثبتی بر رشد اقتصادی دارند و آیا این اثر در دو گروه کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه متفاوت است یا نه؟ مطالعات آماری در خصوص 120کشور در سه گروه انجام شده است. ابتدامحاسبات برای کل120 کشورانجام شده و سپس کشورها به دو دسته تقسیم شده است. 53 کشور با درآمد بالا (از جمله آمریکا، آلمان فرانسه و...) و متوسط به بالا و 67 کشور با درآمد پایین و متوسط به پایین (از جمله پاکستان، هند، ایران و...) برای سالهای 2008-1975 صورت گرفته است. همچنین از شاخصهای توسعه بازارهای سهام نیز به عنوان شاخصهای توسعه مالی سود خواهیم جست. دادها به صورت Panel (تلفیقی ) و از تکنیک GMM استفاده شده است. نتایج مدل حاکی از آن است که رابطه مثبتی بین توسعه بخش مالی و رشد اقتصادی در دو گروه از کشورهای با درآمد بالا و متوسط به بالا و درآمد پایین و متوسط به پایین وجود دارد و این اثر در مورد کشورهای با درآمد بالا و متوسط به بالا قوی تر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1156 - ارزیابی اثرگذاری نااطمینانی ناشی از تورم و رشد اقتصادی بر مصرف نفت و گاز در ایران
رضا قادری مقدم بیژن باصری نعمت فلیحی غلامرضا عباسینااطمینانی ناشی از تورم و نرخ ارز و بی ثباتی های ناشی از آنهااز یک سوبر رشد فعالیت های اقتصادی و بخش عرضه واز سویی بر میزان تقاضا در قالب تغییر در سطوح مصرف و سرمایه گذاری اثر می گذارند. این مقاله به بررسی آثار نااطمینانی ناشی از تورم و نرخ ارز و بی ثباتی های گسترده آن أکثرنااطمینانی ناشی از تورم و نرخ ارز و بی ثباتی های ناشی از آنهااز یک سوبر رشد فعالیت های اقتصادی و بخش عرضه واز سویی بر میزان تقاضا در قالب تغییر در سطوح مصرف و سرمایه گذاری اثر می گذارند. این مقاله به بررسی آثار نااطمینانی ناشی از تورم و نرخ ارز و بی ثباتی های گسترده آن بر رشد اقتصادی در دوره 1399- 1360 می پردازد.در قالب یک الگو، نقش نااطمینانی بر رشد اقتصادیو تغییرات مصرف نفت و گازبا به کارگیری مدل گارچ ((GARCHبرآورد شده است.یافته ها نشان می دهدنااطمینانی ناشی از تورم،سطوح مصرف نفت و گازرا به صورت معنادار ولی اندککاهش می دهد.شوک نااطمینانی ناشی از تورم در تعامل با متغیرهای واقعی،آثارخود بر کاهش مصرف نفت و گاز را نمایان می سازد. در بلندمدت اثر نااطمینانی بر مصارف نفت و گاز به دلیل اصلاح متغیرهای اسمی و عملکرد متغیرهای واقعی کاهش یافته و به سمت صفر متمایل می شود.تغییر در میزان مصارف نفت و گازدر نتیجهنااطمینانی موجب کاهش سرمایه گذاری بخش خصوصی و مشارکت آنورشد اقتصادی پایین ترشده است.باشکلگیری و گسترش نااطمینانی ناشی از نرخ تورم، رشد اقتصادی، مصرف و سرمایه گذاری بخش خصوصی، میزان مصرف نفت و گاز در اقتصاد اثر پذیرفته است.علاوه بر عوامل فوق، گسترش شهرنشینی،ارتقای فعالیت های صنعتی و روند رو به توسعه فعالیت های مدرن در اقتصاد بر سطوح مصرف نقش داشته است. سیاست های ثبات بخش اقصادیاز طریق کاهش نااطمینانی تورمینقش مهمی را در بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش هزینه های رفاهی ناشی از آن به بار خواهد آورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1157 - بررسی و مقایسه اثر عدم تقارن تکانههای قیمت نفت بر رشد اقتصادی (کشورهای منتخب صادرکننده و وارد کننده نفت به روش GMM)
ناصر سیف الهی علی امامی حمید آماده عاطفه تکلیفهدف تحقیق بررسی عدم تقارن تکانه های قیمت نفت بر رشد اقتصادی در دو گروه کشورهای منتخب صادره کننده نفت (OPEC) و وارد کننده نفت (OECD) در بازه زمانی 2015-1961 با استفاده از الگوی تابلویی پویا و به روش GMM است. برازش الگو در هر دو گروه کشورها نشان داد که اثر تکانه های قیم أکثرهدف تحقیق بررسی عدم تقارن تکانه های قیمت نفت بر رشد اقتصادی در دو گروه کشورهای منتخب صادره کننده نفت (OPEC) و وارد کننده نفت (OECD) در بازه زمانی 2015-1961 با استفاده از الگوی تابلویی پویا و به روش GMM است. برازش الگو در هر دو گروه کشورها نشان داد که اثر تکانه های قیمت نفت نامتقارن است. در کشورهای اوپک( OPEC ) و OECD به ترتیب قیمت نفت بر رشد اقتصادی آن ها اثر مثبت و منفی دارد. اثر متقاطع سرمایه گذاری و قیمت نفت بر رشد اقتصادی در هر دو گروه کشورها منفی و اثر سرمایه گذاری و رشد جمعیت بر رشد اقتصادی در هر گروه مثبت است. اثر تکانه های (افزایش و کاهش) قیمت نفت بر رشد اقتصادی در گروه کشورهای OPEC مثبت است، اما اثر تکانه های مثبت در مقایسه با تکانه های منفی بر رشد اقتصادی بزرگ تر می باشد. اثر تکانه های افزایش و کاهش قیمت نفت بر رشد اقتصادی کشورهای OECD به ترتیب منفی و مثبت است. The aim of research is to study the asymmetry of oil price shocks on economic growth in the two groups of Petroleum Exporting Countries (OPEC) and oil importer (OECD) in the period 1961-2015 with using dynamic panel model and the GMM method. Fitting the pattern, in both countries showed that the effect of oil price shocks is asymmetric. In both countries, OPEC and OECD, respectively, the effect of oil prices on economic growth is positive and negative. The effect of cross-investment and oil prices , population growth and investment on economic growth in both countries ,respectively is negative and positive. The effect of shocks (rising and falling) oil prices on economic growth in OPEC countries is positive. But the effect of the positive shocks , is greater than negative shocks on economic growth. The shocks effect of the rise and fall of oil prices on economic growth in OECD countries, respectively, is negative and positive. Keywords: Dynamic Panel, Economic Growth, Investment, Oil.GMM Classification JEL: O47، C13، C52, B41 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1158 - بررسی تأثیر تحریم های مالی و تجاری بر نرخ ارز در ایران (رهیافت فازی)
اصغر ابوالحسنی هستیانی مصطفی علمی مقدم نسرین منصوری مینو امینی میلانیچکیده نرخ ارز از جمله متغیرهای مهم اقتصادی است که عوامل مختلفی بر روی آن اثرگذار اند. از آنجا که نرخ ارز در هر کشور از شاخص های اساسی در تعیین درجه رقابت بین المللی و تبیین وضعیت داخلی اقتصاد آن کشور به شمار می رود، با هدف بررسی نقش تحریم های اقتصادی اعمال شده بر نرخ أکثرچکیده نرخ ارز از جمله متغیرهای مهم اقتصادی است که عوامل مختلفی بر روی آن اثرگذار اند. از آنجا که نرخ ارز در هر کشور از شاخص های اساسی در تعیین درجه رقابت بین المللی و تبیین وضعیت داخلی اقتصاد آن کشور به شمار می رود، با هدف بررسی نقش تحریم های اقتصادی اعمال شده بر نرخ ارز در ایران، این پژوهش صورت پذیرفته است. در ایران نرخ ارز به دلایل مختلف اقتصادی، مالی، سیاسی، روانی و... طی سال های گذشته با نوسانات زیادی همراه بوده است. طبق مطالعات تجربی عوامل مرئی و نامرئی متعددی بر نرخ ارز در کشور مؤثر بوده اند؛ عواملی که بعضاً همه ی آنها را نمی توان در یک مدل اقتصادی لحاظ کرد؛ بنابراین با روش های مرسوم نیز نمی توان با قاطعیت و اطمینان، درباره میزان مؤثر بودن برخی از این عوامل بر نرخ ارز اظهار نظر نمود. بر پایه این استدلال، جهت استفاده از یک روش مناسب و نوین، در این پژوهش، به منظور بررسی چگونگی تأثیر تحریمهای اقتصادی مالی و تجاری وضع شده علیه ایران در کنار سایر متغیرهای اثرگذار بر نرخ ارز در بازه زمانی پس از انقلاب اسلامی (1399-1357) از رویکرد فازی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که تحریم های شدید اقتصادی با ضریب فازی بالا و قوی، تأثیری مثبت و قابل توجه بر نرخ ارز در ایران داشته است. همچنین نقدینگی، کسری بودجه، تراز پرداخت ها، تورم و انتظارات تطبیقی نرخ ارز، به ترتیب پس از تحریم های شدید، بیشترین اثر را بر افزایش نرخ ارز در این سالها گذارده اند. ضرایب فازی به دست آمده برای متغیرهای درآمدهای نفتی، درجه باز بودن اقتصاد، رشد اقتصادی و نرخ بهره نرخ سود علی الحساب سپرده سرمایه گذاری داخلی، حاکی از اثر منفی این متغیرها بر نرخ ارز در ایران در این فاصله زمانی است. هم در چکیده و هم در متن مقاله جهت تأمین نظر داور محترم اول جایگزینی "نرخ سود علی الحساب سپرده سرمایه گذاری" به جای "نرخ بهره" صورت پذیرفت تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1159 - بررسی تاثیر بهبود محیط کسب و کار بر رشد اقتصادی(مطالعه موردی کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه)
بیژن باصری میثم شاه حسینیامروزه عوامل تعیین کننده رشد اقتصادی به یکی از موضوعات قابل تامل و بحث برانگیز در میان اقتصاددانان تبدیل شدهخ است.به رغم افزایش عوامل مهمی نظیر نهادهای تولید ،نوآوری و تحولات فنی و به کارگیری ظرفیتهای احتمالی خالی در اقتصاد،یکی از چالشهای اساسی رشد اقتصادی ،محیطی حقوقی أکثرامروزه عوامل تعیین کننده رشد اقتصادی به یکی از موضوعات قابل تامل و بحث برانگیز در میان اقتصاددانان تبدیل شدهخ است.به رغم افزایش عوامل مهمی نظیر نهادهای تولید ،نوآوری و تحولات فنی و به کارگیری ظرفیتهای احتمالی خالی در اقتصاد،یکی از چالشهای اساسی رشد اقتصادی ،محیطی حقوقی و نهادی است که کارگزاران اقتصادی اعم از بنگاه ها و سرمایه گذاران در ان مشغول فعالیت هستند.با توجه به کند بودن رشد اقتصادی کشورهای منطقه خاورمیانه در طی دهه های گذشته علی رغم وجود فرصتها،ظرفیت ها و امکانات از جمله منابع نفتی به نظر می رسد یکی از موانع موجود فضای مطلوب کسب و کار برای فعالان اقتصادی در این منطقا است.برای این منظور این مقاله به بررسی اثرات کمی محیط کسب و کار بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب این منطقه در دوره 2004-2010 به روش داده های تابلوئی پرداخته است.نتایج نشان می دهد که بهبود رتبه شاخص محیط کسب و کار یکی از عواملی است که منجر به ارتقای رشد اقتصادی در این منطقه شده است،هر چند که این وضعیت در بین کشورهای از شدت و ضعفهایی برخوردار ا می باشد.در عین حال حذف فضای دیوان سالارانه و تسهیل در قوانین و مقررات و سرعت بخشیدن در اجرای شروع یک کسب و کار از عوامل مهمی است که می تواند در محجیط مطلوب برای ارتقای رشد اقتصادی موثر باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1160 - تحلیل تأثیر توسعه مالی و شکنندگی مالی بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی کشورهای منتخب شرق و غرب آسیا)
مصطفی رجبی مریم جعفری طادیدرادبیات تجربی رشد اقتصادی، اعتبارات بخش داخلی و بانکی و بدهی های نقدی بر رشد تولید سرانه تاثیر مثبتی داشته و از آن به عنوان بهبود تاثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی تفسیر می شود. بحران بانکی وکاهش ارزش پولی نشان می دهد که حجم پول (از جمله اعتبارات بخش داخلی) بهترین متغیر أکثردرادبیات تجربی رشد اقتصادی، اعتبارات بخش داخلی و بانکی و بدهی های نقدی بر رشد تولید سرانه تاثیر مثبتی داشته و از آن به عنوان بهبود تاثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی تفسیر می شود. بحران بانکی وکاهش ارزش پولی نشان می دهد که حجم پول (از جمله اعتبارات بخش داخلی) بهترین متغیر پیش بینی کننده برای بحران ها و کاهش رشد اقتصادی محسوب می شوند. هدف این پژوهش تحلیل تقابل دو شاخه ی ادبیات در تاثیر واسطه مالی بر فعالیت اقتصادی است. به این منظور از روش تخمین زننده تلفیقی میانگین گروهی(PMG[i]( معرفی شده توسط پسران و اسمیت (1999)، دادههای آماری مورد نظر برای 12 کشور منتخب شرق و غرب آسیایی، شامل ایران، ترکیه، چین، بحرین، اردن، فیلیپین، سنگاپور، مالزی، تایلند، پاکستان، کره جنوبی و ژاپن به صورت سالانه از 2015-1983 جمع آوری و الگو برآورد شده است. نتایج حاکی از تاثیر منفی توسعه مالی در کوتاه مدت در کشورهای منتخب آسیایی می باشد که وجود شکنندگی مالی را تأیید میکند. از طرفی در بلند مدت توسعه مالی تاثیر مثبت و معنا داری بر رشد اقتصادی در همه کشورها نشان داده است . [i] pooled Mean Group In the empirical study of growth, it is described that there is a positive effect of domestic and banking credit and cash debt criteria on the per capita economic growth and it is interpreted as the improvement impact of the financial development on growth. On the other hand, banking crises and monetary depreciation suggest that the volume of money (including domestic credit) is the best predictor for crises and economic growth. The purpose of this study is to analyze the contradiction between two branches of literature in the financial effects for economic activity. To evaluate this, the pooled mean group approach (PMG), which is introduced by Pesaran and Smith (1999), has been used. The statistical data for the 12 selected countries from East and West Asia including Iran, Turkey, China, Bahrain, Jordan, Philippines, Singapore, Malaysia, Thailand, Pakistan, South Korea and Japan have been collected annually from 1983 to 2015. The estimated results indicate a negative effect of short-term financial development in selected Asian countries that the existence of financial fragility is confirmed. On the other hand, in long-term financial development has shown positive and significant impacts on economic growth in all countries. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1161 - بررسی رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران بر اساس الگوی اقتصاد کلان پساکینزی
فرهاد دژپسند ریحانه بخارایییکی از بخشهایی که همزمان با رشد و توسعه اقتصادی به شدت گسترش مییابد، بخش مالی هر اقتصادی است. اگرچه دیدگاه های مختلفی در رابطه با جهت علیت این دو ارائه شده است اما جهت علیت و نوع اثرگذاری بسته به شکل توسعه مالی و مراحل مختلف رشد اقتصادی می تواند متفاوت باشد. در این مق أکثریکی از بخشهایی که همزمان با رشد و توسعه اقتصادی به شدت گسترش مییابد، بخش مالی هر اقتصادی است. اگرچه دیدگاه های مختلفی در رابطه با جهت علیت این دو ارائه شده است اما جهت علیت و نوع اثرگذاری بسته به شکل توسعه مالی و مراحل مختلف رشد اقتصادی می تواند متفاوت باشد. در این مقاله رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی با بهرهگیری از رویکرد پساکینزی در دوره زمانی ۱۳۹۳-۱۳۵۳ تحلیل خواهد شد. سؤال اساسی این است، آیا توسعه مالی بر رشد اقتصادی اثرگذار است؟ با توجه به اندازه بیش از ۸۵ درصدی پول در بازار مالی، در این مقاله از شاخص عمق مالی به عنوان شاخص توسعه مالی بهره گرفته شده است. با استفاده از معادلهای سیستم همزمان به روش گشتاور تعمیمیافته و همچنین رگرسیون خود توضیح برداری ساختاری نشان داده شده است که توسعه مالی اثر منفی بر رشد اقتصادی دارد. نتایج نشان می دهند به دلیل اینکه ایران کشوری در حال توسعه است و نمیتواند منابع بیشتری را به توسعه سیستم مالی خود اختصاص دهد و بازارهای مالی کارایی مناسب را ندارند، لذا بازارهای مالی نتوانستهاند در خدمت بخش واقعی اقتصاد و سرمایهگذاری قرار بگیرند در نتیجه دیدگاه پساکینزیها در خصوص ارتباط میان توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران در دوره مورد بررسی از نظر آماری پذیرفته نشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1162 - اندازهگیری کارایی و بهرهوری در پالایشگاههای گاز طبیعی ایران
علی امامی میبدی تیمور محمدی عارف بهروزاین مقاله اقدم به اندازه گیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهره وری پالایشگاه های گاز طبیعی کشور با روش نا پارامتری تحلیل پوششی دادهها (DEA) و شاخص مالم کوئیست طی سال های ۸۹- ۱۳۸۳ کرده است. برای این منظور از روش نهاده محور با سه نهاده و دو ستانده استفاده شده است. نتای أکثراین مقاله اقدم به اندازه گیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهره وری پالایشگاه های گاز طبیعی کشور با روش نا پارامتری تحلیل پوششی دادهها (DEA) و شاخص مالم کوئیست طی سال های ۸۹- ۱۳۸۳ کرده است. برای این منظور از روش نهاده محور با سه نهاده و دو ستانده استفاده شده است. نتایج نشان داد که متوسط کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی پالایشگاه های گاز طبیعی کشور در خلال سال های ۸۹- ۱۳۸۳، به ترتیب 95، 98.1 و 93 درصد است. از میان پالایشگاه های گاز طبیعی؛ در محاسبه بهره وری ۲ پالایشگاه به طور متوسط رشد مثبت و ۴ پالایشگاه دیگر رشد منفی بهره وری را در خلال سال های ۸۹- ۱۳۸۳ تجربه کرده اند. طی این سال ها بهره وری کل عوامل تولید پالایشگاه ها به طور متوسط 8.2 درصد رشد منفی داشته است که دلیل اصلی آن رشدمنفی ۸ درصدی در کارایی تکنولوژی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1163 - بررسی اثر عمق مالی بر رشد اقتصادی در ایران
نعمت فلیحی ریحانه بخاراییبا توجه به اهمیت ویژه ای که بخش مالی در شرایط اقتصاد ایران دارد، مطالعات متعددی در زمینه توسعه مالی و رشد اقتصادی انجام گرفته است. در این پژوهش تاثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران در الگوی رشد مورد ملاحظه قرار گرفته است. به جهت تفکیک اثرات کوتاه مدت از بلند مدت از م أکثربا توجه به اهمیت ویژه ای که بخش مالی در شرایط اقتصاد ایران دارد، مطالعات متعددی در زمینه توسعه مالی و رشد اقتصادی انجام گرفته است. در این پژوهش تاثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران در الگوی رشد مورد ملاحظه قرار گرفته است. به جهت تفکیک اثرات کوتاه مدت از بلند مدت از مدل ARDL استفاده شده است. نوآوری این مقاله نسبت به سایر مقالات در این است که برای اولین بار متغیر توسعه مالی (عمق مالی) از نسبت مجموع ارزش مربوط به بازار پول، بازار بورس و بیمه به تولید ناخالص داخلی استفاده شده است. همچنین برای متغیر توسعه مالی نیز بطور مجزا از بازار پول و بازار بورس، بازار پول و بازار بیمه و بازار بورس و بیمه استفاده شده است. نتایج نشان میدهد یک درصد افزایش در شاخص عمق مالی موجب 7/0 درصد رشد اقتصادی در بلند مدت می شود. همچنین اثر آنی تعمیق مالی اقتصاد موجب رشد اقتصادی به اندازه 08/0 درصد می شود. Abstract Considering the importance of the financial sector in the Iranian economy, many studies have been conducted on financial development and economic growth. We utilize ARDL model for separating effects short term from long term. This paper has an innovation respect to others papers and utilizing new definition about financial depth that equaling the sum of liquidity and insurance value and stock market value respect to GDP and combining two to two variables. The results demonstrate to increase one percent in financial depth indicator causing to increase 0.7 percent in long term economic growth. Also the impulse effect financial depth causing to increase 0.8 percent in economic growth. Keywords: Financial Depth, Economic Growth, Long Term Effects, Iran. Classification JEL: E44, 053, L F13, C12 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1164 - شناسایی بخشهای کلیدی در صنعت گردشگری ایران (بر مبنای مدل داده- ستانده)
محمدرضا فرزین ابتهال زندی مرجان عبدی نیلوفر عباس پورامروزه تخصیص بهینه منابع به بخش های کلیدی و سودآور اقتصادی بر حسب اولویت ها در روند توسعه اقتصادی و دستیابی به رشد پایدار مقوله ای اجتناب ناپذیر و ضرورتی اساسی محسوب می شود. شناسایی بخش های کلیدی ضمن جلوگیری از پراکندگی سرمایه گذاری ها منجر به هدفمند شدن فعالیت های اقتص أکثرامروزه تخصیص بهینه منابع به بخش های کلیدی و سودآور اقتصادی بر حسب اولویت ها در روند توسعه اقتصادی و دستیابی به رشد پایدار مقوله ای اجتناب ناپذیر و ضرورتی اساسی محسوب می شود. شناسایی بخش های کلیدی ضمن جلوگیری از پراکندگی سرمایه گذاری ها منجر به هدفمند شدن فعالیت های اقتصادی و اولویت گذاری مناسب در تخصیص منابع محدود می شود. صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین فعالیت های خدماتی دارای زیر بخشهای متنوعی است که هر یک نقشی اساسی در فعالیت های رشد اقتصادی ایفا می کنند. این مقاله در پی آن است تا با استفاده از جدول داده- ستانده مربوط به سال ۱۳۸۵، بخش های کلیدی صنعت گردشگری را شناسایی و میزان اثرگذاری هر یک را در اقتصاد ملّی تعیین نماید. طبق یافته های این پژوهش، بر اساس معیار کشش تولید و سرمایه گذاری در بخش های کلیدی صنعت گردشگری شامل خدمات حملونقل جاده ای مسافر، خدمات حملونقل ریلی و خدمات حملونقل آبی و خدمات کتابخانه ای و موزه ها، در تحقق رشد اقتصادی و افزایش تولید کشور نقش محوری دارند. مطابق کشش اشتغال و درآمد، توسعه ی بخش خدمات حملونقل آبی در صنعت گردشگری کشور به عنوان بخش کلیدی اقتصاد مناسب به نظر می رسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1165 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهره وری نیروی کار در صنعت بانکداری کشور
علیرضا دهقاقی اصلی صالح قویدل پریما بهرامی زنوزاین مقاله قصد دارد تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات(فاوا) بر بهره وری نیروی کار در صنعت بانکداری کشور در دوره زمانی 1381 تا1386 را تخمین بزنند .مدل به کار برده شده یک تابع تولید کاب-داگلاس با لحاظ متغیر فاوا می باشد که با استفاده از روشهای داده های تابلویی و نرم افزار 6 أکثراین مقاله قصد دارد تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات(فاوا) بر بهره وری نیروی کار در صنعت بانکداری کشور در دوره زمانی 1381 تا1386 را تخمین بزنند .مدل به کار برده شده یک تابع تولید کاب-داگلاس با لحاظ متغیر فاوا می باشد که با استفاده از روشهای داده های تابلویی و نرم افزار 6 تخمین زده میشود.نتایج برآورد نشان میدهد که اثر مثبت فاوا بر بهره وری نیروی کار در صنعت بانکداری کشور تایید میشود.همچنین اثر مثبت سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی نیز مورد تاکید است.با توجه به نتایج پیشنهاد می شود که کشورهای در حال توسعه مانند ایران به منظور افزایش بهره وری زمینه های لازم برای سرمایه گذاری در فاوا را فراهم اورند تا سرمایه گذاران خارجی و داخلی بتوانند با سهولت بیشتری در این فناوری سرمایه گذاری کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1166 - طراحی مدلی جهت پیشبینی بحران مالی بازار سرمایه ایران با استفاده از مدلهای وب هوشمند
مریم روحی سرا مسعود طاهری نیا حسن زلقی احمد سرلکچکیده با توجه به اینکه مدیران به دلیل تصمیمگیری و ذینفعان بخصوص سرمایهگذاران تمایل دارند تا حدودی بروز یا عدم بروز بحران مالی را در سازمان تحت مدیریت خود پیشبینی نمایند، لذا هدف پژوهش حاضر این است که مدلی برای پیشبینی این بحران ارائه کند. برای نیل به هدف پژوهش، از أکثرچکیده با توجه به اینکه مدیران به دلیل تصمیمگیری و ذینفعان بخصوص سرمایهگذاران تمایل دارند تا حدودی بروز یا عدم بروز بحران مالی را در سازمان تحت مدیریت خود پیشبینی نمایند، لذا هدف پژوهش حاضر این است که مدلی برای پیشبینی این بحران ارائه کند. برای نیل به هدف پژوهش، از مدلهای وب هوشمند شامل الگوریتمهای گرگ خاکستری، مورچگان، تجمع ذرات و ژنتیک استفاده شد. برای این منظور از داده های حاصل از پرسشنامه تکمیل شده توسط 20 خبره در بخش کیفی و داده های حاصل از 173 شرکت از سال 1388 تا 1398 پذیرفته شده در ﺑﻮرس اوراق بهادار تهران استفاده شد. با استفاده از مرور مبانی نظری 38 شاخص از طبقه های شاخص های کلان اقتصادی، عوامل صنعت، ویژگی شرکت ها، وقایع سیاسی، فرهنگی، رفتاری شناسایی شد. سپس، با استفاده از نظرخواهی از خبرگان و تحلیل میک مک تعداد 25 شاخص که می توانند تأثیر بیشتری بر بحران مالی داشته باشند، انتخاب شد. در ادامه با استفاده از بررسی صورت های مالی 173 شرکت پذیرفته شده در ﺑﻮرس اوراق بهادار تهران و استفاده از نرم افزار رهاورد نوین داده های 25 شاخص انتخاب شده جمع آوری و تأثیر آن بر بحران مالی با بکارگیری الگوریتم های گرگ خاکستری، مورچگان، تجمع ذرات و ژنتیک بررسی شد تا الگوی نهایی پژوهش مشخص شود. یافتهها نشان داد که می توان با استفاده از مدلهای وب هوشمند، بحران مالی بازار سرمایه ایران را پیشبینی نمود و از نظر کارایی، روش بهینهسازی مورچگان بیشترین کارایی و روش گرگ خاکستری کمترین کارایی را در مسئله پیش بینی بحران مالی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1167 - تأثیر امنیت اقتصادی بر فرآیند رشد اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با تأکید بر ایران
احمد جعفری صمیمی شهرام اختیاریدر این پژوهش به بررسی رابطه رشد اقتصادی و امنیت اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با تکیه بر ایران پرداخته ایم.در دوره مخورد بررسی (1997-2005) نتایج برآورد مدل از روش داده های تابلویی نشان می دهد که متغیرهای رشد جمعیت،رشد نیروی کار،رشد سرمایه،سهم دولت در اقتصاد،نسبت أکثردر این پژوهش به بررسی رابطه رشد اقتصادی و امنیت اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با تکیه بر ایران پرداخته ایم.در دوره مخورد بررسی (1997-2005) نتایج برآورد مدل از روش داده های تابلویی نشان می دهد که متغیرهای رشد جمعیت،رشد نیروی کار،رشد سرمایه،سهم دولت در اقتصاد،نسبت سرمایه گذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی و امنیت اقتصادی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصاد داشته در حالی که متغیر نرخ تورم تاثیر منفی بر رشد اقتصاد در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی دارد.یافته ها نشان می دهد که رشد اقتصادی ایران در دوره از متوسط کشورهای عضو کنفرانس اسلامی بالاتر بوده است.از سوی دیگر،شاخص امنیت اقتصادی اایران در این دوره از متوسط شاخص امنیت اقتصادی کشورهای عضو کنفرانس اسلامی کمتر بوده که نشان دهنده سطح پایین امنیا اقتصادی در ایران است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1168 - ارائه مدل بازاریابی در شرایط رکود
فرزانه فراهانی آزاد منصوره علیقلی سینا نعمتی زادهچکیدههدف از این تحقیق ارائه مدل بازاریابی در شرایط رکود است. نتایج پژوهش حاضر، نشاندهندهی استخراج 6 بعد اصلی و 21 مؤلفه محوری است که در قالب مدل پارادایمی شامل بازاریابی متناسب با شرایط رکود به عنوان مقوله محوری و شرایط علّی (پرداختها و پاداشها در دوره رکود، وضعیت ا أکثرچکیدههدف از این تحقیق ارائه مدل بازاریابی در شرایط رکود است. نتایج پژوهش حاضر، نشاندهندهی استخراج 6 بعد اصلی و 21 مؤلفه محوری است که در قالب مدل پارادایمی شامل بازاریابی متناسب با شرایط رکود به عنوان مقوله محوری و شرایط علّی (پرداختها و پاداشها در دوره رکود، وضعیت اقتصادی و رقابتی در دوره رکود، تغییرات سریع محیطی در دوره رکود و شرایط محیطی داخلی و خارجی)، عوامل زمینهای(جایگاه شرکت در بازار در زمان رکود، شناخت مشتری و نیاز آنان در دوره رکود، خلاقیت در بازاریابی در دوره رکود و آمیخته بازاریابی در دوره رکود)، شرایط مداخلهگر(افزایش سهم بازار در دوره رکود، عوامل مالی و انسانی در دوره رکود، کانالهای توزیع و شبکه بازاریابی در دوره رکود)،راهبردها (استراتژی تمایز، استراتژی هزینه، استراتژی انقباضی و استراتژی توسعه)و پیامدها(تداوم ارتباط با مشتری در دوره رکود، توسعه مهارت و توان خلاقیت بنگاهها و بهکارگیری صحیح منابع در دوره رکود) به دست آمده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1169 - بررسی اثر هزینههای تحقیق و توسعه در بخش آموزش عالی بر رشد اقتصادی کشورهای اتحادیه اروپا
علیرضا دقیقی اصلی جمشید پژویان سارا سادات حاج موسویامروزه فعالیتهای تحقیق و توسعه، بستر اولیه و اساسی برای انتقال از اقتصاد منابع محور به سمت اقتصاد دانشمحور در کشورهای جهان به شمار میآید و زمینه شکلگیری فعالیتهای دانشمحور و تحقیق محور را فراهم میکند. شکاف علمیکشورهای توسعهیافته و در حال توسعه نیز براساس سهم ت أکثرامروزه فعالیتهای تحقیق و توسعه، بستر اولیه و اساسی برای انتقال از اقتصاد منابع محور به سمت اقتصاد دانشمحور در کشورهای جهان به شمار میآید و زمینه شکلگیری فعالیتهای دانشمحور و تحقیق محور را فراهم میکند. شکاف علمیکشورهای توسعهیافته و در حال توسعه نیز براساس سهم تحقیق و توسعه در فعالیتهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آنها سنجیده میشود. نگرش علمیبه مسایل مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی منشأ تحقیق و توسعه است و راهگشای بسیاری ازمشکلات در این زمینهها خواهد بود. در این پژوهش، سعی بر آن است تأثیر هزینه های تحقیق و توسعه در بخش آموزش عالی در کشورهای اتحادیه اروپا روی رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد. این مطالعه با استفاده از مدل پانل دیتا پویا (OGMM) صورت گرفته است. نمونه آماری استفاده شده در این پژوهش، کشورهای عضو اتحادیه اروپاEU می باشد. نتایج برآورد الگو با استفاده از داده های سالهای (2010-2002) برای کشورهای اتحادیه اروپا نشان می دهد که میزان هزینه های تحقیق و توسعه در بخش آموزش عالی اثری مثبت و معنی داری بر روی رشد اقتصادی می گذارد. همچنین در مدل برآوردی میزان رشد نیروی کار شاغل و میزان موجودی سرمایه فیزیکی نیز اثری مثبت و معنی داری بر روی رشد اقتصادی می گذارند. میزان هزینه های تحقیق و توسعه در بخش آموزش عالی بیشترین تأثیر را نسبت به رشد نیروی کار شاغل و میزان موجودی سرمایه فیزیکی بر روی رشد تولید ناخالص داخلی دارد. بنابراین در کشورهای اتحادیه اروپا برای رشد اقتصادی بالاتر باید روی تحقیق و توسعه در بخش آموزش عالی سرمایه گذاری بیشتری صورت گیرد. Abstract Nowadays, research and development is one of basic foundation for the transition from resource-based economy to a knowledge-based economy in the world And provides the creation of knowledge-based activities and research-based. Gap between developed countries and developing is evaluated by scientific research and development activities based on the contribution of different economic, social and political. Scientific approach to the various issues economic, social and political origins of research and development and helpful many problems in this field. In this study, it is attempted to examine influence research and development expenditures in the higher education sector in Europe Union countries on economic growth. This study is performed by a dynamic panel data model (OGMM). The statistical sample used in this study is the EU Europe Union member countries. The estimation results of the model using data for the years (2010-2002) for Europe Union countries show that Spending on research and development in the higher education sector has a significant and positive effect on economic growth. The model also estimated the amount of employed growth and the amount of physical capital stock have significant positive effect on economic growth. Spending on R & D in the higher education sector has more effect than Employed labor force growth rate of physical capital on GDP growth. Therefore the Europe Union countries for higher economic growth should invest more on research and development in higher educ تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1170 - تأثیر شاخصهای مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای اسلامی با استفاده از مدل غیرخطی
هادی آقابابایی منیژه هادی نژاد خشایار سید شکریچکیده یکی از عواملی که دستیابی به هدف رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی نقش اساسی ایفا میکند، توسعه بخش مالی هر کشور است. کشورهای برخوردار از نظام مالی توسعهیافتهتر ازآنجهت که باعث میشوند اقتصاد موردنظر، توانایی تجربه نرخهای رشد بالاتر را داشته باشد، در مسیر رشد اقتصاد أکثرچکیده یکی از عواملی که دستیابی به هدف رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی نقش اساسی ایفا میکند، توسعه بخش مالی هر کشور است. کشورهای برخوردار از نظام مالی توسعهیافتهتر ازآنجهت که باعث میشوند اقتصاد موردنظر، توانایی تجربه نرخهای رشد بالاتر را داشته باشد، در مسیر رشد اقتصادی سریعتر قرار میگیرند. هدف اصلی این مقاله بررسی اثر شاخصهای توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی می باشد؛ لذا مقاله حاضـر در جهـت بررسـی ایـن موضـوع از یکـی از جدیـدترین رویکردهای اقتصادسنجی به نام مدل PSTR استفاده و نحوه تأثیرگذاری غیرخطی شاخصهای توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی طــی دوره زمــانی 2008 الی2022 مورد سنجش قرار داد. نتــایج به دست آمده از مدل PSTR بر وجود رابطۀ غیرخطی بین متغیرهای مـورد مطالعـه دلالـت مـی کنـد . در مـدل PSTR نهایی، پارامتر شیب که بیانگر سـرعت تعدیل از یک رژیم به رژیم دیگر می باشد برابر با 0818/21 است مکـان وقـوع تغییر رژیم 5986/10 برآورد شده است. لـذا در صورتیکه شاخص توسعه مالی (نسبت اعتبارات داخلی بانکها به تولید ناخـالص داخلـی) از5986/10درصـد تجـاوز کنـد، رفتار متغیرها مطابق رژیم دوم خواهد بود و در صورت کمتر بودن از حد آستانه ای فـوق در رژیـم اول قرار خواهد گرفت. ضرایب متغیرها(درصد ها) برآورد شده است. نتایج به دست بیانگر این است شاخص توسعه مالی( نسبت اعتبارات داخلی بانکها به تولید ناخـالص داخلـی)در هر دو رژیم تأثیر متفاوتی بر روی رشد اقتصادی اسـت تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1171 - تأثیر توسعه گردشگری بر رشد اقتصادی(مقایسه ایران وکشورهای منتخب)
حسین میرزایی ساناز جلیلیصنعت گردشگری مجموعهای پیچیده از خدمات گوناگون است که سرمنشأ بسیاری از آنها در رشد و توسعة اقتصاد ملی (زیربنایی و روبنایی) میباشد. مجموعة این صنعت پیچیده، فرصتهای اشتغال گوناگونی را در بخشهای مختلف ایجاد میکند و به طور مستقیم میتواند در تولید و تجارت دیگر خدمات (نظ أکثرصنعت گردشگری مجموعهای پیچیده از خدمات گوناگون است که سرمنشأ بسیاری از آنها در رشد و توسعة اقتصاد ملی (زیربنایی و روبنایی) میباشد. مجموعة این صنعت پیچیده، فرصتهای اشتغال گوناگونی را در بخشهای مختلف ایجاد میکند و به طور مستقیم میتواند در تولید و تجارت دیگر خدمات (نظیر حمل و نقل، هتلداری و ...) تأثیر بگذارد. در این تحقیق به بررسی آماری تأثیر توسعه گردشگری بر رشد تولید ناخالص داخلی (مقایسه ایران وکشورهای منتخب¬) از طریق برآورد به روش داده¬های تابلویی، در دو آزمون اول و دوم کشورهای منتخبی از خاورمیانه عبارت بودند از: پاکستان¬، ترکیه¬، ایران¬، عربستان¬، امارات، کویت، لبنان، اردن، مصر و قطر که در بازه زمانی2008-1995 مورد آزمون واقع شدند. و برای پنج کشور صادرکننده نفت از کشورهای منتخب شامل ایران، عربستان، امارات، کویت و قطر از متغیر دامی استفاده نمودیم. در هر چهار آزمون با توجه آماره¬های مورد محاسبه استفاده از روش اثرات ثابت کارایی بیشتری داشت. آزمون فرضیه اول بیانگر این بود که "توسعه صنعت گردشگری تأثیر مثبتی بر رشد تولید ناخالص داخلی در کشورهای منطقه خاورمیانه دارد." که با توجه به این نکته که ضریب دریافتیهای ناشی از گردشگری و ضریب تعداد گردشگر وارد شده به کشور در هر چهار آزمون مثبت و معنی¬دار بودند بنابراین این فرضیه تایید می¬گردد. همچنین با توجه به این نکته که هم ضریب دریافتیهای حقیقی ناشی از گردشگری و هم ضریب تعداد گردشگر ورودی در هر دو آزمونی که از متغیر مجازی استفاده شد برای کشورهای صادرکننده نفت کمتر از کشورهای وارد کننده نفت در منطقه خاورمیانه می¬باشد، فرضیه "درکشورهای صادرکننده نفت صنعت گردشگری اثرکمتری روی رشد اقتصادی دارد" نیز تایید می¬گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1172 - تأثیر نوسانات نرخ ارز بر بازدهی شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران
حمید رضا وکیلی فر ملیحه علی فریتأثیر متغیرهای اقتصادی بر بازارهای سرمایه مهمترین موضوع تئوری مالی است. اخبار مرتبط با متغیرهای اقتصادی میتوانند تغییرات بااهمیتی در انتظارات سرمایهگذاران ایجاد نموده و حتی منجر به رفتارهای فصلی در بازارهای سهام شوند. بورس اوراق بهادار از جایگاه خاصی در سیستم مالی أکثرتأثیر متغیرهای اقتصادی بر بازارهای سرمایه مهمترین موضوع تئوری مالی است. اخبار مرتبط با متغیرهای اقتصادی میتوانند تغییرات بااهمیتی در انتظارات سرمایهگذاران ایجاد نموده و حتی منجر به رفتارهای فصلی در بازارهای سهام شوند. بورس اوراق بهادار از جایگاه خاصی در سیستم مالی کشور ما برخوردار بوده و کارآمدی و توسعه بازار سرمایه در گرو فعال بودن این نهاد در کشور است. دو کارکرد مهم بورس اوراق بهادار را میتوان جمعآوری پس اندازهای اندک و نقدینگی موجود در سطح جامعه و هدایت آن ها به سمت فرآیند تولید کالا و خدمات در کشور ذکر کرد. سرمایهگذاران بورس اوراق بهادار طیف وسیعی از افراد جامعه را تشکیل میدهند که همواره در پی کاهش خطر و افزایش بازدهی متناسب با قبول خطر هستند. در این راستا شناسایی عوامل موثر بر بازدهی اوراق بهادار، تأثیر به سزایی در تحلیل عمیق تر و اتخاذ تصمیم مناسب تر از طرف سرمایهگذاران دارد. بر این اساس در پژوهش حاضر تأثیر نوسانات ارزش دلار در برابر ریال بهعنوان یک متغیر کلان اقتصادی بر ریسک و بازدهی کل سهام شرکت های پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در سه صنعت سیمان، پتروشیمی و خودروسازی در فاصله زمانی سال های ۱۳۷۷ تا ۱۳۹۰ مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش باهدف شناسایی رابطه تعادلی بین متغیرهای کلان اقتصادی و تأثیر این متغیرها بر بازده کل سهام، دو فرضیه اصلی با استفاده از رابطه همگرایی آزمون گردید که نتایج پژوهش مبین عدم وجود رابطه بین ریسک و بازده کل سهام و متغیر اقتصاد کلان در شرکت های پذیرفتهشده بورس اوراق بهادار تهران بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1173 - نااطمینانی تورمی و رشد اقتصادی در ایران
غلامرضا عباسی اشکان رحیم زاده داوود سلمانیتورم یا به عبارتی افزایش سطح عمومی قیمتها از جمله متغیرها مهم و تاثیر گذار در اقتصاد هر کشور است که در مقاطع مختلف و به ویژه در نرخ های بالا اثرات نامطلوب و زیان باری بر اقتصاد کشورها تحمیل کرده است.اما اصلی ترین و مهمترین زیان ناشی از تورم عدم اطمینان از مقدار نرخ ان د أکثرتورم یا به عبارتی افزایش سطح عمومی قیمتها از جمله متغیرها مهم و تاثیر گذار در اقتصاد هر کشور است که در مقاطع مختلف و به ویژه در نرخ های بالا اثرات نامطلوب و زیان باری بر اقتصاد کشورها تحمیل کرده است.اما اصلی ترین و مهمترین زیان ناشی از تورم عدم اطمینان از مقدار نرخ ان در اینده است.علاوه بر علل اقتصادی چون شوک های برون زا،تورم،نوسانات نرخ ارز،سایر عوامل نیز می تواند عاملین اقتصادی را در شرایط نامطمئن قرار دهد به عنوان مثال بی ثباتی ناشی از جنگ و بی تفاوتی مردم نسبت به تصمیمات اقتصادی و به طور کلی هر تصمیم یا سیاستی که باعث ایجاد فضای نااطمینانی در اقتصاد شود روی نااطمینانی تورم موثر است.در این مقاله با استفاده از منطق فازی به محاسبه میزان نااطمینانی تورم طی سالهای 1358-1386 پرداخته ایم که دو متغیر ورودی (نهاده) مورد استفاده،تورم و نرخ رشد پول هستند.سپس جهت بررسی تاثیر نااطمینانی تورمی بر رشد اقتصادی در دوره مذکور از مدل رشد روبرت و الکساندر استفاده کرده ایم.نتایج حاصل از روشOLS بکار گرفته شده برای برآورد الگوهای یاد شده حاکی از ان است که نااطمینانی تورم اثر معنا داری بر رشد اقتصادی نداشته است.اثر مثبت سهم سرمایه گذاری و سهم صادرات در تولید ناخالص داخلی واقعی بر رشد اقتصادی و معنادار نبودن ،سهم عرضه نیروی کار فعال و سهم هزینه های بخش دولتی از نتایج حاصل از برآورد می باشد.نکته مهمی که در اینجا می توان به ان اشاره کرد این است که،اندازه گیری و مشخص کردن مقدار دقیق نااطمینانی تورمی و بررسی رابطه بین ان و تاثیر گذاریش بر سایر متغیرها می تواند راهکارهای مناسبی در اختیار عوامل تاثیر پذیر،در اتخاذ تصمیمات درست آنها قرار دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1174 - نقش تحریم های اقتصادی بر تأمین مالی ارزی از طریق صادرات فرش دستبافت در حوزهی منافع اقتصاد فردی ( مورد مطالعه : فرش دستبافت سیستان) export of hand-woven carpets in the field of personal economic interests (Case study: Sistan hand-woven carpets)
سعید عبدالمنافی علی اکبر نقابی محمد مجد عاملی سمیه ایزدی راضیه پهلوانیچندی است که از تحریم های اقتصادی به عنوان ابزاری در سیاست خارجی برخی کشورها علیه دیگر کشورها استفاده می شود. ایران از دایره این سیاست خارج نبوده و بیش از یک دهه است که تحت تحریم های شدید اقتصادی قرار دارد. توسعه صنعت فرش دستباف خصوصاً برای ایران که با مشکلاتی از جمله بی أکثرچندی است که از تحریم های اقتصادی به عنوان ابزاری در سیاست خارجی برخی کشورها علیه دیگر کشورها استفاده می شود. ایران از دایره این سیاست خارج نبوده و بیش از یک دهه است که تحت تحریم های شدید اقتصادی قرار دارد. توسعه صنعت فرش دستباف خصوصاً برای ایران که با مشکلاتی از جمله بیکاری فزاینده، دسترسی محدود به منابع ارزی ، اقتصاد نفتی، فرار مالیاتی، تورم بالا و ... روبرو است، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه به تأثیر تحریم های اقتصادی در زمینه منافع اقتصادی فردی و توسعه فرش از دیدگاه بافندگان و دست اندرکاران فرش دستبافت سیستان در ابعاد اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و زیست محیطی صنعت فرش می پردازد. تحقیق نشان میدهد که تحریم های اقتصادی در زمینه منافع اقتصادی فردی بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و ابعاد زیست محیطی صنعت فرش از دید تأمین کنندگان صنایع دستی تأثیر می گذارد.export of hand-woven carpets in the field of personal economic interests (Case study: Sistan hand-woven carpets)Saeed AbdolmanafiAliakbarNeghabiMohammad MajdameliSomayeh IzadiRaziyeh PahlavaniEconomic sanctions have long been used as a tool in the foreign policy of some countries against others. Iran is not outside the scope of this policy and has been under severe economic sanctions for more than a decade. The development of the hand-woven carpet industry is especially important for Iran, which faces problems such as rising unemployment, limited access to foreign exchange resources, oil economy, tax evasion, high inflation, and so on. This study deals with the impact of economic sanctions on personal economic interests and carpet development from the perspective of weavers and those involved in hand-woven carpets in Sistan in the economic, socio-cultural and environmental dimensions of the carpet industry. Research shows that economic sanctions in the field of individual economic interests affect the economic, socio-cultural and environmental dimensions of the carpet industry from the perspective of handicraft suppliers. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1175 - بررسی تاثیر هزینه های اجتماعی دولت بر رشد اقتصادی و توزیع درآمدها در ایران
غلامرضا گرایی نژاد حسین میرزایی مریم حاجی طاهریدر این مقاله تلاش شده است تاثیر بودجه های امور اجتماعی دولت بر رشد اقتصادی و توزیع درآمدها در ایران بررسی شود .در پژوهش حاضر با استفاده از داده های سری زمانی سالهای 85-1357 و الگوی اقتصادسنجیVAR رابطه بین متغیرهای مورد مطالعه بررسی شده اند.نتایج توابع عکس العمل آنی ، نش أکثردر این مقاله تلاش شده است تاثیر بودجه های امور اجتماعی دولت بر رشد اقتصادی و توزیع درآمدها در ایران بررسی شود .در پژوهش حاضر با استفاده از داده های سری زمانی سالهای 85-1357 و الگوی اقتصادسنجیVAR رابطه بین متغیرهای مورد مطالعه بررسی شده اند.نتایج توابع عکس العمل آنی ، نشان می دهد که بودجه های امور اجتماعی دولت بر رشداقتصادی ایران و بهبود توزیع درآمدها طی دوره مذکور ، اثر مثبت و معنی داری دارد.همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان می دهد که بودجه های امور اجتماعی دولت از مهم ترین عوامل مؤثر بر تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی بوده و بیشترین درصد تغییرات این دو متغیر راتوضیح می دهد. پس از آن، نرخ باسوادی و انباشت سرمایه بیشترین درصد تغییرات تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی را به خود اختصاص می دهد. از این رو با توجه به تاثیر مثبت بودجه های امور اجتماعی دولت بر رشد و توزیع درآمدها، دولت باید در تخصیص منابع عمومی این امور را در اولویت قرار دهد و اگر از بودجه های عمومی دولت بنا به دلایلی کاسته شود ، بودجه های امور اجتماعی ثابت باقی بماند یا به آن افزوده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1176 - چگونگی اثر گذاری کانال توسعه مالی بر نوسانات نرخ ارز و رشد اقتصادی
نازی محمدزاده اصل کیژان حسن نژاد شبنم سر خیلاین تحقیق به بررسی رابطه ی بین نوسانات نرخ ارز و رشد اقتصادی با توجه به توسعه مالی کشورها میپردازد. هدف اصلی از این است که علی رغم اینکه نوسانات نرخ ارز می تواند بر عملکرد متغیرهای کلان اقتصاد اثر منفی بگذارد، اما وجود یک سیستم توسعه یافته ی مالی همانند یک کانال اثر ای أکثراین تحقیق به بررسی رابطه ی بین نوسانات نرخ ارز و رشد اقتصادی با توجه به توسعه مالی کشورها میپردازد. هدف اصلی از این است که علی رغم اینکه نوسانات نرخ ارز می تواند بر عملکرد متغیرهای کلان اقتصاد اثر منفی بگذارد، اما وجود یک سیستم توسعه یافته ی مالی همانند یک کانال اثر این نوسانات را تغییر می دهد. برای این منظور با بررسی شاخص های مختلف توسعه مالی، شاخص نسبت اعتبارات اعطا شده به بخش خصوصی به عنوان شاخص توسعه مالی در نظر گرفته و نوسانات نرخ ارز از طریق انحراف معیار نرخ ارز برای هر کشور به صورت جداگانه محاسبه شده است. برای این منظور دوره سری زمانی بین سال های 2000-2013 در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل از برآورد، نشان می دهد که در سطوح بالای توسعه بازارهای مالی، اثر نوسانات نرخ ارز بر رشد اقتصادی می تواند بی اثر و یا مثبت باشد در حالی که اثر نوسانات نرخ ارز بر رشد اقتصادی در سطوح پایین توسعه مالی منفی بوده است و ریسک اقتصادی افزایش یافته است. Abstract This study examines the relationship between exchange rate fluctuations and economic growth based on financial deepening level of 30 countries during 2000-2013 period.We introduced a model to describe currency fluctuations and financial deepening especially in economic crisis condition. For this purpose, we introduced the ratio of credit granted to the private sector to GDP as financial development indexes . The findings based on Panel data model, shows that high levels of financial development has casued more positive effects of exchange rate fluctuations on economic growth in countries with higher financial deepening indexes. This results is inverse for those countries which have low level of financial development ranking .So currency fluctuations effectiveness on economic growth has been negative in the lower levels of financial development. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1177 - تأثیر آستانهای نرخ ارز حقیقی بر پیوند تجارت-رشد در ایران: الگوی رگرسیون آستانهای (TR)
جعفر قادری بهنام ایزدی زهور نژاد حلافی فرانک خسرویچکیده تئوری های مختلفی در باب نقش تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به رشته ی تحریر درآمده و بر پایه ی آنها استراتژی ها، سیاست ها و برنامه های مختلفی طرح ریزی شده است. با علم به این موضوع که میزان اثربخشی تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به عوامل مختلف از جمله نرخ ارز حقیقی بستگی أکثرچکیده تئوری های مختلفی در باب نقش تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به رشته ی تحریر درآمده و بر پایه ی آنها استراتژی ها، سیاست ها و برنامه های مختلفی طرح ریزی شده است. با علم به این موضوع که میزان اثربخشی تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به عوامل مختلف از جمله نرخ ارز حقیقی بستگی دارد؛ نقش نرخ ارز حقیقی در اثربخشی تجارت خارجی بر رشد اقتصادی مبحث این پژوهش قرار داده شده است. از این رو هدف اصلی این پژوهش برآورد آستانه ی بهینه ی نرخ ارز حقیقی در پیوند تجارت – رشد برای اقتصاد ایران، طی دوره ی ۱۳۹۲-۱۳۵۰ می باشد. در این راستا از اطلاعات مرکز آمار جمهوری اسلامی ایران و گزارش های اقتصادی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تکنیک رگرسیون آستانه ای ارائهشده توسط هانسن (۱۹۹۶) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بخش خارجی در ایران در سطوح بالای نرخ بهینه ی برآوردی دارای نقش منفی و معناداری بر رشد اقتصادی می باشد. همچنین میزان بهینه ی نرخ ارز حقیقی برای اقتصاد ایران ۹۸۹۲ ریال برآورد گردیده است؛یعنی زمانی که نرخ ارز حقیقی از میزان ۹۸۹۲ ریال بیشتر شود، افزایش یک درصدی شاخص باز بودن اقتصاد به میزان حدود ۹۰۵۱۷۰/۰ درصد رشد اقتصادی را کاهش می دهد، این در حالی است که این افزایش در سطوح کمتر از مقدار آستانه ای نرخ ارز حقیقی حدود ۵۴۰/۰ درصد رشد اقتصادی را افزایش می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1178 - اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی ایران بسط مدل پاجولا
اسفندیار جهانگرد آرین دانشمند سامان پناهی بهنام نیک بیندر کشورهای توسعه یافته افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی یکی از عوامل اصلی در انتقال تکنولوژیهای نوین، ارتقا بهرهوری و رشد اقتصادی است، در صورتی که این موضوع برای کشورهای در حال توسعه لزوماً چنین نیست و گاه نتایج عکس نیز در بر خواهد داشت. در این تحقیق به بررسی تأثیر سر أکثردر کشورهای توسعه یافته افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی یکی از عوامل اصلی در انتقال تکنولوژیهای نوین، ارتقا بهرهوری و رشد اقتصادی است، در صورتی که این موضوع برای کشورهای در حال توسعه لزوماً چنین نیست و گاه نتایج عکس نیز در بر خواهد داشت. در این تحقیق به بررسی تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی(FDI) بر رشد اقتصادی ایران در شرایط همگرایی مشروط (Conditional Convergence) با استفاده از رهیافت خود بازگشت با وقفه های توزیعی (ARDL) به همراه آزمون کرانه های پسران، شین و اسمیت (2001) طی سال های 1970 تا 2014 خواهیم پرداخت. نتایج تخمین حاکی از آن است که اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی در چارچوب مدل رشد بسط یافته پاجولا و در حالت همگرایی مشروط، در کوتاه مدت و بلندمدت منفی و معنادار است که البته در کشورهای در حال توسعه ای مانند ایران و کشورهای مشابه و با در نظر گرفتن ساختار این کشورها نتایج دور از واقعیت نیست. بنابراین جهت استفاده کارامد و مؤثر از سرمایه گذاری مستقیم خارجی باید ساختارهای اقتصادی را اصلاح، قابلیت جذب تکنولوژی و بخش های مولد که دارای ارزش افزوده بالایی هستند را شناسایی و منابع خارجی را به سوی این بخش ها هدایت کرد. Increasing level of Foreign Direct Investment (FDI) in developed countries is one of the main and fundamental reasons for transferring brand-new technologies, improvement in the total productivity and economic growth, as well. Although, this is not necessarily true for developing countries and may sometimes act as a barrier to economic growth. In this study, we investigate the effect of FDI on Iran economic growth using Autoregressive Distributed Lag (ARDL) approach along with Bound’s test of Pesaran, Shin and Smith (2001), considering the conditional convergence throughout the period of 1970 to 2014. The results demonstrate that the impact of FDI on economic growth in the framework of augmented Pohjola growth model coupled with conditional convergence is negative and significant both in short and long run which is not far beyond the expectations for many developing countries like Iran, regarding their economic structures. Some of the reasons that cause this negative impact are the lack of necessary infrastructure, technology absorption capability and skills to use them in addition to inappropriate business environment, economic policies instability, managerial and executive related issues and the most important one that is the misleading of foreign investment resources to counterproductive sectors in lieu of productive ones. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1179 - بررسی اثرگذاری نحوه تعیین نرخ ارز بر رفاه اقتصادی Investigation of the Effect of Exchange Rate determination on Economic Welfare
نغمه پور فتحی سید محمد علی کفایینرخ ارز عامل مهم و اثرگذار بر شرایط اقتصادی کشور و رفاه اقتصادی است. این مقاله آثار رفاهی نحوه تعیین نرخ ارز را در چارچوب یک الگوی اقتصاد سنجی کلان بررسی می کند. برای محاسبه رفاه از یک شاخص اندازه گیری چندبعدی مناسب استفاده می گردد. دستگاهِ معادلاتِ الگوی بر اساس داده ه أکثرنرخ ارز عامل مهم و اثرگذار بر شرایط اقتصادی کشور و رفاه اقتصادی است. این مقاله آثار رفاهی نحوه تعیین نرخ ارز را در چارچوب یک الگوی اقتصاد سنجی کلان بررسی می کند. برای محاسبه رفاه از یک شاخص اندازه گیری چندبعدی مناسب استفاده می گردد. دستگاهِ معادلاتِ الگوی بر اساس داده های سال های 96- 1358، چهاربار، هر بار با لحاظ کردنِ یکی از روش های تعیین نرخ ارز، برآورد و متغیرهای اقتصادی و رفاه محاسبه می شود.چهار روش تعیینِ نرخ ارز مدنظر عبارتند از (1) برونزا و بر اساس نرخ ارز تحقق یافته (حالت پایه)، (2)درونزا براساس یک الگوی پولی، (3) برونزا و تعدیل سالانه بر اساس اختلاف تورم داخلی و خارجی و (4) برونزا و بی تأثیر بر تورم داخل. نتایج نشان می دهد در مقایسه با حالت پایه، روش مبتنی بر الگوی پولی، پایین ترین رفاه اقتصادی را در بین 4 روش بدنبال می آورد. اما دو روش سوم و چهارم در صورت اعمال می توانندرفاه بالاتری نسبت به حالت پایه برای جامعه به ارمغان بیاورند که هر یک به دلیل توجه به برخی تبعات نرخ ارز در اقتصاد نسبت به حالت پایه برترند. در نتیجه می توان گفت با توجه به شرایط اقتصادی کشور و مشکلات خاص بیرونی آن مثل تحریم ها، اتخاذ روشی ثابت برای تمام سال ها همواره بهترین انتخاب از نظر رفاه نیست و در تعیین نرخ ارز باید به پیامدهای آن به ویژه رفاه اقتصادی افراد توجه و تا سرحد امکان از ایجاد نوسان در نرخ ارز خودداری گردد. روش چهارم به سبب حذف آثار تورمی تعیین نرخ ارز، رفاه بالاتری را ایجاد می کند، لیکن کشور را به مثابه یک اقتصاد بسته می سازد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1180 - بررسی رابطه مالیات و رشد اقتصادی، مطالعه موردی ایران و کشورهای عضو اوپک و سازمان همکاریهای اقتصادی (OPEC) و (OECD)
ایوب فرامرزی مجید دشتبان فاروجی نادر حکیمی پور صادق علیپور امیر جباریدرآمدهای مالیاتی، یکی از مهمترین منابع تأمین مالی دولتها در اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان به شمار رفته و به عنوان یک ابزار مؤثر جهت سیاستگذاریهای مالی محسوب میشود. در این مطالعه نیز به بررسی رابطه بین مالیات و رشد اقتصادی در کشورهای ایران، کشورهای منتخب OECD و OPEC أکثردرآمدهای مالیاتی، یکی از مهمترین منابع تأمین مالی دولتها در اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان به شمار رفته و به عنوان یک ابزار مؤثر جهت سیاستگذاریهای مالی محسوب میشود. در این مطالعه نیز به بررسی رابطه بین مالیات و رشد اقتصادی در کشورهای ایران، کشورهای منتخب OECD و OPEC پرداخته شده است. نتایج این مقاله برای ایران طی سالهای ۸۹-۱۳۴۲ حکایت از آن دارد که هیچ رابطه تعادلی بلندمدت بین مالیات و رشد اقتصادی برای ایران وجود نداشته است. نتایج این مقاله همچنین در ۲۶ کشور عضو OECD طی دوره ۲۰۱۱- ۱۹۹۸ نشان میدهد که یک رابطه تعادلی بلندمدت و یک رابطه علی بین مالیات و رشد اقتصادی وجود داشته و مالیات در این کشورها تأثیر منفی بر رشد اقتصادی داشته است؛ اما همین بررسی در کشورهای منتخب اوپک طی سالهای ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۱ و با استفاده از آزمونهای هم جمعی پدرونی و کائو نشان میدهد که هیچ رابطه تعادلی بلندمدت و همجمعی بین مالیات و رشد اقتصادی وجود نداشته و مالیات تأثیری بر رشد اقتصادی این کشورها نداشته است که این امر نیز در واقع نشاندهنده اتکای اقتصاد این کشورها به درآمدهای نفتی میباشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1181 - بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منا (MENA)
بیژن باصری غلامرضا عباسی آرزو نوری بیدهندیهدف این پژوهش ،بررسی علل رشد اقتصادی و میزان اثرگذاری ان بر افزایش سطح زندگی مردم در کشورهای فقیر و با درآمد پایین است.نرخ رشد اقتصادی در میان کشورها متفاوت و در بیشتر موارد ناشی از کارکرد نهادهای موجود در این کشورها،فضای کسب و کار مناسب،عوامل پایه ای تولید،سطح فناوری،و أکثرهدف این پژوهش ،بررسی علل رشد اقتصادی و میزان اثرگذاری ان بر افزایش سطح زندگی مردم در کشورهای فقیر و با درآمد پایین است.نرخ رشد اقتصادی در میان کشورها متفاوت و در بیشتر موارد ناشی از کارکرد نهادهای موجود در این کشورها،فضای کسب و کار مناسب،عوامل پایه ای تولید،سطح فناوری،وضعیت فعالیت بخش خصوصی،ارتباط و تعامل مثبت میان دولت و مردم و سطح مشارکت اجتماعی و قابلیتهای کارگزاران اقتصادی و اجتماعی است.مطالعات نظری و تجربی جدید رشد نشان می دهد که ساز و کارهای دورنی یک اقتصاد به ویژه کارکرد نهادهای موجود،سطح و کیفیت سرمایه انسانی،استفاده از پژوهشهای جدید به عنوان عامل دانشی در کنار عامل سرمایه و فناوری می تواند الگوی رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده و ظرفیتهای مناسب را در این زمینه خلق کند.یافته های این پژوهش در قالب الگوهای اقتصاد سنجی بر مبنای داده های تابلویی نشان می دهد که افزایش انباشت سرمایه بر رشد اقتصادی در کشور ایران ،الجزایر،امارت متحده عربی،اردن،کویت،مراکش،عمان،قطر،سوریه و ترکیه مثبت است.تاثیر این عامل در کشورهای بحرین،لیبی،عربستان سعودیو تونس پایین تر از گروه یاد شده است.در کشورهای ایران،ترکیه،اردن،کویت،عمان،عربستان سعودی،تونس و بحرین سرمایه انسانی نقش موثرتری در رشد داشته است.در کشورهای الجزایر،امارات متحده عربی،لیبی،مراکش،قطر و سوریه سطح اثر گذاری سرمایه انسانی در رشد کمتر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1182 - اثر متغیرهای اقتصادی بر رفتار قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار
لیلا آسیابی اقدم اشکان رحیم زاده یداله رجائیچکیدهروابط علی و تعاملات پویا میان متغیرهای کلان اقتصادی و شاخص قیمت سهام در تدوین سیاستهای کلان اقتصادی و سیاستهای سیاسی یک کشور بسیار مهم است. در این مقاله به بررسی اثر متغیرهای اقتصادی بر رفتار قیمت سهام شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار شد. روش تحقیق مقاله حاضر أکثرچکیدهروابط علی و تعاملات پویا میان متغیرهای کلان اقتصادی و شاخص قیمت سهام در تدوین سیاستهای کلان اقتصادی و سیاستهای سیاسی یک کشور بسیار مهم است. در این مقاله به بررسی اثر متغیرهای اقتصادی بر رفتار قیمت سهام شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار شد. روش تحقیق مقاله حاضر بر اساس هدف مقاله (بررسی اثر متغیرهای اقتصادی بر رفتار قیمت سهام شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار) از نوع کاربردی میباشد. در این مقاله تلاش شد؛ تا با تبیین تئوریک و طراحی یک مدل و با استفاده از روشهای اقتصاد سنجی الگوی خود بازگشت آستانهای TAR به بررسی اثر متغیرهای اقتصادی بر رفتار قیمت سهام شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار پرداخته شد. در بررسی و تدوین ادبیات موضوع بهره گرفته شد و برای جمعآوری آمار و اطلاعات کمی مورد نیاز نیز، از جداول آماری و بانکهای اطلاعاتی جهانی استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق، کلیه متغیرهای اقتصادی تحقیق میباشد که دادههای متغیرهای تحقیق1370الی 1398 (دوره بیست و نه ساله) است. نتایج تجزیه و تحلیلها با استفاده از روشهای اقتصاد سنجی الگوی خود بازگشت آستانهای TAR بین متغیرهای اقتصادی و شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار رابطه معناداری وجود دارد ولی در رژیم رفتار متغیرها بر روی شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1183 - برآورد مدل رشد اقتصادی در کشورهای منتخب در حال توسعه: رهیافت گشتاورهای تعمیم یافته
منیره پور علی یداله رجایی محمد دالمن پورچکیده یکی از اهداف اساسی هر جامعهای، رسیدن به رشد اقتصادی همراه با نوسانات کمتر است. در واقع رسیدن به رشد اقتصادی پایدار و ثبات اقتصادی یکی از اهداف اصلی هر کشوری است. چنانچه بستر اقتصادی موجود و چشمانداز آینده، حاکی از تثبیت اقتصادی باشد، مسیر رشد سرمایهگذاری بلن أکثرچکیده یکی از اهداف اساسی هر جامعهای، رسیدن به رشد اقتصادی همراه با نوسانات کمتر است. در واقع رسیدن به رشد اقتصادی پایدار و ثبات اقتصادی یکی از اهداف اصلی هر کشوری است. چنانچه بستر اقتصادی موجود و چشمانداز آینده، حاکی از تثبیت اقتصادی باشد، مسیر رشد سرمایهگذاری بلندمدت تقویت شده و در غیر این صورت، سرمایه به بخشهای خدماتی، معاملاتی و احتکاری متمایل شده و در بلندمدت، کاهش نرخ رشد اقتصادی را بههمراه خواهد داشت. در این مقاله، تأثیر شاخصهای کلان اقتصادی (تجارت بین الملل، سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، تورم و بدهیهای خارجی) و نهادی (شاخص ترکیبی متشکل از مولفههای حق اعتراض و پاسخگویی، ثبات سیاسی بدون خشونت، اثربخشی دولت، حاکمیت قانون، کیفیت مقررات و کنترل فساد) بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته و در 15 کشور منتخب درحال توسعه طی سالهای 2006 تا 2019 با روش گشتاورهای تعمیم یافته ( GMM ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج رگرسیونی نشان داد که، در بین متغیرهای کلان اقتصادی، تورم و بدهیهای خارجی، تأثیر منفی بر رشد اقتصادی داشتند ولی تجارت بین الملل، سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی، تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی داشتند. شاخص ترکیبی عوامل نهادی نیز، تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1184 - نقش توانمندسازی اقتصادی در راهبرد اقتصاد مقاومتی در کشورهای در حال توسعه
احمد جعفری صمیمی کورش اعظمیهدف از این مقاله بررسی رابطه بین توانمندسازی اقتصادی یا کاهش نوسانات و راهبرد اقتصاد مقاومتی در کشورهای در حال توسعه می باشد. نوسانات نرخ ارز و نرخ رشد به عنوان شاخصهای نا اطمینانی در اقتصاد کلان در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه نااطمینانی دراقتصاد کلان سبب بوجود أکثرهدف از این مقاله بررسی رابطه بین توانمندسازی اقتصادی یا کاهش نوسانات و راهبرد اقتصاد مقاومتی در کشورهای در حال توسعه می باشد. نوسانات نرخ ارز و نرخ رشد به عنوان شاخصهای نا اطمینانی در اقتصاد کلان در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه نااطمینانی دراقتصاد کلان سبب بوجود آمدن فضایی نامطمئن در بازار میشود، دولت برای ایجادثبات اقتصادی از طریق سیاستهای پولی یا مالی متحمل هزینههایی میشود که سبب بیشتر شدن مخارج دولت ودر نتیجه کاهش مقاومت اقتصاد میشود. در این مقاله سعی شده است با استفاده از الگوی داده های تابلویی درسال های 1980-2009 و استفاده ازالگوی خود رگرسیونی واریانس نا همسانی شرطی تعمیم یافته [i](Garch) برای اندازه گیری نااطمینانی، اثر نااطمینانی در اقتصاد کلان بر اقتصاد مقاومتی بررسی شود. نتایج برآورد الگو ها، نشان می دهد که افزایش نااطمینانی در اقتصاد کلان سبب افزایش شدید مخارج دولت شده به گونه ای که مقاومت اقتصاد را نیز در کشورهای مورد نظر کاهش داده است. [i]. General Autoregression Conditional Heteroskedasticity تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1185 - نقش بهره وری کل عوامل تولید در رشد اقتصادی ایران جهت دستیابی به اهداف چشمانداز 1404(مقایسه باکشورهای منتخب)
حسین میرزایی اسماعیل اصغریدر این پژوهش باز بودن اقتصاد،سرمایه انسانی،اسناد چشم انداز،تورم و رابطه مبادله را روی بهره وری کل عوامل در شکل داده های تابلویی برای کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی در دوره 25 ساله 2005-1980 بررسی نموده ایم.9 کشور منطقه آسیای جنوب غربی همراه با ایران که شامل عربستان ،ترکی أکثردر این پژوهش باز بودن اقتصاد،سرمایه انسانی،اسناد چشم انداز،تورم و رابطه مبادله را روی بهره وری کل عوامل در شکل داده های تابلویی برای کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی در دوره 25 ساله 2005-1980 بررسی نموده ایم.9 کشور منطقه آسیای جنوب غربی همراه با ایران که شامل عربستان ،ترکیه،کویت،امارات،عمان،پاکستان،مصر و رژیم اشغالگر قدس و بحرین بررسی شده اند.برای نتیجه گیری و مقایسه بهتر بین این کشورها،کشورهای مورد بررسی به دو گروه کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک تقسیم گردیده است با توجه به نتایج برآوردها ،متغیرهای سرمایه انسانی و بازبودن اقتصاد تاثیر بالقوه ای در بهره وری کل عوامل دارد.از بین این دو عامل سرمایه انسانی ضریب کشش بالاتری دارد (1.67) در حالی که باز بودن اقتصاد دارای ضریب کشش 1.33 می باشد. در گروه کشورهای عضو اوپک نقش متغیر باز بودن اقتصاد(دارای ضریب کشش 2.83)از سرمایه انسانی (ضریب کشش 0.93) پر رنگ تر است.در گروهکشورهای غیر اوپک سرمایه انسانی تاثیر مثبت و کشش پذیری بالایی دارد(ضریب کشش 3.2) و مهمترین عامل اثر گذار بر رشد اقتصادی این کشورهاست.این موضوع نشان دهنده این است که در گروه کشورهای غیر اوپک که ایران نیز در آن گروه عضو است،باز بودن اقتصاد نقش موثری در بهره وری کل عوامل دارد.در نتیجه این کشورها برای رسیدن به اهداف چشم انداز باید در مرحله نخست به سوی ایجاد ساختارهای رقابتی و اقتصاد باز و در مرحله بعد به سمت بهبود بهره وری حرکت نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1186 - تأثیر سیاست توسعه صادرات بر رشد بخش غیرنفتی ایران
فرهاد دژپسند حسین صبوریبرای رسیدن به رشد اقتصادی بالا در کشورهای در حال توسعه دو راهبرد درون گرا و برونگرا معرفی شده و مورد عمل قرار گرفته است.راهبردهای درونگرا که راهبرد جایگزینی واردات رایج ترین انهاست بر اساس توجه بیشتر به بازار داخل کشور شکل گرفته در مقابل،راهبردهای برونگرا اهمیت بیشتری ب أکثربرای رسیدن به رشد اقتصادی بالا در کشورهای در حال توسعه دو راهبرد درون گرا و برونگرا معرفی شده و مورد عمل قرار گرفته است.راهبردهای درونگرا که راهبرد جایگزینی واردات رایج ترین انهاست بر اساس توجه بیشتر به بازار داخل کشور شکل گرفته در مقابل،راهبردهای برونگرا اهمیت بیشتری به بازارهای خارجی میدهد.رایج ترین راهبرد برونگرا که در مقابل راهبرد جایگزینی واردات قرار می گیرد راهبرد توسعه صادرات است.در این پژوهش به صورت تجربی اثرات رشد صادرات غیر نفتی روی رشد بخش های غیر نفتی در ایران مورد بررسی قرار می دهیم.برای این منظور از تابع تولید بخش های غیر نفتی که مطابق روش گرشان فدر به دو بخش صادرات و غیر صادرات تفکیک شده استفاده کرده ایم. در این پژوهش با استفاده از روش تابع تولید کل و داده های سری زمانی دوره 1387-1353و با بهره گیری از روش OLS و با استفاده از روش نرم افزار Eviews5 عوامل موثر بر نرخ رشد بخش های غیر نفتی مورد بررسی قرار داده و اثرات رشد نیروی کار،سرمایه،مواد اولیه و کالاهای واسطه ای وارداتی و صادرات بر روی ان را براورد کرده ایم.یافته ها نشان میدهد که نیروی کار،سرمایه،و مواد اولیه و کالاهای واسطه ای وارداتی همان طور که انتظار می رود اثر مثبت و معناداری بر رشد بخشهای غیر نفتی دارند اما رشد صادرات غیر نفتی اثر معنی داری بر رشد این بخش در اقتصاد ایران ندارد و لذا این موضوع در مرحله نخست نشان دهنده عدم تاثیر سیاست توسعه صادرات-به عنوان یکی ار سیاستهای توسعه برونگرا-بر رشد بخش غیر نفتی در ایران در دوره مورد بررسی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1187 - بررسی عوامل موثر بر اشتغال زایی صنایع کوچک در استان گلستان
بیژن باصری نوریه روشنی یساقیاین مقاله با برآورد تابع تقاضای نیروی کار در صنایع کوچک استان گلستان روند اشتغال زایی را مورد مطالعه قرار می دهد. ارزش افزوده ، موجودی سرمایه ، شاخص کاربری فعالیت ها و دستمزد از عوامل موثر بر تقاضای نیروی کار هستند . با استناد به اطلاعات موجود استان گلستان طی سال های 13 أکثراین مقاله با برآورد تابع تقاضای نیروی کار در صنایع کوچک استان گلستان روند اشتغال زایی را مورد مطالعه قرار می دهد. ارزش افزوده ، موجودی سرمایه ، شاخص کاربری فعالیت ها و دستمزد از عوامل موثر بر تقاضای نیروی کار هستند . با استناد به اطلاعات موجود استان گلستان طی سال های 1379 تا 1388 تقاضای نیروی کار بر اساس روش حداکثرسازی سود تولید کننده و با کمک مدل پانل دیتا، بر اساس کدهای ISIC طبقه بندی شده است. نتایج برآوردها نشان میدهد تاثیر متغیرهای ارزش افزوده و موجودی سرمایه اثر مثبت و متغیر دستمزد رابطه منفی با تقاضای نیروی کار در صنایع کوچک استان دارند. متغیر کاربری رابطه مثبتی با ایجاد اشتغال در استان دارد. هر چه صنایع استان کاربرتر باشند در واقع تقاضای نیروی کار با توسعه صنایع کوچک افزایش خواهد یافت. بر این اساس، با ایجاد و گسترش صنایع کوچک در استان گلستان می توان به ایجاد اشتغال و جذب بیشتر نیروی کار بر اساس توانمندی های این صنایع امیدوار بود . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1188 - ارائه مدل بهینه اقتصادی سرمایهگذاری در بخش کشاورزی استان مازندران با استفاده از مدلهای تصمیمگیری چند معیاره Providing the Optimal Economic Model of Investment in the Agricultural Sector of Mazandaran Province Using Multi-Criteria Decision Making Models
مجید قربانی ابوالفضل محمودی محسن شوکت فدایی محمد خالدیچکیدهتوسعه اقتصادی نیازمند سرمایهگذاری دربخشهای مختلف اقتصادی است.بخش کشاورزی سهم عمدهای از تولید ناخالص داخلی، اشتغال و امنیت غذایی ایرانرا داراست.اهداف اصلی این تحقیق، شناسایی و اولویتبندی پتانسیلهای سرمایهگذاری در بخش کشاورزی استان مازندران با استفاده از مدلها أکثرچکیدهتوسعه اقتصادی نیازمند سرمایهگذاری دربخشهای مختلف اقتصادی است.بخش کشاورزی سهم عمدهای از تولید ناخالص داخلی، اشتغال و امنیت غذایی ایرانرا داراست.اهداف اصلی این تحقیق، شناسایی و اولویتبندی پتانسیلهای سرمایهگذاری در بخش کشاورزی استان مازندران با استفاده از مدلهای تصمیمگیری چندمعیاره (MCDM) است. بدین منظور، 8 مورد از گزینههای سرمایهگذاری استان شامل: آبیاری تحت فشار، احداث باغ و مراتع، برقیکردن چاهها، پرورش طیور، آبخیزداری، صنایع تبدیلی، شیلات و گلخانه برگزیده شدند وبا 4معیار دوره بازگشت سرمایه، نرخ بازده سرمایه، اشتغالزایی و افزایش ظرفیت تولید مقایسه و اولویت بندی شدند.نتایج نشان داد که در معیار دوره بازگشت سرمایه ونرخ بازده سرمایه،فعالیتهایی که نیاز به کارگروهی ندارند و تعداد کمتری در آنها شاغلند در اولویت قرار دارند.همچنین بر اساس محاسبات نهایی، صنایع تبدیلی اولویت اول در سرمایهگذاری بخش کشاورزی استان را به خود اختصاص داد وآبخیزداری، احداث باغ و مراتع، پرورش طیور، آبیاری تحت فشار،شیلات و آبزیان، برقیکردن چاهها ودر نهایت گلخانه در اولویت دوم تا هشتم قرار گرفتند. بر اساس نتایج تحقیق پیشنهاد گردید تسهیل جریان ورود اعتبارات به بخش کشاورزی و تأثیر سیاستهای مالی دولت بر فعالیتهای بخش خصوصی مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته و سیاست اصلاح و توسعه بخش مالی در اولویت اهداف کشور در حوزه کشاورزی قرار بگیرد.Providing the Optimal Economic Model of Investment in the Agricultural Sector of Mazandaran Province Using Multi-Criteria Decision Making ModelsMajid GhorbaniAbolfazl MahmouddiMohsen Shokat FadaeiMohammad KhaleddiEconomic development requires investment in various sectors of the economy. The agricultural sector has a major share of Iran's GDP, employment and food security. The main objectives of this study are to identify and prioritize investment potentials in the agricultural sector of Mazandaran province using multi-criteria decision making (MCDM) models. For this purpose, 8 investment options of the province, including: pressurized irrigation, construction of gardens and pastures, electrification of wells, poultry farming, watershed management, conversion industries, fisheries and greenhouses were selected. Increasing production capacity was compared and prioritized. The results showed that in the criterion of the return on investment period and the rate of return on capital, activities that do not require group work and have fewer employees are a priority. Also, according to the final calculations, the processing industry has the first priority in the investment of the province's agricultural sector, and watershed management, construction of gardens and pastures, poultry farming, pressurized irrigation, fisheries and aquaculture, electrification of wells and finally greenhouses in the second to eighth priority were placed.Based on the research results, it was suggested that facilitating the inflow of funds into the agricultural sector and the impact of government fiscal policies on private sector activities should be considered by policy makers and the policy of reform and development of the financial sector should be a priority in the country.Keywords: Investment, Multi-Criteria Decision Making Models (MCDM), Optimal Economic Model, Mazandaran Province.JEL classification: Q14, P45, E22. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1189 - بررسی اثر چرخه های اقتصادی بر عملکرد بانک ها در ایران مطالعه موردی بانک ملی ایران (1368-1393)
رافیک نظریان آزاده محرابیان برژانگ مرادیارتباط بین نوسانات سیکل های تجاری و سودآوری بانک ها برای ارزیابی و ثبات بخش مالی و بانکی از اهمیت خاصی برخوردار است ، شرایط اقتصاد کلان می تواند بر فعالیت بانک ها تاثیر گذار باشد و این امر نیز به نوبه خود می تواند سایر بخش های اقتصاد را تحت تاثیر قرار دهد. این مقاله به أکثرارتباط بین نوسانات سیکل های تجاری و سودآوری بانک ها برای ارزیابی و ثبات بخش مالی و بانکی از اهمیت خاصی برخوردار است ، شرایط اقتصاد کلان می تواند بر فعالیت بانک ها تاثیر گذار باشد و این امر نیز به نوبه خود می تواند سایر بخش های اقتصاد را تحت تاثیر قرار دهد. این مقاله به بررسی تاثیر متغیر های کلان اقتصادی بر سودآوری بانک ملی ایران بر اساس مدل GMMآرلانو باند (1991) می پردازد. داده های مورد استفاده در این تحقیق از ترازنامه های بانک ملی ایران و داده های سری زمانی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای دوره زمانی 1368-1393 می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد ارتباط معناداری بین نوسانات سیکل های تجاری و سودآوری بانک ملی ایران وجوددارد و در این راستا بانک ملی ایران علاوه بر کوچک سازی سازمان خود در جهت کسب سود بیشتر باید در دوران رکود سرمایه گذاری و کیفیت دارایی را مد نظر قرار داده و در دوران رونق وضعیت نقدینگی خود را بهبود بخشد تا با ریسک نقدینگی روبرو نشود The relationship between business cycle fluctuations and profitability of banks to assess the financial and banking sector is very important, Macroeconomic conditions may affect the activities of banks, which in turn can affect other sectors of the economy. This paper examines the impact of macroeconomic variables on Bank Melli's profitability based on Arellano Bond GMM (1991) deals. The data used in this research is included the balance sheet of Bank Melli Iran and Central bank of Iran series data for the period of 1990-2015. The results show a significant relationship between business cycle fluctuations and the profitability of banks is packed. In this regard, Bank Melli Iran, in addition to downsizing the organization to gain more profit in a recession should consider investment and asset quality in order to improve its liquidity position and not facing liquidity risk. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1190 - نقش ادوار تجاری در تعیین مقدار ضریب فزاینده سیاست مالی (با تاکید بر مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم) مطالعه موردی اقتصاد ایران
یوسف مرادی کیومرث شهبازی سلیمان فیضی ینگجهچکیده هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر سیاست مالی بر رشد اقتصادی و برآورد ضریب فزاینده سیاست مالی طی ادوار تجاری است. بدین منظور از داده های فصلی اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1372 تا 1397 استفادهشده است. جهت برآورد ضریب فزاینده سیاست مالی از سه روش، 1- مدل های خودرگرسیون برد أکثرچکیده هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر سیاست مالی بر رشد اقتصادی و برآورد ضریب فزاینده سیاست مالی طی ادوار تجاری است. بدین منظور از داده های فصلی اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1372 تا 1397 استفادهشده است. جهت برآورد ضریب فزاینده سیاست مالی از سه روش، 1- مدل های خودرگرسیون برداری مبتنی بر روش بلانچارد و پروتی 2002، 2- روش مبتنی بر رگرسیون معرفی شده توسط هال 2009 و 3- مدل های تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده می شود. در مطالعه حاضر از روش دوم و از الگوی چرخشی مارکوف که مبتنی بر روش رگرسیون می باشد، استفاده شده است تا ضریب فزاینده سیاست مالی طی ادوار تجاری محاسبه شود. لذا با تصریح پنج الگوی متفاوت نشان داده شد که مالیات های مستقیم نسبت به مالیات های غیرمستقیم در اثرگذاری بر رشد اقتصادی بهتر عمل می کنند. همچنین در بین سه ابزار سیاست مالی، بزرگترین ضریب فزاینده در دوره رکود مربوط به مخارج دولت و در دوره رونق مربوط به مالیات های مستقیم است. از سویی بسته سیاست مالی دولت که حاوی مخارج دولت و مالیات های غیرمستقیم باشد نسبت به بسته ای که حاوی مخارج و مالیات های مستقیم باشد در اثرگذاری بر رشد اقتصادی بهتر عمل می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1191 - ارائه الگویی جهت پذیرش تکنولوژی و نوآوری های جدید در حوزه انرژی های تجدید پذیر توسط مصرف کنندگان ایرانی با رویکرد اقتصادی و مالی و اجتماعی مبتنی بر نظریه داده بنیاد
فاطمه شوقی آغجه مشهد علیرضا فرخ بخت فومنی علی قلی پور سلیمانیچکیدهامروزه مباحث مرتبط با انرژی و نقش آن در توسعه اقتصادی و مالی جوامع، به یک مقوله راهبردی و مهم تبدیل شده است. استفاده از انرژی های تجدید پذیر که از کانال فناوری میسر می گردد می تواند باعث بهینه سازی مصرف انرژی گردد و این امر با پذیرش نوآوری و فناوری های تجدید پذیر ا أکثرچکیدهامروزه مباحث مرتبط با انرژی و نقش آن در توسعه اقتصادی و مالی جوامع، به یک مقوله راهبردی و مهم تبدیل شده است. استفاده از انرژی های تجدید پذیر که از کانال فناوری میسر می گردد می تواند باعث بهینه سازی مصرف انرژی گردد و این امر با پذیرش نوآوری و فناوری های تجدید پذیر امکان پذیر است. بدین جهت تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل پذیرش تکنولوژی و نوآوری های جدید در حوزه انرژی های تجدید پذیر توسط مصرف کنندگان ایرانی با رویکرد اقتصادی، مالی و اجتماعی صورت گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش در زمره تحقیقات کیفی است. از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه های باز و نیمه ساختار یافته با 14 نفر از خبرگان و متخصصان حوزه انرژی های تجدید پذیر و اساتید مجرب دانشگاهی و با استفاده از روش داده بنیاد و کد گذاری باز، محوری و انتخابی، 16 مولفه و 50 شاخص مدل شناسایی گردید. از مهم ترین عوامل موثر در مدل پذیرش فناوری می توان به مشارکت، تکنولوژی، قیمت، منفعت درک شده، شرایط مالی و پیامد های اقتصادی و اجتماعی و زیست محیطی اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1192 - تعیین عوامل مؤثر بر ناکارایی هزینه در بانکها (مطاله موردی: بانکهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)
مهرداد نعمتی سید علی اکبر طباطباییهدف تحقیق حاضر بررسی تعیین عوامل مؤثر بر ناکارایی هزینه در بانکهای خصوصی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه بانکهای خصوصی کشور میباشد که با توجه به در دسترس بودن اطلاعات و دادههای موردنیاز در بازه زمانی سال های 1388 تا 1393 تعداد 9 بانک (اقتصاد نوین، پارسیان، پاسارگاد، أکثرهدف تحقیق حاضر بررسی تعیین عوامل مؤثر بر ناکارایی هزینه در بانکهای خصوصی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه بانکهای خصوصی کشور میباشد که با توجه به در دسترس بودن اطلاعات و دادههای موردنیاز در بازه زمانی سال های 1388 تا 1393 تعداد 9 بانک (اقتصاد نوین، پارسیان، پاسارگاد، سامان، سرمایه، تجارت، ملت، رفاه کارگران و صادرات ایران) انتخاب شدهاند. نتایج این بررسی نشان میدهد که بانک های موجود در نمونه به طور متوسط ناکارایی 69.5 درصدی را تجربه میکنند. عوامل خاص هر شرکت نقش پررنگتری نسبت به متغیرهای رشد اقتصادی و تورم در ارتباط با ناکارایی هزینه در بانکها ایفا میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1193 - تأثیر گسترش صنعت بیمه بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه منا (طی دوره ۲۰۱۰- ۱۹۹۷)
فرزانه جهانی علی دهقانیچکیده مقاله حاضر به منظور بررسی تأثیر صنعت بیمه به عنوان یک نهاد واسطه گر مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منطقه منا که شامل کشورهای الجزایر، بحرین، مصر، ایران، اردن، کویت، لبنان، مراکش، عمان، قطر، عربستان سعودی، تونس، ترکیه، امارات متحده عربی، قبرس، مالتا و اسرائی أکثرچکیده مقاله حاضر به منظور بررسی تأثیر صنعت بیمه به عنوان یک نهاد واسطه گر مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منطقه منا که شامل کشورهای الجزایر، بحرین، مصر، ایران، اردن، کویت، لبنان، مراکش، عمان، قطر، عربستان سعودی، تونس، ترکیه، امارات متحده عربی، قبرس، مالتا و اسرائیل میباشند، با استفاده از روشهای اقتصادسنجی مبتنی بر شیوه تحلیل استنباطی و بهکارگیری روش دادههای تابلویی، تأثیر صنعت بیمه بر رشد اقتصادی کشورهای مورد نظر طی دوره ۲۰۱۰-۱۹۹۷ بررسی گردیده است. بر اساس نتایج حاصل از برآورد پارامترهای مدل ایهلان ملاحظه گردید که تمام متغیرهای تحت بررسی اثر مثبت و معنیداری بر رشد اقتصادی کشورهای تحت بررسی داشتهاند. از میان متغیرهای تحت بررسی بیشترین اثر را بر رشد اقتصادی، رشد شاخص اشتغال نیروی کار داشته است به نحوی که افزایش ۱ درصدی در شاخص اشتغال سبب افزایش در رشد اقتصادی به میزان ۳۴/۰ درصد گردیده است. همچنین افزایش یک درصد در متغیر آزادسازی تجاری سبب افزایش ۱۳/۰ درصد در رشد اقتصادی و متغیر تشکیل سرمایه ثابت ناخالص نیز سبب افزایش ۰۸/۰ درصد در رشد اقتصادی گشته است. افزایش یک درصد در ضریب متغیر حق بیمه سرانه باعث افزایش ۲۳/۰ درصدی در رشد اقتصادی شده است، به عبارتی اثر صنعت بیمه بر رشد اقتصادی کشورهای مذکور قابلتوجه بوده و اهمیت گسترش بیمه در این کشورها تبیین میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1194 - بررسی همگرایی بهرهوری و توسعه مالی در صنایع کارخانهای ایران ( رهیافت همگرایی سیگما)
