بررسی جرم‌شناسانه عوامل مؤثر بر ارتکاب جرم خیانت‌درامانت در پرتو نظرسنجی از قضات محاکم مشهد

الموضوعات : فقه و تاریخ تمدّن

مهدی فانی خلیل آباد ¹ , سید حسین حسینی ² , حمیدرضا میرزاجانی ³

1 - ندارد
2 - دانشگاه فردوسی
3 - گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

تاريخ الإرسال : 27 الجمعة , جمادى الأولى, 1446 تاريخ التأكيد : 30 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1446 تاريخ الإصدار : 14 الجمعة , رمضان, 1446

الکلمات المفتاحية: خیانت در امانت, عوامل اجتماعی, عوامل فرهنگی, عوامل محیطی, عوامل اقتصادی.,

ملخص المقالة :

بررسی جرم‌شناسانه عوامل مؤثر بر جرم خیانت‌درامانت در شهرستان مشهد موضوع اصلی این نوشتار می‌باشد؛ برای این منظور سعی شده است مطابق نظریات جرم‌شناسی با توزیع پرسش‌نامه در بین قضات دادگاه‌های شهرستان مشهد گامی در راستای دستیابی به عوامل مؤثر بر جرم خیانت در امانت در سطح شهرستان برداشته شود. سؤال اصلی ما در این تحقیق این است که چه عواملی بر وقوع جرم خیانت در امانت در شهرستان مشهد تأثیرگذار بوده‌اند. روش پژوهش حاضر از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه قضات دادگاه‌های شهرستان مشهد تشکیل می‌دهند که بر اساس نمونه‌گیری در دسترس تعداد 35 نفر از این افراد پرسشنامه را دریافت و تکمیل کردند. همچنین ابزار اندازه‌گیری این پژوهش پرسشنامه بوده است. نتایج تحقیق نشان مي‌دهد که متغیر عوامل اقتصادی با میانگین 52/4، متغیر عوامل اجتماعی با میانگین 11/4، متغیر عوامل فرهنگی با میانگین 4 و متغیر عوامل محیطی با میانگین 62/3 در سطح 5 درصد بر جرم خیانت در امانت تأثیر معنادار دارند و مثبت بودن اين ضريب در واقع نشان‌دهنده اين است كه با افزايش این عوامل، میزان جرم خیانت در امانت نيز افزايش مي‌يابد. با توجه به یافته‌های پژوهش و ساختار امروزی جامعه عوامل مؤثر بر جرم خیانت در امانت روز به ‌روز در حال افزایش است. به یقین بهبود و کنترل این عوامل نیاز به مداخلات رسمی و غیر رسمی دارد. در این زمینه می‌توان از اشتغال‌زایی و فقرزدایی و بهبود اوضاع اقتصادی، بالا بردن سطح تحصیلات عمومی و اطلاعات اجتماعی و... نام برد.

در همین راستا است که عوامل مختلف فردی، اجتماعی، محیطی و نظایر آن‌ها به‌عنوان علل منتج به جرم و بزه‌کاری شناسایی می‌شوند و در قالب راهکارهای پیشگیرانه، سعی می‌شود که با مهار نمودن یا کاهش آن‌ها، میزان بزه‌کاری نیز در جامعه کاهش یابد؛ بنابراین علت‌شناسی جرم و بزه‌کاری گامی ابتدایی و بسیار مهم در رسیدن به یک برنامه جامع و کارآمد در جهت پیشگیری از جرم است که بدون آن، اساساً اقدامات منتهی به پیشگیری از جرم آغاز نمی‌شود.

المصادر:

