بررسی میزان مشارکت بهره‎برداران در مدیریت شبکه‌های آبیاری و زهکشی از نظر اجتماعی-اقتصادی در شبکه آبیاری و زهکشی البرز

الموضوعات : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

مائده فتاحی کتی لته ¹ , علی شاهنظری ² , محمدعلی غلامی سفیدکوهی ³

1 - کارشناسی ارشد، آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2 - استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
3 - استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

تاريخ الإرسال : 28 الأربعاء , جمادى الثانية, 1445 تاريخ التأكيد : 02 الثلاثاء , رمضان, 1445 تاريخ الإصدار : 06 السبت , رمضان, 1445

الکلمات المفتاحية: مشارکت, عوامل اقتصادی, عوامل اجتماعی, تحلیل مؤلفه اصلی,

ملخص المقالة :

شبکه‌های آبیاری و زهکشی به توازن بین مدیریت منابع آب و توسعه پایدار کشاورزی کمک می‌کنند و در اقتصاد و اجتماع جامعه تأثیرات ارزشمندی دارند. مشارکت کشاورزان در شبکه‌های آبیاری و زهکشی باعث افزایش بهره‌وری آب و ارتقاء پایداری کشاورزی می‌شود. از این ‌رو مشارکت بهره‌برداران در طرح‌های شبکه آبیاری به‌عنوان رویکرد جدید در مدیریت آب امری ضروری است. در این راستا پژوهشی با هدف بررسی ویژگی های اجتماعی و اقتصادی و تاثیر آن‎ها بر میزان مشارکت و موفقیت شبکه‎های آبیاری و زهکشی با محوریت شبکه سد البرز انجام شد. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل 72 نفر از کشاورزانی بود که در تشکل‌های شبکه آبیاری و زهکشی سد البرز حضور داشتند. نتایج نشان داد، در بعد امنیت اجتماعی، اجرای طرح‌های شبکه آبیاری موجب کاهش دعوا و ناهنجاری بین اهالی روستا شده است. در بعد سواد اجتماعی کشاورزان، اجرای طرح‌های شبکه آبیاری را موجب افزایش آگاهی در زمینه تقویت نهادهای محلی دانسته‌اند. در بعد مشارکت اجتماعی اجرای طرح‌های شبکه آبیاری موجب مشارکت روستاییان در سایر امور روستا نشده است. در بعد اقتصادی، کشاورزان اجرای طرح‌های شبکه را عامل ترقی خود می‌دانند. در کل اجرای طرح‌های شبکه به لحاظ اقتصادی منجر به افزایش قیمت زمین-های کشاورزی و رشد و احیای زمین‌های کشاورزی شده است.