محدثه سلیمانی حسن طایی تیمور محمدیسیاستگذاری برای گسترش صنایع کارخانهای، یکی از مهمترین ارکان سیاستگذاریهای توسعه صنعتی کشور محسوب میشود؛ چراکه کشور در راستای توسعه صنعتی و افزایش بهرهوری، به توسعه مالی و در نتیجه رشد اقتصادی خواهد رسید. به عبارت دیگر شاخصهای توسعه مالی بر شاخصهای بهرهوری و تج أکثرسیاستگذاری برای گسترش صنایع کارخانهای، یکی از مهمترین ارکان سیاستگذاریهای توسعه صنعتی کشور محسوب میشود؛ چراکه کشور در راستای توسعه صنعتی و افزایش بهرهوری، به توسعه مالی و در نتیجه رشد اقتصادی خواهد رسید. به عبارت دیگر شاخصهای توسعه مالی بر شاخصهای بهرهوری و تجمیع سرمایه اثر میگذارد و نتیجه رشد اقتصادی را متاثر میسازد. در این میان سوال اساسی چگونگی تحقق بهرهوری در صنایع گوناگون است و اینکه آیا بهرهوری در بین فعالیتهای صنعتی به سوی همگرایی پیش میرود؟ سوال اصلی این مطالعه این است که آیا شکاف بین سطوح بهرهوری کل عوامل تولید، بهرهوری سرمایه و نیروی کار در میان صنایع کارخانهای ایران عاملی تعیینکننده برای همگرایی سیگما است یا خیر؟ به عبارت دیگر آیا پیشرفت یک صنعت کارخانهای خاص عاملی در جهت پیشرفت سایر صنایع کارخانهای، توسعه مالی و در نتیجه رشد و توسعه اقتصادی خواهد بود یا خیر؟ در این مطالعه بهرهوری جزئی سرمایه و نیروی کار به صورت نسبت تولید به نهاده مورد نظر و بهرهوری کل عوامل تولید با شاخص دیویژیا اندازهگیری شده و رابطه بین آنها و همگرایی سیگما در میان صنایع کارخانهای ایران طی سالهای 1386-1373مورد بررسی قرار گرفته است. برای پاسخگویی به این سوال در صدد آزمون این فرضیه هستیم که متوسط پراکندگی سطوح بهرهوری کل عوامل تولید، موجودی سرمایه و نیروی کار در صنایع کارخانهای ایران از میانگین آنها در کل صنایع در حال کاهش است و با استفاده از دادههای تابلویی به آزمون فرضیه همگرایی سیگما پرداخته شده است. نتایج آزمونها نشان میدهد در میان صنایع کارخانهای ایران شواهدی دال بر همگرایی سیگما وجود ندارد. Abstract Expanding manufacturing industries is considered as one of the most important development policy. In the meantime, productivity variable is in lieu of cumulative index for most of the economic and social variables. As the country's industrial development and increase productivity, financial development and economic growth will be the result. In other words, indicators of financial development and capital accumulation affects the productivity indicators and thus affect economic growth. So, the main question is that how the productivity is reached in various industries or does this productivity go through the industrial activities to convergence. The main question of the debate is that does the split between total productivity levels of production factors, capital and labor force is a determinant factor for financial development and sigma convergence or not? In this debate, partial productivity of capital and labor force is being studied in form of production rate toward desired input, total productivity of production factors is measured by Divisia index and relation between them and sigma convergence among manufacturing industries has been investigated during 1994-2007. To answer this question, we test a hypothesis that the average of dispersion of total productivity level of production factors, capital stock and labor force in manufacturing industries of Iran are reducing from their average in total industries. By means of panel data, sigma convergence hypothesis test was used. The results of tests show that no evidence is seen to prove sigma convergence among manufacturing industries. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1195 - ارزیابی اثر نوسانات ارزی بر عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و سنجش وقفههای زمانی آن
محمد جواد محقق نیا علی اصغر ضیاچی مصطفی سرگلزائی وحید خاشعیچکیدهعملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس تحت تأثیر عوامل متعدد داخلی و خارجی قرار دارند. مدیران این شرکتها علاوه بر بهرهمندی از عوامل داخلی میبایستی بتوانند عوامل محیطی خود را به گونه ای هدایت کنند تا بتوانند اهداف هدفگذاری شده را محقق سازند. از این رو تحقیق حاضر به ارز أکثرچکیدهعملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس تحت تأثیر عوامل متعدد داخلی و خارجی قرار دارند. مدیران این شرکتها علاوه بر بهرهمندی از عوامل داخلی میبایستی بتوانند عوامل محیطی خود را به گونه ای هدایت کنند تا بتوانند اهداف هدفگذاری شده را محقق سازند. از این رو تحقیق حاضر به ارزیابی اثر نوسانات ارزی(به عنوان یک عامل محیطی) بر عملکرد شرکتها و سنجش وقفههای زمانی آن میپردازد. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ از ﻧﻮع ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺷﺒﻪ ﺗﺠﺮﺑﯽ میباشد و از لحاظ طبقهبندی ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻫﺪف، از ﻧﻮع ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﺎرﺑﺮدی است. برای ارزیابی اثرگذاری نوسانات نرخ ارز بر عملکرد شرکتها از مدل ناهمسانی واریانس شرطی خودرگرسیونی (GARCH) و همچنین جهت سنجش وقفههای اثرگذاری نرخ ارز بر عملکرد شرکتها از الگوی خودرگرسیونی با وقفه توزیعی (ARDL) استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که نوسانات نرخ ارز بر عملکرد شرکتها تاثیر معنادار دارد که البته این اثر در صنایع مختلف به لحاظ شدت ونوع رابطه متفاوت است و این اثرات با وقفه های زمانی متفاوت در صنایع مختلف بروز میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1196 - تحلیل ارتباط گسترش صنعت بیمه و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه منتخب(الجزایر،اندونزی،مالزی،پاکستان،ترکیه،فلیپین،مصر وهند)
سکینه صفری حامد سلطانی غدیر مهدویموسسات بیمه از جمله نهادهای مالی هستند که در کنار تامین امنیت اقتصادی سرمایه، در ایجاد منابع مالی در فواصل زمانی دریافت حق بیمه و پرداخت خسارت ها ، به خصوص در بیمه های بلند مدت می توانند موجب تحرک و پویایی و توسعه بازارهای مالی شوند و با انباشت سرمایه زمینه های لازم را أکثرموسسات بیمه از جمله نهادهای مالی هستند که در کنار تامین امنیت اقتصادی سرمایه، در ایجاد منابع مالی در فواصل زمانی دریافت حق بیمه و پرداخت خسارت ها ، به خصوص در بیمه های بلند مدت می توانند موجب تحرک و پویایی و توسعه بازارهای مالی شوند و با انباشت سرمایه زمینه های لازم را برای رشد اقتصادی فراهم کنند. پژوهش حاضر با به کارگیری روش داده های تابلویی به بررسی رابطه میان توسعه بخش بیمه و رشد اقتصادی در ایران و کشور های منتخب طی دوره 1976-2009 پرداخته است . بر اساس نتایج حاصله ملاحظه گردید که رابطه معنادار و مثبتی بین متغیر های پژوهش و رشد اقتصادی بر قرار است وبا افزایش یک در صدی ضریب نفوذ بیمه (نسبت حق بیمه به تولید ناخالص داخلی) رشد اقتصادی درکشورهای مورد نظر 003/0 درصد افزایش یافته است، به عبارتی توسعه بیمه یکی از عوامل موثر در رشد اقتصادی این کشور ها طی دوره بررسی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1197 - تحلیل آثار مخارج تأمین اجتماعی بر بهرهوری نیروی کار و رشد اقتصادی درایران
بیژن باصری پوریا عمادیهمواره میان رشد و توسعه اقتصادی از طریق افزایش توان تولیدی و سیاستهای تامین اجتماعی هر کشور رابطه مستقیمی وجود دارد.رشد و توسعه اقتصادی بدون گسترش نظام تامین اجتماعی نقش عمده ای در حمایت از شاغلان و فراهم نمودن زمینه لازم برای مشارکت انها در رشد اقتصادی ایفا می کنند.این أکثرهمواره میان رشد و توسعه اقتصادی از طریق افزایش توان تولیدی و سیاستهای تامین اجتماعی هر کشور رابطه مستقیمی وجود دارد.رشد و توسعه اقتصادی بدون گسترش نظام تامین اجتماعی نقش عمده ای در حمایت از شاغلان و فراهم نمودن زمینه لازم برای مشارکت انها در رشد اقتصادی ایفا می کنند.این سازمان از طریق تامین بخشی از هزینه نیروی کار و حمایت از گروه های آسیب پذیر در بهبود توزیع درآمد نقش دارد.این پژوهش،رابطه میان مخارج تامین اجتماعی و رشد اقتصادی در ایران را در دوره زمانی 1354-1385 با استفاده از الگوی اقتصاد سنجی مورد بررسی قرار دهد.یافته ها نشان میدهد ضریب اثر گذاری مخارج سرانه تامین اجتماعی بر بهره وری نیروی کار در کوتاه مدت دو درصد (0.02) و ضریب ان در بلند مدت پنج درصد(0.05) است.مخارج تامین اجتماعی از طریق غلبه بر مخاطرات ناشی از بیماری،از کارافتادگی،کهولت،بیکاری،فقرمعیشتی و کاهش نااطمینانی و مخاطرات حین کار و پس از آن و همچنین ایجاد محیط امن برای عوامل تولید بر متغیر رشد اقتصادی اثر بخش است.باتوجه نقش مثبت مخارج تامین اجتماعی بر رشد اقتصادی،سازمان تامین اجتماعی می تواند با بهبود خدمات،اجرای تعهدات مربوطه و ارتقای بهره وری نیروی کار سطح پوشش این نوع بیمه ها را گسترش داده و بهبودی اصولی در کیفیت خدمات خود ایجاد نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1198 - تأثیر عوامل مؤثر بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی با تأکید بر متغیرهای نهادی و ساختاری
غلامرضا گرایی نژاد علیرضا دقیقی اصلی آذین سادات استاد رمضاندر ادبیات اقتصادی جدید، نقش کیفیت نهادها در توسعه اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. نحوه توزیع سرمایهگذاری مستقیم خارجی و نیز چگونگی جذب و تأثیر آن بر اقتصاد کشورها به شدت تحت تأثیر کیفیت نهادها و شرایط اقتصادی، سیاسی و موقعیت کشور میزبان است. مقاله حاضر به بررسی موضوع أکثردر ادبیات اقتصادی جدید، نقش کیفیت نهادها در توسعه اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. نحوه توزیع سرمایهگذاری مستقیم خارجی و نیز چگونگی جذب و تأثیر آن بر اقتصاد کشورها به شدت تحت تأثیر کیفیت نهادها و شرایط اقتصادی، سیاسی و موقعیت کشور میزبان است. مقاله حاضر به بررسی موضوع تأثیرگذاری متغیرهای نهادی و ساختاری بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی با روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) پانل پویا، با استفاده از دادههای ۳۰ کشور جهان، طی دوره زمانی 2011 - 1998 میپردازد. روشGMM دادههای تابلویی پویا، از جمله کارآمدترین روشها برای برآورد تأثیرگذاری متغیرهای نهادی است. زیرا که مشکل درون زا بودن شاخصهای نهادی را حل میکند. مقیاس مورد استفاده برای منابع طبیعی سهم صادرات سوخت و مواد معدنی در کل صادرات کالایی میباشد. نتایج تخمینها نشان میدهد که شاخص حکمرانی خوب در تمامی مدلهای آزمون شده اثر مثبت و معناداری بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی داشته است، درحالیکه آزادی اقتصادی اثر منفی و معنیداری بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی داشته است. نتایج بهدست آمده از برآورد مدل، حاکی از مثبت و معنیدار بودن تأثیرگذاری منابع طبیعی بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در تمامی مدلهای آزمون شده بهغیراز گروه کشورهای غیر صادرکننده منابع طبیعی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1199 - پیشبینی سهم اشتغال بخشهای عمده اقتصادی کشور در چشمانداز 1404
شهریار نصابیان صالح قویدلپیش بینی وضعیت اشتغال و بیکاری کشور به صورت کمی می تواند حدود بازار کار در چشم انداز 20 ساله را رقم بزند.در این مقاله با استفاده از مدل ARIMA سهم اشتغال به سه بخش کشاورزی،صنایع و معادن و خدمات برای سالهای 1386-1404 پیش بینی می شود.نتایج نشان می دهد که سهم اشتغال بخشهای أکثرپیش بینی وضعیت اشتغال و بیکاری کشور به صورت کمی می تواند حدود بازار کار در چشم انداز 20 ساله را رقم بزند.در این مقاله با استفاده از مدل ARIMA سهم اشتغال به سه بخش کشاورزی،صنایع و معادن و خدمات برای سالهای 1386-1404 پیش بینی می شود.نتایج نشان می دهد که سهم اشتغال بخشهای کشاورزی،صنایع و معادن و خدمات در طی 50 سال گذشته(1385-1336) به دترتیب کاهشی،افزایشی(با نرخ کم) و افزایشی بوده که پیش بینی انجام شده،ادامه این رویه را تا افق سال 1404 تایید میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1200 - رابطه میان رشد اقتصادی و نوسان تولید
کریم امامی شهره وکیلیانتا دهه1980 اقتصاددانان ادوار تجاری و رشد را به عنوان پدیده های مستقل از یکدیگر در نظر میگرفتند تا اینکه نلسون و پلاسر بحثی در مورد احتمال ارتباط میان رشد و نوسان ارائه دادند.از این رو پژوهشگران بیشماری سعی در تبیین رابطه میانم رشد اقتصادی و نوسانات تولید نمودند.مطالعات أکثرتا دهه1980 اقتصاددانان ادوار تجاری و رشد را به عنوان پدیده های مستقل از یکدیگر در نظر میگرفتند تا اینکه نلسون و پلاسر بحثی در مورد احتمال ارتباط میان رشد و نوسان ارائه دادند.از این رو پژوهشگران بیشماری سعی در تبیین رابطه میانم رشد اقتصادی و نوسانات تولید نمودند.مطالعات صورت گرفته نتایج قابل ملاحظه ای در مورد وجود رابطه مثبت،منفی و یا حتی نبود ارتباط بین این دو متغیر را ارائه داده اند.هدف این پژوهش بررسی رابطه میان رشد و نوسان تولید است.در این پژوهش،کاررمی و رمی در سال 1995 را با استفاده از مجموعه داده های جدیدتر Penn World Table و دامنه زمانی بزرگتر و در قالب داده های تابلویی بسط می دهیم.نتایج به دست امده تایید کننده نظر رومی و رمی مبنی بر وجود رابطه منفی میان نوسان تولید و رشد اقتصادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1201 - اثر نوسان های نرخ ارز بر رشد اقتصادی با توجه به سطح توسعه بازارهای مالی در کشورهای منتخب عضو اوپک
مهدی بصیرت آرزو نصیر پور علیرضا جرجرزادهنرخ ارز حقیقی از جمله عواملی است که نوسان در آن میتواند بر عملکرد اقتصاد کلان و بهویژه رشد اقتصادی تأثیرگذار باشد. میتوان گفت عاملی که در تحلیلهای مختلف در مورد رابطه میان نوسان نرخ ارز و رشد اقتصادی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، سطح توسعه بازارهای مالی کشورها میب أکثرنرخ ارز حقیقی از جمله عواملی است که نوسان در آن میتواند بر عملکرد اقتصاد کلان و بهویژه رشد اقتصادی تأثیرگذار باشد. میتوان گفت عاملی که در تحلیلهای مختلف در مورد رابطه میان نوسان نرخ ارز و رشد اقتصادی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، سطح توسعه بازارهای مالی کشورها میباشد. این مطالعه باهدف بررسی اثر نوسان های نرخ ارز بر رشد اقتصادی با توجه به میزان توسعهیافتگی بازارهای مالی کشورهای منتخب عضو اوپک شامل الجزایر، اکوادور، ایران، نیجریه و عربستان طی دورهی 2010-1981 انجام شده است. نتایج این مقاله با استفاده از دادههای تابلویی نشان می دهد که اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی و همچنین اثر متقابل نوسان نرخ ارز و توسعه مالی بر رشد اقتصادی مثبت است اما از نظر آماری معنادار نمیباشد. از طرفی اثر نوسان نرخ ارز بر رشد اقتصادی، منفی و معنادار میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1202 - بررسی اثر تکانههای قیمت نفت برعملکرد بازار سهام ایران
شبنم زین الدینی محمد شریف کریمی آزاد خانزادیرابطه بین تغییرات قیمت واقعی نفت و بازده سهام به عنوان تعامل بین بازارهای مالی حائز اهمیت فراوان میباشد. هدف این پژوهشبررسیآثار متغیرهای نرخ ارز، نرخ بهره ، نرخ تورم و شاخص تولیدات صنعتی بر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار تهران در دوره 1367 تا 1396 به صورت سالانه است. أکثررابطه بین تغییرات قیمت واقعی نفت و بازده سهام به عنوان تعامل بین بازارهای مالی حائز اهمیت فراوان میباشد. هدف این پژوهشبررسیآثار متغیرهای نرخ ارز، نرخ بهره ، نرخ تورم و شاخص تولیدات صنعتی بر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار تهران در دوره 1367 تا 1396 به صورت سالانه است. این رابطه با روش رگرسیون چندکی بین بازده شاخص سهام و متغیرهای کلان اقتصادی ارزیابی شده است. طبق نتایج تغییر نرخ بهره تأثیری منفی بر بازده شاخص سهام داشته و قیمت نفت، شاخص تولیدات صنعتی و نرخ ارز دارای تأثیر مثبت بر بازدهی این شاخص است. نرخ تورم تأثیر معناداری بر بازدهی این شاخص نداشته است. با اجرای باز نمونهگیری (بوت استرپ)، نتایج رگرسیون چندکی تأیید شد. This paper aims to investigate the relationship between the changes in real oil prices and stock returns. Besides, in this study, the effect of four other macro-economic variables consisting of the inflation rate, exchange rate, interest rate, and industrial production as effective variables on the Tehran stock exchange total price index have been investigated. For this purpose, the annular data from 1988 till 2017 were used. Using the quantile regression method, the relationship between stock index return and macro-economic variables has been evaluated. The results show that the change of interest rate has an insignificant influence on the stock index return and oil price, industrial production, and the exchange rate has a significant effect. On the other hand, the inflation rate does not have significant influence on this index return. In addition, the Bootstrap re-sampling confirmed the result of the quantile regression. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1203 - چگونگی اثرگذاری متغیرهای اقتصادی بر بازدهی شرکتهای بورسی در شرایط رونق و رکود بازار سرمایه ایران
عبدالمجید دهقان منیره کامیابیپژوهش حاضر به بررسی اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازدهی شرکت های بورسی در شرایط رکود و رونق بازار سرمایه پرداخته است. جامعه آماری، کلیه شرکتهای حاضر در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1371 الی 1396 بوده اند. 110 شرکت بورسیبه روش حذف سیستماتیکبه عنوان نمونه آماری انت أکثرپژوهش حاضر به بررسی اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازدهی شرکت های بورسی در شرایط رکود و رونق بازار سرمایه پرداخته است. جامعه آماری، کلیه شرکتهای حاضر در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1371 الی 1396 بوده اند. 110 شرکت بورسیبه روش حذف سیستماتیکبه عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. فرضیه های پژوهش با استفاده از مدل مارکوف سویپچینگ در چارچوب نرم افزار OxMetrics6 آزمون شده اند. یافتهها نشان داد بین شاخص قیمت مصرف کننده و شاخص کل قیمت بورس رابطه مثبت و معناداری وجود دارد .همچنین تأثیر متغیر تورم در دوران رکود بیشتر از دوران رونق میباشد. بعلاوه بین نرخ ارز، قیمت نفت و تولید ناخالص داخلی با شاخص کل قیمت بورس در دوران رکود رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. اما در شرایط رونق بازار سرمایه رابطه معناداری یافت نشد. این در حالی است که بین نرخ سود بلندمدتبانکی و شاخص کل قیمت بورس در دوران رونق رابطه مثبت ومعناداری وجود دارد ولی این رابطه در شرایط رکود تایید نشده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1204 - مقایسه اثر سرمایه گذاری خصوصی و دولتی بر رشد بخشهای اقتصادی ایران
سکینه صفریدر این بررسی به منظور مقایسه آثار سرمایه گذاریهای انجام شده توسط بخشهای دولتی و خصوصی در بخشهای کشاورزی،صنعت و معدن و خدمات از مدل رشد نئو کلاسیک وروش اطلاعات ادغام شده،استفاده گردیده است.معیار به کاررفته در رابطه با کارائی،بهره وری نهایی سرمایه در دو بخش خصوصی و دولتی أکثردر این بررسی به منظور مقایسه آثار سرمایه گذاریهای انجام شده توسط بخشهای دولتی و خصوصی در بخشهای کشاورزی،صنعت و معدن و خدمات از مدل رشد نئو کلاسیک وروش اطلاعات ادغام شده،استفاده گردیده است.معیار به کاررفته در رابطه با کارائی،بهره وری نهایی سرمایه در دو بخش خصوصی و دولتی می باشد.نتایج حاکی از ان است که در دوره مورد نظر رشد ارزش افزوده در دو بخش صنعت . معدن و خدمات از سرمایه گذاری بخش خصوصی در این دوره منتفع گردیده اند و در مجموع بهره وری نهایی سرمایه در بخش خصوصی بالاتر از بخش دولتی است که ادامه روند خصوصی سازی را در کشور تئجیه پذیر نشان می دهد. ه تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1205 - مطالعه تطبیقی تاثیر آزادی اقتصادی بر کسری بودجه در ایران
فرزاد هاشمیچکیده در سالهای اخیر افزایش کسری بودجه بدون درآمدهای نفتی در ایران به لحاظ استقلال مالی دولت و کاهش وابستگی از نفت به مرز نگران کننده ای رسیده است . در سال 1395 این عدد به 103هزار میلیارد ریال در قانون بودجه افزایش داشته است .به دلیل انکه آزادی اقتصادی ، محدوده بازار را أکثرچکیده در سالهای اخیر افزایش کسری بودجه بدون درآمدهای نفتی در ایران به لحاظ استقلال مالی دولت و کاهش وابستگی از نفت به مرز نگران کننده ای رسیده است . در سال 1395 این عدد به 103هزار میلیارد ریال در قانون بودجه افزایش داشته است .به دلیل انکه آزادی اقتصادی ، محدوده بازار را رقم زده و حوزه های دخالت دولت در اقتصاد را مشخص می کند ، از این جهت در این مقاله کوشش شده است فرضیه رابطه معکوس بین درجه آزادی اقتصادی وکسرئ بودجه در دو گروه از کشورها ، مورد آزمون قرار گیرد، برای این منظور بین موسساتی که رتبه گذاری در شاخص آزادی اقتصادی کشورها را انجام می دهند، بنیاد میراث[i] به دلیل پوشش مقاطع زمانی وسری زمانی بیشتر، دقت به لحاظ تعدد و کیفیت زیر شاخه ها و اعتبار سنجی روش و سازمان مولد اطلاعات،استفاده گردید و با استناد به آمار نسبت کسری بودجه به تولید ناخالص داخلی برای کشورهای ناآزاد ، شامل 10 کشوری که پایین ترین درجه آزادی اقتصادی را داشته اند و 12 کشورکه بالا ترین درجه ازاد اقتصادی را دارا بودند،در بازه زمانی چهارده سال منتهی به 2015 از منابع آماری بانک جهانی استخراج ، محاسبه وبوسیله روش دادهای تلفیقی[ii] یا گسترده مورد آزمونهای اقتصاد سنجی قرار گرفت. نتیجه حاصله از ضرا ئب مدل ، تایید رابطه معنی دار و معکوس بین درجه آزادی اقتصادی وکسرئ بودجه،برای کشورهای ناآزاد و ازاد اقتصادی میباشد.همچنین میانگین نسبت کسری بودجه در کشورهای ازاد کمتر از کشورهای ناازاد اقتصادی میباشد. Heritage Foundation Panel Data Abstract Since the deficit of non-oil budget in Iran has reached a warning threshold in recent years and in 1395 this figure has risen to 103 trillion Rials. So it is important to study the factors affecting the budget deficit. Because of About economic freedom, the market will determine And type of market, government intervention in the economy and the budget deficit will affect .This thesis is an effort in this direction Hypothesized inverse relationship between the degree of economic freedom & budget deficit is tested.. And in After Step, Hypotheses of contraction in the deficit after a group of countries (with high economic freedom) and the expansion of the deficit to two groups of countries (with low economic freedom) to test. For this purpose, the manufacturer of the institutions of economic Freedom, Heritage Foundation, the chamber when the cover Cross sections and time series once more, The accuracy of the frequency and quality of subcategories and validation methods for generating organizations, the five institutions were selected competitor. Then ,The statistics cited above, the budget deficit to GDP for the second group of selected countries Including 12 countries in the top level of economic freedom (Group One) and 10 countries in the Down level degree of economic freedom (Group Two) For Period end to 2015 extracted from World Bank statistics, the panel data econometric tests were used. The results of the coefficient, confirming the inverse relationship between the degree of economic freedom meaningful and Budget, is for all countries. The second hypothesis was confirmed through a test average of the coefficients that not only the average deficit in the group of countries is less than a deficit in the two countries but also highly significant difference. . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1206 - تأثیر شاخص درک فساد مالی بر رشد اقتصادی بر اساس تفکیک بین کشوری در حوزهی آزادی اقتصاد با روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)
سهراب دل انگیزان محمد شریف کریمی زینب خالوندیمطالعه حاضر با استفاده از داده های تلفیقی شاخص درک فساد مالی، شاخص نشان دهنده ی آزادی اقتصادی و نرخ رشد اقتصادی، تأثیر فساد مالی بر رشد اقتصادی را در قالب یک مدل پانل دیتای پویا به روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)، در نمونه ی 156تایی از کشورهای جهان و در دوره ی زمانی 20 أکثرمطالعه حاضر با استفاده از داده های تلفیقی شاخص درک فساد مالی، شاخص نشان دهنده ی آزادی اقتصادی و نرخ رشد اقتصادی، تأثیر فساد مالی بر رشد اقتصادی را در قالب یک مدل پانل دیتای پویا به روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)، در نمونه ی 156تایی از کشورهای جهان و در دوره ی زمانی 2000- ۲۰11 بررسی نموده است. نتایج در رابطه با دسته بندی کشورها نشان می دهد که در کشورهای با آزادی اقتصادی بالا، رابطه ی شاخص درک فساد مالی و رشد اقتصادی مثبت به دست آمده است، اما در گروه های با آزادی اقتصادی متوسط و پایین، رابطه ی شاخص درک فساد مالی و رشد اقتصادی منفی برآورد شده است. همچنین نتایج توسط متغیر پایداری در سیاست های کنترل فساد نیز قابل مشاهده است طوری که در گروه های اول، پایداری در سیاست های کنترل فساد تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی داشته اما در گروه های دوم و سوم، این پایداری به زیان رشد اقتصادی بوده و باعث کاهش آن شده است. Abstract this study Using the panel, corruption perception index, Indicator Economic Freedom and economic growth. For examine the impact of corruption on economic growth Has been used a dynamic panel model and Generalized method of moments (GMM). Sample covers 156 countries over the period 2000 to 2011. The results of the classification of countries indicates that, in groups with high Economic Freedom index ranks, control of financial Corruption has positive effects on economic growth. But the groups with moderate and lower Economic Freedom, control of corruption, reduce economic growth from Different channels. the result by variable stability in Corruption control policies are also visible, As the first group, stability in control of corruption policies had a positive impact on economic growth, while in the second and third group, this stability is detrimental to economic growth and reduce its. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1207 - اثرات مالی گسترش انرژی های تجدید پذیر بر رشد اقتصادی در ایران
بیژن باصری ابراهیم عباسی غفار کیانیاین پژوهش رابطه بین انرژی های تجدید ناپذیر با رشد اقتصادی و پیامدهای مالی آن را در قالب تعهد دولت ها به سیاستهای مطروحه در عرصه بین المللی به بررسی می گذارد. در الگوی برآوردی این پژوهش در دوره زمانی 1370 تا 1395 بر اساس روش الگوهای خودرگرسیونی با وقفه های تاخیری، ضریب ا أکثراین پژوهش رابطه بین انرژی های تجدید ناپذیر با رشد اقتصادی و پیامدهای مالی آن را در قالب تعهد دولت ها به سیاستهای مطروحه در عرصه بین المللی به بررسی می گذارد. در الگوی برآوردی این پژوهش در دوره زمانی 1370 تا 1395 بر اساس روش الگوهای خودرگرسیونی با وقفه های تاخیری، ضریب انرژی برق آبی به عنوان شاخصی از انرژی های تجدیدپذیر 0.09 معنادار و مثبت و شدت اثر گذاری بر تولید را بازگو میکند. با توجه به شدت انرژی برق آبی میزان اثرگذاری این انوع انرژی در حدود 10 درصد است. مزیت انرژی برق آبی سازگاری آن با محیط زیست است. امروزه در اکثر کشورهای جهان از نظر حجم سرمایه گذاری و گسترش انرژی های پاک، فعالیتی رو به گسترش بوده و بسیاری از اولویتهای سیاستگذاری به این سمت متمرکز است. حمایت مالی دولتها در گسترش سرمایه گذاریهای مربوط به این نوع انرژی ها در سازگاری با محیط زیست متغیری اساسی و تعیین کننده در دستیابی به اهداف توسعه است. This paper examines the relationship between renewable energies and economic growth with special pay attention to financial outcomes. This examination has fulfilled based on government obligation and international measures, challenges, necessities in sustainable development process. We introduce an ARDL Model during (1992-2017) (1370-1395 Shamsi Calendare) to estimate hydroelectric power effects on GDP growth in Iran economy. Our findings show that the coffecient 0.09 percent between gdp growth and hydroelectric power in Iran. This coffecient is significant and positive and shows the positivity of renewable energies expantion. With this significant relationship, (about 10 percent) and compatibility with the environment, it is nececities to policymakers to concentrate on financing projects and investment and protect such kind of energis.The government obligation to financing these kind of energies that compatable with environment,is strongly important and contribute in achiving to development goals. Keywords: Economic Growth, renewable energies, financing projects JEL Classification: C13, O13, O44 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1208 - ارتباط بین توسعه مالی، رشد اقتصادی و مصرف انرژی در منتخبی از کشورهای در حال توسعه
سیده مریم حسینی سعید دائی کریم زاده صادق بختیاریهدف این مقاله بررسی رابطه توسعه مالی، رشد اقتصادی و مصرف انرژی در گروهی از کشورهای در حال توسعه صادر کننده ی سوخت طی سال های 2001 الی 2016 است. اینمطالعهبااستفادهازتکنیکبرآوردGMMسیستم،دردومعادلهبهصورتهمزمانبهبررسیتاثیررشداقتصادیبرمصرفانرژیومصرفانرژیبررشدبادرنظرگرفتنسایر أکثرهدف این مقاله بررسی رابطه توسعه مالی، رشد اقتصادی و مصرف انرژی در گروهی از کشورهای در حال توسعه صادر کننده ی سوخت طی سال های 2001 الی 2016 است. اینمطالعهبااستفادهازتکنیکبرآوردGMMسیستم،دردومعادلهبهصورتهمزمانبهبررسیتاثیررشداقتصادیبرمصرفانرژیومصرفانرژیبررشدبادرنظرگرفتنسایرمتغیرهایتأثیرگذاربرمصرفانرژی،ازجملهقیمتانرژیوشهرنشینی، وباتوجهبهدیگرمتغیرهایتأثیرگذاربررشداقتصادیمانندتوسعهمالی،سرمایهگذاری،اندازهدولت،درجه باز بودنتجارت، پرداختهاست. نتایج حاصل از مطالعه نشان دهنده تاثیر منفی رشد اقتصادی بر مصرف انرژی و بالعکس (تاثیر منفی مصرف انرژی بر رشد اقتصادی) است. توسعه ی مالی نیز از طریق کانال رشد اقتصادی اثر مثبت بر مصرف انرژی دارد. شهرنشینی تاثیر مثبت و قیمت انرژی اثر منفی بر مصرف انرژی دارد. باز بودن تجارت تاثیرمنفی بر رشد اقتصادی دارد و سرمایهگذاری و اندازه دولت دارای تاثیر مثبت بر رشد اقتصادی است. This paper aims to investigate the relationship between financial development, economic growth, and energy consumption in a group of developing countries during 2001-2016.For the attainment of this aim, the effect of economic growth on energy consumption was studied using the system-generalized method of moments (GMM) estimation technique in two equations simultaneously. In addition, the other variables affecting economic growth such as financial development, investment, government size, trade openness and some more affecting factors on the energy consumption including energy prices and urbanization were studied.The results indicate the negative impact of economic growth on energy consumption and vice versa, (economic growth is negatively affected with energy consumption). Financial development also has a positive impact on energy consumption via the economic growth channel. Urbanization and energy price positively and negatively influence energy consumption, respectively. Trade openness has a negative effect on economic growth, as well as investment and government size positively affect the economic growth. Keywords: Financial development. Economic growth. Energy consumption JEL Classification: C3. G1.O4. Q4 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1209 - تحلیل تاثیر گسترش مالی و تجاری بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو اوپک
عباسعلی ابونوری مهدیس خواجه زادههدف این پژوهش تاثیر بهبود بخش مالی و آزادسازی تجاری به صورت هم زمان بر رشد اقتصادی در کشورهای صادر کننده نفت عضو اوپک است. نمونه آماری متشکل از 11 کشور عضو اوپک ( ایران، عراق، لیبی، الجزایر، آنگولا، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، نیجریه، اکوادر، کویت، ونزوئلا ) طی سا أکثرهدف این پژوهش تاثیر بهبود بخش مالی و آزادسازی تجاری به صورت هم زمان بر رشد اقتصادی در کشورهای صادر کننده نفت عضو اوپک است. نمونه آماری متشکل از 11 کشور عضو اوپک ( ایران، عراق، لیبی، الجزایر، آنگولا، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، نیجریه، اکوادر، کویت، ونزوئلا ) طی سالهای 2017-1995 است. گسترش مالی با سه متغیر عمق مالی، اعطای تسهیلات بانکی به بخش دولتی و اعطای تسهیلات بانکی به بخش خصوصی اندازه گیری و طبق یافتهها، ضریب عمق مالی بر رشد اقتصادی 67/0- ،ضریب اعطای تسهیلات بانکی بر بخش دولتی 99/0- و ضریب اعطای تسهیلات بانکی بر بخش خصوصی 28/1 درصد بر رشد اقتصادی تاثیر گذار می باشند. گسترش تجارت در کشورهای عضو اوپک برابر 1/0- بر رشد اقتصادی دارای آثار اندکی است. گسترش مالی بر رشد اقتصادی تنها در مورد اعطای تسهیلات بانکی به بخش خصوصی مثبت و معنادار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1210 - سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران (آزمون درونزایی پول در مقابل برونزایی پول)
محمدرضا فعال نصیری رامین خوچیانی حمید آسایش سید حسین سجادی فرچکیدههدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران است. برای این منظور ابتدا آزمون درونزایی در مقابل برونزایی پول با بررسی دو دیدگاه تطابق گرایان و ساختارگرایان مورد آزمون قرار گرفت و در ادامه اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حج أکثرچکیدههدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران است. برای این منظور ابتدا آزمون درونزایی در مقابل برونزایی پول با بررسی دو دیدگاه تطابق گرایان و ساختارگرایان مورد آزمون قرار گرفت و در ادامه اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران با رویکرد آستانهای (STAR) و براساس دادههای فصلی سالهای 1379− 1397 برآورد گردید. نتایج مدل گشتاورهای تعمیمیافته سیستمی نشان از تائید دو دیدگاه تطابق گرایان و ساختارگرایان برای اقتصاد ایران هست، اما درجه درونزایی پول در ایران کامل نیست، بنابراین نقش بانک مرکزی هم از طریق پایه پولی و هم ضریب فزاینده بر عرضه پول مهم است. همچنین برآورد نتایج مدل (STAR) نشان میدهد؛ متغیرهای نوسانات نرخ ارز و نرخ تورم، بحرانهای مالی جهانی تأثیر منفی و متغیرهای قیمت نفت، نقدینگی، نرخ سود سپرده بانکی و تسهیلات بانکی تأثیر مثبت بر حجم کل سپردههای بانکی دارند. با توجه به نتایج؛ یکی از چالشهایی که در شبکه بانکی ایران وجود دارد، مدیریت دولتی بانکها هست، لذا سیاستهای پولی بهعنوان منبع تأمین مالی و منشأ رانت است، بنابراین پیشنهاد میشود در جهت افزایش ایجاد نقدینگی بانکها و هدایت آن به بخش حقیقی اقتصاد، قوانینی در جهت کاهش دخالت دولت در بانکهای خصوصی و دولتی، برای بهبود فضای رقابتی و بانکی کشور تدوین گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1211 - بررسی تأثیر بدهی خارجی بر رشد اقتصادی ایران (رهیافت مارکوف-سوئیچینگ)
فیروز فلاحی حسین اصغرپور کسری احمدیان بهروزامروزه اصلیترین دلیل استفاده از استقراضهای خارجی جبران کسری بودجه و تأمین مالی برنامههای توسعه میباشد . در مطالعه حاضر، تأثیر بدهیهای خارجی بر رشد اقتصادی ایران طی سالهای 2016- 1980 میلادی با استفاده از روش غیرخطی مارکوف- سوئیچینگ، مورد بررسی قرار گرفته است. مزیت أکثرامروزه اصلیترین دلیل استفاده از استقراضهای خارجی جبران کسری بودجه و تأمین مالی برنامههای توسعه میباشد . در مطالعه حاضر، تأثیر بدهیهای خارجی بر رشد اقتصادی ایران طی سالهای 2016- 1980 میلادی با استفاده از روش غیرخطی مارکوف- سوئیچینگ، مورد بررسی قرار گرفته است. مزیت اصلی این روش در انعطافپذیری آن نسبت به سایر روشهای غیرخطی میباشد . در این مطالعه علاوه بر بررسی تأثیر کل بدهی خارجی بر رشد اقتصادی، بدهی خارجی به دو بخش عمومی و بخش خصوصی تقسیم شده و تأثیر هر یک بر رشد اقتصادی به صورت جداگانه بررسی شده است. در این پژوهش رابطه بین متغیرها در دو رژیم مدلسازی شده است و نتایج بهدست آمده نشانگر، تأثیر منفی بدهی خارجی بر رشد اقتصادی ایران در هر دو رژیم میباشند. سایر نتایج این مطالعه نشان میدهند، بدهی خارجی بخش خصوصی تأثیر مثبت و بدهی خارجی بخش عمومی اثر منفی بر رشد داشته است؛ در نتیجه تأثیر منفی بدهی خارجی بر رشد اقتصادی ناشی از تأثیر منفی بدهی بخش عمومی میباشد . Today, the major reason for external debt is to finance high public deficits and development plans. This paper examines the impact of external debt on economic growth in Iran over the period 1980–2016, based on a Markov-Switching approach. Flexibility is the main advantage of this method. In this study after examining impact of external debt on growth, we separate external debt to public sector debt and private sector debt. The results show that external debt has a negative impact on growth in both regimes. The results also indicate that private external debt has a positive effect and public external debt has a negative effect on economic growth. So, the negative effect of external debt is because of negative effect of public debt. Keywords: External Debt, Economic Growth, Iran, Markov Switching JEL Classification: C32، F33، F34 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1212 - بررسی رابطه توسعه مالی و تکانه های نفتی بر بیثباتی رشد اقتصادی
بتول زارعی حسن لاجوردیچکیده تکانه های نفتی و توسعه مالی دارای تاثیرات متقابل و قابل توجهی بر رشد اقتصادی بوده و در ادبیات مالی چنین تاثیری مورد توجه صاحبنظران اقتصادی قرار گرفته است. در این مقاله، نقش تعدیلکننده توسعه مالی در ایجاد کاهش ارتباط مثبت میان تکانههای نفتی و بیثباتی رشد اقتصا أکثرچکیده تکانه های نفتی و توسعه مالی دارای تاثیرات متقابل و قابل توجهی بر رشد اقتصادی بوده و در ادبیات مالی چنین تاثیری مورد توجه صاحبنظران اقتصادی قرار گرفته است. در این مقاله، نقش تعدیلکننده توسعه مالی در ایجاد کاهش ارتباط مثبت میان تکانههای نفتی و بیثباتی رشد اقتصادی در کشورهای عضو اوپک ارزیابی شده است. با استفاده ازدادههای آماری در کشورهای عضو اوپک طی سالهای 1995-2014 و بر اساس یک الگوی اقتصاد سنجی، وجود ارتباط مثبت میان تکانه های نفتی و بیثباتی در رشد اقتصادی در این کشورها مورد تایید قرار گرفت. همچنین بررسی اثر کاهنده توسعه مالی بر رشد اقتصادی در نمونه مورد مطالعه نشان میدهد که توسعه مالی تاثیر نوسانات نفتی بر رشد اقتصادی را میرا می سازد. بر این اساس، توسعه مالی می تواند بخشی از اثرات منفی تکانههای نفتی بر نوسانات رشد اقتصادی را تعدیل و موجبات رشد اقتصادی پایدار را به ارمغان بیاورد. The main aim of this paper is to estimate the relationship between GDP per capita instability with fluctuations in the oil terms of trade(oil shocks) and economic resilience. Also, we consider the stabilizing role of resiliency in reducing the positive relationship between oil and the economic growth shocks. Using the statistical data of OPEC during 1995-2014, a positive correlation has been observed between oil term of trade shock and economic growth instability. Effect of net economic resilience on economic growth instability is negative. In addition, the evidence shows that net economic resilience has damped the effect of shocks in oil terms of trade(oil shocks). A resilient economy can smooth a part of negative effect of oil shocks on growth variation. Thus, the governments by boosting economic resilience through better monetary and fiscal policies can improve the economic conditions. Increasing efficiency in economic policies will decrease uncertainty among households and firms and will increase government credibility and leads to a positive effect of oil resources on sustainable growth. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1213 - اثر پیچیدگی اقتصادی بر نابرابری درآمدی در کشورهای منتخب در حال توسعه؛ رویکرد پانل دینامیک
علی حسنوند محمد شریف کریمی علی فلاحتی آزاد خانزادیچکیدهپیچیدگی اقتصادی مفهومی است که میزان توانایی کشورها در تولید کالاهای پیچیده و کاربری کردن دانش در فرایند تولید از رهگذر بهبود ساختار مولد را نشان میدهد. پیچیدگی اقتصادی از کانال دانش باعث صرفهجویی در منابع و بهبود کیفیت نهادهای تولیدی و شکلگیری ساختارهای مولد تولیدی أکثرچکیدهپیچیدگی اقتصادی مفهومی است که میزان توانایی کشورها در تولید کالاهای پیچیده و کاربری کردن دانش در فرایند تولید از رهگذر بهبود ساختار مولد را نشان میدهد. پیچیدگی اقتصادی از کانال دانش باعث صرفهجویی در منابع و بهبود کیفیت نهادهای تولیدی و شکلگیری ساختارهای مولد تولیدی میشود که تنوع در کالاها و صرفهجویی در هزینههای تولیدی و کسب درآمد بیشتر و تأثیر بر توزیع درآمد و رفاه اجتماعی را به همراه دارد. باتوجه به اهمیت توزیع درآمد در اقتصاد، این پژوهش با بکارگیری رویکرد پیچیدگی اقتصادی و استفاده از روشهای گشتاور تعمیمیافته پویا، حداقل مربعات کاملا اصلاح شده و حداقل مربعات پویا به بررسی اثر پیچیدگی اقتصادی بر نابرابری درآمدی در منتخبی از کشورهای در حال توسعه طی دوره زمانی 2020-1995 پرداخته است.مطابق نتایج بدست آمده، افزایش پیچیدگی اقتصادی در هر سه مدل، در کشورهای در حال توسعه موجب نابرابری و ناعادلانهتر شدن توزیع درآمد شده است. نامتعادل شدن توزیع درآمد در این کشورها به دلیل وجود تمرکز داراییها، سرمایه و فعالیتهای تولید در دست گروه خاصی و همچنین وجود نابرابریهای فرهنگی، اجتماعی، جنسیتی و غیره و رانتهای ایجاد شده ناشی از این نابرابری است. باتوجه به بالا بودن ضریب جینی و نامتعادل بودن توزیع درآمد در کشورهای در حال توسعه به منظور اثرگذاری پیچیدگی اقتصاد بر نابرابری درآمد در این کشورها، پیشنهاد میشود که از سیاستهای بازتوزیع درآمد در جهت کاهش نابرابری درآمد و جلوگیری از عدم تمرکز دارایی و سرمایه در دست قشر خاصی استفاده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1214 - تاثیر توسعه مالی بر کارایی سیاست پولی با لحاظ تراز تجاری: رهیافت الگوی کالمن فیلتر
ایمان زنگنه بیت اله اکبری مقدم اکبر میرزا پور با با جاندر این پژوهش تاثیر توسعه مالی بر کارایی سیاست پولی با درنظر گرفتن تراز تجاری با استفاده از الگوی کالمن فیلتر در سال های 1396-1358 بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد رشد نقدینگی در کشور منجر به افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی شده است. همچنین رشد نقدینگی چنانچه ناشی از أکثردر این پژوهش تاثیر توسعه مالی بر کارایی سیاست پولی با درنظر گرفتن تراز تجاری با استفاده از الگوی کالمن فیلتر در سال های 1396-1358 بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد رشد نقدینگی در کشور منجر به افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی شده است. همچنین رشد نقدینگی چنانچه ناشی از تسهیلات اعطایی باشد بطور کلی تاثیر منفی و معنادار و چنانچه رشد نقدینگی توسط بازار سرمایه جذب شود می تواند تاثیر مثبت و معنادار اندک بویژه در دوران تحریم بر رشد اقتصادی داشته باشد. رشد نقدینگی چنانچه ناشی از تسهیلات اعطایی به بخش خصوصی باشد تاثیر منفی و معنادار بر اثرگذاری تراز تجاری در رشد اقتصادی دارد و چنانچه رشد نقدینگی به سمت بازار سهام هدایت شود می تواند منجر به بهبود تاثیرگذاری تراز تجاری در رشد اقتصادی شود. در الگوی مربوط به تورم نیز، رشد نقدینگی منجر به افزایش تورم در کشور شده است و این افزایش در سال های تحریم بیشتر نیز بوده است. رشد نقدینگی چنانچه ناشی از شبکه بانکی و تسهیلات اعطایی باشد افزایش تورم و چنانچه به بازار سهام منتقل شود منجر به کاهش تورم در کشور می شود. بر این اساس می توان انتظار داشت که در شرایط تحریم نقدینگی موجود در کشور از طریق حمایت از بازار سهام به سمت این بازار هدایت شود و از ایجاد آثار مخربی تورم جلوگیری شود و همچنین تا حدودی نیز می تواند منجر به بهبود تراز تجاری ناشی از بهبود منابع مالی کسب وکارهای بورسی در تاثیرگذاری بر رشد اقتصادی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1215 - بررسی رابطه میان رشد اقتصادی، توسعه بخش بانکی و بازار سرمایه در ایران
زریر نگین تاجی حسن گلمرادی آدینه وند مرتضی علی صادقینژادچکیدهیکی از موضوعات مهم اقتصاد، بررسی عوامل موثر بر رشد اقتصادی و میزان تاثیرگذاری آنها است. برخی از نظریه پردازان معتقدند که توسعه بخش مالی از جمله توسعه بخش بانکی و بازار سرمایه در کنار عوامل کلان اقتصادی می تواند بستر لازم برای افزایش رشد اقتصادی را فراهم سازد. در و أکثرچکیدهیکی از موضوعات مهم اقتصاد، بررسی عوامل موثر بر رشد اقتصادی و میزان تاثیرگذاری آنها است. برخی از نظریه پردازان معتقدند که توسعه بخش مالی از جمله توسعه بخش بانکی و بازار سرمایه در کنار عوامل کلان اقتصادی می تواند بستر لازم برای افزایش رشد اقتصادی را فراهم سازد. در واقع، این بحث جدی وجود دارد که کشورهای فقیر با سیستم مالی ناکارآمد، در یک دور باطل گرفتار هستند، به گونه ای که سطح پایین توسعه مالی به عملکرد ضعیف اقتصادی و عملکرد ضعیف اقتصادی به توسعه مالی ضعیف تر منجر خواهد شد.این پژوهش به بررسی ارتباط میان رشد اقتصادی، توسعه بخش بانکی، توسعه بازار سرمایه و برخی از متغیرهای مهم اقتصادی می پردازد. به همین منظور، ابتدا شاخصهای ترکیبی توسعه بخش بانکی و توسعه بازار سرمایه بر اساس روش تحلیل مؤلفههای اصلی استخراج و سپس با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری و علیت گرنجری، روابط علی میان متغیرها با استفاده از داده های سری زمانی کشور ایران طی سالهای 1396-1363 مورد بررسی قرار می گیرد.نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد که یک رابطه علی دو طرفه بین رشد اقتصادی و توسعه مالی چه از نظر توسعه بخش بانکی و چه از نظر توسعه بازار سرمایه وجود دارد، بنابراین توسعه مالی هم از بعد توسعه بخش بانکی و هم از بعد توسعه بازار سرمایه با رشد اقتصادی اثرات متقابل دارند. جهت علیت بین توسعه بخش بانکی و بازار سرمایه نیز دو طرفه است و این موضوع اهمیت توسعه یکپارچه بخش مالی را پیشنهاد می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1216 - ارزیابی ، علل و پیامدهای عمده بحران اقتصادی در ایران
محسن رضاییطی دوره شش ساله اقتصادی (از سال 91 تا سال ٩٦) طولانی ترین رکود همراه با بیشترین رشد نقدینگی به وجود آمد و بیشترین سفته بازی و رانت خواری در بازارها شکل گرفت. ارزش پول ملی به شدت کاهش یافت. حجم نقدینگی به دلیل سیاست های اقتصادی دولت ها، کمتر بازارهای واقعی را به تحرک وا أکثرطی دوره شش ساله اقتصادی (از سال 91 تا سال ٩٦) طولانی ترین رکود همراه با بیشترین رشد نقدینگی به وجود آمد و بیشترین سفته بازی و رانت خواری در بازارها شکل گرفت. ارزش پول ملی به شدت کاهش یافت. حجم نقدینگی به دلیل سیاست های اقتصادی دولت ها، کمتر بازارهای واقعی را به تحرک وا داشت. طی چند سال اخیر افزایش نقدینگی دربازارهای پولی و در اثر ضریب فزاینده شدت یافت. به دلیل اینکه ارزش پول ملی با خود پول سنجیده می شد و راه ورود به بخشهای واقعی اقتصاد را نداشت، ارزش واقعی آن مخفی بود، معهذا نقدینگی انباشت شده به محض آنکه با افزایش نااطمینانی ها و انتظارات ناشی از تحریم های آمریکا، ازبازارهای پولی وارد بازار ارز و سکه شد، ارزش واقعی آن آشکار شد و سپس بخشی از سیل نقدینگی وارد بازار کالاها وخدمات شد. سیاستهای اقتصادی دولت در جهت تشدید رکود عمل کرده است و عدم هماهنگی بین سیاست های پولی، بازرگانی (ارزی) و مالی دولت (بودجه ای) عامل اصلی رکود اقتصادی، کاهش ارزش پول ملی و بی ثباتی اقتصاد کلان بوده است. During the six-year period, 1391-1396 [2012/13-2017/18], the Iranian economy experienced the longest recession with the highest growth in liquidity. The largest speculation and bribery was formed in the markets. As a result, the value of the national currency dropped significantly. The volume of liquidity did not activate the real markets due to the governments’ fiscal policies. During the past few years, the growth rate of liquidity volume in money markets increased as a result of the multiplier effect. The real value of the national currency was hidden since it was evaluated against the money itself and did not enter the real economic sections. However, as soon as the accumulated liquidity flowed from money markets to gold and foreign-exchange markets as a result of increased uncertainties and expectations of US sanctions, it revealed its real value. Subsequently, a part of the liquidity entered the goods and services markets. The fiscal policies of the government have intensified the recession. In addition, the inconsistency among the monetary, trade, and fiscal (budget) policies has been the main reason for the economic recession, loss of national currency value, and macroeconomic instability. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1217 - چگونگی اثرگذاری نوسانات شاخص قیمت سهام بر تغییرات رشد اقتصادی در ایران ( 96-1371)
منصوره علیقلی سید مهدی حسینیچکیده دستیابی به رشد و توسعه ی اقتصادی از مهم ترین دغدغههای پیش روی همه ی جوامع و حکومت ها به شمار میرود. به ویژه در کشورهای جهان سوم این خواسته نسبت به کشورهای توسعه یافته به مراتب بیشتر است. دستیابی به رشد و توسعه ی اقتصادی نیازمند ایجاد برخی ساز و کارهای خاص در عر أکثرچکیده دستیابی به رشد و توسعه ی اقتصادی از مهم ترین دغدغههای پیش روی همه ی جوامع و حکومت ها به شمار میرود. به ویژه در کشورهای جهان سوم این خواسته نسبت به کشورهای توسعه یافته به مراتب بیشتر است. دستیابی به رشد و توسعه ی اقتصادی نیازمند ایجاد برخی ساز و کارهای خاص در عرصههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است. بازارهای مالی قدرتمند از جمله این ساز و کارهای خاص در عرصه ی اقتصادی به شمار میآیند. برای داشتن بازارهای مالی قدرتمند نیاز به وجود نهادهای مالی قدرتمند میباشد. در این پژوهش سعی میشود تا بیشتر نهادهای مالی در ایران به خصوص بازار بورس اوراق بهادار و تأثیری که این نهادها از راه تأمین مالی بخش واقعی اقتصاد بر رشد و توسعه ی اقتصادی ممکن است داشته باشند، بررسی و مطالعه شود. در این تحقیق، اطلاعات متغیرها از طریق بانکهای اطلاعاتی برای سال های 96-1371 استخراج شده و از آزمون دیکی فولر برای پایایی متغیرها، آزمون علیّت گرنجری و مدل خودرگرسیون برداری (VAR) به آزمون فرضیات پرداخته شد. نتایج نشان داد که متغیر شاخص قیمت سهام اثرات مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی طی دوره ی مورد مطالعه دارند. به طوری که با افزایش شاخص قیمت سهام در سالهای مورد مطالعه، میزان رشد اقتصادی افزایش یافته است (البته بسیار ناچیز). هم چنین نتایج این تحقیق نشان داد که تأثیر متغیرهای حجم نقدینگی، درجه ی آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی مثبت و تأثیر متغیرهای نرخ ارز و نرخ تورم بر رشد اقتصادی منفی میباشد. Abstract Achieving economic growth and development is one of the most important concerns of all societies and governments. In particular, in Third World countries, this demand is much higher than developed countries. Achieving economic growth and development requires developing some specific mechanisms in the social, cultural and economic spheres. Strong financial markets are among these specific mechanisms in the economic arena. To have powerful financial markets requires strong financial institutions. In this research, we try to study most financial institutions in Iran, especially the stock market, and the impact that these institutions have on financing the real sector of the economy on economic growth and development. In this research, variables data was extracted from databases for the years 1371-96 and the Dickey Fuller test was used to test the hypotheses for the reliability of variables, Granger causality test, and Vector self-regression model (VAR). The results showed that the stock price index had positive and significant effects on economic growth during the studied period. As the index of stock prices increased in the years under study, economic growth has increased (albeit negligible). Also, the results of this study showed that the effect of liquidity variables, the degree of economic freedom on positive economic growth and the effect of exchange rate variables and inflation rate on negative economic growth. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1218 - بررسی تأثیر رشد مصرف انرژی هستهای بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب
کریم امامی مهناز اکبریانرژی هستهای یکی از منابعی است که نقش عمدهای در تولید برق ایفا میکند. تحلیل روند سطح تقاضا و منابع عرضهی انرژی در جهان، توجه به روند تهی شدن منابع فسیلی در دهههای آینده و مزیتهای زیستمحیطی انرژی اتمی، از عواملی هستند که سبب شدهاند تا انرژی هستهای یکی از حاملها أکثرانرژی هستهای یکی از منابعی است که نقش عمدهای در تولید برق ایفا میکند. تحلیل روند سطح تقاضا و منابع عرضهی انرژی در جهان، توجه به روند تهی شدن منابع فسیلی در دهههای آینده و مزیتهای زیستمحیطی انرژی اتمی، از عواملی هستند که سبب شدهاند تا انرژی هستهای یکی از حاملهای قابلدسترس و مطمئن انرژی در جهان به شمار رود. از این رو بررسی تأثیرات انرژی هستهای بر رشد اقتصادی به منظور درک دلیل سرمایهگذاری در این صنعت، از اهمیتی خاص برخوردار است. این مطالعه به بررسی تأثیر رشد مصرف انرژی هستهای بر رشد اقتصادی در دو گروه منتخب از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، با استفاده از روش دادههای تلفیقی(Pool data) طی دوره زمانی 2011-1991 میپردازد. نتایج بدست آمده حاکی از تأثیر مثبت رشد مصرف انرژی هستهای بر رشد اقتصادی کشورهای توسعهیافته و عدم تأثیر رشد مصرف انرژی هستهای بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه میباشد. Abstract Nuclear energy is one of the resources that plays an important role in electricity generation. The factors that are causing nuclear energy one of the secure and accessible carriers energy in world’s are analysis of process the level of demand and supply energy sources in the world, attention to process the depletion of fossil resources in the future decades and benefits of nuclear energy environmental. Therefore survey of nuclear energy effects on economic growth are particular importance to understand the reason for investing in this industry. This study examines the effects of nuclear energy consumption growth on economic growth in both chosen group of developed and developing countries using pool data approach with the period 1991-2011. The results indicate that a positive impact in nuclear energy consumption growth on economic growth in the developed countries and the lack of impact between nuclear energy consumption growth and economic growth. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1219 - بررسی اثرات متغیرهای خاص بانکی و کلان اقتصادی بر سودآوری بانکها (مقایسه مکاتب نئوکلاسیک و پست کینزین) Investigating the effects of specific banking and macroeconomic variables on the profitability of banks (Comparison of neoclassical and post-Keynesian schools)
سیدرضا خادمی نعمت فلیحی محمد دالمن پور احمد نقی لوبانکهابهعنوانیکیازمهمتریننهادهایمالی،وظایفمهمی نظیر تجهیزسپردهها،واسطهگری مالیوتسهیلجریاناتپرداخت،تخصیصاعتبارات رادراقتصادبهعهدهدارند وکارایی و سودآوریآنها تابع کیفیت خدمات پولی و اعتباری آنان می باشد.در این مقاله با استفاده از الگوی رگرسیون خود برداری پنل دیتا بهش أکثربانکهابهعنوانیکیازمهمتریننهادهایمالی،وظایفمهمی نظیر تجهیزسپردهها،واسطهگری مالیوتسهیلجریاناتپرداخت،تخصیصاعتبارات رادراقتصادبهعهدهدارند وکارایی و سودآوریآنها تابع کیفیت خدمات پولی و اعتباری آنان می باشد.در این مقاله با استفاده از الگوی رگرسیون خود برداری پنل دیتا بهشناسایی اثرات متغیرهای خاص و کلان اقتصادی بر سودآوری بانک های ایرانی در قالب فروض الگوی نئوکلاسیک و پست کینزین پرداختهایم. نمونه آماری متشکل از 10 بانکها و مؤسسات مالی(دولتی و خصوصی) در بازه زمانی 1380 الی 1397 می باشد. نتایج نشان می دهد رشد اقتصادی بر سودآورینظامبانکی اثر مثبت و معنا داری دارد. همچنین رابطه معنا داری بین معوقات بانکی و تسهیلات اعطایی وجود دارد. آزمون علیت گرانجر وجود رابطه یکطرفه مثبت بین تسهیلات اعطایی بانکهای مورد مطالعه و میزان پسانداز راتائید می کند. اثرات متغیرهای خاص بانکی و کلان اقتصادی بر سودآوری بانکها ازدیدگاه مکتب پست کینزین ها مورد تأیید قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1220 - برآورد و تحلیل مقایسه ای شاخص های اقتصادی – اجتماعی در مناطق شهری استان های ایران طی سرشماری سال 1390 (رویکرد تحلیل مولفه های اصلی)
کریم شهنازی الناز انتظاردر سال های اخیر تلاش‎های بسیاری در جهت بهبود و جامع‎ترکردن شاخص‎های اقتصادی- اجتماعی انجام گرفته است، به این‎صورت که اخیراً محققان به جای استفاده از شاخص‎های اقتصادی- اجتماعی فردی به شاخص‎های ترکیبی روی آورده اند. هدف این مطالعه بررسی وضعیت اقتصا أکثردر سال های اخیر تلاش‎های بسیاری در جهت بهبود و جامع‎ترکردن شاخص‎های اقتصادی- اجتماعی انجام گرفته است، به این‎صورت که اخیراً محققان به جای استفاده از شاخص‎های اقتصادی- اجتماعی فردی به شاخص‎های ترکیبی روی آورده اند. هدف این مطالعه بررسی وضعیت اقتصادی – اجتماعی استانها از بعد آموزش، مسکن، درآمد، حرفه شغلی و اشتغال می باشد و بنابراین امتیاز شاخص‎های اقتصادی- اجتماعی برای تمامی استان‎ها در سرشماری سال 1390 با استفاده از روش تحلیل مولفه‎های اصلی محاسبه گردیده است. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که در سرشماری 1390 استان تهران در تمامی شاخص‎های اقتصادی- اجتماعی به عنوان برخوردارترین استان محسوب می شود و استان سیستان و بلوچستان در شاخص محرومیت اقتصادی – اجتماعی نسبی و شاخص مزیت و محرومیت اقتصادی- اجتماعی نسبی به عنوان محروم‎ترین استان شناخته شد و همچنین محروم‎ترین استان در شاخص منابع اقتصادی، استان چهار محال بختیاری می باشد و استان کردستان نیز از نظر شاخص آموزش و حرفه شغلی به عنوان محروم ترین استان معرفی شد. In the recent years, many efforts have been done to improve socioeconomic indices. Recently researchers use compound socioeconomic indexes rather than single indexes. The purpose of this study was to assess socioeconomic status of the provinces from the education, income, housing, occupation and employment dimension, therefore scores of socioeconomic indices has been calculated for all the provinces in the 2011 census by using the principal component analysis. The results indicate that in 2011 census Tehran is the most advantageous province in all socio-economic indices. Sistan and Baluchestan in the Index of Relative Socio-Economic Disadvantage and Index of Relative Socio-Economic Advantage and Disadvantage is the most disadvantaged province in the census of 2011. The most disadvantaged province in the Index of Economic Resources is Chahar Mahal and Bakhtiari in the census and Kurdistan is considered as the most disadvantaged province in the Index of Education and Occupation in the 2011 census. Keywords: socio-economic indexes, PCA, advantage, disadvantage JEL classification: A13 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1221 - تاثیر توسعه مالی و اندازه آن بر رشد در اقتصاد ایران با رویکرد غیر خطی
صدیقه دودانگه سید شمس الدین حسینی فرهاد غفاریچکیدهدر حالی که از لحاظ نظری به خوبی ثابت شده است که بخش مالی و رشد اقتصادی با هم مرتبط هستند، تخمین های تجربی به طور گسترده در این مورد نتایج متناقضی ارائه داده اند. از طرفی رفتار بسیاری از متغیرهای سری زمانی در سطوح مختلف رشد اقتصادی و حسب مقتضیات زمانی متفاوت خواهد ب أکثرچکیدهدر حالی که از لحاظ نظری به خوبی ثابت شده است که بخش مالی و رشد اقتصادی با هم مرتبط هستند، تخمین های تجربی به طور گسترده در این مورد نتایج متناقضی ارائه داده اند. از طرفی رفتار بسیاری از متغیرهای سری زمانی در سطوح مختلف رشد اقتصادی و حسب مقتضیات زمانی متفاوت خواهد بود، از این رو به نظر می رسد که تخمین مدل های خطی برای بررسی روابط بین متغیرهای کلان با چالش هایی روبرو است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه توسعه مالی و اندازه بخش مالی در اقتصاد ایران با رشد اقتصادی طی سال های 1350-1399 با روش رگرسیون غیر خطی آستانه ای انجام شده است. نتایج نشان می دهد که سه رژیم مختلف برای تاثیر متغیرهای اندازه بخش مالی و توسعه مالی بر رشد اقتصادی وجود دارد. در نرخ های رشد اقتصادی منفی تنها متغیر اندازه بخش مالی است که بر رشد اقتصادی تاثیر می گذارد. این تاثیر در رژیم دوم یعنی بین نرخ رشد اقتصادی 0 تا 8.6% دهم درصد، ضعیف تر اما مثبت و معنادار است و در نرخهای رشد اقتصادی بالای 8 درصد، هم اندازه بخش مالی و هم توسعه مالی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1222 - بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز به عنوان شاخص ارزیابی ثبات اقتصادی بر شاخصهای پایداری ارزش داراییها
محمدحسین عمارتی بخشایش علی نجفی مقدم علی باغانی محسن حمیدیان قدرت اله امام وردیچکیدههدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر نرخ ارز به عنوان شاخص ارزیابی ثبات اقتصادی بر شاخثهای پایداری ارزش داراییها در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1385 تا 1397 بود. بدین منظور پژوهش حاضر از نظر روش پژوهش، در زمره پژوهش های توصیفی از نظر هدف، در زمره پژوهشهای کاربردی جای م أکثرچکیدههدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر نرخ ارز به عنوان شاخص ارزیابی ثبات اقتصادی بر شاخثهای پایداری ارزش داراییها در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1385 تا 1397 بود. بدین منظور پژوهش حاضر از نظر روش پژوهش، در زمره پژوهش های توصیفی از نظر هدف، در زمره پژوهشهای کاربردی جای می گیرد. همچنین طرح این پژوهش با استفاده از رویکرد پس رویدادیمیباشد. همچنین در پژوهش حاضر جهت بررسی رابطه بین متغیرها از الگوی پانل دیتا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که نوسان نرخ ارز بر شاخص اول پایداری ارزش داراییها یعنی ارزش دفتری داراییها تأثیر معنادری در سطح 95% دارد و این تأثیر به صورت معکوس میباشد. تاثیر نوسان نرخ ارز بر شاخص دوم پایداری ارزش داراییها که ارزش بازاری داراییها میباشد در سطح 95% معنیدار میباشد. همچنین تاثیر نوسان نرخ ارز بر شاخص سوم پایداری ارزش داراییها یعنی ارزش فعلی داراییها نیز به صورت منفی و معنیدار در سطح 95% بود.با توجه به تأثیرگذاری نرخ ارز بر شاخصهای پایداری ارزش داراییها پیشنهاد میشود اتکا به تولیدات داخلی و استفاده از مواد اولیه موجود در داخل کشور یکی از راهکارهای کاهش ضررهای ناشی از نوسانات نرخ ارز میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1223 - اثرات اوراق قرضه اسلامی ( صکوک) بر رشد اقتصادی بر اساس یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی DSGE
سید فرشید غروی احمد نقی لو اشکان رحیم زادهچکیده اهمیت نقش بانک در عصر کنونی واضح است و یکی از نقش های آن واسطه گری مالی بین پس انداز کنندگان و سرمایه گذاران است. این نقش می تواند اهمیت شایانی در کمک به تبدیل سرمایه داشته باشد. به بیانی دیگر، وظیفه اساسی بانک ها تجهیز و تخصیص پول و متفرعات و اوراق جایگزین آن اس أکثرچکیده اهمیت نقش بانک در عصر کنونی واضح است و یکی از نقش های آن واسطه گری مالی بین پس انداز کنندگان و سرمایه گذاران است. این نقش می تواند اهمیت شایانی در کمک به تبدیل سرمایه داشته باشد. به بیانی دیگر، وظیفه اساسی بانک ها تجهیز و تخصیص پول و متفرعات و اوراق جایگزین آن است که با قبول سپرده ها و دادن وام عملی می گردد. اسلام مخالف اندیشه بانک و بانکداری نیست، البته مادامی که مخالف کتاب و سنت و ارزش ها نباشد بلکه مخالفت اسلام با بانکداری ربوی مبتنی بر نرخ بهره است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) بر رشد اقتصادی ایران می باشد این مطالعه از حیث هدف کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها و اطلاعات توصیفی از نوع علی می باشد. قلمرو زمانی تحقیق در بازه 1370 الی 1399 می باشد . روش ﺷﻨﺎﺳﻲ از ﻧﻮع ﭘﺲ روﻳﺪادی اﺳﺖ. در این تحقیق تلاش شده است تا با تبیین تئوریک و طراحی یک مدل و با استفاده از روش های مدل تعادل عمومی پویای تصادفی DSGE به شناسایی اثرات اثرات اوراق قرضه اسلامی (صکوک) بر رشد اقتصادی پرداخته شود بهگونهای که تأثیر تجربی این ارتباط مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. و نشان داده شد ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) بر رشد اقتصادی ایران تأثیر گذار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1224 - بررسی رابطه آزادی اقتصادی و رفاه اجتماعی در ایران بر اساس شاخص آمارتیاسن از رفاه اجتماعی
محمد جواد مهدی زاده راینی حمید محمدی ماشالله سالارپور سامان ضیاییچکیدهیکی از اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت ارتقای رفاه اجتماعی است. ازجمله عوامل مؤثر بر رفاه آزادی اقتصادی است. به این صورت که آزادی اقتصاد از طریق بهکارگیری مجموعه ای از راه کارها به دنبال دستیابی به برخی اهداف است که از طریق این اهداف سطح رفاه افزا أکثرچکیدهیکی از اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت ارتقای رفاه اجتماعی است. ازجمله عوامل مؤثر بر رفاه آزادی اقتصادی است. به این صورت که آزادی اقتصاد از طریق بهکارگیری مجموعه ای از راه کارها به دنبال دستیابی به برخی اهداف است که از طریق این اهداف سطح رفاه افزایش یابد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه آزادی اقتصادی و رفاه اجتماعی در ایران با استفاده از مدل خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL) انجام گرفته است. پژوهش حاضر براساس دادههای فصلی طی دوره 1397-1380 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در اثر افزایش آزادی اقتصادی به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 105/0 درصد افزایش می یابد. و افزایش درآمد سرانه، شاخص رفاه اجتماعی را به میزان 142/0 درصد افزایش می دهد. اثر افزایش نرخ بیکاری به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 122/0- درصد کاهش می دهد. اثر افزایش میزان تحصیلات دانشگاهی به میزان یک درصد، افزایش 283/0 شاخص رفاه اجتماعی را به دنبال داشت. همچنین با افزایش جمعیت بالای 65 سال شاخص رفاه اجتماعی به میزان 673/0- درصد کاهش می یابد. اثر افزایش اندازه دولت نیز شاخص رفاه اجتماعی را به میزان 427/0- کاهش می دهد. در نهایت اثر افزایش درآمدهای مالیاتی به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 361/0 درصد افزایش می یابد. با توجه به نتایج می توان گفت آزادی اقتصادی می تواند با از بین بردن محدودیت ها و محدودیت های مربوط به پیگیری های اقتصادی، شاخص رفاه اجتماعی و برابری را افزایش دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1225 - بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازار سهام ایران با استفاده از الگوریتم های داده کاوی
مهرزاد ابراهیمیامروزه بیشتر مطالعات در خصوص بازار سهام در اقتصاد ایران در قالب مطالعات اقتصاد سنجی بوده که در جای خود توانسته اند راهنمای سیاستگذاران باشند ولی الگوریتمهای داده کاوی توانایی مضاعفی در خصوص تدوین سیاست های راهبردی ارایه می دهند. با عنایت به نقش واهمیت بازار سهام در اقتص أکثرامروزه بیشتر مطالعات در خصوص بازار سهام در اقتصاد ایران در قالب مطالعات اقتصاد سنجی بوده که در جای خود توانسته اند راهنمای سیاستگذاران باشند ولی الگوریتمهای داده کاوی توانایی مضاعفی در خصوص تدوین سیاست های راهبردی ارایه می دهند. با عنایت به نقش واهمیت بازار سهام در اقتصاد کشور، با استفاده از الگوریتم های داده کاوی نسبت به شناسایی متغیرهای مهم و تاثیر گذار بر رابطه بلند مدت شاخص کل قیمت سهام اقدام گردید. ابتدا داده های ماهانه 1384-1396 استخراج شده و پس از پردازش، ده الگوریتم وزن دهی بر روی آنها اعمال شدد. نتایج نشان داد که سه متغیر نرخ تورم، تراز تجاری و تولید ناخالص داخلی توسط 80% از الگوریتم های وزن دهی به عنوان متغیرهای مهم معرفی شدند. در میان سه متغیر فوق بیشترین وزن (بالاتر از ۰.۹) به ارزش تولید ناخالص داخلی داده شد. الگوریتم های درخت تصمیم با دقت زیاد (96.5%) قادر بودند بین دسته های شاخص سهام تمایز قایل شده و مجددا ارزش تولید ناخالص داخلی به عنوان متغیر اصلی معرفی گردید. الگوی مربوط به نرخ سود سپرده یکساله نشان داد که بین متغیرهای تولید ناخالص داخلی، حجم حقیقی پول، نرخ تورم، تراز تجاری و نرخ حقیقی ارز با قیمت سهام رابطه مثبت و بین کسری حقیقی بودجه دولت، نرخ بهره آمریکا و نرخ سود سپرده یکساله رابطه منفی وجود داشته که با مدل تئوری سازگار بودند. نتایج این مطالعه که برای اولین بار گزارش می شود میتواند افق جدیدی را جهت سرمایه گذاران و سیاستگذاران بازار بورس را فراهم نماید Most stock market studies in Iranian economy have been done in econometrics format, which have been useful for policy makers; but data mining algorithms provide double abilities to implement guidance policies. Regarding the importance of stock market in the country, data mining algorithms have been employed to investigate the most important features on stock market rates. Monthly data (2005-2011) extracted and after preprocessing and data cleansing, ten attribute weighting algorithms (AWA) applied. The results showed three features (inflation rate, GDP and trade balance) were the most important ones selected by 80% of AWA. GDP gained the highest weight (more than 90%) and tree induction algorithms used the same feature (with 96.5% precision) to differentiate between the stock rate classes. The results confirmed a positive relationship between GDP, real value of money, inflation rate, trade balance and real exchange rate with stock prices while government’s real budget deficit, USA inflation rate and one-year interests rate revealed negative relations; compatible with the theoretical model. The results that reported for the first time can open up new vistas for investors and policy makers. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1226 - تاثیر شاخص های کلان بانکی، مالی، اقتصادی و بحران های اقتصادی بر ادوار تجاری ایران و کشورهای منتخب در حال توسعه اسلامی و توسعه یافته
سیده فاطمه باقری رافیک نظریان منیژه هادی نژاد مرجان دامن کشیدهچکیدهمطالعه حاضر با بکارگیری مدل گشتاور تعمیم یافته سیستمی (SGMM) و داده های تابلوئی پویا (PANEL VAR) به بررسی تاثیر شاخص های کلان بانکی، مالی، اقتصادی و بحران های اقتصادی بر ادوار تجاری کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه یافته طی دوره زمانی 2019-2013 1398_1392می پردازد أکثرچکیدهمطالعه حاضر با بکارگیری مدل گشتاور تعمیم یافته سیستمی (SGMM) و داده های تابلوئی پویا (PANEL VAR) به بررسی تاثیر شاخص های کلان بانکی، مالی، اقتصادی و بحران های اقتصادی بر ادوار تجاری کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه یافته طی دوره زمانی 2019-2013 1398_1392می پردازد. در این مقاله به تأثیر متغیرهای مستقل( ریسک نقدینگی ، نرخ بازده دارائی ها ، نرخ کفایت سرمایه و... )بر ادوار تجاری در کشورهای منتخب از طریق متغیر شکاف تولید با بکار گیری فیلتر هادریک پرسکات پرداخته شده است که نتایج حاصل از برآورد مدل ها مبین آن است که متغیر های ریسک نقدینگی ، نرخ رشد تسهیلات اعطایی و بحران های مالی تأثیر منفی بر شکاف تولید داشته ، در حالیکه نرخ بازده دارائی ها ، نرخ کفایت سرمایه ، قیمت نفت خام ، نرخ ارز و توسعه بازارهای مالی اثرگذاری منفی بر ادوار تجاری کشورهای منتخب برجای گذاشته اند.نتایج مطالعه از توایع عکس العمل آنی ((IRF و تجزیه واریانس برای کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که یک انحراف معیار از ناحیه شاخص قیمت نفت و نرخ ارز بر شکاف تولید، این متغیرها تا دو دوره کاهش از خود نشان داده و این اثر با افزایش توسعه بازارهای مالی و سلامت بانکی تداوم داشته است، بعد از 2 دوره اثر شوک وارده از ناحیه قیمت نفت و نرخ ارز در طول زمان بر شکاف تولید کشورهای توسعه یافته به حداقل خود میرسد. همچنین برای کشورهای در حال توسعه؛ یک انحراف معیار از ناحیه شاخص قیمت نفت و نرخ ارز بر شکاف تولید، این متغیرها تا دو دوره افزایش از خود نشان داده و و بعد از 4 دوره، روند کاهشی یافته است، بعبارتی تاثیر قیمت نفت برروی تولید کشورهای در حال توسعه مبین آن است که در دوره های افزایش قیمت نفت، سرمایهگذاری و تولید افزایش یافته و بالعکس، وقتی درآمد نفت افت می کند، کاهش تولید را مشاهده می کنیم. بعبارتی افزایش درآمدهای نفتی عمدتاً به خوبی مدیریت نشده و به عبارت دیگر سرمایهگذاری های بلند مدت صرف مخارج کوتاه مدت گشته که نتیجه آن حاصلی جز تورم و افزایش نقدینگی برای این کشورها در بر نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1227 - بررسی مکانیسم اثرگذاری نوسانات نرخ ارز، قیمت نفت و رشد اقتصادی برشاخص کل بورس اوراق بهادار Investigating the Mechanism of Fluctuation Exchange Rate, Oil Price and Economic Growth on the Tehran Securities Exchange
ناصر سیف اللهی حامد سیف اللهی انارشاخص کل بورس شرکتهای پذیرفته شده در بورس یکی از معیارهای مهم در ارزیابی اقتصاد کلان به شمار می رود. ازجمله عوامل مؤثر بر شاخص قیمت سهام نرخ ارز، قیمت نفت و رشد اقتصادی است. در این پژوهش به بررسی اثر نوسانات نرخ ارز، قیمت نفت خام و نرخ رشد اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق أکثرشاخص کل بورس شرکتهای پذیرفته شده در بورس یکی از معیارهای مهم در ارزیابی اقتصاد کلان به شمار می رود. ازجمله عوامل مؤثر بر شاخص قیمت سهام نرخ ارز، قیمت نفت و رشد اقتصادی است. در این پژوهش به بررسی اثر نوسانات نرخ ارز، قیمت نفت خام و نرخ رشد اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، طی دوره زمانی 1397 -1388 با استفاده از داده های ماهانه پرداخته شده است. در ادامه برای محاسبه نوسانات نرخ ارز، قیمت نفت و رشد اقتصادی از روش خود رگرسیونی واریانس ناهمسانی شرطی استفاده شده است و سپس از طریق الگوی گشتاور تعمیم یافته مدل برآورد گردیده است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان داد که نوسانات شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز، قیمت نقت خام و رشد اقتصادی قرار می گیرد و از بین آنها شاخص کل یک دوره قبل و نرخ ارز بیشترین تأثیر را بر شاخص کل بورس اوراق بهادار میگذارد.Investigating the Mechanism of Fluctuation Exchange Rate, Oil Price and Economic Growth on the Tehran Securities Exchange Nasser SeifollahiHamed SeifollahiThe overall stock market index of listed companies is one of the important criteria in assessing macroeconomics. Among the factors affecting the stock price index are the exchange rate, oil prices and economic growth. In this study, the effect of exchange rate fluctuations, crude oil price and economic growth rate on the total index of Tehran Stock Exchange, during the period of 2009-2018 using monthly data has been studied. Then, to calculate exchange rate fluctuations, oil prices and economic growth, the regression method of conditional variance variance was used and then it was estimated through the generalized model torque model. The results of the model estimate showed that the fluctuations of the total index of Tehran Stock Exchange are affected by exchange rate fluctuations, crude price and economic growth, and among them the total index of a previous period and the exchange rate have a greater impact on the overall stock market index. Leaves securities. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1228 - وضعیت اقتصادی کردستان در جنگ جهانی اول (احتکار و بحران غله)
کیهان مشیرپناهی محمد شیخ احمدی عثمان یوسفی محمد قربان کیانیچکیده با شروع جنگ جهانی اول و ورود عثمانی به عرصه نبردها، دامنه جنگ به کردستان نیز کشیده شد. حضور یافتن قشون دولت های متخاصم در کردستان، منافع شخصی حاکمان محلی وخوانین با احتکارنمودن غلات موجب بحران غله در کردستان گردید وپیامدهای اجتماعی نظیر فقر، گرسنگی، فساد، ف أکثرچکیده با شروع جنگ جهانی اول و ورود عثمانی به عرصه نبردها، دامنه جنگ به کردستان نیز کشیده شد. حضور یافتن قشون دولت های متخاصم در کردستان، منافع شخصی حاکمان محلی وخوانین با احتکارنمودن غلات موجب بحران غله در کردستان گردید وپیامدهای اجتماعی نظیر فقر، گرسنگی، فساد، فحشا، کوچ افراد از شهرها و تخریب روستاها را به دنبال داشت. کردستان از سال های قبل ازجنگ جهانی دچار تشتت سیاسی،ناامنی وپریشانی شده بوددر این برهه نیز از لحاظ اقتصادی وضعیت نامناسب و آشفته ای یافت.هرکدام از نیروهای درگیر جنگ به بهانه ای به منطقه کردستان که بخشی از عرصه نبرد های آنان بود آمدند وکردستان را در آن وضعیت بهم ریختگی سیاسی وناامنی به سوی وضعیت بحرانی اقتصادی کشاندند. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر با تکیه بر منابع تاریخی از قبیل کتب، اسناد و مطبوعات بارویکرد توصیفی- تحلیلی انجام شده است. هدف‎:‎ بررسی احتکار و بحران غله درکردستان، فعالیت وعملکرد حاکمان محلی درجنگ جهانی اول. یافتهها و نتیجه گیری: حضور نیروهای درگیر جنگ جهانی اول در کردستان انتظام اقتصادی منطقه را برهم زده، تأمین آذوقه این نیروها از محصولات محلی، کم شدن مواد غذایی ضروری مردم و نیز احتکار غلات توسط مالکان، عملکرد منفی ونامناسب حاکمان محلی و در کنار مشکلات و معضلات بسیار زیاد به وجود آمده از سوی نیروهای نظامی درگیر جنگ در منطقه کردستان به خاطر منفعت خود و بقای قدرتشان عاملی برای بیشتر شدن آسیب اقتصادی و اجتماعی منطقه شده و در نهایت به احتکارو بحران غله در کردستان انجامیده و موجب فقر، گرسنگی، قحطی و دیگر آثار ناگوار در کردستان گردید. ‎ ‎‎ ‎ تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1229 - تأثیر اشتغال زنان روستایی در تصمیم گیری های اقتصادی خانوار «مطالعه موردی دهستان زرین دشت شهرستان دره شهر استان ایلام»
شهره تاج روحبخش هاشمیزنان در جوامع روستایی ایران در تولید و به ویژه تولید اقتصادی و اجتماعی نقش کلیدی ایفا می کنند، از همین رو سهم انکارناپذیری در اقتصاد کشاورزی دارند، امااز یک سو موانع اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و از سوی دیگر باورهای اجتماعی مانع گسترش نقش اشتغال زنان روستایی در تصم أکثرزنان در جوامع روستایی ایران در تولید و به ویژه تولید اقتصادی و اجتماعی نقش کلیدی ایفا می کنند، از همین رو سهم انکارناپذیری در اقتصاد کشاورزی دارند، امااز یک سو موانع اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و از سوی دیگر باورهای اجتماعی مانع گسترش نقش اشتغال زنان روستایی در تصمیم گیری های اقتصاد خانوار روستایی می گردد. تحقیق حاضر در دهستان زرین دشت در غرب شهرستان دره شهر از توابع استان ایلام در مسیر جاده دره شهر به ایلام انجام شده است. جایگاه این تحقیق که مبتنی بر نقش زنان در اقتصاد خانوارهای روستایی و اثراتی که توجه به این سهم و نقش می تواند در شکوفایی اقتصادی روستاهای دهستان زرین دشت و جایگاه زنان، به ویژه زنان شاغل بر جای بگذارد به عنوان مهم ترین ضرورت های این تحقیق می باشد. روش تحقیق در بررسی حاضر از نوع تجربی(experimental) می باشد که در آن دو گروه زنان شاغل(گروه آزمایشی) و زنان غیر شاغل(گروه کنترل و شاهد) و در یک محدوده زمانی مورد بررسی قرار گرفته شده است تا تاثیر اشتغال در مشارکت زنان و قدرت تصمیم گیری های آنان در مسائل اقتصادی خانوار مشخص گردد. سپس نتایج بر اساس آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تأثیر اشتغال زنان روستایی در تصمیم گیری های اقتصاد خانوار روستایی و هدف جزئی آن، بررسی رابطه اشتغال زنان با قدرت تصمیم گیری آنان در نحوه سرمایه گذاری های خانوار.در این تحقیق 88 خانوار مورد آزمون قرار گرفتند(زنان شاغل و غیرشاغل) که نزدیک به 25 درصد زنان شاغل و مابقی غیرشاغل بودند. نتایج بررسی پرسشنامه ها نشان می دهد که بین اشتغال زنان و قدرت تصمیم گیری آن ها در در زمینه نحوه سرمایه گذاری های خانوار رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج مقایسه بررسی فرضیه ها بین زنان شاغل و غیرشاغل نشان می دهد که بین اشتغال زنان و قدرت تصمیم گیری آن ها در مورد نحوه سرمایه گذاری در خانوار بین زنان شاغل و غیر شاغل تفاوتی وجود ندارد. براساس نتایج به دست آمده در این تحقیق، شناخت توان های اقتصادی زنان روستایی و تلاش برای افزایش میزان مشارکت اقتصادی آنان در درآمد خانوار از طریق پروژه ها و ارتقاء کمی و کیفی سطح زندگی از طریق یک برنامه اصولی - آموزشی از مهم ترین پیشنهادهای اصلی این تحقیق می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1230 - تشدید سیاست های نژادپرستانه در ایالات متحده آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ؛ ریشه ها و پیامدها
عبدالرضا عالیشاهی علی محمددوست زهرا خدایاری آغمیونمفهوم نژادپرستی را می توان یکی از بحران های فراگیر در میان بیشتر جوامع اعم از صنعتی و در حال توسعه قلمداد کرد. این مفهوم اصولا در میان جوامع مهاجرپذیر ملموس تر بوده و پیامدهای متعددی را بر جوامع آنان گذارده است. در این میان ایالات متحده آمریکا در تاریخ حیات خود، چالش ها أکثرمفهوم نژادپرستی را می توان یکی از بحران های فراگیر در میان بیشتر جوامع اعم از صنعتی و در حال توسعه قلمداد کرد. این مفهوم اصولا در میان جوامع مهاجرپذیر ملموس تر بوده و پیامدهای متعددی را بر جوامع آنان گذارده است. در این میان ایالات متحده آمریکا در تاریخ حیات خود، چالش های ویژه ای با مسئله نژادپرستی داشته است. سیاه پوستان این کشور که در خلال قرون 17 تا 19 میلادی در انقیاد کامل سفیدپوستان و برده آنان تلقی می شدند، توانستند با الغای این قانون بخش هایی از حقوق شهروندی خود را استیفا کنند اما کماکان چالش های میان سفیدپوستان و سیاهان آمریکایی یک معضل لاینحل در نظام ایالات متحده باقی مانده است تا حدی که در برخی مواقع، چنین شکافی به یک بحران اجتماعی و حتی امنیتی مبدل گردیده است. در این مقاله، تلاش نویسندگان حول بررسی و ارائه پاسخی مستدل به این سوال است که مهمترین اقدامات ترامپ علیه سیاه پوستان این کشور در چه مسائلی بوده است؟ و این اقدامات چه بازخوردهایی بر عملکرد دولت وی گذارده است؟ فرضیه نویسندگان حکایت از این مسئله دارد که اقدامات ترامپ در دوره ریاست جمهوری چهارساله اش علیه سیاه پوستان به تشدید اقدامات نژادپرستانه علیه آنان منتهی گردیده است که این مسئله بازخورد مهمی به نام بحران مشروعیت برای ترامپ ایجاد کرده است. بازخورد های این مسئله نیز در مسائل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی متجلی گردیده است. روش مقاله کنونی بهره گیری از روش تحلیلی توصیفی و استفاده از منابع اسنادی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1231 - عملکردکشورهای آسیای مرکزی در طرح اوراسیای بزرگ با توجه به نقش روسیه و چین
