بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر بر آگاهی زیست محیطی زنان (مطالعه‌ی موردی: شهر تهران)

الموضوعات : فصلنامه زن و جامعه

سیده زهرا شمسی پاپکیاده ¹ , سید محمد شبیری ²

1 - دانشجوی دکتری آموزش محیط زیست دانشگاه پیام نور مرکز تهران جنوب
2 - استاد گروه آموزش محیط زیست دانشگاه پیام نور و رئیس کرسی یونسکو در آموزش محیط زیست

تاريخ الإرسال : 27 الجمعة , شعبان, 1437 تاريخ التأكيد : 26 الإثنين , ذو القعدة, 1440 تاريخ الإصدار : 20 الثلاثاء , ذو القعدة, 1440

الکلمات المفتاحية: عوامل اجتماعی, عوامل اقتصادی, زنان, آگاهی زیست محیطی,

ملخص المقالة :

آگاه‌سازی و آموزش جامعه در رابطه با ارزش و اهمیت محیط زیست برای ادامه­ی حیات بشر امری مهم است. مقاله­ی حاضر، نتیجه­ی پژوهش کاربردی و روش توصیفی- پیمایشی با هدف عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر آگاهی زیست محیطی زنان است. نمونه‌گیری به صورت تصادفی طبقه‌ای در شهر تهران انجام گرفت که براساس فرمول منطقی کوکران، 390 نفر برای حجم نمونه تعیین شد. پرسش­نامه ابزار اصلی جمع‌آوری داده‌ها تعیین شد. پایایی پرسش­نامه با روش آلفای‌کرونباخ 82/0 به­دست آمد. تجزیه و تحلیل آماری داده‌های پژوهش از نرم افزار SPSS و آزمون‌های آماری تحلیل همبستگی پیرسون و اسپیرمن، یومان ویتنی استفاده گردیده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که میزان آگاهی زنان از مسائل زیست محیطی در حد زیاد می‌باشد. نتایج دیگر پژوهش عدم معنادار بودن رابطه­ی بین وضعیت تأهل و بعد خانوار با میزان آگاهی‌های زیست محیطی زنان می‌باشد. از طرف دیگر بین عوامل اجتماعی و اقتصادی با آگاهی زیست محیطی زنان رابطه­ی معناداری در سطح 99 درصد و در برخی مؤلفه‌ها 95 درصد وجود دارد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت، برای افزایش آگاهی‌های زیست‌محیطی زنان باید زمینه‌های تعامل، مشارکت، آموزش را در همه­ی سطوح، به ویژه در مورد مدیریت طراحی، اجرا و ارزیابی طرح‌های مربوط به محیط‌زیست فراهم کرد.

المصادر:

Adhami. A, & Akbarzadeh. E, (2010). A Study on the Effective Cultural Factors Involving in Protection of the Environment in Tehran, Journal of sociological studies of youth, 1(1), 37-62. [In Persian]

Aditya, S.K .(2016). Role of Women in Environmental Conservation, International Journal of Political Science and Development, 4(4),140-145.

Afsharnaderi. A, (2010). Women and the environment (1), Conclusion from an Environmental Protection Agency survey, Anthropology and Culture. [In Persian]

Akbari. A, (2012). He Role of Women in Sustainable Development of the Environment, Women in Development and politics, 10(4), 37-56. [In Persian]

Azizi. M, Mehdizade. H, & Shobeiri. S. M, (2013). Check the status of the environmental approach Housewives of Ilam, Journal of humans and the environment, 22(33), 77-87. [In Persian]

Bakerman, W. (1992).”Economic Growth and the Environment: Who’s Growth? Whose Environment?” World Development, 20(4), 481- 496.

Barr, S. (2007). “Factors Influencing Environment Attitudes and Behaviors: A U. K. Case Study of Household Waste Management”, Journal of Environment and Behavior, 39(4), 435-473.

Corral, T. (2002). “Women’s Sustainable Development Agenda”. Natural Resources Forum 26, 249–253.