ابن شعبه، حسن بن علی. تحف العقول، ترجمه محمدباقر کمره ای، انتشارات کتابچی، (1385)، چاپ دهم
احمدی، حبیب. بررسی عوامل مؤثر بر تمایل حاشیه‌نشینان بر رفتار بزهکارانه؛ مطالعه موردی حاشیه‌نشینان شهر شیراز، دانشگاه شیراز، مرکز جمعیت‌شناسی، (1383)، شیراز
افروغ، عماد. بعد اجتماعی و نابرابری قضایی، انتشارات بقعه، (1377)، چاپ اول، تهران
انطون الیاس، الیاس و طباطبایی، سید مصطفی. فرهنگ نوین عربی - فارسی، انتشارات اسلامیه، (1388)، چاپ سیزدهم، تهران
خاکپور، محمدمهدی. جرم‌شناسی زنان ناسازگار، مؤسسه مطبوعاتی عطایی، (1354)، تهران
دانش، تاج زمان. مجرم كيست جرم‌شناسی چيست، انتشارات كيهان، (1388)، چاپ یازدهم، تهران
سایت جام جم آنلاین. فقر، مادر جرائم است، (1388، 21 مرداد)، بازیابی شده در 2 خرداد 1394 از www.jamejamonline.ir
سخاوت، جعفر. بررسی عوامل مؤثر بر ناهنجاری‌های رفتاری دانش‌آموزان استان لرستان، مجله انجمن جامعه‌شناسی ایران، (1381)، دوره چهارم، شماره 2
شریعتی، محمد - مهاجری، محمد و ملکی، احسان. بررسی عوامل مؤثر بر تمایلات بالقوه به نزاع‌های فردی در شهرستان خدابنده، فصلنامه پژوهش‌های انتظام اجتماعی، (1391)، سال چهارم، شماره 2
صادقی سقدل، حسین - شقاقی شهری، وحید و اصغرپور، حسین. تحلیل عوامل اقتصادی اثرگذار بر جرم در ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، (1384)، شماره 68
عرب نژاد، فاطمه. بررسی عوامل مؤثر بر نوع و سابقه خشونت با تأکید بر ضرب و جرح و قتل عمد در میان جوانان 35-18 سال زندان کرمان، دانشگاه کرمان، (1387)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کرمان
کازرونی، اسدالله. تقریرات حقوق جزای اختصاصی ۲، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، (1385)، تهران
کی نیا، مهدی. مبانی جرم‌شناسی: جامعه‌شناسی جنایی، انتشارات دانشگاه تهران، (1386)، چاپ هشتم، تهران
. مبانی جرم‌شناسی، انتشارات دانشگاه تهران، (1388)، چاپ نهم، تهران
گلدوزیان، ایرج. حقوق جزای اختصاصی، انتشارات دانشگاه تهران، (1392)، چاپ بیستم، تهران
مرصوصی، نفیسه - صفر زاده، اسماعیل و حسین زاده، رباب. نقش طراحی محیط در پیشگیری از وقوع جرائم شهری (مطالعه موردی بخش مرکزی شهر اصفهان)، دو فصل‌نامه پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، (1393)، سال پنجم، شماره 2
مظلومان، رضا. جرم چیست، مهنامه قضایی، (1350)، سال ششم، شماره 66، تهران
معظمي، شهلا. بزه‌کاری كودكان و نوجوانان، انتشارات دادگستر، (1388)، تهران
ممتاز، فریده. جامعه‌شناسی شهر، شرکت سهامی انتشار، (1381)، تهران
نوربها، رضا. زمینه‌ی جرم‌شناسی، کتابخانه گنج دانش، (1389)، چاپ چهارم، تهران
نوری، رضا. خیانت در امانت، مهنامه قضایی، اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی، (1352)، سال هشتم، شماره ۹۴، تهران
ولیدی، محمد صالح. كردستان: تحلیلی از شرایط محیط طبیعی و اجتماعی این استان در ارتباط با بزه‌کاری، انتشارات دانشکده پلیس، (1360)، تهران
Birkbeck, C. & G. G. LaFree (1993). “The situational Analysis of Crime and Deviance”, Annual Review of Sociology, 19
Donaldr, taft & Ralphw, England. (Criminology) 1960. university of Illinois. (Forth
Edition) Fleischer. B. M, (1966). The Efect of In Delinquency, The American Economic Review
Lacassagne, (1882). la criminalite compare des villes et des Campagnes, lyon
Tittle, C. R. Ward. D. A, Grasmick, H. G. (2003). “Self-control and Crime/Deviance: Cognitive vs. Behavioral Measures”, Journal of Quantitative Criminology, 19
Usher, D. (1997). Education as deterrent to crime. Canadian Journal of Economics, 30 (2)
Wittie, A. D. and Tauchen, H. (1994). Work and Crime: An Exploration Using Panel Data. NBER Working