الهه کولایی سمیه زنگنهچارچوب کلی ساخت اوراسیای بزرگ شامل روسیه، چین و کشورهای آسیای مرکزی در حوزه اقتصادی بیشتر به ابتکار عمل یک کمربند یک جاده چینی و توافقنامه همکاری بین این طرح و اتحادیه اقتصادی اوراسیا مرتبط است. همراه با نفوذ سنتی روسیه، رشد فزاینده چین به شدت در آسیای مرکزی احساس میش أکثرچارچوب کلی ساخت اوراسیای بزرگ شامل روسیه، چین و کشورهای آسیای مرکزی در حوزه اقتصادی بیشتر به ابتکار عمل یک کمربند یک جاده چینی و توافقنامه همکاری بین این طرح و اتحادیه اقتصادی اوراسیا مرتبط است. همراه با نفوذ سنتی روسیه، رشد فزاینده چین به شدت در آسیای مرکزی احساس میشود و عامل اصلی در شکلگیری ساختار جدید منطقهای اوراسیای بزرگ است. وضعیت ژئوپلیتیکی موجود در همگرایی کشورهای آسیای مرکزی، روسیه و چین را به تنها گزینه موجود برای آنها تبدیل میکند. همگرایی سیاسی و نظامی با روسیه در سازمان پیمان امنیت جمعی و همچنین همگرایی اقتصادی با روسیه در اتحادیه اقتصادی اوراسیا از عناصر اصلی این امر است. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و درچارچوب مفهوم سیاست خارجی چندجهتی با هدف ارائه یک تحلیل سیستماتیک از منافع کشورهای آسیای مرکزی که در رویکرد فعلی روسیه و چین درگیر هستند به این پرسش پاسخ میدهد که کشورهای آسیای مرکزی در روند شکلگیری اوراسیای بزرگ با توجه به نقش روسیه و چین چگونه عمل میکنند؟ فرضیه پژوهش این است که کشورهای آسیای مرکزی در طرح اوراسیای بزگ با اتخاذ سیاستخارجی چندجهتی بهدنبال ایجاد تعادل در برابر نفوذ رو به رشد روسیه و چین هستند. یافته پژوهش نشان میدهد کشورهای آسیای مرکزی به دلیل جبر ژئوپلیتیک ناگزیر از همگرائی با چین و روسیه هستند اما از طرف دیگر برای اینکه در این فرآیند زیر سلطه قرارنگیرند به توسعه روابط با غرب و جهان اسلام پرداخته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1232 - نقض تعهدات فراسرزمینی آمریکا از طریق تحریمهای اقتصادی یکجانبه علیه ایران و صلاحیت نهادهای بینالمللی حقوق بشر
امیر مقامی علی اکبر جعفری ندوشنتحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران که با هدف تغییر رفتار یا تغییر نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران وضع و اجرا شده بهطور مستقیم و غیرمستقیم منجر به نقض حقوق بشر ایرانیان شده است و به ویژه بهرهمندی از حقوق اقتصادی را با چالش مواجه میکند. پژوهش توصیفی – تحلیلی حاضر أکثرتحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران که با هدف تغییر رفتار یا تغییر نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران وضع و اجرا شده بهطور مستقیم و غیرمستقیم منجر به نقض حقوق بشر ایرانیان شده است و به ویژه بهرهمندی از حقوق اقتصادی را با چالش مواجه میکند. پژوهش توصیفی – تحلیلی حاضر نشان میدهد تحریمهای مزبور نقض تعهدات فراسرزمینی به احترام و همکاری بینالمللی است. درمیان نهادهای بینالمللی حقوق بشر، شورای حقوق بشر از صلاحیت رسیدگی به آنها درخلال گزارش ادواری جهانی و یا از طریق آیینهای اختصاصی برخورداراست. همچنین شورا میتواند به شکایات فردی درخصوص نقض حقوق بشر به سبب تحریمها نیز رسیدگی نماید و در این موارد علاوه بر دولت آمریکا، میتوان دولتهای ثالث را نیز که واجد مسئولیت بینالمللی باشند، مخاطب شکایت قرارداد. صلاحیت دیگر نهادهای بینالمللی حقوق بشر و حتی دیوان کیفری بینالمللی (از حیث رابطه جنایات علیه بشریت و حقوق بشر) نیز در ادامه مورد ارزیابی قرار گرفتهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1233 - سیاست خارجی و بازتولید نظام اقتصادی در ج.ا ایران به مثابه دولت نفت محور
بهروز اسعدی حسین پوراحمدیباتوجه به روند تحولات نظام اقتصاد سیاسی جهانی، درک صحیح از مقوله سیاست خارجی ج.ا ایران به مثابه دولت نفت محور و رابطه آن با نظام اقتصادی اهمیت مضاعف دارد. باوجود پژوهشهای متعددی که درپی شناخت چگونگی رابطه سیاست خارجی با نظام اقتصادی انجام شده است، تبیین این رابطه با توج أکثرباتوجه به روند تحولات نظام اقتصاد سیاسی جهانی، درک صحیح از مقوله سیاست خارجی ج.ا ایران به مثابه دولت نفت محور و رابطه آن با نظام اقتصادی اهمیت مضاعف دارد. باوجود پژوهشهای متعددی که درپی شناخت چگونگی رابطه سیاست خارجی با نظام اقتصادی انجام شده است، تبیین این رابطه با توجه به تکثر عوامل اثرگذار، بسیار دشوار است. اما به نظر میرسد آراء کاکس بستر مناسبی را جهت فهم چگونگی این ارتباط به ما ارائه میدهد. مقاله حاضر این سوال کلیدی را مطرح میکند که سیاست خارجی چه تاثیری بر بازتولید نظام تولیدی نفت محور در ج.ا ایران دارد؟ عطف به آراء کاکس بهنظر میرسد ساختار تولید نفت محور با ایجاد روابط اجتماعی تولیدی و پیکربندی دولت، تاثیری بنیادین بر شکل گیری سیاست خارجی در ایران دارد، و در مقابل کنش سیاست خارجی با سیاستهای خود به بازتولید این نظام اقتصادی میپردازد. بر این اساس، فرضیه این پژوهش از این قرار است که کنش سیاستخارجی در ایران در ادامه روابط اجتماعی تولیدی، درصدد بازتولید ساختار تولیدی و انحصار بهره مندی دولت از منابع نفت بوده است. از این رهگذر هدف این مقاله بررسی و فهم چگونگی رابطه سیاست خارجی و نظام تولیدی نفت محور در ج.ا ایران است، لذا به پژوهشی اکتشافی مبتنی بر راهبرد پس کاوی شکل میدهد. یافته های نوشتار با تاکید بر آراء کاکس، نشان میدهد که منافع و تمایلات طبقات و نیروهای اجتماعی مسلط در روابط اجتماعی تولید نفت محور در ج.ا ایران، تاثیر اساسی بر کنش سیاست خارجی در بازتولید نظام اقتصادی نفت محور دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1234 - «نقش دیپلماسی عمومی در جهت رشد و توسعه روابط اقتصادی ج.ا.ا و عراق(در دورۀ پساداعش1400-1396)»
سیدحمید سیدتقی زاده مهناز گودرزیروابط اقتصادی تهران و بغداد در دورۀ پساداعش، بواسطۀ برخی چالشهای اجتماعی و هویتی مانند مسائل عربوعجم، چالشهای شیعی-سنی در مناطق سنینشین عراق، وجود انگارههای ایرانهراسانه، تفاوتهای موجود در سبک زندگی اقتصادی، با آسیبپذیری مواجه بوده است. بنابراین با توجه به اهمی أکثرروابط اقتصادی تهران و بغداد در دورۀ پساداعش، بواسطۀ برخی چالشهای اجتماعی و هویتی مانند مسائل عربوعجم، چالشهای شیعی-سنی در مناطق سنینشین عراق، وجود انگارههای ایرانهراسانه، تفاوتهای موجود در سبک زندگی اقتصادی، با آسیبپذیری مواجه بوده است. بنابراین با توجه به اهمیت عراق در میان شرکای اقتصادی ج.ا.ا، کاهش این چالشها اهمیت زیادی در حفظ و توسعۀ روابط اقتصادی ایران و عراق خواهد داشت. این در حالی است که دیپلماسی عمومی که نقش مهمی در کاهش شکافهای هویتی با مخاطبین خارجی دارد، عمدتاً از سوی تهران در راستای تحکیم روابط سیاسی و فرهنگی با عراق بکار گرفته شده است. لذا، این پژوهش در پی پاسخ به این سئوال بود که دیپلماسی عمومی چه نقشی در روابط اقتصادی ج.ا.ا با عراق دارد؟ یافتههای تحقیق حاکی است که انتظامبخشی به دیپلماسی عمومی ج.ا.ا در قبال عراق، متناسب با چالشهای اجتماعی و هویتی موجود در مسیر همکاریهای اقتصادی فیمابین، تأثیری مثبت بر حفظ و توسعۀ تعاملات دوجانبه در این حوزه خواهد داشت. بر این اساس حفظ و توسعۀ روابط اقتصادی تهران و بغداد از طریق کاهش انگارههای متفاوت و متعاقباً تحکیم هویت مشترک اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، بوسیلۀ تأثیرگذاری بر هویت نخبگان و نظام اقتصادی عراق، مدیریت منشهای تجاری متفاوت و تأثیرگذاری بر سلیقۀ مصرفکنندگان عراقی، کاهش آثار چالشهای قومی، مذهبی و تاریخی بر تعاملات اقتصادی و همچنین کاهش پیامدهای ایرانهراسی کشورهای رقیب بر فعالیتهای اقتصادی و تجاری، از جمله نتایج تنظیم دیپلماسی عمومی در جهت بسط روابط اقتصادی میباشد. این تحقیق از نوع تحقیقات کیفی بوده و روش تحقیق نیز توصیفی-تحلیلی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1235 - مبانی و پیامدهای سیاست ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ
علی صباغیان مسعود فتحی پوربا روی کار آمدن دونالد ترامپ در ژانویه 2017 تغییرات مهمی در عرصه اقتصاد آمریکا رخ داد. خروج آمریکا از توافقنامههای بینالمللی، افزایش تعرفههای گمرکی و حمایت از تولید داخلی از جمله این تغییرات بود. ترامپ با تاکید بر" اول آمریکا" در سخنرانی تحلیف خود به دنبال رویکردهای أکثربا روی کار آمدن دونالد ترامپ در ژانویه 2017 تغییرات مهمی در عرصه اقتصاد آمریکا رخ داد. خروج آمریکا از توافقنامههای بینالمللی، افزایش تعرفههای گمرکی و حمایت از تولید داخلی از جمله این تغییرات بود. ترامپ با تاکید بر" اول آمریکا" در سخنرانی تحلیف خود به دنبال رویکردهای دولتگرایی نوینی بود که اقتصاد آمریکا را از مشکلات و گرفتاریهای طولانی مدت رها سازد. این مهم از نظر ترامپ با تغییر در رویکردهای کلان اقتصادی امکانپذیر بود. اتخاذ این تصمیم دلایل و نیز پیامدهای مختلفی داشت که موضوع این پژوهش است. از این رو، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که سیاست ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ بر چه مبانیایی استوار بوده و بروز عملی آن چه پیامدهایی در پی داشته است؟ این مقاله بر اساس این فرضیه به بررسی موضوع پرداخته که مبانی ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ از سه عنصر شخصیت ترامپ، رویکردهای حزب جمهوریخواه و فشارهای خارجی نشات گرفته و بروز عملی آن در شکل خروج آمریکا از موافقتنامههای بینالمللی یا تلاش برای اصلاح آنها، افزایش تعرفهها و حمایت از تولید داخلی نمود داشته است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش کیفی است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که اجرای سیاست ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ موجب تعارض الزامات هژمونیک آمریکا با انزواطلبی بیشتر این کشور شده است. از این روی، تصمیمسازان دستگاه سیاست خارجی آمریکا در این دوران برای ایجاد سازگاری میان دیدگاه ملیگرایانه و جهانگرایانه تلاش کردهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1236 - امکان همگرایی اقتصادی میان اعضای سازمان همکاری شانگهای و فرصتهای پیش روی ایران
فائزه مرادی حقیقیسازمان همکاری شانگهای با عضویت چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان، ازبکستان، هند و پاکستان در ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱ با عضویت ایران در این سازمان موافقت نمود. پس از گذشت یک سال از تصویب مشروط عضویت ایران در سازمان شانگهای، در 17سپتامبر 2022 ایران رسما به عضویت کامل ای أکثرسازمان همکاری شانگهای با عضویت چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان، ازبکستان، هند و پاکستان در ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱ با عضویت ایران در این سازمان موافقت نمود. پس از گذشت یک سال از تصویب مشروط عضویت ایران در سازمان شانگهای، در 17سپتامبر 2022 ایران رسما به عضویت کامل این سازمان درآمده است. ساختار سازمان همکاری شانگهای با غلبه گزارههای امنیتی و سیاسی، دارای ابعاد اقتصادی نیز میباشد که در صورت درک صحیح آن، فرصتهایی برای کشور در حوزههای اقتصادی و تجاری متصور میشود. بر این اساس تلاش شده است تا در قالب چارچوب نظری منطقهگرایی، امکان تحقق همگرایی ذیل این سازمان مورد بررسی قرار گیرد؛ طی این بررسی در پاسخ به این سوال که آیا امکان همگرایی منطقهای میان کشورهای سازمان همکاریهای شانگهای و فراهم شدن فرصتهایی برای ایران ذیل این همکاری وجود دارد؟، با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی و گردآوری اطلاعات، به کمک منابع کتابخانهای و اینترنتی و ذیل چارچوب تئوریک منطقهگرایی نوین، این فرضیه مطرح شده است که سازمان همکاری شانگهای به دلیل اولویت اهداف امنیتی- سیاسی، عدم توافق اعضای اصلی در پیگیری اهداف اقتصادی و ضعف ساختارها و نهادها برای پیگیری برنامههای اقتصادی، از امکانات حداقلی برای تحقق همگرایی اقتصادی میان اعضا برخوردار است، اما در صورت رفع موانع تحریمی پیش روی ایران، فرصتهایی را در راستای اتحاد سیاسی و فراهم نمودن زمینههای برخورداریهای اقتصادی برای کشور را فراهم خواهد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1237 - بررسی امکان سنجی تحقق اهداف سند جامع همکاری 25 ساله ایران و چین
مهدی ترابی علیرضا سلطانی سید علی طباطبایی پناه حمید رضا شیرزادایران و چین به عنوان دو کشور مهم و تاثیر گذار در نظام بین الملل ، منافع و اهداف مشترکی برای گسترش همکاریها در حوزههای مختلف دارند. قابلیتهای گوناگون چین به ویژه در حوزه های سیاسی و اقتصادی، این کشور را به کنشگری مهم در عرصه سیاست بین الملل تبدیل نموده است. امضای سند أکثرایران و چین به عنوان دو کشور مهم و تاثیر گذار در نظام بین الملل ، منافع و اهداف مشترکی برای گسترش همکاریها در حوزههای مختلف دارند. قابلیتهای گوناگون چین به ویژه در حوزه های سیاسی و اقتصادی، این کشور را به کنشگری مهم در عرصه سیاست بین الملل تبدیل نموده است. امضای سند همکاری جامع 25 ساله ایران و چین در فروردین ماه سال1400 با انبوهی از نظرات موافق و مخالف مواجه گردیده است. با توجه به تحولات منطقهای اخیر ، مناقشه چین و آمریکا، ابتکار کمربند ـ جاده BRI، پذیرش عضویت رسمی ایران در سازمان همکاریهای شانگهای ،آثار و پیامدهای شیوع کرونا و تغییرات شکل گرفته در زنجیرههای ارزش جهانی و سمت و سوی سرمایهگذاریها، ساختار قدرت در نظام بینالملل ظرف چند سال آتی به احتمال زیاد دگرگون خواهد شد و در این راستا، اتخاذ یک راهبرد مناسب در روابط با چین، یکی از مهمترین اهداف و اولویتهای سیاست خارجی ج.ا.ایران به حساب میآید.در واقع در عصر وابستگی متقابل پیچیده، چین از ظرفیت و توانمندی بالایی برای تقویت روند توسعه جاری در ایران داشته و بنابراین در مقاله پیش رو در صدد هستیم تا زمینهها و الزامات تحقق اهداف سند جامع 25 ساله همکاری ایران و چین از منظرسیاسی، اقتصادی، اجرایی و توسعه محور در چارچوب تئوری وابستگی متقابل پیچیده را مورد بررسی و امکانسنجی قرار دهیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1238 - بحران اقتصادی و اجتماعی اروپا در هزاره سوم: انگلستان، فرانسه و آلمان
حبیب الله ابوالحسن شیرازی زهرا صادقیچکیده بحران مالی در اواخر سال 2007 در ایالات متحده آمریکا رخ نمود و به سرعت به سایر مناطق جهان به خصوص اروپا سرایت کرد و به دلیل ارتباطات و مبادلات گسترده اقتصادی، مالی و تجاری اروپا و ایالات متحده آمریکا تاثیرات مستقیم و بسیاری بر اروپا گذاشت. این بحران در اروپا که ب أکثرچکیده بحران مالی در اواخر سال 2007 در ایالات متحده آمریکا رخ نمود و به سرعت به سایر مناطق جهان به خصوص اروپا سرایت کرد و به دلیل ارتباطات و مبادلات گسترده اقتصادی، مالی و تجاری اروپا و ایالات متحده آمریکا تاثیرات مستقیم و بسیاری بر اروپا گذاشت. این بحران در اروپا که بعد از آخرین بحران عظیم اقتصادی (1929)، بیشترین مشکلات اقتصادی و اجتماعی را به همراه داشت و باعث کسری بودجه، افزایش نرخ بیکاری، کاهش شدید تولید ناخالص داخلی، افزایش بدهی، کاهش ارزش یورو و ناآرامی های اجتماعی در اروپا و به خصوص در سه کشور مزبور شده است. با توجه به این مسئله که سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان از لحاظ اقتصادی نسبت به سایر کشورهای اروپایی برتری داشته و مانند بحران های مالی گذشته به دلیل حجم روابط گسترده شان با آمریکا تاثیرات بسیاری هم پذیرفته اند. هر چند کشورهای مزبور برای کنترل بحران از همان ابتدا سیاستهایی به طور جداگانه و یا به طور مشترک و حتی در قالب گروه 20 کشور صنعتی جهان به اجرا گذاشتند که آثار مثبتی هم رخ نمود و روند بهبودی نسبی اوضاع اقتصادی همچنان ادامه دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1239 - مقاسیه تحلیلی روابط ایران و روسیه در دوران آقایان خاتمی و احمدی نژاد
زهره بالازاده فهیمه غیبیچکیده روابط ایران و روسیه در سال های گذشته همواره سرشار از فرازو نشیب بوده است. به نحوی که گاهی اوقات دو کشور آنچنان به یکدیگر نزدیک شدهاند که سخن از همکاریهای راهبردی به میان آمده است و گاهی نیز چنان از هم فاصله گرفته اند که روابط به مرز تیرگی رسیده است در حال حاضر أکثرچکیده روابط ایران و روسیه در سال های گذشته همواره سرشار از فرازو نشیب بوده است. به نحوی که گاهی اوقات دو کشور آنچنان به یکدیگر نزدیک شدهاند که سخن از همکاریهای راهبردی به میان آمده است و گاهی نیز چنان از هم فاصله گرفته اند که روابط به مرز تیرگی رسیده است در حال حاضر نیز موضوعات و مسائل مختلفی در روابط ایران و روسیه تأثیرگذارند که از آن جمله می توان به همکاری های هستهای، همکاریهای نظامی و روابط اقتصادی اشاره نمود این مقاله سعی دارد ضمن بررسی اجمالی روابط ایران و روسیه بعد از انقلاب اسلامی، به مطالعه و تحلیل مقایسه ای روابط دو کشور در دوران ریاست جمهوری آقایان خاتمی و احمدینژاد در فاصله زمانی 1389-1376 بپردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1240 - اندونزی قدرتی نو ظهور در آسیا و پویا در نظام بین الملل
اسماعیل بایبوردی محمد خوش هیکل آزادچکیده بسیاری از پژوهشگران غربی و شرقی، قرن بیست و یکم را قرن آسیا می دانند و در این ارتباط می توان اندونزی را در جنوب شرقی آسیا به عنوان قدرت میانه یا قدرت نوظهور آسیا مطرح نمود و با حضور این کشور در گروه 20 این سوال به ذهن متبادر می شود که عوامل تغییر جایگاه اندونزی در أکثرچکیده بسیاری از پژوهشگران غربی و شرقی، قرن بیست و یکم را قرن آسیا می دانند و در این ارتباط می توان اندونزی را در جنوب شرقی آسیا به عنوان قدرت میانه یا قدرت نوظهور آسیا مطرح نمود و با حضور این کشور در گروه 20 این سوال به ذهن متبادر می شود که عوامل تغییر جایگاه اندونزی در نظام بین الملل در دومین دهه هزاره سوم میلادی یا در دوره اصلاحات 2012-1998 چه بوده است؟ مولفین در این مقاله سعی دارند تا با استفاده از مکتب واقع گرائی که تاکید بر نقش دولت و منافع ملی و ساختار داخلی واحد سیاسی در تعیین رفتار و سیاست خارجی کشور ها دارد، کنکاش دقیقی داشته و با بررسی دو متغیر مستقل یعنی اسلام سیاسی میانه رو و توان اقتصادی این کشور که باعث شده تا جایگاه اندونزی در نظام بین المللی در دوره اصلاحات (سال های 1998 لغایت 2012) تغییر یابد را به طور تحلیلی ارائه نمایند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1241 - جایگاه نظام رهبری چین در تداوم فرایند توسعه اقتصادی در عرصه داخلی و بین المللی
علیرضا سلطانی حسن سلیمانیچین از جمله کشورهایی است که با تدبیر سیاست های اقتصادی توسعه گرا، از منزلت ویژه ای در سطح بین الملل برخوردار شده است. تأثیر نظام رهبری چین در این امر و تداوم آن از سال 1979 تا کنون،به ویژه دنگ شیائوپینگ به عنوان معمار توسعه اقتصادی این کشور، برکسی پوشیده نیست. وی ضمن ری أکثرچین از جمله کشورهایی است که با تدبیر سیاست های اقتصادی توسعه گرا، از منزلت ویژه ای در سطح بین الملل برخوردار شده است. تأثیر نظام رهبری چین در این امر و تداوم آن از سال 1979 تا کنون،به ویژه دنگ شیائوپینگ به عنوان معمار توسعه اقتصادی این کشور، برکسی پوشیده نیست. وی ضمن ریل گذاری توسعه این کشور، و با درک الزامات داخلی و خارجی توسعه اقتصادی و نهادینه کردن الگوی مدیریتی ثابت و تربیت نیروهای نخبه و فراهم کردن زمینه جابجایی رهبران و نخبگان در سیستم سیاسی و حزبی این کشور فرایند توسعه این کشور را شتاب مناسبی داد.از آنجا که استراتژی توسعه اقتصادی چین توسط دنگ،به چارچوبی قانونمند و سیستمی تبدیل شده بود،رهبران بعدی این کشور نیز،علیرغم ویژگی و سلایق مختلف،ادامه دهنده راه وی بوده و موجب توسعه اقتصادی روزافزون این کشورگردیده اند. آنها با برگزیدن سیاست های هدفمند و برنامه ریزی شده در حوزه های علوم،فناوری،تحقیقات و تجارت شرایط رو به رشد وپیشرفت چین را فراهم ساختند.توجه به دانش،کارآمدی و تخصص،توانمندی و جوانگرایی در نظام رهبری چین در نسل های بعدی موجب نتایج چشمگیری در رشد اقتصادی این کشور شده و چین در عرصه داخلی و بین المللی جلوه تازه ای به خود گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1242 - ناسیونالیسم اقتصادی دونالد ترامپ و رهیافت شبکهای در سیاستخارجی آمریکا
حسین دهشیار سیدامیرسینا نورانیآمریکا در دوره ترامپ سیاست ناسیونالیسم اقتصادی را درپیش گرفتهاست که مخاطرات جدی برای نظم اقتصادی لیبرال به همراه دارد؛ اما این سیاست دلایل خاص خود را دارد. لذا سؤال اصلی این پژوهش این است که دلایل اتخاذ سیاستهای ناسیونالیستی اقتصادی توسط دونالد ترامپ چیست؟ فرضیه این ا أکثرآمریکا در دوره ترامپ سیاست ناسیونالیسم اقتصادی را درپیش گرفتهاست که مخاطرات جدی برای نظم اقتصادی لیبرال به همراه دارد؛ اما این سیاست دلایل خاص خود را دارد. لذا سؤال اصلی این پژوهش این است که دلایل اتخاذ سیاستهای ناسیونالیستی اقتصادی توسط دونالد ترامپ چیست؟ فرضیه این است که بنا بر رهیافت شبکهای در سیاستخارجی آمریکا، سیاستهای حمایتی ترامپ در بعد داخلی به دلیل جلب و حفظ طرفداران خود است که نگرانیهای وسیعی از مخاطرات نظم اقتصاد جهانی کنونی دارند و زیانهای بسیاری از آن دیده و حقوق خود را ضایع شده و خود را بازنده میپندارند. همچنین دربعد خارجی پیشروی قدرتهای نوظهور اقتصادی و خطر تهدید موقعیت آمریکا در عرصه اقتصادی که به دنبال آن به سایر بخشها در بلند مدت تعمیم مییابد، دلیل دیگر اتخاذ این سیاستها است. هدف از انجام این پژوهش بررسی دلایل ناسیونالیسم اقتصادی ترامپ در چارچوب رویکرد شبکهای در سیاست خارجی آمریکاست که ترامپ توانست با پیوند ناسیونالیسم اقتصادی با محافظهکاری پیروز شود. از سوی دیگر، وی با توجه به چالشهای اقتصادی آمریکا و کُند نمودن روند رشد سایر کشورها خصوصاً چین که بنا بر پیشبینیها تا سال 2030 از آمریکا پیشی میگیرد به ناسیونالیسم اقتصادی روی آوردهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1243 - تلازم آزادی و حکومت قانون در اندیشه هایک
محمد توحیدفامچکیده فریدریش فون هایک از ژرفاندیشترین مدافعان آزادی فردی و حکومت قانون است. آزادی محوریترین اندیشه سیاسی هایک است که در کنار مالکیت و قانون اضلاع سهگانه اندیشه سیاسی وی را تشکیل میدهند. حکومت قانون ضرورتاً از آزادی و فرد حمایت میکند و مالکیت و آزادی ذاتاً به هم و أکثرچکیده فریدریش فون هایک از ژرفاندیشترین مدافعان آزادی فردی و حکومت قانون است. آزادی محوریترین اندیشه سیاسی هایک است که در کنار مالکیت و قانون اضلاع سهگانه اندیشه سیاسی وی را تشکیل میدهند. حکومت قانون ضرورتاً از آزادی و فرد حمایت میکند و مالکیت و آزادی ذاتاً به هم وابستهاند. هایک عمدتاً به آزادی منفی به معنی فقدان هرگونه اجبار خارجی یا وابستگی به اراده خودسرانه دیگران معتقد است که در این صورت قانون تنها ضامن این نوع آزادی است و تنها راه تأمین این آزادی رعایت رفتار عادلانه میباشد. او هرگونه اجبار خارجی را دشمن آزادی فردی میداند و حکومت قانون مانند هر فرد تابع تنفیذ رفتار عادلانه است. طرح حکومت قانونی هایک عمدتاً بدین جهت مطرح گردید که حکومتها خود را فراتر از قانون تعریف نکنند. حکومت قانونی هایک با استفاده از قانون بازدارنده ضامن آزادی فردی میگردد. مقاله حاضر درصدد است تا ضمن واکاوی مختصر در زندگی، معرفتشناسی فلسفی و اقتصادی هایک، ارتباط وثیق آزادی و حکومت قانون را در اندیشه وی مورد بازاندیشی قرار دهد. واژهگان کلیدی: آزادی، حکومت قانون، نظم خودجوش، بازار آزاد اقتصادی، توتالیتاریسم، لیبرالیسم تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1244 - تعاملات اقتصادی تاجیکستان و ایران و دورنمای آینده روابط دو کشور در دهههای اخیر
مرتضی محمودیتاجیکستان در زمره کشورهای نوظهور آسیای مرکزی ازجمله مهمترین کشورهایی بود که به دلیل قرابت های تاریخی و فرهنگی و زبانی پس ازاستقلال مورد توجه ایران قرارگرفت. هنگام شروع روابط دوکشور از یک سو تاجیکستان با بحرانهای جنگ شهروندی و مشکلات سیاسی و اقتصادی روبروگردید. از سوی دی أکثرتاجیکستان در زمره کشورهای نوظهور آسیای مرکزی ازجمله مهمترین کشورهایی بود که به دلیل قرابت های تاریخی و فرهنگی و زبانی پس ازاستقلال مورد توجه ایران قرارگرفت. هنگام شروع روابط دوکشور از یک سو تاجیکستان با بحرانهای جنگ شهروندی و مشکلات سیاسی و اقتصادی روبروگردید. از سوی دیگر، رسانه های غربی با تبلیغات منفی سعی می کردند تا کشورهای آسیای مرکزی بطورعموم و تاجیکستان بطور ویژه و نیز کشور روسیه را از حضور ایران بیمناک و نگران نمایند، که البته ایران، با ایجاد تحول در رفتار و موضع گیریهای سیاسی و فرهنگی خود ضمن پیشنهاد برای ایجاد صلح و رفع جنگ داخلی تاجیکستان به روابط اقتصادی براساس ظرفیتهای آن کشور اولویت داد که این عمل برآیندی مانند رفع ابهام در رفتار سیاسی ایران و خنثی سازی تبلیغات رقیبان و الگوسازی رابطه دولت دینی با دولتهای سکولار (دنیوی) را در پی داشته است. نگارنده کوشیده است تا تعاملات اقتصادی بین دو کشور را در این مقاله بررسی نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1245 - کارکرد اجتماعی و فرهنگی مذهب در توسعه اقتصادی مالزی
فائزه مرادی حقیقی احمد موثقی گیلانیچکیده: در این مقاله تلاش شده تا به اهمیت مذهب در یک کشور اسلامی در جهت پیگیری اهداف توسعه و رعایت توازن و تعادل در برنامه ریزی های مربوط به آن پرداخته شود. در عین حال با استفاده از رهیافت سیاست سازشی، طرح این فرضیه که ترتیب بندی و اولویت گذاری متناسب و متوازن در اهداف ت أکثرچکیده: در این مقاله تلاش شده تا به اهمیت مذهب در یک کشور اسلامی در جهت پیگیری اهداف توسعه و رعایت توازن و تعادل در برنامه ریزی های مربوط به آن پرداخته شود. در عین حال با استفاده از رهیافت سیاست سازشی، طرح این فرضیه که ترتیب بندی و اولویت گذاری متناسب و متوازن در اهداف توسعه، با توجه به مقوله های فرهنگی نظیر مذهب، شرط لازم و ضروری در جهت تحقق و توسعه اقتصادی می باشد، اولویت تغییرات بنیادین و فلسفی در قالب فرهنگ توسعه ی نهفته در مذهب مشخص شده و توازن مطلوب با توجه به شاخص های فرهنگی و اجتماعی دین اسلام در تجربه موفق مالزی نشان داده شده است. در واقع آگاهی موثر سیاست گذاران مالزیایی از سنت های مطلوب فرهنگی در چارچوب مذهب، زمینه ساز ارتقای سطح فکری جامعه و شکل گیری فرهنگ مطلوب توسعه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1246 - روابط اتحادیه اروپا با قدرتهای نوظهور؛ چالشها و اختلافات
محمد رضا مجیدی علیرضا ثمودیسرواژه بریک (متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین) نخستین بار در سال 2001 از سوی جیم اونیل مطرح شد. هدف از این اقدام نیز اشاره به توانمندیهای موجود در اقتصادهایی همچون برزیل، روسیه، هند و چین برای نقشآفرینی در عرصه جهانی بود، چرا که این دولت‎ها در چند سال اخیر توانسته أکثرسرواژه بریک (متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین) نخستین بار در سال 2001 از سوی جیم اونیل مطرح شد. هدف از این اقدام نیز اشاره به توانمندیهای موجود در اقتصادهایی همچون برزیل، روسیه، هند و چین برای نقشآفرینی در عرصه جهانی بود، چرا که این دولت‎ها در چند سال اخیر توانسته بودند با سازماندهی و نزدیک ساختن مواضع و دیدگاههای خود به موفقیتهایی در عرصه بینالمللی دست یابند و قدرت اقتصادی خود را به اهرم سیاسی تبدیل کنند. این قدرتها در دهه گذشته با تکیه بر توان اقتصادی خود خواستار ایفای نقش پررنگتر و نفوذ بیشتر در سازمانهای بینالمللی مالی، پولی و سیاسی شدهاند. از سوی دیگر، اتحادیه اروپا به عنوان دومین قدرت اقتصادی به دلیل درگیر بودن در بحران اقتصادی با چالشهای گستردهای برای حفظ جایگاه خود در عرصههای بینالمللی در برابر قدرتهای نوظهور مواجه بوده است. در واقع، بروکسل در حوزههایی همچون حکمرانی جهانی و نقشآفرینی در نظام بینالملل با اعضای بریکس در رقابت است. این مقاله به بررسی و تحلیل روابط اتحادیه اروپا با قدرتهای نوظهور بریکس می پردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1247 - بررسی مشروعیت و قانونی بودن تحریمهای یکجانبه ایالات متحده از منظر حقوق بشر جهانشمول
علی ایلخانی پور نادری نگین شفیعی بافتی یوسف مسلمی مهنیشورای امنیت سازمان ملل در ترتیبات حقوقی پس از منشور تنها مرجع قانونی توسل به تحریم یا اقدامات قهری تلقی شده است و هرچند عملکرد این شورا در بسیار موارد سیاسی و ناعادلانه بوده است به استناد فصل هفتم منشور، تحریمهایی که به موجب ماده 41 از سوی شورا با هدف حفظ صلح و امنیت ب أکثرشورای امنیت سازمان ملل در ترتیبات حقوقی پس از منشور تنها مرجع قانونی توسل به تحریم یا اقدامات قهری تلقی شده است و هرچند عملکرد این شورا در بسیار موارد سیاسی و ناعادلانه بوده است به استناد فصل هفتم منشور، تحریمهایی که به موجب ماده 41 از سوی شورا با هدف حفظ صلح و امنیت بینالمللی وضع میشوند، به لحاظ ماهیت، جمعی و قهری قلمداد شده و برای تمامی دولتهای عضو الزامآور هستند. نقطه مقابل تحریمهای جمعی سازمان ملل متحد، تحریمهای یکجانبه است که به موجب آن، یک دولت با هدف وادار کردن دولت دیگر به تغییر سیاستهای خود مبادرت به وضع آنها مینماید. این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است در پاسخ به این سوال اصلی که جایگاه قانونی و مشروعیت تحریمهای یکجانبه ایالات متحده چیست، این فرضیه را مورد توجه قرار میدهد که تحریمهای یکجانبه ایالات متحده علیه کشورها ناقض حقوق بشر جهانشمول ازجمله حقوق بینالملل بشردوستانه، اصول و مقاصد تصریح شده در منشور، اصل برابری حاکمیتها، اصل عدم مداخله، امنیت غذایی، بهداشتی و آموزشی، حق بر توسعه، حق بر زندگی و سایر حقوق بنیادین بشر کشور مورد تحریم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1248 - تاثیر تعاملات اقتصادی در توسعه روابط ایران و تاجیکستان
منوچهر بدوحیچکیده در طول سال های اخیر سیاست خارجی ایران با تحولاتی مواجه بوده که از این جمله می توان به توجه بیشتر به کشورهای حوزه آسیای مرکزی اشاره کرد. در بین این کشورها تاجیکستان به دلیل اشتراکات زبانی، نژادی، دینی، فرهنگی و تاریخی برای ایران حائز اهمیت بیشتری بوده است. احیای أکثرچکیده در طول سال های اخیر سیاست خارجی ایران با تحولاتی مواجه بوده که از این جمله می توان به توجه بیشتر به کشورهای حوزه آسیای مرکزی اشاره کرد. در بین این کشورها تاجیکستان به دلیل اشتراکات زبانی، نژادی، دینی، فرهنگی و تاریخی برای ایران حائز اهمیت بیشتری بوده است. احیای پیوندهای دیرینه و تعمیق روابط ایرانیان و مردمان تاجیکستان علاوه بر اینکه در گرو شاخصه های مهمی همچون توسعه همگرائی فرهنگی، اصلاح برداشت های نادرست از محتوای فرهنگ اسلامی-ایرانی، پایدار سازی خصیصه های فرهنگی، پیش گیری از شکل گیری تنش های خزنده، تلاش در جهت اعتمادسازی و انطباق رفتار بر ظرفیت محیط فعالیت است، به حد زیادی مستلزم توسعه همکاری های اقتصادی دو کشور نیز هست.حوزه اقتصادی یکی از مهمترین جلوه های همکاری بین دو کشور و مورد استقبال زیاد مقامات تاجیک است که این مقاله سعی به بررسی آن دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1249 - بحران اقتصادی و مالی اتحادیه اروپا و همگرایی سیاسی و امنیتی اروپایی
علیرضا قربانپور نجف آبادی مهناز گودرزیچکیده سال 2007 میلادی را می توان سرآغاز یکی از عمیق ترین و ﺗﺄثیرگذارترین بحران های جهانی دانست. بحران مالی و اقتصادی جهان که از ایالات متحده آمریکا کلید خورد، به سرعت در میان سایر کشورهای عضو نظام سرمایه داری شیوع یافت و دامن آنها را نیز گرفت. اتحادیه اروپایی به عنوان أکثرچکیده سال 2007 میلادی را می توان سرآغاز یکی از عمیق ترین و ﺗﺄثیرگذارترین بحران های جهانی دانست. بحران مالی و اقتصادی جهان که از ایالات متحده آمریکا کلید خورد، به سرعت در میان سایر کشورهای عضو نظام سرمایه داری شیوع یافت و دامن آنها را نیز گرفت. اتحادیه اروپایی به عنوان یکی از مهمترین بازیگران نظام بین الملل با شالوده سیاسی و اقتصادی لیبرال دموکراتیک استثنایی بر این امر نبود، اما آنچه بیش از همه اهمیت این بحران و مدیریت آن در اتحادیه اروپایی را نزد تحلیلگران برجسته تر ساخت، ﺗﺄثیر این بحران بر روند همگرایی سیاسی و امنیتی اروپایی بود. از ابتدای شکل گیری بحران تا کنون این سوال نزد صاحب نظران مطرح بوده و هست که بحران مالی و اقتصادی اروپا چه ﺗﺄثیری بر همگرایی سیاسی و امنیتی اتحادیه برجای گذاشته است. فرضیه این مقاله این است که نظر به بنیان اقتصادیِ همگرایی اروپایی - به رغم موفقیت اتحادیه اروپایی در مدیریت این بحران - بحران مالی و اقتصادی اروپا ضمن آسیب زدن به همگرایی سیاسی و امنیتی اروپا، به دلیل روند کند احیای اقتصادی و شکننده بودن اقتصاد اروپا، همچنان سایه تهدید خود را بر فراز همگرایی سیاسی و امنیتی اروپایی حفظ نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1250 - تطور روابط نظامی و اقتصادی آمریکا و عربستان سعودی، 2019- 1943
مرتضی کریمی محمدجواد آقاجری محمد مجاور شیخانهمکاری های دفاعی واشنگتن-ریاض سابقه ای طولانی دارد. روابط عربستان سعودی و آمریکا دو هدف متفاوت دارد. مهم ترین هدف حکومت عربستان از تقویت روابط با ایالات متحده آمریکا، امنیتی است و خواستار حمایت واشنگتن از آل سعود در داخل عربستان و در سطح منطقه غرب آسیا است، اما ایالات م أکثرهمکاری های دفاعی واشنگتن-ریاض سابقه ای طولانی دارد. روابط عربستان سعودی و آمریکا دو هدف متفاوت دارد. مهم ترین هدف حکومت عربستان از تقویت روابط با ایالات متحده آمریکا، امنیتی است و خواستار حمایت واشنگتن از آل سعود در داخل عربستان و در سطح منطقه غرب آسیا است، اما ایالات متحده آمریکا از تداوم رابطه با عربستان سعودی، علاوه بر دفاع از رژیم صهیونیستی، بیش از همه اهداف اقتصادی را دنبال می کند. این مقاله به دنبال علل پیدایش و نحوه تکامل این همکاری هاست. نویسندگان تلاش دارند تا نشان دهند تشریک مساعی دفاعی میان دو کشور اساسا ناشی از شکل گیری رابطه حامی-پیرو میان آنها در دهه 1940 میلادی و سپس تحولات این رابطه در دهه های بعد بوده است. در واقع آنچه شاهد آن هستیم این است که با تعمیق و گسترش رابطه حامی-پیرو میان عربستان و آمریکا در دوره مورد بررسی همکاریهای نظامی میان این دو نیز شاهد رشد کمی و کیفی قابل ملاحظه ای بوده است به نحوی که در این برهه عربستان بعد از اسرائیل و ایران عصر پهلوی تبدیل به سومین شریک نظامی آمریکا در خاورمیانه گردید. سؤال مهم آن است که آمریکا چه نقش عمده ای برای عربستان در منطقه خاورمیانه دارد؟ فرضیه قابل طرح این است که آمریکا نه تنها به تامین تسلیحات، آموزش نظامی، و احداث تاسیسات زیر بنایی نظامی برای عربستان همت گماشته بلکه استراتژی دفاعی این کشور را نیز تدوین می نماید. در نتیجه، آمریکا نقش اساسی در شکل گیری و مدرنیزه ساختن نیروهای نظامی عربستان ایفاء نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1251 - تأثیر جهانیشدن اقتصاد بر جایگاه ژئواکونومیک ایران در منطقه آسیای جنوب غربی
گارینه کشیشیان سیامک سیارجهانیشدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانیشدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانیشدن است، می تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقلوانتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکتهای فراملیتی برای توسعه و یکپارچ أکثرجهانیشدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانیشدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانیشدن است، می تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقلوانتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکتهای فراملیتی برای توسعه و یکپارچگی بازارهای خود و گسترش مبادلات تجاری در راستای گسترش و تعمیق وابستگی های متقابل بین کشورهای منطقه و اقتصاد ملی آنان می تواند با برداشتن بسیاری از موانع تجاری موجود در جهت مقررات زدایی و ایجاد اقتصادی باز از نتایج جهانیشدن اقتصاد باشد. موقعیت ژئواکونومیک ایران در منطقه جنوب غربی آسیا بهعنوان تولیدکننده انرژی، بازیگر تسهیل گر توزیع و یا یکی از حلقه های مکمل این نظام اقتصادی می تواند زمینه را برای سرمایهگذاری هرچه بیشتر در منطقه آماده کند. در این راستا با فراهمساختن زیرساختهای اقتصادی، افزایش هر چه بیشتر ظرفیتهای تولید و رشد و پیشرفت صنایع نفت و صنایع وابسته به آن را فراهم میکند. عواملی چون مشارکت در توزیع و گسترش فناوری و انتقال ذخایر، توسعه، تولید و افزایش ظرفیت تولید ناخالص ملی و رشد شاخصههای توسعه میتواند اقتصاد کشور را در سایه جهانیشدن بهسوی اقتصادی پویا پیش ببرد. در این مقاله تأثیر جهانیشدن اقتصاد در منطقه جنوب غربی آسیا بر جایگاه ژئواکونومیک ایران، با روش همگرایی مورد بررسی قرار گرفته است. روش جمعآوری اطلاعات توصیفی – تحلیلی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1252 - خروج آمریکا از برجام و تلاطم در اقتصاد ایران
امیر ساجدی سیناز ساجدیبسیاری از افراد و شرکت ها، تصمیمات اقتصادی خود را بر مبنای تحولات و تغییرات سیاسی اتخاذ میکنند. در این مقاله سعی گردیده تا به بررسی یک رویداد سیاسی مهم یعنی خروج آمریکا از برجام و تاثیر آن بر بازار سرمایه ایران پرداخته شود. با خروج آمریکا از برجام و تهدیدهای آمریکا مبن أکثربسیاری از افراد و شرکت ها، تصمیمات اقتصادی خود را بر مبنای تحولات و تغییرات سیاسی اتخاذ میکنند. در این مقاله سعی گردیده تا به بررسی یک رویداد سیاسی مهم یعنی خروج آمریکا از برجام و تاثیر آن بر بازار سرمایه ایران پرداخته شود. با خروج آمریکا از برجام و تهدیدهای آمریکا مبنی بر از سرگیری تحریمها، اقتصاد ایران دچار نابسامانی و تغییر و تحولهای شدیدی شده است که این مسئله به وضوح در روزهای قبل و بعد از زمان ازسرگیری تحریم ها در بازارهای مالی ایران مشاهده میشود. ما در این پژوهش برآنیم تا تغییرات ناشی از خروج آمریکا از برجام و تاثیرگذاری آن بر اقتصاد وابسته نفتی و بازارهای مالی ایران را بررسی نموده و با استفاده از روش های گارچ چند متغیره سرایت و شدت تلاطم در اقتصاد ایران بخصوص بازارهای مالی ایران را تجزیه و تحلیل نمایم. در این راستا از مدل گارچ چند متغیره (DCC) و رویکرد تجزیه واریانس برای بررسی اثر این رویدادها بر شاخص بورس تهران استفاده می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1253 - جایگاه سیاستگذاریهای اقتصادی در ثبات سیاسی ترکیه پس از 2002
محمدرضا صارمی اردشیر سناییچکیده حفظ یک رژیم از براندازی داخلی به طریق انقلاب یا شورش همیشه از مهمترین موضوعات نظامهای سیاسی بوده و ثبات سیاسی نیز وسوسه فکری کسانی است که به تداوم حیات نظام سیاسی علاقهمنداند. عوامل متعددی در ایجاد ثبات و یا تغییر سیاسی در حکومتها نقش دارند؛ از عوامل مهم در این أکثرچکیده حفظ یک رژیم از براندازی داخلی به طریق انقلاب یا شورش همیشه از مهمترین موضوعات نظامهای سیاسی بوده و ثبات سیاسی نیز وسوسه فکری کسانی است که به تداوم حیات نظام سیاسی علاقهمنداند. عوامل متعددی در ایجاد ثبات و یا تغییر سیاسی در حکومتها نقش دارند؛ از عوامل مهم در این زمینه سیاستگذاریهای اقتصادی نادرست و نبود امنیت اقتصادی ،نابرابری، شکاف ساختاری، تورم و... زمینه ایجاد بیثباتی سیاسی را در جامعه فراهم میکند. از سال ۲۰۰۲ به بعد با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه، دولت ترکیه توانسته است با برنامهریزی مناسب در سیاستگذاری کلان اقتصادی بر مشکلات اقتصادی فائق آید. اما این ﺳﺆال مطرح است که نقش سیاستگذاریهای اقتصادی در ایجاد ثبات سیاسی در ترکیه چه بوده است؟ فرضیهای که میتواند مطرح شود این است که سیاستگذاریهای اقتصادی باعث ایجاد ثبات سیاسی در این کشور شده است؛ بر این اساس دولت در سطح کلان با بهرهگیری از گسترش بخش خصوصی و افزایش رقابت، کاهش تقاضای داخلی و توسعه صادرات، ایجاد ساز و کار و تشویق برای جذب سرمایه خارجی، افزایش بهرهوری و استفاده از تکنولوژی توانسته برنامه توسعه و رشد اقتصادی را تداوم بخشد. در بخش سیاستگذاری پولى نیز توانسته نرخ تورم را به زیر ۵ درصد کاهش دهد. در بخش ارزی نیز با تغییر از نظام ارزی ثابت به نظام ارزی شناور توانسته به احیای ارزش پول داخلی کمک کند. که این امر باعث رضایت مندی شهروندان و ایجاد ثبات سیاسی در این کشور شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1254 - جایگاه انرژی در سیاست خاورمیانه ای چین
علیرضا سلطانی مریم درخشنده لزرجانی محمد ره گویچکیده دقت در وضعیت انرژی چین نشان می دهد که از یکسو تقاضای انرژی در این کشور به تبع رشد و توسعه اقتصادی آن به شدت در حال افزایش است و از دیگر سو به دلیل کمبود منابع داخلی، وابستگی این کشور به منابع بین المللی به همان درجه در حال افزایش است. بطوریکه چین به عنوان پنجمین أکثرچکیده دقت در وضعیت انرژی چین نشان می دهد که از یکسو تقاضای انرژی در این کشور به تبع رشد و توسعه اقتصادی آن به شدت در حال افزایش است و از دیگر سو به دلیل کمبود منابع داخلی، وابستگی این کشور به منابع بین المللی به همان درجه در حال افزایش است. بطوریکه چین به عنوان پنجمین تولید کننده نفت در دنیا، از سال 1993 به یک وارد کننده خالص تبدیل شد. به عبارتی نیاز شدیدا رو به افزایش چین به انرژی و لزوم تامین آن از منابع خارجی، موضوع امنیت انرژی را به مسئله ای حیاتی برای این کشور تبدیل نموده است. در این راستا گسترش تعامل با کشورهای دارنده انرژی که عمدتا در خاورمیانه و خلیج فارس واقع شده اند، می تواند زمینه را به سوی وابستگی متقابل فراهم آورد. بطوریکه کشورهای خاورمیانه قادرند " امنیت انرژی" را به عنوان دغدغه استراتژیک چین برطرف نمایند و از سوی دیگر چین نیز متقابلا قادر است به برخی نیازهای استراتژیک خاورمیانه در حوزه تکنولوژی و سرمایه پاسخ گوید. تحت این شرایط به نظرمی رسد زمینه های بسیار مناسبی برای آغاز یک دیالوگ سازنده با هدف استقرار یک الگوی وابستگی متقابل با محوریت تامین انرژی در حال شکل گیری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1255 - تحلیل نظری الگوهای رفتاری آمریکا نسبت به چین
ابراهیم متقیچکیده الگوهای رفتاری آمریکا در قبال چین از دوران عادی سازی روابط تاکنون ترکیبی از تعامل سیاسی، همگرایی اقتصادی، به عنوان سیاست سفلی و الگوی دربرگیری استراتژیک، به عنوان سیاست والا است، برای تحلیل نظری رفتار آمریکا در قبال چین، بایستی گونه های متفاوت این رفتارها را از ه أکثرچکیده الگوهای رفتاری آمریکا در قبال چین از دوران عادی سازی روابط تاکنون ترکیبی از تعامل سیاسی، همگرایی اقتصادی، به عنوان سیاست سفلی و الگوی دربرگیری استراتژیک، به عنوان سیاست والا است، برای تحلیل نظری رفتار آمریکا در قبال چین، بایستی گونه های متفاوت این رفتارها را از هم تفکیک کرد، در چارچوب روابط سیاسی- استراتژیک این پتانسیل وجود دارد که رفتار دو کشور به سمت همگرایی پیش رود یا این که به منازعه بینجامد، برای مثال، روابط آمریکا و چین بر سر مساله تایوان یک مساله غیر قابل گذشت است که در چهارچوب بازی حاصل جمع صفر قابل تحلیل است، ولی در مورد روابط اقتصادی دو کشور، اغلب تحلیل گران اقتصادی دنیا، بازی حاصل جمع غیر صفر را مرجح و عقلانی تر می دانند. زیرا هر دو کشور می توانند از مزیت های نسبی اقتصادی برای تحول بیشتر اقتصادی کشورشان سود ببرند. در این مقاله نویسنده سعی دارد تا به تشریح الگوهای رفتاری ایالات متحده در قبال چین، در چارچوب تحلیل های نظری متناسب و متداخل در فهمِ موضوعبپردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1256 - گفتمان تسخیر لانه جاسوسی و واکنش های ایالات متحده آمریکا نسبت به آن(1359-1358)
احمدرضا شاه علیپیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) وتسخیرلانه جاسوسی آمریکا با گذشت۹ماه پس ازآن ، دولتمردان کاخ سفید را به تکاپو انداخت وسفارتخانه آمریکا را برآن داشت تا با شیوه های متعدد، ازیکسو نفوذ و قدرت خودرادرکشورحفظ کرده وازسوی دیگرموجب تضعیف نظام اسلامی و در نه أکثرپیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) وتسخیرلانه جاسوسی آمریکا با گذشت۹ماه پس ازآن ، دولتمردان کاخ سفید را به تکاپو انداخت وسفارتخانه آمریکا را برآن داشت تا با شیوه های متعدد، ازیکسو نفوذ و قدرت خودرادرکشورحفظ کرده وازسوی دیگرموجب تضعیف نظام اسلامی و در نهایت آزادسازی گروگانهای خود گردد .این پژوهش با توجه به شکل گیری گفتمان تسخیر لانه جاسوسی که تقویت گفتمان انقلاب اسلامی را در بر داشت ، در صدد است به این پرسش پاسخ دهد که : واکنش های دولت ایالات متحده آمریکا در قبال گفتمان تسخیر لانه جاسوسی چه بود ؟ و چه تاثیری بر روند انقلاب اسلامی طی سالهای 1359-1358 داشته است؟ دراین مقاله تلاش شده ااست با استفاده از روش تفسیری وبا مراجعه به منابع کتابخانه ای وسایراسناد مربوطه به سوالات پاسخ داده شود . یافته ها نشان می دهد بعداز دفاع مشروع پیشگیرانه دانشجویان پیرو خط امام ، دولت آمریکا تلاش کرده است ابتدا با استفاده از اهرم های دیپلماتیک به حل مسئله بپردازد و پس از آن واکنش های مختلفی چون تحریم اقتصادی ایران ، انزوای سیاسی ، حمله نظامی در واقعه طبس و کودتای نقاب را طراحی و به اجرا رسانده است .در مجموع این واکنشها هیچ خللی درعزم واراده ضد نظام امپریالیسم آمریکا در مردم و رهبران انقلابی ایران ایجاد نکرده و نتوانست در حرکت رو به رشد انقلاب اسلامی تاثیر منفی بگذارد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1257 - ارائه الگوی جامعه شناختی اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران بین سالهای۱۳۹۲- ۱۴۰۰
امیر حاتمی فر حسن خیری علی شیرخانیاین پژوهش با هدف ارائه الگوی جامعه شناختی اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در ج.ا.ایران بین سالهای۱۳۹۲- ۱۴۰۰ انجام شده و روش اصلی پژوهش حاضر، روش پیمایش است که گردآوری دادهها به کمک پرسشنامه و تحلیل آن به کمک نرمافزار SPSS , PLS و آمارههای مختلف صورت گرفته است. جامعۀ آ أکثراین پژوهش با هدف ارائه الگوی جامعه شناختی اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در ج.ا.ایران بین سالهای۱۳۹۲- ۱۴۰۰ انجام شده و روش اصلی پژوهش حاضر، روش پیمایش است که گردآوری دادهها به کمک پرسشنامه و تحلیل آن به کمک نرمافزار SPSS , PLS و آمارههای مختلف صورت گرفته است. جامعۀ آماری این پژوهش در بخش کمی، در بخش کمی جامعه آماری شامل 130 نفراز اساتید و کارشناسان جامعه شناسی و اقتصاد اسبق و فعلی دانشگاه های قم می باشد، برای انتخاب نمونه های تحقیق در مرحله کمی از روش نمونه گیری تصادفی ساده بهره برد ،در این قسمت چون حجم نمونه محدود است جامعه ی آماری همان نمونه می باشد. ؛ و یافتههای پژوهش حاکی از آن است که مولفه های اصلی برازش عبارتند از اصلاح الگوی مصرف، تغییر سبک زندگی، تغییر فرهنگ اقتصادی، فساد ستیزی، مردم محوری و نقش رسانه ها می باشد، همچنین با توجه به مثبت بودن دو کران پایین و بالای فاصله اطمینان (بزرگتر از میانگین بودن) تمامی 6 شاخص استفاده شده در گزارش، می توان نتیجه گرفت که از نظر پاسخگویان این شش در فرایند مدل بدرستی تدوین و در حال حاضر در وضعیت مطلوبی بسر می برند. بر اساس عوامل و شاخص های شناسایی شده مبتنی بر مصاحبه و تحلیل عاملی تائیدی از مدل مفهومی ارائه شده هر 6 عامل مورد تایید قرار می گیرد و میتوان نتیجه گرفت خطای مدل زیاد نیست. همچنین با توجه به سایر شاخصهای برازندگی مطلق/ نسبی مانند NFI، NNFI، CFI، IFI، RFI، GFI، AGFI، NDIو CDIو در مقایسه تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1258 - تاثیر برند کارفرما و ابعاد آن بر رضایت شغلی کارکنان
افروز سفیدگر حسین وظیفه دوستپژوهش حاضر با هدف معرفی برند کارفرما به عنوان ابزاری جهت ایجاد رضایت در کارکنان، به بررسی تاثیر ابعاد برند کارفرما بر رضایت شغلی میپردازد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از حیث گردآوری اطلاعات پیمایشی، از جهت اجرا کمی و از نظر تحلیل دادهها توصیفی– همبستگی میباشد أکثرپژوهش حاضر با هدف معرفی برند کارفرما به عنوان ابزاری جهت ایجاد رضایت در کارکنان، به بررسی تاثیر ابعاد برند کارفرما بر رضایت شغلی میپردازد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از حیث گردآوری اطلاعات پیمایشی، از جهت اجرا کمی و از نظر تحلیل دادهها توصیفی– همبستگی میباشد. جامعه آماری این پژوهش، کارکنان یک شرکت تولید مواد غذایی در تهران با 168 پرسنل است که از بین آنها نمونهای 125 نفری انتخاب شد. بررسی فرضیات از طریق معادلات ساختاری و با استفاده از نرمافزار SmartPls و تاثیر هریک از ابعاد بوسیله رگرسیون چندگانه در نرمافزار Spss مورد آزمون قرار گرفت. در سطح اطمینان 95 درصد وجود رابطه مثبت معنادار میان برند کارفرما و ابعاد آن با رضایت شغلی کارکنان تایید شد. یافتهها نشان داد ابعاد برند کارفرما قادر به تبیین 6/57 درصد از تغییرات رضایت کارکنان میباشند و همچنین بعد ارزش توسعه بیشترین و بعد ارزش علاقه کمترین تاثیر را داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1259 - طراحی الگوی بومی مدیریت توسعه کارآفرینی زنان ایران در امور بانوان شهرداری تهران
سالومه زریه جمشید عدالتیان مهران مختاری لاکلایهکارآفرینی به عنوان مهمترین سلاح پیشرفت اقتصادی، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و اعتلای سطح توانمندی کشور دارد. هدف پژوهش حاضر ارائه الگو و استراتژی عوامل موثربر مدیریت توسعه کارآفرینی زنان کشور ایران انجام شده است.زیرا مشکل اصلی کشورهای توسعه نیافته در دنیای امر أکثرکارآفرینی به عنوان مهمترین سلاح پیشرفت اقتصادی، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و اعتلای سطح توانمندی کشور دارد. هدف پژوهش حاضر ارائه الگو و استراتژی عوامل موثربر مدیریت توسعه کارآفرینی زنان کشور ایران انجام شده است.زیرا مشکل اصلی کشورهای توسعه نیافته در دنیای امروز کمبود سرمایههای مالی و انسانی نیست، بلکه عدم وجود کارآفرینی است. در این میان، نقش مهم زنان در کارآفرینی به عنوان تقریبا نیمی از نیروی انسانی و موثرجامعه باید در نظر گرفت. در تحقیق حاضر با استفاده از تکنیک فرا ترکیب، یافته های مطالعات داخلی و خارجی مرتبط به صورت نظام مند با روش هفت مرحله ای ساندولوسکی و بارسو مورد بررسی قرار گرفت. از 120 مقاله جستجو شده در این حیطه، 70 مقاله منتخب که براساس آن 22 عامل موثر بر مدیریت توسعه کارآفرینی زنان شناسایی و استخراج شد. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوکارآمد تببین عوامل موثربر مدیریت توسعه کارآفرینی زنان کشور ایران انجام شده است. این تحقیق برحسب هدف از نوع کاربردی و بر حسب نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی و از گروه پیمایشی، همبستگی می باشد. تحلیل داده ها در قسمت کیفی با استفاده از تحلیل محتوا و دلفی و نرم افزار مکس کیودا و در قسمت کمی با مدل یابی معادلات ساختاری که با استفاده از همبستگی و کوواریانس اندازهگیری شده، دیمتل انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی 30 نفر از خبرگان و اساتید و در بخش کمی نیروی انسانی ارشدحوزه مورد مطالعه شهرداری تهران و سازمانهای تابعه که برابر با 196 نفر است تشکیل میدهند.یافتههای پژوهش نشان داد عوامل اصلی بعد فردی/شخصیتی، اقتصادی/ مالی، فرهنگی/ اجتماعی، سیاسی/ اداری و 22 مفهوم فرعی بر توسعه کارآفرینی زنان تأثیر دارد. بر مبنای نتایج پژوهش انجام شده، میتوان ویژگیهای فردی را از مؤثرترین عوامل در فرایند مدیریت توسعه کارآقرینی زنان در ایران دانست. پیشنهاد میشود با تدوین ،اجرا ونظارت بر برنامه های علمی توسعه کارآفرینی (به روز و موثر )در هر موقعیت جغرافیایی و سطح زندگی جامعه مورد هدف در ایران؛ با اعتلای سطح دانش، نگرش، انگیزه ورهبری کارآفرینانه زنان با حمایت دولتی موثر و کارآمد عامل فردی /شخصیتی را می توان به عنوان قدرتمندترین عامل در مدیریت توسعه کارآفرینی زنان در ایران در نظر گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1260 - اثر متغیرهای کلان اقتصادی و قدرت بازاری بر سپردههای بانکی در ایران (رهیافت متوسط وزنی حداقل مربعات در دادههای تابلویی پویا)
محبوبه شکیبا علیرضا دقیقی اصلی مرجان دامن کشیده مجید افشاری راد علی اسماعیل زاده مقریمهمترین نقش سپردههای بانکی در اقتصاد کشور فراهم نمودن زمینههای لازم برای سرمایه گذاری است. نظام بانکی در ایران اصلیترین منبع جهت تأمین مالی پروژهها و فعالیتهای اقتصادی است. قدرت بازاری سطح رقابت در بازار را نشان داده و بیان میکند که چگونه بنگاهها در بازار بر قیم أکثرمهمترین نقش سپردههای بانکی در اقتصاد کشور فراهم نمودن زمینههای لازم برای سرمایه گذاری است. نظام بانکی در ایران اصلیترین منبع جهت تأمین مالی پروژهها و فعالیتهای اقتصادی است. قدرت بازاری سطح رقابت در بازار را نشان داده و بیان میکند که چگونه بنگاهها در بازار بر قیمت تأثیر میگذارند لذا هدف این پژوهش بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی و قدرت بازاری بر سپردههای بانکی در ایران طی سالهای 1396-1387 میباشد. برای این منظور با بهرهگیری الگوی برسناهان-لاو در چارچوب روش دادههای تابلویی پویا و گشتاور تعمیم یافته، برای 18 بانک دولتی و خصوصی در صنعت بانکداری ابتدا قدرت بازاری محاسبه شده و سپس متغیرهای کلان اقتصادی مؤثر بر میزان سپرده بانکها به روش متوسط وزنی حداقل مربعات استخراج شد. نتایج برآورد مدل نشان داد حجم نقدینگی و نرخ ارز اسمی تأثیر منفی و سایر متغیرها تأثیر مثبت و معنیدار بر حجم سپرده بانکها طی دوره مورد بررسی داشتهاند. علاوه بر این، نتایج آزمون علیت دمترسکو و هرلین نیز دلالت بر وجود رابطه علی یک سویه از متغیرهای قدرت بازاری و متغیرهای کلان اقتصادی به حجم سپرده بخش بانکی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1261 - اثرات آزادسازی تعرفه برق بر رشد اقتصادی در قالب مدل تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE)
علی اکبر محرابیان عباس معمارنژاد سید شمس الدین حسینی فرهاد غفاریهدف مطالعه حاضر بررسی آثار آزادسازی تعرفه برق بر ارزش افزوده و رشد بخشهای مختلف اقتصادی کشور بر اساس طراحی یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه برای ایران و بکارگیری ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 بود. لایحه هدفمندسازی یارانهها بهعنوان یکی از مهمترین محورهای طرح تحول ا أکثرهدف مطالعه حاضر بررسی آثار آزادسازی تعرفه برق بر ارزش افزوده و رشد بخشهای مختلف اقتصادی کشور بر اساس طراحی یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه برای ایران و بکارگیری ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 بود. لایحه هدفمندسازی یارانهها بهعنوان یکی از مهمترین محورهای طرح تحول اقتصادی از سوی دولت نهم مطرح و قانون آن در سال 1388 ازسوی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. در این مطالعه سیاست اصلاح یارانه و آزادسازی تعرفه برق در قالب دو سناریو مورد بررسی قرار گرفته است. سناریو اول کاهش 50 درصدی یارانه پرداختی در بخش برق و سناریو دوم حذف کامل یارانه بخش برق بوده است. نتایج بدست آمده از این مطالعه بیانگر این بود که تغییر در تعرفه برق منجر به افزایش رشد ارزش افزودهدر خش های مختلف اقتصادی در هر دو سناریو شده است. در این بین بخشهای نفت و گاز طبیعی، غذایی و تامین برق، آب و گاز بیشترین رشد را در سناریو دوم نسبت به سناریو اول از خود نشان دادهاند و بخشهای ساختمان، چوب و کاغذ، کانی غیرفلزی و سایر صنایع کمترین واکنش را به این آزادسازی تعرفه برق از خود نشان دادهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1262 - بررسی اثر رشد شاخص اقتصاد دانش بنیان بر رشد رژیم نهادی و اقتصادی (سهولت کسب و کار) بر کشورهای اسلامی (با استفاده از مدل پانل ور)
مقداد محمودی نعمت فلیحی پیربستی مرجان دامن کشیده شهریار نصابیاندر این مقاله تحقیق به بررسی اثر رشد شاخص اقتصاد دانش بنیان بر رشد رژیم نهادی و اقتصادی (سهولت کسب و کار) بر کشورهای اسلامی (با استفاده از مدل پانل ور) پرداخته شد بجامعه آماری مورد مطالعه این پژوهش شامل کشورهای اسلامی و چندمذهبی (بخش کثیری از جمعیت مسلمان هستند) میباشد أکثردر این مقاله تحقیق به بررسی اثر رشد شاخص اقتصاد دانش بنیان بر رشد رژیم نهادی و اقتصادی (سهولت کسب و کار) بر کشورهای اسلامی (با استفاده از مدل پانل ور) پرداخته شد بجامعه آماری مورد مطالعه این پژوهش شامل کشورهای اسلامی و چندمذهبی (بخش کثیری از جمعیت مسلمان هستند) میباشد. بر اساس دسترس بودن اطلاعات کشورهای مورد مطالعه شامل؛ آذربایجان، ارودن، ازبکستان، اندونزی، ایران، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه، تونس، سودان، قرقیزستان، قزاقستان، لبنان، مصر، هند میباشد. قلمرو زمانی تحقیق در بازه 2009 الی 2019 میباشد. برای جمعآوری آمار و اطلاعات کمی مورد نیاز از جداول آماری و بانکهای اطلاعاتی جهانی و صندوق بین المللی پول و از مدل اقتصادی سنجی پانل خودرگرسیونی ساختاری استفاده شده است. با استفاده آزمون فیشر و آزمون هم انباشتگی جوهانسن ایستایی و روابط بلند مدت متغیرها مورد بررسی قرار گرفت نشان داده شد همه متغیرها در سطح صفر و بر اساس نتایج آماره اثر و حداکثر مقدار ویژه پنج رابطه بلند مدّت در سطح 0.95بین متغیرها وجود دارد. در ادامه با استفاده تحلیل شوکها و تجزیه واریانس نشان داده شد که رشد شاخص اقتصاد دانش بنیان بر رشد رژیم نهادی و اقتصادی (سهولت کسب و کار) بر کشورهای اسلامی تأثیر گذار میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1263 - تاثیر چرخه تجاری و کارائی عملیاتی چرخه تبدیل وجه نقد بر معیارهای ارزیابی عملکرد در بورس اوراق بهادار تهران
داود مصطفی زاده محسن حمیدیان فاطمه صرافیکی از مهمترین اهداف مدیران مالی به حداکثر رساندن سود سهامداران می باشد. مدیریت سرمایه در گردش با استفاده از ترکیب بهینه اقلام سرمایه در گردش، یعنی داراییها و بدهی های جاری، و کوتاه کردن دوره تبدیل وجه نقد که بیانگر دوره یا روزهای چرخه وجه نقد در مسیر تولید از طریق خرید أکثریکی از مهمترین اهداف مدیران مالی به حداکثر رساندن سود سهامداران می باشد. مدیریت سرمایه در گردش با استفاده از ترکیب بهینه اقلام سرمایه در گردش، یعنی داراییها و بدهی های جاری، و کوتاه کردن دوره تبدیل وجه نقد که بیانگر دوره یا روزهای چرخه وجه نقد در مسیر تولید از طریق خرید موجودی ها، فروش نسیه و تبدیل وجه نقد به حسابهای دریافتنی و وصول مطالبات در جهت تحقق اهداف از پیش تعیین شده کمک شایانی به مدیران مالی می نماید. هدف این پژوهش بررسی تاثیر چرخه تجاری و کارائی عملیاتی چرخه تبدیل وجه نقد بر معیارهای ارزیابی عملکرد در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. بنابراین نمونه ای شامل 120 شرکت از شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی 1392 تا 1397 انتخاب و با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره و داده های تابلویی با روش الگوی اثرات ثابت بررسی شد. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه بین چرخه تبدیل وجه نقد و چرخه تجاری با بازده حقوق صاحبان سهام مثبت و معنی دار و رابطه بین چرخه تبدیل وجه نقد و چرخه خالص تجاری با بازده دارایی ها و ارزش افزوده اقتصادی، منفی و معنی دار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1264 - شناسایی عوامل موثر بر ارتقا برند ملی در صنعت خودرو با رویکرد اقتصادی
سید شهاب موسوی محمود سمیعی نصر فرهاد حسین زاده لطفیهدف پژوهش حاضر این است که به شناسایی متغیرهای تاثیرگذار بر ارتقا برند ملی در صنعت خودرو با رویکرد اقتصادی با بهرهگیری از روش گرندد تئوری بپردازد. پژوهش حاضر به روش کیفی (تحلیل محتوای کیفی) و آنالیز دلفی فازی صورت گرفته است. در نهایت با بهرهگیری از تحلیل دلفی فازی عوام أکثرهدف پژوهش حاضر این است که به شناسایی متغیرهای تاثیرگذار بر ارتقا برند ملی در صنعت خودرو با رویکرد اقتصادی با بهرهگیری از روش گرندد تئوری بپردازد. پژوهش حاضر به روش کیفی (تحلیل محتوای کیفی) و آنالیز دلفی فازی صورت گرفته است. در نهایت با بهرهگیری از تحلیل دلفی فازی عوامل استخراج شده از مصاحبه با خبرگان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مدل نهایی کیفی طراحی گردید. براساس تجزیه و تحلیل دلفی فازی در بین مولفهها: انتخاب بهترین استراتژی انتقال تکنولوژی به صرفه و اقتصادی در جهت ارتقا برندسازی ملی در صنعت خودرو در راستای توسعه اقتصادی با عدد کریپس (917/0)، در نظر گرفتن عوامل کلیدی اقتصادی درکشور در جهت ارتقا برندسازی ملی در صنعت خودرو با عدد کریپس (903/0)، بیشترین میزان از نظر خبرگان در مجموع این مولفهها دارا میباشند. در نهایت 34 مولفه و 88 شاخص تأیید شده که در غالب عوامل علی یا پیش شرط، عوامل مداخلهگر، عوامل بسترساز، راهبردها و پیامدها شناسایی شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1265 - بررسی تاثیر فن آوری اطلاعات بر صنعت حمل و نقل در ایران
جمشید صالحی صدقیانی عباس علوی شاد مریم اخوان خرازیان یاسر سبحانی فرددر شروع هزاره سوم و نهادینه شدن ثبات در تغییر سازمانی، سازمان های بیشتری به این واقعیت پی می برند که منبع کلیدی کسب وکار، نه سرمایه و تجهیزات، بلکه دانش، اطلاعات وایده هاست. از طرفی آخرین پیشرفت های علمی و تکنولوژیک در زمینه ارتباطات، مخابرات، ماهواره فن آوری اطلاعات و. أکثردر شروع هزاره سوم و نهادینه شدن ثبات در تغییر سازمانی، سازمان های بیشتری به این واقعیت پی می برند که منبع کلیدی کسب وکار، نه سرمایه و تجهیزات، بلکه دانش، اطلاعات وایده هاست. از طرفی آخرین پیشرفت های علمی و تکنولوژیک در زمینه ارتباطات، مخابرات، ماهواره فن آوری اطلاعات و...جامعه حمل ونقل را به عنوان شریان های اصلی اقتصادی، فرهنگی، سیاسی واجتماعی به شکل نوینی متحول ساخته است. اما سازمان ها (بطور کلی) و صنعت حمل ونقل در ایران، کمتر از این تحول بهره جسته و تا حدودی به صورت سنتی باقی مانده اند. در این مقاله ضمن مطالعه موردی حمل ونقل جاده یی (گستره وسیع صنعت حمل ونقل در کشور)، تاثیرات فن آوری اطلاعات بر جنبه های گوناگون مدیریتی، فنی، مالی و انسانی سازمان های حمل و نقل، بر اساس استانداردهای موجود با یک نظر سنجی مورد بررسی قرار می گیرد و با توجه به بسط روز افزون فن¬آوری اطلاعات در زمینه سیستم های حمل ونقل هوشمند (ITS) مانند: فاصله سنجی و مکان یابی(GIS,GPS)، همچنین اهمیت ویژه سازمان های حمل ونقل در توسعه کشور، راهکارهای استراتژیکی در مقابله با ضعف ها و چالش های موجود، جهت تدوین و پیاده سازی آن ها بر مبنای تجربیات موفق سایر کشورهای پیشگام ارائه می شود.جنبه نوآورانه این تحقیق مشخص نمودن متغیرهای تأثیرپذیر از اجرای طرح جامع فنآوری اطلاعات (به طور خاص) در صنعت حمل و نقل با استفاده از نظر خبرگان و نیز زمینههای لازم جهت استقرار سیستمهای هوشمند در این صنعت است. این تحقیق به صورت پیمایشی انجام شده و روش گردآوری دادههای آن استفاده از پرسشنامه بوده است. سؤالات پرسشنامه همگی بسته بوده و با استفاده از طیف لیکرت طراحی شده است. این سؤالات باتوجه به 4 عامل تأثیرگذار بر صنعت حمل و نقل تنظیم گردیده است. متغیرهای پژوهش شامل، متغیر اقتصادی و مالی، متغیر مدیریتی، متغیر نیروی انسانی، متغیر فنی، و سیستمهای هوشمند است در این مقاله سعی بر بررسی متغیرهای تأثیرپذیر از اجرای طرح جامع فن آوری اطلاعات در سازمان حمل ونقل و پایانه های کشور از دیدگاه مدیران آگاه و کارشناسان خبره در بخش فن¬آوری اطلاعات سازمان های دست اندرکار حمل و نقل جاده ای است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1266 - بررسی رابطه سرمایه گذاری فیزیکی و رشد اقتصادی در ایران
مونا فرج الهی حمیدرضا کردلوییهدف این تحقیق بررسی رابطه سرمایه گذاری فیزیکی و رشد اقتصادی در ایران است. برای بررسی این موضوع، از داده های سری زمانی به دست آمده از مرکز آمار ایران، بانک مرکزی، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی استفاده شده است. متغیرهای مورد استفاده در تحقیق عبارت اند از: نرخ رشد تولی أکثرهدف این تحقیق بررسی رابطه سرمایه گذاری فیزیکی و رشد اقتصادی در ایران است. برای بررسی این موضوع، از داده های سری زمانی به دست آمده از مرکز آمار ایران، بانک مرکزی، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی استفاده شده است. متغیرهای مورد استفاده در تحقیق عبارت اند از: نرخ رشد تولید ناخالص داخلی( متغیر وابسته و بیانگر رشد اقتصادی) و نرخ ارز، نرخ تورم، سرمایه گذاری فیزیکی (متغیرهای مستقل). آزمون فرضیه ها نشان می دهد که متغیرهای نرخ ارز و تورم تاثیر منفی بر نرخ رشد اقتصادی دارند؛ اما متغیر سرمایه گذاری فیزیکی تاثیری هر چند اندک، اما مثبتی را بر رشد اقتصادی در بلندمدت بر جای می گذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1267 - بررسی رابطه بهرهوری و رشد اقتصادی در ایران
محمد صالحی فرد حمیدرضا کردلوییپژوهش حاضر به بررسی وجود ارتباط بین بهرهوری و رشد اقتصادی در ایران میپردازد. بدین منظور از دادههای سری زمانی استخراجشده از مرکز آمار ایران، بانک مرکزی، صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی بهره گرفته شده است. متغیرهای مورداستفاده در پژوهش عبارتاند از: نرخ رشد تولید نا أکثرپژوهش حاضر به بررسی وجود ارتباط بین بهرهوری و رشد اقتصادی در ایران میپردازد. بدین منظور از دادههای سری زمانی استخراجشده از مرکز آمار ایران، بانک مرکزی، صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی بهره گرفته شده است. متغیرهای مورداستفاده در پژوهش عبارتاند از: نرخ رشد تولید ناخالص داخلی (متغیر وابسته و نشاندهنده رشد اقتصادی) و نرخ ارز، نرخ تورم، بهرهوری نیروی کار (متغیرهای مستقل). پس از بررسی فرضیههای پژوهش مشخص شد که افزایش نرخ تورم تأثیر منفی و افزایش نرخ ارز و بهرهوری نیروی کار، تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1268 - تاثیر ادراک از ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت بر رضایت و ابقاء مشتری
یلدا رحمتی غفرانی نرگس دل افروز میترا شعبانیامروزه مشتریان راضی به عنوان یکی از الزامات بازاریابی موفق محسوب می شوند. مدیران شرکت ها می دانند که رضایت مشتریان نتایجی همچون نگرش مثبت به برند، تبلیغات شفاهی مثبت، وفاداری و ابقاء مشتریان را به دنبال دارد. افراد برای انتخاب سازمان تامین کننده نیازهایشان، معیارهای مخت أکثرامروزه مشتریان راضی به عنوان یکی از الزامات بازاریابی موفق محسوب می شوند. مدیران شرکت ها می دانند که رضایت مشتریان نتایجی همچون نگرش مثبت به برند، تبلیغات شفاهی مثبت، وفاداری و ابقاء مشتریان را به دنبال دارد. افراد برای انتخاب سازمان تامین کننده نیازهایشان، معیارهای مختلفی را مد نظر قرار می دهند. یکی از این معیارها می تواند مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها باشد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر مسئولیت اجتماعی شرکت در غالب 4 بعد مسئولیت خیرخواهانه، اخلاقی، قانونی و اقتصادی بر رضایت و ابقاء مشتریان است. برای این منظور داده ها از 384 نفر از مشتریان شرکت ایران خودرو در استان گیلان با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است.برای تحلیل داده ها از تکنیک معادلات ساختاری و نرم افزار PLS استفاده شده است. یافته ها حاکی از این است که از ابعاد مسئولیت اجتماعی، تاثیر ادراک از مسئولیت خیرخواهانه و قانونی بر ایجاد رضایت تایید شده است. و براساس داده ها، تاثیر ادراک از مسئولیت اخلاقی و اقتصادی بر رضایت مورد تایید قرار نگرفته است. همچنین بیشترین تاثیر مربوط به رابطه ادراک از مسئولیت خیرخواهانه بر رضایت مشتریان می باشد. به علاوه تاثیر رضایت بر ابقا مشتری نیز مورد تایید قرار گرفته است. این یافته ها به بازاریابان برای طراحی استراتژی های بازاریابی اجتماعی کمک میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1269 - بازارگرایی خرده فروشی و کسب رضایت اقتصادی و اجتماعی عوامل مرتبط
بهروز قاسمی مینا جمشیدی اوانکی سارا هژبریانهدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر بازارگرایی خرده فروشی بر کسب رضایت اقتصادی و اجتماعی عوامل مرتبط (با نگرش بر روابط کانال خرده فروشی) است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات از نوع تحقیق همبستگی است. در این مطالعه برای جمع آوری داده ها از روش تحقیق میدا أکثرهدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر بازارگرایی خرده فروشی بر کسب رضایت اقتصادی و اجتماعی عوامل مرتبط (با نگرش بر روابط کانال خرده فروشی) است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات از نوع تحقیق همبستگی است. در این مطالعه برای جمع آوری داده ها از روش تحقیق میدانی و به کارگیری پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری مدیران فروشگاه زنجیره یی رفاه در شهر تهران است. در این تحقیق، به دلیل محدود بودن حجم جامعه، حجم جامعه با حجم نمونه برابر است. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ و روایی آن توسط تعدادی از متخصصان جامعه آماری و استادان بازاریابی تایید شد است. پردازش داده ها از طریق نرم افزار اس پی اس اس انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از تاثیر مثبت بازارگرایی خرده فروش بر هوش بازار تامین کننده، هوش بازار تامین کننده بر عملکرد تامین کننده، بازارگرایی خرده فروش بر عملکرد تامین کننده، هوش بازار تامین کننده بر رضایت اقتصادی و اجتماعی خرده فروش، رضایت اقتصادی بر رضایت اجتماعی خرده فروش است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1270 - بررسی ارتباط بین ابعاد سرمایه فکری با عملکرد سازمانی از طریق روش تحلیل پوششی داده (مورد مطالعه: صنعت خودرو)
فاطمه صراف احسان مومنیسرمایه فکری نقش بسیار مهمی در عملکرد سازمان ها ایفا می کند. ویژگی متمایز این نقش باعث شده است موفقیت یا عدمموفقیت بسیاری از سازمان ها در گرو بهره برداری صحیح از آن قرار گیرد؛ درحالیکه در اغلب تحقیقات قبلی از مدل های رایج، مانند مدل پالیک، برای تعیین کارایی سرمایه فکری أکثرسرمایه فکری نقش بسیار مهمی در عملکرد سازمان ها ایفا می کند. ویژگی متمایز این نقش باعث شده است موفقیت یا عدمموفقیت بسیاری از سازمان ها در گرو بهره برداری صحیح از آن قرار گیرد؛ درحالیکه در اغلب تحقیقات قبلی از مدل های رایج، مانند مدل پالیک، برای تعیین کارایی سرمایه فکری استفاده شده است، تحقیق حاضر تلاشی نوین در جهت استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده بهجای مدل های آماری بهمنظور تعیین میزان کارایی سرمایه فکری است. در تحقیق حاضر ارتباط بین کارایی سرمایه فکری و عملکرد مالی شامل شاخص های ارزش افزوده و Q توبین بررسی میشود. نمونه آماری این تحقیق شامل 28 شرکت از صنعت خودروسازی است که از داده های مربوط به صنعت در بازه زمانی 1392- 1382 تشکیل شده است. بررسی و تحلیل داده های آماری با استفاده از نرم افزار Eviews نشان می دهد که کارایی ابعاد سرمایه فکری رابطه مثبت و معناداری با ارزش افزوده اقتصادی و شاخص Q توبین دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1271 - عوامل موثر در گرایش جوانان به موسیقی (مورد مطالعه: جوانان 17 تا 27 سال مناطق 1 و 3 شهر تهران)
زهرا قاسمی مرضیه عمو قلی میر آخوریمقاله حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در گرایش جوانان به موسیقی(مورد مطالعه:جوانان 17 تا27 سال مناطق 1 و 3 تهران)انجام شده است.جامعه آماری 172 ،832 نفر و حجم نمونه انتخابی 383 نفر به دست آمده است،که در نهایت برای حصول اطمینان بیشتر تعداد 400 نفر انتخاب شدند.در این پژوهش از أکثرمقاله حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در گرایش جوانان به موسیقی(مورد مطالعه:جوانان 17 تا27 سال مناطق 1 و 3 تهران)انجام شده است.جامعه آماری 172 ،832 نفر و حجم نمونه انتخابی 383 نفر به دست آمده است،که در نهایت برای حصول اطمینان بیشتر تعداد 400 نفر انتخاب شدند.در این پژوهش از روشهای اسنادی و پیمایشی استفاده گردید.در روش اسنادی با مراجعه به کتاب ها و مقالات مختلف اهداف مورد نظر محقق جمع اوری گردید و در روش پیمایش ،پس از بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه اطلاعات لازم جمع اوری گردید.3 سوال و 5 فرضیه در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته و نتایج به این شرح به دست امد:در بررسی سوالات از مطالعه اسنادی بهره گرفته و به تعریف موسیقی،شناخت موسیقی های رایج بین جوانان و ویژگیهای انها پرداخته شد.در روش پیمایش 5 فرضیه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج بدین شرح شد:بین سرمایه فرهنگی،سرمایه اجتماعی و بین سرمایه اقتصادی افراد که در نهایت سبک زندگی انان را تشکیل می دهند و همچنین متغیر سن و گرایش به موسیقی رابطه مستقیم وجود دارد و بین متغیر جنس و گرایش به موسیقی بر اساس نتایج حاصل از این پژو هش رابطه وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1272 - مدلسازی مولفه های اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی موثر بر میزان گرایش مهاجرت بانوان تهرانی به کشورهای مهاجرپذیر در سال 1389
فریده قرابی تبریزیاین پژوهش به بررسی عوامل اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی موثر برمیزان گرایش مهاجرت بانوان تهرانی به کشور های دیگر می پردازد. هدف این پژوهش شناخت عوامل تاثیر گذار بر میزان گرایش مهاجرت بانوان تهرانی به کشور های دیگر می باشد که با استعانت از نظریه های مرتبط مانند نظریه های سرمای أکثراین پژوهش به بررسی عوامل اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی موثر برمیزان گرایش مهاجرت بانوان تهرانی به کشور های دیگر می پردازد. هدف این پژوهش شناخت عوامل تاثیر گذار بر میزان گرایش مهاجرت بانوان تهرانی به کشور های دیگر می باشد که با استعانت از نظریه های مرتبط مانند نظریه های سرمایه انسانی،جاذبه و دافعه، جهانی شدن و فمنیسم مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با طرح پرسش هایی از قبیل اینکه آیا می توان اذعان داشت که گرایش بانوان تهرانی متاثر از عوامل اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی میباشد؟ ضریب تاثیر کدام یک از عوامل و شاخصها بیشتر است؟ تا چه اندازه مدل نظری محقق ساخته با واقعیت تجربی همسویی دارد؟ به تحلیل و تبین موضوع پرداخته است.روش تحقیق این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته مبتنی برطیف لیکرت است. نمونه مورد مطالعه 309 نفر از بانوان تهرانی هستند که با روش نمونه گیری خوشه ای و در نهایت با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شدهاند. اعتبار محتوایی ابزار سنجش با توجه بهCVR بدست آمده برای میزان گرایش 83/0است و سنجش روایی سازه ای با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و آماره KMO برابر 89/0بدست آمده که در سطح بالایی بوده و نشان از همبستگی گویه های مقیاس است. در این تحقیق به منظور برازش مدل از نرم افزار لیزرل استفاده شده است .رابطه بین متغیر های مستقل (امکان کاریابی، امنیت شغلی، تامین منزلت اجتماعی، شایسته سالاری، حقوق زنان، فضای اجتماعی مناسب، امکانات آموزشی،آزادی در عقیده، آزادی در نوع پوشش، تعلقات قومی) و متغیر وابسته (میزان گرایش زنان به کشور های مهاجر پذیر) معکوس و منفی می باشد.به عبارت دیگر با بهبود مولفه های اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی میزان گرایش به مهاجرت کمتر می شود اما در حال حاضر این موضوع تقویت نشده و منجر به مهاجرت آنها شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1273 - عوامل موثر درپای بندی دینی جوانان(مطالعه موردی دانشآموزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان گرمسار)
منیژه نویدنیا معصومه عابدینیمقاله حاضر بر اساس پژوهشی که با عنوان " بررسی عوامل موثر درمیزان پای بندی دینـی جوانـان (دانـش آمـوزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان گرمسار)" درسال تحصیلی 88-89 انجام شده تهیه شده است. دین یکـی ازقـدیمی ترین نهادهایی است که توجه جامعه شناسان رابه خود جلب کرده است، درجامعه ا أکثرمقاله حاضر بر اساس پژوهشی که با عنوان " بررسی عوامل موثر درمیزان پای بندی دینـی جوانـان (دانـش آمـوزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان گرمسار)" درسال تحصیلی 88-89 انجام شده تهیه شده است. دین یکـی ازقـدیمی ترین نهادهایی است که توجه جامعه شناسان رابه خود جلب کرده است، درجامعه ایران نیز به علت بافت مذهبی آن، دین ازجایگاه والایی برخورداراست، به این جهت مقاله با استفاده ازتئوری اینگلهارت و برگر به تحلیل عوامل موثر بر پای بندی دینی مبادرت نموده است. جهت انجام این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است و حجم نمونـه 270 نفر برآورد شد و ابزار جمع آوری اطلاعات را پرسشنامه محقق ساخته تشـکیل داده اسـت. متغیرهـای مسـتقل شامل تحصیلات والدین، شغل والدین،درآمد خانواده،ارتباط با اجتماع مذهبی بوده است. یافته های پـژوهش نشـان داد به غیراز متغیر شغل والدین، سایر متغیرها با پای بندی دینی رابطه معناداری را نشان می دهند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1274 - عوامل اجتماعی موثر بر گرایش زنان بر حفظ سلامت جسمانی
رزا کرم پور فرزانه گرجیدر پژوهش حاضر مساله ین است که در پرتو تحولات اجتماعی صورت گرفته در دهه های اخیر به ویژه در جوامع شهری چه رابطه ای بین عوامل اجتماعی وگرایش زنان برحفظ سلامت جسمانی وجود دارد. پس از بررسی ادبیات تجربی و نظری، روش توصیفی از نوع پیمایش یا زمینه یابی استفاده گردید. جامعه آما أکثردر پژوهش حاضر مساله ین است که در پرتو تحولات اجتماعی صورت گرفته در دهه های اخیر به ویژه در جوامع شهری چه رابطه ای بین عوامل اجتماعی وگرایش زنان برحفظ سلامت جسمانی وجود دارد. پس از بررسی ادبیات تجربی و نظری، روش توصیفی از نوع پیمایش یا زمینه یابی استفاده گردید. جامعه آماری این پژوهش شامل همه زنان عضو در باشگاههای چاقی در مناطق 22 گانه شهرداری تهران در زمستان 1391 بودند، که حدود 3000 نفر را شامل می شدند. با توجه به حجم جامعه، نمونه ها با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردید. به منظور تبیین نظری موضوع پژوهش از دیدگاههای کولی، مید، بلومر، بوردیو، گافمن، گیدنز، و... استفاده شده است. برای جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و پرسشنامه ای بهره گرفته شده است. پس از بررسی فرضیات پژوهش تاثیر هر یک از عوامل بر گرایش زنان به حفظ سلامت جسمانی مورد سنجش قرار گرفت. با توجه به یافته ها به غیر از متغیرهای زمینه ای و عوامل اقتصادی وجود رابطه بین دیگر فرضیات تایید شد. جهت بررسی ارتباط گرایش زنان به حفظ سلامت و عوامل فردی، گروه نخستین و ثانویه، تاثیر خود آینه سان، و عوامل اقتصادی از رگرسیون خطی چندگانه به روش همزمان استفاده شده است. با توجه به مدل رگرسیونی رابطه تمام متغیرها با متغیر وابسته مستقیم است به عبارتی افزایش در متغیرهای مستقل باعث افزایش در متغیر وابسته گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1275 - تاثیر سرمایهاجتماعی بر نحوه انتخاب منابعخبری
محمدرضا رسولی فاطمه ناظمی یگانهسرمایه اجتماعی دربرگیرندهی ارزشها و هنجارهای مشترک لازم برای رفتار اجتماعی است که در روابط شخصی افراد، در اعتمـاد آنان به یکدیگر و در حس مشترک مسئولیتهای مدنی منعکس شده است. امری که جامعه را چیزی بیشتر و فراتـر از جمـع افـراد میسازد.در حوزهی ارتباطات، انتخاب یک منبع خبر أکثرسرمایه اجتماعی دربرگیرندهی ارزشها و هنجارهای مشترک لازم برای رفتار اجتماعی است که در روابط شخصی افراد، در اعتمـاد آنان به یکدیگر و در حس مشترک مسئولیتهای مدنی منعکس شده است. امری که جامعه را چیزی بیشتر و فراتـر از جمـع افـراد میسازد.در حوزهی ارتباطات، انتخاب یک منبع خبری از سوی مردم در میان انبوهی از منابع که امروزه در دسترس افراد جامعه قرار گرفته است و چرایی آن، یکی از مسائل پیشروی دستاندرکاران خبر و خبررسانی است. بدیهی است که مجموعهای از مولفههای اجتماعی و انسانی بر مخاطب و شخصیت اجتماعی وی تاثیر میگذارد و این خود باعث تغییر نگرش فرد نسبت به یک منبع خبری و انتخاب آن در میان سایرین میشود. گمان میرود سرمایهاجتماعی یکی از این عوامل در شکلگیری نگرش افراد نسبت بـه منـابع خبری باشد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سرمایهاجتماعی بر نحـوه انتخـاب منـابعخبـری، بـا اسـتفاده از روش پیمایشی و نمونه گیری(تصادفی) خوشه ای چند مرحله ای انجام شده است. حجم نمونه این پژوهش نیز شامل386 نفر از افراد 15 سال به بالای ساکن در مناطق بیست ودوگانهی شهر تهران است. و نتـایج حـاکی از آن اسـت کـه، بـا افـزایش سـرمایهاجتمـاعی، سرمایهفرهنگی افراد بالا میرود و با کاهش آن سرمایهفرهنگی نیز پائین میآید و بالعکس، بین سرمایهاقتصـادی و سـرمایهاجتمـاعی همبستگی معناداری وجود ندارد در حالی که بین سرمایهفرهنگی و سرمایهاقتصادی رابطهای معنادار و مسـتقیم وجـود دارد بـه ایـن شکل که با افزایش هر یک از آنها بر میزان دیگری نیز افزوده میشود و بالعکس. همچنین میزان سرمایهاجتماعی بـر نحـوه انتخـاب منابعخبری موثر است ودرنتیجه میتوان ادعا نمود افرادی که از رسانههای خاصی استفاده میکنند از مقادیر بـالاتر یـا پـایینتـری از سرمایهاجتماعی برخوردار هستند و بررسی ها نشان می دهد که میانگین سرمایهاجتماعی استفادهکنندگان از روزنامه برای کسب اخبار به طرز معناداری بیش از استفادهکنندگان از ماهواره است. اما در مورد سـایر منـابعخبـری تفـاوتی از نظـر میـزان سـرمایهاجتمـاعی استفادهکنندگان مشاهده نشد. نتایج حاکی از آن است که تفاوت معناداری در سرمایهفرهنگی استفادهکنندگان از منابع خبـری وجـود دارد و همبستگی بین سرمایهفرهنگی و استفاده از روزنامه، سایتهای اینترنتی و ایمیل مستقیم بوده است. به عبارت بهتـر بـا افـزایش میزان سرمایهفرهنگی میزان استفاده از این منـابع خبـری نیـز افـزایش مـییابـد و بـالعکس. همچنـین میـزان برخـورداری افـراد از سرمایهاقتصادی بر حسب استفاده آنان از منابع مختلف خبری به طرز معناداری متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1276 - مدلهای ترکیبی سرمایه اقتصادی و فرهنگی در تبیین انواع فعالیتهای فراغتی(مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه تهران)
افسانه ادریسی احسان رحمانی خلیلی سیده نرگس حسینی امینجایگاه اجتماعی هر کنشگر متأثر از انواع سرمایههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. تفـاوت در سـرمایه هـای افراد، سلیقهها و ترجیحات متفاوتی در نحوه گذران اوقات فراغت ایجاد می کند و گذران مناسب اوقات فراغـت در شکلگیری شخصیت جوانان نقش مهم و مؤثری ایفا میکند. در مقاله حاضـر، أکثرجایگاه اجتماعی هر کنشگر متأثر از انواع سرمایههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. تفـاوت در سـرمایه هـای افراد، سلیقهها و ترجیحات متفاوتی در نحوه گذران اوقات فراغت ایجاد می کند و گذران مناسب اوقات فراغـت در شکلگیری شخصیت جوانان نقش مهم و مؤثری ایفا میکند. در مقاله حاضـر، هـدف، شناسـایی رابطـه شـیوه هـای گذران اوقات فراغت با سرمایه اقتصادی و فرهنگی خانواده های دانشجویان است. رویکرد مقالـه توصـیفی- علـی است که به دنبال توصیف و شناسایی رابطه و همبستگی بین انواع اوقات فراغت با سرمایه فرهنگـی و اقتصـادی در بین دانشجویان دانشگاه تهران می باشد. روش تحقیق پیمایشی است و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشـگاه تهران در سال 89 میباشد. محاسبه حجم نمونه با استفاده از فرمولکـوکران 400 نفـر انتخـاب گردیـد. روش نمونـه گیری طبقهبندی نامتناسب و تصادفی ساده بوده استکه دانشکده های دانشگاه تهران به عنوان طبقـه در نظـر گرفتـه شد و سهم هر دانشکده در نمونه، نامتناسب با سهم آن در جامعه آماری است. شیوه های گذران اوقـات فراغـت بـه پنج گروه تقسیم گردید که عبارتند از: فراغت فکری، فراغت تعاملی-ارتباطی، فراغت تفریحی - سـرگرمی، فراغـت آموزشی- هنری و فراغت جسمانی. نتایج به دست آمده حاکی از آن است سرمایه اقتصادی و سـرمایه فرهنگـی بـر فعالیتهای فراغتی موثرند ولی ترکیب این سرمایه ها در تبیین انواع فعالیتهای فراغتی متفاوت از یکدیگر است به گونه ای که فعالیتهای فراغت فکری، فراغت آموزشی - هنری، فراغت تعاملی – ارتباطی از یک الگو و فراغت جسمانی و فراغت تفریحی– سرگرمی از الگوی دیگری تبعیت می کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1277 - عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر در بروزخشونت در پسران (مطالعه ی موردی پسران 25-20 ساله منطقه 15 شهر تهران در سال 1391)