Esmaeili. A, & Nasrnia. F, (2009). Surveying factor affected protect area in selected developing countries, Journal of Agricultural Economics, 3(2), 125-137. [In Persian]

Fazelnia. Gh, & Eftekhari. A, (2005). Theoretical explanation of the factors affecting the knowledge and knowledge of the villagers about their abilities and the surrounding environment, Human Sciences Modares, 9(1), 112-149. [In Persian]

Frittief. C, (2015). Hidden Bonds: Combining the Biological and Social Spheres of Life in Sustainability, Translation by Mohammad Hariri Akbar, Tehran, Ni. [In Persian]

Ghasemi. H, (2015). Theories and foundations of mass communication, Tehran, Payam- Noor University. [In Persian]

Grossman, G. M., & Krueger, A. B. (1995). Economic Growth and the Environment, the Quarterly Journal of Economics, 110(2), 353-377.

Gururani, S. (2002). “Construction of Third World Women’s Knowledge In The Development Discourse”. Unesco 2002, Published by Blackwell Publishers.

Haghighatiyan. M, Pourafkari. N, & Jafarinia. Gh, (2013). The Effect of Ecological-Social Behaviors on Social Development (Case of Study: The Southern Pars Staff), journal of Iranian Social Development Studies (JISDS), 5(1), 135-152. [In Persian]

Hedjazi, Y. & Arabi, F. (2009). “Factors Influencing Non-Governmental Organization Participation in Environmental Conservation)”, International Journal of Environmental Research, University of Tehran, 3(1), 129-136.

Kiali. A, (2015). Theories of Mass Communication, Tehran, Sako. [In Persian]

Kociszewska, M (2014) "Environmental education of managers in the context of sustainable development strategy", Pedagogika Rodziny. Family Pedagogy, 4(2), 65–75.

Kollmuss, A., & Agyeman J. (2002). “Mind the Gap: Why People Act Environmentaly and What are the Barriers to Pro-environmental Behavior?”, Journal of Environmental Education Research, 8(3), 450-471.

Kuznets, S. (1955). Economic growth and income inequality. American Economic Review, 45(1): 1-28.

Mohammadinia. T, (2007). Investigating the Socioeconomic Factors Affecting the Performance of Women in Environmental Protection, Master's thesis of Shiraz University. [In Persian]

Mwangi, E. (2001). “Not yet Paradise: Gender, Environment and Sustainable Development in Africa”. Available Electronically At: www.worldsummit2002.org/texts/EstherMwangi.pdf

Najafian. M, & Namdari. R, (2012). Investigating the Socioeconomic Factors Affecting the Performance of Women in Environmental Protection, Women's and Culture, 3(11), 89-98. [In Persian]

Salehi, S. (2008). “A Study of Factors Underpinning Environmental Attitudes and Behaviours”, UK: The University of Leeds.

Salehi, S. (2010). People and the Environment: A Study of Environmental Attitudes and Behavior in Iran", LAP Lambert Academic Publishing.

Salehi. S, & Amamgholi. L, (2012). Empirical study of relationship between knowledge and environmental behaviors (Study of urban and rural areas of Sanandaj city), Journal of Social problems of Iran, 3(1), 121- 147. [In Persian]

Shobeiri. S. M, & Mieboudi. H, (2013). Evaluation of environmental education and provide suggestions for improving the current situation in Iran, Journal of Environmental Sciences, 11(1), 119-130. [In Persian]

Shobeiri. S. M, Miboudi. H, & Amamgholi. L, (2012). Analysis of the need for environmental education in the tourism sector in Mashhad, Journal of Tourism Planning and Development, 1(3), 166-188. [In Persian]

Sotude. A, & Pourasghar sangchian. F, (2010). Survey of Sustainability and Environmental Performance Indicators in 2005-2008 and Iran, Environment and Development Journal, 1(1), 51-72. [In Persian]

Statistical Center of Iran, (2011). Census of Population and Housing 2011, Available https://www.amar.org.ir

Taheri. M, & Rahemi. S.H, (2004). Necessary Strategies for the Development of Environmental Culture, Proceedings of the First National Conference on the Development of Environmental Culture, Tehran, Kianmehr. [In Persian]

Tor, H. (2009). “Increasing Women, s Environmental Awareness through Education”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 939-942.