ساسان ودیعه نرگس السادات باشتنیانسان موجودی اجتماعی است و زندگی در جامعه علاوه بر مزایا و امتیازاتی که برای وی به ارمغان آورده است ، مسائل و مشکلاتی را نیز به همراه آورده است. یکی از مسائل اجتماعی در ایران که در این پژوهش به آن پرداخته شده است، مسئله خشونت در میان جوانان است. هدف این پژوهش شناخت علل أکثرانسان موجودی اجتماعی است و زندگی در جامعه علاوه بر مزایا و امتیازاتی که برای وی به ارمغان آورده است ، مسائل و مشکلاتی را نیز به همراه آورده است. یکی از مسائل اجتماعی در ایران که در این پژوهش به آن پرداخته شده است، مسئله خشونت در میان جوانان است. هدف این پژوهش شناخت علل اجتماعی و فرهنگی بروز خشونت در جوانان است که جهت مطالعه آسانتر به مطالعه ی موردی پسران 25-20 ساله ی منطقه ی 15 شهر تهران پرداخته شد. در این پژوهش به دلیل گستردگی موضوع سعی شده است تا از نظریات مختلفی مانند نظریه ی اگینز،نظریه انتقال فرهنگی ساترلند، یادگیری اجتماعی باندورا، نظریه آنومی و ساختار خانواده گود و نظریه ناکامی- پرخاشگری و نیز کنش اجتماعی پارسونز به صورت تلفیقی استفاده گردد. روش به کار برده شده در پژوهش حاضر، روش پیمایشی با تکنیک پرسشنامه می باشد که در پاسخ به سوالات به این نتایج دست یافته شد: میان وضعیت تحصیلی و بروز خشونت در جوانان ارتباط مستقیم و مثبت و بالایی وجود دارد. میان پایگاه اجتماعی- اقتصادی خانواده و بروز خشونت در جوانان رابطه معکوس و معنادار وجود دارد. میان مصرف موادمخدر و خشونت ارتباط معناداری دیده نشد و این فرضیه به اثبات نرسید. در سوال چهارم به رابطه معناداری میان از هم گسیختگی خانواده وخشونت دست یافته شد و در سوال اخر نیز به ارتباط معنادار میان برنامه های خشن رسانه ها و بروز خشونت رسیدیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1278 - رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی با سود تقسیمی هر سهم و قیمت سهام درشرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار
یحیی حساس یگانه مرتضی دلخوشکانون توجه ارزش افزودة اقتصادی به عنوان یکی از معیارهای اندازهگیری عملکرد ، بر موضوعاتی مانند هزینة سرمایه و ارزش ایجاد شده برای سهامداران قرار دارد . از مبانی اساسی در مفهوم ارزش افزوده اقتصادی این است که مدیران ، مسئول ایجاد ارزش و حداکثر کردن ثروت سهامداران هستند . أکثرکانون توجه ارزش افزودة اقتصادی به عنوان یکی از معیارهای اندازهگیری عملکرد ، بر موضوعاتی مانند هزینة سرمایه و ارزش ایجاد شده برای سهامداران قرار دارد . از مبانی اساسی در مفهوم ارزش افزوده اقتصادی این است که مدیران ، مسئول ایجاد ارزش و حداکثر کردن ثروت سهامداران هستند . لذا میتوان از ارزش افزوده اقتصادی بعنوان معیاری برای اندازه گیری درجه تعهد و کارایی مدیران استفاده نمود و در واقع الگوی ارزش افزوده اقتصادی قادر است این پاسخ را به سهامداران بدهد که مدیریت تا چه اندازه در افزایش ثروت آنها دخیل بوده است . از آنجایی که می توان با معیار ارزش افزوده اقتصادی سود اقتصادی شرکت را به نحو درستی اندازه گیری کرد ، بنابراین میتواند معیار مناسبی برای سنجش کارایی عملیاتی شرکت محسوب شود و آثار تصمیمات مدیریت بر قیمت سهام و سود تقسیمی شرکتها را با آن برآورد کرد . بنابراین ، در این تحقیق رابطه سود نقدی و قیمت سهام با ارزش افزوده اقتصادی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار طی سالهای 1379 الی 1383 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که بین ارزش افزودة اقتصادی و سود تقسیمی هر سهم هیچگونه رابطة معنیداری وجود ندارد ، اما بین ارزش افزودة اقتصادی و قیمت سهام رابطة معنیداری مشاهده شده است . در نتیجه ارزش افزودة اقتصادی میتواند برآورد کننده بهتری برای قیمت سهام باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1279 - رفتار شناسی بازار سرمایه در مقابل تغییرات رشد اقتصادی(مطالعه موردی – شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)
سید یوسف احدی سرکانیدر این مطالعه روابط بین شاخص های معرف رفتار شرکت ها ی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان واحدهای فعال در بازار سرمایه کشور و نوسانات رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این بررسی شفاف نمودن ارتباط علی (از نوع گرانجری) و معنی دار بودن روابط بین شاخ أکثردر این مطالعه روابط بین شاخص های معرف رفتار شرکت ها ی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان واحدهای فعال در بازار سرمایه کشور و نوسانات رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این بررسی شفاف نمودن ارتباط علی (از نوع گرانجری) و معنی دار بودن روابط بین شاخص های رفتاری مبتنی بر قیمت سهام با تغییرات رشد اقتصادی از یک سو و همچنین شناسایی همین روابط بین شاخص های مبتنی بر توسعه بازار سرمایه و رشد اقتصادی از سوی دیگر و به منظور بکارگیری نتایج در سیاستگذاری ها و تصمیمات مرتبط با بازار سرمایه می باشد. تبیین روابط در این تحقیق با استفاده از آزمون علیت گرانجر و مدل های رگرسیون استخراج شده از تابع تولید کاب- داگلاس و با استفاده از داده های مربوط به 103 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران برای یک دوره 10 ساله (1383-1374) صورت پذیرفته است. کلیه شرکت های مورد بررسی قبل از سال 1372 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده و سال مالی آنها منتهی به پایان اسفند ماه می باشد. خلاصه یافته های حاصل از این تحقیق بر وجود رابطه علی (گرانجری) از سمت شاخص های معرف رفتار شرکت ها به سمت تغییرات رشد اقتصادی تاکید دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1280 - تأثیر ارزش افزوده اقتصادی به عنوان شاخص ارزیابی عملکرد بر پاداش هیأت مدیره
احمد احمد پور امیر رسائیانارزیابی عملکرد شرکتها معیار با اهمیتی در اختصاص پاداش به مدیران میباشد. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطۀ ارزش افزوده اقتصادی بهعنوان یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی عملکرد با پاداش هیأت مدیره در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. در راستای این هد أکثرارزیابی عملکرد شرکتها معیار با اهمیتی در اختصاص پاداش به مدیران میباشد. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطۀ ارزش افزوده اقتصادی بهعنوان یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی عملکرد با پاداش هیأت مدیره در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. در راستای این هدف، شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شدند و پاداشهای هیأت مدیره ارائه شده در صورتهای مالی این شرکتها در سالهای مورد نظر بهعنوان متغیر وابسته استخراج گردید. متغیر ارزش افزوده اقتصادی مربوط به شرکتهای مذکور در سالهای مورد نظر نیز بهعنوان متغیر مستقل استخراج گردیدند. بهمنظور آزمون فرضیهها از تکنیک آماری رگرسیون ساده بهره گرفته شد. آزمون معنیدار بودن فرضیهها با استفاده از آمارههای t وF صورت گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیهها بیانگر عدم وجود رابطه معنیدار بین ارزش افزوده اقتصادی بهعنوان معیارارزیابی عملکرد شرکتها و پاداش هیأت مدیره در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1281 - عوامل اقتصادی و حسابداری موثر بر قیمت سهام
حمید رضا وکیلی فرد اله کرم صالحیاین مقاله به بررسی رابطه بین متغیرهای اقتصادی و حسابداری موثر بر قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1382 تا 1386پرداخته است و از مدل ال ـ تمیمی (2007) برای مشخص کردن متغیرهای اثر گذار بعد از آزمون همخطی میان متغیرهای مستقل استفاده کرده است. برای آزمون فرضیه أکثراین مقاله به بررسی رابطه بین متغیرهای اقتصادی و حسابداری موثر بر قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1382 تا 1386پرداخته است و از مدل ال ـ تمیمی (2007) برای مشخص کردن متغیرهای اثر گذار بعد از آزمون همخطی میان متغیرهای مستقل استفاده کرده است. برای آزمون فرضیه ها از مدل رگرسیون چند متغیره استفاده شد و معنی دار بودن ضرایب مدل در سطح معنی داری 5% بررسی شده است. متغیر های مستقل اقتصادی پژوهش شامل تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، حجم نقدینگی و متغیر های مستقل حسابداری شامل سود هرسهم، نرخ بازده سرمایه گذاری و جریان وجوه نقد عملیاتی است. متغیر وابسته قیمت سهم می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که متغیر های تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، حجم نقدینگی، سود هرسهم، نرخ بازده سرمایه گذاری و جریان وجوه نقد عملیاتی با قیمت سهام رابطه معنی داری دارند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1282 - آیا ارزش افزوده اقتصادی جایگزین مناسبی برای سود می باشد؟
بیتا مشایخی سید احمد طالبیامروزه گزارشگری مالی به دلیل پایین بودن کیفیت و مرتبط نبودن با محیط اطلاعاتی امروزی ، مورد انتقاد قرار گرفته است . این موضوع باعث شده است معیارهای سنتی مانند سود و جریانات نقدی موردبازبینی قرار گیرند . یکی از معیارهایی که اخیراً به عنوان جایگزین سود و جریانات نقدی به عن أکثرامروزه گزارشگری مالی به دلیل پایین بودن کیفیت و مرتبط نبودن با محیط اطلاعاتی امروزی ، مورد انتقاد قرار گرفته است . این موضوع باعث شده است معیارهای سنتی مانند سود و جریانات نقدی موردبازبینی قرار گیرند . یکی از معیارهایی که اخیراً به عنوان جایگزین سود و جریانات نقدی به عنوان نماینده های معیارهای سنتی ، مورد توجه شرکتها ، محیط های دانشگاهی و سیاست گذاران حسابداری قرار گرفته است ، ارزش افزوده اقتصادی می باشد . در این تحقیق ، سعی شده است شواهدی گردآوری شود که برای شرکتها، سرمایه گذاران و سیاستگذارانی که درصدد جایگزینی ارزش افزوده اقتصادی و سود باقیمانده با دو معیار عملکرد سود و وجوه نقد حاصل از عملیات هستند ، مفید باشد . بر مبنای نتایج حاصله از آزمون محتوای نسبی اطلاعاتی شواهدی مبنی بر برتری ارزش افزوده اقتصادی و سود باقیمانده نسبت به سود و وجوه نقد حاصل از عملیات بدست نیامد . بلکه ، نتایج حاصل از این آزمون بیانگراین مطلب بود که محتوای نسبی اطلاعاتی چهار متغییر یکسان می باشد . همچنین ، نتایج حاصل از آزمون محتوای فزاینده اطلاعاتی بیانگر این مطلب بود که اجزاء خاص سود باقیمانده و ارزش افزوده اقتصادی محتوای فراینده اطلاعاتی بسیار ناچیزی نسبت به اجزاء خاص سود فراهم می آورند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1283 - مقایسه توانایی تبیین ارزش بازار شرکت با استفاده از دو متغیر سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات و ارزش افزوده اقتصادی
حسین اعتمادی زهرا فتحیهدف اصلی شرکتها به حداکثر رساندن ثروت سهامداران است. امروزه سرمایه¬گذاران، اعتباردهندگان و مدیران در جستجوی شاخصی به¬موقع و قابل اتکا برای اندازه¬گیری ثروت سهامداران هستند. یکی از عوامل مؤثر بر این امر نحوه عملکرد شرکتها است. ارزیابی عملکرد بنگاه¬های ا أکثرهدف اصلی شرکتها به حداکثر رساندن ثروت سهامداران است. امروزه سرمایه¬گذاران، اعتباردهندگان و مدیران در جستجوی شاخصی به¬موقع و قابل اتکا برای اندازه¬گیری ثروت سهامداران هستند. یکی از عوامل مؤثر بر این امر نحوه عملکرد شرکتها است. ارزیابی عملکرد بنگاه¬های اقتصادی بهمنظور اطمینان از تخصیص بهینه منابع محدود امری مهم و حیاتی بهشمار می¬آید و در صورتی که از معیار¬های مناسب برای اندازهگیری عملکرد و ارزش سهام شرکت استفاده نشود، ارزش شرکت به سمت ارزش واقعی آن سوق پیدا نمی¬کند و تخصیص سرمایه به درستی صورت نمی¬گیرد. بدین¬منظور در این پژوهش به مقایسه قدرت توضیحدهندگی ارزش بازار شرکت 2 معیار ارزیابی عملکرد(ارزش افزوده اقتصادی و سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات) در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. بهمنظور بررسی واکنش بازار به این 2 معیار، 51 شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از طریق مدلهای رگرسیونی و آماره Z ونگ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که ارزش افزوده اقتصادی و سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات اغلب توان تبیین و قدرت توضیحدهندگی یکسان ارزش بازار شرکت را دارند. نتایج گویای اینست که در صنعت خودرو، محصولات دارویی و محصولات شیمیایی سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات در مقایسه با ارزش افزوده اقتصادی توان تبیین و توضیحدهندگی بیشتر ارزش بازار شرکت را دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1284 - رابطه ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی پالایششده با بازده سهام
غلامحسین مهدوی کمال گویندهارزیابی عملکرد فعالیتی است که به سهامداران جهت تصمیمگیری به منظور سرمایهگذاری بهینه کمک میکند . به نظر پلند (2002) هیچ یک از معیارهای سنتی ارزیابی عملکرد از قبیل سود ، سود هر سهم و رشد سود نمیتواند با کل بازده ایجاد شده برای سهامداران همبستگی داشته باشد . از معیارها أکثرارزیابی عملکرد فعالیتی است که به سهامداران جهت تصمیمگیری به منظور سرمایهگذاری بهینه کمک میکند . به نظر پلند (2002) هیچ یک از معیارهای سنتی ارزیابی عملکرد از قبیل سود ، سود هر سهم و رشد سود نمیتواند با کل بازده ایجاد شده برای سهامداران همبستگی داشته باشد . از معیارهای دیگر ارزیابی عملکرد که ممکن است با بازده ایجاد شده برای سهامداران همبستگی داشته باشد ، ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده است . براین اساس، هدف اصلی این مقاله ، بررسی رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده با بازده سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است . در این راستا ، با استفاده از دادههای ترکیبی ، شرکت و سال ، 71 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در خلال 10 سال مورد آزمون قرار گرفته است . فرضیههای پژوهش از طریق محاسبه ضریب همبستگی پیرسون آزمون شده است . نتایج پژوهش نشان میدهد که بین ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده با بازده سهام رابطه معنیدار وجود ندارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1285 - رابطه ی نوع و حجم تأمین مالی با عملکرد عملیاتی
مهدی مراد زاده فرد یداله نوری فرد سعیده علیپورراهکار تأمین مالی، یکی از اصلی ترین حوزه های تصمیم گیری مدیریت مالی شرکت ها در راستای افزایش ثروت سهامداران به شمار می رود. برای سنجش میزان دستیابی به این هدف، شاخص¬های عملکرد مورد ارزیابی قرار می گیرد. از این رو، تحقیق حاضر به بررسی تأمین مالی، انواع وحجم آن بر معی أکثرراهکار تأمین مالی، یکی از اصلی ترین حوزه های تصمیم گیری مدیریت مالی شرکت ها در راستای افزایش ثروت سهامداران به شمار می رود. برای سنجش میزان دستیابی به این هدف، شاخص¬های عملکرد مورد ارزیابی قرار می گیرد. از این رو، تحقیق حاضر به بررسی تأمین مالی، انواع وحجم آن بر معیارهای ارزیابی عملکرد Q توبین، ارزش افزوده بازار، ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده شرکت ها می پردازد. با مطالعه دقیق ادبیات، چهار فرضیه طراحی و نمونه آماری شامل 62 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای یک دوره پنج ساله 1388- 1384 انتخاب شده است. به منظور آزمون فرضیه ها از تحلیل رگرسیون وضریب همبستگی پیرسون استفاده شد که نتایج حاصل از این آزمون ها نشان می دهد که بین حجم تأمین مالی و نسبت Q توبین و ارزش افزوده بازار رابطه معناداری وجود دارد همچنین تأمین مالی از طریق انتشار سهام، با نسبت Q توبین، ارزش افزوده بازار و ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده رابطه معنادار دارند. از سوی دیگر تأمین مالی از طریق بدهی و تأمین مالی خارج از ترازنامه به ترتیب با ارزش افزوده بازار و نسبت Q توبین رابطه معناداردارند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1286 - بررسی رابطه ی سطح افشاء و بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
زهرا لشگری شیرزاد نادریاهمیت و میزان اتکا پذیری اطلاعات مالی برای تصمیمگیری گروههای ذینفع در دنیای امروزی برای همگان روشن است. نکتة حائز اهمیت این است که نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان از صورتهای مالی متفاوت است. ارائه اطلاعات از طریق افشای مناسب در صورتهای مالی تا جایی که امکان پیش بینی ر أکثراهمیت و میزان اتکا پذیری اطلاعات مالی برای تصمیمگیری گروههای ذینفع در دنیای امروزی برای همگان روشن است. نکتة حائز اهمیت این است که نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان از صورتهای مالی متفاوت است. ارائه اطلاعات از طریق افشای مناسب در صورتهای مالی تا جایی که امکان پیش بینی روند سود، تداوم سوددهی، عملکرد مدیریت و غیره را فرآهم آورد، در فرآیند تصمیم گیری استفاده کنندگان سودمند واقع خواهد شد. در این پژوهش رابطه بین سطح افشاء و بازده سهام مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق تهران تشکیل شده است که تعداد آنها تا پایان سال 1381، 439 شرکت بوده است و جمعیت نمونه شامل 104 شرکت به روش نمونهگیری تصادفی طبقه بندی شده از بین جامعه آماری انتخاب شده است. این پژوهش شامل یک سؤال و یک فرضیه است. برای محاسبه متغیرهای فرضیه از اطلاعات موجود در سازمان بورس اوراق بهادار تهران استفاده شد و برای آزمون فرضیه از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. با توجه به داده های بدست آمده به سوال پژوهش پاسخ داده شده و با آزمون فرضیه در سطح اطمینان 95% این نتیجه حاصل شد که بین سطح افشاء و بازده سهام رابطه معنیداری وجود ندارد. واژههای کلیدی: سطح افشاء ، بازده سهام ، اندازه گیری سطح افشاء، شاخص جنسن، تصمیم گیری های اقتصادی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1287 - رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده ، سود قبل از کسر بهره و مالیات و جریان نقدی فعالیتهای عملیاتی با ارزش بازار سهام شرکتهای صنایع مواد غذایی پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار تهران
رویا دارابی ابراهیم اسفندیارییکی از جدیدترین معیارهای ارزیابی عملکرد شرکتها، معیار ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده است. بر اساس این معیار ، ارزش شرکت به دو عامل بستگی دارد: بازده سرمایه و هزینه سرمایه بکار گرفته شده شرکت. بنابراین، تفاوت بین ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده و سایر معیارهای ارزیابی عملکر أکثریکی از جدیدترین معیارهای ارزیابی عملکرد شرکتها، معیار ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده است. بر اساس این معیار ، ارزش شرکت به دو عامل بستگی دارد: بازده سرمایه و هزینه سرمایه بکار گرفته شده شرکت. بنابراین، تفاوت بین ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده و سایر معیارهای ارزیابی عملکرد در این است که تلاش می شود تا هزینه کلیه منابع تأمین مالی در نظر گرفته شود. هدف از این پژوهش بررسی میزان همبستگی ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده با ارزش بازار سهام شرکتها و مقایسه آن با میزان همبستگی دو شاخص مهم دیگر حسابداری یعنی سود قبل از بهره و مالیات و جریان نقدی فعالیتهای عملیاتی با ارزش بازار سهام شرکتها است.به عبارت دیگر، آیا ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده نسبت به دو شاخص دیگر قادر به توصیف بهتر ارزش بازار سهام شرکتها است؟ به منظور پاسخگویی به این سوال ، شرکتهای صنایع مواد غذایی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در نظر گرفته شد و آزمونهای آماری لازم به اجرا درآمد. نتایج پژوهش بیانگر این است که در سطح اطمینان 95% می توان ادعا کرد که ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده و جریانهای نقدی عملیاتی همبستگی یکسانی را با ارزش بازار نشان می دهند. این در حالی است که سود قبل از بهره و مالیات نسبت به دو معیار دیگر همبستگی بیشتری با ارزش بازار سهام دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1288 - بررسی کارایی شاخص های کلان اقتصادی در الگوهای پیش بینی بحران مالی در محیط اقتصادی ایران (الگوهای مورد مطالعه : تافلرو دیکن
زهرا پورزمانی آزیتا جهانشاد وجیهه رحمتیالگوهای پیش بینی ورشکستگی یا بحران های مالی در مطالعات و مقالات موجود در حوزه های حسابداری و اعتباری مدیریت بسیار مورد بحث واقع شده است و مطالعات فراوانی در رابطه با روش تجربی موثرتر برای پیش بینی ورشکستگی انجام شده است . سیستمهای هشداردهنده بسیاری مانند الگوهای آلتمن ( أکثرالگوهای پیش بینی ورشکستگی یا بحران های مالی در مطالعات و مقالات موجود در حوزه های حسابداری و اعتباری مدیریت بسیار مورد بحث واقع شده است و مطالعات فراوانی در رابطه با روش تجربی موثرتر برای پیش بینی ورشکستگی انجام شده است . سیستمهای هشداردهنده بسیاری مانند الگوهای آلتمن (1968) و اوهلسون (1980) با استفاده از نسبتهای مالی تدوین شده است که به شناسایی شرکتهای درگیر مشکلات مالی کمک می کنند . اما مطالعات انجام شده مبین این واقعیت است که سایر منابع اطلاعاتی از جمله شاخصهای اقتصادی نیز می تواند برای تشریح اضطرار مالی سودمند باشد . هدف از این مطالعه تعیین و تبیین این واقعیت است که آیا الگویی که علاوه بر نسبت های مالی ، متغیرهای اقتصادی را نیز شامل می شود نسبت به الگویی که صرفا دارای نسبتهای مالی است ، توانایی بیشتری برای پیش بینی بحران مالی دارد . در این راستا توانایی پیش بینی دو الگوی پیش بینی بحران مالی تافلرودیکن در مقایسه با الگوهای توسعه یافته مذکور با استفاده از شاخصهای اقتصادی مورد آزمون قرار گرفت . در پژوهش حاضر از نمونه ای مشتمل بر 30 شرکت ورشکسته و 30 شرکت موفق انتخاب شده از شرکتهای تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1376-1385 استفاده شده است . مبنای انتخاب شرکتهای ورشکسته ماده 141 قانون تجارت و شرکتهای موفق کیو توبین ساده می باشد . برای آزمون توانایی پیش بینی بحران مالی الگوها ، از روش آماری لوجیت استفاده گردید . نتایج آزمون نشان می دهد که تنها الگوی سنتی تافلردارای توانایی پیش بینی بحران مالی است درحالیکه الگوهای توسعه یافته تافلرو دیکن با استفاده از شاخصهای اقتصادی ، توانایی پیش بینی بحران مالی را ندارند . بنابراین بطور کلی می توان نتیجه گرفت متغیرهای اقتصادی اضافه شده به الگوهای اصلی موجب ارتقای کارایی این الگوها نمی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1289 - پیش بینی وضعیت مالی و اقتصادی شرکت ها با استفاده از نسبت های مالی مبتنی بر سودآوری، جریان های نقدی و رشد
زهرا پورزمانی آزیتا جهانشاد شهرام عین قلاییدر شرایط متغیر اقتصادی و نوسانات شدید در محیط فعالیت تجاری که ذینفعان را با عدم اطمینان عمده و احتمالات متعددی مواجه نموده است، وجود الگوهایی برای پیشبینی عملکرد مالی و اقتصادی شرکتها که با شاخصهای مهم از قبیل سودآوری، جریانهای نقدی و رشد در ارتباط باشد، از اهمیت ب أکثردر شرایط متغیر اقتصادی و نوسانات شدید در محیط فعالیت تجاری که ذینفعان را با عدم اطمینان عمده و احتمالات متعددی مواجه نموده است، وجود الگوهایی برای پیشبینی عملکرد مالی و اقتصادی شرکتها که با شاخصهای مهم از قبیل سودآوری، جریانهای نقدی و رشد در ارتباط باشد، از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این راستا از اواخر قرن اخیر مطالعات گسترده در زمینه مالی و حسابداری، یک رویکرد توصیفی مبتنی بر تجزیه و تحلیل نسبت های مالی را فراهم نموده است، رویکرد مذکور از دو بعد بنیادی مورد رسیدگی قرار گرفته که از یک بعد سودآوری و از بعد دیگر وضعیت مالی را مورد بررسی قرار می دهد و به واسطه این رویکردها و با استفاده از 11 نسبت مالی توانایی نسبتهای مالی را در پیش بینی بحران های مالی آتی مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار می دهد. در تحقیق حاضر تلاش میشود وضعیت مالی و اقتصادی شرکتها با استفاده از نسبتهای شاخص سودآوری، جریانهای نقدی و رشد پیشبینی شود، از اینرو هدف این پژوهش توسعه و آزمون عملکرد مالی و رویکرد ارزیابی ریسک است و به منظور طبقه بندی شرکتها به دو گروه موفق و ناموفق، فرضیه تحقیق برای دو گروه شرکتهای ورشکسته طبق ماده 141 قانون تجارت و شرکتهای خذف شده از بورس طبق تصمیم هیات پذیرش بورس با استفاده از تحلیل آماری لاجیت مورد آزمون قرار گرفت، نتایج تحقیق نشان می دهد نسبتهای مالی در هر دو گروه نمونه گیری، توانایی طبقه بندی شرکتها به دو گروه موفق و ناموفق را دارند اما دقت مدل تدوین شده بر اساس شرکتهای ورشکسته طبق ماده 141 قانون تجارت نسبت به شرکتهای حذف شده از بورس اوراق بهادار بالاتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1290 - مقایسه قدرت توضیحی ارزش افزوده اقتصادی و سرمایه فکری در تعیین قیمت بازار
سعید جبارزاده کنگرلوئی علیرضا بشیریهدف این پژوهش مقایسه قدرت توضیحی ارزش افزوده اقتصادی و سرمایه فکری در تعیین ارزش شرکت- های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور، 70 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1382 تا 1389 مورد بررسی قرار گرفته است. برای اندازه گیری سرمای أکثرهدف این پژوهش مقایسه قدرت توضیحی ارزش افزوده اقتصادی و سرمایه فکری در تعیین ارزش شرکت- های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور، 70 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1382 تا 1389 مورد بررسی قرار گرفته است. برای اندازه گیری سرمایه فکری از مدل پالیک (2000) و برای ارزشیابی ارزش افزوده اقتصادی از مدل استوارت (1991) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که ارزش افزوده اقتصادی قدرت توضیح دهندگی بالایی دارد. این نتایج نشان میدهد که بر خلاف اکثر جوامع ، به سرمایههای مالی و فیزیکی در تعیین ارزش شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران بهای بیشتری داده میشود و نقش سرمایه فکری در تعیین ارزش شرکت جایگاه واقعی خود را بدست نیاورده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1291 - تأثیر کیفیت حسابرسی بر ارزشافزوده شرکتها با تأکید بر نقش میانجی مسئولیت اجتماعی The Effect of Auditing Quality on Companies' Value Added with Emphasis on the Mediating Role of Social Responsibility
نویدرضا نمازی حسن اسماعیل پورانجام حسابرسی با کیفیت، از اهمیت بالایی برخوردار است. کیفیت حسابرسی از موضوعات مهم و مطرح در حسابرسی است که قوانین، استانداردها، مؤسسات حسابرسی و پژوهشگران دانشگاهی به دنبال تعیین شاخصهای آن هستند. این امر بر ارزش بازار شرکتها تأثیر دارد و به اندازهای مهم است که افز أکثرانجام حسابرسی با کیفیت، از اهمیت بالایی برخوردار است. کیفیت حسابرسی از موضوعات مهم و مطرح در حسابرسی است که قوانین، استانداردها، مؤسسات حسابرسی و پژوهشگران دانشگاهی به دنبال تعیین شاخصهای آن هستند. این امر بر ارزش بازار شرکتها تأثیر دارد و به اندازهای مهم است که افزون بر حسابرسان و پژوهشگران، استفادهکنندگان از صورتهای مالی حسابرسیشده را نیز، برای اعتماد بیشتر به گزارشها، به کنکاش در مورد آن وا میدارد. مسئولیت اجتماعی بر ارزشآفرینی شرکت ها مؤثر است، از این رو، هدف پژوهش حاضر به بررسی تأثیر کیفیت حسابرسی بر ارزشافزوده شرکتها (ارزشافزوده بازار و ارزشافزوده اقتصادی) با تأکید بر نقش میانجی مسئولیت اجتماعی در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماری شامل 101 شرکت بورسی (1010 سال- شرکت) در بازه زمانی 1388 الی 1397 می باشد. به منظور تحلیل دادهها، از روش معادلات ساختاری (SEM) و نرمافزارهای SPSS و SmartPLS استفاده شد. یافتهها نشان داد که در بورس اوراق بهادار تهران، کیفیت حسابرسی بر ارزشافزوده (ارزشافزوده بازار و ارزشافزوده اقتصادی) و همچنین، مسئولیت اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری دارد. افزون بر این، مسئولیت اجتماعی نیز، تأثیر مثبت و معناداری بر ارزشافزوده شرکتها دارد. دیگر یافته پژوهش این است که مسئولیت اجتماعی، به عنوان یک متغیر میانجی، بر رابطه بین کیفیت حسابرسی و ارزشافزوده شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر دارد و نقش میانجی آن تأیید میشود. نتایج بیانگر این است که با افزایش مسئولیتپذیری اجتماعی، عملکرد شرکتها به مراتب بهبود پیدا میکند. این نتایج می تواند به وسیله حسابرسان جهت ایفای نقش بهتر در قبال مسئولیت اجتماعی و همچنین مدیران برای انتخاب بهتر معیارهای اقتصادی عملکرد استفاده شود.عنوان مقاله [English]The Effect of Auditing Quality on Companies' Value Added with Emphasis on the Mediating Role of Social Responsibilityنویسندگان [English]Navid Reza NamaziHassan Esmaeilpourچکیده [English]Audit quality is very important. Audit quality is one of the most important issues in auditing that laws, standards, auditing firms and academic researchers seek to determine its indicators. This affects the market value of companies and is so important that in addition to auditors and researchers, it also forces users of audited financial statements to explore reports to gain more confidence. Social responsibility affects the value creation of companies,Therefore, the purpose of this study is to investigate the effect of audit quality on companies' value added (market value added and economic value added) with emphasis on the mediating role of social responsibility in companies listed on the Tehran Stock Exchange.The statistical population of this research is all companies listed on the Tehran Stock Exchange and the statistical sample includes 101 listed companies (1010 years-company) in the period 2009 to 2019.In order to analyze the data, structural equivalence method (SEM), SPSS and Smart PLS softwares has been used. The results showed that in Tehran Stock Exchange, auditing quality has a positive and significant effect on value added(Market value added and economic value added) as well as, social responsibility. In addition, social responsibility has a positive and significant effect on the value added of companies. Another finding of the study is that social responsibility, as a mediating variable, affects the relationship between audit quality and value added of companies listed on the Tehran Stock Exchange andIts mediating role is confirmed.The results indicate thatwith increasing social responsibility, the performance of companies is greatly improved. Auditors will use these findings to play a better role in social responsibility and managers to select better economic performance criteria. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1292 - تاثیر سرمایه فکری بر نسبت ارزش افزوده اقتصادی به سود حسابداری و نسبت ارزش افزوده بازار به سود حسابداری
عماد رضایی ابراهیم عباسیهدف این مطالعه از یک طرف بررسی تاثیر سرمایه فکری بر نسبت ارزش افزوده اقتصادی به سود حسابداری و از سوی دیگر تاثیر سرمایه فکری بر نسبت ارزش افزوده بازار به سود حسابداری در بورس تهران است. سرمایه فکری شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران بر اساس مدل ارزش ناملموس محاسبه شده است أکثرهدف این مطالعه از یک طرف بررسی تاثیر سرمایه فکری بر نسبت ارزش افزوده اقتصادی به سود حسابداری و از سوی دیگر تاثیر سرمایه فکری بر نسبت ارزش افزوده بازار به سود حسابداری در بورس تهران است. سرمایه فکری شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران بر اساس مدل ارزش ناملموس محاسبه شده است. این پژوهش درخصوص 69 شرکت به روش رگرسیون پانل دیتا انجام گرفته است.نتایج حاصل از آزمون فرضیهها حاکیازآن است که سرمایهفکری تاثیر مثبت و معناداری بر نسبتارزشافزودهاقتصادیبهسودحسابداری دارد. همچنین، نتایج نشان داد که تاثیر سرمایهفکری بر نسبتارزشافزودهبازاربهسودحسابداریمثبت و معنادار است. با توجه به مقادیر ضریب تعیین بالاترشاخصارزشافزودهاقتصادیبهسودحسابداری از توان تبیین بهتری نسبت، به شاخصارزشافزودهبازاربهسودحسابداریبرخوردار است This study aims at the investigation of the impact of intellectual capital on ratio Economic Value Added to Earning (EVA/Earning) on the other hand it investigates the impact of intellectual capital on ratio Market Value Added to Earning (MVA/Earning). The intellectual capital of companies listed in Tehran Stack Exchange was calculated based on the intangible value model. The research is related to the companies listed in Tehran Stock Exchange; and 69 companies were selected. The data was analyzed through regression in EXCEL spreadsheet, SPSS and Eviews8 software. The results of this study confirmed that there is a significant positive relationship between CVI and EVA/Earning. Regarding the second hypothesis, the significant positive effectiveness of CVI - MVA/Earning was confirmed. According to quantities of high determination coefficient of index EVA/Earning can be better explained, to index MVA/Earning. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1293 - موانع اجرایی توسعه حسابرسی عملیاتی در ایران ازدیدگاه مدیران موسسات حسابرسی
کیهان مهام فرزانه حیدر پور سید علی حسینیهدف اصلی تحقیق، موانع توسعه حسابرسی عملیاتی در ایران از دیدگاه مدیران موسسات حسابرسی است که میتوان بدین صورت آن را مطرح نمود که عوامل عدم توسعه حسابرسی عملیاتی در ایران کدامند و کدام یک مهم ترین مانع در توسعه حسابرسی عملیاتی در ایران میباشد. مهم ترین هدف تحقیق، شناسای أکثرهدف اصلی تحقیق، موانع توسعه حسابرسی عملیاتی در ایران از دیدگاه مدیران موسسات حسابرسی است که میتوان بدین صورت آن را مطرح نمود که عوامل عدم توسعه حسابرسی عملیاتی در ایران کدامند و کدام یک مهم ترین مانع در توسعه حسابرسی عملیاتی در ایران میباشد. مهم ترین هدف تحقیق، شناسایی موانع اجرایی حسابرسی عملیاتی توسط موسسات حسابرسی در ایران در چارچوب فرضیات پژوهش و ارایه پیشنهادات و شناسائی زمینه های لازم جهت اجرای حسابرسی عملیاتی بر اساس یافته های پژوهش می باشد که در آن از نظرات و تجربیات مدیران حسابرسی استفاده می شود. با تکیه بر مباحث نظری و مطالعه تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع، زوایای نظری کار مورد بررسی قرار گرفت و موانع اجرایی توسعه حسابرسی عملیاتی مشخص گردید که به سه بخش موانع اقتصادی، فنی و اجتماعی فرهنگی تقسیم بندی شد و بر همین اساس فرضیاتی مطرح گردید که رابطه این سه متغیر را با توسعه حسابرسی عملیاتی برقرار میکرد. دوره زمانی انجام پژوهش سال 1388 می باشد. به منظور بررسی فرضیه ها، جامعه آماری متشکل از 100 نفر از مدیران موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. پس از انجام پیمایش و توصیف آماری ویژگیهای مورد بحث، نتایج دادهها مورد آزمون قرار گرفتند. هر سه فرضیه این تحقیق مورد تایید قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این بررسی نشان می دهد که عوامل فرهنگی- اجتماعی، اقتصادی و فنی به ترتیب از جمله موانع اجرایی مهم توسعه حسابرسی عملیاتی در ایران است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1294 - مقایسه مدلهای حسابداری و اقتصادی درتبیین بازده حقوق صاحبان سهام با استفاده از تئوری سود باقیمانده
علی اکبر محمدی زهرا پورزمانیمقاله حاضر به بررسی روابط بین متغیرهای حسابداری و اقتصادی محرک ریسک با بازده حقوق صاحبان سهام با استفاده از تئوری سود باقیمانده میپردازد. متغیرهای حسابداری عبارت از اختیار فرصتهای رشد، اهرم عملیاتی، انحراف گردش داراییها و درصد تغییر هزینه استقراض می باشند. ضمناً از أکثرمقاله حاضر به بررسی روابط بین متغیرهای حسابداری و اقتصادی محرک ریسک با بازده حقوق صاحبان سهام با استفاده از تئوری سود باقیمانده میپردازد. متغیرهای حسابداری عبارت از اختیار فرصتهای رشد، اهرم عملیاتی، انحراف گردش داراییها و درصد تغییر هزینه استقراض می باشند. ضمناً از متغیرهای نرخ بهره بدون ریسک و نرخ بهره بدون ریسک ضرب در اهرم عملیاتی به عنوان عوامل اقتصادی بهره گرفته شده است. روش پژوهشاز نوع همبستگی از طریق بررسی میدانی و اسناد کاوی در حوزه تئوریهای اثباتی مالی و حسابداری میباشد. همچنین برای آزمون وجود رابطه بین متغیرها ومعنادار بودن مدلها از تحلیل رگرسیون استفاده شده است نتایج، وجود رابطه معنیدار میان بازده حقوق صاحبان سهام (متغیر وابسته) با متغیرهای حسابداری و متغیر اقتصادی (متغیرهای مستقل اصلی) را تأیید وبه ترتیب 70 و 66 درصد از تغییرات بازده حقوق صاحبان سهام را توضیح میدهند Abstract This study examined the relationships between accounting and economic variables driving risk and returns on common equity using the theory of residual income were studied. Accounting variables considered in this study are: Market to Book value ratio, Operating leverage, Asset turnover risk and the percentage change of the cost borrowing, also variable risk-free interest rate and risk-free interest rate multiplied by the operating leverage has been used as economic factors. . Method present research investigated the correlation type through field theories in the field of financial and accounting of proof. Also to testing the relationship between the variables being significant regression models is used. Results there was significant correlation between Return on common equity (the dependent variable) accounting variables and economic variables (main independent variable) and respectively 70 and 66 percent approve changes explain Return on common equity. Keywords: Accounting and Economic Variables, Residue Model, Return on Common Equity, Risk تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1295 - ارتباط بین عدماطمینان سیاستی با حسابداری داراییهای مالی رمزنگاری شده
یزدان گودرزی فراهانی بابک اسماعیلی امیدعلی عادلیچکیدههدف مقاله حاضر بررسی ارتباط بین عدماطمینان سیاستی با ارزهای مجازی با رویکرد حسابداری دارایی های مالی رمزنگاری شده بوده است. شاخص عدماطمینان سیاستی بر اساس رویکرد بکر و همکاران (2016) با لحاظ ابعاد سیاست پولی، مالی و ارزی برای کشورهای ایران، چین، آمریکا و انگلستان م أکثرچکیدههدف مقاله حاضر بررسی ارتباط بین عدماطمینان سیاستی با ارزهای مجازی با رویکرد حسابداری دارایی های مالی رمزنگاری شده بوده است. شاخص عدماطمینان سیاستی بر اساس رویکرد بکر و همکاران (2016) با لحاظ ابعاد سیاست پولی، مالی و ارزی برای کشورهای ایران، چین، آمریکا و انگلستان محاسبه گردید و ارتباط آن با بازار ارزهای مجازی ، بطور خاص بیت کوین، مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مطالعه سعی شده با استفاده از رویکرد حسابداری داراییهای رمزنگاری شده که مهمترین مورد آن بیت کوین بوده این رابطه مورد ارزیابی قرار گیرد. دوره زمانی این مطالعه بازه 2012-2021 بر اساس فراوانی دادههای ماهانه بوده است. نتایج بدست آمده از این برآورد مدل گشتاورهای تعمیم یافته بیانگر این بود که شاخص عدماطمینان سیاستی در کشور چین، آمریکا، انگلستان و ایران رابطه مثبت با بازدهی ماهانه ارزهای مجازی داشته است و تنها تعداد وقفههای اثرگذاری متغیرها متفاوت بوده است. بر این اساس سرمایهگذاران در بازار ارزهای مجازی میتوانند با پذیرش ریسک ناشی از عدماطمینان سیاستی و پیشبینی وضعیت متغیرهای کلان اقتصادی، بازدهی انتظاری بالاتری را داشته باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1296 - تأثیر تفکیک اقلام تعهدی در قدرت پیشبینی آنها درباره جریانات نقد آتی
مرتضی خیری فرزانه حیدر پوربا توجه به نقش حیاتی جریانات نقدی آتی در مدلهای ارزشیابی سهام، توان پرداخت بدهی و .... پیشبینی جریانهای نقدی و تغییرات آن به عنوان یک رویداد اقتصادی، از دیرباز مورد توجه پژوهشـگران، سرمایهگذاران، مــدیران، تحلیلگــران مــالی و اعتباردهندگان بوده است. امروزه روشن است أکثربا توجه به نقش حیاتی جریانات نقدی آتی در مدلهای ارزشیابی سهام، توان پرداخت بدهی و .... پیشبینی جریانهای نقدی و تغییرات آن به عنوان یک رویداد اقتصادی، از دیرباز مورد توجه پژوهشـگران، سرمایهگذاران، مــدیران، تحلیلگــران مــالی و اعتباردهندگان بوده است. امروزه روشن است که سرمایهگذاران احتمالی میتوانند اطلاعاتی در خصوص عامل اقتصادی دوره آتی و بخش ناپایدار (موقتی) از اجزاء جریانات نقدی آتی را از اقلام تعهدی استخراج نمایند. تعیین اینکه کدامیک از اقلام تعهدی این اطلاعات را ارائه میدهد بستگی به این دارد که آن قلم تعهدی جریانات نقدی آتی و یا گذشته را با عامل اقتصادی دوره جاری همتراز نموده و یا اینکه با دوره جاری و یا گذشته ارتباط دارد؛ بنابراین هریک از انواع اقلام تعهدی دارای یک ضریب متفاوت در پیشبینی جریانات نقدی آتی میباشد. هدف مقاله حاضر این است که با استفاده از مدل بارث و همکاران (2016) و گردآوری شواهد تجربی مشخص گردد که آیا تفکیک اقلام تعهدی بر اساس نقش آنها در همترازی وجه نقد باعث افزایش توانایی آنها در پیشبینی جریانات نقد آتی خواهد شد یا خیر؟ شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس به عنوان جامعه آماری تحقیق منظور شدند و با توجه به شرایط در نظر گرفته شده، تعداد 184 شرکت در دوره زمانی 10 ساله بررسی شدند. برای آزمون فرضیه تحقیق از مدلهای رگرسیونی ترکیبی چند متغیره با استفاده از نرمافزار ایویوز استفاده شد. مدارک تجربی ایده اصلی مقاله را بر این مضمون که تقسیمبندی اقلام تعهدی بر اساس نقش آنها در همترازی وجه نقد توانایی آنها را در پیشبینی وجه نقد را افزایش میدهد، در تعداد معدودی از صنایع تأیید میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1297 - تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر سود آتی حسابداری
سید عباس هاشمی هادی امیری زهرا تیموریاز دیرباز فعالان عرصه بازار سرمایه تمایل فراوانی به پیشبینی سود شرکتها داشتهاند تا بر این اساس قیمت سهام شرکت را تعیین نمایند. عوامل بسیاری بر پیشبینی سود شرکت تأثیر گذار است. یک دسته از این عوامل، اطلاعات اقتصاد کلان است. مطالعات بسیاری وجود رابطه معنادار بین اطلاع أکثراز دیرباز فعالان عرصه بازار سرمایه تمایل فراوانی به پیشبینی سود شرکتها داشتهاند تا بر این اساس قیمت سهام شرکت را تعیین نمایند. عوامل بسیاری بر پیشبینی سود شرکت تأثیر گذار است. یک دسته از این عوامل، اطلاعات اقتصاد کلان است. مطالعات بسیاری وجود رابطه معنادار بین اطلاعات اقتصاد کلان و شاخص قیمت و بازده سهام را تائید کردهاند، اما تا کنون در زمینه تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر سود حسابداری پژوهشهای کمی صورت گرفته است. در این پژوهش تعداد 24 متغیر کلان اقتصادی انتخاب گردیده و با استفاده از روش تحلیل مؤلفه اصلی در 4 معیار اقتصادی خلاصه شده است. معیارهای اقتصادی حاصل عبارتاند از: معیار بازار کار، معیار تولید و اقتصاد واقعی، معیار قیمتها، معیار شرایط مالی و نرخهای تسعیر. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر این معیارهای کلان اقتصادی بر سود یک سال آتی، دو سال آتی و سه سال آتی پرداخته است. برای تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیه از مدل رگرسیون چند متغیره و دادههای ترکیبی استفاده شده است. نمونه آماری برای آزمون فرضیه پژوهش، متشکل از 269 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که متغیرهای کلان اقتصادی با سود آتی شرکت ارتباط دارند، اما جهت این ارتباط در دورههای زمانی مختلف متفاوت است. همچنین بر اساس نتایج آزمون متغیرهای اضافی، وجود این متغیرها در مدل پیشبینی سود به تصریح بهتر و دقیقتر مدل کمک میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1298 - مدلسازی عوامل مؤثر بر تشکیل شرکتهای فاقد اعتبار (کاغذی) در نظام مالیاتی ایران
مهدی موسی پور احمد یعقوب نژادچکیده وجود معضلی به نام شرکتهای صوری و کاغذی چندی است که گریبانگیر فعالان اقتصادی کل کشور شده است این شرکتها ثبتشده، کد اقتصادی گرفتهاند و رسماً وارد فعالیت میشوند. این شرکتها وجود دارند اما اشخاص دیگری از آنها منتفع میشوند. هدف از این تحقیق ارائه مدل عوامل مؤ أکثرچکیده وجود معضلی به نام شرکتهای صوری و کاغذی چندی است که گریبانگیر فعالان اقتصادی کل کشور شده است این شرکتها ثبتشده، کد اقتصادی گرفتهاند و رسماً وارد فعالیت میشوند. این شرکتها وجود دارند اما اشخاص دیگری از آنها منتفع میشوند. هدف از این تحقیق ارائه مدل عوامل مؤثر بر شکلگیری شرکتهای فاقد اعتبار در نظام مالیاتی کشور است. این پژوهش ازنظر هدف، در دسته پژوهشهای کاربردی قلمداد میشود. جامعه آماری شامل حسابرسان مالیاتی و خبرگان حوزه مالیاتی شهر و استان تهران است. قلمرو زمانی تحقیق سال 1399 است. در این پژوهش از پرسشنامه و روش معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج در بخش کمی در قالب ارائه مدل موردنظر این پژوهش نشاندهنده این است که شرایط علی، مقولهها، راهبردها و پیامدها بر مقوله اصلی تأثیر معناداری دارد. با توجه به مدل ارائه شده میتوان تا حد قابل قبولی نسبت به شناسایی دلایل تأسیس شرکتهای فاقد اعتبار در نظام مالیاتی اقدام نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1299 - بررسی عوامل موثر در ایجاد مطالبات معوق بانک های تجاری مناطق آزاد تجاری- صنعتی (مورد مطالعه شعب بانک ملت منطقه آزاد کیش
فروغ رستمیان داود طبسیاین تحقیق به بررسی عوامل موثر در ایجاد مطالبات معوق در بانک¬های تجاری مناطق آزاد تجاری- صنعتی کیش طی سال¬های 86-1380 می پردازد. در این تحقیق پرونده هایی را که مرجع صدور مصوبه آنها کمیته اعتباری مدیریت شعب بوده و بیشترین بدهی معوق را به هریک از شعب بانک ملت منطقه أکثراین تحقیق به بررسی عوامل موثر در ایجاد مطالبات معوق در بانک¬های تجاری مناطق آزاد تجاری- صنعتی کیش طی سال¬های 86-1380 می پردازد. در این تحقیق پرونده هایی را که مرجع صدور مصوبه آنها کمیته اعتباری مدیریت شعب بوده و بیشترین بدهی معوق را به هریک از شعب بانک ملت منطقه آزاد کیش دارند، انتخاب نموده و با مراجعه به پرونده¬های این مشتریان، اطلاعات لازم جهت تجزیه و تحلیل داده ها استخراج شد. در انتها 58 پرونده مطالبات معوق طی دوره زمانی مذکور بصورت تصادفی مشخص و مورد بررسی قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از توزیع فراوانی، شاخص¬های مرکزی و پراکندگی، تحلیل همبستگی اسپیرمن و آزمون کای دو استفاده شده است. با توجه به تجزیه و تحلیل داده ها نتایج تحقیق نشان داد که: بین نوسانات نرخ ارز، نوع فعالیت اقتصادی، مدت زمان اعتبارات اعطایی، نوع موارد استفاده از اعتبار، نوع وثایق دریافتی و نوع اعتبار اعطایی، با مطالبات معوق رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1300 - رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی و سرمایه فکری با ارزش بازار
محمد حسن جنانی محمود همت فر باقر رحیمیدنیای کسب و کارامروز، عرصه سازمانهای دانش محور است و با گسترش فناوری اطلاعات از سالهای بعد از 1990، الگوی اقتصاد جهانی تغییر اساسی کرد. در اقتصاد امروز، دانش به عنوان مهمترین سرمایه، جایگزین سرمایه مالی و فیزیکی شده است. این تحقیق به بررسی و مقایسه قدرت توضیحی اثرات ارز أکثردنیای کسب و کارامروز، عرصه سازمانهای دانش محور است و با گسترش فناوری اطلاعات از سالهای بعد از 1990، الگوی اقتصاد جهانی تغییر اساسی کرد. در اقتصاد امروز، دانش به عنوان مهمترین سرمایه، جایگزین سرمایه مالی و فیزیکی شده است. این تحقیق به بررسی و مقایسه قدرت توضیحی اثرات ارزش افزوده اقتصادی، سود حسابداری و سرمایه فکری در تعیین ارزش شرکتها در بورس اوراق بهادار ایران می پردازد. جامعه آماری شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. برای آزمون فرضیهها و مدلها از معیار ضریب همبستگی به همراه ضریب تعیین تعدیل شده آزمون رگرسیون استفاده گردید. نتایج نشان می دهد که سود باقیمانده محاسبه شده به روش حسابداری بهتر از روش ارزش افزوده اقتصادی، ارزش شرکت را تبیین می کند. علاوه بر این، مدل های تعیین کننده ارزش شرکت که متغییر های سرمایه فکری به آنها افزوده شده است نسبت به مدل¬هایی که این متغییرها را ندارد قدرت تبیین نسبی بالاتری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1301 - تأثیر شاخصهای کلان اقتصادی بر نوسانات بازده سهام
هادی محبوبی مرجان دامن کشیده هوشنگ مومنی وصالیان شهریار نصابیانچکیده مقاله حاضر به تبیین اثرگذاری تأثیر برخی شاخصهای کلان اقتصادی بر نوسانات بازده سهام میپردازد. قیمتگذاری مصنوعی نرخ ارز در سالهای قبل از بحران و جلوگیری از تعدیل آن متناسب با شرایط اقتصادی یکی از دلایل اصلی بحران ارزی اخیر میباشد. همچنین محاسبه شاخص فشار بازار أکثرچکیده مقاله حاضر به تبیین اثرگذاری تأثیر برخی شاخصهای کلان اقتصادی بر نوسانات بازده سهام میپردازد. قیمتگذاری مصنوعی نرخ ارز در سالهای قبل از بحران و جلوگیری از تعدیل آن متناسب با شرایط اقتصادی یکی از دلایل اصلی بحران ارزی اخیر میباشد. همچنین محاسبه شاخص فشار بازار ارز حاکی از آن است که بالاترین اعداد به دست آمده برای این شاخص مربوط به زمانی است که شکاف بین نرخ ارز آزاد با نرخ ارز رسمی زیاد شده است، همچنین براساس نتایج، سیاست مداخله بانک مرکزی نقش موفقی در خنثی ساختن فشار بازار ارز نداشته است. براساس نتایج تخمین مدل SVAR؛ یک تکانه وارده از ناحیه رشد درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت، به اندازه 64 درصد همچنین نتایج نشان داد تأثیر نوسانات نرخ ارز بر نوسانات بازده سهام مثبت و معنادار است که بیانگر آن است که همبستگی بالایی میان بازدهی در بازده سهام و بازار نرخ ارز وجود دارد. همچنین علامت مثبت ضریب بیانگر اثر مثبت و معنیدار نرخ بهره بر تغییرپذیری بازده سهام است. این نتیجه نشان میدهد که نرخ بهره بالاتر منجر به نوسانات بیشتر در بازده سهام شده است. در نهایت تولید ناخالص داخلی سرانه در هیچ کدام از سطوح خطای 1، 5 و 10 درصد معنادار نبوده است که بیانگر آن است که بر نوسانات بازده سهام اثر معنیداری نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1302 - ضرورت گسترش سطح افشاء و توسعه گزارشهای مالی در بستر حسابداری اسلامی
محسن حسینی الاصل آزیتا جهانشادگزارشگری مالی مرسوم در برگیرنده همه آن چیزی نیست که بتوان بر اساس آن ارزیابی درستی از رعایت آموزههای اخلاقی، دینی و ایفای مسئولیتهای اجتماعی در کسبوکار واحد تجاری را به عمل آورد. این پژوهش به بررسی لزوم ارتقای سطح گزارشگری مالی از دیدگاه متخصصین حرفهای و دانشگاهی پر أکثرگزارشگری مالی مرسوم در برگیرنده همه آن چیزی نیست که بتوان بر اساس آن ارزیابی درستی از رعایت آموزههای اخلاقی، دینی و ایفای مسئولیتهای اجتماعی در کسبوکار واحد تجاری را به عمل آورد. این پژوهش به بررسی لزوم ارتقای سطح گزارشگری مالی از دیدگاه متخصصین حرفهای و دانشگاهی پرداخته است. روش تحقیق در این مطالعه ترکیبی (کیفی و کمی) میباشد. در بخش کیفی به شیوه تحلیل محتوا؛ با توجه به نتایج پژوهشهای قبلی، ضرورت ارتقای سطح گزارشگری مالی متناسب با اهداف حسابداری اسلامی و اصول شریعت تبیین و در بخش کمی از طریق پرسشنامه نظر 73 نفر از متخصصین علوم مالی در این زمینه دریافت و با نرمافزار SPSS تحلیل گردید. سال انجام پژوهش 1397 و جامعه آماری اعضای هیئتعلمی دانشگاهها، حسابداران رسمی و کارشناسان بورس اوراق بهادار بوده است. نتایج پژوهش نشان داد بین متخصصین حرفهای و دانشگاهی در مورد کافی نبودن سطح افشاء در گزارشگری مرسوم و لزوم ارتقای آن با توجه به اهداف اسلامی موافقت و اجماع وجود دارد. بر این اساس، برخی تغییرات محتوایی و شکلی در صورتهای مالی واحدهای تجاری که در بستر اقتصاد اسلامی فعالیت میکنند، پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1303 - بررسی فضاهای شهری ومیزان احساس نابرابری از خدمات و امکانات شهری در بین شهروندان مناطق مختلف شهرتبریز
مهدی عبدالهی وحید قبادیان رضا محمد نژاد بیدخت بهنام قاسم زادهمردم جامعه بیشتر از آنکه از نابرابری واقعی رنج ببرند، از احساس ذهنی یا نابرابری اذراک شده رنج میبرند. احساس ذهنی نابرابری با نابرابری واقعی تفاوت دارد و باعث نارضایتی شدید در بین افراد جامعه می شود...مردم جامعه بیشتر از آنکه از نابرابری واقعی رنج ببرند، از احساس ذهنی یا نابرابری اذراک شده رنج میبرند. احساس ذهنی نابرابری با نابرابری واقعی تفاوت دارد و باعث نارضایتی شدید در بین افراد جامعه می شود... تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1304 - بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط باکیفیت زندگی در بین سالمندان استان گلستان
شهرزاد بذزافشاناین تحقیق با عنوان بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی مرتبط باکیفیت زندگی دربین سالمندان استان گلستان اجرا شد. هدف این کوشش تجربی شناخت عوامل و شرایطی بود که در افزایش یا کاهش کیفیت زندگی سالمندان استان گلستان مؤثر است. چارچوب نظری این پژوهش شامل نظریههای مرتبط أکثراین تحقیق با عنوان بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی مرتبط باکیفیت زندگی دربین سالمندان استان گلستان اجرا شد. هدف این کوشش تجربی شناخت عوامل و شرایطی بود که در افزایش یا کاهش کیفیت زندگی سالمندان استان گلستان مؤثر است. چارچوب نظری این پژوهش شامل نظریههای مرتبط با کیفیت زندگی، نظریه ی مازلو، لی و نظریه ی ادراکی فرانس است که بیشتر با تحقیق مرتبط دانسته شد. سپس نظریههای جامعهشناختی کیفیت زندگی بهعنوان هسته اصلی بخش نظری ارائه گردیده است . پسازآن به بررسی نظریههای مربوط به متغیرهای مستقل پرداختهشده است .جامعهی مورد مطالعه این تحقیق تمام افراد 60 ساله و بالاتر شهرهای استان گلستان می باشند که تعداد 500 نفر از حجم نمونه انتخاب شدهاند. در پژوهش حاضر از روش نمونهگیری طبقه ای متناسب با حجم استفاده شده است و پس از بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه، با روش پیمایشی از طریق پرسشنامه، اطلاعات لازم جمعآوری و با نرم افزار SPSSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.وازآزمون های تی مستقل وتی تک نمونه ای وپیرسون برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1305 - بررسی عوامل مؤثر بر نگرش جنسیتی در بین مردم شهر زنجان
ربابه پورجبلی رقیه هیبتیهدف تحقیق حاضر مطالعه و بررسی عوامل مؤثر بر نگرش جنسیتی در شش منطقه مسکونی )کارمندان، هنرستان، زیباشهر، سبزه میدان، بی سیم و اسلام آباد( شهر زنجان می باشد. به خصوص این که از لحاظ ساختار اجتماعی متفاوتیبر این مناطق حاکم است و آن ها را متفاوت و متمایز از یکدیگر ساخته است. أکثرهدف تحقیق حاضر مطالعه و بررسی عوامل مؤثر بر نگرش جنسیتی در شش منطقه مسکونی )کارمندان، هنرستان، زیباشهر، سبزه میدان، بی سیم و اسلام آباد( شهر زنجان می باشد. به خصوص این که از لحاظ ساختار اجتماعی متفاوتیبر این مناطق حاکم است و آن ها را متفاوت و متمایز از یکدیگر ساخته است.این تحقیق با استفاده از روش پیمایشی و 479 نفر نمونه در مناطق اشاره شده در بالا انجام گرفته است ادبیات تحقیقبه بررسی عوامل نگرش جنسیتی می پردازد و ماحصل مبانی نظری، بررسی عوامل مؤثر بر نگرش جنسیتی درارتباطات با نظریه های جامعه شناسی از جمله کنش متقابل نمادین، لینتن، بوردیو، هینتون، فنای نمادین زنان، هایبرتو فمینیست ها و ... استفاده شده است.شاخص های یا متغیرهای مورد استفاده در تحقیق عبارت است از: پایگاه اقتصادی اجتماعی، باورهای قالبی، جامعه پذیری جنسیتی، محتوای برنامه های رسانه جمعی و تأثیر آن ها بر نگرش جنسیتی است.با توجه به متغیر های مستقل برای تبیین تغییرات متغیر وابسته مجموعاً 5 فرضیه کلی به دست آمده از آزمونفرضیه ها بین جامعه پذیری جنسیتی و باور های قالبی رابطه معنی داری نشان داد و همچنین بین جنسیت و نگرشجنسیتی نیز رابطه معنا دار وجود دارد. در نهایت از طریق رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر تأثیر متغیر های مستقل برمتغیر وابسته محاسبه شد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1306 - بررسی تجربه ی زیسته ی زنان و مردان مبتلا به سرطان در شهر تهران
شمیم شرافت کیانا تقی خانسرطان یکی از شایع ترین بیماری ها در سطح جهان است. این بیماری می تواند بر ابعاد مختلف زندگی فرد تاثیر بگذارد. هدف این پژوهش بررسی تاثیر این بیماری بر زندگی بیماران سرطانی و تجربه زیسته این افراد است. به همین منظور ۱۴ زن و ۶ مرد سرپرست خانوار که با روش گلوله برفی انتخاب ش أکثرسرطان یکی از شایع ترین بیماری ها در سطح جهان است. این بیماری می تواند بر ابعاد مختلف زندگی فرد تاثیر بگذارد. هدف این پژوهش بررسی تاثیر این بیماری بر زندگی بیماران سرطانی و تجربه زیسته این افراد است. به همین منظور ۱۴ زن و ۶ مرد سرپرست خانوار که با روش گلوله برفی انتخاب شده بودند با مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته از طریق برنامه مکس کیو دی ای، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های این تحقیق نشان دادند که این بیماری در دو بعد اقتصادی و اجتماعی بر روی افراد تاثیر می گذارد. در بعد اقصادی هزینه ی بالای درمان، سپس از دست دادن شغل و مصرف کننده بودن باعث اختلال در زندگی فرد می شود و در بعد اجتماعی تجربه احساس طرد، تنهایی، تحمل کلیشه های جنسیتی، بی توجهی برخی پزشکان، عدم اختصاص وقت کافی برای بیمار توسط پزشک، تشخیص های غلط و عدم حفظ عزت نفس افراد توسط سازمان ها از مهم ترین موارد گزارش شده بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1307 - بررسی تاثیرسرمایه ی اجتماعی وسرمایه ی اقتضادی خانواده برموفقیت تحصیلی دانش آموزان ابتدائی شهر اصفهان
منصور حقیقتیان الهه توسلیاین تحقیق با عنوان تاثیر سرمایه ی اجتماعی وسرمایه اقتصادی خانواده بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان در سالتحصیلی 90-89 در شهر اصفهان انجام گرفت.این تحقیق با عنوان تاثیر سرمایه ی اجتماعی وسرمایه اقتصادی خانواده بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان در سالتحصیلی 90-89 در شهر اصفهان انجام گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1308 - بررسی تأثیر اشتغال و زندگی خانوادگی بر میزان رضایتمندی زنان معلم از زندگی (مطالعه موردی معلمین شاغل آموزش و پرورش ناحیه یک کرج)
حبیب اله زنجانی زینب باقیات اصفهانیبه منظوربررسی تأثیر اشتغال و زندگی، خانوادگی بر میزان رضایتمندی زنان معلم از زندگیتعداد 200 نفر از معلمینشاغل در آموزش و پرورش ناحیه یک کرجبا نمونه برداری تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه محقق ساخته که به تایید استادانوصاحب نظران رسیده بود، پاسخ دادند. نتایج نشان داد که أکثربه منظوربررسی تأثیر اشتغال و زندگی، خانوادگی بر میزان رضایتمندی زنان معلم از زندگیتعداد 200 نفر از معلمینشاغل در آموزش و پرورش ناحیه یک کرجبا نمونه برداری تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه محقق ساخته که به تایید استادانوصاحب نظران رسیده بود، پاسخ دادند. نتایج نشان داد که 1- بین سن ازدواج(سالهای گذشته از زندگی مشترک) و میزان رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنا که هر چه تعداد سالهای بیشتری از ازدواج گذشته باشد میزان رضایت زنان از زندگی بیشتر است.2- بین وجود فرزند و میزانرضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنا که زنانی که فرزند ندارند از رضایت کمتری در زندگی برخوردارند.3- بین میزان همکاری همسر و میزان رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود دارد.بدین معنا که وقتی همسر فرد با او همکاری بیشتری دارد میزان رضایت زنان از زندگی بیشتر است. 4- بین وضعیت اشتغال (رسمی، پیمانی یا حق التدریس) و میزان رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنی که شاغلین رسمی از شاغلین پیمانی و حق التدریس رضایت بیشتری از زندگی دارند. 5-بین تحصیلات همسر و رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود ندارد. 6- بین تعداد فرزند و رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود ندارد. 7- بین وضعیت اقتصادی همسر در رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنی که زنانی که همسرانشان از وضعیت اقتصادی بالایی برخوردار هستند رضایت بیشتری از زندگی دارند. 8- بین میزان ساعات کار در رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری بهدست نیامد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1309 - بررسی پیامدهای تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی در امور آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و اقتصادی زنان شهرستان خلخال
اقباله عزیزخانیپژوهش حاضر به بررسی تأثیرات تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و فرهنگی زنان تحصیلکرده شهرستان خلخال میپردازد. در این مطالعه هدف آن است که تأسیس دانشگاه چه تأثیراتی از ابعاد مختلف بر روی زنان داشته است. پژوهش با روش پیمایشی و جامعه آماری زنان أکثرپژوهش حاضر به بررسی تأثیرات تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و فرهنگی زنان تحصیلکرده شهرستان خلخال میپردازد. در این مطالعه هدف آن است که تأسیس دانشگاه چه تأثیراتی از ابعاد مختلف بر روی زنان داشته است. پژوهش با روش پیمایشی و جامعه آماری زنان تحصیلکرده شهرستان خلخال، بخشها و توابع و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 219 نفر میباشد. روش نمونهگیری تصادفی بوده است و تأثیر متغیر مستقل (تأسیس دانشگاه) بر ارتقای آموزشی، فرهنگی زنان بررسی شده است. نتایج نشان میدهد بین تأسیس دانشگاه با ارتقای آموزشی، فرهنگی و اقتصادی زنان رابطه وجود دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1310 - تأثیرات نفت بر امنیت اقتصادی ایران از سال 1368 تا 1390
مهدی خلفخانی سلماز مرادنژادتأکید این نوشتار، بررسی تأثیرات نفت بر امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران از سال 1368 تا 1390 میباشد. نفت اهمیت زیادی در اقتصاد ایران هم بهلحاظ جایگاه آن در تولید ناخالص داخلی کشور و هم بهلحاظ سهم درآمدهای نفتی در بودجه دولت و نیز منابع ارزی کشور دارد. آنچه اکثر کارش أکثرتأکید این نوشتار، بررسی تأثیرات نفت بر امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران از سال 1368 تا 1390 میباشد. نفت اهمیت زیادی در اقتصاد ایران هم بهلحاظ جایگاه آن در تولید ناخالص داخلی کشور و هم بهلحاظ سهم درآمدهای نفتی در بودجه دولت و نیز منابع ارزی کشور دارد. آنچه اکثر کارشناسان بر آن اتفاقنظر دارند، این است که افزایش درآمدهای نفتی منجربه افزایش سرمایهگذاری ملّی میشود. این نتیجه در واقع مشکل اساسی اقتصاد ایران است که همان وابستگی به درآمدهای نفتی است. آنچه روشن است، این نکته است که درآمدهای نفتی به خودی خود عامل عقبماندگی نیست و دلیل اصلی این امر اتکای بیش از اندازه به ارز حاصل از صادرات نفت و نبودن برنامهریزی صحیح و اصولی برای این سرمایه ملّی است. بطور دقیق این پژوهش ریشههای آسیبپذیری و تقویت امنیت اقتصادی ناشی از درآمدهای نفتی را تجزیه و تحلیل خواهد کرد. براین اساس بایستی توجه داشت دولت برخوردار از درآمدهای هنگفت نفت، بهطور خودکار معمار معیشت عمومی و مصلحت ملّی میگردد و بهجای مدیریت کارآمد، به توزیع اقتدارآمیز ثروت میپردازد. این مشی دولتی تبعات متعددی از قبیل شکاف طبقاتی، افزایش توقعات و گسترش تبعیض را موجب میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1311 - انواع سرمایه (اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) و رابطه آنها با خشونت خانگی علیه زنان
محمد امین کنعانی اقباله عزیزخانی حوریه کلانتریخانواده غالباً به عنوان پناهگاه امنیت و خوشبختی تصور می شود اما خشونت خانگی در ابعاد مختلف آن بخشی از تجربه زیسته بسیاری از زنان ایرانی است. این تجربه در اثر داشتن یا نداشتن انواع سرمایه ممکن است متفاوت باشد لذا، پژوهش حاضر به نقش انواع سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی أکثرخانواده غالباً به عنوان پناهگاه امنیت و خوشبختی تصور می شود اما خشونت خانگی در ابعاد مختلف آن بخشی از تجربه زیسته بسیاری از زنان ایرانی است. این تجربه در اثر داشتن یا نداشتن انواع سرمایه ممکن است متفاوت باشد لذا، پژوهش حاضر به نقش انواع سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در خشونت خانگی علیه زنان می پردازد. نمونه تحقیق حاضر با حجم 393 نفر (208 مرد و 185 زن متأهل بالای 10 سال) بر اساس روش نمونهگیری طبقهبندی شده و سهمیهای اجرا گردید. مناطق پنج گانه شهر رشت و جنسیت برای طبقهبندی به کار گرفته شدند. چهارچوب پژوهش حاضر نظریه سرمایه بوردیو بوده است. نتایج این پژوهش نشان داند که بین انواع سرمایه در اختیار آزمودنیها و خشونت خانگی علیه زنان رابطه معنادار معکوس وجود دارد. به نوعی که آن دسته از پاسخگویانی که از سرمایههای اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی بالاتری برخوردار هستند از پایینترین میزان خشونت خانگی علیه همسرانشان برخوردار بودهاند و بالعکس. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1312 - بررسی موانع ارتقای شغلی زنان و اثر آن بر بهره وری بررسی موردی: زنان شاغل در دانشگاه صنعتی شریف
حبیب اله زنجانی فاطمه ابرونبه رغم حضور مؤثّر بانوان در مقاطع تحصیلی عالی و احراز شایستگیهای عمومی، هنوز تعداد زنانی که توانسته اند در سطوح عالی مدیریتی منصوب شوند، بسیار اندک است. با وجود آنکه شاهد اشتیاق زنان برای حضور پر رنگ تر در عرصه های مختلف هستیم، هنوز حضور زنان در استفاده از فرصت های اس أکثربه رغم حضور مؤثّر بانوان در مقاطع تحصیلی عالی و احراز شایستگیهای عمومی، هنوز تعداد زنانی که توانسته اند در سطوح عالی مدیریتی منصوب شوند، بسیار اندک است. با وجود آنکه شاهد اشتیاق زنان برای حضور پر رنگ تر در عرصه های مختلف هستیم، هنوز حضور زنان در استفاده از فرصت های استخدامی و دستیابی به سطوح بالاتر شغلی ناچیز و تعداد زنانی که توانسته اند در سطوح عالی مدیریتی منصوب شوند، بسیار اندک است. این پژوهش سعی در شناسایی عوامل مؤثّر بر ایجاد موانع ارتقای شغلی دارد.این تحقیق با اتخاذ ماهیتی توصیفی پیمایشی از طریق تحلیل همبستگی به بررسی شاخصهای مؤثّر بر شکل گیری موانع ارتقاء شغلی زنان، شامل موانع سازمانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی در سازمانها و اثر آن بربهره وری می پردازد.جامعه آماری از میان بانوان شاغل در دانشگاه صنعتی شریف در نظر گرفته شده است، با نمونه گیری تصادفی و استفاده از پرسشنامه به اخذ دیدگاه شان اقدام شد. نتایج حاصل نشان داد که از بین متغیرهای مستقل تحقیق، موانع اقتصادی،فرهنگی،اجتماعی،سیاسی،بیولوژیکی،سازمانی و روانشناختی؛ موانع بیولوژیکی با1/48 درصد بالاترین تأثیر و موانع سازمانی با 2/11 درصد کمترین تأثیر را بر نداشتن ارتقای شغلی میگذارد.نتایج تحلیل همچنین نشان داد که بین ارتقای شغلی با بهرهوری همبستگی معناداری وجود ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1313 - بررسی رابطه سرمایه اجتماعی، اقتصادی وفرهنگی با نحوه گذران اوقات فراغت در بین دانشآموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر نقده (90_1389)
محمد عباس زاده مرتضی مبارک بخشایش مینا معروف پوراوقات فراغت از جمله پدیدههای مهم و شایان توجهی است که بیتوجهی به آن، پیامدها و بازتابهای نگرانکننده از جمله بیماریهای اجتماعی، روانی و انحرافات اجتماعی را به دنبال دارد. بر این اساس پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی،اقتصادی، فرهنگی با نحوه گذران او أکثراوقات فراغت از جمله پدیدههای مهم و شایان توجهی است که بیتوجهی به آن، پیامدها و بازتابهای نگرانکننده از جمله بیماریهای اجتماعی، روانی و انحرافات اجتماعی را به دنبال دارد. بر این اساس پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی،اقتصادی، فرهنگی با نحوه گذران اوقات فراغت میباشد. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار اندازهگیری، پرسشنامه بستهپاسخ محققساخته میباشد. جامعه آماری مورد مطالعه، دربرگیرنده کلیه دانشآموزان مقطع متوسطه شهر نقده به تعداد 17177 نفر در سال تحصیلی 90- 1389 نفر بوده که از این تعداد، 376 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش تصادفی به عنوان حجم نمونه مورد مطالعه، انتخاب شده است. دادههای حاصل نیز، با استفاده از نرم افزارspssمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس یافتههای تحقیق: میانگین گذران اوقات فراغت دانشآموزان پسر بیشتر از دختران میباشد. همچنین یافتههای تحقیق رابطه بین متغیرهای اصلی تحقیق و نحوه گذران اوقات فراغت را تأیید میکند. در نهایت با استفاده از رگرسیون چند متغیره، دو متغیر سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی 34 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین کردهاند. همچنین تأثیر متغیر مستقل سرمایه فرهنگی بر متغیر وابسته بیشتر از سایر متغیرها بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1314 - بررسی تأثیر پاسخگویی عمومی بر اعتماد شهروندان به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه (مطالعه موردی، افراد بالای 20 سال شهر تهران )
نوروز هاشم زهی زهرا جاه بینمقاله حاضر به بررسی تأثیرپاسخگویی عمومی بر اعتماد شهروندان تهرانی به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه میپردازد . حجم نمونه 400 نفر از شهروندان بالای 20 سال ساکن مناطق 1 ، 6 ، 9 ، 14، 20 تهران بود که تا سال 1391 حداقل یک بار تجربه مراجعه به قوه قضاییه داشتند که به روش نم أکثرمقاله حاضر به بررسی تأثیرپاسخگویی عمومی بر اعتماد شهروندان تهرانی به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه میپردازد . حجم نمونه 400 نفر از شهروندان بالای 20 سال ساکن مناطق 1 ، 6 ، 9 ، 14، 20 تهران بود که تا سال 1391 حداقل یک بار تجربه مراجعه به قوه قضاییه داشتند که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند . این تحقیق به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه که در قالب مقیاس لیکرت سازماندهی شده ،انجام پذیرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spssاستفاده گردید. نتایج کلی تحقیق در قالب تجزیه رگرسیونی نشان داد که عمده ترین متغیر های تأثیر گذار بر حسب میزان تأثیر عبارتند از: میزان تکریم شهروندان با وزن بتای (0.27)؛ میزان شفافیت در اطلاع رسانی سازمانهای دولتی با وزن بتای (0.17)؛ میزان انتقادپذیری دولت با وزن بتای (0.19 )، سن با وزن بتای(0.11- )؛ پایگاه اقتصادی اجتماعی با وزن بتای (0.09-) در کل میزان ضریب همبستگی تصحیح شده برابر0.45 می باشد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1315 - بررسی عوامل اجتماعی موثر برقانون گریزی جوانان درایران(مطالعه موردی:(شهرسبزوار)
سیف اله سیف الهی اعظم فرهودفرزندگی اجتماعی انسان به وسیله قواعد وهنجارهای اجتماعی تنظیم می شود...زندگی اجتماعی انسان به وسیله قواعد وهنجارهای اجتماعی تنظیم می شود... تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1316 - بازتاب اندیشه های اجتماعی و اقتصادی در ادبیات فارسی
علی دهقانادبیات فارسی سرشار از موضوعات کاربردی است. بسیاری از مسائل اجتماعی موجود در متون ادبی الگوها وهنجارهای معتبری را ارائه میدهد که در جوامع دیرین ایران رایج بوده است. این نمونهها هم از جهت شناخت جامعۀ گذشته و هم از لحاظ عبرت و آموزه برای آیندگان اهمیت دارد.از میان موضوع أکثرادبیات فارسی سرشار از موضوعات کاربردی است. بسیاری از مسائل اجتماعی موجود در متون ادبی الگوها وهنجارهای معتبری را ارائه میدهد که در جوامع دیرین ایران رایج بوده است. این نمونهها هم از جهت شناخت جامعۀ گذشته و هم از لحاظ عبرت و آموزه برای آیندگان اهمیت دارد.از میان موضوعات اجتماعی، مسائل اقتصادی و آثار آن در جامعه، بیشترین مطالب و مضامین را در ادبیات فارسی به وجود آورده است. برای آشنایی با این ویژگی ادبیات فارسی، معتبرترین متون نثر فارسی قرن پنجم تا هشتم هجری جهت پژوهش برگزیده شده، به روش اسنادی بررسی شود. مطالب و دادههای این تحقیق به روش فیشبرداری استخراج، سپس تجزیه و تحلیل گردید.یافتههای این پژوهش نشان میدهد که افکار و اندیشههای اقتصادی، بیشترین نقش را در رفتار اجتماعی مردم ایران به جا گذاشته است. نیازهای اقتصادی مبنای بسیاری از پدیدههای اجتماعی مانند قدرت، پایگاه، مشاغل و طبقات، فقر و نابهنجاری شغلی بوده، مسألۀ مهم «مدیریت اقتصادی» را مورد توجه اندیشمندان ادبا قرار داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1317 - بررسی جامعهشناختی عوامل مؤثّر بر طلاق در شهرستان زنجان در سال 1387
دکتر مهدی قدیمی زهرا محمدی رقیه عباسیطلاق اندوهبارترین و تلخترین نوع رهایی از جهنم ناسازگاریهاست که در زندگی زوجین به علّت عدم سنخیت فرهنگی و اجتماعی و در اثر سوء تفاهمها، رفتارها و تصوّرات غلط از یکدیگر و یا وجود بیماری، اعتیاد، خشونتهای خانگی، دخالتهای دیگران و دهها عامل دیگر به وقوع میپیوندد. آم أکثرطلاق اندوهبارترین و تلخترین نوع رهایی از جهنم ناسازگاریهاست که در زندگی زوجین به علّت عدم سنخیت فرهنگی و اجتماعی و در اثر سوء تفاهمها، رفتارها و تصوّرات غلط از یکدیگر و یا وجود بیماری، اعتیاد، خشونتهای خانگی، دخالتهای دیگران و دهها عامل دیگر به وقوع میپیوندد. آمار نشان میدهد که هر ساله بر تعداد طلاقها افزوده میشود و خطر از هم پاشیدن بر بسیاری از کانونهای خانوادگی سایه افکنده است. برای اجرای این تحقیق از سه روش اسنادی1، میدانی2، و روش پیمایشی یا زمینهیابی3، استفاده شده است. در روش اسنادی با استفاده از کتب، منابع و تحقیقات دیگران به روش کتابخانهای اطلاعات مربوط به طلاق گردآوری شد و در این قسمت نظریات ادیان مختلف به ویژه دین مبین اسلام در مورد طلاق مطالعه شده است و نظریات جامعهشناسی و روانشناسی در زمینهی طلاق گردآوری گردیده است. در مرحلهی دوم با استفاده از روش میدانی و با استفاده از تکنیک مشاهده4 و مصاحبه عمیق سعی شد که از طریق فرمول نمونهگیری «اشباع طبقات»، با 50 زوج از هم جدا شده، مصاحبههای عمیق صورت گیرد و در مرحلهی سوم با استفاده از روش پیمایشی و با استفاده از «پرسشنامه» سعی شد با 500 زوج طلاق گرفته «مصاحبه همراه با پرسشنامه» انجام گیرد که نتایج این پرسشنامهها با استفاده از نرمافزار spssو تجزیه و تحلیل با کامپیوتر به صورت جداول توزیع فراوانی آورده شده است و در پایان نیز جدول توزیع فراوانی عوامل مؤثر بر طلاق ارایه شده است که در آن سهم هر یک از عوامل تاثیرگذار در طلاق به صورت درصد آورده شده است. جمعیت آماری این پژوهش شامل کلیهی زوجهایی بوده است که طی 6 ماه (اردیبهشت ماه تا مهرماه 1387) به دادگاههای خانواده و دادگستری شهرستان زنجان مراجعه نموده و پرونده آنها منجر به صدور طلاق شده است که از بین این 500 زوج 50 نمونه از طریق فرمول نمونهگیری اشباع طبقات، برای مصاحبه عمیق انتخاب شدهاند.با توجه به نتایج بهدست آمده از پژوهش حاضر، بیشترین میزان طلاق در بین خانوادههای غیرمرفه، با زوجین کمسواد، مردان شغل کارگر و زنان خانهدار مشاهده میگردد که از این جامعهی آماری مورد مطالعه 69% زوجین بدون فرزند میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1318 - بررسی جامعهشناسی کالبدی شهرهای ایران، (نمونهی موردی شهر اصفهان در سال 1385)
حمید کشاورز دکتر مهرداد نوابخشدر پژوهش حاضر در بخش نظری تحقیق به بررسی نظریات عمده در رابطه با موضوع کالبد شهری پرداختهایم که چند دسته اصلی نظریات مورد استفاده قرار گرفته شده است: دسته اول نظریات بررسی کالبد شهری با دیدگاههای فرهنگی و زیباشناختی، دسته دیگر دیدگاههای اقتصادی و صنعتی و دسته سوم دید أکثردر پژوهش حاضر در بخش نظری تحقیق به بررسی نظریات عمده در رابطه با موضوع کالبد شهری پرداختهایم که چند دسته اصلی نظریات مورد استفاده قرار گرفته شده است: دسته اول نظریات بررسی کالبد شهری با دیدگاههای فرهنگی و زیباشناختی، دسته دیگر دیدگاههای اقتصادی و صنعتی و دسته سوم دیدگاههای مرتبط با کالبد شهری بر اساس نوع کشورها و موضوع جهانیشدن میباشد و در انتها دیدگاههای جامعهشناختی و شهرسازی جدید را مورد توجه قرار دادهایم. به دنبال کار نظری کار میدانی در مناطق یازدهگانه شهر اصفهان (بر اساس آخرین تقسیمات شهرداری اصفهان و سرشماری سال 85) با روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه صورت گرفته است. حجم نمونه در این پژوهش 384 خانوار و جامعهی آماری شامل کل خانوارهای ساکن شهر اصفهان بودهاند. حجم نمونه بین گروههای پاسخگو بهطور مساوی تقسیم شده و نمونهگیری به شیوهی کوکران صورت گرفته است. در پرسشنامه از وضعیت و دیدگاه خانوارها در مورد کالبد و ساختار شهری سؤال شده است که در این تحقیق پنج شاخص اصلی شامل شاخص توسعه اقتصادی ـ اجتماعی، صنعت و روند صنعتیشدن، سیاستگذاری از بالا، مهاجرت و جهانیشدن مطرح شده است که بر اساس کارهای پیمایشی و نتیجهگیریهای آماری ارتباط هر یک از شاخصهای مطرحشده با متغیر وابسته کالبد و ساختار شهری در شهر اصفهان مورد سنجش قرار گرفته است و معنیداری و عدم معنیداری آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است که بر این اساس عمدهترین عوامل مؤثر بر کالبد و ساختار شهری شاخصهای توسعهی اقتصادی ـ اجتماعی، جهانیشدن، صنعت و روند صنعتیشدن میباشد و دو شاخص سیاستگذاری از بالا و مهاجرت، درجه اهمیت کمتری داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1319 - بررسی اثرات جمعیتی برنامههای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1383ـ1327) بر توزیع، سلسله مراتب و اندازه جمعیت شهری ایران
حسین جوادخانیروند رو به رشد شهرنشینی، در دهههای اخیر، همگام با مهاجرتهای شدید روستاـ شهری، و همزمان با سیر تحولات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و منطقهای، از مهمترین عرامل توسعه نامتوازن نظام شهری و شهرنشینی در ایران شده است. از سوی دیگر، توزیع شهرها، و به تبع آن تمرکز جمعیت و سلسله م أکثرروند رو به رشد شهرنشینی، در دهههای اخیر، همگام با مهاجرتهای شدید روستاـ شهری، و همزمان با سیر تحولات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و منطقهای، از مهمترین عرامل توسعه نامتوازن نظام شهری و شهرنشینی در ایران شده است. از سوی دیگر، توزیع شهرها، و به تبع آن تمرکز جمعیت و سلسله مراتب شهری در کشور ما، همسانی و مشابهت زیادی ندارد. آغاز این ناهمسانی از برنامههای عمرانی پنج ساله کشور که در سالهای قبل از انقلاب در جهت قطبی کردن مناطق جمعیتی کشور و سیاستهای بعد از انقلاب اجرا شده است، متأثر میباشد. هدف اصلی مطالعه بررسی روند تغییرات اندازه توزیع جمعیت در سلسله مراتب شهری ایران طی چهار دهه اخیر با توجه به تاثیر جمعیتی برنامههای توسعه اقتصادی اجتماعی پنج ساله کشور در رشد شهری میباشد. برای تعیین سلسله مراتب شهری از نظریه رتبه ـ اندازه که توسط جورج زیپف1 معرفی شده استفاده میشود؛ تعیین جمعیت مطلوب شهری برای توسعه پایدار طبق قانون رتبه ـ اندازه با استفاده از پرونده (URBINDEX) در بسته نرمافزاری (PAS2 هدف نهایی مقاله میباشد. نتایج اولیه نشان میدهد که جمعیت شهر اول تهران چند برابر شهر دوم، سوم و چهارم میباشد و حتی از مجموع چهار شهر اول نیز بیشتر است و تمرکز در شهرهای بزرگتر نسبت به شهرهای میانه بیشتر است. توزیع سلسله مراتب بین 10 شهر اول نامتوازن است؛ با برنامهریزی مناسب از متغیرهای جمعیتی میتوان به جای نقش تاثیرپذیر و انفعالی، نقش فعال و مؤثر در تاثیرگذاری بر ماهیت توسعه استفاده نمود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1320 - مطالعهی بیتفاوتی اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهر تهران
مجتبی صداقتی فرد دکتر علیرضا محسنی تبریزیپژوهش حاضر با در نظر داشتن ضرورت و اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر بیتفاوتی اجتماعی به عنوان یک مسألهی اجتماعی در میان شهروندان تهرانی با بهرهگیری از یک چارچوب نظری تلفیقی و تدوین الگوی نظری آغازین، موضوع را مطالعه کرده است و فرضیههایی چند را به آزمون نهاد. اهداف این پژ أکثرپژوهش حاضر با در نظر داشتن ضرورت و اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر بیتفاوتی اجتماعی به عنوان یک مسألهی اجتماعی در میان شهروندان تهرانی با بهرهگیری از یک چارچوب نظری تلفیقی و تدوین الگوی نظری آغازین، موضوع را مطالعه کرده است و فرضیههایی چند را به آزمون نهاد. اهداف این پژوهش شناسایی علمی و تجربی بیتفاوتی اجتماعی و سنجش همبستگی آن با متغیرهای زمینهای و هشت متغیر مستقل اجتماعی به منظور تعیین میزان اثرگذاری هر یک از آنها بر بیتفاوتی اجتماعی بود. با روش پیمایشی بررسیها بر روی نمونهای با حجم 850 نفر از شهروندان 18 سال به بالای شهر تهران در سال 1387 انجام و میان متغیرهای قومیت، شغل، و تحصیلات از صفات زمینهای تفاوت مشاهده شد و بین تمامی متغیرهای مستقل اصلی یعنی؛ بیهنجاری (آنومی)، اعتماد اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، رضایت اجتماعی، محرومیت نسبی، فردگرایی، تحلیل هزینه ـ پاداش، و التزام مدنی رابطهی معنیداری بدست آمد. ضمناً در نتیجهی تحلیلهای چندمتغیره، فرض وجود رابطه بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته در سطح معنیداری بیش از 99% اطمینان تایید و مشخص شد که حدود 40/0 درصد تغییرات در بیتفاوتی اجتماعی به وسیلهی مجموع پنج متغیر مستقلِ التزام مدنی، فردگرایی، بیهنجاری، رضایت اجتماعی، و محرومیت نسبی قابل تبیین است. در پایان، الگوی نظری ـ تبیینی تدوینشده در چارچوب نظری با نتایج پایانی بازبینی شد و تدوین گردید و مدل تحلیلی نهایی ارایه شد. از آنجایی که نتایج تجربی حاصله نشانگر آن بود که بیتفاوتی اجتماعی در شهروندان تهرانی در میزانی بالاتر از حد متوسط وجود دارد و سطح آن به ترتیب با نوسانات پنج متغیر یادشده تغییر میکند و این تغییرات قابلیت پیشبینی به وسیلهی این عوامل را دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1321 - بررسی عوامل مؤثر بر میزان مرگ و میر کودکان با استفاده از شاخصهای جمعیتشناختی در استان اصفهان (نمونه تحلیلی، شهرستانهای دهاقان و شهرضا
حمید کشاورزپژوهش حاضر با عنوان بررسی عوامل مؤثر بر میزان مرگ و میر کودکان با استفاده از شاخصهای جمعیتشناختی در استان اصفهان (نمونه تحلیلی، شهرستانهای دهاقان و شهرضا) در سال 1387 به روش پیمایشی صورت گرفته است. هدف از این بررسی نشان دادن وضعیت مرگ و میر کودکان در استان اصفهان و د أکثرپژوهش حاضر با عنوان بررسی عوامل مؤثر بر میزان مرگ و میر کودکان با استفاده از شاخصهای جمعیتشناختی در استان اصفهان (نمونه تحلیلی، شهرستانهای دهاقان و شهرضا) در سال 1387 به روش پیمایشی صورت گرفته است. هدف از این بررسی نشان دادن وضعیت مرگ و میر کودکان در استان اصفهان و در کل توجه به وضعیت توسعه اقتصادی ـ اجتماعی در ایران بوده است. کاهش مرگ و میر نوزادان و اطفال (گروه سنی 1ـ0 و 4ـ1 ساله) قابل توجهترین کاهش در بین گروههای مختلف سنی بوده است. کاهش مرگ و میر نوزادان و اطفال اساساً به سبب تنزل میزان مرگ و میر بیماریهای عفونی و انگلی بوده است. به جرأت میتوان ادعا کرد در میان شاخصهای مختلف، شاخص مرگ و میر کودکان، تعیینکننده بسیار مناسبی برای سطح توسعهیافتگی جوامع و قرار گرفتن آنها در مرحله توسعه اقتصادی ـ اجتماعی است. چرا که بسیاری از علل تعیینکنندهی مرگ و میر در سنین اولیه مربوط به شرایط زندگی خانوادههایی است که نوزادان در آنجا به دنیا میآیند و پرورش مییابند. مرگ و میر به طور عام و مرگ و میر کودکان به طور اخص، پدیدهای است که تحت تاثیر عوامل و تعیینکنندههای چندی عمل مینماید. شدت و ضعف این عاملها موجب بروز و شیوع مرگ و میر و یا کنترل آن میگردد. در این بررسی سعی بر آن داشتهایم که تاثیر علل و عوامل مستقیم و غیرمستقیم را به صورت انفرادی و نیز به صورت جمعی بر سطح و روند مرگ و میر کودکان بررسی و بازشناسی کنیم، بنابراین با توجه به اهداف مورد نظر تحقیق، فرضیاتی با متغیرهای زیر مورد بررسی و آزمایش قرار گرفته است: سطح تحصیلات مادران، شاغل بودن و نبودن مادران، نوع شغل پدر، فرهنگ تغذیه خانواده، با تعداد فرزندان و فاصله سنی بین آنها و متغیرهای دیگر مورد توجه بودهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1322 - بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت مردمی در سازمانهای غیردولتی
حسین نازک تبار داود ستارزادهپژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت مردمی در سازمانهای غیردولتی می پردازد و از آن جا که مشارکت مردمی یکی از مهمترین مؤلفه های توسعه سازمان های غیردولتی بوده، ضرورت چنین مطالعهای بیش از پیش احساس می شد.جامعهی آماری این تحقیق را مردم عادی در گروه سنی64-25 أکثرپژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت مردمی در سازمانهای غیردولتی می پردازد و از آن جا که مشارکت مردمی یکی از مهمترین مؤلفه های توسعه سازمان های غیردولتی بوده، ضرورت چنین مطالعهای بیش از پیش احساس می شد.جامعهی آماری این تحقیق را مردم عادی در گروه سنی64-25 سال تحت پوشش سازمانهای غیردولتی در 16 شهرستان استان مازندران که در مناطق شهری ساکن هستند، تشکیل دادهاند. حجم نمونه، از طریق فرمول کوکران برابر با 400 نفر محاسبه گردید که با استفاده ازروش نمونهگیری طبقهای متناسب استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، نشان میدهد که رابطهی معناداری بین متغیرهای باور به کار گروهی، اعتماد اجتماعی، شناخت مردم از سازمانهای غیردولتی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی با متغیر وابسته ( مشارکت مردم در سازمانهای غیردولتی)، با اطمینان 99/0 درصد و سطح خطای کمتر از 01/0 درصدوجود داشته است.همچنین، براساس نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره و مقدار ضریب همبستگی چندگانه با R(63/0)، همبستگی آماری قوی بین مجموعه متغیرهای مستقل و متغیر وابسته وجود دارد. از سوی دیگر، نتایج حاصل از روش تحلیل مسیر بدین قرار بوده است که مجموعهی متغیرهای مستقل، نیزتأثیر آماری معنیداری بر متغیر وابسته داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1323 - بررسی نقش پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی در مصرف کالاهای فرهنگی (شهر زنجان
دکتر ربابه پورجبلی عباس خلیلیمصرف کالاهای فرهنگی، بعدی از حیات فرهنگی است که در آن روند انتقال فرهنگ، از زمانی که به صورت یک کالا در میآید و عرضه میشود تا مصرف آن مورد بررسی قرار میگیرد. در این مطالعه که در سال 89 انجام گرفت، از روش نمونهگیری تصادفی ساده حجم نمونهای به تعداد 360 نفر از طریق فر أکثرمصرف کالاهای فرهنگی، بعدی از حیات فرهنگی است که در آن روند انتقال فرهنگ، از زمانی که به صورت یک کالا در میآید و عرضه میشود تا مصرف آن مورد بررسی قرار میگیرد. در این مطالعه که در سال 89 انجام گرفت، از روش نمونهگیری تصادفی ساده حجم نمونهای به تعداد 360 نفر از طریق فرمول تعییین حجم نمونه کوکران انتخاب کردیم و پس از جمعآوری اطلاعات نتایج زیر به دست آمد: بین پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی، درآمد، سن، اوقات فراغت و مصرف کالاهای فرهنگی رابطه معنادار و بین تحصیلات، و محل سکونت و میزان مصرف کالاهای فرهنگی تفاوت معناداری وجود دارد. و تفاوت بین جنسیت و میزان مصرف کالاهای فرهنگی تأیید نشد. تأثیر پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی در نوع کالای فرهنگی مصرفی فرد نیز تأیید شد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1324 - بررسی عوامل اجتماعی مؤثّر بر خشونت علیه زنان در خانوادههای شهر خوی
فیروز رادخشونت علیه زنان از ابعاد مختلف جسمی، روانی، اجتماعی، اقتصادی و جنسی قابل بررسی است و از مشخصات عمومی خشونت علیه زنان پنهان بودن آن از انظار عمومی است. در این تحقیق سعی شده است به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که عوامل اجتماعی مرتبط با رفتارهای خشونت بار زوجین کدامند؟ م أکثرخشونت علیه زنان از ابعاد مختلف جسمی، روانی، اجتماعی، اقتصادی و جنسی قابل بررسی است و از مشخصات عمومی خشونت علیه زنان پنهان بودن آن از انظار عمومی است. در این تحقیق سعی شده است به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که عوامل اجتماعی مرتبط با رفتارهای خشونت بار زوجین کدامند؟ مقاله حاضر نتیجه مطالعه ای توصیفی ـ تحلیلی با روش پیمایشی است. جامعه آماری مورد مطالعه پژوهش زنان متأهل ساکن در شهر خوی (در حدود 13468 نفر) بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 315 نفر برآورد شده است. نتایج به دست آمده از مطالعه نشان می دهد که متغیرهای مستقل وارده بر مدل قادر است 56 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کند. به لحاظ مقایسه بین ابعاد خشونت، خشونت جنسی بالاترین میانگین و خشونت فیزیکی کمترین میانگین را دارا بود. نتیجه اینکه میانگین خشونت کل در بین خانواده های شهر خوی در حد مطلوبی نمی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1325 - رابطه بین میزان پایبندی به ارزش های دینی ومیزان احساس امنیت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر دیواندره
محبوبه بابائی سید مهدی حسینیهدف این پژوهش بررسی رابطه بین میزان پایبندی به ارزش های دینی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر دیواندره در چارچوب نظریه ساختاریابی گیدنز می باشد. روش تحقیق برحسب هدف (توصیفی – تحلیلی )، برحسب فنون سنجش ( کمَی )، برحسب عامل زمان ( أکثرهدف این پژوهش بررسی رابطه بین میزان پایبندی به ارزش های دینی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر دیواندره در چارچوب نظریه ساختاریابی گیدنز می باشد. روش تحقیق برحسب هدف (توصیفی – تحلیلی )، برحسب فنون سنجش ( کمَی )، برحسب عامل زمان ( مقطعی) و بر حسب نوع روابط بین متغیرها (همبستگی ) می باشد. جامعه آماری تحقیق 925 نفرکه با تکنیک پرسشنامه و با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده 272نفر از دانشجویان به عنوان حجم نمونه انتخاب و اطلاعات مورد نظر جمع آوری گردید.داده های به دست آمده از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS پردازش شده است و تجزیه و تحلیل دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفت.پایبندی به ارزش های دینی به عنوان متغیر مستقل در پنج بعد فکری، اعتقادی، مناسکی، تجربی و پیامدی و احساس امنیت اجتماعی به عنوان متغیر وابسته در ابعاد جنسیتی، فکری، اقتصادی وفرهنگی با توجه به نظریه ساختاریابی گیدنز مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان داد بین میزان پایبندی به ارزش های دینی وابعاد مختلف احساس امنیت اجتماعی دانشجویان( احساس امنیت جنسیتی، احساس امنیت فکری، احساس امنیت اقتصادی و احساس امنیت فرهنگی) رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1326 - بررسی رابطه بین برخورداری از انواع سرمایه و گردشگری (مورد مطالعه: دانشگاه پیام نور ساری)
سید حسن حسینی ندا مطلبی سراجیمطالعه درباره نابرابری ها و قشربندی جامعه از اصلی ترین حوزه های جامعه شناسی محسوب می گردد، به نحوی که از دیر باز تاکنون در کانون توجه جامعه شناسان قرار داشته است. از جمله مهمترین مسائل در هر جامعه ای نگرش به مقوله های ارزشی چون برخورداری از انواع سرمایه است. هدف از أکثرمطالعه درباره نابرابری ها و قشربندی جامعه از اصلی ترین حوزه های جامعه شناسی محسوب می گردد، به نحوی که از دیر باز تاکنون در کانون توجه جامعه شناسان قرار داشته است. از جمله مهمترین مسائل در هر جامعه ای نگرش به مقوله های ارزشی چون برخورداری از انواع سرمایه است. هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین برخورداری از انواع سرمایه (اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی) و گردشگری است. روش تحقیق توصیفی، همبستگی و پیمایشی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کل دانشجویان پیام نور ساری است که 6882 نفر گزارش شده است. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 364 است و هم چنین روش نمونه گیری از نوع تصادفی طبقه بندی است. به علاوه تبیین فرضیات از طریق اجرای آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره توسط نرم افزار SPSSانجام شدند. در ادامه همه ی فرضیه ها تأیید شد و این نتیجه به دست آمد که سرمایه اجتماعی نقش پررنگ تری در گرایش به گردشگری دانشجویان داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1327 - مطالعه تطبیقی بین جنبش اجتماعی زنان دردوره مشروطه درایران وجنبش اجتماعی زنان درقرن نوزدهم درغرب
سیف اله سیف الهی آتنا غلامیجنبش اجتماعی زنان درکلی ترین معنای خود جنبشی فکری-اجتماعی است که هدف اصلی آن ارتقای موقعیت زنان به عنوان یک گروه اجتماعی در جامعه است. این پژوهش،مطالعه ای تطبیقی بین جنبش اجتماعی زنان دردوره مشروطه درایران ودرقرن نوزدهم درغرب به ویژه امریکا می باشد.جمع آور أکثرجنبش اجتماعی زنان درکلی ترین معنای خود جنبشی فکری-اجتماعی است که هدف اصلی آن ارتقای موقعیت زنان به عنوان یک گروه اجتماعی در جامعه است. این پژوهش،مطالعه ای تطبیقی بین جنبش اجتماعی زنان دردوره مشروطه درایران ودرقرن نوزدهم درغرب به ویژه امریکا می باشد.جمع آوری داده ها با دوروش اسنادی ومطالعه میدانی(مصاحبه با صاحب نظران) انجام شده وپردازش داده ها با استفاده ازتحلیل محتوا وپرسشنامه معکوس صورت گرفته است. دراین پژوهش هردوجنبش موردبررسی قرارگرفته وشباهتها وتفاوتهای این دوجنبش استخراج شده است.عوامل متعددی ازقبیل بستراجتماعی-اقتصادی،بافت فرهنگی ووضعیت زندگی زنان دوجامعه تأثیرچشمگیری برروند، فرایند، ساختار، عملکرد، کارکرد،اهداف ودستاوردهای این دو جنبش داشته است. یافته های پژوهش نشان می دهد جنبش اجتماعی زنان درقرن نوزدهم درغرب جنبشی شناخته شده،وسیع،منسجم ورشدیافته تر بوده ودرسطح بین المللی مطرح شده است.امروزه نیز به عنوان یک نظریه اجتماعی درسطوح آکادمیک تدریس می شود. اماجنبش اجتماعی زنان دردوره مشروطه درایران جنبشی منسجم نبوده ودرآن دوره حتی درسطح ملی گسترش نیافته است.البته این جنبش برای زنان ایران دستاوردهایی مثل حق تحصیل داشته که تاامروز ادامه دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1328 - عوامل اجتماعی و فرهنگی و جمعیتی مؤثّر بر رضایتمندی از ازدواج مجدد زنان مطلقه در شهرستان اهواز
نبی الله ایدر مجید حکمتیمنش ابوالقاسم حیدرآبادیهدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در زمینه رضایتمندی زنان از ازدواج مجدد می باشد. روش تحقیق پیمایشی است و از نظر وسعت پهنانگر می باشد. جامعه آماری آن کلیه زنان مطلقه شهرستان اهواز میباشند که حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان برابر با 128 أکثرهدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در زمینه رضایتمندی زنان از ازدواج مجدد می باشد. روش تحقیق پیمایشی است و از نظر وسعت پهنانگر می باشد. جامعه آماری آن کلیه زنان مطلقه شهرستان اهواز میباشند که حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان برابر با 128 نفر تعیین شده است. روش نمونهگیری به صورت خوشهای مطبق است. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته میباشد که پایایی آن از طریق آلفای کرنباخ محاسبه شده و برای متغیر وابسته برابر با 83/0 است. روایی پرسشنامه از نوع صوری است. نتایج نشان می دهد که میزان رضایتمندی از ازدواج مجدد در زنان مطلقه در حد متوسط است. آزمون مقایسه میانگین نشان میدهد که میزان رضایتمندی از ازدواج مجدد بر حسب وضعیت اقتصادی تفاوت معناداری از یکدیگر دارد. بین اعتقادات مذهبی و داشتن فرزند از ازدواج قبلی با میزان رضایتمندی از ازدواج مجدد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. هر چه اعتقادات مذهبی بیشتر باشد، میزان رضایتمندی از ازدواج مجدد افزایش مییابد و هر چه اعتقادات مذهبی کمتر شود، میزان رضایتمندی از ازدواج مجدد کاهش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1329 - بررسی مقایسهای میزان تعلقات قومی در بین خانوادههای بیلهسوار و اردبیل
ربابه پورجبلی ربابه پورجبلی پیمان نصیرآذراین پژوهش با هدف بررسی مقایسهی میزان تعلقات قومی خانوادههای دو شهر بیلهسوار و اردبیل انجام شده است، همچنین سوالهای اصلی در این پژوهش عبارتنداز: آیا تفاوتی در میزان تعلقات قومی در بین خانوادههای بیلهسوار و اردبیل وجود دارد؟ خانوادههای کدام شهر از میزان تعلقات بالا أکثراین پژوهش با هدف بررسی مقایسهی میزان تعلقات قومی خانوادههای دو شهر بیلهسوار و اردبیل انجام شده است، همچنین سوالهای اصلی در این پژوهش عبارتنداز: آیا تفاوتی در میزان تعلقات قومی در بین خانوادههای بیلهسوار و اردبیل وجود دارد؟ خانوادههای کدام شهر از میزان تعلقات بالای برخوردارند؟ عوامل تاثیرگذار بر میزان تعلقات قومی خانوادهها در بیلهسوار و اردبیل کدامند؟بر همین اساس برای دستیابی به سوالات و اهداف تحقیق پس از مطالعه نظریههای مربوط به قومیت و عواملی که باعث تغییر و تحول در قوم و گروههای قومی میشوند با استفاده از نظریه ژئوپلتیک رندل کالینز و نظریه پارسونز چهارچوب نظری تنظیم گردید.سپس باتوجه به چهارچوب نظری فرضیه اصلی تحقیق تدوین گردید که این فرضیات عبارتند از 1- بین قرار گرفتن در مرز جغرافیایی (جمهوری آذربایجان)و میزان تعلقات قومی خانوادههای شهر بیلهسوار و اردبیل تفاوت معنیداری وجود دارد.2- بین استفاده از رسانه کشور همسایه جمهوری آذربایجان و میزان تعلقات قومی خانوادههای شهر بیلهسوار و اردبیل تفاوت معنیداری وجود دارددر این تحقیق که به روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه صورت گرفت تاثیر متغیرهای مستقل چون مرز جغرافیایی با جمهوری آذربایجان، میزان استفاده از رسانه جمهوری آذربایجان، جنسیت، تأهل، پایگاه اجتماعیـاقتصادی، سن و تعلقات قومی خانوادههای بیلهسوار و اردبیل به عنوان متغیر وابسته بررسی شد. واحد تحلیل خانوادههای بیلهسوار و اردبیل و واحد مشاهده جوانان 40-25 ساله میباشد. نمونهی تحقیق شامل 242 نفر برای بیلهسوار و 246 نفر برای اردبیلمیباشد که با استفاده از فرمول کوکران بدست آمد، و با روش نمونهگیری خوشهای چند مرحله انتخاب شدند.با توجه به نتایج به دست آمده همه متغیرها تفاوت و رابطهی معنیداری با متغیر مستقل تعلقات قومی داشتند بر طبق همین نتایج میزان تعلقات و دلبستگی قومی خانوادههای بیلهسوار بیشتر از خانوادههای اردبیل بود. با وجود قرارگیری بیلهسوار در مرز و برخورداری نامحدود از شبکههای جمهوری آذربایجان میزان تعلقات قومی خانوادههای این شهر به نسبت خانوادههای اردبیل بالا است. در بین متغیرها متغیر پایگاه اجتماعیـاقتصادی رابطهی معنیدار ولی معکوس با تعلقات قومی داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1330 - بررسی موانع اقتصادی توسعهیافتگی در استان ایلام
روضان پیری روزا کرم پور مجید کفاشیدر میان مباحث متعددی که در چند دهۀ اخیر در حوزۀ علوم اجتماعی مطرح شده، بحث توسعه از گستردگی و اهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار است. از این رو مقاله حاضر به بررسی موانع اقتصادی توسعه یافتگی در استان ایلام و درک و تفسیر مردمان آن دیار از توسعه می پردازد. روش شناسی پ أکثردر میان مباحث متعددی که در چند دهۀ اخیر در حوزۀ علوم اجتماعی مطرح شده، بحث توسعه از گستردگی و اهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار است. از این رو مقاله حاضر به بررسی موانع اقتصادی توسعه یافتگی در استان ایلام و درک و تفسیر مردمان آن دیار از توسعه می پردازد. روش شناسی پژوهش کیفی است. از روش مردم نگاری برای گردآوری داده ها و از نظریۀ زمینه ای برای تحلیل و بررسی داده ها استفاده گردیده است. در این پژوهش، اطلاعات مشاهده ای و اسنادی توسط محقق گرد آوری و اطلاعات مصاحبه ای از 56 نفر از مشارکت کنندگان ساکن در میدان مطالعه به عمل آمد. برای تعیین افراد مورد مصاحبه، از روش نمونهگیری کیفی- هدفمند و برای تعیین تعداد مصاحبه شوندگان از منطق اشباع نظری در نمونه گیری نظری استفاده شده است. سپس عملیات تحلیل اطلاعات در سه مرحلهْ کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی انجام شده و در نهایت از ترکیب کلیۀ مقوله ها، مدل نهایی تحقیق استخراج شد. نتایج بررسی نشان می دهد که مهم ترین موانع اقتصادی توسعه یافتگی در این استان، مشکلات اکولوژیک، فقر اقتصادی مزمن، نبود بخش خصوصی قوی و فقدان زیر ساخت های اقتصادی می باشد. براساس مدل نهایی توسعه به مثابة پدیده ای دوگانه و تقابلگرا درک، ارزیابی و تفسیر شده است که توانسته از یک طرف استان ایلام را توانمند ساخته و بسیاری از مسایل و مشکلات زندگی آنان را در ابعاد مختلف تغییر و نوسازی مشخص کند و از طرف دیگر، موجب تضعیف سنتها میشود که از دید مردم استان ایلام بهعنوان نتایج نامطلوب توسعه تلقی میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1331 - عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف بین نسلی (مطالعه موردی والدین و جوانان هجده تا بیست و چهار ( 18 تا 24) ساله شهر دزفول )
امیر مسعود امیر مظاهری زینب منجزی پورپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف بین نسلی جوانان 18 تا 24 سال و والدین شان در شهر دزفول انجام شده است.در این پژوهش، آن چه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به پدیده شکاف نسلی میان جوانان و والدین آنان است. چارچوب نظری با استفاده از نظریه های نظریه پردازا أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف بین نسلی جوانان 18 تا 24 سال و والدین شان در شهر دزفول انجام شده است.در این پژوهش، آن چه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به پدیده شکاف نسلی میان جوانان و والدین آنان است. چارچوب نظری با استفاده از نظریه های نظریه پردازانی هم چون مانهایم، دورکیم، اینگلهارت، مارگارت مید، جانسون ،گیدنز، مک لوهان، جاکوبسن و والسون ارایه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است و گردآوری اطلاعات از طریق تکنیک پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل 5941 نفر از جوانان 18 تا 24 ساله شهر دزفول به همراه والدین شان است که از بین آن ها با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 360 نفر به روش خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشانگر این است که شکاف بین نسلی (متغیر وابسته) با متغیرهای مدرنیزاسیون، افزایش فردگرایی، گسترش وسایل ارتباط جمعی، وضعیت شغلی مادر و میزان درآمد ماهیانه خانواده، دارای رابطه معنی داری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1332 - مشخصه های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی و سلامت در کهنسالی (مورد شناسی: آذرشهر)
حسن سرایی علی سیفی زادهپیرییاسالمندیبهعنوانآخریندورهزندگیانسان هموارهموردتوجهمتفکرانعلومانسانیوزیستشناسی بودهوهست. علی رغم توجه به مسایل و مشکلات سالمندان در حوزه پزشکی قدمت طولانی دارد، اما رشد فزاینده وشتابان جمعیت سالخورده در سال های اخیر و تاثیر عمیقی که این پدیده بر شرایط اقتصادی ـ اجتما أکثرپیرییاسالمندیبهعنوانآخریندورهزندگیانسان هموارهموردتوجهمتفکرانعلومانسانیوزیستشناسی بودهوهست. علی رغم توجه به مسایل و مشکلات سالمندان در حوزه پزشکی قدمت طولانی دارد، اما رشد فزاینده وشتابان جمعیت سالخورده در سال های اخیر و تاثیر عمیقی که این پدیده بر شرایط اقتصادی ـ اجتماعی دارد، زمینه نگرش های چند جانبه ای همچون نگرش اجتماعی و روانشناختی را فراهم کرده است. در واقع در کنار نگرش زیست شناختی به فرایند پیری و بررسی شخصیت سالمندان بر حسب تغییرات درونی آنها، می توان با توجه به نحوه تعامل با جهان خارج از رویکردی اجتماعی به فرایند پیری پرداخت. هدف اصلی تحقیق، شناخت عوامل مؤثّر بر سلامت سالمندان شهر آذرشهر می باشد. در این پژوهش از روش پیمایشی و از ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است. جامعه ( جمعیت )آماری تحقیق کلیه افراد 65 ساله و بالاتر شهر آذرشهر بوده است. همچنین از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای (متناسب ) استفاده شده است و حجم نمونه 312 نفر می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که : 1) مردان از سلامت بیشتری نسبت به زنان برخوردارند. 2) سلامت افراد دارای همسر و سالمندانی که همسر خود را از دست داده اند، تقریباً یکسان است. 3) با افزایش سن شاهد کاهش سلامت سالمندان می باشیم.4) با افزایش حمایت اجتماعی شاهد افزایش سلامت سالمندان می باشیم و سلامت سالمندانی که از حمایت اجتماعی زیادی برخوردارند، بیش از سایر سالمندان است.5) رابطه بین پایگاه اقتصادی ، اجتماعی و سلامت مستقیم می باشد ، طوری که سالمندان دارای پایگاه اقتصادی ، اجتماعی در حد بالا از سلامت بیشتری نسبت به سایر سالمندان برخوردارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1333 - تبیین جامعهشناختی عوامل موثر بر مدیریت بدن (مورد مطالعه: مردان بین 18 تا 45 سال شهر تهران)
علی نوری علیرضا محسنی تبریزیهدف از این پژوهش تبیین جامعهشناختی عوامل مؤثر بر مدیریت بدن مردان بین 18 تا 45 سال شهر تهران است. در شرایطی که منبع اصلی شکلگیری ارتباط و تبیین معنای هر چیزی به ظواهر تقلیل یابد، بدن به عنوان ابزار تجلی هویت، اهمیتی اساسی مییابد. نظریات گافمن، گیدنز، الیاس، بوردیو و أکثرهدف از این پژوهش تبیین جامعهشناختی عوامل مؤثر بر مدیریت بدن مردان بین 18 تا 45 سال شهر تهران است. در شرایطی که منبع اصلی شکلگیری ارتباط و تبیین معنای هر چیزی به ظواهر تقلیل یابد، بدن به عنوان ابزار تجلی هویت، اهمیتی اساسی مییابد. نظریات گافمن، گیدنز، الیاس، بوردیو و باندورا چارچوب نظری پژوهش را تشکیل میدهند. جامعه آماری پژوهش اعضای باشگاههای پرورش اندام شهر تهران بودند و برای تعیین حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. از روش پیمایشی برای تبیین تأثیر عوامل اجتماعی بر مدیریت بدن استفاده گردید. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه محققساخته جمعآوری و با آزمون آلفای کرونباخ اعتبار سنجی شد و از آزمون آماری همبستگی برای تحلیل فرضیهها استفاده شد. آزمون همبستگی بین دو متغیر سرمایه فرهنگی و مدیریت بدن نشان داد که این رابطه معکوس است. اگرچه در نظریات مختلفی که در این پژوهش مطرح گردیده و یافتههای سایر محققان ارتباط مستقیمی بین مدیریت بدن و سرمایه فرهنگی وجود دارد، اما باید توجه داشت افرادی که از دانش و پایگاه اجتماعی- اقتصادی پایینتری برخوردارند از روشهای نامناسب برای تغییر ظاهر خود استفاده میکنند. آزمون همبستگی بین مدیریت بدن و یادگیری رفتار دیگران نشان داد که در سطح معنیداری 5 درصد ارتباط مستقیم و معنیدار بین دو متغیر وجود دارد. همچنین، آزمون همبستگی بین هر یک از متغیرهای نمایش تمایز خود با دیگران، نمایش پایگاه اجتماعی- اقتصادی و نمایش ظاهر مورد پسند دیگران با مدیریت بدن، نشان داد بین این متغیرها و متغیر وابسته مدیریت بدن، رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1334 - بررسی عوامل اجتماعی تأثیر گذار بر رشد و توسعه اقتصادی (مقایسه ایران با سه کشور آسیایی)
مریم مقدم اصیل محمد رحیمیمبنای تمدن و توسعه بر پایه روابط اجتماعی استوار است. مساله توسعه از چالش های اصلی جوامع بشری میباشد. شناخت عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تاثیرگذار برتوسعه هدف اصلی این بررسی می باشد. در این مطالعه رابطه متغیرهای سلامتی، نشاط اجتماعی، آزادی، تحصیلات و همبستگی ملی با ت أکثرمبنای تمدن و توسعه بر پایه روابط اجتماعی استوار است. مساله توسعه از چالش های اصلی جوامع بشری میباشد. شناخت عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تاثیرگذار برتوسعه هدف اصلی این بررسی می باشد. در این مطالعه رابطه متغیرهای سلامتی، نشاط اجتماعی، آزادی، تحصیلات و همبستگی ملی با توسعه اقتصادی، اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. این شاخص ها در چهار کشور ایران، چین، ژاپن و مالزی به تفکیک بررسی شده و برای تحلیل دقیق تر به مقایسه ایران با سه کشور مذکور پرداخته شده است. روش بررسی در این مقاله بصورت تلفیقی یعنی تاثیر عوامل خرد و کلان وتحلیل ثانویه ای از آمارهای "بررسی ارزش های جهانی "است. عوامل اثرگذار بر متغیر وابسته با روشهای مختلف آماری مانند رگرسیون، میانگین و... بررسی شده است. از متغیرهای تاثیر گذار بر رشد اقتصادی در همه کشورها احساس آزادی، احساس تعلق به جامعه و خلاقیت می باشد ، آزمون ها نشان می دهد سرمایه اجتماعی و احساس آزادی در ایران در مقایسه با چهار کشور دیگر بسیار پایین میباشد و روند نزولی رشد و توسعه اقتصادی اجتماعی اصلی ترین پیامد این عوامل میباشد. مجموعه ناهمگون این عوامل منجر به شکل گیری وضعیت رشد و توسعه کنونی در ایران شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1335 - بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر وندالیسم دانش آموزان دبیرستانهای شهر پارسآباد
اسلام قاسم زاده اجیرلو سید رضا معینی روزا کرم پوروندالیسم یا تخریب ارادی اموال و متعلقات عمومی جامعه، آسیبی اجتماعی- فرهنگی است که همواره خسارات هنگفتی بر جوامع وارد می سازد و مدارس به عنوان یکی از متعلقات عمومی و فرهنگی جامعه به صورت مداوم در معرض این آسیب می باشد. در همین راستا ؛ هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی م أکثروندالیسم یا تخریب ارادی اموال و متعلقات عمومی جامعه، آسیبی اجتماعی- فرهنگی است که همواره خسارات هنگفتی بر جوامع وارد می سازد و مدارس به عنوان یکی از متعلقات عمومی و فرهنگی جامعه به صورت مداوم در معرض این آسیب می باشد. در همین راستا ؛ هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی موثر بر وندالیسم دانش آموزان دبیرستان های شهر پارس آباد می باشد. روش تحقیق، پیمایش و ابزارگردآوی اطلاعات، پرسشنامه ای محقق ساخته است. جامعه آماری تحقیق، شامل دانش آموزان دبیرستان های دولتی و غیردولتی شهر پارس آباد بوده که تعداد 362 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برای پاسخگویی به پرسشنامه انتخاب شدند. یافته ها با استفاده از آزمون ضریب همستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر نشان داد که به ترتیب احساس اجحاف، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، ارتباطات و همنشینی ها، میزان جامعه پذیری و عوامل فردی بر رفتارهای وندالیستی دانش آموزان فوق تاثیر دارد. نیز؛ 63 درصد از تغییرات میزان وندالیسم، ناشی از رابطه بین یک ترکیب خطی از متغیرهای مستقل بوده و 37 درصد باقیمانده، ناشی از سایر عواملی است که در این تحقیق مد نظر نبوده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1336 - ارایه مدل تأثیر عوامل اجتماعی - اقتصادی و فرهنگی بر گرایش دانشجویان به ورزش همگانی (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه پیام نور استان کرمانشاه )
علی کریمیهدف از پژوهش ، تحلیل تاثیر عوامل اجتماعی -اقتصادی و فرهنگی بر گرایش دانشجویان به ورزش همگانی است. پژوهش توصیفی - همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور (5000 نفر) می باشد که با استفاده از جدول کوکران 357 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پ أکثرهدف از پژوهش ، تحلیل تاثیر عوامل اجتماعی -اقتصادی و فرهنگی بر گرایش دانشجویان به ورزش همگانی است. پژوهش توصیفی - همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور (5000 نفر) می باشد که با استفاده از جدول کوکران 357 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش استفاده از تلفیق نظریات گافمن،گیدنز، بوردیو و بلوخ است که مفهوم جدیدی را به نام سبک زندگی ورزش محور طراحی کرده اند. برای تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری با نرم افزار pls استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که متغیرهای جمعیت شناختی با ضریب مسیر 14/0 و مقدار T 06/4، متغیر نمایشی از جنبه های فردی با ضریب مسیر 17/0 و مقدار T 83/4، متغیر قضاوت دیگران از مدیریت فرد بر بدن با ضریب مسیر 39/0 و مقدار T 83/10، متغیر نقش رسانه های ارتباطی با ضریب مسیر 13/0 و مقدار T 13/3، متغیر سرمایه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با ضریب مسیر 11/0 و مقدار T 24/3و متغیر طبقه اجتماعی-اقتصادی با ضریب مسیر 15/0 و مقدار T 33/3 بر گرایش دانشجویان به ورزش همگانی تاثیر داشته است .. در این میان تاثیر قضاوت دیگران از مدیریت فرد بر بدن دارای بیشترین تاثیر و متغیر سرمایه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کمترین تاثیر را بر گرایش به ورزش همگانی داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1337 - تحلیل گفتمان توسعه ی اقتصادی از دیدگاه خرده گفتمانهای جمهوری اسلامی ایران
سید قائم موسوی احمد آذین مسعود جعفرنژاددر این تحقیق مفهوم توسعه ی اقتصادی از دیدگاه خرده گفتمان های جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. برای سهولت کار جمهوری اسلامی به پنج دوره تقسیم شده است. دوره ی گذار، استقرار و تثبیت از پیروزی انقلاب تا انحلال حزب جمهوری اسلامی می باشد، دوره رحلت ا أکثردر این تحقیق مفهوم توسعه ی اقتصادی از دیدگاه خرده گفتمان های جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. برای سهولت کار جمهوری اسلامی به پنج دوره تقسیم شده است. دوره ی گذار، استقرار و تثبیت از پیروزی انقلاب تا انحلال حزب جمهوری اسلامی می باشد، دوره رحلت امام (ره) تا پایان دولت هاشمی، دوره دولت خاتمی، دوره ی دولت احمدی نژاد و دوره ی دولت روحانی را در بر می گیرد. ضمن شناسایی خرده گفتمان ها، چگونگی فراز و فرود آن ها بررسی شده و تلقی شان نسبت به توسعه ی اقتصادی تحلیل و نقد شده است. چارچوب نظری پژوهش گفتمان با خوانش لاکلائو و موفه است. روش نیز تحقیق توصیفی - تحلیلی و با استفاده از فیش برداری کتابخانه ای است. یافته های پژوهش حاکی از این است که مفهوم توسعه در هر خرده گفتمان بر مبنای سکوهای نظری و بستر های هویتی، یکی از ابعاد آن برجسته شده و مابقی ویژگی های آن به عمد یا سهو نادیده گرفته و به حاشیه می رفت. دال های به محاق رفته، توسط گفتمان بعدی برجسته می شد و با دال های گفتمانِ مستقر مقابله می کرد. بر این اساس در هر کدام از مقاطع رویکرد به توسعه نگرشی تک بعدی و فاقد دیدگاهی جامع و همه جانبه نگر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1338 - تأثیر مولفه های اقتصادی و اجتماعی بر گرایش نخبگان فرهنگی درمهاجرت به کشورهای توسعه یافته
سید خلیل حسینی حبیب صبوری خسرو شاهی سعید معدنیدر این پژوهش تلاش گردیده تا تأثیر مؤلفه های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی بر مهاجرت نخبگان مورد ارزیابی قرار گیرد. مهاجرت نخبگان فرهنگی به کشورهای توسعه یافته همواره یکی از مسائل مورد توجه در جامعه بوده است به طوری که در دهه های اخیر این پدیده در ایران تشدید شده است با توج أکثردر این پژوهش تلاش گردیده تا تأثیر مؤلفه های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی بر مهاجرت نخبگان مورد ارزیابی قرار گیرد. مهاجرت نخبگان فرهنگی به کشورهای توسعه یافته همواره یکی از مسائل مورد توجه در جامعه بوده است به طوری که در دهه های اخیر این پدیده در ایران تشدید شده است با توجه به نقش نیروی انسانی متخصص و تحصیل کرده در توسعه و پیشرفت جامعه اهمیت آن بیش از پیش آشکار می شود. این پژوهش ابتدا، گرایش نخبگان فرهنگی به مهاجرت را به کشورهای توسعه یافته مورد بررسی قرار داده و در مرحله بعد به عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر آن می پردازد و همچنیین با استفاده از نظریه ها و رویکرد های متفاوت از جمله نظریه های جاذبه و دافعه، جهانی شدن، چرخش مغزها، نظریه مهاجرت بین المللی نیروی انسانی به تبیین این پدیده پرداخته است. تأکید این پژوهش بر روی نظریه جاذبه و دافعه بوده است و نهایتاً چهارچوب نظری پژوهش در دو بعد عوامل اقتصادی و اجتماعی دیده شده است روش تحقیق کمّی با محوریت پیمایش اجتماعی بوده است در این روش با انتخاب دانشگاه های دولتی و آزاد در سطح تهران و بصورت تصادفی با 405 نفر با استفاده از پرسشنامه ساختارمند متغیرهای تحقیق بررسی شده است. آزمون روایی و پایایی انجام شده مورد قبول بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد گرایش نخبگان فرهنگی به مهاجرت به کشورهای توسعه یافته در حد بالا وجود دارد و به ترتیب عوامل اجتماعی و سپس اقتصادی جامعه بسیار مؤثر بوده است. ضریب تعیین چند گانه نشان می دهد 17 درصد علل مهاجرت نخبگان به کشورهای توسعه یافته از ترکیب این دو عامل تشکیل شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1339 - تحلیل جامعه شناختی تاثیر ارزش های جوانان بر سبک زندگی ایرانی اسلامی (مورد مطالعه :جوانان بهشهر )
کلثوم تیرگری منصور حقیقتیان محمد علی چیت سازهدف از انجام این مطالعه تحلیل جامعه شناختی تاثیر ارزشها برسبک زندگی ایرانی اسلامی بوده است. جامعه آماری این مطالعه جوانان بهشهر بودهاند حجم نمونه که با استفاده از نرم افزار sample power حجم نمونه تعداد 250 نفر برآوردشده است. روش تحقیق اسنادی و پیمایش بوده است. ارزش أکثرهدف از انجام این مطالعه تحلیل جامعه شناختی تاثیر ارزشها برسبک زندگی ایرانی اسلامی بوده است. جامعه آماری این مطالعه جوانان بهشهر بودهاند حجم نمونه که با استفاده از نرم افزار sample power حجم نمونه تعداد 250 نفر برآوردشده است. روش تحقیق اسنادی و پیمایش بوده است. ارزشها در چهار بعد اجتماعی، سیاسی، مذهبی، اقتصادی و متغیر سبک زندگی ایرانی اسلامی با شاخصهای گذران اوقات فراغت، مدیریت بدن، ارتباط، مصرف و خانواده عملیاتی شدند. ابزار گردآوری دادهها در بخش اسنادی فیش برداری و در بخش پیمایش پرسشنامه بوده است. ابزار تجزیه و تحلیل دادهها نرم افزار spss21,amos18بوده است. مهمترین یافتههای پژوهش بیانگر آن بود که ارزشها به طور کلی بر سبک زندگی ایرانی اسلامی تاثیر معنادار دارد و با توجه به ضریب تعیین به دست آمده میتوان انتظار داشت که تا 24 درصد از واریانس متغیر سبک زندگی ایرانی اسلامی توسط ارزشهای جوانان تعیین میشود. یافتههای دیگر بیانگر آن بود که کلیه ابعاد ارزش بر سبک زندگی ایرانی اسلامی تاثیر معنادار داشتهاند و ارزشهای مذهبی با 20 درصد و ارزشهای سیاسی 12 درصد و ارزشهای اجتماعی با 11درصد و ارزشهای اقتصادی با 6 درصد از واریانس سبک زندگی ایرانی اسلامی را به طور معناداری پیش بینی میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1340 - رابطه بین سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با ساختار توزیع قدرت در خانواده
رقیه ولایتی داود ابراهیم پور محمد باقر علیزاده اقدم محمد عباس زادهههدف پژوهش بررسی تاثیر سرمایههای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی بر ساختار توزیع قدرت در خانواده میباشد.تحقیق ازنوع کاربردى وپیمایش است. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 375 نفر به روش نمونه گیری طبقهای بدست آمد. شیوه أکثرههدف پژوهش بررسی تاثیر سرمایههای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی بر ساختار توزیع قدرت در خانواده میباشد.تحقیق ازنوع کاربردى وپیمایش است. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 375 نفر به روش نمونه گیری طبقهای بدست آمد. شیوه گردآوری، پرسشنامه محقق ساخته با اعتبار محتوایی و صوری و پایایی آن با آلفای کرونباخ بدست آمد. مبانی نظری:نظریه بوردیو، پاتنام، نظریه منابع و.. میباشد. برای تحلیل دادهها از spss18 وAmos استفاده شده است. نتایج نشان داد بین سرمایه اقتصادی و ابعاد سرمایه اجتماعی ،بعد تجسم یافته سرمایه فرهنگی با ساختار توزیع قدرت در خانواده رابطه مستقیم دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که سرمایه اقتصادی، ابعاد سرمایه اجتماعی و بعد تجسم یافته سرمایه فرهنگی به عنوان متغیرهای اثرگذار در الگو باقیمانده است. متغیرهای تحقیق ، 12درصد ساختار توزیع قدرت در خانواده را تبیین میکنند و 88 درصد از واریانس توسط متغیرهای خارج از موضوع پژوهش قابل تبیین میباشد. بین (سن، وضعیت تأهل ، تحصیلات) و ساختار توزیع قدرت در خانواده رابطه معنی داری وجود نداشت.و ساختار قدرت در خانواده های دانشجویان دختر دموکراتیک تر از پسر می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1341 - تحلیل و تبیین جامعه شناختی توسعه اقتصادی- اجتماعی و توسعه پایدار در ایران از سال 1400-1357
ایوب محمودی سیف اله سیف اللهی طهمورث شیری صمد رسول زاده اقدمهدف توسعه پایدار تامین نیازهای حال، آینده و رسیدن به وضعیت متوازن در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است. در واقع توسعه پایدار ارز دیجیتال توسعه است. نظام اجتماعی ایران علیرغم وجود پتانسیل های لازم جهت توسعه اقتصادی-اجتماعی، توسعه ای تک بعدی است که حالت آنومی اقتصاد أکثرهدف توسعه پایدار تامین نیازهای حال، آینده و رسیدن به وضعیت متوازن در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است. در واقع توسعه پایدار ارز دیجیتال توسعه است. نظام اجتماعی ایران علیرغم وجود پتانسیل های لازم جهت توسعه اقتصادی-اجتماعی، توسعه ای تک بعدی است که حالت آنومی اقتصادی-اجتماعی به خود گرفته است. هدف این مقاله تحلیل و تبیین جامعه شناختی ساختار و کارکرد توسعه اقتصادی- اجتماعی و توسعه پایدار در ایران از سال 1400-1357 میباشد. روش بکار رفته در این مقاله اسنادی، تکنیک مورد استفاده تحلیل محتوی بوده و از رویکرد بومی دکتر سیفاللهی شامل: عناصر جغرافیایی- اقلیمی، معیشتی- اجتماعی، قومی-جمعیتی، فرهنگی و مدیریتی- سیاسی استفاده شده است. همچنین دو مولفه خاص گرایی و توسعه محلی توسط نگارنده به آن اضافه گردیده است. یافته های به دست آمده حاکی از آن است عدم توجه و شناخت ساختارهای توسعه به وجود آورنده ی وضعیت فعلی و توسعه ناپایدار کشور است. در نتیجه (1) ناپایداری توسعه ایران به دلیل شرایط داخلی، شرایط خارجی و نظام جهانی (2) بودجه بندی و بودجه ریزی کشور بر اساس نفت، توسعه ایران را دچار تقلیلگرایی از نوع نفتگرایی کرده که اخیرا این تقلیل گرایی از نفت گرایی به تقلیلگرایی جناحی- سیاسی تغییر جهت داده است. تمامی این موارد در بحرانی شدن و بروز مشکلات و آسیبهای مختلف اجتماعی از قبیل فقر، اعتیاد، فحشا، خودکشی بیهنجاری مدگرایانه، تورم، مدرکگرایی، لمپنگرایی، استفاده بی رویه از منابع طبیعی و تخریب محیط زیست نقش اساسی داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1342 - تحلیل فقهی افشای اطلاعات مالی ایران به بیگانه (مورد مطالعه: پذیرش توصیههای Fatf از سوی جمهوری اسلامی ایران)
رضا آزاداندیش عباسعلی حیدری محمود قیوم زادهدر خصوص ارائه و افشای اطلاعات مالی و بانکی جمهوری اسلامی ایران به افراد، گروه ها و سازمان های مطالبه گر خارجی، تحقیق و تحلیل فقهی و قانونی مدونی صورت نگرفته است. این پژوهش با هدف پاسخگوئی به این سوال که؛ آیا نظام مالی، بانکی و اقتصادی ایران، مجاز است همچون مخاطبین داخلی أکثردر خصوص ارائه و افشای اطلاعات مالی و بانکی جمهوری اسلامی ایران به افراد، گروه ها و سازمان های مطالبه گر خارجی، تحقیق و تحلیل فقهی و قانونی مدونی صورت نگرفته است. این پژوهش با هدف پاسخگوئی به این سوال که؛ آیا نظام مالی، بانکی و اقتصادی ایران، مجاز است همچون مخاطبین داخلی، در قبال عناصر خارجی نیز به افشای اطلاعات مبادرت ورزد یا خیر؟ مبحث مهم "پذیرش توصیه های گروه ویژه اقدام مالی در پولشویی (Fatf) از سوی جمهوری اسلامی ایران" را از نگاه فقه و قوانین فقهی در باب معاملات- که مهمترین، جامع ترین و مستدل ترین معیار تشخیص مسائل به حساب می آیند- مورد مطالعه و تحلیل قرار داده است. تحقیق حاضر از نوع نظری و روش تحقیق در آن به صورت توصیفی تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای با مراجعه به کتب و مقالات استفاده شده است. نویسنده، در خاتمه تحقیق نتیجه گرفته که: افشای اطلاعات به این گروه (Fatf) و پذیرش مفاد، دستورالعمل ها و توصیه های آن؛ مادامی که به منافع نظام جمهوری اسلامی ایران ضربه نزند و باعث سلطه دشمنان ایران اسلامی نباشد، قابل قبول است، لیکن در صورت مخالفت با منافع جمهوری اسلامی ایران و بیم سلطه ی دشمنان؛ پذیرش مفاد و دستورالعمل ها و توصیه های (Fatf) مخالف با موازین شرعی و قانونی و همچنین اهداف و آرمان های نظام جمهوری اسلامی ایران است. لذا طبق قاعده نفی سبیل و قاعده اهم بر مهم، نظام جمهوری اسلامی ایران نباید اطلاعات مالی و بانکی خود را به (Fatf) داده و به آن اعتماد و تکیه کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1343 - راهکارهای اقتصادی جبران خسارات ناشی از سیلاب از منظر فقه
ریحانه سادات حسینی زحمتکش مجید وزیریمخاطرات طبیعی تأثیر نا مطلوبی بر زندگی، اموال و فعالیت ها ی انسانی دارد. انواع این مخاطرات شامل رویدادهایی چون زلزله، آتشفشان، خشکسالی، سیلاب و غیره است. با توجه به تأثیر کاربردی قواعد فقهی در نظام حقو أکثرمخاطرات طبیعی تأثیر نا مطلوبی بر زندگی، اموال و فعالیت ها ی انسانی دارد. انواع این مخاطرات شامل رویدادهایی چون زلزله، آتشفشان، خشکسالی، سیلاب و غیره است. با توجه به تأثیر کاربردی قواعد فقهی در نظام حقوقی ایران و در رویه جاری نظام قضایی می توان به کارایی این اصول و قواعد فقهی در جهت پیشگیری از خسارات حوادث طبیعی به جرم انگاری و وضع قوانین بازدارنده در این حوزه اشاره کرد که علاوه بر کمک به دستگاه قانونگذاری می تواند ضمن رفع بسیاری از مشکلات موجود در دادگاه ها از حجم پرونده های انباشته کاسته و خدمات حقوقی قابل توجهی را به جامعه ارائه نماید. از جمله اهداف این پژوهش نیز می توان به کاربرد نتایج این تحقیق به برنامه ریزی قوانین لازم برای پیشگیری مخاطرات در سازمان های مدیریتی کشور که در کاهش آثار تخریب کننده ناشی از مخاطرات طبیعی از جمله سیلاب نقش مثمر ثمری ایفا می کند اشاره خواهد شد. نوشتار حاضر به شیوه توصیفی - تحلیلی است که به توصیف، بیان مبانی و تحلیل فقهی مدیریت بحران های طبیعی و خسارات می پردازد. همچنین روش گردآوری اطلاعات براساس روش اسنادی که با مراجعه به منابع، مقالات، سایت های معتبر و کتب نگارش شده این زمینه به تحلیل و بررسی اطلاعات می پردازد. همچنین در این نوشتار به این نتیجه نائل گشتیم که با توجه به دیدگاه ما که اقتصاد کلی است آسیب های پیشگیری شده از سیل مبتنی بر ویژگی های توسعه فرضی و نتایج مدل سازی معمولا بر مبنای فقهی اجرا نمی شود تخمین زدن مزایای غیر بازاری مانند زیبایی و فضای باز، همراه با ارزش های تفریحی و مزایای دیگر که ممکن است برای ساکنین ایجاد شود، یکی از چالش های جدی این در ارزیابی اقتصادی زیست محیطی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1344 - تأثیر وضعیت اضطراری بر فقد مرحله تجدیدنظر در دادگاههای ویژه رسیدگی به جرایم اقتصادی
سهراب نشاسته ریز محمود مالمیر مسعود حیدریفرآیند افتراقی شدن آیین دادرسی کیفری در قلمرو بزهکاری اقتصادی، مرهون عواملی همچون: جهانی شدنِ حقوق کیفری، درماندگی نظام عدالت کیفری و ناکارآمدیِ اصول و کلیشه های سنتیِ آیین دادرسی کیفری در پاسخ دهیِ موفق به این پدیده می باشد. در این فرآیند معیارهایی همچون تخصص گرایی، کا أکثرفرآیند افتراقی شدن آیین دادرسی کیفری در قلمرو بزهکاری اقتصادی، مرهون عواملی همچون: جهانی شدنِ حقوق کیفری، درماندگی نظام عدالت کیفری و ناکارآمدیِ اصول و کلیشه های سنتیِ آیین دادرسی کیفری در پاسخ دهیِ موفق به این پدیده می باشد. در این فرآیند معیارهایی همچون تخصص گرایی، کارایی، سرعت و شدت در پاسخ کیفری دنبال می شود. تصویب آیین نامه اجرایی نحوه رسیدگی به جرایم عمده و کلان اخلال گران در نظام اقتصادی کشور مصوب 08/07/1399 در دوران جنگ اقتصادی پسابرجام، از جمله مظاهر این فرآیند است که بموجب ماده 19 آن، با فقد مرحله تجدیدنظر و قطعیت اکثریت آراء صادره از دادگاه های موضوع این آیین نامه علی رغم سنگینی اتهامات و محکومیت ها مواجه هستیم که هدف آن حتمیّت اجرای مجازات است. این مسأله با به رسمیت شناختنِ حق بر تجدیدنظر خواهی بعنوان یکی از اصول ناظر بر تحقق کامل دادرسی منصفانه تلائُم ندارد. نوشتار حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. در این نوشتار به این نتیجه نائل گشتیم که این موضوع با معیارهای توصیف وضعیت اضطراری در برخی از اسناد بین المللی تلائُم داشته و قابل توجیه بنظر می رسد. همچنین به نظر نویسندگان، تبدیل آیین نامه مذکور به قانون و به رسمیت شناختن حق بر تجدیدنظر خواهی از تمام آراء صادره از دادگاه های موضوع آیین نامه، مشابه آنچه در قانون آیین دادرسی کیفری 1392 در خصوص دادگاه های نظامی زمان جنگ پیش بینی گردیده ضروری بنظر می رسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1345 - نگاهی به جلوههای سیاستهای عوامگرایانه کیفری در مراحل مختلف دادرسی جرایم اقتصادی
مرتضی رضائی محمود قیوم زاده حسین خسروی امیر ملامحمدعلینفوذ عوامگرایی کیفری به حوزه سیاستگذاری جرایم اقتصادی باعث شده تا سیاستهای سختگیرانه احساسی ، روزمره و مبتنی بر حوادث مجرمانه ، تصویب و اجرا شوند. در حالی که این برنامهها سنجش علمی نشدهاند. در بررسی جلوه های سیاستهای عوامگرایانه کیفری در مراحل مختلف دادرسی جرایم أکثرنفوذ عوامگرایی کیفری به حوزه سیاستگذاری جرایم اقتصادی باعث شده تا سیاستهای سختگیرانه احساسی ، روزمره و مبتنی بر حوادث مجرمانه ، تصویب و اجرا شوند. در حالی که این برنامهها سنجش علمی نشدهاند. در بررسی جلوه های سیاستهای عوامگرایانه کیفری در مراحل مختلف دادرسی جرایم اقتصادی با هدف کاهش این گونه از سیاستها و با روش توصیفی و تحلیلی ، یافتههای زیر حاصل شد که: اتخاذ سیاست ها و برنامه های کیفری فوری و کوتاه مدت و تبلیغاتی ، تمرکز بر پاسخ های کیفری سختگیرانه ، تاکید بر جنبه های نمایشی در محاکمه و اجرای مجازات ، بدنام کردن محکومان از طریق افشای هویت آنان ، ایجاد ساختارهای سازمانی نابهنگام و سیطره گفتمان رسانه ای بر سیاستهای کنترل از مهمترین جلوههای سیاستهای عوامگرایانه کیفری در ایران هستند. اتخاذ سیاستهای عوامگرایانه در رسیدگی به جرایم اقتصادی پیامدهایی نظیر: سیاستگذاری با هدف کسب مقبولیت عمومی ، تورم قوانین کیفری ، گرایش به سازوکارهای سختگیرانه ، کاهش اختیارات قضات در تعیین مجازات ، تحدید معیارهای دادرسی عادلانه و... در پی دارد. تاثیرپذیری افکار عمومی از فضای سیاسی- رسانه ای و احساسی شدن جو حاکم بر مقابله با مفاسد اقتصادی ، بسترهای مناسبی را برای اتخاذ سیاست ها و برنامه های کیفری فوری ، کوتاه مدت و تبلیغاتی فراهم می آورد. این سیاست ها در عمل موجب تشکیل ساختارهای جدید برای مقابله با مفاسد اقتصادی و ایجاد تکلیف مضاعف برای نهادهای کنترل جرم شده است به گونه ای که عدم توفیق نظام عدالت کیفری و نهادهای تازه تاسیس ، در تحقق اهداف تعیین شده موجب بدبینی و بیاعتمادی مردم نسبت به کارآمدی و اثربخشی نظام عدالت کیفری و نهادهای مبارزه با مفاسد اقتصادی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1346 - شبکه پیچیده تاثیر ویروس کرونا (کووید-19) بر متغیرهای کلان اقتصادی و سقوط بازارهای بورس سهام
متین صانعی فر پرویز سعیدی ابراهیم عباسی حسین دیدهخانیشیوع ویروس کرونا منجر به واکنشهای منفی شدید بازارهای بورس سهام در کشورهای مختلف شده است، همچنین تاثیرات جانبی این ویروس سبب ریزش قیمت بسیاری از متغیرهای کلان اقتصادی در سطح جهان بوده است، این موارد توجه گسترده تحلیلگران و سرمایهگذاران را در جهت اثرات منفی گسترش این وی أکثرشیوع ویروس کرونا منجر به واکنشهای منفی شدید بازارهای بورس سهام در کشورهای مختلف شده است، همچنین تاثیرات جانبی این ویروس سبب ریزش قیمت بسیاری از متغیرهای کلان اقتصادی در سطح جهان بوده است، این موارد توجه گسترده تحلیلگران و سرمایهگذاران را در جهت اثرات منفی گسترش این ویروس بر بازارهای سهام معطوف کرده است. هدف پژوهش ایجاد شبکه پیچیده اثر ویروس کرونا بر بازار بورس سهام 75 کشور بههمراه متغیرهای نفت، طلا، نقره و مس میباشد. نتایج نشان میدهد که بهم پیوستگی اقتصاد مدرن بازارهای سهام و متغیرهای اقتصادی، بحران بهداشتی را به یک بحران اقتصادی در سطح جهان تبدیل کرده است. ویروس کرونا بهطور مستقیم بر 35 درصد بازارهای بورس تاثیر منفی گذاشته است، این ویروس بیشترین تاثیر را بر بازارهای بورس کشورهای اروپایی و آسیایی گذاشته است، همچنین کمترین تاثیر بر بازارهای بورس کشورهای عربی و آفریقایی بوده است. ویروس کرونا به طور غیرمستقیم با تاثیرگذاری بر متغیرهای اقتصادی باعث سقوط بازارهای بورس شده است، کاهش بیسابقه قیمت نفت سبب افت 56 درصد بازارهای بورس شده است و نوسانات قیمت طلا بر 29 درصد این بازارها تاثیرگذار بوده است. کاهش قیمت نقره و مس بین 25 تا 32 درصد بازارهای سهام را با ریزش مواجه کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1347 - شناسایی و رتبهبندی عوامل مؤثر بر تصمیمگیری سهامداران جهت سرمایهگذاری در بازار بورس ایران
فاطمه خاکساریان کیهان آزادی سید مظفر میربرگ کارسهامداران به عنوان بازیگران مهم بورس در موقع خرید یا فروش سهام بررسیهای وسیعی انجام میدهند. . با این رویکرد در این مطالعه تلاش شده است تا فاکتورهای اثرگذار بر تصمیمگیری سهامداران جهت سرمایهگذاری در بورس ایران شناسایی و رتبهبندی شوند. جهت رسیدن به این هدف اطلاعات مو أکثرسهامداران به عنوان بازیگران مهم بورس در موقع خرید یا فروش سهام بررسیهای وسیعی انجام میدهند. . با این رویکرد در این مطالعه تلاش شده است تا فاکتورهای اثرگذار بر تصمیمگیری سهامداران جهت سرمایهگذاری در بورس ایران شناسایی و رتبهبندی شوند. جهت رسیدن به این هدف اطلاعات مورد نیاز به صورت پیمایشی و با طراحی پرسشنامه از سرمایهگذاران، صاحبنظران و متخصصان فعال در بورس اوراق بهادار ایران برای سال 1398 جمعآوری و در چارچوب روش دلفی فازی تحلیل شدند. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد متغیرهای نرخ ارز ، بازده بازارهای موازی و نرخ سود بانکی مهمترین عوامل کلان اقتصادی هستند که بر تصمیمگیری سهامداران در بورس اثر میگذارند. ضمن آن که از میان عوامل روانی و رفتاری نیز سه متغیر رفتار تودهوار، اخبار رسمی و غیررسمی از مجامع شرکتها و نظر کارگزاران و شرکتهای مشاوره سرمایهگذاری بیشترین تأثیر را بر تصمیمگیری سهامداران در بورس ایران داشتهاند. در نهایت نیز نتایج نشان داد سود هر سهم حجم معاملات سهم و نقدشوندگی سهام سه عامل مالی و حسابداری و نیز متغیرهای تحولات سیاسی داخل ، تحلیلهای تکنیکال و مناسبات سیاسی با سایر کشورها سه عامل فنی و سیاسی هستند که بیشترین اهمیت را بر تصمیمگیری سهامداران بورس ایران دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1348 - عوامل موثر بر نوسانات بازار سکه و رتبه بندی آن ها در ایران طی سال 94 الی 97
محمددانیال جاهد زاداله فتحیامروز بازار ها به ویژه بازار سکه یکی از مهم ترین بخش های اقتصاد به شمار می آید. چیزی که امروز شاهد آن هستیم، اقتصاد متعارف نمی تواند پاسخگوی تصمیم های آنی بازار باشد، باید بپذیریم اقتصاد ما سنتی است؛ ما نمی توانیم بر پایه نظریه های سنتی بازار را مدیریت کنیم، نگرش اشخاص أکثرامروز بازار ها به ویژه بازار سکه یکی از مهم ترین بخش های اقتصاد به شمار می آید. چیزی که امروز شاهد آن هستیم، اقتصاد متعارف نمی تواند پاسخگوی تصمیم های آنی بازار باشد، باید بپذیریم اقتصاد ما سنتی است؛ ما نمی توانیم بر پایه نظریه های سنتی بازار را مدیریت کنیم، نگرش اشخاص و محیط پیرامون و تاثیرات فرهنگی بر بازار تاثیر گذاشته، بازارها همیشه بازتابی از عملکرد ما هستند، آن ها تاثیر عملکرد ما را نشان می دهند. هدف اصلی تحقیق حاضر، تحقیق حاضر به دنبال بررسی عوامل موثر بر نوسانات بازار سکه و رتبه بندی آن ها در ایران طی سال 94 الی 97 است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام پژوهش توصیفی همبستگی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، بازار سکه ایران(قیمت طلا) طی سال های 1394 الی 1397 می باشند. نتایج نشان می دهد که تغییرات قیمت طلا بر تغییرات قیمت ارز تاثیر مثبت و معناداری در سطح 5 درصد دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1349 - واکاوی استراتژی کاهش هزینه و دارایی در احیای مالی بنگاه ها با استفاده از نظریه رانت اقتصادی و مدل سازی دینامیک سیستم ها
مصطفی بهشتی سرشت محمدعلی دهقان دهنوی علینقی مشایخی میثم امیریاستراتژی کاهش هزینه و دارایی یکی از رایج ترین استراتژی های احیای مالی بنگاه در زمان افول و مواجهه با تنگنای مالی است. در کاهش هزینه، هدف اصلی بهبود شرایط نقدینگی از طریق کاهش نرخ جریان خروجی وجوه نقد است. در کاهش دارایی، هدف نخست افزایش بهره وری از طریق بازبکارگیری مجد أکثراستراتژی کاهش هزینه و دارایی یکی از رایج ترین استراتژی های احیای مالی بنگاه در زمان افول و مواجهه با تنگنای مالی است. در کاهش هزینه، هدف اصلی بهبود شرایط نقدینگی از طریق کاهش نرخ جریان خروجی وجوه نقد است. در کاهش دارایی، هدف نخست افزایش بهره وری از طریق بازبکارگیری مجدد دارایی ها و هدف دوم تامین مالی از طریق واگذاری دارایی های کم بازده است. با وجود اینکه این استراتژی توسط بسیاری از پژوهشگران به عنوان استراتژی الزامی و اثربخش در احیای مالی بنگاه ها دانسته شده، ولی نتایج چندین مطالعه تجربی نشان داده است که کاهش هزینه و دارایی در پارهای از موارد خود عامل افول بیشتر بوده و مانعی برای بازگشت و احیای بنگاه می باشد. در این مقاله قصد داریم با استفاده از روش مدل سازی دینامیک سیستم ها، نشان دهیم استراتژی کاهش هزینه و دارایی، چگونه مکانیزم های خلق رانت شومپیتری و ریکاردویی را در بنگاه تحت تاثیر قرار داده و تحت چه شرایطی باعث احیا و تحت چه شرایطی مانع احیا و رشد بلند مدت آن می شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1350 - بررسی رابطه متقابل توانایی مدیریت و ارزش افزوده اقتصادی با استفاده از معادلات همزمان
کامیار طالب نیا حمیدرضا وکیلی فردیکی از سرمایههای انسانی که نقش مهمی در تبدیل منابع شرکت به درآمد و خلق ثروت برای سهامداران را دارد، مدیران شرکتهای تجاری هستند. اطلاعات مرتبط با قابلیت مدیران شرکتها، از قبیل توانایی آنها در استفاده از فرصتهای سرمایهگذاری، تامین منابع، تخصیص بهینه منابع و دانش و تج أکثریکی از سرمایههای انسانی که نقش مهمی در تبدیل منابع شرکت به درآمد و خلق ثروت برای سهامداران را دارد، مدیران شرکتهای تجاری هستند. اطلاعات مرتبط با قابلیت مدیران شرکتها، از قبیل توانایی آنها در استفاده از فرصتهای سرمایهگذاری، تامین منابع، تخصیص بهینه منابع و دانش و تجربه آنها، یکی از ابعاد مهم و ارزشمند داراییهای نامشهود شرکتهای تجاری محسوب میشوند. نتایج پژوهشهای اخیر نشان میدهد تواناییمدیریت یکی از عوامل تعیین کننده عملکرد شرکت‎ها است. این پژوهش به رابطه متقابل(علیت گرنجر) تواناییمدیریت و ارزشافزودهاقتصادی پرداخته است. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز در دوره زمانی سالهای 1394-1398 برای 105 شرکت جمعآوری و با بهرهگیری از روش رگرسیون پانلی همزمان رابطه بین این دو متغیر مورد بررسی قرار-گرفت. همچنین رابطه متقابل تواناییمدیریت و ارزشافزودهاقتصادی با استفاده از علیت گرنجر آزمون گردید. نتایج حاکی است از: "رابطه معنیدار تواناییمدیریت با ارزشافزودهاقتصادی" و "رابطه معنی دار ارزشافزودهاقتصادی با تواناییمدیریت". آزمون علیت گرنجر نیز نشان میدهد، که در سطح خطای 05/0 دو متغیر ارزشافزودهاقتصادی و تواناییمدیریت رابطه متقابلی با یکدیگر دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1351 - پیش بینی بازدهی سهام در سطح شرکت: کاربردی از پیوند مدل های قیمت گذاری دارایی و عوامل اقتصادی
مریم بهمنی محمدابراهیم پورزرندی مهرزد مینوییاین تحقیق در راستای پیشبینی بازدهی سهام در سطح شرکت: کاربردی از پیوند مدلهای قیمت-گذاری دارایی و عوامل اقتصادی، در 130 شرکت منتخب پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1391 تا 1398 به انجام رسیده است. در این تحقیق سعی گردیده است تا با تلفیقی از الگوی چن أکثراین تحقیق در راستای پیشبینی بازدهی سهام در سطح شرکت: کاربردی از پیوند مدلهای قیمت-گذاری دارایی و عوامل اقتصادی، در 130 شرکت منتخب پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1391 تا 1398 به انجام رسیده است. در این تحقیق سعی گردیده است تا با تلفیقی از الگوی چند عامله و الگوی پژوهش، جهت پیش بینی عملکرد آتی الگویی پیشنهاد گردد. نتایج نشان داد که 1) ناهنجاریهای در بازده سهام مورد ارزیابی قرار گرفت و با توجه به نتایج به دست آمده مبتنی بر آزمون گیبونز، تنها الگوی مبتنی بر الگوی پیشنهادی پژوهش است که بر خلاف الگوهای چند عامله(تک، سه، چهار و پنج عامله) قادر به تبیین ناهنجاریهای در بازده سهام است. 2) به علت پیچیدگی و در تعارض در روابط بین متغیرهای توضیحی و عملکرد آتی، قدرت تبیین الگوی پیشنهادی پژوهش در پیشبینی ناهنجاریهای در اقلام تعهدی و هزینههای تحقیق و توسعه به ارزش شرکت، ضعیفتر از الگوهای چند عاملی بوده که استفاده از الگوی تلفیقی پژوهش(استفاده از سودآوری، بازده مبتنی بر پایینترین و بالاترین قیمت)، الگوی پیشنهادی قدرت تبیین بهتری در این زمینه نشان داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1352 - بررسی تاثیرآستانهای شاخص ریسک کشوری در اثرگذاری بدهی عمومی بر رشد اقتصادی: رویکرد رگرسیون انتقال ملایم پانلی (PSTR)
جواد هراتی نساء کمالیان الهام بیتاتاثیر بدهی عمومی بر رشد اقتصادی به عنوان یکی از موضوعات مهم در تجزیه و تحلیلهای اقتصادی شناخته میشود.بنابراین در مطالعه حاضر با استفاده از دادههای 128 کشور منتخب و مدل رگرسیون انتقال ملایم پانلی به بررسی تاثیر آستانهای شاخص ریسک کشوری در اثرگذاری بدهی عمومی بر رشد ا أکثرتاثیر بدهی عمومی بر رشد اقتصادی به عنوان یکی از موضوعات مهم در تجزیه و تحلیلهای اقتصادی شناخته میشود.بنابراین در مطالعه حاضر با استفاده از دادههای 128 کشور منتخب و مدل رگرسیون انتقال ملایم پانلی به بررسی تاثیر آستانهای شاخص ریسک کشوری در اثرگذاری بدهی عمومی بر رشد اقتصادی در چهار الگوی مجزا طی دوره زمانی 2018-1996 پرداخته شود. نتایج آزمون خطی بودن وجود رابطه غیرخطی بین متغیرهای مورد بررسی را نشان میدهد. همچنین لحاظ نمودن یک تابع انتقال با یک حد آستانهای که بیانگر یک مدل دورژیمی است برای تصریح رابطه غیرخطی بین متغیرهای مورد مطالعه در تمامی الگوها کفایت میکند. نتایج حاصل از برآورد الگوها نشان میدهد در تخمین مدل با متغیرهای انتقال ریسک سیاسی و ریسک مرکب در هر دو رژیم، بدهی عمومی تاثیر مثبتی بر رشد اقتصادی داشته است. در حالیکه در تخمین مدل با متغیرهای انتقال ریسک مالی و ریسک اقتصادی در رژیم اول تاثیر بدهی عمومی بر رشد اقتصادی منفی و در رژیم دوم مثبت برآورد شده است. این نتایج از نظر برنامهریزی کلان اقتصادی برای رسیدن به رشد اقتصادی باثبات میتواند مورد توجه برنامهریزان قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1353 - بررسی ارتباط کوتاه مدت و بلندمدت ریسک مطلوب و نامطلوب با تورم و رشد اقتصادی
حسین رادکفترودی محمدحسن قلی زاده مهدی فدایی اشکیکیاعتقاد بر این است که بازده بازار سرمایه توسط متغیرهای کلان اقتصادی تعیین میشود؛ لذا هر گونه تغییر در این متغیرها سبب بروز ریسکهای مطلوب و نامطلوب در بازار خواهد شد. با این رویکرد از آن جا که تاکنون مطالعات کمی در زمینه ارتباط مدیریت ریسک مطلوب و نامطلوب با متغیرهای کل أکثراعتقاد بر این است که بازده بازار سرمایه توسط متغیرهای کلان اقتصادی تعیین میشود؛ لذا هر گونه تغییر در این متغیرها سبب بروز ریسکهای مطلوب و نامطلوب در بازار خواهد شد. با این رویکرد از آن جا که تاکنون مطالعات کمی در زمینه ارتباط مدیریت ریسک مطلوب و نامطلوب با متغیرهای کلان اقتصادی انجام شده، در مطالعه حاضر آثار کوتاهمدت و بلندمدت تورم و رشد اقتصادی بر مدیریت ریسک مطلوب و نامطلوب شرکتهای سیمانی و دارویی بورس ایران در قالب مدل پانل ARDL طی دوره زمانی 99-1391 بررسی شد. جامعه آماری مطالعه شامل شرکتهای سیمانی و دارویی بورس است که با استفاده از روش حذف سیستماتیک 62 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب شدهاند. نتایج نشان داد تورم بر ریسک مطلوب و نامطلوب شرکتهای سیمانی و دارویی اثر مثبت اما رشد اقتصادی بر این متغیر اثر منفی دارد. نتایج ضریب تصحیح خطا (ECM) بیانگر آن است که 6/50 درصد عدم تعادل ریسک مطلوب و نامطلوب از مقادیر بلندمدت پس از گذشت یک دوره از بین میرود. لذا، چنانچه شوکی سبب بروز ریسکهای مطلوب و نامطلوب در بازار بورس گردد، زمانی به اندازه دو دوره لازم است تا بازار به تعادل بلندمدت اولیه باز گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1354 - پیامدهای اقتصادی و غیر اقتصادی مسئولیت اجتماعی شرکتی: کاربرد نظریۀ داده بنیاد
سید مهران تقوی مهدی کریمی زند وحیدرضا میرابیمسئولیت اجتماعی شرکتی به دلیل تواناییاش در افزایش رقابتپذیری شرکت بیشتر در دستور کار بنگاههای تجاری قرار دارد. این امر منجر شده است محققان تحقیق کنند چه عواملی تحت تأثیر مسئولیت اجتماعی بر مسیر اصلی کسب و کار تأثیر میگذارد. لذا هدف تحقیق حاضر آگاهی مدیران از پیامدها أکثرمسئولیت اجتماعی شرکتی به دلیل تواناییاش در افزایش رقابتپذیری شرکت بیشتر در دستور کار بنگاههای تجاری قرار دارد. این امر منجر شده است محققان تحقیق کنند چه عواملی تحت تأثیر مسئولیت اجتماعی بر مسیر اصلی کسب و کار تأثیر میگذارد. لذا هدف تحقیق حاضر آگاهی مدیران از پیامدهای مسئولیت اجتماعی شرکتی است. در این مطالعه از فلسفۀ تفسیری، رویکرد کیفی و روش داده بنیاد با رویکرد ظاهرشونده (گلیزری) استفاده و پیامدهای مسئولیت اجتماعی شرکتی درسطح بنگاه و جامعه بررسی شد. از طریق روش نمونهگیری گلوله برفی با مدیران ارشد بانک ملت در شهر تهران، مصاحبههای نیمه ساختار یافته انجام شد. روش تحلیل نیز بر اساس رویکرد کدگذاری گلیزر انجام شد. در پایان کدگذاری نظری، با توجه به خانوادههای کدگذاری گلیزر، از خانوادۀ "پیامدهای پیشبینی شده" پیامدهای مسئولیت اجتماعی شرکتی کدگذاری شدند. این پیامدها دارای دو بعد اقتصادی (شامل افزایش در ارزش ویژه برند، افزایش درآمد، کاهش هزینهها وتوان بخشی در جامعه) و بعد غیر اقتصادی (شامل بهبود جذب، نگهداشت و انگیزش کارکنان، جذب و نگهداشت مشتری، بهبود شهرت، افزایش مشروعیت، توسعه سلامت، پایداری محیط زیست و توسعه اجتماعی، فرهنگ و اخلاق) است. نتایج نشان دادند مسئولیت اجتماعی شرکتی منجر به بهبود وضعیت اقتصادی و غیر اقتصادی بانک خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1355 - تاثیر چرخه تجاری و کارائی عملیاتی تبدیل وجه نقد بر شاخص های نقش آفرینی در بورس اوراق بهادار تهران
داود مصطفی زاده محسن حمیدیان فاطمه صرافهدف از پژوهش بررسی اثرگذاری چرخه تجاری و کارائی عملیاتی چرخه تبدیل وجه نقد بر معیارهای ارزیابی عملکرد در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. بدین منظور با استفاده از دادههای 120 شرکت تولیدی فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1392 لغایت 1397 با بهرهگیری از متغی أکثرهدف از پژوهش بررسی اثرگذاری چرخه تجاری و کارائی عملیاتی چرخه تبدیل وجه نقد بر معیارهای ارزیابی عملکرد در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. بدین منظور با استفاده از دادههای 120 شرکت تولیدی فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1392 لغایت 1397 با بهرهگیری از متغیرهای مستقل چرخه تبدیل وجه نقد و چرخه خالص تجاری شرکت با روش رگرسیون چند متغیره و با نرم افزار Eviews به بررسی شاخصهای ارزش افزوده اقتصادی، بازده داراییها، بازده حقوق صاحبان سهام به عنوان متغیر وابسته نقشآفرینی شاخصهای عملکرد شرکت جهت رسیدن به اهداف پژوهش پرداخته شد.نتایج تحقیق نشان داد که چرخه تبدیل وجه نقد و چرخه تجاری بر بازده حقوق صاحبان سهام تاثیر مثبت و معنیدار داشته است، در نهایت نتایج تصریح نمود که چرخه تبدیل وجه نقد و چرخه تجاری بر ارزش افزوده اقتصادی و بازده داراییها بصورت معکوس و معنیدار اثرگذار میباشد و فرضیه پژوهش مورد تایید قرار گرفته است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1356 - ارزیابی پروژههای مسکونی با استفاده از اختیار واقعی تاخیر
حنظله فندرسکی شاپور محمدی علی فروش باستانی رضا راعیصنعت املاک و مستغلات در کشور با ویژگیهایی از قبیل نقدشوندگی پایین و غیرقابل بازگشت بودن سرمایهگذاری انجام شده مشخص میباشد. صنعت ساختمان، یکی از صنایع موثر در اشتغال کشور بوده و تولیدات آن (واحدهای مسکونی) وزن قابل توجهی از پرتفوی داراییهای خانوارها را به خود اختصاص أکثرصنعت املاک و مستغلات در کشور با ویژگیهایی از قبیل نقدشوندگی پایین و غیرقابل بازگشت بودن سرمایهگذاری انجام شده مشخص میباشد. صنعت ساختمان، یکی از صنایع موثر در اشتغال کشور بوده و تولیدات آن (واحدهای مسکونی) وزن قابل توجهی از پرتفوی داراییهای خانوارها را به خود اختصاص میدهند. این صنعت دارای سیکلهای رونق و رکود فراوان میباشد. این چرخهها منجر میگردد تا سرمایهگذاران در زمان رکود، نسبت به تعویق شروع ساخت و ساز اقدام نمایند. مدلهای متعارف ارزیابی اقتصادی پروژهها از قبیل خالص ارزش فعلی، مبتنی بر فرض ثبات در شرایط و پیشبینیها میباشد و انعطافپذیری مدیران در امر تصمیم گیری را نادیده میگیرند. در این پژوهش برای رفع نواقص مدلهای متعارف، از اختیار واقعی جهت سنجش پروژههای مسکونی با استفاده از دو مدل بلک-شولز و درخت دو جملهای استفاده شده است. این روش انعطافپذیری مدیران را در نظر گرفته و زمان بهینه سرمایهگذاری براساس مسیرهای متفاوت را ارائه خواهند کرد. نتایج پژوهش حاکی از بالابودن ارزش طرحهای سرمایهگذاری در اثر تاخیر در شروع ساخت و ساز میباشد. براساس مدل زمان بهینه سرمایهگذاری معرفی شده توسط مک دونالد و سیگل، زمان بهینه برای شروع پروژه ارائه شده، 5/9 سال میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1357 - نقش بنادر در رشد اقتصادی استان های ساحلی کشور
سیامک علمی کامبیز هژبر کیانی عباس معمارنژاد یگانه موسوی جهرمیدر حال حاضر بسیاری از کشورها برای تجارت متکی به بنادر هستند و با وجود اهمیت بنادر به عنوان یکی از مهمترین زیرساختهای حملونقل که میتوانند اثری قابل ملاحظه بر رشد اقتصادی داشته باشند، اما بنادر و فعالیتهای مربوط به آن در ایران کاملاً مغفول ماندهاند. در مطالعه حاضر ب أکثردر حال حاضر بسیاری از کشورها برای تجارت متکی به بنادر هستند و با وجود اهمیت بنادر به عنوان یکی از مهمترین زیرساختهای حملونقل که میتوانند اثری قابل ملاحظه بر رشد اقتصادی داشته باشند، اما بنادر و فعالیتهای مربوط به آن در ایران کاملاً مغفول ماندهاند. در مطالعه حاضر با استفاده از دادههای شش استان کشور شامل خوزستان، بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، گیلان و مازندران طی دوره زمانی 1384 تا 1396 سعی شده است به این سوال پاسخ داده شود. روش مورد استفاده در این تحقیق روش دادههای ترکیبی می باشد. نتایج مطالعه حاکی از آن است که ظرفیت عملیات در بنادر اثر معنادار و مثبتی بر تولید اقتصادی در استانهای مورد بررسی دارد. از طرف دیگر، مقدار عملیات تخلیه و بارگیری اثر معنادار اما غیرخطی بر تولید اقتصادی مناطق میزبان دارد به طوری که ابتدا با افزایش عملیات، تولید اقتصادی نیز افزایش مییابد اما با عبور از یک مقدار بحرانی اثر منفی بر تولید خواهد داشت. همچنین نتایج تحقیق نشان میدهد که توسعه انسانی، نرخ رشد اقتصادی در ابتدای دوره، اشتغال، سرمایهگذاری دولت در بنادر، بودجه جاری دولت، فناوری، ساختار تولید و نرخ شهرنشینی اثر مثبت و معناداری بر تولید اقتصادی در استانهای مورد بررسی داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1358 - بررسی تأثیر جنجال های شرکتی بر عملکرد
مهدی ارشادی مژگان صفا زهره حاجیها حسین مقدمهدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر جنجالهای شرکتی بر عملکرد شرکتهای در بورس اوراق بهادار تهران به اجرا درآمده است.روش: در این تحقیق داده های مورد نیاز از نرم افزار رهاورد نوین، صورت های مالی شرکت ها و متن کاوی و همچنین سایت بورس اوراق بهادار تهران استخراج شده است. جامع أکثرهدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر جنجالهای شرکتی بر عملکرد شرکتهای در بورس اوراق بهادار تهران به اجرا درآمده است.روش: در این تحقیق داده های مورد نیاز از نرم افزار رهاورد نوین، صورت های مالی شرکت ها و متن کاوی و همچنین سایت بورس اوراق بهادار تهران استخراج شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1391 تا 1400 است. جهت آزمون فرضیههای پژوهش از الگوی دادههای ترکیبی استفاده شد. نرمافزار مورداستفاده برای تجزیه و تحلیل دادهها نرمافزار استاتا نسخه 14 میباشد.یافتهها: نتایج فرضیههای تحقیق نشان میدهد که سه معیار محاسبه عملکرد (بازده دارایی، بازده حقوق صاحبان سهام، ارز ش افزوده اقتصادی) تحت تأثیر منفی جنجالـهای شرکت قرار میگیرند. به عبارت دیگر افزایش سطح جنجال با عوامل بحث برانگیز و تنش زا، توانایی مدیریت را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. نتیجهگیری: تصور منفی توسط ذینفعان میتواند عواقب مختلفی از جمله افزایش ریسک مالی، افزایش هزینه بدهی، کاهش شهرت و اعتبار شرکت گردد که عملکرد شرکت را کاهش خواهد داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1359 - "تحلیل تأثیر پویایی نفت، طلا و شاخص بورس بر اقتصاد ایران: رهیافتی نوین با الگوی SVAR-DCC-GARCH"
تارا حیدری میر فیض فلاح شمس هاشمi نیکومرام فریدون رهنمای رودپشتی غلامرضا زمردیاندر اقتصاد جهانی، قیمت نفت به عنوان یکی از شاخصهای اصلی تغییرات نرخ ارز مورد توجه قرار گرفته است. این اهمیت به دلیل معاملات بینالمللی نفت با دلار آمریکا صورت میپذیرد. مقاله حاضر رابطه پویایی میان قیمت نفت، طلا و شاخص بورس ایران در بازه زمانی 1370 تا 1401 با الگوی SVAR أکثردر اقتصاد جهانی، قیمت نفت به عنوان یکی از شاخصهای اصلی تغییرات نرخ ارز مورد توجه قرار گرفته است. این اهمیت به دلیل معاملات بینالمللی نفت با دلار آمریکا صورت میپذیرد. مقاله حاضر رابطه پویایی میان قیمت نفت، طلا و شاخص بورس ایران در بازه زمانی 1370 تا 1401 با الگوی SVAR-DCC-GARCH بررسی میکند. نتایج نشان میدهد افزایش رشد شاخص سهام ممکن است قیمت طلا را افزایش دهد، اما تأثیری بر بازار نفت ندارد. افزایش در بازار طلا و نفت تأثیر قابل توجهی در بازار سهام ایران ندارد و جالب است که ارتباط مشخصی میان بازار نفت و طلا وجود ندارد. این نتایج در طول نوسانات زمانی تغییر میکنند. در نهایت، با استفاده از الگوی SVAR-DCC-GARCH، این مقاله به تحلیل رابطه پویایی بین قیمت نفت، طلا و شاخص بورس در اقتصاد ایران میپردازد و نتایج نشان میدهد که این رابطه در شرایط مختلف با عنصر زمان تغییر میکند، که موجب فهم بهتر از تأثیر تغییرات در این شاخصها بر اقتصاد ایران خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1360 - ریسک عدم پرداخت و رابطه آن با نرخ سود تسهیلات اعطایی در بخشهای مختلف اقتصادی مبتنی بر تحلیل پانلی
زهره حاجیها زانیار رجائیطراحی و استقرار مدل اندازه گیری ریسک عدم پرداخت و یافتن مؤلفه های ارتباطی که ریسک عدم پرداخت را تحت تأثیر قرار میدهد در نظام بانکی کشور نقش کارآمدی در راستای بالابردن بهره وری بانک های کشور در تخصیص بهینه منابع خواهد داشت. از این رو این مقاله ارتباط بین دو متغیر نرخ سو أکثرطراحی و استقرار مدل اندازه گیری ریسک عدم پرداخت و یافتن مؤلفه های ارتباطی که ریسک عدم پرداخت را تحت تأثیر قرار میدهد در نظام بانکی کشور نقش کارآمدی در راستای بالابردن بهره وری بانک های کشور در تخصیص بهینه منابع خواهد داشت. از این رو این مقاله ارتباط بین دو متغیر نرخ سود بانکی و ریسک عدم پرداخت را در بانک های کشاورزی استان کردستان در فاصله زمانی 1381-1387 مورد بررسی قرار میدهد متغیر های پیش بینی کننده در این رابطه تسهیلات اعطایی بانک به مشتریان ، تسهیلات معوق، سررسید گذشته و سود دریافتی و نرخ های سود بانکی که معنی داری ارتباط آنها با ریسک عدم پرداخت با آزمون های همبستگی وKsتایید شد. با استفاده از داده های بدست آمده از بانک مدل پیش بین طراحی و مورد آزمون کارایی قرار گرفت. نتایج بدست آمده حاکی از وجود ارتباط معنی دار بین نرخ سود بانکی وریسک عدم پرداخت بااستفاده از روش پانلی است که میتواند مدیریت را جهت برآورد ریسک عدم پرداخت بانک در آینده کمک نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1361 - ارائه مدلی بر مبنای میانگین– آنتروپی– چولگی برای بهینهسازی
عادل بهزادی مصطفی بختیاریبازده اوراق بهادار در دنیای واقعی معمولا مبهم و نادقیق است. محققان رویکردهای گوناگونی را برای مدل کردن بازده بکار گرفته¬اند. یکی از رویکردهای بکار گرفته شده در این زمینه، استفاده از منطق فازی می¬باشد. در این میان، مطالعات زیادی در زمینه معرفی معیار ریسک در جهت ب أکثربازده اوراق بهادار در دنیای واقعی معمولا مبهم و نادقیق است. محققان رویکردهای گوناگونی را برای مدل کردن بازده بکار گرفته¬اند. یکی از رویکردهای بکار گرفته شده در این زمینه، استفاده از منطق فازی می¬باشد. در این میان، مطالعات زیادی در زمینه معرفی معیار ریسک در جهت بهینهسازی پرتفوی فازی صورت گرفته است. یکی از معیارهای جدید در این زمینه آنتروپی است که بر خلاف واریانس، وابسته به تقارن توزیع بازده دارایی¬ها نیست. در مقاله پیش¬رو مدلی بر مبنای میانگین- آنتروپی- چولگی برای حل مساله بهینه¬سازی پرتفوی ارائه شده است. از تئوری اعتبار برای محاسبه پارامترهای مورد نیاز استفاده شده است. برای مقایسه این مدل و مدل میانگین- واریانس از شاخص عملکرد اقتصادی استفاده شده است و در انتها با بکار بردن داده¬های بورس اوراق بهادار تهران نشان داده شده است، مدلی که بر مبنای میانگین- آنتروپی- چولگی دارای شاخص عملکرد اقتصادی بالاتری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1362 - تعیین ساختار بهینه سرمایه با استفاده از شاخص های سنجش عملکرد مبتنی برارزش به کمک تحلیل پوششی داده ها (DEA)
سیدعلیاکبر حسینی یوسف نجفیهدف اصلی پژوهش حاضر، تعیین ساختار بهینه سرمایه برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران، به تفکیک 10 صنعت، با استفاده از شاخص های سنجش عملکرد مبتنی بر ارزش و با بکارگیری تکنیک تحلیل پوششی داده ها می باشد. دراین پژوهش به منظور تعیین متغیرهای خروجی در مدل تحلیل أکثرهدف اصلی پژوهش حاضر، تعیین ساختار بهینه سرمایه برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران، به تفکیک 10 صنعت، با استفاده از شاخص های سنجش عملکرد مبتنی بر ارزش و با بکارگیری تکنیک تحلیل پوششی داده ها می باشد. دراین پژوهش به منظور تعیین متغیرهای خروجی در مدل تحلیل پوششی داده ها ابتدا به بررسی روابط بین اهرم مالی به عنوان ساختار سرمایه،و متغیرهای ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار به عنوان متغیرهای سنجش عملکرد مبتنی بر ارزش، پرداخته ایم. نتایج بر این موضوع دلالت دارد که بین شاخصهای یاد شده در 198 شرکت و در 10 صنعت رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. بر پایه وجود این رابطه معنادار ، اهرم مالی یا همان ساختار سرمایه و هر دو شاخص ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار، به ترتیب به عنوان متغیرهای ورودی و خروجی در مدل تحلیل پوششی داده ها انتخاب شدند. در مرحله بعد، با بکارگیری مدلBCCورودی محور تکنیک تحلیل پوششی داده ها، که یکی از دو مدل کلی تکنیک تحلیل پوششی داده ها می باشد، ساختار بهینه سرمایه برای 198 شرکت تعیین گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1363 - گشتاورهای مراتب بالاتر در بهینهسازی سبد سهام در محیط فازی
محمدرضا رستمی محمود کلانتری بنجار عادل بهزادیعدم اطمینان در بازده داراییها یکی از چالشهای پیشروی سرمایهگذاران است. محققان راهکارهای مختلفی برای فائق آمدن بر این مسئله ارائه دادهاند. رویکرد فازی یکی از راه حلهای ارائه شده در این زمینه است. از طرفی بازده داراییها همواره متقارن و نرمال نیست و سرمایهگذاران هم أکثرعدم اطمینان در بازده داراییها یکی از چالشهای پیشروی سرمایهگذاران است. محققان راهکارهای مختلفی برای فائق آمدن بر این مسئله ارائه دادهاند. رویکرد فازی یکی از راه حلهای ارائه شده در این زمینه است. از طرفی بازده داراییها همواره متقارن و نرمال نیست و سرمایهگذاران همواره ترجیح میدهند که علاوه بر میانگین و واریانس بازده داراییها، چولگی و کشیدگی را درنظر بگیرند. در این مقاله مدلهایی که گشتاورهای مراتب بالاتر(چولگی و کشیدگی) در آنها در نظرگرفته شده برای انتخاب سبد سهام بهینه در محیط فازی مورد بررسی قرار گرفته شده است. برای محاسبه گشتاورها از تئوری اعتبار و از شاخص عملکرد اقتصادی برای محاسبه کارایی مدلهای ارائه شده استفاده شده است و در انتها با بکار بردن داده های بورس اوراق بهادار تهران نشان داده شده است که در نظر گرفتن گشتاورهای مراتب بالاتر موجب بهبود کارایی پرتفوی بدست آمده خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1364 - بررسی کارایی شرکتهای سرمایه گذاری به کمک معیارهای شارپ، ترینر و... و تاثیر متغیرهای اقتصادی بر عملکرد پرتفوی آنها
زاد اله فتحی حامد احمدی نیا جواد افراسیابی شانیدر این پژوهش به تحلیل کارایی مدیریت پرتفوی شرکتهای سرمایه گذاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران در بین سالهای 1384-1387 به کمک معیارهای شارپ، ترینر، جنسن،M2و نسبت ارزیابی پرداخته شده است.همچنین بمنظور تحلیل بهتر، اثر عوامل اقتصادی نیز که در گزارشات ماهانه بانک مرکزی ذکر أکثردر این پژوهش به تحلیل کارایی مدیریت پرتفوی شرکتهای سرمایه گذاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران در بین سالهای 1384-1387 به کمک معیارهای شارپ، ترینر، جنسن،M2و نسبت ارزیابی پرداخته شده است.همچنین بمنظور تحلیل بهتر، اثر عوامل اقتصادی نیز که در گزارشات ماهانه بانک مرکزی ذکر می شوند بر پرتفوی آنها بررسی شده است. نتایج تحلیلهای آماری با در نظر گرفتن پیش فرضهای لازمه نشان داد که برخی از شرکتهای سرمایه گذاری توانسته اند کارایی بهتری در مدیریت پرتفوی خود نسبت به بازار کسب کنند، بطوری که می توان بیان داشت در شرایطی که بازار تحت تاثیر بحران مالی قرار دارد سرمایه گذاری در اینگونه شرکتها بهتر از تحصیل سهام سایر شرکتها و تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری بصورت انفرادی است.در ارتباط با اثر عوامل اقتصادی نیز تحلیل رگرسیون پیشرونده نوسانات نرخ ارز را موثرترین عامل بر بازده اینگونه شرکتها شناسایی کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1365 - ارزیابی اقتصادی طرح های سرمایه گذاری با روش اختیار واقعی
مصطفی دین محمدی مهدی باقری بسطامیافزایش پیچیدگی و همچنین پویایی شرایط حاکم بر فعالیت¬های اقتصادی و مالی و به تبع آن افزایش ریسک تصمیم گیری در زمینه سرمایه گذاری و یا تأمین مالی پروژه های اقتصادی، نیازمند روش¬های تحلیلی پیشرفته¬تر است که بتواند اطلاعات بیشتری نسبت به روش¬های سنتی ارزیابی أکثرافزایش پیچیدگی و همچنین پویایی شرایط حاکم بر فعالیت¬های اقتصادی و مالی و به تبع آن افزایش ریسک تصمیم گیری در زمینه سرمایه گذاری و یا تأمین مالی پروژه های اقتصادی، نیازمند روش¬های تحلیلی پیشرفته¬تر است که بتواند اطلاعات بیشتری نسبت به روش¬های سنتی ارزیابی طرح های اقتصادی را ارائه دهد. این امر در طرح های با ریسک بیشتر از جمله سرمایه گذاری های خطرپذیر، بیش از پیش مشاهده می شود. بر این اساس در پاسخ به نیازهای جدید، تحلیل اختیار واقعی گسترش و کاربرد زیادی را پیدا کرده و رویکرد جدیدی را در ارتباط با تصمیم گیری¬های سرمایه گذاری و نیز ارزیا بی طرح اقتصادی ارائه می نماید. روش اختیار واقعی علاوه بر ارزش¬گذاری شرایط نااطمینانی، ارزش¬گذاری پروژه در شرایط وجود اختیار انتخاب، اختیار گسترش، اختیار رهاسازی و واگذاری، اختیار تغییر وضعیت، اختیار مرکب و اختیار مرزی را برآورد می کند. در این مقاله روش اختیار واقعی با استفاده از نرم افزار SLS ، بر روی یک نمونه واقعی اجرای طرح یک واحد پتروشیمی پیاده شده است. نتایج نشان می دهد که استفاده از روش فوق، اطلاعات ارزشمندی را از ابعاد مختلف ریسک و اثر آن بر توجیه مالی بسیاری از تصمیمات راهبردی بنگاه در هر زمان را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1366 - رابطه شاخص بازدهی سهام با مصرف خصوصی و سرمایهگذاری
محمود ابول پور مفرددر این پژوهش رابطه میان شاخص بازدهی سهام تهران با مصرف خصوصی و سرمایه گذاری از سال 1370 الی 1388 با استفاده از آزمون هم انباشتگی، مدل بردار تصحیح خطا و تجزیه واریانس مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج نشان می دهند که در بلندمدت رابطه میان بازدهی سهام با مصرف خصوصی و سرمایه أکثردر این پژوهش رابطه میان شاخص بازدهی سهام تهران با مصرف خصوصی و سرمایه گذاری از سال 1370 الی 1388 با استفاده از آزمون هم انباشتگی، مدل بردار تصحیح خطا و تجزیه واریانس مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج نشان می دهند که در بلندمدت رابطه میان بازدهی سهام با مصرف خصوصی و سرمایه گذاری منفی و معنی دار می باشد. تحلیل مدل بردار تصحیح خطا حاکی از آن است که برخلاف بلندمدت، در کوتاهمدت تغییرات مصرف بر شاخص بازدهی مثبت، و سرمایه گذاری اثری منفی بر این شاخص دارد. نتایج تجزیه واریانس حاکی از آن است که سرمایه گذاری بیشترین خطای پیش بینی برای بازدهی سهام را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1367 - ریسک عدم پراخت و رابطه آن با نرخ سود تسهیلات اعطایی
زهره حاجیها زانیار رجائیطراحی و استقرار مدل اندازه گیری ریسک عدم پرداخت و یافتن مؤلفههای ارتباطی که ریسک عدم پرداخت را تحت تأثیر قرار میدهد در نظام بانکی کشور نقش کارآمدی در راستای بالابردن بهره وری بانکهای کشور در تخصیص بهینه منابع خواهد داشت. از این رو این مقاله ارتباط بین دو متغیر نرخ سو أکثرطراحی و استقرار مدل اندازه گیری ریسک عدم پرداخت و یافتن مؤلفههای ارتباطی که ریسک عدم پرداخت را تحت تأثیر قرار میدهد در نظام بانکی کشور نقش کارآمدی در راستای بالابردن بهره وری بانکهای کشور در تخصیص بهینه منابع خواهد داشت. از این رو این مقاله ارتباط بین دو متغیر نرخ سود بانکی و ریسک عدم پرداخت را در بانکهای کشاورزی استان کردستان در فاصله زمانی 1381-1387 مورد بررسی قرار میدهد متغیرهای پیش بینی کننده در این رابطه تسهیلات اعطایی بانک به مشتریان، تسهیلات معوق، سررسید گذشته و سود دریافتی و نرخهای سود بانکی که معنی داری ارتباط آنها با ریسک عدم پرداخت با آزمونهای همبستگی وKsتایید شد. با استفاده از دادههای بدست آمده از بانک مدل پیش بین طراحی و مورد آزمون کارایی قرار گرفت. نتایج بدست آمده حاکی از وجود ارتباط معنی دار بین نرخ سود بانکی وریسک عدم پرداخت بااستفاده از روش پانلی است که میتواند مدیریت را جهت برآورد ریسک عدم پرداخت بانک در آینده کمک نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1368 - سرکوب مالی و رشد و توسعه اقتصادی
مهدی تقوی شادی شاهوردیانیرشد و توسعه اقتصادی، بازار، بورس اوراق بهادار و متغیرهای مرتبط با آنها از مؤلفه هایی هستند که کسب و کار و فعالیت های اقتصادی و مدیریت جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد. سرکوب مالی از جمله متغیرهای اقتصادی است که تأثیر قابل ملاحظه ای بر بازار مالی بالاخص بازار سرمایه و از ا أکثررشد و توسعه اقتصادی، بازار، بورس اوراق بهادار و متغیرهای مرتبط با آنها از مؤلفه هایی هستند که کسب و کار و فعالیت های اقتصادی و مدیریت جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد. سرکوب مالی از جمله متغیرهای اقتصادی است که تأثیر قابل ملاحظه ای بر بازار مالی بالاخص بازار سرمایه و از این طریق بر رشد و توسعه اقتصادی دارد بطوریکه این مفهوم منجر به انتشار نظریه توسعه مالی و نقش آن در رشد و توسعه اقتصادی توسط "مک کینون" و "شاو" در سالهای 1970 و 1973 گردید که بر این اساس، سرکوب مالی به عنوان مجموعه ای از سیاست ها اتلاق گردید که هدف آنها خلق درآمداز نظام مالی و استفاده از آن برای ایجاد منابع در بخش های خاصی از اقتصاد است که در حقیقت هدف آن دخالت دولت در قیمت گذاری و تخصیص منابع وجوه اعطائی (وام ها) از طریق سرکوب نرخ های بهره واقعی است. مقاله حاضر، نتیجه تحقیق به روش شناخت تاریخی با بررسی مبانی علمی و نظری در چارچوب مطالعات کتابخانه ای است. نتایج مطالعه نشان می دهد که جهت تبیین ارتباط سرکوب مالی و رشد و توسعه اقتصادی، معیارهای اندازه گیری سرکوب مالی بسیار با اهمیت می باشد که در این مطالعه، شاخص های اندازه گیری شناسایی و ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1369 - طراحی مدل اندازه گیری توانمندی های فناورانه در روند ارزش گذاری اقتصادی- مالی هزینه های پروژه های تحقیق و توسعه برای شرکت های دانش بنیان متقاضی ورود به بورس اوراق بهادار
سینا لاله نصرت الله شادنوش عباس طلوعی اشرقییکی از نمودهای موفقیت فعالیت های تحقیق وتوسعه در میزان بالا بردن سطح توانمندی های فناورانه می باشد و هرچه میزان سطح توانمندی های فناورانه و روند رشد آن در شرکت ها علی الخصوص شرکت های دانش بنیان بالاتر باشد میتوان از میزان موفقیت فعالیت های تحقیق وتوسعه در سازمان اطمینان أکثریکی از نمودهای موفقیت فعالیت های تحقیق وتوسعه در میزان بالا بردن سطح توانمندی های فناورانه می باشد و هرچه میزان سطح توانمندی های فناورانه و روند رشد آن در شرکت ها علی الخصوص شرکت های دانش بنیان بالاتر باشد میتوان از میزان موفقیت فعالیت های تحقیق وتوسعه در سازمان اطمینان داشت. به همین منظور لزوم اندازه گیری درست توانمندی های فناورانه در سازمان ها به واسطه مشخص شدن اثربخشی فعالیت های تحقیق وتوسعه و یا در نهایت بدست آوردن ارزش اقتصادی هزینه های صرف شده در روند تحقیق وتوسعه بسیار ضروری و مهم می باشد، به همین جهت در این پژوهش باتوجه به مطالعات پیشین و استخراج عوامل موثر بر اندازه گیری توانمندی های فناورانه و مشخص نمودن حلقه های علت ومعلولی اقدام به تدوین مدل دینامیکی شده است. سپس با استفاده از تکنیک دیماتل روابط بین آن ها و میزان ضریب تاثیرگذار و تاثیرپذیر مشخص و در مدل لحاظ شده است، در نهایت به منظور تست صحت مدل و مشخص شدن رفتار متغیرهای حالت و نرخ اقدام به جمع آوری اطلاعات از هشت شرکت دانش بنیان متقاضی ورود به بورس اوراق بهادار در بازه زمانی 24 ماه شده است، که با تحلیل رفتارمتغیرهای پژوهش در چارچوب مدل و همچنین تحلیل حساسیت، روایی الگوی دینامیکی طراحی شده مورد ارزیابی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1370 - اثر متغیرهای کلان اقتصادی و قدرت بازاری بر سپرده های بانکی در ایران (رهیافت میانگین گیری بیزین در داده های تابلویی)
محبوبه شکیبا علیرضا دقیقی اصلی مرجان دامن کشیده مجید فشاری علی اسماعیل زاده مقریقدرت بازاری بیانگر میزان رقابت در بازار بوده و بیان می کند چگونه بنگاه ها در بازار بر قیمت تاثیر می گذارند علاوه بر این، بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی و قدرت بازاری بر میزان سپرده های بانکی در سال های اخیر مورد توجه اقتصاددانان پولی قرار گرفته و بخش عمده ای از أکثرقدرت بازاری بیانگر میزان رقابت در بازار بوده و بیان می کند چگونه بنگاه ها در بازار بر قیمت تاثیر می گذارند علاوه بر این، بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی و قدرت بازاری بر میزان سپرده های بانکی در سال های اخیر مورد توجه اقتصاددانان پولی قرار گرفته و بخش عمده ای از مطالعات تجربی را در سال های اخیر به خود اختصاص داده است. لذا هدف این پژوهش بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی و قدرت بازاری بر سپرده های بانکی در ایران طی سال های 1395-1385 می باشد. برای این منظور با بهر ه گیری الگوی برسناهان-لاو در چارچوب روش میانگی ن گیری بیزین برای 18 بانک دولتی و خصوصی در گام اول قدرت بازاری محاسبه شده و سپس متغیرهای کلان اقتصادی مؤثر بر حجم سپرده های بانک ها شناسایی می شود. پس از شناسایی متغیرها، در ادامه تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی شناسایی شده به همراه قدرت بازاری بر میزان سپرده های بانک های خصوصی و دولتی ارزیابی شده است. نتایج تخمین مدل بیانگر این است که برای 18 بانک فعال در صنعت بانکداری میزان قدرت بازاری برابر با 58/0 بوده که بنا بر آن شرایط انحصار چندجانبه قابل تصور است. همچنین متغیرهای نرخ سود سپرده ها، مقدار وقفه دار حجم سپرده، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی حقیقی و اثر متقاطع آن با نرخ سود سپرده تأثیر مثبت و حجم نقدینگی دارای میانگین وزنی پسین منفی بر میزان سپرده های بانک های خصوصی و دولتی ایران دارند. از این رو پیشنهاد می شود سیاست گذاران پولی و بانکی با افزایش قدرت بازاری و ارتقای ظرفیت تولید و رشد اقتصادی و افزایش سود سپرده ها به همراه کنترل حجم نقدینگی زمینه افزایش میزان سپرده ها را فراهم نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1371 - اثر سیاست پولی بر عملکرد شرکتهای بورسی با استفاده از شاخص پیوتروسکی و با استفاده از روش GMM پانل دیتای پویا
اعظم محمدزادهامروزه اهمیت ارزیابی عملکرد و عوامل مؤثر بر عملکرد شرکت ها یکی از مهم ترین حوزه های اقتصاد مالی را تشکیل می دهد بطوری که در این باره تحقیقات زیادی صورت گرفته است در همین راستا، هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد شرکت های بورسی با تأکید بر سیاست های پولی است. أکثرامروزه اهمیت ارزیابی عملکرد و عوامل مؤثر بر عملکرد شرکت ها یکی از مهم ترین حوزه های اقتصاد مالی را تشکیل می دهد بطوری که در این باره تحقیقات زیادی صورت گرفته است در همین راستا، هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد شرکت های بورسی با تأکید بر سیاست های پولی است. بر خلاف تحقیقاتی که در گذشته انجام شده است و برای عملکرد شرکت ها تنها به یک شاخص همچون سود یا درآمد اکتفا شده است در این تحقیق از شاخص جامع اف پیوتروسکی برای سنجش عملکرد شرکت ها استفاده شده است. داده های استفاده شده در این تحقیق، داده های سالانه دوره 1385 تا 1392 و برای 94 شرکت پذیرفته شده در بورس است و ابزارهای سیاست پولی شامل نرخ رشد تسهیلات اعطایی بانک ها، نرخ رشد نقدینگی، و نرخ سپرده قانونی است. نتایج تخمین مدل با روش GMM پانل پویای دیتا نشان می دهد که بین متغیرهای پولی و عملکرد شرکت ها رابطه معناداری وجود دارد. با افزایش تسهیلات اعطایی بانک ها و افزایش حجم نقدینگی مقدار شاخص پیوتروسکی نیز افزایش می یابد که نشان دهنده افزایش و بهبود عملکرد شرکت است. علاوه بر این کاهش نرخ سپرده قانونی بانک ها نزد بانک مرکزی نیز که یک ابزار سیاست پولی انبساطی است، باعث افزایش شاخص پیوتروسکی شده و عملکرد شرکت را بهبود می بخشد. بنابراین با توجه به اثرگذاری مستقیم سیاست های پولی بر شاخص های عملکردی شرکت ها، سیاست گذاران باید با دقت عمل بیشتری نسبت به اعمال هر گونه سیاستی اقدام نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1372 - رابطهی متغیرهای بنیادی شرکت، قیمتهای تاریخی و متغیرهای کلان اقتصادی با حرکتهای قیمت سهام
مهدی اصغرزاده محمد جواد سلیمی مسلم پیمانیشناخت متغیرهای توضیح دهنده حرکتهای قیمت سهام برای فعالان بازار سرمایه و محققان مالی از اهمیت ویژهای برخوردار است. سه دسته از متغیرهایی که به نظر میرسد در این زمینه حائز اهمیت می باشند، عبارتند از: 1)متغیرهای بنیادی، 2)بازدههای قیمتی گذشته سهام و 3)متغیرهای کلان اقت أکثرشناخت متغیرهای توضیح دهنده حرکتهای قیمت سهام برای فعالان بازار سرمایه و محققان مالی از اهمیت ویژهای برخوردار است. سه دسته از متغیرهایی که به نظر میرسد در این زمینه حائز اهمیت می باشند، عبارتند از: 1)متغیرهای بنیادی، 2)بازدههای قیمتی گذشته سهام و 3)متغیرهای کلان اقتصادی. در پژوهش حاضر علاوه بر بررسی رابطه سه دسته متغیر ذکر شده با حرکتهای قیمت سهام به صورت جداگانه در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، نقش تکاملی متغیرهای ذکر شده و همچنین تفاوت نقش دو دسته متغیر اول در شرکتهای بزرگ و کوچک بررسی شده است. براساس یافتههای پژوهش هر سه دسته متغیر دارای رابطه معنیداری با حرکتهای قیمت سهام هستند و متغیرهای بنیادی و بازدههای گذشته قیمت سهام میتوانند به عنوان متغیرهای مکمل به منظور توضیح حرکت های قیمت سهام در نظر گرفته شوند. متغیر تغییرات نرخ رشد نیز دارای اهمیت بیشتری در شرکتهای کوچک نسبت به شرکتهای بزرگ به منظور تفسیر حرکتهای قیمت سهام میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1373 - حجم مبادلات بازار سهام و رشد اقتصادی: نقش تعدیل گر فناوری اطلاعات و ارتباطات با توجه به توسعهیافتگی کشورها
غلامرضا محفوظی محسن اکبری مهسا فرخنده زهرا ایاغاز عوامل اصلی رشد کشورهای مختلف توسعه بازارهای مالی است که فناوری اطلاعات و ارتباطات با تسهیل مبادلات مالی نقش تسهیل گر و سرعت دهنده را در سالهای اخیر برای کشورها ایفا نموده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر حجم مبادلات سهام بر رشد اقتصادی با تعدیل گری فناوری اطلاعات و أکثراز عوامل اصلی رشد کشورهای مختلف توسعه بازارهای مالی است که فناوری اطلاعات و ارتباطات با تسهیل مبادلات مالی نقش تسهیل گر و سرعت دهنده را در سالهای اخیر برای کشورها ایفا نموده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر حجم مبادلات سهام بر رشد اقتصادی با تعدیل گری فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه در بازهی زمانی 2016-2011 است. اطلاعات مربوط به کشورهای نمونه از گزارشها شاخص جهانی نوآوری استخراج شده است. روش برازش مدلها در مطالعهی حاضر، روش دادههای تابلویی است که برای اجرای آن از نرمافزار Eviews بهره برده شده است. نتایج نشان داد که فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطهی بین حجم مبادلات سهام و رشد اقتصادی را تنها در کشورهای توسعه یافته تحت تأثیر قرار میدهد که این امر ناشی از توسعه این نوع فناوریها در کشورهای توسعه یافته است. به نظر میرسد که کشورهای در حال توسعه برای دستیابی به رشد اقتصادی بیشتر باید هم پای کشورهای توسعه یافته به فناوری اطلاعات و ارتباطات مجهز شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1374 - تأثیر محافظهکاری حسابرس و وجود عدم قطعیت سیاستهای اقتصادی بر کیفیت سود
بهزاد قربانی فرزانه پورطاهر اقدم فریدون رهنما رودپشتیدر این مقاله تأثیر محافظهکاری حسابرس با وجود عدم قطعیت سیاستهای اقتصادی برکیفیت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفت. محافظهکاری حسابرس با استفاده از مدل چونگ و همکاران (2003) و بر اساس بسط معیار باسو (1997) و بکارگیری رتبهبندی أکثردر این مقاله تأثیر محافظهکاری حسابرس با وجود عدم قطعیت سیاستهای اقتصادی برکیفیت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفت. محافظهکاری حسابرس با استفاده از مدل چونگ و همکاران (2003) و بر اساس بسط معیار باسو (1997) و بکارگیری رتبهبندی مؤسسات حسابرسی منطبق با دستورالعمل طبقهبندی مؤسسات حسابرسی و اشخاص موضوع ماده 10 دستورالعمل مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس اوراق بهادار محاسبه و ارزیابی گردید. برای عدم قطعیت سیاست اقتصادی نیز از انحراف استاندارد میانگین بازده قیمت سهام شرکت در طی سال مالی استفاده گردید. همچنین به منظور سنجش کیفیت سود از اقلام تعهدی اختیاری مدل تعدیل شده جونز (1995) استفاده شد. در این راستا تعداد 150 شرکت از شرکتهای حاضر در بورس در دوره زمانی 1392 تا 1398 به روش حذف سیستماتیک انتخاب گردید. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش دادههای تابلویی با رویکرد اثرات ثابت، بررسی و آزمون شد. نتایج آزمون فرضیه پژوهش نشان داد که محافظهکاری حسابرس اثر مستقیم و عدم قطعیت سیاستهای اقتصادی اثر معکوس برکیفیت سود دارد؛ به عبارت دیگر، محافظه کاری حسابرسان منجر به افزایش کیفیت سود و عدم قطعیت سیاستهای اقتصادی منجر به کاهش کیفیت سود شرکتها میشود.The Impact of Auditor Conservatism and the Uncertainty of Economic Policies on Profit QualityThis research examines the effect of auditors conservatism on Earnings Quality despite the uncertainty of economic policies in listed companies in Tehran Stock Exchange. .Conservatism of auditors was calculated and evaluated using the model of Chong et al. (2003). (Auditor Conservatism based on Basu's model (1997) and the use of the ranking of the audit institutions in accordance with the classification guidelines of the audit institutions and entities subject to Article 10 of the Trusteeship Audit Institutions Code of the Stock Exchange). Jones' modified model (1995) used to measure the earnings quality. In this regard, 150 companies from listed companies were selected for systematic elimination during 2013-2019. The research regression model was tested and tested using static effects approach using panel data . The results of the research hypothesis test showed that auditor conservatism has a positive effect and economic policy uncertainty has a negative effect on profit quality. In other words, the conservatism of auditors leads to an increase in the quality of profits and the uncertainty of economic policies leads to a decrease in the quality of corporate profits. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1375 - بررسی رابطه سبک زندگی و سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی با میزان تعللورزی دانشجویان دانشگاه علامه محدث نوری (شهرستان نور)
بهنام قلی زاده جواد گیلانی پورپژوهش حاضر، با عنوان بررسی رابطه سبک زندگی و سرمایه اقتصادی با میزان تعلل ورزی دانشجویان از نظر هدف کاربردی و روش انجام پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان ورودی سال 1398 دانشگاه علامه محدث نوری به تعداد 200 نفر بوده اند که از طریق جدول ک أکثرپژوهش حاضر، با عنوان بررسی رابطه سبک زندگی و سرمایه اقتصادی با میزان تعلل ورزی دانشجویان از نظر هدف کاربردی و روش انجام پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان ورودی سال 1398 دانشگاه علامه محدث نوری به تعداد 200 نفر بوده اند که از طریق جدول کرجسی و مورگان تعداد 132 نفر به عنوان حجم نمونه از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه تعلل ورزی راث بلوم و همکاران (1984)، پرسشنامه سبک زندگی و سرمایه اقتصادی (محقق ساخته) پرسشنامه سرمایه فرهنگی (محقق ساخته) بود. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون ورگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که سبک زندگی با میزان تعلل ورزی دانشجویان رابطه منفی و معناداری دارد و سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی با میزان تعلل ورزی دانشجویان رابطه مثبت و معناداری دارند. (05/0 > P). نتایج حاکی از آن بود که متغیر سرمایه فرهنگی با ضریب بتای 32/0 و متغیر سرمایه اقتصادی با ضریب بقای 27/0 به طور مثبت و معنادار و متغیر سبک زندگی را ضریب بتای 22/0 به طور منفی و معنادار پیش بینی کننده های تعلل ورزی در دانشجویان بودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1376 - اعتباریابی و طراحی الگوی تربیت اقتصادی – حرفهای دانشآموزان دوره اول متوسطه
ایوب ویسه فائزه ناطقی محمد هاشم رضاییاین تحقیق با هدف اعتباریابی و طراحی الگوی تربیت اقتصادی – حرفه ای دانش آموزان دوره اول متوسطه انجام گرفته است. روش تحقیق کیفی ولی کاربردی بوده، تحلیل داده ها بر اساس کیفی استراس و کوربین صورت گرفته است. جامعه آماری را صاحب نظران دانشگاهی در رشته های برنامه ریزی در أکثراین تحقیق با هدف اعتباریابی و طراحی الگوی تربیت اقتصادی – حرفه ای دانش آموزان دوره اول متوسطه انجام گرفته است. روش تحقیق کیفی ولی کاربردی بوده، تحلیل داده ها بر اساس کیفی استراس و کوربین صورت گرفته است. جامعه آماری را صاحب نظران دانشگاهی در رشته های برنامه ریزی درسی و تربیت اقتصادی شاغل در دانشگاه های ایلام در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل داده است. حجم نمونه 30 نفر به اقتضای تحقیقات کیفی بوده است که به پیروی از نمونه گیری در حد اشباع در تحقیق مشارکت داده شدند. ابزار جمع آوری داده ها چکلیستهای تحلیل محتوا، مصاحبههای دانش آموزان و پرسشنامه اساتید دانشگاه بوده است که از طریق کدگذاری و بهره برداری از نرم افزار مکس کیودا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روایی پرسشنامه از طریق کسب ضریب توافق دو نفر ارزیاب مجرب به دست آمد. کسب ضریب 73/0 حاکی از روایی ابزار بوده است. جهت اطمینان از پایایی پرسشنامه، از طریق آزمون کرنباخ مورد بررسی قرار گرفت. کسب ضرایب شرایط علی (839/0)، شرایط مداخلهگر(870/0)، زمینههای مؤثر (925/0)، راهبردهای اقتصادی (913/0)، پیامدهای تربیت اقتصادی (763/0)، کل پرسشنامه (951/0) نشان دهنده پایایی با ثبات اندازهگیری آن بود. یافته های تحقیق حاکی از آن بود که تربیت اقتصادی – حرفه ای دانش آموزان در دوره اول متوسطه در تحقق اهداف هشتگانه در سطح متوسط قرار داشته است. بالاترین سطح را درک مهارت حرفه ای به خود اختصاص داد و پایین ترین سطح را بسط عدالت اقتصادی تشکیل داده بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1377 - بررسی عملکرد ماده خشک و کارآیی مصرف آب سورگوم علوفهای در شرایط کمآبی و کاربرد سوپرجاذب
منصور فاضلی رستم پوربه منظور بررسی امکان کاهش آب مورد نیاز سورگوم علوفهای رقم اسپیدفید با کاربرد سوپرجاذب، بدون کاهش عملکرد ماده خشک و افزایش کارآیی مصرف آب و همچنین بررسی بازده اقتصادی مصرف سوپرجاذب، آزمایشی در منطقه دشتک زاهدان طی سالهای 1392 و 1393 بهصورت کرتهای دو بار خرد شده با 4 أکثربه منظور بررسی امکان کاهش آب مورد نیاز سورگوم علوفهای رقم اسپیدفید با کاربرد سوپرجاذب، بدون کاهش عملکرد ماده خشک و افزایش کارآیی مصرف آب و همچنین بررسی بازده اقتصادی مصرف سوپرجاذب، آزمایشی در منطقه دشتک زاهدان طی سالهای 1392 و 1393 بهصورت کرتهای دو بار خرد شده با 4 رژیم آبیاری، شامل تامین 40، 60، 80 و 100 درصد آب مورد نیاز گیاه براساس تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه در کرتهای اصلی، 4 سطح سوپرجاذب 0، 75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار در کرتهای فرعی و برداشت (چین) به عنوان عامل فرعی-فرعی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اثر رژیم آبیاری، سوپرجاذب و اثر متقابل آنها بر عملکرد ماده خشک و کارآیی مصرف آب و همچنین بررسی بازده اقتصادی مصرف سوپرجاذب معنی دار بود. مدلهای رگرسیون برآورد شده نشان داد که کاربرد سوپرجاذب اگرچه در تیمار 100 درصد آبیاری بر عملکرد ماده خشک و کارآیی مصرف آب تاثیری نداشت اما در سایر تیمارهای آبیاری باعث افزایش عملکرد ماده خشک و کارآیی مصرف آب شد. بنابراین با کاربرد 75 کیلوگرم سوپرجاذب در هکتار، همراه با 20 درصد کاهش آب مورد نیاز سورگوم در مناطق خشک، میتوان عملکرد ماده خشک و کارآیی مصرف آبی مشابه شرایط تامین 100 درصد آب مورد نیاز سورگوم داشت. همچنین بیشترین بازده اقتصادی کاربرد سوپرجاذب، در سطح 75 کیلوگرم سوپرجاذب و تامین 80 درصد آب مورد نیاز سورگوم به دست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1378 - ارزیابی پایداری نظامهای تولید محصولات گلخانه ای در استان سیستان و بلوچستان
محمد رضا رفیعی احمد قنبری محمد رضا اصغری پور براتعلی فاخریهدف از این تحقیق ارزیابی پایداری زراعی-بوم شناختی و اجتماعی-اقتصادی نظامهای تولید گلخانهای استان سیستان و بلوچستان است. دادههای این مطالعه با استفاده از پرسشنامه از 400 گلخانه در چهار اقلیم مختلف در سال 1393 جمع آوری شد. حجم نمونه مورد مطالعه از طریق فرمول کوکران مح أکثرهدف از این تحقیق ارزیابی پایداری زراعی-بوم شناختی و اجتماعی-اقتصادی نظامهای تولید گلخانهای استان سیستان و بلوچستان است. دادههای این مطالعه با استفاده از پرسشنامه از 400 گلخانه در چهار اقلیم مختلف در سال 1393 جمع آوری شد. حجم نمونه مورد مطالعه از طریق فرمول کوکران محاسبه شد. چهار اقلیم مورد مطالعه شامل منطقه سیستان، زاهدان، مناطق میانی استان شامل شهرستانهای میرجاوه، خاش و سراوان و مناطق جنوبی استان شامل شهرستانهای ایرانشهر، نیکشهر و سرباز میباشند. میانگین امتیاز شاخص پایداری کل نظام گلخانهای 8/59 بود. سکونت مالک در محل گلخانه و میزان تحصیلات مسئول فنی گلخانه به ترتیب با ضرایب رگرسیون 022/0، 292/1، 850/0، 004/0، 72/ و 94/1 بود. بررسی نقاط بحرانی نظامهای گلخانهای نشان داد، که برای بهبود پایداری آنها مدیریت صحیح و اصولی گلخانه، به کار گرفتن نیروی فنی متخصص و استفاده از فناوریهای نوین کشاورزی در جهت مکانیزه کردن گلخانهها لازم است که در نهایت منجر به افزایش تولید و عملکرد محصولات گلخانهای میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1379 - اثر تاریخ کاشت و کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر خصوصیات کمی و کیفی بادام زمینی
علی سپهری حسن شهبازیبه منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد بادام زمینی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه بوعلی سینا انجام شد. سه تاریخ کاشت اول ،10 و20 خرداد در کرتهای اصلی و مصرف کود در چهار سطح شامل کود شیمی أکثربه منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد بادام زمینی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه بوعلی سینا انجام شد. سه تاریخ کاشت اول ،10 و20 خرداد در کرتهای اصلی و مصرف کود در چهار سطح شامل کود شیمیایی فسفاته کامل به همراه50 درصد کود شیمیایی نیتروژنه + کود زیستی نیتروژنه، کود شیمیایی نیتروژنه کامل به همراه 50 درصد کود شیمیایی فسفاته + کود زیستی فسفره، 50 درصد کود شیمیایی نیتروژنه به همراه 50 درصد کود شیمیایی فسفاته + کاربرد توام کودهای زیستی نیتروژنه و فسفره و استفاده 100 در صد از کودهای شیمیایی در کرتهای فرعی بود. اثر تاریخ کاشت، کود و اثر متقابل تاریخ کاشت و کود، برای تعداد دانه در بوته، عملکرد اقتصادی، عملکرد زیست شناختی، درصد و عملکرد روغن و پروتئین دانه، در سطح احتمال یک درصد معنیدار شد. در تاریخ کاشت اول مصرف کود شیمیایی کامل با عملکرد پروتئین دانه 43/268 کیلو گرم در هکتار و کاربرد توام کود زیستی و شیمیایی نیتروژنه + فسفره با عملکرد پروتئین دانه 10/236 کیلو گرم در هکتار برتری نشان دادند. در تاریخ کاشت سوم کمترین میزان روغن و پروتئیندانه بدست آمد. لذا تاریخ کاشت اول خرداد و مصرف تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژنه و فسفره برای کاشت بادام زمینی در همدان قابل توصیه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1380 - ارزیابی اقتصادی پرورش میگوی سفید هندی (Fenneropenaeus indicus)دراستان هرمزگان
حجت الله فروغی فرد عیسی کمالیاین تحقیق به منظور ارزیابی اقتصادی پرورش میگو در استان هرمزگان در طی سالهای 84-1383 اجرا شد. بدین منظور در سایت های پرورش میگو به تمامی مزارع فعال مراجعه و مزارعی که مدیران آنها در سر مزرعه حضور داشتند انتخاب و اطلاعات مورد نیاز شامل وضعیت پرسنلی از لحاظ علمی وتخصصی وضع أکثراین تحقیق به منظور ارزیابی اقتصادی پرورش میگو در استان هرمزگان در طی سالهای 84-1383 اجرا شد. بدین منظور در سایت های پرورش میگو به تمامی مزارع فعال مراجعه و مزارعی که مدیران آنها در سر مزرعه حضور داشتند انتخاب و اطلاعات مورد نیاز شامل وضعیت پرسنلی از لحاظ علمی وتخصصی وضعیت اشتغال زایی، وضعیت هزینهها، میزان تولید و مشکلات عمده و وضعیت سود و زیان جمع آوری گردید. نتایج حاصله نشان دادند که در سایت پرورش میگوی سایه خوش تنها حدود 1/7 درصد مزارع فعال بوده اند.همچنین در سایت های پرورش میگوی تیاب جنوبی و تیاب شمالی که حدود 10 سال از بهرهبرداری آنها میگذرد به ترتیب حدود 62 درصد و2/40 درصد مزارع به صورت فعال و بقیه یا ساخته نشده و یا غیر فعال میباشند. در تمامی مزارع مورد بررسی در هر سه منطقه پرورش میگو بیشترین سهم هزینه ها متعلق به هزینه غذا بوده است. میانگین قیمت تمام شده هر کیلو میگو در مزارع مستقردر منطقه تیاب جنوبی معادل 1792 ± 20822 ریال، در منطقه تیاب شمالی معادل 3179 ±23940 ریال و منطقه سایه خوش معادل 4798 ± 23531 ریال بوده است. قیمت تمام شده هر کیلو میگو در مزارعی که از غذای دست ساز استفاده نموده اند معادل 3156 ±15820 به دست آمد. از عمدهترین مشکلات پرورش دهندگان میگو میتوان به، بالا بودن قیمت غذا و پایین بودن کیفیت آنها و در نتیجه بالا بودن هزینه تولید و همچنین پایین بودن قیمت محصول نهایی اشاره نمود.در مجموع نتایج حاصل از این تحقیق نشان دادند گر چه مناطق پرورش میگو در مناطق تیاب شمالی و جنوبی از نظر دسترسی به پارهای تسهیلات شهری و تاسیسات زیر بنایی ( از قبیل جاده دسترسی ، دسترسی به آب شیرین و غیره) نسبت به منطقه سایه خوش در موقعیت بهتری قرار دارند اما چنانچه مشکلات پرورش دهندگان میگو به طور اساسی مرتفع نگردد آینده این صنعت امیدوار کننده نخواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1381 - بررسی ترکیب ماهیان صید شده در مشتاهای ساحلی شهر بندرعباس و تحلیل وضعیت اقتصادی – اجتماعی حاصل از آن
مانی مهین آرش باقری امیر هوشنگ بحری علی سالارپوری میلاد محمودی امین مکرانی نجمه بهاری آسیه حیدری وحید جهانبخش حمید دادرس بصیره باقرزادهاین تحقیق به منظور بررسی وضعیت صید مشتاهای ساحلی شهر بندر عباس از مهر تا اسفند 1392 انجام شد. جامعه آماری شامل 54 دستگاه مشتا بود و نمونه برداری تصادفی بصورت ماهانه از 9 مشتای ناحیه ساحلی بندرعباس شامل 3 مشتا از هر کدام از مناطق نخل ناخدا، خواجه عطا و سورو صورت گرفت. نت أکثراین تحقیق به منظور بررسی وضعیت صید مشتاهای ساحلی شهر بندر عباس از مهر تا اسفند 1392 انجام شد. جامعه آماری شامل 54 دستگاه مشتا بود و نمونه برداری تصادفی بصورت ماهانه از 9 مشتای ناحیه ساحلی بندرعباس شامل 3 مشتا از هر کدام از مناطق نخل ناخدا، خواجه عطا و سورو صورت گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که در مجموع 66 گونه و 54 جنس، متعلق به 45 خانواده از ماهیان توسط مشتا ها صید می شوند که از این بین، منطقه نخل ناخدا 39 گونه، 35 جنس و 31 خانواده، منطقه خواجه عطا 42 گونه،40 جنس و 37 خانواده، منطقه سورو 34 گونه، 28 جنس و 26 خانواده را دارا بودند. در منطقه نخل ناخدا، گواف رشته دار (7/39 درصد)، کالرماهیان (8/10 درصد) و خرچنگ ها (5/9 درصد) در منطقه خواجه عطا، گواف رشته دار (5/38 درصد)، گاریز(9/20 درصد) و ساردین سند (1/5 درصد)، در منطقه سورو، ساردین سفید (4/56 درصد)، چغوک رشته دار(1/7 درصد) و خامه ماهی (4/6 درصد) از ترکیب صید را به خود اختصاص داده بودند. به منظور تحلیل وضعیت اقتصادی – اجتماعی جامعه صیادی مشتاداران شهر بندرعباس از مصاحبه و پرسشنامه استفاده شد که در آن شرایط اقتصادی و اجتماعی 20 نفر از جامعه مشتاداران بندرعباس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق معلوم شده که سابقه استقرار قدیمی ترین مشتا مربوط به 40 سال قبل و جدید ترین آنها 12 سال سابقه دارد و بررسی میزان سواد جامعه مشتاداران نشان داد که فقط 30 در صد فاقد سواد می باشند. 47 درصد از مشتاداران اظهار داشتند که مشتای آنها موروثی می باشد، 16 درصد نیز مشتای خود را خریداری کرده اند و 37 درصد نیز اظهار داشتند که مالکیت مشارکتی در مشتا دارند. بر اساس این نظر سنجی مهم ترین دغدغه مشتاداران کاهش صید و افزایش هزینه ها می باشد، هم چنین درآمد حاصل از صید مشتا قابل ملاحظه نمی باشد و در اشتغال جوانان به عنوان یک شغل نقش بسیار کمی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1382 - بررسی و تعیین نحوهی ارتباط قابلیتهای خرید سبز با عملکرد اقتصادی و زیستمحیطی با در نظر گرفتن اندازه شرکت بهعنوان عامل تعدیلگر: موردمطالعهای شرکتهای تولیدی محصولات ارگانیک در استان گیلان
مریم دانشمندمهر مجید بهرامخوعملکرد اقتصادی یکی از مهمترین عوامل جهت دستیابی به مزیت رقابتی در بازار محصولات تولیدی بوده است در سالهای اخیر توجه به افزایش استفاده از محصولات ارگانیک شده است. و بخشی از بازار مصرفی معطوف به این موضوع است.این تحقیق براساس نوع هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق حاضر أکثرعملکرد اقتصادی یکی از مهمترین عوامل جهت دستیابی به مزیت رقابتی در بازار محصولات تولیدی بوده است در سالهای اخیر توجه به افزایش استفاده از محصولات ارگانیک شده است. و بخشی از بازار مصرفی معطوف به این موضوع است.این تحقیق براساس نوع هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق حاضر 80 شرکت تولیدی محصولات ارگانیک در استان گیلان هستند.روش نمونه برداری در تحقیق حاضر، نمونه برداری غیر احتمالی در دسترس بوده است. 69 شرکت به عنوان نمونه از طریق فرمول کوکران برای جامعه محدود به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از معادلات ساختاری از نرم افزارهایSPSSواس مارت پی ال اس دو استفاده شد. فرضیه های تأیید شده عبارتند از ( تأیید رابطه بین قابلیتهای خرید سبز با عملکرد محیطی، تأیید رابطه بین عملکرد محیطی باعملکرد اقتصادی، تأیید نقش اندازه شرکت به عنوان عامل تعدیلگر در رابطه بین قابلیتهای خرید سبز با عملکرد محیطی، تأیید نقش اندازه شرکت عامل تعدیلگر در رابطه بین قابلیتهای خرید سبز با عملکرد اقتصادی، تأیید رابطه بین قابلیتهای عملیاتی خرید سبز با عملکرد محیطی، تأیید رابطه بین قابلیتهای پویای خرید سبز با عملکرد محیطی، تأیید رابطه بین قابلیتهای پویای خرید سبز با عملکرد اقتصادی) است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1383 - ارایه مدل بهره وری اقتصادی بر اساس نوآوری با تأکید بر توسعه منابع انسانی
کریم اسگندری شیدا عرفای جمشیدی شادی عرفای جمشیدی علیرضا احمدیصنایع کوچک و متوسط در دنیا از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند که عمدهترین علت آن انعطافپذیری آن ها است و میتوانند به صنعت یک کشور کمک کنند بنابراین هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی بهبود بهره وری اقتصادی بر اساس نوآوری با تأکید بر نقش میانجی توسعه منابع انسانی می باشد. پژوهش أکثرصنایع کوچک و متوسط در دنیا از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند که عمدهترین علت آن انعطافپذیری آن ها است و میتوانند به صنعت یک کشور کمک کنند بنابراین هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی بهبود بهره وری اقتصادی بر اساس نوآوری با تأکید بر نقش میانجی توسعه منابع انسانی می باشد. پژوهش حاضر، از نظر روش، پیمایشی و از حیث هدف، کاربردی است. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران برای جامعه آماری نامحدود 384 نفر تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. داده های مورد نیاز به روش میدانی و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید. آمار توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون فرضیه های پژوهش و مدل ارایه شده با استفاده از معادلات ساختاری (SEM) به روش حداقل مربعات جزیی (PLS)، مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج حاصل از داده های جمع آوری شده نشان می دهد که نوآوری با ضریب مسیر 8/55- درصد بر روی بهره وری اقتصادی تأثیر دارد و هم چنین متغیر نوآوری با ضریب مسیر 6/96 درصد به واسطه متغیر توسعه منابع انسانی بر بهره وری اقتصادی تأثیر دارد و توسعه منابع انسانی با ضریب مسیر 9/147 درصد بر بهره وری اقتصادی تأثیر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1384 - نقش سلامت روانی مدیران در مسئولیت اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی
کریم اسگندری نگار منفرد معصومدر دهه های گذشته بهداشت و سلامت جسمانی در اولویت اول کشورها قرار داشت و یکی از شاخص های توسعه کشورها محسوب می شد، ولی امروزه بهداشت و سلامت روانی از اهمیت برابر یا بالاتری برخوردار است. مسئولیت اجتماعی موضوع حساسیت برانگیز و رو به توجه در سال های اخیر بوده و عامل اساسی أکثردر دهه های گذشته بهداشت و سلامت جسمانی در اولویت اول کشورها قرار داشت و یکی از شاخص های توسعه کشورها محسوب می شد، ولی امروزه بهداشت و سلامت روانی از اهمیت برابر یا بالاتری برخوردار است. مسئولیت اجتماعی موضوع حساسیت برانگیز و رو به توجه در سال های اخیر بوده و عامل اساسی بقای هر سازمانی است. هدف مقاله حاضر بررسی نقش سلامت روانی مدیران بر مسئولیت اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی می باشد. برای این منظور سلامت روانی کانادا در سه بعد نگرش به خود نگرش به دیگران و نگرش به زندگی تعریف شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر مدیران، معاونان، روسا، مسئولان واحدهای بیمهای و درمانی سازمان تأمین اجتماعی میباشد. حجم نمونه آماری براساس فرمول کوکران، 112 نفر برآورد شده است. روش نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامه می باشد. روایی پرسشنامه به صورت صوری است. پایایی پرسشنامه توسط آزمون کرونباخ برای سوال های سلامت روانی مدیران و مسئولیت اجتماعی سازمان پرسشنامه به ترتیب با اعتبار 873/0 و 918/0 مورد تأیید قرار گرفته است. پس از جمعآوری پرسشنامه اطلاعات حاصله با استفاده از روشهای آماری توصیفی تلخیص و طبقهبندی شد و برای آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون های پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. نتایج حاصل بیانگر آن است که سلامت روانی مدیران و ابعاد سه گانه آن بر مسئولیت اجتماعی آنان در سازمان مورد مطالعه تأثیر ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1385 - ارائه مدل بهره وری اقتصادی براساس نوآوری با تأکید بر توسعه منابع انسانی
کریم اسگندری شیدا عرفای جمشیدی شادی عرفای جمشیدی علیرضا احمدیصنایع کوچک و متوسط در دنیا از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند که عمدهترین علت آن انعطافپذیری آن ها است و میتوانند به صنعت یک کشور کمک کنند بنابراین هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی بهبود بهره وری اقتصادی بر اساس نوآوری با تأکید بر نقش میانجی توسعه منابع انسانی می باشد. پژوهش أکثرصنایع کوچک و متوسط در دنیا از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند که عمدهترین علت آن انعطافپذیری آن ها است و میتوانند به صنعت یک کشور کمک کنند بنابراین هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی بهبود بهره وری اقتصادی بر اساس نوآوری با تأکید بر نقش میانجی توسعه منابع انسانی می باشد. پژوهش حاضر، از نظر روش، پیمایشی و از حیث هدف، کاربردی است. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران برای جامعه آماری نامحدود 384 نفر تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. داده های مورد نیاز به روش میدانی و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید. آمار توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون فرضیه های پژوهش و مدل ارائه شده با استفاده از معادلات ساختاری (SEM) به روش حداقل مربعات جزیی (PLS)، مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج حاصل از داده های جمع آوری شده نشان می دهد که نوآوری با ضریب مسیر 8/55- درصد بر روی بهره وری اقتصادی تأثیر دارد و هم چنین متغیر نوآوری با ضریب مسیر 6/96 درصد به واسطه متغیر توسعه منابع انسانی بر بهره وری اقتصادی تأثیر دارد و توسعه منابع انسانی با ضریب مسیر 9/147 درصد بر بهره وری اقتصادی تأثیر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1386 - تعیین اولویت های صادرات محصولات پتروشیمی ایران به کشورهای عضو موافقتنامههای تجاری اکوتا و اوراسیا
فرزاد کریمی مریم رشیدی نیا حسن قربانی دینانیمهمترین مزیت نسبی ایران از دیرباز صادرات نفت خام و گاز طبیعی بوده است. با توجه به ماهیت خام این محصولات، تخصص در تولید و صادرات این محصولات رهآورد قابلتوجهی برای رشد پایدار ایران نخواهد داشت. یکی از راهکارها، نفوذ به صنایع پاییندستی این محصولات است بدین لحاظ از آنجا أکثرمهمترین مزیت نسبی ایران از دیرباز صادرات نفت خام و گاز طبیعی بوده است. با توجه به ماهیت خام این محصولات، تخصص در تولید و صادرات این محصولات رهآورد قابلتوجهی برای رشد پایدار ایران نخواهد داشت. یکی از راهکارها، نفوذ به صنایع پاییندستی این محصولات است بدین لحاظ از آنجا که گسترش بازارهای صادراتی بهمنزلهی یکی از استراتژیهای مهم حوزه بازاریابی مطرح است، هدف تحقیق حاضر شناسایی و اولویتبندی فرصتهای صادراتی محصولات صنعت پتروشیمی ایران با استفاده از تدوین یک مدل تلفیقی پشتیبان تصمیم- پیچیدگی اقتصادی، در کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای عضو موافقتنامههای تجاری اکوتا میباشد.تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی ، از لحاظ گردآوری دادهها، توصیفی- پیمایشی و از نوع تحقیقات ترکیبی (کیفی - کمی) میباشد. در ابتدا با استفاده از پرسشنامه و مدل دلفی فازی بر اساس بهرهگیری از نظرات خبرگان شاغل در بخش خصوصی و شرکتهای پتروشیمی، خبرگان شاغل در مشاغل تخصصی دولتی وزارت صمت و خبرگان دانشگاهی، شاخصهای مؤثر بر توسعه فرصتهای صادراتی صنعت پتروشیمی شناسایی گردید. سپس بر اساس مدل تدوین شده تلفیقی پشتیبان تصمیم و پیچیدگی اقتصادی فرصتهای صادراتی ایران در صنعت پتروشیمی در این کشورها شناسایی و اولویتبندی شدند.نتایج نشان میدهد روسیه و قزاقستان مهمترین بازارها برای صادرات محصولات پتروشیمی ایران در اتحادیه اوراسیا محسوب میشوند. در کشورهای عضو اکوتا، 169 مورد بهعنوان فرصتهای صادراتی واقع بینانه میباشند .بر همین اساس 67 مورد در گروه فرصتهای صادراتی قوی طبقهبندی میشوند. بیشترین میزان صادرات در گروه فرصتهای قوی در ترکیه و سپس پاکستان اتفاق افتاده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1387 - تاثیر نحوهی کسب درآمدهای دولت بر رشد اقتصادی
مریم امامی میبدی حسین علی یاسین العابدیدولت نقـش اصـلی را در مسیر رشد اقتصادی بر عهده دارد. با توجه به نقش و اهمیت دولت در اقتـصاد کـلان، نحوه تأمین مالی دولت و سیاستهای اتخاذی آن دارای جایگـاه ویژهای درراستای دستیابی به این هدف اسـت. از طرفی، کشور عراق برخوردار از منابع عظیم نفتی است، درآمـدهای حاصـل از ا أکثردولت نقـش اصـلی را در مسیر رشد اقتصادی بر عهده دارد. با توجه به نقش و اهمیت دولت در اقتـصاد کـلان، نحوه تأمین مالی دولت و سیاستهای اتخاذی آن دارای جایگـاه ویژهای درراستای دستیابی به این هدف اسـت. از طرفی، کشور عراق برخوردار از منابع عظیم نفتی است، درآمـدهای حاصـل از ایـن منـابع بـهعنوان یکی از مهمترین منابع درآمدی دولت است. ولی اقتصاد متکی به نفت مشکلاتی چون بیماری هلندی، کمتوجهی به توانمندیهـا و مزیتهای کشور را در پی خواهد داشت. لذا، کاهش تدریجی وابستگی به نفـت ضـروری اسـت و بهترین جایگزین درآمدی، درآمدهای مالیاتی است. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر سهم درآمد نفتی و درآمد مالیاتی بر رشد اقتصادی کشور عراق و مقایسه سهم درآمد مالیاتی با سهم درآمد نفتی بر رشد اقتصادی کشور عراق است. در این پژوهش برای بررسی اهداف و فرضیات از الگوی خود رگرسیون برداری با وقفه توزیعی در فاصله زمانی ۲۰۰۸ تا 2021 بهصورت فصلی استفادهشده است. بر اساس نتایج تخمین مدلهای تحقیق فرضیه اول، دوم و فرضیه سوم تائید گردید. براین اساس، درآمد نفت و درآمد مالیاتی هر دو دارای اثر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی عراق داشتهاند و همچنین در تائید فرضیه سوم اثر درآمد نفتی بزرگتر از درآمد مالیاتی بوده است که نشان میدهد، تأمین مالی دولت عراق بیشتر از طریق درآمد نفتی بوده و نشاندهنده متکی بودن اقتصاد این کشور به درآمدهای نفتی هست. از طرفی، افزایش درآمد مالیاتی دولت و تأثیر آن بر رشد اقتصادی در بلندمدت برای برنامهریزی بلندمدت در کشور عراق قابلتأمل هست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1388 - تاثیر واردات محصولات غذایی بر بی ثباتی اقتصادی و احکام فقهی مترتب بر آن
فاطمه نعمتیواردات محصولات غذائی ، معضل اقتصادی است که در سال های اخیر، آثار زیانباری برای بخش های مختلف نظام کشور ایجاد کرده است. این واردات، امنیت غذائی و امنیت ملی و در نهایت هویت ملی را تهدید می کند. در تحقیق حاضر، موضوع احکام فقهی واردات مواد غذائی و تاثیرات ان بر بی ثباتی اقت أکثرواردات محصولات غذائی ، معضل اقتصادی است که در سال های اخیر، آثار زیانباری برای بخش های مختلف نظام کشور ایجاد کرده است. این واردات، امنیت غذائی و امنیت ملی و در نهایت هویت ملی را تهدید می کند. در تحقیق حاضر، موضوع احکام فقهی واردات مواد غذائی و تاثیرات ان بر بی ثباتی اقتصادی به روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. توجه به ارزش های اسلامی و فقهی می تواند ما را در حل این معضل اجتماعی کمک کند. احکام فقهی زیر بنا و شالوده اساسی قوانین هر جامعه اسلامی است و در ایجاد ثبات اقتصادی، مؤثر است. بدین منظور حکم تکلیفی واردات مواد غذائی به لحاظ واردات خلاف قانون کشور و واردات مواد غذائی حرام و مشکوک مورد بررسی قرار گرفت و حکم به حرمت واردات غیر قانونی و حرام داده شد و در واردات مشکوک با استناد به عموم و اطلاق ادله ، حکم به حلیت داده شد و در خصوص حکم وضعی مترتب بر وادرات محصولات غذائی، صحت ، بطلان و ضمان این واردات، مورد بررسی قرار گرفت و در برخی موارد با استناد به قواعد فقهی، حکم به صحت و در برخی مواد حکم به بطلان داده شد و با توجه به قاعده کل یضمن بصحیحه، یضمن بفاسده، تمام معاملات واردات مواد غذائی ضمان آور می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1389 - پیش بینی موفقیت طرح های سرمایه گذاری مناطق آزاد تجاری – صنعتی ارس و ماکو و منطقه ویژه اقتصادی سلماس با استفاده از تکنیک شبکه عصبی چندلایه پرسپترون
مرتضی شکرزاده مجتبی شکرزادههدف اصلی از این پژوهش این است که الگویی را برای پیش بینی موفقیت طرح های سرمایه گذاری در مناطق آزاد تجاری – صنعتی ارس و ماکو و منطقه ویژه اقتصادی سلماس ارائه دهد. برای تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق از نرم افزارهایexpert choice، MATLAB و SPSS و PLS استفاده شده اس أکثرهدف اصلی از این پژوهش این است که الگویی را برای پیش بینی موفقیت طرح های سرمایه گذاری در مناطق آزاد تجاری – صنعتی ارس و ماکو و منطقه ویژه اقتصادی سلماس ارائه دهد. برای تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق از نرم افزارهایexpert choice، MATLAB و SPSS و PLS استفاده شده است و با استفاده از مبانی نظری و بصورت کتابخانه ای شش عامل موثر و متغیرهای پیش بینی کننده موفقیت یا شکست طرح های سرمایه گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور شناسایی و بعد از توصیف متغیرها و آزمون نرمال بودن، با استفاده از نرم افزار PLS تحلیل عاملی تاییدی متغیرها صورت گرفت که همگی عوامل از تحلیل عاملی تاییدی مناسبی برخوردار هستند.سپس با استفاده از رگرسیون خطی و آزمون آنالیز واریانس تاثیر هر یک از عوامل بر موفقیت یا شکست طرح های سرمایه گذاری بررسی گردید که نتایج این آزمون نشان دهنده تایید تاثیر هر یک از عوامل بوده است و با استفاده از تحلیل سلسله این عوامل رتبه بندی شدند، که با توجه به این اولویت بندی،شبکه عصبی مورد استفاده شده در این تحقیق نیز شامل داده های 6متغیر به عنوان متغیر ورودی می باشد، با دو لایه میانی با تعداد30 گره در لایه اول و سه گره در لایه دوم می باشد. که دارای یه خروجی است. که نتایج نشان دهنده این بود که مدل شبکه عصبی طراحی شده قدرت پیش بینی موفقیت طرح های سرمایه گذاری را تا 1.2 درصد خطا دارد،که نشان دهنده ی قدرت پیش بینی بالای مدل است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1390 - نگاهی به جنایتهای ارتکابی در میانمار و تأثیر آن بر بیثباتی اقتصادی کشورها
سجاد رحمتی ترکاشوند جمال بیگی بابک پورقهرمانیلازمه ی امنیت اقتصادی امنیت ملی است و پیشرفت اقتصادی نیز باعث پیشرفت اجتماعی و فرهنگی و نظامی میشود با عدم آن تمامی فعالیت های مذکور دچار اختلال می شود ،یکی از مواردی که امنیت اقتصادی کشورها به خطر میانداز جنایات ارتکابی در مینمار میباشد که شامل جنایات نسل کشی، علیه ب أکثرلازمه ی امنیت اقتصادی امنیت ملی است و پیشرفت اقتصادی نیز باعث پیشرفت اجتماعی و فرهنگی و نظامی میشود با عدم آن تمامی فعالیت های مذکور دچار اختلال می شود ،یکی از مواردی که امنیت اقتصادی کشورها به خطر میانداز جنایات ارتکابی در مینمار میباشد که شامل جنایات نسل کشی، علیه بشریت و جنگی بوده این مقاله به دنبال بررسی چگونگی تاثیر جنایات ارتکابی در میانمار بر بی ثباتی اقتصادی است. روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات نیز به صورت گردآوری و فیشبرداری میباشد. نحوه انجام پژوهش کیفی بوده و یافته های تحقیق حاکی از این مطلب است که به تبع جنایات ارتکابی در میانمار بی ثباتی اقتصادی کشورها نیز افزایش می یابد و همچنین جنایات رخ داده و به تبع آن افزایش مهاجرت، کاهش تولید ناخالص ملی، کشتار مسلمانان، تخریب و قتل و غارت در کشور میانمار باعث بی ثباتی اقتصادی کشورها خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1391 - اثر نهادهای سیاسی بر رشد اقتصادی ازطریق ایجاد انحرافات نرخ ارز (رهیافت نظریه بازی)
هاجر مصطفایی مرتضی سامتی مصطفی رجبیچکیدهمهمترین اثری که نهاد سیاسی بر نهاد اقتصادی دارد در محترمشناختن یا معتبرندانستن عملکرد نظامبازار است، که درپایان میتواند موجب تقویت یا تضعیف رشداقتصادی کشورها گردد. در کشورهای نفتی رانت درآمدی وافری که در دست دولت قرارمیگیرد، انگیزههای اقتصادی ن أکثرچکیدهمهمترین اثری که نهاد سیاسی بر نهاد اقتصادی دارد در محترمشناختن یا معتبرندانستن عملکرد نظامبازار است، که درپایان میتواند موجب تقویت یا تضعیف رشداقتصادی کشورها گردد. در کشورهای نفتی رانت درآمدی وافری که در دست دولت قرارمیگیرد، انگیزههای اقتصادی نهادسیاسی را بهگونهای شکل میدهد که ازطریق منابع عام به تأمین منافع خاص بپردازد. درحالیکه در بازار آزاد تعقیب منافع خصوصی به تأمین خیرعام خواهد انجامید. چنین رویکرد متفاوتی دربرخی کشورهای نفتی، زمینه محدودیت مکانیسم بازار و مداخله مداوم در آنرا فراهم میسازد به طوریکه به کاهش رشداقتصادی می انجامد. باتوجه بهاهمیت تعیین نرخارز واقعی دردستیابی به رشد اقتصادی مطلوب، دراین مقاله تلاششده تأثیرپذیری رشداقتصادی از ساختار نهادهایسیاسی در یک کشورهاینفتی بررسیشود و از روش نظریهبازی برای مستدلکردن مفاهیم ارائهشده، استفاده شدهاست. دراینراستا انگیزههای متفاوت سیاستگذاران (بهعنوان نهادسیاسی) کشورهاینفتی در تعیین نرخارز بررسی میشود. عکسالعمل کارآفرینان به این سیاست در انتخاب سطح سرمایهگذاری، نشاندهنده رشد اقتصادی درنظر گرفته شدهاست. بر اساس نتایح ابتدا دولتمردان با انگیزه حداکثرسازی درآمد دولت، به دنبال تعیین نرخ ارز بهینه هستند. با فرض رقابت اقتصادی، آنها تمایل دارند به منظور تضعیف رقبا انحراف نرخ ارز ایجاد کنند. افزودن فرض رقابت سیاسی، موجب انحراف بیشتر نرخ ارز شده بهطوری که رشداقتصادی را بیشتر از پیش تضعیف خواهد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1392 - رابطه علی بین سلامتی، آموزش و رشد اقتصادی در منتخبی از کشورهای در حال توسعه
مولود جعفری مریم جعفری مصطفی عمادزادهدستیابی به رشد اقتصادی پایدار، مستلزم سرمایهگذاریهای انبوه در زیر ساختها بهمنظور افزایش ظرفیتهای تولید و همچنین ایجاد درآمد میباشد. این سرمایهگذاریها صرفاً شامل سرمایهگذاریهای فیزیکی نمیشود، بلکه سرمایهگذاریهای انسانی، پژوهش و نوآوری، آموزش، بهداشت و مهاجرت أکثردستیابی به رشد اقتصادی پایدار، مستلزم سرمایهگذاریهای انبوه در زیر ساختها بهمنظور افزایش ظرفیتهای تولید و همچنین ایجاد درآمد میباشد. این سرمایهگذاریها صرفاً شامل سرمایهگذاریهای فیزیکی نمیشود، بلکه سرمایهگذاریهای انسانی، پژوهش و نوآوری، آموزش، بهداشت و مهاجرت نیروی کار را نیز شامل میشود. بدین ترتیب یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی، علاوه بر نیروی کار و سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی است. این مقاله به بررسی رابطه علی بین آموزش، سلامت و رشد اقتصادی در 12 کشور در حال توسعه برای سالهای 1983 تا 2020 میپردازد. بدین منظور با استفاده از روش علیت گرنجر برای دادههای تابلویی، به بررسی رابطه علیت بین این سه متغیر در کوتاهمدت پرداخته میشود. به منظور برآورد رابطه بلندمدت نیز از روش حداقل مربعات پویای تابلویی استفاده میشود. نتایج حاکی از آن است که در بلندمدت رابطه علی دو طرفه بین شاخص رشد اقتصادی و شاخص سلامت و همچنین یک رابطه علی دو طرفه بین شاخص سلامت و شاخص آموزش برقرار است. لیکن رابطه علی بین آموزش و رشد اقتصادی در بلندمدت وجود نداشته است، هرچند در کوتاهمدت تنها یک رابطه علی از سوی رشد اقتصادی بر شاخص آموزش وجود داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1393 - تحلیل اثر باز بودن تجاری و حکمرانی خوب بر بیثباتی رشد اقتصادی در ایران
مصطفی رجبی پرنیان زربخشرشد با ثبات و پایدار از اهداف اصلی در هر اقتصاد می باشد. بنابراین کشورها در مسیر رشد اقتصادی با استفاده از ابزارهای مختلف منجمله ارتباط با تحاری با کشورها و ایجاد نهادهای متناسب با رشد، بدنبال مسیر رشد با ثبات می باشند. اثر باز بودن تجارت خارجی بر بیثباتی رشد اقتصادی د أکثررشد با ثبات و پایدار از اهداف اصلی در هر اقتصاد می باشد. بنابراین کشورها در مسیر رشد اقتصادی با استفاده از ابزارهای مختلف منجمله ارتباط با تحاری با کشورها و ایجاد نهادهای متناسب با رشد، بدنبال مسیر رشد با ثبات می باشند. اثر باز بودن تجارت خارجی بر بیثباتی رشد اقتصادی در کشورهای مختلف بدلیل تفاوت در نهادهای کشورها، متفاوت می باشد. لذا این مقاله بدنبال تحلیل تأثیر بازبودن تجاری با در نظر گرفتن وضعیت نهادهای حکمرانی دولت بر بیثباتی رشد اقتصادی در ایران می باشد. بدین منظور انحراف معیار رشد اقتصادی به عنوان متغیر بی ثباتی رشد، نسبت مجموع صادرات و واردات به تولید ناخالص داخلی به عنوان درجه باز بودن تجاری و میانگین شش شاخص حکمرانی خوب شامل: حق اظهارنظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی و مقابله با خشونت، اثربخشی دولت، کیفیت مقررات، حاکمیت قانون و کنترل فساد به عنوان شاخص حکمرانی سیاسی دولت و نسبت بدهیهای دولت به تولید ناخالص داخلی نیز به عنوان حکمرانی اقتصادی دولت در نظر گرفته شد. نتایج برآورد الگو به روش ARDL برای ایران طی دوره زمانی 1398-1375حاکی از آن بود که شاخص باز بودن تجاری و بهبود شرایط حکمرانی خوب اثر مثبت و معنی داری برکاهش بیثباتی رشد اقتصادی ایران دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1394 - تاثیر کارایی بازار کالا بر رشد اقتصادی در منتخبی از کشورهای آسیایی
نغمه هنرور همایون رنجبر سارا قبادیارتقای کارایی و بهره وری بر پدیده های اصلی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جوامع مانند کاهش سطح تورم، افزایش سطح رفاه عمومی، افزایش سطح اشتغال و افزایش توان رقابتی تاثیر دارد. کارایی تبیین کننده میزان موفقیت یک واحد اقتصادی و یا یک کشور در استفاده بهینه از نهاده، برای تولید ست أکثرارتقای کارایی و بهره وری بر پدیده های اصلی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جوامع مانند کاهش سطح تورم، افزایش سطح رفاه عمومی، افزایش سطح اشتغال و افزایش توان رقابتی تاثیر دارد. کارایی تبیین کننده میزان موفقیت یک واحد اقتصادی و یا یک کشور در استفاده بهینه از نهاده، برای تولید ستاده در قیاس با سایر واحدهای اقتصادی و سایر کشورها می باشد از این رو بررسی اثرات کارایی بر متغیرهای کلان اقتصادی اهمیت بالایی دارد. از این رو هدف این مطالعه تحلیل اثرات رکن کارایی بازار کالا در شاخص رقابت پذیری جهانی بر رشد اقتصادی با تاکید بر متعیرهای موثر بر این کارایی(تکنولوژی، تجارت و سرمایه گذاری) در کشورهای آسیایی با شاخص رقابت پذیری متوسط رو به بالا طی دوره ۲۰۱8- ۲۰۰۸ می باشد بدین منظور با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری تابلویی(PVECM) اثرات کارایی بازار کالا بر رشد اقتصادی این کشورها مورد بررسی قرار گرفت. متغیرهای مورد استفاده عبارتند از: رشد اقتصادی و بیکاری بعنوان متغیرهای هدف، کارایی بازار کالا بعنوان متغیر کنترل و تکنولوژی، تجارت و سرمایه گذاری بعنوان متغیرهای موثر بر کارایی بازار کالا. به طور کلی نتایج حاکی از این است که شوک مثبت این نوع کارایی(بهبود کارایی بازار کالا) در میان مدت و بلند مدت منجر به افزایش نرخ رشد اقتصادی و کاهش نرخ بیکاری می شود. همچنین نتایج نشان دادند که موثرترین متغیر بر کارایی بازار کالا سرمایه گذاری می باشد که این متغیر بیشترین تاثیر خود را بر کارایی بازار کالا در بلند مدت بر جای می گذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1395 - بررسی نقش رشد اقتصادی در تأثیر شوک درآمدهای نفتی و نرخ ارز بر کارایی شبکه بانکی ایران (خودرگرسیون برداری)
بهار حافظی ندا اسدالله زاده جعفری سید محسن خلیفه سلطانیدر پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شوکهای مثبت و منفی درآمدهای نفتی، تورم و نرخ ارز در حالتهای مختلف رشد اقتصادی بر کارایی شبکه بانکی با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری آستانهای در دوره زمانی 1398:4- 1387:1 بهصورت فصلی پرداخته شده است. نتایج نشان داد تا حد زیاد أکثردر پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شوکهای مثبت و منفی درآمدهای نفتی، تورم و نرخ ارز در حالتهای مختلف رشد اقتصادی بر کارایی شبکه بانکی با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری آستانهای در دوره زمانی 1398:4- 1387:1 بهصورت فصلی پرداخته شده است. نتایج نشان داد تا حد زیادی تأثیر شوک مثبت به درآمدهای نفتی در شرایط رکود و رونق اقتصاد بر کارایی شبکه بانکی مشابه است و در کوتاهمدت تأثیر مثبت و در میانمدت تأثیر منفی داشته است. اما تأثیر شوک مثبت به تورم و نرخ ارز بر کارایی شبکه بانکی به رژیمهای مختلف رشد اقتصادی بستگی داشته است. شوک مثبت تورم در شرایط رکودی در کوتاهمدت تأثیر منفی و در میانمدت تأثیر مثبت بر کارایی شبکه بانکی داشته است. در شرایط رونق، تورم در کوتاهمدت و میانمدت تأثیر مثبت بر کارایی شبکه بانکی داشته است. شوک مثبت نرخ ارز در شرایط رکودی، صرفا تأثیر منفی کوتاهمدت بر کارایی شبکه بانکی داشته است اما در شرایط رونق، در کوتاهمدت شوک مثبت نرخ ارز تأثیر مثبت و در میانمدت دارای تأثیر منفی بر کارایی شبکه بانکی میباشد. همچنین شوک مثبت به رشد اقتصادی در شرایط رکودی، تأثیر مثبت و بلندمدت و در شرایط رونق، دارای تأثیر مثبت کوتاهمدت بر کارایی شبکه بانکی است. بر این اساس بایستی در هنگام تهیه برنامههای توسعهای بهطور واقعی و عملی سهم درآمدهای نفتی از بودجه کاهش یابد و همچنین در اتخاذ سیاستهای ارزی نیز جهت حداقل نمودن آسیب به کارایی شبکه بانکی، رژیمهای مختلف رشد اقتصادی بایستی مدنظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1396 - تحلیل تاثیر سیاست پولی بر توزیع درآمد واقعی در اقتصاد ایران
فوژان تدین حسین شریفی رنانیاز اهداف اصلی سیاستگذاری های دولت در هر نظام اقتصادی بهبود توزیع درآمد است. از سوی دیگر، نوع سیاست و ابزار سیاست پولی که دولت اسلامی استفاده میکند بایستی در راستای جهت دهی جامعه به سمت توازن در سطح زندگی، درآمد و ثروت باشد.در پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر سیاست پول أکثراز اهداف اصلی سیاستگذاری های دولت در هر نظام اقتصادی بهبود توزیع درآمد است. از سوی دیگر، نوع سیاست و ابزار سیاست پولی که دولت اسلامی استفاده میکند بایستی در راستای جهت دهی جامعه به سمت توازن در سطح زندگی، درآمد و ثروت باشد.در پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر سیاست پولی در توزیع درآمد ایران از روش خود بازگشتی با وقفه های گسترده (ARDL) و از آخرین داده های موجود طی دوره 1379-1401 استفاده شده است. نتایج حاصل از برآوردها نشان داد، بهبود در شاخص توزیع درآمد در اقتصاد ایران یک فرآیند بلندمدت است و سیاست های پولی انبساطی در ایران طی دوره مورد مطالعه منجر به نابرابری در شاخص توزیع درآمد شد. از سوی دیگر نتایج نشان میدهد سیاست پولی انبساطی در کوتاهمدت تأثیر کمتری بر اقتصاد دارد ولی در بلندمدت این تأثیر بزرگتر شده و به میزان بیشتری از برابری درآمد میکاهد. همچنین افزایش رشد اقتصادی باعث افزایش در شاخص توزیع شد که ناشی از تورم بالا در این دوره در اقتصاد ایران بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1397 - مکانیسم پیشگیری از جرایم اقتصادی از دیدگاه مقام معظم رهبری
سجاد رحمتی ترکاشوند پری باباکشی زاده فرزانه صبوری ندا محمد اوغلی حیقی حورا عطایی فرجرائم اقتصادی یکی از موضوعات مهم و مبتلابه جامعه کنونی جمهوری اسلامی ایران است، که آثار مخرب اقتصادی و اجتماعی متعددی به دنبال دارد. اقتصاد در زندگی افراد جامعه نقش بیبدیلی را ایفا میکند و به دلیل برخورد مستقیم با زندگی مردم اساسی بوده و به هیچ عنوان نمیتوان آن را ن أکثرجرائم اقتصادی یکی از موضوعات مهم و مبتلابه جامعه کنونی جمهوری اسلامی ایران است، که آثار مخرب اقتصادی و اجتماعی متعددی به دنبال دارد. اقتصاد در زندگی افراد جامعه نقش بیبدیلی را ایفا میکند و به دلیل برخورد مستقیم با زندگی مردم اساسی بوده و به هیچ عنوان نمیتوان آن را نادیده گرفت؛ به نحوی که به نقل از معصومین، نابسامانی در حوزه اقتصاد نه تنها باعث اخلال در حوزههای دیگر زندگی میشود بلکه دین و معاد انسان را نیز تحت تأثیر خود قرار میدهد. علیرغم وجود قوانین مختلف و تلاشهای متعدد مبارزه و مقابله با این نوع از جرائم، آنگونه که باید نتیجهبخش نبوده است. مقاله حاضر درصدد بررسی همین موضوع مهم است که چالشهای مقابله با جرائم اقتصادی و راهکارهای قابل طرح در این زمینه با توجه به بیانات و دیدگاه مقام معظم رهبری چیست؟ تحقیق حاضر از نوع نظری بوده؛ روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی میباشد، نحوه انجام پژوهش به صورت کیفی بوده و روش جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است. در پایان یافتههای تحقیق حاکی از آن است که، اصلاح قوانین، نظارت سازمانی بر فعالیتهای مالی، پیشگیری از طریق اصلاح قوانین ناکارآمد و مبهم و همچنین پیشگیری وضعی، شامل رفع تعارض منافع، نظارت بر نظام بانکی، کاهش نقش دولت در حوزه تصدی-گری و همچنین پیشگیری اجتماعی شامل آموزش عمومی و مشارکت مردم در گزارش دادن جرایم اقتصادی، مهمترین راهکارها در مقابله با جرائم اقتصادی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1398 - تأثیر تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی با استفاده از تابع ترنسلوگ
بهرام سحابی پریسا شاکرپور داریوش طهماسبیپیدایش نخستین رایانه قابل برنامه ریزی و ترانزیستور که منشأ میکروالکترونیک و هسته انقلاب فناوری اطلاعات شد، در قرن بیستم رخ داد. این انقلاب تکنولوژیکی مرزهای جغرافیایی را از بین برد و بر سیستم اقتصادی کشورها اثر گذاشت و آن را متحول کرد. آثار این انقلاب هم در کشورهای درحا أکثرپیدایش نخستین رایانه قابل برنامه ریزی و ترانزیستور که منشأ میکروالکترونیک و هسته انقلاب فناوری اطلاعات شد، در قرن بیستم رخ داد. این انقلاب تکنولوژیکی مرزهای جغرافیایی را از بین برد و بر سیستم اقتصادی کشورها اثر گذاشت و آن را متحول کرد. آثار این انقلاب هم در کشورهای درحالتوسعه که زیر ساخت های مناسب و فضای رقابتی لازم را ندارد و هم در کشورهای توسعه یافته قابل مشاهده است. مقاله حاضر به بررسی اثر تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات(فاوا) بر روی رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه اسلامی و کشورهای توسعه یافته صنعتی منتخب میپردازد. در برآورد الگوی تجربی رشد اقتصادی این گروه از کشورها، از داده های سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، نیروی کار، تعداد نام دامنه، پهنای باند، تعداد کاربران اینترنت، تعداد وب سایت و کیفیت زیر ساخت فاوا و از روش داده های تابلوی با استفاده از تابع ترانسلوگ(پنل) در بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ استفاده شده است. نتایج برآوردحاکی از آن است که تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات از عوامل اثرگذار بر رشد اقتصادی می باشد، بهگونهای که متغیرهای موجود دارای اثر معنادار، مثبت و مستقیم بر رشد اقتصادی هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1399 - تاثیر نوسانهای نرخ ارز بررشد اقتصادی و نرخ تورم ایران، 1388-1340
اکبر توکلی نگین فیروزه فرزاد کریمینرخ ارز از مهم ترین متغیرهای اقتصاد کلان شناخته می شود که تغییرات آن بطور گسترده برمتغیرهایاقتصادی نظیر رشد وتورم تاثیر می گذارد . آشفتگی و نوسان در عملکرد این شاخص مبین عدم تعادلدر تراز پرداختها و اقتصاد محسوب می شود. از این روتحلیل رفتار نرخ ارز واقعی و تاثیر نوسان ها أکثرنرخ ارز از مهم ترین متغیرهای اقتصاد کلان شناخته می شود که تغییرات آن بطور گسترده برمتغیرهایاقتصادی نظیر رشد وتورم تاثیر می گذارد . آشفتگی و نوسان در عملکرد این شاخص مبین عدم تعادلدر تراز پرداختها و اقتصاد محسوب می شود. از این روتحلیل رفتار نرخ ارز واقعی و تاثیر نوسان های آنبه منظور تدوین سیاست هایی برای تعدیل این شاخص همواره توجه کارشناسان و سیاست گذاراناقتصادی را به خود معطوف داشته است.هدف این مقاله بررسی تاثیر نوسان های نرخ ارز بر رشداقتصادی وتورم می باشد در این مقاله با استفاده از روش سیستم معادلات شبه مرتبط اثرات نوسان هاینرخ ارز بر رشد اقتصادی و تورم در ایران با استفاده از داده های سری زمانی طی دوره 1388-1340 مورد بررسی قرار می گیرد. نوسان های قیمت نفت و نوسان های نرخ ارز با استفاده از روش گارچبدست آمدند، به همراه متغیر های نقدینگی، مخارج مصرفی دولت، نوسان های قابل پیش بینی و غیرقابل پیش بینی نرخ ارز - که با نوسان های مثبت و منفی نشان داده شده است- و متغیر مجازی سالهایجنگ در کشور، متغیرهای مقاله را تشکیل می دهند. نتایج تحقیق نشان میدهد که نوسانهای نرخ ارز اثرمثبت و معناداری بر تولید در کشور داشته است. در حقیقت افزایش ناگهانی نرخ ارز می تواند منجر بهرقابت پذیری کالاهای صادراتی و در نهایت افزایش صادرات گردد که این امر تولید در کشور راافزایش خواهد داد. نتایج همچنین نشان می دهد نوسانهای نرخ ارز اثر منفی و معناداری بر تورم در کشور داشته است. این بدان معناست که افزایش نرخ ارز، به دلیل آنکه نرخ ارز در کشور همواره پایینتر از قیمت تعادلی خود انتخاب می شود، می تواند کسری بودجه دولت را کاهش داده و این امر میتواند منجر به کاهش تورم در کشور شود. همچنین نتایج حاکی از یکسان نبودن تاثیر تکانههای منفی ومثبت نرخ ارز بر تولید و تورم در کشور می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1400 - تحلیل مقدار و نحوه اثرگذاری خصوصیسازی بر رشد اقتصادی-مورد مطالعه کشورهای عضو گروه جی-هشت، 2010-1998
شهرام آرینمهر ابوالفضل یحییآبادی امیر هرتمنی مجتبی شفقتسیاست واگذاری فعالیتهای اقتصادی دولت به بخش خصوصی و محدود کردن حوزه فعالیت دولت و بخش دولتی در دهههای اخیر در جهان رواج بیسابقهای یافته است و امروزه کم و بیش در کلیه کشورهای جهان، چه پیشرفته و چه در حال توسعه، در ابعاد گسترده به مرحله اجرا در آمده است. این سیاست، که أکثرسیاست واگذاری فعالیتهای اقتصادی دولت به بخش خصوصی و محدود کردن حوزه فعالیت دولت و بخش دولتی در دهههای اخیر در جهان رواج بیسابقهای یافته است و امروزه کم و بیش در کلیه کشورهای جهان، چه پیشرفته و چه در حال توسعه، در ابعاد گسترده به مرحله اجرا در آمده است. این سیاست، که تحت عنوان سیاست خصوصیسازی شناخته میشود، توانسته است همواره اثرات مهم و معناداری بر فعالیتها، عملکرد مؤسسات، کارایی مؤسسات، متغیرهای اقتصادی و ... داشته باشد. در مطالعهی حاضر تلاش بر این خواهد بود به بررسی یکی از مهمترین اثرات اقتصاد کلان خصوصیسازی، بهمراه چند متغیر اقتصاد کلان دیگر، آنهم بر رشد اقتصادی کشورهای عضو گروه جی-هشت و برای دوره زمانی 2010-1998 پرداخته شود و این فرضیه مورد آزمون قرار گیرد که آیا خصوصیسازی توانسته است باعث اثرگذاری مثبتی بر رشد اقتصادی این کشورها در طی دوره مورد مطالعه شود یا خیر. نتایج این مطالعه که با استفاده از دادههای تابلویی و استفاده از روش پانل پویای گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) صورت پذیرفته، حاکی از تأیید فرضیه اصلی این پژوهش بوده و نشان میدهد که خصوصیسازی دارای اثرگذاری مثبت و معنیداری بر رشد اقتصادی کشورهای عضو گروه جی-هشت و برای دوره زمانی مزبور بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1401 - خوشبختی و بهره وری نیروی کار در ایران: رویکرد اقتصاد سنجی و سیستم دینامیکی
نعمت فلیحی پیربستی شیرین رهبری نژادموضوع اقتصاد خوشبختی همانند اقتصاد سرمایه انسانی و اقتصاد محیط زیست از اهمیت زیادی برخوردار است. اقتصاد خوشبختی هم از نظر خرد و هم از نظر کلان حائز اهمیت است و در اقتصاد کلان روی موضوعات رشد اقتصادی و بهره وری موثر است. اهداف این تحقیق بررسی ادبیات اقتصاد خوشبختی و بررس أکثرموضوع اقتصاد خوشبختی همانند اقتصاد سرمایه انسانی و اقتصاد محیط زیست از اهمیت زیادی برخوردار است. اقتصاد خوشبختی هم از نظر خرد و هم از نظر کلان حائز اهمیت است و در اقتصاد کلان روی موضوعات رشد اقتصادی و بهره وری موثر است. اهداف این تحقیق بررسی ادبیات اقتصاد خوشبختی و بررسی عوامل موثر بر شاخص اقتصاد خوشبختی است. در این تحقیق خوشبختی به خوشبختی کالایی و خوشبختی ذهنی تقسیم شده است که خوشبختی کالایی با استفاده از مطالعه کتابخانه ای، روش اقتصاد سنجی، سیستم دینامیکی در سطح ایران و خوشبختی ذهنی با استفاده از پرسشنامه در تهران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. همچنین تاثیر خوشبختی روی رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر خوشبختی از متغیرهای دیگری مانند سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی سرانه استفاده شد. یک الگوی سیستم دینامیکی برای اولین بار در ایران توسط نویسنده برای تجزیه و تحلیل مکانیسم خوشبختی طراحی شده است. در این سیستم از متغیرهایی مثل آلودگی، هزینه های خانوار، هزینه سلامت، هزینه های تحقیق و توسعه، درآمد سرانه و امید به زندگی استفاده شده است و با استفاده از سناریوهای مختلف این موضوع در تعادل عمومی مورد بررسی قرار گرفته است. این متغیرها در بازه زمانی سال های 1376 تا 1385 در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که افزایش احساس خوشبختی در افراد باعث افزایش بهره وری نیروی کار میشود. سناریوهای مورد بررسی نیز نشان داد که کاهش هزینه های خانوار باعث کاهش احساس خوشبختی می شود و آلودگی باعث افزایش میزان خوشبختی می شود. نتایج پرسشنامه که در تهران مورد بررسی قرار گرفت نیز نشان داد که اختلاف معنی داری بین خوشبختی زنان و مردان وجود ندارد احساس سلامتی، رضایت شغلی، سلامت مذهبی و معنوی، امید به آینده، امنیت شغلی، سپری کردن اوقات فراغت با خانواده و هزینه های زندگی تاثیر مثبت بر خوشبختی افراد دارد. همچنین داشتن روابط بانکی و استفاده از تسهیلات بانکی و تحصیلات تاثیر منفی بر خوشبختی دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1402 - تحلیل تاثیر آموزشهای فنی و حرفهای بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب درحال توسعه، 1390-1369
ندا باریک رو جواد میرمحمدصادقی محمدرضا قاسمیمطالعه آموزش های فنی و حرفه ای، از لحاظ تاثیرگذاری بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها، حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق تحلیل تاثیر آموزشهای فنی و حرفهای بر رشد اقتصادی در 16 کشور منتخب درحال توسعه برای دوره زمانی1390- 1369است. برای تحلیل از داده های تابلویی و نیز الگوی رگ أکثرمطالعه آموزش های فنی و حرفه ای، از لحاظ تاثیرگذاری بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها، حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق تحلیل تاثیر آموزشهای فنی و حرفهای بر رشد اقتصادی در 16 کشور منتخب درحال توسعه برای دوره زمانی1390- 1369است. برای تحلیل از داده های تابلویی و نیز الگوی رگرسیونی به روش اثرات ثابت استفاده شده است.نتایج نشان داد که متغیرهای نیروی کار، تعداد افراد ثبت نام شده در دانشگاه، تعداد افراد ثبت نام شده در آموزش های فنی و حرفه ای، تشکیل سرمایه ناخالص ومخارج دولت تأثیر مثبت و از نظر آماری معنی دار بر رشد اقتصادی داشتهاند. هم چنین درصد تأثیرگذاری افرادی که دارای مهارت و تخصص حرفه ای هستند از افرادی که به صورت تئوری آموزش دیده اند بر رشد اقتصادی بیشتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1403 - تأثیر بی ثباتی درآمد مالیاتی دولت از شرکت ها، بر رشد اقتصادی ایران، 1372-1393
مصطفی رجبی ستاره زنده دل شندیدرآمد های مالیاتی، منبع تأمین مالی و ابزار سیاست مالی جهت رسیدن به هدف های اقتصادی دولت می باشد. نوسان ها و بی ثباتی های این درآمد باعث می گردد که دولت در برنامه ریزی ها متکی به یک منبع نامطمئن شده و در دستیابی به اهداف برنامه ای و بلند مدت، با مشکل مواجه گردد. به همین أکثردرآمد های مالیاتی، منبع تأمین مالی و ابزار سیاست مالی جهت رسیدن به هدف های اقتصادی دولت می باشد. نوسان ها و بی ثباتی های این درآمد باعث می گردد که دولت در برنامه ریزی ها متکی به یک منبع نامطمئن شده و در دستیابی به اهداف برنامه ای و بلند مدت، با مشکل مواجه گردد. به همین جهت این پژوهش بدنبال تحلیل تأثیر بی ثباتی درآمدهای مالیاتی دولت از محل مالیات بر شرکت ها[1] بر رشد اقتصادی در ایران می باشد. برای رسیدن به هدف ابتدا در یک الگوی رگرسیونی و با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم یافته، اثر متغیرهای مختلف بر درآمد مالیاتی شرکت ها بررسی و تغییرات خطاهای آن، به عنوان بی ثباتی درآمدهای مالیاتی در مدل رشد و به روش الگوی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی، برازش گردید. جهت برازش الگوها، داده های مربوط به متغیرها به صورت فصلی و برای دوره ی: 1393-1372 از درگاه اینترنتی بانک مرکزی ایران استخراج گردید. نتیجه ی بدست آمده نشان می دهد که در کوتاه مدت، درآمد مالیاتی ناشی از مالیات بر شرکت ها در دوره ی اول اثر منفی و در دوره های بعدی رفتار متفاوتی را بر رشد اقتصادی داشته است. در بلند مدت اثر بی ثباتی درآمد مالیاتی شرکت ها، نشان از اثر منفی بر رشد اقتصادی با سطح معنی داری آماری را دارد [1] - Corporate Income Tax (CIT) تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1404 - تاثیر امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب
سهیلا کاغذیان یزدان نقدی بهاره فرجی رستاقیرشد اقتصادی یکی از اساسی ترین مولفه های اقتصاد کلان است که دست یابی به آن به عنوان یکی از مهمترین اهداف دولتمردان و اقتصاددانان مطرح می باشد. سرمایه گذاری کارا بر منابع انسانی و فیزیکی یکی از راهکارهای رسیدن به نرخ رشد اقتصادی مطلوب است. در دنیای امروز از ورزش به عنوان أکثررشد اقتصادی یکی از اساسی ترین مولفه های اقتصاد کلان است که دست یابی به آن به عنوان یکی از مهمترین اهداف دولتمردان و اقتصاددانان مطرح می باشد. سرمایه گذاری کارا بر منابع انسانی و فیزیکی یکی از راهکارهای رسیدن به نرخ رشد اقتصادی مطلوب است. در دنیای امروز از ورزش به عنوان یکی از این منابع، بخصوص در کشورهای پیشرفته یاد می شود که به صورت مستقیم و غیر مستقیم در دوره های کوتاه مدت و بلند مدت بر رشد اقتصادی کشورها تاثیرگذار می باشد. در این تحقیق به تاثیر امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب با انتخاب شاخص رشد تعداد ورزشگاه ها پرداخته خواهد شد. در مقاله ی حاضر به مقایسه تاثیر گذاری امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی دو گروه از کشورهای منتخب پر درآمد و با درآمد متوسط به روش داده های تابلویی طی سالهای2011-2000 پرداخته شده است. فرضیه مورد بررسی در تحقیق حاضر، معنادار بودن تاثیر امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب می باشد. نتایج تحقیق حاکی از مورد تایید قرار گرفتن فرضیه پژوهش می باشد. تاثیر امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی 20 کشور منتخب گروه کشورهای پر درآمد، مثبت و معنادار و در 20 کشور منتخب گروه کشورهای با درآمد متوسط، منفی و معنادار است. طبق بررسی های به عمل آمده، دلیل منفی و معنادار بودن رابطه امکانات ورزشی با رشد اقتصادی در گروه کشورهای با درآمد متوسط را می توان پایین بودن امید به زندگی که سبب کاهش نشاط می شود و کمتر بودن تعداد ورزشگاهها به ازای هر یک میلیون نفر که گرانی امکانات ورزشی را با خود به همراه دارد منجر به عدم بهره وری افراد در گروه کشورهای با درآمد متوسط و تاثیر منفی بر رشد اقتصادی می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1405 - تعیین درآمدهای بهینه مالیاتی بر اساس نرخ رشد هدف- روش کنترل بهینه
مصطفی رجبی مریم ابن ابراهیم خواجویی جواد میر محمدصادقیدرآمدهای دولت شامل درآمدهای مالیاتی و غیر مالیاتی است که درآمدهای مالیاتی می تواند منبع پایدارتری برای دولت بشمار رود. درآمدهای مالیاتی در هر کشوری، رکن اصلی و اساسی تأمین هزینه های دولت به حساب می آید و اقتصادهای رشد یافته از این ابزار در جهت پیشرفت و دست یافتن به رشد أکثردرآمدهای دولت شامل درآمدهای مالیاتی و غیر مالیاتی است که درآمدهای مالیاتی می تواند منبع پایدارتری برای دولت بشمار رود. درآمدهای مالیاتی در هر کشوری، رکن اصلی و اساسی تأمین هزینه های دولت به حساب می آید و اقتصادهای رشد یافته از این ابزار در جهت پیشرفت و دست یافتن به رشد اقتصادی خود استفاده می کنند. لذا در این پژوهش به منظور دسترسی به میزان و مسیر درآمدهای بهینه مالیاتی برای رسیدن به رشد اقتصادی در سال های1386-1352 از نظریه کنترل بهینه استفاده شده است. بدین جهت با استفاده از اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی ایران و سالنامه مدیریت و برنامه ریزی، سیستم همزمانی از تعادل کلی اقتصاد طراحی و به روش حداقل مربعات سه مرحله ای(3sls) برآورد گردیده است. سپس با استفاده از نظریه کنترل بهینه و طراحی گزیداری، مسیر درآمدهای بهینه مالیاتی و در نهایت مقادیر درآمدهای بهینه مالیاتی مشخص گردیده است که دسترسی به این مقادیر برای رسیدن به رشد اقتصادی حائز اهمیت است. همچنین نتایج بیانگر رابطه مستقیمی بین درآمدهای مالیاتی و رشد اقتصادی می باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1406 - تاثیر توسعه و نااطمینانی مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب آسیایی
مریم جعفری طادی مصطفی رجبیبازارهای مالی کارآمد و قوی از جمله ساز وکارهای مهم در عرصه اقتصادی به شمار می روند. بدونداشتن یک بخش مالی کارا نمیتوان به توسعه مالی و در پی آن به توسعه اقتصادی دست یافت. در واقععملکرد بهینه نظام اقتصادی در هر جامعهای وابسته به وجود دو بخش حقیقی و مالی کارا، قدرتمند ومک أکثربازارهای مالی کارآمد و قوی از جمله ساز وکارهای مهم در عرصه اقتصادی به شمار می روند. بدونداشتن یک بخش مالی کارا نمیتوان به توسعه مالی و در پی آن به توسعه اقتصادی دست یافت. در واقععملکرد بهینه نظام اقتصادی در هر جامعهای وابسته به وجود دو بخش حقیقی و مالی کارا، قدرتمند ومکمل است. فعالیتّ این دو بخش در کنار یکدیگر شرط لازم و کافی برای نظام اقتصادی به شمارمی رود. هدف این مطالعه بررسی تاثیر توسعه مالی و نا اطمینانی مالی بر رشد اقتصادی در کشور هایمنتخب آسیاسی در طی دوره زمانی 2010-1980می باشد. برای تحلیل از الگوی اقتصاد سنجی توسعه -مالی به پیروی از رنسیر و لویزا (2006 )، و از یک مجموعه داده های تابلوئی و نیز از تکنیک پانل پویامبتنی بر روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که توسعه مالیدر بلند مدت باعث رشد اقتصادی می شود. اما تکانههای ناشی ، از شاخص عمق مالی(شکنندگی مالی) تاثیر منفی بر رشد اقتصادی میگذرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1407 - تاثیر سیاست های کلان بر رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بدهی خارجی
فاطمه نظری ناصرعلی یداله زاده طبریهدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شاخص های سیاست کلان بر رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بدهی خارجی است. در این راستا با استفاده از الگوی اقتصادسنجی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی و با به کارگیری داده های سری زمانی سالانه طی سال های 1391-1359 به بررسی این موضوع پرداخته شده است. أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شاخص های سیاست کلان بر رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بدهی خارجی است. در این راستا با استفاده از الگوی اقتصادسنجی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی و با به کارگیری داده های سری زمانی سالانه طی سال های 1391-1359 به بررسی این موضوع پرداخته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که اثرگذاری تمام ضرایب متغیرهای مدل مطابق با تئوری های اقتصادی بوده و در بلند مدت متغیرهای بدهی خارجی، بدهی چند جانبه، تجارت باز اثر مثبت و معنادار و نرخ تورم، بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی)نماینده کسری بودجه(، متغیر دامی جنگ اثر منفی و معنادار بر رشد اقتصادی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1408 - بررسی اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر تقاضای بیمه عمر
فاطمه نظریهدف این مطالعه بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر تقاضای بیمه عمر در دوره زمانی 1391- 1363 در ایران است. برای آزمون همجمعی بین متغیرها از روش خود رگرسیون با وقفه های توزیعشده استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که قیمت بیمه و امید به زندگی در بلندمدت تاثیر مث أکثرهدف این مطالعه بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر تقاضای بیمه عمر در دوره زمانی 1391- 1363 در ایران است. برای آزمون همجمعی بین متغیرها از روش خود رگرسیون با وقفه های توزیعشده استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که قیمت بیمه و امید به زندگی در بلندمدت تاثیر مثبت و معنادار بر تقاضای بیمه عمر دارد و توسعه مالی و تورم انتظاری در بلندمدت تاثیر منفی و معنادار بر تقاضای بیمه عمر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1409 - نقش تجارت بین الملل بر کیفیت محیط زیست، مطالعه موردی: کشورهای منتخب حوزه خلیج فارس
هوشنگ شجری حسین استادی نبی الله کاوسیپژوهش ها نشان می دهد که رابطه بین برخی شاخصهای تخریب محیط زیست و تولید در برخی موارد ارتباطی به شکل U وارونه دارند، که منحنی زیست محیطی کوزنتس نامیده شده است. این منحنی اغلب به عنوان یک نتیجهای از رشد اقتصادی تفسیر میشود و بیان می کند که کاهش و سپس بهبودی کیفیت محیط ز أکثرپژوهش ها نشان می دهد که رابطه بین برخی شاخصهای تخریب محیط زیست و تولید در برخی موارد ارتباطی به شکل U وارونه دارند، که منحنی زیست محیطی کوزنتس نامیده شده است. این منحنی اغلب به عنوان یک نتیجهای از رشد اقتصادی تفسیر میشود و بیان می کند که کاهش و سپس بهبودی کیفیت محیط زیست منعکس کننده منبع رشد است. برای افزایش رشد اقتصادی و حفظ حمایت از تجارت، کشورها باید قادر به بهرهبرداری از فرصتها ایجاد شده بوسیله تجارت باشند. تجارت از مکانیسمهای اصلی است که از طریق آن نیروهای بازار جهانی - رقابت، توسعه منابع انسانی، انتقال تکنولوژی و ابداعات فنآوری – در کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه، رشد اقتصادی ایجاد میکند. هدف این مطالعه بررسی نقش منابع رشد مانند تجارت بر روی کیفیت محیط زیست در کشورهای منتخب خلیج فارس است. برای دستیابی به این هدف آمارهای بانک جهانی برای دوره زمانی 2011-1980 مورد استفاده قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که در منطقه خلیج فارس، هنگامی که تجارت منبع رشد است، منحنی [1]EKC به شکل U است. این منحنی برای کشورهای ایران و عربستان N شکل، برای کشور عمان U وارونه و برای قطر تعریف نشده است. [1]-Environment Kuznets Curve تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1410 - بررسی توسعه صنعتی استان های ایلام،کرمانشاه،لرستان و همدان، در چارچوب آمایش سرزمین
افشین باغفلکیتوسعه اقتصادی و فراهم شدن امکانات و رفاه از مهمترین اهداف هر جامعه است. دستیابی به این هدف تنها از یک راه میسر نیست، تاکنون بسیاری از جوامع به واسطه صنعتی شدن توسعه یافتهاند. از سویی بسیاری از کشورها با انجام برنامهریزیهای منطقهای در قالب مطالعات آمایش به سمت این ه أکثرتوسعه اقتصادی و فراهم شدن امکانات و رفاه از مهمترین اهداف هر جامعه است. دستیابی به این هدف تنها از یک راه میسر نیست، تاکنون بسیاری از جوامع به واسطه صنعتی شدن توسعه یافتهاند. از سویی بسیاری از کشورها با انجام برنامهریزیهای منطقهای در قالب مطالعات آمایش به سمت این هدف حرکت کردهاند. نکته مهم برای برنامهریزی داشتن اطلاعات دقیق از وضعیت موجود و حتی چشمانداز مناطق است.در این پژوهش با استفاده از آمارهای موجود به مطالعه و مقایسه وضعیت صنعتی استانهای منطقه 3 آمایش پرداخته شده است. استانها شامل کرمانشاه، همدان، لرستان و ایلام هستند. در این خصوص با استفاده از روش AHP درجهبندی اهمیت هر یک از شاخصهای تأثیرگذار بر صنعت با استفاده از نرم افزار Expert Choice، وزن هر یک از معیارها به دست آمده است. سپس با استفاده ازضرائب اهمیت به دست آمده و با استفاده از آمارهای جمعآوری شده به مقایسه و رتبهبندی استانها در قالب روش TOPSIS پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد استان کرمانشاه در حال حاضر وضعیت بهتری نسبت به سایراستان ها دارد. نتایج تخمین چشمانداز استانها هم بیانگر بهتر بودن وضعیت استان همدان در آینده است. استان ایلام در هر دو تخمین دارای بدترین جایگاه و بدترین چشمانداز است. بنابراین پیشنهاد میشود با توجه به شرایط موجود استانها، توجه به بخش صنعتی استان ایلام بیشتر مورد توجه قرار گیرد. همچنین با توجه به اینکه از نظر کارشناسان بهرهوری نیروی کار و همچنین ارزش افزوده صنایع با فناوری بالا از اهمیت بیشتری برخوردار هستند، برنامهریزیهای لازم جهت بهبود این دو شاخص انجام گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1411 - بررسی اثرات بلند مدت تجارت بین الملل بر متغیرهای کامیابی اقتصادی در ایران
فاطمه ثابت نغمه هنرور علی رضاییرشد اقتصادی و کنترل تورم از جمله هدف هایی است که هر اقتصادی دنبال می کند. در جهان امروز قدرت تصمیم گیری و نقش آفرینی در معاملات جهانی از کشورهایی است که در اقتصاد حرف های زیادی برای گفتن دارند. چنانچه هدف سیاست گذاران، توسعه و تشویق تجارت باشد، برای نیل به این هدف باید أکثررشد اقتصادی و کنترل تورم از جمله هدف هایی است که هر اقتصادی دنبال می کند. در جهان امروز قدرت تصمیم گیری و نقش آفرینی در معاملات جهانی از کشورهایی است که در اقتصاد حرف های زیادی برای گفتن دارند. چنانچه هدف سیاست گذاران، توسعه و تشویق تجارت باشد، برای نیل به این هدف باید با تقویت بنیان های تولید کشور، رشد اقتصادی را برای حضور در عرصه بین المللی تسریع و تورم را کنترل کرد. مطالعه حاضر به بررسی اثرات بلند مدت تجارت بین الملل بر متغیرهای کامیابی اقتصادی ایران طی دوره 1395- 1350 با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری (VECM) می پردازد. نتایج آزمون همجمعی یوهانسون نشان داد که رابطه تعادلی بلند مدت بین متغیرها موجود می باشد. نتایج تحلیل واکنش ضربه مشخص کرد که شوک مثبت صادرات در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت اثر مثبت معنادار بر رشد اقتصادی و تورم دارد. شوک مثبت واردات در کوتاه مدت اثر مثبت معنادار و در میان مدت و بلند مدت اثر منفی معنادار بر رشد اقتصادی دارد و این شوک در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تاثیر منفی معنادار بر تورم دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1412 - تحلیل اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازده کل بازار اوراق بهادار ایران با استفاده از روش فضا حالت
امیر هرتمنی مسعود کریمخانی مریم عبدلیدر این تحقیق نیز تاثیر سه متغیر مهم اقتصادی، از قبیل تورم، نقدینگی، نرخ ارز بر بازده شاخص کلبازار بررسی شده است. دادهای دورهی زمانی تحقیق بین 4916 4931 و با استفاده از روش فضا حالت، - -مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند.مدل فضا - حالت یک ابزار مفید برای سیستم پویا میباشد أکثردر این تحقیق نیز تاثیر سه متغیر مهم اقتصادی، از قبیل تورم، نقدینگی، نرخ ارز بر بازده شاخص کلبازار بررسی شده است. دادهای دورهی زمانی تحقیق بین 4916 4931 و با استفاده از روش فضا حالت، - -مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند.مدل فضا - حالت یک ابزار مفید برای سیستم پویا میباشد که شاملمتغیرهای وضعیت مشاهده نشده میباشد. نتایج حاصل از به کار گیری مدل اقتصاد سنجی فضا حالت - نشان میدهد، که ارتباط معنا دار و مثبتی بین نرخ تورم و نقدینگی و بازدهی شاخص بورس اوراقبهادار، وجود ندارد. همچنین ارتباط از نظر آماری معناداری و منفی بین نرخ و بازدهی شاخص بورساوراق بهادار وجود دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1413 - تحلیل اشتغال زایی بخش مسکن و نقش آن در توسعه اقتصادی استان خوزستان
بهرام حکمت محسن نظری فارسانیبروز بیکاری و فقدان شغل در میان موج جمعیت فعال کشور یکی از معضلات و مشکلات در سطح کشور بوده است. مشکل بیکاری در استان خوزستان نیز همانند کل کشوردر استان از موضوعات مهم محسوب می شود. در این راستا با بکارگیری جدول داده ـ ستانده و آمارهای اشتغال استان خوزستان می توان به بر أکثربروز بیکاری و فقدان شغل در میان موج جمعیت فعال کشور یکی از معضلات و مشکلات در سطح کشور بوده است. مشکل بیکاری در استان خوزستان نیز همانند کل کشوردر استان از موضوعات مهم محسوب می شود. در این راستا با بکارگیری جدول داده ـ ستانده و آمارهای اشتغال استان خوزستان می توان به بررسی اهمیت و میزان اشتغال زایی بخش های مختلف اقتصادی این استان با تأکید بر بخش ساختمان و مسکن پرداخت. همچنین با محاسبه برخی شاخص های قابل استخراج از این جداول به تاثیر فعالیت های اقتصادی در توسعه استان می توان دست یافت. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بخش ساختمان و مسکن استان خوزستان از نظر پتانسیل ایجاد اشتغال نقش و جایگاه حایز اهمیتی در بر دارد. با اینکه بخش های دولتی یا خدماتی توان اشتغال زایی بیشتری را نسبت به بخش ساختمان و مسکن نشان داده اند، لیکن قدرت اشتغال زایی غیرمستقیم آنها محدودتر است با استناد به نتایج حاصل از محاسبه شاخص های پسین، قدرت انتشار و اشتغال نیز می توان این بخش را به عنوان بخشی پیشرو در نظر گرفت تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1414 - بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران
فیض اله جوزاریاناین مقاله به بررسی نقش سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی پرداخته است و تاثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران را در دو مقطع کوتاه مدت و بلندمدت با استفاده از الگوی خودبازگشت با وقفه های توزیعی[1] مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. نتایج بدست آمده نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی أکثراین مقاله به بررسی نقش سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی پرداخته است و تاثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران را در دو مقطع کوتاه مدت و بلندمدت با استفاده از الگوی خودبازگشت با وقفه های توزیعی[1] مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. نتایج بدست آمده نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی دار سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران در دو مقطع کوتاه مدت و بلند مدت بوده و در ضمن تاثیرات بلندمدت بیش از کوتاه مدت می باشد، که این مطلب توجه هر چه بیشتر مسئولین به گسترش سرمایه های انسانی در بلندمدت و برنامه ریزی مناسبتر در این رابطه را ضروری می نماید. 2- برای مطالعه بیشتر در رابطه با الگوی خودبازگشت با وقفههای توزیعی به؛ بهمنی اسکوئی و چی وینگ نگ، [Bahmani-Oskooee, M. & R. Chi Wing Ng (2002)] ، پسران، شین و اسمیت، [Pesaran, M. H., Y. Shin, and R. J. Smith (1999).]، پسران و پسران،[Pesaran, M. H. & B. Pesaran (1997)]، مراجعه شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1415 - تحلیل اثر بلند مدت سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی ایران : 1386-1347
مصطفی رجبی نکیسا نیک فر جواد میر محمد صادقیبا توجه به اینکه امروزه آموزش و تحقیق یک عامل مهم در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی میباشد این مقاله به بررسی اثر متغیرهای سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه با استفاده از دادههای آماری سری زمانی ( 1386-1347 ) و به کارگیری الگوی سولوی تعمیم یافته، بر رشد اقتصادی أکثربا توجه به اینکه امروزه آموزش و تحقیق یک عامل مهم در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی میباشد این مقاله به بررسی اثر متغیرهای سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه با استفاده از دادههای آماری سری زمانی ( 1386-1347 ) و به کارگیری الگوی سولوی تعمیم یافته، بر رشد اقتصادی ایران پرداخته است. بدین منظور با استفاده از الگوی خود توضیح برداری با وقفههای گسترده (ARDL)[1] به بررسی الگوی پویا پرداخته شده و پس از اطمینان از و جود رابطه بلند مدت ضرایب آن برآورد شدهاند. نتایج حاصل شده از نظرآماری مثبت و معنیدار بودن اثر متغیرهای سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، و تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی را نشان میدهد. ضریب مدل تصحیح خطا (ECM)[2] بهدست آمده برای الگو برابر با 33/0- میباشد نشانگر این است که در هر دوره 33 در صد از انحراف در تولید ناخالص داخلی از مسیر بلند مدت، در دوره بعد توسط متغیرهای الگو تصحیح میشود. 4- Auto Regressive Distributed Lags 5- Error Correction Model تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1416 - اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری بر رشد اقتصادی ایران وعمده شرکای تجاری از جمله کشورهای OECD
کمیل طیبی سعید دائی کریم زاده مائده رمضانیبا توجه به مطالعات انجام شده، رشد اقتصادی بر اساس مجموعه ای از ساز و کارها اتفاق میافتد که در این مجموعه، غیر از نهاده های اولیه تولید ، عوامل دیگری نیز دخیل هستند. میتوان تجارت را به عنوان موتور رشد اقتصاد و نقطه عزیمت برای آغاز فرآیند رشد و توسعه دانست. در این تحقیق أکثربا توجه به مطالعات انجام شده، رشد اقتصادی بر اساس مجموعه ای از ساز و کارها اتفاق میافتد که در این مجموعه، غیر از نهاده های اولیه تولید ، عوامل دیگری نیز دخیل هستند. میتوان تجارت را به عنوان موتور رشد اقتصاد و نقطه عزیمت برای آغاز فرآیند رشد و توسعه دانست. در این تحقیق، اثرات متقابل همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECD [1] طی دوره زمانی 1996- 2006مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین اثر همگرایی درآمدی و جریانهای تجاری روی رشد اقتصادی کشورهای مذکور مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی اثرات متقابل جریان های تجاری دو جانبه و همگرایی درآمدی و بررسی عوامل موثر بر آن ها است. بر اساس مطالعات سدربم و تیل[2] (2003) یک معادله رگرسیونی برای ارزیابی اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری دو طرفه بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب اختصاص داده شده است. برآورد الگو برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECDطی دوره زمانی مذکور با استفاده از داده های پانل انجام شده است. نتایج بدست آمده از برآورد الگو، حاکی از اثر مثبت و معنی دار جریان های تجاری و همگرایی درآمدی بر یکدیگر است. به این ترتیب وجود یک رابطه ی مکملی بین این دو متغیر مشاهده گردید. همچنین نتایج نشان می دهد اثر جریانهای تجاری، نیروی کار و سرمایه فیزیکی بر رشد اقتصادی مثبت می باشد، اما همگرایی درآمدی بر روی رشد اقتصادی چندان اثر بخش نیست. 4- این کشورها شامل اتریش، بلژیک، دانمارک، فرانسه، آلمان، یونان، ایسلند،ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند، نروژ ،پرتغال، اسپانیا، سوئد، سوئیس، ترکیه، انگلستان، آمریکا، ژاپن، فنلاند، استرالیا، نیوزلند، مکزیک، جمهوری چک، مجارستان، کانادا ، جمهوری کره، لهستان وجمهوری اسلواکی هستند. 5-Soderbon and Teal- تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1417 - برآورد منحنی آرمی در دو کشور منتخب صادرکننده و واردکننده نفت : ایران و کرهجنوبی، 2015-1990
بهار حافظیفعالیتهای دولت در یک سیستم اقتصادی نقشی اساسی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها ایفا میکند، اما افزایش حجم این فعالیتها تا آستانهای خاص اثر مثبت بر رشد اقتصادی داشته و از آن آستانه به بعد افزایش حجم فعالیتهای دولت نه تنها اثر مثبتی بر رشد اقتصادی ندارد، بلکه از موانع ا أکثرفعالیتهای دولت در یک سیستم اقتصادی نقشی اساسی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها ایفا میکند، اما افزایش حجم این فعالیتها تا آستانهای خاص اثر مثبت بر رشد اقتصادی داشته و از آن آستانه به بعد افزایش حجم فعالیتهای دولت نه تنها اثر مثبتی بر رشد اقتصادی ندارد، بلکه از موانع اصلی رشد محسوب میشوند. تبیین اثرگذاری غیرخطی مخارج دولت بر رشد اقتصادی به منحنی آرمی معروف است. در مطالعه حاضر رابطه مخارج دولت و رشد اقتصادی با استفاده از منحنی آرمی در کشورهای ایران و کرهجنوبی طی دورهی 2015-1990 با استفاده از الگوی خودرگرسیونی با وقفههای توزیعی مورد بررسی قرار گرفتهاست. نتایج پژوهش ارتباط مثبت غیرخطی بین مخارج دولتی و رشد اقتصادی را در دو کشور ایران و کرهجنوبی نشان میدهد. با منفی بودن علامت ضریب توان دوم مخارج دولت، وجود منحنی آرمی در بلندمدت برای هر دوکشور ایران صادر کننده و کره جنوبی واردکننده نفت به اثبات میرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1418 - بررسی اثر تروریسم بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه: رویکرد دادههای ترکیبی
مهرزاد ابراهیمی مجتبی کفایت هاشم زارع عباس امینی فرتروریسم یک پدیده پیچیده است بدون آن که تعریفی فراگیر در مورد آن وجود داشته باشد، زیرا بسیاری از محققان اصطلاح تروریسم را بر اساس درک خودشان از آن تعریف کرده اند. تروریسم و تبعات ناشی آن فراتر از جنبه های ترس، وحشت و خسارت های جانی و مادی است. ارتباط بین امنیت و رشد اقتص أکثرتروریسم یک پدیده پیچیده است بدون آن که تعریفی فراگیر در مورد آن وجود داشته باشد، زیرا بسیاری از محققان اصطلاح تروریسم را بر اساس درک خودشان از آن تعریف کرده اند. تروریسم و تبعات ناشی آن فراتر از جنبه های ترس، وحشت و خسارت های جانی و مادی است. ارتباط بین امنیت و رشد اقتصادی ضروری است، زیرا توسعه اقتصادی بدون امنیت نمی تواند رخ دهد و صلح و امنیت بدون رشد ممکن است پایدار نیست. بر اساس ادبیات، تروریسم دارای تاثیرات مستقیم بر رشد اقتصادی است. تروریسم، درگیری و خشونت، سرمایه های فیزیکی و انسانی را از بین می برد و نهادهای سیاسی و اجتماعی را که بر رشد اقتصادی تأثیر مثبت دارند ، تضعیف می کند. با توجه به این موضوع، هدف این مطالعه بررسی اثر تروریسم بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه طی دوره زمانی 2018-2000 به روش داده های ترکیبی است. نتایج این مطالعه نشان داد که تعداد حوادث تروریستی و کشته شدگان حملات تروریستی اثر منفی و معنی داری بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه داشته است. با توجه به سایر نتایج مشاهده شده است که شاخص توسعه انسانی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، اعتبارات بانکی و تجارت خارجی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند. نرخ تورم نیز دارای رابطه منفی و معنی داری با رشد اقتصادی کشورها میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1419 - نقش رشد اقتصادی بر محیط زیست بر اساس رویکرد نظریه منحنی زیستمحیطی کوزنتس
بهجت آب چر حسین قره بیگ لو رافعه فیضی ایلخچیبرنامهریزی و سیاستگذاری درزمینه ی رشد اقتصادی بهعنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی، نیازمند توجه ویژه به بخش انرژی، محیطزیست و ارتباط آنها با تولید است. بیشک تولید و افزایش آلودگی، نتیجه رشد اقتصادی کشورهاست. این مسئله را میتوان در مبحث اقتصاد محیطزیست، در قالب منح أکثربرنامهریزی و سیاستگذاری درزمینه ی رشد اقتصادی بهعنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی، نیازمند توجه ویژه به بخش انرژی، محیطزیست و ارتباط آنها با تولید است. بیشک تولید و افزایش آلودگی، نتیجه رشد اقتصادی کشورهاست. این مسئله را میتوان در مبحث اقتصاد محیطزیست، در قالب منحنی زیستمحیطی کوزنتس بیان نمود که در آن فرآیند تخریب محیطزیست با توجه به ماهیت و مراحل مختلف رشد اقتصادی توضیح داده میشود. جامعه آماری پژوهش حاضر استانهای منتخب صنعتی کشور( آذربایجان شرقی، اصفهان، البرز، تهران، مرکزی، خوزستان) میباشد که با استفاده از روش دادههای تابلویی طی دورهی زمانی 1396-1389، اثر رشد اقتصادی بر انتشار گازهای گلخانهای و آلودگی هوا در موردبررسی قرار گرفت. بدین منظور اثر تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه ، مصرف سرانه انرژی، سهم ارزشافزوده بخش صنعت از GDP واقعی و ارزشافزوده سرانه تولیدات کارخانهای بر میزان انتشار سرانه گاز دیاکسید کربن( بهعنوان مهمترین گاز گلخانهای) برآورد گردید. نتایج حاکی از وجود یک رابطه Nشکل بین تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه و میزان انتشار سرانه گاز دیاکسید کربن و تائید نظریه زیستمحیطی کوزنتس در این استان ها است. همچنین شواهد نشان میدهد متغیرهای مصرف سرانه انرژی، سهم ارزشافزوده بخش صنعت از GDP واقعی و ارزشافزوده تولیدات کارخانهای بر انتشار سرانه گاز دیاکسید کربن تأثیر مثبت دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1420 - اثر رقابت سلمه تره بر ویژگی های فیزیولوژیک و عملکرد کلزا رقم هایولا 401
بهرام میرشکاریبه منظور تعیین اثرات رقابت سلمه تره بر ویژگی های فیزیولوژیک و عملکرد کلزا رقم هایولا 401 آزمایشی در سال 1388 در تبریز به صورت فاکتوریل با دو عامل تراکم سلمه تره شامل 4 ، 8 و 12 بوته در هر متر از ردیف کاشت و زمان نسبی سبز شدن سلمه تره شامل همزمان، 15 و 30 روز بعد از أکثربه منظور تعیین اثرات رقابت سلمه تره بر ویژگی های فیزیولوژیک و عملکرد کلزا رقم هایولا 401 آزمایشی در سال 1388 در تبریز به صورت فاکتوریل با دو عامل تراکم سلمه تره شامل 4 ، 8 و 12 بوته در هر متر از ردیف کاشت و زمان نسبی سبز شدن سلمه تره شامل همزمان، 15 و 30 روز بعد از کلزا اجرا شد. شاخص سطح برگ کلزا با 121% کاهش از 1/3 در شاهد به 4/1 در تیمار رقابت تمام فصل 12 بوته سلمه تره با کلزا رسید. از نظر شاخص کلروفیل برگ اختلاف بین تیمار سبز شدن همزمان 12 بوته سلمه تره و کلزا با شاهد معنی دار شد. بیشترین درصد پوشش سبز کلزا موقعی به دست آمد که علف هرز سلمه تره 30 روز پس از کلزا سبز شده بود. تیمارسبز شدن همزمان 12 بوته سلمه تره با کلزا مقدار عملکرد دانه را نسبت به شاهد 47% کاهش داد. درصد پوشش سبز مزرعه توسط کلزا، وزن هزار دانه و تعداد خورجین در بوته در مجموع توانستند 89% تغییرات مربوط به عملکرد دانه را توجیه کنند. آستانه خسارت اقتصادی سلمه تره در مزرعه کلزا در محدوده 4 بوته در زمان سوم سبز شدن آن قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1421 - بررسی رابطه مدیریت سبز و عملکرد پایداری (عملکرد اقتصادی، عملکرد زیست محیطی و عملکرد اجتماعی): مورد مطالعه شرکت های فعال در صنعت پتروشیمی
رضا جلالیان لرکی بلقیس باورصاد صابر علیزادهمدیریت سبز بهعنوان یک روش مدیریتی مدرن در سازمان با ایجاد یک فضای سیاستگذاری صحیح، بر ورودیها و خروجیهای سازمان کنترل و استفاده از فناوریهای سبز را توصیه میکند. هدف این پژوهش بررسی رابطه مدیریت سبز و عملکرد اقتصادی، عملکرد زیستمحیطی و عملکرد اجتماعی است. ازآنجاکه أکثرمدیریت سبز بهعنوان یک روش مدیریتی مدرن در سازمان با ایجاد یک فضای سیاستگذاری صحیح، بر ورودیها و خروجیهای سازمان کنترل و استفاده از فناوریهای سبز را توصیه میکند. هدف این پژوهش بررسی رابطه مدیریت سبز و عملکرد اقتصادی، عملکرد زیستمحیطی و عملکرد اجتماعی است. ازآنجاکه صنعت پتروشیمی به دلیل خوراک مصرفی و محصول تولیدی خود نوع بسیار خطرناکی از آلایندگی را ایجاد میکند که بهسلامت انسان و بهداشت محیطزیست آسیب جدی میزند روش پژوهش از نوع پیمایشی تحلیلی میباشد. جامعه آماری پژوهش شامل 16 شرکت پتروشیمی استان خوزستان (شامل 374 نفر از مدیران و سرپرستان) است که با استفاده از فرمول کوکران 190 نفر از مدیران، سرپرستان و کارکنان آن به روش نمونهگیری طبقهای انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامه استفاده گردید که پایایی آن با روش آلفا کرونباخ (88/0) و روش ترکیبی و روایی آن با متوسط واریانس استخراج شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بهدستآمده با استفاده از روش تحلیل ساختاری نشان داد مدیریت سبز با عملکرد اقتصادی، عملکرد زیستمحیطی و عملکرد اجتماعی ارتباط مثبت معناداری دارد و شدت ارتباط بین مدیریت سبز با عملکرد زیستمحیطی بیشتر از دو بعد دیگر عملکرد پایدار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1422 - بررسی تاثیر عدم اطمینان اقتصادی بر رابطه بین قابلیت مقایسه صورتهای مالی و خطر سقوط قیمت سهام در بورس اوارق بهادار تهران
زینب رضائی فاطمه کیانیهدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر معیارهای عدم اطمینان اقتصادی بر رابطه بین قابلیت مقایسه صورت های مالی و خطر سقوط قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازه گیری ریسک سقوط قیمت سهام از معیار چولگی منفی بازده سهام و برای اندازه گیری عدم اطمینان اقتصادی از سه شاخص ت أکثرهدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر معیارهای عدم اطمینان اقتصادی بر رابطه بین قابلیت مقایسه صورت های مالی و خطر سقوط قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازه گیری ریسک سقوط قیمت سهام از معیار چولگی منفی بازده سهام و برای اندازه گیری عدم اطمینان اقتصادی از سه شاخص تغییرات نرخ تورم، تغییرات نرخ ارز و تغییرات نرخ رشد اقتصادی استفاده شده است. بدین منظور دادههای مربوط به 119 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی بین سالهای 1392 تا 1398 مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفته است. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش دادههای تابلویی با رویکرد اثرات تصادفی، بررسی و آزمون شده است. نتایج نشان داد در شرایط عدم اطمینان اقتصادی، خطر سقوط قیمت سهام افزایشیافته و معیارهای عدم اطمینان اقتصادی رابطه منفی بین قابلیت مقایسه صورت های مالی و خطر سقوط قیمت سهام را تعدیل می کنند. علاوه بر این، نتایج پژوهش نشان داد که ارتقاء ویژگی کیفی قابلیت مقایسه در صورت های مالی باعث تسهیل دسترسی سرمایه گذاران به برخی اطلاعات افشاء نشده توسط مدیران شرکت ها می شود و ازاینرو انگیزه مدیران جهت انباشت اخبار بد کاهشیافته و در نتیجه ریسک سقوط قیمت سهام در اثر انتشار ناگهانی اخبار بد مخفی شده کاهش می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1423 - وابستگی رژیمی و سرایت پذیری چرخه ای تلاطم نرخ ارز و قیمت سهام در ایران
مهدی مظفرنیا میرفیض فلاح شمس غلامرضا زمردیانهدف اصلی این پژوهش بررسی وابستگی رژیمی و سرایتپذیری چرخهای تلاطم نرخ ارز و قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر دورههای رونق و رکود اقتصادی است. به این منظور ابتدا با بهرهگیری از روش ترکیبی مارکوف سوئیچینگ-گارچ نمایی، سری زمانی تلاطم شرطی بازده نرخ ارز و أکثرهدف اصلی این پژوهش بررسی وابستگی رژیمی و سرایتپذیری چرخهای تلاطم نرخ ارز و قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر دورههای رونق و رکود اقتصادی است. به این منظور ابتدا با بهرهگیری از روش ترکیبی مارکوف سوئیچینگ-گارچ نمایی، سری زمانی تلاطم شرطی بازده نرخ ارز و شاخص قیمت بازار سهام برآورد و استخراج شده، سپس سرایتپذیری، سرریز بین بازارها و وابستگی رژیمی آنها در دورههای رونق و رکود اقتصادی در سالهای 1389 تا 1399 تحلیل و مطالعه شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن هستند که: 1. برآورد تلاطم شرطی به روش مارکوف سوئیچینگ-گارچ نمایی کاراتر از روشهای گارچ سنتی است، 2. وابستگی تلاطمی بین بازارهای سهام و ارز در دورههای رکود اقتصادی شدیدتر از دورههای رونق اقتصادی است. 3. میزان سرایت تلاطم از بازار ارز به بازار سهام نسبت به میزان سرایت تلاطم از سهام به ارز بیشتر است. 4. سرایت تلاطم از بازار ارز به بازار سهام در رژیم رونق و رکود اقتصادی تفاوت معناداری ندارد. 5. در رژیم رونق اقتصادی میزان سرایت تلاطم از بازار سهام به بازار ارز بیشتر از میزان سرایتی است که در رژیم رکود اقتصادی اتفاق می افتد. بنابراین تلاطم نرخ ارز و قیمت سهام در ایران وابستگی مبتنی بر رژیم رونق و رکود اقتصادی داشته و همچنین سرایت پذیری بین آنها نیز در این دو رژیم متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1424 - نقش عدم اطمینان سیاستهای اقتصادی در ارتباط بین افشای داوطلبانه اطلاعات و عدم تقارن اطلاعاتی
قاسم قاسمی احمد خدامیپور کاظم شمس الدینیهدف: هدف از این پژوهش بررسی نقش عدم اطمینان سیاست های اقتصادی در ارتباط بین افشای داوطلبانه اطلاعات و عدم تقارن اطلاعاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.روششناسی پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی، همبستگی و پس رویدادی است. به این منظور، فرضیه أکثرهدف: هدف از این پژوهش بررسی نقش عدم اطمینان سیاست های اقتصادی در ارتباط بین افشای داوطلبانه اطلاعات و عدم تقارن اطلاعاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.روششناسی پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی، همبستگی و پس رویدادی است. به این منظور، فرضیه های پژوهش بر مبنای یک نمونه آماری متشکل از 138 شرکت (1380 مشاهده) طی سال های 1397-1388 مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند.یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که رابطه بین افشای داوطلبانه اطلاعات و عدم تقارن اطلاعاتی از نظر آماری منفی و معنادار است. یافتهها همچنین نشان داد که عدم اطمینان سیاست های موجب تضعیف رابطه بین افشای داوطلبانه اطلاعات و عدم تقارن اطلاعاتی می شود. این موضوع به معنی آن است که در یک شرایط عدم اطمینان سیاست های اقتصادی با افزایش سیاست های مالی و پولی ناکارآمد و همچنین کاهش بی اعتمادی مردم نسبت به تصمیم های اقتصادی، افشای داوطلبانه اطلاعات کاهش و در نتیجه عدم تقارن اطلاعاتی افزایش مییابد.اصالت / ارزش افزوده علمی: نتایج این پژوهش علاوه بر توسعه ادبیات مربوط به عدم اطمینان سیاست های اقتصادی و عدم تقارن اطلاعاتی، به فعالان بازار سرمایه، تحلیل گران و سرمایه گذاران کمک می کند تا در تحلیل طرحهای سرمایه گذاری در داراییهای مالی و اوراق بهادار به این موضوع مهم توجه ویژه ای داشته باشند. همچنین نتایج باعث شد سیاست گذاران مالی و اقتصادی به دنبال ایجاد ثبات و خلق فضای مطمئن سرمایه گذاری که یکی از شرایط اساسی پیشرفت اقتصادی کشور است، باشند و با تدوین برنامه های بلندمدت اقتصادی زمینه لازم برای کاهش عدم تقارن اطلاعاتی را فراهم نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1425 - بررسی اثر عوامل کلان اقتصادی بر نگهداشت وجه نقد در بورس اوراق بهادار تهران
هادی معماری سید مظفر میربرگ کار محمد رضا وطن پرستهدف: هدف این پژوهش بررسی اثر عوامل کلان اقتصادی بر نگهداشت وجه نقد در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است.روششناسی پژوهش: نمونهای شامل 151 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1387 تا 1397 انتخاب گردید. سپس با استفاده از روشهای أکثرهدف: هدف این پژوهش بررسی اثر عوامل کلان اقتصادی بر نگهداشت وجه نقد در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است.روششناسی پژوهش: نمونهای شامل 151 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1387 تا 1397 انتخاب گردید. سپس با استفاده از روشهای آمار استنباطی 6 فرضیه مربوط به عوامل کلان اقتصادی بررسی شد.یافتهها: عواملی شامل نرخ بهره، رکود، تولید ناخالص داخلی، نقدینگی اقتصادی، نرخ ارز و تورم بر نگهداشت وجه نقد تأثیرگذار بودند بهطوریکه عوامل نرخ بهره و تولید ناخالص داخلی تأثیر معکوس و معنیداری بر نگهداشت وجه نقد داشته و رکود، نقدینگی اقتصادی، نرخ ارز و تورم بر نگهداشت وجه نقد تأثیر مثبت و معنیداری داشتند.اصالت / ارزشافزوده علمی: پژوهش حاضر، مطالعات قبلی در حوزه نگهداشت وجه نقد را توسعه داده و دانش موجود در حوزه مدیریت وجه نقد در شرکتها را ارتقا میدهد. در این مطالعه به بررسی اثر عوامل کلان اقتصادی بر نگهداشت وجه نقد در شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران در یک دوره زمانی پرداخته شده است. همچنین اثر عوامل تولید ناخالص داخلی و نقدینگی اقتصادی و نرخ ارز بر نگهداشت وجه نقد برای نخستینبار در ایران بررسی گردید. نتایج پژوهش میتواند بهصورت راهنمایی برای شرکتهای تازهتأسیس از لحاظ سیاست نگهداشت وجه نقد مؤثر باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1426 - الگوی حکمرانی توسعه اقتصادی (مورد مطالعه: استان آذربایجان غربی)
اسماعیل پناهی وحید آرائی مینا جمشیدیحکمرانی در سطح کلان نشان میدهد که دولت به چه میزان منابع عمومی را برای منافع عمومی مصرف مینماید. بنابراین استانهای کشور به عنوان نهاد اجرایی و ناظر بر مصوبات دولتی در سطح هر استان باید از الگوی مناسبی برای حکمرانی توسعه اقتصادی استفاده کنند. مقاله حاضر با هدف ارائه ا أکثرحکمرانی در سطح کلان نشان میدهد که دولت به چه میزان منابع عمومی را برای منافع عمومی مصرف مینماید. بنابراین استانهای کشور به عنوان نهاد اجرایی و ناظر بر مصوبات دولتی در سطح هر استان باید از الگوی مناسبی برای حکمرانی توسعه اقتصادی استفاده کنند. مقاله حاضر با هدف ارائه الگوی حکمرانی توسعه اقتصادی در استان آذربایجان غربی انجام شده است. این مقاله از منظر هدف یک پژوهش بنیادی است که با روش پژوهش آمیخته و مبتنی بر استدلالی قیاسی- استقرایی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان نظری (اساتید مدیریت دولتی) و خبرگان تجربی (مدیران استان آذربایجان غربی) است. نمونهگیری به روش غیراحتمالی و به صورت هدفمند صورت گرفته است. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه نیمهساختاریافته و پرسشنامه میباشد. جهت تحلیل مصاحبههای تخصصی، روش تحلیل تم بکار گرفته شده است. همچنین شاخصهای شناسایی شده با روش دلفی فازی اعتبارسنجی شده است. در نهایت به ارائه مدل نهایی پژوهش با روش ساختاری- تفسیری پرداخته شده است. تحلیل دادههای پژوهش در فاز کیفی با نرمافزار MaxQDA و در فاز کمی با نرمافزار Matlab و MicMac انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد، مؤلفههای بهبود سیاستهای اقتصادی و شفافسازی اطلاعات و اقدامات اقتصادی به صورت مستقیم بر مبارزه با فساد و پاسخگویی عمومی تأثیر میگذارند. به همین ترتیب مبارزه با فساد و پاسخگویی نیز بر توسعه اقتصادی و رضایتمندی شهروندان تأثیر دارند و از این طریق میتوان به حکمرانی توسعه اقتصادی دست پیدا کرد. اگر مدیران استان آذربایجان غربی اصول اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ارائه شده را در پیش گیرند نیل به اهداف و دستیابی به منافع حکمرانی توسعه اقتصادی میسر خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1427 - تاثیر بازدهی سهام بر تابع تقاضای بازار کار ایران
سیدعبدالمجید جلایی هدیه میر اکبر رحیمی پورسرمایه گذاران در تصمی مگیری های خود درباره سرمایه گذاری ها یشان به عوامل کلان اقتصادی توجه می کنند. این خود حاکی از آن است که آنها درصدد کاهش ریسک سرمایه گذاری (ریسک سیستماتیک) به منظورکسب بازده مورد انتظارشان هستند. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر بازدهی سها مبر متغیرهای أکثرسرمایه گذاران در تصمی مگیری های خود درباره سرمایه گذاری ها یشان به عوامل کلان اقتصادی توجه می کنند. این خود حاکی از آن است که آنها درصدد کاهش ریسک سرمایه گذاری (ریسک سیستماتیک) به منظورکسب بازده مورد انتظارشان هستند. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر بازدهی سها مبر متغیرهای 1385 با کلان اقتصادی (تابع تقاضای بازار کار) در شرک تهای پذیرفته شده در ایران طی سا لهای 1390 استفاده از الگوی پویای تقاضای نیروی کار (به منظور در نظرگرفتن اثرهای انعطاف پذیری بازارکار)، آزمونلیمر (برای آزمون بکارگیری مدل با داده های تلفیق شده در برابر مدل اثر ثابت) و روش داده های تلفیقی (برای برآورد الگو) است. بر این اساس، سوال اصلی پژوهش این است که آیا بازدهی سهام بر تابع تقاضای بازار کار در ایران تأثیر می گذارد؟ برای پاسخ به سوال ابتدا تابع تقاضای بازار کار تصریح و سپس از روش دادههای تلفیقی برآورد گردید. در پژوهش حاضر به منظور در نظر گرفتن اثرهای انعطا فپذیری بازار کار از الگوی پویای تقاضای نیروی کار استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داده است که بین بازدهی سهامو تقاضای بازار کار رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد این مسئله بیانگر این است که بازدهی سهام دربورس اوراق بهادار با توجه به اینکه ساختار شرک تهای بورسی به گونه ای است که بیشتر سیستم تولیدی سرمایه بر دارند تا کاربر، این باعث افزایش سطح تقاضای کار یا نیروی کار در کشور می شود. بنابراین توسعه بازار سرمایه عاملی برای ایجاد اشتغال در بازار کار میشود هر چند ضریب بدست آمده در مدل بیانگر این است که به نسبت سطح بیکاری این تأثیر ناچیز است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1428 - نقش شبکهسازی در حل مسائل راهبردی خوشههای کسبوکار طلا و توسعه اقتصاد منطقهای
محسن نظری سید مجتبی موسوی نقابیمسائل راهبردی خوشههای کسبوکار منتج از عملکرد ضعیف اکثر بنگاه های عضو خوشه در برخی از حلقه های زنجیره ارزش است، که منجر به کاهش ارزشافزوده خوشه میگردد. با عنایت به اینکه مسائل راهبردی خوشه مشکل مشترک بسیاری از بنگاههای فعال در خوشه است، بنابراین سرمایهگذاری هدفمند در جهت أکثرمسائل راهبردی خوشههای کسبوکار منتج از عملکرد ضعیف اکثر بنگاه های عضو خوشه در برخی از حلقه های زنجیره ارزش است، که منجر به کاهش ارزشافزوده خوشه میگردد. با عنایت به اینکه مسائل راهبردی خوشه مشکل مشترک بسیاری از بنگاههای فعال در خوشه است، بنابراین سرمایهگذاری هدفمند در جهت حل آنها باعث میشود ارزشافزوده جمعی بنگاهها افزایش یافته که در نتیجه آن زمینه توسعه پایدار اقتصاد منطقهای فراهم میآید. در پژوهش حاضر از الگوی محکزنی مبتنی بر تحلیل زنجیره ارزش رشته صنعت، جهت شناسایی شکافهای عملکردی و مسائل راهبردی خوشه استفاده شده است. بر این اساس، در گام اول، با استفاده از روش تحقیق مطالعه موردی، زنجیره ارزش خوشه طلا مورد تحلیل قرار گرفت. در گامدوم، به منظور شناسایی شکافهای عملکردی خوشه، با استفاده از روش مطالعه تطبیقی، زنجیره ارزش خوشه با زنجیره ارزش رقبا مقایسه گردید. در گام سوم با انجام مصاحبه با خبرگان صنعت و تحلیل عوامل کلیدی موفقیت، دلایل بروز مسائل راهبردی خوشه و راهکارهای حل آنها مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج پژوهش، مسائل راهبردی خوشه طلا عبارتند از: مهارت پایین نیروی کار، ضعف در فناوری تولید، ضعف در بازارشناسی، ضعف در طراحی زیورآلات، ضعف در برندینگ و بازارهای محدود محلی. حل این معضلاتبه دلیل محدودیتهای مالی، بازاریابی و منابع انسانی بنگاههای عضو خوشه طلا مستلزم شبکهسازی و اقدام جمعی است. همچنین از طریق فعالیتهای شبکهسازی ذینفعان خوشه توانمند می شوند که در نتیجه، اعضای خوشه بدون نیاز به حمایت بیرونی و با اتکا بر توانمندی جمعی خود میتوانند مسائل خوشه را حل نموده و زمینه توسعه درونزا منطقه را فراهم آورند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1429 - ارائة مدل تحلیلپوششیدادهها جهت انتخاب تأمینکنندگان با در نظر گرفتن معیارهای پایداری (مطالعة موردی: صنعت سنگ)
فرناز برزین پور حانیه مؤذنی میر سامان پیشواییانتخاب مناسب تأمینکنندگان یکی از استراتژیهای حیاتی و اساسی برای بالا بردن کیفیت خروجی هر سازمان بوده که طی آن، خریدار با درنظر گرفتن تمامی گزینههای انتخاب و معیارهای ارزیابی آنها سعی در بهبود روابط خودبا تأمینکنندة انتخابی دارد. یکی از روشهای به کار گرفتهشده جهت ا أکثرانتخاب مناسب تأمینکنندگان یکی از استراتژیهای حیاتی و اساسی برای بالا بردن کیفیت خروجی هر سازمان بوده که طی آن، خریدار با درنظر گرفتن تمامی گزینههای انتخاب و معیارهای ارزیابی آنها سعی در بهبود روابط خودبا تأمینکنندة انتخابی دارد. یکی از روشهای به کار گرفتهشده جهت ارزیابی تأمینکنندگان،روش تحلیل پوششی دادههاست. هدف از این مقاله، ارائه مدلی جهت ارزیابی و انتخاب تأمینکنندگان با رویکرد تحلیلپوششیدادههاست که در آن معیارهای اقتصادی در کنار معیارهای اجتماعی و زیستمحیطی بهعنوان ورودی و خروجی در نظر گرفته شده و از سه رویکرد خوشبینانه، بدبینانه و محافظهکارانه تحلیل پوششیدادهها جهت تصمیمگیری در شرایط مختلف استفاده شده است. در این تحقیق مطالعه موردی در یکی از کارخانههای تولید سنگ انجام شده است. دادههای 19 معدن سنگ به عنوان تأمینکنندگان این کارخانه جمعآوری شده و 10 تأمینکنندة برتر انتخاب و به واحد صنعتی مربوطه پیشنهاد میشود. مدل پیشنهادی با روش حلی دقیق در نرمافزار GAMS حل شده و آنالیز حساسیت بر روی رتبة تأمینکنندة برتر، اهمیت معیارها را در ارزیابی تأمینکنندگان مشخص میکند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1430 - مدیریت راهبردی مالی با شناسایی فاکتورهای لازم جهت استقرار نظام بودجهریزی بر مبنای عملکرد در دانشگاه آزاد اسلامی کشور
مریم تختائی شهی رحمت الله محمدی پور محمود همت فربودجه مهمترین ابزار برنامه ریزی برای مدیریت هر سازمان به شمار می آید و بودجه ریزی بهعنوان شرح صورت وضعیت و پیش بینی درآمدها و هزینه ها برای یک دوره، مدیر را در کنترل سلامت مالی حوزه کمک می کند. بر این اساس هدف از این تحقیق ، بررسی تأثیر عوامل مدیریتی ، ساختاری و محیط أکثربودجه مهمترین ابزار برنامه ریزی برای مدیریت هر سازمان به شمار می آید و بودجه ریزی بهعنوان شرح صورت وضعیت و پیش بینی درآمدها و هزینه ها برای یک دوره، مدیر را در کنترل سلامت مالی حوزه کمک می کند. بر این اساس هدف از این تحقیق ، بررسی تأثیر عوامل مدیریتی ، ساختاری و محیطی بر استقرار نظام بودجه ریزی عملکردی در دانشگاه آزاد اسلامی کشور در راستای مدیریت راهبردی مالی بوده و تعیین میزان تأثیر هر یک از این عوامل مد نظر است. بدین منظور برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از روش کتابخانه ای و میدانی استفادهشده است. در بعد میدانی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید که در مورد روایی و پایایی آن کنترل های لازم صورت پذیرفت. ضریب آلفای کرونباخ در این خصوص 82 درصد بوده است. جامعه آماری پژوهش، ۱۰۰ نفر شامل کارکنان و اساتید حوزه بودجه ریزی، مسئولین و معاونین اداری و مالی و برنامه ریزی دانشگاه های آزاد اسلامی کشور می باشند. فرضیات پژوهش و داده های تحقیق با آمار توصیفی و استنباطی، آزمون های کلموگروف ـ اسمیرنوف، T تک نمونه ای، خی دو و آزمون فریدمن توسط نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بهدستآمده نشان داده است که پیاده سازی نظام بودجه ریزی عملکردی در دانشگاه آزاد اسلامی با در نظر گرفتن عوامل مدیریتی، ساختاری و محیطی به ترتیب گفته شده امکانپذیر است و متناسب با شرایط دانشگاه بهعنوان یک مجموعه کم نظیر علمی آموزشی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1431 - همپایی فناورانه رویکردی پایدار در جهت کسب مزیت رقابتی( مطالعه موردی صنعت پتروشیمی ایران)
ابوالقاسم فارسی منوچهر منطقی حسن فارسیجانی چنگیز والمحمدیدر راهبردهای توسعه اقتصادی، همپایی فناورانه از مهمترین راهبردهای کاهش شکاف فناورانه کشورهای متأخر با رهبران فناوری است که کشورهای متأخر با تقلید، جهش و سرمایهگذاری میتوانند فاصله خود را با رهبران کاهش دهند. در دهه اخیر این راهبرد موردتوجه پژوهشگران بوده ولی بررسیها أکثردر راهبردهای توسعه اقتصادی، همپایی فناورانه از مهمترین راهبردهای کاهش شکاف فناورانه کشورهای متأخر با رهبران فناوری است که کشورهای متأخر با تقلید، جهش و سرمایهگذاری میتوانند فاصله خود را با رهبران کاهش دهند. در دهه اخیر این راهبرد موردتوجه پژوهشگران بوده ولی بررسیها نشان میدهد که از توجه بهتمامی مؤلفههای مؤثر در همپایی متناسب با زیستبوم صنعت غفلت شده است و بسیاری از تجربیات همپایی ناموفق بودهاند. نتایج این پژوهش نشان میدهد، با توجه به پیچیدگی محیط اقتصادی، کشورها برای همپایی موفق، بخشی نیازمند ارتقاء قابلیتهای فناورانه، متناسبسازی سیاستهای حکمرانی و ارتقاء بهرهوری در منابع فیزیکی هستند. در این پژوهش با تمرکز بر رویکرد فناورانه، با بررسی ادبیات موضوع و تحقیقات میدانی و با استفاده روش پژوهش ترکیبی عوامل مؤثر بر همپایی فناورانه، شناسایی، تحلیل و اولویتبندی شده و مدل پیشنهادی برای همپایی فناورانه صنعت پتروشیمی ایران ارائه شده است. بر اساس نتایج پژوهش به ترتیب، عوامل قابلیتهای تکنیکی و زیرساختی، ادغام در زنجیره ارزش جهانی، حکمرانی، رژیمهای فناورانه، سرمایههای اجتماعی، انباشت ثروت و منابع مالی و جغرافیا، تحریمهای اقتصادی، عوامل و مؤلفههای بازار و نهادسازی بر وقوع همپایی فناورانه در صنعت پتروشیمی ایران مؤثر میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1432 - کسری بودجهی دولت و رشد اقتصادی کشور ایران « صفحات 1 تا 23»
رویا آل عمران سید علی آل عمران حسن علیزاده اصلچکیده هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر کسری بودجه ی دولت بر رشد اقتصادی کشور ایران در فاصله ی سال های 1357 تا 1387 است. برای تحلیل موضوع از الگوی اقتصادسنجی خود توضیح با وقفه های توزیعی[1] استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از این روش، تاثیر ضرایب متغیر ها بر اساس م أکثرچکیده هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر کسری بودجه ی دولت بر رشد اقتصادی کشور ایران در فاصله ی سال های 1357 تا 1387 است. برای تحلیل موضوع از الگوی اقتصادسنجی خود توضیح با وقفه های توزیعی[1] استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از این روش، تاثیر ضرایب متغیر ها بر اساس مبانی نظری مورد انتظار بوده و همه ی ضرایب متغیر ها از نظر آماری معنی دار است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در بلندمدت، کسری بودجه ی دولت تاثیر منفی بر رشد اقتصادی دارد. هم چنین نتایج بر اساس ضریب جمله ی تصحیح خطا، حاکی از آن است که در هر دوره (هر سال) حدود 44/0 از عدم تعادل کوتاه مدت، برای رسیدن به تعادل بلند مدت تعدیل می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1433 - انـدازه بهینـه نابـرابـری درآمـدی در ایـران
خسرو پیرایی هادی رضاییچکیده : این مطالعه به جهت یافتن اندازهی بهینه نابرابری درآمدی متضمن رشد اقتصادی مطلوب برای اقتصاد ایران میباشد. این اندازه موسوم به حد آستانهای است. اندازه نابرابری درآمدی بیش از این حد، اثرات منفی بر رشد اقتصادی دارد. بدین منظور با استفاده از مدل رگرسیون آستانه دو أکثرچکیده : این مطالعه به جهت یافتن اندازهی بهینه نابرابری درآمدی متضمن رشد اقتصادی مطلوب برای اقتصاد ایران میباشد. این اندازه موسوم به حد آستانهای است. اندازه نابرابری درآمدی بیش از این حد، اثرات منفی بر رشد اقتصادی دارد. بدین منظور با استفاده از مدل رگرسیون آستانه دو بخشی هانسن، رابطهای برای محاسبهی اثرات حد آستانهای نابرابری درآمدی بر رشد اقتصادی ایران حاصل گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد نابرابری درآمدی در ایران از یک الگوی حد آستانهای دو بخشی پیروی میکند و مقدار این آستانه نیز 441/0 است. همچنین نتایج حکایت از وجود رابطهی غیر خطی میان نابرابری درآمدی و رشد اقتصادی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1434 - بررسی رابطه بین اندازه دولت و رشد اقتصادی کشورهای حوزهی دریای خزر
سید علی پایتختی اسکویی کرم جعفری پرویز خانلوچکیده دولت و نقش آن در اقتصاد به لحاظ تاثیر گذاری بر فعالیت های بخش خصوصی وایجاد واجرای قوانین ومقررات و فراهم نمودن محیط کسب وکار مناسب از اهمیت خاصی در مباحث اقتصادی برخودار است. در این پژوهش اثر اندازه دولت بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه دریای خزر در طول سال های 1994 ت أکثرچکیده دولت و نقش آن در اقتصاد به لحاظ تاثیر گذاری بر فعالیت های بخش خصوصی وایجاد واجرای قوانین ومقررات و فراهم نمودن محیط کسب وکار مناسب از اهمیت خاصی در مباحث اقتصادی برخودار است. در این پژوهش اثر اندازه دولت بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه دریای خزر در طول سال های 1994 تا 2012 با روش پانل دیتا مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که اندازه دولت تاثیر مستقیم و معنادار بر رشد اقتصادی دارد، در حالی که توان دوم اندازه دولت تاثیر منفی و معنادار بر رشد اقتصادی دارد. همچنین رشد تشکیل سرمایه ثابت و رشد نیروی کار هر دو تاثیر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی داشته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1435 - بررسی تطبیقی عناصر فرهنگی مؤثر بر توسعهی اقتصادی- اجتماعی ایران و کره-ی جنوبی با تاکید بر ادیان رایج در این دو کشور
زهرا حضرتی صومعه مژگان قاسمعلیآیین ها و ادیان موجود در هر کشور، مملو از تعالیم و عناصر فرهنگی در خصوص عرصه های گوناگون زندگی از جمله کار و فعالیت اقتصادی برای گذران معیشت پیروان خود هستند. از آنجا که با توجه به داده های آماری، پیروان آیین های مسیحیت، بودایی و کنفسیونیسم در کره ی جنوبی و آیین اسلام د أکثرآیین ها و ادیان موجود در هر کشور، مملو از تعالیم و عناصر فرهنگی در خصوص عرصه های گوناگون زندگی از جمله کار و فعالیت اقتصادی برای گذران معیشت پیروان خود هستند. از آنجا که با توجه به داده های آماری، پیروان آیین های مسیحیت، بودایی و کنفسیونیسم در کره ی جنوبی و آیین اسلام در ایران، بیشترین شمار افراد را به خود اختصاص داده اند، در این پژوهش با استفاده از روش اسنادی و بهره گیری از نظریات ماکس وبر سعی بر آن بوده است تا عناصر فرهنگی مرتبط با توسعه ی اقتصادی و اجتماعی که در این ادیان مستتر است مورد بررسی قرار گیرد. به عنوان نتیجه گیری کلی می توان بیان نمود که در کره ی جنوبی عناصر فرهنگی مرتبط با توسعه ی اقتصادی از جمله: انضباط،عقلگرایی، مشارکت، عدم تقدیرگرایی،علمگرایی، قانون گرایی، وجدان کاری، احساس توانایی مسئولین و مردم در نیل به توسعه، روحیه ی انباشت سرمایه و... از طریق آموزه های آیین ها و مذاهب گوناگون در افراد درونی شده و دستیابی به توسعه ی اقتصادی را میسر نموده است. درحالی که در ایران با وجود تأکیدهای دین اسلام، به دلیل شرایط تاریخی و اجتماعی حاکم بر این کشور، عناصر فرهنگی مناسب توسعه در افراد درونی نشده است و بدین سبب شاهد کندی پیشرفت اقتصادی می باشیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1436 - تأثیر عوامل اقتصادی بر بلندمرتبههای مسکونی در دوره معاصر شهر تهران
علیرضا پهلوان فرح حبیبنقدهایی که در دورۀ کنونی درزمینۀ روند معماریمعاصر وجود دارند عمدتاً تأثیر عوامل بیرونی حوزۀ معماری همچون اقتصاد را کمتر مورد ارزیابی موشکافانه قرار دادهاست. این کمبود باعث گردیده تا همواره با تصویری مبهم و درون حوزهای از شرایط کنونی معماری معاصر روبرو باشیم. نقش اقتص أکثرنقدهایی که در دورۀ کنونی درزمینۀ روند معماریمعاصر وجود دارند عمدتاً تأثیر عوامل بیرونی حوزۀ معماری همچون اقتصاد را کمتر مورد ارزیابی موشکافانه قرار دادهاست. این کمبود باعث گردیده تا همواره با تصویری مبهم و درون حوزهای از شرایط کنونی معماری معاصر روبرو باشیم. نقش اقتصاد در بین عواملی همچون سیاست و ساختارهای فرهنگی اجتماعی بهعنوان یک نقش محوری در فزونی تعداد بناها و رونق بازار ساخت در حوزهی معماری قابلملاحظه میباشد. با شناخت ویژگیهای اقتصادی و ردگیری تأثیر آن میتوان به رابطه معناداری میان دو حوزه دستیافت. برای بررسی تحولات با استفاده از روش تحقیــق توصیفیتحلیلی، بناهای بلندمرتبه مسکونی شهر تهران و روند شکل گیری این بناها در دوره های زمانی قرارگرفته است. در این روند شناخت نوسانهای حوزه اقتصادی شاخصهای تأثیرگذار در قیمت زمین و مسکن از دادههای آماری استخراج گردیده و در بخش تحلیل از روش مصاحبه با کارشناسان اقتصاد مسکن بهره گرفتهشده است. در حوزه اقتصاد با مطابقت شاخصهای کلان و خرد مشخص شد که بخش زمین و مسکن از وضعیت کلان اقتصادی پیروی نموده است و با هر نوسان اقتصادی بازار مسکن نیز به پیروی از آنها پرداخته است. تحلیل آمارها در حوزه بلندمرتبهسازی مسکونی بهعنوان نمودی بر این تحولات نشانگر آنست که عمده این بناها در طی این چند دهه در سطح شش منطقه رخداده است که این مناطق بهطور عمده جزو مناطق گرانقیمت بشمار میرفتهاند که باتوجهبه گرانی ساخت بلندمرتبه چنین گرایشی برای بازگرداندن سرمایه امری بدیهی بشمار میرود. یافتههای پژوهش وجود رابطهای معنادار میان نوسانهای اقتصادی، مکانیابی و تعداد بلندمرتبههای مسکونی در شهر تهران را تائید مینماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1437 - مطالعه رابطه عوامل موثر بر مشارکت سازمانهای مردمنهاد در دسترسی زنان به شهروندی در ایران
نسیم السادات محبوبی شریعت پناهی عبدالرضا رکن الدین افتخاری لیلا فلاحتیامروزه سازمانهای مردمنهاد بهعنوان رکن سوم جامعه و نماینده جامعهی مدنی نقشی اساسی در دسترسی گروههای طرد شده اجتماعی از جمله زنان بهحقوق شهروندی خود دارند. مهمترین بعد شهروندی، شهروندی اجتماعی است که ارتباط تنگاتنگی با حوزه عمومی دارد. به نظر میرسد این سازمانها ن أکثرامروزه سازمانهای مردمنهاد بهعنوان رکن سوم جامعه و نماینده جامعهی مدنی نقشی اساسی در دسترسی گروههای طرد شده اجتماعی از جمله زنان بهحقوق شهروندی خود دارند. مهمترین بعد شهروندی، شهروندی اجتماعی است که ارتباط تنگاتنگی با حوزه عمومی دارد. به نظر میرسد این سازمانها نقش مهمی در تسهیل دسترسی زنان به شهروندی خود دارند، هر چند در مسیر تحقق این هدف عوامل متفاوتی میتواند موثر باشد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه عوامل موثر در مشارکت سمنها در دسترسی زنان به حقوق شهروندی بوده است. این پژوهش با رویکرد کمی و تکنیک پیمایش صورت گرفته و ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته بوده است. دادههای این مطالعه از بین سه گروه شامل 30 نفر از خبرگان علمی و اجرایی، 10 نفر از مدیران سمنها و 319 نفر از مخاطبان سمنها جمع آوری شده است. دادهها از طریق، آزمونهای همسبتگی اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره بهوسیله نرمافزار (2020) SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها نشان داد که عوامل اجتماعی درونی و بیرونی بر مشارکت سازمانهای مردمنهاد در دسترسی زنان به شهروندی در ایران از اهمیت بالایی برخوردارند و درآمد سمنها و درآمد زنان بر مشارکت سازمانهای مردمنهاد در دسترسی زنان به شهروندی در ایران از اهمیت بالایی برخوردارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1438 - نقش بی سازمانی اجتماعی و سرمایه اقتصادی - سرمایه فرهنگی در بروز رفتارهای وندالیستی در بین جوانان شهر خرم آباد
هدایت خسروی حبیب صبوری خسروشاهی مجید کفاشیمقاله پیش رو به بررسی جامعه شناختی پدیده وندالیسم با هدف تبیین و تحلیل مهمترین عوامل موثر در رفتار وندالیستی در بین جوانان۲۹-۱۵سال میپردازد. این عوامل در قالب متغیرهای بی سازمانی و سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته اند. در بررسی دو نوع سرمایه اقتصادی أکثرمقاله پیش رو به بررسی جامعه شناختی پدیده وندالیسم با هدف تبیین و تحلیل مهمترین عوامل موثر در رفتار وندالیستی در بین جوانان۲۹-۱۵سال میپردازد. این عوامل در قالب متغیرهای بی سازمانی و سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته اند. در بررسی دو نوع سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی که همان میدان اجتماعی می باشند، ارتباطش با رفتار وندالیستی مورد نظر است. جامعه آماری جوانان شهر خرم آباد بوده و۴۰۵ نمونه را با استفاده از روش کمی، انتخاب و داده ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده اند. برای تبیین داده ها و رابطه بین متغیرهای مستقل و متغبر وابسته (رفتار وندالیستی) از روش آماری رگرسیون چند متغیره استفاده گردیده. یافته ها نشان می دهد که متغیر سن با رفتار وندالیستی ارتباطی ندارد. همچنین نتایح رگرسیون چند متغیره نشان داد که تنها متغیرهای جنسیت، سرمایه اقتصادی، بی نظمی اجتماعی و تنوع خرده فرهنگی توان پیش بینی تغییرات متغیر رفتار وندالیستی را دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1439 - تبیین جامعهشناختی مدگرایی از دید دانشجویان دختر دانشگاه خوارزمی
صادق جهانبخش گنجه نیما جعفریمدگرایی از جمله مطرح ترین مسائل نوپدید اجتماعی در عصر حاضر به شمار می رود، یعنی نوعی از مصرف که نه برای رفع نیازهای زیستی بلکه برای اهداف اجتماعی صورت می گیرد. بر این اساس مطالعه حاضر با عنایت به نقش قابلتوجه مدگرایی درصدد است تا به تبیین جامعهشناختی مدگرایی از دید دا أکثرمدگرایی از جمله مطرح ترین مسائل نوپدید اجتماعی در عصر حاضر به شمار می رود، یعنی نوعی از مصرف که نه برای رفع نیازهای زیستی بلکه برای اهداف اجتماعی صورت می گیرد. بر این اساس مطالعه حاضر با عنایت به نقش قابلتوجه مدگرایی درصدد است تا به تبیین جامعهشناختی مدگرایی از دید دانشجویان دختر دانشگاه خوارزمی بپردازد. در این راستا با توجه به عرصه های گسترده مدگرایی در زندگی افراد چارچوب نظری تلفیقی براساس نظریه های زیمل، وبلن و بوردیو برای راهنمای کلی مسیر پژوهش انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی میباشد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دختران دانشگاه خوارزمی است که در سال تحصیلی 96-95 مشغول به تحصیل بودهاند. از این تعداد 362 نفر با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده بهعنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمعآوری دادههای پژوهش، از پرسشنامه محقق ساخته استفادهشده است. دادههای حاصل با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون، تیمستقل ، تحلیل واریانس و رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین متغیرهای مدیریت بدن، اوقات فراغت و پایگاه اقتصادی و اجتماعی با گرایش به مدگرایی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که به ترتیب متغیرهای اوقات فراغت و مدیریت بدن درمجموع 32 درصد از واریانس متغیر وابسته گرایش به مدگرایی را تبیین میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1440 - تاثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی بر مفهوم حقوقی بزه دیده گی دانش آموزان در نهاد فرهنگی آموزش و پرورش در ایام شیوع ویروس کووید- 19
بهرام نیک بخش علی حمیدی مهران حافظی بیرگانیبزه دیدگی دانش آموزان یکی از مسائل مهم جامعه ایران است. هدف پژوهش حاضر بررسی بزه دیدگی دانش آموزان در ایام شیوع ویروس کووید-19 و عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر آن درکلان شهر اهواز است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و با کمک تحلیل معادلات ساختاری و رگرسیون چند گانه از طریق أکثربزه دیدگی دانش آموزان یکی از مسائل مهم جامعه ایران است. هدف پژوهش حاضر بررسی بزه دیدگی دانش آموزان در ایام شیوع ویروس کووید-19 و عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر آن درکلان شهر اهواز است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و با کمک تحلیل معادلات ساختاری و رگرسیون چند گانه از طریق نرم افزار های pls-smart3 و spss25 انجام گرفته است. با استفاده از ابزار پرسشنامه، داده های لازم از طریق 384 نفر دانش آموز در نواحی 4 گانه آموزش و پرورش کلان شهر اهواز به روش خوشه بندی چند مرحله ای جمع آوری گردید. تمام ابعاد متغیر اجتماعی (اعتماد، همسالان، بعد خانوار، خشونت و طلاق عاطفی) در سطح 05/0 دارای رابطه معنی دار و مثبت با متغیر وابسته بزه دیده گی است. متعیرهایی جمعیت شناختی (سن، جنس، رشته تحصیلی و نوع مدرسه) با متغیر بزه دیده گی در همین سطح دارای ارتباط معنی دار هستند. ولی ارتباط ابعاد مربوط به متغیر اقتصادی (شغل، تحصیلات و درآمد) بر متغیر بزه دیده گی تایید نشد. خروجی مدل و ضرایب رگرسیون استاندارد شده نشانگر میزان تاثیر متغیر عوامل اجتماعی(997/0)، عوامل جمعیت شناختی(003/0) بر متغیر بزه دیده گی است. همچنین مقدار ضریب تعیین (006/0-)، بیان کننده عدم تبیین واریانس عوامل اقتصادی بر متغیر بزه دیدگی دانش آموزاناست. تفاوت مقادیر پیش بینی از واقعیت در هر سه متغیر اجتماعی، اقتصادی و بزه دیدگی مطابق دستور العمل Q2-PREDICT مناسب ارزیابی گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1441 - بررسی خصوصیات کمی وکیفی هشت رقم توتون هوا خشک در شرایط دیم در استان مازندران و آبیاری در استان گلستان
عزتالله ملک محمد نصری نبیالله نعمتیتوتون یک گیاه صنعتی از مهم ترین محصولات درآمد زا برای کشاورزان است در بیش از یک صد کشور جهان کشت می شود پس از ورود توتون های تیپ غربی هوا خشک به ایران رقم بارلی 21 بر مناطق بارلی کاری استان مازندران و گلستان معـرفی گردید و تا سال 1388 به عنوان تک رقم کشت گردید. از آن جا أکثرتوتون یک گیاه صنعتی از مهم ترین محصولات درآمد زا برای کشاورزان است در بیش از یک صد کشور جهان کشت می شود پس از ورود توتون های تیپ غربی هوا خشک به ایران رقم بارلی 21 بر مناطق بارلی کاری استان مازندران و گلستان معـرفی گردید و تا سال 1388 به عنوان تک رقم کشت گردید. از آن جائی که محققان درصدد این هستند که رقم های مناسبی برای دو استان مذکـور معرفی نماینـد. بنابراین در این بررسی، دو لاین نر عقیم (NC3*BURLEY21) و (C103*BURLEY21) و رقم های BURLEYA1،BURLEY TMV3 ،BURLEYTN86 ،BURLEY URUMIEH 9 و BURLEYT1024 به همراه رقم شاهد بارلی 21 (مجموعا هشت تیمار) در مناطق بارلی کاری استان مازندران در شرایط دیم و وابسته به نزولات جوی در روستای اسبوکلا و گلستان به روش آبیاری جوی پشته ای در روستای والش آباد هرکدام در سه تکرار قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با کرت های 40 متر مربعی (عرض پنج متر وطول هشت متر) و فواصل کاشت 100*50 سانتی متر و فاصله دو متری بین کرت ها در سال 1390مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد در منطقه مازندران رقم بارلی TN86 که از لحاظ عملکرد و درآمد و کم ترین آلودگی به بیماری های ویروسی صفت برتری را نسبت به سایر ارقام از خود نشان داده و در منطقه گلستان و با آبیاری جوی پشته بارلی A1که از لحاظ عملکرد و عملکرد اقتصادی (درآمد) و کم ترین آلودگی به بیماری های ویروسی صفت برتری را نسبت به سایر ارقام از خود نشان داد و به عنوان رقم برتر معرفی و توصیه گردید و با اجرای تجزیه واریانس مرکب بارلی A1از لحاظ عملکرد و درآمد و کم ترین آلودگی به بیماری های ویروسی به عنوان رقم برتر در دو مکان نسبت به سایر ارقام بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1442 - رابطه بین وضعیت اجتماعی – اقتصادی ( SES) با انگیزه مشارکت به فعالیتهای ورزشی جانبازان و معلولان
سیروس احمدی داود نوری -
حرية الوصول المقاله
1443 - تدوین چارچوب مفهومی توسعه اقتصادی باشگاه های لیگ برتر فوتبال ایران
مظاهر ذوالفقاری زهرا نوبخت مهدی نادری نسبمقدمه: هدف از این پژوهش تدوین چارچوب مفهومی توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال ایران بود. روششناسی: این تحقیق از نظر نوع کیفی، از نظر هدف کاربردی انجام شد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه انسانی مدیران و کارشناسان باشگاههای فوتبال، اساتید دانشگاه و منابع علمی، اس أکثرمقدمه: هدف از این پژوهش تدوین چارچوب مفهومی توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال ایران بود. روششناسی: این تحقیق از نظر نوع کیفی، از نظر هدف کاربردی انجام شد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه انسانی مدیران و کارشناسان باشگاههای فوتبال، اساتید دانشگاه و منابع علمی، اسنادی و کتابخانهای بود. نمونه آماری به تعداد قابل کفایت بر مبنای اشباع نظری به صورت دردسترس نمونهگیری و نظرخواهی گردید (17 نفر و 46 سند). از روش کدگذاری و چارچوببندی مفهومی برای تحلیل یافتهها استفاده گردید. ابزارهای پژوهش شامل مطالعه کتابخانهای نظامند و مصاحبه اکتشافی نیمهساختاریافته بود. روایی ابزار با استفاده از روشهای رواییسنجی کیفی مطلوب ارزیابی شد. از روش کدگذاری و چارچوببندی مفهومی برای تحلیل یافتهها استفاده گردید. یافتهها: چارچوب تحلیلی ارائه شده شامل 16 منظر کلی توسعه اقتصادی باشگاه های لیگ برتر بود. نتیجهگیری: بر اساس یافتههای تحقیق توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال از طریق بازنگری و اصلاح سیاستهای اجرایی ورزش قهرمانی بهویژه قوانین نظام باشگاهداری، بازار نقل و انتقالات و ساختار رقابت لیگ زمینهسازی و بسترسازی میشود و با پیاده-سازی سیستم مدیریت راهبردی خرده سیستمهای مدیریت استعداد، ذینفعان، بازاریابی، مالی و اجرایی باشگاه هم ارتقا مییابند و همافزاتر میشوند. سپس این موج تغییر سبب ارتقا عملکرد تجاری- ورزشی - اجتماعی باشگاه میشود و با افزایش سرمایه مالی و اثربخشی مدیریت مالی باشگاه سبب پایداری سازی اقتصادی باشگاه در شرایط مختلف میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1444 - تحلیل سلسله مراتبی (َAHP) عوامل موثر بر گرایش ورزشی دانش آموزان
فرشاد تجاری عباس خدایاری سیروس احمدی ابراهیم حمزه زاده -
حرية الوصول المقاله
1445 - تدوین چارچوب مفهومی توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال ایران
مظاهر ذوالفقاری زهرا نوبخت رمضانی مهدی نادری نسبمقدمه: هدف از این پژوهش تدوین چارچوب مفهومی توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال ایران بود. روششناسی: این تحقیق از نظر نوع کیفی، از نظر هدف کاربردی انجام شد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه انسانی مدیران و کارشناسان باشگاههای فوتبال، اساتید دانشگاه و منابع علمی، اسن أکثرمقدمه: هدف از این پژوهش تدوین چارچوب مفهومی توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال ایران بود. روششناسی: این تحقیق از نظر نوع کیفی، از نظر هدف کاربردی انجام شد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه انسانی مدیران و کارشناسان باشگاههای فوتبال، اساتید دانشگاه و منابع علمی، اسنادی و کتابخانهای بود. نمونه آماری به تعداد قابل کفایت بر مبنای اشباع نظری به صورت دردسترس نمونهگیری و نظرخواهی گردید (17 نفر و 46 سند). از روش کدگذاری و چارچوببندی مفهومی برای تحلیل یافتهها استفاده گردید. ابزارهای پژوهش شامل مطالعه کتابخانهای نظامند و مصاحبه اکتشافی نیمهساختاریافته بود. روایی ابزار با استفاده از روشهای رواییسنجی کیفی مطلوب ارزیابی شد. از روش کدگذاری و چارچوببندی مفهومی برای تحلیل یافتهها استفاده گردید. یافتهها: چارچوب تحلیلی ارائه شده شامل 16 منظر کلی توسعه اقتصادی باشگاه های لیگ برتر بود. نتیجهگیری: بر اساس یافتههای تحقیق توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال از طریق بازنگری و اصلاح سیاستهای اجرایی ورزش قهرمانی بهویژه قوانین نظام باشگاهداری، بازار نقل و انتقالات و ساختار رقابت لیگ زمینهسازی و بسترسازی میشود و با پیاده-سازی سیستم مدیریت راهبردی خرده سیستمهای مدیریت استعداد، ذینفعان، بازاریابی، مالی و اجرایی باشگاه هم ارتقا مییابند و همافزاتر میشوند. سپس این موج تغییر سبب ارتقا عملکرد تجاری- ورزشی - اجتماعی باشگاه میشود و با افزایش سرمایه مالی و اثربخشی مدیریت مالی باشگاه سبب پایداری سازی اقتصادی باشگاه در شرایط مختلف میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1446 - تدوین چارچوب مفهومی توسعه اقتصادی باشگاه های لیگ برتر فوتبال ایران
مظاهر ذوالفقاری زهرا نوبخت رمضانی مهدی نادری نسبمقدمه: هدف از این پژوهش تدوین چارچوب مفهومی توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال ایران بود. روششناسی: این تحقیق از نظر نوع کیفی، از نظر هدف کاربردی انجام شد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه انسانی مدیران و کارشناسان باشگاههای فوتبال، اساتید دانشگاه و منابع علمی، اسن أکثرمقدمه: هدف از این پژوهش تدوین چارچوب مفهومی توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال ایران بود. روششناسی: این تحقیق از نظر نوع کیفی، از نظر هدف کاربردی انجام شد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه انسانی مدیران و کارشناسان باشگاههای فوتبال، اساتید دانشگاه و منابع علمی، اسنادی و کتابخانهای بود. نمونه آماری به تعداد قابل کفایت بر مبنای اشباع نظری به صورت دردسترس نمونهگیری و نظرخواهی گردید (17 نفر و 46 سند). از روش کدگذاری و چارچوببندی مفهومی برای تحلیل یافتهها استفاده گردید. ابزارهای پژوهش شامل مطالعه کتابخانهای نظامند و مصاحبه اکتشافی نیمهساختاریافته بود. روایی ابزار با استفاده از روشهای رواییسنجی کیفی مطلوب ارزیابی شد. از روش کدگذاری و چارچوببندی مفهومی برای تحلیل یافتهها استفاده گردید. یافتهها: چارچوب تحلیلی ارائه شده شامل 16 منظر کلی توسعه اقتصادی باشگاه های لیگ برتر بود. نتیجهگیری: بر اساس یافتههای تحقیق توسعه اقتصادی باشگاههای لیگ برتر فوتبال از طریق بازنگری و اصلاح سیاستهای اجرایی ورزش قهرمانی بهویژه قوانین نظام باشگاهداری، بازار نقل و انتقالات و ساختار رقابت لیگ زمینهسازی و بسترسازی میشود و با پیاده-سازی سیستم مدیریت راهبردی خرده سیستمهای مدیریت استعداد، ذینفعان، بازاریابی، مالی و اجرایی باشگاه هم ارتقا مییابند و همافزاتر میشوند. سپس این موج تغییر سبب ارتقا عملکرد تجاری- ورزشی - اجتماعی باشگاه میشود و با افزایش سرمایه مالی و اثربخشی مدیریت مالی باشگاه سبب پایداری سازی اقتصادی باشگاه در شرایط مختلف میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1447 - بررسی میزان شیوع کتوز تحت درمانگاهی و ارتباط آن با بیماریهای حوالی زایمان در گاوداری های شیری اطراف شهرکرد
مهدی سخا شاهین نجات شهاب الدین صافیاین مطالعه با هدف تعیین فراوانی کتوز تحت بالینی و ارتباط آن با بیماریهای حوالی زایمان در گاوداریهای شیری اطراف شهرکرد انجام شد.به این منظور،به صورت تصادفی از 203 راس گاو شیری چند شکم زاییده(2 تا 9 شکم) از 10 مزرعه پرورش گاو شیری،نمونه خون اخذ گردید.از آنجایی که زمان خطر أکثراین مطالعه با هدف تعیین فراوانی کتوز تحت بالینی و ارتباط آن با بیماریهای حوالی زایمان در گاوداریهای شیری اطراف شهرکرد انجام شد.به این منظور،به صورت تصادفی از 203 راس گاو شیری چند شکم زاییده(2 تا 9 شکم) از 10 مزرعه پرورش گاو شیری،نمونه خون اخذ گردید.از آنجایی که زمان خطر احتمالی وقوع کتوز در طول 2 تا 5 هفته بعد از زایمان است،نمونه ها ،یک هفته قبل، دوهفته بعد و سه هفته بعد از زایمان گرفته شد.در مورد هر گاو مورد مطالعه،از 3 هفته قبل تا 3 ماه بعد از زایمان، اطلاعات مربوط به بیماریهای حوالی زایمان از جمله تب شیر،تورم رحم،تورم پستان،کتوز بالینی،جابجایی شیردان،جفت ماندگی،سخت زایی،پنومونی و لنگش در برگه اطلاعات جداگانه یادداشت گردید. در نمونه های خون، میزان بتا-هیدروکسی بوتیرات و گلوکز با استفاده از دستگاه اتوآنالایزر اندازه گیری و سپس با استفاده از آزمون های آماری،میزان شیوع کتوز بالینی و تحت بالینی و ارتباط بین مقادیر خونی بتا-هیدروکسی بوتیرات اندازه گیری شده به عنوان شاخص اصلی شناسایی کتوز و رخداد بیماریهای حوالی زایمان،مورد ارزیابی قرار گرفت.در مطالعه حاضر،شیوع کتوز تحت بالینی با نقطه برش 1200 میکرومول بر لیتر از بتا-هیدروکسی بوتیرات در جمعیت مورد مطالعه، به ترتیب در یک هفته قبل 98%، در دو هفته قبل 9.8% و سه هفته بعد از زایمان 13.79% به دست آمد.همچنین مشخص گردید که بین بیماری کتوز و وقوع جابجایی شیردان،تورم رحم و ورم پستان ارتباط وجود دارد(p<0.05). و میزان خطر بروز آنها در صورت وجود کتوز به ترتیب 9.74، 4.26 و 6.64 برابر می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1448 - بررسی عوامل خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر رضایت شغلی و میزان تاثیر آن بر معلمان دوره دوم متوسطه ناحیه3 شهر اهواز
حسین حاجی زاده معصومه صفریانهدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در رضایت شغلی و تاثیر آن بر معلمان دوره دوم متوسطه ناحیه3 شهر اهواز که از نظر نوع، پژوهشی آمیخته(کیفی-کمی) میباشد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی مقالات مرتبط با موضوع از سال 1390 تا 1401بوده که پس از برر أکثرهدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در رضایت شغلی و تاثیر آن بر معلمان دوره دوم متوسطه ناحیه3 شهر اهواز که از نظر نوع، پژوهشی آمیخته(کیفی-کمی) میباشد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی مقالات مرتبط با موضوع از سال 1390 تا 1401بوده که پس از بررسی نهایی تعداد 25 مقاله انتخاب گردید. در بخش کمی جامعه آماری شامل کلیه معلمین مرد و زن مقطع دوم متوسطه ناحیه 3 شهر اهواز میباشد. نمونه آماری براساس فرمول کوکران370 نفر که نیمی از آنها مرد و نیمی زن هستند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته می باشد که گویه های آن، مولفه های جمع آوری وکدگذاری شده مقالات مستخرج از پایگاه های علمی با موضوع رضایتمندی معلمان با نرم افزار Atlas Ti استخراج شده، می باشد. پس از کد گذاری با روش باز و انتخابی پرسشنامه در 4 بعد فردی/خانوادگی، اجتماعی /سازمانی، اقتصادی، فرهنگی و71 گویه تنظیم شد. روایی پرسشنامه با استفاده از ضریب CVR مطلوب گزارش شد. پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای این پژوهش 88/0 گزارش گردید. پس از جمع آوری داده ها با استفاده ازنرم افزار Spss24و از رگرسیون خطی برای بررسی میزان ضریب تاثیر در چهار بعد فردی/خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشتر از 90 درصد به دست آمد. بنابراین پیشنهاد می شود، برای بهبود کیفیت زندگی و رضایتمندی معلمان بر اساس این چهار بعد برنامه ریزی و سیاست گذاری های لازم انجام شود تا بتوان در توسعه هر چه بیشتر جامعه از آن بهره برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1449 - درآمدی بر نسبت فساد اقتصادی و توسعه سیاسی (با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران در سالهای 92-68)
علی محمدی علی اصغر زرگرپدیدۀ فساد اقتصادی به مثابه استفاده غیرقانونی از قدرت و اختیارات دولتی به منظور تأمین منافع شخصی و گروهی از جمله آسیب های جدی ساختار اقتصادی کشورها به ویژه در کشورهای در حال توسعه می باشد.فساد مالی و اقتصادی از طرقی چون اختلال در روند کار بازارها و تخصیص مناسب منابع، مم أکثرپدیدۀ فساد اقتصادی به مثابه استفاده غیرقانونی از قدرت و اختیارات دولتی به منظور تأمین منافع شخصی و گروهی از جمله آسیب های جدی ساختار اقتصادی کشورها به ویژه در کشورهای در حال توسعه می باشد.فساد مالی و اقتصادی از طرقی چون اختلال در روند کار بازارها و تخصیص مناسب منابع، ممانعت از وضع مقررات نظارتی، ایجاد انحصارات برای منافع شخصی، سوءاستفاده از منابع ملی، رشوه خواری، کاهش رشد اقتصادی و ... نقش مخربی را در فرآیند توسعه اقتصادی ایفا می کند؛ که با توجه به نظریات توسعه که در طول متن مورد بررسی قرار گرفته اند و نیز نظریه "توسعه متوازن" در آرا متفکرینی چون هانتینگتون این امر به عنوان مانعی اساسی در روند دموکراسی و توسعه سیاسی خواهد بود، که این موضوع را به طور خاص برای جمهوری اسلامی ایران در فاصله سال های 92-68 مورد بحث قرار داده ایم. در این مقاله در پی پاسخ به این سوال هستیم که چه نسبتی بین فساد اقتصادی و توسعه سیاسی برقرار می باشد؟ فرضیه ما این است که فساد اقتصادی از طریق تأثیر منفی بر توسعه اقتصادی، توسعه سیاسی را با مشکلاتی عدیده مواجه می سازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1450 - ویژگیهای فرآیند توسعهی اقتصادی مالزی (1980-2010)
رضا آقایی مزرجی مهدی فیضیویژگیهای فرآیند توسعهی اقتصادی مالزی (1980-2010)چکیدهدسترسی به توسعه نیازمند درپیشگرفتن سیاستهای داخلیِ هماهنگ با اقتصاد یکپارچه جهانی است. نوشتار حاضر با بهرهگیری از رهیافت نظری دولت توسعهگرای لفتویچ، به نقش محیط بینالملل و سیاست خارجی در توسعه اقتصادی مالزی پر أکثرویژگیهای فرآیند توسعهی اقتصادی مالزی (1980-2010)چکیدهدسترسی به توسعه نیازمند درپیشگرفتن سیاستهای داخلیِ هماهنگ با اقتصاد یکپارچه جهانی است. نوشتار حاضر با بهرهگیری از رهیافت نظری دولت توسعهگرای لفتویچ، به نقش محیط بینالملل و سیاست خارجی در توسعه اقتصادی مالزی پرداخته و درصدد پاسخگویی به این پرسش برآمده که محیط بینالمللی و سیاست خارجی، در فرآیند توسعهی مالزی در دورهی زمانی 1980 تا 2010 از کدام ویژگیها برخوردار بوده است. نگارندگان، چنین فرض گرفتهاند که در فرآیند توسعهی اقتصادی مالزی، حضور ویژگیهای کمککننده به توسعهی اقتصادی در محیط نظام بینالمللی (محیط بینالمللی مناسب) و کنشگریِ مسالمتجویانه در سیاست خارجی (سیاست خارجی توسعهگرا)، نقش بنیادین در کامروایی مالزی در دسترسی به توسعه داشته است. روش پژوهش بهکاررفته در نوشتار، مقایسهای (چندمتغیره / دورهبندی زمانی) و شیوه گردآوری داده ها، کتابخانه ای است. یافتههای نوشتار نشان میدهد که در عصر جهانیشدن، دسترسی به توسعه از راهرو سیاست خارجی مسالمتآمیز و بهرهگیری همراهانه از نظام بینالمللی امکانپذیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1451 - اولویتهای سیاست خارجی قطر در ارتباط با اتحادیه اروپایی
علی آدمی محمد حسین انصاریرشد اقتصادی چشمگیر قطر در دو دهه اخیر، این کشور را از جایگاه یک کشور کوچک و غیراثرگذار در معادلات بینالمللی به بازیگری اثرگذار در سطح منطقه و جهان تبدیل کرده است. بخش اعظم ارتقاء جایگاه قطر در سطح بینالمللی، مرهون بهرهبرداری از منابع عظیم انرژی و سرمایهگذاری منافع ح أکثررشد اقتصادی چشمگیر قطر در دو دهه اخیر، این کشور را از جایگاه یک کشور کوچک و غیراثرگذار در معادلات بینالمللی به بازیگری اثرگذار در سطح منطقه و جهان تبدیل کرده است. بخش اعظم ارتقاء جایگاه قطر در سطح بینالمللی، مرهون بهرهبرداری از منابع عظیم انرژی و سرمایهگذاری منافع حاصله در مناطق مختلف جهان بوده است. رویکرد جدید قطر برای تنوعبخشی اقتصادی و دستیابی به توسعه متوازن و پایدار خصوصا پس از تحولات مرتبط با بهار عربی، سیاستگذاران قطری را به سمت بهرهبرداری از ظرفیتها و تجربیات سایر کشورها سوق داده است. در این رابطه اروپا شریکی مهم برای قطر محسوب میشود. این مقاله با هدف بررسی روابط قطر با اتحادیه اروپایی بر اساس اولویتها و منافع فعلی و آتی قطر از دو منظر روابط دوجانبه و منطقه با منطقه نگاشته شده است. سوال اصلی آن است که اولویتهای سیاست خارجی قطر برای توسعه روابط با اتحادیه اروپایی کدامند؟ فرضیه این پژوهش آن است که اولویت اصلی قطر در گسترش روابط با اتحادیه اروپایی، توسعه روابط در عرصههای اجتماعی-اقتصادی است. با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی این نتیجه حاصل شد که به دلیل اتکای امنیتی-دفاعی قطر به ایالات متحده و تلاش این کشور برای دستیابی به تنوع اقتصادی و توسعه پایدار، اولویتهای سیاست خارجی قطر در ارتباط با اتحادیه اروپایی به سمت تعاملات اجتماعی-اقتصادی سوق پیدا کرده است. این رویکرد، اتحادیه اروپایی را به بزرگترین صادرکننده کالا و خدمات، و مهمترین تامینکننده فناوریهای روز و مهمتر از همه تامینکننده ملزومات تنوعبخشی لازم برای پیشرفتهای اجتماعی-اقتصادی در جامعه قطر تبدیل کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1452 - اقتصاد مقاومتی، دیپلماسی اقتصادی و موافقت نامه های ترجیح
علی ادیبی توکل حبیب زادهبا توجه به وضعیت ویژه ای که جمهوری اسلامی از بدو حیات خود با آن روبرو بوده و تحریم های مختلف اقتصادی که در این دوره تحمیل گردیده است، تمهیدات مختلفی در بازخورد د با مقررات راجع به سرمایه گذاری و جذب سرمایه در نظر گرفته شده است. از جمله این تمهیدات نمود اقتصاد مقاومتی در أکثربا توجه به وضعیت ویژه ای که جمهوری اسلامی از بدو حیات خود با آن روبرو بوده و تحریم های مختلف اقتصادی که در این دوره تحمیل گردیده است، تمهیدات مختلفی در بازخورد د با مقررات راجع به سرمایه گذاری و جذب سرمایه در نظر گرفته شده است. از جمله این تمهیدات نمود اقتصاد مقاومتی در دستور عملکردی دولت های مجری است. اما این تمهید نه تنها در جایگاه خود مورد بازاندیشی قرار نگرفته بلکه سوء تعبیر های مختلف در این حوزه، هدف آن را در مسیری دیگر قرار داده است. از طرفی دیگر امروزه دیپلماسی اقتصادی پا به پای دیپلماسی سیاسی سعی در ایجاد فضایی مناسب در راستای جذب سرمایه و سرمایه گذار خارجی دارد. شاید نتوان گفت موافقت نامه ها ترجیحی راهکار بلامنازع در این امر بوده و ماهیت دیپلماسی اقتصادی را در نظر دارد، اما با مولفه های اقتصاد مقاومتی و نیز گسترش مبادلات تجاری منطقه ای از یک طرف و تصویب مقررات تسهیل کننده سرمایه گذاری می توان به نتایج مثبتی در این زمینه نائل شد. به هر حال این مقاله در پی تبیین و تحلیل امکان سنجی مولفه های اقتصاد مقاومتی، با دیپلماسی اقتصادی برای تفوق بر عرصه های تجارت منطقه ای از یک سو و آزاد سازی تدریجی اقتصاد کشور با همراهی مقررات جامع می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1453 - گستره تعهدات اقتصادی و اجتماعی دولت در در رویکرد اندیشه لیبرال
علیرضا عسکری منصور فرخی یاسر روستایی حسین ابادیحقوق شهروندی یا آزادیهای عمومی و شهروندی، مجموعهای از حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که فرد به عنوان تبعه یک دولتِکشور از آن برخوردار است. طراحی ابعاد حقوق شهروندی، به ویژه از حیث رابطه ی آن با حکومت، ارتباط تنگاتنگی با مبانی نظری و تلقی ما از جایگاه مردم دا أکثرحقوق شهروندی یا آزادیهای عمومی و شهروندی، مجموعهای از حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که فرد به عنوان تبعه یک دولتِکشور از آن برخوردار است. طراحی ابعاد حقوق شهروندی، به ویژه از حیث رابطه ی آن با حکومت، ارتباط تنگاتنگی با مبانی نظری و تلقی ما از جایگاه مردم دارد. حقوق شهروندی مجموعه ی وسیعی از حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که در کنار آن تکالیف و وظایف شهروندان را در قبال دولت و جامعه، مورد توجه قرار می دهد. دیدگاه اسلام در این زمینه، دارای تفاوتی بنیادین با دیگر مکاتب حقوقی است. شهروندی به مثابه وضعیت حقوقی است که با حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تعریف می شود. به این معنا، شهروند شخصی است دارای شان حقوقی که در چارچوب قانون آزادی عمل دارد و حق دارد ادعای حمایت حقوقی را داشته باشد. زندگی اجتماعی و تشکیل حکومت در جامعه دارای اقتضائاتی است که رابطه ی متقابل دولت و ملت را به دنبال دارد. دیدگاه های بنیادین و مبانی حقوق عمومی در هر کشور علاوه بر تبیین شکل گیری و مشروعیت حکومت، تنظیم کننده ی رابطه ی حکومت و مردم نیز است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1454 - کاربرد شیوههای جایگزین حل و فصل اختلافات بین المللی (ADR)
مرتضی کارخانه محمدرضا حسینی محمدعلی صلحچی هیبتاله نژندی منششیوههای جایگزین حل و فصل اختلافات عبارت عامی است که به روشهای حل و فصل اختلافات به صورت دوستانه و خارج از دادگاه اشاره دارد. در این شیوه طرفین اختلاف بهجای توسل به دادگاهها، دعوای خود را به کمک ثالث یا روشی که خود مناسب میدانند فیصله میدهند. داوری، مذاکره، میانجیگ أکثرشیوههای جایگزین حل و فصل اختلافات عبارت عامی است که به روشهای حل و فصل اختلافات به صورت دوستانه و خارج از دادگاه اشاره دارد. در این شیوه طرفین اختلاف بهجای توسل به دادگاهها، دعوای خود را به کمک ثالث یا روشی که خود مناسب میدانند فیصله میدهند. داوری، مذاکره، میانجیگری، سازش، کدخدامنشی و روشهای ترکیبی از مهمترین این شیوههاست. از سوی دیگر، حقوق بین الملل اقتصادی حوزهای گسترده که شامل حقوق مالی و بانکی، خدمات و تجارت و حقوق سرمایهگذاری خارجی است. پرسش اساسی این تحقیق این است که شیوههای جایگزین چیست و در تصفیه اختلافات ناشی از حوزه اقتصاد بینالملل تا چه میزان کارآ و اثربخش است؟ پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است و نتایج آن نشان میدهد که منشاء بروز اختلافات اقتصادی عمدتاً ناشی از تفسیر یا اجرای قراردادهای تجاری و موافقتنامه های بانکی و مالی، اختلاف ناشی از سلب مالکیت و یا اختلاف ناشی از خدمات است. بالحاظ اینکه تابعان حقوق بین الملل اقتصادی متنوع بوده و اشخاص حقیقی را نیز شامل میگردد و اختلافات این حوزه از پیچیدگیهای زیادی برخوردار است؛ طرفین اختلاف معمولاً تمایلی به ارجاع اختلاف به دادگاههای دولتی و مراجع قضایی ندارند، در نتیجه استفاده از شیوههای جایگزین برای حل اختلافات اقتصادی میتواند موثرترین مکانیزم حل و فصل اختلافات حوزه اقتصادی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1455 - راهکارهای مقابله با آثار تحریم های آمریکا علیه نظام بانکی ایران
روزبه پزشکی ابو محمد عسگرخانی منصور عطاشنهسالهاست که در عرصه بین المللی از تحریم بهعنوان تدابیر قهرآمیز از سوی یک دولت یا جمعی از دولتها علیه دولتی دیگر، به منظور ایجاد تغییر در رفتار یا سیاست های آن اعمال میشود. در این میان تحریم اقتصادی خصوصا تحریم مالی و بانکی رایج ترین نوع تحریم می باشد. نظام بانکی ایران أکثرسالهاست که در عرصه بین المللی از تحریم بهعنوان تدابیر قهرآمیز از سوی یک دولت یا جمعی از دولتها علیه دولتی دیگر، به منظور ایجاد تغییر در رفتار یا سیاست های آن اعمال میشود. در این میان تحریم اقتصادی خصوصا تحریم مالی و بانکی رایج ترین نوع تحریم می باشد. نظام بانکی ایران نیز در طول سالهای گذشته به دلایل گوناگون همواره مورد تحریم های یکجانبه خصوصا از سوی آمریکا قرار گرفته است. براین اساس با توجه به اهمیت نظام بانکی در دولت که بخش مهمی از موفقیت برنامه اقتصادی متأثر از میزان توانمندی نظام بانکی است که با تحریم بانکها، مورد هدف قرارگرفته است، به این موضوع می پردازیم که تحریم های بانکی آمریکا علیه نظام بانکی ایران چه آثار و ابعادی دارد؟ و برای مقابله با آن چه راهکارهایی می توان اعمال نمود؟بر این اساس می توان گفت تحریم های اقتصادی با قطع ارتباطات بانکی علاوه بر اختلال در نقلوانتقال وجه، عملیات صادرات، واردات، فاینانس و سرمایهگذاری خارجی، باعث افزایش ریسک سرمایه گذاران خارجی و اختلال در سیاستهای پولی و اقتصادی شده و کشور را با کمبود منابع ارزی و کاهش رشد اقتصادی مواجه نموده است.با توجه به آن می توان جایگزین کردن سیستم پیام رسان سوئیفت، ارتقای نقش بانکهای خصوصی در اقتصاد، مدیریت ذخایر ارزی، تقویت صرافی ها و استفاده از ارزهای دیجیتال، نقش بانکهای خصوصی در اقتصاد، ارتقای کیفیت خدمات بانکی، سیاست کاهش نرخ بهره، مدیریت ذخایر ارزی، ایجاد صرافی و تقویت آنها، کاهش نرخ کارمزد را در مقابله با تحریم های بانکی کارآمد دانست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1456 - نقش روابط سیاسی - اقتصادی افغانستان در دور زدن تحریمهای بینالمللی علیه ایران
مجید جلالی مهر مریم مرادی محسن دیانتتحریمهای بینالمللی یکی از ابزارهای اصلی در سیاست خارجی دولتها برای نفوذ و تغییر رفتار کشورهای دیگر است. ایران، به عنوان یکی از کشورهایی که به تحریمهای گسترده بینالمللی تحت فشار قرار گرفته است، در تلاش برای دور زدن این تحریمها به دنبال روشهایی جدید میباشد. این مق أکثرتحریمهای بینالمللی یکی از ابزارهای اصلی در سیاست خارجی دولتها برای نفوذ و تغییر رفتار کشورهای دیگر است. ایران، به عنوان یکی از کشورهایی که به تحریمهای گسترده بینالمللی تحت فشار قرار گرفته است، در تلاش برای دور زدن این تحریمها به دنبال روشهایی جدید میباشد. این مقاله با هدف بررسی نقش روابط سیاسی-اقتصادی افغانستان در دور زدن تحریمهای بینالمللی علیه ایران انجام شده است. پرسش اصلی مقاله عبارت است از: آیا روابط اقتصادی و سیاسی افغانستان میتواند به عنوان یک مسیر جایگزین برای ایران در دور زدن تحریمها عمل کند؟ در پاسخ به پرسش مقاله این فرضیه طرح می گردد که توسعه روابط سیاسی-اقتصادی با افغانستان میتواند به ایران در کاهش وابستگی به بازارهای بینالمللی و دستیابی به منابع اقتصادی جدید کمک کند. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی-تحلیلی با استفاده از مقالات و مصاحبه با کارشناسان می باشد. یافته ها نشان داد در سیاست خارجی ایران به مسائل افغانستان بیشتر توجه کرده و از شدت امنیتی کردن این کشور کاسته گردد. همچنین از ایران به عنوان پلی برای صادرات و واردات افغانستان به دلیل دسترسی نداشتن افغانستان به دریای عرب و به عنوان کریدور ترانزیتی با تجارت جهانی می توان بهره برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1457 - تبیین عملکرد ومقایسه دولت سازندگی ودولت عدالت محور برشکاف طبقاتی
فرامرز نعمتی میری رضا شیرزادی میرابراهیم صدیقهدف اصلی مقاله حاضرتبیین عملکرد دوره سازندگی ومقایسه آن باعملکرد دوره عدالت محوروتاثیرآنها بر فاصله طبقاتی می باشد. عد ازشکلگیری انقلاباسلامی دولتهای متفاوت سکان اجرایی کشور را به دست گرفتند وتاکنون برنامههای کلان ومتغیری به کارگرفته شده که تأثیرآن شکاف طبقات درجامع أکثرهدف اصلی مقاله حاضرتبیین عملکرد دوره سازندگی ومقایسه آن باعملکرد دوره عدالت محوروتاثیرآنها بر فاصله طبقاتی می باشد. عد ازشکلگیری انقلاباسلامی دولتهای متفاوت سکان اجرایی کشور را به دست گرفتند وتاکنون برنامههای کلان ومتغیری به کارگرفته شده که تأثیرآن شکاف طبقات درجامعه درنوسان بوده است.اقتصاددانان جمعیت هرجامعه رابه لحاظ درآمدومصرف به ده رتبه تقسیمبندی میکنند وهریک ازاین رتبهها رادهک مینامند،دهک اول کمترین درآمد ومصرف را دارند ودرنقطه مقابل دهک دهم بیشترین درآمد ومصرف سالانه رادارند.میزان درآمد بین هردهک رافاصلهطبقاتی میگویند.فاصلهطبقاتی یکی ازمعضلهای اصلی جامعه است که میتواندکشور را با بحران مواجه سازد.دراین راستا این سوال مطرح است که عملکرد اجرایی دولت هاشمی ودولت احمدی نژاد چه تاثیری برفاصله طبقاتی داشته است.درپاسخ این فرضیه مطرح میشود که دردولت سازندگی وعدالت محوربا رویکردهای متفاوت واعمال تفکرات شخصی وجناحی درمسیر توسعه وبرنامههای توسعهای به عدالت اجتماعی ورفع محرومیت بهصورت متفاوت نگریسته شده است که بهبود این روند را با معضلاتی مواجه ساخته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1458 - تأثیر عوامل اقتصادی بر رفتار انتخاباتی رأیدهندگان در انتخابات مجلس شورای اسلامی (حوزه انتخابیه ایلام)
نصرت اله حیدری ابوالقاسم طاهری علیرضا ازغندی احمد ساعیرفتار انتخاباتی از مسائل اساسی در حوزه جامعه شناسی است. به عبارتی، رفتار انتخاباتی کنشی اجتماعی است که نمیتوان آن را بیرون از بافت و ساخت اجتماعی و اقتصادی تحلیل کرد. از عوامل تأثیرگذار در رفتار انتخاباتی میتوان به تأثیر اقتصادی اشاره کرد. در واکاوی رفتار انتخاباتی می أکثررفتار انتخاباتی از مسائل اساسی در حوزه جامعه شناسی است. به عبارتی، رفتار انتخاباتی کنشی اجتماعی است که نمیتوان آن را بیرون از بافت و ساخت اجتماعی و اقتصادی تحلیل کرد. از عوامل تأثیرگذار در رفتار انتخاباتی میتوان به تأثیر اقتصادی اشاره کرد. در واکاوی رفتار انتخاباتی میتوان به انتخاب عقلانی افراد رأیدهنده در فرآیند رأیدهی اشاره نمود؛ یعنی افراد به منافع اقتصادی حاصل از رأیدهی میاندیشند. به عبارتی، ایده اصلی نظریه انتخاب عقلانی بر دو چیز تأکید دارد: یکی منافع و دیگری هزینه. در اینجا رأیدهنده فردی است عقلانی که میکوشد کوتاهترین و کمهزینهترین راه را برای تأمین منافع خود برگزیند. از متغیرهای اساسی اقتصادی در فرآیند رأیدهی میتوان به فقر، بیکاری، گرانی، تورم و ... اشاره کرد. روش تحقیق با استفاده از روش پیمایشی و از طریق ابزار پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه حوزه انتخابیه ایلام است. تعداد 400 نفر از افراد 18 سال به بالا به عنوان معرف به شیوه تصادفی انتخاب شدند. از اعتبار صوری برای روایی و آلفا کرونباخ برای پایایی ابزار تحقیق استفاده شده است و از روش آماری لجستیک به بررسی فرضیات پرداخته شده است. یافته ها و نتیجه گیری بر اساس دستاوردهای پژوهش، تأثیر فقر اقتصادی را مورد تأیید قرار داده است، اما اثرگذاری عوامل بیکاری و تورم تأیید نشده است. شاید علت این امر تأکیدی بود که مخاطبان به زعم خود بر فقر اقتصادی داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1459 - حکمرانی خوب و گفتمان حاکم بر قوه مجریه در ایران
ناصر عنایت مسعود مطلبیحکمرانی خوب یکی از شاخصه های مورد استفاده در دوران توسعه اقتصادی است. شاخصی که از سوی بانک جهانی ارائه شده و در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از تحلیل گران اقتصادی و حتی اقتصاد سیاسی در ایران قرار گرفته است. شاخصه ای که دارای 6 مولفه برای سنجش است از جمله: حاکمیت قانون أکثرحکمرانی خوب یکی از شاخصه های مورد استفاده در دوران توسعه اقتصادی است. شاخصی که از سوی بانک جهانی ارائه شده و در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از تحلیل گران اقتصادی و حتی اقتصاد سیاسی در ایران قرار گرفته است. شاخصه ای که دارای 6 مولفه برای سنجش است از جمله: حاکمیت قانون، ثبات سیاسی، کنترل فساد، کارایی اثربخشی دولتی ، حق اظهار نظر و پاسخگویی و کیفیت قوانین و مقررات. اما دولت های مختلف این مولفه ها را متاثر از گفتمان حاکم بر خود، به دنبال تحقق و اجرایی کردن آن هستند. لذا سنجش حکمرانی خوب به عنوان یک مولفه مهم در سنجش عملکرد دولت ها که در سال های اخیر در ایران هم مورد توجه قرار گرفته، درک گفتمان درون دولتی دولت هاست. در این پژوهش به دنبال بررسی گفتمان دو دولت احمدی نژآد و روحانی و تاثیر این گفتمان ها بر حکمرانی خوب بر قوه مجریه در ایران هستیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1460 - عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، گروه روابط بینالملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
میر ابراهیم صدیق بطحاییشکاف میان توسعهیافتگی کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه و بررسی علل این امر، همواره مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است. مقالۀ حاضر نیز با نگاهی تئوریک و با تأکید بر نوع نگاهی که گرامشینها به این موضوع دارند، به این مقوله میپردازد. بنابراین بدین منظور این سؤال اصلی ر أکثرشکاف میان توسعهیافتگی کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه و بررسی علل این امر، همواره مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است. مقالۀ حاضر نیز با نگاهی تئوریک و با تأکید بر نوع نگاهی که گرامشینها به این موضوع دارند، به این مقوله میپردازد. بنابراین بدین منظور این سؤال اصلی را که سیاستهای اقتصادی کشورهای توسعهیافته به ویژه هژمون چه تأثیری بر توسعهنیافتگی کشورهای در حال توسعه دارد؟، در کانون توجه خود قرار میدهد. پاسخ موقتی که برای این پرسش در نظر گرفته شده عبارت است از: سیاستهای اقتصادی کشورهای توسعه یافته به ویژه هژمون در قالب برتری در نظام اقتصادی و مالی جهانی و همچنین سیطره بر نهادهای بینالمللی اقتصادی مانعی جدی در جهت توسعۀ کشورهای در حال توسعه محسوب میشود. علاوه بر این سؤال اصلی، بررسی و واکاوی سیاستهای اقتصادی و مالی کشورهای توسعه‎یافته (به ویژه هژمون) در قالب نهادهای اقتصادی و مالی بینالمللی و تأثیر آن بر توسعهنیافتگی کشورهای در حال توسعه، مهمترین هدف نوشتار حاضر را تشکیل میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1461 - بررسی پیامدهای اقتصادی-فرهنگی روابط ترکیه و اسرائیل بر منطقه خاورمیانه
فاطمه قیمی بشنو سیدمحسن میرحسینیترکیه و اسرائیل با هدف ایجاد ثبات و رشد اقتصادی، کاهش تنشهای سیاسی اقدام به برقراری روابط اقتصادی و فرهنگی نمودند. این پژوهش در صدد پاسخگویی به این سوال است که، پیامدهای اقتصادی-فرهنگی روابط ترکیه و اسرائیل بر منطقه خاورمیانه از سال 1990 تا 2017 چیست؟ یافتههای این پژو أکثرترکیه و اسرائیل با هدف ایجاد ثبات و رشد اقتصادی، کاهش تنشهای سیاسی اقدام به برقراری روابط اقتصادی و فرهنگی نمودند. این پژوهش در صدد پاسخگویی به این سوال است که، پیامدهای اقتصادی-فرهنگی روابط ترکیه و اسرائیل بر منطقه خاورمیانه از سال 1990 تا 2017 چیست؟ یافتههای این پژوهش نشان میدهد که، اسرائیل با هدف توسعه و گسترش رشد اقتصادی در برابر کشورهای عربی، ایجاد هژمونی اقتصادی و تلاش برای صادرات گاز به اروپا، منزوی ساختن ایران در منطقه، اقدام به گسترش روابط با ترکیه نمود. از سویی دیگر، اسرائیل تلاش نمود تا از طریق رابطه با ترکیه شوک ناشی از تغییرات فرهنگی را در منطقه خاورمیانه کاهش دهد. هویت سازی جدید، پذیرش هولوکاست از سوی ترکیه و عربستان سعودی، توسعه گردشگری، شکلگیری هویت مشترک، نهاد سازی سبب کاهش هزینه های عادی سازی روابط دولتهای عربی و اسرائیل شد. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای جمع آوری شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1462 - تاثیر مناسبات فزاینده سیاسی- اقتصادی هند و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بر توسعه اقتصادی این کشورها
طاهره ابراهیمیفر سیدامیرسعید هدایتیحضور هند در منطقه خلیج فارس ورابطه آن با با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در طول سالها به یک رابطه پویا توسعه یافته است. با این که که روابط هند با این منطقه به سدههای پیش باز میگردد، اما در سالهای اخیر، هند روابط خود را با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به سرعت گسترش أکثرحضور هند در منطقه خلیج فارس ورابطه آن با با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در طول سالها به یک رابطه پویا توسعه یافته است. با این که که روابط هند با این منطقه به سدههای پیش باز میگردد، اما در سالهای اخیر، هند روابط خود را با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به سرعت گسترش داده است. با ظهور هند به عنوان یک قدرت بزرگ اقتصادی در سالهای اخیر و همچنین رشد اقتصادی منطقه خلیج فارس به طور همزمان، روند اقتصادی وابستگی متقابل را تقویت میکند. هر چند که حضور اقتصادی هند در منطقه از داد و ستد کالا بین بازرگانان به توسعه صنعت نفت خلیج فارس توسط سرمایه انسانی هند تغییر یافته است، حضور سیاسی هند کم و بیش کم اثر باقی مانده است. با این وجود، در فضای متغیر ژئوپلتیکی بعد از جنگ سرد و در چشم انداز امنیتی گسترده از افغانستان تا خلیج فارس، هند به عنوان ژئوپلتیکی بزرگ برای کشورهای خلیج فارس به صورت راهبردی اهمیت یافته است. در بررسی روابط کنونی هند و شورای همکاری خلیج فارس، این سوال مطرح می شود که گسترش روابط سیاسی و اقتصادی بین هند و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس چه تآثیری بر توسعه این کشورها دارد؟ در بررسی ها این نتیجه حاصل شد که وابستگی متقابل این کشورها به یکدیگر و نیز مجاورت خلیج فارس و اقیانوس هند سبب تسریع و توسعه روابط بین آنها و در نهایت به توسعه اقتصادی هند و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس منجر شده است. هدف از این مقاله بررسی حضور اقتصادی و سیاسی هند در منطقه خلیج فارس و بررسی رشد و توسعه سیاسی-اقتصادی آنها می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1463 - واکاوی رابطه فقر اقتصادی و رفتار انتخاباتی: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاههای آزاد اسلامی استان ایلام
نصرتاله حیدری باقر آرایشمشارکت سیاسی تنها در انتخابات خلاصه نمیشود، ولی در عین حال از قابلیت سنجش برخوردار است. آنچه که نقش تعیین کننده در نتایج انتخابات دارد، رفتار انتخاباتی شهروندان میباشد که در هر محدوده جغرافیایی متفاوت است. هدف اصلی تحقیق حاضر واکاوی رابطه بین فقر اقتصادی و رفتار انتخا أکثرمشارکت سیاسی تنها در انتخابات خلاصه نمیشود، ولی در عین حال از قابلیت سنجش برخوردار است. آنچه که نقش تعیین کننده در نتایج انتخابات دارد، رفتار انتخاباتی شهروندان میباشد که در هر محدوده جغرافیایی متفاوت است. هدف اصلی تحقیق حاضر واکاوی رابطه بین فقر اقتصادی و رفتار انتخاباتی دانشجویان میباشد. بر مبنای طبقه بندی تحقیقات بر مبنای هدف، تحقیق حاضر از نوع کاربردی، از منظر شیوه گردآوری اطلاعات و استفاده از ابزار پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات از نوع تحقیقات پیمایشی، به لحاظ ماهیت و روش گردآوری داده ها از نوع تحقیق توصیفی- همبستگی میباشد. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات در این مجموعه پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی آن توسط پانل متخصصین جامعه شناسی و علوم سیاسی دانشگاه های استان ایلام و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ (85a=0/) تایید شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل در حد فاصل سال 1390-1389 دانشگاه های آزاد استان ایلام بوده است. به دلیل گستردگی محدوه جغرافیایی تحقیق و مشکل دسترسی به کلیه اعضای جامعه آماری تعداد 250 نفر از آنها به کمک جدول مورگان و با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب و کار داده پردازی و اخذ اطلاعات از آنها صورت گرفت. عمل داده پردازی داده های این تحقیق در محیط نرم افزاری SPSS و با کمک آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفته است. برای آزمون فرضیه اصلی این تحقیق از ضریب همبستگی اسپیرمن و برای تبیین نقش جمعی متغیرهای مستقل در تبیین واریانس متغیر وابسته از شیوه رگرسیون گام به گام استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که کلیه متغیرهای دربرگیرنده فقر اقتصادی دارای رابطه مثبت و معنی دار با رفتار انتخاباتی بودند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره به شیوه گام به گام نشان داد که 8 متغیر فرار از بیکاری، ایجاد اشتغال برای مردم، کاهش نرخ بیکاری، افزایش درآمد سرانه، منافع حاصل از حضور پای صندوق های اخذ رای، فراهم کردن مسکن برای مردم، تعدیل مقررات حاکم بر سیستم بانکی و کاهش نرخ تورم مجموعا توانسته اند 99% واریانس رفتار انتخاباتی مخاطبین را تبییین نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1464 - بررسی عوامل موثر بر وضعیت اجتماعی-اقتصادی زنان روستایی
طاهره ملکی مهنا شاهمرادی علی اصغر میرک زاده الهام نجفی کاکاوند جیران چام چامارتقایحضورزناندرفعالیت هایاجتماعی،اقتصادیوبرنامه ریزیجهتگسترشمشارکتآنان،بویژهدر زمینه هایاقتصادی،شرطیلازمبرایتوسعهپایدار است.اینامردرنواحیروستاییکهزناندر آن ازدیربازوبهطورسنتیدرکارها یاقتصادیخانوادهمشارکتداشته اند،ازضرورتبیشتریبرخورداراست، اما با وجود اینکهزنان روستایی أکثرارتقایحضورزناندرفعالیت هایاجتماعی،اقتصادیوبرنامه ریزیجهتگسترشمشارکتآنان،بویژهدر زمینه هایاقتصادی،شرطیلازمبرایتوسعهپایدار است.اینامردرنواحیروستاییکهزناندر آن ازدیربازوبهطورسنتیدرکارها یاقتصادیخانوادهمشارکتداشته اند،ازضرورتبیشتریبرخورداراست، اما با وجود اینکهزنان روستاییعلاوهبرامورخانه داری،همسرداریوتربیتفرزندان دربسیاری از فعالیت های اجتماعی و اقتصادی روستا نیز سهیم اند،از جایگاه ورتبه خاص اجتماعی و اقتصادی در جامعه ی روستایی برخوردار نیستند .همچنین مطالعات محدودی در مورد موقعیت اقتصادی – اجتماعی آنان صورت گرفتهاست. لذا با توجه به ضرورت پژوهش، این مطالعه توصیفی – تحلیلی در جهت تحلیل وضعیت اجتماعی – اقتصادی زنان روستایی صورت گرفت. نمونه آماری این تحقیق را تعداد 103 نفر از زنان روستای کهریز شهرستان کرمانشاه با استفاده از جدول کرجسی مورگان و با روش نمونه گیری ساده تصادفی تشکیل دادند (274N=). نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که 2/96 درصد زنان روستایی از موقعیت اجتماعی – اقتصادی پایین و متوسطی برخوردار بوده و تنها 9/3 درصد زنان روستایی مورد مطالعه از وضعیت اجتماعی- اقتصادی بالایی برخوردار هستند. نتایج حاصل از رگرسیون لوجیت نیز نشان داد که از میان متغیرهای درنظر گرفته شده برای بهبود وضعیت اجتماعی- اقتصادی زنان، متغیرهای میزان تحصیلات، تحرک اجتماعی و نگرش برابری جنسیتی دارای تأثیر معناداری بر ارتقای ضعیت اجتماعی- اقتصادی زنان روستایی میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1465 - آسیب پذیری اقتصادی خانوارهای روستایی از پدیده خشکسالی در استان ایلام
علیرضا پورسعید زهرا گلشنیدر دنیای امروز خشکسالی از جمله مهمترین بلایای طبیعی است که علی رغم تلفات انسانی کم در صورت وقوع، خسارتهای اقتصادی و تبعات اجتماعی فراوانی را در پی خواهد داشت. به همین جهت توجه به ویژگیها، نقش و اثرهای خشکسالی در کشور با توجه به عدم مطالعه آن تا حال یک ضرورت اساسی می أکثردر دنیای امروز خشکسالی از جمله مهمترین بلایای طبیعی است که علی رغم تلفات انسانی کم در صورت وقوع، خسارتهای اقتصادی و تبعات اجتماعی فراوانی را در پی خواهد داشت. به همین جهت توجه به ویژگیها، نقش و اثرهای خشکسالی در کشور با توجه به عدم مطالعه آن تا حال یک ضرورت اساسی میباشد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش توصیفی – پیمایشی می باشد که شیوه اجرای آن به صورت میدانی و با استفاده از پرسشنامه صورت گرفته است. روش نمونه گیری تصادفی طبقهای چند مرحلهای می باشد. حجم نمونه شامل 380 سرپرست خانوار روستایی می باشد. پس از مرور مطالعات مقدماتی، شاخصهای اقتصادی آسیبپذیری استخراج شدند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که خانوارهای روستایی در شهرستان شیروان و چرداول به لحاظ پارامترهای اقتصادی بیشترین آسیبپذیری را داشته اند و خانوارهای روستایی در شهرستان درهشهر با کمترین آسیبپذیری اقتصادی مواجه بوده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1466 - نقش گردشگری بر فقر روستایی (مطالعه موردی: روستای اُشتبین)
میترا سالک بیتا رحیمی بدر داوود ثمریگردشگری روستایی گزینه مناسبی برای بهبود بخشیدن به وضعیت اقتصادی روستاها، با ایجاد فرصت های شغلی و همچنین به عنوان یکی از زمینههای توسعه روستایی، میتواند نقش مهمی در پیشرفت و ترقی نواحی روستایی ایفا کند. تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش انجام پژوهش، توصیفی-تحلیلی میبا أکثرگردشگری روستایی گزینه مناسبی برای بهبود بخشیدن به وضعیت اقتصادی روستاها، با ایجاد فرصت های شغلی و همچنین به عنوان یکی از زمینههای توسعه روستایی، میتواند نقش مهمی در پیشرفت و ترقی نواحی روستایی ایفا کند. تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش انجام پژوهش، توصیفی-تحلیلی میباشد. برای گردآوری دادهها از روش پیمایشی استفاده شده و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه حاوی 30 متغیر بوده که روایی آن توسط کارشناسان مربوطه تأیید و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ (813/0) محاسبه شده است. جامعه آماری تحقیق 100 نفر از افراد روستای اُشتبین میباشند و برای انتخاب نمونههای آماری از روش نمونهگیری سیستماتیک استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان میدهد که حضور گردشگران در روستا موجب افزایش ساخت و ساز، فروش بهتر تولیدات روستایی، افزایش قیمت کالا و خدمات و سطح عمومی بهداشت گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1467 - بررسی جایگاه اقتصادی-اجتماعی زنان روستایی و عوامل موثر بر رشد آن (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)
پوریا سعدالهی کورش روستاهدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل موثر در بهبود جایگاه اجتماعی-اقتصادی زنان روستایی است. رسیدن به توسعه ای پایدارآرزوی هر ملتی است که با در نظر گرفتن زنان ، رسیدن به این امر دست یافتنی می شود . اکثر پژوهشگران توسعه براین عقیده اند که شناخت نقش و جایگاه زنان در روستاه أکثرهدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل موثر در بهبود جایگاه اجتماعی-اقتصادی زنان روستایی است. رسیدن به توسعه ای پایدارآرزوی هر ملتی است که با در نظر گرفتن زنان ، رسیدن به این امر دست یافتنی می شود . اکثر پژوهشگران توسعه براین عقیده اند که شناخت نقش و جایگاه زنان در روستاها ، دستیابی به توسعه ای پایدار را امکان پذیر می سازد. پژوهش حاضر به بررسی جایگاه اقتصادی-اجتماعی زنان در روستاهای استان کرمانشاه می پردازد . جامعه آماری شامل 400 نفراز زنان روستایی درروستاهای استان بود که برای نمونه گیری از هر منطقه جغرافیایی استان یک روستا به تصادف انتخاب و از بین آنها به صورت تصادفی و با رعایت انتساب متناسب 200نفر {برحسب محاسبه فرمول کوکران } انتخاب شدند . برای گرد آوری اطلاعات ازابزار پرسشنامه استفاده شد . نتایج این پژوهش نشان میدهد که 38/5% زنان در جایگاه اجتماعی پایین ،52 %زنان در جایگاه متوسط جامعه و 5/ 9% زنان در جایگاه بالای جامعه قرار دارند ؛ و همچنین متغیرهای ؛ اعتماد به نفس ، میزان تحصیلات ، تحرک اجتماعی ، مشارکت اقتصادی و...اثر مثبتی دربهبود جایگاه زنان در روستاها دارد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1468 - بررسی اثرات اقتصادی اسکان عشایر ایلشهر شهرستان دشتستان استان بوشهر
محمد فرجی سمیه دهداری محمد صالحی ویسی روح انگیز کاظمیتغییر در شیوه زندگی برای یک قشر کم درآمد پیامدهای زیادی به همراه دارد خصوصا زمانی که منجر به از دست دادن یا تغییر شغل و حرفه اولیه درآمد میشود. از آنجایی که عشایر یک قشر کم درآمد و سازگار با شرایط سخت زندگی هستند پیش بینی میشود با اسکان عشایر و تغییر شرایط زندگی از أکثرتغییر در شیوه زندگی برای یک قشر کم درآمد پیامدهای زیادی به همراه دارد خصوصا زمانی که منجر به از دست دادن یا تغییر شغل و حرفه اولیه درآمد میشود. از آنجایی که عشایر یک قشر کم درآمد و سازگار با شرایط سخت زندگی هستند پیش بینی میشود با اسکان عشایر و تغییر شرایط زندگی از کوچ نشینی به یکجانشینی تغییر یافته شرایط اقتصادی نیز دچار تغییر شود. در این راستا مطالعه حاضر به بررسی تغییرات اقتصادی عشایر اسکان ایلشهر پرداخته است.روش تحقیق ترکیبی از روشهای میدانی، اسنادی و تحلیلی است. جامعه آماری130 خانوار میباشد که با توجه به فرمول کوکران 55 خانوار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اسکان در بعد اقتصادی سبب کم شدن تعداد دام ها، تغییر منبعدرآمد از دامداری به کشاورزی، اشتغال، پس انداز بیشتر ساکنان و تا حدودی سبب بهبودی شرایط اقتصادی گردیده است همچنین هزینههای خانوارها در مقایسه با زمان قبل از اسکان بسیار افزایش یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1469 - ارزیابی اقتصادی کاربرد انرژی خورشیدی در بخش روستایی و کشاورزی ایران
علیرضا حمداللهی هادی محمدی محمدعلی خطیب سمنانیبا توجه به اینکه کشور ایران دارای مناطق مستعد برای انرژی خورشیدی می باشد و منابع انرژی فسیلی دچار محدودیت های زیادی مانند آلودگی و محدودیت استفاده هستند، استفاده از انرژی های نو خصوصاً انرژی خورشیدی اهمیت زیادی پیدا می کند. با توجه به پتانسیل های آب و هوایی ایران، در عم أکثربا توجه به اینکه کشور ایران دارای مناطق مستعد برای انرژی خورشیدی می باشد و منابع انرژی فسیلی دچار محدودیت های زیادی مانند آلودگی و محدودیت استفاده هستند، استفاده از انرژی های نو خصوصاً انرژی خورشیدی اهمیت زیادی پیدا می کند. با توجه به پتانسیل های آب و هوایی ایران، در عمده مناطق کشور می توان از این انرژی پاک و ارزشمند و تمام نشدنی، استفاده کرد. لذا در این مقاله با بهره گیری از روش تحلیلی توصیفی و اطلاعات کتابخانه ای مطالب جمع آوری شده و با استفاده از روش های ارزیابی اقتصادی (روش هزینه یکنواخت سالیانه) به کمک نرمافزار Excel ارزیابی صورت گرفته است. روستای نمونه 15 خانواری با مصرف 36 کیلووات ساعت برق در فاصله 5 کیلومتری شبکه در نظر گرفته شده است. سناریوی اول نرخ تورم 30 و نرخ بهره 25 درصد و سناریوی دوم با 17 درصد نرخ تورم و 20 درصد نرخ بهره صورت گرفته است. نتایج بیانگر آن است که تحت سناریوی اول در بخش روستایی و کشاورزی تا فاصله 4 کیلومتری شبکه استفاده از شبکه برق صرفه اقتصادی داشته اما از این فاصله به بعد استفاده از انرژی خورشیدی توجیه اقتصادی دارد. همچنین در سناریوی دوم تا فاصله 8/4 کیلومتری شبکه استفاده از شبکه برق توجیه اقتصادی داشته و از آن فاصله به بعد استفاده از انرژی خورشیدی توجیه اقتصادی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1470 - کیفرشناسی جرایم بورسی به عنوان جرایم اقتصادی در حقوق ایران
محمد صادقی جواد رجبی سلمان حسن حاجی تبار فیروزجائیحمایت کیفری از بازار سرمایه به عنوان امری علی¬حده در حقوق مربوط به سرمایه¬گذاری محسوب می¬شود. هدف این حمایت، حفظ حقوق سهامداران، ایجاد نظم در بازار دادوستد سهام و همچنین جلوگیری از رفتارهای زیان¬بار است. برای رسیدن به این مقاصد، لازم است که ضمانت¬اجراهای کیفری تعیین شده أکثرحمایت کیفری از بازار سرمایه به عنوان امری علی¬حده در حقوق مربوط به سرمایه¬گذاری محسوب می¬شود. هدف این حمایت، حفظ حقوق سهامداران، ایجاد نظم در بازار دادوستد سهام و همچنین جلوگیری از رفتارهای زیان¬بار است. برای رسیدن به این مقاصد، لازم است که ضمانت¬اجراهای کیفری تعیین شده، متناسب با رفتارهای ارتکابی بوده و در جهت دست¬یابی به این مقاصد تدوین و تصویب شده باشد. مجازات¬های تعزیری درجه 6 و 7 که در اصلاحات سال 1399 نیز به اشکال مختلف مورد تعدیل و تعلیق نیز قرار گرفته است نمی¬تواند به عنوان عاملی بازدارنده و البته اصلاح¬گر در مورد رفتارهای زیان¬آور بورسی به حساب آید. از سوی دیگر به دلیل گستردگی فعالیت¬های بورسی در سطح جامعه و درگیر شدن گروه¬های مختلف مردم در این صحنه¬ی اقتصادی و به دنبال آن وقوع برخی رفتارهای زیان¬بار با گستره¬ی وسیع، موجب شده است که تناسب بین رفتار مجرمانه و مجازات¬های قانونی تعیین شده، به شکلی آشکار مورد خدشه قرار گیرد. به نظر می¬رسد که برای جبران این نقیصه در سیاست جنایی ایران لازم است که بازنگری اساسی در رفتارهای مجرمانه انجام شود و از سوی دیگر با درنظر گرفتن میزان خسارت وارده به اشخاص و کلیت اقتصادی، جرایم متناسب وضع شود که قدرت بازدارندگی و خاصیت ترمیمی را داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1471 - بر صادرات غیرمنابع و پدیده بیماری هلندی
علیرضا جوانیدر کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای أکثردر کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای ملی نسبت داده شده است که بحث جریان تجارت بین کشورها و اهمیت نرخ ارز را مطرح می-سازد. بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیرمنابع، نرخ ارز موثر واقعی (به¬عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می¬باشد. به¬منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش گشتاورهای تعمیم¬یافته (GMM) استفاده شد. یافته¬های تحقیق حاکی آز آن بود وفور منابع طبیعی منجر به کاهش رشد اقتصادی شده که بیانگر بروز پدیده نفرین منابع در کشورهای مورد بررسی است. همچنین مشاهده شد توان دوم متغیر وفور منابع طبیعی دارای تاثیر مثبت است که نشان¬دهنده اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی شده است. دیگر یافته¬های تحقیق حاکی از آن بود که افزایش نرخ ارز موثر واقعی منجر به افزایش رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی شده و می¬تواند منجر به بروز بیماری هلندی گردد. در نهایت نیز مشاهده شد متغیر صادرات غیرمنابع اثر مثبت بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی دارد. بر این اساس پیشنهاد می¬گردد برنامه¬ریزی دقیق¬تر جهت استفاده از درآمدهای حاصل از صادرات منابع طبیعی صورت گیرد تا کشور دچار بیماری هلندی و وابستگی بیش از حد به این درآمدها که می¬تواند منجر به ناتوان شدن زیرساخت¬ها و بخش¬های مختلف تولیدی در کشور گردد، نشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1472 - رشد اقتصادی با تأکید بر صادرات غیرمنابع
علیرضا جوانیدر کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای أکثردر کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. دلیل این امر به توزیع نابرابر جغرافیایی وفور منابع بین کشورها و موقعیت غالب این بخش در اقتصادهای ملی نسبت داده شده است که بحث جریان تجارت بین کشورها و اهمیت نرخ ارز را مطرح می-سازد. بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیرمنابع، نرخ ارز موثر واقعی (به¬عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می¬باشد. به¬منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش گشتاورهای تعمیم¬یافته (GMM) استفاده شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1473 - بررسی رابطه کیفیت نهادی، شمول مالی، توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی در کشور ایران: رویکرد سیستم معادلات همزمان
نیلوفر خاتمی حسین شریفی رنانی بهار حافظیدر طول دهه گذشته، ترویج شمول مالی به عنوان یک هدف نهایی برای دستیابی به رشد فراگیر برای بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه بوده است. در این رابطه، از یک طرف کیفیت نهادی می تواند بر شمول مالی اثر گذاری داشته باشد؛ از طرف دیگر، شمول مالی اگر در تمامی ابعاد خود أکثردر طول دهه گذشته، ترویج شمول مالی به عنوان یک هدف نهایی برای دستیابی به رشد فراگیر برای بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه بوده است. در این رابطه، از یک طرف کیفیت نهادی می تواند بر شمول مالی اثر گذاری داشته باشد؛ از طرف دیگر، شمول مالی اگر در تمامی ابعاد خود تحقق پیدا کرده باشد، می تواند بر رشد اقتصادی اثر گذار باشد. از طرف دیگر، مبنای رشد اقتصادی بر پایه توسعه اجتماعی استوار است و نمی توان این عنوان را نادیده گرفت. بر اساس این استدلالات، می توان نتیجه گیری نمود که ممکن است نوعی رابطه همزمان بین کیفیت نهادی و شمول مالی از یک طرف؛ شمول مالی و توسعه اجتماعی با رشد اقتصادی از طرف دیگر وجود داشته باشد. در همین راستا در تحقیق حاضر به بررسی رابطه کیفیت نهادی، شمول مالی، توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی در کشور ایران بر اساس رویکرد سیستم معادلات همزمان طی دوره زمانی 1990 تا 2022 پرداخته شده است. یافته های تحقیق نشان داد که شمول مالی اثر گذاری مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی در کشور ایران داشته است. همچنین مشاهده شد که کیفیت نهادی نیز توانسته اثر گذاری مثبت بر رشد اقتصادی داشته باشد. علاوه بر این مشاهده شد که توسعه اجتماعی نیز منجر به ارتقای رشد اقتصادی در کشور ایران شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1474 - بررسی تاثیر دولت الکترونیک و مهندسی مجدد فرآیندهای مدیریت منابع انسانی در مبارزه با فساد اقتصادی با نقش میانجی نظارت سازمانی در اداره کل دارایی و امور مالیاتی استان خوزستان
مهدیه شیخ پور رضوان پیراستههدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر دولت الکترونیک و مهندسی مجدد فرآیندهای مدیریت منابع انسانی در مبارزه با فساد اقتصادی با توجه به نقش میانجی نظارت سازمانی در اداره کل دارایی و امور مالیاتی استان خوزستان بود. جامعه مورد مطالعه این تحقیق شامل تمامی کارکنان اداره کل دارایی و ا أکثرهدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر دولت الکترونیک و مهندسی مجدد فرآیندهای مدیریت منابع انسانی در مبارزه با فساد اقتصادی با توجه به نقش میانجی نظارت سازمانی در اداره کل دارایی و امور مالیاتی استان خوزستان بود. جامعه مورد مطالعه این تحقیق شامل تمامی کارکنان اداره کل دارایی و امور مالیاتی استان خوزستان به تعداد 1200 نفر بود که از میان آنها براساس جدول مورگان، تعداد 291 نفر به عنوان نمونه آماری به روش تصادفی طبقهای انتخاب شدند. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی-همبستگی بود. ابزار تحقیق شامل چهار پرسشنامه محقق ساخته؛ مبارزه با فساد اقتصادی، نظارت سازمانی، مهندسی مجدد فرآیندهای مدیریت منابع انسانی و دولت الکترونیک بود. دادههای گردآوری شده با استفاده ضریب پیرسون و معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده میتوان بیان داشت که متغیرهای تجارت الکترونیک و مهندسی مجدد فرآیندهای مدیریت منابع انسانی با میانجی گری نظارت سازمانی بر روی متغیر مبارزه با فساد اقتصادی تاثیر مستقیم و مثبت دارند. در ضمن تمامی ابعاد دو متغیر تجارت الکترونیک و مهندسی مجدد فرآیندهای مدیریت منابع انسانی بر روی متغیر نظارت سازمانی تاثیر مثبت و مستقیم دارند. درپایان با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهاداتی ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1475 - فراگيري مالي و رشد اقتصادی؛ تحليل بين كشوري
اکرم قریشوندی ابراک صالح قویدل مسعود صوفی مجیدپورفراگيري مالي از محرکهای اصلی رشد اقتصادی است .هدف این مقاله ارزیابی اثر فراگيري مالي بر رشد اقتصادی در کشورهای با درآمد بالا (59 کشور) در دوره 2021-2004 با استفاده از روش پنل دیتاست. در این مطالعه فراگيري مالي از سه بعد نفوذ بانکی، در دسترس بودن خدمات بانکی و استفاده أکثرفراگيري مالي از محرکهای اصلی رشد اقتصادی است .هدف این مقاله ارزیابی اثر فراگيري مالي بر رشد اقتصادی در کشورهای با درآمد بالا (59 کشور) در دوره 2021-2004 با استفاده از روش پنل دیتاست. در این مطالعه فراگيري مالي از سه بعد نفوذ بانکی، در دسترس بودن خدمات بانکی و استفاده از خدمات مالی اندازهگیری میشود. این ابعاد نتایج بهتری برای درک رابطه فراگيري مالی - رشد اقتصادی ارائه میدهد. بر حسب سنجههای فراگيري، تفاوت معناداری در میان کشورها وجود دارد. با وجود این از نظر محیط کلان اقتصادی از شرایط مطلوب برخوردارند. یافتهها نشان میدهد همگرایی اندک در میان کشورها وجود دارد. همچنین، برخی ابعاد فراگيري مالي بر رشد اقتصادی اثر مثبت دارند. در این راستا، ضریب نفوذ دسترسی به بانک و تسهیلات پیامد مثبت دارند. ولی ضریب نفوذ دستگاه خودپرداز و تعمیق مالی اثر منفی داشتهاند. محیط کلان اقتصادی (سرمایه، نرخ تورم، نرخ بیکاری، باز بودن اقتصاد) چشمانداز مثبت زندگی (امید به زندگی) و روند جمعیتی (نرخ رشد جمعیت) از عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی این کشورها هستند. بهره¬برداری از ابزارهای جدید بانکداری مانند اینترنت بانک و همراه بانک برای گسترش فراگيري مالي به-ویژه در مناطق کم برخوردار، ارائه خدمات متنوع از طریق شعب، گسترش بانکداری خرد، بهرهبرداری از اپلیکشنهای ساده و متناسب با توانمندیهای مردم نقش کانونی در توسعه و تعمیق فراگيري مالي به همراه رشد اقتصادی خواهند داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1476 - تبیین مصادیق فساد اقتصادی و راهکارهای نظارتی مقابله با آن با استناد به آموزههای نهجالبلاغه
علی میرچکیده: هدف؛ پژوهش حاضر با هدف تبیین تعدادی از مصادیق فساد اقتصادی که نمونههای آن فراوان دیده میشود و ارائه راهکارهایی برای مقابله با آنها انجامگرفته است. روش: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و ازنظر روش اجرا بهصورت توصیفی و دارای رویکرد کیفی از نوع تحلیل مضمون أکثرچکیده: هدف؛ پژوهش حاضر با هدف تبیین تعدادی از مصادیق فساد اقتصادی که نمونههای آن فراوان دیده میشود و ارائه راهکارهایی برای مقابله با آنها انجامگرفته است. روش: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و ازنظر روش اجرا بهصورت توصیفی و دارای رویکرد کیفی از نوع تحلیل مضمون انجامشده است. نتایج با استناد به اظهارِنظر دو کدگذار مورد ارزیابی قرار گرفت و با توجه به توافق حاصله بین آنها که برابر 86/0 بود، پایایی ابزار در سطح قابلقبول ارزیابی شد و سرانجام جدولی ارائه گردید که شامل فهرستی از مصادیق فساد و راهکارهای نظارتی مقابله با آنها بود. پرسش اصلی: مصادیق فساد اقتصادی و راهکارهای نظارتی مقابله با آنها با استناد به آموزههای نهجالبلاغه کداماند؟ نتایج: عوامل بروز فساد اقتصادی در دودسته با عنوان عوامل زمینهساز و عوامل ایجادکننده یا نمایان ارائه شدند. در پایان نیز بر راهکارهای نظارتی مانند تقواپیشگی، عدالت، مبارزه با احتکار، شایستهسالاری، ادای امانت الهی، کسب علم و دانش و همچنین نظارت مردمی تأکید گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1477 - رشد اقتصادی با تأکید بر صادرات غیرمنابع
علیرضا جوانیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین أکثربیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعیبیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی بیماری هلندی، رشد اقتصادی، صادرات غیرمنابع، نفرین منابع، وفور منابع طبیعی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1478 - امکان سنجی مدل پیش بینی اقتصادی بر اساس الگوریتم هوشمند شهر هوشمند
مهسا خدادادی لاریسا خدادادی روزبه دبیریشهرهای هوشمند از فضا استفاده بهتری میکنند و تردد کمتر، هوای پاکتر و خدمات شهری کارآمدتری دارند و کیفیت زندگی مردم را بهبود میبخشند. تعداد زیاد وسایل نقلیه که به طور مداوم در نقاط شلوغ در شهرهای هوشمند در حال تردد هستند، دستیابی به یک فضای پارک عمومی را پیچیده می کند. أکثرشهرهای هوشمند از فضا استفاده بهتری میکنند و تردد کمتر، هوای پاکتر و خدمات شهری کارآمدتری دارند و کیفیت زندگی مردم را بهبود میبخشند. تعداد زیاد وسایل نقلیه که به طور مداوم در نقاط شلوغ در شهرهای هوشمند در حال تردد هستند، دستیابی به یک فضای پارک عمومی را پیچیده می کند. این امر چالش هایی را هم برای ترافیک و هم برای ساکنان ایجاد می کند. با چنین جمعیت گسترده ای، تراکم جاده ها یک چالش جدی است. منابع حیاتی مانند سوخت، پول و مهمتر از همه زمان را هدر می دهد. پیدا کردن مکان مناسب برای پارک یکی از دلایل ازدحام ترافیک در بزرگراه¬ها است. این مقاله یک مدل پیشبینی اقتصادی مبتنی بر یادگیری عمیق، برای رشد اقتصادی بلندمدت در شهرهای هوشمند پیشنهاد میکند. مدیریت ترافیک برای شهرها از این نظر حیاتی است که تضمین می کند که مردم بتوانند آزادانه در سطح شهر حرکت کنند. بسیاری از خودروهایی که برای رسیدن به مناطق شلوغ در شهرهای هوشمند تلاش می کنند، دستیابی به یک پارکینگ عمومی را دشوار می کنند. این موضوع هم برای رانندگان و هم برای ساکنین ناخوشایند است. تعدادی از مسئولین در امر مدیریت ترافیک، یک شبکه عصبی مصنوعی را برای حل این مشکل پیادهسازی کردهاند و سیستمهای خودروهای مدرن با راهحلهای پارک هوشمند همراه شدهاند. نتیجه تجربی مدل پیشبینی اقتصادی مبتنی بر یادگیری عمیق، تخمین ترافیک، پیشبینی دقت در جریان ترافیک، مدیریت ترافیک و پارکینگ هوشمند را در مقایسه با روشهای موجود بهبود میبخشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1479 - تأثیر عدم قطعیت سیاستهای اقتصادی و سلامت افراد بر بازده مازاد شرکتها در کوانتایلهای مختلف
حسن اسماعیلی منیژه هادی نزاد مرجان دامن کشیده شهریار نصابیانمقدمه: نااطمینانی اقتصادی که به معنی دشواری در پیشبینی محیط اقتصادی است، از عوامل مختلفی ازجمله بیثباتی سیاسی، تغییر و عدم قطعیت سیاستهای دولت، بلایای طبیعی و نوسانات بازار ناشی میشود که میتواند بر بازده مازاد شرکتها اثر داشته باشد. همچنین سلامت افراد نیز أکثرمقدمه: نااطمینانی اقتصادی که به معنی دشواری در پیشبینی محیط اقتصادی است، از عوامل مختلفی ازجمله بیثباتی سیاسی، تغییر و عدم قطعیت سیاستهای دولت، بلایای طبیعی و نوسانات بازار ناشی میشود که میتواند بر بازده مازاد شرکتها اثر داشته باشد. همچنین سلامت افراد نیز به عنوان عامل مهم دیگر موثر بر بازده مازاد شرکتها مطرح است. روش پژوهش: بر همین اساس؛ هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر عدم قطعیت سیاستهای اقتصادی و سلامت افراد بر بازده مازاد شرکتها در کوانتایلهای مختلف در بازه زمانی 1385 تا 1401 است. رگرسیون کوانتایل یک روش آماری است که نخستین بار توسط کونکر و باست (1978) معرفی شد. یکی از مزیتهای این مدل، شناسایی شکل توزیع متغیر وابسته الگو در سطوح گوناگون متغیر مستقل است. یافتهها: برآورد مدل تحقیق با استفاده از روش رگرسیونی کوانتایل حاکی از آن است که عبور قیمت نفت بر بازار مازاد سهام، علاوه بر مسیر مستقیم، بهصورت غیر مستقیم و از کانال نرخ ارز نیز صورت میگیرد. بهطوری که در کوانتایلهای بالاتر، یعنی زمانی که بازار سهام در رونق است، عبور تغییرات بازدهی قیمت نفت بر بازار سهام، صرفاً از مسیر غیرمستقیم و از کانال نرخ ارز صورت میگیرد و کاهش در قیمت نفت (درآمدهای نفتی) همانند آنچه در دو دوره تحریم رخ داد، از طریق افزایش نرخ ارز سبب تقویت بازار سهام میشود. علاوه بر این مشاهده شد که افزایش آلودگی هوا که معیاری از سنجش سلامتی افراد میباشد، باعث میشود مردم به دلیل درآمد کمتر و افزایش خطرات سلامتی، کمتر در سهام سرمایه گذاری کنند؛ زمانی که عرضه سهام نسبتا ثابت میماند و تقاضا کاهش مییابد، قیمت سهام و بازده نیز کاهش مییابد و بر همین اساس آلودگی هوا در سطوح بالاتر خود میتواند منجر به کاهش بازده مازاد شرکتها گردد. نتیجهگیری:بر اساس یافتههای تحقیق نتیجهگیری میشود که در بررسی عوامل موثر بر بازده مازاد شرکتها، دو عامل عدم قطعیت سیاستهای اقتصادی و سلامت افراد باید در نظر گرفته شود به طوری که افزایش عدم قطعیت سیاستهای اقتصادی منجر به کاهش بازده مازاد و همچنین افزایش آلودگی هوا و کاهش سلامت افراد نیز منجر به کاهش بازده مازاد شرکتها میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1480 - فراتحلیل تکنیکال نرخ فلاکت و رشد اقتصادی بر مخارج سرانه سلامت در اقشار کمدرآمد و متوسط در ایران
آرش خمی فاطمه زندی محمد خضری بیژن صفویهدف این مقاله فراتحلیل تکنیکال نرخ فلاکت و رشد اقتصادی بر مخارج سرانه سلامت در اقشار کمدرآمد و متوسط در ایران می¬باشد. روش تحقیق متدلوژي ARDL است که روابط بلندمدت و کوتاهمدت بين متغيرهای توضيحي الگو را بهطور همزمان تخمين ميزند. نتایج تخمین مدل با استفاده از روش خود أکثرهدف این مقاله فراتحلیل تکنیکال نرخ فلاکت و رشد اقتصادی بر مخارج سرانه سلامت در اقشار کمدرآمد و متوسط در ایران می¬باشد. روش تحقیق متدلوژي ARDL است که روابط بلندمدت و کوتاهمدت بين متغيرهای توضيحي الگو را بهطور همزمان تخمين ميزند. نتایج تخمین مدل با استفاده از روش خودهمبستگی با وقفه توزیعشده (ARDL) نشان داد كه يك رابطه همجمعي بلندمدت ميان متغيرهاي مدل وجود داشته است و مشخص شد که ضریب لگاریتم رشد اقتصادی EG)) از لحاظ آماری معنیدار و نشاندهنده این است که رشد اقتصادی دارای تأثیر مثبت بر شاخص سلامت میباشد اما ضریب لگاریتم متغير شاخص فلاکت (شاخص فلاکت با یک بار وقفه) (MI (-1)) داراي علامت منفی مورد نظر بوده و از لحاظ آماری نیز معنیدار می باشد. یعنی شاخص فلاکت در سال¬های قبل بر سرانه فلاکت سال¬های بعد تأثیر منفی و معنیداری بجا میگذارد. همچنین ضریب لگاریتم متغير شاخص فلاکت (شاخص فلاکت با دو بار وقفه) MI (-2))) از لحاظ آماری معنیدار ولی دارای علامت مورد نظر میباشد و حاکی از آن است که شاخص فلاکت دو دوره قبل، تأثیر منفی بر سرانه سلامت بجا میگذارد. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که یک رابطۀ تعادلی بلندمدت بین متغیرهای الگوی مورد نظر وجود دارد. در بلندمدت، متغیرهای رشد اقتصادی و شاخص فلاکت از لحاظ آماری معنیدار و دارای تأثیر بر تابع سرانه سلامت دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1481 - تبیین اثرات مهاجرت معکوس بر توسعه کالبدی و زیست محیطی روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه
شریفه جعفرمدار قرهباغ دکتر سیمین ارمغان دکتر تهمینه دانیالیهدف پژوهش حاضر تبیین اثرات مهاجرت معکوس بر توسعه اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه سال 1400-1396 بود. طرح پژوهشی، توصیفی تحلیلی بود. جامعه آماری پژوهش، 944 خانوار از شهر برگشته به روستاهای محال انزل بودند که از این تعداد، 275 خانوار با روش ن أکثرهدف پژوهش حاضر تبیین اثرات مهاجرت معکوس بر توسعه اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه سال 1400-1396 بود. طرح پژوهشی، توصیفی تحلیلی بود. جامعه آماری پژوهش، 944 خانوار از شهر برگشته به روستاهای محال انزل بودند که از این تعداد، 275 خانوار با روش نمونهگیری سهمیهای انتخاب و به پرسشنامه ها به صورت تصادفی پاسخ دادند. داده¬ها با پرسشنامه، محقق ساخته که با پایایی 818/0 جمع¬آوری و با نرم افزارهای (SPSS-V.28) و (Lisrel-V.10) تجزیه و تحلیل شدند. پرسشنامه پژوهش دارای روایی تحلیل عاملی اکتشافی (847/0) و تحلیل عاملی تاییدی، مورد قبول بود. نتایج نشان داد بین مهاجرت معکوس، توسعه اقتصادی، توسعه کالبدی و توسعه زیست محیطی، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (P≤0.01). مهاجرت معکوس دارای تاثیر مستقیم و مثبت بر توسعه اقتصادی (69/0)، توسعه کالبدی (56/0) و توسعه زیست محیطی (55/0) بوده (P≤0.01)، و هم چنین مهاجرت معکوس دارای تاثیر غیرمستقیم و مثبت (34/0) بر توسعه کالبدی و (28/0) بر توسعه زیست محیطی از طریق توسعه اقتصادی در روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه بود (P≤0.01). مسئولین امر باید با بررسی وضعیت روستاها، در زمینه توسعه اقتصادی روستاها تلاش کنند تا باعث بهبود وضعیت زیستی و تحکیم و به روزرسانی ساخت خانه های روستایی شده و از این طریق باعث رشد و توسعه کالبدی و زیست محیطی روستاها شوند و شرایط زندگی در روستاها جهت مهاجرت معکوس را بهبود بخشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1482 - تحلیل جامعه شناختی مدیریت روند تحولات توسعه شهری در فاصله 20 ساله گذشته (مطالعه موردی شهر تهران)
نیره مبارکی فرد بهرام قدیمی مهرداد نوابخشدر شهر تهران چهار دسته از عوامل، در توسعه شهری نقش داشتهاند که تعامل و برهمکنش این مجموعه از عوامل، در طی یکصد سال اخیر نوعی توسعه نامتوازن شهری و عدم توزیع نامتناسب امکانات را به همراه داشته است. عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی و عوامل تاریخی-سیاسی بهعنوا أکثردر شهر تهران چهار دسته از عوامل، در توسعه شهری نقش داشتهاند که تعامل و برهمکنش این مجموعه از عوامل، در طی یکصد سال اخیر نوعی توسعه نامتوازن شهری و عدم توزیع نامتناسب امکانات را به همراه داشته است. عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی و عوامل تاریخی-سیاسی بهعنوان مهمترین عوامل توسعه شهری قابل ذکر است. هدف کلی پژوهش حاضر، تحلیل جامعه شناختی مدیریت روند تحولات توسعه عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهننگی شهر تهران، در فاصله 20 ساله گذشته بود. روش تحقیق انجام شده در این پژوهش، اسنادی و تاریخی است. با استفاده از آمارهای سرشماریها، چهار شاخص از جمله؛ عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در توسعه کلانشهر تهران تعیین شده است و با استفاده از تحلیل خوشهای و تحلیل عاملی، فرضیههای تحقیق، بررسی و سپس مورد تأیید قرار گرفت. بر اساس اطلاعات و دادههای موجود و از بین شاخصهای مطرح شده در سطح شهری تعداد 4 عامل اجتماعی شاخصهای آموزش، روابط خانوادگی، روابط اجتماعی، مطبوعات و جمعیت در نظر گرفته شده است. در عوامل تاریخی سیاسی شاخصهای دورههای سیاسی و روابط بینالملل تعیینکننده هستند. در عوامل اقتصادی شاخصهای تولید، مشاغل، نیروی انسانی و روابط اقتصادی در نظر گرفته شده است. در عوامل فرهنگی نیز شاخصهای ارتباط رسانهای و فعالیتهای هنری تعیینکننده متغیر توسعه هستند. یافتهها نشان داد که در توسعه اجتماعی، رویکرد انسانی و فرهنگ محور، نسبت به توسعه، علاوه بر تقویت و ارتقای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی توسعه پایدار، میتواند به نتایج جامع و اثربخشی منتهی شود. توسعه کالبدی تهران با رویکرد اقتصادی و نظریه نوسازی برای توسعه، قابل تبیین است. توسعه سیاسی تهران با توسعه شهری همارز نیست؛ اما توسعه تاریخی و اقتصادی تهران تحت تأثیر توسعه شهری بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1483 - بررسی جامعه شناختی عوامل اجتماعی گرایش زنان به جراحی های زیبایی چشم، در منطقه شمیرانات )منطقه 1( تهران در سال 113
باقر ساروخانی فاطمه مهدی پور آذرچکیده هدف از انجام این تحقیق، بررسی جامعه شناختی عوامل اجتماعی گرایش زنان به جراحی زیبایی چشم می باشد. در این راستا پس از مروری بر تحقیقات گذشته، بیان مسئله و اهمیت و ضرورت تحقیق،از بین زنان منطقه شمیرانات )منطقه 1( نمونه ای به حجم 052 نفر گرفته شد و با تهیه پرسش نام أکثرچکیده هدف از انجام این تحقیق، بررسی جامعه شناختی عوامل اجتماعی گرایش زنان به جراحی زیبایی چشم می باشد. در این راستا پس از مروری بر تحقیقات گذشته، بیان مسئله و اهمیت و ضرورت تحقیق،از بین زنان منطقه شمیرانات )منطقه 1( نمونه ای به حجم 052 نفر گرفته شد و با تهیه پرسش نامه و انجام مصاحبه، فرضیههای مورد نظر، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق با بهره گیری از روش پیمایش، نشان می دهد که بین پایگاه اقتصادی-اجتماعی، میل به نوگرایی، تأثیرپذیری از همسر و هم سالان، آرمان یافتن همسر مطلوب، میزان استفاده از رسانه های جمعی و مدیریت بدن و گرایش به جراحی زیبایی چشم رابطه معنادار وجود دارد. هم چنین تحلیل های صورت گرفته، محقق را به این نتیجه رساند که بین میزان اعتماد به نفس و گرایش به جراحی زیبایی چشم رابطه معناداری وجود ندارد. به علاوه، در این راه برای تکمیل تحقیقات صورت گرفته، از روشهای مطالعه میدانی، اسنادی و تحلیل بروشورهای تبلیغاتی نیز بهره گرفته شده است. در پایان تحقیق، پس از بررسی نتایج حاصل شده، راهکارهایی جهت بهبود تحقیق توسط سایر محققین، ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1484 - عوامل موثر بر تحرک اجتماعی در میان نخبگان اقتصادی در سه دههی گذشته
الهه سادات بدری خلیل میرزایی افسانه وارسته فرپژوهش حاضر با هدف تعیین روند تحرک اجتماعی در میان نخبهگان اقتصادی در سه دههی گذشته انجام پذیرفت. روش این پژوهش از نوع توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش نخبهگان اقتصادی شهر تهران (در حدود 100هزار نفر) هستند که بر اساس جدول مورگان حجم نمونه 384 نفر بر اساس نمونه گیری أکثرپژوهش حاضر با هدف تعیین روند تحرک اجتماعی در میان نخبهگان اقتصادی در سه دههی گذشته انجام پذیرفت. روش این پژوهش از نوع توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش نخبهگان اقتصادی شهر تهران (در حدود 100هزار نفر) هستند که بر اساس جدول مورگان حجم نمونه 384 نفر بر اساس نمونه گیری تصادفی نظاممند انتخاب شد بدین صورت که از هر 260 نفر یک نفر انتخاب و به پرسشنامه پاسخ دادند. برای جمع آوری دادهها از پرسشنامه پژوهشگر ساخته استفاده شده است که اعتبار آن از طریق اعتبار محتوا، اعتبار سازه و پایایی ابزار از طریق روش آلفای کرونباخ مشخص شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون تحلیل واریانس یک سویه و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که تحرک اجتماعی در سه دههی 70-80- 90 از نظر تحرک عمودی، افقی و جغرافیایی متفاوت است مشخص گردید که تحرک افقی و تحرک جغرافیایی در سه دههی 70، 80 و 90 تفاوت معناداری دارند. همچنین، نتایج نشان داد که که نخبگان اقتصادی بیشترین تحرک اجتماعی را در دههی 90 داشتهاند و کمترین تحرک را در دههی 80. همچنین، نخبهگان اقتصادی در دههی 90 تمایلی به تحرک جغرافیایی نداشتهاند زیرا 97.9 درصد از نخبهگان اقتصادی اعلام کردهاند که تمایلی به خروج از کشور ندارند. همچنین بر اساس نتایج نیز مشاهده شد که افراد تمایل به تحرک افقی دارند. در تحلیل مسیر نیز مشخص گردید که عامل خانواده با مجموع اثر مستقیم و غیر مستقیم 0.291 در اولویت اول، دانش اقتصادی با اثر مستقیم و غیر مستقیم 0.254 در اولویت دوم، رسانه با اثر مستقیم و غیر مستقیم معکوس 0.164- در اولویت سوم، هوش اجتماعی با اثر مستقیم و غیر مستقیم 0.163 در اولویت چهارم، نگرش جنسیتی با اثر مستقیم و غیر مستقیم معکوس 0.153- در اولویت پنجم، ارتباطات کلامی با اثر مستقیم و غیر مستقیم معکوس 0.098- در اولویت ششم، خلاقیت با اثر مستقیم و غیر مستقیم 0.090 در اولویت هفتم و سیاست با اثر مستقیم و غیر مستقیم معکوس 0.077- در اولویت هشتم قرار گرفتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1485 - محرومیت نسبی و ظرفیت سازی برای بحران اجتماعی: مطالعه موردی حوادث 1396
سید ایمان قربانی طهمورث شیریاعتراضات به شرایط اقتصادی در دی ماه 1396 بزرگ ترین بحران اجتماعی ایران در دهه حاضر را تشکیل می دهد. هدف از این اثر، جستجو در منشاء اعتراضات سیاسی و اجتماعی این حادثه در ایران است. روش تحقیق نیز بر پایه تبیین و بررسی منشاء پیدایش و ریشه های شکل گیری اعتراضات اقشار مختلف أکثراعتراضات به شرایط اقتصادی در دی ماه 1396 بزرگ ترین بحران اجتماعی ایران در دهه حاضر را تشکیل می دهد. هدف از این اثر، جستجو در منشاء اعتراضات سیاسی و اجتماعی این حادثه در ایران است. روش تحقیق نیز بر پایه تبیین و بررسی منشاء پیدایش و ریشه های شکل گیری اعتراضات اقشار مختلف در دی ماه ۱۳۹۶ با روش توصیفی ـ تحلیلی با محوریت نظریه های محرومیت نسبی، به ویژه اندیشه تد رابرت گر به عنوان نظریه منتخب و همچنین نظریه های از خود بیگانگی اجتماعی است. در این تحقیق، با ارسال پرسشنامه به 250 نفر خبره علمی و استاد دانشگاه به عنوان جامعه آماری، به منظور بررسی نتایج، از روش وزن دهی اصلی (کاردینال) و با مقایس زوجی استفاده شده است. به موجب این تحقیق مشخص شد که مقایسه شاخص های اجتماعی مورد بررسی در وقایع 1396 حاکی از نارضایتی مردم از مهم ترین حقوق اجتماعی خود است. مهم ترین و اثرگذارترین این عوامل، فساد اقتصادی و تبعیض و نابرابری اجتماعی است که حاصل آن بی عدالتی قضایی و فقر و محرومیت اکثر جمعیت ایران است که سبب پیدایش احساس محرومیت نسبی و احساس از خود بیگانگی اجتماعی شده و در نتیجه اعتراضات سیاسی و اجتماعی را رقم زده است. تفاوت میان انتظارات مشروع و واقعیات عالم خارج در سطح جامعه و عدم توجه به تغییرات ارزشی و سیاسی همراه با خواست های اقتصادی و ایجاد برابری و عدالت اجتماعی، مهمترین منشاء اعتراضات سیاسی و اجتماعی در دو دهه گذشته به شمار می روند. در نتیجه، احساس محرومیت نسبی و احساس از خود بیگانگی اجتماعی از مهم ترین مؤلفه های تأثیرگذار در اعتراضات و ناآرامی های این سال در ایران به شمار می روند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1486 - تاثیر مولفه های اقتصادی و اجتماعی در کیفیت زندگی و سلامت سالمندان درمناطق شمال و جنوب تهران در سال 1393 با تاکید بر سیاست های پیشنهادی برنامه ششم
فاطمه حسین زاده جنیدیچکیده: زمینه و هدف: جمعیت جهان به سرعت در حال سالمند شدن است. همزمان با افزایش کمیت سالمندان توجه به کیفیت زندگی سالمندان و شناسایی عوامل مختلف اقتصادی و اجتماعی و.. موثر برآن از اهمیت زیادی برخوردار است پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر مولفه های اقتصادی و اجتماعی - جمعیتی أکثرچکیده: زمینه و هدف: جمعیت جهان به سرعت در حال سالمند شدن است. همزمان با افزایش کمیت سالمندان توجه به کیفیت زندگی سالمندان و شناسایی عوامل مختلف اقتصادی و اجتماعی و.. موثر برآن از اهمیت زیادی برخوردار است پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر مولفه های اقتصادی و اجتماعی - جمعیتی در کیفیت زندکی و سلامت سالمندان در مناطق 1 و3 شمال و 18 و 20 جنوب تهران در سال 1393 با تاکید بر سیاستهای پیشنهادی متناسب برای برنامه ششم توسعه می پردازد.روش بررسی: مطالعه در این پژوهش برمبنای پیمایش و نوع پژوهش توصیفی با استفاده از روش همبستگی بر روی489 نفراز سالمندان مناطق 1 و 3 شمال تهران 18 و 20 در جنوب تهران انجام گرفت. روش نمونه گیری از نوع تصادفی خوشه ای بود و از پرسشنامه حمایت اجتماعیMOS) ) و پرسشنامه کیفیت زندگی QOL) ) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس و ضریب همبستگی استفاده شده است. یافته ها:مطالعه درمناطق نشان دادکه میانگین نمره کیفیت زندگی در مردان بیشتر از زنان بود، و از جمعیت موردمطالعه 59 درصد مردان و41 درصد زنان تشکیل می دادند. میانگین سنی برای مردان حدود 71 سال و برای زنان حدود 68 سال بود. 3/45 از سالمندان در مناطق 1 و3؛ و7/54 درصد در مناطق 18 و 20 زندگی می کردند، بین سالمندان ساکن در مناطق شمال و جنوب بین عوامل اقتصادی و اجتماعی و تمامی ابعاد سلامت وکیفیت زندگی بین سالمندان در مناطق شمال و جنوب اختلاف آماری معنا داری وجود داشت است (05/0>P). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1487 - بررسی عوامل اقتصادی بر سلامت اجتماعی زنان
رنگین نگار کرم زادهسلامت اجتماعی دربرگیرنده سطوح مهارتهای اجتماعی، عملکرد اجتماعی و توانایی شناخت هر شخص از خود به عنوان عضوی از جامعه بزرگتر است. به طور کلّی از این دید هرکس عضوی از افراد خانواده و عضو یک جامعه بزرگتر به حساب می آید و بر شرایط اقتصادی و رفاه تمامیت شخص در رابطه با شب أکثرسلامت اجتماعی دربرگیرنده سطوح مهارتهای اجتماعی، عملکرد اجتماعی و توانایی شناخت هر شخص از خود به عنوان عضوی از جامعه بزرگتر است. به طور کلّی از این دید هرکس عضوی از افراد خانواده و عضو یک جامعه بزرگتر به حساب می آید و بر شرایط اقتصادی و رفاه تمامیت شخص در رابطه با شبکه ای اجتماعی، توجّه می شود از جمله اقشار جامعه در دوران معاصر کشور ما، زنان کارمند هستند. زنان کارمند، افرادی هستند که تلاش می کنند از لحاظ اقتصادی و رفاهی به خود متکی باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اقتصادی موثر بر سلامت اجتماعی زنان کارمند شهرداری منطقه یک تهران و نیز ارائه راهکارهایی به منظورکاهش و یا حل مشکلات آنها، انجام گرفته است. روش این تحقیق توصیفی و تحلیل همبستگی به روش پیمایشی صورت گرفته. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان کارمند شهرداری منطقه یک شهر تهران بالغ بر400 نفر بوده است. با توجه به محاسبات انجام شده در فرمول، حجم نمونه، تعداد100 نفر به دست آمده است. روش نمونه گیری در این تحقیق به شیوه روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک فاصله ای است و از پرسشنامه جهت جمع آوری اطلاعات استفاده گردید. روش های آماری در این طرح متناسب با مقیاس های مورد استفاده در ابزار اندازه گیری و متناسب با نوع فرضیه مطرح شده صورت خواهد گرفت که از ضریب همبستگی پیرسون جهت سنجش میزان رابطه متغیرها استفاده خواهد شد. کلیه روش های فوق از طریق نرم افزار spss انجام خواهد گرفت. یافته های حاصل از این پژوهش حاکی از این است که عواملی اقتصادی چون با احتمال بیش از 99% با سلامت اجتماعی زنان کارمند رابطه دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1488 - مطالعه جامعه شناختی رابطه حمایت های اجتماعی ، اعتماد اجتماعی و پایگاه اقتصادی و اجتماعی افراد با سلامت اجتماعی زنان در بخش خشت استان فارس
سیده مرضیه عابدی علی بقایی سرابی میثم موسایی بهرام قدیمیاز موضوعات مهمی که امروزه در توسعه مطرح است، سلامت اجتماعی است که در کنار سلامت جسمی، روانی و معنوی نقش و اهمیت گسترده ایی یافته است ؛ به گونه ایی که دیگر سلامت، فقط عاری بودن از بیماری های جسمی و روانی نیست ، بلکه چگونگی عملکرد انسان در روابط اجتماعی و چگونگی تفکر وی ا أکثراز موضوعات مهمی که امروزه در توسعه مطرح است، سلامت اجتماعی است که در کنار سلامت جسمی، روانی و معنوی نقش و اهمیت گسترده ایی یافته است ؛ به گونه ایی که دیگر سلامت، فقط عاری بودن از بیماری های جسمی و روانی نیست ، بلکه چگونگی عملکرد انسان در روابط اجتماعی و چگونگی تفکر وی از اجتماع نیز از معیارهای ارزیابی سلامت فرد در جامعه به شمار می رود. سلامت اجتماعی ، متاثر از شرایط اجتماعی جامعه است. یکی از موضوعات مهمی که امروزه در توسعه مطرح است، سلامت اجتماعی است که در کنار سلامت جسمی، روانی و معنوی نقش و اهمیت گسترده ایی یافته است . سلامت مفهوم وسیعی دارد و تعریف آن تحت تأثیر میزان آگاهی و طرز تلقی جوامع با شرایط گوناگون جغرافیایی و فرهنگی قرار می گیرد. این تحقیق بدنبال بررسی و مطالعه جامعه شناختی رابطه حمایت های اجتماعی، اعتماد اجتماعی و پایگاه اقتصادی و اجتماعی افراد با سلامت اجتماعی زنان در بخش خشت استان فارس بوده است. رویکردهای نظری این پژوهش، بر اساس نظریه های سلامت اجتماعی کییز، حمایت اجتماعی فیشر و تاردی و اعتماد اجتماعی فوکویاماست. روش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های استاندارد کییز و محقق ساخته بوده است. داده های تحقیق با نرم افزار spss ،مورد تجزیه و با نرم افزار لیزرل ،آزمون نهایی مدل صورت پذیرفت.نتایج نشان دادند بین متغیرهای مستقل با سلامت اجتماعی زنان، رابطه معناداری وجود دارد.نیز، نتیجه مدل معادله ساختاری، این بود که با افزایش حمایت های اجتماعی، سرمایه اجتماعی زنان، بیشتر شده و با افزایش سرمایه اجتماعی، سلامت اجتماعی ایشان افزایش می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1489 - بررسی عوامل اجتماعی- جمعیتی تاثیرگذار بر ارجحیت جنسی فرزند )مطالعه موردی زنان شاغل در سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی در سال
محمود مشفق محمد عطاییچکیده این پژوهش برای یافتن عوامل اجتماعی- جمعیتی مؤثر در ترجیح جنسی در میان زنان شاغل آغاز شد که با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش نامه به شناسایی متغیرهای مؤثر پرداخت. جامعة آماری این تحقیق را زنان شاغل در سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل دادند که از م أکثرچکیده این پژوهش برای یافتن عوامل اجتماعی- جمعیتی مؤثر در ترجیح جنسی در میان زنان شاغل آغاز شد که با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش نامه به شناسایی متغیرهای مؤثر پرداخت. جامعة آماری این تحقیق را زنان شاغل در سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل دادند که از میان آنان با شیوة نمونهگیری تصادفی 781 نفر که با فرمول کوکران برآورد شده بود، انتخاب شدند. پرسش نامهها پس از تکمیل با نرمافزار SPSS تحلیل شدند و از آمارهها و آزمونهای مناسب با متغیرهای مورد بررسی در جهت آزمون فرضیه ها و بررسی رابطة متغیرهای مستقل و متغیر وابسته استفاده شد. نتایج نشان داد که ترکیب جنسی فرزندان، مهاجرت، سن زنان، محل تولد زنان، قومیت و میزان تحصیلات آنها در میزان گرایش زنان به ترجیح جنسی معنادار بودند. برخلاف تصورهای پیشین، پایگاه اجتماعی- اقتصادی و میزان مذهبی بودن زنان با متغیر وابستة تحقیق رابطة معناداری در سطح اطمینان 59 درصد نشان نداد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1490 - تاثیر عوامل اقتصادی- اجتماعی جمعیتی بر مهاجرت افغان ها در شهرستان دماوند در سال 1398
محمد علی جعفری شیرین احمد نیا حسین هاشمی دارانپژوهش حاضر به شناخت عوامل اقتصادی،اجتماعی و جمعیتی موثر بر میزان گرایش مهاجرت افغانها به شهرستان دماوند می پردازد. با طرح پرسشهایی از قبیل نقش عوامل اقتصادی – اجتماعی و جمعیتی و تاثیر آن بر میزان گرایش مهاجرت افغانها به شهرستان دماوند، میباشد.درچهار چوب نظری از ن أکثرپژوهش حاضر به شناخت عوامل اقتصادی،اجتماعی و جمعیتی موثر بر میزان گرایش مهاجرت افغانها به شهرستان دماوند می پردازد. با طرح پرسشهایی از قبیل نقش عوامل اقتصادی – اجتماعی و جمعیتی و تاثیر آن بر میزان گرایش مهاجرت افغانها به شهرستان دماوند، میباشد.درچهار چوب نظری از نظریه های سرمایه انسانی،جاذبه و دافعه، دیدگاه وابستگی، مدل تودارو، دیدگاه سیستمی، قانونارتباطات ومهاجرت راون اشتاین ،مهاجرت زنجیره ای وجهانی شدن مورد بررسی قرار گرفته است ، روش این پژوهش،پیمایشی و ابزار گرد آوری اطلاعات،پرسشنامه محقق ساخته و نمونه مورد مطالعه 385 نفر از افغان های ساکن شهرستان دماوند هستند که با روش نمونه گیری خوشه ای و در نهایت بااستفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شدهاند.به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss استفاده شده است.رابطه بین متغیر های مستقل و متغیر وابسته مثبت ونسبتاً قوی می باشد.از مجموع تاثیرات،سهم میزان تاثیر عوامل اقتصادی در مرحله اول،عوامل اجتماعی در مرحله دوم و عوامل جمعیتی در مرحله سوم قرار دارد و در مجموع 98 درصد تغییرات متغیر وابسته گرایش به مهاجرت توسط این سه متغیر اصلی قابل تبیین است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1491 - بررسی رشد جمعیت بر نابهنجاری های اقتصادی – اجتماعی در شهر رودهن سال 1391
علی اکبر ارشدی حسن هاشمی دارانچکیده تحقیق حاضر با هدف تأثیر ساختار سنی جمعیت بر ناهنجاریهای اقتصادی و اجتماعی انجام گرفت . در اهمیت این تحقیق می توان بیان نمود که این گونه تحقیقات می تواند در کنترل جمعیت و همینطور کنترل ناهنجاری های اجتماعی و اقتصادی مفید باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی – پیمایش أکثرچکیده تحقیق حاضر با هدف تأثیر ساختار سنی جمعیت بر ناهنجاریهای اقتصادی و اجتماعی انجام گرفت . در اهمیت این تحقیق می توان بیان نمود که این گونه تحقیقات می تواند در کنترل جمعیت و همینطور کنترل ناهنجاری های اجتماعی و اقتصادی مفید باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی – پیمایشی و جامعه آماری آن مردم شهر رودهن می باشند که از بین آنان 360 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند . ابزار جمع آوری اطلاعات در بخش نظری کتابها و تحقیقات قبلی بوده است و در بخش میدانی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده که پایایی آن به مقدار (83%) مورد تأیید قرار گرفت . داده ها در دو بخش توصیفی و استنباطی تحلیل گشتند و نتایج نشان داد: تغییرات سنی بر تحصیلات اثر نداشته است . تغییرات سنی بر درآمد، اشتغال و مسکن اثر داشته است . همچنین تغییرات سنی جمعیت با فرزند پروری، عقاید مذهبی، شرایط محیط آموزشی و میزان شیوع جرم رابطه داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1492 - تحلیل برنامه درسی موجود دوره ابتدایی از منظر تربیت اقتصادی؛ چالشها و موانع
شهرام فضلعلی زاده صوفی جعفر قهرمانی محمدباقر علیزاده اقدمهدف اصلی این پژوهش، تحلیل برنامه درسی موجود دوره ابتدایی از منظر تربیت اقتصادی؛ چالشها و موانع بوده و پژوهش از نوع کیفی میباشد، جامعه آماری شامل متخصصان برنامه درسی، اقتصاد و معلمان دوره ابتدایی صاحبنظر در زمینه تعلیم و تربیت اقتصادی و برنامههای درسی است که شیوه انت أکثرهدف اصلی این پژوهش، تحلیل برنامه درسی موجود دوره ابتدایی از منظر تربیت اقتصادی؛ چالشها و موانع بوده و پژوهش از نوع کیفی میباشد، جامعه آماری شامل متخصصان برنامه درسی، اقتصاد و معلمان دوره ابتدایی صاحبنظر در زمینه تعلیم و تربیت اقتصادی و برنامههای درسی است که شیوه انتخاب آنها هدفمند و ملاک محور بود. با تعداد بیست نفر تا مرحله اشباع نظری مصاحبه شد، شامل 8 معلم و 12 متخصص برنامه درسی و اقتصاد. دادهها از طریق مصاحبههای نیمه ساختاریافته در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد که در قالب جداول سهگانه در متن مقاله به آنها اشارهشده است، بر اساس یافتههای حاصل، مضامین فرعی تربیت اقتصادی (فرهنگ و نگرش، بهرهوری، شایستهسالاری و ...) و مفاهیم کلی (افزایش سطح تولید با تلاش مردم، افزایش درآمد، مدیریت هزینه، اراده و نگرش افراد جامعه، رشد اقتصادی و بالا رفتن بهرهوری جامعه) از فراوانی بالایی ازنظر متخصصین برنامهریزی، اقتصاد و معلمان برخوردارند. بهطورکلی دسته توسعه اجتماعی از اولویت خاصی از دیدگاه متخصصین برخوردار بودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1493 - شناسایی عوامل تکنولوژیکی، آموزشی و اقتصادی موثر بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر تهران
شیوا ابریشم بافپژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تکنولوژیکی، آموزشی و اقتصادی موثر بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر تهران ، روش پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر تحلیل داده ها، جزء تحقیقات آمیخته ای ، از حیث روش، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شا أکثرپژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تکنولوژیکی، آموزشی و اقتصادی موثر بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر تهران ، روش پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر تحلیل داده ها، جزء تحقیقات آمیخته ای ، از حیث روش، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان دوره اول متوسطه شهر تهران اعم از زن و مرد شامل1200نفر در سال تحصیلی 98-1397 که از این تعداد 291 نفر طبق جدول کرجسی و مورگان به روش طبقه ای نسبی و تصادفی ساده انتخاب وابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته با 51 گویه تدوین و روایی و پایایی پرسشنامه تأیید و داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزار MAXQDA ، تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد؛ مولفه های(برخورداری از دانش فنی استفاده از تکنولوژی، سرعت نشر تکنولوژی، پیشرفت تکنولوژیهای مرتبط با آموزش، سرمایه گذاری در زمینه تکنولوژی آموزشی) جزء عوامل تکنولوژیکی، مولفه های(تناسب اهداف آموزشی با نیاز دانش آموزان، برخورداری از توانایی های روانشناختی، برخورداری از توانایی های علمی و برخورداری از توانایی های تدریس) جزء عوامل آموزشی و مولفه های (تخصیص اعتبار مناسب، توانایی دریافت اعتبار و توزیع اعتبار) جزء عوامل اقتصادی موثر بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دوره اول متوسطه شناسایی شد. بعلاوه از نظر معلمان عوامل یاد شده در راستای عوامل تکنولوژی و آموزشی و عوامل اقتصادی، تخصیص اعتبار مناسب و توانایی دریافت اعتبار، در وضعیت مطلوبی بسر می برند، اما شاخص توزیع اعتبار مناسب در حال حاضر در وضعیت مطلوبی بسر نمی برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1494 - نماز و سلامت اقتصادی
غلامحسین حیدری تفرشی سهیل دادفرهر چه در آسمان ها و زمین است همه به تسبیح و ستایش خدا که پادشاهی منزه و پاک و مقتدر داناست،مشغول اند.(جمعه،1)در میان همه آفریدگان ستایشگر یزدان، انسان-اشرف مخلوقات و اعز موجودات- چگونه می تواند بی تفاوت بنگرد و سرود نیایش را ننگارد؟!ما در این مقال بر آن هستیم تا نیاز ان أکثرهر چه در آسمان ها و زمین است همه به تسبیح و ستایش خدا که پادشاهی منزه و پاک و مقتدر داناست،مشغول اند.(جمعه،1)در میان همه آفریدگان ستایشگر یزدان، انسان-اشرف مخلوقات و اعز موجودات- چگونه می تواند بی تفاوت بنگرد و سرود نیایش را ننگارد؟!ما در این مقال بر آن هستیم تا نیاز انسان را به نماز و نیز آثار سلامت بخشی آن در قلمروی اقتصاد را به بررسی بنشینیم.در آغاز تعاریف کلیدواژه های این گفتمان چون:نماز،سلامت،اقتصاد و سلامت اقتصادی را مورد بحث قرار می دهیم. سپس سیمای زیبای روح منکر ستیزی و فحشاگریزی نماز را در آیینه آیات و روایاتی چند به تماشا می نشینیم.فرانام نماز و کسب روزی حلال با یاری گرفتن از آموزه های آسمانی ،ذهن ها را به سوی پیوند نماز با مولفه های اقتصادی رهنمون می گردد.در قاموس ارزشمداری اسلامی آیا مال و ثروت نعمتی پسندیده است یا وزر و بالی نکوهیده؟عنوانسلامت اقتصادی و نعمت های دنیا( ثروت) به این پرسش ،پاسخ هایی مستند به آیات و روایات می دهد.واپسین مبحث طرح شده در این مقال ،تبیین مسئله حرام خواری و برشمردن و معرفی مشاغل حرام در مکتب ارزشی - اقتصادی اسلام است.فرانامحرام خواری و مشاغل حرام در بینش اسلامیمعرفی این بخش از مبحث را عهده دار است.در پایان نیز پس از جمع بندی و نتیجه گیری،کتاب نامه مقال تقدیم می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1495 - نقش تجربیات و رویدادهای پیشین زندگی در رفتار خرید اجباری
سید کامران نوربخش ابوالقاسم کشیرهدف این پژوهش وقوف بر نقش تجربیات و رویدادهای پیشین زندگی در بروز رفتار خرید اجباری است. روش این پژوهش از دید هدف، کاربردی، از دیدگاه نوع دادهها، کمی و از نظر شیوه گردآوری دادهها، توصیفی پیمایشی است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 384 نفر و توزیع پرسشنامه میان جوانا أکثرهدف این پژوهش وقوف بر نقش تجربیات و رویدادهای پیشین زندگی در بروز رفتار خرید اجباری است. روش این پژوهش از دید هدف، کاربردی، از دیدگاه نوع دادهها، کمی و از نظر شیوه گردآوری دادهها، توصیفی پیمایشی است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 384 نفر و توزیع پرسشنامه میان جوانان 16 تا 29 ساله در دسترس در شهر تهران صورت گرفت. برای تعیین روایی پرسشنامه از روش CVR و تحلیل عاملی تأییدی و برای تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده و برای بررسی روابط متغیرها از مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شده است. در یافتههای این تحقیق تاثیر تعارض با خانواده، ارتباطات اجتماع گرا و ارتباطات با همسالان بر رفتار خرید اجباری رد نشد و تاثیر ارتباطات مفهوم گرا و عزت نفس بر رفتار خرید اجباری رد شد. از پیامدهای اجتماعی این تحقیق میتوان به آگاهی بخشی بینش بازاریابان، خرده فروشان، خانواده ها، مشاوران و سیاستگذاران حوزه سلامت در درک مکانیسمها و زمینههای بروز و توسعه خرید اجباری در راستای پیشگیری از بروز عادات مصرف اجباری که تأثیرات مخربی بر روی فرد و جامعه دارد اشاره کرد. این پژوهش نشان دهنده ارتباط بین تجربیات پیشین زندگی و زمینههای اقتصادی-اجتماعی خانواده در شکل گیری و توسعه رفتار خرید اجباری میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1496 - بررسی آثار تحریم های اقتصادی بر اقتصاد ایران با تأکید بر سرمایه انسانی
محمد روشن رو مهرزاد ابراهیمی هاشم زارعهدف مقاله حاضر، تحلیل اثر تحریمهای اقتصادی بر رشد اقتصاد ایران با تأکید بر سرمایه انسانی است. بنابراین از یک الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا و رویکرد کینزی جدید استفاده شده است. برآورد الگو با استفاده از دادههای فصلی تعدیل شده متغیرهای تولید ناخالص داخلی، مصرف خصوصی، سر أکثرهدف مقاله حاضر، تحلیل اثر تحریمهای اقتصادی بر رشد اقتصاد ایران با تأکید بر سرمایه انسانی است. بنابراین از یک الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا و رویکرد کینزی جدید استفاده شده است. برآورد الگو با استفاده از دادههای فصلی تعدیل شده متغیرهای تولید ناخالص داخلی، مصرف خصوصی، سرمایهگذاری، مخارج دولت و نرخ رشد ناخالص پول در دوره 1400:03-1380:01 انجام شده است. نتایج نشان میدهند که تکانه تحریم، به کاهش درآمدهای نفتی منجر میشود و نظر به اینکه درآمدهای نفتی سهم قابل توجهی در تأمین مالی مخارج عمومی دارند، مخارج آموزش عمومی کاهش یافته و متعاقب آن تشکیل سرمایه انسانی با اُفت مواجه میشود. کاهش سرمایه انسانی، موجب کاهش بهرهوری، تولید، سرمایهگذاری، رشد اقتصادی و افزایش تورم خواهد شد. افزایش تورم، کاهش دستمزد حقیقی نیرویکار و در نهایت تمایل خانوار به کاهش عرضه نیرویکار را به دنبال دارد. مصرف در پاسخ به کاهش دستمزد حقیقی کاهش مییابد. با توجه به نتایج حاصل از برآرود الگو و اهمیت نقش سرمایه انسانی در رشد اقتصاد ایران، پیشنهاد میشود مخارج دولتی به-گونهای مدیریت شود تا در شرایط کاهش درآمدهای نفتی، مخارج آموزش عمومی کمتر تحت تأثیر قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1497 - تصمیمگیریهای مدیریتی و تیپهای شخصیتی سرمایهگذاران بورس مطالعهای با شبیهسازی عاملبنیان
سید فرهاد گوران حیدری عباس طلوعی اشلقی احمد ابراهیمی محمدرضا معتدلبا عنایت به پیچیدگیهای حاکم بر اقتصاد و باتوجهبه نقش تأثیرگذار بازارهای مالی بر اقتصاد، و اهمیت اقتصاد برای کشور و جامعه، روشها و ابزارهایی که بتوانند ارزیابی، پیشبینی، کنترل و هدایت بازار و اقتصاد را بهنحوی اثربخش و کارا در دسترس سیاستگذارانی چون وزارت اقتصاد و ا أکثربا عنایت به پیچیدگیهای حاکم بر اقتصاد و باتوجهبه نقش تأثیرگذار بازارهای مالی بر اقتصاد، و اهمیت اقتصاد برای کشور و جامعه، روشها و ابزارهایی که بتوانند ارزیابی، پیشبینی، کنترل و هدایت بازار و اقتصاد را بهنحوی اثربخش و کارا در دسترس سیاستگذارانی چون وزارت اقتصاد و امور دارایی، سازمان بورس اوراق بهادار، بانکمرکزی، شورایعالی بورس یا وزارت صمت قرار دهند، از جایگاهی ویژه برخوردار خواهند شد. این اثربخشی و کارایی زمانی حاصل میشود که توجه به لایههای پنهان روابط سیستمها مانند رفتارهای جمعی انسانی که بر پیچیدگی بازار و اقتصاد میافزاید، نادیده گرفته نشود. در پژوهش حاضر با به خدمت گیری ظرفیتهای شبیهسازیعاملبنیان در پژوهشی ترکیبی، رفتار انسانی را با روشهای کمی و کیفی ترکیب نموده و از فناوری شبیهسازی بهعنوان سومین روش تحقیق علمی، علاوه بر رویکردهای قیاسی و استقرایی بهره بردهایم. پژوهش از نظر هدف توصیفی، و کاربردی بوده و شبیهسازی عاملهای نظیر به نظیر بازیگران بازار واقعی در نرمافزار نتلوگو و با مدل نمودن بازار، اعتبارسنجی با روش روست و راند و تحلیلحساسیت با رویکرد بورگانوف انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر وجود ارتباط مستقیم نسبت ریسکپذیری سرمایهگذاران با بازده بورس و رشد شاخص کل بورس است. باتوجهبه پیشبینی انجام شده در مدل طراحی شده علاوه بر تیپ ریسکی، امکان سنجش و پایش سایر ویژگیهای رفتاری سرمایهگذاران و همچنین با عنایت به تعریف دیگر عاملها بهازای سایر بازیگران فعال بورس امکان مطالعه تأثیر رفتار ایشان بر شاخص کل و دیگر شاخصهای بااهمیت نیز در دسترس قرار گرفته است، لذا در پژوهش حاضر برای نخستینبار تأثیر رفتارهای متغیرهای کلان اقتصادی بر رفتار کلیه بازیگران حاضر در بورس مدل و با ظرفیتهای شبیهسازیعاملبنیان مدلسازی صورتگرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1498 - واکنش شناختی جرایم بورسی در سیاست کیفری ایران
محمد صادقی جواد رجبی سلمان حسن حاجی تبار فیروزجائیحمایت کیفری از بازار سرمایه، موضوعی مستقل، در حقوق مربوط به سرمایه¬گذاری به شمار می¬آید. هدف این حمایت، حفظ حقوق سهامداران، ایجاد نظم در بازار داد و ستد سهام و همچنین جلوگیری از رفتارهای زیانبار است. برای رسیدن به این مقاصد، لازم است که ضمانت اجراهای کیفری تعیین شده، ب أکثرحمایت کیفری از بازار سرمایه، موضوعی مستقل، در حقوق مربوط به سرمایه¬گذاری به شمار می¬آید. هدف این حمایت، حفظ حقوق سهامداران، ایجاد نظم در بازار داد و ستد سهام و همچنین جلوگیری از رفتارهای زیانبار است. برای رسیدن به این مقاصد، لازم است که ضمانت اجراهای کیفری تعیین شده، با رفتارهای ارتکابی، متناسب باشد و در جهت دستیابی به این مقاصد، تدوین و تصویب شده باشد. مجازات¬های تعزیری درجه¬ی 6 و 7 که در اصلاحات سال 1399 نیز به اشکال مختلف مورد تعدیل و تعلیق نیز قرار گرفته است، نمی¬تواند عاملی بازدارنده و البته اصلاحگر، در مورد رفتارهای زیان¬آور بورسی به حساب آید؛ از سوی دیگر، به دلیل گستردگی فعالیت¬های بورسی در سطح جامعه و درگیرشدن گروه¬های مختلف مردم در این صحنه¬ی اقتصادی و به دنبال آن، وقوع برخی رفتارهای زیانبار با گستره¬ی وسیع، موجب شده است که تناسب بین رفتار مجرمانه و مجازات¬های قانونی تعیین شده، به شکلی آشکار، مورد خدشه قرار گیرد. به نظر می¬رسد: برای جبران این نقیصه در سیاست کیفری ایران، لازم است که در رفتارهای مجرمانه، بازنگری اساسی انجام شود و از سوی دیگر، با در نظر گرفتن میزان خسارت وارده به اشخاص و کلیت اقتصادی، مجازات¬های متناسبی وضع شود که قدرت بازدارندگی و خاصیت ترمیمی را داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1499 - ارزیابی مزیت اقتصادی کشت مخلوط یونجه با گراسهای چند ساله در مقایسه با کشت خالص یونجه
هرمز اسدی ویدا قطبی اردلان مهرانیاین تحقیق به منظور بررسی اقتصادی کشت مخلوط یونجه رقم همدانی با گراس‎های چند ساله علف باغ، فستوکا و علف چمنی با کشت خالص آن‎ها در دوسال زراعی 1386 و 1387 به صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار درمزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات ا أکثراین تحقیق به منظور بررسی اقتصادی کشت مخلوط یونجه رقم همدانی با گراس‎های چند ساله علف باغ، فستوکا و علف چمنی با کشت خالص آن‎ها در دوسال زراعی 1386 و 1387 به صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار درمزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. جهت بررسی اقتصادی جایگزینی کشت مخلوط به جای تک کشتی از تکنیک بودجه‎بندی جزیی استفاده گردید. تیمارها شامل: یونجه خالص به میزان 20 کیلوگرم درهکتار، مخلوط یونجه و علف باغ به نسبت های 5 و 25/11، 10 و 5/7 ، 15 و 75/3 کیلوگرم در هکتار، تیمار علف باغ خالص به میزان 15 کیلوگرم در هکتار، مخلوط یونجه و فستوکا به نسبت‎های 5 و 25/11، 10 و 5/7 ، 15 و 75/3 کیلوگرم در هکتار، تیمار فستوکا خالص به میزان 15 کیلوگرم در هکتار، مخلوط یونجه و علف چمنی به نسبت‎های 5 و 25/11، 10 و 5/7 ، 15 و 75/3 کیلوگرم در هکتار و تیمار علف چمنی خالص به میزان 15 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد که جایگزینی کاربرد تیمار مخلوط یونجه و فستوکا به میزان 15 به 75/3 کیلو گرم در هکتار توسط سایر تیمارها غیراقتصادی می‎باشد. سودخالص کاربرد این تیمار انتخابی 8/43 میلیون ریال در هکتار می‎باشد که از سایر تیمارها بیشتر بود. طبق تحلیل سر به سر، نقطه سربه سر درآمد تیمار مخلوط یونجه و فستوکا به نسبت به ترتیب 15 و 75/3 کیلو گرم در هکتار نسبت به تیمار مخلوط یونجه و علف چمنی به نسبت به ترتیب 5 و 25/11 کیلوگرم در هکتار و تیمار مخلوط یونجه و علف چمنی به نسبت به ترتیب 10 و 5/7 کیلوگرم در هکتار به ترتیب 63464 و 61623 هزار ریال برآورد گردید. در میانگین کل سال‎های آزمایش، تیمار 75% یونجه و 25% علف باغ باعث بیشترین افزایش نسبت برابری زمین به میزان 1/2 شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1500 - بهبود عملکرد گیاه دارویی گل همیشه بهار با مهار به موقع سلمه تره در شرایط مزرعه
بهرام میرشکاری رضا صیامیچکیده به منظور مطالعه تأثیر تداخل سلمه تره بر عملکرد گل همیشه بهار آزمایشی فاکتوریل در سال 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و با دو فاکتور تراکم سلمه تره شامل صفر، 2، 4، 6 و 8 بوته در هر متر از ردیف کاشت و زمان أکثرچکیده به منظور مطالعه تأثیر تداخل سلمه تره بر عملکرد گل همیشه بهار آزمایشی فاکتوریل در سال 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و با دو فاکتور تراکم سلمه تره شامل صفر، 2، 4، 6 و 8 بوته در هر متر از ردیف کاشت و زمان نسبی سبزشدن آن شامل همزمان، 10، 20 و 30 روز بعد از گل همیشه بهار اجرا شد. نتایج نشان داد که زمان تا ظهور دوازدهمین برگ در گل همیشه بهار در دو سطح تراکم 8-6 بوته در هر متر از ردیف 3/5 روز به تأخیر افتاد. در تیمار تراکم دو بوته سلمه تره شاخص سطح برگ گل همیشه بهار برابر با شاهد بود. اثر زمان سبز شدن علف هرز بر زیست توده بیشتر از تراکم آن بود. به ازای افزایش هر واحد تراکم سلمهتره و نیز هر روز زودتر سبز شدن آن، از زیست توده گیاه زراعی به ترتیب حدود 3/6 و 5/1 گرم در متر مربع کاسته شد. شدت تأثیر رقابت علف هرز بر عملکرد اقتصادی بیشتر از زیست توده بود. سلمه تره بیشتر در تراکم های چهار بوته و بالاتر از آن توانست روی عملکرد تأثیر گذار باشد. با در نظر گرفتن 5% کاهش مجاز عملکرد آستانه خسارت اقتصادی سلمه تره در مزرعه گل همیشه بهار از موقعی شروع می شود که حداقل دو بوته سلمه تره از روز دهم پس از سبز شدن همیشه بهار در مزرعه ظاهر شده و تا انتهای فصل رشد با گیاه زراعی رقابت کند. توصیه می شود در صورت سبز شدن حداقل دو بوته سلمه تره در هر متر از ردیف در زمان قبل از روز دهم سبز شدن همیشه بهار نسبت به مهار آن اقدام کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1501 - تعیین آستانه اقتصادی خسارت علف هرز تاج خروس ریشه قرمز (Amaranthus retroflexus L.) در مزرعه لوبیاسبز (Phaseolus vulgaris L.)
بهرام میرشکاری عادل دباغ محمدی نسب محمود پوریوسفبه منظور تعیین آستانه اقتصادی خسارت علف هرز تاج خروس ریشه قرمز در مزرعه لوبیاسبز، آزمایشی دو ساله در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل حضور تاج خروس در مراحل 2، 4، 6، 8 و 10 هفته پس از سب أکثربه منظور تعیین آستانه اقتصادی خسارت علف هرز تاج خروس ریشه قرمز در مزرعه لوبیاسبز، آزمایشی دو ساله در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل حضور تاج خروس در مراحل 2، 4، 6، 8 و 10 هفته پس از سبز شدن لوبیا تا انتهای دوره رشد و تداخل تمام فصل آن و تیمار شاهد بدون علف هرز بودند. تجزیه مرکب داده ها نشان داد که وزن ماده خشک اندام های هوایی و عملکرد دانه در تیمار شاهد مشابه تیمار شروع تداخل علف هرز در 10 هفته پس از سبز شدن لوبیا بود. کاهش عملکرد تیمار تداخل تمام فصل علف هرز نسبت به شاهد برابر 36/67 درصد بود. سبز شدن تاج خروس در تراکم 8 بوته در هر متر از ردیف از 6 و 8 هفته اول دوره رشد لوبیا به بعد، کاهش عملکرد به ترتیب حدود 5/21 و 2/6 درصد را در مقایسه با شاهد موجب شد. با در نظر گرفتن حداکثر کاهش عملکرد مجاز برابر 10% در لوبیاسبز، کنترل تاج خروس بایستی در صورت سبز شدن آن در مزرعه لوبیا در طول 6 هفته اول دوره رشد انجام گیرد و آستانه اقتصادی خسارت یا مرحله بحرانی تاج خروس در مزرعه در سطح تراکم مورد مطالعه تا 6 هفته اول دوره رشد تعیین شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1502 - بررسی مشکلات اقتصادی و جهان بینی بر ستیزه جویی و قصد خرید مصرف کننده (مورد مطالعه: محصولات شرکت پارس خزر)
اسماعیل اکبری شبخوسلاتی الهام فریدچهر مجید احمدیهدف از انجام این پژوهش، ارزیابی تاثیر مشکلات اقتصادی و جهانبینی بر ستیزه جویی و قصد خرید مصرف کننده در شرکت پارس خزر در شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش تمامی مشتریان شرکت پارس أکثرهدف از انجام این پژوهش، ارزیابی تاثیر مشکلات اقتصادی و جهانبینی بر ستیزه جویی و قصد خرید مصرف کننده در شرکت پارس خزر در شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش تمامی مشتریان شرکت پارس خزر می باشند که بر اساس فرمول کوکران برای جامعه آماری نامعین تعداد 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و 384 پرسشنامه به روش تصادفی ساده توزیع گردیده است. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته که به میزان 803/0 بوده است. روایی ابزار تحقیق نیز با انجام تکنیک تحلیل عاملی تأئیدی بررسی شده است. سپس داده ها با روش مدلیابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار Smart-PLS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش حاکی از آن است که مشکلات اقتصادی و جهان بینی بر ستیزه جویی، ستیزه جویی بر ارزیابی کیفیت و قصد خرید مصرف کننده، و ارزیابی کیفیت بر قصد خرید مصرف کننده تاثیرگذار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1503 - بررسی تأثیر تجارت الکترونیک و هزینههای تحقیق و توسعه بر توسعه اقتصادی کشورهای منتخب خاورمیانه
سامان اطهری تیمور محمدیامروزه توسعه کشور در گرو توسعه صنعت فن آوری اطلاعات است که تجارت الکترونیک و افزایش هزینههای تحقیق و توسعه ((R&D یکی از اجزای مهم و اصلی آن میباشد. با توجه به تأثیر تجارت الکترونیک و R&D در اقتصاد ملی، ارتباط بین صنعت تجارت الکترونیک و رشد اقتصادی بسیار مهم است. روشن أکثرامروزه توسعه کشور در گرو توسعه صنعت فن آوری اطلاعات است که تجارت الکترونیک و افزایش هزینههای تحقیق و توسعه ((R&D یکی از اجزای مهم و اصلی آن میباشد. با توجه به تأثیر تجارت الکترونیک و R&D در اقتصاد ملی، ارتباط بین صنعت تجارت الکترونیک و رشد اقتصادی بسیار مهم است. روشن است که تجزیه و تحلیل میزان تأثیر تجارت الکترونیک در اقتصاد به منظور یافتن مزایا و مشکلات توسعه تجارت الکترونیک نشان دهنده این است که استفاده از ساختار صنعت تجارت الکترونیک سهم بیشتر و مثبتتری در توسعه اقتصاد ملی دارد. از این رو در این مقاله تأثیر تجارت الکترونیک و هزینههای تحقیق و توسعه به همراه اندازه دولت و هزینههای بهداشتی بر توسعه اقتصادی در 9 کشور منتخب در حوزه خاورمیانه با استفاده از روش پنل دیتا مدل (GLS) در دوره زمانی 2005 تا 2015 بررسی شده است. نتایج نشان میدهد که تجارت الکترونیک و تحقیق و توسعه تأثیر مثبت و معناداری بر GDP (تولید ناخالص داخلی) سرانه دارند. در بین متغیرهای مدل بیشترین میزان تأثیر مربوط به متغیر هزینههای تحقیق و توسعه است و کمترین اثر را متغیر اندازه دولت دارد. براساس نتایج مطالعه توصیه میشود که به دلیل اهمیت تجارت الکترونیک و تحقیقات در توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی، دولتها سیاستهای مناسب و شرایط لازم را برای گسترش این موضوع اتخاذ کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
1504 - شناسایی حلقه های علی و معلولی سرمایه گذاری در صنعت ورزش با تعیین اثر رشد اقتصادی
الناز صادقی دیزج محمد رحیم نجف زاده جعفر برقی مقدم علیرضا بافنده زندهیکی از مهمترین شاخصههای توسعه و پیشرفت واقعی کشورها، ورزش میباشد. با توجه به خلأ الگویی جامع در سازمانهای کشور و بهتبع آن صنعت ورزش ، به منظور استفاده از پتانسیل سرمایهگذاری و برنامهریزی برای رسیدن به رشد اقتصادی نیاز به بررسی و پژوهش است. لذا، هدف از این پژوهش، أکثریکی از مهمترین شاخصههای توسعه و پیشرفت واقعی کشورها، ورزش میباشد. با توجه به خلأ الگویی جامع در سازمانهای کشور و بهتبع آن صنعت ورزش ، به منظور استفاده از پتانسیل سرمایهگذاری و برنامهریزی برای رسیدن به رشد اقتصادی نیاز به بررسی و پژوهش است. لذا، هدف از این پژوهش، شناسایی حلقههای علی و معلولی سرمایهگذاری در صنعت ورزش با تعیین اثر رشد اقتصادی بر اساس پویایی سیستم بود.. بدین منظور با استفاده از روش اکتشافی، دادههای کیفی لازم از طریق مصاحبه گردآوری شدند و برای تحلیل بر پایه رویکرد سیستمی و برهمکنشهای بین مؤلفهها و زیرسیستمهای سرمایهگذاری در صنعت ورزش مورد استفاده قرار گرفتند. مشارکت کنندگان پژوهش ، مدیران و اساتید خبره و متخصص در حوزه صنعت ورزش بودند که 20 نفر از آنها به صورت هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار ونسیم صورت گرفت. نتایج این پژوهش نشان میدهد که سیستم سرمایهگذاری در صنعت ورزش دارای زیرسیستمهای اصلی تجاریسازی، خصوصیسازی، توسعه زیر ساختها، گردشگری ورزشی و شکاف در بازار میباشد. در واقع این پنج زیرسیستم تحت سیاستگذاریهای سیستم سرمایهگذاری در صنعت ورزش قرار دارند؛ به عبارت دیگر، سیاستهای بخش سزمایهگذاری در صنعت ورزش، به عنوان درونداد این زیرسیستمها عمل میکند. همچنین، حلقههای علی و معلولی به دست آمده از زیرسیستمهای چندگانه سرمایهگذاری در صنعت ورزش، متغیرهای اثرگذار و نحوه تعاملات آنها بر روی یکدیگر را ترسیم و به عنوان مبنایی جهت راهکار ارائه میدهد. تفاصيل المقالة